{
    "Antik Mezopotamya dini": {
        "first_paragraph": "Antik Mezopotamya dini, Antik Mezopotamya medeniyetlerinin, özellikle yaklaşık MÖ 3500 ve 400 yılları arasında Sümer, Akad, Asur ve Babil medeniyetlerinin dini inançlarına ve uygulamalarına atıfta bulunur. Antik Mezopotamya dininin temelleri Erken Sümer Hanedanları tarafından atılmış, daha sonra oluşan uygarlıklar ve bölgeye yerleşen kavimler bu dini yapıyı benimsemiştirler. Her ne kadar bölgenin bölümleri arasında farklılık gözlense de temel dini figürler, destanlar ve inanışlar aynı kalmıştır. Politeistik bir din olan Mezopotamya dininin tanrı ve tanrıçaları zaman içinde isim değiştirse de özellikleri genelde aynı kalmıştır fakat dinler tinsel olarak nitelik kazanmıştır.\n"
    },
    "Ateizm ve din": {
        "first_paragraph": "En geniş tanımıyla ateizm; teizmin, yani belirli bir dine ait bir tanrı veya tanrılara olan inancın yokluğudur. Bir kişinin ateist sayılabilmesi, aynı anda monoteistik, politeistik veya nonteistik bir mezhebin taraftarı olması konusu hala devam eden teolojik bir tartışmadır.[1] Dinî veya ruhanî sayılabilecek birtakım inançlara sahip bazı insanlar kendilerini \"ateist\" olarak tanımlarken; bazıları ise ateizm ve din konularının birbirinin karşıtı olduğunu iddia eder.\n"
    },
    "Dinsel hezeyan": {
        "first_paragraph": "Dini bir yanılsama, dini temaları veya konuları içeren herhangi bir yanılsamadır .[1]\n"
    },
    "İnzar Ayeti": {
        "first_paragraph": "İnzar Ayeti (Arapça:آیه الانذار ) Kur'an'da Şuara Suresi'nin 214. ayetidir. Muhammed'in bi’setinin üçüncü yılında, Mekke'de indirilmiştir. Bu ayette, Muhammed yakın akrabalarını uyarmak ve ikaz etmekle görevlendirilmiştir. Muhammed de onları İslam’a davet ettikten sonra Ali'yi kendi yerine halife ve ardılı olarak tayin etmiştir.\n"
    },
    "İsmail Emre": {
        "first_paragraph": "İsmail Emre (1900-14 Ağustos 1970) Adana'da yaşamış olan Tasavvuf şairi. Muvahhit.\n"
    },
    "Letonya'da İslam": {
        "first_paragraph": "Letonya'da Müslümanların varlığı ilk olarak 19. yüzyılda görüldü. Bu Müslümanlar çoğunlukla kendi iradeleri dışında Letonya'ya götürülen Tatarlar ve Türklerdir.\n"
    },
    "Meveddet Ayeti": {
        "first_paragraph": "Meveddet Ayeti (Arapça: ‎آية المودة); Şura Suresi'nin 23. ayetinin bir bölümünü. Bu ayete göre, Muhammed'in tebliğe karşılık ücreti, akrabalarına meveddet ve sevgidir.[1]\n"
    },
    "Nur Ayeti": {
        "first_paragraph": "Nur Ayeti; Kur'an'ın 24.suresinin 35. ayetidir. Ayet, olağanüstü güzelliği ve imgesi ile ünlüdür ve belki de diğer tüm ayetlerden daha fazlası, Kur'an'ın mistik veya ezoterik okumalarına katkıda bulunur.\n"
    },
    "Pornografiye ilişkin dinî görüşler": {
        "first_paragraph": "Hanefî fakihlerinden İbn Âbidin'in “Dikkat edilsin; acaba şehvetle nakşedilen bir resme, bir surete bakmak harâm mıdır? İşte burada tereddüt yeridir. Yani bu tereddüdler olan bir meseledir. Bunun hükmünü görmedim.Tetkik edilsin.” [1] dediği görülmektedir. Şafiî fakihlerinden İbn Hacer Heytemî ve Şirvanî'nin \"Aynada veya suda görünen kadın görüntüsüne bakmak haram değildir. Ancak fitneye vesile olduğu takdirde haram olur.\" dedikleri[2], Kalyûbî'nin ve Büceyremî'nin ise aynadaki ve sudaki görüntüye şehvetle bile bakmanın haram olmadığını söyledikleri aktarılmaktadır.[3][4][5] Fakihlerin eserlerinde fitne ile kastedilenin şehvete bağlı olarak cinsel ilişki ya da onun ön hazırlığı sayılan birtakım davranışlar olduğu ifade edilmektedir.[6][7][8][9] Bununla birlikte, günümüzde İbn Hacer Heytemi'nin ve Şirvânî'nin görüşüne dayanarak gazete ve dergilerdeki müstehcen resimler ile televizyondaki açık görüntüler gerçek değil resim ve hayal olduğu için, onlara bakmanın hakiki kadının vücuduna bakmak gibi haram sayılmadığı ancak şehvet ile bakan bir kimse için haram olduğu şeklindeki görüşe yaygın olarak yer verilmektedir.[10][11][12] Lübnan'daki Ahbâşîler Cemaati'nin ise aynadaki ve ekrandaki namahrem kadına şehvetle bile bakmayı caiz gördüğü iddia edilmektedir.[13] Şia'da ise \"Erkek, rezil ve kepaze olmayan tanıdığı namahrem bir kadının fotoğrafına bakmamalıdır. Şehvet ve harama düşme korkusu olmadıkça surat ve ellerine bakmanın sakıncası yoktur.\" şeklinde bir görüş bulunmaktadır.[14]\n"
    },
    "Ravideşa": {
        "first_paragraph": "Ravidas, (Ravideşa) 15 Ocak 1377'de (Hindistan takvimi Pazar Sukhal Falgin Parvithta 1433) Chamar topluluğunda doğdu.[1][2] Doğum yeri Hindistan'ın Uttar Pradesh eyaletinde yer alan Varanasi şehrindeki Seer Govardhan olarak bilinen bir yerdir. Doğum yeri artık bugün Guru Ravidas'ın takipçileri için önemli bir hac yeridir. Ravideşa adanmışları, Ravidas'ın 151 yaşında Benares'te öldüğüne inanır.[3][4][5]\n"
    },
    "Reutte Manastırı": {
        "first_paragraph": "Reutte Manastırı, Avusturya'nın Innsbruck bölgesinden 100 kilometre uzaklıkta olan Tirol eyaletinde bulunan tarihî yapı.\n"
    },
    "Teolojik şeytanlar listesi": {
        "first_paragraph": "Teolojik şeytanlar listesi dinde, teolojide, mitolojide ve halk arasında bilinen şeytanları içerir. Listedekiler sadece isim olmamakla beraber bazıları isimdir ve farklı şekilde birden fazla olarak dahil edilmiştir. Bunların ayrımını anlayabilmek için verilen kaynak maddelere bakılabilir.\n"
    },
    "Uhuvvet Ayeti": {
        "first_paragraph": " Uhuvvet Ayeti  (Arapça: آية الأخوة), Hucurat suresinin onuncu ayeti. Bu ayet İslam'ın en meşhur sloganlarındandır. Ayet, Muhammed ve Ali arasında olan kardeşlik hakkındadır.\nAyette, müslümanlar arasındaki kardeşlik konusu işlemektedir.\n"
    },
    "Velayet Ayeti": {
        "first_paragraph": "Velayet Ayeti (Arapça: آية الولاية); Maide Suresinin 55. ayeti. Ayet, müslümanlara Allah, Muhammed, namaz kılan ve rüku ederken zekat veren kişilerin velayetine işaret eder.[1]\n"
    },
    "Yaygın yanlış fikirler listesi": {
        "first_paragraph": "Bu liste, önemli konular hakkında en yaygın olarak bilinen yanlış anlamaları ve bilgileri içermektedir.\n"
    },
    "Adlivun": {
        "first_paragraph": "Adlivun veya Idliragijenget, İnuit mitolojisinde ölenlerin ruhlarının gittikleri yeraltı dünyası. Adlivun sözcüğü \"altımızdakiler\" anlamına gelir. Adlivun'un çorak ve buzlarla kaplı bir yer olduğuna inanılır. Ruhlar sonsuza kadar huzur ve mutluluk bulacakları Quidlivun'a (Ay mekanı) gitmeden önce Adlivun'a giderek günahlarından arınırlar.ayrıca Inuit Paganları için kutsal bir yerdir çünkü Kutsal Tanrıça Sedna Tarafından yönetilir\n"
    },
    "Afrika'da din": {
        "first_paragraph": "Afrika'da din, kendisini Hristiyanlık, İslam'ın ve daha az ölçüde de olsa geleneksel Afrika dinlerinin varlığıyla gösterir. Hristiyan veya İslam cemaatlerinde, dini inançlar bazen geleneksel dinlerin inançları ve uygulamaları ile senkretizm ile karakterizedir.[1][2][3]\n"
    },
    "Agasha Bilgelik Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Agasha Bilgelik Kilisesi, 1943 yılında Richard Zenor[1] tarafından kurulmuş spiritüel bir topluluktur.[2]\n"
    },
    "Ahlaki teoloji": {
        "first_paragraph": "Ahlâki teoloji veya ahlâk teolojisi, dini yaşamın ve teolojik unsurların ahlâki ve etiksel boyutlarıyla ilgilenen bir teoloji alt-disiplinidir.\n"
    },
    "Akosmizm": {
        "first_paragraph": "Akozmizm, felsefede Tanrı’nın tek ve nihai gerçeklik olduğunu, sonlu nesne ve olayların bağımsız olarak var olmadıklarını savunan görüştür. Akozmizmin, her şeyin Tanrı olduğunu savunan panteizmle aynı şey olduğu düşünülmüştür.\n"
    },
    "Angeloloji": {
        "first_paragraph": "Angeloloji (Melekbilim)[1] hiyerarşik sistemde melekleri, mesaj getiren yaratıkları, göğe ait yaratıkları ve güçleri ve onların düzenlerini araştıran bir teoloji alt dalı.\n"
    },
    "Antik Yunanistan'da din": {
        "first_paragraph": "Antik Yunanistan'da din, Antik Yunanistan kökenli alan inançlar, ritüeller ve mitolojinin hem popüler halk dini hem de kült uygulamaları biçiminde toplanmasını kapsamaktadır.[1]\n"
    },
    "Antropoteizm": {
        "first_paragraph": "Antropoteizm ya da Temsîl,[1][2] Tanrı'nın şeklen insana benzetilmesi tavrına verilen addır. İslâmî i'tikatlar arasında ise bu inanış şeklini ihtivâ eden müşebbihe ve mücessime adlarında i'tikadî mezhepler mevcûttur.[3]\n"
    },
    "Avesta": {
        "first_paragraph": "Avesta, eski Orta Doğu inancı olan Zerdüştlüğün kutsal kitabıdır. Bu inancın kurucusu Zerdüşt'ün yazdığı Gatalar denen dörtlükler Avesta'da toplanır.[1] Avesta, Zerdüşt'ün neye inandığını ve Zerdüştlüğün temellerini anlatan tek belgedir. Avesta dili artık konuşulmayan bir Hint-İran dilidir ve diğer Hint-İran dilleriyle benzerlikler taşır.[2] Günümüzde Zerdüştlüğü benimseyen az sayıda Fars bulunmaktadır.\n"
    },
    "Ayin": {
        "first_paragraph": "Âyin (Farsça: آیین) ya da ritüel (Fransızca:rituel[1]), genellikle önceden belirlenmiş kimi kurallara göre yapılan dinî tören. Ayinlerde çoğunlukla sembollerden ve tanrısal kavramlardan faydalanılır. Genellikle tapınaklarda, özel giysilerle ve bazı dinlerde özel makyajlarla yapılır. Yanlış bir kanı olarak genellikle Hristiyanlığa yüklenir. Türk Tasavvuf Teriminde kullanım alanı vardır. Örneğin: Mevlevî Âyin-i Şerîfi.\n"
    },
    "Azda": {
        "first_paragraph": "Azda, Yezidilik inancında başmelek ve insanlığın yaratıcısı olduğuna inanılan Melek Tavus'u yaratan tanrı.\n"
    },
    "Azerbaycan'da İslam": {
        "first_paragraph": "Azerbaycan nüfusunun nominal olarak %90.30'ından fazlası Müslümandır. Müslüman nüfusun ise hemen hemen %85'i Şii, %15'i Sünnidir.[1] Azerbaycan yüzdelik olarak İran'dan sonra en fazla Şii oranına sahip ülkedir.[2]\n"
    },
    "Binyılcılık": {
        "first_paragraph": "Binyılcılık, belirli tipteki dinsel hareketlerin üyeleri tarafından benimsenen, yakın gelecekte, yeni bir çağın gelişini gösterecek olan yıkıcı değişmelerin gerçekleşeceği biçimindeki inançlardır.\n"
    },
    "Bön": {
        "first_paragraph": "Bön veya Bon (Tibetçe: བོན་ bon), kendini Tibet Budizmi'nden aynı genel öğretileri ve terminolojiyi paylaşmasına rağmen ayrı olarak tanımlayan bir Tibet dinidir. 11. yüzyılda ortaya çıkmış olup[1] kitaplarını ağırlıklı olarak termalardan ve görüşlerini Loden Nyingpo gibi tertönlerden almıştır.[2] Bon terması, Budizm'in Tibet'e gelmesinden önceki mevcut Bön'ün efsanelerini içermesine rağmen \"gerçekte eski din yeni bir din idi\".[2]\n"
    },
    "Chan": {
        "first_paragraph": "Chán (Çince: 禪, Pinyin: Chán) Çin Mahāyāna Budizminde belli başlı okullardan biridir. Batıda daha çok Japonca ismiyle Zen olarak tanınır.\n"
    },
    "Çin geleneksel dini": {
        "first_paragraph": "Çin geleneksel dini, Çin halkının dinsel uygulamaları ve inançları paylaştığı bir dini gelenektir.[1] Çin geleneksel dinleri ve diğer inançlar arasında açık bir ayrım yapmak zordur, çünkü ölülerin, yerel ruhların, klanların ruhları ve Taoizm, Konfüçyüsçülük, Budizm gibi geleneksel Doğu dinleri ile aynı zamanda batıl inanç, coğrafi durum ve Feng şui gibi unsurlara sahiptir. Hiçbir standartlaştırılmış mitoloji ya da dini önderler bulunmamaktadır ve ritüeller genellikle bir ailenin babası tarafından yapılmaktadır.\n"
    },
    "Çin'de İslam": {
        "first_paragraph": "Çin'de İslam, Çin toplumuyla sürekli etkileşimle vardır. Halihazırda Müslümanlar Çin'de büyük bir azınlık grubu oluşturmaktadır. Çin'deki Müslümanların çoğunu Huiler oluşturur, ancak Müslümanların en yoğun olduğu bölge, büyük bir Uygur nüfusuna sahip Sincan Uygur Özerk Bölgesi'dir. Ningksia, Gansu ve Çinghay bölgelerinde daha az yoğunlukta olsa da yine büyük Müslüman nüfusları vardır. Çeşitli kaynakların ileri sürdüğü tahminlerce Çin nüfusunun %1,5-4'ü arası İslam dinine mensuptur. Çin'in resmi olarak tanıdığı 56 halk arasında çoğunlukla Müslümanlardan oluşan 10 tane azınlık grubu var: Hui, Uygur, Kazak, Donşian, Kırgız, Özbek, Salar, Tacik, Bonan ve Tatar.\n"
    },
    "Deus otiosus": {
        "first_paragraph": "Deus otiosus, yarattığı Dünya'dan elini çeken ve dünya işlerine karışmayan tanrı. \"Boş tanrı\", \"durağan tanrı\" ya da \"uzak tanrı\" anlamına gelir. Eski Yunan düşünürleri Epikür ve Aristotales'in düşüncelerinde, bazı Afrika dinlerinde, İslam öncesi Türklerde, deist topluluklarda bu inanca rastlanır.\n"
    },
    "Din özgürlüğü": {
        "first_paragraph": "Din özgürlüğü, bir bireyin ya da toplumun, kamusal veya özel alanda dinini veya inancını yerine getirme, uygulama, ibadet etme ve öğretme özgürlüğünü destekleyen bir ilkedir. Bu kavram, genel olarak din değiştirme veya hiçbir dine mensup olmama özgürlüğünü de kapsar. Bir dine veya dini gruba olan mensubiyeti devam ettirmeme özgürlüğü de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin 18. maddesi kapsamında din özgürlüğünün temel bir parçasıdır:\n"
    },
    "Dine hakaret": {
        "first_paragraph": "Dine hakaret, dinî faaliyetlere, dinsel ögelere veya dinî açıdan kutsal sayılan kişilere hakaret anlamına gelir.\n"
    },
    "Dinî komünizm": {
        "first_paragraph": "Dini komünizm ekonomik ve dini bir sosyalist yapıdır. Din serbest bırakılmasına karşın ülkenin genelinin istediği dini yapıtlar yaptırılır. Din, devlet işlerine asla karıştırılmaz. Dini komünizm, aslında ekonomik bir akımdır. Temel olarak ekonomi ele alınmıştır. Ekonomi ülkenin şartlarına göre düzenlenir.\n"
    },
    "Dinî liberalizm": {
        "first_paragraph": "Dinî liberalizm, dine eleştirel, rasyonel ve hümanistik şekilde yaklaşım şeklidir.[1]\n"
    },
    "Dinî tarikat": {
        "first_paragraph": "Dinî tarikat, genellikle kurucusunun dinî ilkeleri ile karakterize edilen, dinî inançlarına göre toplumdan ayrı bir şekilde yaşayan insanlardan oluşan dinî topluluklar ve örgütlerdir. Tarikatlar, halktan ve bazen de din adamlarından oluşur. Tarikatlar dünyadaki birçok dinde bulunmakatadır.\n"
    },
    "Dinî terörizm": {
        "first_paragraph": "Dini terörizm, kendine dinî inanışları zemin aldığını iddia ederek dünyada yapılan her türlü bozgunculuk eylemlerinin genel adıdır. Krallıkların çöküşü ve ulusalcılığın yükselişine tanıklık eden çağdaş dönemde, terörizm daha çok anarşizm ve nihilizm ile devrimci düşüncelere bağlanmıştır. Bununla birlikte, din kaynaklı yıldırı eylemleri 1980'den sonra artış göstermiştir.\n"
    },
    "Diriliş": {
        "first_paragraph": "Diriliş, genellikle bir insanın ya da mitolojik bir varlığın öldükten sonra, aynı kişilikte, yeniden yaşama dönmesi inanışı. Bazı hikâyelerde vücut farklı bir şekle bürünürken, bazen aynı kalır.\n"
    },
    "Discordianizm": {
        "first_paragraph": "Discordianizm, Eris, diğer adıyla Discordia, kaos tanrıçası merkezli bir din veya felsefe/paradigmadır. Greg Hill tarafından Kerry Wendell Thornley ile birlikte Malaclypse the Younger (Genç Malaclypse) ve Omar Khayyam Ravenhurst takma adları altında çalışan \"kutsal kitabı\" Principia Discordia'nın 1963'te yayınlanmasından sonra kuruldu.\n"
    },
    "Dua": {
        "first_paragraph": "Dua veya yakarış[1], bir ilah ya da gözle görülmeyen varlıkla ilişkiyi etkinleştirmeyi amaçlayan çağırma veya eylemdir. Dua, bireysel ya da toplumsal olarak; özel ya da kamusal bir yerde edilebilir. Sadece sözlerden oluşabileceği gibi şarkı şeklinde de olabilir. Ayrıca çeşitli bedensel hareketler de içerebilir. Duanın yakarış, şükran veya ibadet/övgü olarak  farklı formları vardır.\n"
    },
    "Duoteizm": {
        "first_paragraph": "Duoteizm veya ikitanrıcılık,  birbiriyle uyum için olan iki ayrı tanrının varlığına veya tek bir Tanrısal bütün içinde uyumlu iki farklı ilahi varlığa inanıştır. Daha ziyade neopaganizm gibi bazı modern inançlarda görülür.\n"
    },
    "Ehrimen": {
        "first_paragraph": "Ehrimen, Zerdüştlük inanışında, kötülük ve karanlıkları temsil eder. Zerdüştlüğün ifade ettiği mutlak ikicilikte, iyilik ilkesi ya da tanrısı olan Ahura Mazda ile sürekli bir mücadele ya da savaş hali içinde bulunan kötülük ilkesi ya da tanrısı.\n"
    },
    "Eskatoloji": {
        "first_paragraph": "Eskatoloji \"son\" anlamına gelen (Yunanca έσχατος) teoloji (dinbilim) terimidir. İnsanlığın nihai kaderi veya dünya tarihini sonuçlandıran olaylar, daha kaba bir tabirle dünyanın sonu (İngilizce apocalypse) ile ilgilenir.[1]\n"
    },
    "Etnik din": {
        "first_paragraph": "Etnik din, belirli etnik grupların veya toplulukların yerel dinleridir. Etnik dinler genellikle Hristiyanlık ya da İslam gibi evrensel dinlerden ayrılır.[1] Etnik dinler bağımsız dinlerden ayrı tutulmazlar.\n"
    },
    "Ezra": {
        "first_paragraph": "Ezra (/ˈɛzrə/; İbranice: עֶזְרָא‎, romanize: ˈEzrā, lit. \"O'nun yardımları\";[1] y. MÖ 480 – 440), Ezra Kitabı'nın yazıcısı olan Yahudi rahipti. Greko-Latincede Ezra'ya Esdras (Grekçe:  Ἔσδρας) denir.\n"
    },
    "Fatıma'nın Eli": {
        "first_paragraph": "Fâtımâ'nın Eli ya da Hamse (Arapça: خمسة‎, khams kökünden, gerçek anlamda \"beş\"), palmiye şeklinde, Orta Doğu'dan Kuzey Afrika'ya kadar popüler, yaygınca takı, muska ya da duvar süsü olarak kullanılan bir tılsımdır. Bir inanç olarak şans, bereket ve mutluluk getireceğine inanılır. Barış işareti olarak da kullanılır.\n"
    },
    "Faturan": {
        "first_paragraph": "Faturan,  Fenol ile Formaldehitin polimerleşmesiyle elde edilen, ve ilk renginden bağımsız olarak zamanla yüzeyi vişne rengi alan Termosetlerden -ısı ve kalıplama ile son şekli verilebilen, içine başka maddeler katılarak değişik görüntülü çeşitleri bulunan- bir reçinedir; bakalit ve Catalinin akrabası, ilk plastiklerdendir.\n"
    },
    "Flamen Dialis": {
        "first_paragraph": "Flamen Dialis, Roma dininde en önemli pozisyonlardan biri olan Jüpiter baş rahibi. Aralarında Jüpiter baş rahibinin de bulunduğu 15 flamines vardır ve bu rahiplerin metale dokunmaları, ata binmeleri ve ceset görmeleri yasaktır.\n"
    },
    "Gatalar": {
        "first_paragraph": "Gatalar, Zerdüştlük dininin kurucusu Zerdüşt tarafından yazılan Avesta'da toplanan kutsal dörtlükler.[1] Eski İran dini Zerdüştçülük ile ilgili günümüze ulaşan tek belgedir.[2]\n"
    },
    "Gerin oil": {
        "first_paragraph": "Gerin oil ya da geriniol, Richard Dawkins'in bir makalesinde[hangileri?] dini eleştirmek için kurguladığı bir tür uyuşturucu maddedir. İngilizcede \"din\" anlamına gelen \"Religion\"'dan türetilmiştir.\n"
    },
    "Ginza Rabba": {
        "first_paragraph": "Ginza Rabba (Büyük Hazine), Sabiilerin kutsal kitabıdır. Ginza Ymina (sağ ginza), Ginza Smala (sol ginza) olarak iki kısımdır. Birincisi 18 bölümdür. İkincisine Sidra d Nişmata (ruhlar kitabı) da denir.\n"
    },
    "Guru Granth Sahib": {
        "first_paragraph": "Guru Granth Sahib (Pencapça: ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ) Granth Pencapça \"kitap\", Sahib ise Hintçe, Arapça kökenli, \"efendi/usta\" anlamına gelir. Sihizm'in kutsal kitabı olan Guru Granth Sahib, Sihler için bir kitaptan da öte yaşayan bir guru olarak ele alınır. 1430 sayfa uzunluğunda, Sih dininin kurucularının ve farklı dinlerin (Hinduizm ve İslam gibi) azizlerinin sözlerini içeren bir kitaptır.\n"
    },
    "Hâle (dinî ikonografi)": {
        "first_paragraph": "Hale, gökcisimlerinin çevresinde görülen ışık halkası. Başta Hristiyanlık olmak üzere bazı dinî çizimlerde kutsal kabul edilen kimselerin başlarının etrafına nurlu olduklarını belirtmek için çizilir.\n"
    },
    "Halk inançları": {
        "first_paragraph": "Halk inançları, dini araştırmalarda ve folkloristikde popüler din ve yöresel dinin yanı sıra örgütlü dinin resmi doktrinleri ve uygulamalardan farklı olarak görülen dinin çeşitli biçimlerini ve ifadelerini tanımlamak için kullanılan terimlerdir. Halk inançlarının kesin tanımı akademisyenler arasında değişir.[1]\n"
    },
    "Harae": {
        "first_paragraph": "Harae (祓), Şinto dininde arınma ritüellerinin genel adıdır. Kanji de 'harai' anlamına denk olarak kullanılır. Amacı günahları (罪, tsumi) temizlemektir ve kirliliği veya saf olmamaklığı (穢れ, kegare) kaldırmaktır Bu kavramlar kötü şans, felaket ve suç anlamlarına gelmektedir. Harae genellikle suyla sembolik olarak yıkanma veya bir Şinto rahibi tarafından arınmak isteyen kişinin üzerine büyük bir kâğıt sallayıcı (yani Ōnusa 大麻) sallanması suretiyle gerçekleştirilir. Kişilere olduğu gibi mekanlara ve cisimlere de Harae uygulaması yapılabilir.\n"
    },
    "Hayloteizm": {
        "first_paragraph": "Hayloteizm; madde ve Tanrının aynı olduğu inancı, diğer bir deyişle Tanrının madde olarak tanımlanmasıdır.[1] Kökeni Lüterci ilahiyata dayanmaktadır.\n"
    },
    "Henoteizm": {
        "first_paragraph": "Henoteizm, din ve felsefede, Max Müller tarafından çıkarılmış, bir tanrıya bağlanırken diğer tanrıların varlığını da kabullenmeyi tanımlar. Yunanca heis theos, \"bir tanrı\". Müller'e göre bu, \"prensipte monoteizm, gerçekte (uygulamada) ise politeizm\"dir. Terimdeki varyasyonlar içlemci monoteizm ve monarşil politeizm, fenomenin farklı formlarını ayrıştırmak için ortaya atılmıştır. İlgili terimler ise monolatrizm ve katenoteizmdir ki bunlar genellikle henoteizmin alt tipleri olarak anlaşılmıştır.\n"
    },
    "Heterodoks": {
        "first_paragraph": "Heterodoks sözcüğü, \"farklı\" anlamına gelen Yunanca heteros ve \"öğreti, düşünce\" anlamındaki doxa sözcüklerinden oluşur. Ana akımdan sapmış olan anlamına gelir. Bu kavram, dinî gruplar arasında kendilerini kutsal metne ve din kurucusunun gösterdiği yola en uygun davranan gruplar tarafından azınlıkta kalan gruplar için kullanılmıştır. Ancak heterodoks kabul edilen gruplar kendilerini heterodoks değil, aksine ortodoks (sahih) görürler.\n"
    },
    "Hezekiel": {
        "first_paragraph": "Hezekiel (İbranice: יְחֶזְקֵאל‎, romanize: Yĕḥezqēʾl, IPA: [jəħ.ɛzˈqeːl]), Tanah'ta bahsedilen ve Hezekiel Kitabı'na ismini veren Yahudi din büyüğüdür. Hezekiel M.Ö. 586 yılında Yeruşalim'in düşüşünden önce ve son­ra Babil'de sürgünde yaşadı. Yahudi geleneğine göre, Hezekiel kendi kitabı olan Hezekiel Kitabı'nı yazmadı, onun kehanetleri Büyük Meclis tarafından toplandı ve yazıldı.[1] Hezekiel adı \"Tanrı Güçlendirir\" anlamına gelir.\n"
    },
    "Hilomorfizm": {
        "first_paragraph": "Hilomorfizm (Yunanca υλο- hylo-, \"madde\" + -morfizm < Yunanca -μορφη, morf, \"form\"), kökeni Aristoteles'e dayanan bir kimlik anlayışıdır. Hilomorfizm temelli ruh anlayışı Katolik Kilisesi'nin bugün hâlâ benimsemeye devam ettiği bir ruh anlayışıdır ve Thomas Aquinas tarafından, var olan hilomorfik ruh anlayışının Katolik dogmalarına adaptasyonu ile geliştirilmiştir. Hilomorfik anlayışta, cismin özü formudur. Hilomorfik bir ruh anlayışında ruh, insanı rasyonal olarak düzenleyen prensiptir. Hilomorfik ruh anlayışı materyalistik bir yön içerir ve bu sebeple aslında çeşitli dinî dogmalarla garip çelişkiler ve sonuçlar yaratabilir.\n"
    },
    "Hipsistariler": {
        "first_paragraph": "Hipsistariler, Hipsistos'a (Yunanca: Ὕψιστος, \"En Yüce\" Tanrı) tapan ve çoğunluğu Kapadokya, Pontus, Bitinya ve güney Rusya'da Karadeniz kıyılarında yaşamış bir dini grup. Hipsistari sözcüğüne MÖ 200 ve MS 400 yılları arasındaki çeşitli belgelerde rastlanır.\n"
    },
    "Hrislam": {
        "first_paragraph": "Hrislam, Nijerya'da ortaya çıkmış, İslam ile Hristiyanlığın içerdiği unsurların karışımından oluşan bir senkretik dindir. 1970 yılında Tela Tella tarafından kurulmuştur.[1] Bu dine mensup kişiler Musa, İsa, Muhammed ve diğer büyük peygamberlere inanır.[2]\n"
    },
    "Hristiyanlığa geçiş": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlığa Geçiş, daha önce Hristiyan olmayan bir kişinin Hristiyanlık dinini benimsemesidir. Bir kişi Hristiyanlık inancına geçmek istiyorsa, İncil'de geçen en temel iman ikrarı ayetlerinden biri olan  Romalılar 10:9[1] ayetini örnek alarak İsa Mesih'in Rab ve Kurtarıcı olduğunu ağzıyla  ikrar edip  tövbe ederek geçebilmektedir. Bir kimsenin Hristiyanlığa geçiş yapması için birkaç temel mevzuatı kabul etmesi gerekmektedir. Bunlardan en temeli tek bir Tanrı'nın varlığıdır çünkü Hristiyanlık  teist bir inançtır. Ayrıca Teslis'i de kabul etmelidir. Merak edenler için Teslis, tek olan Tanrı'nın üç kişilikte tezahür etmesi ve kendini açıklamasıdır. Bunun yanında İsa Mesih'in çarmıha gerildiğine, öldüğüne ve üç gün sonra dirildiğine iman etmelidir. Yine Yeni Ahit'e göre kırk gün sonra göğe çıktığına ve göğe çıktıktan sonra Pentikost günü İsa'nın takipçilerine Kutsal Ruh'un indiğine ve o günden sonra Tanrı'nın kilisesinin yeryüzünde İsa Mesih'in adını duyurmaya ve onun adıyla, Baba Oğul ve Kutsal Ruh'un adıyla insanları eğitip vaftiz etmeye başladıklarını[2] ikrar etme eylemine denir. Hristiyanlığa geçiş yaptıktan sonra iman ikrarı yapan birey teoride Hristiyan'dır. Gerçekte Hristiyan olmak için de bu işi teoriden literatüre geçirmesi için vaftiz olması ve Rab'bin sofrası gibi temel ayinleri yapması gerekmektedir.\n"
    },
    "Hu": {
        "first_paragraph": "Hu (Arapça هو), Arapça \"O\" anlamına gelen ve kullanılan bir ifadedir. Sufi literatürde sıklıkla Allah'ı kastetmek için kullanılır. Ayrıca Ekankar'da Tanrı’ya söylenen sevgi şarkısının adıdır.\n"
    },
    "In God We Trust": {
        "first_paragraph": "\"In God We Trust\" (Türkçe: Tanrı'ya güveniriz veya Tanrı'ya güveniyoruz), bazen \"In God we trust\" şeklinde de yazılır, Amerika Birleşik Devletleri'nin[1][2][3] ve ABD'nin Florida eyaletinin resmi sloganıdır.[4][5] 1956'da ABD Kongresi tarafından kabul edildi ve Birleşik Devletler devlet mührü'nün ilk tasarımından beri de facto sloganı olan E pluribus unum'un yerini aldı.[6]\n"
    },
    "İbrani tanrıçaları": {
        "first_paragraph": "İbrani Tanrıçaları ya da orijinal adıyla The Hebrew Goddess (ISBN 0-8143-2271-9), 1967 yılında Yahudi tarihçi ve antropolog Raphael Patai tarafından yazılmış bir kitaptır. Kitapta Yahudiliğin başta Ana Tanrıça Kültü olmak üzere çeşitli çok tanrılı öğeler içerdiği savunulur. Çeşitli arkeolojik verilerin ve metinlerin incelenip yorumlanmasına dayanarak bazı dişil varlıkların Yahudilikte büyük saygı gördüğüne değinilir.\n"
    },
    "İdol": {
        "first_paragraph": "İdol, bir kült nesnesi olarak kullanılmak üzere taş, pişmiş toprak, kemik ve ahşap gibi malzemeden yapılan stilize heykelciklerdir.\n"
    },
    "İk Onkar": {
        "first_paragraph": "İk Onkar ya da Ek Onkar (Gurmukhi: ੴ ya da ਇੱਕ ਓਅੰਕਾਰ), Sihizm'de tek tanrı inancını ifade eden simge.\n"
    },
    "İlahi varlık": {
        "first_paragraph": "İlahi varlık, ilahi ya da kutsal kabul edilen doğaüstü varlıklardır.[1] Dinler, taptıkları tanrı sayısına göre sınıflandırılabilir. Politeist dinler birden çok ilahi varlığı kabul ederken,[2] monoteist dinler yalnızca bir tane ilahi varlığı kabul eder (genellikle \"tanrı\" olarak anılır).[3][4] Henoteist dinler, diğer tanrıları inkâr etmeden yalnızca bir ilahi varlığı kabul eder ve diğer inançları aynı ilahi ilkenin farklı yönleri olarak görür.[5][6] Nonteist dinler, herhangi bir yaratıcıyı reddeder ancak bir panteonu kabul edebilir.[7]:35–37[8]:357–58\n"
    },
    "Kami (Şintoizm)": {
        "first_paragraph": "Kami (神) Şintoizm'de kullanılır ve \"hayat için önemli olan, rüzgâr, yağmur, ağaç, dağ, ırmak ve bereket gibi konsept ve şeylerin şeklini alan kutsal ruhlar\" olarak tercüme edilebilir. Bazı kami yerel (lokal) olup, sadece belirli bir yerin ruhu veya koruyucusuyken, diğerleri büyük doğal oluşumlarınları, nesneleri ve işlemleri temsil ederler.\n"
    },
    "Kavana": {
        "first_paragraph": "Kavana Kabalist açıklamaya göre; tek noktada yoğunlaşmak, konsantre olmak. Kavana'nın kelime anlamı \"niyet\" veya \"yönlenme\"dir.[1] Kavana, aynı zamanda Yahudilik'te Tanrı'ya dua ederken gönülden yoğunlaşma ve manevi yönlenme şeklinde olması gerekli ruh halini de açıklar.[1] Bu durum Tora'da: \" Efendin Tanrı'yı tüm kalbinle ve ruhunla ve tüm gücünle seveceksin\" (Tesniye, 6:5) şeklinde ima edilmiştir.[1] Rabilere göre, duada Kavana gereklidir (Yeruşalayim Talmudu, Berahot, 4:1).[1] Kavana, Şema'nın söylenişinde (Berahot, 16a) gereklidir. Amida, ciddi bir ruh hali içinde söylenmelidir (Berahot, 5.1) Kafası karışık bir kişi dua etmemelidir: \"Dua ettiğiniz zaman, Kim'in önünde durduğunuzu biliniz!\" (Berahot, 28b) Keza Maimonides'te: \"Şema'yı ve Tefilla'yı söylediğinizde düşüncelerinizi herşeyden arındırmalasınız. Buna alıştığınızda, her hangi bir berahayı söylediğinizde de aklınızı yalnız yaptığınız duaya veriniz\" (Yad, 3.51) demiştir.[1]\n"
    },
    "Kıyâm-ı Kıyâmet": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Kıyametçilik": {
        "first_paragraph": "Kıyametçilik veya apokaliptizm, dünyanın sonunun, kişinin kendi yaşamı içinde bile yakın olduğu inancıdır.[1] Bu inanca genellikle, bir tür feci küresel olay nedeniyle uygarlığın yakında çalkantılı bir sona ulaşacağı fikri eşlik eder.[1]\n"
    },
    "Kitab-ı Akdes": {
        "first_paragraph": "El-Kitabu'l el-Akdes (Arapça: الكتاب الأقدس) veya Kitab-ı Akdes (Farsça: كتاب اقدس), Bahailiğin en önemli kutsal kitabı. Genellikle  Farsça ismi olan Kitab-ı Akdes ile anılır. Bazen sadece \"Akdes\" veya \"Akdes Kitabı\" olarak da anılmaktadır. Akdes kelimesinin anlamı \"en kutsal, en mübarek\" anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Kitab-ı İkan": {
        "first_paragraph": "Kitab-ı İkan, yani İkan Kitabı (Farsça: کتاب ایقان), Bahâî inancının kutsal kitaplarındandır.\n"
    },
    "Kitonik": {
        "first_paragraph": "Kitonik (Yunanca χθόνιος - chthonios, \"içinde, altında,, dünyanın altında\", χθών - chthōn \"dünya\"; dünyaya ait olmak; dünyevi), tanrılara ait olmak, ilahi, yer altı ruhlarına ait olmak, özellikle Antik Yunan Dini bağlamında.\n"
    },
    "Klerikal faşizm": {
        "first_paragraph": "Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı  •\nUlusal Faşist Parti  •\nBüyük Faşizm Konseyi  •\nCumhuriyetçi Faşist Parti •\nAlman İşçi Partisi  •\nNasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi  •\nUstaşa  •\nDemir Muhafızlar  •\nBritanya Faşistler Birliği  •\nOk Haç Partisi\n"
    },
    "Klerikalizm": {
        "first_paragraph": "Klerikalizm veya ruhbanlık, kilise ya da daha geniş siyasi ve sosyokültürel meselelerinde kilise temelli liderlik veya din adamlarının görüşünün uygulanmasıdır.\n"
    },
    "Kopimizm Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Kopimizm Kilisesi (İsveççe: Kopimistsamfundet), 2010 yılında Isak Gerson tarafından kurulan ve dosya paylaşımının kutsal bir erdem olduğunu savunan dini cemaat.[1] İsveç merkezli olan topluluk İsveç devletine iki kez resmî olarak tanınmak için başvurmuş ve reddedilmiştir.[2] 5 Ocak 2012'de ise üçüncü başvuruları sonunda ise İsveç Hukuki, İdari ve Mali Hizmetler Kurumu (Kammarkollegiet) tarafından kabul görmüş ve devlet tarafından tanınmışlardır.[3]\n"
    },
    "Kore şamanizmi": {
        "first_paragraph": "Kore şamanizmi veya Muizm (Korece: 무교, 巫敎 Mugyo)[1] ve Sinizm (신교, 神 Singyo)[2] olarak da bilinir, Kore ve Korelilerin etnik dinidir.[3] Yaklaşık 5-15 milyon insan bu dine inanmaktadır.\n"
    },
    "Kul": {
        "first_paragraph": "Kul, dinlere göre Tanrı veya Tanrılara ibadet, sorumluluk ve sadakat ile yükümlü olan canlı.\n"
    },
    "Kutsal": {
        "first_paragraph": "Kutsal veya mukaddes, güçlü bir dinî saygı uyandıran veya uyandırması gereken kabul görmüş; bozulmaması, dokunulmaması gereken, üstüne titrenilen değerlerdir. Kutsal, felsefe de Tanrı'ya adanmış olan, tanrısal olandır. Kişilerin manevi yönden değer verdiği, koruduğu; dinî görüş ve inançlardan oluşmaktadır.\n"
    },
    "Kutsal Topraklar": {
        "first_paragraph": "Kutsal Topraklar (ibranice: אֶרֶץ הַקוֹדֵשׁ Eretz HaQodesh, Arapça: الأرض المقدسة Al-Arḍ Al-Muqaddasah), İbrahimi dinler Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam için önem arz eden, günümüzde üzerinde İsrail ve Filistin'in bulunduğu topraklara verilen özel isimdir. Aynı topraklara İsrail Diyarı veya Vadedilmiş Topraklar da denir.\n"
    },
    "Laliş": {
        "first_paragraph": "Laliş veya Lalişa nûranî Irak'ın kuzeyinde, Musul şehrinin yaklaşık 60 km kuzeyinde, Ayn Sifni beldesinin de 10 km batısında bulunan küçük bir vadidir. Yezidiliğin ana figürü olan Şeyh Adî'nin (Şêx Adî) mezarının bulunduğu yer olan Laliş bu sebeple Yezidiler için büyük önem arz etmektedir.\n"
    },
    "Libasyon": {
        "first_paragraph": "Libasyon, Antik Yunan dünyasında sıkça kullanılan sıvı sunulara verilen isim.\n"
    },
    "Mahavira": {
        "first_paragraph": "Mahavira, ya da Vardhamāna, Jainizm'deki 24. ve son Tirthankara'dır (öğretici tanrı). Mahavira Bihar, Hindistan'da, MÖ 599 yılında asil bir ailede doğmuştur. 30 yaşında manevi uyanış arayışı ile evini terk etmiş, dünyevi eşyalardan (giyisileri dahil olmak üzere) arınmış ve bir keşiş olmuştur. Bundan sonraki yirmi buçuk yılda Mahavira yoğun bir meditasyon yaparak ve kendini adayarak kevalī (bilge) sıfatına erişmiştir. Bu yılları takip eden 30 yılda ise Güney Asya'yı dolaşarak Jain felsefesini anlatmış ve yaymıştır.\n"
    },
    "Maori dini": {
        "first_paragraph": "Maori dini, Yeni Zelanda'nın Polinezya yerli halkı olan Māori'nin çeşitli dini inançlarını ve uygulamalarını kapsar.\n"
    },
    "Menerik": {
        "first_paragraph": "Menerik Yakut Türklerinde şamanlığa yeteneği olan kişilerde görülen ve kolaylıkla vecde erişmeyi sağlayan sinirsel hastalığa denir.\n"
    },
    "Metodizm": {
        "first_paragraph": "Metodizm, John Wesley'in yaşamından ve öğretilerinden inançlarını alan, Hristiyanlığın Protestanlık mezhebine bağlı bir manevi düşünce sistemidir. 18. yüzyıl İngiltere Kilisesi içinde bir canlanma akımı olarak ortaya çıktı ve Wesley'in ölümünden sonra ayrı bir mezhep haline geldi. George Whitefield ve John'un kardeşi Charles Wesley de akımın önemli liderleriydi. Akım, bugün dünya çapında yaklaşık 80 milyon yandaş olduğunu iddia eden güçlü misyoner çalışmaları[1] nedeniyle İngiliz İmparatorluğu, Amerika Birleşik Devletleri ve ötesine yayıldı.[2]\n"
    },
    "Metriksizm": {
        "first_paragraph": "Metriksizm, sinema filmi Matrix'den esinlenerek kurulmuş bir dindir.[1][2][3][4] Bu din 2004 yazında bir anonim grup tarafından tasarlanmıştır. Metriksizm taraftarlarının uygulamaları hakkında gerçekten ciddi olup olmadıkları konusunda tartışmalar vardır.[5][6]\n"
    },
    "Mezarlık": {
        "first_paragraph": "Mezarlık, kabristan ya da gömütlük[1], ölülerin defnedildiği mezarların oluşturduğu gömü alanına verilen isimdir.\n"
    },
    "Mezhep": {
        "first_paragraph": "Mezhep veya anlayış (Arapça: مذهب), bir dinin çeşitli görüş ayrılıkları nedeniyle ortaya çıkan kollarından her birine verilen isimdir.[1] Düşünce ekolü olarak da bilinir. Dini terimlerde doktrin ise akide altına girer.\n"
    },
    "Molek": {
        "first_paragraph": "Molek (İbranice: מֹלֶךְ, romanize: mōleḵ; Yunanca: Μόλοχ), İsrail'in komşusu Ammonluların, Kenanlıların ve Fenikelilerin tanrısıdır. Bazı modern bilginler Molok'un Baal'in bir unvanı olduğunu öne sürdüler.[1] Hristiyan kaynaklarına göre o bir ateş tanrısıydı.[2]\n"
    },
    "Monolatrizm": {
        "first_paragraph": "Monolatrizm, bir politeizm tipidir. Birçok tanrının var olduğuna inanmakla birlikte bu tanrıların her birinin sadece kendisine tapan kişilere karşı güçlü olduklarını (sadece o kişiyi etkileyebildikleri) öne sürer. Böylece monolatrist bir kişi birden çok panteonun varlığına inanırken bunlardan sadece kendisinin bağlı bulunduğu inancın panteonun kendisini etkileyeceğine inanır.\n"
    },
    "Mucize": {
        "first_paragraph": "Mucize ya da tansık; bilimsel yasalarla açıklanamayan ve ilahî güçlere mâl edilen, inananları tarafından hoş karşılanan, sıra dışı olay.[1]\n"
    },
    "Nefilim": {
        "first_paragraph": "Nefilim (İbranice: נְפִילִים, nefilim) veya Nefiller, Yaratılış Kitabı 6:1-4'de bahsi geçen, Büyük Tufan öncesinde \"Tanrı oğulları\" ile \"insan kızlarının\" çocukları olduğuna inanılan yaratıklardı.\n"
    },
    "Omnizm": {
        "first_paragraph": "Omnizm, tüm dinlerin hakikatın bir parçasını barındırdığını, aynı kaynaktan gelen bilginin farklı şekillerde ifade edildiği şeklinde düşünce ve inanış biçimidir. Omnizm tüm dinlere ilişkin saygı ve tanıma durumudur. Böylesine bir inancı benimseyenlere omnist denir. Terim ilkin İngiliz şair Philip J. Bailey tarafından kullanılmıştır. \n"
    },
    "Orişa": {
        "first_paragraph": "Orişa, Orisa veya Orixa Yoruba dini veya ruhani sisteminde Olodumare`nin (Tanrı'nın) alametlerinden birini yansıtan bir ruha verilen isimdir. Sayısız Orişalardan birkaçı Şango, Olokun, Ifá, Yemoja, Osun, Obatala, Ogun, Oko, Soponna ve Oya'dır.\n"
    },
    "Panteon": {
        "first_paragraph": "Panteon (Yunanca: παν, pan, \"bütün\" + Θεός, Theos, \"Tanrı\")[1], bir mitoloji ya da dine özgün tüm tanrıların birliğidir. Ünlü toplumbilimci Max Weber, 1922 yılında yayınladığı bir kitapta panteon ile tek tanrılı dinlerin arasındaki bağı karşılaştırmaktadır.\n"
    },
    "Polideizm": {
        "first_paragraph": "Polideizm, Deizmin politeistik formudur veya Politeizm'in deistik formudur. Bu inanışa göre evren birkaç Tanrı'nın kolektif yaratıcılığı sonucu yaratılmıştır. Bu tanrıların her biri evrenin bir parçasını yarattıktan sonra evren ile pratik anlamda ilgilenmeyi bırakmıştır.\n"
    },
    "Pontifex maximus": {
        "first_paragraph": "Pontifex maximus, Antik Roma devlet dini kurumlarından  Pontifler kolejinin (Pontifler kurulun) en büyük rahibi. Antik Roma dininin en önemli pozisyonuydu ve ilk kez bir plebin seçildiği MÖ 254 yılına kadar sadece patrici sınıfından insanlara açıktı.\n"
    },
    "Pontifler koleji": {
        "first_paragraph": "Pontifler koleji ya da Collegium Pontificum, (collegium, Latince eğitim kurumundan ziyade bir komite ya da kurul anlamında kullanılır) Mensuplarını, politeist devlet dininde en yüksek konuma sahip rahiplerin oluşturduğu bir Antik Roma devlet kurumu. Kurul, Pontifex maximus, Vesta bakireleri, Rex Sacrorum ve Flamenlerden oluşurdu.[1] Pontifler kurulu, aralarında augurlar, Quindecemviri sacris faciundis ve yedi şölencilerinde bulunduğu en büyük dört dini kuruldan birisidir.\n"
    },
    "Raelizm": {
        "first_paragraph": "Raelizm, ayrıca Rael olarak da bilinir, Claude Vorilhon tarafından kurulan bir UFO dinidir. Taraftarları kendilerine Raelyen demektedir.\n"
    },
    "Requiem": {
        "first_paragraph": "Requiem, Hristiyanlık dininde ölümü takiben ruhun kurtuluşu için, cenazenin hemen ardından ya da anma amacıyla yıldönümlerinde söylenebilen toplu ayindir. Katoliklerde ölülerin ruhu için edilen dua ve bu duaya mahsus ilahiye de bu isim verilmektedir.\n"
    },
    "Rosa Egipcíaca": {
        "first_paragraph": "Vera Cruz ve Rosa Courana, Rosa Maria Egipcíaca olarak da bilinen Rosa Egipcíaca  (1719 – 12 Ekim 1771), ünlenmeden önce köle olarak kullanılmış bir yazar ve dini mistik. Kendisi, 'Tanrı Aşkının Kutsal Teolojisinin Seyyah Ruhlarının Parlak Işığı' (En.:The Sacred Theology of Love of God Brilliant Light of Pilgrim Souls) kitabının yazarıydı. Brezilya tarihinde siyahi bir kadın tarafından yazılmış en eski kitaptır.\n"
    },
    "Sadukiler": {
        "first_paragraph": "Sadukiler, eski bir Yahudi mezhebidir. Bu mezhepten olan Yahudiler, Tanrı'nın Dünya'yı yarattıktan sonra Dünya'yı kendi haline bıraktığına inanırlardı. Hâlen bu düşüncede Yahudi olup olmadığı kesin değildir. Ferisilere karşıdırlar. Yahudi aristokrasisini temsil eder, ruhun ölümsüzlüğüne, ölülerin dirileceğine ve meleklere inanmazlar. Yazılı metinlere inanırlar, nakli yani sözlü inançlara karşı çıkarlar.\n"
    },
    "Sahte peygamber": {
        "first_paragraph": "Sahte peygamber veya yalancı peygamber, teolojide peygamber olduğunu iddia eden ancak o dinin veya aynı gelenekten gelen başka dinlerin inananları tarafından peygamberliği kabul edilmeyen kişileri tanımlamak için kullanılan bir kavram. Bu kavram zaman zaman Mesih olduğunu iddia eden kişiler için sahte Mesih şeklinde de kullanılır. Tarih boyunca başka dinlerin mensuplarınca sahte peygamber veya sahte Mesih addedilen kişiler kendilerine az veya çok taraftar bulmuşlardır.\n"
    },
    "Scientoloji Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Scientology Kilisesi, ismen kilise olarak adlandırılsa da, daha çok Scientology ruhsal servislerinin verildiği yer anlamında kullanılır. Kiliseden daha çok bir okula benzetilebilir. İçinde ders yapılan masalar ve eğitim araç gereçlerinin bulunduğu bir akademi bulunur. Kilise kelimesi toplanma yeri anlamıyla kullanılıyor. Kilise içinde çalışanlar serbest kıyafetler giyerler, genelde sabah 9'dan akşam 19'a kadar çeşitli Scientology kursları yapılır. Örneğin evlilik, çocuklar, para kazanma, mutluluk, hayatın temelleri gibi başlıklarda kurslar mevcuttur.\n"
    },
    "Sekanova": {
        "first_paragraph": "Sekanova, Masaharu Taniguchi tarafından 1 Mart 1930 tarihinde kurulan tek tanrılı bir dindir. 2010 yılı rakamına göre 1,6 milyon inananı vardır.[1] Sekanovanın temel ilkeleri üç ana bileşenden oluşur: Dünya tek bir tanrı tarafından oluşturulmuştur, olaylar yalnızca zihnin tezahürüdür, tüm dinler tek bir evrensel tanrıdan kaynaklanır.[2] Sekanova öğretilerinde, her insan Tanrı'nın bir çocuğu olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Semyaza": {
        "first_paragraph": "Semyaza (ayrıca \"Şemyaza\" yazılı) Enoch Kitabında bir düşmüş melek. Enoch kitabında belirtildiği Azazil ve diğer melekler ile birlikte, insan kadınlarla çiftleştirildi. Onlar kadınlarla nefilimler doğurdu. Daha sonra Semyaza büyüyü insanlara tanıttı.[1]\n"
    },
    "Soteryoloji": {
        "first_paragraph": "Soteryoloji veya kurtuluş bilimi, birçok dinde çok önemli bir yere sahip kurtuluş kavramını inceleyen teoloji konusudur.[1]\n"
    },
    "Starets": {
        "first_paragraph": "Starets, çoğul Startsi (Rusça старец), Slav dillerinde yaşlı anlamına gelen bu kelime Rus Ortodoks Kilisesi'nde ruhani önder konumundaki keşişleri tanımlamak için kullanılır.\n"
    },
    "Sunak": {
        "first_paragraph": "Sunak ya da altar, adak adanan ve kurban kesilen dini yapı. Özellikle antik dinlerde yaygın olan Sunaklar, Musevilik ve Hristiyanlıkta da önemli bir yere sahiptir. Sunaklar, mimari açıdan da önemli yapılardır. Antik dinlerden kalan sunak yıkıntıları, dinlerin ayinsel özelliklerini ve ibadet geleneğini öğrenmek açısından çeşitli ipuçları taşır.\n"
    },
    "Sütre (dinî)": {
        "first_paragraph": "Sütre, namaz kılan bir kişinin önünden rahat bir şekilde geçilebilmesi için kullanılan yarım metrelik bir varlık.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Şer": {
        "first_paragraph": "Şer ya da kötü, birçok din ve kültürde tanımlanan, kötü davranış, düşünce, bencillik ve fenalıklar.[1] Şer sözcüğü sıklıkla \"hayır\" (iyilik, karşılık beklenmeden yapılan şey)[2] sözcüğü ile karşılaştırmalı ve zıt anlamlı olarak kullanılır. Bazı dinlerde şer, evrende hüküm süren kötü bir güç olarak tanımlanır ve şeytan, ahriman gibi varlıklarda vücut bulur.\n"
    },
    "Şeytani Kitâb-ı Mukaddes": {
        "first_paragraph": "Şeytani Kitâb-ı Mukaddes (İngilizce: The Satanic Bible), Anton Szandor Lavey tarafından yazılmış, Laveyan Satanizm kitabı.\n"
    },
    "Şinto": {
        "first_paragraph": "Şinto (Kanji:神道 Shintō, Kami no Michi) veya Şintoizm, Japonya'nın yerli, Japonların millî dinidir. Eskiden Japonya'nın resmî diniydi. Sadece Japonya'da ibadetlere katılan 119 milyon kişi vardır. Dünya'nın en eski dinlerinden olan Şinto bir tür animizmdir ve ayrıca şamanistik uygulamaları da içerir.\n"
    },
    "Tekâmül": {
        "first_paragraph": "Tekâmül, sözlük anlamı \"olgunlaşma\", \"gelişim\" ve \"evrim\" [1] olan bir terimdir.\n"
    },
    "Teleojik yaklaşım": {
        "first_paragraph": "Teleojik yaklaşım, tarihte gerçekleşmiş herhangi bir olayı ya da olguyu, gerçekçi olmayan bir amaç doğrultusunda çarpıtmak, uzatmak ya da başka bir sonuca bağlamaktır.\n"
    },
    "Teopanizm": {
        "first_paragraph": "Teopanizm, Cizvitlerin Hindu inanışını tanımlamak için kullandıkları bir terimdir. Hinduizm, panteizmin bazı yorumlarından farklı olarak materyal evrenin mutlaklığını savunmaz. Hinduizme göre Tanrı her şeyin neşet ettiği ruhsal özdür. “Tanrı her şey haline gelir” ama bunun başı ve sonu yoktur.\n"
    },
    "Tirthankara": {
        "first_paragraph": "Jainizm'de, tirthankara (Sanskritçe tīrthaṅkara) her şeyi bilen ve kurtuluşa (mokşa) giden yolu yeniden doğma döngüsü (saṃsāra') ile gösteren öğretici tanrıya verilen isimdir.\n"
    },
    "Tüm": {
        "first_paragraph": "Tüm (ayrıca bilinir Bir, Mutlak, Yaratıcı), Hermetik panteistik veya panenteistik Tanrı görüşüdür. Tüm, cinsiyetsiz görülebilir, eşit düzeyde eril ve dişil özelliklere sahiptir.[1]\n"
    },
    "Türkiye'de din özgürlüğü": {
        "first_paragraph": "Türkiye, anayasasının 24. maddesine göre laik bir ülkedir.[1] Türkiye'de laiklik, Mustafa Kemal Atatürk'ün ilkelerine dayanmaktadır. Türk hükûmeti, Müslümanlara ve diğer dinî gruplara, devlet dairelerinde ve üniversiteler de dâhil olmak üzere devlet tarafından işletilen kurumlarda dinsel ifadelerine bazı kısıtlamalar getirmekteydi ancak zamanla özellikle Müslümanlar için bu kısıtlamalar kaldırılmaya başlandı.[2]\n"
    },
    "Üç öğreti": {
        "first_paragraph": "Çin felsefesinde üç öğreti (Çince: 三教; pinyin: Sān Jiào) ifadesi; Konfüçyüsçülük, Taoizm ve Budizm'i birbirine uyumlu bir birleşme olarak kasteder.[1] Literatürde \"üç öğreti\" fikrine yapılan ilk göndermeler, 6. yüzyılın tanınmış bilgelerine dayanır.[1] İfade ayrıca bu birleşmeye dayanan, dini olmayan bir felsefeyi de kastedebilir.\n"
    },
    "Vahiy": {
        "first_paragraph": "Vahiy ya da  tanrısal esin (Arapça: وحي), İslamî terminolojide buyruk veya düşüncelerin Allah tarafından peygamberlere bildirilmesine veya bu bildirinin kendisine denir. İslamî inanışta vahiy peygamberlere gelir ve sadece Cebrail aracılığıyla iner.\n"
    },
    "Vuslat": {
        "first_paragraph": "Vuslat, doğa ve evren yasaları ile akıl, mantık, sağduyu, vicdan yoluyla insanları iyiliğe yönelten olgudur.\n"
    },
    "Yahvizm": {
        "first_paragraph": "Yahvizm, Yehuda ve İsrail krallıklarının dinleriydi. Yehuda, Kenan'ın onlarca tanrısından biriydi. Yahvizm Kenan dininden evrimleşmiş monolatrist, Musevilik dininin atası olan dindir.\n"
    },
    "Yaratıcı": {
        "first_paragraph": "Yaratıcı Tanrı ya da Yaratıcı, evrenin ve evrenlerin kusursuz bir şekilde birbirine uyum içinde ve sayısız yaşam formuyla yapan bir gücün tanrı olduğunu ima eder. Monoteist olarak tek bir tanrı olabileceği gibi, aynı zamanda birden fazla tanrı, ilah ve mabut da olabilir. Monoteizmde, tek Tanrı genellikle aynı zamanda yaratıcıdır.\n"
    },
    "Yaşmak": {
        "first_paragraph": "Yaşmak (Eski Türkçe: yaşmak, \"örtmek, gizlemek\"), Osmanlı İmparatorluğu zamanında Müslüman kadınların ferace ile birlikte giydikleri, yalnızca gözleri açıkta bırakan ince kumaştan iki parçalı yüz ve başörtüsü.[1] Türk-İslam kültüründe, özellikle Anadolu'da, kadınların baş örtülerinin alt ucu ile ağızlarını kapatmalarına da denir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Yiguandao": {
        "first_paragraph": "Yiguandao (Basitleştirilmiş Çince: 一贯道; Geleneksel Çince: 一貫道; pinyin: Yīguàn Dào; \"Tutarlı yol\"), 19. yüzyılın sonlarında Shandong'da Xiantiandao (\"Eski Cennet Yolu\") geleneğinden gelen bir Çin kurtuluşçu dinidir. Yiguandao, özellikle 1930'larda Zhang Tianran önderliğinde Çin'de hızla yayılmış olup İkinci Çin-Japon Savaşı sırasında Çin'in en önemli kurtarıcı toplumu haline gelmiştir.[1][2] 1949'da Çin İç Savaşı'ndan sonra, Xiantiandao mezhepleri yasadışı gizli topluluklar ve sapkın kültler olarak yasaklanmıştı. Günümüzde Çin'de halen yasak olan Yiguandao, 1987'de Tayvan'da yasal olarak tanınmış ve o tarihten beri gelişmiştir.[3]\n"
    },
    "Zurvanizm": {
        "first_paragraph": "Zurvanizm, Zerdüştlüğün bugün inananı kalmamış bir dalıdır. Zurvanizmde, Zerdüştlükten farklı olarak, \"İlk Prensip\" (primordiyal yaratıcı tanrı) olarak Zurvan'a inanılır.[1] Nitekim bu sebeple Zurvanizm olarak anılan inanca Zurvanî Zerdüştlük de denmiştir.[2]\n"
    },
    "Büyük dini gruplar": {
        "first_paragraph": "Dünyanın başlıca dinleri ve ruhani gelenekleri az sayıda ana grupta sınıflandırılabilir ancak bu tek tip bir uygulama değildir. Bu teori 18. yüzyılda farklı toplumlardaki göreceli nezaket seviyelerini tanımak amacıyla ortaya çıkmıştır ancak bu uygulama o zamandan beri pek çok çağdaş kültürde itibarını kaybetmiştir\n"
    },
    "Güneş tanrılarının listesi": {
        "first_paragraph": "Güneş tanrısı, Güneş'i veya onun bir yönünü, genellikle algılanan gücü ve gücü ile temsil eden bir tanrı veya tanrıçadır. Güneş tanrıları ve Güneş ibadeti, kayıtlı tarihin çoğunda çeşitli biçimlerde bulunabilir. Aşağıdaki güneş tanrılarının bir listesidir:\n"
    },
    "Lusitanya mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Lusitanya mitoloji Lusataniler tarafından Proto-Hint Avrupalılar arasında yayılmış mitolojidir. İber Yarımadası, Portekiz, Galiçya, Extremadura ve Salamanca'nın küçük bir kısmında görülmüştür.\n"
    },
    "Seküler hümanistler listesi": {
        "first_paragraph": "Hümanist olduğu bilinen kişiler listesi, ünlü seküler ve dini hümanistlerin kısmi bir listesidir.\n"
    },
    "Ülkelere göre dinler": {
        "first_paragraph": "Pew Forum'a göre ülkeye göre dinin genel bir taslağıdır. Listedeki ülkeye göre dini bilgiler, CIA'in Facebook ve Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'ndan derleğidi bilgilerle oluşturulmuştur."
    },
    "Din bilimleri": {
        "first_paragraph": "Din bilimleri, dinle teolojik bakış açısıyla ve normatif yöntemlerle ve apolejetik (dini savunma) amaçla ilgilenen ilahiyatın aksine dinleri sosyal bilimler perspektifinden ve herhangi bir dini veya dinleri apolejetik (savunmacı) gaye gütmeden ve ideolojik muhalefet tavrı içine girmeden olgusal temelde araştıran ve analiz eden çeşitli sosyal bilim disiplinlerinin ortak adı.\n"
    },
    "Arthur John Arberry": {
        "first_paragraph": "Arthur John Arberry (12 Mayıs 1905 - 2 Ocak 1969), İngiliz doğubilimcisi; Arap, Pers uygarlıkları ve İslamiyet üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. Mısır Kahire Üniversitesi'nde Yunan ve Latin Klasikleri Departman Başkanlığı yapmış; Cambridge Üniversitesi'nde 1947 yılından ölümüne kadar Arap dilleri bölümünde en yüksek seviye olan Sir Thomas Adams'ın Arapça Profesörü olarak görev almıştır. Koran Interpreted adıyla yayımladığı Kur'an tercümesi, Müslüman olmayan yazarların çevirileri arasında en saygı duyulanlarındandır. Nifferî'nin el-Mevâkıf adlı eserini 1935 yılında Londra'da yayımlamış ve İngilizceye çevirmiştir. Aynı yıl Kelabâzî'nin tasavvufa dair et-Taarruf adlı eserini The Doctrine of the Sufis adıyla İngilizceye çevirmiştir. Mevlana hakkında yaptığı araştırmaları ile tanınır ve Mevlana'yı \"dünyanın en büyük ozanı\" olarak niteler.\n"
    },
    "Dindarlık": {
        "first_paragraph": "Dindarlık, bir dinin günlük hayatta büyük bir öneme sahip olmasıdır. Dindarlığı tanımlaması zordur, ancak farklı bilginler bu kavramı geniş ölçüde dini yönelimler ve katılımla ilgili olarak görmüştür. Deneyimsel, ritüelist, ideolojik, entelektüel, sonuçsal, creedal, cemaat, doktrinal, ahlaki ve kültürel boyutları içerir. Dinin sosyologları, insanların inançlarının, aidiyet duygusunun ve davranışlarının çoğu zaman bir bireyin gerçek dini inançlarına uygun olmadığını, çünkü birinin dindar olup olamayacağı konusunda çok fazla çeşitlilik gösterdiğini gözlemledi. Dindarlığın ölçülmesinde birden fazla sorun vardır. Örneğin, kiliseye devam etme gibi değişkenler, geleneksel anketler ve zaman kullanım anketleri gibi farklı yöntemler kullanıldığında farklı sonuçlar verir.\n"
    },
    "Émile Durkheim": {
        "first_paragraph": "Émile Durkheim (15 Nisan 1858, Épinal - 15 Kasım 1917, Paris), Fransız sosyolog, sosyolojinin kurucularından sayılmaktadır.\n"
    },
    "Hiyerofani": {
        "first_paragraph": "Hiyerofani (Grekçe: ἱερός, \"kutsal\" ve φαίνειν \"kendini göstermek\") ilk kez Mircea Eliade tarafından kutsalın tezahürü anlamında kullanılan bir kavramdır.[1]\n"
    },
    "İslam ilimleri": {
        "first_paragraph": "İslam ilimleri ya da İslami ilimler, İslam'ın ana kaynağı olan Kur'an ve Sünnet'ten doğmuş olan bilim dallarıdır. Bu ilim dalları şunlardır.\n"
    },
    "Kutsal yalan": {
        "first_paragraph": "Kutsal yalan, politikada, bir mit veya tipik olarak dini nitelikte bir yalandır, seçkinler tarafından sosyal uyumu korumak veya bir gündem ilerletmek için bilerek yayılır. Kavram ilk kez Devlet'te Platon tarafından ortaya atılmıştır[1]\n"
    },
    "Pizza etkisi": {
        "first_paragraph": "Pizza etkisi, sosyoloji ve din bilimlerinde kültürün unsurlarının başka bir kültürce benimsenmesi ve belli ölçüde dönüştürülmesi daha sonra o haliyle başka kültürlere aktarımda bulunması olgusudur.[1][2]\n"
    },
    "Osmanlı İmparatorluğu'nda Hristiyanlık": {
        "first_paragraph": "Osmanlı İmparatorluğu'nun millet sistemi altında Hristiyanlar ve Yahudiler, devlete sadakat göstermesi ve cizye vergisini ödemesi karşılığında Osmanlı hukukuna göre zimmi (\"korunan\" anlamına gelir) olarak kabul edilirdi.[1][2]\n"
    },
    "Ümmet": {
        "first_paragraph": "Ümmet (Arapça أمة), İslam toplumunun tamamını ifade eden bir kavram. Ümmet kelime olarak bir anneden doğan çocuklara verilen isimdir. Daha sonra İslam inancına sahip herkesi içine alan bir anlama kavuşmuştur. İslam inancının en önemli kaynağı Kur'an'da birçok yerde geçmiştir. Müslümanların içindeki bir cemaate de zaman zaman ümmet denildiği görülmektedir. Ümmet bu bakımdan bazen bütün bir Müslüman toplumunu ifade ederken, bazen de Müslümanların içinde farklı özelliklere sahip daha küçük gruplardan her birini de ifade etmektedir. Diğer yandan ümmet kelimesi aynı zamanda her bir Müslüman için de kullanılmaktadır. Örneğin \"Peygamberimize sadık bir ümmet olmak istiyorum.\" gibi. Ümmet, \"imam\" kelimesi ile aynı kökten gelmektedir. Her peygamber, birer imâm, rehber olarak kabul edilir ve ona tabi olanlara da onun ümmeti denir.\n"
    },
    "Üstüü-Hüree": {
        "first_paragraph": "Üstüü-Hüree (Tuv. Үстүү-Хүрээ - Yukarı Hüree (manastır)) Sarı din denilen Budizmin bir tapınağı. Tıvada en büyük ve en meşhur Buddist manastırlarından biridir.\n"
    },
    "Affetme": {
        "first_paragraph": "Psikolojik anlamda \"affetme\" diğer adıyla \"bağışlama\" veya bir kişi tarafından affedilme/ bağışlanma; başlangıçta mağdur edildiğini veya haksızlığa uğradığını düşünen bir kişinin, belirli bir suçluya ilişkin duygu ve tutumlarında bir değişikliğe gittiği ve kızgınlık ve intikam arzusu (ne kadar haklı olursa olsun) gibi olumsuz duygular[1]\n[2]\n[3]  da dahil olmak üzere suçun etkisinin üstesinden geldiği kasıtlı ve gönüllü bir süreçtir. Teorisyenlerin inançları affetmenin aynı zamanda olumsuz duyguların olumlu tutumlarla değiştirilmesini sağladığı (yani suçluyu tolere etme yeteneğinin artması)[4][5][6] veya suçluyla uzlaşmayı gerektirdiği yönünde farklılık göstermektedir.[7] Bazı yasal bağlamlarda, affetme, birisini borç, kredi, yükümlülük veya diğer taleplerden kurtarmak için kullanılan eşanlamlısı \"ibra\" olan bir terimdir.[8]\n[9] Ancak buradaki \"affetme\" ve \"bağışlama\" kavramları basitçe bir cezanın silinmesi anlamına gelen af ile veyahut bir malın bir hakkın bir kişiye/kişilere karşılıksız veya şartlı ama bedelsiz şekilde devrini içeren bir hukuki sözleşme olan bağışlama sözleşmesi ile karıştırılmamalıdır.\n"
    },
    "Batıl inanç": {
        "first_paragraph": "Batıl inanç, genellikle bilgisizlikten, bilimsel bilgilerin veya nedenselliğin yanlış anlaşılmasından, kadere veya büyüye inanmaktan, doğaüstü etkileri algıladığını sanmaktan veya bilinmeyene karşı duyulan korkudan kaynaklanan inanç veya uygulamalardır.[1] Batıl inançlar çoğu zaman şans, kehanet ve belirli ruhani varlıklarla ilişkilidir. Kaynak ve mantıklı bir açıklamadan uzak, uygulamalarda din adı kullanılan inanç ve hareketlere söylenen bir terimdir.[2]\n"
    },
    "Bhakti": {
        "first_paragraph": "Bhakti (Sanskrit: भक्ति) kelime anlamıyla \"bağlılık, katılım, sevgi, saygı, inanç, ibadet, dindarlık, aşk\" anlamına gelir. Bhakti, Hinduizm'de kendini adamış kişinin bir tanrıya bağlılığını ve sevgisini ifade eder.\n"
    },
    "Cadılık": {
        "first_paragraph": "Cadı, birçok din ve mitolojide kötü amaçlara hizmet ettiğine ve doğaüstü güçleri olduğuna inanılan kişidir. Popüler kültürde siyah pelerinli, sivri başlıklı, süpürgesiyle uçan bir kadın figürü resmedilir.[1] Türkiye'de farklı ağızlarda \"cazı\", \"cazi\" ya da \"cazi kari\" olarak da bilinir.[2]\n"
    },
    "Dinsel bağnazlık": {
        "first_paragraph": "Dini bağnazlık (eş anlamlıları: fanatizm veya taassup) veya yobazlık, bir dine takıntı derecesinde bağlanmaktır. Dinsel bağnazlık ileri götürüldüğü takdirde radikalleşmeye neden olabilir.\n"
    },
    "Diyanet": {
        "first_paragraph": "Diyanet manevi terminolojide dine bağlılık, maneviyat veya her ikisinin bir karışımını içerebilen davranış biçimidir. Çoğu dindarlık anlayışının ortak bir unsuru alçakgönüllülüktür.[kaynak belirtilmeli]Diyanet aynı zamanda Türkiye'de Diyanet İşleri Başkanlığının adıdır.\n"
    },
    "İbadet": {
        "first_paragraph": "İbadet, genellikle bir Tanrı'ya yönelik yapılan eylemlerin genel adıdır. İbadet, farklı dinlerde farklı şekillerde yapılabilir.\n"
    },
    "Kudüs sendromu": {
        "first_paragraph": "Kudüs sendromu, Kudüs şehrini ziyaret eden turistlerde veya hacılarda şehrin mistik atmosferinden etkilenme sonucu tetiklenen dinsel temalı saplantılı düşünceler, çeşitli çarpık fikirler, sanrılar gibi psikozların yarattığı sendromdur. Bu sendrom, tek bir din ya da mezhebe özgü olmayıp aynı zamanda birçok farklı geçmişe sahip Yahudileri, Hıristiyanları ve Müslümanları etkileyebilmektedir.\n"
    },
    "Kutsama": {
        "first_paragraph": "Kutsama, özel bir amaç veya görev doğrultusunda yapılan dinsel adamadır. Kutsamanın kelime anlamı ise \"kutsal\" ile ilişkilidir. Kişiler, yerler veya objeler kutsanabilir. Kutsama terimi, farklı gruplar tarafından çeşitli şekillerde kullanılmaktadır. Kelimenin eş anlamlısı takdis etmektir.\n"
    },
    "Misogi": {
        "first_paragraph": "Misogi (Japonca: 禊), tüm vücudu yıkayarak arınma ritüeli olan bir Şinto uygulamasıdır. Misogi, Harae adı verilen başka bir Şinto arınma ritüeli ile ilgili olduğundan her ikisi de topluca misogiharae (禊祓) olarak anılır.[1]\n"
    },
    "Pidyon haben": {
        "first_paragraph": "Pidyon haben (İbranice: פדיון הבן‎, lit. \"Erkek bebeğin kurtarılması\"), ilk doğan erkek çocuğu Kudüs Tapınağı'ndaki görevlerinden azat etmek için çocuğu bir Kohen'den \"kurtarmak\" adına yapılan bir ayindir. Bugün Kudüs Tapınağı olmamasına rağmen bu ayin Tutucu ve Ortodoks Yahudiler tarafından hala icra edilir.\n"
    },
    "Satılmış": {
        "first_paragraph": "Satılmış bir erkek ismi. Genellikle kırsal kesimde daha önceki bebekleri ölmüş ailelerce bir sonraki bebeğe onun da ölmemesi için verilir.  Dursun, Duran, Yaşar isimleri de erkek bebeklere aynı sebeple verilir. Bebek kız ise Satı ya da Satu ismi verilir.[1][2]\n"
    },
    "Temiz olmayan hayvan": {
        "first_paragraph": "Temiz olmayan hayvan, bazı dinlerde etinin yenmesi ve temas edilmesi tabu sayılan hayvandır. Bu dinlere göre bu hayvanlarla temas eden kişiler kendilerini temizlemek için bazı temizlenme ritüellerini uygulamak zorundadırlar.\n"
    },
    "Teoforik isimler": {
        "first_paragraph": "Teoforik isim (Grekçe: θεόφορος,theophoros, anlamı \"bir tanrı adını taşıyan isim\") [1], antik dönemde ilgili tanrının korunmasına girmek için konulurdu.[2]\n"
    },
    "Cüzi irade": {
        "first_paragraph": "Cüz'i irade, İslam dinine göre (akaid, kelam) insanlara verilmiş olan ve kaza ve kader sınırları çerçevesinde hareket imkânı tanıyan özgür iradedir. Cüz'i kelimesi Arapça ve Osmanlı Türkçesi'nde kısmi anlamına gelir. Buna karşılık Külli irade yani Allah'ın iradesi herhangi bir sınırla bağlı değildir ve cüz'i iradenin üstünde yer alır.\n"
    },
    "Yemin": {
        "first_paragraph": "Yemin veya ant, bir şeyi yapacağına veya yapmayacağına dair, genellikle kutsal kabul edilen bir varlık üzerine verilen söz. Kökeni tarih öncesi dönemlere dayanan ve genelde dinî bir mana içeren yemîn veya and içme törenleri, günümüzde bazı seküler kurumlarda görev başı yapan kimseler tarafından da görevin hakkıyla yerine getirileceğine dair söz vermekte kullanılır.\n"
    },
    "Zındık": {
        "first_paragraph": "Zındık (Arapça: الزنديق), İslam kültüründe Tanrı'ya ve ahirete inanmayan kişidir.[1] Terim, Arap olmayan kültürlerden İslam kültür havzasına geçmiş fakat Kur'an ve hadislerde geçmemektedir.[2] İslam literatüründe ilk kez Ali zamanında yaşanan bir olay münasebetiyle zındıklardan söz edildiği belirtilmiştir. Zındıklar çeşitli baskılara mâruz kalınca dinî inançlarını İslam perdesi altında gizlemeye çalışmış, buna ihtiyaç duymadıkları zamanlarda ise düalist inanç ve uygulamalarını ortaya koymaktan çekinmemişlerdir.[3]\n"
    },
    "Ağaç inancı": {
        "first_paragraph": "Ağaç inancı birçok doğa inançlarının barındırdığı animizimde, ağaçların saygı gösterilmesi gereken bir ruha sahip oldukları, ve ağaçlara gösterilen saygı, bereketi etkilediğine inanmaktan kaynaklanan bir kült'dür.\n"
    },
    "Ongun": {
        "first_paragraph": "Ongun ya da Totem, Eski Türklerin Tengricilik inancında, içinde bir ruhu barındıran bir cisme verilen isimdir. Diğer eski inanç sistemlerinde de bulunan totem ile karşılaştırılabilir. Aynı Amerika yerlilerin totemleri gibi, eski Türk boylarının da her birisinin kendine özel bir ongunu vardır. Bu genellikle kendi boylarını koruduğuna inandıkları kutsal bir hayvan türü ya da büyük bir atalarının ruhunu barındırdığına inandıkları bir cisimdir.\n"
    },
    "Bahai İnancının Eleştirisi": {
        "first_paragraph": "Bahai dini, \"tüm dinlerin temel değerini\" ve \"tüm insanların birliğini\" öğreten dindir.\n"
    },
    "Bezbojnik": {
        "first_paragraph": "Bezbojnik (Türkçe: Dinsiz), Sovyetler Birliği'nde 1922-1941 yılları arasında yayınlanan, din karşıtı propaganda yapan ve ateist düşünceleri savunan haftalık gazete.[1] 1922 yılında yayınlanan ilk sayısında 15.000 adet basılmıştı. Bu sayı 1931'de 500.000'e ulaştı.[2]\n"
    },
    "Din halkın afyonudur": {
        "first_paragraph": "Din halkın afyonudur, (Almanca aslı Die Religion ... ist das Opium des Volkes) Karl Marx'ın çok alıntılanan bir sözüdür. Marx'ın 1843 yılında kaleme aldığı Hegel'in Hukuk Felsefesinin Eleştirisine Katkı. Giriş. adlı yazıda yer almış, bu yazı bir yıl sonra Marx'ın Arnold Ruge ile birlikte yayınladığı Deutsch-Französischen Jahrbücher (Alman-Fransız Yıllıkları) adlı dergide yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Family Guy": {
        "first_paragraph": "Family Guy, Seth MacFarlane tarafından yaratılan FOX'da yayınlanan ABD animasyon televizyon dizisidir.\n"
    },
    "Jineoloji": {
        "first_paragraph": "Jineoloji (Kürtçe: jineolojî‎), kadın bilimi olarak da anılan, PKK lideri Abdullah Öcalan'ın teorize ettiği feminizm ve cinsiyet eşitliğini içeren doktrin. Kürtçe kadın anlamına gelen \"jin\" kelimesinden türetilen jineoloji 'kadın bilimi' olarak tarif edilir. Çeşitli kaynaklarda \"Kürt feminizmi\" olarak anılır.[1] Öcalan, bölgesel toplumlarda yaşayan kadınları baskı altına alan namus temelli din ve kabile kuralları temelinde “kadınların özgür olmadığı sürece bir ülkenin özgür olamayacağını” ve \"kadın özgürlüğünün toplumdaki özgürlük düzeyini belirlediğini\" ifade eder.[2][3][4]\n"
    },
    "Marksizm": {
        "first_paragraph": "Marksizm, özgün bir siyasal felsefe akımı, tarihin diyalektik materyalist bir yorumuna dayanan ekonomik ve toplumsal bir dünya görüşü, kapitalizmin Marksist açıdan çözümlenmesi, bir toplumsal değişim teorisi, Karl Marx'ın ve Friedrich Engels'in çalışmalarından çıkarılan, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir.\n"
    },
    "Mustafa Kemal Atatürk'ün dinî inancı": {
        "first_paragraph": "Mustafa Kemal Atatürk'ün dinî inancı tartışma konusu olmuştur. Kimi araştırmacılar onun dine ilişkin söylemlerinin dönemsel olduğunu vurgulamakta ve bu konuyla alakalı olumlu görüşlerinin 1920'lerin başlarıyla kısıtlı olduğunu belirtmektedirler.[1] Atatürk'ün dinî inancı hakkında farklı kaynaklar, farklı çıkarımlarda bulunmuştur.[2] Bazı kaynaklar Müslüman olduğunu iddia ederken,[3][4][5] diğer kaynaklar deist[6][7] veya ateist[8][9][10] olduğunu iddia etmektedir.[11][12]\n"
    },
    "Özgür düşünce": {
        "first_paragraph": "Özgür düşünce, inançların otorite, gelenek, vahiy veya dogma temelinde oluşturulmaması gerektiğini ve bunun yerine inançlara mantık, akıl ve ampirik gözlem gibi diğer yöntemlerle ulaşılması gerektiğini savunan epistemolojik bir bakış açısıdır. Oxford İngilizce Sözlüğü'ne göre, özgür düşünen kişi \"diğer insanların fikirlerini ve kanaatlerini kabul etmek yerine kendi fikir ve kanaatlerini oluşturan kişidir.\" Özellikle bazı çağdaş düşüncelerde, özgür düşünce; geleneksel toplumsal veya dini inanç sistemlerinin reddedilmesiyle güçlü bir şekilde bağlantılıdır.[1][2] Özgür düşüncenin bilişsel uygulamasına \"özgür düşünme\" ve özgür düşünce uygulayıcılarına \"özgür düşünen\" denir.[1]\n"
    },
    "Russell'in çaydanlığı": {
        "first_paragraph": "Russell'ın çaydanlığı, diğer bir adıyla göksel çaydanlık, filozof Bertrand Russell tarafından dinlerin yanlışlanamaz savlarının yanlışlanması görevinin kuşkuculara düştüğü görüşünü çürütmek amacıyla ileri sürülen bir benzeşim. Illustrated dergisinin 1952'de içeriğine kattığı (ama hiç yayımlamadığı) Bir Tanrı var mı?[1] isimli makalesinde, Russell aşağıdakileri söyler:\n"
    },
    "Satanist Tapınak": {
        "first_paragraph": "Satanist Tapınak, orijinal İngilizce ismi ile The Satanic Temple, Amerika Birleşik Devletleri merkezli nonteistik dini bir kuruluştur. Şeytan da dahil olmak üzere herhangi doğaüstü  varlığa inanmayan grup 2013 yılında, \"bütün insanlar arasında iyilik ve karşılıklı anlayışı teşvik etmek, tiranca otoriteyi reddetmek, pratik sağduyu ve adalet duygusunu savunmak ve insan bilinci doğrultusunda bireysel iradeyle belirlenmiş asil amaçlar için uğraş vermek\" amacıyla kuruldu.[1]\n"
    },
    "Skeptic": {
        "first_paragraph": "Skeptic, bilimsel şüpheciliği teşvik etmeye, sahte bilim ve batıl inançların yayılmasına direnmeye adanmış kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan The Skeptics Society tarafından uluslararası olarak yayınlanan üç aylık bir bilim eğitimi ve bilim savunuculuğu dergisidir.[1]\n"
    },
    "Cehennem problemi": {
        "first_paragraph": "Cehennem problemi, dinde ruhların cezalandırılması için cehennemin varlığının adaletli, ahlaki ve mutlak iyiliksever Tanrı kavramına aykırı görüldüğü ahlaki bir sorundur. Dört temel önermeden türemiştir: Cehennem vardır; Dünya üzerindeki yaşamlarında Tanrı'ya karşı günah işledikleri için yargılanan insanların cezalandırılması içindir; bazı insanlar oraya giderler; ve oradan kaçış yoktur.[1]\n"
    },
    "Çifte kılıç kuramı": {
        "first_paragraph": "Orta Çağ boyunca yürürlükte kalacak olan çifte kılıç teorisini ilk ortaya atan kişi 492'den 496'ya kadar papa olan I. Gelasius'tur. Bu görüşe göre, hem tinsel hem de seküler iktidar, insan hayatı için özsel niteliğe sahiptir; fakat bu ikisi tek bir kişide birleştirilebilir değildi. Bunların her birinin işlevi, insanların kurtuluşuna katkı sunmaktı. Devlet barışı ve düzeni sağlayıp, insanların Tanrı'ya en iyi biçimde hizmet edebilecekleri atmosferi yaratarak cennete giden yolun açılmasına yardım ediyordu. Kilise ise hakiki tinsel öğretiyi geliştirmek ve insanlara, göksel amaçları doğrultusunda kılavuzluk etmekle yükümlüydü.\n"
    },
    "Euthyphron ikilemi": {
        "first_paragraph": "Euthyphron ikilemi ya da İlahi buyruk teorisi  ilk kez Platon'un Euthyphron (Εὐθύφρων Eftifron) ile diyaloğunda ortaya atılmış olan felsefi ve teolojik problem. Kısaca \"ahlaki davranışlar tanrı tarafından emredildiği için mi ahlakidir, yoksa ahlaki olduğu için mi tanrı tarafından emredilmiştir\" şeklinde bir sorudan ibarettir ve 2400 yıldır din felsefesinin temel sorularından biri olmuştur. İkilem tek tanrılı dinlerdeki teolojik tartışmalarda küçük bir farklılıkla yeniden kurulmuştur. İkilemde ya birinci ya ikinci seçenek tercih edilmek zorunda kalınmış, Hristiyanlıkta Ockham ile Augustinus, İslamiyette de Eş'ariyye ve Mutezile akımları iki farklı ucu desteklemiştir. Din felsefesindeki bu tartışma bugün de canlılığını korumaktadır.\n"
    },
    "Fideizm": {
        "first_paragraph": "Epistemolojide, fideizm, inancın akıldan bağımsız olduğunu veya akılla çatıştığını ve belirli gerçeklere ulaşmada akıldan üstün olduğunu savunan teori. Latince \"inanç\" anlamına gelen \"fide\" kelimesinden türetilmiştir.[1]\n"
    },
    "Gülün Adı": {
        "first_paragraph": "Gülün Adı (Orijinal adı: Il nome della rosa),  İtalyan yazar Umberto Eco'nun 1980'de yayımlanan tarihi polisiye romanı.\n"
    },
    "Her şeye gücü yeten": {
        "first_paragraph": "Her Şeye Gücü Yeten, mutlak kudret veya Omnipotent, felsefede Tanrının Her Şeye gücünün yeteceğini tanımlar.[1]\n"
    },
    "İçselbakış": {
        "first_paragraph": "İçselbakış ya da temaşa (Latince: contemplatio \"bir şeye doğru bakmak\") felsefi ve dini metinlerde konsantre olunmuş, dikkatli ve kendi benine yönelip tüm dış dünyayı unutan kişinin ruhsal durumunu tanımlamak için kullanılan terimdir. İçselbakış, zihnin sahip olduğu  bazı düşünce öğeleri üzerinde yoğunlaşmasıdır. Buna uygun olarak kişi, dünyadan tümüyle uzaklaşmayı, tam bir sevinç­ ve dinginlikle kendi benini gözlemlemeye yönelir.\n"
    },
    "Mazdekçilik": {
        "first_paragraph": "Mazdekçilik ya da mazdekizm, İranlı Zerdüşt din adamı Mazdek'in düşünce felsefesine verilen isimdir. Mazdekizm, İsa'dan sonra 5. yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıkan; insan eşitliği ve mal ortaklığını savunan bir akım olarak bilinmektedir. Her türlü özel mülkiyetin kaldırılması ve evliliğin serbest aşk[1] ile değiştirilmesini savunması ile ün saldı. Hava ve su gibi, paranın, malın-mülkün de insanlar arasında eşit olarak paylaşılmasını savunan Mazdek'in gerçekleştirdiği reformlar bir tür erken komünizm[2] örnekleri arasında gösterilmektedir.\n"
    },
    "Müşebbihe": {
        "first_paragraph": "Müşebbihe ya da Teşbîh,[1] İslâm dininde Allah'ı yaratılmış olanların sıfatlarıyla anan ve kendisinin yarattıklarına benzeten i'tikat mensuplarının oluşturdukları i'tikadî mezheplerin tamamına mal olan bir tâbirdir. Günümüzde ise İslâm dini itikadî mezhepleri içerisinde, ne Şiîlik mezhepleri arasında ne de Sünnîlikte mensubu kalmamış olan bir i'tikattır. Tarihte Gâl’îyye'den olduğu kabul edilen siyâsî mezheplerin çoğu itikadî açıdan bu mezhebin takipçileriydiler.[2] Mûsevîlik'te bahsi geçen Yahveh ise \"Müşebbihe\" i'tikadının bir örneğini teşkil etmektedir.[3]\n"
    },
    "Ockham'ın usturası": {
        "first_paragraph": "Ockham'ın usturası, Occam'ın usturası, Ocham'ın usturası (Latince: Novacula Occami), tutumluluk yasası veya basitlik yasası (Latince: Lex parsimoniae), \"olasılıkların zorunluluk olmadan çoğaltılmaması gerektiği\" problem çözme ilkesi.[1][2] Fikir, ilahi mucizeler fikrini savunmak için basitliği tercih eden skolastik filozof ve teolog, İngiliz Fransisken rahibi Ockhamlı William'a (y. 1287-1347) atfedilir. \"En basit açıklama büyük olasılıkla doğru olandır\" gibi ifadelerle çeşitli şekillerde yorumlanmıştır. Bu felsefi ustura, aynı tahminle ilgili rakip hipotezler sunulduğunda, en az varsayıma sahip çözümün seçilmesi gerektiğini savunur.[3] Dolayısıyla, farklı tahminler yapan hipotezler arasında seçim yapmanın bir yolu değildir.\n"
    },
    "Perennial felsefe": {
        "first_paragraph": "Perennial Felsefe ya da perennializm (daimicilik), evrensel hakikat ilkelerinin tüm insanlar ve kültürlerde ortak olarak mevcut olduğuna dair felsefi düşünüş. 16. yüzyıl teologu Augustine Steuch tarafından De perenni philosophia libri X (1540) kitabında \"theosophia perennis\" şeklinde kullanılmış ve \"düşüş\"ten sonra unutulmuş ve tarihte parçalı olarak ortaya çıkan vahyedilmiş mutlak hakikate işaret etmekte kullanılmışsa da Latince \"philosophia perennis\" terimine popüler kullanımını 17. yüzyıl filozofu Leibniz kazandırmıştır. Yirminci yüzyılda ise terimin literatürdeki kullanımı 1945 yılında \"The Perennial Philosophy\" adındaki kitabıyla Aldous Huxley'a borçludur.\n"
    },
    "Sentientizm": {
        "first_paragraph": "Sentientizm, ahlaki düşüncenin duyarlılığa dayandığı etik bir felsefedir.[1] Sıklıkla hayvan hakları felsefesiyle ilişkilendirilir ve son zamanlarda türcülüğe bir alternatif olarak ve farklı bireylerin ahlaki değerini belirleyen diğer yöntemlere tartışılmıştır.\n"
    },
    "Şinbutsu-şuugō": {
        "first_paragraph": "Şinbutsu-şūgō (Japonca: 神仏習合, \"kami ve budaların birleşmesi\"), Japonya'nın yerel Şinto'suyla ile Budizmin karıştırılıp tek bir inanç sistemi şeklinde yeniden inşasıdır.[1]  Bu olguya Şinbutsu-konkō (Japonca: 神仏混淆, \"kami ve budaların birbirine karışması\") da denir.\n"
    },
    "Tanrı'nın yaratıcısı sorunu": {
        "first_paragraph": "Felsefede, Tanrı'nın yaratıcısı sorunu, Tanrı'nın var olduğu varsayımına dayanarak, Tanrı'nın varlığından sorumlu olan varsayımsal nedene ilişkin tartışmadır. Evrenin yaratıcısının da aynı kısıtlamalara sahip olması gerektiğini ileri sürerek, evrenin bir yaratıcı olmadan var olamayacağı önermesine karşı çıkar. Bu da, bir yaratıcının varsayılan her yeni yaratıcısının kendi yaratıcısına sahip olduğunun varsayıldığı sonsuz bir gerileme sorununa yol açabilir. Evren için gerekli bir ilk-neden açıklaması olarak bir yaratıcı tanrının teistik önermelerine yönelik ortak bir meydan okuma şu sorudur: \"Tanrı'yı kim yarattı?\" [1]\n"
    },
    "Tanrının varlığı": {
        "first_paragraph": "Tanrı'nın varlığıyla ilgili argümanlar filozoflar, teologlar ve diğer düşünürler tarafından öne sürülmüştür. Felsefi terminolojide, Tanrı'nın varlığı problemi, tanrı ontolojisinin bilgi kuramı ile ilgilidir. Bilgi kuramı, epistemoloji, bilgiye olan yaklaşımı, doğru bilgiye nasıl ulaşılacağını inceler. Ontolojiyse, varlık/yokluk konuları üzerindeki argümanlardan oluşur. Yani, tanrı ontolojisinin bilgi kuramı, Tanrı'nın var olup olmadığı konusunda nasıl akıl yürüteceğimiz üzerinedir.\n"
    },
    "Teodise": {
        "first_paragraph": "Teodise, din felsefesinde kötülük ile mutlak iyi olan Tanrı kavramının nasıl bağdaştığını açıklama çabasına verilen bir isimdir. Başka bir ifade ile kötülük olgusu karşısında Tanrı'nın adaleti ve haklılığını savunmak[1] \"kötülük problemi karşısında Tanrı'yı savunma\" anlamı taşır.[2]  \"Teodise\" kavramı, Grekçede Tanrı (Grek. theous) ve adalet (Grek. dike) anlamına gelen iki kelimenin birleştirilmesinden oluşmuştur ve \"Tanrı savunusu\", \"Tanrı'yı haklı çıkarma\" anlamları taşır.[2] Kavramı ilk olarak kullanan Leibniz olmuştur. Leibniz, Prusya Kraliçesi Charlotte'ye ithaf ettiği kitabının adını \"Theodizee\" (Alm. Almanca: Theodizee İng. İngilizce: theodicy) koymuş, kitabında Dünya'nın \"olası dünyaların en iyisi\" olduğu görüşünü savunmuştur.[3] Britanyalı filozof John Hick, 1966'da yayımlanan İngilizce: Evil and the God of Love (Kötülük ve sevginin Tanrısı) adlı eserinde ahlâkî teodisenin tarihini izleyerek üç ana gelenek tespit etmiştir:\n"
    },
    "Traité sur les apparitions des esprits et sur les vampires ou les revenans de Hongrie, de Moravie, &c.": {
        "first_paragraph": "Traité sur les apparitions des esprits et sur les vampires ou les revenans de Hongrie, de Moravie, &c. (Ruhların Görünüşleri ve Macaristan, Moravya ve diğer yerlerin Vampirleri veya Hortlakları Üzerine İnceleme), Benedikten Tarikatı'ndan bir tefsirci ve 18. yüzyıldan kalma bir Lorraine alimi olan Antoine Augustin Calmet adlı bir Başrahip keşişin birçok çalışmasından biri olup; Dom Calmet olarak da bilinir. Çalışma, meleklerin, iblislerin ve diğer ruhların görünüşleriyle ilgili okült konulara ilişkin kapsamlı araştırmayı ele alan 2 cilt halinde yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Ulûhiyet": {
        "first_paragraph": "Uluhiyet veya ilahi olan; bir ilahla ilgili, ona adanmış veya ondan kaynaklanan şeylerdir.[1][2] Neyin ilahi olup olmadığı, farklı inanç sistemleri tarafından farklı kullanıldığı için net bir şekilde tanımlanamaz.\n"
    },
    "Avdala": {
        "first_paragraph": "Avdala (İbranice: הבדלה) yeni haftaya girerken Şabat'ın ve bayramın bittiğini sembolize eden bir Yahudi seremonisidir. Şabat Cumartesi günleri hava karardığında sona erer. Cumartesi akşamı gökte 3 yıldız göründüğünde Avdala okunur. Eğer herhangi bir sebeple Avdala'nın okunmasına fırsat bulunamazsa bu dua Perşembe akşamına kadar ertelenebilir.\n"
    },
    "Bahai öğretileri": {
        "first_paragraph": "Bahai öğretileri önemli sayıda teolojik, etik, toplumsal ve ruhani fikirleri temsil eder ki bunlar, Bahai Dini'nin kurucusu Bahaullah tarafından tesis edilmiş ve Bahai toplumunun birbirini izleyen liderleri Abdülbaha ve Şevki Efendi tarafından açıklığa kavuşturulmuştur. Öğretiler çeşitli Bahai yazılarında yazılmıştır.[1] Zerdüştlük, Hinduizm, Yahudilik, Budizm, Hıristiyanlık ve İslam gibi geçmiş bazı dinlerin sahih öğretileriyle birleşen Bahai öğretileri, Bahailerce Allah tarafından vahyedilmiş olarak kabul edilmektedir.[1]\n"
    },
    "Kolektif sorumluluk": {
        "first_paragraph": "Kolektif sorumluluk veya suçluluk; kuruluş, grup ve toplulukların yapılan eylemlerle ilgili sorumluluklarına atıfta bulunur.[1] Toplu ceza biçimindeki toplu sorumluluk, kapalı kurumlarda, örneğin yatılı okullar (bilinen veya bilinmeyen bir öğrencinin eylemleri için tüm sınıfın cezalandırılması), askeri birimler, cezaevleri (çocuk ve yetişkin), psikiyatri kurumları gibi kapalı kurumlarda genellikle bir disiplin önlemi olarak kullanılır. Bu önlemin etkinliği ve ciddiyeti büyük ölçüde değişebilir, ancak genellikle üyeleri arasında güvensizlik ve izolasyon yaratır. Tarihsel olarak, toplu cezalandırma, kurumdaki veya kendi toplumundaki otoriter eğilimlerin bir işaretidir.[2][3]\n"
    },
    "Kurtuluş (ilahiyat)": {
        "first_paragraph": "Kurtuluş, İbrahimi dinlerde ve Budizm gibi farklı inançlarda merkezi bir kavramdır ve bireysel olarak insanın, ötesinde insanlığın ve/veya dünyanın olumsuz olan her şeyden kurtulup huzur ve kurtuluşa ermesi manasına, başka bir deyişle insanın ve/veya insanlığın nihai hedefi manasına gelmektedir. Özellikle tarihi sırasıyla  Musevilik, Hıristiyanlık, İslam'da farklılık arzeden mana ve yorumlara sahip önemli bir kavramdır. Budizmde aydınlanma terimi de sıklıkla kurtuluş olarak ifade edilir. Özellikle Batı'da; Din felsefesi ve dini araştırmalarda, bu dinler genellikle bu nedenle \"kurtuluş dinleri\" kategorisinde sıfatlandırılır.\n"
    },
    "Şiduh": {
        "first_paragraph": "Şiduh (İbranice: שידוך) Ortodoks Yahudiliğinde Yahudi bekârların eş bulup evlenmeleri için yapılan çöpçatanlığa verilen isimdir.\n"
    },
    "Tanrılaştırma": {
        "first_paragraph": "Tanrılaştırma ya da Apotheosis (Eski Yunanca apo- \"uzak-, uzağa\", theós \"Tanrı\"), dünyasal bir varlığın (fikir ya da bir yerleşim yeri) veya ölümlü bir insanın tanrı ya da yarı tanrı katına yükseltilmesi. Tanrılaştırma, genellikle ölümün ardından yapılır. Zaman zaman Roma İmparatoru Domitian'da olduğu gibi kendisini yaşarken tanrı ilan ettiren tarihsel kişiliklere de  rastlanır. Tanrılaştırmayı genellikle, tanrılaştırılan kişi için bir kült oluşturulması, tapınaklar inşa edilmesi ve festivaller düzenlenmesi takip eder.\n"
    },
    "Teistik evrim": {
        "first_paragraph": "Teistik evrim veya Tanrı güdümlü evrim olarak da bilinen teistik evrim, Tanrı hakkındaki dini öğretileri biyolojik evrim hakkındaki modern bilimsel anlayışla uyumlu gören görüşleri içeren genel bir terimdir. Teistik evrim kendi başına bilimsel bir teori değil, genel evrim biliminin -özel yaratılışçı görüşlerin aksine- dini inançlarla ilişkisine dair bir dizi görüşü ifade ediyor. Teist evrimciler, Dünya'nın yaşı, evrenin yaşı, Big Bang, Güneş Sistemi'nin kökeni, yaşamın kökeni ve evrim konularında bilimsel görüş birliğini kabul ederler.\n"
    },
    "Zeved habat": {
        "first_paragraph": "Sefaradlarca Zeved habat (veya Zebed habat) Aşkenazlarca Simhat bat denen Yahudilikte yeni doğan kız çocuklarına İsim koyma törenidir.\n"
    },
    "Hristiyanlık": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlık[4][5][a] (İbranice: נַצְרוּת), Nasıralı İsa'nın (Yeşua) yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir.[8][9][10][11] Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir.[3][12] Takipçilerine, \"Mesihçi\" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit (Yeni Antlaşma) olduğuna inanırlar.[13][14]\n"
    },
    "İnsanlık dini": {
        "first_paragraph": "İnsanlık dini veya pozitivizm kilisesi pozitivist felsefenin kurucusu Auguste Comte tarafından tasarlanan seküler dindir. Bu dinin inanlıları Fransa ve Brezilya'da kendi ibadethanelerini inşa etmiştir.[1]\n"
    },
    "Maximón": {
        "first_paragraph": "Maximón (\"Maksimon\" olarak telaffuz edilir. Ayrıca Ri-laj Mam ve San Simón isimleriyle de bilinir), Guatemala yerel halkı olan K'iche ve Maya Kızılderili halklarının simgesi haline gelen bir maya tanrısı ve halk azizidir ve bu kültün önderidir. Maximón, Maya kültürü ile Katolikliğin karşılaşmasından kaynaklanan son derece karmaşık bir tanrıdır[1]. Birçok farklı bölgede, farklı görünüşe sahiptir. Genellikle bu inanca mensup insanların evlerinde bir minyatür heykeli bulunan Maximón, ağzında puro ve kafasında fötr şapka bulunan, bölgenin etnik kıyafetlerini taşıyan, bir petate üzerine yerleştirilmiş ve çevresine adaklar bırakılan erkek modellemesi ile bilinmektedir.[2][3]\n"
    },
    "Panenteizm": {
        "first_paragraph": "Panenteizm, diyalektik teizm veya kamusal tanrıcılık, panteizmde olduğu gibi Evren'in kendisinin Tanrı olduğunu, panteizmden farklı olarak da ilk devindirici olan Tanrının Evren ve tüm varlıkları özünden yarattığını ve Evren'e aşkın, Evren'in bilincinde mutlak ve değişmez bir varlık olarak egemen olduğu inancıdır.\n"
    },
    "Reenkarnasyon": {
        "first_paragraph": "Reenkarnasyon veya ruh göçü, ruhun sürekli olarak tekrar bedenlendiğine inanan spiritüalistlerin bu olaya verdiği addır. Reenkarnasyon kavramı Asya dinlerindeki tenasüh kavramından biraz farklı olmakla birlikte, benzerlik arz eder. Günümüzde ruh göçüne inanan insanların sayısı bir milyarı aşmaktadır.[1] (Hindular, Budistler, Jainistler, Vikanlar, Kaodaistler, Ekistler, deneysel Spiritüalistler vs.) Ayrıca Dürzîlik ve Nusayrîlik gibi Orta Doğu'da yayılmış bazı dinlerde de bu inanış mevcuttur.\n"
    },
    "Teistik satanizm": {
        "first_paragraph": "Teistik satanizm, Şeytan'ın ruhani varlığına ve gücüne tapınılan satanizm türü.[1][2] Teizm'den yola çıkarak, kutsal kitaplarda anlatılan veya ruhani bir boyuttaki şeytana inanılır.\n"
    },
    "Nekromansi": {
        "first_paragraph": "Nekromansi (Yunanca: νεκρομαντία, nekromantía, İngilizce: necromancy), ölmüş kişilerin ruhlarını, birçok nedenden dolayı, doğaüstü kötü güçlere karşı ruhsal koruma olarak çağırma olayına verilen addır.\n"
    },
    "Armageddon": {
        "first_paragraph": "Armageddon (Arapça أرمجدون, Latince: Armagedōn, Eski Yunanca: Ἁρμαγεδών Harmagedōn, İbranice: הר מגידו‎ har məgiddô) ya da Melhâme-i Kübrâ, dini kaynaklarda Dünya'nın sonu geldiğinde yapılacağı söylenen büyük kıyamet savaşının adıdır. \n"
    },
    "Armilus": {
        "first_paragraph": "Armilus, Armilos ya da Armilius (İbranice: ארמילוס), Yahudi eskatolojisinde Büyük İsrail Krallığı'nı kuracak olan Mesih'e karşı mücadele edecek kişi. Hristiyanlıkta Mesih Karşıtı, İslam'da hadislerden elde edilen bilgiler doğrultusunda Deccal ile aynı kişi olduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Kaf Dağı": {
        "first_paragraph": "Kaf Dağı veya (Farsça قاف‌کوه) Kafkuh veya (Arapça جبل قاف Jabal Qaf) olarak da bilinen veya aynı zamanda Farsça Koh-Kaf ve Kuh-i-Kaf veya Kuh-e Kaf olarak da yazılabilen popüler Orta Doğu mitolojisinde efsanevi bir dağdır. İslam mitolojisinde  Kaf Dağı'nın cinlerin yurdu olduğu ve Tanrı tarafından parlak zümrütten yapıldığı söylenir.[1]\n"
    },
    "Kudüs Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Kudüs Tapınağı ya da Kutsal Tapınak (İbranice: בית המקדש, Bet HaMikdash; anlam: \"Kutsal ev\"), Kudüs'ün Eski Şehrindeki Moria Tepesi'nde (\"har ha-bayit\") bulunan ve Yahudilerce kutsal sayılan tapınak. Birinci Tapınak, Kral Süleyman tarafından M.Ö. 960 dolaylarında kurulmuş ve Nabukadnesar yönetimindeki Babilliler tarafından M.Ö. 586'da yıkılmıştır. İkinci Tapınak ise, M.Ö. 520 dolaylarında açılmış ve Titus tarafından yönetilen Romalılar tarafından 70'te yıkılmıştır.\n"
    },
    "Lucifer": {
        "first_paragraph": "Lucifer, Latincede Venüs gezegeninin sabah saatlerindeki halini tanımlamak için kullanılmış isimlerden biridir.[1] İsim aynı zamanda gezegen ile ilişkilendirilmiş pek çok dini ve mitolojik varlığa da atıfta bulunabilir. Dini açıdan Venüs ve Lucifer ile ilgili hikâyeler, gezegenin astronomik hareketleri nedeni ile pek çok kültürde \"düşme\" ile ilişkilendirilmiştir. Kavram, Greko-Romen inançlarında kişiselleştirilmiş ve tanrılaştırılmış bir olgu olarak da görülmektedir.[2]\n"
    },
    "Sam": {
        "first_paragraph": "Sam (İbranice: שֵׁם‎, lit. \"Šēm\"; Yunanca: Σημ, Sēm; Arapça: سام, Sām), Kitab-ı Mukaddes'e göre Nuh'un oğullarından biri. Bazı inanışlarda ikinci oğlu olarak kabul edilse de genellikle Nuh peygamberin en büyük oğlu olduğu düşünülmektedir. Eski Ahit'in başlangıç kitabı olan Tekvin'in 10 bap 21. ayetinde Sam'ın Yafes’in ağabeyi olduğu belirtilmekle birlikte, bir muğlâklık söz konusudur. Tekvin 11.10'da Sam’ın, oğlu Arpakşat’ın Tufandan iki yıl sonra gerçekleşen doğumu sırasında 100 yaşında olduğu belirtilir.\n"
    },
    "Şeytan": {
        "first_paragraph": "Şeytan (İbranice: שָּׂטָן, romanize: Śāṭān, lit. \"düşman\"; Arapça: شيطان Šạitan, lit. \"sapkın\"), Tanrı'ya veya dünyaya karşı duran kötü bir varlıktır. Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam'da dünyadaki kötülüklerin baş faili olarak kabul edilir. Diğer dinlerde ve kültürlerde, Şeytan mutlak kötülük fikrini taşıyan bir varlık olabilir.\n"
    },
    "Üçüncü Tapınak": {
        "first_paragraph": "Üçüncü Tapınak veya Hezekiel Tapınağı (İbranice: Beit ha Mikdaş haşalişi בית המקדש השלישי), Hezekiel kitabında mimari olarak tasvir edilen tapınaktır. Hezekiel burası için, ebedi mabet ve Kudüs'te bulunan Tapınak Tepesi'ndeki İsrail'in Tanrısı'nın kalıcı mekanı demektedir.\n"
    },
    "Ankusa": {
        "first_paragraph": "Ankusa, en büyük kara hayvanı olan filleri idare etmek ve eğitmek için kullanılan bir araçtır. 60–90 cm uzunluğunda bir sapa takılı, genellikle bronz veya çelikten bir kancadan oluşmaktadır. Kancayı filin hassas ciltine hafifçe veya daha derinden batırarak ağrıya neden olur ve filin belirli bir şekilde davranmasını sağlar.\n"
    },
    "Buda'nın Diş Emaneti": {
        "first_paragraph": "Buda'nın Diş Emaneti şu an Sri Lanka'da ibadete açık bir şekilde sergilenen kutsal emanet..\n"
    },
    "Eulogia": {
        "first_paragraph": "Eulogia (Grekçe: εὐλογία, motamot çeviri:  'iyi söz') Yunanca'da kutsama anlamına gelen bu kelime, kutsanmış nesneler için de kullanılmaktadır. Bir haç seyahati sonrası getirilen, içerisinde kutsanan su ya da yağ barındıran kilden yapılmış kaplar da eulogia olarak adlandırılır.\n"
    },
    "Küçültülmüş kafa": {
        "first_paragraph": "Küçültülmüş kafa, hatıra, ritüel ve ticaret gibi çeşitli amaçlarla kullanılan, ayrılmış ve özel olarak işlem görmüş insan kafasıdır.\n"
    },
    "Mezuza": {
        "first_paragraph": "Mezuza (İbranice: מזוזה), bazı Musevilerin evinin giriş kapısının sağ pervazına yerleştirdiği ve içinde Tevrat'tan metinler bulunan kutucuk.\n"
    },
    "Rahle": {
        "first_paragraph": "Rahle üzerinde yazı yazmak, kitap okumak ve özellikle Kur'an'ın tilâvetine uygun olması için yapılmış küçük ve dar masadır.\nÜzerine Kur'an, kitap vs. konulmasına müsait ve yanına oturup okumak için iki yandaki ayakları oymalı, kenar pervazları ve üzeri düz tahtadan yapılmış masa veya küçük sıraya \"rahle\" adı verilmektedir. Sade ve basit olanların yanında sedefli ve işlemelilerine de rastlamak mümkündür. Biribirine geçmiş iki tahtadan yapılanlarına \"geçme rahle\" denilir. Günümüzde eski camilerde ve bazı evlerde bu rahleler bulunmaktadır.[1]\nöyRahleler genelde iki çeşittir. Biri sabit ve üstü düz; diğeri açılıp kapanmaya uygun bir şekilde iki ayaktan oluşur ki, bu iki ayak açıldığında rahle, \"X\" şeklini alır. Osmanlılarda medreselerde müderrisler, muallimhanelerde de hocalar, yüksekçe bir minder üstüne oturarak ders verirler ve önlerinde, kitap koymak için düz bir rahle bulundururlardı.\nRahleler değişik dönemlerde çeşitli ağaçlardan yapılmıştır. Önceleri rahle yapımı oldukça önem arzeden bir sanattı. Hatta rahlelerin öd ağacından yapıldığı bile olmuştu. Bunun yanında, içlerinde ayetler ve hadislerin yazılı olduğu ve tuğra işlemesinin yapıldığı rahleler de vardı.[2]\nÖzellikle Kur'an'ı saygı nişânesi olarak yerden yüksekçe bir yerde tutmak, rahatça okumak ve bir yerden diğer bir yere kolayca nakletmek amacı ile yapılan rahlelerin yapımında sanatkârlar en iyi malzemeleri kullanıyorlardı ve yükseklik gibi ergonomiyi etkileyen faktörleri göz önünde bulunduruyorlardı. \nYekpâre tahtadan, dişli geçme olarak, iki kanatlı, açılır kapanır tarzdaki ilk rahleler Anadolu Selçukluları zamanında yapılmıştır. Bilhassa XV. ve XVI. asırdan itibaren fildişi, sedef, abanoz, bağa vs. malzemeler kullanılarak geometrik şekillerde kafes oymalı (ajurlu) rahleler imal edilmiştir. Fildişi ve sedef işçiliği örneklerine daha sonraki dönemlerde rastlanmıştır. Rahleler üzerine zaman içinde, tekerlek, dörtgen, güneş vb. motifler işlenmiştir. Maraş Rahlesi 09.08.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.\n"
    },
    "Röliker": {
        "first_paragraph": "Röliker, ünlü aziz ve şehitlerden geriye kalan giysi parçaları, kullanılan eşyalar ve çoğunlukla kemiklerden oluşan röliklerin saklandığı kutu.\n"
    },
    "Ruşnik": {
        "first_paragraph": "Ruşnik (Belarusça: ручнік, ručnik, Rusça: рушник, ручник, Ukraynaca: рушник), yüzyıllardan beri geleneksel olarak kullanılan işlemeli geleneksel bir tür kumaş. Bu kumaş türüne Doğu Slavları tarafından kutsallık atfedilmiştir. Dini ritüeller, düğünler ve cenazeler gibi törensel etkinliklerde sıkça kullanılmaktadır. Her bölgenin, nesilden nesile aktarılan ve etnograflar tarafından inceleme konusuna sahip çeşitli şifreli anlamlar içeren kendi tasarımları ve desenleri vardır.\n"
    },
    "Yad": {
        "first_paragraph": "Yad (İbranice: יד, el), Musevilikte dini ayinlerde Tora okunurken Tora'ya dokunmadan okuyabilmeye yardımcı olan çubuktur. Tora'nın yazıldığı bazı hayvanların derilerinde mürekkep sinmez, buna dokunulduğu zaman da mürekkep dağılıp harfleri bozacağından bunu engellemek için Yad kullanılır. Kullanılması dince şart değilken bunun cemaatlerde sıkça kullanıldığı görülür. Belirli bir maddeden yapılma zorunluluğu olmamasına rağmen genelde gümüşten yapılır. Genelde yadlarda bir çubuğun ucunda bir el işareti vardır ve bu elin işaret parmağı açıktır.\n"
    },
    "Zemzem": {
        "first_paragraph": "Zemzem (Zemzem kuyusu, Arapça:زمزم), Suudi Arabistan'da Mekke'de Kâbe'nin 20 m doğusundaki su kaynağı ve kuyusu. Hac ve Umre ziyaretleri sırasında milyonlarca Müslüman tarafından içilmekte ve hediye edilmek üzere memleketlerine götürülmektedir.\n"
    },
    "Song for a Raggy Boy": {
        "first_paragraph": "Song for a Raggy Boy (Yetim Çocuğa Türkü), Aisling Walsh'ın yönetmenliğini yaptığı 2003 tarihli film. Film, Patrick Galvin'in aynı adlı kitabından uyarlanmıştır ve gerçek olaylara dayanmaktadır.\n"
    },
    "Pakistanlaşma": {
        "first_paragraph": "Pakistanlaşma[1]; bir toplumun dini sebepler yüzünden sürekli olarak bölünmesi anlamına gelen siyasi bir ihtiradır. 1960'larda Avrupa'da, Bosna-Hersek Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olan Aliya İzzetbegoviç tarafından benimsenen ve Sırpların toplumdan dışlanmasına sebep olan \"Pakistan modeli\", sonraki yıllarda Sırpların Boşnaklara saldırmasındaki en temel nedenlerden bir tanesi olmuştur.[2] İzzetbegoviç, yayınladığı İslam Deklarasyonu'nda Pakistan'ı tüm Müslümanlar tarafından örnek alınması gereken bir ülke olarak nitelendirmiştir.[3]\n"
    },
    "Eksarh": {
        "first_paragraph": "Eksarh (Yunanca ἔξαρχος exarchos), Bizans İmparatorluğu'nda başkent Konstantinopolis'ten uzak vilayetleri yönetmek için genişletilmiş yetkilerle donatılmış validir. Askeri operasyonlarda da bulunma yetkisine sahiptir.\n"
    },
    "Laik birader": {
        "first_paragraph": "Lâik birâder, Hristiyan dinî terminolojisinde ruhban sınıfından olmamasına rağmen ve rahip olmaya da niyetli olmadığı halde, belirli bir dinî cemaatte gönüllü olarak hizmet veren, avam tabakasından gelen lâik din görevlisi.\n"
    },
    "Laik havari": {
        "first_paragraph": "Lâik havari, Lâikât sınıfına mensup, kendi hayâtını Tanrı'ya adamış, ve Katolik Kilisesi ile ortaklaşa olarak herhangi bir piskoposluk bölgesindeki papazın denetimi altında hiçbir ücret talebinde bulunmaksızın dinî hizmetlerinin yürütülmesine yardımcı olan ve resmi kilise hiyerarşisinde hiçbir mevkiye sahip olmayan lâik kişilerdir.\n"
    },
    "Laikat": {
        "first_paragraph": "Lâikat (Fransızca: \"Laïcat\", İngilizce: \"Laity\", İtalyanca: \"Laicato\") Hristiyan dinî terminolojisinde ruhban sınıfından olmayanların tümünü nitelendirmek maksadıyla kullanılan bir tâbir olup, kelime anlamı olarak belirli bir meslekten olmayan insanlar mânâsına gelmektedir.\n"
    },
    "Mele (dinî unvan)": {
        "first_paragraph": "Mele, Türkiye'nin doğu ve güneydoğusunda gayriresmî olarak imam görevi yapan çoğunlukla Kürt din âlimi. Kökeni Molla sözcüğü olan mele isminin, melle veya mala şeklinde telaffuzlarına da rastlanır. Günümüzde yaklaşık 1000 civarı olduğu düşünülmektedir.[1][2]\n"
    },
    "Prothonotary": {
        "first_paragraph": "Prothonotary kelimesi 1447 yılından beri \"Bir mahkemenin baş katibi\" olarak İngilizcede kullanımdadır. Yunanca protonotarios \"ilk yazman\" dan prothonotarius (yaklaşık 400), köken itibarı ile Bizans İmparatorluğu sarayı yazmanları kurulu başı, Yunanca Grekçe: πρῶτος protos \"ilk\" + Latince notarius (\"noter\"); -h- harfi orta Latincede ortaya çıkmıştır. Unvan, yüksek dereceli bir hukuk görevlisi için kullanılır.\n"
    },
    "Portal:Din": {
        "first_paragraph": "Zaman zaman inanç sözcüğünün yerine kullanıldığı gibi, bazen de inanç sözcüğü din sözcüğünün yerinde kullanılır. Dinler tarihine bakıldığında, farklı kültür, topluluk ve bireylerde din kavramının farklı biçimlere sahip olduğu, dinlerin müntesipleri tarafından her çağda, coğrafya ve kültür değerlerine göre yeniden tasarlandığı görülür. Arapça kökenli bir sözcük olan din sözcüğü, köken itibarıyla \"yol, hüküm, mükafat\" gibi anlamlara sahiptir.\nDevamı...\n"
    },
    "Portal:Hristiyanlık": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlık, Orta Doğu kökenli, tektanrılı, İsa'nın Yeni Ahit'teki öğretilerine dayanan İbrahimi din. İsa'nın adına atfen İsevilik, memleketine (İsa'nın Beytüllahim'de doğduğuna inanılır. Ancak Nasıra'da büyümüştür) atfen Nasranilik de denir. Hristiyanlık inancına sahip kişilere Hristiyan (Mesihçi) denir. 2 milyardan fazla inananı ile Hristiyanlık dünyanın en yaygın dinidir. Hristiyanlar, dünyanın her yerine yayılmış olmakla birlikte en yoğun olarak Avrupa, Amerika ve Avustralya'da bulunurlar. Diğer kıtalardan farklı olarak Asya ve Güney Afrika'da farklı dinlerle iç içe yaşarlar. \n"
    },
    "Abbas Musavi": {
        "first_paragraph": "Abbas Musavi (Arapça: عباس الموسوي; 26 Ekim 1952 - 16 Şubat 1994), Lübnan'daki Hizbullah örgütünün eski genel sekreteri.\n"
    },
    "Abdülaziz Alü'ş-Şeyh": {
        "first_paragraph": "Abdülaziz bin Abdullah bin Muhammed Alü'ş-Şeyh[1] et-Temimi, Abdülaziz Âl-i Şeyh veya Abdülaziz el-Şeyh (Arapça: عبد العزيز بن عبد الله بن محمد آل الشيخ التميمي; d. 30 Kasım 1943, Mekke), Suudi Arabistan başmüftüsü.\n"
    },
    "Edmond Abelé": {
        "first_paragraph": "Edmond-Marie-Henri Abelé (d. 4 Mart 1925- ö. 27 Eylül 2017 ), Fransız asıllı Roma Katolik piskoposu.\n"
    },
    "José Aldunate": {
        "first_paragraph": "José Aldunate Lyon (5 Haziran 1917 - 28 Eylül 2019), Cizvitleri Tarikatı öğretilerini yayan Şilili cizvit papaz, eğitimci ve insan hakları aktivisti.[2][3]\n"
    },
    "Antakyalı Lukianos": {
        "first_paragraph": "\nAntakyalı Lukianos (Şehit Lukianos olarak da tanınır), (c. 240, Samosata, Suriye – 7 Ocak 312, Nikomedia), hristiyan rahip, teolog ve şehit. Akademisyenliği ve münzevi adanmışlığı ile tanınır. Katolik Kilisesince Ocağın 7’sinde,[1] Ortodoks Kilisesince Ekim’in 15’inde anılır.\n"
    },
    "Arturo de Jesús Correa Toro": {
        "first_paragraph": "Arthur de Jesús Correa Toro (d. 26 Nisan 1941 – ö. 26 Mayıs 2021), Kolombiyalı Roma Katolik piskopos.\n"
    },
    "Nestor Assogba": {
        "first_paragraph": "Nestor Assogba (d. 21 Şubat 1929 ; ö. 22 Ağustos 2017), Benin'li Roma Katolik Başpiskoposudur.\n"
    },
    "José Luis Astigarraga Lizarralde": {
        "first_paragraph": "José Luis Astigarraga Lizarralde (d. 4 Mayıs 1940 - ö. 20 Ocak 2017), Perulu Katolik din adamı ve piskopos.\n"
    },
    "Attilio Nicora": {
        "first_paragraph": "Attilio Nicora (d. 16 Mart 1937, Varese, İtalya-ö.22 Nisan 2017),İtalyan Vatikana bağlı din adamı ve kardinaldir. 2 Nisan 2005'te Papa  II. Jean Paul tarafından Vatikan'a üst düzey dini idareci olarak atanmıştır.\n"
    },
    "Joseph Bagobiri": {
        "first_paragraph": "Joseph Danlami Bagobiri (d. 8 Kasım 1957 – ö. 27 Şubat 2018), Nijeryalı Roma Katolik piskopostur.\n"
    },
    "Peter Ball": {
        "first_paragraph": "Peter Wilfred Ball CGA (d. 14 Şubat 1932 - ö. 21 Haziran 2019), İngiliz Anglikan piskopos ve cinsel istismar hükümlüsü.[1][2]\n"
    },
    "Jean-Marie Benoît Balla": {
        "first_paragraph": "Jean-Marie Benoît Balla (d. 5 Mayıs 1959 - ö. 31 Mayıs 2017), Kamerunlu Roma Katolik piskopos.\n"
    },
    "Werner Bardenhewer": {
        "first_paragraph": "Joseph Werner Bardenhewer (d. 30 Ocak 1929 −ö. 10 Nisan 2019), Alman Katolik din adamı ve hayırseverdir.[1][2][3][4][5][6][7]\n"
    },
    "Edwin Barnes": {
        "first_paragraph": "Edwin Ronald Barnes (6 Şubat 1935 –6 Şubat 2019), İngiliz Roma Katolik rahibi ve eski bir Anglikan piskoposuydu.[1][2]  1995'ten 2002'ye kadar Richborough Anglikan Kilisesi piskoposu olarak görev yapmış aynı zamanda Britanya Kilise Birliği'nin başkanı olarak hazır bulunmuştur.[3][4]\n"
    },
    "Basílio do Nascimento": {
        "first_paragraph": "Basílio do Nascimento Martins (d. 14 Haziran 1950) – (ö. 30 Ekim 2021), Doğu Timorlu piskopos.[1][2]\n"
    },
    "John Bathersby": {
        "first_paragraph": "John Alexius Bathersby (26 Temmuz 1936 – 9 Mart 2020), Avustralya Roma Katolik Kilisesine bağlı başpiskopos.\n"
    },
    "Gerard Bernacki": {
        "first_paragraph": "Gerard Bernacki (d. 3 Kasım 1942 – ö. 21 Aralık 2018), Polonyalı Roma Katolik piskopos.\n"
    },
    "Olivier de Berranger": {
        "first_paragraph": "Olivier de Berranger (d. 10 Kasım 1938 ; ö. 23 Mayıs 2017), Fransız Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı piskopostur.\n"
    },
    "Stephen Blaire": {
        "first_paragraph": "Stephen Edward Blaire (d. 22 Aralık 1941 -ö. 18 Aralık 2019), Amerika Birleşik Devletleri Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı Amerikalı piskopostur.\n"
    },
    "Anton Bogetić": {
        "first_paragraph": "Antun Bogetić (d. 24 Nisan 1922 –ö. 19 Nisan 2017), Hırvat rahip ve piskopostur.[1] 29 Haziran 1946'da Pula Katolik Piskoposluğu'nca rahip olmuş, 27 Ocak 1984'te piskoposluğa yükseltilmiştir.[2]\n"
    },
    "Dieudonné Bogmis": {
        "first_paragraph": "Dieudonné Bogmis (d. 12 Ocak 1955 –ö. 25 Ağustos 2018), Kamerunlu katolik piskopos ve din adamıdır.\n"
    },
    "Remídio José Bohn": {
        "first_paragraph": "Remídio José Bohn (d. 21 Mayıs 1950 - ö. 6 Ocak 2018), Brezilyalı Roma Katolik piskopostur.\n"
    },
    "Julio Cesar Bonino": {
        "first_paragraph": "Julio César Bonino Bonino (d. 2 Şubat 1947; ö. 8 Ağustos 2017), Uruguaylı Roma Katolik piskopos.\n"
    },
    "Armando Bortolaso": {
        "first_paragraph": "Armando Bortolaso (17 Ağustos 1926 - 8 Ocak 2019), İtalyan Roma Katolik titüler piskopostur.\n"
    },
    "Pietro Bottaccioli": {
        "first_paragraph": "Pietro Bottaccioli (d. 15 Şubat 1928 ; ö. 22 Ocak 2017),Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı İtalyan piskopos ve din adamıdır.\n"
    },
    "Phillippe Breton": {
        "first_paragraph": "Philippe Louis Jean Breton (14 Kasım 1936 - 29 Nisan 2020), Fransız Roma Katolik piskopos.\n"
    },
    "Thomas Byles": {
        "first_paragraph": "Thomas Roussel Davids Byles (26 Şubat 1870 - 15 Nisan 1912, RMS Titanic, Atlas Okyanusu) İngiliz Katolik rahiptir.[1][2] 15 Nisan 1912 gecesi ilk seferinde bir buzdağına çarptıktan sonra batan RMS Titanic gemisinde yolculuk etmiştir. Geminin battığı sıralarda, duyulabilir şekilde dua ederek, geminin arka güvertesinde sıkışıp kalmış yolcuların içerisinde olduğu bildirildi.[3]\n"
    },
    "Raffaele Calabro": {
        "first_paragraph": "Raffaele Calabro (d. 10 Temmuz 1940 ; ö. 4 Ağustos 2017),İtalyan Roma Katolik piskopos ve din adamı.[1][2]\n"
    },
    "Tomas Aguon Camacho": {
        "first_paragraph": "Tomas Aguon Camacho (d. 18 Eylül 1933 – ö. 5 Mart 2018), Kuzey Mariana Adaları vatandaşı Roma Katolik piskopos.\n"
    },
    "Michele Castoro": {
        "first_paragraph": "Michele Castoro (d. 14 Ocak 1952- ö. 5 Mayıs 2018), Roma Katolik piskopos.\nCastoro, İtalya'da doğdu ve 1975'te papaz olarak atanarak göreve başladı. 2000'den 2009'a kadar Oria Roma Katolik Piskoposluğu'nun piskoposu olarak görev yaptı.\n"
    },
    "Darío Castrillón Hoyos": {
        "first_paragraph": "Darío del Niño Jesús Castrillón Hoyos (d. 4 Temmuz 1929 –ö. 18 Mayıs 2018), Katolik Kilisesi'ne bağlı Kolombiyalı kardinal ve din adamıdır.\n1996'dan 2006'ya kadar din adamlarının cemaatinin öndeydi. 1998 yılında kardinalli'ğe yükseldi. 2009 yılında emekli olana kadar 2000 yılından bu yana görevde olduğu \"Eccescale Dei\" Pontifical Komisyonu'nun Başkanı (emeritus) oldu.[1]\n"
    },
    "Vsevolod Çaplin": {
        "first_paragraph": "Vsevolod Chaplin (Rusça:Всеволод Чаплин; 31 Mart 1968, Moskova - 26 Ocak 2020, Moskova, Rusya)[1] Rus Ortodoks Kilisesi (Moskova Patrikhanesi)'nde görevli Rus din adamı ve yazar.\n"
    },
    "Evaristo Marc Chengula": {
        "first_paragraph": "Evaristo Marc Chengula (d. 1 Ocak 1941 – ö. 21 Kasım 2018), Tanzanyalı Roma Katolik din adamı ve piskopos.\n"
    },
    "David Choby": {
        "first_paragraph": "David Raymond Choby (17 Ocak 1947 – 3 Haziran 2017), Roma Katolik Kilisesi'ni temsil eden Amerikalı piskopos.\n"
    },
    "Antonio Ciliberti": {
        "first_paragraph": "Antonio Ciliberti (d. 31 Ocak 1935 ; ö. 1 Nisan 2017), İtalya Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı piskopos ve din adamıdır.\n"
    },
    "Clairvauxlu Bernard": {
        "first_paragraph": "Bernard de Clairvaux (1090, Fontaine-lès-Dijon, Burgundiya Düklüğü, Fransa Krallığı –  20 Ağustos 1153, Clairvaux Manastırı, Champagne (il), Fransa Krallığı), Fransız bir Keşiş ve Mistik.\n"
    },
    "Godfried Danneels": {
        "first_paragraph": "Godfried Maria Jules Danneels (4 Haziran 1933 – 14 Mart 2019), Belçikalı Roma Katolik kardinal ve piskopos. \n"
    },
    "Miguel Angel Dannibale": {
        "first_paragraph": "Miguel Ángel D'Annibale (d. 27 Mart 1959 - ö. 14 Nisan 2020), Arjantinli piskopos.\n"
    },
    "Rubens Augusto de Souza Espínola": {
        "first_paragraph": "Rubens Augusto de Souza Espínola (d. 8 Haziran 1928 ; ö. 28 Aralık 2017), Brezilyalı Roma Katolik Kilisesine bağlı din adamı ve piskopostur.\n"
    },
    "Ivan Dias": {
        "first_paragraph": "Ivan Dias (d. 14 Nisan 1936 – ö. 19 Haziran 2017), Katolik Kilisesi'ne bağlı Hint kardinal ve din adamı. Bombay'daki banliyölerden Bandra'da doğdu.\n"
    },
    "Walter James Edyvean": {
        "first_paragraph": "Walter James Edyvean (d. 18 Ekim 1938 - ö. 2 Şubat 2019), Amerikan Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı yardımcı piskopos ve din adamıdır. 2001'den 2014'e kadar Boston'daki Roma Katolik Başpiskoposluğu'nun yardımcı piskoposu olarak görev yapmıştır.[1]\n"
    },
    "Roger Etchegaray": {
        "first_paragraph": "Roger Marie Élie Etchegaray (Fransızca:ʁɔʒe ɛtʃɛɡaʁaj; d. 25 Eylül 1922 - ö. 4 Eylül 2019), Fransız kardinal. \n"
    },
    "Evloghios": {
        "first_paragraph": "Evloghios (Hessler) (21 Şubat 1935 – 20 Ocak 2019), Almanya doğumlu İtalyan başpiskopos ve dini kişilik.\n"
    },
    "Patrik Filaret (Rusya)": {
        "first_paragraph": "Fyodor Nikitiç Romanov (Rusça; Фео́дор Ники́тич Рома́нов, 1553 - 1 Ekim 1633) 1619-1633 yılları arasında Moskova patriği. Rus çarı I. Mihail'in babasıdır. Oğlunun hükümdarlığı sırasında Rusya'nın fiili hükümdarı olan bir Rus boyarıydı.[1]\n"
    },
    "Edward Francis (piskopos)": {
        "first_paragraph": "Edward Francis (d. 3 Haziran 1930 - ö. 11 Nisan 2017), Hint Katolik piskopos.\n"
    },
    "Frederick Taylor Gates": {
        "first_paragraph": "Frederick Taylor Gates (22 Temmuz 1853, Maine, Broome County, New York - 6 Şubat 1929, Phoenix, Arizona) Amerikalı bir Baptist din adamı, eğitimci. Gates, büyük petrol sanayicisi ve hayırsever işadamı John Davison Rockefeller'ın danışmanıydı.\n"
    },
    "Richard John Garcia": {
        "first_paragraph": "Richard John Garcia (d. 24 Nisan 1947 – ö. 11 Temmuz 2018), Amerikalı Roma Katolik piskopos. Garcia San Francisco, Kaliforniya'da doğdu. Papa Benedict XVI tarafından 19 Aralık 2006'da Kaliforniya Monterey'deki Monterey Piskoposluğunun dördüncü sıradan piskoposu olarak atandı ve 30 Ocak 2007'de Kardinal Roger Mahony tarafından düzenlenen geniş bir kitlenin katıldığı ayinde yer aldı.\n"
    },
    "Iakovos Garmatis": {
        "first_paragraph": "Metropol piskoposu Şikagolu Iakovos (Michael Garmatis; 4 Nisan 1928, Atina - 2 Haziran 2017; Chicago, ABD), Doğu Ortodoks Hristiyan inancına bağlı Yunan teolog ve din adamıdır. Atina, Yunanistan'da doğmuştur. 1997 yılından İstanbul'un Ekümenik Patrikhanesi altında Amerika'da Chicago'nun Rum Ortodoks Metropoliti olarak atanmış ve 2017'de ölümüne kadar görevine devam etmiştir.\n"
    },
    "Gendun Drup": {
        "first_paragraph": "Gendun Drup (1391 - 1474), ilk Dalay Lama'dır. Annesi Jomo Namkha Kyi'dir. Babası ise Gonpo Dorjee'dir. Ölümünden sonra Tibet'in Dalay Lama'sı ilan edilmiştir. Bunun sebebi yaşarken gerçekleşen bazı olaylardır.\n"
    },
    "Georges Cottier": {
        "first_paragraph": "Georges Marie Martin Cottier (25 Nisan 1922, Céligny, İsviçre – 31 Mart 2016, Vatikan), İsviçreli kardinal. 1989-2005 arasında Roma Katolik Kilisesi'nde üst düzey idarecilik ve papazlığın yanında 2003-2016 arasında kardinal olarak görev yaptı.[1] Kendisi Cenevre Üniversitesi mezunuydu.\n"
    },
    "Germanos Karavangelis": {
        "first_paragraph": "Germanos (Yunanca: Γερμανός) ya da doğum adıyla Stilyanos Karavangelis (16 Haziran 1866 - 11 Şubat 1935) Midilli adasının Stipsi kasabasında doğan Yunan din adamı. Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı dönemlerinde yaptığı Megali İdea çalışmalarıyla bilinmektedir.\n"
    },
    "Gulam Rıza Hasani": {
        "first_paragraph": "Gulam Rıza Hasani (Farsça: غلامرضا حسنی), İranlı alim. Sünnet ve hilafet karşıtı görüşleriyle tanınmıştır.\n"
    },
    "Amédée Grab": {
        "first_paragraph": "Amédée Antoine-Marie Grab (3 Şubat 1930 –19 Mayıs 2019), İsviçreli Roma Katolik piskopos.[1]\n"
    },
    "III. Gregorios (patrik)": {
        "first_paragraph": "III. Gregorios (Yunanca: Γρηγόριος Γ΄), 1443 ile 1450 tarihleri arasında Rum Ortodoks patriği. Floransa Konsili'ne katılarak Rum Ortodoks Patrikhanesini temsil etmiştir.\n"
    },
    "José Ramón Gurruchaga Ezama": {
        "first_paragraph": "José Ramón Gurruchaga Ezama (d. 29 Mart 1931 - ö. 11 Nisan 2017), Perulu Katolik piskopos.\n"
    },
    "Gwen Shamblin Lara": {
        "first_paragraph": "Gwen Shamblin Lara (d. 18 Şubat 1955, Memphis, Tennessee – ö. 29 Mayıs 2021, Smyrna, Tennessee), Amerikalı kadın yazar ve papaz.[3][4][5]\n"
    },
    "John Habgood": {
        "first_paragraph": "John Stapylton Habgood, Baron Habgood (23 Haziran 1927 –6 Mart 2019), İngiliz Anglikan Başpiskoposu, eğitimci ve soylu kişiliktir.[1][2]\n"
    },
    "Marcel Herriot": {
        "first_paragraph": "Marcel Paul Herriot (d. 18 Mayıs 1934 –ö. 14 Eylül 2017), Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı Fransız piskopos.\n"
    },
    "Hierapolisli Papias": {
        "first_paragraph": "Papias[1] (Yunanca: Παπίας) 2. yüzyıl ilk yarısı çalışmalarını yapmıştır. Kilise’nin ilk liderlerinden biridir, aziz olarak kabul edilmiştir. Caesarea’lı Eusebius, Frigya’da bulunan Hierapolis’in (Pamukkale) Piskopos'u olarak isimlendirir. Polikarp'ın bir arkadaşıydı. Yortusu 22 Şubattır.\n"
    },
    "Lubomyr Husar": {
        "first_paragraph": "Lubomyr Husar MSU (Liubomyr Huzar; d. 26 Şubat 1933 – ö. 31 Mayıs 2017), Ukrayna Katolik Kilisesi'nin başpiskoposudur. Ukrayna'daki bir azınlık kilisesi, ancak Holy See ile tam bir görüşme içinde bulunan en büyük sui jurileri Doğu kilisesi temsilcilerinden olmuştur.\n"
    },
    "I. Aram": {
        "first_paragraph": "Aram I veya Keşişyan (Ermenice: Արամ Ա. Քեշիշեան), Kilikya Büyük Evi Ermeni Gatoliğosluğu başı ve 1995'ten beri Ermeni Apostolik Kilisesi'nin Kilikya Kutsal Makam Gatoliğosudur. Antelias, Lübnan'da ikamet etmektedir.\n"
    },
    "İhsan Şenocak": {
        "first_paragraph": "İhsan Şenocak (d. 5 Temmuz 1974 Samsun), Türk Vaiz ilahiyatçı ve yazar. \n"
    },
    "İrinaios": {
        "first_paragraph": "İrinaios[1] (Grekçe: Εἰρηναῖος), Smyrna’da 126 yılında doğup, Lyon’da 202 yılında Tours’lu Gregorius’a göre din şehitliği mertebesine yükselmiştir. Hristiyan apolojistiydi. Yortusu 28 hazirandadır, Ortodoks Kilisesi'ne göre ise 23 auğustostadır. 21 Ocak 2022'de Papa Franciscus onu \"Birliğin Doktoru\" unvanıyla Kilise Doktoru ilan etti.[2]\n"
    },
    "Jaime Mota de Farias": {
        "first_paragraph": "Jaime Mota de Farias (d. 12 Kasım 1925 - ö. 13 Nisan 2021), Brezilyalı Roma Katolik piskopos.\n"
    },
    "Johannes Beck": {
        "first_paragraph": "Johannes Beck \"SJ\" (1 Kasım 1922 –9 Mayıs 2020[1]), Alman Cizvit papazı ve sosyal etik uzmanı.\n"
    },
    "Antons Justs": {
        "first_paragraph": "Antons Justs (22 Kasım 1931-17 Şubat 2019), Leton Roma Katolik piskopostur. \n"
    },
    "Kasım Tai": {
        "first_paragraph": "Büyük Ayetullah Kasım Tai  (Arapça:قاسم الطائي ; d. 1960, Necef – ö. 16 Eylül 2023, Necef, Irak), Iraklı Şii din adamı ve yazar.[1][2]\n"
    },
    "William H. Keeler": {
        "first_paragraph": "William Henry Keeler (d. 4 Mart 1931 ; ö. 23 Mart 2017),Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı Amerikalı ünlü din adamı ve kardinaldir. 1989'dan 2007'ye kadar Maryland, Baltimore'daki Roma Katolik Başpiskoposu olarak görev yaptı ve 1994'te kardinalliğe yükseldi. Teksas, San Antonio'da 4 Mart 1931'de dünyaya geldi.\n"
    },
    "Izidoro Kosinski": {
        "first_paragraph": "Izidoro Kosinski (1 Nisan 1932 - 15 Eylül 2017), Roma Katolik piskopostur.[1]\n"
    },
    "Kuriakose Kunnacherry": {
        "first_paragraph": "Kuriakose Kunnacherry (d. 11 Eylül 1928 –ö. 14 Haziran 2017),Syro-Malabar Katolik Kilisesi hiyerarşisti olan papaz ve din adamıdır.\n"
    },
    "Lia Eden": {
        "first_paragraph": "Lia Aminuddin ya da Lia Eden (d. 21 Ağustos 1947, Surabaya –ö. 9 Nisan 2021, Cakarta, Endonezya), Endonezyalı dinî lider.[1][2]\n"
    },
    "John Liu Shi-gong": {
        "first_paragraph": "John Liu Shi-gong (Çince: 劉世功; d. 18 Ağustos 1928 ; ö. 9 Haziran 2017), Çinli Roma Katolik kilisesine bağlı piskopos ve din adamıdır.\n"
    },
    "Alfred C. Marble, Jr.": {
        "first_paragraph": "Alfred Clark Marble, Jr. (bilinen adı : \"Chip\") (4 Nisan 1936 Oneonta, New York –  30 Mart 2017 Greensboro, Kuzey Karolina), Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan (ABD) Episcopal Kilisesi görevli piskopos ve din adamı. Piskoposluk için 15 Haziran 1991 tarihinde kutsanarak ve Mississippi bölgesi olarak 1993-2003 yılları arasında görev yaptı. Emekli olduktan sonra piskoposluk bölgesi, Kuzey Karolina'da yardımcı olarak görev yapmıştır.[1]\n"
    },
    "Salvador Martínez Pérez": {
        "first_paragraph": "Salvador Martínez Pérez (d. 26 Şubat 1933 – ö. 2 Ocak 2019), Meksikalı Roma Katolik piskopostur.\n"
    },
    "Joachim Meisner": {
        "first_paragraph": "Joachim Meisner (d. 25 Aralık 1933 – ö. 5 Temmuz 2017), Alman kardinal Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı piskopostur. Kendisi Wrocław, Breslau, Almanya'da (günümüzde : Wrocław, Polonya) doğmuştur.[1]\n"
    },
    "Jose Carlos Melo": {
        "first_paragraph": "Jóse Carlos Melo (d. 4 Haziran 1930 - ö. 30 Mayıs 2017), Brezilyalı Katolik piskopos ve din adamı.\n"
    },
    "Manfred Melzer": {
        "first_paragraph": "Manfred Melzer (d.28 Şubat 1944 – ö. 9 Ağustos 2018), Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı Alman piskopos.\nAlmanya'nın Solingen-Ohligs şehrinde doğdu.\n"
    },
    "Paul Nguyên Van Hòa": {
        "first_paragraph": "Paul Nguyěn Van Hoá (d. 20 Temmuz 1931 - ö. 14 Şubat 2017), Vietnamlı Katolik piskoposu.\n"
    },
    "Miguel Ángel Tábet": {
        "first_paragraph": "Miguel Ángel Tabet Balady (24 Aralık 1941 - 7 Nisan 2020) Venezuela'lı ilahiyatçı, Katolik rahip, yazar ve yorumcu. Lübnan ve Venezuela asıllı bir aileden gelen Tobet, İtalya'nın Roma kentinde yaşamış ve dini vazifelerini yürütmüştür. Roma'daki Papalık Kutsal Haç Üniversitesi'nde İncil'in yorumlanmasına ilişkin incelemeler üzerine profesör olarak görev almıştır.[1][2][3]\n"
    },
    "James W. Montgomery": {
        "first_paragraph": "James Winchester Montgomery (29 Mayıs 1921 –23 Ekim 2019), Amerikalı Episkopal Kilisesi piskopos ve din adamı.[1]\n[2]\n"
    },
    "Albert-Marie de Monbelon": {
        "first_paragraph": "Albert-Marie Joseph Cyrille de Montléon (20 Ocak 1934-29 Nisan 2019), Fransız Roma Katolik piskopos.\n"
    },
    "Héctor Morera Vega": {
        "first_paragraph": "Monseñor Héctor Morena Vegas (20 Şubat 1926 - 23 Aralık 2017), Kosta Rika asıllı Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı piskopos ve din adamıdır.\n"
    },
    "Angelo Moreschi": {
        "first_paragraph": "Angelo Moreschi S.D.B. (13 Haziran 1952, Nave, İtalya - 25 Mart 2020, Brescia, İtalya), kariyeri Etiyopya'da geçen, Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı, 2010 yılında piskopos olan İtalyan saleziyen ve misyoneri.\n"
    },
    "Mustafa Bedreddin": {
        "first_paragraph": "Mustafa Bedreddin (d. 6 Nisan 1961, ö. 10 Mayıs 2016, Arapça: مصطفى بدر الدين), ‘Mustafa Yusuf Bedreddin’, ‘Sami İsa’, ‘İlyas Sa’b’, ‘İbrahim İsa’, ‘İlyas Fuad Saib’ ve ‘Seyyid Zulfikar’ isimleriyle ve “Zülfikar” lakabıyla tanınan Hizbullah’ın Askeri Kuvvetler Komutanı ve İmad Muğniye’nin halefi olarak bilinir.[1]\n"
    },
    "Nicolas Bonet": {
        "first_paragraph": "Nicolas Bonet, (d. 1280 - ö. 1343) Fransiskanlar tarikatı üyesi, ilahiyatçı, metafizikçi ve Malta piskoposudur.[1]\n"
    },
    "Nikita Pustosvyat": {
        "first_paragraph": "Filipp Pustosviat (Rusça: Филиппи Pustosviat) veya Nikita Pustosviat (Rusça: Никита Пустосвят), (tam adı: Nikita Konstantinovich Dobrynin (Rusça: Никита Константинович Добрынин)) (d. ?—ö. 11 haziran 1683) Rusya'da Rus ortodoks kilisesi tarafından yapılan reformlara karşı çıkan Lipovanlar'ın lideri.\n"
    },
    "Miguel Olaortúa Laspra": {
        "first_paragraph": "Miguel Olaortúa Laspra (22 Kasım 1962; Bilbao, İspanya – 1 Kasım 2019; Iquitos, Peru),  Perulu Roma Katolik din adamı ve piskopos.[1]\n"
    },
    "Vigilio Mario Olmi": {
        "first_paragraph": "Vigilio Mario Olmi (14 Ağustos 1927 – 25 Ocak 2019), İtalyan Roma Katolik piskopos.\n"
    },
    "Osthathios Pathros": {
        "first_paragraph": "Osthathios Pathros (d. 12 Kasım 1963 - ö. 20 Ağustos 2022), Hint Süryani Ortodoks piskopos.[1]\n[2][3][4]\n[5][6]\n"
    },
    "Patricio Hacbang Alo": {
        "first_paragraph": "Patricio Hacbang Alo (d. 2 Aralık 1939 -ö. 13 Nisan 2021), Filipinli Roma Katolik piskopos.[1]\n"
    },
    "Marcel Germain Perrier": {
        "first_paragraph": "Marcel Germain Perrier (d. 16 Mayıs 1933 -ö. 2 Ekim 2017), Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı piskopos ve din adamı.\n"
    },
    "Tadeusz Pieronek": {
        "first_paragraph": "Tadeusz Pieronek (pronounced Lehçe telaffuz: [taˈdɛuʃ pʲɛˈrɔnɛk]; d. 24 Ekim 1934 – ö.27 Aralık 2018), Polonya Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı yardımcı piskopos, akademisyen ve hukuk profesörüdür. \n"
    },
    "Marcelo Pinto Carvalheira": {
        "first_paragraph": "Marcelo Pinto Carvalheira (d. 1 Mayıs 1928 ; ö. 24 Mart 2017), Brezilyalı Roma Katolik kilisesine bağlı başpiskopos.\n"
    },
    "Juozas Preikšas": {
        "first_paragraph": "Juozas Preikšas (d. 22 Kasım 1926- ö. 11 Şubat 2018),Litvanyalı Roma Katolik piskopos ve din adamıdır.\n"
    },
    "Óscar González-Quevedo": {
        "first_paragraph": "Óscar González-Quevedo Bruzón[1] (d. 15 Aralık 1930 –ö. 9 Ocak 2019), İspanyol-Brezilyalı Cizvit rahibi parapsikolog ve yazardır.\n"
    },
    "Francis Quinn": {
        "first_paragraph": "Francis Anthony Quinn (11 Eylül 1921 -21 Mart 2019), Amerikalı Roma Katolik piskopos. \n"
    },
    "Richard Bentley": {
        "first_paragraph": "Richard Bentley, (d. 27 Ocak 1662 - ö. 14 Temmuz 1742), İngiliz Anglikan ilahiyatçı, düşünür, kutsal kitap uzmanı ve eleştirmen.\n"
    },
    "Maurice Rigobert Marie-Sainte": {
        "first_paragraph": "Maurice Rigobert Marie-Sainte (d. 4 Ocak 1928 –ö. 27 Ağustos 2017), Fort-de-France'da bulunan Martinik Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı görev yapmış Martinikli piskopos ve din adamıdır.[1][2]\n"
    },
    "Fabio Mamerto Rivas Santos": {
        "first_paragraph": "Fabio Mamerto Rivas Santos (11 Mayıs 1932 –  11 Ağustos 2018), Dominikan Roma-Katolik piskopos.\nLa Vega Eyaleti'ne bağlı Cabirmota'da doğan Rivas Santos, 1965'te rahip olarak atandı. 1976'da Barahona Roma Katolik Piskoposluğu'nun piskoposu olarak görev aldı. 1999'da istifa ederek görevinden ayrıldı. 11 Ağustos 2018'de Cerabacoa'da 86 yaşında öldü.[1]\n"
    },
    "Georges Rol": {
        "first_paragraph": "Georges Rol (d. 22 Mayıs 1926 - ö. 13 Nisan 2017), Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı Fransız papaz ve piskopos.\n"
    },
    "Tadeusz Rybak": {
        "first_paragraph": "Tadeusz Rybak (d. 7 Kasım 1929 - ö. 7 Mart 2017), Polonyalı Katolik din adamı ve papazdır.\n"
    },
    "Kazimierz Ryczan": {
        "first_paragraph": "Kazimierz Ryczan (d. 10 Şubat 1939 – ö. 13 Eylül 2017), Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı Polonyalı piskopos.\n"
    },
    "Bernardino de Sahagún": {
        "first_paragraph": "Bernardino de Sahagún (1499 –ö. 23 Ekim 1590), İspanyol misyoner, Fransiskan rahip, gezgin, coğrafyacı ve yazar.[1][2]  1499'da Sahagún, İspanya'da doğdu. 1529'da İspanya'nın Amerika Kıtası'nda yeni sömüregeleri'nden olan Aztekler'in başkenti olan Tenochtitlan'a gitti.[3] Nahuatl Dili ve Edebiyatı'nı öğrendi. Aztek inançları, kültürü ve tarihi üzerine 50 yıldan fazla süre araştırmalar yaparak Florentine Codex adlı derlemeyle Historia general de las cosas de Nueva España (General History of the Things of New Spain) adlı yazılı eseri kaleme almıştır.\n"
    },
    "Leo Schwarz": {
        "first_paragraph": "Leo Schwarz (d. 9 Ekim 1931 –ö. 26 Kasım 2018), Alman Katolik dini kişilik ve piskopostur. \n"
    },
    "Fernando Sebastián Aguilar": {
        "first_paragraph": "Fernando Sebastián Aguilar CMF (14 Aralık 1929 - 24 Ocak 2019), İspanyol kardinal ve din adamı. \n"
    },
    "Sefanya": {
        "first_paragraph": "Sefanya veya Zefanya (İbranice ; צְפַנְיָה; Ẓəfanya; Ṣəp̄anyāh), Hristiyan Eski Ahit'inde ve Yahudi Tanah'ında geçen birçok insanın adıdır. \"Tanrı'nın sakındığı\" veya \"o Tanrı'nın koruduğudur\" anlamına gelmektedir. İsim, aynı zamanda Yeni Katolik Ansiklopedisi ve Easton Kitâb-ı Mukaddes Sözlüğü'nde Sophonias olarak da geçmektedir.\n"
    },
    "István Seregély": {
        "first_paragraph": "István Seregély  (d. 13 Mart 1931 – ö.31 Aralık 2018), Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı Macar piskopos ve din adamıdır.\n"
    },
    "Robert Pierre Sarrabère": {
        "first_paragraph": "Robert Pierre Sarrabère (30 Ağustos 1926 - 11 Ocak 2017), Fransız Roma Katoliği din adamı, piskopos. 1950'de rahip olarak göreve başlamıştır.\n"
    },
    "José María Setién": {
        "first_paragraph": "José María Setién Alberro (d. 18 Mart 1928, Hernani, Gipuzkoa –ö. 10 Temmuz 2018), İspanyol Roma Katolik piskopos ve din adamıdır. Piskopos José María Setién 18 Mart 19282de Hernani, Gipuzkoa, İspanya'da doğdu. 1972-1979 yılları arasında San Sebastián'ın yardımcı piskoposusu daha sonra 1979 ile 2000 yılları arasında piskoposu olarak görev yaptı.[1]\n"
    },
    "Nasrallah Butrus Sufeyr": {
        "first_paragraph": "Nasrallah Butros Sefir (Al-Kārdīnāl Mār Naṣrallah Buṭrus Ṣufayr, Arapça: الكاردينال مار نصر الله بطرس صفير; 15 Mayıs 1920; Rayfoun, Lübnan- 12 Mayıs 2019), Lübnanlı Hristiyan üst düzey din adamıdır.[1][2]\n"
    },
    "Olav Skjevesland": {
        "first_paragraph": "Olav Skjevesland (31 Mayıs 1942 – 8 Eylül 2019), Norveçli Lüteriyan episkopos ve din adamı.[1] 1967'de MF Norveç İlahiyat Okulu'ndan mezun olup 1969'dan itibaren rahip olarak dini vazifesine başlamıştır.\n"
    },
    "Joseph Smith, Jr.": {
        "first_paragraph": "Joseph Smith, Jr. (23 Aralık 1805, Sharon, Vermont - 27 Temmuz 1844, Carthage, Illinois), Mormonluk adıyla bilinen İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin kurucusu olup ilk başkanı ve Mormon peygamberlerinden biridir.\n"
    },
    "Serafino Sprovieri": {
        "first_paragraph": "Serafino Sprovieri (d. 18 Mayıs 1930 - ö. 3 Ocak 2018), İtalyan Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı din adamı ve Piskopos.\n"
    },
    "Bassano Staffieri": {
        "first_paragraph": "Nino Staffieri (6 Eylül 1931 – ö. 31 Temmuz 2018), İtalyan Roma Katolik piskopos. La Spezia-Sarzana-Brugnato'nun Roma Katolik Piskoposluğunun piskoposuydu. 9 Haziran 1955'te papaz olarak göreve başladı. Staffieri, İtalya'nın Casalpusterlengo şehrinde doğdu.\n"
    },
    "Edith Stein": {
        "first_paragraph": "Edith Stein ya da Azize Teresia Benedicta (12 Ekim 1891 - 9 Ağustos 1942), Alman filozof, rahibe ve Katolik Kilisesi azizesi. Yahudi bir ailede doğan Edith Stein 1922 yılında Hristiyan olmuş ve vaftiziyle birlikte Katolik Kilisesi’ne mensup olmuştur. Stein aynı zamanda tanınmış filozof Edmund Husserl’in öğrencilerindendi. 1942 yılında Nazi Soykırımı sırasında Auschwitz’de ölmüştür.\n"
    },
    "Robert F. Taft": {
        "first_paragraph": "Robert Francis Taft (d. 9 Ocak 1932, Rhode Island – ö. 1 Kasım 2018, Massachusetts), Ukrayna Yunan Katolik Kilisesi'ne bağlı Archimandrite topluluğu üyesi Amerikalı bir cizvit, yazar ve tarihçidir.[1]\n"
    },
    "Teresita Barajuen": {
        "first_paragraph": "Teresita Barajuen (d. 16 Eylül 1907 - ö. 14 Haziran 2013), İspanyol Katolik rahibe. İspanya'nın başkenti Madrid yakınlarındaki Buenafuente del Sistal Manastırı'nda tam 86 yıl geçiren Barajuen, 2011'de İspanya'yı ziyaret eden Papa 16. Benedict'le görüşmek için 40 yıl sonra ilk kez inzivadan çıkmıştı. Barajuen, Papa'nın doğduğu gün manastıra girdiğini açıklayarak dikkatleri üzerine çekmişti. Emektar rahibe, aile baskısıyla dini bir yaşamı seçmeye mecbur kaldığını söylemişti.[1]\nDünyanın en uzun süre görev yapan rahibesi Teresita Barajuen, 14 Haziran 2013'te 105 yaşında öldü.\n"
    },
    "Dionigi Tettamanzi": {
        "first_paragraph": "Dionigi Tettamanzi (d. 14 Mart 1934 –ö. 5 Ağustos 2017), İtalyan Roman-Katolik Kilisesi'ne bağlı üst düzey idareci ve din adamıdır. 1998'de kardinal seçildi. 1995-2002 yılları arasında Cenevre Katolik Başpiskoposluğu Başpiskoposu ve 2002 - 2011 yılları arasında Milan Katolik Başpiskoposluğu Başpiskoposu görevlerini yürüttü.[1]\n"
    },
    "Thomas Joseph O'brien": {
        "first_paragraph": "Thomas Joseph O’Brien (d. 29 Kasım 1935; Indianapolis, Indiana; ö. 26 Ağustos 2018; Phoenix, Arizona), Amerikalı Roma Katolik piskopos ve din adamıdır.\n"
    },
    "Vishwesha Teertha": {
        "first_paragraph": "Sri Vishwesha Tirtharu (bilinen adıyla: Śrī Śrī 1008 Śrī Viśveśa-tīrtha Śrīpādaṅgaḷavaru ya da Kannada:ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ೧೦೦೮ ಶ್ರೀ ವಿಶ್ವೇಶತೀರ್ಥ ಶ್ರೀಪಾದಂಗಳವರು ; 27 Nisan 1931 – 29 Aralık 2019), Hint din adamı (guru), yazar ve eğitimci. \n"
    },
    "Vincent Darius": {
        "first_paragraph": "Vincent Matthew Darius, OP (6 Eylül 1955 – 26 Nisan 2016), Granadalı din adamı. Granada'da bulunan Roma Katolik Kilisesi Saint George'un  2002'den Nisan 2016'da ölümüne kadar baş rahibiydi.[1] \n"
    },
    "Shmuel Wosner": {
        "first_paragraph": "Shmuel HaLevi Wosner (4 Eylül 1913, Viyana – 3 Nisan 2015, Bnei Brak İsrail)[1], Avusturya doğumlu İsrailli rahip ve din adamı. Yaşamı boyunca Bnei Brak, İsrail'de görev yapmıştır.\n"
    },
    "Michael Yeung": {
        "first_paragraph": "Michael Yeung Ming-cheung (Çince: 楊鳴章, 1 Aralık 1945 – 3 Ocak 2019), Çinli Roma Katolik piskopos. 2017'de Hong Kong'un 9'cu Başpiskoposu olarak seçilerek 2019 yılına kadar görev yapmıştır. Yeung 1 Aralık 1945'te Şangay, Çin'de doğmuştur. 11 Temmuz 2014'te Papa Francis, Numidia'da onu Titüler  Mons Piskoposu olarak atadı ve Hong Kong’un üç Yardımcı Piskoposundan biri olarak gösterdi.[1]\n"
    },
    "Bahaullah'ın Makamı": {
        "first_paragraph": "Bahaullah'ın Makamı, Bahailer için en kutsal yer ve namazlarında yöneldikleri kıbledir; konumu İsrail'de Akka yakınlarında bulunan Behci'dir. Bahaullah'ın naaşının bulunduğu Makam'ın hemen yanında vefat ettiği yer olan Behci Köşkü bulunmaktadır.\n"
    },
    "Edib Tahirzade": {
        "first_paragraph": "Edib Tahirzade, (d. 29 Nisan 1921, Yezd, İran – 26 Ocak 2000), 1988 ila 2000 yılları arasında Bahai Dini'nin en yüksek idari kurumu olan Yüce Adalet Evi'nin bir üyesi olarak hizmet etmiştir.\n"
    },
    "Udo Schaefer": {
        "first_paragraph": "Udo Schaefer (d. 19 Ekim 1926 –ö. 30 Ağustos 2019)[1], Alman hukukçu ve Bahai inancında yazar.[2]\n"
    },
    "Apsara": {
        "first_paragraph": "Apsara Hindu ve Budist mitolojisinde bulutlarda ve suda yaşadığına inanılan dişi perilere verilen isimdir. Genellikle dans ederken betimlenirler.\n"
    },
    "Asanga": {
        "first_paragraph": "Asaṅga (Sanskrit: असङ्ग; Tibetan: ཐོགས་མེད།; Wylie: Thogs med; Romaji: Mujaku) 4. yüzyılda yaşamış, Budist felsefesinde kardeşi Vasubandhu gibi Yogacara okulunun temsilcisidir.\n"
    },
    "Avalokiteśvara": {
        "first_paragraph": "Avalokiteśvara (Sanskritçe: अवलोकितेश्वर), tüm Budaların merhametini temsil eden bir bodhisattvadır. Avalokiteśvara, farklı kültürlerde değişken biçimde kadın ya da erkek olarak tasvir edilmiş ve tanımlanmıştır.[1] Çin Budizmi'nde, Avalokiteśvara biraz farklı bir kadın figür olan Guan Yin haline gelmiştir.\n"
    },
    "Beomeosa": {
        "first_paragraph": "Beomeosa (Korece: 범어사; \"Nirvana Balığı Tapınağı\"[1]), Güney Kore'nin Busan kentinde bulunan bir Budist tapınağıdır. Tapınak, Geumjeong semtinde Geumjeong Dağı'nda yer almakta olup 7. yüzyılda inşa edilmiştir ve Jogyo düzeninin merkezidir.\n"
    },
    "Beş Dhyani Buda": {
        "first_paragraph": "Beş Dhyani Buda (Japonca: 天宇受売命, 天鈿女命), Vajrayana Budizmi'nde Adi-Buda'nın ya da Dharmakaya ile ilişkili \"ilk Buda\" Vayroçana ya da Vajradhara'nın beş niteliklerinin ortaya çıkardıkları ve temsil ettikleridir.[1]\n"
    },
    "Beş İlke": {
        "first_paragraph": "Beş İlke (Pali dilinde: pañca-sīla; Sanskritçe: pañca-śīla) Budist ahlak kurallarının temelini oluşturur; Theravada ve Mahayana geleneklerinde rahip olmayan sıradan halktan izleyicilerin takip etmesi önerilen ilkelerdir. Beş ilke şunlardır:\n"
    },
    "Bodhi ağacı": {
        "first_paragraph": "Bodhi ağacı , Hindistan'ın Bihar Eyaletindeki Mahabodhi Tapınağı yakınlarında bulunan kutsal hintinciri (Ficus religiosa) türüne ait bir ağaçtır. Gautama Buddha bu ağacın altında tam ve aşılamaz aydınlanmaya ulaştığı için, Bodhi, yani bilgelik ağacı olarak adlandırılmıştır.\n"
    },
    "Budist takvimi": {
        "first_paragraph": "Budist takvimi (Pali: Sāsanā Sakaraj; Burmaca: သာသနာ သက္ကရာဇ်, [θàðənà θɛʔkəɹɪʔ]; Tayca: พุทธศักราช, rtgs: phutthasakkarat,  [pʰút.tʰá.sàk.kà.ràːt]), Ay ve Güneş takvimlerini kullanan ve özellikle Hindiçin ülkeleri Kamboçya, Laos, Myanmar ve Tayland ile Sri Lanka'da dini/resmî amaçlarla kullanılan takvim. Bu takvimler ortak bir geçmişe sahip olsalar da, aralarında ayların adlandırılması, döngüler gibi çeşitli konularda farklılıklar vardır.  \n"
    },
    "Budist tapınağı": {
        "first_paragraph": "Budist tapınağı veya Budist manastırı, Budizm'in takipçileri olan Budistler için ibadethanedir. Farklı bölge ve dillerde vihara, chaitya, stupa, wat ve pagoda adı verilen yapıları içerirler. Budizmdeki tapınaklar, bir Buda'nın saf topraklarını veya saf çevresini temsil eder. Geleneksel Budist tapınakları, iç ve dış barışa ilham vermek için tasarlanmıştır.[1]\n"
    },
    "Büyük Leshan Budası": {
        "first_paragraph": "Büyük Leshan Budası (Basitleştirilmiş Çince: 乐山大佛; Geleneksel Çince: 樂山大佛; pinyin: ‎Lèshān Dàfó), 71 metre uzunluğu ile dünyanın en büyük Buda heykelidir.[1] Heykel Sichuan eyaletinde bulunan Emei Dağı'nın karşısında yer almakta olup Tang Hanedanı döneminde inşa edilmiştir.[2]\n"
    },
    "Byōdō-in": {
        "first_paragraph": "Byōdō-in (Japonca: 醍醐寺), Japonya'nın Uji kentinde bulunan bir Budist tapınağıdır. Tapınak Heian döneminde kurulmuş olup[1] Jōdo ve Tendai mezheplerinin ortak tapınağıdır.[2]\n"
    },
    "Dört Yüce Gerçek": {
        "first_paragraph": "Dört Yüce Gerçek, (Pali: cattāri ariyasāccani, Sanskritçe: catvāri āryasatyāni, चत्वारि आर्यसत्यानि), Gotama Buda’nın aydınlanmaya ulaştıktan sonra öğrettiği ilk öğretidir. Tüm Budist öğretinin temelini oluşturan bir anlayışı ifade eder. Dört Yüce Gerçek öğretisi Pali Derlemesi'nde Samyutta Nikaya yazmaları içerisinde yer almaktadır. Bu dört gerçek şunlardır: \n"
    },
    "Enryaku-ji": {
        "first_paragraph": "Enryaku-ji (Japonca: 延暦寺), Japonya'nın Ōtsu kentinde Hiei Dağı'nda bulunan bir Tendai manastırıdır. Heian Dönemi'nde inşa edilmiş olup[1] Tendai mezhebinin merkezi ve Japon tarihinin en önemli manastırlarından biridir.\n"
    },
    "Garuda": {
        "first_paragraph": "Garuda (Sanskritçe: गरुड), Hindu ve Budist mitolojilerinde yer alan kuş ve insan melezi yaratık.\n"
    },
    "Ginkaku-ji": {
        "first_paragraph": "Ginkaku-ji (Japonca: 銀閣寺) veya Jishō-ji (慈照寺; \"Parlayan Merhamet Tapınağı\"), Japonya'nın Kyoto kentinde bulunan bir Şingon Budist tapınağıdır. Tapınak, Sakyō semtinde yer almakta olup Muromachi döneminin Higashiyama kültürünü temsil eden yapılardan biridir.\n"
    },
    "Greko-Budizm": {
        "first_paragraph": "Greko-Budizm veya Grek Budizmi, MÖ 4. yüzyıl ile MS 4. yüzyılları arasında Baktriya ve Hindistan altkıtasında gelişmiş, Helenistik kültür ve Budizm arasındaki kültürel senkretizmdir. Bu etkileşim, İskender'in Yunan birlikler ile Hindistan'a  yaptığı seferlerin kültürel bir sonucudur.\n"
    },
    "Guiyuan Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Guiyuan Tapınağı (Çince: 归元寺; Geleneksel Çince: 歸元寺; pinyin: Guiyuan Sì), Çin'in Hubei eyaletindeki Wuhan şehrinde bulunan bir Budist tapınağı. Qing Hanedanı döneminde 1658 yılında inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Guru": {
        "first_paragraph": "Guru (Devanagari Sanskritçe: गुरु), Sanskritçede \"öğretmen\" veya \"usta\" anlamına gelen bir terimdir. Özellikle Hint dinlerinde kullanılır.\n"
    },
    "Hōnen": {
        "first_paragraph": "Hōnen (Japonca: 法然; 5 Mayıs 1133-29 Şubat 1212), Japonya'da Arı Ülke Budizmi'nin ilk bağımsız kolu Jōdo-shū'nun kurucusu olan Japon Budist keşiş ve dini reformcu.\n"
    },
    "Jōdo Shinshū": {
        "first_paragraph": "Jōdo Shinshū (Japonca: 浄土真宗) veya Shin Budizmi, Arı Ülke Budizmi'nin bir koludur. Eski Tendai keşişi Shinran tarafından kurulmuş olup Japonya'da Budizm'in en yaygın dalı olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Jokhang Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Jokhang Tapınağı (Tibetçe: ཇོ་ཁང།; Çince: 大昭寺; pinyin: Dàzhāo sì), Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nin başkenti Lhasa'da bulunan bir Budist tapınağıdır. Genel olarak Tibetliler tarafından Tibet'in en kutsal ve önemli tapınağı olarak kabul edilmektedir. Tapınak günümüzde Gelug mezhebi tarafından korunur, ancak Budizmin tüm mezheplerine mensup olanları da kabul etmektedir. Tapınağın mimari tarzı Hint vihara, Tibet ve Nepal mimarisinin bir karışımıdır.\n"
    },
    "Kapala": {
        "first_paragraph": "Kapala, dini ibadetlerde kullanılan, insan kafatasından yapılmış olan bir kaptır ve hem Hindu hem Budist Tantralarında rastlanır. Özellikle Tibet'te kafatasları değerli metaller ve mücevherlerle ince ince işlenerek süslenir.\n"
    },
    "Koan": {
        "first_paragraph": "Koan Zen (Chan) Budizmi'nde mantıklı düşünceyle cevaplanması mümkün olmayan, yalnız sezgilerle anlaşılabilen hikâye, diyalog ya da sorulara verilen addır.\n"
    },
    "Kōfuku-ji": {
        "first_paragraph": "Kōfuku-ji (Japonca: 興福寺), Japonya'nın Nara kentinde bulunan bir Budist tapınağıdır. Tapınak, Hossō ekolünün ulusal karargahıdır ve UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil olan Antik Nara'nın Tarihî Anıtları'ndan biridir.\n"
    },
    "Kore Budizmi": {
        "first_paragraph": "Kore Budizmi, özellikle Mahayana öğretilerinden etkilenmiştir. Mahayana Budizmi Silla Hanedanlığından Gorya Hanedanlığına kadar geçen zamanda (7. yüzyıl- 14. yüzyıl sonraları) tüm ülkeye yayılmış ve birleşik Silla Krallığı zamanında en parlak dönemini yaşamıştır. Silla Krallığı’nın yıkılmasının ardından, Goryeo tarafından hakimiyet ele geçirilmiş ve Joseon Krallığı kurulmuştur. Goryeo, Budizm geleneğini yıkıp Konfüçyüsçülüğü güçlendirmiştir. Bugün Kore’de hala Mahayana Budizm’i inancı yaygındır.\n"
    },
    "Lama (Budizm)": {
        "first_paragraph": "Lama (Tibetçe: བླ་མ་; Wylie transliterasyonu: bla-ma) Tibetli dharma hocaları için kullanılan bir unvandır. Sanskritçe guru terimine benzer bir terimdir. Tibet Budizminde (veya Lamaizm) bir rahip, rahibe veya uygulamalarda ilerlemiş bir Budist için saygı ifade eden bir unvan gibi kullanılabilecek olan Lama, belirli bir ruhanî olgunluğu ve öğretme imtiyazına erişmiş olmayı vurgulayabilir. Ayrıca Dalay Lama veya Pançen Lama gibi reenkarne olmuş bir lamanın isminin bir parçası olabilir.\n"
    },
    "Lama Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Lama Tapınağı veya Yonghe Tapınağı (Çince: 雍和宫; pinyin: Yōnghé gōng; \"Barış ve Uyum Sarayı\"), Çin'in başkenti Pekin'de bulunan bir Budist tapınağıdır. Tapınak, Dongcheng'de yer almakta olup Tibet Budizmi'nin Gelug mezhebi ile ilişkilidir.\n"
    },
    "Lhodrak Seykhar Dratshang": {
        "first_paragraph": "Lhodrak Seykhar Dratshang (ayrıca Sekargutho Monastery veya Sey Lhakhang bir budist ruhban okuludur. Bumthang (Bhutan) yakınlarındaki Jakar şehrinde bulunur. İsmi aynı zamanda Altın Tapınak anlamına da  gelmektedir. Okul 1963'te inşa edilmiş ve Marpa Lotsawa'ya adanmıştır.\n"
    },
    "Lobsang Thubten Trinley Yarphel": {
        "first_paragraph": "Lobsang Thubten Trinley Yarphel (7 Temmuz 1941, Drakshu, Tibet - 18 Nisan 2020, Verbania, İtalya), Tibet'in 5. Gangchen Tulku Rinpoche'siydi. Tibet Budizmi Gelug okulunun Tibet-İtalyan lamasıydı.\n"
    },
    "Mahabodhi Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Mahabodhi Tapınağı (महाबोधि मंदिर)  (Harfi harfine: \"Büyük Uyanış Tapınağı\"), Dünya Mirasları arasında yer alan bir Budizm tapınağı. Hac merkezi olan Bodh Gaya bölgesinde yer alır. Gotama Buda'nın burada aydınlanmaya ulaştığı söylenir.\n"
    },
    "Mahasiddha": {
        "first_paragraph": "Sanskritçe \"büyük, yetkili\" anlamlarına gelen Mahasiddha, Tibetçe Grub-Thob Chen olarak da geçer. Hint ve Tibet Tantra geleneklerinde bir takım meditasyonlarla siddhayı (olağanüstü güçleri) edinen büyük bir yogidir. Şivacı Hindular ve Tibet'teki Vajrayana Budistleri, 11. yüzyıla dek 84 Mahasiddha'yla ilgili efsaneler aktarmışlardır. Bu Mahasiddha'lar önemli değişiklikler gösterebilir. Aralarında bütün toplumsal sınıflardan ve iki cinsten de kişilerin yanı sıra Hintçe isimler almamış kişiler de bulunuyordu. Seksen Dört Mahasiddha, yoga, büyü ve simya öğelerini birleştiren önemli bir yansımadır.\n"
    },
    "Mappo": {
        "first_paragraph": "Mappō (末法 Çince: mòfǎ; Japonca: mappō), Dharma'nın sonu ya da Şerli çağ, Budizm'de tanımlanan Üç çağın sonuncusu, Dharma'nın gerilemeye girdiği, Budizmin bozulmaya başladığı çağdır. İlk iki çağ Doğru Dharma Çağı (正法 Çince: zhèngfǎ; Jp: shōbō) ve Sözde Dharma Çağı (像法 Çn: xiàngfǎ; Jp: zōbō)'dır. Bu çözünme çağında insanlar Şakyamuni Buda'nın sözleriyle aydınlanmaya ulaşamayacaklar, toplum ahlakı çürüyecektir. Budist düşünceye göre Buda'nın öğretileri bu çağda da doğruluğunu koruyacak, ancak insanlar öğretileri takip etme yeteneklerini kaybedeceklerdir.\n"
    },
    "Nāga": {
        "first_paragraph": "Nāga (नाग), Hinduizm ve Budizm’de yer alan büyük bir yılan şeklinde betimlenen ikincil (minör) bir ilahın Sanskritçe ve Pāli’deki ismi. Bununla birlikte sözcüğün kullanımı pek muğlaktır ve sözcük ile birden çok şey anlatılabilir. “Nāgalar” olarak anılan bir (insan) kabile(sin)den, normal yılanlara (özellikle de kral kobra ve Hint kobralarına) veya fillere kadar birçok farklı anlamı mevcuttur. Dişi bir nāgaya nāgī denir.\n"
    },
    "Nam Myoho Renge Kyo": {
        "first_paragraph": "Nam Myōhō Renge Kyō (南無妙法蓮華經), Niçiren Budizmi'nde kullanılan temel mantradır. Bu hecelerin tekrarlanmasının amacı her insanda bulunan Budalığın ortaya çıkarılması ve yaşamın her alanında bu aydınlığın hissedilmesini sağlamaktır. Nichiren'e göre, Shakyamuni'nin (Buda) eylemleri ve edindiği erdemin tümü bu beş hecede bulunmaktadır. Bu hecelere inanıldığında o'nun elde etmiş olduğu yararların tümüne insanlar da sahip olur.[1]\n"
    },
    "Nanhua Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Nanhua Tapınağı (南华寺), tarihte Zen okulunun altıncı piri Hui Neng'ın yaşamış olduğu, Chan okuluna ait bir Budist manastırdır. Çin'in Guangdong eyaletine bağlı Shaoguan şehrine 25 km uzaklıktaki Caoxi kasabasında yer alır.\n"
    },
    "Niçiren": {
        "first_paragraph": "Niçiren (Japonca: 日蓮; 16 Şubat 1222-13 Ekim 1282), Kamakura döneminde yaşamış ve Niçiren Budizmi'nin kurucusu olan Japon Budist keşiş.[1][2] Niçiren yaşamı boyunca tartışmalı bir figür olup ölüm cezasına çarptırıldıysa da 1271 yılında imparator tarafından affedildi ve Sado Adası'nda yaşamaya başladı. 1274 yılında Yamanaşi'de Minobu Dağı'nda kurduğu tapınak günümüzde Niçiren Budizmi'nin başlıca yerlerinden biridir.\n"
    },
    "Nirvana": {
        "first_paragraph": "Nirvana (Sanskritçe: Nirvāna, निर्वाण), Sanskrit dilinde \"dışarı\" anlamına gelen \"nir\" ve \"esmek, üflemek, nefes vermek\" anlamındaki \"va\" sözcüklerinden türetilmiş olup, Doğu dinlerinde, mistizminde ve Hint teozofisinde manevî kurtuluşu belirtmek üzere, sözcük anlamıyla \"dışarı esmiş\", \"dışarıya üflenmiş\" anlamlarının yanı sıra \"sönmek, yok olmak\" anlamlarına [1] gelir.\n"
    },
    "Norbulingka": {
        "first_paragraph": "Norbulingka (Tibetçe: ནོར་བུ་གླིང་ཀ; Çince: 罗布林卡; pinyin: Luóbù lín kǎ), Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nin başkenti Lhasa'da bulunan bir saraydır. 1780'lerden 1959'da sonra 14. Dalai Lama'nın sürgün edilmesine kadar Dalai Lamalar'ın geleneksel yazlık ikâmetgâhı olarak hizmet vermiştir. Norbulingka, Tibet saray mimarisinin benzersiz bir temsilidir.\n"
    },
    "Oum Moung": {
        "first_paragraph": "Oum Moung, Laos'un Çampasak bölgesinde yer alan bir Angkor tapınağıdır. Yanında Vat Phou tapınağı yer alır. 13. veya 14. yüzyılda Vat Phou tapınağını ziyarete gelenler tarafından dinlenme evi olarak inşa edildiği kabul edilen tapınak günümüzde harabe durumundadır.[1]\n"
    },
    "Prajna": {
        "first_paragraph": "Prajñā (Sanskritçe: प्रज्ञा) paññā (Pali) bilgelik, anlayış, sezgi, ya da kavrama berraklığı olarak çevrilebilir. Kimi Budist okullarda, Dört Yüce Gerçek, geçicilik, boşluk, neden-sonuç zinciri, bensizlik gibi kavramların doğrudan kavranmasıyla elde edilen bilgelik anlamında kullanılır. Budistlere göre prajna acıları yok edebilir ve aydınlanmanın gerçekleşmesini sağlayabilir.\n"
    },
    "Rahula": {
        "first_paragraph": "Rahula, Budizm'in kurucusu Siddhartha Gautama (Buda) ve eşi Yashodhara'nın tek oğludur.\n"
    },
    "Rinzai": {
        "first_paragraph": "Rinzai okulu (臨済宗; Japonca: Rinzai-shū, Çince: línjì zōng) Japonya'daki Budist Zen mezhebine dahil üç büyük okuldan biridir. Rinzai Çin'de Tang Hanedanı döneminde Linji Yixuan (Japonca: Rinzai Gigen) tarafından kurulmuş Linji okulunun Japonya'daki uzantısıdır. Kurucusu olarak 1191 yılında Çin'den geri dönen rahip Myōan Eisai olduğu kabul edilir. Okul Çin'de öğrenim görmemiş Shuho Myocho (Daito Kokushi, 1283-1337) ve Muso Soseki (1275–1351) gibi etkisi büyük ustaların ortaya çıkmasıyla Japon kültürüne has gerçek kimliğini kazanmıştır.\n"
    },
    "Rongbuk Manastırı": {
        "first_paragraph": "Rongbuk Manastırı (Tibetçe: རྫ་རོང་ཕུ་དགོན, romanize: rdza rong phu dgon; Çince: 绒布寺; pinyin: Róngbù Sì), Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'ne bağlı Basum beldesinde bulunan bir Budist manastırıdır.[1] Manastır, Everest Dağı'nın kuzey kısmında Rongbuk Buzulu'nda yer almakta olup[2] 5.009 metre yüksekliği ile dünyanın ikinci en yüksek rakımlı manastırıdır.[3]\n"
    },
    "Saichō": {
        "first_paragraph": "Saichō (Japonca: 最澄; 15 Eylül 767-26 Haziran 822), Budizm'in Tendai mezhebinin kurucusu olan Japon Budist keşiş. 804'den başlayarak Çin'e yaptığı gezi sırasında Tiantai mezhebinden etkilenmiş olup Kyoto yakınlarında Hiei Dağı'nda Tendai mezhebinin merkezi olarak Enryaku-ji tapınağını kurdu. Saichō, ayrıca Japonya'ya çayı getiren ilk kişi olarak bilinmektedir. Ölümünden sonra Dengyō Daishi (伝教大師) unvanını aldı.\n"
    },
    "Samsara": {
        "first_paragraph": "Samsara ya da saṃsāra (Sanskrit: संसार; Tibetçe: khor wa; Moğolca: orchilong), Sanskrit kökenli modern dillerde birincil olarak \"dünya\" anlamında kullanılır. Hinduizm, Budizm, Jainizm, Sihizm dinlerinde reenkarnasyon ya da yeniden doğum döngüsünü anlatan bir kavramdır.\n"
    },
    "Satori": {
        "first_paragraph": "Satori (Japonca: 悟 satori; Çince: 悟 wù) sözcüğü uyanıp aydınlanma anlamına gelir; Zen Budizmin temel amaçlarından biridir. Aslında Sakyamuni Buddha'nın Gaya'daki Bodhi ağacı'nın altında aydınlanması olayını anlatmak için kullanılan tam ve aşılamaz aydınlanma (Sanskrit: anuttara-samyak-sambodhi) kavramıyla eş anlamlıdır.\n"
    },
    "Sensō-ji": {
        "first_paragraph": "Sensō-ji (Japonca: 浅草寺), Japonya'nın başkenti Tokyo'da bulunan bir Budist tapınağıdır. Tapınak, Asakusa'da yer almakta olup Tokyo'nun en eski tapınağıdır. Eskiden Budizmin Tendai mezhebi ile ilişkiliyken II. Dünya Savaşı'ndan sonra bağımsız hale geldi.\n"
    },
    "Shinran": {
        "first_paragraph": "Shinran (Japonca: 親鸞; 21 Mayıs 1173-16 Ocak 1263[1][2]), Japonya'da Heian ve Kamakura dönemlerinde yaşamış, Japon millî Budist keşiş. Shinran, Hōnen'in öğrencisiydi ve Jōdo Shinshū mezhebinin kurucusu idi.\n"
    },
    "Shoshin": {
        "first_paragraph": "Shoshin (初心, ya da nyuanshin) başlangıç zihni anlamına gelen bir Zen Budist kavramdır. Bir konuyu araştırırken, konu hakkında ileri derecede bilgi sahibi olunmasın rağmen, sanki yeni öğrenmeye başlıyormuşçasına açık, hevesli ve önyargısız bir tutum takınılmasını ifade eder. Özellikle Zen Budizm ve Japon savaş sanatları eğitiminde kullanılır.\n"
    },
    "Sōtō": {
        "first_paragraph": "Sōtō Zen (Çince: Caodong), ya da Sōtō okulu (Japonca: 曹洞宗, Sotoshū), Japonya'daki üç büyük Zen Budist mezhepten biridir. Diğer iki mezhep ise Rinzai okulu ve Ōbaku'dur. Okul ilk defa Çin'de Tang Hanedanı döneminde Dongshan Liangjie tarafından Caodong adıyla kurulmuş, 13. yüzyılda Dogen Zenji tarafından Japonya'ya getirilmiştir. Günümüzde Japonya'da Dogen, Keizan Jōkin ile birlikte Sōtō Zen'in iki kurucusundan biri olarak kabul edilir.[1]\n"
    },
    "Sunyata": {
        "first_paragraph": "Sunyata (Śūnyatā) kavramı Mahayana Budizm’inin merkezi sayılan bir görüştür. Boşluk, gereksizlik, anlamsızlık anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "D. T. Suzuki": {
        "first_paragraph": "Daisetsu Teitaro Suzuki (鈴木 大拙 Suzuki Daisetsu, 18 Ekim 1870 – 12 Temmuz 1966) Budizm, Zen ve Shin konularında kitap ve makaleler yazarak, Batı'ya Zen, Shin ve genel olarak Uzak Doğu filozofisini tanıtmada önemli rol oynamış Japon Budist bilgin ve yazarıdır. Çin, Japon ve Sanskrit edebiyatından pek çok sayıda eseri İngilizce'ye çevirmiştir. Uzun yıllar Batı üniversitelerinde ve Japon Budist Otani Üniversitesi'nde öğretim üyeliği yapmıştır.\n"
    },
    "Tathagata": {
        "first_paragraph": "Tathagata, Gotama Buda'da Pali Derlemesi'ni tanımlamak için kullanılan Pali ve Sanskritçe bir kelimedir. Terimin sıklıkla \"ya gitti\" (tathā-gata) ya da \"gelmiş olan\" (tathā-âgata) anlamına geldiği düşünülmektedir. Bu, Tathāgata'nın her şeyin gelip gitmenin ötesinde olduğunu ve tüm geçici fenomenlerin ötesinde olduğunu belirtmektedir. Bununla birlikte, başka yorumları da bulunmaktadır ve sözcüğün asıl anlamı belli değildir.[1]\n"
    },
    "Tendai": {
        "first_paragraph": "Tendai (Japonca: 天台宗, Tendai-shū) Çin'deki Tiantai veya Lotus Sutra okulunun Japonya'daki uzantısı olan bir Mahayana Budist okuldur.\n"
    },
    "That Dam": {
        "first_paragraph": "That Dam (Laoca: ທາດດຳ, Türkçe: Siyah Stupa), Laos'un başkenti Vientiane'de yer alan stupa tapınağı. Birçok Lao, kendilerini 1827 yılında Siyam ordularındın istilasından koruduğuna inandığı yedi başlı nāganın burada yaşadığına inanır.[1]\n"
    },
    "Tianning Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Tianning Tapınağı (Basit Çince: 天宁寺; Geleneksel Çince: 天寧寺; pinyin: Tianning Sì), Çin'in Jiangsu eyaletindeki Changzhou şehrinde bulunan Budist tapınağı. 153,79 metre (505 ft) yüksekliği ile dünyanın en yüksek tahta pagodasıdır.[1]\n"
    },
    "Tō-ji": {
        "first_paragraph": "Tō-ji (Japonca: 東寺; \"Doğu Tapınağı\"), Japonya'nın Kyoto kentinde bulunan bir Şingon Budist tapınağıdır. Tapınak, Minami semtinde Kyoto İstasyonu'nun güneybatısında, Ōmiya ve Kujō caddelerinin kesiştiği noktada yer almaktadır. Heian döneminde kurulmuş olup[1] Sai-ji ve Shingon-in tapınakları ile birlikte başkentte izin verilen üç Budist tapınağından biriydi.\n"
    },
    "Tripitaka": {
        "first_paragraph": "Tipitaka (Sanskritçe: त्रिपिटक), Budist kutsal yazıları için kullanılan geleneksel bir terimdir.[1][2] Bunlar, Theravada Budizmi'nde münhasırla yetkili sayılan kanonik metinlerdir. Mahayana Budizmi'de bu metinleri yetkili saymakla birlikte ayrıca çeşitli türev literatürü ve daha sonraları bestelenmiş yorumları da saymaktadır.[1][3]\n"
    },
    "Türkiye'de Budizm": {
        "first_paragraph": "Türkiye'de Budizm, çoğunluğu yabancı uyruklu kişilerin oluşturduğu küçük bir grup tarafından inanılmakta olup, resmi tanınırlığa sahip değildir. Pew Research Center'ın 2010 tahminlerine göre Türkiye'de 40.000 Budist yaşamakta olup, bu Türkiye nüfusunun %0,1'inden daha az olmaktadır.[1] Türkiye'de yer alan tek Budist tapınağı, 13. ve 15. yüzyıllar arasında Anadolu'ya Moğolların yayılması sonucunda Budist askerlerce inşa edildiği düşünülen ve Bitlis'e bağlı Ahlat ilçesinde yer alan tapınaktır, ancak bu yapının Budist tapınağı olduğu herkesçe kabul görmemektedir.[2] Harabeşehir'deki mağarada bulunan tapınaktaki kemerin iki yanında tavus kuşu ve ortalarında ise lotus motifleri yer almaktadır.[3] 2015 yılında üniversitelere inşa edilen cami ve mescitlere tepki olarak pek çok üniversite öğrencisi okullarına Budist tapınağı inşa edilmesini talep etmiştir.[4]\n"
    },
    "Vajra": {
        "first_paragraph": "Vajra, Sanskritçe şimşek ve elmas anlamlarına gelen ve hem Hinduizm hem de Budizm için önemli bir sembolün adıdır.\n"
    },
    "Vayroçana": {
        "first_paragraph": "Vayroçana (Sanskritçe:  वैरोचन), Avatamsaka Sutra gibi metinlerde Gautama Buda'nın Dharmakāya olarak sık sık yorumlanan göksel bir budadır.[1][2][3] Çin, Kore ve Japon Budizminde, Sunyata kavramının bir uygulaması olarak da görülmektedir. Mahayana ve Vajrayana Budizminin Beş Hikâyesi Buhaları kavramında, Vairocana merkezdedir ve Adi-Buda olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Vihara": {
        "first_paragraph": "Vihara (Sanskritçe: विहार vihāra), Sanskritçe ve Pali dilinde Budist manastırlar için kullanılan bir terimidir. Başlangıçta \"yürümek için tenha bir yer\" anlamına gelmekteydi ve yağışlı mevsimlerde dolaşırken keşişler tarafından kullanılan \"konut\" ya da \"sığınma evleri\" olarak geçmekteydi.\n"
    },
    "Wat Pa Maha Chedi Kaew": {
        "first_paragraph": "Wat Pa Maha Chedi Kaew (Tayca: วัดป่ามหาเจดีย์แก้ว), Tayland'da bulunan bir Budist tapınağı. Yapımında 1,5 milyon adet boş bira şişesi kullanılmıştır.\n"
    },
    "Yakşa": {
        "first_paragraph": "Yaksha Hindu, Budist ve Jain mitolojilerinde yer alan ruhi varlıklardır. Genellikle iyiliksever ruhlar olan yakshalar gizli hazineleri korumakla görevlidirler. Bu yüzden özellikle Tayland tapınak mimarisinde yapıyı korumaları için heykelleri konulur.\n"
    },
    "Agni": {
        "first_paragraph": "Agni, Hindu dininde ve \"Vedalarda\" adı geçen bir tanrıdır. Sanskritçede agni sözcüğü ateş anlamına gelmektedir. Agni, ateş tanrısıdır, diğer tanrıların habercisidir, sonsuza kadar genç kalır ve ölümsüzdür.\n"
    },
    "Airavata": {
        "first_paragraph": "Airavata, Hinduizm tanrısı Indra'yı sırtında taşıyan mitolojik beyaz fildir. Ayrıca \"bulutların fili\" anlamına gelen 'Ardha-Matanga'; '\"mücadeleci fil\" anlamına gelen 'Naga-malla' ve \"güneşin kardeşi\" anlamına gelen 'Arkasodara' olarak da adlandırılır. Airavata'nın fil eşine 'Abharamu' denir. Dört tane fildişi ve yedi tane hortumu olan Airavata'nın gövdesi lekesiz ve beyazdır. Tayca'da Erawan olarak bilinir. Airavata, Kashyap ve Kadru'nun üçüncü oğludur. Mahabharata'da büyük bir yılan olarak adı geçer.\n"
    },
    "Anumati": {
        "first_paragraph": "Anumati, Hint mitolojisinde, bir ay tanrıçasıdır. Anumati'nin kelime olarak manası \"İlahi Lütûf\"tur. Birçok diğer Hint tanrıçası gibi, kendi içinde doğurganlık, bereket, bolluk gibi özellikler taşır.\n"
    },
    "Anuradha": {
        "first_paragraph": "Anuradha, Hinduizm'de iyi şans tanrıçasıdır. Dakşa'nın kızı, Chandra'nın karısıdır. Ayrıca Bharani'nin kız kardeşidir.\n"
    },
    "Astomi": {
        "first_paragraph": "Astomi (Sanskritçe: अस्तोमि ), Hinduizm'de antik, efsanevi bir insan ırkıdır. İnanışa göre bu ırktan insanların ne herhangi bir yiyeceğe ne de herhangi bir içeceğe ihtiyacı vardı. Çiçekleri koklayarak yaşıyorlardı.\n"
    },
    "Avatar": {
        "first_paragraph": "Avatar, Hint mitolojisine göre tanrıların yeryüzüne indiklerinde büründükleri şekillerdir. Balarama, Sri, Varaha gibi isimler alan avatarlar, hikâyelere konu olmuştur. Avatar, Sanskritçede ava; aşağı ve tar: iniş anlamına gelen sözcüklerin birleşiminden oluşturulmuş olup bilgi anlamına gelen veda'nın gökyüzünden yeryüzüne; havadan, ateşten, sudan veya topraktan olana inmesi ve ona dahil olması anlamındadır.\n"
    },
    "Bala (Mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Bala Hint mitolojisinde bir ana tanrıçadır. Tripura Sundari ve Sri Kameshwara'nın kızıdır. Adı Brahmanda Purana'nın 26. bölümünde geçmektedir.\n"
    },
    "Bhagiratha": {
        "first_paragraph": "Bhagiratha (Sanskritçe: भगीरथ, bhagīratha), Hint mitolojisinde yüce bir kraldır. Ganga nehrini dünyaya getirdiğine inanılır. Bhagiratha, antik Hindistan'daki kentlerden biri olan Kosala'nın kralıdır. Babasını çocukken kaybetmiş, annesinin elinde yetişmiştir.\n"
    },
    "Bindu": {
        "first_paragraph": "Bindu, Sanskritçe \"nokta\" anlamına gelen bir Hinduizm terimidir. İnanışa göre Bindu, tekliğin çokluk olduğu, yaratılışın vuku bulduğu noktadır. Şakta tantra felsefe ekolüne göre başın arkasında, Brahminlerin küçük bir perçem bıraktığı yerde, Bindu çakrası vardır. Bu noktada Bindu sıvısının ürediğine inanılır; Bindu sıvısı hem ebediliğin hem de ölümün kaynağı olabilecek bir sıvıdır.\n"
    },
    "Brahma": {
        "first_paragraph": "Brahma (Sanskrit: ब्रह्मा), Hindu dininde yaratılışın tanrısıdır. Vişnu ve Şiva ile birlikte Trimurti denilen tanrı üçlemesini teşkil eder. Brahma Purana'ya göre Manu'nun babasıdır. Manu, kendisinden bütün insanların türediği kişidir. Ramayana'da ve Mahabharata'da Brahma bütün insanların ilk ceddi olarak geçer. Brahma, Hindu Vedanta felsefesinde bütün varlıkları kapsayıcı üstün ruh olarak kabul edilen ve cinsiyetten münezzeh Brahman ile karıştırılmamalıdır. Brahma'nın eşi Saraswati'dir, ayrıca Sávitri veya Gáyatri adıyla da anılır. Saraswati, Vedaların Annesi anlamında Vedamáta denilen vedik tanrıçadır. Brahma ise vedik tanrı Pracápati ile özdeşleştirilir. Vák Devi (Hitabet Tanrıçası) olarak bilinen Saraswati'nin eşi olmakla Brahma, Vágiş (Hitabet ve Ses Tanrısı) olarak da anılır.\n"
    },
    "Brahman": {
        "first_paragraph": "Brahman, Hint felsefesi geleneğinde, hem içkin hem de aşkın olan ve hem evrende hem de kendisinde var olan en yüksek varlığa kendinden kendine birleşmenin nihai ve en yüksek hedef olarak addedildiği dünya ruhudur. Hint felsefesi coğrafi yakınlık nedeniyle Çin felsefesi ile ortak nüanslar taşıdığından geçmişi ve geleceği değil yalnızca “şu an” ı esas alır ve Brahman’ın her zerrede var olmasından dolayı insan ruhunda da o “Öz”ün (tanrının) var olduğunu ve tüm varlıklarda ondan bir parçanın bulunduğunu öne sürer. İnsanın içinde bulunduğu evrenden soyutlanmadan onun bir parçası olduğu düşüncesini içselleştirdiğinde “Brahman”la bir olacağını savunur.\n"
    },
    "Bundahişn": {
        "first_paragraph": "Bundahişn, Avesta'nın bir bölümüne verilen addır. Bundahişn, temel veya yaratılış anlamında olup uzay ve dünyanın yaratılışı sürecini ve sonucunu eski kaynaklara bağlı olarak anlatmaktadır.\n"
    },
    "Chekitana": {
        "first_paragraph": "Chekitana (Sanskritçe: चेकितान) Dhrishtaketu'nun oğlu, Kekaya'ların Rajasıdır. Aynı zamanda Pandava'ların dostlarından da biridir.\n"
    },
    "Devi": {
        "first_paragraph": "Daha çok Devi olarak anılan Vaişnodevi ( Sanskritçe: देवी, devī) ya da Jai Mata Di yahut Mata Rani, Hinduizm'in İlâhî Annesi'dir. Kuvvetin tanrıçası olarak tanınan Devi, ilâhîliğin (veya ilâhî gücün) dişil yönü olarak tanımlanır; enerji veya itici güç (Şakti) olarak çoğunlukla eril yön ile eşit role sahiptir. O olmadan, bilinci ve yargılamayı temsil eden eril yön güçsüzdür.[1]\n"
    },
    "Devi Gita": {
        "first_paragraph": "Hinduizm'in \"Şakta\" mezhebine ait bir kutsal kitaptır, kelime anlamı \"Ana Tanrıça'nın şarkısı\"dır. Şakta'lar ana Tanrıça'yı, aynı zamanda \"kozmik enerji\" olarak tanımlamaktadırlar.\n"
    },
    "Draupadi": {
        "first_paragraph": "Draupadi, Hint mitolojisi'nin temel kitaplarından Mahabharata'da bahsi geçen bir prenses. Pançala kralı Drupa'nın kızıdır.\n"
    },
    "Durga": {
        "first_paragraph": "Durga (Sanskritçe: दुर्गा, Bengalce: দুর্গা) Hinduizm'de bir Devi, ulu (en üstün) tanrıça, formudur. Bir aslanı süren ve birçok kolunda öldürücü silahlar taşıyan, yüzünde bunların tam tersi barışcı ve güven verici bir ifade taşıyan, elleri (belirli anlamlara işaret eden) mudra şeklinde bir kadın olarak tasvir edilir. Tanrıçanın bu formu dişil ve yaratıcı enerjinin (Şakti) tecessümü yani cismanileşmesi, vücut bulmasıdır.\n"
    },
    "Gayatri": {
        "first_paragraph": "Gayatri (gāyatrī) gāyatra`nın dişil formudur ki bu da bir şarkı ve ilahi için kullanılan Sanskritçe sözcüktür. Aşağıdakilerden herhangi biri olabilir:\n"
    },
    "Hanuman": {
        "first_paragraph": "Hanuman (Sanskritçe: हनुमत् hanumat; yalın hali tekil हनुमान् hanumān) Rama'ya (Vişnu'nun avatarlarından biri) karısı Sita'yı kurtarmasında yardım eden bir vanara. Bhakti'nin zirvesini sembolize eder ve kimilerine göre Şiva'nın avatarlarındandır. Daha çok Vayu deva yani rüzgâr tanrısının oğlu olarak tanınır. Bazı akademisyenlere göre Çin mitolojik karakteri Sun Wukong'dur.\n"
    },
    "Hint mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Hint mitolojisi, Sanskrit yazınında varlığını bulan ve Hinduizmle ilintili anlatılar bütünüdür. Nepal ve Hint kültürünün bir alt kümesi olarak algılanan Hint mitolojisi, tekdüze bir yapıdan çok farklı gelenek, sınıf, felsefe ve coğrafyaya sahip insanların bir araya getirdiği öyküleri temsil etmektedir.[1] Kutsal metinler olan Vedalardan beslenmektedir.\n"
    },
    "Indra": {
        "first_paragraph": "Indra (Sanskritçe: इन्द्र veya इंद्र, indra) Hinduizm'de havanın ve savaşın tanrısı, Cennet veya Swargaloka'nın Tanrısıdır. Hint-dışı geleneklerde de yer alan önemli bir figürdür. Hint mitolojisinin en eski ve en büyük tanrısıdır[kaynak belirtilmeli]. Hintlerin en önemli dini kaynakları olan Vedalardan Rigveda ilahilerinin dörtte biri ona sunulmuştur[kaynak belirtilmeli]. Başka hiçbir tanrıya bu kadar ilahi sunulmamıştır[netleştirme gerekli]. 1028 ilahiden oluşan Rigveda'nın 250 ilahisi ona sunulmuştur. Ari ulusunun savaşçı tanrısıdır. Elinde yere doğru çarptığı vacra (şimşek) vardır. Bu silahı sanatçı Tanrı Tvashtri yapmıştır[kaynak belirtilmeli]. Ellerinde ok, yay, ankuşa denilen bir kanca, deniz kabuğu ve ağ tutar. Tüm vücudunda bin göz vardır. Bu yüzden ona Sahasrasha (Bin gözlü) denilir. Binek hayvanı dört hortumlu beyaz bir fil olan Airavata veya beyaz bir at olan Uççaişravas'tır. Karısı İndrani'dir ve oğlu Cayanta'dır[kaynak belirtilmeli]. İndra'nın Vritra (kuraklık) ile savaşı: Vritra adındaki yılan dünyanın yedi nehrini yutar ve onları büyük dağında hapseder. İndra şimşeğini kullanarak suları tutmakta olan Vritra'yı yok edip dağları delerek, suları serbest bırakır.\n"
    },
    "Jamuna": {
        "first_paragraph": "Jamuna, Hindu inanışına göre, tanrı Vişnu'nun avatarlarından Krişna'nın çocukluğunun geçtiği bölgeden geçen bir nehirdir. Ganj nehrinin bir koludur, kutsal olduğuna inanılır. Bu özelliklerinden ötürü Hint edebiyatında ve mitolojisinde sıkça adı geçer.\n"
    },
    "Kaurava": {
        "first_paragraph": "Kaurava (Sanskritçe:कौरव) Sanskritçe, Mahabharata destanında yer alan karakterlerin birçoğunun atası olan efsanevi kral Kuru'nun soyundan gelenler anlamına gelen bir terimdir.\n"
    },
    "Keşava": {
        "first_paragraph": "Keşava ya da Keşav (Sanskritçe: केशव) Hindu geleneğinde Krişna için kullanılan adlardan biridir. Keşava Sanskritçe, Keşav Hindi dilindeki okunuşudur. Keşava Vişnu sahasranamada 23. ve 648. isim olarak yer alır. Keşava Krişna'nın 24 sıfatından ilkidir.\n"
    },
    "Kumb Mela": {
        "first_paragraph": "Kumb Mela Festivali veya kısa adıyla Kumb Mela, (Devanagari: कुम्भ मेला) Hindistan'da 12 yılda bir düzenlenen, Hinduizm geleneklerine göre yaşatılan toplumsal bir festivaldir. Dünyanın en büyük dini organizasyonu olarak kabul edilir. Müslümanların, Kabe'de yaptığı hac, Müslümanların Şii mezhebine bağlı olanların yaptığı Erbain Yürüyüşü gibi  dini bir eylemdir. Hintçe Kumb (Kumbh) sürahi, Mela ise adil demektir. Her 12 yılda bir onmilyonlarca Hinduizm dini mensubu toplanarak, kutsal sayılan Ganj Nehri ile Namuna nehirlerinin birleştiği yerde yıkanır.\n"
    },
    "Lakşmana": {
        "first_paragraph": "Lakşmana (Sanskritçe: लक्ष्मण) Hint-Epik şiir'inde geçen Rama'nın genç erkek kardeşi ve Tanrı-Vişnu'nun avatarı.\n"
    },
    "Mahabharata": {
        "first_paragraph": "Mahabharata veya Mahābhārata (/məhɑːˈbɑrətə/; Sanskritçe: महाभारतम्, Mahābhāratam, [məɦaːˈbʱaːrət̪əm] şeklinde okunur) eski Hindistan'da Sanskritçe yazılmış en önemli iki destandan biridir. Diğeri, Ramayana'dır.\n"
    },
    "Manvantara": {
        "first_paragraph": "Manvantara Hint tradisyonunda, Dünya gezegeninin ve üstündeki varlıkların tekâmül sürecinin periyodik bir özellik gösteren aşamalarına verilen addır. Her manvantara kendi içinde çağlara ayrılır. Hint tradisyonuna göre, manvantaramızın sonuncu ve en kötü çağı olan Kali-Yuga’yı yaşamaktayız.\n"
    },
    "Narasimha": {
        "first_paragraph": "Narasimha (\"insan-aslan\") (Narasingh, Narasinga olarak da bilinir) (Devanagiri: नरसिंह ) Hinduizm in Puranalarına göre Vişnu'nun bir avatarıdır.[1] Bu avatar yarı insan yarı aslandır. Gövdesi ve bacakları insan gövdesidir ama yüzü aslan yüzüdür ve pençeleri vardır.[2] Özellikle Güney Hindistan'da olmak üzere önemli sayıda Vaişnava grup tarafından tanrı olarak tapınılan Narasimha, özellikle kendine inananları gerektiğinde savunan ve koruyan Vişnu'nun bir biçimi olarak \"Büyük Koruyucu\" olarak da anılır.[3]\n"
    },
    "Pandava": {
        "first_paragraph": "Hindu destanı Mahabharata'da, Pandava (Sanskritçe: पाण्‍डव pāṇḍavaḥ) Pandu'nun iki karısı Kunti ve Madri'den olan oğullarıdır. Adları Yudhisthira, Bhima, Arjuna, Nakula ve Sahadeva'dır. Beş kardeşin hepsi birlikte aynı kadınla, Draupadi ile evlenmiştir. Her kardeşin ayrıca başka karıları da vardır.\n"
    },
    "Pashupatinath Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Pashupatinath Tapınağı (Nepali: पशुपतिनाथको मन्दिर) bir Hinduizm tapınağıdır. Nepal'in başkenti Katmandu'da bulunmaktadır. Tapınak Hinduizm tanrısı Şiva'nın tapınağı olarak kabul edilmektedir. Tapınak UNESCO Dünya Mirasları listesinde bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Peshwa": {
        "first_paragraph": "Peshwa (Maratça: पेशवे), unvan bakımından günümüz başbakanlık makamına eşit konumdaki Maratha idari sistemidir. Maratha İmparatorluğu'nun hükümdarı Shivaji tarafından ortaya çıkarılmıştır.\n"
    },
    "Rama (avatar)": {
        "first_paragraph": "Rāmachandra veya daha sık kullanılan kısa ismiyle Rama (IAST'de rāma, राम (veya Sri Rama: श्रीराम) Devanagari'de) Vişnu'nun yedinci avatarıdır. Ayrıca Hinduizm'de Tanrı alametlerinin (görünüşlerinin) en önemlilerindendir. Hint mitolojisindeki efsanelerin ve Güney Asya ile Güneydoğu Asya'daki halk söylencelerinin en popüler karakterlerinden birisidir. Ramayana destanının baş kahramanıdır.\n"
    },
    "Rigveda": {
        "first_paragraph": "Rigveda veya Rig Veda (Sanskritçe: ऋग्वेद ṛgveda, ṛc \"övgü\" ve veda \"bilgi\"), Vedik Sanskrit ilahilerinin (sūktas) eski bir Hint koleksiyonudur. Vedalar olarak bilinen dört kutsal kanonik Hindu metninden (śruti) biridir. Bugün pek çok Shakha'dan Śakalya Shakha olmak üzere yalnızca biri hayatta kaldı. Geri kalan Shakha'larda bulunan içeriklerin çoğu artık kaybolmuştur veya halka açık şekilde mevcut değildir.\n"
    },
    "Sadu": {
        "first_paragraph": "Sadu veya Sadhu (IAST: sādhu (erkek), sādhvī or sādhvīne (kadın)), Hinduizm ve Caynacılık'ta çileci bir yaşam sürüp sadaklarla hayatını idame eden, kendini dünya nimetlerinden uzaklaştırmış kişilerdir.[1][2][3] Kendilerine ayrıca  jogi, sannyasi veya vairagi biçiminde de hitap edilmektedir.[1]\n"
    },
    "Saraswati": {
        "first_paragraph": "Saraswati (Sanskritçe: सरस्वती) Hinduizm'deki üç büyük tanrıçadan birisidir; diğerleri Lakşmi ve Durga'dır. Saraswati, Yaratıcı olarak inanılan tanrı Brahma'nın eşidir.\n"
    },
    "Sita Devi": {
        "first_paragraph": "Sita (Sanskritçe:Sītā), Hint mitolojisinde Vişnu'nun yedinci avatarı olan Rama'nın eşidir. Kadınlığın ve eşlik erdeminin örneğidir. Hint inancına göre, Sita kendisi Vişnu'nun ebedi ve ilahi eşi olan tanrıça Lakşmi'nin bir avatarıdır.\n"
    },
    "Surya": {
        "first_paragraph": "Surya (Devanagari: सूर्य, sūrya), Hinduizm'de güneş tanrısı. Dyaus Pitar'ın oğlu. Altından kolları ve saçı vardır. Savaş arabası yedi at tarafından çekilmektedir; bu yedi çakrayı temsil eder. Oğlu Tvaştar.\n"
    },
    "Şaivizm": {
        "first_paragraph": "Şaivizm, Şiva'yı Yüce Varlığa ya da Brahman'ın metafizik kavramına saygı duyan Hinduizm içindeki en önemli geleneklerden biridir.[1] Hinduizmin çoğunda olduğu gibi, Şaiva'nın da Şaiva Siddhanta gibi adanmış ikili teizminden, Keşmir Şaivizmi gibi yoga odaklı monistik nonteizm'e kadar pek çok alt geleneği var.[2] Hem Vedalar hem de Agama metinlerini teolojinin önemli kaynakları olarak görmektedir.[3][4]\n"
    },
    "Şiva": {
        "first_paragraph": "Şiva (Sanskritçe: शिव veya श्रीशिव, resmi IAST transliterasyonunda Śiva olarak yazılır, \"şivı\" diye okunur) Hinduizm'in geç dönem Vedik metinlerinde geçen İşvara veya Tanrı'nın bir biçimi.[1]\n"
    },
    "Vahana": {
        "first_paragraph": "Vahana, Hint mitolojisinde tanrı ve tanrıçaların binek aracı olarak kullandıkları hayvan veya melez yaratık. En çok bilinenlerinden bazıları Vişnu'nun vahanası Garuda ve Şiva'nın vahanası Nandi'dir.\n"
    },
    "Vedalar": {
        "first_paragraph": "Vedalar (Sanskritçe: वेद), Aryan din edebiyatının tamamını içine alan bir terimdir.[1] Hinduizm dinine inananlar için kutsaldırlar ve yine bu dine inananlar için açığa çıkmış bilgidirler.[1] Veda kelimesi bilgi manasına gelir ve İngilizce farkında olmak manasına gelen wit sözcüğüyle aynı kökene sahiptir.[1]\n"
    },
    "Vişnu": {
        "first_paragraph": "Vişnu (Devanagari विष्णु, onursal Şri Vişnu ile beraber; श्रीविष्णु), Hinduizm'de tanrının bir şekli. Vaişnavalara göre o Nihai Gerçek veya Tanrı'dır; Şiva'nın Şaivitlere olduğu gibi. Trimurti kavramında (bazen Hint Teslisi olarak anılır) o Tanrının ikinci görünüşüdür (diğerleri Brahma ve Şiva'dır).Ve onun en yüksek durumu Hindu kutsal metinlerinden olan Ayurveda, Rigveda ve Bhagavadgita da bildirilir.[1][2][3][4][5]\n"
    },
    "Vişnuizm": {
        "first_paragraph": "Vişnuizm (Sanskritçe: वैष्णवसम्प्रदायः, Vaiṣṇāsmpradāyaḥ), Şaivizm, Shaktism ve Smartism ile birlikte başlıca Hindu mezheplerinden biridir.[1] Johnson ve Grim tarafından 2010 yılında yapılan bir tahmine göre, Vaishnava geleneği Hinduizm içindeki en büyük gruptur ve Hinduların yaklaşık 641 milyonunu veya %67.6'sını oluşturur.[2] Vishnu'yu Yüce Varlık, yani Mahavishnu olarak gördüğü için Vishnuizm olarak da adlandırılır.\n"
    },
    "Yajurveda": {
        "first_paragraph": "Yajurveda, Hinduizmin kutsal metinleri olan Veda'lardan bir bölüm. M.Ö. 1500 - M.Ö. 500 arasında yazıldığı tahmin edilmektedir. Liturji ve özellikle kurban ayinleriyle ilgili formüller ihtiva eder. Kurban esnasında mırıldanarak okunur.\n"
    },
    "Yoni": {
        "first_paragraph": "Yoni (Sanskrit, f., योनि, yoni) vajina, rahim anlamına gelen bir Tantra kavramıdır ve fallus anlamına gelen lingamın tamamlayıcısıdır. Kutsal geçit, köken veya kutsal mabed anlamında da kullanılır. Bugün Neotantra'larda da kullanılmaktadır. Sözcük, bunların dışında hepsi cinsellikle ilgili çıkarımları olan birçok anlama gelir: Kaynak, köken, dinlenme yeri, depo, hazne, giriş yeri, sığınak, barınak, yuva vb.\n"
    },
    "Advent": {
        "first_paragraph": "Advent (Latince: adventus \"varış\"), Hristiyanlıkta İsa'nın doğumuna ve dolayısıyla Noel'e kadar günlerin geri sayıldığı kısa dönem. Katoliklik ve Protestanlıkta 30 Kasım'a en yakın pazar günü (27 Kasım - 3 Aralık) başlayan ve Noel arifesine kadar süren dört haftadır. Ortodokslukta ise 27 Kasım ile 7 Ocak arasındaki 40 günlük dönemdir.\n"
    },
    "Almudena Katedrali": {
        "first_paragraph": "Almudena Katedrali (İspanyolca: Catedral de la Almudena), İspanya’nın Madrid şehrinde yer alan bir Roma Katolik katedralidir. Aynı zamanda Madrid başpiskoposluğunun yönetim merkezidir. Katedral 1993 yılında Papa II. Ioannes Paulus tarafından kutsanarak resmen açıldı.\n"
    },
    "Amiş": {
        "first_paragraph": "Amiş (Pensilvanya Almancası: Amisch, İngilizce: Amish), ABD'nin Pensilvanya ve Ortabatı eyaletlerinde (ve Kanada'da) yaygın olan tutucu bir Hristiyan mezhebidir. 18. ve 19. yüzyılda Almanya, Fransa ve İsviçre'den gelen göçmenler tarafından kurulmuştur. Amişler basit bir yaşama inanırlar, otomobil, telefon, elektrik gibi modern yaşamın kolaylıklarını kullanmaktan sakınırlar. Fayton kullanımı yaygındır. Bu insanlar kendilerini toplumdan dinsel inanışları yüzünden ayırırlar. Örneğin orduya katılmazlar. Kurucusu Jakop Ammann (1644 - 1712 ya da 1730) adlı İsviçrelidir.\n"
    },
    "Anabaptizm": {
        "first_paragraph": "Anabaptistler Radikal Reform yanlısı Hristiyanlara verilen addır. Özellikle 16. yüzyıl Avrupa'sındaki Amişler, Hutteritler ve Mennonitler bu gruba girmektedir.\n"
    },
    "Anathema sit": {
        "first_paragraph": "Anathema sit, (Latince: (yaklaşık olarak) \"(Ona) Lanet olsun\") Latince bir deyiştir. Birkaç anlamda kullanılabilir: İlk Hristiyanlarda, Tanrı'ya adanan, bugün adak adı verilen şeydir.[1]\n"
    },
    "José de Anchieta": {
        "first_paragraph": "José de Anchieta (19 Mart 1534, San Cristóbal de La Laguna, Tenerife -  9 Haziran 1597, Reritiba (şimdi Anchieta denilen), Espírito Santo, Brezilya), 16. yüzyılın ikinci yarısında Brezilya'da Hristiyanlığı yaymak için bulunan İspanyol Cizvit misyoner. 1554'te kurulan São Paulo şehrinin kurucularından biridir.[1]\n"
    },
    "Antipapa": {
        "first_paragraph": "Antipapa veya karşı papa,  Papa'nın papalığını kabul etmeyerek kendisini Papa ilan eden kişiye verilen isimdir. II. Felix (356-357), VII. Boniface (974, 984-985), XVI. Ioannes (997-998), X. Benedictus (1058-1059) ve V. Alexander (1409-1410) gibi papalar daha sonraları antipapa olarak kabul edildiklerinden Papa listesinden çıkartılmıştır.\n"
    },
    "António Vieira": {
        "first_paragraph": "António Vieira, (d. 6 Şubat 1608 – ö. 18 Temmuz 1697), Lizbon doğumlu Portekizli Cizvit misyoner, diplomat, filozof ve yazar.\n"
    },
    "Apokrif": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlıkta apokrif, kanonik (dini otoritelerce genel kabul görmüş) dini metinlerin ve kitapların parçası olmayan metin. Dini metinlerin doğruluğunun şüpheli olduğu durumları tanımlamak amacıyla kullanılır. Kitab-ı Mukaddes'e eklenmemiş metinler apokrif kabul edilir.\n"
    },
    "Apollinarizm": {
        "first_paragraph": "Apollinarizm, Laodikya'lı Apollinaris tarafından ortaya atılmış, Mesih doğasına ilişkin bir inançtır, inanca göre İsa bir insan bedenine ve hassas bir insan ruhuna sahipti ancak göksel zihin – insan mantıksal zihni değil – göksel Logos, insan zihninin yerini almıştır. 381 yılındaki Birinci Konstantinopolis Konsili'nde reddedilmiştir.[1]\n"
    },
    "Arian İhtilafı": {
        "first_paragraph": "Arian İhtilafı, dördüncü yüzyılın Hristiyan dünyasını sarsan ve kilisenin ilk ekümenik konsilin toplanmasına neden olan büyük teolojik ihtilaf.\n"
    },
    "Askerî tarikat": {
        "first_paragraph": "Askerî tarikat (Latince: Militaris ordinis), Orta Çağ'da Haçlı Seferleri sırasında Kutsal Topraklar ve İber Yarımadası'ndaki İslami fetihler ve Doğu Avrupa'daki Baltık paganizmine karşı Hristiyanları korumak amacıyla ilk olarak Katolik dini toplumlar olarak kurulan askerî amaçlı şövalye tarikatlarıydı.\n"
    },
    "Avignon Papalığı": {
        "first_paragraph": "Avignon Papalığı, yedi tane papanın 1309'dan 1378'e kadar Avignon'da yaşadığı dönem.[1] Bu, papalıkla Fransız kraliyet sarayı arasındaki çekişme sonucu ortaya çıkmıştır.\n"
    },
    "Ayazma": {
        "first_paragraph": "Ayazma, hem soğuk su kaynağı, pınar anlamına geldiği gibi çardak ve serinlenilen yer anlamına da gelir. Anadolunun birçok şehrinde bulunan Ayazma isimli bölgeler serin, soğuk bölge anlamında kullanılmıştır. Ayrıca, Ortodoks Hristiyanlarca kutsal sayılan kaynak veya pınarlara da verilen isimdir.[1]\nKelime kökeni \"Hagia\" (Türkçe okunuşu ile \"aya\", yani \"kutsal\") ve \"ma\" (yani su) kelimelerinin bileşiminden gelir: Hagia(z)ma; ayazma...\nZaman içerisinde Türkçede \"z\" kaynaştırma harfinden başka bir değişime uğramamıştır. \"Kutsal su\" anlamında olan bu yerler, şifalı olduğuna inanılan tatlı su kaynaklarına verilen bir tanım ismidir. Anadolu'nun ve özellikle İstanbul'un birçok yerinde bulunur. İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan Fatih Camii'nin içindeki çeşmenin ayazma çeşmesi olduğu düşünülüyor.\n"
    },
    "Aziz Stefen Günü": {
        "first_paragraph": "Aziz Stefan Günü Aziz Stefan'ın anısına 26 aralıkta kutlanan Hristiyan günüdür.\n"
    },
    "Azize Veronika": {
        "first_paragraph": "Azize Veronica, birinci yüzyılda Kudüs'te yaşamış dindar bir kadın. Bugün birçok dindar Hristiyan ülkesinde bilinen ve anılan bir azize. Azizlerin hayatlarından parçalar anlatan 68 bölümlük \"Acta Sanctorum\"da kendisine özel bir gün olarak 4 Şubat adanmıştır. İsmi köken olarak Latince doğru anlamına gelen \"Vera\" ve Eski Yunanca ikon anlamına gelen \"eikona\" kelimelerinden geldiği düşünülmektedir.\n"
    },
    "Azizler Günü": {
        "first_paragraph": "Azizler Günü, Hristiyanlıkta bilinen ve bilinmeyen tüm azizlerin anıldığı kutsal gün.[3] Batı Kiliselerinde 1 Kasım'da, Doğu Kiliselerinde Hamsin'den (Pentekost) sonraki ilk Pazar günü kutlanır.[3]\n"
    },
    "Baba Tanrı": {
        "first_paragraph": "Baba, Hristiyanların Tanrı'ya verdikleri özel bir isimdir. Hristiyanlıktaki Oğul (İsa) ve Kutsal Ruh ile beraber Üçlü Birlik'i oluşturur.\n"
    },
    "Babamız": {
        "first_paragraph": "Babamız (Latince: Pater noster) ya da Gerçek Dua, Hristiyanlıkta tanınmış bir duadır. 2007 yılında Paskalya'da 2 milyar Protestan, Katolik ve Ortodoks Hristiyanın bu duayı okuduğu veya şarkı olarak söylediği tahmîn edilmektedir.[1] Duanın iki farklı versiyonu Matta ve Luka incillerinde bulunmaktadır. Duanın metni geçmişte filologlar tarafından lisanları karşılaştırmak için kullanılmıştır. Bu uygulama günümüzde de devam etse bile, duanın günlük konuşma dilini yansıtmaması sebebiyle, karşılaştırma için başka metinler de tercih edilmektedir.\n"
    },
    "Baptistler": {
        "first_paragraph": "Baptistler veya Vaftizciler, yalnızca inanan müminleri vaftiz eden ve bunu da suya daldırma inanışı ile belirleyen önemli bir Protestanlık mezhebidir. Baptist kiliseleri genellikle ruh yetkinliği, sola fide, sola scriptura ve cemaat temelli kilise inanışını benimsemişlerdir. Vaftizciler genellikle iki kural tanır: vaftiz ve cemaat.[1][2]\n"
    },
    "Barabbas": {
        "first_paragraph": "Barabbas veya İsa Barabbas (kelimenin tam anlamıyla \"babasının oğlu\" veya \"İsa, babasının oğlu\"), Hristiyan anlatıda İsa'nın Tutkusu'nda adı geçen bir figürdür. Kudüs'te Fısıh Bayramı'nda Pontius Pilatus tarafından serbest bırakılan bir isyancıdır.\n"
    },
    "Barbara": {
        "first_paragraph": "Barbara ya da Nikomedyalı Barbara (Yunanca: Βαρβάρα barbara - gârip), (270, Nikomedia veya Heliopolis - 306 Nikomedia veya Heliopolis), Hristiyanlık'ta bir iman şehidi. Yortusu Katolik Kilisesi'nde 4 Aralık, Doğu Ortodoks Kiliseleri'nde ise yortusu 17 Aralık'tır. Barbara Doğu Ortodoks Kiliseleri'nce yüce şehit kabul edilir. Madencilerin, jeologların, çan imalâtçılarının, demircilerin, duvarcıların, marangozların, çatı kaplamacılarının, elektrikçilerin, mimarların, itfaiyecilerin ve kızların koruyucu azizesidir.\n"
    },
    "Basilides İncili": {
        "first_paragraph": "Basilides İncili Basilides tarafından yazıldığı düşünülen \"yitik\" bir metindir. Yapıt; Origenes[1], Jerome, Ambrose[2], Philip Sidetes ve Saygıdeğer Bede[3] tarafından kaynak gösterilmiştir. M.S. 120-140 yılları arasında yazıldığı düşünülen metin; özgün İncil'in, Basilides'in gnostik öğretileriyle varsıllaştırılmış hali olarak kabul edilmektedir.[4]\n"
    },
    "Batı Bölünmesi": {
        "first_paragraph": "Batı Bölünmesi ya da diğer adlarıyla Büyük Bölünme ve Katolik Bölünmesi, Katolik Kilisesi içinde gerçekleşen bölünme olayı.\n"
    },
    "Bede": {
        "first_paragraph": "Bede (672/673 - 25 Mayıs 735) (İngilizce: Bede, Beda veya Baeda), Anglosakson dünyasının ilk tarih yazarı, teolog, tarihçi ve kronoloğu.[1] Batılı kaynaklarda çoğunlukla Muhterem Bede olarak geçer. Hristiyanlıkta her yıl 25 Mayıs, \"Aziz Bede Günü\" olarak kutlanır.[1]\n"
    },
    "Benedikten Tarikatı": {
        "first_paragraph": "Benedikten Tarikatı (Latince: Ordo Sancti Benedicti) Aziz Benediktus'un Düzeni'ni takip eden Hristiyanlığın Katolik mezhebine bağlı bir manastır tarikatıdır. Tarikat içindeki her bir manastır bağımsızdır ancak Benedikten Konfederasyonu altında amaçları doğrultusunda ortak hareket ederler.[1]\n"
    },
    "Birinci Vatikan Konsili": {
        "first_paragraph": "İlk Vatikan Konsili, Birinci Vatikan Konsili veya Vatikan I Papa IX. Pius tarafından Aeterni Patris ile 29 Haziran 1868’de çağrılan konsile verilen isimdir. İlk oturum Aziz Petrus Bizilikası’nda 8 Aralık 1869’da gerçekleşmiştir. Katolik Kilisesi’nin 20. ekümenik konsilidir. Yaklaşık 800 kilise önderi katılmıştır.\n"
    },
    "Bonifacius": {
        "first_paragraph": "Boniface, Aziz Boniface, Latince: Bonifacius, Almanca: Bonifatius, zaman zaman Almanların Havarisi olarak da anılır. İngiltere’de doğmuş, ona Winfrid veya Wynfrith adı verilmişti. 8. yüzyılda Frenk İmparatorluğu’nda misyonerlik yapmış ve Hristiyanlığın Frenk İmparatorluğu’nda yayılmasına büyük katkıda bulunmuştur. Almanya ve Hollanda’nın koruyucu azizidir[1].  754 yılında Frisia’da öldürülmüştür.\n"
    },
    "Jean de Brébeuf": {
        "first_paragraph": "Jean de Brébeuf (Fransa, 25 Mart 1593 – Kanada,  16 Mart 1649) Cizvit misyoner, Hristiyanlık'ta aziz, Kanada’da ölmüştür.\n"
    },
    "Bruno (aziz)": {
        "first_paragraph": "Aziz Bruno[1] veya Kölnlü Bruno (Kolonya, 1030 - San Stefano in Busco, 6 Ekim 1101) Şartrö Tarikatı'nın kurucusu ve Papa II. Urban'ın öğretmeni ve danışmanıdır.\n"
    },
    "Bulgar Ortodoks Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Bulgar Ortodoks Kilisesi (Bulgarca: Българска православна църква, Balgarska pravoslavna tsarkva), Bulgaristan'da 6,5 milyon üye ve 1,5 ila 2 milyon arası diğer Avrupa ülkeleri, Amerika ve Avustralya üyesi ile en eski Slav Ortodoks Kilisesi sayılmaktadır.\n"
    },
    "Canterbury Başpiskoposluğu": {
        "first_paragraph": "Canterbury Başpiskoposluğu, İngiltere Kilisesinin lideri ve en yetkili piskoposu olan Canterbury Başpiskoposu'nun (İngilizce: Archbishop of Canterbury) makamı. Dünya çapındaki Anglikan Kiliseler Topluluğu'nun sembolik lideri olup (resmî önder bulunmamakla beraber denk başpiskoposlar arasında en kıdemlisi Canterbury kabul edilir)[1] Canterbury Piskoposluğu'nu da idare eder. 2017 yılı itibarıyla bu makamda Justin Welby bulunur. 105. başpiskopos olan Welby 2013 yılında Canterbury Katedrali'ndeki törenle göreve başladı.[2] İlk Canterbury Başpiskoposu olan Augustinus, 597 yılında Papa I. Gregorius tarafından Roma'dan gönderildi.[3]\n"
    },
    "Cantigas de Santa Maria": {
        "first_paragraph": "Cantigas de Santa Maria (Aziz Meryem Şarkıları) 13.yy İspanya’sında Eski Vizigot Krallığı'nın varisi, Kastilya, León ve Galisya hükümdarı  olan X. Alfonso’nun (1221 – 1284) emriyle düzenlenen Galiçya Portekizcesi dilinde 420 şarkılık el yazmasıdır.\n"
    },
    "Cemaatçilik": {
        "first_paragraph": "Cemaatçi yönetim veya cemaatçilik (İngilizce: Congregationalism), cemaatleri bağımsız sayan kilise sistemi ve yönetim şeklidir. Her yerel cemaatin kendi bağımsız olduğu bir kilise yönetim biçimidir. Genellikle Kalvinistlerin Presbiteryen olmayanları tarafından tercih edilse de bazı diğer Protestan mezhepleri tarafından da kullanabilen bir sistemdir.\n"
    },
    "Cilysler": {
        "first_paragraph": "Cilysler ya da Khlistiler (Хлысты; Rusça: \"kendini kırbaçlayan\"), 17. yüzyılda Rus Ortodoks Kilisesi'nden kopan bir dini toplumdur. Sözcüğün kökeni Христоверы (Khristoveri, \"İsa'ya inananlar\") ve Христы (Khristi) sözcüklerine dayanmaktadır.\n"
    },
    "Clermont Konsili": {
        "first_paragraph": "Clermont Konsili, 1095 Kasım'ında, Papa II. Urbanus’un başkanlığında ve birçok din adamının katılımıyla gerçekleşen Clermont Konsili Haçlı Seferleri’nin başlangıç noktasıdır.[1]\n"
    },
    "Codex Sinopensis": {
        "first_paragraph": "Codex Sinopensis belirli sayfaları figürlerle süslenmiş, 6. yüzyıla tarihlenen el yazması bir incildir. Bugün geriye kalan parçaları Paris Bibliothèque Nationale'de bulunmaktadır. Jean da Taille tarafından 1899 yılında bulunan Codex, adını bulunduğu şehir olan Sinop'tan alır.\n"
    },
    "Concepción Katedrali, Şili": {
        "first_paragraph": "Concepción Katedrali (İspanyolca: Catedral de la Santísima Concepción) Şili'de bir katedraldir. Katolik mezhebi için açılmış bir ibadethanedir. 1940 yılında inşaatına başlanan katedralin yapımı 24 yıl sürmüş ve 1964 yılında hizmete açılmıştır.\n"
    },
    "Cristóbal Bencomo y Rodríguez": {
        "first_paragraph": "Cristóbal Bencomo y Rodríguez (d. 30 Ağustos 1758, San Cristóbal de La Laguna, Tenerife - ö. 15 Nisan 1835, Sevilla) \nİspanyol katolik rahip. Kral VII. Fernando'ın itirafçısı.[1]\n"
    },
    "İskenderiyeli Kiril": {
        "first_paragraph": "İskenderiyeli Cyril/Kiril[1][2] (Theodosiou, Mısır, 375 - Alexandria, Mısır, 24 Haziran 444) Kilise Babası, polemikçi (inancına yönelik savunmacı), İskenderiye’nin 412’den 444’e değin patriği. Roma İmparatorluğu'nun İskenderiye'de gücü ve etkisinin en yüksek olduğu zamanda göreve gelmiştir. Konstantinopolis Patriği Nestorius'un aforoz edildiği 431 yılında toplanan Birinci Efes Konsili'nin merkezinde rol almıştır.\n"
    },
    "Çile (Hristiyanlık)": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlıkta Çile İsa'nın Kudüs'e gelişi ile çarmıha gerilmesi arasında yaşadığı kısa zaman dilimi içinde gerçekleşen ve Hristiyanlığın \"Kurtuluş\" doktrinine temel olan olayları anlatmak için kullanılan bir terimdir.\n"
    },
    "Çile Haftası": {
        "first_paragraph": "Çile Haftası ya da Kutsal Hafta, İsa'nın insanoğlu için acı çektiğine inanılan haftaya verilen addır.[1][2]\n"
    },
    "Çin Yurtsever Katolik Derneği": {
        "first_paragraph": "Çin Yurtsever Katolik Derneği (ÇYKD; Basitleştirilmiş Çince: 中国天主教爱国会; Geleneksel Çince: 中國天主教愛國會; pinyin: Zhōngguó Tiānzhǔjiào Àiguó Huì), Çin anakarasındaki Katoliklerin üzerinde devlet gözetimini yerine getirme amacıyla 1957 yılında Çin Halk Cumhuriyeti Diyanet İşleri Bakanlığı'nın kurduğu bir örgüt.[1] 29 Temmuz 1958 tarihinde yayımladığı Ad Apostolorum principis başlıklı ensiklikasında Papa XII. Pius, derneğin tutumunu ve faaliyetlerini kınadı ve dernek tarafından seçilen yeni piskoposların vakfedilmesine katılan piskoposları aforoz etti. Dernekte etkili olan bireylerin resmen görevlendirilmemiş ve bazen vaftiz edilmemiş papazlardan oluşmasına rağmen Papa XVI. Benedictus, bunları \"piskoposların atanması dahil olmak üzere önemli kilise sorularına ilişkin kontrol ve karar alan\" bireyler olarak tanımladı.[2]\n"
    },
    "Denis": {
        "first_paragraph": "Denis (Dionysius ya da Dennis), Paris başrahipliği yapmıştır. Kendisine Hristiyanlar tarafından aziz unvanı verilmiştir. 250 yılında öldüğü tahmin edilmektedir.\n"
    },
    "Deus vult": {
        "first_paragraph": "Deus vult (Latince telaffuz: [ˈde.us ˈwult]; Tanrı istiyor) Birinci Haçlı Seferinin karar altına alındığı 1095 yılındaki Clermont Konsili toplantısında Papa II. Urbanus tarafından propaganda amaçlı olarak sloganlaştırılmış Latince deyiş.[1] Daha sonra Haçlı Seferleri  sırasında Kutsal Kabir Kilisesi Şövalyeleri, Tapınak Şövalyeleri, Hospitalier Şövalyeleri ve Töton Şövalyeleri tarafından kullanılmıştır. Deus vult ifadesi bazen Deus volt veya Deus lo volt olarak kullanılır.Deust Vult ifadesine ilk kez Gesta Francorum'da rastlanılır\n"
    },
    "Dikenli taç": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlıkta Arma Christi'den biri olan dikenli taç, dikenli dallardan örülmüş ve İsa'nın çarmıha gerilişinden önce başına konmuştur.\n"
    },
    "Diosezan piskopos": {
        "first_paragraph": "Diosezan piskopos, (Latince: diocēsis, \"iç yönetim\") kilisenin iç yönetimi ile ilgili metinlerde bir piskoposluğun başında görevli olan yetkili piskoposu, fahri ve yardımcı piskoposlardan ayırmak için kullanılan bir kavramdır.\n"
    },
    "Dismas (aziz)": {
        "first_paragraph": "Dismas; Tövbekar Hırsız, İyi Hırsız veya Günahkar Hırsız olarak da bilinen, Yeni Ahit'te İsa ile birlikte çarmıha gerildiği söylenen iki hırsızdan biri.   \n"
    },
    "Diyakoz": {
        "first_paragraph": "Diyakoz (veya diyakon); Katolik, Anglikan ve Ortodoks kiliselerindeki üç yüksek ruhban derecesinin ilk basamağı olan diyakozluk rütbesini haiz kişidir. Diğer iki rütbe ise sırasıyla papazlık (vaizlik) ve piskoposluktur.\n"
    },
    "Doğu Hrıstiyanlıği tarihi": {
        "first_paragraph": "Hrıstiyanlık, Ortadoğu'da ortaya çıkan yahudi kökenli bir dindir. Doğu Hristiyanlığı; Ortadoğu, Mısır, Anadolu, Uzak Doğu, Balkanlar, Doğu Avrupa, Afrika Boynuzu ve Doğu Hindistan'da  Antik Çağlar boyu yüzyılarca varlığını korumuş Hrıstiyan geleneğini ve kiliseleri tanımlamak için kulanılan genel kavramdır. Batı Avrupa'da gelişen Batı Hıristiyanlığı ile karşılaştırılır.[1][2] Tarihsel bir tanım olarak ilk Hrıstiyan topluluklarını ve günümüzde de var olan kültürlerini tanımlamaktadır.\n"
    },
    "Doğu ve Batı kiliselerinin ayrılması": {
        "first_paragraph": "Doğu - Batı Kiliselerinin Ayrılması (Schisma, okunuşu: Skizma; Yunanca ve Latincede ayrılma), Doğu (Bizans/Ortodoks) ve Batı (Roma/Katolik) kiliselerinin birbirinden ayrılmasını ifade eden bir kavramdır.\n"
    },
    "Dördüncü Konstantinopolis Konsili (Doğu Ortodoks Kilisesi)": {
        "first_paragraph": "Dördüncü İstanbul Konsili (Ortodoks Kilisesi),  879 ile 880 tarihleri arasında Konstantinopolis'te gerçekleşen Ortodoks Kilisesi Ekümenik konsilidir.[1] Fotios'un Konstantinopolis Patrikliği onanmıştır.\n"
    },
    "Dördüncü Laterano Konsili": {
        "first_paragraph": "Dördüncü Laterano Konsili Nisan 1213'te Papa III. Innocentius tarafından çağrılmış ve 11 Kasım 1215'te Roma'daki Lateran Sarayı'nda açılmıştır.\n"
    },
    "Ebiyonitler": {
        "first_paragraph": "Ebiyonitler (İbranice: אביונים Ebyonim), ilk Hristiyan topluluklarından birisi olan Yahudi kökenli zümredir. Sözcük olarak İbranicede \"fakir, yoksul\" gibi anlamlara gelen \"ebyon\" kelimesinden gelmektedir. Diğer Hristiyan akımlardan ve gruplardan en büyük farklılıkları İsa'nın ilahlığını ve bakireden doğumunu kabul etmemeleridir.[1] Kendilerine lider olarak kaynaklarda İsa'nın kardeşi olarak geçen Yakup'u kabul ederler. Ebionitler, adoptiyonist bir Kristolojiyi benimsediler, böylece Nasıralı İsa'yı, Musa'nın Yasası'nı takip etmedeki doğruluğu nedeniyle Tanrı tarafından seçilen ve Musa gibi yalnızca insan olan mesiyanik bir peygamber olarak anladılar.[1] Komünyona inanmazlar, önemli ibadetlerinin çoğunu cumartesi günü yaparlar. Arınma ayini ritüelleri vardır. Musa'nın Yasası'nın uygulanmasından yana oldukları için Pavlus'un mektuplarını reddederler.[2] Dolayısıyla diğer birçok Hristiyan gruptan farklı olarak sünnet olurlar ve Musa'nın Yasasınca yenilmesi yasaklanan hayvanların etini tüketmezler.\n"
    },
    "Ecce Homo": {
        "first_paragraph": "Ecce Homo (Latince: \"İşte (bakın) İnsan\") dövülmüş, bağlanmış ve dikenlerle taçlandırılmış İsa'yı öfkeli ve nefretli kalabalığa sunan Pontius Pilatus tarafından İsa'yı kastederek söylenmiş vurgulu cümle. Bu çarmıha gerilmeden kısa süre önce yaşanmıştır.\n"
    },
    "Birinci Efes Konsili": {
        "first_paragraph": "Birinci Efes Konsülü, 431 yılında Efes Meryem Ana kilisesinde, İstanbul Patriği Nestorius'un tartışmalı öğretileri yüzünden toplanmıştır. İskenderiye Patriği Cyril, Nestorius'u sapkınla suçlayarak  Papa I. Celestine'e başvurmuştur. Papa da aynı fikirde olup, Cyril'e Nestorius'un fikrini değiştirmesi için çalışmasını yoksa aforoz edileceğini bildirmesi için yetki vermiştir. Çağrı gelmeden önce, Nestorius İmparator II. Theodosius'u kendisinin karşı görüşlerini tartışabileceği genel bir konsil toplaması için ikna etmiştir. Konsil'de yaklaşık 250 piskopos bulunmuştur. Konferans, karşılıklı meydan okuma ve birbirini suçlama atmosferinde geçmiştir. Doğu ve Batı Ortodoksları, Roma Katolikleri ile birçok diğer batı hristiyanlarının 3. ekümenik konsülü olarak kabul edilir. Diğer taraftan, Efes, Doğu Kilisesi (İngilizce: Church of the Orient) tarafından reddedilmiştir.\n"
    },
    "İkinci Efes Konsili": {
        "first_paragraph": "İkinci Efes Konsili 449 yılında toplanmış kilise meclisidir. Ekümenik Konsil olarak İmparator II. Theodosius çağrısı ile toplanmasına rağmen tartışmalı tutanakları nedeniyle ekümenik kabul edilmemiş, \"Sahte meclis\" olarak adlandırılmıştır. Daha sonra Kadıköy Konsili tarafından red edilmiştir.\n"
    },
    "Efes metropoliti": {
        "first_paragraph": "Efes metropoliti (Yunanca: Μητρόπολις Εφέσου), Batı Küçük Asya (modern Türkiye) bölgesinden sorumlu Rum Ortodoks Patrikhanesi'ne bağlı metropolitlik. Efes şehrine Hristiyanlık MS 1 yüzyılda Pavlus tarafından getirilmiştir. Yerel Hristiyan grup, Yuhanna tarafından yazılan Apokalips kitabında geçen Yedi Kiliseden birini kapsar. Metropolitlik 1922-1923 yıllarına kadar aktifti.\n"
    },
    "Ekümen": {
        "first_paragraph": "Ekümen kavramı, 'dünya patrikliği' anlamına gelmektedir. Ekümen kavramının ilk ortaya çıkışı 1517 yılında Yavuz Selim'in, Mısır'ı fethettiğinde, İskenderiye ve Antakya Patrikhanelerini de, İstanbul'daki Patrikhane'ye bağlaması ve patriği de 'Milletbaşı'lıktan, 'Ekümen' yani 'Cihan patriği' ilan etmesiyle ortaya çıktı. Ekümenlik kavramı Ekümenik Patrik I. Bartholomeos'un dış ilişkilerinde \"Yeni Roma'nın ve İstanbul'un Başpiskoposu ve Evrensel Patriği\" unvanını kullanmasıyla Lozan Antlaşması'yla hukuki ve siyasi konumu kaldırılan bu unvanı tanımayan Türkiye'yle sürtüşmelere yol açmaktadır.\n"
    },
    "Ekümenik konsil": {
        "first_paragraph": "Ekümenik konsil ya da genel konsil,[1] Hristiyan inanç esaslarını tespit ve tahkim etmek, âyinlerin icrâsı konusunda kararlar almak ve Hristiyanlık ahlak ve disiplininin esaslarını teyit ve tahkim etmek üzere bütün dünyadan (ekümene) kilise liderleri ve ilahiyat otoritelerinin toplandığı ve katılımcıların kabullerinin bütün dünyadaki Hristiyan kiliselerinin kabulü anlamına geldiği toplantılardır.[2]\n"
    },
    "Endüljans": {
        "first_paragraph": "Endüljans (Fransızcaː indulgence, Latinceː indulgentia, kökeni indulgēre, 'göz yummak'[1]) teriminin güncel tanımı iuris canonici Kodeksinde (Kilise’nin Kanon Hukuku / Canon Law n. 992) bulunabilir ; “itiraf gizemi aracılığıyla affedilmiş olan günahların Tanrı ününde geçici bir ceza ile hafifletilmesi.”[2]\n"
    },
    "Enterdi": {
        "first_paragraph": "Enterdi, Papa'nın Hristiyan bireyleri, grupları, Tanrı'dan aldığı hak ile dinden çıkarmasıdır. Orta Çağda enterdiye sıkça rastlanır. Enterdi olan bir ülkede;\n"
    },
    "Ermeni Katolik Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Ermeni Katolik Kilisesi (Ermenice: Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցի, Hay Kat’oġikē Ekeġec’i), Vatikan'da bulunan Papa'ya bağlı, kendi içlerinde bağımsız uniat kiliselerden birdir.\n"
    },
    "Etiyopya Ortodoks Tevhîdî Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Etiyopya Ortodoks Tevhîdî Kilisesi, Etiyopya'nın en büyük Hristiyan kilisesinin resmî adıdır. Kilise, Hristiyanlığın diğer mezhepleri tarafından monofizit bir kilise olarak tanımlanır. Monofizit görüş, İnsanî ve İlâhî tabiatların katışma ve değişme olmaksızın tek bir tabiatta birleşmesi ve tek tabiata dönüşmesini savunur. 451 yılında toplanan Kadıköy Konsili bu görüşü reddetti. Kilise, Konsil kararlarını tanımayarak Hristiyan Kilisesinin ana gövdesinden ayrılan kiliselerden biridir.\n"
    },
    "Evanjelik konsil": {
        "first_paragraph": "Evanjelik konsil, Katolik anlayışında bir kilise heyetidir. Bu heyetin Katolik ahlakına göre, dinsel inanç kolektif şekilde meydana gelmiş; sosyal ve dinsel ortamın dayanışması içinde toplumsal bir hareketle oluşmuştur.\n"
    },
    "Evanjelizm": {
        "first_paragraph": "Evanjelizm, genel anlamıyla inciller hakkında vaaz vermektir. İsa üzerinde yoğunlaşan bu vaazların amacı Hristiyan olmayanları bu dine davet etmektir.\n"
    },
    "Fahri piskopos": {
        "first_paragraph": "Fahri Piskopos ya da Avrupa dillerinde yerleştiği şekli ile Titular Piskopos, Roma Katolik Kilisesi'nde piskopos unvanını taşımaya hakkı olan ancak kendine ait bir piskoposluğu bulunmayan din adamlarına verilen unvandır. Yetkisel anlamda diösezan piskoposların altında bulunan unvansal piskoposlar başka türlü görevler üstlenebilmektedirler. Bu unvan, genellikle eskiden piskoposluk bulunduran yerlere ithafen verilmektedir.\n"
    },
    "Fleur-de-lis": {
        "first_paragraph": "Fleur-de-lis (Fransızca: \"fleur\", \"çiçek\"; \"lis\", \"zambak\") üç yaprağının birleştirilmesiyle stilize edilmiş, zambak şeklinde, özellikle eski Fransız hanedanında \"mavi\" ve \"altın\" renginde kullanılan bir semboldür. Meryem ve Yusuf gibi dinî kişilikler fleur-de-lis ile betimlenmiştir. Aynı zamanda izcilik sembolü olarak da kullanılır.[1]\n"
    },
    "Floransa Konsili": {
        "first_paragraph": "Basel Konsili, Papa IV. Eugenius'un karşı çıktığı kilise reformuna destek veren piskoposlarca 1431 yılında İsviçre'nin Basel'de başlamıştır. Papa IV. Eugenius tarafından Ferrara'ya 1438 yılında taşınmıştır. Konsil, veba salgını tehlikesi yüzünden 1439 yılında Floransa şehrinin gelecekte yapılacak ödeme karşılığı konsilin masraflarını ödemesi sayesinde bu şehre taşınmıştır.[1]\n"
    },
    "Floriyan": {
        "first_paragraph": "Floriyan, Hristiyanlık'ta adı sıkça anılan bir iman şehidi ve azizi.\n"
    },
    "Fontainebleau Buyruğu": {
        "first_paragraph": "Fontainebleau Buyruğu (Ekim 1685) Fransa'da Louis XIV tarafından tebliğ edilen buyruktu. Nantes Buyruğu'nun Feshi olarak da bilinir. 1598 Nantes Buyruğu, Huguenotlara devlet tarafından baskı görmeden kendi dinlerini icra etme hakkını vermişti. Protestanlar Richelieu yönetimi altında bağımsızlıklarını kaybetmiş olmalarına rağmen nispi güvenlik ve politik rahatlık içinde yaşamaya devam ettiler. Fransa'da dini tolerans, kamuoyundan çok monarşinin politikası olmuştur.[1] Dinine evrensel bağlılığın eksik oluşu Louis XIV'ün otokrasi vizyonunu kötü etkiledi.[2]\n"
    },
    "Fransiskenler": {
        "first_paragraph": "Fransiskenler veya Fransiskanlar, bir İtalyan rahibi olan Assisili Francesco, İsa'nın isteğine göre yoksulluk hayatı sürmeye ant içmiş müritleri ile kurduğu tarikatlar.\n"
    },
    "Genceser Manastırı": {
        "first_paragraph": "Genceser Manastırı ya da Gandzasar Manastırı (Azerice: Gəncəsər məbədi, Ermenice: Գանձասար), Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesinde (fiilen Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin Ağdere Rayonu bölgesinde) bulunan Alban[4][5][6] manastırı. 1836 yılında Rusya İmparatorunun fermanı Alban Katolikliğini iptal ederek tamamen Ermeni Apostolik Kilisesinin yönetimine geçirmiştir[7].\n"
    },
    "Giovanni Diodati": {
        "first_paragraph": "Giovanni Diodati (d. 6 Haziran 1576 - ö. 3 Ekim 1649), Cenevreli Protestan ilâhiyatçı.\n"
    },
    "Gospel müziği": {
        "first_paragraph": "Gospel, kilisedeki törenler esnasında org ya da piyano eşliğiyle, genellikle bir kadın vokalin söylediği doğaçlamalardır. Cenazelerde ölen kişiye edilen dualarla ağıt şeklinde, dini günlerde ise İsa'yı öven, Tanrı'ya dualardan oluşan sözlerden oluşur.\n"
    },
    "Gottlieb Viehe": {
        "first_paragraph": "Friedrich Wilhelm Gottlieb Viehe (27 Mart 1839 - 1 Ocak 1901), Rheinische Misyonerler Derneği üyesi Alman misyoner.  Namibya'ya ilk yerleşen misyonerlerdendi. Günümüzde Löhne şehrine bağlı Mennighüffen'de doğmuştur.\n"
    },
    "Gül ve Haç Tarikatı": {
        "first_paragraph": "Gül ve Haç Örgütü, MS 46 yılında kurulan, özellikle Fransa'da yaygın olan bir tarikat.\n"
    },
    "Güneş haçı": {
        "first_paragraph": "Güneş haçı, çember içine alınmış bir haç sembolüdür. Bilinen en eski dini sembollerden biridir ve neopaganizm'de güneşi simgeler. Güneş çemberi, Güneş diski, Odin'in haçı ve Taranis'in çemberi olarak da bilinir.\n"
    },
    "Gürcü Ortodoks Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Gürcü Ortodoks Kilisesi (Tam adı: Gürcü Apostolik Otosefal Ortodoks Kilisesi, Gürcüce: საქართველოს სამოციქულო მართლმადიდებელი ავტოკეფალური ეკლესია; translit.: \"sakartvelos samotsikulo martlmadidebeli avt'ok'epaluri ek'lesia\") Dünya'nın en eski Hristiyan kiliselerinden biridir.\n"
    },
    "Halklar Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Mesih Havarileri Halklar Tapınağı (İngilizce: The Peoples Temple of the Disciples of Christ) ya da yaygın bilinen kısa adıyla Halklar Tapınağı (Peoples Temple), Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkan yeni dinî hareketlerden birisiydi. 1955 yılında Jim Jones tarafından Indianapolis'te kurulmuştur. 1978 yılında müritlerin toplu intiharı ve işlenen cinayetler nedeniyle genellikle yıkıcı bir kült olarak görülür. Hristiyanlık inancının komünist ve sosyalist ideolojiyle, ırk eşitliğine vurgu yapılarak birleştirildiği tapınağın bu özelliği siyahları kendine çekmiş, tapınağın müritlerinin yaklaşık %70'ini siyahlar oluşturmuştur.\n"
    },
    "Hamsin Yortusu": {
        "first_paragraph": "Hamsin Yortusu veya Pentekost ya da Pentikost (Grekçe: πεντηκοστή [ἡμέρα], pentēkostē [hēmera], \"ellinci gün\"), Hristiyanlıktaki en önemli dinî bayramlardan biri.\n"
    },
    "Havari Yakup'un Yılı": {
        "first_paragraph": "Aziz Yakup'un Yılı (Galiçyaca: Ano Santo Xacobeo), İsa'nın havarilerinden Zebedi oğlu Yakup'a (Santo Xacobeo, Santiago) adanan yıllara verilen isimdir.\n"
    },
    "Heksakosioiheksekontaheksafobi": {
        "first_paragraph": "Hekzakosyohekzekontahekzafobi ya da altı yüz altmış altı korkusu, 666 korkusuna verilen isimdir. Kitâb-ı Mukaddes'te 666'nın şeytan ile özdeşleştirildiği sanısından ileri gelir. Aslında özdeşleştirilen sayı tam bilinmemektedir, tartışmalar vardır. Fakat bilinene kadar 666 meşhur olmuş ve bu kullanılagelmiştir. Pek çok korku filminde de kullanılmıştır.\n"
    },
    "Hermas'ın Çobanı": {
        "first_paragraph": "Hermas'ın Çobanı,[1][2] MS 150'de kim olduğu bilinmeyen, Havarisel Baba olarak kabul edilen Hermas isimli bir Hristiyan tarafından kaleme alınmış önemli bir Erken Hristiyanlık metnidir. Eser ikinci yüzyılın başlarından günümüze dek gelen Yunanca kaleme alınmış bir çalışmasıdır. Özellikle Lyonlu İreneus ve İskenderiyeli Klemens tarafından külliyat olarak kararlaştırıp kanonize edildiğinde tam olarak Yeni Ahit metinleri arasından seçilmemişlerdi.\n"
    },
    "Hilarion": {
        "first_paragraph": "Hilarion ya da Gazzeli Hilarion (d. 291 Gazze'de Tabatha'da; ö. 21 Ekim 371, Baf'ta) Hristiyan bir zühdî azizdir.\n"
    },
    "Hora tertia": {
        "first_paragraph": "Hora tertia, Hristiyanlık mezheplerinin hemen tümünde ibadet için kullanılan, gün içinde sabah 9 sularına karşılık gelen zamandır. Latince kökenli terim \"gündoğumundan üç saat sonrası\" anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Hristiyan apolojetiği": {
        "first_paragraph": "Hristiyan apolojetiği, Hristiyanlık inanışını akılcı temellerle açıklamaya çalışan Hristiyan teolojisi dalıdır. Bu yaklaşım, inanışa yönelen itirazlara uygun açıklamalar getirmek ve diğer dünya görüşlerinin aksayan yanlarını ortaya koymayı da amaç edinmiştir.[1] Hristiyan apolojetiği Pavlus'la başlayan, Origenes ve Augustinus gibi yazarları içine alan ve Hristiyanlık geleneklerinin çağdaş savunucularıyla (C.S. Lewis gibi) özdeşleşmiş bir gelişim göstermiştir. Apolojistler Hristiyanlığa ilişkin düşüncelerini tarihi bilgiler, felsefi önermeler, bilimsel araştırmalar, sözlü ikna ve diğer disiplinlere dayandırmaktadırlar.\n"
    },
    "Hristiyan demokrasi": {
        "first_paragraph": "Hristiyan demokrasi, merkez sağ bir ideolojidir. Bu ideoloji, ülke içinde \"Hristiyanlık ilkelerinin\" uygulamasına dayalıdır. Kamu içinde Hristiyan ahlakı, geleneği ve adetlerinin, modern ve demokratik bir biçimde uygulanmasını savunmaktadır.[1] Hristiyan demokrasi ideolojisi, muhafazakârlık ve Katolik toplumsal öğretisinin etkisi altında, 19. yüzyılda Avrupa'da ortaya çıkmıştır. Ekonomik olarak ise sosyal piyasa ekonomisini savunur. Latin Amerika'da bu sol ideolojiye dönüşmüşken,[2] Avrupa'daki Hristiyan demokrat siyasi partiler genellikle muhafazakâr, liberal ve ılımlıdır.\n"
    },
    "Hristiyan ilahiyatı": {
        "first_paragraph": "Hristiyan teolojisi, Hristiyanlık dini açısından teoloji veya Hristiyanlığın teolojik olarak incelenmesi diye tanımlanabilir. Hristiyan teolojisi, Hristiyanlık ile ilgili her türlü teolojik olgunun incelenmesini içerir.\n"
    },
    "Hristiyanlık ve antisemitizm": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlık başta olmak üzere, kiliseler, Hristiyan gruplar veya genel olarak Hristiyanlar Yahudi düşmanlığı konusuyla ilgilidir. Yahudilere karşı Hristiyan söylem ve düşmanlık, Hristiyanlığın ilk yıllarında gelişen ve günümüze kadar gelen Yahudi karşıtlığı dönem dönem de olsa, artarak geldi. Holokost'ta Yahudilere karşı Hristiyanlarca yapılan katliam ve cinayetler de dahildir. Hristiyan antisemitizmi, kilise ve sinagog arasındaki teolojik farklılıklar, sonradan din değiştirerek Hristiyan olanlar arasındaki rekabet de dahil olmak üzere birçok faktöre atfedilmiştir.\n"
    },
    "Hristoforos": {
        "first_paragraph": "Aziz Hristoforos (Grekçe: Άγιος Χριστόφορος, Agios Hristoforos) bir efsaneye göre kendisini azgın bir nehir kıyısında karşıya geçmek isteyen yolculara yardım etmeye adamış bir keşiştir.\n"
    },
    "Guillaume Humbert": {
        "first_paragraph": "Guillaume Humbert (bazen Guillaume Ymbert), aynı zamanda Guillaume de Paris (Parisli Guillaume) olarak da anılır, 1303 yılında Fransa'da engizisyon sorgucusu olarak atanan dominiken bir rahiptir. 1305 - 1314 yılları arasında Fransa Engizisyonunun başına geçmiştir. 1307 -1314 yılları arasında iki önemli mahkemeye başkanlık etmiştir: Marguerite Porete'nin yargılanması ve Tapınak Şövalyeleri davası[1].\n"
    },
    "Istavroz": {
        "first_paragraph": "Istavroz, kökü Yunancadan gelen ve haç anlamında kullanılan kelimedir. Hristiyanlar`ın elleriyle haç işareti yapmalarına da istavroz çıkartma denir. İstavroz; Baba, Oğul ve Kutsal Ruh'u temsil etmektedir.\n"
    },
    "İgumenos": {
        "first_paragraph": "İgumenos (Grekçe: ἡγούμενος), Doğu Ortodoks Kilisesi ile Doğu Katolik Kiliselerinde kullanılan ve manastırın baş yöneticisine verilen unvan. Terim, Grekçede \"sorumlu kişi\" ve \"lider\" anlamlarını taşımakta olup Katolik Kilisesindeki abbotun Doğu Hristiyanlığındaki eşdeğeridir.\n"
    },
    "İkinci Lyon Konsili": {
        "first_paragraph": "İkinci Lyon Konsili, Katolik Kilisesi'nin ondördüncü Ekümenik konsilidir. 31 Mart 1272'de toplantı çağrısı yapılmış, 1274 yılında Fransa'nın Lyon kentinde toplanmıştır. Papa X. Gregory tarafından, Bizans İmparatoru VIII. Mihail'un Ortodoks Kilisesi'ni ve batı ile yeniden birleştirme isteği üzerine toplanmıştır.[1]\n"
    },
    "İkinci Vatikan Konsili": {
        "first_paragraph": "İkinci Vatikan Konsili veya Vatikan II,  Katolik Kilisesi’nin Ekümenik Konsillerindendir. 1962'de Papa XXIII. Ioannes tarafından açılan konsil, 1965'te Papa VI. Paulus tarafından sonlandırılmıştır. 2007 itibarıyla Katolik Kilisesi’nin en son konsilidir.\n"
    },
    "İkona": {
        "first_paragraph": "İkona (Yunanca εἰκών) Doğu Ortodoks Kilisesi, Oryantal Ortodoksluk, Katolik ve Doğu Katolik Kiliselerinin kültürlerinde en yaygın şekli resim olan dini bir sanat eseridir. Türkçeye Fransızca icône[1] sözcüğünden geçmiş olan kavramın kökeni Yunanca eikon \"benzerlik, resim, portre\" sözcüğüdür.[2] Bu sözcük ise yine Yunanca eikenai (gibi olmak) kökünden gelir.[2]  En yaygın konular Mesih, Meryem, azizler ve meleklerdir. Özellikle bir veya iki ana figür üzerinde yoğunlaşan portre tarzı görüntülerle ilişkili olsa da, terim aynı zamanda Doğu Hristiyanlığı tarafından üretilen ve anlatım sahneleri de dahil olmak üzere çeşitli sanatsal basındaki dini imgelerin çoğunu kapsar.\n"
    },
    "İngiltere Kilisesi": {
        "first_paragraph": "İngiltere Kilisesi (İngilizce: Church of England), Batı Kilisesi'nin İngiltere kolunu meydana getiren kilise. Katolik ve Protestan geleneklerinin bir kısmını kabul eder, Papa'nın otoritesini kabul etmez.[1] İngiltere Kilisesi, diğer tüm Anglikan kiliselerinin anasıdır.\n"
    },
    "İskenderiye Latin Patrikhanesi": {
        "first_paragraph": "İskenderiye Patrikhanesi, Katolik Kilisesinin beş büyük patrikhanesinden biridir (diğerleri Antakya, Roma, Kudüs ve İstanbul). 1219'da kurulan bir latin patrikliği, 19. yüzyılda salt onursal bir unvan haline haline geldi ve 1964'te büsbütün kaldırıldı.\n"
    },
    "İskenderiyeli Katerina": {
        "first_paragraph": "İskenderiyeli Azize Katerina (Yunanca: ἡ Ἁγία Αἰκατερίνα ἡ Μεγαλομάρτυς), bir rivayete göre 3. yüzyılın sonlarında yaşamış ve 305 yılında Roma İmparatoru Maxentius tarafından şehit edilen Hristiyan azize ve bakiredir. 18 yaşında şehit olmuş. 1,100 yıl sonra Jeanne d'Arc Azize Katerina'nın vizyonunu görmüş.\n"
    },
    "İskoçya Kilisesi Genel Kurulu": {
        "first_paragraph": "İskoçya Kilisesi Genel Kurulu, İskoçya Kilisesi'nin egemen ve en yüksek mahkemesidir ve Kilise'nin yönetim organıdır.[1] Genelde her yıl toplanır ve Meclisin başında seçilen bir Moderatör kurula başkanlık eder.\n"
    },
    "İspanyol Engizisyonu": {
        "first_paragraph": "İspanyol Engizisyonu, Aragon kralı II. Fernando ve Kastilya kraliçesi I. Isabel tarafından 1478'de kurulmuş engizisyon mahkemeleridir. II. Isabel tarafından 1834'te lağvedilene kadar devam etti. İspanyol Engizisyonunda, Müslümanlarla Yahudilerin Katolikliğe döndürülmesi hedeflenmişti. 200.000'e yakın Yahudi ve çok sayıda Müslüman'ın İspanya'yı terk etmesiyle sonuçlandı.\n"
    },
    "İsveç Kilisesi": {
        "first_paragraph": "İsveç Kilisesi, (İsveççe: Svenska kyrkan), merkezi Uppsala'da bulunan eski bir devlet kilisesi ve 5 milyon vaftiz edilmiş üyesiyle İsveç'teki en büyük Hristiyan mezhebidir.\n"
    },
    "İzmir Katolik Başpiskoposluğu": {
        "first_paragraph": "İzmir Katolik Başpiskoposluğu (Latince: Archidioecesis Smyrnensis), Türkiye'nin İzmir kentinde bulunan bir Roma Katolik Kilisesi başpiskoposluğudur. Başpiskoposluğun ana kilisesi Aziz Yuhanna Katedrali'dir.\n"
    },
    "Jakob Abbadie": {
        "first_paragraph": "Jakob Abbadie (d.1654- ö. 25 Eylül 1727, Londra) Protestan ilahiyatçı. Berlin'de daha sonra Londra'da Fransız Protestan mültecilerin rahibiydi.\n"
    },
    "Juan de Jesús": {
        "first_paragraph": "Juan de Jesús Hernández y Delgado (d. Aralık 1615, Icod de los Vinos, Tenerife - ö. 6 Şubat 1687, San Cristóbal de La Laguna, Tenerife) halk arasında daha çok Juan de Jesús olarak bilinen, Fransisken ve mistik bir dindardı.\n"
    },
    "Kalkedon Konsili": {
        "first_paragraph": "Kalkedon Konsili veya Kadıköy Konsili, 451 yılında 8 Ekim’de başlayıp 1 Kasım’da sonlanmış ekümenik konsildir.[1] Kalkedon bugün İstanbul şehri içerisinde kalan Kadıköy ilçesinin merkezidir.\n"
    },
    "Kalvinizm": {
        "first_paragraph": "Kalvenizm ya da Kalvinizm, John Calvin'in 16. yüzyıl başlarında ortaya attığı görüşlere dayanarak kurulan bir Hristiyanlık mezhebidir. Bu dinsel inanç sistemi, ilk kez Cenevre'de, daha sonra Hollanda, İskoçya, Almanya ve Fransa'da kurulan yeni kiliselerde örgütlendi. Bu mezhep Fransa'da Nantes Fermanı ile kabul edildi.\n"
    },
    "Kapusenler": {
        "first_paragraph": "Kapusenler (Fratres Minores Capucinorum), Hristiyanlıkta Katolik Kilisesi'ne bağlı Fransisken tarikatının 1528'de kurulmuş bir koludur.[2]\n"
    },
    "Kardinaller Koleji": {
        "first_paragraph": "Kardinaller Koleji Katolik Kilisesi kardinallerinin mensubu olduğu kurum. 7 Ocak 2021 itibarıyla 228 kardinal bulunur. Kardinaller bizzat Papa tarafından ömür boyu kadar atanırlar.\n"
    },
    "Karizmatik hareket": {
        "first_paragraph": "Karizmatik hareket, tarihsel olarak ana akım Hristiyan cemaatlerinin Pentekostalizme benzer inanç ve uygulamaları benimseyen uluslararası eğilimidir. Hareketin temeli ruhsal armağanlar (karizma) kullanmaktır. Ana akım Protestanları arasında hareket 1960 civarında başlarken Roma Katolikleri arasında 1967 civarında ortaya çıktı.\n"
    },
    "Karşı Reformasyon": {
        "first_paragraph": "Karşı Reformasyon (Katolik Uyanışı[1] veya Katolik Reformasyonu), Katolik Kilisesi'nin Protestan Reformasyonu'na Trento Konsili (1545-1563) ile başlayan ve Otuz Yıl Savaşları'nın (1648) sonunda biten karşı hareketiydi.\n"
    },
    "Kateşizm": {
        "first_paragraph": "Kateşizm, Hristiyanlıkta vaftiz olup dine girmeden önce alınan din eğitimine verilen isimdir. Modern tarih bağlamında değerlendirildiğinde bu kavram Hristiyanlığın temel kurallarını açıklayan bir kitaba da işaret etmektedir.\n"
    },
    "Katolik mektuplar": {
        "first_paragraph": "Romalılar · 1. Korintliler \n2. Korintliler · Galatyalılar \nEfesliler · Filipililer \nKoloseliler · 1. Selanikliler \n2. Selanikliler · 1. Timoteos\n2. Timoteos · Titus \nFilimon · İbraniler\n"
    },
    "Katolik Yortusu": {
        "first_paragraph": "Corpus Christi veya Corpus Domini (okunuşu korpus kristi, (İsa'nın bedeni), Almanca: Blutstag, Frohnleichnam, Prangertag, İngilizce: Corpus Christi, İspanyolca: Corpus Christi), Katolik Kilisesi'nin Efkaristiya âyininde İsa'nın \"gerçek\" et ve kanı yenilerek kutlanılan önemli bir yortusudur. Litürjide yortuya İsa'nın Eti ve Kanı Yortusu denilir.\n"
    },
    "Kefen": {
        "first_paragraph": "Kefen ya da yakasız gömlek[1], ölen kişinin, kabre konulmadan önce sarıldığı bez.\n"
    },
    "Kelt haçı": {
        "first_paragraph": "Kelt haçı, Hristiyan haçı'nın kesişim yerine bir halka eklenmesi ile oluşur.[1] Keltik Hristiyanlık'ın karakteristik sembolüdür, ancak kökeni Hristiyanlık öncesine dayanır.[2]\n"
    },
    "Kıptî Ortodoks Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Kıptî Ortodoks Kilisesi veya İskenderiye Kıptî Kilisesi, Mısır'ın en büyük Hristiyan kilisesinin resmî adıdır. İskenderiye Kıptî Kilisesi, Hristiyanlığın diğer mezhepleri tarafından monofizit bir kilise olarak tanımlanır. Monofizit görüş, İnsanî ve İlâhî tabiatların katışma ve değişme olmaksızın tek bir tabiatta birleşmesi ve tek tabiata dönüşmesini savunur. 451 yılında toplanan Kadıköy Konsili bu görüşü reddetti. İskenderiye Kıptî Kilisesi, Konsil kararlarını tanımayarak Ortodoksluk'tan ayrılan kiliselerden biridir.[1][2]\n"
    },
    "Kırk Şehitler Olayı": {
        "first_paragraph": "Sebaste’li Kırk Şehit, ya da Kutsal Kırk, Legio XII Fulminata’ya (12. Yıldırım Lejyonu) ait 320 yılında şehit edilmiş bir grup askerdir. Süryaniler bu hadiseyi her sene 9 Mart'ta anarlar.\n"
    },
    "Kilise (örgüt)": {
        "first_paragraph": "Kilise, Hristiyanlıkta kendi din adamları, kendi binaları ve diğerlerinden ayrılan doktrinleri bulunan mezheplerden her birine verilen isim.[1] Hristiyan mezhepleri Roma Katolik Kilisesi, Protestan kiliseler ve Ortodoks Kilisesi'dir.\n"
    },
    "Kilise bilimi": {
        "first_paragraph": "Kilise bilimi veya eklesiyoloji (İngilizce: ecclesiology) teolojideki konulardan biri olup özellikle Hristiyan teolojisinde önemli bir yer tutmaktadır. İnceleme alanı kilise kavramıdır. Kilise olgusunu çok detaylı ve büyük bir alanda inceler. İsminin kökeni İncil'de \"kilise\" anlamında kullanılan Yunanca bir kelime olan \"ekklesia\"dır.\n"
    },
    "Kilise hukuku": {
        "first_paragraph": "Kanon hukuku veya kilise hukuku, Hristiyan kurumların ve üyelerinin yönetimi için dini otorite tarafından yapılan ya da kabul edilen yasa ve yönetmeliklerin bütünüdür. Katolik Kilisesi (Latin Kilisesi ve Doğu Katolik Kiliseleri dahil), Doğu ve Oryantal Ortodoks kiliseleri ve Anglikan Komünyon kiliselerinin dini iç hukukunu oluşturur. Kilise hukukunun yasalaşması, yorumlanması ve zaman zaman hükme varılmasında bu üç grup kilise arasında büyük farklılıklar vardır. Her üç gelenekte de, bir kanon başlangıçta bir konsey tarafından kabul edilmiştir. Bu kanonlar daha sonra kanon hukukunun temelini oluşturmuştur.\n"
    },
    "Kilise vergisi": {
        "first_paragraph": "Kilise vergisi, din işleri için kilise üyelerinden toplanan vergilere denir. Bu uygulama Almanya, Danimarka ve İtalya gibi ülkelerde görülmektedir. Bu verginin amacı kilise için yapılan harcamanın adil olmasını sağlamak ve kiliseden yararlanmayan kişilerden vergi almamaktır.\n"
    },
    "Kimbangizm": {
        "first_paragraph": "Kimbanguizm, 1921'de Simon Kimbangu tarafından Belçika Kongo'da kurulan İsa Mesih'in Dünya üzerindeki özel elçisi Simon Kimbangu tarafından savunulan yeni bir Hristiyan dini hareketidir.\n"
    },
    "I. Kirillos": {
        "first_paragraph": "I. Kirillos ya da I. Kirillos Lukaris (Yunanca: Κύριλλος Λούκαρις Kyrillos Loucaris, d. 13 Kasım 1572, Kandiye - ö. 27 Haziran 1638, İstanbul) Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi'nin 190. Ekümenik Patriği.\n"
    },
    "Kluni Tarikatı": {
        "first_paragraph": "Kluni Tarikatı (Fransızca: Cluny), Fransa'nın Burgonya eyaletinin Kluni manastırında 910 yılında Auvergne Kontu Sofu Guillaume tarafından kurulan Hristiyan tarikatı.    \n9. yüzyılın başında Avrupa'da ortaya çıkmaya başlayan feodalite, kilisenin etkisini görece olarak kırdı ve din görevlileri yerel yöneticilere muhtaç kaldı. Kilise bunun karşılığında Kluni Tarikatı'nı kurarak örgütlendi. 910 ile 1157 arasında İspanya'dan Polonya'ya kadar 314 manastırdan oluşan bir ağ kurdular. Tarikat,10. yüzyılda İspanya türbelerine ziyaretler düzenlemeye başladı. Bu güçlenme, tarikat bünyesinden papa çıkarmaya kadar gelişti. 1088'de papa olan II. Urbanus bir Kluni Tarikatı üyesiydi. Hristiyanlığın kutsal topraklarını işgal ettiği gerekçesiyle Selçuklu Türkleri'ne lanet okudu. II.Urbanus tüm Hristiyan alemini, kutsal toprakları (Kudüs, Antakya ve Urfa) geri kazanmak amacıyla birçok din adamının katılımıyla gerçekleşen Clermont Konseyi sonrası düzenlenecek olan bir haçlı seferi için bir araya gelmeye davet etti. Haçlı seferlerine katılmanın tüm kefaretlerin ödenmesini sağlayacağını ve haçlıların bütün günahların affettireceğini bildirdi. Birinci Haçlı Ordusu Kudüs'ü geri almayı başardıktan sonra, Kudüs yolunda fakir hacılar için hanlar inşa etti. Asıl hizmetlerini ise Filistin'e gidemeyen fakir hacıları küçük gruplar halinde Filistin'e gitmelerine yardım etmeleriyle gerçekleştirdiler. Tarikattaki rahipler krallar üzerinde nüfuz kurdular. Kiliseye de etki ederek ortaya atmış oldukları reform fikrini din adamlarına kabul ettirdiler. Tarikatın iknaları aracılığıyla 990 yılında Stavelot başrahibi; 997 yılında Verdun kontu Filistin‘i ziyaret etti.[1]\nNormandiya dükleri ile Anjou kontları Kluni tarikatının sadık hamileri olmuşlardı.[1]\nİlk kilise devlet ayrımı Kluni reformuyla oluşmuştur. Haçlı Seferleri döneminde Hristiyanların Müslümanlara karşı savaşılması yönünde çalışmalar yapmışlardır.[2] Kluni Manastırı, kilise içindeki ölümcül kıskançlıkların, kilise ile laik otoriteler arasındaki çatışmaların kurbanıydı.  \n"
    },
    "Konklav": {
        "first_paragraph": "Konklav, Kardinaller Koleji'nin Roma piskoposu ve Vatikan kralını, yani papayı seçmek için toplanmasıdır. Papa Katolikler tarafından Aziz Peter'in varisi ve Katolik Kilisesi'nin dünyevi lideri kabul edilir.\n"
    },
    "Konstantinopolis Konsili (815)": {
        "first_paragraph": "Konstantinopolis Konsili, V. Konstantinos'un imparator, I. Theodotos'un patrik olduğu dönemde Konstantinopolis'teki Ayasofya'da gerçekleştirilen konsil. 815 yılında Paskalya'nın ertesinde toplanan konsil İkinci İznik Konsili'nin kararlarını iptal ederek Hieria Konsili'nin kararlarını tekrar yürürlüğe koymuş ve Bizans ikonoklazmının ikinci dönemini başlatmıştır.[1]\n"
    },
    "İkinci Konstantinopolis Konsili": {
        "first_paragraph": "İkinci İstanbul Konsili, Doğu Ortodoksları, Roma Katolikleri ile birçok diğer batı Hıristiyanlarının 5. ekümenik konsili olarak kabul edilir. 5 Mayıs ile 2 Haziran 553 tarihleri arasında, İmparator I. Justinianus'un çağrısı ile toplanmıştır. Katılımcılar ağırlıklı olarak doğu pisikoposlarıydı, sadece 6 batı (Kartacalı) piskopos mevcuttu. İstanbul Patriği Eutychius tarafından yönetilmiştir.\n"
    },
    "Üçüncü Konstantinopolis Konsili": {
        "first_paragraph": "Üçüncü İstanbul Konsili, Batı Ortodoksları, Roma Katolikleri ile diğer birçok batı Hristiyanlarının 6. ekümenik konsili olarak kabul edilir.[1] 7 Kasım 680 tarihinde ilk oturumu, 16 Eylül 681 tarihinde son oturumu yapılmıştır.[2]\n"
    },
    "Kristoloji": {
        "first_paragraph": "Kristoloji, Hristoloji veya Mesih bilimi, Hristiyan teolojisisinin bir bölümüdür. İsa incelemeleri ile ilgili olsa da asıl alanı Mesihlik ve Mesihliğe dair konulardır, enkarnasyon (vücut bulma) ve diriliş gibi.\n"
    },
    "Kudüs Ermeni Patrikhanesi": {
        "first_paragraph": "Kudüs Ermeni Patrikhanesi veya Ermenice özgün ve resmî adıyla Առաքելական Աթոռ Սրբոց Յակովբեանց Յերուսաղեմ Kudüs'te bulunan Ermeni Patrikhanesidir. Ermeni Apostolik Kilisesi'ne bağlı olan Patrikhanenin 96. ve şu anki Patriği Torkom Manukyan 1990 yılında seçilmiştir.\n"
    },
    "Kudüs'e Dönüş": {
        "first_paragraph": "Kudüs'e Dönüş (Çince: 传回耶路撒冷运动, İngilizce: The Back To Jerusalem), Çin merkezli bir Hristiyan evanjelik hareketidir. Amacı, dünyadaki Budist, Hindu ve Müslümanlara Kitâb-ı Mukaddes'i öğretmektir. Bu hareket, 1920'lerde kuruldu, on yıllar boyunca ortadan kaldırılması için uğraşıldı. Kudüs'e Dönüş hareketi, Çin'den Akdeniz'e kadar 100.000 misyoneri yollayarak elli bir ülkede Hristiyanlığı yaygınlaştırmayı hedefler.\n"
    },
    "Kurtarıcı İsa": {
        "first_paragraph": "Kurtarıcı İsa (Portekizce: Cristo Redentor), Brezilya'nın Rio de Janeiro şehrinde Corcovado Dağı üzerinde yer alan ve şehrin sembollerinden biri olan İsa heykelidir.\n"
    },
    "Kurtuluş (Hristiyanlık)": {
        "first_paragraph": " Şöyle ki Tanrı, insanların suçlarını saymayarak dünyayı Mesih'te kendisiyle barıştırdı ve barıştırma sözünü bize emanet etti. —2. Korintliler 5:19  "
    },
    "Kutsal Cuma": {
        "first_paragraph": "Kutsal Cuma, dünya genelindeki Hristiyanların İsa'nın çarmıha gerilişini ve Golgota'da ölüşünü andıkları dini gündür.[1] Triduum'un parçası olan Kutsal Hafta'da Paskalya Pazarı'ndan önceki cumaya denk gelen Kutsal Cuma, Musevilerin Hamursuz Bayramı ile çakışabilir. Hayırlı Cuma, Büyük Cuma veya Paskalya Cuması olarak da bilinir; ancak Paskalya Cuması aslında Paskalya Haftası'ndaki cumadır; Kutsal Cuma ise, Paskalya Haftası'ndan önceki haftanın (Kutsal Hafta'nın) cuma günüdür.\n"
    },
    "Kutsal Mızrak": {
        "first_paragraph": "Kutsal Mızrak, Longinus'un Mızrağı (Aziz Longinus'un adına atfen) ve Kaderin Mızrağı olarak da bilinir, efsane olarak İsa'nın çarmıha gerilmesi sırasında çarmıhta asılıyken onun bedenini delen mızraktır.\n"
    },
    "Latin Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Latin Kilisesi ya da Batı Kilisesi, Papa ve Katolik Kilisesi'nin geri kalanıyla tam birlik içinde bulunan, kendi işlerini yönetme hakkına sahip olan ve geçmişi Hristiyanlığın ilk günlerine kadar uzanan en büyük kilise. 2011 yılı itibarıyla 1,197 milyar kişinin bağlı bulunduğu kilise, Batı Hristiyanlığının asıl ve büyük bir kısmını oluşturur. Merkezi, İtalya'nın başkenti Roma içerisinde yer alan Vatikan'dadır.\n"
    },
    "Limbo": {
        "first_paragraph": "Limbo (Latince: Limbus, kelime anlamı kenar veya sınır, manâsı cehennemin \"sınırı\"), Roma Katolik Kilisesi teolojisine göre ölüm sonrası ölenin işlediği günahlardan dolayı ruhunun lanetlenip cehenneme atılmadığı durum hakkında bir hipotez.\n"
    },
    "Lollard": {
        "first_paragraph": "Lollardlar (Lollardcılık), 14. yüzyılın ortasından İngiliz Reformasyonu'na kadar var olan dini hareket. Öncelikle Roma Katolik Kilisesi'ni tenkit ettiğinden dolayı Oxford Üniversitesi'nden 1381'de kovulan ilahiyatçı John Wycliffe liderliğinde idi.[1] Lollardların istekleri temelde Batı Hristiyanlığının reformuydu.\n"
    },
    "Luka": {
        "first_paragraph": "Müjdeci Luka veya Evanjelist Luka (Antik Yunanca: Λουκᾶς, Loukás), İsa'nın kanonik incillerinin yazarları olan Dört Müjdeci'den biridir. Luka, Türkiye'deki Helenistik Antakya kentinin yerlisiydi. Erken dönem kilise babaları, başlangıçta tek bir edebi eseri oluşturan Luka İncili'ni ve Elçilerin İşleri kitabının yazarlığını Luka'ya atfettiler. Bu durum sonraları Jerome ve Eusebius gibi erken dönem Hristiyanlık inancının önemli figürleri tarafından teyit edildi. Buna rağmen hem laik hem de dinî alimler arasında eserlerin yazarının gerçek kimliğine dair delil yetersizliği nedeniyle tartışmalar sürdürülmüştür.\n"
    },
    "Lütercilik": {
        "first_paragraph": "Lütercilik[1], Lutheryanlık[2], Luteryenlik ya da Lutheranizm[3] eski bir Augustinuscu keşiş olan Martin Luther'in, Katolik Kilisesinin endülijans vermesi ve Kutsal Kitap'a uygun olmadığına inandığı diğer uygulamalara karşı başlattığı reform hareketiyle ortaya çıkmış bir mezheptir. Protestan hareketinin çıkışına ve kilisenin bölünerek binlerce kola ayrılmasına sebebiyet vermiştir. Luteryenlik, Avrupa'da Almanya başta olmak üzere, özellikle Kuzey Avrupa ve İskandinav ülkelerinde yandaş bulmuştur.\n"
    },
    "María de León Bello y Delgado": {
        "first_paragraph": "María de León Bello y Delgado (d. 23 Mart 1643, El Sauzal, Tenerife - ö. 15 Şubat 1731, San Cristóbal de La Laguna, Tenerife) Katolik rahibe ve mistik.[1] Halk arasında daha çok La Siervita ve Sor María de Jesús adlarıyla tanınır.\n"
    },
    "Maurus": {
        "first_paragraph": "Maurus (c. 512 - 15 ocak 584), Nursialı Benedikt'in ilk öğrencisidir. Büyük Gregorius'un naklettiğine göre asil bir Romalı aile tarafından manastır hayatında yetiştirilmek üzere küçük yaşta manastıra verilmiştir. Maurus örnek bir Benediktin keşişi olarak Gregorius yazdığı biyografide Maurus'a dair 4 hikâyeye yer vermiştir. Bunlardan en meşhuru Maurus'un kendisi ile aynı zamanlarda manastıra verilen Placidus'u kurtarma hikâyesidir. Bu hikâye Orta Çağ ve Rönesans tablolarında sıkça resmedilmiştir.\n"
    },
    "Meryem'in ölümü": {
        "first_paragraph": "Meryem'in ölümü (Yunanca: Κοίμησις Θεοτόκου, Koímēsis Theotokou, Slav dilleri: Успение Пресвятыя Богородицы, Uspenie Presvetia Bogoroditsi) kısaca Koimesis olarak da bilinir. Tanrıdoğuran Meryem'in \"uykuya dalışı\" ya da ölümünün anıldığı, Doğu Ortodoks Kilisesi, Doğu Katolik Kiliseleri ve Oryantal Ortodokslukta kutlanan büyük bayramlardan biridir. "
    },
    "Mesihçilik": {
        "first_paragraph": "Mesihçilik, Mesih'in gelişiyle birlikte altın bir çağın başlayacağını öne süren akımdır.\n"
    },
    "Metropolit": {
        "first_paragraph": "Metropolit, Hristiyanlıkta bir bölgenin tüm kiliselerinden sorumlu piskopos veya başpiskopos.\n"
    },
    "IV. Mihail (Konstantinopolis patriği)": {
        "first_paragraph": "IV. Mihail Otoreianos , (Yunanca: Μιχαήλ Ἀυτωρειανός), 1206'dan itibaren ölüm yılı olan 1212'ye kadar sürgünde olarak Konstantinopolis Patriği yapmıştır.\n"
    },
    "Misyoloji": {
        "first_paragraph": "Misyoloji, teolojide çoğunlukla kilise bilimi konusu altında işlenen bir konudur. Genel anlamda misyonerlik, misyoner faaliyetler ve evangelizm benzeri konuları ele alır. Hristiyan teolojisi ve özellikle de kilise bilimi içerisinde önemli bir yere sahiptir.\n"
    },
    "Monotelitizm": {
        "first_paragraph": "Monotelitizm; Hristiyan ilahiyatında İsa’da sadece tek bir ilahi irade olduğunu savunan doktrindir.\n"
    },
    "Montanizm": {
        "first_paragraph": "Montanizm, 2. yüzyılın başlarında kurulmuş, ismini kurucusu Montanus'tan almış erken Hristiyanlık hareketidir.\n"
    },
    "Montjoieli Annemizin Şövalyeleri": {
        "first_paragraph": "Montjoieli Annemizin Şövalyeleri, 1180 yılında Papa III. Alexander (1159-1181) tarafından yayınlanan bir genelgeyle bir tarikat olarak tanındı. Tarikat bir İspanyol şövalyesi olan Kont Rodrigo tarafından kuruldu ve ismini Kudüs'ün hemen dışındaki Montjoie Kalesi'nden aldı (bu ad hacıların Kutsal şehri ilk gördüklerinde attıkları söylenen sevinç çığlıklarından esinlenerek verilmişti.) Tarikatın -en iyi zamanlarda olmasa da- çalışan bulmakta zorlandığı görülüyordu. 1187 yılı felaketinin ardından hayatta kalan kardeşler adlarını Trufak Tarikatı olarak değiştirdiler.[1]\n"
    },
    "Mopsuestialı Theodor": {
        "first_paragraph": "Mopsuestialı Theodor, (350 –  428) MS 392 ve 428 yılları arasında Misis (Mopsuestia, Adana yakınları) piskoposu (II. Theodor olarak). Ayrıca doğum yeri ve rahipliğini yaptığı yer olmasından ötürü Antakya’lı Theodor olarak da bilinir. Antakya Kateşistik Okulu’nun bilinen en iyi temsilcisidir.[1] Günümüzde ihtilaflı da olsa, Nestûrîlik'un babalarından biri olarak kabul edilir. Nasturi Kilisesi olarak da bilinen Doğu Asur Kilisesince aziz kabul edilir.\n"
    },
    "Muggletonian": {
        "first_paragraph": "Muggletionian, ismini kendine vahiy geldiğini iddia eden İngiliz terzi Ludovic Muggleton’dan alan, soyu tükenmiş Hristiyanlık mezheplerinden biridir. Özellikle 17. ve 18. yüzyıllarda İngiltere'de kendisine taraftar bulmuştur.\n"
    },
    "Müneccimler": {
        "first_paragraph": "Müneccimler[1] veya Maguşlar (Latince: Magus, Farsça: Maguš, Yunanca: μάγος), Hristiyan geleneğinde bebek İsa'ya \"Yahudilerin Kralı\" olarak hürmetlerini sunmak için Doğudan geldiğine ve hediye olarak altın, günnük ve mür getirdiğine inanılan soylu hacılar. Kitâb-ı Mukaddes'te isimlerinden ya da kral olduklarından bahsedilmez[2] ancak sonraki dönem efsanelerde Gaspar, Melkior ve Baltazar isimli üç kral oldukları söylenir. Batı efsanelerinde üç kişi, doğu efsanelerinde 12 kişi oldukları söylenir.\n"
    },
    "Nantes Buyruğu": {
        "first_paragraph": "Nantes Buyruğu veya Nant Fermanı 13 Nisan 1598'de[1] Fransa Kralı  IV. Henri tarafından yayınlanmış ve ağırlıklı olarak Katolik olan ülkede Calvinci Protestanlara önemli haklar verilen sözleşmedir. Esas kaygı milli birliğin sağlanmasıydı.[2] Buyruk milli birliği, dinî birlikten ayırmış, Protestanları hizipçi sapkınlardan ibaret görmemiş; laiklik ve hoşgörünün yolunu açmıştı. Bireylere vicdan özgürlüğü sağlayan buyruk Protestanlara genel af ve vatandaşlık haklarının iadesi gibi ödünler vermişti. Buyruk 16. yüzyılın ikinci yarısında Fransa halkını bölen din savaşlarına son vermiştir. Buyruk yalnızca Protestanlar ile Katolikleri ele alıyordu, İspanya'dan Reconquista döneminde gelmiş olan ve geçici olarak Fransa'da bulunan Müslümanlara ve Yahudilere değinmiyordu. Buyruk 1685'in Ekim ayında XIV. Louis tarafından feshedilmiş ve Fontainebleau Buyruğu ile Protestanlık yasa dışı ilan edilmiştir.\n"
    },
    "Nestorius": {
        "first_paragraph": "Nestorius (Yunanca: Νεστόριος; y. 386 – 450), Bizans İmparatorluğu'nun eski Konstantinopolis Patriği (10 Nisan 428-Ağustos 431). 431 yılında, Ortodoks Hristiyanlık inancından saptığı gerekçesiyle görevinden alınıp, sürgüne gönderilmiştir.[1]\n"
    },
    "Nil Manastırı": {
        "first_paragraph": "Stolobenli Nil Manastırı (Rusça: Нило-Столобенская пустынь / Nilo-Stolobenskaya pustın,[dn 1] \"Stolobenli Nil İbadethanesi\" veya Нилова пустынь / Nilova pustın, \"Nil'in İbadethanesi\"), Rusya'nın Tver Oblastı'nın Ostaşkov Okrugu'na bağlı Ostaşkov'un yaklaşık 10 kilometre kuzeyinde Seligel Gölü'nün içinde bulunan Stolobni Adası ve kısmen Svettsa Yarımadası'nda yer alan manastır.\n"
    },
    "Nursialı Benediktus": {
        "first_paragraph": "Nursialı Benediktus (2 Mart 480, Norcia - 21 Mart 547), İtalya'da yaşamış, Ortodoks ve Katolik Kiliselerince aziz kabul edilen bir din adamıdır.\n"
    },
    "Ohio Wesleyan Üniversitesi": {
        "first_paragraph": "Ohio Wesleyan Üniversitesi, (ya da Wesleyan veya OWU) ABD'nin Ohio eyaletinin Delaware kentinde bulunan özel bir üniversitedir. 1842 yılında kurulmuştur.\n"
    },
    "Opus Dei": {
        "first_paragraph": "Opus Dei (Latince anlamı: Tanrı’nın Eseri), 2 Ekim 1928'de Madrid’de sıradan bir papaz olan Jose Maria Escriva de Balaguery Albas tarafından kurulan Katolik bir örgüt.\n"
    },
    "Otosefal": {
        "first_paragraph": "Bazı Otosefali Kiliseler tarafından \"de jure\" olarak tanınan Otosefali Kiliseler:\n"
    },
    "Papaz": {
        "first_paragraph": "Papaz, Hristiyan din adamları için Türkçede bazen küçümseyici anlamda da kullanılan sözcük. Türkçeye 1300'lü yıllarda Rumca papas sözcüğünden geçmiştir.[1] Türkçede rahip sözcüğü de bazen papaz anlamında kullanılır ancak her rahip bir papaz ve her papaz da rahip değildir. Rahip sözcüğü zaman zaman İslam dışındaki dinlerdeki din adamları için de kullanılır. Rahip sözcüğü Arapça kökenlidir.[2] Farsça kökenli[3] peder sözcüğü de Türkçede zaman zaman papaz anlamında kullanılır.[4]\n"
    },
    "Parish": {
        "first_paragraph": "Parish, İngilizce konuşulan ülkelerde, bir bölgenin adının bir parçası olarak kullanılan, Türkiye'de köylere benzer bir idarî birimdir. Türkçe'ye birebir tercümesi \"cemaat\" ya da \"kilise cemaati\" olabilir. Buna bağlı olarak, civil parish terimi, Birleşik Krallık ve diğer ABD eyaletlerinde yaygın olan county veya borough (Alaska'da) yerine kullanılmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri'nde parish terimini kullanan tek eyalet, Louisiana eyaletidir. Günümüzde genellikle idarî bağlamda kullanılmaktadır ve dinî bağlamını yitirmiştir.\n"
    },
    "Paskalya yumurtası": {
        "first_paragraph": "Paskalya yumurtası veya Bahar yumurtası, Paskalya veya ilkbaharı kutlamak için verilen özel yumurtalardır. Yumurta kadim kültürlerde dünyanın yeniden canlanmasının sembolü olarak kullanılırdı ve bu adet sonradan Hristiyanlar tarafından da benimsenmiştir.\n"
    },
    "Patrikhane": {
        "first_paragraph": "Patrikhane, Ortodoks Kilisesi'nin başında bulunan başpapaz patriğin makamı ve onun bulunduğu yerdir.[1]\n"
    },
    "Antakya patriği": {
        "first_paragraph": "Antakya Patriği Antakya piskoposu tarafından taşınan geleneksel unvan. Geleneksel Hristiyan olmuş ilk putperestlerin \"gözetmeni\" (ἐπίσκοπος, episkopos, piskopos kelimesinden türemiştir) olarak görev yapmışlardır. Bu nedenle erken dönem Hristiyanlık içerisinde birincil önem taşıyan bir makamdır. Bu piskoposluk bölgesi, başlangıçtan günümüze korunan çok az kiliseden biridir. Bugün beş kilise Antakya Patriği unvanını kullanmaktadır: Süryani Ortodoks Kilisesi, Süryani Katolik Kilisesi, Antakya Rum Ortodoks Patrikhanesi, Melkani Rum Katolik Kilisesi ve Maruni Kilisesi ayrıca tarihsel olarak Antakya Latin Patrikhanesi vardır.\n"
    },
    "Patroloji": {
        "first_paragraph": "Patroloji veya Patristik, Kilise Babaları olarak bilinen erken dönem Hristiyan yazarları konu alan teoloji alt disiplinidir. İsmi Latince \"baba\" anlamına gelen pater sözcüğünden türemiştir. İncelediği zaman dilimi genellikle Yeni Ahit zamanlarının sonundan, yaklaşık MS 2. yüzyıl, 8. yüzyıl dolaylarına kadardır.Patristik felsefe, putperestliğe ya da aynı anlama gelmek üzere, seküler felsefeye karşı Hristiyan inancını savunmuş ve daha sonra benimsediği Platoncu ve Yeni Platoncu felsefeyle Hristiyan inancını anlamlandırıp güçlendirmeye, onu putperestliğin ve gnostisizmin saldırıları karşısında korumaya çalışmıştır. Başka bir deyişle, yaklaşık 500 yüzyıl süren tarihsel dönem boyunca, Patristik felsefe Hristiyan dini ve öğretisini fel­sefenin kavramsal araçlarını kullanarak temellendirmeyi amaç­lamıştır. Söz konusu felsefe, Skolastik felsefeyle modern felsefeden, akla dayanılarak elde edilen sonuçlarla vahyin doğruları arasında bir ayırım yapmamak bakımından farklılık gösterir. Buna göre, Patristik dönemde felsefe, teoloji ve dinin doğrulan, bir bütünün ayrılmaz ögeleri ya da parçaları olarak değerlendirilir.[1]\n"
    },
    "Pedro de Betancur": {
        "first_paragraph": "Pedro de San José Betancur ya da Santo Hermano Pedro (Vilaflor, Tenerife, 21 Mart 1626 - Antigua Guatemala, Guatemala - 25 Nisan 1667) Hristiyan azizi ve misyonerdir.\n"
    },
    "Pentikostalizm": {
        "first_paragraph": "Pentikostalizm, 20. yüzyılın başında, Tanrı ile kişisel bir deneyime vurguda bulunan bir Protestan akımıdır. İsmini Pentikost Günü'nden alır. Bu akım, Pentikost Günü Kutsal Kitap'a göre Kutsal Ruh, inananların ağzından bütün dillerde konuşmaya başladığı inancı üzerine Kutsal Ruh'a büyük önem verir. Toplantılarında belli şekillere bağlanmayı iyi görmez ve cemaate Kutsal Ruh'un gelişini engelleyebileceğini ileri sürerler. Toplu olarak veya evlerde küçük gruplar hâlinde bir araya gelerek yaptıkları bu toplantılarda modern çalgılarla hafif müzik stilinde şarkılar söyler, sağa sola doğru hafif dönerek ve bazen ellerini çırparak katılırlar. Toplantılarında cemaatin \"Amin!\" ya da \"Haleluya!\" diye bağırmaları da yaygındır.\n"
    },
    "Peter Akinola": {
        "first_paragraph": "Peter Jasper Akinola DD (d. 27 Ocak 1944; Abeokuta), Nijerya Anglikan Kilisesi Başkanıdır. Ayrıca Afrika Kiliseleri Birliği yönetim kurulu üyesidir.\n"
    },
    "Pierre Chanel": {
        "first_paragraph": "Pierre Chanel (Tam adı: Pierre-Louis-Marie Chanel; Okunuşu: Piyer-Lui-Mari Şanel; 12 Temmuz 1803, La Potière, Belley, Fransa - 28 Nisan 1841 Futuna), Hristiyanlık'ta Katolik bir misyonerdir.\n"
    },
    "Piskopos": {
        "first_paragraph": "Piskopos, bazı Hristiyan kiliselerinde, birkaç cemaatten oluşan bir bölgenin başpapazı olan, fetva verme yetkisine sahip üst kademeden din adamı.\n"
    },
    "Anton Praetorius": {
        "first_paragraph": "Anton Praetorius 1560 yılında Almanya´nın Lippstadt şehrinde doğmuş ve 6 Aralık 1613 yılında Laudenbach an der Bergstrasse´da ölmüştür.\n"
    },
    "Protestan Reformcular": {
        "first_paragraph": "Protestan Reformcular; kariyerleri, çalışmaları ve eylemleri ile 16. yüzyılın Protestan Reformunu gerçekleştiren teologlardır.[1]\n"
    },
    "Püritenlik": {
        "first_paragraph": "Püriten, 16. ve 17. yüzyıllarda I. Elizabeth'in İngiliz Kilisesi'nde başlattığı reformist harekete karşı çıkan, kendisini \"saflığı\" aramak olarak tanımlayan bir Protestan doktrin ve ibadet şeklidir. Püritenler İngiliz kilisesi ile uyum sağlayamadıklarından, Amerika'ya ilk göç hareketinde yer alırlar ve Amerika'da New England yerleşim yerini kurarlar.\n"
    },
    "Rahip Bahira Manastırı": {
        "first_paragraph": "Rahip Bahira Manastırı, Suriye'nin başkenti Şam'a 120 kilometre uzaklıktaki Busra kentinde bulunan manastır. Daha önceki dönemlerde Hristiyanlığın önemli merkezlerinden olan Busra, Büyük Konstantin zamanında 306-337 tarihlerinde piskoposluk merkezi haline getirilmiştir. Kent daha sonra Antakya Patrikliğine bağlanarak, Arabistan Başpiskoposluğu'nun merkezi olmuştur. Günümüzde, manastıra ait kalıntılar halen mevcut olup, çatısı yıkılmış haldedir. Manastırın en azından iki katlı olduğu sanılmaktadır, zira çatıya yakın geniş pencereler halen görülebilir haldedirler. Manastırın kalıntıları arasında, büyükçe kesme taşlar her yana dağılmış haldedirler. Zemini toprak olan manastırın kalıntıları, turistlerin ziyaretine açıktır. Tarihi kalıntılarla dolu olan ve içinde manastırın kalıntılarını da barındıran Busra Kenti'nde Ömer'in adı ile anılan ve ibadete açık olan ve eski bir kiliseden çevrilmiş olan cami de vardır.\n"
    },
    "Reform Kiliseleri": {
        "first_paragraph": "Reform Kiliseleri, 16. yüzyıl Reform hareketinden doğan klasik Protestanlığın temsilcisi büyük gruplardan biri. Başlangıçta, Reform ilkelerini benimseyen kiliselerin tümü kendilerini Katolik Kilisesi'nden ayırmak amacıya bu adı kullanıyordu.\n"
    },
    "Roma Engizisyonu": {
        "first_paragraph": "Roma Engizisyonu, 1542'de Papa III. Paulus tarafından Reform hareketi ile mücadele etmek için Karşı Reformasyon amacı ile kurulan mahkeme sistemidir.[1] Dinde reform isteyenlerin sayısı ve tepkisi büyüdükçe, engizisyonun karşı koyma şiddeti de artmaya başladı. Kilise okullarda okutulan kitaplar üzerinde sansür uygulamalarına başladı. 1543 yılında kilisenin onayı olmadan hiçbir kitabın basılamayacağına karar verdi. Yasaklanan kitapların sayısı artmaya başladı ve yasaklanan kitaplar imha edildi. Bunun yanında birçok bilim insanı idam edildi.\n"
    },
    "Rölik": {
        "first_paragraph": "Rölik (Latince: reliquiae \"geri kalan, kalıntı\") Hristiyanlıkta İsa, aziz ve azizelerle ilişkili ya da onlardan arta kalan kutsal eşya ya da parçalara verilen isimdir. Örneğin, Kutsal kişilerin kemikleri ya da bu kişilerin sahip oldukları eşyalar röliktir. Rölikler bazen röliker adı verilen muhafazalar içerisinde saklanmaktadırlar.\n"
    },
    "I. Sabrisho": {
        "first_paragraph": "I. Sabrisho (Sabrişo ya da Sabr-Ishu) II. Hüsrev'in hükümdarlığı döneminde 596 ve 604 yılları arasında görev yapmış Doğu Asur Kilisesi patriği. I. Sabrisho manastır yaşamının büyük destekçilerinden biri olmuştur.\n"
    },
    "Salezyenler": {
        "first_paragraph": "Salezyenler veya Don Bosco'nun Salesyenleri (Latince: Societas Salesiana Sancti Joannis Don Bosco, kısaca SDB) İtalyan Aziz Giovanni Don Bosco tarafından kurulmuş tarikattır. \n"
    },
    "Samsatlı Pavlus": {
        "first_paragraph": "Samsatlı Pavlus, bugün Adıyaman ili sınırlarında kalan Samosata'da dünyaya gelmiştir. 200 ile 275 yılları arasında yaşamış, 260 ile 268 yılları arasında Antakya Patriği görevi yapmış Hristiyan din adamıdır. Monarşianizm görüşüne inanırdı. Evlatlık edinme anlamında (adoptionizm) görüşünün öncülüdür. Antakya Sinod'u tarafından sapkın olarak değerlendirilerek 268 yılında görevinden alınmıştır.\n"
    },
    "Selâmet Ordusu": {
        "first_paragraph": "Selâmet Ordusu ya da Kurtuluş Ordusu, yüz yirmi altı ülkedeki bağış dükkanları ve hayır kuruluşları ile bilinen Protestan bir uluslararası yardım organizasyonudur. Organizasyon, 1865 yılında Birleşik Krallık'ta, vaiz William ve Catherine Booth tarafından kurulmuştur. Bu organizasyon, ruhsal bir askeri disiplinle örgütlenmiştir.\n"
    },
    "Septuaginta": {
        "first_paragraph": "Septuaginta,[1] Tanah'ın elde mevcut olan en eski Koini Grekçe çevirisi.[2] 70 anlamına geldiği için LXX şeklinde kısaltılır. Dil analizleri, Tevrat kısmının MÖ 3. yüzyılda, geri kalan kısmın MÖ 2. yüzyılda çevirildiğini göstermektedir.[2] Muhtemelen Yunancanın Lingua franca (ortak iletişim dili) olarak kullanıldığı Mısır'da yaşayan Yahudiler için çevirilmişti.[2] Sonradan ilk Hristiyan kiliseleri tarafından da kullanılmıştır.[3]\n"
    },
    "Severus Seboht": {
        "first_paragraph": "Severus Seboht (Süryanice: ܣܘܪܘܣ ܣܝܒܘܟܬ‎), yedinci yüzyılın ikinci kısmında, kuzey Suriye/Irak dâhilinde Kınnesrîn‟de piskopos idi. Seboht, astronomi ve coğrafya üzerine yazılar yazdı; selefleri gibi, Birinci Analitikler (Analytica Priora) ve Önermeler (De Interpretatione) üzerine şerhler yaptı.[1]\n"
    },
    "Shaker (mezhep)": {
        "first_paragraph": "Shaker, 18. yüzyılda Manchester, İngiltere'de kurulan bir Hristiyan mezhebidir. Bu mezhebin mensupları bekar komün yaşama inanırlardı ve evlilikten ve geleneksel aile yaşamından kendilerini sakınırlardı. Fonksiyonellik, sadelik ve güzellik taşıyan, hayat için gerekli her türlü malzemeyi üretip kendi kendilerine yetecek bir hayat biçimi yaratmışlardı. İbadet sırasında kendilerinden geçercesine yaptıkları dansları sebebiyle Shakerler (sallanan insanlar) adını almışlardı.\n"
    },
    "Sistersiyenler": {
        "first_paragraph": "Sistersiyen tarikatı (Order of Cistercian) Hristiyanlığın Katolik koluna bağlı kendilerini Dünya işlerinden uzaklaştırmış keşiş ve rahibelerden oluşan bir tarikattır.\n"
    },
    "Abbâsîler devrinde harem": {
        "first_paragraph": "Abbâsî halifelerinin (750-1258) Bağdat'taki haremi, Abbâsî sarayının tenha bir bölümünde oturan annesi, eşleri, cariyeleri, kadın akrabaları ve köle hizmetçilerinden (kadınlar ve hadımlar) oluşuyordu. Bu kurum, Abbâsî sarayında saray kadınlarının bulunduğu ve tecrit edildiği bir yerdi aynı zamanda önemli bir sosyal işlev görüyordu. Haremdeki en yüksek dereceli kadın halifenin annesiydi. Abbâsî haremi, diğer İslam hanedanları için bir rol modeli oldu. Abbâsî devrinde olduğu gibi İslam dünyasında da harem sistemi uygulandı.[1]\n"
    },
    "Abdullah bin Cahş": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Cahş, İslam peygamberi Muhammed'in halası Ümeyme'nin oğlu ve Muhammed'in sütkardeşi.[1]\n"
    },
    "Abdullah bin Muhammed": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Muhammed[1], Muhammed bin Abdullah'ın ikinci oğludur. Annesi Hatice bint Hüveylid'dir.[2] Doğum tarihi bilinmemektedir.\n"
    },
    "Abdullah bin Revaha": {
        "first_paragraph": "Abdullah b. Revâha el-Hazrecî, (Arapça: عبدالله ابن رواحة) Sadru'l-İslam döneminin en meşhur şairlerinden birisidir. İslam peygamberi Muhammed'in sahabilerindendir ve İslam'ın müdafaası için şiirler söylemiştir. Döneminde özellikle bu bağlamda söylediği hiciv şiirleriyle tanınmıştır[1].\n"
    },
    "Acrâdiler": {
        "first_paragraph": " • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n • Malikî (Mâlik bin Enes)\n • Şafi (Şafii)\n • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Âd Kavmi": {
        "first_paragraph": "Âd Kavmi veya Ād (Arapça: عاد), İslam dininin kutsal kitabı Kur'an'da geçen ve Nuh kavmi gibi Allah'ın gazabına uğrayarak yok olan eski bir Arap kabilesidir. Kavmin atası olan Âd, Nuh’un torunlarından Avs’ın oğludur. Avs’ın babası İrem, onun babası Nuh’un oğlu Sam’dır.[1]\n"
    },
    "Adnaniler": {
        "first_paragraph": "Adnanîler, İslâm Peygamberi Muhammed’in soyunun dayandığı, Arap Yarımadası'nda yaşamış olan bir kavimdir. Asıl yurtları, Arap Yarımadası'nın kuzey, orta ve batı kısımlarıdır. Ataları Peygamber Muhammed’in yirmi birinci büyük dedesi olan Adnan'dır.[1]\n"
    },
    "Afrika'da İslam": {
        "first_paragraph": "Afrika, İslam'ın yayıldığı ilk kıtadır. Dünyadaki tüm Müslümanların dörtte biri bu kıtada yaşamaktadır.[1] Afrika'da İslam'ın geçmişi 7. yüzyıla uzanmaktadır. Burada yaşayan Müslümanların büyük bölümü Sünni ve Sufi mezhebine üyedir.\n"
    },
    "Ahbârilik": {
        "first_paragraph": "Ahbârî (Farsça: اخباری), Şiilik meşrebin Caferilik mezhebinin ekollerinden Fıkıh usûlü (fıkhî kaynak) olarak Kur'an, Hadis ve İcma'nın dışında Akl (hikmet, Sünnilik'te Kıyas)'ı kabul etmeyen bir ekol.\n"
    },
    "Akıl (İslam)": {
        "first_paragraph": "Akıl, İslam'da akıl zekadan ziyade ileriyi görebilmek ve ona göre hazırlık yapabilmektir. Tasavvuf'da sâlik için önem arz etmektedir. Zira iman ile akıl bağdaşdırılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Akide": {
        "first_paragraph": "Akîde, Akâid veya İtîkâd (Arapça: عقيدة); İslam'da inanç olarak bağlanmayı gerekli kıldığına inanılan inanç esaslarının bütünü olarak bilinir. Akîde kelimesi Arapça \"a-k-d\" (عقد) kökünden gelip, \"bağ\", \"bağlama/bağlanma\", \"düğümleme/düğümlenme\" ve aynı zamanda \"bağlılık\" ve \"sözleşme\" anlamlarına da gelir.[1] Terim olarak \"inanç\" ve \"iman\" anlamında kullanılmıştır. Benzer bir ifade olan kelam ise inançla ilgili felsefi tartışmalar için kullanılmıştır.\n"
    },
    "Aklîleşme": {
        "first_paragraph": "Aklîleşme, İslâm düşüncesi'nde hicrî birinci yüzyılda ortaya çıkmış Mu'tezile adlı ekolün getirdiği yeni bir kelâmî-felsefî yaklaşımdır. Getirdiği yeni düşünceler, büyümekte olan İslâm Devleti'nin karşılaştığı yeni düşüncelerin getirdiği eleştirilere karşı koymayı amaçlarken İslâm inancını etkilemiş ve yeni Mu'tezile mezhebinin yayılmasına neden olmuştur.[1] Bu düşünceleri yayarak tanınanların başında Ebu'l-Huzeyl el-Allâf bilinmektedir. Düşünceleri yeni mezhebi etkilemekten de öte Ehl-i Sünnet inanç mezheplerinden Eş'arilik'i de etkilemiştir.\n"
    },
    "Akşam namazı": {
        "first_paragraph": "Akşam namazı (Arapça: صلاة المغرب‎‎ ṣalāt el-maġrib, \"batı [güneşi] namazı\"), Müslümanlar tarafından her gün güneşin batışından sonra kılınan beş vakit namazdan biridir. İslam dininde günün ilk namazı sayılır.\n"
    },
    "Aleyhisselam": {
        "first_paragraph": "Aleyhisselam, İslami bir saygı ifadesidir. Söylenişi Arapçadır. İfadesi evrenseldir; İslamcadır. Söylendiği kişiye \"selam olsun\" manasındadır. Peygamberler için kullanılmıştır.[1] Örnek olarak \"İslam peygamberi  Muhammed\" \"aleyhisselatüvesselam\" ya da \"aleyhisselam\" isminden sonra bu şekilde  zikredilir. Kısaltma olarak Türkçe yazılmış metinlerde ise \"sav.\" ya da \"as.\" şeklinde kısaltılır.[2] Kaynaklarda Aleyhisselâm: Al­lâh’ın se­lâ­mı onun üze­ri­ne ol­sun! Aley­hissalâtü vesse­lâm: Al­lâh’ın salât ve se­lâ­mı onun üze­ri­ne ol­sun! Aley­hi­mes­se­lâm: Al­lâh’ın se­lâ­mı o iki­si­nin üze­ri­ne ol­sun! şekliyle ifade edilmiştir.[3]\n"
    },
    "Aleyküm selâm": {
        "first_paragraph": "Aleyküm selâm veya Ve aleyküm Selâm (Arapça: وَعَلَيْكُمُ ٱلسَّلَامُ), müslümanlar tarafından sıkça kullanılan ve \"Allah'ın selamı üzerinize olsun\" anlamına gelen selamlaşmadır.\n"
    },
    "Amentü": {
        "first_paragraph": "Amentü \"İmân ettim\" mânasına gelen bu kelime İslam dininin Ehl-i Sünnet vel Cemaat Mezhebinde olan mü'minlerin imân esaslarını ifâde etmektedir. Arapça'da ise kısaca \"inandım\" mânasını taşıyan ve İslâm'ın temel inançları arasında yer alan Allah'ın varlık ve birliğine imân etmeyi, onun meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe, kadere, hayrın ve şerrin Allah'tan geldiğine inanmayı dile getiren sözcüktür.\n"
    },
    "Antigua ve Barbuda'da İslam": {
        "first_paragraph": "\nAntigua ve Barbuda'daki İslam istatistikleri, 67.448 olan toplam nüfusun yüzde 0,3'ünü temsil eden toplam Müslüman nüfusun yaklaşık 200 olduğunu tahmin ediyor.  Adaların Müslümanlarının çoğu Suriye veya Lübnan asıllı Araplardır. John's'da, Antigua ve Barbuda Uluslararası İslam Cemiyeti ve Amerikan Antigua Üniversitesi (Tıp Fakültesi) Müslüman Öğrenciler Derneği dahil olmak üzere bilinen iki İslami kuruluş vardır . Antigua'da ayrıca bir Ahmediye heyeti de var . John's dışında, Codrington, Barbuda'da Antigua ve Barbuda Müslüman Topluluğu vardır . 2016 yılında bir Pew Araştırma Merkezi araştırması, toplam sayının 950 civarında olduğunu hesapladı.\n"
    },
    "Arfece bin Heyseme": {
        "first_paragraph": "Arfece bin Heyseme (Arapça : عرفجة بن هرثمة البارقي d. 598 ö. 654), İslam peygamberi Muhammed'in sahabelerinden. İslam tarihinde yeri önemlidir ve Ömer'in halifeliğinde ordu komutanlığı yapmıştır.\n"
    },
    "Aruba'da İslam": {
        "first_paragraph": "2009 Pew Araştırma Merkezi raporuna göre, İslam nüfusu Aruba nüfusunun yaklaşık %0.2 oluşturmaktadır.[1]\n"
    },
    "Atâ bin Ebû Rebâh": {
        "first_paragraph": "Atâ bin Ebu Rebah (Arapça: عطاء بن أبي رباح‎), Tabiin dönemi fıkıh, tefsir ve hadis bilgini.\n"
    },
    "Ayet-el Kürsi": {
        "first_paragraph": "Ayet-el Kürsi (Arapça: آية الكرسي), Kur'an'da Bakara Suresi'nin 255. ayetidir. Medine'de indirildiğine ve birçok faziletinin olduğuna inanılır.[1]\n"
    },
    "Ayetullah": {
        "first_paragraph": "Ayetullah (Arapça: آية الله; Farsça: آيت‌الله Āyatollāh), Şiîlik'te özellikle Câferîliğinin başlıca ekolü olan Usulî kolunda kullanılan bir unvandır.\n"
    },
    "Bâb-ı Meşîhat": {
        "first_paragraph": "Bâb-ı Meşîhat (Osmanlıca:باب مشيخت) Bâb-ı Fetvâ, Meşîhat Dairesi veya Şeyhülislâm Kapısı. Osmanlı Devleti’nde Şeyhülislâmların resmî dairelerine verilen isim.\n"
    },
    "Bahira": {
        "first_paragraph": "Rahip Bahira (veya Buheyra), Hristiyanlığın Nestûrî mezhebinden veya Gnostik Nestûrî[1] olan bir Arap rahip ve din adamıdır.\n"
    },
    "Barla Lahikası": {
        "first_paragraph": "Barla Lahikası (Osmanlıca: بارلا لاحقه‌سی), Said Nursi'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan kitaplarından biridir. Said Nursi'nin Isparta Barla'da ikamet ettiği günlerde yazdığı risalelerden oluşur.\n"
    },
    "Beyhesiyye": {
        "first_paragraph": "Beyhesiyye, Ebû Beyhes el-Hâysam ibn Câbir'in tâkipçileri olan Haricî fırka.\n"
    },
    "Beytü'l-mal": {
        "first_paragraph": "Beytü'l-mal, İslam devletlerinde devlet hazinesidir. Ömer zamanında oluşturulmuştur. Arap-İslam Devleti'nin kuruluşundan Osmanlı Devleti'nin yıkılışına dek bu ad kullanılmıştır.\n"
    },
    "Bi'ri Maune": {
        "first_paragraph": "Bi'ri Maûne (Arapça: بئر معونة ), Maûne Kuyusu, 4 H.'de Uhud Savaşından 4 ay sonra Suffa Ashabından yetmiş kişinin tuzağa düşürüldüğü ve katledildiği yer.[1]\n"
    },
    "Bi'ri Rûme": {
        "first_paragraph": "Bi'ri Rûme, Mescid-i Kıbleteyn'in kuzeybatısında Akîk yöresinde Rûme el-Gifârî'ye ait bu kuyu, Peygamber Muhammed zamanında Medine'de bulunan kuyuların en meşhurlarından olup, Peygamber'in teşvikiyle Osman tarafından satın alınıp müslümanların hizmetine vakfedilmiştir. İslam'da ilk vakıf ve sebil misallerinden biri olan, tarih boyunca birçok defa temizlenerek ihya edilen ve çevresine ağaç dikilen kuyunun bulunduğu yer, Medine Evkaf İdaresi tarafından kiralanıp süs bitkileri ekimi için kullanılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Bi'set": {
        "first_paragraph": "Bi'set, Arapça bir kelime olup \"gönderme\" demektir. İslam inancına göre, Miladi 610'da Mekke civarında yer alan Nur Dağı'ndaki Hira Mağarası'nda, Cibril tarafından Muhammed'e Kur'an'ın ilk ayetlerinin inmesiyle, Muhammed'in tüm dünyaya peygamber olarak gönderilmesine denmektedir.\n"
    },
    "Bid'at": {
        "first_paragraph": "Bidat (Arapça: بدعة), kelime itibarıyla sonradan ortaya çıkan şey, yenilik  olup, İslam hukukuna göre örneksiz bir şey yapmak, yepyeni bir iş ortaya koymak, genel kanaate aykırı davranışta bulunmak ve daha önce benzeri olmayan bir şeyi icat etmek gibi anlamlara gelir.\n"
    },
    "Buhurilik": {
        "first_paragraph": "Buhurilik (Buhuriyye, Osmanlıca: ﻪﻳﺮﻮﺨﻮﺑ) bir sufi tarikatı, Halvetiliğin kolu olan Ramazaniliğin şubesi.\n"
    },
    "Bulgaristan'da İslam": {
        "first_paragraph": "Bulgaristan'a İslam'ın girişi Anadolu'dan, henüz daha Osmanlı Devleti kurulmadan önce Sarı Saltuk Baba önderliğinde göç eden, göçebe Alevi-Türkmenlerin ülkeye girişiyle başlamıştır.[kaynak belirtilmeli] Osmanlı Devleti'nin son dönemlerine kadar Alevi inancı yoğundur, 2. Mahmud ile birlikte Bektaşilik ve diğer Alevi tarikatler yasaklanmış, Anadolu'da olduğu gibi Balkanlar'da da Sünni İslam ve Sünni tarikatlar yayılmaya başlamıştır, günümüzde Sünni Müslümanlar sayıca üstündür. Aleviler toplam Müslümanların yaklaşık %15'ini oluşturmaktadırlar.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Bûsirî": {
        "first_paragraph": "el-Busiri (Abu Abdullah Muhammed ibn Said ul-Busiri eş-Şazeli) (1211–1294) Şazeli tarikatına bağlı, aslı Fas'lı Berber Sanhaci kabilesine dayanan, Mısır'lı sufi şair. Mısır'da yaşayıp, Vezir İbn Hinna himayesi altında yazdı. En meşhur eseri Kaside-i Bürde (Bürde Kasidesi). İslam peygamberi Muhammed'in övgüsünden ibarettir. Peygamber Busiri'nin rüyasına girer ve onu hırkası (Hırka-ı Şerif) ile örterek felçten kurtarır.\n"
    },
    "Cehm bin Safvan": {
        "first_paragraph": "Cehm bin Safvan, (d. ? - ö. 745) Cehmiyye mehzebinin kurucusu, Ca'd bin Dirhem'in öğrencisidir. Hayâtı hakkında fazla bir bilgi yoktur. Uzun süre kâtiplik yapmıştır. Cennet ve Cehennemin dünya gibi fâni olduğu, Allah'ın ahirette de gözle görülemeyeceği, insanın hür iradesi olmadığı, her şeyin daha önceden Allah tarafından kadere yazılmış olduğu gibi çoğu mezhebe ters düşen fikirleri nedeniyle 745 yılında öldürülmüştür.\n"
    },
    "Cem (Ehl-i Hakk)": {
        "first_paragraph": "Şablon:Yazdânizm\nEhl-i Hakk Âyin-î Cemi, Ehl-i Hakk bağlıları tarafından âyin şeklinde yapılan bir tür ibâdettir. \"Ehl-i Hakk Âyin-î Cemi\" yapılan ibâdethânelere \"Cemhâne\" adı verilmiştir. Ehl-i Hakk Âyin-î Cemi'ne katılan kişiler Hakkın huzurunda olduklarına inanırlar; Yâresânîlik inancına göre \"Ehl-i Hakk Âyin-î Cemi\" yapılan yerlerde ilahî bir tecelli gerçekleşir.\n"
    },
    "Cevşen": {
        "first_paragraph": "Cevşen, bazı İslam mezhep ve tarikatlarında kaza ve beladan koruduğu inancıyla taşınan dua metni. Genellikle üçgen muhafazalar içinde veya kolye şeklinde taşınır. Cevşen-i Kebir ve Cevşen-i Sagir olarak bilinen, metinleri birbirinden farklı iki duâyı ifade eder. Ancak Cevşen-i Kebir daha meşhurdur ve \"Cevşen\" sözcüğü ile genellikle Cevşen-i Kebir kastedilir.[1]\n"
    },
    "Cibril Hadisi": {
        "first_paragraph": "Cibril Hadisi, Abdullah bin Ömer'in babası Ömer bin Hattab yoluyla naklettiği Sünni İslamda \"İmanın 6 şartı\" ve \"İslamın 5 şartı\" gibi inanışlara temel oluşturan ve farklı rivayet zincirlerine göre farklı versiyonları olan tanınmış bir hadistir.[1]\n"
    },
    "Cocos Adaları'nda İslam": {
        "first_paragraph": "\nCocos Adaları'nda İslam nüfusu ada nüfusunun yaklaşık %80'ini oluşturmaktadır ve Sünni Müslümanlığa inanılmaktadır[1]. Adada Müslümanları temsil eden Cocos Adaları İslam Konseyi bulunmaktadır.\n"
    },
    "Cuma hutbesi": {
        "first_paragraph": "Cuma hutbesi, cuma namazının kılınmaya başlandığı günden bu yana namazın son kısmı olarak okunan derslerdir. Cuma namazının bir parçasıdır. Hutbenin sonunda imam tarafından Nahl Suresi'nin 90. Ayeti okunur.\n"
    },
    "Cuma namazı": {
        "first_paragraph": "Cuma namazı (Arapça: صلاة الجمعة Salat-ül Cum'ati), İslâm dininde cuma günü öğle vakti cemaatle kılınması farz olan iki rekatlık bir namazdır.\n"
    },
    "Çin İslam Derneği": {
        "first_paragraph": "Çin İslam Derneği (Basitleştirilmiş Çince: 中国伊斯兰教协会; Geleneksel Çince: 中國伊斯蘭教協會; pinyin: Zhōngguó Yīsīlánjiào Xiéhuì), Çin'de tüm ülke çapındaki Müslümanları temsil ettiğini iddia eden; tüm etnik gruplardan Müslümanlara yönelik ulusal dini örgüt. Yönetim kurulu ulusal kongreden oluşur ve örgütün karargahı Pekin'de bulunmaktadır.\n"
    },
    "Dâr ül- Ulum": {
        "first_paragraph": "Dar ul-Ulum (Arapça: دار العلوم‎,) Türkçede ders görülen yer, medrese anlamlarına gelmektedir. Terim daha çok bilgi evi anlamı taşır. Genellikle medrese ve yüksek derecede İslami eğitim verilen kurumlar için kullanılır. Sünni İslam dünyasının en prestijli üniversitesi Mısır El-Ezher Üniversitesi'nin Dar ul-Ulum adında Arapça ve İslami dersler verilen fakültesi vardır.\n"
    },
    "Dâru'n-Nedve": {
        "first_paragraph": "Dâru'n-Nedve, İslâm peygamberi Muhammed’in (dördüncü kuşaktan) dedesi Kusay bin Kilab’ın, Kâbe’nin kuzeyindeki tavafa başlama noktasının arka kısmına; Kureyş kabilesinin ileri gelenlerinin istişare etmeleri için yaptırdığı binadır. Yapımından sonra, Mekke halkı şehirle, şehrin yönetimiyle ilgili olarak burada toplanıp, özgürce fikirlerini ifade edebilmişlerdi. Her türlü kararın alındığı, savaş ve barış kararlarının görüşüldüğü, evlilik (nikâh) törenlerinin ve ergenlik çağına erişmiş genç kızlar için düzenlenen “ gömlek (dır’) giyme” törenlerinin de yapıldığı bu meclise, Kusayoğulları’ndan başka Mekke’deki Kureyşoğullarından kırk yaş üstü olan başkanlar da katılabiliyordu.[1]\n"
    },
    "Darülkurra": {
        "first_paragraph": "Darülkurra, Orta Çağ İslam ülkelerinde, Kur'an okuma yöntemlerini (tecvidi) öğreten medrese bölümüdür. Ayrıca, Cami, mescit gibi yerlerin hemen yanında yapılan kuran okuma yeridir. Bir tek kubbesi olan, iki göz revaklı, fevkâni bir yapı olan Darül-kurra'nın kubbesi medrese kubbelesiyle aynı düzeydedir. Bu tür mimarî özelliklerinin yanı sıra Darül-kurra bir Kur'an ezberleme yeridir. Hafızların Kur'an ezberi yaptırmalarının yanı sıra Arapça ve Tilavet derslerinin de verildiği bir yerdir Darül-kurra.\n"
    },
    "Davud-i Taî": {
        "first_paragraph": "Davûd-i Ta’î[a] (d. ? - ö. M. 781, Bağdat), Horasanlı mutasavvıf veli, Habib-i Acemi’nin ve İmam-ı Azam’ın talebesidir. Abdülmelik bin Ömer, Muhammed bin Abdullah bin Ebi Leyla gibi âlimlerden hadîs-i şerîf rivayet etti. İsmail bin Ali, Mus’ab bin Mikdad, Ebu Naim, El-Fadl bin Vekî gibi zatlar da ondan hadîs-i şerîf rivayet etmişlerdir.\n"
    },
    "Davudî İsmailîlik": {
        "first_paragraph": "Davudî İsmailîlik veya Davudî İsmailîyye, Nizarî İsmailîlik'ten sonraki en yaygın İsmailiyye koludur. Kökeni birçok ayrışmaya dayanmaktadır. 1094 yılında Fâtımî Hâlifesi ve sultanı Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh'ın ölümünün ardından halef oğul Nizâr'ın yerine yerine daha küçük olan ʿAhmed el-Mustâ‘lî vezir El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh tarafından tahta geçirilmiş ve imâm olarak ilân edilmiştir. \n"
    },
    "Devir (İslam)": {
        "first_paragraph": "Devir, Bir noktanın çember üzerinde 360 derece yol kat etmesidir. Ezoterizm ve Sufilik’te kullanılan bir terimdir. \nKimi sufilere göre madde aleminde ruhlar önce cansız madde, sonra bitki, sonra hayvan, sonra insan biçiminde doğarak, ‘insan-ı kamil’ olma yolunda sürekli olarak gelişir, olgunlaşırlar. Anlamı ruhçuluktaki terimlerle reenkarnasyon yoluyla ruhsal tekamüldür. Ruhun maddeye gömülüş yayına kavs-i nüzul, insan-ı kamil olma yolundaki yükseliş yayına ise kavs-i uruc adı verilir. \n"
    },
    "Devir kuramı": {
        "first_paragraph": "Devir kuramı, Muhammed'in \"Ben nebî iken Âdem su ile çamur arasındaydı.\" hadisi ile ilgilidir. Mutasavvıflara göre vücut halindeki Muhammed, yeryüzüne sonradan gelmiştir. Hâlbuki ruh halindeki Muhammed ezelden beri vardı. Vakti gelen ruh maddi aleme iner. Önce cemâdata (cansız varlıklara) sonra nebata (bitkilere), hayvana, insana en sonra da İnsan-ı Kâmil'e geçer. Oradan da Allah'a döner ve onunla birleşir. Bu inişe nüzul, tekrar Allah'a dönüşe de huruc denir. Bu inişi ve çıkışı anlatan şiirlere devriye denir.\n"
    },
    "Dihye bin Halife": {
        "first_paragraph": "Dihye bin Halife veya sıklıkla Dihye't-ul Kelbi (Arapça: دحية الكلبي), Peygamber Muhammed'in Bizans İmparatoru Herakleios'a elçi olarak gönderdiği sahabe.[1]\n"
    },
    "Dirayet tefsiri": {
        "first_paragraph": "Dirayet tefsiri Kur'an'ın akla göre yapılan tefsirine verilen isimdir. Rivayetleri ikinci plana atan, akıl ve mantık yoluyla yapılan tefsir türüdür.\n"
    },
    "Divanî": {
        "first_paragraph": "Divanî (Arapça: ديواني, dīvānī), bir bakıma tevkie, bir bakıma ta'like benzeyen son derece hareketli, karmaşık, özel bir yazı türü. (Fatih döneminde belirmiş, Yavuz döneminde gelişmiştir. Yalnız buyrultularda kullanılır.)[1] Tâlik yazı türünün Osmanlı Türkleri ve Mısırlılar tarafından benimsenmesi ve yayılması sonrası, kendi zevklerine uyacak şekilde çeşitli değişiklikler yaptılar. Onların geliştirdiği bu özel yazı türü Dîvân-ı Hümâyun’daki resmi yazışmalarda kullanımı nedeniyle adına Divanî denilmiştir. Divanî, Arap ülkelerinde ise hala, jalī \"büyük-boy\" ve ḵafī \"küçük-boy\" iki biçimi kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Dominika'da İslam": {
        "first_paragraph": "Dominika'daki İslam istatistikleri mevcut değildir. 2005'teki Uluslararası Din Özgürlüğü Raporuna göre, sayıları nüfusun yüzde 1,6 ile yüzde 0,2'si arasında değişen azınlık dinlerinin ve mezheplerinin takipçileri arasında Müslümanlarda yer alıyor .[1] Çoğunlukla Ross Üniversitesi Tıp Fakültesi'ndeki yabancı öğrencilerden oluşan Müslümanlar vardır.\n"
    },
    "Dünya İslam Birliği": {
        "first_paragraph": "Dünya İslam Birliği (Arapça: رابطة العالم الاسلامي, Rabitat'-ül-Alem'ül-İslami; İngilizce: Muslim World League (MWL)), Suudi Arabistan merkezli bir İslamî sivil toplum kuruluşudur.[1][2] Örgüt, 1962 yılında kurulmuş olup Suudi hükûmeti tarafından kuruluşundan itibaren finanse edilmektedir.[3]\n"
    },
    "Ebtah": {
        "first_paragraph": "Ebtah, Müslüman hacıların, veda tavafından önceki gün, Mekke ile Mina (Muhassab) arasında konaklayıp, burada öğle, ikindi, akşam ve yatsı namazlarını kıldıkları, biraz istirahat edip, sabaha karşı veda tavafı için Mekke'ye hareket ettikleri düzlüktür.\n"
    },
    "Ebu Nuaym el-İsfahanî": {
        "first_paragraph": "Ebu Nuaym el-Esbahânî (Arapça:أبـو نـعـيـم الأصـبـهـانـي (d. Ocak/Şubat 948, ö. 22 Ekim 1038), 10. yüzyılda yaşamış Fars hadis bilgini ve tarihçi. Tam ismi Ebû Nuaym Ahmed bin Abdillâh bin İshâk el-Esbahânî'dir.\n"
    },
    "Ebû Yezîd Makhlâd Keydâd en-Nukkarî": {
        "first_paragraph": "Ebû Yezîd Makhlâd Keydâd en-Nukkarî,[1][2] (Tam adı: Ebu-Yezid Mâkhlad/Mukhallad ibn Keyrâd en-Nukkarî; Arapça: أبو يزيد مخلد كيداد النكاري‎, Abū Yazīd Maẖlad Kaydād an-Nukkārī) (883 - ö. 19 Ağustos 947), Fâtımîler'e karşı, günümüz Tunus hudutları içerisinde kalan İfrîkiya'da 928 yılında düzenlenen Nukkarî-İbâzî isyânının önderi idi. Çoğu tarihçilere göre Zanâta Federasyonu'ndan Berberî-Bânû İrfân kabilesine mensuptu.[3]\n"
    },
    "Ecel": {
        "first_paragraph": "Ecel (Arapça: أجل) (Sözlük anlamı: Hayatın sonu, ölüm zamanı.) İslam dininde insanın mukadder (Allah tarafından yazılıp kararlaşmış) olan ömrünün son bulmasına denir. Ecel geldiği zaman, ne bir dakika ileri gider ne de bir dakika geri kalır. İslam inancında insan her ne sebeple ölürse ölsün, eceli ile ölmüş olur. Ecelin ne zaman geleceğini Allah bilir. Yalnız intihar ve öldürülme olayında kişinin öleceği Allah katında bilinmektedir. İntihar ve öldürülme eceli değiştirmek değil, Cüz'i irade çerçevesinde ölümün şeklini değiştirmektir. İslam inancına göre Allah, her varlık için bir yaşama süresi belirlemiştir. Buna ömür denir. Ömrünü tamamlayan her varlığın yaşamı sona erer. İşte ömrün bittiği, hayatın sona erdiği zamana ecel denir.\n"
    },
    "Edep": {
        "first_paragraph": "Edep (Arapça: ‏أدب‏, adab çoğul. ādāb) Toplum töresine uygun davranma veya İyi ahlak, incelik, terbiye[1] olarak tanımlanır. İslam'da, hayatın her yönünü kapsayan görgü ve ahlak kurallarıdır. Edep, davranış bağlamında, öngörülen İslami görgü kurallarını ifade eder:\n\"incelik, görgü, ahlak, terbiye, nezaket, sevecenlik\"[2]. Arapça kökenli adab terimi, çok geniş anlamlıdır ve en uygun doğru çeviri \"bir şey hakkında uygun şekilde gitmek (davranma)\" olabilir.\n"
    },
    "Ef'âl-i mükellefîn": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Ehl-i beyt": {
        "first_paragraph": "Ehl-i beyt (Arapça: أهل البيت), \"ev halkı\" anlamına gelen ve İslam peygamberi Muhammed'in ev ahalisini tanımlamak için kullanılan İslami terim.\n"
    },
    "El-Âlim ve'l-Müteallim": {
        "first_paragraph": "El Alim ve l Müteallim, El-Âlim ve'l-Müteallim, El-´Âlim ve'l-Müte´allim, Al-´Aalim wa'l-Muta´allim, العالم و ال متعلم Ebu Hanife'nin Beş Eseri diye anılan kitaplardan biridir. Eserde Ebu Mukatil isimli öğrencinin sorduğu sorulara Ebu Hanife cevap verir, yani eser soru-cevap tarzında yazılmıştır. Eserde iman ve ilgili kavramlar ele alınır. Kahire Kütüphanesi'nde eser VII/553'de kayıtlıdır.\n"
    },
    "el-Fıkhu'l-ekber": {
        "first_paragraph": "\nel-Fıkhü'l-ekber (Arapça: الفقه الأكبر) İmamı Azam Ebu Hanife'nin en önemli eseridir.\n"
    },
    "El-Fıkhu'l-Ekber": {
        "first_paragraph": "el-Fıkhu'l-Ekber, Ebu Hanife'nin akaid konusundaki bir eseridir. Birçok defa Türkçeye çevrilmiştir.\n"
    },
    "El-Müfredât fî Garîbi'l-Kur'ân": {
        "first_paragraph": "El-Müfredat fî Gharib el-Kur’an (Arapça المفردات في غريب القرآن ‎), Kur'ânî terimlerin bir sözlüğüdür ve İslâm âlimi Râgıb el-İsfahânî tarafından yazılmıştır.[1]\n"
    },
    "Emirlik": {
        "first_paragraph": "Emirlik, İslam dünyasında genellikle hükümdarlar veya diğer yüksek makam sahipleri tarafından kullanılan emir ünvanına sahip bir yönetici tarafından yönetilen bir ülke veya bölgedir.[1] Günümüzde bağımsız devletler arasında Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Kuveyt monarşileri ile Afganistan'daki tanınmayan Taliban yönetimi emirlik ünvanına sahiptir. Ayrıca, Nijerya'da da görülebileceği gibi, dünya çapında önceden bağımsız olan çok sayıda emirlik artık daha büyük devletlerin bir parçasıdır.[2]\n"
    },
    "En-el Hak": {
        "first_paragraph": "Ene'l-Hakk (Arapça: أنا الحق ), Arapça \"Ben Hakk'ım\", \"Hak'tan gayrı değilim.\" demektir. Hakk gerçek ve doğru anlamlarına geldiği gibi aynı zamanda İslamda Allah'ın isimlerinden biridir ve bu söz kişinin Tanrı ile birleşip-bütünleştiği, Tanrı'nın kişide vücut bulduğu veya kişinin varlığının Tanrının varlığı içerisinde eriyip yok olduğu (Hulul) diğer bir ifade ile Tanrı'nın varlığının kişinin vücudunda yüz bulması anlamlarını da ifade etmektedir.[1] Bu düşünce Tevhid akidesine aykırı bulunarak ilk söyleyen kişi olan  Hallâc-ı Mansûr'un idam edilmesine neden olmuştur.\n"
    },
    "Enes bin Nadr": {
        "first_paragraph": "Enes bin Nadr (ﺍﻧﺲ ﺑﻦ ﻧﻀﺮ, tam ismi; Enes b. en-Nadr b. Damdam el-Ensârî el-Hazrecî) Medineli bir sahabedir. Benî Adî b. Neccâr kabilesinden olup Enes bin Mâlik’in amcasıdır.\n"
    },
    "Ensar": {
        "first_paragraph": "Ensar (Arapça: أنـــــصــــار), Arapçada \"yardım edenler, yardımcılar\" demektir. Sıfat olarak, \"herkesi seven, herkese yardım eden\" demektir.\n"
    },
    "Envârü'l-âşıkîn": {
        "first_paragraph": "Envâru'l-Âşıkīn (Âşıkların Nurları), Osmanlı döneminde mutasavvıflar arasında meşhur olan dînî  ve didaktik (öğretici) bir eserdir. Yazıcıoğlu Muhammed Bîcân’ın Meģarib’üz-Zamân adlı Arapça eserinin tercümesini kardeşi Yazıcıoğlu Ahmed Bîcân yapmıştır.\n"
    },
    "Er-Risale (Ebu Hanife)": {
        "first_paragraph": "er-Risale, imam Şafii'nin beş eserinden biridir. Adından da anlaşılabileceği gibi bir risale olan bu kısa eseri İmam Şafii Basralı alim Ebu Osman el-Betti'ye, kendisinin Mürcie mezhebinden olduğu yönündeki iddialara cevap olarak yollamıştır. Eserde Mürcie'den olduğu yönündeki iddiaları reddeder. Ebu Hanife'nin Mümin kavramı konusundaki görüşlerini daha iyi anlayabilmek için bu risale önem taşımaktadır.\n"
    },
    "Erdemliler Topluluğu": {
        "first_paragraph": "Erdemliler Topluluğu[3] veya Hilfü'l-Fudûl[1] (Arapça: حلف الفضول), 589 yılında[1] Araplar arasında süregelen (ve başta Ficâr savaşları sonrasında ortaya çıkan) anarşi ortamında güvenliğin sağlanması, zayıfların korunması, zulmün önlenmesi için toplumda sözü geçen ve iyi niyetli kişilerin önderliğinde kurulan ve İslam Peygamberi Muhammed'in de üye olduğu cemiyettir. Hicret'ten sonra İslam Devleti'nin tek siyasi partisi olup Emevî devrinin başlarında kapanmıştır.[1]\n"
    },
    "Ezarika": {
        "first_paragraph": " • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n • Malikî (Mâlik bin Enes)\n • Şafi (Şafii)\n • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Farkad Sabahi": {
        "first_paragraph": "Farkad Sabahi (650 - 729), Müslüman Ermeni vaiz ve Hasan-ı Basri'nin arkadaşı.[1] Tabiinden (Sahabe'den sonraki kuşak) ve önceden Hristiyan idi. Farkad Sabahi'nin tasavvufta önemli bir şahsiyet olan Maruf Kerhi'nin mürşidi olduğu belirtilmektedir.[1] Farkad Sabahi züht dolu hayatıyla ve Yahudi-Hristiyan kitapları hakkındaki bilgisiyle tanınmıştır.[2]\n"
    },
    "Fenafillah": {
        "first_paragraph": "Fenâfillah, tefâni sırrı da denilen, \"ölmeden önce ölmüş gibi olup\" yokluk sırrına ermek, Allah'ın varlığında yok olmak, erimek anlamına gelir. Tasavvuf inancına göre, evrende Allah'ın varlığından başka gerçek varlık yoktur. Varlıklar onu gösteren birer aynadan ibarettir.\n"
    },
    "Fer'î deliller": {
        "first_paragraph": "Fer'î deliller (furûʿ ed-Dîn) (Arapça: فروع الدين ‎), bir İslam hukuku terimi.\n"
    },
    "Finlandiya'da İslam": {
        "first_paragraph": "Finlandiya'da 1999 yılı resmî verilerine göre 20,000 Müslüman yaşamaktadır. Ülkenin yerli Müslümanlarını Baltik Tatarları oluşturmaktadır, etnik grup dağılımına göre Müslümanlar şu milletlerden oluşmaktadır;\n"
    },
    "Fitre": {
        "first_paragraph": "Türkçede fitre şeklinde söylenen fıtır sadakası, nisab miktarı malı olan müslümanların Bayram namazına kadar vermeleri vacib olan sadaka türüdür. Fitre kişi başına verilir. Ailedeki bütün bireylerin fitresini büyüklerden biri verir. Türkiye'de her yıl kişi başına verilecek olan miktarı Diyanet İşleri Başkanlığı belirler.\n"
    },
    "Gaza": {
        "first_paragraph": "Gaza, İslam dinini korumak veya yaymak amacıyla Müslüman olmayanlara karşı yapılan büyük müslüman devletlerin veya uç beyliklerinin  yaptığı kutsal savaşa verilen isimdir. Katılanlara gazi, savaşta ölenlere ise şehit denir. Bu savaşta ele geçirilen mallara ganimet denir.\n"
    },
    "Gazi (din)": {
        "first_paragraph": "Gazi (Arapça: غازى‎), İslamiyet'te gazaya veya gazveye katılan kişilere verilen unvan.[1] İslamiyet'e göre gazi için gazada elde edilen ganimet dini bir mükafattır. Ganimetin beşte dördünün bilfiil harbe girmiş olsun veya olmasın, muharebede hazır olan askerler arasında taksim edilmesi icap eder.\n"
    },
    "Gazve": {
        "first_paragraph": "Gazve (Arapça:غزوة), İslam peygamberi Muhammed'in İslam Ordusu'nun başında bizzat katıldığı askerî harekâtlardır. 27 tane gazve gerçekleştirilmiştir.[1]\n"
    },
    "Geyikli Baba": {
        "first_paragraph": "Geyikli Baba veya Babasultan, Osmanlı Sultanı Orhan Gazi döneminde Anadolu'da faaliyet göstermiş Vefâi tarikatına mensup Türkmen ereni.[1]\n"
    },
    "Habib-i Acemî": {
        "first_paragraph": "Habib-i Acemi (Arapça: حبيب العجمي‎, Farsça: حبیب عجمی‎) Habib Acemi ya da Habib Farsi, tam ismi Habib ibn Muhammed el-Acemi el-Basri, Müslüman mistik ve gelenkçi sufi veli olarak bilinir. İran'da doğan Habib-i Acemi, meslek olarak tefeciyidi. Basra'ya yerleşti, sonradan derviş oldu. Hasan-ı Basri'nin müridi olup kerametler göstermesiyle bilinmiştir.[1]\n"
    },
    "Hacı": {
        "first_paragraph": "Hacı, Hac yolculuğuna çıkan, hac ibadetini yerine getiren kişilere denir.[1] İslam dininde, Türk kültüründe hac görevini yerine getirmiş insanlar için onur edici bir unvan olarak kullanılır.[2]\n"
    },
    "Hadis hâfızı": {
        "first_paragraph": "Hadis hâfızı, \"Hadis nakil ve rivayetini meslek edinip çok miktarda hadisi ezbere bilen kimse\" demektir. Bu unvanı alan kişinin Hadis ilminde üst seviyede olduğunu gösterir.\n"
    },
    "Hal (din)": {
        "first_paragraph": "Hâl (Arapça manası \"durum\", çoğul ehval), özel maksatlı geçici bir bilinç durumu, çoğu zaman Sufi'nin Allah'a doğru yolculuğundaki mânevi uygulamaların mahsulü olarak anlaşılır.\n"
    },
    "Han Kitab": {
        "first_paragraph": "Han Kitab (Basitleştirilmiş Çince: 汉克塔布; Geleneksel Çince: 漢克塔布; pinyin: Hàn kètǎbù; Arapça: هان کتاب), Çinli Müslümanlar tarafından yazılan, İslâm ile Konfüçyüsçülüğü sentezleştiren bir dizi Çince İslamî metin. 18. yüzyılın başlarında, Çing Hanedanı sırasında yazıldı. \"Han\" Çincede \"Çinli\" anlamına gelir; \"kitab\" ise Arapça \"kitap\" kelimesinden kaynaklanır.[1] Liu Zhi [en] 18. yüzyılın başlarında Han Kitab'ı Nankin'de yazdı. Wu Zunqie, Zhang Zhong ve Wang Daiyu [en]'ya ait eserler de Han Kitab'a dahil edildi.[2]\n"
    },
    "Hanbelilik": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Hasan-ı Basri": {
        "first_paragraph": "Hasan-ı Basrî (Arapça: اَلْحَسَنْ بِنْ أَبِي الْحَسَنْ اَلْبَصْرِي‎ (el-Hasan ibn Ebi'l Hasan el-Basrî)‎, 642–728), Müslüman vaiz, ilahiyatçı ve İslâm âlimi.[1][2] Ümmü Seleme'nin evinde yetiştirilen Hasan-ı Basri, Bedir Savaşı'nda muharebe eden 70 sahabi dahil olmak üzere İslam Peygamberi Muhammed'in birçok sahabesi ile tanışmıştır. Cemel ve Sıffin savaşlarında Ali'nin taraftarlarından olduğu bilinmektedir.[3][4]\n"
    },
    "Hasan-Muaviye Anlaşması": {
        "first_paragraph": "661 yılında Ali'nin suikastinden sonra Hasan bin Ali halife oldu. Halife Ali ve Muaviye bin Ebu Süfyan arasında askeri bir çatışma vardı (Sıffin Savaşı) ve bir başka savaşın çıkmasını da engellemek için, Hasan, Muaviye ile antlaşma imzaladı. Buna göre;\n"
    },
    "Hatme": {
        "first_paragraph": "Hatme, İslam peygamberi Muhammed'e salavat getirilerek yapılan ve peygamber ruhunun ve Sadat-ı Kiramın ruhunun indiği ve tabi olunan mürşidin himmetiyle hatme yapanlarla iletişime geçtiklerine inanılan ibadet.\nBu ibadete hatmeye katilmayanlar konuk olamaz, kapali bir oda'da yapılır.\n"
    },
    "Hatmiyye": {
        "first_paragraph": "Hatmiyye Seyyid Muhammed Osman el-Mirghani el-Hatim tarafından kurulan bir sufi tarikatıdır. Hatmiyye, Sudan, Eritre ve Etiyopya'daki en büyük sufi tarikatıdır.[1] Mısır, Çad, Suudi Arabistan, Somali, Uganda, Yemen ve Hindistan'da da takipçileri vardır.\n"
    },
    "Hayrat (İslam)": {
        "first_paragraph": "Hayrat, İslam dini inancına göre insanların yapmış oldukları işler amel defterine yazılır.\n"
    },
    "Hazrec": {
        "first_paragraph": "Hazrec, İslâmiyet’ten önce Medine şehrinde yaşayan bir Arap kabilesinin ismi.[1]\n"
    },
    "Hazret": {
        "first_paragraph": "Hazret (Arapça: حضرة hadrat), Arapçadan geçmiş tazim edici tabir. Hadratın harfi harfine tercümesi \"huzur\"dur.\n"
    },
    "Hicri Yılbaşı": {
        "first_paragraph": "Hicri Yılbaşı veya 1 Muharrem (kameri) hicrî takvime göre Zilhicce ayının son gecesini Muharrem ayının birinci gününe bağlayan zaman dilimi. İslami takvime göre bir sonraki güne saat 00:00 da değil güneş batması ile (akşam ezanı) geçilir. Bu zaman dilimi ay takvimi esaslı olduğu için bir sonraki hicri yılbaşı 11 ya da 12 gün daha erken bir tarihe denk gelir. Muharrem ayı, Zilkade, Zilhicce ve Receb ile beraber Kur'an'da kıymet verilen dört haram aydan biridir. Bu aylarda barış içinde yaşanması, savaş yapılmaması ile ilgili İslam öncesi ve sonrası kurallar mevcuttur. Muharrem ayı, hicrî kamerî yılın birinci ayıdır. Şii Müslümanlar tarafından ise Muharrem ayının 10. günü Aşure Günü olarak kutlanır.\nHz.Ömer’in halifeliği devrinde 17 (Miladi 638) yılında Resûl-i Ekrem’in Mekke’den Medine’ye hicretinin resmî takvim başlangıcı olarak kabul edilmesiyle muharrem hicrî yılın ilk ayı olarak belirlenmiştir.[1]\n"
    },
    "Hidayet": {
        "first_paragraph": "Hidayet, İslam dini terimi. Hidayet, Bakara Suresinin 120’nci ayeti kerimesine ve Ali İmran Suresinin 73’üncü  ayeti kerimesine göre Allah'a ulaşmaktır.\n"
    },
    "Hudeybiye Antlaşması": {
        "first_paragraph": "\nBedir – \nBelka – \nBeni Kaynuka – \nUhud – \nBeni Nadir – \nHendek – \nBeni Kureyza – \nHudeybiye Barışı – \nHayber – \nMute – \nMekke – \nHuneyn – \nEvtâs – \nTaif – \nTebük\n\n"
    },
    "Hums (İslam)": {
        "first_paragraph": "Hums, kelime olarak Arapça Hamse (beş) kelimesinden türemekte ve beşte bir anlamını taşımaktadır.\n"
    },
    "Hutbe": {
        "first_paragraph": "Hutbe (Arapça: خطبة), İslam dininde cuma ve bayram namazlarında minberde imam tarafından okunan dua ve verilen öğüt. Hutbe insanları dine çağırır. Ayrıca İslam dininin Peygamberi Muhammed'in ölümünden önce 124.000 Müslüman'a irad ettiği dini metnin adı da Veda Hutbesi'dir.\n"
    },
    "Huzeyfe bin Mihsan el-Bariki": {
        "first_paragraph": "Huzeyfe bin Mihsan el-Bariki (Arapça : حذيفة بن محصن البارقي), İslam peygamberi Muhammed'in sahabelerinden. İslam tarihinde yeri önemlidir ve Ömer'in halifeliğinde ordu komutanlığı yapmıştır.\n"
    },
    "Hülle": {
        "first_paragraph": "Hülle, bir erkeğin, üç talakla boşadığı eşi ile tekrar evlenebilmesi için, o kadını rızasıyla başka bir erkekle nikahlayıp, bir geceliğine zifafa sokması demektir.\n"
    },
    "Hünkar mahfili": {
        "first_paragraph": "Hünkâr mahfili, padişahların cuma ve bayram namazlarını, ayrıca kandil gecelerinde yatsı namazlarını bulundukları şehrin selatin camilerinde kılmaları nedeniyle Osmanlı mimarisinde \"hünkâr nahfili\" ya da \"mahfil-i hümayun\" olarak adlandırılan, padişahların ibadeti için oluşturulmuş özel mekânlardır.\n"
    },
    "Hüzün Senesi": {
        "first_paragraph": "Hüzün Senesi, Hüzün Yılı ya da Senetü'l-Hüzn, Miladi takvimde yaklaşık 619 yılına denk gelen ve Hicrî takvimde yer alan bir yıldır.[1][2] İsminin nedeni, İslam peygamberi Muhammed'in, hem amcası Ebu Talib'i hem de ilk eşi Hatice'yi aynı yıl içerisinde art arda kaybetmesidir.[3]\n"
    },
    "İsviçre'de İslam": {
        "first_paragraph": "2001 nüfus sayımı sonuçlarına göre, İsviçre'de 310.807 Müslüman yaşamaktadır. Bu, İsviçre nüfusunun %4.26'sına karşılık gelmektedir.[1] İsviçreli Müslümanların yaşadığı başlıca kentler Basel-Stadt, Glarus, St. Gallen, Thurgau, Schaffhausen, Aargau, Solothurn ve Zürih'tir.\n"
    },
    "İbadilik": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "İbn Cüreyc": {
        "first_paragraph": "İbn Cüreyc (Arapça: ابن جريج‎) (699 - 28 Aralık 767), hadis kitabıyla tanınan İslam alimi. Tebeut Tabiin'den sayılır. Babası Cureyc adında Romalı bir Hristiyan idi. Arapça \"Cureyc\", Gregory veya Corc (George)'un harf çevirisidir.\n"
    },
    "İbn el-Ezrak": {
        "first_paragraph": "Ebu Abdullah bin el-Ezrak (1427-1491; Arapça: ابن الأزرق‎) bir Müslüman Fâkih. 1427'de Málaga, Endülüs'te doğdu.\n"
    },
    "İbn Şihab Zuhrî": {
        "first_paragraph": "İbn Şihab Zuhrî (Arapça: ابن شهاب الزهري‎) (tam ismi Muhammed ibn Muslim ibn Ubeydullah ibn Şihab el-Zuhri)[1] (ö. H 124/M 741-2), ilk Siyer toplayıcılar arasında merkezi bir figürdür. Sahabeleri görmüş Tabiindendir. Hadis üzerine en büyük Sünni otoritelerden sayılır. Önde gelen hadis tenkitcileri arasında İbn el-Medini, İbn Hibban, Abu Hatim, El-Dahabi ve İbn Hacar el-Askalani dahil, hepsi İbn Şihab Zuhri'nin tartışılmaz otoritesi hakkında mutabık kalmışlardır. Birçok Sahabeden hadis almıştır. Sahabe'den sonraki birinci ve ikinci kuşak çok sayıda alim ondan rivayet etmişlerdir. Emevi Halife Abdülmelik zamanında Medine'den Şam'a taşınmıştır.\n"
    },
    "İbrahim ibn Edhem": {
        "first_paragraph": "İbrahim bin Edhem (Arapça: إبراهيم بن أدهم) (718-782)[1], sufi muhaddis.\n"
    },
    "İfrad haccı": {
        "first_paragraph": "İfrad haccı, İslam dininde bir ibadet türüdür. Diğer iki hac türünden farklı olarak hac döneminde umre gerçekleştirilmeden yapılır ve ifrad haccı yapan kişinin kurban kesmesi gerekmez.[1]\n"
    },
    "İftar": {
        "first_paragraph": "İftar (Arapça: إفْطَار) Ramazan ayında Müslümanların oruçlu geçirdikleri günün sonunda akşam ezanı okunduktan sonra (güneşin batmasında) yenilen yemektir.\n"
    },
    "İftar çadırı": {
        "first_paragraph": "İftar çadırı, Müslümanları oruç tutarak geçirdikleri Ramazan ayında iftarlarını açmaları için kurulmuş büyük çadıra verilen ad. Şehirlerin belirli noktalarında belediyeler, dernek ve vakıflar ya da hayırseverler tarafından finanse edilir. İçinde bedava yemek dağıtımı yapılır.\n"
    },
    "İftitah tekbiri": {
        "first_paragraph": "İftitah Tekbiri, namaza giriş tekbirine iftitah veya tahrime tekbiri denir. Bu tekbirin \"Allahü Ekber\" diye alınması, tekbir alacak kişinin, dilsizlik gibi bir engeli yoksa, kendisi işitecek kadar sesli alması, farz ve vâcip olan namazlarda bu tekbiri ayakta alacak kadar gücü olanların iftitah tekbirini ayakta almaları farzdır. İmama rükû'da yetişen bir kişi, iftitah tekbirini ayakta alır ve sonra rükû'a gider. Eğer iftitah tekbirini rükû'a giderken alırsa, namaza girmemiş olur ve o namazın iâdesi gerekir. İftitah tekbirini alırken avuç içinin kıbleye dönük olması gerekir.[1]\n"
    },
    "İhlas (terim)": {
        "first_paragraph": "İhlas; samimi olmak, dine içtenlikle bağlanmak, dinin esaslarını sırf Allah rızası için uygulamak anlamına gelen bir dini terimdir. Riyanın aksi ve zıttıdır.\n"
    },
    "İki Mekteb-i Musibetin Şehadetnamesi": {
        "first_paragraph": "İki Mekteb-i Musibetin Şehadetnamesi; Said Nursi'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan kitaplarından biridir. “İki Musibet Okulunun Diploması” anlamına gelir. Kitapta Said Nursi'nin 1909 yılında Divan-ı Harb-i Örfî’de (Sıkıyönetim Mahkemesi) yaptığı savunmaları yer almaktadır.\n"
    },
    "İlhâd": {
        "first_paragraph": "İlhad, İslam dinine ve Kur'an'ın koyduğu kurallara karşı gelme. Özellikle kelâm kitaplarında İslam'ın ilk dönemlerinden beri, felsefi düşüncenin etkisiyle İslâm dinini ve peygamberlik kurumunu eleştirerek filozofları peygamberlerden üstün tutmak amacıyla kullanılır. Bu tutumda olan kişiye mülhit (mülhid), bu kişilerin oluşturduğu akıma \"melâhide\" denir. Batıniler de Büyük Selçuklu dönemi Sünni din alimleri tarafından melâhide olarak adlandırılmışlardır. İslam düşünce tarihinde Râzî, peygamberlik kavramını; Dehrilerin reisi İbn-i Râvendî ise Müslümanların Allah inancını eleştiren mülhidlerden ikisidir.\n"
    },
    "İmam": {
        "first_paragraph": "İmam (Arapça: الإمام), İslâm dinine ait bir terimdir. Genel anlamda önder, lider, devlet başkanı anlamlarına gelir. İslami bir terim olarak ise cemaate namaz kıldıran ve diğer dinî görevleri yerine getiren kişileri ifade eder. İmamlık görevini yerine getirmeye ise 'imamet' denmektedir.\n"
    },
    "İmamlar Dönemi": {
        "first_paragraph": "İslam'ın siyasi mezheplerinden olan Şia'da \"İmamlar Dönemi\" olarak nitelenen dönem İmam Ali ile başlayıp İmam Muhammed Mehdi ile son bulan, ama bir anlamda bitmemiş bir dönemdir. Çünkü Mehdi'nin öldüğüne inanılmaz, onun \"Gayp alemine\" gittiğine, bir gün yeryüzüne çıkacağına ve tüm kötülüklere son vereceğine inanılır. İmamlar Dönemi, Ali ile birlikte 12 İmam'dan oluşur.\n"
    },
    "İmkân Delili": {
        "first_paragraph": "İmkân Delili, Hadsiz imkânlar içinde en mükemmel imkânların tercih edilmesidir. Yaratıklardaki seçilen yaratılış tercihleri yaratıcı tarafından yaratıklara en uygun, faydalı ve muhtaç oldukları özelliklerin o varlığın imkânlarına sunulmasıdır.\n"
    },
    "İmsak": {
        "first_paragraph": "İmsak Ramazan ayında oruç tutacak Müslümanların sahur sonrasında sabah ezanı ile birlikte başlayan yeme ve içmeyi bırakma zamanıdır. Kelime manası, kendini tutmak, bir şeyden el çekmektir. Takvimlerde, imsak'ın günlere ve illere göre başlama saatleri belirtilir. Geleneksel anlayışta sabah namazı İmsak'tan 15-20 dakika sonradır.\n"
    },
    "İnşallah": {
        "first_paragraph": "İnşallah (Arapça: إِنْ شَاءَ ٱللَّٰهُ, ʾin šāʾa -llāh), bazen İnşaallah ya da İn şa Allah olarak söylenen, \"Allah dilerse\" veya \"Allah isterse\" anlamına gelen bir işin/davranışın öncesinde söylenen Arapça ifadedir.[1][2] Kelime Kur'an'da geçer[Kur'an 37:102] ve Kur'an tarafından gelecek hakkında konuşurken kullanılması şiddetle önerilmiştir.[Kur'an 18:23–24][3] Bunun dışında kimi zaman teklifleri kibarca reddetmek için de kullanılabilir.[4]\n"
    },
    "İrfâniye": {
        "first_paragraph": "İrfâniye, İslam'da Allah'ı  ilahi yaratıcı olarak tanımak ve bilmek demektir. Kavram İslami terminolojide mârifetullâh olarak da bilinirken İsevi terminolojideki karşılığı gnosistir.\n"
    },
    "İseviyye Tarikatı": {
        "first_paragraph": "İseviyye Tarikatı, Faslı Muhammed bin İsa (1465-1526) tarafından kurulan İslam tarikatı. İseviyye adı kurucusunun adından ileri gelmektedir.\n"
    },
    "İslam Eserleri Müzesi (Doha)": {
        "first_paragraph": "\nİslam Eserleri Müzesi (Arapça: متحف الفن الإسلامي في الدوحة) Katar'ın başkenti Doha'da bulunan ve mimar Ieoh Ming Pei tarafından tasarlanmış müze.\n"
    },
    "İslam miras hukuku": {
        "first_paragraph": "Klasik fıkıh kaynaklarında Feraiz ilmi olarak ele alınan konudur. İslam hukukunda miras paylaşımı Kur'anda belirtilmiştir:\n"
    },
    "İslam tarım devrimi": {
        "first_paragraph": "İslam tarımsal devrimi 8. yüzyıl'dan 13. yüzyıl-14. yüzyıl'a kadar İslam Altın Çağı olarak bilinen dönemde Arapların tarım ve ziraat alanında yaptıkları bir dizi değişikliktir. Eski dünyaya Arap tüccarların kurduğu küresel ekonomi sayesinde yeni tarım ürünleri ve yeni teknolojiler ulaşmış oldu. Afrika'dan sorgum, Çin'den narenciye, Hindistan'dan mango, pirinç ve özellikle pamuk, şeker kamışı gibi ürünler Hristiyan Avrupa'ya taşındı.\n"
    },
    "İslam'da cehennem": {
        "first_paragraph": "Cehennem, çoğu dinde olduğu gibi İslam dininde de, ahiretteki azap yeridir. İnsanlar dünyadaki hareketlerine ve inançlarına göre cennete veya cehenneme giderler. İslam inancına göre, kâfirler (inanç esaslarından bir veya daha fazlasına inkâr eden), müşrikler (İslam inancına göre Allah'ın birliğine karşı çıkanlar) ve münafıklar (İman ediyor gibi görünüp İslam inancına inanmayanlar) ölümden sonra, \"derece derece olan cehennemde\" sonsuza dek kalacak ve azap göreceklerdir. Belirtilen şudur ki, İslam inancına aykırı hareket etmiş Müslüman kimseler de günahları ölçüsünde cehennemde kalacak ve cezalandırılacaklardır. İslam dinindeki farklı itikat (inanç) mezheplerinin bu konuda farklı fikirleri ve çeşitli ayrışmaları olsa da, İslam'daki genel görüş budur.\n"
    },
    "İslam'da ilk vahiy": {
        "first_paragraph": "İslam'da ilk vahiy, İslam inancına göre Peygamber Muhammed'e Hira dağında Allah tarafından indirilmiş 19 ayetten oluşan ilk buyruktur.[1]\n"
    },
    "İslam'da resim": {
        "first_paragraph": "İslam dini, müminlere helal ve haram işleri bildirmiştir. Resim ve heykel meselesindeki İslam dini hükümleri Kur'an ve hadislere dayandırılır.\n"
    },
    "İslami sosyalizm": {
        "first_paragraph": "İslamî sosyalizm, İslam ilkelerinin sosyalizm ilkeleri ile uyumlu olduğunu öngören bir görüştür. Terim olarak ilk defa, Müslüman liderler tarafından sosyalizmin dine uyarlanmış hali olarak kullanıldı.\n"
    },
    "İslamofobi": {
        "first_paragraph": "İslamofobi, kelime anlamı olarak \"İslam korkusu\" demektir. İslam dinine ya da Müslümanlara karşı duyulan nefret, ayrımcılık, düşmanlık ve kin besleme anlamına gelir.[1][2][3][4]\n"
    },
    "İsrafil": {
        "first_paragraph": "İsrafil (Arapça: إسرافيل), İslam inançlarına göre dört büyük melekten birisidir. İsrâfil'in görevi kıyamet günü Sûr'a üflemektir.\n"
    },
    "İsrail'de İslam": {
        "first_paragraph": "İsrail'de İslam, Yahudiliğin ardından en yaygın dindir. Müslümanlar, İsrail nüfusunun %17'si[1], çoğunlukla İsrail'in Arap vatandaşlarından oluşan Müslümanlardan oluşur ve bunlar böylece İsrailli Yahudilerden sonra İsrail'deki en büyük ikinci dini grubu oluştururlar. Bunun yanında, Batı Şeria nüfusunun %75'i[2] ve Gazze Şeridi nüfusunun %99'unun[3] Müslümanlardan oluşması ile İslam, Filistinlilerin büyük çoğunun dinidir. İsrail'in başkenti Kudüs, Suudi Arabistan'da yer alan Mekke ve Medine'nin ardından Müslümanlar için üçüncü kutsal şehir olarak sayılır.[4] Müslümanlar, Kudüs'teki Tapınak Tepesi (Haram eş-Şerîf)'nin Muhammed'in cennete yükseldiği yerin olduğuna inanırlar. Kur'an'da Kudüs'ün ismi dolaylı olarak geçer.\n"
    },
    "Kadem-i Şerif": {
        "first_paragraph": "Kadem-i şerif, İslam Peygamberi Muhammed bin Abdullah'ın ayak izi. Dünyanın birkaç yerine dağılmıştır. İstanbul'da dört yerde sergilenmektedir.\n"
    },
    "Kamboçya'da İslam": {
        "first_paragraph": "İslam, Kamboçya'da yaşayan Çamların çoğu ve Malay azınlıkların takip ettiği dindir. Po Dharma'ya göre 1975'te Kamboçya'da yaşayan Müslümanların sayısı 150.000-200.000 dolaylarında idi. Ancak Kızıl Kmerler egemenliği altında yaşadıkları zulümler nedeniyle Müslümanların sayısı azalmış ve 1980'lerin sonlarına gelince eski güçlerini geri kazanamadılar. 2009'da Pew Research Center, Kamboçya nüfusunun %1,6'sı ya da 236.000 kişinin Müslüman olduğunu tahmin etti. Diğer ülkelerde yaşayan Müslüman Çamlar gibi, Kamboçya'da yaşayanlar Şafiî/Mâtûrîdî mezhebini takip eden Sünni Müslümanlardır. Po Dharma, Kamboçya'da yaşayan Müslüman Çamları bir gelenekçi dalı ve bir ortodoks dalına ayırt eder.\n"
    },
    "Karesi Türbesi": {
        "first_paragraph": "Karesi Türbesi, Balıkesir'de yer alan ve Karesi Beyliği'nin kurucusu olan Karesi Bey için inşa edilen bir türbedir. 1898 Balıkesir depreminde yıkılan türbe, dönemin belediye başkanı Hayrettin Bey tarafından yeniden yapılıp onarılmıştır. Türbede Karesi Bey ile beş oğlu yatmaktadır.\n"
    },
    "Kerahet vakti": {
        "first_paragraph": "Kerahat vakti, güneşin doğuş, batış ve tam tepede bulunduğu vakte denir.  İslam  dinine göre kerahat vakitlerinde  namaz  kılınması mekruh'tur.[1]\n"
    },
    "Kerbiyye": {
        "first_paragraph": " • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n • Malikî (Mâlik bin Enes)\n • Şafi (Şafii)\n • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Maruf Kerhi": {
        "first_paragraph": "Maruf Kerhi ya da Karkhi (Farsça: معروف کرخی‎) tam ismi Ebu Mahfuz Maruf ibn Firuz el-Karkhi, Tasavvuf'da çok önemli bir Sufi Veli. Hristiyan bir aileden gelen[1] Maruf Kerhi'nin Müslüman oluşu tasavvuf'ta en meşhur hikâyelerden biridir.\n"
    },
    "Kerramilik": {
        "first_paragraph": "  • Asarî (Eserler)\n   • Selefîyye (Hanbelîler)\n    • Şeyhû'l-İslâm İbn-i Teymiyye\n     • Ghulat Selefîyye\n      • Vahhâbîler\n      • Ehl-i Hadis\n  • Cebriyye\n   • Cebriye-i Hâlisa\n   • Cebriye-i Mutavassita\n  • Eş'ârîyye\n   • Bâkıllânîyye\n   • Gazzâlîyye\n   • Bâtınî-Eş'arilik\n    • Sünnilik Tarikat\n  • Mâtürîdîyye\n  • Kaderiyye\n   • Cuhenîyye (Irak Kolu)\n   • Dımeşkîyye (Şam Kolu)\n   • Mutezile\n    • Vâsılîyye\n    • Huzeylîyye\n    • Nazzâmîyye\n    • Hâitıîyye\n    • Bişrîyye\n    • Mâ’merîyye\n    • Muzdârîyye\n    • Sumâmîyye\n    • Hişâmîyye\n    • Câhizıyye\n    • Hayâtıyye\n    • Cûbbâîyye\n    • Befşem’îyye\n    • Ghulat Mutezile\n     • Hâbitîyye\n     • Hımârîyye\n    • Bâtınî-Mutezile\n     • Müteşeyyî’ Tarikat\n  • Mürcie\n   • Sünni Mürcie\n   • Bid'atçı Mürcie\n    • Kerrâm’îyye\n    • Neccâr’îyye\n  • Müşebbihe (Antropoteizm) \n   • Hulmân’îyye\n   • Mücessime (Hulûl)\n    • Ebû Müslim Horasânî\n     • Sinbâd’îyye\n      • El-Mukanna\n       Babekiyye\n    • Hattâbiyye\n     • Bezîgîyye\n     • Muammerîyye\n     • Umeyrîyye\n     • Mufaddalîyye\n     • Muhammise\n    • Cevâlikîyye\n    • Rum Abdalları\n  • Bâtınîyye (Meymûn el-Kaddâh)/Yedicilik\n   •  Karmatîyye (Hamdân Kârmat) (Yediciler)\n   • Türkistan Aleviliği (Nâsır Hüsrev)\n   • Tasavvufî-Bâtınîlik (Meymûn el-Kaddâh) \n    • Anadolu Alevîliği\n     • Alevî Tarikat\n   • İbâhîler \n    • Arap Aleviliği (Nusayrîler)\n    • Dürzîlik (Hâkim bi-EmrʿAllâh)\n    • Haşhaşiler (Hasan Sabbah)\n    • Babailik (Baba İlyâs Horasanî)\n     • Kızılbaş \n    • Hurûfîlik (Fadl’Allah Yezdânî)\n     • Bektâşîlik (Balım Sultan)\n"
    },
    "Kevser": {
        "first_paragraph": "Kevser (Arapça: حوض الكوثر, Latinizasyon: Ḥawḍ al-Kawthar)[1] ya da Havz-ı Kevser, İslam mitolojisine göre, cennette var olduğuna inanılan kutsal nehir.[2] Kur'an'da havz kelimesi geçmemekte kevser ise aynı adla anılan sûrede (el-Kevser 108/1) bir defa zikredilmektedir. Kare şeklinde olduğu belirtilen havz-ı kevserin kenar uzunluğu hakkında farklı farklı rivayetler vardır.\n"
    },
    "Kırtas Vak‘ası": {
        "first_paragraph": "Kırtas Vak‘ası, Kalem kağıt hadisi (Arapça: حدیث الدواة) veya Perşembe günkü felaket (Arapça: رزية يوم الخميس) Muhammed'in ömrünün son günlerinde bir şeyler yazdırmasını istediği bir olayı ifade eder. Tarihi kayıtlarda tevatür haddinde yer alan bu hadis, Şii ve Sünni kaynaklarda nakletmiştir.\n"
    },
    "Kıtmir": {
        "first_paragraph": "Kıtmir, katmir, ketmir; yedi uyurlar olarak da bilinen Eshab-ı Kehf'in köpeğinin ismidir. Bu köpeğe Al-Rakim, kratim[1] isimleri de verilir. Aynı zamanda Hurmanın çekirdeğinin ortasındaki küçük zara da kıtmir denmektedir. Cennet'e gideceğine inanılan hayvanlardan biridir.\n"
    },
    "Kıyas": {
        "first_paragraph": "Kıyas (Arap: قياس), analoji, bir İslâm hukuku terimi, fıkhın dördüncü kaynağı.\n"
    },
    "Kitâb el-Mecmû": {
        "first_paragraph": "Kitâb el-Mecmû, Nusayrî inancının temelini teşkil eden gizli bir kutsal kitap olduğu iddia edilen metin.[1] Nusayrîlerin çoğunluğu ise bu görüşü reddeder[2] ve kitabın Hristiyan misyonerler tarafından uydurulduğunu iddia ederler.[3]\n"
    },
    "Kuba Mescidi": {
        "first_paragraph": "Kuba Mescidi veya Mescid-i Kubâ, (Arapça: مسجد قباء: Mescid El Kuba) İslam Peygamberi Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicret ederken konakladığı Kubâ'da inşa ettirdiği, inşaatında kendisinin de bizzat çalıştığı İslam'da inşa edilen ilk mescit.\n"
    },
    "Kur'an kursu": {
        "first_paragraph": "Kur’an kursları, katılımcılara Kur’an’ı yüzünden okumayı öğretmek, İslam dini ibadetleri için gerekli sûre, ayet ve duaları ezberletmek, hafızlık yaptırmak, İslam dininin ibadet ve ahlâk esaslarını öğretmek amacıyla düzenlenen yaygın din eğitimi kurslarıdır.[1]\n"
    },
    "Kureyş": {
        "first_paragraph": "Kureyş (Arapça: قريش), rivayet kültüründe İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Arap kabilesidir.\n"
    },
    "Kutsal Emanetler": {
        "first_paragraph": "Kutsal Emanetler (Emanat-i Mübareke), Muhammed'e, sahabelerine ve İslam'daki bazı peygamberlere ait olduğuna inanılıp İslam'da kutsal sayılan eşyalardır. Yavuz Sultan Selim'in 1517'de Mısır'ı fethinden sonra İstanbul'a getirilmiş, bir bölümü de İslam ülkelerinden derlenmiştir. Kutsal emanetler Topkapı Sarayı içerisinde bulunan Has Oda'nın Mukaddes Emanetler Dairesi'nde korunmakta ve sergilenmektedir.[1][2]\n"
    },
    "Kütüb-i Erbaa": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Laos'ta İslam": {
        "first_paragraph": "Laos'da İslam, bir azınlık dinidir. Çoğunluğunu Budistlerin oluşturduğu Laos'ta Müslümanlar çok küçük bir azınlıktır ve nüfusun %0.01'ini oluştururlar. İki caminin mevcut olduğu Vientiane, ülkede en fazla Müslüman oranına sahip yerdir.[1]\n"
    },
    "Lifafe": {
        "first_paragraph": "Lifâfe, İslam dininde bir terim. İslam'da ölen kişinin bedeninin sarılıp gömülmesi gereken bez parçasının (kefenin) bir parçası.\n"
    },
    "Lût Kavmi": {
        "first_paragraph": "Lût Kavmi (Arapça: لوط), İslam inancına göre MÖ 1900 yıllarına kadar varlığını sürdürmüş topluluk. Bu kavim bir doğal afet sonucu yok olmuştur.\n"
    },
    "Mağribî": {
        "first_paragraph": "Mağribî, (Arapça: مغربي, mağribī) Arap alfabesi yazımı için Küfi yazı türünden etkilenmiş, Mağrib (Kuzey Afrika)'de geliştirilmiş ve daha sonra İspanya'da özellikle Endülüs'de ve günümüzde Fas ve Cezayir'de kullanılan yazıya verilen addır.\n"
    },
    "Mahdum-ı Azam": {
        "first_paragraph": "Mahdum-ı Azam, (Arapça: مَكهدوم اِ اَزَم; Makhdūm-i`Azam) özellikle Kaşgar'da Ahmet Kazani, (Arapça: مَكهدُمِ اَزَم ال خَسَنِ ال ضَهبِدِ ; Makhdum-i A'zam al-Kasani al-Dahbidi veya Makhdūm-i-Azam)'ye ve onun torun ile taraftarlarınada Makhdūmzāda ismi verilir. 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar ve Kaşgar ile Yarkent 17. yüzyılın sonundan 18. yüzyılın ilk yarısına kadar büyük ölçüde bağımsız olarak bir tür İslami Teokrasi (Yunanca: θεοκρατία, θεός'dan, theós - Tanrı ve κρατεiν, Krat(e)ía- Hakim olmak) hakimiyeti sürdürmüşlerdir. Her ne kadar farklı algılanış biçimleri ve yorumları mevcut olsa da, teokrasi en yalın anlamda \"devlet işlerinden bir tür ruhban sınıfının sorumlu olduğu ve devlet işlerinin dini temellere dayandırılmaya çalışıldığı sistem\" olarak tanımlanabilir. Memleketleri Çin'lilerin eline geçtikten sonra, onlar Çinliler tarafından sürgüne gönderilmiş, buna rağmen oradan tekrar Çinlilere karşı isyanlar çıkarmışlardır. Ardıl ve taraftarlarına daha çok Nakşibendi bağlantılı ad verilir.\n"
    },
    "Mahrem": {
        "first_paragraph": "Mahrem, İslâm'da evlenilmesi haram olan (nikâh düşmeyen) kişi.[1][2] Mahrem sözcüğü Arapça haram (yasaklanmış) kökünden gelir.[1] Mahrem olmayan kimselere (evlenilebilen kimselere) nâmahrem denir.[3] Nâmahrem sözcüğü Türkçede yabancı, el anlamında da kullanılır.[3]\n"
    },
    "Mâlikîlik": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Malta'da İslam": {
        "first_paragraph": "Malta'da İslam, ilk olarak Müslümanlar 870'te Sicilya'yı Bizans İmparatorluğu'ndan aldığında inanılmaya başlayan bir din olmuştur.[1] Malta Normaların adayı almasıyla 1091'de Hristiyan hakimiyetini geri döndü ve Müslümanlık 13. yüzyıla kadar serbest kaldı; ama bu tarihte yasaklandı.[2]\n"
    },
    "Masiva": {
        "first_paragraph": "Masiva, dünya, kainat, tasavvufta alem demektir. 5 çeşit alem kabul edilmektedir: lahut alemi, ceberut alemi, melekut alemi, anasır alemi, insanı kamil alemi. İnsan, masivanın zübdesidir. Genel olarak zahir alemi görünen alemdir ve maddedir, batın alemi ise soyuttur, ruhlar alemidir. \n"
    },
    "Maşallah": {
        "first_paragraph": "Maşallah; beğenilen veya takdir edilen bir şey görüldüğünde, \"Allah nazardan saklasın\" anlamında kullanılan bir söz.[1] Kem gözlerden koruduğuna inanılarak, yazı şeklinde, canlı veya cansız varlıkların üzerinde de taşınır. Müslüman toplumların yanı sıra, geçmişte Osmanlı hakimiyetinde bulunan Balkanlarda ve Kıbrıs'taki gayrimüslim toplumlarda da kullanılır.\n"
    },
    "Mekruh": {
        "first_paragraph": "Mekruh (Arapça: مكروه), İslam fıkıhında haram gibi kesin ve bağlayıcı olmamakla birlikte- yapılmaması istenen şeydir.[1] Efâl-i mükellefindendir. Sözcük anlamı olarak \"hoş görülmeyen, beğenilmeyen şey\" manasına gelir.\n"
    },
    "Mesâlih-i mürsele": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Mescid-i Arîş": {
        "first_paragraph": "Mescid-i Arîş, Bedir Gazvesi'nin meydana geldiği yerde yapılmıştır. İslam peygamberi Muhammed'in savaşı idare etmesi için kurulan gölgeliğin bulunduğu Bedir'e hâkim bir tepede inşa edilen mescidin aşağı tarafında, Muhammed ve ordusunun yakınında karargâh kurduğu kuyular yer almaktadır. İlk defa kimin tarafından ve ne zaman yapıldığı bilinmeyen bu mescidin giriş kapısının sağında yer alan ve günümüzde de korunan kitâbeden Osmanlı döneminde yenilendiği anlaşılmaktadır. Bugün burada modern tarzda inşa edilen ancak geçmişten de bazı izler taşıyan güzel bir mescit yer almaktadır.[1]\n"
    },
    "Mescid-i B'iri Ravhâ": {
        "first_paragraph": "Mescid-i B'iri Ravhâ, Ravhâ kasabasında bir kuyu yanında, İslam Peygamberi Muhammed ve Ashabın Bedir'e giderken duraklayıp namaz kıldıkları mekânda inşa edilen mescit. Medine'den 80 kilometre uzaklıktadır.[1]\n"
    },
    "Mescid-i Cuma": {
        "first_paragraph": "Mescid-i Cuma, bir cami. İslam peygamberi Muhammed'in Medine'ye gelirken durduğu Rânûnâ denilen yerde, öğle namazı vakti gelmişti. Burada yanında bulunanlarla birlikte Cuma namazı kıldı ve hutbe okudu. Muhammed'in ilk defa kıldığı Cuma namazı budur. İlk okuduğu hutbe de burada okuduğu hutbedir. Şimdi bu yerde \"Mescid-i Cuma\" adıyla büyük bir cami bulunmaktadır.\n"
    },
    "Mescid-i Haram": {
        "first_paragraph": "Mescid-i Haram (Arapça: ُاَلْمَسْجِد اَلْحَرَام), Mekke'de Kâbe’nin de içinde bulunduğu alanı çevreleyen büyük mescittir. Hürmetli Mescid anlamına gelen bu ifade Kur'an'da 16 ayette yer almaktadır.[1]\n"
    },
    "Aha Han": {
        "first_paragraph": "Aha Han - Türk ve Altay mitolojisinde Hayvan Tanrısı. Ahağa Han da denilir. Hayvanları Korur. Hayvanların ağası, onların efendisi olarak görülür. Ülgen tarafından yabani hayvanların ve onların yavrularının sorumluluğu kendisine verilmiştir.[1] Türk kültüründe insanların diğer canlılarla, hayvanlarla, bitkilerle ve hatta cansız varlıklarla kardeş olarak görülmesinin en güzel dışavurumlarından birisidir. Yakutlardaki Aha adlı ırmak tanrıçası ve Anadoludaki Aka adı verilen Ana Tanrıça[2] ile de ilgilidir.\n"
    },
    "Ahalya": {
        "first_paragraph": "Ahalya ya da  Ahilya, Hint mitolojisinde bir kişidir. Gautama Maharishi'nin eşi olan Ahalya'nın Indra (tanrılar kralı) tarafından baştan çıkarıldığı, bu ihanetinden ötürü kocası tarafından lanetlendiği, daha sonra Rama tarafından özgürlüğüne kavuşturulduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Aikanaka (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Hawaii mitolojisinde Aikanaka (\"yamyam\"), Ai Kanaka ya da Aikane (d. 746) antik Hawaii asilzadesidir.[1]\n"
    },
    "Amata": {
        "first_paragraph": "Amata (Palanto olarak da bilinir), Roma mitolojisinde Kral Latinus'un karısı.Latinus ve Amata'nın Lavinia adında bir kızları varken hiç erkek çocukları yoktu.\n"
    },
    "Amfiktion": {
        "first_paragraph": "Amphictyon (Fonetik: İngilizce telaffuz: [æmˈfɪkti.ɒn]; Grekçe: Ἀμφικτυών), Yunan mitolojisinde,  Deukalion ve Pyrrha'nın ikinci oğlu.[1] Aynı zamanda Deucalion ve Pyrrha'nın oğlu olan Hellen'in oğlu olduğu da söylenir.[2] Amphictyon Thermopylae'nin kralıydı ve Atinalı Cranaus'un kızıyla evliydi.[3] Bazı söylentilere göre karısının ismi Atthis olmasına rağmen bu söylentiler Atthis'in bekar bir bakire olarak öldüğü söylentisiyle çakışır.[4] Amphictyon Cranaus'u tahtan indirdi ve kendini Atina'nın kralı ilan etti.[3][5]\n"
    },
    "Animizm": {
        "first_paragraph": "Animizm ya da Canlandırmacılık (Latince: Anima, ruh, hayvan hayatının ilkesinden, Fransızca: Animisme), 1. Doğanın bir bütün olarak ve her varlığın teker teker maddi varlığının ötesinde bir de ruha sahip olduğunu kabul eden görüş. 2. Doğal olaylar, hayvanlar ya da doğada var olan başka nesnelere bir ruh izafe ederek bunlara tapınma temeline dayanan din anlayışı.\n"
    },
    "Anjea": {
        "first_paragraph": "Anjea, Avustralya Aborjin mitolojisindeki bolluk tanrıçası diye bilinmektedir. Aynı zamanda yine aynı mitolojide, evdeki huzur, bereket ve bolluk tanrıçası anlamına da gelmektedir.\n"
    },
    "Antiphates": {
        "first_paragraph": "Antiphates Laistrygonlar'ın kralı.Evlenmiştir ve bir kız çocuğu olmuştur.Odisseas tarafından bir keşif kolu gönderildiğinde birliğin çoğu adamını ele geçirmeyi garanti etmek için oracıkta bir adamı yedi ve bağrışmalar yükseldi.\n"
    },
    "Antiphatês": {
        "first_paragraph": "Antiphatês Iphianeira ve Melampus'un oğlu.Hippocoon'nun kızı Zeuxippe ile evlenmiştir.Oecles ve Amphalces adında çocukları olmuştur.[1][2]\n"
    },
    "Apotamkin": {
        "first_paragraph": "Apotamkin, Kızılderili mitolojisinde bir yaratık. Çocukları korkutmak ve rehbersiz tek başlarına bazı alanlara gitmelerini önlemek için uydurulmuştur. Popüler kültürde 2008 yılında Alacakaranlık filminde değinilmiştir. Mısır ve Peru'da birçok yerde insan avlamış ve tanınmıştır. Bu sebeple gündüzleri dışarı çıkamaz. Kıllı, uzun boylu, soğuk ve güçlüdür. Sizi yok etmesi yaklaşık 30 saniye alacaktır. En çok çocuk kanı severler. İçlerden çok azı sadece hayvan kanıyla tatmin olabilir.\n"
    },
    "Ardini": {
        "first_paragraph": "Ardini, Hititlerin güneş tanrısı. 7 yıl kuraklıktan sonra, Hitit tanrılar konseyi, görevini yerine getiremediği için onu doğuya sürmüştür. Bu sürgüne dayanamayan Ardini, Ardahan'daki Çıldır Gölü'nün doğusundaki alana yerleşmiştir. Kendini insanlara yardıma adamış ve 100 yılı aşkın yardım yapmıştır. Burada hayatını devam ettiren Ardini'nin, üzüntüsünden insanlara ve diğer tanrılara görünmemek için gölün dibinde yaşadığı söylenir. Yedi yılda bir yüzeye çıkar ve yedi soru sorar. Yedi Olmaz Efsanesi de denen bu efsanenin çıkışı Ardini'ye dayanır. Ardini Ardahan isminin kökeni olarak da gösterilir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Arkesilaos (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Arcesilaus Troya Savaşı liderlerinden biridir ve savaşta 10 gemiye komuta etmiştir.\n"
    },
    "Asag": {
        "first_paragraph": "Sümer mitolojisine ait Lugal-e şiirinde Asag ya da Azag, canavarımsı bir demondur. O kadar berbattır ki varlığı tek başına balıkların nehirde canlı kaynamasına sebep olur. Girdiği bir savaşta bir taş ordusu kendisine eşlik etmiştir. Cesur Akad ilahı Ninurta tarafından alt edilmiştir. Ninurta, kendisiyle olan savaşında afsunlu konuşan gürzü Şarur'u kullanmıştır.\n"
    },
    "Asaruludu": {
        "first_paragraph": "Sümer ve Akad mitolojisinde Asaruludu, Anunnaku'dan biridir. Adı ayrıca Asarludu, Asarluhi ve Namshub olarak yazılmıştır. Adının etimolojisi ve anlamı belirsizdir.\n"
    },
    "Asklepios'un Asası": {
        "first_paragraph": "Asklepios'un Asası (Asklepian olarak da bilinen), Yunan Mitolojisinde  şifa ve tıpla ilişkili bir tanrı olan Asklepios tarafından kullanılan yılanla dolanmış bir çubuktur. Sembolün Yunan kökeni ve etkileri hakkında çeşitli teoriler mevcuttur. Modern zamanlarda, acil sağlık hizmetleri için çokça kullanılan bir sembol olmakla birlikte benzerlikler nedeniyle yanlışlıkla Caduceus (ticaretin sembolü) ile karıştırılır.[1]\n"
    },
    "Asmodeus": {
        "first_paragraph": "Asmodeus veya Sahr,[1] efsaneye göre bir İfrit[1] ve Lilith'in Adem ve düşmüş melek Samael'den sonraki kocasıdır. \n"
    },
    "Astarte": {
        "first_paragraph": "Astarte, batı samilerde yer alan bereket ve verimlilik tanrıçası. Astarte'nin köken ve fonksiyon olarak İştar'dan geldiği düşünülmektedir. Babil mitolojisinde Salambo olarak anılır.\n"
    },
    "Asteria": {
        "first_paragraph": "Asteria (yıldızlar, yıldızla ilgili, yıldızdan  gelen, yıldızlı) Yunan mitolojisinde Titan Koios ile Titanis Phoebe'nin kızı ve bununla birlikte Apollon ve Artemis'in annesi olan Leto'nun kardeşidir. Titan Perses'ten tanrıça Hekate'yi doğurmuştur.\n"
    },
    "Aşapatman": {
        "first_paragraph": "Aşapatman (Çuvaşça: Аш апат ман, Rusça:  Ашапатман); Çuvaş ve Türk mitolojisinde tıp tanrıçası.\n"
    },
    "Ateş püsküren canavar": {
        "first_paragraph": "Mitoloji ya da fantastik edebiyatta ateş soluyan (ya da püsküren) canavar, ağzından ateş çıkarma yeteneğine sahip bir canavardır. \"Ateş püskürten bir canavar\" kavramı, tarih boyunca çeşitli mitolojik gelenekler tarafından ortak kullanılmış ve ayrıca fantastik edebiyatta geçen canavarların ortak bir özelliği olmuştur. Özellikle ateş püskürtme özelliği verilen ejderhalar ile başka tür canlılar bu canavarlar arasında yer almıştır. Ateş püskürtme gücünün kökenleri sihirden organik bir alev makinesine benzer biyolojik bir açıklamaya kadar değişmektedir.\n"
    },
    "Aton": {
        "first_paragraph": "Aten veya Aton veya Zentuk IV. Amenhotep veya sonradan aldığı adla Akhenaton (Aton'un hizmetkarı) tarafından ortaya çıkarılan bir Mısır tanrısıdır. Tıpkı günümüzde büyük kitlelere ulaşmış olan İbrahimi dinlerde olduğu gibi tek tanrı olarak kabul edilmiştir. Bu tanrının somut bir betimlemesi yoktu. Duvarlarla çevrili, üstü açık bir tapınakta tapınılırdı. Aton her ışının ucunda bir el olan bir Güneş olarak çizilirdi.\n"
    },
    "Atra-Hasis": {
        "first_paragraph": "Atra-Hasis, kil tabletlere çeşitli versiyonlarda kayda geçirilmiş MÖ 18. yüzyıla ait[1] Akadca yazılmış destansı bir şiirdir. Şiirin adı, şiirin protagonisti olan Atrahasis'ten gelir ve Atrahasis'in anlamı \"yüce bilge\"dir. Atra-Hasis tabletleri, hem bir yaratılış mitini hem de günümüze ulaşan üç Babil su baskını hikayesinden biri olan tufanı ele alır. \"Atra-Hasis\" adı, Sümer kral listesinin birinde tufandan önceki zamanlarda Şuruppak'ın kralı olarak yer alır.\n"
    },
    "Avrupa ejderhası": {
        "first_paragraph": "Avrupa ejderhası, Avrupa'nın örtüşen kültürleri arasında folklor ve mitolojide geçen efsanevi yaratıklardır.[1]\n"
    },
    "Ba-Pef": {
        "first_paragraph": "Ba-Pef, Mısır'da küçük bir yeraltı tanrısı. Adı kelimenin tam anlamıyla Ba, o ruh anlamına gelir. Ba-pef belirsiz bir kötü niyetli tanrı olarak  bilinirdi. Mısır metinlerine göre bir şekilde bir ağrı veya Firavunu etkileyen ruhsal ızdırapla ilişkilidir.\n"
    },
    "Bai Ze": {
        "first_paragraph": "Bai Ze (Çince: 白澤; pinyin: Baízé; Wade–Giles: Pai-tse; \"beyaz bataklık) veya hakutaku (Japonca: 白澤), Çin ve Japon mitolojilerinde bulunan bir efsanevi yaratık.\n"
    },
    "Balıkçı Dumuzid": {
        "first_paragraph": "Dumuzid, lakabı \"Balıkçı\" (çivi yazısı: 𒌉𒍣𒋗𒄩; Sümerce: Dumuzid šukud),[1] Sümer kralları listesine göre Uruk'un 1. Hanedanı'nın 4. kralıdır ve Gılgamış'ın selefidir. Esasen Sümer, Kuara'dandır. Ayrıca kral listesine göre Kiş'in yöneticisi Enmebaragesi'yi tek başına ele geçirmiş ve Uruk’ta 100 yıldır hükmettiğini iddia etmiştir.\n"
    },
    "Balmung": {
        "first_paragraph": "Balmung, Efsanevi Demirci Völung tarafından yapılan, Odin'in babası Volsung'lu Sigmund'a verdiği, ikiye bölünen kılıcının (Gram) Siegfried tarafından birleştirilmesiyle oluşan sihirli kılıç. Alman halk efsanesi Nibelungen de geniş yer tutmaktadır. Siegfried'ın Hagen tarafından öldürülmesinden sonra kılıç Hagen'e geçmiştir. Onun da Atilla'nın sarayında öldürülmesinden sonra kılıç Hun imparatoru Atilla'ya geçmiştir. Atilla'nın ölümünden sonra lahtine konduğu konusunda öngörüler vardır.\n"
    },
    "Beelzebub": {
        "first_paragraph": "Beelzebub veya Baalzevul, (İbranice: בַּעַל זְבוּ, Baʿal Zəvûv), eskiden Antik Filistinliler tarafından Ekron şehrinde tapınılmış, daha sonraları ise bazı İbrahimî dinlerde önemli bir iblisi figür olarak tasvir edilmiş bir tanrıdır.[1] Beelzebub özellikle Antik Kenan'da tapınılmış Kuzeybatı Sami tanrısı Baal ile ilişkilendirilmiştir.\n"
    },
    "Behram": {
        "first_paragraph": "Behram (veya Bahram), Pers mitolojisinde gezegenlerin ve zaferin tanrısıdır. Bazen Pers mitolojisinin zafer tanrısı olan Verethragna ile özdeşleştirilir.\n"
    },
    "Bia (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Bia, titan (dev) Pallas ile Stiks'in kızıdır. Şiddetin, gücün tecessüsüdür (cismanileşmesi). Zelus (\"Şevk\"), Nike (\"Zafer\") ve Kratos'un (\"Dayanıklılık\") kardeşidir.\n"
    },
    "Bilskirnir": {
        "first_paragraph": "Bilskirnir, İskandinav mitolojisinde savaş tanrısı olan Thorun yaşadığı saray olarak bilinir.\n"
    },
    "Birtum": {
        "first_paragraph": "Birdu ya da Bubu'tu; Asurlular, Babilliler ve Akkadlar tarafından tapılan yeraltı dünyasının bir tanrısıdır. Manungal'in eşidir ve Nergal ile bağdaştırılmaktadır. Birdu hakkında fazla bilgi yoktur, bunun nedeni de onunla ilgili çoğu metnin zarar görmesi veya eksik olmasıdır.\n"
    },
    "Boreas": {
        "first_paragraph": "Boreas, Yunan mitolojisi'nde kuzeydoğudan esen Poyraz'ın kişileştirilmiş adı. Şafak tanrıçası Eos ve Astraios'un çocuğudur. Trakya'da oturduğu varsayılan Boreas, Notus, Zephyrus, Eurus, Eosphoros ve Esperus'un kardeşidir. Soğuk esen Poyraz, tüm Kuzey Ege başta olmak üzere özellikle Çanakkale ve İstanbul Boğazlarında en fazla etkili olan rüzgâr olduğu için mitolojide en önemli rüzgâr tanrısıdır.\n"
    },
    "Brigid": {
        "first_paragraph": "Brigid, Kelt doğa tanrıçalarındandır. İrlanda'da ana tanrıçalardan biri olarak görülür. Dagda'nın kızıdır. Galya'da ismi Brigantia'dır. Hristiyanlıktan sonra da saygı görmüş ve azize olarak kabul edilmiştir.\n"
    },
    "Chromia": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Chromia (Fonetik: İngilizce telaffuz: [ˈkroʊmiə]; Grekçe: Grekçe: Χρωμία) Itonus (Ἴτωνος)'un kızı.Aynı zamanda, bazı yerlerde, Endymion'dan olma Aetolus, Paeon, Epeius ve Eurycyda'nın annesi olarak da belirtilir.\n"
    },
    "Codex Regius": {
        "first_paragraph": "Codex Regius, Kraliyet Elyazması anlamına gelir ve Şiirsel Edda koleksiyonunun en önemli kısmıdır. Pek çok şiir için tek kaynak olması bakımından son derece önemli olan bu yazmalar, 13. yüzyılın ikinci yarısında, 1270li yıllarda buzağı derisinden yapılma parşömenlere yazılmıştır. 53 sayfadan günümüze ulaşan 45 sayfa bulunmaktadır. 1662'de dönemin Skálholt şehrinin psikoposu Brynjólfur Sveinsson'un onu III. Frederik'e armağan olarak vermesinden, Danimarka ve İzlanda hükûmetleri arasında 1971 yılında varılan bir anlaşma gereği İzlanda'ya geri getirilene kadar, Kopenhag'daki Kraliyet Kütüphanesi'nde kalmıştır.\n"
    },
    "Crom Dubh": {
        "first_paragraph": "Crom Dubh, Magh Slécht'in 12. yüzyıldaki Dindsenchas adlı eserinde adı geçen tanrı Crom Cruach'a dayanan mitolojik ve folklorik bir İrlanda figürüdür.[1]\n"
    },
    "Devlerin Kitabı": {
        "first_paragraph": "Devlerin Kitabı, Tanah'taki bir anlatıyı genişleten bir kurgu Yahudi kitabıdır. Kumran'da keşfedilmesiyle kitabın tarihi, MÖ 2. yüzyıl öncesine kadar gitmektedir. Devler Kitabı, öncelikle Maniheizm edebiyatında alınmış ve Turfan'da bilinen bir sel öncesi (tufan öncesi) anlatıdır. Ancak kitabın bilinen en eski adetleri, Ölü Deniz Yazmaları'ndaki Devlerin Kitabı'nın Aramice kopyalarından kaynaklanmaktadır. Bu kitap, tufanda bu Nefilim'in geçmişini ve kaderini anlatıyor.\n"
    },
    "Drop bear": {
        "first_paragraph": "Drop bear, Aborjin mitolojisinde, muhtemelen gece görülen koalalardan korkan yerli halkın ortaya attığı kötü yaratıktır. Genel olarak büyük, kötü, koala görünümlü, ağaçlarda yaşayan ve avlarına yukarıdan saldıran bir yaratık olduğu anlatılmaktadır.\n"
    },
    "Drvaspa": {
        "first_paragraph": "Drvaspa, Pers mitolojisi'nde Drvaspa (druuāspā, drvāspā, drwāspā) Avesta dilinde anlaşılmaz anlamına gelen bir Pers tanrıçasının adıdır.\n"
    },
    "Duat": {
        "first_paragraph": "Duat, Mısır mitolojisinde yer altı dünyasıdır. Tuat, Akert veya Amenthes olarak da anılır. İnanca göre gece boyunca Güneş battığı batıdan doğuya doğru Duat'ta yolculuk eder. Ayrıca Duat ölü ruhların Osiris tarafından yargılandığı yerdir. Bu yargılama Hakikat'i temsil eden bir tüy yardımıyla yapılır. Günahları nedeniyle ağır gelen ruhlar Ammit tarafından yenir.\n"
    },
    "Dünya ağacı": {
        "first_paragraph": "Dünya ağacı, birçok din ve mitolojide, yeryüzündeki hayatı sembolize eden dalları ve kôkleri farklı diyarları birleştiren hayal bile edilemeyecek büyüklükteki mitolojik ağacın adı olup, Bilgi ağacı ve Yaşam ağacı adlarıyla da anılmaktadır [1]. özellikle İskandinavya, Orta Asya ve Kızılderili inançlarında yer alan kozmik düzeni gösteren bir motifdir. Dünyanın merkezinde Yer'in ekseni olarak durur. Kökleri yerin derinliklerine inerken, dalları gökyüzüne ulaşır ya da onu taşır. Böylelikle yeri, göğü ve yeraltını birbirine bağlar.\n"
    },
    "Ehidna": {
        "first_paragraph": "Echidna (Yunanca Έχιδνα, dişi engerek), Yunan mitolojisinde yer alan çoğu canavarın annesidir. Gaia ve Tartarus'un kızı, Thypon'un kız kardeşidir. Belinden aşağısı yılan, yukarısı ise güzel bir kadındır. Kardeşi Thypon'la evliliğinden Orthos, Kerberos, Hydra, Khimaira (Kimera), Phiks (Sfenks) ve Nemea aslanı doğmuştur.\n"
    },
    "Epione": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisi'nde, Epione (Yunanca: Ἠπιόνη) ağrı yatıştırma tanrıçası. İsmi yatıştırma anlamına gelir.Asklepius'un karısı, Hygieia ve Panacea'nın annesi.Aynı zamanda Homeros'un İlyada'sında bahsi geçen ünlü doktorlar Machaon ve Podalirius'un muhtemel annesidir.[1]\n"
    },
    "Faravahar": {
        "first_paragraph": "Faravahar (Farsça: فروهر ayrıca Farr-e Kiyani (Farsça: فر کیانی) olarak da bilinir) İran medeniyetinin en bilindik sembollerinden biridir. Bunun dışında Faravahar Zerdüştlük dininin ve İran milliyetçiliğinin de sembolüdür.\n"
    },
    "Gerra": {
        "first_paragraph": "Gerra  (ayrıca Girra olarak da bilinir), önceki Sümer tanrısı Gibil'den türetilen Babil ve Akad ateş tanrısıdır. Anu ve Antu'nun oğludur.\n"
    },
    "Gökyüzü tanrısı": {
        "first_paragraph": "Gökyüzü tanrısı, tek tanrılı ve çok tanrılı dinlerde gücünü gökyüzünden aldığı düşünülen tanrıların genel adıdır.\n"
    },
    "Griffon": {
        "first_paragraph": "Griffon veya griffin, genellikle aslan vücutlu, kartal kanatlı ve kafalı mitolojik yaratıktır. Farklı betimlemelerinde hayvanın dört ayağı da aslan ayağı, yalnız arka ayakları aslan ayağı veya tüm ayakları kartal ayağı olabilir. Antik Yunancada \"kıvrılmış\", \"kırık\" anlamındaki \"grýps veya gryphos\" sözcüklerinden türediği düşünülür. Latinceye \"grýphus\" şeklinde geçmiştir.[1]\n"
    },
    "Güneş tanrısı": {
        "first_paragraph": "Güneş tanrısı/tanrıçası, genellikle gücü ve kuvveti ile algılanan Güneş'i veya onun kudretini temsil eden gökyüzü tanrısıdır. Kaydedilen tarih boyunca Güneş tanrılarına ve Güneş'e tapan kültürlere çeşitli şekilleriyle rastlanılmıştır. Bu nedenle, birçok kültürde bulunan \"kayıp Güneş\" gibi pek çok inanç, Güneş'e tapınma ibadeti etrafında oluşmuştur.\n"
    },
    "Hara Dağı": {
        "first_paragraph": "Hara Dağı, antik Zerdüşt metinlerinden Avesta'da bütün dağların kaynağı olduğuna inanılan kutsal yerdir. Avesta kozmolojisinde evrenin merkezidir. Hinduların Meru, Budistlerin Sumeru dağı ile benzerlikleri bulunmaktadır.\n"
    },
    "Hazine": {
        "first_paragraph": "Hazine (Arapça: خزينة, ḫazīne), yeniden keşfedilene kadar kayıp ve/veya unutulmuş olarak kabul edilen servet yığınıdır. Bazı yargı bölgeleri hazineyi neyin oluşturduğunu yasal olarak tanımlar. Efsanelerde kayıp bir hazineyi aramak yaygın bir konudur ve hazine avcıları, ömürlerini kayıp bir serveti bulmak için harcayabilirler.\n"
    },
    "Hebe (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Hebe, Yunan mitolojisinde gençlik tanrıçası. Zeus ile Hera'nın kızıdır. Herakles tanrı olduktan sonra, onunla evlenmiştir. Ayrıca, Ganymede yerini alana kadar Olimpos'da tanrılara, tanrı yiyeceği olan nektarı sunmakla görevliydi.\n"
    },
    "Helen (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Helen (Fonetik: İngilizce telaffuz: [ˈhɛlɪn]; Yunanca: Ἕλλην), Yunanlar'ın mitolojik atası; Deukalion'un (bazen Zeus olarak da kabul edilir) ve Pyrrha'nın oğlu; Amphictyon'un kardeşi ; Aiolos, Xuthus, ve Dorus'un babası.\n"
    },
    "Hepat": {
        "first_paragraph": "Hebat, Kheba veya Khepat, Hurrilerce yaşayan her şeyin annesi olarak bilinen ana tanrıçadır.[1] Aynı zamanda tanrıların kraliçesidir.\n"
    },
    "Iphianeira (anlam ayrımı)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Iphianeira (Fonetik: /ˌɪfiəˈnaɪərə/; Grekçe: Ἰφιάνειρα) ismi 2 kadına tekabül e der.Biri büyük büyükanne diğeri ise torunun kızı konumundadır.[1]\n"
    },
    "Itonus": {
        "first_paragraph": "Itonus (Fonetik: İngilizce telaffuz: [aɪˈtoʊnəs]) Poseidon'un oğlu olan Boeotus'un oğlu; Electryon, Hippalcimus, Archilycus (Areilycus) ve Alegenor'un babası.Troya Savaşı kahramanları Leitus, Peneleos, Prothoenor, Arcesilaus ve Clonius'un büyükbabasıdır.[1]\n"
    },
    "İgigi": {
        "first_paragraph": "İgigi, Mezopotamya mitolojisinde cennet tanrılarıdır. Bazen \"Anunnaki\" terimi ile eş anlamlı olarak kullanıldığı düşünülse de bir efsanede, İgigi, Annunaki'nin hizmetkarları olan daha genç tanrılardır ve daha sonra isyan ederek yerlerini insanlara bırakırlar.[1]\n"
    },
    "İnuit mitolojisi": {
        "first_paragraph": "İnuit mitolojisi Alaska, Kanada ve Grönland'da yaşayan bir halk olan İnuitlerin inanç ve ibadetlerinin genel adıdır. Animizm ,şamanizm ve Paganizm den etkilenmiştir.Mitoloji Tanrı Silap İnua'nın üzerine kuruludur Sedna çok önemli bir Tanrıça olarak kabul edilir çünkü halka besin kaynaklarını sağlar\n"
    },
    "İriy": {
        "first_paragraph": "İriy ya da Irij, neo-paganist kitaplara göre eski Slav dininde Cennet idi ve Svarga'nın bir parçasıydı. Terim muhtemelen günümüz Slav dillerinde cennet anlamına gelen kelimeden türemiştir.\n"
    },
    "İsfet": {
        "first_paragraph": "İsfet veya Asfet (anlamı; şiddet, kaos, adaletsizlik), Mısır mitolojisinde Maat'ın karşıt ve dengeleyici gücüdür.\n"
    },
    "İskandinav mitolojisi (kitap)": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisi (Orijinal adı: Norse Mythology), Neil Gaiman tarafından yazılmış, 2017 yılında yayımlanmış bir kitap.[1] Kitap içeriğinde çeşitli öyküler anlatılmaktadır. Bu öykülerin bazıları: Thor'un çekicinin çalınması, Aesir ve Vanir arasındaki savaşlar, Odin'in gözünü bilgelik uğruna kaybetmesi ve tanrıların nihai sonlarının nasıl geleceği.\n"
    },
    "İtonus (Amfiktion'un oğlu)": {
        "first_paragraph": "Itonus (Fonetik: İngilizce telaffuz: [aɪˈtoʊnəs]) Amphictyon'un oğlu.Itonis ve Itonia Athena'nın soyadlarıydı, Itonus'un isminin bu soyalardan türetildiğine inanılır.[1][2][3]\n"
    },
    "Kaderin kırmızı ipliği": {
        "first_paragraph": "Kaderin Kırmızı İpliği  (Basitleştirilmiş Çince: 红线; Geleneksel Çince: 紅線; pinyin: hóng xiàn)akai ito (赤い糸) Uzak Doğu inançları ve mitolojilerinde geçen bir imgedir. Çin kaynaklı ilgili efsanelere göre tanrı(lar) birbirinin kısmeti olan kişilerin ayak bileklerini kırmızı bir iplikle bağlar, kişi eninde sonunda kısmeti olan ve bu kırmızı iplikle bağlı olduğu şahısla evlenir. Japon efsanelerinde genelde kırmızılı ipliğin ayak bileği yerine sonunda birlikte olacak çiftlerin serçe parmaklarına dolandığına inanılır. \nÇin efsanelerinde kırmızı iplikten sorumlu olan tanrı evlilikten de sorumlu olan ay tanrısı Yuè Xià Lǎo olarak geçer. \nKaderin kırmızı ipliği imgesi özellikle Uzak Doğu kültüründe yer edinmiştir ve çeşitli manga, şarkı, video oyunu gibi eserlerde görülebilir.\n"
    },
    "Kadmos zaferi": {
        "first_paragraph": "Kadmos zaferi, yeneni de mahveden zafer için kullanılan bir söz. Thebai kralı Oidipus'un iki oğlu Eteokles ve Polyneikes, babalarından sonra taht için dövüşmüş­ler ve ikisi de ölmüşlerdi. Bu söz buradan alınmıştır. Kadmos zaferine MÖ 540-535 yılları arasında yapılan Alalia Deniz Savaşı'nda Yunanlar'ın durumu örnek olarak gösterilebilir.\n"
    },
    "Katalan miti": {
        "first_paragraph": "Katalanca efsaneler, Katalanca konuşan dünyaya ait olup, o bölgenin popüler kültürünün bölümü olarak kuşaklar boyunca geldiler.\n"
    },
    "Ki (tanrıça)": {
        "first_paragraph": "Ki, Sümer mitolojisinde yeryüzünün tanrıçası ve aynı zamanda gök tanrısı Anu'nın eşidir. Bazı efsanelere göre Ki ve Anu erkek ve kız kardeşlerdir ve cennetin ve yeryüzünün daha önceki şahısları Anşar ve Kişar'ın çocuklarıdır. Bazı uzmanlar Ki'nin bir tanrı olarak kabul edilip edilmediğini sorgulamaktadır çünkü Ki ile ilgili herhangi bir kült kanıt mevcut değil ve ismi yalnızca sınırlı sayıda Sümer eserinde görünmektedir. Samuel Noah Kramer, Ki'yi Sümer ana tanrıçası Ninhursag olarak tanımlar ve aslen aynı figür olduğunu iddia eder.\n"
    },
    "Kore mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Kore mitolojisi, Kore Yarımadası'na ait ulusal efsaneler ve halk masallarının tamamına verilen ad. Kökeni Kore şamanizmi, Budizm, Çin mitleri, Konfüçyüs ve Taocu efsanelere dayanır. Bu efsaneler çeşitli bölgelere göre önemli ölçüde değişkenlik gösterebilmektedir.\n"
    },
    "Kumarbi": {
        "first_paragraph": "Kumarbi, Hurrilerin baş tanrısıdır. Anu'nun (gökyüzü) oğlu ve fırtına tanrısı Teshub'un babasıdır. Kumarbi, bazen \"Kumarbi Döngüsü\" terimi altında özetlenen bir takım mitolojik Hitit metinlerinden bilinmektedir. Bu metinlere özellikle Cennetteki Krallık (ayrıca Kumarbi Şarkısı veya \"Hitit  Theogony\" olarak da bilinir, CTH 344), Ullikummi'nin Şarkısı (CTH 345), Tanrı KAL Krallığı (CTH 343), Ejderha Hedammu Efsanesi (CTH 348), Gümüşün Şarkısı (CTH 364) mitleri dahildir.\n"
    },
    "Kuzu Kuşu": {
        "first_paragraph": "Kuzu Kuşu veya Kuzu Kuzu Kuşu; Balıkesir'in Bigadiç ilçesinin ormanlarında yaşadığına inanılan bir kuştur. Bu kuşu Bigadiç'in köylerindeki çoğu insan bilmektedir.\n"
    },
    "Laistrigonlar": {
        "first_paragraph": "Laistrygonlar, Homeros'un Odysseia destanında geçen yamyam devlerden oluşan kabile.[1] Akdeniz'de, kayalık bir adada yaşarlar. Kral Antiphates tarafından idare edilirler.\n"
    },
    "Latinus": {
        "first_paragraph": "Latinus (Latince: Lătīnŭs; Grekçe: Λατῖνος) Yunan ve Roma mitolojisi karakteri.\n"
    },
    "Lelvani": {
        "first_paragraph": "Lelwani ya da Leluwani, Hattiler için Yeraltı Dünyası'nın tanrıçasıdır.[1][2] Karanlık dünyada yaşayan Lelwani'nin tapınakları, kabristan ve mozolelerle ilişkilendirilmiştir.\n"
    },
    "Ler (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Ler, İrlanda mitolojisinde deniz tanrısı. Galler mitolojisinde Llyr olarak bilinir. Diğer meşhur deniz tanrısı Mannannan'ın (Galler'de Manawydan) babasıdır.\n"
    },
    "Losna": {
        "first_paragraph": "Losna, Etrüsk mitolojisinde bir ay tanrıçasına verilen isimdir. Yunan mitolojisindeki Leukothea'ya büyük oranda benzemektedir.\n"
    },
    "Lugal-e": {
        "first_paragraph": "Lugal-e ud me-lám-bi nir-ğál, antik Mezopotamya mitolojisinde savaş tanrısı olan Ninurta'nın rakibi demon á-sàg ile á-sàg'ın taş ordusuna karşı kazandığı zaferi anlatan destandır. Ninurta'nın Kahramanlıkları olarak da bilinir. Destan, üçüncü binyılın sonlarında yazılmış iki dilli bir çalışmadır.[1]\n"
    },
    "Ma": {
        "first_paragraph": "Ma, Anadolu'nun ana tanrıçasıdır. Kibele'ye benzer ve onun gibi orgiastik tapınım görürdü. Adı Ma, Anne anlamına gelir ve ayrıca Yenilmez ve Zafer Getiren lakaplarına sahiptir.[1] Sahip olduğu savaşçı doğası nedeniyle Romalılar tarafından Bellona ile eş tutulur.\n"
    },
    "Mamaragan": {
        "first_paragraph": "Avustralya Aborijin mitolojisinde Mamaragan veya Namarrkon, sesi olarak gök gürültüsü ile konuşan şimşek tanrısıdır. Bir fırtına bulutuna biner ve insanlara ve ağaçlara şimşekler fırlatır. Bir su birikintisinde yaşamaktadır. Sesi ile gökkuşağını oluşturan bir tanrıdır.\n"
    },
    "Mantikor": {
        "first_paragraph": "Mantikor, Mısır mitolojisindeki Sfenks'e benzeyen, Pers kültürüne ait efsanevi yaratık. Kızıl bir aslanın vücuduna, insan yüzüne, köpek balığı dişlerine, yarasa kanatlarına, akrebin ya da ejderhanın kuyruğuna sahiptir. Avını geriye hiçbir iz kalmayacak şekilde yok eder. Anlatılan hikâyelerle farklı toplumlarda farklı şekillere bürünmüştür. Mantikor miti Pers, Yunan, Mısır mitolojilerinde yerleşik bir mittir.\n"
    },
    "Mantius": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisi'nde, Mantius (Fonetik: İngilizce telaffuz: [ˈmæntiəs]) Melampus ve Iphianassa'nın oğlu; Cleitus'un ve Polypheides'in, bazı kaynaklarda Oicles de dahil olmak üzere, babası.[1][2]\n"
    },
    "Marica": {
        "first_paragraph": "Roma mitolojisinde, Marica bir nemf ve Latinus'un annesi.[1] Minturno'ya yakın olan kutsal orman Marica'ya adanmıştır.\n"
    },
    "Mastorava": {
        "first_paragraph": "Mastorava (Erzyanca: Масторава), 1994 yılında Erzya dilinde yayınlanan Mokşa dili versiyonuyla Aleksandr Sharonov'un Mordvin mitolojisine ve folkloruna dayanan bir Mordvin destan şiiridir.[1].\n"
    },
    "Mayıs Kraliçesi": {
        "first_paragraph": "Mayıs Kraliçesi, mitolojik figür ve tatili simgeleyen figür olarak bilinen iki anlamı vardır. \nBaharın gelişini simgeler, başına çiçeklerden örülmüş bir taç takılırdı.\n"
    },
    "Melampus": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisi'nde, Melampus  (Grekçe: Μελάμπους, Melampous),[1] efsanevi kahin ve şifacı. Dionysus'a tapınma ilk defa Melampus tarafından ortaya çıkarılmıştır. Herodotus'un aktardığına göre kendisinin kehanet gibi güçleri Mısırlılar'dan geliyordu.[2] Ayrıca Melampus hayvanların dilini de anlamaktaydı. Klasik ve Helenistik çağlarda yazılmış birçok fal kitabı Melampus'un adı altında çıkarılmıştır.  Herodot ve Pausanias'a göre (vi.17.6), babası \"tarifsiz\" veya \"anlatılamayacak kadar muhteşem\" anlamlarına gelen Amythaon'du.[3]\n"
    },
    "Meness": {
        "first_paragraph": "Meness (Letonca: Menuo), Leton mitolojisinde her ay yenidenen gücünü büyüyen bütün nesnelere veren tanrı. Bazen Dievaitis (Letonca: \"küçük tanrı\" ya da \"prens\") olarak adlandırılan \"genç\" ya da \"yeni\" ay, insanların dualarına çok duyarlıdır. Çiftçiler ona büyük saygı gösterir.\n"
    },
    "Merküt": {
        "first_paragraph": "Merküt (ya da Markut); veya Bürküt, Türk, Altay ve Moğol mitolojisinde efsanevi kartal. Bazen Anka kuşu ile özdeşleşmiş olarak devasa bir kuş şeklindedir. Bazen de bir tanrı veya tanrıça olarak görünür. Altay efsanelerinde, gök yolculuğuna çıkan kamın ruhuna, ilk üç gökkatı boyunca kılavuzluk eden dev dişi gök kuşudur.\n"
    },
    "Mímir": {
        "first_paragraph": "Mimir ya da Mim İskandinav mitolojisinde yer alan, Æsir-Vanir Savaşı sırasında kafası kesilmiş; bilgisi ve bilgeliği ile bilinen sempatik bir figürdür. Kafası, gizli bilgiler ve öğüt vermesi için Odin'in yanındadır.\n"
    },
    "Mitolojide ve dinlerde filler": {
        "first_paragraph": "Aşağıdaki filler veya fil benzeri figürler mitoloji ve dinlerde yer almaktadır:\n"
    },
    "Morfeus": {
        "first_paragraph": "Morpheus Yunan mitolojisinde düşler tanrısıdır. Babası uyku tanrısı Hypnos'dur. Bazı kaynaklara göre annesi gece tanrıçası Nyx, bazı kaynaklara göre rahatlamanın ve dinlenmenin tanrıçası Pasithea'dır. İnsanların rüyalarına girebilme, onlara rüyalarında görünebilme gücüne sahiptir.\n"
    },
    "Nanahuatzin": {
        "first_paragraph": "Nanahuatzin ya da Nanahuatl, Aztek mitolojisinde bir tanrı. Mitolojide Nanahuatzin en alçakgönüllü tanrıdır, kendisini ateşe atarak feda etmiş ve sonucunda güneş olarak parlamaya devam etmiş, Güneş Tanrısı olmuştur.\n"
    },
    "Niamh": {
        "first_paragraph": "Niamh, Kelt mitolojisinde deniz tanrısı Manannan Mac Lir'in kızıdır. Diğer dünyadaki sonsuz gençlik ülkesi Tir Nan Og'un sonsuz gençlik kraliçelerinden biridir. Şair Ossian'a âşık olmuştur. Şairle evlenmiş ve \"Plurnam Ban\" (Kadın çiçeği) adlı bir kızı olmuştur.\n"
    },
    "Ninazu": {
        "first_paragraph": "Ninazu, Sümer mitolojisine göre yeraltı ve şifa tanrısıdır. Enlil ve Ninlil'in ya da alternatif geleneklerde Ereşkigal ve Gugalana'nın oğluydu.[1] Karısı genellikle Tanrıça Ninigirida ve oğlu ise Ningiszida olarak betimlenmiştir.[2] Ninazu, Eşnunna'nın yeni koruyucu ilahı oluncaya kadar Eşnunna ve Enegi şehrinin koruyucu ilahıydı.[3].\n"
    },
    "Nixie": {
        "first_paragraph": "Nixie, Cermen mitolojisinde ve folklorunda insansı ve genellikle şekil değiştiren su ruhlarıdır.[1]\n"
    },
    "Nuada": {
        "first_paragraph": "Nuada Airgetlám (Gümüş elli Nuada) Eski Kelt tanrılarındandır. Fomorlarla yapılan Birinci Magh Turedh savaşında bir elini kaybedince sağlık tanrılarından Diancecht tarafından kendisine gümüşten yeni bir el yapılmıştır. Aynen sinirleri ve damarlarıyla eskisi gibi bir kol olmuştur. İrlanda'da Nuada olarak bilinen bu tanrıya Galler'de Nudd ya da Ludd ve Llud Llaw Ereint (Gümüş elli Llud), Galya'da Nodens adıyla inanılmıştır. İkinci Magh Turedh savaşında Fomor kralı Balor'la çarpışmıştır.[1]\n"
    },
    "Nuggle": {
        "first_paragraph": "Nuggle, özellikle Shetland folklorunda efsanevi bir su atıdır. Adaların bazı bölgelerinde shoepultie veya shoopiltee olarak da anılır.[1]\n"
    },
    "Nuska": {
        "first_paragraph": "Nuska  (Asurca: dnusku, ayrıca dEn-Šadibdib ya da dUmun-Šazedib), baş Sümer tanrısı Enlil'in veziridir.[1] Ayrıca olayları kaydeden bir kâtip ve Enlil'i evleneceği eşi Ninlil'e götüren bir kayıkçıdır. Tapınağının Ekur'da olduğu kaydedilmiştir.[1]\n"
    },
    "Ofeltes": {
        "first_paragraph": "Opheltes Yunan mitolojisinde Nemea kralı Lykurgos'un küçük oğlu. Bakıcısı Hypsipyle, Adrastos'un önderliğinde Thebai'ye sefere çıkan Yediler lakaplı kahramanlara bir pınara giden yolu gösterirken çocuğu yalnız bırakır. Çocuğun bir yılan tarafından öldürülmesinde Amphiaraos kötü bir alamet görür. Bu yüzden Opheltes'e \"uğursuzluğun başlangıcı\" anlamına gelen Archemoros adı verilir ve onuruna Nemea Oyunları düzenlenir.[1]\n"
    },
    "Ogmios": {
        "first_paragraph": "Ogmios ya da Ogmius,(Grekçe: Ὄγμιος; Latince: Ogmius, Ogimius),İrlanda da Ogma, Kelt mitolojisinde belagat ilahı olarak tanınan varlıktır. Herakles'e benzemekte ve insanları ikna becerisiyle kendine bağlamaktadır.Ogham yazısının mucidi olarak bilinir.\n"
    },
    "Orcus (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Orcus, Roma mitolojisinde yeraltı dünyasının ve ölümün tanrısıdır. Yunan mitolojisindeki Hades'le özdeşleştirilir. Bazen çok zalim ve korkunç anlatıldığı gibi, son derece iyi bir tanrı olarak da anlatılmıştır.\n"
    },
    "Pandora (Pirra'nın kızı)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Pandora (Grekçe: Πανδώρα)[1] Kral Deukalion ve Pyrrha'nın kızıdır.\n"
    },
    "Peri": {
        "first_paragraph": "Peri, birçok farklı kültürün efsane, folklor ve mitolojisinde bulunan bir ruh veya doğaüstü yaratıktır. Genellikle insan görünümünde, çoğunlukla çok küçük olduğu ve uçmak, büyü yapmak, geleceği görmek veya etkilemek gibi doğaüstü güçlere sahip olduğu düşünülmüş ve böyle tasvir edilmiştir. Popüler kültürde çoğunlukla genç ve güzel kadınlar olarak tasvir edilseler de, eskiden bitkin yaşlı kadınlar veya yaramaz yaşlı erkekler olarak tasvir edilirlerdi. Farsça kökenli bir kelimedir.[1] Farsça anlamı büyü yapan, büyüleyen kadındır ve kelimenin kökeni Farsça kanat anlamındaki \"par\" dır.[2]\n"
    },
    "Perilerin Kraliçesi": {
        "first_paragraph": "Perilerin Kraliçesi, İrlanda ve Britanya folklorunde görülen, perilere hükmettiğine inanılan bir figürdür. Figür, William Shakespeare'in etkisindeki İngilizce konuşulan kültürlerde çoğunlukla Titania veya Mab olarak isimlendirilir.\n"
    },
    "Prothoenor": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Prothoenor (Yunanca: Grekçe: Προθοήνωρ) Böotya'lı Troya Savaşındaki liderlerden biri,[1]Areilycus ve Theobule'nin oğlu, Arcesilaus'un kardeşi; savaşta sekiz gemiyi komuta etmiştir.[2][3] İlyada'ya göre Polydamas tarafından öldürüldü ve Polydamas hemen bununla övünmeye başladı.[4]\n"
    },
    "Ptous": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Ptous (Fonetik:İngilizce telaffuz: [ˈtoʊəs] ; Grekçe: Πτῶος) Böotya'daki Ptous Dağı'na ismini veren kişidir. Ptous'un Athamas ve Themisto'nun[1][2][3] veya  Acraepheus ve Euxippe'nin[4][5] veya Apollon ve Zeuxippe'nin oğlu veya Athamas'ın kızı olduğuna inanılır.[6]\n"
    },
    "Qilin": {
        "first_paragraph": "Qilin veya kirin (Çince: 麒麟; pinyin: qílín), Çin ve diğer Doğu Asya kültürlerinde bilinen, bir ada veya ünlü hükümdarın yakında gelişi ya da geçişi ile ortaya çıktığı söylenen mitolojik bir efsanevi yaratıktır.[1] Çoğu zaman bedeninin her yerinde ateş gibi görünen şeylerle tasvir edilmektedir.\n"
    },
    "Sea Mither": {
        "first_paragraph": "Sea Mither, Orkada folklorunda yaz aylarında denizde yaşayan ve şeytani nuckelavee'yi okyanusun derinliklerine hapseden efsanevi bir varlıktır.[1]\n"
    },
    "Spenta Mainyu": {
        "first_paragraph": "Spenta Mainyu, eski Fars mitolojisinde (\"kutsal ruh\"), yaşamın tanrısı ve iyi ışık olarak kişileştirilen karakter. İkiz kardeşi Angra Mainyu (Ehrimen) karanlık tanrısıdır ve aralarında sonsuz bir savaş vardır.\n"
    },
    "Su Atı": {
        "first_paragraph": "Su atı, Ceffyl Dŵr, Capaill Uisce, bäckahäst ve kelpi gibi efsanevi bir yaratıktır.[1]\n"
    },
    "Svartalfar": {
        "first_paragraph": "Svartalflar(Kara Elfler) Elflerin bir alt türüdür.Dokuz dünyadan Svartalfheim'de yaşarlar.Güneş ışığına çok çıkamazlar.  Cücelere çok yakındır ve bazen Cüce sayılmaktadırlar.Bazen cücelere de Kara Elf denmektedir ve bu yüzden Cücelerin diyarı olarak Nidavellir yerine Svartalfheim de denmektedir.\n"
    },
    "Svartálfheim": {
        "first_paragraph": "Svartálfheim Dokuz diyardan biri. Kara Elflerin dünyası. Genellikle Nidavellir'le bir tutulur. Thor: Karanlık Dünya filminde görünmüştür. Filme adını veren Karanlık dünya Svartálfheim'dir.\n"
    },
    "Şara": {
        "first_paragraph": "Sümer mitolojisine göre Şara ya da Šara (Sümerce: 𒀭𒁈, dšara2, dšara), çoğunlukla Unug'un (Uruk) doğusundaki Umma kentiyle özdeşleşmiş küçük bir savaş tanrısıdır. Bazı metinlerde İnanna'nın (İştar) oğlu olarak belirtilir.\n"
    },
    "Taranis": {
        "first_paragraph": "Taranis, Kelt mitolojisinde yıldırım tanrısı. En önemli sembollerrinden biri kader çarkıdır.\n"
    },
    "Tengu": {
        "first_paragraph": "Tengu, Japon mitolojisinde karga canavar olarak bilinen karakter. Yarı karga, yarı insandırlar. Simsiyah saçları, kırmızı gözleri vardır. Erkekleri uzun ve yakışıklı, dişileri güzel ve gösterişlidir. Sırtlarında simsiyah kocaman kanatları vardır.\n"
    },
    "Teşup": {
        "first_paragraph": "Teşup, Hurrilerin gökyüzü ve fırtına tanrısıdır. Hattilerin tanrısı Taru'dan türetilmiştir. Hitit ve Luvi dilinde Tarhun (Tarhunt, Tarhuwant, Tarhunta) olarak bilinirdi.\n"
    },
    "Tulpar": {
        "first_paragraph": "Tulpar (Başkurtça: Толпар, Kazakça: Тұлпар, Tatarca: Тулпар, Kırgızca: Тулпар, Rusça: Тулпар veya Тулпа́р), Türk mitolojisinde yer alan kanatlı at figürü. Pegasus ile benzerdir. Kırgızların Manas Destanı'nda bu uçan kanatlı atlardan söz edilir.[1] Arkeolojik olarak da Kazakistan'da keşfedilen Esik Kurganında bulunan Altın elbiseli adam isimli elbisenin başlığında tulpar figürü vardır.\n"
    },
    "Uçan süpürge": {
        "first_paragraph": "Uçan süpürge, Avrupa mitolojisinde cadıların üzerine binerek uçtuklarına inanılan, otlardan yapılmış, tahta saplı süpürge.\n"
    },
    "Ullikummi": {
        "first_paragraph": "Ullikummi, Hurri mitolojisine göre dev bir taş canavarıdır. Kumarbi ile deniz tanrısının kızının oğludur. Hattuşaş'ta keşfedilen çivi yazısı metinlerdeki edebi mitin mevcut redaksiyonundaki dili Hititçedir. Hattuşaş'ta \"Ullikummi'nin Şarkısı\"nın Hurrice parçaları bulunmuştur.\n"
    },
    "Vaiśravaṇa": {
        "first_paragraph": "Vaiśravaṇa veya Bishamonten,  Japonca: (毘沙門天) Japon Hindu tanrısı savaşçıların ve adaletin tanrısı olarak bilinir, aynı zamanda Tamonten olarak da tanınır. Yedi Şanslı Tanrı'dan biridir. Her zaman zırh kuşanmış ve genellikle mızraklı şekilde resmedilir. Kuzeyin budist gardiyanıdır ve Dört Göksel Kral'ın en güçlüsüdür.\n"
    },
    "Veive": {
        "first_paragraph": "Veive, Etrüsk mitolojisinde intikam tanrısı. Genellikle elinde oklar ve yanında bir keçi ile resmedilmiştir.\n"
    },
    "Yaşam iksiri": {
        "first_paragraph": "Yaşam iksiri veya ölümsüzlük iksiri, içen kişiyi ölümsüz veya genç olmasını sağlayan bir iksirdir. Bu iksirin aynı zamanda tüm hastalıkları tedavi ettiği de rivayet edilmiştir. Çeşitli çağ ve kültürlerde simyacılar, iksiri formüle etme araçlarını araştırdılar.\n"
    },
    "Ymir": {
        "first_paragraph": "Ymir, İskandinav mitolojisinde bütün Jotunların ya da donmuş devlerin atasıdır. Auðumbla adlı kutsal inek tarafından emzirildiğine inanılır.Marvel Comics'in İskandinav mitolojisine dayanan Thor çizgi romanlarında da görülmüştür.\n"
    },
    "Yopaat": {
        "first_paragraph": "Yopaat, Mezoamerikan kronolojisinin Klasik döneminde (MS. 250-900) Copán ve Quiriguá şehirlerini içeren güney Maya bölgesinde önemli bir Maya fırtına tanrısı. Maya yağmur tanrısı Chaac ile yakından ilişkiliydi. Yopaat, şimşeği temsil eden çakmaktaşı bir silah taşıdığı şeklinde tasvir edilmiştir.[1] Özellikle depreme neden olacağına inanılan şiddetli şimşek fırtınalarından sorumlu tutuldu. Sıklıkla, benzer özelliklere sahip başka bir Maya tanrısı olan Kʼawiil ile yakın bir ilişki sergileyen tek bacak yerine bir yılanla temsil edildi.[2]\n"
    },
    "Yuğ": {
        "first_paragraph": "Yuğ – Türk ve Altay halk kültüründe ve inancında Cenaze Töreni. Yoğ veya Yığ olarak da söylenir. Cenaze töreni, cenaze yemeği[1] gibi anlamları vardır. Yuğ, zaman zaman \"Ağıt\" ile eşanlamlı kullanılsa da daha geniş kapsamlıdır, sadece okunan ezgiyi değil, yapılan töreni de ifade eder.\n"
    },
    "Zeuxippe (anlam ayrımı)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Zeuxippe (Fonetik: /zuːɡˈzɪpi/; Grekçe: Ζευξίππη) ismi birkaç kadına birden aittir.\n"
    },
    "Abramelin yağı": {
        "first_paragraph": "Abramelin yağı, Çeşitli okült ayinleri sırasında ortama mistik bir güç kattığına inanılan, çeşitli bitkilerin karışımıyla hazırlanan özüttür. Pagan ayinleri sırasında transa girişi kolaylaştırdığına inanılır. Tarifi, Abramel'in Kitabı isimli kaynakta yer aldığı için böyle isimlendirilir.\n"
    },
    "Delfinion": {
        "first_paragraph": "Delphinion (Grekçe: Δελφίνιον) Antik Yunanistan'da Apollon adına yapılmış tapınaklara verilen addır. Apollon, Delfi şehrinin koruyucu tanrısı olduğundan \"Delfi Apollonu\" olarak da bilinir. Önemli bir delphinion kalıntısı bugün hâlâ Milet şehrinde bulunmaktadır."
    },
    "Omnia (müzik grubu)": {
        "first_paragraph": "Omnia, üyeleri yıllar boyunca İrlandalı, Hollandalı, Kornişli, Belçikalı, Endonezyalı ve Fars kökenli olan, Hollanda merkezli, kendi kendini tanımlayan bir \"neoceltic pagan folk\" grubudur. Müzikleri İrlanda, İngiltere, Cornwall ve İran gibi yerlerden çeşitli kültürel rotalar şeklini alıyor. Grubun adı \"her şey\" anlamına gelen Latince bir kelimedir.\n"
    },
    "Slav neopaganizmi": {
        "first_paragraph": "Slav neopaganizmi, Slav halklarının geçmişteki etnik dininin çağdaş bir devamıdır. Panteist ve politeist teolojiyle karakterize edilir, Slav kültürü ve folkloruna odaklanır ve Slav ilahlarına ibadet içerir.\n"
    },
    "Amida": {
        "first_paragraph": "Amida (İbranice: תפילת העמידה, Tefilat HaAmidah, \"Ayakta Dua\"), aynı zamanda Şemone Esre (שמנה עשרה) olarak da adlandırılır, Yahudi ayini için temel duadır.[1]  Bu dua, diğerleri arasında, geleneksel Yahudi dua kitabı olan sidurda bulunur. Öneminden dolayı, Rabbinik literatürde sadece hatefila (התפילה, \"dua\") denir.[2]\n"
    },
    "Andorra Yahudileri": {
        "first_paragraph": "Andorra'da yaklaşık 150 Yahudi yaşamaktadır.[1] Ülkedeki Yahudi cemaati 2000 yılında bir sinagog bir de kültür merkezi açmıştır. Cemaatin çoğunluğunu Fas kökenli Sefaradlar oluşturmaktadır. Andorra toplumuyla entegre olan Yahudiler'e karşı bir ayrımcılık yapılmamaktadır.\n"
    },
    "Ankara Yahudileri": {
        "first_paragraph": "Ankara Yahudileri, tarihi Roma İmparatorluğu öncesine kadar giden tarihi bir topluluk.\n"
    },
    "Anti-Yahudilik": {
        "first_paragraph": "Anti-Yahudilik (İbranice: נגד יהדות), Yahudi dini inanç ve geleneklerine karşı duyulan karşıtlık ve nefrettir. Günümüzdeki çoğu araştırmacıya göre Anti-Yahudilik, Antisemitizm'in bir koludur.[1]\n"
    },
    "Arba Turim": {
        "first_paragraph": "Arba Turim (İbranice: ארבעה טורים), genelde kısaca Tur denir, önemli bir Musevi hukukudur. Yaakov ben Aşer tarafından 14. yüzyıl başında İspanya'da yazılmıştır.\n"
    },
    "Aşkelon Karay ihtiyarlarının mektubu": {
        "first_paragraph": "Aşkelon Karay ihtiyarlarının mektubu (~1100), Aşkelon Karay cemaatinden altı ihtiyarın, Birinci Haçlı seferinin ardından Kudüs'ün düşüşünden dokuz ay sonra İskenderiye'deki dindaşlarıyla yaptığı mektuplaşmadır. Mektupta, Aşkelon ihtiyar heyetinin, Haçlıların elindeki Kudüs'te rehin tutulan Yahudiler ve dini nesneler için toplanan fidye parası, mülteciler salıverildikten sonra yaşananlar ve diğer rehinlerin kurtarılabilmesi için maddi yardım isteği ile ilgili bilgiler bulunur.[1] Bu mektup Yahudi Arapçasıyla yani İbrani alfabesi kullanılarak dönemin Arapçasıyla yazılmıştır.[2]\n"
    },
    "Babil Sürgünü": {
        "first_paragraph": "Yahudi tarihinde Babil Sürgünü (İbranice: גלות בבל, romanize: Gelot Bavel) veya Babil Esareti, MÖ altıncı yüzyılda Antik Yehuda Krallığı'nın Neo-Babil İmparatorluğu tarafından yenilgiye uğratılmasının ardından Yahudilerin esir düşüp topluca Babil'e sürüldüğü bir esaret dönemidir.[1] Sürgün dönemi, MÖ 538'de Babil'in Persler tarafından alınması ile resmen sona ermiştir. Pers Kralı Büyük Kiros, Yahudilerin yeniden Kenan'a geri dönmelerine izin vermekle beraber, Yahudilerin yıkık mabedini bizzat inşa ettirmiştir.[1] Bu yardımından ötürü Büyük Kiros, günümüzde hâlen Yahudiler tarafından övgü ve minnetle bahsedilir.\n"
    },
    "Bat Mitsva": {
        "first_paragraph": "Bat Mitsva (İbranice: בת מצוה), Yahudilikte kız çocuklarının rüşt aldığını ilan etmek amacıyla yapılan törendir. Gerçekleştirilme zamanı siklusa (12-13 yaş) paraleldir.\n"
    },
    "Bene Efraim": {
        "first_paragraph": "Bene Efraim, (İbranice: בני אֶפְרָיִם, Efraim oğulları) Krişna Nehri deltası yakınlarında, Hindistan'ın Andhra Pradesh'e bağlı Guntur köyünün dışındaki Kottareddipalem'de yaşayan ve Telugu Yahudileri de denen küçük bir Yahudi cemaatidir.[1][2][3]\n"
    },
    "Beni Avf": {
        "first_paragraph": "Beni Avf (Arap: بنو عوف), Muhammed zamanında Arap kabilelerinden biriydi.[1].\n"
    },
    "Bet din": {
        "first_paragraph": "Beth din Yahudiliğin hahamlık mahkemesidir. Eski zamanlarda, İsrail'in İncil Ülkeleri'ndeki hukuk sisteminin yapı taşıydı.\n"
    },
    "Bilici Gad Kitabı": {
        "first_paragraph": "Bilici Gad Kitabı veya Bilici Gad'ın tarihi, peygamber Gad tarafından yazıldığı düşünülen kayıp bir Yahudi metnidir. Kitabın adı 1 Tarihler 29:29 25 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'da geçmektedir: \"Kral Davut'un krallığı dönemindeki öteki olaylar, başından sonuna dek Bilici Samuel'in, Peygamber Natan'ın, Bilici Gad'ın tarihinde yazılıdır.\" Natan'ın ve Gad'ın bu yazılarının Samuel Kitaplarında yer alması mümkündür.[1]\n"
    },
    "Bilici İddo'nun görümü": {
        "first_paragraph": "Bilici İddo'nun görümü, Eski Ahit'te adı geçen ve Rehavam zamanında yaşamış peygamber İddo tarafından yazıldığı düşünülen bir kitaptır. Bu kitaptan 2 Tarihler 9:29 25 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'da bahsedilmektedir: \"Süleyman'ın yaptığı öbür işler, başından sonuna dek, Peygamber Natan'ın tarihinde, Şilolu Ahiya'nın peygamberlik yazılarında ve Bilici İddo'nun Nevat oğlu Yarovam'a ilişkin görümlerinde yazılıdır.\"\n"
    },
    "Bilicilerin deyişleri": {
        "first_paragraph": "Bilicilerin deyişleri, veya Musavî metinlerde geçen adıyla Hozay'ın deyişleri veya Hozay'ın tarihi, 2 Tarihler 33:19 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'da adı geçen kayıp bir Yahudi metnidir. Bu pasajda şöyle denmektedir:\n"
    },
    "Bima": {
        "first_paragraph": "Sinagogların tam ortasında yer alan ve 1492 yılında İber Yarımadası'ndan kaçarak Osmanlı Devleti'ne sığınan Sefarad Musevîlerince teva, Doğu Avrupa Musevîlerince (Aşkenaz Musevîleri) Bima olarak bilinen dua kürsüsü.\n"
    },
    "Buhori dili": {
        "first_paragraph": "Buhori (ayrıca Yahudi Tacikçesi olarak da bilinir), Buhara Yahudileri'nin geleneksel dilidir.\nİrani diller'in alt kollarından biri olan Buhori'ye, başta İbranice olmak üzere Tacikçe, Özbekçe, Arapça, Farsça ve Rusça'dan kelimeler girmiştir. Cidi diliyle benzerlik gösteren Buhori'nin Tacikçe konuşanlar tarafından anlaşılması kolaydır.\nBu dilin İsrail'de 50.000 ve Özbekistan'da 10.000 konuşanı vardır[1]. Dünyadaki toplam nüfusu ise 110.000 civarındadır.[1] Birçok Yahudi dili gibi bu dil de İbrani Alfabesiyle yazılır.\n"
    },
    "Centil": {
        "first_paragraph": "Centil ya da Gentile (Latince: gentilis), Tanah ve Eski Ahit'te \"İsrailoğulları'ndan olmayan\" anlamında kullanılan tabir. Günümüzde çoğunlukla \"Yahudi olmayan\" anlamında kullanılır.\n"
    },
    "Cidi": {
        "first_paragraph": "Yahudi Farsçası veya Cidi (bazen Jidi ya da Dzhidi olarak yazılabilir) hem İran Yahudileri'nin konuştuğu lehçeye hem de İbranice harflerle yazılmış Yahudi-Farsça metinlere denir. Genel anlamda Cidi eskiden Pers İmparatorluğu'nda ve bugünün İran'ında Yahudiler'in konuştuğu İrani dillerinin adıdır; daha özele inildiğinde ise Yahudi Farsçası Tahran ve Meşhed'deki Yahudi cemaatlerinde konuşulan bir lehçedir. Bazen Tora'nın olmadığı dil anlamına gelen Latorayi ismi de kullanılır.\n"
    },
    "Cuhuri": {
        "first_paragraph": "Cuhuri, Cuvuri ya da Yahudi Tatçası bir Tat dili olup özellikle Azerbaycan ve Dağıstan'da doğu Kafkas Dağlarındaki Dağ Yahudileri tarafından konuşulur.\n"
    },
    "Çıkış Kitabı": {
        "first_paragraph": "Çıkış, Mısır'dan Çıkış, Eksodos ya da Şemot, Tanah ve Eski Ahit'in ilk beş kitabı olan Tevrat'ın ikinci kitabı. Toplam 40 baptan oluşur. On Emir bu kitabın 20. babında yer almaktadır.\n"
    },
    "Der Judenstaat": {
        "first_paragraph": "Der Judenstaat (Almanca, \"Yahudilerin Devleti\", ya da diğer adıyla \"Yahudi Devleti\"), Theodor Herzl tarafından yazılıp 1896 yılında Leipzig ve Viyana'da yayınlanmış kitap. Kitap altyazısı ile, \"Versuch einer modernen Lösung der Judenfrage\" yani \"Yahudi sorunu için modern çözüm önergesi.\"'dir.[1]\n"
    },
    "Eleazar": {
        "first_paragraph": "Eleazar (İbranice: אֶלְעָזָר‬, Modern İbranice: 'Elʻazar, Tiberyaca: 'Eleʻāzār) veya Elazar, İbranice Kutsal Kitap'ta (veya Eski Ahit'te) rahip, Harun'un ölümünden onun yerine geçen başrahip, ikinci Kohen Gadol.[1] Musa'nın yeğenidir.\n"
    },
    "Elişeva": {
        "first_paragraph": "Elisheba ya da Elisheva, İbranice Kutsal Kitap'a göre Yahudi başrahip Harun'un karısıdır.[1]\n"
    },
    "Elyesa": {
        "first_paragraph": "Elyesa (Arapça: اليسع Al-Yas'a, İbranice: אֱלִישַׁע), İslam ve Yahudilik dinlerinde kutsal olan bir peygamberdir. Elyesa, Kur'an'da adı geçen peygamberlerdendir. İlyas Peygamber'den sonra gelir.\n"
    },
    "Etiyopyalı Yahudiler": {
        "first_paragraph": "Beta Israel (İbranice: ביתא ישראל) bugün birçoğunun İsrail'de yaşadığı Etiyopyalı Yahudiler'in adıdır. Yahudi olmayan Etiyopyalılar tarafından Amharca \"Sürgündekiler\" ya da \"Yabancılar\" anlamına gelen aşağılayıcı bir kelime olan Falaşa sıfatının kullanıldığı da görülür.\n"
    },
    "Gruzinik": {
        "first_paragraph": "Gruzinik (diğer adları: Kivruli ya da Yahudi Gürcücesi), Gürcü Yahudileri tarafından konuşulan Kafkasya dilidir. Bu dil, Güney Kafkasya dil ailesine bağlı tek Yahudi dilidir. Gürcüce konuşan biri tarafından Gruzinik diline İbraniceden ve Aramiceden girmiş sözcükler dışındaki kelimeler rahatlıkla anlaşılır. Bu dilin 20.000'i Gürcistan'da ve 59.800'ü İsrail'de olmak üzere 80.000'e yakın kullanıcısı vardır.[1] Birçok Yahudi dili gibi Gruzinik dilinin de kullanıcı sayısı her geçen gün azalmaktadır.\n"
    },
    "Gustav Gottheil": {
        "first_paragraph": "Gustav Gottheil (28 Mayıs 1827, Pinne/Pniewy, Prusya - 15 Nisan 1903, New York), Amerikalı rabbi. Yahudiliğe ilişkin yenilikçi düşünceleriyle tanınmıştır. Richard Gottheil'in babasıdır. Berlin Üniversitesi mezunudur.\n"
    },
    "Günah keçisi": {
        "first_paragraph": "Günah keçisi, suçsuz olduğu hâlde başkalarının suçu üzerine yüklenilen kişi ya da topluluğa verilen isimdir.\n"
    },
    "Hacer": {
        "first_paragraph": "Hacer (İbranice: הָגָר‎, romanize: Hāḡār; Arapça: هَاجَر Hājar; Grekçe: Ἁγάρ Hagár), Yaratılış Kitabında ismi geçen Mısırlı kadındır. Çocuğu olmayan Sare tarafından İbrahim'e sunulduğunda henüz genç yaştaydı; İsmail'i doğurdu.\n"
    },
    "Hulaula": {
        "first_paragraph": "Hulaula, İran Kürdistanı'nda ortaya çıkmış modern Yahudi Aramicesidir. Bu dile bazen Neo-Aramca ya da Yahudi Aramcası da denir. Hulaulá dilini konuşanların büyük bir kısmı İsrail'de yaşamaktadır. Hulaulánın kelime anlamı Yahudidir. Bu dili konuşanlar kendi dillerine Lişana Noşan ya da Lişana Ahni derler; ikisi de bizim dilimiz demektir. Hulaulá dilini diğer Yahudi Aramicesi dillerinden ayırmak için edatlarındaki ve zamir eklerindeki farklılıklarından dolayı Galiglu (benim-senin) da denir. Bilim insanları ise daha bir teknik isim olan İran Kurdistanı Yahudi Neo-Aramcası demeyi tercih eder.\n"
    },
    "Ithamar": {
        "first_paragraph": "Ithamar (İbranice: אִיתָמָר,  Modern: Itamar Tiberyaca: ʼĪṯāmār), Başrahip Harun'un en küçük oğlu. Mişkan'ın inşasını takiben, inşa edilen Mişkan'ın ve içeriğinin Tanrı tarafından Sina Dağı'nda Musa'ya verilen vizyona uygun olmasını sağlamak için bir envanter kaydetmekten sorumluydu.[1]\n"
    },
    "İddo'nun soyu": {
        "first_paragraph": "İddo'nun soyu, Eski Ahit'in kayıp kitaplarındandır. Rehavam zamanında yaşadığı söylenen peygamber İddo'ya atfedilir. Bu kitaptan 2 Tarihler 12:15 25 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'te bahsedilmektedir: \"Rehavam'ın yaptığı işler, başından sonuna dek, Peygamber Şemaya ve Bilici İddo'nun soyla ilgili tarihinde yazılıdır. Rehavam'la Yarovam arasında sürekli savaş vardı.\"\n"
    },
    "İsrail krallarının tarihi": {
        "first_paragraph": "İsrail krallarının tarihi, Kitab-ı Mukaddes'in bir parçası olmayan fakat ismi Tanah'ın 2 Tarihler kitabında yer alan kayıp Yahudi metinlerinden biridir. Adı geçen pasajda \"Manaşşe'nin yaptığı öbür işler, Tanrısı'na yakarışı ve İsrail'in Tanrısı RAB'bin adına onu uyaran bilicilerin sözleri, İsrail krallarının tarihinde yazılıdır\" denmektedir.[1]\n"
    },
    "İtalkian": {
        "first_paragraph": "Yahudi İtalyancası ya da İtalkian bir İtalo-Romans dili çeşididir. Ağırlıklı olarak 10. yüzyıl ile 20. yüzyıl arasında İtalya ve Korfu'da konuşulmuştur.\n"
    },
    "İtalya Yahudileri": {
        "first_paragraph": "İtalya Yahudileri (veya İtalki, İtalkim) genel anlamda İtalya'da yaşayan Yahudilere daha özele inildiğinde ise Roma İmparatorluğu'ndan bu yana bölgede varlığını sürdüren Sefarad ve Aşkenaz olmayan Yahudilere denir.\n"
    },
    "Jodensavanne": {
        "first_paragraph": "Jodensavanne (Felemenkçe, Yahudi Savanası) Güney Amerika'daki Surinam'da kurulması için teşebbüste bulunulan özerk Yahudi bölgesidir. Jodensavanne, başkent Paramaribo'nun 50 km güneyine Surinam Nehri üzerindeki Para'da bulunur.\n"
    },
    "Kalev": {
        "first_paragraph": "Kalev (İbranice: כָּלַב), Musa tarafından 40 gün boyunca bilgi toplamak üzere İsrail Diyarı'na gönderilen Yahudi casuslardan birisidir. Eski Ahit'te (Çölde Sayım 13:6) Israil'deki 12 kabileden birisi olan \"Yahuda\" kabilesinden olduğu belirtilir. Kalev İbranice \"Caleb\" yani \"köpek\" veya \"sadık\" anlamına gelir.\n"
    },
    "Kantor": {
        "first_paragraph": "Kantor ya da hazan (İbranice: חַזָּן ħazzān, Yidiş: khazn, Ladino: hassan), melodik duaları yöneten, şan sanatı konusunda eğitim almış Yahudi müzisyen ya da koro şefidir.[1] Bu kişiler cemiyet tarafından belli bir süreliğine görevlendirilmiş olabileceği gibi, yalnızca kimi dinî bayramlarda törenin düzenlenmesine yardımcı olan bir kişi de olabilir.[2]\n"
    },
    "Karadağ'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Karadağ Yahudilerinin organize bir cemaati bulunmamaktadır. 2007 Karadağ İstatistik Yıllığına göre dokuz şehre yayılmış toplam on iki Yahudi mevcuttur.[1] Ülkedeki Yahudilerin tarihiyle ilgili çok az bilgi bulunmaktadır.[2]\n"
    },
    "Katalanik": {
        "first_paragraph": "Katalanik ya da Yahudi Katalancası (İbranice: קאטאלנית/Katalanit) İspanya'nın kuzeydoğusunda özellikle Katalonya ve Balear Adaları'nda Yahudiler tarafından konuşulmuş olan nesli tükenmiş bir Yahudi dilidir. Dilsel olarak Şuadit'le Katalanik'in birçok ortak özelliği olmasına rağmen Katalanik dilini konuşan cemaatle Şuadit dilini konuşan cemaatin arasında tarihsel, etniksel ve siyasi olarak belirgin farklılıklar vardır. Katalanik'in altın çağı 12. yüzyılın başından başlayarak 1492'de Yahudilerin İspanya'dan kovulmasına kadar sürmüştür. Bugün Katalan Bnei Anusim cemaatindeki Yahudilerin konuştuğu dil ile Katalanca ve İspanyolca arasında çok az bir fark vardır.\n"
    },
    "Kayla": {
        "first_paragraph": "Kayla (veya Kayliñña) eskiden  Beta Israel'in (Etiyopya Yahudileri) bir kısmı tarafından konuşulan Agaw diline yakın bir lehçedir. Kayla bazen genelleme yapılıp bütün Agaw lehçeleri için de kullanılır. Bu dilin varlığı Aşkenaz Yahudisi olan bir dilbilimci Faïtlovich'in (1881-1955) Etiyopya'da kullanılan Ge'ez alfabesi ile yazdığı yayımlanmamış notları sayesinde ortaya çıktı. Kayla'nın Agaw'ın batı ve orta kolları arasında bir köprü olduğu düşünülür. Nesli tükenmiştir.\n"
    },
    "Ketuba": {
        "first_paragraph": "Yahudilikte dini nikâhta hahamın iki tanık huzurunda damada imzalatarak geline sunduğu güvence belgesi.\n"
    },
    "Ketuvim": {
        "first_paragraph": "Ketuvim (İbranice: כתובים; \"Yazılar\"), Yahudilik kutsal metni. Tanah'ın (İbrani Kutsal Kitabı) üçüncü ve son bölümünü oluşturur. İlk bölüm Tora (Tevrat) ve Nevi'im'den (Peygamberler) oluşmaktadır. Ketuvim kendi içinde 11 kitap barındırır.\n"
    },
    "Kiduş": {
        "first_paragraph": "Kiduş, (anlamı \"kutsallaştırma\"), Şabat ve Yahudi bayramlarını bereketlendirmek için şarap veya üzüm suyu üzerinde okunan bir duadır. Ayrıca, ayinden sonra ve yemekten önce Şabat veya bayram sabahları yapılan küçük bir tövbe olarak atfedilir.\n"
    },
    "Knaanik": {
        "first_paragraph": "Knaanik (diğer adları: Knaanca, Leşon Knaan, Yahudi Çekçesi, Yahudi Slavcası) Orta Çağ'ın sonlarına doğru yok olmuş Çek topraklarında Batı Slav dilleri grubuna ait bir Yahudi diliydi. Her ne kadar Knaanik \"Yahudi Çekçesi\" demek ise de bazen genelleme yapılıp bütün Yahudi-Slav dilleri için kullanılabilir.\n"
    },
    "Koçin Yahudileri": {
        "first_paragraph": "Koçin Yahudileri (ya da Malabar Yahudileri (Malabar Yehudan) eski çağlardan beri Güney Hindistan'da Koçin Krallığı'nda bulunan Yahudiler ve onların torunlarıdır.[1] Geleneksel dilleri Yahudi Malayalamı'dır.\n"
    },
    "Komzet": {
        "first_paragraph": "Komzet (Rusça: Комитет по земельному устройству еврейских трудящихся, КОМЗЕТ) Sovyetler Birliği'nde Yahudi Çalışanları Yerleştirme Komitesi'dir.[1]\n"
    },
    "Kral Davud'un tarihi (kitap)": {
        "first_paragraph": "Kral Davud'un tarihi, Eski Ahit'te adı geçen ve peygamber Natan tarafından yazıldığı düşünülen kayıp bir Yahudi metnidir. 1 Tarihler 27:24 25 Mayıs 2010[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'te adı geçen bu pasaj şöyledir: \"Seruya oğlu Yoav da başladığı sayımı bitirmedi. Bu sayımdan ötürü RAB İsrail'e öfkelendi. Bu yüzden sayımın sonucu Kral Davut'un tarihinde yazılmadı.\"\n"
    },
    "Kutsalların Kutsalı": {
        "first_paragraph": "Kutsalların Kutsalı veya Kudsulakdas (Tiberya İbranicesi: קֹדֶשׁ הַקֳּדָשִׁיש Qṓḏeš HaQŏḏāšîm), İbranice Kutsal Kitap'ta, Tanrı'nın yaşadığı, Mişkan'ın içinde bulunan iç tapınağa atıfta bulunan bir terimdir. Ahit Sandığı'nın, Sina Dağı'nda Musa'ya Tanrı tarafından verilen On Emir'i barındırdığı kabul edilir. Kubbetü's-Sahre'nin altında bulunduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Laos'taki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Laos'ta yerleşik Yahudi mevcudiyeti bulunmamaktadır, fakat komünist olan bu ülke yabancı turistlere kapılarını açmaya başladığından Chabad, Luang Prabang'da 2006 yılında kalıcı bir yer açma izni almıştır. Genç Rabbi Avraham Leitner, Yahudi ziyaretçilere yemek ve barınak sağlamaktadır. Toplamda, ülkede kalıcı olarak 4 Yahudi yaşamakta olup bu kişiler, ülkeyi ziyaret eden İsrailli turist ve diplomatlara hizmet sunmaktadır.\n"
    },
    "Lavan": {
        "first_paragraph": "Lavan (İbranice: לָבָן‎‎), Tevrat'ın Tekvin bölümünde ismi geçen bir figürdür. Rebeka'nın erkek kardeşi, Lea ve Rahel'in de babasıdır (Tekvin, 31,1). Yusuf ve Bünyamin de anne tarafından dedesidir.\n"
    },
    "Levililer Kitabı": {
        "first_paragraph": "Levililer, Tanah ve Eski Ahit'in ilk beş kitabını teşkil eden Tevrat'ın üçüncü kitabıdır. Toplam 27 baptan oluşan Levililer, Yunanca Levitikos kökünden gelir[1]. İbranice adı olan Va-Yikra \"Ve çağırdı\" anlamındadır.\n"
    },
    "Lişan Didan": {
        "first_paragraph": "Lişan Didan bir modern Yahudi Aramicesi dilidir ve genellikle Neo-Aramice denir. Asıl olarak Salmas ve Mahabad bölgeleri arasında Urmiye Gölü civarında konuşulurdu. Bu dili konuşanların birçoğu şu anda İsrail'de yaşamaktadır. Lişan Didan \"bizim dilimiz\" anlamına gelir; bu sebeple bu dil için yakın anlamı olan Lişanan (\"dilimiz\") veya Lişanid Naş Didan (\"kendi dilimiz\") terimleri de kullanılır. Bu terimler Lişana Deni ve Lişanid Noşan gibi diğer lehçelerin adlarına benzediği için dilbilimciler daha teknik bir terim olan İran Azerbaycanı Yahudi Neo-Aramicesini tercih ederler. Lişan Didan'ı diğer lehçelerden ayırabilmek için edat ve zamirlerinde farklılık olduğunu belirtmek amacıyla bazen Lakhlokhi (\"sana(kız)-sana(erkek)\") veya Galihalu (\"benim-senin\") isimleri de kullanılır.\n"
    },
    "Lişana Deni": {
        "first_paragraph": "Lişana Deni modern bir Yahudi Aramice dilidir, genelde Neo-Aramice diye hitap edilir. Başlangıçta Türkiye sınırına yakın olan Kuzey Irak'taki Zaho'da ve komşu köylerinde konuşulurdu. Konuşanların birçoğu bugün Kudüs ve çevresinde yaşamaktadır. Diğer Neo-Aramice lehçeler olan Lişan Didan ve Lişanid Noşan isimlerine benzeyen Lişana Deni \"bizim dilimiz\" anlamına gelir. Bu dil için kullanılan diğer isimler Lişan Hozaye (\"Yahudilerin dili\") ve Kurdit (\"Kürtçe\")'dir. Dilbilimciler tarafından ise Zaho Yahudi Aramicesi denir.\n"
    },
    "Lişanid Noşan": {
        "first_paragraph": "Lişanid Noşan modern bir Yahudi Aramice dilidir, genelde Neo-Aramice diye hitap edilir. Başlangıçta Erbil bölgesinde, güney ve doğu Irak Kürdistanı'nda konuşulurdu. Konuşanların birçoğu bugün İsrail'de yaşamaktadır. Diğer Neo-Aramice lehçeler olan Lişan Didan ve Lişana Deni isimlerine benzeyen Lişanid Noşan \"kendi dilimiz\" anlamına gelir. Dilbilimciler tarafından ise Erbil Yahudi Neo-Aramicesi denir.\n"
    },
    "Lusitanik": {
        "first_paragraph": "Lusitanik (veya Yahudi Portekizcesi) Portekiz Yahudilerinin konuştuğu nesli tehlike altında olan bir dildir.\n"
    },
    "Matatyahu": {
        "first_paragraph": "Matatyahu bin Yohan (İbranice:מַתִּתְיָהוּ הַכֹּהֵן בֶּן יוֹחָנָן), Matiṯyāhu haKohēn ben Yōḥānān) Selevkos İmparatorluğu'na karşı dini güdümlü Makkabi Ayaklanması'ndaki rolü Makabe Kitapları'nda yer alan bir rahip idi. Matatyahu, Hanuka hikâyesinde merkezi bir rol oynar[1] ve sonuç olarak  Yahudiler'in Birkat Hamazon'a (yemeklerden sonra zarafet) ve Amida'ya eklediği dualarında bahsedilir.\n"
    },
    "Matsa": {
        "first_paragraph": "Matsa (İbranice: מצה), Yahudilikte Mısır köleliğinden kurtuluş anısına her yıl 8 gün Hamursuz Bayramı'nda yenilen mayasız ekmek.\n"
    },
    "Menaker": {
        "first_paragraph": "Musevilikte bir et şehita kurallarına uygun olarak bir şohet tarafından kesilmiş olsa bile bu hayvanın arka butları içerisinde siyatik siniri (Git anaşe) olduğundan yenilmesi yasaktır. Bu siyatik sinirini tek parça halinde çıkartan ve bunun eğitimini alan kişiye menaker adı verilir.\n"
    },
    "Midraş": {
        "first_paragraph": "Midraş (İbranice: מדרש‎), Yahudilikte kutsal metinlerin haftalık sinagog toplantılarında okunması ve dinleyicilere ders olarak verilen eşlik eden açıklamalardan oluşan külliyat.[1]\n"
    },
    "Mikve": {
        "first_paragraph": "Mikve (İbranice: מִקְוֶה‎), Yahudi dininde kadınlar tarafından muayyen dönemlerden sonra arınmada kullanılan ya da Yahudi dinini kabul eden kişi birçok zorlu sınavdan sonra erkekse en az bir kere, değilse her muayyen döneminin bitiminden sonra girmek zorunda olduğu havuzdur.[1] Aynı zamanda evlenecek kadınlar evlenmeden önceki gün mikve'ye girerler.[1]\n"
    },
    "Mişkan": {
        "first_paragraph": "Mişkan ya da Çadır Tapınak (İbranice: משכן \"mesken, yerleşke\", Latince: Tabernaculum \"çadır\"), çölde Musa tarafından inşa edilen portatif tapınak. İsrailoğulları Mısır'dan çıktıktan sonra Vadedilmiş Topraklar'a ulaşmadan önce çölde dolaşırlarken sunak ve tapınak olarak inşa edilmiştir. MÖ 950 yılında Kudüs'te Süleyman Tapınağı inşa edilince Mişkan'a gerek kalmamıştır.[1]\n"
    },
    "Mişna Berurah": {
        "first_paragraph": "Mişna Berurah (İbranice: \"Açıklanmış Öğreti\"), Yisrael Meir Kagan'ın yazdığı bir Halaha (Yahudi hukuku) kitabıdır. Orta Çağ'dan sonra gelişen olaylar hakkında ileri gelen Musevilerin fikirlerini özetler.\n"
    },
    "Mişneh Torah": {
        "first_paragraph": "Mişneh Torah (İbranice: מִשְׁנֵה תּוֹרָה‎, lit. \"Torah'ın tekrarı\"), Haham İbn Meymun tarafından yazılan bir Yahudi hukuku kanunudur. Mişneh Torah, İbn Meymun Mısır'da yaşarken 1170–1180 arasında yazıldı ve İbn Meymun'un başyapıtı olarak kabul edildi.\n"
    },
    "Mizrah": {
        "first_paragraph": "Mizrah, İbranicede doğu anlamına gelen sözcük. Musevilikte sinagoglarda  dini törenler esnasında doğu yönüne dönüldüğünden bu yöndeki duvara da bu ad verilmektedir.\n"
    },
    "Moed Katan": {
        "first_paragraph": "Moed Katan (מועד קטן‎) (\"Küçük Bayram\") Mişna'nın Moed faslının onbirinci bölümü.[1] Üç kısmı özellikle Pesah'ın ve Sukot'un ara günlerinde (Hol Amoed) izin verilen veya yasaklanan şeylerle ilgilidir.[1] Ayrıca Şabat ve dini bayramlardaki yas tutma konusundaki kuralları işleyen bu bölüm, her iki Talmud'da ve Tosefta'da ele alınmıştır.[1]\n"
    },
    "Monako'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "II. Dünya Savaşı'ndan önce Monako'da yaklaşık 300 kişilik küçük bir Yahudi cemaati vardı.[1] Savaş sırasında eyalet Yahudilere sahte kimlikler çıkararak Naziler tarafından sürülmelerini engelledi.[2] Monako Prensi II.Louis Yahudi hizmetçilerini elden çıkarmayı reddederek Edouard de Rothschild'in sürülmesine karşı çıkıp onu korudu. Fakat Monako polisi 42 Orta Avrupa Yahudisini yakalayıp Nazilere teslim etti.[1]\n"
    },
    "Muhafazakâr Yahudilik": {
        "first_paragraph": "Muhafazakâr Yahudilik, 19. yüzyılın ortalarında, Almanya Yahudileri arasında ortaya çıkmıştır. Konservatif Yahudilik olarak da bilinir. Muhafazakâr Yahudiliğin temsilcileri Isaac Bermays (1791-1849) ile Zacharia Franklen (1801-1871)'dir. Geleneklere bağlılıkta taviz verememe ve laikliğe karşı olan Muhafazakâr Yahudilik daha sonraki yıllarda Amerika Birleşik Devletleri'nde de sempatizan bulmuştur.[1]\n"
    },
    "Mumbai Yahudi cemaati": {
        "first_paragraph": "4500 ila 5000 Yahudi eski adı Bombay olan Mumbai'de yaşamaktadır[1] ve cemaatin sekiz sinagogu vardır.[2]\n"
    },
    "Musa ibn Nahman": {
        "first_paragraph": "Nahmanides olarak da bilinen Musa ibn Nahman (İbranice: משה בן נחמן/Moşe ben Nahman) (d: Girona, İspanya 1198 - ö:Filistin toprakları 1270)[1] Katalonya doğumlu Yahudi haham, filozof, doktor, Kabbalist ve Tora yorumcusudur.\n"
    },
    "Musa Operasyonu": {
        "first_paragraph": "Musa Operasyonu (İbranice: מבצע משה‎, Mivtza Moşe, İngilizce: Operation Moses) Beta Israel olarak bilinen Etiyopyalı Yahudiler'in 1984'te kıtlık yüzünden Sudan'dan İsrail'e gizlice getirilmesi için yapılan operasyondur.[1] Adını Tora'da adı geçen Musa peygamberden alan bu operasyon İsrail Savunma Kuvvetleri, CIA, Hartum'daki ABD elçiliği ve Sudan güvenlik güçlerinin ortak çabalarıyla düzenlenmiştir.[2]\n"
    },
    "Naşim": {
        "first_paragraph": "Naşim (נָשִׁים‎) (\"Kadınlar\"), Mişna'nın üçüncü faslıdır.[1] Yevamot, Ketubot, Neclarim, Nazir, Sota, Gittin ve Kiduşin adında yedi bölüme sahiptir ve bunlarda evlilik akti, sadakatsiz kadın, boşanma, kadın ve erkek arasındaki münasebetler ele alınır.[1]\n"
    },
    "Nepal'deki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Nepal'deki Yahudilerin tarihinde kalıcı Yahudi cemaatinin sayısı çok az olup çoğunluğunu diplomatik yetkililer ve Chabad kadrosu oluşturmaktadır.\n"
    },
    "Neturei Karta": {
        "first_paragraph": "Neturei Karta, Aramice Şehrin Muhafızları anlamına gelen bir tamlama olup Siyonizm karşıtı bir Ortodoks Yahudi cemaatidir. Kurucusu ise Moşe Hirş'tir.\n"
    },
    "Nevi'im": {
        "first_paragraph": "Nevi'im (İbranice: נביאים) (Peygamberler) Tanah'ın üç ana bölümünden ikincisi. Bu bölümlerin ilki Tora (Tevrat) ve (Nevi'im'den) bir sonraki de Ketuvim'dir (Yazılar).\n"
    },
    "Oberland Yahudileri": {
        "first_paragraph": "Oberland Yahudileri (veya Oberlander Yahudileri) Yidiş ve Almanca konuşan, Oberland (Yukarı Macaristan) veya Macaristan'ın batısındaki topraklarda ve Slovakya'nın Bratislava bölgesinde yaşayan Aşkenaz Yahudilerine denir. Buna karşılık Danube Nehri'nin diğer yakasında yani doğu aşağı topraklarda yaşayan Yahudilere Unterlander Yahudileri denir ve bu Yahudiler Hasidizm akımından etkilenmiştir.[1]\n"
    },
    "Okyanusya'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Okyanusya'daki Yahudilerin tarihi, ilk kaşifler, fok ve balina avcılarıyla başlamaktadır. Yahudiler ve diğer yerleşimciler Okyanusya'ya 18. yüzyıldan başlayarak gelmişlerdir. Avustralya, Yeni Zelanda ve Okyanusya'nın diğer adalarına yerleşmişlerdir.\n"
    },
    "Paradesi Yahudileri": {
        "first_paragraph": "Paradesi Yahudileri, Koçin Yahudileri ile kaynaşmış, başta İspanya, Portekiz ve Hollanda olmak üzere Avrupa ve Orta Doğu'dan göç etmiş Yahudiler'in torunlarıdır. Geleneksel olarak anadilleri Ladino olmasına rağmen zamanla Yahudi Malayalamı'nı benimsediler. Halaha Yahudiliği'nin takipçisiydiler.\n"
    },
    "Peraşa": {
        "first_paragraph": "Peraşa, Tevrat'ın bölümlerine verilen genel bir addır. Sinagogda dini töreni Hazan (Kantor) adı verilen din görevlisi yönetir. Hahamlar ise daha çok ayinin bir bölümünde Tevrat'ın o haftaki bölümü olan peraşanın açıklamasını yerel dilde yaparlar.\n"
    },
    "Peşat": {
        "first_paragraph": "Peşat veya pşat, Yahudilik dininin kutsal kitabı olan İbrani Kutsal Kitabı'nı anlamak için kullanılan dört yöntemden biridir ve metnin yalın, görünen (zahirî, yani sözcüğü sözcüğüne veya sözcüksel) anlamıdır. Nitekim peşat bir sözcük olarak \"basit\" anlamına gelir. Haham Raşi peşat ve draş terimlerini, bugün anlaşılan anlamında birbirinden ayırarak açıklayan tanınmış bir yorum yazmıştır.\n"
    },
    "Peygamber İddo hikâyesi": {
        "first_paragraph": "Peygamber İddo hikâyesi, Yehuda kralı Rehavam zamanında yaşamış peygamber İddo tarafından yazıldığı düşünülen kayıp bir Yahudi metnidir. Bu yazıttan 2. Tarihler 13:22 29 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'de[1] bahsedilmektedir: \"Aviya'nın yaptığı öbür işler, uygulamaları ve söyledikleri, Peygamber İddo'nun yorumunda yazılıdır.\"\n"
    },
    "Peyot": {
        "first_paragraph": "Peyot[a] (İbranice: פֵּאָה‎), eril cinsiyetindeki muhafazakâr Yahudiler tarafından kafanın her iki yanındaki traş edilmeden uzatılan saçlara verilen İbranice bir addır. Tanah'ta Levililer 19:27 12 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'deki \"Başınızın yan tarafındaki saçları kesmeyecek, sakalınızın kenarlarına dokunmayacaksınız.\" emrinden ötürü dine sıkı sıkıya bağlı Yahudilerce katı katıya uygulanır. Haredi, Hasidik, Teimani (Yemen) ve Ḥardal arasında farklı payot stilleri vardır.\n"
    },
    "Piyyut": {
        "first_paragraph": "Bir piyyut/piyyot (İbranice: פִּיּוּט‎, IPA: [piˈjut]; çoğulu piyyutim פִּיּוּטִים‎, IPA: [pijuˈtim]), Yahudilikte ibadet sırasında okunan bir şiirdir. Genellikle dinî törenler & ayinler sırasında zikredilerek söylenir.\n"
    },
    "Potifar": {
        "first_paragraph": "Potifar (İbranice: פוטיפר 'Potipar', Yunanca:Πετεφρής 'Petefris', Arapça:بوتيفار 'Butifar', veya فوطيفار 'Futifar'), Tevrat'a göre Firavunlar devrinde yaşamış, Firavun'un hizmetinde Muhafız birliği komutanlığı yapan devlet adamı. Adı ilk kez Tevratın Tekvin (Yaratılış) kitabının 37. Bab'ının sonunda geçmektedir. Hikâyesinin devamı ise aynı kitabın 39. Bab'ından itibaren  anlatılmaktadır. Potifar Züleyha ile evlidir. Yusuf Peygamberi köle pazarından satın alarak kendi hizmetinde onu büyütmüştür.\n"
    },
    "Potipherah": {
        "first_paragraph": "Potipherah, Tekvin Genesis 41:45 ve Genesis 41:50'de bahsedildiğine göre bir Antik Mısır şehri olan On rahiplerinden birisidir.[1]\n"
    },
    "Rabi Yehuda HaNasi": {
        "first_paragraph": "Yehuda HaNasi veya Jehuda HaNasi (yahut Judah ha-Nasi, Yehudah haNasi), Yahudi tarihinin şahsiyetlerindendir. Miladi ikinci asırda Roma İmparatorluğu döneminde yaşamıştır.\n"
    },
    "Rahel Türbesi": {
        "first_paragraph": "Rahel Türbesi (İbranice: קבר רחל translit. Qever Raḥel, Arapça: قبر راحيل Qubr Rāḥīl)[1] İbrani maderşahi Rahel'ın mezar yeri olarak kabul edilen alandır. Beytüllahim'in kuzey girişinde bulunan mezar, Yahudiler, Hristiyanlar ve Müslümanlar tarafından kutsal sayılır.[2] Site 1990'ların ortalarından beri[3] Filistinliler tarafından Bilal bin Rabah Camii (Arapça: مسجد بلال بن رباح) olarak anılmaktadtır.[4][5] Maderşahi Rahel'in defnedildiği yer İbrani Tanah, Hristiyan Eski Ahit'te ve Müslüman literatüründe[6] bahsedildiği üzere bu bölge ile daha kuzeydeki bir bölge arasında tartışmalıdır. Bu site mezarın gerçek yeri olarak düşünülmese de,[2] bugüne kadar en tanınmış adaydır.[7]\n"
    },
    "Rashi": {
        "first_paragraph": "Rashi (22 Şubat 1040 - 13 Temmuz 1105), Yahudi din alimi. Asıl adı Rabbi Shlomo Yitzchaki veya Rabbi Shlomo Yarchi'dir.[1] Talmud  ve Tanah'ın ilk kapsamlı tefsirlerinin yazarıdır.[1]\n"
    },
    "Reb Meir Baal HaNess": {
        "first_paragraph": "Rabbi Meir ya da Reb Meir Ba'al Ha-Nes (lit. Rabbi Meir Mucizelerin Efendisi) Mişna zamanında yaşamış olan Yahudi bilgesi. İkinci neslin Tannaim'inin en önde gelenlerinden biri olarak kabul edilir. Efsaneye göre babası, Roma İmparatoru Nero'nun soyundan gelir ve sonradan Yahudiliğe geçmiştir. Karısı Bruriah, Gemara'da bahsedilen birkaç kadından birisidir. Talmud'da var olan bir kurala göre tüm anonim Mişnalar Rabbi Meir'e atfedilir.\n"
    },
    "Samael": {
        "first_paragraph": "Samael (İbranice: סַמָּאֵל‎, romanize: Sammāʾēl, lit. \"Tanrı'nın zehri\"[1]), Yahudilikte bir melektir.[2] Talmud ve Talmud'un ardındaki ilimlerde bir başmelek, suçlayıcı (HaSatan), baştan çıkartan ve yok edici (HaMaşḥit) olan bir figürdür.[2]\n"
    },
    "Sâmirî İbranicesi": {
        "first_paragraph": "Samiri İbranicesi, Samiriler tarafından kullanılan Tevrat İbranicesinin bir türevidir, Samiri Tevrat'ında kullanılan dildir. Kullandıkları Samiri alfabesi ise Fenike alfabesinden esinlenilmiş Paleo-İbrani alfabesinin bir uzantısıdır.\n"
    },
    "San Marino'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "İtalya'nın içinde anklav bir ülke olan San Marino'da son 600 yılda Yahudilerin mevcudiyeti bulunur.[1]\n"
    },
    "Sanhedrin": {
        "first_paragraph": "M.Ö. 165'ten Doğu Roma İmparatorluğu tarafından kaldırıldığı M.S. 425'e kadar Roma Filistini'nde çalışan Yahudi Konseyi. Asıl olarak Yahudilerin en yüksek düzeydeki mahkemesi olmasına rağmen çeşitli kaynaklarda Sanhedrin'in dini, yargılama ve yasama işlevleri hakkında birçok belgeye rastlanmıştır. Yeni Ahit'in birçok kitabında da İsa'nın çarmıha gerilmesiyle, ayrıca elçi  Petrus ile yoldaşı Yuhanna hakkında hüküm verilmesiyle ilişkisi olduğu belirtilmiştir. Talmudların kaynaklarına göre Sanhedrin 71 bilgeden oluşan ve bunların belirli zamanlarda Kudüs Tapınağı'nda, yasama, yargı, diyanet ve tören işlevlerini yerine getirdiği bir kuruldu.\n"
    },
    "Sare": {
        "first_paragraph": "Sare/Sarah (İbranice: שָׂרָה; Arapça: سَارَة, sārah), İbrahimî dinlerde önemli bir figür ve Eski Antlaşma'ya göre İbrahim'in eşi, İshak'ın annesi olan İbrani din büyüğü.[1][2] Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam kaynakları arasında farklılıklar  olsa da Sare, misafirperverliği, güzelliği ve dindarlığı ile tasvir edilir.\n"
    },
    "Sayılar Kitabı": {
        "first_paragraph": "Sayılar veya Çölde Sayım; Tanah ve Eski Ahit'in ilk beş kitabı olan Tevrat'ın dördüncü kitabı. Toplam 36 baptan oluşur.\n"
    },
    "Siddur": {
        "first_paragraph": "Bir siddur/siddor (İbranice: סִדּוּר‎, IPA: [siˈduʁ]; çoğulu siddurim סִדּוּרִים‎, IPA: [siduˈʁim]), Yahudilikte bir dua kitabıdır. Bayram günleri hariç her gün okunması gereken günlük duaları içerir. Bu dualar Sabah Şahrit, Öğlen Minha ve Akşam Arvit dualarıdır. Bunlara ilaveten sabah kalkınca okunan dualar, Tallit, Tefilin takmadan önce okunacak dualar, yemekten önce ve sonra okunacak dualar, gece yatmadan önce okunacak dualar da Sidur içinde bulunur. Sidurlar hafta arası ve şabat olmak üzeri bölümlendirilmiştir.\n"
    },
    "Slattery Raporu": {
        "first_paragraph": "Slattery Raporu, resmi adıyla \"Alaska'nın Gelişim Sorunu\" olan, Amerika Birleşik Devletlerinde 1939-1940 yılları arasında iç işleri bakanlığı yapan Harold Ickes'in yardımcısı Harry Slattery tarafından yapılmış rapordır. \nGöç yoluyla Alaska'nın gelişimini ele alan raporda, Baranof Adası ve Mat-Su Vadisi dahil olmak üzere Alaska'nın dört bölgesine, Nazi Almanyası ve Avusturya'dan, özellikle Yahudilerin mülteci olarak taşınmasını önermiştir.\n"
    },
    "Sudan'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Sudan'daki Yahudilerin tarihi bir asır öncesine dayanır. Yirminci yüzyılda, bir asır içinde Yahudilerin Sudan'daki yaşamında dini hoşgörüsüzlükten varlık sahibi olmaya kadar yelpazesi geniş bir dönem yaşanmıştır. Yine aynı yüzyıl içinde ülkede neredeyse hiç Yahudi kalmamıştır.\n"
    },
    "Süleyman Operasyonu": {
        "first_paragraph": "Süleyman Operasyonu (İbranice:מבצע שלמה, Mivtza Şlomo, İngilizce:Operation Solomon) 1991'de Etiyopyalı Yahudileri İsrail'e getirmek için yapılmış askeri bir operasyondur. 1991'de Etiyopya devlet başkanı Mengistu Haile Mariam'ın koltuğu Eritre ve Tigray asileri tarafından sallanınca ülke istikrarsızlığa sürüklendi. İstikrarsızlık sonucu Etiyopya'daki Falaşaların durumu, bazı Yahudi örgütlerini ve İsrail devletini alarma geçirdi. Mengistu rejimi altında kütlesel göçlere izin verilmediğinden ülkede iktidarsızlık göç etmek isteyen Falaşalar için bir umut ışığı oldu. İsrail, Etiyopya hükûmetinin azalan gücünden istifade edip gizlice Süleyman Operasyonunu uyguladı. Bu operasyonla İsrail tarihinin en büyük göçünü almıştır.\n"
    },
    "Süleyman'ın Tarihi (kitap)": {
        "first_paragraph": "Süleyman'ın Tarihi, kayıp başka metinleri de bulunan peygamber İddo tarafından yazıldığı düşünülen kaynaktır. Bu kaynağın adı 1 Krallar 11:41 29 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'de geçmektedir: \"Süleyman'ın krallığı dönemindeki öteki olaylar, bütün yaptıkları ve bilgeliği Süleyman'ın tarihinde yazılıdır.\"\n"
    },
    "Şabos goy": {
        "first_paragraph": "Şabos goy (Yidiş שבת גוי shabbos goy, Modern İbranice גוי של שבת goy shel shabat) Yahudiler için kutsal olan Şabat günü, Yahudilere yasak olan şeyleri Yahudilerin yararına yapan, Yahudi olmayan (Goy) kimse. Yahudiler için Şabat günü çalışmak, ateş yakmak, araba kullanmak gibi şeyler yasak olduğundan Yahudiler için bu işleri yapan gönüllü kişilere denir.  Sinagoglar'da Yahudi olmayan ve böyle işlerde yardımda bulunan kimseler vardır.\n"
    },
    "Şaloş Regalim": {
        "first_paragraph": "Şaloş Regalim (Türkçe: Üç Bayram, İbranice: שלוש רגלים), Üç Hac Festivali'dir. Antik İsrail  ve Yehuda  zamanında İsrailoğulları Tora'da emredildiği üzere Pesah, Şavuot ve Sukot bayramlarında Kudüs'e hacca giderlerdi. Kudüs'teki bu  festivale katılanlar Kohen  (rahip) önderliğinde Kudüs Tapınağında  ibadet ederlerdi.\n"
    },
    "Şanghay Gettosu": {
        "first_paragraph": "Şanghay Gettosu[dipnot 1], resmî ismiyle Vatansız Mülteciler İçin Sınırlı Bölge,[dipnot 2] Şanghay'ın Japon işgâli altında olduğu dönemde, şehrin Hongkou semtinde bir mil karelik bir alanı kapsayan bir bölgeydi. 1930 ve 1940'larda özellikle Avrupa'nın Nazi işgâli altındaki topraklardan kaçan Yahudi mültecileri barındırırdı. Bu alan, Ohel Moşe Sinagogu etrafındaki topluluğu kapsadı, ancak 1941 ile 1945 yılları arasında şehirde bulunan yaklaşık 23.000 Yahudi mülteci, Vatansız Mültecilerin İkamet ve İşlerinin Kısıtlanması Hakkındaki Tebliğ doğrultusunda Japonlar tarafından bu alana yerleşmeye zorlandı.[1] Şehrin en fakir ve en kalabalık alanlarından biriydi. Yerel Yahudi aileler ve ABD merkezli Yahudi hayır kurumları, getto sakinlerine barınak, yiyecek ve giyecek sağlayarak bunlara yardım etti.[1] Japon yetkililer zaman geçtikçe bu vatansız mültecilere yönelik giderek ağırlaşan kısıtlamalar uygulasa da, gettonun kendisi duvarlarla kapalı değildi, üstelik yaşam standartları çoğunlukla gettodaki mültecilerinki kadar kötü olan yerel Çinli sakinler bu alanı terk etmedi.[2][3]\n"
    },
    "Şema Yisrael": {
        "first_paragraph": "Şema Yisrael (İbranice: שְׁמַע יִשְׂרָאֵל‎, anlamı \"Duy, ey İsrail\"), Tevrat'ın bir bölümünün ilk iki sözcüğü olan ve Yahudi ayin sisteminde sabah ve akşamları okunan bir Yahudi duası. Şema duası Yahudi akidesinin temel unsurlarını içerir ki ilk cümlesi Yahudi akidesinin temelini oluşturan monoteizm yani tek Tanrı inancının göstergesidir: \"Duy, ey İsrail! Yahova bizim Tanrımızdır! Yehova tektir!\"[1] (שְׁמַע יִשְׂרָאֵל יְהוָה אֱלֹהֵינוּ יְהוָה אֶחָֽד‎)\n"
    },
    "Şeol": {
        "first_paragraph": "Şeol (İbranice: שְׁאוֹל), Yahudilik'te ölümden sonra gidilen yerdir. Tanah'a göre hem iyilerin hem de kötülerin gittiği yerdir.\n"
    },
    "Şiksa": {
        "first_paragraph": "Şiksa (Yidiş: שיקסע) veya şikse, Yidiş dilinde Yahudi olmayan (Goy) kadınlar için kullanılan hakaret içeren sözcük.\n"
    },
    "Şimon HaTarsi": {
        "first_paragraph": "Şimon HaTarsi (veya Şimon Makkabi, Şimon Thassi) (ö: MÖ 135), Matatyahu Makkabi'nin ikinci oğluydu dolayısıyla Haşmonayim hanedanlığının bir üyesiydi. Tarsi soyadının anlamı belirsizdir. \"Yönetici\", \"Kılavuz\", \"Konsey adamı\" ve \"Şevkli\" bu ismin olası anlamlarındandır.[1]\n"
    },
    "Şuadit": {
        "first_paragraph": "Şuadit, Yahudi Provençal dili ya da Yahudi Arpitancası Güney Fransa'da ölü bir Yahudi dilidir. 11. yüzyıl Fransız belgelerinde varlığından bahsedilen bu dil Fransa'daki Engizisyonlar sonucu düşüşe geçti. Yahudilerin Fransız Devrimi ile Fransa'nın herhangi bir yerinde yaşama hakkı ve tam vatandaşlık kazanmasıyla Şuadit'in erimesi hız kazandı. Bu dilin son konuşanı olan Armand Lunel'in 1977'de ölmesiyle Şuadit dili tarihe karıştı.\n"
    },
    "Şulhan Aruh": {
        "first_paragraph": "Şulhan Aruh (İbranice: שולחן ערוך \"Kurulu Masa\"), Musevi hukukunda uyulması gereken bir kural veya yazılı bir katalogdur.\n"
    },
    "Tanya": {
        "first_paragraph": "Tanya veya Likkutei Amarim (İbranice: ליקוטי אמרים; \"İfadeler Koleksiyonu\"), Şneur Zalman'ın 1797'de yazdığı bir Musevi din kitabıdır. Kitabın giriş kelimesi Tanya (תניא) Aramcada \"baraitada öğretilmiş olan\" demektir.\n"
    },
    "Targum": {
        "first_paragraph": "Targum (İbranice: תרגום‎, Çoğul: targumim, Anlamı: tercüme) İkinci Kudüs Tapınağı döneminden Orta Çağ'ın başlarına kadar geçen süreçte yazılıp derlenmiş Tanah'ın Aramice tercümesidir. Zamanında iki farklı Yahudi kültürü merkezi olan İsrail toprakları ve Babil'de yazılmış iki farklı tercüme bulunur. Bu iki toplumun da lingua franca'sı Aramice'ydi.\n"
    },
    "Tayland'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Bugün Tayland Yahudilerinin çoğu Rusya ve Sovyetler Birliği kökenli Aşkenazlar olsa da, cemaatin kökeni 17. yüzyılda bu topraklara gelen Bağdadi Yahudilere kadar dayanır. Bu cemaate 1970 ve 80'lerde İran'dan kaçan Parsim Yahudileri de katılmıştır.\n"
    },
    "Tayvan'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Ana Çin topraklarının aksine Yahudilerin Tayvan'daki tarihi yeni sayılır ve nüfusları hiçbir zaman çok olmamıştır. İlk hatırı sayılır büyüklükteki cemaat 1950'lerde oluştu. Dini servisler için ABD Silahlı Kuvvetleri'nin şapeli kullanıldı.\n"
    },
    "Teomorfizm": {
        "first_paragraph": "Teomorfizm, Yunanca θεος, theos (Tanrı) ve μορφη, morfē (şekil) kelimelerinden türetilmiş olan, insannın tanrılaştırılmasının mümkün olabileceğini savunan bir Erken Hristiyan i'tikadı.[1]\n"
    },
    "Terah": {
        "first_paragraph": "Taruh/Terah (İbranice: תֶּרַח‎, romanize: Teraḥ), Sam oğlu Arpakşat'ın soyundan gelen, patrik İbrahim'in babası olan ve Tanah'daki Yaratılış Kitabı'nda geçen bir İbrani adamdır. Kur'an'da ismi, Putperest olduğundan dolayı Azer olarak değiştirilmiştir.\n"
    },
    "Tesniye Kitabı": {
        "first_paragraph": "Tesniye veya Yasa'nın Tekrarı, Tanah'ın ve Eski Ahit'in ilk beş kitabı olan Tevrat'ın beşinci kitabı. Toplam 34 baptan oluşur.\n"
    },
    "Topolçan Pogromu": {
        "first_paragraph": "Topolçan pogromu, 24 Eylül 1945'te 48 kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan, Topolçan, Çekoslovakya'da gerçekleşen anti-Yahudi pogromdur.\n"
    },
    "Tosefta": {
        "first_paragraph": "Tosefta, sözlü Yahudi geleneğinin ikinci derleme kitabıdır. İlki 3. yüzyılda yazılmıştır.\n"
    },
    "Tseniut": {
        "first_paragraph": "Tseniut (İbranice: צניעות \"tevazu\"), bir Musevilik terimidir. Hem kişisel hem de toplumsal bir erdemdir. Özellikle karşı cinslerin ilişkilerinde gözetilir.\n"
    },
    "Uriya": {
        "first_paragraph": "Hititli Uriya (İbranice: אוריה החתי), Kral Davud'un Samuel kitaplarının ikincisinde sözü edilen ordusunda yer alan Hititli bir asker. Uriya, Batşeba'nın hem amcasının oğlu hem de kocasıydı ve Davud'un askerlerine çekilme emri vermesiyle savaş sırasında öldü. Uriya'nın karısı Batşeba, evlilik dışı ilişki sonucunda Davud'dan hamile kalmıştı. Davud'un evine dönüp karısını görmesini emretmesine rağmen Uriya, o zamanın adetlerine göre, ordu savaştayken hiçbir asker cinsellik ve benzeri eylemler içinde olamazdı. Bu nedenle Uriya, askerlik onurunu gerekçe göstererek, karısıyla görüşmedi, bu ise Davud'un evlilik dışı ilişkisini gizli tutmasını engelliyordu. Uriya'nın öldürülmesi sonrasında Davud, peygamber Nathan tarafından azarlandı. Bunun ardından gelen Davud'un ailesinde ve İsrail Krallığı'nın tamamındaki çalkalanmalar, Batşeba'nın bebeğinin ölmesi ve prens Abşalom'un babasına karşı ayaklanması, zina ve cinayet günahlarının cezalandırılması olarak yorumlanır.\n"
    },
    "Uzziya'nın tarihi": {
        "first_paragraph": "Uzziya'nın tarihi veya Uzziya'nın yaptıkları, Kral Uzziya zamanında yaşamış olan Yeşaya tarafından yazıldığı düşünülen kayıp bir Yahudi metnidir. Bu metnin adı 2 Tarihler 26:22 25 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'de geçmektedir: \"Uzziya'nın yaptığı öbür işleri, başından sonuna dek, Amots oğlu Peygamber Yeşaya yazmıştır.\"\n"
    },
    "Üzeyir": {
        "first_paragraph": "Üzeyir (Arapça: عُزَيْرْ, ‘Uzair), MÖ 4.-5. yüzyıllarda yaşamış Ezra (İbranice: עֶזְרָא) ile aynı kişi olduğu iddia edilen Yahudi peygamber ya da din adamı. Üzeyir ile Ezra'nın aynı kişi olduğu tartışmalıdır. Temple Üniversitesi din profesörlerinden ve Encyclopaedia of the Qurʾān yazarı İbrahim M. Ebu Râbî, Üzeyir ile Ezra'nın aynı kişi olduğu kanısını sorgulayanlardandır.\n"
    },
    "Yahudi Aragoncası": {
        "first_paragraph": "Yahudi Aragoncası orta kuzey İspanya'da 8. yüzyılın ortasından İspanya'dan kovulmalarına kadar konuşulmuştur. Daha sonra ya çeşitli Yahudi İspanyolcası lehçeleri ile karışmıştır ya da İspanya'nın güneyinde, özellikle Valensiya, Murcia ve Endülüs bölgelerinde, şekillenmiş olan daha etkili Yahudi İspanyolcası lehçelerinin kullanımına başlanması ile unutulmuştur.\n"
    },
    "Yahudi Aramicesi": {
        "first_paragraph": "Yahudi Aramicesi (veya Yahudi Aramcası) üzerinde İbranice etkisi bulunan Aramice dillerinin genel adıdır.\n"
    },
    "Yahudi Arapçası": {
        "first_paragraph": "Yahudi Arapçası (İbranice: ערבית יהודית‎, romanize: ‘Aravít Y'hudít; Arapça: عربية يهودية), Arap Birliği topraklarında yaşamış veya yaşayan Yahudiler tarafından konuşulan Arapçanın bir lehçesidir. Geçmişte Arap Yarımadası'ndaki Yahudi kabileler tarafından da konuşulmuştur. Konuşulan dilin yanı sıra İbrani Alfabesi ile yazılmış Arapça metinlere de Yahudi Arapçası denir. Arapça'da olduğu gibi Yahudi Arapçası'nda da yöreden yöreye göre değişen lehçe farklılıkları vardır. İstanbul Ladino'su ile Balkan Ladino'su arasında nasıl bir fark varsa Libya'daki Yahudi Arapçasıyla Irak'taki Yahudi Arapçası arasında da aynı şekilde benzerlikler ve ufak farklılıklar bulunur.\n"
    },
    "Yahudi Bağdat Arapçası": {
        "first_paragraph": "Bağdat Yahudi Arapçası Bağdat ve diğer Güney Irak'taki şehirlerde Yahudilerin konuştuğu Arapça lehçesidir. Bu lehçe Musul ve Anah gibi Kuzey Irak'taki Yahudilerin konuştukları Arap lehçelerinden farklıdır. Bağdat ve Kuzey lehçeleri Yahudi Irak Arapçası'nın alt kolu olarak görülebilir.\n"
    },
    "Yahudi duaları": {
        "first_paragraph": "Musevilik'te de, tıpkı diğer dinlerdeki gibi dualar Tanrı'yla bir iletişim kurma, ona yakarma, ondan istekte bulunma ya da şükretme amaçlıdır. Musevilerin ettiği başlıca dualar şunlardır:\n"
    },
    "Yahudi Fas Arapçası": {
        "first_paragraph": "Yahudi Fasçası (veya Yahudi Fas Arapçası) eskiden Fas'ta yaşamış Yahudiler'in konuştuğu bir Arapça şeklidir. Fas'ta bu dili konuşabilenler sadece yaşlılardır.[1]\n"
    },
    "Yahudi Irak Arapçası": {
        "first_paragraph": "Yahudi Irak Arapçası[1] (veya Irak Yahudi Arapçası, Arabi, Yahudik)[1] Eskiden Irak'ta yaşamış veya hâlen Irak'ta yaşamakta olan Yahudilerin konuştuğu bir Arapça çeşididir. Bu dili konuşanların çoğunluğu 100.000 kişilik nüfusuyla İsrail'dedir.[1]. Konuşanlar genelde yaşlı nesillerdir.[2] Irak'ta 100 ila 150 adet konuşanı vardır, ayrıca Hindistan ve İngiltere'de de konuşulur.[1]\nMusul gibi farklı yörelerde farklı lehçeleriyle karşılaşılırken en çok bilinen formu Yahudi Bağdat Arapçasıdır.\n"
    },
    "Yahudi Latincesi": {
        "first_paragraph": "Yahudi Latincesi veya La'az başta İtalya Yarımadası ve Gallia Narbonensis'de olmak üzere eski Roma İmparatorluğu'nda yaşayan Yahudiler'in konuştukları dildir. \"La'az\" (לעז) \"yabancı dil\" özellikle \"İbranice olmayan dil\" demektir.\n"
    },
    "Yahudi Malayalamı": {
        "first_paragraph": "Yahudi Malayalamı, güneybatı Hindistan'daki Kerala eyaletinden gelen Koçin Yahudileri'nin konuştuğu dildir. Bu dili konuşan 8.000 kişilik nüfusun yaklaşık hepsi İsrail'de yaşamaktadır, Hindistan'daki nüfusu ise 100'den azdır.\n"
    },
    "Yahudi mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Yahudi mezarlığı (İbranice: בית עלמין, \"Beyt Olamin\") diğer mezarlıklar gibi ölülerin gömüldüğü yer olup Hristiyan mezarlarında bulunmayan niteliklere sahiptir.\n"
    },
    "Yahudi Trablus Arapçası": {
        "first_paragraph": "Yahudi Trablus Arapçası[1](veya Trablus Yahudi Arapçası[1], Yahudi Trablus-Libya Arapçası[1], Tripolita'it[1], Yudi[1] olarak da bilinir) eskiden Libya'da yaşayan Yahudilerin konuştukları Arapça çeşididir. Bu dili konuşanların birçoğu bugün İsrail ve İtalya'da yaşamaktadır. Bu dili 40 yaş ve üzeri insanlar bilmektedir.[2] Yahudi Tripolitan Arapçası, Libya Arapçasına göre farklılıklar gösterir; bu dil daha çok yerleşik hayatta kullanılan Arapça'ya benzerken Libya Arapçası göçebe yaşayan bedevi Arapçası'ndan etkilenmiştir.[3]\n"
    },
    "Yahudi Tunus Arapçası": {
        "first_paragraph": "Yahudi Tunus Arapçası Tunus'ta yaşamış veya hâlâ yaşamakta olan Yahudilerin konuştuğu bir Arapça çeşididir. Konuşanların %99'u İsrail'de yaşamaktadır. Bu dili konuşabilenler genelde yaşlı nesillerdir.[1]\n"
    },
    "Yahudi Yemen Arapçası": {
        "first_paragraph": "Yahudi Yemen Arapçası (veya Yahudi Yemencesi, Yemen Yahudi Arapçası) eskiden Yemen'de yaşamış veya hâlen Yemen'de yaşamakta olan Yahudilerin konuştuğu Arapça çeşididir. Bu dili konuşanların %98'i bugün İsrail'de yaşamaktadır. Yahudi Yemencesi, Yemen'de Yahudi olmayanların konuştuğu Arapça'dan farklıdır. Bu dil San'a, 'Aden, Be:da ve Habban olmak üzere alt lehçelere ayrılabilir.[1]\n"
    },
    "Yahudiliğe karşı eleştiriler": {
        "first_paragraph": "Yahudiliğe karşı eleştiriler (İbranice : ביקורת על היהדות) (Yidiş : קריטיק פון יידישקייַט) Yahudiliği inanç veya adetlerindeki bazı uygulamalar nedeniyle bir kısım insanlar tarafından kabul görmemesi, Yahudiliği en az diğer dinler kadar eleştiriye maruz bırakmıştır. Günümüzde Yahudiliği eleştirenler diğer din mensupları, seküler düşünce akımına sahip insanlar veya diğer Yahudiler'dir.\n"
    },
    "Yahudiye (eyalet)": {
        "first_paragraph": "Yahudiye Eyaleti (Latince: Iudaea; Yunanca: Ἰουδαία, Iudaia), Yahudiye, Samarya ve Edom bölgelerinin tümüne yayılmış ve Yahudilerin yaşadığı bir Roma eyaletiydi. Adını Herod Archelaus'un Yahudiye Tetrarşisinden almıştır, ancak bu Roma eyaleti çok daha geniş bir bölgeyi kapsıyordu. \"Yahudiye\" ismi, MÖ 6'ncı yüzyıldaki Yehuda Krallığı'ndan gelmiştir. Yahudilerin, bağımsızlık uğruna Romalılara karşı gerçekleştirdikleri Bar Kohba İsyanı'nından sonra ismi \"Suriye Filistini\" olarak değiştirildi.[1][2]\n"
    },
    "Yaşar Kitabı": {
        "first_paragraph": "Yaşar Kitabı (İbranice: ספר הישר, Sefer haYaşar, anlam:Doğruluk Kitabı), Eski Ahit'te adı geçen fakat bugün bir kopyası bulunmayan kayıp Yahudi metinlerinden biridir.\n"
    },
    "Yehu Kitabı": {
        "first_paragraph": "Yehu Kitabı, Kral Baaşa zamanında yaşamış peygamber Yehu ben Hanani tarafından yazıldığı düşünülen kayıp bir Yahudi metnidir. Bu kitaptan 2 Tarihler 20:34 29 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'te bahsedilmektedir: \"Yehoşafat'ın yaptığı öbür işler, başından sonuna dek, İsrail kralları tarihinin bir bölümü olan Hanani oğlu Yehu'nun tarihinde yazılıdır.\"\n"
    },
    "Yehuda Makkabi": {
        "first_paragraph": "Yehuda Makkabi (İbranice: יהודה המכבי, Yehudah ha-Makabi), rahip Matatyahu'nun 4 oğlundan biriydi. Babası gibi Yehuda da rahipti. Selevkos İmparatorluğu'na karşı Makkabi Ayaklanması'nı yönetti.[1]\n"
    },
    "Yemen İbranicesi": {
        "first_paragraph": "Yemen İbranicesi (veya Temani İbranicesi) geleneksel olarak Yemen Yahudileri tarafından Tora ve ayinlerde kullanılan İbranice'nin telaffuz sistemidir. Yahudiler'e karşı saldırılara dönüşen İsrail karşıtı ayaklanmalar yüzünden bölgeden kaçan Yemen Yahudileri dillerini İsrail'e taşımış oldu.\n"
    },
    "Yemen mektubu": {
        "first_paragraph": "Yemen mektubu (İbranice: אגרת תימן, Iggeret Teman) Rambam ile Yemen Yahudileri arasında önemli bir temastı.\n"
    },
    "Yemen Yahudileri": {
        "first_paragraph": "Temani (ya da Yemen Yahudileri) Arap Yarımadası'nın güney ucundaki Yemen'de yaşayan veya ataları yakın zaman kadar Yemen'de yaşamış olan Yahudilere denir. Sihirli Halı Operasyonu (Operation Magic Carpet) ile Haziran 1949 ve Eylül 1950 tarihleri arasında hemen hemen bütün Yemen Yahudileri İsrail'e getirtilmiştir. Bugün Temaniler'in çoğunluğu İsrail'de yaşarken küçük bir kısmı da ABD ve diğer ülkelerde yaşamaktadır. Yemen'de yaşayan Yahudilerin sayısı ise diğer Yemen Yahudilerine kıyasla bir elin parmakları kadardır.\n"
    },
    "Yeşiva": {
        "first_paragraph": "Yeşiva (/jəˈʃiːvə/; İbranice: ישיבה‎, harfi harfine \"oturmak\"; çoğul ישיבות, yeşivot), geleneksel dinî metinlerin, özellikle Talmud ve Tevrat'ın okutulmasına odaklanan Yahudi müessese. Çalışma genellikle günlük şiurim (dersler veya sınıflar), çavrutas (Aramice \"dostluk\"[1] veya \"arkadaşlık\"[2]) isimli okuma çiftleri tarafından yapılmaktadır. Çavruta stili öğrenim yeşivalara has özelliklerden biridir.\n"
    },
    "Yeşu Operasyonu": {
        "first_paragraph": "Yeşu Operasyonu (İbranice: מבצע שבא, İngilizce: Operation Joshua) 1985 yılında 800 Beta Israel denen Etiyopya Yahudisi'ni Sudan üzerinden İsrail'e getirmek için düzenlenmiş operasyondur.\n"
    },
    "Yevanik": {
        "first_paragraph": "Yevanik, (diğer adlar: Yavanik, Yavanca, Romanyot, Yahudi Yunancası), Helenistik dönem'den beri varlığı süren Romanyot (Yunan Yahudileri)'un konuştuğu bir lehçedir. Koini Yunancası'nın bir kolu olan ve çok büyük bir olasılıkla ölü olan ya da neslinin yok olmasının eşiğinde olan bu dilde İbranice'den kelimeler de bulunur. Yunanlar tarafından kolayca anlaşılabilen Yevanik, Romanyotlar tarafından İbranice harfler kullanılarak yazılır.\n"
    },
    "Yosiah için Ağıtlar": {
        "first_paragraph": "Yosiah için Ağıtlar, İncil'de[1] adı geçen kayıp bir Yahudi kaynağıdır. Pasajda \"Yeremya Yoşiya için bir ağıt yazdı. Kadın, erkek bütün ozanlar bugüne dek ağıtlarında Yoşiya'yı anarlar. İsrail'de bir gelenek haline gelen bu ağıtlar Ağıtlar Kitabı'nda yazılıdır\" der.\n"
    },
    "Yudit Kitabı": {
        "first_paragraph": "Yudit, Eski Ahit'in apokrif bir kitabıdır. İsa'dan evvel 150 senesinde Kudüs'te yazıldığı kabul edilmektedir. Kitap Katolik ve Doğu Ortodoks Hristiyanlıkta kanonik kitap kabul edilirken Yahudilikte ve Protestanlıkta kanon dışı bırakılır.\n"
    },
    "Zarfatik": {
        "first_paragraph": "Zarfatik (ya da Yahudi Fransızcası), nesli tükenmiş bir Yahudi dilidir. Eskiden Kuzey Fransa'da ve Mainz, Frankfurt ve Aachen gibi Almanya'nın batısındaki şehirlerde konuşulurdu.\n"
    },
    "Âsım Baba Tekkesi": {
        "first_paragraph": "Zall Tekkesi veya Asim Baba Tekkesi (Arnavutça: Teqeja e Zallit), MS 1700 yılında inşa edilmiş Arnavutluk Cumhuriyeti'ndeki Ergiri kentinde bulunmakta olan Osmanlı-Türk tarihi dinî eserlerinden biridir. Tekke Bektaşi tarikât'a aittir. Dergâh 1780 yılında Sulucakarahöyük’ten Arnavutluğun Ergiri kasabasına gelen Üsküdarlı Muhammed Âsım Baba tarafından kurulmuştur. Âsım Baba Dimetokalı Kara Ali Dede’nin halîfesidir. 1796 yılında Ergiri'de vefât etmiş ve türbesi halk tarafından çok ziyâret edilmiştir.\n"
    },
    "Athena Nike Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Athena-Nike Tapınağı, Kallikrates tarafından planlanmış olan bu tapınak, kısa taraflarında dörder sütun içeren bir Amfiprostil'dir. İlisoa'daki tapınaktan çok etkilenmiştir. Lakin arazinin yetersiz olması nedeniyle, yapının ölçeği küçültülmüştür. Pronaos'u ve Opisthodom'u yoktur. İlisoa Tapınağı'nın pronaos'undaki iki sütunun yerini burada iki fil ayağı (paye) yer alır. Payelerin aralıkları, bronzdan yapılmış parmaklıklarla kapatılmıştır. Sütun gövdeleri, Attika-İon sütun altlıklarının üzerinde otururlar.\n"
    },
    "Atsuta Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Atsuta Tapınağı (Japonca: 熱田神宮 Atsuta-jingū), Japonya'nın Nagoya kentinde bulunan bir Şinto tapınağıdır.[1] Tapınak, Atsuta semtinde yer almakta olup geleneksel olarak İmparator Keikō'nun saltanatı sırasında kurulduğu düşünülmektedir. Bunlara ek olarak 120 adet yan tapınak bulunmaktadır. Tapınak yılda 9 milyondan fazla ziyaretçi tarafından ziyaret edilmektedir.[2]\n"
    },
    "Aziz Krikor Lusavoriç Katedrali": {
        "first_paragraph": "Aziz Krikor Lusavoriç Katedrali, Erivan'da yer alan ve Ermeni Apostolik Kilisesi'ne bağlı Aziz Krikor adına ve anısına yapımına 1997 yılında başlanan ve 2001 yılında tamamlanan katedraldir. \n"
    },
    "Aziz Nikolai Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Aziz Nikolai Kilisesi (Almanca: St.-Nikolai-Kirche), Almanya'nın Hamburg kentinde bulunan ve eskiden beş ana Lüterci kiliseden biri olan kilisedir. Yapımı 1846'dan 1874'e kadar süren kilise, II. Dünya Savaşı'nda Müttefik Devletler'in hava saldırıları sonucunda büyük zarar görmüştür. Günümüzde yıkı halinde olan kilise, anıt görevi görmektedir. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Harvestehude'ye yeni bir Aziz Nikolai Kilisesi yapılmıştır.\n"
    },
    "Aziz Simon Manastırı": {
        "first_paragraph": "Aziz Simon Manastırı, Hatay ilinin Defne ilçesinde yer alan tarihî bir manastırdır.[1][2]\n"
    },
    "Baybars Camii": {
        "first_paragraph": "Baybars Camii (Arapça: مسجد الظاهر بيبرس), Kahire'de, Memlûk Sultanı Baybars tarafından yaptırılan cami.\n"
    },
    "Büyük Vahşi Kaz Pagodası": {
        "first_paragraph": "Büyük Vahşi Kaz Pagodası veya Dev Vahşi Kaz Pagodası (Çince 大雁塔, Pinyin Dàyàn Tǎ), Çin Xi'an'ın güneyinde yer alır. Pagoda 652 yılında Tang Hanedanlığı zamanında yapılmıştır ve o tarihlerde beş katı vardı. Pagoda Çin'e rahip Xuanzang tarafından Hindistan'dan getirilen Budist sutraları ve heykelcikleri saklamak için yapılmıştı.\n"
    },
    "Cacabey Medresesi": {
        "first_paragraph": "Cacabey Medresesi, Kırşehir il merkezinde yer almaktadır. Medrese, H. 671 / M. 1272 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı Kılıç Arslan'ın oğlu II. Gıyaseddin Keyhüsrev döneminde, Kırşehir Valisi Nureddin Cibril bin Cacabey tarafından yaptırılmıştır.[1]\n"
    },
    "Carmo Rahibe Manastırı": {
        "first_paragraph": "Carmo Rahibe Manastırı, (Portekizce:Convento da Ordem do Carmo) Portekiz'in başkenti Lizbon'da bulunan anıtsal bir yapı. Orta Çağ'a ait bu yapının büyük bölümü 1755 Lizbon Depremi'nde yıkılmıştır ve Gotik tarza ait kalmış olan Carmo Kilisesi (Igreja do Carmo) hâlen ayakta durmaktadır.\n"
    },
    "Çennakeşava tapınağı": {
        "first_paragraph": "Çennakeşava tapınağı (Kannada dili: ಶ್ರೀ ಚೆನ್ನಕೇಶವ ದೇವಸ್ಥಾನ) ya da ilk adıyla Vijayanarayana tapınağı(Kannada dili: ವಿಜಯನಾರಾಯಣ ದೇವಸ್ಥಾನ) Hoysala İmparatorluğu'nun ilk başkenti olan Belur'da, Yagaçi nehrinin kıyısında Hoysala kralı Vişnuvardhana tarafından 1117 yılında yaptırılan bir tapınaktır. Hoysala mimarisinin ilk örneklerinden olan tapınağın adı Güzel Vişnu anlamına gelir ve tanrı Vişnu'ya adanmıştır.\n"
    },
    "Derviş Baba Türbesi": {
        "first_paragraph": "Derviş Baba Türbesi (Kırmançça: bava derwêş, Kurmanci: derwêş Bava), 1860 Maraşlı Alevi Kürtlerin ve Türklerin kutsal kabul ettiği türbe.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Edfu Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Edfu Tapınağı, Nil Nehri'nin batı kanadındaki Edfu şehrinde yer alan Antik Mısır dönemine ait tapınak. Mısır mitolojisindeki şahin başlı tanrı Horus'a ithafen inşa edilmiştir. Karnak Tapınağı'ndan sonraki en büyük ve günümüze kadar en iyi muhafaza edilmiş antik tapınaktır.\n"
    },
    "Ertokuş Medresesi": {
        "first_paragraph": "Ertokuş Medresesi, eski adı Agros olan bugünkü Isparta’nın Atabey ilçesinde bulunan Mübarizeddin Ertokuş’un inşa ettirdiği medrese. H.621 (M.1224) tarihinde Alâeddin Keykubad zamanında inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Granada Katedrali": {
        "first_paragraph": "Granada Katedrali (İspanyolca: Catedral de Granada veya La Santa Iglesia Catedral Metropolitana de la Encarnación de Granada) İspanya’nın Granada şehrinde yer alan bir katedraldir.\n"
    },
    "Granada Kraliyet Şapeli": {
        "first_paragraph": "Granada Kraliyet Şapeli (İspanyolca:  Capilla Real de Granada) İspanya’nın Granada şehrinde yer alan ve Gotik stilde (İzabel dönemi Gotik mimari) inşa edilmiş bir yapıdır. Bu şapel Granada Katedrali’nin hemen yanında yer almaktadır. Buraya gömülmüş kraliyet ailesi mensupları arasında I. Isabel ve eşi II. Fernando (Katolik Krallar) ile I. Felipe ve Kastilyalı Juana yer almaktadır.\n"
    },
    "Hoysaleşvara Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Hoysaleşvara Tapınağı, Hindistan'ın Karnataka eyâletinde Halebidu şehrinde bulunan ve Hoysala İmparatorluğu'ndan kalma bir tapınaktır. 12. yüzyılda Hoysala kralı Vişnuvardhana tarafından tanrı Şiva onuruna yaptırılan tapınağın inşaatı 1121'de bitirilmiştir. Güney Hindistan'da Şiva adına yapılan en büyük tapınaklardan biridir.\n"
    },
    "Ise Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Ise Tapınağı (Japonca: 伊勢神宮 Ise Jingū) veya resmî olarak Jingū[1], Japonya'nın Ise kentinde bulunan bir Şinto tapınağıdır. Tapınak kompleksi iç tapınak Naikū ile dış tapınak Gekū olmak üzere birbirlerine altı kilometre uzaklıkta bulunan iki önemli tapınağı içerir. Bunlara ek olarak 120 adet yan tapınak bulunmaktadır. Tapınak Güneş tanrıçası Amaterasu'ya adanmıştır.\n"
    },
    "Izumo-taisha": {
        "first_paragraph": "Izumo-taisha (Japonca: 出雲大社), Japonya'nın Izumo kentinde bulunan bir Şinto tapınağıdır. Tapınak Ōkuninushi'ye adanmış olup iki ana festivale ev sahipliği yapmaktadır. Tapınağın, kuruluş tarihine dair hiçbir belge bulunmamakla birlikte birçok kişi tarafından Japonya'nın en eski Şinto tapınağı olduğuna inanılmaktadır.\n"
    },
    "Jerónimos Manastırı": {
        "first_paragraph": "Jerónimos Manastırı (Portekizce: Mosteiro dos Jerónimos), Portekiz'in başkenti Lizbon'un Santa Maria de Belém semtinde bulunan tarihi manastırdır. Şehrin en önde gelen sembollerinden biri olan Manastır, manuelin tarzın en başarılı örneklerindendir. 1983 yılında UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi'ne alınmıştır.[1]\n"
    },
    "Karababa Türbesi": {
        "first_paragraph": "Karababa Türbesi ya da Karabuba Tekkesi veya mescidi, Lefkoşa'nın fethi sırasında ölen bir Osmanlı askerine ait olduğu düşünülen türbe. Türbe Lefkoşa'nın Surlariçi bölgesinde bulunur. Türbenin bulunduğu yerde eskiden başka odaların da bulunmasına rağmen günümüze kadar gelememişlerdir. İçerisinde bir adet sanduka bulunan bu yapı tek katlı, küçük bir ev şeklindedir ve bir odası vardır.[1]\n"
    },
    "Keşava Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Keşava Tapınağı, Hindistan'ın Karnataka eyaletinin Mysore ilindeki Somanathapura şehrinde bulunan ve Hoysala İmparatorluğu döneminden kalma bir tapınaktır. Hoysala kralı III. Narasimha zamanında bir general tarafından inşa ettirilen bu tapınağın inşaatı yaklaşık 1268 yılında bitmiştir. Hoysala mimarisinin son büyük tapınaklarındandır.\n"
    },
    "Kom Ombo Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Kom Ombo Tapınağı, güney Mısır'ın Kom Ombo kasabasında, Nil ırmağı kıyısında bulunan bir Antik Mısır tapınağıdır. MÖ 2. yüzyılda Ptolemaios Hanedanı döneminde yapılmıştır. Tapınağın bir yanı timsah tanrı Sobek'e, öbür yanı ise şahin tanrı Haroeris'e adanmıştır. Haroeris aynı zamanda Büyük Horus olarak da bilinir. Tapınağın mimari yapısı alışılagelmişin dışındadır, çünkü tapınaktaki her şey ana eksen boyunca simetrik olarak düzenlenmiştir.\n"
    },
    "Küçük Vahşi Kaz Pagodası": {
        "first_paragraph": "Küçük Vahşi Kaz Pagodası veya Küçük Kaz Pagodası (Çince 小雁塔, Pinyin Xiǎoyàn Tǎ), Çin'in Xi'an şehrinde bulunan iki önemli pagodadan biridir. Diğeri Büyük Vahşi Kaz Pagodası'dır.\n"
    },
    "Málaga Katedrali": {
        "first_paragraph": "Málaga Katedrali (İspanyolca: Catedral de Málaga veya Catedral de la Encarnación veya La Santa Iglesia Catedral Basílica de la Encarnación) İspanya’nın Málaga şehrinde yer alan bir katedraldir. Alkazaba ve Gibralfaro Kalesi’nin yıkılan bölümleri üzerine inşa edilen yapı Diego de Siloe’nun planları baz alınarak Rönesans üslubuna uygun olarak 1528 ile 1782 yılları arasında inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Medinet Habu": {
        "first_paragraph": "Medinet Habu, III. Ramses'in mezarının da yer aldığı tapınağa verilen genel addır. Mısır'ın Luksor kentinin Batı yakasında Medinet Habu kompleksinde yer alan önemli bir Yeni Krallık dönemi tapınağıdır. Mimari ve sanatsal öneminin yanında tapınak III. Ramses'in zamanında Deniz Kavimleri ve diğer halkların Mısır'a saldırılarını ve onların yenilgiye uğratılışını betimleyen röliyeflerle ve yazıtlarla donatılmıştır. Mısır tarihinin bu dönemiyle ilgili çok değerli bir bilgi kaynağı sağlayan kompleks aynı zamanda dönemin Antik Yakın Doğusu yönünden de değerlidir.\n"
    },
    "Mor Hobil Mor Abrohom Manastırı": {
        "first_paragraph": "Mor Hobil Mor Abrohom Manastırı, Mor Gabriel Manastırında eğitim görmüş Mor Hobil ve Mor Abrohom tarafından M.S. 5. yüzyılda Mardin ili Midyat ilçesinde kurulmuştur.[1] Manastır bünyesinde iki tane kilise, Süryani mezarlığı ve Meryem Ana kubbesi bulunmaktadır. Aktif olarak kullanılmaktadır.[2]\n"
    },
    "Ninna-ji": {
        "first_paragraph": "Ninna-ji (Japonca: 伊勢神宮), Japonya'nın Kyoto kentinde bulunan ve Şingon Budizmi'nin Omuro ekolünün baş tapınağıdır.[1] Tapınak MS 888 yılında İmparator Uda tarafından kurulmuş olup Kyoto'nun Ukyō semtinde yer almaktadır ve UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan Antik Kyoto'nun Tarihî Anıtları'nın bir parçasıdır.\n"
    },
    "Noravank Manastırı": {
        "first_paragraph": "Noravank Manastırı (Ermenice: Նորավանք), 13. yüzyılda Amaghu nehrinin yakınlarında kurulan Ermeni manastırı.\n"
    },
    "Pantheon (Roma)": {
        "first_paragraph": "Panteon (Latince: Pantheon, Yunanca: Πάνθεον \"tüm tanrıların tapınağı\" anlamına gelir), ilk olarak Antik Roma'nın tüm tanrıları için tapınak olarak inşa edilmiş bir yapıdır. Panteon kavramı bugün içinde meşhur kimselerin gömülü olduğu anıtlar için kullanılır. Tüm Roma yapıları içinde en iyi korunmuş olanı ve muhtemelen de dünyada döneminin en iyi korunmuş binasıdır. Tarih boyunca hep kullanılmıştır. Günümüze kalan binanın tasarımı genellikle Trajan'ın mimarı Şamlı Apollodorus'a atfedilir ancak imparator Hadrianus veya onun mimarlarına ait olması muhtemeldir. 7. yüzyıldan bu yana kilise olarak kullanılan Panteon Roma'daki en eski beton kubbeli binadır. Tepesinde daire biçiminde boşluk vardır. Bu kubbenin çapı 43 metredir. Tavanında oculus (göz) adı verilen 26,24;ft. (8 m) bir açıklık vardır, yağmur girmediğine dair bir inanış olsa da bu doğru değildir. Bu kadar geniş çaplı bir kubbenin betondan yapılması da o günün teknolojisiyle hala bir soru işaretidir. İlk başta içerisinde pagan tanrı heykelleri varken, kilise tarafından bu heykeller yok edilmiş, Pantheon da bir Katolik kilisesi haline getirilmiştir.\n"
    },
    "Paşa Türbesi": {
        "first_paragraph": "Paşa Türbesi Mersin ili Erdemli ilçesi kırsal alanında bulunan bir türbedir. İldeki en eski Türk eserlerinden biridir. Türbe Mersin'i batıya bağlayan   devlet kara yolu kuzeyinde ve deniz sahiline yakın bir noktada 36°28′36″K 34°10′15″D / 36.47667°K 34.17083°D / 36.47667; 34.17083 koordinatlarında yer alır. Bu nokta Ayaş ve Kızkalesi  beldelerinin arasındadır.\n"
    },
    "Sezar Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Sezar Tapınağı (Latince: Aedes Divus Iulius ya da Templum Divi Iulii) Yapımına Sezar'ın evlatlık oğlu Octavian tarafından MÖ 42 yılında Jül Sezar'ın Senato tarafından ölümünün ardından tanrılaştırılmasıyla birlikte başlanmış olan ve 18 Ağustos MÖ 29 tarihinde İyonik çıkmalara sahip bir yapı olarak tamamlanan Roma tapınağı. Roma Forumunda bulunan ana meydanın doğu tarafında, Castor ve Pollux Tapınağı ve Basilica Aemilia arasında yer alan ve Sezar'ın cenaze törenin yapılıp, Marcus Antonius tarafından vasiyetinin okunduğu Regia'da bulunur.\n"
    },
    "Sultan Hasan Camii ve Medresesi": {
        "first_paragraph": "Sultan Hasan Camii ve Medresesi (Arapça: مسجد ومدرسة السلطان حسن), Kahire'de bir cami, medrese ve türbeden oluşan bir külliyedir.[1] Yapıda dört eyvanlı plan uygulanmıştır. Ana eyvanın mescit olarak kullanıldığı yapıya Sultan Hasan'ın Türbesi birleştirilmiş, önünden geçen yola uyum sağlaması için portalin bulunduğu cephe eğimli yapılmıştır. Planı ve portali Selçuklu etkisindedir. Portalin yanında bulunan çifte minareler Erzurum ve Sivas'ta yer alan çifte minareli Anadolu Selçuklu medreselerine benzerliği ile dikkat çeker.\n"
    },
    "Şeyh Düri Tekkesi": {
        "first_paragraph": "Şeyh Dürî Tekkesi (Arnavutça: Teqja e Sheh Dyrrit), Arnavutluk Cumhuriyeti'nin başkenti Tiran'da bulunmakta olan tarihi Osmanlı-Türk dinî eserlerinden biridir. Şehrin İskender Bey Meydanı'nın kuzeydoğusundadır. Dergâh Kadirî tarikât'a aittir.\n"
    },
    "Şinto tapınağı": {
        "first_paragraph": "Şinto tapınağı (Japonca: 神社 jinja; \"Tanrıların yeri\"[1]), Şintoizm'de bir veya birden fazla Şinto (神道, Shintō) kamisini barındırma amaçlı bir yapıdır. Şinto tapınağı bir ibadet yeri olmayıp kutsal nesneleri saklamak için kullanılır.[2]\n"
    },
    "Tatev Manastırı": {
        "first_paragraph": "Tatev Manastırı (Ermenice: Տաթևի վանք), 9. yüzyılda Sünik'te Vorotan Nehri'nde kurulan Ermeni manastırı.\n"
    },
    "Tatevi Anapat": {
        "first_paragraph": "Tatevi Anapat (Ermenice: Տաթևի Մեծ Անապատ), 17. yüzyılda Vorotan Nehri'nde kurulmuş olan Ermeni manastırı.\n"
    },
    "Tutuşiye Medresesi": {
        "first_paragraph": "Tutuşiye Medresesi, Bağdat'ta Alp Arslan'ın oğlu Emir Tutuş için kölelerinden Humar Tigin tarafından 1090'da yaptırılan medrese. Zamanla harap olan medresenin yerine 1599'da Vezir Küçük Hasan Paşa Camii yapılmıştır.\n"
    },
    "Yunan tapınağı": {
        "first_paragraph": "Yunan tapınağı (Grekçe: Ναός Naos), Antik Yunanistan'nda kutsal tanrı heykellerini barındıran yapılardı. Tapınağın iç mekanları toplanma yeri olarak hizmet etmedi, çünkü ilgili tanrıya adanmış fedakarlıklar ve ayinler onlar dışında gerçekleşmekteydi. Çoğu Yunan tapınağı astronomik olarak yönlendirilmekteydi.[1]\n"
    },
    "Zincirli Medrese": {
        "first_paragraph": "Zincirli Medrese (Kırım Tatarcası: Zıncırlı medrese), Kırım bölgesinin başşehri Bahçesaray'da bulunan bir medresedir. Kırım Hanlarının ve tarihi Müftülük binasının bulunduğu Salacık semtinde yer alan yapı, I. Mengli Giray Han tarafından yaptırıldı. I. Mengli Giray Bahçesaray'daki tarihi Hansaray'ı yaptırmadan evvel Zincirli Medrese'yi tüm Kuzey Kafkasya'dan Ural Dağlarına kadar hizmet veren bir kurumu olarak hayata geçirmiştir. Bu medresede ders verecek müderrislerin ve okuyacak talebelerin geçimlerini karşılamak için geliri yüksek topraklar vakf etti.\n"
    },
    "Adolf Hitler'in dinî inancı": {
        "first_paragraph": "Adolf Hitler'in dinî inancı tartışma konusu olmuştur. Tarihçiler Hitler'i Hristiyanlık karşıtı görüşlere sahip olarak görmüşler[1] ve onu seküler bir teist olarak nitelendirmişlerdir.[2] Albert Speer'e göre Hitler, Japon dinî inançlarının veya İslamın Almanlar için Hristiyanlıktan daha uygun bir din olacağına inanıyordu.[3] Hitler, Hristiyanlığın yanı sıra ateizmi de eleştirdi.[4]\n"
    },
    "Aziz Malaki kehaneti": {
        "first_paragraph": "Aziz Malaki (Saint Malachi), 1094/95-1148 yılları arasında yaşamış ve asıl adı Ua Morgair (ya da O'Morgair) olan bir İrlandalıdır. Armagh'ın başpiskoposudur. Muhtemel doğum yeri Armagh ve doğduğunda aldığı adı Máel Máedoc Ua Morgair ya da Maelmhaedhoc Ó Morgair'dir. 2 Kasım 1148'de Clairvaux'da 53 yaşında ölmüştür. Katolik Kilisesince aziz olarak kabul edilir ve 3 Kasım günü anılır.\n"
    },
    "Moskova ve Tüm Rusya başpiskoposları ve patrikleri listesi": {
        "first_paragraph": "Aşağıdaki listede 1308 yılından itibaren Rus Ortodoks Kilisesi'nin ruhani liderlerini içeren Moskova ve Tüm Rusya başpiskoposları ve patrikleri listesi yer almaktadır.\n"
    },
    "Papalar listesi": {
        "first_paragraph": "Latince: \"baba\" anlamına gelen papa sözcüğünden türetilen bu isim, bazı kiliseler tarafından yüksek ruhani liderlerini tanımlamak için kullanılmış, zamanla Roma Katolik Kilisesi'nin dünyevi başını ifade etmek için kullanılmaya başlanmıştır. Unvanın kendisi, Papa Siricius'un imtiyazından beri resmî olarak Roma Katolik Kilisesi'nin başı için kullanılmıştır.\n"
    },
    "Türkiye Ermenileri Patrikleri listesi": {
        "first_paragraph": "İstanbul Kumkapı'da meskun Türkiye Ermenileri Patrikliği'nde 1461'den bugüne kadar makama gelmiş patriklerin listesidir[1]:\n"
    },
    "Türkiye'deki kiliseler listesi": {
        "first_paragraph": "Türkiye'de tescilli 1388 adet kilise mevcuttur. Türkiye'nin en çok kilise bulunan ili 158 kilise bulunduran İstanbul'dur. İstanbul ilini 92 kilise ile Nevşehir, 78 kilise ile Gümüşhane ve 69 kilise ile Mardin takip etmektedir.[1]\n"
    },
    "Abbâsî halifeler listesi": {
        "first_paragraph": "Abbâsî Hâlifeleri soyağacı ve listeleri Abbâsâ halifelerinin soyağacını gösteren tablo; Abbâsî Hâlifeleri ecdadı listesi;\nBağdad Abbâsîleri nesli listesi ve Kahire-Memlûk Abbâsîleri nesli listesini ihtiva eder.\n"
    },
    "Büyük ayetullahlar listesi": {
        "first_paragraph": "Bu liste Şiiliğinin Onikicilik (İmamiyye) mezhebi tarafından kabul edilen şu anki ve eski Büyük Ayetullah (مرجع Marja') ların listesidir.\n"
    },
    "Hadis bilginleri listesi": {
        "first_paragraph": "Bu sayfada İslâm peygamberi Muhammed'in ölümünden günümüze kadar hadis alanında çalışmış din alimleri (muhaddis) listelenmiştir. Liste alimlerin yaşadıkları yüzyıla göre hazırlanmış ve ölüm tarihleri esas alınmıştır.\n"
    },
    "Halifeler listesi": {
        "first_paragraph": "Halifeler listesi, İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra Müslümanların siyasi liderliğini yapmış kişilerin listesidir. Dört Halife, Emevî halifeleri, Abbâsî halifeleri, Fâtımî halifeleri (Sünniler tarafından kabul edilmezler), Memlûk halifeleri, Osmanlı halifeleri ve son olarak 1924'te halifeliğin kaldırılmasından önce Türkiye Cumhuriyeti'nden bir halife (ki kendisi Osmanlı Hanedanı'ndandır) aşağıdaki tablolarda bulunmaktadır.\n"
    },
    "İslam'ın Altın Çağı dönemi bilim insanları listesi": {
        "first_paragraph": "İslam'ın Altın Çağı bilim insanları listesi, İslam'ın Altın Çağı'nda İslam coğrafyası içerisinde çalışmalarını yürüten bilim insanlarının listesi. Formal bilimler, fiziksel bilimler, yaşam bilimleri, sosyal bilimler, uygulamalı bilimler ve disiplinlerarası bilimler üzerine çalışan bilim insanları 8. yüzyıl'dan 15. yüzyıl'a uzanan dönemde çalışmalarını yürütmüşlerdir.\n"
    },
    "İslam'ın ana hatları": {
        "first_paragraph": "Aşağıdaki taslakta İslam dini ile ilgili çeşitli kavramlar, olaylar, kişiler ve kurumlar yer almaktadır\n"
    },
    "Kur'an çevirileri listesi": {
        "first_paragraph": "Bu sayfada günümüze kadar olan süreçte Kur'an'ın orijinal dili olan Arapça dışındaki dillere yapılan çevirileri listelenmiştir.\n"
    },
    "İslam ile ilgili maddeler dizini": {
        "first_paragraph": "Bu sayfada İslam diniyle ilgili tüm maddelerin dizin halinde gösterilmesi amaçlanmıştır. Bu madde içeriğinde İslam'a ait tüm ilmi terimler (örn. ezan, sahih hadis), İslam dinine ait olmayıp İslam'daki bakış açısını anlatan terimler (kadın üzerinden İslam'da kadın), diğer dinlere ait terimlerin İslam'a göre bakış açısını gösteren maddeler (örn. İslam'da teslis) listelenmiştir. Kişi adlarını buraya eklemek dizini aşırı kalabalıklaştıracağı için; İslam'da çok önemli yeri olan kişiler (örn. Ali) haricinde diğer isimler için Vikipedi'de listesi bulunan listelere bakınız. (örn. Buhârî listede yer almamıştır onun yerine tüm hadis bilginleri Hadis bilginleri listesi'nde toplanmıştır.)  \n"
    },
    "Muhammed devrinde Müslümanlar ile temas kuran gayrimüslimler": {
        "first_paragraph": "Muhammed devrinde Müslümanlar ile temas kuran gayrimüslimler bu maddede listelenmiştir.\n"
    },
    "Muhammed'in biyografileri listesi": {
        "first_paragraph": "Bu sayfada İslam peygamberi Muhammed'in hayatını tümüyle veya yalnızca bir kısmıyla konu edinen biyografi türündeki kitaplar listelenmiştir. Bu tarz kitaplara İslam dünyasında 'Siyer-i Nebi' adı verilir.\n"
    },
    "Müslüman devletler ve hanedanlar listesi": {
        "first_paragraph": "(Bu makalede, bir Müslüman seçkin topluluk tarafından yönetilen veya bir şekilde bir Müslüman imparatorluğunun merkezi veya bir parçası olan bazı devletler, imparatorluklar veya hanedanlar listelenmektedir.)\n"
    },
    "Sahabe listesi": {
        "first_paragraph": "Bu liste İslam peygamberi Muhammed'in sahabelerini alfabetik olarak göstermektedir. Sahabe, Muhammed'i hayatında en az bir defa görmüş kişilerdir. Sayılarının 124.000 civarında olduğu sanılmaktadır.[1] İlk sahabe eşi Hatice, son ölen sahabe Ebu Tufeyl Âmir bin Vâsile el-Leysî'dir.[2]\n"
    },
    "Selef-i Salihin": {
        "first_paragraph": "Selef (Arapça: سَلَف) veya Türkçede yaygın kullanımıyla Selef-i Sâlihin (Arapça: ِاَلسَلَف الصَالِح), İslâm literatüründe kullanılan bir terimdir.\n"
    },
    "Sonradan Müslüman olan Hristiyanlar listesi": {
        "first_paragraph": "Bu liste önceki hayatında Hristiyan olup daha sonradan İslam dinine geçtiğini beyan eden veya bilinin kişileri göstermektedir.\n"
    },
    "Sureler listesi": {
        "first_paragraph": "Kur’an (Arapça: القرآن, el-Kur'an‎), İslam dininin kutsal kitabıdır. İslamî kuralların (şeriat) oluşturulmasında hadis ile birlikte yorumlanır ve Müslümanlar ibadetlerinde ondan çeşitli bölümleri okurlar.\n"
    },
    "Sünni hanedanlar listesi": {
        "first_paragraph": "Bu sayfada, sünni müslümanlarca kurularak yönetilmiş devlet, beyliklerin ve hanedanların bir listesi yer alır.\n"
    },
    "Ulusal cami": {
        "first_paragraph": "Ulusal Cami, bir ülkenin en bilinen camilerindendir. Bazı müslüman ülkelerde, ulusal cami vardır. Bunlar aşağıdadır:\n"
    },
    "Cermen tanrıları listesi": {
        "first_paragraph": "Cermen tanrıları, temel olarak Aesir ve Vanir olarak iki başlıkta görünseler de Dev'lerin de zaman zaman bu gruplara dâhil olmasıyla ayrım tam olarak netlik kazanmaz. Yine de genel olarak kabul gören düşünce Aesir'in savaş, Vanir'in ise bereket tanrılarından oluşmuş topluluklar olduğu yönündedir.\n"
    },
    "Efsanevi yaratıklar listesi": {
        "first_paragraph": "Bu sayfada pek çok kültüre ait efsanevi yaratıkların listesini bulabilirsiniz.\n"
    },
    "Etrüsk mitolojisi figürleri listesi": {
        "first_paragraph": "Bu liste Etrüsk mitolojisindeki figürleri barındırır. Burada figür ile kastedilen bu mitolojideki her türlü yaratık ve nesnedir, buna put, tanrı ve tanrıçalar da dahildir.\n"
    },
    "Fransız mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Günümüz de mitolojiler içinde Fransa'yı kapsayacak mitolojiler arasında Galyalılar, Franks, Normanlar, Bretonlar ve yaşayan diğer halkların mitolojileri sayılabilir. Fransız miti, günümüz İngiltere ve İrlanda'sından Fransız bölgesine göç ettiklerinde, Galyalıların (veya Keltlerin) ve Bretonların mitleri ve efsanelerinden etkilenmiştir. Fransız mitolojisinin gelişimindeki diğer küçük etkiler, Franklardan geldi.\n"
    },
    "Gareus": {
        "first_paragraph": "Gareus, Uruk'a (günümüzde Irak'da) Partlar tarafından tanıtılan ve orada kendisine atfedilen bir tapınak inşa edilen bir Mezopotamya tanrısıdır [1] Tapınağın M.S. 110 yılı civarında yapıldığı tahmin edilmektedir.[2] Gareus'un hem Helenistik hem de Babil dini geleneklerinden unsurları birleştirdiğini düşündüren, tapınağın etrafındaki dağınık kalıntılardan bulunanlar dışında bu ilah hakkında şu ana kadar hiçbir şey bilinmiyor.[3]\n"
    },
    "İlahi varlıklar listesi": {
        "first_paragraph": "İlahi varlıklar listesi dünya çapında çeşitli dini akımların, kültürlerin ve mitolojilerin konusu olan ilahi varlıklar hakkında bilgi vermek amacıyla oluşmuştur. Liste alfabetik sıraya göre dizilmektedir.\n"
    },
    "Mezopotamya tanrıları listesi": {
        "first_paragraph": "Mezopotamya tanrıları bölge halkları tarafından (Sümer, Akad, Babil...) tapınım tarafından gören tanrılardır.\n"
    },
    "Tarih ve mitolojide tecavüz kurbanları listesi": {
        "first_paragraph": "Tecavüz tarih ve mitolojide ortak bir konudur. Tarih ve mitolojide, kurbanların listesi şunları içerir:\n"
    },
    "Yaratılış mitleri listesi": {
        "first_paragraph": "Yaratılış mitleri, evrenin, dünyanın ve insanların varoluşuna açıklama getiren kültürel, geleneksel veya dinsel mitlerdir. Bunların pek çoğu binlerce yıl önce birbirlerinden izole halde yaşamış insan topluluklarının uzun yıllar alan kültür inşası süreçlerinde meydana getirildi, azı ise yeni dinî hareketlerin bünyesinde (örneğin Raelizmin yaratılış miti) bina edildi. İnsanların yaşadıkları coğrafyalar, yaratılış mitlerinin birbirlerine benzerlikleri yahut farklılıkları üzerinde etkili olmuştur. Yaratılış mitleri, doğaüstü ögeler içerdikleri için tarihsel ve bilimsel yönler hususunda gerçek dışı olmalarına karşın, bunların bilhassa dinsel kaynaklı olanları günümüzde pek çok insan tarafından kabul görmektedir.\n"
    },
    "Yunan toprak tanrıları": {
        "first_paragraph": "Yunan toprak tanrıları listesi, Yunan mitolojisinde toprakla ilişkilendirilen tanrıları göstermektedir.\n"
    },
    "Türkiye'deki Ermeni kiliseleri listesi": {
        "first_paragraph": "Günümüz Türkiye topraklarında bulunan Ermeni Apostolik, Katolik ve Evanjelik kiliseleri listesi;\n"
    },
    "Türkiye hahambaşıları listesi": {
        "first_paragraph": " Türkiye Hahambaşıları listesi 1453 yılındaki İstanbul'un fethinden günümüzden bu yana İstanbul'da görev yapan Türkiye Hahambaşılarının (Yahudilerin Türkiye sınırları içindeki ruhani lideri) listesidir[1][2][3]:\n"
    },
    "Türkiye'deki cemevleri listesi": {
        "first_paragraph": "Türkiye'deki cemevleri listesi, Türkiye'de bulunan cemevlerinin listesidir. 81 ilin 58'inde toplam 1586 cemevi bulunmaktadır.[1] Ağrı, Artvin, Bilecik, Bitlis, Bolu, Hakkâri, Kars, Kastamonu, Kırşehir, Mardin, Niğde, Rize, Siirt, Sinop, Trabzon, Van, Karaman, Batman, Şırnak, Bartın, Karabük, Kilis'te ise cemevi bulunmuyor.[2]\n"
    },
    "Türkiye'deki Gürcü kiliseleri listesi": {
        "first_paragraph": "Günümüz Türkiye topraklarında bulunan Gürcü kiliselerinin bir listesidir. Bu kiliselerin çoğu Ortodoks kilisesi olup tarihsel Tao-Klarceti bölgesinde; günümüzde Artvin, Ardahan, Erzurum ve Kars illeri sınırları içinde bulunmaktadır ve hiçbiri faaliyet göstermemektedir. Ancak Hahuli Kilisesi gibi birkaç tanesi bugün cami olarak kullanılmaktadır. İstanbul kentinde bulunan Notre Dame de Lourdes Kilisesi ise Katolik mezhebinde olup faaldir.\n"
    },
    "Hayvan bakımevi": {
        "first_paragraph": "Hayvan bakımevi, devlet ya da özel kuruluşlar tarafından işletilen, genellikle sokakta yetişmiş, kaybolmuş ya da sahipleri tarafından dışlanmış hayvanlara sığınacak geçici bir yer sağlamak için, genellikle hayvan hakları savunucularının ve hayvan severlerin desteğiyle kurulan barınaklardır. Çoğunlukla kedi ve köpeklere ev sahipliği yaparlar.\n"
    },
    "Hayvan hakları": {
        "first_paragraph": "Hayvan hakları, insan harici hayvanların tümünün ya da bir kısmının kendilerine ait bir özerkliğe sahip oldukları ve acıdan kaçınma gibi temel çıkarlarının tıpkı insanların temel çıkarlarının korunduğu gibi korunması gerektiğini savunan fikirdir. Hayvan hakları kavramı, insan harici hayvanların insan amaçlarına uygun düştüğü biçimde kullanılabilecek birer eşya olmadığı, kendi arzuları ve ihtiyaçları olan bireyler olarak muamele görmeleri gerektiği anlamına gelir[1]. Pratikte bu, hayvanların insancıl muamele görmelerinin gerekli olması anlamına gelebileceği gibi, hayvanların tibbi ve kozmetik deneylerde kullanılmasının, eti ya da derisi için öldürülmesinin, eğlence için avlanmasının ve hayvancılık sektöründe hammadde ya da kaynak olarak kullanılmalarının hayvan hakkı ihlalleri olarak tanımlanması anlamına gelecektir.[2]\n"
    },
    "Hayvan kesimi": {
        "first_paragraph": "Hayvan kesimi, genellikle gıda ve birçok amaçlarla kümes hayvanları ve çiftlik hayvanlarının öldürülmesidir.[1]  Her yıl 80 milyar kara hayvanının gıda için kesildiği tahmin ediliyor. Kesim işlemi kafanın kesilmesi, kürkün veya tüylerin çıkarılması, vücut boşluğu'nu açmağı, bağırsak ve sakatatı çıkarmağı içeriyor. İşlem avcı, kasap ve uzmanlar tarafından mezbaha veya açık alanda yapılabilir.[2]\n"
    },
    "A'lâ Suresi": {
        "first_paragraph": "A’lâ Suresi (Arapça: سورة الأعلى), Kur'an'ın 87. suresidir. Sure, 19 ayetten oluşur.\n"
    },
    "A'raf Suresi": {
        "first_paragraph": "A'raf suresi (Arapça: سورة الأعراف), İslam dininin kutsal kitabı Kur'an'ın yedinci suresidir.[1] Sure 206 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Abese Suresi": {
        "first_paragraph": "Abese Suresi (Arapça: سورة عبس, Sūra-tul Abese), Kur'an'ın 80. suresidir.[1] 42 ayetten oluşmaktadır.[2]\n"
    },
    "Adiyat Suresi": {
        "first_paragraph": "Adiyat Suresi (Arapça: سورة العاديات, Sūrat'ul Ādiyāt), Kur'an'ın 100. suresidir.\n"
    },
    "Ahkaf Suresi": {
        "first_paragraph": "Ahkaf Suresi (Arapça: سورة الأحقاف), Kur'an'ın 46. suresidir.[1] Sure 35 ayet ve 619 kelimeden oluşur.[2]\n"
    },
    "Ahzâb Suresi": {
        "first_paragraph": "Ahzab Suresi (Arapça: سورة الأحزاب) Kur'an'ın 33. Suresidir.[1] Sure 73 ayetten oluşur.[2][3]\n"
    },
    "Alak Suresi": {
        "first_paragraph": "Alak Suresi (Arapça: سورة العلق), Kur'an'ın 96. suresi ve kronolojik olarak inen ilk suresidir.[1] Sure, 19 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Ankebût Suresi": {
        "first_paragraph": "Ankebût Suresi (Arapça: سورة العنكبوت), Kur'an'ın 29. suresidir.[1] Sure, 69 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Asr Suresi": {
        "first_paragraph": "Asr suresi, (Arapça: سورة العصر) Kur'an'ın 103. suresidir.[1] Sure 3 ayetten oluşur.[2] Asr, çağ, ikindi vakti veya uzun zaman anlamlarına gelebilen bir kelimedir.[3] Mekke'de indirildiğine inanılan, surede kurtuluşun imana, iyi işler yapmaya hakkı ve sabrı tavsiye etmeye bağlı olduğu anlatılmıştır.\n"
    },
    "Bakara Suresi": {
        "first_paragraph": "Bakara Suresi (Arapça: سورة البقرة), Kur'an'ın ikinci suresidir.[1] Kur'an'ın en uzun suresi olan Bakara Suresi, 286 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Beled Suresi": {
        "first_paragraph": "Beled Suresi (Arapça: سورة البلد), Kur'an'ın 90. suresidir.[1]  Sure  20 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Beyyine Suresi": {
        "first_paragraph": "Beyyine Suresi (Arapça: سورة البينة, Sūrat'ul Beyyine), Kur'an'ın 98. suresidir.[1] Sure 8 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Büruc Suresi": {
        "first_paragraph": "Bürûc Suresi (Arapça: سورة البروج), Kur'an'ın 85. suresidir.[1] Sure, 22 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Casiye Suresi": {
        "first_paragraph": "Casiye Suresi (Arapça: سورة الجاثية) Kur'an'ın 45. suresidir.[1] Sure 37 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Cin Suresi": {
        "first_paragraph": "Cin Suresi, (Arapça: سورة الجن) Kur'an'ın 72. suresidir.[1] Sure 28 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Cum'a Suresi": {
        "first_paragraph": "Cum'a Suresi (Arapça: سورة الجمعة , Sūrat'ul Cumu'a), Kur'an'ın 62. suresidir.[1] 11 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Duha Suresi": {
        "first_paragraph": "Duha Suresi (Arapça: سورة الضحى), Kur'an'ın 93. suresidir.[1] Sure, 11 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Duhan Suresi": {
        "first_paragraph": "Duhan Suresi veya Duhân Suresi (Arapça: سورة الدّخان) Kur'an'ın 44. suresidir.[1] Sure 59 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Enfal Suresi": {
        "first_paragraph": "Enfal Suresi (Arapça: سورة الأنفال) Kur'an'ın sekizinci suresidir.[1] Sure 75 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Fatır Suresi": {
        "first_paragraph": "Fatır Suresi (Arapça: سورة فاطر), Kur'an'ın 35. suresidir.[1] Sure 45 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Fecr Suresi": {
        "first_paragraph": "Fecr Suresi (Arapça: سورة الفجر, Surat'ul Fecr), Kur'an'ın 89. suresidir.[1] Sure 30 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Felak Suresi": {
        "first_paragraph": "Felak Suresi (Arapça: سورة الفلق), Kur'an'ın 113. suresidir.[1] Sure, 5 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Fetih Suresi": {
        "first_paragraph": "Fetih Suresi (Arapça: سورة الفتح), Kur'an'ın 48. suresidir.[2] Sure, 29 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Fil Suresi": {
        "first_paragraph": "Fil Suresi (Arapça: سورة الفيل), Kur'an'ın 105. suresidir, 5 ayetten oluşur. Sure, Yemen Valisi Ebrehe'nin Allah'ın evi olan Kâbe'ye saldırmasını ve karşılaştığı sonu anlatmaktadır.\n"
    },
    "Fussilet Suresi": {
        "first_paragraph": "Fussilet Suresi (Arapça: سورة فصّلت) Kur'an'ın 41. suresidir.[1] Sure 54 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Gaşiye Suresi": {
        "first_paragraph": "Gaşiye Suresi (Arapça: سورة الغاشية) Kur'an'ın 88. suresidir.[1] Sure 26 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Hac Suresi": {
        "first_paragraph": "Hac Suresi (Arapça: سورة الحج) Kur'an'ın 22. suresidir.[1] Sure 78 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Hadid Suresi": {
        "first_paragraph": "Hadid Suresi (Arapça: سورة الحديد), Kur'an'ın 57. suresidir ve 29 ayetten oluşur, ismini 25. ayette geçen ve demir anlamına gelen “hadid” kelimesinden alır.\n"
    },
    "Haşr Suresi": {
        "first_paragraph": "Haşr (toplayıp sürme) Suresi (Arapça: سورة الحشر), Kur'an'ın 59. suresidir.[1] Sure 24 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Hicr Suresi": {
        "first_paragraph": "Hicr Suresi (Arapça: سورة الحجر) Kur'an'ın 15. suresidir.[1] Sure 99 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Hucurât Suresi": {
        "first_paragraph": "Hucurât Suresi (Arapça: سورة الحجرات) Kur'an'ın 49. suresidir.[1] Sure 18 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Hud Suresi": {
        "first_paragraph": "Hud Suresi (Arapça: سورة هود) Kur'an'ın 11. suresidir.[1] Sure 123 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Hümeze Suresi": {
        "first_paragraph": "Hümeze Suresi (Arapça: سورة الهمزة), Kur'an'ın 104. suresidir.[1] Sure 9 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "İbrahim Suresi": {
        "first_paragraph": "İbrahim Suresi (Arapça: سورة إبراهيم), Kur'an'ın 14. suresidir.[1] Sure 52 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "İnfitar Suresi": {
        "first_paragraph": "İnfitar Suresi (Arapça: سورة الانفطار, Sūrat'ul İnfitār) Kur'an'ın hem mushaftaki sıralamasına hem de iniş sırasına göre 82. suresidir.[1] Sure 19 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "İnsan Suresi": {
        "first_paragraph": "İnsan Suresi, (Arapça: سورة الإنسان) Kur'an'ın 76. suresidir.[1] Sure 31 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "İnşikak Suresi": {
        "first_paragraph": "İnşikak Suresi, (Arapça: سورة الانشقاق), Kur'an'ın 84. suresidir.[1] Sure 25 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "İnşirah Suresi": {
        "first_paragraph": "İnşirah Suresi (Arapça: سورة الشرح), Kur'an'ın 94. suresidir.[1] Sure, 8 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "İsra Suresi": {
        "first_paragraph": "İsra Suresi (Arapça: سورة الإسراء), Kur'an'ın 17. suresidir.[1] Sure 111 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Kadir Suresi": {
        "first_paragraph": "Kadir Suresi (Arapça: سورة القدر), Kur'an'ın 97. suresidir.[1] Sure 5 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Kaf Suresi": {
        "first_paragraph": "Kaf Suresi (Arapça: سورة ق) Kur'an'ın 50. suresidir.[1] Sure 45 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Kâfirûn Suresi": {
        "first_paragraph": "Kâfirûn Suresi, (Arapça: سورة الكافرون) Kur'an'ın 109. suresidir.[1] Sure 6 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Kalem Suresi": {
        "first_paragraph": "Kalem Suresi (Arapça: سورة القلم), Kur'an'ın 68. suresidir.[1] Sure, 52 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Kamer Suresi": {
        "first_paragraph": "Kamer Suresi (Arapça: سورة القمر), Kur'an'ın 54. suresidir.[1] Sure 55 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Kari'a Suresi": {
        "first_paragraph": "Kari'a Suresi (Arapça: سورة القارعة) Kur'an'ın 101. suresidir.[1] Sure 11 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Kasas Suresi": {
        "first_paragraph": "Kasas Suresi (Arapça: سورة القصص), Kur'an'ın 28. suresidir. Adını, 25. ayette geçen “el-Kasas” kelimesinden almıştır. Kasas, kıssalar veya anlatılar anlamındadır. Kur’an’da çok sayıda anlatı yer alır.\n"
    },
    "Kehf Suresi": {
        "first_paragraph": "Kehf Suresi (Arapça: سورة الكهف) Kur'an'ın 18. suresidir.[1] Sure 110 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Kevser Suresi": {
        "first_paragraph": "Kevser Suresi (Arapça: سورة الكوثر), Kur'an'ın 108. suresidir.[1] Kur'an'ın en kısa suresi olan Kevser Suresi, 3 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Kıyâmet Suresi": {
        "first_paragraph": "Kıyamet Suresi (Arapça: سورة القيامة), Kur'an'ın 75. suresidir.[1] Sure 40 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Kureyş Suresi": {
        "first_paragraph": "Kureyş Suresi (Arapça: سورة قريش), Kur'an'ın 106. suresidir.[1] Sure 4 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Leyl Suresi": {
        "first_paragraph": "Leyl Suresi (Arapça: سورة الليل), Kur'an'ın 92. suresidir.[1] Sure, 21 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Lokman Suresi": {
        "first_paragraph": "Lokman Suresi (Arapça: سورة لقمان) Kur'an'ın 31. suresidir.[1] Sure 34 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Ma'un Suresi": {
        "first_paragraph": "Ma'un Suresi (Arapça: سورة الماعون) Kur'an'ın 107. suresidir.[1] Sure 7 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Maide Suresi": {
        "first_paragraph": "Maide Suresi (Arapça: سورة المائدة, Surat'ul Maide), Kur'an'ın beşinci suresidir.[1] Sure 120 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Me'aric Suresi": {
        "first_paragraph": "Me'aric Suresi (Arapça: سورة المعارج) Kur'an'ın 70. suresidir.[1] Sure 44 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Meryem Suresi": {
        "first_paragraph": "Meryem Suresi (Arapça: سورة مريم, Sūratu Meryem), Kur'an'ın 19. suresidir.[1] Sure 98 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Kullanıcı:Muhakkik/Çalışma2": {
        "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n"
    },
    "Muhammed Suresi": {
        "first_paragraph": "Muhammed Suresi (Arapça: سورة محمد), Kur'an'ın 47. suresidir.[1] Sure, 38 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Mutaffifin Suresi": {
        "first_paragraph": "Mutaffifin Suresi (Arapça: سورة المطففين), Kur'an'ın 83. suresidir.[1] Sure 36 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Mü'min Suresi": {
        "first_paragraph": "Mü'min Suresi (Arapça: سورة غافر), Kur'an'ın 40. suresidir.[1] Sure 85 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Mü'minun Suresi": {
        "first_paragraph": "Mü'minun Suresi (Arapça: سورة المؤمنون) Kur'an'ın 23. suresidir.[1] Sure 118 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Mücadele Suresi": {
        "first_paragraph": "Mücadele Suresi (Arapça: سورة المجادلة) Kur'an'ın 58. suresidir.[1] Sure 22 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Müddessir Suresi": {
        "first_paragraph": "Müddessir Suresi (Arapça: سورة المدّثر), Kur'an'ın 74. suresidir.[1] Sure, 56 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Mülk Suresi": {
        "first_paragraph": "Mülk Suresi, (Arapça: سورة الملك) Kur'an'ın 67. suresidir.[1] Sure 30 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Mümtehine Suresi": {
        "first_paragraph": "Mümtehine Suresi (Arapça: سورة الممتحنة, Sūrat'ul Mumtahina), Kur'an'ın 60. suresidir.[1] Sure 13 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Münafikun Suresi": {
        "first_paragraph": "Münafikun Suresi, (Arapça: سورة المنافقون) Kur'an'ın 63. suresidir.[1] Sure 11 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Mürselat Suresi": {
        "first_paragraph": "Mürselat Suresi (Arapça: سورة المرسلات), Kur'an'ın 77. suresidr.[1] Sure 50 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Müzzemmil Suresi": {
        "first_paragraph": "Müzzemmil Suresi (Arapça: سورة المزمل), Kur'an'ın 73. suresidir.[1] Sure, 20 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Nahl Suresi": {
        "first_paragraph": "Nahl Suresi (Arapça: سورة النحل), Kur'an'ın 16. suresidir.[1] Sure, 128 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Nas Suresi": {
        "first_paragraph": "Nas Suresi (Arapça: سورة الناس) Kur'an'ın 114. ve son suresidir.[1] Sure 6 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Nasr Suresi": {
        "first_paragraph": "Nasr Suresi, (Arapça: سورة النصر) Kur'an'ın 110. suresidir.[1] Sure 3 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Nazi'at Suresi": {
        "first_paragraph": "Nâzi'åt Sûresi (Arapça: سورة النازعات), Kur'an'ın 79. suresidir.[1] Sure 46 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Nebe' Suresi": {
        "first_paragraph": "Nebe' Suresi (Arapça: سورة النبأ), Kur'an'ın 78. suresidir.[1] Sure 40 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Necm Suresi": {
        "first_paragraph": "Necm Suresi (Arapça: سورة النجم) Kur'an'ın 53. suresidir.[1] Sure 62 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Neml Suresi": {
        "first_paragraph": "Neml Suresi (Arapça: سورة النّمل) Kur'an'ın 27. suresidir.[1] Sure 93 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Nisa Suresi": {
        "first_paragraph": "Nisâ Suresi (Arapça: سورة النساء; Sūratu’n-Nisā), Kur'an'ın dördüncü suresidir.[1] Sure 176 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Nuh Suresi": {
        "first_paragraph": "Nuh suresi, (Arapça: سورة نوح) Kur'an'ın 71. suresidir.[1] Sure 28 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Ra'd Suresi": {
        "first_paragraph": "Ra'd Suresi (Arapça: سورة الرعد) Kur'an'ın 13. suresidir.[1] Sure 43 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Rahman Suresi": {
        "first_paragraph": "Rahman Suresi (Arapça: سورة الرحمن), Kur'an'ın 55. suresidir.[1] Sure, 78 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Sad Suresi": {
        "first_paragraph": "Sad Suresi (Arapça: سورة ص), Kur'an'ın 38. suresidir.[1] Sure 88 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Saff Suresi": {
        "first_paragraph": "Saff Suresi (Arapça: سورة الصف, Sūrat'ul Saff), Kur'an'ın 61. suresidir.[1] Sure 14 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Saffat Suresi": {
        "first_paragraph": "Saffat Suresi, Mekke döneminde indirildiğine inanılan 182 Ayetten oluşur. Sure, adını ilk ayette geçen “es-Saffat” kelimesinden almıştır. Saffat, sıra sıra dizilenler, saf saf duranlar demektir.\n"
    },
    "Sebe' Suresi": {
        "first_paragraph": "Sebe' Suresi (Arapça: سورة سبأ) Kur'an'ın 34. suresidir.[1] Sure 54 ayetten oluşur.[2] Surenin tamamı Kur'an-ı Kerim'in 22. cüzünde yer almakta olup, 427. sayfada başlar ve 433. sayfada sona erer.[3] Öncesinde Ahzab, sonrasında ise Fatır suresi yer almaktadır.[4]\n"
    },
    "Secde Suresi": {
        "first_paragraph": "Secde Suresi (Arapça: سورة السجدة) Kur'an'ın 32. suresidir.[1] Sure 30 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Şems Suresi": {
        "first_paragraph": "Şems Suresi (Arapça: سورة الشمس), Kur'an'ın 91. suresidir.[1] Sure 15 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Şu'ara Suresi": {
        "first_paragraph": "Şu'ara Suresi (Arapça: سورة الشعراء, Sūretu'ş Şuarā'a) Kur'an'ın 26. suresidir.[1] Sure 227 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Şûrâ Suresi": {
        "first_paragraph": "Şura Suresi (Arapça: سورة الشورى) Kur'an'ın 42. suresidir.[1] Sure 53 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Tâhâ Suresi": {
        "first_paragraph": "Ta-Ha Suresi (Arapça: سورة طه), Kur'an'ın 20. suresidir.[1] Sure 135 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Tahrim Suresi": {
        "first_paragraph": "Tahrim Suresi, (Arapça: سورة التحريم) Kur'an'ın 66. suresidir.[1] Sure 12 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Talâk Suresi": {
        "first_paragraph": "Talak (boşanma) Suresi (Arapça: سورة الطلاق) Kur'an'ın 65. suresidir.[1] Sure 12 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Tarık Suresi": {
        "first_paragraph": "Tarık Suresi (Arapça: سورة الطارق), Kur'an'ın 86. suresidir ve 17 ayetten oluşur. Sure, ismini 1. ayette geçen ve üzerine yemin edilen ve bir \"necm yıldız\" olduğu ifade edilen tarık kelimesinden alır.\n"
    },
    "Tebbet Suresi": {
        "first_paragraph": "Tebbet Suresi (Arapça: سورة المسد), Kur'an'ın 111. suresidir.[1] Sure, 5 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Teğabun Suresi": {
        "first_paragraph": "Teğabun Suresi (Arapça: سورة التغابن) Kur'an'ın 64. suresidir.[1] Sure 18 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Tekasür Suresi": {
        "first_paragraph": "Tekasür Suresi (Arapça: سورة التكاثر), Kur'an'ın 102. suresidir.[1] Sure 8 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Tekvir Suresi": {
        "first_paragraph": "Tekvir Suresi (Arapça:  سورة التكوير), Kur'an'ın 81. suresidir.[1] Sure, 29 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Tevbe Suresi": {
        "first_paragraph": "Tevbe Suresi (Arapça: سورة التوبة) veya Berâe Suresi, Kur'an'ın dokuzuncu suresidir.[1] Sure 129 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Tin Suresi": {
        "first_paragraph": "Tin Suresi (Arapça: سورة التين), Kur'an'ın 95. suresidir.[1] Sure, 8 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Vakı'a Suresi": {
        "first_paragraph": "Vakı'a Suresi (Arapça: سورة الواقعة) Kur'an'ın 56. suresidir.[1] Sure 96 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Yunus Suresi": {
        "first_paragraph": "Yunus Suresi (Arapça: سورة يونس) Kur'an'ın onuncu suresidir.[1] Sure 109 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Yusuf Suresi": {
        "first_paragraph": "Yusuf Suresi (Arapça: سورة يوسف), Kur'an'ın 12. suresidir.[1] Sure 111 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Zariyat Suresi": {
        "first_paragraph": "Zariyat Suresi (Arapça: سورة الذاريات) Kur'an'ın 51. suresidir.[1] Sure 60 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Zilzal Suresi": {
        "first_paragraph": "Zelzele Suresi (Arapça: سورة الزلزلة, Sūrat'ul Zelzele) veya Türkçeye yerleşmiş ismiyle Zilzal Suresi, Kur'an'ın 99. suresidir.[1] Sure 8 ayet ve 33 kelimeden oluşur.[2]\n"
    },
    "Zuhruf Suresi": {
        "first_paragraph": "Zuhruf Suresi, (Arapça: سورة الزخرف) Kur'an'ın 43. suresidir.[1] Sure 89 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Zümer Suresi": {
        "first_paragraph": "Müslümanların kutsal kitabı Kur'an'ın 39. suresidir.[1] Sure 75 ayetten oluşur.[2]\n"
    },
    "Bogomilizm": {
        "first_paragraph": "Bogomilizm, Orta Çağ'da Bulgaristan'da ortaya çıkıp Avrupa’nın doğu ve batısında pek çok ülkede insan kitlelerini etkilemiş bir dinî akımdır.[1]\n"
    },
    "Tanrı'nın Barışı ve Ateşkesi": {
        "first_paragraph": "Tanrı'nın Barışı ve Ateşkesi (Latince: Pax et treuga Dei), Orta Çağ'da Katolik Kilisesi tarafından yönetilen bir hareketti ve tarihteki en etkili toplu barış hareketlerinden biriydi. Hem Pax Dei'nin hem de Treuga Dei'nin amacı, eski Karolenj İmparatorluğu'nun batı yarısında (9. yüzyılın ortalarında çöküşünün ardından) manevi yaptırım tehdidini kullanarak kan davasının şiddetini sınırlamaktı. Bu hareket aynı zamanda halkın katılımıyla da güçlendi. Pek çok halk, kıtlıklara, şiddete ve etraflarındaki sosyal düzenin çöküşüne bir çözüm olarak hareketi destekledi.[1]\n"
    },
    "Ana tanrıça": {
        "first_paragraph": "Tanrıça tapınımı dişi Tanrıçaya veya tanrıçalara tapınmakta kullanılan genel bir tanımdır. Pek çok New Age Tanrıça izdeşleri, hiyerarşik bir inançtan uzak olmayan \"kulluk\" teriminden kaçınarak tanrıça ruhsallığı (goddess spirituality) terimini kullanmayı tercih etmektedir.\n"
    },
    "Megalit": {
        "first_paragraph": "Megalit bir yapı veya anıt oluşturmak amacıyla kullanılan büyük bir taştır. Bu yapılar bir veya birkaç megalitten oluşabilir. Megalitik sıfatı bu tür taşlardan yapılmış anlamını taşır, taşlar harçla değil[1] birbirlerine geçmeli olarak bir arada dururlar. Sözcük, Yunanca μέγας megas (büyük) ve λίθος lithos (taş) sözcüklerinden türetilmiştir.\n"
    },
    "Menhir": {
        "first_paragraph": "Menhirler, 10-12 metre yüksekliğinde dev taşlardır. Menhirlerin çoğunun mezar taşı olduğu ispatlanmıştır. Büyüklükleri sebebiyle de, sanki canlıymışlar gibi halk masallarına konu olmuşlardır. İlgili efsanelerde menhirler doğarlar, büyürler, dans ederler ve ağlarlar. Bazı menhirler tarihî bir hatırayı sonsuzlaştırırlar. Menhirler, toprak sınırını belirtmek için de kullanılmış olabilirler. Menhirlerin dikilme sebeplerine en uygun açıklama ise, bunların ilkel idoller, yani dinî semboller olduklarıdır. Genel olarak yalnız duran menhirler, bazen bir çizgi üstünde dizilmiş de olabilirler. Daire şeklinde dizilmiş olanlar, belki dinî anıtlar veya kurban sunaklarıydı. Cromlech (Kromlek) denilen bu dizilerin yönleri yıldızlara göre olduğu için, güneş tapınağı da olabilirler. (Yıldız Dağları Mayadağ-Dupnisa Mağarası arasında) Dolmenler'in içinde bazı kil eşya bulunmuştur. Fakat, çoğu soyulmuş olan bu mezar odalarında, neolitik çağ'ı aydınlatabilecek çok az eşya kalmıştır. Buna karşılık dolmenlerin çoğunun üstünde, geometrik ve sembolik figürler kazılıdır.\n"
    },
    "Moai": {
        "first_paragraph": "Moai (Tekil: Moai, aslen Rapanui lisânında \"taş tasvir\" anlamında Moai Maea) Büyük Okyanus'ta, Şili'nin 3703 km. batısındaki[1] Paskalya Adası'nda bulunan som taştan devâsa heykellere verilen isimdir. Polinezya'nın diğer yörelerinde de görülen pagan merâsim alanlarını oluştururlar.\n"
    },
    "Rano Raraku": {
        "first_paragraph": "Rano Raraku Paskalya Adası'nın Rapa Nui Milli Parkı'nda Terevaka bölgesinin eteklerinde bulunan volkanik bir kraterdir. Krater volkanik kül bulutu ve tüflerle oluşmuştur. 1800'lü yıllara kadar 500 yıl süre boyunca ada halkı tarafından (Moai) taş ocağı olarak kullanılmıştır. Bölge Dünya Miras Listesi'ne dahildir ve milli parkın yedi bölümünden birinin ismini verir.\n"
    },
    "Tarih öncesinde din": {
        "first_paragraph": "Tarih öncesinde din, Tarihöncesi çağdaki insanların dini inançları ve uygulamalarıdır. Terim Paleolitik (Eski Taş Çağı) din, Mezolitik (Orta Taş Çağı) din, Neolitik (Cilalı Taş Devri) din ve Tunç Çağı dinlerini kapsar. Demir Çağı da bu kapsamda toplanabilmektedir.\n"
    },
    "Kadı Abdülcebbar": {
        "first_paragraph": "Kadı Abdülcebbar (Arapça: القاضي عبد الجبار; d. (?), Hemedan - ö. 1025, Rey), Mutezile kelamcısı ve  Şafiî mezhebi fakihi.\n"
    },
    "Vâsıl bin Atâ": {
        "first_paragraph": "Vâsıl bin Atâ (Arapça: واصل بن عطاء‎‎; 699, Medine – 748, Basra), Mutezile mezhebinin kurucusu olarak tanınan ilahiyatçı, hukukçu.\n"
    },
    "Hayvanperestlik": {
        "first_paragraph": "Hayvanlara tapma (veya hayvanperestlik, zoolatri), hayvanları içeren dini veya ritüel uygulamaları belirten bir şemsiye terimdir. Bu, hayvan tanrılara tapmayı veya hayvan kurban etmeyi içerir.\n"
    },
    "Batı ezoterizmi": {
        "first_paragraph": "İçrekçilik, batınilik ya da ezoterizm, bir konudaki derin bilgilerin ve sırların ehil olmayanlardan gizlenerek, bir üstat tarafından sadece ehil olanlara inisiyasyon yoluyla öğretilmesidir. Ezoterizm bir din veya bir inanç sistemi değildir. Çoğunlukla ezoterik (içrek) yani ezoterizm ile ilgili veya ezoterizme dair şeklinde kullanılır.\n"
    },
    "Rudolf Steiner": {
        "first_paragraph": "Rudolf Joseph Lorenz Steiner (25 Şubat 1861- 30 Mart 1925), Avusturya asıllı filozof, bilim insanı, eğitimci, sanatçı, ezoterist, yazar, antropozofi’nin kurucusu.\n"
    },
    "Adam Kadmon": {
        "first_paragraph": "Adam Kadmon İbrani geleneğinde iki farklı anlamda kullanılan sembolik bir addır.\n"
    },
    "Agarta": {
        "first_paragraph": "Agarta, Tibet ve Orta Asya geleneklerinde sözü edilen, Asya’daki sıradağların içinde bulunduğu ileri sürülen efsanevi bir yeraltı organizasyonuna verilen addır. Agartaya ait olduğu ileri sürülen tüneller Türkiye'de (Nevşehir yöresinde 40 civarı), Amerika'da ve Brezilya'da da bulunmaktadır.[kaynak belirtilmeli] Ayrıca bunun varlığına inanan insanlar Agartalıların bizden çok daha üstün bir teknolojisi olduğunu iddia ederler ve uçan dairelerin de aslında onların yapımı olduğunu söylerler.[kaynak belirtilmeli] Ayrıca Nazi Almanyası'nda Hitler bu konu üzerinde araştırmalar yaptırmıştır.\n"
    },
    "Amenti": {
        "first_paragraph": "Amenti, Antik Mısır tradisyonlarında ölüm olayı ile bedenlerini terk eden ruhların çeşitli ölüm-ötesi hallerini ve öte-âlem anlamını içeren bir terim olup, eski Mısır yazısında ünlü (sesli) harfler kullanılmadığından günümüzde Amentet, Amentit biçiminde ve diğer farklı biçimlerde de yazılmaktadır.\n"
    },
    "Ankh": {
        "first_paragraph": "Ankh, üst ucu bir ilmiği andıran bir haç. “T” harfinin üzerine oturtulmuş küçük bir daireden ibaret yaygın bir Antik Mısır sembolüdür. \"Nil'in anahtarı\" olarak da bilinir.\n"
    },
    "Antoine Faivre": {
        "first_paragraph": "Antoine Faivre (5 Mayıs 1934-19 Aralık 2021). Paris'te École pratique des hautes études'ün Din Bilimleri Bölümünde çalışmalar yapmış olan Fransız ezoterizm araştırmacısı, akademisyeni. Faivre CESNUR France kurumunun da başkanlığını yürüttü.\n"
    },
    "Bardo Thödol": {
        "first_paragraph": "Bardo Thödol, insan ruhunun ölüm olayından tekrar doğmasına dek içinde bulunacağı koşulları ve geçireceği bilinç hallerini ayrıntılı bir biçimde açıklayan ve ruha ölüm sonrasında geçirebileceği haller konusunda rehberlik yapan bir Tibet kitabıdır. Batı'da bu kitaba Tibet Ölüler Kitabı denmiştir.\n"
    },
    "Bok böceği": {
        "first_paragraph": "Bok böceği veya pislik böceği, kısmen veya tamamen dışkıyla beslenen böceklerin ortak adıdır.\n"
    },
    "Cehenneme iniş": {
        "first_paragraph": "Dante’nin “İlâhî Komedya” eserinde, kahramanı İrlandalı keşiş Patrick olan “Patrizio’nun kuyusu” efsanesinde, çeşitli tradisyonlarda, mitolojilerde ve kimi masallarda işlenmiş bir semboldür. Istıraplı deneyimler geçirmek üzere “yeraltına iniş” olarak da ifade edilir. Sembolün ne anlama geldiğini büyük inisiyelerden Orfe ve Platon ifade etmişlerdir. İnisiyasyonlarda “küçük misterler aşaması”nın sonundaki inisiye adayının ikinci temel aşamaya devam edebilmesi için tümüyle arınması, saflaşması, yani tertemiz bir şuur halini edinmesi gerekliydi. Bunun için de “cehenneme iniş” denilen bir deneyim geçirmesi gerekiyordu. Buna “ölüm deneyimi” de denilir. Platon ve Orfe, “vicdani hesaplaşma” da denilen bu deneyimin ilk etabını, zaten her insanın öldükten sonra zaten yaşayacağı bir “kendi kendini yargılama” ve kefaretini ödeme olarak betimler.\n"
    },
    "Christian Rosenkreutz'un Kimyasal Düğünü": {
        "first_paragraph": "Christian Rosenkreutz'un Kimyevi Düğünü (Almanca: Chymische Hochzeit Christiani Rosencreutz anno 1459) 1616 yılında[1] Strazburg'da basılmış Almanca bir kitaptır. İsimsiz olarak hazırlanan kitabın yazarının Johann Valentin Andreae olduğu düşünülmektedir. Kimyevi Düğün genellikle gizemli \"Gül Haç Kardeşliği \"nin (Gül Haçlılar) orijinal manifestolarından üçüncüsü olarak tanımlanır, ancak üslup ve konu bakımından Fama Fraternitatis ve Confessio Fraternitatis'ten belirgin bir şekilde farklıdır.\n"
    },
    "Daimon": {
        "first_paragraph": "Daimon, Batı dillerine sonradan “demon” biçiminde yerleşen, eski Yunanca’daki bir terim olup antik çağ’ın çeşitli dönemlerinde farklı anlamlarda kullanılmıştır.\n"
    },
    "Düalite": {
        "first_paragraph": "Düalite, Türkçede “ikilik”, “ikilem”, “ikileme”, “ikili denge” gibi çeşitli biçimlerde kullanılmakta olup, doğadaki, evrendeki karşıtlık ve birbirini tamamlayıcılık ilkesini ifade eden genel bir terimdir.\n"
    },
    "Evridiki (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Evridiki (Yunanca Ευρυδίκη), Yunan mitolojisinde, Orfe’nin kavuşmak istediği sevgilisinin adıdır. Yunan mitolojisinde, Orfe’nin sevgilisi Evridiki hakkındaki öykü kısaca şöyledir:\n"
    },
    "Hacı Nimetullah": {
        "first_paragraph": "Hacı Nimetullah (Farsça: حاجی نعمت‌الله 1871 – 28 Şubat 1920) Kaçar İmparatorluğu zamanında etkili olan Kürt kökenli dini liderdir. İran'ın Ceyhunabad şehrinde doğduğu düşünülmekle birlikte Ehl-i Hak tarihinin en önemli dini önderlerinden biri olarak kabul edilir.[1] En ünlü eserleri Furkan-ül Ekber (namı diğer \"Furkan\") ve Hakikat-ul Hakayık ya Şehname-i Hakikat'tir.[2] Encyclopædia Britannica'ya göre, Ehl-i Hak ile ilgili temel bilgi kaynağı, 20. yüzyılın başlarında Hacı Nimetullah tarafından yazılan Furkan-ül Ekber eseridir.\n"
    },
    "Hermes Trismegistus": {
        "first_paragraph": "Hermes Trismegistus (Grekçe: Ἑρμῆς ὁ Τρισμέγιστος \"Üç kere büyük Hermes\", Yunanca: Hermes Trismegistos, Latince: Mercurius ter Maximus), Antik Mısır metinleri üzerinde çalışan araştırmacılara göre, hem bir tanrının, yaşamış bir bilgenin hem de bir rahip sınıfının adıdır. Hermetizm fikrinin temel taşı olan Hermetika'yı yazmıştır.\n"
    },
    "Hulûl": {
        "first_paragraph": "Hulûl, cisimleşme ya da enkarnasyon, yaygın olarak farklı dini inançlara göre Tanrı'nın beden alması, görünüş alanına çıkması veya evren ve insanla bütünleşmesi anlamlarından birine denk gelmektedir.[1] Hint inançlarına göre Tanrı Vişnu değişik dönemlerde değişik insanların şekline girer ve insanlara yol gösterir. Ana akım Hristiyanlık inancına göre Tanrı'nın, Teslis'in ikinci hipostazı ve Tanrı'nın oğlu İsa'nın vücudu biçiminde beden alarak insan olduğuna inanılır. İslam'da ise bu inanç, Sünni ve İmami Şii İslam'ın tevhid (Allah'ın birliği) inancıyla bağdaşmamakla beraber Ghulat-i Şîʿa'da mevcuttur.\n"
    },
    "Huna": {
        "first_paragraph": "Huna, 18.yy. sonlarından itibaren Hıristiyanlaştırılan Hawaii’nin unutturulmuş eski ezoterik tradisyonuna verilen addır.\n"
    },
    "Işıkçılık": {
        "first_paragraph": "Işıkçılık / Işık Alevîliği son dönemlerde Alevîler arasında yaygınlaşan[kaynak belirtilmeli], Alevî inanç ve tarihini alternatif bir şekilde algılayan bir hareketi imâ etmek amacıyla kullanılan bir terimdir.\n"
    },
    "İnisiyasyon": {
        "first_paragraph": "İnisiyasyon (Süluk) ya da kılavuzluk kimi ansiklopedilerde bireyin spiritüel gelişimi için, ‘spiritüel tesir’i alıp aktarabilen bir üstadın sert ve sürekli kontrolü altında, bir düzen ve disiplin içinde, sınavlara dayalı tarzda, metotlu olarak eğitimi şeklinde tanımlanmaktadır. İnisiyasyon sözcüğünün kökeni, Latincede “bir yere girme, iştirak etme, kabul edilme, başlama” anlamındaki “initium” sözcüğüdür. Osmanlı tarikat geleneğinde bulunan “süluk” kelimesi de, “iplik, sıra, dizi, yol, meslek, tutulan yol” anlamlarındaki Arapça “silk” sözcüğünden gelmektedir.[1] Bir inisiyasyonda üstat (inisiyatör, mürşit) tektir, öğrenci (inisiye adayı, mürit) ancak inisiyasyonu tamamladığı zaman inisiye olur. İnisiyasyonu tamamlamamış olanlara inisiye denmez.\n"
    },
    "Kara Güneş (sembol)": {
        "first_paragraph": "Kara Güneş (Almanca: Schwarze Sonne) bir Nazi sembolü ve bir tür güneş çarkıdır (Almanca: Sonnenrad).[1][2] Neo-Naziler ve bazı okültist altkültürler tarafından, Satanizm gibi, Nazi Almanyası sonrası bağlamında kullanılmıştır.\n"
    },
    "Kurtuluş (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Kurtuluş, bazı dinlerde, öğretilerde, Mistisizm'de, İç Simya'da, Teozofi'de, Ezoterizm'de ve mitolojilerde farklı öğeler ve değişik adlarla ifade edilmiş bir kavramdır. Az çok farklı biçimlerde ve farklı adlarla ifade edilmiş olmakla birlikte, bu kavram, hepsinde, Dünya insanının, istenen birtakım nitelikleri edinmek üzere yoğun çaba, ıstırap ve sınavlarla dolu bir ruhsal gelişim sürecinden geçmesinden sonra, Dünya’daki ruhsal gelişim hedefine varmakla ulaşabileceği bir hal olarak belirtilir.\n"
    },
    "Küresel Bilinç Projesi": {
        "first_paragraph": "Küresel Bilinç Projesi, tüm canlıların düşüncelerinin ve duygularının ortak bir enerji alanı oluşturduğunu ve böylece diğer şeylerin de bir yöne doğru ortak hareket etmesini sağladığını iddia eden ve bunu doğrulamaya çalışan bir parapsikoloji deneydir. Bilimsel açıdan yoğun eleştiri almıştır.\n"
    },
    "Erich Ludendorff": {
        "first_paragraph": "Erich Friedrich Wilhelm Ludendorff (9 Nisan 1865, Kruschwitz, Pozen –  20 Aralık 1937, Tutzing, Oberbayern), Alman general ve siyasetçi. Liège Muharebesi'nın galibi ve Paul von Hindenburg'la birlikte Tannenberg Muharebesi zaferinin mimarlarından biridir. Alman savaş ve siyaset üzerindeki belirleyici etkisi vardı. 22 Ağustos 1914 tarihinde Kaiser II. Wilhelm tarafından Almanya'nın en yüksek askeri madalyası Pour le Mérite ile taltif edildi.\n"
    },
    "Manu": {
        "first_paragraph": "Manu, Sanskrit dilinde “düşünmek” anlamına gelen “man” sözcüğünden türetilmiş olup, sözcük anlamıyla “insan” anlamına gelen ve farklı tradisyonlarda farklı anlamlarda kullanılan bir terimdir.\n"
    },
    "Marduk (efsanevi gezegen)": {
        "first_paragraph": "Marduk, 36 milyar km. uzaklıkta olduğuna inanılan ve 3661 yılda bir dönerek dünyaya yakın geçiş yaptığı iddia edilen gaz gezegen. İsmini Babil tanrılarının kralı Marduk'tan alır.\n"
    },
    "Misterler": {
        "first_paragraph": "Misterler (İngilizce: Mysteries) Sözcük anlamıyla \"esrarengiz sırlar\" ya da \"gizemler\" anlamına gelmekte olup, eski inisiyasyonlarda yalnızca inisiyelerin bilebileceği ilahi hakikatleri ifade etmek üzere kullanılırdı.\n"
    },
    "Monas Hieroglyphica": {
        "first_paragraph": "Monas Hieroglyphica 1564'te John Dee tarafından, kendi tasarımı olan bir glifin kapsamlı bir Kabalistik yorumu olan bu Hermetik eser, tüm yaratılışın mistik birliğini ifade etmek için yazıldı. Aynı zamanda kendi oluşturduğu ezoterik sembolün de adıydı.\n"
    },
    "Order of Nine Angles": {
        "first_paragraph": "Order of Nine Angles (ONA; O9A), Birleşik Krallık'ta bulunan, ancak dünyanın çeşitli yerlerinde ilişkili gruplarla birlikte şeytani ve okült bir gruptur. 1960'larda kurulduğu iddia edilmektedir, 1980'lerin başında halk tarafından tanınacak kadar yükselerek Neo-Nazi ideolojilere ve aktivizme dikkat çekti.\n"
    },
    "Orfeus": {
        "first_paragraph": "Orfe (Orpheus), kimilerince gerçekten yaşamamış efsanevi bir isim veya mitolojik bir şair olarak görülmesine karşın, ezoterizmde, Antik Yunan'a bilgeliği Pisagor ve Platon’dan önce getirmiş, en büyük inisiyelerden biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Osiris dini": {
        "first_paragraph": "Osiris dini, yitik efsanevi kıta Atlantis’ten Mısır’a getirilmiş olduğu ileri sürülen bir öğreti ya da tek tanrılı bir dindir. Terim ilk kez ünlü Mu araştırmacısı James Churchward tarafından kullanılmıştır.\n"
    },
    "Pisagor inisiyasyonu": {
        "first_paragraph": "Pisagor inisiyasyonu, Pisagor’un Güney İtalya’daki bir Dor site-devlet’i olan Croton’da uyguladığı inisiyasyon biçimidir.\n"
    },
    "Psikostazi": {
        "first_paragraph": "Psikostazi ya da psikostasya, Antik Mısır geleneğindeki bir kavramın Antik Yunancadaki adıdır.\n"
    },
    "Senkromistisizm": {
        "first_paragraph": "Senkromistisizm tesadüflere mistik veya ezoterik önem atfetme pratiğidir. Eşzamanlılık ve mistisizmin bir birleşimi olan kelime,  Ağustos 2006'da Jake Kotze tarafından icat edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Tarot": {
        "first_paragraph": "Tarot, Orta Çağ'ın sonlarına doğru ortaya çıkmış, 78 karttan oluşan bir oyun kartı destesidir. Zamanla psikolojik destek amaçlı olarak kullanılmaya başlamış ve günümüzde kehanet ve fal ile güncelliğini korumuştur. Geleneksel olarak Tarot 22 adet büyük arkana (arkana majör) kartı ve 56 adet küçük arkana (arkana minör) kartından oluşmaktadır. Küçük arkana kartları klasik iskambil kağıdı destesinin atasıdır[1].\n"
    },
    "Uyanış": {
        "first_paragraph": "Uyanış sözcüğü sözcük anlamıyla, bilindiği gibi, uyku halinden uyanıklık haline geçişi belirtir. Uyanışın belirgin özellikleri, gözleri kapalı durumdaki, bilinci yerinde olmayan kişinin bilincinin yerine gelmesi ve gözlerini açmasıdır.\n"
    },
    "Üçüncü göz": {
        "first_paragraph": "Üçüncü göz (veya diğer adıyla akıl gözü veya iç göz), genellikle alında yer alan ve olağan görüşün ötesinde bir algı sağlayan görünmez bir göz konseptidir.[1]\n"
    },
    "Yaşam ağacı": {
        "first_paragraph": "Yaşam ağacı kavramın kökeni tarih-öncesi denilen devirlere kadar uzanan, başta Asya şamanist gelenekleri olmak üzere, pek çok gelenekte rastlanılan bir semboldür.\n"
    },
    "Hindu bilimi": {
        "first_paragraph": "Hindu çalışmaları, özellikle Hinduizm olmak üzere, Hint alt kıtasının gelenekleri ve uygulamalarının incelenmesidir. Sömürge döneminde İngiliz filolojisi ile başlayan Hindu çalışmaları, kısmen Batılılar tarafından büyük ölçüde Batılılar tarafından uygulandı. Hint akademisinde din için ayrı bir bölümün olmaması.[1]\n"
    },
    "Jan van der Graaf": {
        "first_paragraph": "Jan van der Graaf (d. 12 Ocak 1937 – ö. 14 Ekim 2022), Hollandalı kilise yöneticisi, mühendis ve yazar. \n"
    },
    "Petros Lombardos": {
        "first_paragraph": "Petros Lombardos (Latince: Petrus Lombardus) (d. 1095-1100, Novara - ö. 20 Temmuz 1160, Paris) skolastik bir ilahiyatçı, Paris'teki Notre Dame Katedral Okulu'nda profesör ve Paris piskoposuydu.[5]\n"
    },
    "A‘yanü’ş-Şîa": {
        "first_paragraph": "A‘yanü’ş-Şîa, şii âlimi (Arapça: أعْیانُ الشّیعة) Muhsin el-Emin tarafından yazılmış olan isnâaşeriyye imam, âlim ve ileri gelenleri meydana getirilen biyografik eseri. Arap diliyle yazılmış olan bu eser, şii alimler ve devletlerin şerhini ihtiva eden en kamil tezkire ve ansiklopedilerden biridir.[1]\n"
    },
    "Beytü'l-Hikme": {
        "first_paragraph": "Beytülhikme[1] veya Bilgelik Evi (Arapça: بيت الحكمة, ALA-LC: Bayt al-Ḥikmah, anlamı: Hikmetler evi), aynı zamanda Büyük Bağdat Kütüphanesi olarak da bilinen, ya büyük bir Abbasi devlet akademisini ve Bağdat'taki entelektüel merkezini ya da İslam'ın Altın Çağı sırasında Abbasi halifelerine ait büyük bir özel kitaplığı belirtir.[2][3] Bilgelik Evi, Abbasi Halifeliğinin çöküşünün ardından fiziksel kanıt eksikliği ve bir anlatı oluşturmak için edebi kaynakların doğrulanmasına güvenerek, resmi bir akademi olarak işlevlerine ve varlığına ilişkin aktif bir tartışmanın konusudur. Bilgelik Evi, 8. yüzyılın sonlarında Halife Harun Reşid'in koleksiyonları için bir kütüphane olarak (daha sonra el-Memun döneminde bir devlet akademisine dönüştü) veya  el-Mansur (754-775) tarafından hem Arapça hem de Farsça nadir kitaplara ve şiir koleksiyonlarına ev sahipliği yapmak üzere oluşturulan özel bir koleksiyon olarak kuruldu.[2][4]\n"
    },
    "El-Gadir": {
        "first_paragraph": " El-Gadir  (Farsça: الغدیر), Abdülhüseyin Emini’nin Arapça olarak yazdığı tarihi ve dini kitab. Kırk senede hazırlanan eser 20 cilttan oluşan kitab, her cildi 450-500 sahife civarındadır.[1] El-Gadir Abdülhüseyin Emini’nin en meşhur eseridir. Kitabın konusu ise Gadir olayı ve rivayetleridir.[2] Kitabın özgün dili Arapça'dır. Şimdiye kadar farklı dillere tercüme etmiştir.\n"
    },
    "El-İrşad": {
        "first_paragraph": "El-İrşad, şii âlimi (Arapça: اَلْإرْشاد فی مَعْرفة حُجَجِ الله عَلَی الْعِباد) Şeyh Müfid tarafından yazılmış olan isnâaşeriyye imamların biyografilerini ihtiva eder. Arap diliyle yazılmış olan bu eser, yazarın en çok tanınan ve çeşitli dillere tercüme edilen çalışmasıdır.[1]\nBu kitap 12 imamın Hayatını anlatan en eski Kaynak kitaptır. Eser İslam alimleri arasında o kadar meşhur ki, Allameh Meclisi şöyle yazıyor: \" el-İrşâd kitabı, yazarından daha meşhurdur\".\n"
    },
    "İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi": {
        "first_paragraph": "İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi, Gülhane Parkı içindeki Has Ahırlar Binası’nda, 25 Mayıs 2008'de hizmete girmiş bir müzedir. Müzede, TÜBA (Türk Bilimadamları) onursal üyelerinden ve Frankfurt Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Fuat Sezgin tarafından hazırlanan, 9 ila 16’ıncı yüzyıl arasındaki müslüman bilginler tarafından icat edilmiş çeşitli bilim ve teknoloji aletleri sergilenmektedir. Müze; astronomi, saat ve denizcilik, savaş teknolojisi, tıp, madencilik, fizik, matematik ve geometri, mimari ve şehircilik, kimya ve optik, coğrafya bölümleri olmak üzere 12 bölümden oluşur.[1]\n"
    },
    "İslami araştırmalar": {
        "first_paragraph": "İslami araştırmalar İslam'ın akademik çalışmalarına atıfta bulunur. İslami araştırmalar en az iki bakış açısı ile görülebilir:[1]\n"
    },
    "Cerh ve Ta'dil": {
        "first_paragraph": "Cerh ve Ta'dil, hadis rivayet eden kişilerin dini ve bilimsel açıdan eleştirisini konu edinen ilimdir.[1]\nCerh ve Ta'dil'in amacı hadisleri, güvenilirlik açısından zayıf olanlardan ayırmaktır. Temel hedefi ise İslam dinini korumaktır.[2] Bu kapsamda ravilerin güvenilirliğinin saptanmasına yaradığı için hadis ilimleri içerisinde önemli bir yere sahiptir.[3]Hadis ravîleri tarih boyunca, hadislerin sonraki nesillere düzgün bir biçimde aktarılması için gayret sarf etmişlerdir. Zaman geçtikçe uydurma hadislerin ortaya çıkması ve rivayetlerin artmasıyla hadislerin doğruluğunu saptamak ve ravîleri inceleyebilmek maksadıyla bir sistemin ortaya konulması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Temeli sahabe döneminde[4] ortaya atılan bu uygulamalar Hicri takvime göre ikinci asırda sistematik bir ilim halini almıştır.[5]\n"
    },
    "Hadis": {
        "first_paragraph": "Hadis, (Arapça: حَدِيث) İslâm Peygamberi'ne atfedilen ve onun sözleri, fiilleri, onaylamaları ve sıfatlarını içeren bilgilerdir. Hadis âlimleri buna sahabe ve tabiînin söz ve fiillerini de eklemişlerdir.[1][2] Ancak bunlar kaynak olma bakımından peygamberin fiil ve sözleri ile aynı seviyede değildirler ve hadis ilmi içerisinde farklı şekilde isimlendirilirler.[3]\n"
    },
    "Hadis çeşitleri": {
        "first_paragraph": "Hadisler bir rivayet zinciri ile İslâm'daki önemli kişilere isnad edilen söz, fiil veya davranışlardır. Hadisler, muhaddis denilen hadis âlimleri tarafından değişik sınıflandırmalara tâbî tutulmuşlardır. Ancak bu sınıflandırmalar mutlak olmayıp sınıflandırmayı yapan kişinin bilgi altyapısı, ön kabulleri, tanımları ve değerlendirmeleri gibi öznel unsurlara dayanır..\n"
    },
    "Sebeb-i Nüzul": {
        "first_paragraph": "Sebeb-i Nüzul, İslami literatürde Kur’an ayet ya da surelerinin indiriliş sebeplerini açıklayan İslami bilim dalı terimine verilen isimdir. Literatürde kullanılan sebeb-i nüzul iniş sebebi anlamına gelir.\n"
    },
    "Kur'an hâfızı": {
        "first_paragraph": "Hafîz (Arapça: Arapça: الحفيظ), İslâm geleneğinde Kur'an'ın tamamını ezbere bilen kişi.[1]\n"
    },
    "Tecvid": {
        "first_paragraph": "Tecvid, Kıraat ilmi içinde yer alan, Kur'an okuma usulü ve ilmidir.\n"
    },
    "Karşılaştırmalı dinler": {
        "first_paragraph": "Dünyanın çeşitli dinlerinin efsaneler, ritüeller ve kavramlarının benzerlik ve farklılıklarının karşılaştırmalı incelendiği din bilimlerinin bir alanıdır.\n"
    },
    "Algis Uždavinys": {
        "first_paragraph": "Algis Uždavinys (1962-2010), bir Litvanyalı filozof ve bilgindi. Çalışmaları, Mısır ve Yunan dinlerinin, özellikle Sami dinleriyle olan ezoterik ilişkilerinin ve özellikle İslam'ın içsel yönünün 8Tasavvuf) tefsirikarşılaştırmalı çalışmasına öncülük etti. Kitapları, Plotinus, Frithjof Schuon ve Ananda Coomaraswamy'nin Rusça ve Litvancaya çevirileri de dahil olmak üzere, Litvanca, Rusça, İngilizce ve Fransızca olarak yayınlandı.\n"
    },
    "Mircea Eliade": {
        "first_paragraph": "Mircea Eliade (13 Mart 1907 - 22 Nisan 1986), din tarihçisi ve filozof.\n"
    },
    "Ahit'in yazıldığı tarih": {
        "first_paragraph": "Ahit, çeşitli \"kitapların\" farklı zamanlarda derlenmesiyle oluşmuştur. Eski Ahit'in yazıldığı tarihi bulmak güçtür. Metinsel eleştiriye göre en erken MÖ 2. binyılda Musa ve Mısır'dan çıkış zamanında yazılmış olabilir, fakat bu da daha önceki yazıların derlenmesiyle oluşturulmuş olabilir.[1]\n"
    },
    "Aşera": {
        "first_paragraph": "Asherah (İngilizce telaffuz: [ˈæʃərə]; Ugarit: 𐎀𐎘𐎗𐎚: 'ṯrt; İbranice: אֲשֵׁרָה), eski Sami ırkında, birçok kaynakta ortaya çıkan bir ana tanrıçadır.\n"
    },
    "Ernest Renan": {
        "first_paragraph": "Ernest Renan (28 Şubat 1823 - 2 Ekim 1892) Fransız filozof, tarihçi ve filolog. Erken Hristiyanlık tarihi ve siyasi teoriler üzerine etkili tarihi araştırmaları ile tanınmıştır.\n"
    },
    "Din psikolojisi": {
        "first_paragraph": "Din psikolojisi, insana özgü olan dinsel yaşamın psikolojik açıdan çeşitli yönlerini inceleyen bilim dalı. Diğer bir ifade ile din psikolojisi, dinin insan ruhundaki temel karakteristiklerini, davranışlara yansıyan etki durumlarını ele alır. Psikoloji duygu, düşünce ve davranışların bilimsel olarak araştırılmasını konu edinirken; din psikolojisi dinî duygu, düşünce ve davranışların araştırılmasını konu edinmiştir.\n"
    },
    "Gordon Allport": {
        "first_paragraph": "Gordon Willard Allport (11 Kasım 1897, Montezuma, Indiana - 9 Ekim 1967, Cambridge, Massachusetts), Amerikalı psikolog.\n"
    },
    "Etno-dinî grup": {
        "first_paragraph": "Etno-dinî grup bir milletin, yalnızca kendilerine ait bir dine sahip olması ve bu dini kutsal millî kurallar bütünü olarak saymasıdır.\n"
    },
    "Kült": {
        "first_paragraph": "Kült popüler kültür ve akademide çok çeşitli tanımları olan, tartışmalı bir terim olup birçok disiplinden bilim insanı arasında devam eden bir tartışma konusudur.[1][2] Dini hareketlerin sosyolojik sınıflandırılmasına göre kült, sosyal olarak sapkın, yeni inanç ve uygulamalara sahip dini veya sosyal bir grup olarak tanımlanmaktadır.[3] Ancak bir grubun inanç ve uygulamalarının yeteri derecede sapkın ya da yeni olup olmadığı genelde net olmayan bir konudur.[4][5][6] “Kült” kelimesi her zaman tartışmalı olmuştur. Zira net ve herkesçe kabul gören bir tanımı olmadığı için bu tabir, farklı doktrin ve uygulamalara sahip gruplara karşı şahsi saldırılarda (aşağılayıcı anlamda) kullanılan öznel bir adlandırma görevi görebilmektedir.[5][7]\n"
    },
    "Totemizm": {
        "first_paragraph": "Totem, bazı ilkel klan ve kabilelerden, onların atası sayılan hayvan veya bitkiye verilen isimdir. Bu totemleri kutsal sayan dini/felsefi görüşe ise Totemizm denmektedir. Bu sözcük kabile dilinde nişan veya âlamet anlamına gelir. Ayrıca totem Panama, Brezilya ve Orta Afrika da kullanılan bir kısaltmadır. Totemizm klan dinidir. Émile Durkheim'e göre ise Totemizm ilkel bir dindir. Totemizm, dünyanın birçok ülkesinde Kuzey Amerika ve Avustralya'da görülür. İnançlarına göre totem olan hayvana ne zarar verebilir, ne de öldürebilir. Totem de buna karşılık insanı korur. Avustralya'da totem olan hayvan için yıllık törenler yapılır. Bu törenlerde o hayvanın çoğalmasını kolaylaştırma amacı güdülür. Totem olan hayvanın etini yemek yasak olduğu halde, bu törenlerde bu yasak uygulanmaz. Bazı araştırmacılar Antik Mısır, Yunan, İtalyan ve Galya halkının dinlerinde de totemizm izlerinin bulunduğunu ileri sürmüşlerdir. Birçok yerde klan fertlerinin, totemlerine benzemek için totemlerinin resmini vücutlarına nakşederek merasimlerde totemin derisini giydikleri de görülmüştür. Konuya diğer bir açıdan bakılırsa totemin tabu olduğu görülür. Totem olan hayvanı öldürmek yasak olduğu gibi, totem olan ağacın gövdesinde oturmak hatta odununu kırmak da yasaktır. Bazı dinler tarihi araştırmacılarına göre Animizm'den doğmuştur. Halk edebiyatında, masallarda ve Tevrat'taki hayvanların konuşması ile İncillerde güvercine önemli bir yer verilmesini Totemizm kalıntısı olarak sayanlar da vardır.\n"
    },
    "Airyanem Vaejah": {
        "first_paragraph": "Airyanem Vaejah, yaklaşık olarak \"Aryanlar'ın\"[1] (İranlı’ların) geniş toprakları\" anlamına gelen Airyanəm Vaējah Zerdüştlüğün kutsal kitabı Avesta'da (Vendidad, Farg. 1) Ahura Mazda'nın \"on altı mükemmel toprak\"[2] hakkındaki ifadelerinden birine yapılan atıftır. En güzel yerlerden biri olduğu düşünülmektedir ancak diğer taraftan Vendidad 1 orada iki ay yaz on ay kış sürdüğünü söylemektedir. Kışın sonunda meydana gelen su taşkınlarından yakınmaktadır.\n"
    },
    "Belkıs": {
        "first_paragraph": "Saba Melikesi Belkıs (Habeşçe: Nigist Saba), günümüz Habeşistan (Etiyopya) veya Yemen'in olduğu topraklarda hüküm sürdüğü farz edilen, tarih öncesi Saba Krallığı'nın (İbranice Sh'va veya Seba שבא, Arapça Saba veya Sebe سبأ, Habeşçe ሳባ) hükümdarıdır. Modern arkeoloji bu krallığın mevcudiyeti konusunda şüphecidir. Kitabı Mukaddes'te kraliçenin isminden bahsedilmez. Habeş kültüründe \"bu şekilde değil, böyle değil\" gibi anlamlara gelen Makeda ismiyle anılır. İslam kültüründe Belkıs olarak bilinir. Ayrıca bazı kaynaklarda Lilith, Nikaule veya Nicaula (Nikola) olarak da geçer.\n"
    },
    "Dört Kitap (Konfüçyüsçülük)": {
        "first_paragraph": "Dört Kitap (geleneksel Çin yazısı: Geleneksel Çince: 四書, basitleştirilmiş Çin yazısı: Basitleştirilmiş Çince: 四书; pinyin: sì shū), Neokonfüçyüsçü filozof Zhu Xi'nin Song Hânedanlığı zamânında derlediği Konfüçyüsçü öğretinin dört kutsal kitabıdır. Bunlar\n"
    },
    "Kartir": {
        "first_paragraph": "Kartir Hangirpe (ya da Karder veya Kirdir) Milattan sonra 3. yüzyılın ikinci yarısındaa yaşamış oldukça nüfuz sahibi Zerdüştçü bir yüksek rahipti ve en az üç Sasani imparatoruna danışmanlık yapmıştı.\n"
    },
    "Theodorus (ateist)": {
        "first_paragraph": "Ateist Theodorus (c. 340 - yak. 250 BCE [1]), Cyreneli, Cyrenaic okulundan bir Yunan filozofuydu. Memleketi Cyrene'de ölmeden önce hem Yunanistan'da hem de İskenderiye'de yaşadı. Kireneli bir filozof olarak, hayatın amacının neşe kazanmak ve kederden kaçınmak olduğunu ve birincisinin bilgi sayesinde, ikincisinin cehalet sayesinde mümkün olduğunu savunmuştur. Bununla birlikte, asıl şöhretini sözde ateist olmasına borçluydu. Genellikle eski yazarlar tarafından ho atheos (Yunanca: ὁ ἄθεος) olarak adlandırılmıştır, \"ateist.\"\n"
    },
    "Yaratılışçılığın tarihi": {
        "first_paragraph": "Yaratılışçılık tarihinin temel dayanak noktası, doğal evrenin bir başlangıcının olması ve doğaüstü bir şekilde var olmaya başlamasıdır.[1][2] Genel anlamıyla yaratılışçılık terimi, bir sürü görüşü ve yorumu içinde barındırır.19.yüzyılın sonlarına kadar çok kullanılan bir terim değildi. Yazılı tarih boyunca, birçok kişi evreni yaratılmış bir varlık olarak gördü. Dünyanın birçok yerinde antik tarihi açıklamalar, evrenin ve dünyanın yaratılışına atışta bulunur ya da bunu ima eder. Yaratılışçılığın belli tarihi  yorumları değişik ölçülerde ampirik, spiritüel ve/veya felsefi incelemeler yapmış olsalar da, bunların hepsi evrenin yaratılmış olduğu görüşüne dayanıyordu. Tekvin'deki yaratılış anlatısı evrenin nasıl var olduğuna ilişkin Hristiyan ve Yahudi epistemik anlayışın temel çerçevesini oluşturdu. Buna göre evren, tanrı Yahweh'in ilahi müdahalesiyle var olmaya başlamıştır. Tarihsel olarak, bu anlatının hakiki (mecazi olmayan) yorumu, mecazi, alegorik yorumuna kıyasla daha egemen olmuştur. [3]\n"
    },
    "Uzayda din": {
        "first_paragraph": "Astronotlar, kozmonotlar ve uzay uçuşu katılımcıları, uzaydayken inançlarını bazen açık bazen özel bir şekilde yerine getirmektedirler. Dini bağlılık, uzaydayken uygulayıcılar için benzersiz güçlükler ve fırsatlar ortaya koymaktadır. Uzay yolcuları, bazı laik gruplar tarafından astronotlar tarafından dini faaliyetler için hükûmet uzay aracının kullanılmasını eleştirirken[1] genel etkiye ilişkin inançlarını inceleme biçiminde derin değişiklikler olduğunu bildirdi.[2]\n"
    },
    "Bosna-Hersek'te Hristiyan dövmeleri": {
        "first_paragraph": "Bosna Hersek'te Hristiyan dövmeleri (Hırvatça: Sicanje)[1], Osmanlı'nın Bosna-Hersek'i kontrol ettiği dönemden (1463-1878)[2] 20. yüzyıla kadar Roma Katolikleri arasında yaygın bir gelenek. Katolikler dövmeleri çocuklarının devşirilmemesi için yapmışken, kadınlar kölelikten kaçınmak umuduyla dövme yapılmıştır.\n"
    },
    "Bulgar Eksarhlığı": {
        "first_paragraph": "Bulgar Eksarhlığı (Bulgarca: Българска екзархия Bǎlgarska ekzarhija) Otosefal Bulgar Ortodoks Kilisesi'nin resmi adıdır. Eksarhlık, 1945 yılında Ekümenik Patrikhane tarafından tanındı ve 1953 yılında Bulgar Patrikliği'ne dönüştürüldü.\n"
    },
    "Karpoş İsyanı": {
        "first_paragraph": "Osmanlı döneminde Bulgaristan'da isyanlar (1396–1878)\nKonstantin ve Frujin İsyanı · Tırnovo (1598) · Tırnovo (1686) · Çiprovtsi · Karpoş İsyanı · Nisan İsyanları · Razlofça · Kresna-Razlık Ayaklanması\n"
    },
    "Martolos": {
        "first_paragraph": "Martolos, Osmanlı askerî teşkilâtında Hristiyan askerlerden oluşan ve çeşitli hizmetler gören özel bir sınıf.\n"
    },
    "Martolosbaşılık": {
        "first_paragraph": "Martolosbaşılık 1421 yılında II. Murat tarafından kurulmuş bir Osmanlı ordu birimidir.\n"
    },
    "Millet-i Ermeniyân": {
        "first_paragraph": "Millet-i Ermeniyân (Türkçe: Ermeni milleti), Ermeni Apostolik Kilisesi'nin Osmanlı milletidir. Başlangıçta sadece Osmanlı Ermenilerini değil, Kıptî Ortodoks Kilisesi, Keldani Katolik Kilisesi, Etiyopya Ortodoks Tevhîdî Kilisesi ve Süryani Ortodoks Kilisesi de dahil olmak üzere diğer Hristiyan kiliselerinin üyelerini de içeriyordu, ancak bu grupların çoğu on dokuzuncu yüzyılda kendi milletlerini elde ettiler. II. Mehmed, ortodoksluk konusunda aralarındaki anlaşmazlıklar nedeniyle onları Rum Ortodokslarından ayırmıştır.[1] Milletin mensupları, meseleleri özerk bir şekilde ele almakla kalmayıp, İslam mahkemelerine dava açacak yasal statüye de sahiptiler.[2] Ermeni milletinin, olması gereken birçok insan üzerinde otorite sahibi olma yeteneği yoktu ve Anadolu'dan bu kadar uzak olan İstanbul'da Ermeni patriğinin gerçek bir yetkisi yoktu.[1]\n"
    },
    "Millet-i Rûm": {
        "first_paragraph": "Rūm milleti (millet-i Rûm), ya da \"Roma milleti\", Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Doğu Ortodoks Hristiyan cemaatinin adıydı. Cemaat, Osmanlı siyasi sistemine tabi olmasına rağmen, belirli bir iç özerkliği vardı.[1]\n"
    },
    "Règlement Organique (Lübnan Dağı)": {
        "first_paragraph": "Règlement Organique (Organik Düzenleme), 1860 ile 1864 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ile Avrupalı Güçler arasında yapılan ve Lübnan Dağı Mutasarrıflığı'nın kurulmasına yol açan bir dizi uluslararası sözleşmedir.\n"
    },
    "Üsküplü Theodosius": {
        "first_paragraph": "Üsküplü Theodosius ( Bulgarca; Теодосий Скопски, Makedonca; Теодосиј Гологанов), (1846 - 1926) Bulgar dili uzmanı ve tercüman olan Makedonya'lı bir Bulgar din insanı.[1][2] Başlangıçta özerk bir Bulgar Kilisesi için mücadele etti ve daha sonra Bulgar Bilimler Akademisi'ne üye oldu. Üsküp'teki Bulgar Eksarhlığı'nın Metropolitan Piskoposu olarak atanmasına rağmen, Ohri Başpiskoposluğunun oluşumuyla ayrı bir Makedon Kilisesi kurma girişiminde bulundu ama başarısız oldu. Üsküplü Theodosius, Bulgaristan'da bir Bulgar ve Kuzey Makedonya'da ise etnik bir Makedon olarak kabul edilir.[3][4]\n"
    },
    "Voynuklar": {
        "first_paragraph": "Voynuklar, Osmanlı İmparatorluğu'nda 14. ve 16. yüzyıllarda var olan ayrıcalıklı bir askeri sosyal sınıfının üyeleriydi.[1] Voynuklar, özellikle güney Sırbistan, Makedonya, Teselya, Bulgaristan, Arnavutluk ile kısmen Bosna ve Tuna-Sava bölgelerinden gelen[2][3] vergiden muaf gayrı Müslim, genellikle Slav[4] ve ayrıca Slav olmayan Ulah'lardan[5] oluşmaktaydı. Voynuklar, diğer sancakların aksine bir idari bölüm yerine ayrı bir örgüt olan Voynuk Sancağı'na bağlıydılar.\n"
    },
    "Dodona": {
        "first_paragraph": "Dodona (Yunanca: Δωδώνη Dodoni), Yunanistan'ın Kuzey Batı'daki Epir bölgesindeki Yanya iline bağlı antik bir kenttir. Tarihin Heredot kayıtlarına göre bilinen en eski kahini Dione'ya ithaf edilmiştir. Aynı tanrıça değişik bölgelerde Ra olarak da bilinir. Yunan Mitolojisi'nde ise Zeus olarak yer almıştır.\n"
    },
    "Kaya (Mijikenda)": {
        "first_paragraph": "Kaya (çoğul makaya), Kenya'nın eski Kıyı Bölgesi'ndeki Mijikenda halkının kutsal bir ormanıdır. Kaya ormanı, ritüel gücün asıl kaynağı ve kültürel kimliğin kökeni olarak düşünülür;[1] aynı zamanda belirli etnik grup üyeleri için bir ibadet alanıdır.[2] Yerleşim, ritüel merkezi ve tahkim edilmiş bölge de kayanın bir parçasıdır. Günümüzde kaya, Mijikenda'nın geleneksel bir organizasyon birimi olarak da adlandırılmaktadır.[3] Yaklaşık 30 ayrı kayanın on bir tanesi birlikte gruplandırılmış ve UNESCO Dünya Mirası olan Kutsal Mijikenda Kaya Ormanları adı ile listelenmiştir.[4]\n"
    },
    "Kii Dağları'ndaki Kutsal Yerler ve Hac Yolları": {
        "first_paragraph": "Kii Dağları'ndaki Kutsal Yerler ve Hac Yolları, Japonya'nın Kii Yarımadası üzerinde yer alan bir UNESCO Dünya Mirası Alanı'dır.\n"
    },
    "Kiva": {
        "first_paragraph": "Kiva, Pueblo Kızılderilileri tarafından dinî törenler için kullandıkları oda. Günümüzdeki Hopiler ve diğer Pueblo halkları tarafından yeraltında kare biçimli yapılan kivalar kachina ile ilgili ruhsal törenler için kullanılır. Benzer yeraltı odaları bölgedeki Kolomb öncesi Anasazi, Mogollon ve Hohokam kültürlerinde de görülür.\n"
    },
    "Sodom ve Gomora": {
        "first_paragraph": "Sodom ve Gomora, Eski Ahit'in Tekvin Kitabı'nda sözü edilen günâhkâr oldukları için Tanrı'nın gazabıyla yok edilen kentler. İsrail'de, Lut Gölü'nün güneydoğusundaki el-Lisan Yarımadasının güneyinde sığ suların"
    },
    "Budist felsefe": {
        "first_paragraph": "Budist felsefe, Gotama Buda'nın (ayrıca kısaca Buda veya Siddhattha Gotama ve Siddhārtha Gautama ve Buddha Shakyamuni) ölümünden sonra Hindistan'daki çeşitli Budist okulları arasında gelişen ve daha sonra Asya'nın büyük kısmına yayılan felsefi araştırmalar ve araştırma sistemlerini ifade eder. Budist öğretilerinin yaşam, varoluş, bilgi, akıl, madde ve insan ahlakı değerlerine bakışı veya uygulanması, Budist felsefenin temel konusunu oluşturur. Buda’nın yaşamı boyunca kişisel olarak öğretilerini yazılı olarak kayıt etmemesinden dolayı, Budist felsefesi büyük oranda Budist okullarında geliştirilen Budist öğretilerinin yeniden inşası üzerine kurulmuştur. Budist felsefe’nin çalışma konusu, \"Dukkha\" kavramı ile başlar. Dukkha, Pali dilinde genellikle sefalet, mutsuzluk, keder, talihsizlik ve umutsuzluk anlamına gelir. Felsefe'nin amacına göre, Dukkha'dan Nirvana'ya ulaşmanın yolu (kurtuluş yolu dahil olmak üzere) dört asil hakikatte özetlenmiştir. Budizm’de Nirvana’ya ulaşmanın yolu hem felsefi akıl yürütme, hem de meditasyonu birleştirmekten geçer.\n"
    },
    "Mahamudra": {
        "first_paragraph": "Mahamudra, “büyük mühür” ya da “büyük sembol” anlamlarına gelmekle birlikte Tibet Budizmi'ndeki Sarma adı verilen “yeni çevirilerden” oluşan okulların içindeki temel bir kavramdır.\n"
    },
    "Tsukubai": {
        "first_paragraph": "Tsukubai (Japonca: 蹲踞), Japonya'da ziyaretçilerin ritüel el yıkama ve ağız durulama yoluyla kendilerini arındırmaları için kutsal bir yerin girişinde bulunan bir lavabodur.[1] Bu tür ritüel temizlik, bir çay törenine katılan veya bir Budist tapınağının arazisini ziyaret eden konuklar için bir gelenektir.[2] Adı, bir alçakgönüllülük eylemi olan \"çömelmek\"[3] veya \"eğilmek\" anlamına gelen tsukubau fiilinden gelmektedir.[2] Çay törenine katılan konuklar, çay bahçesine girmeden önce çay bahçesindeki (roji) tsukubai setinde çömelir ve ellerini yıkarlar.[3]\n"
    },
    "Vipassana": {
        "first_paragraph": "Vipassanā (Pāli) ya da vipaśyanā (विपश्यना, Sanskrit) kelime anlamıyla içgörü demektir; Budizm'de gerçekliğin doğasının içgörü yöntemiyle sezilmesi anlamına gelir. Düzenli olarak Vipassana uygulayan kişiye Vipassi (vipasya) adı verilir.\n"
    },
    "Ayak Yıkama Töreni": {
        "first_paragraph": "Ayak yıkama töreni Hristiyanlıkta çeşitli mezheplerde görülen dini bir törendir.\n"
    },
    "Aziz Petrus ve Pavlus Bayramı": {
        "first_paragraph": "Aziz Petrus ve Pavlus Bayramı 29 Haziran’da Aziz Petrus ve Aziz Pavlus’un Roma’daki şehitliğinin onuruna kutlanılan litürjik bir Hristiyan bayramıdır.\n"
    },
    "Epiklesis": {
        "first_paragraph": "Epiklesis (Yunancada \"çağırma\", \"yakarma\"), Hristiyanlıkta Komünyon ayininin ekmekle şarabın sunulduğu bölümünde Kutsal Ruh'a yapılan özel çağrı. Doğu Hristiyan ayinlerinin çoğunda İsa Son Akşam Yemeği'ndeki \"Alın bu benim bedenimdir... Bu benim kanımdır.\" sözlerinin ardından gelir ve kutsayıcı özelliği vardır. Ayin sırasında ekmekle şarabın, İsa'nın etiyle kanına dönüşmesi için yakarılır ve bu dönüşümü (Yunanca Metabole) Kutsal Ruh'un gerçekleştirdiği kabul edilir. Epiklesis Doğu Kilisesi'nin kutsama ayinine ilişkin görüşünü de yansıtır. Buna göre, kutsama ayininin etkililiği Tanrı'nın kilisenin yakarışını kabul etmesi olarak yorumlanır; dolayısıyla da epiklesis Komünyon'un vazgeçilmez bir parçasıdır. Katolik Kilisesi ise papazın İsa'nın Son Akşam Yemeği'ndeki sözlerini yinelemesini Komünyon'un kendisi sayar. Epiklesis ayrıca, Baba'ya seslenen, Oğul'un kurtarıcılığını anan ve Kutsal Ruh'un gücüne çağrıda bulunan Komünyon duasının Üçleme'ye bağlı özelliğini de korur.\n"
    },
    "Günah çıkarma": {
        "first_paragraph": "Günah Çıkarma - Barışma - Günah İtirafı, Hristiyanlık inancına göre insanların günahlarını bir Peder'e itirafını müteakiben günahların bağışlanmasından oluşan uygulama.\n"
    },
    "Haç Yolu": {
        "first_paragraph": "Katolik geleneğinde Haç’ın İstasyonları/Durakları, İsa’nın Golgota (İsa’nın çarmıha gerildiği Kudüs eteklerinde bulunan tepe) yolunda çektiği acıların seçilmiş 14 betimlemesine dayanan adanmış bir eylem merkezidir. Bu adanma Oruç döneminde özellikle Kutsal Cuma’da sık olarak yapılan bir eylemdir. Tören bazen vaazlar, meditasyon ve dualarla kesintiye uğrayan ve kilisenin etrafında veya içinde düzenlenmiş on dört resim, haç veya diğer sembollerin önünde durdurulan bir geçiti içerir. Ayrıca bir kiliseye bitişik bir yerde de bulunabilir (genellikle bahçede Golgota’ya tırmanılan bir yolun yeniden inşa edilmesi).\n"
    },
    "Kutsal Cumartesi": {
        "first_paragraph": "Kutsal Cumartesi[1] dünya genelindeki Hristiyanların İsa'nın Golgotha'daki Kutsal Kabir Kilisesi'ne defnedilişini andıkları dini gündür. Kutsal Cuma'dan bir gün sonraya, Paskalya'dan bir gün önceye denk gelen Kutsal Cumartesi, Hristiyanların Paskalya'ya hazırlandıkları Kutsal Hafta'nın son günüdür. Paskalya Arifesi, Kara Cumartesi veya Paskalya Cumartesisi olarak da bilinir; ancak Paskalya Cumartesisi aslında Paskalya Haftası'ndaki cumartesidir.\n"
    },
    "Kutsal Perşembe": {
        "first_paragraph": "Kutsal Perşembe, Paskalya'dan önceki perşembedir ve Hristiyanlar tarafından dini gün olarak kutlanmaktadır. Bu dini günde, kanonik incillerde anlatılanlar temel alınarak, İsa'nın havarilerinin ayaklarını yıkaması ve havarilerle birlikte yediği Son Akşam Yemeği yad edilir.[1] Çile Haftası'nın beşinci günü olan Kutsal Perşembe'nin öncesinde Kutsal Çarşamba gelir, sonrasında ise Kutsal Cuma gelir.[2] Bu dini gün, her zaman 19 Mart ile 22 Nisan arasında bir tarihe denk gelmektedir, Jülyen ya da Gregoryen takvimlerinden hangisinin kullanılacağına göre tarih değişiklik gösterir. Doğu kiliseleri genellikle Jülyen sistemini kullanır.    \n"
    },
    "Kül Çarşambası": {
        "first_paragraph": "Kül Çarşambası[1], Batı kiliselerinde Oruç dönemi veya Büyük Perhiz ilk günü.[2] "
    },
    "Meryem Ana'nın Günahsızlığı Bayramı": {
        "first_paragraph": "Meryem Ana’nın Günahsızlığı Bayramı, Katolik Kilisesince Meryem’e adanmış birçok bayramdan birisidir. Meryem Ana’nın Günahsızlığı Bayramı gümümüzde 8 Aralıkta kutlanmaktadır.\n"
    },
    "Paskalya Devresi": {
        "first_paragraph": "Paskalya Devresi[1] veya Mevsimi, Paskalya Pazarı’ndan Pentekost Bayramı'na kadar geçen elli günü ifade eder. Tüm Hristiyan halkın İsa'nın dirilişini kutladığı neşeli günlerdir. Devrenin son on günü (Mesih İsa’nın Göğe Yükselişi Bayramı’ndan itibaren Pentekost Bayramı’na kadar) Kutsal Ruh'un armağanı vaadine odaklanır.\n"
    },
    "Triduum": {
        "first_paragraph": "Triduum ya da Paskalya’nın Diriliş Pazarı ile biten Üç Kutsal Gün[1][2]\n"
    },
    "Boy abdesti": {
        "first_paragraph": "Boy abdesti veya gusül (Arapça: الغسل), İslâm dininde bir dinî gereklilik olarak tüm vücudun yıkanmasıdır. Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı guslü; kuru hiçbir yer bırakmamak üzere bedenin her tarafını yıkama olarak tanımlamıştır.[1]\n"
    },
    "Umre": {
        "first_paragraph": "Umre, Müslümanların Kâbe'yi hac mevsimi dışında ziyaret etmelerine denir. Umre ziyaret demektir. Fıkhî tanımı, hac gibi bir zamana bağlı olmadan ihrama girerek Kâbe'yi tavaf, sa'y etmek, tıraş olmaktır.\n"
    },
    "Zekât": {
        "first_paragraph": "Zekât (Arapça: الزكاة al-zzaka), İslâm'ın beş şartından biridir. Terim olarak şeriatta \"asli ihtiyaçlar\" dışında nisab miktarı mala sahip olan ve bu sebeple zengin sayılan Müslüman'ın, bu zenginliği üzerinden bir tam yıl geçtiğinde dinî yükümlülük gereği zekât olarak vermesi gereken miktarın adıdır.[1]\n"
    },
    "Zikir": {
        "first_paragraph": "Zikir, hatırlamak, anmak, zihinde tutmak, unutmamak anlamında Kur’an kaynaklı bir terimdir.[1]\n"
    },
    "Atalara tapınma": {
        "first_paragraph": "Atalara tapınma, bazı inanışlara göre ölü aile üyelerinin dünyevi işlerle ilgilerini kesmedikleri ve yaşayan kişilerin kaderlerini etkileme imkânlarının bulunduğu inancıdır.\n"
    },
    "Çifte Dokuzlar Festivali": {
        "first_paragraph": "Çifte Dokuzlar Festivali (Çince: 重陽節; pinyin: Chóngyáng jié; Japonca: 重陽 Chōyō; Korece: 중양절 Jungyangjeol), Çin takviminde dokuzuncu ayın dokuzuncu günü kutlanan, Doğu Han dönemi öncesinden bu yana yazılı olarak anılan geleneksel bir Çin festivalidir.[1]\n"
    },
    "Dziady": {
        "first_paragraph": "Dziady, ölü ataları anan eski bir Slav ziyafeti, bayram. Lehçe, Beyaz Rusça ve Ukraynaca \"büyükbabalar\" anlamına gelir. Terim anlamı olarak \"ataların arifesi\" anlamına da gelir.\n"
    },
    "Mezar sanatı": {
        "first_paragraph": "Mezar sanatı ölülerin kalıntılarının yerleştirildiği mezarlar veya bu yerlerde bulunan eserlerden oluşur. Mezar eşyaları, ölünün kalıntıları dışında mezarın içine yerleştirilen ve genellikle ölünün kişisel eşyalarından, cenaze töreni için özel olarak yapılmış nesnelerden ya da ölümden sonraki yaşamda ihtiyaç duyulacağına inanılan nesnelerin minyatür versiyonlarından oluşan eşyalardır. Yazılı kalıntısı bulunmayan kültürler hakkındaki bilgilerin çoğu bu kaynaklardan oluşmaktadır.\n"
    },
    "Kan kardeş": {
        "first_paragraph": "Kan kardeş, akraba olan veya olmayan iki ya da daha fazla erkeğin birbirine sadakat yemini etmesidir. Modern zamanlarda genellikle bu durum bir ritüelle oluşmaktadır. Kan kardeşi olacak kişiler genellikle parmak, el ya da önkol kısmında küçük bir kesik oluşturur ve kişiler bu kesikleri birbirine bastırır. Bu, kan kardeşlerden birinin kanının diğerinin damarlarında akmasına dayanan bir fikirdir. Fakat bu olay, kan yoluyla bulaşan hastalıklar nedeniyle risk taşıyabilir. Modern zamanlarda, bazı çetelerin de kan paktı yaptığına dair söylentileri vardır. Tarihte İskitler, Hunlar, Çinliler, Kumanlar, Macarlar ve bazı İskandinav topluluklar arasında uygulandığı bilinmektedir.[1]\n"
    },
    "Obsesif kompulsif bozukluk": {
        "first_paragraph": "Obsesif-kompulsif bozukluk (OKB), bireyin rahatsız edici düşüncelere sahip olduğu ve/veya belirli rutinleri, sıkıntıya yol açacak veya genel işlevi bozacak ölçüde tekrar tekrar yapma ihtiyacı hissettiği zihinsel ve davranışsal bir bozukluktur.[1][2][3] Adından da anlaşılacağı gibi, OKB'nin birincil belirtileri obsesyonlar ve kompulsiyonlardır. Obsesyonlar, endişe, iğrenme veya rahatsızlık duyguları yaratan, kalıcı, istenmeyen düşünceler, zihinsel görüntüler veya dürtülerdir.[4] Yaygın obsesyonlar arasında bulaşma korkusu, simetri takıntısı, din, cinsiyet ve zarar hakkında zorlayıcı düşünceler yer alır.[2][5] Kompulsiyonlar, obsesyonlara yanıt olarak ortaya çıkan, tekrarlayan eylem veya rutinlerdir. Yaygın kompulsiyonlar arasında aşırı el yıkama, temizlik, bir şeyleri düzenleme, sayma, güvence arama ve bir şeyleri kontrol etme sayılabilir.[2][5][6] OKB'li birçok yetişkin, kompulsiyonlarının bir anlam ifade etmediğinin farkındadır, ancak obsesyonların neden olduğu sıkıntıyı gidermek için yine de bunları gerçekleştirirler.[2][4][5][7] Kompulsiyonlar o kadar sık meydana gelir ki, tipik olarak günde en az bir saat sürer ve kişinin yaşam kalitesini bozar.[2][5]\n"
    },
    "Ritüalizasyon": {
        "first_paragraph": "Ritüalizasyon yahut alternatif olarak Ritüelleşme ve ya Ayinleşme, hem hayvanlarda hem de insanlarda herhangi bir aktivitenin zaman içerisinde öne çıkarak bir rutin haline gelmesi ve kurumsallaşması süreci.\n"
    },
    "13 (sayı)": {
        "first_paragraph": "13 sayısı, özellikle Hristiyanlık inancı tarafından uğursuz olarak kabul edilmiştir. 13 sayısı, 12'den sonraki ve 14'ten önceki bir tek tam sayıdır.\n"
    },
    "4 (sayı)": {
        "first_paragraph": "4 (dört), 3'ten sonraki ve 5'ten önceki çift tam sayıdır. Berilyumun atom numarası ve en küçük bileşik sayıdır.\n"
    },
    "Bahçe mobilyası": {
        "first_paragraph": "Bahçe mobilyası, özellikle dış mekan kullanımı için tasarlanmış bir bahçe bezeme ve mobilya türüdür. Tipik olarak, paslanmaya karşı dayanıklı alüminyum gibi hava koşullarına dayanıklı malzemelerden yapılır.[1] Hayatta kalan en eski bahçe mobilyası örnekleri Pompeii bahçelerinde bulundu.\n"
    },
    "Batrakofobi": {
        "first_paragraph": "Kara ve su kurbağası korkusu kabul edilen bir fobi türüdür. Kurbağa fobisi veya ranidafobi olarak da bilinir. Pek çok kültürde batıl inanç olarak da yer almaktadır. Psikiyatri literatüründe özel bir terim yerine \"kurbağa korkusu\" olarak kullanılmaktadır.[1] Batrakofobi terimi 1953 psikiyatri sözlüğünde de yer almaktadır.[2]\n"
    },
    "Boynuz işareti": {
        "first_paragraph": "Şeytan boynuzları (İngilizce: Devil horns) Heavy Metal müzik dinleyenlerin yaptıkları işarettir. İşaret parmağın ve küçük parmağın açık, orta, yüzük ve başparmakların kapalı olduğu işaret. İnternetteki simgesi \\m/ şeklinde gösterilir. Metal ortamına bu işareti Ronnie James Dio kazandırmış ve buna \"Kötülüğün Gözü\" adını vermiştir. Anlamı Roma uygarlığına dayanmaktadır. Dio'nun bu işareti bulmasında asıl ilham kaynağı büyükannesi olmuştur. İtalyan kökenli olan ailesi inançlarına çok bağlıdır ve büyükannesinin sokakta yürürken insanlara bu işareti yaptığını görür. Bunu kötülüklerden koruma, şeytanı kovma niyetinde yapmaktadırlar. Nazardan korunmak için kullanıldığı bilinir. Dio, çekilen bir belgeselde (Metal: A Headbanger's Journey) \"Benim bulduğum söylenemez ama ben mükemmelleştirip bir anlam yükledim.\" demiştir.\n"
    },
    "Davy Jones'un dolabı": {
        "first_paragraph": "Davy Jones'un dolabı (İngilizce Davy Jones' Locker) Denizin dibinin denizciler için ayrılmış kısmını ifade eder. Davy Jones denizci argosunda denizin ruhunu temsil eder. Denizin dibine gitmek yerine Davy Jones'un yanına gitmek kullanılır. Define Adası ve Peter Pan gibi çoğu korsan öyküsünde denizciler konuşurken Davy Jones ve Uçan Hollandalı'ya gönderme yaparlar. Davy Jones'sa edebiyatta ilk kez 1726'da Daniel Defoe'nun Four Years Voyages of Capt. George Roberts eserinde, ilk karakter tanımıysa 1751'de yayımlanan Tobias Smollett'in The Adventures of Peregrine Pickle eserinde yer almıştır. (Bu tanımda Davy Jones, alev nefesli, boynuzlu, kurbağa başlı bir canavar olarak tanımlanmıştır.) Washington Irving Adventures of the Black Fisherman, Herman Melville'nin Moby Dick ve Charles Dickens Bleak House isimli eserlerinde Davy Jones'a göndermeler yapmışlardır.Temel Reis ve SüngerBob Karepantolon gibi deniz temalı yapımlarda da sık sık bir karakter olarak görünmüş ve ondan bahsedilmiştir. Ayrıca Karayip Korsanları film serisinde de bir karakter olarak yer almıştır. Bu filmlerde aktör Bill Nighy tarafından canlandırılmıştır.\n"
    },
    "Hatsuyume": {
        "first_paragraph": "Hatsuyume (Japonca: 初夢), Japon kültüründe yeni yılda insanların gördüğü ilk rüyadır. Geleneksel olarak, böyle bir rüyanın içeriği, rüyayı görenin bir sonraki yıldaki şansını önceden haber verirdi. Japonya'da 31 Aralık gecesi genellikle uyumadan geçtiğinden hatsuyume genellikle 1 Ocak gecesi yaşanır. Gecenin ertesi günü ilk rüya olarak da bilinen hatsuyume denir. Bu gün Gregoryen takviminde 2 Ocak, ancak geleneksel Japon takviminde farklı bir zamana denk gelmektedir.\n"
    },
    "Omen": {
        "first_paragraph": "Omen sözcük anlamıyla “alamet, işaret” anlamına gelmekte olup, okültizm terminolojisinde bir mesaj içeren ya da gelecekteki olayların psişik veya normal-dışı biçimde kendini gösteren ön belirtisine verilen addır.\n"
    },
    "Tahtaya vurmak": {
        "first_paragraph": "Tahtaya vurmak, olması istenmeyen bir durum için söylenen ve ardından fiilen tahtaya vurularak kötü olasılığı uzaklaştıracağına inanılan hareket.\n"
    },
    "Taseografi": {
        "first_paragraph": "Taseografi (kahve falı veya çay falı adlarıyla bilinir), çay yaprakları, kahve  telvesi veya şarap çökeltisi desenleriden fal bakma yöntemidir. Terim Fransızca tasse (bardak) sözcüğünden gelir. Bu da Arapça tassa sözcüğü ile ilişkilidir. Yunanca son ek  grafi- yazı ya da loji- çalışma eklenerek terim haline gelmiştir. Bardaktaki kalıntılardan kehanetler türetilir. Doğal olayların sezgisel yorumu ve kehanet amaçlanır. Bardaktaki kalıntılardan sembolik anlamlar çıkarılır. Bazı mazmunlar belli anlamlara işaret eder. Bilimsel açıdan, diğer tüm fal yöntemleri gibi, geçersiz inançlardan biri olarak nitelendirilir.\n"
    },
    "Tetrafobi": {
        "first_paragraph": "Tetrafobi, (Eski Yunanca: τετρᾰ́ς tetrás, Türkçe \"dört\" ile φόβος phóbos, Türkçe \"Korku\"), 4 rakamından korkulan bir bâtıl inançtır. Özellikle Uzak Doğu milletlerinde daha sık gözlenen bu korkuya özellikle Doğu Asya'da Çin, Tayvan, Japonya, Kuzey ve Güney Kore ve Vietnam ile Güneydoğu Asya kültürel bölgelerinde (Malezya, Singapur) yaygındır.[1]\n"
    },
    "Triskaidekafobi": {
        "first_paragraph": "Triskaidekafobi, 13 sayısından korkma durumudur. Batıl inançta 13 sayısının uğursuz olduğunu düşünenler bu sayıdan korkarlar ve uğursuzluk getirdiğini düşünürler.[1]\n"
    },
    "Vantilatör ölümü": {
        "first_paragraph": "Vantilatör ölümü, insanların pencereleri açık olmayan kapalı bir odada elektrikli vantilatörü çalıştırması sonucu öldüğüne dair bir şehir efsanesidir.\n"
    },
    "Dinî bayram": {
        "first_paragraph": "Dinî bayramlar, bir dine inanan insanların, o din adına yaptıkları bayramlara verilen isimdir. Ramazan Bayramı, Noel bayramı, Üç ziyaret bayramı günleri örnek verilebilir.[1]\n"
    },
    "Noel arifesi": {
        "first_paragraph": "Noel arifesi, Noel'den önceki akşam veya bütün gün İsa'nın doğumunu anan bayramdır. Noel Günü tüm dünyada görülmektedir ve Noel Arifesi, Noel Günü beklentisiyle yaygın olarak tam veya kısmi bir tatil olarak görülmektedir. Birlikte, her iki gün de Hristiyan toplumlarında ve Batı toplumunda kültürel açıdan en önemli kutlamalardan biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Ramazan Bayramı": {
        "first_paragraph": "Ramazan Bayramı, Şeker Bayramı[1] ya da İftar Bayramı (Arapça: عيد الفطر Îdü'l-Fitr, Farsça: عید فطر Îd-ı Fitr), İslam âleminde oruç tutma ayı olan Ramazan ayının ardından üç gün boyunca kutlanan dinî bir bayramdır. Hicri takvime göre onuncu ay olan Şevval ayının ilk üç gününde kutlanır. Bayramdan bir önceki gün Ramazan ayının son günü olan arifedir.\n"
    },
    "Çilecilik": {
        "first_paragraph": "Çilecilik ya da asetizm, çoğu zaman manevi hedefleri izleme maksadıyla, dünya zevklerinden yoksun nitelikli bir hayat tarzı seçmeyi ifade eder.\n"
    },
    "Bekâret kemeri": {
        "first_paragraph": "Bekâret kemeri, cinsel ilişkiyi önlemek için tasarlanmış elbise kilitleme aracıdır. Bu kemerler tarihsel olarak, kadını tecavüzden veya mastürbasyon gibi kendi cinsel isteklerinden vazgeçirip bekâretini koruma amaçlı tasarlanmıştır. Modern dönem bekâret kemerleri ise daha çok BDSM amaçlı kullanılır ve erkeklerin de giydiği görülür.\n"
    },
    "Cuma orucu": {
        "first_paragraph": "Cuma Orucu, Doğu Ortodoks, Katolik, Lüteryen, Anglikan ve Metodist mezheplerde uygulanan, Cuma günleri et, süt ürünlerinden ve alkolden uzak durma ya da Cuma günü tüm gün oruç tutma şeklinde gerçekleştirilen bir uygulamadır.[1][2][3]20 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20180620151351/http://www.orthodoxinfo.com/praxis/exo_fasting.aspx arşivlendi. [4][5]] Birinci yüz yılda yazılan 12 Havarinin Öğretisi, Hristiyanları hem Çarşamba günleri (haftanın dördüncü günü) hem de Cuma günleri (haftanın altıncı günü) oruç tutmaya yönlendirmiştir.[4] Çarşamba günü tutulan oruç, Yahuda İskariot’un Mesih'e ihanetini anmak için Casus Çarşambası gününde tutulmakla beraber Cuma günü tutulan oruç Kutsal Cuma diye anılan İsa Mesih’in çarmıha gerilişini anmak adına gerçekleştirilirdi.[2] Bu nedenle, yılın tüm Cuma günleri tarihsel olarak Hristiyan âleminin birçok yerinde perhiz, alkolden, et ve süt ürünlerinden uzak durma ve katı besin orucu tutma günü olarak kabul görmüştür.[5]20 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20180620151351/http://www.orthodoxinfo.com/praxis/exo_fasting.aspx arşivlendi. [1]] Ortodokslukta ise, gündoğumundan günbatımına yapılan oruca ek olarak inananların Cuma günlerinde cinsel ilişkiden de uzak durmaları beklenmektedir.20 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20180620151351/http://www.orthodoxinfo.com/praxis/exo_fasting.aspx arşivlendi. [8]][2]\n"
    },
    "Dokkodo": {
        "first_paragraph": "Dokkodo (Yalnızlık Yolu) Miyamoto Musaşi'nin ölümünden hemen önce yazdığı eseri. 19 veya 21 öğretiden oluşan kısa bir eserdir. Yaşamın sadık ve estetik yönünü açıklamaya çalışır.\n"
    },
    "Fakir": {
        "first_paragraph": "Fakir, Orta Doğu ve Güney Asya'da tasavvufî zühd yaşantısı süren, insanlara İslâmiyeti öğreten ve geçimlerini zekât ve sadaka ile sürdüren gezgin Müslüman dervişler.[1]\n"
    },
    "Hristiyan manastırcılığı": {
        "first_paragraph": "Hristiyan manastırcılığı, Hristiyan ideallerine bağlı kalarak hayatın ibadet temelli olarak planlandığı manastırcılık tarzı. Eski Ahit de dahil olmak üzere Hristiyanlarca kutsal kabul edilen metinlerde hayatın dine adandığı yaşam tarzı örnek olarak gösterilmiş ancak buna yönelik bir teşkilat oluşturulması teşvik edilmemiştir. İlerleyen yüzyıllarda yalnızca temel ihtiyaçların karşılanarak tüm hayatın geçirileceği merkezler oluşmaya başlamış ve Hristiyan manastırcılığı başlamıştır. Manastır hayatı yaşayan kişilere Grekçe \"yalnız\" anlamına gelen monahos kelimesinden türetilen \"monk\" (keşiş) denmiştir.[1][2]\n"
    },
    "Kalender": {
        "first_paragraph": "Kalender (Arapça: قلندر), mala, mülke ve şöhrete önem vermeyen, toplumdan önemli ölçüde kendilerini tecrit etmiş, kanaat anlayışına sahip, belirli bir tarikata bağlı olan veya olmayan Sufi dervişlere denir. Çoğunlukla Orta Asya, Hindistan ve Pakistan'da bulunmaktadır.[1] Bazı önemli kalenderler; Lal Şahbaz Kalender, Bu Ali Şah Kalender ve Şems Ali Kalender.[2]\n"
    },
    "Teetotalizm": {
        "first_paragraph": "Teetotalizm alkollü içecek kullanmama veya kullanmamaya özendirme ile ilgili davranışa denir. Bu davranışı sergilyen kişiye teetotalist denir.Teetotalizm hareketi 19.yuzyilda Preston, İngiltere'de ilk başlamıştır.[1]\n"
    },
    "Yedi kutsal erdem": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlıkta yedi kutsal erdem, yedi ölümcül günahın tam tersidir.[1] Her bir ölümcül günah için bir kutsal erdem vardır. Bunlar:\n"
    },
    "Zühd": {
        "first_paragraph": "Zühd, hem çileciliğin İslamî kavramını hem de daha özellikle feragât kavramını kapsamaktadır. Zühd sadece haram olanı değil helal olanı da bırakmayı gerektirmektedir.\n"
    },
    "Din değiştirme": {
        "first_paragraph": "Din değiştirme, belirli bir dini mezhep ile tanımlanan bir dizi inancın diğerlerini dışlayarak benimsenmesidir. Dolayısıyla \"din değiştirme\", bir mezhebe bağlılığın terk edilmesini ve bir başka mezhebe bağlanmayı tarif edebilir. Bu, aynı din içinde bir mezhepten diğerine, örneğin Protestan Hristiyanlıktan Roma Katolikliğine veya Sünni İslam'dan Şii İslam'a olabilir.[1] Bazı durumlarda, din değiştirme \"dini kimliğin dönüşümüne işaret eder ve özel ritüellerle sembolize edilir\".[2]\n"
    },
    "Müseylime": {
        "first_paragraph": "Müseylime bin Habib (Arapça: مسيلمة بن حبيب‎‎) veya Mesleme, 7. yüzyılda Arabistan'da peygamberliğini ilan etmiş dini liderdir.[1][2][3] Müseylime, İslam'a göre sahte peygamber olarak tanımlanır ve bazı Müslüman kaynaklarda \"büyük yalancı\" manasına gelen el-Kezzâb (اَلْكَذَّابُ) adıyla anılır.[4][5]\n"
    },
    "Proselitizm": {
        "first_paragraph": "Proselitizm (Yunanca: προσήλυτος,) ortaya çıktığı dönemde yabancı halkların Yahudiliği kabul etmesi anlamına gelen kavram, günümüzde herhangi bir dinin yayılması için harcanan çaba ve diğer dinsel çevrelerden inançlı kazanma uğraşı gibi olumsuz bir anlam kazanmıştır. Özgürce, kendiliğinden ve barışçı yollarla yayılan dinler Proselitizm'in dışındadır.[1]\n"
    },
    "Safevîlerin İran'ı Şiileştirmesi": {
        "first_paragraph": "Safevîlerin İran'ı Şiileştirmesi veya İran'ın Şiileşmesi, kabaca 16. ila 18. yüzyıllar arasında gerçekleşti ve İran'ı Şiilik'in dini kalesi haline getirdi. Aynı zamanda, Şiilik içerisindeki İsnâaşeriyye mezhebinin, her biri Şiilikte kendi hakimiyet dönemlerini yaşamış olan Zeydilik ve İsmaililik mezhepleri üzerindeki hakimiyeti sağlanmıştır. Safevîler, mücadele ederek İran'ı 1501'de bağımsız bir devlet olarak birleştirmişler ve İslam tarihinde en önemli dönüm noktalarından birini oluşturan, İsnâaşeriyye mezhebini İmparatorluğun resmî dini olarak belirlemişlerdir.\n"
    },
    "Adorant": {
        "first_paragraph": "Adorant (Latince: adoro yahut adoratio \"tapınmak\") Sanat tarihi, antropozofi ve din bilimlerinde açılmış kolları ve elleri ile dua eder şekilde tasvir edilmiş figürler için kullanılan bir tabirdir. Bilhassa resim ve heykelde İsa'nın önünde secde eden ya da ayaklarına kapanan kişiler için de kullanılır.\n"
    },
    "Saygı duruşu": {
        "first_paragraph": "Saygı duruşu genellikle kısa sessizlik anı ya da kısa süreli tefekkür, dua, yansıma, ya da meditasyon anı. Son yüzyılda genellikle önemli buluş ve olaylara konu olmuş kişilerin ölümüne ya da ölüm yıldönümünde bir dakikalık ayakta durularak yapılmaktadır. Trajik bir tarihi olayın bir parçası olarak ölmüş olanlar içinde yas ve genellikle saygı duymak içinde yapılmaktadır.\n"
    },
    "Aoi Festivali": {
        "first_paragraph": "Aoi Festivali (Japonca: 葵祭, romanize: Aoi Matsuri), Japonya'nın Kyoto kentinde her yıl 15 Mayıs tarihinde düzenlenen bir Japon festivalidir. Festival, Gion ve Jidai festivalleri ile birlikte Kyoto'nun ünlü üç büyük festivalinden biri olup Shimogamo ve Kamigamo tapınaklarında düzenlenmektedir.\n"
    },
    "Chuseok": {
        "first_paragraph": "Chuseok (Korece: 추석) veya hangawi (한가위), büyük bir Kore hasat festivalidir. Dolunayda ay takviminin 8. ayının 15. gününde kutlanmaktadır ve Kuzey Kore ve Güney Kore'de üç günlük tatildir. Dünyadaki diğer birçok hasat festivali gibi yaz sonunda veya sonbahar başında düzenlenir.\n"
    },
    "Gion Festivali": {
        "first_paragraph": "Gion Festivali (Japonca: 祇園祭 Gion Matsuri), Japonya'nın Kyoto kentinde yıllık olarak düzenlenen bir Japon festivalidir. Festival, Temmuz ayı boyunca devam etmekte olup, 17 Temmuz ve 24 Temmuz'da Yamaboko Junkō (山鉾巡行) adında bir geçit töreni düzenlenmektedir. Adını Kyoto'nun Gion mahallesinden almaktadır.\n"
    },
    "Jidai Festivali": {
        "first_paragraph": "Jidai Festivali (Japonca: 時代祭, romanize: Jidai Matsuri), Japonya'nın Kyoto kentinde her yıl Ekim ayında düzenlenen bir Japon festivalidir. Festival, Aoi ve Gion festivalleri ile birlikte Kyoto'nun ünlü üç büyük festivalinden biri olup çeşitli dönemleri ve Japon feodal tarihindeki karakterleri temsil eden otantik kostümler giyerek tarihi canlandırma geçit törenine katılan her yaştan insan katılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Sebiba": {
        "first_paragraph": "Sebiba ( Arabic  , Tifinagh : ⵙⴱⵉⴱⴰ) Cezayir'de bir festivali belirtmek için kullanılan terimdir ve bu vesileyle Tuareg halkının dansı kadın davulcular eşliğinde Cezayir'in güneyindeki Tassili n'Ajjer bölgesindeki Djanet'in Sahra vahasında yapılır. Dans, siyah Afrikalı kölelerin torunları arasında ortaya çıktı ve İslami Aşure Festivali kutlamalarının bir parçası.[1][2] Dans, insanlığın somut olmayan kültürel mirasına olan önemi nedeniyle 2014 yılında UNESCO tarafından kabul edildi.\n"
    },
    "Hac": {
        "first_paragraph": "Hac (Arapça:  حج Hajj), dinî sebeplerle, genellikle dinî önemi olan mekân ve yerlere yapılan ziyaret ve gezi. Hac aynı zamanda İslam dinindeki dinî bir ziyaret barındıran hac ibadetinin özel ismidir.\n"
    },
    "Birmanya halk dini": {
        "first_paragraph": "Burma halk dini Myanmar'daki (Burma) animistik ve çok tanrılı bir dindir . İnanç Burma'daki farklı bölge ve köylerde küçük farklılıklar gösterse de genel olarak aynıdır.\n"
    },
    "Ecanayka": {
        "first_paragraph": "Ecanayka, Japon Edo Dönemi sonlarında, 1867 Temmuz'undan ertesi sene Nisan ayına kadar Edo'nun batısında baş gösteren toplu bir harekettir. Boshin Savaşı ve Bakumatsu sırasında yoğunlaşan hareket Kyoto yakınlarındaki Kansai bölgesinde başladı[1]. Harekete katılanlar \"Yetmedi mi?\" diye bağırarak dolaştıkları için toplu herezinin adı bu olmuştur. Edo Dönemi'nde 3 ile 5 ay arasında süren, belli aralıklarla halkın işi gücü bırakıp hac yapmaları kendiliğinden oluşmuş bir harekettir. Kayıtlara göre, (22 milyon olan Japon nüfusuna oranla) oldukça büyük sayıda güruh bu doğal hacca katılmıştır (3-4 milyon arası). 1830 yılında 3 ayda, 5 milyon kişinin hac yaptığı söylenir. Bu hiçbir resmiyeti olmayan haclar sırasında, büyük tüccarlar hacılara yemek ve kalacak yer sağlayıp her türlü kolaylığı göstermişlerdir. Bunun, ekonomik bunalımdan dolayı bunalan halkın yıkıma gitmesini önlemek için bir deşarj politikası olduğu söylenebilir. Tam Şogunluğu Yıkma döneminde ortaya çıktığı için devrimci bir niteliği olduğu gözden kaçırılmamalıdır.\n"
    },
    "Noel Baba": {
        "first_paragraph": "Noel Baba, Noel arifesini Noel'e bağlayan akşam geç saatlerde ve gece evlere gizlice girerek çocuklara hediye bıraktığına inanılan efsanevi kişi.[1]\n"
    },
    "Rastlantı": {
        "first_paragraph": "Rastlantı ya da tesadüf, determinizmi ve nedensellik kuralını kabul etmeyen görüşe göre, yani her olayın muhakkak bir nedeni olmadığını ya da olayların bir neden-sonuç zinciriyle meydana gelmediğini varsayan görüşe göre, olayların nedensiz, gelişigüzel bir şekilde meydana gelişine verilen addır.\n"
    },
    "Glikon": {
        "first_paragraph": "Glykon, (Antik Yunanca: Γλύκων Glýkōn Grekçe: Γλύκωνος), 2. yüzyılda[a][1][2][3][4][5][6][7] Roma İmparatorluğu içinde büyük ve etkili bir külte sahip olmuş, Aleksandros isimli bir hekim tarafından[b][8][9][10] Abonuteikhos'ta oluşturulmuş antik bir yılan tanrısıydı. Kültün çağdaşı hicivci Lukianos, tanrıya birincil edebi referansı sağlar. Öte yandan Glykon kelimesi, daha önce Horatius tarafından da kullanılmıştır.\n"
    },
    "Müezza": {
        "first_paragraph": "Müezza (Arapça: معزة), söylenene göre İslam peygamberi Muhammed'in kedisidir.[1] Muhammed, Uhud seferinde önlerine yavrusunu emziren siyah-beyaz bir Habeş kedisi çıkınca askerin güzergâhını değiştirmiş; dönüşte de bu kediyi sahiplenerek Müezza adını vermişti. Bir gün yanından geçen kedinin içmesi için su kabını hafifçe eğdi. Anlatılanlara göre kedisini çok seven Muhammed, Müezza bir gün giysisinin ucunda uyuyakalınca kediye kıyamadı ve giysisini keserek sedirden kalkmayı tercih etti.[2] Ayrıca İslam peygamberi Muhammed'in, Müezza'nın içtiği abdest suyundan abdest aldığı da rivayet edilir.[3] Ayrıca Muhammed'in \"Kedi sevgisi imandandır\" dediği de söylenenler arasındadır.[4]\n"
    },
    "Sinosefali": {
        "first_paragraph": "Sinosefali veya köpekbaşlılık (Latince: cynocephalus), farklı kültür ve mitlerde yaygınca yer bulmuş köpek veya çakal başına sahip olma özelliğini tanımlar. Bu terim ''köpek başı'' manasına gelse de, genellikle köpek kafalı bir insan vücuduna atıfta bulunulmak istenildiğinde kullanılır.\n"
    },
    "Zulcenah": {
        "first_paragraph": "Zülcenah (Arapça: ذوالجناح), Şii Müslümanların üçüncü imamı olan Hüseyin bin Ali'nin atı. Kerbela Savaşı sırasında Hüseyin'in kullandığı at olduğuna inanılır. Yaygın rivayete göre Zülcenah, Hüseyin'in öldürülmesinin ardından gözyaşı dökmüş ve Fırat Nehri'ne doğru giderek kayıplara karışmıştır.[1]\n"
    },
    "Azizleştirme": {
        "first_paragraph": "Azizlik mertebesine yükseltme, azizleştirme veya kanonlaştırma (Latince: Canonizatio), Katoliklerin kiliseye bağlı ölen belirli bir üyeye karşı saygı/hürmet duyabileceğine (veneratio) dair bir papalık beyanı. Papalar bu kararnameleri 10. yüzyılda yapmaya başlamıştır. Bu noktaya kadar, yerel piskoposlar saygı duyulacak kişileri belirlemiş, azizlerin resmi bir kararnamesi olmamıştır.\n"
    },
    "Frer": {
        "first_paragraph": "Frer, bir erkek kardeş ve on ikinci veya on üçüncü yüzyılda kurulan dindar tarikatlardan birinin üyesi. Bu terim, yalancıların, daha eski manastır tarikatlarının istikrar yeminleriyle resmileştirilen tek bir manastıra bağlılığından, üst düzey bir generalin yetkisi altında uygulanan gezgin havarisel karakterini ayırt eder. Rahiplerin en önemli toplulukları Dominikliler, Fransiskenler, Augustinianlar ve Karmelitlerdir.[1]\n"
    },
    "Hristiyanlıkta oruç": {
        "first_paragraph": "Kutsal Kitap’taki oruç kavramı, yiyecek ve içecekten hem kısmi hem de tamamıyla uzak durmayı kapsıyordu. 2. Sam 12:17 orucun anlamı: ‘ekmek yememek’, Levililer 16:19 da ‘kendi nefsini köreltmektir’, İbraniler için oruç belirli koşullarla ilişkilendirildi. Örneğin; Yas (1. Sam 31:13) savaşta yenildikten sonra (1. Sam 7:6), tehlike anında (Hakimler 20:21), tövbe anında (Yoel 1:14).\n"
    },
    "Katekümenlik": {
        "first_paragraph": "Katekümenlik, Hristiyan olmak isteyenlere Hristiyan inancının tanıtıldığı dönemi ifade etmektedir.\n"
    },
    "Dalalet": {
        "first_paragraph": "Dalalet veya sapkınlık, yerleşik inanç veya geleneklerle, özellikle de bir kilise veya dini örgütün kabul edilen inançlarıyla güçlü bir şekilde çelişen herhangi bir inanç veya teoridir.[1] Terim genellikle önemli dini öğretilerin ihlaline atıfta bulunmak için kullanılır, ancak genel kabul gören herhangi bir fikre şiddetle karşı çıkan görüşler için de kullanılır.[2] Sapkın, bu görüşün savunucusudur.[1]\n"
    },
    "Dini yasa": {
        "first_paragraph": "Dini hukuk, dini gelenekler tarafından öğretilen etik ve ahlaki kodları içerir. Farklı dini sistemler, kutsal yasaya kendi inanç sistemleri için az ya da çok önem verir; bazıları açıkça antinomian iken diğerleri doğaları gereği nomistik ya da \"yasalcı\"dır. Özellikle Yahudilik, İslam ve Bahailik gibi dinler, hem devlet hem de toplum için vahyedilmiş pozitif kanun öğretisini ileri sürerken, Hristiyanlık gibi diğer dinler bunun gerekli veya arzu edilir olduğu fikrini reddeder ve ebedi olan ahlaki değerlere vurgu yaparlar.[1][2]\n"
    },
    "Domuz eti tüketiminde dini kısıtlamalar": {
        "first_paragraph": "Domuz eti tüketiminde dini kısıtlamalar, Antik Yakın Doğu'da bir gelenektir. Suriye[1] ve Fenike'de[2] domuz eti yasaktır.\n"
    },
    "Halaha": {
        "first_paragraph": "Halaha (Halakha, Halacha, Alaha, הלכה İbranice'de \"gitmek\" manasındadır) Yahudi yasa sistemini  tanımlayan bir kavramdır. Sözlü ve yazılı aktarılan emir ve nehiyleri kapsayan genel bir dinî hukuk kavramıdır.\n"
    },
    "İffet Yasası": {
        "first_paragraph": "İffet yasası, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nde gerek iman ettikten sonra vaftiz olacaklar için ve gerekse de halihazırda bulunan kilise üyelerinin uyması gereken cinsel ahlakı korumaya yönelik birtakım kurallar bütünüdür.\n"
    },
    "Konsil": {
        "first_paragraph": "Konsil, Hristiyanlıkta dinî veya idari anlaşmazlıkları çözüme kavuşturma amacıyla din adamlarının toplandığı kurul. Terim Grekçe \"toplantı\", \"kurul\" anlamlarına gelen sinodos (σύνοδος) kelimesinin Latinceye geçmiş hâli concilium'dan türetilmiştir.\n"
    },
    "Japa": {
        "first_paragraph": "Japa (Sanskritçe जप ) bir mantranın ya da ilahi bir adın meditatif tekrarıdır. Hinduizm, Jainizm, Sihizm [1][2], Budizm,[3] ve Shintō’da bulunan bir uygulamadır .\n"
    },
    "Şükür Günü": {
        "first_paragraph": "Şükür Günü veya Hamd Günü (İbranice: יום הלל, Yom Hallel) CJCUC Kurucusu Rabbi Shlomo Riskin ve CJCUC Yönetici müdürü David Nekrutman tarafından başlatılan küresel bir girişimdir. Girişim, Yom Ha'atzmaut (İsrail'in Bağımsızlık Günü), dünya genelinden Hristiyanların Yahudilerle birlikte İsrail Devleti'nin kuruluşunu kutlamak amacıyla Hallel (Zebur 113-118) zikrini çekmek için çağrıldığı yıllık bir organizasyon halini almıştır.[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12]\n"
    },
    "Anikonizm": {
        "first_paragraph": "Anikonizm, Tanrı ve canlı varlıkların temsillerinin, kısıtlanma nedeniyle, olmayışıdır. Daha genel olarak herhangi bir tip el yapımı temsil üretiminin olmayışıdır.\n"
    },
    "Aşkınlık": {
        "first_paragraph": "Aşkınlık, görülen, bilinen, yaşanılan, deneyimsel dünyanın ötesine geçerek ya da deyim yerindeyse üstüne çıkarak bir çeşit aşkın bir dünyayla buluşmanın ruh haliyle yazılmış sanat-edebiyat eserlerini nitelemek için kullanılan bir terimdir.\n"
    },
    "Dogmatizm": {
        "first_paragraph": "Dogmatizm, A priori ilkeler, çeşitli öğretiler ve asla değişmeyeceği kabul edilen mutlak değerleri kabul eden, bu bilgilerin mutlak hakikat olduğunu, inceleme, tartışma yahut araştırmaya ihtiyacın olmadığını savunan anlayışa verilen isimdir. Bu tür savlara, öğretilere ve inançlara ise dogma veya nas denir.[1]\n"
    },
    "Emîrü'l-mü'minîn": {
        "first_paragraph": "Emîrü'l-mü'minîn ya da emirülmüminin (Arapça: أمير المؤمنين), halife başta olmak üzere İslam dünyasının liderliğinde iddia sahibi olan liderlerin kullandıkları unvan. Bir hükümdar \"müminlerin koruyucusu\" anlamına gelen bu unvanı taşıyorsa bu onun hem siyasi, hem de dinî hükmüne işaret etmektedir.\n"
    },
    "Hermenötik": {
        "first_paragraph": "Hermenötik ( /ˌhɜːrməˈnjuːtɪks/ ) yorumlama teorisi ve metodolojisidir,[1][2] özellikle İncil metinleri, bilgelik edebiyatı ve felsefi metinlerin yorumlanması ile ilgilidir.[3][4] Hermenötik, doğrudan kavrayış başarısız olduğunda kullanılan yorumlayıcı ilke veya yöntemlerden daha fazlasıdır ve anlama ve iletişim sanatını içerir.[5]\n"
    },
    "İman": {
        "first_paragraph": "İman (Arapça: إيمان‎‎), etimolojik olarak güvenmek ve samimiyetle inanmak anlamlarına gelir. Kur'an'da sadece bir olan Allah'a ve kendisinin mesajına güvenmek anlamına gelmektedir. Genel anlamda bir dine ya da yaşam tarzına gönülden bağlanmak anlamı taşır.\n"
    },
    "Kahuna": {
        "first_paragraph": "Kahuna (Huna), Hawaii dilinde \"gizlenmiş veya açık olmayan\" anlamında bir kelimedir. Biz ona Gizli Bilgi veya Gizli Gerçek de diyebiliriz. Genel bir fikir onun birileri tarafından saklanmadığı, fakat farkına varılmasının genellikle zor olduğu yönünde. \"Giz elçisi\" olarak çevrilebilen Kahuna terimi, bilgi üzerinde çalışan ve onu öğreten grup üyelerine verilen isimdir. Kısaca bilgiyi yayan, yaşatan insandır Kahuna bir din değildir. Her alanda uygulanabilinen bir başarı felsefesidir. Kahuna öğretisinin tek sebebi paylaşımdır.\n"
    },
    "Kanonik": {
        "first_paragraph": "Kanonik sözcüğü, Yunanca kanon[1] (kanun, kural) kökünden türemiş bir sıfat. \"genel olarak kabul edilen\" veya \"otoritelerce doğrulanmış\" anlamlarında kullanılır. Teolojiden matematiğe kadar çok geniş bir kullanım alanı vardır.\n"
    },
    "Korban": {
        "first_paragraph": "Korban veya Yahudilikte kurban (İbranice: קָרְבָּן, çoğul: korbanot), Tanah'ta anlatıldığı üzere Antik İsrail'de gerek hayvan gerekse diğer nesnelerin sunumuyla ilgili ibadetlere denir. Sunular, zevah denen hayvan sunuları, barış sunuları ve olah denen yakımlık sunular olmak üzere kategorilere ayrılır. İbranice'de korban ismi, Tanah'ta tanımlanan ve emredilen çeşitli kurban usullerine verilen genel isimdir.\n"
    },
    "Köktendincilik": {
        "first_paragraph": "Kökten dincilik (radikal dincilik, dinî fundamentalizm veya aşırı dincilik), genellikle dinî esaslı aslî kaidelere geri dönme talebiyle kendini belli eden ve bu kaidelere katı bir biçimde bağlı olan, diğer görüşlere karşı toleranssız ve laiklik karşıtı dinî hareket veya bakış açısı.[1] Kökten dincilik, genellikle dinî tabiattaki bir dizi kurala sıkı sıkıya bağlı, çağdaş, sosyal ve siyâsî yaşam ile ilgili üzerinde uzlaşılmış prensiplere karşı tepkisi olan inancı belirtir.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Kutup (Tasavvuf)": {
        "first_paragraph": "Kutup da Kutb (Arapça: القطب) kainatta tasarrufa sahip olduğuna ve Allah katında hatırının yüksek olduğuna inanılan kişileri ifade etmek için kullanılan bir tasavvuf terimidir.[1] Sözlükte \"kutb\" kelimesi “değirmenin mili, eksen demiri, eksen; gökyüzünün kuzey yarım küresinde bulunan yıldız; bir topluluğun yöneticisi” gibi anlamlara gelir. \"Kutup\", tasavvufta “velîler zümresinin başkanı, dünyanın ve âlemin mânevî yöneticisi olduğuna inanılan velî” mânasında kullanılmıştır.\n"
    },
    "Miraç": {
        "first_paragraph": "Miraç (Arapça: معراج; birebir yazımla Mirac), İslam dini anlatımlarında, Muhammed'in göğe yükselip, Allah ve öte âlemleri görüp geriye döndüğü rivayetlerine verilen isimdir. Rivayetler; Muhammed'in kalbinin temizlenmesi, Burak ve Cebrail eşliğinde Mescid-i Aksa'ya gidiş (isra), Burak'ı bağlayıp peygamberlere namaz kıldırma, muallak taşından göğe yükselme, Allah ile konuşmalar, gök katlarında diğer peygamberler ile diyaloglar, cennet ve cehennemi görme ve geri dönme gibi bölümlerden oluşur.\n"
    },
    "Mokşa": {
        "first_paragraph": "Mokşa (Sanskritçe: vimukti, विमुक्ति、vimokSa, विमोक्ष), Sanskritçede özgürlük anlamına gelen Mokşa veya kurtuluş anlamına gelen Mukti terimleri ölüm ve yeniden doğum çemberinden kurtuluşu tanımlar.\n"
    },
    "Musa Kanunu": {
        "first_paragraph": "Musa Kanunu veya Musa'nın Yasası, öncelikle Tevrat veya Tanah'ın ilk beş kitabına atıfta bulunur. Geleneksel olarak Musa tarafından yazılmış olduğuna inanılır fakat günümüzde çoğu akademisyen kanunun çok sayıda yazar tarafından yazıldığını düşünmektedir.\n"
    },
    "Mürşit": {
        "first_paragraph": "Mürşit, Tasavvufta tabi olunan kâmil insan örneği. İslam tasavvuf ekollerinin hemen hemen tamamında müritlerini (tabiilerini ya da intisaplılarını) terbiye eden Kur'an ve Sünneti Seniyyeye ait ölçüleri hayata geçirerek bu ölçüleri nefsinde bizzat yaşayan ve bağlılarını Dinin esasları, Dini hayat, Tevhit, Marifetullah, konusunda terbiye ederek onları fenafillaha (Allahta Fani olmaya) eriştirmek için önderlik eden öğretmen (Kelime anlamı: irşad eden.)\n"
    },
    "Ölümden sonra yaşam": {
        "first_paragraph": "Ölümden sonraki yaşam; din, felsefe ve mitolojide insanın dünyadaki fiziksel yaşamını tamamladıktan sonra ruh veya bilinç hâlinde sürdürdüğüne inanılan hayat. Öteki dünya ve İslam kökenli bir terim olan ahiret kavramları Türkçede, ölümden sonraki yaşamın sürdürüldüğüne inanılan mekanı tanımlamakta kullanılır.\n"
    },
    "Quinque viæ": {
        "first_paragraph": "Quinque viæ (tr. \"Beş Yol\") bazen \"beş kanıt\" olarak da adlandırılır. 13. yüzyıl Katolik filozofu ve ilahiyatçısı Aziz Thomas Aquinas tarafından, Summa Theologica adlı kitabında özetlenen, Tanrı'nın varlığına ilişkin beş mantıksal argümandır. Thomas Aquinas'ın Tanrı'nın varlığı için beş yolu, Tanrı'nın varlığını doğa yoluyla kanıtlamayı başardığı iddia edilir, Bunlar:\n"
    },
    "Ruh": {
        "first_paragraph": "Ruh, can  ya da tin; din ve felsefede, insan varlığının fiziksel olmayan yönü ya da özü olarak tanımlanır ve genellikle bireysellikle  eşanlamlı olarak ele alınır.[1] Teolojide ruh kişinin tanrısallığa ortak olan  kısmı olarak tanımlanır ve genellikle bedenin ölümünden sonra kişinin varlığını sürdüren kısmı olarak ele alınır.[1]\n"
    },
    "Ruhban sınıfı": {
        "first_paragraph": "Ruhban sınıfı, belirli bir din bünyesinde din adamlığını meslek olarak icra eden tüm kişiler. Aslen Hristiyanlık terminolojisine ait olan ruhban sınıfı kavramı zaman zaman diğer dinler için de kullanılır.[1][2]\n"
    },
    "Senkretizm": {
        "first_paragraph": "Senkretizm[a], sıklıkla çeşitli düşünce ekollerinin uygulamalarını ve yollarını karıştırarak ayrı veya çelişkili inançları birleştirmek veya birleştirmeyi denemektir. Özellikle teolojide ve din mitolojisinde başta birbirinden farklı olan geleneklerin birleştirilmesi ve kıyaslanmasına yönelik olan, böylece farklı inançlarda temelde yatan bir birliği öne sürerek farklı inançlara karşı daha kapsayıcı bir duruşu savunan hareket ve denemeler için de bu terim kullanılabilir.\n"
    },
    "Şohet": {
        "first_paragraph": "Şohet, Musevilik'de yenilmesi serbest olan hayvanların kesiminin Şehita adı verilen kurallar dahilinde, özel bir kesim tekniği ile  bu işin eğitimini almış ve anatomi bilgisi olan yetkili bir kişi tarafından yapılması gereklidir bu kişiye  Şohet adı verilir.\n"
    },
    "Tabu": {
        "first_paragraph": "Tabu, insan davranışlarının belli alanlara ya da belli normlarla ilişkili olarak kutsal veya dokunulmaz olarak tanımlanmış oldukça güçlü sosyal yasaklara denir. Etnologlar tarafından Polinezya dillerinden alınıp kullanılmaya başlanmıştır. \"Kutsal\" nesnelerde olduğu gibi çelişkili bir yapısı vardır, iki karşıt anlamı da taşır. Hem \"kutsal\" hem \"kirlenmiş\" şeyler tabu olabilirler. Örneğin \"kirlenen\" kişiler, nesneler \"kutsal\" olandan ayrı tutulmalıdır. \"Tabu\" karşılığında birçok dilde kullanılan sözcükler iki zıt anlamı birden taşırlar.\n"
    },
    "Theofani": {
        "first_paragraph": "Teofani (Antik Yunanca (ἡ) θεοφάνεια theophaneia; \"tanrının görünmesi\" anlamında) bir insan veya başka bir canlının bir tanrıyı görmesini ifade eden terimdir.[1][2][3]\n"
    },
    "Türbe": {
        "first_paragraph": "Türbe, devlet görevlilerinin veya din âlimlerinin mezarlarının bulunduğu oda şeklindeki yapıya verilen isimdir. İçerisinde çoğunlukla saygın kişilerin gömülü olduğu anıtsal tarihi mezarlar için de türbe kelimesi kullanılır.\n"
    },
    "Şas": {
        "first_paragraph": "Şomrei Sfarad (İbranice: שומרי ספרד, Türkçe: Tevrat Muhafızları Partisi) ya da kısaca Şas (İbranice: ש״ס), İsrail merkezli siyasi parti. 1984 yılında haham Ovadia Yosef önderliğinde kurulan parti, kuruluşundan bu yana katıldığı parlamento seçimleri sonucunda iktidar koalisyonları içinde bulunmuştur. Parti, 25. dönem İsrail parlamentosunda 11 milletvekili ile temsil edilmektedir. Partinin mevcut lideri Aryeh Deri'dir.[1]\n"
    },
    "Akîka kurbanı": {
        "first_paragraph": "Akîka kurbanı, İslam'a göre, yeni doğan çocuk için kesilmesi müstehab olan kurbandır.\n"
    },
    "Capacocha": {
        "first_paragraph": "Capacocha, İnka kültüründe özellikle çocukların kullanıldığı insan kurban etme ritüelidir. İnkalar, imparatorun (Sapa İnka) ölümü ya da kıtlık gibi önemli olaylar sırasında veya sonrasında çocukları kurban ederlerdi. Çocuklar saf varlıklar olarak kabul edildikleri için kurban seçilirlerdi. Tanrılara sunuldukları için fiziksel olarak mükemmel ve sağlıklı olmalıydılar. Kurbanlar en az 6, en fazla 15 yaşında olabilirdi.\n"
    },
    "Gizemli Ada": {
        "first_paragraph": "Gizemli Ada (İngilizce: The Wicker Man); gerilim, korku ve müzikal türlerini bünyesinde barındıran, 1973 tarihli, Birleşik Krallık yapımı bir sinema filmidir. Filmin yönetmenliğini Robin Hardy, senaristliğini Anthony Shaffer üstlenmiştir. Başrollerinde Edward Woodward, Christopher Lee, Diane Cilento, Ingrid Pitt ve Britt Ekland vardır. Film müziklerini Paul Giovanni bestelemiştir. Genel olarak David Pinner'ın 1967'da yayımlanan The Ritual adlı romanı filmin hikâyesi için ilham kaynağı olmuştur. Film, Neil Howie isimli bir polis çavuşunun yerliler tarafından var olmadığı söylenen kayıp bir kızı aramak amacıyla Summerisle Adası'na düzenlediği geziyi konu alır. Ada halkının mensup olduğu din, koyu bir Hristiyan olan Howie'yi dehşete düşürür.\n"
    },
    "Homo sacer": {
        "first_paragraph": "Homo sacer (Latince, \"kutsal insan (adam)\") Roma hukukundaki bir figürdür: herhangi bir kişinin öldürebileceği fakat dinî ritüellerde kurban edilemeyecek yasaklanmış bir kişi. Bu kişinin vatandaşlık hakları elinden alınmıştır, ne vatandaştır ne de hak sahibi bir öznedir. Yaşamı negatif bir şekilde 'takdis edilmiştir'. Ünlü çağdaş filozof Giorgio Agamben buradan yola çıkarak kendi felsefî görüşlerinde homo sacer olarak adlandırdığı bir kavrama sahiptir ve çağdaş felsefede Agamben'in bu kavramı ve ilgili görüşleri büyük yankı uyandırmıştır.\n"
    },
    "İnsan kurban etme": {
        "first_paragraph": "İnsan kurban etme, genellikle tanrıları, hükümdarı, yetkili veya rahip figürünü veya ölü ataların ruhlarını memnun etmek veya yatıştırmak amacıyla yapılan bir ritüelin parçası olarak bir veya daha fazla insanı öldürme eylemidir. Burada hizmetli veya hizmetliler sonraki yaşamlarında efendilerine hizmet etmeye devam etmeleri için öldürülürdü. Bazı kabile toplumlarında bulunan yakından ilişkili uygulamalar yamyamlık ve kelle avcılığıdır .[1]\n"
    },
    "Şehita": {
        "first_paragraph": "Musevilikte yenilmesi serbest olan hayvanlar ile ilgili kesim kurallarına Şehita adı verilir.\n"
    },
    "Meditasyon": {
        "first_paragraph": "Meditasyon ya da dalınç, Latince meditatio kelimesinden türetilmiş, sözcük anlamıyla birçok Batı dilinde \"derin düşünme\" anlamına gelmekte olan bir terim olup, sözlüklerde, \"kişinin iç huzuru, sükûnet, değişik şuur halleri elde etmesine ve öz varlığına ulaşmasına olanak veren, zihnini denetleme teknikleri ve deneyimlerine verilen ad\" olarak tanımlanır. Meditasyon tekniklerine, ait oldukları, Budizm (Hindistan), Taoizm (Çin), Bön (Tibet), Zen (Japonya) ve İslamiyet'te (tefekkür) gibi inanç sistemlerine göre ve izledikleri yöntemlere göre değişik adlar verilmiştir. Ayrıca günümüzde mevcut farklı inanç sistemleri, mezhepler ve ekoller meditasyonu farklı olarak yorumlamakta ve farklı şekillerde uygulamaktadırlar. Bu bakımdan standart ya da tek biçimli bir meditasyondan söz etmek olanaksızdır.\n"
    },
    "ASMR": {
        "first_paragraph": "Otonom Duyusal Meridyen Tepkisi, Beyinsel Rahatlama veya (İng: ASMR), Omurga karıncalanması ve Beyin masajı şeklinde de adlandırılan, Endorfin salgılayıcı, rahatlatıcı etkiye sahip bir ses türü. Bu video türü, uyumak veya rahatlamak için dinlenmektedir.\n"
    },
    "Bilinçli farkındalık": {
        "first_paragraph": "Bilinçli farkındalık, kişinin dikkatini şimdiki zamanda yargılamadan kaçınarak meydana gelen deneyimlere bilinçli olarak getirme şeklinde gelişen psikolojik sürecidir.[1][2][3][4] Bu süreç meditasyon uygulamaları ve diğer bir takım pratikler yoluyla geliştirilir.[5][6] Bilinçli farkındalık, Budist geleneklerin önemli bir unsuru olan <i id=\"mwIg\">sati'den</i> gelmektedir [7][8] ve Zen, Vipassanā ve Tibet meditasyon tekniklerine dayanmaktadır. [9] [15] Yine de bilinçli farkındalık tanımları ve teknikleri geniş kapsamlıdır.[16] Modern Batı bağlamında farkındalığın popülerliğine katkıda bulunan bireyler arasında Thích Nhất Hạnh (1926–), Herbert Benson (1935–), Jon Kabat-Zinn (1944–) ve Richard J. Davidson (1951–) bulunmaktadır.[17][18][19]\n"
    },
    "Edgar Cayce": {
        "first_paragraph": "Edgar Cayce (18 Mart 1877 – 3 Ocak 1945), Amerikalı ünlü medyum.\n"
    },
    "Değişik şuur halleri": {
        "first_paragraph": "Değişik şuur hâlleri, parapsikolojide insanın uyanıkken bulunduğu olağan şuur hâlinden farklı şuur hâllerini kapsayan bir terim olarak kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Gizli düzen ve açık düzen": {
        "first_paragraph": "Gizli düzen ve açık düzen, 1980'lerin başında teorik fizikçi David Bohm tarafından ortaya atılan, kuantum teorisi için kullanılan ontolojik kavramlardır. Bir fenomeni ya da gerçekliğin yönünü anlamaya yarayan iki farklı çerçeveyi tanımlamada işe yararlar. Kavramlar özellikle, kuantum fiziğinin zarif bir kesinlikle açıkladığı ve tahmin ettiği ancak açıklamakta zorlandığı atom altı parçacıkların tuhaf davranışlarını açıklamak için geliştirilmiştir.[1]\n"
    },
    "Mandala": {
        "first_paragraph": "Mandala (मण्डल), Hindistan kökenli dinlerde metafizik veya sembolik bakımdan meta veya mikro kozmosu gösteren şekillere verilen addır. Genel olarak mandala, şekilleri belli bir düzene göre boyamaktır.\n"
    },
    "Murakabe": {
        "first_paragraph": "Murâkabe (Arapça: مراقبة), \"gözetlemek\" anlamına gelen Arapça'daki \"rakabe\" kökünden türetilmiş bir sufi pratiğidir. Dikkatle izlemek, ilgilenmek, gözleri açık tutmak anlamlarını da taşır. Metaforik açıdan kişinin manevi kalbine dikkatini yöneltmesi ve yaratıcısından gelecek sezgiyi beklemesini ifade eder.\n"
    },
    "Otojenik eğitim": {
        "first_paragraph": "Alman psikiyatrist Johannes Heinrich Schultz tarafından geliştirilmiş bir gevşeme tekniği olan otojenik eğitim (autogenic training) tekniği genellikle 15 dakika süren periyotlarla sabah, öğle ve akşam vakitlerinde uygulanır. Yatarak, oturarak veya yatarak uygulanan teknik sırasında gevşeme durumunu arttırıcı görselleştirmeler kullanır. Otojenik eğitim stres ve psikosomatik bozukluklarda yardımcı bir yöntem olarak kullanılabilmektedir.\n"
    },
    "Pranik şifa": {
        "first_paragraph": "Pranik şifa, Büyük Usta Choa Kok Sui'nin özellikle uzakdoğu coğrafyasında yaygın ve kadim olarak kullanılan çok sayıdaki şifa uygulamasının ustaları ve uzmanları ile yaptığı uzun çalışmalar sonucunda oluşturduğu tamamlayıcı bir şifa uygulamasıdır.\n"
    },
    "Swami Rama": {
        "first_paragraph": "Swami Rama (1925 - 1996). Uttar Pradesh'de eğitimli bir Brahmin ailesinde doğan Swami Rama'nın çocukluğu Himalayaların eteklerindeki Bengalli bir büyük yogi ve azizin yanında geçti. Gençliğinde Himayalaların geleneksel manastırlarında yoga ilmi ve felsefesinin çeşitli disiplinlerini tecrübe etti.\n"
    },
    "Transandantal Meditasyon": {
        "first_paragraph": "Transandantal Meditasyon (TM) Tekniği[1], kendine özgü bir mantra meditasyonudur. Maharishi Mahesh Yogi[2] (1918-2008), TM Tekniği'ni 1950'lerin ortalarında Hindistan'da tanıtmıştır.\n"
    },
    "Transpersonel psikoloji": {
        "first_paragraph": "Transpersonel psikoloji, insan zihninin aşkın veya ruhsal yönleri üzerinde araştırmalar yapan psikoloji okulu. Dini dönüşüm, değişik bilinç halleri, trans ve diğer ruhsal etkinlikleri inceleyen transpersonel psikoloji, modern psikoloji teorilerini mistisizmin farklı formları ile bütünleştirme girişimidir.\n"
    },
    "Uyku-uyanıklık arası": {
        "first_paragraph": "Uyku-uyanıklık arası, tam uyanmadan önceki (hipnopompik) ve aynı zamanda, uykuya dalmadan önceki (hipnogojik) yarı uyku hali olup, ayırt edici özellikleri, beyindeki neo-korteks tabakalarının etkin olmaması, yani duyu organlarından bilgi gelmemesi ve beynin alfa dalgaları yayınlamasıdır. Halk arasında tavşan uykusu olarak da bilinir.\n"
    },
    "Dâvet": {
        "first_paragraph": "Dâvet ya da dâvah (Arapça: دعوة) Müslüman olmayan birisine İslam'ın öğretilmesi demektir. Dâvet yapan Müslüman ise ya bir din görevlisi ya da gönüllü olarak çaba sarf eden bir dâ‘î olur. Dâ‘î'nin çoğulu ise Du‘ât olarak tanımlanmaktadır.\n"
    },
    "Dede (Alevilik)": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Katolikos": {
        "first_paragraph": "Katolikos, Doğu Hristiyanlığı geleneğine bağlı bazı kiliselerde kilisenin başında bulunan kişi için kullanılan unvandır. Unvan otosefale işaret eder bazı durumlarda özerk kilisenin başı için kullanılsa da bu durumda Patrik de yaygın biçimde kullanılır. Sözcük Antik Yunanca'daki καθ' ὅλου (kath'olou, \"genellikle\"), κατά (kata, \"aşağı\") ve ὅλος (holos, \"tüm\") sözcüklerinden türemiş olan καθολικός, (çoğulu καθολικοί)'tan gelir ve  \"tümü, evrenseli, geneli ilgilendiren\" anlamındadır. İlk kullanımı Roma İmparatorluğu'ndaki finansal ya da sivil ofislerdir.[1] Katolik Kilisesi'nin adı da buradan gelir.\n"
    },
    "Yamabushi": {
        "first_paragraph": "Yamabushi (Japonca: 山伏; \"dağda secde eden kimse\"), Japon dağ çileci münzevileridir.[1]\n"
    },
    "Antikitera düzeneği": {
        "first_paragraph": "Antikitera düzeneği (Yunanca: Αντικύθηρα, Türkçe söylenişi: Antikitera), astronomik konumları hesaplamak için tasarlanan eski mekanik bir hesap makinesidir.[1][2] 1900-1901 yılları arasında Girit ve Mora Yarımadası arasında bulunan Yunan Küçük Çuha (Antikitera) adası yakınlarında keşfedilmiş Antikitera batığından çıkarılmıştır.\n"
    },
    "Apamealı Numenius": {
        "first_paragraph": "Apamealı Numenius, Yunan Neopisagorcu filozof. M.S.2.yüzyılda Suriye'nin Apamea kentinde yaşamıştı. Neoplatonistlerin öncüsü kabul edilir.\n"
    },
    "Baphomet": {
        "first_paragraph": "Baphomet veya Bafomet, 14. yüzyıl başlarında Katolik Kilisesi tarafından aforoz edilen Tapınak Şövalyeleri'nin taptığı iddia edilen şeytanî figür. Tarihte bir ilah olarak ilk 1307 yılında kullanılmış olsa da Baphomet terimi 19. yüzyılda popülerize edilmiştir. Özellikle bu tarihten sonra Eliphas Levi tarafından çizilmiş \"Sabbat Keçisi\" olarak da anılan eser ile Baphomet karakterize edilmeye başlanmıştır. Bu tasvir erillik ve dişilik, iyi ve kötü, aşağı ve yukarı gibi zıt kavramları içerir.\n"
    },
    "Eckhart Tolle": {
        "first_paragraph": "Eckhart Tolle 1948 yılında Almanya'da Ulrich Tolle adıyla doğdu.[1] Yeni dönem ruhani öğretmen ve yazarlardandır. Eckhart Tolle hiçbir din ve gelenek ile bağıntılı değildir fakat \"Power of Now\" adlı kitabında etkilendiği kişi ve felsefeleri şu şekilde sıralar: Meister Eckhart, Advaita Vedanta, A Course in Miracles, mistik İslam, Sufilik, Rumi'nin şiirleri, Zen Budizm'in Lin-chi (Rinzai) ekolü.\n"
    },
    "Ego ölümü": {
        "first_paragraph": "\nEgo ölümü, \"öznel öz kimliğin tamamen kaybıdır\".[1] Terim, birbiriyle ilişkili anlamlarla birlikte çeşitli iç içe bağlamlarda kullanılır. Analitik psikolojide, psişenin temel bir dönüşümünü ifade eden psişik ölüm ile eşanlamlı terim olarak kullanılır. [2] Ölüm ve yeniden doğuş mitolojisinde, ego ölümü, Joseph Campbell tarafından Monomit mitolojisi üzerine yaptığı araştırmada tanımlandığı gibi, kendine teslim olma ve geçiş aşamasıdır.[3][4][5][6] [3] Bu dünya mitolojisinde tekrarlanan bir temadır ve aynı zamanda çağdaş batı düşüncesinin bazı kollarında bir metafor olarak kullanılır.[6]\n"
    },
    "Ezeli Hikmet": {
        "first_paragraph": "Ezeli Hikmet. Kadim Hikmet, Aşkın Hikmet, Ezeli Felsefe, Kadim Felsefe veya Kalıcı Felsefe şeklinde kullanımları da bulunmaktadır. (latince ifadesiyle Sophia Perennis) Kaynağı itibarıyla ilahi olan ve insanlığın başlangıcından bu yana farklı coğrafyalarda yaşayan toplumların din ve/veya geleneklerinde anlatımını bulan evrensel, ebedi, metafizik ilkeleri işaret etmekte kullanılan kavram. Frithjof Shuon'un ifadesiyle Ezeli Hikmet; sürekli var olan ve sürekli varolacak olan \"irfan\", yani evrensel bilgidir.\n"
    },
    "Işınlanma": {
        "first_paragraph": "Işınlanma veya teleportasyon, kişinin bedeninin veya bir eşyanın bulunduğu mekânda yok edilip, bir anda başka bir mekânda ortaya çıkarılabileceği düşüncesine verilen addır. Gerçekte yapılabileceğine dair herhangi bir deney veya olumlu bir yöntem yoktur.\n"
    },
    "İlahi aşk": {
        "first_paragraph": "İlahi aşk (İbrahimi dinlerde \"Allah Sevgisi/ Tanrı Sevgisi/Allah'a duyulan aşk\" gibi çeşitli adlarla da bilinir) — Dini ya da spirtüalist yönelişlerle kişinin, maddesel dünyaya ait varlıklara olan sevgisinin kaynağına dönerek ilahi olana dair hissettiği yüce bağlılık; İslam dünyasında Aşk-ı ilahi olarak da anılır.\n"
    },
    "Karşılaştırmalı mistisizm": {
        "first_paragraph": "Karşılaştırmalı mistisizm. Çeşitli coğrafyalardaki dinle ilişkisi dışında mistik öğreti ve uygulamaların karşılaştırmalı analizi.\n"
    },
    "Keşf": {
        "first_paragraph": "Keşif ya da Osmanlıca’daki söylenişiyle keşf, sufi terminolojide kullanılan bir terim olup, kendisine eklenen sıfat ve adlara bağlı olarak çok değişik anlamlara gelmek üzere kullanılmıştır. Terim sözcük anlamıyla Arapça’da “açığa çıkarma, örtülü olanı açma, gizli olanı meydana çıkarma, perdenin açılması, sezme, tahmin etme” anlamlarına gelir. Sufi terminolojide ise daha çok sezgiye ya da ilham olunmaya ve görünmez âlemle irtibata ilişkin anlamlarda kullanılır. Terimi bu anlamlarda kullananlardan biri olan ünlü Muhyiddin İbn Arabi’ye göre velîler de, bilgileri peygamberlere vahiy getiren meleğin aldığı kaynaktan alabilirler.[1]\n"
    },
    "Mahatma": {
        "first_paragraph": "Mahatma, Sanskritçe \"Büyük Ruh\" (महात्मा mahātmā: महा mahā (büyük) + आत्मं veya आत्मन ātman (ruh)). Bu yakıştırma Gandhi gibi topluma mal olmuş kişilere yapılmaktadır. Kaynaklarda Mahatma yakıştırmasının Gandhi'ye kim tarafından verildiği değişmektedir. Bazı kaynaklar Rabindranath Tagore'nin bu yakıştırmayı ilk kez uygun bulduğunu yazmaktadır. Diğer taratfan \"Mahatma\" unvanı Gandhi'ye ilk kez 21 Ocak 1915'te Nautamlal Bhagavanji Mehta at Kamribai okulunda, Jetpur, Hindistan'da verilmiştir.\n"
    },
    "Nefis denetlemesi": {
        "first_paragraph": "Nefis denetlemesi (özeleştiri, murakabe-i nefis) sufilik'te ve neo-spiritüalizm'de bir yönteme verilen addır.\n"
    },
    "Norito": {
        "first_paragraph": "Şintoizm'de, Norito (祝詞), genellikle belirli bir kamiye ithaf edilen litürjik metinler ve ayinsel sözlerdir.[1][2][3]\n"
    },
    "Risale-i Gavsiyye": {
        "first_paragraph": "Kadirilik tarikatının kurucusu ünlü sufi Abdulkadir Geylani'nin hacmi küçük olmakla birlikte sufi çevrelerde diğer eserleri arasında çok önemli bir yeri olduğu kabul edilen eserinin adı.\n"
    },
    "Ruh çağırma": {
        "first_paragraph": "Ruh çağırma, özel bir törenle ve bazen de çeşitli düzenekler kullanarak doğaüstü varlıkları davet etme.\n"
    },
    "Sezgi": {
        "first_paragraph": "Sezgi; felsefe, mistisizm, ezoterizm ve farklı öğreti sistemlerinde farklı anlamlarda kullanılan terim.\n"
    },
    "Telema": {
        "first_paragraph": "Telema (İng. Thelema), \"istencini yap\" fikri üzerine kurulu öğreti. Aleister Crowley tarafından geliştirilmiştir. Öğretinin en önemli kaynağı, Aiwass adında bir varlık tarafından Crowley'e yazdırılan The Book of the Law (resmi adıyla Liber AL vel Legis)'tir. Kitabın dili sembollerle doludur. Okuyan kişinin başkalarının yorumlarıyla hareket etmemesi ve bu kitabı kendi kendine yorumlaması çok önemlidir.\n"
    },
    "Teürji": {
        "first_paragraph": "Teürji (Yunanca θεουργία / theourgía “tanrı eseri”), okültizm’deki çalışma alanlarından biri ya da okült bilimlerden biri olarak kabul edilmekte olup, kozmik veya doğaüstü güçlerin ve ilişkilerinin incelenmesi ve bu güçlerin kullanılması olarak tanımlanır.\n"
    },
    "Vecd": {
        "first_paragraph": "Vecd, vecit ya da ekstaz, kimi sözlüklerde «ruhun dünyevi gerçeklikten kurtulduğu kendinden geçme ve coşkunluk hali» olarak tanımlanmakta olup, kişinin bilinci ve hafızası yerinde olmakla birlikte kendisine (dünyevi-fiziksel varlığına, duyumlara) ilişkin hiçbir algılamasının olmadığı ve kişinin tümüyle kendisi haricindeki bir nesneyle ya da varlıkla (hayal, ruh, ilah vs.) ilgi kurduğu nadir şuur hallerinden biridir. Parapsikoloji’de « değişik şuur halleri»nden biri olarak ele alınan vecd, spiritüalist sözlüklerde ise «ruh ile beden ilişkisinin belirli bir dereceye kadar gevşediği, dış dünya ile bağların kesildiği özel bir hal, bir degajman hali» olarak tanımlanır.\n"
    },
    "Viraga": {
        "first_paragraph": "Viraga, Budizm’deki paramita’lar adı verilen yedi veya on erdemden birinin adıdır.\n"
    },
    "Vizyon": {
        "first_paragraph": "Vizyon ya da görünüm[1], birtakım olayları görme organının yardımı olmadan (zihinsel) görme ya da algılama fenomenine ve bu fenomendeki imajlar bütününe verilen addır.\n"
    },
    "Yeni Pisagorculuk": {
        "first_paragraph": "Yeni Pisagorculuk ya da Neopisagorculuk, M.S. 1. ve 2. yüzyıllarda öne çıkmış, pisagorculuk doktrinlerini hayata döndürmeyi amaçlayan öğretidir. En önemli temsilcileri 1. yüzyılda yaşamış Tyanalı Apollon ve Cádizli Moderatus'dur.\n"
    },
    "Maftirim": {
        "first_paragraph": "Maftirim, İbranicede \"sonlandırmalar\" anlamına gelen bir kelimedir. Sinagoglarda okunan maftir adlı ilahilerin literatürünü tanımlamak için kullanılır. Yani bu ilahiler, adından da anlaşılacağı gibi, sinagogda yapılan herhangi bir ibadet ya da kutlamanın bitiminde cemaate artık törenin sona erdiğini anlatmak için okunan dualardır. Çoğunluğu İbranice olup, Türk makam sistemine göre şarkı formunda yazılmış olan eserlerdir. Kökenleri 16. yüzyıl'da Osmanlı topraklarında yaşamış olan İsrael ben Moşe Nadjara ile Şelomo ben Mazaltov'un, İbranice duaları Türk Halk ve Şehir Müziğine adapte etme çalışmalarına dayanmaktadır. 17. yüzyıl'da Edirne'de ortaya çıkan bu müzik biçimi yoğun bir biçimde uygulanarak 20. yüzyıl ortalarına kadar gelmiştir. Günümüzdeki maftirim literatürünün yalnızca seksen adetten oluştuğu belirtilmekte, 20. yüzyıl başında ise bu sayının binlerce olduğu ifade edilmektedir.\n"
    },
    "Konaklama yerinde Sippora": {
        "first_paragraph": "Konaklama yerinde Sippora, Çıkış kitabında üç baptan oluşan episota verilen isimdir. Bu, Tevrat'taki en sıra dışı, merak uyandırıcı ve tartışmaya açık pasajlardan biridir. Mevzubahis pasaj, Musa, karısı Sippora ile birlikte Midyan'dan yola çıkıp Firavuna ve halkında on belayı getirmek için Mısır'a yola çıkışı anlatılan bölüm olan Çıkış 4:24-26'da anlatılır: \n"
    },
    "Mane, tekel, fares": {
        "first_paragraph": "Duvardaki yazı (İbranice:‏מְנֵא מְנֵא תְּקֵל וּפַרְסִין‏‎) talihsizlik ya da bela öngörüsü ima eden bir deyimdir. Kimileyin duvardaki el yazısı olarak da geçer. Daniel Kitabı'nda geçen, Babil İmparatorluğu'nun bölünüşünü haber veren doğaüstü yazıdan kaynaklanmakla birlikte günlük ve edebi dilde geniş kullanım alanı bulmuştur. Daniel Kitabı'nın 5.bölümünde geçmektedir.\n"
    },
    "Oruç": {
        "first_paragraph": "Oruç, belli bir zaman dilimi içerisinde; yiyecek, içecek veya her ikisinden de kaçınma eylemidir. Mutlak oruç ise, tüm yiyecek ve sıvılardan; genellikle önceden belirlenmiş bir veya birkaç gün kaçınma olarak tanımlanır. Diğer oruçlar, belli yiyecekler veya maddeleri sınırlayarak kısmen kısıtlayıcı olabilir. Oruç eylemi, yiyeceğin dışında cinsel ilişki ve diğer aktiviteleri de engelleyicidir.\n"
    },
    "Açlık grevi": {
        "first_paragraph": "Açlık grevi, katılımcılarının politik protesto davranışları olarak ya da diğerlerinde suçluluk duygusu yaratmak için genellikle bir yasanın değişmesi gibi belirli özel amaçlarda başarılı olmak için geliştirilmiş şiddet içermeyen bir direniş yöntemidir. Herhangi bir tutum, davranış, uygulama veya olayı benimsemediğini göstermek ya da bazı isteklerini yetkili kişi veya makamlara kabul ettirmek için su, tuz ve şeker dışında vücudun ihtiyaç duyduğu besin maddelerini almayarak[1] aç kalma esasına dayanan bir protesto yöntemidir. Yemek yememe grevidir. 1991 tarihli Malta Bildirgesi'nde açlık grevi, \"zihinsel olarak ehliyetli ve kendi iradesiyle açlık grevine karar vermiş kimsenin belirli bir zaman için yiyecek ve/veya\nsıvı almayı reddetmesi\" şeklinde tanımlanmıştır. Açlık grevi eyleminden farklı olarak, ölüm orucu eyleminde hiçbir gıda alınmaz. Genellikle açlık grevi eylemiyle sonuç alınamadığında, daha etkili bir eylem biçimi olduğu düşünülen ölüm orucu eylemine geçilir.[2][3] Açlık grevleri süreli veya süresiz şekilde olabilir.\n"
    },
    "Hızır Orucu": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Sallekhana": {
        "first_paragraph": "Sallekhana, bir tür intihar etme biçimidir. Bu intihar yönteminde kişi, kendisini olabildiğince aç ve susuz bırakarak yavaş yavaş ölmek ister. Jainizm dininde bu yöntem sık sık kullanılmaktadır ve bu yönteme Jainizm'de bedensel arzuları zayıflatmak için yapıldığından bahsedilmektedir. Bu nedenle Jainizm'de bu yöntem intihar olarak değil, zayıflama olarak görülmektedir.\n"
    },
    "Cenaze (Hristiyanlık)": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlık'ta cenazenin defin öncesi, defin ve cenaze töreni ile ilgili bazı aşamalar bulunmaktadır.\n"
    },
    "Cenaze (İslam)": {
        "first_paragraph": "İslâm dininde cenazenin defnedilmesiyle ilgili kurallar öngörülmüştür. Cenazeyi bu kurallara göre defnetmek farz-ı kifâyedir, bir grup Müslümanın yapmasıyla görev yerine getirilmiş olur.\n"
    },
    "Şaman": {
        "first_paragraph": "Şaman (Çuvaşça ve Rusça: Шаман) ya da Kam, Şamanizm dinine inanan kavimler tarafından, ruhlarla insanlar arasında iletişim kurduğuna inanılan dini liderdir. Tunguzcada ve Mançucada ''büyücü'' veya ''kahin'' anlamına gelmektedir.[1]\n"
    },
    "Darkestrah": {
        "first_paragraph": "Darkestrah, 1999 yılında Kırgızistan'ın Bişkek şehrinde kurulan Kırgız pagan metal grubudur. Grup, kariyerleri boyunca folklor müziğini metal unsurlarla harmanladı. Grup, şarkı sözlerinde ve müzik kompozisyonunda komuz ve kyl-kyak gibi ulusal folk müziği enstrümanlarını kullanıyor ve şamanizm ve Tengrizm'e gönderme yapıyor. Grup ayrıca progresif rock ve post-rock gibi türlerden de etkilenir ve genellikle birkaç ayrı hareket içeren uzun, ritmik olarak karmaşık şarkılar oluşturur.\n"
    },
    "Elf": {
        "first_paragraph": "Elf, Cermen mitolojisi′nde ve folklorunda yer alan doğaüstü varlık türüdür.[1][2]\n"
    },
    "Erk hayvanı": {
        "first_paragraph": "Erk hayvanı, şamanizme göre her insanın sahip olduğu, koruyucu ve yönlendirici bir tür rehber ruhtur. Şamanizmde ruhlar ile iletişim kuvvetinin güçlü olduğu bir evren mevcuttur. Evren, dünya, hayvan, insan ve bitki alemini bir bütün gibi düşünmüşlerdir. Şamanlar \"Erk\" kavramı ile bir bütündürler.  \"Erk\" kelimesi; kudret, sözü geçerlilik, istediğini yaptırabilme bir işi yapabilme anlamları taşımaktadır.[1]\n"
    },
    "Korkut Ata": {
        "first_paragraph": "Korkut Ata (Dede Korkut), Oğuz Türklerinin eski destanlarında yüceltip kutsallaştırılmış; bozkır hayatının geleneklerini ve törelerini çok iyi bilen, kabile teşkilatını koruyan yarı-efsanevi  bir  bilgedir ve Türkler’in en eski destanı olan Dede Korkut Kitabı’ndaki hikayelerin anlatıcısı ozandır.[1]\n"
    },
    "Mapuçe mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Güney-orta Şili ve güneybatı Arjantin'in yerli Mapuçe halkının mitolojisi ve dini, kapsamlı ve eski bir inanç sistemidir. Mapuçe halkını oluşturan çeşitli gruplarda bir dizi benzersiz efsane ve efsane ortaktır. Bu efsaneler dünyanın yaratılışını ve içinde bulunan çeşitli tanrı ve ruhları anlatır.\n"
    },
    "Miko": {
        "first_paragraph": "Miko (Japonca: 巫女), Şintoizm'de tapınak görevlisi veya rahibe bir genç kadındır.[1][2][3] Miko, bir zamanlar bir şaman olarak görülmüştü,[4] ancak modern Japon kültüründe, kutsal temizlikten[4] Kagura dansını[5] gerçekleştirmeye kadar görevlerini yerine getirmek için eğitilmiş olup günlük hayatında kurumsal bir rol oynamaktadırlar.[1]\n"
    },
    "Mikusano Mitakara": {
        "first_paragraph": "Mikusano Mitakara,  japon şaman geleneğinden gelen beden-zihin-nefes uyumuna dayalı keyifli alışkanlık olarak tanımlanır. Türkçede Üç Hazine anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Odin": {
        "first_paragraph": "Odin (Eski Norça: Óðinn), Cermen mitolojisinde yer alan önemli bir tanrı. Odin ile ilgili günümüze ulaşan çoğu bilginin kaynağı olan İskandinav mitolojisi; Odin'i bilgelik, şifa, ölüm, kraliyet, bilgi, savaş, zafer, büyücülük, şiir, çılgınlık, şamanlık, ilham, şairlik, hava, rüzgar ile ilişkilendirir. İskandinav mitolojisine göre tanrıça Frigg'in kocasıdır. Genellikle en yüce Cermen tanrısı olarak kabul edilir. Eski İngilizce ve Eski Saksoncada Wōden, Eski Felemenkçede Wuodan ve Eski Yüksek Almancada Wuotan adıyla bilinir. Tüm bu adların kökeni ise Ana Almanca *Wōđanaz'dır. İngilizce dahil birçok Cermen dilinde çarşamba günü (İngilizce: Wednesday), bu tanrının adını taşır.\n"
    },
    "Suyla": {
        "first_paragraph": "Suyla, Türk ve Altay mitolojisinde Yazgı Tanrısı. Su ile Güneş ve Ay’ın ışığından yaratılmıştır. At gözlü, kartal gagalı, eşek kulaklı ve yılan saçlıdır.  Toğurtka (ağaçkakan) kuşu ongunudur. Tomurta (toğurtka) kuşu Tanrı’nın elçisi olarak kabul edilir. İnsanları korumakla görevlidir. İnsanların yaşamlarını denetler, bir değişiklik olduğunda Ülgen’e bildirir. Ülgen'in en önemli yardımcı ruhlarından biridir. Ülgen’e kurbanların ruhunu ulaştırır. İki dili vardır. Genelde Karlık Han ile birlikte görülür. Şamanın Ülgen’e kurban götürme yolculuğunda yardımcı olur ve onu kötü ruhların saldırısından korur. Atınkine benzer gözleriyle otuz günlük uzaklığı görebilir. Kam, göklere veya yeraltına yolculuk yaparken onu kötü ruhların saldırısından korur. Kam, ayin sırasında Suyla için arak (rakı) saçar. At Gözlü Kartal ya da İki Dilli Kekeme Han adlarıyla da bilinir.\n"
    },
    "Şaman transı": {
        "first_paragraph": "Şaman transı, yolculuk olarak tanımlanabilse de; ilahiyata doğru açılan bir şuur deneyimi, keyfidir.\n"
    },
    "Trol (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Trol, İskandinavya folkloründe geçen ve korkunç gözüken bir mistik, insanımsı devasa yaratıktır. Troller folklörde, İngiliz  peri masallarındaki Ogreler benzeri şeytani devlerden, dağlarda yaşayan, dağa insanları kaçıran, vahşi ve daha insan benzeri yaratıklara kadar birçok farklı şekilde tasvir edilmişlerdir. Aslen Şamanik doğa ruhları olarak, ortaya çıkmışlardır. Başlangıçta yalnızca bazı özel doğa ruhu türleri için kullanılırken daha sonraları anlamı genişlemiş ve cüceler ile Jötunn devleri dahil her çeşit esrarlı varlığı ifade etmekte de kullanılmıştır. Cermen dillerinde Trol tanımı \"Doğaüstü\" ve \"Gizemli\" gibi anlamlara gelmektedir. Trol kelimesi de \"Şiddetli\", \"Kötü niyetli\" gibi farklı anlamlar da kazanmış, İsveç'te kara büyüye Troldom, sihir numarasına Trylle denmiştir. Ama bu yeni anlamların mitolojik varlıkla ve şamanizmle bir ilgisi yoktur.[1] Shetland ve Orkney masallarında, troller trowe olarak anılmıştır. Japoncada ise trol için kullanılan sözcük tororu`dur. Huldra da bir Troll türü sayılmaktadır. Bu yüzden Huldufolk halkı da Troller olarak anılır. İskandinav inançlarında Troller, Elf ve cücelerle birlikte yer iyesi anlamına gelen \"Vaettir\" tanımı kapsamına girmektedir. Doğa ruhları için kullanılan bir tanımdır. İskandinav folklorunda iki tip Trol vardır. Biri dağlarda ve ormanlarda yaşayan, Jötunlara benzeyen devasa Troller ve toprağın altında ve ormanın derinliklerinde yaşayan genelde kısa boylu olan, Huldra ve Elflere yakın olan Troller.[1]\n"
    },
    "Vættir": {
        "first_paragraph": "Vættir, İskandinav mitolojisindeki ruhlardır. Terim, âlfar (elfler), dvergar (cüceler), jötnar (Jötunn devleri), Troller, Huldufolk ve tanrılar (Aesir-Vanir) da dahil olmak üzere doğaüstü varlıkların tam kozmosunu ifade etmek için kullanılabilir. Bir yerin sahibi olan ruhunu, iyesini ifade eder. Ayrıca ata ruhlarını da. Şamanik Doğa ruhlarının İskandinav dillerindeki adıdır. Vættir ayrıca daha spesifik olarak landvættir, fjallvættir, sjóvættir, skogvættir, vatnavættir veya húsvættir'e atıfta bulunabilir. İskandinav şamanları Vaettir ruhlarıyla iletişim kurmaya çalışırlar.\n"
    },
    "Vahşi Av": {
        "first_paragraph": "Vahşi Av (İngilizce: Wild Hunt, Eski İngilizce: Herlaþing, Galce: Cŵn Annwn), Avrasya'daki pek çok kültürde görülen fenomenik bir inanç.\n"
    },
    "Şans (anlam ayrımı)": {
        "first_paragraph": "Şans, rastlantıları düzenlediğine ve insanlara iyi ya da kötü durumlar hazırladığına inanılan doğaüstü güç.[1] Şans sözcüğü ile şunlardan biri kastedilmiş olabilir:\n"
    },
    "Epimenides": {
        "first_paragraph": "Epimenides (Yunanca: Ἐπιμενίδης) yarı efsanevî bir Yunan filozof - şairdir. Efsaneye göre Zeus için bir mağarada 46 yıllık bir uykuya dalmıştır. Bu uykudan uyandığında Zeus tarafından kendisine verilen öngörü yeteneğine sahip olur.\n"
    },
    "Friday the 13th": {
        "first_paragraph": "13'üncü Cuma, Batı'nın hurafe anlayışında şanssız bir gün olarak kabul edilir. Miladi takvimde ayın 13. günü, her yıl en az bir kez olan ancak aynı yıl içinde üç defaya kadar meydana gelebilen bir Cuma gününe denk geldiğinde ortaya çıkar. Örneğin, 2015 Cuma günü Şubat, Mart ve Kasım aylarında 13'tü; 2017'den 2020'ye kadar her biri 13'üncü iki Cuma günü vardı; 2021 ve 2022 yıllarının her ikisinde de yalnızca bir olay olacak.[1]\n"
    },
    "Gidenin arkasından su dökmek": {
        "first_paragraph": "Gidenin arkasından su dökmek (Şans için su dökmek) Bulgaristan, Sırbistan, Türkiye ve diğer çevre ülkelerde bir halk geleneğidir.[1][2][3] Halk inancına göre, bir yolculuğa çıkan ya da bir iş yapan kişinin arkasına su dökmek iyi şans getirmesi ve seyahatin ya da işin mutlu bir şekilde bitmesi için yapılır. Ayrıca okula giderken, bir sınav[3] veya bir iş görüşmesi için, askere ve benzerlerine giderken de uygulanır.[1][3]\n"
    },
    "Kara kedi (evcil kedi)": {
        "first_paragraph": "Kara kedi siyah kürklü melez veya safkan evcil kedilerdir. Bombay ırkı sadece siyah renktedir. Sadece siyah kürk pigmentasyonu dişi kedilere kıyasla erkek kedilerde daha fazla görülür.\n"
    },
    "Maskot": {
        "first_paragraph": "Maskot; okul, askeri birlik, marka, takım veya şirket gibi genel kimliği olan bir topluluğu simgelemek için kullanılan Hayvan, çizgi film karakteri gibi varlıkların çizimleri ve 3 boyutlu modelleri. Genellikle tanıtım ve seyircileri coşturmak amacıyla kullanılır ve uğur getirdiğine inanılır.[1] Maskot şeklindeki anahtarlıklara binaen Türkçede zaman zaman \"anahtarlık\" anlamında da kullanılır.\n"
    },
    "Uğur": {
        "first_paragraph": "Uğur ya da şans, rastlantıları düzenlediğine, şerden koruduğuna veya insanlara iyi durumlar hazırladığına inanılan doğaüstü güç. Bu güce sahip olduğuna inanılan nesnelere uğurlu nesne veya sadece uğur denir. Çok çeşitli kültürlerde uğurlu olduğuna inanılan nesneler arasında dört yapraklı yonca, at nalı ve tavşan ayağı sayılabilir.\n"
    },
    "Âmin": {
        "first_paragraph": "Âmin (Asurca: ܐܵܡܹܝܢ, İbranice: אָמֵן, Yunanca: ἀμήν; Arapça: آمين‎); Yahudiler, Hristiyanlar ve Müslümanlar tarafından anlaşma, onaylama veya istek belirtmek için bazı ibadet ve duaların sonunda kullanılan bir deyimdir.[1] Türkçe Hristiyan kaynaklarda amin,[2] Yahudi kaynaklarda ise amen[3] olarak kullanılır.\n"
    },
    "Arş": {
        "first_paragraph": "Arş (Arapça: العرش), Arapçada taht ve koltuk anlamlarına gelen bir kelimedir, Allah'ın tahtı veya daha ayrıntılı anlatımlarda taht odası; İbrahimî dinlerde gök katlarının üzerinde, tek Tanrı'nın dünyayı idare ettiği yerdir. Yahudilikte Araboth, İslam'da Arş olarak isimlendirilir. \"Arş-ı Âlâ\" Allah'ın tahtı anlamında özel isim olarak kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Rab": {
        "first_paragraph": "Rab (Arapça: رَبٌّ, İbrânice: Rabi רב, İngilizce: Lord) \"Efendi\" veya \"kral\" anlamına gelen İbranice kökenli bir sözcük.[1] Bir diğer anlamı da öğretmen veya usta'dır.\n"
    },
    "Tevekkül": {
        "first_paragraph": "Tevekkül (Arapça: تَوَكُّل), Arapça'da dilinde, Allah'a veya \"Onun planlarına güvenmeye\" dayalı teslimiyeti anlatan İslami bir terimdir.[1] Bir başka anlatım ile; bir amaca ulaşmak için gerekli olan her türlü önlemi alarak; elinden gelen tüm gayreti gösterdikten sonra kalben Allah'a bağlanıp O'na güvenmek, sonucu Allah'tan beklemek anlamına gelmektedir.[2]\n"
    },
    "Creatio ex nihilo": {
        "first_paragraph": "Creatio ex nihilo \"yoktan var etmek/yaratmak\" anlamına gelen Latince deyiş. Zaman zaman sadece ex nihilo olarak da söylendiği olur; bu durumda anlamı sadece \"yoktan\" olsa da kastedilen anlam yine \"yoktan var etmek/yaratmak\"tır. Genellikle felsefî, dinî veya yaratılışçı bağlamlarda söylenen deyiş, sıklıkla İbrahimî dinlerdeki Tanrı'nın evreni yoktan var edişi inancına gönderme yapar. Bununla birlikte benzeri şekilde yoktan var etmek inancını barındıran inanç veya felsefî görüşler de mevcuttur. Creatio ex nihilo deyişi, creatio ex materia deyişi veya creatio ex deo deyişinden ayrıştırılmalıdır. Creatio ex materia, hâli hazırda var olan ebedî maddeden yaratılışı kastederken, creatio ex deo Tanrı'dan (çıkarak) var oluşu/yaratılışı kasteder. Creatio ex materia, Tanrı'nın varlığını da kabul eden çeşitli materyalist felsefelerde kendisine yer bulurken, creatio ex deo monistik düşünce ve inançlar için kullanılabilir.\n"
    },
    "Fiat lux": {
        "first_paragraph": "Fiat lux veya Işık olsun, Eski Ahit'e göre Tanrı tarafından ışığın yaratılışını tanımlayan Latince cümle.[1] Aslında Eski Ahit'in Yaratılış bölümünün başında geçen bu ifade Yunanca γενηθήτω φώς (genēthētō phōs)'un adaptasyonudur ki bu Yunanca ifadenin kendisi İbranice aslı יְהִי אוֹר (yhiy 'owr)'dan gelmektedir. İngilizcede Let there be light olarak geçer ve bu dilde çok ünlü bir deyiş haline gelmiştir; özellikle de Kral James İncili üçüncü dizesinde var olduğu için.\n"
    },
    "Gloria in excelsis Deo": {
        "first_paragraph": "\"Gloria in excelsis Deo\" (Latince \"en yüksekte bulunan Tanrı'nın şanına\") olan; Greater Doxology ve Angelic Hymn olarak da bilinen Hristiyan ilahisi.[1][2][3] İlahinin ismi genellikle Gloria in Excelsis veya Gloria olarak kısaltılır.\n"
    },
    "Interpretatio graeca": {
        "first_paragraph": "Interpretatio graeca (Latince, \"Yunanca çeviri\"), diğer kültürlerin mitolojisini ve dinini yorumlamak veya anlamaya çalışmak için kullanılan bir söylemdir.[1] Eski Yunan dini kavram ve uygulamalarını, tanrıları ve mitleri, eşdeğerlikleri ve ortak özellikleri kullanarak kendi kültürüne empoze etmektir.\n"
    },
    "Non serviam": {
        "first_paragraph": "Non serviam, Latince \"Hizmet etmeyeceğim\" anlamına gelen bir ifadedir. İlk kez Şeytan tarafından Tanrı'ya karşı kullanıldığına inanılmaktadır.\n"
    },
    "Quo vadis?": {
        "first_paragraph": "Quo vadis, Latince telaffuz: [kʷoː ˈwaːdɪs] Türkçeye \"Nereye gidiyorsun?\" olarak çevrilebilecek Latince cümle. İncil'de geçen bu cümle bugün bir atasözü gibi kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Sic transit gloria mundi": {
        "first_paragraph": "Sic transit gloria mundi, (Latince: \"İşte dünyanın ihtişamı böyle geçiyor.\") kalıplaşmış bir Latince deyiştir.\n"
    },
    "Veritas vos liberabit": {
        "first_paragraph": "Veritas vos liberabit (Türkçe: Gerçek sizi özgür kılcak, İncil'deki şekliyle Veritas literabit vos veya Yunanca: ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς, hē alḗtheia eleutherṓsei hūmâs), Yuhanna İncili'nin sekizinci babı 32'nci ayetinde geçen, İsa'nın kendisine iman etmiş Yahudilere söylediği sözdür.[1]\n"
    },
    "Azerbaycan'da dinsizlik": {
        "first_paragraph": "Azerbaycan'da dinsizlik sayıma ve nüfus sayımına göre yoruma açıktır. Şii İslam Azerbaycan'da en büyük inançtır. Azerbaycan'daki ateistlerin, deistlerin veya agnostiklerin sayısını ölçmek zordur çünkü bunlar ülke nüfus sayımında resmi olarak sayılmamaktadır.[2]\n"
    },
    "Hitchens'ın usturası": {
        "first_paragraph": "Hitchens'ın usturası, \"Delil olmadan iddia edilen şey, delil olmadan reddedilebilir\" görüşünü ortaya koyan felsefi usturadır.[1][2][3] Ustura ismini de aldığı yazar ve gazeteci Christopher Hitchens (1949-2011) tarafından öne sürülmüştür ve kanıt yükümlülüğünün reddeden tarafın değil iddiayı ortaya koyan kişinin üstlenmesi gerektiğini ima eder; bu yükümlülük iddia eden kişi tarafından karşılanmazsa iddia temelsiz kalır ve reddeden tarafın tartışmaya devam etmesine gerek kalmaz. Hitchens bu ifadeleri özellikle dini argümanları çürütmek için kullanmıştır.[3]\n"
    },
    "Antiteizm": {
        "first_paragraph": "Antiteizm, teizmin aktif karşıtlığıdır. Bu kelimenin etimolojik kökeni, Grekçe olan anti- ve theismos kelimeleridir. Bu terimin çeşitli kullanım alanları bulunur; seküler metinlerde organize dine veya herhangi bir ilaha olan inanca doğrudan karşıtlığı işaret ederken, teistik metinlerde bu terim belli bir tanrı veya tanrılara olan karşıtlığı işaret eder.\n"
    },
    "God Is Not Great": {
        "first_paragraph": "God Is Not Great (bazen \"god is not Great\" olarak stilize edilir),[1] İngiliz-Amerikalı yazar ve gazeteci Christopher Hitchens'ın 2007 yılında yayınladığı ve örgütlü dine karşı dava açtığı bir kitaptır. İlk olarak Birleşik Krallık'ta Atlantic Books tarafından God Is Not Great: The Case Against Religion ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Twelve tarafından God Is Not Great: How Religion Poisons Everything olarak yayınlandı, ancak Atlantic Books tarafından 2017'de altyazısız olarak yeniden yayınlandı.\n"
    },
    "Marksist-Leninist ateizm": {
        "first_paragraph": "Marksist-Leninist ateizm ya da bilinen diğer adıyla Marksist-Leninist bilimsel ateizm, Marksizm-Leninizm'in antiklerikal ve dinsizlik unsurudur. Sovyetler Birliği'nin resmi devlet ideolojisi idi.[1]\n"
    },
    "Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali": {
        "first_paragraph": "Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali, 1772'de Fransa'da Aydınlanma filozofu Baron d'Holbach tarafından ateist papaz Jean Meslier'nin adı kullanılarak Le Bon Sens, ou Idées naturelles opposées aux idées surnaturelles (\"Sağduyu, veya doğaüstü fikirlere karşı doğal fikirler\") başlığıyla yayımlanmış bir din eleştirisi kitabıdır. Türkiye'de ilk olarak Doktor Abdullah Cevdet tarafından \"Rahib Melye'nin Vasiyetnamesi Hakkında\" adıyla 1924 yılında eski harflerle neşredilmiştir.[1] 1928'de Atatürk'ün emriyle Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları'nca \"Aklı Selim\" adıyla basılmıştır. Ertesi yıl 2. baskısı yeni harflerle yapılan kitap bugün ise Kaynak Yayınları'nca \"Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali\" adıyla yayımlanmaktadır.[2]\n"
    },
    "Tanrı öldü": {
        "first_paragraph": "\"Tanrı öldü\" (Almanca: Gott ist tot (yardım·bilgi); ayrıca Tanrı'nın ölümü olarak da bilinir), Alman filozof Friedrich Nietzsche'nin yaygın olarak alıntısı yapılmış bir sözüdür. İlk defa 1882 Şen Bilim (Die fröhliche Wissenschaft) eserinin sayfa 108, 125 ve 343 kısımlarında yer alır Ayrıca Nietzsche'nin 1883'teki, deyişin yayılmasına en büyük katkıyı sağlamış olan eseri Böyle Buyurdu Zerdüşt'te de görülür.Aydınlanma'nın Tanrı'nın varoluş ihtimalini ortadan kaldırdığı fikrini ifade etmek için bu ifadeyi kullanmış Nietzsche'nin açıklamasının tamamı:\n"
    },
    "Tanrı Yanılgısı": {
        "first_paragraph": "Tanrı Yanılgısı (İngilizce: The God Delusion), Britanyalı ünlü etolog Richard Dawkins'in 2006 yılında Birleşik Krallık'ta The God Delusion ismi ile yayımladığı, uluslararası en çok satanlar listesinde yer almış kitaptır. Tanrının neredeyse mutlak denebilecek bir şekilde var olmadığını, dinin, toplum ve özellikle de çocuklar üzerinde zararlı etkileri olduğunu iddia eden kurgusal olmayan bir düzyazı kitabıdır. Türkiye'de Kuzey Yayınları tarafından Temmuz 2007'de yayımlanmıştır. Kitabın içeriğinde bir kişinin kendi inançlarını, herhangi bir tanrının var olmasına yönelik olasılığa göre kategorize etmesini mümkün kılan bir teistik olasılık skalası da vardır. Bu skala Dawkins Skalası olarak da adlandırılmaktadır.\n"
    },
    "Akıl Kültü": {
        "first_paragraph": "Akıl Kültü (Fransızca: Culte de la Raison), Fransız İhtilali sırasında 1792-1794 yılları arasındaki belirsizlik döneminde Jacques Hébert ve devrimci arkadaşları tarafından seküler ve tanrıyı reddeden bir görüş olarak geliştirildi. Bu dönemde Katolik ayinleri yasaklanarak kiliseler \"akıl tapınaklarına\" dönüştürüldü.[1]\n"
    },
    "Kullanıcı:Elvorix/Çalışma5": {
        "first_paragraph": "Ateizm, en geniş anlamıyla tanrıların varlığına olan inancın yokluğudur.[1][2][3][4] Daha az genel olarak ateizm, herhangi bir tanrının var olduğu inancının reddidir.[5][6] Daha da dar bir anlamda, ateizm özellikle tanrıların olmadığı bir konumdur.[1][2][7][8] Ateizm, en genel haliyle en az bir tanrının var olduğu inancı olan teizm[9][10] ile çelişir.[10][11][12]\n"
    },
    "Ateizmin özeti": {
        "first_paragraph": "Aşağıda, ateizme genel bir bakış ve yüzeysel bir rehber bulacaksınız:\n"
    },
    "Devlet ateizmi": {
        "first_paragraph": "Devlet ateizmi, katı ateizmin veya nonteizmin siyasi rejimlere dahil edilmesidir.[1] Bir dereceye kadar genellikle ideolojik olarak dinsizlikle ve dinsizliğin teşvikiyle ilişkilendirilen bir din - devlet ilişkisini tanımlar.[2] Devlet ateizmi, bir hükümetin ruhban karşıtlığını teşvik etmesi anlamına gelebilir. Dinin vatandaşın günlük yaşamına dahil edilmesi de dahil olmak üzere, kamusal ve siyasi yaşamın her alanında dinin kurumsal güç ve nüfuzuna karşı çıkan bir anlayıştır.[3][4]\n"
    },
    "Dışarı Çıkma Kampanyası": {
        "first_paragraph": "Dışarı çıkma kampanyası, halkı ateizm hakkında bilinçlendirme girişimidir. Ateizmin öncülerinden sayılan Richard Dawkins tarafından desteklenmektedir.[1]\n"
    },
    "Ateist feminizm": {
        "first_paragraph": "Ateist feminizm, kadınlara yönelik ayrımcılığın temelini dinlerde gören bir feminist yaklaşımdır. Ateist feministlere göre, dinlerin büyük bölümü cinsiyetçi bir yapıya sahiptir.[1]\n"
    },
    "Işığın ve Buzun Senfonisi": {
        "first_paragraph": "Oğuz M.Tanaydın'ın yazdığı 2019 yılında yayımlanmış, Türk epik bilimkurgu serisinin ilk kitabıdır.\n"
    },
    "Josef Stalin ve din": {
        "first_paragraph": "Josef Stalin'in dine karşı tutumu zamanla değişti. Aynı zamanda, komünist rejimin hayatta kalması ve genişlemesi gibi pragmatik hedeflerin peşinden gitmedeki tutarlılığı ile ayırt edildi. Bazı araştırmacılar, Stalin'in dine karşı tutumunun belirsiz olduğunu düşünüyor. 15 Mayıs 1932'de Sovyetler Birliği'nde, 1 Mayıs 1937'ye kadar ülkede dinin tamamen ortadan kaldırılması olan bir kampanya ilan edildi. 1939'a gelindiğinde, Sovyetler Birliği'nde çalışmaya devam eden kiliselerin sayısı birkaç yüze indirildi ve piskoposluk yapıları tamamen yıkıldı. Büyük Temizlik sırasında, Stalin'in kişisel kararı ile Başpiskopos Pitirim ve Moskova Patrikhanesi başkanı Başrahip Alexander Vasilyevich Lebedev vuruldu.[1]\n"
    },
    "LaVeyan satanizm": {
        "first_paragraph": "LaVeyan satanizm veya ateistik satanizm, Anton Szandor LaVey tarafından 1966 yılında Şeytan Kilisesi'nin kurulmasıyla çıkan  felsefi öğreti ve inanış biçimi. Satanist akımlar içerisinde kilisesi, yazılı törenleri, bayram günleri, din adamları olan ve organize bir din sayılan tek akım LaVeyan satanizmdir.\n"
    },
    "Militan Ateistler Birliği": {
        "first_paragraph": "Militan Ateistler Birliği [1] \n(Rusça: Сою́з Вои́нствующих Безбо́жников , latinize: Soyúz Voínstvuyushchikh Bezbózhnikov), ayrıca Tanrısızlar Derneği veya Tanrısızlar Birliği (Rusça: Сою́з Безбо́жников , latinize: Soyúz Bezbózhnikov), işçi ve entelijansiyaların oluşturduğu ateist ve din karşıtı bir örgüttü. Sovyet Rusya, 1925'ten 1947'ye kadar Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin ideolojik ve kültürel görüş ve politikalarının etkisi altındaydı. [2] Parti üyeleri, Komsomol gençlik hareketi üyeleri, belirli bir siyasi bağlantısı olmayanlar, işçiler, gaziler ve askerlerden oluşuyordu. [3]\n"
    },
    "Nihai Boeing 747 gambiti": {
        "first_paragraph": "Nihai Boeing 747 gambiti, Fred Hoyle'un Boeing 747 benzetmesi ve bir araç hurdalığından ileri gelir, Richard Dawkins tarafından Tanrı Yanlıgısı[1] kitabında ele alınıp işlenmiştir. Evrenin, tanrının ve canlıların düzenli ve kusursuz oluşu iddiasının farklı bir açıklaması olarak kullanılmaktadır. Gambitin temel taşı, düzenli gibi görünen her şeyin bir tasarımcısı olduğu düşüncesidir. Aynı zamanda bu gambit kusursuz tasarım iddiasının alt görüşlerinden biridir.\n"
    },
    "Tanrısal olasılık yelpazesi": {
        "first_paragraph": "Richard Dawkins tarafından Tanrı Yanılgısı kitabında popülerleştirilen bu tanrısal olasılık yelpazesi, bir kişinin kendi inançlarını, herhangi bir tanrının var olmasına yönelik olasılığa göre kategorize etmesini mümkün kılan bir ölçektir.\n"
    },
    "Uluslararası Ateist Birliği": {
        "first_paragraph": "Uluslararası Ateist Birliği (UAB) (İngilizce: Atheist Alliance International, AAI), kamuoyunu ateizm, sekülerizm ve benzer konularda eğitmeyi amaçlayan çeşitli örgütlerin ve bireylerin bir araya geldiği bir federasyondur. UAB 1991 yılında kurulmuştur.\n"
    },
    "Doğal teoloji": {
        "first_paragraph": "Doğal teoloji, geçmişteki kullanımıyla fiziko-teoloji,[1] usa ve olağan doğa deneyimine dayalı olarak bir tanrının varlığına ilişkin argümanlar sağlamaya çalışan bir teoloji türüdür.[2]\n"
    },
    "Dünya Deistler Birliği": {
        "first_paragraph": "Dünya Deistler Birliği (WUD), doğal Deizm dinini destekleyen dünyanın en büyük ve en eski örgütüdür.[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15]\n"
    },
    "İslami deizm": {
        "first_paragraph": "İslami deizm, deizmin müdahalede bulunmayan tanrı inancı ile birlikte; aracı olmaksızın akıl ve mantık yoluyla tanrıyı kavrama düşüncesinin İslami temeller üzerinden ortaya çıkan halidir.\n"
    },
    "Mezhepsizlik": {
        "first_paragraph": "Mezhepsizlik, kişi veya kuruluşun herhangi bir dini mezhebe bağlı olmamasını tanımlar.\n"
    },
    "Mutlak Varlık Kültü": {
        "first_paragraph": "Mutlak Varlık Kültü veya Yüce Varlık Kültü (Fransızca: Culte de l'Être suprême), Fransız Devrimi sırasında Maximilien Robespierre tarafından Fransa'da kurulan bir deizm biçimidir. Yeni Fransız Cumhuriyeti'nin devlet dini olması ve Roma Katolikliği ile rakibi Akıl Kültü'nün yerini alması amaçlandı. Robespierre'in düşüşünden sonra desteksiz kaldı ve 1802'de Birinci Konsül Napolyon Bonapart tarafından resmen yasaklandı.\n"
    },
    "Atheism: The Case Against God": {
        "first_paragraph": "Atheism: The Case Against God (Ateizm: Tanrı'ya Karşı Dava) Amerikalı yazar George H. Smith tarafından yazılan ve ateizmi teizme karşı savunan 1974 kitabı.\n"
    },
    "Başarısız Hipotez Tanrı": {
        "first_paragraph": "Başarısız Hipotez Tanrı (özgün adı: God: The Failed Hypothesis), bilim insanı Victor J. Stenger tarafından yazılan ve bir tanrının varlığına dair hiçbir kanıt olmadığını ve Tanrı'nın varlığının imkansız olmasa da, olanaksız olduğunu savunan 2007 New York Times Çok Satanlar kitabıdır.\n"
    },
    "Büyük Tasarım": {
        "first_paragraph": "Büyük Tasarım (özgün adı: The Grand Design) 2010 yılında fizikçiler Stephen Hawking ve Leonard Mlodinow tarafından yazılıp Bantam Books yayınevi tarafından yayımlanan popüler bilim kitabıdır. Evrenin kökenini açıklamak için Tanrıyı araya sokmanın gereksiz olduğunu ifade eden kitaba göre Büyük Patlama fizik yasalarının bir sonucudur.[1] Eleştirilere cevap olarak Hawking: \"Biri çıkıp Tanrının olmadığını ispatlayamaz; fakat bilim Tanrıyı gereksiz kılar\" şeklinde cevap vermiştir.[2] Channel 4'da yayınlanan Genius of Britain adlı belgeselde dini inancı tartışma konusu olunca kişisel bir Tanrıya inanmadığını açıklığa kavuşturmuştur.[3][4][5]\n"
    },
    "Karanlık Bir Dünyada Bilimin Mum Işığı": {
        "first_paragraph": "Karanlık Bir Dünyada Bilimin Mum Işığı, orijinal adı The Demon-Haunted World/Science as a Candle in the Dark. Carl Sagan'ın bilimsel yöntemi övdüğü ve bilim dışı yöntemlerin yanlışlıklarını anlattığı kitabıdır.\n"
    },
    "Mesaj (roman)": {
        "first_paragraph": "Mesaj, Amerikalı bilim insanı Carl Sagan'ın 1985 tarihli sert bilimkurgu romanıdır. İnsanlık ile teknolojik olarak daha gelişmiş, dünya dışı bir yaşam formuyla insanlık arasındaki teması konu alır. 1985 ABD'nin en çok satanlar listesinde 7. sırada yer aldı. Roman, 1979'da Sagan ve (daha sonra evlendiği) Ann Druyan'ın senaryosunu oluşturdu; filmin gelişimi durduğunda, Sagan durmuş filmi bir romana dönüştürmeye karar verdi. Film konsepti daha sonra yeniden canlandırıldı ve sonunda 1997'de Jodie Foster'ın oynadığı Contact filmi olarak piyasaya sürüldü.\n"
    },
    "Neden Ateistim": {
        "first_paragraph": "Neden Ateistim (Why I am an Atheist), Hint özgürlük savaşçısı Bhagat Singh tarafından 1930'da Lahore Merkez Hapishanesinde yazılmış bir denemedir.[1][2] Makale, Bhagat Singh'in kibirinden dolayı ateist olduğunu düşünen dindar arkadaşlarına bir cevaptı.[3]\n"
    },
    "The Transhumanist Wager": {
        "first_paragraph": "The Transhumanist Wager, Amerikalı yazar Zoltan Istvan'ın 2013 bilimkurgu romanıdır. Roman, global çapta transhümanizm devrimi yapmak için çaba sarf eden bir filozof olan Jethro Knights'ın hayatını ele almaktadır.[1][2][3] Kitap Uluslararası Kitap Ödüllerinde Vizyoner kurgu alanında ödül kazanan ilk kitaptır.[4]\n"
    },
    "The Varieties of Scientific Experience": {
        "first_paragraph": "The Varieties of Scientific Experience, Tanrı Arayışına Kişisel Bir Bakış Carl Sagan tarafından yazılmış Glasgow Üniversitesi'nde Gifford derslerinin konuşmalarının kitap haline getirilerek oluşturulmuş doğal teoloji konusunda kitaptır.[1]\n"
    },
    "Yaşamak İstiyorum (roman)": {
        "first_paragraph": "Yaşamak İstiyorum Rus-Amerikalı yazar Ayn Rand'ın 1936'da yayımlanan romanıdır. Devrim sonrası Rusya'daki günlük yaşamı konu alan yapıt yazarın komünizme yönelik ilk eleştirilerini barındırmaktadır. 1934'te tamamlanan roman 1936'da Macmillan Publishing tarafından basılmıştır.[1]\n"
    },
    "Kutsal Yerler": {
        "first_paragraph": "Kutsal yerler, dinlerin özel dini önem atfettiği yerlerdir. Bunlar genellikle hacılar tarafından ziyaret edilen yerlerdir.\n"
    },
    "Cudi Dağı": {
        "first_paragraph": "Cudi Dağı (Arapça: ٱلْجُودِيّ, el-Jūdiyy; Kürtçe: Cûdî; Aramice: קרדו, Qardū), Türkiye'nin Şırnak ilinin Silopi ilçesinde yeralan, 2 144 metre (6,935 ft) yüksekliğe sahip bir dağdır. Erken Hristiyanlık geleneği ve İslam'da,[1] Tufan'dan sonra Nuh'un Gemisi'nin indiği yer olduğuna inanılır.\n"
    },
    "El-Askeri Camii": {
        "first_paragraph": "El-Askerî Camii veya Askeriyye Camii/Türbesi (Arapça: مرقد الامامين علي الهادي والحسن العسكري - Merkad el-İmameyn Ali el-Hâdi ve Hasan el-Askerî), Irak'ın başkenti Bağdat'ın yakınlarında, 125 km güneyinde bulunan Samarra kentindeki bir türbe ve cami kompleksi olup Şiî Müslümanlar için dünyadaki kutsal ziyaretlerinin en önemlilerindendir. İbadethanenin yapımı 944 yılına tarihlenmektedir. Caminin altın kaplamalı kubbesi Sünni militanların 2006 yılının Şubat ayında düzenledikleri bombalı bir saldırı sonucu yıkılmış, iki minaresi ise 2007 yılının Haziran ayında yapılan bir diğer saldırıda tahrip edilmiştir. Bu iki eylem Şii Müslümanlar arasında büyük kargaşaya neden olmuştur. Yapının o zamana değin ayakta kalmış olan saat kulesi ise Temmuz 2007'de tahrip edilmiştir.\n"
    },
    "Gola Çetu": {
        "first_paragraph": "Gola Çetu (Zazaca: Suların birleştiği yer), Alevilikte kutsal sayılan doğal bir mekan. Tunceli'nin kuzeyinde, Munzur ve Pülümür çaylarının birleştiği yerdedir. Hızır'ın Gölü olarak da bilinir. 2011 yılında Tunceli Belediyesi tarafından doğal park hâline getirilmiştir.\n"
    },
    "Palatino Tepesi": {
        "first_paragraph": "Palatino Tepesi (Latince: Collis Palatium), Roma'nın yedi tepesinden en merkezde olanı ve Roma kentinin tarihî kalıntılar açısından en zengin bölgesi. Roma Forumu'ndan yaklaşık 40 m yukarıdadır[1] ve tepeden bakar diğer tarafta ise Circus Maximus'a tepeden bakar. İngilizce saray anlamındaki \"palace\" sözcüğünün etimolojik kökenini oluşturur.\n"
    },
    "Yer'in ekseni": {
        "first_paragraph": "Yer’in ekseni veya axis mundi, dinlerde ve mitolojilerde yer ile cennet ve cehennem gibi ya da Tanrı/tanrıların ikamet ettiği yer arasındaki ilişkinin sağlandığına inanılan yer. Daha yüksek ve daha alçak alemler arasındaki seyahatler ve iletişim bu nokta üzerinden sağlanır.[1] Aşağı alemlerdekiler bu noktadan daha yukarı çıkarak yukarı alemdekilerle iletişim kurarlar, yukarı alemlerde olanlar ise aşağıda alemlere ve her yere bu yer üzerinden lütuflarını yayarlar.[2] Bu nokta yerin Antik Yunan'da dünyanın başlangıç noktası sayılan omphalos (yerin göbeği) ile benzer bir işlev görür.\n"
    },
    "Beytesta Havuzu": {
        "first_paragraph": "Kudüs'te olduğu bilinen havuz; etrafı revak dizisiyle ve bu diziye dahil beş adet sütunla çevrilmiş, kapalı bir havuzdur. İsa'nın felçli bir adamı mucizevi bir şekilde burada iyileştirdiği söylenir. Havuzdan ve bu olaydan Yuhanna İncili'nin beşinci bölümünde bahsedilmiştir. On dokuzuncu yüzyılda, şehrin Müslüman Mahallesi'ndeki, Aslan Kapısı (veya Hristiyanlar tarafından Aziz Stefan Kapısı) olarak adlandırılan kapının yakınlarında yapılmış arkeolojik bir kazıda açığa çıkarılan havuz olduğu düşünülmekte.\n"
    },
    "Sebil": {
        "first_paragraph": "Sebil, dışarıda olanların ücretsiz faydalanmaları adına su dağıtma amacıyla hayrat olarak yaptırılan İslami mimarideki bir yapıdır. Bağımsız bir yapı olabileceği gibi bir külliyenin içerisinde de yer alabilir.\n"
    },
    "Siloam Havuzu": {
        "first_paragraph": "Siloam Havuzu (İbranice: בריכת השילוח, Breikhat HaShiloah) bazı arkeologlar tarafından Kudüs'ün orijinal bölgesi olarak kabul edilen Wadi Hilweh'in güney yamacında, güneydoğuda Eski Şehir duvarlarının dışında yer alan bir dizi kayaya oyulmuş havuzu ifade eder. Havuzlar, Siloam Tüneli ile buraya taşınan Gihon Pınarı suları ile besleniyordu.\n"
    },
    "Şadırvan": {
        "first_paragraph": "Şadırvan, genellikle cami avlularında ortada bulunan, çevresindeki musluklardan ve ortasındaki fıskiyeden su akan üzeri kubbeli abdest yeri.[1]\nAma bazen tek sıra halinde de olabilir. Genel olarak her camide bulunur.\n"
    },
    "Tufan": {
        "first_paragraph": "Tufan, birçok yerel efsaneye ve kutsal kitaplara göre Tanrı tarafından bir kavmi, milleti ya da tüm insanları cezalandırmak amacıyla gönderildiğine inanılan büyük felaket. Tufanın detayları farklı kültürlerde farklılıklar arz etmekle beraber en çok bilinen şekli Nuh Tufanı'dır.\n"
    },
    "Abdullah Rıza Ergüven": {
        "first_paragraph": "Abdullah Rıza Ergüven (1925, Avanos - 16 Ağustos 2001, İsveç), Türk ozan, yazar, denemeci, eleştirmen ve filozof.\n"
    },
    "Douglas Adams": {
        "first_paragraph": "Douglas Noel Adams, (d. 11 Mart 1952; Cambridge, Birleşik Krallık - ö. 11 Mayıs 2001; Santa Barbara, Kaliforniya) İngiliz bilimkurgu yazarı.\n"
    },
    "Alfred Jules Ayer": {
        "first_paragraph": "Sir Alfred Jules \"Freddie\" Ayer (29 Ekim 1910 - 27 Haziran 1989)[1], genellikle AJ Ayer olarak anılan, özellikle Language, Truth ve Logic (1936) ve The Problem of Knowledge (1956) kitaplarında mantıksal pozitivizmi desteklemesiyle tanınan bir İngiliz filozofu.\n"
    },
    "Ali Demirsoy": {
        "first_paragraph": "Ali Demirsoy (ICZN yazar gösteriminde Demirsoy; d. 1945; Yuva, Kemaliye, Erzincan), Türk biyolog, profesör akademisyen, entomoloji ve entomoloji dalında evrimsel biyoloji uzmanı.\n"
    },
    "Tarık Ali": {
        "first_paragraph": "Tarık Ali, (d. 21 Ekim 1943, Lahor, Pencap), Pakistan kökenli İngiliz yazar ve film yapımcısıdır. New Left Review'un yayın kurulu üyesidir.\n"
    },
    "Arif Tekin": {
        "first_paragraph": "Arif Tekin (d. 1954, Diyarbakır), Kürt kökenli Türk yazar, eski imam.\n"
    },
    "Bill Burr": {
        "first_paragraph": "William Frederick Burr (10 Haziran 1968) Amerikalı bir stand-up komedyeni, aktör, film yapımcısı ve podcast yayıncısıdır. Siz İnsanlar Hepiniz Aynısınız (2012), Üzgünüm Öyle Hissediyorsunuz (2014), Walk Your Way Out (2017), Paper Tiger (2019) Kırmızı Kayalar (2022) ve Live at dahil olmak üzere çok sayıda stand-up komedi programı yayınladı. Paper Tiger ile Grammy Ödülü adaylığı ve kara komedi dizisi Immoral Compass (2021'den günümüze) ile Primetime Emmy Ödülü adaylığı aldı 2017'de Rolling Stone, \"Tüm Zamanların En İyi 50 Stand Up Çizgi Romanı\" sıralamasında Burr'u 17. sırada gösterdi.[1]\n"
    },
    "Can Yücel": {
        "first_paragraph": "Can Yücel (21 Ağustos 1926, İstanbul - 12 Ağustos 1999, İzmir[1][2]), modern Türk şair ve çevirmendir. Kullandığı kaba ama samimi dil ve bariton[3] sesiyle okuduğu şiirlerle Türk Edebiyatı'nda farklı bir tarz yaratmıştır. 7 yıl süreyle Millî Eğitim Bakanlığı yapan Hasan Âli Yücel'in oğludur.[3]\n"
    },
    "Carl Sagan": {
        "first_paragraph": "Carl Edward Sagan (9 Kasım 1934 - 20 Aralık 1996), Amerikalı gök bilimci ve astrobiyolog. Astrobiyolojinin öncülerinden olan Sagan, bilimin popülerleşmesi için yaptığı çalışmalarla tanınır.[2] Popüler bilim kitaplarıyla ve yazımında yer alıp sunduğu ödüllü televizyon dizisi Cosmos (Kozmos) ile dünya çapında tanınmıştır.[3] Ayrıca Dünya Dışı Akıllı Varlık Araştırması'nın (SETI) ilerlemesine katkı sağlamıştır ve 1985 yılında yayımlanan Contact (Mesaj) adlı romanı,[4] Jodie Foster'ın oynadığı aynı isimli film ile 1997 yılında beyaz perdeye aktarılmıştır.[5] Çalışmalarında her zaman bilimsel yöntemi savunmuştur.\n"
    },
    "Celâl Şengör": {
        "first_paragraph": "Ali Mehmet Celâl Şengör[2] (d. 24 Mart 1955; İstanbul), Türk akademisyen, bilim insanı ve yer bilimcidir.[3] Yapısal yer bilimi ve tektonik dallarındaki çalışmaları ile tanınır. Şerit kıtaların dağ kuşaklarının yapısına etkisini ortaya koymuş ve Kimmer Kıtası adını verdiği bir şerit kıta keşfetmiştir.\n"
    },
    "Paul Henri Thiry d'Holbach": {
        "first_paragraph": "Paul-Henri Thiry, Baron d'Holbach (d. 8 Aralık 1723, Edesheim - ö. 21 Ocak 1789, Paris), Alman kökenli Fransız filozof ve yazar.\n"
    },
    "Richard Dawkins": {
        "first_paragraph": "Clinton Richard Dawkins (d. 26 Mart 1941), Britanyalı etolog, evrimsel biyolog ve yazar. Oxford Üniversitesi bünyesinde 1995 yılında Charles Simonyi tarafından oluşturulmuş Bilimin Kamu Tarafından Anlaşılması için Smonyi Kürsüsü'nde (Simonyi Professorship for the Public Understanding of Science) 2008 yılında emekli oluncaya kadar görev yapmıştır.[1]\n"
    },
    "Charles Dickens": {
        "first_paragraph": "Charles John Huffam Dickens (İngilizce telaffuz: [ˈtʃɑrlz_ˈdɪkɪnz]; 7 Şubat 1812 – 9 Haziran 1870), İngiliz yazar ve toplum eleştirmeni. En unutulmaz kurgusal karakterlerden bazılarını yaratmasının yanında Victoria devrinin en iyi romancısı olarak kabul edilir. Yaşadığı sürede eserleri benzeri görülmemiş bir üne sahip oldu ve yirminci yüzyılda edebi dehası eleştirmenler ve ilgili kişiler tarafından kabul gördü. Romanları ve kısa öyküleri dünya çapında tanınmaya devam ediyor.\n"
    },
    "Ronnie James Dio": {
        "first_paragraph": "Ronald James Padavona[3] (10 Temmuz 1942 - 16 Mayıs 2010[4]) veya sahne adıyla Ronnie James Dio, Amerikalı bir heavy metal şarkıcısıdır. Kariyeri boyunca Elf, Rainbow, Black Sabbath, Dio ve Heaven & Hell dahil olmak üzere çok sayıda grubun vokalistliğini yaptı.\n"
    },
    "Ebu'l-Alâ el-Maarrî": {
        "first_paragraph": "Ebu'l-Alâ el-Maarrî veya tam adıyla Ebu’l-Alâ Ahmed b. Abdullah b. Süleymân el-Maarrî (Arapça: أبو العلاء المعرّي) (d. 25 Aralık 973 - ö. 1058), Suriyeli Arap[1] filozof, şair ve yazar. Museviliği, Hristiyanlığı, İslam'ı ve Zerdüştlüğü eleştirmiştir. Akılcılığı esas alarak dinî dogmalara karşı çıkmıştır.\n"
    },
    "Ludwig Andreas Feuerbach": {
        "first_paragraph": "Ludwig Andreas Feuerbach, (27 Temmuz 1804 - 13 Eylül 1872) Alman filozof ve ahlakçı. Marx üzerindeki etkisi ve hümanist ilahiyat görüşleri ile ünlenmiştir.\n"
    },
    "Sigmund Freud": {
        "first_paragraph": "Sigmund Freud (Almanca telaffuz: [ˈziːkmʊnt ˈfʁɔʏt]; 6 Mayıs 1856 – 23 Eylül 1939) veya doğum adı ile Sigismund Schlomo Freud, psikolojinin en önemli alt dallarından biri olan psikanaliz biliminin kurucusu olan Avusturya doğumlu Yahudi nörolog. Psikanaliz, hasta ile psikanalist arasında gerçekleşen diyalog yoluyla psikopatolojik vakaları tedavi etmekte kullanılan klinik yöntemidir.[3] Hastaların zihinsel süreçlerinin bilinç dışı unsurlarla olan bağlantılarını ortaya çıkarmaya çalışır. Freud'a göre, bilinç dışına itimler yaşantıların kendileri değil, anıları üzerinde gerçekleşirler. Ancak söz konusu istekler gerçeğe dönüştürüldüğünde, daha doğrusu doyurulduğunda karşılaşılacak üzüntü ve pişmanlık duygusundan kaçınılmaktadır.\n"
    },
    "Gregory S. Paul": {
        "first_paragraph": "Gregory Scott Paul (24 Aralık 1954 doğumlu), paleontoloji alanında çalışan Amerikalı bir serbest araştırmacı, yazar ve çizer. En çok teropod dinozorlar üzerine yaptığı çalışmalar ve araştırmaları ve hem canlı hem de iskeletsel ayrıntılı çizimleri ile tanınır.[1] Otuz yıl boyunca profesyonel olarak dinozorları araştıran ve restore eden Paul, Jurassic Park ve Discovery Channel'ın When Dinosaurs Roamed America ve Dinosaur Planet programlarında dinozor uzmanı olarak jenerikte yer aldı. Predatory Dinosaurs of the World (1988), The Complete Illustrated Guide to Dinosaur Skeletons (1996), Dinosaurs of the Air (2001), The Princeton Field Guide to Dinosaurs (2010), Gregory S. Paul's Dinosaur Coffee Table Book (2010), The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2. Baskı (2016), The Princeton Field Guide to Pterosaurs (2022), The Princeton Field Guide to Mezozoic Sea Reptiles (2022) kitaplarının yazarı ve illüstratörüdür ve The Scientific American Book of Dinosaurs'un (2000) editörüdür.\n"
    },
    "Gustav Landauer": {
        "first_paragraph": "Gustav Landauer (7 Nisan 1870 – 2 Mayıs 1919), 19. yüzyılın sonunda ve 20. yüzyılın başında etkili olmuş Almanya'da anarşizm konusunda önde gelen teorisyenlerden biridir. Sosyal anarşizmin savunucusu ve açıkça beyan ettiği şekliyle bir pasifisttir.  1919'da, Alman Devrimi sırasında, kısa bir süre Bavyera Sovyet Cumhuriyeti'nin Aydınlanma ve Kamu Yönetimi Komiseri olarak görev yapmış,[1] bu Cumhuriyet'in devrilmesiyle birlikte de öldürülmüştür.\n"
    },
    "Hasan Mezarcı": {
        "first_paragraph": "Hasan Mezarcı (11 Mayıs 1954; Aydınpınar, Düzce), geçmişte köktendinci görüşleriyle tanınmış Türk kült lideri ve eski siyasetçi.\n"
    },
    "Stephen Hawking": {
        "first_paragraph": "Stephen William Hawking (8 Ocak 1942, Oxford - 14 Mart 2018, Cambridge), İngiliz fizikçi, kozmolog, astronom, teorisyen ve yazar.\n"
    },
    "İlhan Arsel": {
        "first_paragraph": "İlhan Arsel (d. 5 Nisan 1920[1], İstanbul - ö. 7 Şubat 2010, Florida), Türk akademisyen, yazar, araştırmacı ve senatör.\n"
    },
    "Jerry Cantrell": {
        "first_paragraph": "Jerry Fulton Cantrell Jr. (18 Mart 1966 doğumlu), grunge grubu Alice in Chains'in kurucusu, baş gitaristi, yardımcı vokalisti ve ana söz yazarı olarak tanınan Amerikalı bir müzisyen, şarkıcı-söz yazarı ve gitaristtir.[9]  Grup 1990'ların başında Seattle'ın grunge hareketi sırasında uluslararası üne kavuştu ve kendine özgü vokal tarzı [10][11] ve Cantrell ile Layne Staley [10] (ve daha sonra Cantrell ve William DuVall arasındaki armonize vokalleri ile tanınır. ).[12] Cantrell, Alice in Chains'in 1992 EP Sap albümünde Layne Staley'in önerisiyle ana vokal yapmaya başladı. 2002'de Staley'nin ölümünden sonra Cantrell, grubun Staley sonrası albümleri Black Gives Way to Blue (2009), The Devil Put Dinosaurs Here (2013) ve Rainier Fog'daki şarkıların çoğunda Alice in Chains'in ana vokalisti rolünü üstlendi. (2018),[13][14]  \n"
    },
    "John Collier (ressam)": {
        "first_paragraph": "John Maler Collier (27 Ocak 1850 - 11 Nisan 1934) İngiliz ressam ve yazardı.[1] Ön Raffaeloculuk akımı tarzında resimler yaptı ve neslinin en önde gelen portre ressamlarından biriydi. Her iki evliliği de Thomas Henry Huxley'in kızlarıyla oldu. 1875'ten itibaren Paris'te Jean-Paul Laurens ile Münih Akademisi'nde resim eğitimi aldı.\n"
    },
    "Elton John": {
        "first_paragraph": "Elton Hercules John veya doğum adıyla Reginald Kenneth Dwight (d. 25 Mart 1947, Londra), İngiliz pop/rock şarkıcısı, beste yazarı ve piyanisttir.\n"
    },
    "Lemmy Kilmister": {
        "first_paragraph": "Ian Fraser Kilmister ya da Lemmy (24 Aralık 1945 - 28 Aralık 2015), İngiliz müzisyen, albüm yapımcısı ve söz yazarı.\n"
    },
    "Kim Jong-un": {
        "first_paragraph": "\nKim Jong-un (Korece: 김정은, romanize: Kim Cong-ın; d. 8 Ocak 1983 veya 1984), 2011'den bu yana Kuzey Kore Lideri ve 2012'den beri Kore İşçi Partisi Başkanı olan Kuzey Koreli siyasetçidir. Kim, Ko Yong-hui (1952–2004) ve 1994'ten 2011'e ülkenin ikinci lideri olan Kim Jong-il'in (1941–2011) ikinci çocuğudur.[2] 1948'den 1994'e kadar Kuzey Kore'nin kurucusu ve ilk lideri olan Kim İl-sung'un torunudur.[3] Kim, ülkenin kuruluşundan sonra dünyaya gelen ilk Kuzey Kore lideri ve aynı zamanda dünyadaki en genç ikinci hükûmet başkanıdır.[4]\n"
    },
    "Nikita Kruşçev": {
        "first_paragraph": "Nikita Sergeyeviç Kruşçev (Rusça: Никита Сергеевич Хрущёв (telaffuz), d. 17 Nisan 1894, Kalinovka, Ukrayna, Rus İmparatorluğu - ö. 11 Eylül 1971, Moskova),  Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri. Doğru okunuşu ve Türkçe yazım kurallarına göre soyadının doğru yazılışı[1] Hruşçov olmasına rağmen, Türkçeye İngilizce Khrushchev kelimesinin okunuşu olan Kruşçev kelimesi geçmiş ve yaygınlık kazanmıştır.\n"
    },
    "Lari Mehmed": {
        "first_paragraph": "Lari Mehmed Efendi veya Lari Mehmed Ağa, Osmanlı'da düşünceleri nedeniyle 1665'te idam edilmiş alimdir.\n"
    },
    "Layne Staley": {
        "first_paragraph": "Layne Thomas Staley (Layne Rutherford Staley, 22 Ağustos 1967 - 5 Nisan 2002) [1][2] grunge grubu Alice in Chains'in orijinal solisti Amerikalı bir müzisyendir. 1990'ların başında Seattle'ın grunge hareketinin bir parçası olarak uluslararası üne kavuştu ve Staley'in farklı vokal tarzı ve tenor sesinin yanı sıra kendisiyle gitarist / vokalist Jerry Cantrell arasındaki uyumlu armonize vokallerle tanındı. Staley aynı zamanda glam metal grupları Sleze, Alice N 'Chains, Mad Season ve Class of ' 99'un da bir üyesiydi.\n"
    },
    "Vladimir Lenin": {
        "first_paragraph": "Vladimir İlyiç Ulyanov, bilinen adıyla Lenin (d. 22 Nisan 1870, Simbirsk – ö. 21 Ocak 1924, Moskova), Rus sosyalist devrimci ve politikacı. Marksist-Leninist ideolojinin fikirsel önderi, Ekim Devrimi'nin lideri ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu. Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin öncüsü olan Rusya Komünist Partisi (Bolşevik)'nin ilk lideri. Lenin aynı zamanda Marksist teorik ve felsefi yazıların yazarı olarak bilimsel sosyalizmin Marx ve Engels sonrası geliştiricilerindendir. Lenin'in en büyük amacı, kapitalizmin uzlaşmaz sınıf çelişkilerinden proleter bir dünya devrimi oluşturup toplumsal sınıf karşıtlıklarının olmadığı insan toplumunun tarihsel oluşumuna öncülük etmekti.\n"
    },
    "John Lennon": {
        "first_paragraph": "John Winston Ono Lennon (9 Ekim 1940, Liverpool - 8 Aralık 1980, New York), İngiliz müzisyen ve aktivisttir. The Beatles isimli müzik grubunun üyelerinden biridir.[1] Beatles grubunun kurucusu, ortak söz yazarı, ortak vokalisti ve ritim gitaristi olarak dünya çapında ün kazanmış İngiliz şarkıcı, söz yazarı, müzisyen ve barış aktivistiydi. Lennon'ın çalışmaları, müziğinin, yazılarının ve çizimlerinin, filmlerinin ve röportajlarının isyankâr doğası ve keskin zekâsı ile karakterize edildi. Paul McCartney ile olan şarkı yazarlığı ortaklığı tarihteki en başarılı ortaklık olarak kalmıştır.[2]\n"
    },
    "Maarten Boudry": {
        "first_paragraph": "Maarten Boudry (d. 15 Ağustos 1984), Felemenkçe konuşan Belçikalı bir filozof ve şüphecidir. 2006 yılından beri Ghent Üniversitesi Felsefe ve Ahlak Bilimleri Bölümü'nde araştırmacı ve öğretim üyesidir.[1] Bugüne kadar çeşitli bilim felsefesi dergilerinde 30'un üzerinde makalesi yayımlanmıştır.[2]\n"
    },
    "Mao Zedong": {
        "first_paragraph": "Mao Zedong (Basitleştirilmiş Çince: 毛泽东; Geleneksel Çince: 毛澤東; pinyin: Máo Zédōng; Wade–Giles: Mao Tse-tung, telaffuz (yardım·bilgi); 26 Aralık 1893 - 9 Eylül 1976), Türkçe literatürde sık kullanılan Türkçe kurallarına uygun romanizasyon ile Mao Zedung veya sık anılan şekliyle kısaca Başkan Mao (Çince: 毛主席; pinyin: Máo Zhǔ xí; Wade–Giles: Mao Chu-hsi, telaffuz: Mao Cu-şi), Çinli devrimci ve siyasetçi. Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurucusu olup aynı zamanda ÇKP Politbüro (1943-1976) ve ÇKP Merkez Komitesi Başkanı (1945-1976) idi.[1] Mao Zedong, 2008 yılında yapılan bir araştırmada hakkında en çok eser yazılan ilk 100 kişi listesinde 15. sırada yer almıştır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Max Cavalera": {
        "first_paragraph": "Massimiliano Antonio \"Max\" Cavalera (Portekizce telaffuz: [masimiliˈɐnu ɐ̃ˈtonju kɐvɐˈleɾɐ], 4 Ağustos 1969), şu anda heavy metal grupları Soulfly, Cavalera Conspiracy ve Killer Be Killed'de çalan Brezilyalı bir şarkıcı, gitarist ve söz yazarıdır. 1984 yılında, kardeşi Igor Cavalera ile death metal / thrash metal grubu Sepultura'yı kurdu ve 1996 yılına kadar grubun solistliği ve gitaristliğini yaptı.\n"
    },
    "Jean Meslier": {
        "first_paragraph": "Jean Meslier (15 Haziran 1664 - 17 Haziran 1729), Fransız rahip ve filozof. Din ve din adamlarına olan güvenini kaybetmesinin ardından din eleştirisi yapan Meslier, ateist olmuştur. Meslier'nin eleştirileri sadece Hristiyanlıkla sınırlı kalmayıp diğer dinleri de kapsıyordu.\n"
    },
    "Nadajlı Sarı Abdurrahman": {
        "first_paragraph": "Nadajlı Sarı Abdurrahman, 1602'de düşüncelerinden dolayı idam edilmiş Osmanlı İslam alimidir.\n"
    },
    "Nihal Atsız": {
        "first_paragraph": "Hüseyin Nihâl Atsız (12 Ocak 1905, Kadıköy, İstanbul - 11 Aralık 1975, İstanbul), Türk yazar, Türkolog, şair, düşünür ve öğretmendir. Türklerin tarihini konu edindiği edebî eserleri ve tarih araştırmaları olan Atsız,[4] Türkçü-Turancı ve ırkçı[5][6][7] dünya görüşüne sahiptir.[8][9][10] Yaşamının son yıllarında İslam'ı \"Araplar tarafından Araplar için kurulmuş bir din\" olarak nitelendirerek eleştirdi.[11][12][13]\n"
    },
    "Michel Onfray": {
        "first_paragraph": "Michel Onfray (1 Ocak 1959, Fransa), Fransız filozof. Onfray, felsefe tarihinde oldukça üretken bir yazardır, 50'den fazla kitap yazmıştır.[2][3]\n"
    },
    "George Orwell": {
        "first_paragraph": "Eric Arthur Blair veya daha bilinen takma adıyla George Orwell (25 Haziran 1903; Bihar - 21 Ocak 1950; Londra)[1] 20. yüzyıl İngiliz edebiyatının önde gelen kalemleri arasında yer alan İngiliz romancı, gazeteci ve eleştirmen. En çok, dünyaca ünlü Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı romanı ve bu romanda yarattığı Big Brother (Büyük Birader) kavramı ile tanınır. Eserlerinde yer alan netlik, zeka, toplumsal adaletsizliğe karşı farkındalık ve totalitarizme karşı duruşu onun imzası niteliğindedir.[2][3]\n"
    },
    "Thomas Paine": {
        "first_paragraph": "Thomas Paine (9 Şubat 1737 - 8 Haziran 1809), Amerikalı siyasi aktivist, filozof, yazar, siyaset kuramcısı ve devrimci. Düşünceleriyle Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nı ve Fransız Devrimi'ni etkilemiştir.\n"
    },
    "Trey Parker": {
        "first_paragraph": "Randolph Severn \"Trey\" Parker III (d. 19 Ekim 1969, Conifer, Kolorado, ABD), animatör, senarist, film yönetmeni, seslendirme sanatçısı, aktör ve müzisyendir. Animasyon komedi dizisi olan South Park'ın iki yapımcısından birisidir. Seslendirdiği karakterler arasında \"Eric Cartman, Timmy, Randy Marsh, Stan Marsh\" vardır. Babasının adı Randy'dir.\n"
    },
    "Penn & Teller": {
        "first_paragraph": "Penn & Teller (Penn Jillette ve Teller) birlikte 1970’li yılların sonlarından beri gösteri yapan illüzyonist ve eğlendiricidir. Komedi ve illüzyonu birleştirdikleri gösterileri ile tanınan ikili, pek çok sahne ve gösteri şovunda yer almakla birlikte şu anda Las Vegas The Rio’da gösterilerine devam etmektedir. Penn Jillette gösterilerde konuşma ve hikâye anlatma görevini üstlenmektedir. Teller ise gösterilerde genellikle konuşmamakta, mimikleri ve sözlü olmayan yollarla iletişim kurmaktadır. Fakat gösterilerde nadiren sesini duymak mümkündür. İllüzyon yanında ikili, özellikle Penn & Teller: Bullshit! adlı programları ile ateizm, bilimsel septisizm, ve liberteryenizm görüşlerinin savunuculuğunu yapmaktadır.\n"
    },
    "Philip Pullman": {
        "first_paragraph": "Sir Philip Nicholas Outram Pullman [1] CBE FRSL (d. 19 Ekim 1946) İngiliz yazardır. Kitapları arasında fantezi üçlemesi His Dark Materials (\"Karanlık Cevher\")ve İsa'nın kurgusal bir biyografisi olan The Good Man Jesus and the Scoundrel Christ (\"Masum İsa ve Hain Mesih\") yer alır. 2008'de The Times, Pullman'ı \"1945'ten bu yana en büyük 50 İngiliz yazardan\" biri olarak sınıflandırdı.[2] 2004'te BBC'nin yaptığı bir ankette İngiliz kültürünün en etkili on birinci kişisi seçildi.[3][4] Edebiyata yaptığı hizmetlerden dolayı 2019 Yeni Yıl Onur Ödülü'nde şövalye unvanına layık görüldü .[5]\n"
    },
    "James Randi": {
        "first_paragraph": "Randall James Hamilton Zwinge adıyla Kanada Toronto'da dünyaya gelen James Randi (d. 7 Ağustos 1928, Toronto -ö. 20 Ekim 2020, Plantation, Florida) veya sahne adıyla \"The Amazing Randi\" illüzyonist ve sözdebilim alanındaki hileleri ortaya çıkarmaya çalışan ateist bir araştırmacıdır. James Randi Eğitim Vakfı'nın kurucusudur. Randi'nin eğitim kurumu herhangi bir paranormal, doğaüstü veya okült bir güce sahip olduğunu bilimsel testler altında kanıtlayan kişiye 1 milyon dolar ödül vereceğini açıklamıştır. Bugüne kadar bu ödülü kazanabilen kimse olmamıştır.\n"
    },
    "Rıza Nur": {
        "first_paragraph": "Rıza Nur (30 Ağustos 1879, Sinop - 8 Eylül 1942, İstanbul), Türk siyasetçi, hekim ve yazardı.[1]\n"
    },
    "Alfred Rosenberg": {
        "first_paragraph": "Alfred Rosenberg (12 Ocak 1893, Reval - 16 Ekim 1946, Nürnberg), Nazi Partisi'nin ideoloğu olarak bilinen Alman siyasetçidir.\n"
    },
    "Marquis de Sade": {
        "first_paragraph": "Donatien Alphonse François le Marquis de Sade (Fransızca okunuşu: maʁki: dəsad) (2 Haziran 1740 - 2 Aralık 1814), Fransız aristokrat ve felsefe yazarıdır. Erotik edebiyatın önemli yazarlarındandır, genellikle sert pornografik yazılar yazardı.\n"
    },
    "Sarah Silverman": {
        "first_paragraph": "Sarah Kate Silverman (1 Aralık 1970, New Hampshire, ABD), Amerikalı yazar, şarkıcı, oyuncu.\n"
    },
    "Jean-Paul Sartre": {
        "first_paragraph": "Jean-Paul Charles Aymard Sartre (d. 21 Haziran 1905, Paris - ö. 15 Nisan 1980, Paris), Fransız yazar ve düşünür. Felsefi içerikli romanlarının yanı sıra her yönüyle kendine özgü olarak geliştirdiği Varoluşçu felsefesiyle de yer etmiş; bunların yanında varoluşçu Marksizm şekillendirmesi ve siyasetteki etkinlikleriyle 20. yüzyıl'a damgasını vuran düşünürlerden biri olmuştur. Sartre, bir anlatıcı, denemeci, romancı, filozof ve eylemci olarak yalnızca Fransız aydınlarının temsilcisi olmakla kalmamış, özgün bir entelektüel tanımlamasının da temsilcisi olmuştur.\n"
    },
    "Sevan Nişanyan": {
        "first_paragraph": "Sevan Bedros Nişanyan (Ermenice: Սեւան Պետրոս Նշանեան; 21 Aralık 1956, İstanbul), etimoloji alanında yaptığı çalışmalarla tanınan Türkiye Ermenisi yazar. Geçmişte Agos ve Taraf'ta[1] köşe yazarlığı yapmasının yanında birden fazla seyahat kitabı yazdı. 2004'te, Ayşenur Zarakolu Özgür Düşünce Ödülü'nü aldı. Nişanyan, 2017 yılında hapisten firar etmesinin ardından Yunanistan'ın Sisam adasında dört yıl boyunca yaşadı.[2] Ekim 2021'de Belgrad üzerinden Sisam adasına dönerken Yunanistan makamları tarafından persona non grata ilan edilerek sınırdışı edildi. Nişanyan 2,5 ay sonra Yunanistan'a döndü.[3] Yunanistan'daki Ermeni Büyükelçiliği, Nişanyan'ın mahkeme kararına göre 15 gün içinde gönüllü olarak Yunanistan'ı terk etmesi gerektiğini belirterek, Ermenistan vatandaşı olduğu için \"isterse Ermenistan'a gidebilir\" bildiriminde bulundu.[4]\n"
    },
    "Barbara Smoker": {
        "first_paragraph": "Barbara Smoker (2 Haziran 1923, Londra - 7 Nisan 2020, Lewisham, Londra)[1], İngiliz insan hakları aktivisti, filozof ve yazar.[2][3]\n"
    },
    "Baruch Spinoza": {
        "first_paragraph": "Baruch Spinoza (doğum Benedito de Espinosa, sonradan Benedict de Spinoza; 24 Kasım 1632 - 21 Şubat 1677), Yahudi kökenli Hollandalı filozof. Aydınlanmanın erken dönem düşünürlerinden olan Spinoza,[2] evren ve insan hakkında modern fikirler ileri  sürerek öncü ahit eleştirileri yapmış[3][4] ve zamanla 17. yüzyıl felsefesinin en önde gelen rasyonalistlerinden biri olarak kabul edilmiştir.[5] Descartes'ın fikirlerinden etkilenen Spinoza, Hollanda Altın Çağının önde gelen filozofu olmuştur.\n"
    },
    "Steven Weinberg": {
        "first_paragraph": "Steven Weinberg (/ˈwaɪnbɜːrɡ/; 3 Mayıs 1933 - 23 Temmuz 2021) Amerikalı teorik fizikçi. 1979'da Abdus Salam ve Sheldon Glashow ile birlikte zayıf etkileşim ile elektromanyetik etkileşimin birleştirilmesine (elektrozayıf etkileşim) ve temel parçacıklar arasındaki elektromanyetik etkileşime katkılarından dolayı Nobel Fizik Ödülüne layık görülmüştür\n"
    },
    "Steven Wilson": {
        "first_paragraph": "Steven John Wilson (d. 3 Kasım 1967), İngiliz müzisyen. Rock grubu Porcupine Tree'nin kurucusu, gitaristi, baş vokalisti ve söz yazarı olmasının yanı sıra Blackfield, Storm Corrosion ve No-Man gibi diğer birçok grubun da üyesidir. Aynı zamanda solo bir sanatçıdır ve 2008'deki solo çıkışı Insurgentes'tan bu yana 6 solo albüm yayınlamıştır.[1] Ödülleri arasında altı Grammy Ödülü adaylığı yer alıyor: iki kez Porcupine Tree ile, bir kez ortak grubu Storm Corrosion ile.ve üç kez solo sanatçı olarak. 2017'de The Daily Telegraph, onu \"kesinlikle bağımsız bir sanatçı\" ve \"muhtemelen adını hiç duymadığınız en başarılı İngiliz sanatçı\" olarak tanımladı.[2]\n"
    },
    "Mark Twain": {
        "first_paragraph": "Samuel Langhorne Clemens (30 Kasım 1835 – 21 Nisan 1910)[3], daha çok takma adı Mark Twain olarak bilinir, Amerikalı mizahçı, satirist, roman yazarı, yazar ve öğretmen.\n"
    },
    "Jesse Ventura": {
        "first_paragraph": "James George Janos (d. 16 Temmuz 1951; Minneapolis, Minnesota) Amerikalı aktör, profesyonel güreşçi, siyasetçi ve yazar.\n"
    },
    "Voltaire": {
        "first_paragraph": "François Marie Arouet (21 Kasım 1694 - 30 Mayıs 1778), ya da Voltaire takma adıyla tanınan Fransız yazar ve filozof. Fransız Aydınlanması'nın en önemli filozoflarının başına gelir hatta Aydınlanma hareketinin babası sayılabilir. Zamanının toplumsal, dinî, politik ve kültürel konularını radikal bir biçimde eleştirmiştir.[4]\n"
    },
    "Frank Zappa": {
        "first_paragraph": "Frank Vincent Zappa Jr. (d. 21 Aralık 1940, Baltimore, Maryland - ö. 4 Aralık 1993) Amerikalı gitarist, şarkıcı, besteci.\n"
    },
    "Kitâb-ı Mukaddes'in eleştirisi": {
        "first_paragraph": "Ahit eleştirisi veya Ahitsel eleştiri, uzmanca yapılmış \"Ahit yazıtlarını kavrama ve ayrımcılık yoluyla yargılama usulüyle çalışma ve incelemelerdir.\"[1] Metnin nasıl, neden, kim tarafından, kimin için, hangi şartlar altında, nelerden etkilenerek, hangi kaynaklar kullanılarak ve ne mesaj vermeye çalışılarak yazıldığını araştırmaktadır. Bu eleştiri Eski Ahit'ten Yeni Ahit'e kadar bir alanı kapsar. Ayrıca İsa'nın tarihi gerçekliğini araştırmada önemli rol oynar.\n"
    },
    "Ahit ve tarih": {
        "first_paragraph": "Ahit, tarihi açıdan birçok alanda etki sahibi olmuştur. Arkeoloji ve astronomiden dil bilime kadar etkisi bulunan Ahit, antik ve modern kültür, mitoloji, antropoloji, ahlak gibi konulara önemli derecede etki etmiştir. Tarihi içeriği, olaylara atfedilen önem ve Ahit'te açıklananlarla tarihi kanıtlar arasındaki kıyaslamalar sadece Ahit'te yazılanların yanı sıra fazlaca bilgi sunmaktadır.\n"
    },
    "Ahit yazarları": {
        "first_paragraph": "Ahit asırlar boyunca farklı kişiler tarafından yazılmıştır. Bunlardan çok azı geleneksel olarak bir kişi ile bağdaştırılırken (buna en büyük istisna Yeni Ahit'teki Pavlus'un mektuplarıdır) çoğu büyük ölçüde düzenlemelerle karşılaştığından bu metinlerin kökeninin bugün ne olduğu tam olarak bilinememektedir.\n"
    },
    "Ayin Dekalogu": {
        "first_paragraph": "Ayin Dekalogu (veya Ayinsel Dekalog, Küçük Ahit kodu) Çıkış 34:11-26 29 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'da verilen emirlerin listesidir. Johann Wolfgang von Goethe'nin teklifini benimseyen yüksek eleştiri ekolünden din bilimciler, On Emir olarak da bilinen Çıkış 20:2-17 29 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve Tesniye 5:6-21 29 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'deki \"Etik\" veya \"Ahlaki Dekalog\" ile kıyaslamaktadır. İnanışa göre, Ahit'teki din \"ayinsel\"den \"etik\"e doğru evrim geçirmiştir ve metinde ters gözükse dahi \"Ayin Dekalogu\" \"Etik Dekalog\"dan önce yazılmıştır.[1][2][3] Diğer din bilimciler, Çıkış 34'teki ayetleri \"küçük Ahit kodu\" olarak adlandırmaktadır; düşünüşe göre küçük Ahit kodu, On Emir ile aynı zamanlarda yazılmış olup ya İsrail dininin farklı bir fonksyonuna hizmet ediyordu ya da Antik Yakın Doğu dini metinlerinden etkilenilmişti.[4][5][6]\n"
    },
    "Belgesel hipotez": {
        "first_paragraph": "Belgesel hipotez (İngilizce: Documentary Hypothesis [DH]) veya Wellhausen hipotezi; Tevrat'ın, yani Musa'nın beş kitabının, birbirlerinden bağımsız, paralel ve tam hikâyelerden oluştuğunu ve redaktörler (düzenleyiciler) tarafından bir dizi düzenlemelerden geçtikten sonra son hâlini aldığını iddia eden hipotez. 1870'lerde geliştirilen hipotez [1] Yahvist, Elohist, Tesniyeci ve Ruhbani kaynak olarak sınıflandırılan Kutsal Kitap Yazarlarının, çok tanrılı dinlerden gelen hikâyeleri düzenlemekten sorumlu olduğunu ifade eder ve metinlerdeki monoteist-politeist tutarsızlıkları bu durumun yansıması olarak değerlendirir. (bakınız: Yahudiliğin kökenleri)\n"
    },
    "Panbabilizm": {
        "first_paragraph": "Panbabilizm, Orta Doğu kültürleri ve dinleri ile genel olarak medeniyetin eninde sonunda\nBabil mitlerinden kaynaklandığını savunan düşünce ekolüdür.[1]\n"
    },
    "Q metni": {
        "first_paragraph": "Q metni; Matta ve Luka İncillerine kaynaklık ettiği öne sürülen, ancak yazılı örnekleri bulunamayan kuramsal metin.\n"
    },
    "Wiseman hipotezi": {
        "first_paragraph": "Tablet teorisi olarak da bilinen Wiseman hipotezi, P. J. Wiseman'ın (1888 - 1948) New discoveries in Babylonia about Genesis (tercüme: \"Tekvin hakkında Babil'deki yeni keşifler\") (1936) kitabında savunduğu üzere Tekvin'in yazarı ve kompozisyonu ile ilgili teorisidir. Güncellenmiş versiyonu olan Ancient records and the structure of Genesis: A case for literary unity (tercüme: \"Tekvin'in antik kayıtları ve yapısı: Yazınsal birlik olgusu\") 1985'te oğlu Donald Wiseman tarafından yayınlandı.\n"
    },
    "Yuhanna cümleciği": {
        "first_paragraph": "Comma Johanneum ya da Yuhanna cümleciği (Latince: comma; Grekçe: κόμμα kómma = kesik, kısım[1] Latince: Johanneum = Yuhanna ile ilgili; harfiyen: Yuhanna'nın kesilmiş parçası[2]) Eski Yunan edebiyatında toplam sekiz heceden uzun olmayan ibarelere κόμμα denirdi. Komma, özne ve yüklemden oluşan kısa bir cümledir. Comma Johanneum 1. Yuhanna Mektubu'nda bulunan sahte bir pasajdır.\n"
    },
    "Kan Dökülecek": {
        "first_paragraph": "Kan Dökülecek (İngilizce özgün adı: There Will Be Blood), Upton Sinclair'ın Oil! isimli romanından sinemaya uyarlanan 2007 yapımı film.\n"
    },
    "Celsus": {
        "first_paragraph": "Celsus ya da Kelsos (Eski Yunanca: Κέλσος Kélsos, Latince: Celsus), milattan sonra 2. yüzyılın ikinci yarısında yaşamış Platon geleneğine bağlı bir filozoftur. Hristiyanlığa karşı yazdığı eleştirel metin ile tanınmaktadır. Ayrıca Celsus, \"İsa'nın mucizelerini sihirle gerçekleştirdiğini\" savunarak İsa'nın mucizelerine ve İsa'nın kendisine değindi.[1][2][3] Bu metin günümüze bütünüyle ulaşmasa da, kilise babası Origenes'in Celsus'a yönelik yazdığı reddiye Contra Celsum sayesinde rekonstre edilebilmektedir.\n"
    },
    "Değerlerin yeniden değerlendirilmesi": {
        "first_paragraph": "Değerlerin yeniden değerlendirilmesi (Almanca: Umwertung aller Werte), Friedrich Nietzsche'nin felsefesinden bir kavramdır.\n"
    },
    "Samanyolu (film, 1969)": {
        "first_paragraph": "Samanyolu, 1969 Fransa, İtalya, Batı Almanya ortak yapımı satirik yol filmidir. Özgün adı La voie lactée olan film Nisan 1997'de 16. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de gösterildi. Bu festivalde yönetmenin neredeyse tüm filmleri seyirciye aynı anda sunulmuştu.[1]\n"
    },
    "Yahudilikte İsa": {
        "first_paragraph": "Geleneksel Yahudilikte İsa, sahte mesihlerin en zarar verici olanı ve en başarılısı olarak görülmektedir.[1] Bununla birlikte geleneksel Yahudi inancına göre henüz mesih gelmediği ve Mesih Çağı henüz başlamadığı için İsa'nın mesihliğinin ya da tanrılığının reddi Yahudilikte merkezî önem arzeden bir konu olmamıştır.\n"
    },
    "İslam eleştirisi": {
        "first_paragraph": "İslam eleştirisi, İslam dinine yönelik çeşitli eleştirilerdir. İslam'a yönelik eleştiriler ilk dönemlerinden beri var olmuştur. Erken yazılı kayıtlarda, Hristiyanlar ve Yahudilerin yanı sıra İbnü'r Râvendî gibi eski Müslümanlardan gelmekteydi.[1] Daha sonra İslam dünyasının kendisi eleştirildi.[2][3] İslam'a yönelik Batılı eleştiriler, 21. yüzyılda  özellikle 11 Eylül saldırıları ve diğer terör olaylarından sonra büyüdü.[4][5] 2014 yılı itibarıyla, dünya ülkelerinin ve bölgelerinin yaklaşık dörtte birinde (%26) dine hakaret ve dinden çıkmaya yönelik cezalandırıcı yasalar olup[6], bunlardan çoğunluğu Müslüman olan 13 ülkede dinden çıkma için ölüm cezası bulunmaktadır.[7]\n"
    },
    "Revizyonist İslam Araştırmaları Okulu": {
        "first_paragraph": "Revizyonist İslam Araştırmaları Okulu, (ayrıca Tarihsel-Eleştirel İslami Çalışmalar Okulu ve Şüpheci/Revizyonist İslam Tarihçileri)[1] İslami araştırmalarda[2][3][4] İslam'ın kökenlerine ilişkin geleneksel Müslüman anlatılarını sorgulayan bir harekettir.[5][6]\n"
    },
    "Among Nonbelievers": {
        "first_paragraph": "Among Nonbelievers (Türkçe: İnanmayanlar Arasında) 2015 yılı yapımı iki dilli (İngilizce-Hollandaca) ve konusu dünya genelinde tehlike altında yaşayan ateistleri özellikle Müslümanlıktan geçenleri anlatan bir belgeseldir. Ingiltere, Türkiye, Hollanda ve İsviçre'de çekilmiştir. Filmin yönetmeni Dorothée Forma dır. HUMAN tarafından yapılmış, Hollanda Humanizm Derneği tarafından da desteklenmiştir.[1] 2016 yılında Hollanda bulunan mülteci kamplarında dinden çıkanların ve özgür düşünenlerin başına gelenleri konu alan Non-believers: Freethinkers on the Run ile devam ettirilmiştir.[2]\n"
    },
    "Eski Müslümanlar Merkez Konseyi": {
        "first_paragraph": "Eski Müslümanlar Merkez Konseyi (Almanca: Zentralrat der Ex-Muslime (ZdE)), Almanya merkezli bir dernektir. Dernek, 21 Ocak 2007 tarihinde Mina Ahadi, Arzu Toker ve Nur Gabbari tarafından kurulmuş olup İslamiyetten ayrılan ve dini inanca sahip olmayan seküler kişilerin hak ve çıkarlarını savunmaktadır.[1] Derneğin merkezi Köln'de yer almaktadır.[2]\n"
    },
    "Everybody Draw Mohammed Day": {
        "first_paragraph": "Everybody Draw Mohammed Day (Türkçe tercümesi: \"Herkes Muhammed'i Çiziyor Günü\"), İslam peygamberi Muhammed'i tasvir ederek çizenleri tehdit edenlere karşı oluşturulmuş bir protestodur. Amerikan televizyon şovu South Park'ın \"201\" adlı bölümünün dağıtımcısı Comedy Central tarafından sansürlenmesine karşı başladı. Günün geleneği, 20 Nisan 2010 tarihinde internette yayımlanan bir çizim ile başladı ve metinde, ifade özgürlüğünü sınırlamaya karşı bir protesto olarak 20 Mayıs 2010 tarihinde herkesin, Muhammed'in tasvirlerini içeren çizimler oluşturması önerildi.\n"
    },
    "Hadis eleştirisi": {
        "first_paragraph": "Hadis eleştirisi, İslam peygamberi Muhammed'in söz, eylem ve sessiz onaylarından oluşan ve kanonlaştırılmış İslamî literatür türünün eleştirisidir.[1]\n"
    },
    "İsveç Demokratları": {
        "first_paragraph": "İsveç Demokratları veya İsveçli Demokratlar (İsveççe: Sverigedemokraterna, SD), 1988'de İsveç'te kurulan politik partidir.[14] Parti, kendini sosyal muhafazakâr ve milliyetçi bir kurum olarak tanımlar,[15][16] ancak diğerleri tarafından aşırı sağ,[17] sağcı popülist,[18][3] ve göçmenlik karşıtı olarak tanımlanır.[19] 2005'ten beri Jimmie Åkesson parti başkanı olurken, 2015'ten beri Richard Jomsof parti sekreteri ve Mattias Karlsson 2014'ten beri meclis grup lideridir. Anemone hepatica çiçeği (İsveççe: blåsippa) 2006'dan beri SD'nın simgesidir.[20]\n"
    },
    "Muhammed eleştirisi": {
        "first_paragraph": "Muhammed'e yönelik eleştiriler 7. yüzyıldan beri yapılagelmiştir. Modern zamanlarda eleştiriler genellikle onun peygamberlik iddiasındaki samimiyeti, politik tutumu, evlilikleri ve sahip olduğu köleleri üzerine yapılmaktadır.\n"
    },
    "Mizoteizm": {
        "first_paragraph": "Mizoteizm, tanrıdan veya tanrılardan nefret etmek temeline dayanan bir inanış. Mizoteizm'e göre bir tanrı vardır; ancak bu tanrı sevilmemelidir, aksine ondan nefret edilmelidir.\n"
    },
    "Pastafaryanizm": {
        "first_paragraph": "Pastafaryanizm veya Uçan Spagetti Canavarı Kilisesi (İngilizce: The Church of the Flying Spaghetti Monster), eğitim sisteminde akıllı tasarım iddialarının öğretilmesini eleştiren bir hareket. Medya tarafından parodi bir din olarak görülmektedir. Oregon Eyalet Üniversitesi fizik bölümü mezunu olan Bobby Henderson tarafından 2005'te kurulmuştur.[1] Uçan Spagetti Canavarı bu dinin tanrısıdır. Bu dine inananlar, kendisine Pastafaryan demektedir.\n"
    },
    "Uçan Spagetti Canavarı'nın kutsal kitabı": {
        "first_paragraph": "Uçan Spagetti Canavarının Kutsal Kitabı, Bobby Henderson tarafından yazılmış, Pastafaryanizm isimli dinin kutsal kitabıdır. Uçan Spagetti Canavarı'ndan insanlığa ulaşabilen Sekiz \"Eğer Yapmazsanız Çok Memnun Olurum\" maddesini içermektedir bu kitap. Akıllı tasarım (AT) girişiminin yanlışlığını ifşa etmek amacıyla kendini göstermeye karar veren Pastafaryanizm isimli dinin kilisesinde paylaşılan inançları içerir. Kitap Altıkırkbeş yayınları tarafından 2010 yılında Türkçeye çevirilmiştir.\n"
    },
    "Enternasyonal": {
        "first_paragraph": "\"Enternasyonal\" (Fransızca: L'Internationale, Rusça: Интернационал), orijinali Fransızca olan ve birçok dile çevrilen şarkı, marş.\n"
    },
    "Holy Wars... The Punishment Due": {
        "first_paragraph": "\" Holy Wars... The Punishment Due \"heavy metal grubu Megadeth'in 1990 albümü Rust in Peace'in açılış şarkısı. Şarkının alışılmadık bir yapısı var: Hızlı bir thrash bölümüyle açılıyor, 2: 26'da Marty Friedman'ın akustik bir köprüsünden sonra Friedman'ın çaldığı iki gitar solosunun arasına serpiştirdiği \"The Punishment Due\" adlı farklı, daha yavaş ve daha ağır bir bölüme geçiyor, bu bölümde Dave Mustaine'in oynadığı üçüncü ve son solo ile yine hızlanmadan önce . Şarkının tamamı \"Holy Wars\" olarak anılır ve \"The Punishment Due\" daha yavaş olan bölüme atıfta bulunur.\n"
    },
    "Imagine (John Lennon şarkısı)": {
        "first_paragraph": "\"Imagine\", John Lennon tarafından yazılmış ve seslendirilmiş ütopik bir şarkının adıdır. Şarkı sanatçının 1971 tarihli Imagine isimli albümünde yer almaktaydı. Her ne kadar çeşitli versiyonları yapılmış olsa ve zaman içinde birçok farklı sanatçı şarkıyı seslendirmiş olsa da hâlâ en çok sevilen ve beğenilen versiyonu orijinal olanıdır.\n"
    },
    "It's a Sin": {
        "first_paragraph": "'It's a Sin (Türkçe: O bir günah), Pet Shop Boys tarafından seslendirilen şarkıdır. Şarkıya çekilen video klibin temasında ise Cehennem teması konu edinilmiştir.\n"
    },
    "Judas (Lady Gaga şarkısı)": {
        "first_paragraph": "\"Judas\", Amerikalı şarkıcı Lady Gaga'nın ikinci stüdyo albümü Born This Way'den (2011) bir şarkı. 15 Nisan 2011'de, planlanan yayımlanma tarihinden dört gün önce, Interscope Records tarafından yayımlandı. Lady Gaga ve RedOne tarafından yazılıp bestelendi ve prodüktörlüğü yapıldı. \"Judas\", dans ve elektro house türleri etkisi altındaki bir şarkıdır, kendisine ihanet eden bir adama âşık olan bir kadını konu edinir. Şarkının single kapağı Gaga tarafından Microsoft Word kullanılarak hazırlandı. Birçok dini grubun kutuplaştırıcı etkisine rağmen eleştirmenler şarkıyı iyi kabul etti, bazıları albümün çıkış single'ı olması gerektiğine dikkat çekerken bazıları \"Bad Romance\"e benzer buldu.\n"
    },
    "Leaving Beirut": {
        "first_paragraph": "Leaving Beirut. 20 Haziran Kuruçeşme İstanbul konserinde Roger Waters arka plandaki görsel çizgiler ile Leaving Beirut'u çaldı. Türkçe anlamı \"Beyrut'tan ayrılmak\"tır.\n"
    },
    "Sad but True": {
        "first_paragraph": "Sad But True Amerikalı thrash metal grubu Metallica'nın 12 Ağustos 1992 tarihli albümü Metallica'dan çıkan 5. ve son teklidir. Tekli Şubat 1993'te, şarkının klibi ise Ekim 1992'te yayınlanmıştır. Şarkıyı James Hetfield ve Lars Ulrich bestelemiştir.\n"
    },
    "The Beautiful People": {
        "first_paragraph": "The Beautiful People Marilyn Manson'ın ikinci albümü Antichrist Superstar'ın ilk single'ı. Şarkı Manson'ın en başarılı şarkılarından biri olarak gözükmektedir. VH1 şarkıyı en iyi 28. metal şarkısı olarak seçmiştir. Şarkının videosu MTV Video Müzik Ödülleri tarafından iki dalda aday gösterilmiştir. Şarkı Manson, Ramirez ve de Sean Beavan tarafından kaydedilmiştir.\n"
    },
    "Wish": {
        "first_paragraph": "\"Wish\" Nine Inch Nails'ın Broken adlı EP'sinden çıkan ikinci tanıtım teklisi. EP'nin en başarılı şarkısı olmakla beraber şarkı, Trent Reznor'un agresif bir müzisyen olan imajının oluşmasını sağlamıştır. \"Wish\", 1993 Grammy Ödülleri'nde En İyi Metal Performansı Ödülü'nü kazanmıştır. Reznor daha sonra bu durumla ilgili olarak mizahi bir biçimde mezarında \"REZNOR: Öldü. 'Fist fuck' dedi ve Grammy kazandı.\" yazılması gerektiğini söylemiştir. \"Wish\", grubun remiks EP'si \"Fixed\"'da iki kez remikslenmiştir.\n"
    },
    "Working Class Hero": {
        "first_paragraph": "Working Class Hero, John Lennon'un Beatles sonrası çıkardığı John Lennon/Plastic Ono Band isimli albümünden bir şarkı. Green Day, Marilyn Manson ve Ozzy Osbourne gibi birçok isim şarkıyı yeniden yorumlamıştır.\n"
    },
    "Aforoz": {
        "first_paragraph": "Aforoz, dini bir topluluğa mensubiyetten mahrum etme ya da çıkarılma anlamında kullanılan dini bir kınama şekli.[1]\n"
    },
    "İslam'da dinden çıkma": {
        "first_paragraph": "İslam'dan çıkış (Arapça: ارتداد, irtidād veya ridde) genellikle bir Müslüman tarafından düşünce, söz veya fiil yoluyla İslam'ın terkidir. İslam'dan dönene mürted denir.[1][2][3][4][5] Tanıma sadece başka bir dine dönen[1] veya dini tamamen terk edenler[1][6][7] değil küfür, sapkınlık[8] veya inançsızlığı ima eden herhangi bir eylem veya söz yoluyla, İslam'ın \"temel bir inanç veya akidesini\" inkâr edenler de dahildir.[9]\n"
    },
    "Antonios'un Hayatı (kitap)": {
        "first_paragraph": "İskenderiye’li Athanasius tarafından, 360 yılı civarında, yunanca yazılmış olan Antonios’un Hayatı adlı eseri çölde yaşayan keşişleri överek manastır sistemini tanıtmak konusunda büyük yarar sağlamıştır.[1] Kitap Antonios’u 250 yılı civarında doğmuş; eğitimsiz, kutsal ve ilkel manzaralarda bulunarak ilahi hakikate bağlanan bir kişi olarak tarif eder.\n"
    },
    "İtiraflar": {
        "first_paragraph": "İtiraflar[1][2], Şiirsel bir düzyazı (nesir) şeklinde on üç adet kitap halinde yazılmış bir eser olmakla birlikte Tanrı’ya hitap eden bir üslupta kaleme alınmıştır. Ayrıca bu eser, Maniciler’e yönelik bir polemik atıf niteliği de taşımaktadır. Piskopos olarak kutsanmasından bir yıl sonra yani 397 senesinde yazılmıştır. Bu tarih tam olarak kendisinin de Maniheizm inancından Hristiyanlığa geçiş yapmasından 10 sene sonrasına denk gelmektedir. Bu dönemde Augustinus’un ilk Hristiyan olduğu dönemin neden olduğu iyimserliğini kaybederek yerini günahlarının ağırlığından dolayı büyük bir endişe taşıyan bir adama bıraktığı görülmektedir.\n"
    },
    "Mucizeler Kursu": {
        "first_paragraph": "Mucizeler Kursu (A Course in Miracles), zihni eğitmek, yanlış öğrendiklerimizin düzeltilmesini sağlamak için tasarlanmış bir eğitim programıdır. Temel olarak üç ana kitaptan oluşur. Metin, Öğrencilere Çalışma Kitabı ve Öğretmenlere El Kitabından oluşan bu üç kitap 1965 ve 1972 yılları arasında Dr. Helen Shucman tarafından kaleme alınmıştır. O sırada Columbia Üniversitesi’nde psikoloji profesörü olan Helen Shucman’ın birlikte çalıştığı ve aynı zamanda bölüm başkanı olan Dr. William Thetford’un Mucizeler Kursunun kaleme alınışında önemli rolü olmuştur. Helen’a göre Mucizeler Kursu, iç sesi tarafından yazdırılmıştır. William Thetford’un desteği olmadan Helen’ın bu görevi tamamlayamayacağını belirtmesi nedeniyle her ikisi de kitabı kaleme alan kişiler olarak anılır.[1]\n"
    },
    "Dînî sanat": {
        "first_paragraph": "Dini sanat, dini ideolojilerin ve insanlarla olan ilişkilerinin görsel temsilidir. Kutsal sanat, amacının ibadet ve dini uygulamalar olması anlamında doğrudan dini sanatla ilgilidir. Bir dizi tanıma göre dinden ilham alan ancak geleneksel olarak kutsal kabul edilmeyen sanat eserleri, dini sanat şemsiyesi altındadır ancak kutsal sanat değildir.[1]\n"
    },
    "Vat Si Saket": {
        "first_paragraph": "Vat Si Saket Laos'un başkenti Vientiane'de yer alan Budist tapınak.[1] Manastırın duvarlarında 2000'den fazla  gümüş ve seramikten oluşan Buda resimleri vardır. Tapınak ayrıca müze olarak kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Abraham Joshua Heschel": {
        "first_paragraph": "Abraham Joshua Heschel, (d. 11 Ocak 1907, Varşova, Rus İmparatorluğu - ö. 23 Aralık 1972, New York, ABD), Polonya kökenli Amerikalı bir haham ve 20. yüzyılın önde gelen Yahudi teologlarından ve Yahudi filozoflarından biridir. Amerika Yahudi İlahiyat Fakültesi'nde Yahudi mistisizmi profesörü olan Heschel, Yahudi felsefesi üzerine geniş çapta okunan bir dizi kitap yazdı ve sivil haklar hareketine liderlik yapanlar arasındaydı.[1][2]\n"
    },
    "Alasdair MacIntyre": {
        "first_paragraph": "Alasdair Chalmers MacIntyre[1] (d. 12 Ocak 1929, Glasgow), öncelikle ahlaki ve politik felsefeye katkısı ile tanınan, aynı zamanda felsefe ve teoloji tarihindeki çalışmaları ile tanınan İskoç filozof.[2]\n"
    },
    "Alexandre Koyré": {
        "first_paragraph": "Alexandre Koyré (29 Ağustos 1892 - 28 Nisan 1964), Rus Yahudisi asıllı Fransız filozof ve bilim tarihçisiydi.\n"
    },
    "Ammonius Sakkas": {
        "first_paragraph": "Ammonius Saccas (/əˈmoʊniəs/; Grekçe: Ἀμμώνιος Σακκᾶς; MS 175-242), İskenderiye'den, genellikle Neoplatonizmin öncüsü ve/veya kurucularından biri olarak kabul edilen, Helenistik Platoncu, kendi kendini yetiştirmiş bir filozoftu.[1][2][3] Esas olarak 232'den 242'ye kadar eğitim verdiği, Plotinus'un öğretmeni olarak bilinir.[2] Kendi felsefi görüşleri hakkında çok az şey bilinmesine rağmen, Neoplatonizm'i geliştirmesinde Plotinus üzerinde şüphesiz en büyük etkiye sahipti. Daha sonra Hıristiyan yazarlar Ammonius'un bir Hristiyan olduğunu belirttiler, ancak şimdi genel olarak İncil metinlerini yazan farklı bir İskenderiyeli Ammonius olduğu varsayılmaktadır.\n"
    },
    "Andreas Urs Sommer": {
        "first_paragraph": "Andreas Urs Sommer (* 14 Temmuz 1972, Zofingen, Kanton Aargau, İsviçre) İsviçreli bir filozof, yayıncı ve nümismattır. Ekim 2016'dan bu yana kültür felsefesi odaklı felsefe alanında akademi profesörlüğü yapmaktadır ve 2019'dan bu yana Freiburg Albert Ludwigs Üniversitesi'nde Nietzsche Araştırma Merkezi'nin idari direktörlüğünü yürütmektedir.\n"
    },
    "Augustinus": {
        "first_paragraph": "Augustinus ya da Aurelius Augustinus,[14][15] (Tagaste, Numidya, d. 13 Kasım 354 - Hippo, ö. 28 Ağustos 430) Aziz Augustinus ya da Hippo'lu Augustinus olarak da bilinen Hristiyan filozof ve tanrıbilimci.\n"
    },
    "Edmund Burke": {
        "first_paragraph": "Edmund Burke (Türkçe: Edmund Börk okunur) (12 Ocak 1729 Dublin - 9 Temmuz 1797 Beaconsfield), İngiltere Avam Kamarası'nda uzun yıllar milletvekilliği yapmış İrlandalı-İngiliz siyaset adamı, yazar, hatip, siyaset kuramcısı, filozof.\n"
    },
    "William Lane Craig": {
        "first_paragraph": "William Lane Craig (d. 23 Ağustos 1949), Amerikalı analitik filozof. Biola Üniversitesi ve Houston Baptist Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak çalışmıştır. Tanrı'nın varlığıyla ilgilenen kelam kozmolojik argüman konulu araştırmalarıyla tanınmıştır.\n"
    },
    "René Descartes": {
        "first_paragraph": "René Descartes (/deɪˈkɑːrt/ veya UK /ˈdeɪkɑːrt/; Fransızca telaffuz: [ʁəne dekaʁt]; Latinceleştirilmiş: Renatus  Cartesius;[a][15] 31 Mart 1596 –  11 Şubat 1650[16][17][18]:58), bir Fransız filozof, matematikçi ve bilim insanıydı. Daha önce birbirinden ayrı olan geometri ve cebir alanlarını birleştirerek analitik geometriyi icat etti. İlk olarak Nassaulu Maurice'in Hollanda Devlet Ordusu'nda ve bir Stadhouder olarak Birleşik Hollanda Cumhuriyeti'nde hizmet veren Descartes, çalışma hayatının büyük bir bölümünü Hollanda Cumhuriyeti'nde geçirdi. Hollanda Altın Çağı'nın en dikkate değer entelektüel şahsiyetlerinden biri[19] olan Descartes ayrıca modern felsefenin kurucularından biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Desiderius Erasmus": {
        "first_paragraph": "Desiderius Erasmus[1] (28 Ekim 1466, Rotterdam - 12 Temmuz 1536, Basel), Kuzey Avrupa Rönesansı'nın önemli Felemenk felsefeci[2][3] ve klasik edebiyat araştırmacısı, hümanist bilgin ve ilahiyatçı.[4]\n"
    },
    "Ernst Cassirer": {
        "first_paragraph": "Ernst Cassirer (28 Temmuz 1874 - 13 Nisan 1945) Alman filozof. \n"
    },
    "Étienne Gilson": {
        "first_paragraph": "Étienne Henri Gilson (Fransızca: [ilsɔ̃] ; 13 Haziran 1884 - 19 Eylül 1978) Fransız bir filozof ve felsefe tarihçisidir. Bir orta çağ felsefesi uzmanı olsa da, başlangıçta Descartes düşüncesi üzerinde uzmanlaşmıştır; kendini bir neo-thomistci olarak görmese de Thomas Aquinas düşüncesi bağlamında felsefesini icra etti. 1946'da Academie Française'in ölümsüz üyesi olarak seçilme ayrıcalığını elde etti. Gilson aynı zamanda Nobel edebiyat ödülüne de aday gösterilmiştir.[2]\n"
    },
    "Antony Flew": {
        "first_paragraph": "Antony Garrard Newton Flew (11 Şubat 1923, Londra - 8 Nisan 2010, Reading), İngiliz filozof. Analitik düşünce okuluna bağlılığı ve din felsefesiyle ilgili çalışmalarıyla tanınır.\n"
    },
    "Friedrich Eduard Beneke": {
        "first_paragraph": "Friedrich Eduard Beneke (German: [ˈbeːnəkə] ; d. 17 Şubat 1798 - ö. 1 Mart 1854) bir Alman psikolog ve Kant sonrası[1] filozoftur. Ağırlıklı olarak Immanuel Kant[2], John Locke[3]'dan etkilenmiştir.\n"
    },
    "Graham Oppy": {
        "first_paragraph": "Graham Robert Oppy (d. 1960), ana araştırma alanı din felsefesi olan Avustralyalı filozof. Halen Monash Üniversitesi'nde felsefe profesörü ve Araştırma Dekanı Yardımcılığı görevlerini sürdürmektedir. Aynı zamanda Avustralya Felsefe Derneği'nin CEO'su, Australasian Philosophical Review'un baş editörü, Australasian Journal of Philosophy'nin yardımcı editörü olarak ve Philo, Philosopher's Compass, Religious Studies ve Sophia dergilerinin yayın kurullarında görev yapmaktadır.[2] 2009 yılında Avustralya Beşeri Bilimler Akademisi üyesi seçilmiştir.[3]\n"
    },
    "Ernst Haeckel": {
        "first_paragraph": "Ernst Heinrich Philipp August Haeckel, (d. 16 Şubat 1834, Potsdam - ö. 9 Ağustos 1919, Jena), Alman hekim, zoolog, filozof, ressam ve kâşif.\n"
    },
    "Georg Wilhelm Friedrich Hegel": {
        "first_paragraph": "Georg Wilhelm Friedrich Hegel (d. 27 Ağustos 1770, Stuttgart - ö. 14 Kasım 1831, Berlin), Alman filozof.\n"
    },
    "Martin Heidegger": {
        "first_paragraph": "Martin Heidegger (26 Eylül 1889 - 26 Mayıs 1976), varoluşçu felsefenin isimlerinden biri olarak bilinen Alman filozof.\n"
    },
    "Johann Gottfried Herder": {
        "first_paragraph": "Johann Gottfried von Herder, (25 Ağustos 1744 - 18 Aralık 1803), Alman filozof, dinbilimci, şair ve edebiyatçı.\n"
    },
    "David Hume": {
        "first_paragraph": "David Hume (7 Mayıs 1711 –  25 Ağustos 1776),[1] İskoç filozof, ekonomist ve tarihçi.[2][3]\n"
    },
    "John Leslie Mackie": {
        "first_paragraph": "John Leslie Mackie Avustralyalı bir filozoftur. Din felsefesine, metafizik ve dil felsefesine önemli katkılar sağladı ve belki de en çok meta-etik konusundaki görüşleriyle, özellikle de ahlaki şüpheciliği savunmasıyla tanınıyordur. Altı kitap yazmıştır. En çok bilinen Etik: Doğru ve Yanlış İcat Etmek (1977); kitap, cesurca \"Nesnel değer yoktur\" ifadesini kullanarak başlamaktadır. Kitap, etik keşfedilmek yerine icat edilmelidir tartışması üzerinedir.\n"
    },
    "Joxe Azurmendi": {
        "first_paragraph": "Joxe Azurmendi Otaegi (d. 19 Mart 1941), Bask yazarı, filozof, denemeci ve şairdir. Genellikle etik, politika, dil felsefesi, teknoloji, Bask edebiyatı ve felsefe üzerine çok sayıda makale ve kitap yayınlamıştır.[1]\n"
    },
    "Immanuel Kant": {
        "first_paragraph": "Immanuel Kant (22 Nisan 1724 - 12 Şubat 1804), Prusya kökenli Alman filozof.[1][2] Alman felsefesinin kurucu isimlerinden biri olmuş, Aydınlanma Çağı ve felsefe tarihinin kendisinden sonraki dönemini belirgin olarak etkilemiştir.[3] Bugün Rusya topraklarında bulunan Königsberg'de doğan Kant'ın epistemoloji, metafizik, etik ve estetik alanlarındaki kapsamlı ve sistematik çalışmaları, onu modern Batı felsefesinin en etkili isimlerinden biri haline getirmiştir.\n"
    },
    "Karl Barth": {
        "first_paragraph": "Karl Barth (10 Mayıs 1886, Basel – 10 Aralık 1968, Basel), çağdaş İsviçreli protestan teolog. Tanrı'nın insandan tümüyle farklı olduğunu, insanın çabasıyla ya da akıl yoluyla bilinemeyeceğini, insanın Tanrı'nın kurtuluş planına güvenmesi gerektiğini belirten Barth, gizemciliğiyle ün kazanmıştır.\n"
    },
    "Søren Kierkegaard": {
        "first_paragraph": "Soren Aabye Kierkegaard (Danca telaffuz: [ˈsœːɐn ˈkʰiɐ̯g̊əˌg̊ɒːˀ]; 5 Mayıs 1813 - 11 Kasım 1855), Danimarkalı filozof ve teolog.\n"
    },
    "Maria Rosa Antognazza": {
        "first_paragraph": "Maria Rosa Antognazza (10 Eylül 1964 - 28 Mart 2023), İtalyan-İngiliz filozof. King's College London'da felsefe profesörü olarak görev yapmıştır.[2][3]\n"
    },
    "Martha Nussbaum": {
        "first_paragraph": "Martha Craven Nussbaum (d. 1947), Amerikalı filozof ve hukuk ve felsefe bölümünde ortak olarak görevlendirildiği Chicago Üniversitesi'nde profesördür. Antik Yunan ve Antik Roma felsefesi, siyaset felsefesi, feminizm ve hayvan hakları da dahil olmak üzere etik konularına özel bir ilgisi vardır. Ayrıca, Güney Asya Araştırmaları Komitesi üyesi ve İnsan Hakları Programı yönetim kurulu üyesidir. Daha önce Harvard ve Brown'da ders vermişti.[1][2]\n"
    },
    "Mortimer J. Adler": {
        "first_paragraph": "Mortimer Jerome Adler (28 Aralık 1902 - 28 Haziran 2001), Amerikalı filozof, eğitimci, ansiklopedist ve popüler bir yazardır. Bir filozof olarak Aristotelesçi ve Thomist gelenekler içinde çalıştı. New York City, Chicago, San Francisco ve San Mateo, California'da uzun süre yaşadı.[1] Columbia Üniversitesi ve Chicago Üniversitesinde dersler verdi, Encyclopædia Britannica Editörler Kurulu başkanı olarak görev yaptı ve kendi Felsefi Araştırma Enstitüsü'nü kurdu.\n"
    },
    "Musa bin Meymun": {
        "first_paragraph": "Musa bin Meymūn (İbranice: משֶׁה בֶּן מַימוֹן‎) 30 Mart 1135 – 13 Aralık 1204) Sefaradi Yahudisi[5] filozof[6], hahambaşı, Talmud bilgini ve çoğaltıcısı.[7] Orta Çağ'ın tartışmasız en önemli Yahudi düşünürüdür.[8] Yahudi bilginler arasında İkinci Musa  lakâbıyla veya adının baş harflerinden oluşan RaMBaM (Rạbbī Mōšệ ben Mạymôn) adıyla bilinir.\n"
    },
    "Raimon Panikkar": {
        "first_paragraph": "Raimon Panikkar-Alemany (2 Kasım 1918 - 26 Ağustos 2010), Barselona'da, İspanyol anne ile Hint babanın çocuğu olarak doğdu. Doğa bilimleri, felsefe ve teoloji diploması aldı. ABD'de Harvard Üniversitesi,Kaliforniya üniversitesi ve Hindistan'daki Varanasi Üniversitesi'nde dersler verdi. Hindu dini ve kültürü adına faaliyetlerde bulundu. Kültürler arası ve dinler arası diyaloğun teorisyeni ve pratisyenidir. Büyük bir eleştirmen olarak değerlendirilir.Batı dünyası ile Doğu bilgeliği arasında aracı olarak görülmüştür. Farklı dillere çevrilen kırktan fazla kitabın yazarıdır.\n"
    },
    "Blaise Pascal": {
        "first_paragraph": "Blaise Pascal (19 Haziran 1623 – 19 Ağustos 1662), Fransız matematikçi, fizikçi ve düşünürdür.\n"
    },
    "R. B. Braithwaite": {
        "first_paragraph": "Richard Bevan Braithwaite FBA (15 Ocak 1900– 21 Nisan 1990), bilim felsefesi, etik ve din felsefesi alanlarında uzmanlaşmış bir İngiliz filozofudur.\n"
    },
    "Robert Merrihew Adams": {
        "first_paragraph": "Robert Merrihew Adams (d. 1937), metafizik, din felsefesi, etik ve erken modern felsefe tarihi konusunda yıl=1990| uzmanlaşmış bir Amerikan analitik filozofudur. Adams, Søren Kierkegaard ve G.W. Leibniz gibi filozoflarının çalışmaları hakkında yayınları oldu. Din felsefesinde yaptığı çalışmalar, kötülük problemi ve teizm ile etik arasındaki ilişki üzerine etkili makaleler içermektedir.[1]\n"
    },
    "Romano Guardini": {
        "first_paragraph": "Romano Guardini, vaftiz adı Romano Michele Antonio Maria Guardini (d. 17 Şubat 1885, Verona, İtalya Krallığı - ö. 1 Ekim 1968, Münih, Almanya), İtalyan kökenli Alman bir Roma Katolik rahibi, din filozofu ve ilahiyatçı.\n"
    },
    "Rudolf Otto": {
        "first_paragraph": "Rudolf Otto (d. 25 Eylül 1869, Peine, Hannover (vilayet), Prusya Krallığı - ö. 6 Mart 1937, Marburg, Nazi Almanyası) Alman din bilimcisi, siyasetçi ve Lüteriyan teologu.[1]\n"
    },
    "Friedrich Schleiermacher": {
        "first_paragraph": "Friedrich Daniel Ernst Schleiermacher (1768 – 1834), Aydınlanma eleştirilerini geleneksel Protestan Hristiyanlık ile uzlaştırma girişimi ile tanınan bir Alman Reformcu ilahiyatçı, idealist filozof ve Yeni Ahit bilginidir.[1]\n"
    },
    "Arthur Schopenhauer": {
        "first_paragraph": "Arthur Schopenhauer (22 Şubat 1788, Danzig - 21 Eylül 1860, Frankfurt), Alman filozof, yazar ve eğitmendir. Schopenhauer, Alman felsefe dünyasındaki ilklerdendir. Dünyanın anlaşılmaz, akılsız prensipler üzerine kurulu nedenselliklerinin olduğunu söyleyerek dikkat çekmiştir. Ayrıca Nietzsche'nin ilk akıl hocasıdır.\n"
    },
    "Huston Smith": {
        "first_paragraph": "Huston Cummings Smith (31 Mayıs 1919 - 30 Aralık 2016), dinî araştırmalar alanında çalışmış Amerikalı profesör.\n"
    },
    "Sri Ramakrishna": {
        "first_paragraph": "Sri Thakur Gadadhar Chattopadhyaya Ramakrishna Paramahamsa (18 Şubat 1836 - 16 Ağustos 1886), Hindu azizdir. Ana tanrıça Kali'ye bağlı ve Advaita Vedanta üstadı olarak \"tüm dinlerin aynı amaca ilettiğini\" vaaz etti.\n"
    },
    "Richard Swinburne": {
        "first_paragraph": "Richard Swinburne (d. 26 Aralık 1934, Smethwick, Staffordshire, İngiltere), İngiliz felsefeci. Din felsefesi alanında birçok kitap yazmış ve analitik felsefe geleneğinde modern din felsefesinin öncüsü olmuştur. Oxford Üniversitesi'nde din felsefesi alanında profesörlük görevini sürdürmektedir. 50 yılı aşan bir süredir Tanrı'nın varlığına dair felsefi argümanların önemli bir tarafı olmuştur. Felsefede en çok katkı sağladığı alanlar ilk olarak din felsefesi ve bilim felsefesidir. Din felsefesiyle ilgili ilk çalışmaları birçok tartışmaya yol açmıştır.\n"
    },
    "Tiruvalluvar": {
        "first_paragraph": "Tiruvalluvar, genellikle Valluvar olarak bilinir, Tamil şair ve filozofuydu. Daha çok etik, politik ve ekonomik konular ile sevgi üzerine bir beyit koleksiyonu olan Thirukkuṛaḷ'nın yazarı olarak bilinir. Metin, Tamil edebiyatının ender ve çokları tarafından takdir edilen bir çalışması olarak kabul edilir.[1]\n"
    },
    "Vladimir Solovyov (filozof)": {
        "first_paragraph": "Vladimir Sergeyeviç Solovyov (Rusça;Влади́мир Серге́евич Соловьёв, 8 Ocak 1853 - 13 Ağustos 1900), bir Rus filozof, ilahiyatçı, şair, hiciv yazarı ve edebiyat eleştirmeni, 19. yüzyılın sonunda ve 20. yüzyılın başlarında manevi rönesansta Rus felsefesi ve şiirinin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.\n"
    },
    "William James": {
        "first_paragraph": "William James (11 Ocak 1842, New York - 26 Ağustos 1910, Chocorua, New Hampshire, ABD), psikolojide işlevselcilik hareketinin öngörücüsü, pragmatizmin öncüsü Amerikalı filozof ve psikologdur.\n"
    },
    "William S. Hatcher": {
        "first_paragraph": "William S. Hatcher (1935–2005) bir matematikçi, filozof, eğitimci ve Bahai Dininin bir mensubu idi.[1] Matematik doktorasını İsviçre'deki Neuchatel Üniversitesi'nde, lisansını ve yüksek lisansını iseTennessee, Nashville'deki Vanderbilt Üniversitesi'nde yaptı. Kuzey Amerika, Avrupa ve Rusya'daki üniversitelerde otuz yılı aşkın bir süre bilim ve dinin felsefi alaşımı konusunda uzman olarak görevler aldı.\n"
    },
    "William Whewell": {
        "first_paragraph": "William Whewell FRS FGS FRSE (/ˈhjuːəl/ HEW-əl;; 24 Mayıs 1794-6 Mart 1866) İngiliz polimat, bilim insanı, Anglikan rahip, filozof, teolog ve bilim tarihçisiydi. Trinity College, Cambridge'in usta hocalarındandı. Orada öğrenciyken, hem şiir hem de matematik alanında fark yarattı.\n"
    },
    "William Wollaston": {
        "first_paragraph": "William Wollaston (/ˈwʊləstən/; 26 Mart 1659 – 29 Ekim 1724), bir okul öğretmeni, İngiltere Kilisesi rahibi, Latince, Yunanca ve İbranice bilgini, ilahiyatçı ve önemli bir Aydınlanma dönemi İngiliz filozofudur. Bugün, ölümünden iki yıl önce tamamladığı bir kitap olan Doğanın Dini Tasvir Edildi (The Religion of Nature Delineated) ile anılmaktadır. Kapalı bir yaşam sürdü, ancak on sekizinci yüzyıl felsefesi ve doğal din kavramı açısından Locke, Berkeley ve Hume gibi İngiliz aydınlanma filozofları ile aynı sırada yer almaktadır.\n"
    },
    "Antropik ilke": {
        "first_paragraph": "Antropik ilke, yalnızca belirli özellikleri taşıyan evrenlerde var olabileceğimizi düşünerek, istatistiksel olarak evrenler kümesinin gözlemleyebileceğimiz kısımlarının ne derece kısıtlı olduğunu öneren ilkedir. Ayrıca evrenimizin neden içinde yaşam barındırabilecek koşullara sahip olduğunu da öne sürer.\n"
    },
    "Bilimcilik": {
        "first_paragraph": "Bilimcilik veya Osmanlı'daki adıyla ilmiyye, ilimcilik, bilimsel dünya görüşü yerine kullanılan bir terimdir. Bilime aşırı değer verme anlamında da kullanılır, ki bu anlam bir dereceye kadar küçümseyicidir denebilir. Özel olarak, Ernst Mach'ın felsefe anlayışına bilimcilik de denir. Doğa bilimlerini toplum bilimlerine indirgeme ve onların yasalarını toplum bilimlerinde geçerli sayma eğilimi de bu deyimle nitelenmiştir.\n"
    },
    "Hayatın anlamı": {
        "first_paragraph": "Felsefi bir soru olan \"Hayatın anlamı nedir?\", farklı insanlar tarafından farklı şekillerde algılanabilir ve \"anlam\" sözcüğünün buradaki belirsizliği farklı açıklamalara yol açar: \"Hayatın kökeni nedir?\" , \"Evrenin ve yaşamın doğası nedir?\", \"Hayatı değerli kılan şey nedir?\", \"İnsanın hayattaki amacı nedir?\". Bu sorulara bilimsel teorilerden felsefî, teolojik ve ruhanî argümanlara kadar birçok değişik şekilde cevap verilmektedir.\n"
    },
    "Antoine Lavoisier": {
        "first_paragraph": "Antoine-Laurent de Lavoisier (Telaffuz: [ɑ̃ˈtwan lɔˈʁɑ̃ də la.vwaˈzje]; 26 Ağustos 1743, Paris – 8 Mayıs 1794, Paris), Fransız kimyacı.\n"
    },
    "Robert A. Millikan": {
        "first_paragraph": "Robert Andrews Millikan (22 Mart 1868 - 19 Aralık 1953), temel elektrik yükü ve fotoelektrik etki üzerine çalışmaları ile 1923 Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Amerikalı deneysel fizikçidir.[1]\n"
    },
    "Tanrı geni": {
        "first_paragraph": "Tanrı geni hipotezine göre, VMAT2 isimli özel bir gen, insanları manevi ve mistik tecrübelere yatkınlaştırmaktadır. Bu fikir, genetikçi Dean Hamer tarafından ortaya atılmıştır. ABD Ulusal Kanser Enstitüsü'nün, Gen Yapısı ve Düzenlenmesi Birimi'nin müdürü olan Dean Hamer, 2005 yılında \"Tanrı Geni: İnanç Genlerimizde Nasıl Donanmıştır\"[1] isimli bir kitap yazmıştır.\n"
    },
    "Üç Aşama Yasası": {
        "first_paragraph": "Üç Aşama Yasası, Auguste Comte'un “The Course in Positive Philosophy” adlı çalışmasında geliştirdiği bir fikirdir. Bir bütün olarak toplumun ve her belirli bilimin zihinsel olarak tasarlanmış üç aşamadan geçtiğini belirtir: (1) teolojik aşama, (2) metafizik aşama ve (3) pozitif aşama.\n"
    },
    "Algılar Demeti Teorisi": {
        "first_paragraph": "18. yüzyıl İskoç filozofu David Hume tarafından ortaya atılan Algılar Demeti Teorisi, veya Algılar Paketi Teorisi, (veya kısaca paket teorisi), bir nesnenin yalnızca özellikler, ilişkiler veya kinayelerden oluşan bir koleksiyondan ( paketten ) oluştuğu nesneliğe ilişkin ontolojik teoridir.\n"
    },
    "Hint dinlerinde hayvan hakları": {
        "first_paragraph": "Jainizm, Hinduizm ve Budizmde hayvan haklarına saygı, ahimsa doktrininden kaynaklanır.[1][2]\n"
    },
    "Jampa Tinley Wangchen": {
        "first_paragraph": "Jampa Tinley Wangchen (5 Haziran 1962 doğ.) — geşe, sarı dinin (Buddizmin) Tibet lama hocası, 14. Dalay Lama'nın Rusya din öğreticilerinden biri.\n"
    },
    "Sekiz Aşamalı Asil Yol": {
        "first_paragraph": "Sekiz Katlı Asil Yol (Pāli: Ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, Sanskrit: Ārya 'ṣṭāṅga mārgaḥ (आर्याष्टाङ्गो मार्गो), Budizm'de acıları sona erdiren yol olarak kabul edilir. Gautama Buddha'ya atfedilen Dört Asil Hakikat öğretisinin dördüncüsüdür.\n"
    },
    "Dîn-i İlâhî": {
        "first_paragraph": "Dîn-i İlâhî, 1582'de Bâbür İmparatoru Ekber Şah tarafından kurulan ve o bölgede hâkim olan Budizm, Cayinizm, Hristiyanlık, Hinduizm, İslam, Sihizm, Zerdüştlük (diğer adıyla Mecusîlik) gibi dinleri birleştirmeyi ve böylece tebaasının tek bir dine inanmasını öngören yeni bir dinin adıdır.\n"
    },
    "Gayrimüslim": {
        "first_paragraph": "Gayrimüslim, İslam hukuku ve dünya görüşünde Müslüman olmayan tanımlamak için kullanılan terim. İslam esasıyla yönetilen devletlerin idaresi altında yaşayan ve İslam'dan başka bir inanca sahip kişi ve topluluklar ayrıca zimmî olarak sınıflanmaktadır.\n"
    },
    "Sathya Sai Baba": {
        "first_paragraph": "Sri Sathya Sai Baba (Telugu dili: సత్య సాయిబాబా; 23 Kasım 1926 - 24 Nisan 2011), Hint guru, ruhani figür, hayırsever ve eğitimci.[1] 2011 yılında Watkins Review tarafından \"Yaşayan En Etkili 100 Spiritüel İnsan\"dan biri olarak listelenmiştir.[2]\n"
    },
    "Luciferianizm": {
        "first_paragraph": "Luciferianizm, Lucifer'e eklenmiş temel sembolizm ve niteliklere saygı duyan ve izinden giden bir inanç sistemidir. Gnostisizm'den etkilenen Luciferianizm, Lucifer'e Şeytan olarak değil; bir yok edici, bir koruyucu, kurtarıcı, ışığı getiren veya karanlığa rehberlik eden ruh,[1] hatta Yehova'nın aksine gerçek Tanrı olarak saygı duymaktadır.[2]\n"
    },
    "Yahudi felsefesi": {
        "first_paragraph": "Yahudi felsefesi (İbranice: פילוסופיה יהודית, romanize: Filosofyah Yehudi), Yahudiler tarafından yürütülen tüm felsefeleri içerir. Modern Haskala ve Yahudi kurtuluşuna kadar Yahudi felsefesi, tutarlı yeni fikirleri Rabbânî Yahudilik geleneğiyle uzlaştırma girişimleriyle meşguldü, böylece yeni ortaya çıkan Yahudi olmayan fikirleri benzersiz bir Yahudi skolastik çerçeve ve dünya görüşü içinde örgütledi. Modern topluma kabul edilmeleriyle birlikte laik eğitime sahip olan Yahudiler, içinde bulundukları dünyanın taleplerini karşılamak için tamamen yeni felsefeler benimsediler veya geliştirdiler.\n"
    },
    "Bilimsel materyalizm": {
        "first_paragraph": "Bilimsel materyalizm, tarihte ilk kez Friedrich Engels tarafından kaleme alınan, Ludwig Feuerbach ve klasik alman felsefesinin sonu kitabının yayınlanması ile tarih sahnesine giren bilim alt dalıdır. Evrenin düzeninin doğal element, ilke ve ilişkilere dayandığı görüşünü savunmaktadır.\n"
    },
    "Natüralizme karşı evrimsel argüman": {
        "first_paragraph": "Natüralizme karşı evrimsel argüman, biyolojik evrim teorisi ile felsefi natüralizm -doğaüstü süreçlerin ve varlıkların olmadığına inanma- arasında uyuşmazlık olduğunu göstermeye çalışan bir felsefi argümandır. İlk olarak Alvin Plantinga tarafından 1993 yılında öne sürülmüş ve epistemoloji, zihin felsefesi, din felsefesi alanlarında çalışan filozofların ve evrimsel biyoloji alanında çalışan bilim insanlarının oldukça ilgisini çekmiş ve yeni sorunlar ortaya koymuştur.[1] NKEA'nın temelinde, hem evrim teorisi hem de natüralizm doğruysa güvenilir bilişsel becerilere sahip olma ihtimalinin düşük olduğu iddiası bulunmaktadır. NKEA kısaca, evrim teorisi ile natüralizmin birbirlerini çürüttüğünü savunur.\n"
    },
    "Apokalypse (Kıyamet)": {
        "first_paragraph": "Kıyamet, bir doğaüstü varlığın kozmik gizemleri veya geleceği bir insan aracıya ifşa ettiği bir edebi tür’dür[1] Arabuluculuk araçları arasında rüyalar, hayaller ve göksel yolculuklar yer alır[2] ve bunlar genellikle İbranice İncil'den alınan sembolik imgeler,[3] kozmolojik ve (kötümser) tarihsel araştırmalar, zamanın dönemlere bölünmesi, ezoterik numeroloji ve vecd ve ilham iddiaları gibi özellikleri içerir. [4] Hemen hemen tamamı takma adlar (sahte adlar) altında yazılmıştır ve yazarın önceki yüzyıllardan saygı duyulan bir kahraman olduğu iddia edilir, [5] MÖ 2. yüzyılda bestelenen Daniel Kitabı'nda olduğu gibi ama efsanevi Daniel'in adını taşır.[6]\n"
    },
    "Büyük Çöküş": {
        "first_paragraph": "Büyük Çöküş, evren biliminde Evren'in nasıl sonlanacağıyla ilgili üç olası senaryodan biridir. Bu üç senaryo, Rus bilim insanı Aleksandr Fridman tarafından 1922 yılında ortaya atılmıştır. Büyük Çöküş Senaryosu'na göre Evren'in genişlemesi, kütleçekimi etkisiyle giderek yavaşlayarak, Evren'in genişleme hızı ve Evren'deki toplam kütle miktarına göre belirli bir gelecekte duracak ve daha sonra da içine çökmeye başlayarak başlangıç anındakine benzer bir tekilliğe dönecektir.\n"
    },
    "Döngüsel model": {
        "first_paragraph": "Döngüsel model, evrenin sonsuz kez, kendi kendini tekrarladığı iddiasındaki çok sayıda kozmolojik modelden biridir. Titreşen evrenler kuramı adıyla 1930 yılında Albert Einstein tarafından ortaya atılmıştır. Evrenin çok kereler büyük patlama yaşadığı, diğer bir deyişle; her büyük patlamanın ardından bir de büyük çöküş yaşayarak kendini yinelediğini ifade eder. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü profesörü Max Tegmark'a göre, eğer evren yeterince sabitse ya da enerjinin korunumu yasasındaki gibi sınırlıysa, Dünya'nın bütün Hubble hacminin tarihindeki özdeş durumlar yeniden görülebilir.[1]\n"
    },
    "Hayalet Dansı": {
        "first_paragraph": "Hayalet Dansı, Mnikȟówožu Siyularından Büyük Ayak'ın öldürüldüğü Yaralı Diz Katliamı'nı ateşleyen danstır.\n"
    },
    "İlahi adalet": {
        "first_paragraph": "İlahi adalet, bir din içindeki Tanrı'nın veya diğer yüce varlıkların uyguladığı adalet anlamına gelir.\n"
    },
    "Kali Yuga": {
        "first_paragraph": "Kali Yuga, Hint Zaman Anlayışı'na göre maddi ve manevi yozlaşmanın doruğa çıktığı dördüncü zaman devresidir. Hindu metinlerinin çoğu yorumcusuna göre Kali Yuga Krişnanın ömrünün sona ermesinden itibaren başlayan –yaklaşık 5000 yıl önce MÖ 3102– ve 1200 yıl sürecek olan bu zaman döngüsü içinde Vişnunun son avatarı Kali, elinde kılıcı ve beyaz ata binmiş olarak ortaya çıkacak ve kötülüğü yok edecektir.\n"
    },
    "Kıyamet Günü Saati": {
        "first_paragraph": "Doomsday clock, Chicago Üniversitesi'nde Bulletin of the Atomic Scientists dergisinin yönetici kadrosu tarafından 1947'den bu yana belirlenen sembolik bir kıyamet saati kadranıdır. Bu 'few minutes to midnight' olarak nitelendirilen zaman dilimindeki insanlığın analojisini kullanan bir semboldür. Midnight ise nükleer yıkımı simgelemektedir.\nSaat 1947 yılında gece yarısına 7 dakikayı gösteriyordu ve 2007 yılına kadar 18 kez değiştirildi.\n"
    },
    "Mesih": {
        "first_paragraph": "İbrahimî dinlerde mesih (İbranice: מָשִׁיחַ, romanize: māšîaḥ, lit. \"meshedilmiş\"; Grekçe: Mεσσίας, mesias; Arapça: مسيح, masîḥ), bir grup insanın kurtarıcısı veya özgürlüğe kavuşturucusudur. Geleneksel Yahudilikte maşiah, mesihçilik, veya Mesih Çağı gibi kavramlar, kutsal mesh yağıyla meshedilmiş bir seçkine atıfta bulunan Tanah'la ortaya çıkmıştır.\n"
    },
    "Ragnarök": {
        "first_paragraph": "Ragnarök, İskandinav mitolojisinde kıyamet kavramı. Eski Norsça \"Tanrıların Kaderi\" veya \"Tanrıların Alacakaranlığı\" anlamına gelen Ragnarök veya Ragnarøkkr, eski halk kaynaklarından derlenmiştir ve 13. yüzyılda Snorri Sturluson tarafından Nesir Edda'da bahsedilmiştir.[1]\n"
    },
    "Dinde etik": {
        "first_paragraph": "Çoğu dinler etik unsûru, genelde iddia edilen doğaüstü vahiye veya irşada dayandırılır. Felsefenin önemli kollarından biri olan etik, doğru davranışın ne ve iyi hayâtın nasıl olması gerektiğini konu edinir. Genelde anlaşıldığı üzere iyiyle kötüyü ayırt etmekten daha geniş kapsamlıdır. Etiğin önemli konularından biri \"iyi yaşam\", yaşamaya değen, insanı tatmîn eden hayattır. Bu konu birçok filozofça ahlâkı yaşamaktan daha önemlidir.[1]\n"
    },
    "Ateist'in Bahsi": {
        "first_paragraph": "Ateist'in Bahsi, Pascal'ın Tanrının varlığına ilişkin bahsine karşı filozof Michael Martin tarafından  1990 yılında yayımlanan Atheism: A Philosophical Justification adlı kitabında verdiği ateistik karşılıktır.[1]\n"
    },
    "Küresel etik": {
        "first_paragraph": "Küresel etik olarak da adlandırabileceğimiz Küresel Ahlak; insanlığın tarih boyunca dini, kültürel ve felsefi geleneklerinden ortak payda olarak ortaya çıkartılabilen temel bir dizi ahlaki norm ve değerin formülize edilme çabasıdır.\n"
    },
    "Sila": {
        "first_paragraph": "Śīla (Sanskritçe) ya da sīla (Pāli) Türkçeye \"erdemli davranış\", \"ahlak\", \"etik\" veya \"ilke\" olarak çevrilebilir. Budizm'de beden, zihin ya da konuşma yoluyla yerine getirilen, bilinçli bir çabayı içeren bir eylemdir. Üç uygulamadan (Sila, Samadhi ve prajna) biri, pāramitāların ikincisi olarak kabul edilir. Düşünce, söz ve eylemin ahlaki saflığı anlamına gelir.\n"
    },
    "Hümanizm": {
        "first_paragraph": "Hümanizm (Fransızca: humanisme), insan odaklılık veya insanmerkezcillik. Kanunların düzenlenmesinde tanrının değil insan aklının esas alındığı rasyonalizm ile ampirizme odaklanan felsefi düşünce öğretisi. Hümanizm, ahlaki ve felsefi sorgulamanın başlangıç noktası olarak insanoğlunun potansiyelini ve failliğini vurgular. İtalyan Rönesansı sırasında ortaya çıkmış ve Aydınlanma Çağı'nda bilim ve teknolojideki ilerlemelerle yeniden güçlenmiştir. Günümüzde hümanizm, insanlığı bireyleri teşvik etmek ve geliştirmekten sorumlu olarak gören ve insan refahı, özgürlük, özerklik ve ilerlemeyi vurgulayan dini olmayan, seküler bir harekettir. Hümanistler insan haklarını, ifade özgürlüğünü, ilerici politikaları ve demokrasiyi savunurlar ve dinin ahlak için bir ön koşul olmadığına inanırlar.\n"
    },
    "Antihümanizm": {
        "first_paragraph": "Antihümanizm ya da anti-hümanizm sosyal bilimler ve felsefede geleneksel hümanizme yöneltilen eleştirilerden meydana gelen düşünce akımıdır.[1]\n"
    },
    "Bütün insanlar eşit yaratılmıştır": {
        "first_paragraph": "\"Bütün insanlar eşit yaratılmıştır\" ifadesi, 1776'da Amerikan Devrimi'nin başlangıcında Thomas Jefferson tarafından yazılan ABD Bağımsızlık Bildirgesi'nde ünlü bir şekilde yer almaktadır. Cümlenin tamamı şöyledir: \"Bu gerçeklerin apaçık olduğunu, tüm insanların eşit yaratıldığını, Yaratıcıları tarafından bazı devredilemez haklarla donatıldıklarını, bunların arasında Yaşam, Özgürlük ve Mutluluk arayışı olduğunu kabul ediyoruz.\" Bu ifade John Locke'un yazılarından esinlenilmiş ve Amerikan tarihindeki çeşitli etkili şahsiyetler tarafından kullanılmıştır. Amerikan Devrimi döneminden kalma önemli ve kalıcı bir ifade olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Kevin B. Anderson": {
        "first_paragraph": "Amerika'da bulunan Kaliforniya Üniversitesi'nde Sosyoloji profesörüdür. Marx, Hegel, Marksist humanizm, Frankfurt Okulu, Foucault ve Oryantalizm, çalıştığı başlıca konulardır. Marx ve Engel'in yapıtlarını yayınlamak üzere oluşturulan bir girişim olan Marx-Engels Gesamtausgabe projesinin yürütücülerindendir. Türkçede son olarak Lenin, Hegel ve Batı Marksizmi adlı kitabı Yordam Kitap'tan çıkmıştır.\n"
    },
    "Kişicilik": {
        "first_paragraph": "Kişicilik, Peter Singer'in düşüncelerinden neşet eden etik bir kişilik kuramıdır.[1][2][3] Belirli haklar-ölçütlere vurgu yapan bir seküler hümanizm türü olarak da ele alınabilir.[4] Kişiciler, bir yaratılmış olanın \"kişi\" olduğu ölçüde hak sahibi olabileceğine inanır. Bu görüş, temelde türcülüğe karşı çıkmaktadır.\n"
    },
    "Neohümanizm": {
        "first_paragraph": "Neohümanizm, Prabhat Ranjan Sarkar'ın 1982 tarihli The Liberation of Intellect: Neohumanism isimli eserinde detaylandırılmış bütüncül bir felsefi kuramdır.[1] Bu felsefede evrensellik merkezi bir rol oynar. Sarkar, Neo-Hümanizm kavramını şöyle açıklar: \"Hümanizm ruhu bu evrendeki canlı cansız her şeyi kapsayacak şekilde genişletildiğinde buna Neo-Hümanizm diyebiliriz. Neo-Hümanizm, hümanizmi bu evrendeki bütün varlıklara sevgi duyulan evrensel bir boyuta taşır.\" [2]\n"
    },
    "Posthümanizm": {
        "first_paragraph": "Posthümanizm veya Post Hümanizm; \"İnsancılık sonrası\" anlamına gelen, İnsanı merkezden çıkartıp bir bütünün parçası olarak gören, evrende değişimin gerçekleşmesinde insan ve diğer varlıkların farklı olmadığı perspektifidir.[1] Hümanizm ve İnsan Merkeziyetçiliğin eleştirisidir.\n"
    },
    "Seküler hümanizm": {
        "first_paragraph": "Seküler hümanizm (alternatif olarak, hümanizmin diğer formlarından ayırt etmek için özellikle büyük H ile yazılan, bazı savuncuların bildiği şekliyle Hümanizm) felsefesi veya hayat duruşu, ahlakın temeli ve karar verme açısında özellikle dinî dogma, doğaüstücülük, sözdebilim ve batıl inancı reddederken insanî neden, etik ve felsefî natüralizmi kucaklar.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Ubuntu": {
        "first_paragraph": "Ubuntu (Zuluca telaffuzu [ùɓúntʼú], İngilizce telaffuzu [ʊˈbʊntuː]), insanların birbirlerine bağlılık ve ilişkilerine odaklanan etik ya da hümanist bir felsefedir. Sözcük Güney Afrika'daki Bantu dillerinden gelmektedir. Ubuntu klasik bir Afrika anlayışı olarak görülmektedir.[1]\nUbuntu Linux dağıtımı adını bu felsefeden alır.\n"
    },
    "İlahiyat": {
        "first_paragraph": "İlahiyat, teoloji (Yunanca: θεος, theos, \"Tanrı\" + λογος, logos, \"bilim\") veya tanrıbilim, \"tanrı\" kavramı ve din olgusunun sistematik olarak ele alan disiplindir. Temel konusu doğaüstü güçlerdir ancak dini epistemoloji ve vahiy ile ilgilenir. Vahiy üzerinden tanrı ya da tanrıların varlığının kabulüne ulaşır. Bunların sadece, doğa ötesi varlıklar olması ile değil, dünya ile ilişki kurmak ve insanlara varlığını göstermeye istekli olduklarını ispat etmeye çalışır.\n"
    },
    "Berge Furre": {
        "first_paragraph": "Berge Ragnar Furre (13 Nisan 1937 - 11 Ocak 2016) , Norveçli teolog, tarihçi ve politikacı. Norveç Sosyalist Partisi (SF) ve Sosyalist Sol Partisi (SV) 'de politikacılık yaptı. 1976-1983 arası Sosyalist Sol Partisi başkanlığıda yapmıştır. 1900'lü yıllarda Norveç tarihi üzerine araştırmalar yapmıştır.\n"
    },
    "Genç Dünya yaratılışçılığı": {
        "first_paragraph": "Genç Dünya yaratılışçılığı; Cennet'in (Ahiret'in), Dünya'nın ve Dünya'daki yaşamın yaklaşık 6.000-10.000 sene evvel Tanrı tarafından bir anda yaratıldığına inanan dinî görüş. Tevrat'ın Tekvin/Yaratılış (Genesis) kısmındaki anlatımları, Dünya'nın 24 saatten oluşan altı günde yaratıldığı görüşünü doğru kabul ederek bu hesaplama yapılmıştır.\n"
    },
    "Hilozoizm": {
        "first_paragraph": "Hilozoizm veya aynı anlama gelen canlı özdekçilik, felsefi olarak (tüm evren bir bütün olarak) maddenin canlı olduğunu savunan hayata bakış açısıdır. Kavram, Sokrates öncesinde Milet Okuluna dayanmakla birlikte Ralph Cudworth tarafından 1678 yılında tanıtılmıştır.[1]\n"
    },
    "İlahi Mevcudiyet": {
        "first_paragraph": "İlahi mevcudiyet, Tanrı'nın varlığı, İç Tanrı veya sadece mevcudiyet, din, Spiritüalizm ve teolojide, Tanrı'nın insanlarla \" var olma\" yeteneği ile ilgilenen bir kavramdır.\n"
    },
    "İradecilik": {
        "first_paragraph": "İradecilik ya da istenççilik (veya voluntarizm) \"iradeye (Latince: voluntas) zekâdan daha baskın rol atfeden bir metafizik veya psikolojik sistem\"[1] ya da eşit derecede \"gerek evrende gerekse insan davranışlarında iradenin temel faktör olduğu öğreti\".[2] İradecilik, felsefe tarihi boyunca çeşitli noktalarda ortaya çıkmış, metafizik, psikoloji, siyaset felsefesi ve teoloji alanlarında uygulama görmüştür.\n"
    },
    "Kişileştirilmiş tanrı": {
        "first_paragraph": "Kişileştirilmiş tanrı veya insani tanrı, insani özelliklere sahip tanrı.[1] Tanrının insani kişilik özelliklerine sahip olduğu, insan gibi konuştuğu, kızgınlık, gurur, öfke, merhamet, cezalandırma ve ödüllendirme gibi duygu ve isteklere sahip olduğu durumları tanımlamada kullanılır. Öfke ve intikamcılık insanlarda adalet ile çelişen, kontrol edilemeyen bir duygusal durumu ifade etmek için kullanılır.\n"
    },
    "Özgür irade": {
        "first_paragraph": "Özgür irade veya erkin irade, kişinin eylemlerini, arzu, niyet ve amaçlarına göre kontrol altında tutabilme ve belirleme gücüdür. Kişinin belli eylem ya da eylemleri gerçekleştirmede ser­gilediği kararlılık; belli bir durum karşısın­da, gerçekleştirilecek olan eylemi, herhangi bir dış zorlama ya da zorunluluk olmaksı­zın, kararlaştırma ve uygulama gücü; eyle­me neden olan eylemi başlatabilen yetidir. İnsanın liberteryen mânâda bir erkin iradeye sahip olup olmadığı hâlen bir tartışma konusudur.\n"
    },
    "Polemik": {
        "first_paragraph": "Polemik, belirli bir inanç ile ilgili gerçeğin ortaya çıkartılması veya tam aksine inanç kurmaya, oluşturmaya yönelik tartışılan argümandır. Polemik genellikle siyasi, bilimsel, edebi konularda sert tartışma, zıtlaşma ve münazara şeklinde gerçekleşir. Bu tür yargılama sanatı veya uygulamalara da polemik denilir. Sıkça polemik yazı yazan yazarlar ve konuşanlara ise polemist veya polemikçiler denilmektedir.[1]\n"
    },
    "Simulakrum": {
        "first_paragraph": "Simulakrum (çoğulu Simulakra) doğadaki cansız maddelerin kendiliğinden, bir anda veya zamanla bir canlıya benzer biçim almasına ve bu tür oluşumlara verilen addır. Felsefede ise Jean Baudrillard görüşüne göre orijinali, gerçeği, ilk örneği olmayan; kendisi zaten kopya olan bir şeyin kopyasını anlatan bir terimdir.\n"
    },
    "Tanrı'nın Oğlu": {
        "first_paragraph": "Tanrı'nın Oğlu veya Göğün Oğlu, târihte pek çok hükümdârın kendisine yakıştırdığı bir unvandır.[1] Jül Sezar, ölümünden sonra MÖ 42'de Roma Senatosu tarafından tanrı ilân edilmişti. Sezar'ın evlâtlığı ve Roma İmparatoru olacak olan Augustus, Sezar'ın evlâtlığı olmasından dolayı kendisi için divi filius (ilahın oğlu) unvânını kullanmaya başladı. Roma İmparatoru Vespasian tanrı ilân edildiği için, oğlu Domitian da daha sonra kendisi için \"ilahın oğlu\" unvanını kullandı. Devâm eden asırlarda birçok Roma hükümdârı tanrı ilân edildi. Mitolojide de bir tanrının oğlu olmakla nitelenen pek çok karakter vardır. Herakles, Zeus'un oğlu; Horus, Osiris'in oğludur.\n"
    },
    "Yaşlı Dünya yaratılışçılığı": {
        "first_paragraph": "Yaşlı Dünya yaratılışçılığı günümüzde yaygın bilimsel kanıtlar (jeoloji, kozmoloji, Dünya'nın yaşı, vb.) ile daha çok örtüşen, dini kitaplardaki yaratılış anlatımını -Genç Dünya yaratılışçılığına oranla- daha mecazi olarak değerlendiren dini görüş. Ancak üzerinde Bilimsel Konsensüs olan Evrim teorisi reddedilmektedir. Böylece Teistik evrim görüşünden ayrılır.\n"
    },
    "Gönüllülük": {
        "first_paragraph": "Gönüllülük, zorlama ya da baskı sonucu yapılana karşıt olarak, bir gönüllü veya kişinin özgür irade ile yaptığı aktiviteyi tanımlayan kavram. İnsanların bir arada yaşamasını sağlayan toplumsal sözleşmeler gönüllücülük esasına göre gerçekleşmektedir.\n"
    },
    "Güç istenci": {
        "first_paragraph": "Güç istenci, Friedrich Nietzsche tarafından evrenin her türlü devinimindeki en temel istenç olarak tanımlanan kavram. Mikro ve makro kozmosu kaplayan bu kavram, tüm değişim ve dönüşümlere de kaynaklık etmektedir. Her detayda bu istencin izlerini yakalamak mümkündür. Nietzsche bu olguyu şöyle tanımlamaktadır:\n"
    },
    "Kaderîlik": {
        "first_paragraph": "  • Asarî (Eserler)\n   • Selefîyye (Hanbelîler)\n    • Şeyhû'l-İslâm İbn-i Teymiyye\n     • Ghulat Selefîyye\n      • Vahhâbîler\n      • Ehl-i Hadis\n  • Cebriyye\n   • Cebriye-i Hâlisa\n   • Cebriye-i Mutavassita\n  • Eş'ârîyye\n   • Bâkıllânîyye\n   • Gazzâlîyye\n   • Bâtınî-Eş'arilik\n    • Sünnilik Tarikat\n  • Mâtürîdîyye\n  • Kaderiyye\n   • Cuhenîyye (Irak Kolu)\n   • Dımeşkîyye (Şam Kolu)\n   • Mutezile\n    • Vâsılîyye\n    • Huzeylîyye\n    • Nazzâmîyye\n    • Hâitıîyye\n    • Bişrîyye\n    • Mâ’merîyye\n    • Muzdârîyye\n    • Sumâmîyye\n    • Hişâmîyye\n    • Câhizıyye\n    • Hayâtıyye\n    • Cûbbâîyye\n    • Befşem’îyye\n    • Ghulat Mutezile\n     • Hâbitîyye\n     • Hımârîyye\n    • Bâtınî-Mutezile\n     • Müteşeyyî’ Tarikat\n  • Mürcie\n   • Sünni Mürcie\n   • Bid'atçı Mürcie\n    • Kerrâm’îyye\n    • Neccâr’îyye\n  • Müşebbihe (Antropoteizm) \n   • Hulmân’îyye\n   • Mücessime (Hulûl)\n    • Ebû Müslim Horasânî\n     • Sinbâd’îyye\n      • El-Mukanna\n       Babekiyye\n    • Hattâbiyye\n     • Bezîgîyye\n     • Muammerîyye\n     • Umeyrîyye\n     • Mufaddalîyye\n     • Muhammise\n    • Cevâlikîyye\n    • Rum Abdalları\n  • Bâtınîyye (Meymûn el-Kaddâh)/Yedicilik\n   •  Karmatîyye (Hamdân Kârmat) (Yediciler)\n   • Türkistan Aleviliği (Nâsır Hüsrev)\n   • Tasavvufî-Bâtınîlik (Meymûn el-Kaddâh) \n    • Anadolu Alevîliği\n     • Alevî Tarikat\n   • İbâhîler \n    • Arap Aleviliği (Nusayrîler)\n    • Dürzîlik (Hâkim bi-EmrʿAllâh)\n    • Haşhaşiler (Hasan Sabbah)\n    • Babailik (Baba İlyâs Horasanî)\n     • Kızılbaş \n    • Hurûfîlik (Fadl’Allah Yezdânî)\n     • Bektâşîlik (Balım Sultan)\n"
    },
    "Kontrol odağı": {
        "first_paragraph": "Kontrol odağı, insanların, hayatlarındaki olayların sonuçları üzerinde dış güçlerden ziyade (ya da dış güçlerin etkilerinin ötesinde) kendilerinin kontrol sahibi olduklarına inanma derecesidir.\n"
    },
    "La vida es sueño": {
        "first_paragraph": "Life is a Dream, Barok edebiyat akımına ait olan, 1635 yılında yayınlanan Pedro Calderon de la Barca'nın bir tiyatro eseridir. Ana tema sözde bir kadere kapılmadan, insanın hayatını yapılandırma özgürlüğüdür\n"
    },
    "Liberteryenizm (metafizik)": {
        "first_paragraph": "Metafizikte, Liberteryenizm, özgür irade ve belirlenim konusundaki temel felsefi duruşlardan biridir.[1] Bu duruş, özgür iradenin ve belirlenen (determinist) bir evrenin çelişkili olduğunu savunur. Liberteryenlere göre özgür irade vardır ve bu yüzden belirlenim yoktur.[2]\n"
    },
    "Özgür irade teoremi": {
        "first_paragraph": "Özgür irade teoremi John H. Conway ve Simon B. Kochen'e aittir. Seçimimizin geçmişin bir fonksiyonu olmadığı bir özgür iradeye sahipsek, birtakım varsayımlarla birlikte, bazı temel parçacıkların da aynı şekilde bu fonksiyona bağlı olmaması gerektiğini söyler. Conway ve Kochen'in bu makalesi 2006 yılında \"Foundations of Physics\" dergisinde yayınlanmıştır. Makalenin daha gelişmiş bir sürümünü ise 2009 yılında yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Pozitif özgürlük": {
        "first_paragraph": "Pozitif özgürlük, bireyin eylemleri üstünde dışsal kısıtlamalardan kurtuluş anlamına gelen olumsuz özgürlüğün aksine, daha geniş camianın bir bireyin eyleme geçme kabiliyetini etkileyen yapısal sınırlamaları bağlamında eylemde bulunma gücünü ve kaynaklarını haiz olmasıdır.[1][2]\n"
    },
    "Seçim (psikoloji)": {
        "first_paragraph": "Bir seçim, aralarından seçim yapabileceğiniz farklı şeyler dizisidir.[1] Örneğin, bir yolcu, belirli bir zamanda belirli bir varış noktasına varma tercihine dayalı olarak bir yolculuk için bir rota seçebilir. Tercih edilen (ve dolayısıyla seçilen) rota daha sonra olası rotaların her birinin uzunluğu, araçtaki yakıt miktarı, trafik koşulları vb. gibi bilgileri hesaba katabilir.\n"
    },
    "Tercih": {
        "first_paragraph": "Psikolojide, ekonomide ve felsefede tercih, genellikle alternatifler arasında seçim yapmakla ilgili olarak kullanılan teknik bir terimdir. Örneğin, biri B yerine A'yı tercih ederse, A'yı B'ye tercih eder. Tercihler, davranışla bu ilişkiden dolayı karar teorisinin merkezinde yer alır. Bağlaç durumları olarak, arzularla yakından ilişkilidirler. İkisi arasındaki fark, arzuların bir nesneye yönelik olması, tercihlerin ise biri diğerine tercih edilen iki alternatif arasında bir karşılaştırma ile ilgili olmasıdır.\n"
    },
    "Sekülerizm": {
        "first_paragraph": "Sekülarizm[1] veya sekülerizm;[2] toplumda ahiretten ve diğer dinî, ruhani meselelerden[3] ziyade dünya hayatına odaklanılması yönündeki hareket.[4] TDK, sekülerizm kavramına karşılık olarak dünyacılık sözcüğünü önermiştir.[5] Sekülerizm, din merkezli veyahut dinî öğeleri sosyal, hukuki ve siyasi anlamda tayin edici kılan bir yaklaşımın tersine, bunları sosyal, hukuki ve siyasi kümeden ayıran bir yaklaşımı tanımlar. Çok geniş bir terim olan sekülerizm, içinde birçok farklı akım, tür ve teori barındırır. Seküler kelimesi, dünyevi veya çağa uygun olanı belirtir ve dünyanın nesnel hâlinin göz önünde tutulması demektir. Latince çağ anlamına gelen Saeculum sözcüğünden İngiliz dili için türetilen Secularism (Sekülerizm) Türkçeye laiklik, çağdaşlaşma veya dünyevileşme olarak üç farklı terimle çevrilebilmektedir. Fransa'da laiklik için Laïcité (Laicisme) terimi kullanılmaktadır. Bu terim, somut ve bilimsel olan ile soyut ve dinsel olanın birbirine karıştırılmamasını ifade etmektedirler.\n"
    },
    "Arnavutluk'ta sekülerizm": {
        "first_paragraph": "Arnavutluk; siyasi sistemindeki çeşitli değişimlere rağmen kurulduğu 1912 yılından beri seküler devlet sistemiyle yönetilmektedir. Bağımsızlığını ilan ettikten sonra 20. yüzyıl boyunca sırasıyla monarşi ve totaliter komünist rejimin etkisi altında kalan ülke, Fransızların laiklik ilkesinden oldukça etkilenmiş ve sekülerizmden vazgeçmemiştir.[1] Günümüzde seküler parlamenter demokrasi ile yönetilen ülkede, toplumdaki bütün dini inançlar devlet garantisi altına alınmıştır. Ülke anayasası dini toplulukların eşitliğini kabul eder ve herkes inanç konusunda istediğini seçme özgürlüğüne sahiptir.[2]\n"
    },
    "Ateizm Derneği": {
        "first_paragraph": "Ateizm Derneği, Türkiye’nin ilk resmî ateist derneğidir.[1] Ateizm Derneği, toplumda genel kabul görmüş olan  ön yargı ve inançlardan arınmış; dinin, felsefi ya da ideolojik görüşlerin, toplumsal bir baskı aracı olarak kullanılmasına karşı kurumsal mücadele veren; Türkiye ateistlerinin kendi görüşlerini yasal zeminde özgürce ifade edebilmesini teşvik eden, bilimsel, felsefi ve teolojik konularda eğitici projeler düzenleyen yasal bir kurumdur.[2]\n"
    },
    "Dünyada laiklik": {
        "first_paragraph": "Lâik devlet bir devletin dinî konularda resmen tarafsızlığını (temin ettiğini) belirten, ne (herhangi bir) dini ne de dinsizliği desteklemediğini ifade eden lâiklik kavramıdır.[1] Lâik bir devlet, aynı zamanda tüm yurttaşlarına dinsel inançlarına bakılmaksızın eşit uygulamada bulunmayı iddia ve taahhüt eden ve belirli bir din/dinsizliğin diğer din/dinsizlik görüşlerinden imtiyazlı bir ön tercihe göre herhangi bir muameleden kaçındığını iddia ve taahhüt eden devlettir.\n"
    },
    "Fikir Kulüpleri Federasyonu (2013)": {
        "first_paragraph": "Fikir Kulüpleri Federasyonu (ya da kısaca FKF) 15 Mart 2013 tarihinde Türkiye'nin çeşitli illerinden ve üniversitelerinden gelen öğrenci ve öğrenci topluluklarının ODTÜ'de gerçekleşen kongre sonucunda kuruluşunu ilan ettiği öğrenci ve gençlik örgütlenmesidir. 1960'larda kurulan ve 1969 yılında kapanan Fikir Kulüpleri Federasyonu ile örgütsel hiçbir bağı bulunmamaktadır. Örgüt Devrim Hareketine bağlıdır.\n"
    },
    "Hümanistik Yahudilik": {
        "first_paragraph": "Yahudilik'in bir alt kolu olan Hümanist Musevilik Tanrı'dan çok Yahudi kimliğinin bir parçası olan Yahudi kültürü ve tarihine önem verir. Felsefesi hümanizm ve Seküler hümanizm'den türemiş bu sektin ayin ve törenlerinde Tanrı'ya yakarış yoktur. İnançları özetle şunlardır:\n"
    },
    "İslam ve laiklik": {
        "first_paragraph": "İslam ve laikliğin uyumlu ve bir arada olabileceği konusu Müslüman ülkelerinde tartışılmış ve değişik İslami çoğunluğa sahip ülkeler değişik uygulamalar benimsemişlerdir. Bunlardan Türkiye gibi bazı ülkeler kesin laik uygulamaları, bazıları kısmen şeriat yasalarının uygulanmasını, bir kısmı da tamamıyla  şeriatın uygulanmasını esas almışlardır.\n"
    },
    "Marksizm-Leninizm": {
        "first_paragraph": "Marksizm-Leninizm, adını Karl Marx ve Vladimir Lenin'den alan, 1920'li yıllarda komünist partiler arasında popülerlik kazanan ideolojik akım. Marksizm-Leninizm; Marx, Engels ve Lenin'in ortaya koyduğu temel öğretilere bağlı kalarak, değişen koşullara ve çağın gereklerine uygun bir biçimde sosyalist sistemde yeniden uygulanmasıdır.[1][2]\n"
    },
    "Nâsırcılık": {
        "first_paragraph": "Nâsırcılık, Mısır'ın eski cumhurbaşkanı Cemâl Abdünnâsır'ın düşüncelerine dayanan, Arap milliyetçisi bir siyasi ideolojidir. Kimilerince Arap sosyalizmi olarak da bilinir; ancak dini tamamıyla reddetmez. 1950 ve 60'larda Pan-Arap politikalarında büyük bir etkiye sahipti. Günümüzde de Arap dünyasında büyük bir öneme sahiptir. 1970'li yıllarda başka milliyetçi akımların da ortaya çıkmasına yol açmıştır. 1967'de Altı Gün Savaşı'nda Arapların uğradığı hezimet, Nâsır'ın ve ideolojisinin saygınlığını ciddi bir şekilde zedeledi. Cemâl Abdünnâsır, 1970 yılında vefât etti. Nâsırcılık,Cemâl Abdünnâsır'ın halefi Enver Sedat tarafından büyük oranda değiştirildi. Abdünnâsır iktidardayken Nâsırcı gruplar, Mısır tarafından teşvik edildi ve maddi olarak desteklendi. Nâsırcılık, büyük ölçüde sekülarist bir ideolojiydi.[1] Cemâl Abdünnâsır döneminde Mısır, Bağlantısızlar Hareketi'nin de önemli bir destekçisiydi.\n"
    },
    "Palikot Hareketi": {
        "first_paragraph": "Palikot Hareketi (Lehçe: Ruch Palikota, RP), Polonya'da Janusz Palikot liderliğindeki sol eğilimli, Kilise karşıtı siyasi parti. 1 Haziran 2011 tarihinde kuruldu. Parti, kürtajın yasallaşması, eşcinsel evliliğe izin verilmesi ve esrar içiminin serbest bırakılması için kampanya yürütmektedir. Devlet okullarındaki dini eğitime son verilmesini isteyen Palikot Hareketi, din adamlarının Polonya siyasetinden tamamen el çekmesini talep etmektedir.[1]\n"
    },
    "Seküler devlet": {
        "first_paragraph": "Seküler devlet ya da laik devlet, resmî bir dini bulunmayan ve yasaların belli bir dine göre şekillendirilmediği devlettir. Laik devletler, herhangi bir dine inanan veya hiçbir dine inanmayan tüm vatandaşlarına eşit mesafede bulunur, bu tür devletlerde kişiler dinî inançlarına bakılmaksızın aynı mahkemelerde aynı yasalarla yargılanır. Dinî kurumların siyasete karışması yasaktır. Laik devlet yapısının egemen olduğu ülkelerde din ve vicdan özgürlüğü vardır ve bu yüzden herkes inandığı dinin gereklerini yerine getirme, inansa bile o gerekleri yerine getirmeme veya hiçbir dine mensup olmama özgürlüğüne sahiptir.\n"
    },
    "Sekülerite": {
        "first_paragraph": "Sekülerite; Latince saecularis, dünyevi veya geçici  anlamına gelmekte olup devlet ve dinin ayrı olması veya özellikle bir dine bağlı veya karşı olmama anlamını taşır. Sıfat hali sekülerdir.[1]\n"
    },
    "Bilinç argümanı": {
        "first_paragraph": "Bilinç argümanı, insan bilincinin insan vücudunun ve beyninin fiziksel mekanizmalarıyla açıklanamayacağı, dolayısıyla insan bilincinin fiziksel olmayan yönleri olması gerektiğini savunan, Tanrı'nın varlığına yönelik bir argümandır.\n"
    },
    "Kelam kozmolojik argüman": {
        "first_paragraph": "Kelam kozmolojik argüman, kökeni Orta Çağ Müslüman düşünürlerine kadar dayanan, tarih boyunca John Philoponus,  el-Kindī, Saadia Gaon, el-Gazâli ve Aziz Bonaventura tarafından savunulan, evrenin bir ilk nedeni olduğunu göstermeye çalışan ve evrenin ilk nedeninin de Tanrı olduğunu kanıtlamaya çalışan kozmolojik argüman çeşitlerinden biridir.\n"
    },
    "Ontolojik kanıt": {
        "first_paragraph": "Ontolojik kanıt, ontolojik argüman ya da ontolojik veri; tanrının var olmasını, yetkin ve kusursuz olması ile açıklamaya çalışan teist savdır. Bu sava göre, tanrı tanımı itibarıyla var olmak zorundadır.[1]\n"
    },
    "Pascal'ın Bahsi": {
        "first_paragraph": "Pascal'ın Bahsi veya Pascal'ın Kumarı, Fransız matematikçi, fizikçi ve düşünür Blaise Pascal tarafından ortaya atılmış bir argüman. Din Felsefesi altındadır. Her ne kadar bütün Tanrı kavramlarında kullanılabilecek olsa da Pascal tarafından özellikle İncil'in Tanrısı için çıkarılmıştır.[1] Argüman kanıt olmasa bile Tanrı'ya inanmanın, sonunda Cennet olduğu için daha akılcı olduğunu savunur.[2]\n"
    },
    "Dehriyyun": {
        "first_paragraph": "Dehriyyun (Maddîyyun, Dehrîyyun, Zenâdika, Melâhide), İslâm tarihinde materyalist felsefe akımına verilen addır. En önemli temsilcisi İbn Ravendi'dir. Bu olgu, dehr kavramıyla ilişkilidir.\n"
    },
    "Disteizm": {
        "first_paragraph": "Disteizm, Tanrı'nın tamamen iyi olmadığı ve hatta kötü olarak kabul edilebileceği felsefe akımıdır. Disteizm kelimesi, Yunanca Dys- ön eki kötü ve Theos tanrı sözcüklerinden oluşmaktadır. Bu inancı benimseyen kişilere Disteist denir.\n"
    },
    "Egoteizm": {
        "first_paragraph": "Egoteizm, benliğin tanrısallaştırılması veya tanrı idesinin benlik anlayışından başka bir şey olmadığı görüşüdür.\n"
    },
    "İşrakilik": {
        "first_paragraph": "İşrakîlik veya illüminasyonizm [1], kelime anlamı olarak ışığın çılması ya da güneşin doğması anlamındaki işrak kelimesinden gelmektedir: Hakikatin direkt olarak ortaya çıkması, açılması anlamındadır. Hem felsefi hem de mistik boyutları olan bir akım olarak varlığını sürdürmüştür.\n"
    },
    "Tabiiyyun": {
        "first_paragraph": "Tabiiyyûn, ya da  tabiat felsefesi, İslam felsefesi içerisinde natüralizm akımına verilen addır. Her şeyi doğa içinde gören bir anlayışa sahiptir. En büyük temsilcisi Râzî'dir. Aristo'ya muhalif olan Râzî, felsefesini oluştururken Sokrates öncesi doğa filozoflarından faydalanmıştır. Öklid, Batlamyus, Hipokrat, Calinos bu felsefenin etkilendiği filozoflardır.[1] Bu felsefeye göre  Allah, zaman, mekan ve nefs tabiatın dışında değil, içindedir.\n"
    },
    "Teizm": {
        "first_paragraph": "Teizm ya da tanrıcılık, tanrı veya tanrıların var olduğu inancıdır.[1] Teizm inanışına göre tanrılar din gönderebilir veya insanların yaşadığı Dünya'ya etki eden olaylara sebep olabilir. Günümüzde en yaygın teist inanışlar Hristiyanlık ve İslam'dır.\n"
    },
    "Üçtanrıcılık": {
        "first_paragraph": "Üçtanrıcılık (Yunanca τριθεΐα, \"üç tanrısallık\"), teslis karşıtı Hristiyan öğretisi. Teslisin birliği de tektanrıcılık da reddedilir. Üç ayrı tanrıyı öne süren herhangi bir gerçek düşünce ekolünden daha çok \"olası bir sapmayı\" temsil eder.[1] Her bir hipostazın veya kutsal kişinin (Baba, Oğul ve Kutsal Ruh) bir bütün olarak Üçleme'nin birliği yerine her birinin bireyselliğini vurgulayanlara uygulanan \"düşmanca bir etiketten biraz daha fazlasıydı\".[2] Suçlama özellikle MS 3. ve 7. yüzyıllar arasında popülerdi.\n"
    },
    "Yaratılışçılık": {
        "first_paragraph": "Yaratılışçılık evren, Dünya, yaşam ve insanlar gibi unsurların ilahi yaratımın doğaüstü eylemlerinden kaynaklandığına dair dini inançtır.[1][2][3] Yaratılışçılık doğal fenomenlerin kökeni ve gelişimini tanımlayan evrim gibi bilimsel açıklamaları kabul veya reddetme konusunda farklılık gösteren bir dizi dini görüşü içerir.[4][5]\n"
    },
    "Borussia efsanesi": {
        "first_paragraph": "Borussia efsanesi ya da Borussia miti[1], 20. yüzyıl Alman tarihi tarihçeleri tarafından Almanya'nın birleşmesinin kaçınılmaz olduğu ve bunu başarmanın da Prusya'nın kaderi olduğu inancına verilen isim. Borussia efsanesi bir teleolojik iddia örneğidir. Borussia kelimesi Prusya'nın Latincesidir.\n"
    },
    "Âdem ve Havva": {
        "first_paragraph": "Adem ve Havva, İbrahimi dinlerin yaratılış efsanesine[1][2] göre ilk erkek ve kadındır. İnsanlığın özünde tek bir aile olduğu ve herkesin tek bir çift orijinal atadan geldiği inancının merkezinde yer alırlar.[3] Ayrıca, Yahudilik veya İslam'da tutulmasa da Hristiyanlıkta önemli inançlar olan insanın düşüşü ve orijinal günah doktrinlerinin temelini oluştururlar.[4]\n"
    },
    "Ainulindalë": {
        "first_paragraph": "Ainulindalë, J. R. R. Tolkien'in hayalî evreni Orta Dünya'nın yaratılış hikâyesi. Ainulindalë, Elf lisanında \"Ainur'un Müziği\" anlamına gelir. Eser şu cümleler ile başlar \"Önce Eru, Tek Olan vardı.\". Büyük Müzik de denilmektedir. Müzik, ilk başlarda Eru'nun yönetiminde tamamen kontrollü bir şekilde ilerlerken, Ainur'un en güçlülerinden ve diğerlerinin her birine verilenden kendisine de verilmiş olan Melkor isyan eder. Kendi hayallerini müziğe yansıtmaya başlayan Melkor'un çıkardığı kargaşa Manwe tarafından bastırılır. Ainur'un Müziği bittikten sonra, bu müzikteki temaların varlığa bürünmesini isteyen Eru Ilúvatar Ainur'un bazılarını Dünya'ya gönderir. Bunların hikâyesi Valaquenta adındaki başka bir eserde anlatılmaktadır.\n"
    },
    "Baluba mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Balubalar, Orta Afrika'nın Bantu halklarından biridir. En yüksek konumdaki aratıcı tanrılarının adı Kabezya-Mpungu'dur .\n"
    },
    "Çeroki mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Çeroki ruhani inançları, Çeroki halkı arasında ortak olarak inanılır - Güneydoğu Woodlands'a özgü yerli Amerikan halkları ve bugün esas olarak Kuzey Carolina ve Oklahoma'daki bölgelerde yaşar . Bazı inançlar, korundukları hikâyeler ve şarkılar, korundukları farklı topluluklarda biraz farklı biçimlerde mevcuttur. Ama çoğunlukla, birleşik bir teoloji sistemi oluşturuyorlar.\n"
    },
    "Enlil ile Ninlil": {
        "first_paragraph": "Enlil ile Ninlil veya Enlil ile Ninlil Miti veya Enlil ile Ninlil: Nanna'nın doğuşu, MÖ 3. binyılın ortalarından sonlarına kadar kil tabletlere yazılmış bir Sümer yaratılış mitidir.\n"
    },
    "Ennead": {
        "first_paragraph": "Ennead veya Büyük Ennead, Heliopolis'te tapınılan Mısır mitolojisindeki dokuz tanrıdan oluşan bir gruptu: güneş tanrısı Atum; çocukları Shu ve Tefnut; çocukları Geb ve Nut ve çocukları Osiris, Isis, Seth ve Nephthys.[1] Ennead bazen Osiris ve Isis'in oğlu Horus'u içerir.\n"
    },
    "Enûma Eliš": {
        "first_paragraph": "Enûma Eliš (Türkçeleştirilmiş: Enuma Eliş) Antik Mezopotamya'da yazılmış yaratılış destanına verilen isimdir. Bu ismin verilmesinin sebebi destanın başlangıç metninin ilk iki kelimesi olup, manası ''yukardayken'' dir.  Destan, yaklaşık 1000 satırlıdır ve 7 farklı çivi yazısı tabletine yazılmıştır. Metnin ortaya ne zaman çıktığı bilinmemekle birlikte, bu konuda birbirinden çok farklı fikirler öne süren bilim insanları vardır.[1]\n"
    },
    "Gudea silindirleri": {
        "first_paragraph": "Gudea silindirleri, MÖ 2125 yılına ait bir çift terakota silindirdir. Ninurta Tapınağı'nın İnşası adında bir Sümer efsanesi hakkındadır ve çivi yazısı ile yazılmıştır. Silindir, Lagaş'ın kralı Gudea tarafından oluşturulmuş ve 1877 yılında Telloh (antik Girsu), Irak'taki kazı sırasında keşfedilmiştir. Günümüzdeyse Fransa'nın başkenti Paris'teki Louvre Müzesi'nde sergilenmektedir. Bunlar şimdiye kadar keşfedilen en büyük çivi yazısı silindirleridir ve Sümer dilinde yazılmış en uzun bilinen metni içerir.\n"
    },
    "Hu (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Hu (Mısırca: ḥw), eski Mısır'da, Atum'un boşalma üzerine haykırdığı ya da  Ennead'ı yaratmada mastürbasyon eyleminde söylenen ilk kelimenin, yaratılış kelimesinin tanrılaştırılmasıdır.\n"
    },
    "Hundun": {
        "first_paragraph": "Hundun (Çince: 混沌; pinyin: Hùndùn) Kainat veya Çin Kozmogonisi'nde Gök ve Yer henüz oluşmadan önceki belirsiz henüz ayrışmamış bütüne denir. Çin Mitolojisi'nde ise kaosu, bulamaç halindeki bulanıklığı temsil eden başsız, dört kanatlı, altı bacaklı bir tür imgesel varlığı simgeler. Çuangzi de mesellerinden birinde Hundun'u anlatır.\n"
    },
    "İlk insan": {
        "first_paragraph": "İlk insan, farklı din ve milletlerin yaratılış mitolojilerinde tanrı veya tanrılar tarafından ilk olarak yaratıldığına inanılan insan. Evrim teorisine göre  insanın evrimi milyonlarca yıl süren ve küçük değişikliklerden oluşan bir sürecin sonucudur ve ilk insan denebilecek tek bir canlı yoktur.\n"
    },
    "Kaplumbağa Adası (Yerli Amerikalı kültürü)": {
        "first_paragraph": "Kaplumbağa Adası, bazı yerli Amerikan halkları ve yerli hakları aktivistleri tarafından, Dünya[1] veya Kuzey Amerika'yı ifade etmek için kullanılan bir isimdir. Bu isim, ortak bir yerli Amerikalı yaratılış hikayesine dayanmaktadır ve bazı kültürlerde \"Kuzey Amerika\" ile eş anlamlıdır. [2]\n"
    },
    "Kozmogoni": {
        "first_paragraph": "Kozmogoni veya kozmogeni (zaman zaman kozmojeni) evrenin kökeninin araştırması veya evrenin kökeni ile ilgili teori. Türk Dil Kurumu kozmogoniyi şöyle tanımlamıştır: \"Evren doğumu.\"[1] Kozmogoni sözcüğü Türkçeye, Fransızca cosmogonie sözcüğünden geçmiştir, bu sözcüğün ise kökeni Latince cosmogonia sözcüğüne dayanmaktadır. Cosmogonia da Yunanca kosmogonia kökenlidir; Yunanca kosmos \"evren\" anlamına gelirken, gonos kökü \"döl, doğmak\" anlamlarına gelir.[2]\n"
    },
    "Maşya ve Maşyana": {
        "first_paragraph": "Maşya ve Maşyana, Zerdüşt kozmogonisine göre üreyerek insan ırkını doğuran ilk erkek ve kadındır.\n"
    },
    "Nü Wa": {
        "first_paragraph": "Nü Wa (veya Nüwa) veya Nü Gua (veya Nügua) (Geleneksel Çince: 女媧; Pinyin: nǚwā), Çin mitolojisindeki bir yaratıcı tanrıça. İnsanlığın yaratılışına ilişkin bir mite konu olmuştur. Bu mite göre yalnızlıktan sıkılan tanrıça Nü Wa yeni bir yaratık olarak insanı sarı topraktan, kendi elleriyle şekillendirerek yaratır. Bununla birlikte zaman içinde bu işlemin çok uzun sürdüğünün ve eğer tüm Dünya'yı insanlarla kaplamak istiyorsa çok uzun bir süre bu işle uğraşması gerektiğinin farkına varır. Bunun üzerine bir ip alır ve ipi çamura batırır; daha sonra da bu ipi etrafında sallar. Etrafa saçılan çamur damlalarından insanlar oluşur. Mitlere göre bu işlem sonucu oluşan insanlar fakir insanların atası olurken, başta kendi elleriyle yaptığı insanlar zengin insanların atası olurlar. Nü Wa'nın eşi ve/veya kardeşi olarak geçen bir tanrı da mevcuttur ve ismi Fu Xi'dir. Fu Xi ile birlikte tanrıça Nü Wa sıklıkla beline kadar insan vücuduna veya boynuna kadar insan vücuduna, daha sonrasında ise yılan vücuduna sahip bir şekilde betimlenir.\n"
    },
    "Pandora": {
        "first_paragraph": "Pandora (Antik Yunanca : Πανδώρα) \"tanrılar armağanı\" anlamına gelir. Yunan mitolojisinde ilk kadın, Zeus tarafından insanlığı cezalandırmak için hazırlandığına inanılırdı.\n"
    },
    "Ranginui ve Papatuanuku": {
        "first_paragraph": "Maori mitolojisine göre Gök Baba Ranginui (Rangi olarak kısaltılır) ve Toprak Ana Papatuanuku (Papa olarak kısaltılır) dünyevî her şeyin atalarıdır. En başta hiçbir şey yoktur (tüm mitlerdeki ortak bir tema) ve bu karanlığın içinde Rangi ve Papa birbirlerine sarılıp milyonlarca yıl uzanırlar. Aralarındaki bağın meyveleri, tamamı erkek olan evlatlarıdır. Bu çocuklar, anne ile babaları arasına sıkışmış, onları çevreleyen karanlık dışında hiçbir şey olmadan yaşamak zorundadır.. Bu oğlanlar büyüdükçe, hazin kaderleri onları gitgide daha da öfkelendirmeye başlar ve anne ile babalarını nasıl ayıracaklarını tartışmaya koyulurlar. Savaş tanrısı ve kardeşlerin içinde en kavgacı olan Tumatauenga, anne ile babalarını öldürmek ister fakat neyse ki kardeşler orman tanrısı Tane-mahuta'nın, anne ile babayı zorla ayırma planında karar kılarlar. Her biri Rangi ve Papa'yı ayırmayı denerler fakat çabaları fayda etmez. İş yine Tane-mahuta'ya düşer. Tane-mahuta, muazzam kudretiyle göğü yerden ayırarak dünyaya ilk ışık huzmesini ve şafağı getirir. Bu ayrılıkla yıkılan Rangi gözyaşlarını kederli yağmur damlaları olarak yeryüzüne yağdırır, nehirleri ve gölleri oluşturur. Anne ile babanın ayrılığında kardeşlerin her biri ayrı bir görev edinir. Her şeyin olduğu gibi sürmesini istemiş olan rüzgar tanrısı Tawhirimatea gökyüzünde teselli bulup kardeşi Tane-mahuta'nın ağaçlarını fırtınalı gücüyle sarsar. Deniz tanrısı Tangaroa, Tawhirimatea'nin öfkesinden kaçıp okyanuslara sığınır. Çiftin ayrılığının yası bugün bile hissedilebilir: Rangi üzgün üzgün ağlamaya devam eder, yeryüzüne yağmurlar yağdırır. Ayrıldığı karısı Papa ise yer sarsıntılarıyla toprağı yarmaya, böylece aralarındaki mesafeyi ortadan kaldırmaya çalışır. Fakat ikisi de sonsuza kadar ayrı kalırlar.\n"
    },
    "Tibet mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Tibet mitolojisi, Tibet halkı tarafından aktarılan geleneksel ve dini hikayelere atıfta bulunur. Tibet mitolojisi, esas olarak Tibet kültüründen kaynaklanan ulusal mitolojinin yanı sıra hem Tibet Budizmi hem de Bön Dininden gelen dini mitolojiden oluşur. Bu efsaneler genellikle sözlü olarak, ritüellerle veya heykeller veya mağara resimleri gibi geleneksel sanatlarla aktarılır. Ayrıca, tanrılardan ruhlara ve canavarlara kadar çeşitli farklı yaratıklar da Tibet mitolojisinde önemli bir rol oynamaktadır ve bu mitlerin bazıları ana akım Batı medyasına girmiştir, en dikkat çekici olanı ise İngilizce Abominable Snowman olarak bilinen Yeti'dir.[1]\n"
    },
    "Uranüs (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Uranüs (Antik Yunanca: Οὐρανός), Yunan mitolojisinde, Aether ve Gaia'nın oğlu, Gaia'nın kocası ve ilk tanrılardandır. Yunan tanrılarının atasıdır. Kozmik bir güce sahiptir. Uranüs aynı zamanda uzayla ilgili olarak da tavsir edilir.\n"
    },
    "Völuspá": {
        "first_paragraph": "Vǫluspá (ayrıca Völuspá, Vǫlospá veya Vǫluspǫ; Eski Norsça: 'Völva'nın kehaneti, bir kahin'; yeniden oluşturulmuş Eski Norça: [ˈwɔloˌspɔː], Modern İzlandaca : [ˈvœːlʏˌspauː]) Şiirsel Edda'nın en iyi bilinen şiiridir. Odin'e hitap eden bir völva ile dünyanın yaratılışını ve yaklaşan sonunu ve ardından yeniden doğuşunu izleyiciyle ilişkilendirerek anlatır. İskandinav mitolojisinin incelenmesi için en önemli birincil kaynaklardan biridir. Şiir, Codex Regius ve Hauksbók'ta bütün olarak korunurken bazı bölümleri Nesir Edda'dan alıntılanmıştır.\n"
    },
    "Yaratılış miti": {
        "first_paragraph": "Yaratılış miti (ya da kozmogonik mit), dünyanın nasıl oluştuğunun ve insanların dünyada ilk kez nasıl yaşamaya başladığının sembolik bir anlatımıdır. Popüler kullanımda \"mit\" terimi genellikle yanlış veya hayal ürünü hikayelere atıfta bulunurken o kültürün üyeleri genellikle yaratılış mitlerine değişen derecelerde gerçeklik atfeder. Anlatıldığı toplumda, bir yaratılış mitinin genellikle mecazi, sembolik, tarihsel veya kelimenin tam anlamıyla derin gerçekleri aktardığı kabul edilir. Her zaman olmasa da genellikle kozmogonik mitler olarak kabul edilir yani kozmosun düzeni bir kaos veya amorfluk durumuyla tanımlanır.\n"
    },
    "Eftihos": {
        "first_paragraph": "Eftihos, Elçilerin İşleri 20:7-12'de aktarıldığına göre Pavlus'u dinlemek üzere Troas'a gelen ve Pavlus'un konuşmasının çok uzun sürmesi nedeniyle uyuyakalıp üç katlı bir binanın penceresinden düşüp ölen genç bir Hristiyan'dır.[1]\n"
    },
    "Aslî günah": {
        "first_paragraph": "Orijinal günah; insanların doğum anından itibaren kusurlu, yenilenmeye ihtiyaç duyan bir doğaya sahip olduğunu ve günahkar davranışa eğilimi miras aldıklarını kabul eden Hıristiyan doktrinidir. [1] İnancın İncil'deki temelleri Tekvin 3'e (Adem ve Havva'nın Cennet Bahçesi'nden kovulmasının hikâyesi), Mezmur 51:5'teki bir satıra (\"Ben fesat içinde doğdum ve annem günah içinde bana hamile kaldı\") ve Pavlus'un Romalılara Mektubu, 5:12-21'e (\"Bu nedenle, nasıl günah bir adam aracılığıyla dünyaya girdiyse -ve ölüm de günah aracılığıyla dünyaya girdi- ve bu şekilde ölüm tüm insanlara geldi, çünkü hepsi günah işledi...\") dayanmaktadır. [1]\n"
    },
    "İyilik ve kötülük": {
        "first_paragraph": "Din, ahlak, felsefe ve psikolojide “iyi ve kötü” çok yaygın bir ikilemdir. Maniheist ve İbrahimi kültürlerde kötülük, dualist kozmolojide iyinin, iyi tarafından yenilmesi gereken zıttı olarak algılanır.[1] Budist manevi etkiye sahip kültürlerde, hem iyi hem de kötü, düşmanca bir ikiliğin parçasıdır; bu, iyilik ve kötülüğün gerçekliği olmayan iki karşıt ilke olduğunu kabul etme anlamında, dualiteyi boşaltıp onlardan boşluk anlamına gelen Śūnyatā' ve birliğe ulaşarak üstesinden gelinmesi gereken düşmanca bir ikiliğin parçası olarak algılanır.[1]\n"
    },
    "Yolsuzluk": {
        "first_paragraph": "Yolsuzluk veya usulsuzluk, ticari açıdan etkinliği hukuken tam anlamıyla kontrol edilemeyen, daha çok kamu kuruluşlarında, özellikle yerel yönetimlerde oluştuğu iddia edilen, mevzuatın esnetilip görmezden gelinmesi veya ihlallere göz yumulması halleri olarak tanımlanabilir.[1][2]\n"
    },
    "Hristiyan anarşizmi": {
        "first_paragraph": "Hristiyan anarşizmi, Hristiyanların sadece İsa'nın öğretilerinde vücut bulan Tanrı'ya karşı sorumlu olduklarını, tek gerçek otorite kaynağının Tanrı olduğunu kabul eden ve savunan inanç veya felsefi öğreti. Çoğu Hristiyan anarşist pasifisttir, savaşı ve şiddet kullanmayı reddeder.[1]\n"
    },
    "Atinalı Aristides": {
        "first_paragraph": "Atinalı Aristides ya da Marcianus Aristeides, Kilise Babası - 2. yüzyılda yaşamış ilk Hristiyan apolojistlerindendir. Aristides patristik felsefenin de ilk temsilcilerinden biridir. \n"
    },
    "Augustinizm": {
        "first_paragraph": "Augustinizm, 4. yüzyılın Hristiyan teoloğu Augustinus'un düşüncelerine dayanan teolojik anlayış.\n"
    },
    "Johann Eck": {
        "first_paragraph": "Dr. Johann Maier von Eck, (d. 13 Kasım 1486, Eck, Kutsal Roma İmparatorluğu - ö. 13 Şubat 1543, Ingolstadt, Kutsal Roma İmparatorluğu), Protestan Reform'u döneminde yaşamış, Katoliklik savunucusu Alman Hristiyan Teolog.[1]\n"
    },
    "Enkarnasyon (Hristiyanlık)": {
        "first_paragraph": "Teslisçi Hristiyan ilâhiyatında enkarnasyon ya da hulûl, ezelî ilâhî kelime (logos), üçlü birliğin ikinci kişisi, Baba Tanrı'nın oğlu ve  Oğul Tanrı olan İsa'nın, Meryem Ana'nın rahminde insan bedenine bürünmüş olduğu ve insan tabiatı edindiği inancıdır. Meryem'in rahminde bedene büründüğü[1] için Meryem'e Theotokos denmektedir (Yunanca \"Tanrı doğuran\", Latince: Mater dei, \"Tanrı'nın Annesi\"). Teslisçilerin enkarnasyon inancında, İsa Mesih'in tamamen insan ve tamamen tanrı olup bu iki tabiatının hipostatik birlik içinde olduğu kabul edilir. Kadıköy Konsili'ne tabi olan kiliselerin tanımladığı şekliyle enkarnasyonda, Oğul'un ilahi tabiatı, insan tabiatı ile birleşmiş fakat hiç karışmamıştır.[2] Bir ilahi kişilikte İsa Mesih, hem tamamen Tanrı, hem de tamamen insandır. Bu inanca alternatif akideler, Ebiyonitler ve İbrani Kutsal Kitabı'nda olduğu gibi tarih boyunca Hristiyanlıkta zuhur etmiş olmakla birlikte hiçbirisi ana akım Hristiyanlığın enkarnasyon inancını değiştirmemiştir. Günümüzde Tekçilik olarak bilinen alternatif bir akide Pentekostal gruplar arasında yaygındır.\n"
    },
    "İblis": {
        "first_paragraph": "İblis, Tanrı'ya isyan ettiğine inanılan ruhani bir yaratıktır. İbrahimî dinlere göre, o birincil kötü varlıktır. İslam mitolojisinde, kötü cinler İblisten önce de var olmuştur, ancak İblis ilk şeytandır. Böylece kötülüğün sembolü haline gelmiştir. Bu sebeple genellikle ya şeytanların lideri ya da dinlerdeki şeytanların ilki olarak tasvir edilir.\n"
    },
    "İsa'nın dirilişi": {
        "first_paragraph": "İsa'nın dirilişi, Hristiyanlıkta İsa'nın çarmıha gerildiği cuma gününü izleyen pazar gününde mucizevi şekilde hayata dönmesi olayıdır. Hristiyan inancının ve teolojisinin merkezî doktrini olarak kabul edilir ve İznik Konsili'nin kararlarına göre o \"Kutsal Kitap'ta belirtilene uygun şekilde üçüncü gün yeniden dirildi.\"[1][2]\n"
    },
    "İsa'nın göğe yükselişi": {
        "first_paragraph": "İsa'nın göğe yükselişi[1] ya da İsa'nın miracı (Latince: Ascensio Domini, İsviçre ve Lichtenştayn'da Auffahrt), Hristiyanlıkta İsa'nın Tanrı'nın yanına geri çekilmesi olayıdır. Paskalya'dan 39 gün sonra, Paskalya orucundan ise 40 gün sonra kutlanır. Bu yüzden bayram daima perşembe gününe denk gelir. Bu şekilde en erken 30 Nisan'da, en geç 3 Temmuz'da kutlanır.\n"
    },
    "Andreas Karlstadt": {
        "first_paragraph": "Andreas Rudolph Bodenstein von Karlstadt (d. 1486, Karlstadt am Main - ö. 24 Aralık 1541, Basel), Andreas Karlstadt ya da Andreas Carlstadt ya da Karolostadt olarak bilinir.[1], Protestan Reform'u döneminde yaşamış, Alman Hristiyan Teolog.\n"
    },
    "Katolik ilahiyatı": {
        "first_paragraph": "Katolik Kilisesi teolojisi ya da kısaca Katolik ilahiyatı, Katolik Kilisesi Öğretici Kurumunun yetkisinde, doğal hukuka, kilise kanunlarına, dini yazılara, vahye ve elçisel geleneğe dayanmaktadır.[1][2]\n"
    },
    "Meryem'in ebedi bekâreti": {
        "first_paragraph": "Meryem'in ebedî bekareti bakire Meryem'in İsa'yı doğurmuş olmasına karşın gerçekten ve ebedî olarak bakire olduğu şeklindeki Hristiyanlık dogmasıdır.[1][2] Dogmaya göre Meryem, tüm hayatı boyunca hep bakire kalmış, İsa'yı sadece biyolojik oğlu olarak doğurmuş ve mucizevî şekilde bakire doğum gerçekleşmiştir.[1][2]\n"
    },
    "Meryem'in göğe yükselişi": {
        "first_paragraph": "Meryem'in Göğe Alınışı (ya da Meryem'in Göğe Kabulü), (Latince: Assumptio Beatae Mariae Virginis) Katolik Kilisesi'ndeki dört adet meryemî(marian) dogmadan birisidir. Meryem Ana'nın dünyevi hayatının sonundan bahseden bilinen ilk yazılı kaynak üçüncü yahut ikinci yüzyıl tarihli Liber Requiei Mariae (Meryem'in İstirahatı Kitabı) isimli apokrif eserdir. Göğe Alınış inancına göre dünyadaki hayatının sonunda Meryem Ana, Tanrı tarafından göğe alınmıştır. Katolik doktrini göğe alınış sırasında Meryem'in bedenen sağ mı yahut ölü mü olduğu hususunda nihai bir hükümde bulunmaktan imtina etmekte olup iki görüşü de tutmak mümkündür. Göğe Alınış yortusu Katolik Kilisesi'nde 15 Ağustos'ta kutlanmaktadır. Dogma olmasa dahi benzer şekilde Ortodoks kiliselerinde, özellikle Süryani Ortodoks Kilisesi'nde yaygın olarak inanılan, Katolik Kilisesi'ndeki Göğe Alınış'a tekabül eden Meryem'in Uykuya Dalışı inancı mevcuttur. Uykuya Dalış inancına göre Meryem Ana dünyevi hayatının sonunda acı çekmeden, manevi huzur halinde vefat etmiş, üç gün akabinde göğe alınmıştır. Rus, Sırp, Gürcü ve Kıptî Ortodoks kiliseleri Meryem'in göğe kabulünü Jülyen Takviminde 15 Ağustos'a düşen Miladi 28 Ağustos tarihinde kutlarlar. İskenderiye Kıptî Kilisesi ise 29 Ağustos'u bayram olarak kutlar.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Meryem'in günahsızlığı": {
        "first_paragraph": "Meryem'in günahsızlığı, Meryem'in \"İlk Günah\"'tan azade olarak Dünya'ya gelmiş olduğu şeklindeki Katolik Kilisesi dogmalarından biridir. Hristiyanlık inancına göre bütün insanlar ilk günah ile birlikte doğar ve bu günahtan arınmak için vaftiz edilirler. Ancak İsa'yı doğuran Meryem diğer insanlar gibi değil, ilk günahtan azade olarak doğmuş, bu yüzden de vaftiz edilmesine gerek kalmamıştır.[1] Bu inanç, Katolik Meryemolojisi'nin dört ana dogmasından biridir. Diğer üç dogma ise Meryem'in ebedî bekâreti, Tanrı'nın annesi olması ve Meryem'in göğe kabulüdür. Meryem'in sık sık saf ve günahsız olduğunu anlatmak için özellikle sanatsal ve kültürel bağlamda Latincede immaculata denilir.[2]\n"
    },
    "Nomianizm": {
        "first_paragraph": "Nomizm, Nomianizm, Legalizm ya da Dincilik Hristiyan teolojisinde genellikle aşağılayıcı maksatla kullanılan bir deyim.\n"
    },
    "Store bededag": {
        "first_paragraph": "Store bededag, birçok ülkede farklı biçim ve zamanda kutlanan bir Hristiyan bayramıdır.\n"
    },
    "Teonomi": {
        "first_paragraph": "Teonomi, Hristiyan teolojisinde kullanılan bir deyim. İnsan merkezli otonominin tersine etik ve yasanın Tanrı merkezliliğini kabul eden anlayışa işaret etmektedir.\n"
    },
    "Teslis": {
        "first_paragraph": "Teslis, Kutsal Üçleme ya da Üçlü Birlik, tek olan Tanrı'nın Kutsal Kitap'ta kendisini bildirdiği her biri eşit yücelikte, özünde tek, ezeli ve ebedi olan üç benliğini konu edinen ve Hristiyan kiliselerinin çoğunluğu tarafından inanılan ana akım Hristiyan dininin merkezindeki inanç esasıdır.[1][2] Baba Tanrı, Oğul Tanrı ve Kutsal Ruh üç farklı benlik (hipostaz) olarak aynı özü paylaşmaktadırlar (Homoousia).[3] Tek öz Tanrı'nın birliğini üç benlik ise Tanrı'nın kimliğini anlatmaktadır[4][5] ve benliklerin hem birbirinden farklılıklarını hem de özde çözülmez birliklerini ifade eder. Böylece tüm yaratım ve lütuf süreci Tanrı'nın üç ilahi benliğinin ortak eylemi olarak görülür. Her benlik, Üçlü Birlik'te kendilerine özgü nitelikleri tezahür ettirir ve böylece her şeyin \"Baba'dan çıkıp gelmiş\" \"Oğul aracılığıyla\" ve \"Kutsal Ruh'un gücüyle\" gerçekleştiğini kanıtlar.[6]\n"
    },
    "Vita Contemplativa": {
        "first_paragraph": "Vita Contemplativa (latince: De vita contemplativa; grekçe: Περί βίου θεωρητικού), anlam olarak derin düşünce demektir. Sosyolojik araştırmaların gerçekleştirildiği çağdaş döneme gelmeden önce, derin düşünceyi içeren yaşamın doğası gereği aktif yaşamdan daha üstün olduğu görüşü hakimdir. Bu durum insanların bir eyleme kalkışmaksızın sadece düşünerek esas mutluluğa ulaşacağı düşüncesinin sonucu niteliğindedir. Bu anlamda çağların getirileri olarak vita contemplativa ve vita activa kavramları birbirleriyle sürekli karşılaştırılmış, kimi dönemlerde vita contemplativanın kimi dönemlerde ise vita activanın daha üstün olduğu savunulmuştur. Vita activa ile vita contemplativanın anlamları birbirleriyle tamamen zıt yöndedir. Öyle ki vita activa ise hareketli yaşam anlamına gelmektedir. Vita activa mutluluğa ulaşmanın düşünmekle değil eylemlilikle mümkün olacağını nitelendirmektedir. \n"
    },
    "Huldrych Zwingli": {
        "first_paragraph": "Huldrych Zwingli (d. 1 Ocak 1484 - ö. 11 Ekim 1531), İsviçre Protestan Reform'unun lideridir.\n"
    },
    "Manitu": {
        "first_paragraph": "Manitu, kimi Amerika Kızılderilileri tarafından kullanılan bir terim olup, Algonkin halklarına göre, gözle görülmez, gizemli bir güçtür. İnsan kendisine sağladığı bireysel enerjiyi manitu’dan edinir. Kabile şamanları insanlara yardım amacıyla bu güçle irtibat kurabilirler. Bu güç Siu Kızılderilileri’nde \"Wakan\", İroquois Kızılderilileri’nde ise \"Orenda\" adını almıştır. Kızılderililerdeki bu kavramın çeşitli kültürlere ait birçok gelenekte prana, mana, qi ya da ch’i gibi çeşitli adlarda belirtilen evrensel yaşam gücü kavramıyla hemen hemen eş olduğu görülmektedir. Fakat Kızılderili geleneklerinde, manitu teriminin başına “yüce” sözcüğü getirildiğinde terim çok farklı bir anlam kazanır : “Yüce Manitu” tüm yaratılışı canlandıran, ahengi sağlayan, her şeyin en güçlüsü olan “Ulu Ruh” anlamına gelir.\n"
    },
    "Pluga": {
        "first_paragraph": "Pluga veya Pūluga, Andaman takım adalarındaki yerli halkın dini inanışlarında Tanrı ve yaratıcı olarak bahsedilen bir ulu varlığın ismidir.[1]\n"
    },
    "Zurvan": {
        "first_paragraph": "Zurvan veya Zervan, Zerdüştlük dininin bir dalı olarak vücuda gelen Zurvanizm inancındaki zaman ve kader tanrısıdır. Söz konusu tanrının adı, bizzat \"zaman\" manasına gelmektedir. Ayrıca bu tanrının iyilik ile kötülüğün nihai kaynağı olduğuna inanılmıştır. Bu nedenle Arap kültüründeki dehr kavramındaki gibi, hem insanoğlunun saadetinin hem de sefilliğinin müsebbibi olarak görülmektedir.[1]\n"
    },
    "Kötü adam": {
        "first_paragraph": "Kötü adam, tarihsel bir anlatıya ya da edebi bir kurguya dayalı çalışmalarda yer alan stok karakterdir. Random House Kısaltılmamış Sözlük, kötü adam için \"kötülüğe veya suça karışan veya kendini buna adamış aşırı kötü niyetli bir kişi; bir oyun, roman ya da benzerlerinin olay örgüsünde önemli bir kötü kişiyi oluşturan alçak ya da karakter\" olarak tanımlarken Türk Dil Kurumu ise \"filmlerde izleyiciye sevimsiz gelen, filmin kahramanıyla çekişme durumunda olan ve sonunda çoğu kez yenilen kimse\" olarak tanımlamaktadır.\n"
    },
    "Kötünün iyisi": {
        "first_paragraph": "Kötünün iyisi veya ehven-i şer, tercih edilmek için yeterince kötü olan iki seçenekten daha iyisine verilen addır.\n"
    },
    "Maitreya": {
        "first_paragraph": "Maitreya (Sanskrit: Maitreya, Pali: Metteyya, Çince: 弥勒佛, Mí Lè Fó, Vietnamca: Phật Di Lặc, Tibetçe: byams pa, Japonca: 弥勒菩薩, Miroku-bosatsu, Çince-Japonca değişik yazılışları: 迷諦隸; 梅低梨; 梅怛麗, 彌勒菩薩, 梅怛藥梅怛邪; 每怛哩), Budizm'de dünyanın sonu ve öbür dünya hakkındaki görüşlere (ya da Budist eskatologyasına) göre bu dünyanın gelecek Buddhasıdır. Kimi zaman Geleceğin Budası olarak da adlandırılır.\n"
    },
    "Mesih Çağı": {
        "first_paragraph": "İbrahimi dinlerde, Mesih Çağı, Mesih'in hüküm sürdüğü ve hiçbir kötülük olmaksızın evrensel barış ve kardeşliği getireceği Dünya'daki gelecek bir dönemdir. Birçoğu böyle bir çağın geleceğine inanıyor; bazıları onu mükemmel \"Tanrı'nın krallığı\" veya \"gelecek dünya\" olarak adlandırır.\n"
    },
    "Mesih kompleksi": {
        "first_paragraph": "Mesih kompleksi (Mesih karmaşası veya kurtarıcı saplantısı), bir bireyin bugün veya yakın gelecekte bir \"kurtarıcı\"[1] olmaya mahkum olduğuna dair bir inanca sahip olduğu bir zihin durumudur.[2] Terim aynı zamanda bir bireyin başkalarını kurtarmaktan veya yardım etmekten sorumlu olduğuna inandığı bir zihin durumuna da atıfta bulunabilir.\n"
    },
    "Muhammed ve Yahudiler": {
        "first_paragraph": "Muhammed'in Medine ve çevresinde yaşayan Yahudi kabileleriyle irtibata geçtiği birçok yazılı kaynakta anlatılmaktadır. Bu kaynaklarda Muhammed Yahudiler için Ehl-i Kitap diye hitap ederken Müslümanlarla Yahudilerin arasında bir ittifak kurulamadığından bahsedilir.\n"
    },
    "Tharid": {
        "first_paragraph": "Tharid (Arapça: ثريد, veya trid, taghrib, tashreeb, thareed) (Türkçe: Tirit), Arap mutfağında yassı ekmek üstü servis edilen kuzu ve sebze yahnisidir. Muhammed Peygamber'in favori yemeği olarak bilinir. Bundan dolayı Fas'tan Sincan'a kadar tüm Müslüman alemin mutfaklarına girmiş olan bir yemektir.[1]\n"
    },
    "Allan Kardec": {
        "first_paragraph": "Allan Kardec (3 Ekim 1804 - 31 Mart 1869), Fransız yazar, Deneysel Spiritüalizm'in kurucusu.\n"
    },
    "Aparisyon": {
        "first_paragraph": "Aparisyon (apparition belirme anlamı taşıyan Fransızca kökenli bir kelimedir), spiritüalizmde ruhların ortamı, nesneleri ve bunun gibi şeyleri değiştirerek kendilerini belli etmesidir. Bununla birlikte, medyumların vücuda sahip olmayan varlıklarla iletişim kurmadanda bu tarz olayları gerçekleştirebildikleri ileri sürülür.\n"
    },
    "Demateryalizasyon": {
        "first_paragraph": "Demateryalizasyon, sözcük anlamıyla maddelikten çıkma, madde niteliklerinin yitirilmesi anlamına gelmekte olup, Spiritüalizm’de “ruhun etkisiyle fiziksel bir oluşumun beş duyu ile algılanamaz duruma dönüşmesi” olarak tanımlanır.\n"
    },
    "Dezenkarnasyon": {
        "first_paragraph": "Dezenkarnasyon, sözcük anlamıyla “etten ayrılma” anlamına gelip, ölüm denilen olaya Spiritüalist terminolojide verilen addır; solunum ve kalp atışlarının durmasıyla anlaşılan bu olay, Spiritüalizm’de “ruh ile yoğun (fiziksel) beden arasındaki ilişkinin kesin olarak kesilmesi” şeklinde tanımlanır. Fakat buradaki “etten ayrılma” ifadesi vücudun içinden çıkıp gitmek anlamında değil, ruhun vücut üzerindeki hakimiyetini durdurması, vücudu etki altında tutmayı bırakması anlamında kullanılır; çünkü madde-dışı bir varlık olan ruh için, mekanla ilgili olan girmek ve çıkmak fiilleri kullanılamaz. Spiritüalist terminolojideki terimlerle dezenkarnasyon, ruhun, perisprisini bedenden çekerek konsantrasyonunu spatyuma kaydırmasıdır.\n"
    },
    "Doğum işareti (spiritüalizmde)": {
        "first_paragraph": "Doğum işareti spiritüalist terminolojiye ait bir terim olup, vücutta doğuştan bulunan, maddi bir nedenle açıklanamayan, varlığın geçmiş yaşamlarından kaynaklandığı ileri sürülen izlere verilen addır.\n"
    },
    "Ektoplazma": {
        "first_paragraph": "Ektoplazma (ectoplasm), trans haline girmiş medyumların vücutlarından, özellikle ağız, burun, kulak gibi organlarından çıktığı, havada yayıldığı, bazen gözle görülebildiği ve elle dokunulabildiği ileri sürülen şekilsiz (amorf) süptil maddelere verilen addır. Terim 1913’te Nobel Fizyoloji-Tıp Ödülü’nü almış Fransız Fizyolog Charles Richet tarafından eski Yunancadaki “dışında” anlamına gelen “ektos” ve “yaratılmış, benzeyen” anlamına gelen “plasma” sözcüklerinden türetilmiştir.\n"
    },
    "Elektronik Ses Fenomeni": {
        "first_paragraph": "Elektronik Ses Fenomeni (EVP-Electronic voice phenomena) ses kayıtlarında görülen ruhsal sesler anlamında paranormal bir durumdur. İlk kez 1959 yılında İsveçli film yapımcısı Friedrich Juergenson teyp ile kaydettiği sesler sonucu ortaya atıldı.\n"
    },
    "Gnothi seauton": {
        "first_paragraph": "Gnothi seauton yani \"Kendini bil\" (Yunanca: γνῶθι σεαυτόν) bir Antik Yunan vecizesidir. Delphi'deki Apollon Tapınağı'nın girişinde altın harflerle yazılıydı. Bu buyruğun kökeni Appolan'a isnat edilmiştir.Deyiş en azından beş antik Yunan bilgesine atfedilmiştir:\n"
    },
    "Hami varlık": {
        "first_paragraph": "Hami varlık, (protector spirit), pek çok tradisyonda, eski uygarlıklarda ve çeşitli dinlerde çeşitli adlarla sözü edilen, her insana yaşamı boyunca yardım eden, ona rüyalar, sezgiler ve olaylar yoluyla mesajlar vererek yardımlarda bulunan, görünmez koruyucu varlığa verilen addır.\n"
    },
    "Harika çocuk": {
        "first_paragraph": "Harika çocuk veya dâhi çocuk normal insan gelişiminin ötesinde bir gelişim gösteren, olağanüstü beceri ve yeteneklere sahip çocuklara verilen ad.\n"
    },
    "Ksenoglosi": {
        "first_paragraph": "Ksenoglosi (xenoglossy) kişinin bilmediği bir yabancı dilde aniden konuşabilme, yazabilme, okuyup anlayabilme yeteneğinin belirmesi paranormal fenomenine Metapsişik'te verilen addır.\n"
    },
    "Materyalizasyon": {
        "first_paragraph": "Materyalizasyon, sözcük anlamıyla maddeleşme anlamına gelmekte olup, spiritüalizm’de bedenli veya bedensiz bir varlığın bedenli bir varlığa ait beden maddelerinin bir kısmını demateryalize etmesinden sonra, istediği bir biçime sokarak başka bir yerde ortaya çıkarması olarak tanımlanır. Demateryalizasyon fenomeninin karşıtı olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Medyum": {
        "first_paragraph": "Medyum, ruhlar alemi ile iletişime geçebildiğini ve ölülerle canlılar arasında iletişim kurabildiğini iddia eden kişi.[1] Türkçeye Fransızcadan geçen sözcüğün kökeni Latince medium (aracı)  sözcüğüne dayanır.[1]\n"
    },
    "Metapsişik": {
        "first_paragraph": "“Metafizik” terimiyle karıştırılmaması gereken “metapsişik” terimi, “insanın olağan ruhsal fenomenlerini aşan, henüz yeterince açıklanamayan, insanın birtakım bilinmeyen yetenekleriyle oluşturduğu tüm paranormal olayları konu alan araştırma alanı” olarak tanımlanır. “`Bedene bağlı ruh`a ait” anlamındaki “psişik” sözcüğü ile “ötesinde” anlamındaki “meta” sözcüklerinden türetilen metapsişik terimi ilk kez 1905’te Paris Tıp Fakültesi fizyoloji profesörü Charles Richet tarafından kullanılmıştır. Terim hem isim hem sıfat olarak kullanılmaktadır. Metapsişik, günümüzde parapsikolojinin kapsamı alanına giren konuları parapsikoloji terimi popüler hale gelmeden önce ele almış olduğundan, parapsikolojinin öncüsü olarak da kabul edilir. Fakat parapsikologların çoğunun paranormal fenomenlerde ruhun varlığının söz konusu olmadığını ileri sürmelerine karşın, metapsişikçilerin hepsi de bu fenomenlerde kaynağın bedenli veya bedensiz bir ruh olduğunu kabul etmişlerdir. Bu yüzden kimi spiritüalistler parapsikoloji terimi yerine parapsişik ya da metapsişik terimini kullanmayı tercih ederler.\n"
    },
    "Obsedör": {
        "first_paragraph": "Obsedör, obsesyon olayında obsede denilen kişiyi etki altına almış olan bedensiz varlığa klasik spiritüalizmde verilen addır. Fakat günümüzde obsedörlere özgü yöntemlerle çevresine saf, iyiniyetli insanları toplayan kimseler için de kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Otoskopi": {
        "first_paragraph": "Otoskopi bir insanın beden-dışı deneyim yoluyla kendisini dışarıdan görebilmesi, dünyaya uzaydan bakabilmesi ve ayrıca bedenindeki iç organları görebilmesi ve bunların fizyolojik işleyişlerini ve sağlıklılık derecelerini algılayabilmesi gibi, var olduğuna inanılan paranormal yetenekleri ve bu normal dışı fenomenleri belirten bir terimdir.\n"
    },
    "Perili ev": {
        "first_paragraph": "Perili ev, içinde doğaüstü ve genellikle kötü niyetli hayalet, cin gibi varlıkların yaşadığına inanılan yer.\n"
    },
    "Perispri": {
        "first_paragraph": "Perispri, klasik ruhçuluk anlayışına göre, ruh ve beden bağlantısını sağlayan yarı maddî, akışkan bir bağdır; ruhun normal koşullarda göremediğimiz esîrî bedenidir. Madde-dışı bir varlık olan ruh madde evreninde icraatte bulunabilmek için doğal olarak bir araca gereksinim duyar ki, bu araca perispri adı verilir. Bu, ruhun bir bakıma mantosu, örtüsü ve dışa ait, maddi uygulama aracıdır. Fiziksel beden, perispri kalıbı üzerine kuruludur; insan bedeninin ruhtan beslenmesini sağlayan ve insan bedenini ayakta tutan perispridir. Ölümden sonra yok olmaz, ruha bağlı kalmaya devam eder. Perispriyi teozoflar astral, mantal, kozal bedenler şeklinde kısımlara ayırırlar.\n"
    },
    "Ruhsal irtibat": {
        "first_paragraph": "Ruhsal irtibat, spiritüalist terminolojide “zihinsel medyumluk” yoluyla bedensiz ruhlarla kurulan ilişkiye verilen addır.\n"
    },
    "Rüya yorumu": {
        "first_paragraph": "Rüya yorumu, rüya türlerinden yalnızca “amaçlı rüyalar” ya da diğer adıyla “haberci rüyalar” grubuna giren, bir mesaj taşıyan rüyalardaki sembolizmi çözme çalışmasına verilen addır. Metapsişik araştırmalar ve rüya laboratuvarlarında sürdürülen araştırmalar, rüyaların bir kısmının psikofizyolojik nedenlerden kaynaklandığını ortaya koymuştur ki, “alelade rüyalar” da denilen bu rüyalar hiçbir mesaj taşımadıklarından yorumlanmayı da gerektirmez. Dolayısıyla, metapsişik araştırmacılara göre, rüyasındaki sembolizmi çözmek isteyen kişinin öncelikle o rüyasının haberci (amaçlı) bir rüya mı olduğunu, yoksa psikofizyolojik kaynaklı bir rüya mı olduğunu çözmesi gerekmektedir. Bu da her iki rüya grubunun arasındaki temel farklar hakkında bilgilenmekle ve deneyimle olanaklıdır.\n"
    },
    "Seans (spiritüalizm)": {
        "first_paragraph": "Seans; spiritüalist, metapsişik ve parapsikolojik terminolojilerde kullanılan bir terim olup, bir süjenin ya da medyumun bulunduğu, araştırma, inceleme, gözlem ve bilgi alma amacıyla yapılan deney olarak tanımlanır. Terim, fiziksel medyumluk deneylerinin yanı sıra zihinsel medyumluk deneyleri için de kullanılır.\n"
    },
    "Spiritizm": {
        "first_paragraph": "Spiritizm, Hermetistler’in ve Platon ve Pisagor gibi filozofların döneminden  19. yüzyıla dek sistemsiz bir şekilde dalgalanan, reenkarnasyonu kabul eden ruhçuluğun, Fransa’da Allan Kardec tarafından kurulan ilk sistemli biçimidir. Kardec’in sistemli hale getirdiği spiritizm adıyla bilinen deneysel spiritüalizmin belli başlı ilkeleri  şöyle özetlenebilir:\n"
    },
    "Takıntı": {
        "first_paragraph": "Takıntı (Obsesyon), ruhçulukta (spiritüalizm) ve ruhbilimde (psikoloji) farklı olarak tanımlanır ve farklı kavramları ifade etmek üzere kullanılır. Psikiyatri sözlüklerinde kısaca “yanlış olduğunu bildiğimiz halde kafamızdan atamadığımız, mantık ve muhakeme ile uzaklaştırılamayan, arzu edilmeyen saplantı halindeki fikirler” olarak tanımlanır. Ruhçulukta ise, “bir bedensiz ruhun bir bedenliyi (insanı) hükmedecek derecede etkisi altına alması” olarak tanımlanır. Tanımlardan da anlaşılabileceği gibi, birinde obsede edici etken bir fikir olarak kabul edilir, diğerinde ise bu etken bir fikir değil, bu tür fikirleri obsedeye (obsesyon olayına maruz kalana) aşılayan canlı bir varlıktır. Obsesyon (obsession) sözcüğü Latince’de “rahatsız etme” anlamında kullanılan “ obsideratum” ya da “obsidere” sözcüğünden türetilmiştir.\n"
    },
    "Taklit (spiritüalizm)": {
        "first_paragraph": "Taklit (İn. impersonation) ruhsal irtibat seanslarında, tekâmül düzeyi geri bir bedensiz varlığın medyumu ve ‘hazirun’dakileri aldatmak üzere bir başkasının kılığına girerek rol yapmasına ruhçulukta verilen addır. Taklit girişiminde bulunan bedensiz varlıklar, kendilerini, kimi zaman dünyada yaşamış saygın ve ünlü insanların isimleriyle, kimi zaman bir peygamber, bir yol gösterici, bir lider ismini kullanarak yüce bir varlıkmış gibi sunarlar; kendisini Tanrı olarak sunanlara da rastlanır. Genellikle, ruhçulukta teşevvüş denilen kargaşa dönemini atlatamamış bedensiz varlıklar olan taklitçi varlıklar, obsedör karakteri gösterirler. Gerektiğinde, medyumun hafızasını ve psişik yeteneklerini kullanarak edindikleri bilgileri, kendilerinin söz konusu kişi olduğunu kanıtlamada kullanırlar. Taklit olaylarında operatör veya hazirun tuzağa düşüp kandırıldıkları takdirde obsesyon denilen tehlikeli olayla karşılaşılır.\n"
    },
    "Tebliğ": {
        "first_paragraph": "Tebliğ, kelime manasıyla “bildirme, duyurma, haber verme” manasına gelir. Terim dinî, felsefî ve spiritüalist literatürlerde az çok farklı anlamlarda kullanılmıştır.\n"
    },
    "Trans": {
        "first_paragraph": "Trans, hipnoz veya herhangi bir medyum aracılığıyla girilen, vücudun haricî uyarıcılara kapalı olduğu yarı uyanık durum.[1]\n"
    },
    "Transfigürasyon": {
        "first_paragraph": "Transfigürasyon metapsişik terminolojide kullanılan bir terim olup, ruhsal irtibat sırasında medyumun yüz hatlarının ve tavırlarının değişmesine verilen addır.\n"
    },
    "Vegvísir": {
        "first_paragraph": "Vegvísir, eski denizcilerinin kötü havalarda ilahi yardım alarak yön bulabilmek için kullandığı, büyülü bir gücü olduğuna inanılan önemli bir semboldür. Fiziksel olarak yön bulmanın yanı sıra, bir kişinin hayatta yapacağı seçimler hakkında da doğru yolu görmek için kullanması mümkündür. Günümüzde de bu amaçlanarak dövme şeklinde kullanıldığı görülmektedir.\n"
    },
    "Yaşam planı": {
        "first_paragraph": "Yaşam planı, ruhçu terminolojide kullanılan bir terimdir. Spatyum'daki varlığın, reenkarne olmadan önce, geçmiş yaşamlarındaki iradi hareketlerine ve gelişim gereksinmelerine uygun olarak yeni yaşamı için hazırladığı veya hazırlanan, doğacağı zaman, ortam, genel yaşam süresi, sosyal koşullar, yürüyeceği manevi yollar, karşılaşacağı manevi sınavlar vs. ile ilgili planını belirtmek üzere kullanılır. Teozoflar aynı anlamda, “karmik plan” terimini kullanırlar.\n"
    },
    "Hausa animizmi": {
        "first_paragraph": "Hausa animizmi, \"Maguzanci\" veya Bori, Batı Afrika'daki Hausa halkının büyü ve ruh sahibi olmayı içeren İslam öncesi geleneksel bir dinidir. Bu dine inananların çoğu 18. yüzyılda İslam reformcusu Osman ve Fodio'nun cihadından sonra İslam'ı kabul etmiştir.\n"
    },
    "Hawaii dini": {
        "first_paragraph": "Hawaii dini, Yerli Hawaililerin yerli dini inançlarını ve uygulamalarını kapsar.[1]\n"
    },
    "Loko (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Loko[1][2][3], Loco[4] ya da Atinmé-vodun (\"ağaç içindeki ruh\") kökeni Dahomey Krallığı'na dayanan ve Brezilya Vodunu adı da verilen Candomblé Jejé inanışında \"vodum\" adı verilen fetişlerden biridir. Dünya'nın ilk kutsal varlığını temsil eder ve Mawu ile Lissa'dan ilk doğan varlıktır ki bu özellik bazen Sakpata'ya atfedilir.\n"
    },
    "Oturan Boğa": {
        "first_paragraph": "Oturan Boğa (Lakotaca: Tȟatȟáŋka Íyotake, İngilizce: Sitting Bull) (1831 - 15 Aralık 1890), ABD ordularına karşı savaşan son Kızılderili kabile şefi. Siyuların Lakota grubundan Hunkpapa kolunun reisi ve 25 Haziran 1876 tarihinde 7. Amerikan Süvari Birliği'ni yenen 3.500 savaşçının lideri.\n"
    },
    "Antik Mısır dini": {
        "first_paragraph": "Antik Mısır dini, Antik Mısır toplumunun ayrılmaz bir parçası olan ve çok tanrılı ve ritüelleri karmaşık bir inanç sistemi vardı. Mevcut olduğuna inanılan ve kuvvetler ve doğa unsurları, kontrolünde olan birçok tanrılar ile Mısırlıların etkileşimi üzerinde yoğunlaşmıştır. Mısırlı din uygulamalarını tanrılar sağlamakta ve halk ise onların beğenisi kazanmak için bir çabaları vardı. Mısır'ı tarihteki kral ile aynı statüsü ile aynı olan ve aynı zamanda tanrı olan Firavunlar yönetirdi.[1] Firavunlar bir insan olmasına rağmen, Firavunların tanrıların soyundan olduğuna inanılıyordu. Firavunlar insanlar ve tanrılar arasında arabulucu olarak görev aldılar, evrendeki düzeni korumak ve tanrıların tekliflerini yerine getirmek zorundaydılar. Mısırlılar tanrılar için muazzam tapınaklar yapmışlardır.\n"
    },
    "Antik Mısır'da ruh kavramı": {
        "first_paragraph": "Antik Mısırlılar, bir ruhun ( kꜣ veya bꜣ; Mısırca Telaffuz: Ka veya Ba) birçok parçadan oluştuğuna inanıyorlardı. Ruhun bu bileşenlerine ek olarak, insan vücudu da bu kavramla ilişkili olmuştur. (ḥꜥw: \"bedensel parçaların toplamını\" anlamına gelir).\n"
    },
    "Atenizm": {
        "first_paragraph": "Atenizm, Antik Mısır'da MÖ 14. yüzyılda görülmüş olan monoteist bir dindir.[1] Semavi dinlere tek bir farkla benzer. Bu dinde cehennem yoktur. III. Amenhotep'in oğlu IV. Amenhotep devrinde yayılmıştır ve 20 yıl boyunca sürmüştür. Ancak onun öldürülmesinin ardından bu inanç terk edilmiştir. Ölümünün ardından yerine geçen firavun ve rahipler onu sapkın firavun ilan etmişlerdir.[2]\n"
    },
    "Mısır mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Mısır mitolojisi, eski Mısır kültürünün inanç yapısını ifade etmek için kullanılır. Eski Mısır'daki yaşamın her yönü, dünyanın yaratılışı ve dünyanın tanrılar tarafından idamesi ile ilgili hikâyelerle metaforlaştırılmıştı. Mısır mitolojisi durağan bir birlik içinde var olan ritmik yapılar olarak nitelendirilebilir. Sonuçlarda çatışma ve gerginlikten ziyade istikrar eğilimi ağır basmıştır.[1]\n"
    },
    "Antik Roma'da din": {
        "first_paragraph": "Antik Roma'da din, kökenleri büyük ölçüde Antik Yunan ve İtalya Yarımadası'nın pagan geleneklerinden alan, inanç ve kültlerin bileşimidir.\n"
    },
    "Abaton": {
        "first_paragraph": "Abaton (Yunanca: ἄβατος) kutsal kabul edilen ve din insanları dışında birçok kişi tarafından girilmesi yasak olan alanlara verilen isimdir. Kavram zaman zaman aditon ile eş anlamlı olarak da kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Aeneas": {
        "first_paragraph": "Aeneas[1] (Yunanca: Αινείας), Kral Ankhises ile Aphrodite'nin oğlu ve Troya kahramanlarından biridir. Latin Şair Vergilius'un Aeneis isimli şaheserinin konusu oldu ve bu Anadolulu prens, Roma'nın millî kahramanı ve İmparator Augustus'un atası sayıldı.\n"
    },
    "Ancus Marcius": {
        "first_paragraph": "Ancus Marcius (MÖ 640 - MÖ 616), Tullus Hostilius'tan sonta tahta çıkan 4. Roma Kralıdır.[1]\n"
    },
    "Anna Perenna (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Anna Perenna veya Anna Parenna Antik Roma'da ihtiyar bir kadın olarak tasvir edilen ve 14 Mart'ta festivali düzenlenen tanrıça. Ovidius'a göre Anna Perenna, Bovillae'de doğan ve Capitol Tepesi'nin etrafında yaşayan, yoksullara sabahları ekmek pişirip dağıtan ve elleri titreyen ihtiyar bir kadındır. Bu davranışından dolayı Romalılar onun heykelini dikmişlerdir.\n"
    },
    "Annona (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Antik Roma dininde Annona (Latince annōna “mısır, tahıl ve geçim araçları anlamına gelir, annus ise yıl için kullanılır) Roma şehrine tahıl tedarikinin ilahi kişileştirilmesidir. Sık sık sanatta beraber tasvir edildiği tanrıça Ceres ile yakından bağlantılıdır.\n"
    },
    "Apollon": {
        "first_paragraph": "Apollon (Yunanca: Απόλλων, Latince: Apollo), mitolojide müziğin, sanatların, Güneş'in, ateşin ve şiirin tanrısı, kehanet yapan, bilici tanrıdır. Aynı zamanda kâhinlik yeteneğini diğer insanlara da transfer edebilir. Biseksüel yönüyle ağır basan Apollon'un mitolojideki eşi Kassandra olup Zeus ve Leto'nun oğlu, Artemis'in ikiz kardeşidir. Sarışın ve çok yakışıklıdır. Orijini Yunan olan Apollon, Roma mitolojisine Apollo ismiyle geçmiştir.[1] Mitolojideki en önemli tanrılardan biri olan Apollon, Anadolu kökenlidir.\n"
    },
    "Augur": {
        "first_paragraph": "Augur (Latince, çoğulu: Augures), Antik Roma'da kuşların uçuşuna bakarak kehanette bulunan din insanıdır.[1]\n"
    },
    "Azize Sarah": {
        "first_paragraph": "Sara la Kali olarak da bilinen Azize Sarah (\"Kara Sara\", Çingenece: Sara e Kali), Roman halkının koruyucu azizidir. Kendisini yüceltmek için kabul edilen yer, güney Fransa'daki Camargue'da Romanlar için hac yeri olan Saintes-Maries-de-la-Mer'dir. Efsaneye göre, Camargue'ye birlikte gelmesi beklenen Üç Meryem'den birinin hizmetçisi olarak tanımlanır.[1] Katolik kilisesine göre bir aziz olarak kabul edilmez.\n"
    },
    "Caca (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Antik Roma dininde ve mitolojisinde, Caca veya Cacia olduğu dev Cacus'un kardeşidir, oğlu Vulcan'dır. Caca, Cacus'un yerini Herkül'e açıklayarak kardeşine ihanet eder.\n"
    },
    "Carmen Saliare": {
        "first_paragraph": "Carmen Saliare, Antik Roma'da Salii tarafından gerçekleştirilen ritüellerde yer alan arkaik Latince'nin bir parçasıdır.[1] Carmen Saliare 'nin, Morel'in FPL'sinde okunabilen 35 mevcut parçası vardı. Ritüellerin, Mars ve Quirinus etrafında döndüğü bilinir ve Mart ve Ekim aylarında yapılırdı.[2] Numa Pompilius'un saltanatına kadar, Roma Cumhuriyeti'nin kuruluşundan önce var olmuşlardır.\n"
    },
    "Ceres (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Ceres, Roma mitolojisinde anne sevgisinin ve büyüyen bitkilerin (özellikle tahılların) tanrıçasıydı. Satürn ve Rhea'nın kızı, Jüpiter'in eşi ve kız kardeşiydi. Jüpiter'den Persephone'nun annesiydi ve Juno, Vesta, Neptün ve Plüton'un da kız kardeşiydi. Ayrıca Sicilya'nın baş tanrıçası, koruyucusuydu. Yunan mitolojisindeki tanrıça Demeter'e denktir.\n"
    },
    "Concordia (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Concordia, Roma mitolojisinde barış, esenlik, anlaşma ve uyum tanrıçasıdır. Zıttı Discordia'dır. Ona tapılan birçok tapınak mevcuttur, bunlardan en eskisi MÖ 376 tarihinde Marcus Furius Camillus tarafından yaptırılan ve Forum Romanum'da bulunan tapınaktır. Bu tapınak aynı zamanda Roma senatosu için bir toplantı yeri haline gelmiştir, Roma senatosu sık sık burada toplanmıştır. Çoğu zaman bir kâse ve barışın, zenginliğin sembolü olan içinden meyveler fışkıran bir boynuz (cornucopia) ile resmedilmiştir.\n"
    },
    "Copia": {
        "first_paragraph": "Copia, Roma mitolojisinde bolluk tanrıçasıydı, bolluk kavramının kişileştirilmiş haliydi. Bir diğer Roma tanrıçası olan Fortuna yani şans ile ilişkilendirilirdi.\n"
    },
    "Diana (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Diana, Roma mitolojisinde ayın ve avcılığın bakire tanrıçasıydı. Yunan mitolojisinde Artemis'e denktir. İkiz erkek kardeşi Apollon ile Delos adasında doğmuş olan Diana'nın, ebeveynleri Jüpiter ile Latona'dır. Gökteki sembolü aydır. Geyik ve dişi ayı sembol hayvanlarıdır. Avcılar ismiyle bilinen bir av grubu vardır. Genellikle 12 ile 15 yaşlarında kız görünümündedir. Avcılar grubunda tarih boyunca genellikle kızlar bulunsa da nadiren erkekler de bulunmuştur. Ay tanrıçası görevini Selene' den almıştır. Ay ve avcılığın yanında kız çocukları, doğum ve daha birçok şeyin tanrıçasıdır.\n"
    },
    "Eventus Bonus": {
        "first_paragraph": "Eventus Bonus (\"iyi son\"), Roma mitolojisinde hem ticaret hem de tarımda başarının tanrısıdır. İnanışa göre iyi hasatları ve kârı o getirirdi. Roma Cumhuriyeti'nden Marcus Terentius Varro, onu tarım üzerine liderlik eden on iki tanrıdan biri olarak listelemiştir.[1] Eventus'un işlevi tarımsal olarak görünse de Romalılar altın paralarında onun ikonunu da kullanmıştır.[2]\n"
    },
    "Fetial": {
        "first_paragraph": "Bir fetial (çoğul fetiales), Antik Roma'da bir rahip türüydü. İnanç patronu olarak Jupiter'e adanmış bir collegium oluşturmaktaydılar.\n"
    },
    "Fides": {
        "first_paragraph": "Fides, Roma mitolojisinde inanç, vefa ve sadakatin tanrıçasıydı. İnancın kişiselleştirilmiş halidir. Capitol'deki tapınağında Roma Senatosu yabancı ülkelerle aralarında yapılmış antlaşmaları saklardı; bunları Fides korurdu.\n"
    },
    "Fortuna": {
        "first_paragraph": "Fortuna, Roma mitolojisinde şansın cismani hali, tanrıçasıdır. Yunan mitolojisindeki Tyche'ye denktir. Fortuna her zaman olumlu değildir: bazen şüphelidir (Fortuna Dubia); değişen şans olabilir (Fortuna Brevis) veya mutlak şeytani şans (Fortuna Mala) olabilir. Fortuna genel olarak, kaderin tanrıçası olarak da bilinir. Hayattaki farklı yönlere göre bu tip farklı isimler altında Roma İmparatorluğunun her yanında tapılırdı, adına birçok tapınak bulunurdu.\n"
    },
    "Genius": {
        "first_paragraph": "Roma dininde Genius (Latin : [ˈꞬɛnɪ.ʊs] ; çoğul cin), her bireyde, yerde veya şeyde mevcut olan genel bir ilahi doğanın bireysel örneğidir.  Bir koruyucu melek gibi, Genius her erkeği doğum saatinden öldüğü güne kadar takip ederdi.[1] Kadınlar için her birine eşlik edecek olan Juno ruhuydu .\n"
    },
    "Juno (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Juno veya Iuno (Latince: IVNO), Roma mitolojisinde baş tanrı Jüpiter'in kız kardeşi ve eşi, aile ve doğum başta olmak üzere birçok alanda tezahürü ve ilgisi bulunan, eski ve güçlü bir tanrıçaydı. Yunan mitolojisindeki Hera'nın Roma mitolojisindeki dengi olarak da tanımlanabilir; aynı Hera gibi onun da kutsal ve sembolik hayvanı tavus kuşudur ve yine Hera gibi başında taç ile tasvir edilirdi. Etrüsk mitolojisindeki tanrıça Uni'nin ismini Latince bu tanrıçanın ismi olan Iunodan alır[1]. Tanrıların kralı Jüpiter'in karısı ve tanrıların kraliçesidir. Aynı Jüpiter gibi şimşek gönderebilir[2]. En önemli Roma tanrılarından Mars'ın da annesidir. Roma tarihi boyunca çeşitli dönemlerdeki olaylar Juno'ya atfeledilir veya çeşitli olaylarda yer aldığı iddia edilirdi[1].\n"
    },
    "Jüpiter (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Jüpiter (Iuppiter), tanrıların en güçlülerinden birisi olan Zeus ile denktir. Satürn ile Ops'un en genç çocuğudur. Bir tanrı olan Atlas'a evreni taşıma görevini o vermiştir. Ayrıca Romalıların büyük bir sevgiyle taptıkları yüce tanrılarından biridir. Etrüsk mitolojisinde ise Tinia olarak bilinir. Juno'nun eşi olup Juno, Minerva, Mars ile büyük tanrıları oluşturur. Ayrıca Pollux'un babasıdır.[1]\n"
    },
    "Jüpiter Sütunu": {
        "first_paragraph": "Jüpiter Sütunu (Almanca: Jupitersäule) Roma Germania'da yaygın olan bir tip anıttır.\n"
    },
    "Lares": {
        "first_paragraph": "Lares, Roma mitolojisinde koruyucu tanrılardan biri. Kökeni belirsizdir.\nres tanA\nLares'in, bulundukları yerin veya işlevlerinin sınırları içinde olan her şeyi gözlemlediğine, koruduğuna ve etkilediğine inanılıyordu.\n"
    },
    "Mars (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Mars, Roma mitolojisindeki savaş tanrısıdır. Juno ile Jüpiter'in oğludur. Mars sözcüğünün herhangi bir Hint-Avrupalı türevi olmadığına göre, büyük ihtimalle Etrüsk ziraat tanrısı Maris'in Latinize edilmiş bir biçimidir. Başlarda Romalı bereket ve bitki tanrısı, çiftlik hayvanlarının, ekin alanlarının koruyucusuyken daha sonraları savaşla özdeşleştirilmiştir; sonunda Yunan mitolojisindeki Ares'in Roma mitolojisindeki dengi olmuştur.\n"
    },
    "Minerva": {
        "first_paragraph": "Minerva, Roma mitolojisindeki hikmet, akıl, savaş, sanat, okul ve ticaret tanrıçasıdır. Iupiter ve Iuno ile birlikte diğer tanrılara hükmettiği düşünülen bir üçleme oluşturmaktaydı. Orijini Etrüsk Menrva olan ve Roma mitolojisine de geçen Minerva; Roma Krallığı, Roma Cumhuriyeti ve Roma İmparatorluğu dönemlerinde saygı görmüş ve Roma tanrıçası olarak tanınmıştır. Yunan tanrıçası Athena ile denktir ve aynı doğum mitini paylaşmaktadır.\n"
    },
    "Neptün (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Neptün (Latince: Neptūnus), Roma mitolojisinde su ve deniz tanrısı. Yunan mitolojisindeki karşılığı Poseidon'dur. Babası Satürn, annesi Ops olan Neptün, Jüpiter ve Plüton'un kardeşidir.\n"
    },
    "Penates": {
        "first_paragraph": "Antik Roma dininde Di Penates (Latin : [Di pɛnaːteːs] ) ya da Penates  Ev içi tanrılardan biridir. Genius, Lares ve Vesta ile aynı mitolojik grupta yer alır. Aile yemek yerken Penates için ocaktaki ateşe bazı nesneler atardı.\n"
    },
    "Pietas": {
        "first_paragraph": "Pietas, \"görev\", \"dindarlık\" [1] veya \"dini davranış\",[2] \"sadakat\",[3] \"bağlılık\" veya \" Aileye saygı \" anlamlarına gelir. Bazılarına göre Eski Roma'da dindarlığın tanrısıdır. Ancak Eski Roma'da; anne ve babaya saygı, atalara saygı, tanrılara saygı, Roma'nın erdemlerine saygı. kısacası bir Roma'lı yurttaşın görev bilincini temsil ettiği fikri daha çok kabul görür. Roma'nın Hiristiyan idealizmine adım adım yaklaştığını sağlayan en büyük olgulardan biridir.\n"
    },
    "Roma imparatorluk kültü": {
        "first_paragraph": "Roma imparatorluk kültü, imparatorları ve ailelerinin bazı üyelerini, Roma Devleti'nin ilahi olarak onaylanmış otoritesi (auctoritas) ile özdeşleştiren tanımlamadır. Çerçevesi Roma ve Yunan emsallerine dayanıyordu ve Augustus'un ilk yönetimi sırasında formüle edildi. Anlam ve ifadesinde belirgin yerel farklılıklarla, İmparatorluk ve vilayetlerinde hızla yerleştirilmiştir.\n"
    },
    "Roma mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Roma mitolojisi, Antik Roma'da yaşayan insanların mitolojik inançlarının bütününe verilen isimdir. Genelde iki ana bölümü olduğu düşünülür; ilk bölüm ki daha sonraları etkin olmuştur ve edebidir, genellikle Etrüsk mitolojisindeki öğelerin Romalılaştırılmış hallerinden meydana gelir, ikinci bölüm ise daha erken dönemlerde etkin olmuş olan ve daha çok kültik olan farklı uygulama ve inançlara sahip daha özerk bir bölümdür.\n"
    },
    "Roma zaferi": {
        "first_paragraph": "Roma zaferi, Roma güçlerini devletin hizmetinde zafere götüren bir askeri komutanın veya orijinal ve geleneksel olarak başarıyla tamamlanan bir askeri komutanın başarısını halka açıklamak ve kutlamak için düzenlenen Antik Roma'nın bir sivil töreni ve dini ayin idi.[1]\n"
    },
    "Saturnalia": {
        "first_paragraph": "Satürnalia Bayramı, Satürnalia Festivali veya Satürnalia Roma Paganizminde Satürn onuruna kutlanan bir bayramdır.[1]\n"
    },
    "Satürn (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Satürn Roma mitolojisinde bir tanrı, kral. Roma Mitolojisinde Altınçağ Tanrısı olarak da bilinir. Diğer tanrılar (krallar) gibi gökyüzünde değil yeryüzünde yaşar. Yunan mitolojisindeki karşılığı Kronos'tur. Zamanı kontrol eder, disiplin ve ahlak kurallarını belirler, tarım ve hasat konusunda ise semboldür. İnsanlara tarımsal faaliyetleri öğretir. İlahî kurallar yerine kendi iradesini ve yasalarını uygulamaya çalışanları şiddetli şekilde cezalandıran bir motiftir. Roma'da bu mitolojik motif adına 17-23 ve 25 Aralık günleri arasında Satürnalya Bayramı (Saturnalia) veya diğer adıyla Satürnalya Festivali kutlanır.\n"
    },
    "Spes": {
        "first_paragraph": "Spes, Roma mitolojisinde umut tanrıçasıdır, umutun tecessümüdür, cismanileşmesidir. \"Son tanrıça\" olarak anılırdı, bu umudun insana kalan son kaynak, son şans olduğuna bir göndermedir. Forum Holitorium'da ona adanmış bir tapınağı bulunurdu. Genellikle elinde barışı ve bolluğu temsil eden meyve saçan boynuz - cornucopia ve bir çiçek ile resmedilmiştir. Yunan mitolojisinde Elpis olarak geçer.\n"
    },
    "Venüs (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Venüs, Roma mitolojisinde aşkın ve güzelliğin koruyucusu olan tanrıça.  Genelde çıplak olarak resmedilir. Romen mitleri ve festivallerinde anahtar rol alan bir tanrıçadır. Yunan mitolojisindeki dengi Afrodit'tir.\n"
    },
    "Veritas": {
        "first_paragraph": "Veritas, Latince'de \"hakikat, doğruluk\" anlamına gelir. Antik Roma'da doğruluk erdemine de verilen isim olan Veritas, aynı zamanda Roma mitolojisi'nde hakikatin vücut bulmuş hali ve tanrıçasıdır. Tanrıça Veritas, Satürn'un kızı olarak bilinirdi.\n"
    },
    "Vesta (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Vesta, Roma mitolojisinde ocak, yuva (ev) ve ailenin bakire tanrıçasıydı. Mitolojiye göre babası tanrı Saturnus (Yunan mitolojisinde Kronos) annesi ise ocağın ve ailenin tanrıçası Ops'du. Yunan mitolojisindeki Hestia'ya denkti. Belirli bir kişiliği olmadığı gibi, mitlerde hiç yer almamış, hiç betimlenmemiştir; kutsal alev onun esrarlı varlığı idi. Bu Forum Romanum'da Vesta tapınağında bulunan kutsal alev tapınağın rahibeleri, yani Vesta bakireleri tarafından korunmuştur. Roma mitolojisinde çok kutsal bir yere sahipti.\n"
    },
    "Vulcan": {
        "first_paragraph": "Vulcanus (ayrıca Vulcan veya Vulkan), Roma mitolojisinde Jüpiter'in ve Juno'nun oğlu, Maia ve Venüs'ün kocası ve Caeculus'un babasıdır. Ateşin ve yanardağların tanrısıdır, sanatın, silahların, demirin ve tanrılarla kahramanların zırhlarının üreticisidir. Yunan mitolojisinde Vulcan'ın karşılığı olan tanrı Hephaestus'dur. Ayrıca Roma mitolojisinde Mulciber (\"yumuşatıcı\") olarak ve Etrüsk mitolojisinde ise Sethlans olarak bilinir.\n"
    },
    "Antik Yakın Doğu dinleri": {
        "first_paragraph": "Antik Yakın Doğu dinleri, bazı monolatrizm örneklerine sahip olsa da çoğunlukla çok tanrılı bir inanca sahiptir. Bazı uzmanlar, bu dinler arasındaki benzerliklerin dinlerin birbiriyle ilişkili olduğunu gösterdiğine inanmaktadır.[1]\n"
    },
    "Anzû": {
        "first_paragraph": "Anzû ya da dZû ya da İmdugud (Sümerce: 𒀭𒅎𒂂 AN.IM.DUGUDMUŠEN), antik Mezopotamya dininde geçen daha küçük bir tanrı ya da canavardır.[1] Tanrıça Siris'in oğludur. Zu ve Siris, ateş ve su soluyabilen dev kuşlar olarak görülmüştür. Buna rağmen, Zu aslan başlı bir kartal olarak da tasavvur edilmiştir.\n"
    },
    "Aşnan": {
        "first_paragraph": "Aşnan, Antik Mezopotamya'nın tahıl tanrıçasıydı. O ve erkek kardeşi Lahar, Enlil'in çocuklarıdırlar ve tanrılara gıda sağlamak için yaratılmıştırlar. Fakat bunu yapmadıklarında, tanrılar onların yerine insanları yaratmıştır.\n"
    },
    "Aşur (tanrı)": {
        "first_paragraph": "Aşur (ya da Assur, Aššur; çivi yazısı: 𒀭𒀸𒋩 dAš-šur), bir Doğu Semitik tanrı ve Beth Nahrin bölgesinde tüm Asur ulusal tanrılarının başıdır. Ağırlıklı olarak Mezopotamya'nın kuzey yarısında, Suriye'nin kuzeydoğu kısmında ve eski Asur’u oluşturan Anadolu'da tapınılmaktaydı.\n"
    },
    "Kenan mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Kenan dini, antik Levant'ta yaşayan Kenanlılar tarafından en azından Erken Tunç Çağı'ndan Ortak Çağ'ın ilk yüzyıllarına kadar uygulanan eski Semitik dinler grubunu ifade eder.\n"
    },
    "Mamitu": {
        "first_paragraph": "Mamitu, ilk dönemlerde, Akad ve Sümer mitolojisinde yemin, ant içme tanrıçasıdır. Daha sonraki dönemlerde, yeni doğan bebeklerin kaderlerine karar veren bir tür kader tanrıçası ve öteki dünyadaki yargıçlardan biridir. Mammitu, Mammetum gibi yazılışları da mevcuttur. Bazı kaynaklarda Nergal'in eşi olarak geçer.\n"
    },
    "Rabisu": {
        "first_paragraph": "Rabisu (\"serseri, avare\"), Akad mitolojisinde vampirimsi bir ruh veya cin.[1] İnanışa göre Rabisu karanlık köşelerde veya evlerin girişinde saklanır, insanlara saldırmak için pusuda bekler. Saf deniz tuzunun onları uzak tutacağına inanılırdı. Cehennemde, Anguiş Çölü'nde yaşadıklarına, buraya yeni gelen ruhlara saldırdıkları düşünülürdü.[2]\n"
    },
    "Semitik mitoloji": {
        "first_paragraph": "Antik Semitik din, antik Yakın Doğu ve Kuzeydoğu Afrika'daki Semitik halkların çok tanrılı dinlerini kapsar. Semitik terimi, kültürlere atıfta bulunurken dillerin aksine kaba bir kategoriyi temsil ettiğinden, \"antik Sami dini\" teriminin kesin sınırlara yalnızca yaklaşıktır.\n"
    },
    "Siris (tanrıça)": {
        "first_paragraph": "Siris, Mezopotamya mitolojisinde biradan sorumlu tanrıça. Tanrıça Ninkasi'nin kızıdır.[1][2][3] Genellikle bir cin veya ruh olarak tasavvur edilse ve algılansa da, aslında tam olarak şeytani veya kötü değildir. Siris, ateş ve su soluyabilen büyük bir kuş olan Zu'nun annesi olarak kabul edilir.[4][5]\n"
    },
    "Boğa sıçraması": {
        "first_paragraph": "Boğa sıçraması, sadece günümüze ulaşan duvar resimleri aracılığıyla Minos uygarlığı zamanında var olduğu tahmin edilen bir çeşit akrobatik- ritüel spor.[1]\n"
    },
    "Çelenk": {
        "first_paragraph": "Çelenk, bir daire şeklinde olan çeşitli çiçekler, yapraklar, meyveler, dallar veya diğer malzemelerdir. Cenaze, düğün, parti, festival, ayrıca iç mimarlık, Noel dekorasyonu ve çeşitli kutlamalarda kullanılır.[1]  Başın etrafında veya boyun çevresinde bir giyim olarak da giyilebilirler.\n"
    },
    "Delfi özdeyişleri": {
        "first_paragraph": "Delfi özdeyişleri, Antik Yunanistan'da Delphi'deki Apollon Tapınağı'na yazılmış bir dizi ahlaki kuraldır. En iyi bilinen üç özdeyiş - \"Kendini tanı\", \"Hiçbir şeyde aşırıya kaçma\" ve \"Bir söz ver, bela yakındır\" - tapınağın girişinde belirgin bir şekilde görülüyordu ve geleneksel olarak Yunanistan'ın Yedi Bilgesi hatta Apollo tarafından yazıldığı söyleniyordu. Aslında, basitçe popüler atasözleri olma olasılıkları daha yüksektir. Her özdeyiş uzun bir yorum geçmişine sahiptir ancak üçüncü söz nispeten az ilgi görmüştür.\n"
    },
    "Elefsis Gizemleri": {
        "first_paragraph": "Elefsis Gizemleri (Yunanca: Ἐλευσίνια Μυστήρια Elefsinia Mistiria), Antik Yunanistan'da Elefsis'te Demeter ve Persephone kültleri için her yıl yapılan törenlerdi. Bu törenler Antik Yunanistan'ın gizli dini törenleri arasından en ünlülerinden biri olup temelini eski bir tarım kültü oluşturmaktaydı[1] ve bunların Miken döneminin dini uygulamalarından geldiği düşünülmektedir.[2][3] Helenik dönem boyunca önemli bir festival olmuş ve daha sonra Roma'ya da yayılmıştır.[4]\n"
    },
    "Herma": {
        "first_paragraph": "Herma (Grekçe: ἑρμῆς, telaffuz; ἑρμαῖ hermai[1]), başı ve gövdesi düz, genellikle kare şeklinde bir alt bölümün üzerinde olan ve erkek cinsel organının da uygun yükseklikte oyulabileceği bir heykeldir.[2] Hermae, ya Hermes'in başı en yaygın olduğu için ya da başlangıçta Hermes'e hiç atıfta bulunmayan Yunanca ἕρματα (taş blokları) sözünden, etimolojik olarak adlandırılmıştır. Biçim, Antik Yunanistan'da ortaya çıktı, daha sonra Romalılar tarafından kabul edildi ve Rönesans'ta terim figürleri ve atlant şeklinde yeniden canlandırıldı.[3]\n"
    },
    "Kabeiroi": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisi, Kabeiroi (Cabiri, Cabeiri,[1] ya da Kabiri; Grekçe: Κάβειροι)\n"
    },
    "Orakl": {
        "first_paragraph": "Orakl sözlüklerde “antik çağda Anadolu ve Yunan topraklarında yaşamış medyumnik yetenekleri bulunan kahinelere ve bunların sezgi (vahiy, revelation) yoluyla bildirdikleri ilâhî yanıta verilen ad” olarak tanımlanır. Orakl merkezleri genellikle, durugörü, ekstaz, trans ve kehanet gibi psişik etkinliklerin ve kimi zaman inisiyatik eğitimlerin söz konusu olduğu Apollon tapınakları olurdu. Anadolu’daki en ünlü orakl merkezi Didim’de (Didyma) bulunan ünlü Apollon tapınağı, antik Yunan’daki en ünlü orakl merkezi ise Delf’teki Apollon tapınağı idi. Anadolu’daki diğer orakl merkezlerinden bazıları Efes, Hierapolis, Sard, Patara, Klaros ve Pessinus’ta bulunuyordu.\n"
    },
    "Orfizm": {
        "first_paragraph": "Orfizm veya nadir kullanımıyla Orfikizm, eski Yunanistan'da gizemli bir dindir.\n"
    },
    "Ölüler Diyarı": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Ölüler Diyarı, Hades'in hüküm sürdüğü yerdir. Her ölümlü oraya elbet gider. Hades genellikle bu imparatorluğundan dışarıya çıkmaz. Poseidon bir keresinde Hades'in bu yeraltı ülkesini meydana çıkarmış, Hades ise bu durumdan son derece nefret ve utanç duymuştur.\n"
    },
    "Xoanon": {
        "first_paragraph": "Xoanon (xoánon; Yunanca: \"Yontulmuş“) Yunan sanatının geometrik dönemine ait antropomorfik ahşap heykellere kazıma, yontma anlamında verilen bir ad. Çeşitli tanrıları gösteren bu heykellerde ayak ve kollar vücuda yapışık olup, görünüşü kaba yontulmuş bir kütük gibidir. En eski heykellerde selvi, meşe, ıhlamur çam gibi sert ağaçlar işlenmiş olmalıydı.\n"
    },
    "Yunan kahraman kültü": {
        "first_paragraph": "Yunan kahraman kültü (inançları), Antik Yunan dininin en belirgin özelliklerinden biriydi. Homeros Yunancasında \"kahraman\", bir insanın ve bir tanrının ölümlü yavrularını ifade eder.\n"
    },
    "Budizm": {
        "first_paragraph": "Budizm, bugün dünya üzerinde yaklaşık 500 milyonu aşkın inananı bulunan bir dindir. İlk önce Hindistan’da ortaya çıkmış, daha sonra zaman içinde Güneydoğu ve Doğu Asya’da (Çin, Japonya, Kore, Moğolistan, Nepal, Sri Lanka, Tayland ve Tibet gibi ülkelerde) yayılmıştır.\n"
    },
    "Bhikku": {
        "first_paragraph": "Bhikku, (Pali dilinde), dişil Bhikkuni, Sanskrit dilinde Bhikshu, dişil Bhikshuni, Budacılıkta, dünyadan el etek çekip tefekkür yolunu seçen ve dilenci keşiş cemaatine katılan kişi. Küçük yaşta manastır yaşamına katılabilmek olanaklıysa da (bazı münzevi cemaatlerine buluğ çağına erişmemiş çocuklar da girebilir) bhikku'luğa kabul edilebilmek için en az 21 yaşında olmak, ana babanın iznini almış bulunmak, borçlu olmamak, beden ve zihin bakımından da sağlıklı olmak gerekir.\n"
    },
    "Bodhi": {
        "first_paragraph": "Bodhi (Sanskrit: बोधि) hem Pāli, hem de Sanskrit dillerinde \"aydınlanma\" anlamına gelen, ancak genellikle \"uyanış\" veya \"bilmek\" olarak çevrilen kavram. Budh kökü uyanmak, farkına varmak, bilmek, anlamak anlamına gelir; \"Buddha\" kelimesi ise \"uyanmış olan\" anlamında kullanılır. En yaygın olarak Budizm'de kullanılsa da, bodhi diğer Hint felsefelerinde de çeşitli bağlamlarda kullanılan bir kavramdır.\n"
    },
    "Dakini": {
        "first_paragraph": "Dakini, mitolojide ölülerin ruhunun cennete götürüleceğine inanılan antik Hindistan ve İran’a ait tantrik (Tantra) bir ruhi varlıktır. Bu varlık Tibet Budizminin devamında Budist bir figür olarak ortaya çıkmıştır. Dakini’ler çoğunlukla değişebilen, kısmen de vahşi yaradılışlı dişil varlıklardır. Bu yaradılış ayrıca manevi varlıklar için ilham kaynağı olarak kullanılır. Dakini’ler barışçıl ve öfkeli ya da barışçıl-öfkeli karışık kişilikler olarak ortaya çıkarlar. Onlar manevi yol için cesareti ve ilhamı simgeleyerek aynı zamanda Dharma uygulayıcılarının manevi ilerleyişlerini takip ederler. Khechara, Dakini’lerin saf ülkesi olarak adlandırılır. Eril olan türlerine ise Sanskritçede Daka, Tibetçede Pawo adı verilir.\n"
    },
    "Dharma (Budizm)": {
        "first_paragraph": "Dharma (Sanskrit: धर्म; Pāli: धम्म, Dhamma; Çince: 法, fǎ; Japonca: 法, hō; Tibetçe: chos; Moğolca: nom) terimi Budizmde başlıca iki anlamda kullanılmaktadır:\n"
    },
    "Dipa Ma": {
        "first_paragraph": "Nani Bala Barua (25 mart 1911 - 1 eylül 1989), yaygın olarak Dipa Ma adıyla bilinir. Budizm'in Theravada ekolünde bir meditasyon öğretmeniydi. Asya'da önde gelen Budist bir ustaydı. Amerika Birleşik Devletleri'nde öğretmenlik yaptı ve aynı zamanda, Vipassana akımının Amerika kolunu başlatmış oldu.\n"
    },
    "Elmas Sutra": {
        "first_paragraph": "Elmas Sutra (Sanskrit: वज्रच्छेदिका प्रज्ञापारमितासूत्र Vajracchedikā-prajñāpāramitā-sūtra; Çince: 金剛般若波羅蜜多經 ya da kısaca 金剛經, pinyin: jīngāng bōrě bōluómìduō jīng ya da jīngāng jīng; Japonca: kongou hannya haramita kyou ya da kongou kyou; Korece: 금강반야바라밀경 (金剛般若波羅蜜經), ya da 금강경 (金剛經); Vietnamca Kim cương bát-nhã-ba-la-mật-đa kinh ya da Kim cương kinh; Tibetçe (Wylie): ’Phags pa shes rab kyi pha rol tu phyin pa rdo rje gcod pa zhes bya ba theg pa chen po’i mdo; \"İlüzyonları Kesen Elmas Bilgeliğinin Mükemmelleştirilmesi Sutrası\") Prajnaparamita (Bilgeliğin Mükemmelleştirilmesi) türü kısa bir Mahayana Budist sutrasıdır. Zihinsel takıntılara bağlanıp kalmaktan kaçınmanın yöntemlerini öğretir. Mogao mağaralarında Dunhuang el yazmaları arasında bulunmuş bir Elmas Sutra kopyası 868 tarihine aittir; ve bugün bilinen en eski kalıp baskı kitaptır.[1]\n"
    },
    "Gülen Buda": {
        "first_paragraph": "Gülen Buda, Çin'deki ismiyle Milefo (彌勒佛) ya da Bu-Dai (布袋羅漢, Pinyin:bù dài luó hàn) Budizm'de Bodhisattva Maitreya'nın (Geleceğin Budası) vücutlaşmış hali olarak kabul edilen kutsal bir figürdür. Söylenceye göre 10. yüzyılda Çin'de yaşamış bir Chan (Zen) rahibidir. Genellikle sırtında keten bohçası, güleç ve koca göbekli bir figür olarak tasvir edilen Milefo, Çin'de cömertliğin ve hoşgörünün sembolüdür. Japonya'da Hotei adıyla bilinen Milefo Yedi Şans Tanrısından (Shichi Fukujin) biridir.\n"
    },
    "Harivarman": {
        "first_paragraph": "Harivarman, M.S. 250-350 yılları arasında yaşamış olan Hint Budist düşünür.  \"Hiçlik öğretisi\"ni geliştirmiş olan Harivarman sisteminde, Nirvana'ya erişmenin yolunu değilleme mantığında bulmuştur. Ona göre, ne benlik ya da ruhlar, ne yaratılmış nesneler ve ne de bunlarla ilgili kavramlar gerçektir. Bunların tümü birden, bir hiçten başka bir şey değildir.\n"
    },
    "Lamrim metinleri": {
        "first_paragraph": "Lam Rim kelime olarak “Lam” dar yol, “Rim” ise basamak anlamına gelmektedir. Tibet Budizm’inde yüz yıllık geleneğiyle aydınlanmaya giden yoldaki aşamaları öğreten bir kılavuz niteliğindedir. Lamrim metinlerinin geçmişi, 11.yy da yaşamış Hint Budist üstat Atisha’nın metinlerine dayanmaktadır.\n"
    },
    "Mahasanghika": {
        "first_paragraph": "Mahasanghika (Büyük Cemaat), eski bir Budizm okulunun adıdır. Siddhartha Gautama’nın ölümünden 140 yıl sonra Pataliputra tarafından üçüncü konseyde (MS 253) oluşturulmuştur. Bu konseyde Mâhadeva adlı keşiş diğer birçok keşişin de gözleminden kaçmayan bir gerçeği dile getirmiştir, bu gözleme göre bazı Arhat’lar ruhani bağlamda diğerlerine göre daha üstündü. Bu düşünceye keşişlerin çoğu katılmış; ama azınlık kabul etmemiş. Bu yüzden bu grup konseyden ayrılmış ve kendilerine Sthaviravadin (eski yol) adını vermişlerdir. Keşişlerin geri kalan kısmı ise; Büyük Sangha’nın bir teorisini öğrettikleri için Mahasanghika adını almışlardır.\n"
    },
    "Mondo (scripture)": {
        "first_paragraph": "Zen ustaları için sezgisel yetenekleri uyandırmak, aynı zamanda bir soru-cevap oyunu biçimidir. Görünüşte mantıksız diyaloglar şeklini alabilir. Bilgeler, hakaretlerle, hatta vurarak ya da sessiz kalarak karşılık vermediklerinde , genellikle alaycı, şiirsel ya da tuhaf karşılıklarla lafı gediğine oturturlar. Koan'la aynı şekilde, mondo da öğrenciyi zihinsel referansları reddetmeye davet eder[1].\n"
    },
    "Üç Hazine": {
        "first_paragraph": "Üç Hazine (Sanskrit: triratna, Pali: tiratana), değişik kaynaklarda Üç değerli taş ya da Üç sığınak olarak da adlandırılır. Budistlerin bir tören ile rehberliğine sığındığı üç şeyi ifade eder. Bunlar:\n"
    },
    "Budist vejetaryenlik": {
        "first_paragraph": "Budizm’de etyemezlik üzerine görüşler farklı okullar arasında farklı yaklaşımlar mevcuttur. Mahayana okullarının çoğu etyemezliği savunurken, Theravada geleneğinde Buda’nın, hayvanların rahiplerin yemesi amacıyla öldürülmediği sürece, rahiplerinin bazı hayvanların etlerini yemelerine izin verdiği kabul edilmiştir. Yine Therevada’ya göre, Buda rahiplerin etyemezliği benimsemelerine izin vermiş, yalnızca insan, fil, at, köpek, yılan, aslan, kaplan, leopar, ayı ve sırtlan eti yemelerini yasaklamıştır.[1]\n"
    },
    "Yeniden doğum": {
        "first_paragraph": "Budist öğretiye gore, gelişim halindeki bilinç (Pali: samvattanika-viññana)[1][2] ya da bilinç akışı (Pali: viññana-sotam,[3] Sanskrit: vijñāna-srotām, vijñāna-santāna, veya citta-santāna) ölümün (kümelerin çözülümü ) ardından yeni bir oluşumun ortaya çıkışında temel etmenlerden biri haline gelir. Bir kişiliğin sona ermesiyle birlikte bir başkası dünyaya gelir; bu sönmekte olan bir mumun aleviyle yeni bir mum yakılmasına benzetilebilir.[4][5] Yeniden doğan kişinin bilinci, ölmüş olan kişinin bilinciyle ne özdeş, ne de tamamen farklıdır; ancak nedensel bir süreklilikten veya akıştan sözedilebilir. Bu göç karma (kamma)[6][7] veya iradi eylemin[8] bir sonucudur. Budizme göre bilince bağımlılığın temel nedeni cehalettir (Pali: avijja, Sanskrit: avidya): cehalet ortadan kaldırıldığında yeniden doğum da sona erecektir.[9]\n"
    },
    "Yuz Asaf": {
        "first_paragraph": "Yuz Asaf veya Yuzasaf (Urduca: یوضا آصف), Yosafat adının Urduca versiyonudur. Budasaf'tan türetilen bir isimdir.[1] 1899 yılından bu yana, İslâmiyet içerisinden yeni bir din olarak ortaya çıkan Ahmediyye dinine göre İsa'yı çarmıha gerilmekten kurtararak Keşmir bölgesine yerleşmiş ve Yuz Asaf adını kullanmıştır.[2]\n"
    },
    "Fethullah Gülen": {
        "first_paragraph": "Fethullah Gülen veya doğum ismiyle Fetullah Gülen[3] (d. 27 Nisan 1941; Pasinler), Fethullahçıların lideri olan Türk vâiz,[4] yazar ve eski imamdır.[4] 2016'da kapatılan Gazeteciler ve Yazarlar Vakfının kurucularından biri ve vakfın onursal başkanıydı.[5][6] 28 Şubat sürecinde, dönemin Ankara Emniyet Müdürlüğü; Gülen ve örgütlenmesi hakkında bir rapor hazırladı.[7][8][9] Rapora göre, Gülen bir örgütün lideriydi ve liderlik ettiği örgütün mensupları Türk emniyet birimlerine sızmaktaydı.[8][10][11][12][13] Emniyet Genel Müdürlüğü bu raporu aldıktan 3 gün sonra, 21 Mart 1999'da; sağlık problemlerini sebep gösteren Gülen, Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti.[7][9][12] O tarihten bu yana Pensilvanya eyaletindeki Saylorsburg kasabasında yaşamaktadır.[14]\n"
    },
    "İslam Devletlerindeki Hahamlar Birliği": {
        "first_paragraph": "İslam Devletlerindeki Hahamlar Birliği (ARIS) (İng.  Alliance of Rabbis in Islamic States) Müslüman ülkelerdeki Yahudi yaşamını desteklemek amacıyla bu ülkelerde yaşamakta olan hahamlar tarafından 2019 yılının Aralık ayında  kurulmuş bir birliktir.[1]\n"
    },
    "Tüm Dinler Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Tüm Dinler Tapınağı (Rusça: Храм всех религий Hram vseh religiy; Tatarca: Барлык диннәр гыйбәдәтханәсе Barlık dinnär gıybädätxanäse), Rusya'nın Tataristan Cumhuriyeti'nin başkenti Kazan'da bulunan bir dinî yapılar kompleksidir. Kompleks, bir Ortodoks kilisesi, bir cami ve bir sinagog da dahil olmak üzere birçok dinî yapıdan oluşmaktadır. Yerel sanatçı ve hayırsever İldar Hanov tarafından başlatılan proje, 1992 yılından beri şu anda yapım aşamasındadır.\n"
    },
    "Dürzîlik": {
        "first_paragraph": "Dürzîler; (Arapça: درزي veya موحدون دروز İbranice: דרוזי) Orta Doğu kaynaklı Sâbiîlik ve Ezidilik gibi dinlerin etkisiyle, 11. yüzyılda İslâmiyet'in Şiîlik mezhebinin İsmâîlîyye kolundan köken alarak ortaya çıkmış olan tektanrılı bir dinî inanç topluluğudur.[1] Bu dine inananlara Dürzî denir (çoğulu Durûz). Kendilerine birleştiriciler, tek tanrıcılar anlamına gelen Muvahhidun derler.\n"
    },
    "Bahâeddîn el-Mu'tenâ": {
        "first_paragraph": "Baha’ud-Dîn ʿAli ibn Ahmed ibn ed-Deyf, El-Mu'tenâ Bahâ’ud-Dîn, Bahâ’ed-Dîn el-Mu'tenâ, Ali ibn Ahmed, Ali ibn ed-Deyf, Ali bin ed-Tâ'i ya da Bahâ’ud-Dîn es-Sâmmukî (Doğumu: Milâdî 979, Sâmmukâ, Halep-Suriye – Ölümü: Milâdî 1043) On Birinci yüzyıl İsmâ‘îlîlerinden ve Dürzîliğin başlıca kurucularından biriydi.\n"
    },
    "Hâkim (Fâtımî halifesi)": {
        "first_paragraph": "Hakim ya El-Hakim Bi-Emrillah ya da tam adı El-ḥākim Bi-Emrullah El-Manṣūr Ismāil bin El-Azīz Bin El-Mu'izz Li-Dīnallah Ma'd al-Fāṭimīye, (Türkçe: Allah'ın Emriyle Hükümdar) (Arap yazısı: (الحاكم بأمر الله المنصور بن العزيز بالله بن المعز لدين الله معد الفاطمي)) (d. 13 Ağustos 985 - ö. 13 Şubat 1021) 6. Fatımi halifesi. Dürzilerce \"El-Hâkim Ki-Emrillâh\" (Allah'ın emriyle Hükmeden) olarak bilinir. Asıl adı Ebû ʿAlî el-Mansûr, lakabı ise \"Târik’ûl-Hâkim Bi-Emrillâh\"tır.\n"
    },
    "Hamza bin Ali": {
        "first_paragraph": "Hamza bin Ali bin Ahmed (Arapça: حمزه بن علي بن أحمد; d. 985 - ö. (?) ), On Birinci yüzyıl İsmâ‘îlî Din adamlarının en meşhurlarından olup Dûrz’îyye i'tikadının kurucusudur. Dürzîlik inancının ana i'tikadını oluşturan Hikmet Risâleleri'nin baş yazarı olarak tanınmaktadır.\n"
    },
    "Hikmet Risaleleri": {
        "first_paragraph": "Hikmet Risaleleri ya da Risalet’ûl-Hikmet (Arapça: رسَائل الحكمة ‎) ya da  (Arapça:  Rase’il el-Hikme (Arapça: رسـائـل الـحـكـمـة) Dûrz’îyye inancının kurucuları Târik’ûl-Hâkim, Hamza ibn Ali ibn Ahmed ve El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn gibi din uluları tarafından yazılmış mukaddes metinler ve pastoral şiirler içeren dini kitaplardır.\n"
    },
    "Seyyîd el-Tenukhî": {
        "first_paragraph": "Seyyîd el-Tenukhî Tam Adı: El-Emîr el-Seyyîd Cemâl ed-Dîn 'Abdalla el-Tenukhî (Mayıs 1417 - Eylûl 1479) Dürzî teolog ve tefsir alimi. Tarihteki en saygıdeğer Dürzî âlimi, hudud ismindeki eseriyle Dürzîliğin i'tikadî sınırlarını belirleyen âlim.[1] Lübnan'daki türbesi Dürzîlerce bir hac yeri olarak ziyaret edilmektedir.[2]\n"
    },
    "Tantur": {
        "first_paragraph": "Tantur (Arapça: طنطور), özellikle 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun Levant coğrafyasında yani günümüz Lübnan, Suriye, Filistin, İsrail, Ürdün, Türkiye coğrafyalarında kullanılmış koni şeklindeki kadın başörtüsü.\n"
    },
    "Üniter Çağrı": {
        "first_paragraph": "\nÜniter Çağrı, İlâhî Dâvet ya da Dâ‘vet et-Tevḥīd; Dürzîlik ile alâkalı olan bir zaman dilimine verilen addır. Fâtımîler Hâlifesi EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh, Ed-Derezî gibi kendisinin soteriyolojik ilâhiyatına inanarak Dîn-i İslâm'ın resmî hudutları dışına çıkan tâkipçilerini de iknâ etmeği başararak, 30 Mayıs 1017 Perşembe günü gün batımından itibaren tüm dini serbestlikleri arttırdığını ilân eden bir kararnâme ile İlâhî Çağrı'yı resmen başlatmıştı.[1][2][3]\n"
    },
    "Yitro (Kitâb-ı Mukaddes)": {
        "first_paragraph": "Yitro (İbranice: יִתְרוֹ‎, Modern: Yitro, Tiberyan: Yiṯerô; Arapça: شعيب, Shu-aȳb) veya Reuel, Tanah'a göre Musa'nın kayınpederi, bir Kenite çobanı ve Midian rahibi.[1] Çıkış'ta Musa'nın kayınbabası başlangıçta \"Reuel\" (Çıkış 2:18), daha sonra \"Yitro\" (Çıkış 3:1) olarak anılır. Sayılar Kitabı'na (10:29) göre Hobab'ın babasıdır.[2] Ayrıca, Dürzîlikte kendi başına manevi kurucu ve baş peygamber olarak saygı görür[3][4][5] ve tüm Dürzîlerin atası kabul edilmiştir.[6][7]\n"
    },
    "Anneliese Michel": {
        "first_paragraph": "Anna Elisabeth \"Anneliese\" Michel (d. 21 Eylül 1952 - ö. 1 Temmuz 1976), ölümünden önce üzerinde 67 kere Katolik şeytan çıkarma ayini uygulanmış bir Alman kadındır. Kendisinin genel olarak etkili olmayan bir psikiyatrik tedavi geçmişi vardı.[1]\n"
    },
    "Bayram hutbesi": {
        "first_paragraph": "Bayram hutbesi, Müslümanların dinî bayramı olan Ramazan ve Kurban bayramında sabah namazının akabinde günün önemine binaen imamın minberde okuduğu dualar ve nasihatleri içerir. \nBayram hutbesi, aynı cuma hutbesi gibidir. Cuma hutbesinden farkı hutbe okumaya tekbir ile başlanır ve hutbe, namazdan sonra okunur. Cuma hutbesi farz iken bayram namazında hutbe okumak sünnettir. \nBayram namazı hutbeleri de Diyanet İşleri Başkanlığı Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanır ve Türkiye genelinde tüm camilerde aynı hutbe okunur.\n"
    },
    "Enkratitler": {
        "first_paragraph": "Enkratitler (Yunanca: ἐγκράτεια: \"Perhiz, kaçınma“) Erken Hristiyanlık döneminde 2. yüzyılın sonlarından 3. yüzyılın sonlarına değin varlığını sürdüren aşırı perhizci, çileci bir grubu tanımlamak için kullanılan bir isimdir.[1] Enkratitler et ve şarap tüketimine aşırı karşıt olmakla beraber, cinsel riyazet içerisindeydiler.[2] Hristiyanlığın en önemli ayinlerinden biri olan Efkaristiya'da içilen şarap, enkratitlerin ayinlerinde su ile değiştirilmişti[3].\n"
    },
    "Evrenin Ulu Mimarı": {
        "first_paragraph": "Evrenin Ulu Mimarı (aynı anlamda kullanılan Evrenin Büyük Mimarı veya Evrenin Yüce Mimarı), birçok Hristiyan teolog ve savunumcu tarafından tartışılan tanrı kavramıdır. Tarafsız bir tanrıyı temsil etmesi amacıyla Masonlar tarafından kullanılmaktadır (ne biçimde olursa olsun ve her üyenin bireysel olarak imanında adı ne olursa olsun). Ayrıca Max Heindel'e göre, Gül-haçlı Tanrı anlayışı ile de ifade edilebilir. Görkemli bir mimar ya da büyük bir mimar kavramı Akl-ı Faal, gnostisizm ile diğer dinsel ve felsefî sistemlerde de görülür.\n"
    },
    "Hakikat İncili": {
        "first_paragraph": "Hakikat İncili (Evangelium Veritatis) Kıptîce yazılmış, Nag Hammadi kütüphanesi kapsamında bulunan gnostik bir metindir. 2. yüzyılda yazıldığı tahmin edilen metin, Nag Hammadi metinlerinin ilki olan ve Jung Kodeks olarak da bilinen kodeksin bir parçasıdır. Hakikat İncili'nin bir kısmı Kodeks XII'te de yer almaktadır. Kilise babası İreneyus metinlerinde bir Hakikat İncili'nden bahsetse de, onun bahsettiği incilin Nag Hammadi'de bulunan incil olup olmadığı belli değildir.[1] Hakikat İncili, metinin başında yer alan iki kelimedir, metin yapısı itibarı ile bir incil olmaktan ziyade, didaktik ve uyarıcı bir vaaz niteliği taşımaktadır.\n"
    },
    "Hermetika": {
        "first_paragraph": "Hermetika ya da diğer adıyla Zümrüt Tabletler, eski Yunanlarca Hermes Trismegistus olarak adlandırılan Hermes Trismegistus’un öğretisine ait kimi metinlerin eski Yunanca ve Latince yazılmış eldeki parçaları bütününe verilen addır.\n"
    },
    "Markion": {
        "first_paragraph": "Sinoplu Markion[1] (Yunanca: Μαρκίων d. MS 85, ö 160), erken dönem Hristiyan teoloğu. Roma Kilisesi'nin öğretilerine alternatif farklı görüşler öne süren ve MS 2. yüzyıl sonlarında etkili olan Markion Roma'daki kilisesi tarafından Sapkın (Heretik) kabul edilmiştir.\n"
    },
    "Mısırlılar İncili": {
        "first_paragraph": "Mısırlılar İncili ya da Yüce Görünmez Ruhun Kutsal Kitabı, Nag Hammadi kütüphanesinde bulunan kıptîce yazılmış apokrif bir incildir. Nag Hammadi metinleri arasında iki farklı versiyonu bulunan incil, orijinali yunanca olan bir başka metinden çevrilmiştir. Metin içerik itibarıyla Şitçi gnostisizm akımına aittir. Adem'in oğullarından birisi olan Şit, ışık güçlerinden birisidir. Mısırlılar İncili, Kilise babaları Klement ve Origenes'in metinlerinde bahsi geçen Yunanca yazılmış Mısırlılar incilinden farklıdır.\n"
    },
    "Norea": {
        "first_paragraph": "Norea, gnostik içerikli Nag Hammadi metinlerinde Nuh'un karısı olarak tanımlanan bir karakterdir.\n"
    },
    "Sofya (bilgelik)": {
        "first_paragraph": "Sofya (Grekçe: σοφία, sophía— \"bilgelik\") Helenistik felsefe ve dinde, Platonculukta, Gnostisizmde ve Hristiyan ilahiyatının merkezinde yer alan bir fikirdir. Başlangıçta \"zekilik, beceri\" anlamlarını taşıyan terimin daha sonraki anlamı, phronesis (\"bilgelik, zeka\") anlamına yakın, önemli ölçüde Platon'un kullandığı philosophía (\"bilgelik sevgisi\") terimi ile şekillenmiştir. .\n"
    },
    "Tatianus": {
        "first_paragraph": "Tatianus[1] (Latince:Tatianus d. 130 ö. 176) putperest bir aileden doğan, sonraları Hristiyanlığı seçen bir Hristiyan apolojisti. Tatianus'un bir süre Roma'da yaşayıp daha sonra Edessa'ya döndüğü bilinir. Bardesanes ile çağdaş olan Tatianus Süryani edebiyatına büyük katkılarda bulunmuştur.\n"
    },
    "Bütün": {
        "first_paragraph": "Bütün; Hermesçi, panteistik, pandeistik ve panenteistik inanç sistemlerindeki Tanrı tasavvurudur. Din felsefesindeki adlandırılamaz ve sıfat takılamaz olan yaratıcı güç için kullanılan ve terimsel bir anlamı olan Bütün'ün gerçek iç doğasının bilinemez olduğu kabul edilmektedir. İnsan kavrayışının Bütün'ün gerçekliği ve varlığını analiz edebilmek için yetersiz olduğunu savunan Hermesçiler, dinbilimcilerin Tanrı'nın doğası ve gerçekliğine dair görüşlerini \"çocuksu\" olarak nitelemektedirler.[1]\n"
    },
    "Hayat evi": {
        "first_paragraph": "Büyücülerin yaşadığı sanılan Mısır bilginlerinin inandığı medeniyet.\nÜnlü tarihçi Herodot’a göre, Nil’in bir hediyesi olan Mısır dünyanın çöl kuşağı üzerinde olup Afrika’nın kuzeydoğusunda bulunan bir Akdeniz ülkesidir. Sina Yarımadası üzerinden ön Asya ülkeleriyle bağlantılıdır.Mısır, ilk çağlarda; Kuzey Mısır Güney Mısır olmak üzere iki kısma ayrılırdı., Mısır Eski Taş, Orta Taş ve Yeni Taş Devirlerini yaşamış ve M.Ö. IV. yy sonlarına doğru Ön Tarih Devri’ ne geçmiştir. 1900 yıllarında Firavunlar devri başlamıştır.\n"
    },
    "Horapollo": {
        "first_paragraph": "Horapollo (Eski Yunanca Ὡραπόλλων Hōrapóllōn, latinceleşmiş Horapollo, Horus ve Apollon'dan türetilmiş) milattan sonra 5. yüzyılın sonları ve 6. yüzyılın başlarında yaşamış bir geç antik çağ filozofu.\n"
    },
    "Hrisopoeia": {
        "first_paragraph": "Chrysopoeia terimi (Yunanca χρυσοποιία, khrusopoiia, \"altın yapımı\") simyada, çoğunlukla kurşun gibi baz metallerin dönüştürülmesi yoluyla yapay altın üretimini ifade eder. İlgili bir terim olan argyropoeia (ἀργυροποιία, arguropoiia, \"gümüş yapımı\"), genellikle bakırın dönüştürülmesi yoluyla yapay gümüş üretimine atıfta bulunur. Simyacılar pek çok farklı hedefin peşinden koşmuş olsalar da, altın ve gümüş yapımı Panopolisli Zosimus'tan (yaklaşık 300) Robert Boyle'a (1627-1691) kadar simyanın tarihi boyunca belirleyici hedeflerinden biri olarak kalmıştır.[1]\n"
    },
    "Kybalion": {
        "first_paragraph": "Kybalion, Eski Mısır ve Eski Yunanistan'daki hermetik felsefe üzerine bir çalışma olup, Hermes Trimesgistus'un öğretilerini iletmeyi amaçlayan bir kitaptır. 1908 yılında, kendilerini \"Üç İnisiyeler\" şeklinde adlandıran bir grup tarafından İngilizce olarak basılmıştır. Bu anonim grubun kimlikeri sonradan ortaya çıkmıştır. Bunlar William Walker Atkinson ya da meşhur adıyla Yogi Ramacharaka, BOTA kurucusu Paul Foster Case ve o sıralar Kuzey Amerika'da Alpha & Omega majikal mabedlerinin şefi Michael Whittey'dir.[1]\n"
    },
    "Panopolisli Zosimos": {
        "first_paragraph": "Panopolisli Zosimos (Yunanca: Ζώσιμος ὁ Πανοπολίτης; Latince adı Zosimus Alchemista, yani \"Simyacı Zosimus\" olarak da bilinir) MS 3. yüzyılın sonu ve 4. yüzyılın başında yaşamış bir Greko-Mısırlı simyacı ve Gnostik mistiktir. Panopolis'te (günümüzde Ahmim, Roma dönemi Mısır'ının güneyinde) doğmuş ve yaklaşık 300 yılında ölmüştür.[2] Simya üzerine bilinen en eski kitapları yazmıştır. Bu kitaplara Yunanca \"elle yapılan şeyler\" anlamına gelen \"Cheirokmeta\" adını vermiştir. Bu eserin parçaları orijinal Yunanca dilinde ve Süryanice ya da Arapça çevirileriyle günümüze ulaşmıştır. Muhtemelen MS 7. veya 8. yüzyılda Konstantinopolis'te bir araya getirilmiş olan ve kopyaları Venedik ile Paris'teki el yazmalarında bulunan bir simya yazıları derlemesinde temsil edilen yaklaşık 40 yazardan biridir. İskenderiyeli Stephen da bir diğeridir.\n"
    },
    "Paracelsus": {
        "first_paragraph": "Paracelsus (Phillipus Theophratus Bombastus von Hohenheim; 11 Kasım veya 17 Aralık 1493, Zürih - 24 Eylül 1541, Salzburg), Almanca konuşan İsviçreli doktor ve kimyager. 16. yüzyılın önemli bilim insanlarından ve modern tıbbın kurucularından biri olduğu kabul edilir.\n"
    },
    "Sefirot": {
        "first_paragraph": "Sefirot, 13. yüzyılda yazılan ve Kabala'nın en önemli kitabı haline gelen Sefer ha-zohar'da geçen bir tür şemadır.[1] Kabalacılar, Sefirot'un Tanrı Yehova'nın \"yansıma şekli\" olduğuna inandılar.[1] Bu mistik doktrine göre, bütün her şey Sefirot'a göre yaratılıyordu. İnsanın ruhundan, evrenin yapısına kadar her şey Sefirot şemasıyla uyumluydu. Tüm varlıklar Sefirot'a göre konumlanıyor, Sefirot'a göre işliyordu.\n"
    },
    "Sigil (okültizm)": {
        "first_paragraph": "Sigil (/ˈsɪdʒɪl/)[1] büyüde kullanılan bir sembol türüdür. Terim genellikle bir tanrının veya ruhun resimli imzasına atıfta bulunur. Modern kullanımda, özellikle kaos büyüsü bağlamında, sigil, uygulayıcının arzu ettiği sonucun sembolik bir temsilini ifade eder.\n"
    },
    "Thoth": {
        "first_paragraph": "'Thoth ( /θoʊθ, toʊt/ ; Koinē GreekThṓth, Coptic Thōouttan alınmıştır. (Mısırca: ḏḥwtj  \"İbis gibidir\" anlamına gelir) Eski bir Mısır tanrısıdır. Sanatta, genellikle kutsal olan hayvanlar olan ibis veya babun başlı bir adam olarak tasvir edildi. Dişi muadili Seshat', karısı Ma'at' idi.[1] Ayın, bilgeliğin, bilginin, yazının, hiyerogliflerin, bilimin, sihrin, sanatın ve yargının tanrısıydı. Yunan karşılığı Hermes'tir.\n"
    },
    "Zümrüt Levha": {
        "first_paragraph": "Zümrüt Levha, Levhu'z-zümürrüd ya da Tabula Smaragdina, Hermetica'nın, prima materianın yani ilk maddenin  ve dönüşümünün sırrını içerdiği söylenen  kompakt ve şifreli bir parçasıdır. Avrupalı simyacılar tarafından sanatlarının ve Hermetik geleneğinin temeli olarak kabul edildi. Zümrüt Levha'nın orijinal kaynağı bilinmemektedir. Her ne kadar Hermes Trismegistus metinde adı geçen yazar olsa da, bilinen ilk görünümü altıncı ve sekizinci yüzyıllar arasında yazılmış Arapça bir kitapta. Metin ilk olarak onikinci yüzyılda Latince'ye çevrildi. Bunu çok sayıda çeviri ve yorum izledi.\n"
    },
    "Hinduizm": {
        "first_paragraph": "Hinduizm (सनातन धर्म; aynı zamanda Sanātana Dharma - सनातन धर्म ve Vaidika-Dharma - वैदिक धर्म diye de bilinir), çok kapsamlı inanç ve yaşam felsefesinin toplamıdır.[2] Özellikle Hindistan, Nepal ve Bangladeş'te yaygındır.[2] Günümüzde yaklaşık 1.25 milyar izleyeni ile Hristiyanlık ve İslam'dan sonra üçüncü sırada yer alan Hinduizm inancının neredeyse tüm takipçileri Hindistan ve çevresinde bulunmaktadır.[2] Hinduizmin tek tanrılı dinlerle ortak bir yanı olmayıp içinden Budizm ve Zen Budizmi gibi farklı yollar çıkmıştır.[2]\n"
    },
    "Advaita Vedanta": {
        "first_paragraph": "Advaita Vedanta, Devanagari अद्वैत वेदान्त, Hint felsefesi dizgelerinden Vedanta'nın \"ikicisizlik\" öğretisinin Sanskritçe karşılığı.\n"
    },
    "Airlangga": {
        "first_paragraph": "Airlangga (Erlangga diye de okunur) (991 Bali, Endonezya –  1049 Cava Adası) Srivijaya işgalinin ardından yıkılan Medang krallığından sonra kurulan Kahuripan Krallığı'nın tek kralıydı.\n"
    },
    "Aşram": {
        "first_paragraph": "Aşram (Sanskritçe: आश्रम), antik Hindistan’da orman içinde ya da dağda, bilgelerin dünyanın telaşından uzak, huzur içinde yaşadıkları yerlere verilen Sanskritçe bir addır. Bu yerler inzivaya çekilmek için kullanıldığı kadar eğitim için de kullanılır. Dolayısıyla aynı sözcük guru ve öğrencilerinin yaşadığı ve ustalarının öğretilerini izledikleri yerler için de kullanılır. Ancak bu durumda genellikle gurukula adı kullanılır. Bu kelime, üstât anlamına gelen guru ile gurunun biyolojik ailesi ve öğrenci grubunu kapsayacak biçimde aile anlamına gelen kula kelimelerinden oluşur.\n"
    },
    "Divali": {
        "first_paragraph": "Divali, Hindistan merkezli olup Hinduların kutladığı ve başlangıcı Hindu takviminin Ashvin ayının 13. gününe, karanlık iki haftanın başlangıcına denk gelen, \"ışık festivali\" anlamına gelen bir ulusal festivaldir. Teolojik anlamının yanı sıra yeni yılın kutlanmasını referans vermektedir. Genellikle beş gün (veya Hindistan'ın bazı bölgelerinde altı) sürer ve Hindu ay-güneş ayı Kartika'da (Ekim ortası ile Kasım ortası arasında) kutlanır.\n"
    },
    "Gayatri Mantra": {
        "first_paragraph": "Hint kutsal metinleri Vedalarda geçen Hint dünyasında ve en yüksek düzeyde saygı gören mantra. Vedalardaki diğer mantralar gibi Gayatri Mantra'nın da doğrudan mucidi olmadığı kabul edilir. Mantra'nın ermiş Brahmarshi Vishvamitra'ya vahiy yoluyla Tanrı tarafından aktarıldığına inanılır. Rigveda'da bir ayette (Mandala 3.62.10) mantranın Savitr adlı Tanrı'ya yönelik gerçekleştirildiği yorumlandığından Savitri mantra olarak da adlandırılır. \n"
    },
    "Hint kast sistemi": {
        "first_paragraph": "Hint kast sistemi, Hindu dinine inananların toplumsal olarak örgütlenmesi amacıyla yaratılmış bir sosyal merdiven sistemidir.\n"
    },
    "İkiliksizlik": {
        "first_paragraph": "İkiliksizlik veya Nondüalizm şeylerin birbirinden farklı görünmekle birlikte ayrı olmadıklarını savunan görüştür. İkiliksizlik inanç, durum, teori, pratik veya bir felsefeye atıfla kullanılır. Kavramın \"Monizm\" veya nitelikli monizm ile bağlantısı vardır.\n"
    },
    "Lalla-Ded": {
        "first_paragraph": "Lalla Yogiswari ya da Lal Ded Keşmirli Brahman azizedir. Bilgenin hatırası Keşmir'de gerek Hindu gerekse Müslümanlarca hala aziz görülmektedir. Tanrı aşkıyla evini ve her şeyi terk edip gezgin zahit olmuştur.\n"
    },
    "Made Made Snana": {
        "first_paragraph": "Made Made Snana (ಮಡೆ ಮಡೆ ಸ್ನಾನ), veya Made Snana Karnataka'nın bazı Hindu tapınaklarında gözlemlenen dini bir uygulamadır.[1]\n"
    },
    "Mahamrityunjaya Mantra": {
        "first_paragraph": "Mahamrityumjaya Mantra veya Mahamrityunjaya Mantra   \"Yüce Ölümü fetheden Mantra\"), aynı zamanda Tryambakam Mantra, olarak da bilinir. Rigveda (7.59.12) bölümde geçmektedir.[1]\n"
    },
    "Maya (din)": {
        "first_paragraph": "Maya, Hinduizm’de kullanılan bir terim olup, tezahür etmiş alem denilen, insanın yaşadığı fiziksel alemin bir hayal, bir aldanmadan (illüzyon) ibaret olduğunu dile getiren kavramdır.\n"
    },
    "Narayana": {
        "first_paragraph": "Vedalar, Itihasas, Bhagavata Purana ve Diğer Puranalarda adı geçen ve çeşitli avatarları olan Hinduizmin Vaişnavizm kolunda en yüce Varlık olarak addedilen Tanrı'nın adı. Vişnu ve Hari gibi adlarla da anılır. \nDört Veda'dan biri olan Yajurveda'da Narayana Sukta'nın beşinci ayetinde Narayana'nın evrendeki her şeyi hem dıştan hem de içeriden kuşattığı ifade edilir.\n"
    },
    "Om": {
        "first_paragraph": "Om, Hinduizm ve çoğu Hindistan'a özgü inanç sistemlerinde dinsel ya da mistik etkisi olduğuna inanılan sözcüklerin (mantra) en kutsalı sayılan hece. Sanskrit dilinde birlikte o sesini veren a ve u ünlüleriyle m sesinden oluşur. Bu üç ses yeryüzü, gökyüzü ve gök katlarından oluşan üç dünyayı; Brahma, Vişnu ve Şiva'dan oluşan üç büyük Hindu tanrısını; Rig, Yacur ve Sama adlı üç kutsal veda metnini simgeler. Böylece Om hecesi gizemli biçimde bütün evrenin özünü temsil eder. Hindu ayinlerinde dua, ilahi ve meditasyonların başında ve sonunda söylenir. Belli bir kurala bağlı olmaksızın Budacı ve Caynacı ayinlerinde de kullanılır. Om hecesinin yazılı biçimi, 6. yy.dan sonraki yazma ve yazıt metinlerinin başını belirtmek için kullanılmıştır.\n"
    },
    "Satpanth": {
        "first_paragraph": "Satpanth, başlangıçta Nizârîler ve İsmâ‘îlî sufiler tarafından, 700 yıl evvel Pir Sadr'ed-Dîn (d. 1290 - ö. 1367) sayesinde Hinduluk'tan dönerek oluşturdukları yeni imânî inançlarını belirtmek için kullanılmış olan bir Sanskrit deyimi.\n"
    },
    "Soham Mantra": {
        "first_paragraph": "Soham Sanskritçe'de \"Ben O'yum veya O Benim\" anlamına gelen Hindu mantrası. Soham şeklinde söylenir. \"Sah\" \"O\", \"Aham\" ise \"Ben\" demektir ve bireysel ruh ya da Jiva'nın Brahman veya Yüce Benlik ile özdeşliğine işaret eden bir mantradır.[1] Mantra'nın nefesle birleştirilerek yapılıyor olması sebebiyle evrensel bir mantra olduğu da söylenir.[2]\n"
    },
    "Tirumantiram": {
        "first_paragraph": "Tirumantiram, Hinduizm'in Şaivizm mezhebince kabul edilen, yaklaşık olarak MÖ 200 yılında Tamil dilinde yazılmış bir kutsal kitaptır.\n"
    },
    "Trimurti": {
        "first_paragraph": "Trimurti, yeryüzündeki birçok inanç, gelenek ve mitolojide bulunan üçlü ilah grubuna (üçlemeye) Hinduizm ve Hint mitolojisinin çeşitli ekollerinde verilen addır. Bu üçlü ilah grubu Hindu geleneğinde Brahma, Vişnu ve Şiva. Aslında Trimurti sözcüğü \"üç yüzlü ilah\" anlamına gelir. Yani üç ayrı fonksiyonu olan tek bir ilah sözkonudur: Brahma olarak yaratır, Vişnu olarak hükmeder, Şiva olarak yok eder. Bir başka deyişle üç ayrı ilah yoktur; tek bir birimin üç ayrı fonksiyonunu gösteren üç tezahür söz konusudur. Her ne kadar adı geçen üç ilah eril olsa da, Trimurtinin ve genel olarak tanrısal gücün dişil bir yönü de bulunur. Bu dişil yön üç ilahın ilâhi eşleri olarak sunulan üç tanrıça ile vurgulanır ve betimlenir. Bunlar sırasıyla: Saraswati, Lakşmi ve Durga'dır. \n"
    },
    "Varuna": {
        "first_paragraph": "Varuna (/ˈvɜːrʊnə, ˈvɑːrə-/] Sanskritçe: वरुण, IAST: Váruṇa) gökyüzü, okyanuslar ve suyla ilişkilendirilen bir Hindu tanrısıdır. Vedik kutsal metinlerde, tanrı Mitra ile eşleştirilmiştir ve Ṛta (adalet) ve Satya'nın (gerçek) efendisidir.Varuna, tanrıça Aditi'nin oğulları olan bir Aditya olarak da anılır.\n"
    },
    "Cnana Yoga": {
        "first_paragraph": "Jnana yoga (diğer adıyla Gyaan Marg), Hinduizm'de Moksha'ya (kurtuluş, özgürleşme) götüren üç klasik yoldan (margas) biridir. Jnana yoga \"bilginin yolu\" [1] veya \"kendini gerçekleştirme yolu\" olarak bilinir.[2][3][4] Diğer ikisi karma yoga (eylem yolu, karma marga) ve bhakti yogadır (kişisel bir tanrıya sevgi dolu adanma yolu, bhakti marga).[3][5][6] Daha sonra Hinduizm içindeki yeni hareketler, dördüncü bir manevi yol olarak raja yogayı ekledi, ancak diğer üçünden farklı olarak raja yoga evrensel olarak kabul görmüş değildir.[7][8]\n"
    },
    "Jaimini": {
        "first_paragraph": "Jaimini, Hint felsefe okulu Mimansa'nın büyük filozoflarından Hint bilge. Rishi Parashara'nın oğlu büyük bilge Veda Vyasa'nın müridi idi.\n"
    },
    "Kanada (filozof)": {
        "first_paragraph": "Kanada (Sanskritçe: कणाद, Kaṇāda) (aynı zamanda Kaşyapa, Ulūka, Kananda veya Kanabhuk) İlk Çağ'da yaşamış Hint doğa bilimci ve filozoftur. Hint felsefesi tarihinde Vaisesika okulunun kurucusu olarak kabul edilen Kanada, aynı zamanda Hint bilim tarihindeki ilk fizikçilerden birisi olarak da kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Prabhat Ranjan Sarkar": {
        "first_paragraph": "Prabhat Ranjan Sarkar (21 Mayıs 1921 - 21 Ekim 1990), Hint Guru, ruhani öğretmen, Ananda Marga'nın kurucusu, Tantra felsefesine ve uygulamasına yeni bir yorum getirip yenileyen filozof[1], çoğunluğu Bengali dilindeki 5018 şarkının bestekarı ve dilbilimci.[2][3] Ruhsal ismiyle Shrii Shrii Anandamurti olarak bilinir. Yirminci yüzyıldaki en önemli şahsiyetlerdendir. Çok kapsamlı ve geleceğe yönelik etkileri olan düşünceler ve eserler bırakmışt ve çok sayıda öğrenci yetiştirmiştir. Binlerce yıllık geçmişi olan Tantrik meditasyon ve felsefesini yenilemiş, bunun Yoga felsefesi ve uygulamasıyla bağlantılarını açıklamıştır. PROUT diye bilinen yeni bir sosyo-ekonomik teoriyi, \"Neo-Humanism\" diye bilinen “Yeni Humanizma” felsefesini geliştirmiştir. Ölümünden önceki son yıllarında açıkladığı Mikrovita teorisi gelecekteki bilim ile ilgili ipuçları vermektedir.\n"
    },
    "Apsis (mimarlık)": {
        "first_paragraph": "Apsis (Yunan dilinde \"kavis\", \"yay\" anlamında), Hristiyanlığın dini mabetleri olan kiliselerin sunak odasını kapsayan, çoğunlukla yarım daire ya da çokgen, çok nadir durumlarda dikdörtgen planlı bir yapı unsurudur. Apsisler antik döneme ait bazilikalarda yaygın olarak da mimari öğe olarak kullanılmıştır. Apsisler, yapının cephesinde dışa doğru göbekli bir yapı olabildiği gibi, bina içlerinde ya da dikdörtgen planlı duvarlarla da sarılı olabilir. Apsislerin çatısı çoğunlukla yarım kubbe biçiminde olur, ancak düz çatılı apsisler de mümkündür. Çoğunlukla kiliselerin yan neflerinden, yan şapellerinden veya apsislerinden açılan küçük apsislere ise, mimarlıkta apsidiyol denir[1].\n"
    },
    "Celile": {
        "first_paragraph": "Celile (İbranice: הַגָּלִיל, romanize: ha-galil; Arapça: الجليل, al-jalīl),[1] kuzey İsrail'de bulunan bir bölgedir. Celile, geleneksel olarak Yukarı Celile (הגליל העליון, romanize: ha-galil ha-elyon; Arapça: الجليل الأعلى, al-jalīl al-a'alaa) ve Aşağı Celile (גליל תחתון, romanize: galil tahton; Arapça: الجليل الأسفل, al-jalil al-asfal) şeklinde ikiye ayrılmış tepelik bölgeye atfedilir. Günümüzde, İsrail'deki Karmel Dağı'nın kuzeydoğusundaki bölgeyi kastetmek için kullanılır.\n"
    },
    "Cizvitler": {
        "first_paragraph": "Cizvitler[3] ya da İsa Cemiyeti, genel merkezi Roma’da olan, Katolik Kilisesi’nin erkek bir tarikatıdır. 1528’de Paris’te tanışan ve içinde Francisco de Xavier, Pierre Favre ve Tarikatın ilk lideri olan Loyolalı Ignatius’un da olduğu yedi arkadaş ve öğrenci tarafından kurulmuştur. Kendilerine Compañía de Jesús ve Amigos en El Señor yani ‘Rabbin Arkadaşları’ diyorlardı çünkü İsa tarafından bir araya getirildiklerini düşünüyorlardı. İsimdeki ‘Compania’ Latinceye societas (topluluk/cemiyet) olarak çevrilmiş bu sebeple de daha yaygın olarak ‘İsa Cemiyeti’ olarak tanınmışlardır.\n"
    },
    "Diofizitizm": {
        "first_paragraph": "Diofizitizm, ilahi ve insani iki tabiatın Tanrı İsa Mesih'in eşsiz şahsında bir arada var olduğu Kristolojik görüştür.[1][2][3]\n"
    },
    "Doksan Beş Tez": {
        "first_paragraph": "Doksan Beş Tez ya da özgün adıyla Endüljansların Kudretine ve Yararına Dair İfşaatlarla İlgili Münazara (Latince: Disputatio pro declaratione virtutis indulgentiarum), kilise vaizleri tarafından Endüljans (günahların affedildiğini gösterir belge) satışına karşı, 1517'de Martin Luther tarafından yazılmış ve Protestan Reform'un başlamasına sebep olduğu iddia edilen akademik şerh, doksan beş maddelik eleştiri.[1]\n"
    },
    "Eski Ahit": {
        "first_paragraph": "1. Samuel · 2. Samuel \n1. Krallar · 2. Krallar \n1. Tarihler · 2. Tarihler \nEzra · Nehemya · Ester \n"
    },
    "Gerçek İsa Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Gerçek İsa Kilisesi (Çince: 真耶穌教會) 1917'de Pekin, Çin'de kurulmuş bağımsız bir kilise.[1] Gerçek İsa Kilisesi uluslararası topluluğunun şu andaki seçilmiş lideri, vaiz Yung-Ji Lin 'dir.\n"
    },
    "Gizli Hristiyanlık": {
        "first_paragraph": "Gizli Hristiyanlık veya Kripto Hristiyanlık başka bir dine ait görünürken Hristiyan dinini gizli ve saklı olarak yaşatmak anlamına gelmektedir. Roma İmparatorluğu'nun Hristiyanlığı kabul etmesinin ardından Avrupa dışı ülkelerde yer yer görülen bir olgu olmuştur.\n"
    },
    "Hakimler Kitabı": {
        "first_paragraph": "Hâkimler Kitabı (İbranice: Sefer Shoftim ספר שופטים) İbranice yazılmış bir Kitab-ı Mukaddes kitaplarından biridir. Tanah'da ve Hristiyanların Eski Ahit'inin içinde yer alır. Başlığı içeriğine atıfta bulunur; kitap Hakimler'in (günümüzdeki hakimlerle karıştırılmamalıdır; bu hakimler İsrailoğullarına yönetim ve adalet konularında yardım edip kılavuzluk yapıyorlardı.) tarihçesini ve onların zamanlarını anlatmaktadır.\n"
    },
    "Hoşea": {
        "first_paragraph": "İbranice İncil'de Hoşea ( /ˌhoʊˈziːə/ veya /hoʊˈzeɪə/ ; İbranice: הוֹשֵׁעַ – Hōšēaʿ, 'Kurtuluş'; Grekçe:  Ὡσηέ – Hōsēé ), aynı zamanda Oşe olarak da bilinir,[1] Beeri'nin oğlu, İsrail'de MÖ 8. yüzyılda yaşamış bir peygamberdi ve Hoşea Kitabı'nın baş yazarıydı. İkinci Tapınak döneminde Nevi'im'in son kitabını oluşturan toplu yazıları Yahudi Tanah'ta toplanıp tek bir kitapta toplanan, ancak Hristiyanlıkta Eski Ahit olarak incelenen On İki Küçük Peygamber'in ilkidir.  Hoşea genellikle bir \"kıyamet peygamberi\" olarak görülüyor, ancak onun yıkım mesajının altında bir restorasyon vaadi vardı. Talmud onun neslinin en büyük peygamberi olduğunu iddia eder.[2] Hoşea'nın hizmet süresi yaklaşık altmış yıla kadar uzanıyordu ve o, kendi zamanında İsrail'in yazılı kehanet bırakan tek peygamberiydi.\n"
    },
    "Hristiyanlıkta cinsellik": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlığa göre cinsellik Tanrının bir armağanıdır. Hristiyanlığın kutsal kitabının ilk bölümünde şöyle yazar:\n"
    },
    "Hristiyanlıkta İsa": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlıkta İsa, birçok ana akım Hristiyan mezhebinde Kutsal Üçleme'deki ikinci figür olan Oğul Tanrı'dır. Bununla birlikte, İsa'nın Tanrı'dan farklı bir kişilik olduğuna ve Tanrı'ya bağımlı olduğuna inanan mezhepler de vardır. Hristiyanlığın her biçiminde, İsa'nın \"Eski Ahit\" olarak adlandırılan Tanah'ta kehanet edilen Yahudi mesih olduğuna inanılmaktadır. Çarmıha gerilişi ve ardından dirilişi sayesinde Tanrı'nın insanlara kurtuluş ve sonsuz yaşam sunduğuna,[1]  ve İsa'nın, insanlığı Tanrı ile barışın günahını telafi etmek için öldüğüne inanılmaktadır.[2][3]\n"
    },
    "Katolik Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi.[1] Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır.[2] Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.\n"
    },
    "Kutsal yağ sürme gizemi": {
        "first_paragraph": "Kutsal yağ sürme gizemi ya da hastaları meshetme olarak da bilinir. Eski Ahitte insan hastalık döneminde kendi sınırlarını, hastalığın gizemli bir biçimde günahla bağıntılı olduğunu tecrübeyle öğrenir. Eski peygamberler hastalıkların gerek kendi gerek başkalarının günahlarını bağışlatma konusunda da kurtarıcı bir anlamı olabileceğini sezmişlerdir. Böylelikle hastalık insanın şifa bulmayı dilediği Tanrı'nın huzurunda yaşanır. \nMesih İsa'nın hastalara göstermiş olduğu şefkat çok sayıda hastalığı iyileştirmesi, kendisiyle birlikte günahın,acının ve ölmün üzerinde zafer kazanıldığını gösteren Tanrı'nın egemenliğinin geldiğinin önemli bir göstergesidir. İsa çektiği acılara ve ölümüyle acıya yeni bir anlam kazandırmıştır.\n"
    },
    "Litürji": {
        "first_paragraph": "Litürji,[1] özellikle Hristiyanlıkta, halka açık dinî ibadetlerin (ayinlerin) nasıl yapılacağını belirleyen formlar (metot ve prosedürler) bütünü.[2] Bu formlara uygun olarak düzenlenmiş ayinlere de litürji denir.[2] Litürji sözcüğü özel isim olarak özellikle Ortodoks Kilisesindeki Efkaristiya (Ekmek şarap ayini) anlamında kullanılır.[2]\n"
    },
    "Meryem Ana Evi": {
        "first_paragraph": "Meryem Ana Evi, Efes çevresinde yer alan Bülbüldağı'nda bulunan bir Katolik mabet yeridir. Selçuk'a 7 km uzaklıktadır. Ev, 19. yüzyılda Katolik rahibesi olan Anne Catherine Emmerich (1774-1824)'in rapor edilmiş rüyalarını takiben keşfedilmiştir. Görümleri ölümünden sonra Clemens Brentano'nun kitabında toplanmıştır. Katolik Kilisesi evin gerçekten Meryem Ana'nın olup olmadığı hakkında bir yorum yapmamıştır, fakat ev keşfedildiğinden bugüne düzenli olarak hac ziyaretleri almaktadır. Anne Catherine Emmerich 3 Ekim 2004 tarihinde Papa II. İoannes Paulus tarafından kutsanmıştır.\n"
    },
    "Mesih'e Benzemek": {
        "first_paragraph": "Mesih’e benzemek (Latince: De Imitatione Christi)[1] bir adanma kitabıdır. - Adanma kitabı, Hristiyanların kişisel gelişimi ve manevi oluşumları için okudukları dini yazılara denir. - 14. yy'ın sonunda 15. yy’ın başında Latince yazılmıştır.\n"
    },
    "Mesih'te Kardeşler": {
        "first_paragraph": "Mesih'te Kardeşler veya Kristadelfiyanlar[1] (İngilizce: Christadelphians), Üniteryen Hristiyanlık görüşünü benimseyen bir topluluktur. Restorasyoncu ve binyılcıdır. Hareket, İngiliz asıllı Amerikalı ilahiyatçı John Thomas'ın (1805-1871) tebliğ faaliyetleri ile 19. yüzyılda Birleşik Krallık ve Kuzey Amerika'da gelişmiştir. Amerikan İç Savaşı (1863) zamanında vicdani ve dinî inançlarına aykırı olduğunu ileri sürerek askerlik hizmetini ifa etmeyi reddeden kimse statüsünü alabilmek için bir gruba bağlılığın beyan edilmesi gerekmiştir. O dönem itibarıyla Christadelphian ismi kullanılmıştır. Bu isim John Thomas tarafından Grekçe Mesih (Kristos) ve kardeşler (adelfoi) kelimelerinin birleştirilmesiyle türetilmiş olup \"Mesih inancında kardeşler\"[2] ya da \"Mesih'te kardeşler\"[1] anlamına gelir.\n"
    },
    "Metropolis (şehir)": {
        "first_paragraph": "Metropolis, Romalılar zamanında eyalet işlerinin görüşüldüğü göreceli büyük, zengin veya eski şehirler (civitates) de bu terimle adlandırıldı. Roma  imparatorluğunun önde gelen metropolleri kendi paralarında hem Yunanca, hem Latince belirtiliyordu.[1] Romalılarda bir şehrin metropolis olabilmesi imparatorun resmi iznine bağlıydı. Daha evvel onursal bir unvan olan ve bir şehrin önemine işaret eden metropolis terimi, üçüncü yüzyıldan sonra bir eyalet valisinin oturduğu şehir haline geldi, yani metropolis bölgenin tartışılmaz hukuki ve idari başkenti anlamını kazandı.[2]\n"
    },
    "Nakura": {
        "first_paragraph": "Nakura, (الناقورة - Enn Nâqoura) Lübnan'ın güneyindeki Cenub ilinin Sur ilçesinde bulunan bir şehirdir. İsrail sınırına yakın bir yerleşim yeriolan Nakura, Lübnan'daki Birleşmiş Milletler Geçici Görev Gücü'nün 23 Mart 1978'den beri merkezidir.\n"
    },
    "Pavlus ve Tekla'nın İşleri": {
        "first_paragraph": "Pavlus ve Tekla'nın İşleri (Yunanca: Πράξεις Παύλου καὶ Θέκλης, Latince: Acta Pauli et Theclae) Azize Tekla'nın Pavlus ile birlikte yaşadığı olayları anlatan apokrif bir metindir. 2. yüzyılın ikinci yarısına tarihlendirilmektedir.\n"
    },
    "Piresbiteros": {
        "first_paragraph": "Piresbiteros (Yunanca: πρεσβὺτερoς, Latince: Presbyterus „en yaşlı olan“) Eski kilisede yaş ve tecrübesi dolayısıyla saygı duyulan bir kilise üyesi. Bu kilise üyeleri zamanla kilisede yapılan toplu ibadetlerde bir öncelik sahibi olmaya başlamışlardır. Özellikle 4. yy'dan sonra önemleri katlanarak artmıştır.[1]\n"
    },
    "Protestanlık": {
        "first_paragraph": "Protestanlık, Hristiyanlığın en büyük üç ana mezhebinden biridir. 16. yüzyılda Martin Luther ve Jean Calvin'in öncülüğünde Katolik Kilisesi'ne ve Papa'nın otoritesine karşı girişilen Reform hareketinin sonucunda doğmuştur (1529).\n"
    },
    "Edward Robinson": {
        "first_paragraph": "Edward Robinson (d. 1794, Southington, Connecticut-ö. 1863) \"İncil Coğrafyasının Babası\" olarak bilinen Amerikalı İncil uzmanı.\n"
    },
    "Siyon": {
        "first_paragraph": "Siyon (İbranice: צִיּוֹן‎, romanize: Ṣîyōn; LXX Σιών), Tanah'ta geçen Kudüs ve bir bütün olarak İsrail Diyarı'nı ifade etmek için kullanılan bir yer ismidir.\n"
    },
    "Vox in Rama": {
        "first_paragraph": "Vox in Rama (\"Rama'da ses\"), Haziran 1233'te Papa GregoryIX tarafından İmparator Frederick II, Kral Henry VIII ve Başpiskopos Siegfried III ve onun süfraganları, II Hildesheim Psikoposu ve vaiz Konrad von Marburg'a, Almanya'da Luciferianizm ve sapıklığın artmakta olduğunu bildiren ve buna karşı bir seferin düzenlenmesi gerektiğine dair dini hükmün kopyalarını yollamıştır. Bu kopyalar 11,13 ve 14 Haziran tarihlidir.[1][2]\n"
    },
    "İskit dini": {
        "first_paragraph": "İskit dini, Klasik Antik Çağ boyunca Orta Asya ve Doğu Avrupa'nın Karadeniz-Hazar stepleri içerisinde egemen olmuş antik bir halk olan İskitlerin mitolojilerini, ritüel uygulamalarını ve inançlarını kapsar. Din hakkında bilinen az şey, 5. yüzyıl Yunan tarihçisi ve etnografı Herodot'un eserine dayanır. İskit dininin, öncülü olan Proto-Hint-İran diniyle ilgili olduğu ve daha sonra gelecek Slav, Macar ve Türk mitolojilerinin yanı sıra bazı çağdaş Doğu İran ve Oset geleneklerini de etkilediği varsayılmaktadır.\n"
    },
    "Asr-ı Saadet": {
        "first_paragraph": "Asr-ı Saadet ya da Mutluluk Dönemi, İslam tarihinde Muhammed'in hayatta olduğu döneme denir.[1]\n"
    },
    "Ebu Harise bin Alkame": {
        "first_paragraph": "Ebu Harise bin Alkame (aynı zamanda Abdulharis bin Alkame olarak da bilinir), Necran Piskoposu ve Arap Yarımadası'nda bulunan Necran'daki (bugünkü Yemen) Roma Kilisesi'nin resmi temsilcisiydi. İslam'ın Peygamberi Muhammed zamanında hayattaydı ve ünlü Mübahele Olayı'nda bir mektup alışverişinde bulunmuş ve Muhammed ile karşılaşmıştı.\n"
    },
    "Hâmân (İslam)": {
        "first_paragraph": "Hâmân, Kur'an'da Mûsâ, Firavun ve Kārûn ile birlikte anılan bir şahıs veya figürdür.[1] Kur'an anlatısında Mûsâ kendisine bildirilen âyetlerle birlikte Firavun, Hâmân ve Kārûn'a gider ancak onlar Mûsâ'yı sihirbazlıkla ve yalancılıkla suçlarlar.[1][2] Mûsâ'nın davetini kabul etmeyen Firavun: \"Sizin için benden başka bir tanrı tanımıyorum\" der[3] ve Hâmân'dan, Mûsâ'nın tanrısına ulaşmak için kendisine bir kule yapmasını ister.[1] En sonunda Firavun, Hâmân ve Kārûn günahlarından ötürü cezalandırılır.[1]\n"
    },
    "Hicrî takvim": {
        "first_paragraph": "Hicrî takvim (Arapça: التقويم الهجري; at-taqwīm al-hijrī), İslami, Müslüman ya da Arap takvimi[1][2], 1 yılı 354 ya da 355 gün olan ve 12 kameri aydan oluşan, İslam peygamberi Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicretini başlangıç yılı (1. yıl) kabul eden ve Ay'ın Dünya çevresinde dolanımını esas alan bir takvim sistemidir. Resmi olarak Afganistan ve İran tarafından kullanılmaktadır. Hicretin, Muharrem ayı yani takvimin başlangıç günü ya da ayıyla bir ilgisi yoktur.\n"
    },
    "İslam tarihinin zaman çizelgesi": {
        "first_paragraph": "Bu çizelge, Miladi ve Hicri takvimlerde İslam tarihinin zaman çizelgesi ilgilidir. Bu zaman çizelgesi, Müslümanlar tarafından olmasa da, Müslüman olmayanların [1] İslam'ın başladığı zaman olduğuna inandıkları Muhammed'in yaşamı ile başlar.[2][3][4]\n"
    },
    "İslam ve hayvanlar": {
        "first_paragraph": "Antik zamanlardan günümüze kadar hayvanlar dinlerde aktif rol almışlardır. Çeşitli dinlerde ve mitolojilerde tanrı seviyesinde görülmüş, bazen tanrıları temsilen kullanılmış bazen de tanrıların elçileri olarak görülmüştür. Lakin İslam ve diğer semavi dinler (Yahudilik, Hristiyanlık ve Bahailik) hayvanları din içinde çok kullanmaz. İslam yayıldığı coğrafya gereği Ortadoğu'ya özel bazı varlıkları dini hikâyelerde anmıştır. Bunlardan en çok bilineni Muhammed ve Ebubekir'in müşriklerden kaçmak için sığındığı Sevr Dağı çevresinde bulunan bir mağaraya saklanmaları ve mağaranın girişinin bir örümcek tarafından ağ ile gizlenmesi hikâyesidir. Başka bir hikâye ise Nuh ile ilgili olan hikâyedir. İnanışa göre Nuh tufan sırasında gemisine her ırktan iki cinsiyete ait canlılar almış ve tufandan sonra bu canlılar üreyerek soyunu devam etmiştir. İslam neredeyse tüm İbrahimî dinler gibi insanları hayvanların sahibi olarak kabul eder. Kur'an'da ise hayvan kelimesi bazen hakaret olarak kullanılır. Lakin Allah Kur'an'da hayvanlara merhameti de emretmiştir. Muhammed'in kedisi Müezza bu konu üzerinde fikir vermek için kullanılabilir. Kaynaklara göre bir gün kedi Muhammed'in kıyafeti üstünde uykuya dalmış, Muhammed ise onu uyandırmamak için kıyafetindeki kumaşı kesmiştir. Bu yüzden kedi beslemek İslam inancına göre sünnettir. Muhammed'in kedi sevgisine atıfta bulunan bir başka hikâye ise Uhud Savaşı sırasında gerçekleşir. Muhammed ordunun önüne yavrularını emziren bir kedi çıkınca durdurmuştur. Ayrıca kedinin başına ezilmemesi için bir nöbetçi dikmiş, orduyu o kedinin etrafından dolaştırmıştır. Savaş sonunda ise nöbetçiden kediyi geri istemiş ve ismini Müezza koyup sahiplenmiştir. İddialara göre Müezza siyah ve beyaz renklerinde bir Habeş kedisidir. Müezza isminin geçtiği son hikâye ise kedilerin temizliği ile ilgilidir. Muhammed, kedisi Müezza içtikten sonra kapta kalan su ile abdest alacakken Sahabe-i Kiram Ebu Nuaym \"Ya Resul o sudan kedi içti\" deyince, Muhammed \"Onlar en temiz ağıza sahiptirler.\" demiş ve abdest almıştır. Ayrıca Muhammed'in Umeyr adını verdiği kuşu ölen Zeyd adlı bir çocuğa taziye ziyaretine gittiği de söylenir. Deve ayrıca coğrafya gereği İslam kaynaklarında geçer, Muhammed ile ilgili hikâyelerin bazılarında deve geçer. Bunlardan biri Muhammed'in torunlarının (Hasan ve Hüseyin) deve isteğidir. Muhammed parası olmadığı için deve alamamış ama çocukları sırtına almıştır. Bu konuyla ilgili son hikâye ise Abdullah bin Ömer'in deve istediği hikâyedir. Bir gün Abdullah, babası ve Muhammed'in bulunduğu bir kafilede deveye biniyordu. Abdullah hafif olduğu için hızlı gidiyor ve sık sık kafilenin başına geçiyordu, babası ise bu duruma oldukça kızıyordu. Bunun üzerine Muhammed deveyi satın almak istedi, Abdullah'ın babası ise ücretsiz olarak vermek istedi, Muhammed ısrarcı oldu ve deveyi satın aldı. Deveyi aldıktan sonra ise deveyi çocuğa verdi. Ayrıca istediği kadar hızlı gidebileceğini söyledi.[1][2][3][4][5]\n"
    },
    "İslam'da çocuk": {
        "first_paragraph": "İslam ve çocuklar konusu, İslam'daki çocukların haklarını, çocukların ebeveynlerine karşı görevlerini ve ebeveynlerin hem biyolojik hem de evlatlık çocukları üzerindeki haklarını içerir. Ayrıca farklı düşünce okullarına ilişkin haklar konusundaki görüş ayrılıklarından bazıları da tartışılmıştır.\n"
    },
    "İsveç'te İslam": {
        "first_paragraph": "İsveç'te İslam, İsveç'teki İslam uygulamasının yanı sıra İsveç ile İslam dünyası arasındaki tarihsel bağları ifade eder. Vikinglerin İslam ile teması ilk olarak, Vikinglerin Orta Çağ İslam dünyasıyla ticaret yaptıkları 7. ve 10. yüzyılda yaşanmıştır.\n"
    },
    "Kâbe": {
        "first_paragraph": "Kâbe (Arapça: الْكَعْبَة el-Kaʿbe), bazen Kâbe-i Şerif (Arapça: الْكَعْبَةُ الْمُشَرَّفَة el-Kaʿbetü'l-Müşerrefe) olarak anılan, İslam'ın en önemli camisi, Suudi Arabistan'ın Mekke kentindeki Mescid-i Haram'ın merkezinde yer alan bir yapıdır.[1][2] İslam'ın en kutsal yeridir.[3] Müslümanlar tarafından Beytullah (Allah'ın Evi) olarak isimlendirilir ve namaz ibadetinin yerine getirilmesinde Müslümanlar için kıbledir.\n"
    },
    "Kubbetü'l-İslam": {
        "first_paragraph": "Kubbetü'l-İslam (İslam'ın Kubbesi), yetiştirdikleri ilim, din, kültür ve sanat adamları, mutasavvıf ve zahitleriyle değerlendirilen şehirleri nitelemekte kullanılan bir ifade. Türkiye'nin Bitlis ilindeki Ahlat, Afganistan'ın Belh ve Özbekistan'ın Buhara kentleri, bu şekilde anılan yerleşimlerdendir.\n"
    },
    "Kur'an mucizeleri": {
        "first_paragraph": "Kur'an mucizeleri ya da orijinal adıyla Îcâzü'l-Kur'ân, İslam peygamberi Muhammed'in ümmi olduğu inancıyla birlikte, Kur'an'ın söz söyleme sanatı, gelecekten haber verme, yazılım zamanındaki bilimsel seviyenin çok ilerisinde bilimsel temellere dayalı alegorik anlatımlar ve ifadeler içerdiği inancıyla ileriki zamanlardaki gelişmelerin bu ifadeleri doğruladığı, dolayısıyla Kur'an'ın taklit edilemez ve insanüstü bir kaynaktan geldiğine verilen isimdir. İslam'a göre eski peygamberlere verilen mucize gösterme yetkisi Muhammed'e gelince, bu, mucize kitap şeklinde ortaya çıkar.\n"
    },
    "Münafık": {
        "first_paragraph": "Münafık veya sahte Müslüman, insanlara kendini Müslüman olarak tanıtan fakat içten inanmayan kişilere denir.[1]\n"
    },
    "Nâşitat melekleri": {
        "first_paragraph": "Nâşitat melekleri İslam inancında ölüm esnasında müslüman kişilerin ruhlarını acı vermeden bedenden çıkaran melekler.\n"
    },
    "Sefine Hadisi": {
        "first_paragraph": "Sefine Hadisi (Arapça: حدیث السفینة), İslam peygamberi Muhammedʼin meşhur hadislerinden biridir. Hadiste Muhammed’in Ehl-i Beyti, Nuh’un gemisine benzetilmiştir. Ona sığınanlar kurtulacaklar. Bu yüzden bu hadis, Sefine/Gemi Hadisi adıyla ünlenmiştir.[1] Sefine hadisi güvenilir Şii ve Sünni kaynaklarında zikredilmiştir.[2][3][4]\n"
    },
    "Sekaleyn Hadisi": {
        "first_paragraph": "Sekeleyn hadisi (Arapça: حديث الثقلين), Muhammed Peygamber'den mütevatır (ardı ardına), Kur'an ve (Ehl-i Beyt) göre nakl olan hadistir.\nSekeleyn hadisinin doğruluğu bir Doktora tezinde Darü'l Tekrib-i Mezahib-i islam-i (دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه)-de ispat edildi.[1]\n"
    },
    "Silsiletu’z Zeheb Hadisi": {
        "first_paragraph": "Silsiletu’z Zeheb Hadisi (Arapça: حديث سلسلة الذهب); şiilerin sekizinci imamı olan Ali er-Rızâ tarafından nakl edilmiş kudsi hadis.[1] Şii inancına göre, şii imamlar bu hadisi atalarından ve sonra İslam peygamberi olan Muhammed tarafından nakl etmişler. Genel olarak bu hadis tevhit ve şartları hakkındadır.\nAli er-Rızâ, bu hadisi, Merv’e doğru giderken Nişabur’da beyan etti.\n"
    },
    "Uç beyliği": {
        "first_paragraph": "Uç beyliği (Osmanlıca: اوج بگلیکی - uc beğliği), Orta Çağ'da Hristiyan ile Müslüman dünyasının arasındaki Müslüman sınır bölgeleri için kullanılan bir tanımdı. Uç Beyliği'nin Hristiyan tarafındaki karşılığı, Rumca akron (άκρον) olarak adlandırılırdı. Sınır bölgelerinde kendi topraklarını savunmakla yükümlü kişilere Bizans tarafında akriti (ακρίται), Müslüman tarafta ise gazi (Osmanlıca: غازى) denirdi.[1][2][3]\n"
    },
    "Caynizm": {
        "first_paragraph": "Jainizm, Cainizm veya Caynizm, geleneksel anlamda Jain Dharma (जैन धर्म) olarak bilinen Güney Asya kökenli din ve felsefe. Bugün modern Hindistan'da azınlık olmakla beraber ABD, Batı Avrupa ve Afrika'da büyüyen topluluklar halinde varlığını sürdürmektedir. Jainistler hâlâ antik Şraman'ı (श्रमण) - bir tür sofu (çileci) gelenek - devam ettirmektedirler. Ruhanî özgürlük ve kurtuluş kavramı temelinde kurulmuş olan Jainizm tüm canlıların eşit olduğunu ve özellikle şiddet karşıtlığını savunur. Özdenetim (व्रत, vrata) Jainlerin mokşa, Keval Gnan, veya ruhun gerçek doğasının anlaşılmasına giden yoldur.\n"
    },
    "Bikaner": {
        "first_paragraph": "Bikaner, Hindistan'ın kuzeybatısında Racastan eyaletinde bir şehir ve aynı adlı ilçenin yönetim merkezi.\n"
    },
    "Dāna": {
        "first_paragraph": "Dāna veya Daan (Pāli, Sanskrit: दान dāna) cömertlik veya bağışlama anlamına gelir. Hinduizm ve Budizm'de, cömertlik geliştirme uygulamasıdır. Budizmde altı mükemmellikten (pāramitā) biri olarak sayılır: cömertlik mükemmelliği - dāna-pāramitā. Takıntısız ve koşulsuz cömertlik, verme ve vazgeçme olarak ifade edilir.\n"
    },
    "Jain felsefesi": {
        "first_paragraph": "Jain felsefesi, Jainizm'de bulunan eski Hint felsefi sistemini ifade eder. Jain felsefesinin temel özelliklerinden biri, iki farklı varoluş kategorisi olduğunu, yaşayan, bilinçli veya hissedilen varlık (jiva) ya da cansız varlık (ajiva) olduğunu kabul eden dualist metafiziğidir.[1]\n"
    },
    "Kambadahalli": {
        "first_paragraph": "Kambadahalli Hindistan'ın Karnataka eyâletinin Mandya ilinde bir şehirdir. Önceki adı Kambapuri olan şehir Karnataka'daki en eski ve önemli Caynu hac merkezlerinden biridir. Bir başka Caynu hac merkezi olan Şravanabelagola'ya 18 km. uzaklıktadır. Buradaki anıtlar 9. ve 10. yüzyıllarda Batı Ganga hanedanı tarafından yaptırılmıştır. Şehrin adı Kannada dilinde \"sütun\" (kamba) ve \"köy\" (halli) sözcüklerinden türemiştir.\n"
    },
    "Shvetambara": {
        "first_paragraph": "Śvētāmbara ya da Türkçe olarak Beyaz Giyinenler Jainist öğretiyi Digambara grubuna göre daha liberal olarak yorumlayan Jainist mezhebi. Bu mezhebe mensup olanlar toplum içerisinde yaşamanın bir gereği olarak çıplak olmayı reddeder ve yalnızca beyaz giysiler giyerler. Ayrıca Shvetambara'larda kadınlarında rahip olabileceği kabul edilir.\n"
    },
    "Şravanabelagola": {
        "first_paragraph": "Şravanabelagola (Kannada dili ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳ) Hindistan'ın Karnataka eyâletinde Hassan ilinde bulunan bir şehirdir. En önemli Caynu hac merkezlerinden biridir. Kannada dilinde bel \"beyaz\" ve kola havuz demektir. Şehrin merkezindeki güzel havuza bir atıftır. Talakadlı Gangalar zamanında mimari ve heykel sanatı açısından önemli bir etkinliğe ulaşmıştır.\n"
    },
    "Aişe": {
        "first_paragraph": "Aişe bint Ebu Bekir (Arapça: عائشة بنت أبو بكر; d. (?) 614[1][2][3], 617[4] Mekke - ö. 678, Medine[2]), İslam peygamberi Muhammed'in eşlerinden biri ve birinci İslam hâlifesi Ebu Bekir'in kızıdır. Kureyş kabilesinden olup, Muhammed'in ölümünden sonra siyasi açıdan önemli bir rol oynamıştır.[5] Kendi rızası ve isteğiyle İslam'ı kabul eden 19. kişi  olmuş[6] ve çok sayıda hadis rivayet etmiştir. İslam peygamberi Muhammed'in en genç eşi olmasının yanı sıra, daha önce herhangi bir evlilik yapmamış olan, yani bakire olan tek eşidir. 624 yılında Muhammed ile evlenmiştir.\n"
    },
    "Asiye Hanım": {
        "first_paragraph": "Asiye Hanım (1820-1886), Bahaullah'ın eşi. Nevvab, En Yüce Yaprak, Büyük Hanım adlarıyla da tanınır.\n"
    },
    "Barbara von Krüdener": {
        "first_paragraph": "Barones Barbara von Krüdener, Barbara Juliane von Vietinghoff ( Riga, 8 Kasım 1764 - Karasu Bazar (Kırım), 25 Aralık 1824 ), bir Rus okültisti.\n"
    },
    "Cihanara Begüm": {
        "first_paragraph": "Cihanara Begüm (Farsça: جهان‌آرا بیگم; d. 23 Mart 1614, Ecmir - ö. 16 Eylül 1681, Delhi), Babür İmparatoru Şah Cihan'ın kızı, Evrengzib'in ablası.\n"
    },
    "Fahru'l-Nisa": {
        "first_paragraph": "Şehre Dinaveriye veya tanınmış adıyla Fahru'l-Nisa İslam sonrası ilk Kürt kadın şair, yazar ve İslam bilgini. Fahru'l-nisa özellikle hadis alanında eğitim almıştı.[1]\nFahru'l-Nisa 1091'da Bağdat'ta doğdu, Aslen İran'ın Dinaver bölgesinden olan babasının ismi Ahmed bin el-Ferec bin Ömer el-Dinaveri'dir. Ebi Hattab el-Batırvani, Ebi Abdullah el-Hüseyin bin Ahmet el-Neabi ve Talha bin Muhammed el-Zeynebi gibi birçok alimden ders aldı. 1179 yılında Bağdat'ta öldü.[2][3]\n"
    },
    "Fatıma": {
        "first_paragraph": "Fatıma bint Muhammed, Fatıme Zehra, Fatimeh El Zehra veya Ez Zehra (Arapça: فاطمة الزهراء, Farsça: فاطمه زهرا), İslam peygamberi Muhammed'in kızı, Ali bin Ebu Talib'in eşi.\n"
    },
    "Irina Tweedie": {
        "first_paragraph": "Irina Tweedie (20 Nisan 1907 - 23 Ağustos 1999), Nakşibendi-Müceddidi tarikatının lideri, yazar.\n"
    },
    "Juana Inés de la Cruz": {
        "first_paragraph": "Juana Inés de la Cruz, (12 Kasım 1648, Tepetlixpa, Yeni İspanya - 17 Nisan 1695, Meksiko, Yeni İspanya) Meksikalı rahibe ve şairdir. Bağımsız kadın ideolojisinin öncüllerindendir. Kadın düşmanlığını ve erkeklerin ikiyüzlülüğünü eleştirmesi, Puebla Piskoposu tarafından kınanmasına yol açtı. Manastırının kardeşlerini tedavi ederken vebaya yakalanarak öldü.[1]\n"
    },
    "Tevekkül Karman": {
        "first_paragraph": "Tawakel Karman (d. 7 Şubat 1979) Yemenli aktivist. Arap Baharı'nın bir parçası olan 2011 Yemen ayaklanmasının uluslararası kamuoyuna dönük yüzü oldu. Yemen halkı tarafından kendisine \"Demir Kadın\" ve \"Devrimin Anası\" adı verildi.[1]   2011 yılında Nobel Barış Ödülünü Ellen Johnson Sirleaf ve Leymah Gbowee ile birlikte aldı.[2]  Böylece Nobel Ödülünü alan ilk Yemenli, ilk Arap kadın[3] unvanının yanı sıra, bu ödülü alan ikinci müslüman ve en genç kadın oldu.\n"
    },
    "Sinéad O'Connor": {
        "first_paragraph": "Şüheda Sadakat[1][2][3] (doğum adı Sinéad Marie Bernadette O'Connor, d. 8 Aralık 1966, Dublin - ö. 26 Temmuz 2023, Londra), İrlandalı şarkıcı, söz yazarı ve besteci.\n"
    },
    "Rabia el-Adeviyye": {
        "first_paragraph": "Rabia el-Adeviyye veya Rabiatü'l Adeviyye (d. (?), Basra - ö. 801), Basralı ünlü Müslüman kadın sufi.\n"
    },
    "Sâmiha Ayverdi": {
        "first_paragraph": "Sâmiha Ayverdi (d. 25 Kasım 1905, İstanbul - ö. 22 Mart 1993, İstanbul), Türk mütefekkir ve mutasavvıf yazar.\n"
    },
    "Annemarie Schimmel": {
        "first_paragraph": "Annemarie Schimmel (d. 7 Nisan 1922 - ö. 26 Ocak 2003), Alman İranolog ve İslam-Tasavvuf araştırmacısı.\n"
    },
    "Secah": {
        "first_paragraph": "Secah bint el-Hâris bin Süveyd (Arapça: سجاح بنت الحارث بن سويد), Peygamber olduğunu iddia etmiş Arap kadın.\n"
    },
    "Sri Anandamayi Ma": {
        "first_paragraph": "Anandamoyi Ma olarak da tanınan Sri Anandamayi Ma (Bengalce: শ্রী আনন্দময়ী মা Sri Anondomoi Ma; 1896 - 1982), Bengal kökenli Hindu manevi önderi 20. yüzyılın önemli mistiklerinden biridir.\n"
    },
    "Aprın Çor Tigin": {
        "first_paragraph": "Aprın Çor Tigin, Uygur dönemine ait Mani dininin etkisinde şiirler yazmış adı bilinen ilk Türk şairidir. Turfan kazılarında bulunan şiirleri ilk kez A. von Le Coq tarafından 1919'da yayımlanmıştır. Bulunan iki şiirinden ilki, üç dörtlükten oluşan ve ilahi tarzında yazılmış bir övgü olup ilk dörtlüğü zedelenmiştir. Aprın Çor Tigin’in ikinci şiiri, aşk konusunda yazılmış din dışı bir şiirdir. Yedi dörtlükten oluşan bu şiirin ilk dörtlüğü kayıptır. “Sevgili” adı verilebilecek olan bu şiir, Uygur edebiyatının ilk ve en eski lirik şiir örneği sayılır.\n"
    },
    "Arzhang": {
        "first_paragraph": "Arzhang (Aržang \"lâyık\" mânâsında Farsça bir kelime) Maniheizm'in kutsal kitabı. Mani tarafından yazılıp resimlendirilmiştir.\n"
    },
    "Bögü Kağan": {
        "first_paragraph": "Bögü Kağan veya Buğu Kağan (Çince: 牟羽可汗, Pinyin: móuyǔ kěhàn, Wade-Giles: mou-yü ko'han, Orta Çağ Çincesi: Guangyun: mĭəu˩-ĭu˥ kʰɑ˥-ɣɑn˩˥) veya Tengri Kağan (登里可汗, dēnglǐ kěhàn, teng-li ko'han) ve daha sonra Alp Külüg Bilge Kağan (英義建功毘伽可汗, Eski Türkçe tam unvan: Täŋri'dä qut bolmiš il tutmiš Alp Külüg Bilgä Kaγan, Türkiye Türkçesi: Tanrı'da kut bulmuş, il tutmuş Alp Külüg Bilge Kağan[1]), 759–779 yılları arasında Uygur Kağanlığı'nın kağanı olmuştur.\n"
    },
    "Mani (peygamber)": {
        "first_paragraph": "Mani (Farsça: مانی, d. 216, Tizpon - ö. 276, Cündişapur), gnostik bir din olan Maniheizm'in kurucusu. Birûni'ye göre Mani, Yeni Ahit'te bahsi geçen Faraklit'in kendisi olduğunu ve \"son peygamber\" olduğunu ileri sürdü.[1][2]\n"
    },
    "Mazdek": {
        "first_paragraph": "Mazdek (Farsça مزدک) (ölümü 524 veya 528) Sasani İmparatorluğu'nda Şah I. Kavad döneminde proto-sosyalist Zerdüşt reformcu bir din adamı. Bazı kaynaklar asıl adının İnderazor olduğunu söyler. Peygamber olduğunu savunan Mazdek, kamu mülkiyeti ve sosyal refahı arttırma programlarını uyguladı. Sasani İmparatorluğu döneminde yaşamış olan Medyalı devrimci bir düşünürdür. Onun düşünceleri zamanında büyük yankılar yaratmış, Şah Kava {Kawa, Kavad, Kubad} döneminde devrimci bir harekete dönüşmüştür. Aynı zamanda din adamları reisi {Baş Magus} olan Mazdek, Nuşirevan (Enuşirvan) tarafından oyuna getirilerek öldürülmüştür. (M.S. 500'ler) Göğsüne kadar toprağa gömülen Mazdek'in ölümünden sonra bütün Mazdek taraftarlarına katliam seferleri düzenlenmiş, Mazdek'in eşi Hürrem Rey tarafına kaçarak daha sonra Hûrremdîn’îyye adı altında ortaya çıkacak olan düşüncenin orada yayılması için uğraşmıştır.\n"
    },
    "Fıkhî mezhep": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Neccariyye": {
        "first_paragraph": "  • Asarî (Eserler)\n   • Selefîyye (Hanbelîler)\n    • Şeyhû'l-İslâm İbn-i Teymiyye\n     • Ghulat Selefîyye\n      • Vahhâbîler\n      • Ehl-i Hadis\n  • Cebriyye\n   • Cebriye-i Hâlisa\n   • Cebriye-i Mutavassita\n  • Eş'ârîyye\n   • Bâkıllânîyye\n   • Gazzâlîyye\n   • Bâtınî-Eş'arilik\n    • Sünnilik Tarikat\n  • Mâtürîdîyye\n  • Kaderiyye\n   • Cuhenîyye (Irak Kolu)\n   • Dımeşkîyye (Şam Kolu)\n   • Mutezile\n    • Vâsılîyye\n    • Huzeylîyye\n    • Nazzâmîyye\n    • Hâitıîyye\n    • Bişrîyye\n    • Mâ’merîyye\n    • Muzdârîyye\n    • Sumâmîyye\n    • Hişâmîyye\n    • Câhizıyye\n    • Hayâtıyye\n    • Cûbbâîyye\n    • Befşem’îyye\n    • Ghulat Mutezile\n     • Hâbitîyye\n     • Hımârîyye\n    • Bâtınî-Mutezile\n     • Müteşeyyî’ Tarikat\n  • Mürcie\n   • Sünni Mürcie\n   • Bid'atçı Mürcie\n    • Kerrâm’îyye\n    • Neccâr’îyye\n  • Müşebbihe (Antropoteizm) \n   • Hulmân’îyye\n   • Mücessime (Hulûl)\n    • Ebû Müslim Horasânî\n     • Sinbâd’îyye\n      • El-Mukanna\n       Babekiyye\n    • Hattâbiyye\n     • Bezîgîyye\n     • Muammerîyye\n     • Umeyrîyye\n     • Mufaddalîyye\n     • Muhammise\n    • Cevâlikîyye\n    • Rum Abdalları\n  • Bâtınîyye (Meymûn el-Kaddâh)/Yedicilik\n   •  Karmatîyye (Hamdân Kârmat) (Yediciler)\n   • Türkistan Aleviliği (Nâsır Hüsrev)\n   • Tasavvufî-Bâtınîlik (Meymûn el-Kaddâh) \n    • Anadolu Alevîliği\n     • Alevî Tarikat\n   • İbâhîler \n    • Arap Aleviliği (Nusayrîler)\n    • Dürzîlik (Hâkim bi-EmrʿAllâh)\n    • Haşhaşiler (Hasan Sabbah)\n    • Babailik (Baba İlyâs Horasanî)\n     • Kızılbaş \n    • Hurûfîlik (Fadl’Allah Yezdânî)\n     • Bektâşîlik (Balım Sultan)\n"
    },
    "Şinto tarikatları ve okulları": {
        "first_paragraph": "Şinto (神道 shintō), Japonya'nın halk dini, Budizmin altıncı yüzyılda Japonya'ya tanıtılmasından bu yana orijinal Ko-Shintō'den (eski Shintō) salınan okullar ve mezhepler çeşitliliği geliştirdi.[1]\n"
    },
    "Ekankar": {
        "first_paragraph": "Ekankar (Ek olarak da bilinir), 1965 yılında Paul Twitchell tarafından kurulan tek tanrılı bir dindir.[1] Takipçileri genellikle kendilerine Ekist demektedir.[2]  Günümüzde dünya genelinde 500.000 ile 3.000.000 arasında takipçisi olduğu tahmin edilmektedir.[3][4] Shariyat-Ki-Sugmad ki anlamı Ebedi Yol'dur, Ekankar inancının kutsal kitabıdır.[5] Mahanta tarafından yazıldığı şekliyle manevi anlamı ve amacı anlatan iki kitap içerir.[6]\n"
    },
    "Rastafari": {
        "first_paragraph": "Rastafari, (Jamaika'da çoğunlukla Rasta şeklinde kısaltılır; bazen Rastafaryanizm olarak da isimlendirilir) 1930'larda Jamaika'da ortaya çıkan ve dünya çapında yayılan, Hıristiyanlık'tan doğmuş ve Eski Ahit'ten birçok kavram ve öğeler barındıran toplumsal hareket, alt kültür ve inançtır.[1] Rasta Hareketi, Haile Selassie'ye tanrılık atfeder ve Marcus Garvey'in Afrika'da zencilerin kurtuluşuna liderlik edecek zenci bir kralın tahta çıkacağına yönelik kehânetinin gerçekleşeceğini iddia eder. Rasta inanışının en önemli dinî ritüellerinden biri, esrar kullanımıdır. Bazı Rastalar, saçlarını halk arasında rasta adı verilen bir türde örerler. Rastafaryanizm, ataerkil, heteronormatif bir dünya görüşüdür ve hiçbir türlü eşcinselliği tasvip etmez.\n"
    },
    "Şaktizm": {
        "first_paragraph": "Şaktizm veya Şaktidarma (Sanskrit: Śāktaṃ, Sanskritçe: शाक्तं; \"güç öğretisi\" veya \"Tanrıça öğretisi\") Hinduizm'in, Şakti ya da Deviye mutlak, nihaî tanrı – Hindu Kutsal Anne – olarak tapınan bir mezhebidir. Bu mezhep Şaivizm, Vaişnavizm ve Smartizm ile beraber Hinduizmin başlıca okul öğretilerindendir ve özellikle Bengal ve Assam'da yaygındır.[1]\n"
    },
    "Abhaz neopaganizmi": {
        "first_paragraph": "Abhaz neopaganizmi ya da diğer adıyla Abhaz yerli dini, Abhazların eski dinleri olan Paganizmi yeniden benimsemesine denir. Abhaz neopaganizmi, ilk 1980 yıllarında benimsenmeye başlandı.[1] Dinin en önemli kutsal mekanı, Neopaganizm ritüelleri ve duaları yapılan ve 1990 yıllarında restore edilen Abhazların Yedi Türbesi'dir.\n"
    },
    "İvan Kupala": {
        "first_paragraph": "İvan Kupala (Rusça: Иван-Купала; Belarusça: Купалле; Ukraynaca: Івана Купала; Lehçe Noc Kupały/Noc Iwana Kupały) Rusya, Belarus, Polonya ve Ukrayna gibi ülkelerde geleneksel olarak kutlanan gündönümü festivalidir. Miladi takvime göre 7 Temmuz'da kutlanır. Pagan köklere sahip olduğu düşünülen İvan Kupala festivali Slavların hristiyanlaşması sonrası Vaftizci Yahya ile ilişkilendirilmiştir.[1]\n"
    },
    "Timothy Leary": {
        "first_paragraph": "Timothy Francis Leary (22 Ekim 1920- 31 Mayıs 1996) Amerikalı yazar, ruhbilimci ve bilgisayar yazılımcısı. Karşıt kültür ikonu olarak özellikle LSD başta olmak üzere psikotrop (uyuşturucu) maddelerin araştırılması ve kullanımını savunmuştur. \"Turn on, tune in, drop out.\" (Aç, ayarla, bırak) olarak bilinen sloganıyla anılmaktadır.\n"
    },
    "Mordvin yerli dini": {
        "first_paragraph": "Mordvin yerli dini, Erzyan yerli dini veya Mordvin neopaganizmi, Mordvinler arasında yaygın olan çağdaş paganizmin etkilerinin görüldüğü etnik din.  Mordovya'da etkin olarak inanılır. Din sıklıkla toprak ana anlamına gelen \"Mastorava\" olarak isimlendirilir. Bu dindeki tanrının adı İnşkipaz'dir.\n"
    },
    "Pentagram": {
        "first_paragraph": "Pentagram, Yunancada beş çizgili anlamına gelen pentagrammon kelimesinden türemiştir. Birleşik beş köşeli yıldız demektir. Normal beş köşeli yıldızlardan farklı olarak çizgileri içeriden birleşiktir.\n"
    },
    "Yule": {
        "first_paragraph": "Yule, Jul veya Yul; Cermen, İskandinav ve Kelt halkları tarafından kutlanan antik bir pagan kış festivali.[1] En uzun gecenin yaşandığı ve günlerin uzamaya başladığı gün olan kış gündönümünün kutlandığı bir bayramdır.[2] Hıristiyanlığın yayılması ile birlikte Yule adı 11. yüzyıldan sonra İngilizcede Noel anlamında da kullanılmaya başlanmıştır.[3] Yule, günümüzde bazı neopagan gruplar tarafından kutlanmaya devam edilir.[4]\n"
    },
    "Zuizm": {
        "first_paragraph": "Zuizm İzlanda'da resmî olarak kabul görmüş, kiliseler için toplanan vergilere muhalif olarak büyüyen neopagan dinî bir harekettir.[1] Zuizm dini antik Sümer tanrılarına bağlılığı benimser.\n"
    },
    "Paganizm": {
        "first_paragraph": "Paganizm, kökenleri dünyanın kadim doğa dinlerine uzanan spiritüel bir yaşam tarzıdır. Temelde kökleri Avrupa’nın eski inanç biçimi ve bu dinlerinin genel adıdır. Bu dinlere mensup kişilere ise pagan denir. \n"
    },
    "Ançua": {
        "first_paragraph": "Ançua (абх. Анҵәа́, абаз. Нчва), var olan her şeyin tek Yaratıcısı olan Abaza halkının (Abhaz ve Abaza) geleneksel dininde bir tanrıdır. Ançua tezahürlerinde sonsuz sayıdadır, var olan her şeyin birincil kaynağıdır,  Apaimbar'ları (Ançua'nın habercileri) vardır. Ançua, dünyanın ve insanın üzerinde durur, dünyadaki tek iyilik ve kötülük kaynağıdır. Ançua'nın sıfatları “Bizi yaratan” (Ҳазшаз), “Bizden daha güçlü olan” (Ҳаиҳа зымчу) şeklindedir.[kaynak belirtilmeli] .\n"
    },
    "Hetanizm": {
        "first_paragraph": "Hetanizm veya Ermeni Neopaganizmi olarak da adlandırılan Ermeni Yerli İnancı (Ermenice : Հեթանոսութիւն Hetanosutiun), tarihsel, Hıristiyanlık öncesi inanç sistemlerine ve etnik dinlere geri dönen modern bir Pagan yeni dini hareketidir. Hareketin takipçileri kendilerine \"Hetans\" (Ermenice : հեթանոս Hetanos, \"Kafir\" anlamına gelir, dolayısıyla \"etnik\", her ikisi de Yunanca ἔθνος, ethnos).[1]\n"
    },
    "Libanios": {
        "first_paragraph": "Libanios (Yunanca: Λιβάνιος Libánios; d. 314 Antakya; ö. muhtemelen 393 sonrası Antakya) Geç antik çağın en önemli Yunan hatiplerinden biridir.\n"
    },
    "Macar neopaganizmi": {
        "first_paragraph": "Macar Neo-Paganizmi (Macarca: Ősmagyar vallás)  Macarlar'ın Hristiyan olmadan önceki inançlarını diriltmeyi amaçlayan bir dindir. Macar Neopaganizmi'nin Tengricilik ile pek çok ortak yönü bulunur. Macar Neopaganizmi hareketinin kökleri 18. ve 19. yüzyıla uzanır. Ulusal bir Macar dininin inşası, iki savaş arası dönemde Turancı çevrelerde kabul gördü. Macaristan Halk Cumhuriyeti döneminde dinin yayılması komünistlerin din karşıtı politikaları yüzünden sekteye uğradı. Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra Macaristan'da Macar Neopaganizmi hareketi yeniden yükselişe geçti[1]. Macar Neopaganizmi grupları arasındaki fikir birliği, Macarların, Finlerin ve Estlerin  Ural halkları arasında ortaya çıktığı yönündedir. Bu nedenle Macar Neopaganizmi grupları, İskit, Sümer[2] ve Türk[3] kültürleriyle bağ geliştirmektedir.\n"
    },
    "Mitraizm": {
        "first_paragraph": "Mitraizm, Mitra tarikatı ya da Mitras Gizemleri, Antik Pers dünyasının, Eleusis ve İsis Sırları olarak bilinen diğer gizli kültlerde, yani ezoterik olarak nitelendirilebilecek geleneklerde olduğu gibi sadece bu tarîkata kabul edilenlere açıklanan sırlar etrafında gelişmiş bir mistik iran kültüdür. M.S. 1. yüzyıl ile 4. yüzyıl arası Pers İmparatorluğu askerleri arasında yaygınlaşmıştır.\n"
    },
    "Oxvame": {
        "first_paragraph": "Oxvame (Türkçe: Dua yeri), Lazların eski zamanlarda tapınak olarak kullandıkları, ibadet ettikleri ve dua ettikleri yerdir.[1] Çoğunlukla yerleşim yerlerine yakın yerlerde bulunan oxvameler, bölgeye hakim tepelerin düz yerlerinde kurulurdu. Oxvamenin kurulduğu bölgede, insanları kötülüklerden koruduğuna inanılan \"Mçüoni\" adında bir meşe ağacı bulunurdu. Belirli günlerde insanlar meşe ağacın etrafında toplanarak toplu ayinler yapar ve tanrılardan yardım isterlerdi.\n"
    },
    "Pir": {
        "first_paragraph": "Pir veya ocak (Azerice: ocaq), Azerbaycan'da pagan dini inançlara bağlı ibadet yeridir.\n"
    },
    "Vata Pagan Ayaklanması": {
        "first_paragraph": "Vata Pagan ayaklanması, 1046 yılında Macaristan Krallığı'nda yaşanan isyan hareketidir. Başarıya ulaşan ayaklanma sonucunda kral Peter Orseolo devrilmiş ve Macarları Hristiyanlığa çevirmek için ülkeye gelen din adamlarıyla birlikte İtalyan piskopos Gellért öldürülmüştür. Arpad Hanedanı yeniden Macar tahtına geçmiştir.\n"
    },
    "Wardruna": {
        "first_paragraph": "Wardruna, 2003 yılında Einar Selvik tarafından Gaahl ve Lindy Fay Hella ile birlikte kurulan Norveçli bir müzik grubudur.[1] İskandinav kültürel ve ezoterik geleneklerinin müzikal yorumlarını yaratmaya adanmışlardır ve geyik derisi çerçeveli davullar, flütler, kraviklyra, tagelharpe, ağız harpı, keçi boynuzu ve lur gibi İskandinav tarihi ve geleneksel enstrümanlarından önemli ölçüde yararlanırlar. Geleneksel olmayan enstrümanlar ve ağaçlar, kayalar, su ve meşaleler gibi diğer ses kaynakları da kullanılır.[2]\n"
    },
    "Anacalypsis": {
        "first_paragraph": "Anacalypsis (tam adıyla: Anacalypsis: Saitik İsis'in Gizemini Aralama Adına Bir Girişim ya da Dillerin, Ulusların ve Dinlerin Kökeni Üzerine Bir İnceleme) İngiliz tarihçi Godfrey Higgins tarafından kaleme alınmış ve yazarın ölümünden sonra, 1833 yılında yayımlanmış, yazarın yirmi yıllık çalışmasının ürünü olan hayli kapsamlı bir eserdir. Günümüzde pek fazla baskısı bulunmayan bu kitap iki cilt halinde, toplam 1436 sayfadan oluşmakta, sayısız kaynağa atıfta bulunmakta ve bunlardan alıntılar yapmaktadır. Bu haliyle ve ele aldığı konu nedeniyle ezoterik bir metin olarak kabul görür.\n"
    },
    "Panpsişizm": {
        "first_paragraph": "Panpsişizm, zihin felsefesinde, zihnin veya zihin benzeri bir yönün, gerçekliğin temel ve her yerde bulunan bir özelliği olduğu görüşüdür.[1] Aynı zamanda, \"zihnin, evrende var olan dünyanın temel bir özelliği olduğu\" teorisi olarak da tanımlanır.[2] En eski felsefi teorilerden biridir ve Thales, Platon, Spinoza, Leibniz, William James,[3] Alfred North Whitehead, Bertrand Russell ve Galen Strawson gibi filozoflara atfedilmiştir.[1] 19. yüzyılda panpsişizm, Batı düşüncesinde varsayılan zihin felsefesi görüşüydü, ancak 20. yüzyılın ortalarında mantıksal pozitivizmin yükselişiyle panpsişizm bir düşüş yaşadı.[3][4] Bilincin zor sorusuyla son zamanlarda ilgi gören nörobilim, psikoloji ve kuantum fiziği alanlarındaki gelişmeler, 21. yüzyılda panpsişizme olan ilgiyi yeniden canlandırdı.[4][5][6]\n"
    },
    "Alfonsas Petrulis": {
        "first_paragraph": "Alfonsas Petrulis (Telaffuz (yardım·bilgi); 1873; Biržai - 1928; Musninkai) Litvan Roma Katolik rahip ve gazeteci.Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biridir.[1][2]\n"
    },
    "Bob Maguire": {
        "first_paragraph": "Robert John Maguire ya da  Robert John Thomas Maguire  \"AM\", \"RFD\" (bilinen adıyla:Peder Bob; d. 14 Eylül 1934 –ö. 19 Nisan 2023), Avustralyalı Roma Katolik din adamı, yayıncı ve sivil toplum görevlisi.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Hui Neng": {
        "first_paragraph": "Huineng (慧能 ya da 惠能 pinyin Huì Néng, 638 - 713) Guangdong), Zen Budizmin altıncı ve son piri. Japonca’da Daikan Enō adıyla tanınır. Zen’in Çin ve Japonya’da en yaygın kolu olan \"Aniden Aydınlanma\" (頓教) ya da Güney Chan okulunun kurucusu.\n"
    },
    "Justinas Staugaitis": {
        "first_paragraph": "Justinas Staugaitis (14 Kasım 1866, Šakiai yakınlarında - 8 Temmuz 1943, Telšiai ) Litvanyalı bir Roma Katolik piskoposu, politikacı, eğitimci ve yazar. Litvanya'nın Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biri .\n"
    },
    "Konstantinas Olšauskas": {
        "first_paragraph": "Konstantinas Olšauskas (d. 1867 - ö. 1933), Litvan politikacı ve rahip.\n"
    },
    "Luvis Şeyho": {
        "first_paragraph": "Luvîs Şeyho (Arapça: لويس شيخو, d. 5 şubat 1859, Mardin - ö. 7 aralık 1927, Beyrut), Arap edebiyatına ilişkin çalışmalarıyla ünlenmiş Mardin'de doğumlu Cizvit Keldani papazıdır.[1]\n"
    },
    "Petrus Plancius": {
        "first_paragraph": "Petrus Plancius (d. 1552 – ö. 15 Mayıs 1622), Hollandalı astronom, haritacı ve din adamı. Günümüzde Batı Flandre bölgesindeki Heuvelland'da kalan Dranouter köyünde doğmuş ve Pieter Platevoet olarak adlandırılmıştır. 24 yaşında Hollanda Reform Kilisesi'nde pastör olmuştur.\n"
    },
    "Şarbel Mahluf": {
        "first_paragraph": "Mor Şarbel veya Aziz Şarbel Mahluf olarak da bilinen Şarbel Mahluf O.L.M. (Arapça: شربل مخلوف), (8 Mayıs 1828 - 24 Aralık 1898), hayatı süresince ve öldükten sonra Hristiyanlar ve Müslümanlarca ün kazanmış ve hürmet görmüş Lübnanlı bir Maruni keşiş ve rahiptir. Katolik Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir. Yortusu Roma takviminde 24 Temmuz, Maruni takviminde Temmuz ayının 3. Pazarı'dır.\n"
    },
    "Vladas Mironas": {
        "first_paragraph": "Vladas Mironas (Telaffuz (yardım·bilgi); 22 Haziran 1880 - 18 Şubat 1953), Litvanyalı papaz, politikacı. 16 Şubat 1918'de Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişi arasındaydı. Litvanya Başbakanı seçilmiştir.[1][2][3]\n"
    },
    "Arkesilaos": {
        "first_paragraph": "Arkesilaos, MÖ 315-241 yılları arasında yaşamış bir Yunan düşünür ve şair.\n"
    },
    "Cassius Maximus Tyrius": {
        "first_paragraph": "Cassius Maximus Tyrius (Yunancada: Μάξιμος Τύριος) veya Tyreli Maximus, Milattan Sonra 2. yüzyılda, yani Antonine ve Commodus zamanında yaşayan Antik yunan konuşmacı ve filozof.\n"
    },
    "Eratosthenes": {
        "first_paragraph": "Eratosthenes (Eratosten; Grekçe: Ἐρατοσθένης, MÖ 276[1] - MÖ 194[2]), Yunan matematikçi, coğrafyacı, astronom ve filozoftur.\n"
    },
    "Eudaimonia": {
        "first_paragraph": "Eudaimonia (Yunanca: εὐδαιμονία) kelime anlamı 'iyi ruh hali' olan ve genelde saadet, mutluluk gibi çevirilen Yunanca kelimedir.\n"
    },
    "İdealar teorisi": {
        "first_paragraph": "İdealar Kuramı, felsefede önemli bir prensip olarak Platon tarafından ortaya atılmış ve episteme anlayışından doğmuştur. Gerçek bilginin temelinin ancak idealar dünyâsında bulunabileceği temeline dayanır.\n"
    },
    "İyi ideası": {
        "first_paragraph": "İyi ideası ya da (Yunanca: ἡ τοῦ ἀγαθοῦ ἰδέα \"iyinin fikri\") Platon felsefesindeki bir kavramdır. Platon'un cumhuriyet diyaloğunda (508e2-3) Sokrates karakteriyle anlatılır. Bu form, eğitim gören bir filozofun bir filozof-krala ilerlemesini sağlayan formdur. Açıkça görülemez veya açıklanamaz, ancak kişinin diğer tüm formları gerçekleştirmesine izin veren formdur. İyinin tanımı, içinde belirli iyi şeylerin paylaştığı, uzay ve zamanın dışında var olan mükemmel, ebedi ve değişmeyen bir Formdur.\n"
    },
    "Mimesis": {
        "first_paragraph": "Mimesis, (Kadim Yunanca: μίμησις, mīmēsis) Klasik Yunan'da \"öykünmek\" anlamına gelen felsefî terimdir.[1] [2]Eflâtun ve Aristo düşüncesinde mimesis, doğaya öykünmek, doğa ve gerçeği yansıtmaktır.[3][4]Maddeci estetikçilerden H. Koch’a göre ise, sanat, özel bir gerçekliği yansıtma biçimidir. Ancak bu yansıtma biçimini toplumsal değerler belirler. Belki bazı sanat dallarında, mesela resimde, heykelde, tiyatroda taklidin daha fazla yer aldığını, ama mimari, edebi sanatlar gibi alanlarda hayal gücünün taklidi aştığını söylemek daha gerçekçi olur. Zaten eski Yunan düşünürlerinden Philostratus taklidi ikinci plana atarak hayal gücü ve yaratma ilkesini savunmuştur. Hayal gücü taklitten daha kuvvetlidir. Eski Yunan Tanrılarının heykellerini yapanlar onları görerek yapmamışlardır. Alman filozofu G.W.Fr. Hegel (1770-1831) de tabiat güzelliğini reddederek sanat güzelliğini tabiat güzelliğinden üstün tutar. Fr.W.-J. Shelling (1775-1854) de sanatı tabiatın taklidi sayanlara karşıdır.\n"
    },
    "Plutarhos": {
        "first_paragraph": "Mestrius Plutarchus veya Plütark (Yunanca: Πλούταρχος Plutarhos; MS 46 - 120?), Yunan tarihçi, biyografi ve deneme yazarı. Ayrıca orta dönem Platonculardandır.[1] Plutarkhos Delfi'nin yaklaşık 35 km doğusunda bulunan Chaeronea, Boeotia Yunanistan'da dünyaya gelmiştir. Plutarkhos'un ciltlerce eser yazmış olduğu belirtilmektedir. Lampria Katalogu adlı bir antik katalog listesinde 227 eseri olduğu bildirilmiştir. Elimize geçen eserleri Paralel Yaşamlar ve Moralia adlı iki toplanmış eserdir.\n"
    },
    "Sokratik diyalog": {
        "first_paragraph": "Sokratik diyolog, Sokratik yöntemin uygulandığı ve genellikle ana karakterinin Sokrates olduğu diyaloglardır. Bu türün ilk örnekleri Platon ve Ksenofon tarafından verilmiştir.\n"
    },
    "Etiyopyacılık": {
        "first_paragraph": "Etiyopyacılık, 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başlarında Afrika ve ABD'de ortaya çıkmış Afrikani özelliklere önem veren dini bir hareket.\n"
    },
    "Haile Selassie": {
        "first_paragraph": "I. Haile Selassie (Amharca ቀዳማዊ ኀይለ ሥላሴ qädamawi haylä səllasé)[nb 1]; Amharca ha.ɪlɜ sɨlːase [nb 2]; listen (yardım·bilgi)) (23 Temmuz 1892 - 27 Ağustos 1975), doğum adı: Tafari Makonnen Woldemikael,[4] 1916'dan 1930'a Etiyopya'nın naibi ve 1930'dan 1974'e kadar Etiyopya İmparatoru. Geleneksel olarak kökleri Kral Süleyman ve Saba Melikesi Belkıs'a kadar izlenen bir hanedanın mirasçısıdır.\n"
    },
    "Leonard Howell": {
        "first_paragraph": "Leonard Percival Howell (d. 16 Haziran 1898 - (ö. 1981) Jamaikalı bir din insanıdır.\n"
    },
    "Jah": {
        "first_paragraph": "Rastalar tek tanrılıdır ve Jah dedikleri tek bir Tanrı'ya taparlar. \"Jah\" terimi, Eski Ahit'in İngilizce çevirilerinde Tanrı'nın adı olan \"Yehova\" nın kısaltılmış bir versiyonudur. Rastafari, bu tanrısallığın içkinliğine kuvvetle bağlıdır; Jah'ı bir tanrı olarak görmenin yanı sıra, Rastas, Jah'ın her bireyin doğasında var olduğuna inanır. Bu inanç, Rastas tarafından sık sık alıntılanan aforizmada yansıtılır, \"Tanrı insandır ve insan Tanrı'dır\" ve Rastalar, ona sadece \"inanmaktan\" ziyade Jah'ı \"bilmek\" ten bahseder. İnsanlık ile tanrısallık arasındaki mesafeyi daraltmaya çalışırken, Rastafari mistisizmi kucaklar.\n"
    },
    "Mücessime": {
        "first_paragraph": "  • Asarî (Eserler)\n   • Selefîyye (Hanbelîler)\n    • Şeyhû'l-İslâm İbn-i Teymiyye\n     • Ghulat Selefîyye\n      • Vahhâbîler\n      • Ehl-i Hadis\n  • Cebriyye\n   • Cebriye-i Hâlisa\n   • Cebriye-i Mutavassita\n  • Eş'ârîyye\n   • Bâkıllânîyye\n   • Gazzâlîyye\n   • Bâtınî-Eş'arilik\n    • Sünnilik Tarikat\n  • Mâtürîdîyye\n  • Kaderiyye\n   • Cuhenîyye (Irak Kolu)\n   • Dımeşkîyye (Şam Kolu)\n   • Mutezile\n    • Vâsılîyye\n    • Huzeylîyye\n    • Nazzâmîyye\n    • Hâitıîyye\n    • Bişrîyye\n    • Mâ’merîyye\n    • Muzdârîyye\n    • Sumâmîyye\n    • Hişâmîyye\n    • Câhizıyye\n    • Hayâtıyye\n    • Cûbbâîyye\n    • Befşem’îyye\n    • Ghulat Mutezile\n     • Hâbitîyye\n     • Hımârîyye\n    • Bâtınî-Mutezile\n     • Müteşeyyî’ Tarikat\n  • Mürcie\n   • Sünni Mürcie\n   • Bid'atçı Mürcie\n    • Kerrâm’îyye\n    • Neccâr’îyye\n  • Müşebbihe (Antropoteizm) \n   • Hulmân’îyye\n   • Mücessime (Hulûl)\n    • Ebû Müslim Horasânî\n     • Sinbâd’îyye\n      • El-Mukanna\n       Babekiyye\n    • Hattâbiyye\n     • Bezîgîyye\n     • Muammerîyye\n     • Umeyrîyye\n     • Mufaddalîyye\n     • Muhammise\n    • Cevâlikîyye\n    • Rum Abdalları\n  • Bâtınîyye (Meymûn el-Kaddâh)/Yedicilik\n   •  Karmatîyye (Hamdân Kârmat) (Yediciler)\n   • Türkistan Aleviliği (Nâsır Hüsrev)\n   • Tasavvufî-Bâtınîlik (Meymûn el-Kaddâh) \n    • Anadolu Alevîliği\n     • Alevî Tarikat\n   • İbâhîler \n    • Arap Aleviliği (Nusayrîler)\n    • Dürzîlik (Hâkim bi-EmrʿAllâh)\n    • Haşhaşiler (Hasan Sabbah)\n    • Babailik (Baba İlyâs Horasanî)\n     • Kızılbaş \n    • Hurûfîlik (Fadl’Allah Yezdânî)\n     • Bektâşîlik (Balım Sultan)\n"
    },
    "Pan-Afrika renkleri": {
        "first_paragraph": "Pan-Afrika renkleri terimi, üç renkten oluşan iki farklı grup anlamına gelebilir. Kırmızı, sarı ve yeşil Etiyopya bayrağından ilham almıştır. Afrika ve Amerika'daki çeşitli ülke ve bölgelerin bayraklarında ve diğer amblemlerinde Pan-Afrikalı ideolojiyi temsil etmek için kullanılırlar. Rastafaryan hareketi ve birçok Pan-Afrika organizasyonu da sıklıkla renkleri kullanır.\n"
    },
    "Reggae": {
        "first_paragraph": "Reggae, Jamaika'ya özgü bir müzik türü. Ritmini kalp atışından aldığı söylenir. Jamaika usulü rock olarak da geçer. Kökleri calypso, ska/rocksteady, rock'n roll ve hatta rythm and blues'a dayanır.\n"
    },
    "Aram": {
        "first_paragraph": "Aram (אֲרָם veya ʾĂrām), İbrani Kutsal Kitabı'nda Tekvin 10'daki Nuh'un Oğulları Tablosu'na göre Sam'ın oğlu ve Uz'un, Hul'un, Geter'in ve Maş'ın babasıdır.\n"
    },
    "Sâbiîler": {
        "first_paragraph": "Sâbiîler (Arapça: ٱلصَّابِئَة  ٱلْمَنْدَائِيُّون, romanize: aṣ-Ṣābiʾah al-Mandāʾiyūn) güney Mezopotamya ovasına özgü etno-dinsel bir gruptur ve tek tanrılı Gnostik bir din olan Sâbiîliğin takipçileridir. Muhtemelen antik çağlardan kalan son Gnostik gruplardan biri ve vaftizi ilk uygulayanlardandır. Sâbiîler, bugün günlük Irak Arapçası ve Modern Farsça konuşuyor olmalarına rağmen, geçmişte Aramice'den gelişen bir Sami dili Sâbiîce'yi anadili olarak kullanmaktaydı. Sâbiîce esas olarak ayin dili olarak korunmuştur. 2003 Irak Savaşı'ndan sonra 60.000-70.000 kişilik Iraklı Sâbiî topluluk dünyaya dağıldı; topluluğun çoğu komşu İran, Suriye ve Ürdün'e taşındı veya Orta Doğu'nun ötesinde diaspora toplulukları oluşturdu. İran Sâbiîleri ise dinsel zulümlerin bir sonucu olarak sayıca azalmaktadır.[3][4]\n"
    },
    "Şehriban Coşkunfırat cinayeti": {
        "first_paragraph": "Şehriban Coşkunfırat cinayeti, 13 Eylül 1999 tarihinde Şehriban Coşkunfırat adlı 19 yaşındaki[1][2] genç kızın Engin Arslan (18), Ömer Çelik (23) ve Zinnur Gülşah Dinçer (19) adlarındaki üç satanist genç tarafından \"şeytana kurban etmek\" gerekçesiyle katledilmesidir. Nekrofiliyi de içeren olay, Türkiye'de yaşanan ilk satanist cinayeti olarak ülkede infiale neden olmuştur.[3][4][5][6][7]\n"
    },
    "Şeytan'ın Sevincian": {
        "first_paragraph": "Joy of Satan (JoS) veya Şeytan'ın Sevinci 2002 yılında Maxine Dietrich[1] tarafından kurulan bir web sitesi ve batı kökenli ezoterik okült organizasyondur. Joy of Satan Kuruluşu; Zecharia Sitchin ve David Icke tarafından popülerleştirilenlere benzer şekilde UFO komplo teorileri, dünya dışı varlık inancı, Teistik Satanizm, Nazizm, Gnostik Paganizm ve Batı ezoterizminin  bir sentezini sunan bir ideoloji olan \"Spiritüel Satanizm'i\" savunmaktadır.[2][3]\n"
    },
    "Sihizm": {
        "first_paragraph": "Sihizm (Pencapça: ਸਿੱਖੀ; Sikkhī, Pencapça telaffuz: [ˈsɪkːʰiː], kökeni Pencapça: ਸਿੱਖ, çev. 'öğrenci', \n'arayıcı' ya da 'acemi'), Hint yarımadasının[i] Pencap bölgesinde MS 15. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan tek tanrılı bir dindir.[1][2][3][4][5][6] Sihizm, başlıca dinlerin en gençlerinden biri ve dünyanın en büyük beşinci organize dinidir.[7] 21. yüzyılın başlarından itibaren yaklaşık 25 milyon Sih vardır.[8]\n"
    },
    "3HO": {
        "first_paragraph": "3HO (Healthy, Happy, Holy Organization), batı yerkürede Sikh Dharma veya Sikh Dharma uluslararası adıyla da bilinir, başlangıcı 1970 yılına dayalı Amerikan kaynaklı örgütlenmedir. Harbhajan Singh Khalsa, diğer adıyla Yogi Bhajan tarafından batı uygarlığında kurulmuştur. Onun izlemcilerini öncelikle Amerikalılar oluşturmaktadır.[1][2][3][4][5] Yanlıları halk arasında Sikh Dharma Kardeşliği adıyla bilinir.[4]\n"
    },
    "Charhdi Kala": {
        "first_paragraph": "Charhdi Kala veya Chardi Kala Sihizm'de zihninsel iyimserlik ve mutluluk hallerine işaret eden bir kavramdır. İdeal bir Sihten , Tanrı’nın iradesine bir memnuniyet göstergesi olarak en zor anlarında bile bu zihinsel halde olması beklenir.\n"
    },
    "Guru Nanak": {
        "first_paragraph": "Guru Nanak Dev (15 Nisan 1469 - 7 Mayıs 1539), Sihlerin ilk gurusu. Öğretisi büyük bölümü günümüze ulaşan kutsal ilahilerden bilinmektedir. Ticaretle uğraşan Khatri kastının bir alt bölümü içinde yer alması, takipçilerinin hızla çoğalmasında önemli rol oynamıştır.\n"
    },
    "Guru Angad": {
        "first_paragraph": "Guru Angad Dev (31 Mart 1504 - 28 Mart 1552) on Sih gurusundan ikincisidir.\n"
    },
    "Kirpan": {
        "first_paragraph": "Kirpan; Sihlerin dini ibadetleri sırasında kullandıkları bir bıçaktır. Bir Sih her zaman bu materyali yanında taşımalıdır. Bıçak değişik şekillerde ve ebatta imal edilebilir. Bıçağın taşınması bulunulan ülkenin hukuki düzenlemelerine göre yasal olmayabilir.\n"
    },
    "Ravideşa dini": {
        "first_paragraph": "Ravidas'ın yolu ve  İngilizce Ravidasia Dharm olarak da adlandırılan Ravideşa dini [1] 14. yüzyılda kurulmuş bir Hint dinidir.[2]\n"
    },
    "Sih Konfederasyonu": {
        "first_paragraph": "Sih Konfederasyonu ya da Sih Misl kısaca Misl. Başşehri Amritsar olan ve Pencap bölgesine hükmeden Sih Konfederasyonu 1716 senesinde küçük Sih devletlerinin Babür Devleti tarafından fethedilmemek için oluşturduğu bir konfederasyondu. Kurucusu Baba Darbara Singh'di. Konfederasyonun resmi dini Sihizm ve resmi dili Pencapça'ydı. 1799 senesinde Maharaja Ranjit Singh önderliğinde  Sih Konfederasyonu sistem değiştirerek Sih İmparatorluğu olarak yeniden organize oldu.\n"
    },
    "Sihizmde tanrı": {
        "first_paragraph": "Sihizmde tanrının tüm yaratılış ve ötesine nüfuz eden \"birlik\" olduğuna inanılır. Yaratılışın her parçasının içinde yer alır[1] ve İk Onkar sembolüyle gösterilir.[2] Tanrı, egoizmden vazgeçen ve bu \"birlik\" üzerine meditasyon yapan herkes için tarif edilemez ancak bilinebilir ve algılanabilirdir.[3] Sih guruları, Sihizmin kutsal kitabı Guru Granth Sahib'de bulunan ilahilerinde tanrıyı çeşitli şekillerde tanımlamıştır ancak tanrının birliği sürekli olarak vurgulanmaktadır.\n"
    },
    "Ema": {
        "first_paragraph": "Ema (Japonca: 絵馬), Şinto tapınaklarında dua ya da dileklerinin yazıldığı küçük ahşap plaklardır. Ema daha sonra tapınağa asılarak bırakılır ve burada kami (ruhların veya tanrıların) tarafından alınacaklarına inanılır.\n"
    },
    "Fundoshi": {
        "first_paragraph": "Fundoshi (褌), uzun pamuktan yapılan geleneksel bir Japon erkek iç giyimidir. II. Dünya Savaşı'ndan önce, fundoshi Japon yetişkin erkeklerin geleneksel iç çamaşırıydı. Bununla birlikte, savaştan sonra Japon pazarına yeni iç çamaşırı getirilmesi ile hızla kullanımı azaldı.\n"
    },
    "Hatsumōde": {
        "first_paragraph": "Hatsumōde (Japonca: 初詣), Japon Yeni Yılı'da yapılan ilk Budist veya Şinto tapınağı ziyaretidir.[1] Birçok kişi o zamanlarda iş günü olmadığından yılın birinci, ikinci veya üçüncü gününde eder. Genellikle yeni yıl için dilekler tutulur, yeni omamori (nazarlıklar veya muskalar) satın alınır ve eskileri yakılmak üzere tapınağa iade edilir. Japonya'daki büyük tapınaklarda genellikle uzun kuyruklar bulunmaktadır.\n"
    },
    "Kadomatsu": {
        "first_paragraph": "Kadomatsu (Japonca: 門松; \"kapı çamı\"), Yılbaşı için yapılan geleneksel Japon süslemeleridir. Bunlar bir tür yorishiro veya ataların ruhlarını veya hasadın kamilerini karşılamayı amaçlayan nesnelerdir.[1] Kadomatsu genellikle evlerin ve binaların önüne çiftler halinde yerleştirilir.\n"
    },
    "Kagura": {
        "first_paragraph": "Kagura (Japonca: 神楽 (かぐら); \"tanrı-eğlence\"), özel bir Şinto ritüel tören dansıdır. Bu tabir, pratikte tanrının varlığını gösteren \"kami no kura (tanrının oturduğu yer)\" ifadesinin kısaltılmış halidir. Kaguranın en önemli işlevlerinden biri, bir işlem-trans sürecini içeren \"Chinkondur (ruhu arındırmak ve sallamak)\". Genellikle bir kadın şaman dansı gerçekleştirir ve tanrıdan kehaneti alır ve dansçının kendisi performans sırasında tanrıya dönüşür.[1] Bir zamanlar kami'gakariden türetilmiş bir tören sanatı olan kagura, bin yılı aşkın bir süre boyunca birçok yöne evrilmiştir. Bugün, esas olarak Shimane prefektörlüğünün bazı kısımlarında ve Hiroşima gibi kentsel merkezlerde gelişen tarım takviminin ritimlerine bağlı ritüellerle yaşayan bir gelenektir.[2]\n"
    },
    "Kamidana": {
        "first_paragraph": "Kamidana (Japonca: 神棚; \"tanrı/ruh rafı\"), bir Şinto kamiyi korumak için sağlanan minyatür ev sunaklarıdır. En yaygın olarak kami ibadetinin evi olan Japonya'da bulunurlar.[1]\n"
    },
    "Kanamara Matsuri": {
        "first_paragraph": "Kanamara Matsuri (Japonca: かなまら祭り, İngilizce: Festival of the Steel Phallus, Türkçe: Çelik Penis Festivali) her bahar Japonya'nın Kawasaki şehrinde bulunan Kanayama Tapınağı (金山神社)'nda düzenlenen geleneksel Şinto festivallerindendir. Kökleri 1603-1807 yılları arasındaki Edo dönemine kadar uzanır.\n"
    },
    "Kojiki": {
        "first_paragraph": "Kojiki veya Furukotofumi (古事記) Antik Japonya'nın tarihine dair yazılmış ve bugüne ulaşmış en eski eserdir. Şintoizm'in mukaddes metinlerindendir.\n"
    },
    "Kyūgunshin": {
        "first_paragraph": "Kyūgunshin (九軍神, anlam: Dokuz Askerî Tanrı), Pearl Harbor Saldırısı esnasında batılan iki kişilik cep denizaltısı \"Kō-hyōteki\" ile saldırıya katılan Yüzbaşı Naoharu Iwasa konutasındaki on kişinin dokuzu ölmüş ve biri (Yüzbaşı Kazuo Sakamaki: Daha sonra \"Toyota do Brasil\" Genel Müdürü) esir düşmüştür. Ölen dokuz kişiye \"Nikaikyū Tokushin\" (二階級特進: iki rütbe özel yükseltilme) uygulanmış ve 8 Nisan 1943'te \"Kyūgunshin\" ilan edilmiş ve vatandaşlar tarafından saygıyla anılmıştır. Fakat Japonya'da esir düşmek Japonya İmparatorluk Ordusunun öğretisi olan Senjinkun 'da ayıp sayıldığı için Japonya Genelkurmayı bunu gizlemiştir.[1][2]\n"
    },
    "Meoto Iwa": {
        "first_paragraph": "Meoto Iwa (Japonca: 夫婦岩), Japonya'nın Mie prefektörlüğünde Futami açıklarında bulunan iki kaya balyasıdır. Balyalar, bir shimenawa ile bağlı olup komşu Futami Okitama Tapınağı'nda ibadet edenler tarafından kutsal kabul edilir. Şintoizm'e göre kayalar, yaratıcı kamiler olan İzanagi ile İzanami'nin birliğini temsil etmektedir. Bu nedenle kayalar, erkek ve kadının evliliğindeki birliği kutlamaktadır. 40 kilo ağırlığındaki ip, özel bir törenle yılda birkaç kez değiştirilmektedir.[1] Erkek olduğu söylenen daha büyük kayanın zirvesinde küçük bir torii kapısı bulunmaktadır.\n"
    },
    "Nihon Shoki": {
        "first_paragraph": "Nihongi (日本紀) veya Nihonşoki (日本書紀), Antik Japonya'nın tarihine dair yazılmış ikinci en eski eser. Bu konuda yazılmış en eski metin olan Kojiki'nin bir yorumu niteliğinde olup, Kojiki'ye oranla daha ayrıntılı ve tam bir tarihi içeriğe sahiptir. 720 yılında bitirilmiştir[1]. Şintoizm'in kutsal metinlerindendir.\n"
    },
    "Ninigi-no-Mikoto": {
        "first_paragraph": "Ninigi-no-Mikoto (瓊瓊杵尊) (ayrıca Ame-nigishi-kuni-nigishi-amatsuhiko-hiko-ho-no-ninigi-no-Mikoto) Japon mitolojisindeki  Ame no Oshihomimi no Mikoto and Takuhadachiji hime no Mikoto'nun oğlu ve  Amaterasu'nun torunudur.  İmparator Jimmu'nun büyük büyük babasıdır.Ayrıca Ninigi (瓊瓊杵) olarak bilinir.\n"
    },
    "Omikuji": {
        "first_paragraph": "Omikuji (Japonca: おみくじ; \"kutsal parti\"), Japonya'da yapılan ilk Budist veya Şinto tapınaklarında kağıt şeritlerine yazılan rastgele fallardır.[1] Genellikle küçük bir adak sunarak ve ortaya çıkan servetin iyi olmasını umarak bir kutudan rastgele bir tane seçerek alınır.\n"
    },
    "Shimenawa": {
        "first_paragraph": "Shimenawa (Japonca: 注連縄; \"çevreleyen halat\"), Şintoizm'de ritüel arınma için kullanılan pirinç samanı veya kenevir ipinin uzunluklarıdır.[1]\n"
    },
    "Shintai": {
        "first_paragraph": "Shintai (Japonca: 神体; \"kaminin gövdesi\") veya go-shintai (御神体, \"kaminin kutsal gövdesi\"), ruhların veya kamilerin bulunduğu mahzenler olarak Şinto tapınakları veya yakınında ibadet edilen fiziksel nesnelerdir.[1] Tapınak Şintoizmi'nde kullanılan shintai, mitamashiro (御霊代, \"ruh değiştirme\" veya \"yedek\") olarak da adlandırılabilir.[1]\n"
    },
    "Şinbutsu-bunri": {
        "first_paragraph": "Şinbutsu-bunri (Japonca: 神仏分離, \"kami ve budaların ayrılması\"), Şinbutsu-şuugō geleneğini yasaklayıp, Şintō ile Budizmin, kamiler ile budaların, Şinto ile Budist tapınakların birbirinden kesin çizgilerle ayrılmasına denir.\n"
    },
    "Takamagahara": {
        "first_paragraph": "Takamagahara (Japonca: 高天原), Japon mitolojisinde bir yerdir. Şintoizm'de kaminin yaşadığı yer olup Ama-no uki-hashi köprüsü (\"Cennetin Yüzen Köprüsü\") ile Dünya'ya bağlandığı inanılmaktadır.\n"
    },
    "Tanabata": {
        "first_paragraph": "Tanabata (Japonca: たなばた; \"Yedinci akşam\"), Çin Qixi Festivali kökenli bir Japon festivalidir.[1] Festival, Orihime ve Hikoboshi ilahilerinin buluşmasını kutlamaktadır. Tanabata'nın tarihi ülkeye göre değişir, ancak ilk festivaller Gregoryen takvimine göre 7 Temmuz'da ile başlar. Kutlama Temmuz\n"
    },
    "Torii": {
        "first_paragraph": "Torii Kapısı (Japonca: 鳥 居, [to.ɾi.i]) en çok Şinto tapınaklarının girişinde veya içinde bulunan geleneksel bir Japon kapısıdır ve sembolik olarak dünyadan kutsal aleme geçişi ifade eder.[1]\n"
    },
    "Taoizm": {
        "first_paragraph": "Taoizm (Daoizm, Dao Öğretisi), Antik Çin'de ortaya çıkmıştır ve temeli Laozi'nın yazılı eseri Dao De Jing'e dayanan bir öğretidir. Dao (Çince: 道; pinyin: Dào) öğretinin temelidir. Çince'de yol, yürümek, konuşmak, yön, yöntem, akış vb. anlamlara işaret eder. Dao Öğretisi'nin kurucu üstadları Laozi, Çuangzi ve Liezi'dir. Bu üstadların yazıları kozmogoni yani kainat ve onun doğuşu, kainatın yasa ve ilkeleri, insan ve doğanın kainat ile bağı, toplumsal yönetişim ilişkilerinin asıl doğası üzerine kuruludur. Antik Çin'de ortaya çıkan astronomi, hekimlik ve birçok doğa bilimlerinin köksel savını oluşturmuştur. Bahar-Güz Devri (MÖ 770-481) ve takip eden Savaşan Eyaletler Devrinde (MÖ 481-221) Çin'de ortaya çıkmış Yüz Düşünce Okulu içinde yer alan en önemli birkaç akımdan biridir. Bu akımlar arasında Kongzi (Konfüçyüs) de yer almaktadır.\n"
    },
    "Bambu Korusunun Yedi Bilgesi": {
        "first_paragraph": "Bambu Korusunun Yedi Bilgesi (Çince: 竹林七賢; pinyin: Zhúlín Qī Xián), MS 3. yüzyılda yaşamış Çinli bilginler, yazarlar ve müzisyenlerden oluşan bir gruptu. Bu yedi bilge Ji Kang (223-262), Liu Ling (221-300), Ruan Ji (210-263), Ruan Xian (234-305), Xiang Xiu (227-277), Wang Rong (234-305) ve Shan Tao (205-283) idi. Çeşitli bireylerin hepsi var olmasına rağmen, aralarındaki bağlantı tamamen kesin değildir. Yedi tanesinin birçoğu, Wei devletinde var olduğu için Qingtan Taoizm okulu ile bağlantılıydı.[1]\n"
    },
    "Jolan Chang": {
        "first_paragraph": "Jolan Chang (Basitleştirilmiş Çince: 张忠兰; Geleneksel Çince: 張忠蘭; pinyin: Zhāng Zhōnglán; 9 Aralık 1917, Hangzhou, Çin - 25 Nisan 2002, Stockholm, İsveç) Çin kökenli Kanadalı Taoist felsefeci ve seksoloji yazarı. Devrim sonrasında Çin'den Kanada'ya taşınmış, bu ülkede birkaç yıl yaşadıktan sonra İsveç'e yerleşerek evlenmiş ve yaşamının geri kalan kısmını burada geçirmiştir. Özellikle geleneksel Çin cinselliği üzerine birer klasik kabul edilen eserleriyle bilinen Chang'dan Büyük Britanyalı yazar Lawrence Durrell de 1980 tarihli A Smile in the Mind's Eye adlı kitabında söz etmiştir.\n"
    },
    "Taoist cinsel uygulamalar": {
        "first_paragraph": "Taoist cinsel uygulamalar veya \"Özlerin Birleşmesi\" (Çince: 合氣 (Geleneksel Çin yazısı), 合气 (Basitleştirilmiş Çin yazısı), heqi (Hanyu Pinyin)) bazı Taoist seks uygulamalarına verilen addır. Uygulayıcılar bu cinsel sanatların uygulanmasıyla kişinin iyi bir sağlığa ve sonunda da ölümsüzlüğe ulaşacağına inanırlar.\n"
    },
    "Di Xin": {
        "first_paragraph": "Di Xin (Çince: 紂王; pinyin: Zhòu Wáng; MÖ 1105-MÖ 1046), Çin'in Shang Hanedanı'nın son hükümdarıdır. Saltanatı MÖ 1075'ten MÖ 1046 yılına kadar sürmüştür.\n"
    },
    "Guan Yu": {
        "first_paragraph": "Guan Yu (Çince:關羽, Pinyin: Guān Yǔ)(160 – 219) yaklaşık iki bin yıl önce Çin'de yaşamış bir generaldir. Aynı zamanda Çin tarihinde önemli bir kahraman; Çin dinlerinde bir kutsal figürdür.\n"
    },
    "Hua Dağı": {
        "first_paragraph": "Hua Dağı veya Hua Shan, Shaanxi bölgesindeki Huayin şehri yakınlarındaki bir dağdır. Xi'an'nın 129 km doğusunda yer alır. Çin'in 5 büyük dağından biridir. Eskiden beri dini önemi olan olan bir dağdır. Eskiden 3 zirveli olarak bilinmesine rağmen günümüzde beş tepeli bir dağ olarak sınıflandırılmaktadır. En yüksek zirvesi olan Güney Zirvesinin yüksekliği 2154,9 metredir.\n"
    },
    "Laozi": {
        "first_paragraph": "Lao Zi (老子, Çince, okunuşu Laotsı) kimi pinyin kullanılmayan eski kaynaklarda adı Lao Tzu, Lao Tse, Laotze diye geçer. Lao Çince 'yaşlı', Zi ise 'üstad', 'bilge' anlamına gelir. Tao Düşüncesi'nin kurucusu kabul edilen önemli bir Çin düşünürüdür. Dao De Çing[1] kitabının yazarıdır.\n"
    },
    "Qingcheng Dağı": {
        "first_paragraph": "Qingcheng Dağı (Çince: 青城山; pinyin: Qīngchéng Shān), Çin'in Sichuan eyaletinde bulunan bir dağdır. Çin'deki Taoizm'in en önemli merkezlerinden biri olup Taoizm'in merkezi olarak da birçok tapınağa ev sahipliği yapmıştır. Taoist mitolojide, Sarı İmparator'un Ning Fengzi ile yaptığı çalışmaların yeriydi. Dağın 36 zirvesi bulunmakta olup ayrıca Dujiangyan Büyük Panda Merkezi'ne ev sahipliği yapmaktadır.[1][2]\n"
    },
    "Quanzhen Okulu": {
        "first_paragraph": "Quanzhen Okulu, Taoizm'in büyük bir sektidir. Taoist rahip Wang Chongyang tarafından 12.yüzyılda kuruldu.[1]\n"
    },
    "Saman köpek": {
        "first_paragraph": "Saman Köpek (Basitleştirilmiş Çince: 刍狗; Geleneksel Çince: 芻狗; Pinyin: chú gǒu), Antik Çin'de samandan yapılmış, sonbahar bayramlarında kullanılan kukla köpeklere denir. Bu kukla köpekler bayramın en değerli öğesidir. Törenden sonra işi bitince, hiçbir önemi kalmaz ve atılır. \"Değerli olmak\" insansal dünyaya, \"Kullanışlılık\" ise doğaya hastır. Çuangzi'nin \"Göğün döngüleri\" hikayesindeki anlatımda ise; Törende özenle sarılıp kutuya konan ve değer verilen saman köpek tören bitince işi biter, oradan geçen biri de aşını pişirmek için kırıp yakacak olarak kullanır. \n"
    },
    "Sarı Türban İsyanı": {
        "first_paragraph": "Sarı Eşarp İsyanı olarak da tercüme edilen Sarı Türban İsyanı, Doğu Han hanedanına karşı Çin'de bir köylü isyanıydı. Ayaklanma, MS 184'de İmparator Ling döneminde patlak verdi. Ana isyan MS 185 tarafından bastırılsa da, direniş hareketleri devam etti ve sonraki yıllarda daha küçük isyanlar ortaya çıktı. MS 205'te ayaklanmanın tamamen bastırılması 21 yıl sürdü.[1] Adını isyancıların başlarına giydiği kumaşların renginden alan isyan, isyancıların gizli Taocu toplumlarla olan ilişkisi nedeniyle Taoizm tarihinde önemli bir noktaya işaret etmektedir.  İsyan aynı zamanda 14. yüzyıl tarihi romanı Üç Krallık Hikayesi'nin açılışında yer almaktadır.\n"
    },
    "Sekiz Ölümsüz": {
        "first_paragraph": "Sekiz Ölümsüz (Çince: 八仙; pinyin: bā xiān), Çin mitolojisinde efsanevi xian (\"ölümsüzler\") grubudur. Her ölümsüzün gücü, yaşam ihsan edebilen veya kötülüğü yok edebilen bir gemiye aktarılabilir. Birlikte, bu sekiz gemiye \"Gizli Sekiz Ölümsüz\" denir. Çoğunun Tang veya Song Hanedanı'nda doğduğu söylenmektedir. Taocular tarafından saygı görüyorlar ve aynı zamanda laik Çin kültüründe popüler bir unsurdurlar. Penglai Dağı da dahil olmak üzere Bohai Denizi'ndeki beş adadan oluşan bir grupta yaşadıkları söylenmektedir.\n"
    },
    "Taegeuk": {
        "first_paragraph": "Taegeuk (Korece: 태극; Hanja: 太極, Korece okunuş: [tʰɛgɯk̚]) geleneksel bir Kore sembolüdür. Kelime, \"yüce nihai\" anlamına gelen Çin'deki Taiji (eski yazım \"Taichi\") kelimesiyle aynıdır.[1][2] Bu simge, 1880'lerde taegeukgi (Hangul: 태극기, gi \"flag\" anlamına gelen) olarak bilinen ulusal bayrak tasarımı için seçildi.[3] Taegeuk genellikle Kore geleneğiyle ilişkilendirilir ve evrendeki dengeyi temsil eder: kırmızı yarı pozitif kozmik kuvvetleri, mavi yarı ise karşıt negatif kozmik kuvvetleri temsil eder. Kore Şamanizmi, Konfüçyüsçülük, Taoizm ve Budizmde kullanılır.[4][5]\n"
    },
    "Tai Dağı": {
        "first_paragraph": "Tai dağı ya da Taishan (Çince: 泰山, pinyin: Tài Shān) Çin Shandong eyaleti Tai'an şehri sınırları içinde kalan, büyük tarihi ve kültürel öneme sahip bir dağdır. En yüksek zirvesi olan Yeşim imparator Zirvesi (Çince: 玉皇顶, pinyin: Yùhuáng Dīng), Çin resmi kaynaklarında 1532,7 metre olarak belirtilmektedir.\n"
    },
    "Tai Sui": {
        "first_paragraph": "Tai Sui (Çince: 太岁 / 太歲; pinyin: Tàisuì) Jüpiter'in karşısında yer alan yıldızlardır. Çin astrolojisinde önemli bir yerleri vardır. Ayrıca Taoizm ve Feng Shui'de önemli rol oynamaktadırlar.\n"
    },
    "Tao (Taoizm)": {
        "first_paragraph": "Tao veya Dao, Taoizm'in ana kavramıdır. Kesin olarak ortaya çıktığı bir tarih bilinmemekle beraber M.Ö. altıncı ve beşinci yüzyıl arasında yaşadığı tahmin edilen Lao Zi'nin Dao De Jing[1] adlı eserinde Dao anlatılmıştır. Dao kavramının Avlayıcı Toplayıcı Topluluklar devirlerinden beri bilindiği ve sözlü olarak aktarıldığı düşünülmektedir.\n"
    },
    "Tian": {
        "first_paragraph": "Tian (天), Çincede cennet için kullanılan terimlerden birisidir. Terim, Çin mitolojisi, felsefesi ve dininde önemli bir kavramdır. Shang Hanedanı (MÖ 17.-11. yüzyıl) sırasında Çinliler, yüce tanrılarını Shangdi (上帝) veya Dì (帝) olarak tanımlamaktaydılar. Daha sonra Zhou Hanedanı sırasında Tian bu figürle eş anlamlı hale geldi. Cennet ibadeti, 20. yüzyıldan önce Çin'in ortodoks bir devlet dini idi.\n"
    },
    "Wang Bİ": {
        "first_paragraph": "Wang Bi (MS 226 -249) (Çince:王弼, ), Dao Düşünce Okulu'ndandır. Han Hanlığı'nın (MÖ 202 – MS 220) bitiş dönemlerinde yaşamış düşünürlerdendir.\n"
    },
    "Wu wei": {
        "first_paragraph": "Wu wei (Çince: 無為; pinyin: wúwéi), \"eylemsiz, çabasız, hareketsiz\" anlamına gelen bir kavramdır. Çoğu zaman \"tembel kalmak ya da edilgen olmak\" olarak algılanan wu wei kavramı özgün metinde doğanın akışına müdahale etmeden durulaşarak ona uyum sağlamayı anlatır. Wu wei, Laozi'nin (MÖ-5yy) Dao De Jing adlı klasiğinde geçen bir kavramdır.[1] Klasik esere göre, katıksız şekilde doğaya uyum sağlayan insan sahip olmak, hükmetmek, düzen sağlamak gibi olgulara ihtiyaç duymaz. En uygun yönetim, yönetim gereği olmayan yönetimdir. Bilgi ve arzuları kullanarak insan veya herhangi bir varlık üzerinde müdahaleyi yıkıcı eylem olarak görür.\n"
    },
    "Xian (Taoizm)": {
        "first_paragraph": "Xian (Çince: 仙/仚/僊; pinyin: xiān), Taoizm'de uzun ömürlü veya ölümsüz olan bir kişi veya benzeri varlık anlamına gelmektedir. Kavram, felsefi, dini, mitolojik veya diğer sembolik veya kültürel oluşum olmak üzere belirli bağlama bağlı olarak farklı anlamlara sahiptir.\n"
    },
    "Yin ile yang": {
        "first_paragraph": "Yin ve Yang Kuramı ve İlkeleri (Basitleştirilmiş Çince'de: 阴阳, Klasik Çince'de 陰陽) bütün evrenin işleyişini, hareketini açıklar. Çin'de ortaya çıkmış olan kuramın tarihi tarım öncesi Avcı Toplayıcı döneme kadar uzanmaktadır. Çin ve tarih boyunca etkili olduğu sahalarda tıptan, astronomiye, kozmogoniden, tarıma, mühendisliğe kadar birçok alanda kullanılan temel bir ilke olmuştur. Bu kurama göre yin ve yang kutupları hiçbir zaman durgun olmazlar. Bu yüzden mutlak değildirler. Aksine sürekli olarak değişir ve dönüşürler. Karşıt kutuplar sürekli birlikte vardırlar. Kararlı ya da kararsız hallerde olabilirler. Karşıt kutbu olmayan hiçbir durum yoktur. kutuplara örnekler: gece ve gündüz, aydınlık ve karanlık, büzüşme ve yayılma, soğuk ve sıcak, ön ve arka, iç ve dış, alçak ve yüksek, usul ve ani, yakın ve uzak, kısa ve uzun, taze ve kart, ham ve olgun gibidir. Yin ve Yang Kuramı, insanlık tarihi boyunca ortaya çıkmış tüm bilgi ve inanç kaynakları üzerinde etki bırakmıştır.\n"
    },
    "Yüz Düşünce Okulu": {
        "first_paragraph": "Yüz Düşünce Okulu (Çince: 諸子百家; pinyin: zhūzǐ bǎijiā) Antik Çin'de M.Ö. 6 yy ile M.Ö. 221 yılları arasında, Bahar ve Güz Dönemi ile Savaşan Devletler dönemi arasında ortaya çıkmış olan çığır açıcı düşünce okullarıdır.[1]\n"
    },
    "Aiyy İnancı": {
        "first_paragraph": "Aiyy İnancı (Yakutça): Айыы итэҔэлэ, latin: Aiyy Iteghele) bir neo-tengrist Yakut dini organizasyondur ve 2015 yılında Yakutsk,Yakutistan, Rusya'da kurulmuştur.[1] Bu organizasyonun temeli olan Kut-Siur (Yakut: Кут-сүр — Kalp-Ruh-Zihin) 1990 yılında gene Yakutsk'da kurulmuştur.[2][3]\n"
    },
    "Han Tengri Dağı": {
        "first_paragraph": "Han Tanrı Dağı[1] (Kazakça: Хан Тәңірі; Kırgızca: Хан-Теңири; Uygurca: Hantengri Taği; Eski Türkçe: Gök'ün Efendisi Han'ı) Orta Asya'da 7 bin metreden fazla yüksekliğe sahip, Tanrı sıradağlarına bağlı bir dağ. Dağın 7.000 metreden yüksek olduğu ancak son yıllar içerisinde kesin olarak kanıtlanabilmiştir.\n"
    },
    "Ön Bulgarlar": {
        "first_paragraph": "Ön Bulgarlar veya  Protobulgarlar, asıl kitlesini Ogur (Otuz-Ogur, On-Ogur) kitlelerinin oluşturduğu, 7. yüzyılda Karadeniz'in kuzeyi ile daha sonra İdil Nehri ve Tuna nehri bölgelerinde de yaşamış, Türkçe konuşan,[1][2][3][4][5] yarı göçebe Türk kökenli bir halk.[6][7][8][9] Sabir, Uz, Hazar v.b diğer Türk kökenli halklardan kalıntıları da içlerinde barındırmakla birlikte, bazı Fin-Ugor boylarının da (Çeremiş, Mordva, Zuryaken, Voltyake) Ön Bulgarların içinde yer aldığı bilinmektedir.[10][11] Ayrıca aralarında Sarmat ve Alan kökenli kitlelerin de var olduğu düşünülmekte.[12][13] İdil Tatarları ve Çuvaşlar, Ön Bulgarların ya da İdil Ön Bulgarlarınının soyundan gelen torunlarıdır.[14][15]\n"
    },
    "Semeni": {
        "first_paragraph": "Semeni, Türk halk kültüründe yaşam otu. Kosa töreninin son gününde semeni (sem/som) adı verilen bir tören yapılır. Som aynı zamanda yula denilen ruhun koruyucusudur.[1] Semeni bazı yörelerde aynı zamanda bir çeşit helva olup pişirildikten sonra nevruz gecesi bir kısmı suya bırakılır.[2] Pişirilmesi ve toplu olarak yapılmasına çocuklu bir kadın önderlik eder. Kadınlar kazan başında şarkı söyleyip dans ederler. Ayrıca ölü törenlerinde de misafirlere dağıtılması, aslında yeniden dirilişle olan bağlantısını ortaya koymaktadır. Sümerlerdeki ölümsüzlük otu bu kavramla ilintilidir. Bir kaba konularak ıslatılan buğdayların yeşermesi sonucu oluşan ve etrafına kırmızı kurdele bağlanan bir demettir. Toprağın yeşermesinin sembolüdür. Samanu adlı muhallebi türü de bu çimlendirilen tahıllardan yapılır.\n"
    },
    "Süt gölü": {
        "first_paragraph": "Sütgölü, Türk, Altay ve Moğol mitolojisinde Yaşam Havuzu (Sütköl, Sötköl) olarak da söylenir. Akgöl (Akköl veya Ağkül) sözcüğü de niteleyici veya eş anlamlı olarak kullanılır. Moğollar Hünnür (Hünnevür) olarak bilirler.\n"
    },
    "Tenger Çölü": {
        "first_paragraph": "Tenger Çölü (Çince: 腾格里沙漠; pinyin: Ténggélǐ Shāmò; Moğolca: Тэнгэр цөл; Tenger tsul; \"Gök Çölü\"), Çin'in İç Moğolistan ile Ningxia özerk bölgelerinde bulunan bir çöldür. Çöl, 36,700 km² yüzölçümüne sahip olup genişlemektedir.[1]\n"
    },
    "Tengir Ordo": {
        "first_paragraph": "Tengir Ordo (Kırgızca: Теңгир Ордо) yani Tengri'nin Halkı 2005 yılında Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te, Kırgız milletvekili Dastan Sarıgulov tarafından kurulan ve Türkçü emelleri olan bir kuruluş.\n"
    },
    "Tengrici devletler ve hanedanların listesi": {
        "first_paragraph": "Bu, ağırlıklı olarak bir Orta Asya dini olan Tengricilik'i takip eden hanlıkların, imparatorlukların ve krallıkların bir listesidir.\n"
    },
    "Tengrici hareketlerin listesi": {
        "first_paragraph": "Türk - Moğol etnik dini olan Tengrizm, hem eski halk geleneklerini hem de eski yerel inançları yeniden inşa etmeye çalışan neo-Tengrist hareketleri içerebilir.\n"
    },
    "Tsagaan Has": {
        "first_paragraph": "Tsagaan Has (Moğolca: Цагаан Хас; beyaz svastika anlamına geliyor) veya Dayar Mongol, 3.000 üyesi olduğu iddia edilen Moğol bir Neo-Nazi örgüttür.[2] Diğer kaynaklar örgütün \"1.000'den fazla üyesi\" olduğunu iddia ediyor.[3] Reuters'e göre 2013'te \"sadece 100'den fazla üyesi\" vardı.[4] Moğol bir tarihçi olan Nyam Pyruv, 2009'da grubun aslında yalnızca düzinelerce üyesi olduğunu tahmin ediyordu.[5] Örgütün seçim ortağı, 2008 Moğol yasama seçimlerinde yüzde 1 veya daha az oy aldı.[6][7]\n"
    },
    "Türkiye'de Tengricilik": {
        "first_paragraph": "Türkiye'de Tengricilik küçük azınlık dinlerinden biridir. İlahiyatçı yazar Cemil Kılıç'a göre eski Türk dini olan Tengriciliğe son yıllarda ilgi artmakta ve kendini Tengrici sayan kişilerin sayısı çoğalmaktadır. Kılıç Tengriciliği Türkiye'de deizm çerçevesinde değerlendirmekte ve inancı \"Türk deizmi\" olarak ele almaktadır.[1]\n"
    },
    "Vattisen Yaly": {
        "first_paragraph": "Vattisen Yaly (Çuvaşça: Ваттисен йӑли, Atalara ait gelenekler), Çuvaş halkının etnik dininin çağdaş bir canlanmasıdır,[1] çoğunlukla Çuvaşistan cumhuriyetinde ve Rusya'nın çevresindeki federal tebaaya yerleşmiş Bulgar kökenli bir Türk etnik kökenidir.\n"
    },
    "Tenrikyō": {
        "first_paragraph": "Tenrikyō (天理教; Tenrikyō, İlahi neden(in) öğretisi) bir başka ismiyle Tenri, Japon Şinto inancı kökenli, Budizm'den etkilenmiş bir dindir. Nakayama Miki isimli bir kadın çiftçi tarafından kurulmuştur. İnanışa göre Nakayama Miki 1838 yılından itibaren aydınlatıcı ve ilham veren çeşitli tecrübeler yaşamıştır. Bu tarihten sonra dinin bağlıları tarafından Oyasama (\"Onurlu/Onurlandırılmış anne\") diye anılmıştır. Dünya çapında Tenrikyo dinine bağlı yaklaşık 2 milyon kişi olduğu[1], bu sayının yaklaşık 1,5 milyonunun Japonya'da olduğu sanılmaktadır.\n"
    },
    "Teozofi": {
        "first_paragraph": "Teozofi (Yunanca: θεός, tanrı + σοφία, usluluk, bilgi, bilgelik), \"tanrı\" ve \"bilgi\" sözcükleri birleştirilerek türetilmiştir.[1] Günümüzde teozofi denildiğinde, öncelikle, kaynağını esas olarak Hint mistisizminin insan ile evren ve Tanrı arasındaki ilişkileri açıklayan felsefî denebilecek Hint teozofisinden almış olmakla birlikte Batı teozofisi akla gelir. Batı teozofisi bir yandan okült gelenek, diğer yandan Doğu gelenekleri üzerine kurulmuş, ezoterik bilgilerden yararlanan felsefî bir sistemdir.\n"
    },
    "Akaşa kayıtları": {
        "first_paragraph": "Akaşa kayıtları, evrende meydana gelen hiçbir olayın, hiçbir hareketin yok olmadığını, hepsinin izlerini bıraktığını ve kaydolduğunu ileri süren teozoflarca kullanılan bir terimdir. Terim Hint teozofisindeki “evrendeki tüm uzayı kapsayan temel esîrî cevher” olarak tanımlanan “akaşa” sözcüğünden Batılı teozoflar tarafından türetilmiştir. Bu görüşe göre, nasıl evrende hiçbir madde dönüşümler geçirmekle birlikte yok olmazsa, hiçbir hareket ve olay da yok olmayıp akaşa denilen, algılanması zor, cevhere kaydolur.[1][2]\n"
    },
    "Aura (paranormal)": {
        "first_paragraph": "Aura, paranormal veya tinsel anlamda kullanılan bir terim olup, canlıların bedenlerinden yayıldığı varsayılan ışınımla oluşan ve gitgide yayılan tesir kuşakları tarzında kendini gösterdiği iddia edilen elektromanyetik alana verilen addır. Aura okumak ise aurayı hissedebilmektir.\n"
    },
    "Dharma": {
        "first_paragraph": "Dharma, Sanskrit dilinde \"dhar\" veya \"dhri\" sözcüğünden türetilmiş olup, farklı anlamlarda kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Gezegensel zincir": {
        "first_paragraph": "Gezegensel zincir (planetary chain), Teozofi’de bir gezegenin farklı süptillik derecelerindeki maddelerinden oluşan ortamlarının kademeler şeklinde birbirini izlemesine verilen addır.\n"
    },
    "Allan Octavian Hume": {
        "first_paragraph": "Allan Octavian Hume (6 Haziran 1829 - 31 Temmuz 1912) Britanya Hindistanı'nda devlet memuru, siyasi reformcu ve amatör ornitolog. Daha sonraları Hint Bağımsızlık Hareketine öncülük eden Hindistan Ulusal Kongresi adlı siyasi partinin kurucularından biridir.\n"
    },
    "Yedi kök soy": {
        "first_paragraph": "Yedi kök soy veya Kök ırklar (İngilizce: root-race), teozofist Helena Petrovna Blavatsky'nin Gizli Öğreti (1888) adlı kitabında anlattığı ezoterik kozmolojide insan evrimindeki aşamalardır.[1]\n"
    },
    "Yükseliş yayı": {
        "first_paragraph": "Yükseliş yayı (ascending arc) Teozofi’de gezegensel zincir adı verilen süptil ya da esîrî planlardaki (kademelerindeki) bir hareketi ve akıntıyı ifade eden bir teozofi terimidir.\n"
    },
    "Vika": {
        "first_paragraph": "Vika (İng. Wicca), kendi içinde çeşitli kollara ayrılan, doğa tabanlı, dogmatik olmayan çağdaş bir pagan dinidir. Vika inanışına sahip olanlar, kendilerini Vikan olarak adlandırır.[1] Hristiyanlık öncesi Batı ve Kuzey Avrupa geleneklerine dayanan Vika, 1950'lerde İngiltere'de yayılmaya başlamış ve zamanla özellikle Avrupa ve ABD'de taraftar bulmuştur.[2]\n"
    },
    "Athame": {
        "first_paragraph": "Athame veya Athamé (İngilizce telaffuz: [əˈθɒm], İngilizce telaffuz: [ˈæθəmeɪ] veya İngilizce telaffuz: [əˈθeɪmiː]) parapsikolojik bir tören bıçağı olarak kullanılan athameler genellikle siyah saplıdırlar. Wicca inancında ana ritüel uygulamalarında veya parapsikolojik araçlar arasında bulunmakta ve kullanılmaktadırlar, ayrıca çeşitli neopagan büyü geleneklerinde de kullanılırlar. Athame orta çağdan gelmekte olan Süleyman'ın anahtarı'nın ve Grimoire'nin belirli sürümlerinde siyah saplı bıçak olarak adlandırılır.[1]\n"
    },
    "Cadı kültü hipotezi": {
        "first_paragraph": "Cadı kültü hipotezi, Erken Modern dönemin cadı mahkemelerinin, Avrupa'nın Hıristiyanlaşmasından sağ kurtulmuş olan Hıristiyanlık öncesi, bir pagan dini bastırma girişimi olduğunu öne süren, günümüzde kabul görmeyen bir teoridir. Savunucularına göre, cadı kültünde, Hıristiyanlar tarafından zulmedilen ve Şeytan olarak atıfta bulunulan boynuzlu bereket, yer altı, av ve avcı tanrısının etrafında cadıların Şabatı'nda dönülerek ibadet ediliyordu.\n"
    },
    "Tanrıça hareketi": {
        "first_paragraph": "Tanrıça hareketi, 1970'li yıllarda ağırlıklı olarak Kuzey Amerika, Batı Avrupa, Avustralya ve Yeni Zelanda'da ortaya çıkan ruhani inançları ya da uygulamaları içeren bir harekettir.[1]\n"
    },
    "Michele Bachmann": {
        "first_paragraph": "Michele Maria Bachmann (d. 6 Nisan 1956), Amerikalı siyasetçi. Cumhuriyetçi Parti üyesidir.\n"
    },
    "Dini gruplar tarafından evrimin reddi": {
        "first_paragraph": "Evrimin inkârı, evrim teorisinin tümünün veya bir kısmının kabul edilmemesidir. Evrimin inkârı en çok köktendinci din çevrelerinde yaygındır. Evrim teorisinin en tartışmalı kısımları insanın evrimi ve makro evrimdir.\n"
    },
    "Evrim teorisine itirazlar": {
        "first_paragraph": "Evrime itirazlar, 19. yüzyılda evrim düşüncesinin önem kazanmasıyla ortaya çıkmıştır. Charles Darwin'in 1850 senesinde yayınlanan Türlerin Kökeni adlı eserinde bahsetmiş olduğu başarılı nesillerin sonunda, yeni bir türün, halihazırdaki bir türden yavaşça farklılaşarak oluştuğu düşüncesi ki sonrasında bu duruma doğal seçilim adını verecektir, farklı teorileri olan birçok bilim insanı tarafından eleştirilmiştir ancak ilerleyen süreçte ezici çoğunluk tarafından bilim dünyasında kabul görmüştür.\n"
    },
    "Inherit the Wind (film, 1960)": {
        "first_paragraph": "Inherit the Wind, Jerome Lawrence ve Robert Edwin Lee tarafından yazılan aynı adlı 1955 tarihli tiyatro oyununa dayanan 1960 Amerika yapımı filmdir. Film, Stanley Kramer tarafından yönetildi. Spencer Tracy avukat Henry Drummond’u ve Fredric March ise onun arkadaşı ve rakibi Matthew Harrison Brady’yi  canlandırıyor. Ayrıca Gene Kelly, Dick York, Harry Morgan, Donna Anderson, Claude Akins, Noah Beery Jr., Florence Eldridge ve Jimmy Boyd rol almıştır.\n"
    },
    "Özelleşmiş karmaşıklık": {
        "first_paragraph": "Özelleşmiş karmaşıklık, önde giden akıllı tasarım savunucusu William Dembski tarafından akıllı tasarıma kanıt olduğu iddia edilen bir hesaplama yöntemidir. Birçok önemli matematikçi tarafından tutarsız ve matematik bilimine herhangi bir katkı sunmayan bir hesaplama yöntemi olarak değerlendirilmektedir.\n"
    },
    "James Parkinson": {
        "first_paragraph": "James Parkinson (11 Nisan 1755 – 21 Aralık 1824), İngiliz cerrah, eczacı, jeolog, paleontolog ve siyasi aktivistti. En iyi çalışması 1817, Çalkalama Palsisi Üzerine Bir Denemesi ve daha sonra Jean-Martin Charcot ile Parkinson hastalığı olarak adlandırılacak olan \"felç ajitallerini\" tanımlayan ilk kişi olarak bilinir.\nJames Parkinson (11 Nisan 1755 – 21 Aralık 1824), İngiliz cerrah, eczacı, jeolog, paleontolog ve siyasi aktivistti. En iyi çalışması 1817, Çalkalama Palsisi Üzerine Bir Denemesi ve daha sonra Jean-Martin Charcot ile Parkinson hastalığı olarak adlandırılacak olan \"felç ajitallerini\" tanımlayan ilk kişi olarak bilinir.\n"
    },
    "Mike Pence": {
        "first_paragraph": "Michael Richard \"Mike\" Pence (7 Haziran 1959), Amerika Birleşik Devletleri'nin 48. başkan yardımcısı olan Amerikalı politikacı ve avukat. 2013'ten 2017'ye kadar Indiana'nın 50. valisi olarak görev yapmış Pence,[2] 2001'den 2013'e kadar ise ABD Temsilciler Meclisi'nde altı dönem görev yaptı.[3][4]\n"
    },
    "John T. Scopes": {
        "first_paragraph": "John Thomas Scopes (d. 3 Ağustos 1900, Paducah, Kentucky - ö. 21 Ekim 1970, Shreveport, Louisiana), ABD'nin Tennessee eyaletindeki Dayton'da, Tennessee'nin Butler Kanunu'nu ihlalden dolayı 5 Mayıs 1925'te hüküm giymiş bir öğretmendi. Butler Kanunu'na göre, Tennessee bölgesindeki okullarda Evrim Teorisi'nin öğretilmesi yasaktı. Davası, Scopes Davası ismi ile bilinmektedir.\n"
    },
    "TalkOrigins Archive": {
        "first_paragraph": "TalkOrigins Archive, erken dönem ve yeni dönem Dünya ile \"Akıllı tasarım\" yaratılışçıların evrim karşıtı iddialarına bilimsel cevaplar veren ve bilimsel veriler ile sağlam perspektifler sunan İngilizce kaynaklı bir web sitesidir. Bünyesinde sahip olduğu evrim, yaratılışçılık, jeoloji, astronomi ve insansıların evrimi gibi konular hakkındaki bölümleri ile, evrimsel biyoloji için sosyopolitik evrim karşıtı hareketlere karşı geniş bir etkinlik alanı sağlar.[1]\n"
    },
    "Teori ve olgu olarak evrim": {
        "first_paragraph": "\"Evrim hem bir teori hem de bir olgudur (bilimsel bir gerçektir)\" şeklindeki ifadeye, biyoloji literatüründe sıkça rastlanır.[1][2][3][4][4][5][6][7]\nBu ifade evrimin iki şekilde kullanılması nedeniyle ortaya çıkmaktadır. \"Evrim olgusu\" ile kastedilen, bilimsel gözlemler ve deneyler ile meydana geldiği görülmüş olan, biyolojik organizma topluluklarındaki değişimlerdir. \"Evrim teorisi\" ile kastedilen ise bu değişimlerin nasıl meydana geldiğinin günümüzdeki bilimsel açıklaması olan modern evrimsel sentezdir. Bu terimlerin yanlış kullanılması ve yanlış anlaşılması, evrim teorisinin doğruluğuna karşı çıkan görüşleri temellendirmek için kullanılmıştır.\n"
    },
    "Türkiye'deki eğitimde yaratılışçılık": {
        "first_paragraph": "Türkiye'deki eğitimde yaratılışçılık, evrim kuramının yanı sıra din kültürü, fen bilgisi ve biyoloji derslerinde yaratılışçı görüşlere yer verilmesi.[1] Ortaöğretimdeki öğrencilerin %75'i evrim teorisini kabul etmemektedir.[2]\n"
    },
    "Ahmediye Halifeliği": {
        "first_paragraph": "Ahmediye Halifeliği, kendisini Mesih ve Mehdi ilân eden Mirza Gulâm Ahmed'in ölümü üzerine 27 Mayıs 1908 tarihinde Ahmediye Müslüman Cemaati tarafından oluşturulan hilâfet.[1]\n"
    },
    "Babilik": {
        "first_paragraph": "Babilik (Farsça: بابیه‎, Babiyye), 19. yüzyılda İran'da doğan dini hareket. Bab, İranlı Seyyid Ali Muhammed'in (doğ. 1819 - öl. 1850) lakabıdır. Seyyid Ali Muhammed 1844'te, yeni bir çağı müjdelediğini ve beklenen kişi (Mehdi, Kaim) olduğunu ilan etti. Bu tarihten sonra İran'da ona inanan büyük bir Babi kitlesi meydana geldi. Dönemin İran'ı gibi güçlü bir din adamı sınıfının bulunduğu bir ülkede yeni ve farklı bir dini inanışa sahip Babiler, bu tarihten ve özellikle Bab'ın 9 Temmuz 1850'de Tebriz'de kurşuna dizilmesinden sonra İran yönetimince büyük bir baskıya maruz kaldılar.\n"
    },
    "Bahâîlik": {
        "first_paragraph": "Bahâîlik (Farsça: بهائی), bütün insanlığın ruhanî birliğini vurgulayan tek tanrılı bir dindir.[1] Üç ana prensip Bahâî öğretileri ve itikadı için bir temel oluşturur: Tanrı birliği, yani tüm yaratılışın kaynağı olan tek bir tanrı vardır, din birliği, yani tüm ilahi dinler aynı ruhanî kaynağa sahiptirler, aynı Tanrı'dan gelirler ve insanlığın birliği, yani bütün insanlar eşit yaratılmıştır, çeşitlilik içinde birlik ile bir araya getirilmiştir; ırkların ve kültürlerin bu çeşitliliği takdire ve kabule değer görülmelidir.[2] Bahâî inancının öğretilerine göre insanın amacı dua, tefekkür ve insanlığa hizmet yoluyla Allah'ı tanımayı ve sevmeyi öğrenmektir.\n"
    },
    "Burhancılık": {
        "first_paragraph": "Burhancılık (veya Ak Yang, Altayca: Ak Jang, Batılı literatürde: Burhanizm), 1904-1930 yılları arasında Altay bölgesinde ortaya çıkmış olan ve Rus emperyalizmine karşı devrim özellikleri taşıyan dinsel ayaklanma.\n"
    },
    "Dünya Kardeşlik Birliği Mevlana Yüce Vakfı": {
        "first_paragraph": "Dünya Kardeşlik Birliği Mevlana Yüce Vakfı, Vedia Bülent Çorak tarafından Türkiye'de kurulan İstanbul merkezli new age oluşum ve vakıf. 1993 yılında Dünya Kardeşlik Birliği Mevlana Yüce Vakfı adını alan oluşum, Vedia Bülent Çorak'ın kaleme aldığı Bilgi Kitabı'nı dünyaya gönderilen nihai \"kutsal kitap\" olarak kabul etmektedir.[1][2] Birçok dinden ve ufolojiden etkiler taşıyan oluşum, varlıkların tekamül süreçleri üzerinde durur. Tarihteki bazı liderleri uzaydan gönderilmiş görevliler olarak kabul etmektedirler.[1] Türkiye'de çeşitli şehirlerde şubeler açan oluşumun Almanya, İsrail, Hollanda ve Avusturya gibi ülkelerde de çalışmaları bulunmaktadır.[3]\n"
    },
    "Dünya Mesihlik Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Dünya Mesihlik Kilisesi (Japonca: 世界救世教 Sekai Kyūsei Kyō), kısaca, DMK, 1935 yılında Mokichi Okada tarafından kurulmuş Japon yeni dinidir. Dinin ana konsepti Japonca'da johrei olarak geçen şifa ritüeline dayanır. Bu ritüelde şifa veren ve şifa alan vardır. Bu dinin inananları, 1926 yılında, dinin kurucusu Okada'nın tanrı tarafından ilahi bir güç aldığı, Dünya'daki hastalıkları, kıtlığı ve kavgayı kaldırması için Tanrı'nın Şifa Işığı gücüne eriştiğine inanırlar. Ve böylece okada yeni bir Mesihlik Çağı açmıştır. Okada Johrei'yi yazıtlar yoluyla anlatmaya çalışmıştır.\n"
    },
    "İslam Milleti": {
        "first_paragraph": "İslam Ulusu ya da İslam Milleti[2][3] (İngilizce: Nation of Islam), ABD'de Louis Farrakhan liderliğindeki Siyah hareketi. Wallace Fard Muhammad (Wallace D. Fard) tarafından 1930 yılında ABD'de kurulan dini ve siyasi bir örgüttür. Din bilginleri onu yeni bir dini hareket ve bir UFO dini olarak nitelendiriyor ve kendisini bir İslam biçimini teşvik ediyor olarak tanımlarken, inançları ana akım İslam geleneklerinden önemli ölçüde farklılık gösteriyor. Chicago merkezli hiyerarşik ve merkezi bir kuruluş olarak faaliyet göstermektedir.\n"
    },
    "Kargo kültü": {
        "first_paragraph": "Kargo kültü kolonileşen toplulukların ticari ağları ile temasa geçilince ortaya çıkan, çok çeşitli uygulamaları kapsayan Melanezya binyılcı hareketidir. Hareket adını çeşitli seremonik davranışların maddi bolluk getireceği (\"kargo\") inancından almıştır.[1][2]\n"
    },
    "Kutsal Duman": {
        "first_paragraph": "Kutsal Duman (İngilizce: Holy Smoke), yönetmenliğini Jane Campion'ın yaptığı, başrollerini Kate Winslet ve Harvey Keitel'ın paylaştığı 1999 ABD yapımı 115 dakikalık film.\n"
    },
    "Love Has Won": {
        "first_paragraph": "Love Has Won,[a] Amy Carlson (30 Kasım 1975 – Nisan 2021) tarafından kurulmuş olan bir yeni dinî hareket. Carlson dinî hareket içinde \"Anne Tanrı\" olarak bilinmekteydi. Love Has Won hareketi eski üyeleri ve birçok medya kuruluşu tarafından bir kült olarak tanımlanmıştır. Carlson'ın yaşadığı süre boyunca grubun üye sayısı 12 ve 20 arasında değişmiş ve bu üyeler Carlson ile beraber aynı evde yaşamıştır.[1]\n"
    },
    "Moon tarikatı": {
        "first_paragraph": "Moon tarikatı, 1954 yılında Kuzey Kore'den Güney Kore'ye kaçan rahip Sun Myung Moon tarafından kurulan, dünyada Moon liderliğinde bir teokrasi kurulmasını ve herkesin Korece konuşmasını amaçlayan bir tarikattır. Ayrıca Birleşme Kilisesi (İngilizce: Unification movement) olarak bilinen Birleşme hareketi, üyelerine \"Moonie\" denen dünya çapında bir yeni dini harekettir. Resmi olarak 1954 yılında Dünya Hristiyanlığının Birleşmesi için Kutsal Ruh Derneği adı altında Güney Kore'nin Seul kentinde kurulmuştur. Moon tarikatı ve üyeleri; iş, eğitim, politik ve diğer organizasyon türleri de dahil olmak üzere diğer ilgili kuruluşları kurdu, sahiplendi ve destekledi. Bu tarikat çok fazla tartışmaya yol açtı ve tehlikeli bir kült olarak adlandırıldı. İnançları Yahudi ve Hristiyan alimler tarafından eleştirilmesinin yanı sıra anti-komünizm ve Kore'nin yeniden birleşmesine olan desteği ile siyasete katılımı eleştirildi.\n"
    },
    "Mormonluk": {
        "first_paragraph": "Mormonluk (İngilizce: Mormonism) kavramı, Joseph Smith, Jr. tarafından 1830'da ortaya çıkan İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi (The Church of Jesus Christ of Latter Day Saints) ve Brigham Young ile günümüze kadar da devam eden bir dini yorumun, geleneksel ve kültürel unsurlarını içermektedir. Özellikle, Mormonluk, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi ile ilgilidir.[1]\n"
    },
    "Neotantra": {
        "first_paragraph": "Neotantra, tantranın bir guru rehberliği veya ritüel davranışları içeren şartlarını genellikle göz ardı eden modern veya New Age yorumlarını işaretle kullanılan bir ifadedir. Böyle olmakla birlikte Neotantra Hindu tantrasının pek çok terim ve kavramını benimsemiştir. Bu çevrelerde \"tantra\" kutsal cinsellikle yani seksin kutsal bir eylem olduğu ve katılımcıyı daha yüksek spiritüel planlara yükseltebildiği inancı kabul görmekte ve cinsel ilişkinin daha tatmin edici olmasını sağlayan teknikler dizisi anlamına da gelmektedir.\n"
    },
    "Nuhilik": {
        "first_paragraph": "Nuhilik, Nuh'un Evrensel Yasalarını ve kendi Ortodoks Yahudilik yorumlarını[1] temel alan tektanrıcı Yahudi dinsel harekettir.[2][3][4][5][6] Yahudi yasalarına göre, Yahudi olmayanların (Centil) Yahudiliğe (Yahudi Milletine) katılması zorunlu değildir ancak Nuh'un yedi yasasına Tevrat ile uymaları gerekir.\n"
    },
    "PL Kyodan": {
        "first_paragraph": "PL Kyodan, veya Mükemmel Özgürlüğün Kilisesi (パーフェクト リバティー教団 Pāfekuto Ribatī Kyōdan?) Japon yeni din hareketi ile oluşmuş dinlerden biridir. 1924 yılında Tokuharu Miki (1871- 1938) tarafından kurulmuştur. Miki, Zen Budizmine bağlı bir rahipti ve Budizm öğretilerini iyi bilirdi.[1] Mükemmel Özgürlüğü Kilisesi dininin en büyük amacı Dünya'ya Dünya Barışı'nı getirmektir.[2]\n"
    },
    "Scientology": {
        "first_paragraph": "Scientology (/ˌsaɪənˈtɒlədʒɪ/), Amerikalı bilim kurgu yazarı L. Ron Hubbard tarafından geliştirilen bir tarikat ve buna bağlı uygulamaların bulunduğu bir inanç akımı. Başlarda Hubbard tarafından kişisel gelişim için hazırlanan bir felsefe iken daha sonra bir dinî akıma dönüşmüştür.  Scientology Kilisesi'nin dinini tanıtmak ve yaymak için kullanılmaya çalışılmaktadır.\n"
    },
    "Yehova'nın Şahitleri": {
        "first_paragraph": "Yehova'nın Şahitleri, binyılcı,[4] restorasyoncu[5] ve teslis karşıtı inanca sahip, ana akım Hristiyanlıktan ayrılan bir Hristiyan mezhebidir.[6][7][8][9][10][11] Yehova'nın Şahitleri temel Hristiyan inançlarını ve dinsel gelenekleri kabul etmeyip sadece \"Yeni Dünya Çevirisi\" adlı kendi Kutsal Kitap çevirilerini imanlarının temeli olarak alırlar.\n"
    },
    "Zihin kontrolü": {
        "first_paragraph": "Zihin kontrolü veya beyin yıkama, çıkarcı kişi veya grupların \"kendi isteklerine başkalarına sistemli bir şekilde etik olmayan yollarla, ikna edip alıştırması\" işlemine denir. Terim; kişilerin düşünce kontrolü, davranışları, duyguları veya karar vermelerini bozacak, psikolojik veya psikolojik olmadan uygulanan herhangi bir yöntem için kullanılabilir.[1]\n"
    },
    "Yezîdîler": {
        "first_paragraph": "Yezîdîler veya Ezîdîler[8][9] (Arapça: يَزِيدِيَّةٌ, Farsça: یَزِیدِیَانْ, Kürtçe: یَزِیدِیَانْ / Êzidîtî), çoğunlukla Kürtçe konuşan etnodinsel bir topluluğa verilen isimdir.\n"
    },
    "Dua Halil Esved": {
        "first_paragraph": "Dua Halil Esved (Arapça: دعاء خليل أسود, 1990 - 7 Nisan 2007), 17 yaşındayken töre cinayetine kurban giden Iraklı Yezidi kız. Sokak ortasında çevresini saran kalabalık tarafından dövüldükten sonra taşlanarak öldürülmüştür.[1] 7 Nisan 2007'de öldürüldüğü sanılmaktadır ancak olay taşlamaya ait cep telefonu görüntüleri internette yayınlanana kadar ortaya çıkmamıştır.[2]\nYezidi olan genç kızın İslam dinine geçtiği için taşlandığı söylentilerinin aşırı tutucu bazı Sünnilerin Yezidilere karşı 2007 Musul Katliamı gibi çeşitli eylemlerde bulunmasına yol açtığı söylenmektedir.[3][4]\n"
    },
    "Gürcistan'daki Yezîdîler": {
        "first_paragraph": "Gürcistan'daki Yezîdîler, Gürcistan sınırları içerisinde içinde doğan veya ikamet eden tam veya kısmi Yezîdî kökenli kişi veya grupları betimler.\n"
    },
    "Melek Tavus": {
        "first_paragraph": "Melek Tavus (Arapça: \"طاووس ملك\", Kürtçe: Melekê Tawus), Yezidilik inancında Tanrı Azda tarafından yaratılan ve kendisine evreni ve insanları yaratma görevi verilen Melek-Tanrı.\n"
    },
    "Şahid bin Car": {
        "first_paragraph": "Şahid bin Car: Ezidilik'de Ezidiler'in atası olduğuna inanılan ve Havva'dan değil sadece Âdem'den dünyaya geldiğine inanılan kişi.\n"
    },
    "Turail": {
        "first_paragraph": "Yezidilerin kutsal kabul ettiği yedi melekten birisinin adı olup, Tanrı tarafından Yezidi takvimine göre haftanın son günü olan cumartesi günü yartılmıştır.\n"
    },
    "Tutaklı Ali Can isyanı": {
        "first_paragraph": "Tutakli Alican İsyani (Kürtçe: Serhildana Berazan û Seyîdan) 1930 senesinde günümüzün Tutak (Ağrı), Bulanık (Muş) Karaçoban, Köprüköy, Hınıs ve Karayazı (Erzurum) ilçelerinde Ağrı ayaklanmaları'na destek amaçlı meydana gelen yerel bir ayaklanmadır[1] Bu ayaklanma, Berazî ve Hasenan (Seyîdan) aşiretlerince desteklenir.\n"
    },
    "Yezîdî Soykırımı": {
        "first_paragraph": "Yezidi Soykırımı (Yezidiler tarafından anılan ismiyle 73. Ferman),[8][not 1] Irak ve Şam İslam Devleti'nin (IŞİD veya İslam Devleti olarak da adlandırılır) Irak'taki Yezîdîlere yönelik 3 Ağustos 2014 tarihinde gerçekleştirmiş olduğu katliamlar silsilesi. Birleşmiş Milletler tarafından soykırım olarak kabul edilmiştir.[10][11][12] Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ndeki Yezîdî kadınlar ve küçük yaştaki kızlar IŞİD mensupları tarafından cinsel köleliğe zorlandı, erkekler sürgün edildi ve binlercesi topluca infaz edildi.[13] Birçoğu Sincar'de olmak üzere toplamda yaklaşık 5 bin kişinin öldürüldüğü 10 bine yakın kişinin ise esir düştüğü ifade edilmektedir. Soykırım 2014 yılında  Peşmerge'nin IŞİD saldırıları sonucunda geri çekilmesinden sonra başlamıştır.[14][15][16][17]\n"
    },
    "Zerdüştçülük": {
        "first_paragraph": "Zerdüştçülük, Zerdüştîlik ya da Mecûsîlik, günümüzden 3.500 yıl önce Zerdüşt tarafından İran'da kurulan, yaklaşık M.Ö. 6. yüzyıldan M.S. 7. yüzyıla kadar Pers, Med ve Sasani İmparatorluğu’nun dini olan, içerisinde düalist ve eskatolojik inanışın ilk örneklerini barındıran, Dünya'nın en eski tek tanrıcı vahiy dini.[1] Bu dine inananlar Zerdüştçü, Mazdaist ve Zerdüştî olarak adlandırılıyor olup bedenen öldükten sonra dirilip Ahûra Mazda'nın huzuruna çıkacaklarına ve orada sorgulanacaklarına inanırlar. Zamanla Zerdüştlüğün Zurvanizm gibi alt dalları ortaya çıkmıştır. Zurvanizm inancı, Zurvan olarak bilinen zaman ve kader tanrısını baş tanrı konumuna yükseltmiştir.[2]\n"
    },
    "Ahura Mazda": {
        "first_paragraph": "Ahura Mazda (Pehlevice: Ohrmazd, Farsça: اهورا مزدا, Ahûra Mazda; “Bilginin Efendisi”), eski Pers İmparatorluğu resmi dini Zerdüştlüğün, kötülük ilkesi ya da Tanrı'sı olan Ehrimen'le sürekli bir mücadele ya da savaş hali içinde olmakla birlikte, Zerdüştçü iyimserliğin bir ifadesi olarak, sonunda mutlak bir zafer kazanacak olan baştanrısı, iyilik ilkesi. Moğol mitolojisinde \"Hormosta\", Türk mitolojisinde \"Kurbustan\"[1] veya Hürmüz (Türk tanrısı Kürmez ile özdeşleşmiştir) adıyla yer alır. Moğollara göre 55 Batı Tanrısının başında bulunur[2].\n"
    },
    "Atar": {
        "first_paragraph": "Atar, antik Pers mitolojisinde ateş ve saflığın tanrısı. Tanrılar kralı Ahura Mazda'nın oğludur. Modern Zerdüşt inancında hâlâ varlığını sürdürmektedir.\n"
    },
    "Azerbaycan'da Zerdüştlük": {
        "first_paragraph": "Azerbaycan'da Zerdüştlük, MÖ 1000'a kadar uzanır. Antik İran'da Zerdüştlük yaygın din olsa da, Antik İran'da baskın din sonradan İslâm oldu. Azerbaycan ismi Farsçada Zerdüştlükle ilgisi olan Ateş ülkesi (Azer-payegan) anlamına gelir.[1][2]\n"
    },
    "Cemşîd": {
        "first_paragraph": "Cemşîd (Farsça: جمشید, Avestaca: Yima), Büyük İran kültürünün ve geleneğinin mitolojik figürüdür. Firdevsî'nin Şehnâme eserinin karakterlerinden biridir. Pişdâdîler sülalesinin dördüncü ve en büyük kralı olarak tanımlanmaktadır.\n"
    },
    "Çinvat Köprüsü": {
        "first_paragraph": "Çinvat Köprüsü, Zerdüştlük'teki dînî kaynaklara göre (Zentçe Cinvatô Peretûm, \"yargılama köprüsü\" veya \"ışın şeklinde köprü\"[1]), yaşayanların dünyasını ölüler dünyasından ayıran köprüdür. Bütün ruhlar bu Köprü'den ölümden sonra geçmek zorundadır.\n"
    },
    "Fravaşi": {
        "first_paragraph": "Fravaşi, Zerdüştlük'de bireyin kendi varlığından önce ve kendi varlığının dışında sahip olduğu bir üst ruhu ya da özü. Bazı kaynaklara göre bu tanım tanrılar ve melekler için de geçerlidir. Bu dini olguya göre fravaşiler evrenin ve insanlığın yaratılışından beri Ahura Mazda'nın (Bilge Efendi) yanındadırlar ve onun sahip olduğu düşünülen ışık ve cömertliğinden faydalanırlar. Tanrının son galibiyet ve zaferinde tekrar dirilecek ve kendi özgür iradeleriyle acı çekmek ve kötü olduğu saptanan varlık ve güçlerle savaşmak için dünyaya geleceklerdir. Her insanın sahip olduğu fravişi bedenle bütünleşmiştir fakat ruhtan ayrıdır. Böylelikle insana yol gösterirler. Kurtarılmış olan ruhlar da ölüm sonrasında fravaşiyle bütünleşir. Bu inanışa göre fravişiler canlı, ölü ve henüz doğmamış olarak üç gruba indirgenir. Tanrı Ahura Mazda dünyayı şeytanlara karşı korumak için fravaşilerden destek alır. Yüce ve kutsal özellikte ateşi koruyan fravişiler aynı zamanda karanlığı hapseder. Çeşitli halk geleneklerinde hayatı boyunca dürüst ve iyi bir insan olarak yaşamış fravaşiler yardım için çağrılır. Persler de yılın son on gününde Fravartigan şenliği düzenlemiş ve aileler fravaşileri anmıştır.[1]\n"
    },
    "Kapadokya Krallığı": {
        "first_paragraph": "Kapadokya, Anadolu'da tarihi Kapadokya bölgesinde yer alan bir Helenistik dönem İran krallığıydı [1][2]. Eski Ahameniş Kapadokya satraplığından gelişerek satraplığın son satrapı Ariyaratis tarafından kuruldu. Tarihi boyunca arka arkaya üç aile tarafından yönetildi; Ariyarati Hanedanı (MÖ 331–96), Ariyobarzan Hanedanı (MÖ 96-36) ve son olarak Arkelas (MÖ 36–MS 17). Arkelas'ın MS 17'de ölmesinden sonra Roma İmparatoru Tiberyus (MS 14-37) döneminde krallık, bir Roma eyaletine çevrildi.\n"
    },
    "Keyumars": {
        "first_paragraph": "Keyumars (Farsça: کیومرث), dünyadaki mitolojik ilk insanın Avestaca ismi olan Gayō Maretan'ın Farsça şeklidir. Firdevsî'nin Şehnâme'sinde dünyanın ilk şahı olarak görülüyor. Kendisine ilk yasa koyucu, adaleti uygulayan \"pişdad\"da denir. Pişdâdîler hanedanının ilk şahıdır. Keyumars, çağdaş İran'da da popüler bir isimdir.\n"
    },
    "Mitra": {
        "first_paragraph": "Mitra (Mitras ya da Mica [Mikail], Zentçe: Miθpa, Antik Farsçada Mica), Zerdüştlük dininde ahit, yemin, anlaşmadan sorumlu ilahi varlık. Sözleşmelere uyulmasını denetlemenin yanında her şeyi gören; gerçeğin, sığırların, hasadın ve suyun koruyucusu olduğuna inanılır.\n"
    },
    "Nereidler Anıtı": {
        "first_paragraph": "Nereidler Anıtı, Likya antik bölgesinde bir şehir olan Ksanthos bölgesinde (günümüz Muğla ili, Fethiye’ye yakın bir bölge) bulunan bir heykel mezardır. Yontulmuş frizlerle süslü bir kaidenin üzerinde yer alan Yunan tapınağı planlı bir anıt mezardır.  MÖ 4. yüzyılın başlarında (MÖ 390 dolaylarında) kral Arbinas’a ait  bir mezar olarak inşa edildiği düşünülüyor.[1]\n"
    },
    "Sraoşa": {
        "first_paragraph": "Sraoşa (IPA ['sroː.ʃa]), Avestacada Zerdüştlükteki yazata adı ile bilinen meleklerden biridir. Kelime karşılığı vicdaniyettir. Zerdüşlükte vicdan ve ibadeti simgeler. İslam İran'a yayıldığında Sraoşa Süruş haline gelip Cebrail ile eşleştirilmiştir. Bu nedenden ötürü Sraoşa İran'daki müslümanlar arasında bile anılan tek Zerdüşt kutsalıdır.\n"
    },
    "Tak-ı Bostan": {
        "first_paragraph": "Tak-ı Bostan, İran'da Kirmanşah kentinin hemen kuzeydoğusunda yer alan 3.-7. yüzyıllar arasındaki dönemden kalma Sasani kaya kabartmalarının mevcut olduğu köy ve yerleşim yeri.\n"
    },
    "Zerdüştçü": {
        "first_paragraph": "Zerdüştçü, Mecûsî veya Maguş (Arapça ve Farsça: مجوس, çoğulu Mecus), Zerdüştçülük dinine mensup kişi.[1] Türk Dil Kurumu sözlüğünde \"ateşe tapan\" olarak açıklanan[2][3] bu sözcük çok önceleri \"Kuzey İran'da kurulmuş olan antik Media krallığının rahip sınıfı\" anlamına gelen teknik bir terimdi ve olumsuz bir anlam taşımıyordu.[4]\n"
    },
    "Aileye saygı": {
        "first_paragraph": "Aileye saygı (Çince: 孝; pinyin: xiào), Konfüçyüs ve Çin Budist ahlakında bir kişinin ebeveynlerine, yaşlılara ve atalarına saygı duyduğu bir erdemdir. Daha genel bir ifadeyle, aileye saygı kişinin ebeveyni için iyi olmak anlamına gelir. Qin-Han döneminde yazıldığı düşünülen Konfüçyüs Aileye Saygı Klasiği, tarihsel olarak Konfüçyüsçü aileye saygının otoriter kaynağı olmuştur. Aileye saygı, Konfüçyüs rol ahlakının merkezinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Kamishibai": {
        "first_paragraph": "Kamishibai (Japonca: 紙芝居; \"kağıt oyunu\"), 1930'larda Büyük Buhran sırasında ve 20. yüzyılın ortalarında televizyonun gelişine kadar savaş sonrası dönemde popüler olan bir Japon sokak tiyatrosu ve hikâye anlatımı biçimidir. Kamishibai, minyatür bir sahne benzeri alete yerleştirdikleri resimli tahta setleriyle sokak köşelerini dolaşan ve her bir görüntüyü değiştirerek hikâyeyi anlatan bir kamishibaiya (\"kamishibai anlatıcısı\") tarafından oynanmaktaydı.[1]\n"
    },
    "Kala Pani (tabu)": {
        "first_paragraph": "Kala Pani (Hintçe: काला पानी - Karanlık Su), ibaresi ile ifade edilen \"Su üstünden yolculuk yasağı\" anlayışı kast sisteminde üst sınıfların deniz gibi büyük suların üzerinden başka ülkelere yolculuk yapmasına dair bir tabudur. Bu durumun kişinin sosyal saygınlığını kaybetmesine, kültürel karakterinin yokolmasına yol açacağına inanılır.[1]\n"
    },
    "Varna (Hinduizm)": {
        "first_paragraph": "Varṇa (Sanskritçe: वर्ण), Hinduizm bağlamında [1], hiyerarşik [2] kast sistemi içindeki herhangi bir sosyal sınıfı ifade eder.[3]  İdeoloji, dört varnayı tanımlayan ve sıralayan, mesleklerini, gerekliliklerini ve görevlerini veya Dharma'yı [1][4] belirleyen Manusmriti [1][5][6] gibi metinlerde özetlenmiştir.\n"
    },
    "Çarmıh Yolcusu": {
        "first_paragraph": "Çarmıh Yolcusu orijinal adıyla \"The Pilgrim's Progress\" John Bunyan tarafından İngiliz dilinde yazılmış bir kitaptır.  Birinci kısmı 1678'de, ikinci kısmı ise birinci kısmın devamı olarak 1684'te yayınlanmıştır. İngiliz edebiyatının en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Galette": {
        "first_paragraph": "Galette (İngilizce: shortbread) kırılgan ve kolay ufalanan bir hamur işidir. Pişmiş hamurun kırılgan dokusu soğuk tereyağı parçaları ile hazırlanan hamurundan geliyor. Bu hamur işi birçok mutfakta bulunur.[1] Fransız yemek kitabı Larouse Gastronomique galette hamur işlerinin en eskisi olduğunu iddia ediyor. Neolitik cağında bal ile tatlandırılmış küçük yuvarlak kekler yapılırmış.[2]\n"
    },
    "Hristiyanlığın uygarlıkta rolü": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlık, Batı toplumunun tarihi ve oluşumuyla karmaşık bir biçimde iç içe geçmiştir. Kilise, uzun tarihi boyunca  eğitim ve tıbbî bakım gibi önemli bir sosyal hizmet kaynağı olmuştur; sanat, kültür ve felsefe için ilham kaynağı; siyaset ve din alanında etkili bir oyuncuydu. Çeşitli şekillerde ve çeşitli alanlarda ahlâksızlık ve erdeme karşı Batılıların tutumlarını etkilemeye çalıştı. Paskalya ve Noel gibi bayramlar resmî tatildir; Miladi Takvim uluslararası alanda sivil takvim olarak kabul edilmiştir ve takvim İsa'nın doğum tarihiyle başlar.\n"
    },
    "İslam'da Hristiyan etkileri": {
        "first_paragraph": "İslam'daki Hristiyan etkileri, İslam'ın kökenlerini kuşatan Doğu Hristiyanlığına kadar uzanabilir. Hristiyanlar Müslümanları Yunan bilimi ile de tanıştırmışlardır. Doğu Hristiyanları (özellikle Nasturi Hristiyanlar), Yunan filozoflarının eserlerini Süryanice'ye çevirip ardından Arapça'ya çevirerek Emeviler döneminde ve Abbasiler döneminde Arap İslam Medeniyetine katkıda bulunmuşlardır.\n"
    },
    "Kalabalık ve Mutlu": {
        "first_paragraph": "7th Heaven (Yedinci Cennet) ya da Türkiye'de TRT 1'de yayınlandığı adıyla Kalabalık ve Mutlu, Protestan bir papazın aile yaşamını, aile bireylerinin birbirleriyle ve çevreyle ilişkilerini anlatan Amerikan televizyon dizisi.\n"
    },
    "Pithivier": {
        "first_paragraph": "Pithviers Fransız mutfağın tatlı hamur işlerinden biri. Provence tatlısı galette des rois gibi Loire yöresine özgu olan Pithviers Hristiyanların Epifani bayramı için gelenekel olarak milföy hamuru ve  crème d'amandes ile yapılır.[1] Modern tariflerde mantar, pırasa, erik ve ravent gibi farklı iç harçları ile yapılıyor.[2][3][4]\n"
    },
    "Ağa Han Müzesi": {
        "first_paragraph": "Ağa Han Müzesi (Aga Khan Müzesi), Kanada'nın Toronto, Ontario, North York semtindeki 77 Wynford Drive adresinde bulunan bir İslam sanatı, İran (Fars) sanatı ve Müslüman kültürü müzesidir.[1] Müze, İslam sanatına ve objelerine adanmıştır. Ağa Han ve Prens Sadruddin Ağa Han tarafından bir araya getirilen yaklaşık 1.200 nadir objeye ev sahipliği yapmaktadır. Ağa Han Development Network'ün bir ajansı olan Ağa Han Trust for Culture'ın bir girişimi olarak müze, Müslüman kültürleri ve bunların sanat yoluyla diğer kültürlerle olan bağlantılarına merak ve anlayışı çoğaltmaya adanmıştır. Kalıcı koleksiyona ek olarak, Ağa Han Müzesi'nde her yıl burs amaçlı, ortaya çıkan temalar ve yeni sanatsal gelişmelere yanıt veren birkaç geçici sergi yapılmaktadır. Müze koleksiyonu ve sergiler, eğitim programları ve performans sanatları etkinlikleriyle tamamlanmaktadır.\n"
    },
    "Aşevi": {
        "first_paragraph": "Aşevi, muhtaç ve fakirlere ücretsiz pişmiş yemek dağıtan yer veya kurum.[1]\n"
    },
    "Biat": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Devran": {
        "first_paragraph": "Devran, Türk tasavvufunda sufilerin dönerek zikir yapmalarına verilen isim.[1] Ayrıca Hadra olarak da bilinir. Kabe etrafında tavafı ve kainatın dönmesini andırmaktadır.\n"
    },
    "Hadra": {
        "first_paragraph": "Hadra (Arapça: حضرة‎‎), toplu şekilde sufi tarikatlar tarafından yapılan dini bir tören. Çoğu zaman perşembe akşamları akşam namazından sonra, cuma günleri cuma namazından sonra veya pazar akşamları yapılır. Mevlid günlerine özel olarak ve tasavvufa yeni girmiş kişiler için de yapılmaktadır. Evde, camide, dergahta veya açık alanda yapılabilir.[1] Arapça kelimenin tam manası \"bulunma\" demektir. Muhammed'in veya bir evliyanın ruhaniyetinin o mekanda bulunması kastedilir.\n"
    },
    "Harem": {
        "first_paragraph": "Harem (Arapça: حريم), kelime kökeni; Akadca “örtmek, gizlemek, başkalarından esirgemek; ayırmak, tecrit etmek” mânalarındaki haramu olan harem kelimesi, Arapça’da “korunan, mukaddes ve muhterem olan şey veya yer” anlamına gelir. Ev, konak ve saraylarda genellikle iç avluya bakacak şekilde planlanan, kadınların yabancı erkeklerle karşılaşmadan rahatça günlük hayatlarını sürdürdükleri bölümlere harem adı verilir. Ayrıca saygısız davranışların menedildiği, daha çok ibadet amacıyla gidilen Mekke, Medine, Kudüs şehirleriyle, buralardaki kutsal mekânlara da harem denilir; kelime aynı zamanda “zevce” anlamını da taşımaktadır.  Burada yaşayan kadınlara da harem deniyor olması, bazı yorumlara göre İslamiyet'in hicap anlayışının bu bölümlere, hane kadınlarıyla belirli bir kan bağı dışında kalan erkeklerin (nâmahrem) girişini yasaklamasından kaynaklanır.\n"
    },
    "Hurafe": {
        "first_paragraph": "Hurâfe (Arapça: خرافة), İslam dininin aslında; kısaca Kur'an'da bulunmayan, ancak farklı yollarla sonradan müslüman hayatına katılan ve dinî inançmış gibi kabul edilen söz, düşünce ve davranışların tümüdür.[1]\n"
    },
    "Huşu": {
        "first_paragraph": "Huşu, Tanrı'ya \"boyun eğme, gönlü korku ve saygı ile dolu olma\" anlamına gelir.[1] İslam dininde kulun bütün eylemlerini Allah'ın hoşnutluğunu gözetleyerek yapması ve kendisini tamamen Allah'a vermesi gerektiğine inanılır. İslamiyet'in kutsal kitabı olan Kur'an'da Mü'minun suresinde kurtuluşa erenlerin özellikleri sayılırken en başta huşu özelliğine yer verilmektedir:\n"
    },
    "İslam kültürü": {
        "first_paragraph": "İslam kültürü ve Müslüman kültürü, tarihsel olarak Müslümanlar için ortak olan kültürel ögelere atıfta bulunulur. Raşidun Halifeliğinden erken Emevi dönemine ve Abbasilerin ilk dönemlerine kadar Müslüman kültürünün erken biçimleri ağırlıklı olarak Arap, Bizans, Pers ve Levantendi. İslam imparatorluklarının hızla genişlemesiyle Müslüman kültürü, Fars, Mısır, Kafkas, Türk, Moğol, Hint, Bangladeş, Pakistan, Malay, Somali, Berberi, Endonezya ve Moro kültürlerini çok etkilemiştir.\n"
    },
    "İslam'da cinsiyet rolleri": {
        "first_paragraph": "İslam'da cinsiyet rolleri kutsal yazılara, kültürel geleneklere ve içtihatlara dayanmaktadır.\n"
    },
    "Kavvali": {
        "first_paragraph": "Kavvali, Hint Çişti sufilerinin müziği. Yaklaşık 700 yıllık bir geleneğe dayanır. Önceleri günümüz Hindistan ve Pakistan topraklarındaki tekkelerde çalınmakta iken daha sonra uluslararası ilgi gördü. Özellikle Nusret Fatih Ali Han'ın farklı milletlerden müzisyenlerle gerçekleştirdiği çalışmaları, kavvali müziğin ün kazanmasını sağladı. Dinleyiciler ve müzisyenlerin kavvali çalınırken bir tür vecd durumunda geçtiği, kendilerini Tanrı ile bir hissettikleri söylenir.\n"
    },
    "Kutsal balıklar": {
        "first_paragraph": "Kutsal balıklar, Şanlıurfa'da gerçekleştiğine inanılan bir efsanenin günümüze kadar ziyaret edilebilen kalıntılarıdır.\n"
    },
    "Mana": {
        "first_paragraph": "Mana (Arapça: المعنا), anlam, içyüz ve akla yakın sebep.[1] Mana, zahiri ve batıni diye iki çeşittir.[2] Mana, felsefe ile açıklanmaya çalışılsa dahi yeterli değildir. Felsefenin evrelerinden kabul edilen teolojik bölümde adı bulunsa da diğer evrelerle açıklanamaz. Medeniyeti açıklarken,  maddenin ötesinde; mana, insan-tabiat ilişkisi ve muayyen bir varlık tasavvurunu ifade eder ifadesi mevcuttur.[3]\n"
    },
    "Misvak": {
        "first_paragraph": "Misvak (Arapça: السواك - sivak), Salvadora persica (Arapçada arak olarak bilinen) ağaç dallarından yontularak elde edilen doğal diş temizleme malzemesi. Modern diş fırçasına geleneksel bir alternatif olarak, uzun ve iyi belgelenmiş bir tarihçesi, tıbbi faydaları ile ün kazanmıştır.[1] Hijyen ile ilgili fıkıhta da özellikleri ile öne çıkmaktadır. Misvak, arak, peelu veya Salvadora persica olarak adlandırılan ufak ağaçlardan elde edilir.\n"
    },
    "Naat": {
        "first_paragraph": "Naat, İslam Peygamberi Muhammed'i övmek veya niteliklerini aktarmak amacıyla yazılan şiirdir. Kelime anlamı olarak \"övmek, methetmek\" gibi anlamlara gelir. Naatları yazan kişilere na’t-gü, naatları dinsel törenlerde okuyan kişilere de na’t-han denir. Arif Nihat Asya'nın \"Naat\" adlı şiiri bu türe bir örnektir.\n"
    },
    "Nargile kafe": {
        "first_paragraph": "Nargile kafe, nargile salonu veya nargile barı tütün ve nargile verilen kafe ve restoran türüdür. Bu tür kafelerde müşterilerin rahatlığı için oturma odası, divan, koltuk da bulunur.\n"
    },
    "Peygamberler ve Melikler Tarihi": {
        "first_paragraph": "Peygamberler ve Melikler Tarihi (Arapça: تاريخ الرسل والملوك Tarikh al-Rusul wa al-Muluk, Farsça: تاریخ طبری, genelde Taberî Tarihi olarak bilinir), Fars[1] yazar ve tarihçi Taberî (ö. H 310/MS 838-923) tarafından yazılan Arapça tarihi kayıt. Yaratılış'dan MS 915'e kadar Müslümanlar ve Orta Doğu tarihi ile ilgili tafsilat içerir. Bir al-Sila adlı ilave[2][3] Taberî'nin Türk öğrencisi, Ebu Abdullah bin Ahmed bin Cafer el-Farğani, tarafından eklenmiştir.[4][5]\n"
    },
    "Siyer-i Nebi": {
        "first_paragraph": "Siyer-i Nebi, İslam peygamberi Muhammed'in hayatını destanî bir şekilde tasvir eden bir eser olup, Kahire'de, Memlük sultanı Berkok'un (Berk ok) bir Mevlevî dervişi Erzurumlu Yusuf'un oğlu olan Mustafa'ya yazmasını emrettiği ve 1388 yıllarında tamamlanan Türkçe bir siyer eseridir. Metin Vakıdî'nin bir Arapça çalışmasına dayanır.\n"
    },
    "Takke": {
        "first_paragraph": "Takke, Müslüman erkeklerin namaz sırasında başlarına taktıkları ve başın saç kısmını kaplayarak alnı açık bırakan aksesuardır. İşlevsel olarak, saçları bir arada tuttuğu için alnı açık bırakan takke, namazın farzlarından birisi olan secdeyi (alnın seccadeye teması) gerçekleştirmeye yardımcı olur.\n"
    },
    "Tekke": {
        "first_paragraph": "Tekke (Osmanlıca: تكیه tekye; Arapça: تَكِيّة tekiyye), tarikattan olanların barındıkları, ibadet ve tören yaptıkları yer, dergâh gibi yapılardır. Osmanlı İmparatorluğu'nda tekke anlamında günümüz Türkiye'deki Müslüman Türkmen Alevî-Bektâşîlerin Cem Evi, yani Mescid'in yanı sıra dergâh, âsitane sözcükleri olarak kullanılmıştır. Bazı tarikatlarda hankâh ve âsitane yalnızca merkez tekkeye denir.\n"
    },
    "Tesettür mayosu": {
        "first_paragraph": "Tesettür mayosu, alternatif mayo[1] veya diğer adıyla burkini[2], vücudun büyük bölümünü açıkta bırakan yüzme kıyafetlerinin yerine bayanlarda sadece yüz, eller ve ayaklar dışında tüm vücudu kapatan; erkeklerde ise dizaltından ve göbeğe kadar olan kısmı kapatan, yüzmeye ve ıslanmaya uygun değişik kumaş türleri ile üretimi gerçekleştirilen bir tür yüzme kıyafeti. Dinî hassasiyetlerin yanı sıra, güneşten korunmak veya vücut kusurlarını gizlemek gibi gerekçelerle de tercih edilir.\n"
    },
    "Yedicilik": {
        "first_paragraph": "Yedicilik ya da Arapça orijinal ismiyle Seb’îyye/İmâmet (İsmâ‘ilî i'tikadı); Bâtınî-İsmâilîyye i'tikadının İmâmet kuramını tanımlamakta kullanılan bir tâbir olup, İsmâilîlik mezhebinden olmayan diğer Şîʿî-Bâtınî i'tikatlar ile Hasan bin Sabbah'ın \"Melâhîde-i Bâtınîyye\" i'tikadı için de geçerlidir. Irak kıt’asında fi’len Şîʿa-i Bâtın’îyye’yi teşkilâtlandıran Meymûn’ûl-Kaddâh’dan itibaren zamanımızdaki Hindistan Bâtınîleri’nin reisi ve Nizârî İsmâilîleri’nin mukaddes makâmının Sâhib-î Â’zamları olan Ağa Hanlar’a gelinceye kadar geçen on üç asırlık “Bâtınîlik” tarihini topyekün mütalaa etmedikçe bu önemli harekâtın ortaya çıkardığı mezhebe dâir hakikî bir fikir elde etmek mümkün değildir.\n"
    },
    "Kullanıcı:Zkarapatlak/deneme tahtası": {
        "first_paragraph": "Hayrettin Güngör (d. 1965; Göksun), Türk siyasetçi dir. Haziran 2019'dan bu yana Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanı olarak görev yapmaktadır.\n"
    },
    "Ateş Arabaları": {
        "first_paragraph": "Ateş Arabaları (Özgün adı: Chariots of Fire), 1981 Büyük Britanya yapımı filmdir. Filmde 1924 Yaz Olimpiyatları'na katılan koyu dindar İskoç Hristiyan atlet Eric Liddell ile önyargıları aşmaya çalışan İngiliz Yahudi atlet Harold Abrahams'ın gerçek yaşamları konu edilmiştir.\n"
    },
    "Münih Katliamı": {
        "first_paragraph": "Münih Katliamı, Münih'te düzenlenen 1972 Yaz Olimpiyatları sırasında, Kara Eylül örgütüne bağlı silahlı militanlar tarafından yapılmış saldırı. İsrail Olimpiyat takımının on bir üyesi rehin alındığı olay, rehineler ve bir polisin ölümü ile sonuçlanmıştır.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Yahudi Kültürü Avrupa Günü": {
        "first_paragraph": "Yahudi Kültürü Avrupa Günü, 1996 yılından beri Avrupa'nın birçok şehrinde kutlanan özel gün. Türkiye'de ise 2001 yılınsan beri kutlanmaktadır. Bu özel günün amacı Yahudi kültürü, tarihi ve medeniyetini tanıtmak, yaymak ve geliştirmektir. Bu günde bu kültüre ait şarkılar ve türküler söylenir, filmler izlenerek konserler verilir.[1][2]\n"
    },
    "Davud'un Yıldızı": {
        "first_paragraph": "Davud'un Yıldızı (✡) veya Davud'un Kalkanı (İbranice: מָגֵן דָּוִד‎, romanize: Māḡēn Dāwīḏ, lit. \"David'in Kalkanı\"), Yahudi milletinin MÖ 1000'lerden beri millî sembolüdür. İsmini Antik İsrail'in kralı Davud'dan alan yıldız, Orta Çağ'dan beri Yahudi Yıldızı olarak bilinmiş ve daha eski bir sembol olan Menora (Yedi Kollu Şamdan) ile birlikte adı Yahudilikle beraber anılmıştır.\n"
    },
    "Hava Nagila": {
        "first_paragraph": "Hava Nagila (İbranice: הבה נגילה‎, romanize: Havaẖ Nagịlaẖ, lit. \"Sevinelim\") veya Havah Nagilah, geleneksel Yahudi kutlamalarında söylenen İsrail halk şarkısıdır.\n"
    },
    "İspanya'daki Yahudi kültürünün altın çağı": {
        "first_paragraph": "İspanya’daki Yahudi kültürünün altın çağı, ya da İberya’daki Arap (Kuzey Afrika) hakimiyetinin altın çağı olarak bilinen dönem, İber Yarımadası’ndaki (eski Roma ve Vizigot Hispania’sı) Yahudilerin toplumda yaygın kabul gördüğü ve Yahudi dini, kültürel ve ekonomik yaşamının canlandığı İslam hakimiyeti altındaki tarihi döneme atıfta bulunmaktadır.\n"
    },
    "İsrail Ulusal Kütüphanesi": {
        "first_paragraph": "İsrail Ulusal Kütüphanesi (İbranice: הספרייה הלאומית‎, romanize: HaSifria HaLeumit) veya eski ismiyle Yahudi Ulusal ve Üniversite Kütüphanesi (İbranice: בית הספרים הלאומי והאוניברסיטאי‎, romanize: Beit Ha-Sfarim Ha-Le'umi ve-Ha-Universita'i), Yahudi kültürel mirasını toplamayı ve korumayı amaçlıyan bir İsrail kütüphanesidir. Kütüphane 5 milyondan fazla kitaba sahiptir ve İbrani Üniversitesi'nin Givat Ram kampüsünde bulunmaktadır. Milli Kütüphane, dünyanın en büyük koleksiyonlarına sahiptir ve birçok nadir, benzersiz el yazması, kitap ve eserin bir deposudur.\n"
    },
    "Klezmer": {
        "first_paragraph": "Klezmer sözcüğü, etimolojik olarak müzik enstrümanı anlamına gelen İbranice kle ve zemer sözcüklerinden oluşmuş bir müzik türüdür.[1][2]\n"
    },
    "Pletzl": {
        "first_paragraph": "Pletzl (Yidiş: פלעצל, anlam:  \"küçük yer\") Paris'in 4. arrondissement'inde bulunan Yahudi çeyreğidir. Place Saint-Paul ve çevresine, 19. yüzyılın sonu ve  20. yüzyılın başında göçmenlerle artan Yahudi nüfusu sebebiyle Yidiş dilinde \"küçük yer\" anlamına  gelen gayri resmi bir isim olan Pletzl  denir. 13. yüzyılda evlerinden kovulan Parisli Yahudiler Le Marais'e yerleştiler. (Le Marais  zamanında şehir duvarlarının dışında kalıyordu.) Zaman içinde Doğu Avrupa ve Kuzey Afrika'dan  gelen göçlerle cemaat mozaikleşip kültürel açıdan zenginleşti. Bölgedeki sinagoglar, kasap dükkânları, Yahudi şarküterileri ve falafel dükkânları yerel halkın sosyal ve kültürel dokusunu karakterize eder.\n"
    },
    "Sovyetler Birliği Yahudi Kolonizasyon Örgütü": {
        "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Yahudi Kolonizasyon Örgütü veya ICOR, Kuzey Amerika'daki yeni toplu yerleşim yerlerinde Yahudilerin yerleşmesini desteklemeyi amaçlayan komünist görüşlere sahip kitle örgütü. İlk olarak Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve güneybatı Rusya'da (Stavropol Krayı) ve daha sonra Yahudi Sovyet yerleşim yeri olan Birobican'da faaliyetlerine devam etti. Kuruluş 1924'te Amerika Birleşik Devletleri'nde kuruldu ve kısa zamanda Kanada'ya yayıldı.[1] Grup, Yahudi Özerk Oblastı'nın gelişimini finanse etmeye ve halka duyurmaya yardımcı oldu.[2]\n"
    },
    "Simone Veil": {
        "first_paragraph": "Simone Veil (d. 13 Temmuz 1927, Nice, Alpes-Maritimes - ö. 30 Haziran 2017, Paris 7. arrondissement) Fransız bakan, siyasetçi.\n"
    },
    "Elie Wiesel": {
        "first_paragraph": "Eliezer Wiesel, (d. 30 Eylül 1928[1][2] - ö. 2 Temmuz 2016)[3][4], Aşkenaz Yahudisi Amerikalı edebiyatçı ve Nobel Barış Ödülü sahibi.\n"
    },
    "Yahudilikte borç ve faiz": {
        "first_paragraph": "Yahudilikte borç ve faiz kombinasyonu konusu karmaşık ve detaylıdır. Faiz kelimesinin İbranicesi neşeh'tir (נשך), anlamı lokma'dır; borç verenin elde ettiği kazanca ise marbit/tarbit (מרבית/תרבית) denir.[1] Neşeh, faizin düşürülüp verilen borcun önceden kesilen faizine denir; marbit/tarbit ise, verilen borcun üstüne eklenen faizdir.[2] Marbit/tarbit, modern anlamda uygulanan şekildir ve modern İbranice'de (Kur'an'daki Arapça kelime olan Riba ile kökdaş olan) ribbit denir.\n"
    },
    "Yahudilikte matem": {
        "first_paragraph": "Yahudilikte matem (İbranice: אֲבֵלוּת, avelut) Yahudiliğin klasik Tora ve rabbani metinlerindeki minhag ve mitsvaların bileşiminden türemiştir. Matemin uygulanış şekli, Yahudi cemaatinden Yahudi cemaatine çeşitlilik gösterir.\n"
    },
    "Yahudilikte mavi": {
        "first_paragraph": "Yahudilikte mavi (veya lacivert) (İbranice: thelet), gök ve deniz mavi olduğundan tanrısallık vasfını simgeler. Ayrıca, thelet rengi gün ile gece arasındaki geçişin renk tonu olduğu için denkliği simgeler.[1]\n"
    },
    "Annwn": {
        "first_paragraph": "Annwn (Anuun) Gal mitolojisinde öldükten sonra gidildiğine inanılan Diğer Dünya'dır. Arawn (ya da Arthur hikâyelerine göre Gwyn ap Nudd ) tarafından yönetilmektedir. Mitolojiye göre bu mekan sonsuz mutluluğun, huzurun ve zevkin olduğu bir yerdir. Hristiyan inancındaki Aden Cennet bahçesine benzerdir.\n"
    },
    "Asfodel": {
        "first_paragraph": "Asphodel Meadows, kayıtsız  ve olağan ruhların ölümden sonraki yaşama gönderildiği  Eski Yunan'daki yeraltı bölümüdür.\n"
    },
    "Elision": {
        "first_paragraph": "Elysion (Yunanca: Ἠλύσια πεδία) mitolojide Elysion Çayırları, Elysion ovaları olarak geçen yeraltı dünyasına ait bir yer. Kahramanlık gösteren ve erdem sahibi her ölümlünün gideceği yerdir.\n"
    },
    "Fólkvangr": {
        "first_paragraph": "Fólkvangr İskandinav mitolojisinde tanrıça Freyja'nın yönettiği, kahramanca ölenlerin yarısının kabul edildiği çayır ya da arazi. Manzum Edda[1] ve Snorri Sturluson tarafından yazılan Nazım Edda'da geçer. Nazım Edda'da Freyja'nın salonu olan Sessrúmnir içerisinde yer aldığı belirtilir.[2]\n"
    },
    "Helheim": {
        "first_paragraph": "Hellheim (ya da kısaca Hell) Cermen mitolojisinde yeraltı dünyası. Loki ve Angrboda'nın kızı tanrıça Hel bu dünyanın kraliçesidir ve burası onun adıyla anılır. Hel İskandinav kozmolojisindeki 9 diyardan biri olan Helheim veya Niflheimr olarak anılır. Efsanevi yerin Midgard’ın en kuzeyi ve aynı zamanda onun altındaki Yeraltı Dünyası olduğu söylenir. Haysiyetsizlik içinde (yaşlılık,kaza) ölenler Hellheim'a, savaşarak haysiyeti ile ölenler ise Valhalla'ya ve Frejya’nın salonu Folkvanger’a gidecektir. Bu da İskandinav mitolojisinde evrensel bir iyi ve kötü anlayışını simgeler.\n"
    },
    "Tartaros": {
        "first_paragraph": "Tartaros ya da Latinleşmiş hâliyle Tartarus, Yunan mitolojisi'nde, hem bir tanrı hem de yeraltında bir yer adıdır. Ünlü şair Hesiodos'a göre tunç bir örsün cennetten dünyaya düşmesi dokuz gün almaktadır. Şaire göre örs, bir dokuz gün daha sonra Tartaros'a ulaşır.[1] Ilyada'da Zeus'un söylemiyle Tartaros'un Hades'e olan uzaklığı dünyanın cennete uzaklığı kadardır.[2]\n"
    },
    "Valhalla": {
        "first_paragraph": "Valhalla (İskandinav mitolojisinde Valhöll, \"Savaşta ölenlerin salonu\"[1]), Odin tarafından yönetilen Asgard'da bulunan görkemli, büyük odadır. 540 kapısı bulunur ve Ragnarok zamanında her kapısından 800 einherjar dışarıya, dokuz diyar'a çıkacaktır. Savaşırken ölenlerin yarısı buraya, kalan yarısı da Frejya'nın hüküm sürdüğü Folkvangr'a gider.\n"
    },
    "Xibalba": {
        "first_paragraph": "Xibalba (okunuşu: şibâlba), Maya mitolojisindeki yeraltı dünyası yani ahiret yurdudur. Xibalba ismi kaba bir tercüme ile \"Korkunun Yeri\" olarak çevrilebilir.[1] Mayalılara göre Xibalba'ya hastalık ve ölüm ruhları hükmetmektedir ve bazı halk hikâyelerine, efsanelere göre Xibalba'nın fizikî olarak bulunduğu yer Orion Bulutsusudur.[2] 16. yüzyıl Verapaz'ında geleneksel olarak Xibalba'nın girişi Cobán, Guatemala yakınlarındaki bir mağaradır. Nitekim, kökenleri Mayalılara uzanan ve o bölgede yaşayan K'iche' halkından bazıları bölgeyi hâlâ ölümle ilişkilendirmektedir. Ayrıca, Belize'deki mağara sistemleri de Xibalba'nın girişi olarak anılmıştır.[3] Ek olarak, K'iche' halkına göre Xibalba'ya giden yolun bir başka fizikî enkarnasyonu da Samanyolunda görülebilen karanlık yarıktır.[4]\n"
    },
    "Ahiropoiita": {
        "first_paragraph": "Ahiropoiita (Grekçe: ἀχειροποίητα), \"elle yapılmamış\" anlamına gelen Grekçe terim. Kelime insanlar tarafından elle imal edilmeksizin, tamamen mucizevi bir şekilde yaratıldığı varsayılan kutsal resimleri anlatmak için kullanılmaktadır. Çoğunlukla bu kutsal resimler İsa veya Meryem'le ilişkilendirilen ikonaları kapsamaktadır. Kabul edilen ilk ahiropoiita Kutsal Mendil olup Torino Kefeni, Veronica Örtüsü, Guadalupe Bakiresi ve Manoppello Görüntüsü de bunların arasında sayılmaktadır.\n"
    },
    "Aziz Yorgi ve Ejderha": {
        "first_paragraph": "Aziz Yorgi’nin (ö. 303) efsanesinde insan kurbanı isteyen bir ejderhayı öldürmesini anlatır. Hikaye ejderhanın köylülerden zorla haraç aldığından bahseder. Köylülerin verecek hayvanları ve incik boncukları kalmadığında yılda bir defa insan kurban etmeye başlamışlardır. Bu sistem sıradaki kurban olarak bir prenses seçilene kadar köylülerce kabul edilmiştir. Daha sonra Aziz Yorgi sıradaki kurban olarak seçilmiş olan prensesi kurtarır. Hikaye önce 11. Ve 12. yüzyıllarda Kapadokya’da ortaya çıkmıştır ama daha sonra 13. yüzyılda Libya’ya Altın Efsane ile yayılmıştır.[1]\n"
    },
    "Bakire arınma miti": {
        "first_paragraph": "Bakire arınma miti (aynı zamanda bakire tedavi miti, bakire tecavüz miti veya basitçe bakire miti olarak da adlandırılır), bakire bir kızla seks yapmanın bir erkeği HIV/AIDS veya diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkları iyileştirdiği inancıdır.[1]\n"
    },
    "Havva": {
        "first_paragraph": "Havva, değişik inançlarda ve İbrahimî dinlerde ilk insan Âdem'in eşidir. Bu dinlere göre tüm insanlar Âdem ve Havva'nın çocuklarıdır. Bazı Batı dillerinde Eski Ahit'ten geldiği şekliyle Eva diye adlandırılır.\n"
    },
    "Mukarrebûn": {
        "first_paragraph": "Mukarrebûn (ya da Karûblar) İslam'da Arş\"ı taşıyanlar melekler. \"Hamele-i Arş\" (Arşı taşıyanlar), büyük meleklerdir ki el-Hâkka Sûresi'nde \"O gün Rabbinin arşını üstlerinde bulunan sekiz (melek) yüklenir.\" (Hâkka,17) âyetinde sekiz oldukları açıkça ifade edilmektedir. Bazı eserlerde bugün dahi sekiz oldukları rivayet edilmiş ise de bazıları bugün dört olup, kıyamet günü diğer dört melek ile desteklenerek sekiz olacakları görüşünü ileri sürmüşlerdir.[1] Azrail, Mikail, Cebrail ve İsrafil veya Allah’tan çok sadık göksel varlıklar Kerubidir.[2]\n"
    },
    "Seraf": {
        "first_paragraph": "Seraflar, Hristiyanlık ve İslam'da, Tanrı'nın tahtını çevreleyen ve sürekli O'nun adını öven meleklerdir. \"Tanrı'ya olan yakıcı sevgileri\" nedeniyle \"Seraf\" (yananlar) olarak adlandırılırlar.\n"
    },
    "Şeytan'la anlaşma": {
        "first_paragraph": "Şeytan'la anlaşma, Şeytan'la pakt ya da Faust pazarlığı Hristiyan folklorundaki başlıca ögelerden biri, en iyi örneği Faust efsanesi ve içindeki Mephistopheles olan, Batı kültüründe yaygın bir motiftir. Aarne-Thompson'ın tipolojik kataloğunda, kategori AT 765B'de \"Şeytan ile kontrat\" olarak yer alır.\n"
    },
    "Taşınma": {
        "first_paragraph": "Taşınma,[1] Hristiyan teolojisinde gelecekte yaşanacağı inanılan İsa Mesih'in müritlerini cennete götürmek için Dünya'ya inmesidir. Hristiyanlık'ta bu doğaüstü hadiseden sonra dünyanın felaket, daha sonra da milenyum denilen döneme gireceğine inanılır.\n"
    },
    "Zebedi oğlu Yakup": {
        "first_paragraph": "Yakup, Zebedi'nin oğlu (İbranice: יַעֲקֹב Yaʿqob, Yunanca: Ἰάκωβος; ölüm MS 44), İsa'nın On İki Havarisinden biri ve geleneksel olarak şehit olarak kabul edilen ilk havari. Zebedi ve Salome'nin çocuğu ve Havari Yuhanna'nın kardeşi olan Yakup İspanya'nın koruyucu azizidir.\n"
    },
    "Ben Benim": {
        "first_paragraph": "Ben Benim[a] (İbranice: אֶהְיֶה אֲשֶׁר אֶהְיֶה‎, Ehyeh Ašer Ehyeh), ilk vahyini almak üzere yanan bir çalının ardına gelmiş Musa'nın, sesini duyduğu varlığa (yani Yaradan YHVH'e) \"İsrail halkı sizin isminizi sorarlarsa onlara ne diyeyim?\" sorusunu sormasıyla aldığı yanıttır.[2][3][4] Bu yanıt, Kur'an'da da geçer.[5] Tanah'ta, Yaradan tam olarak \"İsrailliler'e de ki: Beni sizlere 'Ben Benim' diyen gönderdi.\" şeklinde yanıt vermiştir. Bu diyalogun ardından Yaradan, Musa'ya ismini söyleyeceği şu mesajı verir: \"İsrailliler'e de ki: 'Beni sizlere atalarınız Avraham'ın Tanrısı, Yishak'ın Tanrısı, Yakov'un Tanrısı \"YHVH\" gönderdi'. Sonsuza kadar ismim bu olacak; Kuşaklar boyunca böyle anılacağım.\" (Çıkış 3:14–16).[6]\n"
    },
    "Mephistopheles": {
        "first_paragraph": "Mephistopheles (ya da Mephisto, Mephistophilus, Mephist, Mephistophilis, Mephostophiles, Mephostophiel, Mephisophilus), Rönesans dönemi Avrupa yazınında Hristiyan mitolojisinin lider-şeytanlarından biri olarak belirir. Önceleri de kullanılmakla beraber Rönesansta yaygın olarak kullanılmış ve geliştirilmiştir. Bir Hristiyan miti olmasına rağmen İncil'de adına rastlanmamaktadır.\n"
    },
    "Mühr-ü Süleyman": {
        "first_paragraph": "Mühr-i Süleyman (İbranice: חוֹתָם שְׁלֹמֹה‎, romanize: Khotam Şlomoh; Arapça: خاتم سليمان Khātam Sulaymān), Orta Çağ Yahudi geleneğinde, çeşitli İslam ve Batı okültizminde Kral Süleyman'a atfedilen mühür damgasıdır. Çoğunlukla pentagram veya heksagram şeklinde tasvir edilmiştir. Yahudiler arasında Davut'un Yıldızı olarak bilinir. Anadolu Selçuklu ile Osmanlı mimarisinde de kullanılmıştır.\n"
    },
    "Stolas": {
        "first_paragraph": "Stolas, demonolojide Cehennemin Yüce Prensidir. 26 iblis (cin) lejyonunu yönetir, astronomi, zehirli bitkiler ve değerli taşlar hakkında çeşitli bilgiler öğretir. Stolos olarak da anılır.\n"
    },
    "Araf": {
        "first_paragraph": "Araf, bazı din ve inançların ahiret kavramlarında yer alan, kötüler ve iyilerin sınıfına sokulamayan, inançlı günahkarların veya günah ve sevapları eşit olanların gideceği geçici arınma yeri, nihai ahiret mekanları arasında olduğuna inanılan yer, çoğunlukla dağ. Sözcük olarak, Arapça \"kum tepesi\" anlamındaki \"urf\"un çoğul halidir.\n"
    },
    "Ashâb-ı Kehf": {
        "first_paragraph": "Ashâb-ı Kehf (Arapça: أصحاب الكهف) veya Yedi Uyurlar, Hristiyanlık ve İslamiyet başta olmak üzere dünyanın değişik kültürlerinde anlatılan, halkını terk ederek Efes şehrinin (günümüzde Selçuk, İzmir, Türkiye) dışındaki bir mağarada saklanan bir grup Romalı gencin hikâyesidir. Anlatıların ortak yanı ise, kendi halkına yüz çeviren ve onları terk eden bir grup olmalarıdır. Hikâyenin M.S. 250 civarında, Roma İmparatorluğu'nun Hristiyanlara yönelik zulümlerde bulunduğu dönemde yaşandığına inanılmaktadır. Hikâyenin başka bir versiyonu İslam'ın kutsal kitabı Kur'an'ın Kehf Suresi'nde de geçmektedir (18:9-26).\n"
    },
    "Ay'ın ikiye bölünmesi": {
        "first_paragraph": "Ay'ın ikiye bölünmesi (Arapça: Şakk-ul Kamer), Sünni İslam'daki çoğunluk inanca göre bazı hadisler ve Kamer suresinin ilk ayetlerine dayanılarak Muhammed'e atfedilen, Ay'ın dolunay halinde iken bir gece Muhammed'in el işaretiyle ikiye ayrılması mucizesi.[3][4]\n"
    },
    "Berat Kandili": {
        "first_paragraph": "Berat Kandili (Arapça: ليلة منتصف شعبان, Şaban'ın yarısı), İslam dininde kutsal kabul edilen gecelerden biridir. Şaban ayının 14. gününü 15. gününe bağlayan gecesi, Berat gecesidir. 16. yüzyılda, Osmanlı İmparatorluğu'nda II. Selim'den itibaren minarelerde kandil yakılmasıyla kandil adını almıştır.\n"
    },
    "Berzah (İslam)": {
        "first_paragraph": "Berzâh (Arapça: برزخ), Arapça kökenli bir söz olup, coğrafyada bir yarımadayı karaya bağlayan, iki yanı su, dar kara parçası, kıstak, anlamına gelmektedir. İslam eskatolojisinde ise öldükten sonra ölenlerin ruhlarının gittiği ve kıyamete kadar kaldıkları düşünülen âlem veya mekândır.[1] Kâbir âlemi olarak da bilinir.[2] Kur'an'da üç yerde geçen berzah kelimesi engel, iki şey arasındaki perde anlamlarında kullanılmıştır.[2]\n"
    },
    "Burak": {
        "first_paragraph": "Burak (Arapça: براق‎), İslam inancına göre, Muhammed'in Miraç'ta kullandığı binektir.[4] Burak, anlam olarak Allah'a yaklaşan ve yaklaştıran demektir. Burak, Arapça yıldırım, şimşek, parıldamak, ışıldamak anlamlarına gelen Berk kelimesinden türetilmiştir. Kur'an'da böyle bir isim geçmemekle beraber, hadis kaynaklarında böyle bir varlığın olduğu yer almaktadır.\n"
    },
    "Büyü": {
        "first_paragraph": "Büyü veya sihir, insanların doğaüstü, paranormal veya mistik yöntemlerle doğal dünyayı (olayları, nesneleri, insanları) etkileyebildiğini öne süren uygulamalar ve bunların çevresinde oluşturulan kültürel sistem.\n"
    },
    "Cebrâil": {
        "first_paragraph": "Cebrâil[a] (Arapça: جبرائيل, Jibrāʾīl), veya Gabriel, İbrahimî dinlerde Tanrı'nın mesaj ve emirlerini vahiy yoluyla peygamberlere ulaştıran ve ilk olarak Tanah'da tanımlanmış bir başmelek.\n"
    },
    "Deccal": {
        "first_paragraph": "Deccal (Arapça: المسيح الدجّال), İslam eskatolojisine göre ahir zamanda, İsa'nın ikinci kez yeryüzüne gelmesinden önce insanları dini inancından saptırarak kötülüğe ve sapkınlığa yöneltecek bir akımı, ideolojiyi ve onu kuran kişi veya kişileri belirtmek için kullanılan kavramdır. Hristiyan eskatolojisindeki Mesih Karşıtı'na ve Yahudi eskatolojisindeki Armilus'a benzer.\n"
    },
    "Dume (Melek)": {
        "first_paragraph": "Dume veya Dumat  (Heb. דּוּמָה \"sessizlik\") Yahudilik ve İslam edebiyatında kötü ölüler üzerinde otoriteye sahip bir melek olarak bahsedilen bir melek.[1] Dumah, Yidiş folklorunda, \"bin gözlü şeytani bir melek, ateşli bir çubuk ya da alevli bir kılıçla donatılmış\" olarak bilinen popüler bir figürdür.\n"
    },
    "Fil Yılı": {
        "first_paragraph": "\nFil Yılı ya da Fil Olayı (Arapça: عام الفيل, Amm'ul- Fil), İslam tarihinde, yaklaşık olarak 570 yılında yaşandığı rivayet edilen bir olaydan dolayı verilen isimdir.[1] İslam tarihine göre, İslam peygamberi Muhammed bu olaydan az bir zaman sonra, 571 yılında doğmuştur.[2]\n"
    },
    "Gök katları": {
        "first_paragraph": "Gök katları kavramı pek çok gelenekte bulunan, beş duyu ile algılanamayan âlemdeki farklı ortamları derecelendirmek üzere kullanılmış bir kavram olup çeşitli din ve mitolojilerde farklı sayılarla ifade edilmiştir.\n"
    },
    "Hak": {
        "first_paragraph": "Hak, kişilerin hukuk düzenince korunan menfaatleridir. Kişilerin lehlerine olan bir durumun kanunlar tarafından korunması, bu korumaya uymayan kişilere karşı ise kanuni girişimlerde bulunulması gibi yetkiler verir. Esasen Arapça'da hukuk kelimesinin tekil hâli olan bu kelime, zamanla kişilerin hukuken korunan menfaatlerini tanımlamak için kullanılırken, hakların oluşturduğu düzene ise hukuk adı verilmiştir.\n"
    },
    "Harut ve Marut": {
        "first_paragraph": "Harut ve Marut, Pers mitolojisinde, Zerdüştlük'te ve Kur'an'da ismi geçen iki melek. Hurdad ile Harut, Murdad ile de Marut arasında bağlantı kurulur. Murdad ile bağlantılı olduğu düşünülen bir başka konu ise Marduk'tur.\n"
    },
    "Hızır": {
        "first_paragraph": "Hıdır veya Hızır (Arapça: الخضر al-Khiḍr‎ \"Yeşil adam\"), Kur'an'da Allah'ın salih kulu, büyük hikmete veya mistik bilgiye sahip bir kimse olarak tarif edilen ancak adıyla anılmayan bir figürdür. Çeşitli söylencelerde o, İbrahim, İranlı mitolojik kral Feridun, Makedonyalı Büyük İskender veya Türk mitolojisinde olduğu gibi (hıdrellez) İlyas ile birlikte anılır.  Ortak noktaları; ölmüş balığın dirilmesi, iki deniz veya nehrin birleştiği yer, gizli bilgiler (hikmet), ölümsüzlük sırrına ulaşmış karakterlerden oluşur."
    },
    "İfrit": {
        "first_paragraph": "İfrit, yeraltı dünyasının/cehennem bir kötü cin veya şeytanıdır.[1] Cennete ve meleklere karşıdırlar. İblis dahil dinlerde onun en güçlü kullarıdır.[2] Bazen İblis'in yardımcıları olarak cehennemde yaşadıkları ve günahkârları cezalandırdıkları düşünülür.[3] Aksi takdirde, kötülüğün bağımsız ajanlarıdır ve zarar ve ıstıraba neden olurlar. Örneğin, folklorda, onların, ölülerin ruhları katillerinden intikam almak için yeraltı dünyasından dönenolduklarına inanılır.[4] Birçok büyücülük geleneğinde, bir ifritin çağrılabileceğine ve bir büyücüye bağlanabileceğine inanılır.[5]\n"
    },
    "İslam mitolojisi": {
        "first_paragraph": "İslam mitolojisi, İslam ile ilişkili bazı dini anlatıların ve kavramların işlendiği mitoloji dalıdır. Geleneksel dinî literatürde genellikle İsrâîliyyât olarak ifade edilen mitolojik unsurların, İsrâîliyyât teriminden daha kapsayıcı ve bilimsel bir çerçeveye sahip olan \"İslam mitolojisi\" başlığı altında ele alınmaları önerilmiştir.[1] İslam, dini ritüel veya mitlerden çok toplumsal düzen ve hukukla ilgilenen bir dindir.[2] Oxford Companion to World Mythology, bir dizi geleneksel anlatıyı \"İslami mitler\" olarak tanımlar.[2] İslam'ın diğer İbrahimi dinlerle paylaştığı bir yaratılış efsanesi ve ahiret vizyonu ve ayrıca Kabe'nin kendine özgü İslami hikâyesi bunlar arasındadır.[2]\n"
    },
    "İslam'da cennet": {
        "first_paragraph": "İslam'da Cennet (Arapça: جَنّة, romanize: janna, pl. جَنّٰت jannāt, Türkçe: Cennet). Cennet yurdu İslam eskatolojisinde salihlerin ve İslama inananların ölümden sonra varacakları son yurdun adıdır. Adem ile Havva'nın yaratıldığı yere de Cennet denir.\n"
    },
    "İstihare": {
        "first_paragraph": "İstihare, iyi bir niyetle, niyet edilen veya girişilecek bir işin hayırlı olup olmadığını anlamaya, önemli bir kararı uygulamadan önce ilahi makamlara danışmaya yönelik amaçlarla uyarıcı rüya görmeyi duayla talep etmedir.\n"
    },
    "Kâfir": {
        "first_paragraph": "Kâfir (Arapça: كافر - kāfir, çoğulu: كفّار - kuffār, kadın için kâfire kullanılır, çoğulu: kevâfir[1]), İslam dinî terminolojisinde küfür işleyerek dinden çıktığı düşünülen veya hiç Müslüman olmamış kişiye denir.\n"
    },
    "Kıyamet": {
        "first_paragraph": "Kıyamet günü, hesap günü ya da mahşer günü[1] (Arapça: يَوْمُ الْقِيَامَة); dünyanın sonunun geleceğine ve tüm insanların mahşerde toplanarak hesap vereceğine inanılan zaman. \"Dünya merkezli evren\" anlayışında dünyanın sonu, evrenin de sonu olarak algılanmıştır. Kıyametin zamanı ile ilgili çok sayıda inanç, öngörü ve kehanet bulunmaktadır. Zerdüştlük, Hristiyanlık ve İslam gibi dinlerde ölülerin dirilerek mahşerde (toplanma yeri) toplanacağına, hayattayken yaptıkları iyilik ve kötülükler için hesap vereceklerine ve haklarında hüküm verileceğine, bunun sonucunda iyilerin cennete, kötülerin ise cezalarını çekmek üzere cehenneme gideceğine inanılır. Apokalypse terimi ile eş anlamlı olarak kullanılır.\n"
    },
    "Kirâmen Kâtibîn": {
        "first_paragraph": "Kirâmen Kâtibîn, İslam dininde, insanların sağ ve solunda bulunup yapılan iyi ve kötü davranışları tespit edip, yazan meleklere verilen isimdir.[1]\n"
    },
    "Levh-i Mahfûz": {
        "first_paragraph": "Levh-i Mahfûz, Arapçada korunmuş levha anlamına gelir. İnsanların başlarına gelecek şeyleri de ihtiva ettiği için Kader Kitabı da denir.\n"
    },
    "Mâlik": {
        "first_paragraph": "Mâlik (Arapça: مالك), Arapça bir kelime olup \"Mülk\" kökünden türemiştir ve \"bir mülke sahip olan\" anlamını taşır. İslam inancında Mâlik cehennemin yöneticisi olan meleğin ismidir. Kur'an'da bu anlamdaki tek kullanımında, günahkârlar Mâlik'e, Allah'ın kendilerini yok etmesini isteyerek seslenirler, ancak orada sürekli kalacakları cevabı ile karşılaşırlar.[1]\n"
    },
    "Mehdi": {
        "first_paragraph": "Mehdi (Arapça: المهدي‎), İslam'da ahir zamanda geleceğine ve İslam'ın dünya hakimiyetini gerçekleştireceğine inanılan kurtarıcı kişidir. \"Kendisine rehberlik edilen\", Allah tarafından yol gösterilen, hususi ve şahsi bir tarzda Allah'ın hidayetine nail olan (hidayete erdirilen) kişi manasındadır.[1]\nİnanç Kur’an'da yer almamakla birlikte bazı ayetlerin yorumları, hadisler ve dini önderlerin sözleri üzerinden değişik İslam coğrafyalarında kendisine yer edinmiştir.\n"
    },
    "Mescid-i Aksa": {
        "first_paragraph": "Mescid-i Aksa (Arapça: المسجد الأقصى), Müslümanlarca kutsal kabul edilen ve Müslümanların ilk kıblesi olduğuna inanılan yapı.[1]\n"
    },
    "Mikâil": {
        "first_paragraph": "Mikâil (İbranice: מִיכָאֵל, romanize: Mîkhā'ēl, lit. \"Kim Tanrı gibidir ki?\";[1] Grekçe: Μιχαήλ, Mikhaḗl; Kıptîce: ⲙⲓⲭⲁⲏⲗ; Arapça: ميكائيل, Mīkhā'īl),[2] Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam'da ismi geçen dört büyük melekten biridir.\n"
    },
    "Mizan (din)": {
        "first_paragraph": "Mizan, İslam eskatolojisi ve ahiret inancına göre, ahirette insanların yeryüzündeki davranışlarına dair geçtikleri hesaptan sonra herkesin iyi ve kötü davranışlarının tartıldığı ilahi adalet ölçüsüdür. İslam dinine göre bu tartının nasıl bir şey olduğu bilinmemektedir. Onun yeryüzündeki ölçü aletlerine, tartılara benzemediği söylenmiştir.\n"
    },
    "Rıdvan": {
        "first_paragraph": "Rıdvan (Arapça: رضوان) İslam inanışında cenneti bekleyen meleğin adıdır. Cehennemde vazifeli melek ise Mâlik'tir.[1] Rıdvan, günümüzde Müslüman toplumlarda erkeklere verilen bir isim olarak kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Ruhlar Kuyusu": {
        "first_paragraph": "Ruhlar Kuyusu (Arapça: بئر الأرواح Biʾr al-Arwaḥ; İslam inancında Ruhlar Çukuru, Erbah Kuyusu, Ruhlar Mağarası veya Ruhların Mağarası olarak da adlandırılır), ayrıca Hıristiyanlık ve Yahudilikte Kudüs Krallığı zamanında \"Kutsalların Kutsalı\" olarak da bilinirdi,[1] kısmen doğal, kısmen insan yapımı bir mağaradır. Kudüs'teki Kubbetü's-Sahre'nin altındaki Muallak Taşı'nın altında bulunur.[2] \"Ruhların Kuyusu\" adı, bu yerde Kıyamet Günü'nü bekleyen ölülerin ruhlarının duyulabileceğine dair bir Orta Çağ İslami efsanesinden gelmektedir.[3] Adı, bu mağaranın tabanındaki bir çöküntüye ve altında var olabileceği varsayımsal olarak kabul edilen bir odaya da verilmektedir.[4]\n"
    },
    "Sırât": {
        "first_paragraph": "Sırât (Arapça: جِسْرُ الصِرَاطِ), İslâm ve Zerdüştlük dinlerine göre Cehennem üzerine kurulmuş dar ve geçilmesi güç köprüdür.[1][2]\n"
    },
    "Sidretü'l-münteha": {
        "first_paragraph": "Sidretü'l-münteha, yükselişteki son durakta bulunan ve cennetin girişindeki ağaç olarak tanımlanmıştır. Bazı hadislerde genişliğinin 70 arşın olduğu bildirilmiştir.\n"
    },
    "Sûr": {
        "first_paragraph": "Sûr, İslam inancına göre, İsrafil meleğin üfleyerek kıyamet gününün geldiğini haber vereceği araç. Kur'an'da \"İsrafil\" olarak ismi geçmemektedir. Ancak, kıyametin vukûu ile ilgili ayette \"(İsrafil tarafından birinci sefer) Sûr'a üflenince Allah'ın dilediği (melekler) müstesna göklerde olanlar ve yerde olanlar bayılırlar (ölürler). Sonra Sûr'a (ikinci defa) üflenince ölüler mezarlarından kalkıp bakınırlar.\" (Zümer Suresi 68. ayet) buyurulmakta, dolayısıyla isim olarak olmasa da bu meleğin vazifesi bu ayetle belirtilmektedir. Buradan kıyametin ve ahiret gününün yani yeniden dirilmenin başlangıcında bir Sûr'a üfürme olacağı anlaşılmaktadır ki, bu işle vazifeli melek İsrafil'dir. Bu görevinden dolayı İsrafil'e \"Sûr meleği\" ismi de verilmektedir.\n"
    },
    "Şirk": {
        "first_paragraph": "Şirk (Arapça: شرك‎) İslam'da, Allah'a ortak koşma anlamına gelen bir kavramdır. Kur'an'a göre en önemli iman sorunu olan şirk, Allah'a ortak koşmak, Allah'tan başka ilah olduğuna inanmak ve ona tapmak anlamlarına gelir. Şirk eyleminde bulunanlar müşrik olarak isimlendirilir.\n"
    },
    "Yasak meyve": {
        "first_paragraph": "Yasak meyve, insanların ilk yaratıldığında yasaklanmasına rağmen yedikleri meyvedir. Daha çok elma olarak bilinir; ancak İslam'da meyve olarak geçmemektedir.[1] Daha çok, yapılan işin kötülüğüne (Tanrı'nın emrine isyan) dikkat çeken bir yaklaşım vardır.\n"
    },
    "Ye'cüc ve Me'cüc": {
        "first_paragraph": "Yecüc ve Mecüc (Arapça: يَأْجُوج وَ مَأْجُوج; İbranice: גּוֹג וּמָגוֹג, Gōg ū-Māgōg), kimi dinlerde bahsi geçen efsanevi varlıklar (topluluk, insanlar ya da cüceler). Bu varlıklar çeşitli dinlerde, mitolojilerde ve kültürlerde cüceler veya dev, şeytan, kavimler veya ülkeler olarak anılır.\n"
    },
    "Yeşil Adam": {
        "first_paragraph": "Yeşil Adam, yapraklardan meydana gelen bir çehresi olan veya yüzü yapraklarla çevrili bir heykel, resim veya başka tür bir tasvirdir. Ağzından burnundan veya yüzünün diğer parçalarından dallar, sarmaşıklar çıkmış ve bunların bazıları meyveli veya çiçekli tasvirleri de vardır. Kiliselerde veya dini olsun seküler olsun binalarda bir süsleme unsuru olarak Yeşil Adamların eklendiği görülür. Yeşil Adam ayrıca, Büyük Britanya kültürlerinde barları ve bunun benzeri topluluk mekanlarını kastetmede kullanılan sembolik bir isimdir, bu gibi yerlerde sadece kafası veya bütün vücuduyla tasvirlerine rastlanabilir.\n"
    },
    "Yusuf ve Züleyha": {
        "first_paragraph": "Yusuf ve Züleyha (Arapça: يوسف زلیخا), Yusuf ve Züleyha'nın (Kitâb-ı Mukaddes'te Potifar'ın karısı olarak bilinen ve adı burada verilmeyen kişi) Kuran ayetlerinde kıssa olarak yer verilen hikâyesidir. Özellikle Farsça ve Urduca olmak üzere Müslümanların konuştuğu birçok dilde sayısız defa söylenmiş ve anlatılmıştır. Bu hikâyenin en ünlü versiyonu, Molla Camiî tarafından Farsça olarak yazılan Yusuf ve Züleyha mesnevisidir. Hikâyenin daha sonra birçok ayrıntıya sahip olmuş ve Züleyha'nın Yusuf'a duyduğu özlemin ruhun Tanrı arayışını temsil ettiği bir Sufi yorum oluşmuştur.\n"
    },
    "Zülkarneyn": {
        "first_paragraph": "Zülkarneyn, ( Arapça ذُو ٱلْقَرْنَيْن ); Birebir çeviri ile İki Boynuzlu), Kuran'ın Kehf Suresi, 83–101 ayetlerinde doğuya ve batıya seyahat eden ve bir topluluk ile Ye'cüc ve Me'cüc arasına set çeken kimse olarak sunulur.[5] Kuran, başka yerlerde Yecüc ve Mecüc'ün bariyerin arkasından çıkışını dünyanın sonu, bazı yazarlar ise onların bir gece ansızın Allah tarafından  yok edilmelerini Kıyametin başlangıcı olarak sundular.[6] Zülkarneyn kelimesi Arapçadır. Zü, (e)l ve karneyn kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiştir. Zü, ''sahip ve mâlik'' demektir. Karn ise ''boynuz, perçem, tepe, zaman, güneş'' anlamlarına gelir. Karneyn sözcüğü, karn'ın tesniyesi, yani iki tanesi demektir. Buna göre Zülkarneyn kelimesi, \"iki boynuz sahibi\" şeklinde tercüme edilir.[7]\n"
    },
    "Anat": {
        "first_paragraph": "Anat veya Anath, Mısır'dan Mezopotamyaya kadar uzanan bölgede tapınılan bir tanrıçadır. Kökeni Mezopotamya uygarlıklarına kadar dayanırdı.\n"
    },
    "Atargatis": {
        "first_paragraph": "Atargatis (/əˈtɑːrɡətɪs/; Eski Yunanca: Ἀτάργατις, romanlaştırılmış: Atárgatis veya Aramice: 𐡀𐡕𐡓𐡀𐡕𐡄‎,  Klasik Süryanice: ܬܪܥܬܐ, romanlaştırılmış: Tarʿaṯā), Klasik antik dönemde kuzey Suriye'nin baş tanrıçasıydı. Yunan tarihçi Ctesias ayrıca onun için Derketo (Koinē Yunanca: Δερκετὼ) adını kullandı ve Romalılar ona Dea Suriye veya tek kelimeyle Deasura adını verdiler. Öncelikle bir bereket tanrıçasıydı, ancak şehrinin ve halkının baalatı (\"Hanım\") olarak, onların korunmasından ve esenliğinden de sorumluydu. Baş mabedi, Suriye'nin Halep kentinin kuzeydoğusundaki modern Menbiç'teki Hierapolis'teydi.[1][2]\n"
    },
    "Baal": {
        "first_paragraph": "Baal ( /ˈbeɪ.əl, ˈbɑː.əl/ ),[1] [a] veya Baʽal [b] ( İbranice: בַּעַל baʿal ), antik çağda Levant'ta konuşulan Kuzeybatı Sami dillerinde önceleri insanlar arasında kullanılan 'sahip', 'efendi' anlamına gelen bir unvan ve şeref ifadesiydi. Ünvan akademisyenlere göre önce güneş kültleri ve çeşitli koruyucu tanrılarla ilişkilendirilir; ancak yazıtlar, Ba'al adının özellikle fırtına ve bereket tanrısı Hadad ve onun yerel tezahürleriyle ilişkilendirildiğini gösterdi.[6]\n"
    },
    "Bahamut": {
        "first_paragraph": "Bahamut, (/bəˈhɑːmuːt/ bə-HAH-moot), Zekeriya el-Kazvini'ye göre, dünyanın yapısını destekleyen, derinlerde yatan bir canavardır.\n"
    },
    "Dagon": {
        "first_paragraph": "Dagon, hububat ve tarımdan sorumlu bir kuzeybatı Sami tanrısıdır. Ön-Amoritler, Ebla ve Ugarit şehrinin sakinleri tarafından tapınılmıştır. Eski Fenike halkının panteonunun en önemli üyelerinden biri ve belki de başlarıydı.\n"
    },
    "Feniks": {
        "first_paragraph": "Feniks (Latince: phoenix, eski Yunanca: Φοῖνιξ, Phoiniks, Arapça: العنقاء), eski Mısır kökenli efsanevi ateş kuşunun Batı mitolojisindeki karşılığıdır.[1]\n"
    },
    "Hepatoskopi": {
        "first_paragraph": "Hepatoskopi, Babillilerin, kehanet için kullandıkları bir yöntem. Genellikle kuzu ve keçi ciğeri olmak üzere hayvan karaciğerlerinin incelenmesine dayanır.\n"
    },
    "Kanatlı güneş": {
        "first_paragraph": "Kanatlı güneş, kanatlı güneş diski veya kanatlı disk, Antik Yakın Doğu'da (Mısır, Mezopotamya, Anadolu ve Pers) ilahiyat, kraliyet ve güç ile ilişkilendirilmiştir.\n"
    },
    "Liluri": {
        "first_paragraph": "Liluri eski Suriye tanrıçalarından biri. Dağların tanrıçasıdır. Havanın tanrısı Manuzi'nin eşidir. İkisi için de boğa kurban edilirdi. Suriye'ye özgü bir tanrıça olan Liluri zaman zaman İbrahimi mitolojide yer alan Lilith ile ilişkilendirilmeye çalışılmış olsa da bu tip bir bağlantıyı öngörecek herhangi bir kanıt bulunmamaktadır.\n"
    },
    "Sankhuniathon": {
        "first_paragraph": "Sankhuniathon (MÖ 14/13. yüzyıl?), Antik Çağ'da yaşamış Fenikeli yazar. Hakkındaki tek bilgi kaynağı, Phonikika adlı yapıtını özgün metninden çevirdiğini iddia eden Babyloslu Philon'un (MS 100) yapıtlarıdır. Philon'un iddiasının doğruluğu tartışma konusu olmuşsa da, 1929'da Suriye'deki Ras Şamra'da (eskiden Ugarit) ortaya çıkarılan Fenike dilinde belgeler, Sankhuniathon'un Fenike mitolojisi ve dinsel inançları hakkında yazdıklarını destekler niteliktedir. Philon'a göre Sankhuniathon bu dinsel bilgileri, Fenike tapınaklarında bulunan heykel biçimindeki Baal Amon sütunları üstünde yer alan yazıtlardan edinmiştir.\n"
    },
    "Ani Papirüsü": {
        "first_paragraph": "Ani Papirüsü, Mısır Ölüler Kitabı'nda yer alan ve ölüm sonrası yaşamı anlatmakta olan bir bölümdür. 1888 yılında E. A. Wallis Budge tarafından British Museum'a geitirilen papirüs hiyeroglif ve ideogram ile yazılmıştır.\n"
    },
    "Arda Viraf Kitabı": {
        "first_paragraph": "Arda Viraf Kitabı (Orta Farsça : Ardā Wīrāz nāmag, \"Arda Viraf\" olarak da adlandırılır) Orta Farsça ile yazılmış bir Zerdüşt metnidir. Yaklaşık 8.800 kelime içerir.[1] Dindar bir Zerdüşti'nin (hikayenin Viraf'ı) Ahiret alemine yaptığı rüya yolculuğunu anlatır. Metin, bir dizi redaksiyondan sonra 9.-10. yüzyıllarda kesin şeklini almıştır.[2]\n"
    },
    "Gimle": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde, Gimlé (İzlanda'da olduğu gibi alternatif olarak Gimli),Ölenlerin gittiği ve Ragnarök'te hayatta kalan değerli kişilerin yaşayacaklarının önceden söylendiği bir yerdir.Nesir Edda'da ve Manzum Edda şiiri \"Völuspá\" da bahsedilir ve Asgard'ın güneşten daha güzel en güzel yeri olarak tanımlanır.Tanrıların krallığı Asgard'da Gimlé, doğru insanların öldüklerinde gittikleri altın çatılı bir binadır.Düzyazı Edda'da, Snorri Sturluson onu şu anda yalnızca ışık elflerinin yaşadığı üçüncü cennet olarak tanımladığı Víðbláinn'e yerleştirir.Gimlé ile ilgili açıklamalarından birinde alıntıladığı \"Völuspá\"da salon, Gimlé olarak adlandırılmak yerine, muhtemelen bir dağ olan Gimlé'dedir.\n"
    },
    "Glitnir": {
        "first_paragraph": "Glitnir, İskandinav hukuk ve adalet tanrısı Forseti'nin salonu ve tanrılar ve insanlar arasındaki adalet merkezidir. Forseti'nin İskandinavya babası ve Cermen mitolojilerinde Balder'in yaşadığı bir yer olduğu da belirtiliyor.[1]Ölmüş insanların ruhlarının kabul edildiği bir mekandır.\n"
    },
    "Helgafjell": {
        "first_paragraph": "Helgafjell , \"kutsal dağ\", İskandinav mitolojisinde Ölümden sonra gidildiğine inanılan kutsal bir mekandır.Bu dağ civarda bir dağ oluşumu olabilirdi ve o kadar kutsaldı ki insanlar önce yüzünü yıkamadan yönüne bakamazlardı. Kutsal dağda, İskandinav klanlarının üyeleri, yaşayanlar dünyasında yaşadıklarına benzer yaşamlar süreceklerdi. Bazı psişik insanlar dağa bakabilirdi ve gördükleri korkutucu değildi, bunun yerine sıcak bir ocak, içme ve konuşma ile bir sahneydi. Destan materyalinde Kutsal Dağ, belirli klanların ölü atalarının ikamet ettiği bir yerdi.Eyrbyggja destanında,kahin bir adam Helgafell'i bir anlığına yakalar ve burada klanının ölülerinin ocağın etrafında toplandığını, yiyecek ve içeceklerle iyi vakit geçirdiğini, yeni ölmüş bir akrabasını karşılamada selamladığını görür. Steinsland'a göre deyia i fjall [dağda ölmek] ifadesi bu kavrama aittir[1].\n"
    },
    "Ölüm ötesi deneyimi": {
        "first_paragraph": "Ölüm-ötesi deneyimi, (near-death experience) bedensel işlevleri bakımından tıbben ölü sayılmış, fakat bir süre sonra reanimasyon (yeniden canlandırma) yöntemleriyle veya kendiliğinden yeniden yaşama kavuşmuş kimselerin bu ölüm ve yeniden yaşama dönüş arasındaki sürede geçirdikleri deneyime verilen addır.\n"
    },
    "Ölümsüzlük": {
        "first_paragraph": "Ölümsüzlük, sonsuz yaşam, ölümden muaf olma, bitmeyen varoluştur.[1] Bazı modern türler biyolojik ölümsüzlüğe sahip olabilir. Ölümsüz denizanası benzeri canlılar ise biyolojik ölümsüzlüğe sahiptir, yani gerekli koşullar oluşturulduğu takdirde teorik olarak sonsuza dek yaşamlarını sürdürebilirler.[2][3]\n"
    },
    "Phaidon (kitap)": {
        "first_paragraph": "Phaidon, Yunan filozof Platon'un ‘ruhun ölümsüzlüğü’ düşüncesini ele aldığı bir diyalogdur. Adını Elis'li Phaidon'dan alır. Phaidon diyalogu geleneksel sınıflandırmaya göre ruh üzerine (antik yunanca: peri psihis) ve \"ahlaka dair\" (antik yunanca: ethikos) sıfatlarıyla tanımlanır. Platon'un olgunluk dönemine ait olduğuna ve Akademia'yı kurmuş olduğu dönemde, MÖ 385'ten birkaç yıl sonra yazılmış olduğuna inanılır.[1]\n"
    },
    "Víðbláinn": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde,Víðbláinn,Snorri'nin Gylfaginning'inin kozmolojisinde Andlang ve Asgard'ın üzerinde bulunan üçüncü cennettir. Helgafjell ve Gimle'yle birlikte,yatağında ölen iyi insanların gideceği yerlerden biridir.Ragnarök'ün yıkımı sırasında ve sonrasında ölülerin ruhları için bir sığınak ve mesken görevi görecektir.\n"
    },
    "Aclima": {
        "first_paragraph": "Aclima (aynı zamanda Kalmana, Lusia, Cainan, Luluwa veya Awan), bazı dini geleneklere göre Adem ile Havva'nın en büyük kızı, Kabil'in kız kardeşi (birçok kaynakta ikiz kız kardeşi) idi.  Bu da onu doğal olarak dünyada doğan ilk kadın insan yapar.\n"
    },
    "Armaros": {
        "first_paragraph": "Armârôs (Aramice: תרמני, Yunanca: Αρεαρώς, Arearṓs), Hanok Kitabı'nda Grigori veya \"Gözcüler\" olarak adlandırılan 200 düşmüş melekten oluşan bir grubun 20 liderinin yer aldığı listede on birinci sıradaydı.  \n"
    },
    "Çıkış": {
        "first_paragraph": "Çıkış (İncil Yunancası : ἔξοδος ;(İbranice: יציאת מצרים, Yeẓi'at Miẓrayim: lit. 'Mısır'dan Ayrılış') Tanah'a göre İsrail'in Vaat Edilen Topraklar'daki kuruluş hareketi olarak bilinir ve tarihçilere göre İsrailoğulları'nın kuruluş efsanesidir.[1]Stricto sensu'daki terim, Mısır'dan Çıkış Kitabı'nda anlatıldığı gibi İsraillilerin Mısır'dan kaçışını ifade eder; lato sensu, daha sonraki yasaları ve Mısır'ı Kenan'dan ayıran çöllerde dolaşmaları da kapsayabilir, Levililer, Sayılar ve Tesniye kitaplarında anlatılmıştır.\n"
    },
    "Yahudi mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Yahudi mitolojisi, Yahudi kültüründe var olan masal ve efsaneleri tanımlamak, Yahudi dininin kutsal ve geleneksel anlatılarını belirtmek için kullanılan bir terimdir[1]. Yahudi mitolojisi sadece Hristiyan ve İslam din ve kültürlerini değil aynı zamanda evrensel kültür üzerinde de büyük ölçüde etkili olmuştur. Eski Ahit ve İbranice diğer kutsal metinler Yahudi mitolojisinin temel kaynaklarını oluşturmaktadır.\n"
    },
    "Yalancı mazı": {
        "first_paragraph": "Yalıncı mazı (Thujopsis dolabrata), servigiller (Cupressaceae) familyasından Japonya'da endemik olan bir ağaç türü.\n"
    },
    "Başörtüsü": {
        "first_paragraph": "Başörtüsü, başı özellikle saçları yıpratıcı dış etkenlerden korumak, örtünmeyi sağlamak, tanınmamak için kullanılan, başın üst kısmının çoğunu ya da tamamını kaplayan bir çeşit örtü ve giysi.\n"
    },
    "Cübbe (manastır giysisi)": {
        "first_paragraph": "Manto (Koini Grekçesi: μανδύας, romanize: mandyas; Kilise Slavcası: мантия, romanize: mantiya), dış giysilerin üzerine giyilen, boyundan birleştirilen, yere kadar uzanan çok dolgun bir pelerin şeklindeki dini bir giysidir. Özellikle İlyas'ın durumunda, muhtemelen bir tallit, bugün hala görülen ve Yeni Ahit'te \"giysisinin eteği\" olarak da tercüme edilen saçakları barındıran İbranice bir giysiydi. Diğer kilise giysilerinin de başlangıçta bu giysiyi temel almış olması muhtemeldir.\n"
    },
    "Dinî kıyafet": {
        "first_paragraph": "Dini kıyafetler, dini uygulamalara, geleneklere veya inanç grubunun önemine göre giyilen kıyafetlerdir. Cübbe, bornozlar ve diğer kıyafetleri içerir.[1] Aksesuarlara şapka, yüzük, haç ve başkaları dahildir.\n"
    },
    "İhram": {
        "first_paragraph": "İhram, Hac ya da umre ziyaretini yapan Müslüman erkeklerin giymesi gereken ve iki parçadan oluşan, dikişsiz, beyaz örtü.\n"
    },
    "Puşi": {
        "first_paragraph": "Puşi (veya Keffiyeh), Orta Doğu ve Arap Dünyası'nda yaygın olan, kenarları saçaklı ve genelde kırmızı-beyaz ve siyah-beyaz minik kare desenlerinden oluşan bir çeşit pamuklu, yünlü giysi türüdür. Yaser Arafat'ın simgesi niteliğindeki giysi yazın sıcaktan, kışın soğuktan korunmaya yarar.\n"
    },
    "Ambon": {
        "first_paragraph": "Ambon (Eski Yunanca: ἄμβων) ya da sonraları Katedra, ilk olarak ilkel bazilikalarda ortaya çıkmış, sonraki dönemlerde ortodoks, katolik ve lüterci kiliselerde de varlığını devam ettirmiş, normal zeminden yüksekçe konumlanan, üzerine rahip ya da diyakozların çıkarak vaaz verdiği ya da Kutsal Kitabı okuduğu bir kürsüdür.\n"
    },
    "Ara Perde": {
        "first_paragraph": "Ara Perde, geç ortaçağ kilise mimarisinde yaygın bir özelliktir. Tipik olarak, ahşap, taş veya dövme demirden yapılmış ana nefi doğu tarafında enine doğru kesen, yaklaşık 3 metre yüksekliğindeki süslü bir bölümdür.\n"
    },
    "Buhurdan": {
        "first_paragraph": "Buhurdan ya da Buhurluk, içinde tütsü için kullanılan maddeler yakılan kap.[1]\n"
    },
    "Haç": {
        "first_paragraph": "Haç, birbirlerini dik açı ile kesen iki çizgi veya çubuktan meydana gelen şekil. Şekillerden biri veya her ikisi de ortasından ikiye bölünür. Artı (+) şeklinde veya çarpı (x) şeklinde olabilir.\n"
    },
    "Tespih": {
        "first_paragraph": "Tespih, tekrarlanan monoton işlemleri saymak amacıyla ipe dizilmiş ve belli sayıda boncuk tanesinin oluşturduğu halkaya denir. Tespihin 11, 33 ve 99 taneli olanları Müslümanlar, 33 ve 59 taneli olanları Hristiyanlar ve 108 taneli olanı Budistler tarafından kullanılır.\n"
    },
    "Hırka-i Saâdet": {
        "first_paragraph": "Hırka-i Saâdet veya Bürde-i Saâdet, İslam peygamberi Muhammed'e ait olduğuna inanılan ve Topkapı Sarayı Hırka-i Saadet Dairesinde bulunan, keçi tüyünden yapılmış, geniş kollu hırkadır. Hırkanın bizzat peygamber tarafından şair Kâ'b Bin Züheyr'e bağışlandığı rivayet edilmektedir.[1] I. Selim Mısır'ı fethettiğinde diğer kutsal emanetler ile birlikte hırka da İstanbul'a getirilmiştir. Kutsal Emanetler arasında sayılır.\n"
    },
    "Hırka-i Şerif": {
        "first_paragraph": "Hırka-i Şerif, Peygamber Muhammed'e ait olduğuna inanılan ve Hırka-i Şerif Camii'nde bulunan hırka. Peygamber’in miraca çıkarken üzerinde bulunduğu ve vasiyeti üzerine Ali ve Ömer tarafından Veysel Karani'ye verildiği rivayet edilir.\n"
    },
    "Muhammed'in mührü": {
        "first_paragraph": "Muhammed'in mührü, Muhammed'in emanetlerinden biridir. Osmanlı padişahları tarafından Kutsal Emanetler koleksiyonunun bir parçası olarak Topkapı Sarayı'nda muhafaza edilmektedir. En popüler tasarımın, Muhammed tarafından yabancı erkânlara gönderilen birkaç mektupta kullanılan bir mührün kopyası olduğu iddia edilmektedir.\n"
    },
    "Musalla taşı": {
        "first_paragraph": "Musalla taşı Camilerin avlusunda, masa şeklindeki taşa verilen addır. Cenaze namazı kılınmak üzere camiye getirilen tabut bu taşın üzerine konulur. Büyük camilerde birkaç musalla taşı bulunabilir. Musalla taşı kıble duvarına yakındır. Bazı mescitlerde ise caminin giriş kapısı önündedir. Arakiyeci Ahmet Mescidi'nde bir küp mermer şeklindedir. Antik sütun parçası ve benzeri malzemelerden dönüştürülmüş pek çok örneği bulunur. Mimari olarak, sadaka taşları, Nişan taşı, Çöpür taşı, Seng-i İbret (İbret taşı), Binek taşı, Mola taşı ve Kıble taşı gibi tek eser kategorisine dahil edilirler.\n"
    },
    "Sancak-ı Şerif": {
        "first_paragraph": "Sancak-ı Şerif, İslam peygamberi Muhammed zamanında kullanıldığına inanılan siyah renkte sancak. 16. yüzyıldan bu yana İstanbul'da muhafaza edilen bu sancak günümüzde Topkapı Sarayı'nda bulunan diğer Kutsal Emanetler arasında saklanmaktadır.\n"
    },
    "Seccade": {
        "first_paragraph": "Seccade (Arapça: سجادة/seccade; Azerice namāzlik ), İslamiyet'te ibadete yardımcı olmak için kullanılan, üzerinde namaz kılmak üzere kumaş, halı, hayvan postu, hasır gibi malzemelerden yapılmış özel yer yaygısı.\n"
    },
    "Aşure": {
        "first_paragraph": "Aşure, tahıllar, meyveler, kuru meyveler ve kuruyemişlerden oluşan bir karışımdan yapılan bir tatlıdır.\n"
    },
    "Ara Pacis": {
        "first_paragraph": "Ara Pacis Augustae (Latince, \"Görkemli Barışın Sunağı\"; bilinen adı Ara Pacis), Roma tanrıçası olarak tahayyül edilen Barış'a adanmış sunak. Sunak, Roma İmparatoru Augustus tarafından (ya da onun için) sipariş edilmiş ve MÖ 30 Ocak 9 tarihinde Augustus'un Galya ve Hispania'daki zaferlerinin ardından tesis edilen barışı kutlamak için Roma Senatosu tarafından kutsanmıştır.[1] MÖ 4 Temmuz 13 tarihinde hizmete girmiştir. Sunak, Roma İmparatorluğu'nun baskın askeri güç olmasıyla elde ettiği Pax Romana nın sağladığı barış ve refahtan duyulan memnuniyeti resmetmek için yapılmıştır.\n"
    },
    "Bergama Zeus Sunağı": {
        "first_paragraph": "Bergama Zeus Sunağı ya da Zeus Altarı, Kuzey Batı Anadolu'da, İzmir'in kuzeyinde bulunan günümüzde Bergama olarak anılan antik Pergamon şehrinde Pergamon Krallığı'nı yöneten Attalos hanedanı tarafından MÖ 2. yüzyılda yaptırılmış anıtsal dinsel bir yapıdır. At nalı biçimdeki yapı Bergama Akropolü üzerinde bulunur. 35,64 m genişliğinde 33,4 m derinliğindedir. Yapının ön tarafında bulunan merdivenler 20 mt genişliğindedir.\n"
    },
    "Butsudan": {
        "first_paragraph": "Butsudan (Japonca: 仏壇; \"Budist sunağı\"), Japon Budist kültürlerinde tapınaklarda ve evlerde yaygın olarak bulunan bir türbedir.[1] Bir butsudan ya tanımlanmış, genellikle süslü bir platform ya da bazen bir Gohonzon ya da dini ikonu, tipik olarak bir Buda ya da Bodhisattva'nın bir heykeli ya da tablosunu ya da bir kaligrafik mandala parşömeni çevreleyen ve koruyan kapılarla hazırlanmış ahşap bir dolaptır.\n"
    },
    "Eksedra": {
        "first_paragraph": "Eksedra (Yunanca: ἐξέδρα) ya da ekoylum, bir avlu, salon ya da meydana açılan yarım daire ya da dikdörtgen çıkıntılı niş benzeri mekân. Eksedralar örtülü olabildikleri gibi, kolonlar aracılığıyla üstü açık düzenlenmiş de olabilirler. Eksedralar genellikle kendisinden daha büyük ve geniş bir mekâna eklemlendirilen mimari ögelerdir.\n"
    },
    "Horgr": {
        "first_paragraph": "Bir Horgr veya Hearg, muhtemelen İskandinav dininde kullanılan ve bir hof olarak kullanılan çatılı bir salonun aksine, bir taş yığını içeren bir tür sunak veya kült bölgesiydi.\n"
    },
    "II. Vittorio Emanuele Abidesi": {
        "first_paragraph": "II. Vittorio Emanuele Abidesi veya Altare della Patria (Ulusun Mihrabı) ya da Il Vittoriano, İtalya'nın başkenti Roma'da bulunan ünlü yapı. Piazza Venezia ve Capitol Tepesi arasında yer alır. Abide 1885 - 1911 yılları arasında Giuseppe Sacconi tarafından Birleşmiş İtalya Krallığı'nın ilk kralı II. Vittorio Emanuele'yi onurlandırmak için yapılmıştır.\n"
    },
    "Calvary Alayı": {
        "first_paragraph": "Calvary Alayı ya da Çarmıha Gidiş,[1] Flaman Rönesans ressamı Pieter Bruegel'in 1564 tarihli ahşap üzerine yağlı boya manzara tablosudur. İsa'nın kendi çivileneceği devasa haçı kurgusal olarak Flaman topraklarında taşıma sahnesini gösteren eser, sanatçı tarafından \"BRVEGEL MD.LXIIII\" şeklinde imzalanmıştır ve şu anda Viyana Sanat Tarihi Müzesinde sergilenmektedir. Calvary ya da Golgotha, Kudüs'te bulunan, Hristiyan inanışına göre İsa'nın çarmıha gerildiği tepenin adıdır.\n"
    },
    "Karnaval ve Perhiz Arasındaki Savaş": {
        "first_paragraph": "Karnaval ve Perhiz Arasındaki Savaş, Hollandalı ressam Pieter Bruegel'in 1559 yılında yaptığı tablosudur. Perhiz öncesi dönem ile perhiz dönemi insan davranışlarının kontrastının aynı karede gösterildiği tablo Viyana Sanat Tarihi Müzesi'nde sergilenmektedir.\n"
    },
    "Müneccim Kralların Tapınması": {
        "first_paragraph": "Müneccim Kralların Tapınması, Hollandalı Rönesans sanatçısı Pieter Bruegel'in 1564 yılında yaptığı tablo. Ahşap panel üzerine yağlı boya ile yapılan eser 1920 yılından beri Londra Ulusal Galerisi'nde sergilenmektedir.\n"
    },
    "Son Akşam Yemeği (tablo)": {
        "first_paragraph": "Son Akşam Yemeği ya da Son Yemek (İtalyanca: Il Cenacolo or L'Ultima Cena), 15. yüzyılda Milano'da Leonardo da Vinci tarafından Duke Lodovico Sforza'nın isteği üzerine yapılmış fresktir. Hristiyan inanışına göre, İsa Mesih'in Romalı askerlerce tutuklanmasından bir gün önce (Pesah Günü öncesi) havarileriyle yediği son akşam yemeğini ifade eder.\n"
    },
    "Spotlight (film)": {
        "first_paragraph": "Spotlight, Tom McCarthy tarafından yönetilen ve McCarthy ve Josh Singer tarafından yazılan 2015 yapımı Amerikan drama filmi.[4][5] Film ABD'de hâlen etkin olan en eski araştırmacı gazete birimi The Boston Globe'un \"Spotlight\" ekibini konu edinmektedir.[6] Filme konu olan olay gazeteye 2003 Halka Hizmet için Pulitzer Ödülü'nü kazandırmıştı.[7] Filmde Mark Ruffalo, Michael Keaton, Rachel McAdams, John Slattery, Stanley Tucci, Brian d'Arcy James, Liev Schreiber ve Billy Crudup oynamaktadır.[8]\n"
    },
    "Ahir zaman": {
        "first_paragraph": "Ahir zaman (Farsça: آخر زمان) (Türkçe karşılığı: Son devir), çeşitli dinlerde kıyamet öncesinde alametlerle kendisini belli edeceği belirtilen zaman dilimi, dünyanın son günleri.[1] İnsanlar arasında değişik din veya inançlarda dünya veya evrenin son günleri veya kıyamet kopmadan önceki zaman dilimidir. İbrahimî dinler lineer bir kozmoloji (Evren'in belirli bir zaman önce yaratıldığı ve kıyamet zamanı geldiğinde yok edileceği) anlayışına sahiptirler.\n"
    },
    "Marrano": {
        "first_paragraph": "Marranolar, İber Yarımadası'ndan kovulmamak için Hristiyanlığa geçen fakat gizlice Rabbani Yahudiliklerini devam ettiren Yahudilerdir. Bu terim, 1491 Gırnata Antlaşması'yla verilen hakların Elhamra Kararnamesiyle geri alındığı 1492 yılında kullanılmaya başlanmıştır,\n"
    },
    "Sol Invictus": {
        "first_paragraph": "Sol Invictus (\"Batmayan Güneş\"), Roma İmparatorluğu'nun resmi güneş tanrısı ve askerlerin koruyucusuydu. MS 25 Aralık 274'te, Roma imparatoru Aurelian, onu geleneksel Roma kültlerinin yanında devlet dini haline getirdi.[1] Bilim adamları, yeni tanrının eski Latin Sol kültünün [2] Elagabalus kültü ile beraber yeniden canlanması [3] veya tamamen yeni olup olmadığı konusunda tartışma halindedirler.[4] Tanrı, Aurelian'dan sonra imparatorlar tarafından tercih edildi ve I. Konstantin döneminin son üçüncü yarısına kadar sikkelerinde göründü.[5]\n"
    },
    "Tabiiyetçilik": {
        "first_paragraph": "Tabiiyetçilik[1], Hristiyanlık teolojisinde; Oğul yani Mesih’in Baba Tanrı tarafından yaratıldığından ötürü ona bağlı ve astı olduğu, Baba Tanrı’nın ise Mesih’te olmayan yaratılmamışlık ve aşkınlık sıfatlarına sahip olduğu düşüncesine yatkınlık anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Theotokos": {
        "first_paragraph": "Bazı Otosefali Kiliseler tarafından \"de jure\" olarak tanınan Otosefali Kiliseler:\n"
    },
    "13. Waffen-SS Dağ Tümeni Handschar": {
        "first_paragraph": "13. SS Waffen Dağ Tümeni \"Handschar\" (Almanca: 13. Waffen-Gebirgs-Division der SS \"Handschar\" (kroatische Nr. 1) / anlamı: SS 13. Waffen Dağ Tümeni \"Hançer\" (Hırvat No. 1)), Waffen SS'e bağlı 38 tümenden biridir. Tümenin ismi olan Handschar, tümenin amblemiydi.[1] Adı Hançer Birliği olmasına rağmen birliğin sembolü aynı zamanda Bosna-Hersek'in sembolü olan pala'dır. Ülkede yaşayan Müslüman Boşnaklar ve Katolik Hırvatlar'dan kurulmuştur. II. Dünya Savaşı sırasında Balkanlardaki komünist Partizanlara karşı savaşması için Kudüs Baş Müftüsü Emin el-Hüseyni'nin girişimi ile kuruldu. Himmler, Boşnakları[2] etkilemek için Almanya'dan kaçan yahudilerin Orta Doğuda bir devlet kurmasından çekinen ve bu sebeple Nazilere sempati duyan Kudüs müftüsü Emin el-Hüseyni'den yararlanmıştır.[3]\n"
    },
    "Amman Bildirgesi": {
        "first_paragraph": "Amman Bildirgesi, 9 Kasım 2004 tarihinde Ürdün Kralı II. Abdullah tarafından yayınlanan Amman Bildirgesi [1] ile \"Sekiz fıkhî mezheb\" resmen tanınmıştır. Bunlar Hanefi mezhebi, Şafii mezhebi, Maliki mezhebi, Hanbeli mezhebi, Zahiri mezhebi, Zeydîyye, Caferiyye (İsmaili-Tâyyîb’îyye de dahil olmak üzere) ile İbadiyye fıkıh mezhepleridir. Nizâr’îyye, Alev’îyye, Nusayr’îyye, Dûrz’îyye ve Bektâş’îyye i'tikadları ise fıkhi mezhep olarak kabul görmemişler, Sufilik kapsamında değerlendirilmişlerdir. Ayrıca, bildirge Vehhabiler, İslam Milleti ve Ahmediyye gibi bazı yeni gruplar ile Eş'ârîlik i'tikadı ve diğer tasavvufî akımların \"apostat\" olarak görülmemelerinin gerekliliğini de telkin etmektedir.\n"
    },
    "Asia Bibi dine hakaret davası": {
        "first_paragraph": "Asia Bibi dine hakaret davası, Pakistanlı Hristiyan kadın Aasiya Noreen'in (d. 1971, Āsiyaah Naurīn [ˈɑːsiɑː nɔːˈriːn][1] bilinen adıyla آسیہ بی بی Āsia Bibī) dine ve peygambere hakaret ettiği gerekçesiyle 2010 yılında idam ile cezalandırıldığı bir davadır.[2] 2018 yılının Ekim ayında Pakistan Yüce Mahkemesi, dine hakaret konusunda hakkında yetersiz kanıt bulunması nedeniyle idam kararını geri çekmiştir.[3] Bu karara rağmen Asia Bibi'nin kararın onandığı tarih olan 29 Ocak 2019 tarihine kadar Pakistanı terk etmesi yasaktı.[4][5][6]\n"
    },
    "Avrabiya": {
        "first_paragraph": "Avrabiya veya Avrabistan, Avrupa'nın Araplaşacağını ve Müslümanlaşacağını savunan bir kavramsallaştırmadır.\n"
    },
    "XVI. Benedictus'un İslam tartışması": {
        "first_paragraph": "Papa XVI. Benedictus'un İslam tartışması kendisinin geçmişte öğretim üyesi olduğu Almanya'daki Regensburg Üniversitesi'nde 12 Eylül 2006 tarihinde verdiği bir konferans sırasında ortaya çıktı. Konferansın konusu \"İnanç, Akıl ve Üniversite - Hatıralar ve Geçmişin Değerlendirilmesi\" idi.\n"
    },
    "Farhud": {
        "first_paragraph": "Farhud, Yahudilerin Şavuot bayramı sırasında, 1-2 Haziran 1941 tarihlerinde, Irak Krallığı'ndaki Bağdat'ta Yahudilere yapılan pogrom veya \"zorla tahliye\" olayıdır. Ayaklanma, Nazi yanlısı Reşid Ali Geylani hükûmetinin çökmesinden sonra başlayan otorite boşluğunda gerçekleşti. Başlangıçta müdahaleden kaçınan İngiliz güçleri katliamların genel bir anarşi hâlinde devam etmesi üzerine kargaşa çıkaranlara müdahale etti. Saldırılar sonucunda 175 Yahudi öldü ve 1000 Yahudi yaralandı. Yahudilerin malları yağmalandı ve 900 Yahudi evi harabeye çevrildi.[1] 1951'e kadar, Irak'ın Yahudi nüfusunun %80'ini oluşturan 110.000 Yahudi'nin çoğu başta İsrail'e olmak üzere ülkeyi terk etti.[2] Farhud için \"Holokost'un unutulmuş pogromu\" ve \"Irak Yahudi cemaatinin sonunun başlangıcı\" denildi; Yahudiler bölgede 2600 yıldır yaşıyordu.[3]\n"
    },
    "İslam'da cinsiyet ayrımı": {
        "first_paragraph": "İslam'da cinsiyet ayrımı, sosyal ve diğer ortamlarda erkek ve erkek çocuklarının, kadın ve kız çocuklarından ayrılmasına yönelik İslam ülkeleri ve topluluklarındaki uygulamaları ifade eder. Alimler, Kuran'ın cinsiyet ayrımı gerektirip gerektirmediği ve eğer öyleyse bunu gerektiren hadisler[1] konusunda farklı görüşler belirtirler.[2][3][4][5][6] İslam ilahiyatçıları arasında cinsiyet ayrımı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır.\n"
    },
    "İslamcı terörizm": {
        "first_paragraph": "İslamcı terörizm, İslami köktendinciler tarafından cihat olarak gerçekleştirilen çeşitli siyasi veya dinî amaçlara ulaşma amaçlı bir çeşit dinî terörizm.[1][2]\n"
    },
    "İslamcılığın eleştirisi": {
        "first_paragraph": "İslamcılık veya Siyasal İslam olarak bilinen İslami uyanış hareketinin lider ve vaizlerinin fikir, hareket ve uygulamaları, gayrimüslimler yanında Müslümanlar (genellikle İslami modernist ve liberaller) tarafından eleştirilmiştir.\n"
    },
    "İslamcılık": {
        "first_paragraph": "İslamcılık (siyasal İslam ya da İslami köktencilik)[1], modern devlet ve devletçiklerin anayasal, ekonomik ve yargısal olarak, bu kesimde canlanma ya da otantikliğe dönüş olarak algılanan İslami uygulamalarla yeniden kurulması gerektiğini öne süren siyasi ideolojidir.[2][3][4][5] Bu akımlardaki hakim anlayış Emr-i bi'l ma'rûf ve nehy-i anil münker'in yerine getirilmesidir.[6][7] Siyasal İslam'ın Seyyid Kutub ve Mevdudî gibi köktendinci öncüleri \"Allah'ın sistemi\" olarak gördükleri şeriata dayanmayan güç sahipleri olarak tanımladıkları tağuta isyanı tevhidin ön şartı olarak sundular.[8]\n"
    },
    "İslamî din polisi": {
        "first_paragraph": "İslamî din polisi (bazen ahlak polisi veya şeriat polisi olarak da bilinir), genellikle İslam ülkelerinde bulunan ve şeriat yorumuna dayalı olarak ulusal veya bölgesel makamlar adına dini emirleri ve genel ahlakı uygulayan resmi İslamî yardımcı polis teşkilatlarıdır.[1][2] Modern İslami dini polis güçleri ilk olarak 1970'lerin sonlarında İran Devrimi ve devrimin getirdiği İslami canlanmanın ortasında kuruldu; önceden, çoğu İslam ülkesinde genel ahlakın idaresi sosyo-dinsel bir mesele olarak görülüyordu ve medeni kanunların uygulanmasıyla veya daha gayri resmi yollarla uygulanıyordu.\n"
    },
    "İslami köktendincilik": {
        "first_paragraph": "İslami köktendincilik veya radikal İslamcılık, İslam dininin temellerine dönmek anlamına gelen, dinin temel elemanlarını sosyal hayata egemen kılmak amacındaki hareketlere verilen ad. Başlangıçta modern mevcut ideolojilere karşı alternatif bir sistem oluşturma amacı taşırken, akımların liderleri tarafından dinsel anlayışın gerektirdiğine inanılan sosyal hayatı şiddet uygulayarak diğerlerine kabul ettirmek biçimine dönüşmüştür. Günümüz toplumlarında olumsuz bir imaj yaratmış ve tutuculuk, kültürel gerilik, bağnazlık, hoşgörüsüzlük, temel insan haklarını yok saymak ve dışlayıcılıkla özdeşleştirilmiştir.[1]\n"
    },
    "İslamofaşizm": {
        "first_paragraph": "İslamofaşizm ya da İslami faşizm, İslam'ı diğer görüşlerden üstün tutan ve bu çerçevede bir politik düzen oluşturmak için, şiddet ve baskı dahil olmak üzere, demokrasi ve insan haklarına aykırı yöntemler benimseyen siyasi görüştür.[1]\n"
    },
    "Sıla Şahin": {
        "first_paragraph": "Sıla Şahin-Radlinger (d. 3 Aralık 1985, Spandau[1]), Türk kökenli Alman aktris ve fotomodel. Almanya'da tanınmasına en büyük katkısı olan işi Ayla Özgül adı ile Alman televizyon dizisi olan Gute Zeiten, schlechte Zeiten'da rol almasıydı.[2][3]\n"
    },
    "Taliban'ın kadınlara davranışı": {
        "first_paragraph": "Taliban, Afganistan'da iktidardayken kadın düşmanlığı ve kadınlara yönelik şiddetle uluslararası üne kavuşmuştur. Belirttikleri amaca göre[1] \"kadınların iffet ve haysiyetinin bir kez daha kutsal olabileceği güvenli bir ortam\" yaratmaktır.[2] Günümüzde Taliban'ın Afganistan'ın çoğu yerini ele geçirmesiyle kadınlara yönelik bu endişeler artmıştır.[3]\n"
    },
    "Tom Holland (yazar)": {
        "first_paragraph": "Thomas Holland (5 Ocak 1968 doğumlu), klasik ve ortaçağ tarihi ve İslam'ın kökenleri gibi konularda en çok satan kitaplar yayınlayan bir İngiliz yazardır.\n"
    },
    "Da Vinci Şifresi": {
        "first_paragraph": "Da Vinci Şifresi ya da özgün adıyla The Da Vinci Code, Dan Brown'un kaleme aldığı bir romandır.\n"
    },
    "Usame bin Ladin'in ölümüyle ilgili komplo teorileri": {
        "first_paragraph": "Usame bin Ladin'in ölümü sonrasında ortaya birtakım komplo teorileri, asparagas haberler ve dedikodular ortaya atıldı. Bu iddiaların bir kısmı bin Ladin'in daha farklı bir yerde veya daha önce öldürüldüğünü diğer bir kısmı ise hâlâ hayatta olduğunu öne sürmekteydi.\n"
    },
    "Elhamra Kararnamesi": {
        "first_paragraph": "Elhamra Kararnamesi, Kastilya ve Leon Kraliçesi I. Isabel ile Aragon Kralı II. Ferdinand tarafından 31 Mart 1492'de Elhamra Sarayı'nda imzalanarak ilan edilen ve İspanya'da yaşayan Yahudilerin kovulması kararını, gerekçeleriyle birlikte ifade eden belgedir.[1] Bu kararnameye göre Yahudi dinine mensup veya biyolojik olarak Yahudi olan herkes İspanya'yı terk edecek; yanına altın, para vb. ziynet eşyası almayacaktır. Kararnamenin muhataplarına ülkeyi terk etmek için 31 Temmuz tarihine kadar süre tanınmış ve bu süre sonunda da ülkeyi terk etmeyenlerin idam edileceği belirtilmiştir. Bu tarihten bir yıl sonra yine II. Ferdinand'a ait olan Sicilya (1493'te), beş yıl sonra da Portekiz (1497'de) aynı uygulamayı gerçekleştirecektir.\n"
    },
    "Her Şey Her Yerde Aynı Anda": {
        "first_paragraph": "Her Şey Her Yerde Aynı Anda (özgün ad: Everything Everywhere All at Once), Daniel Kwan ve Daniel Scheinert tarafından yazılan ve yönetilen bir Amerikan bilimkurgu filmi. Başrollerinde Michelle Yeoh, Ke Huy Quan, Stephanie Hsu, Jenny Slate, Harry Shum Jr., James Hong ve Jamie Lee Curtis var.\n"
    },
    "İslam ve Yahudilik": {
        "first_paragraph": "Tarihte Yahudilik ile İslam arasındaki etkileşimin tarihi, İslamın Arap Yarımadası'nda doğup buradan yayılmaya başladığı 7. yüzyıla kadar uzanır. Gerek Yahudiliğin gerekse İslamın kökenleri Ortadoğu'da, İbrahim'e dayandığından, her ikisi de İbrahimi (Semavi dinler) olarak kabul edilir. Yahudilik ile İslam'ın paylaştığı birçok ortak yön bulunmaktadır: temel dini görünümü, yapısı, hukuk felsefesi ve uygulaması ile İslam ile Yahudilik birbirine benzer.[1] Gerek bu benzerliklerden ötürü, gerekse Müslüman kültürü ve felsefesinin İslam dünyası içinde yaşayan Yahudi cemaatleri üzerindeki etkisi yoluyla, geride kalan 1.400 yıl boyunca bu iki din arasında kesintisiz ve hatrı sayılır bir fiziki, teolojik ve siyasi örtüşme ortaya çıkmıştır.\n"
    },
    "Onüçüncü Kabile": {
        "first_paragraph": "Onüçüncü Kabile, (The Thirteenth Tribe) Macar tarihçi Arthur Koestler'in (1905-1983) Türk tarihini de ilgilendiren bir kuramı ve bu kuramı tanıttığı kitabının adıdır.\n"
    },
    "Yahudilik'te Muhammed": {
        "first_paragraph": "Yahudilikte çok az metin İslam peygamberi Muhammed'e atıfta bulunur veya onu konu edinir. Yahudilerin çoğu, Muhammed'in Tanrı'dan ilahi vahiy aldığına dair beyanını reddeder ve onu sahte bir peygamber olarak görürler.\n"
    },
    "2016 Dünya İslâm Alimleri Konferansı": {
        "first_paragraph": "Çeçenistan’ın başkenti Grozni’de 25-27 Ağustos 2016 tarihinde Çeçenistan Devlet Başkanı Ramazan Kadirov’un himayesinde ve Ezher Şeyhi Dr. Ahmed et-Tayyib’in başkanlığında, eden 200 Müslüman din âliminin katıldığı uluslararası bir toplantı düzenlendi.\n"
    },
    "İslam ve alkollü içecekler": {
        "first_paragraph": "İslam dünyasında sarhoşluk verici özelliği sebebiyle alkollü içecek kullanımı dinen meşru (caiz, helal) görülmemektedir. İslam mezheplerinin günümüzdeki çoğunluğu alkolün azı veya damlasının kullanımını dahi meşru görmemekteyken tarih içinde farklı mezhepler konuya farklı yaklaşmışlardır.  Ayrıca tarih boyunca Müslüman ülkelerde bu yasağa karşın alkol kullanımının olduğu hatta bazı dönemlerde oldukça yaygın kullanıldığı bilinmektedir.\n"
    },
    "İslam'da insan hakları": {
        "first_paragraph": "İnsan hakları ferdin insan olarak var olması ile kazanılan asli haklar olarak kabul edilir. Bu haklar insanın yaşadığı coğrafyaya ve fiziki gücüne göre kazanılmaz. Aksine bu haklar şahsın doğuştan kazanmış olduğu haklardır.\n"
    },
    "Rind": {
        "first_paragraph": "Rind, geçmiş İslam toplumlarında her tabaka arasında ortaya çıkabilen ve hakim tavırlardan farklı kendine özgü bir yaklaşım sahibi olan, antik dönemin kinik filozoflarına benzer özelliklerle ön plana çıkan  insan tipi. Rind Tanrı'ya inanmakla birlikte konformist ve konservatif düşünme ve yaşama biçimlerine mesafeli duran, kalender meşrep, hazcı olmamakla birlikte dini sebeplerle dahi olsa haz düşmanlığına kapılmayan, tüm insanlara hoşgörüyle yaklaşan, latifeden anlayan, hoşsohbet ve bilge (arif) bir karakteristiğe sahip insan örneğidir. Uludağ'a göre ise \" rindler daha çok melamiler ve kalenderler gibi gelenek ve göreneklere aldırmadan geniş bir hürriyet ve gönül rahatlığı içinde yaşarlar.\"[1] Özellikle Fuzuli'nin (1483-1556) Rind ile Zahid adlı eserinde bu tipin kendisiyle aksi özellikler sergileyen zahid tiplemesiyle söyleşisi içerisinden özellikleri belirginleştirilir.[2]\nRind ile Zahid adlı eserde, Tanrı'ya ibadet ve zühd ile varmayı amaçlayan zahid (baba) ile Tanrı'ya aşk ve samimiyetle varılacağını savunan rind (oğul) arasında geçen konuşmalarla kendini tanıma ve olgunlaşma yolunda iki ayrı tavır sergilenir ve her tavrın kendini ortaya koyuş biçimi ile muhalifine yönelik eleştirisi ortaya konulur. Eserde zahidin baba, rindin oğul olarak kişileştirilmesi zühdün (asketizm/kaçınıklık) rindane tavrın öncülü, zühdün kabuk, rindliğin çekirdek ve asıl olduğunu sembolize etmektedir.[3]\n"
    },
    "İslam'da keyif verici maddeler": {
        "first_paragraph": "İslamiyet ile alkollü (şarap vs.), alkolsüz (kahve, çay vs.) olan içecekler ve tütün vs. mamüllerin ilişkisi İslam toplumları tarihi içinde dini olduğu kadar da sosyo-ekonomik ilişkiler ile bir arada değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu ilişki ilgili coğrafya, etnik-kültürel çeşitlilik çerçevesinde bakıldığında çeşitlilik arz etmektedir. İslamiyet bir din olduğu kadar aynı zamanda çeşitli kültürel öğelerin bir arada etkileşim içinde olduğu toplumların diğer kültürel ögelerinden birini oluşturmaktadır. İslam toplumlarının tarihi geçmişlerinin  sosyal katmanlarına yönelik mikrotarihsel analizler ekseninde incelenmesi keyif verici maddelerle İslam toplumlarının ilişkisini açığa çıkarmak adına gereklidir. Bu yapıldığında İslam hukukunun maddeleri dışında İslam toplumlarındaki yaşantıların sunduğu veriler İslamiyet ile keyif verici maddelerin ilişkisinin derin analizleri gerektiren ve sanıldığından çok daha karmaşık bir ilişki olduğunu ortaya koyacaktır.\n"
    },
    "Salam Standard": {
        "first_paragraph": "Salam Standard oteller \"Müslüman dostu\" hakkında bilgi veren uluslararası bir otel sınıflaması. Tamamlanan kriterlere bağlı olarak, otel bronz, gümüş, altın veya platin statüsüne erişebilir.[1] Salam Standardı tanınan ve Malezya Turizm Bakanlığı ve[2] Kültür ve İslami Turizm Merkezi tarafından desteklenen ve 2017 yılında (İİT) İslam İşbirliği Teşkilatı toplantıda sunuldu.[3] 55.000 Fazla oteller 2017 yılında fatura edildi.[4] Salam Standard, Malezya merkezli bir şirket olan Tripfez Travel tarafından işletilmektedir.[5]\n"
    },
    "İslam ve sarhoşluk": {
        "first_paragraph": "İslamiyet ile sarhoşluk durumu arasındaki ilişki İslam hukuku (fıkıh), tasavvuf, İslami edebiyat, İslam tıbbı ve gündelik yaşam ve iktidar alanları içinde değerlendirilebilir. Buradaki sarhoşluk kimi zaman doğrudan fiziki bir maddenin kullanımından doğan bir durum olduğu kadar sevilende kendini/egoyu kaybetmekten doğan ruhsal/manevi bir hal ve sembolik içeriğe kadar bir dizi farklı düzey ve anlam katmanlarına işaret edebilmektedir. Fiziken oluşan sarhoşluk İslam hukuku içinde çoğunlukla yasak kapsamı içinde değerlendirilirken (bazı mezheplerde sarhoşluk etmeyecek miktarına izin verilmiştir)  bazı tasavvufi, batınî/içrek/ezoterik dini gruplarda ruhsal gayeye yönelen sufinin vecde girmesine yardımı olacağı anlayışıyla izin verilen hatta kimi zaman övülen bir durum olabilmektedir. Geçmişte \"içecekler\" bahsi altında fıkıh (İslam hukuku) alanında tartışılan alkol ve diğer keyif verici maddeler günümüzde de İslam/Müslüman toplumlarında tartışılmaya devam etmekte ve seküler/dini grupların kimi zaman ateşli tartışma, zıtlaşma alanı içindeki ayrıştırıcı/etiketleyici bir sembol haline gelmiştir. Günümüz dünyasında alkol ve benzeri sarhoşluk verici maddelerin kullanılmaması kişilerin dindarlığının ayırt edici işareti olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Yahudilik ve cinsel yönelim": {
        "first_paragraph": "Yahudilikte eşcinsellik, Tevrat zamanına kadar dayanır ve Tekvin ile Levililer kitaplarında bahsedilir. Tekvin, Sodom ve Gomora'nın Tanrı tarafından yıkıldığını anlatır. Levililer kitabında ise erkeklerin birbirleriyle cinsel ilişkiye girmesi yasaklanmış ve bu eylem tiksinç bir hareket olarak sınıflandırılmıştır. Erkeklerin eşcinsel hareketinin cezası Yahudi kurallarınca idamdır fakat Halaha mahkemeleri Kudüs Tapınağı'nın yokluğunda bu kararı uygulayamamaktadır.\n"
    },
    "Carbonari Örgütü": {
        "first_paragraph": "Carbonari (çev. 'kömür imalatçıları') yaklaşık 1800'den 1831'e kadar İtalya'da faaliyet gösteren gizli devrimci topluluklardan oluşan gayrı resmi bir ağdı. İtalyan Carbonari, Portekiz, İspanya, Brezilya, Uruguay ve Rusya'daki diğer devrimci grupları da etkilemiş olabilir.[1] Hedefleri genellikle vatansever ve liberal bir temele sahip olsa da, net bir acil siyasi gündemleri yoktu. 1815'ten sonra İtalya'da, özellikle de İtalya Yarımadası'nın güneyindeki baskıcı siyasi durumdan memnun olmayanlar için bir odak noktasıydılar. Carbonari üyeleri ve onlardan etkilenenler, İtalya'nın birleşme sürecinde (Risorgimento olarak adlandırılır), özellikle de başarısızlıkla sonuçlanan 1820 Devrimi'nde ve İtalyan milliyetçiliğinin daha da gelişmesinde yardımcı oldular. Başlıca amaç tiranlığı yenmek ve anayasal bir hükümet kurmaktı. İtalya'nın kuzeyinde Adelfia ve Filadelfia gibi diğer gruplar ortak örgütlerdi.[2][3]\n"
    },
    "Jules Ferry": {
        "first_paragraph": "Jules Ferry (d. 5 Nisan 1832, Saint-Dié-des-Vosges - ö. 17 Mart 1893, Paris), Fransa eski Başbakanı.\n"
    },
    "Léon Gambetta": {
        "first_paragraph": "Léon Gambetta (d. 2 Nisan 1838, Cahors – ö. 31 Aralık 1882, Sevr) Fransız siyasetçi.\n"
    },
    "Victor Hugo": {
        "first_paragraph": "Victor Marie Hugo (Fransızca telaffuz: [viktɔʁ maʁi yɡo]; 26 Şubat 1802, Besançon - 22 Mayıs 1885, Paris) Romantik akıma bağlı Fransız şair, romancı ve oyun yazarı. En büyük ve ünlü Fransız yazarlardan biri kabul edilir. Hugo'nun Fransa'daki edebi ünü ilk olarak şiirlerinden sonra da romanlarından ve tiyatro oyunlarından gelir. Pek çok şiirinin içinde özellikle Les Contemplations ve La Légende des siècles büyük saygı görür. Fransa dışında en çok Sefiller ve Notre Dame'ın Kamburu romanlarıyla tanınır.\n"
    },
    "Benito Juárez": {
        "first_paragraph": "Benito Pablo Juárez García (İspanyolca telaffuz: [beˈnito ˈpaβlo ˈxwaɾes garˈsi.a])(21 Mart 1806 - 18 Temmuz 1872)[1], Meksikalı hukukçu ve siyasetçi. Juárez, Amerika kıtasının orta kesiminde yer alan Meksika'da 1858 ile 1872 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Juárez, Meksika'ya Fransız müdahalesi sırasında ülkesinde direnişe liderlik etmiş ve ülkesinin modernleşmesi yolunda önemli adımlar atmıştır.\n"
    },
    "Katoliklik karşıtlığı": {
        "first_paragraph": "Anti-Katoliklik (Katoliklik karşıtlığı), Katolik Kilisesi'ne ve kısmen de üyelerine karşı düşmanca bir tutumu ifade eder.\n"
    },
    "Kızıl Terör": {
        "first_paragraph": "Kızıl Terör, Ekim Devrimi ile Beyaz Terör'ün başlamasıyla beraber SSCB istihbarat ve güvenlik teşkilatı Çeka tarafından başlatılan toplu tutuklama, yargısız infaz gibi eylemlerin tümü. Devrimci terör uygulamalarının bir türü olarak kabul edilir. Tüm Rus İç Savaşı dönemi (1918-1922) boyunca iç savaş koşulları ülkede hakim olsa da Kızıl Terör dönemi 2 Eylül 1918 tarihinde Yakov Sverdlov tarafından yapılan resmî açıklamayla başlamış, Ekim 1918’de sona ermiştir. Kızıl Terör deyimi ise Fransız Devrimi sırasında Robespierre iktidarının sona erdiği 28 Temmuz 1794 tarihinden önceki altı haftalık terör döneminden gelir.\n"
    },
    "Karl Marx": {
        "first_paragraph": "Karl Marx[a] (Almanca telaffuz: [ˈkaɐ̯l ˈmaɐ̯ks]; 5 Mayıs 1818, Trier – 14 Mart 1883, Londra), 19. yüzyılda yaşamış Alman filozof, politik ekonomist ve bilimsel sosyalizmin kurucusu. Bir müddet gazetecilik de yapan Marx, iktisadi ve beşerî konularda eleştirel fikirler ve tespitler ortaya koymuştur.\n"
    },
    "Plutarco Elías Calles": {
        "first_paragraph": "Plutarco Elías Calles (25 Eylül 1877 - 19 Ekim 1945), Meksikalı general ve siyasetçi. Calles, Meksika Devrimi sırasında general rütbesine yükseldi, Katolik isyancılarla devlet güçleri arasında 1927'de çıkan Cristero Savaşı'na yol açmasıyla tanındı. 1924-28 yıllarında devlet başkanlığı yaptı, \"maximato\" olarak adlandırılan 1928-35 yılları arasında ise de facto olarak ülkeyi yönetti. Ulusal Devrimci Parti'yi (PNR) kurdu. Bu parti 1946 yılında  Kurumsal Devrimci Parti (PRI) adını alarak 2000'e kadar Meksika'da iktidarı elinde tuttu.\n"
    },
    "Portekiz Cumhuriyeti (1910-1926)": {
        "first_paragraph": "Birinci Cumhuriyet, Portekiz'de 5 Ekim 1910 devriminden sonra kurulan cumhuriyet yönetimidir.\n"
    },
    "Sodomi": {
        "first_paragraph": "Sodomi, genellikle insanlar arasındaki anal veya oral seks ya da bir insan ile bir hayvan (zoofili) arasındaki seks aktivitesidir, aynı zamanda herhangi bir üreme amacı taşımayan cinsel aktivite anlamına da gelmektedir.[1][2][3] Kelimenin kökeni esasen Tekvin'de genellikle anal seks için gönderme yapılan[4][5] Sodom ve Gomora hikâyesinden gelmektedir.[6] Bu davranışlar birçok ülkedeki Sodomi yasalarıyla suç sayılmıştır.[7] Batı dünyasında, bu yasaların birçoğu devrildi veya düzenli olarak uygulanmadı.\n"
    },
    "Tanrının cinsiyeti": {
        "first_paragraph": "Tanrınnın cinsiyeti, tanrının gerçek veya alegorik bir yönü olarak görülebilir.\n"
    },
    "İslami çevrecilik": {
        "first_paragraph": "İslami çevrecilik, çevre felsefesinin bir kolu; aynı zamanda İslami kutsal metinlerden ve geleneklerden türetilen çevre ilkelerini çevreye ve günümüz çevre krizine uygulayan İslami bir harekettir. Müslüman çevreciler, Allah'ın doğa üzerindeki mutlak egemenliğine inanırlar ve insanlığın, Allah'ın halifesi olarak rolünü vurgulayarak çevreyi korumayı ve korumayı kendilerine görev edinirler. İslami çevrecilik, İslami ekolojik felsefeyi, Şeriat temelli çevre yasasını ve İslami çevre aktivizmini kapsar.[1]\n"
    },
    "Tu Bişvat": {
        "first_paragraph": "Tu Bişvat (Tu bi-Şevat) (İbranicede “Şevat'ın Onbeşi”), yeni yıl için ağaç dikme günü olarak kutlanan Yahudi bayramı.\n"
    },
    "Bar ve bat mitzvah": {
        "first_paragraph": "Bar mitzvah (İbranice: בַּר מִצְוָה‎), inançlı Yahudi erkek çocukları, bat mitzvah (İbranice: בַּת מִצְוָה‎) ise inançlı Yahudi kız çocukları için yapılan bir çeşit reşit olma törenidir.[1] Erkekler için yapılan tören isminin çoğulu b’nai mitzvah, kızlar içinse b’not mitzvahdir. Yahudi hukukuna göre, Yahudi erkek çocukları, 13 yaşına geldiğinde yaptıkları eylemlerden sorumlu olurlar ve bar mitzvah ile reşit olurlar.\n"
    },
    "Çocuk İsa": {
        "first_paragraph": "Çocuk İsa, Bebek İsa, İlahi Bebek ya da İlahi Çocuk, İsa'nın doğumundan 12 yaşına kadar olan bebeklik ve çocukluk dönemini kapsayan kavram. Yahudi geleneklerine göre 13 yaşına bastığında erişkin olduğu kabul edilmekle birlikte İncil'de böyle bir ayrım söz konusu değildir.\n"
    },
    "İsa'nın ırkı": {
        "first_paragraph": "İsa'nın ırkı en azından 19. yüzyıldan beri bir tartışma konusudur. Nasıralı İsa'nın fiziksel görünüşü Hristiyanlık tarihinin başından beri dinbilimcileri tarafından tartışılmaktadır. Değişik toplumlar İsa'yı ve Kutsal Kitap'ta adı geçen diğer kişileri sanat eserlerinde kendi etnisitelerine özgü olarak belirtmişlerdir. Örneğin Batı dünyasında İsa çoğunlukla beyaz ırktanken, Afrika'da ise siyah ırktandır. Bu eserler günümüzde tarihsel anlamda doğru oldukları kabul edilmez. Laik tarihçiler ve bilim insanları arasındaki baskın olan görüş İsa'nın günümüz Orta Doğu kökenlilerin bronz tenine benzer bir kişi olduğudur. Diğerleri ise Afrika ve Hint kökenli olabileceğini belirtmektedirler. Ortodoks Hristiyanlar için ise bu soru, İsa'nın doğumunun \"tanrısal maddenin vücuda gelişi\" mucizesi olarak nitelenmesi nedeniyle oldukça karmaşık hâle gelmektedir.\n"
    },
    "Mischling": {
        "first_paragraph": "Mischling Nazi Almanyası'nda, 1935'teki Nürnberg ırk yasalarında kodlandığı şekliyle, Yahudi gibi soydan gelen karışık \"Aryan\" ve Aryan olmayan kişileri belirtmek için kullanılmış aşağılayıcı bir yasal terim.[1] Almanca'da, kelime genel olarak melez anlamına gelir. Resmi Nazi terminolojisindeki kullanımının dışında, Mischlingskinder (\"karma çocuklar\") terimi daha sonra II. Dünya Savaşı sonrasında beyaz olmayan askerler ve Alman annelerden doğan savaş bebeklerini ifade etmek için kullanıldı.\n"
    },
    "Dasa": {
        "first_paragraph": "Dāsa (Sanskritçe: दास), Rigveda ve Arthasastra gibi eski Hint metinlerinde bulunan Sanskritçe bir kelimedir.[1] Genellikle \"düşman\" veya \"hizmetkâr\"[2] anlamına gelir ama dasa veya das aynı zamanda \"Tanrı'nın hizmetkârı\", \"adanmış\", \"adak sahibi\" veya \"Tanrı'ya teslim olmuş kişi\" anlamına da gelir.[3]\n"
    },
    "Attis": {
        "first_paragraph": "Attis,  (Yunanca: Ἄττις, also Ἄτυς, Ἄττυς, Ἄττης[1]) Eski Anadolu (Frigya) tanrılarından biri. Efsanelere göre Adonis kadar güzeldi, bu yüzden Anadolu tanrılarının anası Kybele ona gönül verdi. Ondan hayat boyu kendisine sadık kalma sözü almıştı ancak Attis Sakarya Nehri'nin perisi Sagaratis'e gönül verdi.[2] Kybele buna çok öfkelendi ve peri kızının hayatının bağlı olduğu ağacı keserek Attis'i de delirtti.[3]\n"
    },
    "Aum Şinrikyo": {
        "first_paragraph": "Aum Şinrikyo (オウム真理教) 1984'te Shoko Asahara tarafından Tokyo'da kurulan dini örgüt. 2007'de Aleph ve Hikari no Wa olarak ikiye ayrıldı. 20 Mart 1995'te Tokyo metrosunda sarin gazıyla yaptıkları eylem 12 kişinin hayatını kaybetmesine sebep oldu. Amerika Birleşik Devletleri[2], Kanada[3], Rusya, Kazakistan[4] ve Avrupa Birliği tarafından terörist örgüt ilan edildi.\n"
    },
    "Heaven's Gate": {
        "first_paragraph": "Heaven's Gate, Kaliforniya San Diego yakınlarındaki bir Amerikan UFO dini kültüydü. 1974'te kuruldu ve Marshall Applewhite (1931-1997) ve Bonnie Nettles (1927-1985) tarafından yönetildi.[1] 26 Mart 1997'de San Diego County Şerif Departmanı milletvekilleri Applewhite'ınki de dahil olmak üzere grubun 39 üyesinin cesetlerini Rancho Santa Fe San Diego banliyösünde bir evde buldular. Hale-Bopp kuyruklu yıldızı 'nı takip eden dünya dışı bir uzay aracı olduğuna inandıkları ve ona ulaşmak için koordineli bir dizi ritüel intiharlar olan toplu intihar' a katılmışlardı. .[2]\n"
    },
    "Koinon": {
        "first_paragraph": "Antik Yunanistan'da ve Roma İmparatorluğunda koinon, (Antik Yunanca κοινον, \"ortak\"'tan türeme, \"ortaklık\" veya \"birlik\"; çoğul hali koina) bir bölgedeki birkaç şehir devletin iç işlerinde özerk, dış işlerinde birleşik, yani federatif bir yapı içindeki yönetim kurulu anlamına gelir.[1]\n"
    },
    "Master Kültü": {
        "first_paragraph": "Master kültü, M.Ö 2000 dolaylarında Levant ve Kuzey Afrika’da etkili olmuş monoteist bir inanç sistemidir. Musevilik başta olmak üzere Yakındoğu’daki bütün tek tanrılı dinlerin ve Avrupa’daki bazı pagan kültürlerinin kökeninde bulunduğuna inanılmaktadır.\n"
    },
    "Anarşizm ve din": {
        "first_paragraph": "Anarşistler geleneksel olarak örgütlü dine şüpheyle yaklaşmış ya da şiddetle karşı çıkmışlardır.[1] Yine de bazı anarşistler, devleti yüceltmenin günahkâr bir putperestlik biçimi olduğu fikri de dâhil olmak üzere, anarşizme dini açıdan yorumlar ve bakış açıları getirmişlerdir.[2][3]\n"
    },
    "Ayrılıkçılık": {
        "first_paragraph": "Ayrılıkçılık veya separasyonizm (İngilizce: Separationism; Fransızca: Séparationnisme; Lehçe: Separacjonizm) veya sesesyonizm (İngilizce: Secessionism; Fransızca: Sécessionnisme; Lehçe: Secesjonizm); herhangi bir kültürel, etnik, aşiretsel, dinî, ırksal grubun genel ülkeden sınırlarından ayrı bir otonom ya da özerklik talebini içeren terim.[1] Günümüzde bazı devletlerin anayasaları (özellikle üniter devletler) bu ayrımların devletin ve toplumun temel esaslarını sarstığını iddia ederek[kaynak belirtilmeli] ülkenin ulusal güvenliğine ciddi tehlike kaynağı kabul etmektedirler.\n"
    },
    "Cuius regio, eius religio": {
        "first_paragraph": "Cuius regio, eius religio, tam anlamı ''kimin diyarı, onların dini'' olan, hükümdarın dininin yönetilenlere dikte edildiğini anlatan Latince deyiştir.\n"
    },
    "Çok eşlilik": {
        "first_paragraph": "Çok eşlilik veya poligami, bir kimsenin aynı esnada birden fazla kişiyle evli ya da birlikte olmasıdır.[1] Terim çok karılılık (polijini), çok kocalılık (poliandri), eşcinsel çok eşlilik ve grup evliliği durumlarını kapsamakla birlikte -yaygın olması nedeniyle- genellikle polijini ile eşanlamlı olarak kullanılır.[2]\n"
    },
    "Devlet dini": {
        "first_paragraph": "Devlet dini ya da resmî din, devlet tarafından onaylanan ve desteklenen bir dinî yapı ya da akide. Resmî dini olan bir devlet, seküler olmamasına karşın mutlaka teokratik olmak zorunda da değildir.\n"
    },
    "Din ve devletin ayrılması": {
        "first_paragraph": "Din ve devletin ayrılması, din örgütleri ile ulus devlet arasındaki ilişkide siyasi mesafeyi tanımlayan felsefi ve hukuki bir kavramdır. Kavramsal olarak bu terim, laik bir devletin (hukuken açıkça din-devlet ayrılığı olan veya olmayan) kurulması ve dini kurumlar ile devlet arasındaki var olan resmi bir ilişkinin değiştirilmesi yoluyla dinin devletteki egemenliğinden yoksun bırakılması anlamına gelir.[1]\n"
    },
    "Din ve Marksizm": {
        "first_paragraph": "Marksizm ve din, Marksizm akımı ile dinlerin karşılık ilişkileri, koşutlukları ve karşıtlıkları ile ilgilenir.\n"
    },
    "Gerçek Furkan": {
        "first_paragraph": "Gerçek Furkan (Arapça: الفرقان الحق), ABD'nin Teksas eyaletindeki Omega 2001 ve Wine Press yayınevleri tarafından yayımlanan ve içinde Kur'an ve Kitâb-ı Mukaddes'tekilere benzer ayetler bulunan dini kitap.\n"
    },
    "Golus milliyetçiliği": {
        "first_paragraph": "Golus milliyetçiliği (Yidiş: גלות נאַציאָנאַליזם) Yahudi halkının, dünyadaki büyük Yahudi merkezlerinde Yahudi ulusal ve kültürel yaşamını ilerletmek ve aynı zamanda dünya güçlerinden bir Yahudi ulusal kimliği için tanınmak isteyen ulusal bir hareketidir.[1]\n"
    },
    "Hoşgörü": {
        "first_paragraph": "Hoşgörü, müsamaha, tahammül, tesamuh, katlanma, görmezden gelme veya göz yumma, başkalarını eylem ve yargılarında serbest bırakma, kendi görüşümüze ve çoğunluğun görüş biçimine aykırı düşen görüşlere sabırla, hem de yan tutmadan katlanma demektir. İzin verme, aldırmama, iyi karşılama anlamlarına da gelir.\n"
    },
    "İkinci sınıf vatandaş": {
        "first_paragraph": "İkinci sınıf vatandaş, vatandaşlığı ve hukuken güvenceye alınmış hakları bulunmasına karşın devlet tarafından sistematik olarak ayrımcılığa uğrayan kişidir.[1]\n"
    },
    "İran": {
        "first_paragraph": "İran (Farsça: ایران (yardım·bilgi)) veya resmî adıyla İran İslam Cumhuriyeti (Farsça: جمهوری اسلامی ایران (yardım·bilgi) / Cumhuri-ye İslâmi-ye İran), Güneybatı Asya'da yer alan bir ülkedir.[7] Güneyde Basra Körfezi ve Umman Körfezi, kuzeyde ise Hazar Denizi ile çevrilidir. Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Irak, Pakistan, Afganistan ve Türkmenistan ile kara sınırına sahiptir. Başkenti Tahran'dır. Resmî dili Farsçadır. Anayasasının 12. maddesine göre ülkenin resmî dini İslam, resmî mezhebi ise İsnâaşeriyye Şiiliği'dir.[8]\n"
    },
    "Krallık zümreleri": {
        "first_paragraph": "Krallık zümreleri veya üç zümre, Orta Çağ ile Yeni Çağ arasında, Hristiyan alemindeki üç geniş sosyal hiyerarşi düzeniydi. Zaman içinde toplum üyelerini zümrelere ayırmak için farklı sistemler gelişmiştir.\n"
    },
    "Kulturkampf": {
        "first_paragraph": "Kulturkampf (Türkçe: Kültür savaşı),  Alman İmparatorluğu'nda 19. yüzyılın son çeyreğinde Katolikliğin toplumsal hayattaki etkisini kırmaya yönelik bir dizi devlet müdahalesi ve bunlara tepkilerden oluşan sürece verilen ad.\n"
    },
    "Reichskonkordat": {
        "first_paragraph": "Reichskonkordat, Almanya'da Katolik Kilisesi'nin haklarının güvence altına alınması için Vatikan ve Nazi Almanyası arasındaki anlaşmadır. 20 Temmuz 1933'te imzalanmıştır. Papa XI. Pius ve Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg adına Dışişleri Bakanı Eugenio Pacelli ve Şansölye yardımcısı Franz von Papen hazır bulundu. Reichskonkordat iki yönlü bir antlaşma olarak bugün hala geçerlidir.\n"
    },
    "Stephen Roth Enstitüsü": {
        "first_paragraph": "Stephen Roth Enstitüsü; Yahudi Düşmanlığı ve Irkçılığa karşı Araştırma ve Eğitim Enstitüsü (Stephen Roth Institute for the Study of Contemporary Antisemitism and Racism) İsrail'de bulunan Tel Aviv Üniversitesi'ne bağlı bir enstitüdür. Yahudi düşmanlığı ve ırkçılık yapan hareketler hakkında bilgi toplayan bir kuruluştur. Kuruluşun temelinde II. Dünya Savaşı'ndan sonra dünyamızdaki Yahudi toplumu ile ilgili sosyal ve politik gelişmelerin incelenmesi yatar.[1]\n"
    },
    "Tiers-État": {
        "first_paragraph": "Tiers État (diğer bir deyişle Üçüncü Toplumsal Tabaka), sınıf kavramından önce Fransa'da var olan üç toplumsal tabakadan biriydi. Bu tabakada burjuvalar, zanaatkarlar, köylüler ve işçiler bulunuyordu. Diğer iki tabaka ise asiller (kılıçlılar) ve din adamlarıydı (cübbeliler).\n"
    },
    "Tseğakronizm": {
        "first_paragraph": "Tseğakronizm veya Tseghakronism (Ermenice Ցեղակրոնություն Latin harfleri ile Tseğakronutyun [a] ) Ermeni halkının manevi, davranışsal ve kültürel kimliğinin yenilenmesine yönelik ulusal/etnik ve siyasi bir harekettir. Tsekharon  ruhunu temsil eden (Ermeni) ırkı taşıma yani \"ırk taşıyıcısı\" anlamındadır. Tseghakronizm'in amacı, Ermeni halkını tarihi vatanlarının topraklarında tek bir Ermeni devleti içinde birleştirmektir. Ancak özellikle Türk ve Azeri bilim adamlarınca ırkçı bir ideolojik nitelik taşıdığından bahisle bu ideolojiye eleştiriler yöneltilmektedir. Bazı kaynaklar ırk dinini hakim kılmaya çalıştığından bahisle Nazizmin bir türü eleştirisi de yapmaktadır.\n"
    },
    "Dinler ve alkollü içecekler": {
        "first_paragraph": "Dünya dinlerinin hatta aynı dinin farklı mezheplerinin alkol ile ilişkili farklı yaklaşımları bulunmaktadır. Bazı dinler alkol kullanımını günah olarak görürken diğer bazı dinlerde belirli zaman dilimlerinde ve ayinlerinde alkol kullanımının emredildiği ya da izin verildiğini görmekteyiz.\n"
    },
    "Şarap ve bira tanrıları listesi": {
        "first_paragraph": "Şarap ve bira tanrıları, alkol içeren içeceklerin üretiminde kullanılan meyve ve tahılların yanı sıra fermantasyon ve damıtma süreçleriyle de ilişkili bir dizi tarımsal tanrıyı içerir.\n"
    },
    "Türklerde içki": {
        "first_paragraph": "İslamiyet öncesi ve sonrasında Türklerde devam eden içecek kültürü çeşitli maddelerle sürdürülmüştür. Divan-ı Lügüt-it Türk'te \"içkü\" kelimesi alkollü veya alkolsüz tüm içilen sıvılarla ilgili kullanılır. İslamiyet öncesi kımız, suci gibi isimlerle anılan içeceklerin yanı sıra şarap, rakı, boza, ayran, kahve ve en son çay Anadolu ve Rumeli Türklerinin içecekleri arasında yer almaktadır.\n"
    },
    "Sarah Good": {
        "first_paragraph": "Sarah Solart (11 Temmuz 1655 – 19 Temmuz 1692) Salem cadı mahkemeleri sırasında suçlanan ilk kadınlardan biri. 17. yüzyılın sonundaki Salem cadı avı kurbanları gibi dini bağnazlığın tehlikesini simgeleyen isimlerden biridir.[1]\n"
    },
    "Irak Direnişi": {
        "first_paragraph": "Irak Direnişi (Arapça: جماعات المقاومة العراقية) ABD Silahlı Kuvvetleri öncülüğündeki yabancı silahlı kuvvetler tarafından gerçekleştirilen Irak’ın işgalinin ardından işgal kuvvetlerine, işgal kuvvetlerinin sayesinde iktidara gelmiş olan yönetime karşı silahlı mücadele yürüten, destek veren Iraklı ve yabancı tüm unsurları kapsar. Direniş, ABD önderliğindeki Çokuluslu Güç birliklerinin yanı sıra, iş birliği yaptığı gerekçesiyle diğer Iraklı gruplarla da savaşmaktadır. Direniş, çeşitli farklı taktikler kullansa da asimetrik savaş gereğince genelde gerilla taktiklerine başvurmaktadır.\n"
    },
    "FEMEN": {
        "first_paragraph": "FEMEN (Ukraynaca: Фемен), 2008 yılında Anna Hutsol tarafından kurulmuştur. Anna Hutsol grubu kurduktan sonra, Femen grubunu ülkelerindeki aktivist kadınlarından azlığından ve erkek odaklı olan Ukrayna toplumuna olan tepkilerinden dolayı oluşturduğunu açıklıyor. Grubun uluslararası evlilik ajansları,cinsiyet ayrımı ve diğer uluslararası ve ulusal sosyal sorunlar hakkında yaptıkları protestolar vardır. Grup özellikle seks turizmine karşı yaptığı üstsüz gösterilerle dünya çapında tanınmıştır.\n"
    },
    "Mihne": {
        "first_paragraph": "Mihne (Arapça: محنة), Abbasi Halifesi Memun'un Mutezile'nin Kur'an mahluktur öğretisini zorla benimsetmek amacıyla 833'te başlattığı ve bazı âlimlerin sorguya çekilerek eziyet edilip hapsedilmelerine ilişkin olaylara verilen ad.[1]\n"
    },
    "Osmanlı İmparatorluğu'nda Alevilere yapılan haksızlıklar": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Yehova'nın Şahitlerine yönelik ayrımcılık": {
        "first_paragraph": "Yehova'nın Şahitlerine yönelik ayrımcılık, bu inanca mensup kişilere yönelik gerçekleştirilen  hukuki ve sosyal haklara dair eşitsizlikleri ve ayrıca Yehova’nın Şahitlerine yönelik gerçekleşen şiddet ve zulüm gibi konuları kapsamaktadır.\n"
    },
    "Geşe": {
        "first_paragraph": "Geşe (Tibetçe., short for dge-ba'i bshes-gnyen sözünün kısacası dge bshes sözünden gelmekte olup \"erdemli dost\" demektir; Sanskritçe'nin çevirisi. kalyāņamitra)  Tibet Budistlerinin tasavvufi akademik derecesi olup belirli derecedeki Budist mutasavvıf hocalarına denmektedir[1].\n"
    },
    "Jebtsundamba Khutukhtu": {
        "first_paragraph": "Jebtsundamba khutuktu (Moğolca: ᠵᠠᠪᠽᠠᠨᠳᠠᠮᠪᠠ ᠬᠤᠲᠤᠭᠲᠤ / Жавзандамба хутагт / Dschavdsandamba chutagt, varyantları: Jevsundamba Khutukhtu ; Khalkha Jetsun DAMPA), Moğol Budizm içerisinde yer alan Geluk'un en yüksek mertebesi olan Lama'da verilen dinî bir unvandır.\n"
    },
    "Sensei": {
        "first_paragraph": "Sensei [[ˈsenˌseː]] (Japonca 先 生, önce doğan) \"öğretmen\", \"Usta\", \"Yazar\" ya da \"doktor\" anlamına gelen bir sözcüktür.\n"
    },
    "Emir (makam sahibi)": {
        "first_paragraph": "Emir (Arapça: أمير ʾamīr), Arap ülkeleri, Batı Afrika, Afganistan ve Hindistan altkıtasındaki çeşitli yerlerde kullanılan bir kral, aristokrat veya askerî olarak yüksek bir makam unvanını ifade eder. Terim, bir \"komutan\", \"general\" veya \"lider\" anlamına gelecek biçimde de Emîrü'l-mü'minîn olarak yaygın biçimde kullanılmıştır. Dişil formu emire (Arapça: أميرة ʾamīrah) kelimesidir. \"Prens\" olarak çevrildiğinde, \"emirlik\" kelimesi egemen bir prensliğe benzer. Çağdaş kullanımda bu terim, bir Emirliğin Müslüman bir devlet başkanını veya İslamî bir örgütün liderini belirtebilir.\n"
    },
    "İki kutsal caminin hizmetkârı": {
        "first_paragraph": "Hâdimü'l-Haremeyn (Arapça: خادم الحرمين الشريفين, romanize: Hâdimü'l-haremeyni'ş-şerîfeyn) ya da iki kutsal caminin hizmetkârı[1][not 1], Eyyûbî sultanları, Memlûk sultanları, Osmanlı padişahları ve günümüzde Suudi kralları dâhil olmak üzere İslam hükümdarları tarafından kullanılan kraliyet unvanı.[4] Bu unvan, İslam dünyasının en kutsal iki mescidi olarak kabul edilen Mekke’deki Mescid-i Haram ve Medine’deki Mescid-i Nebevî'nin hükümdar tarafından korunması, sorumluluğunun garanti altına alınması ve sürdürülmesi anlamına gelir.\n"
    },
    "Mevlânâ (ünvan)": {
        "first_paragraph": "Mevlânâ (Arapça: مولانا), İslâm dininde, din açısından önder olarak görülen ya da İslâm ilimlerinde başarı kazanmış kişilere verilen bir unvan. Özellikle Hint Yarımadası'nda İslâm bilginleri ve din önderleri için sıklıkla kullanılsa da Batı Asya'da pek kullanılmaz. Türkçe ve Farsça yazında sıklıkla Celâleddîn-i Rûmî'yi anmakta kullanılır ve bu nedenle yanlış bir şekilde bu kişinin adının bir parçası veya kendine has özel lakabı veya unvanı olarak anlaşılır. Mevla sözcüğünden türemiş olan bu sözcük, \"mevlâmız\" veya \"efendimiz\" anlamlarına gelir.[1] Afrika'da Svahili dili de sözcüğü diğer diller gibi Arapça özgün kökeninden almış olsa da çok daha genel bir anlamda kullanmaktadır: Sözcük bu dilde genel olarak içinde bulundukları toplulukça saygı gören kişilere verilir ve dinî vurgu taşımak zorunda değildir, seküler bağlamda da kullanılabilir.\n"
    },
    "Molla": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Sultan": {
        "first_paragraph": "Sultan (Arapça: سلطان sulṭān, [sʊlˈtˤɑːn, solˈtˤɑːn]), tarihte pek çok farklı anlamda kullanılmış olan İslamî bir sıfattır. Sözcük olarak \"güç\", \"otorite\", \"yönetici\" anlamlarına gelir. Genelde bağımsızlığını ilan eden İslam hükümdarları tarafından kullanılmıştır.\n"
    },
    "Şerif (din)": {
        "first_paragraph": "Şerif, İslam Peygamberi Muhammed'in kızı Fatıma'nın büyük oğlu ve On İki İmamların ikincisi olan Hasan'ın soyundan gelenlere denir. Hasan'ın kardeşi Hüseyin'in soyundan gelenlere ise Seyyid denmektedir.[1]\n"
    },
    "Başpiskopos": {
        "first_paragraph": "Başpiskopos ya da Başepiskopos sözcüğü, Yunanca episkopos sözcüğünden gelir. Episkopos, epi (yukarıdan) ve -skopos (bakmak) sözcüklerinin birleşiminden oluşur ve \"yukarıdan izleyen, gözeten\" anlamlarına gelir.[1]\n"
    },
    "Kardinal": {
        "first_paragraph": "Kardinal, Hristiyan Katolik Kilisesi'nin ruhban sınıfının Papa'dan sonra en yüksek mevkiye sahip din adamı. Kardinal olacak din adamları mevcut Papa tarafından aday gösterilirler. Bir sonraki Papa'yı kendi aralarından seçerler.\n"
    },
    "Papa": {
        "first_paragraph": "Papa, Roma Başpiskoposu ve bu nedenle Roma Katolik Kilisesi'nin dünya çapındaki lideri.[1] Katoliklere göre Havari Petrus'un halefidir.\n"
    },
    "Papalık temsilcisi": {
        "first_paragraph": "Papalık temsilcisi (Latince: Legatus Pontificius), yabancı ülkelerde bizzat papayı ya da Katolik Kilisesinin çok küçük bir bölümünü temsilen bulunan elçi. Katolik inancıyla ilgili konularda ve dinî, ahlâki meselelerin çözümünde yetkilidir.\n"
    },
    "Agnes Abuom": {
        "first_paragraph": "Agnes Regina Murei Abuom (d. 1949 –ö. 31 Mayıs 2023), Kenyalı dini lider, yönetici ve motivasyon konuşmacısı. 2013'ten 2023 yılındaki ölümüne kadar Dünya Kiliseler Konseyi (WCC) Merkez Komitesi'nin sözcülüğünü ve Afrika Bölgesi Başkanlığını yürütmekteydi.\nBu göreve gelen ilk Afrikalı kadındı. Kenya Anglikan Kilisesi'ni bağlıydı.[1]\n"
    },
    "Ali Yafie": {
        "first_paragraph": "Kiai Hajji Ali Yafie (1 Eylül 1926 – 25 Şubat 2023), Endonezyalı fakih ve dini lider.[1]\n"
    },
    "Sebuh Çulcuyan": {
        "first_paragraph": "Başpiskopos Sebuh Çulcuyan (doğum adı: Hayk Sarkis Çulcuyan; d. 24 Mart 1959, Malatya, Türkiye - ö. 19 Kasım 2020, Erivan, Ermenistan) Türkiye doğumlu Ermeni Apostolik piskoposu.[1]\n"
    },
    "Hasan et-Turabi": {
        "first_paragraph": "Hassan 'Abd Allah al-Turabi[1] (1 Şubat 1932 – 5 Mart 2016)[2] , Sudanlı İslami lider ve siyasetçi. Kendisi Sudan'ın tanınmış politik modern figürlerinden birisi olmuştur . Ünlü lider ve siyasetçi Hasan  el-Turabi Kassala, Sudan'da doğdu. Al-Turabi Ulusal Sudan İslami Hareketi (NIF) kurucusudur. Ayrıca uluslararası Asamble'de 1996-1999 arası görev almıştır. Popüler Kongre Partisi'ni 1999'da kurarak ölümüne kadar başında kalmıştır. Sadık el-Mehdi ile görüş ayrılıkları yaşamıştır.\n"
    },
    "Luis Morgan Casey": {
        "first_paragraph": "Luis Morgan Casey (d. 23 Haziran 1935 – ö. 27 Temmuz 2022), Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı Bolivya'da görev alan Amerikalı başpiskopos. Bolivya'ya giderek La Paz Yardımcı Piskoposu ve Pando Kıdemli Piskoposu olarak görev almıştır.\n"
    },
    "Pavlus": {
        "first_paragraph": "Pavlus (Latince: Paulus; Grekçe: Παῦλος, romanize: Paulos; Kıptîce: ⲡⲁⲩⲗⲟⲥ) veya Tarsuslu Saul (İbranice: שאול התרסי, romanize: Ša'ūl haTarsī; Grekçe: Σαῦλος Ταρσεύς, Saũlos Tarseús; y. M.S. 5 - MS 64/67),[2][5][6][1] İsa'nın vaazlarını ve öğretilerini pagan inanışındaki Roma dünyasına öğreten ilk Yahudi din adamı, ilk misyoner, elçi ve havariydi.[7][not 1]\n"
    },
    "T. B. Joshua": {
        "first_paragraph": "Temitope Balogun Joshua ya da T. B. Joshua (d. 12 Haziran 1963) – (ö. 5 Haziran 2021), Nijeryalı tanınmış papaz, televizyoncu ve hayırsever.\n"
    },
    "Müftü": {
        "first_paragraph": "Müftü, il ve ilçelerde Müslümanların din işlerine bakan, fetva verebilen görevli. Sadece İlahiyat Fakültesi mezunları müftü olabilir.[1] Müftünün İslami ilimler yönünden kendini geliştirmiş olması gerekir.\n"
    },
    "Ebû’l-Feth b. Abdi's-Selâm": {
        "first_paragraph": "Ebû’l-Feth b. Abdi's-Selâm (Arapça: ابو الفتح بن عبد السلام, ö.901/1495-975/1567), aslen Mâliki Müftüsü olan bir Arap şairdir.[1]\n"
    },
    "Emin el-Hüseynî": {
        "first_paragraph": "Muhammed Emin el-Hüseyni (Arapça: محمد أمين الحسيني) (d. 1897, Kudüs - ö. 4 Temmuz 1974, Beyrut), Filistinli bir Arap milliyetçisi ve Filistin Mandası'nda Müslüman liderdi.[1] 1921-1948 yılları arasında Kudüs başmüftüsü olarak görev yapmış ve Arap Yüksek Komitesi'nin kurucusudur.\n"
    },
    "Hafız Sabri Koçi": {
        "first_paragraph": "Hacı Hafız Sabri Koçi (Arnavutça: Haxhi Hafiz Sabri Koçi, d. 14 Mayıs 1921, Orenya, Libraş - ö. 18 Temmuz 2004, Tiran) Arnavut ilahiyatçı ve müftü.\n"
    },
    "Hasan Tokcan": {
        "first_paragraph": "Hasan Tokcan (1866, Serinhisar, Denizli - 7 Ekim 1943) Türk siyasetçi ve din adamı.\n"
    },
    "Ismet Muftić": {
        "first_paragraph": "İsmet Muftić (d. 1876, Žepče - ö. 1945 Zagreb), Hırvatistan'ın ilk İslam müftüsü.\n"
    },
    "Mehmet Emin Aga": {
        "first_paragraph": "Mehmet Emin Ağa (Yunanca: Mechmet Emin Aga, 1932 - 9 Eylül 2006), İskeçe müftüsü.\n"
    },
    "Osman Esad Efendi": {
        "first_paragraph": "Osman [Özgen][1] Zaza lisanı ile mevlidi yazan Zaza din adamı ve yazar. Osman Efendi (Zazaca: Usman Efendiyo Babıc) veya Osman Esad Efnedi olarak da bilinir. Sürekli yeşil sarık taktığı için halk arasında Yeşilbaş lakabıyla tanınır.[1]\n"
    },
    "Selim Muça": {
        "first_paragraph": "Hacı Selim Muça (Arnavutça: Haxhi Selim Muça) Arnavut mühendis, bilim insanı ve müftü.\n"
    },
    "Skënder Bruçaj": {
        "first_paragraph": "Skënder Bruçaj (Türkçe: İskender Bruçay, d. 22 Haziran 1976, Malësi e Madhe ilçesi) Arnavut Âlim ve Arnavutluk Müslüman Topluluğu'n başkanı.\n"
    },
    "Tahir Büyükkörükçü": {
        "first_paragraph": "Tahir Büyükkörükçü (1925, Konya - 5 Mart 2011 Selçuklu, Konya), Konya eski müftüsü ve Kapu Camii vâizi, 20. yüzyılın önemli İslâm âlimlerindendir. 5 Mart 2011 günü 06.00 sularında tedavi gördüğü Meram Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde vefat etmiştir.\n"
    },
    "Vehbi Dibra": {
        "first_paragraph": "Hacı Abdül Aziz Vehbi Ağaoğlu (Arnavutça: Haxhi Abdyl Azis Vehbi Agolli, 12 Mart 1867, Debre - 24 Mart 1937, Tiran), kısaca Vehbi Dibra (Debreli Vehbi), Arnavut ilahiyatçı, çevirmen, filozof ve siyasetçi.\n"
    },
    "Yakup Şınkieviç": {
        "first_paragraph": "Yakup Şınkieviç (Lehçe: Jakub Szynkiewicz, 16 Nisan 1884 - 1 Kasım 1966), 1925'te yeni bağımsızlığını kazanan Polonya'nın ilk müftüsü olarak seçilen bir Felsefe ve Doğu Bilimleri Doktoru idi.\n"
    },
    "Abadile": {
        "first_paragraph": "Abadile, isimleri Abdullah olan ve muhaddis kimlikleriyle şöhret bulmuş sahabe'den dört kişinin ortak ismidir. Abdullah kelimesinin çoğulu olup, \"Abdullahlar\" manasına gelmektedir. Bu dört kişi:\n"
    },
    "Abbas bin Abdülmuttalib": {
        "first_paragraph": "Abbas bin Abdülmuttalib (568 - 653) İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi ve amcası.[1]\n"
    },
    "Abdullah bin Abbas": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Abbas (Arapça: عبدالله بن عباس, 619, Mekke - 687, Taif), Tefsir ve fıkıh alanlarında otorite kabul edilen ve çok sayıda hadis rivayet eden İslam peygamberi Muhammed'in amcasının oğlu olan sahabe.[1]\n"
    },
    "Abdullah bin Abdülmuttalib": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Abdülmuttalib (Arapça: عبدالله بن عبد المطلب‎; 545 - 570/571), Abdülmuttalib bin Haşim'in oğlu ve İslam peygamberi Muhammed'in babasıdır. Muhammed'in doğumuna yaklaşık beş ay kala, bilinmeyen bir hastalıktan dolayı ölmüştür. Eşi Amine'dir. Ebû Kuvey (أبو قثم), Ebû Muhammed ve Ebû Ahmed künyelerine sahiptir.[1]\n"
    },
    "Abdullah bin Mesud": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Mesud (? - 653, Medine), sahabi ve ilk dönem müfessir, muhaddis ve fâkihlerindendir.\n"
    },
    "Affan bin Ebi'l As": {
        "first_paragraph": "Affân bin Ebi'l As bin Ümeyye, Osman bin Affan'ın babası.\n"
    },
    "Ahmed bin Hanbel": {
        "first_paragraph": "Ahmed bin Hanbel, (Arapça: ‏‎‎‎‎‎‎‎‎أحمد بن حنبل‏‎‎‎‏‎‎‎ ‎‎‎‎‎‎‎) (780, Bağdat - 31 Temmuz 855, Bağdat[1]) Hanbelî Mezhebi'nin öncüsüdür. İmam-ı Şafiî'nin öğrencisidir. \"El-Müsned\" adındaki hadis kitabında otuzbin hadis vardır. İslam Devleti'nin sınırlarının genişlemesi ve fıkhî konularda çoğalan sorular ve fikir ayrılıklarının artması üzerine bâzı noktalarda Kur'an'ın dışında aklın da kullanımını savunan Mutezilelere karşı çıkmıştır. Abbasî halifeleri Me'mun, Muttasım ve Vâsık'ın kabul ettiği ve baskıyla kabul ettirmeye çalıştıkları Kur'ân'ın mahluk olduğu fikrine karşı gelmiş ve birkaç yıl zindana mahkûm edilmiştir. İnanç konularına dair er-Red Ale’z-zenadıka ve’l-Cehmiyye adlı \"Zındık ve Cebriyye yanlılarına karşı anti-tez\" anlamına gelen bir eseri vardır. Bir İslâmî akım olan Selefiyye'nin çıkış noktası Hanbelî Mezhebi'ne dayandırılmaktadır.[2]\n"
    },
    "Ahmed er-Rifâi": {
        "first_paragraph": "Ahmed er-Rifâi (1118 - 1182), 12. yüzyılda yaşamış din bilgini ve Rufâilik tarikatının kurucusu.\n"
    },
    "Ali Asker": {
        "first_paragraph": "Ali Asker ya da tam adıyla Abdullah b. Hüseyin (Arapça: عبد الله بن الحسين بن علي بن أبي طالب), Hüseyin ve Rubab’ın oğludur. Kerbela Olayı’nda öldürüldü.[1]\n"
    },
    "Ali el-Asgar": {
        "first_paragraph": "Ali Asgar, Ali Asker, ya da tam adıyla Abdullah b. Hüseyin (Arapça: عبد الله بن الحسين بن علي بن أبي طالب), Hüseyin ve Rubab’ın oğludur. Kerbela olayı’nda öldürüldü.[1]\n"
    },
    "Ali er-Rızâ": {
        "first_paragraph": "Ali er-Rıza, (Arapça: علي بن موسى الرضا Ali bin Musa el-Rıza), tam ismi Ali bin Musa ibn-i Cafer (770 - 5 Eylül 818), İslâm Peygamberi Muhammed'in yedinci göbekten torunudur. Şiîliğin İsnâaşerîyye mezhebinde ve onun kolları olan Câferîlik ile Alevîlik'te \"Sekizinci İmâm\" olarak yer alan \"Ali er-Rıza\" Mûsâ el-Kâzım'nın oğludur.\n"
    },
    "Arslan Baba": {
        "first_paragraph": "Arslan Baba, Yeseviyye tarikatının kurucusu Ahmet Yesevî'nin mürşîdi olduğu söylenen mutasavvıf. Doğum ve ölüm tarihleri hakkında kaynaklarda herhangi bir bilgi yoktur. Mehmed Fuad Köprülü'ye göre, Arslan Baba Ahmed Yesevî’nin babası Şeyh İbrâhim’in kardeşi, yani amcası olabilir.[1] Sefîne-î Evliya müellifi Osmanzâde Hüseyin Vassâf, Arslan Baba'dan bahsetmiştir.[2]\n"
    },
    "Azer": {
        "first_paragraph": "Azer, İbrahim'in babasıdır. Bazı alimlere göre ise amcasıdır. Kitâb-ı Mukaddes'te Terah diye geçmektedir.\n"
    },
    "Cafer bin Ebu Talib": {
        "first_paragraph": "Cafer bin Ebu Talib ya da Cafer-i Tayyar (588 - 629), İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi.\n"
    },
    "Cüveyriye bint Haris": {
        "first_paragraph": "Cüveyriye bint-i Haris, İslam peygamberi Muhammed'in eşidir.[1][2] Muhammed ile evlenmeden önce adı Berre idi. Muhammed tarafından kendisine \"küçük kadın, kızcağız\" anlamlarına gelen Cüveyriye adı verildi. Muhammed'den yedi hadis rivayet etmiştir.[3]\n"
    },
    "Divane Mehmed Çelebi": {
        "first_paragraph": "Divane Mehmed Çelebi, Semâî Mehmed Çelebi ya da Sultan Dîvânî (1448 veya 1471 - Nisan 1529), Osmanlı döneminde yaşamış mevlevî şeyhi ve divan şairi.[1]\n"
    },
    "Ebi'l As bin Ümeyye": {
        "first_paragraph": "Ebi'l As bin Ümeyye, ʿAbd Şems ibn-i ʿAbd Menâf ibn-i Kusayy'ın mânevî evlâdı olan ve Emevî Hâlifeliği'ne adını veren Ümeyye bin Abdişems'in oğludur. Ebu Süfyan bin Harb'in amcası, Harb ibn-i Ûmeyye'nin kardeşidir.\n"
    },
    "Ebu Azze": {
        "first_paragraph": "Ebu Azze el-Cumahi (Arapça: أبو عزة, ö. 625), Mekkeli Arap şair.\n"
    },
    "Ebû Cehil": {
        "first_paragraph": "Amr bin Hişam (Arapça: عمرو ابن هشام; 570 civarı[1] - 13 Mart 624), diğer adıyla Ebu'l-Hakem (Arapça: أبو الحكم‎) veya İslam peygamberi Muhammed'in ona koyduğu ve bilinen adıyla Ebû Cehil (Arapça: أبو جهل), Mekke'nin eski liderlerinden biridir.[2] Muhammed'e muhalefeti ve Müslümanlara karşıt olan davranışları dolayısıyla tanınmıştır.\n"
    },
    "Ebû Dâvûd": {
        "first_paragraph": "Ebu Davud Süleyman ibn'el Eş'as el-Ezedi es-Sicistani ya da bilinen adıyla Ebu Davud es-Sicistâni (Arapça: أبو داود سليمان بن الأشعث الأزدي السجستاني) (d. 817, Sistan - ö. 21 Şubat 889, Basra), Arap asıllı Fars muhaddis. Kütüb-i sitte'den biri olan ve Sünen-i Ebu Davud olarak anılan eserin müellifi.[1]\n"
    },
    "Ebu Şeybetul Hudri": {
        "first_paragraph": "Ebu Şeybetul Hudrî (d. M. 607, Medine - ö. H. 74 / M. 693, İstanbul), aslen Medine'li (Ensârî) Sahabelerden, birçok Hadis rivayet etmiş ve İstanbul'da 86 yaşlarında ölmüştür. Nimel Ceyş'ten olup, İslam Ordusu'nun 12. gazasına katılarak Konstantinopolis'i fethedebilmek için 74/693 yılında İstanbul'a gelmiştir. Halk arasında Muhammed'in süt kardeşi olarak bilinir.[1]\n"
    },
    "Ebu'l-Leys es-Semerkandî": {
        "first_paragraph": "Ebu'l-Leys es-Semerkandî (ö. 983), Hanefi fıkıh, hadis ve tefsir âlimi.[1]\n"
    },
    "Ebü'l Hasan Eş'arî": {
        "first_paragraph": "Ebü'l Hasan Eş'arî (873 - 935)[1], İslam dininin iki itikadi mezhebinden birisi olan Eş'arilik mezhebinin kurucusu ve Şâfiîlik, Mâlikîlik, Hanbelilik mezhebine bağlı olanların itikad imamı sayılan İslâm alimi.\n"
    },
    "Elijah Muhammed": {
        "first_paragraph": "Elijah Muhammed (Elijah Poole) (7 Ekim 1897 - 25 Şubat 1975), ABD'de \"İslam Ulusu\" olarak da bilinen Amerikan İslam Misyonu adlı Siyah hareketinin önderidir.\n"
    },
    "Erva bint Küreyz": {
        "first_paragraph": "Erva bint Küreyz İslam Halifesi Osman Bin Affan'ın annesi, İslam Peygamberi Muhammed Bin Abdullah'ın halası, Ümmü Hakîm Beyzâ bint Abdülmuttalib’in kızıdır. Bi'setten önce Halife Osman'ın babası Affan bin Ebi'l As ile, Affan ölünce ise Ukbe bin Ebi Muayt ile evlenmiştir.[1]\n"
    },
    "Fatıma bint Amr": {
        "first_paragraph": "Fatıma bint Amr (Arapça: فاطمة بنت عمرو; d. bilinmiyor, ö. 576) H.z. Muhammed' in babaannesi olup Abdullah bin Abdülmuttalip' in annesidir. Abdülmuttalip' in eşidir. Kendisi Kureyş' in Banu Mahzup kalnındandır.\n"
    },
    "Fudayl bin İyaz": {
        "first_paragraph": "Fudayl bin İyaz (?, Merv, Kufe veya Horasan[1] - 803[2]) önceden eşkiyalık yapan[3] ve sonra tövbe eden bir islam evliyasıdır.[4]\n"
    },
    "Hakem bin Ebu'l As": {
        "first_paragraph": "El-Hakem ibn-i Ebî el-ʿAs ibn-i Ûmeyye[1] (Arapça: الحكم بن أبي العاص; \"al-Ḥakam bin Abī al-‘Ās\") Emevî Hâlifesi I. Mervan'nın babası ve Osman bin Affan'nın amcası.\n"
    },
    "II. Hâkim": {
        "first_paragraph": "II. Hakim (الحاکم) Tam Adı: Ebû’l-`Abbâs ʿAhmed \"el-Hâkim biʿEmr i’l-Lâh es-Sânî\" (Arapça: ʾabū al-ʿabbas ʾaḥmad al-ḥākim biʾamr allāh, Arapça: أبو العباس أحمد الحاكم بأمر الله); (ö. 1352) Altmışikinci İslam Halifesi.\n"
    },
    "Halime": {
        "first_paragraph": "Halime, İslam peygamberi Muhammed'in süt annesi ve İslam tarihindeki önemli kadın şahsiyetlerdendir.\n"
    },
    "Ham": {
        "first_paragraph": "Ham, Nuh'un üç oğlundan biridir. Oğullarının adları Kuş, Mizraim, Fut, ve Kenan'dır.\n"
    },
    "Hamdullah el-Ensârî": {
        "first_paragraph": "Hamdullah (Ahmed) el-Ensârî, Sahabe-i Kiram’dan bir zattır. Medine’li olduğu için Ensârî adını almıştır. Eyüp Sultan ile birlikte Konstantinopolis’in kuşatmasına katılmış ve can vermiştir.[1]\n"
    },
    "Hasan el-Askerî": {
        "first_paragraph": "Hasan el-Askerî (Arapça: حسن بن علي العسكري); (4 Aralık 846, Medine - 1 Ocak 874, Samarra), İsnâaşeriyye (On İki İmamcı) Şiî İslam'ın on birinci İmamıdır.[1] Ali'nin onuncu torunlarından İmam Ali el-Hâdî'nın oğludur.\n"
    },
    "Havle bint Cafer": {
        "first_paragraph": "Havle bint Cafer, Dördüncü halife  Ali'nin eşi ve Muhammed bin Hânifîyye'nin annesidir. Hatice bint Hüveylid'ten sonra Müslüman olan ikinci kadın olduğu bilinmektedir.\n"
    },
    "Hûd": {
        "first_paragraph": "Hûd (Arapça هود), Kur'an'da adı geçen peygamberlerden birisidir. Eski Ahit'te adı Eber (İbranice עבר) olarak geçen peygamber ile Hûd peygamberin aynı kişi oldukları tahmin ediliyor.[1] Eski Ahit'in en Antik Yunanca versiyonlarından birinde (Latince: Septuaginta) Eber'in yaşamış olduğu dönem, Kur'an'daki Hûd'un yaşadığı döneme denk düşer. Eber kelimesi kimi iddialara göre İbrani ve Arap kelimelerinin kökenini oluşturur. Yahudi kutsal metinlerinde bahsedilen Eber, Nuh'un soyundandır ve İbrahim'in atalarındandır. Bazı İslam kaynakları Hûd peygamberin 150 sene ömür sürdüğü ve peygamberlik yaptığı dönemin yaklaşık olarak MÖ 2400 civarında olduğunu belirtir.[2][3]\n"
    },
    "Hür b. Yezid Riyahi": {
        "first_paragraph": "Hür b. Yezid b. Naciye Temimi Yerbui Riyahi (Arapça: حر بن یزید بن الناجیة التمیمي الیربوعي الریاحي, ö. 61/680), Kerbelâ Olayı’nda Hüseyin’in safına geçen Emevî kumandanı.\n"
    },
    "İbn Hacer el-Askalanî": {
        "first_paragraph": "İbn Hâcer el-Askalanî (18 Şubat 1372 - 2 Şubat 1449), Memlükler devrinde Kahire'de doğan ve aslen Fâtımî Hanedan'a mensup Seyyid bir aileden gelen Kıpçak Türklerinden olan bir Şafi İslam âlimi, Hadis nakilcisi (Ravî) ve tefsir bilgini.\n"
    },
    "İbn-i Hişam": {
        "first_paragraph": "İbn-i Hişam (ö. 833), 9. yüzyılda yaşamış Arap tarihçi, dil ve neseb bilgini.\n"
    },
    "İbn-i Lebbâd": {
        "first_paragraph": "İbn-i Lebbâd (Abdüllatif bin Yusuf bin el-Musuli el Bağdadi) (d. 1160, Bağdat - ö. 1231, Bağdat)\n"
    },
    "İbnü'l-Cevzî": {
        "first_paragraph": "İbnü'l-Cevzî[1] (1116 - 1201), 12. yüzyılda yaşamış Arap din, tarih ve tıp bilgini.\n"
    },
    "İbnü'l-Esîr": {
        "first_paragraph": "İbnü'l-Esîr, üç erkek kardeşin aile adıdır. Tanınmış İslam tarihçileri ve yazarları olup, günümüz güneydoğu Türkiye'de Cizre[1] (Jazīrat ibn Umar)'de doğmuşlardır.[2].\n"
    },
    "İdris": {
        "first_paragraph": "İdris (Arapça: إدريس), Kur'an'da adı geçen peygamberlerden biri ve Şit'in oğlunun oğludur. İlk kez onun döneminde insanların hayvan derileri giymekten kurtuldukları söylenir. Kumaşı bulduğu ve yazı yazmayı geliştirdiği söylenir. İslam mitolojisine göre 4. kat gökte yaşamaya devam etmektedir.\n"
    },
    "Kâdir (Abbasi)": {
        "first_paragraph": "Kadir veya Ahmed bin İshâk  \"Kâdir\" Tam Adı: Ebû’l-`Abbâs \"el-Kâdir bi’l-Lâh\" ʿAhmed bin İshâk bin el-Muktedir (Arapça: أبو العباس \"القادر بالله\" أحمد بن إسحاق بن المقتدر ; Ebū el-ʿabbās el-kādir bi-llah ʾaḥmad bin ishāk el-muktedir) (d. 947 – ö. 29 Kasım 1031) Bağdad Abbâsî Hâlifelerinin yirmibeşincisidir.\n"
    },
    "Kafi Baba": {
        "first_paragraph": "Kafi Baba, Abdal Musa ile çağdaş ve \"Abdal Musa'nın gözcüsü\" olarak bilinen Horasanlı derviş. Tekkesi Finike ilçesi sınırları içinde, Lmyra antik kenti yanındadır. Evliya Çelebi seyahatnamesinde de detaylı olarak anlatılmaktadır. Her yıl Haziran ayında şenlikler ve anma törenleri düzenlenmektedir.\n"
    },
    "Kaim (Abbâsî-Memlûk halifesi)": {
        "first_paragraph": "Kaim  Tam Adı: Ebû’l-Bekâ' Hamza \"el-Kâ'im biʿEmr i’l-Lâh\" (ö. 1455) 69. İslam Halifesi.\n"
    },
    "Huneys bin Huzafe": {
        "first_paragraph": "Huneys Bin Huzafe (خنيس بن حذيفة) (ö. 2 AH/624) Muhammed Bin Abdullah'ın Sahabelerinden biri.\n"
    },
    "Kordovalı Fatma": {
        "first_paragraph": "Kordovalı Fatma ünlü sufi Muhyiddin Arabi'nin hocalarından biri olan sufi şahsiyet.\n"
    },
    "Muhammed Bahâeddîn": {
        "first_paragraph": "Muhammed Bahaüddin Nakşibendi (Arapça: مُحَمَّدْ بَهَاءُ الدِّيْنْ اَلنَّقْشِبَنْدِ; 1317, Kasr-ı Arifan, Buhara, Özbekistan - 1389, Kasr-ı Arifan), Nakşibendi tarîkatının isim babası, büyük mutasavvıf evliya.[1][2] Şah-ı Nakşibend veya Bahaddin lakapları ile anılır. Silsileyi sadat'te Muhammed Baba Semmasi ile Seyyid Emir Külâl'ın talebesidir.\n"
    },
    "Muhammed Bin Abdullah El-Mürşidî": {
        "first_paragraph": "Muhammed Bin Abdullah El-Mürşidî, evliya, fıkıh ve kırâat âlimi. Doğum tarihi bilinmemektedir. M. 1337 yılında (H. 738 yılı Ramazan ayı) Münye'de öldü.\n"
    },
    "Muhammed bin Nusayr": {
        "first_paragraph": "Ebû Şu'ayb Muhammed bin Nusayr el-Bekri el-Nümeyri (ölüm 884) Ben-i Nümeyr kabilesine mensup,[1] son üç İmam döneminde yaşamış, onların hizmetinde bulunmuş, zamanın alimiydi. İki pencereli odada yattığından Acem dilinde pencere ismi nusayra olduğundan Bin Nusayr lakabı ile lakablandırılmıştır. Ardından inananlar akidesine iltihaklarından dolayı Nusayri ismiyle isimlendirilmişlerdir.[2] İmamlar ile halk arasında bir köprü olmuş, onlardan aldığı bilgiyi üzerinde hiçbir değişiklik yapmaksızın aktarmıştır. Yani Muhammed bin Nusayr asla yeni bir din anlayışı getirmemiş, yeni bir mezhep veya tarikat kurmamış, on iki İmam'ın çizgisinden taviz vermemiş gerçek bir Aleviydi.\n"
    },
    "Muhammed el-Bakır": {
        "first_paragraph": "Muhammed el-Bakır, (d. 676, Medine - ö. 731, Medine) On İki İmâmlar'ın beşincisidir. Dördüncü imam ve Hüseyin'in oğlu olan Ali bin Hüseyin'in (Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn) oğludur. Ayrıca annesi de  ikinci imam  Hasan bin Ali'in kızı olan Fatıma bint Hasan el-Mûctebâ'dır.[1] İmâmet i'tikadına göre hem anne hem de baba tarafından İslâm dininin son peygamberi Muhammed'le akrabalık ilişkisi bulunan ilk imâmdır. Bir İslâm âlîmi olan \"Muhammed el-Bakır\" diğer bütün Ehl-i Beyt mensûbu imâmları gibi Sünnîlerce de sevilen ve sayılan büyük bir İslam önderidir.\n"
    },
    "Muhammed es-Serahsî": {
        "first_paragraph": "Muhammed es-Serahsî (Muhammed ibn Ahmed es-Serahsi) (1009/h.400 - 1090/h.483), Karahanlılar devrinde yaşamış Türk asıllı fıkıh bilgini. Hanefi mezhebine bağlı olan Serahsi'nin İslam bilim dünyasındaki unvanı 'imamların güneşi' anlamına gelen Şemsü'l Eimme'dir.[1]\n"
    },
    "Muhammed et-Taki": {
        "first_paragraph": "Muhammed et-Taki, Muhammed el-Hâbib[1] ya da Ahmed bin ʿAbd Allâh bin Muhammed et-Takî (Gerçek İsmi: Aḥmad ibn ʿAbd Allāh ibn Muḥammad ibn Ismāʿīl (أحمد بن عبد اللّه بن محمد بن إسماعيل) ya da Aḥmad ibn ʿAbd Allāh ibn Muḥammad at-Taqi[2]) (Doğum: Hicrî: 198 / Milâdî: 813/814, Ölüm: Hicrî: 225, Milâdî: 839/840, Salamia, Syria, İmam: Hicrî 212-225, Milâdî: 827/828 - 839/840) Soyadı: \"et-Takî\") İmâmet (İsmâilî i'tikadı)'na göre \"Dokuzuncu\" İsmâilîyye İmâmı. İsmâilîyye/Mustâlî/Davudî İsmailîlik i'tikadına göre \"Dokuzuncu İmâm\" Ahmed ibn ʿAbd Allāh ibn Muhammed et-Takî'dir.\n"
    },
    "Murtaza Mutahhari": {
        "first_paragraph": "Murtaza Mutahhari (Farsça: مرتضی مطهری; d. 3 Şubat 1920, Feriman - ö. 1 Mayıs 1979, Tahran), İranlı alim, din bilgini, filozof, üniversite hocası ve siyasetçidir. Ali Şeriati'yle birlikte 1979 İran İslam Devrimi'nin entelektüel zemininin hazırlayıcılarındandır.\n"
    },
    "Musa bin Nusayr": {
        "first_paragraph": "Musa bin Nusayr (Arapça: موسى بن نصير) (d. 640 - ö. 716) Emevî Hâlifesi I. Velid'in emrinde İfrikiye ve Endülüs Valisi olarak görev yapmış Müslüman Arap kumandandır.\n"
    },
    "Mustamsık": {
        "first_paragraph": "Mustamsık Tam Adı: Ebû’s-Sabr Yaʿkûb \"el-Mûstamsık bi’l-Lâh\" 72. İslam Halifesi.\n"
    },
    "I. Mutazıd": {
        "first_paragraph": "I. Mutezid Tam Adı: Ebû’l-Feth Ebû Bekir el-Mû'tezid bi’l-Lâh\" (Arapça : ʾabū al-fatḥ ʾabū bakr al-muʿtaḍid bi-llāh, Arapça: أبو الفتح أبو بكر المعتضد بالله); (d. ? - ö. 1362) Altmışüçüncü İslam Halifesi.\n"
    },
    "II. Mutazıd": {
        "first_paragraph": "II. Mû'tezîd Tam Adı: Ebû’l-Feth Dâvud \"el-Mû'tadid bi’l-Lâh es-Sânî\" (ö. 1441) 67. İslam Halifesi.\n"
    },
    "Münire el-Kubeysi": {
        "first_paragraph": "Münire el-Kubeysi (ya da: Kubeysi) (d. 1933, Şam – ö. 26 Aralık 2022, Şam, Suriye), Suriyeli kadın mutasavvıf. \n"
    },
    "Müstasım (Abbâsî-Memlûk halifesi)": {
        "first_paragraph": "Mustasım veya uzun olarak el-Mûsta'sım bi’l-Lâh es-Sânî (Arapça: المستعصم بالله الثاني) Tam Adı: Ebû Yahya Zekerîyâ' \"el-Mûsta'sım bi’l-Lâh es-Sânî\" (Arapça: المستعصم بالله الثاني), (d. ? - ö. 1389). 66. İslam Halifesi. Abbasi hanedanından olup 1377 yılında ve 1386-1389 yılları arasındaki dönemde Memlük Devleti'nin koruması altında Kahire'de halifelik yapmıştır. Halife olduğu zaman aldığı \"el-Musta'sım bi’l-Lâh\" lâkâbı 1258'de Moğollar tarafından Bağdat'ta öldürülen Ebû Ahmed \"el-Mûsta'sım bi’l-Lâh\" 'Abd Allâh bin el-Mansûr el-Mûstensir'e izâfetendir. Bu nedenle bazı kaynaklar tarafından \"İkinci  Musta'sım bi’l-Lâh\" da olarak anıldığı olur.\n"
    },
    "II. Müstekfî": {
        "first_paragraph": "II. Müstekfi Tam Adı: Ebû’r-Rabî` Sûleymân \"el-Mûstekfî bi’l-Lâh es-Sânî\" (ö. 1451) 68. İslam Halifesi.\n"
    },
    "Müstencid (Abbâsî-Memlûk halifesi)": {
        "first_paragraph": "el-Mûstencid bi’l-Lâh (\"Abbâsî-Memlûk\")  Tam Adı: Ebû’l-Mehâsin Yûsuf \"el-Mûstencid bi’l-Lâh\" 50. İslam Halifesi.\n"
    },
    "I. Mütevekkil": {
        "first_paragraph": "I. Mütevekkil Tam Adı: Ebû `Abd Allâh Muhammed \"el-Mûtevekkil ʿalâ ʾl-Lâh\" (d. ? - ö. 1406) 64. İslam Halifesi.\n"
    },
    "II. Mütevekkil": {
        "first_paragraph": "II. Mütevekkil (tam adı: Ebû’l-`Izz `Abd el-`Azîz \"el-Mûtevekkil ʿalâ ʾl-Lâh es-Sânî\"), 71. İslam Halifesi.\n"
    },
    "III. Mütevekkil": {
        "first_paragraph": "III. Mütevekkil[a] (ö. 1543), 73. İslam Halifesi. Abbasi soyundan gelen son halifedir. Memlük Devleti himayesi altında 1508 ile 1517 yılların arasında halifelik yapmıştır. Memlük Devleti'nin Osmanlı tarafından yıkılması sonrasında halifelik Osmanlı hanedanına geçmiştir.\n"
    },
    "Necmüddin Kübra": {
        "first_paragraph": "Necmüddin Kübra (d. 1145 - ö. 1221), Kübreviyye tarikatı şeyhi.\n"
    },
    "Nizameddin Evliya": {
        "first_paragraph": "Nizameddin Evliya (d. 1238 - ö. 1325), Çiştiyye yolunun büyüklerinden olup, bu tarikata bağlı Nizâmiyye şubesinin pîridir. Hindistan sufilerindendir.\n"
    },
    "Nizar bin Müstansır": {
        "first_paragraph": "Ebû Mansûr Nizâr el-Mustafâ li-Dîn’il-Lâh (d: 1045 - ö: 1097, Arapça: أبومنصور نزار المصطفى لدين الله; Ebū Mansūr Nizār el-Mustafā li-Dīn’il-Lāh) Nizârî İsmâ‘ilîyye Mezhebi'nin İmâmı.\n"
    },
    "Osman bin Ebi'l As": {
        "first_paragraph": "Osman bin Ebi'l As (Arapça: عثمان بن أبوالعاص), İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi.\n"
    },
    "Osman Dede": {
        "first_paragraph": "Kutbü'n Nâyî Osman Dede (1652-1729), Mevlevî şeyhi, derviş, mutasavvıf, bestekâr.[1]\n"
    },
    "Ömer Sühreverdî": {
        "first_paragraph": "Ömer Sühreverdî veya Şihabeddin Ebû Hafs Ömer es-Sühreverdî, (d. 1145 - ö. 1234) İslam filozofu.\n"
    },
    "Ömer Ziyâeddîn et-Tavilî": {
        "first_paragraph": "Ömer Ziyâeddîn et-Tavilî (Arapça: الشَّيخ عُمَر ضِياءُ الدّين طويلة), Ömer Ziyâeddîn et-Tavilî veya Ömer Ziyâeddîn el-Biyârî (d. 1839 Tavila, Irak / ö. 1900 Biyara, Irak), alim ve mutasavvıf. 1839 yılında Osmanlı Devleti'ne bağlı Tavila köyünde doğdu. Osman Sirâceddîn et-Tavilî'nin üçüncü oğlu ve halifesidir.\n"
    },
    "Razi Abdullah": {
        "first_paragraph": "Razî ʿAbd Allâh (Hüseyin bin ʿAhmed)  ya da ʿAbd Allāh ar-Raḍī / ʿAbd Allāh al-Zakī (ar-Raḍī ʿAbd Allāh / al-Zakī ʿAbd Allāh)  (Gerçek İsmi: al-Ḥusayn ibn Aḥmad ibn ʿAbd Allāh ar-Raḍī/al-Zakī ya da al-Ḥusayn ibn Aḥmad ibn ʿAbd Allāh ibn Muḥammad ibn Ismāʿīl (ﺍلحسين بن أحمد بن عبد اللّه بن محمد بن إسماعيل) (Doğum: 219 Hicrî, Ölüm: 268 Hicrî, Milâdî 881, Askar, Syria, İmam: Hicrî 225-268) Soyadı: \"al-Raḍī/al-Zakī\") İmâmet (İsmâilî i'tikadı)'na göre \"Onuncu\" İsmâilîyye İmâmı. İsmâ‘îl’îyye/Mustâ‘lîyye/Davudî İsmailîlik i'tikadına göre \"Onuncu İmâm\" Ḥusayn ibn Aḥmad ibn ʿAbd Allāh ar-Raḍī/al-Zakī\" (Raḍī Abdullah)'dır.[1]\n"
    },
    "Resul Caferiyan": {
        "first_paragraph": "Resul Caferiyan (Farsça: رسول جعفریان (d. 30 Haziran 1964, Hurasgan); Müslüman ruhbanı, İranlı tarihçi, yazar, İslam ve Şiilik tarih araştırmacısı, üniversite hocasıdır.\nHalen Tahran Üniversitesi'nin tarih bölümünde hocalık yapıyor. Ayrıca İslam ve İran tarihinin özel kütüphanesinin başkanıdır. Aynı zamanda Tahran Üniversitesi'nin Merkez Kütüphanesi müdürüdür.\n2018 yılında İran Bilimler Akademisi'nin daimi üyesi oldu.[1]\n"
    },
    "Safiye bint Ebi'l As": {
        "first_paragraph": "Safiye bint Ebî el-ʿAs, Emevîler Hanedanlığı'nın isim babası olan Ûmeyye ibn-i ʿAbd Şems'in torunu, Ebî el-ʿAs ibn-i Ûmeyye'nin kızı ve Osman bin Affan'ın halasıdır.\n"
    },
    "Said bin Zeyd": {
        "first_paragraph": "Sa'īd bin Zeyd, (Arapça: سعيد بن زيد), İslâm peygamberi Muhammed'in sahabelerinden. Ebu Aver olarak da nitelendirilmiştir. 600 yılı civarında doğmuştur.[1] Eşi Fatıma binti Hattab, Ömer bin Hattab'ın kız kardeşidir ve eşiyle birlikte İslâm'a ilk girenlerdendir. Said bin Zeyd, ayrıca Aşere-i Mübeşşere'dendir.\n"
    },
    "Salih": {
        "first_paragraph": "Sâlih (Arapça: صالح), İslam dininde kutsal sayılan bir peygamberdir. Kur’an anlatımında Salih, Semud kavmine gönderilir ve buranın neresi olduğu konusunda Kur'an'da hiçbir bilgi yoktur. Ancak Semud'un Orta veya doğu Arabistan halklarından biri [1] olabileceğine veya Onların Hicr Bölgesi'nde (Medain Salih) yaşadıklarına inanılmıştır.\n"
    },
    "Şahidül İslam (müftü)": {
        "first_paragraph": "Şahidül İslam ibni Şems el-Ḥak es-Serdar el-Cezeri (Arapça:شاهد الإسلام بن شمس الحق السردار الجسري ; d. 15  Mart 1960 – ö. 27 Ocak 2023),[1] ya da bilinen adıyla; Şahidül İslam (Bengalce:শহিদুল ইসলাম), Bangladeşli islam alimi ve siyasetçi.[2][3][4]\n"
    },
    "Şeyh Yavsî": {
        "first_paragraph": "Şeyh Yavsî (?-1514) Türk din alimi; Bayrami tarikatı şeyhi, Şeyhülislam Ebussuud Efendi'nin babası ve II. Bayezid'in öğretmenidir.\n"
    },
    "Tapduk Emre": {
        "first_paragraph": "Tapduk Emre (d. 1210-1215 - ö. ?), Horasanlı bir Türkmen dervişi olan Yunus Emre'nin mürşidi olarak tanınır. Doğum tarihi 1210 ve 1215 yılları arasında tahmin edilmektedir. Rivayete göre, Hacı Bektaş-ı Veli, Yunus Emre'nin eğitimini Tapduk Emre'ye emanet eder. Tapduk Emre'den itibaren Anadolu'da \"Tapduklular\" adında bir topluluğun varlığı belirtilmektedir. Yunus, Nallıhan Tapduk Emre dergahında kırk yıl boyunca odun taşıyan bir derviştir ve taptukluların yetiştirdiği en büyük ozanlardan biri olarak kabul edilir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Ubeyy bin Kâb": {
        "first_paragraph": "Ubey bin Kab (ö. 654, Medine), sahabi ve ilk dönem müfessir, muhaddis ve fakihlerindendir.\n"
    },
    "Ukbe bin Ebi Muayt": {
        "first_paragraph": "Ukbe bin Ebi Muayt (Arapça: عقبة بن أبي معيط, ö. 624), İslam karşıtı Kureyşli Arap.\n"
    },
    "Ukkaşe bin Mihsan": {
        "first_paragraph": "Ukkaşe bin Mihsan (Arapça: عكاشة بن محصن), Muhammed'in sahabelerinden birisiydi. Batn-ı Nahle Seferi'ne ve Ukkaşe bin Mihsan Seferi'ne katılanlardan birisiydi.[1][2]\n"
    },
    "Ümeyme bint Abdülmuttalib": {
        "first_paragraph": "Ümeyme bint Abdülmuttalib (Arapça: أميمة بنت عبد المطلب), İslam peygamberi Muhammed'in halasıdır.[1]\n"
    },
    "Ümeyye bin Halef": {
        "first_paragraph": "Ümeyye bin Halef (ö. 624, Bedir)[1], İslam dininin peygamberi Muhammed'e karşı çıkan Mekke'nin eski liderlerinden birisidir.\n"
    },
    "Vâfî Ahmed": {
        "first_paragraph": "Vâfî ʿAhmed (ʿAbd Allâh bin Muhammed), Câfer el-Musaddık[1] ya da Ahmed el-Vâfî (Gerçek İsmi: ʿAbd Allāh ibn Muḥammad ibn Ismāʿīl (عبد اللّه بن محمد بن إسماعيل); Doğumu: 179 Hicrî, Ölümü: 212 Hicrî, Milâdî 828, Salamiyya, Suriye, İmâm: 197-212 Hicrî, 813-828 Milâdî; Soyadı: \"el-Vâfî\") İmâmet (İsmâilî i'tikadı)'na göre \"Sekizinci\" İsmâilîyye İmâmı. İsmâilîyye/Mustâlî/Davudî İsmailîlik i'tikadına göre \"Sekizinci İmâm\" (Vâfî Ahmed) ʿAbd Allâh bin Muhammed bin İsmâ‘il'dir.)[2]\n"
    },
    "I. Vâsik": {
        "first_paragraph": "I. Vasık (الحاکم) ya da tam adıyla Ebû İshâk İbrâhîm \"el-Vâsık\" (Arapça: abū ʾisḥāq ʾibrāhīm al-wāṯiq, Arapça: أبو إسحاق إبراهيم الواثق, ö. 1341), 61. İslam halifesi.\n"
    },
    "II. Vâsik": {
        "first_paragraph": "II. Vasık Tam Adı: Ebû Hafs `Umar \"el-Vâsık bi’l-Lâh es-Sânî\" (d. ? - ö. 1386) 65. İslam Halifesi.[1]\n"
    },
    "Bahaeddin Veled": {
        "first_paragraph": "Bâhâeddin Veled (1148 / 1152 - 1230), Mevlânâ'nın babası[1] ve İslam dünyasının o dönemdeki en büyük bilginidir. Sultan-ı Ulema adı ile anılır. Anadolu Selçuklu sultanı Alâ-ed-Dîn Keykubat ile görüşmüştür. İslam Alimlerinin büyüklerindendir. Orta Asya-Türkistan'da yetişen en büyük İslam alimidir.\n"
    },
    "Metin Yüksel": {
        "first_paragraph": "Metin Yüksel (17 Temmuz 1958, Bitlis – 23 Şubat 1979, İstanbul), Akıncılar Derneği'ne mensup aktivist.\n"
    },
    "Züleyha": {
        "first_paragraph": "Züleyha (Arapça: زلیخا), Yahudi ve İslam geleneğinde Potifar'ın karısına verilen isimdir. Kur'an'da Mısır azizinin eşi olarak geçer.\n"
    },
    "I. Alexander (papa)": {
        "first_paragraph": "Papa I. Alexander (d. ? - ö. y. 115/119, Roma, Roma İmparatorluğu), Petrus'tan sonra papa seçilen beşinci kişi. Hem Katolik hem de Ortodoks Kiliseleri tarafından hürmet edilen bir azizdir. Yortu günü 3 Mayıs'tır.\n"
    },
    "III. Alexander (papa)": {
        "first_paragraph": "Papa III. Alexander doğum adı: Roland (İtalyanca: Rolando), 7 Eylül 1159'dan ölümüne kadar papa. Alexander, Bizans İmparatoru I. Manuil'in Doğu-Batı Ayrılığı'nı sona erdirme teklifini reddetti, Kuzey Haçlı Seferleri'ni onayladı ve Üçüncü Laterano Konsili'ni düzenledi.\n"
    },
    "IV. Alexander": {
        "first_paragraph": "Papa IV. Alexander veya Rinaldo di Jenne (d. 1199 ya da y. 1185  Jenne, Papalık Devleti - ö. 25 Mayıs 1261, Viterbo, Papalık Devleti) 12 Aralık 1254 tarihinden ölümüne kadar Hristiyanlığın Papa'sıydı.\n"
    },
    "VI. Alexander": {
        "first_paragraph": "Papa VI. Alexander veya Rodrigo Borgia (1 Ocak 1431  Xantiva, Valensiya - 18 Ağustos 1503, Roma) 1492 yılından ölümüne kadar Hristiyanlığın Papa'sıydı. Rönesans döneminin en tartışılan papasıdır. İsmi sürekli olarak yolsuzluklarla anılan Borgia ailesinin önemli isimlerindendir.\n"
    },
    "VIII. Alexander": {
        "first_paragraph": "Papa VIII. Alexander (İtalyanca:Alessandro VIII; Fransızca:Alexandre VIII), asıl adı  Pietro Vito Ottoboni (2 Şubat 1650 Venedik, Venedik Cumhuriyeti, (günümüzde İtalya)–  1 Şubat 1691 Roma, Papalık Devletleri, (günümüzde İtalya)), 6 Ekim 1689 - 1  Şubat 1691 döneminde papa.\n"
    },
    "Anicetus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz Anicetus (?, Humus - 20 Nisan 168, Roma), Yunan asıllı papa. Doğduğu dönemde, Roma İmparatorluğu himayesinde bulunan Suriye'de doğmuştur.\n"
    },
    "II. Benedictus": {
        "first_paragraph": "Papa II. Benedictus (İngilizce: Benedict II)(asıl adı Benedictus Sabellus)(d. 635, Roma, Bizans İmparatorluğu (günümüzde İtalya)– ö. 8 Mayıs 685, Roma, Bizans İmparatorluğu (günümüzde İtalya)). 26 Haziran 684'ten 8 Mayıs 685 tarihine kadar Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "III. Benedictus": {
        "first_paragraph": "III. Benedictus, (ö. 17 Nisan 858), 29 Eylül 855'den ölümüne kadar Roma Piskoposu ve Papalık Devleti'nin hükümdarıydı.[1]\n"
    },
    "VII. Benedictus": {
        "first_paragraph": "Papa VII. Benedictus (ö. 10 Temmuz 983), Katolik Kilisesi'nin Ekim 974 tarihinden ölümüne kadar Papa'sıydı.\n"
    },
    "VIII. Benedictus": {
        "first_paragraph": "Papa VIII. Benedictus (doğum adı Theophylactus) (ö. 9 Nisan 1024), 18 Mayıs 1012'den 9 Nisan 1024 tarihine kadar Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "XI. Benedictus": {
        "first_paragraph": "Papa XI. Benedictus (asıl adı Niccolo di Boccasini) (d. 1240 Treviso, ö. 7 Temmuz 1304 Perugia) 22 Ekim 1303'ten ölümüne kadar, yani bir yıla yakın Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "XII. Benedictus": {
        "first_paragraph": "XII. Benedictus; doğum adı Jacques Fournier (d. 1285 Saverdun, Toulouse yakınları – ö. 25 Nisan 1342, Avignon, Provence, Fransa), 20 Aralık 1334 tarihinden Nisan 1342'deki ölümüne kadar görev yapmış olan papa. Papalığın Avignon'a taşınmasından sonra göreve gelen üçüncü papadır. Kilisede ve dinsel tarikatlarda reform için çalışmıştır.\n"
    },
    "IV. Bonifacius": {
        "first_paragraph": "Papa IV. Bonifacius (Latince: Bonifatius IV; y. 550 – 25 Mayıs 615), 25 Eylül 608'dan öldüğü 615 yılına kadar Papalık yapmıştır. Roma Katolik Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir, yortu günü Mayıstır.[1]\n"
    },
    "VIII. Bonifacius": {
        "first_paragraph": "Papa VIII. Bonifacius (İtalyanca: Bonifacio VIII; Fransızca ve İngilizce: Boniface VIII) (yak. 1235 Anagni, Papalık Devleti –  11 Ekim 1303 Roma). Doğum adı Benedetto Caetani veya Gaetani olan ve 24 Aralık 1294 - 17 Ekim 1303 döneminde papalık yapan din adamı.\n"
    },
    "III. Bonifacius": {
        "first_paragraph": "III. Bonifacius (ö. 12 Kasım 607, Roma), 19 Şubat 607'den ölümüne kadar papa.\n"
    },
    "I. Callixtus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz I. Callixtus (d. ? - ö. 223) Şehiti olan papadır. Roma İmparatorları olan Elagabalus ve Alexander Severus döneminde yaşamıştır.\n"
    },
    "III. Callixtus": {
        "first_paragraph": "Papa III. Callixtus ya da III. Callistus (31 Aralık 1378 – 6 Ağustos 1458), gerçek adı: Alfons de Borja, 8 Nisan 1455'ten 1458'deki ölümüne dek papalık yapan İspanyol din adamı.[1][2] Seçildikten sonra \"Callixtus\" adını seçen son papadır.\n"
    },
    "I. Celestinus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz I. Celestinus (d.??,  Roma, Batı Roma İmparatorluğu (günümüzde İtalya) - ö. Roma, Batı Roma İmparatorluğu (günümüzde İtalya). 10 Eylül 422 ile 26 Temmuz 432 döneminde papalık yapmıştır. Liber Pontificalis'e göre, papalığı 3 Kasım'da başlamıştır.[1] Fakat, Tillemont, tarihi 10 Eylül olarak gösterir.[2]\n"
    },
    "III. Celestine": {
        "first_paragraph": "Papa III. Celestine (yaklaşık d. 1106 – ö. 8 Ocak 1198), doğum adı Giacinto Bobone,[1] 21 Mart 1191 tarihinden ölümüne kadar Papalık yapmıştır. Roma'da asil Orsini ailesinde doğmuştur.\n"
    },
    "V. Celestinus": {
        "first_paragraph": "Papa (Aziz) V. Celestinus asıl adı Pietro da Morrone (1209, Isernia?, İki Sicilya Krallığı - 19 Mayıs 1296, Ferentino yakınları, Papalık Devletleri; azizler listesine kabulü, 5 Mayıs 1313; yortu günü, 19 Mayıs), 5 Temmuz 1294-13 Aralık 1294 arasında görev yapan papadır ve görevinden çekilen ilk papa olmuştur.\n"
    },
    "VI. Clemens": {
        "first_paragraph": "VI. Clemens; doğum adı Pierre Roger[1] (1291, Corrèze - 6 Aralık 1352, Avignon), 7 Mayıs 1342 tarihinden 1352'deki ölümüne kadar görevde kalmış papa. Papalığın Avignon'a taşınmasından sonra göreve gelen dördüncü papadır.\n"
    },
    "IX. Clemens": {
        "first_paragraph": "Papa IX. Clemens  (İtalyanca: Clemente IX; İngilizce, Fransızca: Clement IX). Asıl adı Giulio Rospigliosi (28 Ocak 1600; Pistoia, Toskana Büyük Dükalığı,  (günümüzde  İtalya)) - 9 Aralık 1669, Roma Papalık Devletleri,  (günümüzde  İtalya)). 20 Haziran 1667 - 9 Aralık 1669 arasinda papalık yapmış Hristiyan din adamı.\n"
    },
    "X. Clemens": {
        "first_paragraph": "Papa X. Clemens, (İtalyanca:Clemente X; İngilizce, Fransızca:Clement X)  asıl adı Emilio Bonaventura Altieri (d. 13 Temmuz 1590 Roma, Papalık Devletleri, (günümüzde İtalya))– ö. 22 Temmuz 1676 Roma, Papalık Devletleri, (günümüzde İtalya)), 29 Nisan 1670 - 22 Temmuz 1676 döneminde papa.\n"
    },
    "XI. Clemens": {
        "first_paragraph": "Papa XI. Clemens (asıl adı Giovanni Francesco Albani, d. 23 Temmuz 1649, Urbino, Papalık Devletleri - ö. 19 Mart 1721, Roma), 1700 - 1721 arasında papa.\n"
    },
    "XII. Clemens": {
        "first_paragraph": "XII. Clemens (d. 7 Nisan 1652 Floransa – ö. 6 Şubat 1740 Roma). Doğum adı Lorenzo Corsini olan ve 1730-1740 yılları arasında papalık yapan din adamı.\n"
    },
    "XIV. Clemens": {
        "first_paragraph": "Papa XIV. Clemens, asıl adı Giovanni Vincenzo Antonio Ganganelli  (d. 31 Ekim 1705, Romagna, Papalık Devleti - ö. 22 Eylül 1774, Roma). 19 Mayis 1769 ile 22 Eylül 1774 arasında papa. Clemens papalik ismini kullanan en son papadır.\n"
    },
    "Constantinus (papa)": {
        "first_paragraph": "Constantinus, 25 Mart 708'den 9 Nisan 715 tarihindeki ölümüne dek papalık yapan Katolik din adamı.[1] Antipapa II. Constantinus hariç tutulursa Doğulu bir ad kullanmayı tercih eden tek papadır.[2]\n"
    },
    "I. Damasus": {
        "first_paragraph": "Papa Damasos veya Aziz Damasos 37inci Roma Episkoposu ve papası idi. Damasos yak. 305'te Batı Roma İmparatorluğu'nda, büyük olasılıkla Roma'da (veya babası ve annesinin aslen geldiği Galiçya (modern İspanya)'da) doğmuştur. Neredeyse  80 yaşında bir ihtiyar iken, 11 Aralık 384'te Roma, Batı Roma İmparatorluğu'nda ölmüştür. 1 Ekim 366 ile ölüm tarihi olan 11 Aralık 384 arasındaki dönemde 18 yıl 2 ay 11 gün (toplam 6646 gün) Roma Episkoposu ve papa görevinde bulunmuştur. Latince Damasos olan ismi \"ehlileştirici\" anlamına gelmektedir. Roma Katolik Kilisesi ve Doğu Ortodoks Kilisesi içinde bir Aziz olarak kabul edilmekte olup isim günü  ve anma yortu günü olarak 11 Aralık'ta kutlanmaktadır. Arkeoloji ve arkeologlar için kilise aziz kişisi olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Donus": {
        "first_paragraph": "Donus ya da diğer yazım şekliyle Domnus (d. Roma - ö. 11 Nisan 678, Roma), 2 Kasım 676 tarihinden 678 yılındaki ölümüne kadar görev yapmış olan papa.[1]\n"
    },
    "Eleuterus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz Eleuterus (d. ??, Nicopolis (Eski Preveze), Epir, Roma İmparatorluğu  (günümüzde Yunanistan) - ö. 189, Roma Roma İmparatorluğu (günümüzde İtalya)); Yaklaşık olarak 174 - 189 yılları arasında papalık görevinde bulunmuştur.[1]\n"
    },
    "III. Eugenius": {
        "first_paragraph": "Papa III. Eugenius (Latince: Eugenius III; y. 1080 – 8 Temmuz 1153), , 15 Şubat 1145'den ölümüne kadar papa. İlk Sistersiyen papadır. 1144 yılında Müslümanların Edessa şehrini ele geçirmelerinden sonra İkinci Haçlı Seferi'ni ilan etmiştir. Ancak Haçlılar Edessa'yı ele geçiremediler, bu teşebbüs Hristiyanların Birinci Haçlı Seferi'nde elde edilen toprakları yeniden ele geçirme konusundaki başarısızlıklarından ilkidir.\n"
    },
    "IV. Eugenius": {
        "first_paragraph": "Papa IV. Eugenius (d. 1383 Venedik, Venedik Cumhuriyeti - ö. 23 Şubat 1447, Roma), doğum adı Gabriele Condulmer, 3 Mart 1431 - 23 Şubat 1447 döneminde Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "Eusebius (papa)": {
        "first_paragraph": "Papa Eusebius (Yunanca: Εὐσέβιος \"pious\", eu (εὖ) \"iyi\" ve sebein (σέβειν) \"saygı duymak\") 309 ya da 310 yılında 18 Nisan ile 17 Ağustos arasında papa.\n"
    },
    "II. Gregorius": {
        "first_paragraph": "Papa II. Gregorius (İtalyanca: Gregorio II; İngilizce: Gregory II; Fransızca: Grégoire II) (d. 669 – o. 11 Şubat 731), 19 Mayıs 715 - 11 Şubat 731 döneminde papalık yapmıştır. Soylu bir  aile çocuğu olup Roma doğmuştur ve ebeveyninin isimleri Marcellus ve Honesta olduğu bilinmektedir.\n"
    },
    "III. Gregorius": {
        "first_paragraph": "Papa III. Gregorius (Latince: Gregorius III; İtalyanca: Gregorio III; İngilizce: Gregory III; Fransızca: Grégoire III)(d. 690 – ö. 28 Kasım 741), 731 yılından 741 yılına kadar Papalık yapmıştır. Suriye doğumludur. Mart 731 tarihinde Papa II. Gregorius'dan sonra göreve gelmiştir. Papalığı, öncülü gibi, Bizans İmparatorluğu'nda yaşanan ikonoklazm tartışmaları ile geçmiştir. Ayrıca Lombardlar'un İtalya'da ilerlemesini önlemek amacıyla Frank Charles Martel'in müdahalesini tetiklemiştir.\n"
    },
    "VIII. Gregorius": {
        "first_paragraph": "Papa VIII. Gregorius ((İtalyanca: Gregorio VIII; İngilizce: Gregory VIII; Fransızca: Grégoire VIII))(1100 civarı Benevento - 17 Aralık 1187 Pisa) Katolik Kilisesi'nin 1187 yılında 21 Ekim  ile 17 Aralık doneminde 2 aydan kısa bir süreyle Papa'sıydı[1]. III. Haçlı Seferi'ni başlatmasıyla tanınır.\n"
    },
    "IX. Gregorius": {
        "first_paragraph": "Papa IX. Gregorius, (Doğum adı Ugolino di Conti), (İtalyanca: Gregorio IX; İngilizce: Gregory IX; Fransızca: Grégoire IX), (d. 1145 ile 1170 arası; Anagni, Papalık Devleti – ö. 22 Ağustos 1241; Roma) 13. yüzyıl papalarının en etkin ve güçlülerinden biridir. Kilise hukukçusu, teolog, papalık ayrıcalıklarının savunucusu ve Engizisyon mahkemelerinin kurucusudur. Gregory 1234 yılında, I. Dünya Savaşı sonrasına kadar Katolik Kilisesi için dini hukukun temel kaynağı olarak varlığını sürdüren bir kanon hukuku kuralları olan Dekretaller'i yayınlamıştır.[1] 19 Mart 1227 tarihinden 22 Ağustos 1241 tarihine kadar Papalık yapmıştır. İddiaların aksine, Papa IX. Gregory'nin nefret ettiği için kedilerin öldürülmesi fetvası verdiğini gösterir hiçbir tarihi kayıt yoktur.[2][3] Bu iddia, papanın gönderdiği Vox in Rama başlıklı bir karar mektubuna dayanıyor. Mektup Almanya Kralı VII. Henry'ye ve Mainz Başpiskoposu III. Siegfried’a yazılmış. Ancak iddiaların aksine, mektup kedileri öldürmekle ilgili hiçbir şey söylemiyor. Metin, papanın Stedinger kasabasında geliştiğini düşündüğü Luciferian mezhebiyle mücadele çağrısı hakkında alınan kararlar hakkında.[4]\n"
    },
    "X. Gregorius": {
        "first_paragraph": "Papa X. Gregorius, (İtalyanca: Gregorio X; İngilizce: Gregory X; Fransızca: Grégoire X)  (1210, Piacenza, İtalya –  10 Ocak 1276, Arezzo, İtalya), doğum adı Tebaldo Visconti, 11 Eylül 1271 ile 10 Ocak 1276 tarihleri arasında papalık yaptı. Papalığa seçim süreci 1268 yılında başlamış ve 1271 yılına kadar sürmüş ve böylece Katolik Kilisesi tarihinin en uzun papalık seçimi olmuştur.\n"
    },
    "XI. Gregorius": {
        "first_paragraph": "Papa XI. Gregorius (İtalyanca: Gregorio XI; İngilizce: Gregory XI; Fransızca: Grégoire XI), gerçek adı ile Pierre Roger de Beaufort (d. yaklaşık 1329) – (ö. 27 Mart 1378), 30 Aralık 1370 tarihinden ölümüne kadar Roma Katolik Kilisesi'nde papalık yapmıştır.[1] Yedinci ve son Avignon Papasıdır.[2]\n"
    },
    "XV. Gregorius": {
        "first_paragraph": "Papa XV. Gregorius, (İtalyanca: Gregorio XV; İngilizce: Gregory XV;  Fransızca: Grégoire XV) asıl adı Alessandro Ludovisi  (d. (9 veya)  15 Ocak 1554 Bologna, Papalık Devletleri, (günümüzde İtalya))– ö. 8 Temmuz 1623 Roma, Papalık Devletleri, (günümüzde İtalya)).  9 Şubat 1621 - 8 Temmuz 1623 döneminde papa.\n"
    },
    "XVI. Gregorius": {
        "first_paragraph": "Papa XVI. Gregorius (İtalyanca: Gregorio XVI; İngilizce: Gregory XVI; Fransızca: Grégoire XVI) (d. 18 Eylül 1765, Belluno, Venedik Cumhuriyeti - ö. 1 Haziran 1846, Roma), asıl adı Bartolomeo Alberto Mauro Cappellari. 2 Şubat 1831 ile 1 Haziran 1846 tarihleri arasında görev yapmış papa.\n"
    },
    "I. Hadrianus": {
        "first_paragraph": "I. Hadrianus, 1 Şubat 772'den 25 Aralık 795 tarihindeki ölümüne dek papalık yapan Katolik din adamı. Şarlman ve Bizans imparatorlarına Bizans ikonoklazmına dair yazdığı mektuplar tarihî olarak kaynak değerine sahiptir.[1]\n"
    },
    "II. Hadrianus": {
        "first_paragraph": "II. Hadrianus (d. 792, Roma) - (ö. 872, Roma), 14 Aralık 867 tarihinden 14 Aralık 872 tarihine kadar Papa. Romalı soylu bir aileye mensuptur. Çok ileri yaşında papa olmuştur.\n"
    },
    "VI. Hadrianus": {
        "first_paragraph": "Papa VI. Hadrianus, (Doğum adı Adriaan Florensz (Boeyens)), (2 Mart 1459, Utrecht, Prenslik Piskoposluğu, (günümüzde Hollanda) –  14 Eylül 1523, Roma, Papalık Devletleri, (günümüzde İtalya)), Katolik Kilisesi'nin dini lideri, Papa.\n"
    },
    "I. Honorius": {
        "first_paragraph": "Papa I. Honorius (d.??, Campania, Bizans İmparatorluğu (günümüzde İtalya)- ö. 12 Ekim 638 Roma, Bizans İmparatorluğu (günümüzde İtalya)), 27 Ekim 625 - 12 Ekim 638 doneminde papalık yapmıştır.\n"
    },
    "III. Honorius": {
        "first_paragraph": "Papa III.  Honorius (d. 1148 Roma - ö.18 Mart 1227 Roma), doğum adı Cencio Savelli, 18 Temmuz 1216 - 18 Mart 1227 doneminde Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "IV. Honorius": {
        "first_paragraph": "Papa IV. Honorius (asıl adı Giacomo Savelli) (d. 1210 Roma, ö. 3 Nisan 1287 Roma) 2 Nisan 1285'ten ölümüne kadar papalık yapmıştır. Papalığı boyunca büyük ölçüde kendisinden önceki papa IV. Martinus'un izlediği Fransız yanlısı politikayı sürdürdü.\n"
    },
    "Hormisdas": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz Hormisdas (Latince: Hormisdas PP. 450 Frosinone, Batı Roma İmparatorluğu –  6 Ağustos 523 Roma, Ostrogot Krallığı), doğum adı Hormisdas idi, 20 Temmuz 514 tarihinden ölümüne kadar Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "Hyginus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz Hyginus (??, Atina, Roma İmparatorluğu (günümüzde Yunanistan - ö. 140/142, Roma Roma İmparatorluğu (günümüzde İtalya)) 138-142 tarihlerinde papalık görevinde bulunmuştur.\n"
    },
    "I. Agapetus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz I. Agapetus (4897490-22 Nisan 536) 13 Mayıs 535 ile 22 Nisan 536 tarihleri arasında görev yapan bir papadır.\n"
    },
    "II. Callixtus": {
        "first_paragraph": "II. Callixtus ya da II. Callistus (y. 1065 – 13 Aralık 1124), doğum adı: Gui de Bourgogne, 1 Şubat 1119'dan öldüğü 1124 yılına kadar Katolik Kilisesi'nin başı ve Papalık Devleti'nin hükümdarıdır.[1]\n"
    },
    "V. Innocentius": {
        "first_paragraph": "Papa V. Innocentius (y. 1225 – 22 Haziran 1276), Doğum adıyla Pierre de Tarentaise, 21 Ocak - 22 Haziran 1276 tarihleri ​​arasındaki papa. Dominikan Tarikatı'nın bir üyesi ve etkili bir üye olarak ün kazandı. V. Innocentius, Paris Üniversitesi'ndeki iki \"Dominik Sandalyesinden\" birine ve Tarikat için \"eğitim programı\"nın hazırlanmasında yardımcı oldu. Ona Ostia Piskoposu adını veren 1273'te kardinal hale getiren Papa X. Gregorius ile yakın işbirliği sayesinde oldu.[1][2]\n"
    },
    "II. Innocentius": {
        "first_paragraph": "Papa II. İnnocentius (Latince: Innocentius II; ö. 24 Eylül 1143), doğum adı: Gregorio Papareschi, 14 Şubat 1130 ile öldüğü 24 Eylül 1143 tarihine kadar papa.\n"
    },
    "III. Innocentius": {
        "first_paragraph": "Papa III. Innocentius (d. 22 Şubat 1161; Gavignano, İtalya – ö. 16 Temmuz 1216; Perugia, İtalya), doğum adı Lotario de' Conti di Segni'dir, 8 Ocak 1198 ile 16 Temmuz 1216 arasında papalık yapmıştır.\n"
    },
    "VI. Innocentius": {
        "first_paragraph": "VI. İnnocentius; gerçek adı ile Étienne Aubert (1282 ya da 1295 – 12 Eylül 1362), 18 Aralık 1352 tarihinden ölümüne kadar Roma Katolik Kilisesi'nde papalık yapmıştır. Beşinci Avignon Papasıdır.\n"
    },
    "VII. Innocentius": {
        "first_paragraph": "VII. İnnocentius; doğum adı Cosimo de' Migliorati (d. 1336, Sulmona, Sicilya Krallığı – ö. 6 Kasım 1406, Roma), 17 Ekim 1404 tarihinden 1406'daki ölümüne kadar görevde kalan papa. Batı Bölünmesi (1378–1417) döneminde papalık yapmıştır.\n"
    },
    "VIII. Ioannes": {
        "first_paragraph": "VIII. İoannes, (ö. 16 Aralık 882) 14 Aralık 872 tarihinden öldüğü 882 yılına kadar Papa. 9. yüzyılın en muktedir din adamıdır.[1]\n"
    },
    "IX. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa IX. İoannes, (İngilizce: John IX ; Fransızca: Jean IX ; İtalyanca: Giovanni IX ; İspanyolca= Juan IX) (d. ??, Tivoli, Lazio, Papalık Devleti {günümüzde İtalya) - ö. 26 Mart 900 Roma, Papalık Devleti  {günümüzde İtalya)), 18 Ocak 898 - 5 Ocak 900 döneminde papalık yapmıştır.[1]\n"
    },
    "X. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa X. İoannes (doğum adı Giovanni da Tossignano ; ö. yaklaşık Haziran 928), Mart 914'ten ölümüne kadar Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "XI. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa XI. İoannes (d. 910 – ö. Aralık 935), Mart 931 (20 yaşında) 935 yılındaki ölümüne kadar Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "XII. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa XII. İoannes (937 - 14 Mayıs 964), Katolik Kilisesi'nin 955 ile 964 yılları arasında Papa'sıydı. 962 yılında Alman kralı I. Otto'ya Roma İmparatoru sıfatıyla taç giydirmesiyle tanınır.\n"
    },
    "XIII. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa XIII. İoannes (doğum adı Giovanni Crescentius), (d. 930/935 – ö. 6 Eylül 972), 1 Ekim 965 tarihinden 6 Eylül 972 tarihindeki ölümüne kadar Papalık yapmıştır. Papalığı dönemi Kutsal Roma İmparatoru I. Otto ile Roma aristokrasi arasında devam eden çekişme içinde geçmiştir.\n"
    },
    "XIV. Ioannes": {
        "first_paragraph": "XIV. İoannes (doğum adı Pietro Canepanova,[1]), (ö. 20 Ağustos 984), Aralık 983'ten ölümüne kadar Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "XIX. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa XIX. İoannes (doğum adı Romanus) (ö. Ekim 1032), Mayıs 1024'den ölümüne kadar Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "XXI. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa XXI. İoannes (Doğum adı: Pedro Julião, İngilizce: John XXI; 1215 - 20 Mayıs 1277), Lizbon doğumlu Portekizli papadır. Aynı zamanda Pedro Hispano (Latince, Petrus Hispanus) olarak anılmaktadır. 1276'dan ölümüne kadar papalık görevini yapmıştır. Tıp doktoru olduğu bilinen tek papadır.\n"
    },
    "XXII. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa XXII. İoannes (d. 1249 – ö. 4 Aralık 1334), doğum adı Jacques Duèze (ya da d'Euse), 1316 yılından 1334 yılına kadar Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "I. Julius": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz I. Julius (??, Roma - 352, Roma) 6 Şubat 337 ile 12 Nisan 352 arası papalık yapmıştır.\n"
    },
    "II. Julius": {
        "first_paragraph": "Papa II. Julius veya doğum adı ile Giuliano della Rovere (5 Kasım 1443 - 21 Şubat 1513), 1503-1513 yılları arasında görev almış olan Papa. III. Pius'un yerine gelmiş; kendinden sonra ise X. Leo bu görevi almıştır.\n"
    },
    "III. Julius": {
        "first_paragraph": "III. Julius, asıl adı Giovanni Maria Ciocchi del Monte (d. 10 Eylül 1487, Roma - ö. 23 Mart 1555, Roma), 1550-1555 arasında papa.\n"
    },
    "Konon": {
        "first_paragraph": "Papa Konon (y. 630 – 21 Eylül 687), 21 Ekim 686'dan öldüğü 687 yılına kadar kadar Papalık yapmıştır.[1] Ölümünde Aziz Petrus Bazilikası'na gömülmüştür.\n"
    },
    "II. Leo": {
        "first_paragraph": "Papa II. Leo (d. 611 – ö. 28 Haziran 683), diğer adı  Leo Maneius, 17 Ağustos 682'den 28 Haziran 683 tarihine kadar Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "III. Leo": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz III. Leo (d. 750, Roma, Ravenna Eksarhlığı, Bizans İmparatorluğu - ö. 12 Haziran 816, ??) Katolik Kilisesi'nin 27 Aralık 795 - 12 Haziran 816 arasında Papa'sıydı. 800 yılında Frankların kralı Şarlman'a Roma İmparatoru sıfatıyla taç giydirmesiyle tanınır.\n"
    },
    "IV. Leo": {
        "first_paragraph": "IV. Leo (d. 790 - ö. 17 Temmuz 855), 10 Nisan 847 yılından 17 Temmuz 855 tarihinde ölene kadar papadır.\n"
    },
    "IX. Leo": {
        "first_paragraph": "Papa IX. Leo (d. 21 Haziran 1002, Eguisheim, Alsace, Kutsal Roma İmparatorluğu – ö. 19 Nisan 1054, Roma, Papalık Devleti), doğum adı Bruno of Eguisheim-Dagsburg, 12 Şubat 1049 tarihinden ölümüne kadar Papalık yapmıştır. Alsaslı bir ari. Papalığı sırasında aynı zamanda orta İtalya'da güçlü bir idareci olmuştur.[2] Roma Katolik Kilisesi tarafından Azîz kabul edilmiştir, yortu günü 19 Nisan olarak kutlanır.[3] Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından \"dinsiz\", \"bölücü\" ve \"son geçerli papa\" olarak kabul edilmiştir.\n"
    },
    "XI. Leo": {
        "first_paragraph": "Papa XI. Leo (2 Haziran 1535 – 27 Nisan 1605), doğum adı Alessandro Ottaviano de' Medici. 1 Nisan 1605'te papa seçilmiş ve  27 Nisan 1605'te ölümüne kadar 26 gün Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "XIII. Leo": {
        "first_paragraph": "XIII. Leo, asıl adı Vincenzo Gioacchino Raffaele Luigi Pecci (d. 2 Mart 1810, Carpineto Romano, Papalık Devletleri - ö. 20 Temmuz 1903, Roma), 20 Şubat 1878 ile 20 Temmuz 1903 yılları arasında görevde kalmış papa.\n"
    },
    "Liberius (papa)": {
        "first_paragraph": "Papa Liberius (d. ?? - ö. 24 Eylul 366, Roma, Batı Roma İmparatorluğu) 6 Şubat 337 ile 12 Nisan 352 arası Roma Episkoposu, papa. Roma Katolik Kilisesi  için henüz azizler listesine alınmamış en eski Papa. Ama Doğu Ortodoks Kilisesi içinde bir Aziz olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "II. Marcellus": {
        "first_paragraph": "Papa II. Marcellus veya doğum adı ile Marcello Cervini degli Spannochi (d. 6 Mayıs 1501, Montefano, Marche, Papalık Devleti - ö. 1 Mayıs 1555, Roma), 5 Nisan-1 Mayıs 1555 arasında 20 gün kadar gayet kısa bir dönemde Papalık yapmıştır.\n"
    },
    "I. Marinus": {
        "first_paragraph": "I. Marinus, (ö. 15 Mayıs 884), 882'den ölümüne kadar Roma Piskoposu ve Papalık Devleti'nin hükümdarıydı. Tartışmalı bir şekilde, o zamanlar papa olduğunda zaten bir piskopos idi ve Konstantinopolis'te Papalık temsilcisi olarak hizmet etmişti.\n"
    },
    "Markus (papa)": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz Markus (Latince: Marcus; İtalyanca: Marco; İngilizce: \"Mark\"; Fransızca: Marc) (d.?? - ö.  7 Ekim 336, Roma), 18 Ocak 336 ile 7 Ekim 336 arası papa.\n"
    },
    "IV. Martinus": {
        "first_paragraph": "Papa IV. Martinus, gerçek adı ile Simon de Brion (d. yak. 1210, Andrezel - ö. 28 Mart 1285), 22 Şubat 1281[1] tarihinden ölümüne kadar Roma Katolik Kilisesi'nde papalık yapmıştır.\n"
    },
    "V. Martinus": {
        "first_paragraph": "Papa V. Martinus (yaklaşık 1368 –  20 Şubat 1431), 1417'den 1431'e kadar Papalık yapmıştır. Seçilmesi 1378 ile 1417 yılları arasında yaşanan Katolik Bölünmesini sona erdirmiştir.\n"
    },
    "II. Paschalis": {
        "first_paragraph": "Papa II. Paschalis, (İtalyanca:Pasquale II, İngilizce:Paschal II, Fransızca:Pascal II. (d. yak. 1050, Bleda, Forli civarında, Romagna, Toskana Markizliği Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu- 21 Ocak 1118, Roma, Papalık Devleti) Asıl adı Rainerio Raineri, Latince: Ranierus.  13 Ağustos 1099 - 21 Ocak 1118 arasında papadır.\n"
    },
    "I. Paulus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz I. Paulus (İngilizce: Paul I) (d. 700, Roma, Ravenna Eksarhlığı, Bizans İmparatorluğu (günümüzde İtalya) - ö. 28 Haziran 767, Roma}. Yortu günü 28 Haziran, 29 Mayıs 757 - 28 Haziran 767 yılları arasında Papa.\n"
    },
    "III. Paulus": {
        "first_paragraph": "Papa III. Paulus (İtalyanca: Paulo III; İngilizce ve Fransızca: Paul III) (29 Şubat 1468; Canio, Latium Papalık Devletleri, (günümüzde  İtalya)- 10 Kasım 1549, Roma Papalık Devletleri, (günümüzde  İtalya)). Asıl adı Alessandro Farnese. 13 Ekim  1534 ile 10 Kasım 1549 arasinda papalık yapmış Hristiyan din adamı.\n"
    },
    "VI. Paulus": {
        "first_paragraph": "Papa VI. Paulus (İtalyanca: Paolo VI, Türkçe: VI. Pavlus) (doğum adı Giovanni Battista Enrico Antonio Maria Montini) (26 Eylül 1897, Concesio, İtalya - 6 Ağustos 1978, Castel Gandolfo, İtalya). Papa VI. Paulus, 1963 - 1978 yılları arasında papaydı.\n"
    },
    "I. Pius": {
        "first_paragraph": "Papa I. Pius (d. ??, Aquileia, Venedik Cumhuriyeti  (günümüzde İtalya) - ö. 155, Roma); . 1956'ya kadar Hristiyan şehiti \"Aziz\" Pius olarak anılmıştır ve yortu günü 11 Temmuz) idi. Fakat Papa XII. Pius döneminde 1956'da yayımlanan \"Genel Roman Takvimi\" ve sonraki 1966 \"Genel Roma Takvimi\"  ile bu yortu sadece bir \"Kutlama\" gününe çevrilmiştir ve günümüzdeki Roma Katolik takvimlerinde bir Hristiyan şehiti \"aziz\" olarak anılmamaktadır.\n"
    },
    "III. Pius": {
        "first_paragraph": "III. Pius (d.y. 1439, Siena, Siena Cumhuriyeti - ö. 18 Ekim 1503, Roma) asıl ismiyle Francesco Todeschini Piccolomini; 1503 yılında birkaç hafta iktidarda kalmış olan İtalyan papa.\n"
    },
    "VIII. Pius": {
        "first_paragraph": "VIII. Pius (20 Kasım 1761, Cingoli - 30 Kasım 1830, Roma), Katolik Kilisesi'nin başı ve 31 Mart 1829'dan 30 Kasım 1830'da ölümüne kadar olan Papalık Devleti'nin yöneticisi.\n"
    },
    "IX. Pius": {
        "first_paragraph": "IX. Pius, asıl adı Giovanni Maria Mastai Ferretti (d. 13 Mayıs 1792, Senigallia, Papalık Devletleri - ö. 7 Şubat 1878, Roma). 16 Haziran 1846 ile 7 Şubat 1878 tarihleri arasında görev yapmış papa. Tarihte en uzun süre hüküm süren papadır.\n"
    },
    "X. Pius": {
        "first_paragraph": "Papa (Aziz) X. Pius, (İtalyanca: Pio)   asıl adı Giuseppe Melchiorre Sarto (d. 2 Haziran 1835, Riese, Venetia, Avusturya İmparatorluğu - ö. 20 Ağustos 1914, Roma),  4 Ağustos 1903 tarihinden 20 Ağustos 1914 tarihine dek görevde kalmış papa. 1954'te Aziz olarak kabul edildi.\n"
    },
    "Servus servorum Dei": {
        "first_paragraph": "Tanrı'nın Hizmetkarlarının Hizmetkarı ya da Servus Servoru Dei[1], Papa tarafından kullanılan bir ünvandır. Papalık Fetvalarında en üstü yazar.[2]\n"
    },
    "I. Sixtus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz I. Sixtus (?, MS 125) Roma İmparatorluğu'nda doğmuş, MS 115 ile MS 125 arasında papalık yapmış din adamı. Önceki Papa I. Alexander'ın ardından papa olmuş, Roma İmparatoru Hadrianus döneminde hüküm sürmüştür.\n"
    },
    "Soterius": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz Soterius  (d. ??,  Fondi, Campania, Roma İmparatorluğu  (günümüzde Lazio, İtalya) - ö. 174, Roma, Roma İmparatorluğu  (günümüzde İtalya)); .Yaklaşık olarak 167 - 174 yılları arasında papalık görevinde bulunmuştur.[1] Fondi, Campangia'da doğmuştur ama asıl ismi bilinmemktedir. Papalık ismi \"Soterius\" \"Kurtarıcı\" anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "II. Stephanus": {
        "first_paragraph": "Papa II. Stephanus (d. ??. Roma, Papalık Devletleri (günümüzde İtalya) - ö. 26 Nisan 757, Roma), 26 Mart 752 - 26 Nisan 757 arasında papa ve Papalık Devletlerinin ilk hükümdarı. Papa Aziz Zacharias'ın ikinci ardılıdır, kutsanmadan önce ölen ilk ardılı Stephanus'un adını alması nedeniyle III. Stephanus adıyla da anılır.\n"
    },
    "V. Stephanus": {
        "first_paragraph": "V. Stephanus (Roma - 14 Eylül 891, Roma), 885 ile 891 yılları arasında papa\n"
    },
    "I. Sylvester": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz I. Sylvester, 31 Ocak 314 ile 31 Aralık 335 tarihleri arasında papa.\n"
    },
    "I. Theodorus": {
        "first_paragraph": "Papa I. Theodore (Latince: Theodorus I; ö. 14 Mayıs 649) 24 Kasım 642 tarihinden öldüğü 649 yılına kadar papa.[2]\n"
    },
    "I. Urbanus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz I. Urbanus (d. ?? Roma, Roma İmparatorluğu (günümüzde İtalya) - ö. 23 Mayıs 230, Roma Roma, Roma İmparatorluğu (günümüzde İtalya),) 222-230 yılları arasında görev yapan bir papadır. Papa I. Callixtus'un ardından, Roma imparatoru Alexander Severus'ın tahtta olduğu dönemde papalık yapmıştır. 23 Mayıs 230'da ölmüştür. Hâlen Roma'daki Calixtus Mezarlığı'nda gömülüdür.\n"
    },
    "II. Urbanus": {
        "first_paragraph": "II. Urbanus (1042 - 29 Temmuz 1099), asıl ismiyle Otho de Lagery (ya da: Otto, Odo veya Eudes), 12 Mart 1088 tarihinden ölümüne kadar papalık yapmıştır. 1095 Kasım'ında, Papa II. Urbanus'un başkanlığında ve birçok din adamının katılımıyla gerçekleşen Clermont Konseyi, Haçlı Seferleri'nin başlangıç noktasıdır. Bu çağrıya cevap veren ordular, Birinci Haçlı seferi'ni başlattı.\n"
    },
    "III. Urbanus": {
        "first_paragraph": "III. Urbanus (İtalyanca: Urbano III; d. 1120, Cuggiono - ö. 20 Ekim 1187, Ferrara), Katolik Kilisesi'nin 1185 ve 1187 yılları arasındaki papası.[1]\n"
    },
    "VI. Urbanus": {
        "first_paragraph": "VI. Urbanus; gerçek adı ile Bartolomeo Prignano (yaklaşık 1318 – 15 Ekim 1389), 8 Nisan 1378 tarihinden ölümüne kadar Roma Katolik Kilisesi'nde papalık yapmıştır. Kardinaller heyeti dışında seçilen son papadır.\n"
    },
    "VII. Urbanus": {
        "first_paragraph": "Papa VII. Urbanus; gerçek adı ile Giovanni Battista Castagna (4 Ağustos 1521, Roma, Papalık Devletleri (günümüzde İtalya) –  27 Eylül 1590, Roma, Papalık Devletleri (günümüzde İtalya)),  15-27 Eylül 1590 döneminde Roma Katolik Kilisesi'nde 13 gün süren papalık yapmıştır. Bu papalık tarihinde en kısa süren papalıktır.\n"
    },
    "Vigilius": {
        "first_paragraph": "Papa Vigilius (500'den önce, Roma –   7 Haziran 555,[1] Siracusa, Sicilya), 29 Mart 537 tarihinden 555 yılındaki ölümüne kadar görevde kalmış papa. Doğu ve Batı kiliseleri arasında 543 ya da 544 yıllarında Üç Metin İhtilafı adıyla bilinen öğreti çatışmasında rol almıştır. Bizans Papalığı'nın ilk papası olarak kabul edilir.\n"
    },
    "XII. Innocentius": {
        "first_paragraph": "Papa XII. Innocentius, (İtalyanca: Innocenzo XII; İngilizce, Fransızca: Innocent XII), asıl adı Antonio Pignatelli  di Spinazzola (d. 13 Mart 1615, Spinazzola, Napoli Krallığı, (günümüzde İtalya) – ö. 27 Eylül 1700, Roma), 12 Temmuz 1691–27 Eylül 1700 döneminde Papa.\n"
    },
    "Aachen Katedrali": {
        "first_paragraph": "Aachen Katedrali (Almanca: Aachener Dom), Almanya'nın batısındaki Aachen bölgesinde yer alan Katolik katedralidir. Kuzey Avrupa'nın bilinen en eski katedralidir. Orta çağlarda Azize Meryem Kilisesi olarak anılırdı. Katedral (en erken) 793 ile (en geç) 813 yılları arasında, naaşı 814 yılındaki ölümünün ardından buraya defnedilen, Şarlman'ın emriyle inşa edilmiştir.[1] 936 ve 1531 yılları arasında kilise, tam 595 yıl süreyle, 30 Alman kralının ve 12 kraliçenin taç giydiği yer olmuştur. Katedral 1802'den beri Aachen Piskoposluk Bölgesi'nin merkezidir. UNESCO Dünya Mirası listesine Almanya'dan seçilen ilk yapıdır.\n"
    },
    "Ağaçaltı Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Ihlara Vadisi, Aksaray\nKapadokya'da Ihlara Vadisi'nde bulunur. Gişeden geçip merdivenlerden indikten sonra sağ tarafa doğru 10 metre ilerdedir. Ancak merdivenlerin yarısına kadar inip sağa dönülmelidir.\n"
    },
    "Ahura Manastırı": {
        "first_paragraph": "Akori'deki Ahura Aziz Jakop Manastırı, Akori'nin 4,7 km kuzeybatısındaki günümüzde Türkiye sınırları içerisinde olan Iğdır'ın dahil olduğu tarihi Ararat vilayetinde bir Ermeni manastır kompleksidir. 341 yılında inşa edilen manastır, 1840 Ahura depremi sonucu yıkılmış ve harabeye dönmüştür.[1]\n"
    },
    "Aix Katedrali": {
        "first_paragraph": "Aix Katedrali (Fransızca: Cathédrale Saint-Sauveur d'Aix-en-Provence) Güney Fransa'nın Provence bölgesinde Aix-en-Provence şehrinde bulunan bir Roma Katolik kilisesidir. 1. yüzyıldan kalma bir Roma forumu üzerine inşa edilen yapı, çeşitli dönemlerde yapılan eklemeler ile hem Romanesk hem Gotik hem de Neogotik mimari unsurları bünyesinde barındırmaktadır. Katedral içerisinde 6. yüzyıla tarihlenen ve Geç Antik Çağ'da burada bulunan kiliseye ait bir vaftizhane barındırmaktadır. Bu vaftizhanenin sütunlarının kilisenin inşası ile yıkılan Roma forumundan alınan devşirme malzemeler olduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Ala Kilise": {
        "first_paragraph": "Ala Kilise, Aksaray'da Belisırma köyü kuzeyinde ve vadinin doğu yamacında kayaya oyulmuş bir kilise. Hıristiyanlığın serbest bir hale gelmesinden sonra yapılmıştır. Cephesinin üst kısmında havarilerin ve azizlerin resimleri yer almaktadır. \"Doğum\", \"Anastasis\", \"Kudüs'e Giriş\", \"Mısır\", \"Meryem'in Takdis Edilmesi\" gibi tasvirler yer almaktadır.\n"
    },
    "Alban Havari Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Alban Havari Kilisesi veya Alban Apostolik Kilisesi, MS 313 yılından başlayarak, bugünkü Azerbaycan topraklarında varlığını sürdürmüş[1] eski Albanya devletinin bağımsız bir Ortodoks kilisesidir.[2]\n"
    },
    "Aleksandr Nevski Manastırı": {
        "first_paragraph": "Aleksandr Nevski Manastırı (Rusça: Свято-Троицкая Александро-Невская лавра Svyato-Troitskaya Aleksandro-Nevskaya lavra), Rusya'nın Sankt Petersburg kentinde bulunan bir Ortodoks manastırıdır. 1710 yılında Çar I. Petro tarafından kurulmuş olup adını 1240'ta Neva Muharebesi'nde İsveçlileri yenen Aleksandr Nevski'den almaktadır.[1]\n"
    },
    "Apostolos Andreas Manastırı": {
        "first_paragraph": "Apostolos Andreas Manastırı (Yunanca: Απόστολος Ανδρέας) veya Ayandreya Manastırı,[1] Kıbrıs'ta, Karpaz Yarımadası'nın en ucu olan Zafer Burnu'nun güneyinde bulunan bir manastırdır.\n"
    },
    "Arbore Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Arbore Kilisesi (Rumence: Biserica Arbore), Romanya'nın Suceava ilindeki Arbore komününde yer alan bir Rumen Ortodoks manastır kilisesidir. 1502 yılında inşa edilmiş ve Vaftizci Yahya'nın Başının Kesilmesi'ne adanmıştır. Boğdan'daki Kiliseler Dünya Mirası Alanını oluşturan sekiz binadan biridir.[1] Ayrıca ülkenin Kültür ve Din İşleri Bakanlığı tarafından tarihi bir anıt olarak listelenmiştir.[2]\n"
    },
    "Ardenica Manastırı": {
        "first_paragraph": "Ardenica Mansatırı (Arnavutça: Manastiri Lindja e Hyjlindëses Mari[1]), Arnavutluk'un Fier ilide bulunan bir Arnavut Ortodoks katedraldir. Manastır, 13. yüzyılda Bizans İmparatoru II. Andronikos tarafından inşa edilmiş olup Loşna'nın 18 km kuzeyinde yer almaktadır.[2]\n"
    },
    "Atina Metropol Katedrali": {
        "first_paragraph": "Atina Metropol Katedrali (Yunanca: Καθεδρικός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Katedrikos Naos Evangelismu tis Teotoku), Yunanistan'ın başkenti Atina'da bulunan bir Yunan Ortodoks katedralidir. Katedral, 1842-1862 yılları arasında inşa edilmiş olup Atina Başpiskoposluğu'nun merkezi olarak hizmet vermektedir.\n"
    },
    "Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi (Samsun)": {
        "first_paragraph": "Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi, Osmanlı döneminde Samsun'da inşa edilen ve Rum Ortodoks Patrikhanesi'ne bağlı olan eski bir dinî kurum.[1]\n"
    },
    "Aya Yorgi Katedrali, Addis Ababa": {
        "first_paragraph": "Aziz Yorgi Katedrali Addis Ababa, Etiyopya'da Etiyopya Ortodoks Tevhîdî Kilisesi'nin bir Katedralidir. Kendine özgü Sekizgen bir forma sahiptir. Şehrin Churchill Yolu'nun kuzey ucunda yer alır.[1]\n"
    },
    "Aziz Christophorus Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Aziz Christophorus Kilisesi, Almanya'nın Aşağı Saksonya bölgesinde Göttingen yakınlarındaki Reinhausen semtinde bulunan protestan lutherci bir bölge kilisesidir.\n"
    },
    "Aziz Cyprian Kilisesi": {
        "first_paragraph": "St. Cyprian Kilisesi, Almanya'nın Bonn kentinde kilise. Adenauer Caddesi üzerinde yer alan kilise II. Dünya Savaşı'nda tahrip olmuş, yeniden inşa faaliyeti 21 Temmuz 1957'de tamamlanarak ibadete açılmıştır. Kilise, 1994 yılında yeniden tadilattan geçirilmiştir.\n"
    },
    "Aziz Dionysius Areopagite Katedrali": {
        "first_paragraph": "Aziz Dionysius Areopagite Katedrali (Yunanca: Καθολικός Ναός Αγίου Διονυσίου Katolikos Naos Ayu Dionisu), Yunanistan'ın başkenti Atina'da bulunan bir Roma Katolik katedralidir. Katedral, Aziz Dionysius'a adanmış olup Atina Katolik Başpiskoposluğu'nun merkezi olarak hizmet vermektedir.\n"
    },
    "Aziz Gall Manastırı": {
        "first_paragraph": "Aziz Gall Manastırı, İsviçre'nin St. Gallen kentinde yer alan bir dini komplekstir. Manastır 1983'ten beri UNESCO Dünya Mirasları listesi'ndedir.[1]\n"
    },
    "Aziz Gereon Bazilikası": {
        "first_paragraph": "Aziz Gereon Basilikası (Almanca: Basilika Sankt Gereon ; İngilizce: St. Gereon's Basilica) Almanya'nın Köln eyaletinde bir bazilikadır ve Aziz Gereon'a adanmıştır. 1607 yılında başlanmış olup, Romanesk mimarisi tarzında Köln'de inşa edilmiş olan on iki büyük bazilikadan biridir.\n"
    },
    "Aziz Michael Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Aziz Mihail Kilisesi (Sankt Michael), Michaeliskirche olarak da bilinen; Hildesheim, Almanya'da üç nefli bazilika planlı kilise. İmparator III. Otto'nun ünlü öğretmeni Piskopos Bernward'ın denetiminde 1010-33 aasında inşa edilmiştir. Otto dönemi mimarlığının en önemli örneklerindendir. 1046'da yıkılan katedral 1054-79 arasında yeniden yapılmış ama II. Dünya Savaşı sırasında hasar görmüştür. Daha sonra restore edilerek özgün görünümü kazandırılmıştır. 1985 yılında UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası olarak ilan edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Aziz Minas Katedrali": {
        "first_paragraph": "Aziz Minas Katedrali (Yunanca: ῾Ιερός Μητροπολιτικός Ναός ῾Αγίου Μηνᾶ), Yunanistan'ın Kandiye kentinde bulunan bir Rum Ortodoks kilisesidir.[1] Katedral, Aziz Minas'a adanmış olup Girit Başpiskoposluğu'nun merkezi olarak hizmet vermektedir.\n"
    },
    "Aziz Nikolaos Kilisesi (Stockholm)": {
        "first_paragraph": "Aziz Nikolaos Kilisesi (İsveççe: Sankt Nikolai kyrka veya Storkyrkan), İsveç'in başkenti Stockholm'de bulunan bir kilisedir.[1] Kilise, 13. yüzyılda inşa edilmiş olup[2] tarihi kent merkezinde Stockholm Sarayı'nın yanında yer almaktadır.\n"
    },
    "Aziz Olaf Kilisesi (Tallinn)": {
        "first_paragraph": "Aziz Olaf Kilisesi (Estonca: Oleviste kirik), Estonya'nın başkenti Tallinn'de bulunan bir kilisedir. Kilisenin 12. yüzyılda inşa edildiğine ve Danimarka'nın 1219'da Tallinn'i ele geçirmeden önce eski Tallinn'in İskandinav topluluğunun merkezi olduğuna düşünülmektedir.\n"
    },
    "Aziz Paul Katedrali (Tiran)": {
        "first_paragraph": "Aziz Paul Katedrali (Arnavutça: Katedralja e Shën Palit), Arnavutluk'un başkenti Tiran'da bulunan bir Roma Katolik katedraldir. Katedral, 26 Ocak 2002 tarihinde açılmıştır[1] ve Tiran-Dıraç Roma Katolik Başpiskoposluğu'na bağlıdır.\n"
    },
    "Aziz Peter ve Aziz Paul Bazilikası": {
        "first_paragraph": "Aziz Peter ve Aziz Paul Bazilikası Çekya'nın başkenti Prag'daki Vyšehrad bölgesinde bulunan neo-gotik üsluptaki bazilika.\n"
    },
    "Aziz Petrus Bazilikası": {
        "first_paragraph": "Aziz Petrus Bazilikası veya San Pietro Bazilikası (İtalyanca : Basilica di San Pietro in Vaticano) Roma'daki en büyük 4 bazilikadan (St.John Lateran Bazilikası, San Pietro Bazilikası, Santa Maria Maggiore Bazilikası, Surdışı St. Paul Bazilikası) ikincisidir. Vatikan'daki en göze çarpan binadır. Kubbesi ile Roma'nın silüetindeki en önemli parçalardan biridir. Hıristiyanlığın en büyük kilisesidir. 23.000 m² (2,3 ha) arazi üzerine kuruludur. 60.000 kişilik kapasitesi vardır. İstanbul'un Fethi'nden sonra, Kızıl Elma'nın, Roma'da bulunan Saint-Pierre Kilisesinin mihrabındaki altın top olduğu ileri sürülmüştür. Yapının inşaatına 18 Nisan 1506 tarihinde başlanıp 1626 yılında inşaat tamamlanmıştır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Aziz Stefan Katedrali (İşkodra)": {
        "first_paragraph": "Aziz Stefan Katedrali veya kısaca İşkodra Katedrali (Arnavutça: Katedralja e Shkodrës), Arnavutluk'un İşkodra kentinde bulunan bir Roma Katolik katedraldir. Osmanlı dönemi  Katedral, 1867 yılında eskiden kilise olan Fatih Sultan Mehmed Camii'nin yerine açılmış olup Hristiyan azizlerinden Stefan'a adanmıştır.[1]\n"
    },
    "Aziz Yuhanna Kilisesi (Tirilye)": {
        "first_paragraph": "Aziz Yuhanna Kilisesi veya Ayios İoannes Kilisesi (Yunanca: Άγιος Ιωάννης Agios Ioannis), Tirilye de bulunan eski ve tarihî kiliselerden biridir.\n"
    },
    "Barakoni": {
        "first_paragraph": "Barakoni (Gürcüce: ბარაკონი), tarihsel Raça bölgesinde (bugünkü Raca-Leçhumi ve Kvemo Svaneti), Ambrolauri ilçesinde kilise. Raca prensi Rostom tarafından 1753 yılında yaptırıldı. Gürcistan’da son yüzyıllarda yapılan kiliseler arasında önemli bir anıt sayılır. Zengin süslemeleriyle dikkati çeker. Sovyet yönetimi sırasında kapatılan kilise, 1991 Raça depremi sırasında büyük ölçüde hasar gördü; ama kısa sürede onarıldı.[1][2]\n"
    },
    "Barlaham Manastırı": {
        "first_paragraph": "Barlaham Manastırı (Gürcüce: ბარლაამწმინდა), Türkiye'nin Hatay ilinin Yayladağı ilçesinde harap hâlde bir Gürcü manastırdır.[1] Manastıra ulaşımın tek yolu Yeditepe beldesinden yaya olarak 2.5 saat boyunca dağa tırmanmaktır. Manastır, Türkiye-Suriye sınırına yakın bir konumdadır.\n"
    },
    "Başmelekler Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Başmelekler Kilisesi (Yunanca: Εκκλησία των Αρχαγγέλων) ya da halk arasında bilinen adıyla Kumyaka Kilisesi, Bursa'nın Mudanya ilçesinin Kumyaka semtinde bulunan, 780 yılında inşa edildiği düşünülen bir Bizans kilisesidir. İnşası Bizans İmparatoru IV. Konstantinos Porphyrogenetos tarafından 780-797 yılları arasında tamamlanmıştır. Büyük onarımlar geçiren yapı, kare planlıdır ve kubbe ile örtülüdür. Duvarları tuğla ve taş ile örülü olan yapının planı yanlarda beşik tonoz ekler sayesinde bir haç oluşturmaktadır.\n"
    },
    "Bebekli Kilise": {
        "first_paragraph": "Adana Bebekli Kilise veya Aziz Pavlus Kilisesi, üzerinde Meryem'in tunçtan heykelinin bulunduğu, tahminen 1880-90 yılları arasında yapılan Adana'nın merkezindeki İtalyan katolik kilisesidir. Ermeni Apostolik Kilisesi olarak inşa edilmiştir. 1915 Ermeni Kırımı'ndan sonra Adana'da Ermeni cemaat kalmamıştır ve Bebekli kilise Katolik Cemaate verilmiştir. Kilisenin tepesindeki Meryem Ana’nın 2.5 metrelik tunç heykeli bebeğe benzetildiği için halk arasında Kilisenin ismi \"Bebekli Kilise\" olarak geçer. Kilise Pavlus adına yaptırılmıştır. Kilise hem katolik cemaati, hem de Protestan Cemaati tarafından kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Biertan müstahkem kilisesi": {
        "first_paragraph": "Biertan müstahkem kilisesi (Rumence: Biserica fortificată din Biertan; Almanca: Kirchenburg von Birthälm), Romanya'nın Erdel bölgesindeki Sibiu ilindeki Biertan'da (Birthälm) yer alan bir Lutheran müstahkem kilisedir. Bölge Macaristan Krallığı'na ait olduğu zamanlarda Alman Transilvanya Sakson topluluğu tarafından inşa edilmiştir. Kuruluşunda Roma Katolik kilisesi iken, Reform sonrasında Lutheran kilisesine dönüştürüldü. Çevreleyen köy ile birlikte, kilise, Erdel'deki Müstahkem Kiliseli Köyler Dünya Mirası Sitesinin bir parçasını oluşturmaktadır.[1]\n"
    },
    "Bonn Katedrali": {
        "first_paragraph": "Bonn Katedrali (Almanca: Das Bonner Münster), 11 ve 13. yüzyıllar arasında yapılmıştır ve Almanya'nın en eski kiliselerinden biridir. Bir zaman Köln Başpiskoposunun katedrali olarak hizmet veren bina şu anda Papalığa bağlı bir bazilikadır. Bonn kentinin sembolleri arasında kabul edilen kilise, 1583–1589 ve 1689 yıllarında ağır hasar gördü. 1883 ila 1889 yılları arasında onarımdan geçti; 20. yüzyılda da 1934 ve II. Dünya Savaşı sonrası yıllarda olmak üzere tadilattan geçirildi.\n"
    },
    "Cambazlı Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Cambazlı Kilisesi veya Canbazlı Kilisesi, Mersin ilinin, Silifke ilçesinin Canbazlı köyündedir.\nCambazlı'nın Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde önemli bir yerleşim merkezi olduğu Uzuncaburç ve Ura ile Kızkalesi'ne döşeme antik bir yolla bağlantılı olmasından ve günümüze kadar gelebilmiş varsıl kalıntılarından anlaşılmaktadır. Burada, kaya mezarlarının yanı sıra birer küçük tapınağı andıran anıt mezarlar, lahitler, sarnıç ve özellikle mahallenin girişinde bulunan kilise, görülmeye değer tarihî kalıntılardır. Cambazlı Kilisesi, benzerleri arasında gerçek özelliklerini korumuş en iyi durumdaki örneklerden biridir. Kuzey cephesi tümden kapalı olan yapının içindeki iki sütun dizisinden sağdaki Korint başlıklı bütün sütunlarla bunların üstünde sıralanan galeri sütunları ayaktadır. Beşinci yüzyılın olan 20m X 13m ölçülerindeki kilisenin apsisi ve tüm duvarları sağlamdır.\n"
    },
    "Concepción Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Iglesia Matriz de la Concepción, Santa Cruz de Tenerife'de kilise. Halk arasında \"Santa Cruz Katedrali\" olarak adlandırılır. Şehrin asıl katedrali \"San Cristóbal de La Laguna Katedrali\"dir. Bu durumun sebebi İspanyol fatihleri geldiği zaman buraya bir şapel inşa edip daha sonra şehri bu şapel etrafına kurmalarıdır.[1]\n"
    },
    "Concepción Kilisesi (San Cristóbal de La Laguna)": {
        "first_paragraph": "Iglesia Matriz de la Concepción, San Cristóbal de La Laguna'da bulunmakta olan bir kilise.\n"
    },
    "Czestochova Meryem Ana Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Czestochova Meryem Ana Kilisesi İstanbul'un Beykoz ilçesinde yer alan Polonezköy'deki tarihi bir kilisedir.\n"
    },
    "Çanlı Kilise": {
        "first_paragraph": "Çanlı Kilisesi, Türkiye'nin Aksaray ilinde yer alan dik bir kayaya yaslanmış Çeltek ve Akhisar köylerin arasında bulunan otlarla örtülü bir tepe üzerinde kurulmuştur. XI. yüzyıl Bizans üslubunda yapılmış büyük bir kilise olup, Çanlı Kiliseyi andırmaktadır.\n"
    },
    "Direkli Kilise": {
        "first_paragraph": "Direkli Kilise, Aksaray'da inşa edilmiş bir kilise olup, içindeki kapıdan keşişlerin türbelerine ve kilisedeki görevlilerin ikametgâhlarına gidilmektedir. Kilise üstündeki sütunlarda ikişer sıra halinde resimler vardır. Azizlerin ve havarilerin iki taraflarında kitabeler görülür. Bir manastır kilisesi olup 11. ve 13. yüzyıllarda tarihlenmektedir.\n"
    },
    "Diriliş Katedrali (Tiran)": {
        "first_paragraph": "Diriliş Katedrali (Arnavutça: Katedralja Ngjallja e Krishtit), Arnavutluk'un başkenti Tiran'da bulunan bir Arnavut Ortodoks katedraldir. Katedral, 24 Haziran 2012 tarihinde açılmıştır[1] ve Balkanlar'ın dördüncü büyük Ortodoks kilisesidir.[2]\n"
    },
    "Dominik Kutsal Teslis Bazilikası": {
        "first_paragraph": "Dominik Kutsal Teslis Bazilikası (Lehçe: Bazylika Świętej Trójcy), Polonya'nın Kraków şehrinde yer alan Dominikan Tarikatı'nın gotik bir kilisesi ve manastırıdır. Tarihi 1223 yılına kadar uzanmaktadır.[1]\n"
    },
    "Doppel Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Bonn Doppel Kilisesi, Almanya'nın Bonn kentinde kilise. Schwarzrheindorf semtinde bulunan kilisenin özelliği, Almanya'da sayıları 13 kadar olan \"çifte (Almanca: Doppel) kiliselerden\" birini meydana getirmesidir. Kilise binasını boydan boya kateden bir duvar ve iki ayrı giriş-çıkış kapısıyla iki ayrı ibadet salonu oluşturulması, \"çifte kilise\" şeklinde adlandırıldı. Çifte kiliseler, sıradan halkla soyluları ayırmanın yanı sıra kimi bölgelerde Protestan ve katoliklerin aynı binayı kullanma zorunluluğu karşısında ortaya çıktı.\n"
    },
    "Duomo di Milano": {
        "first_paragraph": "Duomo di Milano Milano, Lombardiya, İtalya'da bulunan katedraldir. Kapladığı alan olarak 11.700 m²  zemin yüzeyi alani ile Roma'daki Aziz Petrus Bazilikası, Londra'daki Aziz Paulus ve Sevilla katedrallerinden sonra Avrupa'nın dördüncü büyük katedralidir.[1]\n"
    },
    "Eğritaş Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Eğritaş Kilisesi, Türkiye'nin Aksaray ilinde yer alan vadinin en eski yapılarından olan çok büyük bir tapınaktır. Tapınak 10. yüzyılın başına tarihlenmektedir. Kilisenin Meryem'e ithaf edildiği, doğu duvarındaki bir kitabede belirtilmiştir. İsa'nın hayatı, mucizelere çok fazla değinilmeden anlatılmaktadır. \"İki melek arasında oturan İsa\", \"iki melek ve altı piskopos arasındaki Meryem\", \"Yusuf'un rüyası\", \"Mısır'a kaçış\", \"vaftiz\", \"Kudüs'e giriş\" gibi tasvirlerin yer aldığı freskler oldukça yıpranmış olmalarına karşın, frekslerdeki boyaların çok renkli ve canlı oluşu dikkat çekmektedir.\n"
    },
    "Eslöv Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Eslöv Kilisesi (İsveççe: Eslövs Kyrka) İsveç'in güneyindeki Skåne ilinde yer alan Eslöv kentinde bulunmaktadır. Lund Piskoposluğu'na bağlı olan Eslöv kilise 1952’ye kadar Västra Sallerup kilisesi olarak biliniyordu.\n"
    },
    "Grossmünster": {
        "first_paragraph": "Grossmünster, (great minster (büyük manastır)) İsviçre'nin Zürih kentinde olan Romanesk tarzı bir Protestan kilisesidir. Koruyucu azizleri, Zürih şehrinin de koruyucu azizleri sayılan Felix ve Regula ile Exuperantius'tur. Zürih'teki (Fraumünster ve St. Peterskirche ile birlikte) üç büyük kiliseden birisidir. Limmat Nehri kıyılarında bulunur.\n"
    },
    "Hor Virap Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Hor Virap Kilisesi, (\"Խոր Վիրապ\") (Ermenice: derin zindan anlamında) Ermenistan'ın Hor Virap yerleşiminde bulunan, 17. yüzyılda yapılmış bir kilisedir.\n"
    },
    "İsa'nın Yükselişi Kilisesi, Üsküp": {
        "first_paragraph": "İsa'nın Yükselişi Kilisesi (Makedonca: Црква \"Св Срас\") Üsküp, Kuzey Makedonya'da bulunan bir Makedon Ortodoks Kilisesidir. Üsküp Kalesi'nin doğusunda yer alır.\n"
    },
    "İskenderun Aziz Nicholas Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Aziz Nikola Rum Ortodoks Kilisesi veya İskenderun Ortodoks Kilisesi, Türkiye'nin İskenderun kentinde yer alan bir Rum Ortodoks Kilisesi'dir.\n"
    },
    "İskenderun Latin Katolik Kilisesi": {
        "first_paragraph": "İskenderun Latin Katolik Kilisesi veya Müjde Katedrali, Hatay'ın İskenderun ilçesinde yer alan, Anadolu Katolik Kilisesi'ne bağlı bir kilise.[1]\n"
    },
    "Kadim Doğu Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Kadim Doğu Kilisesi (Süryanice-Aramice: Şablon:Syc, tam adı: Kutsal Kadim Havarisel ve Katolik Doğu Kilisesi) doğu Süryani geleneğine bağlı otosefal bir kilisedir. Kilisenin lideri Katolikos-Patrik unvanını taşır. Kilise 1968 yılında Süryani Kilisesi içerisinde yaşanan bir anlaşmazlık sonucunda ortaya çıkmıştır.\n"
    },
    "Kale Manastırı Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Kale Manastırı Kilisesi, Kapadokya'daki dini kuruluşların en büyüklerindendir. Manastır 8. ile 14. yüzyıl veya 10. yüzyıl, kilisedeki figürlü freskolar ise 10. yüzyıl sonu ile 11. yüzyıl başları arasına tarihlenmektedir. \"İsa'nın göğe çıkışı\", \"müjde\", \"Meryem\" gibi tasvirleri vardır.\n"
    },
    "Karagedik Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Karagedik Kilisesi, Türkiye'nin Aksaray ilinde Ihlara Vadisi içerisinde ve Belisırma köyünün güneyinde bulunmaktadır.\n"
    },
    "Katedral": {
        "first_paragraph": "Katedral, bir piskoposluğun merkezi olan, başka bir deyişle kilise hiyerarşisi içinde idari bir organ olan, piskoposun devamlı olarak bulunduğu mekândır. Bu mekân, içinde yer alan kiliseyi de içerir. Katolikler ve Anglikanlar açısından geçerli bir terimdir.\n"
    },
    "Kazan Katedrali (Sankt-Peterburg)": {
        "first_paragraph": "Kazan Katedrali (Rusça: Каза́нский кафедра́льный собо́р Kazanski kafedralni sobor), Rusya'nın Sankt Petersburg kentinde bulunan bir katedraldir. Katedral, Nevski Bulvarı üzerinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Kemerli Kilise (Tirilye)": {
        "first_paragraph": "Kemerli Kilise,Panagia Pantobasilissa kilisesi (Yunanca: Παναγία Παντοβασίλισσα), Tirilye de bulunan kiliselerden biridir.\n1676'da gezgin Dr. John Covel tarafından hazırlanan el yazması bir belgede, kilisenin Panagia Pantobasilissa'ya (Bakire Meryem) adandığı belirtilir. İlk yapı, duvar tekniği ve başka özellikleri göz önünde bulundurularak 13. yüzyıl sonlarında yapıldığı kabul edilir. İlk tabaka freskolar’ı 14. yüzyıl başlarına,ikinci tabaka freskolar ise 18. yüzyıla (1723) tarihlendirilir.\nİstanbul Fener Rum Patrikhanesi’nin Bursa Metropolitliği’ne atadığı Elpidophoros Lambriniadis tarafından satın alındı. Restorasyondan sonra kilise olarak hizmet verecek.[1]\n"
    },
    "Kırım Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Kırım Kilisesi ya da Kırım'ı Anma Kilisesi (İngilizce: Crimean Memorial Church ya da İngilizce: Christ's Church) İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bir Anglikan kilisesidir. İngilizlerin Kırım Savaşı'nın ardından bu olayın anısına yaptırdıkları kilisedir. 1868 yılında yapılmıştır.\n"
    },
    "Kırklar Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Kırklar Kilisesi ya da eski adıyla Mor Behnam 569 yılında Mardin'de inşa edilmiş bir Süryani kilisesidir. 12. yüzyılda Mardin'deki asıl Kırklar Kilisesi, camiye dönüştürülünce Mor Behnam Kilisesi'nin adı \"Kırklar Kilisesi\" olarak değişmiştir. \n"
    },
    "Kızıl Avlu": {
        "first_paragraph": "Kızıl Avlu, Türkiye'nin Bergama kentinde bulunan bir Roma tapınağıdır. Tapınak, MS 2. yüzyılda Roma İmparatorluğu döneminde muhtemelen Hadrianus zamanında inşa edilmiştir. Antik Yunan dünyasında hala ayakta kalan en büyük Roma yapılarından biridir. Tapınağın Mısır tanrılarına, özellikle de İsis, Serapis ve muhtemelen Osiris, Harpokrates ve diğer alt tanrıların ibadetinde kullanılmış olduğu sanılmaktadır. Kızıl Avlu adını yapımında kullanılan kırmızı tuğlalardan almıştır.\n"
    },
    "Kızıl Kilise (Sivrihisar)": {
        "first_paragraph": "Kızıl Kilise, kırmızı kesme taştan yapıldığı için bu ismi almış bir Ermeni kilisedir.\n"
    },
    "Kilise": {
        "first_paragraph": "Kilise, Hristiyanlıkta ibadet etmek ve bazı diğer dini vazifeleri yerine getirmek için tahsis edilmiş halka açık bina, tapınak. Yunanca ekklesia (çağrılıp toplanmış olan) kelimesinden türemiştir.\n"
    },
    "Kiş Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Kiş Kilisesi (Azerice: Kiş kilsəsi) veya Mukaddes Yenisey Kilisesi (Müqəddəs Yelisey kilsəsi), Azerbaycan'nın Şeki Rayonu'na bağlı Kiş köyünde bulunan bir Alban kilisedir.[1][2][3] Kilisenin inşası 12. yüzyılda tamamlanmış olup günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Kreuzberg Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Kreuzberg Kilisesi Almanya'nın Bonn kentinde kilise. Köln başpiskoposu ve dükü Ferdinand von Köln (1612–1650) tarafından yaptırılan kilise, 1628 yılında hizmete girdi. Kilise bünyesinde, Schönstatt Enstitüsü'nün girişimiyle 1970'ten itibaren bir uluslararası eğitim ve toplantı merkezi kuruldu.\n"
    },
    "Kutsal Teslis Katedrali (Addis Ababa)": {
        "first_paragraph": "Kutsal Üçleme Katedrali Amharca dilinde Kidist Selassie olarak bilinir, Etiyopya Ortodoks Tevhîdî Kilisesi'nin Addis Ababa, Etiyopya'da bulunan en yüksek dereceli katedralidir. Etiyopya'nın II. Dünya Savaşı sırasında yaşadığı İtalyan işgalinden kurtuluşunun anısına inşa edilmiştir. Aksum'da bulunan Efendimiz Meryem Kilisesi'nden sonra en önemli ikinci ibadet yeridir.\n"
    },
    "Lincoln Katedrali": {
        "first_paragraph": "Lincoln Kutsal Meryem Ana Katedral Kilisesi (İngilizce: Cathedral Church of the Blessed Virgin Mary of Lincoln), İngiltere'nin Lincoln şehrinde bulunan bir katedraldir. Kilise, 13. yüzyılda inşa edilmiş olup Anglikan piskoposluğun merkezidir.\n"
    },
    "Lizbon Katedrali": {
        "first_paragraph": "Santa Maria Maior de Lisboa ya da kısaca Sé de Lisboa, Portekiz'in başkenti Lizbon'daki en eski kilisedir. 1147 yılında ilk olarak burada inşası başladıktan sonra çeşitli defalar yenilemeler yapılmış ve pek çok büyük deprem atlatmıştır. Bu sebepten dolayı günümüzde farklı mimari akımların etkisi görülmektedir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Ludwigskirche": {
        "first_paragraph": "Ludwigskirche, Münih'te bulunan, Yeni-Roma mimarisi tarzında inşa edilmiş ve dünyanın en geniş mihrap freskine sahip monolitik bir kilisedir. Yapı, sahip olduğu yarım dairelik kemer ile diğer kilise mimarilerini önemli derecede etkilemiştir.\n"
    },
    "Makedon Ortodoks Kilisesi - Ohri Başpiskoposluğu": {
        "first_paragraph": "Makedon Ortodoks Kilisesi - Ohri Başpiskoposluğu (Makedonca: Македонска православна црква – Охридска архиепископија (МПЦ-ОА), tr. Makedonska pravoslavna crkva – Ohridska arhiepiskopija (MPC-OA)) Kuzey Makedonya sınırları içerisinde bulunan bir ortodoks kilisesidir. Makedon halkının yaklaşık yüzde 65'i bu kiliseye bağlıdır.\n"
    },
    "Malabar Bağımsız Süryani Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Malabar Bağımsız Süryani Kilisesi (ya da Thozhiyur Kilisesi) Hindistan'ın Kerala eyaletinde üyeleri bulunan bir Hristiyan kilisesidir. Kilise, Kerala'da bulunan diğer kiliseler gibi kendi kökenlerini Aziz Tomas'ın bölgedeki faaliyetlerine bağlar. Bu nedenle bu kiliseye bağlı Hristiyanlar kendilerini Aziz Tomas Hristiyanları olarak tanımlarlar.\n"
    },
    "Medikion Manastırı": {
        "first_paragraph": "\nMedikion manastırı (Yunanca: Μονή Μηδικίου)(Pateron (Pederler) Kilisesi)[1] veya Agios Sergios manastırı Bursa ili, Mudanya ilçesi, Tirilye'den Eşkel Limanı'na giden karayolunun üzerindedir. Kuzeybatısında Rum Mezarlığı yer alır.[2] Yapı, ilk inşa edildiğinde Hagios Sergios'a adanmıştır. Ancak 11. yüzyılda adı değiştirilerek “Medikion Manastırı” olmuştur.\n"
    },
    "Meryem Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Meryem Kilisesi, Theotokos (Meryem) adına yapılmış Efes, İzmir'de bulunan antik bir Hristiyan katedrali. Hristiyanlık'ın tarihinde önenmli yere sahip iki konsilin burada toplanmış olduğuna inanılması sebebi ile Konsiller Kilisesi olarak da bilinir.\n"
    },
    "Modena Katedrali": {
        "first_paragraph": "Modena Katedrali (İtalyanca: Cathedrale Metropolitana di Santa Maria Assunta e San Geminiano, ancak konuşma dilinde sadece Duomo di Modena olarak bilinir), Modena İtalya'da bulunan, Geminianus ve Meryem'in Göğe Çıkışına adanmış olan bir Roma Katolik katedralidir. 1184 yılında kutsanan ve Avrupa'da önemli bir Romanesk yapı olan katedral 1997'de Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Monkwearmouth-Jarrow Abbey": {
        "first_paragraph": "Monkwearmouth-Jarrow Abbey, İngiltere'de çifte manastır. Manastırlardan biri Sunderland'da Wear Nehri üzerinde, diğeri Jarrow'da Tyne Nehri üzerinde kuruludur. Resmî adı Abbey Church of Saint Peter and Saint Paul'dur. Jarrow tarih boyunca kuzey İngiltere'nin en önemli eğitim-öğretim kurumlarından biri olmuş, Bede gibi önemli Hristiyan alimlerini yetiştirmiştir. 2010 yılından beri Birleşik Krallık'ın Dünya Mirasları Listesi adayıdır.\n"
    },
    "Montreale Katedrali": {
        "first_paragraph": "Montreale Katedrali; Palermo'nun kuzeyinde, Montreale kasabasında bulunan bir katedral. Bizans mozaik sanatının bir örneği olarak kabul edilen yapının sahneleri, canlı renkleri ve detaylı öykücülüğü öne çıkmaktadır. Yapımına 1174'te II. William döneminde başlanan katedral 1182'de tamamlanmıştır.\n"
    },
    "Narbonne Katedrali": {
        "first_paragraph": "Narbonne Katedrali (Cathédrale Saint-Just-et-Saint-Pasteur de Narbonne), Fransa'nın Languedoc-Roussillon bölgesine bağlı Aude ilinin idarî merkezi Narbonne'da bulunan Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı katedrali. Aynı zamanda Fransa'nın ulusal tarihî anıtı (Monuments Historiques) dır.\n"
    },
    "Nef": {
        "first_paragraph": "Nef, bir bazilika kilisesinin merkez koridoru veya bir kilisenin arka duvarı ile kesişme noktasının en uzak noktası arasında yer alan ana gövdesi ve koridordaki transept denilen çapraz neftir. Bu, ruhban sınıfından olmayan Hristiyanlar (laikat) tarafından erişilebilen bir kilisenin bölgesidir.[1]\n"
    },
    "Notre-Dame de la Paix Bazilikası": {
        "first_paragraph": "Notre-Dame de la Paix Bazilikası (Fransızca: Basilique Notre-Dame de la Paix), Fildişi Sahili'nin başkent Yamoussoukro'da bulunan bir bazilikadır. Kilise, 1985-1990 yılları inşa edilmiş olup Guinness Dünya Rekorları'na dünyanın en büyük kilisesi olarak geçmiştir. 30,000 m² alana[1] ve 158 metre yüksekliğe sahip olup[2] 11,000 kişilik oturma kapasitesine sahiptir.[3]\n"
    },
    "Peter ve Paul Katedrali": {
        "first_paragraph": "Peter ve Paul Katedrali ya da Petrus ve Pavlus Katedrali, Sankt-Peterburg'taki Peter ve Paul Hisarı'nda yer alan bir Rus ortodoks katedralidir. Sankt Petersburg şehrinin Zayaçiy Adası üzerinde, 1712 ve 1733 yılları arasında Neva Nehri boyunca inşa edilen, ilk ve en eski yapıdır. Peter ve Paul hem hisar hem de katedral olarak I. Petro'nun emriyle, Domenico Trezzini tarafından tasarlanmıştır. Katedralin çan kulesi dünyadaki en uzun ortodoks çan kulesidir. Çan kulesi dahil edilirse katedral için dünyanın en uzun katedrali denebilir, ancak coğu kez binalar ölçülürken kulenin tamamı binanın parçası sayılmamaktadır.\n"
    },
    "Pürenli Seki Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Pürenli Seki Kilisesi, Aksaray'da Ihlara Vadisi'nde bulunur. Kayaya oyulmuş dört bölümden oluşmaktadır. Freskler 10. yüzyıl başı ile 12. yüzyıl arasına tarihlenmektedir. Narteks zemininde mezarlar mevcuttur. \"Peygamberlerin kehaneti\", \"Meryem ve piskoposlar\", \"müjde\", \"ziyaret\", \"çobanların tapınması\" gibi, İsa'nın çocukluğu ve İncil'den çeşitli sahneleri konu alan tasvirleri önemlidir."
    },
    "Real Santuario del Cristo de La Laguna": {
        "first_paragraph": "Real Santuario del Santísimo Cristo de La Laguna Tenerife (Kanarya Adaları, İspanya) adasında San Cristóbal de La Laguna şehrinde bulunan bir kilisedir.\n"
    },
    "Sagrada Família": {
        "first_paragraph": "La Sagrada Familia (Kutsal Aile), İspanya'nın Barselona şehrinde bulunan ve modern mimarinin öncülerinden sayılan Antoni Gaudi'nin 1883 yılında devraldığı fakat 1926 yılında bir tramvayın altında kalarak ölmesi sonucu yarım kalan bir bazilikadır. \n"
    },
    "Salisbury Katedrali": {
        "first_paragraph": "Salisbury Kutsal Meryem Ana Katedral Kilisesi (İngilizce: Cathedral Church of the Blessed Virgin Mary of Salisbury), İngiltere'nin Salisbury şehrinde bulunan bir katedraldir. Kilise, 13. yüzyılda inşa edilmiş olup erken İngiliz mimarisinin önde gelen örneklerinden biridir.[1]\n"
    },
    "San Cristóbal de La Laguna Katedrali": {
        "first_paragraph": "San Cristóbal de La Laguna Katedrali (İspanyolca: Catedral de San Cristóbal de La Laguna) San Cristóbal de La Laguna'da (Tenerife, İspanya) bulunan bir Katolik katedralidir.\n"
    },
    "San Michele in Africisco": {
        "first_paragraph": "San Michele in Africisco veya Aziz Michele Bazilikası, İtalya'nın Ravenna şehrinde erken Hristiyanlık döneminden kalma bir bazilikadır. Kilise alanı bugün butik olarak hizmet vermekte ve apsis dışındaki yapı kalıntılarını görmek mümkün değildir. Kiliseye ait olan apsis mozaiği Berlin Bode Müzesi'nde sergilenmektedir.\n"
    },
    "Sant'Agnese in Agone": {
        "first_paragraph": "Sant'Agnese in Agone, İtalya'nın başkenti Roma'da bulunan bir ünvansal Roma Katolik kilisesidir. Kilise, Kentin tarihi merkezindeki ana kentsel alanlardan biri olan Piazza Navona'da yer almaktadır ve ilk Hristiyanlardan Aziz Agnes'ın Domitianus Stadyumu'nda öldürüldüğü yere bakmaktadır.\n"
    },
    "Santa Maria degli Angeli e dei Martiri": {
        "first_paragraph": "Santa Maria degli Angeli e dei Martiri (Latince: Beatissimae Virgini et omnium Angelorum et Martyrum), İtalya'nın başkenti Roma'da bulunan bir itibari Roma Katolik kilisesidir. Kilise, Cumhuriyet Meydanı'nda Diocletianus Hamamları'ndaki frigidarium kalıntıları içerisine inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Sivişli Kilise": {
        "first_paragraph": "Sivişli Kilise, Aksaray'ın Güzelyurt ilçesinde kayadan oyma bir kilisedir. Kubbede, ortada İsa ile Meryem'in, kenarlarda havarilerin portreleri yer almaktadır.\n"
    },
    "Strazburg Notre Dame Katedrali": {
        "first_paragraph": "Strazburg Notre Dame Katedrali (Fransızca: Cathédrale Notre-Dame-de-Strasbourg), Fransa'nın Strazburg kentinde bulunan bir katolik katedralidir. Birçok bölümü Romanesk mimaride olmasına rağmen, geç dönem gotik mimarinin en güzel eserlerinden biri kabul edilir. 1015'te başlayan yapımı 1439'da tamamlanmıştır. Erwin von Steinbach'ın 1277'den 1318'deki ölümüne kadar bu yapıya önemli katkıları olmuştur.\n"
    },
    "Surp Asdvadzadzin Verapokhum Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Surp Asdvadzadzin Verapokhum Kilisesi (Ermenice: Սուրբ Աստուածածին վէրապոկհըմ Եկեղեցի), Türkiye'de İstanbul iline bağlı Adalar ilçesindeki Büyükada'da bulunan Ermeni Katolik kilisesi. 1 Kasım 1856 tarihli padişah fermanıyla inşa edilen kilise 1858 yılında, Meryem Ana'nın Göğe Yükseliş Yortusu'nda Andon Ağa Apelyan tarafından açılmıştır. Kilise binası 1956 ve 1985 yıllarında restore edilmiştir.[2]\n"
    },
    "Surp Marine Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Surp Marine Kilisesi (Ermenice: Մուշի Սուրբ Մարինե եկեղեցի Muşi Surp Marine yegeğedz’i), Türkiye'nin Muş kentinde yer alan ve günümüzde etkin olmayan bir Ermeni Apostolik kilisesidir. Ermeni Kırımı sırasında kilisenin faaliyetleri durmuş olup günümüzde yalnızca kalıntıları bulunmaktadır ve dış duvarlarının sadece bazı kısımları halen ayaktadır.[1]\n"
    },
    "Surp Nigoğayos Ermeni Kilisesi (Canik)": {
        "first_paragraph": "Canik Surp Nigoğayos Ermeni Kilisesi (Ermenice: Սամսուն – Ջանիկ Սուրբ Նիկողոս - Նիկողայոս), 1840 veya 1849 yılında Canik Sancağı'na bağlı Samsun'da inşa edilen ve günümüzde varlığını korumayan bir kilise. Ermeni Apostolik Kilisesi'ne bağlıydı.[1][2]\n"
    },
    "Sveti Stefan Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Sveti Stefan Kilisesi (Bulgarca: Свети Стефан Sveti Stefan) bilinen adıyla Demir Kilise, İstanbul, Fatih'te, Balat'la Fener semtleri arasında Haliç kıyısında yer alan, Bulgar Eksarhhanesi'ne bağlı kilise. 25 Ekim 1859 senesinde İstefanaki Bey adına inşa edilen kilise, 2018'de yedi yıllık restorasyonun ardından tekrar hizmete girdi.[3]\n"
    },
    "Taşhoron Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Taşhoron Kilisesi (Taş Kilise/Üç Horan) veya Kutsal Üçlü Kilisesi (Ermenice: Սուրբ Երրորդութիւն Եկեղեցի Surp Yerrortutyun Egeğedzi), Malatya ili Yeşilyurt ilçesi Çavuşoğlu mahallesinde yer alan 18. yüzyılın ikinci yarısında Ermeniler veya Süryaniler tarafından yapılan kilisedir.\n"
    },
    "Toledo Katedrali": {
        "first_paragraph": "Toledo Karedrali (İspanyolca: Catedral de Santa María de Toledo), İspanya'nın Toledo şehrinde bulunan ve Toledo Başpiskoposluğunun oturduğu katedral. Patron azizesi Meryemdir. Uzunluğu 120 metre ve genişliği 59 metredir.\n"
    },
    "Trinità dei Monti": {
        "first_paragraph": "Trinità dei Monti, İtalya'nın başkenti Roma'da bulunan bir Rönesans dönemi ünvansal Roma Katolik kilisesidir. Özellikle Piazza di Spagna'ya inen İspanyol Merdivenleri üzerinde yer almasıyla bilinmektedir. Kilise ve çevresi (Villa Medici dahil) Fransız devletinin sorumluluğundadır.\n"
    },
    "Trooditissa Manastırı": {
        "first_paragraph": "Trooditissa Manastırı[1][2] (Yunanca: Ιερά Μονή Τροοδιτίσσης, İera Moni Troodotissis), Kıbrıs'ta, Trodos Dağları'nda bir manastırdır. Platres köyünden yaklaşık 5 km uzaklıktadır. Deniz seviyesinden 1370 metre yüksekliktedir.[3]\n"
    },
    "Týn Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Týn Kilisesi (Çekçe: Kostel Matky Boží před Týnem veya Týnský chrám), Çekya'nın başkenti Prag'da bulunan bir gotik kilisedir. Kilise, Eski Kent'te yer almakta olup 14. ve 16. yüzyıllarda inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Ulm Katedrali": {
        "first_paragraph": "Ulm Büyük Kilisesi (Ulmer Münster) 1890 ve 1908 tarihleri arasında dünyanın en yüksek yapısıdır ve halen en yüksek kilise unvanına sahiptir. Kilise kulesi 768 basamaktan oluşur ve 161,53 metre yüksekliktedir. Almanya'nın Ulm şehrinde bulunan kilise Gotik mimarinin örneklerinden birisidir. 161 metre yükseklikteki kilise kulesiyle Ulm şehrine ve bölgeye hakim ola gelmiştir. Uygun hava koşullarında, İsviçre'nin Säntis dağı ya da Almanya'nın en yüksek dağı olan Zugspitze görülebilir. Katedral değildir. Ulm'un piskopos hiçbir zamandır.\n"
    },
    "Uzuncaova Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Meryem'in Göğe Yükselişi Kilisesi (Bulgarca: Църква \"Успение Богородично\"; \"Tanrı'nın Kutsal Annesinin Göğe Kabulü Kilisesi\"), Bulgaristan'ın Uzuncaova kentinde yer alan bir Bulgar Ortodoks kilisesidir.\n"
    },
    "Vaksala Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Vaksala Kilisesi (İsveççe: Vaksala kyrka), bir Orta Çağ Lütercilik kilisesidir. İsveçin Uppsala kentinde bulunmaktadır. Kilise Uppland bölgesindeki örnekleri arasında en sıra dışı olma özelliğini taşır.[1]\n"
    },
    "Valaam Manastırı": {
        "first_paragraph": "Valaam Manastırı (Rusça: Валаамский монастырь Valaamski monastır), Rusya'nın Karelya Cumhuriyeti'ne bağlı Valaam Adaları'nda bulunan bir Ortodoks manastırıdır.\n"
    },
    "Vank Katedrali": {
        "first_paragraph": "Vank Katedrali veya Vank Kilisesi (Ermenice: Ամենափրկիչ Վանք, Farsça: کلیسای وانک / Kelisa-ye Vank, Aziz Rahibeler Kilisesi olarak da bilinir.), İran'ın İsfahan kentinin Yeni Culfa mahallesinde bulunan Ermeni Apostolik Kilisesi'ne bağlı kilise.\n"
    },
    "Washington Ulusal Katedrali": {
        "first_paragraph": "Washington Ulusal Katedrali, resmi adıyla Aziz Peter ve Aziz Pavlus Katedral Kilisesi, Washington'da kurulu Episkopal Kilise'ye bağlı bir Hristiyan tapınağı.\n"
    },
    "Winchester Katedrali": {
        "first_paragraph": "Winchester Kutsal Teslis Katedral Kilisesi (İngilizce: Cathedral Church of the Holy Trinity[1]), İngiltere'nin Winchester şehrinde bulunan bir katedraldir. Katedral, 13. yüzyılda inşa edilmiş olup Avrupa'nın en büyük katedrallerinden biridir.[2]\n"
    },
    "Wukro Chirkos": {
        "first_paragraph": "Wukro Chirkos, Kuzey Etiyopya'da Tigray Bölgesindeki Wukro şehrinde bulunan zengin freskli monolit bir Ortodoks kilisesidir. Kaya mimarisine sahip ender kiliselerdendir.\n"
    },
    "Yedi Azizler Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Kara Camii (Bulgarca: Черна джамия Çerna djamiya), Sofya’da 1528 yılında Kanunî Sultan Süleyman’ın emri ile Mimar Sinan tarafından yapılan, 1903 yılında kiliseye çevrilen cami. Bulgaristan'da günümüzde Sveti Sedmoçislenitsi Kilisesi (църква „Свети Седмочисленици“) olarak bilinmektedir.\n"
    },
    "Yüksek Kilise": {
        "first_paragraph": "Kızlar Manastırı olarak da bilinen kilise, dik kayalar üstüne taş oymadır. Güzelyurt ilçe merkezine yaklaşık 3 km mesafededir.\n"
    },
    "12 Havariler Kurulu": {
        "first_paragraph": "12 Havariler Kurulu, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin bir yönetim organıdır. On İki Havariler Kurulu üyeleri peygamber, gören ve vahiy bildiren olarak kabul edilen, insanların İsa Mesih'i tanıması için çağrı yapan havarilerden oluşur.\n"
    },
    "1890 Manifestosu": {
        "first_paragraph": "1890 Manifestosu (İngilizce: The 1890 Manifesto), Woodruff Manifestosu veya çok eşlilik karşıtı manifesto olarak adlandırılan, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin dördüncü başkanı olan Wilford Woodruff'un, Eylül 1890'da Amerika Birleşik Devletleri Kongresi'nden gelen tepkilerle, çok eşliliğe karşı, Kilise Başkanı sıfatıyla yayımladığı manifestoya verilen addır. Bu manifestoda, çok eşlilik yapanların aforoz edileceğini belirtmiş ve Kilise'nin de desteğini alan Federal Hükümet, Kilise'deki çok sayıda çok eşli evlilik yapan üyeyi de hapisle cezalandırmıştır.[1]\n"
    },
    "Bilgelik Sözü": {
        "first_paragraph": "Bilgelik Sözü, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi üyelerinden uyması istenilen bedensel kurallar bütünüdür. Bu emre itaat, İsa Mesih’in Son Zaman Azizler Kilisesi’nde vaftiz olma şartlarından da birisidir. Bilgelik Sözü olarak tabir edilen kuralların, Tanrı tarafından Joseph Smith’e vahiyle bildirildiğine inanılır. Öğreti ve Antlaşmalar Kitabının 89. bölümünde şöyle ifade edilmektedir: \n"
    },
    "Birinci Başkanlık": {
        "first_paragraph": "Birinci Başkanlık, İsa Mesih’in Son Zaman Azizler Kilisesi’nin en yüksek idare birimidir. Kiliseyi 12 Havariler Kurulu’ndaki kişilerle beraber, kilise üyeleri tarafından da peygamber, gören ve vahiy bildiren olarak da kabul edilen 15 havari yönetmektedir. En uzun süre havari olan kişi Kilise Başkanı olur ve kendisine de iki havariyi danışmanı olarak seçer. Bu üç kişi, Kilise’nin en yüksek idare birimi olan Birinci Başkanlık’ta görev alırlar. Aynı zamanda burada en uzun süre havari olan kişi, Kilise Başkanı’nın ölümünden sonra kilise başkanı olacak kişi olduğundan, bir sonraki başkan adayı da Russell M. Nelson'dır.\n"
    },
    "David O. McKay": {
        "first_paragraph": "David Oman McKay (d. 8 Eylül 1873 – 18 Ocak 1970), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 9. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Ezra Taft Benson": {
        "first_paragraph": "Ezra Taft Benson (d. 4 Ağustos 1899 - ö. 30 Mayıs 1994), Amerikalı çiftçi ve 1985 ile 1994 yılları arasında İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 13. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilir.\n"
    },
    "George Albert Smith": {
        "first_paragraph": "George Albert Smith, Sr. (4 Nisan 1870 - 4 Nisan 1951) İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 8. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Gordon B. Hinckley": {
        "first_paragraph": "Gordon Bitner Hinckley (23 Haziran 1910 – 27 Ocak 2008), Mormonluk adıyla da bilinen İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 15. başkanı. Mormon inanışında Kilise başkanı peygamber kabul edildiğinden Kilise üyelerince peygamber kabul edilir.\n"
    },
    "Harold B. Lee": {
        "first_paragraph": "Harold Bingham Lee (d. 28 Mart 1899 – ö. 26 Aralık 1973), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 11. başkanıdır. 1972 ile 1973 yılları arasında bu görevi yürütmüştür. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Heber J. Grant": {
        "first_paragraph": "Heber Jeddy Grant (d. 22 Kasım 1856 – ö. 14 Mayıs 1945), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 7. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Howard W. Hunter": {
        "first_paragraph": "Howard William Hunter (d. 14 Kasım 1907 - ö. 3 Mart 1995), Amerikalı avukat, 1994 ile 1995 yılları arasında İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 14. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilir. Onun dokuz aylık başkanlık süresi, Kilise tarihinin en kısa süresidir. Hunter, Kilise'nin 20. yüzyılda doğan ilk başkanıdır. 51 yaşında havarilik unvanını kazandıktan sonra, tam 35 yıl boyunca bulunduğu görevlerde Kilise'ye önderlik etmiştir.\n"
    },
    "Joseph F. Smith": {
        "first_paragraph": "Joseph Fielding Smith, Sr. (13 Kasım 1838 – 19 Kasım 1918), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 6. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir. Bu makamda bulunan, Mormonluğun kurucusu olan Joseph Smith'in son akrabasıdır.\n"
    },
    "Joseph Fielding Smith": {
        "first_paragraph": "Joseph Fielding Smith, Jr. (d. 19 Temmuz 1876 - ö. 2 Temmuz 1972), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 10. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Kilise başkanı": {
        "first_paragraph": "Kilise Başkanı, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin en yüksek makamıdır. Bu sıfatı ilk kez, kilisenin kurucusu Joseph Smith kullanmıştır. Aynı zamanda bu sıfat, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin en yüksek yönetim kurulu olan Birinci Başkanlığa da önderlik etmek anlamına gelmektedir. Son Zaman Azizleri, Kilise Başkanlarını; peygamber, gören ve vahiy alan olarak kabul etmektedir. Öbür yandan kilise üyeleri peygamber kelimesini daha çok Joseph Smith'ten bahsederken kullanmayı tercih ederler ve bu yüzden de, çoğu zaman Kilise Başkanlarına doğrudan Başkan denilerek hitap edilmektedir.\n"
    },
    "Lorenzo Snow": {
        "first_paragraph": "Lorenzo Snow (d. 3 Nisan 1814 - ö. 10 Ekim 1901) İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 1898 yılından ölümüne kadar başkanlık yapmış 5. başkanıdır. Snow Mormonların 19. yüzyıldaki son lideridir.\n"
    },
    "Thomas S. Monson": {
        "first_paragraph": "Thomas Spencer Monson (d. 21 Ağustos 1927, Salt Lake City, Utah - ö. 2 Ocak 2018), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 16. başkanı ve peygamberi.\n"
    },
    "Russell M. Nelson": {
        "first_paragraph": "Russell Marion Nelson (d. 9 Eylül 1924[1]), Amerikalı dini lider, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin şu anki başkanı ve peygamberi, 12 Havariler Kurulu'nun eski başkanıdır. Ünlü bir kalp cerrahıdır.[2]\n"
    },
    "Öğreti ve Antlaşmalar Kitabı": {
        "first_paragraph": "Öğreti ve Antlaşmalar kitabı, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi üyeleri tarafından Kitâb-ı Mukaddes ve Mormon Kitabı’ndan sonra başvurulan en önemli kutsal kitaplarından birisidir. Kitapta yer alan metinlerin tamamına yakını Joseph Smith’e ait olsa da, aynı zamanda peygamber, geleceği gören ve vahiy alan olarak da kabul edilen, daha sonraki kilise başkanları tarafından bazı yeni şeyler ilave edilerek günümüzdeki halini almıştır.\n"
    },
    "Spencer W. Kimball": {
        "first_paragraph": "Spencer Woolley Kimball (d. 28 Mart 1895 – ö. 5 Kasım 1985), Amerikalı iş insanı, dini lider ve İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 12. başkanıdır. Kilise'nin ilk önderlerinden Heber C. Kimball'un torunudur. Kilise üyeleri tarafından tarafından peygamber olduğuna inanılır.\n"
    },
    "Türkiye'de İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi": {
        "first_paragraph": "İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin ilk zamanlarındaki bazı liderleri, 1850'de Türkiye'de vaaz verdiler ve bugünkü Efes'i Pavlus, Timoteos ve Yuhanna'nın ait olduğu Hristiyan topluluğunun Yeni Ahit evi olarak kabul ettiler. Mayıs 1854'te Son Zaman Azizleri Türkiye'de bir topluluk kurdu.[1] Bu topluluğun üyeleri Kırım Savaşı'nda, Türkiye ve Fransa'dan gelen müttefik kuvvetler ile birlikte, Rusya'ya karşı savaşan İngiliz Son Zaman Azizleri askerlerinden oluşuyordu.[1]"
    },
    "Wilford Woodruff": {
        "first_paragraph": "Wilford Woodruff (d. 1 Mart 1807 - ö. 2 Eylül 1898), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 4. başkanıdır. Son Zaman Azizleri hareketi tarihinde önemli bir yere sahiptir. 1890 yılında, İsa Mesih'in Son Zaman Azizleri Kilisesi'nin üyeleri tarafından uygulanan çok eşliliği kaldıran kişidir.\n"
    },
    "Brigham Young": {
        "first_paragraph": "Brigham Young (1 Haziran 1801, Whitingham, Vermont -  29 Ağustos 1877, Salt Lake City, Utah), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin ikinci başkanı, Mormonluk inancında peygamber, Utah eyaletinin ilk valisi ve eyaletin başkenti Salt Lake City'nin kurucusudur.\n"
    },
    "Fî Zılâl'il Kur'an": {
        "first_paragraph": "Fî Zılâl'il Kur'an (Arapça: في ظِلالِ القرآن - Fîzılâl'il Kur'an, Kur'an'ın Gölgesinde), Seyyid Kutub tarafından yazılan Kur'an tefsiri.[1] Mısırlı lider Cemal Abdünnasır'ın suikastından sonra Müslüman Kardeşler birliği ile beraber tutuklanan Kutub, hapishanede geçirdiği dönemde yazmıştır. Bazıları tarafından Kur'an'ın kapsamlı ve birçok kişiyi etkileyen, kolay anlaşılır bir yorum olduğu düşünülür. Buna rağmen bazı gelenekçi ve modernist ulema, tefsirden daha ziyade kişisel düşünce ve deneme olarak bu kitap için kusur bulurlar. Tefsir İslam dünyasınca çok önemli bir etkiye sahiptir.\n"
    },
    "Muhkem": {
        "first_paragraph": "Muhkem (Arapça: محكم), \"Hüküm veren, sağlamlaştırılmış\" anlamlarına gelen Arapça kelime. Kur'an’ın Âl-i İmrân Suresi'nin 7. âyetinde geçen bu kelime, açık ve kesin olarak hüküm veren âyetleri nitelendirmek için kullanılmıştır.\n"
    },
    "Mushaf": {
        "first_paragraph": "Mushaf (Arapça: مصحف veya المصحف) Kur'an'ın kitap hâlindeki şekline verilen isimdir.\n"
    },
    "Tertil": {
        "first_paragraph": "Tertil, bir şeyi güzel, düzgün ve tertip ile kusursuz bir şekilde açık açık, hakkını vererek açıklamaktır. Kur'ân'ın tertili de böyle her harfinin, edasının, tertibinin, mânâsının hakkını doyura doyura vererek okunmasıdır. Burada رَتِّلِ emrinden sonra تَرْتِيلاً mastarıyla vurgu yapılması da bu tertîlin en güzel şekilde olmasının arandığını gösterir.\n"
    },
    "Ahmed-i Zemci": {
        "first_paragraph": "Ahmed-i Zemci, Arap milliyetçisi olan Emevi Devleti'nin yıkılıp, yerine Mezopotamya ve Anadolu halkları için daha ılımlı olan Abbasi Devleti'nin kurulmasında başrol oynayan Ebu Müslim-i Horasani'nin yandaşı, silah arkadaşı olan ve gündüzleri meydanda savaşarak geceleri kaybolduğu, yaklaşık 300 yaşında ancak genç görünümlü, ince yapılı bir ermiş olduğu rivayet edilen kişidir.\n"
    },
    "Alevî ocakları": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Cemevi": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Dedebabalık": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Hacı Bektaş-ı Veli Anma Törenleri": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Hubyar Tekkesi": {
        "first_paragraph": "Hubyar Tekkesi, Tekeli Dağı eteklerindeki Hubyar köyünde bulunan bir tekkedir. Tokat il merkezine yaklaşık 120 km uzaklıktadır. 16. yüzyılda yaşamış Hubyar Sultan'ın da türbesi burada yer almaktadır. Rivayete göre Hubyar Sultan, Hacı Bektaşi Veli ile birçok yeri gezip sonra bu köye gelmiştir. Hubyar Tekkesi, en önemli Alevi ibadet merkezlerinden birisidir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Pir Sultan Abdal Kültür Derneği": {
        "first_paragraph": "Pir Sultan Abdal Kültür Derneği, genel başkanlığını Cuma Erçe'nin yürüttüğü Alevi-Bektaşi kuruluş. 1988 yılında Ankara'da kurulan derneğin Türkiye genelinde 75'in üzerinde şubesi bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Semah": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Yatağan Baba Tekkesi": {
        "first_paragraph": "Yatağan Baba Tekkesi, söylenceye göre, Yatağan Baba Hacı Bektaş’ın halifesi ve Abdal Musa’nın piridir. Yatağan Baba’nın mezarı ve tekkesi Denizli’dedir. Zengin ve önemli bir tekkedir. Paul Lukas 18. yüzyılın başlarında bu tekkeyi gezmiştir. Tekke, 1826’da devletçe yıkılan Bektaşi tekkelerindendir. Daha sonra onarılarak canlandırılmıştır.\n"
    },
    "Abbas Ağa Camii": {
        "first_paragraph": "Abbas Ağa Camii İstanbul'un Beşiktaş ilçesi'ndeki Abbasağa Mahallesi’nde yer alan bir Osmanlı camisidir. Mahalleye adını vermiştir.\n"
    },
    "Adana Yeni Camii": {
        "first_paragraph": "Adana Yeni Camii, Antaki Camii, Adana’da Memlûk mimarisi etkisinde tarihi cami.\n"
    },
    "Adıyaman Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Adıyaman Ulu Cami, Adıyaman il merkezinde yer almaktadır. Caminin ilk inşa tarihi bilinmemekle birlikte, 1506-1515 yılları arasında Dulkadirli Beyi Durak Bey tarafından yaptırılmış olduğu tahmin edilmektedir.[1] Cami bugünkü şeklini 1863 yılında almıştır.[2]\n"
    },
    "Adilcevaz Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Adilcevaz Ulu Camii, Bitlis ilinin Adilcevaz ilçesinde, Van Gölü'nün kıyısında yer alır. İlk inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, 14. ya da 15. yüzyılda inşa edildiği düşünülmektedir.[1] Bir dönem medrese olarak da kullanılmıştır.[2]\n"
    },
    "Ahırardı Camii": {
        "first_paragraph": "Ahırardı Camii veya Dilsizoğlu Hacı İbrahim Camii, Kütahya'da bir camidir. 1876 yılından önce Osmanoğlu Dilsizoğlu Hacı İbrahim tarafından yaptırıldı. 1965 yılında onarım gördü. Bu onarım sırasında mihrabı, vaaz kürsüsü ve mihrap duvarı Kütahya çinileriyle bezendi.\n"
    },
    "Ahmediye Camii (Üsküdar)": {
        "first_paragraph": "Ahmediye Camii ya da Kefçe Dede Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Ahmediye Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir. Tersane emini İbn'ül Emin Ahmed Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1721 yılında başlanan cami, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1722 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.\n"
    },
    "Aksaray Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Aksaray Ulu Cami, Karamanoğlu Camii adıyla da bilinen Aksaray merkezinde yer alan cami.\n"
    },
    "Aksungur Camii": {
        "first_paragraph": "Aksungur Camii, 1346-47 yıllarında Mısır'ın Kahire şehrinde inşa edilmiş bir Türk Memluk dönemi camisidir. Sultan el-Nasır Muhammed'in emiri Aksungur tarafından yaptırılmıştır. Osmanlı döneminde, 1652 yılında İbrahim Ağa tarafından çok kapsamlı bir restorasyondan geçirilmiştir, bu nedenle camiye İbrahim Ağa Camii de denir. Camiye özelliğini veren mavi çinilerini de 1652 yılındaki bu restorasyon sırasında kazanmıştır, bu özelliğinden dolayı Batı dünyasında Mavi Cami olarak da bilinir.\n"
    },
    "Akşemseddin Camii (Çorum)": {
        "first_paragraph": "Akşemseddin Camii, Türkiye'nin Çorum ilinin merkez ilçesindeki bir ibadethane. Edirne'deki Selimiye Camii örnek alınarak yapılmıştır. 2008 yılında inşasına başlanan cami, Türkiye Diyanet Vakfı, Diyanet İşleri Başkanlığı ve hayırseverlerin bağışlarıyla tamamlanarak Haziran 2015'te ibadete açılmıştır. Yaklaşık 2000 metre kapalı alana sahip olan yapı, 3500 kişinin aynı anda namaz kılabileceği şekilde planlanmıştır. Toplam cemaat kapasitesi açık alanla birlikte 5 bini bulmaktadır. Caminin imam odası, kuran kursu, kütüphane, eğitim odaları gibi bölümleri bulunmaktadır. 4 minaresi vardır. Cuma namazı ile ibadete açılan camide ilk namazı Müftü Mehmet Aşık kıldırmıştır. Camiye gösterilen büyük ilgi nedeniyle camide yer kalmayıp çok sayıda vatandaş çevredeki camilere gitmiştir.[1]"
    },
    "Alaca İshak Bey Camii": {
        "first_paragraph": "Alaca İshak Bey Camii, Makedonya'nın Üsküp şehrinde bulunan, Osmanlı döneminde İshak Bey tarafından yaptırılan cami.\n"
    },
    "Alacalı Cami": {
        "first_paragraph": "Alacalı Cami, Harput'ta Kitapcıgil Parkı'nın girişinde bulunur. Artukoğulları döneminde inşa edilmiş cami küçük ebatta dikdörtgen planlıdır. Yapı Artuklu mimarisinde sık kullanılan iki değişik renkte kesme taş detaylar sebebiyle Alacalı Cami adını aldığı düşünülmektedir.\n"
    },
    "Ali Paşa Camii (Tokat)": {
        "first_paragraph": "Ali Paşa Camii, Tokat şehir meydanın da bulunan ve aynı ildeki en uzun geçmişi olan Camii olarak bilinir. II. Selim zamanında 1572 yılında yaptırılan caminin önünde asırlık bir ağaç bulunmaktadır. Caminin bitmesine yakın Ali Paşa’nın vefat etmesi üzerine ortaya çıkan maddi sorunlar sebebiyle, doğu ve batı tarafındaki duvar kalıntılarından anlaşıldığı üzere son cemaat yerinin dıştan ikinci bir kademe ile kapatılması planlandığı halde bundan vazgeçilmiştir. Ayrıca aynı sebeple avluya dönemin imkanlarına göre daha mütevazi olan ahşap şadırvan yapılmış bu sebeple Tokat XVI. yüzyıldan günümüze orijinal süslemeleri ile ulaşan tek ahşap şadırvana sahip bir yer olmuştu[1] Ayrıca bölge halkı arasında Meydan Camiinin kapısı Ali Paşa Camiinin yapısı da Camii için denilmektedir. Camii'nin tek kubbesi vardır. Osmanlı komutanın ismini aldığı Ali Paşa'nın oğlu mustafa bey ve eşinin mezarı da bulunmaktadır.\n"
    },
    "Araplar Camii": {
        "first_paragraph": "Araplar Camii veya kilise iken Stavru Misiriku Şapeli, Lefkoşa'da bir cami. Tek bir minaresi bulunur. 1570'lerden önce yapılmış Stavru Misiriku Şapeli'nin camiye çevrilmiş halidir. Kıbrıs'ın fethinden kısa süre sonra camiye çevrilmiştir. Surlariçi bölgesinde, Faneromeni Kilisesi'nin doğusunda bulunur.\n"
    },
    "Asakusa Camii": {
        "first_paragraph": "Asakusa Camii (Japonca: 浅草モスク, romanize: Asakusa Mosuku) veya resmî adıyla Darü'l-Erkem Camii, Japonya'nın başkenti Tokyo'da bulunan bir camidir.[2] Cami, 1998 yılında tamamlanmış olup Japonya Camii Vakfı tarafından yönetilmektedir.[3] Cami, Taitō semtinde Asakusa'da yer almaktadır.\n"
    },
    "Atik Mustafa Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Atik Mustafa Paşa Camii (Cabir Camii) veya Kristos Pantepoptes Kilisesi (Yunanca: Άγία Θέκλα τοῦ Παλατίου τῶν Βλαχερνών Hagia Thekla tou Palatiou tōn Vlakhernōn), İstanbul'un Ayvansaray semtinde kiliseden camiye çevrilmiş bir dinî yapıdır. Orta Bizans döneminden kalma yapının eski ismi \"Kristos Pantepoptes\"tir. Konstantinopolis'te yapılar plan tipi olarak ya Serbest Haç Plan tipi, ya da Kapalı Yunan Haçı(kare içerisinde haç) Plan tipiyle inşa edilmekteydi. Kristos Pantepoptes'in plan tipi ise Kare İçinde Haç Plan ya da Kapalı Yunan Haçı olarak isimlendirilen plan tipidir.\n"
    },
    "Ayaz Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Ayaz Paşa Camii, Türkiye'de Erzurum İli, Yakutiye merkez ilçesinde  bulunan  tarihi bir camidir.\n"
    },
    "Badşahi Camii": {
        "first_paragraph": "Badşahi Camii (Urduca: بادشاہی مسجد), Pakistan'ın Lahor kentinde bulunan bir camidir.[1] Cami, 17. yüzyılda Babür İmparatorluğu döneminde inşa edilmiş olup Lahor Kalesi'nin batısında, Lahor Surları'nın eteklerinde yer alır[2] ve kentin en önemli yerlerinden biri olarak kabul edilir.[3]\n"
    },
    "Bakırcı Camii": {
        "first_paragraph": "Bakırcı Camii, Türkiye'de Erzurum ilinin Yakutiye ilçesinde bulunan tarihî bir camidir.\n"
    },
    "Barbaros Hayrettin Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Levent Camii ya da Barbaros Hayrettin Paşa Camii İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde yer alan Levent Semtinde Büyükdere Caddesi, Levent Caddesi, Hacı Adil Caddesi ile Karanfil Caddesi üzerinde, Çayırçimen Sokağı’nın kesiştiği noktada yer alan yeni tarihli bir camidir.\n"
    },
    "Bayezid Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Bayezid Paşa Camii, Amasya'ya bölge valisi Bayezid Paşa tarafından 1414 yılında yaptırılan camidir.[1]\n"
    },
    "Bayraklı Camii (Samokov)": {
        "first_paragraph": "Bayraklı Camii (Bulgarca: Байракли джамия Bayrakli djamiya) veya Yokuş Camii (Йокуш джамия Yokuş djamiya), Bulgaristanın Sofya iline bağlı Samokov ilçesinde bulunan Bayraklı Camii 19 yüzyıl ortalarında inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Behram Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Behram Paşa Camii, Diyarbakır valiliği yapan Behram Paşa tarafından Mimar Sinan'a yaptırılmış Osmanlı eseridir. Caminin yapımına 1564 yılında başlanmış ve 1572 yılında yapımı sona ermiştir.\n"
    },
    "Besni Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Besni Ulu Camii, Adıyaman ilinin Besni ilçesinde yer almaktadır. Caminin cami kısmı yıkılmış olup günümüze sadece minare kısmı gelmiştir. Camiye ait bir kitabeden, 15. yüzyılda Dulkadiroğulları Beyliği ya da Memlüklüler döneminde yapılmış olduğu anlaşılmaktadır. Caminin minaresi ise 1565 yılında mimar Numan el-Osmani tarafından yapılmıştır.[1]\n"
    },
    "Beyt'ül Evvel Camii": {
        "first_paragraph": "Beyt'ül Evvel Camii (Arnavutça: Xhamia e Bejtyl Evel), Arnavutluk'un başkenti Tiran'da bulunan bir camidir.[1][2] Cami, 1995 yılında Mirza Tahir Ahmed tarafından Ahmediyye topluluğunun desteği ile açılmıştır. Yaından Darül Felah adında bir konuk evi de vardır. 2.500 kişi kapasiteli yapı, 2 minarelidir.\n"
    },
    "Bezmialem Valide Camii": {
        "first_paragraph": "Bezmiâlem Valide Camii; İstanbul'da iki hastane arasındaki bu cami (Çapa Tıp Fakültesi ile Vakıf Gureba arasındadır) 1843'te Abdülmecit'in annesi Bezmialem Valide Sultan tarafından  yaptırılmıştır. Dikdörtgen planlı, kâgirdir. Beşik çatısı, beyaz küfeki taşından minaresi, avlusu, taştan yapılma bir taçkapısı vardır. Taçkapının biraz ilerisinde çeşmesi bulunmaktadır (çeşme bugün kördür).\n"
    },
    "Bohoniki Camii": {
        "first_paragraph": "Bohoniki Camii, Polonya'nın Podlakya voyvodalığında, Bohoniki köyünde bulunan ahşap cami.[1]\n"
    },
    "Bor Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Bor Ulu Camii (Alâeddin Camii olarak da bilinir[1]), Türkiye'nin Niğde ilinin Bor ilçesinde yer alan bir camidir. Özgün mimarisini kısmen de olsa koruyarak günümüze ulaşan Bor'un en eski yapısıdır.[1] Kitabesine göre Karamanoğlu Alaeddin Ali Bey'in oğlu Nâsüriddin Mehmet Bey'in hükümdarlığı zamanında Hacı Hoca tarafından H.813/M.1410-1411 yılında yaptırılmıştır.[1]\n"
    },
    "Bostancı İstasyon Camii": {
        "first_paragraph": "Bostancı İstasyon Camii, Bostancı Kuloğlu Camii ya da Bostancı Camii, 1913 tarihinde Mimar Kemaleddin Bey tarafından Bostancı tren istasyonu yakınında inşa edilmiş olan camidir.\n"
    },
    "Boşnak Ahmed Paşa Mescidi": {
        "first_paragraph": "Boşnak Ahmed Paşa Mescidi Bağdat, Şorca'da bulunurdu. Hamam-ı Mâlih adıyla da anılırdı.\n"
    },
    "Boyahane Camii": {
        "first_paragraph": "Boyahane Camii, Türkiye'de Erzurum ili, Yakutiye ilçesinde bulunan tarihî bir camidir.\n"
    },
    "Burma Camii": {
        "first_paragraph": "Uşak il merkezinde bulunmaktadır.Yapım tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte kapısında bulunan kitabede 1769 yılında tadilat gördüğü anlaşılmaktadır.\n"
    },
    "Bürüngüz Camii": {
        "first_paragraph": "Bürüngüz Camii, Türkiye'nin Kayseri şehrinde yer alan bir camidir. Melikgazi ilçesindeki Cumhuriyet Meydanı'nda konumlanmaktadır.\n"
    },
    "Caferağa Camii": {
        "first_paragraph": "Caferağa Camii, İstanbul Kadıköy'de Moda Caddesi’nin başındaki duvarları kâgir, çatısı ahşap, minaresi çimento sıvalı bir camidir. Darüssaade Ağa’sı Cafer Ağa tarafından yaptırılmıştır. 1900 yılında Vakıflar tarafından yenilenmiştir. Cafer Ağa’nın mezarı caminin haziresindedir.\n"
    },
    "Cemal Abdünnâsır Camii": {
        "first_paragraph": "Cemal Abdünnasır Camii (Trablus Katedrali), Libya'nın başkenti Trablus'ta 1928 yılında Katolik kilisesi olarak inşa edilen, günümüzde cami olarak işlev gören yapı.\n"
    },
    "Cemkeran Camii": {
        "first_paragraph": "Cemkeran Camii (Farsça: مسجد جَمْکَران), İran'ın Kum kentinde yer alan bir cami.\n"
    },
    "Cerrah Mehmed Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Cerrah Mehmed Paşa Camii, 1594'te Cerrah Mehmed Paşa yaptırmıştır. Mimar Davud Ağa'nın inşa ettiği caminin avlusu dört kapılıdır. Anakubbesi altı filayağına yaslanmaktadır. Tek şerefeli bir minaresi vardır. Cami içine üç kapıdan girilir. Minberi mermerdir.\n"
    },
    "Ceylani Camii": {
        "first_paragraph": "İstanbul'da Şehremini semtindeki cami. İlk yapılışı 1894. Yıkılmasından sonra hayırseverler tarafından 1992'de yenilenerek açıldı. Kerpiçhane Sokağı'nda kare planlı bir camidir. Tuvaleti altta olup, küçük bir avludan girilir. Üst katı vardır. Caminin içi duvarda bel hizasından seramikle kaplıdır. Mihrabı boydan boya işlemeli seramiktir. Sol köşede kürsü ve sağda minberi de seramiktir. Semtin sokağından geçerken adeta binaların içinde kaldığından caddeden görülmez. Minaresi kısadır.\n"
    },
    "Cezeri Kasım Paşa Camii (Eyüpsultan)": {
        "first_paragraph": "Cezeri Kasım Paşa Cami, Eyüpsultan, Zalpaşa Caddesi üzerindedir. Cezeri-zade Nişancı Kasım Paşa tarafından 1515 tarihinde yaptırılmıştır. Kasım Paşa’nın İstanbul, Cağaloğlunda ve Selanik’te de birer camisi, ayrıca Selanik'te İmareti, Bursa’da medrese ve hamamı bulunmaktadır. Mabed, tuğla hatıllı olarak kesme taştan inşa edilmiştir.[1] Tek ve sağır kubbelidir. Önünde üç kubbeli bir revakı bulunmaktadır. Tek minaresi ve şadırvanı vardır. İstanbul'da sınırlı sayıda bulunan kabe tasvirli çini panolardan birisi de caminin kıble yönünde, mihrabın sağında bulunmaktaydı. 2003 yılında çalınarak yurt dışına kaçırılmış,[2] 2006 yılında İngiltere'de bir müzayede de satışı yapılırken gerekli girişimler yapılarak tekrar ülkeye geri getirilmiştir.[3] Vakıflar Genel Müdürlüğü Müzesinde sergidedir.[4] Camideki boşalan yerine bir kopyası yapılarak asılmıştır. Ayrıca caminin kıble yönünde küçük bir hazire yer alır. 2023 yılı itibariyle restorasyon kapsamına alınmıştır.\n"
    },
    "Cihangir Camii": {
        "first_paragraph": "Cihangir Camii, Beyoğlu, Pürtelaş mahallesinde, Cihangir yokuşundadır. İlk cami Kanuni Sultan Süleyman tarafından Şehzade Cihangir için Mimar Sinan'a yaptırılmıştı (1559). Sonra cami deprem ve yangınlarda defalarca yıkılıp yapılmış, en son 1889'da II. Abdülhamid yenilemiştir.[1]\n"
    },
    "Cin Mescidi": {
        "first_paragraph": "Cin Mescidi veya Cin Camii, Mekke'de bulunan bir cami. Kentin mezarlığının yakınlarındadır. İlk olarak 1700 yılında İbrahim Ağa adlı bir mimar tarafından yaptırılmış, 1943'te tekrar inşa edilmiştir. Son olarak 2000 yılında yeniden yapılmıştır.\n"
    },
    "Cuma Camii, Filibe": {
        "first_paragraph": "Cuma Camii (Bulgarca: Джумая джамия Djumaya djamiya), Bulgaristan'ın Filibe ilinde bulunur. Hüdavendigâr Camii olarak da bilinir. Sultan I. Murad (1369-1389) dönemi yapısıdır.\n"
    },
    "Cuma Mescidi Amol": {
        "first_paragraph": "Cuma Mescidi (Farsça: مسجد جامع آمل), İran'ın Amol kentinde tarihi önemi olan bir yapı. İç duvarlarından birinde Sultan Hüseyin Safevi'nin 1106 tarihli bir fermanı bulunur.\n"
    },
    "Çakaloz Camii": {
        "first_paragraph": "Çakaloz Camii, Uşak'ın Kurtuluş mahallesinde 19. yüzyılda inşa edilmiş Osmanlı dönemi camisi. Cami çeşitli tarihlerde yangın geçirmiş ve onarılmıştır. Cami kesme taştan yapılmış olup dikdörtgen bir avlunun güneydoğu kenarındadır. yapıda 19. yüzyıl mimarisinin batı etkileri açıkça görülmektedir. 20. yüzyılda caminin önüne cemaat yeri eklenmiştir.\n"
    },
    "Çavuşin Köyü Eski Kaya Camii": {
        "first_paragraph": "Çavuşin Köyü Eski Kaya Cami, Nevşehir'in Avanos ilçesinde bağlı Çavuşin köyünde yer alan cami.\n"
    },
    "Çelebi Mehmet Medresesi Camii": {
        "first_paragraph": "Çelebi Mehmet Medresesi Camii (Medreseönü Camii veya yaptıran kişiden dolayı II. Murad Camii olarak da bilinir.), 1427 yılında  altıncı Osmanlı padişahı II. Murad'ın emri ile Merzifon'da  Çelebi Mehmet Medresesi'nin yanına inşâ edilen cami.\n"
    },
    "Çeşnigir Camii": {
        "first_paragraph": "Çeşnigir Camii, Türkiye'nin Manisa şehrinde yer alan bir camidir. 1474 yılında II. Mehmed'in azat etmiş olduğu bir köle olan Çeşnigir Sinan Bey tarafından yapılan cami, şehrin en eski camilerinden biridir.[1] Caminin bir de kütüphanesi bulunmaktaydı.[2]\n"
    },
    "Çivizade Camii": {
        "first_paragraph": "Çivizade Camii, İstanbul'un Fatih ilçesi Mevlanakapı'da Kalburcu Mehmed Çeşmesi sokağındadır. Dikdörtgen planlı kâgirdir. Minaresi tuğladır. Avluya iki kapıdan girilir. Caminin sağında Kalburcu Mehmed Efendi'nin kabri vardır. Kıbledeki kapıdan avluya girilince bir sundurma ve bitişinde bir çeşme, çeşmeden sonra alt katta tuvalet bulunmaktadır.\n"
    },
    "Çukurcuma Camii": {
        "first_paragraph": "Çukurcuma Cami ya da Muhyiddin Çelebi Camiii, Tophane'de Firuzağa mahellesinde, Çukurcuma caddesindedir. Mimar Sinan camilerinden biridir. Muhiddin Molla Fenari adıyla da bilinir. Son cemaat yeri ahşaptır. Merdivenlidir. Duvarlar taş-tuğla, sıvalı ve sakiflidir. Çatı, kiremit örtülüdür. Mihrabın iki yanında büyük pencereler vardır. Kürsü ve minber ahşaptır.\n"
    },
    "Defterdar Camii": {
        "first_paragraph": "Defterdar Camii, ya da Defterdar Mahmut Efendi Camii, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde bulunan, 1542 yılında Defterdar Nazlı Mahmut Efendi tarafından yaptırılmış olan bir Osmanlı camidir. Mimarı Mimar Sinan'dır. Mektebi, medresesi ve çeşmesi de aynı yılda yapılmış, fakat mektep ve medrese zamanımıza gelmemiştir. Çeşmesi giriş kapısının sağındadır. Mahmud Çelebi’nin 1546’daki vefatından sonra, caminin kıble tarafına onun için kubbeli bir açık türbe de inşa edilmiş. Türbe içerisinde Mahmut Çelebiye ait mezar taşı yakın zamanda yok olmuştur. Caminin kapısındaki 1541 tarihli manzum kitabe, caminin banisi Mahmud Çelebi’ye aittir.[1] Öteki camilerden farklı olarak Defterdar Camii'nin aleminde hokka ve divit de bulunmaktadır. 1997 yılındaki bir fırtına sırasında düşüp kırılan hokka ve divitin yerine 30 Mayıs 2007 tarihinde yenisi konulmuştur. Hat sanatıyla ilgilenip bu yolda devir açan Şeyh Hamdullah’dan altı cins yazıyı meşk eden Defterdar Mahmud Çelebi’nin hat sanatına olan sevgisinden dolayı bu hokka ve diviti minaredeki çift hilalinin üzerine koydurttuğu çeşitli kaynaklarda yer alır.[2]\n"
    },
    "Delhi Cuma Camii": {
        "first_paragraph": "Delhi Cuma Camii, 17. yüzyılda Babür İmparator’u Şah Cihan tarafından ülkenin başkenti Delhi yaptırılmış cami[1]\n"
    },
    "Derviş Ağa Camii (Erzurum)": {
        "first_paragraph": "Derviş Ağa Camii, Türkiye'de Erzurum ili, Yakutiye ilçesinde bulunan tarihî bir camidir.\n"
    },
    "Derviş Bey Camii": {
        "first_paragraph": "Ardahan il Merkez'inde Ardahan Kalesi'nin güneybatısında, Alabalık Deresi yakınında bulunan Derviş Bey Camisinin, kitabesinden 1868 yılında Derviş Bey tarafından yaptırıldığı öğrenilmektedir.\n"
    },
    "Dıraç Büyük Camii": {
        "first_paragraph": "Dıraç Büyük Camii (Arnavutça: Xhamia e Madhe e Durrësit), Arnavutluk'un Dıraç kentinde bulunan bir camidir.[1]\n"
    },
    "Dülgerzade Camii": {
        "first_paragraph": "Dülgerzade Camii ya da Dülgeroğlu Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde Fevzipaşa Caddesi güzergâhında bulunan bir camidir. 1482'de Dülgerzade Ahmet Şemseddin Efendi tarafından yaptırılmıştır.\n"
    },
    "Ebu Bekir Camii (İşkodra)": {
        "first_paragraph": "Ebu Bekir Camii (Arnavutça: Xhamia Ebu Bekër), Arnavutluk'un İşkodra kentinde bulunan bir camidir.\n"
    },
    "Edhem Bey Camii": {
        "first_paragraph": "Hacı Edhem Bey Camii, Osmanlı Devleti zamanında, bugünkü Arnavutluk Cumhuriyetinin başkenti Tiran'da inşa edilen cami. 1791 yılında Hacı Edhem Bey ve babası Petrelalı Molla Bey tarafından inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Edincik Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Edincik Ulu Camii, Balıkesir ilinin Bandırma ilçesine bağlı Edincik beldesinde yer almaktadır. Kitabesine göre H. 826 tarihinde Velî b. Hacı Yolu tarafından yaptırılmıştır.[1] Dikdörtgen planlı caminin duvarları kesme taştır.[2]\n"
    },
    "Eğri Minare": {
        "first_paragraph": "Eğri Minare, Aksaray şehir merkezinde yer almaktadır.\nSelçuklu dönemine ait olup, 1221-1237 yılları arasında I. Alâeddin Keykubad döneminde yapılmıştır. Kırmızı tuğladan yapıldığı için Kızıl Minare olarak da anılmaktadır.\n"
    },
    "Elbasan Kral Camii": {
        "first_paragraph": "Kral Camii (Arnavutça: Xhamia e Mbretit/Xhamia Mbret) veya Hünkâr Camii (Xhamia e Hynqarit), Arnavutluk Cumhuriyeti'nin Elbasan kentinde bulunmakta olan tarihi bir Osmanlı camii. Arnavutluğun millî kültür simgesi olarak ilan edildi.[1]\n"
    },
    "Emirgan Hamid-i Evvel Camii": {
        "first_paragraph": "Emirgan Hamid-i Evvel Camii, İstanbul'un Sarıyer ilçesi, Emirgan semtinde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir.[1]\n"
    },
    "Ertuğrul Tekke Camii": {
        "first_paragraph": "Ertuğrul Tekke Camii, İstanbul'un Beşiktaş ilçesinin Cihannüma Mahallesi, Serencebey Yokuşu'nda yer alan Osmanlı İmparatorluğu'nun bir camisidir. Geç Osmanlı dönemi camisi, kendisine ek olarak tekke, misafirhane, türbe, çeşme ve kütüphane'den oluşan bir külliye olarak inşa edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Eski Cami": {
        "first_paragraph": "Eski Cami, Türkiye'nin Edirne ilinin merkezinde yer alan cami. Edirne'de zamanımıza ulaşmış ilk orijinal abidevi yapı olarak da bilinir.[1] Caminin yan kapısı üzerindeki kitâbeye göre mimarı Konyalı Hacı Alâaddin, kalfası ise Ömer ibn-i İbrahim'dir. Cami dokuz kubbelidir.[2] Caminin, kuzey ve kuzeydoğu kısımlarında birer minaresi bulunur.\n"
    },
    "Eski Valide Camii": {
        "first_paragraph": "Eski Valide Camii ve Külliyesi (müftülük kayıtlarına göre Atik Valide Camii) İstanbul'un Üsküdar ilçesinin hakim konumu Toptaşı sırtına II. Selim'in eşi, III. Murat'ın ise annesi Afife Nur-Bânû Valide Sultan tarafından Mimar Sinan'a yaptırılmıştır. Camii, medrese, tekke, dârüşşifa, dârulhadis, dârulkurrâ, sıbyan mektebi ve imaretten oluşan tesis, Mimar Sinan’ın inşa ettiği tam teşekküllü ve tek parça kalabilmiş son külliye olarak kabul edilmektedir. Mimar Sinan’ın inşa ettiği cami vefatından sonra talebesi Davud Ağa tarafından genişletilmiştir. Son olarak da II. Mahmud döneminde eski İstanbul evlerini andıran ve müstakil bir girişi bulunan hünkâr kasrı ve mahfili eklenmiştir.[1] Yapılış tarihi 1570-1579 tarihleri arasını kapsamakla 1583 yılında Mimar Sinan'ın talebesi Davud Ağa tarafından genişletilmiştir.[2]\n"
    },
    "Faysal Camii": {
        "first_paragraph": "Faysal Camii (Şah Faysal Mescidi), İslamabad, Pakistan'da yer almakta olup dünyanın en büyük ve en gözde camilerinden biridir. 5.000 m2 üzerine yapılmış, 74.000 kişi kapasiteli bir camidir.[1]\n"
    },
    "Feneryolu Camii": {
        "first_paragraph": "1943 yılında Zeynep Güzide Belerman, eşi Recai Bey ve genç yaşta kaybettiği oğlu Yahya'nın hatırası için ahşap evini yıktırıp Feneryolu Camii’ni yaptırdı. 1945 yılında tamamlanıp 1946 yılında ibadete açılmış ve Recai Yahya Camii olarak adlandırılmıştır. İstanbul Vakıflar Başmimarlığı yapmış Vasfi Egeli tarafından projelendirilen cami hayırseverler tarafından da desteklenmiştir.\nCami, Feneryolu Tren İstasyonu'nun karşısında bulunmaktadır.\n"
    },
    "Fier Camii": {
        "first_paragraph": "Fier Camii (Arnavutça: Xhamia e Fierit), Arnavutluk'un Fier kentinde bulunan bir camidir. Cami, 2005 yılında eski Osmanlı camisi üzerine inşa edilmiş olup[1] Arnavutluk'un en büyük camilerinden biridir ve Fier kenti ziyaretçilerinin cazibe merkezidir.\n"
    },
    "Firuz Ağa Camii": {
        "first_paragraph": "Firuz Ağa Camii İstanbul'da Sultanahmet'te Atmeydanı'nda bulunan cami. 1491'de II. Bayezid'in hazinebaşısı Firuz Ağa tarafından yaptırılmıştır.\n"
    },
    "Galib Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Galip Paşa Camii, Türkiye'nin İstanbul ilinin Kadıköy ilçesine bağlı Erenköy mahallesinde, Bağdat Caddesi üzerinde bulunan cami.\n"
    },
    "Gazi Süleyman Paşa Camii (Göynük)": {
        "first_paragraph": "Gazi Süleyman Paşa Camii, Bolu'nun Göynük İlçesi'nde bulunan tarihi cami. Orhan Gazi’nin oğlu Gazi Süleyman Paşa tarafından 1331-1335 tarihleri arasında, tek şerefeli, tek minareli ve tek ahşap kubbeli olarak inşa edilmiştir. Göynük'ün merkezinde, Müderrisoğlu Konağı'nın karşısında bulunmaktadır. Akşemsettin Türbesi, Gazi Süleyman Paşa Camii'nin yanında bulunmaktadır.\n"
    },
    "Gazi Süleyman Paşa Camii (Safranbolu)": {
        "first_paragraph": "Gazi Süleyman Paşa Camii, (Eski Cami) Karabük ilinin Safranbolu ilçesinde bulunan bir camidir. Candaroğulları'ndan Gazi Süleyman Paşa tarafından yaptırılmıştır. İlçenin Cami-i Kebir Mahallesi’ndedir.\n"
    },
    "Gevherşad Camii": {
        "first_paragraph": "Gevherşad Camii (Farsça: مسجد گوهرشاد), İran'ın Razavi Horasan Eyaleti, Meşhed'de Timurlular döneminde inşa edilmiş büyük bir cemaat camisidir.\n"
    },
    "Göksun Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Göksun Ulu Camii, Türkiye'nin Kahramanmaraş ilinin Göksun ilçesinde yer alan bir camidir. 1922 yılında dönemin kaymakamı Kayserili Talat Bey tarafından yaptırılmıştır. 1943 yılında üç kubbeli son cemaat yeri ve tek şerefeli minare eklenmiştir.[1]\n"
    },
    "Göztepe Camii": {
        "first_paragraph": "Tütüncü Mehmet Halis Efendi, Göztepe Tren İstasyonu’nun yanına kendi ismiyle anılan camiyi 1902 yılında duvarları kâgir, çatısı ahşap, minaresi tuğladan olmak üzere yaptırmıştır.\n"
    },
    "Gül Camii": {
        "first_paragraph": "Gül Camii veya Azize Teodosya Kilisesi (Yunanca: Μονή τής Άγιας Θεοδοσίας εν τοις Δεξιοκράτους, Ayia Theodosia) İstanbul'un Ayakapı semtindeki Bizans İmparatorluğu döneminden kalma dinî yapıdır. Eski adı ve yapım tarihi hakkında kesin bilgiler olmamakla birlikte 10. ya da 11. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir. İkonoklazm akımı sırasında Büyük Saray'ın ana girişi Halki Kapısı üzerindeki İsa ikonasının indirilmesine karşı çıktığı için öldürülen Theodosia adlı kadının kutsal emanetlerinin bu kiliseye konduğu ve bu kilisenin Aya Theodosia olduğuna inanılır. 1499 yılında camiye çevrilmiştir.\n"
    },
    "Gürcü Camii, Trablus": {
        "first_paragraph": "Gürcü Camisi, Libya'nın başkenti Trablus'ta, eski şehrin ortasında bulunan Osmanlı dönemi camisi.\n"
    },
    "Gürcü Kapı Camii": {
        "first_paragraph": "Gürcü Kapı Ali Ağa Camii,  Türkiye'de Erzurum ili, Yakutiye ilçesinde bulunan tarihî bir camidir.\n"
    },
    "Hacı Ziya Bey Camii": {
        "first_paragraph": "Hacı Ziya Bey Camii. Aydın'ın Söke ilçesinde, Yeni Camii mahallesinde, eşraftan Hacı Ziya Bey'în 1894'te yaptırdığı mescid. Kenarları yaklaşık 10 m uzunluğunda kare planlı, tek kubbeli bir yapıdır. Kubbeye geçiş tonozlarla sağlanmıştır. Beden duvarının üstü orta yerde büyük birer askı kemeri yaparak yükselir. Bu beşik kemerlerin üstünde birer üçgen alınlık yer alır.\n"
    },
    "Hadım İbrahim Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Hadım İbrahim Paşa Camii, İstanbul'da Silivrikapı'da Cambaziye Mahallesi'nde bir camidir. Caminin dış duvarları Silivrikapı Caddesi boyunca uzanır. Avluya üç giriş kapısı vardır.\n"
    },
    "Harput Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Harput Ulu Cami, Artuklu hükümdarı Fahrettin Karaaslan tarafından 1156 - 1157 yılları arasında günümüzde Elazığ ili sınırı içindeki Harput'ta yaptırılan cami. Anadolu'da ki en eski camilerden biri olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "II. Hasan Camii": {
        "first_paragraph": "II. Hasan Camii Fas'ın Kazablanka şehrindedir. Fransız mimar Michel Pinseau tarafından tasarlanan ve Bouygues tarafından inşa edilen cami, Atlantik kıyısında denizin doldurulması ile elde edilen bir alan üzerine inşa edilmiştir. Aynı anda 25.000 kişinin cami içinde 80.000 kişinin avluda namaz kılmasına olanak verecek derecede geniş olan caminin minaresi, 210 metrelik uzunluğu ile dünyanın en uzun minaresidir.\n"
    },
    "Hasan Ağa Tekkesi": {
        "first_paragraph": "Hasan Ağa Tekkesi, Kıbrıs'ın Baf şehrinde bir tekke. Br mescit ve bir türbeden oluşur. 18. yüzyılın ilk yarısında yapılmış ve 1865 yılında tamir edilmiştir. \"Hacı Mehmet Buba\" isimli bir kişinin mezarı burada bulunur. 1963-1974 arasındaki çatışmalarda tahrip oldu.\n"
    },
    "Hasan Paşa Camii (İstanbul)": {
        "first_paragraph": "Hasan Paşa Camii ya da Kaptan Hasan Paşa Camii, İstanbul'un Kadıköy ilçesindeki Hasanpaşa Mahallesi'nde bulunan 1899 tarihli camidir.\n"
    },
    "Hatice Sultan Camii": {
        "first_paragraph": "Hatice Sultan Camii, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinin Alibeyköy mahallesinde yer alan tarihi bir camidir.\n"
    },
    "Hatuniye Camii (Amasya)": {
        "first_paragraph": "Hatuniye Camii, Sultan II. Bayezid’in hanımı ve Şehzade Ahmet’in annesi Bülbül Hatun tarafından 1510 yılında Amasya'da yaptırılmıştır.\n"
    },
    "Hatuniye Camii (Kahramanmaraş)": {
        "first_paragraph": "Kahramanmaraş Hatuniye Camii, Kahramanmaraş şehir merkezinde bulunan caminin Dulkadirli Beyinin kızı, Yavuz Sultan Selim'in annesi tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır. Camiinin orijinal halinden bugüne bir tek minaresi gelebilmiştir. Camii şehir merkezinde Kurtuluş Mahallesi sınırları içerisindedir. Camii, 2023 yılında yaşanan depremlerde ağır hasar aldı.[1]\n"
    },
    "Hatuniye Camii (Tokat)": {
        "first_paragraph": "Hatuniye Camii, Osmanlı padişahı II. Bayezid'in Tokat'ta annesi Gülbahar Hatun  adına yaptırmış olduğu camidir.\n"
    },
    "Hazret Sultan Camii": {
        "first_paragraph": "Hazret Sultan Camii (Kazakça: Әзірет Сұлтан мешіті Eziret Sultan meşiti), Kazakistan'ın başkenti Astana'da bulunan bir camidir. 2012 yılında tamamlanmış olup[1] Kazakistan ve Orta Asya'nın en büyük camisidir.[2] Adını Hazret Sultan olarak da anılan Türk mutassavıf ve şair Hoca Ahmed Yesevi'den almaktadır.[3]\n"
    },
    "Hoşkadem Camii": {
        "first_paragraph": "Hoşkadem Camii, Adana ili Kozan ilçesi merkezinde yer alan, Çukurova’nın Türklerin eline geçtiği ilk yılların eseri olması bakımından önemli bir yapıdır.\n"
    },
    "Huaisheng Camii": {
        "first_paragraph": "Huaisheng Camii ya da Fener Camii Basitleştirilmiş Çince: 怀圣寺; Geleneksel Çince: 懷聖寺; pinyin: huáishèng sì; Jyutping: waai4 sing3 zi6, Çin'in Guangzhou kentinde yer alan bir cami. Sa'd bin Ebû Vakkâs tarafından kent limanında yapılmıştır. Adı önceleri minaresinin fenere benzemesiyle \"Fener Camii\" olarak anılmış, daha sonra İslam peygamberi Muhammed'in hayatını yitirmesi sonucu \"peygambere saygı\" anlamına gelen \"Huaisheng\" olarak adlandırılmıştır.[1]\n"
    },
    "Hürrem Çavuş Camii": {
        "first_paragraph": "Hürrem Çavuş Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde Hırka-i Şerif mahallesinde Keçeciler caddesinde Keçeci Çeşmesi sokağında bir camidir. Caminin banisi Hürrem Çavuş'tur. 1560'ta Mimar Sinan tarafından inşa edilmiştir. 1844'te ve 1901'de tamir edilmiş, son tamiri 2000'de yapılmıştır. Duvarlar taş-tuğladır. Sakifli camidir, iki katlıdır. Son cemaat yeri kiremit çatılı olup giriş iki ahşap direkli bir sundurmadandır. Sağdaki minaresinin kaidesi duvara gömülüdür. Tavan ahşaptır. Caminin doğu tarafı haziredir.\n"
    },
    "II. Bayezid Camii": {
        "first_paragraph": "II. Bayezid Camii, Edirne’de II. Bayezid Külliyesi içinde yer alan anıtsal camidir.\n"
    },
    "III. Mustafa Camii": {
        "first_paragraph": "İskele Camii de denilen mabet III. Mustafa tarafından 1760'ta yaptırılmıştır. Yıllar sonra harap olmuş, 1858’de Abdülmecid, kâgir olarak yeniden inşa ettirmiştir. Yanında bir de Sıbyan mektebi olduğu biliniyorsa da artık yoktur.\n"
    },
    "İbrahim Ağa Camii": {
        "first_paragraph": "Mescit olarak inşa edilmişti. 3. Murat’ın Babüssaade Ağası İbrahim Ağa tarafından 1588’de yapılan bina uzun süre Kadiri Tekkesi olarak kullanılmış, 1. Mahmut döneminde tekrar camiiye dönüştürülmüştür.\n"
    },
    "İbrahim Paşa Camii (Razgrad)": {
        "first_paragraph": "İbrahim Paşa Camii (Bulgarca: Магбул Ибрахим паша джамия Magbul İbrahim paşa djamiya), Balkanlar'da Osmanlılar'a ait ayakta kalmış en büyük sanat eseridir. Bulgaristan'ın Deliorman kesiminde, Razgrad'da bulunur. UNESCO kataloğunda kayıtlı olan cami, Balkanlar'daki üçüncü en büyük camidir.\n"
    },
    "İbrahim Paşa Camii (Şehzadebaşı)": {
        "first_paragraph": "İbrahim Paşa Camii, İstanbul'da Şehzadebaşı'nda Nevşehirli Damat İbrahim Paşa tarafından 1720 yılında yaptırılan camidir.[1] Minaresi sonradan yapılmıştır.\n"
    },
    "İçerenköy Camii": {
        "first_paragraph": "Mehmet Çavuş Camii, İstanbul'un İçerenköy semtinde bulunan bir cami. 1665'te yapılmıştır, 1924'te tekrar yapılarak İçerenköy Camii adını almıştır.\n"
    },
    "İmam Hasan Mescidi": {
        "first_paragraph": "İmam Hasan Mescidi (Farsça: مسجد امام حسن); Eskiden Meşhed şehrinin köylerinden biriydi.\n"
    },
    "İmrahor İlyas Bey Camii": {
        "first_paragraph": "Mirahor Camii (Arnavutça: Xhamia e Mirahorit) veya İmrahorlu İlyas Bey Camii (Xhamia e Iljaz Bej Mirahorit), Arnavutluk Cumhuriyeti'nin Görice kentinde bulunmakta olan tarihi bir Osmanlı camii.\n"
    },
    "İsa Bey Camii": {
        "first_paragraph": "İsa Bey Camii, İzmir'in Selçuk ilçesinde, Artemis Tapınağı'yla Saint Jean Kilisesi arasındadır. 1375 yılında Aydınoğlu İsa Bey tarafından yaptırılmıştır. Mimar Şamlı Ali'nin eseridir.\n"
    },
    "İskender Paşa Camii (Ahlat)": {
        "first_paragraph": "İskenderpaşa Camii, Bitlis Ahlat'da Eski Ahlat Kalesi içinde bulunmaktadır. Kitabesine göre Van Vilayeti'nin ilk Beylerbeyi olan İskender Paşa 1564-1565 tarihlerinde Ahlat'ta Osmanlı Kalesi içinde kendi adı ile anılan Camii'yi yaptırmıştır. Ayrıca Camiinin yanında bulunan hamam bugün yıkılmış durumdadır.\nYavuz Sultan Selim zamanında yapılan ve Kanuni Sultan Süleyman zamanında genişletilmiş olan Ahlat Kalesi içinde yer alan İskender Paşa Camii bütünüyle 20.75 x 16.27 m. ebadında dikdörtgen plan teşkil etmektedir. Esas ibadet mekanı ise 13.05 x 12.83 m. olup tek bir kubbe ile örtülmüştür. Kuzeybatı köşede 3,18 x 3,18 m. ebatındaki minare kare kaideli olup silindirik\nolarak yükselmektedir. Mülkiyeti Vaklar Genel Müdürlüğüne ait olan Cami, en son 2005 yılında Bitlis Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından onarımı yapılarak ziyarete açılmıştır.\n"
    },
    "İskenderpaşa Camii (Fatih)": {
        "first_paragraph": "İskenderpaşa Camii, İstanbul Fatih'te Sarıgüzel caddesindedir. Daha sonra bu caddeye bu camide ve bölgede gerçekleştirdiği hizmetlerden dolayı Mehmed Zahid Kotku'nun adı verilerek Mehmed Zahid Kotku Caddesi olarak değiştirilmiştir. Banisi, II. Bayezid vezirlerinden İskender Paşa'dır. 1505'te inşa edilen cami, çeşitli tarihlerde tamir görmüş, en son 1999 depreminde kubbe ve minaresinde hasar meydana gelmiş ve yeniden tamir edilmiştir.\n"
    },
    "İstiklal Camii": {
        "first_paragraph": "İstiklal Camii (Endonezyaca: Masjid Istiqlal), Endonezya'nın başkenti Cakarta'da bulunan bir camidir. Cami 22 Şubat 1978 tarihinde açılmış olup Güneydoğu Asya'nın en büyük camisidir[1] ve Merdeka Meydanı ve Cakarta Katedrali'nin yakınlarında yer almaktadır.\n"
    },
    "İşkodra Kurşunlu Cami": {
        "first_paragraph": "Kurşunlu Camii (Arnavutça: Xhamia e Plumbit) veya Buşatlı Mehmet Paşa Camii, Arnavutluk Cumhuriyeti'nin İşkodra kentinde bulunmakta olan tarihi bir Osmanlı camisidir.\n"
    },
    "İvaz Paşa Camii (Manisa)": {
        "first_paragraph": "İvaz Paşa Camii, Türkiye'nin Manisa şehrinde yer alan bir camidir.\n"
    },
    "Kaban Camii": {
        "first_paragraph": "Kaban Camii (Rusça: Закабанная мечеть Zakabannaya meçet; Tatarca: Кабан арты мәчете Kaban artı meçete), Rusya'nın Tataristan Cumhuriyeti'nin başkenti Kazan'da bulunan bir camidir. Camii, 1926 yılında İdil Bulgarları'nın İslamiyeti kabulünün 1000. yıldönümünün anısına inşa edilmiş olup Ekim Devrimi'nden önce Kazan'da geleneksel olarak Rus topluluğun yaşadığı Kaban Gölü'nün karşı kıyısında yer almaktadır.\n"
    },
    "Kâğıthane Camii": {
        "first_paragraph": "Sadabad Camii (Kağıthane Camii de denir), İstanbul'da, Kâğıthane Deresi'nin kenarında cami.\n"
    },
    "Kahramanmaraş Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Kahramanmaraş Ulu Cami, Kahramanmaraş'ta bulunan Dulkadiroğulları döneminde inşa edilmiş bir camidir.[1] Yanında Taş Medrese ve Kapalıçarşı bulunur. Kahramanmaraş Kalesi'ne yakın bir konumdadır. Taçkapı üstündeki yazıttan Dulkadiroğulları'ndan Süleyman oğlu Ala Üd-Devle Bey'in 1496'da yaptırdığı anlaşılmaktadır. Üst kısmı onarılarak sürekli değiştirilmektedir. Ana mekanı dikdörtgen şeklindedir. Üçgen şeklindeki mihrap; mukarnas, palmet ve lotüs motiflerinden oluşmuştur. Minaresi camiden bağımsız şekildedir. Taban kısmı karedir.\n"
    },
    "Kaptan İbrahim Ağa Camii": {
        "first_paragraph": "Kaptan İbrahim Ağa Camii, 1622 yılında Kaptan İbrahim Paşa tarafından İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde yaptırılmıştır.\n"
    },
    "Kaptanpaşa Camii": {
        "first_paragraph": "Kaptanpaşa Camii, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde, Eyüpsultan İskele caddesindeki bu kare planlı cami kesmetaştan yapılmıştır. \nAhşap çatısı kurşun kaplı olup içten gizli kubbeli yapım sistemlerinin nadir örneklerindendir. Minaresi tam sağ köşededir. Caminin kıblesi Haliç'e bakar ve solunda park ve yeşillik alanı geçince Eyüpsultan İskelesi görülmektedir.\n"
    },
    "Karaali Camii": {
        "first_paragraph": "Karaali Camisi, Uşak ilinin Mendepazarı mevkiinde bulunmaktadır. İnşa tarihi tam olarak bilinmeyen camiyi Kara Ali adlı şahsın yaptırdığı söylenmektedir. Binada hicri 975, miladi 1567-1568 tarihli bir kitabe olsa da, yapının mimari özellikleri 16. yüzyıl üslup özelliklerine sahip değildir. Bu durumda minarenin daha önceki bir camiden kaldığı, şimdiki caminin de 19. yüzyılın ilk yarısında büyük bir onarımla günümüzdeki görünümüne kavuştuğu ileri sürülmektedir.\n"
    },
    "Kasım Paşa Camii (Erzurum)": {
        "first_paragraph": "Kasım Paşa Camii,  Türkiye'de Erzurum ili, Yakutiye ilçesinde bulunan tarihî bir camidir.\n"
    },
    "Katip Sinan Camii": {
        "first_paragraph": "Katip Sinan Camisi İstanbul'un Fatih ilçesinde yer alan 2. Beyazıt’ın mutfak katibi (Matbah-ı Amire) olan Sinan Bey, 1496 tarihinde yaptırmıştır. Sadrazam Daltaban Mustafa Paşa’nın çeşmesi ve sarayının bu civarda bulunmuş olması dolayısıyla mescide Daltaban Mescidi de denmektedir.[1]\n"
    },
    "Kavas Camii": {
        "first_paragraph": "Kavas Camii, Kavas-ı Sağîr mescidi veya Hoca İsmail Kavas Mescidi Diyarbakır Suriçi'nde 1466 tarihinde Hoca Ahmed B. Mehmed adındaki Akkoyunlular okçu birliği komutanı olduğu tahmin edinilen bir kişi tarafından yaptırılmıştır. Şeyh Mutahhar Camii yakınlarında, aynı adlı mahallede yer alan bu yapı daha çok Kavvas-ı Kebir adıyla da tanınmaktadır. Esasen yapı 2 kısımdan oluşmaktadır. Mescidin bir de Kavvas-ı Sağır diye adlandırılan bir kısmı vardır ki, şu anda mevcut olan mescid de bu kısımdır. Bu yapılara ortak isim olarak Kavas Mescidi denilmiştir.\n"
    },
    "Kazdağlı Camii": {
        "first_paragraph": "Kazdağlı Camii 1779'da Kazdağlı Mehmet Ağa tarafından yerinde bulunan caminin yerine yeniden yapılan Safranbolu çarşısının girişinde bulunan camidir. Taş ve tuğladan yapılmış olan kare planlı caminin üstü kiremit tromplu kubbe ile örtülmüştür. Caminin ön tarafında üç bölümden oluşan son cemaat yeri bulunur. Cemaat yerinin orta kısmı kubbe, diğerleri ise aynalı tonozlarla örtülüdür. Mihrap ve minber basit tasarlanmıştır. Girişin sağında bulunan tek şerefeli minare tuğladan yapılmıştır. Bundan önceki cami ile ilgili bilgi bulunmamaktadır. 2004'te mülkiyeti belediyeden Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne geçmiştir ve aynı yıl içinde restore edilmiştir.\n"
    },
    "Kemankeş Camii": {
        "first_paragraph": "Kemankeş Karamustafa Paşa Camii, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bulunan bir camidir.[1]\n"
    },
    "Kethuda Camii": {
        "first_paragraph": "Kadıköy’ün en eski cami olarak düşünülen Kethuda Camii yaklaşık 450 yıl önce muhtemelen Kanuni Sultan Süleyman döneminde yapılmıştır. Üzerinde tarih yoktur. Fakat camin yerinde bir tekke ve bir mescid olduğu Beyazıt Kethudası Mustafa Ağa tarafından tahminen 1550 yılında yapıldığı bilinemktedir. Kahya anlamına gelen kethuda bu yapının padişahın kahyasına ait olduğunu kanıtlar. 1952 yılında tamir edilip, 1989’da restorasyondan sonra minare yapılmıştır. Kadıköy Çarşısı’ndadır.\n"
    },
    "Kılıç Ali Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Kılıç Ali Paşa Camii, Kaptan-ı Derya Kılıç Ali'nin Mimar Sinan'a yaptırdığı İstanbul'un Tophane semtinde bulunan camidir. Camideki iki kitabeye göre, Hicri 988 (Miladi 1580) yılında yapılmıştır. Türbe, medrese ve hamamdan oluşan bir de külliyesi vardır.\n"
    },
    "Kırık Minare Camii": {
        "first_paragraph": "Uşak il merkezinde bulunmaktadır.1826 yılında Kabaklarlı ailesi tarafından birinci katı taştan, ikinci katı tahta olarak yaptırılan tarihi Kırık Minare Camisi, hem cami, hem de medrese olarak kullanılmıştır. 1949 yılındaki büyük depremde ikinci katı ve minaresi yıkılan bina, 1950 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne devredilmiştir. 1952 yılında da ibadete tamamen kapatılmıştır. 2005 yılında restorasyon çalışmaları başlamış fakat aslına uygun restore edilmediği gerekçesiyle, Vali Kayhan Kavas tarafından çalışmalar durdurulmuştur. Aslına uygun olmadan kaplanan sıvaların sökülmesiyle Kırık Minare Camisi nihayet eski haline kavuşmuştur.\n"
    },
    "Kinaleksi Mescidi": {
        "first_paragraph": "Kinaleksi Mescidi (Arnavutça: Xhamia Gjinaleks) veya Gin Aleksi Camii (Xhamia e Gjin Aleksit), Arnavutluk Cumhuriyeti'nin Devline (Delvina) yakınında bulunan Rusan köyünün içinde bulunmakta olan tarihi bir Osmanlı dinî yapımı. Enver Hoca'nın komünist hükûmetinin Ateizm kampanyası zamanında sağ kalan az camilerden biridir. Onun zamanından beri, 1963'ten beri millî kültür simgesi olarak anılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Koçhisar Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Koçhisar Ulu Camii Artuklu Beyliği komutanlarından Yavlak (Yoluk) Arslan tarafından inşasına başlanmış olup Ebü'l-Feth Artuk Arslan tarafından 1204-1205 yıllarında tamamlanmıştır.[1][2]\n"
    },
    "Kral I. Abdullah Camii": {
        "first_paragraph": "Kral I. Abdullah Camii (Arapça: مسجد الملك عبد الله الأول), Ürdün'ün başkenti Amman'da bulunan bir camidir. Cami 1982-1989 yılları arasında inşa edilmiş olup 3,000 kişinin dua edebileceği mavi mozaik bir kubbe ile kaplıdır. Adını Ürdün Kralı I. Abdullah'tan almaktadır.\n"
    },
    "Kurbanzade Camii": {
        "first_paragraph": "Kurbanzade Camii, Muğla'da 17. yüzyıl Osmanlı dönemine ait tarihi cami.\n"
    },
    "Kutluhan Camii": {
        "first_paragraph": "Kutluhan Camii Kutluhan mahallesine 4 km uzaklıktadır. Kutluhan Camii M.S. 1853 Yıllarında  Hüsâmeddîn-i Ankaravî tarafından doğduğu ve yaşamakta olduğu Ankara’ya bağlı Haymana’daki Kutluhan Köyünde, cuma ve bayram namazları için bir cami yaptırmaya teşebbüs etmiş ve bütün müridlerini çağırarak inşaatta çalışmasını istemiştir. Bu davete askerler (sipahiler) de katılarak inşaatta gönüllü olarak çalışmışlar ve Kutluhan Cami Yapmışlardır.\n"
    },
    "Kürkçübaşı Ahmet Şemsettin Camii": {
        "first_paragraph": "Topkapı'da Millet caddesi ile Topkapı caddesi kavşağındaki cami 1571'de yapılmıştır. kâgir, ahşap kırma çatılıdır, minaresi sağdadır. Son cemaat yeri 4 sütunludur ve sütun başlıkları korent tipidir.\n"
    },
    "Levent Camii": {
        "first_paragraph": "Levent Camii ya da Afet Yolal Camii İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde yer alan Levent Semtinde Levent Caddesi üzerinde, Levent Mektep Sokağı ile Sümbül Sokağı’nın kesiştiği noktada yer alan yeni tarihli bir camidir. İbrahim Yolal tarafından genç yaşta kaybettiği kızı Afet Yolal adına yaptırılmıştır. 1945’te Mimar Vasfi Egeli tarafından projesi çizilip yapımına başlanan cami 1954’te ibadete açılmıştır.\n"
    },
    "Mahmud Ağa Camii": {
        "first_paragraph": "Mahmud Ağa Camii ya da Çavuşbaşı Camii, Mimar Sinan'ın 1538'de Abdi Subaşı ve Mahmud Ağa için yaptığı, İstanbul'da Sütlüce Hamam sokağında bulunan cami.\n"
    },
    "Mahmut Bey Camii": {
        "first_paragraph": "Kasabaköy Mahmutbey Camii (halk arasında Çivisiz Cami olarak bilinir)[1] Kastamonu'ya 18km. uzaklıktaki  Kasaba Köyü'nde bulunan 1336 tarihli cami. \n"
    },
    "Mahmutpaşa Camii": {
        "first_paragraph": "Mahmutpaşa Camii, İstanbul'un Mahmutpaşa semtinde; Fatih Sultan Mehmet'in sadrazamı Mahmud Paşa tarafından bir külliye olarak yaptırıldı (1464). Bu külliyeden bugün yalnız cami ve türbe kalmıştır.\n"
    },
    "Malezya Ulusal Camii": {
        "first_paragraph": "Malezya Ulusal Camii Camii (Malayca: Masjid Negara; \"Milli Camii\"), Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'da bulunan bir camidir. Cami 1965 yılında inşa edilmiş olup 1987 yılında restore edilmiştir. Camii Malezya'nın önemli simgelerinden biridir.\n"
    },
    "Manisa Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Manisa Ulu Camii, Türkiye'nin Manisa şehrinde yer alan bir camidir.\n"
    },
    "Manzume": {
        "first_paragraph": "Manzume. Farklı dönemlerde inşa edilen yapıların bir araya gelmesiyle oluşan yapı topluluğudur.[1] Külliye ya da yerleşke ise topluluktaki yapıların birlikte yapıldığı yapı topluluğudur. Kayseri'deki Hunad Hatun Camii manzumeye örnek gösterilebilir.\n"
    },
    "Mehmed Ali Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Kahire Muhammed Ali Paşa Camii Kahire Kalesi'nin de üzerine kurulduğu tepelerden birinde tüm Kahire'ye hakim bir konumda bulunur. Yapımına 1830 yılında Kavalalı Mehmet Ali Paşa döneminde başlanmış, 1848 yılında Mısır Hıdivi Abbas Hilmi Paşa döneminde tamamlanmıştır. Mimarı Boşnak Yusuf'tur.\n"
    },
    "Melike Safiye Camii": {
        "first_paragraph": "Melike Safiye Camii veya Safiye Sultan Camii, (Arapça: مسجد الملكة صفية), Mısır'ın Kahire şehrinde Osmanlı Sultanı III. Murad'ın eşi Safiye Sultan tarafından yaptırtılan cami.\n"
    },
    "Menûçihr Camii": {
        "first_paragraph": "Ebu'l Menûçihr Camii, Büyük Selçuklu İmparatorluğu'na siyasî olarak bağlı Şeddadi emirlerinden Ebû Şücâ‘ Menûçihr tarafından inşa ettirdiği söylenen ve Türkiye sınırları içerisindeki ilk Türk camisi olduğu iddia edilen yapıdır.[1] İçinde bulunduğu Ani antik kentiyle birlikte UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almaktadır.[2]\n"
    },
    "Meryem el-Betül Camii": {
        "first_paragraph": "Meryem el-Betül Camii (Arapça: مسجد مريم البتول‎; Maltaca: il-Moskea‎) veya Paola Camii, Malta'nın Paola kentinde bulunan bir camidir.[2] Caminin ilk taşı 1978'de Libya lideri Muammer Kaddafi tarafından atıldı[3] ve 1982'de halka açıldı. Asıl olarak çoğunlukla Libyalı göçmenler olmak üzere Malta'daki Müslümanlara hizmet vermek amacıyla inşa edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Mescit": {
        "first_paragraph": "Mescit (Ar. مَسْجِدٌ (masd͡ʒid(un))‎), namaz kılınan küçük cami veya namaz kılma yeridir.\n"
    },
    "Mihrimah Sultan Camii (Edirnekapı)": {
        "first_paragraph": "Mihr-î-Mâh Sultan Camii İstanbul'un Karagümrük semtinin  Edirnekapı bölümünde surların hemen yanında bulunan cami. Banisi (yaptıran) Kanuni Sultan Süleyman'ın kızı Mihrimah Sultan'dır. 1563-1566 yılları arasında Mimar Sinan tarafından yapıldı.[1]\n"
    },
    "Mihrimah Sultan Camii (Üsküdar)": {
        "first_paragraph": "Mihrimah Sultan Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesi Üsküdar Meydanı'nda Kanuni Sultan Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olan kızı Mihrimah Sultan için yaptığı camidir. Mimar Sinan'ın erken dönem eserlerindendir. Kubbesi, ön cephesi dışındaki diğer üç cephesinden yarım kubbelerle desteklenmiştir. Mihr-î Mah Güneş ve Ay manasına gelmektedir.\n"
    },
    "Mimar Acem Camii": {
        "first_paragraph": "Mimar Acem Camii, Fatih'te Melek Hatun mahallesi Şehremini semtinde, Küçüksaray Meydanı caddesi ile Mevlanakapı caddesinin kesiştiği noktadadır. 1523-24'te Acem Ali tarafından inşa ettirilmiştir. Şeyh Seyyid Tekkesi, Örümceksiz Camii de denir ve Halveti-Sünbüli tekkesiyle mektebi yok olmuştur. Kırma çatılıdır, minare sağda bitişiktir.\n"
    },
    "Miralay Ahmet Bey Camii": {
        "first_paragraph": "Miralay Ahmet Bey Camii, Mersin'in Tarsus ilçesinde bulunan, adını onu yaptıran kişi olan Miralay Ahmet Bey'den alan camidir. Miralay Ahmet Bey tarafından yaptırılan eserler arasında Eski Hal Camii[1], 20 odalı bir medrese[2] ve Bozcaada'da bulunan Alaybey Camii[3] de yer almaktadır.\n"
    },
    "Moda Camii": {
        "first_paragraph": "Moda Camii, Gülbahçesi Camii de denilen mabedin yerinde bir zamanlar çeşitli güllerin yetiştiği bir bahçe vardı. 1962’de buraya Moda Camii yapılmış ve yazıları hattat Hamid Aytaç tarafından yazılmıştır.\n"
    },
    "Molla Çelebi Camii": {
        "first_paragraph": "Molla Çelebi Camii İstanbul'un Fındıklı semtinde bulunan cami. Fındıklı Camii olarak da bilinir. Banisi kadı Molla Mehmet Çelebi'dir. Mimar Sinan, 1589'da yapmıştır. Deniz kenarındadır.\n"
    },
    "Molla Hüsrev Camii": {
        "first_paragraph": "Molla Hüsrev (Sofular) Camii, İstanbul Fatih ilçesi Sofular Caddesi'ndedir. Fatih Sultan Mehmed'in \"zamanımızın İmamı Azam'ı\" dediği şeyhülislam ve hocası Molla Hüsrev tarafından yaptırılmıştır. Molla Hüsrev'in İstanbul'da kendi adını taşıyan iki camisi daha (Eminönü Vefa Yokuşu'ndaki ve Küçükmustafapaşa'daki) bulunmaktadır.\n"
    },
    "Muğla Kurşunlu Cami": {
        "first_paragraph": "Muğla Kurşunlu Cami, Muğla'da 15. yüzyıl Osmanlı dönemine ait cami.\n"
    },
    "Muradiye Camii (Manisa)": {
        "first_paragraph": "Muradiye Camii, Türkiye'nin Manisa şehrinde yer alan bir camidir. Şehzadeler ilçesinde bulunur. III. Murat adına bir külliye olarak 1583-1585 yıllarında yapılmış camiyi Mimar Sinan tasarlamıştır. İki minaresi vardır. Klasik Osmanlı mimarisinde, kesme taştan yapılmış camide çiniler bulunmaktadır. Yanında medrese ve imarethane de bulunur. Sıbyanı ise yıkılmıştır.[1]\n"
    },
    "Murat Paşa Camii (İstanbul)": {
        "first_paragraph": "İstanbul Murat Paşa Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinin Yusufpaşa semtinde Millet Caddesi ile Vatan Caddesi'nin kesiştiği noktada Aksaray Meydanı'ndaki camidir.\n"
    },
    "Musul Ulu Cami": {
        "first_paragraph": "Musul Ulu Cami,  Nurî Camii ya da Nurî Ulu Cami (Arapça: جامع النوري), Musul, Irak'ta tarihi bir cami. Eğik minaresiyle meşhurdur, bundan dolayı Musul şehrinin lakabı \"kambur\" olarak da bilinmiştir (الحدباء al-Ḥadbāˈ).\n"
    },
    "Müderris Ali Efendi Camii": {
        "first_paragraph": "Müderris Ali Efendi Camii, 1581 yılında Kosova'nın ikinci büyük şehri Prizren'de yapılmıştır. Osmanlı mimari tarzında bir camidir.\n"
    },
    "Narmanlı Camii": {
        "first_paragraph": "Narmanlı Camii, Türkiye'de Erzurum ili, Yakutiye ilçesinde bulunan tarihî bir camidir.\n"
    },
    "Nasırülmülk Camii": {
        "first_paragraph": "Nasırülmülk Camii (Farsça: مسجد نصیر الملک), İran'ın Şiraz şehrinde bulunan geleneksel camii.\n"
    },
    "Nişancı Mehmet Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Nişancı Mehmet Paşa Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde Karagümrük semtinde Nişanca caddesindeki cami. 1584-1588 arasında Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Tezkiretülbünyan ve Tezkiretü’l-ebniye’de yer almamakla birlikte Tuhfetü’l-mi‘mârîn’de ona ait gösterilmektedir. Mimar Sinan'a ait olduğunu Evliya Çelebide yazar. Mimar Sinan 996’da (1588) ölmüş, cami ise ertesi yıl bitirilmiştir. Kaynaklarda genellikle Sinan tarafından başlanıp kalfalarından biri tarafından tamamlandığı belirtilen eser Aptullah Kur’an’a göre de Mimar Dâvud Ağa’nındır. Sinan’ın son zamanlarına rastlayan camiyi onun üslûbunu devam ettiren Dâvud Ağa’nın tamamlamış olması en güçlü ihtimaldir. Doğan Kuban’ın görüşleri de bu yöndedir. Câminin kapısı üzerinde, caminin inşâsına H.992 / M.1584'te başlanıp H.997 / M. 1589 tarihinde bitirildiğini gösteren nesir halinde bir kitâbesi vardır. Caminin giriş kapısı üstündeki III. Murat tuğrasının tasarımının Nişancı Mehmet Paşa tarafından yapıldığı bilinmektedir. Sultan III. Mustafa tuğralı kitabede Mehmet Paşa torunu Şükrullah Efendi tarafından caminin esaslı tamir edildiğini anlatılır.[1] Kuzeydoğu tarafında Keskin Dede yatmaktadır. Zamanında bir külliye olarak tasarlanan imaretten sadece cami ve türbe kalmıştır. Caminin içinde bir hazire vardır. Pek bakımlı olmayan hazîrede, bâninin oğlu Eyüp Kadısı Mehmed Nutki Efendi’de medfûn bulunmaktadır.[2]\n"
    },
    "Niujie Camii": {
        "first_paragraph": "Niujie Camii (Çince: 牛街礼拜寺; pinyin: Niújiē lǐbàisì), Çin'in başkenti Pekin'de bulunan bir camidir. Camii, Xicheng'de Niujie mahallesinde yer almakta olup kentin en eski camisidir. MS 996 yılında Liao Hanedanı döneminde inşa edilmiş olup Qing Hanedanı döneminde İmparator Kangxi yönetiminde restore edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Odabaşı Camii": {
        "first_paragraph": "Odabaşı Camii, Has Odabaşı Camii ya da Has Odabaşı Behruz Ağa Cami; bir Mimar Sinan camisidir. Etrafındaki yerleşim bölgesi de Odabaşı semti olarak adlandırılır. \n"
    },
    "Orhan Gazi Camii (Bilecik)": {
        "first_paragraph": "Orhan Gazi Camii, Bilecik'te bulunan ve Yıldırım Beyazıd tarafından yaptırılmış camidir.\n"
    },
    "Osmanağa Camii": {
        "first_paragraph": "Osmanağa Camii ya da Osman Ağa Camii, Kadı Mehmet Efendi Mescidi harap olunca yerine 1. Sultan Ahmet’in Babussaade Ağası Osman Ağa tarafından 1612 yılında yaptırılmıştır.[1][2] Zamanla bu camii de harap olunca, 1811 yılında 2. Sultan Mahmut tarafından yenilenmiş, fakat 1878’de Kadıköy'de meydana gelen yangın sonunda bu da yanmış, aynı yılda bugünkü camii inşa edilmiştir. Camii bahçesindeki çınar ağacı 1880 yılında caminin imamı Mehmet Asım Efendi tarafından dikilmiştir.\n"
    },
    "Parruca Camii": {
        "first_paragraph": "Parruca Camii (Arnavutça: Xhamia e Parrucës), Arnavutluk'un İşkodra kentinde bulunan bir camidir.\n"
    },
    "Peristerona Camii": {
        "first_paragraph": "Peristerona Camii, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Peristerona köyünde yer alan bir cami. 18. yüzyılda yapılan camiye 19. yüzyıl başlarında eklemeler yapılmıştır. Diğer Osmanlı camilerinde olduğu gibi kesme taştan yapılmıştır. Minaresi iki balkonludur. Ayrıca camin yanında bir de medrese bulunmaktadır.\n"
    },
    "Pervizoğlu Camii": {
        "first_paragraph": "Pervizoğlu Camii, Türkiye'de Erzurum ili, Yakutiye ilçesinde bulunan tarihî bir camidir.\n"
    },
    "Pîrî Mehmed Paşa Camii (Lefke)": {
        "first_paragraph": "Piri Mehmet Paşa Camii veya kısaca Pir Paşa Camii, KKTC'nin Lefke şehrinde 7. asrın sonlarına, Emevilere dayanan cami. 1570-1571 yıllarında Osmanlı'nın Kıbrıs adasını fethetme harekâtına Kanuni Sultan Süleyman’ın ilk veziri Pîrî Mehmed Paşa’nın torunu Mehmet Bey de katılmıştır. Mehmet Bey Lefke’yi ziyaretinde şeceresi Ebu Bekir’e kadar dayanan bu harap camiyi yenileyerek inşa etmiş ve camiye dedesinin adını vermiştir.[1]\n"
    },
    "Rasim Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Rasim Paşa Camii, Yeldeğirmeni Polis Karakolu yanındaki camii, Sultan Hamit’in Bahriye Nazırı Rasim Paşa tarafından 1902 yılında yaptırılmıştır. Duvarları kâgir, çatısı ahşap, minaresi kâgirdendir.\n"
    },
    "Rum Mehmet Paşa Camii (İzmir)": {
        "first_paragraph": "Rum Mehmet Paşa Camii, (Kestaneli Camii) İzmir'in Tire ilçesinde bulunan tarihi cami.\n"
    },
    "Saat Camii": {
        "first_paragraph": "Saat Camii (Bulgarca: Сахат джамия Sahat djamiya), Bulgaristan'ın Eski Cuma ilinde bulunan 1722 yılında inşa edilen Osmanlı camisi. Tırgovişte kentinde bulunmaktadr.\n"
    },
    "Saatli Cami": {
        "first_paragraph": "Saatli Cami ya da önceki adıyla Ayos İanni Kilisesi (Yunanca: ῞Αγιος ᾿Ιωάννης Ayios Ioannis), Ayvalık'ta yer alan bir camidir. Kesin olmamakla birlikte 1850 dolaylarında Agai İanni Kilisesi olarak inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Sabah Eyalet Camii": {
        "first_paragraph": "Sabah Eyalet Camii (Malayca: Masjid Negeri Sabah), Malezya'nın Sabah eyaletinin idarî merkezi Kota Kinabalu şehrinde bulunan Sabah eyaletinin eyalet camii.\n"
    },
    "Saburhane Camii": {
        "first_paragraph": "Saburhane Camii, Muğla'nın Saburhane semtinde bulunan Osmanlı dönemine ait eser.\n"
    },
    "Sancaklar Camii": {
        "first_paragraph": "Sancaklar Camii, İstanbul'un Büyükçekmece ilçesinde yer alan bir camidir. Emre Arolat'ın tasarladığı cami, 2013 yılında hizmete açılmıştır.[1]\n"
    },
    "Saraçhane Cami": {
        "first_paragraph": "Saraçhane Cami, Şatgeldi Paşa'nın emriyle 1372 yılında Amasya'da inşa edilen bir camidir. Önceden bir kubbeli yapıyken sonradan bir mekan daha eklenerek dik dörtgenli üstü kubbeyle örtülü hale hetirilmiştir. Eski ismi \"Şadgeldi Paşa Cami\" olan caminin ismi etrafındaki saraçhanelerden dolayı \"Saraçhane Cami\" adını almıştır.\n"
    },
    "Semarang Eyalet Camii": {
        "first_paragraph": "Semarang Eyalet Camii, Endonezya'ya bağlı Orta Cava eyaletinin idarî merkezi Semarang şehrinde bulunan cami. Hükûmet binasının yanında yer almaktadır. 1743-1749 yılları arasında yapılmıştır.\n"
    },
    "Serbostani Mustafa Ağa Camii": {
        "first_paragraph": "Serbostani Mustafa Ağa Camii veya Beykoz Merkez Camii, Beykoz Merkez sahilinde bulunan tarihi cami. H. 1229/M. 1809'da yapılmış, 2006'da yenilenmiştir.\n"
    },
    "Serdar Camii": {
        "first_paragraph": "Serdar Cami, (Şah İsmayil Cami) Ermenistan'ın Erivan şehrinde bulunan camidir. Kale Cami veya Eski Cami adı ile adlandırılan bu cami Erivan'daki camilerin en eskisidir. Caminin yapımı Şah İsmail'in emri ile onun veziri Revankulu Han'ın Erivan kalesi'ne yapılmıştır. 1510 yılında yapılmış olan cami, 1589 yılında Osmanlı Devleti tarafından yeniden tamir edilmiştir.\n"
    },
    "Serhazin Süleyman Amber Ağa Camii": {
        "first_paragraph": "Serhazin Süleyman Amber Ağa Camii, İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde bulunan camii.Serencebey yokuşu ile Muhtarıevvel Sokağının birleşiminde yer almaktadır. Banisi adından da belli olduğu üzere Serhazin (hazine bakanı) Süleyman Ağa fakat mimarı bilinmemektedir. Camii girişindeki tabelada imal tarihi 1704'ü gösterse de ibadete açılış beratında bu tarih 1701 olarak belirtilmektedir.\n"
    },
    "Seyit Halil Çelebi Camii": {
        "first_paragraph": "Seyit Halil Çelebi Camii (Çingene Camii, Tokal-Cami); Simferopol'un eski şehir bölgesinde bulunan bir camii. Yapı 19. yüzyılın ortalarında inşa edilmiştir. Sovyet döneminde ise cami apartmana dönüştürülmüştür.\n"
    },
    "Seyit Mehmet Ağa Camii": {
        "first_paragraph": "Seyit Mehmet Ağa Camii, Kıbrıs'ın Lapta köyünde bulunan bir camidir. 17. yüzyıl ortalarında, Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Kesme taştan inşa edilen camiin birkaç kemeri bulunmaktadır. 1960'lar ve 1970'lerde yaşanan çatışmalarda zarar gören camiin minaresi tamamen yıkılmıştır. Bu nedenle 1976 yılında yeni bir minare yapılmıştır.\n"
    },
    "Seyyid Haşim Camii": {
        "first_paragraph": "Seyyid Haşim Cami (Arapça مسجد السيد هاشم ‎) Gazze'nin Eski Şehir kısmında al-Daraj mahallesinde el-Vada caddesinde yer almaktadır; en büyük ve en eski camilerden biridir. Bu caminin altında, Gazze'ye yaptığı bir ticaret seferinde ölen Muhammed'in büyükbabası Haşim bin Abdimenaf'ın türbesinin bulunduğuna inanılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Seyyid Sultan Ali Camii": {
        "first_paragraph": "Seyyid Sultan Ali Camii, Bağdat'taki bir camidir. Celayirîler tarafından yaptırılmıştır. Camii Sultan II. Abdülhamid tarafından onarımdan geçirtilmiştir.\n"
    },
    "Seyyide Zeyneb Camii": {
        "first_paragraph": "Seyyide Zeyneb Camii, (Arapça: مسجد السيدة زينب), Suriye'nin Şam şehrinin güney banliyölerinde Seyyide Zeyneb mahallesinde bulunan bir camidir.  Şii Müslüman geleneğine göre cami, Ali ve Fatıma'nın kızı Zeyneb bint Ali'nin mezarını içeriyor. Mezar, 1980'lerden itibaren Suriye'de Şii dini çalışmalarının merkezi ve Müslüman dünyasının dört bir yanından gelen Şii Müslümanlar tarafından toplu hac ziyareti merkezi haline getirildi. Ziyaretin ilk zirvesi normalde yaz aylarında gerçekleşir. Türbeye ev sahipliği yapan günümüz camisi 1990 yılında yapılmıştır.\n"
    },
    "Siirt Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Siirt Ulu Camii, Türkiye'nin Siirt ilinde yer alan bir camidir. Caminin ilk inşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Yapıldıktan sonra harap olan yapı H. 523'te (M. 1129) Irak Selçuklu Hükümdarı Mugīsüddin Mahmûd b. Muhammed Tapar, H. 658'de (M 1260) atabeylerden Mücâhid İshak tarafından tamir ettirilmiştir.[1]\n"
    },
    "Sivrihisar Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Sivrihisar Ulu Camii, Eskişehir'in Sivrihisar ilçesinde yer alan bir cami. 1232'de inşa edien cami, 1274'te yapılan restorasyonla bugünkü hâlini aldı.[1] 1440'ta camiye minare eklendi.[1] Dört girişi bulunan caminin çatısını altmış yedi ahşap sütun taşımaktadır.[2] UNESCO, 2016'da camiyi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dâhil etti.[2]\n"
    },
    "Sofya Büyük Camii": {
        "first_paragraph": "Sofya Büyük Camii (Bulgarca: Бююк джамия Byuyuk djamiya), Bulgaristan'ın başkenti Sofya’da bulunur. Bu camiinin asıl adı Koca Mahmut Paşa Camii’dir. Bu caminin inşası vezir Mahmut Paşa döneminde 1451 yılında başlanmış ancak paşanın ölümünden 20 yıl sonra 1494 yılında bitmiştir.\n"
    },
    "Sokollu Mehmet Paşa Camii (Azapkapı)": {
        "first_paragraph": "Sokollu Mehmet Paşa Camii, İstanbul'da Atatürk Köprüsü'nün Galata ayağının dibinde, Azapkapı semtinde yer alan camidir. Mimar Sinan tarafından 1578'de Sokollu Mehmet Paşa adına yapılmıştır. Selimiye Camii stilinde yapılmış olan caminin altı mahzendir. Denize yakın camiler içinde sağlam temellidir.[kaynak belirtilmeli] Giriş kapısı köprü tarafında olup caddeden gelinen bir patikadan dönülerek girilir.\n"
    },
    "Suadiye Camii": {
        "first_paragraph": "Ahmed Reşad Paşa, genç yaşta ölen kızı Suad hanımın anısına bu camiyi yaptırmış,[1][2] caminin inşaasından sonra bu civara Suadiye denmeye başlanmıştır. Ahmed Reşad Paşa’nın Kozyatağı civarında eskiden bir müddet restoran olarak da kullanılan yazlık konağı bulunmaktadır. 1909 yılında bu cami inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Sultan Camii (Singapur)": {
        "first_paragraph": "Sultan Hüseyin Camii (İngilizce: Sultan Mosque; Malayca: Masjid Sultan; Çince: 苏丹回教堂; pinyin: Sūdān Huìjiàotáng), Singapur'nın Rochor semtinde bulunan bir camidir. Adını, Johor-Riau hükümdarı Sultan Hüseyin Şah'tan almaktadır. Camii, Maskat Caddesi ile North Bridge Road arasında yer almaktadır. 8 Mart 1975 tarihinde ulusal anıt ilan edildi.[1]\n"
    },
    "Sultan en-Nâsır Muhammed Camii": {
        "first_paragraph": "Sultan en-Nâsır Muhammed Camii, 14. yüzyıl başlarında Mısır'ın Kahire şehrinde yapılmış bir Türk Memluk dönemi camisidir. Kahire Kalesi'nde Mehmet Ali Paşa Camii'nin karşısında bulunmaktadır. Kalavun'un oğlu I. Muhammed tarafından 1318 yılında saltanat camisi olarak yaptırılmıştır. Gene Sultan el-Nasır Muhammed tarafından 1335 yılında genişletilmiştir.\n"
    },
    "Sultan Ömer Ali Seyfeddin Camii": {
        "first_paragraph": "Sultan Ömer Ali Seyfeddin Camii. Brunei Sultanlığı'nın başkenti Bandar Seri Begawan'da 28. Brunei Sultanı tarafından 1958 yılından inşa ettirilen cami.\n"
    },
    "Kazan Müslüman Sosyalist Komitesi": {
        "first_paragraph": "Kazan Müslüman Sosyalist Komitesi (MSK; Rusça: Мусульманский социалистический комитет), Rus Devrimi sırasında Kazan'da kısa bir süre var olan bir örgüttü.\n"
    },
    "Arakıyye": {
        "first_paragraph": "Arakıyye Arapça arak kelimesinden türetilmiş olup ter çeken başlık, terlik anlamına gelir. Günümüzde tarikat üyeleri tarafından kullanılmaktadır. Genel olarak kesik koni biçiminde, tepesi basık beyaz ve deve tüyü rengindedir. Yapımında yün ve tiftik kullanılan arakıyyenin yapılış tekniği Mevlevi sikkesine benzer.[1]\n"
    },
    "Çeng-nâme": {
        "first_paragraph": "Çeng-nâme, Ahmed-i Dâ'i'nin 1405-1406 ( Hicri 808) yazdığı, 14. yüzyılın ilk telif eserlerindendir ve Yıldırım Bayezid'in şehzadelerinden Emir Süleyman'a sunulmuştur.\n"
    },
    "Destân-ı Yûsuf": {
        "first_paragraph": "Destân-ı Yûsuf, Şeyyad Hamza'nın Yusuf ve Züleyha hikâyesini kendi edebî diliyle ele aldığı mesnevi. 1.529 beyitten oluşmakta olup Anadolu'daki Türk edebiyatının bilinen ilk Yusuf ve Züleyha'sı olmasıyla öne çıkmaktadır. Aruzu fa'ilâtün / fa'ilâtün / fâ'ilün kalıbıyla yazılmış olan mesnevi gerek vezin gerekse imla bakımından iyi bir nüsha olmamakla birlikte eski Eski Anadolu Türkçesinin ilk örneklerinden olması ve dönemin ses ve imla özelliklerini tanıtması bakımından önemlidir.\n"
    },
    "Fenafişşeyh": {
        "first_paragraph": "Fenafişşeyh Tasavvuf terimi. Bu makamda bulunan mürit yaptigi her işi şeyhinden bilir. Nereye baksa hep onu görür, daima onun huzurunda bulunduğu hissiyle ahlakını düzeltip güzelleştirir.[1] Bu makamdan sonra fenafirrasul gelmektedir.\n"
    },
    "Garibnâme": {
        "first_paragraph": "Garipnâme, Âşık Paşa'nın ünlü 12.000 beyitlik ahlakî, felsefî, psikolojik, tasavvufî mesnevîsidir. Tasavvufun yanında Türklerin eski kahramanlık ve Alplik devirlerini terennüm eden sosyal varlıkların tablosunu çizen, Türk dilinin arı, katıksız örneklerini yaşatan bir eserdir. Ayrıca eser aruz ölçüsüyle yazılmıştır ve 10 bölümden oluşmaktadır.\n"
    },
    "İbrahim Has": {
        "first_paragraph": "İbrahim Has 17. ve 18. yüzyıllar arasında Osmanlı İmparatorluğu'na ait topraklarda yaşamış mutasavvıf.\n"
    },
    "İnsan-ı kâmil": {
        "first_paragraph": "İnsan-ı kâmil, ilahiyatta insanın ulaşabileceği en üst noktayı tanımlar. Tasavvuf düşüncesinde hayli geniş bir anlam taşır. Allah, insan, bilgi ve varlık dörtlüsü arasında bir bağlantı kurar. Bu kavram, gelişimini büyük oranda ibn Arabi'ye borçludur. Fakat Arabi öncesi özellikle Hallac-ı Mansur ve Hakim-i Tirmizi kavramı ilk işleyen kişilerdir.[1]\n"
    },
    "Kızıl Dedem Muhammed Nebioğlu (Ah Minel Aşk)": {
        "first_paragraph": "Kızıldedem Muhammed Nebioğlu (d. 1950, Şanlıurfa, Türkiye),  Bektaşi-Mısri geleneğini sürdüren 20. yy mutasavvıflarındandır.[1][2] Muhammed Nebioğlu, piri Abdulkadir Nebioğlu’ndan devraldığı ‘Kızıldede’ dergahını günümüzde hâlen İstanbul’un Üsküdar ilçesinde yaşatmaktadır. Kendisinin İstanbul Türkçesiyle yazılmış pek çok nefeslerinin bulunduğu Kızıldede Divanı vardır.[3] Bu yönüyle bir Aşık, hem de yurt içi ve yurt dışı konferanslarıyla büyük bir düşünür olarak kabul edilir. 4 çocuk sahibidir.\n"
    },
    "Menkıbe": {
        "first_paragraph": "Menkıbe, din büyüklerinin veya tarihe geçmiş ünlü kimselerin yaşamları ve olağanüstü davranışlarıyla ilgili hikâye.[1] Menkıbe kavramı ilk olarak hadis kitaplarının bir bölümü olarak dikkati çeker. Konularına göre düzenlenmiş hadis kitaplarında \"Kitâbü'lmenâkıb\" bölümleri bulunur. Buralarda  Muhammed ve ashâbının fazîletlerine dâir hadisler yer alır.[2] Menkıbeleri masal ve efsanelerden ayıran yanı menkıbelerdeki şahısların gerçek hayattan alınmasıdır. Kahramanlık ve dini konuları ele almaktadır.\n"
    },
    "Muhammed bin Süleyman el-Cezûlî": {
        "first_paragraph": "Ebu Abdullah Muhammed bin Süleyman el-Cezûlî (ö. 1465), İmam Cezuli olarak tanınan Fas'lı, Berberi asıllı Cazule kabilesinin Şazeliyye tarikatina bağlı sufi veli. Meşhur salavat kitabı Delail-i Hayrat'ı derlemekle bilinir. Birçok Fas'lı tarafından Marakeş'in yedi evliyasından biri sayılır.[1][2]\n"
    },
    "Mutasavvıf": {
        "first_paragraph": "Mutasavvıf (Arapça: متصوف), tasavvuf ehli olan, herhangi bir tasavvuf yolunda mertebe kat etmiş kişidir.\n"
    },
    "Nal-ı Şerif": {
        "first_paragraph": "Nal-ı Şerif ya da Nal-ı Saadet, İslam peygamberi Muhammed'in sandaletidir. Müslümanlar için şerefli ve hürmetli bir yeri vardır. Orijinalleri Peygamber'in diğer Kutsal Emanetleri ile Topkapı Sarayı'nda korunmakta ve sergilenmektedir.[1]\n"
    },
    "Nur (İslam)": {
        "first_paragraph": "Nûr, İslami terminolojide ateşin derecesi olarak ışık anlamına gelir. Sufilikte ise \"Allah’ın Işığı\" anlamını taşır. Bu bağlamda şeytanlar \"ateşten dumanı\", cinler \"hava ve ateş karışımı\", melekler \"ateşi nûrdan\" yaratılmışlardır.[1] Ayrıca Kur'an-ı Kerîm'de bir de Nur Suresi bulunmaktadır. Bu surenin içeriğinde meleklerin mahiyetinden ve yaptıkları işlerden bahsedilmektedir.\n"
    },
    "Sakal-ı Şerif": {
        "first_paragraph": "Sakal-ı Şerif, İslam peygamberi Muhammed'in özel dinî günlerde cemaatin feyz ve muhabbet alabilmesi için ziyarete açılan cam içinde korunan sakalıdır. Baş üzerinde yeri vardır ve bir sonraki sefere kadar sanduka içinde, salavat okunarak kırk bohçaya sarıldıktan sonra saklanır. Türkiye'nin ve dünyanın birçok yerinde bulunmaktadır.\n"
    },
    "Sâki": {
        "first_paragraph": "Sâki içki (şarap) sunan kimseye denir. Tasavvufta mürşid-i kâmil anlamında kullanılır. Mürşid-i kâmil, tasavvufa giren kişiye ilahî aşk yolunda ilerlemesi için yol gösterir.\n"
    },
    "Sırrı-i Sekati": {
        "first_paragraph": "Sırrı Sekatî ya da Serî-i Sakati (d. ? - ö. 867), erken dönem mutasavvıflardan ve evliyalardandır. Doğduğu Bağdat'ta ticaretle uğraşırdı ve orada ölmüştür. Maruf Kerhi'den feyiz almıştır. Cüneyd Bağdadi'nin şeyhi ve dayısıdır. Vera ve takvası ile bilinirdi. Bişr-i Hafi ve Hâris Muhâsibi'nin akranıdır.\n"
    },
    "Suffe": {
        "first_paragraph": "Suffe, İslam peygamberi Muhammed'in, Medine döneminde Mescid-i Nebevi'nin duvarına bitişik olarak kurdurduğu hurma dallarıyla örtülmüş gölgelik.\n"
    },
    "Şâbânîlik": {
        "first_paragraph": "Şâbânîlik veya Şâbân'îyye, Halvetî yoluna ait Şaban-ı Veli'nin kurduğu tasavvufi tarikat. Halvetî-Şâbânî yolu olarak bilinir.[1]\n"
    },
    "Şâzelî": {
        "first_paragraph": "Ebû’l Hasan eş-Şâzelî ya da Şâzelî (Arapça: الشاذلي‎) (1197, Sebte - 1258, Humeysera), Şâzeli tarîkatının kurucusu olan Kuzey Afrikalı İslam âlimi ve sufi. [1]\n"
    },
    "Şâzelîlik": {
        "first_paragraph": "Şâzelîlik (Arapça: الشاذليّة eş-Şâzeliyye), Ebü’l-Hasan eş-Şâzelî tarafından kurulan İslam'ın sûfî bir tarikatıdır.\n"
    },
    "Şeyh": {
        "first_paragraph": "Şeyh, tasavvufta, kendisine bağlanan insanları tarikat kuralları içinde eğiten mutasavvıf mürşit. Aynı zamanda Arap kültüründe üst düzey makamlara sahip olan kişilere, yaşlı kişilere, ilimli şahıslara veya kraliyet ailesine mensup şahıslara verilen bir unvandır.\n"
    },
    "Tasavvuf müziği": {
        "first_paragraph": "Tasavvuf müziği, İslamdaki Tasavvuf felsefesine uygun olarak, eğlendirmek için değil, insanın Allah'a olan kulluğunun farkına varmasını sağlamak için yapılan bir müzik türüdür. Dini duyguların seslendirilmesidir.\nTasavvuf müziği ilahidir.\n"
    },
    "Tefekkür": {
        "first_paragraph": "Tefekkür, İslam dininde günahlarını, evreni, varlıkları, doğayı, yaratıkları, kendini ve Allah'ı düşünmek; Allah'ın yarattığı varlıklardan, evrendeki düzenden ders çıkarmak demektir.\n"
    },
    "Uşşakilik": {
        "first_paragraph": "Uşşâkilik veya Uşşâkiyye, Şeyh Seyyid Hasan Husameddin'e dayanan Halvetilik tarikatının bir koludur. \n"
    },
    "Üsküdar Mevlevihanesi": {
        "first_paragraph": "Üsküdar Mevlevihanesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Üsküdar ilçesinde yer alan eski bir mevlevihanedir. Günümüzde Klasik Türk Sanatları Vakfı binası olarak faaliyet göstermektedir.[1] Galata Mevlevihanesi Şeyhi Üsküdarlı Numan Dede'nin 1790'da görevinden ayrılması sonrasında, kendisi tarafından kurulmuştur.[2]\n"
    },
    "Yakin": {
        "first_paragraph": "Yakîn (Arapça: یقین‎‎), çoğunlukla \"kesinlilik\" olarak tercüme edilmekte, evliyalık yolundaki birçok makamın zirvesine ulaşılması sayılmaktadır. Bu da İslam'da özgürlük tecrübesinin toplandığı havuzdur.\n"
    },
    "Zaviye (din)": {
        "first_paragraph": "Zaviyeler, tekkeler gibi tarikat etkinliklerinin yürütüldüğü, daha çok kırsal alanlarda kurulan ve farklı işlevleri olan yapılardır. Zaviyeler de özelliklerine göre tarikat zaviyeleri, Ahi zaviyeleri ve zaviyeli camiler olarak üçe ayrılır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Déblé": {
        "first_paragraph": "Déblé, Batı Afrika'da yaşayan Senufo halkınca toprağın bereketini arttırmaya yönelik ayinelerde kullanılan ve \"tempo tutma\" işlevini gören, ağaçtan yontulmuş yarı-tanrıça heykelleridir. Poro (Lo) adlı gizli erkek derneğinin kabul törenine katılanlar, bereket dansını yaparken heykelin kollarından tutar, ağır kaidelerini bir uyum ve tempo bütünlüğü içinde yere vururlardı. Ayrıca toprağı kazma yarışmaları sırasında débléleri tarlalara yerleştirirlerdi.\n"
    },
    "Gleti": {
        "first_paragraph": "Gleti Afrika'daki Dahomey krallığında tapılan bir ay tanrıçasıydı. Bölgesel anlamda bugünkü Benin'de yer almaktaydı.\n"
    },
    "Jengu": {
        "first_paragraph": "Jengu (çoğulu: Miengu), Kamerun'un Sawa etnik gruplarındaki özellikle Duala, Bakweri ve Sawa insanları tarafından yoğun biçimde inanılan deniz ruh ve tanrılarıdır. Bakweri insanları arasında, Jengu adı Liengu (çoğulu: Maengu) olarak da geçer. Miengu inancı, Mami Watalarla yoğun benzerlikler gösterir biçimde betimlenmiş olsa da, aslında tüm Jengu inançları birbirine benzerdir denebilir. Deniz kızlarının farklı bir türü olduklarına da inanıldığı görülmüştür.\n"
    },
    "Maasai mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Maasai mitolojisi veya Masai dini, Kenya ve Tanzanya'daki Masai halkının geleneksel inançlarıdır . Masai kültüründe doğa ve onun öğeleri, dinlerinin önemli yönleridir.  Ngai (Engai veya Enkai olarak da adlandırılır) hem dişil hem de eril ilkelere sahip çift cinsiyetli Yüce Yaratıcıdır .\n"
    },
    "Mamlambo": {
        "first_paragraph": "Mamlambo Zulu mitolojisinde bir tanrıça. Mamlambo hem ana tanrıça hem de nehirler tanrıçasıdır.\n"
    },
    "Mawu": {
        "first_paragraph": "Vodun ve Dahomey mitolojisinde, Mawu yaratıcı baş tanrı Nana Buluku'nun kızıdır. Yaratıcı bir tanrıça olan Mawu ay ve güneş ile de özdeşleştirilmiştir, genelde ay-tanrıça olarak tanımlanmıştır. Bazı mitlere göre, güneş tanrısı Lisa'nın eşi ve ikiz kız kardeşidir; diğer mitlere göre ise Mawu ve Lisa çift cinsiyetli ve çift yönlü bir tanrının, Mawu-Lisa, iki farklı yüzüdür, belki güneş ve ay şeklinde. Nana Buluku'nun çocukları olan Mawu ve Lisa, Xevioso'nun ebeveynidirler.\n"
    },
    "Xevioso": {
        "first_paragraph": "Xevioso (Xewioso veya Heviosso) Dahomey mitolojisinde, So bölgesindeki bir gök gürültüsü tanrısıdır. Gun'un ikiz kardeşidir ve Mawu ile Lisa'nın çocuklarındandır.[1]\n"
    },
    "Atlatonin": {
        "first_paragraph": "Atlatonin veya Atlatonan, Aztek mitolojisindeki bir ana tanrıçadır. Aztek inanışına göre bu tanrıça aynı zamanda sahilin tanrıçasıdır.\n"
    },
    "Awonawilona": {
        "first_paragraph": "Awonawilona, Amerikalı Zuni yerlilerinin mitlerinde yaratıcı tanrıdır. 'Gök-baba' ile 'dünya-anne'nin oluşmasını sağlayandır. Daha sonra 'gök-baba' ile 'dünya-anne' tüm canlıların oluşmasını sağlamıştır.\n"
    },
    "Bis direği": {
        "first_paragraph": "Bis direği, Güney Pasifik Adaları'nda dinsel ritüellerde kullanılan ağaçtan oyulmuş direklere verilen genel isimdir. Bis direkleri Kuzey Amerika'da da görülmekle birlikte, Yeni Zelanda ve Vanuatu ile özellikle Yeni Gine'nin güneybatısındaki Asmat yöresinde ve Casuarina Kıyısı'nda daha yaygındır.\n"
    },
    "Chalchiuhtlatonal": {
        "first_paragraph": "Chalchiuhtlatonal, Aztek mitolojisinde denizlere yukarıdan bakıp, içinde barındırdığı hayvanları koruyan su tanrısı. Her 10.000 yılda bir, bir insana denizlere hükmetme ve gözlemleme yetkisini verdiği söylenir.\n"
    },
    "Gukumatz": {
        "first_paragraph": "Gukumatz, Maya mitolojisinde bir gök tanrısı. Ayrıca dünyayı yarattığına inanılan yedi tanrıdan biridir. İnsanlığa tarımı ve medeniyeti öğretmiştir.\n"
    },
    "Huehueteotl": {
        "first_paragraph": "Huehueteotl; (Nahuatl diline göre \"Kadim Tanrı\") Aztek mitolojisinde ateş tanrısının adıdır. Bazen adı Ueueteotl olarak geçer. Aztek güneş takviminde Huehueteotl; Satürn diğer adıyla ‘Ateşin Efendisi' olarak adlandırılır.[1] Aztek inanışında Huehueteotl; karanlıkta ışık, soğukta sıcaklık, ölümde ise hayattır. Xiuhtecuhtli adıyla da özdeşleştirilir.[2]\n"
    },
    "Itztli": {
        "first_paragraph": "Itztli, (veya Itzli) Aztek mitolojisinde kaya ve fedakarlık tanrısının adıdır. Taştan yapılmış kurban bıçağı ile özdeşleştirilir. Gece tanrısı Tezcatlipoca'ya hizmet eder.\n"
    },
    "İxtab": {
        "first_paragraph": "Ixtab, Maya mitolojisinde intihar tanrıçası ve Chamer'in karısı. Maya geleneğinde, intihar, özellikle de kendini asmak, onurlu bir ölüm olarak görülürdü; özellikle de kurban ritlerinde kurban olanlar ve katledilen savaşçılarla karşılaştırıldığında. Ixtab, boynuna bir halat bağlanmış (çoğunlukla asılmış) bir ceset olarak resmedilirdi ve intihar etmiş kimselere ebedi hayatta eşlik ederdi (psikopomp).\n"
    },
    "Metztli": {
        "first_paragraph": "Metztli, Aztek mitolojisinde ay tanrısı. Meztli veya Metzi olarak da anılır. Ay'ın erkeksi biçimini temsil eden ve literatürde \"eski ay tanrısı\" olarak da geçen Tecciztecatl ile benzerlikler taşır. Örneğin Tecciztecatl gibi ateşinden ürktüğü için Güneş'ten korkar.\n"
    },
    "Sasquatch": {
        "first_paragraph": "Sasquatch, Saliş dillerinden Halkomelemce sásq’ets \"yabani insan\" anlamına gelen Sasquatch ABD'nin kuzeybatı ve Kanada'nın batı kesimlerinde yaşadığına inanılan iri, kıllı, maymun benzeri yaratık.\n"
    },
    "Skin-walker": {
        "first_paragraph": "Navaho kültüründe skin-walker (Navahoca: yee naaldlooshii), bir hayvana dönüşme veya o hayvana sahip olma özelliği taşıyan tehlikeli bir cadıdır. Terim asla şifacılar için kullanılmamıştır.\n"
    },
    "Tepeyollotl": {
        "first_paragraph": "Tepeyollotl, (veya Tepeyollotli) (\"dağların yüreği\" anlamında) Aztek mitolojisinde depremlerin, yankıların, karanlık mağaraların, hayvanların ve jaguarların tanrısının adıdır. Jaguar görüntüsüne bürünmüştür.\n"
    },
    "Tzacol": {
        "first_paragraph": "Tzacol, Maya mitolojisindeki bir gök tanrı ve yaratıcı tanrılardan biri.\n"
    },
    "Xochipilli": {
        "first_paragraph": "Xochipilli, Aztek mitolojisinde sanat, çiçek, oyun, güzellik, mısır ve şarkı tanrısının adıdır. \nNahuatl diline göre xochitl (\"çiçek\") ve pilli (\"prens\" veya \"çocuk\") manasına gelmektedir. İkisi bir arada \"çiçek prensi\" anlamı taşımaktadır.\n"
    },
    "Aita": {
        "first_paragraph": "Aita (Etrüsk yazıtlarında Eita olarak da geçer), Etrüsk mitolojisinde yer altı tanrısıdır. Ona atfedilen özellikler ve insanların ona karşı tapınma biçimleri açısından Yunan mitolojisindeki Hades ve Roma mitolojisindeki Plüton ile büyük benzerlikler taşımaktadır, bir bakıma Yunan mitolojisindeki Hades'in Etrüsk mitolojisindeki hâlidir.\n"
    },
    "Aušrinė": {
        "first_paragraph": "Aušrinė, Litvanyaca'da Sabah Yıldızı (Venüs) demektir; ama aynı zamanda Litvan Mitolojisi'nde dişi bir tanrıdır. Bazı mitoloji bilimciler onu güzellik, gençlik ve sağlık tanrısı ya da tüm yıldızların kraliçesi Žvaigždės olarak tanımlarlar. Aušrinė'in kardeşleri de diğer yıldızlardır:\n"
    },
    "Avalon": {
        "first_paragraph": "Avalon (büyük olasılıkla Kelt dilinde \"elma\" anlamına gelen abal sözcüğünden türemiştir), Kral Arthur efsanesinde adı geçen, elmalarıyla meşhur efsanevi adadır.\n"
    },
    "Basilisk": {
        "first_paragraph": "Basilisk, Avrupa hikâyelerinde adı geçen bakışlarıyla öldürebilen ya da taşlaştırabilen efsanevi bir canavardır. Binlerce yıl yaşayabilen bir ejderha veya dev yılandır.  Zehirli dişleriyle öldürür. Bakışlarıyla da öldürebilmesi efsanedir.\nBasilisk kelimesinin aslı Yunanca küçük kral demek olan βασιλίσκος basiliskos dur. Latincesi Basiliscus'tur.Bazı bilgilere göre Basilisk gerçektir çünkü İtalyanın Pompei şehrinde taştan insan bulunmuştur ama gerçek insanların olmasının nedeni donmuş  ten olmasıdır.\n"
    },
    "Camelot": {
        "first_paragraph": "Camelot, Kral Arthur efsanesiyle ilişkilendirilen ünlü kale ve saraydır. Arthur'un erken dönemdeki hikâyelerinde adı geçmeyen Camelot, ilk kez 12. yüzyıl Fransız şövalyelik efsanelerinde ortaya çıktı. Zaman içinde Arthur diyarının fantastik başkenti ve sembolü hâline dönüştü. Hikâyeler, Camelot'un Britanya'da bir yer olduğunu anlatırken, bazen de gerçek şehirlerle ilişkilendiriyor; fakat tam konumunu açığa çıkarmıyor. Çağdaş araştırmacıların çoğu Camelot'un tamamıyla kurgusal bir yer olduğu ve coğrafyasının romantik yazarlar için çok uygun olduğu görüşünü paylaşıyorlar. Kral Arthur efsanesi araştırmacılarından Norris J. Lacy'ye göre \"Camelot, bilhassa hiçbir yerde olmadığı için her yerde olabilir.\"[1] Buna rağmen, 15. yüzyıldan beri \"gerçek\" Camelot'un tam olarak nerede olduğuna dair çeşitli savlar öne sürülmüştür. Günümüzde ise popüler kültür ve turizm amacıyla bu iddialara yenileri eklenmektedir.\n"
    },
    "Dola (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Dola, Polonya mitolojisinde insan kaderini şekillendiren koruyucu ruhlara verilen genel isimdir. Tanrı, kedi, erkek, kadın ve fare şeklinde insanlara görünebilirler.\n"
    },
    "Drude": {
        "first_paragraph": "Drude, Alman folklorunda rüyalar ve büyü ile ilişkilendirilen cadıların adıdır.\n"
    },
    "Dzeraşşe": {
        "first_paragraph": "Dzeraşşe (Osetçe: Дзерассæ), Oset mitolojisinde bir figürdür. Su tanrıçası Donbettır'ın kızı ve[1] Nart destanındaki bazı karakterlerin annesi olarak bilinmektedir.[2] Dzeraşşe, Aexsaertaeg'ın karısıydı.[2] Aexsaertaeg ve Dzeraşşe'nin, Uryzmaeg ve Xaemyts adında kahraman ikizleri olmuştur.[2] Aynı zamanda Syrdon ve Gaetaeg'in de annesiydi.[3][4] Ölümünden sonra baş melek Uastyrdji onu yeniden canlandırdı ve mezarında sevgili oldular. Kızı Satanaya ise bu olaydan sonra doğdu.[5]\n"
    },
    "Egoi": {
        "first_paragraph": "Egoi, Bask mitolojisinde ikincil (küçük, minör) tanrılardan biri. Güney rüzgarının tecessümü ve tanrısıdır.\n"
    },
    "Ekskalibur": {
        "first_paragraph": "Ekskalibur, efsanevi Büyük Britanya Kralı Arthur'un taşıdığı, Glastonbury Gölü ve Avalon Adası'nın Leydisi Vivien tarafından kendisine verilmiş olan kılıcın adıdır. Galce orijinal adı Caledfwlch (ve Breton Kaledvoulc'h, Orta Cornwall dilinde Calesvol) ve İrlanda dilinde Caladbolg olan kılıcın Latince ismi Caliburnus'tur ve Kelt mitolojisi'nde Arthur'dan önce değişik savaşçı ve kralların elinden geçmiştir. Efsaneye göre bu kılıç aslında Tanrıların verdiği Dört Hazine'den biri olan Nuada'nın kılıcıdır. Findias kenti'ne gönderilmiştir. Bu kılıcın vuruşundan kimse kaçamaz. Ulster döngüsünde kahraman Fergus Mac Roich'in kılıcı Caladbolg'un aynı kılıç olduğu da düşünülür.\n"
    },
    "Fare kral": {
        "first_paragraph": "Fare krallar, belirli sayıda fare kuyruklarının birbirine dolanması ve buna ek olarak kan, kir ve dışkıyla birbirine yapışması sonucu ortaya çıktığı söylenilen mitolojik hayvanlar. Hayvanlar bu nedenle çoğu zaman kırılan birleşik kuyrukları ile bir arada gelişirler. Bu fenomene özellikle Almanya'da rastlanılır.\n"
    },
    "Fufluns": {
        "first_paragraph": "Fufluns veya Puphluns, Etrüsk mitolojisinde bitkilerin, şenliğin, sağlığın, büyümenin ve canlılığın tanrısı. Arz-tanrıça Semia'nın oğludur.\n"
    },
    "Gabija": {
        "first_paragraph": "Gabija, Litvanya mitolojisinde ateşin ruhudur. Yuvanın ve ailenin koruyucusudur. İsmi, \"gaubti\"den ya da St.Agatha'dan (Rusça:Gafiya) türediği düşünülmektedir. Gabija sadece Polonyalı dilbilimci Jan Łasicki'nin 1915'te yayınlanmış putlarla ilgili olan bir tezinde bulunan Litvanya tanrıları listesinde geçmektedir. Ayrıca Litvanya halk kültüründe de bulunur.\n"
    },
    "Gawain": {
        "first_paragraph": "Gawain, efsaneye göre Kral Arthur'un Yuvarlak Masasındaki en sadık şövalyelerinden bir tanesidir. Kral Lot ile Krraliçe Morgause'un (ya da Anna'nın) oğludur.Kral Arthur'un yeğeni ya da kuzenidir.Kendini kanıtlamak için Yeşil Şövalye'yle yüzleşme görevine gönüllü olmuştur.Benwick kuşatmasında ağır yaralanmış ve ölmüştür.Merlin dizisinde Kral Arthur yine bir Yuvarlak Masa şövalyesi olan druid Mordred tarafından öldürülmektedir.Büyücü Merlin'in Kral Arthur'u hayata döndürmek için tek şansı Avalon'a götürmesiydi. Kral Arthurun yerini öğrenmek isteyen Morgana, Sir Gawain'e büyü yaptı. Yaptığı büyüyle Arthur Pendragon'un yerini öğrenmeyi başardı. Yapılan büyünün acısı karşısında dayanamayan Sir Gawain, Morgana tarafından acımasızca öldürüldü.\n"
    },
    "Horta (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Horta, Etrüsk mitolojisinde tarım tanrıçası. Latincede \"bahçe\" anlamına gelen hortus sözcüğüyle ilişkilendirilmektedir.\n"
    },
    "Kuara": {
        "first_paragraph": "Kuara, Gök gürültüsü tanrısı ve Tengri'nin oğlu. Kuara (Kvara olarak da bilinir), erken Tuna halkı tarafından özellikle saygı görüyordu.[1] Bu Ogur Türk tanrısı, Türk şamanizmi ve Tengrizm'de Tengri/Taňry'nin oğlu olduğuna inanılan Ortak Türk Kayra'ya karşılık gelir.\n"
    },
    "Lamorak": {
        "first_paragraph": "Lamorak, kendi başına büyük bir şövalye olan Kral Pellinore'nin oğlu olan Sir Lamorak, bazı efsanelere göre Percivale'nin kardeşiydi. Lamorak, Yuvarlak Masa'nın en güçlü, en vahşi ve en acımasız Şövalyelerinden biriydi. Morgause'un sevgilisi Sör Lamorak'ın babası Pellinore, Morgause'un kocası King Lot of Orkney'i ikili olarak öldürmüştü.[1]\n"
    },
    "Leprikon": {
        "first_paragraph": "Leprikon (modern İrlandaca: leipreachán, diğer kullanımları: leprechawn-lubberkin-lepracaun), İrlanda mitolojisinde İrlanda Adası'nda yaşadığına inanılan yeşil giyinen, ayakkabıcılıkla uğraşan küçük vücutlu cinler. İrlandalı mitoloji araştırmacılarının söylediklerine göre Kelt ırkı insanların İrlanda adasına ayak basmadan önce burası Leprikonların ortak yaşam alanıydı.\n"
    },
    "Melusine": {
        "first_paragraph": "Melusina (ya da Mélusine) Avrupa efsanelerinde bir figürdür. Kutsal kaynaklı nehirlerin sularının dişi ruhlarıdır.\n"
    },
    "Nethuns": {
        "first_paragraph": "Nethuns, Etrüsk mitolojisinde su tanrısı. Başlarda sadece kuyuların tanrısıyken daha sonrasında her türlü su ve nemin tanrısı olarak tapınılmaya başlamıştır. Yunan Poseidon ve Romalı Neptün ile denkti.\n"
    },
    "Nortia": {
        "first_paragraph": "Nortia, Etrüsk mitolojisinde kader ve şansın tanrıçasıdır. Volsinii'deki tapınağında yeni yılı karşılamaya yönelik törenler düzenlemiştir. Nortia'nın yaşamını bugünkü Bolsena'da sürdürdüğü sanılmaktadır.\n"
    },
    "Oçokoçi": {
        "first_paragraph": "Oçokoçi veya Oçi Koçi (Gürcüce: ოჩოკოჩი), Gürcü-Megrel-Laz mitolojisinde dağda yaşayan bir kişilik. Megrel halk inanışında kışın köylere dadanan ve erkek çocuklarla ahırdaki inek yavrularını yiyen vücudu kıllarla kaplı insan görünümünde bir iblistir. Oçokoçi, konuşmasını bilmez, ama çıkardığı ses insanlar için dayanılmaz bir sestir. Oçokoçi'nin bütün vücudu simsiyah tüylerle kaplıdır. Uzun ve keskin pençeleri vardır. Yanında baltaya benzer bir alet taşır ve kendisine karşı gelen insanları bu aletle ikiye ayırır. İnsanlar tarafından öldürülen Oçokoçi, ikinci kez ateş edildiğinde canlanır.\n"
    },
    "Perkūnas": {
        "first_paragraph": "Perkūnas, Litvan Mitolojisi'nde Aušrinė'in babası, ayrıca gök gürültüsü, şimşek, fırtına, yağmur, dağlar ve meşe ağaçlarının da tanrısıdır.\n"
    },
    "Radagast (Tanrı)": {
        "first_paragraph": "Radagast (diğer isimleri Radigost, Radhost, Redigast) düşmanlık, verimlilik, ekinler, savaş ve Güneş ile ilişkilendirilen Batı Slav tanrısı. Pagan Slavlar tarafından gerçekten tapılıp tapılınmadığı tartışmalıdır. İsmi Slav mitolojisi tarihi açısından önemli olsa da herhangi bir pagan Slav mezhebi veya şehrine ait olup olmadığı tartışmalıdır\n"
    },
    "Satre": {
        "first_paragraph": "Satre (veya Satres), Etrüsk mitolojisinde zaman tanrısı. Roma mitolojisindeki Satürn'ün dengidir. Çoğunlukla kum saati taşıyan yaşlı bir adam olarak tasvir edilmiştir.\n"
    },
    "Selvans": {
        "first_paragraph": "Selvans, Selvan veya Selva, Etrüsk mitolojisindeki orman tanrısı. Daha çok ormanların koruyucusu bir tanrı sayılırdı. Yunan Silenus ve Romalı Silvanus'a denktir.\n"
    },
    "Thokk": {
        "first_paragraph": "Thokk İskandinav mitolojisinde Loki'nin bir biçimidir. Loki'nin, ölümünden sorumlu olduğu Balder'in tekrar canlanmasını engellemek için girdiği dev biçimidir.\n"
    },
    "Tinia": {
        "first_paragraph": "Tinia veya Tin, Etrüsk mitolojisinde Uni'nin kocası, cennetin ve göğün tanrısı, tanrıları tanrısı (baş tanrı). Ayrıca Uni ve Menerva ile güçlü bir üçlemede de bulunurdu.\n"
    },
    "Tuchulcha": {
        "first_paragraph": "Tuchulcha Etrüsk mitolojisindeki dişi şeytandır. Yarı insan, yarı eşek olarak tasvir edilir. Yılan saçlı ve akbaba gagalıdır. Arzuyu ve isteği, istenileni almak yolunda yapılan kötülük ve bencillikleri temsil eder.\n"
    },
    "Wolpertinger": {
        "first_paragraph": "Wolpertinger (Crisensus bavaricus) (diğer yazım şekilleri \"Wolperdinger\", \"Poontinger\", \"Woiperdinger\" veya Bavyera aksanıyla okunuşuna yakın ifadesiyle Wolpadinga) Almanya'nın Alpler bölgesinde yaşadığı rivayet edilen kurgusal bir hayvan. Genellikle çeşitli av hayvanlarının kuyruk, boynuz, tüy gibi parçalarının bir araya getirilmesiyle oluşturulan bu kurgusal yaratık bu yörenin halkı arasında bir şaka olarak olarak üretilmektedir. Lokal kulüplerde sıklıkla bulundurulan bu figür aynı zamanda hediyelik eşya olarak da satılmaktadır. Yine Almanya'nın Türingiya bölgesinde Rasselbock, Pfälzerwald bölgesinde Elwedritsche gibi isimler alır ve yerli Amerikalı halkında jackalope ve İsveç'te Skvader gibi benzerleri bulunur.\n"
    },
    "Zalmoksis": {
        "first_paragraph": "Zalmoxis (Yunanca Ζάλμοξις, ayrıca şu şekillerde de anılmıştır: Salmoxis, Σάλμοξις, Zamolxis, Ζάμοξλις, veya Samolxis Σάμοξλις) yarı-mitik sosyal ve dini reformcu, peygamber-tanrı. Trakyalı Dacialılar onu tek gerçek Tanrı olarak görürdü. Şahsın yaşamıyla hakkındaki mitolojik betimleme ve özellikler fazlasıyla iç içedir. Zalmoxis Rumen mitolojisi içinde önemli bir yere sahiptir.\n"
    },
    "Abgal": {
        "first_paragraph": "Abgal, Sümer mitolojisinde Enki'ye hizmet eden yedi büyük bilge. Apsu'nun tatlısularında ortaya çıkan Abgallar, yarı balık yarı insan olarak tasvir edilirler. Akad mitolojisinde Apkallu olarak adlandırılırlar.\n"
    },
    "Agasaya": {
        "first_paragraph": "Agasaya, \"Çığlık atan\", bir Semitik savaş tanrıçasıydı. Daha sonra İştar'ın gökyüzünün savaşçısı tanımına dahil edilmiştir.\n"
    },
    "Agiel": {
        "first_paragraph": "'Agȋȇl (İbranice: אגיאל, romanize: ʿAgyal)[1][2] eski Yahudi inanışlarına göre bir çeşit şeytandır. Ebedi yaşamın engelleyicisi olarak bilinir.\n"
    },
    "Aietes": {
        "first_paragraph": "Aietes veya Aeetes, (Gürcüce: აიეტი) (Lazca: Ayet), Yunan mitolojisinde Kolhis Devleti'nin kralıdır. Strabon'a göre Aietes tarihî bir figürdür.[1]\n"
    },
    "Altay mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Altay mitolojisi, Altayların inanç ve kültürlerinin mitolojik bütününü tanımlamak için kullanılan bir terim. Altay kamlığını (şamanizm) içine alan daha geniş bir tanımlamadır.\n"
    },
    "Amaterasu": {
        "first_paragraph": "Amaterasu (天照), Amaterasu-Ōmikami (天照大神／天照大御神) veya Ōhirume-no-Muchi-no-Kami (大日孁貴神), (Japonca: parlak gök), önemli Shintō kamisi. Japon imparatorluk ailesi bu güneş tanrıçasının soyundan geldiğini öne sürer. Amaterasu, babası Izanagi'nin sol gözünden doğmuştur[1]. Mitolojide, erkek kardeşi Susanoo'ya kızıp bir mağaraya saklandığı ve dünyayı karanlığa boğduğu anlatılır. Japonya'nın en önemli Shintō tapınağı olan Ise Jingu'da bu tanrıçaya ibadet edilir.\n"
    },
    "Anadolu'daki Apollon Kehanet Merkezleri": {
        "first_paragraph": "Kahin Tanrı Apollon'un Anadolu'da birçok kehanet merkezi bulunmaktadır. Bu merkezlere kimi zaman sadece kent delegeleri kimi zaman ise bireysel başvurular da yapılabilmektedir. Kent delegelerinin başvuruları genellikle yeni kentler kurulması ile ilgili olup bunun yanında insanların başına gelen deprem, yangın, veba salgınları gibi hastalıkları defetmek gerekçeleri ile de başvurular yapılabilmektedir. Özellikle Troas ve Likya'da tapılırdı.\n"
    },
    "Antu (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Antu, Sümer yaratıcılık tanrıçasıdır. Gökyüzü tanrısı Anu'nun eşidir. Daha sonraki dönemlerde tanrıça İştar, birçok antik mezopotamya tanrıçası gibi, Antu'nun da yerini almıştır.\n"
    },
    "Apsû": {
        "first_paragraph": "Apsû (abzu veya engur olarak da bilinir) Sümer ve Akad mitolojisindeki yeraltı tatlı su okyanusuna verilen isimdir. Göller, pınarlar, nehirler, kuyular ve diğer tatlı su kaynaklarının suyu apsû'dan çektiğine (aldığına) inanılırdı.\n"
    },
    "Arinna": {
        "first_paragraph": "Arinna, Hitit İmparatorluğu'nda bir şehirdi. Hitit güneş tanrıçasının en önemli kült merkezi Arinna kentiydi. Söz konusu güneş tanrıçasının adı tam olarak bilinmediği için, genellikle \"Arinna'nın güneş tanrıçası\" olarak anılırdı.\n"
    },
    "Armazi (tanrı)": {
        "first_paragraph": "Armazi (Gürcüce: არმაზი), Gürcü pagan panteonundaki baş tanrıdır. Gürcü kayıtlarına göre altından, eli kılıçlı bir asker figürüydü. 30 metre yüksekliğinde, yeşil gözlere sahipti. Armazi Gürcülerin MÖ 4. yüzyıldan MS 4. yüzyıla kadar baş tanrısı olarak kalmıştır.\n"
    },
    "Bel (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "\"Lord/Tanrı\" veya \"Efendi\" anlamlarına gelen Bel, bir isimden çok unvandı. Babil dinindeki çeşitli tanrılara verilirdi. Dişil şekli Belit yani \"Hanım/Tanrıça, Sahibe\". Dilsel olarak kuzeybatı Semitik'teki Baal ile akraba olan Bel sözcüğün bir doğu Semitik şeklidir. Bu iki sözcük eşanlamlıdır.\n"
    },
    "Cava Ejderha": {
        "first_paragraph": "Cava Ejderha, Cava mitolojisinde yeraltı yılanı. Cava Ejderha büyük yılan bir doğaüstü varlıklar yöneticiler bir tezahürü olarak şekillenmiştir. yer alan büyük bir yılan biçimli efsane yaratığıdır. \n"
    },
    "Çin'in kutsal dağları": {
        "first_paragraph": "Çin'in kutsal dağları, Çin mitolojisi ve inançlarında kutsal kabul edilen dağlardır. Daoist gelenek ile Budist gelenekteki kutsal dağlar farklıdır.\n"
    },
    "Dahhak": {
        "first_paragraph": "Dahhak, Zahhak ya da Zohak (Farsça: ضحاک), İran mitolojisinde şeytani bir figür. Avesta gibi antik İran Zerdüşt metinlerinde \"Azi Dahaka\" olarak da geçer. Bu metinlere göre Zohak, Ehrimen'in oğlu ve Ahura Mazda'nın düşmanıdır.[1]\n"
    },
    "Daikokuten": {
        "first_paragraph": "Daikokuten (大黒天) Japon mitolojisinde yedi şans tanrısından biri. Zenginlik tanrısı ve çiftçilerin koruyucusudur. Genellikle iri yarı, esmer betimlenir ve sağ elinde dilekleri gerçekleştirdiğine inanılan asası, sırtında içi kıymetli eşyalarla dolu çantası olur ve pirinç çuvalının üstünde oturur şekilde betimlenir.\n"
    },
    "Enbilulu": {
        "first_paragraph": "Enbilulu, Mezopotamya Mitolojisi'nde Nehir tanrısıdır. Tanrı EnkiTarafından kutsal nehirler olan Dicle ve Fırat'ın sorumlusu olarak Görevlendirilmiştir. Ayrıca kanalların, sulama ve tarımında tanrısıdır.\n"
    },
    "Enkidu": {
        "first_paragraph": "Enkidu, Sümer mitolojisinde bir karakter. Sümercede Kırların İnsanı anlamına gelir.[1] Gılgamış Destanı'na göre, Tanrıça İştar, Enkidu'yu Gılgamış'ı öldürmekle görevlendirir. Bir gün ormanda Gılgamış ve Enkidu karşılaşırlar ve dost olurlar. Birlikte kötülükleri kaldırmaya başlarlar. Enkidu, Gılgamış'ı tanrıça İştar'ın yanına götürür.[2] İştar Enkidu'nun Gılgamış'a olan bağlılığını görür ve ardından Gılgamış'ı cezbetmeye çalışır. Gılgamış tanrıçaya gönül verenin sonunun ölüm olduğunu bildiğinden aşka umut vermez.Gazaba gelen İştar, Enkidu'yu oracıkta yok eder.\n"
    },
    "Fenike mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Fenike mitolojisi, Fenikelilerin inanç ve kültürlerinin mitolojik bütününü tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Kenan mitolojisinden ayrı bir şekilde değerlendirilemeyecek olan mitolojinin temel odaklarından biri ölen-tanrı (dying-god) miti ve bu mitin başrolünde yer alan ölen-tanrı idi.[1] Ugaritik Kenan'da ölen-tanrı Baal'dı.\n"
    },
    "Fu Xing": {
        "first_paragraph": "Fu Xing, (Wade-Giles yazımında Fu Hsing) Çin mitolojisinde, Fushoulu olarak bilinen üç yıldız tanrısından biridir. Tapınanlara mutluluk bağışlayan çok sayıda tanrıdan biridir. Mutluluk tanrısı Fu Shen ile özdeşleştirildiği de olur.\n"
    },
    "Fukurokuju": {
        "first_paragraph": "Fukurokuju (福禄寿) (Japonca fuku:\"mutluluk\", roku:\"zenginlik\", ju:\"uzun ömürlülük\") Japon mitolojisinde yedi şans tanrısından biri. Ömür uzunluğunu ve bilgeliği simgeler. Fukurokuju' nun bir zamanlar Taocu olarak yeryüzünde yaşadığına inanılır. Genellikle uzun kafalı, saçsız bir ihtiyar olarak tasvir edilir ve genellikle yanında uzun ömürlülüğü simgeleyen geyik, kaplumbağa veya turna bulunur.\n"
    },
    "Geb": {
        "first_paragraph": "Geb, Mısırlıların inancına göre; Şu ve Tefnut'un oğlu, Nut'un eşi olan Dünya tanrısı. Kutsal hayvanı ve sembolü kazdır. Yeşil ve siyah derili bir adam olarak çizilirdi. Ayrıca Set, İsis, Osiris ve Neftis'in de babasıydı. Gökyüzünün ve yeryüzünün tanrısıydı. Geb aynı zamanda toprak tanrısı olarak kabul edilir. Bazı kaynaklarda Ra'nın eşi olduğu söylenir. Ra göklere çekildiği zaman o da kendini yer altına saklamıştır.\n"
    },
    "Gohei": {
        "first_paragraph": "Gohei (Japonca: 御幣), Şinto dininde tanrıya sunulan bir tür kumaş ya da kâğıt şerit parçalarına verilen isimdir. Gohei bir sopa üzerine tutturulan ve çapraz kıvrımlarla her iki yandan sarkan kâğıt ya da kumaş parçalarından oluşur. Kıvrımların sayısına, biçimlerine, renklerine ya da şeritlerin materyallerine göre birbirinden ayrılan farklı gohei türleri de vardır. Bir düşünceye göre, gohei, \"kami\"nin (İlahî kutsal gücün) simgesidir. Bu simge, tanrının tapınakta bulunduğuna işaret eder.\n"
    },
    "Hei'an Zhuan": {
        "first_paragraph": "Hei'an Zhuan veya \"Karanlığın Destanı\" veya \"Karanlığın Şarkısı\" (黑暗传; Pinyin: Hēi Àn Zhuàn) Antik Çin'in hikâyeleri ve efsanelerinin epik (destansı) bir formda konu edildiği bir derleme eserdir. Hubei'nin Shennongjia dağlık bölgesinin sakinleri tarafından bugüne kadar korunmuştur. Bu açıdan özeldir zira Han kökenli bir halkın bu şekilde muhafaza ettiği tek eserdir. Eserde mitik tanrı Pan Gu'nun doğuşundan dönemin tarihi olaylarına kadar süren bir zaman dilimi ele alınır.\n"
    },
    "Hiru-Ko": {
        "first_paragraph": "Ebisu (恵比須, 恵比寿, 夷, 戎), Yebisu veya Hiruko (蛭子), ya da Kotoshiro-nushi-no-kami (事代主神), Japon mitolojisinde balıkçıların, iyi şansın, tüccarların tanrısıdır. Aynı zamanda sağlık ve küçük çocukların koruyucusudur. Yedi Şanslı Tanrı'dan (七福神, Shichifukujin) da biri olan Hiru-Ko, bu yedi tanrı içinde Japon kökenli olan tek tanrıdır. İzanagi ile İzanami'nin oğlu olan Hiru-Ko sakat doğmuştur.\n"
    },
    "İsfendiyâr": {
        "first_paragraph": "İsfendiyâr (Farsça: اسفندیار‎‎), İran'ın efsanevî kahramanı ve Şehnâme'nin karakterlerinden biri. İran sülalesi Keyânîlerin hükümdarı Güştâsb'ın büyük oğludur.\n"
    },
    "İzanagi ile İzanami": {
        "first_paragraph": "İzanagi ile İzanami (Japonca :いざなぎ 及び いざなみ), inanışa göre, gökyüzü ile yeryüzünün kaostan ayrışmasından sonra ortaya çıkan kardeş tanrıların 8. çiftidirler. Gökyüzünün yüzen köprüsünden, tanrısal mücevherlerle süslü bir mızrakla okyanusu karıştırarak ilk kara parçalarını yarattıklarına inanılır. İlk cinsel birleşmeleri sonucunda Hiru-Ko (ひる-こ) (Japonca Sülük Çocuk) adlı sakat bir çocuk doğar. Bu çocuğu sazdan bir sal içerisinde suya bırakırlar. Çocuğun sakatlığını, kadın olduğu için asla ilk konuşmaması gereken İzanami'nin kuralları çiğnemiş olmasına bağlarlar. Yeniden işe başlayarak birçok ada ve tanrı yaratırlar.\n"
    },
    "Kaknüs kuşu": {
        "first_paragraph": "Kaknüs veya musikar,[1] büyük bir gagası ve gagasında yüzlerce delik bulunan, rüzgâr esmesi sonucu bu deliklerden nağmeli sesler çıkaran ve bu şekilde musikinin doğuşuna öncülük ettiğine inanılan büyük mitolojik bir kuş. Musiki kuşu olarak da bilinen kaknüs, kuğu anlamına gelen Yunanca kökenli kiknos (Cygnus) kelimesinden gelmektedir.[2]\n"
    },
    "Kamrusepa": {
        "first_paragraph": "Kamrusepa veya Katahziwuri (ayrıca Ana Kamrusepa), Hitit mitolojisinde şifa ve tıp tanrıçasıdır. Ay-tanrı'nın cennetten düşüşüne tanık olmuş ve bunu bildirmiştir. Aruna'nın annesidir. Bir tablette ateş büyüsü kullanarak çeşitli hastalıkları nasıl giderdiği anlatılmaktadır.[1] Hitit'in yanı sıra Hurrilerce de inanılırdı.\n"
    },
    "Kappa (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Kappa, Japon folklorunda vampiri andıran şehvet düşkünü yaratıklara verilen isimdir. Şeytan benzeri oniden daha akıllıdır ve insanlara daha az kötülük besler. İnsanlara kırık-çıkıkçılığı kappaların öğrettiğine inanılır. Efsanelerde, minyatür ve resimlerde yeşil-sarı renkte, maymun görünümlü balık veya timsah pullarıyla kaplı, 10 yaşlarında bir çocuk boylarında tasvir edilir. Kappaların başlarının üzerinde suyla dolu çukurlar bulunduğu, bu su dökülürse doğaüstü güçlerinin kaybolacağına inanılır. İnsanların kappalarla karşılaşmasını anlatan pek çok efsane ve masal vardır. Bunların hepsinde de kappaların verdikleri sözleri tuttuklarından bahsedilir. Onları sözlerinden vaz geçirmenin en kolay ve güvenilir yolu, tuzağa düşürmektir. Bir takım tuzak ve hilelerle bir kappanın başını eğmesini, böylece başının üzerindeki suyun dökülmesini sağlamak gerekir. Bir diğer yol ise yaşadıkları sulara salatalık veya hıyarlar atmaktır. Hıyara düşkün olan kappalar, bunları yediklerinde uysallaşırlar. Ayrıca kappaların ateşten ve özellikle büyük yangınlardan çok korktukları bilinmektedir.\n"
    },
    "Keyhüsrev": {
        "first_paragraph": "Keyhüsrev (Farsça: کیخسرو‎‎), İran'ın Keyânîler sülalesinin efsanevi hükümdarı ve Şehnâme'nin karakterlerinden biri.\n"
    },
    "Keykâvus": {
        "first_paragraph": "Keykâvus (Farsça: كيكاوس, Avestaca: Kauui Usan), İran'ın mitolojik şahı ve Şehnâme'nin meşhur bir karakteri. Keykubad'ın oğlu, Siyâvuş'un babasıdır. Keyânîler sülalesinin ikinci hükümdarıdır. Rüstem'in yardımıyla 100 yıl İran'ı yönetir. Tahtı torunu Keyhüsrev elinden alır. Keykâvus tarafından Çin'e kadar uçması için yaptırılan uçan tahtı efsanevidir.\n"
    },
    "Keykubad": {
        "first_paragraph": "Keykubad (Farsça: کیقباد), Pers mitolojisinin ve Şehnâme'nin mitolojik bir karakteri. İran'ın Pişdâdîlerden sonra yönetime gelen Keyânîler sülalesinin ilk hükümdarıdır. Key lakabını ilk kez kullanmış ve adaletiyle nam salmıştır. Yüzyıla yakın hükümdarlık yapmıştır. Kendisinden sonra tahta oğlu Keykâvus geçmiştir.\n"
    },
    "Khons": {
        "first_paragraph": "Khons (chons), Teb’in büyük triadlarının 3. üyesi (ailesi Amun ve Mut’la). Khons, ay tanrısıydı. Onun hakkında en çok bilinen hikâye Thoth’la senet (passage) denen eski bir oyun oynarken ışığının bir kısmına bahse girmesidir. Thoth kazanmış, ışığının bir kısmını kaybettiği için Khons bir ay boyunca tüm ihtişamını gösterememiş ve batıp tekrar büyümek için beklemesi gerekmiş. Karnak’taki çevrili olan tapınak ona adanmıştır.\n"
    },
    "Kingu": {
        "first_paragraph": "Kingu, Qingu olarak da yazılır, Babil mitolojisindeki bir cindir. Tanrıça Tiamat, ki sonra Marduk tarafından öldürülmüştür, Kingu'nun annesiydi.\n"
    },
    "Kişar": {
        "first_paragraph": "Kişar, Akad mitolojisinde Lahmu ve Lahamu'nun kızıdır. Kişar, Anşar'ın karısı, kız kardeşi ve dişi tamamlayıcısıdır; o dişi ilkedir. Ayrıca, Kişar Anu ve Ea'nın annesidir.[1]\n"
    },
    "Kubaba": {
        "first_paragraph": "Kubaba (Sümerce: Kug-Bau), \"Karkamış Kraliçesi\" olarak bilinen Sümer kökenli tanrıça. Karkamış Krallığı'nın Hitit vasallığı altında bulunduğu dönemde krallığın ana tanrıçası olan Kubaba buradan farklı şehirlere de yayılmıştır. Hitit tanrıçası Hepat gibi Frigler tarafından da benimsenen Kubaba zamanla Kibele adını almış ve tüm Anadolu'da saygı görmüştür.\n"
    },
    "Kujata": {
        "first_paragraph": "Değişik inançlara göre türleri anlatılan ve farklı taş ve metallerden oluştuğu söylenilen yedi cennet vardır ve Araf'ın da içinde bulunduğu yedi cehennem vardır (Kimileri Dünya'yı da bu yedi cehennemden biri sayar.) Yeryüzü büyük bir denizle çevrili, geri kalan bölümde ise çember biçimindeki Kaf Dağı bulunur. Yeryüzü -ışığıyla, gökyüzünün mavi rengini de yansıtan- kutsal taş Sakrat'ın üzerinde oturmuştur. Bu taşın tek bir tanesinin sahibine büyüsel güçler sağladığı ileri sürülür.\n"
    },
    "Kumiho": {
        "first_paragraph": "Gumiho (Korece: 구미호, Türkçe: Dokuz kuyruklu tilki), Kore mitolojisinde geçen bir yaratık. Efsaneye göre, insan formunu alabilmesi için 100 insanın kalbini yemesi gerekir. İnanılmaz güzeldir ve bir resme hapsedilmiştir. Kurtulması için birinin resimdeki tilkiye dokuz tane kuyruk çizmesi gerekir.\n"
    },
    "Kur (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Kur, Sümer mitolojisinde ölülerin yuvası, cehennem, \"ölülerin nehri\" (Stiks) ve tarih öncesi deniz (Abzu) ile dünya (Ma) arasındaki boşluğu temsil eder, bir nevi bunların tecessümü yani cismani halidir.\n"
    },
    "Lahamu": {
        "first_paragraph": "Lahamu, Akad mitolojisinde Tiamat ile Apsu'nun ilk kızı. Kardeşi Lahmu'dan, Anşar ve Kişar isimli çocukları olmuştur. Bazen bir yılan olarak tasvir edilen Lahamu, bazen saçı altı bukleli, kırmızı kuşak takan bir kadın olarak tasvir edilmiştir.\n"
    },
    "Lahar (Sümer)": {
        "first_paragraph": "Lahar, Mezopotamya'daki, Sümer mitolojisi kökenli çiftlik hayvanları tanrıçası. Kardeşi Aşnan ile birlikte tanrılara gıda sağlaması için yaratılmıştır.\n"
    },
    "Lahmu": {
        "first_paragraph": "Lahmu Akad mitolojisinde Apsu ile Tiamat'ın ilk oğludur. Kız kardeşi ve eşi olan Lahamu ile Anşar ve Kişar'ın ebeveynidir. Bazen bir yılan olarak betimlenen Lahmu, bazense sakallı, saçında altı bukleli, kırmızı kuşak takan bir erkek olarak betimlenmiştir. O ve Lahamu birbirlerinden ayrı olarak bahsedilmemiş, hep birlikte bahsedilmişlerdir.\n"
    },
    "Lakşmi": {
        "first_paragraph": "Lakşmi (Sanskritçe: लक्ष्मी lakṣmī) Hindu inanışında tanrı Vişnu'nun karısı olan, zenginlik, iyi şans ve güzellik tanrıçasıdır.\n"
    },
    "Mikalgabirtae": {
        "first_paragraph": "Mikalgabirtae, Kafkasya'da Oset mitolojisinde koruyucu bir ruh olup adına yapılmış iki tapınak bulunmuştur. Bu ruhun adına her yıl 6 Aralık günü her evde bir koç kurban edilerek şenlik yapılır.[1]\n"
    },
    "Moğol mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Moğol mitolojisi, Moğolların inanç ve kültürlerinin mitolojik bütününü tanımlamak için kullanılan bir terimdir.\n"
    },
    "Moneta": {
        "first_paragraph": "Moneta, Roma mitolojisinde zenginlik ve mal varlığının tecessümü yani vücut buluşu (veya vücut bulmuş hali) ve tanrıçasıydı. Tam olarak bilinmeyen nedenlerden ötürü Romalılar onu Yunan mitolojisindeki Mnemosyne'ye denk görürlerdi.\n"
    },
    "Mummu": {
        "first_paragraph": "Mummu, tarih öncesi (primordiyal) tanrılardan Apsû (tatlı su) ve Tiamat'ın (tuzlu su) vezir tanrısı. Teknik yeteneğin vücut bulmuş hâli, cismani şekli olmasının yanı sıra antik Sümero-Babil zanaatkâr-tanrısıydı.\n"
    },
    "Nabu": {
        "first_paragraph": "Nabu, Asur ve Babil hikmet-irfan ve yazı tanrısı. Babilliler tarafından, Marduk'un oğlu ve Ea'nın torunu olarak tapılırdı. Nabu'nun eşi Taşmetum'du.\n"
    },
    "Namtar": {
        "first_paragraph": "Namtar, Sümer, Asur ve Babil mitolojilerinde cehennemle ilgili bir tanrı bir tür iblis, ölüm tanrısı ve An, Ereşkigal ve Nergal'ın elçisidir. Hastalıklardan ve haşarettan onun sorumlu olduğuna inanılırdı, çünkü iblis biçiminde altmış hastalığa hükmettiği söylenirdi. Bu hastalıklardan korunmak için ona bazı adaklarda bulunulurdu. Asur ve Babillilerin bu inancı fethettikten sonra Sümerlerden aldıkları düşünülmektedir.\n"
    },
    "Nergal": {
        "first_paragraph": "Nergal, Sümerlerde Lagalmeslam olarak anılan bir yeraltı tanrısı.[1] Yunan mitolojisindeki karşılığı Ares, Roma mitolojisindeki karşılığı ise Mantus'tur. Kehanetlerinde genelde felaketler, ölümler ve hastalıklar vardır. Bunların bir kısmı insanlar bir kısmı ise sığırlar ile ilgilidir.\n"
    },
    "Ninkasi": {
        "first_paragraph": "Ninkasi, Sümer mitolojisinde birayı bulan tanrıça. Babası Enki, annesi ise Ninti'dir. Sümerlerde Ninkasi'ye yazılmış, biranın yapılışını anlatan Ninkasi Yazıtı bulunmaktadır.\n"
    },
    "Penglai Dağı": {
        "first_paragraph": "Penglai (Penglai Dağı veya Penglai Adası), Çin mitolojisinde ölümsüzlük verdiğine inanılan bir tür mantarın yetiştiği, ölümsüzlerin yerleşmiş olduğu bir ada[1]. Sekiz Ölümsüzün ikâmet ettiği adada aynı adlı bir dağ da bulunurdu. Doğu Çin Denizi'nde olduğuna inanılan adanın kökeni Daoist gelenektir. Shan Hai Jing'de ada, ölümsüzlerin ikâmet ettiği dört diğer ada ile birlikte anılır, bunlar: Fangzhang (方丈), Yingzhou (瀛州), Daiyu (岱輿), and Yuanjiao'dur (員嬌). Dağın beyaz, dağdaki sarayların altından olduğuna, ağaçlarda mücevherlerin yetiştiğine inanılırdı. Belirli ve gerçek bir adanın mite kaynaklık edip etmediği bilinmemektedir ve durumu tartışmalıdır. Yichu (義楚) efsanevi adanın aslında Japonya, dağın ise Fuji Dağı olduğunu iddia etmiştir.\n"
    },
    "Peşeng": {
        "first_paragraph": "Peşeng (Farsça: پشنگ / Pashang), Firdevsî'nin Şehnâme eserinde Turan kralı, Feridun'un oğlu Tūr'ün torunu ve Efrasiyab'ın babasıdır.\n"
    },
    "Pişdâdîler": {
        "first_paragraph": "Pişdâdîler (Farsça: پیشدادیان), Pers mitolojisi, Avesta ve Şehnâme'ye göre İranlıların ilk hanedanıdır. Pişdâdîler sülalesinin Pers topraklarına hükmeden ilk kralların bu sülaleden geldiği ve kralların bazılarının binlerce yıl hüküm sürdüğü söyleniyor.\n"
    },
    "Puranalar": {
        "first_paragraph": "Puranalar Antik Hint döneminden kalma, evrenin yaratılması, tanrılar ve kralların hikâyelerini, Hint coğrafyası ve inanışları ile ilgili konuları içeren masalları veya efsaneleri anlatan metinlerdir.\n"
    },
    "Puruli": {
        "first_paragraph": "Puruli Hattiler tarafından Nerik'te kutlanan bir bahar bayramıdır. Toprak tanrıçası Ḫannaḫanna'ya atfedilmiştir.\n"
    },
    "Reşef": {
        "first_paragraph": "Reşef, Mezopotamya mitolojisinde salgın ve savaş tanrısı. Ugarit mitoloji metinlerinde geçmese de Ugarit panteonunun önemli bir üyesiydi.\n"
    },
    "Sarpanit": {
        "first_paragraph": "Sarpanit (Zarpanit, Zarpandit, Zerpanitum, Zerbanitu veya Zirbanit), Babil mitolojisindeki bir ana tanrıçadır. Baş tanrı Marduk'un eşidir. Ona Ay yükselişi ile tapılırdı. Ayrıca çoğunlukla hamile olarak betimlenmiştir. Gamsu, İştar ve/veya Beltis ile aynı olabilir.\n"
    },
    "Shui Jing Zhu": {
        "first_paragraph": "Shui Jing Zhu (Geleneksel Çince: 水經注 pinyin: Shuǐ jīng zhù, \"Su Klasiği üzerine Açıklamalar\"), Shui Jing adlı eski Çin coğrafik tarih eserin daha yeni açıklamalı sürümü olup 40 ciltten ibarettir.\n"
    },
    "Siduri": {
        "first_paragraph": "Siduri, Gılgamış Destanı'ndaki bir karakter. Fermantasyon ile bağdaştırılmış bir tanrıçaydı. Gılgamış'ı ölümsüzlük arayışından caydırmaya çalışmıştır.\n"
    },
    "Siyâvuş": {
        "first_paragraph": "Siyâvuş (Farsça: سياووش, Avestaca: Siyâverşen), Şehnâme'nin mitolojik önemli bir figürü. Babası Keykâvus, annesi Turanlı bir kadındır.\n"
    },
    "Sührab": {
        "first_paragraph": "Sührab, (Farsça: سهراب‎), Rüstem ve Sührab trajedisinde Firdevsî'nin Şehnâme'sinden efsanevi bir savaşçı. İranlı bir savaşçı olan Rüstem ile komşu ülke Samangan kralının kızı Tahmine'nin oğluydu. Efrasiyab, tahttan Keykâvus'u indirip Rüstem'i çıkartmak düşüncesiyle Sührab'ı teşvik ederek İran üzerine gönderir. Sührab, Turan'da büyüdüğü için tanımadığı babası Rüstem tarafından öldürülür.[1] İran Kralı Keykâvus, Rüstem'e, Sührab'ı kurtarmak için şifa verici iksir vermeyi erteledi; çünkü baba ve oğlun ittifakıyla gücünü kaybetmekten korkuyordu.\n"
    },
    "Şamhat": {
        "first_paragraph": "İştar (aşk ve savaş tanrıçası) kültüne bağlı bir tapınak fahişesi. Şamhat, bitkiler için verimli, hızlı büyümek, olağanüstü bir endama ve güzelliğe sahip anlamlarına gelen, \"samahu\" kökünden türemiş bir kelimedir. Çayırın hayvanları ile dost yabani insan Enkidu (Enki'nin yaratısı) ile ilişkiye giren şamhat onun uygarlıkla tanışmasını sağlar. Cinsel deneyim sonucu elde edilen bilgelik fikrinin sümer kökenli mi yoksa sami kökenli mi olduğu bilinmemektedir.\n"
    },
    "Tûr (Şehnâme)": {
        "first_paragraph": "Tûr (Farsça: تور‎), Firdevsî'nin Şehnâme'sinde yer alan epik bir karakter. Efsanevi Şah Feridun'un ikinci oğlu ve Selm ile İrec'in kardeşi. Genç prens, kendisine ve kardeşlerine saldıran ejderhayla cesurca savaştığı zaman, babası tarafından kendisine \"cesur\" anlamına gelen adı verilmiştir. Feridun, imparatorluğunu oğulları arasında bölüşür; Turan'ı Tur'a verir. Bu durum, Turanlıların İranlılar ile mücadelesinin başlangıcıdır. Şehnâme'nin, Efrasiyab gibi en önemli karakterlerinden bazıları Tur'un soyundan gelmektedir. Yeğeni Menuçehr tarafından öldürülür.\n"
    },
    "Ubelluri": {
        "first_paragraph": "Ubelluri Hurri mitolojisinde yeryüzü tanrısıdır. Atlas ile benzerdir. Ullikummi'nin Ubelluri üzerinde büyüdüğü sanılmaktadır.\n"
    },
    "Utnapiştim": {
        "first_paragraph": "Utnapiştim, Babil'deki Gılgamış Destanı'na göre Sümer şehir devleti Şuruppak'ın kralı. Efsaneye göre karısıyla birlikte, ki karısının ismi destanda yer almaz, tanrı Enlil tarafından gönderilen ve tüm canlıları yok etmeyi amaçlayan büyük Büyük Tufan'dan kurtulmuştur. Utnapiştim'in hikâyesinden Gılgamış Destanı'nın XI. tabletinde bahsedilir.[1]\n"
    },
    "Yedi Şanslı Tanrı": {
        "first_paragraph": "Talihin Yedi Şanslı Tanrısı (七福神, Shichi Fukujin?), ya da Yedi Şanslı Tanrı, Şinto dininde iyi talihin yedi tanrısıdır, Japon mitolojisinde ve folklorunda da. Oymalara ve diğer temsillere sık sık konu olurlar.\n"
    },
    "Ziusudra": {
        "first_paragraph": "Ziusudra, Sümer mitolojisinde Tufandan kurtulan kişidir. Üç büyük dine göre Ziusudra'nın karşılığı Nuh Peygamberdir. Babilcede karşılığı Utnapiştim'dir. Ziusudra aslen Şuruppak Kralıdır, bu nedenle ismi başka yerlerde de geçer.\n"
    },
    "Abrişami Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Abrişami Sinagogu (Farsça: Kanise ye Abrishami كنيسهء ابريشمى, İbranice: בית הכנסת אברישמי) Tahran, İran'ın ortaüst sınıf muhidi olan Kah Şomali'de Eylül 1965'te tamamlandı. Sinagog-okul kompleksinin bulunduğu 1025m2'lik toprak, hayırsever bir İran Yahudisi olan Ağacan Abrişami tarafından bağışlandı. Abrişami Sinagog-Okul Kompleksi'nin bakımı ve hizmetlerinden sorumlu olan Tzedek Kültür Vakfı kuruldu. Vakfın kurucuları Ağacan Abrişami, Nasır Aktarzad, David Beruhim, Menaşe Purat, Benjamin Şaban, Mehdi Musazadeh, Habib Lavi, haham Adbullah Netan Eli ve Musa Nassir'di.[1]\n"
    },
    "Bakırköy Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Bakırköy Sinagogu, İstanbul'un Bakırköy ilçesinde bulunan bir sinagogdur. 1800'lü yılların sonlarından beri aktif olan olan sinagog bölgede azalan Yahudi nüfusu nedeniyle sadece Şabat ayinleri için hizmet vermektedir.[1]\n"
    },
    "Bet İsrael Sinagogu (İstanbul)": {
        "first_paragraph": "Bet İsrael Sinagogu, Neve Şalom Sinagogu Vakfı'na bağlı Şişli, İstanbul'da bir sinagog. 1920'lerde kurulan sinagog 1950'lerde bölgede çoğalan Yahudi nüfusu ve Nazilerden kaçan Yahudiler sebebiyle genişletilmiştir. Türkiye'de en sık kullanılan sinagogdur. 15 Kasım 2003'te terör saldırısına hedef olan bu sinagog, Neve Şalom Vakfı'ndan randevu alınarak ziyaret edilebilir.[1]\n"
    },
    "Bet Nissim Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Bet Nissim Sinagogu, Kuzguncuk'ta 1840'larda inşa edilmiş bir sinagogdur. Ehal HaKodeş (Toraların bulunduğu alan) 18.yy'ın sonlarına kadar uzanır, restore edilip tekrar halka açılmıştır. Sinagog, Hahambaşılıktan izin alınarak ziyaret edilebilir.[1]\n"
    },
    "Bet Yaakov Sinagogu (Heybeliada)": {
        "first_paragraph": "Bet Yaakov Sinagogu, İstanbul'un adalarından Heybeliada'da bulunan bir sinagogdur. 1940'larda yaz aylarında tatil için Heybeliada'ya giden Yahudilerin sayısı 250 aileyi geçince adada bir sinagog ihtiyacı duyuldu. Bunun üzerine alınan izinle 1953'te Bet Yaakov Sinagogu yaptırıldı.[1]\n"
    },
    "Bet Yaakov Sinagogu (Üsküdar)": {
        "first_paragraph": "Bet Yaakov Sinagogu, İstanbul'un Kuzguncuk semtinde bulunan bir sinagogdur. 1878'de inşa edilen sinagog bir Rum Ortodoks kilisesinin yanında bulunur. Kuzguncuk'taki Yahudi nüfusu başka bölgelere yerleşmelerine rağmen Kuzguncuk kökenliler Cumartesi sabahları Şabat ayini için düzenli olarak bu sinagoga gitmektedir.[1]\n"
    },
    "Burgazada Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Burgazada Sinagogu ya da Ohel Yaakov Sinagogu, Burgazada'da bulunan bir sinagogdur. 1950'lerde çok az Yahudi olmasına rağmen 1960'larda Yahudi nüfusunun artışıyla bir sinagog kurma ihtiyacı doğmuştur. 1968'de alınan izinle adada bir sinagog inşa edilmiştir. Adalar ilçesindeki diğer sinagoglar gibi bu sinagog da yaz aylarında hizmet sunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Caddebostan Bet El Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Caddebostan Bet El Sinagogu ya da Caddebostan Sinagogu, Kadıköy'de 1953'te inşa edilmiş bir sinagogdur. Hahambaşılığının Türk otoritelerine başvurusu sonrası 1 Nisan 1961'de ibadete açılmıştır. Binanın mimarı Albert Arditi'dir. Bölgede artan Yahudi nüfusuyla İstanbul'un Anadolu yakasında en çok ziyaret edilen sinagogu haline gelmiştir. Sinagog, Hahambaşılıktan izin alınarak ziyaret edilebilir.[1]\n"
    },
    "Cebelitarık Büyük Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Cebelitarık Büyük Sinagogu veya Şaar Haşamayim (İbranice: קהל קדוש שער השמיים / Kahal Kadoş Şa'ar HaŞamayim) Britanya'ya bağlı Cebelitarık'ta bulunur. Yahudilerin 1492'de İspanya'dan ve 1497'de Portekiz'den sürülmesinden sonra İber Yarımadası'nda icraata geçen ilk sinagogdur.[1]\n"
    },
    "Çana Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Çana Sinagogu, İstanbul'da bulunan ancak günümüzde kullanılmayan bir sinagogtur. Fatih ilçesinin Balat semtinde, günümüzde Vodina Caddesi olarak anılan yol üzerinde bulunan sinagogun yapılış tarihine ilişkin kesin bir bilgi olmamakla birlikte, Bizans döneminden beri var olduğu sanılmaktadır.[1] İlk olarak Aşkenaz cemaati tarafından yapılmışsa da, 1663 yılında Sefaradlara devredilmiştir. Sinagog bir dönem Hahambaşılığın mahkeme binası olarak kullanılmış, 1958 yılında binanın onarımı için girişimde bulunulsa da, cemaat azlığı nedeniyle bu tasarıdan vazgeçilmiştir.[1]\n"
    },
    "Çıksalın Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Çıksalın Sinagogu, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan bir sinagogtu. Geçmişte Musevilerin yoğun olarak yaşadığı Çıksalın semtinde bulunan sinagog, 19. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilmiştir. Çıksalın Sinagogu, Hasköy Musevi Mezarlığı'na en yakın sinagog idi.[1]\n"
    },
    "Darülaceze Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Darülaceze Sinagogu, İstanbul'da 31 Ocak 1896 tarihinde kurulan Darülaceze Müessesesi bünyesinde bulunan ibadet bölümüdür. Osmanlı döneminde İstanbul'da din, dil, ırk ayrımı gözetilmeksizin tüm yoksul, yaşlı ve kimsesizlerin bakımını üstlenen bu yapıya, mescit ve şapelin yanı sıra bir de sinagog yapılmıştı. Sinagog, 25 Mayıs 1905 tarihinde bir törenle hizmete girmişti.[1]  1990 yılında çatısı aktarılan ve içi onarılan sinagog, Darülaceze'nin Musevi sakini bulunmadığı için kapalı tutulmaktadır. Bina 15 Kasım 1975 tarihinde kentsel sit alanı olarak tescillenmiştir.[2]\n"
    },
    "Dunedin Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Dunedin Sinagogu, Yeni Zelanda'nın Dunedin kentinde tarihi bir sinagogdur. Dünyanın en güneyindeki sinagogdur.\n"
    },
    "Edirne Büyük Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Edirne Büyük Sinagogu, Edirne'de bulunan ve Türkiye'nin en büyük ve Avrupa'nın üçüncü büyük sinagogu olan ibadethane.[1]\nGeçmişi 1492 yılında Avrupa’daki baskılardan kaçarak Osmanlı İmparatorluğu’na sığınan Seferad cemaatine kadar uzanan ve 1905 yılında çıkan büyük yangında yanan sinagog padişah II.Abdülhamit'in fermanı ile yeniden inşa edilerek 1907 'de Hamursuz Bayramı arifesinde tekrar hizmete girdi.[1][2] Fransız mimar France Depré, binayı Viyana'daki Leopoldstädter Tempel adlı sinagogdan esinlenerek projelendirdi.[1]\n"
    },
    "El-Griba Sinagogu": {
        "first_paragraph": "El-Griba Sinagogu, Tunus'a bağlı Cerbe Adası'nda bulunan antik bir sinagogdur.[1] Adanın merkezi Humt-Suk'a birkaç kilometre uzaklıktadır. Geçmişi 2000 yıl öncesine kadar tarihlendirilen mabet Afrika'daki en eski sinagog olup dünyanın en köklü sinagogları arasında yer alır.[1] Sinagoga yönelik, 11 Nisan 2002 tarihinde El-Kaide'nin sorumluluğunu üstlendiği bir terör eylemi gerçekleştirilmiştir. Patlayıcı madde taşıyan bir tanker sinagog yakınlarında infilak etmiş ve 14'ü Alman turist toplam 21 kişi yaşamını yitirmiştir.\n"
    },
    "Eldridge Sokağı Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Eldridge Sokağı Sinagogu (İngilizce: Eldridge Street Synagogue) Amerika Birleşik Devletleri'nin New York eyaletinin Manhattan semtinin Chinatown mahallesinde bulunan bir sinagog. National Historic Landmark listesinde bulunan sinagog 1887 yılında inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Eski Yeni Sinagog": {
        "first_paragraph": "Eski Yeni Sinagog (Çekçe: Staronová synagoga), Çekya'nın başkenti Prag'ın Josefov semtinde bulunan bir sinagogdur. 13. yüzyılda inşa edilmiş olup Avrupa'nın en eski kullanılan sinagogu ve ikiz nefli tasarıma sahip en eski Orta Çağ sinagogudur.[1]\n"
    },
    "Ezger Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Ezger Sinagogu ya da Esgher Sinagogu, geçmişte İstanbul'da bulunan bir sinagogtu. Beyoğlu ilçesinin Hasköy semtinde, Haliç kıyılarına yakın bir konumdaydı. Sinagogun inşa ediliş tarihine ilişkin kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Adının rastlandığı en esi kaynak, 1912 yılına tarihlenen Annuaire Orientale adlı yıllıktır. Yapının mimari özellikleri, tuğla büyüklükleri ve cephe düzenlemeleri, yapının 19. yüzyılın ilk yarılarında inşa edilmiş olabileceği konusunda ipuçları vermektedir.[1]\n"
    },
    "Gaziantep Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Gaziantep Sinagogu, (veya Büyük Gaziantep Sinagogu), Gaziantep'te terkedilmiş bir sinagogdur. 1970'lerde Gaziantep'in son Yahudileri şehri terkedince sinagog bakımsızlıkla karşı karşıya kalmıştır.[1][2]\n"
    },
    "Geruş Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Geruş Sinagogu, geçmişte İstanbul'da bulunan bir sinagogtu. Fatih ilçesinin Balat semtinde yer alan sinagogun ilk yapılış tarihi hakkında kesin bir bilgi yoktur. Adı İbranicede, Musevilerin İspanya'dan sürgün edilişine atıfta bulunmaktadır. Bu nedenle 1492'den sonra kurulmuş olması kuvvetle muhtemeldir. 1911 yılında bölgede etkili olan bir semt yangınında kullanımaz hâle geldi ve terk edildi.[1]\n"
    },
    "Hemdat İsrael Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Hemdat İsrael Sinagogu Haydarpaşa'da 1899 yılında inşa edilmiş bir sinagogdur. Sinagog, Hahambaşılıktan izin alınarak ziyaret edilebilir.[1]\n"
    },
    "Hesed Le Avraam Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Büyükada Sinagogu olarak da bilinen Hesed Le Avraam Sinagogu, Büyükada'da bulunan bir sinagogdur. Yaz aylarında İstanbul'dan Büyükada'ya tatile giden Yahudi ailelere hizmet verdiğinden sadece yaz mevsimlerinde açıktır.[1]\n"
    },
    "İstanbul Aşkenaz Sinagogu": {
        "first_paragraph": "İstanbul Aşkenaz Sinagogu, Galata Kulesi'nin yakınlarında bulunan bir Ortodoks Yahudilik Aşkenaz sinagogudur. Avusturya-Macaristan'dan Osmanlı'ya yerleşen Aşkenaz Yahudileri tarafından 1900'de kurulmuştur.[1] Modern Türkiye'deki toplam Yahudi popülasyonunun %4'ünü oluşturan Aşkenazların kurduğu üç sinagogtan ayakta kalan tek sinagogdur.[2]\n"
    },
    "İştipol Sinagogu": {
        "first_paragraph": "İştipol Sinagogu, İstanbul'da bulunan bir sinagogtur. Fatih ilçesinde Balat ve Draman semtleri arasında yer alan sinagog, 1694 yılında bir fermanla İstanbul'a kabul edilen, Makedonya'nın İştip kentinden göç etmiş Museviler tarafından yapılmıştır.[1] Bir yangında kullanılmaz hâle gelen sinagog, 1899 yılına tarihlenen bir izin fermanıyla yeniden ahşap olarak yapılmıştır. Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu’nun 16 Eylül 1987 tarih ve 3618 sayılı kararı ile tescil edilip koruma altına alınan sinagog, günümüzde ibadete kapalıdır.[1]\n"
    },
    "İtalyan Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Kal de los Frankos olarak da bilinen İtalyan Sinagogu, Haliç'in kuzeyinde bulunan bir sinagogdur. İstanbul'un Comunità Israelitico-Italiana di Istanbul isimli İtalyan Yahudi cemaati tarafından 1800'lerde kurulmuştur. 1931'de eski sinagog yıkılıp aynı yere ikincisi inşa edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Kal Kadoş Çorapçı Han Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Kal Kadoş Çorapçı Han Sinagogu Sirkeci'de bulunan bir sinagogdur. Tarihi bir iş binasında bulunan sinagog Kamondo Ailesinin desteğiyle Rus Yahudileri tarafından 1880'lerde kurulmuştur. Sinagog, hafta içi dualarına açıktır.[1]\n"
    },
    "Karaim Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Karaim Sinagogu, Hasköy, Beyoğlunda bulunan ve Karay Yahudilerine hizmet sunan bir sinagogdur. Karay Yahudileri, Türkiye Musevi Cemaati tarafından temsil edilmediğinden bu sinagog Hahambaşılığı'na bağlı değildir.\n"
    },
    "Kasturya Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Kasturya Sinagogu, geçmişte İstanbul'da Fatih ilçesinin Balat semtinde Hoca Çakır Caddesi üzerinde bulunan bir sinagogdur. Günümüzde yalnızca dış duvarları ve kapısı ayaktadır.\n"
    },
    "Kenesset Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Kenesset Sinagogu ya da Apollon Sinagogu, geçmişte İstanbul'da bulunan bir sinagogdu. Beyoğlu ilçesinin, Galata semtinde, kule meydanına açılan Büyükhendek Caddesi üzerinde yer alan bir sinemanın kiralanarak sinagoga çevrilmesiyle oluşturuldu.[1] 1923 yılında kiralanan bina, kapsamlı bir onarım geçirerek ibadetlere uygun bir hâle getirildi. 18 Mart 1923 günü hizmete girdi. 59 yıl boyunca hizmet veren ve özellikle cenaze törenlerinde kullanılan sinagog, 1982 yılında bina sahipleri arasında çıkan anlaşmazlık sonucu kapatıldı.[1]\n"
    },
    "Larnaka Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Larnaka Sinagogu, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin deniz kıyısında bulunan Larnaka kasabasında, 12 Eylül 2005'te ibadete açılmış bir sinagogdur. Adanın ilk ve tek sinagogudur. Bu cemaat, 2005'e kadar Avrupa Birliğinde nüfusu olup da sinagogu olmayan tek Yahudi cemaatiydi.\n"
    },
    "Maalem Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Maalem Sinagogu Hasköy'de Haliç'i gören yamaçlarda ve Yahudi Yaşlılar Yurdu'nun yanında bulunur. Eskiden Yahudilerin sıkça bulunduğu bu muhitte bugün Yahudiler ikamet etmemesine rağmen sinagog hafta içi ve Şabat dualarına açıktır.[1]\n"
    },
    "Mayor Sinagogu (Bursa)": {
        "first_paragraph": "Mayor Sinagogu (veya Mejor Sinagogu) Bursa'da Arap Şükrü Sokağı'nda bulunan bir sinagogdur. Elhamra Kararnamesi ile Mayorka'dan kovulup Osmanlı'ya yerleşen Yahudiler tarafından kurulmuştur. Bina 1400'lerde[1] veya 1500'lerin sonunda inşa edilmiştir.[2]\n"
    },
    "Or Hodeş Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Or Hodeş Sinagogu, geçmişte İstanbul'da bulunan bir sinagogtu. Beyoğlu ilçesinin Galata semtinde, Polonya göçmeni Museviler tarafından kurulmuştu. 1897 yılında, Hahambaşılık Polonyalı Musevilerin kendilerine ait bir ibadethaneleri ve okulları bulunmamasını gerekçe göstererek, Galata semtinde bir sinagog kurmak için başvuruda bulundu.[1] Başvuruları kabul edilince Zürafa Sokağı'nda küçük bir arsa satın alındı ve üzerine sinagog inşa edildi. Sinagogun bir bölümü yaşlılarevi olarak kullanıldı. Polonyalı Aşkenaz cemaatine ait olan sinagog, cemaatin sayısının yıllar içinde azalması nedeniyle Gurjim olarak anılan Gürcü Yahudileri cemaatine devredildi. 1985 yılında Hahambaşılığın kararıyla satıldı.[1]\n"
    },
    "Parmakkapı Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Parmakkapı Sinagogu, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan bir sinagogtur. Geçmişte Musevilerin yoğun olarak yaşadığı Hasköy semtinde bulunan sinagogun ne zaman yapıldığı konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır. 1804 yılında bölgede etkili olan bir mahalle yangınında bu yapının da zarar gördüğü bilinmektedir.[1] Yangın sonrası onarım çalışmaları sırasında Hahambaşılık sinagogunda onarılması için başvuruda bulunmuş; II. Mahmut'un 6 Ekim 1804 tarihli bir fermanıyla yapımın onarımına izin verilmiştir.[1] Onarım çalışmalarında yapı aslına uygun biçimde yeniden yapılmıştır. Yalnızca ahşap olan çatı, onarım sırasında kâgir tonoza çevrilmiştir. Sinagog yıllar içinde cemaatinin azalması nedeniyle kapatılmıştır.[1]\n"
    },
    "Pol Yaşan Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Pol Yaşan Sinagogu, geçmişte İstanbul'da bulunan bir sinagogtu. Fatih ilçesinin Balat semtinde bulunuyordu. İlk olarak hangi tarihte yapıldığına ilişkin kesin bir bilgi bulunmayan sinagogun, 1890 yılında bir yangın sonucu kullanılamaz hâle geldiği bilinmektedir.[1] 1902 yılına tarihlenen bir fermanla sinagogun yeniden yapılmasına izin verilmiştir. 1950'lere değin kullanılan sinagog, bakımsızlık nedeniyle harap olması ve cemaatinin azalması nedeniyle terk edilerek özel şahıslara depo olarak kiraya verildi. 1985 yılında Haliç ve çevresini düzenleme çalışmaları sırasında kamulaştırılarak yıkıldı.[1]\n"
    },
    "Portekiz Sinagogu (Edirne)": {
        "first_paragraph": "Portekiz Sinagogu (Edirne Büyük Sinagogu). 1497'de Portekiz Kralı I. Manuel'in ülkede bulunan Yahudilere din değiştirme ya da ülkeyi terk etme arasında bir seçim yapmalarını emreden bir kararname yayınlaması üzerine ülkeyi terk eden[1] Yahudilerden bir bölümü Osmanlı İmparatorluğu topraklarına ulaşmış ve Edirne'ye yerleşenler olmuştur. Bu dönemde Edirne'de Yahudiler tarafından kurulan sinagogların sayısı on üçü bulmuştur. 1905 yılında Edirne'de çıkan büyük bir yangında bu on üç sinagogun zarar görmesinden sonra büyük bir sinagogun inşası düşünülmüş ve 1907 yılında sinagogun inşası tamamlanmıştır. İnşa edilen sinagogun adı ''Büyük Sinagog'' dur.[2] Bu sinagoga bağlı bulunan Yahudiler, \"Portekiz Cemaati\" olarak adlandırılmakla birlikte geldikleri ülkede alışmış oldukları ritüel ve ayinleri burada devam ettirme şansı bulmuşlardır. Günümüz Edirne'sinde artık bulunmayan bu sinagogla ilgili bir efsane de sinagogda yapılan bir terennüm sırasında Sinagog Müziğini ilk defa Türk Makamlarına adapte etme çalışmalarını yapmış müzik adamlarından İsrael ben Moşe Nadjara'nın ruhunun, \"muhteşem\" bir biçimde sinagogun yukarısında belirmiş olmasıdır.\n"
    },
    "Selaniko Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Selaniko Sinagogu, Selanik Sinagogu, Sığrı Sinagogu ya da Sigiri Sinagogu, İstanbul'da bulunan metruk bir sinagogtur. Fatih ilçesinde, geçmişte önemli oranda bir Musevi nüfus barındıran Balat semtinde yer alan sinagog, Fatih Sultan Mehmet döneminde Selanik'ten İstanbul'a göç eden ve Balat'ta yerleştirilen Museviler tarafından yaptırılmıştı.[1]\n"
    },
    "Sinyaro Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Sinyaro Sinagogu, geçmişte İstanbul'da bulunan bir sinagogtu. Beyoğlu ilçesinin Hasköy semtinde yer alan sinagog, ilk olarak 1660 yılında inşa edilmişti.[1] 6 Ekim 1804 yılına tarihlenen bir fermandan, sinagogun bu tarihte büyük bir onarım geçirdiği öğrenilmektedir. Onarımda yapının eski hâli korunarak yeniden yapılandırıldığı bilinmektedir. Sinagog uzun yıllar kullanıldıktan sonra bir yangınla kullanılamaz hâle gelmiş ve terk edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Şaar Aşamayim Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Şaar Aşamayim Sinagogu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda bulunan bir sinagogtur. Eyüpsultan ilçesinin Kemerburgaz semtinde yer alır. Semtte yaşayan Musevilerin dinî gereksinimlerini karşılamak için Eyüpsultan Belediyesi'nden izin alınarak yapılmıştır. Şaar Aşamayim Sinagogu, Eyüpsultan ilçesinin ilk ve tek sinagog olma özelliğini taşımaktadır. Adı, Türkçede Göklerin Kapısı anlamına gelmektedir. İbadete açıktır.[1]\n"
    },
    "Templo Libertad": {
        "first_paragraph": "Templo Libertad, Buenos Aires, Arjantin'de bulunan bir sinagogdur. Libertad sokağında ve ünlü Teatro Colón'un yakınında bulunan ibadethane Congregación Israelita de la República de Argentina cemaatine ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca, Yahudi tarihi müzesi de bulunur.\n"
    },
    "Unkapanı Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Unkapanı Sinagogu, geçmişte İstanbul'da bulunan bir sinagogtu. Fatih ilçesinin Cibali semtinde, Abdülezelpaşa Caddesi üzerindeydi. 1698 yılında Avram Paşa adında bir Musevi tarafından yaptırılmıştı.[1] II. Mahmut'un 1837 yılına tarihlenen bir fermandan, bu yılda büyük bir onarım geçirdiği öğrenilmektedir. İkinci kapsamlı onarımını 1931 yılında geçiren sinagog, 1968 yılında bir yangın nedeniyle kullanılamaz hâle gelmiş ve son olarak 1976'da yeniden onarılmıştır. 18 Temmuz 1985 tarihinde, Haliç ve çevresini düzenleme projesi çerçevesinde yıkılmıştır.[1]\n"
    },
    "Verya Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Verya Sinagogu ya da Karaferya Sinagogu, geçmişte İstanbul'da bulunan bir sinagogtu. Fatih ilçesinde günümüz Balat semtinde bulunan sinagog, Osmanlı döneminde Yunanistan'ın Orta Makedonya bölgesindeki Karaferye (Veria) kentinden göç ederek, İstanbul'a gelen Museviler tarafından kurulmuştu.[1] Sinagog, 1890 yılında Balat bölgesinde etkili olan bir yangında kullanılamaz hâle geldi. Binanın kalıntıları üzerine 1935 yılına değin kullanılan Ahrida Musevi İlkokulu yapıldıysa da bu yapı da yıkılmıştır. Ayvansaray mahallesi Duriye Sokağı üzerinde bulunan sinagogun arası üzerinde günümüzde açık otopark bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Yeniköy Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Yeniköy Sinagogu ya da Yeniköy Tiferet İsrael Sinagogu[1], İstanbul'da, boğazın kuzeyinde bulunan Yeniköy'de yer alan bir sinagogdur. Rivayete göre 1800'lerde Abraham Salomon Camondo tarafından yaptırılmıştır. Bölgede artan Yahudi nüfusuyla bu sinagog yenileştirilip Şabat dualarına açılmıştır.[2]\n"
    },
    "Yu Aw Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Yu Aw Sinagogu Afganistan'daki Herat şehrinin Momanda muhitinde yer almaktadır. Bu alana önceleri \"Yahudi mahallesi\" anlamına gelen Mahalla-yi Musahiya deniliyordu. Bu yapı Herat'taki tek sinagog olup bakımsızlıkla karşı karşıyadır.\n"
    },
    "Yusef Abad Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Yusef Abad Sinagogu (Farsça: Kenise e Yusef Ábád کنیسه یوسف آباد, İbranice: בית הכנסת יוסף-עבד) İran'ın başkenti Tahran'daki en büyük sinagoglardan biridir. Sinagogun resmi adı Sukat Şalom Sinagogudur. Sinagoga ev sahipliği yapan ilk bina 1950'lerin başında tamamlanmıştı. Yusef Abad bölgesi başta olmak üzere başkentteki Yahudi nüfusu artınca yeni bir binaya ihtiyaç duyuldu. Avraham Yusian önderliğindeki yerel cemaat liderlerinin yardımlarıyla yeni bina Ekim 1965'te tamamlandı. Sinagogun kapıları, İbrani takvimine göre 5726 yılına girilen Roş Aşana bayramında açıldı.[1]\n"
    },
    "Melkani": {
        "first_paragraph": "Melkânî terimi, çeşitli Bizans Riti Hristiyan kiliselerini ve Orta Doğu kökenli üyelerini tanımlamaktadır. Terim, Orta Sâmîlerin \"kraliyete dair\" anlamına gelen M-L-K kökünden gelmektedir. Süryanicede Malkoyo (ܡܠܟܝܐ), İbranicede מלך 'Melk-i veya Meleh-i ve Arapçada ملكاني Melkânî şeklinde bulunur[1].Bundan dolayı da İstanbul Krallığının oluşturduğu ruhanîlerin kral yanlısı bir mezhebi olduğu söylenebilir[2].\n"
    },
    "Farzam Arbab": {
        "first_paragraph": "Farzam Arbab (27 Ekim 1941 - 25 Eylül 2020), İran’ın Tahran şehrinde doğdu. Lisans eğitimini 1964 yılında Massachusetts’teki Amherst College’de tamamladı ve doktorasını 1968 yılında Berkeley, Kaliforniya Üniversitesinde temel parçacık fiziği üzerine yaptı. 1974 ila 1988 yılları arasında FUNDAEC’in başkanı idi. Bunun yanı Bahai toplumunun kurumlarında da hizmet etti.[1] 1993 yılından 71 yaşında üyeliğini bıraktığı 2013 yılına kadar Bahai Dinin en yüksek yönetim kurumu olan Yüce Adalet Evi'nin bir üyesiydi.[2]  25 Eylül 2020 tarihinde Birleşik Devletler, San Diego'da vefat ettiğinde 78 yaşındaydı.[3] 1976'da kurulan Ruhi Enstitüsünün gelişiminin öncülerindendir.[4] Eğitim müfredatı hazırlama ve programlar sunma, din-bilim-gelişim, kalkınma ve toplumsal dönüşüm gibi konularda pek çok düşünsel ve yazınsal katkıları olmuştur.[5] Bahai ilhamlı bir STK olan FUNDAEC, Dr. Farzam Arbab'ın ve Valle Üniversitesi 20 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.nden çalışma arkadaşlarının çabaları neticesinde ortaya çıkmıştır.\n"
    },
    "Lidia Zamenhof": {
        "first_paragraph": "Lidia Zamenhof (Esperanto: Lidja; 29 Ocak 1904 – 1942) Polonyalı bir yazar, yayıncı, çevirmen ve Esperanto'nun yaratıcısı L.L. Zamenhof'un en küçük kızı. Esperanto'nun yanı sıra ilk olarak babası tarafından tanımlanan bir felsefi düşünce Homaranismo'nun da aktif bir destekçisiydi.\n"
    },
    "Palden Gyatso": {
        "first_paragraph": "Palden Gyatso (d. 1933 – ö. 30 Kasım 2018), Tibetli Budist keşiş, aktivist ve yazardır.[1] Kendisi 1933'te Panam, Tibet'te doğdu.[2]\n"
    },
    "Jimmy Barnes": {
        "first_paragraph": "James Dixon Barnes AO (né Swan; 28 Nisan 1956 doğumlu) İskoç asıllı Avustralyalı rock şarkıcısı. Rock grubu Cold Chisel'de hem solo sanatçı hem de baş vokalist olarak kariyeri, onu tüm zamanların en popüler ve en çok satan Avustralyalı müzik sanatçılarından biri yaptı.[1]\n"
    },
    "Laolar": {
        "first_paragraph": "Laolar (Laoca: ລາວ, Tayca: ลาว), Laos başta olmak üzere Çin'de[kaynak belirtilmeli], Vietnam'da Kamboçya'da ve Tayland'ın kuzeydoğusunda yaşayan etnik grup.\n"
    },
    "M. K. A. D. S. Gunawardana": {
        "first_paragraph": "Munasinghe Kariyawasam Appuhamilage Don Somadasa Gunawardana (d. 6 Mart 1947 – 19 Ocak 2016 ), Srilankalı siyasetçi. Parlamentoda  Sri Lanka Özgürlük  Partisi ve Merkezi Ulusal Parti Üyesi olarak görev yapmıştır.  Çevre bakanı 12 Ocak 2015'te ölünce yerine geçmiştir.\n"
    },
    "Prens Shōtoku": {
        "first_paragraph": "Prens Shōtoku (7 Şubat 574 – 8 Nisan 622), Asuka Dönemi Japonya İmparatorluk Ailesi üyesi ve devlet adamı. Öldükten sonra verilen adı Prens Umaya’dır. İmparator Yōmei’nin (用明天皇) ikinci oğludur. Annesi ise İmparator Kinmei’nin (欽明天皇) üçüncü kızı Prenses Anahobe no Hashihito’dur (穴穂部間人皇女). \nİmparatoriçe Suiko’nun (推古天皇) döneminde diğer bir devlet adamı olan Soga no Umako (蘇我馬子) ile işbirliği kurarak siyasette yer almış ve uluslararası gerginliklerin arasında Çin’in Sui Hanedanı gibi merkezlere diplomatik heyetler göndererek Asya kıtasının ileri kültür ve uygulamalarını Japonya’ya getirmiştir. On İki Rütbeli Sistem ile On Yedi Maddeli Anayasa gibi icraatlarıyla imparator odaklı baskıcı bir merkezi devlet yönetim şeklinin kuruluşunu planlamasına ilaveten, Budizm’e derinden inanmış ve Japonya’da önem kazanması için çaba sarf etmiştir.\n"
    },
    "Cicero": {
        "first_paragraph": "Marcus Tullius Cicero (d. MÖ 3 Ocak 106 - ö. MÖ 7 Aralık 43), Latin kökenli Romalı devlet adamı, bilgin, hatip ve yazar. Felsefe öğrenimini, Epikürcü Phaedros, Stoacı Diodotos ve Akademi'ye bağlı Philon'dan almış olan Cicero'nun önemi, Yunan düşüncesini daha sonraki kuşaklara aktarmasından oluşur. Bilgi kuramı açısından, kesinliğe bağlanmak yerine olasılıkların yolunu izlemeyi yeğleyen, buna karşın ahlak alanında, dogmatik bir tavır sergileyip Stoacılara ve bu arada Sokrates'e yönelen Cicero, Latincenin felsefe dili olarak gelişmesine katkı yapmış ve bu arada, bilgi görüşünde daima skeptik kalmıştır.\n"
    },
    "Paul Davies": {
        "first_paragraph": "Paul Charles William Davies, AM (22 Nisan 1946 doğumlu) bir İngiliz fizikçi, yazar ve yayıncı.[1] Arizona State Üniversitesi'nde profesör olarak BEYOND (Fen Eğitiminde Temel Kavramlar Merkezi) Direktörü. Kaliforniya'daki Chapman Üniversitesi Kuantum Araştırmaları Enstitüsü'nde görevlidir. Cambridge, University College London, Newcastle upon Tyne Üniversitesi, Adelaide Üniversitesi ve Macquarie Üniversitesi'nde daha önceleri akademik toplantılar gerçekleştirmiştir. Araştırma alanları kozmoloji, kuantum alan teorisi ve astrobiyoloji gibi alanlardır. Mars'a tek yönlü bir yolculuğun uygulanabilir bir seçenek olabileceğini önermiştir.\n"
    },
    "William Hogarth": {
        "first_paragraph": "William Hogarth (10 Kasım 1697 - 26 Ekim 1764) önemli bir İngiliz ressam, baskıcı, resimsel satirist ve editör-karikatüristtir. Karikatür gibi serili sanatların öncüsü olarak kabul edilir. Eserleri arasında eşsiz değerde gerçekçi portrelerden \"modern ahlaki konular\" üzerine karikatür tarzı serilere kadar birçok farklı çalışma vardır. Bazen acımasız da olabilen çalışmalarının çoğu dönemin politikası ve değerleriyle dalga geçen eleştirilerdir. Bu tarz çizimlere genelde onun adından gelen Hogarthçı ya da Hogarth tarzı denmektedir.\n"
    },
    "Ksenofanes": {
        "first_paragraph": "Ksenofanes (Eski Yunanca: Ξενοφάνης, MÖ 570-480). Sokrates öncesi düşünürlerden bir tanesi olan Ksenofanes Kolophonlu'dur (şimdiki İzmir-Değirmendere). Geleneklere, dolayısıyla da Yunan sporcularının yüceltilmesine, kehanetlere ve özellikle de halkının insan biçimli çoktanrıcılık anlayışına karşı çıkmıştır.\n"
    },
    "Gotthold Ephraim Lessing": {
        "first_paragraph": "Gotthold Ephraim Lessing (22 Ocak 1729 - 15 Şubat 1781), Alman yazar, filozof, gazeteci ve Alman Edebiyatının ilk önemli eleştirmenidir. Aydınlanma Çağı'nın önde gelen temsilcilerindendir.\n"
    },
    "Max Planck": {
        "first_paragraph": "Lorentz Medal ( 1927 )\nPlanck Medal ( 1929 )\n"
    },
    "Alexander Pope": {
        "first_paragraph": "Alexander Pope (21 Mayıs 1688 - 30 Mayıs 1744), 18'inci yüzyılın başlarındaki en büyük İngiliz şair olarak görülmektedir. Hicivli dizeleriyle ve Homer'i tercümesi ile tanınmıştı. Kahramanlık beyitleri üstüne bir uzmandı. En önemli eserleri 'Essay on Man' (Tanrının her şeyi bildiğini, onun zalim olarak görülmemesi gerektiğini anlatır) ve 'Essay on Criticism'dir. (Kötü eleştirinin kötü eserlerden daha zararlı olduğunu anlatır). Küçük yaşta tüberküloz hastalığına yakalandı ve çok acılar çekti. Bu yüzden ömür boyu kısa kaldı ve hiç evlenmedi.\n"
    },
    "Jean-Jacques Rousseau": {
        "first_paragraph": "Jean-Jacques Rousseau (28 Haziran 1712 Cenevre, Cenevre kantonu - 2 Temmuz 1778 Ermenonville, Fransa), Cenevreli filozof ve yazar. Siyasi fikirleri, Fransız Devrimi'ni etkilemiştir. Düşünceleri özellikle, devrimden sonra kurulan yeni devletin kalkınmasında, toplumun sosyal yapısında ve eğitim sisteminde etkili olmuştur.[1]\n"
    },
    "James Watt": {
        "first_paragraph": "James Watt (19 Ocak 1736 - 19 Ağustos 1819), Modern buhar makinesinin geliştiricisi olan İskoç mucit ve mühendis. Sanayi Devrimi'nin oluşmasında önemli rol oynamıştır.\n"
    },
    "Hindular": {
        "first_paragraph": "Hindular, kendilerini kültürel, etnik veya dini olarak Hinduizm'in yönlerine bağlı gören kişilerdir.[1] Tarihsel olarak, terim aynı zamanda Hindistan alt kıtasında yaşayan insanlar için coğrafi, kültürel ve daha sonra dini bir tanımlayıcı olarak kullanılmıştır.[2]\n"
    },
    "Çanakya": {
        "first_paragraph": "Çanakya (veya Chanakya) (Sanskritçe: चाणक्य Cāṇakya) (yaklaşık MÖ 350-283) ilk Maurya İmparatoru Çandragupta'nın danışmanı ve başbakanı,[1] iktidara yükselişinin mimarıdır. Arthaśhāstra isimli siyasi eserde, eserin müellifi olarak Kautilya ve Vishnugupta isimleri geçmektedir ki bu isimler geleneksel olarak Çanakya'yı tanımlar.[2] Bazı akademisyenler ve uzmanlar Çanakya'nın \"dünyanın öncü ekonomisti\" olduğu kanısındadır.[3] Ayrıca Batı'da \"Hint Machiavelli\" olarak da tanınmıştır.[4] Çanakya Taxila Üniversitesi'nde profesör olduğu gibi, birçoğuna göre ilk Hint imparatorluğundan (kuruluşundan) sorumlu olan kişidir. Hayatını kurgusal bir şekilde anlatan, kendisiyle aynı ismi paylaşan bir TV dizisi de 1990'da Hindistan'da yayımlanmıştır.\n"
    },
    "Savitri Devi": {
        "first_paragraph": "Savitri Devi Mukherji[a] (doğum adıyla Maximiani Julia Portas,[b] 30 Eylül 1905—22 Ekim 1982), Fransız-doğumlu Yunan faşist yazar, Nazi sempatizanı ve casus. II. Dünya Savaşı'nda Hindistan'da Mihver Devletleri adına casusluk yapmıştır.[1][2][3] 1960'larda yeraltı Neo-Nazi akımının öncülerinden olmuştur.[1][3][4]\n"
    },
    "Rishi Sunak": {
        "first_paragraph": "Rishi Sunak (12 Mayıs 1980), Britanyalı siyasetçi ve Birleşik Krallık başbakanı. Şubat 2020-Temmuz 2022 arasında  Birleşik Krallık Hazine Şansölyesi olarak görev yaptı. Muhafazakâr Parti üyesi olan Sunak, Temmuz 2019 ile Şubat 2020 tarihleri arasında Hazine Bakanlığı'nda baş sekreterlik yapmıştır.[1] 2015 genel seçimlerinden beri parlamentoda Richmond (Yorks) milletvekilidir.[2]\n"
    },
    "Hristiyan": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlar, İsa Mesih'in yaşamına ve öğretilerine dayanan tek tanrılı bir İbrahimi din olan Hristiyanlığı takip eden veya ona bağlı kalan insanlardır. Hristiyan sözcüğü, Kutsal Kitap'taki İbranice terim māšîaḥ'ın (מָשִׁיחַ) çevirisi olan Koine Grekçesindeki Kıristós'tan (Χριστός) türetilmiştir.[6]\n"
    },
    "Jeong Do-jeon": {
        "first_paragraph": "Jeong Do-jeon (Korece: 정도전, 鄭道傳; 1342-6 Ekim 1398), Koryo ve Joseon hanedanları döneminde yaşamış bir Koreli bilgin ve devlet adamı. 1392'den 1398'e kadar Joseon'un ilk Devlet Konseyi üyesi olarak görev yaptı. Jeong Do-jeon, Kral Taejo'nun danışmanıydı ve ve aynı zamanda Joseon Hanedanı'nın politikalarının baş mimarıydı ve krallığı beş yüzyıl boyunca yönetecek olan ideolojik, kurumsal ve yasal çerçeveleri ortaya koydu.[1]\n"
    },
    "Müslüman": {
        "first_paragraph": "Müslüman, İslam dinine mensup kişi.[2][3] Sünni, Şii ve Mutezili mezhep inancına göre, Allah'a ve Allah'ın birliğine, Muhammed'in Allah'ın peygamberi olduğuna inanan kimselere denir. İslam dininin farklı mezheplerinde Müslüman kavramı üzerine çeşitli farklılıklar bulunmaktadır.\n"
    },
    "Ansel Adams": {
        "first_paragraph": "Ansel Adams (20 Şubat 1902, San Francisco -  22 Nisan 1984, Kaliforniya) Amerikalı fotoğrafçı.\n"
    },
    "Giordano Bruno": {
        "first_paragraph": "Giordano Bruno (1548; Nola, Napoli Krallığı[1] - 17 Şubat 1600; Roma, Papalık Devleti), İtalyan filozof, rahip, gökbilimci ve okültist. Rönesans felsefesini biçimlendiren filozofların en önemlilerinden biridir ve şair yönüyle de edebiyata en yakın duranıdır. Ona doğacı coşkunluğun düşünürü de denilebilir. Aristotelesçi kapalı evren görüşünden ilk sıyrılanlar arasında yer alan İtalyan filozof, Kopernik'in tezini savundu. Evrenin sonsuz ve eş dağılımlı olduğunu ve evrende, dünyadan başka birçok gezegenin bulunduğunu söyledi. Aykırı görüşler beslediği için 1600 yılında Roma Katolik Kilisesi'nin Engizisyon mahkemesinde yargılanıp sapkın ilan edildi ve Roma'da konuşamaması için yüzüne demir maske geçirilerek diri diri yakılarak idam edildi.\n"
    },
    "Chris Evans": {
        "first_paragraph": "Christopher Robert \"Chris\" Evans (d. 13 Haziran 1981; Boston, Massachusetts), Amerikalı oyuncudur.\n"
    },
    "D. H. Lawrence": {
        "first_paragraph": "David Herbert Richards Lawrence (11 Eylül 1885, Eastwood, Nottinghamshire, İngiltere - 2 Mart 1930, Vence, Fransa),  İngiliz, romancı, şair ve deneme yazarıdır.\n"
    },
    "Albert Einstein": {
        "first_paragraph": "Albert Einstein (Almanca telaffuz: [ˈalbɛɐ̯t ˈaɪnʃtaɪn]; 14 Mart 1879, Ulm – 18 Nisan 1955, Princeton), Almanya doğumlu teorik fizikçi ve bilim insanı. Tüm zamanların en iyi fizikçilerinden birisi olarak kabul edilen Albert Einstein, en çok görelilik teorisini geliştirmesiyle tanınır. Aynı zamanda kuantum mekaniğinin gelişimine önemli ölçüde katkılarda bulunmuştur. Kendisi tarafından bulunan ve bilim dünyasında yeni bir çığır açan kütle-enerji denkliği formülü E = mc2 dünyanın en ünlü denklemi olarak adlandırılmıştır. Fizik ve matematik alanına sağladığı katkılardan dolayı ve fotoelektrik etki yasasının keşfi sebebiyle 1921 yılında Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü. 1999 yılında Time dergisi tarafından yüzyılın en önemli kişisi seçilmiştir.\n"
    },
    "Ralph Waldo Emerson": {
        "first_paragraph": "Ralph Waldo Emerson (d. 25 Mayıs 1803 - ö. 27 Nisan 1882), Amerikan düşünür ve yazardır. Amerikan transandantalizminin en önemli temsilcisidir.[1]\n"
    },
    "Friedrich Schelling": {
        "first_paragraph": "Friedrich Wilhelm Joseph Schelling (sonradan Friedrich Schelling; 27 Ocak 1775 – 20 Ağustos 1854), Alman İdealist düşünür. Fichte'nin temel kavrayışını ve idealist bakış açısını paylaşmakla birlikte, onun mutlak ego'nun bir ürünü olarak yalnızca bireysel bilinçle iradeye karşı koyan bir engel işlevi gören doğa anlayışına karşı çıkmıştır.\n"
    },
    "Andrew Garfield": {
        "first_paragraph": "Andrew Russell Garfield (d. 20 Ağustos 1983, Los Angeles), Birleşik Krallık ve ABD vatandaşı oyuncu.\n"
    },
    "Gaudapada": {
        "first_paragraph": "Gauḍapāda (Sanskritçe : गौडपाद; fl. y. 6. yy ), [1] ayrıca Gauḍapādācārya (\"Öğretmen Gauḍapāda\") olarak da anılan [2] erken ortaçağ dönemi Hindu filozofu ve Hindu felsefesinin Advaita Vedanta okulunun bilginiydi. [2] [3] Biyografisi belirsiz olsa da fikirleri ona Paramaguru (en yüksek öğretmen) diyen Adi Şankara gibi başkalarına ilham verdi. [2] [4]\n"
    },
    "Johann Wolfgang von Goethe": {
        "first_paragraph": "Johann Wolfgang Von Goethe (28 Ağustos 1749, Frankfurt – 22 Mart 1832, Weimar), Alman hezarfen; edebiyatçı, siyasetçi, ressam ve doğabilimcidir. 1776 yılından itibaren, Weimar dukalığının bakanı olarak çeşitli idari ve siyasi görevlerde bulunmuştur.\n"
    },
    "Thomas Hardy": {
        "first_paragraph": "Thomas Hardy (d. 2 Haziran 1840, Stinsford – ö. 11 Ocak 1928, Dorchester), İngiliz yazar ve şair.\n"
    },
    "Ian Anderson": {
        "first_paragraph": "Ian Scott Anderson (d. 10 Ağustos 1947, Dunfermline, Fife), İskoçya doğumlu İngiliz şarkıcı, söz yazarı, gitarist ve flütçü. Jethro Tull adlı rock grubunun başı olarak tanınmaktadır.\n"
    },
    "Juana de Ibarbourou": {
        "first_paragraph": "Juana de Ibarbourou, asıl adı Juanita Fernandez Morales, Juana de América olarak da bilinir (8 Mart 1895 - 15 Temmuz 1979), Uruguaylı şair. Güney Amerika'nın en ünlü kadın şairlerindendir.\n"
    },
    "John Toland": {
        "first_paragraph": "John Toland (30 Kasım 1670 - 11 Mart 1722), Aydınlanma Çağı felsefesinin erken ifadeleri olan siyaset felsefesi ve din felsefesi üzerine çok sayıda kitap ve broşür yazan İrlandalı akılcı filozof ve hicivciydi. \n"
    },
    "Michio Kaku": {
        "first_paragraph": "Michio Kaku (加来 道雄 Kaku Michio 24 Ocak 1947), City College of New York’ta teorik fizik alanında Henry Semat Profesörü unvanına sahip Japon kökenli Amerikalı teorik fizikçi. Bilimin popülerleşmesi ve insanlara ulaşması için çalışmaktadır. Fizik ve benzeri konular üzerine birçok kitap yazmış ve ekranlarda sıkça boy göstermiştir. Ayrıca birçok ağ günlüğüne yazı ve makaleler yazmaktadır. Çok satan kitaplar listesine giren İmkânsızın Fiziği (2008), Geleceğin Fiziği ve Zihnin Geleceği (2014) adlı üç adet eseri bulunmaktadır.\n"
    },
    "Mordecai Kaplan": {
        "first_paragraph": "Mordecai Menahem Kaplan (d. 11 Haziran 1881 - ö. 8 Kasım 1983), Yahudilikte etkili olan Yeniden İnşa hareketinin önderi Litvanya doğumlu Amerikalı haham, eğitimci ve ilahiyatçı.\n"
    },
    "Kıbrıslı Zenon": {
        "first_paragraph": "Kıbrıslı Zenon (Grekçe: Ζήνων ὁ Κιτιεύς, Zēnōn ho Kitieŭs). MÖ 334-262 yılları arasında yaşamış olan, Stoa Okulunun kurucusu, Yunan filozof.[4][5]\n"
    },
    "Adam Kokesh": {
        "first_paragraph": "Adam Charles Kokesh (d. 1 Şubat 1982), Amerikalı liberteryen talk show sunucusu, aktivist ve Özgürlük’ün yazarı.\n"
    },
    "Hans Christian Ørsted": {
        "first_paragraph": "Hans Christian Ørsted (14 Ağustos 1777 – 9 Mart 1851), elektrik akımlarının manyetik alan oluşturduğunu keşfeden Danimarkalı fizikçi ve kimyager.\n"
    },
    "Plotinos": {
        "first_paragraph": "Plotinos (Yunanca: Πλωτίνος) (M.S. 205–270), Neoplatonizmin kurucusu antik filozof. Plotinos hakkındaki bilgilerimizin çoğu, kendisi de filozof olan Porfirios'un Plotinos'un baş eseri Enneadlar'a yazdığı önsözden gelmektedir. Plotinos'un mistik felsefesi Yahudi, Hristiyan, gnostik ve Müslüman filozoflara ve mistiklere yüzyıllar boyunca esin kaynağı olmaya devam etmiştir.\n"
    },
    "Şeyh Bedreddin": {
        "first_paragraph": "Şeyh Bedreddin Mahmud, Bedreddin Simâvî veya Simavnalı Bedreddin[1] (1359 -  18 Aralık 1420, Serez), İslâm tasavvufunun Vahdet-i Vücud okuluna mensup mutasavvıf, filozof ve Osmanlı kazaskeri. Şeyh Bedreddin İsyanı diye bilinen dini ve siyasi ayaklanmanın lideri.\n"
    },
    "Henry David Thoreau": {
        "first_paragraph": "Henry David Thoreau (12 Temmuz 1817 - 6 Mayıs 1862), Amerikalı harita mühendisi, yazar, filozof, şair, tarihçi, kölelik karşıtı, vergi direnişçisi, kalkınma eleştirmeni ve natüralist.[1]\n"
    },
    "Alan Watts": {
        "first_paragraph": "Alan Wilson Watts (6 Ocak 1915, Kent - 16 Kasım 1973, Mt. Tamalpais) batılı izleyici kitlesi için Japon, Çin ve Hint Budist, Taoist ve Hindu felsefesini yorumlaması ve yaygınlaştırmasıyla tanınan, kendine özgü \"felsefi şovmen\"[3], yazar ve konuşmacı bir İngiliz yazarıdır.\n"
    },
    "Walt Whitman": {
        "first_paragraph": "Walter \"Walt\" Whitman (31 Mayıs 1819, New York – 26 Mart 1892, New Jersey), Amerikalı şair.\n"
    },
    "Frank Lloyd Wright": {
        "first_paragraph": "Frank Lloyd Wright (d. 8 Haziran 1867, Wisconsin - ö. 9 Nisan 1959, Phoenix, Arizona), Amerikalı mimar, yazar, eğitimci.\n"
    },
    "Yukio Mishima": {
        "first_paragraph": "Yukio Mishima (Japonca: 三島 由紀夫, aslı adı: Kimitake Hiraoka 平岡 公威; d. 14 Ocak 1925 Yotsuya / Tōkyō - ö. 25 Kasım 1970 Ichigaya / Tōkyō), Japon romancı ve oyun yazarı. Milliyetçi örgütü Tate no Kai 盾の会 (Kalkan Cemiyeti) başkanı.\n"
    },
    "Kelly Preston": {
        "first_paragraph": "Kelly Preston (d. 13 Ekim 1962; Honolulu, Hawaii, ABD; ö. 12 Temmuz 2020 Houston, Teksas, ABD), Amerikalı oyuncu, manken ve şarkıcı.[1]\n[2]\n[3]\n"
    },
    "Sihler": {
        "first_paragraph": "Sihler (Pencapça: ਸਿੱਖ, sikkh, Pencapça telaffuz: [sɪkkʰ]), Guru Nanak'ın vahyine dayanan, 15. yüzyılda Hint yarımadasının Pencap bölgesinde ortaya çıkan tek tanrılı bir din olan Sihizm ile ilişkili kişilerdir.[27] Sih teriminin kökeni 'mürit' veya 'öğrenci' anlamına gelen śiṣya (Sanskritçe: शिष्य) kelimesinden gelir.[28][29] Sih Rehat Maryada'nın ('davranış kanunu') 1. maddesine göre bir Sih:[30]\n"
    },
    "Lü Dongbin": {
        "first_paragraph": "Lü Dongbin (Çince: 呂洞賓; pinyin: Lǚ Dòngbīn; MS 796-1016), Tang Hanedanı döneminde yaşadığı söylenen efsanevi bir Çinli bilgin ve şairdir. İki yüz yirmi yılı fiilen yaşayıp yaşamadığı henüz tespit edilememiştir. Taoistler tarafından Çin kültürel alanında bir ölümsüz statüsüne yükseltirken, Sekiz Ölümsüz olarak bilinen tanrılar grubunun en çok bilinenlerinden biridir. Lü aynı zamanda tarihsel bir figürdür ve resmi Song Tarihi tarih kitabında adı geçmektedir. Neidan veya iç simyanın en eski ustalarından biri olarak kabul edilir. Ayrıca sanatta kötü ruhları kovmak için kılıç taşıyan bir bilim adamı kılığında tasvir edilmiştir.\n"
    },
    "Suzong (Tang)": {
        "first_paragraph": "Suzong (Çince: 唐肅宗; pinyin: Táng Sùzōng; MS 711-16 Mayıs MS 716) veya asıl adıyla Li Heng (李亨), Çin'de Tang Hanedanı'nın sekizinci imparatorudur. Saltanatı MS 756'dan MS 762 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n"
    },
    "Taiwu": {
        "first_paragraph": "Taiwu (Çince: 魏太武帝; pinyin: Wèi Tàiwǔ Dì; MS 408-11 Mart MS 452), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın üçüncü imparatorudur. Saltanatı MS 423'ten MS 452 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[1]\n"
    },
    "Zhuangzi": {
        "first_paragraph": "Zhuāngzǐ (pinyin), Chuang Tzu (Wade-Giles), Chuang Tsu ya da Chuang Tse (Çince: 莊子; okunuşu Cuanğzı) MÖ 4. yüzyılda Çin'in Savaşan Beylikler Döneminde yaşamış bir filozoftur.\n"
    },
    "William Crookes": {
        "first_paragraph": "William Crookes (17 Haziran 1832 - 4 Nisan 1919), İngiliz fizikçi ve kimyacı, metapsişik araştırmacı, İngiliz Psişik Araştırma Derneği başkanlarından, spiritüalisttir.[1]\n"
    },
    "Alfred Deakin": {
        "first_paragraph": "Alfred Deakin (d. 3 Ağustos 1856 – 7 Ekim 1919), Avustralya'da federasyon hareketinin öncülerinden olan ve daha sonra ikinci Avustralya Başbakanı seçilen Avustralyalı politikacı. Deakin, 19. yüzyılın son çeyreğinde Victoria kolonisinde işçi yanlısı endüstriyel reformlar dahil olmak üzere çeşitli liberal reformların oluşmasında önemli katkı sağladı. Avustralya'da sulama sisteminin kurulmasında da önemli rol oynadı. Victoria Başkanı olması muhtemeldi ama enerjisini federasyona adamayı tercih etti.\n"
    },
    "Charles Webster Leadbeater": {
        "first_paragraph": "Charles Webster Leadbeater (16 Şubat 1854 – 1 Mart 1934), Teosofi Derneği'nin etkili bir üyesi, yazar. Liberal Katolik Kilisesinde J. I. Wedgwood ile gizli konular hakkında yazmıştır.\n"
    },
    "Marie Lang": {
        "first_paragraph": "Marie Lang (8 Mart 1858 - 14 Ekim 1934) Avusturyalı bir feminist, teozofist ve yayımcıydı. 1858'de Viyana'da doğan Lang, liberal, üst-orta sınıf bir evde büyüdü. 1884'te ilk kocasından boşandıktan sonra Edmund Lang ile evlendi ve ikisi siyasetçiler ve entelektüeller için etkili bir salona ev sahipliği yaptı. 1880'lerin sonlarına doğru kadın hareketine katılarak kısa sürede etkili bir kadın hakları aktivisti oldu. 1893'te Auguste Fickert ve Rosa Mayreder ile birlikte Allgemeiner Österreichischer Frauenverein'i (Genel Avusturya Kadınlar Derneği) kurdu. Kanunun 30. Bölümünde yer alan ve kadınların siyasi katılımını yasaklayan derneklerin hükümlerine rağmen, üç arkadaş kadınların ve çocukların medeni haklarını düzenleyen yasalarda ve kadınların oy hakkı lehine yasal değişiklikler yapılması için etkili siyasetçiler ve aydınlardan oluşan ağlarını kullandılar. 1898'de kadın dergisi Dokumente der Frauen'ı (Kadın Belgeleri) kurdu ve 1902'ye kadar bu dergide yazı işleri müdürü olarak görev yaptı.\n"
    },
    "William Butler Yeats": {
        "first_paragraph": "William Butler Yeats (13 Haziran 1865 – 28 Ocak 1939), İrlandalı şair ve oyun yazarıdır.\nİrlanda'da yetişen en önemli lirik şairlerden biri olmanın yanı sıra, 20. yüzyıl edebiyatının esas figürlerinden biridir. İrlanda edebiyatının rönesans sürecinin öncüsü sayılmaktadır.[1] Abbey Tiyatrosu'nun kurucularından biri olan Yeats, 1923 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülmüştür.\n"
    },
    "William Quan Judge": {
        "first_paragraph": "William Quan Judge (13 Nisan, 1851 – 21 Mart 1896), Teozofi Derneği'nin kurucularından biriydi.Dublin, İrlanda'da doğdu.13 yaşındayken o ve ailesi Amerika'ya göç ettiler.21 yaşında Amerikan vatandaşı oldu ve New York Barosu sınavlarını geçip ticaret hukukunda uzmanlaştı.\n"
    },
    "Vadi es-Selam": {
        "first_paragraph": "Vadi es-Selam Irak'ın Necef şehrinde bulunan dünyanın en büyük mezarlığıdır. \nHadis kaynaklarda bu mezarlığın faziletiyle ilgili çok sayıda hadis mevcut olduğundan dolayı bu mekan şiilere dini bir öneme sahiptir. Bu mezarlıkta 6 milyon mezar bulunduğu ve 6 kilometrekare alana yayıldığı için dünyanın en büyük mezarlığı olarak kabul edilir.[1]\n"
    },
    "Akhisar Musevi Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Akhisar Musevi Mezarlığı, Manisa'nın Akhisar ilçesinde bulunan bir mezarlıktır. Mezarlık, tamamen dolu ve defne kapalıdır.[2]\n"
    },
    "Beth David Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Beth David Mezarlığı, New York'ta Yahudi asıllı kişilerin defnedildiği mezarlıktır.[1] No:300 Elmont Yolu, Elmont, New York'ta bulunmaktadır. Mezarlık 1917'de kullanıma açılmıştır.\n"
    },
    "Çatal Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Çatal Mezarlığı, Manisa'nın Şehzadeler ilçesinde bulunan bir mezarlıktır. Mezarlık, tamamen dolu ve defne kapalıdır. Manisa'nın Kırtık Mezarlığı'ndan (Manisa Asri Mezarlığı olarak da bilinmektedir) sonra en büyük ikinci mezarlığıdır. Mezarlık, 1. Çatal ve 2. Çatal Mezarlığı olmak üzere ikiye ayrılır. Müslüman mezarlığı olmasına rağmen 1 adası Yahudilere aittir. Yahudilere ait bölümde yer alan mezarlarda rastlanan soyadlardan bazıları şunlardır; Kohen, Nahum, Bonomo, Gomel.[1]\n"
    },
    "Eden Anıt Park Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Eden Anıt Park Mezarlığı, 11500 numara Sepulveda Bulvarı, San Fernando Vadisi, Mission Hills, Los Angeles, Kaliforniya adresinde bulunan bir Yahudi mezarlığıdır. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki gösteri ve sanat sektöründen bazı önemli Yahudi kökenli isim burada gömülüdür. San Fernando Misyon Mezarlığı'nın kuzeyinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Prag Eski Yahudi Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Prag Eski Yahudi Mezarlığı, Çekya'nın başkenti Prag'da bulunan bir Yahudi mezarlığıdır. Mezarlık, Avrupa'daki en büyük Yahudi mezarlıklarından biridir ve Prag'daki en önemli Yahudi tarihi yapılarından biridir.\n"
    },
    "Elvira Sinodu": {
        "first_paragraph": "Elvira Sinodu (Latince: Concilium Eliberritanum, İspanyolca: Concilio de Elvira), Hispania Baetica'nın Elvira kentinde toplanan sinod.[1] 310 ve 312 yılları arasında toplanan sinodda kiliselerde ikona bulundurulmaması ve duvarlara işlenmemesi kararı alınmıştır.[2]\n"
    },
    "Index Librorum Prohibitorum": {
        "first_paragraph": "Index Librorum Prohibitorum (\"Yasaklanmış Kitaplar Listesi\"), Kutsal Endeks Kongregasyonu (eski bir Roma Curia Dikastırı) tarafından dalalet veya ahlaka aykırı sayılan yayınların bir listesiydi ve Katoliklerin bu kitapları izin almadan okumaları yasaktı.[1]\n"
    },
    "Kâfirlerin yakılması": {
        "first_paragraph": "Kâfirlerin yakılması (Latince: De heretico comburendo), İngiltere kralı IV. Henry tarafından 1401 yılında çıkartılan ve kilise tarafından kâfir olarak nitelendirilenlerin yakılmasını içeren yasadır. Yasa İngiltere’de çıkartılan en baskıcı dinsel yasaların başında değerlendirilir. Yasalaşmasından yaklaşık 150 yıl sonra 1559 I. Elizabeth zamanında kaldırılmıştır.\n"
    },
    "Parents Television Council": {
        "first_paragraph": "Parents Television Council (PTC), 1995'te kurulan Amerika Birleşik Devletleri merkezli çıkar grubu. İnternet üzerinden yayımladığı yayınlarıyla televizyon programlarının çocukların gelişimine yararlı ya da zararlı olduğunu iddia etmektedir.\n"
    },
    "Danimarka Karikatür Krizi": {
        "first_paragraph": "Danimarka Karikatür Krizi (Danca: Muhammedkrisen)[1], 30 Eylül 2005 tarihinde Danimarka'da yayın yapan Jyllands-Posten isimli gazetenin Muhammed'i tasvir eden 12 farklı karikatür yayınlamasından sonra başladı. Gazete bu girişimin sebebinin İslam eleştirileri ve otosansür tartışmalarına katkı sağlamak olduğunu açıkladı. Danimarka'da yaşayan Müslümanlar şikayetçi oldular ve bu mesele dünya çapında protestolara, gösterilere ve bazı Müslüman ülkelerde ayaklanmalara önderlik etti.\n"
    },
    "Muhammed tasvirleri": {
        "first_paragraph": "Muhammed'in tasvir edilmesi İslam'da tartışmalı bir konudur. Muhammed'in sözlü ve yazılı betimlemeleri bütün İslam gelenekleri tarafından kolayca kabul edilirken görsel betimlemelerde anlaşmazlıklar mevcuttur.[1][2] Kur'an, Muhammed'in görüntülerini açıkça yasaklamaz fakat Müslümanların Muhammed'in görsel tasvirini oluşturmalarını açıkça yasaklayan birkaç hadis vardır.[3]  Tümü Muhammed'in görünümüyle ilgili otantik görsel bir gelenek olmadığı konusunda hemfikirdir ancak ilk menkıbeler Muhammed'in portresini işlemiştir ve orijinalliği çoğunlukla kabul edilen yazılı fiziksel açıklamalar mevcuttur.\n"
    },
    "Şeytan Ayetleri (roman)": {
        "first_paragraph": "Şeytan Ayetleri (İngilizce: The Satanic Verses), Hint asıllı İngiliz yazar Selman Rüşdi'nin romanı. İlk baskısı 26 Eylül 1988'de Birleşik Krallık'ta yapılmıştır. Birçok İslam ülkesinde yasaklanan kitabın yazarı hakkında İran'da Humeyni tarafından ölüm fetvası verildi. Rüşdi'ye Fransa devleti tarafından onur ödülü[1] ve İngiliz Kraliçesi tarafından şövalyelik nişanı verildi.[2]\n"
    },
    "Marjan Šarec Listesi": {
        "first_paragraph": "Marjan Šarec Listesi (Slovence: Lista Marjana Šarca, LMŠ) Slovenya'da eski Başbakan Marjan Šarec liderliğindeki bir siyasi partidir.[10]\n"
    },
    "Adalet ve İnşa Partisi": {
        "first_paragraph": "Adalet ve İnşa Partisi veya Adalet ve Kalkınma Partisi (حزب العدالة والبناء, Hizb Al-Adala Wal-Bina)[1], Libya'daki İç Savaş sırasında Müslüman Kardeşler bağlantılı olarak kurulmuş bir siyasi partidir.\n"
    },
    "Adalet ve Kalkınma Partisi (Fas)": {
        "first_paragraph": "Adalet ve Kalkınma Partisi (Arapça: حزب العدالة والتنمية; Berberice: Akabar en Tnezzarfut ed Tneflit, KNN; Fransızca: Parti de la justice et du développement, PJD), Fas'ta İslamcı ve İslami demokrasi doğrultusunda bir siyaset izleyen siyasi partidir.\n"
    },
    "Azerbaycan İslam Partisi": {
        "first_paragraph": "Azerbaycan İslam Partisi (Azerice: Azərbaycan İslam Partiyası veya AİP) Azerbaycan'da yasaklanmış bir İslamcı partidir. Parti 1991 yılında başkent Bakü'nün kuzeydoğusunda yer alan sıkı laik ve dinî açıdan ilerici Azerbaycan'da muhafazakâr Şii İslam'ın tek kalesi olan Nardaran kasabasında kuruldu ve resmî olarak 1992 yılında tescil edilmiştir. Ancak kaydı 1995'te iptal edildi ve o zamandan beri yasal hâle getirilmedi.\n"
    },
    "Bangladeş Cemaat-i İslami": {
        "first_paragraph": "Bangladeş Cemaat-i İslami (Bengalce: বাংলাদেশ জামায়াতে ইসলামী), Bangladeş'teki en büyük İslamcı siyasi partidir.[1][2][3] Parti ilk olarak Cemaat-i İslami'nin Bangladeş kolu olarak kurulmuş Bangladeş'in Pakistan'dan ayrılmasının ardından ayrı bir siyasi parti haline geldi.[4] Cemaat-i İslami Bangladeş'in Pakistan'dan ayrılmasına karşı çıkmış olup Bangladeş Kurtuluş Savaşı sırasında Bengal milliyetçilerine ve bağımsızlık yanlısı entelektüellere karşı Pakistan ile işbirliği yapmıştır.[5]\n"
    },
    "Birleşik Arap Listesi": {
        "first_paragraph": "Birleşik Arap Listesi (Arapça: القائمة العربية الموحدة‎ el-Kayme el-Arabiyye el-Muvahhade; İbranice: הרשימה הערבית המאוחדת HaReshima HaAravit HaMe'uhedet), İsrail'de Arap bir siyasi partidir. Parti, İsrailli Arap vatandaşların haklarını savunmaktadır.\n"
    },
    "Cemaat-i İslami": {
        "first_paragraph": "Cemaat-i İslami (Urduca: جماعتِ اسلامی), Pakistan'da bir İslamcı siyasi partidir. Parti 1941 yılında Ebu'l A'lâ el-Mevdudî tarafından kurulmuştur.[2] Partinin amacı yasal kademeli ve siyasi süreç boyunca Pakistan'ı şeriat hukuku ile yönetilen bir İslam devleti yapmak olup kapitalizm, liberalizm, laiklik, sosyalizm ve faize karşıdır.[3] Partinin lideri emir olarak anılır.[4] Çok büyük bir halk desteğine sahip olmamasına karşın Diobendi ve Berelvi hareketleri ile birlikte Pakistan'daki en büyük İslamcı hareketlerden biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "El-Islah": {
        "first_paragraph": "El-Islah (Arapça: التجمع اليمني للإصلاح‎‎, Et-Tecemmü el-Yemeni lil-Islah; Yemen Islah Cemaati), Yemen'de bulunan bir İslamcı siyasi partidir. Parti kendini hayatın her alanında İslami ilke ve öğretiler temelinde reform yapılmasını isteyen bir oluşum olarak tanımlamaktadır.\n"
    },
    "Genç Kaşgar Partisi": {
        "first_paragraph": "Genç Kaşgar Partisi veya Yaş Kaşgar Partisi, Doğu Türkistan'da Türk milliyetçisi eski bir siyasi partiydi. Parti, 1933–1934 yılları arasında varlığını sürdürmüş olup Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin kurulmasına yardımcı oldu. Çin karşıtı ve antikomünist idi.[1] Uygur komutan Timur Bey ve Hotan emirleri Mehmet Emin Buğra, Abdullah Buğra ve Nur Ahmetcan Buğra, Genç Kaşgar Partisi ile ittifak kurdu. 40 üyeli bir parlamento topladı ve Hoca Niyaz'a iki delege gönderdi.[2][3]\n"
    },
    "Hizb-i İslami": {
        "first_paragraph": "Hizb-i İslami (Farsça: د افغانستان اسلامي حزب), \"İslam Partisi\" anlamına gelir. Çoğunlukla Afganistan'daki komünist yönetimle ve SSCB ile olan savaşları ile bilinir. Gulbeddin Hikmetyar tarafından kurulmuş ve yönetilmiştir. 1975 yılında Afganistan'da kurulmuştur. 1969'da komünizme karşı savaşmak amacıyla Kâbil'de Kâbil Üniversitesi'nden bir grup öğretmen ve öğrencinin kurduğu \"Müslüman Gençlik\" organizasyonunun çatısı altında büyümüştür. Parti Peştun milliyeti içerisinde büyümüştür. İdeolojisini Müslüman Kardeşler, Ebu'l A'lâ el-Mevdudî ve Pakistan İslam Cemaati'nden almıştır.\n"
    },
    "Işık Partisi": {
        "first_paragraph": "Işık Partisi, bilinen adıyla Nur Partisi (Arapça: حزب النور‎ - Hizb el-Nur), 2011 Mısır Devrimi'nden sonraMısır'da Selefilerin desteğiyle kurulmuş aşırı sağcı siyasi parti. Katı Şeriat yasalarının uygulanmasına inanan aşırı muhafazakar, İslamcı bir ideolojiye sahiptir. Selefi Çağrı Derneği'nin[2 siyasi kolu ve  birkaç yeni Selefi partinin \"açık ara en önde geleni\"larak tanımlanmıştır ve \"uzun örgütsel ve idari deneyimi\" ve \"karizmatik liderleri\" sayesinde aşmıştır.  Siyasi amacı, Suudi Arabistan'da olduğu gibi Vahhabilik çizgisinde teokratik bir devlet kurmaktır. Suudi Arabistan, Alman televizyon haber servisi ARD'ye göre partinin ana finansörü olarak bulundu. \n"
    },
    "İslami Cumhuriyet Partisi": {
        "first_paragraph": "İslami Cumhuriyet Partisi (Farsça: حزب جمهوری اسلامی) (İCP), 1979 yılının ortasında, İran Devrimi sırasında, Ayetullah Humeyni'nin devrimi gerçekleştirmesine yardım etmek ve ülkede teokrasinin egemen kılınmasını sağlamak amacıyla İran'da kurulmuş bir siyasi partidir. Parti, iç çekişmeler yüzünden tasfiye olduğu Mayıs 1987'ye kadar siyasi varlığını sürdürmüştür.\n"
    },
    "İslami Hareket Cephesi": {
        "first_paragraph": "İslami Hareket Cephesi (Arapça: جبهة العمل الإسلامي Cebhet'ül Emel'ül-İslami), Ürdün'de bir İslamcı siyasi partidir. Parti, 1992 yılında 350 üye ile kurulmuş olup Ahmed Azayda, İshak Ferhan ve Abüllatif Arabiyet oluşumun arkasındaki ana güçtü. İslami Hareket Cephesi, Müslüman Kardeşler örgütünün Ürdün'deki kolu olarak kabul edilmektedir.[1]\n"
    },
    "İslami İran İnşaatçılar İttifakı": {
        "first_paragraph": "İslami İran İnşaatçılar İttifakı (Farsça: ائتلاف آبادگران ایران اسلامی‎‎, İtilaf-i Abadgaran-i İran-i İslami) veya kısaca Abadgaran (آبادگران), İran'da muhafazakâr parti ve örgütler ittifakıdır. 2004 yılında yapılan meclis seçimlerinde İslami Şûra Meclisi'nin sandalye sayısının %54'ünü almıştır. İttifakın en önemli figürlerinden biri eski Tahran Belediye Başkanı ve 2005-2013 yılları arasında İran Cumhurbaşkanı olan Mahmud Ahmedinejad'dır.\n"
    },
    "İslami Selamet Cephesi": {
        "first_paragraph": "İslami Selamet Cephesi (Arapça: الجبهة الإسلامية للإنقاذ, al-Jabhah al-Islāmiyah lil-Inqādh; Fransızca: Front Islamique du Salut), Cezayir'de 1989-1992 yılları arasında faaliyet gösteren İslamcı bir siyasi partidir.\n"
    },
    "İttihad-ı Muhammedi Fırkası": {
        "first_paragraph": "İttihad-ı Muhammedî Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet döneminde faaliyet gösteren İslamcı siyasi parti.\n"
    },
    "Millî İnkılap Teşkilatı": {
        "first_paragraph": "Millî İnkılap Teşkilatı, Doğu Türkistan'da Türk milliyetçisi eski bir siyasi partiydi. Parti, 1932–1934 yılları arasında varlığını sürdürmüş olup Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin kurulmasına yardımcı oldu. Çin karşıtı, antikomünist ve Hıristiyanlık karşıtıydı[1] ve İslami bir teokrasinin kurulmasını destekliyordu.[2][3][4] Teşkilata, Karakaş altın madencileri lideri İsmail Han Hoca, Hotan Emiri Mehmet Emin Buğra, kardeşleri Abdullah Buğra, Nur Ahmetcan Buğra ve Sabit Damolla Abdülbeki katıldı. Başlangıçta 300 üyesi ve 50 tüfeği vardı. 20 Şubat 1933'te başbakan olarak Sabit ve silahlı kuvvetlerin başında Muhammed Amin Buğra ile geçici bir Hotan hükûmeti kurdu.\n"
    },
    "Vatan Partisi (Libya)": {
        "first_paragraph": "Vatan Partisi[1] veya Libya Ulusal Partisi[2] (ayrıca Alwattan Parti, Arapça: حزب الوطن veya Ħizb al-Waṭan), Libya İç Savaşı'ndan ve Libya Sosyalist Halk Cemahiriyesi'nin yıkılmasından sonra Kasım 2011'de[3] Libya'da kurulan muhafazakâr İslamcı bir siyasi partidir. Etkili bir selefi din adamı olan Ali es-Sallabi tarafından onaylanmış ve desteklenmiştir. Üyeler arasında Abdülhakim Belhac, Mahmud Hamza, Ali Zeydan ve Mansur Seyf el-Nasar da bulunmaktadır.[4][5] Kurulduğu tarihte, geçici olarak Özgürlük, Adalet ve Kalkınma için Ulusal Buluşma adını aldı. \n"
    },
    "Yugoslav Müslüman Örgütü": {
        "first_paragraph": "Yugoslav Müslüman Örgütü (Boşnakça: Jugoslavenska muslimanska organizacija, JMO), Yugoslavya Krallığı'nda muhafazakâr bir Boşnak siyasi partiydi. Parti, 16 Şubat 1919 tarihinde Mehmed Spaho tarafından kurulmuş olup[1][2] Avusturya-Macaristan dönemindeki Müslüman Ulusal Örgütü'nün (Muslimanska Narodna Organizacija) yerini aldı. Parti, Bosna'daki siyasi hayatta ve İslami dini kurumlarda önemli bir etkiye sahipti ve Yugoslavya'daki Müslümanların Türkiye'ye göç etmelerini engellemeye çalışmıştır.[3]\n"
    },
    "Camiye çevrilen kiliseler listesi": {
        "first_paragraph": "Aşağıda camiye dönüştürülmüş kiliselerin bir bölümü bulunmaktadır. Eğik olarak yazılan isimler günümüzde artık cami olarak kullanılmamaktadır.\n"
    },
    "Göreme'deki kiliseler listesi": {
        "first_paragraph": "Göreme'deki kiliseler listesi, Türkiye’deki Nevşehir şehrinin bir beldesi olan Göreme'de bulunan ilk Hristiyanlar tarafından inşa edilen kiliseleri kapsar.[1]\n"
    },
    "İstanbul'daki kiliseler listesi": {
        "first_paragraph": "İstanbul'daki kiliselerin listesi. İstanbul'daki kiliseler, çoğunlukla Katolik, Ortodoks, Anglikan veya Protestan kilisesidir.\n"
    },
    "Venedik'teki kiliseler listesi": {
        "first_paragraph": "Bu Venedik'teki kiliseler listesi Venedik şehrinin yörel bölümleri olan \"sestiere (mahalleler)\" e göre sınıflandırılmış kiliselerlerin tüm listesidir. Bu \"sestiere (mahalleler)\" isimleri şunlardır: San Marco (San Giorgio Maggiore adasını da kapsar),  San Polo, Santa Croce, Dorsoduro (Giudecca ve Isola Sacca Fisola adalarini kapsar), Cannaregio, Castello, Sant'Elena\n"
    },
    "İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi başkanları listesi": {
        "first_paragraph": "Bu liste, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi Başkanları listesidir. Bu listede yer alan kişiler Kilise Başkanı olmakla birlikte, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi mensuplarına göre, bu makama Tanrı tarafından görevlendirilmiş peygamber, gören ve vahiy bildiren  olduklarına inanılmaktadır.\n"
    },
    "Kutsal Makam'a akredite olan dış temsilcilikler": {
        "first_paragraph": "Kutsal Makam'ın egemen olduğu Vatikan Şehri Devleti küçük olduğundan dolayı hiçbir diplomatik elçiliğin kendi topraklarında yer alabilmek için imkân sunamıyor. Kutsal Makam’a akredite olan 72 ülkenin büyükelçilikleri Roma şehri içinde ikametlenmişlerdir.\n"
    },
    "Kutsal Makam'ın diplomatik temsilcilikleri listesi": {
        "first_paragraph": "Beşinci asırdan beri, henüz 1929'da Vatikan Şehri Devleti kurulmamışken, papa elçileri (günümüzde nuntius ya da nuncio olarak bilinir) yabancı hükümdarlara karşı Kutsal Makam'ı temsil etmişlerdir. Ayrıca papa temsilcileri daha çok heyet olarak, Kutsal Makam ile diplomatik ilişkiler kurmayan devletlerin, Papa ve Katolik Kilisesi ile iletişimlerini sağlamışlardır. Kutsal Makam'ın elçilikleri sistemi içinde Kudüs ve Filistin için bir adet apostolik rezidans elçilik heyeti mevcut. Apostolik elçiliği olmayan altı ülke ile iletişim için de bir heyet belirlenmiştir, bunlar; Brunei, Myanmar, Laos, Malezya, Moritanya ve Somali. Ayrıca diplomatik ilişkisi bulunmayan üç bölge için de heyet belirlenmiştir; Arap Yarımadası, Karaipler ve Büyük Okyanus bölgesi. Kutsal Makam'ın yıllık envanterinde Vietnam'ın da yeri var ama uzun zamandan beri yeri olmasına rağmen bu ülkeye olan elçilik temsiliyeti boş kalmıştır. Kutsal Makam'ın \"Tek Çin politikası\"'na taraf olması sebebiyle Çin'e ne bir temsilci ne de bir apostolik heyet belirlenmiş olup bölgede sadece Çin Cumhuriyeti'nin başkenti Taipei'de bir maslahatgüzar ile temsil edilmektedir. Her ne kadar yukarıda ülkelere heyetler tayin edilmiş olsa da, Afganistan, Bhutan, Çin, Kuzey Kore, Umman, Suudi Arabistan ve Tuvalu'nun Kutsal Makam ile diplomatik ilişkileri yoktur.[1] Kutsal Makam'ın diplomatik elçiliklerin statüsü başka ülkelerin elçilikleriyle eşdeğerde görülüyor çoğu ülkeler tarafından. Sadece uluslararası alanda isimlendirmesi değişiktir. \n"
    },
    "Thiasos": {
        "first_paragraph": "Thiasos (Grekçe: θίασος), Yunan mitolojisi ve Antik Yunanistan dininde Dionysos'un kendinden geçmiş maiyeti. Genellikle sarhoş olarak tasvir edilirler.\n"
    },
    "Sümer mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Sümer mitolojisi, Sümerler'in yıkılışlarına kadarki dönemde din ve bilimle ilgili kültürünü içerir. Birçok tanrı ve tanrıçaları vardır ve onlar Sümer mitolojisini oluşturur. Bu tanrılar ve tanrıçalar Yaradılış Destanı, Tufan hikâyesi gibi edebî eserlerde açıkça belirtilmektedir.\n"
    },
    "Hampton Sarayı Konferansı": {
        "first_paragraph": "Hampton Sarayı Konferansı, Püritenlerin İngiltere Kilisesi'nde yapılmasını istedikleri reformları ortaya koyan Millenary Petition'ı (Binler Dilekçesi) tartışmak üzere Londra yakınlarındaki Hampton Sarayı'nda Ocak 1604'te düzenlenen toplantı.\n"
    },
    "Virginia Dini Özgürlük Yasası": {
        "first_paragraph": "Virginia Dini Özgürlük Yasası 1777 yılında Fredericksburg, Virginia şehrinde Thomas Jefferson tarafından tasarlandı (ancak Virginia Genel Meclisine 1779 yılına kadar sunulmadı)[1].\n"
    },
    "Büyük Hayal Kırıklığı": {
        "first_paragraph": "Büyük Hayal Kırıklığı, İkinci Büyük Uyanış döneminde ortaya çıkan bir 19. yüzyıl Amerikan Hristiyan mezhebi olan Millerciler hareketinin tarihinde meydana gelen önemli bir olaydır. Baptist bir vaiz olan William Miller, Daniel kitabındaki peygamberlik sözlerine (8. ve 9. bölümler, bilhassa “İki bin üç yüz güne kadar; mabet o zaman temizlenecek” sözlerinin yer aldığı Daniel 8:14 ayeti) verdiği yorumlara dayanarak İsa Mesih’in 1844 yılı içinde yeryüzüne döneceğini öngördü. Daha kesin olan 22 Ekim 1844 tarihi Samuel S. Snow tarafından duyuruluyordu. Bazıları tüm varlıklarını hibe etmiş olan binlerce izleyici umutla bekledi. İsa’nın ortaya çıkmadığı 22 Ekim 1844 tarihi Büyük Hayal Kırıklığı olarak adlandırıldı.\n"
    },
    "1900 yılı dini liderler listesi": {
        "first_paragraph": "1899 dini liderleri – 1900 yılı olayları– 1901 dini liderleri – Yıllarına göre dini liderler listesi\n"
    },
    "28 Temel İnanç (Yedinci Gün Adventist)": {
        "first_paragraph": "28 Temel İnanç, Yedinci Gün Adventist Kilisesi tarafından kabul edilen öz niteliğinde bir dizi teolojik inançtır. Adventistler geleneksel olarak amentülerin (iman açıklamalarının) oluşturulmasına karşı olmuşlardır. 28 Temel İnancın hüküm koyucu değil açıklayıcı olduğu ileri sürülmüştür; yani kilisenin resmî konumunu açıklarlar, ancak üyelik için kıstas değildirler. Bu inançlar 27 Temel Doktrin olarak bilinmekteydi ve ilk olarak 1980 yılında kilisenin Genel Konferansı tarafından kabul edilmişti, 2005 yılında da ilave bir inanç (11 numara) eklenmiştir.[1] Adventist vaftiz yemini bunları tamamlamaktadır.\n"
    },
    "Puduhepa": {
        "first_paragraph": "Puduhepa, MÖ 13. yüzyılda yaşamış Hitit hükümdarı III. Hattuşili'nin karısı ve Hitit İmparatorluğu'nun kraliçesi (tavananna)'dir. Hakkında az şey bilinmekle beraber, kendisinden ilk defa bir tablette, Hattuşili'nin evliliği hakkında yaptığı 'kendini savunma konuşması (Apologie)'nda söz edilir.\n"
    },
    "Śāriputra": {
        "first_paragraph": "Śāriputra (Sanskritçe; शारिपुत्र , Tibetçe: ཤཱ་རིའི་བུ་, Pali : Sāriputta, \"Śāri'nin oğlu\", Upatiṣya doğumlu) Buda'nın en iyi müritlerinden birisi ve Maudgalyāyana (Pali: Moggallāna) ile birlikte Buda'nın iki baş erkek öğrencisinin ilki olarak kabul edilir. Śāriputra, Buda'nın hizmetinde kilit bir liderlik rolüne sahipti ve birçok Budist okulunda Budist Abhidharma'nın gelişiminde önemli olduğu düşünülür. Sık sık Mahayana vecizelerinde görünür ve bazı vecizelerde Budizm'in Hinayana okulunu temsil etmek için bir kontrpuan olarak kullanılır.\n"
    },
    "Yohanan Hurkanus": {
        "first_paragraph": "Yohanan Hurkanus (veya Yohanan Girhan, Yuhanna Hirkanus, İbranice: יוחנן הורקנוס, Yunanca: Ιωάννης Υρκανός) (iktidar: MÖ 134 - MÖ 104, ö. MÖ 104) Haşmonayim (Makkabiler)in MÖ 2. yüzyılda lideriydi. Görünen o ki, \"Hurkanus\" ismini tahta geçtiği zaman almıştır.\n"
    },
    "Zealotlar": {
        "first_paragraph": "Zealotlar, 1. yüzyıl İkinci Tapınak Yahudiliğinde, Yahudiye Eyaleti halkını Roma İmparatorluğu'na karşı isyan etmeye ve onu Kutsal Topraklardan silah zoruyla, özellikle de Birinci Yahudi-Roma Savaşı sırasında kovmaya teşvik eden siyasi bir hareketti.\n"
    },
    "Akıllı tasarım davası": {
        "first_paragraph": "Kitzmiller Dover Okul Bölgesine Karşı (İngilizce: Kitzmiller v Dover Area School) 2005 yılında Dover, Pensilvanya, Amerika Birleşik Devletleri'nde görülen dava. ABD'de akıllı tasarımın okullarda öğretilmesine karşı gelen ilk davadır. Okul bölgesinin içeriğe katmak istediği, akıllı tasarımı savunan kitabın adının Pandalar ve İnsanlar (Of Pandas and People) olmasında ötürü, dava aynı zaman Dover Panda Davası (Dover Panda Trial) olarak da bilinir.[1]\n"
    },
    "Paleo-Balkan mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Paleo-Balkan mitolojisi, İlirya, Trakya ve Daçya mitolojileri de dahil olmak üzere eski zamanlarda Paleo-Balkan dillerini konuşan halkların sahip olduğu dini inançlar grubudur. [1]\n"
    },
    "Trakya dini": {
        "first_paragraph": "Trakya dini Trakyalılar için geleneksel dini uygulamaları içerir. Mitolojileri ve ritüelleri hakkında çok az şey bilinmektedir, ancak bazı tanrıları heykellerde tasvir edilmiş veya Yunan kaynaklarında tanımlanmıştır.\n"
    },
    "Ziggurat": {
        "first_paragraph": "Ziggurat (Akatça ziqqurrat, zaqā \"yükselmiş yere kurmak\"), Antik Mezopotamya vadisinde ve İran'da terası bulunan piramitlere benzeyen tapınak kulesidir.\n"
    },
    "Arkosolium": {
        "first_paragraph": "Arkosolium ya da Arkosol (Latince kökenli arcus „kemer“, solium „mezar“) Katakomb yahut kaya içine oyulmuş, üzeri bir kemer ile kapanan bir nişin zemininde yer alan mezar.\n"
    },
    "Ayasofya (Selanik)": {
        "first_paragraph": "Ayasofya veya Kutsal Bilgelik Kilisesi (Yunanca: Ἁγία Σοφία), Selanik'te bulunan dinî yapılardan biridir. Kilise olarak kurulup sonradan camiye dönüştürülen bu yapı, şehrin en eski yapılarından biridir ve UNESCO listesindedir. Üçüncü asırdan beri bu yerde bir kilise bulunmaktadır fakat şimdiki yapı 7. asırda inşa edilmiştir. İstanbul’daki Ayasofya örnek alınmıştır. Kilisenin içine ikonlar çizilmiştir. Binanın planı Yunan haçı şeklindedir ve orta Bizans devri mimarisinin en iyi örneklerinden biridir.\n"
    },
    "Kilise Babaları": {
        "first_paragraph": "Kilise Babaları, Hristiyanlıkta yazıları din konusunda kural olarak kabul edilen kişilere verilen isim. Bu isim resmen verilmiş bir unvan olmayıp, daha çok kullanıla kullanıla literatüre yerleşen bir tanımlamadır.[1]\n"
    },
    "Sahte Titus Mektubu": {
        "first_paragraph": "Sahte Titus Mektubu, 1896'da 8. yüzyıldan kalma bir elyazmasında keşfedilen ve 1925'te yayınlanan, iffetin bedeli üzerine uzun bir öğüt barındıran bir metindir.\n"
    },
    "Synthronon": {
        "first_paragraph": "Synthronon (Eski Yunanca: σύνθρονον, çoğul. σύνθρονα Synthrona, yahut σύνθρονος Synthronos) milattan sonra 5. yüzyıldan itibaren Bizans ve Doğu Hristiyan kiliselerinde din görevlilerinin oturması için yapılmış yarım daire biçimli sıralara verilen isimdir. Çoğunlukla kilise Apsisi içine inşa edildiği gibi, Apsis önüne inşa edildiği farklı formları da bilinmektedir.\n"
    },
    "Tarihî İsa": {
        "first_paragraph": "Tarihî İsa, Kristolojik tanımların (Hristiyanlığın Mesih'i) ve İsa'nın diğer Hristiyan anlatımlarının (inançlı Mesih'in) aksine, İsa'nın yaşamının ve öğretilerinin eleştirel tarihsel yöntemlerle yeniden inşasıdır.[1] Ayrıca İsa'nın yaşadığı tarihsel ve kültürel bağlamları da göz önünde bulundurur.[2][3][4] Tarihî İsa veya Nasıralı İsa, MÖ 4-7 arasında, muhtemelen Nasıra'da doğmuş; MS 30-31'de Kudüs'te yaşamış bir Yahudi gezgin vaizdi. 28 yılından itibaren Celile ve Yahudiye'de halka vaaz vermeye başladı.[5] Aradan geçen iki ila üç yıl sonra, Roma valisi Pontius Pilatus'un emriyle Roma askerleri tarafından çarmıha gerildi.[6] Yeni Ahit, Hristiyanlık inancının ilk belgesi olarak, İsa hakkında yapılan tarihi araştırmaların en önemli kaynağıdır. İsa, havarilerini topladı ve Yahudilere Tanrı’nın Krallığı’nda krallığını ilan etti, bu nedenle halkını tövbe etmeye çağırdı.[7] Havarileri, ölümünden sonra onu İsa Mesih, Mesih ve Tanrı'nın Oğlu olarak ilan ettiler.[8] Bu olayın sonrasında, yeni bir dünya dini olan Hristiyanlık doğdu. İsa, Hristiyanlığın dışında da önemli hale geldi.\n"
    },
    "Erken modern dönemde cadı mahkemeleri": {
        "first_paragraph": "Karşı-Reformasyon ve Avrupa din savaşları sırasında kabaca %80'ini kadınların[1][2] ve çoğunluğunu 40 yaşının üzerinde insanların[3][4][5][6] oluşturduğu yaklaşık 50.000 kişi[7][8] büyücülük suçlaması nedeniyle yargılandı ve kovuşturmalar 1580-1630 yılları arasında tepe noktasına ulaştı.\n"
    },
    "Ekmek ve şarabın dönüşümü": {
        "first_paragraph": "Ekmek ve şarabın dönüşümü ya da diğer dillerde bilinen Latince kökenli adıyla Transsubstantiation (Doğa değişmesi) Hristiyan teolojisinde Efkaristiya ayinindeki ekmek ve şarabın İsa'nın kanına ve bedenine dönüşmesi inancıdır.\n"
    },
    "Gregoryen İlahi": {
        "first_paragraph": "Gregoryen İlahi (Latince: cantus choralis sive ecclesiasticus \"korolu, ya da kilise müziği\") ya da Gregoryen müzik, Roma Katolik Kilisesi'nin Latince dilinde tek sesli ilahilerine verilen genel addır.[1]\n"
    },
    "Lampadarius": {
        "first_paragraph": "Lampadarius, (çoğulu Lampadarii, Latince kökeni \"lampada\" , Grekçe: \"lampas\" λαμπάς mum), hem Roma Cumhuriyeti hem de Roma İmparatorluğu döneminde konsüller, imparatorlar ve diğer yetkililer önünde meşale ya da mum taşıyan kölelere verilen addır. Bizans sonrası ortodoks geleneğinde lampadarios kavramı koro lideri anlamı kazanmıştır.[1]\n"
    },
    "Mukurra": {
        "first_paragraph": "Mukurra Krallığı, 6. ve 16. yüzyıllarda Mısır'ın güneyinde ve Sudan'ın kuzeyinde varlığını sürdüren bir devletti. Başlangıçta Nil Nehri boyunca Üçüncü Katarakt bölgesinden Ebu Hamad'ın bir yerinde geçtiği alanı kapsamaktaydı. Ayrıca doğu ve batıdaki ticaret yolları, madenler ve vahaları kontrol ediyordu.\n"
    },
    "Nikolacılar": {
        "first_paragraph": "Romalılar · 1. Korintliler \n2. Korintliler · Galatyalılar \nEfesliler · Filipililer \nKoloseliler · 1. Selanikliler \n2. Selanikliler · 1. Timoteos\n2. Timoteos · Titus \nFilimon · İbraniler\n"
    },
    "Pentarşi": {
        "first_paragraph": "Pentarşi (Yunanca Grekçe: Πενταρχία, pentarhía, πέντε pénte, \"beş\" ve ἄρχειν arhein, \"yönetmek\"'ten) Doğu Ortodoks Kilisesi geleneğinde önemli yer tutan kilise yapılanması. Terim tam anlamını Doğu Roma İmparatoru I. Justinianus döneminde kazanmıştır. Bu modelde kilise patrikler tarafından yönetilen Roma İmparatorluğu'nun beş ana episkopos makamına bölünür: Roma, Konstantinopolis (İstanbul), İskenderiye, Antakya ve Kudüs.[3]\n"
    },
    "Sebasteli Blasios kaya oyma kilisesi": {
        "first_paragraph": "Sebasteli Blasios kaya oyma kilisesi, (İtalyanca: Chiesa rupestre di San Biagio) San Vito dei Normanni kasabası yakınlarında ve içerisinde günümüze nispeten iyi durumda ulaşmış renkli duvar resimleri barındıran bir kilise.\n"
    },
    "Engizisyon": {
        "first_paragraph": "Engizisyon (Latince: inquisitio, soruşturma), Katolik Kilisesi'ne bağlı bir mahkeme sistemi idi. Gerek kararları, gerek siyasi ve dini görüşleri nedeniyle dört büyük engizisyon adından çok söz ettirdi.\n"
    },
    "Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri": {
        "first_paragraph": "Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri veya Arapların Gözünden Haçlı Seferleri[1] (Fransızcası: Les croisades vues par les Arabes) Lübnan asıllı yazar Amin Maalouf'un Fransızca olarak 1983 yılında Paris’te yayımlanmış eseridir. Türkçede ilk olarak 1997’de Mehmet Ali Kılıçbay çevirisiyle yayımlanmıştır. Yapı Kredi Yayınları'ndan 2006'da yayınlanan nüshanın çevirisi ise Ali Berktay'a aittir.[1]\n"
    },
    "Aziz Lazarus Şövalyeleri": {
        "first_paragraph": "Kudüs Aziz Lazarus Askeri ve Hastabakıcı Şövalyeleri (Latince: Ordo Militaris et Hospitalis Sancti Lazari Hierosolymitani), M. 1098'den sonra Latin Kudüs Krallığı haçlıları tarafından bir cüzzam hastanesinde kurulan Katolik şövalye tarikatı.[1] Adını Bizanslı Aziz Lazarus'dan almıştır. Cüzzam'ı tedavi etmek için kurulmuş, Hıttin Savaşı'nda yer almışlardır. Bugüne kadar faaliyete devam etmektedir.\n"
    },
    "Bizans İmparatorluğu'nun gerilemesi": {
        "first_paragraph": "Bizans İmparatorluğu, 7. yüzyılın İslam'ın yayılışı ​​sırasında büyük kayıplar da dahil olmak üzere, yaklaşık bin yıl boyunca birkaç büyüme ve bozulma döngüsü yaşadı.\n"
    },
    "Edessa": {
        "first_paragraph": "Edessa (/ɪˈdɛsə/; Antik Yunanca: Ἔδεσσα, romanlaştırılmış: Édessa), Yukarı Mezopotamya'da, Seleukos İmparatorluğu'nun kurucusu Kral Selevkos I Nicator (MÖ 305–281 ) tarafından Helenistik dönemde kurulan antik bir şehir (polis) idi. Daha sonra Osroene Krallığı'nın başkenti oldu ve Roma eyaleti Osroene'nin başkenti olarak devam etti. Geç Antik Çağ'da, Hristiyan öğreniminin önde gelen merkezi ve Edessa Katekistik Okulu'nun merkezi oldu. Haçlı Seferleri sırasında, Edessa Kontluğu'nun başkentiydi.\n"
    },
    "Ehl-i Salip": {
        "first_paragraph": "Ehl-i Salip, Kudüs'ü Müslümanlar'ın elinden alarak onların kuvvet ve saltanatlarına son vermeyi amaçlayan, bunun için de bir kısım Avrupa hükümdarlarıyla derebeylerinin komutaları altında toplanarak zaman zaman İslam ülkelerine hücum etmiş olan mutaassıp Hristiyan topluluklarına verilen unvandır.[1]\n"
    },
    "Hospitalier Şövalyeleri": {
        "first_paragraph": "Hospitalye Şövalyeleri ya da Aziz Yuhanna Şövalyeleri tarikatı (Latince: Cavalieri Ospitalieri \"Hastane Şövalyeleri\") 1070 civarında kurulmuş bir şövalye tarikatıdır.[1] Sonradan ismi Rodos Şövalyeleri, çok sonralarıysa Malta Şövalyeleri olarak anılmıştır. Merkezi İtalya'nın Roma kentinde bulunan tarikatın günümüzdeki resmi adı İtalyancada Sovrano Militare Ordine Ospedaliero di San Giovanni di Gerusalemme di Rodi e di Malta yani Kudüs, Rodos ve Maltalı St. Jean Egemen Askeri Misafirperver Tarikatı veya kısaca Malta Tarikatıdır.\n"
    },
    "Hülâgû": {
        "first_paragraph": "Hülâgû Han (1217 - 8 Şubat 1265, Moğolistan), Batı Asya'nın çoğunu ele geçiren Moğol hükümdar. İlhanlıların kurucusudur. Cengiz Han'ın torunu olmakla birlikte Moğol İmparatorluğu'nun diğer büyük hanlarından Mengü Han, Arıkbuka Han ve Kubilay Han'ın da kardeşidir.\n"
    },
    "İznik-Latin savaşları": {
        "first_paragraph": "İznik-Latin savaşları, Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'in 1204 yılında Latinler tarafından işgal edilmesi ile 1261 yılında Bizanslılarca tekrar ele geçirilmesi arasında süregelen çatışmalar bütünü. Dördüncü Haçlı Seferi'ne liderlik eden Venedik Cumhuriyeti öncülüğünde kurulan Latin İmparatorluğu ile Konstantinopolis'in elden çıkmasını takiben İznik'te kurulan sürgün devleti İznik İmparatorluğu ve Venedik'in rakibi Ceneviz Cumhuriyeti arasında yaşanan savaşlar sonucunda Bizans İmparatorluğu yeniden tesis edilmiş, Latin İmparatorluğu yıkılmıştır.\n"
    },
    "Remle Antlaşması": {
        "first_paragraph": "Ramla Antlaşması, Haziran 1192'de Arsuf Muharebesi'nden sonra Selahaddin Eyyubi ve Arslan Yürekli Richard arasında imzalanmıştır. Antlaşma şartlarına göre Kudüs Müslümanların kontrolünde kalacaktı. Ne var ki, şehir Hristiyan hacıların ziyaretine açık olacaktı. Antlaşma ile Kudüs Krallığı, Sur'dan Yafa'ya kadar uzanan dar bir sınır şeridine sıkıştırılmış oldu.\n"
    },
    "Rhineland Katliamları": {
        "first_paragraph": "Rhineland Katliamları (İbranice: גזירות תתנ\"ו ), tarihte Birinci Haçlı Seferi'nin ilk aşaması olarak hatırlanır.\n"
    },
    "Şayzar": {
        "first_paragraph": "Şayzar (Arapça: شيزر; ya da Saijar ya da Suriye Larissa olarak bilinir) Kuzey Suriye'de idari olarak Hama'nın kuzeybatısındaki Hama Valiliği'nin bir parçası olan bir kasabadır. Yakın mahalleler Mahardah, Tremseh, Kafr Hud, Khunayzir ve Halfaya'yı içerir. Suriye Merkezi İstatistik Bürosu'na (CBS) göre Şayzar, 2004 nüfus sayımında 5.953 nüfusa sahipti.[1] Haçlı Seferleri sırasında kent, Banu Munqidh ailesinin yönetiminde Suriye'de bir kale idi. Haçlı seferlerinin Hristiyan ve Müslüman politikalarında önemli bir rol oynamıştır.\n"
    },
    "Yaka Kalesi": {
        "first_paragraph": "Yaka Kalesi (Güdübeş Kalesi) Mersin ilinde bulunan bir kale örenidir. 36°51′40″K 34°44′04″D / 36.86111°K 34.73444°D / 36.86111; 34.73444 koordinatlarındaki kale öreni ovalık alanda ve Mersin'in 15 kilometre kadar doğusundadır. Mersin'i doğuya bağlayan   devlet kara yolundan ayrılan kısa bir yol ile ulaşılabilir.\n"
    },
    "Yakın doğu bölgesi dışındakilere karşı Haçlı seferleri": {
        "first_paragraph": "Yakın doğu bölgesi dışındakilere karşı Haçlı seferleri Katolik Kilisesi ve bu kilise hiyerarşisinin kayıtsız şartsız mutlak güçte olduğu Katoliklerce kabul olan Papalar 11. yüzyıl sonunda Yakın Doğu'da Müslümanlara karşı Birinci Haçlı Seferi ortaya çıkardıktan ve bunları ta 16. yüzyılda Protestanlığın ortaya çıkmasına kadar devam ettirdikleri dönemlerde, Avrupa içinde bu kiliseye dahil olmayanları elimine etmek için bir seri silahlı mücadeleye de Haçlı Seferi adı verilmiş ve bu mücadele ve savaşlara da dinsel nitelik tanıyarak Haçlı Seferi kavramları ve terimleri kullanılmaya başlamıştır.\n"
    },
    "Erken İslam Tarihçiliği": {
        "first_paragraph": "Erken İslam tarihçiliği, 7. yüzyıl boyunca, Muhammed'in 610'daki ilk vahiylerinden 661'de Raşidun Halifeliğinin dağılmasına kadar ve muhtemelen 8. yüzyıl ve Emevi dönemi boyunca İslam'ın erken tarihi üzerine bilimsel literatürdür .\n"
    },
    "Orta Çağ İslam dünyasında fizik": {
        "first_paragraph": "Orta Çağ İslam dünyasında fizik, İslam'ın Altın Çağı (yaklaşık olarak 8. ve 13, 14 veya 15. yy. arası), Antik Yunan yeniliklerine (Aristoteles, Öklid, Yeni Platonculuk)[1]  ek olarak doğa bilimlerinde birçok gelişmeler görüldü. Bu zaman aralığında İslam Teolojisi bilgiye ulaşmaya çalışan düşünürleri cesaretlendirirken, bilim etkisinin ya da gücünün dini inanç adına herhangi bir çelişkinin ya da sakıncanın olmadığı yargısına sahipti.[2] Bu dönemde sayabileceğimiz düşünürler arasında Farabi, Kindî, İbn-i Sina, İbn-i Heysem ve İbn Bacce yer alır.[3] Bu düşünürlerin önemli çalışmaları Orta Çağ Döneminin bilimsel kaynaklarıydı ve Lingua franca olarak kabul edilen Arapça esas alınarak yazılmıştı.\n"
    },
    "Mansa Musa": {
        "first_paragraph": "Mansa Musa (Arapça: منسا موسى), I. Musa ya da tam adıyla Mansa Kankan Musa, 14'üncü yüzyılda onuncu mansa veya Mali İmparatorluğu'nun yükseliş dönemindeki imparatoruydu. Ülkeyi mansa olarak 1312 yılından 1337 yılına kadar yönetti. Musa, en çok 1324 yılındaki hac yolculuğunda yanında taşıdığı ve sadaka olarak dağıttığı devasa miktarda altınla ve İslam dininin ve bilimin velinimeti görevini üstlenmesiyle bilinir.\n"
    },
    "Tıbb-ı nebevi": {
        "first_paragraph": "Tıbb-ı nebevi ya da Nebevî tıp (Arapça:  الطب النبوي Peygamber tıbbı), İslam peygamberi Muhammed bin Abdullah'ın tıp ile ilgili hadislerini kaynak alan İslam ilimidir. İnsan sağlığının korunmasında, tedavi ve tedavi araçlarının nasıl uygulanacağı konusunda peygamberin tavsiye ve uygulamalarını dikkate alır.\n"
    },
    "Anaerkillik": {
        "first_paragraph": "Anaerkillik, toplumda kadının, özellikle \"ana\"nın etkin (baskın-başat) olma halidir. Matriarka veya maderşahilik olarak adlandırılan bir tür toplumsal örgütlenme düzenidir. Bu düzenin temelini kadının üstünlüğü fikri oluşturur; soy kadınlar tarafından belirlenir, hakimiyet kadınlarındır. Bu toplumlarda kadınlara erkeklerden daha çok saygı gösterilir. Bu kadın üstünlüğü ilkesi etrafında, toplumun kültürü, adetleri, inancı ve mitolojisi, ataerkil düzenli toplumunkinden farklı bir biçim oluşturur.\n"
    },
    "Amazon feminizmi": {
        "first_paragraph": "Amazon feminizmi, cinsiyet eşitliği hedefine ulaşmak için kadının fiziksel gücünün bir araç olarak kullanılmasını vurgulayan bir feminizm dalıdır. Taraftarları, kadın kahramanların kurgudaki imajına ve kadın sporcular, dövüş sanatçıları ile toplumda, sanatta ve edebiyatta güçlü yapılara sahip diğer kadınların fiziğini ve başarılarını ifade eden imaja önem vermektedir.\n"
    },
    "Anasoyluluk": {
        "first_paragraph": "Anasoyluluk veya matriliniyal sistem, bir toplulukta soyun ana tarafından, ana esaslı bir çizgi halinde geçmesini anlamına gelir. Babasoyluluktan farklı olarak, ailenin soyağacı (şecere) baba tarafına değil, annenin ailesine dayandırılır. Terim sık sık anaerkillik ile eşanlamlı olarak kullanılsa da, anasoyluluk ana tarafının egemen olduğu bir yapıyı gerektirmez.\n"
    },
    "Çıplak kör fare": {
        "first_paragraph": "Çıplak kör fare (Heterocephalus glaber), Doğu Afrika'nın kurak bölgelerinde yaşayan çıplak kör fareler, kemirgen takımından hayvanlardır. Uzun ömürleri ve kanserojen maddelerle aynı ortamda bulunsalar dahi kanser geliştirmemeleri ile bilim dünyasının ilgisini cezbetmektedirler. Karınca ve arı tipinde, aşırı hiyerarşik koloniler halinde yaşarlar. Kuzenleri Damaraland kör fareleri ile beraber, bu tip tamsosyal (İng. eusocial) diye nitelenen yaşam biçiminin memeliler arasında tek temsilcileridir.[1]\n"
    },
    "Elam": {
        "first_paragraph": "Elam (/ˈiːləm/; Elamca: 𒁹𒄬𒆷𒁶𒋾 haltamti; Sümerce: 𒉏𒈠𒆠 NIM.MAki), İran'ın güneybatısında MÖ 3000'li yıllarda var olmuş antik bir medeniyet ve tarihsel bölge. \n"
    },
    "Kadınmerkezcilik": {
        "first_paragraph": "Kadınmerkezcilik ya da Ginosentrizm kişinin dünya görüşünün oluştururken bilinçli veya bilinçsiz olarak kadının ilgi, çıkar ve bakış açısını merkeze yerleştiren, bütün değerlendirmeleri kadın merkezli olarak yapan yaklaşım.\n"
    },
    "Marija Gimbutas": {
        "first_paragraph": "Marija Gimbutas (Litvanca: Marija Gimbutienė; 23 Ocak 1921 - 2 Şubat 1994), Litvan-Amerikalı arkeolog ve antropolog. Cilalı Taş Devri ve Tunç Çağı'ndaki \"Eski Avrupa\" kültürlerini incelemiş; Hint-Avrupa dil ailesinin anavatanını tanımlayan kurgan varsayımını ortaya atmıştır. Vilnius Üniversitesi mezunudur.\n"
    },
    "James Mellaart": {
        "first_paragraph": "James Mellaart (14 Kasım 1925, Londra - 29 Temmuz 2012, Londra), Anadolu'da gerçekleştirdiği Çatalhöyük ve Hacılar Höyük gibi önemli tarihöncesi kazılarıyla tanınan arkeolog.\n"
    },
    "Mosuolar": {
        "first_paragraph": "Mosuo (Çince: 摩梭; pinyin: Mósuō), ya da Na, Çin'de Yunnan ve Sichuan Eyaletlerinin Tibet sınırı yakınlarında yaşayan küçük bir etnik gruptur. 40.000'i bulan nüfusun çoğunluğu Yongning bölgesi ve Lugu Gölü çevresinde yerleşmiştir. Kültürel olarak farklı olmalarına rağmen, Çin hükûmeti tarafından Naxilerle aynı azınlığa dahil edilmişlerdir.\n"
    },
    "Other World Kingdom": {
        "first_paragraph": "Other World Kingdom (kısaltması OWK) Çekya'nın Žďár nad Sázavou ilçesinde 16. yüzyıldan kalma bir şato içerisinde bulunan ticari BDSM ve sahibe aktivitelerinin uygulandığı 1996 yılında açılan bir anaerkil mikro ulustu.[1] OWK hiçbir yabancı ülke tarafından tanınmasa da, kendi pasaportları, polisleri, parası, mahkemesi, bayrağı ve marşı vardı ve yalnızca kadınlar tarafından yönetiliyordu.[2]\n"
    },
    "Robert Graves": {
        "first_paragraph": "Robert von Ranke Graves (d. 24 Haziran 1895 – ö. 7 Aralık 1985), İngiliz akademist, şair ve romancı.\n"
    },
    "Seder-Mazoşizm": {
        "first_paragraph": "Seder-Masochism, Amerikalı sanatçı Nina Paley tarafından yazılan, yönetilen, yapımcılığını ve animasyonunu yaptığı 2018 Amerikan animasyonlu, İncil'deki bir komedi -drama filmidir. Film , Mısır'dan ilk doğan kişinin ölümü ve Musa'nın İsrailoğullarını Mısır'daki kölelikten kurtarması gibi, özellikle Fısıh Sederi ile ilgili hikayeler olmak üzere Çıkış Kitabı'nı yeniden yorumluyor. Film, bu olayları Büyük Ana Tanrıça'ya yapılan yaygın tapınma zemininde tasvir ederek ataerkilliğin yükselişini gösteriyor.\n"
    },
    "Amalthea (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Amalthea, efsanelere göre Zeus'u çocukken besleyen keçiye veya nimfe verilen ad. Yazılı olmayan rivayetlere göre Girit'te tanrıyı besleyen bu keçi daha sonra ödül olarak ilah yıldızlar arasına konulmuştur. Diğer bir rivayete göre de Zeus'u keçi sütü ile besleyen bir naiadedir (okyanus perisi).\n"
    },
    "Ariadne": {
        "first_paragraph": "Ariadne (eski Yunanca Ἀριάδνη, latince Ariana), Yunan mitolojisinde, Zeus ve Europa'nın oğlu Girit Kralı Minos ve Güneş-Titan Helios'un kızı Kraliçe Pasiphae'nin kızıdır.\n"
    },
    "Daktil": {
        "first_paragraph": "Daktiller (Yunanca Δάκτυλοι, daktylos, parmak sözcüğünden), Yunan mitolojisinde parmak adamlar. Bu marifetli cüceler, Girit ya da Anadolu'daki İda Dağı'nda ilk olarak demir çıkartmış ve işlemişlerdir.\n"
    },
    "Europa (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Europa (/jʊəˈroʊpə, jə-/) Argos Yunan kökenli bir Fenike prensesi ve Girit Kralı Minos'un annesiydi. Avrupa kıtasına onun adı verilmiştir. Zeus tarafından boğa şeklinde kaçırılmasının hikâyesi bir Girit hikâyesiydi; Klasikçi Károly Kerényi'nin belirttiği gibi, \"Zeus ile ilgili aşk hikayelerinin çoğu, onun tanrıçalarla evliliklerini anlatan daha eski hikayelerden kaynaklanmaktadır. Bu özellikle Europa'nın hikayesi için söylenebilir.\" [1]\n"
    },
    "Galatea (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Galatea (/ˌɡæləˈtiːə/; Eski Yunanca: Γαλάτεια; \"süt beyazı\")[1] aşağıdaki figürlerin adıydı:\n"
    },
    "Koribantlar": {
        "first_paragraph": "Koribantlar, Yunan mitolojisine göre Frigyalı tanrıça Sibel'in papazlarına verilen isim.\n"
    },
    "Kureta": {
        "first_paragraph": "Kureta, Yunan mitolojisine göre Zeus'un annesi Giritli ana tanrıça Rhea'nın rahipleridir. Zeus efsanesinde rol oynayan bu cinlerin toprağın oğulları oldukları da söylenir.[1] Rhea Zeus'u Girit'teki Lyktos mağarasında doğurur. Babası Kronos çocuğu bulup diğer çocukları gibi yutmasın diye burada saklar. Ağlamalarını Kronos'un duymaması için Kuretalara çocuğun çevresinde, kılıçlarını tunç kalkanlarına vurarak dans etmelerini emreder. Mitolojiye göre Kuretalar iki ya da dokuz kişidir. Sonradan Kureta rahipleri Ana Tanrıça kybele kültüne bağlanmışlar. Daktyl ve Korybant rahipleriyle birlikte Kybele ayinlerinde kaval, davul ve tef müziği eşliğinde çığlık atarak ve kılıçlarını tunç kalkanlarına vurarak dans etmişler, böylece trans haline girerek tanrıya karışmayı sağlamışlar.[1]\n"
    },
    "Minotor": {
        "first_paragraph": "Minotor (Yunanca: Μινώταυρος, Minotavros), Yunan mitolojisinde yarı insan-yarı boğa yaratık.[1] Yunanca \"Minos’un Boğası\" anlamına gelir.[1]\n"
    },
    "Pandareus": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Pandareus Eski Yunanca: ( Πανδάρεος ) Merops'un oğlu ve bir periydi . İkametgahı ya Efes [1] ya da Milet olarak tarif edilirdi.[2]\n"
    },
    "Pasifae": {
        "first_paragraph": "Antik Yunan mitolojisinde, Pasiphaë ( /pəˈsɪfiiː/ [1]) bir Girit kraliçesiydi.[2]\n"
    },
    "Rea": {
        "first_paragraph": "Rhea, Gaia ve Uranos'un kızıdır. Tanrıların anası ve  Dağlık bölgelerin tanrıçası olarak bilinir. Önceleri çoğunlukla Gaia ve Kybele ile eş tutulurken sonradan, Olimpos Dağı'nda yaşamamasına rağmen, Olimpian tanrı ve tanrıçalarının anası sayılmıştır.\n"
    },
    "Talos": {
        "first_paragraph": "Talos, Yunan mitolojisinde, Hephaistos tarafından bronz dövülerek şekillendirilmiş dev. Zeus, sevgilisi Europa'yı Girit'e gönderdikten sonra, Talos'u onun koruyucusu olarak görevlendirmiştir.\n"
    },
    "Ahu Tongariki": {
        "first_paragraph": "Ahu Tongariki, Büyük Okyanus'ta, Şili'ye bağlı Paskalya Adası'nda bulunan, ataları onurlandırmak için inşa edilmiş \"ahu\" denilen taş platformlarının en büyüğüdür.\n"
    },
    "Balbal": {
        "first_paragraph": "Balbal (Kırgızca: балбал, [bɑɫbɑɫ]), (Tıva Türkçesi: Кижи-көжээ / Kiji köjee) Eski Türklerde kişinin anılması için mezarının veya bazı kurganların etrafına dikilen mezar taşına verilen isimdir ve kişinin yaşarken öldürdüğü kişileri sembol eder. Kurganların başında fazla balbal varsa o kişi o kadar kahramandır. Orta Asya Türklerinde, Şamanlık dininin geçerliliğini yaygın olarak koruduğu dönemde, ölen savaşçıların kurgan denilen  mezarlarının etrafına dikilmiş, savaşçının öldürdüğü düşmanları ve bu kişilerin öbür dünyada onun hizmetçileri olacağına inanılacağını simgeleyen, genellikle bir taş parçasının üzerine yontulmuş, bir elinde kılıç, figürlerinden oluşan heykellere verilen ad. Bu taşların sayısının fazlalığı ölen kişinin sağ iken; gücünün, cesaretinin, kahramanlığının da simgesidir. İslam öncesi dönemde yaygın olan balballar, İslam dininin kabulünden sonra yerini mezar taşlarına bırakmıştır.\n"
    },
    "Haʻamonga ʻa Maui": {
        "first_paragraph": "Haʻamonga ʻa Maui  (\"Maui'nin Sorumluluğu\"), Tonga'da Heketa'daki Niutoua köyü yakınlarında, Tongatapu adasının kuzeyinde, bulunan bir taş trilithon'dur. 13. yüzyılda Kral Tuʻitātui tarafından iki oğlunun onuruna yaptırılmıştır.[1] Anıt bazen \"Pasifik'in Stonehenge'i\" olarak adlandırılır.[1]\n"
    },
    "Küpler Vadisi": {
        "first_paragraph": "Küpler Vadisi (Laoca: ທົ່ງ ໄຫ ຫິນ (tʰōŋ hǎj hǐn)) Laos'ta yer alan bir megalit arkeolojik peyzaj alanıdır. Yayla vadilerine ve Xiangkhoang Platosu'nun merkezi ovasının alt eteklerine dağılmış binlerce taş küpten oluşur. Küpler bir ila birkaç yüz arasında değişen kümeler halinde düzenlenmiştir.[2]\n"
    },
    "Oda mezar": {
        "first_paragraph": "Oda mezar birçok farklı kültürde defin için kullanılan bir mezar türüdür. Kaya veya bazen tahtadan inşa edilen odalar, bir kişinin yanı sıra bir aile veya topluluğun ölülerinin saklandığı yerler olarak da hizmet verebilir ve genellikle uzun süreler boyunca birden fazla defin için kullanılırdı.\n"
    },
    "Venüs heykelcikleri": {
        "first_paragraph": "Venüs heykeli, genellikle dişilik organları abartılmış, yukarı Paleolitik zamanlardan kalma kadın yontucuklara verilen genel addır.\n"
    },
    "Brassempouy Venüsü": {
        "first_paragraph": "Brassempouy Venüsü (Fransızca: la Dame de Brassempouy, [la dam də bʁasɛ̃pwi], \"Brassempouy'lu Leydi\" veya Dame à la Capuche, \"Başlıklı Leydi\" anlamına gelir), bilinmeyen bir zamanda daha büyük bir figürden koptuğu düşünülen Üst Paleolitik döneme ait fildişi bir heykelcik parçasıdır. Fransa'nın Brassempouy kentindeki bir mağarada 1892 yılında keşfedilmiştir. Yaklaşık 25.000 yaşında olan bu heykelcik, insan yüzünün bilinen en eski gerçekçi temsillerinden biridir.\n"
    },
    "Dolní Věstonice Venüsü": {
        "first_paragraph": "Dolní Věstonice Venüsü (Çekçe: Věstonická venuše), MÖ 29.000-25.000 yıllarına (Gravettiyen endüstrisi) ait seramik bir Venüs heykelciğidir. Brno'nun güneyindeki Moravya havzasında, bugün Çek Cumhuriyeti'nde yer alan Děvín Dağı'nın eteklerindeki Paleolitik dönemden kalma Dolní Věstonice'de bulunmuştur. Bu heykelcik ve yakınlarda bulunan diğer birkaç heykelcik dünyanın bilinen en eski seramik parçalardır.[1]\n"
    },
    "Laussel Venüsü": {
        "first_paragraph": "Laussel Venüsü, 18,11 inç yüksekliğinde (46,0 santimetre) kireç taşından yapılmış çıplak bir kadın kabartmasıdır. Kırmızı aşı boyası ile boyanmış ve güneybatı Fransa'nın Dordogne bölgesindeki Marquay komününde bulunan bir kaya sığınağının (Abri de Laussel) kireç taşına oyulmuştur. Oyma Gravettiyen Üst Paleolitik kültürü (yaklaşık 25.000 yıllık) ile ilişkilendirilmektedir. Şu anda Fransa'nın Bordeaux kentindeki Musée d'Aquitaine'de sergilenmektedir.\n"
    },
    "Lespugue Venüsü": {
        "first_paragraph": "Lespugue Venüsü, 1922'de Haute-Garonne'de bir mağarada bulunan Venüs heykelciğidir. Şimdi Paris Musée de l'Homme'de bulunan Lespugue Venüsü mamut dişinden yapılmıştır. 15 cm boyundadır. İnsan vücudu bu heykelde bir takım yuvarlakların, küreciklerin üst üste konulmasından oluşmuş gibi sembolize edilmiştir. MÖ 25.000 civarına aittir.\nEğer bu heykelcik taş veya topraktan yapılmış olsaydı tarihini tespit edemeyecektik. Mamut dişi gibi organik bir materyalden yapıldığı için \"karbon 14\" adını verdiğimiz bir metotla yaşını belirlemek mümkün olmuştur.\n"
    },
    "Moravany Venüsü": {
        "first_paragraph": "Moravany Venüsü[1] (Slovakça: Moravianska venuša) 20. yüzyılın başlarında Slovakya'da keşfedilen küçük bir tarih öncesi kadın heykelciğidir.\n"
    },
    "Tan-Tan Venüsü": {
        "first_paragraph": "Tan-Tan Venüs'ü, Fas'ta bulunan bir taş figürüdür ve yaklaşık olarak günümüzden 500.000-300.000 yıl öncesine tarihlenmektedir. Bu figürün adı, bulunduğu bölgenin adı olan Tan-Tan'dan gelmektedir. Kendisi ve çağdaşı olan Berekhat Ram Venüsü figürü insan formunun en eski temsilleri olduğu iddia edilmektedir.[1]\n"
    },
    "Willendorf Venüsü": {
        "first_paragraph": "Willendorf Venüsü Avusturya'nın, Eski Taş Çağı'na ait en ünlü kalıntısıdır. Heykel bugün Viyana Doğa Tarihi Müzesi'nde görülebilir. Oolitik kireçtaşı'ndan yapılmıştır ve bu taş heykelin bulunduğu coğrafyada bulunmamaktadır. Adına Venüs verilmesinin klasik Venüs'le bir ilgisi yoktur ve zaten Venüs'le arasında binlerce yıl vardır.\n"
    },
    "İsmail": {
        "first_paragraph": "İsmail (Arapça: إِسْمَاعِيْل, romanize: ʾIsmāʿīl) veya Yişmael,[a] Tanah ve Kur'an'da bahsedilen İbrani din büyüğü. Yahudilikte, Hristiyanlıkta ve İslamda, İbrahim'in ilk oğlu olarak geçer.[1][2] Özellikle İslam'da önemi oldukça yüksektir.\n"
    },
    "Acharonim": {
        "first_paragraph": "Acharonim (İbranice telaffuz: [(ʔ)aχ(a)ʁoˈnim]; İbranice: אחרונים Aḥaronim; tekil אחרון‎, Aḥaron; çev. \"son olanlar\"), Yahudi kukukunda ve tarihinde kabaca 16. yüzyıldan günümüze ve daha spesifik olarak Şulhan Aruh'un (İbranice: שׁוּלחָן עָרוּך‎, \"Tablet Seti\", ortak bir basılı Yahudi hukuku kodu, MS 1563) yazılmasından bu yana yaşayan önde gelen hahamlar ve poskim'dir.\n"
    },
    "Amoraim": {
        "first_paragraph": "Amoraim (Aramice: çoğul אמוראים‎ veya [ʔamoraˈʔim] ya da [ʔamorajim], tekil Amora אמורא‎ [ʔamoˈʁa] veya Amoray; \"söyleyenler\" veya \"halk üzerine konuşanlar\" veya \"sözcüler\")[1], Sözlü Tora'nın öğretilerini \"söyleyen\" veya \"anlatmış\" olan, MS 200 ile 500 yılları arasındaki Yahudi bilginlerine atıfta bulunur. Bu bilginler öncelikle Babil ve İsrail Diyarı'nda yaşamaktaydı. Bilginlerin yasal tartışmaları ve tartışmaları sonunda Gemara'da kodlandı. Amoraim, Tannaim'i takip eder. Tannaim, kodlanmamış sözlü geleneğin doğrudan aktarıcılarıydı; Amoraim, ilk kodifikasyonundan sonra sözlü yasayı açıkladı ve netleştirdi.\n"
    },
    "Geonim": {
        "first_paragraph": "Geonim (İbranice: גאונים ; İbranice telaffuz: [ɡe(ʔ)oˈnim]; Ayrıca romanizasyon Gaonim, tekil Gaon), Abbasi Halifeliği'ndeki Sura ve Pumbedita'daki iki büyük Babil Talmudik Akademilerinin başkanlarıydı[1] ve erken Orta Çağ döneminde, İslam topraklarında Yahudiler üzerinde laik otoriteye sahip olan Resh Galuta'ya (sürgün) karşıt olarak, dünya çapındaki Yahudi cemaatinin genel olarak manevi liderleri olarak kabul edilirdi.\n"
    },
    "Rishonim": {
        "first_paragraph": "Rishonim (İbranice telaffuz: [ʁiʃoˈnim]; İbranice: ראשונים‎; tekil İbranice: ראשון‎, Rishon, \"ilkler\"), Şulhan Aruh'un (İbranice: שׁוּלחָן עָרוּך‎, \"Tablet Seti\", ortak bir basılı Yahudi hukuku kodu, MS 1563) yazılmasından önceki ve Geonim'i takip eden çağda (MS 589-1038), yaklaşık olarak 11. ila 15. yüzyıllar arasında yaşayan önde gelen hahamlar ve poskim'di. Şulhan Aruh'tan sonraki haham bilginleri genellikle acharonim (\"ikincisi\") olarak bilinir.\n"
    },
    "Savoraim": {
        "first_paragraph": "Bir Savora (İbranice telaffuz: [savoˈʁa]; Aramice : סבורא, \"akılcı\", çoğul Savora'im, Sabora'im İbranice telaffuz: [savoʁaˈ(ʔ)im], סבוראים), Yahudi hukukunda ve tarihinde Amoraim döneminin sonundan (MS 500 civarında) Geonim'in başlangıcına kadar (MS 600 civarında) yaşayan önde gelen hahamlardan her birini belirtmek için kullanılan bir terimdir. Bir grup olarak, Rabeinu Sevorai veya Rabanan Saborai olarak da anılırlar ve Talmud'a mevcut yapısını vermede büyük rol oynamış olabilirler. Modern bilim insanları aynı zamanda Gemara'daki atfedilmemiş ifadelerin yazarları için çoğul Stammaim (İbranice; \"kapalı, belirsiz veya atfedilmemiş kaynaklar\") terimini kullanırlar.\n"
    },
    "Tannaim": {
        "first_paragraph": "Tannaim (Aramice: תנאים İbranice telaffuz: [tannaˈ(ʔ)im], tekil תנא‎ İbranice telaffuz: [tanˈna], Tanna \"tekrarlayıcılar\", \"öğretmenler\"[1]), görüşleri Mişnah'ta MS 10-220 yılları arasında kaydedilen haham bilgeleriydi. Mişnahik dönemi olarak da adlandırılan Tannaim dönemi yaklaşık 210 yıl sürmüştür. Zugot (\"çiftler\") döneminden sonra gelir ve kendisini Amoraim (\"tercümanlar\") dönemi takip eder.[2]\n"
    },
    "Zugot": {
        "first_paragraph": "Zugot /ˌzuːˈɡoʊt/ (İbranice: הַזּוּגוֹת haz-zûghôth, \"Çiftler\"), ayrıca Aşkenaz telaffuzunda Zugoth /ˈzuːɡɒθ/  ya da Zugos /ˌzuːˈɡoʊs/ olarak da adlandırılır, Yahudilerin ruhani liderliğinin beş ardışık din öğretmeni \"çiftinin\" elinde olduğu  İkinci Tapınak zamanında her ikisi de iki yüz yıllık dönemi (y. MÖ 170 – MÖ 30, İbranice: תְּקוּפַת הַזּוּגוֹת təqhûphath haz-zûghôth, \"Çiftler Dönemi\") ve bu çiftlerin her birinin kendisine atıfta bulunur.\n"
    },
    "Seyyid Abdullah Fatıminiya": {
        "first_paragraph": "Seyyid Abdullah Fateminia (Farsça:سید عبدالله فاطمی‌نی ; d. 1946 – ö. 16 Mayıs 2022)[1] İranlı Şii din adamı, islam ahlakı profesörü, hatip, İslam tarihçisi ve arşivci. Arap şiirleri, hadis, ahlak ve mistisizm üzerine araştırmalar yaptı.[2][3] İran televizyonlarında sıkça yayınlanan dini vaazları nedeniyle ülkesinde tanınan bir dini şahsiyetti.[4][5]\n"
    },
    "Abdullah Dağıstanî": {
        "first_paragraph": "Abdullah Dağıstânî, (14 Aralık 1891, Ganep, Dağıstan - 30 Eylül 1973, Şam, Suriye), Türk mutasavvıf.\n"
    },
    "Abdullah el-Vezir": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Ahmed el-Vezir,  (Arapça: عبد الله بن أحمد الوزير, romanize: Abdallāh bin Ahmad al-Vezīr, 1885 -  8 Nisan 1948) Yemenli darbeci ve İslam alimidir.[1] el-Vezirî Darbesi'nde kendini kral ilan etmiştir.[2] Daha önceden 1920'lerde Yemen ordusunun komutanı ve 1930'larda Hamar ve el-Hudeyde'nin valiliği görevlerini yaptı.[3] Hessen ekonomi bakanı Tarık el-Vezir onun torunudur.[4]\n"
    },
    "Abdulmelik ed-Deylemî": {
        "first_paragraph": "Ebu Sâbit Muhammed bin Abdü’l-melik ed-Deylemî, tam adı Şemsüddîn Ebû Sâbit Muhammed bin Abdü’l- Melik Ed-Deylemî Et-Tûsî. Tus, Deylem, Hemedan ve Horosan’a nisbet edilmektedir. Lakabı Şemsüddin künyesi Ebû Sâbit’tir. ’Uyuni’l-Ma‘ârif adlı eserinin baş tarafında, isminin Ebu Abdullah el-Horasânî olarak da kaydedilmiştir. İşari Tefsirinde bir yerde ve Risale fi Redd-i Hululiyye adlı risalesinde ise kendinden Hemadanî diye bahsetmektedir. El-A’lâm’da geçtiği üzere Deylem’de doğmuştur. Tus şehri de onun hayatının bir bölümünü geçirdiği yerdir.[1]\n"
    },
    "Abdurrahman Aktepe": {
        "first_paragraph": "Abdurrahman Aktepe (Kürtçe: Ebdurehmanê Axtepî; 1850, Çınar - 1905, Diyarbakır), Kürt İslam alimi, astronom ve yazar.[1]\n"
    },
    "Abdülhakîm Arvâsî": {
        "first_paragraph": "Abdülhakîm Arvâsî Üçışık  (1860, Bahçesaray, Van - 27 Kasım 1943, Ankara), Türk İslam âlimi.\n"
    },
    "Ahıskalı Ali Haydar": {
        "first_paragraph": "Ali Haydar Gürbüzler (1870, Ahıska - 1 Ağustos 1960, İstanbul[2]), Ahıskalı Ali Haydar Efendi adı ile tanınan Türk hukukçu, dersiam, müderris, din adamı, mutasavvıf ve İstanbul ilinin Fatih İlçesi Çarşamba semtinde bulunan İsmet Efendi Dergâhı’nın son şeyhi.[3] Nakşibend tarikatı, Halidiye kolunun son halkalarından olup Yahyalı İsmet Efendi silsilesinden gelen Nakşi şeyhi, İsmailağa Cemaati'nin lideri ve şeyhi olan Mahmut Ustaosmanoğlu'nun mürşididir.\n"
    },
    "Ahmed Deedat": {
        "first_paragraph": "Ahmed Hussein Deedat (1 Temmuz 1918 –  8 Ağustos 2005) (Urdu: احمد حسين ديدات), Müslüman yazar, konuşmacı. Yahudi ve Hristiyan kutsal metinleri üzerinde uzmanlaşmış İslam bilgini.[1]\n"
    },
    "Ahmed Sirhindî": {
        "first_paragraph": "İmâm-ı Rabbânî veya diğer adıyla Ahmed Sirhindî, (Arapça: أَحْمَدْ اَلسِّرْهِنْدِي; 26 Mayıs 1564,[1] Serhend - 20 Kasım 1624,[1] Serhend), Hindistan'da yaşamış İslâm âlimi ve tasavvuf önderi.\n"
    },
    "Ahmed Şemseddîn et-Tavilî": {
        "first_paragraph": "Ahmed Şemseddîn et-Tavilî (Arapça: الشيخ أحمد شمس الدين طويلة) (1849; Ahmedabat, Irak - 1890; Tavila, Irak), alim ve mutasavvıf. Osman Sirâceddîn et-Tavilî'nin dördüncü oğludur. Osmanlı Devleti sınırları içerisinde yer alan Tavila köyünde dünyaya gelmiştir.\n"
    },
    "Ahmed Ziyaüddin": {
        "first_paragraph": "Ahmed Ziyaüddin Efendi (1813 - 1893), Gümüşhânevî Tekkesi’nin kurucusu. Gümüşhaneli bir tüccarın oğludur.\n"
    },
    "Ali Ulvi Kurucu": {
        "first_paragraph": "Ali Ulvi Kurucu (3 Mart 1922, Konya - 3 Şubat 2002, Medine), Türk şair, yazar ve hafız.\n"
    },
    "Aziz Mahmud Hüdayi": {
        "first_paragraph": "Aziz Mahmud Hüdayi (1541 Şereflikoçhisar - 1628 İstanbul), Anadolu’da yetişen velîlerden olup, Halvetiyye tarikatının kolu, Celvetiyye tarikatının kurucusudur.[1]\n"
    },
    "Behlül Dana": {
        "first_paragraph": "Ebû Vüheyb b. Amr b. el-Mugīre el-Kûfî es-Sayrafî (ö. 799 [?]) Abbasi halifesi Harun Reşit zamanında yaşamış sufi bir derviştir. Kimliği hakkında pek bilgi yoktur. Harun Reşid'in kardeşi olduğu iddiları da vardır.  Diğer behlûllere ve meczuplara ait söz ve hikâyeler çoğunlukla ona bağlandığı gibi birtakım halk fıkraları da kendisine mal edilmiştir.\n"
    },
    "William Chittick": {
        "first_paragraph": "William C. Chittick, New York Devlet Üniversitesi'nde, karşılaştırmalı araştırmalar bölümü profesörüdür.\n"
    },
    "Cüneyd Babunagari": {
        "first_paragraph": "Muhammed Cüneyd (bilinen adıyla: Cüneyd Babungari, Bengalce: জুনাইদ বাবুনগরী, d. 8 Ekim 1953 – ö. 19 Ağustos 2021), Bangladeşli Deobandi İslam alimi, eğitimci, yazar, araştırmacı, vaiz ve manevi figür.[1][2]\n"
    },
    "Ebu Abdullah el-Mukri": {
        "first_paragraph": "Ebu Abdullah el-Mukrî, 10. yüzyılda batı İran'da doğan Kürt İslam alimi ve düşünür. Yûsuf bin Hüseyin Râzî, Abdullah el-Harrâz, Muzaffer el-Kirmanşâhî, Ruveym bin Ahmed, İbn-i Cerîrî gibi alimlerden ilim öğrendi. 976 yılında Nişabur'da öldü.[1][2]\n"
    },
    "Ebu Hanife": {
        "first_paragraph": "Ebû Hanîfe veya tam adıyla Ebu Hanîfe Numân bin Sabit bin Zûtâ bin Mâh (Arapça: أبو حنيفة, d. 699, Kufe - ö. Eylül 767, Bağdat)[3] İslam dininin dört fıkıh mezhebinden birisi olan Hanefi mezhebinin kurucusu ve Sünni fıkhının en büyük üstâdlarından biri sayılan İslam fıkıh ve hadis bilgini. Asıl adı \"Nu’man bin Sâbit\" olup sevenlerince ismi \"İmâm-ı Â’zam\" unvanıyla birlikte anılır.\n"
    },
    "Ebu'l-A'lâ Mevdudî": {
        "first_paragraph": "Seyyid Ebu'l-A'lâ Mevdudî (Urduca: ابو الاعلی مودودی)  (d. 25 Eylül 1903, Haydarabad - 22 Eylül 1979), Pakistanlı müfessir, İslam âlimi, gazeteci ve yazar.\n"
    },
    "Ebu'l-Vefa el-Bağdadi": {
        "first_paragraph": "Ebu'l-Vefâ el-Bağdâdî, el-Kâkes veya el-Kürdî[1] lakaplarıyla da bilinen Ebu'l-Vefâ Tâcü'l-Ârifîn Seyyid Muhammed bin Muhammed Arîz el-Bağdâdî (d. 1026 - ö. 9 Aralık 1107), Vefâ’îyye tarikâtının kurcusudur. Menâkıbnâme’sinde Ali el-Mûrtezâ'nın soyundan bir seyyid olduğu kaydedilmiştir.\n"
    },
    "Ebul Kelam Azad": {
        "first_paragraph": "Ebul Kelam Muhiddin Azad (Urdu: مولانا ابوالکلام محی الدین احمد آزاد, Bengalce: আবুল কালাম মুহিয়ুদ্দিন আহমেদ আজাদ) (11 Kasım 1888 - 22 Şubat 1958), Hint Müslüman bilgin ve Hint bağımsızlık hareketinin üst düzey siyasi lideridir.\n"
    },
    "Muhammed Bakır es-Sadr": {
        "first_paragraph": "Muhammed Bakır es-Sadr (1 Mart 1935-1980, Arapça: محمد باقر الصدر) din adamı, şii taklit mercii ve Iraklı siyasetçi. Lakabı ise beşinci şehiddir. Irak’ın en etkili dini ve politik figürlerinden birisidir. Mukteda es-Sadr onun damadıdır.[1]\n"
    },
    "Fazlurrahman Malik": {
        "first_paragraph": "Fazlurrahman Malik (Urduca: فضل الرحمان ملک; d. 21 Eylül 1919, Hezare - ö. 26 Temmuz 1988, Chicago), Pakistanlı akademisyen, ilim ve fikir adamı. Kendisini eğitim reformuna ve içtihadın farklı bir anlayışla yeniden canlanmasına adayan, İslam'ın önde gelen bir reformcusu olarak ve tarihselci görüşleriyle bilinir.[1] Eserleri Pakistan, Malezya, Endonezya ve Türkiye gibi ülkelerde büyük ilgi görüyor.[2]\n"
    },
    "Hâkim et-Tirmizî": {
        "first_paragraph": "Hâkim et-Tirmizî (Farsça: الحكيم الترمذي; ö.932)[1], 9.-10. yüzyıllarda yaşamış Fars hadis bilgini ve sufi. \"Et-Termizi\" ya da \"Termiz Ota\" (\"Termiz'in babası\") olarak da bilinir.\n"
    },
    "Halid-i Cezeri": {
        "first_paragraph": "Halid-i Cezeri, Cizre'de doğmuştur.[1] Doğum tarihi tam olarak bilinmemektedir ancak ölüm yılı 1839'dur.[2] Kürt kökenlidir.[kaynak belirtilmeli] Cezeri, Cizre'nin köklü ailelerinden Hacı Zuraf ailesinin mensubudur ve Hacı Zuraf'ın amcasıdır.[1] Cizre'de soy adı; Ozkan, Oktaykaan ve Emek olan vatandaşlar Cezeri'nin soyundan gelmektedir.[1]\n"
    },
    "Hasan Tusi": {
        "first_paragraph": "Muhammed b. Hasan Tusi (Arapça: الشيخ الطوسي, Farsça: شیخ طوسی); meşhur adıyla \"Şeyh Tusi\" hicri 385 / 460 yılında Tus şehrinde dünyaya gelmiştir. Hicri kameri dördüncü ve beşinci asırlarda yaşayan Şeyh Tusi, İranlı şii alim ve büyük fakihlerinden sayılmaktadır. 51 kadar eserinin olduğu belirtilmiştir. Şeyh Tusi, şiilerin büyüğü olarak da bilinmektedir.[1]\n"
    },
    "Hurşit Ahmed": {
        "first_paragraph": "Hurşit Ahmed (Urduca خورشید احمد Profesör Hurşit olarak da biliniyor) (d.23 Mart 1932 Delhi) âlim, iktisatçı, yazar ve İslam aktivistidir.\n"
    },
    "Hüseyin Hilmi Işık": {
        "first_paragraph": "Hüseyin Hilmi Işık (d. 8 / 21 Mart 1911[1][2] - ö. 26 Ekim 2001), Türk din adamı. İslam hakkında yazdığı kitaplarla tanınmıştır. Vefâtından sonra fikir ve görüşleri doğrultusunda \"Işıkçılar Cemaati\" oluşmuştur.\n"
    },
    "İbn Battuta": {
        "first_paragraph": "İbn-i Battuta[not 1] (d. 24 Şubat 1304 - ö. 1369), Orta Çağ'da yaşamış olan Berberî Mağrip bilgini, kaşifi ve seyyahıdır. Rıhletü İbn Battûta diye bilinen seyahatnâmenin yazarıdır. Maliki mezhebine mensuptur. İbn-i Battuta, büyük ölçüde modern öncesi tarihte diğer tüm ünlü kaşiflerden daha fazla seyahat etmiş, toplam 117.000 km ile Zheng He'yi yaklaşık 50.000 km ve Marco Polo'yu da 24.000 km ile geride bırakmıştır.[1][2]\n"
    },
    "İbn Hibbân": {
        "first_paragraph": "İbni Hibban (Ebu Hatim Muhammed ibn Hibban el-Tamimi el-Darimi el-Busti) (ö. M 965/H 345), Müslüman alim, muhaddis, tarihçi, birçok eserin yazarı ve \"Horasan Şeyhi\"dir.\n"
    },
    "İbn-i Cezerî": {
        "first_paragraph": "İbn-i Cezerî, tam adıyla Ebü’l-Hayr Şemsüddin Muhammed bin Muhammed bin Muhammed bin Ali bin Yûsuf el-Cezerî (Arapça: محمد بن محمد بنمحمد أبو الخير شمس الدين محمد بن محمد بن محمد بن علي بن يوسف الجزري‎) (d. 1350 Şam, ö. 1429 Şiraz), İslam alimi, tarihçi ve yazar.[1]\n"
    },
    "İbnü'l-Mutahhar el-Hillî": {
        "first_paragraph": "İbnü'l-Mutahhar el-Hillî tam adıyla Cemâlüddîn el-Hasen bin Yusuf bin Ali İbnü'l-Mutahhar el-Hillî (Arapça: جمال الدين الحسن بن يوسف بن علي بن المطهر الحلي, d. 1250, Hille - ö. 1325, Hille) Iraklı Şii usul ilmi âlimi.[1]\n"
    },
    "İbnü's-Salah Şehrezûrî": {
        "first_paragraph": "İbn-i Salah (d. 1181, Şehrizor - 1245, Bağdat) Kürt hadis âlimi ve fakih.[1] Şehrizor'da doğmuştur. Asıl adı Osman bin Abdürrahmân bin Osman bin Mûsâ bin Ebi’n-Nasr el-Kürdî eş-Şehrezûrî’dir. Künyesi, Ebû Amr, lakabı Takiyyüddin'dir ancak, 'İbn-i Salah' diye anılmıştır.[2]\n"
    },
    "Köstendilli Süleyman Şeyhî": {
        "first_paragraph": "Köstendilli Süleyman, eserlerinde Şeyhî mahlasını kullanan 18. yüzyıl sufi ve yazarı. Tam adı Mollazâde Süleyman Şeyhî-i Köstendilî-i Nakşibendî Efendi'nin adı Süleyman, Nakşibendî tarikatına intisab etmiş olması nedeniyle “Nakşibendî”, şeyh olması nedeniyle de “Şeyhî” unvanıyla anılır. “Mollazâde” ailesinden gelen bir isimdir.\n"
    },
    "Macid el-Kurdi": {
        "first_paragraph": "Macid el-Kurdî (Kürtçe: Macîdê Kurdî) Irak Kürdistanı'nda yetişen İslam alimi. Lakabı \"Ebu Muhammed\"'dir. Doğum tarihi tam olarak bilinmemektedir. Macid el-Kurdî, Irak'ta Cebel-i Hamsîn denilen yere yerleşip burada fıkıh, hadis, tefsir ve kelam gibi ilimleri öğrenir. 1166 yılında burada vefât etti.[1][2][3]\n"
    },
    "Mahmut Ustaosmanoğlu": {
        "first_paragraph": "Mahmut Ustaosmanoğlu ya da bilinen adıyla Mahmut Efendi (1927[1][2] veya 4 Ağustos 1931,[not 1] Trabzon - 23 Haziran 2022, İstanbul), Türk din adamı, mutasavvıf ve İsmailağa Cemaati'nin ilk lideri ve şeyhi.[3] Ürdün merkezli Kraliyet İslami Stratejik Araştırmalar Merkezi'nin her yıl yayımladığı, \"Dünya'nın En Etkili 500 Müslümanı\" 2022 listesinde 34. sırada yer aldı.[4]\n"
    },
    "Mâlik bin Dînar": {
        "first_paragraph": "Mâlik bin Dînar (d. Basra, ö. 748), İslâm âlimi ve mutasavvıf olup tabiinlerdendir.[1] Bir kızını iki yaşında iken kaybetmiştir.[2] Ebu Yahyâ künyesiyle de tanınır.[1]\n"
    },
    "Mâlik bin Enes": {
        "first_paragraph": "Mâlik bin Enes (Arapça: مالك بن أنس; d. 712, Medine - ö. 795, Medine), Mâliki mezhebinin kurucusu, müctehid ve muhaddis.\n"
    },
    "Mehmed Kırkıncı": {
        "first_paragraph": "Mehmed Kırkıncı (d. 1928; Güllüce, Aziziye, Erzurum - ö. 24 Şubat 2016; Erzurum[1]), Türk din alimi ve yazar. Nur Cemaati'nin önde gelen isimlerinden ve kanaat önderlerindendir.[2]\n"
    },
    "Mehmet Öğütçü": {
        "first_paragraph": "Mehmet Öğütçü (d. 1903, Gönen, Balıkesir - ö. 2 Ocak 1991, İstanbul), İslâm âlimi ve tasavvufçu. Gönenli Mehmed Efendi olarak tanınmaktadır.\n"
    },
    "Mirza Şirazi": {
        "first_paragraph": "Mirza Muhammed Hasan Şirazi (Farsça: سید محمدحسن حسینی شیرازی, Arapça: آية الله العظمى السيد محمد حسن الشیرازي), tam adıyla Ebû Muhammed Muizzüddîn Mirzâ Muhammed Hasen b. Mahmûd b. İsmâil eş-Şîrâzî el-Hüseynî (1814- 1896), İslam alimi.[1]\n"
    },
    "Warith Deen Muhammed": {
        "first_paragraph": "Warith Deen Mohammed (d. 30 Ekim 1933 - ö. 9 Eylül 2008), Amerikalı Müslüman lider.\n"
    },
    "Mohd Kamal Hassan": {
        "first_paragraph": "\"Tan Sri\" Mohd. Kemal bin Hasan, \"PSM\" (d. 26 Ekim 1942 – ö. 23 Şubat 2023), Çağdaş İslam düşüncesinde özellikle Güneydoğu Asya Bölgesi ile ilgili olarak uzmanlaşan Malezyalı akademisyen ve İslam alimi.[1] 1998-2006 yılları arasında Malezya Uluslararası İslam Üniversitesi (IIUM) Rektörü olarak görev yaptı.\n"
    },
    "Muhammed Alâeddîn et-Tavilî": {
        "first_paragraph": "Muhammed Alâeddîn et-Tavilî (Arapça: الشَّيخ  مُحَمَّدْ عَلاءُ الدّين نَقشبَندي), Alâeddîn et-Tavilî veya Muhammed Alâeddîn el-Biyârî (1863; Tavila, Irak - 1953; Biyara, Irak), alim ve mutasavvıf. 1863 yılında Osmanlı Devleti'ne bağlı Tavila köyünde doğan Muhammed Alâeddîn, Ömer Ziyâeddîn et-Tavilî'nin oğludur.\n"
    },
    "Muhammed Bahâeddin et-Tavilî": {
        "first_paragraph": "Muhammed Bâhâeddin et-Tavilî (Arapça: الشيخ مُحَمَّدْ بهاء الدين طويلة) Bâhâeddin Nakşibendî, Ebü'l-Bahá veya Bâhâeddin-i Evvel (1836; Tavila, Irak - 1881; Tavila, Irak), 19. yüzyılda yaşamış alim, mutasavvıf ve şair.\n"
    },
    "Muhammed Bakır Vahid Behbehani": {
        "first_paragraph": "Muhammed Bakır Vahid Behbehani, (d. 1706, İsfahan - ö. 1791, Kerbela), müslüman fakih, şii müctehid, büyük alim[1].\n"
    },
    "Muhammed Kudsi Bozkıri": {
        "first_paragraph": "Muhammed Kudsi Bozkıri, (1784, Konya, Bozkır - 28 Ekim 1852, Konya, Seydişehir), Hacı Memiş Efendi olarak da tanınır. 18. ve 19. yüzyıllarda Anadolu'da yaşamış İslam alimi ve velidir.[1]\n"
    },
    "Muhammed Osman Sirâceddîn": {
        "first_paragraph": "Şeyh Muhammed Osman Sirâceddîn Nakşibendî (Arapça: الشَّيخ مُحَمَّدْ عُثمان سراجُ الدّین نَقشبَندی), Osman Sirâceddîn-i Sânî veya Bâbâ Şah (1896; Biyara, Irak - 1997; İstanbul, Türkiye), İslâm âlimi ve mutasavvıf.\n"
    },
    "Muhammed Said Ramazan el-Buti": {
        "first_paragraph": "Muhammed Said Ramazan el-Buti (Arapça: محمد سعيد رمضان البوطي ; 1929, Cizre, Türkiye - 21 Mart 2013, Şam, Suriye), Kürt asıllı Suriyeli İslam alimi ve yazar.\n"
    },
    "Muhammed Şahrur": {
        "first_paragraph": "Muhammed Şahrur (11 Nisan 1938-21 Aralık 2019), Suriyeli düşünür ve yazar. Şam Üniversitesi'nin mühendislik bölümünden emekli bir profesördür. İslam üzerine çeşitli eserler kaleme almıştır. 2019 yılında hayatını kaybetmiştir.[1]\n"
    },
    "Muhammed Tayyib Okiç": {
        "first_paragraph": "Muhammed Tayyib Okiç (Boşnakça: Muhamed Tajib Okić, d. 1 Aralık 1902, Gračanica - v. 9 Mart 1977, Erzurum), Bosnalı hadis profesörü.\n"
    },
    "Muhammed Ticani Semavi": {
        "first_paragraph": "Muhammed Ticani Semavi (d. 1936), Tunuslu İslâm araştırmacısı, şiiliği seçen Mâlikî alimi.\n"
    },
    "Muhsin el-Emin": {
        "first_paragraph": "Muhsin el-Emin Şii alim, fakih, araştırmacı ve yazardır. 1867'de Lübnan’ın güneyindeki Cebeliâmil’de Merciuyûn’a bağlı Şakrâ köyünde doğmuştur. Soyu, Hüseyin (Züddem‘a) bin Zeyd bin. Ali bin Hüseyin'e dayanan meşhur bir ulemâ ailesine mensuptur.[1] Ataları geçmişte Irak’ın Hille şehrinden Şakrâ’ya gelerek burada yerleşip, Şiilerin rehberleri olmuşlardır.[2]\n"
    },
    "Mustafa Asım Köksal": {
        "first_paragraph": "Mustafa Asım Köksal (d. 5 Eylül 1913, Develi – ö. 28 Kasım 1998, Ankara), İslam tarihi yazarı, şair, mutasavvıf.\n"
    },
    "Mustafa Devâtî": {
        "first_paragraph": "Mustafa Devâtî, 17. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğunda Üsküdarlı bir Celveti şeyhi. Doğum tarihi ve yeri belli olmamakla beraber Arslan Ağa'nın oğludur. Gençliğinden beri yazıcı (divitçi veya devâtî) olarak çalıştığından dolayı Devâtî ismi verilmiştir. Celvetiyye tarikatına, Aziz Mahmud Hüdayi'nin halifelerinden Mukad Ahmed Efendi vesilesiyle tabi olmuştur.\n"
    },
    "Münir Derman": {
        "first_paragraph": "Hüseyin Münir Derman, (29 Şubat 1910, Vakfıkebir, Trabzon - 02 Aralık 1989, Ankara), Türk din alimi, mutasavvıf, hekim.\n"
    },
    "Ni‘metullāh-ı Velî": {
        "first_paragraph": "Ni‘metullāh-ı Velî (1330 - 1431), Nimetullahilik tarikatının kurucusu ve mutasavvıf şair.\n"
    },
    "Nurettin Yıldız (din adamı)": {
        "first_paragraph": "Nurettin Yıldız (d. 1960; Of, Trabzon), Türk vaiz ve yazar.[1]\n"
    },
    "Said Nursî": {
        "first_paragraph": "Said Nursî (1878[a] - 23 Mart 1960[2]), Kürt İslam âlimi,[3] müfessir ve yazar. Dârü'l-Hikmeti'l-İslâmiye azalığı, Birinci Dünya Savaşı'nın Kafkasya Cephesi'nde milis alay kumandanlığı yapmıştır. İslam üzerine yazılmış ve 300 kadar ayeti tefsir eden Risale-i Nur isimli 50'den fazla dile çevrilen[4] külliyatın yazarıdır.[5]\n"
    },
    "Nurullah Necefi İsfahani": {
        "first_paragraph": "Şeyh Nurullah Necefi İsfahani (Farsça: نورالله نجفی اصفهانی), (tam adı: Şeyh Nurullah Muhammed Bakır oğlu Necefi-İsfahani; d. 1862, İsfahan – ö. 1928, Tahran)— İran meşrutiyet devrimi yanlarından, alim. Onun evi, İran’ın İsfahan kentinde Meşrutiyet evi olarak tanıtılır.[1]\n"
    },
    "Osman Sirâceddîn et-Tavilî": {
        "first_paragraph": "Osman Sirâceddîn et-Tavilî (Arapça: الشَّيخ عُثمان طَويلةُ النَّقشبَنديَّة) Osman et-Tavilî, Osman Sirâceddîn-i Evvel veya Pir Osman (d. 1781 Cebel-i Himrin, Irak / ö. 1867 Tavila, Irak), İslam alimi ve sufidir.\n"
    },
    "Sadrettin Yüksel": {
        "first_paragraph": "Sadrettin Yüksel (11 Ocak 1920, Konya - 25 Aralık 2004, İstanbul), Kürt kökenli Türk İslam alimi ve mütefekkir.\n"
    },
    "Sadullah Sadi Efendi": {
        "first_paragraph": "Sadullah Sadi Efendi (ǒ.21 Şubat 1539, İstanbul); din alimi, şair, Sahn-ı Seman Medresesi'nde müderris, kadı, Osmanlı Devleti müftüsü/şeyhülislamı.\n"
    },
    "Seyid Hasan Müderris": {
        "first_paragraph": " Seyid Hasan Müderris  (Farsça: سید حسن مدرس), (tam adı: Seyid Hasan Tabatabayi Zevare ; d. 1870, İsfahan – ö. 1937, Kaşmer)— İran meşrutiyet devrimi yanlarından, siyasetçı, alim [1]\n"
    },
    "Seyyid İmam el-Şerif": {
        "first_paragraph": "Seyyid İmam el-Şerif (Arapça: سيد إمام الشريف; d. 8 Ağustos 1950, Beni Süveyf) veya bilinen diğer adlarıyla Dr. Fadıl ve Abdülkader bin Abdülaziz, küresel cihat hareketleri içerisinde bulunan Mısırlı İslam bilgini. Mısır İslam Cihadı hareketi içerisinde bulunmaktaydı ve oluşumun üst düzey yöneticilerindendi. El-Kaide'nin kurucuları arasında yer aldı. Yazdığı el-Umde fi Î'dadi'l-Ûdd adlı kitabı, Afganistan'daki el-Kaide eğitim kamplarında cihat el kitabı olarak kullanıldı. Sonraları ise cihat hareketleriyle olan ilişkisini sonlandırdı.\n"
    },
    "Seyyid Kutbiddîn": {
        "first_paragraph": "Şeyh Seyyid Kutbiddin (Kutbettin) (d. ? - ö. 1322), bir İslam alimidir. Abdulkadir Geylani'nin (M. 1078-1166) torunu olup babası Muhyiddir'dir. Eski tarihle 722 yılı Sefer ayının 15'i günü (M. 1322) ölmüş ve Samsun'da kendi yaptırmış olduğu camiye defnedilmiştir.[1]\n"
    },
    "Somuncu Baba": {
        "first_paragraph": "Şeyh Hâmid Hâmid’ûd-Dîn-i Veli[a] (d.1331 - ö.1412) veya bilinen ismi ile Somuncu Baba,[1] Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde yaşamış mutasavvıf ve İslam âlimi. Aynı zamanda Bayramiyye Tarikâtı kurucusu Hacı Bayram Veli'nin de hocasıdır. Safevîyye Tarikâtı'nın Anadolu’ya yayılmasında etkin faaliyetlerde bulunmuş önemli bir mutasavvıftır.[2]\n"
    },
    "Sultan Veled": {
        "first_paragraph": "Muhammed Sultan Bahaeddin Veled veya kısaca Sultan Veled (24 Nisan 1226, Lârende - 11 Kasım 1312, Konya), Mevlana Celaleddin Rumi'nin oğlu, Mevlevîliğin asıl kurucusu ve ikinci piri.\n"
    },
    "Şafii": {
        "first_paragraph": "Şafii (Arapça: الشافعي; d. 767, Gazze - ö. 19 Ocak 820, Kahire), İslam hukuku bilgini. Şafii mezhebinin kurucusudur.\n"
    },
    "Şah Ahmed Şafi": {
        "first_paragraph": "Şah Ahmed Şafi (Bengalce: শাহ আহমদ শফী ; d. 1916 – ö. 18 Eylül 2020), Bangladeşli eğitimci, araştırmacı, yazar, vaiz, din adamı ve manevi figür.\n"
    },
    "Şerif er-Radî": {
        "first_paragraph": "Şerif er-Radî (Arapça: الشريف الرضي) tam adıylaEbü’l-Hasen Muhammed b. el-Hüseyn b. Mûsâ (Arapça: أبوالحسن محمد بن الحسین الموسوي), Şii âlim ve Nehсü'l Belâga adlı kitabın yazarı olan Arap edebiyatinin yazarı ve şairi[1].\n"
    },
    "Şeyh Hürr’ü Amuli": {
        "first_paragraph": "Şeyh Hürr’ü Amuli diye meşhur olan Muhammed bin Hasan bin Ali bin Muhammed bin Hüseyin (Arapça: الحر العاملي), Hicri 11. yüzyılda yaşamış (h.k 1033 – 1104) Şia’nın ünlü fakih ve muhaddis ve “Vesailu’ş-Şia” adlı kitabın yazarı[1].\n"
    },
    "Şeyh Müfid": {
        "first_paragraph": "Şeyh Müfid tam adıyla Muhammed bin Muhammed bin Numan (Arapça:الشيخ المفيد), Şii tarihçi, mütekellim; fıkıh, kelâm ve hadis alimi.[1][2].\n"
    },
    "Şeyh Saduk": {
        "first_paragraph": "Şeyh Saduk diye meşhur olan Muhammed b. Ali b. Babiveyh (Arapça: الشيخ الصدوق ; d. Kum, (?) ö. Rey 991) Şii din adamı ve fakih[1].\n"
    },
    "Şeyh Tabersi": {
        "first_paragraph": "Fazl b. Hasan Tabersi (Farsça: ابو على فضل بن حسن طبرسى, Arapça: أبو علي الفضل بن الحسن الطبرسي, d. Taberistan), “Eminu-l İslam” lakabıyla tanınmış İranlı Şii fakih, müfessir, yazar, şair ve bilim adamıdır.[1] Şeyh Tabersi hicrî 460-470 yılları arasında Meşhed şehrinde dünyaya göz açtı. Kendi asrında büyük dinî eserler yazmıştır. Şeyh Tabersi tarafından kaleme alınan Kur’an tefsiri en önemli Kur’an tefsirlerinden biridir. Arap edebiyatı, matematik ve cebir,  tefsir, hadis,  fıkıh ve usul gibi alanlara son derece vakıftı.\n"
    },
    "Şibli Numani": {
        "first_paragraph": "Şibli Numani, 1857 Yılında Hindistan'ın Azamgarh kasaba'sında dünyaya gelmiş ilim adamıdır. Fıkıh, hadis ve siyer konularında çalışmaları olmuştur.\n"
    },
    "Taşköprülüzade Ahmed": {
        "first_paragraph": "Taşköprülüzade Ahmed, Taşköprüzade Ahmed Efendi ya da tam adıyla Taşköprülüzade İsameddin Ahmed bin Mustafa (d. 2 Aralık 1495, Bursa - ö. 16 Nisan 1561, İstanbul), Osmanlı Devleti'nin ilk bilim tarihçisi ve ilk ansiklopedi yazarıdır. Osmanlı ulemasından olan Taşköprülüzade Ahmet Efendi, Biri \"ilimler\"i, diğeri ise \"bilginler\"i konu edinen eserleri kaleme almıştır. İlimleri ele alan cildi Miftâhü’s-Sa‘âde, bilginleri konu edinen cildi ise Şakâyık-i Nu’mâniyye adını taşımaktadır.\n"
    },
    "Tebeu't-tâbiîn": {
        "first_paragraph": "Tebeut tabiin (Arapça: تبع التابعين ‎; Tâbi‘ûn’a tâbi olanlar), İslâm'da tâbiûnu gördüğüne inanılan kimselere verilen isim. Sünnîlere göre sahabe ve tabiinlerle birlikte Dünya’ya gelmiş en iyi nesillerden biridir.\n"
    },
    "Thomas Bauer": {
        "first_paragraph": "Thomas Jürgen Bauer, (d. 27 Eylül 1961, Nürnberg) Arap dili ve edebiyatı, İslâmî çalışmalar alanlarında uzmanlaşmış Alman bilim insanıdır.\n"
    },
    "Zeynüddin Irâkî": {
        "first_paragraph": "Zeynüddin Irakî (Arapça\nزين الدين العراقي\n, (Kürtçe; Zeynûdînê Iraqî) (5 Mayıs 1325, Kahire - 20 Şubat 1404) 14. yüzyıl'da yaşamış Kürt yazar, fıkıh ve hadis bilgini.[1]\n"
    },
    "Ebu Bekir Şâşî": {
        "first_paragraph": "Ebû Bekir Kaffal eş-Şaşî ya da Muhammed Meyahanî tam adı Muhammed bin Ahmed bin Hüseyin bin Ömer olup lakabı \"Fahrul İslam\" dır. Kürt asıllı şafii fıkıh alimi ve yazarı.[1]\n"
    },
    "Taha Hakkârî": {
        "first_paragraph": "Taha Hakkârî (ö. 1853) son devir İslam âlimidir. Oğlu Şeyh Ubeydullah Nehri, devrin önde gelen siyasi figürlerinden biri olmuş; torunu Seyyid Abdülkadir ise siyasete girerek, 1908 âyân meclisi (senato) ve Şûrâ-yı Devlet (Danıştay) başkanlığı yapmıştır.\n"
    },
    "Ali Abdurrazık": {
        "first_paragraph": "Ali Abdurrazık (1888, Minye - 1966, Kahire), Mısırlı din bilimcisi, tarihçi ve avukat.\n"
    },
    "Ahmed el-Hasi": {
        "first_paragraph": "Ahmed el-Hasi,[1] Ahmed el-Hassi[2] veya Ahmed-i Hasi [3] (Osmanlıca: احمدالخاصى, Zazaca: Ehmedê Xasi Hezanıc), Mevlid-i Şerifi ilk kez Zazaca yazan Osmanlı Zaza din âlimi, şair ve yazar.\n"
    },
    "Bedreddin Aynî": {
        "first_paragraph": "Bedreddin Aynî(1362-1451), Dönemin Hanefî fakihi ve başkadısı Aynî’nin tam adı Mahmûd b. Ahmed b. \nMûsâ b. Ahmed b. Hüseyin b. Yûsuf b. Mahmud el-Bedr Ebû Muhammed Ebu’s-\nSenâ b. Şihâb el-Halebî el-Aynî’dir. Künyesi Ebu’s-Senâ’ ve Ebû Muhammed, \nlakabı Bedruddîn’dir. Kendisinin el-Aynî, diye isimlendirilmesi doğduğu şehrin o \nzaman Ayıntâb olarak adlandırılmasından kaynaklanmaktadır. Hicri 26 Ramazan 762 miladi 1362'de doğdu. \nHicri 4 Zilhicce 855'te miladi 1451'de Mısır'da vefât etti. Cenâze namazını Yahya Munâvi Ezher'de kıldırdı. Kendinin yaptırdığı Medresetu'l-Ayniyye'ye defnedildi. Kendisi kısa boylu, uzun sakallı, zeki, hataları hemen düzelten, dinin keskin kılıcı, sarf ve nahivde söz sahibi, hadis ve tarih hafızı, fıkıh ve hadis de müçtehit, hızlı ve güzel yazan, sultanlara ilim öğreten ve onları ikâz eden bir şahsiyettir. Bir gecede Kuduri'nin Muhtasar'ını tercüme edebilecek kabiliyette bir alimdir. Kendisine taassub ve intihâl iftiraları atılmıştır. Fıkhen Hanefi, itikaden Maturidi'dir. Bursalı Tahir Efendi tarafından Osmanlı Devleti'nin hudutları içinde yaşamamasına rağmen Osmanlı alimi sayılmıştır.[1][2]\n"
    },
    "Bursalı Abdüllatif Efendi": {
        "first_paragraph": "Bursalı Abdüllatif Efendi (1776, Bursa -  1831, a.y.), Osmanlı dönemi din alimi ve mutasavvıf.[1]\n"
    },
    "Emir Sultan": {
        "first_paragraph": "Emir Sultan (1368 - 1429?) Osmanlıların kuruluş devrinde Bursa'da yaşamış İslam ve tasavvuf dünyasında tanınmış din adamı.\n"
    },
    "İşkodravî": {
        "first_paragraph": "İşkodravî ya da tam adıyla  İbrahim Sıdkı Efendi (c. 18. yüzyıl sonları ya da 19 yüzyıl başı - c. 1840 sonrası), Osmanlı din adamı, müderris. Devrinin tanımış müderrislerindendi.\n"
    },
    "Molla Arap": {
        "first_paragraph": "Molla Arap (d. Antakya - ö. 18 Ağustos 1531, Bursa), Osmanlı alimi, vaiz. Asıl adı  Muhyiddin Mehmed'dir.\n"
    },
    "Molla Lutfî": {
        "first_paragraph": "Molla Lutfî (d. Tokat - ö. 23 Ocak 1495, İstanbul), 15. yüzyılda yaşamış Osmanlı Türkü matematikçi. Ali Kuşçu'nun öğrencisi, İbn-i Kemal'in hocasıydı. Sapkın olduğu gerekçesiyle idam edildi.[1]\n"
    },
    "Otman Baba": {
        "first_paragraph": "Otman Baba, (d. 1378 - ö. 1478) 15. yüzyılda Osmanlı'da yaşamış Bektaşi derviş. Od’man, Hüsam Şah, Hüsam Şah Gani ya da Gani Baba adları ile de bilinir.[1]\n"
    },
    "Vankulu Mehmed Efendi": {
        "first_paragraph": "Vankulu Mehmed Efendi (ö.1592, Medine), Osmanlı devleti zamanında yaşamış din alimi ve yazar.\n"
    },
    "Zuhurat Baba": {
        "first_paragraph": "Zuhurat Baba, İstanbul Bakırköy'de bugün Zuhuratbaba olarak anılan semtte türbesi mevcut bulunan veli.\n"
    },
    "Abdullah el-Hararî": {
        "first_paragraph": "Abdullâh el-Hararî eş Şeybi[1] el-Abderî[2] (1910 - 2 Eylül 2008),\nİslam alimi, muhaddis.\n"
    },
    "Beyzavî": {
        "first_paragraph": "Beyzavî veya Kadı Beyzavî (dt. ?, Şiraz - öt. 1286 Tebriz), İranlı hukukçu, bilim insanı ve Şafi'i[1]-Eş'ari[1] müfessir.\n"
    },
    "Zehebî": {
        "first_paragraph": "Zehebî veya tam adıyla Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân ez-Zehebî et-Türkmânî (Arapça: شمس الدين محمد بن أحمد بن عثمان, d. 6 Ekim 1274, Şam - ö. 4 Şubat 1348, Şam), Suriyeli hadis hafızı, tarihçi ve kıraat alimi.\n"
    },
    "Esad Erbilî": {
        "first_paragraph": "Muhammed Esad Erbilî veya Şeyh Esad Erbilî (d. 1847, Erbil - ö. 3-4 Mart 1931, Menemen), Nakşibendi şeyhi.\n"
    },
    "Mehmed İhsan Efendi": {
        "first_paragraph": "Mehmed İhsan Efendi bilinen adıyla Yozgatlı İhsan Efendi (d. 1902, Yozgat - ö. 15 Haziran 1961, Kahire), Türk müderris. Siyasetçi ve akademisyen Ekmeleddin İhsanoğlu'nun babasıdır. Mehmet Âkif Ersoy'un Kur'an mealini yakmasını vasiyet ettiği kişi olarak tanınır.\n"
    },
    "Mehmed Zahid Kotku": {
        "first_paragraph": "Mehmed Zahid Kotku (1897, Bursa - 13 Kasım 1980, İstanbul), İslam âlimi, yazar, din adamı, vaiz, Nakşibendi şeyhi.\n"
    },
    "Sivaslı Ali Kemal": {
        "first_paragraph": "Sivaslı Ali Kemal (1853, Sivas - 4 Ekim 1920, Konya), İtalyan işgaline karşı Konya’da halkı örgütleyen yurtsever halk kahramanı, müderris, din bilgini.\n"
    },
    "Şemseddin Yeşil": {
        "first_paragraph": "Muhammed Şemseddin Yeşil (27 Mart 1904, İstanbul Vilayeti - 27 Mart 1968, İstanbul), Türk din alimi, yazar, mutasavvıf.\n"
    },
    "Claude Lévi-Strauss": {
        "first_paragraph": "Claude Lévi-Strauss (d. 28 Kasım 1908; Brüksel, Belçika - ö. 30 Ekim 2009; Paris, Fransa), Fransız antropolog, etnolog ve yapısalcı antropolojinin en önemli ismi.[1]\n"
    },
    "Ernest Gellner": {
        "first_paragraph": "Ernest André Gellner (9 Aralık 1925 - 5 Kasım 1995) İngiliz-Çek filozof ve sosyal antropolog. Öldüğünde The Daily Telegraph tarafından dünyanın en güçlü aydınlarından biri ve The Independent tarafından \"eleştirel rasyonalizmin tek kişilik ordusu\" olarak değerlendirildi.[1]\n"
    },
    "James Frazer": {
        "first_paragraph": "James George Frazer (d. 1 Ocak 1854, Glasgow, İskoçya – ö. 7 Mayıs 1941), İskoç sosyal antropolog. İskoç insanbilimci, yazar ve halk bilimci (Folklorist).\n"
    },
    "Andrey Korotayev": {
        "first_paragraph": "Andrey Korotayev (Rusça: Андрей Витальевич Коротаев;  d.  17 Şubat 1961),  Rus iktisatçı  ve tarihçi. Rus evrimcilik temsilcilerinden biri. Onun asıl başarıları matematiksel modelleme ile ilgilidir.[1] \nAyrıca, sosyal evrim teorisine yaptığı katkılarla tanınıyor.[2] Ayrıca İslam'ın kökenlerini inceleyen önemli bir katkı yaptı.[3]\n"
    },
    "Mary Douglas": {
        "first_paragraph": "Mary Douglas (25 Mart 1921 - 16 Mayıs 2007), İtalya doğumlu İngiliz antropolog. 1939-1943 yılları arasında Oxford Üniversitesi'nde antropoloji eğitimi almış, ardından Britanya Sömürge Dairesi'nde çalışmıştır. Yaklaşık 25 yıl Londra'daki University College'da ders vermiştir.\n"
    },
    "Wilhelm Schmidt": {
        "first_paragraph": "Wilhelm Schmidt (16 Şubat 1868; Hörde, Almanya – 10 Şubat 1954; Fribourg, İsviçre), Avusturyalı dil bilimci, antropolog ve etnolog. İnsanların ilk inanç sisteminin çok tanrılı olmadığını iddia ettiği ilkel tek tanrıcılık teorisi ile tanınmaktadır.\n"
    },
    "Abraham Abulafia": {
        "first_paragraph": "Abraham ben Samuel Abulafia (İbranicesi: אברהם בן שמואל אבולעפיה; 1240 Zaragoza - 1290 Comino-Malta) Vecdi Kabbala (Qabbalah nevu'it) olarak bilinen Kabbala mistik yolunun kurucusu. Moses Maimonides ve Veronalı Rabbi Hillel'in yazmalarından etkilendi. Abulafia harflerin sembolik kullanımı ve permütasyonlarıyla gematria ile de yakından ilişkili olmuştur.\n"
    },
    "Jean-Julien Champagne": {
        "first_paragraph": "Jean Julien Champagne veya Jean-Julien Hubert Champagne (d. 23 Ocak 1877, Paris; ö. 26 Ağustos 1932), Fransız ressam, simyacı ve ezoterik yazardır.\n"
    },
    "2012 fenomeni": {
        "first_paragraph": "2012 fenomeni, 21 Aralık 2012 tarihinde felaket ve dönüşümlerin yaşanılacağına inanılan bir dizi eskatolojik inancı içermektedir. Bu tarih, Mesoamerican Uzun Sayım takviminin 5125 yıllık uzun bir döngüsünün bitişi olarak kabul edilmektedir.[1] Çeşitli gök bilimsel sıralanmalar ve ebced formüllerinin bu tarihe ait olduğu ileri sürülmektedir fakat bu, bilim tarafından kabul edilmemektedir.\n"
    },
    "2012 (film)": {
        "first_paragraph": "2012, Roland Emmerich tarafından yönetilen 2009 ABD yapımı bir felaket filmidir. Filmin başrol oyuncuları John Cusack, Chiwetel Ejiofor, Amanda Peet, Oliver Platt, Danny Glover, Thandie Newton ve Woody Harrelson'dır. Bilimkurgu, aksiyon, macera ögelerini içerir.\n"
    },
    "Terence McKenna": {
        "first_paragraph": "Terence McKenna (d. 16 Kasım 1946 - ö. 3 Nisan 2000), Amerikalı yazar, filozof ve bitkibilimci.\n"
    },
    "Semir Osmanagić": {
        "first_paragraph": "Semir Osmanagić (d. 1 Haziran 1960, Zenica), Boşnak arkeolog. Houston, Teksas'ta yaşamaktadır. Bosna-Hersek'in Visoko kentinde bulunduğu ve Avrupa'nın bilinen tek piramitleri olduğu iddia edilen Bosna Piramitleri üzerinde araştırmalar yürütmektedir.\n"
    },
    "Altın Şafak Hermetik Cemiyeti": {
        "first_paragraph": "Altın Şafak Hermetik Cemiyeti (Hermetic Order of the Golden Dawn), 1888 yılında İngiltere'de kurulan okült, majikal, mistik ve ezoterik öğretileri içeren inisiyatik bir cemiyettir.\n"
    },
    "Arthur Machen": {
        "first_paragraph": "Arthur Machen (3 Mart 1863 - 15 Aralık 1947), Gotik bilimkurgunun oluşmasına öncülük etmiş Galli yazar.\n"
    },
    "Aleister Crowley": {
        "first_paragraph": "Aleister Crowley, (12 Ekim 1875 - 1 Aralık 1947), İngiliz okültist ve yazar. Eylemleriyle henüz yaşarken \"Dünyanın En Kötü Üne Sahip Adamı\" şeklinde adlandırılan Crowley, Altın Şafak Hermetik Cemiyeti, A∴A∴, Ordo Templi Orientis gibi farklı okült organizasyonların üyesiydi. Ayrıca Ozzy Osbourne çok ünlü Mr. Crowley isimli şarkısını Aleister Crowley için yazmıştır.\n"
    },
    "Dion Fortune": {
        "first_paragraph": "Violet Mary Firth Evans (d. 6 Aralık 1890, ö. 8 Ocak 1946) ya da bilinen adıyla  Dion Fortune, İngiliz okültist ve yazar [1]. Takma adı, aile sloganı olan \"Deo, non fortuna\" (Latince: \"tesâdüf değil, Tanrı tarafından\") sözünden gelmektedir [2].\n"
    },
    "Fulcanelli": {
        "first_paragraph": "Fulcanelli (1920ler), kimliği hâlâ tartışılan bir Fransız simyacı ve ezoterik yazar tarafından kullanılan isimdi.[1] Fulcanelli adı bir kelime oyunu gibi durmaktadır: Antik Roma ateş tanrısı Vulcan, ile Tanrı anlamına gelen bir Kenanlı adı ve Kutsal Ateş anlamıyla El kelimesinin birleşiminden oluşmaktadır.[2]\n"
    },
    "Dört unsur": {
        "first_paragraph": "Dört unsur ya da dört element, okültizmde ve birçok gelenekte maddenin dört hali olarak kabul edilen toprak, su, hava ve ateş dörtlüsüne verilen addır. Bu kavrama pek çok gelenekte rastlanmaktaysa da kavram Hint, İbrani, Kelt, Dogon geleneklerinde ve İsmailî ezoterizminde daha ayrıntılı bir şekilde ele alınır.\n"
    },
    "Toprak (klasik element)": {
        "first_paragraph": "Toprak klasik elementlerden biridir, bazı sistemlerde hava, ateş ve su ile birlikte dört elementten biridir.\n"
    },
    "Gelenek": {
        "first_paragraph": "Gelenek ve görenekler; bir toplumda, bir toplulukta çok eskilerden kalmış olmaları dolayısıyla saygın tutulup kuşaktan kuşağa iletilen, yaptırım gücü olan kültürel kalıntılar, alışkanlıklar, bilgi, töre ve davranışlar.\n"
    },
    "Britanya hükümdarlarının taç giyme törenleri listesi": {
        "first_paragraph": "Bu, 1066'dan beri Britanya üzerinde hüküm sürmüş hükümdarlarının taç giyme törenlerinin bir listesidir.\n"
    },
    "Cehennem banknotu": {
        "first_paragraph": "Cehennem banknotu, özel antik Çin kâğıtlarından yapılan ve çeşitli bölgesel dinlerde ciddi bir önem arzeden bir tür sembolik kâğıt para. Ahirette kullanılmak üzere atalara sunulur. Para, genellikle Batı Çin'in geleneksel banknotlarına benzer.\n"
    },
    "Diş perisi": {
        "first_paragraph": "Diş perisi batı kültüründe erken çocukluk döneminde fantastik bir figürdür.[1] Folklora göre eğer bir çocuk bebek dişini kaybederse onu yastığının altına koyar, çocuk uyuduğunda diş perisi gelir ve dişi bir hediye veya para ile değiştirir.[2]\n"
    },
    "Doğum günü kartı": {
        "first_paragraph": "Doğum günü kartı, doğum gününü kutlamak için bir kişiye verilen veya gönderilen bir tebrik kartıdır. Doğum günü pastasına benzer şekilde, doğum günü kartı gelenekleri kültüre göre değişir, ancak doğum günü kartlarının kökeni belirsizdir.[1] Bilgisayar ve İnternetin ve sosyal medyanın tanıtımı, doğum günü mesajı göndermek için elektronik doğum günü kartlarının ve hatta Facebook gönderilerinin kullanılmasına yol açmıştır.\n"
    },
    "Doğum günü pastası": {
        "first_paragraph": "Doğum günü pastası, dünya geleneklerinde bir doğum günü kutlamasının parçası olarak yenen bir kek veya pastadır. Tipik doğum günü pastasının varyasyonları, top kek, doğumgünü kekleri, kek çıkarları, hamur işi ve tartları içerir.[1] Tadı ile ilgili evrensel bir standart olmasa da, doğum günü pastaları genellikle vanilya, çikolata veya çilek aromalı olur. Ayrıca çeşitli şekillerde pişirilir ve şeker hamuru veya glasaj şekeri ile tek renk veya çok renkte dekore edilirler.[2]\n"
    },
    "Ekmek ve tuz": {
        "first_paragraph": "Ekmek ve tuz, çeşitli Slav ülkelerinde ve diğer bazı Avrupa ve Orta Doğu kültürlerinde hoş bir selamlaşma törenidir. Yerel Slav dillerine göre farklı isimler alır. Rusça: Хлеб-соль, Belarusça: Хлеб і соль, Bulgarca: Хляб и сол, Makedonca: Леб и сол, Hırvatça: Kruh i sol, Sırpça: Хлеб и со / Hleb i so, Lehçe: Chleb i Sól, Slovakça: Chlieb a soľ, Çekçe: Chléb a sůl, Slovence: Kruh in sol, Ukraynaca: Хліб і сіль, Litvanca: Duona ir druska, Letonca: Sālsmaize, Rumence: Pâine și sare, Arapça: bukë, kripë e zemër, Arapça: աղ ու հաց, agh u hats olarak isimlendirilir.[1]\n"
    },
    "Görücülük": {
        "first_paragraph": "Görücülük, görücü usulü evlilik veya ayarlanmış evlilik, gelin ve damadın öncelikle çiftin kendisi dışındaki kişiler tarafından, özellikle ebeveynler gibi aile üyeleri tarafından seçildiği bir evlilik birliği türüdür. Bazı kültürlerde, genç bir kişiye eş bulmak için profesyonel bir çöpçatan kullanılabilir.\n"
    },
    "Hacet Bayramı": {
        "first_paragraph": "Hacet Bayramı, Anadolu köylerinde tarımla uğraşan halkın o yılın bol yağışlı ve bol mahsüllü geçmesi için Allah'a yağmur ve bereket duaları yaptığı etkinlikler ve şenlikler. Bayramın ismindeki \"hacet\", \"dilek, istek\" anlamını taşır. Katılımın daha geniş olabilmesi için belli bir yörede yaşayan köyler bir araya gerek bu gibi etkinlikleri gerçekleştirebilir. Etkinlikte mevlit okunur, toplu namaz kılınır ve imece usulü yapılan yemekler halk tarafından yenir.[1]\n"
    },
    "Hamam": {
        "first_paragraph": "Hamam (Arapça حمّام, hammâm) veya Avrupa'da yaygınlaşmış adıyla Türk Banyosu[1][2][3], özel bir düzenle ısıtılan sıcak ve soğuk suyu bulunan, yıkanma amacıyla kullanılan yapı.\n"
    },
    "Korzo": {
        "first_paragraph": "Korzo sözcük olarak eski Yugoslavya ulus ve halklarının ortak bir geleneğidir. Her ne kadar genç erkeklerin ya da kızların kendilerine eş arama, tanışma ve flört etme gibi birtakım sosyal ilişkilerini temel alıyorsa da, aslında korzo değişik ulus ve halkları, çalışma yaşamları dışında da kaynaştırmaya yönelik hümanist bir gelenektir. Ancak uygulamada bunu görmek mümkün değildir. Kosova’da ve Makedonya’da çeşitli ulus ve halklara mensup insanların kentin en büyük ve tarihi caddesinde bir sıra halinde yürüyerek ortak bir sorunu tartışmaları beklenirken, uygulamada ise, insanlar kendi gruplarını oluşturmakta ve kendi dilleriyle, kendi ortak sorunlarını tartışmaktadırlar.\n"
    },
    "Meyve buketi": {
        "first_paragraph": "Meyve buketi, (hediye sepeti veya meyve sepeti), buket şeklinde bir meyve düzenlemesidir. Meyve, çiçek ve yaprak şeklinde kesilir ve çubuklarla düzenlenir. Tam bir düzenleme bir buket çiçek gibi görünüyor. Tipik olarak, alıcıya evinde veya işyerinde bir meyve buketi verilir. Genellikle bu buketler, alıcıların diyabetik, vegan, vejetaryen, glüten intoleransı veya buğday intoleransı gibi ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yapılacaktır. Yaygın meyve buketi ürünleri elma, enginar, avokado, muz, peynir, üzüm, liçi, mango, portakal, papaya, ananas, nar, çilek ve çikolata içerir.[1]\n"
    },
    "Poe Toaster": {
        "first_paragraph": "Poe Toaster adı ile bilinen ve 1949 yılından bu yana her yıl düzenli olarak Edgar Allan Poe'nun doğum günü olan 19 Ocak'ta günün erken saatlerinde Poe'nun  Baltimore, Maryland'deki mezarını ziyaret edip, Poe'nun şerefine bir bardak konyak kaldırıp daha sonra mezara 3 adet gül ve yarım şişe konyak bırakan kimliği belirsiz kişidir.[1] Toaster kelimesi ''şerefine'' anlamına kullanılmaktadır (İngilizce'de bir kişinin şerefine içki içenler için toaster tabiri kullanılmaktadır). Güllerin birinin Poe'nun anısına, diğer iki gülün ise Poe'nun eşi ve kayın validesinin huzuruna bırakıldığı düşünülmektedir. Poe Toaster'ın gerçek kimliği bilinmemesine rağmen bu ritüeli gerçekleştirenin bir baba-oğul olduğunu düşünülmektedir.  Poe Toaster; geniş kenarlı siyah bir şapka, ve ve siyah bir palto giymektedir. Yüzünün gözükmemesi için yüzünü beyaz renkte bir atkı ile kapatmaktadır. 1998 yılına kadar ritüelin kimliği belirsiz bir baba tarafından yapıldığı, ölümün ardından ise ritüeli bu kişinin oğlunun devam ettirdiği düşünülmektedir.[2] Ritüeli izlemeye gelen kişiler 2006 yılında Poe Toaster'ı derdest edip kimliğini öğrenmek istedi fakat başarılı olamadılar.[3] 2010 yılından sonra ise Toaster bir daha Poe'nun mezarını ziyaret etmemiştir. Böylece en az 75 yıl süren bir gelenek son bulmuştur.[4][5] 2016 yılında Maryland Tarih Derneği, geleneği tekrar canlandırmak için yeni bir \"Toaster\" seçmiştir.\n"
    },
    "Somut olmayan kültürel miras": {
        "first_paragraph": "Somut olmayan kültürel miras (SOKÜM) veya yaşayan kültürel miras, bir topluluğun veya bireyin kendi kültürel mirasının bir parçası olarak gördüğü her türlü bilgi, beceri, uygulama, ifade ve bunlarla ilişkili araç, gereç ve mekanı ifade eder.\n"
    },
    "Şaheser": {
        "first_paragraph": "Şaheser ya da başyapıt, bir şâirin, bir yazarın ya da bir sanatçının en güzel eseridir. Kendi türünde mükemmel olan, üstün ve zamanının ötesine kalıcı nitelikteki eserlerdir. Sanatça güzelliğin doruğuna erişmiş eserdir. Edebî şaheserler, ulusların fikir ve zevk üstünlüklerini gösteren ürünlerin başında gelir.\n"
    },
    "Yapay kafatası deformasyonu": {
        "first_paragraph": "Yapay kafatası deformasyonu, kafa düzleştirme veya kafa bağlama, kafatasının insan eliyle kasıtlı olarak şeklinin bozulmasıdır. Küçüklükten itibaren kafatasına baskı uygulayarak şeklinin değiştirilmesi sağlanır. Çeşitli kültürlere göre kafatası, düz şekilde, yuvarlak ve konik biçimde deforme edilebilir. Tipik olarak şekil değişikliği bebeklikten itibaren uygulanmaya başlar. Çünkü bu zamanlarda kafatası esnektir. Tipik olarak kafa bağlama doğumdan yaklaşık bir ay sonra başlar ve yaklaşık altı ay kadar devam eder.\n"
    },
    "Yelda": {
        "first_paragraph": "Yelda (Farsça: شب یلدا, Şeb-e Yeldā, Azerice: Çillə Gecəsi), en uzun gecedir.\n"
    },
    "Gizli cemiyet": {
        "first_paragraph": "Gizli cemiyet; etkinliklerini, iç işleyişini veya üyeliğini üye olmayanlardan gizleyen bir kulüp veya kuruluştur. Cemiyet varlığını gizlemeye çalışabilir veya çalışmayabilir. Bu terim genellikle istihbarat teşkilatları veya gerilla savaşı ayaklanmaları gibi grupları kapsamaz. Bu gruplar etkinliklerini ve üyeliklerini gizler ancak kamusal varlığını sürdürürler.\n"
    },
    "Beyaz Ejderha Cemiyeti": {
        "first_paragraph": "Beyaz Ejderha Cemiyeti veya Batılı istihbaratçıların adlandırdığı diğer tabirle Uluslararası Beyaz Ejderha Örgütü.[1][2] Çekik Gözlü insanların ırksal açıdan savunuculuğu ile Asya kültürünün muhafazasını ilke edinen[3] ve Japonya, Kuzey Kore, Güney Kore, Kazakistan, Kırgızistan, Laos, Endonezya, Filipinler, Vietnam, Tayland, Kamboçya[4][5] gibi Asya ülkelerinden bürokrat, diplomat, iş adamları ve sanat camiası seviyesinde de çeşitli kişi ve yapılanmaların katılımıyla Çin merkezli olarak küresel anlamda faaliyet yürüttüğü iddia edilen Asyalı gizli örgüt.[6]\n"
    },
    "Derin devlet": {
        "first_paragraph": "Derin devlet veya devlet içinde devlet (Latince: imperium in imperio), anayasada belirlenmiş devlet yapısı dışında oluşturulan ve bir devletin siyasi liderliğinden bağımsız olarak kendi gündem ve hedeflerinin peşinde koşan güç ağlarından oluşan bir devlet yapısını ifade eden siyasi terimdir. Popüler kullanımda terim, akademik anlayışı yansıtmasa da ezici bir şekilde olumsuz çağrışımlar taşır. Derin devlet örgütü için potansiyel kaynaklar, silahlı kuvvetler veya kamu kurumları (istihbarat teşkilatları, polis, gizli polis, idari teşkilatlar ve hükûmet bürokrasisi) gibi devlet organlarını içerir. Bir derin devlet ayrıca, bazen mevcut siyasi yönetime aykırı olarak, ajans misyonlarını veya kamu yararını ilerletmek için komploya dayalı olmayan bir isteğe bağlı olarak hareket eden yerleşik devlet memurları şeklini alabilir. Derin devletin niyeti, devletin sürekliliğini, üyeleri için iş güvenliğini, güç ve otoriteyi artırmayı ve ideolojik veya pragmatik hedeflerin peşinden gitmeyi içerebilir. Politikalarını, koşullarını ve direktiflerini engelleyerek, direnerek ve alt üst ederek, seçilmiş görevlilerin gündemine karşı hareket edebilir.\n"
    },
    "El-Fetat Cemiyeti": {
        "first_paragraph": "El-Fetat Cemiyeti veya Genç Araplar Cemiyeti (Arapça: جمعية العربية الفتاة‎, Cem'iyet el-’Arabiye el-Fetat) 1911'de Paris'te, İzzet Derveze (1888–1984) tarafından kurulan Arap milliyetçisi bir cemiyettir.\n"
    },
    "Fedâiler Cemiyeti": {
        "first_paragraph": "Fedâiler Cemiyeti ya da Şeriatı Tutma Cemiyeti, Osmanlı İmparatorluğu'nda faaliyet gösteren siyasi parti. 1909 yılına değin yasal olarak parti kurmak mümkün olmadığından gizli örgüt şeklinde yapılanmasına karşın siyasi amaçlar gütmeleri nedeniyle siyasi parti olarak kabul edilmekte ve Osmanlı coğrafyasındaki ilk Türk siyasi partisi olduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Filiki Eterya": {
        "first_paragraph": "Filiki Eterya (Yunanca: Φιλική Εταιρεία), Osmanlı Devleti'nden bağımsızlık kazanmak amacıyla bir grup Yunan'ın 1814 yılında kurmuş olduğu bir cemiyettir. Bazı kaynaklarda Etnik-i Eterya[1] olarak da geçmektedir.\n"
    },
    "Genç Buharalılar": {
        "first_paragraph": "Genç Buharalılar (Farsça: جوان‌بخارائیان; Özbekçe: Yosh buxoroliklar; Rusça: Младобухарцы Mladobuhartsı), 1909'da Buhara'da kurulan bir gizli bir örgüttü. Topluluk, İslam'ı Batılı bilimsel bir model doğrultusunda reform ve modernize etmek isteyen cedidist hareketin bir parçasıydı.\n"
    },
    "Gizli Haber Alma Servisi": {
        "first_paragraph": "Gizli İstihbarat Servisi (İngilizce: Secret Intelligence Service, kısaca SIS) veya yaygın adıyla MI6, Birleşik Krallık'ın dış istihbarat teşkilatıdır. Temel olarak, İngiltere'nin ulusal güvenliğini sağlamak için denizaşırı bilgilerin gizlice toplanması ve analizi ile görevlendirilmiştir. İngiliz iç istihbarat teşkilatı MI5 ile karıştırılmamalıdır. SIS, İngiliz istihbarat teşkilatlarının bir parçasıdır ve kurumun yöneticisi İngiltere Dışişleri Bakanlığı'na karşı sorumludur.[3]\n"
    },
    "Gizli hücre sistemi": {
        "first_paragraph": "Gizli hücre sistemi, genellikle yasa dışı örgüt ve yapılanmalara mensup kişilerce gizli bir şekilde organize olmak amacıyla uygulanan bir örgütlenme biçimidir. Hücre sistemi çoğunlukla yasadışı örgütlerin silahlı veya bombalı eylem yapacak mensuplarınca tercih edilir.[1] Bu sistemin temel amacı; yapılacak eylemlerin ve örgüt mensuplarının kimliklerinin, güvenlik güçlerince veya karşıt örgüt mensuplarınca deşifre edilmesini önlemektir.[2] Hem radikal sol örgütler hem de radikal sağ örgütler tarafından benimsenmiş bir örgütlenme türüdür.\n"
    },
    "Gladio": {
        "first_paragraph": "Gladio (Türkçe:  Kısa Kılıç), II. Dünya Savaşı sonrasında Batı Avrupa'da gelecekte olması beklenen bir Varşova Paktı işgaline cephe gerisinde bir direniş başlatmak amacıyla İtalya'da NATO tarafından gizli olarak örgütlenen kontrgerilla (stay-behind) operasyonunun kod adı. Gladyo, özel olarak NATO cephe gerisi direniş organizasyonun İtalyan kolunu belirtse de bazen \"Gladyo operasyonu\" NATO'nun bütün cephe gerisi (stay-behind) operasyonlarının gayriresmî adı olarak kullanılır ve bazen \"Süper NATO\" adıyla da anılır.[1]\n"
    },
    "Haşhaşîler": {
        "first_paragraph": "Haşhâşîler (Arapça: حشیشیة Haşîşiyye ya da Arapça: حشاشون Haşşaşun), Sabbâhîler ya da Suikastçılar (İngilizce: Assassins), Şî'a mezhebinin İsmâîliyye koluna mensup din adamı Hasan bin Sabbah tarafından 1090 yılının Eylül ayında Alamut Kalesi'ni (Elemût) zapt ettiğinde kurulmuş olan dinî tarikat ve siyasî örgüt.\n"
    },
    "İstanbul Örgütü": {
        "first_paragraph": "İstanbul Örgütü, (Yunanca: Οργανωσεις Κωνσταντινουπολεως, Organosis Konstantinupoleos), İstanbul Rumlarına ait 1908 yılında kurulmuş gizli bir örgüttür.\n"
    },
    "Kara El": {
        "first_paragraph": "Kara El (Sırpça: Црна рука / Crna Ruka), asıl adı (Sırpça: Уједињење или смрт / Ujedinjenje ili smrt) Birlik ya da Ölüm, 20. yüzyılın başlarında, Sırbistan dışında yaşayan Sırpların Habsburg ve Osmanlı egemenliğinden kurtulmasını sağlamak amacıyla mücadele eden gizli Sırp örgüt. Avusturya arşidükü Franz Ferdinand'ın ölümüyle sonuçlanan suikastı (1914) düzenleyerek I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesinde etkili olmuştur.\n"
    },
    "Ku Klux Klan": {
        "first_paragraph": "Ku Klux Klan (KKK), 24 Aralık 1865'te ABD'nin Tennessee eyaletinde kurulan, siyahi karşıtı, beyaz üstünlükçüsü ve göçmen karşıtı, ırkçı bir gizli örgüt. Kurucuları; Büyük Büyücü olarak bilinen Nathan Bedford Forrest, Yüzbaşı John C. Lester, Binbaşı James R. Crowe, John B. Kennedy, Calvin Jones, Richard R. Reed ve Frank O. McCord'dır. \"Birth of a Nation\" filmi ile kendilerini bildirmişlerdir.\n"
    },
    "Kuru kafa ve Kemikler Cemiyeti": {
        "first_paragraph": "1832 yılında William Huntington Russell ve Alphonso Taft tarafından Yale Üniversitesi'nde Society of Skull and Bones ismi ile kurulan, gizli yapısı ile üye profilinin yüksek seviyesi sebebiyle o yıllardan beri sayısız komplo teorisine karıştırılmış olan öğrenci topluluğudur.[1]\n"
    },
    "Molly Maguires": {
        "first_paragraph": "Molly Maguires İrlandalı gizli bir örgüttür. Tarihçilere göre “Mollie”lerin ABD Pennsylvania’daki kömür madenlerinde Amerikan İç Savaşından itibaren 1876 yılında başlayan davalarına kadar örgütlü oldukları düşünülmektedir. Molly Maguires örgütünün bu dönemdeki madenlerde yaşanan suç teşkil eden olaylardan, adam kaçırmalardan vb sorumlu oldukları, bir tek Pinkerton ajanının şahitliğiyle iddia edilmiştir. Diğer örgüt üyelerinin ifadeleri ve itiraflarının baskı altında alınmış olması kuvvetle muhtemeldir.\n"
    },
    "ODESSA": {
        "first_paragraph": "ODESSA (tam ad: Organisation der ehemaligen/entlassenen SS-Angehörigen, Türkçe: Eski SS Üyelerinin Örgütü)  II. Dünya Savaşı sonlarına doğru SS subaylarının kurduğu uluslararası Nazi kuruluşu. ODESSA'nın amacı savaş sonrası savaş suçu işlemiş üst düzey Nazi Partisi yetkilileri ve üyelerinin  Latin Amerika ve Orta Doğu'ya kaçmasını gizli yollardan sağlamaktı. Örgütün varlığı tartışma konusudur. Yahudi asıllı T. H. Tetens ve Joseph Wechsberg'in yazdığı kitaplarda örgütün varlığı doğrulanmıştır ancak tarihçi Daniel Stahl'ın 2011 yılında söylediğine göre tarihçiler arasında ortak fikrin ODESSA örgütünün var olmadığı yönünde.\n"
    },
    "Özel Harp Dairesi": {
        "first_paragraph": "Özel Harp Dairesi, Soğuk Savaş dönemi Türkiyesi'nde, Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde ABD'nin gizli servisi CIA ve NATO iş birliği ile kurulduğu ileri sürülen gizli örgüt.\n"
    },
    "Panta Koina Dostları Cemiyeti": {
        "first_paragraph": "Związek Przyjaciół Panta Koina (Yunanca. Παντα Κοινα – Yaygın Olan Her Şey ) – 1817'nin sonunda Varşova'da kuruldu. Muhalefet niteliğinde olan cemiyet, gizli ve yasa dışı bir öğrenci örgütüydü. Cemiyet, edebi faaliyetler yürüttü ve bağımsız eğitimi teşvik etti.\n"
    },
    "Lemony Snicket": {
        "first_paragraph": "Lemony Snicket, \"Talihsiz Serüvenler Dizisi\" kitaplarının kurgusal yazarı ve anlatıcısıdır. Kitaplar aslında Daniel Handler tarafından yazılmış; fakat yazar tarafından yaratılan Lemony Snicket takma adıyla basılmıştır. Dizini öncülü niteliğindeki \"Lemony Snicket: The Unauthorized Biography\" adlı  yeni bir seride Handler Lemony Snicket'ın gençliğindeki maceralarını anlatmıştır.\n"
    },
    "Thule Cemiyeti": {
        "first_paragraph": "Thule Cemiyeti veya Thule Tarikatı (Alm. Thule-Gesellschaft), 17 Ağustos 1918'de Vier Jahreszeiten (Dört Mevsim) Oteli'nde tüm Nazilerin manevi babaları ve başöğretmenleri olarak gördüğü Rudolf von Sebottendorff tarafından kurulan Alman milliyetçi topluluğu. Thule ismini ilk kez Massilialı Piteas kullandı. Piteas'a göre Thule, İngiltere'ye 6 günlük yelken mesafesinde bir adaydı. Bu ada gerçekte Grönland'ın kuzey batısında yer almaktadır ve bugün ada üzerinde ABD'ye ait Thule Hava Üssü bulunmaktadır.\n"
    },
    "Tongmenghui": {
        "first_paragraph": "Tongmenghui (Çince: 中國同盟會; pinyin: Zhōngguó Tóngménghuì; \"Çin Birleşik Ligi\"), Çin'de Sun Yat-sen, Song Jiaoren ve diğerleri tarafından kurulan gizli bir örgüt ve yeraltı direniş hareketiydi. 20 Ağustos 1905 tarihinde Tokyo'da kurulmuş olup[1][2] Çing Hanedanı'nın son dönemlerinde çok sayıda Çinli devrimci grubun birleşmesi ile kuruldu.\n"
    },
    "Türk İntikam Tugayı": {
        "first_paragraph": "Türk İntikam Tugayı (TİT), 1970'li yıllarda Kıbrıs'ta sol görüşlü Kıbrıs Türklerine ve 12 Eylül Darbesi'ne kadar geçen süreçte Türkiye'de solcu olarak bilinen ve Türkiye'ye hakaret etmekle suçladıkları kişi ve gruplara karşı suikast ve çoğunluğu ölümle sonuçlanan saldırıları düzenlediği iddia edilen yasa dışı antikomünist aşırı milliyetçi örgüt. TİT olarak üstlendikleri eylemler haricinde, bünyesindeki isimler ve lider kadrosu hiçbir zaman açığa çıkmamıştır.[1][2][3]\n"
    },
    "Grimoire": {
        "first_paragraph": "Grimoire, bir kara büyü, kitabıdır. Bir büyücü için gerekli tüm bilgilerin olduğu, ruh çağırmak ve büyü yapmak için gerekli olan her şeyi içeren bir kitap. Fakat Grimoireler ağır ve neredeyse anlaşılmaz kitaplardır, genellikle ölü lisanlarda yazılırlar ve çok gizli bilgiler içerirler. İşe yaraması için büyücünün, formülleri ezbere okuması ve devamındaki ayinleri doğru bir şekilde yapması gerekir. Bazı batıl inançlara göre Grimoireler kırmızı mürekkeple, el ile yazılmalı, siyah renge ya da insan derisine sarılmalıdır.\n"
    },
    "Abramelin kitabı": {
        "first_paragraph": "Abramelin kitabı, Mısırlı Abramelin isimli bir büyücünün hikâyesini anlatan bir kitaptır. Abramelin, özel bir büyü sistemini Almanya, Worms şehrinde 1362-1458 yılları arasında yaşayan bir Yahudiye öğretmiştir.[1][2][3][4] Kitabın içerisinde aktarılan büyüler, eserin İngilizce'ye çevrilmesi ile 19. ve 20. yüzyılda yeniden popüler olmuştur. Kitap, Altın Şafak Hermetik Cemiyeti tarafından önemli kabul edilmiş, sonraları Aleister Crowley tarafından 1904'te geliştirilen Telema mistik sistemi içerisinde de önemli değerlendirilmiştir.\n"
    },
    "Pseudomonarchia Daemonum": {
        "first_paragraph": "Pseudomonarchia Daemonum (Türkçe: Yanlış Demon Monarşisi), ilk olarak Johann Weyer'in De praestigiis daemonum (1577) adlı eserinin ek bölümünde yer almıştır. Bir demon listesiyle demonları uygun saatlerde ve ritüellerle çağırmayı içermektedir. Listelenen altmış dokuz demon mevcut ve ruhların sırası, bazı özelliklerinin yanı sıra değişmektedir. Vassago, Seere, Dantalion ve Andromalius demonları bu kitapta listelenmiyor. Pseudomonarchia Daemonum, demonlara mühür atfetmez.\n"
    },
    "II. August": {
        "first_paragraph": "II. August, 1697-1706 yılları Lehistan Litvanya ve 1694-1733 yılları arasında ise Saksonya Elektörlüğünü yönetmiştir.\n"
    },
    "Frater Albertus": {
        "first_paragraph": "Frater Albertus Spagyricus (Albert Richard Riedel) 5 Mayıs 1911'de Almanya'nın, Dresden kentinde doğdu.[1] 1929 yılında Amerika'ya göç etti. 1960 yılında Salt Lake City'de Paracelsus Araştırma Derneği'ni ve 1980'de Paracelsus Koleji'ni kurdu.\n"
    },
    "Michael Maier": {
        "first_paragraph": "Michael Maier[1] (Latince: Michael Maierus; 1568-1622) bir Alman doktor ve Habsburglu II. Rudolf'un danışmanıydı. Bilgili bir simyacı, epigramcı ve amatör besteciydi.[2]\n"
    },
    "Parabol Alegorisi": {
        "first_paragraph": "Parabol Alegorisi, yazarı bilinmeyen, on yedinci yüzyılın ikinci yarısından kalma bir Gül Haç alegorisidir . Bazen Alman simyacı Henricus Madathanus'a atfedilir.[1]\n"
    },
    "Paulo Coelho": {
        "first_paragraph": "Paulo Coelho (d. 24 Ağustos 1947, Rio de Janerio), Brezilyalı roman ve söz yazarı.\n"
    },
    "İnsanlık tarihi": {
        "first_paragraph": "İnsanlık tarihi, insanlığın geçmişinin tasviridir. Arkeoloji, antropoloji, genetik, dilbilim, epigrafi, filoloji, paleografi ve diğer disiplinler ile yazının icadından bu yana kayıtlı tarih, ikincil kaynaklar ve araştırmalar yoluyla incelenir.\n"
    },
    "İskenderiye Kütüphanesi": {
        "first_paragraph": "İskenderiye Kütüphanesi, MÖ 3. yüzyılın başlarında Mısır'ın İskenderiye kentinde Ptolemaios hanedanı tarafından kurulmuş olan antik kütüphanedir. İskenderiye Müzesi olarak bilinen araştırma enstitüsünün bir bölümü olarak inşa edildi.[10] İnsanlık tarihinde meydana getirilmiş önemli eserlerden biridir. Eski kaynaklar, burada 150 bin cilt el yazması eserin toplandığını kaydeder.\n"
    },
    "Toltekler": {
        "first_paragraph": "Toltekler, Kolomb öncesi Amerika uygarlıklarından birini oluşturan halk olup, Meksika'daki Aztek-öncesi üç kültürden (Mayalar, Toltekler, Olmekler) biri olarak kabul edilirler. Meksika topraklarında ilk insan topluluklarına ait izler, tarihçilere göre, yaklaşık 20.000 yıl öncesine dayanır.\n"
    },
    "Vu Şing": {
        "first_paragraph": "Beş Element veya Vu Şing (Çince: 五行; pinyin: wǔxíng), zaman zaman beş unsur, beş hareket veya beş süreç olarak da adlandırılan, bir Çin felsefesi kavramıdır. Buna göre doğal oluşumlar şu beş kategoride ele alınır:\n"
    },
    "Astral düzlem": {
        "first_paragraph": "Astral âlem veya astral dünya olarak da adlandırılan astral düzlem, klasik, ortaçağ, doğu ve ezoterik felsefeler ve gizem dinleri tarafından öne sürülen bir boyuttur. [1] Doğum yolunda ve ölümden sonra ruhun astral bedeninde geçtiği göksel kürelerin dünyasıdır ve genellikle meleklerin, ruhların veya diğer ruhani varlıkların Astral Düzlem'de bulunduklarına inanılır.[2]\n"
    },
    "Kürelerin müziği": {
        "first_paragraph": "Kürelerin müziği veya diğer adıyla kürelerin armonisi, kökeni Pisagor'a dayanan, evrenin armoni gösteren sayılarla düzenlendiği fikri üzerine kurulu bir varsayımdır. Bu varsayım ya da önermeye göre, müzikal oranlara göre dizilmiş gezegenler arasındaki uzaklılar müzikal aralıklara tekabül etmektedir. Notalara paralel olarak sayıların da belirli bir düzene bağlı olduğunu savunan \nPisagor’un bu varsayımında dokuz kozmik siferin, hareketleriyle, algılayamadığımız, uyumlu bir ses oluşturduğu öne sürülür. Pisagorcu öğreti mensupları kendi aralarında matematikçiler (hesap edenler) ve akuzmatikçiler (dinleyenler) olarak ikiye ayrılırlardı.\n"
    },
    "Onmyōdō": {
        "first_paragraph": "Onmyōdō (Japonca: 陰陽道; \"Yin ile Yang'ın yolu\"), doğal bilim ve okültizmin karışımı olan geleneksel bir Japon esoterik kozmolojidir.\n"
    },
    "Kutsal Kâse": {
        "first_paragraph": "Kutsal Kâse ya da Mukaddes Kâse, İsa'nın Son Akşam Yemeği'nde kullandığı iddia edilen, mucizevi güçleri olduğuna inanılan kap. Aramatyalı Yusuf'un, çarmıha gerilen İsa'nın damlayan kanını Kutsal Kâseye koyduğuna inanılır.[1]\n"
    },
    "Çorak Ülke": {
        "first_paragraph": "Çorak Ülke (Özgün adı: The Waste Land) yaygın olarak 20. yüzyılın en önemli şiirlerinden biri ve modernist şiirin merkezi bir eseri olarak kabul edilen T.S. Eliot'un bir şiiridir.[2][3] 1922'de yayınlanan 434 satırlık şiir ilk olarak Birleşik Krallık'ta Eliot's The Criterion'ın Ekim sayısında ve Amerika Birleşik Devletleri'nde The Dial'ın Kasım sayısında yayınlandı. Aralık 1922'de kitap halinde yayınlandı. Ünlü ifadeleri arasında \"Nisan en acımasız aydır\", \"Sana korkuyu bir avuç tozda göstereceğim\" ve Sanskritçe mantra \" Shantih shantih shantih \" vardır.\n"
    },
    "Dagda'nın Kazanı": {
        "first_paragraph": "Dagda'nın Kazanı, Kelt mitolojisinde, baş tanrılardan Dagda'ya ait olan sihirli kazandır.Tanrıların anavatanlarındaki Mitsel Murias kentinden Dagda'nın getirdiği dört armağandan biridir.Bir bereket sembolü ve kaynağı olan kazana konan yiyecekler asla tükenmez ve kazandaki sudan içenler sonsuz bilgeliğe ulaşırlar.[1] Kutsal Kase efsanesine esin kaynağı olan sihirli Kelt kazanlarından biridir.Kelt efsanelerinin bir derlemesi olan Mabinogion'da ve Taliesin'In Kitabı'nda  Kral Arthur'un bu kazanı bulmak için Diğer Dünya'ya düzenlediği bir seferin hikâyesi de yer almaktadır.\n"
    },
    "Merlin": {
        "first_paragraph": "Merlin (Galce: Myrddin), Kral Arthur efsanesinde yer alan büyücüdür. Karakterin bilinen tasviri ilk olarak Monmouthlu Geoffrey'nin tarihî ve efsanevi figürlerin karışımını esas alarak yazdığı Historia Regum Britanniae (\"Britanya Krallarının Tarihi\") adlı eserinde ortaya çıkmıştır. Geoffrey, Kral Arthur ile hiçbir bağlantısı olmayan Myrddin Wyllt (Merlinus Caledonensis) adlı bir kâhin veya deli hakkında var olan hikâyelerle, Romano-Britanyalı savaş adamı Ambrosius Aurelianus'un hikâyelerini birleştirerek Merlin Ambrosius adını verdiği bir figür oluşturdu.\nMerlin'in asıl görevi Arthur'u korumaktır. Ayrıca Stonehenge'in Merlin tarafından yapıldığı rivayet edilir.\n"
    },
    "Thomas Malory": {
        "first_paragraph": "Thomas Malory (~1415 - 14 Mart 1471), İngiliz yazar. Le Morte d'Arthur adlı yapıtın sahibidir.\n"
    },
    "Wolfram von Eschenbach": {
        "first_paragraph": "Wolfram von Eschenbach (1170 civarı - 1220 civarı) bir Alman şövalye ve şairdir. Çağının en büyük epik şiir şairlerinden biri olarak gösterilmektedir. Ayrıca lirik şiir de yazmıştır.\n"
    },
    "Burning Man": {
        "first_paragraph": "Burning Man, her yıl Ağustos-Eylül aylarında Nevada'nın Black Rock Çölü'nde geçici olarak kurulan Black Rock City'de gerçekleştirilen bir etkinliktir. Genellikle festival olarak bilinse de organizatöreri Burning Man'in festival olmadığını söylemekte, etkinliği bir \"toplum ve sanat deneyi\" olarak tanımlamaktadır.\n"
    },
    "Çakra": {
        "first_paragraph": "Çakra, (Sanskritçe kaynaklı bir kelime olup, Pali: chakka, Çince: 轮, Tibetçe: khorlo)  tekerlek ya da dönüş anlamına gelir.[1] Hindu geleneklerine ve bazı inanç sistemlerine göre insanda bulunan enerji merkezlerinin girdap şeklinde dönen enerji alanlarından oluştuğuna inanıldığı için onlara bu isim verilmiştir.\n"
    },
    "Çekim yasası (sözdebilim)": {
        "first_paragraph": "Çekim yasası, olumlu veya olumsuz düşüncelerin bir kişinin yaşamına olumlu veya olumsuz deneyimler getirdiği inancıdır.[1][2] İnanç, insanların ve düşüncelerinin \"arı enerjiden\" oluştuğu ve kişinin sağlığını, servetini ve kişisel ilişkilerini bu yöntemle iyileştirebileceği ve yaşamındaki olaylarda çekici bir enerji sürecinin var olduğu inançlarına dayanmaktadır. Çekim yasasını destekleyen hiçbir deneysel, bilimsel kanıt yoktur ve yaygın olarak sözdebilim olarak değerlendirilir.[3][4][5][6] İnananları tarafından \"yasa\" olarak anılsa da bu kullanımın doğa bilimlerindeki yasa kavramıyla bir ilgisi yoktur.\n"
    },
    "Foton kuşağı": {
        "first_paragraph": "Foton kuşağı, resmi olmayan kuruluşlar tarafından varlığı ortaya atılan ve M45 Ülker Takımyıldızı ile birlikte Güneş Sistemi'nin de içinde bulunduğu sanılan hayali bir kuşaktır.\n"
    },
    "Galaktik Federasyon (ufoloji)": {
        "first_paragraph": "Galaktik Federasyon, Samanyolu'ndaki dünya dışı uygarlıkların sözde ittifakıdır. Bu boyutlar arası konseyin, Ground Crew Project'in kurucusu Sheldan Nidle'a kanallık yoluyla ifşa edildiği iddia edilmektedir. Böyle bir federasyonun var olacağı fikri, UFO dinleri ve belirli New Age hareketleri arasında popülerdir. Bu federasyon birçok bilimkurgu öyküsünde de vardır.\n"
    },
    "Uri Geller": {
        "first_paragraph": "Uri Geller (İbranice: אורי גלר; d. 20 Aralık 1946, Tel Aviv), psişik güçleri olduğunu iddia eden İsrailli şovmen.\n"
    },
    "İndigo çocuk": {
        "first_paragraph": "İndigo çocuk, bir New Age teorisine göre özel, sıra dışı ve bazen doğaüstü özelliklere veya yeteneklere sahip olduğuna inanılan çocuk.\n"
    },
    "Naacal": {
        "first_paragraph": "Naacal Tabletleri, önce Augustus Le Plongeon daha sonra ise James Churchward tarafından bir zamanlar varolduğu iddia edilen antik bir halk ve uygarlık. Naacal'ın varlığına dair hiçbir bilimsel ve arkeolojik veri bulunmamış olmasına karşın, hakkında çok sayıda kurgu eserler yazılmıştır.\n"
    },
    "Ölüme yakın deneyimler": {
        "first_paragraph": "Ölüme yakın deneyimler (ÖYD ya da NDE - Near Death Experience) tıbbi anlamda kalbi durup daha sonra tekrar hayata dönen insanların geçirdiği tecrübelere verilen isimdir.\n"
    },
    "Psişik cerrahlık": {
        "first_paragraph": "Psişik cerrahi; uygulayıcıların çıplak elleriyle ameliyat yapma yanılsaması yarattığı ve hastayı hastalıklı lezyonların çıkarıldığı ve kesiğin kendiliğinden iyileştiğine ikna etmek için el çabukluğu, sahte kan ve hayvan parçaları kullandığı sözde bilimsel bir tıbbi sahtekarlıktır.[1][2][3]\n"
    },
    "Ruhsal eş": {
        "first_paragraph": "Ruhsal eş ya da eş ruh (soul-mate) Spiritüalizm kaynaklı bir terim olup, reenkarnasyonist New Age grupları aracılığıyla yaygınlık ve popülerlik kazanmış ve günümüzde Spiritüalist olmayanlarca da kullanılır hale gelmiş bulunmaktadır.\n"
    },
    "Sinirdilbilimsel programlama": {
        "first_paragraph": "Duyu-Dil Programlama (DDP), Nörolinguistik Programlama ya da neuro-linguistique programlama (NLP), kişilerin amaçlarına ulaşmaları için \"nörolojik programlarını\" keşfetmelerini ve en iyi şekilde kullanmalarını sağlamayı hedefleyen, tartışmalı ve sözdebilim sayılan bir psikolojik terapi anlayışıdır. NLP, metodolojiye yer veren, bir seri teknik müdahalenin yer aldığı bir yaklaşımdır. Bilimsel olduğu iddiaları tartışmalıdır.[1][2] Metodoloji modellemeye dayanır. NLP özel bir alanda başarılı sonuçlar alan kişilerin tecrübelerini biçimleme ve çözmeyi, NLP'nin anlaşılır olmasını ve ulaşmak isteyeni de eğitmeyi sağlıyor. Modellemeden çıkan müdahale teknikleri kullanımı kolay, hızlı ve doğrulanabilir sonuçlar taşırlar. Bu müdahale teknikleri, etkin bir iletişim kazanılmasına neden olurken, zihinsel fonksiyonları geliştirir, potansiyeli yükseltir, yeni modeller yaratmak ve geliştirmek için kişinin ihtiyacı olan değişimi kolaylaştırır.\n"
    },
    "Tatyana Mikuşina": {
        "first_paragraph": "Tatyana Nikolaevna Mikuşina  (Rusça: Татьяна Николаевна Микушина)(5 Ocak 1958, Omsk) − Rus yazar, ruhani lider, Yükselmiş Üstatlar Öğretisinin [uk] temsilcisi.[1][2][3][4] 2014 yılında «Ahlak için» (Rusça: За нравственность) Uluslararası halk hareketini kurdu.[5][6]\n"
    },
    "Okültizm": {
        "first_paragraph": "Okültizm veya gizlicilik, genel anlamıyla, din ve bilimin kapsamı dışında kalan doğaüstü inançlar ve uygulamalar bütünüdür. Daha dar anlamıyla; geçmiş çağlarda doğa, evren, tesirler, insan ve evren ilişkileri ve gelecek hakkında gerek medyumnik yollarla gerekse aktarılagelen ezoterik gelenekler yoluyla edinilmiş derin bilgiler bütünü olarak tanımlanabilir. Okült, bilimsel yöntem dışındaki yollar ile \"gizli\" bilginin araştırılması demektir.\n"
    },
    "Okült terimleri listesi": {
        "first_paragraph": "Bu maddede okült gelenekleri ve büyücülük ile ilgili terimlerin bir listesi mevcuttur.\n"
    },
    "Anima mundi": {
        "first_paragraph": "Anima mundi yani dünyanın ruhu, saf semavi ruh ki antik filozoflarca doğanın her yanına nüfuz ettiği öne sürülmüştür.\n"
    },
    "Beşinci unsur": {
        "first_paragraph": "Beşinci unsur (quintessence) kavramı birçok tradisyonda mevcut bir kavram olup, terim, maddenin dört unsur olarak kabul edilen ateş, hava, su ve toprak hallerinden daha farklı olan, algılanamayan halini ifade etmek üzere kullanılır.\n"
    },
    "Ebced hesabı": {
        "first_paragraph": "Ebced, geleneksel Arap alfabesinin eski sıralanışından (elif, ba, cim, dal) ilk dört harfinin okunuşlarıyla (E-B-Ce-D) türetilmiş bir sözcüktür.[1] Ebced hesabı ise Ebced rakamları denilen alfabetik bir sayı sistemini kullanarak, kelime, cümlecik veya cümlelerin sayısal değerini hesaplama ve bunlardan anlamlar çıkartma işlemidir. Teori incelenen kelime, cümlecik veya metinde bir şekilde gizli şifreleme bulunduğu varsayımına dayanır.\n"
    },
    "Esîr": {
        "first_paragraph": "Esîr, eski stoacıların ve günümüzde teozofların \"ether\" dedikleri, maddenin insanın beş duyusu ile algılayamadığı; katı, sıvı ve gaz hallerine oranla yoğunluğu daha az, vibrasyonel hızı daha yüksek, daha süptil ve daha akışkan haline verdikleri addır.\n"
    },
    "Ezoterik Nazizm": {
        "first_paragraph": "Ezoterik Nazizm veya Ezoterik Hitlerizm, II. Dünya Savaşı sonrası dönemde Nazizmin mistik yorumlarından ve uyarlamalarından biridir. 1945'ten sonra Üçüncü Reich'ın ezoterik unsurları, beyaz milliyetçilik ve Neo-Nazizm'in yeni völkisch dinlerine adapte edilmiştir.\n"
    },
    "Gematria": {
        "first_paragraph": "Gematria, Kabbala’yı esas alarak sözcükler ve sayılar üzerine yapılan kabalistik çalışmalarla ilgili bir uzmanlık alanıdır. Gematria’da, ebced hesabında olduğu gibi, alfabenin (İbrani alfabesinin) her harfine nümerik bir değer verilir. Böylece her sözcüğün belirli bir sayısal değeri olmasının yanı sıra, sayısal değeri birbirine eş olan birçok sözcük olabilir, yani herhangi bir sayı birkaç sözcüğü temsil edebilir. Aynı sayısal değeri taşıyan sözcükler birbirine eş olarak kabul edilirler ki, Gematria çalışmalarındaki temel yöntemlerden biri bu sayısal değeri aynı olan sözcükleri birbirlerinin yerine kullanmaktır.\n"
    },
    "Goetia": {
        "first_paragraph": "Latince: Goetia veya Latince: Goëtia (Ortaçağ Latincesi'nde İngilizcesi gibi goety (kara büyü) anlamına gelir.) içerisinde iblislere hükmetmek için kullanılan çalışmalar bulunup, Kral Süleyman tarafından yazıldığı bilinmektedir. Ars Goetia'nın birinci bölümü Süleyman'ın Küçük Anahtarı'dır. İçeriğinde yetmiş iki iblisi çağırmak için açıklamalar ve semboller bulunmakta. Aleister Crowley tarafından 1904'te yazılan The Book of the Goetia of Solomon the King adlı kitapta içerisindeki bilgiler düzeltilmiştir.\n"
    },
    "Hüddam": {
        "first_paragraph": "Hüddam, cinleri ve şeytanları kontrol etmeyi amaçlayan bir öğretidir.[1] Günümüzde bu ilimi öğreten resmi bir kurum yoktur.[2] Bazı inançlara göre, büyücüler bu ilimi gizli öğrenirler ve çok iyi bilirler.[3] Antik Mısır'a kadar dayanan bir öğretidir.[4] İslam dini geldikten sonra Mısır'da Hüddam, cin çağırma, cinlere tapma gibi tüm eylemler yasaklanır.[5] Dinlerin çoğu Hüddam konusuna değinir. Tüm dinlerin kutsal kitaplarında Süleyman'ın cinleri kontrol ettiği ve emrinde çalıştırdığı yazar.[6] Bu çok tehlikeli bir ilimdir. Cinleri tutsak etme, onlara hükmetme ve istediğini yaptırmayı amaçlar.[7] Cinler büyüler ve tılsımlarla insanların kontrolü altına alınır.  \n"
    },
    "İksir": {
        "first_paragraph": "İksirler yenileyici ve şifa verici olduğu inanılan içkilerdir. Bu terim ilk önceden simyagerler tarafından (aynı zamanda felsefe taşı olarak bilinen) basit metalleri altına dönüştüren, hastalıkları tedavi eden ve yaşamı uzatan maddeyi tanımlamak için kullanılırdı. Simyagerler her ne kadar bu kelimeyi türetmişlerse de, böyle bir madde konusundaki inanç simyadan önce de vardı ve sürekli olarak mitoloji ve din tarihinde rastlanır.\n"
    },
    "İlk madde (okültizm)": {
        "first_paragraph": "İlk madde Batı okültizminde materia prima (Latince) adıyla, çeşitli tradisyonlarda değişik adlar altında ifade edilmiş olup, genellikle madde evreninin yaratılmış ilk hali olarak betimlenir. Bu, kendisinde bütün biçimleri, bütün tohumları içeren bir cevherdir.\n"
    },
    "Kuantum metafiziği": {
        "first_paragraph": "Kuantum  ve metafizik bir arada bir bütün olarak değerlendiren, bunu evrenin daha önce tanımlanamamış fizik ötesi; metafiziği bilimi ile açıklamaya çalışan resmi açıdan akademisyenlerce gerçekliği hala daha tartışma konusu edilen, tam olarak bilimsel kanıtlarla ispat edilememiş olsa da kamu oyu tarafından büyük bir dikkatle bu konudaki düşünürlerin yayınladığı bilimsel niteliği hala tartışma konusu olan birçok makale mevcuttur.\n"
    },
    "Logrus": {
        "first_paragraph": "Logrus, The Chronicles of Amber roman serisinde yer alan bir tür büyü gücüdür. Düzen olmadan kaosun, kaos olmadan da düzenin var olamayacağına dair inanca dayanan düşünceden yola çıkar. Bahsi geçen eser dizisini Roger Zelazny yazmıştır. Bu eser ayrıca bilgisayar oyunlarına da konu olmuştur.\n"
    },
    "Majisyen": {
        "first_paragraph": "Majisyen maji yapabilen kimseye verilen addır. Tarihteki büyük majisyenler eski inisiyasyonlarda yetişmiş inisiyelerden çıkmıştır. Majisyen sözcüğünün kökeni olan, Kalde ve Pers dillerindeki magu ve magh ya da mogh sözcüklerinin bilge ve rahip anlamına gelmesinin nedeni de budur. Bu sözcükler eski Yunanca’da magos, Latince’de magus ve magi sözcüklerine dönüşmüştür. Majisyenlerin en büyük silahı asadır.\n"
    },
    "Manteuma": {
        "first_paragraph": "Manteuma antik çağda, transa geçen rahibelerin trans sırasında söyledikleri hikmetli sözlere verilen addır.\n"
    },
    "Nan Madol": {
        "first_paragraph": "Nan Madol, Pohnpei Adasının doğu kıyısına bitişik arkeolojik bir bölgedir ve yaklaşık 1628 yılına kadar Saudeleur Hanedanlığına başkentlik yapmıştır.[1][note 1] Günümüzde, Batı Pasifik Okyanusu'ndaki Mikronezya Federal Devletleri'nin Pohnpei ilinin Madolenihmw ilçesine bağlıdır. Bir lagünün içinde inşa edilen şehir, bir kanal ağı ile birbirine bağlı olan bir dizi küçük yapay adadan oluşur.[1]\n"
    },
    "Nazar": {
        "first_paragraph": "Nazar ya da kem göz, canlı veya cansız bir varlığın başına kaza veya belâ gelmesine neden olduğuna inanılan bakış. Nazardan özellikle çocukların, hamilelerin ya da hayvanların etkilendiğine inanılır.[1]\n"
    },
    "Nazar boncuğu": {
        "first_paragraph": "Nazar boncuğu, insanı kem gözlerden koruduğuna inanılan boncuk. Tarih boyunca, çoğu kültürde ve dinsel inançta, göz figürü kötülükleri savan güçlü bir tılsım olarak kabul edilmiştir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Nümeroloji": {
        "first_paragraph": "Nümeroloji, Okültizm’in bir dalı olup, evrenin sayısal bir kurgu içerdiğini, evrendeki hiçbir şeyin rastlantıya dayanmadığını, her şeyin sayısal bir düzen içinde meydana geldiğini varsayar ve sayılarla ilgili çeşitli analitik ve sentetik çalışmalarla, evrendeki ve olaylardaki gizli yasa ve ilkeleri keşfetmeyi amaçlar.\n"
    },
    "Tabut metinleri": {
        "first_paragraph": "Tabut metinleri, Birinci Ara Dönem'de başlayan tabutların üzerine yazılmış eski Mısır cenaze büyülerinin koleksiyonudur. Kısmen daha önceki Piramit Metinlerinden türetilmiştir, yalnızca kraliyet kullanımı için yapılmışsa da sıradan insanlardan oluşan bir hedef kitleye işaret eden, günlük arzularla ilgili önemli materyaller de içermektedir. Tabut metinleri MÖ 2100 yılına tarihlenmektedir.[1] Bir tabutun ücretini karşılayabilen sıradan Mısırlılar bu cenaze büyülerine erişebilmekteydi. Ayrıca Firavunun artık ölümden sonraki yaşam için özel hakları yoktu.[2][3]\n"
    },
    "Parapsikoloji": {
        "first_paragraph": "Parapsikoloji; duyular-dışı algılama, psikokinezi, ölümden sonra yaşam gibi konulara ilişkin paranormal olayların; deneysel yöntem yoluyla, çok disiplinli (çok yöntemli) etüdü. Parapsikologlar tarafından, telepati, durugörü gibi paranormal yetenekleri, psikokinezi fenomenini ve diğer çeşitli psişik fenomenleri konu alan bir araştırma alanı olarak görülür.[1] Ortodoks psikoloji bilimi tarafından, kapsam dışı ya da açıklanamaz kabul edilir.[2]\n"
    },
    "Analjezi (parapsikoloji)": {
        "first_paragraph": "Analjezi (analgesia) Parapsikolojik terminolojide trans haline ya da ‘değişik şuur halleri’nden birine girmiş kimi mistiklerin, yogilerin ve medyumların bu şuur hali sırasında, kimi zaman deneyimledikleri, acıya duyarsızlaşmaları, acı hissetmemeleri paranormal fenomenine verilen addır.\n"
    },
    "Backster etkisi": {
        "first_paragraph": "Backster etkisi parapsikoloji'de bitkisel algılamayı ya da bitkilerdeki psişik algılamayı ifade eden bir terimdir. Bu alanda ilk incelemeleri gerçekleştiren ve bitkilerin de belli ölçülerde paranormal bir duyarlılığa sahip olduğu varsayımını ilk ortaya atan Cleve Backster’a ithafen bitkisel duyarlılık tepkileri onun adıyla adlandırılmıştır.\n"
    },
    "Bilokasyon": {
        "first_paragraph": "Bilokasyon Latince’de “iki kez” anlamına gelen “bis” ve “yer, mekan” anlamına gelen “localis” sözcüklerinden türetilmiş olup, Parapsikologlarca “insanın aynı anda iki ayrı yerde görülmesi” olarak tanımlanan paranormal fenomene verilen addır.\n"
    },
    "Bitkisel psişizm": {
        "first_paragraph": "Bitkisel psişizm, bitkilerin hisleri ve algıları olduğuna dair paranormal iddialar bütünü. Bitkilerin herhangi bir sinir sistemi bulunmadığından, bu yöndeki iddialar bilim dünyası tarafından sözdebilim olarak değerlendirilir.[1][2][3][4][5][6]\n"
    },
    "Biyoenerji (parapsikoloji)": {
        "first_paragraph": "Biyoenerji, enerji sağaltımı(terapisi), ruhsal şifa ya da enerji tıbbı olarak da bilinen bir tür alternatif tıp dalıdır. Doğaötesi olması nedeniyle sözdebilim sayılmasına karşın uygulayıcıları iyileştirici etkisinin olduğuna inanmaktadır. Savunucuları bedenin ayrı bölgelerine eller ile temas etme, okşama, ovalama, uzaktan el devinimleri ile olumlu etkiler yarattıklarını düşünmektedirler. Reiki, çigong, terapötik dokunma, uzaktan şifa, ruhsal şifa gibi ayrı adlarla da anılan pek çok biyoenerji yöntemi bulunmaktadır.\n"
    },
    "Biyoplazma": {
        "first_paragraph": "Biyoplazma canlıların fiziksel bedenlerinin bir tür kopyası denebilecek varsayımsal enerji-bedenlerine verilen addır. Biyoplazmik bedenin iyonize-uyarılmış elektron, proton ve diğer parçacıklardan oluşan bir plazma halinde olduğu varsayılır. Terim Rus bilim insanı V.S. Grischenko tarafından 1960’ların sonlarında ortaya atılmıştır. Söz konusu varsayıma göre, tüm canlıların fiziksel bedenleri bu biyoplazmik bedenleri üzerine kuruludur. Biyoplazma, her doku ve her biyomolekül için ayrı bir özellik göstermek suretiyle, organizmanın biçimini belirler. Fiziksel bedenle sıkı bir ilişkisi vardır.\n"
    },
    "Britanya Psişik Araştırma Derneği": {
        "first_paragraph": "Britanyalı Psişik Araştırma Derneği, paranormal fenomenleri incelemek üzere 1882'de Birleşik Krallık'ta kurulmuş bir kurumdur.\n"
    },
    "Cadı tahtası": {
        "first_paragraph": "Cadı tahtası ya da Ouija (okunuşu: wici/viya), ruh çağırma amacıyla kullanılan ve düzleştirilmiş kemik ya da tahtadan bir düzenek. Nadir de olsa mermerden de yapılır. Pek çok kültürde rastlanılır. Genellikle alfabenin sıralandığı bir zemin ve hareket eden bir nesneden (fincan, ok vb.) oluşur. En az 2 kişinin el temasının olduğu bir nesne; hangi harf üzerine gidiyorsa, bu harfler not edilerek ruhani bir varlıkla iletişim kurulduğuna inanılır.\n"
    },
    "Dermo-optik": {
        "first_paragraph": "Dermo-optik metapsişikte, “gözler kullanılmadan, dokunarak, deri aracılığıyla görebilme” anlamında kullanılan bir terimdir. Terim eski Yunanca’daki derma ve optikos sözcüklerinden türetilmiştir.\n"
    },
    "Despot Dönem": {
        "first_paragraph": "Despot Dönem, ipnoz (hipnoz) ve telkine dayalı bir trans biçimini kapsayan dönemdir.\n"
    },
    "Durugörü": {
        "first_paragraph": "Durugörü (clairvoyance) canlı ve cansız nesnelerin ve olayların beş duyunun yardımı olmadan (paranormal olarak) algılanmasına verilen addır.\n"
    },
    "Duruişiti": {
        "first_paragraph": "Duruişiti, hiçbir aygıt kullanmaksızın, algılanabilmesi olanaksız uzaklıktaki ses, konuşma ve müzikleri işitebilme ve bedensiz varlıklardan gelen tesirleri söz halinde duyabilme şeklinde olduğu iddia edilen paranormal yeteneğe metapsişikte verilen addır. Durugörü yeteneği ile karşılaştırıldığında, aralarındaki tek fark, paranormal algılamanın birinde görme, diğerinde işitme algısına dayalı olmasıdır.\n"
    },
    "Duyular dışı algılama": {
        "first_paragraph": "Duyular-dışı algılama veya altıncı his, parapsikologların telepati, durugörü, prekognisyon gibi beş duyunun ötesindeki her türlü paranormal algılamaları belirtmek üzere kullandıkları bir terim olup, Türkçede DDA veya DDİ (duyular-dışı idrak) kısaltmasıyla, İngilizcede ise ESP (extra-sensory perception) kısaltmasıyla ifade edilir. Bir sözdebilim terimidir.[kaynak belirtilmeli] Terim ilk kez 1870'te Sir Richard Burton tarafından kullanılmış, 1930'larda J.B. Rhine tarafından popüler hale getirilmiştir.\n"
    },
    "Düşünce aktarımı": {
        "first_paragraph": "Düşünce aktarımı', verici bir telepattan (telepatik irtibatın oluştuğu kişilerden her biri) alıcıya veya alıcılara düşüncelerin aktarılması fenomenine verilen addır. \nBir başka deyişle telepatik yolla aktarılanın düşünce olması durumunda, fenomen “düşünce aktarımı” adını alır. Fakat düşünce aktarımında telepatide gerekli olan sempati halinin alıcı ve verici arasında oluşması şart değildir. Alıcı ve verici bu olayı farkında olmadan meydana getirebildikleri gibi, verici bunu tek başına bilinçli (kasıtlı) olarak da oluşturabilir. Metapsişikçilere göre, verici, düşünce aktarımı yoluyla alıcıya zihinsel telkinler verebilir ve duyarlı alıcılar, uzaktan, sözsüz olarak hipnotize edilebilirler. Bir topluluk içinde aynı anda aynı şeyi düşünüp söyleme olayında genellikle düşünce aktarımının söz konusu olduğu ileri sürülür.\n"
    },
    "Düşünce okuma": {
        "first_paragraph": "Düşünce okuma, telepatik yeteneği olduğunu iddia eden kişilerin, başkasının zihnindeki düşünce ve fikirleri, o kimsenin “vericilik” çabası göstermemesine karşın anlayabildiğini söylemesine verilen addır.\n"
    },
    "Felaket belirtisi": {
        "first_paragraph": "Felaket belirtisi (crisis apparition) kişide ölüm, kaza veya aniden rahatsızlanma gibi hoş olmayan olaylardan birkaç saat kadar kısa bir süre önce oluşan normal-dışı ön belirtilere Parapsikoloji’de verilen adlardan biridir. Özellikle hassas denilen kişilerde nedensiz görünen bir iç sıkıntısından kısa süre sonra kendisinin, bir yakınının ya da bir topluluğun başına bir felaket gelmesi felaket belirtisi fenomeninin tipik bir örneğidir. Metapsişikçiler bu tür önseziler için felaket belirtisini de kapsamak üzere premonisyon terimini kullanırlar.\n"
    },
    "Ganzfeld uyarımı": {
        "first_paragraph": "Ganzfeld uyarımı (ganzfeld stimulation), parapsikoloji alanında, deneklerin bir duyular-dışı algılamaya sahip olup olmadığını test etmek için kullanılan tekniktir. Deneklerin, beş duyu organından gelen uyarılar minimum düzeye indirildiğinde, duyular-dışı algılamaya açık hale geleceği düşünülür.\n"
    },
    "Gustave Geley": {
        "first_paragraph": "Gustave Geley (d.1868 – ö. 1924) Fransız hekim, metapsişikçi, 1919 à 1924 yılları arasında Uluslararası Metapsişik Enstitüsü başkanı. Lyon Tıp Fakültesi’nden mezun olduktan sonra 1918’e kadar Annecy’de mesleğini icra etti. Bu ylllarda lüsidite, premonisyon ve somnambülizm fenomenleri ilgisini çekti. Birinci Dünya Savaşı sırasında Prof. Rocco Santoliquido ile karşılaştı ve kendisiyle görüş alışverişinde bulundu. 1916-1918 yılları arasında Fransız materyalizasyon medyumu Eva Carrière (Eva C. unvanıyla tanınır) ile bir dizi deney yaptı. 1919’da mesleğini icra etmeyi bırakıp, 1924'te ölümüne dek kendisini, Uluslararası Metapsişik Enstitüsü bünyesinde metapsişik araştırmaya adadı. 1922-1923 yıllarında Polonyalı medyum Stephan Ossoviecki ile deneyler yaptı.\n"
    },
    "Geller etkisi": {
        "first_paragraph": "Geller etkisi kişinin, metal nesneleri, dokunarak veya dokunmadan sözde paranormal olarak eğip bükmesi ve saatleri dokunmaksızın paranormal olarak durdurması veya hızlı çalıştırması fenomenine ve bu tür olaylarda söz konusu olan etkiye Parapsikoloji’de verilen addır. Kontrollü bilimsel deneylerle ispatlanmamıştır, dolayısıyla bilimsel gerçekliği yoktur.\n"
    },
    "Hayvansal psişizm": {
        "first_paragraph": "Hayvansal psişizm (animal psychism) hayvanlardaki psişik fenomenler bütününü ifade etmek üzere kullanılan bir terimdir.\n"
    },
    "Hidrokinezi": {
        "first_paragraph": "Hidrokinezi, beyin gücüyle suya hükmetmektir. Pyrokinezideki (pirokinezi) gibi hidrokinezide su oluşturulamadığı söylenir. Sadece suyun hacmiyle şekliyle oynayabildiği söylenmektedir.\n"
    },
    "İkinci kişilik": {
        "first_paragraph": "İkinci kişilik, medyumlarda transa girdikleri zaman belirebilen, kendi kişiliklerinden farklı kişiliklere parapsikologlar ve kimi spiritüalistler tarafından verilen addır. İkinci kişilik, bedensiz varlığa ait olduğundan, medyum transtan çıkınca kaybolur.[kaynak belirtilmeli] Fakat medyumda yeni bir kişiliğin gözlemlenmesi medyumun bedenini terk etmiş olması anlamına veya bedensiz varlığın medyumun bedenine enkarne olmuş bulunması anlamına gelmez. Kişilik değişimi her ruhsal irtibatta görülmez; medyumun kişiliğinin kaybolmadığı trans halleri de vardır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Kendiliğinden yanma fenomeni": {
        "first_paragraph": "Kendiliğinden yanma olayları, insanların herhangi bir görünür tetikleyicisi olmadan içten gelen bir ateşle yandıkları iddiasıdır. Genellikle ölümle sonuçlandığı söylenen bu olayların nedenleri halen açıklanamamaktadır. Bu durum iki genel tartışma alanı üretmiştir. Bir grup bilimsel etmenleri, bir grup parapsikolojik etmenleri göstermektedirler. Birçok parapsikolojik olayda olduğu gibi kendiliğinden yanma olayları da tam olarak açıklanamamakta ve bu nedenle paranormal gerçekliği halen tartışılmakta olan olaylardır.\n"
    },
    "Kirlian fotoğrafçılığı": {
        "first_paragraph": "Kirlian fotoğrafçılığı, yüksek voltajlı, yüksek frekanslı, düşük amperli elektrik alanına dayalı aygıtlarla nesnelerden yayılan birtakım ışınımları fotoğrafik olarak saptamayı amaçlayan elektrografik fotoğrafçılık tekniğine verilen addır.\n"
    },
    "Arthur Koestler": {
        "first_paragraph": "Arthur Koestler (5 Eylül 1905, Budapeşte– 1 Mart 1983 Londra) Macaristan doğumlu çok yönlü bir yazar. Asıl adı Kösztler Artúrdur. Babası Leopold Koestler, Kuzey Macaristan'a göçmüş bir Rus yahudisiydi. Roman, gazete yazıları, sosyal felsefe eserleri ve bilim alanında kitaplar yazdı. 1931 yılında Almanya Komünist Partisine katıldı ama yedi yıl sonra, Birleşik Krallık'a göç edince ayrıldı. 1940'ların sonlarına doğru en tanınmış İngiliz anti-komünistlerinden biri oldu. 1950'ler boyunca da aktif olarak siyasete devam etti. Sovyetler'de 1930'lardaki tasfiyeleri anlatan Gün Ortasında Karanlık romanı Stalinizmin kurgusal temsili olarak George Orwell'ın 1984 romanı ile birlikte anılır. 13. Kabile adlı araştırmasında ise Aşkenaz Yahudilerinin tarih sahnesinden silinmiş olan Hazar Türkleri olduğu savını ortaya atmıştır. Bu sav bilimsel çevrelerde halen tartışılmaktadır. Ayrıca Britannica Ansiklopedisi için de maddeler yazmıştır.\n"
    },
    "Levitasyon (paranormal)": {
        "first_paragraph": "Levitasyon ya da yükselinim, insan ya da hayvan vücudunun veya özgül ağırlık olarak havadan daha ağır nesnelerin görünür herhangi bir fiziksel etkenin yardımı olmadan havaya kaldırılması, havada asılı kalması veya havada gezinmesi fenomenlerine verilen addır.\nFiziksel medyumluk deneylerinde, kimi mistiklerde, yogilerde, fakîrlerde, ve Tibet’li rahiplerde gözlemlendiği ileri sürülür. Yoga’da siddhi adı verilen psişik yetenekler arasında ancak gerçek bir yoginin gerçekleştirebileceği yeteneklerden biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Lüsid rüya": {
        "first_paragraph": "Lüsid rüya veya berrak rüya, kişinin rüya gördüğü sırada, rüya gördüğünün farkında olması hâline ve rüya gördüğünün bilincinde olduğu bu tür rüyalara verilen addır. Terim, ilk kez Oxford Psikofizik Enstitüsü’nden parapsikolog Celia Green tarafından kullanılmıştır.\n"
    },
    "Wolf Messing": {
        "first_paragraph": "Wolf Gregorevich Messing (10 Eylül 1899, Góra Kalwaria, Polonya – 8 Kasım 1974, Moskova), ünlü Sovyet telepat. Tüm parapsikoloji araştırmacıları, Polonya asıllı bir Rus olan Wolf Messing’in, gelmiş geçmiş en yetenekli ve en çok deneye tâbi tutulan bir telepat olduğu konusunda birleşirler.\n"
    },
    "Jean Meyer": {
        "first_paragraph": "Jean Meyer (d.1855-ö.1931) sanayici, zengin tüccar, spiritist, Uluslararası Spiritizm Federasyonu’nun (Fédération Spirite Internationale) merkezi olan la Maison des Spirites’in kurucusu ve Uluslararası Metapsişik Enstitüsü’nün kurucularından.\n"
    },
    "Ölüm döşeği görüntüleri": {
        "first_paragraph": "Ölüm döşeği görüntüleri (vizyonları) insanın ölüm sırasındaki paranormal algılamalarını belirtmek üzere Parapsikologlarca ortaya atılmış bir terimdir. Ölüm döşeği görüntüleri hakkındaki veriler, ölüm-ötesi deneyimi’ni geçirip, kendiliğinden ya da reanimasyon yöntemiyle tekrar yaşama döndüğünü iddia eden kişilerin anlattıklarına dayanır.\n"
    },
    "Parapsişik": {
        "first_paragraph": "Parapsişik, kökeni psişik olan ve geleneksel kural ve bilgilerle ya da bilinen fizikokimyasal yasalarla açıklanamayan fenomenler bütünü olarak tanımlanır.\n"
    },
    "Parlak rüya": {
        "first_paragraph": "Parlak rüya, insanın uyandıktan sonra hatırlayabildiği rüya. Bu rüyalar detaylandırılabilirdir. Çoğu uyku sırasında uyananınca gerçekleşir. Parlak rüyalar hızlı göz hareketi ile birlikte görülür.\n"
    },
    "Pirokinezi": {
        "first_paragraph": "Pirokinezi, Yunan kökenli Yunanca: πυρ (pûr, \"ateş, yıldırım\" anlamında) ve Yunanca: κίνησις (kínesis, \"hareket\" anlamında) kelimelerinden köken alan bu isim, korku romanı yazarı Stephen King tarafından Firestarter romanındaki ana karakter Charlie McGee'nin zihin gücüyle ateş yaratma veya kontrol etme yeteneğini belirtmek için türetilmiştir.[1] Kelime telekinezi ile paraleldir, yine de pirokinezi kelimesi türetilirken \"-kinezi\" yerine \"tele-\" (\"uzaktan\" anlamına gelir) ekinin kullanılması anlam bakımından daha uygundur. Eleştirmen S.T. Joshi bu durumu \"özellikle talihsiz isimlendirme\" olarak belirtmiştir.[2]\n"
    },
    "Posesyon": {
        "first_paragraph": "Posesyon, bir ruhun, bir bedenle ilişki halinde olması, onu bir süreliğine hakimiyeti altına almasıdır.\n"
    },
    "Postkognisyon": {
        "first_paragraph": "Postkognisyon, kişinin geçmişte kendisinin bulunmadığı bir olayı paranormal olarak algılaması fenomenine metapsişikçiler ve parapsikologlar tarafından verilen addır.\n"
    },
    "Prekognisyon": {
        "first_paragraph": "Prekognisyon meydana gelecek olayların önceden paranormal olarak algılanması fenomenine Parapsikoloji'de verilen addır.\n"
    },
    "Psi enerji": {
        "first_paragraph": "Psi enerji ya da psi etkisi Parapsikoloji alanında kullanılan bir terim olup, insanın paranormal yeteneklerinde söz konusu olan gücü ya da etkiyi belirtmek üzere ortaya atılmıştır. Grek alfabesinin 23. harfi olan \"psi\", kimi filozoflarca \"ruh\" ya da \"yaşamsal güç\" anlamında kullanılan \"psikhe\" sözcüğünün ilk harfi olduğundan, Parapsikoloji'de ESP (duyular-dışı algılama) ve PK fenomenlerinin açıklanmasında kullanılan bir terim haline gelmiştir.\n"
    },
    "Psişik yetenek": {
        "first_paragraph": "Psişik yetenek Metapsişik'in ve Parapsikoloji’nin araştırma alanında bulunan, insanın paranormal (normal dışı, normal ötesi) denilen, bilinen fizikokimyasal yasalarla açıklanamayan psişik fenomenlerde söz konusu olan yeteneklerini ifade etmek üzere kullanılan bir terimdir. Paranormal yetenek terimiyle eşanlamlıdır.\n"
    },
    "Reichenbach fenomeni": {
        "first_paragraph": "Reichenbach fenomeni, metapsişik alanda Alman kimyager, metalürji ve meteor uzmanı baron Karl von Reichenbach (1788-1869) tarafından ortaya atılan varsayımlarla ilgili fenomenleri belirtmek amacıyla kullanılan bir terimdir. Reichenbach’a göre, kozmik cisimler ve kristaller de dahil olmak üzere evrendeki canlı veya cansız tüm cisimlerden yayılan süptil (ince) bir cevher vardır. Reichenbach’ın “od” adını verdiği bu cevher kavramının çeşitli sistemlerde prana, qi, ch’i, biyoaktinik, yaşamsal akışkan gibi adlarla ifade edilen “evrensel yaşam gücü” kavramına hemen hemen eş olduğu görülmektedir. 1882’de İngiliz Psişik Araştırmalar Derneği \"Reichenbach fenomenleri”ni (onun tarafından ileri sürülen iddiaları ) inceleyip onaylamıştır.\n"
    },
    "Charles Robert Richet": {
        "first_paragraph": "Charles Robert Richet (1850-1935), Fransız fizyoloji bilgini, bakteriyolog, psikolog, patolog, tıp istatistikçisi, metapsişikçi, filozof, sosyolog, şair, roman ve oyun yazarı.\n"
    },
    "Soğuk okuma": {
        "first_paragraph": "Soğuk okuma, mentalistler, medyumlar ve falcılar tarafından kullanılan bir dizi tekniğe verilen addır.[1] Deneyimli bir soğuk okuyucu önceden bilgi sahibi olmadan, kişinin vücut dilini, yaşını, kıyafetlerini veya modasını, saç stilini, cinsiyetini, cinsel yönelimini, dinini, etnik kökenini, eğitim seviyesini, konuşma tarzını, memleketini vb. analiz ederek hızlı bir şekilde büyük miktarda bilgi edinebilir. Soğuk okumalarda genellikle yüksek olasılıklı tahminler kullanılır. Okuyucu, tahminlerinin doğru yönde olup olmadığına dair sinyalleri hızla alır, ardından bu bağlantılarını güçlendirir, eksik tahminlerden kurtulur. Psikologlar, bunun Forer etkisi ve insanlardaki doğrulama yanlılığı nedeniyle işe yaradığına inanmaktadır.[2]\n"
    },
    "Telekinezi": {
        "first_paragraph": "Telekinezi (Yunanca: τῆλε + κίνησις, \"uzaktan kontrol\") ya da kısaca TK, maddeler üzerinde düşünce gücüyle etki yapma olarak tanımlanır.\n"
    },
    "Zener kartları": {
        "first_paragraph": "Zener kartları parapsikoloji alanında, ESP testlerinde kullanılmak üzere 1920’de Karl Zener tarafından icat edilmiş kartlardır. Parapsikoloji alanında ilk niceliksel araştırmalarda kullanılan bu kartlara, Joseph B. Rhine çalışma arkadaşı Karl Zener’e ithafen bu adı vermiştir.\n"
    },
    "Hayaletlerin Kapısı": {
        "first_paragraph": "Hayaletlerin Kapısı [2] (Basitleştirilmiş Çince:  鬼门关, geleneksel Çince: 鬼門關 pinyin: Guǐmén guān) veya Şeytan Kapısı,[3] İblis Kapısı,[4] Çince'de Guimen guan olarak bilinen,[5] Çin mitolojisinde Yeraltı Dünyasında yer alan bir geçittir.[6]\n"
    },
    "Nusayrilik": {
        "first_paragraph": "Nusayrî inancı[1] ya da Nusayrî Tarikâtı i'tikadı; Nusayrî i'tikadının asıl kurucusu \"Şeyh Bayrak\" nâmıyla ün salan ve Nusayrî mezhebinin ulûsu olarak addedilen, yaklaşık olarak 957/968 yılları arasında Halep'te vefât eden \"Hüseyin bin Hâmdân-ı Hasîbî\" (Arapça: الخصيبي) adındaki şâhıstır.[2] Ghulat-i Şîʿa/İmamiye'den olduğu varsayılan Nusayriyye i'tikadında İsmailiyye, Dürzîlik, Hristiyanlık ve Suriye'nin yerel inançlarının birleştiği düşünülmektedir. Nusayrîler'e göre sadece kendileri gerçek Ehl-i Beyt inancına sahiptir. On İki İmâmlar'ın sonuncusu olan Muhammed Mehdi'nin bu tarikâtın i'tikadındaki yeri belirsizdir. Bu nedenledir ki, Anadolu Alevîliği ile Câferiyye Şiîliği'nden i'tikadî yönden ayrılmaktadırlar.\n"
    },
    "Simya": {
        "first_paragraph": "Simya veya alşimi (Arapçadaki \"al-Kimiya\" kelimesinden gelir, İngilizceye \"alchemy\" olarak geçmiştir) hem doğanın ilkel yollarla araştırılmasına hem de erken dönem bir ruhani felsefe disiplinine işaret eden bir terimdir.[1] Simya; kimya, metalurji, fizik, tıp, astroloji, semiotik, mistisizm, spiritüalizm ve sanatı bünyesinde barındırır.[2]\n"
    },
    "Atanor": {
        "first_paragraph": "Atanor, simyevi sindirim için gereken sabit ısıyı sağlamak için kullanılan bir fırındır. Etimolojik kökeni, Halifelik dönemindeki arapça metinlere dayanmaktadır. Bu alet için \"el-tannur\" denirdi. Tılsımlı simyada, ekmek fırını anlamıyla kullanılırdı ki tasarım bunu açıkça gösteriyor.\n"
    },
    "Filozofların Gül Bahçesi": {
        "first_paragraph": " Filozofların Tespih (Rosarium philosophorum sive pretiosissimum donum Dei) 16. yüzyıldan kalma bir simya incelemesidir. 1550 yılında De Alchimia Opuscula complura veterum philosophorum (Frankfurt) kitabının II. bölümü olarak yayınlandı. Başlıktaki tesbih teriminin Katolik tesbih ile ilgisi yoktur; bir \"gül bahçesine\", bir antoloji metaforuna veya bilgece sözler koleksiyonuna atıfta bulunur. 1550 baskısı, Almanca altyazılı 20 gravür serisi ve ayrıca lapis philosophorum üretimi hakkında tartışan bir grup filozofu gösteren bir başlık sayfası içerir. Bazı gravür resimlerin, daha önceki (15. yüzyıl) Alman simya literatüründe, özellikle de 10, 17 ve 19. , tam hieros gamos alegorisi, nrs. 10 ve 17 şeklinde \"Hermetik androjen\" ve nr. 19, Baba, Oğul ve Kutsal Ruh ile çevrili Meryem'i gösteren Hristiyan ikonografisi açısından 19.[1] 1572'de basılan Artis auriferae Basel'de, 20 illüstrasyonu yeniden kesilmiş gravürler olarak yeniden üretti. Johann Daniel Mylius'  Philosophia reformata 1622'de Balthazar Swan tarafından 17. yüzyılın başlarında yeniden tasarlanan yirmi Rosarium resmi de yer alıyor.\n"
    },
    "Homunculus": {
        "first_paragraph": "Bir homunculus (UK /hɒˈmʌŋkjʊləs/ hom-UNK-yuul-əs, US /hoʊˈ-/ hohm--, Latin: [hɔˈmʊŋkʊlʊs] ; \"küçük insan\"), orijinal olarak kilden yapılmış maketler veya küçük heykeller olarak tasvir edilen bir insan temsilidir. On altıncı yüzyıl simyasında ve on dokuzuncu yüzyıl kurgusunda popüler hale gelen bu kavram, tarihsel olarak minyatür, tamamen şekillendirilmiş bir insanın yaratılmasına atıfta bulunmuştur. Kavramın kökleri preformasyonizmin yanı sıra daha önceki folklor ve simya geleneklerine de dayanmaktadır.\n"
    },
    "İmbik": {
        "first_paragraph": "İmbik (Arapça: el-inbīk الأنبيق; Yunanca: ἄμβυξ ambiks)  ya da damıtıcı, damıtmaya yarayan, damıtma işinde kullanılan araç.[1] İmbik, bir ocak ya da başka bir yolla ısıtılan bir buhar kazanı ya da damıtma kazanından meydana gelmektedir. Damıtma yapıldığı esnada çıkan buhar başlık, yani kazanın kapağından çıkarak bir deve boynundan geçer ve bir soğutucuda toplanır. Soğutucu, bir su dolaşım sistemi içerir ve sactan bir kap içine yerleştirilmiş bir serpantinden meydana gelmektedir.\n"
    },
    "Mars sembolü": {
        "first_paragraph": "Mars gezegeninin sembölü. Mızrak ve kalkan Mars/Ares tanrısınını sembolize ediyor. Bazen erkek veya demir sembolü olarak da kullanılır.\n"
    },
    "Orta Çağ İslam dünyasında simya ve kimya": {
        "first_paragraph": "Orta Çağ İslam dünyasında simya ve kimya, Ortaçağ döneminde Müslüman simyacı ve kimyacı bilim insanları tarafından yapılan geleneksel simya ve ilk kimya çalışmalarını tanımlamaktadır.[1][2] Simya kelimesinin Arapça كيمياء (kīmiyā) kelimesinden türetildiği, bunun da bir Antik Mısır kelimesi olan kemi sözcüğüne dayandığı (Türkçe: Kara, kara büyü ilmi) tahmin edilmektedir.[3] İslami simya çalışmaları etkisini Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşünün ardından göstermeye başlar.[4] Eserlerin ve çalışmaların iyi belgelenmiş olması sebebiyle İslami simya hakkında daha fazla bilgi bulunmaktadır.[5]\n"
    },
    "Prima materia": {
        "first_paragraph": "Simya'da ve felsefede, prima materia, materia prima veya ilk madde (felsefi tasvir için: Hilomorfizm) simyevi magnum opus ve felsefe taşı için  gereken her yerde birden bulunan bir başlangıç materyalidir. Kaos'a benzeyen her madde için bir ilkel biçimsiz taban, Esîr'in özü. Ezoterik Simyacılar prima materia'yı simile kullanarak ve anima mundi gibi kavramlarla karşılaştırarak anlatırlar.\n"
    },
    "Psikoloji ve Simya": {
        "first_paragraph": "Psikoloji ve Simya, C. G. Jung'un Toplu Eserleri'nin 12.cildidir, Carl Jung'un simya, Hıristiyan dogması ve psikolojik sembolizm arasındaki analojileri incelemesidir.[1]\n"
    },
    "Rebis": {
        "first_paragraph": "[1]Rebis (lat. re – tekrar, bis – iki kez) – ikili tekrar veya ikili doğa anlamına gelmektedir. Rebis – simyacıların Felsefe Taşı'dır. Birlik arayışını, zıtlıkların birleşimini, aydınlanmayı, ve orta yolu bulmayı sembolize eder. \n"
    },
    "Simyasal simge": {
        "first_paragraph": "Simyasal simgeler, aslında simyanın bir parçası olarak tasarlandı ve 18. yüzyıla kadar bazı elementleri ve bazı bileşikleri göstermek için kullanıldı.\n"
    },
    "Simya ve Kimya Tarihi Derneği": {
        "first_paragraph": "1935 yılında Society for the Study of Alchemy and Early Chemistry olarak kurulan Simya ve Kimya Tarihi Derneği, iki yılda bir toplantılar ve yılda bir Mezunlar Atölyesi düzenler, Ambix dergisini ve iki yılda bir yayınlanan Chemical Intelligence haber bültenini yayınlar ve akademisyenlere ödüller ve bağışlar sunar. Dünya çapında bir üyeliği vardır.\n"
    },
    "Vitriol": {
        "first_paragraph": "Vitriol bir simya terimidir. Latincede \"küçük cam\" anlamına gelen \"vitriolus\" kelimesinden türemiştir. Vitriol adı verilen bileşikler bazı metal sülfatlar ve sülfürik asittir (simyada \"vitriol yağı\" olarak geçer). Kükürt içermemesine rağmen, sülfürik asit kullanılarak yapılan hoş kokulu sıvı dietil etere \"tatlı vitriol yağı\" denmiştir.\n"
    },
    "Yliaster": {
        "first_paragraph": "Yliaster (Iliaster veya Yliastrum olarak da adlandırılmaktadır), doktor ve simyacı Paracelsus tarafından kullanılmış, beden ve ruhtan oluşan asal maddeyi tanımlayan kavramdır.\n"
    },
    "Henry Lincoln": {
        "first_paragraph": "Henry Lincoln (1930 - 24 Şubat 2022), İngiliz yazar, televizyon sunucusu, senarist ve eski yardımcı oyuncu. Fransız kültürü ve diline büyük ilgi duyuyordu. Çocukluğundan beri kendini Mısır konusundaki araştırmalara ve hieroplyhps hususundaki çalışmalara vermişti. Yirmi beş yıllık yazarlığı süresinde yüzden fazla televizyon metni ve manzumenin ana bölümünü yazmıştır.\n"
    },
    "Sion Tarikatı": {
        "first_paragraph": "Sion Tarikatı, (İngilizce: Priory of Sion, Fransızca: Prieuré de Sion), çeşitli komplo teorilerinde adı geçen, bin yıllık olduğu iddia edilen, gizli politik ve dini örgüt. Yakın dönemde Dan Brown'un Da Vinci Şifresi kitabıyla tekrar gündeme gelmiştir.\n"
    },
    "Efsanevi yaratık": {
        "first_paragraph": "Efsanevi yaratık ya da mitolojik yaratık; kurgusal, hayali ve doğaüstü bir hayvandır. Bazen bir kırma, genellikle yarı insandır ve varlığı kanıtlanmamıştır, sadece kurgu ya da folklorda geçmektedir.\n"
    },
    "Abası": {
        "first_paragraph": "Abası (Yakutça: Aбаасы, Dolganca: Абааһы, Azerice: Abası, Macarca: Abaaszi, Bulgarca: Абааси, Rusça: Абасы) Yakut mitolojisinde, kötülükleri simgelediklerine inanılan ve korunmak için kendilerine kurbanlar sunulan, kötü ruhlara verilen ad.[1]\n"
    },
    "Abra ve Yutpa": {
        "first_paragraph": "Abra ve Yutpa - Türk ve Altay mitolojisinde adları geçen yeraltı yılanları. Abura/Apra ve \"Yutma/Utma\" olarak da tanınırlar.\n"
    },
    "Ağaç Ana": {
        "first_paragraph": "Ağaç Ana - Türk mitolojisinde ve halk kültüründe Ağaç Tanrıça. Farklı şivelerde Ağaç (Ağaş, Ağas, Yağaç, Yığaç, Cığaç, Eves) Ana olarak da bilinir. Moğolcada Mod ve Modun (Modon) Eçe olarak söylenir.\n"
    },
    "Ağaç Ata": {
        "first_paragraph": "Ağaç Ata - Türk Mitolojisinde ve halk kültüründe Ağaç Tanrı. Farklı şivelerde Ağaç (Ağaş, Ağas, Yağaç, Yığaç, Cığaç, Eves) Ata olarak da bilinir. Moğolcada Mod ve Modun (Modon) Eçege olarak söylenir.\n"
    },
    "Aktu": {
        "first_paragraph": "Aktu - Türk ve Altay mitolojisinde İyilik Tanrısı. Kötülüğe dair içinde hiçbir duygu yoktur. Kendisine bağlı olan diğer iyilik ilahları Aktular olarak çoğul biçimde kullanılır. İyilik tanrılarıdır. Fin (Suomi) mitolojisindeki Su tanrısı Ahtı (Ahto)’yu akla getirmektedir. Göğün üçüncü katında otururlar.[1]\n"
    },
    "Ala (demon)": {
        "first_paragraph": "Ala veya hala (çoğul: ale veya hali); Bulgar, Makedon ve Sırp folkloründe yer alan mitolojik bir kadın yaratıktır. Ale, asıl amacı dolu yağdıran fırtına bulutlarını mahsulleri yok etmek ya da yağmalamak ve ele geçirmek için tarlalara, üzüm bağlarına veya meyve bahçelerine yönlendirmek olan kötü hava demonları olarak kabul edilir. Son derece obur olan ale, özellikle çocukları yemeyi sever fakat açgözlülükleri Dünya ile sınırlı değildir. Bazen Güneş veya Ay'ı yemeye çalıştıklarına, tutulmalara neden olduklarına ve başarılı olmaları halinde dünyanın sonu anlamına geleceğine inanılır. İnsanlar bir ala ile karşılaştığında zihinsel veya fiziksel sağlıkları ve hatta yaşamları tehlike altına girer fakat kendisine saygı ve güvenle yaklaşıldığında lütfu kazanılabilir. Bir ala ile iyi bir ilişki içinde olmak çok faydalıdır çünkü en sevdiklerini zenginleştirir ve zor zamanlarda bu kişilerin hayatlarını kurtarır.\n"
    },
    "Albastı": {
        "first_paragraph": "Albastı (Tatarca, Kırgızca, Kazakça: Албасты, Çuvaşça: Алпастă, Azerice: Albasdı, Rusça: Албасты́) - Türk ve Altay mitolojilerinde bir çeşit kötü ruh ve onun neden olduğu ruh çarpması. Albıs’ın (veya Alkarısı’nın) neden olduğu ruh hastalığı.\n"
    },
    "Albıs": {
        "first_paragraph": "Albıs (Bulgarca: Алмас, Çeçence: Алмазы) - Türk ve Altay halk inancında ve kültüründe Cadı anlamına gelir. Albız, Albas, Alpas ve Moğolcada Almas, Anadoluda \"Alkarısı\" olarak da bilinir. Albastı’ya neden olan kızıl renkli kötü varlık.\n"
    },
    "Alkarısı": {
        "first_paragraph": "Alkarısı - Türk, Anadolu ve Altay halk inancında lohusa dönemindeki kadınlara ve atlara musallat olduğuna inanılan yaratıktır. Efsanenin temeli Şamanizm'e kadar uzanır.[1] İnanışa göre lohusaların ve yeni doğmuş çocukların ciğerleriyle beslenir. Alkarısından korunmak için çeşitli çarelerin olduğuna inanılır. Lohusa kadını yalnız bırakmamak, ışıkları sürekli yakmak, başucuna Kuran koymak, yüzünü kırmızı örtüyle örtmek, doğum yapılan yere kartal getirmek[2] bunlardan bazılarıdır. Albastıya neden olduğuna inanılır. Albıs adlı yaratık ile de alakalıdır.\n"
    },
    "Anak İyesi": {
        "first_paragraph": "Anak İyesi veya Toplağ İyesi (Tatarca: Mäçet İyäse \"Mescit İyesi\"), Türk, Tatar ve Altay halk inancında caminin koruyucu ruhu. Toplağ İyesi de denir.\n"
    },
    "Aran İyesi": {
        "first_paragraph": "Aran İyesi - Türk ve Tatar halk kültüründe ahırın koruyucu ruhu. Damız İyesi veya Kitre İyesi (Tatarca: Kiträ İyäse) veya Ahır İyesi olarak da bilinir.\n"
    },
    "Arank": {
        "first_paragraph": "Arank - Türk ve Tatar mitolojisinde Su Cini. Arang (Arañ) veya Anank (Anang, Anañ) olarak da söylenir. “Aranklar” şeklinde çoğul olarak anılırlar. Sayıları çok fazladır. Suyun içinde olduğu kadar su dışında da yaşarlar ve her taraf onlarla doludur. Suların akışına hükmederler; sular onların müdahalesiyle hızlı veya yavaş akar.[1] İyicil varlıklardır, nadiren kötü davranırlar. İnsanları korurlar. Bazı kutlu kişiler onları egemenlikleri altına alabilirler. Çölde susuz kalıp ölme noktasına gelen kişilere yardım ederler.[2] “Eren” sözcüğü ile bağlantılı görünmektedir. Türk halk kültüründe çölde susuz yolculuk yapan veya suya ihtiyaç duymadan çölde yaşayan evliya kıssaları anlatılır. Suların akışına hükmederler. Yaran adı verilen bir türlerinin bulunduğu da söylenir veya bu kelime bazen eşanlamlı olarak da kullanılır.\n"
    },
    "Arat": {
        "first_paragraph": "Arat - Türk ve Altay mitolojisinde korkunç Dev Balık. Ölüm Balığı. Arağıt, Arağut, Aravut olarak da bilinir. Moğol kültüründe Aratan veya Arağatan olarak yer alır. Baykal gölünde veya yeraltındaki büyük denizde yaşadığına inanılan efsanevi devasa balık. Zaman zaman yeryüzünde yaşayan insanlardan kurban ister. Ağzı gırtlağının altında, gözü ise ensesindedir. Belkemiği ters çevrilmiştir. Zincirlerle bağlı tutulur. Başını ve vücudunu oynatınca depremler olur, tufanlar kopar. “Ker Balık” olarak da adlandırılır. Şimdiye kadar yuttuğu tüm canlılar orada yaşarlar. Orası başka bir alem gibidir. Pustag (Bozdağ) adlı Dünya Dağının hemen altındaki sularda yaşar. O her kıpırdadığında yer titrer. Alt çenesi yere üst çenesi göğe değer. Çenelerinden biri yazı ve sıcağı, diğer çenesi ise kışı ve soğuğu getirir. Ters görünümlü olması onun öteki aleme ait olduğunun en önemli göstergesidir. Türklerde büyük ırmak balıklarına Irgay adı verilir ve bu isimle kökensel olarak bağlantılı olması muhtemeldir. Yeryüzünün taşınmasının bir balıkla ilişkilendirilmesine pek çok toplumun söylencelerinde rastlanır. Adı Abra ve Yutpa ile birlikte anılır.\n"
    },
    "Arboğa": {
        "first_paragraph": "Arboğa - Türk mitolojisinde yarı insan, yarı boğa olan yaratık. “Yarboğa” veya \"Erboğa\" bazen de Arbuğa olarak adlandırılır. Dişi olanları için “Işboğa” denilir. (Iş sözcüğü Moğolcada dişilik belirtir.) Boğa ve Buğu sözcüğü pek çok Türk lehçesinde Geyik anlamında da kullanılır, bu nedenle bazen yarı insan yarı geyik olarak görülebilir. Yarı insan ve yarı hayvan olan varlıklara dünyada pek çok kültürde rastlanır. Kimilerinde alt kısım hayvan, belden yukarısı insandır, bazılarında ise kafa, hayvan başı biçimindeyken alt taraf insan şeklindedir. Türk mitolojisine Yunan kültürünün etkisiyle girmiş olması muhtemeldir.\n"
    },
    "Arçura": {
        "first_paragraph": "Arçura (Çuvaşça: Арçури, Tatarca: Арсури, Rusça: Арзюри) - Türk ve Çuvaş mitolojisinde Orman Cini. Arçuray (Arçurı, Arsurı, Arçuri) olarak da söylenir.\n"
    },
    "Ardov": {
        "first_paragraph": "Ardov, Türk mitolojisinde su cini. Ardoy, Erdov veya Erdoy olarak da bilinir. İnsana zararı yoktur. Bu varlığın uzaklaşması için, ölü gömüldüğünde mezarın başında üç gün ışık yakılır.[1] Geceleri atları kaçırır ve sabaha kadar koşturup kan ter içinde bırakır. Uzun boylu, sarışın ve çok güzel bir kadındır. Su kaynaklarında yaşadığına inanılır. Köşeye sıkışınca bir kuyuya veya dereye girip kaybolur. Çuvaş mitolojisindeki Vudaş (Vutaş) ile büyük benzerlikler gösterir.\n"
    },
    "Aya": {
        "first_paragraph": "Aya - Türk ve Altay mitolojisinde İyi Ruh. Ayalar biçiminde çoğul olarak kullanılır. Hayırsever ruhların ve meleklerin genel adıdır. Çoğunlukla gökyüzünde yaşarlar. 17 farklı iyicil ruh kategorisinin tamamını anlatır. Karşıtı Aza’dır. Yeryüzündeki tüm yaratıcılığın, bereketin, sevginin kaynağıdırlar. Ayaçı (Ayatçı) tabiri yaratıcı ruhlar için kullanılır. Ayıhı şeklinde de ifade edilir. Bu tabir Yakut mitolojisinde Abası’nın karşıtı olarak yer alır. Türklerde, İslamiyetteki melek sözcüğünü karşıladığını öne sürenler de bulunmaktadır.\n"
    },
    "Ayıhı": {
        "first_paragraph": "Ayıhı (Yakutça: Айыы, Bulgarca: Айъ veya Айы, Rusça: Айыы) - Türk, Altay ve Yakut mitolojilerinde iyi ruhlar. Ayığı olarak da söylenir. İyilik yapan ruhlardır.[1] Melek anlamında da kullanılmıştır. Yeryüzünde iyilik yapan insanları korurlar. Yoldan çıkanları ise yalnız bırakırlar. Karşıtı Abası’dır.\n"
    },
    "Aza": {
        "first_paragraph": "Aza - Türk, Altay, Yakut, Çuvaş ve Moğol mitolojisinde kötü ruh. Asa şeklinde de söylenir. Moğollar Ada derler. Azalar biçiminde çoğul olarak kullanılır.\n"
    },
    "Azıktı": {
        "first_paragraph": "Azıktı, Türk ve Altay halk inancında bir kayıp cini. \"Azıtkı\" olarak da söylenir. İsmi \"azdıran\" anlamına gelen Kırgızların ve Özbeklerin İslamiyet öncesi inançlarında yer alan şeytani bir varlıktır. Her türlü kılığa girebilir.[1] İnsanlara kendilerine en yakın olan kişi şeklinde görülebilir. Bu şekilde kılığa giren Azıktı insanı azdırıp, uçuruma, dağa veya bir akarsuya götürerek öldürebilir.\n"
    },
    "Azmıç": {
        "first_paragraph": "Azmıç - Türk ve Balkar mitolojisinde Kayıp Cini veya Yol Cini. Aznıç veya Azıtkı (Azıktı) olarak da bilinir. Karaçay - Balkarların inançlarına göre Şeytani bir ruh. Belli bir görüntüsü yoktur.[1] İnsanlara düşmandır, kurbanları tek başına yola çıkan insanlardır. Azmıç bu insanları onu tanıyan birisinin sesiyle çağırır. İnsan dönüp cevap verirse Azmıç'ın buyruğu altına girer.[2] Azmıç da bu insanı kayalıklardan aşağı atar.Tek başına yola çıkan insanları kandırıp götüren ve kaybeden kötü ruhtur. Tanıdığı birisinin sesiyle bu insana seslenir. Eğer bu sesi duyan kişi geriye dönüp bakarsa onu alır götürür ve kaybeder. Kılıktan kılığa girer.[3] Bir insana en sevdiği kişi gibi gözükebilir. Böylece insanları peşine takıp azıtarak, dağa, uçuruma, ırmağa götürüp buralara düşürerek ölmesine neden olur. Congolos’a benzer.\n"
    },
    "Badraç": {
        "first_paragraph": "Badraç, Türk mitolojisinde Yedibaşlı Ejderha; Padraç da denir. Yedi tane başı vardır. Ölmesi için yedisinin de kesilmesi gerekir. Bazı söylencelerde tek tek kesilen baş geri yerine gelir bu durumda yedi başın da aynı anda kesilmesiyle ancak öldürülür.[1] Ağzından ateşler saçar. Kuyruğu bir kamçı gibi şaklar. Derisi zırh gibi pullarla kaplıdır. Ejderha kavramına farklı adlarla olsa da hemen her toplumda yer alması son derece ilgi çekicidir. Bu durumu insanın doğuştan gelen yılan korkusuna (bu korkunun doğuştan geldiği de tartışmalı bulunmakla birlikte) bağlayanlar olduğu gibi, geçmiş çağlarda nesli tükenmiş böylesi bir varlığa insanoğlunun henüz yaşarken tanık olduğunu ileri sürenler dahi bulunmaktadır. Örneğin 12 hayvanlı Türk takviminde tıpkı yaşayan diğer hayvanlar gibi, onlarla birlikte adının bir yıla verilmesi bu duruma küçük de olsa bir kanıt olarak öne sürülmektedir. Kimileri ise dinozorlarla bağdaştırmaya çalışmaktadır.\n"
    },
    "Barak (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Barak - Türk mitolojisinde Kutsal Köpek. Efsanevi bir köpek türü. Tüylü ve çok kıllıdır. Kutlu kabul edilir. Çok hızlı koşar. Kerkes adlı kuş yaşlanınca iki yumurta bırakır. Bu yumurtalardan birinden Barak adlı köpek çıkar. Diğer yumurtadan ise bir kuş yavrusu çıkar.[1] Anadoluda tüylü av köpeklerine de bu ad verilir. Anadolu'da Barak Ata (Barak Baba) adlı bir evliyanın yer alması tesadüfi değildir. Büyük olasılıkla bu isim, bu anlayışın sonucu bir unvan olarak verilmiştir. Türkler, İslamiyeti kabul ettiktten sonra, sözcük benzerliği nedeniyle \"Barak\" yerine \"Burak\" adını[2] geçirmişlerdir.\n"
    },
    "Bastı": {
        "first_paragraph": "Bastı - Türk, Altay ve Tatar mitolojilerinde kabus cini. Bastırık (Bastırığ, Bastırı) da denilir. İnsanların kâbus görmesi, halsizleşmesi, korkuyla uyanması, sonrasında nefesinin kesilmesi bu kötücül ruh ile bağlantılı görülür. Anadolu Türkçesinde \"Bastırık\" doğrudan doğruya kâbus demektir. Aynı zamanda hapishane veya hücre anlamlarına da gelir. Değişik şekillere girebilir. Kedi kılığına bürünmeyi çok sever.[1] Kazakçada kâbus \"Bastırılu\" demektir. Bastıyla ilgili aşağıdaki varlık adları dikkate değerdir.\n"
    },
    "Bedik": {
        "first_paragraph": "Bedik - Türk ve Tatar halk inacında Eğlence Cini. Türk mitolojisinde en ilginç hikâyeye sahip olan varlıklardan birisidir. İlk başlarda kötü bir ruh olduğu halde, insanlara ve hayvanlara zarar verdiği için evlerden kovulmak istenmiştir. Bunun içinde kendisi adına törenler düzenlenmiş ve törenler yavaş yavaş eğlenceli bir hal alınca Bedik de eğlenmeye başlamıştır.[1] Törenlerde kendisinden gitmesi rica edilir, bunun için uyaklı dualar okunur. Hatta laf anlamazsa tehdit ve hakarete başvurulur.[2] Sırtkan, sinir bozucu bir varlık olarak anlatılır.\n"
    },
    "Bunyip": {
        "first_paragraph": "Bunyip (genelde şeytan ya da ruh şeklinde çevrilir.) Aborjin inancında suda yaşayan bir deniz canavarıdır. Bazı insanlar bunyipi gördüklerini söyleselerse de bunyip şu an diğer aborjin inancındaki canavarlar gibi mitolojiktir. Çeşitli hesaplar ve bunyip hakkında açıklamalar Avustralya kolonilerinin ilk kuruluşlarından beri yapılmıştır. Avustralya'da en çok tanınan efsanevi yaratıktır.\n"
    },
    "Chupacabra": {
        "first_paragraph": "Chubacabra, ilk kez 1995 yılında Porto Riko'da görüldüğü iddia edilen ve keçi, tavşan, köpek, tavuk ve benzeri hayvanların kanını emerek öldürdüğü söylenilen efsanevi bir yaratıktır. Amerika'daki iddialara göre tüysüz bir köpeğe benzediği söylenen bir yaratık, Porto Riko'daki söylentilere göre ise iki ayakları üzerinde durabildiği söylenen korkunç görünümlü bir canlıdır. Cabra; keçi, Chupa; emen anlamına gelir.\nHayal ürünü bir yaratık olduğu da söylenmektedir.[1] Tüysüz olmasının ya da öyle görünmesinin nedeni bazı uzmanlar tarafından uyuz olmuş bir köpek olabileceği yönündedir.\n"
    },
    "Congolos": {
        "first_paragraph": "Congolos - Türk ve Anadolu halk inancında Kayıp Cini. Kışın en soğuk zamanında ortaya çıkar. Evin kapısına gelerek dışarıdan, içeride bulunanlardan birisinin adını seslenir ve peşine takarak götürüp o kişiyi kaybeder. Bir daha o kişiden haber alınamaz. Kapı ve pencere önüne pancar yemeği koyulursa musallat olmaktan vazgeçeceğine inanılır.\n"
    },
    "Cüceler": {
        "first_paragraph": "Cüceler (Eski İskandinavca Dvergr, Orta Almanca Zwerger) Germen mitolojisindeki ırklardandır. İlk dev Ymir'in cesedindeki kurtçuklardan geldikleri anlatılır. Tanrılar bu kurtçuklara insani bir görüntü ve insan zekası başhettiler ve onların toprağa ve madenlere yakın yaşamalarına karar verdiler.[1] Burada madenleri işlemeyi öğrendiler ve bu madenlerden kendilerine paha biçilmez hazineler yarattılar.[2] Dokuz diyardan Nidavellir'de yaşamaktadırlar. En meşhur demircileri arasında cüce İvaldi'nin oğulları ve Brokkr ve Eitri kardeşler yer almaktadır.\n"
    },
    "Çarşamba karısı": {
        "first_paragraph": "Çarşamba Karısı, Türkçede saçı başı karmakarışık, üstü başı özensiz kadın anlamında kullanılır. Zaman zaman Alkarısı'na tekabül eder.\n"
    },
    "Çay ninesi": {
        "first_paragraph": "Çay ninesi - Türk ve Azeri halk kültüründe çaylarda (derelerde, ırmaklarda) yaşadığına inanılan ruhani bir varlık. Su merasimi ile bağlantısı olan mitolojik bir ruhtur. Çay iyesi -> Çay inesi -> Çay ninesi şeklindeki bir dönüşümle oluşmuş bir sözcüktür.\n"
    },
    "Çor": {
        "first_paragraph": "Çor (Rusça: Чёрт, Ukraynaca: Чорт, Lehçe: Czart, Cekçe ve Slovakça: Čert, Belarusça: Чорт) - Türk, Altay ve Moğol halk kültüründe Cin demektir. Çer, Çur, Şor, Şar, Çora, Çura şeklinde de ifade edilir. Moğolcada Çotgor, Çutgur, Çutkur, Çetger, Çetker, Çidkür, Südkür, Sötkör olarak söylenir. Gözle görülemeyen, ateşten yaratılmış varlık.\n"
    },
    "Demirkıynak": {
        "first_paragraph": "Demirkıynak; Bigadiç dağlarında yaşayan, her kılığa girebilen, korkunç sesler çıkararak insanların delirmelerine sebep olan, çok pis kokulu kötücül bir yaratıktır. \"Demirtırnak\" da denir. Sudan çok korkar. O göründüğü anda akarsu veya göle giren insanlara bir zarar veremeyeceğine inanılır.\n"
    },
    "Deniz kızı": {
        "first_paragraph": "Deniz kızları, belinden yukarısı dişi bir insan görünümünde olan ama aynı zamanda bir balık kuyruğuna sahip efsanevi varlıklardır.\n"
    },
    "Diren": {
        "first_paragraph": "Diren - Türk ve Altay halk inancında ve mitolojisinde Şeytan Piri. Tiren (Tiyren,  Teyren) de denir. Şeytani İnsan. Kur'an’daki “Şeytan Evliyası” tabiri ile benzerlik gösterir. İnsanların her tür isteklerini yerine getiren kötücül ruhlara da bu ad verilir. Fakat bu ruhun karşısındaki insan o kadar kötüdür ki, onun tarafından kandırılır. İşte bu kişilere Diren denilir. Eren kavramının karşıtı olarak algılanır.\n"
    },
    "Doydu": {
        "first_paragraph": "Doydu - Türk ve Altay mitolojilerinde dev Ölüm Balığı. Toydu Balık olarak da bilinir. Yeraltındaki büyük denizde yaşadığına inanılan efsanevi devasa balık. Ağzı gırtlağının altında, gözü ise ensesindedir. Belkemiği ters çevrilmiştir. Zincirlerle bağlı tutulur. Başını ve vücudunu oynatınca depremler olur, tufanlar kopar. Ker Balık da denir. Ker sözcüğünü Kör olarak anlamlandıran bir görüşe göre, bu onun öte aleme ait olduğunun ilk belirtisidir. Adı Abra ve Yutpa ile birlikte anılır.\n"
    },
    "Ebede": {
        "first_paragraph": "Ebede (Tatarca: Әбәдә veya Äbädä), Tatarların inanışında yaşlı kadın kılığına bürünen, zararsız bir orman ruhudur. Benzer inanışlar Sibirler arasında da gözlemlenebilir.[1]\n"
    },
    "Erkenek (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Erkenek (Erkecel, Erkecey, Ernek, İrkenek, İrkeyel), Türk ve Tatar halk inancında parmak boyunda bir insan. Türklerde ruh başparmakta bulunur. Öbür Dünya'da insanlar çok küçük boyludur. Türkler, insanların binlerce yıldır boylarının ve ömürlerinin kısaldığına inanırlar. Eskiden insanlar çok iri ve uzun, ayrıca daha uzun ömürlüymüş, binlerce yıl yaşarlarmış. Boyları ve ömürleri kısalarak bugünkü durumlarına ulaşmışlardır.[1] Buna bağlı olarak insanların küçülerek bir cüce, hatta parmak kadar kalacağına inanılır. Biliz ve ecene/eçene (cüce) sözcükleri Türk masallarında zaman zaman geçer, fakat bunlar parmak kadar değildirler. Avrupa masallarındaki “Parmak Çocuk” motifini akla getirmektedir. Fakat tamamen özgün ve farklı bir varlıktır.\n"
    },
    "Erşek": {
        "first_paragraph": "Erşek – Türk ve Altay mitolojisinde söylencesel yaratık. Pars ve Ayı’nın çiftleşmesinden[1] doğan efsane yaratığıdır. Yarı ayı yarı pars olarak da düşünülür. Gövdesi pars, kafası ayı şeklindedir.[2] Pençeleri de ayınınkiler gibidir.\n"
    },
    "Gelin (folklor)": {
        "first_paragraph": "Gelin veya Rumca Nife Heybeliada halkının inanışında Rum mezarlığında geceleri beyaz bir ata binerek ortaya çıkan olağanüstü güzellikte genç bir kadın formunda dişi bir iblisin adı olup, beyaz bir gelinlik giymekte, kendisiyle göz göze gelen erkekleri cazibesiyle mezarlığın içerisine çekerek öldürmektedir. .[1]\n"
    },
    "Germakoçi": {
        "first_paragraph": "Germakoçi, Laz halk inancında orman içlerinde yaşayan, uzun boylu, vücudu kıllarla kaplı maymun ile insan arası bir orman yaratığının adıdır. Gürcüce'de Oçokoçi (ოჩოკოჩი) adındaki canavarla aynı özellikler gösterir. Megrelya'da Oçhokoçi adıyla bilinen efsanevi yaratık pek çok masal ve efsanenin temel kahramanı olup, bazı varyantlarda bir cadı karısının kocasıdır [1] ve yamyamdır. Antik dönemde Lazlar, köylerinde germakoçi olduğunu düşününce köylerini terk ederlerdi. Bir başka kaynağa göre, kalın kafalı germakoçi, insanlara saldırganlıkla değil merakla yaklaşır, insanlarla iletişime geçmeyi severdi. Germakoçiden kurtulmanın yolu ise dalla ateş yakmaktır. Yanmış dalı merakla eline alan germakoçinin kürkü yanardı. Kürkü yanan germakoçi kükreyerek Karadenize kadar koşar, ve sonrasında Karadeniz'e atlardı.[2] Yamyam olmayan hatta safça davranışlarından dolayı kolaylıkla kandırılabilen Trabzon folklorundaki Karakoncolos[3] (yaban adamı) ile benzerlikler götermesine karşın kendine özgü farklılıkları da vardır.\n"
    },
    "Goblin": {
        "first_paragraph": "Goblinler, kötü ruhlu, huysuz, zararlı, tuhaf-çirkin vücutlu, cin ahalisinden bir hayalet türüdür, boyu bir cüceninki ile bir insanınki arasında değişik uzunluklarda olabilir. Yer aldıkları hikâyeye ve kültüre göre, goblinlere değişik yetenekler ve şekiller atfedilir. Bunlardan bazılarında goblinler, Brownie benzeri küçük yaramaz yaratıklar olarak tasvir edilir.\n"
    },
    "Golem": {
        "first_paragraph": "Golem (İbranicedeki גּוֹלֶם gōlem kelimesinden Türkçeye geçmiştir), efsanelerde ruhu olmayan genelde kilden veya topraktan oluşturulan bir varlıktır.[1] Orta Çağ’da tanrının isimlerinin veya sıfatlarının farklı şekillerde söylenmesi, bu kelimeleri oluşturan harflerin farklı şekilde dizilmesi veya bunların bir kağıda yazılarak yapılan muska ve tılsımlarla golem oluşturulmasına ilişkin birçok efsane doğmuştur.[2] Bir Yahudi efsanesinin kahramanıdır, Talmud'da Âdem'in ruh üflenmeden önce bir golem olduğu yazılıdır.[3]\n"
    },
    "Göl Boğaları": {
        "first_paragraph": "Göl boğaları ya da su boğaları, Artvin (özellikle Ardanuç, Şavşat ve Yusufeli ilçeleri) ve Posof yöresinde dağ göllerinde bulunduğuna inanılan düşsel varlıklar.[1] Göl boğalarının sabahın ilk aydınlığında görülebildiğine ve daha sonrasında suya dalıp yittiklerine inanılır.[2] Hargiver Dağında (Arı Dağı) yer alan Boğa Gölleri isimlerini bu inançtan almaktadır.[3]\n"
    },
    "Gulyabani": {
        "first_paragraph": "Gulyabani (Far. غول يابان) veya Gul-i beyabani (Far. غول بيابان)[kaynak belirtilmeli] orijinal söyleyişiyle de karşımıza çıkan bu muhayyel mahlûk, gezginlere ve yolculara uğrayıp onları mahveden canavardır. Daha sonraları Anadolu kültüründe ahubabayla beraber anılmaya başlamış ve insan yediği düşünülen kocaman, uzun sakallı ve asalı bir dev olarak tasavvur olunmuştur.[1]\n"
    },
    "Harkıt": {
        "first_paragraph": "Harkıt, damlarda dolaşan ve bacadan torba sarkıtması ile bilinen çocukları korkutmak için ismi kullanılan yaratık. Türk halkının genellikle çocuklarını bazı tehlike ve davranışlardan sakındırmak için sıklıkla başvurduğu memoratlara örnek kabul edilebilir. Bu tür memoratlar genelde \"korku\" ve \"hortlak\" gibi terimlerin sessizlerinden türetilen çocuk diline uygun sözcüklerden oluşmaktadır. Bulgar kültüründeki adı Torbalan olarak geçer. Anadolunun bazı yörelerinde bahsi geçen Torbalı adlı varlık ile yakından bağlantılıdır.\n"
    },
    "Hıbılık": {
        "first_paragraph": "Hıbılık, Türkiye'nin bazı yörelerinde yaşayan insanlara göre, görünüş olarak Alkarısı şeklinde olan kötücül bir varlık. Gıbılık da denir. Ancak \"Hıbılık\"ın Alkarısı'ndan bazı farkları vardır. Alkarısı sadece yeni doğum yapmış kadınları rahatsız eder. Oysa hıbılık kadın-erkek hiç kimseye rahat vermez. Hıbılık genellikle yalnız kadın görünüşündedir ancak erkek görünüşlüsü de vardır. O, yanına gittiği kişinin göğsüne çöker ve nefesi kesilip ölene kadar boğazını sıkar.\n"
    },
    "Hınkır": {
        "first_paragraph": "Hınkır munkur, halk hikâyelerinde yer alan doğaüstü kötücül bir yaratık. Yakaladığı insanları önce boğarak öldüren sonra da yiyen bir canavar olarak tanımlanır. İnsana benzer, fakat göbeğinde bulunan bir torbanın içinde yavrusunu taşır. doğu andoluda yerel halk tarafından hınkır mınkır veya hınkır pınkır olarak söylenir . En korktuğu şey üzerine idrar yapılmasıdır. Böyle tehdit edilirse ortadan kaybolacağına inanılır.\n"
    },
    "Hırtık": {
        "first_paragraph": "Hırttık; üst kısmının insan, alt kısmının hayvan şeklinde olduğuna inanılan, bedeni tüylerle kaplı, ayakları ters kötücül cin, yaratık. Akarsularda (Elazığ yöresinde özellikle Fırat Nehri'nde) yaşadığı kabul edilir. Bu yörelerde adına Çay hırtığı da denilmektedir. Hırtık insan kılığına girip, kılığına girdiği kişinin yakın arkadaşlarına veya akrabalarına gidip, onlarla konuşarak orman ya da akarsu kıyısına götürüp boğmakta, öldürmektedir.\n"
    },
    "İççi": {
        "first_paragraph": "İççi (Yakutça: Иччи), koruyucu ruh.  Eski inanışlara göre, her bir dağın, akarsuyun ve ormanın kendi koruyucusu vardır. Aslında sahipler (İyeler) sistemiyle bir çizgide birleşen bu ruhlar iyiliksever olup insanlara yardım ederler. Karşılığında da onlara karşı saygılı davranılmasını isterler. Saygısızlık gördükleri zaman da o insana zarar verebilirler. Bulundukları yerin temizlik ve güvenliğine çok önem verirler, hatta insanlara örnek olsun diye bunları bazen kendileri gerçekleştirirler.[1]\n"
    },
    "İmre": {
        "first_paragraph": "İmre – Türk ve Altay halk kültüründe ve mitolojisinde Cemre Cini.  İmere veya Emre de denir. İlkbaharda görünüp titrek ışıklar saçarak göğe yükselir. Sonra buzların üzerine düşerek onları eritir. Oradan da yere girer. Bundan sonra ısınmış topraktan buhar yükselir. Emire baharın gelişini temsil eder. Bulgarlarda Zemire olarak yer alır. Anadolu Türkçesindeki Arapçadan gelme Cemre sözcüğünün aslında bu adın benzetme yoluyla değişmiş hali olduğu söylenebilir. İlk cemre 20 Şubatta havaya ve yedişer gün arayla da suya ve toprağa düşer. Zemre ise Kumuk Türkçesinde nem, buhar gibi anlamlara gelir. Emir ise sis, duman, bulut anlamlarını taşır. Ünlü tasavvuf ozanı Yunus Emre ve şeyhi Taptuk Emre’nin adları da bu konuda ilgi çekici bir özellik taşır. Tasavvuftaki kor ve ateş kavramlarının mecazi anlamları vardır. Temizlenmeyi ve yeniden doğuşu temsil eden ateş aşk kavramının yakıcılığıyla da yakından ilgilidir. Amramak/Emremek/İmremek (Aşık Olmak)  ve Amra/Emre/İmre (Aşık) sözcükleri de bu konuyla bağlantılı olarak değerlendirilebilir. İç Anadolu'da ve Sivas yöresinde, soğukta kalanlar için[1] kullanılan \"İmir'in (Emir'in) iti gibi titremek,\"[2] deyiminin de yine bu varlıkla alakalı olduğu söylenir.\n"
    },
    "İrşi": {
        "first_paragraph": "İrşi – Türk ve Altay halk inancında ve halk kültüründe peri (perikızı). Cisimsiz dişil varlık.[1]\n"
    },
    "Kaldaz": {
        "first_paragraph": "Kaldaz Hanım, Türk ve Altay mitolojisinde Ateş Tanrıçası. Başka bir görüşe göre mal (sığır) ve büyükbaş hayvanların koruyucusudur. Emrindeki olan canlılara Kaldazın adı verilir.\n"
    },
    "Kamos": {
        "first_paragraph": "Kamos, Harput yörelerinde görülen bir kötücül yaratıktır. Kapos da denir. Kâbuslara ve karabasanlara neden olan kötü ruhtur. Yalnız başına uyuyan insanların üzerine bütün ağırlığı ile çöker, onların çarpılmalarına bazen de ölmelerine sebep olabilirmiş. Geceleri dolaşan bu yaratık anlatımlara göre bazen iriyarı, bazen de cüce görünüşlüdür. Başında daima bir börk taşır. Bir insan bu börkü kapmayı başarırsa elinde börk büyüklüğünde altın kalacağına inanılır. Zaman zaman kara kedi şeklinde de görülebilen kamosun bastığı kişi, kanının çekilip damarlarının kuruduğunu sanır. Kamos sözcüğünün kâbus kelimesinin anlamı ile benzeşmesi dikkat çekicidir.\n"
    },
    "Karakırnak": {
        "first_paragraph": "Karakırnak Türkmenlerin demonolojik görüşlerinde, ırmaklar ve bu anlamda suyla ilintili olan şeytanî bir karakterdir. Ancak bu inanış belli yerlerle sınırlıdır ve tüm Türkmenler arasında yayılmamıştır.\n"
    },
    "Karakoncolos": {
        "first_paragraph": "Karakoncolos (Yunanca: καλικάντζαρος, Bulgarca: караконджул, Sırpça: караконџула / karakondžula), Yunan, Bulgar, Türk ve Anadolu halk kültürlerinde kışları ortaya çıktığına inanılan, tüylerle kaplı bir yaratık. Karakoncul, Koncolos ve Congolos olarak da bilinir.[1]\n"
    },
    "Karakorşak": {
        "first_paragraph": "Karakorşak – Türk ve Altay halk inancında Hayvan Cini. Korşak olarak da bilinir; Türkmen kültüründe eşek, köpek, domuz, keçi kılığına girdiğine inandıkları kötücül ruh ya da cindir. Gece kapıları çalıp, ev sahibinin tanıdığı bir ses ve kılıkla onu kandırarak çağırıp kaçırırmış. Bu cinden korunmak için pantolonun düğmelerini açmak gerektiğine inanılır. Geceleri çok fazla dışarıya çıkmanın doğru olmadığını vurgulayan bir halk anlayışının dışavurumudur.[1]\n"
    },
    "Karakura": {
        "first_paragraph": "Karakura (bazı yörelerde Karavura[1]), acıklı, kötücül bir ruhun adı. Bazı inanışlara göre yeni doğum yapmış lohusa kadınları korkutan ve ciğerlerini alıp götürdüğüne inanılan ruh, hayali yaratık. İnsanlara korkulu kâbusları ve karabasanları gönderen odur. Adıyla çocuklar korkutulur.\n"
    },
    "Kayberen": {
        "first_paragraph": "Kayberen, Kırgızlar'ın iyiliksever ruhlar arasına dahil ettikleri ve \"kayıp eren\" adıyla andıkları ruhlardır, dağlarda yaşarlar[1] ve geviş getiren hayvanları korurlar.\n"
    },
    "Kayış (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Kayış - Çocukları korkutmak için uydurulmuş kötücül varlık. Kayış Baldır veya Kayış Bacak da denilen, ayakları kayıştan[1]gulyabanidir. O, kendi ayakları üzerinde durup yürüyemez. Bunun için de yoldan giden insanları aldatıp, onun boynuna biner. Sonra kayış ayaklarını onun beline dolayıp, yolu bitinceye kadar onu bırakmaz.\n"
    },
    "Ker": {
        "first_paragraph": "Ker – Türk ve Altay mitolojilerinde kötü varlık anlamına gelen genel bir kavramdır. Ger (Gir, Kir) olarak da söylenir.\n"
    },
    "Kiklop": {
        "first_paragraph": "Kiklop, Yunan mitolojisinde alınlarının ortasında tek gözleri bulunan devler. Uranüs ve Gaia'nın yani Gök ve Toprağın çocuklarıdır.\n"
    },
    "Kocaayak": {
        "first_paragraph": "Kocaayak veya Yeti, bazılarının Himalayalar'da yaşadığına inandığı, primat-benzeri, büyük bir yaratıktır. Her ne kadar varlığına inananlar mevcut olsa da bilim adamlarının çoğu, yetinin var olduğu ihtimalinin eldeki verilere göre çok zayıf olduğunu ve bu nedenle onun efsanevi bir yaratık olduğu fikrindedir. Batı'da ona verilen isim, yeti, Tibetçe yeh-teh (transliterasyonu:gYa' dred) lafından gelmektedir ki bunun anlamı \"dağ hayvanı\" olup ayrıca Meh-Teh (insana benzer hayvan), Miçe (ayı adam), Dzu-teh (sığır ayı), Migoi (yaban adamı), Mirka (vahşi adam) Kang Admi (kar adamı) adlarıyla da bilinmektedir[1].\n"
    },
    "Konrul": {
        "first_paragraph": "Konrul – (İngilizce: Phoenix) Türk ve Altay mitolojisinde Anka Kuşu. Kongrul olarak da söylenir. Doğaüstü nitelikleri olan kızıl renkli devasa kuş.\n"
    },
    "Körmöz": {
        "first_paragraph": "Körmöz, Türk ve Altay halk inancında ve mitolojisinde melek ve hayalet anlamına gelen sözcük. Körmös, Kürmös veya Körümes de denir.\n"
    },
    "Kulbastı": {
        "first_paragraph": "Kulbastı – Türk, Altay ve Kafkas mitolojilerinde kötü bir varlık ve onun neden olduğu ızdırap verici, korkunç görüntü, halüsinasyon.\n"
    },
    "Küldürgiş": {
        "first_paragraph": "Küldürgiş, Türk halk inancında ve halk kültüründe güldürü cinidir. Kultarkaç olarak da bilinir. Ormanlar ve çöllerde yaşarlar. Çok büyük göğüsleri olan kızlardır. İnsanları yakalayınca onları güldürecek davranışlar sergilerler. İnsanların yollarını kesip gıdıklarlar.\n"
    },
    "Mangus": {
        "first_paragraph": "Mangus - Türk ve Altay mitolojisinde canavar, hortlak, dev, ejderha gibi içeriklerin tamamını kapsar. Türk dillerinde Mangıs, Mongus, Mogus ve Moğol dillerinde Mongas, Mangas olarak yer alır.\n"
    },
    "Maran": {
        "first_paragraph": "Daha çok güney, orta ve doğu Anadolu resimlerinde, masallarında, hikâyelerinde rastlanan, bellerinden aşağısı yılan üstü ise insan şeklinde tanımlanan, insanların derdine deva olabilen doğaüstü yaratıklar. Ayrıca eşanlamlı olarak kullanılan, Erbüke, Türk halk inancında yarı insan yarı yılan olan varlıktır. Erböke de denir. Bu varlıkların başında Yılan Ana ve/veya Yılan Ata bulunur. Dişi olanları için “İşbüke” kullanılır.\n"
    },
    "Neme": {
        "first_paragraph": "Neme – Türk ve Altay mitolojisinde Cin, iyi veya kötü ruh. Soyut varlık.[1] Karaneme adlı bir türü çok tehlikeli olarak görülür.\n"
    },
    "Níðhöggr": {
        "first_paragraph": "Níðhöggr, Norveç mitolojisinde, Dünya Ağacı Yggdrasill'in köklerini yiyen bir ejderhadır.\n"
    },
    "Ogre": {
        "first_paragraph": "Ogre (Orcneas) Avrupa folklorundaki bir dev çeşididir. Çoğunlukla dev kelimesiyle eş anlamlı olarak kullanılır. Etimolojik olarak Ork kelimesiyle aynı köktendir. Genellikle Ogreler devlerden ayrı tutulup devlerden kısa, insanlardan uzun yaratıklar olarak betimlenirler.\n"
    },
    "Olgoy Korkoy": {
        "first_paragraph": "Olgoy Korkoy (Moğolca: Олгой-Хорхой, \"Olgoy Horhoy\"), Moğolların çölde yaşadığına inandıkları devâsa bir solucan görünümündeki canavardır.\n"
    },
    "Orman İyesi": {
        "first_paragraph": "Orman İyesi (Tatarca: Urman İyäse veya Urman Hucası \"Orman Sahibi\") – Türk, Tatar ve Altay mitolojisinde ve halk inancında orman ruhudur. Ağaç İyesine çok benzer özellikler taşır. Urman İyesi veya Meşe İyesi ya da Yış İyesi olarak bilinir. Tokay İyesi de denir.  Moğollar ise Seber (Sibir) Ezen veya Oy (Oyın) Ezen derler. Ormanın koruyucu ruhudur. Her orman için farklı bir İye vardır. Keyfi yerinde olduğunda kalın sesle şarkı söyler.  Meşe ağacı kılığındadır. Ağaçlara her yıl yeni bir halka ekleyerek onları büyütür. Kır saçlı, aksakallı bir ihtiyardır. Uzun boyludur, elinde uzun bir sopa vardır. Tunguzlar Ura Amaka diye bahsederler. \n"
    },
    "Örek": {
        "first_paragraph": "Örek – (Tatarca: Өрәк veya Öräk, Azerice: Örək veya Ürək) Türk, Tatar ve Altay halk inancında yaşayan ölü, zombi, hayalet gibi manalar taşır. İnsanların öldürüldüğü ya da insan kanının akıtıldığı yerde ortaya çıktığı söylenir. Daha çok, öldürülen insanların mezarı üstünde rastlanır. Örek insanlara zarar vermez, ancak onun gezindiği görülür ya da acıklı seslerle inlediği işitilir. Bu açıdan hortlaktan farklıdır, çünkü hortlak insanlara zarar verebilir. Öldürülmüş insanların ruhu huzur bulamaz ve katilin ya kapısını çalar ya da penceresini tıklar. Katil bu nedenle aklını yitirebilir. Uzun boylu ve zayıf olup, kefenini çıkarmadan sadece yüzünü açar. Macarcadaki Ördög ile ilgilidir. İnsan öldürmenin eninde sonunda cezasız kalmayacağını anlatmaktadır.\n"
    },
    "Pitsen": {
        "first_paragraph": "Pitsen (veya Pisten; Tatarca, Rusça: Пицен, Azerice: Pistən) – Türk, Tatar ve Altay halk inancındaki maymun ruh. Pistin veya Misten de denir. Moğollar Mesen olarak söylerler.\n"
    },
    "Rokh Kuşu": {
        "first_paragraph": "Roc,Rokh,Rukh,Ruh,Orta Doğu'nun popüler mitolojisinde yer alan dev boyutlarda efsanevi bir yırtıcı kuştur. Arap coğrafyalarında ve doğa tarihinde yer alan Roc kuşu, Arap masallarında ve denizcilerin folklorunda popüler hale gelmiştir.Binbir Gece Masalları'nda sık sık geçer.Denizci Sinbad'ın ikinci ve beşinci seyahatlerinde ortaya çıkar.Alaaddin'in Sihirli Lambası'nın bazı versiyonlarında Roc kuşu'nun yumurtası cinlerin efendisi olarak geçer(Bazen burada yumurtanın güneşi sembolize ettiği önerilir).İbn Battuta, Çin Denizleri üzerinde havada süzülen bir dağdan söz eder.Binbir Gece Masalları'nın çoğu Türkçe çevirisinde Anka ile karıştırılır ve öyle anılır (Bazı çevirilerde orjinal isim korunur.).Oysa Ankadan farklı özelliklere sahiptir.Yeniden doğan Anka güneş ve ateşle bağlantılı olup herhangi bir boyutta olabilir.Rokh'un tek önemli özelliği devasa boyutu olup,bulutlar gibi güneşi gölgeleyebilecek kudur uzun kanatları ve av olarak filleri ve dev yılanları yakalayabilen ve iri kayalar fırlatabilen dev pençeleridir (İngilizce de İsmi bazen Rock (Kaya) olarak anılırken ismini bu kaya fırlatma özelliğinden aldığı esprisi yapılır.).\n"
    },
    "Rom Ana": {
        "first_paragraph": "Rom Ana, Karadeniz bölgesinde vahşi hayvanları koruduğuna inanılan bir varlıktır. Artvin dolaylarında dağda kalmış insanların ve hayvanların yardımcısı olduğuna inanılır. Romrom da denir. Türklerin şamanlık dönemindeki Ak Anasına benzer. İnsanları korkutmak için kullanılan kötücül \"Kaftar\" anlayışının karşıtıdır.\n"
    },
    "Sazakan": {
        "first_paragraph": "Sazakan – Türk ve Altay halk inancında ve mitolojisinde Kasırga Cini. Yaz mevsiminde bulutların arasında dolaşır. Baharda yağmurdan önce ortaya çıkar. Ejderhaya benzeyen kocaman bir varlıktır. Budaklı boynuzları vardır. Hiç beklenmedik bir kar fırtınası ve tipi bastırırsa veya aniden sağanak yağmur başlarsa “Sazakan Oynuyor” denilir. Yağmuru güçlendirir, şimşeğin daha şiddetli çakmasına neden olur. Çok fazla oynarsa ağaçlar kökünden sökülür, evler yıkılır. Sonra yerin altına girip kaybolur. Girdiği yerde derin bir çukur oluşur.\n"
    },
    "Susulu": {
        "first_paragraph": "Susulu – Türk ve Altay mitolojilerinde ve masallarında Deniz kızı. Susılı veya Susuna (Susona) olarak da söylenir. Sukızı veya Suvkıs da denir. Denizde yaşayan çok güzel dişi varlıklardır. Kuyruğu balığınki gibidir. Neredeyse tüm Dünya mitolojilerinin ortak figürlerinden biridir. Çok güzel bir kız görünümündedir. Cinsel çağrışımları bulunur. Deniz kıyılarındaki kayalıklarda şarkı söyler. Balığınki gibi bir kuyruğu vardır. Sudan dışarı çıkınca ya ölür ya da kuyruğu ayaklara dönüşür ve insan olur.\n"
    },
    "Şeşe": {
        "first_paragraph": "Şeşe (Farsça:ششه, Azerice: Şəşə) – Türk ve Tatar mitolojisinde Haydut Kuş. Azerbaycan Türklerinin inanışına göre, geceleri bilinmezlik aleminden gelip erkek çocukları vurarak öldürür veya kaçırır. Girdiği evdeki çocuk ölür. Kırkı çıkmamış çocuğun üzerinden geçtiğinde bebek kapkara kesilip ölür. Altı aylık olmamış çocuğu ise gagalarıyla öldürür. Çocuklara boğazlarından vurur. Yalnız kalan çocuğu vurup öldürür. Bu nedenle de erkek çocuğun altı aya kadar gözetim altında tutulması gerektiği söylenir. Onu yakalayan kişi Şeşe Anası veya Şeşe Atası olur. Böylece diğer Şeşe Kuşlarının zarar verdiği çocukları iyileştirebilir ve Şeşe'nin vurduğu herhangi bir çocuğun boğazına elini sürerse çocuk kurtulur. İnanışa göre, \"Şeşe\"yi yakalayan biri, anında öldürmelidir. Yarasa, Şeşe Kuşu olarak bilinir ve ondan sakınılır. Ondan korunmak için dış kapının üzerine öldürülmüş Yarasa asılır, Yarasa Kanadı ile hamile kadına su verilir. Yarasayı öldüren kimse Şeşe Anası olarak bilinir. Gelip çocuğa zarar vermesin diye çocuğun yanında O'nun adını söylemezler ve çocuğun beleğine iğne saplarlar. İran kültüründeki Şeşe (ششه) inancı ile de doğrudan alakalıdır. Bu inanca göre doğumun altıncı gününde çocuğa dikkat edilmelidir, aksi takdirde çocuk boğulabilir. Şeş (شش) Farsçada altı manası taşır. Şeşe (Шеше) ise Kazakçada anne demektir.\n"
    },
    "Şulbus": {
        "first_paragraph": "Şulbus, Türk ve Altay mitolojisinde adı geçen bir yaratık, cadı. Şulbıs, Çulmus, Çulbus, Çulbıs ve Moğolcada Şulmus, Şulmas, Solmos, Sılmus, Sulmı, Şulma, Şulmo,  olarak da söylenir. Ne yaşlanan, ne çoğalan, ne ölen yaşlı bir kadındır. Tüm gücü kızıl saçlarındadır.[1] Adları bazen Mangus ile birlikte anılır. Bazen de Mangus’un annesi olarak gösterilir.[2] Derin mağaralarda yaşarlar. Kılıktan kılığa bürünürler. Erkek olanlarına da rastlanabilir. Erkek ve kadın şulbuslar birbirlerini öldürürler.\n"
    },
    "Şürele": {
        "first_paragraph": "Şürele (Tatarca: Шүрәле veya Şüräle, Rusça: Шурале), Türk mitolojisinde ve halk kültüründe bir orman ruhu yani bir iye ya da cindir. Değişik şivelerde Şüreli, Şurala, Çurala, Çürele olarak da bilinir. Şürele Kayum Nasıri tarafından bilim, Abdullah Tukay’ın yazdığı bir şiirle de edebiyat dünyasına tanıtılmıştır. Tataristan’da Şürele hakkındaki efsanelerin büyük bir kısmı derlenmiş ve hakkında birçok çalışma yapılmıştır. Türkiye’de ise Mustafa Öner’in, Abdullah Tukay’ın Şürele adlı şiiri hakkında bir makalesi mevcuttur.\n"
    },
    "Tepegöz": {
        "first_paragraph": "Tepegöz, Türk mitolojisinde de adı geçen tek gözlü devdir. Değişik Türk dillerinde Tübegöz, Töbököz, Töpekös olarak da söylenir.\n"
    },
    "Torbalan": {
        "first_paragraph": "Torbalan (Bulgarca: Торбалан, Türkçe: Torbalı) - Bulgar halk kültüründe annelerin küçük çocukları korkutmak için bahsettikleri bir varlık. Çocukları çantasına alarak kaçırdığı söylenir. Kavramın kökeni Torba (çanta anlamında) sözcüğünden kaynaklanır.\n"
    },
    "Ubır": {
        "first_paragraph": "Ubır (Tatarca: Убыр) - Rus ve Türk mitolojisi ve halk inancında Vampir anlamına gelir. Obur, Hobur, Vupar, Opkur, Opkan olarak da bilinir. Ayrıca Rusçaya ve Slav dillerine Убыр (Ubır), Упир (Upir) ve Вубар (Vubar); Çekçe ve Slovakçaya Upír olarak geçmiştir. Çekoslavak (Çek ve Slovak) kültüründe tam olarak vampir anlamını verir. Ubır inanışının ilk olarak Volga-İdil nehri ve Pontus bozkırlarında ortaya çıktığı Kıpçak-Kuman  göçleri ile çeşitli coğrafyalara ve Slavlar arasında yayıldığı düşünülmektedir. Modern \"Vampir\" kelimesi Eski Slav dilinden ve Türkçe \"онпыр (onpyr)\" biçiminden türemiştir; geleneksel Bulgarca впир (vpir) biçiminin de gösterdiği gibi, Eski Bulgarcaya özgü büyük nazal sesli harften önce \"v\" sesi eklenir. (diğer isimler: onpyr, vopir, vupir, upir, upierz.)[1]\n"
    },
    "Uzuh": {
        "first_paragraph": "Uzuh – Türk ve Altay mitolojilerinde, efsanelerde, masallarda ve halk anlatılarında bahsedilen dev insanlar. Uzuğ veya Uğuz olarak da bilinirler. “Ucugulu” veya “Uzunbuluk” adıyla da anılırlar. Çok eski devirlerde yaşamış, iri cüsseli, azman varlık. Güneş onların fırını olacak kadar uzun ve büyüktürler. Yiyecekleri güneşe kaldırıp öyle pişirirler. Devasa halılar dokurlar. Bin yıldan fazla yaşarlar. Çınar kadar boyları olduğu ve üç yüz yıl yaşadıkları da söylenir. Başı bulutlara kadar uzanır. Normal insan boyu ancak onun topuğu kadardır. Ölmüş bir uzuhun bir tek kemiğinden koca bir köprü yapılabilir. Bu betimlemelere uygun bir insan ancak Dinozorlar çağına uygun olabilir. Irmakları bir adımda geçer. Nuh tufanının suları ancak dizkapağına gelir. Daha sonra yok olup gitmişlerdir.\n"
    },
    "Van Gölü Canavarı": {
        "first_paragraph": "Van Gölü Canavarı, Van ve Bitlis illeri arasında yer alan Van Gölü'nde yaşadığı ileri sürülen efsanevi bir yaratıktır. 1993 yılına dek kaynaklarda adından hiç söz edilmeyen yaratığı, bugüne dek gördüğünü iddia eden çok sayıda kişi bulunmaktadır.\n"
    },
    "Yalmavuz": {
        "first_paragraph": "Yalmavuz (Tatarca: Җалмавыз, Özbekçe: Yalmogʻiz veya Ялмоғиз) – Türk ve Altay mitolojisinde Dev. Calmağus veya Yelmeves de denir. “Yalmuz” olarak da bilinir. Çok büyük masal yaratığı. İnsan biçimlidir. Üç, yedi veya 12 başı vardır. Siyah ya da sarı renklidir. Kimi zaman Yelbegen ile eşanlamlı olarak kullanılır. Güneş ve ayın tutulması Yelbegen’in bu gökcisimlerini yemesi olarak anlatılır.[1] Devler, atlara düşmandır. Ayrıca insanları yerler.\n"
    },
    "Yarımtık": {
        "first_paragraph": "Yarımtık (Başkurtça: Ярымтыҡ[1], Azerice: Yarımtıx) -  Türk ve Altay mitolojilerinde ve halk inancında Yarım İnsan şeklindeki canavar. Tek bacaklı, tek kollu, tek gözlü, tek dişli, tek boynuzlu canavardır. “Tek dişi kalmış canavar” tabirini çağrıştırmaktadır. Şeytani bir karakteri vardır. Ural ve Sibirya Tatarları ormanda Yarımtık adlı bir yaratığın da yaşadığına inanırlar. Yarım vücutlu veya tek gözlü, tek kollu, tek ayaklı bir yaratıktır. İnsanlar ondan çok korkarlar ve ona beyaz horoz kurban ederler. Çok meraklıdır; köye kadar gelip dolaşır, insanları izler. Ondan kurtulmak için de ayakkabıları, giysileri ters giymek gerekir. Aklı da yarım olan Yarımtık, ters giyinen ayakkabının izini takip edip ters tarafa yönelirmiş.[2]\n"
    },
    "Yaztırnak": {
        "first_paragraph": "Yaztırnak – Türk ve Altay halk inancında pençeli canavar. Castırnak veya Yazkıynak (Caskıynak) ya da Yazkırnak (Caskırnak) da denir. “Demirtırnak” veya “Demirkıynak” olarak da bilinir. Dağlık alanlarda veya ormanlarda yaşar. Vücudu kıllıdır. Bazen normal insan görünümüne girer. Derisi koyu konur (kahverengi) olarak ifade edilir. Çelik gibi tırnakları vardır.[1] Açtığında kartalın pençelerine benzer. Anadolu da Pençe sözcüğü içi Kıynak, Cıynak, Çıynak gibi tabirler kullanılır. Kimi Yaztırnaklarda bu tırnaklar bakırdandır. Ayaktırnakları ise keçi tırnağına benzer. Aileleriyle birlikte yaşarlar, birisi ailesine zarar verirse ömrü boyunca intikam alır. Bazen de demir burunlu Yaztumşuk olarak ilave özellikler eklenir. Kadın kılığında olduğunda çok güzeldir fakat burnunu saklar. Demir kollu, demir gövdeli olduğu da söylenir. Karakırnak adıyla bilinen versiyonlarıda vardır. Bu varlık insana suyun içindeyken zarar verir. Suda oynarken boğulmasından korkulan çocuklar böyle korkutulur. İnsanların delirmelerine neden olur. Bazen Castırnak, Caskıynak ve Caskırnak birbirinin kardeşi olan üç farklı varlık olarak anlatılır.\n"
    },
    "Yaztumşuk": {
        "first_paragraph": "Yaztumşuk - Türk ve Altay halk inancında demir burunlu canavar. Castumşuk da denir. Kadın kılığında olduğunda çok güzeldir fakat burnunu saklar. Demir kollu, demir gövdeli olduğu da söylenir. Yaztırnak ile bağlantılı düşünülür.\n"
    },
    "Yek": {
        "first_paragraph": "Yek, Türk ve Altay halk inancında İblis. Yeg veya Yiğ olarak da bilinir. İnsanoğlunu yoldan çıkaran ve kötülüğün simgesi olan varlık. Tanrı'ya isyan etmiştir. Kısa boylu ve güçlü bir varlıktır. Alemin karanlık güçlerini temsil eder. Yerin altında yaşar. Yaka adlı kötü ruh ile de bağlantılıdır. Çak (veya Çek) denilen yine Şeytan anlamını içeren sözcük ile de ilişkili görünmektedir. ayrıca bu sözcükle bağlantılı hastalık adları vardır. Yiğ verem, Yiğnik ise dizanteri demektir. Bulgar kültüründe Yaga adlı bir cadı figürü vardır. 'Kötü ruh, şeytanın yarattığı hastalık, zarar verme' gibi anlamları da vardır. Başka sözlüklerde 'ig' ve 'iklig' biçiminde geçen ve hastalık anlamı da bulunur. Maniheizm'de yine şeytan anlamında kullanılmıştır.[1]\n"
    },
    "Yel Ata": {
        "first_paragraph": "Yel Ata - Türk, Altay, Tatar ve Macar mitolojilerinde Rüzgâr Tanrısı. Cel (Çel, Şil, Cil) Ata da denir. Macarlar Szel Atya (Yel Ata) veya Szel Kraly (Yel Kralı) adı da verirler.\n"
    },
    "Yelbegen": {
        "first_paragraph": "Yelbegen - Türk ve Altay mitolojisinde dev. Yelbeğen, Yilbeğen, Celbeğen de denir. “Yegen veya Yeken” biçimiyle kısaltılmış olarak da kullanılır. (Йилбегән veya Yilbegän; Kazan Tatarcası: Cilbegän/Җилбегән), zaman zaman yedi başlı dev ya da bir evren (ejderha) olarak tanımlanan mitolojik canavar[1]. Çok büyük masal yaratığı.\n"
    },
    "Yelpin": {
        "first_paragraph": "Yelpin – Türk ve Altay halk inancında Cin. Yelbin adı da verilir. Rüzgardan yaratılmış, görünmeyen soyut varlık.\n"
    },
    "Yer cücesi": {
        "first_paragraph": "Yer cücesi (İng. gnome; Telâffuz: [nom]), Avrupa mitolojilerinde boyu çok kısa ve yeraltında yaşayan bir canlıdır. Gnome ismi, Yeni Latince gnomus kelimesinden gelir. Gnomus kelimesi, genellikle, \"bilgi\" anlamına gelen Yunanca γνώσις (gnosis) kelimesine dayandırılır, bununla birlikte muhtemelen genomos (toprakta yaşayan) kelimesinden çeşitlenmiştir. Kelimedeki e harfinin zamanla yutulması, OED'nin görüşüne göre, esaslı bir hatadır.\n"
    },
    "Yılmaya": {
        "first_paragraph": "Yılmaya – Türk ve Altay mitolojisinde adı geçen kanatlı uçan at. Cılmaya olarak da söylenir. Kanatları vardır. Genelde beyaz veya kara (tek renk) bir at olarak betimlenir. Beyaz kanatları vardır ve Kuday (Tanrı) tarafından yiğitlere yardımcı olması için yaratılmıştır.\n"
    },
    "Yowie": {
        "first_paragraph": "Yowie, Avustralya folklorunda Outback'te yaşadığı söylenen bir varlığın çeşitli isimlerinden biridir. Bu yaratığın kökleri Aborijin sözel tarihine dayanmaktadır. Queensland'in bazı bölgelerinde quinkin (veya bir quinkin) ve joogabinna,[2] Yeni Güney Galler'in bazı bölgelerinde Ghindaring, jurrawarra, myngawin, puttikan, doolaga, gulaga ve thoolagal olarak bilinirler.[2] Diğer isimler arasında yaroma, noocoonah, wawee, pangkarlangu, jimbra ve tjangara bulunmaktadır. [2][3][4] Yowie tipi yaratıklar, Avustralya Aborjin efsanelerinde, özellikle doğu Avustralya eyaletlerinde yaygındır. [2]\n"
    },
    "Yurt İyesi": {
        "first_paragraph": "Yurt İyesi (Tatarca: Йорт иясе veya Yort İyäse veya Yort Babay, Çuvaşça: Хĕрт-сурт) – Türk, Moğol ve Altay halk inancında Memleket Ruhu. Yort İyesi olarak da söylenir. Aslında Ev İyesi ile de bağlantılıdır. Çünkü yurt aynı zamanda çadır demektir. Anlam genişlemesiyle vatanın koruyucu ruhu anlamına da geldiği de söylenebilir. Kimi kültürlerde çadırdaki ocakta yaşadığına inanılır.\n"
    },
    "Yuvha": {
        "first_paragraph": "Yuvha (Tatarca: Юха-кыз, Başkurtça: Юха, Azerice: Yuvxa, Rusça: Юха елан \"Yuha Yılan\") - Türk ve Altay şamanizminde ve mitolojisinde söylencesel sürüngen. Yuha olarak da bilinir.\n"
    },
    "Zilant": {
        "first_paragraph": "Zilant (Rusça, Tatarca: Зилант), efsanevi bir yaratıktır. Wyvern (kanatlı ejderha) ve Yılan karışımı bir varlıktır. 1730'dan beri Tataristan'ın başkenti Kazan şehrinin resmi sembolü olmuştur. Bu kanatlı yılandan, Kazan'ın kuruluşuyla ilgili efsanelerde bahsedilmektedir.\n"
    },
    "Züzülö": {
        "first_paragraph": "Züzülö – Türk ve Altay mitolojisinde adı geçen dev Kuş. Zuzulo olarak da söylenir. Türk söylencelerinde adı geçen devasa bir kuştur. Kanadını vurunca rüzgâr eser.[1] Sümerlerde Zu adlı bir fırtına çıkaran kuş vardır. Sümer mitolojisinde aslında fırtına Tanrısı olan Zu yeraltında yaşar ve istediğinde kuş kılığına girerek kanadıyla fırtınalar çıkarır.[2]\n"
    },
    "Balthasar Bekker": {
        "first_paragraph": "Balthasar Bekker (20 Mart 1634 - 11 Haziran 1698) Hollandalı felsefi ve teolojik eserlerin yazarı. Batıl inançlara, erken modern Avrupa'daki büyücülük zulmlerine karşı çıkmış bir figürdü. En iyi bilinen çalışması De Betoverde Weereld (1691), ya da The World Bewitched (1695) 'dir.\n"
    },
    "Jean Bodin": {
        "first_paragraph": "Jean Bodin (1530-1596) (okunuşu: Jan Boden) Fransız hukukçu, tarihçi, siyaset felsefesi filozofu, Paris Parlamentosu üyesi. Westfalyan egemenliği kuramıyla tanınır.\n"
    },
    "Johann Weyer": {
        "first_paragraph": "Johann Weyer ya da Johannes Wier (Latince: Ioannes Wierus ya da  Latince: Piscinarius; 1515 – 24 Şubat 1588), Hollandalı hekim, okültist ve demonolog. Heinrich Cornelius Agrippa'nın takipçisi ve öğrencisidir. Cadıların zulmüne karşı ilk yayın yapanlar arasındaydı. De praestigiis daemonum (Demonların İllüzyonları ve Büyüler ve Zehirler Üzerine, 1563) adlı çalışması en bilinen eseridir.\n"
    },
    "Peter Binsfeld": {
        "first_paragraph": "Peter Binsfeld (alternatif yazım Peter of Binsfeld, Petrus Binsfeldius) (c. 1540 – 1598[1] veya 1603) [2] bir Alman piskoposu ve ilahiyatçıydı.\n"
    },
    "Nikolay Berdyayev": {
        "first_paragraph": "Nikolay Berdyayev (Rusça: Николай Александрович Бердяев, 18 Mart 1874, Kiev, Rus İmparatorluğu - 24 Mart 1948, Clamart, Fransa), çağdaş Rus Orthodoks düşünürü ve yazar.\n"
    },
    "İslam ve bilim": {
        "first_paragraph": "İslam ve bilim, tarihte uzun bir dönem boyunca iç içe olmuşlardır. İslam'ın yoğun bir şekilde yayıldığı ve İslam devletlerinin yükselişte olduğu Orta Çağ'da, 8 ilâ 15. yüzyıllarda İslam topraklarında birçok bilim insanı yetişmiş, pek çok bilimsel faaliyetler yapılmış ve İslam dünyası bilim, teknoloji, kültür ve sanat gibi birçok alanda dünyanın diğer devletlerini ve bölgelerini geride bırakmıştır. Bu döneme de İslam'ın Altın Çağı denmektedir.\n"
    },
    "Bilginin İslamlaşması": {
        "first_paragraph": "Bilginin İslamlaşması ifadesi, 20. yüzyılın sonlarından bu yana çağdaş İslam felsefesinde İslam ile moderniteyi uzlaştırmaya yönelik girişimlere atıfta bulunmak için kullanılmaktadır. Özellikle bilimsel yöntemi İslam ahlakıyla uyumlu bir şekilde benimsemenin bir yolunu arıyor.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Bir alanın kurucusu olarak tanımlanan İslam alimlerinin listesi": {
        "first_paragraph": "Aşağıda, bazı modern bilim insanları tarafından bir alanın kurucusu olarak tanımlanan Ortaçağ İslam medeniyetinin uluslararası alanda tanınan Müslüman alimlerinin bir listesi bulunmaktadır:\n"
    },
    "Zakir Naik": {
        "first_paragraph": "Zakir Naik (d. 18 Ekim 1965), İslami bir televizyon yazarı ve vaizi olan Hint hatip ve doktordur. İslam ve karşılaştırmalı dinler konusunda konuşmalar yapmaktadır. IRF (İslam Araştırmaları Vakfı)'nin kurucusu ve mevcut başkanıdır.[1] Hatiplik yapmadan önce tıp eğitimi almıştır ve kendisi de bir tıp doktorudur. İngilizce, Urduca ve Bengalce uydu yayını yapan Peace TV'nin sahibidir.[2]\n"
    },
    "Orta Çağ İslam dünyasında bilim": {
        "first_paragraph": "Orta Çağ İslam dünyasında bilim,  İslam'ın Altın Çağı adı verilen ve 8. yüzyıl ile 14. yüzyıl-15. yüzyıl arasında İslam dünyasında geliştirilen ve uygulanan bilim. Bu dönemde Hint, Fars, Sabii ve özellikle Yunan uygarlıklarına ait eserler Arapçaya tercüme edildi. Bu çeviriler tüm bir Orta Çağ boyunca İslam uygarlığında yaşayan bilim insanlarının bilimsel gelişmelerde bulunmalarına ve bu gelişmeleri sonraki yüzyıllara taşımalarına olanak sağladı.[1]\n"
    },
    "Orta Çağ İslam dünyasında coğrafya": {
        "first_paragraph": "İslam dünyasında 10. yüzyılda başlayan bilimsel uyanışın etkilerinin yoğun olarak görüldüğü alanlardan birisi de coğrafyadır. Yeryüzünü ve burada yaşayan milletleri tanıma hevesi ilk dönem coğrafya hareketlerini başlattı. Bunda Kur'an'ın yeryüzünün gezilmesini ve eski medeniyetlerin kalıntılarının incelenmesini telkin eden emirlerin etkisi de büyüktür.\n"
    },
    "Ehl-i Hadis": {
        "first_paragraph": "Ehl-i Hadis (Arapça: أَهْل الحَدِيث   ' Hadis Ehli '), İslam ın 2./3. yüzyıllarında (MS 8. ve 9. yüzyılın sonları) Kuran'ı ve sahih hadisi hukuk ve inanç gibi meselelerde tek otorite olarak gören hadis alimlerinin bir hareketi olarak ortaya çıkan Sünni İslam'ın İslami bir okuluydu.[1] Taraftarları aynı zamanda rivayetçi veya bazen de gelenekçiler olarak anılmıştır.[2] Gelenekçiler, dördüncü İslami yüzyılda mezheplerin ortaya çıkmasından önce Sünni ortodoksluğun en yetkili ve baskın bloğunu oluşturuyordu.[3]\nEhl-i Hadis, hukuki muhakemelerini bilgilendirilmiş görüş رَأْي (re'y) veya yaşayan yerel uygulama عُرْف (ʽörf) üzerine temellendiren ve genellikle aşağılayıcı bir şekilde Ehl er-Re'y olarak anılan çağdaş fıkıhçıların çoğuna karşı çıktı.[1][4] Gelenekçiler taklid (Kur'an ve Sünnet'tin sadece lafzî anlamlarını alarak körü körüne takip etme) suçlandılar veya kutsal metinler olmadan re'y) uygulamasını kınadılar. Buna karşılık ittiba'yı savundular. Buna karşılık Ehl-i Hadis, Kutsal Yazılara bağlı kalarak içtihadı (hukuki muhakeme ve yorum) savundu.[5][6][7]\n"
    },
    "İbn Huzeyme": {
        "first_paragraph": "İbn Huzeyme, (Arapça: أبو بكر محمد بن إسحاق بن خزيمة‎, Ebu Bekir Muhammed ibn İshak ibn Huzeyma) (M 837/H 223 – M 923/H 311), Sahih ibn Huzeyme ile tanınan, Hadis ve Şafii mezhebi Fıkıh alimi.\n"
    },
    "İslam'da cinsellik": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Kadı": {
        "first_paragraph": "Kadı, tarihte İslam ülkelerinde  insanlar arasında meydana gelen hukuki anlaşmazlıkları sonuçlandırmak, hukuka aykırı davranışların cezasını hükme bağlamak, verdikleri hüküm ve cezaları infaz etmek üzere devletin yetkili kurumları tarafından görevlendirilmiş kimsedir. Kadılara dinî, malî, idarî, eğitim-öğretim gibi görevlerin verildiği de görülmüştür.\n"
    },
    "Mehir": {
        "first_paragraph": "Mehir, mehr veya mihr İslam hukukunda erkeğin evlenirken kadına verdiği veya vermeyi taahhüt ettiği para, mal veya menfaat hediyesidir. Mehir, kadının mal varlığına dâhil olur ve üzerinde dilediği tasarrufta bulunabilir. Ehl-i Sünnet'in ameldeki dört mezhebinde de kabul edilmiştir.\n"
    },
    "Muamelât": {
        "first_paragraph": "Muamelat (Arapça معاملات, kelimenin tam anlamıyla \"işlemler\" [1] veya \"alışverişler\") [2], İslam hukuku veya fıkhın bir parçasıdır. Kaynaklar, muamalat'ın İslami \"ticari işlemleri yöneten hükümleri\"  ve Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye) kapsadığı konusunda hemfikirdir.[3]\n"
    },
    "Ömer anlaşması": {
        "first_paragraph": "Ömer Anlaşması (Ayrıca Ömer sözleşmesi, veya Ömer kanunları olarak da bilinir; Arapça: عهد عمر veya Arapça: عقد عمر), Suriye, Mezopotamya,[1] veya Kudüs'ün[2] Müslüman ve gayrimüslim sakinleri arasında yapılan ve sonra İslam hukukunda kanonik statü kazanan bir antlaşmadır. İslam tarafından tanınan, korunan bir tür gayrimüslim halk olan Yahudi, Hristiyan, Zerdüşt ve İslami yönetim altında yaşayan diğer bazı tanınmış inançları[3] içeren (zımmi) halka hak ve kısıtlamalar getirir. Anlaşmanın yapısı ve hükümleri bakımından farklılık gösteren birkaç versiyonu vardır.[4]\n"
    },
    "Taklid": {
        "first_paragraph": "İslam hukukunda, taklid (Arapça: تَقْليد taqlīd), bir müctehidi, dini kurallarda ve emirlerde onun türetmelerine ve yorumlarına göre takip etmek demektir. Kelime anlamı \"(birisini) takip etmek\", \"taklit etmek\" demektir.[1] Dini uzmanın kararlarını, kutsal kitap temelini veya muhakemesini inceleme gereği duymadan takip etmektir. Mesela fıkıh alimlerinin hükümlerini, onlara hangi süreç ile vardıkları bir açıklamayı talep etmeden, kabul edip takip etmektir.[2] Böylece taklitçi İctihad yetkilisi görülen kişinin hukuki-din yorumlarını olduğu gibi alır ve fıkıh mezheplerinden birisine bağlanmış olur.\n"
    },
    "Zihar": {
        "first_paragraph": "Zihar (Arapça: ظھار), İslam hukukunda kullanılan ve kelimenin tam anlamıyla “annem gibisin” anlamına gelen bir terimdir.[1][2][3] Bu bir boşanma şeklidir (geçersiz olsa da) ve eğer bir koca karısına bu sözleri söylerse, bir köleyi serbest bırakarak ya da art arda iki ay oruç tutarak veya altmış fakiri doyurarak tazmin etmedikçe, onunla cinsel ilişkiye girmesi caiz değildir.[4]\n"
    },
    "Hadis terminolojisi": {
        "first_paragraph": "Hadis terminolojisi (Arapça: مصطلح الحديث, Muştalahu'l—Hadiş), İslam dininde, kutsal kitap Kur'an'dan sonra en önemli ikinci dini kaynak sayılan peygamber Muhammed'in hadislerinin, tespit edilip ilk dönemde sözlü daha sonraki dönemlerde yazılı olarak aktarımıyla uğraşan ilim dalındaki (ilm-i hadis) tüm terimleri ifade eder. İslam ilim tarihinde bu ifade daha çok ulumu'l hadis (hadis ilimleri) terimiyle karşılanabilir ki bu hadis ilmini ve onun alt disiplinlerini ifade eder.[1]\n"
    },
    "İsrâiliyat": {
        "first_paragraph": "İsrâîliyyât, bir İslam dinî terimi. Yahudi mitolojisi veya İsrail kaynaklı rivayetlerin bütününü kastetmekte kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Mevzu": {
        "first_paragraph": "Mevzu (Ar. موضوع ‎, 'yeni bir şey uydurmak, ihdas etmek'), و - ض - ع ‎ kökünden türemiş bir kelime olup hadis literatüründe İslâm Peygamberi'ne ait olmadığı halde onunmuş gibi gösterilen ve aktarılan söz anlamında bir terim olarak kullanılır.\n"
    },
    "Mürsel hadis": {
        "first_paragraph": "Mürsel hadis (veya Münkati hadis), âhâd olup rivayet zincirinde atlama barındıran, yani râvilerinden bir veya birkaç tanesi atlanmış, belirtilmemiş hadislere verilen isimdir.\n"
    },
    "Müsned hadis": {
        "first_paragraph": "Müsned hadis (veya Muttasıl hadis), İslam peygamberi Muhammed’e ulaşıncaya kadar yer alan tüm râvilerin belirtildiği hadis türüne verilen isimdir. Kısacası rivâyet zincirinde herhangi bir atlama yoktur.\n"
    },
    "Rıhle": {
        "first_paragraph": "Rıhle, asıl anlamıyla Arapça'da bir yerden diğerine göç etmek anlamındaki \"rahale\" kök fiilinin mastarıdır.\n"
    },
    "Sahih hadis": {
        "first_paragraph": "Sahih (Ar. صَحِيحٌ ‎, İng. İngilizce: authentic, otantik), doğru, gerçek anlamında sıfat.\n"
    },
    "Sünen-i Ebu Davud": {
        "first_paragraph": "Sünen-i Ebu Davud (Arapça: سُنن أبي داود) Ehl-i Sünnet hadis literatüründe en güvenilir hadis kitapları olarak kabul edilen altı kitaptan (Kütüb-i sitte) biridir.\n"
    },
    "Tevatür": {
        "first_paragraph": "Tevatür veya mütevatir, Arapça kökenli bir kelime olan tevatür bir haberin ağızdan ağıza yayılması, yaygın söylenti. Dini metinlerde bir haberi, yalan olarak söylenmiş bir söz üzerine birleşmeleri mümkün olmayan ve her zaman kendilerine güvenilen kimselerin bildirmeleri.[1]\n"
    },
    "Zayıf hadis": {
        "first_paragraph": "Zayıf hadis veya münkatî hadis,  sahih ve hasen hadiste bulunması şart olan esasların en az birine hâiz olmayan hadislere denir.[1]\n"
    },
    "Hira Mağarası": {
        "first_paragraph": "Hira (Arapça: حراء Ḥirāʾ) veya Hira Mağarası (غار حراء Ġār Ḥirāʾ), İslam peygamberi Muhammed'in inzivaya çekildiği mağara. Ayrıca, Müslümanlarca, Kur'an'ın Muhammed'e bu mağarada indirilmeye başlandığı kabul edilmektedir. Mekke’nin yaklaşık 6 km kuzeyinde bulunan Nur Dağı'nda bulunur.\n"
    },
    "Hz. Muhammed'in Hayatı": {
        "first_paragraph": "Hz. Muhammed'in Hayatı (İngilizce: Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources, Muhammed: İlk Kaynaklara Göre Hayatı), Martin Lings tarafından 1983 tarihinde yazılmış İslam peygamberi Muhammed biyografisidir.\n"
    },
    "Muhammed Hamidullah": {
        "first_paragraph": "Muhammed Hamidullah (19 Şubat 1908 - 17 Aralık 2002), İslam dünyasında tanınmış son dönem avukat ve din bilgini.[1] 22 dili akıcı konuşabilen Hamidullah, 84 yaşında Tayca öğreniyordu.[2][3]\n"
    },
    "Varaka bin Nevfel": {
        "first_paragraph": "Varaka bin Nevfel, veya tam adıyla Varakah ibn Navfal ibn Asad ibn Abd-al-Uzza ibn Kusay Al-Kurayşi (Arapça: ورقه بن نوفل بن أسد بن عبد العزّى بن قصي القرشي; ölüm y. 610), Muhammed'in ilk karısı Hatice'nin baba tarafından kuzeni olmuş Süryani Nasturi rahibiydi. Muhammed'in Hatice ile olan evliliğinde şahitlik etmişti.\n"
    },
    "Şeriat": {
        "first_paragraph": "Şeriat (Arapça: شَرِيعَة, şarīʿa), Kur'an âyetleri ile Muhammed'in söz ve fiillerinden oluşan naslardan alimler sınıfının (Fukaha) çıkarımları (istinbat) ile oluşturulan dini kanunlar toplamıdır. İslam'da ibadetler (farz-vacib kabul edilen), muameleler ve cezalarla ilgili tüm kavram ve kuralları kapsar. Tarihsel seyir içerisinde kanun ve kuralların teorik (usul) ve pratik uygulama (füru / fetva) çalışmaları ile ilgilenen ve isimleri öne çıkan kişiler adına belirli toplum ve devlet yönetimlerinin de tercihlerini yansıtan fıkıh mezhepleri ortaya çıkmış, ancak şeriat hiçbir zaman tek başına geçerli bir hukuk sistemi olmamış, Ömer[1] veya Emevilerden itibaren \"örfi hukuk\" ile birlikte kullanılmıştır.[2][3]\n"
    },
    "Garar": {
        "first_paragraph": "Garar veya ğırar (Arapça: غرر) kelime anlamı belirsizlik, tehlike, şans veya risk anlamına gelir.[1] İslam Hukuku'nun muamelat kısmında, riba (faiz) ve meysir (kumar) gibi olumsuz bir unsurdur.[2] Bir İslami sözlük (Kısa Bir İslami Terimler Sözlüğü) onu \"henüz yakalanmamış balıklar, henüz hasat edilmemiş mahsuller gibi mevcut olmayan şeyin satışı\" olarak tanımlar.[3] Benzer şekilde yazar Muhammed Ayub, garar'ın \"elde olmayan bir şeyin satışı veya akıbeti (sonucu) bilinmeyen bir şeyin satışı veya bununla ilgili bir satış\" olduğunu söylüyor. kişinin gelip gelmeyeceğini bilmediği tehlike \".[4]\n"
    },
    "Vakıf (İslam)": {
        "first_paragraph": "Vakıf (Arapça: وَقْف; Arapça telaffuz: [ˈwɑqf]), İslam hukuku kapsamında devredilemez bir hayır kurumudur. Tipik olarak, Müslümanların dini veya hayır işleri için varlıkları geri alma niyeti olmaksızın bir bina, arazi veya diğer varlıkları bağışlamasını içerir.[1] Bir hayır kurumu, bağışlanan varlıkları elinde tutabilir. Bu tür bir vakıfta bulunan kişi vâkıf (bağışçı) olarak bilinir. Osmanlı Türk hukukunda ve daha sonra Filistin İngiliz Mandası altında bir vakıf, devlet gelirlerinin dindar vakıflara güvence altına alındığı intifa hakkı olan devlet arazisi (veya mülkü) olarak tanımlanıyordu.[2]\n"
    },
    "Ehl-i kitap": {
        "first_paragraph": "Ehl-i Kitâp, Müslümanların Mûsevîleri ve Hıristiyanları değerlendirme şekli.[1] İslâm, başka inançların varlığını kabul etmekle beraber onların hepsini ayrı kategori içine dahil etmemiştir.[1] Onlardan putperest olanlara çok şiddetli karşı çıkarken Ehl-i Kitâp kabul ettiği Mûsevîler ve Hıristiyanları menşe itibarıyla daha farklı değerlendirmiştir.[1] Bunlardan dolayı Müslüman erkeklerin Ehl-i Kitâp hanımlarla evlenmelerine izin verilmiştir.[1] (Ancak Müslüman hanımlar Ehl-i Kitâp erkeklerle evlenemez.) Müslümanlara Mûsevîlerin kestiği hayvanların etleri aynı sebepten helâl kılınmıştır.[1]\n"
    },
    "Medine Sözleşmesi": {
        "first_paragraph": "Medine Anayasası (Arapça: دستور المدينة, Dustūr al-Madīna), Medine Sözleşmesi olarak da bilinir (Sahifet el-Medine ; veya: Arapça: ميثاق المدينة, \"Medine Misakı\"),[1] Günümüzde MS 622-624'te yazıldığına inanılan bir belgeye verilen isimdir.\n"
    },
    "Musalla Külliyesi": {
        "first_paragraph": "Musalla Külliyesi (Musalla Külliyesi, Gevher Şad Musalla olarak da bilinir) batı Afganistan'daki Herat şehrinde bulunan büyük bir eski İslami dini kompleksdir. 15. yüzyıl külliyesi bugün harabe halindedir. Külliye kalıntıları , Herat'ın beş büyük 55 metrelik Musalla Minareleri, Mir Ali Şîr Nevaî ve Sultan Hüseyin Mirza Baykara türbeleri ve büyük bir cami ve İslami medrese kalıntılarından oluşmaktadır. Külliyenin inşası, Herat'ı Timur İmparatorluğu'nun başkenti olarak ilan eden Timurlu hükümdarı Şahruh'un Gevher Şad Begüm tarafından 1417'de başlatıldı.[1]\n"
    },
    "Necis": {
        "first_paragraph": "Necis (Arapça: النجس), İslam dinine göre pis sayılan nesne anlamına gelir.[1] İslama göre necis sayılan nesnelerin yenilip içilmesi -bazı istisnalar dışında- haramdır.[2] Necis olduğu yönünde ittifak olan şeyler şunlardır: meyte (murdar hayvan, dinî usule uygun biçimde boğazlanmamış ölü hayvan eti); kan, irin ve canlı iken koparılan parça; domuz eti; sarhoş edici içkiler; insanın idrarı, dışkısı, mezisi, vedîsi ve kusmuğu; etinin yenmesi helal olmayan hayvanların idrarı ve dışkısı.[2] Necis olduğu yönünde ihtilaf olan şeyler ise şunlardır: eti yenen hayvanların idrar ve dışkısı; eti yenmeyen bazı hayvanların idrar ve dışkıları; canlı hayvanlar; meytenin derisi ve içine kan nüfuz etmeyen boynuz ve tüy gibi katı parçaları; su hayvanları ve akıcı kanı olmayan kara hayvanlarının ölüsü ve bunlardan çıkan kan ve pislik; eti yenmeyen hayvanların sütleri ve dinî usule göre boğazlandıklarında derileri; ölü insanın cesedi; meni; kan ve irin dışında yaradan çıkan sarı su vb. akıntılar; ağız ve burundan akan maddeler ve ter.[2]\n"
    },
    "Seeing Islam as Others Saw It": {
        "first_paragraph": "İslam'ı Başkalarının Gördüğü Gibi Görmek: Geç Antik Çağ ve Erken İslam Çalışmaları serisinden Erken İslam Üzerine Hristiyan, Yahudi ve Zerdüşt Yazılarının İncelenmesi ve Değerlendirilmesi, Orta Doğu uzmanı Robert G. Hoyland'ın bir kitabıdır.\n"
    },
    "Tahrif": {
        "first_paragraph": "Tahrif (Arapça: تحريف \"değiştirme, bozma\"), Müslümanlar tarafından kullanılan Arapça bir sözcüktür ve Yahudiler ile Hristiyanların, kendi kutsal yazılarını değişiklikleri iddiasına atıfta bulunur. Kur'an’ı ve diğer hadisleri[1] temel alan Gelenekçi Müslüman âlimler[2], Yahudilerin ve Hristiyanların, Tanrı Kelamını değiştirdiklerini iddia ederler.\n"
    },
    "Atalar çağı": {
        "first_paragraph": "Atalar çağı ya da patrikler çağı, Yaratılış 12-50 arasındaki anlatılara göre üç Kutsal Kitap atası olarak kabul edilen İbrahim, İshak ve Yakup'un yaşadığı dönemdir (bu bölümler aynı zamanda Yusuf'un yaşam süresini de kapsar, ancak Yusuf atalardan biri olarak kabul edilmez). Kutsal Kitap'ta ilkel tarihten sonra gelir ve kendisini Mısır'dan Çıkış takip eder.\n"
    },
    "Hristiyan arkeolojisi": {
        "first_paragraph": "Hristiyan arkeolojisi, Hristiyan kültüründen arda kalan kalıntıları inceleyen bir arkeoloji alt dalıdır.\n"
    },
    "Abraham ibn Ezra": {
        "first_paragraph": "Abraham ben Meir ibn Ezra (İbranice: אברהם אבן עזרא, Abenezra olarak da bilinir.) (1092 veya 1093-1167), orta çağ'ın en seçkin Musevilerinden biriydi. Felsefe, astronomi, astroloji, tıp, şiir, dilbilim dallarında çok bilgiliydi. Büyük, bilge, hayran olunan doktor olarak adlandırılırdı. Müslüman egemeliği altındaki Tudela'da doğdu. Yahudilerle yerli halk arasında çıkan sıkıntılar yüzünden Yahudilerin cezalandırılmasıyla 1140 dan önce yurdunu terk etmek zorunda kaldı ve durmadan dolaştı. Kuzey Afrika, Mısır, Filistin, İtalya, Güney Fransa, Kuzey Fransa, İngiltere yaşayacak yer ararken ki durakları oldu.\n"
    },
    "John F. MacArthur": {
        "first_paragraph": "John Fullerton MacArthur, Jr. (d. 19 Haziran 1939, Los Angeles, Kaliforniya) Grace to You adlı radyo programıyla tanınmış Amerikalı evanjelist yazar ve bakandır. Beşinci kuşak papaz, popüler bir yazar ve konferans konuşmacısı olan MacArthur 1969 yılından bu yana Grace Community Church'te rahip hocalığı yapmaktadır.\n"
    },
    "Vilna Gaon": {
        "first_paragraph": "Elijah ben Solomon Zalman,[1] (İbranice: ר' אליהו בן שלמה זלמן; Vilna Gaon [2] olarak bilinen Rabbi Eliyahu ben Shlomo Zalman (Yidiş: דער װילנער גאון Der Vilner Gaon) veya Vilna'lı Elijah veya İbranice kısaltması Gra (\" G aon R abbenu E liyahu\": \"Büyük öğretmenimiz Elijah\"; Sialiec, 23 Nisan 1720 – Vilnius 9 Ekim 1797), Litvanyalı bir Yahudi Talmudcu, halakhist, kabalist ve son birkaç yüzyılın misnagdic (hasidik olmayan) Yahudiliğinin önde gelen lideriydi.[3][4][5] İbranice'de genellikle \"Vilnius'tan dindar deha\" olan ha-Gaon he-Chasid mi-Vilna olarak anılır.[6]\n"
    },
    "G. Stanley Hall": {
        "first_paragraph": "Granville Stanley Hall (1 Şubat 1846 – 24 Nisan 1924 [1] ), on dokuzuncu yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'nde Harvard College'da verilen ilk psikoloji doktorasını kazanan öncü bir Amerikalı psikolog ve eğitimciydi . İlgi alanları insan yaşam süresinin gelişimi ve evrim teorisi üzerine odaklandı. Hall , Amerikan Psikoloji Derneği'nin ilk başkanı ve Clark Üniversitesi'nin ilk başkanıydı. 2002'de yayınlanan Genel Psikoloji İncelemesi araştırması, Hall'u Lewis Terman'la birlikte 20. yüzyılın en çok alıntı yapılan 72. psikoloğu olarak sıraladı.[2]\n"
    },
    "James W. Fowler": {
        "first_paragraph": "James William Fowler (12 Ekim 1940 - 16 Ekim 2015), Amerikalı ilahiyat profesörü. İnanç gelişimi teorisi ile tanınır.\n"
    },
    "Marie-Louise von Franz": {
        "first_paragraph": "Marie-Louise von Franz (4 Ocak 1915 - 17 Şubat 1998) İsviçreli analitik psikolog ve araştırmacı. Özellikle simya üzerine olan el yazmaları ve peri masallarının psikolojik çözümlemeleri ve yorumlanması üzerine çalışmalarıyla tanınır.\n"
    },
    "Nöroteoloji": {
        "first_paragraph": "Nöroteoloji, zaman zaman biyoteoloji olarak da anılan, ruhsallığın nöral (sinirsel) temelde incelenmesini içerir. Nöroteoloji geleneksel anlamda ruhani olarak kategorize edilen, tanımlanan subjektif deneyimlerin nörolojik ve evrimsel temellerini araştırır, inceler.\n"
    },
    "Temporal lob epilepsisi": {
        "first_paragraph": "Temporal lob epilepsisi ya da kısaca TLE, yetişkin bireyde sıklıkla görülen dirençli durumdaki epilepsi sendromunun adıdır. Bu sendromun bireylerde tanımlanması sonrasında rezektif cerrahi başarısı ameliyat sonrasında yeni bellek anormalliklerinin ortaya çıkmaması ve nöbetlerin kontrol altına alınması ile ölçülür. Sendrom günümüz tıp dünyasında iyi tanımlanmış bir durumdur ve materyal özgünlüğü Milner ve ark.nın araştırmaları ile ortaya konmuştur.\n"
    },
    "Robert N. Bellah": {
        "first_paragraph": "Robert Neelly Bellah, Amerikalı sosyolog. Robert Neelly Bellah, 23 Şubat 1927'de ABD'nin Oklahoma eyaletinde Altus'da doğdu. 30 Temmuz 2013'te Oakland, California'da kalp rahatsızlığı sebebiyle ölmüştür.\n"
    },
    "Peter Ludwig Berger": {
        "first_paragraph": "Peter Ludwig Berger, (d. 17 Mart 1929 - ö. 27 Haziran 2017), Amerikalı sosyolog ve teolog.\n"
    },
    "Christopher Dawson": {
        "first_paragraph": "Christopher Henry Dawson (d. 12 Ekim 1889, Hay Castle, Wales, Birleşik Krallık – ö. 25 Mayıs 1970, Budleigh Salterton, İngilitere, Birleşik Krallık), kültürel tarih ve Hristiyan dünyası hakkında birçok eser yazan İngiliz tarihçi. Kültür tarihinde dinin belirleyiciliğiyle ilgili çalışmalarıyla tanınmıştır.[1]\n"
    },
    "Karel Dobbelaere": {
        "first_paragraph": "Karel Dobbelaere, (d. 16 Eylül 1933), Belçikalı din sosyoloğu ve akademisyen. Dobbelaere, Belçika'da Antwerp Üniversitesi'nde ve Leuven Katolik Üniversitesi'nde profesör olarak görev yapmaktadır. Uluslararası Din Sosyolojisi Derneği'nin geçmiş dönem başkanı ve genel sekreteridir.[1]\n"
    },
    "Eileen Barker": {
        "first_paragraph": "Sosyoloji profesörü. London School of Economics'in emekli üyesi. Barker, Information Network Focus on Religious Movements (INFORM) kurucusu ve kültler ve Yeni Dini Hareketler ile ilgili araştırmalarıyla tanınan bir akademisyendir.\n"
    },
    "Joachim Wach": {
        "first_paragraph": "Joachim Wach, Yahudi asıllı Alman din bilimci. Eserlerinde Joachim Wach adını kullanan Wach'ın tam adı Joachim Ernst Adolphe Felix Wach şeklindedir.\n"
    },
    "Rodney Stark": {
        "first_paragraph": "Rodney Stark, (d. 8 Temmuz 1934, Jamestown, Kuzey Dakota, ABD — ö. 21 Temmuz 2022, Woodway, Teksas, ABD) Amerikan din sosyoloğu.\n"
    },
    "Georg Simmel": {
        "first_paragraph": "Georg Simmel (Almanca telaffuz: [ˈzɪməl]; 1 Mart 1858 - 26 Eylül 1918), Ferdinand Tönnies ile birlikte Alman Sosyolojisi'nin kurucularından biri olan sosyolog, filozof ve eleştirmen.[1]\n"
    },
    "Max Weber": {
        "first_paragraph": "Max Weber (21 Nisan 1864 - 14 Haziran 1920), Alman düşünür, sosyolog ve ekonomi politik uzmanı. Modern antipozitivistik toplumbilimi incelemesinin öncüsü olduğu düşünülür. Sosyolojiyi yöntem bilimsel olgunluğa eriştirmiştir.\n"
    },
    "Dini Hayatın İlkel Biçimleri": {
        "first_paragraph": "Dini Hayatın İlkel Biçimleri veya Din Hayatının İptidai Şekilleri: Emile Durkheim tarafından Fransızca kaleme alınmış \"Les Formes élémentaires de la vie religieuse\" isimli eserin Türkçe adıdır. Türkçeye ilk kez Yrd. Doç. Dr. Fuat Aydın tarafından İngilizce çevirisinden tercüme edilmiştir. Ancak eser Fransızca aslından din sosyologu Prof.Dr.İzzet Er tarafından çevrilmiş ve yayınlanmıştır.\nTürkiye Diyanet Vakfı Yayınları,\"Dini Hayatın İlk Şekilleri\", Mayıs 2009, Ankara'da basılmıştır.\n"
    },
    "Laiklik": {
        "first_paragraph": "Laiklik veya laisizm (laïcité Fransızcadan), devlet yönetiminde dinin veya dinsizliğin referans alınmamasını ve devletin din veya dinsizlik karşısında tarafsız ve tepkisiz olmasını savunan ilkedir.\n"
    },
    "Bilişsel devrim": {
        "first_paragraph": "Bilişsel devrim, 1950'lerde zihnin ve süreçlerinin disiplinler arası bir çalışması olarak başlayan entelektüel bir harekettir. Daha sonra toplu olarak bilişsel bilim olarak tanınmıştır[1].  İlgili etkileşim alanları psikoloji, dilbilim, bilgisayar bilimi, antropoloji, sinirbilim ve felsefe alanları arasındadır[2].  Kullanılan yaklaşımlar, o zamanın şartlarında geliştirilen yapay zeka, bilgisayar bilimi ve sinirbilim[3] alanlarındadı . 1960'larda, Harvard Bilişsel Araştırmalar Merkezi  ve California San Diego Üniversitesi'ndeki İnsan Bilgi İşleme Merkezi, bilişsel bilimin akademik çalışmasını geliştirmede etkili olmuştur[4].  1970'lerin başında, bilişsel hareket, psikolojik bir paradigma olarak davranışçılığı aşmıştı.[5][6][7] Ayrıca, 1980'lerin başında bilişsel yaklaşım, psikoloji alanındaki çoğu dalda baskın araştırma sorgulama hattı haline gelmişti.\n"
    },
    "Laik": {
        "first_paragraph": "Laik (Fransızca: Laïc), Türk Dil Kurumu sözlüğünde bulunan tanıma göre, Din işlerini devlet işlerine karıştırmayan, devlet işlerini dinden ayrı tutan (kişi veya kurum). Örneğin, \"Türkiye ... laik ve sosyal bir hukuk devletidir.\"[1] Kısaca Laikler, kelime anlamı olarak Türkçeye ruhban sınıfından olmayanlar olarak girmiştir ve ruhban sınıfı (Dinî ibâdetleri topluca yürütmekle görevli olanlar) dışında kalanların tümü için kullanılır.\n"
    },
    "Laik ahlak": {
        "first_paragraph": "Lâik ahlâk dinsel gelenek ve öğretiler dışında ahlâkla ilgilenen felsefe alanıdır.\n"
    },
    "Laik hukuk": {
        "first_paragraph": "Lâik hukuk insanların bir toplum olarak birlikte yaşama ihtiyacından doğan, kaynağını doğrudan insan aklından alan, toplumsal gereksinimlere göre değişebilen, evrensel nitelikte genel geçerliliğe sahip olduğu kabul edilen hukuk anlayışıdır.\n"
    },
    "Milat": {
        "first_paragraph": "Milat, tarih hesaplamalarında İsa'nın doğduğu kabul edilen gün.[1] İsa'nın doğum tarihine dair net bir bilgi olmamakla birlikte, miladi takvime göre oluşturulmuş zaman çizelgesinde başlangıç noktası yani 1 Ocak 1 tarihi olarak kabul edilir. Bu takvimde 0 yılı tanımlanmamıştır. Bu tarihten önceki tarihler milattan önce (MÖ), bu tarihten sonraki tarihler milattan sonra (MS) olarak tanımlanır. Ayrıca İsa'dan önce (İÖ) ve İsa'dan sonra (İS) terimleri de aynı anlamda kullanılır.\n"
    },
    "Alfred Jeremias": {
        "first_paragraph": "Alfred Karl Gabriel Jeremias (24 Şubat 1864, Chemnitz, Saksonya Krallığı - 11 Ocak 1935), Alman bir papaz, Asuriyolog ve Antik Yakın Doğu dinleri konusunda uzmandır.\n"
    },
    "Friedrich Heiler": {
        "first_paragraph": "Friedrich Heiler (d. 1892, Münih, Almanya - ö. 18 Nisan 1967), Alman teolog ve dinler tarihçisi.\n"
    },
    "Maxime Rodinson": {
        "first_paragraph": "Maxime Rodinson (1915 - 2004), Fransız tarihçi, sosyolog ve doğu bilimci. 1937'de Fransız Komünist Partisi'ne girdi. 1958'de ayrıldı. Stalinizme karşı çıktı, İslam araştırmalarının özgünlüğüyle tanındı.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Nathan Söderblom": {
        "first_paragraph": "Nathan Söderblom (İsveççe okunuşu: [ˈnɑːtan ˈsøːdɛrblʊm]) (15 Ocak 1866 - 12 Temmuz 1931) İsveçli din adamı ve eski İsveç Kilisesi Uppsala Başpiskoposudur. 1930 Nobel Barış Ödülünü aldı.[1]\n"
    },
    "Bakü Ateşgahı": {
        "first_paragraph": "Ateşgah, dünyaki 3 Mecusi tapınağından biri.[1] Bakü’ye 30 km mesafede, Abşeron yarımadasının Surahanı kasabasının güneydoğu kısmında yer alır. \"Ateşgah\" sözcüğü ateş mabedi anlamına gelir. 16-18. yüzyılda doğal gazın çıktığı, bir zamanlar ebedi sönmez ateşlerin yandığına inanılan bir ateş mabedidir. Mabedin en erken yapısı olan ahır 1713 yılına aittir. Merkezi secdegahı ise 1810 yılında tacir Kançanagaran tarafından yaptırılmıştır.[2]\n"
    },
    "Hurûfilik": {
        "first_paragraph": " • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n • Malikî (Mâlik bin Enes)\n • Şafi (Şafii)\n • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Budizm tarihi": {
        "first_paragraph": "Budizm tarihi. Buda’nın ölümünden 3 ay sonra, öğrencileri Rajagarha’da (günümüzde Rajgir) bir araya gelerek Birinci Budist Konsey'ini düzenlemişlerdir. Buradaki amaç; Buda’nın öğretilerini (Dhamma) ve belirlediği keşiş kurallarını karşılıklı konuşup bir karara bağlamaktır. Sonraki görüşmeler ise yazılı bir kaynağa aktarılmamıştır. İkinci Konsey, Vesali’de yaklaşık 100 yıl sonra yapılmıştır. Günümüzde hala; Ruhani grubun koyduğu kurallar tartışılmaktadır. Bunun nedeni ise, Buda öğretilerinin farklı yorumlanarak değişikliğe uğratılmasıdır. İkinci Konsey esnasında ve devamında gelen toplantılarda Buda’nın asıl öğretilerinden farklı öğretiler benimsemiş 18 okul (Nikaya Okulları) ortaya çıkmıştır. Bunun yanı sıra, Mahasanghika olarak bilinen ve Mahayana mezhebinin benimsediği Buda öğretilerine uyarlanmış farklı bir anlayış da görülmüştür. \n"
    },
    "Asoka Fermanları": {
        "first_paragraph": "Asoka Fermanları Asoka Sütunlarının üstünde olduğu kadar, kayalar ve mağara duvarları üstünde yer alan ve Mauryan Hanedanlığından olup M.Ö. 272 ile 231 yılları arasında hüküm süren İmparator Büyük Asoka tarafından yazdırılmış olan 33 kitabelik bir koleksiyondur. Bu kitabeler günümüz Pakistan ve kuzey Hindistan'ına dağılmıştır ve Budizmin ilk anlamlı varlığını temsil etmektedir. Bu fermanlar Budizmin Hindistan tarihinin en güçlü krallarından birinin desteğinde ilk geniş yayılımını en ufak ayrıntısına kadar tanımlamaktadır.\n"
    },
    "Bodh Gaya": {
        "first_paragraph": "Bodh Gaya veya Bodhgaya (बोधगया) Hindistan'ın Bihar eyaletinde Gaya bölgesinde yer alan Budist hac merkezidir. Gautama Buddha burada aydınlanmaya ulaşmıştır. Mahabodhi manastırı, bölgede en önemli tapınaktır; 2002 yılında UNESCO Dünya Mirasları listesine dahil edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Buda'nın oynamayacağı oyunların listesi": {
        "first_paragraph": "Budist oyunlar listesi, Gotama Buda'nın bir 'ihmalkârlık nedeni' olduğuna inandığı için oynamayacağını ve öğrencilerinin de aynı şekilde oynamamaları gerektiğini söylediğinin düşünüldüğü oyunların bir listesidir.[1] Bu liste MÖ 6. veya 5. yüzyıldan kalmadır ve bilinen en eski oyun listesidir.[2]\n"
    },
    "Gilgit": {
        "first_paragraph": "Gilgit (Urduca: گلگت), Pakistan idaresindeki Keşmir'deki Gilgit-Baltistan idari bölgesinin merkezi olan şehirdir. Gilgit Nehri'nde bulunur. 2007 yılında şehrin nüfusu 10.414 kişidir.\n"
    },
    "Lumbini": {
        "first_paragraph": "Lumbinī (Sanskrit: Sanskritçe: लुम्बिनी, \"sevimli\") Nepal'de Hindistan sınırı yakınlarındaki Rupandehi bölgesinde bir Budist hac merkezidir. Kraliçe Mayadevi'nin sonradan Buda olarak anılacak olan Siddhartha Gautama'yı burada doğurmuştur. Lumbini, Kushinagar, Bodh Gaya, ve Sarnath ile birlikte Buda'nın hayatında önemli yer tutan dört yerden biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Mahakasyapa": {
        "first_paragraph": "Mahakasyapa, Buda’nın en önemli öğrencilerinden biridir. Buda’nın ölümünden sonra, ilk Budist Konseyi’ne başkanlık etmiştir. Zen Budizmi’nin ilk Hint piri olarak anılmaktadır.\n"
    },
    "Turfan": {
        "first_paragraph": "Turfan veya Turpan (Uygurca: تۇرپان; Turpan; Basitleştirilmiş Çince: 吐鲁番; Geleneksel Çince: 吐魯番; pinyin: Tǔlǔfān), Doğu Türkistan'da tarihi bir vaha şehridir.\n"
    },
    "Üç çağ (Budizm)": {
        "first_paragraph": "Üç dönem taslağının kökeni Hint Budizm’ine dayanmaktadır. Ancak ilk olarak Çin Budizm’inde ve sonra da Doğu Asya Budizm’ine yayılmış; orada uygulanmaya başlanmıştır. Bu taslak, Budizm öğretilerinin üç aşamada çöküşünü; ayrıca özellikle sonraki öğreti geleneğinin gelişimindeki payını tasvir etmektedir.\n"
    },
    "İsa'nın tarihselliği": {
        "first_paragraph": "İsa’nın tarihselliği meselesi, hangi kaynakların Nasıralı İsa’nın tarihsel bir kişi olarak var olduğuna kaynak olabileceği hakkındadır. Bu mesele, zaman ve mekan açısından ele alınarak, gerçekte İsa ile ilgili olarak neyin yaşandığıyla ve ayrıca günümüz uzmanlarının neyin gerçekten yaşandığına nasıl karar verdikleri ile ilgilenmektedir.[1] Bu meselenin ikinci bir yönü birincil kaynakların konuyla ne kadar alakalı olduğunu ele alan tarihsel araştırmalar ve bilimsel metodlarla ilgilidir. Ayrıca, İsa’nın bir nazir olup olmadığı konusuyla ilgilidir.[2][3]\n"
    },
    "De Casibus Virorum Illustrium": {
        "first_paragraph": "De Casibus Virorum Illustrium (Türkçe: Ünlü Adamların Kaderleri Üzerine), 1355-1374 yılları arasında Giovanni Boccaccio tarafından, Floransa’nın Certaldo bölgesinde, gotik sanat akımına bağlı kalarak yazılmış dokuz ciltlik biyografik bir eserdir. Eserde, Boccaccio’nun kendi döneminde ve bölgesinde en çok bilinen dini, tarihi ve mitolojik hikâyelerden yola çıkılarak Hristiyan ve Latin tarihine etki etmiş 174 farklı kişinin (eklemelerle birlikte) biyografisi yer almaktadır. Eserin 9. cildinde Boccaccio'nun gözünden Malazgirt Savaşı, Sultan Alp Arslan ve Romen Diyojen'in arasında geçenler, İslam Peygamberi Muhammet bin Abdullah'a dair yazılar ve Fransızca nüshasında bu konulara dair minyatürler mevcuttur.\n"
    },
    "Doğuş Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Doğuş Kilisesi (Yunanca: Βασιλική της Γεννώσεως, Latince: Basilica Nativitatis), Filistin'de Batı Şeria'daki Beytüllahim'de bulunan bir bazilikadır.\n"
    },
    "Hamitik": {
        "first_paragraph": "Hamitik Afro-Asyatik dil ailesi (daha önce \"Hamito-Semitik\" terimi ile ifade edilirdi.) içinde yer alan bazı etnik grupların artık kullanılmayan etno-linguistik sınıflandırma terimidir. Bu halklar aynı zamanda 19.yy boyunca ve 20.yy'ın büyük bir bölümünde Hamitik ırk olarak isimlendirilmişlerdir.\n"
    },
    "Hirodes Antipa": {
        "first_paragraph": "Hirodes Antipa (Antipatros'un kısaltması) (d. MÖ 20'den önce – ö. MS 39'dan sonra) (Triumvirlik Dönemi) Galilee ve Perea'yı yönetmiş antik lider. Günümüzde daha çok Vaftizci Yahya ve Nasıralı İsa'nın öldürülmesine neden olan olaylardaki rolü hakkında Yeni Ahit'te anlatılan hikâyelerden ve bu hikâyeler hakkında günümüz medyasında gösterilen filmlerden tanınır.\n"
    },
    "Hristiyanlık tarihi": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlık tarihi, İsa ile havarilerinden bu yana Hristiyanlık dininin tarihidir. Hristiyanlık, İsa'nın yaşamıyla öğretilerine bağlı tek tanrılı bir dindir.\n"
    },
    "Konstantinopolis Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Konstantinopolis Kilisesi, ilk Hristiyan kiliselerinden ve Pentarşi'nin sözde \"Bizans\" bileşenlerinden biriydi. 7. yüzyıldan kalma efsaneye göre, Konstantinopolis'in ilk piskoposu MS 38 civarında havari Andreas tarafından kutsandı.\n"
    },
    "Monarşianizm": {
        "first_paragraph": "Monarşianizm, 3. yüzyılda Sabellius’un görüşlerinin etkileşimiyle ortaya çıkmış ve yayılmıştır. Bu görüş monarşi (tek prensip) anlamındadır. İlahi tekliği vurgulamaktadır.[1][2][3] Homoousios olarak Tanrı Baba ile Nasıralı İsa'nın \"aynı mahiyetten\" eş-tözlü ve eş-ebedi/ezeli olduklarını söyleyen denklik üzerine kurulu Teslis inancını savunanların tam zıddı bir görüştür.[4]\n"
    },
    "Polonya'nın Hristiyanlaşması": {
        "first_paragraph": "Polonya'nın Hristiyanlaşması[1] (Lehçe: chrystianizacja Polski)[2] Polonya'ya Hristiyanlığın tanıtımı ve başarılı bir şekilde yayılmasına denir.[3] Sürecin uyarıcı gücü Polonya'nın Vaftizi (Lehçe: chrzest Polski) olarak da anılan Leh devletinin ilk hükümdarı I. Mieszko ve maiyetinin vaftiz olması olayı olmuştur. Seremoni 14 Nisan 966 Kutsal Cumartesi'nde olmuş, yeri konusunda tartışmalar devam etse de muhtemelen Poznań ya da Gniezno kentlerinde meydana gelmiştir. Mieszko'nun eşi, Bohemyalı Dobrawa genellikle Mieszko'nun Hristiyanlığı kabulündeki ana etken olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Pontius Pilatus": {
        "first_paragraph": "Pontius Pilatus (? - yaklaşık MS 36), MS 26-36 yılları arasında Roma İmparatorluğu'nun Yahudiye eyaletinin valisi. Bazı kaynaklarda savcı olduğu belirtilir.\n"
    },
    "Verbrüderungsbuch": {
        "first_paragraph": "Verbrüderungsbuch (kardeşlik metinleri) Orta Çağ manastırlarında yazılmış Alman sicil kitabıdır. Vaftiz edilen kişilerin isimlerinin ve kefillerinin tutulduğu bir çeşit kitaptır. Genellikle manastıra sürekli gelen veya önemli kişilerin isimleri yazılmıştır. İlk defa 8. yüzyılda yazılmış, 13. yüzyıla kadar da devam etmiştir. Ayrıca Jahrtagsbücher (yıllık kitap) olarak da geçer.\n"
    },
    "Yedi Kilise": {
        "first_paragraph": "Yedi Kilise, Erken Hristiyanlık döneminin yedi büyük kilisesidir ve Türkiye sınırları içerisindedir.[1] Yuhanna tarafından yazılan İncil'in Vahiy bölümünde adı geçen bu kiliseler, \"Yedi Altın Kandillik\" olarak da betimlenir.[2] Vahiy kitabında bahsedilen yedi kilise, Hristiyanlıkta simgesel bir öneme de sahiptir.[3]\n"
    },
    "On Dört Masum": {
        "first_paragraph": "On Dört Masum, Şii İslam'a göre doğal olarak günahtan beri olan on dört kişiyi niteler. Bunlar, İslam Peygamberi Muhammed, kızı Fatıma ve On İki İmâmlar'dır.[1][2]\n"
    },
    "On yedi kemerbest": {
        "first_paragraph": "On yedi kemerbest, Alevi inancına göre, Ali tarafından kemerleri bağlanan on yedi öndere verilen isim.[1]\n"
    },
    "Abdullah bin Sebe": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Sebe (Arapça: عبد الله بن سبأ), Sebeilik mezhebinin kurucusu olan kişi.\n"
    },
    "Abdullah bin Tarık": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Tarık (Arapça: عبد الله بن طارق, d. ? - ö. 625), tam adıyla Abdullah b. Tarık b. Amr b. Mâlik el-Belevî ez-Zaferî, İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi.\n"
    },
    "Abdülvehhâb Gâzî": {
        "first_paragraph": "Abdülvehhâb Gâzî, Emeviler döneminde yaşamış ve İslam kuvvetleriyle Anadolu seferlerine katılmış ünlü bir ordu komutanıdır. Anadolu fatihi Battal Gazi’nin en yakın arkadaşıdır. Asıl adı Abdülvehhâb bin Buht olarak geçmektedir.\n"
    },
    "Abdüşems bin Abdümenâf": {
        "first_paragraph": "Abdüşems bin Abdümenâf (Arapça: عبد شمس بن عبد مناف) Mekkeli Kureyş kabilesinin meşhur mensuplarından biriydi. Onun neslinden gelen Kureyş kabilesinin mensupları sonradan \"Beni Abd-i Şems\" olarak anılmışlardır.\n"
    },
    "Afşar Hanedanı": {
        "first_paragraph": "Afşar hanedanı (Azerice: Əfşarlar, Farsça: افشاریان) Şah Abbas döneminde Azerbaycan'dan kuzey Horasana yerleştirilmiş Afşar kabilesi[1][2] ve on sekizinci yüzyılın ortalarında Afşar İmparatorluğu'nu yöneten hanedandır. Hanedan, 1736'da Safevi hanedanının son üyesini deviren ve kendisini Azerbaycan ve İran Şahı ilan eden ordu komutanı Nadir Şah tarafından kurulmuştur.\n"
    },
    "Amr bin Âs": {
        "first_paragraph": "Amr bin Âs (Arapça: عمرو ابن العاص, d. 573 - ö. 664), Arap komutan.\n"
    },
    "Amvâs Veba Salgını": {
        "first_paragraph": "Amvâs Veba Salgını ya da Amvâs Taunu miladi 638 - 639 yılları arasında günümüzde Filistin sınırları içinde ortaya çıkan ve daha sonra Ürdün, Şam ve Urfa'ya yayılan veba salgınıdır. Adını, Kudüs'ün 33 km kuzeybatısında yer alan Amvâs köyünden almıştır. İslâm tarihinde ilk görülen salgın hastalık olarak kabul edilmektedir.[1]\n"
    },
    "Arap köle ticareti": {
        "first_paragraph": "Arap köle ticareti, başta Batı Asya, Kuzey Afrika, Güneydoğu Afrika, Somali Yarımadası ve Avrupa'da olmak üzere Arap dünyasında köleliğin uygulanmasıydı. Bu takas, özellikle orta çağ dönemi ile 20. yüzyılın başları arasında gerçekleşti. Ticaret bu bölgelerde köle piyasaları aracılığıyla gerçekleştirildi; köleler çoğunlukla Afrika içlerinden alındı.\n"
    },
    "Ashame": {
        "first_paragraph": "Ashame ya da tam adıyla Ashame bin Ebcer (d. ? ö. Ekim 630, Habeşistan[1]), Adil ve merhametli kişiliğine vurgu yapılan, İslam tarihinde ve Arap tarihinde önemli bir yere sahip olan Habeş necaşisi.\n"
    },
    "Aşure Günü": {
        "first_paragraph": "Aşure Günü veya Aşura Günü, (Arapça: عاشوراء, ʿĀshūrāʾ; Farsça: عاشورا), Hicrî takvimin ilk ayı olan Muharrem ayının onuncu günüdür. İslam inancında bu günde birçok önemli olay meydana geldiğine inanılır ve bu güne kıymet atfedilir. İslam peygamberi Muhammed’in torunu Hüseyin’in Yezid’in ordusu tarafından öldürüldüğü gündür. Muharrem ayında oruç ibadeti de yapılır.[1]\n"
    },
    "Ayneyn Tepesi": {
        "first_paragraph": "Ayneyn (Cebelu’r Rumat) Tepesi (Arapça: جبل الرماة); Uhud dağının güneyinde bulunan küçük bir tepedir. Tarihi kaynaklara göre, İslam Peygamberi Uhud Savaşı’nda düşman ordusunun arkadan saldırmalarını ve Medine'ye girmelerini önlemek için Abdullah b. Cübeyr kumandasında bir okçu birliğini bu tepeye yerleştirmişti.\n"
    },
    "Bagirmi Krallığı": {
        "first_paragraph": "Bagirmi Krallığı, Baguirmi olarak da yazılır, 16. yüzyılda Çad Gölünün hemen hemen güneydoğusunda kurulmuş ve 1512'den 1935'e dek varlığını sürdürmüş devlet. Çad Cumhuriyeti'nin bugünkü Chari-Bagurimi iliyle kabaca örtüşüyordu. Avrupalılar, Bagirmi'nin ve öteki güçlü Orta Afrika devletlerinin (Ouaddai-Bornu-Kanem) varlığını, Dixon Denham 1823'te Çad Gölü bölgesine girdiğinde öğrendiler. Bölgeye ilişkin ayrıntılar, daha sonra özellikle Heinrich Barth ve Gustav Nachtigal'in keşifleriyle sağlandı.\n"
    },
    "Beni Kaynuka": {
        "first_paragraph": "Beni Kaynuka (Arapça: بنو قينقاع), Muhammed tarafından sınır dışı edilmeden önce başlangıçta Medine'de (şu anda Suudi Arabistan'ın bir parçası) yaşayan üç ana Yahudi kabilesinden biriydi. Muhammed, tüccar olduklarını ve zengin oldukları biliyordu. Kabile şehrin güneybatı kesiminde ikamet ediyordu ve daha önce Hazrec ile ittifak halindeydiler. [1]\n"
    },
    "Beni Kurayza": {
        "first_paragraph": "Beni Kurayza (İbranice: בני קוריט'ה; Arapça: بنو قريظة) veya Beni Kureyza, 7. yüzyılda Arap Yarımadası'nın kuzeyindeki Yesrib vahasında (Medine) yaşamış bir Yahudi kabilesiydi. İslam peygamberi Muhammed'in 622'de Medine'ye hicret etmesinden sonra, Muhammed tarafından düzenlenen Medine Sözleşmesi'ne katılmışlardır. Bu sözleşmede yer alan, herhangi bir saldırı durumunda Medine'yi birlikte savunacakları maddesini Hendek Muharebesi'nde (627) ihlal ettikleri ve üstelik Müslümanlarla karşı savaştıkları gerekçesiyle Muhammed yönetimindeki Müslüman kuvvetleri tarafından erkeklerin ölüm cezasına çarptırıldığı, kadınların ve çocukların ise köleleştirildikleri iddia edilir.[2]\n"
    },
    "Cedidcilik": {
        "first_paragraph": "Cedidcilik, 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başlarında Rus İmparatorluğu'da özellikle Türk kökenli Müslüman halklar arasında ortaya çıkan sosyal-siyasi ve entelektüel bir harekettir. Önceleri eski eğitim sistemini değiştirmek ve Müslümanlar için Avrupalı eğitiminin gerekliliği savunan bir hareket iken daha sonra feodal kalıntıların lağvedilmesi, İslam'ın ve dini okulların reformu, İslam'ın milli burjuvazinin taleplerine uyarlanması amaçlanmıştır. Hareketin en önde gelen isimlerinden biri İsmail Gaspıralı idi.\n"
    },
    "Cemel Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Cemel Muharebesi, Cemel Vakası, Basra Savaşı ya da Deve Olayı 8 Aralık 656 tarihinde, Halife Ali bin Ebu Talib ile İslam Peygamberi Muhammed'in dul eşi Aişe'nin taraftarları arasında, Basra'da gerçekleşen muharebe. Müslümanlar arasındaki ilk iç savaştır. Cemel Savaşı, Ali'nin zaferiyle sonuçlandı. Aişe'nin müttefiklerinden Talha bin Ubeydullah ve Zübeyr bin Avvam öldürüldü. Aişe, Ali tarafından Medine'ye gönderildi. Savaşta her iki taraftan yaklaşık yirmi bin kişi hayatını kaybetti.[4]\n"
    },
    "II. Ebu Hammu": {
        "first_paragraph": "II. Ebu Hammu, 14. yüzyılda Cezayir Tilimsan'da hüküm sürmüş olan Abdülvadi sultanlarından biri.[1]\n"
    },
    "Ebû Yahya bin Abdülhak": {
        "first_paragraph": "Ebû Yahya bin Abdülhak Merini Sultanlığı'nın dördüncü lideri ve I. Muhammed ile Ebû Said I. Osman'ın kardeşidir.\n"
    },
    "Ehl-i Abâ Hadisi": {
        "first_paragraph": "Ehli Aba (Arapça: حديث الكساء) veya Ehli Kisa hadisi, İslam peygamberi Muhammed'in sırtında abası olduğu halde, abanın altına, Fatıma'yı, Ali bin Ebu Talib'i, Hasan'ı ve Hüseyin'i alması ve Ahzab Suresi'nin \"Ey Ehli Beyt! Allah sizden günahı gidermek ve sizi tertemiz kılmak istiyor.\" mealindeki 33. ayetini okumasını anlatır. Ehl-i Aba olayı, Şiilikteki İmametin köklerinin dayandığı önemli olaylardandır.\n"
    },
    "El-Milel ve'n-Nihal": {
        "first_paragraph": "El-Milel ve'n-Nihal veya Milel ve Nihal (Arapça: الملل والنحل), İslam alimi Şehristanî'nin kaleme aldığı dinler, mezhepler ve felsefe tarihine dair eser.\n"
    },
    "Emirül ümeralık": {
        "first_paragraph": "Emirül ümeralık, İslam devletlerinde başkomutanlık makamına verilen addır. Abbasilerde halife otoritesinin zayıflığından doğan iktidar çatışmalarını sonlandırmak için kurulmuştur.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Faysal-Weizmann Anlaşması": {
        "first_paragraph": "Faysal-Weizmann Anlaşması, Hicaz Kralı'nın oğlu Emir Faysal ile daha sonra Dünya Siyonist Teşkilatı'nın başkanlığına gelecek olan Chaim Weizmann arasında, I. Dünya Savaşı'ndan kaynaklanan anlaşmazlıkların çözüme kavuşturulması amacı ile toplanan 1919 Paris Barış Konferansı kapsamında, 3 Ocak 1919 tarihinde imzalanmıştır. Filistin'de Yahudiler için bir yurt, Orta Doğu'nun büyük bölümünde de bir Arap devleti kurulması amacıyla Arap-Yahudi işbirliğini öngören, ancak kısa ömürlü olmuş bir anlaşmadır.\n"
    },
    "Ficâr savaşları": {
        "first_paragraph": "Ficâr savaşları, İslam'dan önce bazı Arap kabileleri arasında haram aylarında çıkan savaşlardır.\n"
    },
    "Hagareneler": {
        "first_paragraph": "Hagareneler (Yunanca Ἀγαρηνοί Agarenoi, Klasik Süryanice ܗܓܪܝܐ Hagráyé ya da ܡܗܓܪܝܐ Mhaggráyé), erken Süryani, Yunan, Kıpti ve Ermeni kaynaklarında Mezopotamya, Suriye ve Mısır'ı fetheden erken dönem Arap fatihleri için kullanılan terim.\n"
    },
    "Hasan bin Zeyd'ül-Alevi": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Hatice bint Hüveylid": {
        "first_paragraph": "Hatice bint Hüveylid (Arapça: خَدِيجَةُ بِنْتِ خُوَيْلِدٌ, d. y. 555 – ö. 619), İslam peygamberi Muhammed'in ilk eşidir.[1] Müslüman olmadan önceki lakabı, \"temiz, pak, arınmış\" anlamlarına gelen Tâhire idi.\n"
    },
    "Hicret": {
        "first_paragraph": "Hicret (Arapça: هجرة), İslam peygamberi Muhammed ve beraberindeki Müslümanların, 622'de Mekke'den Medine'ye göç etmelerine verilen isimdir. Bu göçün sonucunda Medine'de, Medine Sözleşmesi ile günümüzde İslam devleti olarak sınıflandırılan devletlerden ilki kabul edilen Medine Şehir Devleti kurulmuştur.[1]\n"
    },
    "Hüseyin-McMahon Yazışmaları": {
        "first_paragraph": "McMahon-Hüseyin Yazışmaları, İngiltere'nin Mısır Valisi Henry McMahon ile Hicaz Emiri Şerif Hüseyin bin Ali arasındaki mektup değiş tokuşudur ve I. Dünya Savaşı sırasında, Osmanlı topraklarının paylaşılması konusunda yapılmış gizli görüşmelerden biridir.\n"
    },
    "I. Abdülhak": {
        "first_paragraph": "Abdülhak bin Mahyu Merini Sultanlığı'nın ilk şeyhi, lideri ve eponimiydi.[1]\n"
    },
    "İran'da İslam": {
        "first_paragraph": "İran'da İslam, (633-656) Sasani İmparatorluğu'nun sonunu getirmiş ve İran'da Zerdüştlük dininin ortadan kalkmasına neden olmuştur. Ancak Pers uygarlığının gelenekleri kaybolmamış yeni İslam siyaseti içine büyük ölçüde yedirilmiştir.\n"
    },
    "İslam Kılıcı": {
        "first_paragraph": "İslam Kılıcı (Arapça: سيف الإسلام Seyfü l-İslâm), Benito Mussolini'ye 1937 yılında verilen bir törensel yakın dövüş silahıdır. Mussolini aynı zamanda İslam'ın Koruyucusu (Arapça: حامي الإسلام Hâmî l-İslâm) olarak ilan edilmişti.\n"
    },
    "İslam ve Protestanlık": {
        "first_paragraph": "İslam ve Protestanlık, Balkanlar'da genişleyen Osmanlı İmparatorluğu'nun bugünkü Macaristan ve Transilvanya'da Kalvinizm ilk kez karşılaştığı 16. yüzyılın başlarında temas kurdu. Her iki taraf da Avusturya Kutsal Roma İmparatoru'na ve Katolik Kilisesi müttefiklerine karşı çıktıkça, dini benzerlikleri ve ticaret ve askeri ittifak olasılıklarını araştıran çok sayıda fikir alışverişinde bulundu.\n"
    },
    "Kedah Sultanlığı": {
        "first_paragraph": "Kedah Sultanlığı, günümüzde Malezya topraklarının bir kısmını oluşturan Malay Yarımadası'nda kurulan ilk Müslüman sultanlıklardan biri.\n"
    },
    "Kubâ": {
        "first_paragraph": "Kubâ İslam Peygamberi Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicret ederken konakladığı ve İslam tarihindeki ilk mescit olan Kuba Mescidini inşa ettirdiği köy.\n"
    },
    "Kur'an tarihi": {
        "first_paragraph": "Kur'an tarihi, İslam kutsal kitabının yazılı derleme veya el yazmalarının zaman çizelgesi ve kökenidir. İslam'ın erken tarihinin önemli bir bölümünü oluşturur.\n"
    },
    "Kutadgu Bilig": {
        "first_paragraph": "Kutadgu Bilig ([qʊtaðˈɢʊ bɪˈlɪɡ]) (Günümüz Türkçesi ile: Mutluluk Veren Bilgi ya da Devlet Olma Bilgisi), 11. yüzyıl Karahanlı Türklerinden Yusuf Has Hacib'in Doğu Karahanlı hükümdarı ve Kaşgar Prensi Tabgaç Uluğ Buğra Kara Han'a (Ebû Ali Hasan bin Süleyman Arslan) atfen yazdığı ve takdim ettiği Orta Türkçe eserdir. Eser, Karahanlıca olarak da isimlendirilen Hakaniye lehçesi ile yazılmıştır.[1]\n"
    },
    "Medine İslam Devleti": {
        "first_paragraph": "Medine İslam Devleti, İslam peygamberi Muhammed'in, Mekke'den takipçilerinin Hicret olarak bilinen göçünü takiben Medine şehrine geldiği 622 yılından 632 yılındaki ölümüne kadar Arap Yarımadası'na egemen olan teokratik bir devletti. Medine İslam Devleti, ilk İslam Devleti ve Râşidîn Halifeliği'nin öncüsü olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Mirza Taki Han": {
        "first_paragraph": "Mirza Taki Han (Farsça:میرزا تقی‌خان فراهانی, d.1807 ö.1852), 1807 yılında Irâk-ı Acem’de Ferâhân yakınlarındaki Hezâve’de doğdu. Emîr-i Kebîr ve Emîr-i Nizâm unvanlarıyla tanınır.\n"
    },
    "Muhacirun": {
        "first_paragraph": "Muhacirun, (Arapça: المهاجرون hicret edenler, göçmenler), İslam peygamberi Muhammed ile birlikte Mekke'den Medine'ye (Yesrib'e) hicret eden Mekkeli Müslümanlar için kullanılır. İslami Hicri takvimin başlangıcını teşkil eden bu önemli olaya Hicret denir. Medine'de Muhacirun Müslümanları karşılayıp rivayete göre tüm mallarını onlarla paylaşarak yeni bir hayat kurmalarını sağlayan fedakâr Müslümanlara ise Ensar denir.\n"
    },
    "Muhammed bin Abdülhak": {
        "first_paragraph": "Muhammed bin Abdülhak veya Ebû Muarref bin Abdülhak Merini Sultanlığı'nın üçüncü lideri ve Ebû Said I. Osman'ın kardeşi.[1]\n"
    },
    "Muhammed ve Hristiyanlar": {
        "first_paragraph": "Muhammed'in Hristiyanlar hakkındaki görüşleri onlarla olan temasları yoluyla şekillendi. Muhammed, Hristiyanlar hakkında genel olarak yarı olumlu bir görüşe sahipti ve onları İbrahim'den gelen vahyin alıcıları (Ehl-i kitap) olarak görüyordu. Ancak onları bazı inançlarından dolayı da eleştirmiştir. \n"
    },
    "Muhammed'in Medine dönemi": {
        "first_paragraph": "İslam peygamberi Muhammed, şehrin sıkıntı çektiği kabileler arasındaki anlaşmazlıkları karara bağlamak için şehir liderleri tarafından Medine'ye davet edilmişti. Muhammed Medine'ye hicret edip burada işleri yola koyduktan sonra 629 yılının Kasım ayında Mekke'yi fethetti. \n"
    },
    "Mübahele Ayeti": {
        "first_paragraph": "Mübahele Ayeti (Arapça: آية المباهلة), Âl-i İmrân Suresi'nin 61. ayetidir.\nMübahele, kelime anlamı olarak \"karşılıklı beddua etme\" demektir.\n"
    },
    "Nasri Sanatı": {
        "first_paragraph": "Nasri Sanatı, İspanya'daki İslam varlığının son temsilcileri olan Nasri Hükümdarları, diplomasi yoluyla hakimiyetlerini sürdürdükleri için sanat faaliyetlerine ayıracak zaman bulabilmişlerdir. Nasri Sanatı daha önceki devirlerden etkiler taşımakla birlikte, aslında kendine has bir sanat anlayışına sahiptir. Özellikle iç süslemede çok başarılı olan sanatçılar mermer, yalancı mermer, alçı ve çini gibi farklı malzemeleri ustalıkla bir araya getirmişler, önceki devirlerde kullanılan mozaiklerin yerine küçük çinilerle yapılan yeni bir süsleme tarzını hakim kılmışlardır. Süslemeler Mulukü't-Tevaif anlayışının takipçisidir. Bu dönem sanatı belirgin bir askeri nitelik arz eder. Askeri binalar ve kaleler, El Hamra Sarayı'nda olduğu gibi hem savunma hem de sanat zevkinin kaynaşması niteliğindedir. Dönemin en ünlü eseri El Hamra Sarayı'dır.\n"
    },
    "Nehrevan Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Nehrevan Muharebesi, ikinci İslamî mezhep olan Hariciler ile halife Ali arasında, 658 yılının temmuz ayında gerçekleşti. Ali'nin ordusu tarafından Haricilerin büyük kısmı öldürüldü.[1]\n"
    },
    "Nihâvend Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Nihavend Muharebesi, Müslüman Araplar ile Sasani orduları arasında 642 yılında İran'da yapılan muharebedir.\n"
    },
    "Osman bin Abdülhak": {
        "first_paragraph": "Osman bin Abdülhak veya Ebû Said I. Osman Merini Sultanlığı'nın ikinci lideri ve I. Abdülhak'ın oğluydu.\n"
    },
    "Ömer Fatıma'nın evinde": {
        "first_paragraph": "Ömer Fatıma'nın evinde (Arapça: Yanmış Ev) Ömer'in, Ali'nin desteğini almak amacıyla gittiği evde Fatıma Zehra ile tartışması.\n"
    },
    "Râşidüddîn Sinân el-İsmâîlî": {
        "first_paragraph": "Raşidüddin Sinan (Arapça: رشيد الدين سنان ; Rašīd ad-Dīn Sinān) (Tam Adı: Sinan ibn Salman ibn Muhammad / Abu al-Hasan Sinan ibn Sulayman ibn Muhammad); 1126'lı yıllarda Basra yakınlarında Vâsıt yolu üzerindeki Akrüssûdan Köyü'nde İmamiye Şiası'na mensup bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Nizari İsmailiyye'ce genellikle Sinan Râşidüddin diye anılır. Aynı zamanda \"Dağın Yaşlısı\" ve \"Öğretmen\" (Al Muallim)  olarak da bilinir.\n"
    },
    "Rüstemîler": {
        "first_paragraph": "Rüstemi Devleti, Rûstemdâd Devleti, Rüstemiler ya da Rüstemoğulları [not 1] İran[1] asıllı Abdurrahman bin Rüstem tarafından kurulan Orta Mağrib'i Tahert[not 2] merkezli 761-909 yılları arasında yönetmiş olan Hariciyye mezhebinin İbadiyye koluna mensup bir hanedan.\n"
    },
    "Seriyye": {
        "first_paragraph": "Seriyye (Arapça: سریه), İslam peygamberi Muhammed döneminde, Muhammed'in bizzat katılmadığı askerî harekâtlardır.\n"
    },
    "Songhay İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "7. yüzyılın ortalarından 1593'e dek bugünkü Mali, Burkina Faso ve Nijer devletlerinin topraklarında hüküm sürmüş devlet. Daha önceleri Gao Krallığı olarak bilinen devlet 1493'ten sonraki krallar Songhai hanedanından geldiği için Songhai İmparatorluğu olarak adlandırılmaya başlanmıştır.\n"
    },
    "Sulu Sultanlığı": {
        "first_paragraph": "Sulu Darüsselam Sultanlığı (Cavi: سلطنة سولو دار الإسلام), güney Filipinler'de Sulu Denizi adalarında ve önceleri Kuzey Borneo olarak bilinen günümüz Sabah eyaletinin belirli bir kısmında hüküm sürmüş bir İslami Tausug devletidir. Saltanat, Johore doğumlu bir Arap gezgin ve din adamı olan Seyyid Ebu Bekir Abirin tarafından 1457 yılında Sulu'da kuruldu ve 1917 yılına kadar sürdü.\n"
    },
    "Taif ziyareti": {
        "first_paragraph": "İslam peygamberi Muhammed 619 [not 1] yılında yanına Zeyd Bin Harise'yi de alarak Taif'i ziyaret etmiştir.[1][2]\n"
    },
    "Takruri Krallığı": {
        "first_paragraph": "Takruri Krallığı, 1848 yılından 1893 yılına dek bugünkü Mali, Senegal, Nijer, Nijerya ve Çad'ın bir kısım topraklarına hakim olan devlet.\n"
    },
    "Timbuktu": {
        "first_paragraph": "Timbuktu (Arapça: تمبكتو, İngilizce: Timbuctoo, Fransızca: Tombouctou, Koyra Chiini dili: Tumbutu) Batı Afrika ülkesi Mali'nin şehri. Mali'nin 8 idari bölgesinden biri olan Timbuktu Bölgesi'nin de başkentidir. Timbuktu, dünyanın yeni yedi harikasına aday gösterilmiştir.\n"
    },
    "Tolunoğulları": {
        "first_paragraph": "Tolunoğulları (Arapça: الطولونيون‎), Batlamyus Hânedânı[1] idaresinden sonra Mısır'ı ve Suriye'nin çoğunu yöneten ilk bağımsız hanedan olan Türk kökenli bir Memlûk hanedanıydı.[2] Bu devletin bir diğer önemi ise Müslüman olan Türklerin kurduğu ilk bağımsız devlet olmasıydı. İslam Halifeliği'ni yöneten Abbâsî Hanedanı'nın merkezî otoritesinden ayrıldıkları 868'den 905'e kadar bağımsız kaldılar.\n"
    },
    "Ukbe bin Amir": {
        "first_paragraph": "Ebû Hammâd Ukbe b. Âmir b. Abs El-Cüheynî (Arapça: عقبة بن عامر, d. ? - 678), Ashab-ı Suffa, Mısır valisi.\n"
    },
    "Ümeyye bin Abdüşems": {
        "first_paragraph": "Ümeyye bin Abdüşems, Mekke'deki Kureyş kabilesinin büyük iki kolundan birisi olan Ümeyyeoğulları'nın büyük atasıdır. Soyundan gelenlerin halifeliği sırasındaki İslam devleti olan 'Emevî' onun adından gelmektedir.\n"
    },
    "Ümmü Kırfe": {
        "first_paragraph": "Ümmü Kırfe (Arapça: ﺍﻡ ﻗﺮﻓـة), Vadi el-Kura'daki pagan Beni Fezare kabilesinin lideri.[1] Nüfuz sahibi bir kimseydi.[1] Malik İbn-i Huzeyfe İbn-i Bedir el-Fezari'nin karısıydı.[2] Zeyd bin Harise tarafından Muhammed'in verdiği emirler üzerine Ümmü Kırfe'nin iki bacağına iki ayrı ip geçirildi ve bacakları iki deveye bağlandı, ardından kadın iki parçaya ayrılıncaya dek develer sürüldü.[3][4] İnfazdan sonra Ümmü Kırfe'nin başı kesildi ve daha sonra Medine sokaklarında gezdirildi.[5]\n"
    },
    "Vaday Krallığı": {
        "first_paragraph": "Vaday Krallığı, Çad'ın doğusunda yer alan Abéché kenti merkezli krallık. 1635'te kurulan krallık 1912'de Fransızların işgaliyle yıkılmıştır.\n"
    },
    "Veda Hutbesi": {
        "first_paragraph": "Veda Hutbesi, Hicri 9 Zilhicce 10 tarihinde (çeşitli kaynaklarda Miladi takvimde 6-7-8-9 Mart 632 olarak karşılanmaktadır.[1][2]) İslam peygamberi Muhammed tarafından, kendisinin ilk ve son Hac'cı olan Veda Haccı'nda 124.000 Müslümana karşı yaptığı konuşma metni. Dinleyicilerin sayısı itibarıyla en kuvvetli hadis kabul edilir.[3]\n"
    },
    "Zeydîler": {
        "first_paragraph": "Alevîler ya da Zeydî-Alevîler Hanedanlığı (Farsça: سلسله العلویون طبرستان) İran'ın bugünkü Taberistan (Mazenderan, Gilan, ve Gülistan eyaletleri) bölgesinde 9. yüzyılda kurulan ve tarihte Elburz Dağları ile Hazar Denizi arasında yer alan Zeydî-Alevî olarak da bahsedilen, Caferîliğe bağlı olan Şiî Türkmen bir emîrliktir. Anadoludaki Alevîlerin büyük bir kısmının kökeni, günümüz İran'daki Taberistan ve Horasan bölgesindeki Türkmen Alevî, yani Ehl-i Beyt Hanedanına dayanmaktadır. Çapraz evliliklerle Arap-Türkmen aşiretleriyle Anadolu topraklarına uzanan ve varlıklarını sürdüren Zeydî-Alevîler isimlerini, soyundan geldikleri Zeyd-'ûl Alevî'den almaktadırlar.[1]\n"
    },
    "Azerbaycan Devlet Din Tarihi Müzesi": {
        "first_paragraph": "Azerbaycan Devlet Din Tarihi Müzesi (Azerice: Azərbaycan Dövlət Din Tarixi Muzeyi), Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de bulunan bir din müzesidir. Müze, Neftçiler Bulvarı üzerinde yer almakta olup eski zamanlarda yaşayan ilkel insanların dini görüşlerini göstermektedir.\n"
    },
    "Nara Ulusal Müzesi": {
        "first_paragraph": "Nara Ulusal Müzesi (Japonca: 奈良国立博物館, romanize: Nara Kokuritsu Hakubutsukan), Japonya'nın Nara kentinde bulunan bir sanat müzesidir.[1] Müze, 1889 yılında Meiji döneminde İmparatorluk Nara Müzesi adıyla inşa edilmiş olup 1952'de günümüz adını almıştır ve Nara Parkı'nda yer almaktadır.\n"
    },
    "Stel Ormanı": {
        "first_paragraph": "Stel Ormanı (碑林; pinyin: Bēilín), ayrıca Xi'an Stel Ormanı Müzesi veya Xi'an Beilin Müzesi olarak da bilinir, Çin Xi'an'da bulunan steller ve taş heykellerin bulunduğu bir müzedir. İsmi ormanı anımsatan büyük stel koleksiyonundan gelmektedir."
    },
    "Nusayri Devleti": {
        "first_paragraph": "Nusayri Devleti (Arapça: دولة جبل العلويين, Dawlat Jabal al-‘Alawiyyīn;Fransızca: État des Alaouites), 1922'ye kadar Nusayri Bölgesi olarak adlandırıldı (Fransızca: territoire des Alaouites), başlangıcından 1922'de Suriye Federasyonu'na entegrasyonuna kadar yerel olarak baskın olan Nusayrilerden oluşan, I. Dünya Savaşı'ndan sonra günümüz Suriye'sinin kıyısında bir Fransız manda bölgesiydi.[1] Milletler Cemiyeti Fransız Mandası 1920'den 1946'ya kadar sürdü.[2]\n"
    },
    "Sih İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "Sih İmparatorluğu 1799-1849 yılları arasında Hint altkıtasında hüküm sürmüş devlettir. Yönetim biçimi federal monarşidir.\n"
    },
    "Arabistan'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Arabistan genelde Irak ve Ürdün'ün bir kısmını ve Bahreyn, Kuveyt, Umman, Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirliği ve Yemen'in tamamını kapsayan bölgeye denir.\n"
    },
    "Bağımsızlık Günü (İsrail)": {
        "first_paragraph": "Bağımsızlık Günü (İbranice: יום העצמאות Yom Ha'atzmaut. \"Bağımsızlık Günü\"), 1948'de İsrail Bağımsızlık Bildirgesi'ni anan İsrail'in ulusal günüdür . Resmi ve resmi olmayan bazı etkinliklerle kutlanır.\n"
    },
    "Filosemitizm": {
        "first_paragraph": "Filosemitizm (Judeofili veya Yahudi hayranlığı), genellikle Yahudi olmayan kişilerce, Yahudiliğe ve Yahudilere karşı duyulan sevgi, takdir ve ilgidir. Ayrıca, Yahudi cemaatinde Yahudi kültürüne ve Yahudi olan her şeye olan sevgidir. Bu konsept yeni olmamasına rağmen (örneğin, Friedrich Nietzsche kendisini \"anti-antisemit\" olarak tanımlar[1]), yakın zamanda bu fenomen yükselişe geçmiştir. Diğer birçok şeyin yanı sıra Yahudi kültürüne ve tarihine, ayrıca üniversitelerde Yahudilikle ilgili derslere (Yahudiliğin yanında İbranice veya diğer Musevi dilleri dersleri de dahildir) katılanlarla karakterize edilir. Filosemit veya Judeofil yukarıda adı geçen konularla ilgilenenlere veya bu konuları uygulayanlara denir.\n"
    },
    "Gudit": {
        "first_paragraph": "Gudit (Geez: Yodit ya da Judith) 10. yüzyılda Etiyopya'da yaşamış olduğu iddia edilen, sözlü kültürde varlığını hala sürdüren Beta Israel kraliçesi. Gudit, şanını Aksum Krallığı'nın fethine borçludur. Bu fetih birçok anıt ve kiliselerin yıkılmasının yanı sıra, Aksum'u yöneten zümrenin yok edilmesi ile sonuçlanmıştır. Yaptıkları sözlü kültür ile günümüze değin ulaşan Gudit hakkında çok çelişkili bilgiler bulunsa da, onun yaşadığını kanıtlayan önemli tarihsel belgeler bulunmaktadır.\n"
    },
    "Hayim Hezekiah Medini": {
        "first_paragraph": "Hayim Hezekiah Medini (Kudüs 1834 – Hebron,1904), on dokuzuncu yüzyılda bir haham bilgindi. Başlıca halaha eseri Sdei Chemed olarak bilinir.\n"
    },
    "Herod Agrippa": {
        "first_paragraph": "Agrippa I, aynı zamanda \"Büyük\" olarak da adlandırılır (d. MÖ 10 - ö. 44), Hirodes'in torunu ve IV. Aristobulus ve Berenice'nin oğlu olan Yahudi Kralı.[1]  Asıl adı Marcus Julius Agrippa dır ve İncil'in Resullerin İşleri adlı bölümünde kendisinden \"Herod (Agrippa)\" (Ἡρώδης Ἀγρίππας) diye bahsedilir. Josephusa göre döneminde \"Büyük Agrippa\" olarak tanınırdı.[2]\n"
    },
    "Hirodes": {
        "first_paragraph": "Hirodes (İbranice: הוֹרְדוֹס; Yunanca: ἡρῴdης; d. MÖ 74/MÖ 73 – ö. MÖ 4 Kudüs), aynı zamanda I. Hirodes veya Büyük Hirodes adıyla bilinen ve Roma İmparatorluğu tarafından Yahudiye eyaletine atanan Yahudi Kralı.\n"
    },
    "İslam hâkimiyeti altındaki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "İsrail ve Yahudiye toprakları dışında kalan Orta Doğu bölgelerinde Yahudiler en azından Babil Sürgünü'nden (MÖ 597) beri 2600 yıldır yaşamaktadır.\n"
    },
    "Kan iftirası": {
        "first_paragraph": "Kan iftirası veya kan suçlaması,[1][2] dini azınlıkların (çoğunlukla Yahudiler) çocukların kanlarını dini ayinlerde ve bayramlarda kullandıkları[1][2][3] yönündeki iftira ve suçlamalardır.[4][5][6] Kan iftirası -kuyu zehirlemek ve ekmek pisletmek iddialarıyla birlikte- Avrupa'da Yahudilere karşı yapılan zulümlere neden oldu.[5]\n"
    },
    "Kızıl Yahudiler": {
        "first_paragraph": "İlk defa 11. yüzyıl Rus kaynaklarında Hazar Musevilerini tanımlamak için kullanılmış bir ifadedir.[1] Bu ifadenin kullanılmasının nedeni Hazarların İbrani soyundan olmaması ve genelde saçlarının kızıl renge sahip olmalarından kaynaklanmıştır. Ayrıca bu ifade Orta Çağ Avrupasında biraz farklı kullanılmış olsa da genelde ortak görüşlerle tanımlanmaktadır.[2]\n"
    },
    "Mefkure": {
        "first_paragraph": "Mefkure (veya Mefkura) II. Dünya Savaşı sırasında, Romanya'dan İstanbul'a giden Holokosttan kaçan Yahudileri taşıyan, Türkiye ve Kızılhaç bandıralı motorlu bir iskuna idi.\n"
    },
    "Merneptah Steli": {
        "first_paragraph": "Merneptah Dikilitaşı (veya İsrail Dikilitaşı, Merneptah Zafer Dikilitaşı), Antik Mısır kralı Merneptah (iktidar: MÖ 1213 - MÖ 1203) tarafından yazdırılan ve arka yüzündeki granit dikilitaşın Kral III. Amenhotep tarafından diktirildiği dikilitaştır. 1896'da, Mısır'ın Teb şehrinde Flinders Petrie tarafından keşfedilmiştir.\n"
    },
    "Radhanitler": {
        "first_paragraph": "Radhanitler (İbranice tek. רדהני Radhani, çoğ. רדהנים Radhanim; Arapça الرذنية ar-Raðaniyya), Orta Çağ'da etkin olmuş Yahudi gezgin tüccar kabileleri. Orta Avrupa'yla Rusya ile Hazarya'yı sosyal, kültürel ve ticari açıdan çeşitli bağlar kurmaktaydı.[1]\n"
    },
    "Rus İmparatorluğu'nda pogromlar": {
        "first_paragraph": "Rus İmparatorluğu'ndaki Yahudi pogromları ya da Rus İmparatorluğu'ndaki pogromlar (Rusça: Еврейские погромы в России; İbranice:הסופות בנגב) .\n"
    },
    "Sinagog Anıtı (Göttingen)": {
        "first_paragraph": "Sinagog Anıtı (Almanca: Mahnmal Synagoge), Göttingen şehrinde Obere Mansh Straße, Untere Masch Straße ve Waangeplatz'ın birleştiği kavuşakta yer alan Eski Sinagog Meydanı'nda (Alm. Platz der ehemaligen Synagoge) bulunan anıt.\n"
    },
    "Tiberya Projesi": {
        "first_paragraph": "Tiberya (Tiberias, Tiberian); günümüz İsrail'inde kuzeyde yer alan bir kent ve eski çağlardan günümüze kadar gelen bir coğrafi bölgedir.\n"
    },
    "Yahudilerin Arap topraklarından toplu göçü": {
        "first_paragraph": "Yahudilerin Arap topraklarından toplu göçü 20. yüzyılda, başta Sefarad ve Mizrahiler olmak üzere, Yahudilerin Arap ve Müslüman ülkelerden kovulması veya toplu olarak ayrılmasına atıfta bulunmaktadır. Göç, 19. yüzyılın sonlarında başlamışsa da özellikle 1948 Arap-İsrail Savaşı'nın ardından ivme kazanmıştır.\n"
    },
    "Yahudiliğin kökenleri": {
        "first_paragraph": "Yahudiliğin kökenleri, özellikle çok tanrılı antik Kenan dininden evrimleşen, daha sonra Babil diniyle birlikte var olan ve Babil inancının unsurlarını, Tanah'ın erken peygamberlik dönemi kitaplarında yansıtıldığı gibi Yahova'ya ibadete bağlayarak bir araya getiren (Synkretizm), çok tanrılı antik Sami dinlerinin ortasındaki Tunç Çağı'na uzanır.\n"
    },
    "Yahudiye Hirodes Krallığı": {
        "first_paragraph": "Yahudiye Hirodes Krallığı, Roma Senatosu tarafından \"Yahudilerin Kralı\" olarak atanmış Büyük Hirodes'in kurduğu, Roma Cumhuriyeti'ne bağlı bir devletti. Hirodes'in MÖ 4'teki ölümünün ardından bölünüp Hirodes Tetrarşisi'ne dönüştü.\n"
    },
    "Avcı Herne": {
        "first_paragraph": "Avcı Herne, İngiliz mitolojisi ve folklöründe ormanlarda dolaşan, tanrı ve peri benzeri gizemli bir varlık. Kelt ve Cermen mitolojileriyle bağlantılıdır. Yeşil Adam'la ve Vahşi Av geleneğiyle de bağlantılıdır. Başında geyik boynuzları ya da geyik boynuzları olan bir başlık vardır. Kelt tanrılarından Kernunos'a dayandığı düşünülmektedir. Pek çok efsane de adı geçmektedir. Shakespeare'in Windsor'un Şen Kadınları oyununda da ona değinilmektedir. Robin Hood efsanesi de ondan ve Yeşil Adam'dan etkilenmiştir\n"
    },
    "Dagda": {
        "first_paragraph": "Dagda (İyi tanrı) (Galya dilinde Dagodeuos) ya da diğer adıyla Eochaid Ollathir  (Tanrıların Babası), Kelt tanrıları arasında lider sayılan tanrıdır. Tuatha De Danaan ırkının lideridir. Tanrıça Danu'nun oğlu ya da kardeşidir.[1] Dagda'nın isminin anlamı İyi tanrıdır. Kıta'daki iki tanrı olan Tutatis (halkın tanrısı) ve Sucellus'un (iyi vurucu) onun diğer isimleri olduğu düşünülmektedir. (Gerçekten de Sucellus'un uzun tokmağına çok benzeyen bir topuzu vardır.) Sihirli kazanı kutsal kase efsanelerine ilham kaynağı olmuştur.[2]\n"
    },
    "Diyonisos": {
        "first_paragraph": "Dionysus veya Dionisos (Yunanca: Διώνυσος veya Διόνυσος Dionysos; bazı mitolojik eserlerde ve özellikle tragedyalarda Bromios, Euhios, Dithyrambos, İakkhos veya İobakkhos olarak da adlandırılır), Roma mitolojisinde Baküs (Bacchus) olarak da bilinen Çallı şarap tanrısı. Şarabın sadece sarhoş ediciliğini değil, sosyal ve faydalı etkilerini de temsil eder. Medeniyetin destekçisi ve barış aşığıdır.\n"
    },
    "Hermes": {
        "first_paragraph": "Hermes (Yunanca: ʽἙρμῆς ), Yunancada \"Hermes Trimegustus\" (üç kere kutsanmış hermes) anlamına gelmektedir. Zeus ve Maia'nın oğludur. Zeus'un habercisidir. Tanrıların en kurnazı sayılır, tanrıların en hızlısıdır. Bir de Caduceus adında büyülü bir altın değnek taşır. Gigantlar arasındaki karşıtı Hippolytos'dur.\n"
    },
    "Kutsanmış Bran": {
        "first_paragraph": "Kutsanmış Bran ( Galce: Bendigeidfran ya da Brân Fendigaidd,Kutsanmış Karga,Bran Karga anlamına gelir.)Deniz tanrısı Llyr'in oğlu olan Dev kahraman.Galler'in efsanevi krallarından.Bran aynı zamanda müzikseverdi ve müzisyenleri korurdu.Onun için şiir ve müzikle uğraşanlar büyülü bir güce sahiptiler.Sembolleri arasında karga da yer almaktadır.Galyalı komutan Brennus'un adının onun adına dayandığı iddia edilmektedir.Yeşil Adam'la bağlantılı olduğu ve bir Psikopomp olduğu düşünülmektedir.Kral Arthur hikâyelerinin erken versiyonlarında yer alırken adı  daha sonra Balıkçı Kral ve Yeşil Şövalye gibi karakterlere dönüşmüştürİskandinav tanrısı Odin ve Kelt tanrısı Dagda'ya benzemektedir.Gargantua ve Pantagruel'in de temsilcisl ve parçası olduğu dev kral geleneğinin kurucusudur.Rabelais bu gelenekten esinlenmiştir.\n"
    },
    "Neşeli Adamlar Çetesi": {
        "first_paragraph": "Neşeli Adamlar (Merry Men) Robin Hood'un Sherwood ormanında saklanan çetesinin adı. Bu ismi almalarının sebebi ormanda zorba yöneticilerden uzakta, ormanda doğaya yakın bir şekilde, zamanlarını şarkı söyleyip, çeşitli oyun ve yarışlarla, neşeli ve huzurlu bir şekilde geçirmelerinden almaktadırlar. Robin'in etrafında toplanan bu çetedeki erkek ve kadınların  amacı Haçlı seferindeki Kral Richard'ın yokluğunda tahtı ele geçirip, ülkeyi sömüren Prens John ve hizmetkarı Nothingham Şerifi'ne karşı mücadele etmektir. Sloganları ise \"zenginden alıp fakirlere vermek\" şeklindedir. Liderleri Robin Hood dışında en meşhur üyeleri Robin Hood'un yardımcısı Küçük John,Robin'in nişanlısı Marian, Keşiş Tuck, gezgin ozan Allan Dale ile karısı Ellen ve Robin'in kuzeni Will Scarlett'tir. Kral Richard, İngiltere'ye dönünce onları hizmetine almış ve çoğuna birer unvan vermiştir.\n"
    },
    "Osiris": {
        "first_paragraph": "Geb ve Nut'un oğlu yeraltı dünyasının hakimi, ölümsüz yaşam için diriliş tanrısı, kardeşi Set'in tam zıddı olarak iyilik tanrısı, kural koyucu, koruyucu; ölülerin yargıcı lahitinin bulunduğu yer Abidos’ta kültünün oluştuğu yerdir.[2] Osiris, Nut ve Geb’in ilk çocuğuydu. Set, Nephthys ve İsis’in kardeşiydi, aynı zamanda İsis’in kocasıydı. Horus, İsis'ten oğluydu. Bir hikâyeye göre Nephthys, İsis gibi davranarak ve Osiris’i baştan çıkarmış ve Anubis’i doğurmuştur. Osiris adı bu tanrıya eski Yunanların verdiği bir addır. Osiris’in eski Mısırcadaki asıl adı “gözün yeri” anlamındaki “As-âr”dır (ya da Usire). Bu ad, hiyeroglif yazısı ile yazılırken iki ideogram kullanılarak yazılır; kullanılan iki ideogramdan biri taht, diğeri gözdür.\n"
    },
    "Peter Pan": {
        "first_paragraph": "Peter Pan, İskoç roman ve oyun yazarı J. M. Barrie'nin (1860–1937) yarattığı en ünlü karakter Peter Pan'ın maceralarını konu alan çocuk kitabı.\n"
    },
    "Robin Hood": {
        "first_paragraph": "Robin Hood, İngiliz halk hikâyelerinde mevcut olan bir sosyal hayduttur. Robin Hood hakkındaki birçok kaynak, onu en çok Fulk Fitzwarin isimli bir Norman soylusunun Kral John'a karşı çıkarak haydut olmasıyla bağdaştırır.\n"
    },
    "Yeşil Şövalye": {
        "first_paragraph": "Yeşil Şövalye Kelt mitolojisinde ve Kral Arthur romanslarında görünen esrarengiz bir karakterdir. Mitolojik Yeşil Adam'la bağlantılı bir karakterdir. Sir Gawain ve Yeşil Şövalye romansında ve Greene Knight adlı romanslar onu konu alan en önemli kaynaklardandır. Efsanelerde şövalyelerin dürüstlük ve sadakatini sınayan bir karakter olarak görülür. Gerçek adı Sir Gawain ve Yeşil Şövalye'de Sir Bercilak (bazı versiyonlarda Bertilac) de Hautdesert, Greene Knight'daysa Bredbeddle olarak geçer.\n"
    },
    "I. Tiridates": {
        "first_paragraph": "Tiridates ya da I. Tiridates, Büyük Part Kralı II. Vonones'in oğlu, 52/53'den 60'a ve 61'den (66) yaklaşık 75 yılına kadar aralıklarla Ermenistan Kralı ve Ermeni Eskanyan hanedanının kurucusu olan Part soylusu.\n"
    },
    "Amerika Birleşik Devletleri'nde İslam": {
        "first_paragraph": "İslam, Hristiyanlık ve Yahudilikten sonra Amerika Birleşik Devletleri'nde üçüncü büyük dindir.[1] 2010 yılında yapılan bir araştırmaya göre, nüfusun %0.9'u İslam'ı, %70,6'sı Hristiyanlığı, %1.9'u Yahudiliği %0,7'si Budizm'i ve %0,7'si Hinduizm'i takip etmekte, %22,8'i ise hiçbir dine bağlı değildir.[1][2] 2016 yılında yapılan yeni bir tahmine göre, ABD'de toplam 3,3 milyon Müslüman var ve bu rakam toplam ABD nüfusunun yaklaşık %1'ini oluşturuyor.[3]\n"
    },
    "Presbiteryenlik": {
        "first_paragraph": "Presbiteryenlik, piskoposluğu reddeden İhtiyar Meclisince yönetilen Kalvinist sistem. Protestanların bulunduğu Reforme Kilise mensuplarına verilen addır. Presbiteryenler olarak isimlendirilirler. Mensupları Presbiteryanizmin havariler tarafından vaaz edilmiş bir sistem olduğuna inanır.[1]\n"
    },
    "Cennet Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Cennet Tapınağı (Çince: 天坛; pinyin: Tiāntán), Çin'in başkenti Pekin'in merkezinde yer alan Orta Çağ'dan kalma dini yapılar kompleksidir. Bir Taocu tapınağı olarak inşa edilmiş olup[1] Ming ve Qing hanedanı imparatorları tarafından tüm dini ritüeller ve dini ayinler için ziyaret edilirdi.\n"
    },
    "Devlet Din İşleri İdaresi": {
        "first_paragraph": "Devlet Din İşleri İdaresi, Çin'de dini meseleleri denetleyen ve Devlet Konseyi'ne bağlı işleyen devlet kurumu.[1][2] Çin Devrimi sonrası ilk olarak 1950 yılında Din İşleri Bürosu olarak oluşturulan kurum Çin Komünist Partisi ile yakından bağlantılıydı. Sadece Çin'in resmi olarak tanınmış beş dini organizasyonun faaliyetlerini denetlediği ifade edildi;\n"
    },
    "Sirke Tadanlar": {
        "first_paragraph": "Sirke Tadanlar (三酸圖, Üç mayhoş; 嘗醋翁, sirke tadan üç ihtiyar; 嘗醋圖, 尝醋图), Çin dinsel resim sanatında geleneksel bir temadır. Bu alegorik resim Çin'in dinsel ve felsefi yapı taşını oluşturan üç ana geleneği betimler. Konfüçyüsçülük, Budacılık, ve Taoculuk. Resim, Taoculuk'u öven ancak söz konusu olan diğer iki felsefeyi eleştiren bir temaya sahip olarak yorumlanagelmiştir.\n"
    },
    "Mater Dolorosa Katolik Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Mather Dolarosa Katolik Kilisesi, Samsun'un Katolik halkı için hizmette bulunan ve Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı bir tapınak. Günümüzde birinci dereceden sit alanı olarak tescillenmiş ve koruma altına alınmış durumdadır.[1]\n"
    },
    "Mansûre": {
        "first_paragraph": "Mansure (Arapça: المنصورة, Al-Manṣūrah), Mısır'da başkent Kahire'nin kuzeyinde yer alan bir şehirdir. Nüfusu yaklaşık olarak 460,000 kadardır. Aynı zamanda Mısır'ın Dakahlia ilinin idari merkezidir.\n"
    },
    "Muristan": {
        "first_paragraph": "Muristan (İbranice: מוריסטן, Arapça: مورستان), Kudüs Eski Şehri'nin Hristiyan Mahallesi'nde yer alan bir cadde ve dükkân kompleksidir. Alan, Hospitaller Şövalyeleri'nin ilk Bimaristan (Farsça Bimārestān بیمارستان kelimesinden \"hastane\" anlamına gelen bir kelime) alanıydı.\n"
    },
    "Cluny Manastırı": {
        "first_paragraph": "Cluny Manastırı (Fransızca: Abbaye de Cluny; Latince: Abbatia Cluniacensis), Fransa'nın Saône-et-Loire ilindeki Cluny kentinde bulunan Benedikten manastırı. Roma'daki Aziz Petrus Bazilikası yapılana kadar dünyanın en büyük Hristiyan kilisesi olan Cluny, 910 yılında Akitanya Dükü I. \"Dindar\" William'ın Benedikten keşişlere bağışıyla kuruldu.[1]\n"
    },
    "Bryce Kanyonu Ulusal Parkı": {
        "first_paragraph": "Bryce Kanyonu Ulusal Parki (İngilizce: Bryce Canyon National Park) ABD'nin Utah eyaletindeki ulusal park.\n"
    },
    "Chaco Kültürü Ulusal Tarihi Parkı": {
        "first_paragraph": "Chaco Kültürü Ulusal Tarihi Parkı, Amerika'nın güneybatısında puebloların en yoğun topluluğunu barındıran Birleşik Devletler Ulusal Tarih Parkıdır. Park, New Mexico'nun kuzeybatısında, Albuquerque ve Farmington arasında, Chaco Wash ile oluşmuş uzak bir kanyonda yer almaktadır. Meksika'nın kuzeyindeki antik kalıntıların en kapsamlı koleksiyonunu içeren park, Birleşik Devletler'deki Kolomb öncesi dönemin en önemli kültürel ve tarihsel alanlardan birini barındırmaktadır.[1]\n"
    },
    "Denali": {
        "first_paragraph": "Denali, eski adıyla McKinley Dağı (Rusça: Большая Гора Bolšaja Gora «Büyük Dağ»), Alaska'da Denali Borough ilçesinde 6.195 m yüksekliğinde Kuzey Amerika'nın en yüksek dağı.\n"
    },
    "Dinétah": {
        "first_paragraph": "Dinétah (Navahoca Dinétah), Navahoların geleneksel toprakları ve yurtluğu. New Mexico, güneybatı Colorado, güneydoğu Utah ve kuzeydoğu Arizona gibi geniş bir alanı kapsar.\n"
    },
    "Graham Dağı": {
        "first_paragraph": "Graham Dağı (Nnee biyati' (Batı Apaçi dilinde) Dził Nchaa Sí'an - ′Big Seated Mountain′ olarak adlandırılır) Graham, Arizona, Amerika Birleşik Devletleri'nde, Tucson'un yaklaşık 70 mil (110 km) kuzeydoğusunda yer alan bir dağdır. Dağın yüksekliği 10.724 fit (3.269 m)'dir. Graham, Coronado Ulusal Ormanı ve Pinaleño Dağları'nın en yüksek rakımlı yeridir.[1] Aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri'nde 10.000 fit (3.048 m) üzerindeki en güneydeki zirve ve kara alanıdır. \"Graham Dağı\" adı yerel halk tarafından genellikle tüm dağ silsilesini ifade etmek için kullanıldığından, zirvenin kendisi de sıklıkla \"High Peak\" olarak anılır.[2]\n"
    },
    "Krater Gölü": {
        "first_paragraph": "Krater Gölü (İngilizce: Crater Lake) kuzeybatı Amerika Birleşik Devletleri Oregon eyaletinde yer alan bir kaldera gölüdür. Krater Gölü Ulusal Parkı'nın ana özelliği olan göl, tertemiz ve koyu mavi sularıyla da meşhurdur. Göl yer yer 650 metre krater derinliğine sahiptir[1]. Kaldera'nın ve gölün oluşumu ise 7.700 (± 150) yıl önce[2] Mazama Dağı volkanının çökmesiyle oluşmuştur. Krater Gölü 594 metreye kadar ulaşan derinliğiyle, ABD'nin en derin dünyanın ise yedinci en derin krater gölüdür.[3][4] Gölden sızan akarsu ya da göle su taşıyan herhangi bir su kaynağı bulunmamaktadır.\n"
    },
    "Monument Vadisi": {
        "first_paragraph": "Monument Vadisi (Navaho dili: Tsé Biiʼ Ndzisgaii, İngilizce: Monument Valley, gerçek anlamıyla \"kayaların vadisi\"), ABD'nin bir eyâleti olan Utah'ın güneydeki Arizona sınırında yer alan, Mexican Hat yakınlarındaki bir vadidir. Colorado Platosu'nun, en büyüğü vadi tabanından 300 m yüksekliğe ulaşan geniş kumtaşı tanık tepesinden oluşan bir küme ile karakterize edilen bir bölgesidir.[1] Vadi, Navaholara ayrılmış arazi sınırları içinde yer alır ve ABD 163 Karayolu'ndan erişilebilir.\n"
    },
    "St. Helens Yanardağı": {
        "first_paragraph": "St. Helens Dağı, ABD'nin Washington Eyaleti'nin güneyinde, 2.549 metre yüksekliğinde bir volkandır. Kuzey Amerika'nın batı kıyısında uzanan Pasifik Ateş Çemberi'nin sisteminin bir parçası olan, bir dizi volkanlar zinciri Cascade Sıradağları'nda yer alır. St. Helens Dağı, Pasifik Volkan Kuşağı'nın tüm yanardağları gibi büyük bir patlama enerjisi gösterir.\n"
    },
    "Atababalar Mağarası": {
        "first_paragraph": "Atababalar Mağarası, Yahudiler tarafından söylenen ismiyle Makpelah Mağarası (İbranice: מערת המכפלה‎, romanize: Me'arat ha-Makhpela (yardım·bilgi), lit. \"çift mezarlar mağarası\"), veya Müslümanlar ve Araplar tarafından söylenen ismiyle İbrahim Camii (Arapça: الحرم الإبراهيمي, el-Hāram el-Ibrahimi (yardım·bilgi)), Güney Batı Şeria'da bulunan Hebron Eski Şehri'nin merkezinde yer alan bir mağaradır. İbrahimî dinlerin inanışına göre mağara ve bitişiğindeki alan, bizzat İbrahim tarafından, kendi mezarı olarak yapıldı.\n"
    },
    "Davud'un Kabri": {
        "first_paragraph": "Kral Davud'un Kabri (İbranice: קבר דוד המלך‎), 12. yüzyılda başlayan bir geleneğe göre İsrail Kralı Davud'un defin yeri olarak kabul edilen yer. Tarihçilerin ve arkeologların çoğu, siteyi Kral Davud'un gerçek defin yeri olarak görmemektedir.[1]\n"
    },
    "Goşen Diyarı": {
        "first_paragraph": "Goşen diyarı (İbranice: אֶרֶץ גֹּשֶׁן,ʾEreṣ Gōšen) İbranice İncil'de Mısır'da firavun tarafından İbranilere verilen yer olarak adlandırılır.[1] Goshen diyarından İncil'deki Yaratılış ve Çıkış kitaplarında bahsedilir.[2][3][4]\n"
    },
    "Hermon Dağı": {
        "first_paragraph": "Hermon Dağı (Arapça: Jabal al-Shaykh (\"Şeyh Dağı\") veya Jabal Haramun; İbranice: הררררממוןן Har Hermon), Anti-Lübnan sıradağlarının güney ucunu oluşturan bir dağ kümesidir. Zirvesi Suriye ve Lübnan arasındaki sınırın bir parçasıdır[1] ve deniz seviyesinden 2.814 m yükseklikle Suriye'nin en yüksek noktasıdır.[2] Dağın zirvesinde, 2814 metre rakımda ki \"Hermon Oteli\"[3] (Suriye ve İsrail arasındaki Birleşmiş Milletler tampon bölgesinde) dünyadaki kalıcı olarak insan bulunan en yüksek Birleşmiş Milletler pozisyonudur.[4] Hermon Dağı'nın güney yamaçları, Golan Tepeleri'nin İsrail işgali altındaki kısmına kadar uzanmaktadır.[5]\n"
    },
    "İsrail Diyarı": {
        "first_paragraph": "İsrail Diyarı (İbranice: אֶרֶץ יִשְׂרָאֵל‎, romanize: Eretz Yisrael), Kenan bölgesinde bulunan ve sınırları kesin olarak belli olmayan coğrafî bölgeye Yahudiler tarafından verilen bir isimdir. Tanah metinleri dini ve tarihi terimleri, Kenan Diyarı, Vaadedilmiş Topraklar, Kutsal Topraklar ve Filistin'i içeriyor. Bu bölgenin sınırlarının tanımları, İbrani Kutsal Kitabı'ndaki pasajlar arasında değişiklik gösterir ve Yaratılış 15, Çıkış 23, Sayı 34 ve Hezekiel 47'de özel olarak bahseder. Kutsal Kitap'ın başka yerlerinde dokuz kez, yerleşik topraklar \"Dan'dan Beerşeba'ya\" ve üç kez \"Hamat'ın girişinden Mısır çayına kadar\" olarak anılır (1 Krallar 8:65, 1. Tarihler 13:5 ve 2. Tarihler 7:8).\n"
    },
    "Golgota": {
        "first_paragraph": "Golgota (Arapça: جلجثة, Aramice: ܓܓܘܠܬܐ, Grekçe: Γολγοθα), İncil'deki anlatımlara göre Kudüs surlarının hemen dışında yer alan ve İsa'nın çarmıha gerildiği tepe. Matta İncili, Markos İncili ve Yuhanna İncili''nin güncel Türkçe çevirisinde \"kafatası\" anlamına geldiği belirtilmektedir.[1][2][3] Ayrıca Luka İncili'nde yalnızca \"kafatası\" olarak anılmaktadır.[4]\n"
    },
    "Kefernahum": {
        "first_paragraph": "Kefernahum, İsrail sınırları içerisinde Taberiye Gölü kıyısında bulunan tarihi bir köydür. İncilde İsa'nın cinlerin ele geçirdiği bir adamı kurtarmak için gittiği köylerden biri olarak bilinir.\n"
    },
    "Kolossai": {
        "first_paragraph": "Kolossai (/kəˈlɒsi/; Antik Yunanca: Κολοσσαί) Küçük Asya'daki antik Frigya kentidir ve Güney Anadolu'nun (modern Türkiye) en ünlü şehirlerinden biriydi. Yazarı Havari Pavlus olan ve erken dönem bir Hristiyan metni olarak tanımlanan Epistula ad Colossenses, Kolossai'deki kiliseye hitap eder. MÖ 5. yüzyıldan itibaren önemli bir şehir olan Pavlus zamanında önemi azalmıştı, ancak yerel melek kültünün varlığıyla dikkat çekiyordu. 1192/3'te yıkılmadan önce Roma'nın - ve sonra Bizans'ın - Phrygia Pacatiana eyaletinin bir parçasıydı ve nüfusu yakındaki Chonae'ye (Chonai/Khonai, günümüz Honaz) taşındı.\n"
    },
    "Roma ve Bizans Mısırı": {
        "first_paragraph": "Roma'nın Mısır eyaleti (Latince söylenişi Aegyptus  :[ae̯ˈɡʏptʊs] ; Yunanca söylenişi Aigyptos [ɛ́ːɡyptos]) Octavian'ın (gelecekteki Roma imparatoru Augustus) rakibi Mark Antony'yi yenmesi, Firavun Kleopatra'yı devirmesi ve Ptolemaios Krallığı'nı Roma İmparatorluğu'na katmasıyla MÖ 30 yılında bir Roma eyaleti olarak kuruldu. Eyalet günümüzdeki Mısır'ın Sina Yarımadası hariç çoğunu kapsamaktaydı. Sina Yarımadası ise daha sonra Trajan tarafından ele geçirildi. Mısır eyaleti batıda Girit ve Sirenayka ve doğuda Yahudiye(daha sonra Arabia Petraea) ile sınırlanmıştır.\n"
    },
    "Saint Pierre Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Saint Pierre Kilisesi veya Aziz Petrus Kilisesi, Stauris Dağı'nın  batısında kayalara oyulmuş 13 metre derinliğinde, 9,5 metre genişliğinde ve 7 metre yüksekliğinde bir mağaradan oluşmaktadır. Antakya'daki ilk Hristiyanların gizli toplantıları için kullandıkları bu mağara Hristiyanlığın en eski kiliselerinden biri olarak kabul edilir.[1]\n"
    },
    "Dhyana": {
        "first_paragraph": "Sanskritçe dhyāna (ध्यान dhyāna) veya Pāli dilinde jhāna, meditasyonda samadhiye ulaşmak için varılan bir aşamayı ifade eder. Hinduizm, Budizm, ve Sihizm'de anahtar bir kavramdır. Çince \"Chan\", Japonca \"Zen\", Korece \"Seon\", Vietnamca \"Thien\" ve Tibetçe \"Samten\" kelimeleri aynı anlamda kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Samadhi": {
        "first_paragraph": "Samadhi (Pali ve Sanskritçe: samādhi; Çince: 三昧地 veya 定), Budizm ve Hinduizm'de, zihinsel konsantrasyon anlamında kullanılan bir terimdir.\n"
    },
    "Zazen": {
        "first_paragraph": "Zazen (坐禅), Zen Budizminde oturarak yapılan meditasyona verilen Japonca isimdir. Zen pratiğinin kalbi olarak adlandırılır. Zazen, Çince zuo (坐, oturmak) ve chan (禪, zen ya da meditasyon) kelimelerinden türetilmiştir.\n"
    },
    "Hristiyanlık ve eşcinsellik": {
        "first_paragraph": "Hristiyanların eşcinselliğe bakış açısı mezhepten mezhebe değişmektedir. Genel anlamda Yahudilerin ve Müslümanların görüşleri kadar ağır cezalar içermemekle birlikte yine de muhafazakar kesim tarafından hoş karşılanmaz. Bu kesim özellikle Avrupa ülkelerinin LGBT hakları vermesine karşı çıkar ve bu görüşlerini kutsal kitapları İncil ile İsa'nın sözleriyle destekler. Delil olarak gösterilen ayetlerden bazıları şöyledir:\n"
    },
    "Protestan iş ahlakı": {
        "first_paragraph": "Protestan iş ahlakı, Kalvinist iş etiği[1] veya Püriten iş etiği;[2] teoloji, sosyoloji, ekonomi ve tarihte çalışkanlığın, disiplinin ve tutumluluğun[3] bir kişinin değerlere bağlılığının bir sonucu olduğunu vurgulayan bir iş etiği kavramıdır. Protestan inancı, özellikle Kalvinizm tarafından benimsenmiştir.\n"
    },
    "Teolojik erdemler": {
        "first_paragraph": "Teolojik erdemler veya Üç Teolojik Erdem, Yeni Ahit’te geçen üç temel erdemi tanımlayan isimdir. Bu erdemler şunlardır:\n"
    },
    "Aziz Yusuf Günü": {
        "first_paragraph": "Aziz Yusuf Günü (Almanca Josefstag, Fransızca ve İngilizce Saint Joseph), Katolik Kilisesi'nin oldukça önemli dini bayramlarından biridir. Her yıl 19 Mart'ta Yusuf (Yeni Ahit) ile Meryem'in anısına kutlanır.\n"
    },
    "Bakire Cübbesi": {
        "first_paragraph": "Bakire Cübbesi (Yunanca: Ἐσθῆτος τῆς Θεοτόκου), Ortodoks Kilisesi'nde Meryem Ana'ya ait efsanevi cübbeye duyulan saygıdır. Cübbe onuruna her yılın 2 Temmuzunda kutlamalar yapıldı.[1]\n"
    },
    "Beşaret": {
        "first_paragraph": "Beşaret (Arapça: البشارة), müjde, iyi haber anlamına gelen bir kelime olup[1] dini terminolojide Meryem'e İsa'nın doğumunun melek Cebrail aracılığı ile önceden bildirilmesi[2] hadisesine verilen isimdir. Bu olay Beşaret-i Meryem olarak da bilinir.[3] Fra Angelico, Leonardo da Vinci, Sandro Botticelli, Matthias Grünewald gibi ressamlar eserlerinde bu konuyu işlemişlerdir. Meryem'in İsa'ya gebe kaldığı farzedilen 25 Mart günü her yıl Hristiyanlarca Beşaret bayramı olarak kutlanır.[3]\n"
    },
    "Dallar Bayramı": {
        "first_paragraph": "Dallar Bayramı veya Mesih İsa'nın Yeruşalim'e Giriş Bayramı,[1] Paskalya'dan önceki Pazar gününe denk düşen bir Hristiyan bayramıdır. Bayram, dört kanonik İncil'in her birinde bahsedilen bir olay olan İsa'nın Yeruşalim'e zaferle girişini anar. Mesih İsa'nın Yeruşalim'e Giriş Bayramı da Kutsal Hafta’nın ilk gününü işaret ediyor.\n"
    },
    "Dodekaorthon": {
        "first_paragraph": "Dodekaorthon (Grekçe: Δωδεκαόρθον), Doğu Ortodoksluğundaki on iki yortuyu tanımlayan terim. Aynı zamanda Hristiyanlık tarihindeki önemli olayları veya azizler gibi önde gelen şahsiyetleri görsel yolla eğitmeyi amaçlayan ikona tarzına da dodekaorthon denmektedir.[1]\n"
    },
    "Epifani (bayram)": {
        "first_paragraph": "Epifani (Yunanca: επιφάνεια Epiphaneia).Bir dini bayramdır Ortodokslukta Teofani (Yunanca: Θεοφάνεια Theofaneia) olarak adlandırılır. İsa'nın doğumundan 12 gün sonra kutlanmasına atfen On ikinci gün bayramı olarak da anılır.\n"
    },
    "İsa'nın Mabede Takdimi Bayramı": {
        "first_paragraph": "İsa'nın Mabede Takdimi Bayramı, İsa'nın Luka 2:22-40'taki tapınakta sunumunu anan ve her yıl 2 Şubatta kutlanan bir Hristiyan bayramı. \n"
    },
    "İsa'nın vaftizi": {
        "first_paragraph": "İsa'nın vaftizi, Vaftizci Yahya tarafından peygamber İsa'nın Ürdün Nehrinde vaftiz edilmesi olayıdır. İsa'nın hayatında önemli bir nokta olduğu düşünülen ve Matta, Markos ile Luka incillerinde anlatılan bu olayların bugün Ürdün'de bulunan El-Mağtas'da gerçekleştiği düşünülmektedir.\n"
    },
    "Mardi Gras": {
        "first_paragraph": "Mardi Gras (IPA: /ˈmɑrdiɡrɑː/),  Hristiyanlıktaki Büyük Perhiz'in (Lent) arifesi olan salı gününde (Tövbe Salısı) gerçekleştirilen bir karnaval.[1]\n"
    },
    "Paskalya": {
        "first_paragraph": "Paskalya (Latince: Pascha, Yunanca: Πάσχα, Bulgarca: Великден[1] Aramice: פֶּסחא), Hristiyanlıktaki en eski[2] ve en önemli[2][3] yortu. İsa'nın çarmıha gerildikten sonra 3. günde[3] dirilişi kutlanır.[2] Doğu ve Batı kiliseleri arasında farklılıklar olmakla beraber, Paskalya dönemi yaklaşık olarak mart sonundan nisan sonuna kadar olan dönemdir. Her sene sabit bir tarihte gerçekleşmeyen ve dünya kiliselerinin çoğunda pazar günü kutlanan Paskalya Günü ise, Diriliş Bayramı, Diriliş Pazarı ya da Kıyam Yortusu olarak da adlandırılır.\n"
    },
    "Reformasyon Günü": {
        "first_paragraph": "Reformasyon Günü, protestan reformunun anısına özellikle lüteran  ve bazı kalvenist toplumlarda her yıl 31 Ekim'de kutlanan bir gündür.\n"
    },
    "Tövbe Salısı": {
        "first_paragraph": "Tövbe Salısı, Batı kiliselerinde Büyük Perhiz'in (Lent) ilk günü olan Kül Çarşambası'nın arifesi.[1] Geleneksel olarak pankek tüketildiği için pek çok ülkede Pankek Günü olarak bilinir. Paskalya'ya (Büyük Diriliş) bağlı olarak, her sene 2 Şubat ile 9 Mart arasındaki bir güne denk gelir.[1]\n"
    },
    "Egeria": {
        "first_paragraph": "Egeria (bazen Etheria ya da Aetheria) Kutsal Topraklara hac seyahati yapan ve detaylı bir seyahatnâme (Peregrinatio ya da Itinerarium Egeriae) kaleme alan bir kadın yazardır. Galyalı ya da Kuzey İspanyalı olduğu düşünülmektedir. Latince kaleme alınan ve içerdiği bilgiler itibarıyla MS 380'li yıllara tarihlenen seyahatnâme, bu özelliği ile türünün ilk örneği sayılmaktadır.\n"
    },
    "Kutsal Kabir Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Kutsal Kabir Kilisesi, Ortodoks Kilisesi tarafından Yeniden Diriliş Kilisesi olarak adlandırılır, Kudüs'ün eski şehir duvarları içerisinde yer alan bir Hristiyan kilisesidir. Eski şehrin Hristiyan bölgesinden (\"Muristan\") birkaç adım ötededir.\n"
    },
    "Mariazell Bazilikası": {
        "first_paragraph": " Mariaze Bazilikası Avusturya'nın Mariazell şehrinde Meryem Ana’ya adanmış bir bazilika kilisedir.\n"
    },
    "Status Quo (Kudüs ve Beytüllahim)": {
        "first_paragraph": "Status Quo ya da Statüko, Kudüs ve Beytüllahim'deki dokuz ortak dini yerle ilgili olarak dini topluluklar arasında bir anlaşmadır.[1] İsrail ve Filistin'deki diğer Kutsal Mekanlar, bir dinin veya bir dine ait bir topluluğun yetkilileri tanınmış veya etkin mülkiyetinde olduğu için Statükoya tabi kabul edilmemiştir.[2]\n"
    },
    "Taberiye Gölü": {
        "first_paragraph": "Tiberias Gölü (Celile Denizi, Celile Gölü ya da Kinneret Gölü (İbranice ים כנרת)), İsrail'de bulunan bir göldür. Ürdün Nehri tarafından beslenmektedir. İsrail'in su ihtiyacı büyük oranda bu gölden karşılanmaktadır. Yaklaşık 53 km kıyıya sahip ve karşılıklı uzak noktalarından 21 km / 13 km genişlikteki İsrail'in en büyük tatlı su gölü. Gölün toplam yüzölçümü 166 km²'dir ve en derin yeri aşağı yukarı 43 m.'dir [1] Haritalarda deniz seviyesinden 209 metre aşağıda gösterilen gölün yüzeyi, Lut Gölünden sonra dünyanın en alçak 2. noktası ve aynı zamanda dünya üzerinde en derinde bulunan tatlı su gölüdür.[2]\n"
    },
    "Via Dolorosa": {
        "first_paragraph": "Via Dolorosa (Latince genellikle \"Çile Yolu\" anlamında \"Kederli Yol\" için; İbranice: ויה דולורוזה; Arapça: طريق الآلام), İsrail'in Kudüs Eski Şehrinde yer alan ve İsa'nın çarmıha gerilmeye götürülürken yürüdüğü yol olduğuna inanılan rotadır. Eski Antonia Kalesi'nden Kutsal Kabir Kilisesi'ne kadar olan dolambaçlı rota - yaklaşık 600 metre uzunluğundadır[1] - Hristiyan hacının ünlü bir noktasıdır. Mevcut rota, çeşitli önceki versiyonların yerini alarak 18. yüzyılda yeniden oluşturulmuştur.[2] Bugün dokuz Haç Durağı işaretlidir; 15. yüzyılın sonlarından bu yana on dört durak oluşturulmuştur, kalan beş durak ise Kutsal Kabir Kilisesi'nin içindedir.[3]\n"
    },
    "Havarilerin Yortusu": {
        "first_paragraph": "Havarilerin Yortusu,  diğer adlarıyla Kutsal Havariler Yortusu, Petrus ve Pavlus'un Yortusu ya da Aziz Petrus Yortusu[1] Doğu Ortodoks, Oryantal Ortodoks ve Doğu Katolik Hristiyanlar tarafından tutulan bir oruç. Doğu Ortodoks liturjik takvimine göre Hamsin Yortusu'nun (Azizler Günü'nün ertesi günü) ikinci pazar günü başlayıp 29 Haziran'daki Aziz Petrus ve Pavlus Yortusu'na kadar devam eder.\n"
    },
    "Mum (birim)": {
        "first_paragraph": "Mum MKS sistemi dışında kalmış, ama hala yer yer kullanılan bir ışık şiddeti birimidir. Simgesi cp'dir.\n"
    },
    "Mum problemi": {
        "first_paragraph": "Duncker'ın mum problemi olarak da bilinen mum problemi veya mum görevi, işlevsel sabitliğin katılımcının problem çözme yeteneğine olan etkisini ölçen bir bilişsel bir performans testidir. Test, Gestalt psikoloğu Karl Duncker[1] tarafından oluşturulmuş ve ölümünden sonra 1945 yılında yayımlanmıştır. Duncker, ilk olarak bu testi Clark Üniversitesi'nde problem çözme görevleri üzerine olan tezinde sunmuştur.[2]\n"
    },
    "Poliptik": {
        "first_paragraph": "Poliptik, (Yunanca; polu- \"çok\" + ptychē \"katlı, katlamalı\") dört ya da daha fazla parçadan oluşan ve genellikle bir arada duvara asılan çoklu panel tablolarının genel adıdır. Genellikle pano biçiminde olan bu tablolarda ortada olan ana tablo asıl konuyu anlatır. Yan ve kanat kısımlarda bulunan ve daha küçük olan resimlerse genellikle ana konuyu destekler niteliktedirler.\n"
    },
    "Sakrament": {
        "first_paragraph": "Sakrament, Hristiyanlıkta Tanrı'nın aktif olarak yer aldığına inanılan kutsal ayinlere verilen addır. Hristiyanlık inancına göre sakrament Tanrı'nın kutsamasını, merhametini, lütfunu iştirak eden inananlara ulaştıran veya görünmeyen gerçekliği temsil eden görünen semboldür. Buna örnek olarak vaftiz etme verilebilir. Vaftizde su Kutsal Ruh'un hediyesinin lütfunu, günahların affını ve Kilise'nin bir üyesi olmayı temsil eder. Sakramente bir başka bakış ise Kutsayıcı Lütuf'un onayının fiziki bir işareti olmasıdır.\n"
    },
    "Efkaristiya": {
        "first_paragraph": "Efkaristiya, Evharistiya (Yunanca εὐχαριστία \"şükran\"[1]), Komünyon (Latince communionem \"[ayinde] yer alma, paylaşım\"[2]) ya da Rabbin Sofrası, Hristiyanlıkta İsa'nın çarmıha gerilmeden önceki gece havarileri ile yediği Son Akşam Yemeği'nin anıldığı ayindir.[3] Roma Katolikleri tarafından Missa Ayini adıyla ifade edilir. İsa'nın bu yemekte havarilere ekmek verirken \"Bu benim bedenim\" ve şarap verirken \"Bu benim kanım\" dediğine inanılır.[3] Bu nedenle -özellikle Hristiyan olmayanlar tarafından- Ekmek-Şarap Ayini olarak da bilinir. Efkaristiya ayini bazı kiliselerde haftada bir kez, bazılarında ise yılda birkaç kez düzenlenir.\n"
    },
    "İtiraf (sakrament)": {
        "first_paragraph": "İtiraf sakramenti halk arasında \"Günah çıkarma\" olarak bilinen Katolik ve Ortodoks Kiliselerinde kabul edilen 7 Temel Sakramentlerden biridir. Vaftizden sonra işlenen günahların, kişinin ölümcül günah veya hafif günahlarının bütününün, kişinin pişman olması sonunda bir papaza günahlarını itiraf etmesidir. Kilise bu sırrı \"Hristiyan'ın kiliseyle barışması\" olarak nitelendirmiştir. Bu sakrament İncil'de Mesih İsa'nın Havarilerine Kutsal Ruh'u alın; kimin günahlarını bağışlarsanız bağışlanmış olacak; Kimin günahlarını bağışlamazsanız bağışlanmamış olacak\" (Yuh:20:22-23) ayetlerinden yola çıkılarak tertiplenmiştir.\n"
    },
    "Son Akşam Yemeği": {
        "first_paragraph": "Son Akşam Yemeği ya da Son Yemek [İngilizce: The Last Supper (Dı Lest Sapır), İtalyanca: Il Cenacolo (İl Çenakolo) ya da L'Ultima Cena (Lultima Çena)], Hristiyan inanışına göre İsa'nın çarmıha gerilmesinden önceki akşam havarileriyle yediği son yemek.\n"
    },
    "Vaftiz": {
        "first_paragraph": "Vaftiz, kişinin alnını ıslatmak veya tüm vücudunu suya batırmak şeklinde icra edilen bir dini \"arınma\" ve \"yeniden doğma\" törenidir.\n"
    },
    "1990 Hac izdihamı": {
        "first_paragraph": "1990 Hac izdihamı veya Tünel faciası, 2 Temmuz 1990'da Hac görevi sırasında 1426 hacı adayın ölümüne neden olan hadisedir. Bu olay modern zamanların en ölümcül Hac faciası olmuştur.[1]\n"
    },
    "2015 Hac izdihamı": {
        "first_paragraph": "2015 Hac izdihamı, 24 Eylül 2015'te Mekke şehrindeki Hac vazifesi nedeniyle Mina bölgesinde şeytan taşlama alanına giden caddede çıkan izdiham ve kargaşa sonucu, Suudi yetkililere göre 769 hacı adayının ölümü ve 900'den fazla kişinin yaralanması ile sonuçlanan facia.[3][4] Associated Press'in sayımına göre ise 2,411 kişi öldü.[2]\n"
    },
    "Arafat Dağı": {
        "first_paragraph": "Arafat Dağı (Arapça: جبل عرفة Jabal 'Arafat), Mekkeden 25 km uzaklıkta olan dağ. Mekke'nin güney doğusuna düşer. 454 metre yüksekliğindedir. İslam peygamberi Muhammed, ölümünden (Miladi 632) önce veda hutbesi konuşmasını onbinlerce kişiye bu dağda yapmıştır.\n"
    },
    "Hacer-ü'l Esved": {
        "first_paragraph": "Hacer-ü'l Esved (Arapça: الحجر الأسود), Kâbe'nin duvarında yer alan ve Müslümanlarca kutsal sayılan siyah ve parlak taş. Hac sırasında hacılar tavaf ederken her bir dönüşte bu taşı selamlar, el sürer veya öperler. İnanışa göre Mekke'nin kutsallığı Kâbe'den, Kâbe'nin kutsallığı da Hacer-ü'l Esved'den kaynaklanmaktaydı.[1]\n"
    },
    "Mekke": {
        "first_paragraph": "Mekke ya da Mekke-i Mükerreme (Arapça: مكة veya مكة المكرمة), bugünkü Suudi Arabistan'nın tarihi Hicaz'ında Mekke Bölgesi'nin yönetim merkezi olan şehir.\n"
    },
    "Merve tepesi": {
        "first_paragraph": "Merve (Arapça: المروة), Mekke'de, Mescid-i Haramın içerisinde bulunan tepenin ismidir. Arapçada \"çakmak taşı\" anlamına gelmektedir.[1] Müslümanlar umre veya hacca gittiklerinde, Safâ ve Merve tepeleri arasında yedi kere gidip gelerek vâcip olan sa'y ibâdetlerini yerine getirirler.\n"
    },
    "Mîkât": {
        "first_paragraph": "Mîkât (Arapça:  ميقات mīqāt), sözlükte bir iş için belirlenen zaman ve yer anlamına gelir. Mîkât ihrama girilen yerdir.[1]\n"
    },
    "Mina, Mekke": {
        "first_paragraph": "Mina, Mekke'de şeytan taşlanan yer. Şeytanla doğrudan ilgisinin bulunup bulunmadığı bilinmemektedir. Aslında bir gelenektir.Bu geleneğin başlangıcı İbrahim peygambere uzanır. Oğlu İsmail'i kurban etmeye götürürken karşısına çıkan ve kendisine fitne vermeye çalışan şeytana yerden taş alarak \"defol\" diyerek taşlamıştır.\n"
    },
    "Muhammed Abdullah el-Kahtani": {
        "first_paragraph": "Muhammed Abdullah el- Kahtani 28 Eylül 1935 yılında Suudi köylerinden birinde doğdu. AbdulAziz bin Baz 'ın öğrencilerinden biriydi. Cuheyman El Uteybi onu \"beklenen mehdi\" olduğuna ikna etti. Halid bin Abdülaziz el-Suud zamanında Suudi Arabistan devletine karşı Cuheyman El Uteybi ile birlikte Kabe'ye baskın düzenlediler. Baskının 4. günündeki çatışmalar sırasında (H.4 Muharrem 1400\\M.23 Kasım 1979) öldürüldü. Ölümü sonraki günlerde ortaya çıkışında öldüğü için örgüt içerisinde şüphe ve sorgulama yarattı.\n"
    },
    "Müzdelife": {
        "first_paragraph": "Müzdelife (Arapça: مزدلفة), Hac'da Arafat vakfesinden sonra ikinci vakfenin yapıldığı[1] ve Arafat ile Mina arasında yer alan ve Muhassır Vadisi'ne kadar olan bölümdür.\n"
    },
    "Safâ tepesi": {
        "first_paragraph": "Safâ tepesi, Mekke'de Kâbe yakınlarında bulunup hacıların hacda tavaf yaptıkları günlerde yedi defa gidip geldikleri yolun bir ucundaki tepedir. Diğer tepenin adı Merve tepesi denir.\n"
    },
    "Surre-i Hümâyûn": {
        "first_paragraph": "Surre-i Hümâyûn Alayı veya Surre Alayı, Osmanlı İmparatorluğu'nda Surre Emîni adıyla bilinen bir kurumun İstanbul'dan Mekke ve Medine'ye yardım ve armağanlarını götürmüş olan topluluktur. Surre-i Hümâyûn Alayı, İstanbul'dan törenle uğurlanılırdı.\n"
    },
    "Bayram namazı": {
        "first_paragraph": "Bayram namazı (Arapça: صلاة العيد), Ramazan Bayramı veya Kurban Bayramı'nın ilk günü Güneş'in doğmasından yaklaşık 50 dakika geçtikten sonra cemaatle birlikte kılınan namaz. Bayram namazı, Hanefi mezhebine göre vacip diğer mezheplere göre sünnettir.[1]\n"
    },
    "Cenaze namazı": {
        "first_paragraph": "Cenaze namazı (Arapça: صلاة الجنازة), İslâm dinindeki namaz ibadetinin bir türü. Vefat eden Müslümanlar hakkında dua olan cenaze namazı, farz-ı kifâyedir.\n"
    },
    "Kamet": {
        "first_paragraph": "İslam dininde kamet, erkeklere has bir sünnettir, namazlardan önce okunur, ezana benzer. Ancak kamette \"Hayye ale'l-felâh\" ifadesinden sonra iki defa \"Kad Kâmeti's Salâh\" söylenir.\n"
    },
    "Kıble": {
        "first_paragraph": "Kıble, bazı dinlerde tapınma sırasında yönelinen doğrultuyu anlatır. Bazı dini gruplar haricinde Müslümanların ibadet (namaz) sırasında yöneldikleri yer Mekke'de bulunan Mescid-i Haram'daki Kâbe'dir.\n"
    },
    "Musalla": {
        "first_paragraph": "Musalla, namaz kılmak amacıyla ayrılmış yer; namazgâh.[1] Halk dilinde daha çok cenaze namazının kılındığı yer olarak bilinen musalla, İslam'ın ilk dönemlerinde namaz kılınan yer anlamıyla kullanılmaktaydı. Musallaların kökeni Arabistan'a bağlanmaktadır ve ilk musalla, Medine\n'nin güneybatısında yapılmıştır. 13. yüzyılın ilk yarısında Tunus'ta mazgallı bir musalla yapılmıştır. İran'da ise yüksek girişli bir eyvan ve uçta duvar içindeki mihrabıyla gösterişli bir görünüm kazanmıştır. Türklerde ise namazgâh olarak adlandırılmıştır.\n"
    },
    "Namaz (Nizarî)": {
        "first_paragraph": "Nizârî Namazı; Nizârîler \"Mukaddes-Dua\" [1] adını verdikleri namaz ibâdetlerini \"Cemaat’hane\" adını verdikleri kendi mezheplerine has ibâdethanelerde icra ederler.\n"
    },
    "Öğle namazı": {
        "first_paragraph": "Öğle Namazı Güneş tam ortadan geçtikten sonra kılınan bir farz namazdır.\n"
    },
    "Rekât": {
        "first_paragraph": "Rekât (Ar. Arapça: رَكْعَةٌ), İslâm dinindeki namazı oluşturan kıyam, rükû ve iki secdeyi kapsayan kısımlardan her biridir.[1] Rekât, Arapça rukû, yani ayakta öne eğilme kelimesinden türer. Namaz, genellikle iki ilâ dört rekâttan meydana gelir. Ehl-i Sünnet'e göre en uzun farz namaz dört rekât, en uzun nafile namaz da yirmi rekât olan teravih namazıdır.\n"
    },
    "Rükû": {
        "first_paragraph": "Rükû, namazın şartlarından biri. Namaz kılan birisi, kıraâtten sonra, tekbir getirerek rükûya eğilir. Rükûda, erkekler parmaklarını açıp, dizlerin üstüne koyar. Sırtını ve başını düz bacaklar ve kollar dik tutulur. Kadınlar ise parmaklarını açmaz. Sırtını ve başını hafif eğik olacak şekilde eğilirler. Rükûda en az üç kere \"Sübhâne rabbiyel-azîm\" der. Eğer erkek cemaatle kılıyorsa üç kere okuyamadan, imam başını kaldırırsa, o da hemen kaldırır. Rükûdan kalkarken \"Semi'Allahü limen hamideh\" demek, imama ve yalnız kılana sünnettir. Cemaat bunu söylemez. Bunun arkasından, yalnız kılan ve cemaat, hemen \"Rabbenâ lekel-hamd\" der ve dik durulur ve \"Allahü ekber\" diyerek secdeye varılır.\n"
    },
    "Sabah namazı": {
        "first_paragraph": "Sabah namazı (Arapça: صلاة الفجر), beş farz namazdan biridir. Şafak başlangıcından gün doğumu gerçekleşene kadar kılınabilir.\n"
    },
    "Sala": {
        "first_paragraph": "Sala veya Selâ, Cuma ezanından önce cuma günleri minareden okunan salavat-ı şerifeler. Ayrıca bir vefat duyurusu olarak her zaman vakit namazlarından önce okunur. Perşembe gecelerinde yatsı ezanından önce. Cuma günleri öğle ezanından yaklaşık bir saat önce, bazı camilerde de Ramazan ayında sabah ezanından önce okunur.\n"
    },
    "Sehiv secdesi": {
        "first_paragraph": "Sehiv secdesi, İslami ibadetlerden olan namazın hatalı kılınması durumunda, hatanın düzeltilmesi için son rekatta yapılan secdedir.\n"
    },
    "Teheccüd": {
        "first_paragraph": "Teheccüd, nafile namazlardan biri olup, yatsı namazı ile sabah namazı arasındaki zaman diliminin 2/3'ünü uyuduktan sonra sabah namazına kalan 1/3 oranındaki zaman diliminde kılınan namazdır. Farklı görüşlere göre teheccüd namazının iki ile on iki rekat arasında çiftli sayılarda kılınması tavsiye edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Terâvih": {
        "first_paragraph": "Terâvih namazı, Kutsal Ramazan ayında her gece kılınan bir nafile namazdır.\n"
    },
    "Tesbihat": {
        "first_paragraph": "Tesbihât, İslam dininde genellikle farz namazlardan sonra yapılan zikir ibadeti. Kur'an'dan özel ayetler (Ayetel Kursi) ile Allah'ı yücelten ve ona şükür arz eden Sübhanallah, Elhamdülillah ve Allahu ekber zikirlerinden ibarettir. Tesbihat'dan sonra dua edilir.\n"
    },
    "Teyemmüm": {
        "first_paragraph": "Teyemmüm, suyun bulunmaması veya zorunluluk nedeniyle kullanılamaması hâlinde abdest veya boy abdesti yerine yapılan bir fiziksel nötrleşme ve ibadete hazırlık faaliyetidir.\n"
    },
    "Vitir namazı": {
        "first_paragraph": "Vitir namazı (Arapça: صلاة الوتر‎), İslâm dininde namaz ibadetinin bir türüdür.\n"
    },
    "Tesettür": {
        "first_paragraph": "Hicap (Arapça: حِجَاب telaffuz: [ħɪˈdʒaːb]) veya modern kullanımda tesettür, Müslüman kadınların farklı biçimlerde olabilen giyim ve örtünme davranışlarını, başörtüsü ise saçları örten ve genellikle baş ve boynu saran, ancak yüzü görünür hâlde bırakan bir giyim şeklini ifade eder.[1]\n"
    },
    "Abaye": {
        "first_paragraph": "Abâye, (Arapça: عباية) çoğulu abâyât (Arapça: عبايات), genellikle siyah renkli, bol, omuzlardan ayak bileğine kadar uzunlukta, daha çok Kuzey Afrika, Arap Yarımadası, İran, Mısır gibi ülkelerde giyilen kaftan veya çarşaf benzeri kadın üst giysisidir.[1] Baştan itibaren başladığında çarşafa yakın bir görünüm alır. Nikab adı verilen; gözlerin dışında tüm yüzü kapatan yüz peçesi ile birlikte de giyilir. Abaye yüz ve eller dışında ayaklar dahil olmak üzere bütün bedeni kapatır. Bütün bunlara ek olarak siyah renkli bir eldiven ile eller de tümüyle kapatılabilmektedir.\n"
    },
    "Avret": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Burka": {
        "first_paragraph": "Burka, her taraftan kapalı, giyenin önünü görmesi için yüz kısmı kafesli çarşaftır. Taliban yönetimi zamanında Afganistan'da giyilmesi zorunlu hâle getirilmiştir. Yeni yönetimle serbest bırakılmasına rağmen, halk bazında büyük bir değişim görülmemiştir. Bunun dinî, geleneksel ve sosyal sebepleri olduğuna dair yorumlar yapılmıştır. Şu anda yaygın olarak Afganistan, Pakistan ve Hindistan'ın kuzey bölgesinde rağbet görmekle beraber, dünyanın hemen hemen her yerinde kullanılmaktadır. Ayrıca bazı koyu Yahudi mezhepleri de burka benzeri tüm vücudu örten kıyafetler giymektedirler.[1]\n"
    },
    "Çador": {
        "first_paragraph": "Çador, Çadar ya da Çadur (Farsça: چادر) İran'da kadınlar tarafından giyilen bir çarşaftır. Kullanımı antik zamanlara, Ahameniş İmparatorluğu'na dayanır. Pehlevi Hanedanı döneminde Batılı kıyafetler tercih edilirken, İran İslam Devrimi'nden sonra yeniden yaygınlaşmıştır. Günümüzde İran'da örtünmek zorunlu olsa da, çador kullanımı zorunlu değildir, daha çok dini ya da geleneksel sebeplerle tercih edilir.[1] Vücudun tamamını ve başı öreten şekildedir.[2]\n"
    },
    "Çarşaf (giyim)": {
        "first_paragraph": "Çarşaf, Irak, Suriye, Suudi Arabistan, İran, Afganistan, Pakistan, Moritanya, Çad, Cezayir, Sudan, Yemen gibi çoğunluğu Müslüman olan toplumlarda bazı kadınların giydiği bir tesettür türü. Çeşitli stilleri ve renkleri olmak ile birlikte sadece eller ve yüzün açık kalmasına izin verilir. Burka adı verilen modelde ise yüze bir peçe de takılarak, gözler de gizlenir.[1] Çarşaf giyen bazı kişiler eldiven takarak ellerini de kapatırlar.\n"
    },
    "Mısır'da peçe": {
        "first_paragraph": "Mısır'da peçe, nüfusun büyük çoğunluğu Müslüman olan Mısır'da kullanılan İslâmî kıyafet olan peçenin giyinilmesidir. Kadınların %90'ı örtülü olan Mısır'da kullanılan bir örtü çeşididir.[1]\n"
    },
    "Peçe": {
        "first_paragraph": "Peçe, doğal etkilerden ve kötü amaçlı bakışlardan korunmak amacıyla yüzün tamamını veya gözler hariç bir kısmını kapatmaya yarayan bir çeşit örtüdür.\n"
    },
    "Ülkelere göre tesettür": {
        "first_paragraph": "Tesettür sözcüğü geleneksel olarak bazı Müslüman kadınların giydiği başörtüsünü ve genel olarak mütevazı İslami elbise tarzını ifade eder.\n"
    },
    "Cadılar Bayramı": {
        "first_paragraph": "Cadılar Bayramı, her sene 31 Ekim'de[1][2] kutlanan, öncelikle Pagan ve sonrasında Hristiyan kökleri olmasına rağmen[2] günümüzde seküler bir kutlama halini almış[1] bayram. Çocukların, genellikle korkunç kostümler giyerek, kapı kapı dolaşıp şekerleme ve harçlık topladığı bir bayramdır. Diğer Cadılar Bayramı kutlamalarında yapılan etkinlikler arasında maskeli balolar, balkabağından fener oyma, korku filmi seansları ve perili olduğuna inanılan evlere düzenlenen geziler sayılabilir.[3]\n"
    },
    "Pumpkin ale": {
        "first_paragraph": "Pumpkin ale, bal kabağı kullanılarak üretilen biraları adlandırmada kullanılan bir terimdir. Amerika Birleşik Devletleri'nde oldukça popüler bir içecektir. \nPumpkin ale, bira şerbetindeki fermente edilebilir şeker oranını artırmak amacıyla kullanılacağı gibi, fermentasyon sonrasında şişeleme esnasında da kullanılabilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde sonbaharda oldukça çok tüketilen bir tatlı olan bal kabaklı turtayı andırması için biraya tarçın gibi baharatlar da eklenebilmektedir.[1]\n"
    },
    "Samhain": {
        "first_paragraph": "Samhain (Keltçe telaffuz: [ˈsˠəuɪnʲ] veya [ˈs̪ãũ.ɪɲ], İngilizce telaffuz: /ˈsɑːwɪn), geleneksel olarak her yıl 31 Ekim'den 1 Kasım'a kadar kutlanılan,[1] Kış mevsiminin gelmesini işaretleyen ve Azizler Günü ile birlikte Cadılar Bayramı'nın kökenini oluşturan bir Kelt dini festivalidir.[2] Festivalin ismi Eski İrlandaca Samain sözcüğüne dayanır. Bu kelimenin Ön Hint Avrupa dilindeki *semo- (\"yaz\") kökünden türediği düşünülmektedir.[3][4]\n"
    },
    "Toprak Askerler": {
        "first_paragraph": "Toprak Askerler ya da Terrakotta Ordusu (Basitleştirilmiş Çince: 兵马俑; Geleneksel Çince: 兵馬俑; pinyin: bīngmǎ yǒng; lit. 'asker ve at cenaze heykelleri'), ilk Çin imparatoru Qin Shi Huang'ın mezarında bulunan terrakotta heykeller. MÖ 210 tarihinde yapılmış olan heykeller, 1974'te Çin'in Shaanxi eyaletine bağlı Xi'an yakınlarında bir çiftçi tarafından bulunmuştur. Ordunun \"İlklerin imparatoru\" olarak bilinen Qin Shi Huang'ın mezarını koruduğuna inanılır.[2]\n"
    },
    "Uşabti": {
        "first_paragraph": "Uşepti (shaptis, shawabtis olarak da anılır), Antik Mısır Uygarlığı araştırmaları için büyük önem taşırlar. 21. Hanedan döneminden itibaren bu cenaze heykelleri, prosopografya ve cenaze ikonografisine ilişkin, diğer taraftan Antik Mısır'da sosyal koşullar ve ölümden sonraki hayat hakkındaki düşünceler üzerine bilgiler içerirler.\n"
    },
    "Ölüler Günü": {
        "first_paragraph": "Ölüler Günü (İspanyolca: Dia de Muertos), İspanyollar ve Latin Amerikalıların kutladığı, amacı ölüleri anmak olan bir festivaldir. Geleneksel olarak 1-2 Kasım tarihlerinde kutlanır, bazı yerlerde 31 Ekim ve 6 Kasım'da da kutlanır.[1][2][3] Başlangıcının Azteklere dayandığı bilinmektedir. Ölüler Günü, Cadılar Bayramı'ndan farklı olarak korkutma amaçlı değildir. Burada bulunan iskeletler ölenleri simgeler. İnanışlarına göre gerçek ölüm unutulduğunda olur, festivalin amacı ölenlerin unutulmamasını sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda ölmüş olanları simgeleyen şekerden kafatası biblolar, ölenlerin sevdiği kokuların, süslemelerin bulunduğu sunaklar yapılmaktadır.\n"
    },
    "Champurrado": {
        "first_paragraph": "Champurrado, çikolata bazlı bir atole,[1] ılık ve yoğun bir Meksika içeceği. Misket limonu ve mısırlı hamur, bu hamurun kurutulmuş hali veya özel mısır unu ile yapılabilir. Bunun dışında içine panela ve süt veya su katılır. İsteğe bağlı olarak tarçın, anason veya vanilya da katılabilir.[2] Yemeği yoğunlaştırmak ve aroma vermek için ise yer fıstığı, portakal kabuğu rendesi ve yumurta da kullanılabilir. Atole'ler, molinillo denilen bir tür çırpıcı ile karıştırılır. Çırpıcı, avuç içlerinde döndürülür ve köpürene kadar ileri geri hareket ettirilir.\n"
    },
    "Grim Fandango": {
        "first_paragraph": "Grim Fandango başlıca Tim Schafer tarafından yazılarak 1998'de LucasArts tarafından çıkarılmış, kara mizah ve neo-noir tarzında bir macera oyunudur. Aynı zamanda, LucasArts'ın üç boyutlu grafikler kullanan ilk macera oyunu olma niteliğini de taşımaktadır. Öteki macera oyunlarında olduğu gibi, bulmacaları çözerek ilerleme kaydedebilmek için bunda da diğer karakterlerle etkileşime girilmeli, objeler doğru bir şekilde incelenmeli, toplanmalı ve kullanılmalıdır. Oyun, Azteklerin \"öbür dünya\" inanışı, Kazablanka, On the Waterfront filmleri, The Maltese Falcon romanı, Meksika folklörü ve yine Meksika'nın \"Ölüler günü\" (İspanyolca: Dia De Los Muertos) bayramı gibi birçok farklı kültür ve eserlerden ilham alınarak yapılmıştır. 27 Ocak 2015'te PS4, PSVITA ve PC için Remastered sürümü çıkarıldı.\n"
    },
    "Hayat Kitabı (film)": {
        "first_paragraph": "Hayat Kitabı (İngilizce özgün adıyla: The Book of Life), 2014 yılı yapımı animasyon film. 05 Haziran 2015 tarihinde Türkiye'de vizyona girmiştir.[2]\n"
    },
    "Çay evi": {
        "first_paragraph": "Çay evi veya çayhane, başta çay, çay öğünleri ve diğer hafif içeceklerin servis edildiği bir mekândır.[1] Açık alanlı çay bahçesi türü de vardır. Bazen \"çay\" kelimesi de bir menüyü belirtmek için kullanılır. Çay evlerinin işlevleri ülkelere göre değişmekle birlikte, çay evleri genelde kahvehaneler gibi sosyal etkileşim merkezleri olarak hizmet eder.[2]\n"
    },
    "Çay kültürü": {
        "first_paragraph": "Çay kültürü, çayın yapılması ve tüketilmesi, insanların çayla etkileşimini ifade eder.[1]\n"
    },
    "Cenaze töreni": {
        "first_paragraph": "Cenaze töreni, defin veya kremasyon işlemleri zamanı bir cesedin son haliyle bağlantılı bir törendir. Tören cami, kilise veya sinagog'da olandan sonra mezarlık'da gömülür.[1] Cenaze gelenekleri, bir kültür tarafından ölüleri hatırlamak ve saygı duymak için kullanılan inançlar ve uygulamalar kompleksinden oluşur. Gelenekler kültürlere ve dini gruplara göre değişir.[2] Cenazeler için ortak seküler motivasyonlar arasında merhumun yasını tutmak, hayatlarını kutlamak yer alır. Ölen kişinin ruhunun ölümden sonra yaşama, dirilişe veya reenkarnasyona ulaşmasına yardımcı olmayı amaçlayan törenler vardır. Askerî cenaze töreni ve denizde cenaze töreni de bulunuyor.\n"
    },
    "Denizde cenaze töreni": {
        "first_paragraph": "Denizde cenaze töreni, okyanustaki insan kalıntılarının, normalde bir gemi veya tekneden atılmasıdır. Düzenli olarak donanmalar tarafından askeri cenaze töreni olarak yapılır ve birçok ülkede özel vatandaşlar tarafından yapılır.[1] İnsan cesedi kremasyon yapıldıkdan sonra külü denize sepilir \n"
    },
    "Mezuniyet töreni": {
        "first_paragraph": "Mezuniyet töreni, bir diploma, akademik unvan, doktora gibi rütbelerin verildiği ve öğrencilerin mezun olduğu bir törendir. Mezuniyet tarihi genellikle \"mezun günü\", \"diploma töreni\", \"jübile günü\" veya \"davet etme töreni\" olarak da adlandırılır.[1]\n"
    },
    "Trooping the Colour": {
        "first_paragraph": "Trooping the Colour, Britanya ve Milletler Topluluğu ordu alayları tarafından sergilenen bir askeri törendir. Kökleri daha eskiye dayanmasına rağmen,17.yüzyıldan beri Britanya piyadesinin bir geleneği haline gelmiştir.Trooping the Colour Türkçeye yapı olarak çevrilemese de,\"Renkleri Toplamak\" anlamına gelebilir.\n"
    },
    "Divinasyon": {
        "first_paragraph": "Divinasyon (Latince: divinare; \"öngörmek, bir tanrıdan esinlenilmek\"[1]), bir okültik, standartlaştırılmış süreç veya ritüel yoluyla bir soru veya duruma ilişkin fikir edinme girişimidir.\n"
    },
    "Paul (ahtapot)": {
        "first_paragraph": "Ahtapot Paul ya da Kahin ahtapot Paul (yumurtadan çıkışı d. 26 Ocak 2008, ö. 26 Ekim 2010), Almanya millî futbol takımını konu alan ve genellikle doğru sonuç veren kehanetleriyle üne kavuşan bir ahtapottur.[1]\n"
    },
    "Psişik okuma": {
        "first_paragraph": "Psişik okuma, yükseltilmiş algılama yeteneklerini kullanarak bilgiyi ayırt etmeye yönelik özel bir girişim veya görme, ses, dokunma, tat ve içgüdü gibi temel insan duyularının doğal uzantılarıdır. Bu terim genellikle telefonla, evde veya psişik fuarlarda bir ücret karşılığında verilen paranormal temelli danışma hizmeti ile ilişkilidir.[1] Psişik okumalar tartışmalı olsa da,[2][3] bunlara olan popüler ilgi devam etmektedir.[4] Laboratuvar koşullarında psişik sonuçları çoğaltmak için yapılan kapsamlı deneyler, insanlarda herhangi bir önsezi fenomeni bulmada başarısız olmuştur.[5] Psişik okuma bir sözdebilimdir.[6] Bir soğuk okuma tekniği, psişiklerin sosyal ipuçlarından ve geniş ifadelerden bir birey hakkında görünüşte özel bilgiler üretmesine izin verir.[7]\n"
    },
    "Scrying": {
        "first_paragraph": "Scrying; kristal, mürekkep, siyah ayna gibi içinden bakıldığı zaman bakan kişinin etrafındaki olayların geleceğini tahmin etme işidir.\n"
    },
    "Afşin Koçovası Sarımsağı": {
        "first_paragraph": "Adı Afşin ilçesinde Koçovası Sarımsağı olarak bilinen; Latince'de tür adı Allium sativum L. dur. Afşin'de yetiştirilir. Tohumu, yetiştiricilerin geçen yıldan kalan sarımsağın dişleridir. Bu tarım ürünü, kurutularak bağ ya da deste denilen şekilde piyarasaya sunulur. Sarımsak toprağın üstünde dik duran tarafı vardır. 8 ya da 10 cm aralıklarla başının üstünde tacı vardır.[1]\n"
    },
    "Rüzgâr çanı": {
        "first_paragraph": "Rüzgâr çanı, rüzgâr esince metal, tahta veya bambu çubukların birbirine çarpmasıyla müzikal/ritmik sesler çıkaran dekoratif eşya. Feng Şui felsefesine göre; beş çubuklu olanlarının kapı, kiriş, sivri köşe, vb. yerlerde kullanımı negatif enerji akımını önler.\n"
    },
    "Sarımsak": {
        "first_paragraph": "Sarımsak (Allium sativum) ya da sarmısak,[1][2][3] Amaryllidaceae familyasına dahil olan Allium cinsinden, soğanlı bir bitki türüdür. Yakın akrabaları arasında soğan, arpacık soğanı, pırasa, Frenk soğanı[4] ve Çin soğanı[5] bulunur. Orta Asya'ya ve İran'ın kuzeydoğusuna özgüdür ancak birkaç bin yıllık insan tüketimi ve kullanımı geçmişi sebebiyle dünya çapında yaygın bir baharattır.[6][7] Sarımsak, Antik Mısırlılar tarafından da bilinmekteydi ve hem gıda aroması hem de geleneksel ilaç olarak kullanılmıştı.[8][9] Günümüzde Çin, tek başına dünyadaki sarımsak ihtiyacının yaklaşık % 80'ini karşılamaktadır.[10][11]\n"
    },
    "Tılsım": {
        "first_paragraph": "Tılsım, sahibine güç, enerji ya da başka bir takım faydalar sağlayan ve büyülü özelliklere sahip olduğuna inanılan bir nesnedir.[1] Öte yandan tılsımlarla bir takım lanetlemeler ilişkilendirilebilir. Tılsım oluşturulması, mevzun söylemlerle alakalıdır ve Arap edebiyatındaki kadim hiciv sanatıyla bu minvaldeki tılsımların alakası bulunmaktadır.[2]\n"
    },
    "Wolfsangel": {
        "first_paragraph": "Almanca: Wolfsangel (\"kurt kancası\"), bir zincirle asılan Z şeklinde metal bir kancadan oluşan Orta Çağ Avrupa kurt tuzaklarından esinlenen Almanya ve doğu Fransa'dan gelen bir hanedan yüküdür hilal şeklinde bir metal çubuk (Almanca: Wolfsanker olarak adlandırılır) veya Fransızca: Hameçon). Z şeklinin stilize edilmiş sembolü (aynı zamanda Almanca: Doppelhaken olarak da adlandırılır), \"çift kanca\" anlamına gelir), ters çevrilebilen ve/veya döndürülebilen bir Ƶ -sembol vermek için merkezi bir yatay çubuk içerebilir; sözde Armanen rünlerinin “ gibor runesi ”ne benzerliği nedeniyle bazen eski bir rün olmakla karıştırılır[1]\n"
    },
    "Lanet": {
        "first_paragraph": "Lanet (Arapça: لعنة), Tanrının sevgi ve ilgisinden yoksun olma, beddua.[1] Lanetleme Tanrı tarafından olursa \"dünyada iyilik ve hidayetten, âhirette lutuf ve merhametten mahrum bırakma\", insan tarafından olursa \"küfür, sövme, hakaret, beddua\" anlamına gelir.[2] Birçok inanç sisteminde, lanetin kendisine (veya eşlik eden âyin) neden olan birtakım nedensel kuvvetler olduğu düşünülmektedir. Bir laneti tersine çevirmek veya ortadan kaldırmak bazen \"kaldırma\" veya \"bozma, kırma\" olarak adlandırılır ve sıklıkla ayrıntılı ritüeller veya dualar ile gerçekleşir.[3]\n"
    },
    "Ağlayan Çocuk": {
        "first_paragraph": "Ağlayan Çocuk, İtalyan ressam Giovanni Bragolin'in (Bruno Amadio, Franchot Seville ve J. Bragolin olarak da bilinir) bir eseri. Eserdeki çocuk figürü Türkiye'de \"Çiko\" olarak da tanınmaktadır.\n"
    },
    "Kuh-i Nur": {
        "first_paragraph": "Kuh-i-Nur, (Farsça: کوہ نور‎, \"Işık Dağı,\" ayrıca Koh-i-Noor ya da Kuh-e Nur da denir), 105.6 metrik karatlık, son kesiminide 21.6 gram ağırlığında ölçülmüş, dünyanın en büyük elmaslarındandır. Kuh-i-Nur'un kökeninin diğer çifti Darya-i-Nur (\"Işık Denizi\") ile birlikte Hindistan'ın Andhra Pradeş eyaletinde olduğu düşünülmektedir. Elmas tarih boyunca Hindu, Rajput, Babür, İran, Afgan, Sih ve sert bir şekilde savaşıp elması yağmalayarak elde eden İngiliz yöneticilerine ait olmuştur.\n"
    },
    "Lanetli bebek": {
        "first_paragraph": "Lanetli bebek veya perili bebek, doğaüstü bir varlık tarafından ele geçirildiği düşünülen oyuncak bebek veya pelüş hayvandır.\n"
    },
    "Ötzi": {
        "first_paragraph": "Ötzi, (Almanca okunuşu: [ˈœtsi]), aynı zamanda Buz Adam, Simulaun Adamı (İtalyanca: Mummia del Similaun), Hauslabjochlu Adam, Tirollu Buz Adam ve Hauslabjoch Mumyası olarak da bilinen, MÖ 3400 ve 3100 yılları arasında yaşamış bir adamın doğal şartlar altında oldukça iyi korunmuş mumyasıdır. 1991'in eylül ayında, Avusturya-İtalya sınırındaki Similaun ve Hauslabjoch dağları arasında kalan Ötztal Alplerinde bulunan mumya, bu nedenle Ötzi lakabını almıştır. Avrupa'nın bilinen en eski doğal mumyası olan Ötzi, Bakır Çağı Avrupa insanının hayat tarzına ilişkin çok değerli bilgiler sağlamıştır. Bedeni ve eşyaları Bolzano, Güney Tirol, İtalya'daki Güney Tirol Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.\n"
    },
    "Turan laneti": {
        "first_paragraph": "Turan laneti (Macarca: Turáni átok)  Macarların yüzyıllar boyunca kötü bir büyü etkisinde olmaları inanışıdır. Lanet inancı fitne, karamsarlık, talihsizlik ve bazı tarihsel felaketlerle desteklenir.\n"
    },
    "Tutankhamun": {
        "first_paragraph": "Tutankhamun (Antik Mısırca: twt-ꜥnḫ-jmn; y. MÖ 1342 – MÖ 1325) veya Tutankamon, Mısır tarihinin Yeni Krallığı sırasında 18. hanedanlığın sonunda, kraliyet ailesinin sonuncu lideri olan ve MÖ 1332 – MÖ 1323 yılları arasında hüküm sürmüş Mısır firavunudur. Babası, KV55 mezarında mumyalanmış olarak bulunan firavun Akhenaton'du. Annesi, DNA testi yoluyla KV35'te bulunan Genç Kadın olarak anılan ve mumyalanmış olarak bulunan babasının üvey kız kardeşidir.[2]\n"
    },
    "Bon Festivali": {
        "first_paragraph": "Obon (お盆) ya da sadece Bon (盆), atalarının ruhlarını onurlandırmak için yapılan bir Japon Budist geleneğidir. 500 yıldan fazla bir süredir Japonya'da kutlanan bu gün, kutlamalarda yapılan Bon-Odori ismiyle bilinen geleneksel bir dansında meydana çıkmasına vesile olmuştur. Etkinlik süresince Japonya'da birçok yerde tatil yapılmaktadır.\n"
    },
    "Buda'nın Doğum günü": {
        "first_paragraph": "Buda'nın Doğum günü, Prens Siddhartha Gautama'nın doğum günü, Budizmin Mahayana okulunda kutlanan bir bayramdır.\n"
    },
    "Çin Yeni Yılı": {
        "first_paragraph": "Çin Yeni Yılı (Basitleştirilmiş Çince: 春节; Geleneksel Çince: 春節; pinyin: Chūn jié), geleneksel Çin ay-güneş takviminin başında kutlanan önemli bir Çin festivalidir. Kutlamalar geleneksel olarak ilk günün önceki akşamından ilk ayın 15. günündeki Fener Festivali'ne kadar sürmektedir. Yeni yılın ilk günü 21 Ocak ile 20 Şubat tarihleri arasındaki yeni aya düşmektedir.[1]\n"
    },
    "Japon Yeni Yılı": {
        "first_paragraph": "Japon Yeni Yılı (Japonca: 正月 Shōgatsu) Japon geleneklerine göre düzenlenen yeni yıl festivalidir. Resmi Japon Yeni Yılı, 1873 yılından bu yana Gregoryen takvimi gereği her yıl 1 Ocak'ta Yeni Yıl Günü'nde (元日 Ganjitsu) kutlanmaktadır. Bununla birlikte, geleneksel Japon Yeni Yılı kutlamaları, çağdaş Çin, Kore ve Vietnam Yeni Yılı ile aynı gün hala işaretlenmiştir.\n"
    },
    "Qingming Festivali": {
        "first_paragraph": "Qingming Festivali (Çince: 清明節; pinyin: Qīngmíng jié), Han Çinlileri ve Malezya ve Singapur'da chittyler tarafından[1] kutlanan geleneksel bir Çin festivalidir.[2][3] Geleneksel Çin ay-güneş takviminin beşinci güneş döneminin ilk gününde denk gelmektedir. Bu, Bahara ekinoksundan sonraki 15. günde, belirli bir yılda 4 veya 5 Nisan tarihlerinde gerçekleşmesini sağlar.[4][5][6] Qingming Festivali'nde, Çin aileleri mezarlıklarını temizlemek, atalarına dua etmek ve ritüel tekliflerde bulunmak için atalarının mezarlarını ziyaret eder. Geleneksel yiyecekler ikram edilir ve tütsü ve kağıt yakılır. Festival, birinin Çin kültüründeki atalarına geleneksel saygılarını sunmaktadır.\n"
    },
    "Yaz Bayramı": {
        "first_paragraph": "Yaz Bayramı ya da Yaz Ortası Bayramı, gerçek gündönümüne eşlik eden veya 19 Haziran ile 25 Haziran arasında ve bir önceki akşam düzenlenen yaz gündönümü veya daha belirgin olarak Kuzey Avrupa kutlamalarıdır.\n"
    },
    "Kudüs Günü": {
        "first_paragraph": "Kudüs Günü (İbranice: יום ירושלים, Yom Yeruşalayim). Kudüs'ün ve Eski Şehir (Kudüs)'in İsrail tarafından 6 Gün Savaşı sonrası alınmasını kutlayan İsrail milli bayramıdır. Devlet tarafından resmi olarak kutlama ve anma işlemleri için belirlenmiştir . İsrail dışında yaygın olarak kutlanılmamasına[1] ve seküler İsrailliler tarafından değerini kaybetmesine rağmen[2][3][4] bu gün hala Dindar Siyonist gruplar tarafından[5][6] geçit törenleriyle ve sinagoglarda dua edilerek kutlanır. İsrail Hahambaşılığı bu günü Batı Duvarı'na erişimin sağlandığı için dini bir bayram ilan etmiştir.[1][7][8]\n"
    },
    "Simha Tora": {
        "first_paragraph": "Simha Tora (İbranice: שִׂמְחַת תורָה “Tora ile neşelenmek”), bir yıllık toplu Tora okuma döngüsünün sona erdiğini ve yeni döngünün başladığını işaret eden kutlamadır. Simha Tora, Yahudi Kutsal Kitap Günleri olan Şemini Atzeretlerden (sekiz toplanma günü) biridir. Kutlama, Sukot bayramına müteakip Tişri ayında (Gregoryen takvim’de Eylül ortası ya da Ekim başı) gerçekleşir.\n"
    },
    "Sukot": {
        "first_paragraph": "Barakaların Festivali  veya Çadırların Festivali olarak adlandırılan, Sukot, kutsal bir bayramdır ve Tişri ayının 15. günü (eylül-ekim sonları arası) kutlanır. Yahudilerin Kudüs’teki tapınağa hac ettikleri üç kutsal festivalden biridir (Şaloş Regalim.)\n"
    },
    "Şavuot": {
        "first_paragraph": "Şavuot (İbranice: שבועות), Sivan ayının 6. günü kutlanan bir Yahudi bayramıdır. Genelde Mayıs ya da Haziran ayının ilk yarısına denk gelir. Şavuot, Tanrı’nın Sina Dağı’nda toplanan İsrail milletine Tevrat’ı vermesinin yıl dönümünü anar. Tevrat’ta Şavuot ve Tanrı’nın Tevrat’ı göndermesi arasındaki ilişki açık olmamasına rağmen, Şavuot, üç hac festivalinden biridir (Şaloş Regalim). Omer’in Sayılması’nın Sefirat ha Omersonuçlandığını gösterir. \nŞavuot’un tarihi direkt olarak Hamursuz Bayram’ıyla bağlantılıdır. Tevrat’ın verdiği talimata göre, yedi haftalık ‘Omer’in sayılması’ (Hamursuz Bayram’ının ikinci günü başlar) Şavuot ile sonuçlanır. Günleri ve haftaları saymak olan bu davranış, Tevrat’ın gönderilmesine duyulan şevki ve beklentiyi anlatır. Hamursuz Bayramı’nda Yahudiler, Firavun’un kölesi olmaktan kurtarıldı; Şavuot’ta ise bu millet, Tevrat’la birlikte, Tanrı’ya hizmet etmeye bağlanmış bir millet oldu. \nŞavuot, İsrailliler tarafından oldukça bilinen ve kutlanan bir festivalken, diaspora Yahudiler, bu festivali çok bilmezler [1][2].\nYahudi kanunlarına göre, İsrail’de bir gün, diasporada iki gün olarak kutlanır. Reformist cemaatler (İsrail ve diaspora) bir gün olarak kutlar [3]\n"
    },
    "Başsenobit Theodosius": {
        "first_paragraph": "Başsenobit Theodosius (423 - 529) bir keşiş, başrahip, aziz ve senobit manastır hayatının kurucu ve yöneticisi. Yortusu 11 Ocak'tır.[1]\n"
    },
    "Mahatma Gandi": {
        "first_paragraph": "Sharpeville Katliamı  Soweto Ayaklanması · İhanet Davası  Rivonia Davası \nChurch Street saldırısı · CODESA \nSt James Kilisesi Katliamı \nCape Town barış yürüyüşü\n"
    },
    "Paramahansa Yogananda": {
        "first_paragraph": "Paramahansa Yogananda (doğum adı Mukunda Lal Ghosh ; 5 Ocak 1893 – 7 Mart 1952), kendi organizasyonu Kendini Gerçekleştirme Bursu (SRF) / Hindistan Yogoda Satsanga Topluluğu (YSS) aracılığıyla milyonları meditasyon ve Kriya Yoga öğretileriyle tanıştıran Hintli Hindu keşiş, yogi ve guruydu. Yoga gurusu Swami Sri Yukteswar Giri'nin baş öğrencisiydi ve soyu tarafından yoga öğretilerini Batı'ya yayması için gönderildi. Doğu ve Batı dinleri arasındaki birliği kanıtlamak ve Batı maddi gelişimi ile Hint maneviyatı arasında bir denge vaaz etmek için 27 yaşında Amerika'ya göç etti[1][2] Amerikan yoga hareketindeki ve özellikle Los Angeles'ın yoga kültüründeki uzun süreli etkisi, yoga uzmanları tarafından \"Batı'da Yoganın Babası\" olarak görülmesine neden oldu. Son 32 yılını Amerika'da geçirdi.[3][4][5]\n"
    },
    "Svami Vivekananda": {
        "first_paragraph": "Svami Vivekananda ( /ˈswɑːmi ˌvɪveɪˈkɑːnəndə/ ; 12 Ocak 1863 - 4 Temmuz 1902), doğum adı Narendranath Datta, Hintli bir Hindu keşiş, filozof, yazar, din öğretmeni ve Hintli mistik Ramakrishna'nın baş öğrencisiydi.[1][2] Vedanta ve Yoga'nın Batı dünyasına [3] [4] [5] tanıtılmasında kilit rol oynaması ve dinler arası farkındalığı artırmak ve Hinduizm'i büyük bir dünya dini statüsüne getirmekle tanınır. [6]\n"
    },
    "Theoktiste": {
        "first_paragraph": "Theoktiste (Grekçe: Θεοκτίστη η Λεσβία) Midillili Doğu Ortodoks Kilisesi ve Katolik Kilisesi azizesi.\n"
    },
    "Örgütsel sinizm": {
        "first_paragraph": "Sinizm kelimesi köken itibarıyla M.Ö 500 yıllarında Antik Yunan da ortaya çıkan ve Antik Yunan felsefe düşüncesi olan \"sinik\" kelimesine dayanmaktadır.[1] Sinizm çeşitli disiplinler açısından tanımı yapılmakla birlikte; sinizm, başkalarına güvenmeme ve iletişimde bulunulan kişilerin gerçek karakterlerini yansıtmamaları inancıdır.[2] \nÖrgütsel sinizm ise örgütün bütünlükten mahrum olması ve örgüte ilişkin olumsuz tutum olarak ifade edilebilir. Başka bir ifade ile örgütsel sinizm, örgüt içerisindeki küçük sorunların bile çözülmesinin ve iyileştirmenin mümkün olmadığını bu yüzden sorunların çözülmesi için emek sarf etmenin gereksiz olduğu düşüncesidir.[3] Bu düşünce, bireylerin duygu durumları üzerinde olumsuz etki bırakmakta, güvensizlik, şüphe, şikâyet, eleştiri, alay gibi tutumların sergilenmesine yol açmaktadır.[4] Örgütsel sinizmi etkileyen faktörler; aşırı iş yükü, örgüt içi zayıf iletişim, yönetsel becerisizlikler, yönetim tekniklerinin kullanım biçimi, rol belirsizliği ve rol çatışması olarak ifade edilebilir.[5]\n"
    },
    "Postmodernite": {
        "first_paragraph": "Postmodernite (diğer söyleniş biçimleriyle post-modernite ya da postmodern durum), postmodernizmin toplumsal ve kültürel yansımalarını ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Bu terim, 20. yüzyıl sonu ve 21. yüzyıl başlarında yaşanan hayatın eşsiz niteliklerinin bir sonucu olan çağdaş sanat, kültür, ekonomi ve toplumsal durumun aldıkları görünüme atfen filozoflar, sosyal bilimciler ve sanat eleştirmenleri tarafından kullanılır. Postmodern durumu yaratan bu nitelikler arasında küreselleşme, tüketimcilik, otoritenin küçük parçalara ayrılması ve bilginin metalaştırılması sayılabilir.\n"
    },
    "Abdullah bin Selam Camii": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Selam Camii veya eski adıyla Vahran Büyük Sinagogu (Fransızca: Grande synagogue d'Oran, Arapça: معبد وهران العظيم), Cezayir'in Oran şehrinde 1880'de inşa edilmeye başlanıp Simon Kanoui tarafından takdis edilmiş olup resmi açılış töreni 1918'de gerçekleşmiştir.[1] İsrailoğulları Tapınağı olarak da bilinen bu sinagog eski adı Joffre Bulvarı olan Maata Mohamed El Habib Bulvarında yer alır. Cami'ye çevrildikten sonra Abdullah Ben Salem adını almıştır. Kuzey Afrika'daki en büyük ve gösterişli sinagoglardan biriydi. Cezayir Bağımsızlığını kazandıktan sonra sinagoga el konulup camiye çevrildi.[2] Bu sinagog, Cezayir hükûmetince el konulup camiye çevrilen en az on yedi sinagogdan biridir.[3]\n"
    },
    "Tarsus Eski Cami": {
        "first_paragraph": "Tarsus Eski Cami Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan bir kentin en eski camisidir. 12. yüzyıldan kalma bir Gotik kilise binasının dönüştürülmesiyle oluşturulmuştur.\n"
    },
    "Bari Emirliği": {
        "first_paragraph": "Bari Emirliği, Güney İtalya'nın Bari kentinde 847'den 871'e kadar Arap olmayan kişiler tarafından yönetilen[1] kısa ömürlü bir Arap[2] devletiydi (emirlik). Güney İtalya'da Müslümanlar Tarihi'nin en kalıcı olayıdır.\n"
    },
    "Hindistan Yarımadası'ndaki Müslüman fetihleri": {
        "first_paragraph": "Hindistan alt kıtasındaki Müslüman fetihleri esas olarak 13. ve 18. yüzyıllar arasında gerçekleşmiştir. Alt kıtadaki daha önceki Müslüman fetihleri, günümüzün modern Pakistan'ında başlayan istilaları, özellikle 8. yüzyıldaki Emevi seferlerini ve Rajput'ların onlara karşı direnişini içerir.\n"
    },
    "Ridde Savaşları": {
        "first_paragraph": "Ridde Savaşları (Arapça: حروب الردة), Muhammed'in ölümü sonrasında kitlesel dinden dönme (irtidad) olayları üzerine, ilk halife Ebu Bekir tarafından 632-633 yıllarında yapılan askerî harekât ve savaşlardır.\n"
    },
    "Sebük Tegin": {
        "first_paragraph": "Sebük Tegin (Farsça: ابو منصور سبکتگین) (ö. Ağustos 997, Gazne, Afganistan), 977–997 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.\n"
    },
    "Sicilya Emirliği": {
        "first_paragraph": "Sicilya Emirliği, 10. ve 11. yüzyılda 107 yıl süreyle Sicilya adasında hüküm sürmüş olan Müslüman bir devletti. Başkenti bu dönemde Müslüman dünyasının önemli bir kültürel ve politik merkezi haline gelen Palermo (Arapça: Bal'harm) idi.\n"
    },
    "Timur'un Gürcistan'ı işgali": {
        "first_paragraph": "Kafkasya'da Hristiyan bir krallık olan Gürcistan, 1386-1403 yılları arasında, büyük imparatorluğu Orta Asya'dan Anadolu'ya kadar uzanan Türk-Moğol fatihi Timur'un orduları tarafından birçok felakete maruz kaldı.[1] Bu çatışmalar, Timur (Tamerlane) ile Altın Orda'nın son hanı ve Timur'un İslam dünyasını kontrol eden en büyük rakibi Toktamış Han arasındaki savaşlarla yakından bağlantılıydı. Timur, işgallerinin bölgedeki gayrimüslimlere karşı cihat olduğunu resmen ilan etti. Timur, Gürcistan'ın bazı bölgelerini işgal edebilmesine rağmen ülkedeki insanları Müslüman yapamadı ve hatta Gürcistan'ı bir Hristiyan devlet olarak tanıdı.\n"
    },
    "Aynun": {
        "first_paragraph": "Aynun farklı çevirilerde Aynon (orijinali Yunanca: αἰνὼν), Yuhanna İncili'nin aktardığına göre Vaftizci Yahya'nın İsa ile karşılaştıktan sonra insanları vaftiz ettiği yerin adıdır.[1][2]\n"
    },
    "Çocuk vaftizi": {
        "first_paragraph": "Bebek vaftizi [1], bebeklerin veya küçük çocukların vaftiz edilmesidir. Bebek vaftizi, yalnızca kişisel olarak İsa'ya imanını itiraf eden, dolayısıyla reşit olmayan çocukları dışlayan bireylerin vaftiz edilmesinin dini uygulaması olan \"iman sahibinin vaftizi\" denen şeyle karşılaştırılabilir.[2]\n"
    },
    "Home Sweet Homediddly-Dum-Doodily": {
        "first_paragraph": "\"Home Sweet Homediddly-Dum-Doodily\", Simpsonlar'ın yedinci sezonunun üçüncü bölümüdür. 1 Ekim 1995'te, Amerika Birleşik Devletleri'nde yayın yapan Fox'ta yayımlandı. Bölüm, Çocuk Koruma Hizmetlerinin Homer ile Marge'ın çocukları  Bart, Lisa ve Maggie'nin, ebeveynleri tarafından ihmal edildikleri gerekçesiyle koruyucu aile statüsüyle komşuları Ned ve Maude Flanders'a verilmelerini, sonrasında ise Homer ve Marge'ın onları geri alabilmek için bir ebeveynlik eğitiminden geçmelerini konu alır.\n"
    },
    "Vaftiz ebeveyni": {
        "first_paragraph": "Hristiyan mezheplerinde vaftiz ebeveyni (sponsor veya gossiprede olarak da bilinir) [1] bir çocuğun vaftizine tanıklık eden ve daha sonra onların ilmihallerine ve yaşam boyu ruhsal oluşumlarına yardım etmeye istekli olan kişidir.[2] Geçmişte bazı ülkelerde bu rol dini sorumlulukların yanı sıra bazı yasal yükümlülükler de taşıyordu.[3] Hem dini hem de medeni görüşlerde vaftiz ebeveyn, ebeveynler tarafından çocuğun yetiştirilmesi ve kişisel gelişimi ile ilgilenmek, ebeveynlere bir şey olması durumunda akıl hocalığı yapmak veya çocuğun yasal velayetini talep etmek için seçilen bir birey olma eğilimindedir.[4][5] Erkek vaftiz ebeveyn vaftiz babasıdır ve kadın vaftiz ebeveyn vaftiz annesidir. Çocuk bir vaftiz çocuğudur (erkekler için vaftiz oğlu ve kızlar için vaftiz kızı).\n"
    },
    "Vaftizhane": {
        "first_paragraph": "Vaftizhane (Yunanca βαπτίζω baptízō „vaftiz etmek“, βάπτισμα báptisma „dalmak, yıkanmak, vaftiz“) Hristiyanlık dinine giriş ritüeli olan vaftizin gerçekleştirildiği yapılara verilen isimdir. Erken dönemlere ait örneklerden günümüze yapılardan ziyade yalnızca vaftiz havuzları ulaşmıştır. Vaftizhane ve vaftiz havuzu birbirleri ile karıştırılmaması gereken iki farklı kavramdır. Vaftiz havuzu sadece Hristiyanlığa geçiş yapmak isteyen adayın ritüeli gerçekleştirmek üzere girdiği havuzken, vaftizhane içinde bu havuzu bulundurmanın yanı sıra, vaftiz liturjisine de ev sahipliği yapan dini bir yapıya verilen isimdir.\n"
    },
    "Yahya": {
        "first_paragraph": "Yahya veya Yuhanna[not 2] (y. MÖ 10 / 1 – MS 30), İsa'nın çağdaşı, Zekeriya'nın ise oğlu olan Yahudi[13][14] din büyüğüydü. Hristiyanlıkta Vaftizci Yahya (יוחנן המטביל‎, romanize: Yohanān HaMatbil) olarak anılır ve aziz kabul edilir. Hristiyanlar tarafından her yıl 24 Haziran'da \"Vaftizci Aziz Yuhanna Günü\" kutlanır.[15][16][17] Bahá’ílik, Sâbiîlik ve İslam'da ise bir peygamber olarak kabul edilir. Bu durum Yeni Ahit'teki Matta, Markos, Luka ve Yuhanna İncilleri ile Kur'an'da[18] ve Bahá’í metinlerinde teyit edilir.[19]\n"
    },
    "Yahudiliğe geçiş": {
        "first_paragraph": "Yahudiliğe geçiş (İbranice: גיור, romanize: giyyur), Yahudi cemaatinin üyesi olmayı arzulayan Yahudi olmayan birinin yaptığı dini işlemdir. Yahudiliği tercih etmek, Yahudilik ilkelerine uymayı istemektir. Yahudi milletinin bir parçası olunamaz, çünkü Yahudiler bir etnisitedir.[1] Bu dini geçiş bazen Yahudilikleri şaibeli olanların Yahudiliğini tasdiklemek için de yapılmaktadır.\n"
    },
    "Anoten": {
        "first_paragraph": "Anoten[1] veya Ha-noten,[2] Türkiye Yahudileri tarafından Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nı kutsama duasıdır.\n"
    },
    "Ave Maria": {
        "first_paragraph": "Ave Maria[1] (İngilizce: Hail Mary; Türkçe: Selam Sana ey Meryem), İsa'nın annesi Kutsal Bakire Meryem'in şefaatını isteyen geleneksel bir Katolik duasıdır.\n"
    },
    "Kanonik saatler": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlıkta kanonik saatler, günün düzenli aralıklarla sabit namaz vakitlerine göre bölünmesini ifade eder. Aslında Hristiyan dualarının bir bölümünü veya bu dualardan oluşan seçmeleri içeren bir saat kitabı, yani bir katolik dua kitabıdır.[1][2]\n"
    },
    "Bacchanalia": {
        "first_paragraph": "Bacchanalia, Roma'nın MÖ 496 yılında yaşadığı kıtlık sonucu Sibylla kitaplarına danışılarak Roma'ya getirdikleri kutsal üçlüden1 tanrı Bacchus (gr. Dionysos) adına yapılan dinsel ayin ve bayramlardır. Yunanca orgia da denir.\n"
    },
    "Decennalia": {
        "first_paragraph": "Decennalia (Latince decennium \"onyıl\"; decem 'on' ve annus 'yıl') Antik Roma'da bir hükümdarın hakimiyetinin onuncu yılının kutlandığı törenler ve şenliklerdir.\n"
    },
    "Lupercalia": {
        "first_paragraph": "Lupercalia, Roma'da, kötü ruhları kovarak şehri temizlemeyi ve böylelikle sağlık ve bereketi serbet bırakmayı amaçlayan, 13 Şubat'tan 15 Şubat'a kadar kutlanan çok eski bir Roma pastoral festivali. Antik dönemde Lupercalia'nın Antik Yunanistan'daki Arkadya bölgesinde kutlanan Lykaia festivali (Yunanca: λύκος — lykos, \"kurt\", Latince lupus) ve Faunus'un Yunan mitolojisindeki karşılığı olan tanrı Lycaean Pan ile ilişkili olduğuna inanılırdı.[1]\n"
    },
    "Quinquennial Neronia": {
        "first_paragraph": "Quinquennial Neronia, İmparator Nero tarafından yaratılan Yunan tarzında büyük festival. Festival üç bölümden oluşurdu; ilk bölüm müzik, hitabet sanatı ve nazım, ikinci bölüm jimnastik ve üçüncü bölüm ise binicilik alanındaydı. 60 ve 65 yıllarından olmak üzere iki defa düzenlenmiştir.\n"
    },
    "Roma festivalleri": {
        "first_paragraph": "Roma festivalleri ya da Latince söylenişiyle feriae, Roma İmparatorluğu'nda yılın belli zamanlarında farklı tanrısal varlıklar için kutlanılan bayram ya da festival günleridir. Bu festivallerin en önemlileri Saturnalia(günümüzde Noel) ve Consualia, Lupercalia ve Bona Dea kutlamalarıdır.\n"
    },
    "Akshaya Tritiya": {
        "first_paragraph": "Akshaya Tritiya (Akti veya Akha Teej olarak da bilinen) yıllık olarak Hindular ve Jainler tarafından kutlanan bir bahar festivalidir.[1]\n"
    },
    "Holi": {
        "first_paragraph": "Holi, popüler bir antik Hindu bahar festivali.[1][2][3] Festival, iyiliğin kötülüğe karşı zaferini, sevgiyi ve bağışlayıcılığı temsil eder.[4][5] Hindistan'da ortaya çıkmış festival ağırlıklı olarak bu bölgede kutlanır ancak aynı zamanda Hint yarımadası diasporası aracılığıyla Asya'nın ve Batı dünyasının diğer bölgelerine de yayılmıştır.\n"
    },
    "Raja (festival)": {
        "first_paragraph": "Raja veya Raja Parba veya Mithuna Sankranti, Hindistan'ın Odisha kentinde kutlanan üç günlük bir kadınlık festivalidir. Festivalin ikinci günü, yağmur mevsiminin başladığı Mithuna'nın güneş ayının başlangıcını ifade etmektedir.[1]\n"
    },
    "Bagan": {
        "first_paragraph": "Bagan (Burmaca: ပုဂံ), UFA: bəɡàɴ; eski adı Pagan) Myanmar'da,  Mandalay Bölgesi'nde antik bir kenttir. 9. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar, kent; bölgeyi birleştiren ilk krallık olan ve günümüzdeki Myanmar'ın oluşumuna kaynaklık eden Pagan Krallığı'nın başkentiydi. Krallığın zirvesine ulaştığı 11. ve 13. yüzyıllar arasında yalnızca Bagan ovalarında inşa edilen 10.000'den fazla Budist tapınağı, pagoda ve manastırdan arta kalan 2.200'den fazla tapınak ve pagoda günümüzde halen ayakta durmaktadır.\n"
    },
    "Kailaş Dağı": {
        "first_paragraph": "Kailaş Dağı (Tibetçe: གངས་རིན་པོ་ཆེ), Tibet'in güneybatısında Transhimalaya'nın bir kısmını oluşturan dağdır. Dağ, Manasarovar ve Rakshastal göllerinin kuzeyinde İndus, Sutlej, Brahmaputra ve Karnali olmak üzere Asya'daki en uzun nehirlerin kaynağına yakın bir konumda yer alır.\n"
    },
    "Menora (Tapınak)": {
        "first_paragraph": "Yedi Kollu Şamdan, Menora veya Şamdan (İbranice telaffuz: [menoˈʁa] מְנוֹרָה), Tanah'ta, saf altından yapılmış, Musa'nın vahşi doğada ve Kudüs Tapınağı'nda kurduğu portatif sığınakta kullanılan yedi lamba (yedi mum ışığı) olarak, eski İbranicede ise lamba standı olarak tanımlanmıştır. En saf kalitede taze zeytinyağını yakarak günlük olarak kullanıldı. Yedi Kollu Şamdan eski çağlardan beri Yahudiliğin bir sembolü olmuştur ve modern İsrail devletinin resmî arması üzerindeki amblemdir.\n"
    },
    "Qixi Festivali": {
        "first_paragraph": "Qixi Festivali (Çince: 七夕节; pinyin: Qīxī jié) veya Qiqiao Festivali (乞巧节), Çin mitolojisindeki sığırtmaç ve dokumacı kızın yıllık buluşmasını kutlayan bir Çin festivalidir.[1] Festival, Çin takviminin 7. ayın yedinci gününde gerçekleştirilmektedir.[2][3] Festival, sığırtmaç Jen ile dokumacı Rea'nın romantik aşk efsanesine dayanmaktadır[1][3] ve Japonya'da Tanabata ve Kore'de Chilseok festivallerini etkilemiştir.\n"
    },
    "Shangdi": {
        "first_paragraph": "Shangdi (Çince: 上帝; pinyin: Shàngdì) veya Di (帝 Dì), Çincede klasik metinlerin teolojisinde \"Yücelik\" veya \"Yüce Tanrı\" anlamında kullanılan bir terimdir. Terim özellikle Shang teolojisinden türetilmiş olup daha sonra Zhou teolojisinde kullanılan Tian terimi ile eşdeğerdir.[1]\n"
    },
    "Tu'er Shen": {
        "first_paragraph": "Tu'er Shen (Çince: 兔兒神,Tavşan Yavrusu Ruhu) veya Tu Shen (Çince: 兔神,Tavşan Tanrı), eşcinsel kişiler arasındaki aşkı ve cinsel ilişkiyi idare eden bir Çin tanrısıdır.  Adı Türkçeye motamot çevirilecek olursa \" tavşan tanrı\" anlamına gelir. Müritleri onu Ta Yeh (Çince:大爺, Üstat) olarak isimlendirir.[1]\n"
    },
    "Yeşim İmparator": {
        "first_paragraph": "Yeşim İmparator (Çince: 玉皇; pinyin: Yù Huáng ya da 玉帝 Yù Dì), Daocu mitolojide Cennet, Cehennem ve insan dünyası dahil olmak üzere var olan tüm alemlerin hükümdarı olarak kabul edilen bir karakterdir. Çin geleneksel halk dini panteonunda en önemli tanrılardan biridir.\n"
    },
    "Balık": {
        "first_paragraph": "Balıklar (Latince: pisces) poikloterm olan, neredeyse sadece suda yaşayan ve solungaçları ile solunum yapan, soğuk kanlı, yürekleri çift gözlü, çoğunun vücudu pullu, genellikle yumurta ile üreyen omurgalı hayvanlardır.[1] Bazı türler canlı doğurarak ürer (lepistes, kılıçkuyruk, moli vs.). Mesela tatlı su balıklarından Lepistes'in (Poecilia reticulata) yumurtaları anne karnında çatlar ve canlı doğum gerçekleşir. Çiklitgillerde ise kuluçka süresi dişinin ağzında gerçekleşir. Ağzında yumurtaları çeviren, mantarlaşmasını engelleyen dişi yumurtalar çatlayana hatta yavrular serbestçe yüzmeye başlayana kadar onları ağzındaki kesesinde korur. Balıklar su yaşamındaki en önemli varlıklardan bir tanesidir. Nehir, göl, akarsu, okyanus ve denizlerde bulunmaktadır.[2]\n"
    },
    "Ak balık": {
        "first_paragraph": "Ak balık (Leuciscus cephalus), Tatlısu kefali, Ak kefal, Kepenez ya da Kasna olarak da bilinir, sazangiller (Cyprinidae) familyasına ait bir balık türü.\n"
    },
    "Balık konservesi": {
        "first_paragraph": "Konserve balıklar bir balık işleme ürünüdür. İşlenmiş, kapağı mühürlenmiş konserve kutusu ve teneke kutu gibi hava geçirmez bir kapta ısıya maruz kalmış balık etidir.[1]\n"
    },
    "Balık yetiştiriciliği": {
        "first_paragraph": "Balık yetiştiriciliği,  binlerce yıldan beri bilinen,  bir tarım koludur. Dünyada en çok sazan ve alabalık yetiştiriciliği yapılmaktadır. Türkiye'de son 10 yılda Balık yetiştiriciliği 2 kat artmıştır.[1][2]\n"
    },
    "Eğirdir yağbalığı": {
        "first_paragraph": "Eğirdir yağbalığı (Pseudophoxinus handlirschi), sazangiller familyasına bağlı bir tatlı su balığıdır. Eğirdir Gölü'ne endemik bir balıktı fakat günümüzde soyu tükenmiştir. Eğirdir Gölü'ne Sudak balıklarının salınması soyunun tükenmesine sebep olmuştur. 1980'lerden beri görülmeyen balık 2013 yılında Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından soyu tükenmiş olarak ilan edilmiştir.[1]\n"
    },
    "FishBase": {
        "first_paragraph": "FishBase, balıkların taksonomisi ve dağılımlarını kapsayacak şekilde, bugün Dünya'daki balık türlerinin yaklaşık yarısını içine alan internet veritabanı.\n"
    },
    "Kikla": {
        "first_paragraph": "Kikla (Ballan wrasse ya da Labrus bergylta) Lapin ailesinden derisi kalın, pullu bir balık türüdür. 50 metreye kadar derinlikte, genellikle sığda kayaların ve deniz çayırlarının arasında yuvalanarak yaşar. Midye, yengeç, karides gibi canlıları güçlü dişleri ile parçalayarak beslenir. 4.4 kg a kadar büyür ve 29 yıl yaşayabilir.[1] Küçük bireyler yeşil renkte olur.\n"
    },
    "Kurt Yılan Balığı": {
        "first_paragraph": "Kurt Yılan Balığı, Yılan balıklarının Anarhichadidae ailesidir. Üç tür kurt yılan balığı vardır: Benekli Kurt Yılan Balığı, Atlantik Kurt Yılan Balığı ve Kuzey  Atlantik Kurt Yılan Balığı.Yaşadıkları kuzey Atlantik ve Pasifik okyanusunun yaklaşık 600 metre (2.000 fit; 330 kulaç) derininde yaşarlar. İstiridye gibi sert kabuğu olan canlıları  köpek ve azı dişleriyle yerler. Boyları, 2-3 metreden 7 metreye kadar çıkabilir.\n"
    },
    "Balık yağı": {
        "first_paragraph": "Balık yağı, omega-3 yağ asidi, D vitamini ve DHA açısından zengin bir hayvansal yağdır.\n"
    },
    "Livyatan": {
        "first_paragraph": "Livyatan (İbranice: לִוְיָתָן‎, romanize: Līvəyāṯān), Tanah'da yer alan Eyüp Kitabı, Yeşaya Kitabı ve Amos Kitabı'nda ismi geçen deniz canavarıdır. Eyüp Kitabı'nda bahsedilen Livyatan, Antik Kenan mitolojisinde tanrı Baal Hadad tarafından mağlup edilmiş ilkel bir canavar olan Lotan'dan etkilenmiştir. Karşılaştırmalı mitolojiye göre Mezopotamya dininde canavara paralel olarak yer alan ve Marduk tarafından mağlup edilen Tiamat yer almıştır. Ayrıca Leviathan, İndra'nın Vritra'yı öldürmesi veya Thor'un Jörmungand'u yenmesi gibi anlatılardaki ejderha ve yılanlarla (serpent) karşılaştırılabilir.[1]\n"
    },
    "Lacto vejetaryenlik": {
        "first_paragraph": "Lakto vejetaryenlik, Et ve yumurta tüketmeyi reddeden ama ancak süt ve süt ürünleri (peynir, yoğurt, tereyağı, krema ve kefir) tüketen vejetaryenlik çeşididir.\n"
    },
    "Haleluya": {
        "first_paragraph": "Haleluya (Alleluya, Aleluya olarak da yazılır) \" Yehova'ya / Yahve'ye övgüler olsun\" anlamına gelen ve ayinlerde kullanılan İbranice bir sözcüktür.[1]\n"
    },
    "Molitva russkih": {
        "first_paragraph": "\"Molitva russkih\" (Rusça: Молитва русских, Türkçe karşılığı \"Rusların Duası\"), Rus İmparatorluğu tarafından 1816-1833 yılları arasında kullanılan ulusal marş.[1]\n"
    },
    "Diyet (İslam)": {
        "first_paragraph": "Diyet (Arapça  دية ; çoğul diyāt) İslam hukukunda, cinayet, bedensel zarar veya maddi hasar durumlarında mağdur veya mağdurun varislerine ödenen mali tazminattır. Kısasa alternatif bir cezadır. Arapça'da diyah ya da diyeh olarak ifade edilen kelime kan parası anlamına gelmektedir. Diğer anlamı kefalettir. \n"
    },
    "Taşlama": {
        "first_paragraph": "Taşlama, bir grubun bir kişiye künt travmadan ölene kadar taş attığı bir öldürme yöntemidir. Eski zamanlardan beri büyük suçlar için bir ceza biçimi olarak tasdik edilmiştir.\n"
    },
    "Tâzir": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Dinden çıkma": {
        "first_paragraph": "Dinden çıkma, dinden dönme ya da irtidad, bir insanın dininden ayrılmasıdır.\n"
    },
    "Dârülharp": {
        "first_paragraph": "Dârülharp veya Dârü'l-harb (Arapça: دار الحرب), İslam fıkhında bir kavram.\n"
    },
    "Fetva": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Fıkıh usûlü": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Fiqh al-aqallīyāt": {
        "first_paragraph": "Fıkıh al-akallīyāt, 1990'ların sonlarından beri özellikle Arapça konuşan Müslümanlar arasında tartışılan bir İslami fıkıh kavramıdır. Batı ülkelerinde yaşayan Müslüman azınlıkların belirli etik ve dini soru ve sorunlarına içtihat metoduna başvurularak çözümler geliştirtirilmesi amaçlanan fıkh-i düşünce sistemi.\n"
    },
    "Hudud Yasası": {
        "first_paragraph": "Hudud Yasası, 1979 yılında Pakistan'ın İslamizasyonunda büyük rol oynayan Ziya ül Hak tarafından yürürlüğe sokulan yasa. Bu yasayla birlikte tecavüze uğrayan bir kadının, tecavüzü kanıtlamak için en az dört Müslüman erkeği tanık olarak getirmesi gerekmekteydi. Aksi takdirde tecavüze uğradığını söyleyen kadın, zina yaptığını itiraf etmiş sayılarak ya hapse atılıyor ya da kırbaç ve recm cezası uygulanıyordu.[1]\n"
    },
    "İctihad": {
        "first_paragraph": "İctihâd (Arapça: اِجْتِهاد), İslam hukukçusunun sosyal hayatta şeriatın birincil kaynaklarında yer almayan sorunları çözmek amacıyla fıkıh usûlü prensiplerini kullanarak hükme varmak için zihinsel çaba harcamasına verilen Arapça terim.\n"
    },
    "Mecelle": {
        "first_paragraph": "Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye (Osmanlıca: مجلۀ احكام عدلیە) veya kısaca Mecelle, 1868-1876 yılları arasında Ahmet Cevdet Paşa başkanlığındaki bir komisyon tarafından derlenen İslami özel hukuk (medeni hukuk) kuralları kodeksidir. Osmanlı İmparatorluğu'nun son yarım yüzyılında şer'i mahkemelerde hukuki dayanak olarak kullanılmıştır. Bir giriş 16 bölümden oluşur ve 1851 madde içerir.\n"
    },
    "Mükellefiyet çağı": {
        "first_paragraph": "Mükellefiyet çağı; kişinin baliğ olması, yani bülûğa ermiş olması demektir. Kız olsun, erkek olsun aklı başında bulunan bir Müslümana namazın farz olması için büluğ dediğimiz erginlik çağına ermiş olması gerekir. Genellikle erkek çocukları 12-15, kız çocukları ise 9-15 yaşlan arasında erginlik çağına girerler.[1]\n"
    },
    "Reîsü'l-ulema": {
        "first_paragraph": "Reîsü'l-ulema (Osmanlıca:  رئيس العلماء), Bosna Hersek İslam Birliği başkanına verilen unvan.[1]\n"
    },
    "Riba": {
        "first_paragraph": "Riba veya Ribâ tefecilik olarak tercüme edilebilecek Arapça bir kelime veya şeriat kapsamında ticarette veya ticarette elde edilen haksız, sömürücü kazançtır. Kur'an'da birkaç farklı ayette (Âl-i İmrân-130, Nisâ-161, Bakara-275) ribadan bahsedilir ve kınanır.[1] Ayrıca birçok hadiste bahsedilmektedir.\n"
    },
    "Sahâbî kavli": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Suudi Arabistan hukuk sistemi": {
        "first_paragraph": "Suudi Arabistan'ın hukuk sistemi, hem Kur'an'dan hem de İslam peygamberi Muhammed'e atfedilmiş sünnetlerden türetilen İslamî Şeriat hukukuna dayanmaktadır. Muhammed'in ölümü sonrasında ortaya çıkan İslamî alim konsensüsleri (\"icmâ\") de Şeriat'ın kaynaklarından birini oluşturur. Suudi Arabistan'daki yargıçların yaptığı hukuksal yorumlar, İslam fıkhındaki literalist Hanbeli mezhebine ait Orta Çağ (İslam'ın Altın Çağı) metinlerinden etkilenmektedir. Şeriat, Müslüman dünyasında eşsiz olarak kodifiye olmamış haliyle Suudi Arabistan'da kullanılmaktadır. Bununla birlikte hukuksal içtihatın yoksunluğu, ülkenin kanunlarının kapsamında ve içeriğinde büyük seviyede belirsizliklere neden olmuştur. Bu nedenle hükûmet, 2010'da Şeriat'ı kodifiye etmeye niyet ettiğini açıkladı; ancak bu konuda hâlâ bir ilerleme sağlanamamıştır. Şeriat ayrıca fikrî mülkiyet hukuku ve şirketler hukuku gibi modern sorunları kapsayan kraliyet kararnameleriyle dağıtılan düzenlemeler ile tamamlanmıştır. Buna rağmen Şeriat, özellikle ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve kontrat hukuku gibi dallarda hukukun ana kaynağını oluşturmaktadır ve Kur'an ile Sünnet ülkenin anayasası olarak ilan edilmiştir. Suudi devleti (yani Suudi kraliyet ailesi)ne ait çok kapsamlı tescilli haklar, toprak hukuku ile enerji hukuku dallarının önemli bir özelliğini oluşturmaktadır.\n"
    },
    "Tam İlmihâl": {
        "first_paragraph": "İlmihâl her Müslümanın, îmân, amel ve ahlâk ile ilgili öğrenmesi ve yapması lâzım olan bilgiler veya bu bilgileri anlatan kitaptır.\n"
    },
    "Ulema": {
        "first_paragraph": "Ulema (Arapça: علماء‎), Müslüman ülkelerde eğitimli din alimlerinden oluşan sınıf. Tekili erkekse âlim, kadınsa âlimedir. Geçmiş yüzyıllarda yaşamış âlimlerin pek çoğu hezârfendi. Ulema sınıfı fıkıh ve şeriat (İslâm hukuku) konusunda derin bilgiye sahiptir ve bazı âlimler, aynı zamanda şeriatın uygulayıcısıdır.\n"
    },
    "Velayet-i fakih": {
        "first_paragraph": "Velayet-i fakih din hukuku bilgini anlamına gelen fakihin vesayet ve yönetim yetkisi anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Putperestlik": {
        "first_paragraph": "Putperestlik veya putataparlık, genel anlamda bir nesne, görüntü veya fikre tapım içeren bir dini uygulama, anlayış veya inançtır. Putperestlik farklı şekillerde tanımlandığı ve farklı çeşitleri olduğu gibi bazen politeizm benzeri monoteist olmayan inanç yapılarını kastetmek için de kullanılır.\n"
    },
    "Cadı avı": {
        "first_paragraph": "Cadı avı; cadı olduğuna inanılan kimselerin yakalanması, yargılanarak veya yargılanmadan cezalandırılması olayıdır. Tarihte cadı avları genellikle cadıların yakılarak veya linç edilerek öldürülmesi ile sonuçlanmıştır. Günümüzde cadı avı kavramı daha çok, \"fikirleri topluma tehdit olarak görülen kimselere karşı düzenlenen kampanya\" anlamında metafor olarak kullanılmaktadır.[1]\n"
    },
    "David Koresh": {
        "first_paragraph": "David Koresh (/kəˈrɛʃ/; doğum adı: Vernon Wayne Howell; 17 Ağustos 1959 - 19 Nisan 1993), 1993 Waco Katliamı'nda merkezî bir rol oynayan Amerikalı dinî önder. Branch Davidians adlı dinî örgütün yöneticiliğini yapmış ve bu kuruluşun son peygamberi olduğunu öne sürmüştür.\n"
    },
    "Teokrasi": {
        "first_paragraph": "Teokrasi ya da din erki [1], dine dayalı yönetim biçimini tanımlamak için kullanılan terim. Daha doğru bir anlatımla, dini otorite organlarının siyasi otorite organları yerine devlet idaresini elde tuttuğu devlet biçimidir. Teokrasi en yalın anlamda \"devlet işlerinden yönetim ile görevli din adamları (ör: Osmanlı Devletinde: ulema) sınıfının sorumlu olduğu ve devlet işlerinin dini temellere dayandırıldığı sistem\" olarak tanımlanabilir.\n"
    },
    "Afganistan İslam Emirliği (1996-2001)": {
        "first_paragraph": "Afganistan İslam Emirliği[6] (Peştuca: د افغانستان اسلامي امارات, Da Afġānistān Islāmī Imārat) 1996'da kurulup 2001'deki Afganistan Savaşı ile çöken Taliban rejimi tarafından yönetilen Afganistan'ın Taliban rejimi tarafından adlandırılan ismi. Afganistan İslam Emirliği'nin görevde bulunmuş tek emiri Muhammed Ömer, iki başbakanı ise Muhammed Rabbani ile Muhammed Abdülkabir'dir. 2001 yılında çıkan Afganistan Savaşı sırasında 13 Kasım 2001 yılında başkent Kabil'in düşmesiyle yıkılmıştır. 15 Ağustos 2021 tarihinde başkent Kabil'in ele geçirmesiyle beraber Taliban Afganistan'ın yönetimini tekrar ele almıştır ve de facto hükûmetidir.\n"
    },
    "Budizm kavramları": {
        "first_paragraph": "Muhtelif Budist terim ve kavramların asıl terimin bütün derinliğiyle kapsayacak Türkçe tercümeleri yoktur. Aşağıda birçok mühim Budist terim, kısa tanımlar ve hangi dilde kullandıkları sıralanmıştır. Bu listede terimleri asıl şekline göre düzenlemek ve başka dillerdeki tercüme ve eş anlamlı kelimeleri vermeye çalıştık.\n"
    },
    "Ahimsa": {
        "first_paragraph": "Ahimsa (Sanskrit: अहिंसा, Pāli:[1] avihiṃsā) (\"merhamet\"), genel olarak şiddete başvurmama, saldırmama, zarar vermeme anlamına gelen[2] kadim bir Hint şiddetsizlik ilkesi olup Hinduizm, Budizm ve Jainizm inanç sistemlerinde önemli bir erdemdir.[3][4][5][6][7] Buna göre insanlar, başkalarıyla ve genel olarak dünya ile barış içinde yaşamalı[8], asla bir canlıya zarar vermemeli, onu yaralamamalı ya da öldürmemelidir.[3] Ahimsa aynı zamanda, kötülüğe karşı zora baş vurmadan dayanma şeklindeki bir dinî ahlâk görüşünü de ifade eder.[9]\n"
    },
    "Anatta": {
        "first_paragraph": "Budist felsefede anatta (Pāli) ya da anātman (Sanskritçe) \"bensizlik\" veya \"ayrı bir benliğin yokluğu\" olarak tanımlanan kavramdır.[1] Geçicilik (anicca) ve ızdırap (dukkha) ile birlikte olgular dünyasının üç özelliğinden biridir. Kimi araştırmacılara göre, \"bensizlik, insanlarda ve nesnelerde kısıtlayıcı ben kimliğinin yokluğu\" anlamına gelmektedir.[2] Buda'nın açıkça reddettiği yeniden doğumdan sonra varlığını sürdüren bir ruh ya da Ben'in varlığı anlamına gelen atta (Pāli) ya da ātman (Sanskrit) kavramının tam karşıtıdır.\n"
    },
    "Anicca": {
        "first_paragraph": "Geçicilik anlamına gelen , Pali anicca (Sanskrit: anitya) kelimesi Budizm'de insanların yaşadığı alem olan olgular dünyasının üç özelliğinden biri olarak kabul edilir. Diğer iki özellik, ızdırap (Dukkha) ve benliksizlik (anatman)'dır. Tüm Budist okullarda temel kabul edilen geçicilik anlayışına göre, bu dünyada var olan her şey değişime tabidir. Bireyi oluşturan beş küme (skandha) de dahil, hiçbir madde veya kavram değişmeden kalamaz.[1]\n"
    },
    "Bardo (Budizm)": {
        "first_paragraph": "Bardo veya antarabhava, bazı Budizm okullarında ölüm ve yeniden doğuş arasında bir ara, geçiş veya eşik halidir.[1] Kavram, Gotama Buda'nın ölümünden kısa bir süre sonra ortaya çıktı. Daha önceki bir dizi Budist okul böyle bir ara durumun varlığını kabul ederken, diğer okullar ise bunu reddetti. Ölüm ve yeniden doğuş arasında bir ara durum olan antarabhava kavramı, Vedik-Upanişad felsefi geleneğinden Budizme getirildi.[2] Daha sonra Budizm, bardo kavramını yaşamın ve ölümün her aşamasını kapsayan altı veya daha fazla bilinç durumuna genişletti.[3]\n"
    },
    "Buda-doğası": {
        "first_paragraph": "Buda-doğası (Sanskrit: Buddha-dhatu) birçok Mahayana Budist okulunda önemli bir kavramdır. Ayrıca tathagatagarbha ve sugatagarbha terimleri de Buda-doğası kavramıyla eşanlamlı olarak kullanılır. Buda-doğasının tüm duyarlı varlıkların özünde doğuştan varolduğu kabul edilir; dolayısıyla herkes Budalığa ulaşabilir. Çoğu Mahayana Budist okulları, özellikle de Zen ve Tibet Budizminde Buda-doğasının sunyata (boşluk) olduğu kabul edilir.\n"
    },
    "Dharmakāya": {
        "first_paragraph": "Dharmakaya'yı tam manası ile anlamak için \"trikaya\" 'nın tümünü az çok bilmek gereklidir.\n"
    },
    "Pratitya-samutpada": {
        "first_paragraph": "Pratītyasamutpāda (Sanskrit: प्रतीत्यसमुत्पाद; Pali: paticcasamuppāda; Tibetçe: rten.cing.'brel.bar.'byung.ba; Çince: 緣起) öğretisi, Budist metafiziğin önemli bir parçasıdır. Tüm olguların, bir karşılıklı bağımlılık ilişkisi içinde, neden ve etkiler ağından ortaya çıktığını ifade eder. “Bağımlı köken”, “birbirine bağımlı kaynaklanma”, “koşullu oluşma” ya da “durumsallık” olarak çevirmek mümkündür.\n"
    },
    "Budizm'de yaratıcı": {
        "first_paragraph": "Budizm genelde bir din olarak kabul edilir; ancak kimi zaman Budizm için “ruhani felsefe” tanımı da yapılmaktadır. Bunun nedeni Budizm’de mutlak bir yaratıcı tanrı fikri bulunmamasıdır. Buda’nın yaşadığı dönemlerden itibaren, bir yaratıcı kavramının bulunmayışı Budist düşüncenin ayırt edici özelliklerinden biri olagelmiştir.[1] Budizmin yaklaşımı klinik ve sistematiktir; Dört Yüce Gerçek’te Buda ızdırap sorununu analiz etmiş, kökenindeki nedeni teşhis etmiş ve ızdırabı ortadan kaldıracak reçeteyi yazmıştır. Buda’nın öğretilerine göre, sekiz katlı asil yolu izleyen tüm duyarlı varlıklar, “bensizlik” (anatta) kavramının kavranması yoluyla cehaleti, dolayısıyla acıyı ortadan kaldırabilir.[2] Bu nedenle, Budizm bir yaratıcı tanrı kavramına değil, ahlak, meditasyon ve bilgelik kavramlarına dayanmıştır.[3] Bu açıdan Budizm, nihai bir \"benlik\" tanımlayan Hindu düşüncesiyle çelişir.[4]\n"
    },
    "Yaşamın çarkı": {
        "first_paragraph": "Hayatın çarkı ya da yaşamın çarkı ifadesi, Budizm’de meditasyon sembolü olarak nitelendirilir. Yani Buda’nın aydınlanmadan önce yaşamın sonsuz döngüsünü ve kurtuluş yollarını görüp geçirmeyi ifade etmektedir.\n"
    },
    "Arhat": {
        "first_paragraph": "Arhat; ağırbaşlı, layık kişi anlamına gelen Sanskritçe bir kelime. Budizm’de kin, nefret, cahillik gibi duygulardan arınmış kusursuz kişiler için kullanılan bir unvandır. Kişi nedensellik çemberinin on zincirini aşmıştır. Samsar’a geçmeden Nirvana’ya ulaşmayı hedefler.\n"
    },
    "Bodhipakkhiyadhamma": {
        "first_paragraph": "Bodhipakkhiyadhamma, Theravada Budizm'de aydınlanma için gerekli olan 37 şeyi açıklamaktadır. Bodhipakkhiyadhamma, Pali Derlemesi'nde de yazdığı gibi Budizm öğretilerini özetleme biçimidir. Bu listeleme, Orta Kütüphane'yi (Majjhima Nikaya, Sutta 77) kapsayan Sakuladayin'deki (Mahasakuludayi) uzun konuşmalardan gelmektedir. Fakat orada isimleriyle anlatılmazlar.\n"
    },
    "Karuna": {
        "first_paragraph": "Karuna, Sanskritçe bir kelime olup Batı dillerine genellikle şefkat ya da merhamet olarak çevrilir. Budizm'de bodhisattva yolunun kilit kavramlardan biri olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Sangha": {
        "first_paragraph": "Sangha (Pali: saṅgha; Sanskrit: संघ saṃgha) Pali dilinde ve Sanskritçe'de ortak amaç veya vizyona sahip topluluk, dernek, ya da cemiyet anlamında kullanılan bir kelimedir. Budist Keşişler Topluluğu da denir. Değişik anlamlarda Budist veya Jainist grupları tanımlamak amacıyla da kullanılmaktadır. Geleneksel olarak Sangha Budistlerde iki anlamda kullanılmaktadır: en yaygın olarak rahipler Sanghası, yani rahip ve rahibelerden oluşan topluluk anlamına gelir. Daha dar anlamda ise, Sangha, arya-sangha, \"soylu Sangha\" da denilen belli bir yüksek farkındalığa ulaşmış varlıkların oluşturduğu topluluk, veya gerçeğin ne olduğunu arayanların oluşturduğu topluluk (örneğin \"Satsang\") anlamında da kullanılmaktadır. Bu madde de öncelikle anlatılan rahipler Sanghasıdır. Budistler geleneksel olarak, aydınlanmaya giden yolda en uygun ortamı rahip yaşantısının sağladığını kabul eder. Ayrıca Sangha Buda'nın öğretilerinin korunması, çevrilmesi, ileriye taşınması ve yayılmasından sorumludur.\n"
    },
    "Skandha": {
        "first_paragraph": "Budist yazında skandha (Sanskrit) veya khandha (Pāli, Türkçe karşılığı küme) benlik duygusuna temel teşkil eden, ve bu duyguya bağımlılığa neden olan beş tür olgudan her birine verilen addır.[1]\n"
    },
    "Trikaya": {
        "first_paragraph": "Trikaya (Sanskritçe, kelime anlamıyla \"Üç Beden\"; Çince: 三身, sānshēn, Japonca: sanjin) gerçekliğin ve Buda'nın doğasını açıklayan önemli bir Budist öğretidir. Trikaya doktrini M.S 4. yüzyılda bugün bilinen şeklini almıştır. Doktrin kısaca, Buda'nın üç Kaya'ya ya da bedene sahip olduğunu söyler: nirmanakaya (zaman ve uzayda kendini dışa vuran beden), sambhogakaya (neşe ve ışığın dışa vurumu olan ortak haz bedeni), Dharmakaya (aydınlanma prensibinin vücud bulduğu, kısıtlama veya sınır tanımayan Gerçek beden).\n"
    },
    "Politeizm": {
        "first_paragraph": "Çoktanrıcılık ya da Politeizm, politeizm sözlük anlamıyla birden çok tanrıya inanmak, tapınmak manalarına gelmektedir. Sözcük, etimolojik açıdan, Yunanca πολύς poly (çok) ve θεοί theoiz (tanrı) sözcüklerinden türemiştir.\n"
    },
    "Gök cisimlerine tapma": {
        "first_paragraph": "Astroteoloji veya astrolatri, yıldızlara ve diğer göksel cisimlere tanrı olarak ibadet etme veya tanrıların göksel cisimler ile ilişkilendirilmesidir. Bunun en yaygın örnekleri, dünyadaki politeistik sistemlerde güneş tanrıları ve ay tanrılarıdır. Ayrıca Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn gibi kayda değer gezegenlerin Babil'de tanrılarla ve dolayısıyla Greko-Romen dininde ilişkilendirilmesi de örnek olarak gösterilebilir.\n"
    },
    "Lenape mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Lenape mitolojisi, Kuzeydoğu Kızılderilileri'nin yerli bir halkı olan Lenape halkının mitolojisidir .\n"
    },
    "Sanat tanrılarının listesi": {
        "first_paragraph": "Sanat tanrıları, tanrıların sanatsal kompozisyonlara dahil edildiği bir dini ikonografi biçimidir. Tarih boyunca, belirli bir tanrıya daha derin bir bağlantı kurmanın bir yolu olarak veya ilahi varlığa saygı ve bağlılığın bir işareti olarak yaygın bir şekilde sanat kullanılır.\n"
    },
    "Ulusal tanrı": {
        "first_paragraph": "Ulusal ya da millî tanrı, etnik bir grubun (ulusun) ve o grubun liderlerinin güvenliği ve refahıyla ilgilenen koruyucu tanrılar veya tanrılar sınıfıdır.\n"
    },
    "Doktrin": {
        "first_paragraph": "Doktrin veya öğreti  (Latince: doctrina, Sanskrit: dukrn), belirli bir konu ya da inanç sistemine ilişkin kabul, ilke ve kurallar bütünü.[1]\n"
    },
    "Ipse dixit": {
        "first_paragraph": "Ipse dixit (Latince: \"O böyle söyledi\"), kanıtı olmayan bir sav veya düşüncenin dogmatik bir ifadesidir.[1]\n"
    },
    "Allah": {
        "first_paragraph": "Allah[a] (Arapça: الله, romanize: Allāh (yardım·bilgi), Arapça telaffuz: [ɑɫˈɫɑː(h)]), İbrahimî dinlerde geçen tek Tanrı'yı ifade eden Arapça sözcüktür.[2][3][4] Allah ismini Müslümanlar dışında Yahudi Arapçası konuşan Yemen Yahudileri ve bazı Mizrahi Yahudileri topluluklarıyla Malta'da yaşayan Roma Katolikleri, Orta Doğulu Semitik Hristiyanlar olan Arap Hristiyanlar, Aramiler, Maruniler, Süryaniler ve Keldaniler de kullanır.[5]\n"
    },
    "Aşere-i Mübeşşere": {
        "first_paragraph": "Aşere-i Mübeşşere (Arapça اَلْعَشَرَةِ الْمُبَشِّرُونَ بِاْلْجَنَّةِ ‎ \n(el-'aşeret-il mubeşşirūne bil cenneh), Sünnî İslâm terimi olup İslâm peygamberi tarafından yaşarken Cennet'le müjdelenmiş (Cennet'e girecekleri Allah tarafından vâdedilmiş) on kişi için kullanılan bir tâbir. Aşere-i Mübeşşere tabirinin yanı sıra El-Mubeşşirûn bi'l-Cenneh tabiri de bu kişiler için kullanılmıştır.\n"
    },
    "Berekallah": {
        "first_paragraph": "Allah'ın nimetleri (üzerinize olsun) (Arapça : berek 'Allah بارك الله) Müslümanlar tarafından tipik olarak başka bir kişiye teşekkür etmek için kullanılan bir ifadedir. Müslümanların şükretmek için kullandıkları birçok ifadeden biridir. Jazakallah diyen bir kişiye cevap olarak da kullanılır.\n"
    },
    "Cemaziyelevvel": {
        "first_paragraph": "Cemaziyelevvel (Arapça: جمادى الأولى, Hicri takvime göre yılın 5. ayı. Ayın adına kaynaklık eden cemazi sözcüğü \"yağmursuz alan\" anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Cenâbet": {
        "first_paragraph": "Cünüp veya cenâbet, İslam'a göre cinsel ilişkide bulunduğu veya vücudundan meni çıktığı hâlde henüz boy abdesti alarak temizlenmemiş olan (kişi). Bu kavram gündelik konuşmada pis veya hoşlanılmayan kimseleri tanımlamak amacıyla da kullanılır.[1]\n"
    },
    "Dîn": {
        "first_paragraph": "Dîn (Arapça: دين telaffuz şekliyle Diin, Dīn, Diyn), İslam ile özdeşleşmiş olan fakat Arap Hristiyanlar tarafından da ibadetleri sırasında yaygın olarak kullanılan Arapça bir kelimedir. Bu terim bazen \"din\" olarak tercüme edilmekle beraber, Kur'an da kullanıldığı üzere hem müttaki Müslümanlar tarafından ilâhî kanunlara uymak maksadıyla takip edilmekte olan yola ya da şeriata, hem de hiçbir şefaatçinin yardımının fayda etmeyeceği bir günde bütün insanlığın kaçınılmaz olarak Allah önünde hesaba çekilerek bu dünyada yaptığı iyilikler karşılığında mükafatlandırılacağı ve işlemiş olduğu kötülükler karşısında da cezalandırılacağı ilâhi hüküme işaret etmektedir.[1]\n"
    },
    "Dört Halife": {
        "first_paragraph": "Raşid Halifeler; Sünni İslamda Raşid halifeler, doğru yola yönlendirilen ve doğru bir model olduğu kabul edilen halifelerdir. Bazıları bu kategoriye Muhammedin torunu Hasan'ın 6 aylık hilafetini de sokarlar. İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra Müslüman topluluğa önderlik eden ilk dört halifedir:\n"
    },
    "Elhamdülillah": {
        "first_paragraph": "Elhamdülillah veya Elhamdulillah (Arapça: الحَمْد لله‎‎) kısaca Tahmid olarak bilinen ve Şükür Allah'adır, Allah'a şükürler olsun anlamında kullanılan Arapça söz.\n"
    },
    "Farz": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Fıtrat": {
        "first_paragraph": "Fıtrat, İslam dininde bir kavram, özellikle tasavvufta önemli bir yer tutar.\n"
    },
    "Fitne (kelime)": {
        "first_paragraph": "Fitne (ya da fitnah, pl. Fitan; Arapça: فتنة, فتن: \"günaha, yargılama; ayaklanma, sivil çekişme, çatışma\" [1] geniş bir yargılama, ızdırap veya sıkıntı çağrışımları olan Arapça bir kelimedir. Önemli tarihsel sonuçları olan bir kelime, modern Arapça'da da yaygın olarak kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Gılman": {
        "first_paragraph": "Gılman, İslamda, cennette hizmet gördüğü tasavvur edilen delikanlılardır.[1] Sözlük anlamı “çocuk, bıyığı yeni terlemiş genç, hizmetçi” olan gulâm kelimesinin çoğuludur.[2] Kur’an literatüründe “cennet ehlinin hizmetiyle görevlendirilen ve hiçbir zaman yaşlanmayan gençler” mânasına gelir.[2]\n"
    },
    "Göze göz": {
        "first_paragraph": "\"Göze göz\" (İncil İbranicesi; Ain takhat ain) [a] karşılıklı adalet ilkesini ifade eden Çıkış Kitabı 21:23–27'de bulunan bir emirdir. Roma uygarlığında lex talionis, yaralayan kişinin, zarar gören tarafça aynı ölçüde cezalandırılması ilkesidir. Daha yumuşak yorumlarda mağdur yaralanmanın [tahmini] değerini  tazminat olarak alabilirdi.[1] Tazminat zarar ile orantılı olmalıydı.\n"
    },
    "Hanif": {
        "first_paragraph": "Hanif (Arapça: حنيف)kelimesinin menşei ve anlamına dair çeşitli görüşler bulunmakta; Arapça, İbrânîce, Süryânîce veya Habeşçe bir kökten geldiği ileri sürülmektedir. Kelimenin kökünü oluşturan “hnf” bütün Sâmî dillerde ortaktır. Kelimenin Ken‘ânîce şekli olan hanpa ve hanapu Tell el-Amarna tabletlerinde (MÖ XIV. yüzyıl ortaları) ortaya çıkmaktadır. Bu metinlerde kelime “kötülüğe meyilli ve sapkın olmak, iftira etmek” anlamlarındadır. Yeni İbrânîce ve Mişna’da kullanılan Yahudi-Ârâmî (Judeo-Aramaic) dilinde “iki yüzlü olmak”, Süryânîce şekli olan hanfo (hanpa) ise “putperest” anlamına gelmektedir (Moubarac, s. 152; Denny, XXIV, 27).\n"
    },
    "Haram (alan)": {
        "first_paragraph": "Arapça bir terim olan ḥaram (Arapça: حَرَم) İslami inançta ve Arapçada \"kutsal\" anlamına gelir.\n"
    },
    "Helal": {
        "first_paragraph": "Helal (Arapça: حلال), Dini terim. Meşru, yasal veya uygun anlamındadır. Haram teriminin zıt anlamındadır. Çoğu zaman Mübah ile eş anlamlı olarak da kullanılır.[1]\n"
    },
    "Hile (fıkıh)": {
        "first_paragraph": "Hile, bir fıkıh kavramı olarak, bir kimseyi istenen yönde irade beyanında bulundurmak için yanlış bir kanaat uyandırarak veya mevcut bulunan hatalı fikrin devamını sağlayarak yanıltmaktır. Klasik fıkıh kitaplarında, bir akit veya hukukî işlem yapmak isteyen kimsenin iradesine yönelik yapılan hile, tağrîr, tedlîs veya aldatma anlamına gelen hud'a, hılâbe, gibi kelimelerle ifade edilmiştir. Bu manadaki hilenin, gabn ve garar kavramlarıyla yakından ilişkisi vardır. Doğruluk ve dürüstlüğü temel ilke olarak benimseyen İslâm'da Müslüman'ın özüne ve sözüne güvenilir dosdoğru olması, elinden ve dilinden herkesin emin olması istenmiştir. İslam peygamberi Muhammed, sattığı buğdayın ıslağını yığının altına gizleyen bir sahabîye, \"bizi aldatan bizden değildir.\" demiş,[1] hileye başvuranın ateşte olduğunu söylemiştir.[2]\n"
    },
    "Himâr": {
        "first_paragraph": "Himâr (arap. خِمَار ‎ peçe (dişi); peçe) - Müslüman kadınların başını ve göğsünün önünü [1] örttüğü, ancak yüzünü örtmediği bir eşarp [2] . Bazen sadece bir eşarp değil, genel olarak herhangi bir örtü anlamına gelebilir [3]\n"
    },
    "İnfak": {
        "first_paragraph": "İnfak (Arapça: إنفاق) harcama, ödeme anlamına gelen Arapça bir kelimedir.[1] Aynı zamanda, herhangi bir iyilik istemeden veya bir karşılık beklemeden sadece Allah'ı memnun etmek için yapma duygusunu da taşır.[2][3]\n"
    },
    "İnnâ lillâhi ve innâ ileyhi raciun": {
        "first_paragraph": "İnnâ lillâhi ve innâ ileyhi raciun ( arap. إِنَّا لِلَّٰهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ - ‎Biz Allah’a aidiz ve kuşkusuz O’na döneceğiz) - Kuran'dan bir cümle, İslam'da bir dua.[1]  ‎\n"
    },
    "İrhas": {
        "first_paragraph": "İrhas, bir peygamberin, vahiy gelmeden (peygamber olarak gönderilmeden) önce, ileride peygamber olacağını gösteren, buna delil olan olağanüstü olaylardır.\n"
    },
    "İslam'da büyük günah": {
        "first_paragraph": "Büyük günah, kebîre veya fısk, bir İslam dinî terimi. Fısk işleyen kişiye fâsık denir.\n"
    },
    "İsmet (İslam)": {
        "first_paragraph": "İsmet sıfatı İslam'da, Peygamber Muhammed'in ve diğer peygamberlerin ilahi koruma sayesinde günahtan ve yanlıştan uzak olmasını ifade eder. Bu sıfat, Şiîlerin inancına göre On İki İmam ve Peygamber'in kızı Fatıma Zehra için de geçerlidir. Zeydîler, \"İsmet\" sıfatını imamlara atfetmeyerek bu noktada diğerlerinden ayrılır.\n"
    },
    "İstidrâc": {
        "first_paragraph": "İstidraç, İslâm'a göre, hakkı olmadığı hâlde ve kabiliyetsiz bir durumda olmasına rağmen, bir kimsenin çokça nimete mazhar olması ve bu sebeple küfür ya da Allah'a isyanının devam etmesidir. Bu hâl üzere iken âsî kul, gitgide azaba yaklaştırılmaktadır.\n"
    },
    "İzar": {
        "first_paragraph": "İzar İslam dini terimi. İslam dininde ölen kişinin bedeninin gömülmeden önce sarıldığı bez parçası (kefen) ile ilgilidir.\n"
    },
    "Kelime-i şehadet": {
        "first_paragraph": "Kelime-i şehâdet (Arapça : شهادتان, Türkçe: Tanıklık sözü), İslam inancında Allah'tan başka ilah olmadığı, Muhammed'in de onun kulu ve elçisi olduğunu beyan eden ibaredir.\n"
    },
    "Kıraat-ı Aşere": {
        "first_paragraph": "Kıraat-ı Aşere, Kıraet Arapça'da okumak anlamına gelen karae (قرأ) fiilinden semai bir mastardır. Kur'an terminolojisinde ise kıraet, Kur'an'ı okuma konusunda önder sayılan imamlardan her birinin okuyuşta takip ettikleri yoldur. Kur'an'ın kendisinde, kıraet imamları arasında ittifak bulunmakla beraber, okunuş tarzında ihtilaf vardır. Bu ihtilaf harflerin söylenmesinde veya çıkarılış şekillerinde görülmektedir.\n"
    },
    "Kur'an": {
        "first_paragraph": "Kur'an (Arapça: القرآن / el-Kur'an) veya yaygın kullanılan adıyla Kur'an-ı Kerim (قُرْآنِ کَرٖیمْ), Müslüman inancına göre, yaklaşık 23 yıllık bir süreçte ayetleri Allah tarafından Cebrâil adındaki melek aracılığıyla Muhammed'e parça parça vahiyler hâlinde indirilen bir kutsal kitaptır.[1][2][3] İslam inancına göre Kur'an-ı Kerim, Muhammed'in gerçek bir peygamber olduğunu kanıtlayan en önemli ve en büyük mucizedir.[4][5][6] Müslümanlar, namaz başta olmak üzere belli başlı ibadetlerinde Kur'an'dan çeşitli bölümler okurlar.[7]\n"
    },
    "Kutsal Türbe Savunucuları": {
        "first_paragraph": "Kutsal Türbe Savunucuları, (Farsça: Modâfe'ân-e-Haram) İslam Cumhuriyeti tarafından organize edilen ve Suriye'ye gönderilen ve bu ülkedeki benzer görüşteki gruplara danışmanlık, teçhizat ve harekât yardımı sağlayan bazı askerî güçlere İslam Cumhuriyeti'nin verdiği isimdir.[1] Bu gruptaki insanların çoğu İslam Devrim Muhafızları Birliği, Basij ve bazen İran İslam Cumhuriyeti Ordusu'nun resmi güçleridir ve ölen İranlı askerlerinin çoğu bu üç İran askeri kurumundandır.[2] İslam Cumhuriyeti'ni eleştirenler ve onun karşıtları, bu güçlerin Suriye'deki varlığını Beşar Esad hükûmetini desteklemek ve Suriye halkına baskı yapması için gönderdiğini savunuyor [3]\n"
    },
    "Muta nikâhı": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Mübah": {
        "first_paragraph": "Mübah (Arapça: مباح), İslami terim. Efâl-i mükellefin'dendir. Yapılmasında veya terkinde dinî yönden hiçbir mahzûru bulunmayan, yani, mükellefin yapıp yapmamakta tamamen serbest olduğu işlerdir.[1] Oturmak, yemek, içmek, uyumak gibi... Mübah olan bunun gibi işlerin ne yapılmasında sevab vardır, ne de terkinde günâh vardır.\n"
    },
    "Mücahit": {
        "first_paragraph": "Mücahit (Arapça: مجاهد), kutsal sayılan bir ülkü, özellikle de İslam adına savaşan kişi. Sözcük Arapça mücahidûn (mücahitler) sözcüğünün tekilidir ve \"cihat eden\" anlamına gelir.\n"
    },
    "Müfsid": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Müstehap": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Na't": {
        "first_paragraph": "Na't, konu olarak İslam dininin son peygamberi Muhammed'i anan ve öven edebi eserlere verilen isimdir.\n"
    },
    "Nafile": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Nebi (İslam)": {
        "first_paragraph": "Nebi (Arapça: نبي), bir İslam dini terimi. Nebi kelimesi \"haberci\"[1] \"haber alan\" anlamına gelir.[2] İslam inancına göre 124.000 veya 200.000'den fazla nebi vardır.[3]\n"
    },
    "Nesih (tefsir)": {
        "first_paragraph": "Nesih (Arapça: نسخ), tefsirde şer'i bir hükmün yerine yeni bir hüküm getirilmek suretiyle kaldırılması olarak tanımlanan bir teoridir.\n"
    },
    "Resul (İslam)": {
        "first_paragraph": "Rasul (Arapça: رسول), İslam dininde insanları müjdelemek ve uyarmak[1][2] için Allah tarafından gönderilen kişilere verilen isimdir. Kelime anlamı olarak: \"tasarrufa hakkı olmaksızın, birinin sözünü olduğu gibi bir başkasına bildiren kimse\"[3] anlamına gelir. Rasuller konusunda günümüzde verilen bilgilerin çoğu, Kur'an dışındaki kaynaklardan alındığından İslam dininin asıl kaynağı olan Kur'an'ın esas alınması gerekmektedir.\n"
    },
    "Rikaz": {
        "first_paragraph": "Rikâz, insanlar tarafından toprağa gömülmüş ya da kendiliğinden yer altında bulunan; maden, define veyahut hazine gibi, her türlü kıymetli değeri ifade eden islâmi bir kavramdır.\n"
    },
    "Riya": {
        "first_paragraph": "Bir İslam dinî terimi olarak riya, dünyevî çıkarlar elde etmek için dindar gibi görünmek veya ibadetleri yerine getirmektir.[1] Örneğin mal, mevki, saygı, şöhret vs. kazanmak için yapılan ibadetler riya kabul edilir.[1] Gıybet eden (birinin aleyhinde konuşan) kimsenin gıybet ettiği kimseyle \"pişman olmadan\" helalleşmesi de riya kabul edilir.[1]. İslam'da riya haramdır.[1][kaynak belirtilmeli] Riya görünüşte ibadet, aslında dine ihanettir.[2]\n"
    },
    "Ru'yetullah": {
        "first_paragraph": "Ru'yetullah, İslam dini terimi. Allah'ın âhirette gözlerle görülmesini tanımlar. Kelâm ilmindeki tartışma konularından birisidir.\n"
    },
    "Salavat": {
        "first_paragraph": "Salavat, İslam peygamberi Muhammed’e ve onun soyundan gelenlere (Ehl-i Beyt) saygı bildirmek için Müslümanlar tarafından okunan dualara denir. En yaygın biçimleri Allahüme salli âla seyyidina Muhammedin ve âla ali seyyidina Muhammed ile Sallallâhu aleyhi ve sellem şeklindedir. Kur'an’da Ahzab Suresi’nin 56. ayetinde Allah ve meleklerin Muhammed’e salâvat okuduğu belirtilerek, inanan kişilerin de ona salat ve selâm okumaları istenir.[1] Müslümanlarda namaz içinde tahiyyata oturunca, namazdan sonraki dualarda, çeşitli dualarda (Mevlid) ve Muhammed’in adını söyleyince ya da yazınca ona salavat okurlar.\n"
    },
    "Secde": {
        "first_paragraph": "Secde, Arapça kökenli sözcük, İslam dini terimi. Namazda alnı, burnu, el ayalarını, dizleri ve ayak parmaklarını yere koymaya verilen isimdir. Namazın farzlarındandır.[1][2]\n"
    },
    "Semûm": {
        "first_paragraph": "Semûm kuranda anılan bir tür ateştir. Sure'da 56:42 cehennem ateşleri ile ilişkilidir ve Sue'da 15:26 bu ateşten \"Cân\" yaratıldığını belirtir.\n"
    },
    "Sevap": {
        "first_paragraph": "Sevap, İslam dininde kişinin iyi hareketleri ve farz ve nafile ibadetleri yerine getirmesinden dolayı kazandığı hayra verilen isimdir. Karşıtı günahtır ve kişiler günahı haram olan şeyleri yapmaları, farz olan şeyleri terk etmeleri ve kötü hareketleriyle kazanırlar. Buna göre ahirette sevabı günahından yüksek olanlar ebedi saadete kavuşacak, cennete gönderilecek, günahı sevabından çok olanlarsa azap ile karşılacaklardır. Ehl-i Sünnette genel kanı Mü'min kişinin günahı sevabından çoksa bile, azabının ebedî olmayacağı, günahlarının cezasını bir süre azap çekerek gördükten sonra cennete alınacağı yolundadır. Haricîlikte ise günahkâr kişi dinden çıkmış sayılabilir ve bu sebeple öldüğünde ebedi azap görebilir.\n"
    },
    "Seyyid": {
        "first_paragraph": "Seyyid (Arapça: سيد), İslam peygamberi Muhammed'in kızı Fatıma ve torunları Hasan, Hüseyin, Zeynep, Rukiyye ve Ümmü Gülsüm'ün soyundan olduğu inanılanlar genel olarak bu adla anılır. Hanımlar için Seyyide sıfatı kullanılır.\n"
    },
    "Silsile": {
        "first_paragraph": "Silsile (Arapça : سلسلة), (Farsça : زنجیر), (Urduca : چین) bir İslam dini kavramıdır. Ayrıca tasavvufta da farklı bir manada terim olarak kullanılır. Hadis ilminde sened denilen kavram, ravilerin silsilesini araştırır.\n"
    },
    "Sübhanallah": {
        "first_paragraph": "Subhan'Allāh (Arapça yazılışı: سبحان الله); Türkçeye sıklıkla \"Allah münezzehtir\" şeklinde çevrilen, Türkçe diziliş ile \"Allah Subhan'dır\" anlamında olan Arapça bir ifadedir. İfade, Subhan ve Allah kelimelerinin birleşiminden oluşur.\n"
    },
    "Sünnet (din)": {
        "first_paragraph": "Sünnet (Arapça: سنة) veya Sünnet-i Seniyye, tarz, yol anlamına gelen bir İslam dini terimidir. İslam dininde peygamber Muhammed'in farz olarak tanımlanan Kur’an emirleri dışındaki davranışları ve herhangi bir konuda söylemiş olduğuna inanılan söz (kavli sünnet, hadis), fiil (eylem) ve takrirlerine (susarak onaylama) verilen addır. Fıkıh'ta Ef'ali mükellefin'den sayılır.\n"
    },
    "Şefaat": {
        "first_paragraph": "Şefaat (Arapça: الشفاعة eş-Şefaa), İslam terminolojisinde, evliya gibi kendisine Allah tarafından izin verilen kişilerin ve özellikle peygamberlerin, inananların affedilmesi için dilekte bulunması anlamına gelir. Arapça'da 'çift' anlamına 'şef' (شفع) kökünden 'bir şeyi ikileme veya çiftleme' anlamına gelir. Geniş anlamında ise 'bir işte başka bir kişinin yardımını, aracılığını isteme' gibi anlamları vardır.[1]\n"
    },
    "Şeytan ayetleri": {
        "first_paragraph": "Şeytan ayetleri, Muhammed tarafından önce vahiy olarak açıklanıp sonrasında bu ayetlerin Şeytan isimli varlık tarafından kulağına söylendiği ifade edilerek Kur'an'dan çıkartıldığı belirtilen ayetlerdir. Bu ayetlerle ilgili rivayetler, Taberî, Vâkidî, İbn Sa'd, Ebu Cafer Taberi ve İbni İshak'ın eserlerinde yer almıştır. Şeytan ayetleri kavramı ilk defa İskoç tarihçi William Muir tarafından 1858'de kullanılmıştır.[1]\n"
    },
    "Şura": {
        "first_paragraph": "Şura (Arapça: شُورَىٰ, shūrā) \"danışma\" için kullanılan Arapça bir kelimedir. Kuran, Müslümanları işlerini birbirleriyle istişare ederek karar vermeye teşvik eder. Şura ilkesi örneğin bir konsey veya referandum şeklini alabilir.\n"
    },
    "Taçkapı": {
        "first_paragraph": "Taçkapı ya da anıtsal kapı, anıtsal binalarda cephelerin en süslü kısmını meydana getiren büyük ve gösterişli kapılardır. Bu tip düzenlemelerinin en erken örnekleri Eski Anadolu, Ege ve Mezopotamya mimarlıklarının kale, tapınak ve saraylarında görülür. Erken çağlara ait kapı düzenlemelerinde koruyucu bekçi simgesi olarak  genellikle aslan heykelleri kullanılmıştır.[1]\n"
    },
    "Tağut": {
        "first_paragraph": "Tağut ( ar. طاغوت, geniş anlamda: \"ölçüyü aşmak\"), Allah'tan başka bir ibadet odağını ifade eden İslami terminolojidir. Geleneksel teolojide bu terim genellikle kendileri için kurbanların kanı akıtılan putları veya İblisleri ifade eder.[1]\n"
    },
    "Tahâret": {
        "first_paragraph": "Tahâret, (Arapça: طهارة; Türkçe: \"Temizlik\"), İslam'da necaset denen maddi pisliklerle, hades denen hükmi pisliklerden temizlenme.\n"
    },
    "Takiye": {
        "first_paragraph": "Takiye (Arapça: تقية; Takıyye olarak da yazılır), İslam dininde bir Müslümanın zor bir durumdan kurtulmak için İslam'ı inkâr ederek Müslüman değilmiş gibi davranmasıdır.[1][2] Kur'an Nahl suresinde takiye yapmaya izin vermektedir.\n"
    },
    "Takva": {
        "first_paragraph": "Takva (Arapça: التقوى at-taqwá) kulun, azametinden korkarak ve rahmetini ümit ederek Rabb'ine karşı olan kulluk görevlerini yerine getirmesi, emirlerini tutup yasakladıklarından kaçınması anlamına gelen bir terimdir. Kur'an'da Allah katında insanların en üstünün en çok takva sahibi olanlar olduğu belirtilmiştir.[1] Takva, insanın, özde ve sözde, davranışlarda, sözlerde ve fiillerde her zaman kendini Allah'ın huzurunda bilerek buna göre hareket etmesi, harama düşmek korkusuyla bazı helalleri de terketmesi ve tüm varlığıyla O'na yönelmesiyle zirve bulur.[2]\n"
    },
    "Tekbir": {
        "first_paragraph": "Tekbir, Arapça Allahu ekber (الله أكبر) şeklinde ifade edilen İslamî kavram. Allah'ın her şeyden üstün, yüce ve ulu olduğunu ifade eder.[1]\n"
    },
    "Tekfir": {
        "first_paragraph": "Tekfir (Arapça: تكفير), İslam hukukunda bir Müslümanın başka bir Müslümanı kafir ilan etmesidir. Tekfir eden kişiye mükeffir denilir. İslam dininde tekfir yasaklanmıştır,[1] çünkü Kur'an suçlamaları yasaklarken bir hadis rivayeti bir kişiyi tekfir edenin kendisi kafir olacağını söyler.[2][3]\n"
    },
    "Tevâfuk": {
        "first_paragraph": "Tevâfuk, birbirine denk gelme, latîfâne (hoş, zarif) bir şekilde uyum içinde olma anlamına gelen İslamî terimdir. Anlamlı ve hikmetli (bilgece) amaçlarla, latîf bir şekilde birbirine yakışan ve birbiriyle ilişkili olan, uygunluk arz ederek bir düzenin varlığını gösteren, kısaca birbirine tevâfuk eden her şey, evrende tesâdüfe yer olmadığını işaret ve ispat eder.\n"
    },
    "Tevessül": {
        "first_paragraph": "Tevessül (Arapça: توسل) ya da Vesile, Allah'a yakarmakta başkaları hesabına araya Allah'a yakın aracı ve şefaatçilerin konulması anlamına gelir. Kişi burada kendi şeyh ya da mürşidinin kendi günahlarının affı için şefaatçi olmasını dilemektedir. Allah'a her yakaracağı anda aşırı saygı beslediği mürşid, pir ya da şeyh'inin adını zikreder. Bu hadiseye Sünnilik, Şiilik ve Sufiliğin her birinde farklı şekillerde rastlanılabilmektedir.\n"
    },
    "Tevhit": {
        "first_paragraph": "Tevhit ya da tevhid (Arapça: توحيد), tektanrıcılık kavramının İslam terminolojisindeki karşılığıdır.[1]\n"
    },
    "Tezkiye": {
        "first_paragraph": "Tezkiye (تزكية) “ tazkiyah el-nafs ” ı ima eden, “ benliğin arıtılması” anlamına gelen Arapça-İslami bir terimdir. Bu, burun parçalarının (ehlileştirilmiş benlik veya arzular), ego-merkeziyet durumundan, çeşitli ruhsal aşamalardan saflık seviyesine ve Allah'ın iradesine teslim edilmesine dönüştürülmesi sürecini ifade eder. Temelleri bilinen otantik sünneti (ilm ) olan şeriat ve tapuları öğrenmek ve Allah'ın manevi farkındalığı ile sonuçlanan (O'nun bizzat kendisinin yanında olduğunun sürekli olarak bilinmesiyle) yaşam boyunca kendi işlerinizde uygulamaktır. Yaptığımız her şeyi, düşüncelerinizde ve davranışlarınızda sürekli hatırlama ya da dhikr olmakla birlikte Ihsan'ın en yüksek seviyesi olduğunu bilir. Terimin çoğunlukla benzer bir sözcüğü İslah'tır.\n"
    },
    "Üç Kulhü Bir Elham": {
        "first_paragraph": "Üç İhlas bir Fatiha, İslam dininin kültürel bir kavramı olarak İhlas Suresi'nin üç defa ve Fatiha Suresi'nin bir defa okunması ile oluşturulan dörtlemedir. Halk arasında bu dörtleme adını İhlas Suresi'nin ilk sözcüğü Kulhü ve Fatiha Suresi'nin ilk sözcüğü Elham'dan alarak \"Üç Kulhü Bir Elham\" olarak ifade edilir.\n"
    },
    "Vacip": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Vakfe": {
        "first_paragraph": "Vakfe, hac ibadetini yerine getiren kişinin belirli bir zaman diliminde belirli yerlerde bir süre durmasıdır.[1] Arafat ve Müzdelife olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Arafat vakfesinde Arafat'ın herhangi bir yerinde bir süre beklemek yeterlidir. Hanefî, Şâfiî ve Hanbelîlere göre Urene vadisi üzerinde yapılacak vakfe geçerli değilken Mâlikîlere göre ise Urene vadisinde vakfe yapan kişinin vakfesi geçerli olmakla birlikte ceza kurbanı kesmesi gerekir.[1] Müzdelife vakfesinde Muhassir vadisi hariç Müzdelife'nin herhangi bir yerinde vakfe yapılabilir. Vakfenin geçerli (sahih) olabilmesinin iki şartı vardır: hac için ihramlı olmak ve vakfeyi özel (belirli) yer ve zamanda yapmak.[2]\n"
    },
    "Velâyet": {
        "first_paragraph": "Velâyet ya da Evliyâlık, İslam'da Allah'a dost veya Allah için dost olan kimselerin dindeki konumunu tanımlamak için kullanılan dini terim.[1]\n"
    },
    "Velî (İslam)": {
        "first_paragraph": "Veli (Arapça: الْوليّ, çoğul Arapça: أَوْلِيَاء, ʾawliyāʾ), \"efendi\", \"otorite\", \"koruyucu\",[1][2] gibi çeşitli şekillerde tercüme edilen Arapça kelime, Müslümanlar tarafından en yaygın olarak İslami bir azizi belirtmek için \" Tanrı'nın dostu\" anlamında kullanılır.[1][3][4]\n"
    },
    "Dolcinoculuk": {
        "first_paragraph": "Dolcinoculuk, Geç Orta Çağ'da havari kardeşler akımının düşünceleri ekseninde ortaya çıkan dini bir tarikattır. Dolcinocular, Fransisken ideallerini takip ederek, tüm Hristiyanların ilk Hristiyanlar gibi mütevazı bir yaşam sürmeleri gerektiğine inanıyorlardı ve bu nedenle gittikçe zenginleşen Katolik Kilisesi'ne karşı bir tutumdaydılar. Katolik Kilisesi tarafından sapkın ilan edilen akım ismini, akımın liderlerinden birisi olan Novaralı Fra Dolcino'dan almaktadır.\n"
    },
    "İsa'nın ikinci gelişi": {
        "first_paragraph": "İsa'nın ikinci gelişi, İsa'nın yaklaşık iki bin yıl önce çarmıha gerilip üç gün sonra dirilmesinin ardından göğe yükselmesinden sonra dünyaya dönmesine ilişkin Hristiyan inancıdır. Bu inanç ayrıca, diğer bazı dinlerde farklı yorumlarla yer alır. Mesih kehanetlerine dayanmaktadır ve çoğu Hristiyan eskatolojisinin bir parçasıdır. İsa'nın ikinci gelişinin mahiyeti hakkındaki görüşler, Hristiyanlık mezhepleri arasında ve Hristiyan bireyler arasında olduğu kadar diğer bazı inançlar ve mensupları arasında da farklılık göstermektedir.\n"
    },
    "Millercilik": {
        "first_paragraph": "Millercilik, ilk olarak 1833 yılında İsa Mesih’in ikinci gelişinin 1843 yılı dolayında gerçekleşeceği inancını kamuya duyuran William Miller’in öğretilerini izleyenlere verilen isimdir.\n"
    },
    "Misyonerlik": {
        "first_paragraph": "Misyonerlik, dar anlamıyla herhangi bir dini öğretiyi yabancı ülkelerde yaymakla yükümlü din görevlilerini tanımlamada kullanılır. Daha geniş anlamıyla ise başkalarını  belirli bir öğretiye, özellikle dini bir öğretiye ikna etmeye çalışan, onları bu öğretiye çekme amacını üstlenen kişileri tanımlamada kullanılır.[1][2][3]\n"
    },
    "Joshua Project": {
        "first_paragraph": "Joshua Project, Amerika Birleşik Devletleri'nin Colorado Spring kentinde bulunan bir örgüttür. Kuruluş amaçları ise dünyadaki evanjelik Hristiyan topluluğunun en az bulunduğu etnik kökenleri, grupları takip edip gözlemlemek için ve misyonerlik etkinlik çalışmalarını organize etmek amacıyla kurulan Hristiyan evanjelist temelli örgüttür. Bu doğrultuda etnolojik verileri korur.[1] araştırmalara göre dünya üzerindeki 17.446 insan topluluğuna arasındaki evanjelizm çabalarını yakından takip etmektedirler. Bu örgütün direktörlüğünü 1995 yılından başlayarak günümüzde halen görevine devam eden Dan Scribner yapmaktadır.\n"
    },
    "Osmanlı İmparatorluğu'nda misyonerlik": {
        "first_paragraph": "1820 yılında başlayan ve Türk Kurtuluş Savaşı'na sonuna kadar geçen zaman içerisinde Osmanlı İmparatorluğu'nda misyonerlik faaliyetleri çok hızlı bir şekilde gelişmiştir. Misyonerlik faaliyetlerini bu denli başarılı olmasında şüphesiz Osmanlı Devleti'nin Islahat Fermanı ile verdiği ayrıcalıklar, kapitülasyon anlaşmaları ile verilen ayrıcalıklar ve Osmanlı Devleti'nin bölgelerine ilgi göstermemesi etkili olmuştur. Başlangıçta kendilerine Anadolu'da hedef bulamayan misyonerler daha sonra Ermeniler'e odaklanıp çalışmalarında başarılı olmuşlardır. Açtıkları okullardan mezun olanların başarılı olmaları bu okulların etkilerini artırmıştır. Hatta zamanla Müslüman Türkler dahi çocuklarını bu okullara göndermişlerdir.\n"
    },
    "Kodama": {
        "first_paragraph": "Kodama (Japonca: 木霊 veya 木魂), Japon folklorunde ağaçta yaşayan ruhlardır. Bu terim, bir kodamanın bulunduğu bir ağacın belirtilmesi için de kullanılmaktadır. Yamabiko olarak bilinen fenomen, dağlardaki ve vadilerdeki sesler gecikmeli bir yankı etkisi yarattığında, bazen bu tür ruhlara atfedilir ve \"kodama\" olarak da anılabilmektedir.\n"
    },
    "Senkretik siyaset": {
        "first_paragraph": "Senkretik siyaset, geleneksel sağ-sol siyasi yelpazedeki unsurları birleştiren bir siyasi düşüncedir. Senkretik siyaset fikri, senkretizm ve senkretik dinden etkilenmiş olup[1] ana fikri, sol ve sağ ile ilişkili unsurları birleştirerek siyasi tarafsızlık pozisyonları almanın bir uzlaşma hedefine ulaşabileceğidir.[2]\n"
    },
    "Üçüncü yol": {
        "first_paragraph": "Üçüncü yol, merkez sağ ekonomik politikaların merkez sol sosyal politikalarla sentezini savunarak sağ ve sol siyaseti uzlaştırmaya çalışan merkezciliğe benzer bir politik konumdur.[1][2] Üçüncü Yol, devletin ekonomik canlılığı ve daha önce Keynesçilik tarafından popüler hale getirilmiş olan ekonomik müdahaleci politikaların aşırı kullanımına ilişkin şüphelere yanıt olarak, çeşitli merkez - merkez sol ilerici hareketler içindeki siyasi politikaların yeniden değerlendirilmesi olarak yaratıldı. 1970'lerin sonları ve 1980'ler boyunca neoliberalizmin ve Yeni Sağ'ın popülaritesinin yükselişiyle tezatlık içeriyordu.[3]\n"
    },
    "666 (sayı)": {
        "first_paragraph": "666 veya altı yüz altmış altı, 665'ten sonra ve 667'den önce gelen bir doğal sayıdır.\n"
    },
    "Guayota": {
        "first_paragraph": "Guayota (Guançe dilinde: Wa-yewta), Kanarya Adalarında Tenerife adasının yerli halkı olan Guançelerin inanç ve mitolojisinde «şeytan» olarak tanımlanabilecek kötülükçü figür. Işık ve güneş tanrısı olan Magec'i kaçırıp Teide Yanardağında (Echeide ya da Echeyde) hapsetmiştir ve yanardağın zaman zaman faaliyete geçip patlaması da bu yüzdendir.\n"
    },
    "Şeytan (Tarot kartı)": {
        "first_paragraph": "Şeytan (XV), çoğu geleneksel tarot destesindeki on beşinci koz veya Büyük Arcana kartıdır. Oyun oynamanın yanı sıra falcılıkta da kullanılır.\n"
    },
    "Ulupoka": {
        "first_paragraph": "Polinezya mitolojisinde Ulupoka, kötülüğün ve şeytanların tanrısıdır . Tanrı en çok Fiji'de bilinir.  Efsanelere göre Ulupoka, diğer tanrılarla savaşırken başı kesildi. Başı yere düştü ama ilahi doğası gereği ölmedi. Bedeni tapınağında kalacaktı ama şimdi başı etrafta dönüyor, fesatlık, hastalık ve ölüme neden oluyor.\n"
    },
    "Tabu kelime": {
        "first_paragraph": "Tabu kelime, sosyal kısıtlamalar nedeniyle kelimelerin veya dilin diğer bölümlerinin kullanımını kısıtlayan bir tabu türüdür. Bunun sebebi dilin belirli bölümlerindeki (belirli kelimeler veya sesler gibi) bir tabu veya tabunun konusundan kaçınma ihtiyacı olabilir. Dünyanın bazı yerlerinde ölüleri isimlendirmeye karşı kullanılan tabu buna bir örnektir. Tabu kelimelerin kullanımı genellikle hüsnütabir ile engellenir. Türkçede \"ölmek\" anlamına gelen melek oldu, hüsnütabire bir örnektir.[1] Tabu kelimeleri birçok  yeni sözcüğün veya söz grubunun oluşmasına esin kaynağı olmuştur.\n"
    },
    "Yapay kızlık zarı": {
        "first_paragraph": "Yapay kızlık zarı, bozulmamış bir insan kızlık zarını simüle etmek amacıyla - genellikle sahte bekaret için - oluşturulan bir protez türüdür.[1][2]\n"
    },
    "Aryan Milletleri": {
        "first_paragraph": "Aryan Milletleri, aslen Kootenai County, Idaho'da, Hayden Lake şehrinin yaklaşık 2 ¾ mil (4,4 km) kuzeyinde bulunan bir Kuzey Amerika anti-semitik, neo-Nazi, beyaz üstünlükçü terör örgütüdür.[1]\n"
    },
    "İncil Kuşağı": {
        "first_paragraph": "İncil Kuşağı[1][2] veya İngilizce Bible Belt (birebir çeviri: \"Kitâb-ı Mukaddes Kuşağı\"), Amerika Birleşik Devletleri'nde Evanjelik Protestanlığın yerel kültürünün ayrılmaz bir parçası olduğu bir bölgeye verilen isimdir. Bu bölge çoğunlukla güney eyaletlerini kapsar.\n"
    },
    "Save Our Children": {
        "first_paragraph": "Save Our Children, Inc. (\"Çocuklarımızı Kurtarın\"), 1977'de ABD'nin Miami (Florida) kentinde konut, iş alma ve kamu konaklama alanlarında cinsel yönelime dayalı ayrımcılığı yasaklayan bir il kararnâmesini bozma amacı ile kurulan bir siyasi koalisyon idi. Koalisyonun kamu öncüsü, kararnâmenin kendi çocuklarına İncil ahlâkını öğretme hakkına ihlâl ettiğini iddia eden ünlü şarkıcı Anita Bryant idi. Hazırlıksız gey aktivistler ile yüksek motivasyonlu köktendinci Hristiyanların arasında ağır siyasi savaş başlatan iyi örgütlenmiş bir kampanya idi. Kararnâmenin feshedilmesi seçmenlerce oylanınca oyların %70'i ile kabul edilerek Dade İli tarihi boyunca en çok tepki çeken özel seçimi idi.[DN 1]\n"
    },
    "Salih Mirzabeyoğlu": {
        "first_paragraph": "Salih Mirzabeyoğlu ya da gerçek adıyla Salih İzzet Erdiş (d. 10 Mayıs 1950; Erzincan, Türkiye – ö. 16 Mayıs 2018; İstanbul, Türkiye), İBDA-C örgütünün lideri olduğu suçlamasıyla 28 Şubat sürecinde DGM tarafından ömür boyu hapse mahkûm edilen ve 16 yıl cezaevinde kaldıktan sonra yeniden yargılanıp 2 Mart 2016'da beraat eden, İBDA düşüncesinin kurucusu, Kürt asıllı İslamcı düşünür, şair, yazar.[5][6][7][8]\n"
    },
    "Tarım Havzası'na Türk yerleşimi": {
        "first_paragraph": "Modern Sincan bölgesinin tarihi bölgesi, Tarım Havzası (Altışehi) olarak da bilinir) ve Çungarya'nın farklı alanlarından oluşuyordu ve Budizmi benimsemiş Hint-Avrupalı Toharlar ve Saka halkları tarafından yerleşim görüyordu. Han hanedanı ile Hiung-nu arasındaki savaşlar nedeniyle Batı Bölgeleri Himayesi olarak Han Hanedanı ve Tang Hanedanı ile Birinci, Batı ve Doğu Göktürk Kağanlığı Hanedanlık arasındaki savaşlar nedeniyle Batı'yı Pasifize Etme amacıyla yine Tang Hanedaın altında Genel Koruyucu olarak Çin egemenliğine girdiler. Tang Hanedanı, An Luan İsyanı'nın ardından Batı'yı ve Anxi'nin Dört Garnizonu'nu pesifize etmek için Genel Himaye'deki bölgedeki kontrolünü geri çekti ve bunun ardından bölgede yaşayan Türk halkları İslam'a geçti.\n"
    },
    "Aion: The Tower of Eternity": {
        "first_paragraph": "Aion: The Tower of Eternity (Kore dilinde esas ismi: 아이온: 영원의 탑), aynı zamanda Japonca dilinde karşılık olarak AION kulesi olarak da bilinir (タワー オブ アイオン?). Bu bilgisayar oyunu, devasa sayıda fazla oyuncunun aynı anda çevrimiçi oynadığı bir fantastik rol yapma (MMORPG) oyunudur. Oyunu Koreli dev bir oyun firması olan NCsoft çıkarmıştır. Oyun OkO (Oyuncuya karşı oyuncu) ve OkYZ (Oyuncuya karşı yapay zeka)türünde çeşitli oynanış biçimlerini birleştirmeyi başarmıştır. Özellikle diğer bir rakibi olan World of Warcraft oyununa ciddi bir fark atarak, karakterlerin kendilerine onuncu seviyeyi aştıktan sonra özel bir görev ile başarıyla elde edebilecekleri kanat ekleme biçimiyle karakterlerine kendilerini daha hızlı hareket ettirecek ve havada dövüş mücadelesi verebilecek kanat eklentisini ilk defa böyle bir yapıma sokmuşlardır. 2009 Mayıs ayında açıklandığı üzere Aion sadece Asya kıtasında tam üç buçuk milyon katılımcı/oyuncu hesabına sahiptir. AION'un ilk ve büyük paketi 2010 yılında AION: Assault on Balaurea ismiyle yayınlanmıştır. Ağustos ayı itibarıyla güncel sürüm 2.6 olup, üç farklı dünyasında arz-ı endam eylemektedir.\n"
    },
    "Amnesia: A Machine For Pigs": {
        "first_paragraph": "Amnesia: A Machine for Pigs, The Chinese Room tarafından geliştirilen ve Frictional Games tarafından yayınlanan hayatta kalma-korku türündeki video oyunudur. Başlangıçta bir mod olması planlanan oyun, Frictional Games tarafından geliştirilen Amnesia: The Dark Descent'in dolaylı devamı niteliğindedir.[1]\n"
    },
    "Another (roman)": {
        "first_paragraph": "Another, Yukito Ayatsuji tarafından yazılan bir korku gizem romanıdır. Roman, 29 Ekim 2009 tarihinde Kadokawa Shoten tarafından yayınlanmıştır.[2] Hikâye, Yomiyama Ortaokulu'nda gizemli bir öğrenci olan Mei Misaki ile tanışarak kendini sınıfının kurbanı ile ilgili insanların ve insanların etrafındaki korkunç ve anlamsız ölümlerle ilgili bir gizem içinde bulan Kōichi Sakakibara adında bir çocuk üzerinde durmaktadır.\n"
    },
    "Battlefield 4": {
        "first_paragraph": "Battlefield 4 bir birinci şahıs nişancı video oyunudur ve İsveç’teki EA Digital Illusions CE (DICE) tarafından yapılıp Electronic Arts tarafından yayınlanmıştır. Oyun 2011’de çıkan Battlefield 3’ün devamıdır. Oyun 29 Ekim 2013’te Kuzey Amerika’da, 31 Ekim 2013’te Avustralya’da, 1 Kasım 2013’te Avrupa ve Yeni Zelanda’da, 7 Kasım 2013’te Japonya’da Microsoft Windows, PlayStation 3, PlayStation 4, Xbox 360 ve Xbox One için yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Dead Space (video oyunu)": {
        "first_paragraph": "Dead Space, 13 Ekim 2008 tarihinde PlayStation 3 ve Xbox 360 oyun platformları, daha sonra 20 Ekim 2008 tarihinde de PC platformu için yayınlanmıştır. Oyunun yapımcılığını Electronic Arts: Redwood Shores firması üstlenmiştir. Oyun korku - macera türündedir ve üçüncü şahıs nişancı tarzında bir oynanışa sahiptir. Oyuncu Isaac Clarke adlı bir sistem mühendisini canlandırmaktadır. Başlıca rolü, kazı amaçlı çalışan Ishimura adlı uzay gemisinde Necromorphs adı verilen yaratıklarla savaşmak olmuştur.\n"
    },
    "Final Fantasy X": {
        "first_paragraph": "Final Fantasy X (Japonca: ファイナルファンタジーX Fainaru Fantajī Ten), 2001 yılında Square tarafından geliştirilen rol yapma video oyunudur. Oyun, Final Fantasy serisinin onuncu oyunu olup Temmuz 2001'de Japonya'da ve daha sonra diğer ülkelerde PlayStation 2 için piyasaya sürüldü. Oyun, Final Fantasy serisinin tamamen önceden oluşturulmuş zeminlerden tamamen üç boyutlu alanlara geçişini işaretler ve aynı zamanda seslendirme özelliğine sahip ilk oyundur. Final Fantasy X, Aktif Zamanlı Savaş (ATB) sistemi yerine \"Koşullu Sıra Tabanlı Savaş\" (CTB) sistemine sahiptir ve \"Sphere Grid\" adı verilen yeni bir seviyeleme sistemi kullanmaktadır.\n"
    },
    "Ico": {
        "first_paragraph": "Ico (Japonca: イコ, Türkçe telaffuz: [iko]), Sony Computer Entertainment tarafından PlayStation 2 için 2001 yılında çıkarılan Aksiyon-macera oyunu. Fumito Ueda tarafından \"çocuk kızla karşılaşır hikayesi\" üzerine tasarlanmıştır. PlayStation için çıkarılan, Ico nun yapımı yaklaşık dört yıl sürmüştür.\n"
    },
    "Kid Icarus: Uprising": {
        "first_paragraph": "Kid Icarus: Uprising (Japonca: 新・光神話 パルテナの鏡, romanize: Shin Hikari Shinwa: Parutena no Kagami), Sora tarafından geliştirilen ve Nintendo tarafından yayınlanan 2012 yapımı bir rail shooter video oyunudur. Oyun, Kid Icarus serisinin üçüncü oyunu olup Mart 2012 tarihinde tarihinde Nintendo 3DS için piyasaya sürüldü.\n"
    },
    "Lullaby": {
        "first_paragraph": "\"Lullaby\" (ya da Türkçe adıyla Ninni), The WB kanalında yayınlanan, Joss Whedon tarafından oluşturulan bir fantastik dizi olan Buffy the Vampire Slayer televizyon dizisinin yan dizisi Angel'ın üçüncü sezonunun dokuzuncu bölümü.\n"
    },
    "Persona 3": {
        "first_paragraph": "Persona 3 (Japonca: ペルソナ3, romanize: Perusona Surī) veya Shin Megami Tensei: Persona 3, Atlus tarafından geliştirilen 2006 yapımı bir rol yapma video oyunudur. Oyun, Persona serisinin dördüncü oyunu olup Temmuz 2006 tarihinde Japonya, Ağustos 2007 tarihinde Kuzey Amerika ve Şubat 2008 tarihinde Avrupa'da PlayStation 2 için piyasaya sürüldü. Diğer değişikliklerin yanı sıra yeni bir oynanabilir epilog içeren bir yönetmenin kurgu versiyonu olan Persona 3 FES, 2007'de Japonya'da ve ertesi yıl dünya çapında piyasaya sürüldü. Kasım 2009'da PlayStation Portable sürümü yayınlandı.\n"
    },
    "Revelations: Persona": {
        "first_paragraph": "Revelations: Persona (Japonca: 女神異聞録ペルソナ, romanize: Megami Ibunroku Persona), Atlus tarafından geliştirilen 1996 yapımı bir rol yapma video oyunudur. Oyun, Persona serisinin ilk oyunu olup Eylül 1996 tarihinde Japonya ve aynı yılın Aralık ayında Kuzey Amerika'da PlayStation için piyasaya sürüldü. Mart 1999 tarihinde Microsoft Windows ve Shin Megami Tensei: Persona adıyla PlayStation Portable için de piyasaya sürüldü.\n"
    },
    "Shiki": {
        "first_paragraph": "Shiki Japon çizer Fuyumi Ono tarafından çizilmiş psikolojik gerilim-korku temalı mangadır. Aslında Shinchosha tarafından 1998 yılında iki bölüm olarak yayımlanmıştı, daha sonra 2002 yılında beş bölüm olarak yeniden basıldı.[2] Manga serisi haftalık olarak Jump SQ dergisiyle verildi. Çizeri Ryu Fujisaki idi. Kasım 2007'den Temmuz 2011'e kadar sürdü. Serinin animesi de Fuji Television adlı kanalda 8 Haziran 2010'dan 30 Kasım 2010'a kadar yayımlandı. Toplam 24 bölüme sahipti.[3] Bu anime serisi batının ilgisini çekti. Kuzey Amerikalı dağıtımcı firma Funimation seriyi hem internetten, hem de DVD ve Blu-ray olarak 29 Mayıs 2012'de raflarda satışa sundu.[4]\n"
    },
    "The Gift (Buffy the Vampire Slayer)": {
        "first_paragraph": "\"The Gift\" (ya da Türkçe adıyla Ödül), The WB kanalında yayınlanan, Joss Whedon tarafından oluşturulan bir fantastik dizi olan Buffy the Vampire Slayer televizyon dizisinin beşinci sezonunun yirmi ikinci ve son bölümü.\n"
    },
    "İlgar İsmailov": {
        "first_paragraph": "İlqar Sədi oğlu İsmayılov (29 Mart 1959, Bakü - 1 Ekim 1992, Laçın rayonu), Azerbaycan Milli Kahramanı.[1]\n"
    },
    "Kadı Nurullah Şuşteri": {
        "first_paragraph": "Kadı Nurullah Şuşteri, tam adıyla Seyyid Nurullah Hüseyini Şuşteri, şii fakih, hadis bilgini, şairidir. \nHindistan'ın kādilkudâtıydı ve dört Sünni mezheplerine dayalı fetvalar verirdi, ancak sonunda ölüme mahkum oldu ve sarayın yakınları emriyle Cihangir Şah tarafından öldürüldü.\n"
    },
    "Ankiralı Nilus": {
        "first_paragraph": "Ankyralı Nilus ya da Sinai’li Nilus (? Konstantinopolis –  12 Kasım 430, Ancyra) bir manastır başkeşişi ve yazar, Altın Ağızlı Yuhanna’nın müritlerinde ve savunucularından birisidir.[1] Hem Katolik hem Ortodoks Kilisesi tarafından aziz olarak hürmet edilir ve Kasım’ın 12’sinde anılır.\n"
    },
    "Assisili Francesco": {
        "first_paragraph": "Assisili Fransis (doğum adı Giovanni di Pietro di Bernardone; 1181 veya 1182, Assisi, Kutsal Roma İmparatorluğu - 3 Ekim 1226, Assisi, Papalık Devleti), bir İtalyan Katolik aziz, mistik ve tarikat kurucusu. Fransis, Hristiyanlığın en saygı duyulan dini figürlerinden biridir.[1]\n"
    },
    "Norwichli Juliana": {
        "first_paragraph": "Norwichli Juliana (Norfolk, İngiltere d. 8 Kasım 1342 – Norwich, İngiltere ö. 1416) İngiliz, şehirde yaşayan münzevi ve mistik. Katolik Kilisesi tarafından resmi olarak kutsanmasa da halka bağlılığından dolayı “kutsanmış” olarak kabul edildi ve her 13 Mayıs’ta anıldı. 1980’den beri 8 Mayıs’ta Juliana Anglikan Kilisesi’nde de anılmaktadır.\n"
    },
    "Kullanıcı:Retired User 968257/Şarbel Mahluf": {
        "first_paragraph": "Mor Şarbel veya Aziz Şarbel Mahluf olarak da bilinen Şarbel Mahluf O.L.M. (Arapça: شربل مخلوف),(Mayıs 1828 - 24 Aralık 1898), hayatı süresince ve öldükten sonra Hristiyanlar ve Müslümanlarca ün kazanmış ve hürmet edilmiş Lübnanlı bir Maruni keşiş ve rahiptir. Katolik Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir. Yortusu 24 Temmuz'dur.\n"
    },
    "David Lynch Foundation": {
        "first_paragraph": "David Lynch Foundation For Consciousness-Based Education and World Peace (DLF), New York City, Los Angeles ve Fairfield, Iowa'da ofisleri bululan uluslararası bir yardım kuruluşu.\n"
    },
    "Jane Fonda": {
        "first_paragraph": "Jane Fonda (d. 21 Aralık 1937, New York), iki Akademi Ödülü sahibi Amerikalı sinema ve dizi oyuncusudur.\n"
    },
    "Maharişi Maheş Yogi": {
        "first_paragraph": "Maharişi Maheş Yogi (doğum adıyla Maheş Prasad Varma, 12 Ocak 1918[5] – 5 Şubat 2008), Transandantal Meditasyon tekniğini geliştirmesi ve dünya çapında yayması ile bilinen Hint guru. The Beatles grubunun ruhani danışmanı olarak da bilinen Maharişi'nin 1963'te yazdığı \"İnsanın Bilimi ve Yaşama Sanatı\" (Science of Being and Art of Living – Transcendental Meditation) adlı kitabı 15 dile çevrilmiş ve dünyada 1 milyondan fazla satmıştır.[6]\n"
    },
    "Mentmore Towers": {
        "first_paragraph": "Mentmore Towers, Buckinghamshire'daki Mentmore köyünde Rothschild ailesi için 1852 ile 1854 yılları arasında inşa edilmiş, 19. yüzyıldan kalma bir İngiliz kır evidir. Sör Joseph Paxton ve damadı George Henry Stokes[1][2] binayı, Jacobethan adı verilen 16. yüzyılın sonları ve 17. yüzyılın başlarındaki Elizabeth ve Jakoben stillerinin 19. yüzyıl yeniden canlandırmasında tasarladı [3] Ev, bankacı ve güzel sanatlar koleksiyoncusu Baron Mayer de Rothschild için bir kır evi ve güzel sanatlar koleksiyonu için bir vitrin olarak tasarlandı. Konak, Viktorya döneminin en büyük evlerinden biri olarak tanımlanmıştır.[4][5]\n"
    },
    "Patrick Swayze": {
        "first_paragraph": "Patrick Wayne Swayze (d. 18 Ağustos 1952 Houston - ö. 14 Eylül 2009 Los Angeles), Amerikalı dansçı, şarkı yazarı ve oyuncu. Ghost filmindeki Sam rolüyle hafızalarda yer edindi.\n"
    },
    "Efrem Zimbalist Jr.": {
        "first_paragraph": "Efrem Zimbalist, Jr. (30 Kasım 1918- 2 Mayıs 2014), Amerikalı ünlü bir oyuncu.\n"
    },
    "Yoga": {
        "first_paragraph": "Yoga (Sanskrit), Hindistan kaynaklı fiziksel ve zihinsel disiplinleri tarif etmek için kullanılan bir kelimedir.[1] Aynı zamanda  Hinduizm, Budizm ve Jainizm'de çeşitli meditatif uygulamalara da yoga adı verilmektedir.[2][3][4] Hinduizmde, altı geleneksel felsefe okulundan (āstika) biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Asanalar listesi": {
        "first_paragraph": "Asanalar listesi'ne okuluna bağlı olarak birçok farklı isim verilebilir. Patanjali'nin Yoga Sutralarına göre Yoga'nın sekiz bölümünden dördüncüsü asanadır. \n"
    },
    "Bhakti yoga": {
        "first_paragraph": "Bhakti yoga (diğer adıyla Bhakti marga), herhangi bir kişisel tanrıya karşı sevgi dolu adanmaya odaklanan Hinduizm içindeki ruhsal bir yol veya ruhsal uygulamadır.[1][2] Hinduizmde Mokşa'ya giden birkaç yoldan biridir, diğer yollar Cnana yoga, Karma yoga ve Kriya yogadır.\n"
    },
    "Hariom Yoga": {
        "first_paragraph": "Şivaizm geleniğine dayanan bir Yoga türüdür. Bu Yoga türünde öğrencinin beden duruşlarında hızla ustalaşması için hareketler diğer Yoga türlerine göre daha sert ve zorlayıcı yapılır.\n"
    },
    "Hatha Yoga": {
        "first_paragraph": "Hatha Yoga, Raja Yoga'nın bir koludur ve fiziksel duruşlara ve nefes talimlerine ağırlık veren okuludur. Bu okul Yogi Swatmarama tarafından 15. yüzyılda Hindistan'da başlatılmıştır. Belli başlı kitabı Swami Svatmarama'nın \"Hatha Yoga Pradipika\" adlı eseridir.\n"
    },
    "Karma yoga": {
        "first_paragraph": "Karma yoga (Diğer adıyla Karma marga), Hinduizmdeki üç ruhani yoldan biridir, \"eylem yogası\" olarak da bilinir.[1] Karma yoga için doğru eylem bir dua şeklidir.[2] Hinduların ruhani uygulamalarındaki yollardan biridir, diğerleri Jnana yoga (bilgi yolu) ve Bhakti yogadır (kişisel bir tanrıya sevgi dolu bağlılık yolu).[3][4][5] Hinduizmde bu üç yol birbirini dışlamaz, ancak Karma yoga, Jnana yoga ve Bhakti yoga arasındaki görece ağırlık kişiye göre değişir.[6]\n"
    },
    "Kundalini": {
        "first_paragraph": "Kundalini (kuṇḍalinī Sanskritçe: कुण्डलिनी) İnsan vücudunda bulunan gizemli evrim enerjisi olup, insan organizmasında uyuyan, hareketsiz potansiyel bir güç halindedir.\n"
    },
    "Orijinal Yoga Sistemi": {
        "first_paragraph": "Orijinal Yoga Sistemi'nin kökleri evrenin başlangıcına dayanır. Evren ilk tezahür ettiğinde evrendeki ilk canlı varlık olan Brahma tarafından Orijinal Yoga Sistemi bilgileri de aktarılmıştır. Yoga hem bir mükemmel sağlık sistemi hem de evrende var olan maddi yaşam illüzyonundan kutulma rehberi olarak insanlığa aktarılmıştır. Yoga Sanskritçe \"Yuj\" kökünden gelmektedir ve bütünleşmek, kontrol, birleşmek anlamlarına gelmektedir. Veda metinlerinde Orijinal Yoga Sistemi 'Maha Yoga' olarak adlandırılmıştır. 'Maha Yoga' 'en üstün Yoga' anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Patanjali": {
        "first_paragraph": "Patanjali (Sanskrit:  पतञ्जलि ), Gonardiya veya Gonikaputra olarak da anılan Hindu yazar, mistik ve filozof bir Siddhar'dı.[1] Hakkında çok az şey biliniyor ve hiç kimse tam olarak ne zaman yaşadığını bilmese de eserlerinin analizinden elde edilen tahminler MS 2. ve 4. yüzyıllar arasında yaşadığını gösteriyor.[2]\n"
    },
    "Prana": {
        "first_paragraph": "Yoga bilimine göre, Prana, evrende var olan tüm enerjinin toplamı olan kozmik evrensel enerjidir. Bu enerji, her ne kadar havanın kimyasal bileşiminde bulunuyorsa da akciğerlerimize soluduğumuz havada var olduğu kabul edilmektedir. Prana, soluduğumuz havada, yediğimiz besinde, içtiğimiz suda, güneş ışınlarında bulunur. İster hayvansal, ister bitkisel olsun, yaşamın her türü Prana'ya bağlıdır. Söylenene göre zihnini iradesinin denetimi altına alan yogi, Prana'yı da denetimi altına almış demektir. Bunu başarabilen yogi, kalbini durdurabilir, içtiği zehiri kanına karışmadan dışkı yolu ile bedeninden atabilir. Fransızların \"guerisseur\" olarak adlandırdıkları (tıp doktoru olmadıkları halde hastalara şifa veren) kişilerin, bilerek ya da bilmeyerek hastaların tedavisinde kullandığı güç ya da enerji, aslında Prana'dan başka bir şey değildir.\n"
    },
    "N.V. Raghuram": {
        "first_paragraph": "N.V. Raghuram, 1970'te Bhopal Bölgesel Mühendislik Üniversitesinde İnşaat Mühendisliği lisans programını tamamladıktan sonra, N.V. Raghuram 1998'e dek farklı departmanlarda çalışarak, ardından yoga ve Hint felsefesine daha fazla vakit ayırabilmek için işini bırakmıştır.\n"
    },
    "Rāja yoga": {
        "first_paragraph": "Sanskrit metinlerinde Rāja yoga (/ ˈrɑːdʒə ˈjoʊɡə /) hem yoganın amacı hem de ona ulaşmanın bir yöntemi olarak tasvir edilir. 19. yüzyılda Swami Vivekananda, Raja Yoga adlı kitabında Patanjali'nin Yoga Sutraları yorumladığında bu terim aynı zamanda yoga pratiği için kullanılan modern bir isim haline geldi.[1][2][3] O zamandan beri Rāja yoga; ashtanga yoga, kral yogası, sahaja marg ve klasik yoga gibi çeşitli isimlerle adlandırıldı.\n"
    },
    "Sahaja Yoga": {
        "first_paragraph": "Sahaja Yoga, 1970 yılında Shri Mataji Nirmala Devi tarafından keşfedilen, özel bir meditasyon yöntemidir. Her insanın içinde var olan bir enerjinin ( Kundalini) uyandırılması (Aydınlanma) deneyimiyle başlayan bir yoga türüdür.\n"
    },
    "Siddhi": {
        "first_paragraph": "Siddhi ya da siddhi’ler paranormal yeteneklerin yoga terminolojisindeki adıdır. \"Sidh\" sözcüğünden türetilen terim, Sanskrit dilinde \"mükemmel yetenekler\", \"mucizevi güçler\" anlamına gelir.\n"
    },
    "Benjamin Ashworth Ramsbottom": {
        "first_paragraph": "Benjamin Ashworth Ramsbottom (d. 18 Nisan 1929 – ö. 14 Ocak 2023), İngiliz papaz ve yazar. \n"
    },
    "Carman (şarkıcı)": {
        "first_paragraph": "Carmelo Domenic Licciardello ya da Carman (d. 19 Ocak 1956 –ö. 16 Şubat 2021), Amerikalı gospel şarkıcısı, söz yazarı, televizyon sunucusu, yaşam koçu, aktör ve evanjelist.[1]\n"
    },
    "Billy Graham": {
        "first_paragraph": "William Franklin Graham, Jr. (7 Kasım 1918 - 21 Şubat 2018) daha çok bilinen adıyla Billy Graham, Evanjelist Hristiyan vaiz-kanaat önderi. Billy, Güneyli Baptist Mezhebi'nin bir üyesidir ve birçok ABD başkanına dinsel danışmanlık yapmıştır.[1] Graham bugüne kadar yaşamış birçok Hristiyan vaizden daha fazla vaaz vermiştir.[1] 2002'ye kadar ise, televizyon ve radyo gibi yayınları da kullanarak iki milyarın üstünde kişiye ulaşmıştır.[2] Graham Harry Truman'dan beri tüm Amerikan başkanlarıyla bir araya gelmiştir ve[3] Kongre Altın Madalyası ve Başkanlık Özgürlük Madalyası dahil olmak üzere birçok onura layık görülmüştür.[4]\n"
    },
    "Nick Vujicic": {
        "first_paragraph": "Nick Vujicic (doğum Nicholas James Vujicic, 4 Aralık 1982),[3][4] nadir görülen bir bozukluk olan tetra-amelia sendromu isimli kol ve bacağın olmaması gibi bir sorunla doğan Avustralyalı–Amerikalı Hristiyan evanjelisti ve motivasyon konuşmacısıdır.[5]\n"
    },
    "Rav İzak Alaluf": {
        "first_paragraph": "Rav İzak Alaluf, günümüz İstanbul'unda yaşayan Yahudi din adamıdır. Kimlik adı İzak Alaluf'dur. İzmir doğumludur. Görevine İzmir'de başlamış, bir süre de İzmir Hahambaşılığı görevinde bulunmuştur. Süreç içinde İstanbul'a geçen Alaluf, şu anda Bet-Din üyeliği yapmaktadır. Türkçe yazdığı dinsel içerikli makaleler her hafta Şalom Gazetesi'nde yayınlanmaktadır.\n"
    },
    "Albert Jean Amateau": {
        "first_paragraph": "Albert Jean Amateau (20 Nisan 1889 - 9 Şubat 1996), Türk asıllı Amerikalı Yahudi haham, iş adamı, avukat ve sosyal aktivist.\n"
    },
    "Gavriel Holtzberg": {
        "first_paragraph": "Gavriel Noach Holtzberg (İbranice: גבריאל נח הולצברג‎; 9 Haziran 1979 – 26 Kasım 2008), Yahudi kökenli Amerikalı–İsrailli Ortodoks haham. İslamî militan grubu Leşker-i Tayyibe tarafından düzenlenen 2008 Mumbai saldırılarında Knesset Eliyahoo Sinagogu cemaatinin kaldığı Neriman Evi'nde eşi ve diğer insanlar ile birlikte öldürüldü. Mumbai'de Yahudi cemaatinin kurucusu ve önde gelen isimlerindendi.\n"
    },
    "İzak Maçoro": {
        "first_paragraph": "İzak Maçoro (1918, İstanbul - 20 Ekim 2008, İstanbul), Türkiye Yahudileri'nin ve Sefarad Dünyası'nın başlıca hazanlarından idi.\n"
    },
    "Poskim": {
        "first_paragraph": "Posek (İbranice: פוסק İbranice telaffuz: [poˈsek], çoğulu poskim,פוסקים‎ İbranice telaffuz: [posˈkim]), Yahudi hukukunda, önceki otoritelerin sonuçsuz kaldığı durumlarda ya da açık bir halahik emsali olmayan durumlar için yazılı ve Sözlü Tevrat'tan türetilen Yahudi dini yasaları olan halahanın konumunu belirleyen hukuk âlimleri olan \"karar vericiler 7 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.\" için kullanılan terimdir.\n"
    },
    "Saadia Gaon": {
        "first_paragraph": "Rabbi Se`adiah ben Yosef Gaon (d. Mısır 882/892, ö. Bağdat 942)[1] (İbranice:סעדיה בן יוסף גאון‎, Arapça: سعيد بن يوسف الفيومي‎, Said bin Yusuf al-Fayyumi) Geonim döneminin ünlü hahamı, Yahudi filozofu ve Tanah yorumcusuydu. İbrani dilbilimi, Halaha ve Yahudi felsefesiyle ilgili çalışmalarıyla tanınır. \"Yahudi Kelamı\" olarak bilinen okulun en bilgili pratisyenlerindendi. Saadia Gaon'un felsefi bir çalışması olan Emunoth ve-Deoth Yahudi ilahiyatıyla Yunan felsefesini entegre etme girişiminde bulunulmuş ilk sistematik eserdir. Karaizm'e karşı aktif bir şekilde muhalefet etmiştir.\n"
    },
    "Yisrael Moşe Friedman": {
        "first_paragraph": "Yisrael Moşe Friedman (23 Temmuz 1955 - 10 Ağustos 2020), Sadigura (Hasidik tarikatı) altıncı Rebbe'liğini yapmış Amerikalı-İsrailli hahamdı. Tarikat kurultayını Bney Brak, İsrail'den yönetiyordu.\n"
    },
    "Yosef Yitzchak Schneersohn": {
        "first_paragraph": "Yosef Yitzchak Schneersohn (Yidiş: יוסף יצחק שניאורסאהן; 21 Haziran 1880 – 28 Ocak 1950), Yahudi Ortodoks haham ve Chabad Lubavitch Hasidik hareketinin altıncı Rebbe'siydi.[1]\n"
    },
    "Abrakadabra": {
        "first_paragraph": "Abrakadabra, büyü sırasında kullanılan ve kimileri tarafından diğer dillere çevrilmeksizin en fazla kullanılan sihirli söz.\n"
    },
    "Bir Rus Gezgincinin Anıları": {
        "first_paragraph": "Bir Rus Gezgincinin Anıları (Rusça:Откровенные рассказы странника духовному своему отцу) 19. yüzyıla ait yazarı bilinmeyen Rusça eser. Eser küçüklüğü ve sadeliğine karşın Ortodoks mistik edebiyatının şaheserlerinden biri kabul edilir. Gezgin bir keşişin duayı öğrenme arayışı isihazm mistik geleneğinden bir üstad (starets) ile karşılaşması ve Philokalia'yı keşfedip içindeki öğretileri uygulaması anı, gezi tarzında hikâye edilir.\n"
    },
    "Filokalya": {
        "first_paragraph": "Bazı Otosefali Kiliseler tarafından \"de jure\" olarak tanınan Otosefali Kiliseler:\n"
    },
    "Fusus'ül Hikem": {
        "first_paragraph": "Fusus'ül Hikem (Türkçe: Hikmetlerin Özü), ünlü sufi Muhyiddin İbn Arabi'nin başyapıtıdır. Geleneksel tasavvufi eserlerden farklı metafizik ve teosofik içerikte bir eserdir. Eserde Kur'an'da adı geçen 27 peygamber, hikmetin çeşitli yönlerinin tecessümü olarak ele alınır ve incelenir. Küçük boyutlu olan Fusus'ül Hikem'in pek çok şerhi (izah, açıklama) yapılmıştır. İlk Türkçe şerh Abdullah Bosnevi'ye (ö. Konya, 1644), sonuncusu ise Ahmed Avni Konuk'a (ö.1938) aittir.\n"
    },
    "Fütuhat-ı Mekkiyye": {
        "first_paragraph": "Fütuhat-ı Mekkiyye sufi, düşünür Muhyiddin İbn Arabi'nin baş eseri. 37 sifir (defter) halinde tanzim edilen eser, Ekrem Demirli tarafından 18 cilt halinde Türkçeye tercüme edilmiştir. Ekrem Demirli'nin çevirdiği tercümede ilk 17 cilt 2 defterden, son cilt 3 defterden oluşmaktadır.\n"
    },
    "İsihazm": {
        "first_paragraph": "Bazı Otosefali Kiliseler tarafından \"de jure\" olarak tanınan Otosefali Kiliseler:\n"
    },
    "Isaac Luria": {
        "first_paragraph": "Isaac \"ben Solomon\" Luria Aşkenazi (y.1534 – 25 Temmuz 1572), Osmanlı dönemi Celile bölgesinde, Safed topluluğunda önde gelen bir haham ve Yahudi mistiğidir. Modern Kabbala'nın babası olarak kabul edilir[1] ve öğretilerine Lüryan Kabala denir. Safed'in Kabalistik okuluna doğrudan edebi katkısı son derece dakika olsa da (sadece birkaç şiir yazdı), manevi şöhreti onların saygı görmesine ve otoritesinin kabulüne yol açtı. Öğrencilerinin eserleri sözlü öğretilerini yazılı hale getirdi. Ari'nin her geleneği, önceki uygulamalara karşı bile incelenmiş ve birçoğu kabul edilmiştir.\n"
    },
    "Martinizm": {
        "first_paragraph": "Martinizm, 18. yüzyıl Fransası'nda Louis-Claude de Saint-Martin tarafından başlatılan mistik bir harekettir. Saint-Martin, Martinez de Pasqually'nin ölümünden sonra kendisinin \"ikinci üstadım\" dediği Jacob Boehme'nin yazılarını keşfetmiştir. Kurduğu Dostlar Cemiyeti'ne (Intimate Society/Society of Friends) bazı önemli kişileri dahil etmiştir.\n"
    },
    "Zohar": {
        "first_paragraph": "Yahudi mistisizminin (Kabbala) en önemli eserleri arasında yer alan Zohar (İbranice זהר ihtişam), Orta Çağ'da Aramice ve İbranice dillerinde yazılmış, Tevrat'ın (Musa'nın beş kitabı) mistik yorumu olan bir grup kitaptan oluşur. Tanrı'nın isimlerinin doğası, evrenin kökeni ve yapısı, ruhların doğası, günah, iyilik ve kötülük gibi konuları içeren Zohar'da kutsal metnin yorumları, teoloji, mistik kozmogoni, mistik psikoloji gibi alanlar bulunur.\n"
    },
    "Abraham Yishak Kook": {
        "first_paragraph": "Abraham Yisak Kook (İbranice: אַבְרָהָם יִצְחָק הַכֹּהֵן קוּק‎) veya akronimu ile הראי״ה‎ (HaRaAYaH; 7 Eylül 1865 – 1 Eylül 1935), Filistin Mandasının ilk Aşkenazi Hahambaşı olmuş Ortodoks hahamdır. Dinî Siyonizmin babalarından biri olarak da kabul edilir ve Mercaz HaRav Yeşiva'yı kurmasıyla tanınır.[1]\n"
    },
    "Elisabeth Langgässer": {
        "first_paragraph": "Elisabeth Langgässer (23 Şubat 1899 Alzey; 25 Temmuz 1950, Karlsruhe) Hristiyanlık odaklı eserleri ile tanınan Alman yazar ve şair. Eserlerinin ana temalarından biri, şeytani dürtüsel ile ilahi yaşam arasındaki çatışmaydı.\n"
    },
    "Georgi Gürciyev": {
        "first_paragraph": "Georgi Gürciyev (13 Ocak 1866? – 29 Ekim 1949), yirminci yüzyılın ilkyarısında etkili olmuș ruhani öǧretmen, guru ve yazar.[1] Kafkasya'da doǧmuș, çocukluǧu Kars'ta geçmiștir. İnsan hayatının amacını sorgulamıș ve yanıtları eski geleneklerin içinde bulacaǧı düșüncesiyle, gerçeǧe ulașmak için Hindistan, Tibet, Orta Asya, Anadolu ve Mısır'da yirmi yıl kadar gezgin olarak dolașmıștır. Fakirlerden (beden kontrolü odaklı), rahiplerden (duygu kontrolü odaklı) ve yogilerden (zihin kontrolü odaklı) etkilenmiș, ancak yolculuğunun sonunda kendisi Dördüncü Yol adını verdiǧi bir öǧreti yaratmıștır. Dördüncü Yol'un diğer üç yoldan farkı günlük hayat içinde uygulanabilir olması ve beden, duygu ve zihin dengesinin kurulmasıdır. İnsanların hipnoz durumuna benzer bir uykuda olduklarını, Dördüncü Yol'un insanları bu durumdan kurtaracaǧını ve tam bilinç seviyesine yükselteceǧini savunmuștur. Hayatının sonuna kadar bu öǧretisini batı dünyasına tanıtmak için çalıșmıștır.\n"
    },
    "Peter Kingsley": {
        "first_paragraph": "Peter Kingsley (1953 ), İngiliz yazardır. Sokrates öncesi filozoflar Parmenides ve Empedokles'in içinde yaşadıkları dünya hakkında kapsamlı yazılar yazdı.\n"
    },
    "Baba Hardev Singh": {
        "first_paragraph": "Baba Hardev Singh (bilinen adı :  Nirankari Baba ; d. 23 Şubat 1954, Delhi, Hindistan ; ö.13 Mayıs 2016, Montreal), Hinli mistik ve guru.                          Hindistan'ın ünlü Sant Nirankari Misyon hareketinin  1980 ile 2016 arası lideriydi.[1]\n"
    },
    "Büyü düşünceleri": {
        "first_paragraph": "Büyü düşünceleri, çocukların dış nesnelere hükmetme arzusuyla, kendinde gerçek dışı birtakım güçler bulunduğuna inanma eğilimi göstermesidir. Gerçekliğin henüz tamamıyla benimsenmediği çocukluk döneminde görülür. Aklın normal gelişiminin bir parçasıdır.\n"
    },
    "Cân": {
        "first_paragraph": "Cân (Arapça: جِنَّان) Kur'an'da geçen bir terimdir. Tefsirlere göre cinlerin atasıdır, aşağıdaki ayete göre:[1]"
    },
    "Daemonologie": {
        "first_paragraph": "Daemonologie (veya tam adıyla Daemonologie, In Forme of a Dialogue, Divided into three Books: By the High and Mighty Prince, James &c.) 1597'de[1] İskoçya Kralı VI. James (daha sonra İngiltere kralı) tarafından çağdaş büyücülük ve eski kara büyüde kullanılan çeşitli kehanet yöntemleri arasındaki tarihsel ilişkiler üzerine felsefi bir tez olarak yazıldı ve yayınlandı.\n"
    },
    "Heka (tanrı)": {
        "first_paragraph": "Heka eski Mısır'da büyü ve tıbbın [1] tanrılaştırılmasıydı . Adı, \"sihir\" anlamına gelen Mısırlı bir kelimedir.\n"
    },
    "Juju (kültür)": {
        "first_paragraph": "Juju, batıl inançlarla bağlanılan ve büyülü özellikler taşıdığına inanılan birer tılsım yahut fetiş olarak tanımlanabilecek nesnelerdir.[1] Genellikle Batı Afrika'da yaygındır ve eğer bir bebek ateşlenirse o bebek juju büyücüsüne götürülür. Büyücü o bebeğin vücudunu özel bir bıçakla özel şekiller yaparak keser. İzler o kadar derindir ki hayat boyunca taşınır.\n"
    },
    "Scholomance": {
        "first_paragraph": "Scholomance (Şolomonari) (İsmeju olarak da bilinir.) Transilvanya'da Hermannstadt gölünün kıyısında bulunan ve şeytan tarafından idare edildiğine inanılan bir kara büyü okuludur. on dokuzuncu yüzyıl yazarlarından birisi olan Emily Gerard yazdığı bir makalesinde bu okulun coğrafyası, içeriği ve Romanya folklorunda ki yerini anlatmıştır.Gölün kazan gibi kaynayan dibinde bir ejderhanın uyuduğu anlatılır.Bir rivayete göre Fareli köyün kavalcısı'nın kaçırdığı çocukları buraya getirdiği anlatılır.Başka bir efsaneye göre de bu okulu Lord Samuel Von Brukenthal kurmuştur ve bu efsane şeytan ile ilişkilendirilmemiştir. Bram Stoker da Drakula kitabında on sekiz ve yirmi dördüncü bölümlerinde bu okuldan söz etmiştir. bu okula girebilmenin en önemli şartının cesaret olduğu bilinmektedir. Kim Newman'ın Dracula Günlükleri isimli kitabında Dr. Van Helsing oraya giden bir tanıdığından bahsederken cesaretini övmektedir. bu okul aynı zamanda World of Warcraft gibi büyük çaplı oynanan oyunlarda da yer almaktadır.\n"
    },
    "Seks büyüsü": {
        "first_paragraph": "Seks büyüsü, büyülü, ritüel veya başka türlü dini ve ruhsal arayışlarda kullanılan her türlü cinsel faaliyettir.  Seks büyüsünün bir uygulaması, istenen sonucun görselleştirilmesiyle cinsel uyarılma veya orgazm'dır.[1]  Seks sihirbazları tarafından öne sürülen bir öncül, cinsel enerjinin kişinin normalde algılanan gerçekliğini aşmak için kullanılabilecek güç olduğu kavramıdır.\n"
    },
    "Sihirli kare": {
        "first_paragraph": "\n\n\n\nn\nx\nn\n\n\n{\\displaystyle nxn}\n\n boyutlu (\n\n\n\nn\n>\n2\n\n\n{\\displaystyle n>2}\n\n) öyle bir kare matris düşünün ki istenilen satır, sütun ve köşegenler boyunca elemanların toplamı sabit olsun. Bu sabite sihirli sabit denir.[1]\n"
    },
    "Şifacı": {
        "first_paragraph": "Şifacı, geleneksel tıp, otsu bitkiler ve hatta düşünce gücüyle iyileştirme sanatını uygulayan lisanssız kişidir. Şifacı, çalışarak, gözlemleyerek veya taklit etme yoluyla öğrenerek iyi eğitimli hale gelebilir. Bazı kültürlerde şifacı, hastaya ailesinden iyileşmesine yardım etmek için gelen bir \"armağan\" olarak kabul edilir. Şifacının sahip olduğu kemikleri iyileştirme veya kanamayı durdurma gibi özellikler, kalıtsal güçler olarak kabul edilebilir.\n"
    },
    "El falı": {
        "first_paragraph": "El falı, eldeki çizgilere ve yükseltilere bakarak bir kimsenin karakterini ve geleceğini okuma.[1]\n"
    },
    "Fal": {
        "first_paragraph": "Fal ya da Bakı[1],bazı alet ve araçlarla ya da bazı yöntemlerle, içinde bulunulan zamanla veya gelecekle ilgili yorumlar yapma ve tahminlerde bulunma işidir. Fal bakan kişiye falcı denir. Yüz falı, tarot, iskambil falı, bakla falı, el falı, kahve falı gibi birçok fal çeşidi bulunur.\n"
    },
    "Marie Anne Lenormand": {
        "first_paragraph": "Marie Anne Adelaide Lenormand, (Alencon, 27 Mayıs 1772 – Paris, 25 Haziran 1843) Madame Lenormand kartlarını keşfeden profesyonel Fransız falcı, kahin ve yazardır.\n"
    },
    "Katharizm": {
        "first_paragraph": "Katharizm ya da Katarcılık, Orta Çağ'da Fransa'nın Albi bölgesinde ortaya çıkan, 12. ve 13. yüzyıllarda Batı Avrupa'da etkili olan bir tarikattır. \"Kathar\" adı, sözcük anlamıyla arınmış anlamına gelir. Din tarihçilerinden bazıları bu tarikatı Hristiyan tarikatlar sınıfına sokmaya çalışmışsa da, tarikat Kilise'nin görüşlerine karşı çıkmış ve reenkarnasyonu kabul etmiştir.\n"
    },
    "Pozitif Hristiyanlık": {
        "first_paragraph": "Pozitif Hristiyanlık (Almanca: Positives Christentum) Nazi Almanyası içinde, Alman halkının ırksal saflığının, ırkçı Nazi ideolojisini İznik Hristiyanlığının temel veya önemli unsurlarıyla karıştırarak korunması gerektiği inancını destekleyen bir hareketti. Adolf Hitler bu terimi 1920 Nasyonal Sosyalist Program'ın 24. maddesinde kullandı ve \"Parti, kendisini herhangi bir mezhebe bağlamadan Pozitif Hıristiyanlığın bakış açısını temsil ediyor\" dedi.[4] Nazi hareketi Almanya'nın yerleşik kiliselerine düşmandı. Yeni Nazi düşüncesi olan Pozitif Hristiyanlık, Nazi hareketinin Hristiyan karşıtı olmadığını ima ederek Almanya'nın Hristiyan çoğunluğunun korkularını yatıştırdı.[5] Bununla birlikte, 1937'de Nazi Kilise İşleri Bakanı Hanns Kerrl, \n\"Pozitif Hıristiyanlığın\" \"Havari İmanına bağlı\" olmadığı ve Hristiyanlığın dayandığı \"Tanrı'nın oğlu olarak Mesih'e imana\" bağlı olmadığı, bunun yerine Nazi Partisi tarafından temsil edildiği açıklandı: \"Führer yeni bir vahyin müjdecisidir\" dedi.[6] Hitler'in Pozitif Hristiyanlığı geleneksel bir Hristiyan inancı olarak kamuya sunması farklıydı. Hitler'in Nazi antisemitizmiyle uyum için Kiliselerle birleşik bir barışta ısrar etmesine rağmen, pozitif Hristiyanlık savunucuları da kendilerini Mesih'in Yahudi kökenlerinden ve Hristiyan İncil'inden uzaklaştırmaya çalıştılar. Bu tür unsurlara dayanarak, pozitif Hristiyanlığın çoğu kendisini geleneksel İznik Hristiyanlığından ayırdı ve sonuç olarak, Katolik, Doğu Ortodoks veya Protestan olmalarına bakılmaksızın genel olarak tüm ana Trinitarian Hristiyan kiliseleri tarafından mürted olarak kabul edildi.\n"
    },
    "Fütüvvet": {
        "first_paragraph": "Fütüvvet (Arapça: فتوت), tasavvufta bir akım, dinî ve mesleki birlik, esnaf teşkilatı[1] veya Anadolu'da 13. yüzyıldan bu yana görülen örgütlenmiş zanaatçılar ve esnaf birlikleri.[2]\n"
    },
    "Marabut": {
        "first_paragraph": "Marabut (Arapça: مَربوط‎ marbūṭ veya Arapça: مُرابِط murābiṭ), Batı Afrika'da ve (tarihsel olarak) Mağrip'te Müslüman dini liderlere ve öğreticilere[1] verilen isimdir.\n"
    },
    "Münzevi": {
        "first_paragraph": "Münzevilik, yalnız ve izole yaşam tarzı olarak kabul edilen dini bir pratik biçimidir.[1]\n"
    },
    "Müridizm": {
        "first_paragraph": "Müridizm, Kafkasya'da 19. yüzyıl ve sonrasında etkili olmuş, Kadiri ve Nakşibendiliğe bağlı özel bir harekettir. Hareketi özel yapan Kafkas halklarının Ruslara karşı direnişinde üstlendiği siyasal roldür. İmam Şamil örneğinde olduğu gibi, Müridizme bağlı imamlar direnişi örgütleyen ve yöneten siyasal önderlerdir. Aynı zamanda; Çeçenistan başta olmak üzere, Dağıstan halkları, Güney Kafkasya ve Türkiye'ye kadar yayılma imkânı bulmuştur. Türkiye'de çok az da olsa Terekemeler arasında hala varlığını sürdürmektedir.\n"
    },
    "Yaşam ağacı (Kabbala)": {
        "first_paragraph": "Yaşam ağacı, Yahudi mistisizminde kullanılan bir diyagramdır.[1] Genellikle farklı farklı arketipleri simgeleyen 10 düğüm, ve bu düğümleri bağlayan 22 hattan oluşan ağaç benzeri bir diyagramdır.[2] Düğümler genellikle ortak bir kategori içinde bulunurlar ve birisi uzun ikisi kısa olan üç temel sütuna ayrılır.[2]\n"
    },
    "Altın Çiçeğin Gizi": {
        "first_paragraph": "Altın Çiçeğin Gizi, Budacı ve Taocu mistik yöntemlere dair bir el kitabıdır. \"Işığı Çevreye Yayma\" uygulaması hakkında bilgi verilen kitap Çin'de yüzyıllar boyunca uygulanan zihinsel özgürlüğün doğal yollarını açıklamaktadır.\n"
    },
    "Antik Felsefe Gizem ve Büyü": {
        "first_paragraph": "Antik Felsefe Gizem ve Büyü (Orijinal adı: Ancient Philosophy, Mystery and Magic Empedocles and Pythagorean Tradition), 1997'de Peter Kingsley tarafından yazılan antik Yunan felsefesi, din ve büyüsü arasındaki ilişkiyi ele alan eseridir.\n"
    },
    "Batı Hikmetinin Bilinmeyen Tarihi": {
        "first_paragraph": "Batı Hikmetinin Bilinmeyen Tarihi Peter Kingsley'in 1999'da yayınladığı eserdir. Orijinal adı \"In The Dark Places of Wisdom\" olan eserde Kingsley, Batı düşünce tarihine yaygın bir eğilim olan rasyonalitenin gelişim seyri dışında bir inisiyatik bilgelik geleneği çerçevesinde bakmaktadır.\n"
    },
    "Gizli Öğreti": {
        "first_paragraph": "Gizli Öğreti, “The Secret Doctrine, the Synthesis of Science, Religion and Philosophy” isimli kitap 1888’de Helena P. Blavatsky tarafından yazılan ve iki cilt olarak yayımlanmıştır. Kitabın birinci cildi \"Kozmik Başlangıç\" olarak isimlendirilmiştir. Ve ikinci cildi de \"Antropolojik Başlangıç\"’tır. Ezoterik ve gizemli fikirlerin yeniden canlanması için ilgi uyandırmıştı. Dikkate değer kısmı eski doğu bilgeliğini ve modern bilimi bir araya getirme amacıdır.\n"
    },
    "Hermesçi Bilimlere Giriş": {
        "first_paragraph": "Hermesçi Bilimlere Giriş, (Initiation Into Hermetics) Franz Bardon'un pratik hermesçiliği anlatan eseri. İlk baskısı 1956 yılında Almanca olarak yapılmıştır.\n"
    },
    "İlâhî Nizam ve Kâinat": {
        "first_paragraph": "İlâhî Nizam ve Kâinat, Bedri Ruhselman’ın 1959 yılında ruhsal irtibat celseleri yoluyla almış olduğu ruhsal tebliğleri düzenleyerek yazdığı eserdir.[1][2][3][4] Kitap Ruhselman’ın vasiyeti üzerine, 1959 yılından itibaren, görevlendirilmiş üç kişi tarafından zamanı gelince açığa çıkarılmak üzere, üç nüsha hâlinde, 54 yıl boyunca, İstanbul Karaköy’deki 5. Noter’de saklanmış, nihayet 2 Nisan 2013 tarihinde MTİAD1950 Yayınevi tarafından yayımlanarak piyasaya sürülmüştür.\n"
    },
    "Kaliya": {
        "first_paragraph": "Kaliya (Devanagari: कालिया) Hint mitolojisinde Vrindavan’da Yamuna nehrinde yaşayan zehirli bir Nāga dır. Yamuna’da etrafındaki su dört fersah boyunca zehirle kaynar. Yanına hiçbir hayvan yanaşamaz ve nehir kenarında yalnızca bir tek Kadamba ağacı vardır.\n"
    },
    "Kurukshetra savaşı": {
        "first_paragraph": "\nKurukshetra Savaşı (Sanskrit: कुरुक्षेत्र युद्ध), Mahabharata Savaşı olarak da adlandırılır, Mahabharata'da (Sanskrit: महाभारत) anlatılan bir savaştır. Çatışma, Hastinapura tahtı için iki kuzen grubu, Kaurava ve Pandava arasındaki hanedanlık veraset mücadelesinden kaynaklandı.[1] Savaş, Bhagavad Gita'nın temelini attı.\n"
    },
    "Vyasa": {
        "first_paragraph": "Krishna Dvaipayana (Sanskrit: कृष्णद्वैपायन, romanize: Kṛṣṇadvaipāyana), daha çok Vyasa olarak bilinir (/ˈvjɑːsə/ ; Sanskrit: व्यासः, romanize: Vyāsaḥ, 'derleyici') veya Vedavyasa (वेदव्यासः, Veda-vyāsaḥ, \"Vedaları sınıflandıran\"), Hindu geleneğinde tasvir edilen merkezi ve saygı duyulan bir bilgedir. Geleneksel olarak Hindu destanı Mahabharata'nın yazarı olarak kabul edilir. Ayrıca Hindu geleneği tarafından bir dizi eserin derleyicisi olarak kabul edilir. Vishnu'nun bir Shaktyavesha Avatarı (śaktyāveśa-avatāra) olarak Vedaların mantralarının derleyicisi ve on sekiz Purana ile Brahma Sutrasının yazarı olarak kabul edilir. Yedi Chiranjeevis'ten biridir.\n"
    },
    "Ambrosius Theodosius Macrobius": {
        "first_paragraph": "Ambrosius Theodosius Macrobius Roma İmparatorları Honorius ve Arcadius döneminde (395–423) yaşayıp, eserler vermiş olan Romalı Dilbilgisi uzmanı ve Neoplatonist filozof.\n"
    },
    "Cosmos (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Cosmos veya Kosmos (Yunanca: κόσμος), evren için kullanılan bir sistemdir. Kaos'un içidir. Pisagor \"kosmos\" kelimesinin evren için kullanmıştır. Fen ve Teknoloji ve Gökbilimde kullanılan \"kozmik\" terimi buradan gelmektedir.\n"
    },
    "Enneadlar": {
        "first_paragraph": "Enneadlar, Antik filozof Plotinos'un sözlerinden derlenen, her biri dokuz bölüm kapsayan altı kitaptan oluşan ve Plotinos'un öğrencisi Porfirios tarafından hazırlanan derleme. Enneadlar Dokuzlular anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Johannes Scottus Erigena": {
        "first_paragraph": "Johannes Scottus Erigena (MS 815-877), düşünce ve eserleriyle Antik Yunan felsefesini ve Yeni Platoncu felsefeyi Hristiyan inancıyla bağdaştırmaya çalışmış olan İrlandalı Orta Çağ düşünürüdür. Ona göre doğanın, ayrı ayrı dört alanı vardır: \n"
    },
    "Summum bonum": {
        "first_paragraph": "Summum bonum, Romalı filozof Cicero[1] tarafından antik Yunan felsefesindeki İyilik Fikrine karşılık gelen \"en yüksek iyilik\" anlamına gelen Latince bir ifadedir. Summum bonum genellikle kendi içinde bir amaç olarak düşünülür ve aynı zamanda zamanın filozofları tarafından İyi olarak nitelendirilen birçok başka arayışı içerir.\n"
    },
    "Türümcülük": {
        "first_paragraph": "Türümcülük yahut sudûrculuk (İng. emanationism) bazı dini veya felsefi sistemlerin kozmolojisindeki veya kozmogonisindeki bir düşüncedir. Türüm her şeyin ilk gerçeklik veya ilkeden türetildiğini ifade eder.  Her şey, ilk realitenin veya Tanrı'nın daha düşük derecelerine indirgenmesi adımlarıyla ilk realiteden veya mükemmel Tanrı'dan türetilir ve her adımda ortaya çıkan varlıklar daha az saf, daha az mükemmel, daha az kutsaldır. Türüm, her şeyin türetildiği aşkın bir ilkedir ve hem yaratılışçılığa hem de materyalizme karşıdır.\n"
    },
    "Pisagorculuk": {
        "first_paragraph": "Pisagorculuk (İngilizce: Pythagoreanism), Pisagor ve takipçileri tarafından Sicilya'da uygulamaya koyulmuş ezoterik ve metafizik inançlar içeren felsefi bir öğretidir. İlk Pisagorcuların benzeri görüşlerini benimseyen daha sonraki oluşumlar Yeni Pisagorculuk terimi altında ele alınır.\n"
    },
    "Monad (felsefe)": {
        "first_paragraph": "Monad (Yunanca μονάς Monas, μόνος monos, \"tek başına\" dan sırayla \"tekillik\") [1], atıfta kozmogonisine için, Yüce Varlık, ilahiyat veya her şeyin bütünü. Kavramın Pisagorcular tarafından tasarlandığı bildirildi ve çeşitli şekillerde tek başına hareket eden tek bir kaynağa veya bölünmez bir kökene veya her ikisine birden atıfta bulunabilir. Kavram daha sonra monaddan temel parçacık olarak söz eden Gottfried Wilhelm Leibniz gibi diğer filozoflar tarafından da benimsendi. Aynı insan grupları tarafından eş zamanlı olarak tartışılan ve tartışılan geometrik bir karşılığı vardı.\n"
    },
    "Platonik cisim": {
        "first_paragraph": "Platonik cisim, beş katı cisim veya düzgün katı cisim, bütün kenarları eşit ve yüzeyleri düzgün çokgen olan katı cisimdir.\n"
    },
    "Dodekahedron": {
        "first_paragraph": "Dodekahedron, düzgün on iki adet yüzü (genellikle beşgen) olan üç boyutlu şekil.[1] Dodekahedronun yüzleri beşgen olmayabilir. Beşgenlerden oluşmuş dodekahedrona bayağı dodekahedron denir.\n"
    },
    "Dört yüzlü": {
        "first_paragraph": "Geometride tetrahedron veya dört yüzlü, dört üçgen yüzden oluşan bir çokyüzlüdür (polihedron), her köşesinde üç üçgen birleşir. Düzgün dört yüzlü dört üçgenin eşkenar olduğu bir dört yüzlüdür ve Platonik cisimlerden biridir. Dörtyüzlü, dört yüzü olan tek konveks çokyüzlüdür.[1] Tetrahedron isminin sıfat hali (tetrahedrona ait veya tetrahedronla ilişkili anlamında) \"tetrahedral\"dır.\n"
    },
    "Sekiz yüzlü": {
        "first_paragraph": "Geometride, sekiz yüzlü (oktahedral), sekiz düzlem parçasıyla çevrelenmiş cisimdir.[1] Sekizyüzlüler, üç boyutlu bir  görünüme sahiptir. Bütün ayrıtları birbirine eş ve yüzeyleri sekiz eşkenar üçgenden oluşan cisimlere ise düzgün sekiz yüzlü denir.[2]\n"
    },
    "Cavid Bey": {
        "first_paragraph": "Mehmed Cavid Bey (Osmanlıca: محمد جاويد بك, d. 1875, Selanik - ö. 26 Ağustos 1926, Ankara), II. Meşrutiyet döneminde maliye nazırlığı yapmış Yahudi kökenli Osmanlı siyasetçisi.[1][2] Atatürk’e suikast girişiminin sorumlularından biri olduğu gerekçesiyle tutuklandı ve yargılandıktan sonra idam edildi. Osmanlı İmparatorluğu’nda liberalizm düşüncesinin öne çıkan isimlerindendi.[3] Hukukçu, dil eleştirmeni ve çevirmen Şiar Yalçın’ın babasıydı.\n"
    },
    "Sabataycılık": {
        "first_paragraph": "Dönmeler, Osmanlı İmparatorluğu'nda dışarıdan İslam'a dönen, ancak Yahudi inançlarını ve Kabalistik inançlarını gizlice koruyan bir grup Sabetaycı kripto Yahudiydi. Hareket esas olarak Selanik merkezliydi.[1][2][3] Grup köken olarak  17. yüzyılda Sefarad Haham ve Kabalist Sabatay Sevi'nin Yahudi Mesih olduğunu iddia etmesiyle ve daha sonra Sultan IV. Mehmed'in ölüm cezasına çarptırmasıyla Sabatay Sevi'nin zorla İslam'a dönmesiyle ortaya çıktı.[2]  Sevi'nin zorla İslam'ı kabul etmesinden sonra,[1][2][4] bazı Sabetay Yahudileri de İslam'ı seçip dönme oldular.[1][2][5] Sabetaycıların bir kısmı, dönmelerin torunları olarak 21. yüzyıl Türkiye'sine kadar yaşadı.[1]\n"
    },
    "Sabiha Sertel": {
        "first_paragraph": "Sabiha Sertel (1895 – 2 Eylül 1968), Türk gazeteci ve yazar. İlk Türk kadın gazetecidir. Türkiye’de feminizmin öncüleri arasında sayılır. Sosyalist-komünist görüşlü bir gazeteci-yazardır. Türk basın tarihinde önemli bir isim olan Zekeriya Sertel’in eşidir.\n"
    },
    "Ulusal mistisizm": {
        "first_paragraph": "Ulusal mistisizm, ulusal iddiaların okült çalışmaları, uydurma bilimsel veya uydurma tarihsel inançlarla desteklenmesine verilen isimdir.\n"
    },
    "Daçyanizm": {
        "first_paragraph": "Daçyanizm, büyük ölçüde sorgulanabilir verilere ve öznel yorumlara dayanan, idealize edilmiş bir geçmişi bir bütün olarak ülkeye atfetme eğilimini tanımlayan bir Rumen terimdir. Özellikle Nikolay Çavuşesku rejimi sırasında yaygın olmakla birlikte, Romanya bilimindeki kökeni bir asırdan daha eskiye dayanmaktadır.[1]\n"
    },
    "Kosova Efsanesi": {
        "first_paragraph": "Kosova Efsanesi (Sırpça: Косовски мит / Kosovski mit) veya Kosova Kültü (Косовски култ / Kosovski kult) Sırp ulusalcıların efsanelerinden biridir. Sırp ulusalcılara göre 1389'daki Kosova Savaşı’nda Sırp Prens Lazar'ın mağlubiyete uğramasının nedeni Sırp milletin bilinçli bir şekilde Sırp İmparatorluğunu Hristiyan inancındaki Cennet Krallığına feda etmesiydi.\n"
    },
    "Romantik milliyetçilik": {
        "first_paragraph": "Romantik milliyetçilik (ayrıca ulusal romantizm,organik milliyetçilik,kimlik milliyetçiliği olarak da bilinir), devletin siyasi meşruluğunu yönettiği milliyetçiliğin organik bir sonucu olarak türettiği milliyetçilik biçimidir. Bu, uygulamanın özel şekline bağlı olarak, kendi kültüründe doğanlara karşı ilkel anlamda ulus, dil, ırk, kültür, din ve gelenekleri içerir. Bu milliyetçilik biçimi, devletin üstten aşağıya doğru meşruiyetini değerlendiren, varlığını meşrulaştıran bir hükümdar ya da başka bir otoriteden gelen hanedan ya da emperyal hegemonya tepkisinde ortaya çıktı. Aşağı doğru yayılan bu güç nihayetinde bir tanrı ya da tanrıdan kaynaklanıyor olabilir (Kralların tanrısal hakkı ve Tianming'e bakın).\n"
    },
    "Türk Tarih Tezi": {
        "first_paragraph": "Türk Tarih Tezi, 1930'lu yıllarda, Mustafa Kemal Atatürk'ün teşvikiyle oluşturulan tarih yorumu. 1930 yılında yüz adet basılan Türk Tarihinin Ana Hatları isimli eser Türk Tarih Tezi'nin bildirgesi sayılır.[kaynak belirtilmeli] Bu eser doğrultusunda hazırlanan ve 1931-1941 yılları arasında liselerde okutulan dört ciltlik ders kitabı da Türk Tarih Tezi'nin temel metinlerindendir. İslam ve Hristiyan çatışmasına dayalı Osmanlı tarihi tezine ve Türkler aleyhinde yazılan Batılı tarih tezlerine tepki olarak ortaya konmuştur.[1][2][3][4] Bilimsel çevrelerde Türk Tarih Tezi, siyasi gayeler taşıdığı, hayalci veya romantik milliyetçi yönlerinin olduğu savlarıyla eleştirilmiştir.[5]\n"
    },
    "Vajrayana": {
        "first_paragraph": "Vajrayana Budizmi, farklı kaynaklarda Tantrik Budizm, Tantrayāna, Mantrayana, Mantranaya, Gizli Mantra, Ezoterik Budizm ve Elmas Taşıt (Çince: 金剛乘, jīngāngshèng, Japonca: 金剛乗, kongōjō, 密教 Mikkyō ) adlarıyla da tanınır. Vajrayana Mahayana Budizminin bir uzantısıdır; felsefesinden çok benimsediği uygulamalarla ayrılır. Mahayana'da uygulamalar kabaca iki yola ayrılır: iyi niteliklerin mükemmelleştirilmesi metodu olan Sutrayana ve nihai Budalık hedefini yol olarak benimseyen  Vajrayāna metodu. Vajrayana tam aydınlanmaya ulaşılmadan önce Buda-doğasının mistik tecrübe ile deneyimlenmesini gerektirir. Bu tecrübelerin aktarılması için, bir ezoterik bilgi kümesinin Budist tantrik yogiler tarafından toplanmış ve nesilden nesile aktarılmış olması gerekir. Uygulayıcı öncelikle yetkin bir ruhani öğretmen ya da guru tarafından kabul edilmelidir.[1]\n"
    },
    "Kūkai": {
        "first_paragraph": "Kūkai (Japonca: 空海; MS 774-835) veya Kōbō-Daishi (弘法大師), Japonya'da Heian döneminde yaşamış Japon Budist keşiş, şair, mühendis ve sanatçıydı. Kūkai, Shingon Budizmi'nin kurucusu olup aynı zamanda Japonca için kana yazısını icat etmesiyle bilinmektedir.\n"
    },
    "Şubakarasimha": {
        "first_paragraph": "Şubakarasimha (637-735) (Geleneksel Çince: 善無畏; pinyin: Shànwúwèi: Japonca telaffuzu: Zenmui: Korece: 선무외; romaja: Seonmuoe; Vietnamca: Thiện Vô Uý)  716 yılında Çin'in başkenti Çang'an'a (şimdiki Şi'an kenti) gelen ve daha çok Mahāvayroçana Sūtrası olarak bilinen   Mahāvairocana Abhisaṃbodhi Tantra'yı tercüme eden bir Hintli Budist keşiş ve Ezoterik Budizm ustasıydı.[1] Dört yıl sonra başka bir usta, Vacrabodi (MS 670-741) ve öğrencisi Amogavacra (MS 705-775) Çin'e gelip Ezoterik Budizmin diğer kutsal metinlerini Çince'ye tercüme etmeye başladılar ve böylece ikinci bir ezoterik gelenek oluşturdular. Bu diğer ustalarla birlikte Şubakarasimha, Ezoterik Budizmi Çin'deki altın çağını yaşatmıştır.[1]\n"
    },
    "Vajrabodhi": {
        "first_paragraph": "Vajrabodhi ( Sanskritçe: वज्रबोधि  Çince: 金剛智, pinyin: Jīngāng Zhì, 671–741), Tang Hanedanlığı döneminde Çin'de bulunmuş Hintli bir ezoterik Budist keşiş ve öğretmendi. Shingon Budizmi'ndeki sekiz atadan biridir.  Srivijaya İmparatorluğu topraklarında Vacrayana Budizmini tanıtmasıyla da tanınır.[1] Bu Budizm, daha sonra Endonezya Ezoterik Budizmi olarak bilinen ayrı bir forma dönüşmüştür.\n"
    },
    "Sonu Nigam": {
        "first_paragraph": "Sonu Nigam (Hintçe: सोनु निगम; d. 30 Temmuz 1973 Faridabad, Haryana, Hindistan), Hint şarkıcı. Özellikle birçok Bollywood filmi için söylediği şarkılarla tanınır (İngilizce: \"playback singer\"). Müzisyen bir aileye mensuptur. Genellikle Hintçe şarkılarıyla tanınsa da Bengal, Pencap, Telugu dillerinde de şarkıları vardır.[1]\n"
    },
    "Selena": {
        "first_paragraph": "Selena Quintanilla-Pérez (16 Nisan 1971 - 31 Mart 1995), kısaca Selena olarak bilinen, Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı. Billboard'un En İyi Latin Şarkıları listesinde, yedisi bir numara olan, ilk 10'da yer almış on dört teklisiyle \"90'lı yılların en iyi Latin sanatçısı\" ve \"On yılın en çok satan Latin sanatçısı\" olarak anılmıştır.[2] Aynı zamanda 1994 ve 1995'in en başarılı teklilerine sahiptir: \"Amor Prohibido\" ve \"No Me Queda Más\".[3] Kendisine \"Tejano'nun Kraliçesi\"[4] ve Meksika'nın Madonna'sı[5] denilmiştir. Selena ilk albümü Selena y Los Dinos'u 12 yaşında çıkarmıştır. 1987 Tejano Müzik Ödülleri'nde Yılın Kadın Vokalisti ödülünü kazanmış ve birkaç yıl sonra EMI ile kayıt sözleşmesi yapmıştır. 1990'ların başında ünü özellikle de İspanyolca'nın konuşulduğu ülkelerde büyümüştür.\n"
    },
    "Dawud Wharnsby": {
        "first_paragraph": "Dawud Wharnsby (doğum adı: David Howard Wharnsby, 27 Haziran 1972), Kanadalı şarkıcı, şair, eğitimci ve televizyon kişiliği.\n"
    },
    "Dramyin": {
        "first_paragraph": "Dranyen olarak da bilinen dramyin (Dzongka: dramnyen) geleneksel bir Himalaya halk müziği ududur. Yedi telli olan çalgı, Drukpa Budist kültürünün tamamlayıcısı olarak görülmekte ve Bhutan,Tibet, Sikkim ve Batı Bengal kaynaklı şarkıları çalmak için kullanılmaktadır. Vajrayana Budizmi ve Tibet Budizmi'nin dini bayramlarında sıkça kullanılan dramyin, parmakla tıngırdatarak çalınır.[1]\n"
    },
    "Patrick Ellis (radyocu)": {
        "first_paragraph": "Patrick Connery Ellis (1943-2020), Amerikalı radyo şovu sunucusu ve yapım direktörüydü. Ellis, WHUR-FM'de kırk yılı aşkın bir süredir \"Gospel Spirit\" programına ev sahipliği yaptı.[2]\n"
    },
    "İslami müzik": {
        "first_paragraph": "İslami müzik, İslam'ın gereği olan, farz, sünnet ve nafile, ibadete çağırma, yardımcı olma ya da süsleme amacıyla yararlanılan ve kullanım yoluna göre şer'i müzik ve tasavvufî müzik, seslendirildiği yere göre[1] cami müziği ve tekke müziği veya seslere İslami fıkıh kurallarına uygun melodi eklenmesi[2] diye nitelenen müziklerdir. Özellikle Arap ülkeleri başta olma üzere Orta Doğu'da yaygındır. İslam'da dini hüküm şeriat[3] anlayışıyla birlikte müzikal ifadesi daha kısıtlı ve sadedir.\n"
    },
    "Ersen Dinleten": {
        "first_paragraph": "Mehmet Ersen Dinleten (d. Haziran 1950), Anadolu Rock'un temsilcilerinden biridir. Ersen ve Dadaşlar grubunun kurucusudur. Ayrıca Moğollar, 3 Hürel ve Kardaşlar grubuyla çalışmış ve dinî içerikli 2 albüm de yapmıştır.\n"
    },
    "Mesut Kurtis": {
        "first_paragraph": "Mesut Kurtiş, Türk asıllı Makedon müzisyen ve bestekâr. 31 Temmuz 1981 yılında Üsküp, Makedonya'da Türk asıllı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Çok erken yaşlardan itibaren sufi tarzı müziğe ilgi duymaya başladı. Genç yaşta bir grubun solisti olarak sosyal kulüplerde, camilerde ve konferanslarda ilahileri ile sahne aldı. Üsküp'te liseyi bitirdikten sonra Lampeter Üniversite'sinde 'Human Sciences(İnsan Bilimleri)' bölümünü okumak için İngiltere'ye taşındı.\n"
    },
    "Rebap": {
        "first_paragraph": "Rebap, çoğunlukla Orta Asya'da kullanılan, çeşitli biçimleri olan telli bir çalgı türüdür.[1]\n"
    },
    "Tale‘al Bedru ‘Aleyna": {
        "first_paragraph": "Tale‘al Bedru ‘Aleyna (Arapça: Arapça: طلع البدر علينا) Ensar'ın, 622'de Hicret tamamlandıktan sonra Medine'ye varan peygamber Muhammed için söyledikleri bilinen, İslam kültürünün 1400 yıllık en eski ilahisidir.[1][2][3]\n"
    },
    "On Bela": {
        "first_paragraph": "On Bela (İbranice: עשר המכות, Eser Ha-Makot) veya Mısır Belaları (İbranice: מכות מצרים, Makot Mitzrayim), Tevrat'ta Çıkış kitabının 7 ila 12. bölümleri altında anlatılan, köle olan İsrailoğullarının serbest bırakılması için YHVH tarafından Mısır firavununa gönderilen belalar dizisidir. Firavun, İsrailoğullarının gitmesine, onuncu bela gerçekleşene kadar izin vermemiştir. Bu belalar, İsrail Tanrı'sının gerçekliğini ve Mısır tanrılarının güçsüzlüğünü betimlemektedir.[1] Bazı yorumcular bu belaların bazılarını Nil tanrılarına verilen yargı, bereket ve doğal fenomenlerle bağdaştırırlar.[2] Çıkış kitabına göre Tanrı, Mısır tanrılarını yargılayacağını bildirmektedir: \"O gece Mısır'dan geçeceğim. Hem insanların hem de hayvanların bütün ilk doğanlarını öldüreceğim. Mısır'ın bütün ilahlarını yargılayacağım. Ben RAB'bim.\"[3]\n"
    },
    "On iki casus": {
        "first_paragraph": "On iki casus (İbranice: שְׁנֵים עָשָׂר הַמְרַגְּלִים‎), Musa tarafından 40 gün boyunca bilgi toplamak için İsrail Diyarı'na gönderilen Yahudi casuslardı. On iki İsrail kabilesinin her birine bir casus düşecek şekilde on iki deneyimli adam seçildi. Mısır'dan Kenan'a geri dönecek İbrani halkının, uzun zaman sonra tekrar dönecekleri yerlerde başlarına bir sıkıntının gelip gelmiyeceğine emin olmak için gönderildiler. Tanrı, İsrailoğullarının Kenan topraklarını ellerine geçireceğine dair söz verdiyse de İsrailoğulları önce bu  toprakları gözlemlemek istedi.\n"
    },
    "Asara BaTevet": {
        "first_paragraph": "Asara BeTevet (İbranice: עשרה בטבת, Anlam:\"10 Tevet\"), İbrani takviminin Tevet ayının onuncu günüdür; Yahudiliğin küçük fakat önemli bir orucudur. Yahudiliğin diğer oruçlarından farklı olarak gün doğumundan gün batımına kadar tutulan kısa bir oruçtur. Hanuka bayramıyla bir ilgisi olmamasına rağmen bu bayramdan bir hafta sonrasına denk gelir.\n"
    },
    "Ta'anit": {
        "first_paragraph": "Taanit, Aşkenazların deyişiyle taanis veya Klasik İbranice'de ta'anith, Yahudilik'te oruç anlamına gelir. Yahudilik'te orucun bir veya birden çok amacı olabilir. Orucun gerekçeleri arasında şunlar bulunur:\n"
    },
    "Kadavra Sinodu": {
        "first_paragraph": "Kadavra Sinodu (Kadavra Yargılaması olarak da bilinir Latince: Synodus Horrenda), yaklaşık yedi aydır ölü olan Formosus'un Ocak 897'de Roma'daki Laterano'daki Aziz Yuhanna Bazilikası'nda yapılan dini yargılamasına yaygın olarak verilen addır.[1] Duruşma, Formosus'un halefi VI. Bonifacius'nın halefi olan Papa VI. Stephanus, Formosus'un cesedini mezardan çıkardı ve yargılanmak üzere papalık mahkemesine çıkardı. Formosus'u yalan yere yemin etmekle, papalığa yasa dışı yollarla katılmakla ve aynı anda birden fazla piskoposluğa yasa dışı bir şekilde başkanlık etmekle suçladı.[2] Duruşmanın sonunda Formosus suçlu ilan edildi ve papalığı geriye dönük olarak geçersiz ilan edildi.[2]\n"
    },
    "Galsan Çinag": {
        "first_paragraph": "Çinagiyn Galsan – Şınıkbay oglu Çuruk Uvaa (Tıva Türkçesi: Чинагийн Галсан – Шыныкбай оглу Чурук-Уваа - İrgit Şınak oglu Kalzañ), Almanca roman, deneme ve şiir kaleme alan Tıva Türkleri asıllı Moğolistanlı yazar. Kam olarak da bilinir. Aynı zamanda bir öğretmen ve aktördür.[1]\n"
    },
    "Skeva": {
        "first_paragraph": "Romalılar · 1. Korintliler \n2. Korintliler · Galatyalılar \nEfesliler · Filipililer \nKoloseliler · 1. Selanikliler \n2. Selanikliler · 1. Timoteos\n2. Timoteos · Titus \nFilimon · İbraniler\n"
    },
    "Väinämöinen": {
        "first_paragraph": "Väinämöinen, Fin mitolojisinde ve Kalevala destanındaki sihirli güçleri olan şaman ve ozan.\n"
    },
    "Æsir": {
        "first_paragraph": "Aesir (İskandinav dillerinde Æsir); İskandinav mitolojisinde başlıca tanrı topluluğunun genel adı.[1] Diğer topluluğun adı Vanir'dir ve Odin'le birlikte ölümlü insanların hayatlarını yönetirler.[1] Asgard'da yaşarlar. Tanrılar güçlü, güzel ve normal insanlardan daha iridirler. İnsanlardan uzun yaşarlar ama ölümsüz değillerdir. Her tanrı değişik alanlarda bilgiye sahiptir. İyi, sıcakkanlı ve yardımseverdirler. Asgard'da çok uzun süreden beri yaşayan Vanir'ler de Æsir tanrıları arasında sayılırlar.\n"
    },
    "Alfheim": {
        "first_paragraph": "Alfheim, İskandinav Mitolojisi'ndeki Dokuz diyardan birisidir. Işık Elflerinin dünyasıdır. Vanirlerden Frey tarafından yönetilmektedir.\n"
    },
    "Amleth": {
        "first_paragraph": "Amleth (İzlandaca Amlóði, Latince Amlethus) Orta Çağ İskandinav efsanelerinde geçen efsanevi bir figür. Snorri Sturluson'un genç Eddasın'da ilk olarak adı geçmektedir ve Saxo Grammaticus Danimarka tarihini anlattığı Gesta Danorum eserinde hikâyesini anlatmaktadır. William Shakespeare'in Hamlet oyunu onun efsanesine dayanmaktadır.Böylece Prens Hamlet karakterine dönüşmüştür.\n"
    },
    "Ásgard": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde yer alan Ásgard, savaş tanrıları Aesir'ın mekanı, dokuz diyarlardan biri olarak bilinir. Evrende en yüksek seviyede bulunduğu, sıkıca yerleştirilmiş taş bloklardan örülü yüksek bir duvarla çevrili olduğu belirtilir. Bu seviyede Alfheim, Vanaheim ve Valhalla bulunur.[1] Asgard savaş tanrılarının kralı olarak bilinen Odin tarafından yönetilir.[1] Oğlu Thor dünyayı yönetmek için görevlendirilen şimşek tanrısı olarak da anılan bir karakterdir.[1] Loki ise Odin'in kan kardeşi, kötülük ve hilebazlık tanrısı olan bir buz devidir. Heimdall ise Asgard'ın bekçisi ve koruyucusudur.[1] Anlatılana göre 9 diyarın tamamını görebilecek gözlere,  kulaklarının bir çimin büyüdüğünü duyabilecek kadar hassas olduğu söylenir. Bu efsanede yer alan bilinen nesneler vardır. Örneğin Thor'un çekici olan Mjöllnir, kemeri olan Megingjord. Nesnelerin dışında alemlerin sonu olarak bilinen (mahşer günü) Ragnarok ismi dikkat çekmektedir. Ragnarok geldiğinde, Loki, Heimdall ile dövüşecek ve her ikisi de savaşta ölecektir. Ragnarok'un ardından yeni yaşam başlayacaktır.\n"
    },
    "Asgard boyutu": {
        "first_paragraph": "Cermen mitolojisindeki Ásgard'ın Marvel Comics'deki versiyonu. Kendi adıyla da anılan Cermen mitolojisi evreninde, kozmik ağaç Yggdrasill'in zirvesinde yer almaktadır. Aesir tanrılarının şefi Odin tarafından yönetilmekteydi.Daha sonra liderliği oğlu Thor'a bırakmıştır.İlk başta savaş içinde oldukları tanrı kuzenleri Vanirler'le daha sonra barış yapıp kaynaşmış ve iki halk birden Asgardlılar olarak anılmaya başlanmıştır. Asgardlılar Heimdall'ın bekçiliğini yaptığı Bifröst köprüsü sayesinde Dokuz Diyar'da istedikleri her yere seyahat edebilmektedirler. İlk kez 1962 yılında Journey into Mystery'nin 85. sayısında görünmüştür. Thor'un anavatanıdır. Sihirli güçlere sahip olan Asgardlılar, antik çağlarda Cermenler ve Vikingler tarafından tanrılar olarak kabul edilmişlerdir. Odin'in, Ragnarok'ta savaşması için seçtiği öimüş savaşçıları ağırladığı Valhalla da burada bulunmaktadır.\n"
    },
    "Bal şarabı": {
        "first_paragraph": "Bal şarabı, balın fermante edilmesi ile elde edilen alkollü bir içkidir.\n"
    },
    "Balder": {
        "first_paragraph": "Balder, İskandinav tanrılarından Odin ile Frigg'in oğlu. Karısı Nanna, oğlu ise Forseti'dir. Işık, neşe, saflık, güzellik, masumiyet ve barış tanrısıdır. Tanrılar ve insanlar tarafından çok sevilirdi, iyiliği ile dikkat çekerdi. Gücünün az olmasına karşın, sıcakkanlı, akıllı ve belagatliydi. En yakışıklı tanrı olduğu da söylenir. Balder'in salonu Breidablik'di.\n"
    },
    "Bifrost": {
        "first_paragraph": "Bifrost, Cermen mitolojisinde tanrıların dünyalar arası yolculuk etmelerini sağlayan gökkuşağı şeklindeki köprüye verilen isimdir. Heimdall isimli Tanrı, köprünün bekçisidir.\n"
    },
    "Bragi": {
        "first_paragraph": "Bragi, Odin ve Frigg'in oğludur. Bilgelik ve şiir tanrısıdır. Ayrıca İdunn'un kocasıdır.\n"
    },
    "Brokkr": {
        "first_paragraph": "Brokkr ya da Brokk,İskandinav mitolojisi'nde Thor'un çekici Mjöllnir'i,altın tüylü yabandomuzu Gullinbursti'yi ve kendini kopyalayan sihirli yüzük Draupnir'i yapan cüce demirci Eitri'nin (Sindri olarak da bilinir.) kardeşi olan cüce.İki kardeş Nidavellir'de yaşarlar.Loki, kendisiyle elinde bulunan ve Cüce İvaldi'nin oğullarına yaptırdığı hazinelerden (Sif'in altın saçı,sihirli gemi Skipbladnir ve Odin'in mızrağı Gugnir) daha iyi eserler yapılamayacağına dair başı üzerine iddiaya girmiştir.Demirhane'de Eitri çalışırken eserleri sabote etmek için sineğe dönüşen Loki, ateşi körükleyen Brokkr'u rahatsız etmeye çalışmış, ama sadece Mjöllnir'in sapının kısa olmasına neden olmuştur.(Bu da çekicin her türlü cebe kolayca sığmasını sağlayan bir avantaj'a dönüşmüştür.)Loki'yle Asgard'a gelip eserleri teslim eden Brokkr, iddiayı kazanmış ve Loki'nin başını kesmek istemiştir.Bunun üzerine Loki başını alabileceğiniiama boynunun kendisine ait olduğunu söyleyerek kendini kurtarır.Boynuna dokunmadan Loki'nin başını kesemeyeceğini bilen Brokkr pes eder.Ama yine de Loki'nin başı üzerindeki hakkını kullanmak isteyerek bir daha koca ağızıyla böyle bahislere girmemesini sağlamak bahanesiyle Loki'nin dudaklarını diker.Daha sonra Loki dudaklarındaki dikişleri söker.\n"
    },
    "Brunhilda": {
        "first_paragraph": "Brunhilda (ya da,Brünhilda,Brünhilde ve Brynhildr.Sigrdrífumál adlı başka bir sagadaysa adı Sigrdrifa olarak geçer.) bir Valkür.Odin'e itaatsizlik ettiği için ölümsüzlüğü alınmış ve bir ateş çemberinin içinde sonsuz bir uykuya yatırılarak cezalandırılmıştır.Daha sonra kahraman Völsung Sigurd tarafından kurtarılmıştır.Völsung Sigurd Sagası ve güneyli Alman versiyonu Nibelungen destanının ana kahramanlarındandır.Ona verilen hapsedilme ve uyutulma cezası Uyuyan Güzel masalının bir öncülü niteliğindedir.\n"
    },
    "Cermen mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Kıta Cermen mitolojisi, Orta Avrupa'nın 6. ve 8. yüzyıllara (Cermen Hıristiyanlaşması dönemine) kadar Alman halkları tarafından işgal edilen bölgelerinde uygulanan Cermen paganizminin bir unsurunu oluşturdu. Efsanelerde ve Orta Çağ'daki Orta Yüksek Almanca destanlarında yaşayan bazı mitlerin izleri devam etti. Hikâyelerin yankıları, büyük ölçüde kaldırılmış kutsal unsurlarla, Avrupa folklorunda ve Avrupa masallarında görülebilir.\n"
    },
    "Demirci Völund": {
        "first_paragraph": "Demirci Völund (İngilizce: Wayland,Weyland, Eski İngilizce: Wēland, Almanca: Wieland,Wiolant,  Eski İskandinavca: Völundr, Vǿlundr Velentr, Kök Germence: Wēlandaz, Açılımı: Wēla-nandaz, Anlamı: \"savaş cesareti\"), Cermen mitolojisinde geçen efsanevi demirci Fin kralının oğlu olduğu bilinir.Bir Elf prensi olduğu da söylenir. Volsung'un oğlu Sigmund'un efsanevi kılıcı \"Gram\"ı o yapmıştır. Bu kılıç, Odin tarafından Sigmund'a verilmiştir ve Sigmund'un son savaşında kırılmıştır. Daha sonra Sigmund'un oğlu Siegfried, demirci Regin'in yardımıyla Gram'ın parçalarını yeniden döverek kendi kılıcı Balmung'u yapmıştır.Esir tutulduğu bir kaleden tıpkı Daidalos gibi yaptığı takma kanatlarla kaçmıştır. Almanca: Wieland, İngilizce: Wayland olarak bilinir. Bir anlatıma göre Roland'ın kılıcı Durendal'ı da o yapmıştır.İngiltere'deki bir dolmene Anglosakson göçmenlerce \"Wayland'ın atölyesi\" adı verilmiştir\n"
    },
    "Deutsche Mythologie": {
        "first_paragraph": "Deutsche Mythologie (Cermen Mitolojisi), Jacob Grimm'in Cermen mitolojisi üzerine bir incelemesidir. İlk kez 1835'te Almanya'da yayınlanan çalışma, eski Cermen halklarının mitolojisini ve inançlarını, en eski kanıtlarından modern gelenekler, halk hikayeleri ve popüler ifadelerdeki hayatta kalmalarına kadar takip ederek konunun kapsamlı bir ele alınışıdır.\n"
    },
    "Doppelgänger": {
        "first_paragraph": "Doppelgänger, Avrupa mitolojisinde, hayaletten farklı bir kavram olarak, canlı insanın kendisine tıpatıp benzeyen görüntüsüdür. Fyodor Dostoyevski'nin 1846 tarihli Öteki (Dvoynik) adlı yapıtında, düştüğü sefalet ve karşılıksız aşk içinde deliliğe sürüklenen Golyadkin karakteri kendisinin başaramadığı her şeyi başaran bir doppelgänger'i ile karşılaşır. E. T. A. Hoffmann'ın Die Elixiere de Teufels (1815-16, 2 cilt; Şeytan'ın İksiri) romanında da doppelgänger teması işlenmektedir.[1]\n"
    },
    "Eir": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Eir (Eski Norsça \"yardım, merhamet\"[1]) sağlık yeteneğine sahip olan tanrıça ve/ya da valkyrie. Eir; Büyük Edda ve Nesir Edda'da, ayrıca 1300'lü yıllardan kalma Bergen, Norveç'teki bir runik yazı da dahil olmak üzere skaldik adlı şiirlerde de yer almaktadır.\n"
    },
    "Eitri": {
        "first_paragraph": "Eitri (Sindri olarak da bilinir.)İskandinav mitolojisinde Thor'un çekici Mjöllnir'i,altın tüylü yabandomuzu Gullinbursti ve kendini kopyalayan sihirli yüzük Draupnir'i yapan usta demirci Cüce.Demirci cücelerin en yeteneklisi ve beceriklisidir.Bazen Nidavellir'in ve Cücelerin kralı olarak anılır.Kardeşi Brokkr'la birlikte Cücelerin diyarı Nidavellir'de yaşar.\n"
    },
    "Elphame Kraliçesi": {
        "first_paragraph": "Elphame Kraliçesi[1]  veya \"Elf-hame\" (-hame eki sadece konjonktürel yeniden yapılandırılmış ortografide görülür[2][3]), İskoç Ovası ve Kuzey İngiltere'nin folklor inancına göre, İskoç cadı mahkemelerinde bahsedilen Faerie elf kraliçesini belirtir. Faërie veya Fairyland'ı yöneten Peri Kraliçesi ile eşdeğerdir. Efsaneye göre göre Kraliçe'nin \"Christsonday\" adında bir kocası vardır.\n"
    },
    "Fenrir": {
        "first_paragraph": "Fenrir, Hróðvitnir ya da Fenrisúlfr, İskandinav mitolojisinde Loki ve dişi dev Angrboda'nın oğlu olan canavar, kıyamet getiren, dev kurt. Tanrılar onu zaptetmek için cüce demirciler Brokk ve Eitri'ye Gleipnir adlı sihirli zinciri yaptırırlar. Tanrı Tyr onu zincirlemeye çalışırken kurt bir elini ısırıp koparmıştır. Fenrir, Ragnarok geldiğinde zincirini koparacak ve Ragnarök'ü başlatacaktır. Bu savaşta Odin'i yutarak öldürecek, ama kendisi de Odin'in oğlu Vidar tarafından öldürülecektir.\n"
    },
    "Frank mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Childeric I'in mezarında bulunan altın ağustos böcekleri veya granat ekli arılar Sonsuz yaşamı veya uzun ömürlülüğü sembolize etmiş olabilirler.[1]\n"
    },
    "Freyja": {
        "first_paragraph": "Freyja veya Freya, İskandinav mitolojisinde deniz tanrısı Njord'un kızı ve Freyr'in kız kardeşidir. Önemli bir bereket tanrıçası ve Germen tanrılarının ayrıldığı iki koldan biri olan Vanir'in bir üyesidir. Vanir, aralarındaki bir savaştan sonra yerini daha genç tanrıçalardan oluşan ve başlarını Odin'in çektiği Aesir'e bırakmak zorunda kalır. Freyja'nın en büyük hazinesi Brising'lerin kolyesidir. Onu elde etmek için kolyeyi yapan dört cüceyle birlikte olmuştur. Güzelliği yüzünden pek çok hayranı vardır ve bunlardan biri de domuza çevirdiği Ottar'dır. Şahin kılığında uçabilen bir büyücü olduğu da söylenir. Frigg'in Freyja ile pek çok ortak noktası bulunur. İki tanrıçanın kökeninde, aynı toprak tanrıçası olması olasılığı da yüksektir. Odin de Frejya da kahraman ölülerle ilgilidir. Her savaşın sonunda ölüleri paylaşırlar. Ölenlerin yarısını Odin Valhalla'ya alırken, Freyja diğer yarısını da kendisinin yönettiği Fólkvangr çayırlarına alır.\n"
    },
    "Frigg": {
        "first_paragraph": "Frigg, İskandinav mitolojisinde Odin'in karısı, Àsgard'ın tanrıçası (Kraliçe) ve en güzel tanrıçadır. İngilizce'deki Cuma gününün ismi (friday) onun isminden gelir. İsminin, güzellik ve aşk tanrıçası Freyja ile aynı kökten geldiği düşünülür. Toprak tanrıçası Jord ve Fulla'nın onun diğer adları olduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Fulla": {
        "first_paragraph": "Cermen mitolojisinde Fulla (Eski Norsça, muhtemelen \"cömert\"[1]) ya da Volla (Eski Yüksek Almanca) bir tanrıçadır. İskandinav mitolojisinde Fulla, dişbudak kutuya eğilirken belindeki altın kemer ve ayağında tanrıça Frigg'e ait ayakkabı ile betinlenmiştir. Frigg sırları konusunda Fulla'ya güvenmektedir.  Fulla, Büyük Edda, Nesir Edda ve skaldik şiirlerde yer almaktadır. Volla, 10. yüzyılda Eski Yüksek Almanca yazılmış anonim eser Merseburg Büyülü Sözleri'nde Phol'un tayının iyileşmesine yardım eden kişi ve Frigg'in kız kardeşi olarak geçmektedir.\n"
    },
    "Gjöll": {
        "first_paragraph": "Gjoll İskandinav mitolojisinde yaşayanları ölümden ayıran nehirdir. Geleneksel olarak Elivagar ile ilişkilendirilen on bir nehirden biridir, dünyanın başında Ginnungagap'ta var olan nehirler.\n"
    },
    "Heimdallr": {
        "first_paragraph": "Heimdallr, İskandinav mitolojisinde tanrıların ve Midgard ile Ásgard arasındaki Bifrost köprüsünün bekçisidir.[1] Bir Aesir tanrısıdır ve Odin'in oğludur.[2] Gözlerinin dünyanın öbür ucunu görebilecek kadar keskin, kulaklarının bir çimin büyüdüğünü duyabilecek kadar hassas ve bir kuştan daha az uykuya ihtiyaç duyduğu[3] söylenir. Aynı zamanda Odin'in elit askerleri olan Einherjarları yetiştirir.[2] Kıyamet günü Loki ile dövüşecektir, bu savaşta kimse galip çıkmayacak ikisi de ölecektir.[2]\n"
    },
    "Hel (tanrıça)": {
        "first_paragraph": "Hel (Eski Norsça: [ˈhel]) İskandinav toplumunda, Ölüler Ülkesi'nin kraliçesidir. Şiirsel Edda'da ve 13. yüzyılda yazılmış Nesir Edda'da kayda geçmiştir. Ayrıca 9 ve 10. yüzyıllarda yazılmış olan Heimskringla ve Egils destanındaki şiirlerde de adı geçmektedir. 12. yüzyılda Saxo Grammaticus tarafından yazılan Latince eser Gesta Danorum'daki bir bölümün genellikle Hel'e atıfta bulunduğu kabul edilir.\n"
    },
    "Hindarfjall": {
        "first_paragraph": "İskandinav Mitolojisinde, ''Hindarfjall'' ya da ''Hindafjall'', yani \"Dişi Geyik Dağı\" olarak adlandırılır. Sigurd ile Brunhilda ilk kez burada karşılaşmıştır.\n"
    },
    "Hœnir": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Hœnir, Æsir'lerden biridir. Odin'e insanları yaratırken yardım eden olarak bilinir. Yakışıklı fakat çok akıllı bir tanrı değildir.\n"
    },
    "Iðunn": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Iðunn, elma ve gençlikle ilişkilendirilen bir tanrıçadır. Bu elmalar İskandinav tanrılarına sonsuz gençlik ve güzellik sağlamaktadır. Iðunn, 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da ve 13. yüzyılda Snorri Sturluson tarafından yazılan Nesir Edda'da tasdik edilmiştir. Her iki kaynakta da, skaldik şiir tanrısı Bragi'nin karısı ve ayrıca Şiirsel Edda'da elmaların bekçisi ve ebedi gençliğin bahanesi olarak tanımlanmaktadır."
    },
    "Jack (kahraman)": {
        "first_paragraph": "Jack, efsanelerde, masallarda ve çocuk tekerlemelerinde ortaya çıkan, arketipik bir Cornwall ve İngiliz kahramanı ve genellikle genç bir yetişkin olarak tasvir edilen stok karakterdir. Ahlakçı peri kahramanlarının aksine, Jack genellikle tembel veya aptal olarak tasvir edilir, ancak zeka ve hilelerin kullanılmasıyla genellikle muzaffer olur. Bu şekilde bir hileci ve / veya bir asiye benzemektedir.En ünlülerinden bazıları \"Jack ve Fasulye Sırığı\", \"Jack Frost\", \"Dev katili Jack \", \"Küçük Jack Horner\" ve \"Bu Jack'in Yaptığı Ev\" dir.Dev Katil Jack masalı Kral Arthur zamanında geçen bir hikâye olarak tanıtılmakta ve Cornwall'da geçmektedir.Bu hikâye Sir Thomas Mallory'nin Kral Arthur hikâyelerini derlediği Le Morte d'Arthur (Arthur'un Ölümü) eserinin beşinci cildinde geçmektedir.Ayrıca öldürdüğü devlerle ilgili kemerine yazdığı yazı ve karakteri de Grimm Masalı Cesur Terzi'ye benzmektedir.Bu hikâye ve diğer pek çoğu Jack hikâyesinin de kökleri Kelt ve Cermen mitolojilerine dayanmaktadır.Britanya mitolojisi ve folklörünün temel kaynaklarındandır. Bu masallardaki kahramanlar mutlaka uyumlu olmasa da, kavramları birbiriyle ilişkilidir ve bazı durumlarda birbirinin yerine geçebilir. \"Jack\" kavramı bir diğer İngilz masal kahramanı olan John'la yakından ilişkilidir ve bazen de aynıdır. Ayrıca  Norveçli Peer Gynt, Alman Hans (veya Hänsel),Türk Keloğlan ve Rus Budala İvan ile Benzeşir.Jack masalları Appalachian folklorunda da popülerdir.Amerikalı bir Folklorist Richard Chase, Council Harmon'un torunları tarafından anlatılan birçok popüler Appalachian Jack masalını \"The Jack Tales\" adlı kitabında topladı.Council Harmon'un büyükbabası Cutliff Harmon olduğu düşünülüyor.Lord Dunsany,George Macdonald,J.R.R.Tolkien,C.S.Lewis ve George R.R.Martin gibi pek çok fantastik yazar bu masallardan etkilenmiştir. Muhtemelen Jack masallarını Amerika'ya ilk getiren kişi.Folklorcu Herbert Halpert'in belirttiği gibi, Appalachian Jack masalları yazılıdan ziyade sözlü bir gelenektir ve birçok Appalachian türkü gibi, kaynaklara kadar uzanır. Örneğin, İngilizce orijinalinde bir kral veya başka bir soylu olan Appalachian Jack masal versiyonunda bir şerif olurdu. Bazı hikâyelerde Jack'in kardeşleri Will ve Tom yer alır. Bazı Jack hikâyeleri Cermen ve Kelt mitolojierine kadar uzanan temalara sahiptir.\n"
    },
    "Loki": {
        "first_paragraph": "Loki, İskandinav mitolojisinde kötülük ve kurnazlık tanrısı. Kimi tasvirlerde boynuzludur. Ayrıca şekil değiştirme yeteneğine sahiptir. Loki'nin Angrboda ile evliliğinden Jörmungandr, Fenrir ve Hel adında çocukları vardır.[1] Sigyn ile olan evliliğinden ise Narfi ve Vali adlı iki çocuğu bulunmaktadır. Loki aynı zamanda cinsiyet değiştirebilen bir tanrıdır. Bir aygırı baştan çıkartması gerektiği zaman, bir kısrağa dönüşmüş ve dönüşümden Sleipnir doğmuştur. Sekiz bacaklı bu atı Loki, Odin'e hediye etmiştir.[2]\n"
    },
    "Lorelei": {
        "first_paragraph": "Cermen mitolojisinde Ren Nehri'nde gemileri kazaya uğratmak için şarkısı ile gemicileri baştan çıkaran bir su tanrıçası ya da deniz kızıdır. Kelime anlamı cezbedicidir. Efsaneye göre âşık olduğu balıkçının kendisini aldatması üzerine gemicilerden öç almak istemektedir.\n"
    },
    "Manzum Edda": {
        "first_paragraph": "Manzum Edda[1] ya da Şiirsel Edda, Snorri Sturluson tarafından yazılan Edda'dan farklı olarak, isimsiz Eski Norsça anonim şiirlerine yapılan modern yorumlardır. Hepsi Codex Regius olarak bilinen Orta Çağ İzlanda el yazması metninden olmak üzere toplamda 31 şiir içeren birkaç versiyonu mevcuttur.[2] Codex Regius, İskandinav mitolojisi ve Cermen kahramanlık efsaneleri hakkında mevcut en önemli kaynaklardan birisidir. 19. yüzyılın başlarından itibaren, daha sonraları yazılacak İskandinav edebi metinleri üzerinde güçlü bir etkiye sahip oldu - sadece hikâyeleri aracılığıyla değil, aynı zamanda birçok şiirin vizyoner gücü ve dramatik kalitesi yoluyla da. Codex Regius'dan ilham aldıklarını kabul eden şairler arasında Vilhelm Ekelund, August Strindberg, J.R.R. Tolkien, Ezra Pound, Jorge Luis Borges ve Karin Boye bulunmaktadır.\n"
    },
    "Nanna (tanrıça)": {
        "first_paragraph": "Nanna Cermen mitolojisinde Işık tanrısı Balder'in karısı ve Forseti'nin annesi olan tanrıçadır.Balder öldüğünde üzüntüsünden o da ölmüştür.Ragnarok'tan sonra geri dönmüştür.\n"
    },
    "Nibelungen Destanı": {
        "first_paragraph": "Nibelungen Destanı (Almanca: Nibelungenlied), Ren Nehri kıyısında, eski Worms şehri civarında geçer.\n"
    },
    "Nidavellir": {
        "first_paragraph": "Nidavellir, (Myrkheim olarak da bilinmektedir) İskandinav mitolojisinde dokuz diyardan biridir. Cücelerin dünyasıdır. Bazen Kara Elflerin diyarı Svartalfheim'le bir tutulmaktadır.Maden kaynakları açısından çok zengindir.\n"
    },
    "Njordr'un kızkardeşi ve karısı": {
        "first_paragraph": "Njordr'un kızkardeşi ve karısı, Cermen mitolojisinde Freyr ve Freya'nın annesi ve Njord'un kızkardeşi ve eski karısı olan tanrıçadır. Aslen Nerthus /Njörun olduğu düşünülmektedir. Jacob Grimm aslında Edda'da bahsedilen bu tanrıça'nın Nerthus olduğunu belirtir. Buna göre Nerthus ayrıca Freyr ve Freyja'nın da annesidir. Çoğu uzman da böyle kabul eder. Bazı metinlerde belli belirsiz satırlarda Njörun adlı unutulmuş  bir tanrıçanın adı geçer. Bazı uzmanlar Njörun'un, Güney Germenlerindeki Nerthus'un kuzeydeki İskandinav adı olduğunu öne sürmektedirler. Nitekim iki isim de aynı kökten(Ner/Njor) gelmekte ve Njord'un isminin dişil versiyonu olmaktadır.\n"
    },
    "Njörðr": {
        "first_paragraph": "Njord Norse mitolojisinde rüzgar ve deniz tanrısıdır. Vikingler gemilerine bu tanrının figürlerini çizerdi.\n"
    },
    "Ragnarssona þáttr": {
        "first_paragraph": "Ragnarssona þáttr, Eski Nors dilinde Viking savaşçısı Ragnar Lodbrok ve oğullarının maceralarının anlatıldığı sagadır.\n"
    },
    "Sigurd": {
        "first_paragraph": "Sigurd (Eski Norsça: Sigurðr) veya Siegfried (Orta Yüksek Almanca: Sîvrit), Cermen mitolojisinde bir ejderhayı öldüren, daha sonra ise öldürülen efsanevi bir kahraman. Karakter İzlanda'da yazıya geçirilen antik Cermen sagası Volsung Sigurd Sagası ve onun Alman versiyonu olan, Ren Nehri kıyısında, eski Worms şehri civarında geçen Nibelungen Destanı'nda (Siegfried adı altında) bahsedilir. Sigurd'un hikâyesini içeren en eski kayıtlar İsveç'de bulunmuş runik taşlar[1] ile Britanya Adaları'ndaki taş haçlar üzerinde kazınmış olarak keşfedilmiştir. Bu kayıtlar 11. yüzyıla tarihlenmektedir.[2]\n"
    },
    "Thjalfi ve Röskva": {
        "first_paragraph": "Thajlfi ve Röskva, Thor'un hizmetkarı olan iki ölümlü çocuktur.[1] Midgard'a yaptığı bir gezide Thor bu çocukların ailesine misafir olmuş ve uçan arabasının keçilerini kesmelerine izin vermiştir. Bu keçilerin, ertesi gün kemikleri ve postu bir araya getirilince yeniden dirilmektedirler. Thor'un  etlerden diledikleri gibi yiyebilecekleri, ama kesinlikle kemikleri kırmamaları gerektiği konusunda ev halkını uyarmasına rağmen evin oğlu Thjalfi bir kemiğin iliğini emmek için bir kemiği kırar. Ertesi sabah dirilttiği keçilerinden birinin bir bacağının topalladığını gören Thor çok sinirlenir. Ancak ailenin, iki çocuğunu, Thor'un hizmetine girmesini önermesi karşılığında ailenin canını bağışlar. Thjalfi daha sonra Utgard-Loki'nin sarayındaki koşu yarışına katılmış ve Thor'un Hrungnir'i yenmesine yardım edince iki kardeş de Thor'un saygısını kazanmıştır.[1]\n"
    },
    "Thor (film)": {
        "first_paragraph": "Thor, Marvel Comics tarafından yayımlanan çizgi roman karakteridir. 2011 ABD süper kahraman filmi ve Marvel Sinematik Evreni tarafından yayınlanan dördüncü filmidir. 21 Nisan 2011'de Avustralya'da ve 6 Mayıs 2011'de Amerika Birleşik Devletleri'nde gösterime girdi.[3][4] Thor, üç boyutlu ve IMAX 3D olarak da yayınlandı.[5] Chris Hemsworth, Natalie Portman, Tom Hiddleston, Anthony Hopkins ve Stellan Skarsgård filmin oyuncularıdır. Filmin senaryosu Ashley Edward Miller, Zack Stentz ve Don Payne tarafından yazıldı.\n"
    },
    "Þrúðr": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Thrud, Thor ve Sif'in kızı olan tanrıçadır. Savaş ve bereket tanrıçalarından Valkürlere liderlik eder.\n"
    },
    "Týr": {
        "first_paragraph": "Tyr; tek eli ve gözünün olmadığı belirtilen, İskandinav mitolojisinde savaş tanrısıdır. Simgesi yukarı doğru ok şeklindedir. Bu oku  Vikingler savaşa gitmeden önce savaş aletlerine çizerlerdi. Cermenlerin dilinde \"Ziu\" olarak bilinir. Anglo Saksonlardaki adı \"Tue\"'dur. İngilizcede Tyr'ün kutsal günü olan Salı gününe Tuesday (Tue'nun günü) denir. Adının diğer Cermen halklarındaki telaffuzları Tsiu, Tiwaz, Zeo, Dio, Dieu ve Tiw'dur. İsmi etimolojik olarak Hint-Avrupa kökenli Dyaus kökünden olan Zeus ve Dionysos'la aynı kökten gelmektedir.\n"
    },
    "Yarı tanrı": {
        "first_paragraph": "Yarı tanrı, tanrı ve insanın ölümlü veya ölümsüz çocuğu olabileceği gibi, ölümünden sonra tanrısal statüye ulaşan figürleri tanımlamak için de kullanılır. Bazen küçük tanrılardan bahsederken de bu terim tercih edilir.\n"
    },
    "Yggdrasill": {
        "first_paragraph": "Yggdrasill, İskandinav mitolojisinde önemli rol oynayan, dokuz diyarı birbirine bağladığına inanılan devasa bir mitolojik ağaçtır.\n"
    },
    "Alvíssmál": {
        "first_paragraph": "Alvíssmál ( Eski Norsça : 'Bilgelerin Şarkısı' veya ' [1] [2] Şiirsel Edda'da toplanmış, muhtemelen 12. yüzyıla tarihlenen ve tanrının nasıl Tanrı olduğunu anlatan bir şiirdir. Thor, kızıyla evlenmek isteyen Alviss (\"All-Wise\") adlı bir cüceyi alt eder.\n"
    },
    "Andhrimnir": {
        "first_paragraph": "Andhrimnir (yüzünde kurum olan), İskandinav mitolojisinde Aesir ve Einherjarin aşçısıdır. Domuz Sahrimnir 'i her akşam öldürür ve sihirli kazan Eldhrimnir 'da pişirir.\n"
    },
    "Annar": {
        "first_paragraph": "Annar, İskandinav mitolojisi'nde Nótt'un karısıdır.[1] 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da karakterize edilmiştir.\n"
    },
    "Árvakr ve Alsviðr": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde, Árvakr (Eski Norsça:  [ˈɑːrˌwɑkz̠], \"erken uyanmış[1]\") ve Alsviðr ([ˈɑlswiðz̠], \"çok hızlı\"[2]), her gün güneşi veya Sól'un arabasını [2] gökyüzüne çeken atlardır. Tanrıların, iki atın omuzlarının altına, binerken onları serinletmek için körük yerleştirdiği söylenir.[3]\n"
    },
    "Auðr": {
        "first_paragraph": "Auðr (Eski Norsça \"refah\" [1]), İskandinav mitolojisinde gecenin oğlu. 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da karakterize edilmiştir.\n"
    },
    "Aurboða": {
        "first_paragraph": "Aurboða (Eski Norsça:  [ˈɔurˌboðɑ] \"çakıl teklif eden\") İskandinav mitolojisinde bir jötunn'dur. Gymir ile evlidir ve Gerðr'in annesidir. [1] [2] [3]\n"
    },
    "Aurvandill": {
        "first_paragraph": "Aurvandill (Eski Norsça:  [ˈɔuz̠ˌwɑndelː]) Germen mitolojisinde bir figür. İskandinav mitolojisinde, gök gürültüsü tanrısı Thor onun Élivágar nehirleri boyunca bir sepet içinde taşırken donmuş olan Aurvandill'in ayak parmağını gökyüzüne fırlatır ve Aurvandils-tá ('Aurvandill'in ayak parmağı') adlı bir yıldız oluşturur.[1][2]\n"
    },
    "Baugi": {
        "first_paragraph": "Baugi (Eski Norsça : [ˈbɔuɣe] ; \"halka şeklinde\") İskandinav mitolojisinde bir jötunn'dur . Odin'in şiir şarabını aldığı dev Suttungr'ın kardeşidir. [1] [2]\n"
    },
    "Beli (jötunn)": {
        "first_paragraph": "Beli (Eski Norsça : [ˈbele] ) İskandinav mitolojisinde bir jötunn'dur . Eddic şiirinde tanrı Freyr tarafından öldürüldüğü söylenir. [1]\n"
    },
    "Berserker": {
        "first_paragraph": "Berserker'in kelime anlamı \"vahşi savaşçı, çılgına dönmüş olan\"dır. Ayı veya kurt postu giyen, İskandinav ve Cermen efsanelerinde adı geçen cesaret ve kuvvetiyle meşhur savaşçılardır. Berserklerin savaş meydanına tamamen zırhsız olarak çıkmalarına ve karşılarına çıkanları acımasızca öldürmelerine halüsinojen ve uyarıcı etkisi olan bir mantar çeşidinin sebep olduğu sanılmaktadır. Özellikle Romalılar Cermen Berserkerlere karşı çok ağır yenilgiler almışlar ve bugünkü Almanya'yı ele geçirememişlerdir[kaynak belirtilmeli]. Bu yenilgilerin başında Teutoburg Ormanı Savaşı gelir.\n"
    },
    "Borr (tanrı)": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Buri 'nin oğlu. Buzul Devi Bolthorn 'un kızı Dev Bestla 'yla evlendi. Bor ve Bestla'nın üç çocuğu oldu ki bunlar ilk tanrılardı; Odin, Vili ve Vé. Marvel'ın Thor çizgi romanında Asgard'ın Buri'den sonraki ikinci kralı olarak görünümüştür. Thor: Karanlık Dünya filminin başındaki flashback sahnesinde yer almış ve oyuncu Tony Curran tarafından canlandırılmıştır.\n"
    },
    "Búri": {
        "first_paragraph": "Búri, (veya Buri) İskandinav mitolojisi'nde ilk tanrıdır. Bor'un babası ve Odin'in büyükbabasıdır. Snorri Sturluson'ın Prose Edda'sında yazdığı gibi en ilkel inek olan Audhumla, Ginnungagap'ın tuzlu buz bloklarını yalayarak ilk insan Búri'ye şekil verir.\n"
    },
    "Dagr": {
        "first_paragraph": "Dagr (Eski İskandinav : [ˈdɑɣz̠], \"gün\") [1] , İskandinav mitolojisinde gündüzün teşhisidir.\n"
    },
    "Dís": {
        "first_paragraph": "Disir (Norsça Leydi; tekil Dis, çoğul Disir), Cermen mitolojisinde kaderle de bağlantılı olduğuna inanılan bir grup  koruyucu ruh'a verilen isimdir. Ataların ruhları veya bereket tanrıçaları olduğu ileri sürülmüştür. Valkürler ve Nornlar'a verilen  başka bir isim olduğu da düşünülmektedir. Marvel'ın Thor çizgi romanlarında da Borr zamanındaki Valkürlere verilen bir isim olarak kullanılmıştır\n"
    },
    "Draupnir": {
        "first_paragraph": "Draupnir, İskandinav mitolojisinde, tanrı Odin'in sahip olduğu ve kendini çoğaltma yeteneğine sahip altın bir yüzüktür.\n"
    },
    "Drott": {
        "first_paragraph": "Drott, İskandinav mitolojisinde Heimskringla sagasında Domar'ın karısın adıdır. İskandinav dillerinde Drott, Drótt veya Dróttin \"prens, kral, kraliçe\" anlamlarına gelmektedir.\n"
    },
    "Elli": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde (Germen mitolojisinin bir alt kümesi), Elli (Eski İskandinav : [ˈelːe], \"yaşlılık\" [1]), Nesir Edda kitabı Gylfaginning'de bir güreş maçında Thor'u yenen yaşlılığın kişileştirilmesidir. [2]\n"
    },
    "Farbauti": {
        "first_paragraph": "Farbauti Loki'nin babası olan devdir. Karısı Laufey'dir. Marvel Comics'in Thor çizgi romanları ve filminde yanlışlıkla karısının adıyla kendi adı karıştırılmış bunun sonucunda adı Laufey olmuştur. Ayrıca burada Jötunheimr'in kralı olarak geçer. 2011 yapımı Thor filminde aktör Colm Feore tarafından canlandırılmıştır.\n"
    },
    "Fimbulwinter": {
        "first_paragraph": "Fimbulwinter (Fimbulvetr), İskandinav mitolojisi'nde Ragnarök, her şeyin yıkımı ve yeniden doğuşu, gerçekleşmeden önce onun geleceğini haberdar eden uzun ve çetin kıştır.\n"
    },
    "Geri ve Freki": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Geri ve Freki (Eski İskandinav, her ikisi de \"açgözlü\" veya \"hırslı\" anlamına gelir) tanrı Odin'e eşlik ettiği söylenen iki kurttur. 13.yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen bir epik şiir koleksiyonu olan Şiirsel Edda'da,13.yüzyılda Snorri Sturluson tarafından yazılan Düzyazı Edda'da ve Skald ozanlarının şiirlerinde kanıtlanmıştır.Yunan,Roma ve Vedik mitolojisinde bulunan benzer figürlerle karşılaştırıldı.Nesir Edda kitabı Gylfaginning'de (bölüm 38), tahtta oturan Yüksek Olan, Odin'in sofrasındaki tüm yiyecekleri kurtları Geri ve Freki'ye verdiğini ve Odin'in yiyecek gerektirmediğini, çünkü şarabın onun için hem et hem de içecek olduğunu açıklar.YÜksek Olan, daha sonra yukarıda belirtilen kıtayı Grímnismál şiirinden destek olarak alıntılar.  Düzyazı Edda kitabı Skáldskaparmál'ın 75.bölümünde, hem Geri hem de Freki'yi içeren, warglar ve kurtlar için bir ad listesi verilmiştir.Şamanların erk hayvanları kurtların esrimeye giren Berserk savaşçılarıyla bağlantılı oldukları düşünülür.\n"
    },
    "Glasir": {
        "first_paragraph": "İskandinav Mitolojisinde Glasir, Valhalla’nın giriş kapısının dışında bulunan altından bir ağaçtır. Tanrılar bu ağacı ''En güzel ağaç'' olarak adlandırır.\n"
    },
    "Glut": {
        "first_paragraph": "Glut, İskandinav mitolojisinde Logi'nin eşidir. Logi'nin ilk eşi olan Glut'un Logi'den Eisa ve Einmyria isimlerinde çocukları olmuştur.\n"
    },
    "Gullveig": {
        "first_paragraph": "Gullveig (Eski Norsça : [ˈɡulːˌwɛiɣ] ), Æsir ve Vanir arasındaki efsanevi çatışmayla ilişkili İskandinav mitolojisinde bir kadın figürüdür. 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da karakterize edilmiştir. [1]\n"
    },
    "Gylfaginning": {
        "first_paragraph": "Gylfaginning (Gylfi’nin Aldanışı, 13. yüzyıl Eski Norsça telaffuzu [ˈɟʏlvaˌɟɪnnɪŋɡ]; İzlandaca telaffuz: [ˈcɪlvaˌcɪnniŋk]), 13. yüzyıla ait Nesir Edda'nın prologundan sonraki ilk bölümüdür. Yaklaşık olarak 20 bin kelimeden oluşur. Gylfaginning, Æsir dünyasının yaratılması ile yok edilmesi ve İskandinav mitolojisinin diğer birçok yönü ile ilgilenir. Nesir Edda'nın ikinci bölümü Skáldskaparmál ve üçüncü Háttatal olarak adlandırılır.\n"
    },
    "Heimskringla": {
        "first_paragraph": "Snorri Sturluson (1179 – 1242) tarafından 1220 - 1235 yılları arası yazılan ve Norveç krallarının yaşam öykülerini anlatan saga türü destanın adıdır. Heimskringla 16 bölümden oluşmakta ve her bölüm ayrı bir kralın öyküsünü anlatmaktadır.\n"
    },
    "Hlidskjalf": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde, Hlidskjalf, tanrı Odin'in tüm yerlerine bakmasına izin veren yüksek koltuğudur. Odin, Hlidskjalf ile bütün alemleri görür.\n"
    },
    "Hnoss": {
        "first_paragraph": "Hnoss (Eski Norsça : [ˈhnosː], \"hazine\"), İskandinav mitolojisinde Freyja ve Óðr'ın kızlarından biridir. [1]\n"
    },
    "Hræsvelgr": {
        "first_paragraph": "Hræsvelgr (Eski İskandinav : [Hrɛːsˌwelɡz̠]) İskandinav mitolojisi'nde Rüzgarın kartal şeklindeki yaratıcısı olarak tasvir edilen bir jötunn. [1]\n"
    },
    "Hugin ve Munin": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde, Huginn (Eski Norsça: \"düşünce\"[1]) ve Muninn (Eski Norsça: \"hafıza\"[2] veya \"zihin\"[3]), Midgard'ın her yerine uçan ve tanrı Odin'e bilgi getiren bir çift kuzgundur. Huginn ve Muninn, 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklar olan Nesir Edda, Heimskringla ve 13. yüzyılda Óláfr Þórðarson tarafından derlenen Üçüncü Dilbilgisi İncelemesi'nden; ve skaldların şiirlerinden derlenen Manzum Edda'da aktarılmıştır. Kuzgunların isimleri bazen Hugin ve Munin olarak İngilizceleştirilir.\n"
    },
    "Idavoll": {
        "first_paragraph": "İskandinav Mitolojisinde Idavoll, Şiirsel Edda'daki ilk ve en çok bilinen şiir olan Völuspá'da tanrıların buluşma yeri olarak iki kez atıfta bulunulan bir mekandır.\n"
    },
    "Ingunar-Freyr": {
        "first_paragraph": "Ingunar-Freyr Freyr ve Lokasenna Aziz Olaf Büyük destanında geçen bir addır.\n"
    },
    "Işık Elfleri": {
        "first_paragraph": "Işık Elfleri (Ljosalfar), İskandinav mitolojisindeki iki Elf türünden biri. Elfler genellikle insanlara benzerler fakat insanlardan biraz daha narindirler. Bu narinliğe rağmen hızlı ve güçlüdürler. Melodik bir ses tonuna sahiptirler. Elfler insanlara oranla daha güzeldirler. Gökyüzünü görerek yaşamak bir şeyler yetiştirmek, ormanlarında huzurlu bir hayat sürmek elflerin istediği yaşam tarzıdır.\n"
    },
    "İskandinav mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Nors veya İskandinav mitolojisi, İskandinavya'da yaşamış Kuzey Cermen halklarının Hristiyanlık öncesi dinleri, inanışları ve efsaneleri. Cermen mitolojisinin bir parçası olan İskandinav mitolojisi, Anglosakson mitolojisi ve Kıtasal Cermen mitolojisi ile yakından ilişkilidir.[1]\n"
    },
    "İskandinav mitolojisinde sayılar": {
        "first_paragraph": "Üç ve dokuz sayıları, İskandinav mitolojisi ile paganizmde önemli sayılardır. Her iki sayı (ve katları), hem mitolojide hem de tapınma ayinlerinde, İskandinav paganizminin günümüze ulaşan kanıtları arasında yer alır.[1]\n"
    },
    "Jörmungandr": {
        "first_paragraph": "Jörmungand, İskandinav mitolojisinde Loki'nin karısı olan dişi dev Angrboda'dan olan çocuklarından biri olup Ragnarok sırasında Thor tarafından öldürülen ve zehri sayesinde Thor'u öldüren yılandır.\nJormungadr'ın anlamı \"dünya / midgard yılanı\" demektir.Kendisi dünyanın etrafına dolanmıştır ve Ragnarok'a kadar uyku halinde büyümüştür\n"
    },
    "Jötunheimr": {
        "first_paragraph": "Jötunheimr (ya da Jotunheim) eski Nors mitolojisinde devlerin dünyasıdır. İki çeşit dev vardır; kaya (ya da tepe) devleri ile buz (ya da kırağı, soğuk) devleri. Bu devlerden genel olarak \"Jötunn\"lar olarak da söz edilir. Jötunheimr'den, Midgard'daki insanları ve Asgard'daki tanrıları tehdit ettiklerine inanılır.\n"
    },
    "Jötunn": {
        "first_paragraph": "Jötunn ya da bilinen çoğul adıyla jötnar, İskandinav mitolojisinde devler ve trollere verilen addır.[1] İnsanüstü güçlere sahip olan bu devler, sıklıkla tanrılarla evlilik yapmalarına rağmen çoğu zaman Aesir ile Vanir'in karşısında yer alan bir ırkın üyesidir.[1] Niflheim, Utgardr ve Jarnvidr gibi yerlerin adlarıyla alakası vardır.[1] Bu devler beş gruba ayrılırlar: Buz Devleri, Ayaz Devleri, Kaya Devleri, Dağ Devleri ve Ateş Devleri. İlk üç grup Jötunheimr'da yaşarken Ateş devleri Muspellheim'da yaşarlar.[1] Onların lideri Surtr'dur. Dağ Devleri'nin yaşadığı Utgardr'da büyük olasılıkla Jötunheimr'dadır.[1] Trolller'se hem Jotunheimr'da, hem başka diyarlar'da da yaşayan bir türdür. Thurslar ise devler arasında en güçlü olanlarına denir. (Troll kelimesi Thurs kelimesiyle bağlantılıdır.) Jötunn isminin Anglo-Sakson dilindeki başka bir telaffuzu da Ettin'dir. (Tolkien'in Orta Dünya mitojisi'ndeki Ent ismi, Ettin kelimesine dayanmaktadır.)\n"
    },
    "Máni": {
        "first_paragraph": "Máni (Eski İskandinav : [ˈmɑːne] ; \"Ay\"), Germen mitolojisinde kişileştirilmiş Ay'dır. 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da karakterize edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Mundilfari": {
        "first_paragraph": "Mundilfari ( Eski İskandinav : [ˈmuntelˌfɑre] ; Mundilfari, Mundilföri ve Mundilfœri) ( Eski İskandinav, muhtemelen \"belirli zamanlara göre hareket eden kişi\" [1] ) İskandinav mitolojisinde , Güneş ile ilişkili tanrıça Sól ve Ay ile ilişkili Máni'nin babasıdır.\n"
    },
    "Naglfari": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisi'nde Naglfari, gece Nótt tarafından kişileştirilmiş Augr'un babasıdır.[1] Naglfar, Nesir Edda'nın Gylfaginning adlı bölümünde, Nótt'un üç kocasından biri olarak tanımlanır ve çiftin Auðr adında bir oğullarının dünyaya geldiği yer alır.[2] Naglfari hakkında ek bilgi verilmemiştir.[3]\n"
    },
    "Narfi": {
        "first_paragraph": "Narfi (Eski İskandinav : [ˈnɑrve]), ayrıca Nörfi (Eski Norsça: Nǫrfi [ˈnɔrve]), Nari veya Nörr (Eski Norsça: Nǫrr [ˈnɔrː]), İskandinav mitolojisinde bir jötunn ve kişileştirilmiş karakteri ve gece olan Nótt'un babasıdır.[1]\n"
    },
    "Nerthus": {
        "first_paragraph": "Nerthus Cermen mitolojisinde Bereket Tanrıçalarından biridir. Hertha olarak da bilinir. İlk olarak Tacitus'un Germania adlı eserinde geçmektedir. Jacob Grimm aslında Edda'da geçen Njord'un kızkardeşi ve karısı olan tanrıçanın Nerthus olduğunu belirtir. Buna göre Nerthus ayrıca Freyr ve Freyja'nın da annesidir. Çoğu uzman da böyle kabul eder. Bazı metinlerde belli belirsiz satırlarda Njörun adlı unutulmuş  bir tanrıçanın adı geçer. Bazı uzmanlar Njorun'un, Güney Germenlerindeki Nerthus'un kuzeydeki İskandinav adı olduğunu öne sürmektedirler. İki isim de aynı kökten(Ner/Njor) gelmekte ve Njord'un isminin dişil versiyonu olmaktadır.\n"
    },
    "Norðri, Suðri, Austri ve Vestri": {
        "first_paragraph": "Norðri, Suðri, Austri ve Vestri, İskandinav mitolojisinde, (Eski Norsça : [ˈnorðre, ˈsuðre, ˈɔustre, ˈwestre] ; \"Kuzey, Güney, Doğu ve Batı\") Nesir Edda'nın Gylfaginning bölümünde adı geçen dört cüceledir. Birlikte, jötunn Ymir'in kafatasından yaratılan gök kubbeyi savunurlar.[1] Kozmik ağaç Yggdrasil'in dört geyiğine karşılık gelen dört rüzgarı temsil ederler.[2]\n"
    },
    "Sigrdrífumál": {
        "first_paragraph": "Sigrdrífumál (aynı zamanda Brynhildarljóð [1] olarak da bilinir), Codex Regius'taki Şiirsel Edda metninin bir bölümüne verilen geleneksel başlıktır.\n"
    },
    "Sigyn": {
        "first_paragraph": "Sigyn (Eski İskandinav : [ˈsiɣˌyn] \"galip kız-arkadaş\" [1]), İskandinav mitolojisinden bir tanrıçadır. Sadakat ve Zafer ile ilişkilendirilir. . 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da karakterize edilmiştir.\n"
    },
    "Singasteinn": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Singasteinn, Loki ve Heimdall'ın mühür şeklinde dövüşlerinin anlatımında görünen bir nesnedir. Nesne yalnızca skaldik şiir Húsdrápa'da tasdik edilmektedir.\n"
    },
    "Sjöfn": {
        "first_paragraph": "Sjöfn, (veya Sjǫfn [ˈsjɔvn] Eski İskandinav imlasında), İskandinav mitolojisinde aşkla ilişkili bir tanrıçadır.[1] Sjöfn, 13. yüzyılda Snorri Sturluson tarafından yazılan Nesir Edda'da karakterize edilmiştir.\n"
    },
    "Skaði": {
        "first_paragraph": "Skaði, İskandinav mitolojisinde,  (/ˈskɑːði/ ; Eski İskandinav : [ˈskɑðe]), yay avcılığı, kayak, kış ve dağlarla ilişkili bir jötunn ve tanrıçadır. Skaði, 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da karakterize edilmiştir.\n"
    },
    "Skald": {
        "first_paragraph": "Skald veya skáld (Eski İskandinav : [ˈSkald], sonra [ˈSkɒːld] ; İzlandacada: \"Şair\" anlamına gelen, genellikle Viking Çağı, MS 793-1066'da İskandinav liderlerinin mahkemelerinde beste yapan ve Orta Çağ'a kadar (5. yüzyıl - 15. yüzyıl) devam eden şairler için kullanılan bir terimdir. Skaldik şiir, Eski İskandinav şiirinin iki ana grubundan birini oluşturur, diğeri ise anonim Eddic şiiridir .[1][2]\n"
    },
    "Skáldskaparmál": {
        "first_paragraph": "Skáldskaparmál ( Eski İskandinav : 'Şiir Dili'; [1] y. 50.000 kelime) Nesir Edda'nın ikinci bölümü.\n"
    },
    "Skinfaxi ve Hrímfaxi": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Skinfaxi (Eski İskandinav : [ˈskinˌfɑkse]) ve Hrímfaxi [ˈhriːmˌfɑkse], Dagr (gündüz) ve Nótt'un (gece) atlarıdır. Skinfaxi ve Hrímfaxi adları, sırasıyla \"parlayan yele\" ve \"kır yelesi\" (veya \"don yelesi\") anlamına gelen bahuvrihi bileşikleridir. Skinfaxi, Dagr'ın arabasını her gün gökyüzünde çeker ve yelesi aşağıdaki gökyüzünü ve dünyayı aydınlatır.[1] ya da \"ışıldatır\".[2]\n"
    },
    "Skjaldmö": {
        "first_paragraph": "Skjaldmö (eski Norsça: skjaldmær), İskandinav kültürü ve mitolojisinde savaşçı olmayı seçen kadın.[1] Çok sayıda saga ve benzer tarih eserlerinde[2] adı geçer. Gotlar, Cimbriler ve Marcomanniler gibi Cermen kavimlerinde de görülmüştür. Efsanevi Valkürlerin bu kadın savaşçılardan esinlendiği düşünülmektedir.\n"
    },
    "Sköll": {
        "first_paragraph": "Sköll, İskandinav mitolojisinde Ragnarök'te güneşi yutacak olan kurttur. Sköll'ün Hati adında bir kardeşi de vardır. Hati, Máni adı verilen Ayı kovalamaktadır. Ragnarök'e vardıklarında hem Sköll hem de Hati amaçlarına ulaşacakladır.\n"
    },
    "Snotra": {
        "first_paragraph": "Snotra, İskandinav mitolojisinde, (Eski İskandinav : [ˈsnotrɑ], \"zeki\") [1] bilgelik ve düzen ile ilişkili bir tanrıçadır. 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da karakterize edilmiştir.\n"
    },
    "Sumarr ve Vetr": {
        "first_paragraph": "Sumarr (Eski İskandinav : [ˈsumɑrː], \"Yaz\" [1]) ve Vetr ( [ˈwetz̠], \"Kış\" [2]) İskandinav mitolojisinde kişileştirilmiş mevsimlerdir. Kişileştirilmiş Sumarr ve Vetr, 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da ve 13. yüzyılda Snorri Sturluson tarafından yazılan Nesir Edda'da yer almıştır.\n"
    },
    "Surtr": {
        "first_paragraph": "Surtr (günümüz İzlandacasında: Surtur, İngilizceleştirilmiş yaygın adı ile Surt), İskandinav mitolojisinde, güneydeki ateş devlerinin başı, ateşler ülkesi Muspelheim'ın hükümdarıdır. Adı kara ya da esmer anlamına gelir. İnanca göre dünyanın sonu geldiğinde, Ragnarok'da, onun orduları kuzey tanrılarına saldıracak ve onları alt etmeye çalışacaktır. Surtr'un kılıcı alevdendir ve dünyanın sonu geldiğinde ortaya çıkacak olan Surtr her şeyi bu kılıçla yakacak ve en önemli tanrılardan biri olan Freyr'i öldürecektir. Ama kendi de yarattığı alevlerden ölecektir.\n"
    },
    "Syn (tanrıça)": {
        "first_paragraph": "Syn, İskandinav mitolojisinde  (Eski Norsça  : [ˈsyn], \"reddetme\" [1]) savunma reddi ile ilişkili bir tanrıçadır.[2] 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Nesir Edda'da karakterize edilmiştir.[3]\n"
    },
    "Thor (Marvel Comics)": {
        "first_paragraph": "Thor/Donar, İskandinav mitolojisindeki şimşek tanrısı Thor'un Marvel Comics'teki süper kahraman versiyonu. İlk olarak farklı bir tasarımla, 1950'de Venüs çizgi romanının 11. sayısında bir yan karakter olarak görünüştür. Daha sonra 1962'de Journey into Mystery serisinin 83. sayısında nihai tasarımıyla ana karakter olarak yer almıştır. Asgard'ın prensidir. Odin'in oğludur. Silahı sihirli çekici Mjöllnir'dir. Çizgi romanının anlatımına göre Ragnarök defalarca gerçekleşmiş ve tanrılar en baştan yeniden doğmuştur. Thor En sonunda bu döngüyü kırar ve Asgard'ı ve soydaşlarını dünyaya taşır. Pek çok süper kahraman ve farklı Pantheonlardan tanrılar'la dost ve müttefiktir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Thor: Karanlık Dünya": {
        "first_paragraph": "Thor: Karanlık Dünya, 2013 ABD yapımı, sekizinci Marvel Sinematik Evreni macera filmidir. Marvel Comics karakteri, mitolojik tanrı Thor'dan esinlenerek yapılan ikinci filmdir. Alan Taylor'ın yönetmenliğini üstlendiği filmin başrollerinde Chris Hemsworth, Natalie Portman, Tom Hiddleston, Rene Russo gibi isimler yer almaktadır. Filmin devamı olan Thor: Ragnarok, 2017 yılında vizyona girdi.\n"
    },
    "Vafþrúðnir": {
        "first_paragraph": "Vafþrúðnir ( Eski İskandinav : [ˈwɑvˌθruːðnez̠] ; \"güçlü dokumacı\" [1] ), İskandinav mitolojisinde bilge bir jötunn'dur . Adını, dokuma veya dolaşmak anlamına gelen Vaf ile güçlü veya güçlü anlamına gelen thrudnir'den almaktadır. Bazıları bunu \"bilmecelerde güçlü\" olarak yorumlar.[2] İngilizceleştirilmiş Vafthruthnir veya Vafthrudnir olabilir . Şiirsel Edda şiiri Vafþrúðnismál'da Vafþrúðnir, Vafþrúðnir'in yenilgisiyle sonuçlanan ölümcül bir fikir savaşında (kılık değiştirmiş) Odin'in ev sahibi ve rakibi gibi davranır.\n"
    },
    "Vafþrúðnismál": {
        "first_paragraph": "\"Vafþrúðnismál\" (Eski Norsça: \" Vafþrúðnir'in Düzeni \") [1] Şiirsel Edda''nın üçüncü şiiridir. Başlangıçta Æsir Odin ve Frigg arasında, daha sonra Odin ve dev Vafþrúðnir arasında geçen şiir biçiminde bir konuşmadır. Şiir, İskandinav kozmogonisi hakkında ayrıntılara giriyor ve açıkça Snorri Sturluson tarafından, onu alıntılayan Nesir Edda'nın yapımında bir kaynak belge olarak yaygın bir şekilde kullanıldı. Şiir Codex Regius'ta ve kısmen AM 748 I 4to'da korunmaktadır. 40-41. kıtalarla ilgili koruma sorunları vardır. Vafşrúðnismál'ın 10. yüzyıl şiiri olduğuna inanılır.[2]\n"
    },
    "Valknut": {
        "first_paragraph": "Valknut, birbirine geçmiş üç adet üçgenden oluşan bir semboldür. Antik Germen halklarının arkeolojik kayıtlarında çeşitli nesnelerde görülmektedir. Valknut terimi modern çağdan türemiştir ve tarihsel kullanımı sırasında sembole atıfta bulunmak için kullanılan terim veya terimler bilinmemektedir.\n"
    },
    "Vanaheim": {
        "first_paragraph": "Vanaheim, İskandinav mitolojisindeki ikinci tanrı topluluğu olan Vanirlerin yurdudur. Liderleri deniz tanrısı Njord'dur. Thor:Karanlık Dünya filminde görünmüştür. Bu filmde Vanirler Asya tipli olarak gösterilmiştir. Filmde Thor'un arkadaşı Hogun'da bir Vanir olarak gösterilmiştir.\n"
    },
    "Vár": {
        "first_paragraph": "Vár veya Vór, İskandinav mitolojisinde, (\"rehin\" [1] veya \"sevgili\" [2] anlamına gelen  Eski Norsça), yeminler ve anlaşmalarla ilişkili bir tanrıçadır. 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da karakterize edilmiştir.\n"
    },
    "Vili": {
        "first_paragraph": "Vili, Bor ve Bestla’nın oğludur ve Odin’in kardeşidir. Kardeşleriyle beraber dev Ymir’i öldürerek leşinden uzayı yarattı. İnsanlara düşünce ve hareketi verdi. İsminin anlamı “istek”tir.\n"
    },
    "Wyrd": {
        "first_paragraph": "Wyrd, Anglo-Sakson kültüründe kabaca kadere veya kişisel talihe karşılık gelen bir kavramdır. Kelime, orijinal anlamını yalnızca diyalektik olarak koruyan Modern İngilizcedeki \"weird\" (tuhaf) kelimesinin atasıdır.\n"
    },
    "Yngvi": {
        "first_paragraph": "Yngvi, Eski Norsça   [Yŋɡwe], Eski Yüksek Almanca Ingwin ve Eski İngilizce Ingƿine, tanrı Freyr'in eski adı gibi görünen bir teonym ile ilgili isimlerdir.\n"
    },
    "Zisa": {
        "first_paragraph": "Zisa, ya da Cisa,Cermen mitolojisinde tanrı Tyr'ın karısı olarak geçen tanrıça.Savaş ve bereket  tanrıçalarındandır.\nİsmi kocasının isminin, Tyr (Ziu,Zia)'ün yansıması ve dişil versiyonudur.\n"
    },
    "Þorgerðr Hölgabrúðr ve Irpa": {
        "first_paragraph": "Þorgerðr Hölgabrúðr (Thorgerdr Holgabrudr) ve Irpa , İskandinav mitolojisinde ilahi figürlerdir. Bunlar Jómsvíkinga destan, Njáls saga ve Þorleifs þáttr jarlsskálds ile birlikte görünürler. Daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Nesir Edda'da karakterize edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Aksakallı": {
        "first_paragraph": "Aksakallı (Kırgızca: Аксакал, Azerice: Ağsaqqallı, Rusça: Аксака́л), Türk halk kültüründe ihtiyar adam. Değişik Türk dillerinde Akhagallı, Ağsagallı, Aksahaltı olarak söylenir. “Göksakallı” tabiri de kullanılır. Yaşlı adam, dede. Bir yörenin tanınmış en yaşlı erkeği.[1] İyi niteliklere sahiptir. Ayrıca anlatılarda iyicil özellikler taşıyan yaşlılar ve dedeler için kullanılır. İnsanların zor anlarında yardımlarına koşar. Bu nedenle İslamiyet sonrası bazı söylencelerde Hızır Peygamber ile özdeşleşmiştir.[2] Ulu Kayın ağacından inip çocuklara yardım eder ve ad verir. Göksakallı ihtiyar birdenbire belirir ve birdenbire kaybolur.[3] Ak veya gökçe giysilidir. Ak-boz atlıdır. Çevgen denilen hayvan başlı bir asa taşır. Çevgen aynı zamanda kutlu oyun olan ciritin diğer adıdır. Yaşından beklenmeyecek kadar güçlüdür. Tasvir edilirken “altın sakallı” mecazı kullanılır. Verdiği elmayı kendileri yiyen kısır karı kocanın çocukları, elmanın kabuğunu yedirdikleri atlarının da yavruları olur. Bazen Aksakallı tabiri Eren ile eş anlamlı kullanılır. Sogotoh destanında Sabıya Bay Toyun ve Sabıya Bay Hotun adlı bir ihtiyar karıkocanın adı geçer.[4] Bunların ömürlerinin sonunda duaları kabul edilerek bir erkek çocukları olur. Kadınlar için Aksaçlı tabiri kullanılır.\n"
    },
    "Dayın Han": {
        "first_paragraph": "Dayın Han – Türk, Moğol ve Altay mitolojisinde Savaş Tanrısı.  Zayın Han da denir. Savaşçıların koruyucusudur. Askerler savaşlardan önce kendisinden yardım dilerler.\n"
    },
    "Kürmez Han": {
        "first_paragraph": "Kürmez Han - Türk ve Altay mitolojisinde Ruhlar Tanrısı. Körmöz Han veya Kürmes Han da denir. Yeraltındaki ruhların (Körmözlerin) önderidir. Maniheizm ile birlikte Hürmüz ile özdeşleşmiştir. Moğol mitolojisinde Hormosta ya da Kormosta, Türk mitolojisinde \"Kurbustan\"[1] veya Kürmez adıyla yer alır. Moğollara göre 55 Batı Tanrısının başında bulunur[2].\n"
    },
    "Ovo": {
        "first_paragraph": "Ovo (Moğolca: Овоо, \"yığın\"), Moğol ve Altay halk inancında ve şamanizinde (özellikle Moğolistan'da pek çok yerde bulunan) genellikle kayalardan, taşlardan ya da ahşaptan yapılmış bir tür küçük yığma tepe ve saygı alanıdır. Ovoğ (Övö, Övöğ) veya Obo (Öbö) (Kazakça: Oba)[1] da denir.\n"
    },
    "Sülde": {
        "first_paragraph": "Sülde (Sulda veya Zülde) - Moğol mitolojisinde savaş tanrısı. Moğol inancında tüm insanların Sülde (Sulda, Zulda, Zülde) adı verilen koruyucu ruhları vardır. Sülde Han bunların başında yer alır.\n"
    },
    "Doktor Uyku (film)": {
        "first_paragraph": "Doktor Uyku, Mike Flanagan tarafından yazılan ve yönetilen 2019 Amerikan doğaüstü korku filmidir. Stephen King'in 1977 tarihli The Shining adlı romanının devamı niteliğindeki aynı adlı 2013 romanına dayanmaktadır. Stanley Kubrick'in yönettiği The Shining'in 1980 film uyarlamasının doğrudan devamı niteliğinde olan film, orijinaldeki olaylardan birkaç on yıl sonra geçiyor ve 1977 romanının unsurlarını da birleştiriyor. Ewan McGregor, çocukluk travmasıyla mücadele eden psişik yeteneklere sahip bir adam olan Danny Torrance olarak başrolü oynuyor.\n"
    },
    "Ağız kopuzu": {
        "first_paragraph": "Ağız kopuzu rezonansla çalınan bir müzik aletidir, çıkış yeri Asya olan, Orta Çağdan günümüze kadar gelmiş bir çalgı aletidir. Ağız kopuzu Orta Asya Türk  cumhuriyetleri ve Kuzey Moğolistan taraflarında çeşitli alaşım metallerden, Hindistan ve okyanus adalarında ise bambu sıyırmasından yapılan, esas işlevi hem enstrümanın titreşimi hem de ağız boşluğu hacminin ve de nefes yönünün değiştirilerek ses meydana getirilmesi olan, yaklaşık 6000 yıllık bir geçmişe sahip vurmalı-nefesli çalgıdır.\n"
    },
    "Alazlama": {
        "first_paragraph": "Alazlama veya dağlama (İngilizce: Cauterization), Türk ve Altay halk kültüründe Ateş Tedavisi. Yalazlama (diğer bazı Türk dillerinde Alaslama veya Yalaslama) olarak da bilinir.\n"
    },
    "At (folklor)": {
        "first_paragraph": "Türk halkları kültüründe at, çok önemlidir nitekim, birçok halkbilimciye göre Bozkır Medeniyeti at üzerine kurulmuştur.\n"
    },
    "Atlama (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Atlama - Mitolojik bir terim olarak Olağanüstü Yolculuk demektir. Genel olarak sıçrayarak bir engeli aşma, Ayakların yerden kesilmesiyle birlikte başka bir yere konma anlamına gelir. \n"
    },
    "Baksı": {
        "first_paragraph": "Bahşı, (Farsça: بخشی; Türkmence: bagşy (bağşı), bašxi[1]) Türkmenlerde destan anlatıcısı, Özbeklerde destancı ve falcı, Kazak ve Kırgızlarda ise büyücü ve duahan manalarında kullanılmaktadır. Türkçe Kişi Adları Sözlüğünde; 1. Bilgin, öğretmen. 2. Saz şairi, âşık. 3. Hekim.[2] olarak tanımlanır.\n"
    },
    "Bayçar": {
        "first_paragraph": "Bayçar -  Türk, Altay ve özellikle Balkar halk kültüründe kurban. Türkçedeki \"kurban\" sözcüğünün içerdiği anlamdan daha geniş kapsamlıdır. İlahi bir amaçla kesilen veya doğaya salınan hayvan ya da doğaya saçılan yiyecek, içecekler ile tahılları da içerir.\n"
    },
    "Bergü": {
        "first_paragraph": "Bergü - Türk halk inanışında Vahiy veya İlham anlamına gelir.[1] Esin almak demektir. Bergi veya Vergi de denir.\n"
    },
    "Bulunç": {
        "first_paragraph": "Bulunç, Türk halk inancında ve halk kültüründe yaklaşık olarak vicdan kavramını karşılayan bir sözcüktür. Fakat mitolojik bir kavram olarak aynı zamanda ruhlarla iletişime geçmeyi de içerdiği için vicdandan daha farklı bir içeriğe sahiptir.\n"
    },
    "Esin": {
        "first_paragraph": "Esin; ilham, etkilenme, çağrışım, içe doğma ile gelen yaratıcı düşünce, doğaüstü veya buna bağlı söz, duyum ve algı.\n"
    },
    "Hal dili": {
        "first_paragraph": "Hal Dili – Türk halk inancında ve halk kültüründe ters lisan. Al dili olarak da bilinir. Tersine bir dildir. İnanışa göre öte dünya varlıklarının yaşayışları, görünüşleri ve dilleri bu dünyanın tam tersidir. Mesela öteki dünya varlıklarına; \"Git\" demek için \"Gel\" demek gerekir veya bazen de sözcüğün ya da cümlenin tersten okunması lazımdır. Kuş dili kavramı ile de bağlantılıdır. Tersine okuma mantığı; Amerikan kovboy filmlerinde bir dönem yerli (Kızılderili) dillerini filmlerde kullanmak yerine, bu zahmete girmemek için İngilizceyi tersten okutarak kotaran yönetmenlerin uygulamalarını da akla getirmektedir. Çünkü bu anlayış kendinden olmayanı karşıt olarak algılamanın bir sonucudur. Türk kültüründe öte dünya bu dünyanın tersidir. Yer altı âlemi bu âlem ile uyumsuzluk halindedir.\n"
    },
    "Kabulgan": {
        "first_paragraph": "Kabulgan – Türk,  Altay ve Moğol mitolojisinde “Şekil Değiştirme” kavramı. Metamorfoz, transformasyon. Kubulgan veya Kabulgak da denir. Moğollar Hubılgan[1] olarak söylerler. Don bürünmek (ton bürgünmek) veya donuna girmek (tonunga kirmek) şeklinde de ifade edilmiştir.\n"
    },
    "Kam (folklor)": {
        "first_paragraph": "Kam, Türk, Altay ve Moğol halk kültüründe büyücü din büyüğü, Şaman. \"Gam\" veya \"Ham\" olarak da söylenir. Topluluklarda doğaüstü güçlerle iletişime geçtiğine inanılan din büyüğü.\n"
    },
    "Kam Davulu": {
        "first_paragraph": "Kam Davulu, Türk inanç sisteminin din büyüğü olan Kamların, ritüeller esnasında kullandıkları enstrümanlardan biridir. Kasnağı, insan ve hayvanın dokunmamış olduğu kayın ve sedir ağacından yapılır. Davulun iç tarafında tutulan sapı da bu ağaçlardan yapılır. Derisi geyik, dağ keçisi ve genç taydan olur.\n"
    },
    "Kargıma": {
        "first_paragraph": "Kargıma – Türk, Anadolu ve Altay halk inancında beddua. Kargış (Karış) ve Moğolcada Harah olarak da söylenir. Bir insan için kötü temennilerde bulunma ve bu amaçla Tanrı’ya yakarma. Anadoluda Karış Vermek tabiri lanet okumak, beddua etmek anlamında kullanılır. Ah ve Ah Etmek de benzer anlamlara sahiptir. “Ahım Çıktı” veya “Ahım Tuttu” deyimlerinde olduğu gibi.  Kargımak (beddua etmek) fiili[1] ile de kullanılır. Karga kuşu, hem rengi hem de Nuh tarafından kendisine kargındığı için bu adı almıştır. Karşıtı Alkımadır.\n"
    },
    "Karşıtlık": {
        "first_paragraph": "Nitelik ve durumları itibarıyla birbirine ve aykırı ve birbirlerinin karşısında, ters kutuplarında yer alan kavram ve olgular ile bunların durumları. Zıtlık, tezat. Kainat ve yaşam döngüsü zıtların birlikteliği üzerine kuruludur.\n"
    },
    "Kırklar": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Kut (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Kut; Türk, Moğol ve Altay şamanizminde ve halk inancında kutsal enerji, yaşam gücü. Hut, Kud, Gut da denir. Moğollar Kutag, Hutag derler.\n"
    },
    "Ötüğ": {
        "first_paragraph": "Ötüğ – Türk ve Altay halk kültüründe dua.[1] Yakarma, Tanrıya yalvarma, dileme, isteme. Ötüg veya Ötük olarak da söylenir. En yalın olarak, bir şeyin gerçekleşmesini ve kötü durumlardan korunmayı Tanrıdan istemek olarak tanımlanabilir. Ötümek (Ötüğmek, Ötükmek) “dua etmek” fiili ile de kullanılır.[2] Sözcük, Öt/Öd kökünden türemiştir. Zaman, zamanın geçişi ve yakarma anlamlarını içerir. Ahenkli ses çıkarmak manası vardır.\n"
    },
    "Sanlav": {
        "first_paragraph": "Sanlav, İslamiyet öncesi Şamanlık döneminde kullanılan öz Türkçe bir kelimedir. Şamanlık döneminde her köyün ya da kabilenin bir \"saygın kişisi\" vardı. Bu kişinin toplum içindeki yeri Alevi toplumundaki \"dede\" makamı ile aynıdır ve aynı kültürün bir devamıdır.\n"
    },
    "Tamag": {
        "first_paragraph": "Tamag, eski Türklerde bugünkü cehennem kelimesinin eş anlamlısı. Sözün tamağ, tamuk, tamug ve tamu varyantları da vardır. Moğollar tam derler. Öldükten sonra suçluların cezalandırılmak üzere gittiği yerdir. İslam inancıyla birlikte geniş betimlemeler yapılmış ve nasıl bir yer olduğu hakkında değişik fikirler ileri sürülmüştür. Fakat tüm görüşlerdeki ortak nokta ateş ile ilgili olduğudur. Hakaslarda cehennemi yöneten Tamı Han adlı bir tanrının varlığından söz edilir.[1] Eski Türkler (Oğuzlar, Chou Türkleri ve diğer Gök Tanrı'ya tapan Türkler) Tamug'un yeraltında olduğuna inanırdı. Tamug'un efendisi Erlik Han'dır ve günahkâr kişileri cezalandırmak için vardır. Karşıtı Uçmag'dır.\n"
    },
    "Tayılga": {
        "first_paragraph": "Tayılga - Türk, Altay ve Yakut halk inancında ve şamanizminde kurban uygulamasıdır.[kaynak belirtilmeli] Hayvanın boğularak (kesilmeden) öldürülmesi suretiyle gerçekleştirilir. \"Altaylılar ve Yakutlar (bu gün bile) kurban olarak kestikleri atın derisini uzun bir sırığa geçirip tıpkı at şekline sokarak asarlar. Bu kurban törenine \"mal kagıpyat\" (hayvanı gönderme), merasiminin yapıldığı bu yere de tayılga derler.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Temir komuz": {
        "first_paragraph": "Temir komuz (bazen 'demir komuz/qomuz' anlamına gelen temir qomuz, 'ağız komuz' anlamına gelen agiz komuzu veya gubuz) bir Kırgız çene arpıdır, komuz ise üç telli perdesiz bir lavtadır. Bir çalgı olarak temir komuzun üslup ve yapı bakımından komuzla hiçbir ilgisi yoktur; ancak adını diğer popüler Türk sazından alır.\n"
    },
    "Tin (folklor)": {
        "first_paragraph": "Tin – Türk ve Altay halk inancında Ruh. Tın (Dın, Din, Çın, Çin) olarak da söylenir. İnsan varlığının somutdışı ve nesnesel olmayan kısmı. Soyut varlık. Düşünsel ve duygusal yapı.\n"
    },
    "Uçmag": {
        "first_paragraph": "Uçmag - Türk ve Altay mitolojisinde Cennet. Uçmağ (Uçmak, Ocmah, Uçmah) olarak da söylenir. Karşıtı Tamagdır. Burada Türkçe uçmak havalanmak, yükselmek kelimesi ile Soğdca Uştmaht cennet aynılaşarak uçmak şeklinde tek kelime oluşuyor ve Uştmaht biçimi kullanımdan kalkıyor. Ancak \n Uştmaht’ın anlamı Türkçe “uçmak” kelimesi üzerine taşınıyor. Böylece iki farklı kelime tek kelime oluyor. Bu hadisede ses yapılarının benzerliği, Türk milletinin kelimeyi fonetik algısı, Türkçeleştirme ve en az çaba kanununun etkisi düşünülebilir. Türk’ün tasavvuru ise burada en önemli unsurdur. Dili yapan ve kullanan halktır. Gök Tanrı’ya inanan Türk, cennete gitmek için “uçmak” gerektiğini düşünüyor. Hatta eski Türkler Şamanların atlarıyla uçup Tanrının yanına gidip geldiğine inanmaktadır. Eski Türkçede ölüm için kullanılan “kergek bolmak (Osman Nedim Tuna 1957)” şeklinin de “uçmak”la ilgili olduğu hatırlanırsa bu husus daha iyi anlaşılır. Ayrıca “ölmek” kelimesinin de asıl anlamının “yükselmek, havalanmak” olduğu ileri sürülmesi (Ahmet Bican Ercilasun 2006) bizi desteklemektedir.[1] Uçmak kelimesi Türk kültür tarihinde bir dönem \"Cennet\" sözcüğünden çok daha fazla kullanılmıştır ve daha yaygındır. Yunus Emre'nin dizelerinde sık sık rastlanan bir kelimedir.\n"
    },
    "Urasa": {
        "first_paragraph": "Urasa – Türk, Anadolu ve Altay halk kültüründe ve Şamanizmde Nefes Tedavisi. Günümüzde biraz da farklı kavramlarla karıştırılarak (ve benzeşerek) Üfürükçülük adı verilen, doğaüstü güçlerle iletişime geçilerek uygulanan tedavi yöntemi. Urasalamak; bu işlemi yapmayı ifade eder. Ayrıca sözcük, Sümer mitolojisindeki Uras ile de bağlantılı görünmektedir.[1]\n"
    },
    "Urgun": {
        "first_paragraph": "Urgun – Türk, Anadolu ve Altay halk kültüründe Cin. Orgun veya Vurgun da denir. Ateşten yaratılmıştır. Tek ağaçların altında, su kıyılarında yaşar. Hem iyisi hem kötüsü (Esen’i “müslümanı” ve Söven’i “kafiri”) vardır. Müslüman olanı, vurduğunu çabuk affeder. Kafirin affetmesi ise zor olur.[1] Bütün kötü ruhlar gibi karanlık çöktükten sonra harekete geçer. İnsanı karanlık yerde veya sudan geçerken vurur.[2] Vurgun yeme denilen bu cin çarpmasına yakalan kişi bir süre ölü gibi yatar. Veya uzunca bir zaman sağır ve dilsiz dolaşır. Vurgun vurma olarak da adlandırılan bu rahatsızlık çok tehlikelidir. Bir Vurgun Ocağına götürülür. Vücudu kararmış veya bir tokat izi kadar bir yer kapkara olmuştur. Bazen büyüyerek bir kadın kılığına bürünürler. Kısa boyludur. Tersine ayaklıdır. Dalgıçların su altındaki basınç farkını doğru ayarlayamayıp hızlı çıktıklarında vücutlarında meydana gelen hasara da Vurgun denir ki, aslında sualtı ruhlarının verdiği zarar olarak düşünüldüğü için böyle denmiştir.\n"
    },
    "Yada Taşı": {
        "first_paragraph": "Yada Taşı – Türk ve Altay mitolojilerinde Simya Taşı. Cada (Cata, Sata, Caya, Zaya) Taşı da denir.\nTürk mitolojisinde yağmur yağdıran sihirli taş. Büyü Taşı.\n"
    },
    "Yom": {
        "first_paragraph": "Yom, Türk ve Altay halk inancında Uğur, Şans, Talih, Baht anlamlarına gelir. Yum olarak da söylenir. Uğurlu nesne (Yom Taşı gibi) manasını da içerir. Aynı zamanda mutluluk, neşe demektir. Ural dillerinde ise Tanrı anlamı taşır. Tuvalarda yer alan ve kötü ruhların kovulmasını ve büyücülüğü içeren merasimin adı Dom şeklinde geçer ve d/y dönüşmesi ile birebir Yom sözcüğüdür.\n"
    },
    "Yula": {
        "first_paragraph": "Yula – Türk ve Altay halk inancında ve şamanizminde Rüya Ruhu. Yola veya Çula (Çola) da denir. İnsan ruhunun hareketli kısmıdır. Hayalgücü anlamına da gelir.\n"
    },
    "Alahçın": {
        "first_paragraph": "Alahçın (Yakut Türkçesi: Алахчын, Azerbaycan Türkçesi: Alaxçın) Türk mitolojisinde Yaşam Tanrıçasıdır. Alahçın Hanım veya Alahçın Hatun olarak anılır. İsminin önünde kimi zaman sıfat olarak Yakutça bir kelime olan \"Aan\" kullanılır.\n"
    },
    "Arsan Dolay": {
        "first_paragraph": "Arsan Dolay, Türk ve Yakut mitolojisinde açgözlülük tanrısı. Dulay Han veya Doğulay Han olarak da bilinir. Sınırsız servete sahiptir.[1] Kötü ruhların bir kısmının önderi konumundadır. Boynuzlu ve sakallıdır. Gölgesi yoktur. Karısı ve yedi oğlu vardır.\n"
    },
    "Ayzıt": {
        "first_paragraph": "Ayzıt (Yakutça: Айыыhыт, Bulgarca: Айъсът veya Айъсит, Rusça: Айысыт) - Türk ve Altay mitolojilerinde güzellik tanrıçası.[1] Ayığsıt (Ayıhıt veya Ayısat) Hanım da denilir. Aşkın ve güzelliğin simgesidir. Ongunu kuğudur. Kuğular bu nedenle kutsal sayılır ve dokunulmaz. Kuğular biçim değiştirmiş kutsal kızlar olarak kabul edilir. Ayığsıt gümüş tüylü bir kısrak biçimine bürünebilir ve gökten yeryüzüne bu şekilde iner. Kısrak kılığındayken kuyruk ve yelelerini kanat gibi kullanır. Ormanlarda dolaşmayı sever. Ak bir kalpağı, çıplak omuzlarında ak bir atkısı vardır. Çocukları ve hayvan yavrularını korur. İnsanlara sevgi ilham eder. Sarayının kapısında ellerinde gümüş bakraçlar ve gümüş kamçılar bulunan yasakçıları (bekçileri) vardır. Bu yasakçılar kötü insanları içeriye almazlar. Ayzıt’ın kızları vardır. Onlar da kuğu kılığına bürünebilirler.[2] Ayzıt’ın kızları büyülü beyaz bir tülü giyinince kuğuya dönüşürler. Beyaz Turna kuşu da diğer simgelerinden biridir. Sümerlerde Ay Tanrıçası olan Ay'a da ışık saçmaktadır ve adı da bu anlamla bağlantılıdır. Aşk her zaman ışıkla ve parlaklıkla simgelenmektedir. “Aşk ateşi gözlerimi kör etti” ifadesi bunun en belirgin anlatımıdır.\n"
    },
    "Baydara": {
        "first_paragraph": "Baydara Altay Türklerinin mitolojisinde kurban edilmiş atın derisinin bir at şekline sokularak asıldığı sırığın adıdır. Yakut (Saha) Türklerinin mitolojisinde Tabık veya Tabıyık olarak geçen at derisinden yapılmış korkuluktur. İnanca göre korkuluğu yerleştiren kişinin yakın çevresinden biri ölecekse tabık ses çıkarır.[1]\n"
    },
    "Cöhögöy Toyon": {
        "first_paragraph": "Cöhögöy Toyon, Yakut Türk Mitolojisi'nde onların çoğalmasına olanak sağlayan atlara ve boynuzlu sığırları koruyan tanrıdır. Ayığ seviyesine aittir. Bazı inançlarda Gökyüzü tanrısı Ürüng Ayığ Toyon'un küçük kardeşidir.\n"
    },
    "Ukulan": {
        "first_paragraph": "Ukulan - Türk, Altay ve Yakut mitolojilerinde Su Tanrısı. Ukulan (Ukula, Ukulo, Ukun) Han olarak da anılır. Suyun temizliğini ve balıkları korur. Balıkları çoğaltır.[1] Balık tutmadan önce kendisinden izin istenir ve balık avının uğurlu geçmesi dilenir. Suyu kirletenlere ve gölleri kurutanlara[2] kızar ve onları cezalandırır. Kışın ırmağın buz tutmuş kısmı üzerinde ateş yakılmasını hoş karşılamaz ve böyle yapanlara kin besler. Kendisi için zaman zaman sıfat olarak \"Küğöh Bolloh\" (Yakutça: Күөх Боллох, \"Gök Bulah\") ifadesi kullanılır.\n"
    },
    "Ürüng Ayığ Toyon": {
        "first_paragraph": "Ürüng Ayığ Toyon (Yakutça: Үрүҥ Айыы Тойон, Rusça: Юрюнг Айы Тойон) - Türk ve Yakut mitolojilerinde Gökyüzü Tanrısı. Ürüng Ay Toyon olarak da söylenir. Ayığ Han veya Ayıh Han olarak da bilinir.\n"
    },
    "Chester Cheetah": {
        "first_paragraph": "Chester Cheetah, Cheetos adlı bir cips markasının maskotudur. Yıllardır Cheetos'un maskotluğunu yapmaktadır. Chester bir çitadır.\n"
    },
    "Kanki": {
        "first_paragraph": "Kanki, 2013 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası resmi maskotudur. Adını Türkçede kardeş kadar yakın olan kimse anlamına gelen \"Kanka\"[1] kelimesinden alan \"Kanki\", 1 yaşında bir kangal cinsi köpek yavrusudur. İnsan yaşı ile kıyaslandığında 14 yaşında, ergen bir köpek olan Kanki, Sivas'ın Kangal ilçesinde bir Kangal yetiştirme çiftliğinde doğmuştur.[2]\n"
    },
    "Lin Wang": {
        "first_paragraph": "Lin Wang (Çince: 林旺, Pinyin: Lín Wàng}} (d. 1917 - ö. 26 Şubat 2003), İkinci Çin-Japon Savaşı sırasında (1937-1945) Çin Seferi Kuvvetlerinde hizmet vermiş ve sonrasında Kuomintang kuvvetleri ile Tayvan'a yerleştirilmiş bir Asya filidir. Lin Wang hayatının çoğunu Taipei Hayvanat Bahçesi'nde geçirmiştir ve Tayvan'da en çok tanınan hayvandır. Hem yetişkinler hem de çocuklar tarafından bu erkek fil \"Büyükbaba Lin Wang\" adı ile anılmıştır.\n"
    },
    "Pikachu": {
        "first_paragraph": "Pikachu, 783 hayali Pokémon karakteri içindeki Pika türünden çıkmış bir Pokémon'dur. Kolaylıkla fark edilen özellikleri; sarı tüylerinin ve sırtında kahverengi çizgilerinin olmasıdır. Yanaklarındaki kırmızı noktalardan elektrik salınımı yapar. Vücudundaki elektriğin yayımı sayesinde çeşitli saldırılarla genellikle karşısındaki rakibi geçici olarak felç eder. Pikachu'nun yanaklarındaki elektrik panelleri herhangi bir akıma karşı çok hassastır. Gerilimin fazla olduğu manyetik alanlarda Pikachu hastalanabilir. Genellikle güç alanlarının yakınlarında bulunur. Yaşamak için bedeninde dolanan bir akıma ihtiyaç duyan Pikachu, diğer elektrik Pokémonlarıyla iletişim kurmak için kıvılcımlarından faydalanabilir.\n"
    },
    "Rocky the Bull": {
        "first_paragraph": "Rocky the Bull (Boğa Rocky) Güney Florida Üniversitesi'nin spor takımlarının maskotudur. Giydiği kıyafet genellikle bulunduğu oyuna göre basketbol veya futbol formasıdır. Bazen üniversitenin resmi tişörtünü de giyer. 2004 yılında okulun maskotluğunu yapmaya başlamıştır.\n"
    },
    "Ronald McDonald": {
        "first_paragraph": "Ronald McDonald, McDonald's fast-food restoran zincirinin maskotu olarak kullanılan palyaço karakteridir. Televizyon reklamlarında, McDonaldland adı verilen hayali bir dünyada arkadaşları Mayor McCheese, the Hamburglar, Grimace, Birdie the Early Bird ve The Fry Kids ile birlikte yaşar.\n"
    },
    "Schnuffel": {
        "first_paragraph": "Schnuffel (Almanca telaffuz: [ʃnʊfəl]; İngilizce: Snuggle, Fransızca: Lapin Calin) Alman medya şirketi Jamba tarafından 2007 yılı sonunda yapılan bir animasyon kahramanıdır. Nazik, eğlenceli sevencen lop tavşanıdır.\n"
    },
    "Toddy (PepsiCo)": {
        "first_paragraph": "Toddy, PepsiCo tarafından üretilen toz sütlü bir içecektir. Bugün itibarıyla, esas olarak Arjantin, Brezilya ve Venezuela'da pazarlanmakta ve satılmaktadır, ancak 1950'lerde-1960'larda konserve bir içecek olarak satıldı ve Amerika Birleşik Devletleri sakinlerine yönelik, özellikle de sinema salonlarında çizgi film maskotu \"Rodeo Joe\" ile ilan edildi.[1]\n"
    },
    "Tux": {
        "first_paragraph": "Tux, Linux'un resmî maskotu olan, karnı balıklarla dolmuş, yeni geğirmiş, mutlu, tombul bir penguendir. Larry Ewing tarafından 1996 yılında yaratılmıştır. Linux'un maskotu olan penguen fikri Linux çekirdeği'nin yaratıcısı olan Linus Torvalds'dan gelmiştir.\n"
    },
    "Dart": {
        "first_paragraph": "Dart, iç içe renkli halkalardan ve bunları kesen üçgen dilimlerden oluşan bir hedefe, ufak okların (dartların) elle atılarak saplanması suretiyle oynanan bir spordur. Dünyada en yaygın oynanan türünde belirli bir skordan başlanarak geriye gidilir ve tam olarak sıfır puana ilk ulaşan taraf o eli kazanır. TDK, İngilizce kökenli darta karşılık olarak oklama sözcüğünü önermiştir.[1]\n"
    },
    "Kumar": {
        "first_paragraph": "Kumar, ortaya para koyarak oynanan talih oyunudur.[1]  Birden fazla kişi arasında rekabete dayalı bir şekilde oynanabildiği gibi, bir kişi tarafından bir oyun makinasına karşı da oynanabilir. Bir oyunda şahsi maddi varlıklarını (genellikle para) risk etmeye kumar oynamak denir.\n"
    },
    "Millî Piyango": {
        "first_paragraph": "Millî Piyango, Türkiye'de ilk kez Millî Piyango İdaresi tarafından düzenlenen, bastırılmış numaralı biletlerin satılarak, adet ve tutarları önceden belirlenmiş ikramiyeleri kazanacak numaraların belirli günde çekilecek kura ile saptanması esasına dayanan şans oyunudur. Türkiye'de piyango çekilişleri, her ayın 9, 19 ve 29'uncu günleri yapılır. Belirtilen tarihlerde veya bu tarihlerin dışında, çekiliş günleri ve planları farklı özel çekilişler düzenlenebilir. Örneğin her yıl 31 Aralık gecesi yılbaşı özel çekilişi yapılır.[1]\n"
    },
    "Nimet Abla": {
        "first_paragraph": "Melek Nimet Özden veya halk arasında bilinen adıyla Nimet Abla (1899, İstanbul - 27 Temmuz 1978,[1] İstanbul), Türk Millî Piyango biletçisi.\n"
    },
    "Oicho-Kabu": {
        "first_paragraph": "Oicho-Kabu (おいちょかぶ), Bakara'ya benzeyen geleneksel bir Japon kart oyunudur. Genellikle özel kabufuda kartlarıyla oynanır. Son iki ay atılırsa bir hanafuda destesi de kullanılabilir ve resimli kartlar desteden çıkarılırsa ve aslar bir olarak sayılırsa Western oyun kartları kullanılabilir. Oicho-Kabu, 8-9 anlamına gelir ve birden ona kadar olan sayılar için Japonca kabufuda adlarını kullanır. Bakarada olduğu gibi bu oyunda da oyuncuların yenmeye çalıştığı bir satıcı vardır.[1]\n"
    },
    "On Numara (şans oyunu)": {
        "first_paragraph": "On Numara, Milli Piyango İdaresi tarafından 6 Ağustos 2002 tarihinde oynatılmaya başlanan bir şans oyunudur. 2020 yılından itibaren Sisal Şans tarafından oynatılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Rulet": {
        "first_paragraph": "Rulet, Fransızca \"küçük tekerlek\" anlamına gelen bir kumarhane oyunudur. Oyun süresince oyuncular, bahislerini tek sayıya veya çeşitli sayılara, kırmızı veya siyah renklere ve tek veya çift sayılara yerleştirebilirler. Kazanan sayıyı ve rengi belirlemek için, bir kurpiye tekerleği belirli bir yöne çevirdikten sonra, topu diğer yöne doğru, rulet tekerleği çerçevesinin çevresini oluşturan dairesel yola fırlatır. Top bir süre sonra momentumunu kaybeder ve tekerlekteki 37 (Fransız/Avrupa ruletinde) veya 38 (Amerikan ruletinde) renkli ve numaralı ceplerden birine düşer.\n"
    },
    "Sayısal Loto": {
        "first_paragraph": "Sayısal Loto, ilk olarak Lothar Lammers tarafından yaratılan, 49 sayı içerisinde seçilecek 6 sayıyı bilme üzerine dayalı şans oyunudur. 9 Ekim 1955 tarihinde \"Loto-49’dan 6\" ismiyle Almanya'da oynanmaya başlanmıştır. Kısa sürede dünyaya yayılan şans oyunu, ilk adımda Kanada, Yunanistan, Finlandiya, İrlanda, Avustralya ve ABD’nin birçok eyaletinde kurulan teşkilatlarıyla başlamıştır. Loto'nun kurucusu, Lothar Lammers 10 Temmuz 2012 tarihinde ölmüştür.[1]\n"
    },
    "Slot makinesi": {
        "first_paragraph": "Slot makinesi ya da diğer adıyla meyve makinesi, popüler bir kumar makinesidir. Makinenin ekranında üç ya da daha fazla sayıda makara bulunur. Makaralar döndükten sonra ekrandaki hizada duran sembollere göre müşteriye ödeme yapılır. Oyunun dijital versiyonunda daha çeşitli video grafikleri ve bonuslar bulunabilmektedir.\n"
    },
    "Spor Toto": {
        "first_paragraph": "Spor Toto, Türkiye'nin resmi spor kuruludur. 1949 tarihinde kuruldu ve Türkiye'de kadınlardan ve sanatçılardan sonra sporcular da Anayasa'da koruma altına alındı. Spor Toto'nun bağlı bulunduğu müdürlük, Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın bir alt kurulu olan Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'dür. Kurumun tüzel kişiliği haizdir. 2010-2023 yılları arasında Süper Lig'in sponsorluğunu yapmıştır.[1]\n"
    },
    "Süper Loto": {
        "first_paragraph": "Süper Loto, Millî Piyango İdaresi tarafından başlatılmış bir şans oyunudur. 2020 yılında Milli Piyango'ya ait oyunların Sisal Şans'a devredilmesiyle, çekilişler artık salı, perşembe ve pazar günleri olmak üzere haftanın üç günü çekilmektedir.[1]\n"
    },
    "Şans Topu": {
        "first_paragraph": "Şans Topu, Millî Piyango İdaresi tarafından 20 Haziran 2001'de oynatılmaya başlanmış bir şans oyunudur.[1] 2020 yılından itibaren Sisal Şans tarafından oynatılmaya devam etmektedir.\n"
    },
    "Tombala": {
        "first_paragraph": "Tombala, torbadan numaralı taşlar çekilerek üzerinde numara yazılı kâğıtlarla oynanan bir şans oyunudur. Ayrıca bu kartta bütün numaraların doldurulmasıyla kazanılan en büyük ödüle ya da bütün numaraların kapatılmasına da \"tombala\" denir. Kelime, İtalyanca kökenli olan \"tombola\"dan dilimize geçmiştir.\n"
    },
    "Tuttur.com": {
        "first_paragraph": "Tuttur.com, 2009'da Saran Holding bünyesinde kurulmuş olan online şans oyunları platformudur.[1]\n"
    },
    "Vera&John": {
        "first_paragraph": "Vera&John Malta merkezli bir online kumarhanedir. Vera&John, ana şirketi 2015 yılında Intertain Group Ltd tarafından satın alınan Dumarca Holdings PLC olan Dumarca Gaming Ltd tarafından işletilmektedir.[1] Intertain Group Ltd Toronto Menkul Kıymetler Borsası'nda listelenmektedir. Vera&John, Malta Gaming Authority ve İngiltere Kumar Komisyonu tarafından lisanslanır ve düzenlenir.[2][3] Vera&John, daha önce 2007 yılında GBP 54 milyona Unibet tarafından satın alınan Maria Bingo'yu kurmasıyla tanınan Jörgen Nordlund tarafından kurulmuştur.[4]\n"
    },
    "Yazı tura (şans oyunu)": {
        "first_paragraph": "Yazı tura, havaya atılan bir madeni paranın, düştüğünde üstte veya diğer yüzünde kalacak tarafını tahmin etmeye dayalı şans oyunu. Oyun, adını madeni paraların yüzlerine verilen isimlerden alır. Madeni paraların, üzerinde ünlü bir şahsın büstü olan tarafına tura, çoğunlukla yazı ve sembollerle bezeli olan diğer tarafına ise yazı denir.\n"
    },
    "Albatros (mecaz)": {
        "first_paragraph": "Bu, Samuel Taylor Coleridge'nin The Rime of the Ancient Mariner (1798) adlı şiirine bir göndermedir.[1]\n"
    },
    "Dört yapraklı yonca": {
        "first_paragraph": "Dört yapraklı yonca, yaygın üç yapraklı yoncanın nadir bir varyasyonudur. Geleneksel batıl inanca göre, bu yonca iyi şans getirir, ancak bu batıl inancın ne zaman veya nasıl başladığı açık değildir. Yazıda ilk kez \"Dört-yapraklı ve ya Purpura otu\" gibi 1640 yılında rastlanılır ve kısa olarak Purpurası olan çocuklara iyi geldiği için bahçelerde kalmasına izin verildiği anlatılıyor. Dört-yapraklı yoncanın şansla ilk defa ilgililendirilmesi 1877'de St. Nicholas Magazine'e yazdığı 11 yaşındaki bir kızdan olabilir, \"Periler kulağınıza fısıldadı mı, dört yapraklı bir yonca bulucuya iyi şanslar getirdi diye?\"[1]\n"
    },
    "Türkiye'de dinsizlik": {
        "first_paragraph": "Türkiye'de dinsizlik, ülkedeki dini inancın eksikliği, ilgisizliği veya reddinin boyutunu ifade eder. Anketlere göre, deistlerin, ateistlerin, agnostiklerin ve diğer bağımsız kişilerin nüfus içindeki payına ilişkin kesin tahminler farklılık gösterse de, Türkiye'de İslam baskın inançtır[1] ve dinsizler azınlık oluşturmaktadır.\n"
    },
    "Edi Rama": {
        "first_paragraph": "Edi Rama (d. 4 Temmuz 1964, Tiran), Arnavut siyasetçi. 2005 yılından beri Arnavutluk Sosyalist Partisi'nin lideridir. 1998-2000 yılları arası Kültür, Gençlik ve Spor Bakanı ve 2000-2011 yılları arası başkent Tiran'ın Belediye Başkanı oldu. Rama 23 Haziran 2013 tarihinde, görevdeki Başbakan Sali Berişa'yı yenerek, 2013 seçimlerini kazandı. Yeni Arnavutluk parlamentosunun açılmasının ardından başbakan olarak hükûmeti kurmakla görevlendirildi.\n"
    },
    "Friedrich August von Hayek": {
        "first_paragraph": "Friedrich August von Hayek (8 Mayıs 1899, Viyana - 23 Mart 1992, Freiburg), Avusturya ekolüne bağlı ekonomist ve siyaset bilimcidir. Serbest piyasa ekonomisini 20. yüzyıl ortasında yükselen sosyalist dalgaya karşı savunmasıyla tanındı. Hukuk ve epistemolojiye önemli katkılar yaptı. 1974'te Nobel Ekonomi Ödülü'nü düşünsel rakibi Gunnar Myrdal ile paylaştı.[1]\n"
    },
    "İsmail Kadare": {
        "first_paragraph": "İsmail Kadare (d. 28 Ocak 1936, Ergiri), 1992'de Uluslararası Cino del Duca Ödülü'nü ve 2005'te Man Booker Uluslararası Ödülü'nü kazanan Arnavut yazardır. Halen Tiran'da yaşamaktadır.\n"
    },
    "Ricardo Lagos": {
        "first_paragraph": "Ricardo Froilán Lagos Escobar (d. 2 Mart 1938, Santiago), bir avukat, ekonomist ve 2000-2006 yılları arası Şili devlet başkanı olarak görev yapmış sosyal demokrat bir politikacı. Bağımsız Demokrat Birliği (SSM) adayı Joaquín Lavín'e karşı küçük bir farkla 1999-2000 cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı. Lagos, 1990 yılından bu yana Şili hükûmetinde merkez-sol koalisyondan gelen üçüncü devlet başkanı oldu. Mayıs 2007 tarihinden itibaren Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon adına İklim Değişikliğinde Özel Temsilcisi olarak görev yaptı.\n"
    },
    "Lesley Hazleton": {
        "first_paragraph": "Lesley Hazleton (d. 1945, İngiltere), tarih, politika, din ve özellikle Orta Doğu konularına odaklanan İngiliz-Amerikalı yazardır.\n"
    },
    "Protagoras": {
        "first_paragraph": "Protagoras (Yunanca: Πρωταγόρας; MÖ 481 - MÖ 420), Sofistlerin en önemli ve kurucu filozoflarındandır.[1]\n"
    },
    "Jens Stoltenberg": {
        "first_paragraph": "Jens Stoltenberg, (d. 16 Mart 1959), Norveçli siyasetçi ve NATO'nun 13. Genel Sekreteri.\n"
    },
    "Thukididis": {
        "first_paragraph": "Tukididis (Antik Yunanca: Θουκυδίδης, Tukidídis; y. MÖ 472[1] - y. MÖ 400), Antik Yunan tarihçisi ve Atinalı general.\n"
    },
    "Christopher Hitchens": {
        "first_paragraph": "Christopher Hitchens (13 Nisan 1949 - 15 Aralık 2011), İngiliz yazar, gazeteci, köşe yazarı ve aktivist.\n"
    },
    "Tom Conti": {
        "first_paragraph": "Thomas 'Tom' Conti (d. 22 Kasım 1941; Paisley, İskoçya), İtalyan-İrlanda asıllı İskoç oyuncu.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Lawrence Krauss": {
        "first_paragraph": "Lawrence Maxwell Krauss (d. 27 Mayıs 1954), Kanada asıllı Amerikalı kuramsal fizikçi ve kozmolog. Fizik profesörü ve Arizona State Üniversitesi'nde Origins Project müdürü. The Physics of Star Trek ve A Universe from Nothing gibi çok satan kitapların yazarı. Bilimsel kuşkuculuk,[1] bilim eğitimi ve ahlak bilimi[2] gibi konuların savunucusu.\n"
    },
    "Fyodor Dostoyevski": {
        "first_paragraph": "Fyodor Mihayloviç Dostoyevski (Rusça: Фёдор Миха́йлович Достое́вский, Dinle (yardım·bilgi); d. 11 Kasım 1821, Moskova – ö. 9 Şubat 1881, Sankt-Peterburg), Rus roman yazarıdır.\n"
    },
    "Ernst Friedrich Schumacher": {
        "first_paragraph": "Ernst Friedrich Schumacher CBE (16 Ağustos 1911 - 4 Eylül 1977), en çok insan ölçeğinde, merkezi olmayan ve uygun teknolojiler konusundaki önerileriyle tanınan bir Alman-İngiliz istatistikçi ve ekonomisttir.[1] 1950'den 1970'e kadar İngiliz Ulusal Kömür Kurulu'nda Baş Ekonomi Danışmanı olarak görev yaptı ve 1966'da Orta Düzey Teknoloji Geliştirme Grubu'nu kurdu (şimdi Pratik Eylem olarak biliniyor).\n"
    },
    "John Lennox": {
        "first_paragraph": "John Carson Lennox (d. 7 Kasım 1943), Kuzey İrlandalı bir matematikçi, biyoetikçi ve Hıristiyan apolojistidir. Din, etik, bilim ve inanç arasındaki ilişki üzerine pek çok kitap yazmıştır (Has Science Buried God  ve Can Science Explain Everything) ve Richard Dawkins ile Christopher Hitchens dahil olmak üzere ateistler ile çok sayıda kamuoyu tartışması yapmıştır.\n"
    },
    "Joseph de Maistre": {
        "first_paragraph": "Joseph de Maistre (Türkçe okunuşu: Jozef dö Mestr, 1 Nisan 1753 - 26 Şubat 1821),[1] Fransız Devrimi'nden hemen sonraki dönemde, sosyal hiyerarşi ve monarşiyi savunan Savoylu filozof, yazar, hukukçu ve diplomat. Fransa ile olan yakın kişisel ve entelektüel bağlarına rağmen Maistre, tüm hayatı boyunca, Savoy Senatosu üyeliği (1787-1792), Rusya büyükelçiliği (1803-1817) ve devlet bakanlığı (1817-1821) yaptığı Sardinya Krallığı'nın tebaası olarak yaşadı.[2]\n"
    },
    "Mala Bahtiyar": {
        "first_paragraph": "Hikmat Muhammed Karim (20 Ağustos 1954, Hanekin),[1] Mala Bakhtiyar veya Mala Bakhtiar (Kürtçe: Mela Baxtiyar, مه‌لا به‌ختیار),[2][3] Kürt siyasetçi.[4] KYB Peşmerge güçlerinin komutanı ve generalidir ve Irak'taki en güçlü kişilerden biri olarak kabul edilir.[5] Mala Bahtiyar, Kürdistan Yurtseverler Birliği yürütme bürosunun eski başkanıdır.[6] Şu anda Kosrat Resul Ali ile birlikte Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (KYB) Yüksek siyasi konseyinin ortak lideridir.[7] Mala Bahtiyar, Avrupa Birliği'ndeki Uluslararası Ekonomistler ve Yöneticiler Birliği tarafından Ortadoğu'nun en iyi ulusal ve entelektüel figürü olduğu için madalya ile ödüllendirildi ve 2014 yılında uluslararası demokratik bir figür olarak tanındı.[8] KYB'nin 4. kongresini 19 Aralık 2019'da gerçekleştirerek, KYB Yüksek Siyasi Şura'ya seçilmesinin ardından gücü arttırdı.[9] Kasım 2021'de zehirlendikten sonra tedavi gördüğü bildirildi.[10] 13 Kasım 2021'de Almanya'nın Berlin kentinde tedavi gördükten sonra Kürdistan Bölgesi'nin Süleymaniye kentine döndü.[11]\n"
    },
    "XI. Pius": {
        "first_paragraph": "Papa XI. Pius, asıl adı Ambrogio Damiano Achille Ratti (d. 31 Mayıs 1857, Desio, Lombardi-Venetia, Avusturya İmparatorluğu [günümüzde İtalya] - ö. 10 Şubat 1939, Roma),  6 Şubat 1922–10 Şubat 1939 tarihleri arasında papa idi.\n"
    },
    "Aleksander Kwaśniewski": {
        "first_paragraph": "Aleksander Kwaśniewski (15 Kasım 1954, Białogard), Polonyalı siyasetçi ve gazeteci. 1995-2005 yılları arasında Polonya Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Komünist rejim sırasında Polonya Öğrenci Sosyalist Birliği'nde aktif çalıştı ve 1980'lerde komünist hükûmette Spor Bakanı oldu. Kwaśniewski görevdeki Lech Walesa'yı yenerek, 1995 yılında Cumhurbaşkanı seçildi. 2000 yılında cumhurbaşkanı olarak ikinci ve son dönem için yeniden seçildi. 2005 yılında görev süresi sona erdi.\n"
    },
    "Aleksandr Lukaşenko": {
        "first_paragraph": "Aleksandr Grigoryeviç Lukaşenko (Rusça: Алекса́ндр Григо́рьевич Лукаше́нко, Rusça telaffuz: [ɐlʲɪˈksandr ɡrʲɪˈɡorʲjɪvʲɪtɕ ɫʊkɐˈʂɛnkə]) ya da Alyaksandr Rıhoraviç Lukaşenka (Belarusça: Алякса́ндр Рыго́равіч Лукашэ́нка, Belarusça telaffuz: [alʲaˈksand(a)r rɨˈɣɔravʲitʂ lukaˈʂɛnka]; d. 30 Ağustos 1954), Belaruslu siyasetçi. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra 10 Temmuz 1994'teki seçimleri kazanarak Belarus'un ilk ve tek devlet başkanı oldu. Lukaşenko, siyasi kariyerine başlamadan önce kolektif bir çiftliğin (kolhoz) yöneticisi olarak çalıştı. Askeriyede Sovyet Sınır Birlikleri'nde görev yaptı. 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasına karşı oy kullanan Belarus Yüksek Sovyet üyelerinden biriydi.\n"
    },
    "Włodzimierz Cimoszewicz": {
        "first_paragraph": "Włodzimierz Cimoszewicz (d. 13 Eylül 1950, Varşova), Polonyalı siyasetçi. Eski Polonya Başbakanı (1996-1997), Dışişleri Bakanı (2001-2005) ve Sejm Mareşali (2005).\n"
    },
    "Horloogiyn Çoybalsan": {
        "first_paragraph": "Horloogiyn Çoybalsan (Moğolca: Хорлоогийн Чойбалсан; 8 Şubat 1895 – 26 Ocak 1952), Moğolistan Halk Cumhuriyeti'nin 1930'lardan ölümüne kadar lideri olan Moğol komünist siyasetçi ve mareşal.\n"
    },
    "Julia Gillard": {
        "first_paragraph": "Julia Eileen Gillard (d. 29 Eylül 1961), Avustralya'nın ilk kadın başbakanıdır. 24 Haziran 2010 tarihinde parti içinde yapılan oylamayı kazanmış, partisinin 2010 seçimlerinden birinci parti olarak çıkması üzerine Avustralya'nın 27. başbakanı olarak göreve başlamıştır. Aynı zamanda da Avustralya İşçi Partisi'nin lideridir. 2013 yılında yeninden yapılan parti içinde oylama sonucu yerine geldiği eski başbakan Kevin Rudd'a karşı kaybetti. Bu sonuçla parti liderliğini kaybeden Julia Gillard başbakanlık koltuğunu da Kevin Rudd'a bıraktı.[1]\n"
    },
    "István Vágó": {
        "first_paragraph": "István Vágó (d. 14 Şubat 1949 – ö.29 Nisan 2023), Macar televizyon sunucusu, siyasetçi, aktivist ve müzisyen.[1][2][3]\n"
    },
    "Ivica Račan": {
        "first_paragraph": "Ivica Račan (Sırp-Hırvatça telaffuz: [îʋit͡sa rât͡ʃan]; d. 24 Şubat 1944 – 29 Nisan 2007), 2000'den 2003'e kadar Hırvatistan'ın 7. Başbakanı olarak görev yapan ve iki merkez sol koalisyon hükûmetine başkanlık yapan bir Hırvat politikacı.\n"
    },
    "José Gaspar Rodríguez de Francia": {
        "first_paragraph": "José Gaspar Rodríguez de Francia y Velasco (6 Ocak 1766 – 20 Eylül 1840) Paraguaylı bir avukat ve politikacıydı ve 1811'de Río de la Plata'nın İspanyol Genel Valiliğinden bağımsızlığını müteakip Paraguay'ın[1] ilk diktatörüydü (1814-1840). Resmi unvanı \"Paraguay'ın Yüce ve Daimi Diktatörü\" idi, ancak halk arasında El Supremo olarak biliniyordu.\n"
    },
    "Zoran Milanović": {
        "first_paragraph": "Zoran Milanović (d. 30 Ekim 1966, Zagreb), Hırvat politikacı. 19 Şubat 2020 tarihinde Hırvatistan Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. Merkez-sol Hırvatistan Sosyal Demokrat Partisi (SDP) eski Lideri ve Hırvatistan eski Başbakanı.  23 Aralık 2011 tarihinde göreve başlamıştır. Milanoviç, aynı zamanda Hırvatistan'ın en genç Başbakanı olarak tarihe geçmiştir.\n"
    },
    "José Mujica": {
        "first_paragraph": "José Alberto Mujica Cordano (d. 20 Mayıs 1935, Montevideo, Uruguay), 2010-2015 yılları arasında Uruguay'ın 40. Başkanı olarak görev yapan Uruguaylı siyasetçi ve çiftçidir. Tupamaros'ta eski bir gerilla olan Mujica, 1970'lerde ve 1980'lerde askeri diktatörlük sırasında 12 yıl hapis yattı. Sol partilerin Geniş Cephe koalisyonunun bir üyesi olan Mujica, 2005'ten 2008'e kadar Hayvancılık, Tarım ve Balıkçılık Bakanı ve daha sonra Senatör olarak görev yaptı. Geniş Cephe'nin adayı olarak 2009 cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı[1]  ve 1 Mart 2010'da Başkan olarak göreve başladı.\n"
    },
    "Gabriel Narutowicz": {
        "first_paragraph": "Gabriel Narutowicz (okunuşu: Gabriel Narutoviç), (d. 17 Mart 1865 - ö. 16 Aralık 1922), Polonyalı siyasetçi.\n"
    },
    "Josip Broz Tito": {
        "first_paragraph": "Josip Broz Tito (7 Mayıs 1892, Kumrovec - 4 Mayıs 1980, Ljubljana), Marksist-Leninist görüşlere sahip Yugoslav devlet ve siyaset adamı. Fikirleri Titoizm olarak bilinir.\n"
    },
    "1844 Elyazmaları": {
        "first_paragraph": "1844 Ekonomik ve Felsefi Elyazmaları (aynı zamanda Paris Elyazmaları olarak da bilinmektedir) Karl Marx tarafından 1844 yılı Nisan ve Ağustos ayları arasında yazılmış bir dizi nottur.[1] Hayatta olduğu süre içerisinde yayımlanmayan bu notlar ilk kez 1932 yılında Sovyetler Birliği'ndeki araştırmacılar tarafından yayımlanmıştır.\n"
    },
    "1844 Yılında İngiltere'de İşçi Sınıfının Koşulları": {
        "first_paragraph": "1844 Yılında İngiltere'de İşçi Sınıfının Koşulları (Almanca: Die Lage der arbeitenden Klasse in England Friedrich Engels'in en ünlü çalışması.\n"
    },
    "Abbilder": {
        "first_paragraph": "Abbilder (Almanca:tekil Abbild, çoğul Abbilder) Nesnelerin ansal tasarımı anlamına gelir.\n"
    },
    "Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni": {
        "first_paragraph": "Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni (Almanca orijinal adı: Der Ursprung der Familie, des Privateigentums und des Staats) Friedrich Engels'in 1884 yılında yazdığı ve devletin kökenini ve insanlık tarihinin ilk dönemlerini incelediği kitabı.\n"
    },
    "Alman İdeolojisi": {
        "first_paragraph": "Alman İdeolojisi, Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından Nisan veya Mayıs 1845 tarihinde yazılan kitap. Marx ve Engels bu kitabı bir yayımcı bulamadıklarından yayımlayamamışlardır. Bu çalışma ilk defa 1932 tarihinde David Riazanov'un Moskova'da bulunan Marx-Engels Enstitüsü adına yaptığı araştırmada ortaya çıkmıştır.\n"
    },
    "Anti-revizyonizm": {
        "first_paragraph": "Anti-revizyonizm, Marksizm-Leninizm içinde 1950'lerde Sovyet lider Nikita Kruşçev'in reformlarına karşı ortaya çıkan bir pozisyondur. Kruşçev'in selefi Josef Stalin'den farklı bir yorum getirdiği durumlarda, uluslararası komünist hareket içindeki anti-revizyonistler Stalin'in ideolojik mirasına bağlı kalmış ve Kruşçev ve haleflerinin yönetimindeki Sovyetler Birliği'ni devlet kapitalisti ve sosyal emperyalist olmakla eleştirmişlerdir.\n"
    },
    "Anti-Stalinist sol": {
        "first_paragraph": "Anti-Stalinist sol, çeşitli türdeki Marksist siyasi hareketlere atıfta bulunan bir terimdir. Bu hareketler, Joseph Stalin, Stalinizm, Neo-Stalinizm ve Stalin'in 1924 ile 1953 yılları arasında Sovyetler Birliği lideri olarak uyguladığı yönetim sistemine karşı gelirler. Bu terim aynı zamanda, Lev Troçki ve Sol Muhalefet içindeki diğer geleneksel Marksistler gibi, Joseph Stalin'i ve onun komünizm biçimini karşı çıkan yüksek rütbeli siyasi figürleri ve hükümet programlarını da ifade eder.\n"
    },
    "Antikapitalist Parti": {
        "first_paragraph": "Antikapitalist Parti (AKAP), DSİP'ten kopan İşçi Demokrasisi grubunun bölünmesinin ardından, savaş karşıtı hareketin yükseldiği dönemde Antikapitalist adıyla çalışmalarına devam eden bir gruptur. Ardından devrimci partinin önemini vurgulayarak, partileşme sürecini başlatıp ismini Anti Kapitalist Parti Ön Girişimi olarak değiştirdi. Demokratik Merkeziyetçi bir parti anlayışına sahiptirler. \"Her türlü ayrımcılığa karşı işçi sınıfının en geniş ve küresel birliğini savunuyoruz; bu yüzden her türlü milliyetçiliğe (ulusçuluk, vatanseverlik, yurtseverlik veya adı ne olursa olsun), ırkçılığa, cinsiyetçiliğe ve homofobiye karşıyız.\" diyerek politik hatlarını tanımalamaktadırlar. Birleşik Cephe taktiği doğrultusunda politikalarını belirlediğini gözlemlemek mümkündür.\n"
    },
    "Asya tipi üretim tarzı": {
        "first_paragraph": "Asya tipi üretim tarzı, Karl Marx tarafından 1850'lerde geliştirilmiş, Asya toplumlarında merkezî şehirlerde yaşayan despot yönetici sınıfın, köylerde yaşayan genellikle farklılaşmamış ve büyük oranda otarşik toplulukların sermaye fazlasını direkt olarak istimlak ettiğini öne süren bir teoridir.[1]\n"
    },
    "Atatürkçülük ve Marksizm": {
        "first_paragraph": "Marksizm ve Atatürkçülük veya Marksizm ve Kemalizm, Marksizm ve Atatürkçülük akımlarının karşılıklı ilişkileri, koşutlukları ve karşıtlıkları ile ilgilenir.\n"
    },
    "Batı Marksizmi": {
        "first_paragraph": "Batı Marksizmi, ilk olarak genel anlamda Perry Anderson'un Batı Marksizmi Üzerine Düşünceler kitabında bahsettiği anlamda, 19. yüzyıldan ve 20. yüzyıla Marksizmin Batı'daki hikâyesinden oluşur. Bu anlamda Marks'ın eserinden bugüne kadarki gelişimi, ayrışmaları, iç bölümlenmeleri, farklılıklarıyla teorik ve politik bir sistematik öğreti olarak Marksizmin Batı düşüncesindeki ve pratiğindeki yeri değerlendirilir. Karl Kautsky ve Lenin'in tartışmaları da bu bağlamda  genel anlamdaki bu Batı Marksizmi içinde yer alır.\n"
    },
    "Bütün ülkelerin işçileri, birleşin!": {
        "first_paragraph": "Bütün ülkelerin işçileri, birleşin! (veya zaman zaman Bütün ülkelerin proleterleri, birleşin!), özgün Almanca hâli Proletarier aller Länder, vereinigt euch! olan Komünist Manifesto kaynaklı ünlü sosyalist slogan. Ayrıca sloganın farklı bir biçimi de Marx'ın mezar taşında kazılıdır. Her ne kadar çoğu dile sıklıkla işçiler sözcüğüyle çevrilse de, daha doğrudan bir çevirisi Bütün ülkelerin proleterleri, birleşin! şeklindedir. Slogan aynı zamanda SSCB tarafından devletin resmî sloganı olarak da kullanılırdı. Kullanılan Rusça slogan şöyleydi: Пролетарии всех стран, соединяйтесь!\n"
    },
    "Marksist demokrasi": {
        "first_paragraph": "Marksist demokrasi, insanların arasındaki maddi ve manevi (düşünce, çıkar gibi) her tür ayrılığı ve eşitsizliği ortadan kaldırma amacıyla ortaya atılan yönetim şeklidir.[1] Bu şekle göre ancak bütün bu ayrılıklar ortadan kalktığı zaman insanlar için topluluk halinde doğru karar almak mümkün olabilecektir.\n"
    },
    "Demokratik merkeziyetçilik": {
        "first_paragraph": "Demokratik merkeziyetçilik, siyasi bir partide çeşitli kararların alınması amacıyla yapılan tartışmalar sırasında, her konunun herhangi kısıtlama olmaksızın tartışılabileceğini fakat çoğunlukça hemfikir olunan bir kararın alınmasından sonra bu kararın uygulanmasında birlik sağlanması gerektiğini savunan Marksist-Leninist ilkeyi ifade eden terimdir.[1] Bu ilke, dünyadaki pek çok komünist partinin parti genel çizgisi olarak kabul görmüştür.\n"
    },
    "Devletin sönümlenmesi": {
        "first_paragraph": "Devletin sönümlenmesi, Friedrich Engels tarafından, sosyalizmin gerçekleşmesiyle birlikte, toplumun devletin hukuku zorlayıcılığı olmadan kendi kendini yönetebileceği noktaya geldiğinde devletin eninde sonunda tarihsel görevini tamamlamış olacağı ve varlığının sona ereceği fikrine atıfta bulunan Marksist bir kavramdır.\n"
    },
    "Diyalektik Aklın Eleştirisi": {
        "first_paragraph": "Diyalektik Aklın Eleştirisi (Fransızca: Critique de la raison dialectique), Jean-Paul Sartre'ın 1960 yılında yazdığı, Varoluşçu Marksizm anlayışını temellendirdiği ve Varlık ve Hiçlik eseri ile beraber en kapsamlı eserlerinden birisidir. İlk biçimi 1957'de bir Polonya dergisinde yayımlanmak üzere hazırlanan Yöntem Araştırmaları eseri, daha sonradan Sartre'ın Varoluşçuluk ve Marksizm anlayışını daha da detaylandırdığı büyük eseri Diyalektik Aklın Eleştirisi'ne bir ön dayanak ve kaynak oluşturmuştur.[1]\n"
    },
    "Diyalektik materyalizm": {
        "first_paragraph": "Diyalektik Materyalizm (Eytişimsel Maddecilik ya da Eytişimsel Özdekçilik), materyalizmin Karl Marx tarafından yorumlanmış biçimi, Marksist felsefenin adlandırılma biçimi ya da Marksizmin felsefi öğretisidir.[1]\n"
    },
    "Marksist edebiyat teorisi": {
        "first_paragraph": "Marksist edebiyat kuramı, temelini Marksist felsefe ve politika akımlarından alan ve edebiyat eleştirisine ekonomik, politik ve tarihsel açıdan bakmayı savunan bir düşünce sistemidir.\n"
    },
    "Egemen sınıf": {
        "first_paragraph": "Egemen sınıf ya da iktidar sınıfı, egemenliği ve yönetimi elinde tutan ve toplumun gidişatına yön veren sosyal sınıfı tanımlayan terim. Marksist terminolojiye göre bu sınıf burjuvazi olarak adlandırılır ve devlet aygıtıyla birlikte onun kolluk kuvvetlerini kullanarak işçi sınıfı başta olmak üzere diğer ezilen sınıflara baskı kurar.[1]\n"
    },
    "Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı": {
        "first_paragraph": "Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı (Almanca: Zur Kritik der politischen Ökonomie) Karl Marx tarafından yazılmış ve ilk kez 1859 tarihinde yayımlanmıştır. Kitap, esas olarak Adam Smith (1723–90) ve David Ricardo (1772–1823) gibi bugün klasik ekonomistler olarak kabul edilen o dönemde kapitalizmin önde gelen teorisyenlerinin eserlerinin eleştirilmesi ile hazırlanmış bir kapitalizm incelemesidir.\n"
    },
    "Friedrich Engels": {
        "first_paragraph": "Friedrich Engels (28 Kasım 1820, Barmen (şimdiki Wuppertal) - 5 Ağustos 1895, Londra), Alman sosyalist, filozof, tarihçi ve siyaset bilimcidir. Aynı zamanda, iş insanı olan Engels'in babasının Salford, Birleşik Krallık, Prusya'nın Barmen şehrinde (şimdiki Wuppertal) büyük tekstil fabrikaları vardı.[2] Karl Marx ile birlikte Marksizm'in kurucusu sayılan Engels \"ilk marksist\" olarak tanımlanmıştır.[3] 1845 yılında kendi gözlem ve araştırmalarına dayanan \"1844 Yılında İngiltere'de İşçi Sınıfının Koşulları\" isimli yapıtı yayınlanmıştır. Karl Marx’la beraber \"Komünist Manifesto\"’yu (1848) yazarak komünist kuramın geliştirilmesinde önemli bir rol oynamıştır. Sonrasında Karl Marx'a maddi destek sağlayarak \"Das Kapital\" için yaptığı araştırmalara yardımcı olan Engels, Karl Marx hayatını kaybettikten sonra onun önemli sayılan eserlerinden Das Kapital'in son iki cildini tamamlamıştır. Ayrıca daha sonra Artı-Değer Teorileri ve Kapital'in 4. cildi olarak Karl Kautsky tarafından basılan Marx'ın notlarını düzenlemiştir.[4] 1884 yılında, Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni isimli kitabı yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Epistemolojik kopuş": {
        "first_paragraph": "Epistemolojik kopuş, Louis Althusser'in \"Marks'ı yeniden okumaya\" girişirken öne sürdüğü ve Marks'ın kuramsal eserinin yeni bir değerlendirmesini içeren Yapısalcı Marksizm anlayışını şekillendirirken kullandığı temel kavramlardan ya da önermelerden birisidir.\n"
    },
    "Felsefenin Sefaleti": {
        "first_paragraph": "Felsefenin Sefaleti (Fransızca aslı: Misère de la philosophie. Réponse a la philosophie de la misère de M. Proudhon), 1843 ile 1849 yılları arasında sürgünde yaşayan Karl Marx'ın 1847 yılında Paris ve Brüksel'de  yayınlanan kitabın adıdır. Bu eserde Marx, Fransız sosyalist filozof Pierre-Joseph Proudhon'un 1846 tarihli \"Sefaletin Felsefesi\" adlı eserinde ortaya koyduğu sosyalizm teorisini ve felsefi düşüncelerine eleştirel bir yaklaşım sergilemektedir ayrıca kendi komünist felsefesini de savunmaktadır. Eser, Fransızca kaleme alınmıştır.\n"
    },
    "Feuerbach Üzerine Tezler": {
        "first_paragraph": "Feuerbach Üzerine Tezler, Karl Marx`ın 1845`de yazdığı on bir kısa felsefi nottur. Marx, Genç Hegelciler arasında bulunan Ludwig Feuerbach eleştirisinin taslağını çizer. Ama çalışma zaman zaman Genç Hegelciler`in yanında felsefi idealizmin eleştirisine kadar varır. Politik hareketin de felsefenin bir parçası olduğu düşüncesini Marx burada öne sürer: \"Filozoflar dünyayı yalnızca çeşitli biçimlerde yorumlamışlardır; oysa sorun onu değiştirmektir.\" (Almanca aslı: \"Die Philosophen haben die Welt nur verschieden interpretiert; es kömmt drauf an, sie zu verändern.)\n"
    },
    "Filistin Halk Kurtuluş Cephesi": {
        "first_paragraph": "Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) (Arapça: الجبهة الشعبية لتحرير فلسطين, el-Cebhe eş-Şabiye li Tahrir Filastin), 11 Aralık 1967 tarihinde kurulan Marksist-Leninist, Filistin siyasi ve askeri partisi.\n"
    },
    "Fokoculuk": {
        "first_paragraph": "Fokoculuk (İspanyolca: foquismo), gerilla savaşı yoluyla devrim yapılmasına dair geliştirilen devrim stratejisine verilen ad. İlk olarak Fransız entelektüel Régis Debray tarafından ortaya atılan bu strateji, teoride ve pratikte Che Guevara tarafından geliştirilerek Marksist literatüre girmiş ve 1959'da gerçekleşen Küba Devrimi sayesinde bu yöntem, Vietnam Savaşı örneğinde olduğu gibi uluslararası arenaya taşınmıştır.[1]\n"
    },
    "Frankfurt Okulu": {
        "first_paragraph": "Frankfurt okulu, Almanya’da 1923 yılında kurulan ve sosyoloji, siyaset bilimi, psikanaliz, tarih, estetik, felsefe, müzikoloji gibi farklı disiplinlerden insanları bir araya getiren Toplumsal Araştırma Enstitüsü'nün bir düşünce akımı olarak ifade edilmesidir.[1]  Okulun genel yaklaşım biçimi eleştirel teori olarak adlandırılmaktadır.[2]\n"
    },
    "Genç Marx": {
        "first_paragraph": "Genç Marx, genel Marksizm değerlendirmelerinde Karl Marx'ın entelektüel gelişiminin iki ayrı bölümlemeye tabi tutulmasının bir sonucu olarak ortaya konulan adlandırmadır. Buna göre, Genç Marx, bir anlamda Marksist düşüncenin başlangıç dönemini yani hazırlık ve oluşum aşaması evresini teşkil eder. Bazı eğilimlerde bu varsayımsal bir ayrımdır, bazı eğilimlerde ise daha kesin bir kategorik ayrım olarak görünür.\n"
    },
    "Gotha Programı'nın Eleştirisi": {
        "first_paragraph": "Gotha Programı'nın Eleştirisi, Karl Marx ve Friedrich Engels'in yakın iş birliği içerisinde bulundukları Alman Sosyal Demokrat Hareketi'nin Eisenach grubuna 1875'in Mayıs ayının ilk haftalarında Marx'ın yolladığı bir mektuba dayanan bir belgedir. Marx'ın devrim stratejisinin program konuları hakkındaki belki de en detaylı açıklamaları ortaya koyan belge, \"proletarya diktatörlüğünü\", kapitalizmden komünizme geçiş sürecini, proletarya enternasyonalizmini ve işçi sınıfının partisini tartışmaktadır.\n"
    },
    "Grundrisse": {
        "first_paragraph": "Grundrisse der Kritik der Politischen Ökonomie (Türkçe: Ekonomi Politiğin Eleştirisinin Taslağı), Alman filozof Karl Marx'ın 1858'de uzun el yazmalarını topladığı çalışmadır. Kısaca Grundrisse olarak bilinir. Bu eser 1939 yılına kadar basılmadan kalmıştır. Farklı farklı konuları işleyen çalışma altı başlıktan oluşur, bunlardan sadece bir tanesi son biçimi verilmiş haliyle Kapital'in tüm ilk cildini oluşturur. \n"
    },
    "Hocaizm": {
        "first_paragraph": "Hocaizm, Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti lideri Enver Hoca'dan alan, 1970'lerin sonunda dünya komünist hareketindeki bölünme sonucunda ortaya çıkan, Marksizm-Leninizm'in revizyonizm karşıtı bir çeşididir. Stalin sonrası dönemin ve iktidardaki iki komünist parti olan Çin Komünist Partisi ve Arnavutluk Emek Partisi arasındaki 1978'deki keskin ayrılığın ardından Enver Hoca'nın görüşlerini tanımlamak için kullanılmaktadır.[1]\n"
    },
    "İşçi sınıfı": {
        "first_paragraph": "İşçi sınıfı, sosyolojide ve gündelik konuşma dilinde kullanılan terim. Marksist terminolojide proletarya kavramıyla karşılık bulur.\n"
    },
    "Kapital, Cilt 1": {
        "first_paragraph": "Kapital Cilt 1, Karl Marx tarafından 1867 yılında yazılmış, kapitalist üretim biçiminin ekonomik yasalarının, sosyalist üretim biçiminin öncüsü olduğunu ve sınıf mücadelesinin kapitalist toplumsal üretimden köken aldığını ortaya koymak amacıyla siyasi ekonomi olarak kapitalizmin eleştirel bir analizidir. Kapital Cilt 1, 14 Eylül 1867 tarihinde yayımlandı ve Das Kapital'in Marx'ın hayatta iken yayımlanan tek cildi bu oldu. Haziran 2013 yılında Komünist Manifesto ile beraber UNESCO'nun Dünya Mirası Programı'na kayıt edildi.[1]\n"
    },
    "Kolektivizasyon": {
        "first_paragraph": "Kolektivizasyon, çiftçilerin paylarını birleştirerek büyük bir çiftlik oluşturması ve burada bir arada çalışarak meydana gelen kârdan pay alması üzerine kurulu tarım politikasına verilen tanımlama. Özel kolektif çiftliklerde veya bazı devlet çiftliklerinde toprak ile emeğin verimini artırmak amacıyla uygulanır.\n"
    },
    "Komünist Birlik": {
        "first_paragraph": "Komünist Birlik, ilk uluslararası komünist organizasyondur. Daha sonraları bu organizasyon 1900'lü yılların başında \"Marksist Birlik\" diye anılacaktır.\n"
    },
    "Küçük burjuvazi": {
        "first_paragraph": "Küçük burjuvazi ya da kentsoylu (Fransızca: petite bourgeoisie) küçük ölçekli tüccarları ve yarı özerk köylüleri kapsayan orta sınıf halkı tanımlayan Fransızca kökenli terim. Marksist terminolojide \"Burjuva ahlakını alan\" anlamında küçük düşürücü olarak da kullanılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Kültür endüstrisi": {
        "first_paragraph": "Frankfurt Okulu'nun, özellikle Max Horkheimer ve Theodor W. Adorno tarafından geliştirilen ve kullanılan ve Okul'un genel yaklaşımını ifade ana kavramlardan birisi de kültür endüstrisi. Okul’un özgül Marksizm anlayışlarını açıkça gösterir bu kavramlaştırma, çünkü geleneksel Marksizm düşüncesindeki altyapı-üstyapı ya da ekonomi-kültür gibi temel ayrımları dışta bırakır. Geleneksel Marksizm altyapı-üstyapı kavramlarıyla ve özellikle de altyapıya verilen ağırlıklı rol ile ilgilenir. Frankfurt Okulu'nda ise bu anlayış, yerini yeni bir durum olarak tespit ettikleri altyapı-üstyapı kaynaşması fikrine bırakır.\n"
    },
    "Marcello Musto": {
        "first_paragraph": "Marcello Musto (14 Nisan 1976 doğumlu) Kanada’daki York University’de sosyoloji profesörü ve The Laboratory for Alternative Theories’in kurucu direktörüdür. Son on yıl içinde Marx çalışmalarının yeniden canlanmasına önemli katkılarda bulunan yazarlardan biri olarak dünya çapında kabul görmektedir[1] ve araştırma alanları arasında Sosyalist Düşünce, emek hareketi tarihi ve alternatif sosyo-ekonomik sistemler de bulunmaktadır.[2] Karl Marx’ın Son Yılları: Entelektüel Bir Yaşam Öyküsü kitabının yazarıdır ve başlıca eserleri dört tek yazarlı kitap, on iki derleme kitap ve 50’den fazla dergi makalesi ve kitap bölümünden oluşmaktadır.[3][4] Çalışmaları dünya çapında yirmi beş dile çevrilmiştir.\n"
    },
    "Marksist doğa felsefesi": {
        "first_paragraph": "Marksist doğa felsefesi, materyalizm, ateizm ve rasyonel insan kontrolü altındaki doğa biliminin potansiyelinin desteklenmesidir.[1]\n"
    },
    "Marksist hümanizm": {
        "first_paragraph": "Marksist hümanizm[1], Karl Marx'ın daha çok ilk yazılarıyla ilgilenir ve Marksizm'in bir dalıdır. Özellikle de Marx'ın yabancılaşma teorisini kuramsallaştırdığı 1844 Elyazmaları üzerine yoğunlaşır. Kapitalist toplumun yapısal kavrayışıyla ilgili sonraki eserleri ise ikinci plandadır. Yugoslavya kökenli Praksis Okulu bu hareketin temsilcilerinden biriydi.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Marx-Studien": {
        "first_paragraph": "Marx-Studien, Max Adler ve Rudolf Hilferding'in 1904-1925 yılları arasında Viyana'da yayınladıkları teorik Marksist dergiydi. Dergi Avusturya Marksizmi'nin en önemli teorik yayın organıydı.\n"
    },
    "Marxists Internet Archive": {
        "first_paragraph": "Marxists Internet Archive (Türkçe: Marksist İnternet Arşivi), kısaca MIA veya bilinen diğer adıyla Marxists.org, 1990 yılında kurulan, başta Marksizm'in kurucuları Karl Marx, Friedrich Engels olmak üzere, Vladimir Lenin, Lev Troçki, Rosa Luxemburg, Che Guevara, Mihail Bakunin, Pierre-Joseph Proudhon gibi çok sayıda Marksist, komünist, sosyalist ve anarşist yazarların eserlerini içeren (bu akımlar dışında Adam Smith, Sun Tzu gibi önde gelen ideologların da yazıları bulunur), bu yapısıyla çok dilli bir kütüphane olarak kabul edilen, kâr amacı gütmeyen bir internet ansiklopedisi ve dijital kütüphanedir.[1]\n"
    },
    "Merkezci Marksizm": {
        "first_paragraph": "Merkezci Marksizm, devrim ve reformculuk arasında bir konumu ifade eden belirli bir anlama sahiptir. Örneğin, Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi (USPD) ve İngiliz Bağımsız İşçi Partisi (ILP), sosyalist bir ekonomiye reformlar aracılığıyla ulaşmayı savunmak ile devrimi savunmak arasında gidip gelen bir merkezci olarak görüldüler. İkinci Enternasyonal'in reformizmi ile Komünist Üçüncü Enternasyonal'in devrimci politikaları arasında seçim yapamayan sözde İki Buçuk Enternasyonal (Uluslararası Sosyalist Partiler İşbirliği) ve Üç Buçuk Enternasyonal (Uluslararası Devrimci Marksist Merkez) çatısı altında yer alan partiler de bu anlamda merkezcilik örneğiydiler. Bu partiler arasında İspanyol İşçi Partisi (POUM), Bağımsız İşçi Partisi (ILP) ve Poale Zion yer almaktaydı.\n"
    },
    "Ortodoks Marksizm": {
        "first_paragraph": "Ortodoks Marksizm, Karl Marx'ın 1883 yılında ölümünden sonra onun kuramlarını takip edip Marksizmi basit bir düzene sokup sistemleştirerek düzenlemeyi, belirsizlik ve tutarsızlıktan arındırmayı amaçlayan düşünce okulu. Ortodoks Marksizm Klasik Marksizm'in algılanan muğlaklıklarını ve çelişkilerini açıklığa kavuşturarak Marksist yöntem ve teoriyi basitleştirmeyi, kodlamayı ve sistematik hale getirmeyi amaçlar. Marksistler arasında çeşitli uyuşmazlıklar başlamasıyla ortaya çıkmış olan iki düşünce okulundan biridir. Diğeri Revizyonist Marksizm'dir. Bâzı düşünürler[1] ise onları, Marx'ın öğretilerine tamamen inanan, noktasına virgülüne dokunmadan benimseyen grup olarak tanımlar.\n"
    },
    "Otorite Üzerine": {
        "first_paragraph": "Otorite Üzerine, Friedrich Engels'in her türlü otoriteyi reddeden Mihail Bakunin önderliğindeki anarşistlerin görüşlerini eleştirdiği ve proleter devrimin devlet karşısındaki tutumu sorununa ilişkin marksist görüşlere bir temel getiren makalesidir. Makale; dönemin enternasyonal sosyalist hareketini Bakunin etkisindeki anarşizmin etkisinden korumak amacıyla yazılmıştır.[1]\n"
    },
    "Özyönetimli sosyalizm": {
        "first_paragraph": "Özyönetimli sosyalizm, Yugoslavya Komünist Partisi (YKP) tarafından tasarlanan ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyetinde 1950'den Yugoslavya'nın dağılmasına kadar uygulanan sosyal ve ekonomik bir modeldir.[1] Temel fikir, fabrikanın yönetimini işçilerin eline devretmek ve SSCB'nin akisne devleti ekonomiden ayırmaktı. Bu özyönetim biçimi, sosyalist hareketin tarihi boyunca pek çok kez ortaya çıkan ve piyasa sosyalistleri, komünistler ve anarşistler tarafından çeşitli şekillerde savunulan özyönetim önerileriyle, birçok sosyalizm biçiminin karakteristlik özelliği barındırıyordu.\n"
    },
    "Post-Marksizm": {
        "first_paragraph": "Post-Marksizm'in iki ilişkili fakat farklı kullanımı vardır. İlk olarak, Post-Marksizm Doğu Avrupa ve Sovyetler Birliği'nde komünizmin çöküşü sonrasında ortaya çıkan duruma işaret edebilir.\n"
    },
    "Proletarya": {
        "first_paragraph": "Proletarya (Latince proles kelimesinden gelir) alt sosyal sınıfı tanımlamak için kullanılan terim, bu sınıfa mensup kişilere proleter denir. İlk olarak oğullarından başka malı olmayan insanları tanımlamak için kullanılan aşağılayıcı bir kelime iken, Karl Marx'tan sonra işçi sınıfını tanımlamak için kullanılan sosyolojik bir terim halini almıştır.[1]\n"
    },
    "Reformizm": {
        "first_paragraph": "Sosyalist düşüncede reformizm, kademeli artan demokratik ilerlemenin toplumun temel ekonomik ilişkilerini ve politik yapısını değiştireceğini söyleyen görüştür.[1] Bu görüş Marksist düşüncede yer alan toplumu, spesifik anlamda altyapıyı, değiştirmek için devrimin şart olduğu yönündeki devrimci anlayışa karşıdır. Bu nedenle gerçek sosyalist ve komünistler tarafından Revizyonizm, Oportünizm, parlamentarizm gibi kuramlarla yan yana tutulur.[2]\n"
    },
    "Sınıf bilinci": {
        "first_paragraph": "Sınıf bilinci, siyasal ve toplumsal bir öğreti olarak Marksizm'de kilit kavramlardan birisidir. Bunun ardında hem bir sınıf teorisi hem bir İdeoloji teorisi ve hem de bir Tarih perspektifi söz konusu edilmektedir.\n"
    },
    "Sınıf mücadelesi": {
        "first_paragraph": "Sınıf mücadelesi (veya sınıf savaşımı) kavramını ilk olarak Karl Marx ele almış ve 1848 yılında Friedrich Engels'le birlikte kaleme aldığı Komünist Manifesto adlı eserde \"Şimdiye kadarki bütün toplumların tarihi, sınıf savaşımları tarihidir\" demiştir [1]. Marx'a göre, kapitalizmde üretici pozisyonda bulunan ama bu pozisyonuna karşın üretim araçlarının burjuvazinin özel mülkiyetinde olmasından dolayı sömürülen işçi sınıfının, bu sömürüden kurtulması için burjuvazinin iktidarına son vermesi ve üretim araçlarını kamulaştırması gerekmektedir.\n"
    },
    "Sorelyanizm": {
        "first_paragraph": "Sorelyanizm, Fransız devrimci sendikalist[1] Georges Sorel'in ideolojisini ve düşüncesini savunmak veya desteklemektir. Sorelciler klasisizmi desteklerken burjuva demokrasisine, 18. yüzyıl gelişmelerine, laik ruha ve Fransız Devrimi'ne karşı çıkarlar.[2] Marksizmin revizyonist bir yorumcusu olan Sorel[2], proletaryanın sınıf mücadelesindeki zaferinin ancak mitin gücü ve genel grev yoluyla elde edilebileceğine inanıyordu.[2] Sorel'e göre, sınıf çatışmasının ardından hem burjuvazinin hem de proletaryanın gençleşmesi söz konusu olacaktı.[3]\n"
    },
    "Sosyalist revizyonizm": {
        "first_paragraph": "Sosyalist revizyonizm, Marksist hareketin içinde revizyonizm sözcüğü, önemli Marksist öncüllerin çeşitli fikirlerinin, ilkelerinin ve teorilerinin genellikle burjuvazi sınıfı ile birlik olma benzeri değişiklikler içeren bir revizyondan geçmesi gerektiğine inanan bir düşünce tarzıdır.[1]\n"
    },
    "Marksist sosyoloji": {
        "first_paragraph": "Marksist sosyoloji Marksist dünya görüşünün toplumbilime uyarlanmasıdır.[1] Kapitalist toplumu pozitivist bir bakış açısıyla incelemeye odaklanır.[2] Eleştirel kuram ve kültürel çalışmaları harmanlayan bir bilim dalıdır.\n"
    },
    "Tarih Kavramı Üzerine Tezler": {
        "first_paragraph": "Alman-Yahudi filozof Walter Benjamin'in, 1940 yılında Gestapo'dan kaçarken intihar etmeden birkaç ay önce kişisel notları arasına yazdığı tezler.\n"
    },
    "Tarihi determinizm": {
        "first_paragraph": "Tarihi determinizm veya Tarihsel belirlenimcilik olayların tarihsel olarak önceden belirlendiğini veya çeşitli güçler tarafından mevcut koşullarca işlendiğini savunan düşüncedir. Tarihsel determinizm zıddıyla anlaşılabilir, yani tarihsel determinizmin reddiyle.\n"
    },
    "Tarihsel materyalizm": {
        "first_paragraph": "Tarihsel materyalizm, Marx ve Engels tarafından ortaya konulan diyalektik materyalizmin doğadan topluma doğru geliştirilerek tarihsel süreçlerin anlaşılmasında ve açıklanmasında kullanılmasıyla formüle edilen yöntemsel yapı. Diyalektik materyalizmde olduğu gibi tarihsel materyalizmi de bir felsefe dizgesi olarak anlayıp açıklamanın yanı sıra, bir bilim yöntemi dahası bir  bilimsel kuram olarak değerlendiren düşünceler de vardır. Bu görüşler, Marksizm içindeki eğilimlere göre çeşitli ayrımlar gösterir.\n"
    },
    "Yahudi Sorunu Üzerine": {
        "first_paragraph": "Yahudi Sorunu Üzerine (Almanca: Zur Judenfrage) 1843 sonbaharında Karl Marx tarafından yazılan makale. Daha sonra tarihsel materyalizm olarak adlandırılacak tarihi materyalist biçimde kavramlaştırma yolundaki ilk çabaları bu makalede görülür.\n"
    },
    "Yanlış bilinç": {
        "first_paragraph": "Yanlış bilinç, kapitalist toplumda var olan yapı ve materyallerin proletaryayı aldattığını söyleyen Marksist görüş. Bu yapı ve materyallerin oluşturduğu yöntem sınıflar arasındaki gerçek güç ilişkilerine ihanet eder, proletarya gerçekten bulunduğu konumu anlayamaz ve dünyayı burjuvanın bakış açısıyla görür.\n"
    },
    "Yapısalcı Marksizm": {
        "first_paragraph": "Yapısalcı Marksizm, Marksizmin yapısalcılık felsefesi ışığında yeniden yorumlanması. Kuruluşu ve kuramsal şeklini almasında Louis Althusser öncü isimdir. Nicos Poulantzas ve Ernst Bloch Yapısalcı Marksizmin diğer önemli isimleridir.\n"
    },
    "Yöntem Araştırmaları": {
        "first_paragraph": "Yöntem Araştırmaları, Jean Paul Sartre'ın 1960 yılında Diyalektik Aklın Eleştirisi adıyla yayımlanan büyük yapıtına ön metin olarak yarattığı bir çalışmadır. İlk biçimi 1957'de bir Polonya dergisinde yayımlanmak üzere yazılmış olmasına rağmen, bazı değişikliklere uğradıktan sonra  Diyalektik Aklın Eleştirisi'nde Pratik Kümeler Kuramı  altbaşlığıyla yer alan bir metnin önüne koyulmuştur.[1]\n"
    },
    "Natüralizm": {
        "first_paragraph": "Natüralizm ya da doğalcılık; felsefe, sanat ve edebiyatta doğal Dünya'yı temel alan çeşitli akımlara verilen ortak ad. Bu akımların takipçilerine natüralist denir. Bunun yanı sıra doğa tarihi ile uğraşan bilim insanlarına da natüralist denir.[1]\n"
    },
    "Doğal düzen": {
        "first_paragraph": "Doğal düzen, doğa yasalarının ahlaki kaynağı olarak ifade edilen felsefi terim. Doğal düzen, doğadaki canlıların diğer canlılarla olan doğal ilişkilerini kapsar.[1]\n"
    },
    "Newtonculuk": {
        "first_paragraph": "Newtonculuk, doğa filozofu Isaac Newton'un inanç ve yönteminden ilhamla kurulmuş felsefi öğretidir. Newton'un katkı sağladığı alanlar fizik ve matematik olsa da, rasyonel ve anlaşılabilir yasalarla yönetilen evren kavrayışı, Aydınlanma Çağı'nda birçok düşünüre dayanak noktası olmuştur. Böylece Newtonculuk, modern bilimin temelindeki entelektüel ajanda olmuştur. Bunun yanında felsefe, siyasal düşünce ve teoloji alanlarında da çağın paradigmasını oluşturmuştur.\n"
    },
    "Joseph Butler": {
        "first_paragraph": "Joseph Butler (18 Mayıs 1692, Wantage, Berkshire –   16 Haziran 1752, Bath, Somerset), İngiliz Anglikan piskoposu, teolog, inanç savunması ve ahlak felsefecisidir. Anglikan Kilisesi tarafından Aziz olarak ilan edildi. Yortusu 16 Hazirandır.\n"
    },
    "Percy Bysshe Shelley": {
        "first_paragraph": "Percy Bysshe Shelley (4 Ağustos 1792, Horsham, Sussex – 8 Temmuz 1822, Livorno), İngiliz yazınının ve Romantik Dönem'in en önemli şairlerinden biri.\n"
    },
    "Ağaç tanrıları listesi": {
        "first_paragraph": "Bir ağaç tanrısı veya ağaç ruhu, bir ağaçla ilgili bir doğa tanrısıdır. Bu tür tanrılar birçok mitolojide mevcuttur. Genellikle genç bir kadın olarak temsil edilirler, genellikle eski doğurganlık ve ağaca tapınma kültüne bağlanırlar.[1] Ağaç tanrıların statüsü ve formu bölgelere göre değişir. Peri, hayalet ve ruh olarak görülebilirler.[2]\n"
    },
    "Doğurganlık tanrıları listesi": {
        "first_paragraph": "Doğurganlık tanrısı, doğurganlık, cinsellik, hamilelik, doğum ve ekinlerle ilişkili bir tanrı veya tanrıçadır. Bazı durumlarda bu tanrılar bu deneyimlerle doğrudan ilişkilidir, diğerlerinde ise daha soyut sembollerdir. Doğurganlık ayinleri ibadetlerine eşlik edebilir. Aşağıdaki, doğurganlık tanrılarının bir listesidir.\n"
    },
    "Hermafroditos": {
        "first_paragraph": "Hermaphroditus Yunan mitolojisinde Hermes Ve Afrodit'in çocuğudur. Çift cinsiyetlidir.Kelime olarak hermafrodit, \n"
    },
    "Inari Ōkami": {
        "first_paragraph": "Inari Ōkami (Japonca: 稲荷大神), Japon tilkiler, bereket, pirinç, çay, sake, tarım ve sanayi, genel refah ve dünyevi başarı kamisidir. Inari Ōkami, Şintoizm'in baş kamilerinden biridir. Eski Japonya'da Inari, kılıç ustalarının ve tüccarların de himayesi altında kaldı. Erkek, kadın ya da androginos olarak temsil edilen Inari, bazen üç ya da beş bireysel kami topluluğu olarak da görülür. Inari, MS 711 yılında Inari Dağı'nda bir tapınak kurulduğundan bu yana ibadet edildiği görülüyor.\nEfsaneye göre İnari dokuz kuyruğunun hepsini insanlar için bağışlamış ve yok olmuştur. Bu sebeple insan olarak, hiç anlamayacağınız bir surette dirilir. Şinto inancında İnari sureti kızıl sarı saç ve yeşil gözle açıklanır. Tanrılık hayatında insanlık için bahşettiği iyi niyetinin cezasını bu hayatında çekecektir ve kıyameti getirecek tanrı olarak bilinir. Günümüzdeki Şinto tapınma ayinlerinde “watashi no O-Inari-sama” “Benim İnari’me” kavramı vardır. Bu da İnari’nin hiçbir şeye ait olamayacağından gelmektedir. İnari’nin ölümlü hayatında insanlığa verecek canı yoktur, bu yüzden o artık kimsenin tanrısı değildir. İnari ruhuyla dirilen insanın geçmişte verdiği sağlık, sevgi ve neşe gibi kavramlardan mahrum kalacağına inanılmaktadır. Bir Toyokawa rahibine göre İnari, Mayıs yağmurunda dirilir ve göklerin aklını kaybettiği (güneş, ay tutulması) bir gün yeniden yok olacaktır.  Bazı bilginler ibadetin 5. yüzyılın sonlarında başladığına inansa da, Inari'ye MS 711'de Inari Dağı'nda bir türbenin kurulmasından bu yana tapınıldığı görülüyor.  16. yüzyılda Inari, demircilerin hamisi ve savaşçıların koruyucusu olmuştu ve Inari'ye tapınma Edo döneminde Japonya'ya yayıldı . Inari, Japonya'da hem Şinto hem de Budist inançlarında popüler bir figürdür . Japonya'daki Şinto tapınaklarının üçte birinden (32.000) fazlası Inari'ye adanmıştır. Kozmetik şirketi Shiseido gibi modern şirketler, şirket merkezlerinin tepesinde mabetlerle Inari'yi bir patron kami olarak görmeye devam ediyor. \n"
    },
    "Abu (tanrı)": {
        "first_paragraph": "Sümer dininde Abu küçük bir bitki tanrısıdır. Enki'nin hastalığını hafifletmek için doğan sekiz tanrılardan biridir. Abu sözcüğü \"bitki ve bitki örtüsünün babası\" anlamına gelir. Stephen Langdon'a göre Abu'nun İnanna'nın eşi olması dahilinde Abu, Tammuz'un ilk adı olabilir ve Üçüncü Ur Hanedanı'nın sonraki dönemlerine ait metinlerinde Abu'nun adına rastlanılmamaktadır.[1]\n"
    },
    "Ash (tanrı)": {
        "first_paragraph": "Ash, Eski Mısır'da vahaların[1] ve batı Nil Deltası'nın  üzüm bağlarının tanrısıdır. Vasıfları nedeniyle iyi huylu bir tanrı olarak görülüyordu. Flinders Petrie, Saqqara'ya (Sakkara olarak da yazılır) yaptığı 1923 yılında yaptığı keşif seferinde Eski Krallık zamanına dayanan şarap kavanozu mühürlerinde Ash'e birkaç atıf keşfetti: \"Ash tarafından tazelendim\" yaygın bir yazıttı.\n"
    },
    "Bereket tanrısı": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Priapos ya da Priapus olarak da bilinmektedir. Yerel bir Anadolu tanrısı olan Bereket Tanrısı, Lampsakos (Lapseki, Çanakkale) doğumludur. Dionysos ve Afrodit 'in oğlu olduğu tahmin edilmektedir. Bereket Tanrısı figürlerinde küçük fakat çirkin bir adam olarak ifade edilir. Genital organının kendi kadar uzun olarak betimlenmiştir. Cinsellik, erkeklik, üreme ve doğurganlığın tanrısı olarak kabul edilmiştir. Yunan ve Roma döneminde insanların tanrıdan maddi bolluk, fiziksel güç ve bereket beklentileri ile yayılmıştır. Roma dönemindeki insanlar boyunlarına Bereket Tanrısının genital organını ifade eden minyatür fascinum objeleri kullanarak kötü şansa, kötü gözlere ve diğer tüm kötülük olgularına karşı koruyucu tılsım görevini üstlenmeleri için kullanmışlardır.\n"
    },
    "Emesh": {
        "first_paragraph": "Emesh, Sümer mitolojisindeki bitki örtüsü tanrısıdır. Enlil yeryüzündeki ormanların, tarlaların, ağılların ve ahırların korunmasını istediği için tanrı Enten'in yanında yaratılmıştır. Toprağın bolluğu ve yaz ile özdeşleşmiştir.\n"
    },
    "Eurus": {
        "first_paragraph": "Eurus veya Euros, Yunan mitolojisinde doğu rüzgârının tecessümü ve tanrısı. Eos ve Astraeus'un oğludur. Notus (Güney rüzgârı), Boreas (Kuzey rüzgârı) ve Zephyrus (Batı rüzgârı) erkek kardeşleridir. Erkek kardeşleriyle beraber Anemoi (Rüzgârlar) olarak anılırlar. Roma mitolojisinde ona Vulturnus denirdi.\n"
    },
    "Faunus": {
        "first_paragraph": "Antik Roma dini ve mitolojisinde, Faunus [ˈFau̯nʊs] ormanın, ovaların ve tarlaların boynuzlu tanrısıydı; sığırları verimli hâle getirdiğinden ona Inuus deniyordu. Edebiyatta Yunan tanrısı Pan ile eşleştirildi.\n"
    },
    "Ha (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Ha (Antik Mısırca: ḥꜣ), eski Mısır dininde, Mısır'ın Batı Çölü tanrısıydı. Duat (yeraltı dünyası) ile ilişkilendirildi ve başında çöl tepeleri sembolünü taşıyan bir adam olarak resmedildi.\n"
    },
    "Hayvanların Efendisi": {
        "first_paragraph": "Hayvanların Efendisi, antik sanatta yüz yüze gelen iki hayvan arasında duran ve hayvanları tutan bir insanı gösteren motiftir. Bu motif, Antik Yakın Doğu ve Mısır sanatında çok yaygındır. Figür normalde erkektir ancak bu kural her zaman geçerli değildir. Hayvanlar gerçekçi veya fevkalade olabilir.[1]  Şekil, boynuz gibi hayvan unsurlarını ya da bir hayvanın üst kısmı içerebilir. Hayvanların Efendisi, belirli ilahi niteliklerle gösterilmediği sürece genellikle bir kahraman olarak tanımlanır. \"Ahameniş İmparatorluğu'nun resmi mührünün favori motifi\" olarak kullanılmıştır ve bu durumda figürler, kralın kendisi olarak anlaşılmalıdır.[2]\n"
    },
    "Marduk": {
        "first_paragraph": "Marduk (Çivi yazısı: 𒀭𒀫𒌓 dAMAR.UTU; Sümerce: amar utu.k \"Güneş'in danası, Güneşsel dana\"; Grekçe: Μαρδοχαῖος,[3] Mardochaios), antik Mezopotamya'daki geç dönem tanrılarından birinin adıdır. Hammurabi zamanında Babil, Fırat vadisinin politik merkezi olduğunda, Babil panteonunun başı olarak Marduk'a tapınılmaya başlanmıştır. Babil yaratılış destanı olan Enûma Eliş'te tanrıların en büyüğü ilan edilmiştir.Destana göre o aynı zamanda babil'in koruyucu tanrısıdır.\n"
    },
    "Notus": {
        "first_paragraph": "Notus, Yunan mitolojisinde güney rüzgârının tecessümü ve tanrısı. Eos ile Astraeus'un oğludur. Eurus (Doğu rüzgârı), Boreas (Kuzey rüzgârı) ve Zephyrus (Batı rüzgârı) erkek kardeşleridir. Erkek kardeşleriyle beraber Anemoi (Rüzgârlar) olarak anılırlar. Roma mitolojisinde ona Auster denirdi.\n"
    },
    "Pan (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Pan, Yunan mitolojisinde kırın, satirlerin ve çobanların tanrısıdır. Bu tanım, Pan'ı doğa ile doğrudan ilişkili kıldığı için pastoral bir nitelik arzetse de Pan'ın bütün mitoslarda yarı keçi yarı insan suretinde tasvir edilmesi onu korkutucu bir figür haline getirmiştir. Öyle ki Pan, kırlarda aniden insanların karşısına çıkıp görüntüsüyle insanları korkuttuğu için panik sözcüğüne de ilham kaynağı olmuştur. Pan, çoban tanrısı olduğu için ürkütücü görüntüsü ile zıtlık arzedecek şekilde kaynaklarda çoğunlukla kırlarda dolaşıp flüt çalan, sevimli bir figür olarak betimlenir. Ancak Pan, birçok kaynakta çığlık atarak düşmanlarını kaçırma, panik ettirme yeteneğine sahip olarak tanımlanmıştır.\n"
    },
    "Pilumnus": {
        "first_paragraph": "Pilumnus, Roma mitolojisinde bir doğa tanrısıdır ve Picumnus'un erkek kardeşidir. Çocukların uygun biçimde büyümelerini ve sağlıklı kalmalarını sağlardı.\n"
    },
    "Priapos": {
        "first_paragraph": "Priapos ya da Priapus, Yunan mitolojisinde bahçeler ve bağlar tanrısı (bereket tanrısı), Lapseki (Lampsakos) şehrinin hakimi, genital organının vurgulanmasıyla işlenmiştir. Dionysos ile Afrodit'in oğlu olduğu söylenirdi. Kültü, adalar ile bütün Yunanistan'a ve Güney İtalya'ya yayıldı. Priapos başlangıçta toprak bereketini temsil ediyordu. Aynı zamanda sürüleri, arıları ve balıkçıları koruyan bir kır ve deniz tanrısıydı.\n"
    },
    "Silenos": {
        "first_paragraph": "Silenos, Şarap Tanrısı Dionysos'u eğiten bilge kişidir.[1] Aynı zamanda yaşlanan Satirlere de Silenoslar denir.\n"
    },
    "Silvanus (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Silvanus (/sɪlˈveɪnəs/ ;[1] Latince ) Ormanın koruyucusu olarak bilinen mitolojik kişi.(sylvestris deus ), özellikle tarlalara başkanlık etti ve vahşi büyüyen ağaçlardan memnun kaldı.[2][3][4][5] Ayrıca tarlaları ve çiftçileri gözeten, özellikle tarlaların sınırlarını koruyan bir tanrı olarak tanımlanır.[6] Benzer şekilde adlandırılan Etrüsk tanrısı Selvans, Silvanus kökenli olabilir [7] veya ismiyle bile ilgili olmayabilir.[8]\n"
    },
    "Susanoo": {
        "first_paragraph": "Susanoo, Japon mitolojisinde bir tanrıdır. Susanoo'nun ismi Nihonshoki'de Susanoo no Mikoto (素 戔男尊, 素戔嗚尊) olarak, Kojiki'de ise Takehaya Susanoo no Mikoto veya Tatehaya Susanoo no Mikoto (建速須佐之男命) olarak yazılır. İzumokoku Fudoki'de ise Kamu Susanoo no Mikoto (神須佐能袁命) ve Susanoo (須佐能乎命) olarak geçmektedir. Amaterasu’nun erkek kardeşi olup, mitolojide onunla birlikte Japonya'nın gücünü simgeleyen bir ikili olarak gösterilir.\n"
    },
    "Artemis": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Artemis \n(Yunanca: Ἄρτεμις) av, vahşi doğa, vahşi hayvanlar, doğa, bitki örtüsü, doğum, çocuk bakımı ve iffet tanrıçasıdır.[1][2] Ay tanrıçası Selene ve başka bir Ay tanrıçası olan Hekate ile yoğun bir şekilde özdeşleştirilmiştir bu nedenle yukarıda belirtilen ikisinin yanı sıra mitolojideki en önemli ay tanrılarından biri olarak kabul edilir.[3] Çoğunlukla su perileri, bazı ölümlüler ve avcılardan oluşan geniş çevresiyle Yunanistan ormanlarında sık sık dolaşırken betimlenmiştir. Tanrıça Diana Roma mitolojisindeki eşdeğeridir.\n"
    },
    "Danu": {
        "first_paragraph": "Danu (ya da Anu veya Donn), Kelt mitolojisi tanrıçası. İrlanda'da ana tanrıça sayılmaktadır. Diğer tanrılar onun çocukları sayılır ve adlarına \"Tuatha De Danaanlar\" (Danu'nun halkı) denir. Galler ve Galya'daki ismi Donn'dur. İsminin Tuna nehriyle ilgisi olduğu düşünülmektedir.[1]\n"
    },
    "Demeter": {
        "first_paragraph": "Demeter (Attika lehçesi Grekçe: Δημήτηρ Dēmḗtēr), Yunan mitolojisinde tarımın, bereketin, mevsimlerin ve anne sevgisinin tanrıçasıdır. Homeros'un destanlarında, \"güzel saçlı kraliçe\" ya da \"güzel örgülü Demeter\" diye geçer. İnsanlara toprağı ekip biçmesini öğreten bu tanrıçadır. Ekinleri, özellikle de buğdayı simgeler.\n"
    },
    "Dione": {
        "first_paragraph": "Dione, Uranos ile Gaia'nın kızı. Zeus'un sevgilisi, Afrodit ve Niobe'nin annesi. İlyada'da Diomedes'in yaraladığı kızını teselli edip iyileştirdiği anlatılır. Rea, Themis veya Leto ile bir tutulurdu. Zeus'un karısı olarak Dodona şehrinin tanrıçası idi. İsmi de Zeus'un başka bir söylenişi olan Dios'un dişil versiyonudur. Hint-Avrupa kökenli Dyeus ve Dyena köküne dayanmaktadır.\n"
    },
    "Gaia": {
        "first_paragraph": "Gaia, Gaea ya da Ge, Yunan mitolojisinde yeryüzünün kozmik bir varlık olarak kişileştirilmiş halidir.[1]\n"
    },
    "Harites": {
        "first_paragraph": "Harites (Yunanca: Χάριτες, Harites. tekil: Χάριτ, Harit) ya da Üç Güzeller, Yunan mitolojisinde Zeus ile Eurynome'un kızlarıdır. Adları Thalia (çiçeklenme), Euphrosyne (neşe, sevinç) ve Aglaie (parlak)'dir. Harites'in en genci Aglaie, zanaatkarlık tanrısı Hephaistos ile evlenmiştir. Harites tanrılar ve insanlara neşe ve sevinç verir. Afrodit ve Athena'nın yanında görülürler. Harmonia'nın elbisesini onlar dokuyup işlemiştir.\n"
    },
    "Hausos": {
        "first_paragraph": "Hausōs (Ön Hint-Avrupa dili: *H₂éwsōs; veya *hₐéusōs; Türkçesi \"şafak\")[1] Ön Hint-Avrupa mitolojisindeki şafak tanrıçasının yeniden yapılandırılmış ismidir.[2]\n"
    },
    "Jgeraguna": {
        "first_paragraph": "Jgeraguna (Megrelce: ჯგერაგუნა), Megrel mitolojisinde arıcıların ve  arıların koruyucu tanrısıdır.[1][2]\n[3][4][5]\n"
    },
    "Jörð": {
        "first_paragraph": "Jörð, İskandinav mitolojisinde ismi \"Toprak\" anlamına gelen dişi bir Jötunn'dur. Bazı Edda'larda Thor'un annesi olarak geçmektedir. Toprak tanrıçası olarak da anılır. Fjörgyn ve Hlóðyn diğer isimleridirr. Bazı kaynaklara göre Toprağın kişileştirilmesi olan Jörd, Frigga'nın diğer adıdır. Odin gibi kılık ve isim değiştiren Frigga'nın bir başka kimliğidir.\n"
    },
    "Mellona": {
        "first_paragraph": "Mellona, Roma mitolojisinde arı ve arıcılığın tanrıçası. İsmi \"bal\" anlamına gelen mel kelimesinden türemiştir.\n"
    },
    "Ningal": {
        "first_paragraph": "Ningal (𒀭𒊩𒌆𒃲, \"Büyük Hanım/Kraliçe\") Antik Sümer dininde sazlık tanrıçasıydı. Enki ve Ningikurga'nın kızı, ay tanrısı Nanna'nın eşi ve Inanna'nın, bazı metinlerde Ishkur'un, kardeşidir. Esas olarak Ur şehrinde kabul edilmektedir ve muhtemelen ilk inek-çobanları tarafından Güney Mezopotamya'nın bataklık topraklarında doğmuştur.\n"
    },
    "Ningikuga": {
        "first_paragraph": "Sümer dininde Ningikuga (\"Kamışın Hanımı\") sazlık ve bataklık tanrıçasıydı. Ningal'in annesi ve Enki'nin eşlerinden biriydi. An ve Nammu’nun çocuğudur.\n"
    },
    "Puta (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Arnobius'a göre Roma mitolojisinde Puta ağaçların budamasına başkanlık eden küçük bir tarım tanrıçasıydı.\n"
    },
    "Tellus": {
        "first_paragraph": "Terra Mater ya da Tellus, Roma mitolojisinde tanrıların yaratıcısı olarak bilinir. Terra Mater ve Tellus Mater Latince'de Toprak Ana anlamına gelir.\n"
    },
    "Dazu Kaya Oymaları": {
        "first_paragraph": "Dazu Kaya Oymaları (Çince: 大足石刻; pinyin: Dàzú Shíkè), Çin'in Çongçing kentine bağlı Dazu semtinde MS 7. yüzyıla kadar uzanan, Budizm, Konfüçyüsçülük ve Taoizm'i tasvir eden ve etkileyen Çin dini heykeller ve oymalar grubudur. 1999 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edildi.[1]\n"
    },
    "Kuşinagar": {
        "first_paragraph": "Kuşinagar (कुशीनगर), Kusinagar veya Kusinara Hindistan'ın Nepal sınırı yakınlarındaki Uttar Pradeş eyaletine bağlı bir kasabadır. Gautama Buddha burada nirvana ulaştığı için, Budistler için önemli bir hac merkezi olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Sarnath": {
        "first_paragraph": "Sarnath (सारनाथ) veya Sārnātha (Mrigadava, Migadāya, Rishipattana, Isipatana adlarıyla da anılır) Gautama Buddha'nın Dharma'yı ilk defa öğretmeye başladığı, ve Budist Sangha'nın ortaya çıktığı geyik korusudur. Sarnath Hindistan'nın Uttar Pradeş eyaletindeki Varanasi'nin 13 km kuzeydoğusunda yer alır. Lumbini, Bodh Gaya ve Kuşinagar ile birlikte Budistler için önemli dört hac merkezinden biridir.\n"
    },
    "Baekdu Dağı": {
        "first_paragraph": "Baekdu Dağı veya Pektu Dağı (Korece: 백두산, 白頭山, Baekdusan veya Paektusan; Basitleştirilmiş Çince: 白头山; Geleneksel Çince: 白頭山; pinyin: báitóu shān) veya Çangbay Dağı (Çince: 长白山地; pinyin: chángbái shāndì), Kuzey Kore ile Çin arasında yer alan bir aktif yanardağdır. Dağ 2,744 m yüksekliği ile Kore Yarımadası ile Kuzeydoğu Çin'in en yüksek dağıdır.[1] Dağ büyük bir volkanik patlama ile oluşmuş olup Cennet Gölü adında büyük bir krater gölü dağın tepesine yer almaktadır.\n"
    },
    "Devils Tower": {
        "first_paragraph": "Devils Tower, Amerika Birleşik Devletleri'nin Wyoming eyaletinde Bear Lodge Dağları'nda bulunan magmatik kayaçtan oluşan bir lakolit tanık tepedir. Yüksekliği 1,558 metredir.\n"
    },
    "Ekur": {
        "first_paragraph": "Ekur (𒂍𒆳 É.KUR), \"dağ evi\" anlamına gelen bir Sümer terimidir. Tanrılar bahçesindeki tanrılar meclisidir ve Yunan mitolojisindeki Olimpos Dağı'na paralel olarak antik Sümer'in en saygın ve kutsal binasıydı.[1]\n"
    },
    "Fuji Dağı": {
        "first_paragraph": "Fuji Dağı (富士山, Fuji-san), Honshu adasında bulunan, 3.766 m (12.385 ft) yüksekliğiyle Japonya’daki en yüksek dağdır. Asya adalarında bulunan ikinci en yüksek yanardağdır (Sumatra adasında bulunan Kerici Dağı'ndan sonra), ve dünya üzerindeki en yüksek yedinci ada doruğunu oluşturur. Fuji Dağı aktif bir startovolkan olmakla beraber, en son 1707-1708 yılları arasında patladı. Dağ, Tokyo şehrinin 100 km güneybatısında bulunur ve açık havalı günlerde şehirden rahatça görülebilir. Fuji Dağı'nın beş ay boyunca karlı olan simetrik konisi, Japonya'nın kültürel ikonu haline gelmiş, özellikle de sanat ve fotoğrafçılıkta betimlenir; ayrıca turist ve dağcıların sıkça ziyaret ettiği bir doğa harikasıdır.\n"
    },
    "Gerizim dağı": {
        "first_paragraph": "Gerizim Dağı günümüzde İsrail'in Filistin yönetimi altında olan kısmında, Batı Şeria' nın Nablus kenti sınırları içerisinde bulunan dağın adıdır.\n"
    },
    "Haku Dağı": {
        "first_paragraph": "Haku Dağı (Japonca: 白山, Haku-san), Japonya'nın Chūbu bölgesinin batısında bulunan potansiyel bir aktif yanardağdır. Dağ Gifu, Fukui, Ishikawa prefektörlükleri arasında yer almaktadır. Haku Dağı Tate ve Fuji dağları ile birlikte Japonya'nın \"Üç Kutsal Dağı\"'ndan biridir.[2]\n"
    },
    "Jomolhari": {
        "first_paragraph": "Jomolhari (Tibetçe: ཇོ་མོ་ལྷ་རི jo mo lha ri; Çince: 绰莫拉日峰; pinyin: Chuòmòlārì Fēng), Çin ve Bhutan arasında Himalaya Dağları'nda bulunan bir dağdır.\n"
    },
    "Kançencunga Dağı": {
        "first_paragraph": "Kanchenjunga, 8586 metre yüksekliği ile dünyanın en yüksek 3. zirvesidir. Hindistan ile Nepal arasında bulunan dağa George Band ve Joe Brown 29 Mayıs 1955'te ilk tırmanışı gerçekleştirmişlerdir. Kangchenjunga yerel halkın kullandığı Limbu dilinde Sewalungma olarak bilinir. Şu ana kadar zirvesine sadece 243 kişi çıkabilmiştir.[1]\n"
    },
    "Kermil Dağı": {
        "first_paragraph": "Kermil Dağı (İbranice הַר הַכַּרְמֶל, Har HaKarmel ISO 259-3 Har ha Karmell (lit. Allah'ın bağı); Arapça: الكرمل, Al-Kermil, ya da Arapça: جبل مار إلياس, Cebel Mar Elyas (lit. Aziz İlyas Dağı), İsrail'in kuzeyinde Akdeniz'den güneydoğuya doğru uzanan kıyı şeridinde bir sıradağdır. Bu dağ silsilesi bir UNESCO biyosfer rezervidir. Üzerinde ve civarında, kuzey yamaçta bulunan ve İsrail'in üçüncü büyük şehri olan Hayfa başta olmak üzere pek çok kasaba ve köy mevcuttur.\n"
    },
    "Meron Dağı": {
        "first_paragraph": "Meron Dağı (İbranice: הַר מֵירוֹן Har Meron; Arapça: جبل الجرمق Cebel'ül Cermak[1]), İsrail'in Kuzey Bölgesi'nde bulunan bir dağdır. Dağ, Yukarı Celile bölgesinde yer almakta olup Yahudilik geleneğinde özel bir öneme sahiptir ve bazı kısımları doğa rezervi ilan edilmiştir.\n"
    },
    "Nantai Dağı": {
        "first_paragraph": "Nantai Dağı (Japonca: 磐梯山, romanize: Nantai-san; \"İnsan Vücudu Dağı\"), Japonya'nın Tochigi prefektörlüğünde bulunan bir stratovolkandır. Dağ, Nikkō Millî Parkı'nda yer almaktadır.\n"
    },
    "Ōmine Dağı": {
        "first_paragraph": "Ōmine Dağı (Japonca: 大峰山 Ōmine-san), Japonya'nın Nara kentinde Japonya'daki Budistlerin üç cesaret sınavıyla ünlü kutsal bir dağdır. Zirvesi 1,719 metredir (5,640 feet).\n"
    },
    "Ontake Dağı": {
        "first_paragraph": "Ontake Dağı (Japonca: 御嶽山, Ontake-san) veya Kiso Ontake Dağı (Japonca: 木曽御嶽山, Kiso Ontake-san), Japonya'da Hida Dağları'nda bulunan aktif bir yanardağdır. Dağ 3.067 m yüksekliği ile Japonya'nın ikinci yüksek yanardağıdır.\n"
    },
    "Pumori": {
        "first_paragraph": "Pumori (Nepalce: पुमोरि), Çin ve Nepal arasında Himalaya Dağları'nın Mahalangur bölümünde bulunan bir dağdır.\n"
    },
    "Süleyman Dağı": {
        "first_paragraph": "Süleyman Dağı (Taht-ı Süleyman, Süleyman Kayası veya Süleyman Tahtı olarak da bilinir), tamamen Kırgızistan'da bulunan tek Dünya Mirası alanıdır (İpek Yolu: Çangan-Tanrı Dağları Rotası'nı Çin ve Kazakistan'la, Batı Tanrı Dağları'nı Kazakistan'la paylaşır).[1] Oş şehrinde bulunur ve bir zamanlar Müslüman ve Müslüman öncesi hacılar için önemli bir yerdi. Kayalılar, Fergana Vadisi'ni çevreleyen ovaların ortasında aniden yükselmekte ve turistler için popüler bir yerdir.\n"
    },
    "The Holy Mountain (film, 1973)": {
        "first_paragraph": "Orijinal adı La Montaña Sagrada (The Holy Mountain) olan Kutsal Dağ filmi, Alejandro Jodorowsky'nin yönetmenliğinde 1973 yılında çekilmiştir. Yapımı The Beatles'ın danışmanlığını yapan Allen Klein'a ait ABKCO Music and Records Inc. şirketi tarafından gerçekleştirilmiştir. 1973 Cannes Film Festivali'nin de aralarında bulunduğu birçok uluslararası oluşumda gösterilmiştir.\n"
    },
    "Uluru": {
        "first_paragraph": "Uluru (UFA: /uluɻu/) Ayers Rock olarak da bilinir, Avustralya çöl bölgesinde kumtaşından oluşan bir kaya formasyonu. Uluru-Kata Tjuta Milli Parkı'nın içinde bulunur. Alice Springs'in yaklaşık 340 km güneybatısında Northern Territory'dedir.\n"
    },
    "Vezüv Yanardağı": {
        "first_paragraph": "Vezüv yanardağı (İtalyanca: Monte Vesuvio, Latince Mons Vesuvius) Napoli'nin doğusunda bulunan, 1281 m yüksekliğindeki aktif bir yanardağdır.\n"
    },
    "Bosumtvi Gölü": {
        "first_paragraph": "Bosumtwi Gölü Gana'daki tek doğal göldür. Yaklaşık 105 kilometre (65 mi) çapında eski bir çarpma krateri içindedir.[2] Yaklaşık 30 km (19 mi) Ashanti'nin başkenti Kumasi'nin güneydoğusundadır ve popüler bir rekreasyon alanıdır. Bosumtwi Gölü'nün krater gölü yakınlarında toplam nüfusu yaklaşık 70.000 olan yaklaşık 30 köy vardır.[3] Turistlerin geldiği köyler arasında en popüler genellikle Abono'dur.[4]\n"
    },
    "Kaali krateri": {
        "first_paragraph": "Kaali krateri, Estonya'nın Saaremaa adasında bulunan ve meteor çarpması sonucu oluşmuş 9 farklı kraterden oluşan bir krater grubudur.[1] Bu kraterlerin oluşum tarihi, tahmini olarak MÖ 7. yüzyıl veya günümüzden 4000 yıl önce arasında değişmekte olup bir çarpma olayı sonucu meydana gelen ve insan nüfuslu bir yerleşim alanında oluştuğu bilinen en yeni kraterlerden birisidir.\n"
    },
    "Lut Gölü": {
        "first_paragraph": "Lut Gölü ya da Ölü Deniz[1] (İbranice: יָם הַמֶּלַח, Yam ha-Melāh, lit. \"Tuz Denizi\"; Arapça: البحر الميت, Al-Bahr al-Mayyit, Buhairat,[2] Bahret, veya Birket Lut,[3] lit. \"Lut Gölü/Denizi\"), doğuda Ürdün, batıda İsrail ve Batı Şeria ile sınırlanmış bir tuz gölüdür. Ürdün Rift Vadisi'nde yer almaktadır ve ana kolu Ürdün Nehri'dir.\n"
    },
    "Manasarovar Gölü": {
        "first_paragraph": "Manasarova Gölü veya Mapham Yumtso (Çince: 玛旁雍错; pinyin: Mǎpáng Yōngcuò; Tibetçe: མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ། ma pham g.yu mtsho; Sanskritçe: मानसरोवर), Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nde bulunan bir göldür. Gölün batısında Rakshastal Gölü ile kuzeyinde Kailaş Dağı yer almaktadır.\n"
    },
    "Nemi Gölü": {
        "first_paragraph": "Lago di Nemi (Latince: Nemorensis Lacus), İtalya'nın Lazio bölgesinde bulunan ve adını Roma'ya 30 kilometre uzaklıktaki Nemi kentinden alan küçük volkanik göl. Yüzölçümü yaklaşık 1,67 km² olan gölün en derin yeri 33 metredir.\n"
    },
    "Yamdrok Gölü": {
        "first_paragraph": "Yamdrok Gölü (Çince: 羊卓雍錯湖; pinyin: Yángzhuō Yōngcuò Hú; Tibetçe:  ཡར་འབྲོག་གཡུ་མཚོ་ yar-'brog g.yu-mtsho), Çiniın Tibet Özerk Bölgesi'nde bulunan bir göldür. Göl, Tibet'in en büyük üç kutsal gölünden biridir. Göl, birçok karla kaplı dağlarla çevrilidir ve birçok küçük akarsu tarafından beslenmektedir. Gölün uzak batı ucunda bir çıkış akışı bulunmaktadır.\n"
    },
    "Sevr Mağarası": {
        "first_paragraph": "Sevr mağarası, Mekke'nin güneyinde yer alan, İslam peygamberi Muhammed'in Medine'ye (kuzeye) hicreti sırasında Ebu Bekir ile barındığı mağara.\n"
    },
    "Tuva vadisi": {
        "first_paragraph": "Tuva vadisi (Arapça: الوادي المقدس طوى) (İngilizce: Valley of Tuwa, Vale of Tuwa, Valley Tuwa), Kur'an'da iki yerde bahsedilen mukaddes bir vadidir.\n"
    },
    "Kaveri Nehri": {
        "first_paragraph": "Kaveri Nehri (Tamilce: காவிரி ஆறு; Kannada: ಕಾವೇರಿ ನದಿ‎), Güney Hindistan'da bulunan bir nehirdir. Karnataka eyaletinden başlayarak Tamil Nadu eyaletinde Bengal Körfezi'ne dökülmektedir.\n"
    },
    "Manas Nehri": {
        "first_paragraph": "Manas Nehri, Bhutan'ın güneyi ve Hindistan arasındaki Himalaya eteklerinde bulunan bir nehirdir. Nehir, Çin'de Tibet Özerk Bölgesi'nedn başlayarak Bhutan üzerinden Batı Assam'da tekrar Hindistan'a açılmadan önce diğer üç büyük nehir tarafından karşılanır ve daha sonra Jogighopa'da Brahmaputra Nehri'ne katılmaktadır.[1][2] Nehrin toplam uzunluğu 400 km olup Çin kısmı 24 km, Bhutan kısmı 272 km ve Hindistan kısmı ise 104 km'dir. Dört ana nehir sistemi arasında Bhutan'ın en büyük nehir sistemidir.[3]\n"
    },
    "Şeria Nehri": {
        "first_paragraph": "Şeria Nehri ya da Ürdün Nehri veyâ Erden Nehri, Orta Doğu'da Ürdün Vadisi boyunca akan ve Lût Gölü'ne dökülen bir nehir.[1] 251 kilometre uzunluğundadır.\n"
    },
    "Tel Beer Sheba": {
        "first_paragraph": "Tel Sheva (İbranice:  תל באר שבע) veya Tell es-Seba (Arapça), güney İsrail'de yer alan bir arkeolojik bölgedir ve İncil'deki Beerşeba kentinin kalıntıları olduğuna inanılır.[1] Modern Beerşeba kentinin doğusunda ve Tel Sheva/Tell as-Sabi'deki yeni Bedouin şehrinin batısındaki yer alır. Tel Sheva, Tel Beer Sheva Ulusal Parkı içinde yer alır ve ziyaretçiler tarafından erişilebilir hale getirilmiştir (İbranice: תל באר שבע).[2]\n"
    },
    "Antakya (antik kent)": {
        "first_paragraph": "Antakya (Grekçe: Ἀντιόχεια Antiócheia, Süryanice: ܐܢܛܝܘܟܝܐ Anṭiokia, İbranice: אנטיוכיה, antiyokhya, Gürcüce: ანტიოქია, Ermenice: Անտիոք Antiok, Latince: Antiochia ad Orontem, Arapça :انطاکیه Anṭākiya), Asi Nehri kıyısına kurulmuş bir antik kent. Kalıntıları günümüz Antakya şehrinde bulunur ve modern şehre ismini verir.\n"
    },
    "Beppu": {
        "first_paragraph": "Beppu (Japonca: 別府市 Beppu-shi), Japonya'nın Ōita prefektörlüğünde bulunan bir şehirdir. Yüzölçümü 125.13 km² olan şehrin nüfusu Kasım 2013 tarihi itibarı ile 122.085'tir. Beppu, kaplıcaları ile tanınan bir şehirdir.\n"
    },
    "Częstochowa": {
        "first_paragraph": "Częstochowa (okunuşu: Çenstohova, Almanca: Tschenstochau) Polonya'nın Silezya Voyvodalığında bulunan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 2019 yılı itibarıyla 220,433'tür.\n"
    },
    "Hayfa": {
        "first_paragraph": "Hayfa (İbranice: חיפה; Arapça: حَيْفَا), İsrail'in kuzeyinin en büyük şehri ve ülkenin üçüncü büyük şehridir. Hayfa, önemli bir liman ve sanayi şehridir.\n"
    },
    "Ise (şehir)": {
        "first_paragraph": "Ise (Japonca: 伊勢市 Ise-shi), Japonya'nın Mie prefektörlüğünde bulunan bir şehirdir. Şehir, Kii Yarımadası'nın doğu ucunda Ise Körfezi'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 208.52 km² olan şehrin nüfusu Eylül 2012 tarihi itibarı ile 123,129'dur.\n"
    },
    "Kayrevan": {
        "first_paragraph": "Kayravan ya da Kayrevan (Arapça: القيروان)(veya Kirwan, Al Qayrawan), Tunus'un Kayravan vilayetinin 150.000 nüfuslu merkezi ve şehridir.\n"
    },
    "Kazımiye, Irak": {
        "first_paragraph": "Kazımiye (Arapça: الكاظمية, romanize: el-Kazımiye), Irak'ın başkenti Bağdat'ın dokuz ilçesinden biridir. Semt, Bağdat'ın kuzeyinde Dicle Nehri'nin sol kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 429,4 km² olan semtin nüfusu 1 Temmuz 2018 tarihi itibarı ile 897.396'dir.[1]\n"
    },
    "Konstantinopolis": {
        "first_paragraph": "Konstantinopolis veya Kostantiniyye (Osmanlıca: قسطنطينيه, romanize: Kostantînīyye; Grekçe: Κωνσταντινούπολις, romanize: Kōnstantinoúpolis; Latince: Constantinopolis), Roma İmparatorluğu (330–395), Bizans İmparatorluğu (395–1204 ve 1261–1453), Latin İmparatorluğu (1204–1261) ve Osmanlı İmparatorluğu'na (1453–1922) başkentlik yapmış tarihî bir şehir. Günümüzde şehir, Atatürk'ün inkılaplarından biri olarak 1928'de Latin harflerine geçilmesi sonrası, kentin Türkçe adının Latin harfleriyle yazılmış hali olan İstanbul olarak adlandırılmaktadır.\n"
    },
    "Kudüs": {
        "first_paragraph": "Kudüs (Arapça: القُدس, el-Kuds) veya Yeruşalim (İbranice: יְרוּשָׁלַיִם‎ Yeruşaláyim),[1][2][3] Orta Doğu'nun Kenan bölgesinde, Akdeniz ile Lut Gölü arasındaki Yehuda Dağları'ndaki bir plato üzerine kurulmuş eski bir şehirdir. Üç büyük İbrahimî din olan Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam için kutsal sayılan bir şehirdir. İsrail, başkentinin Kudüs olduğunu ilan etmiştir.[4] Birleşmiş Milletler, bu kararı tanımadığını açıklamıştır.[5][6] Aynı şekilde Filistin de tıpkı İsrail gibi kendi başkentinin Kudüs olduğunu ilan etmiştir.[7]\n"
    },
    "Medine": {
        "first_paragraph": "Medine (Arapça: المدينة), resmî adıyla Medine-i Münevvere (Arapça: المدينة المنورة) veya eski adıyla Yesrib (İbranice: יתריב; Arapça: يثرب), bugünkü Suudi Arabistan'ın Hicaz bölgesinde, Mekke'nin  kuzeyinde yer alan şehir.\n"
    },
    "Mesalongi": {
        "first_paragraph": "Misolonki veya Miselonka (Yunanca: Μεσολόγγι), Yunanistan'ın Batı Yunanistan bölgesinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Yüzölçümü 680.4 km² olan şehrin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 34,416'dır.[1]\n"
    },
    "Roma": {
        "first_paragraph": "Roma (Latince: Rōma) veya Roma komünü, İtalya'nın, Lazio bölgesinin ve aynı zamanda Roma ilinin başkentidir. Roma hem şehir hem de özel komün statüsü taşır. Tiber ve Aniene nehirleri arasında ve Akdeniz'e yakındır. Yaklaşık 2,7 milyon nüfuslu şehirde, Katoliklerin ruhani lideri Papa'nın yaşadığı bağımsız devlet Vatikan da yer almaktadır. Bu sebeple Roma'ya bazı kaynaklar tarafından iki devletin başkenti de denilmektedir.\n"
    },
    "Türkistan (şehir)": {
        "first_paragraph": "Türkistan, Hazret-i Türkistan veya Yesi (Kazakça: Түркістан, Túrkistan, تٷركئستان), Kazakistan'ın güney kesminde Seyhun nehrine yakın bir kenttir. 31 Mart 2021 tarihinde gerçekleşen Türk Konseyi zirvesi sonrasında \"Türk dünyası'nın manevi başkenti\" ilan edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Gaziantep dolmenleri": {
        "first_paragraph": "Gaziantep dolmenleri, Gaziantep Karadağ'ın eteklerinde bulunan 26 adet dolmen. Dolmenlerin bir kısmı Yavuzeli ilçesinde, Yavuzeli-Araban yolunun batısında, biri Ballık köyünde, diğerleri ise Küçük Karakuyu Köyünün sınırları içerisinde bulunmaktadır.[1] Yöredeki köylüler tarafından Gavrikul (Deliklitaş) olarak da anılırlar.\n"
    },
    "Muallak Taşı": {
        "first_paragraph": "Muallak Taşı, Kutsal kaya veya başlangıç kayası, Tapınak Tepesinin merkezinde, üzerine Halife Abdülmelik tarafından Kubbetü's-Sahre inşa edilen kayalık alan. Kayanın altında \"ruhlar mağarası\" olarak bilinen bir mağara bulunur.\n"
    },
    "Omphalos": {
        "first_paragraph": "Omphalos (ὀμφαλός) antik, dinsel bir eser ya da beyteldir. Sözcük, Yunancada \"göbek\" anlamına gelir. (Kraliçe Omphale adı ile karşılaştırınız) Antik Yunanlara göre, Zeus dünyanın \"göbeğinde\" buluşmak üzere iki tane kartal yollamıştır. Akdeniz'in etrafındaki birçok yere Bu merkez noktasını gösterdiği söylenen omphalos taşları dikilmiştir. Bunların en ünlüsü Delfi mabedindeki orakldır. Omphalos aynı zamanda Yunan mitolojisinde ilk titanların lideri ve Zeus'un da babası olan Kronos'a verilmiş olan taşın da adıdır.\n"
    },
    "Trakya dolmenleri": {
        "first_paragraph": "Trakya dolmenleri Edirne Lalapaşa ilçe merkezinin hemen yanında ve Süleymandanişment, Vaysal, Büyünlü, Hacılar ve Doğanköy köylerinin yakınlarında çok miktarda ve geniş bir alana yayılmış olarak dolmenler. Trakya Dolmenlerinin son Tunç Çağı bitimiyle ilk Demir Çağı başlarında tarihçesinin çıkarıldığı, ancak bunlardan bazılarının kullanımının MÖ 7.-8. yüzyıla kadar sürdüğü şeklindedir.[1] Dolmenlerin en ünlüsü halk arasında Lalapaşa Kapaklısı, Perikızı ya da Kapaklıkaya adlarıyla anılan Lalapaşa dolmenidir.\n"
    },
    "Baal Şem Tov": {
        "first_paragraph": "İsrail ben Eliezer (1698 [1] - 22 Mayıs 1760), Baal Şem Tov (İbranice: בעל שם טוב ; /ˌbɑːl ˈʃɛm ˌtʊv, ˌtʊf/ ) [2] veya Beşt olarak bilinen, Hasidik Yahudiliğin kurucusu olarak kabul edilen bir Yahudi mistik ve şifacıydı.[3] \"Beşt\", \"İyi İsmin Efendisi\" anlamına gelen Baal Şem Tov'un kısaltmasıdır ve Tanrı'nın gizli ismini kullanan kutsal bir adam için kullanılan bir terimdir.[4]\n"
    },
    "Japon ejderhası": {
        "first_paragraph": "Japon ejderhası (Japonca: 日本の竜  Nihon no ryū), Japon mitolojisinde bulunan efsanevi yaratıklardır. Japon ejderhası efsaneleri, yerel efsaneler ile Çin, Kore ve Hindistan'dan gelen ejderhalar hakkındaki hikâyelerin karışımından oluşur. Ama kendi kültürlerinden gelen Ejderha konseptleri de var olmuştur.Ejderhanın stili Çin ejderhasından büyük ölçüde etkilenmiştir. Diğer Asya ejderhaları gibi, çoğu Japon olanı yağış ve su cisimleri ile ilişkili su tanrılarıdır ve tipik olarak pençeli ayakları olan büyük, kanatsız, serpantinli yaratıklar olarak tasvir edilmiştir.\n"
    },
    "Su tanrıları listesi": {
        "first_paragraph": "Su tanrısı, mitolojide suyla veya çeşitli su kütleleriyle ilişkilendirilen bir tanrıdır. Su tanrıları mitolojilerde yaygındır ve genellikle denizin, okyanusun veya büyük bir nehrin daha çok olduğu medeniyetler arasında daha önemlidir. Su tanrılarına ibadet etmenin bir diğer önemli odak noktası, kaynaklar veya kutsal kuyulardır.\n"
    },
    "Yemaja": {
        "first_paragraph": "Yemaja Yorùbá mitolojisinde bir ana tanrıçadır. Kadınlar, özellikle hamile kadınlar, doğum ve Ogun nehrinden sorumlu tanrıçaydı. Bu nedenle Ogun nehrinin suyunun kısırlığı tedavi ettiğine inanılır. Yemaja'nın ebeveynleri Oduduwa ile Obatala'dır. Orungan adında bir oğlu vardır. Bu oğlu bir kez onun ırzına geçer, ikinci kez aynı şeyi tekrarlamak istediğinde tanrıça patlar/parçalanır ve bu patlama sonucu 15 Orişa ortaya çıkar.\n"
    },
    "Dardanos (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Dardanos (/ˈdɑːrdənəs/ ; Eski Yunanca : Δάρδανος,[1] Dardanos) Throas'da İda Dağının ayaklarında Dardanos şehrinin kurucusudur.\n"
    },
    "Deukalion": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Deukalion (veya Latince: Deucalion, /djuːˈkeɪliən/) Promete'nin oğluydu; eski kaynaklar annesini Clymene, Hesione veya Pronoia olarak adlandırır.[1][2] Yunan mitolojisindeki tufan ile yakından bağlantılıdır.\n"
    },
    "Gılgamış tufan efsanesi": {
        "first_paragraph": "Gılgamış tufan efsanesi, Gılgamış Destanı'nda geçen bir tufan efsanesidir. Birçok araştırmacı, destanın \"standart sürümü\"nün XI. tabletinde yer alan tufan efsanesinin destana Atrahasis Destanı'ndaki tuhaf hikâyesini kullanan bir düzeltmen tarafından eklendiği görüşündedir.[1] Çok eski Sümer Gılgamış şiirlerinde tufan efsanesine kısa bir gönderme de mevcuttur.\n"
    },
    "Pirra": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Pyrrha (/ˈpɪrə/ ; Eski Yunanca : Πύρρα) Epimetheus ve Pandora'nın kızıydı ve Deukalion'un karısıydı. Hellen, Amphictyon, Orestheus isimli üç oğlu; ve Protogeneia, Pandora II ve Thyia isimli üç kızı olmuştur. Bazı kaynaklara göre, Hellen [1] veya Helmetheus [2], Pyrrha'nın Zeus ile birlikteliğinden doğduğu belirtir.\n"
    },
    "Kumarila Bhatta": {
        "first_paragraph": "Kumārila Bhaṭṭa (y. 700) bir Hindu filozofu ve erken ortaçağ Hindistan'ından Mimamsa felsefe okulunun bir bilginiydi. Mimamsa üzerine Mimamsaslokavarttika gibi tezleriyle ünlüdür. Bhaṭṭa, Vedik emrin üstün geçerliliğine sadık bir inanan, Pūrva-Mīmāṃsā savunucusu ve bir ritüelciydi. [1] Varttika esas olarak Sabara'nın Jaimini'nin Purva Mimamsa Sutraları hakkındaki yorumunun bir alt yorumu olarak yazılmıştır. Felsefesi bazı akademisyenler tarafından varoluşçu gerçekçilik olarak sınıflandırılır.[2]\n"
    },
    "Zhu Xi": {
        "first_paragraph": "Zhu Xi (Çince: 朱熹; pinyin: Zhū Xī; Wade–Giles: Chu Hsi) (18 Ekim 1130 - 23 Nisan 1200), Çin'in Neokonfüçyüsçülük alanındaki en önemli filozof isimlerinden biri. Xi, Song Hânedanlığı zamanında Song imparatorunun öğretmeni ve danışmanı olarak görev almıştır.\n"
    },
    "Nâzım Hikmet": {
        "first_paragraph": "Nâzım Hikmet (d.14 Ocak 1902; Selanik, Osmanlı İmparatorluğu – ö. 3 Haziran 1963; Moskova, SSCB), Türk şair ve yazardır. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.[7][8]\n"
    },
    "Nâzım Hikmet şiirleri listesi": {
        "first_paragraph": "Türk şair, oyun yazarı, romancı ve anı yazarı Nâzım Hikmet'in yazdığı şiirlerin, bulundukları kitaplara göre düzenlenmiş listesidir.\n"
    },
    "Nâzım Hikmet eserleri listesi": {
        "first_paragraph": "Türk şair, oyun yazarı, romancı ve anı yazarı Nâzım Hikmet'in eserlerinin türlerine göre ayrılmış listesidir.\n"
    },
    "Nâzım Hikmet Kültür Merkezi": {
        "first_paragraph": "Nâzım Hikmet Kültür Merkezi, adını Nâzım Hikmet'ten alan, sanatsal faaliyetlere odaklanarak Türkiye'de alternatif düşünceyi geliştirmeyi amaçlayan sol odaklı bir kurumdur.\n"
    },
    "Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Araştırma Merkezi": {
        "first_paragraph": "Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Araştırma Merkezi, Boğaziçi Üniversitesi'nin çeşitli bölümlerinden öğretim üyelerinin 2014 yılında kurdukları disiplinler arası bir  uygulama araştırma (UYGAR) merkezidir.[1]\n"
    },
    "Nazım Hikmet Kültürevi": {
        "first_paragraph": "Nazım Hikmet Kültürevi, Bursa'nın Nilüfer ilçesinde 2012 yılından beri hizmet veren, Nilüfer Belediyesi'ne ait kültür merkezi.\n"
    },
    "Nâzım Hikmet oyunları listesi": {
        "first_paragraph": "\nNâzım Hikmet tiyatrosu, Nâzım Hikmet'in tiyatro alanında verdiği eserler ile Türkiye ve Rusya'daki tiyatro çalışmalarını kapsar.\n"
    },
    "Piraye": {
        "first_paragraph": "Piraye, ya da tam adıyla Hatice Piraye Altınoğlu (23 Aralık 1906, Bursa - 21 Mart 1995, İstanbul), Türk şair Nâzım Hikmet'le 1935-1951 yılları arasında evli kalmasıyla bilinen kadındır.\n"
    },
    "Uluslararası Nâzım Hikmet Şiir Ödülü": {
        "first_paragraph": "Uluslararası Nâzım Hikmet Şiir Ödülü, şair Nâzım Hikmet'in anısını yaşatmak, yapıtlarının yaygınlaşmasını sağlamak, çağdaş şairlerin sanata katkısını değerlendirmek amacıyla Nâzım Hikmet Vakfı tarafından iki yılda bir düzenlenen şiir yarışması sonucu verilen ödüldür.\n"
    },
    "Adam Michał Darski": {
        "first_paragraph": "Adam Michał Darski (sahne adı: Nergal; d. 10 Haziran 1977), Polonyalı metal müzik bestecisi, şarkı sözü yazarı, gitarist ve vokalist. Black metal grubu Behemoth'un kurucusudur.\n"
    },
    "Emperor Magus Caligula": {
        "first_paragraph": "Emperor Magus Caligula (Magnus \"Masse\" Broberg, d. 23 Mayıs 1973, Ludvika[1]) 1995 ve 2010 yılları arasında vokalist, bas gitarist ve şarkı sözü yazarlığını yaptığı İsveçli black metal grubu Dark Funeral ile adından söz ettiren ekstrem metal müzisyenidir. Yerini Christofer Johnsson'dan devraldığı Demonoid grubu ve Sanctification'da vokalistlik yapmaktadır. Hypocrisy grubunun ilk vokalisti olan müzisyen Dominion-Caligula (Dark Funeral ikincil gitaristi Dominion ile) ve God Among Insects gibi ekstrem metal gruplarında da çaldı. Sanarçı aynı zamanda İsveçli black metal grubu Sportlov'un yardımcı vokalistliğini yaptı.\n"
    },
    "Richard Carlile": {
        "first_paragraph": "Richard Carlile (8 Aralık 1790 - 10 Şubat 1843), İngiliz gazeteci. Basın özgürlüğünün önde gelen savunucularından olan Richard Carlile bir ayakkabı yapımcısının oğluydu. 1813'te Londra'da gezginci teneke ustası olarak çalışmaya başladı. Thomas Paine'in Rights of Man (İnsan Hakları) adlı yapıtından etkilendi; 1817'deki ekonomik bunalımın da zorlamasıyla iş değiştirerek radikal görüşlü haftalık iki derginin satıcılığını üstlendi. Daha sonra ikinci derginin sahibi William Sherwin'in matbaasının başına geçen Carlile çok sayıda radikal ve yaradancı yazı yayımladı. Bunlar arasında kendi yazdığı bir makale de vardı. Paine'in yapıtlarını yayımladığı için yargılanan Carlile 1819'da 3 yıl hapis ve yüklü bir para cezasına çarptırıldı; para cezasını ödemediği için mahkûmiyeti 6 yıla uzatıldı. Bu arada tek sahibi durumuna geldiği derginin adını The Republican biçiminde değiştirmişti. Hapiste bulunduğu süre içinde derginin 12 cildini yayıma hazırladı.\n"
    },
    "Dave Navarro": {
        "first_paragraph": "David Michael Navarro (7 Haziran 1967 doğumlu) Amerikalı bir gitarist, şarkıcı, söz yazarı, sunucu ve oyuncu.\n"
    },
    "Edward Carpenter": {
        "first_paragraph": "Edward Carpenter, İngiliz sosyalist bir şair, filozof, antolojist ve homoseksüel haklarını savunan bir militandı.[1]\n"
    },
    "Enver Hoca": {
        "first_paragraph": "Enver Halil Hoca (Arnavutça: Enver Hoxha, 16 Ekim 1908 – 11 Nisan 1985), Arnavut komünist politikacı. 1941'den 1985'te ölümüne kadar Arnavutluk Emek Partisi Genel Sekreteri'ydi. Aynı zamanda Arnavutluk Emek Partisi Politbüro üyesi, Arnavutluk Demokratik Cephesi Başkanı ve silahlı kuvvetlerin başkomutanıydı. 1944'ten 1985'te ölümüne kadar ülkeyi yönetti. Ayrıca 1944'ten 1954'e kadar 22. Arnavutluk Başbakanı ve çeşitli zamanlarda Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'nin hem dışişleri bakanı hem de savunma bakanı oldu.\n"
    },
    "Ergün Poyraz": {
        "first_paragraph": "Ergün Poyraz (d. 31 Ocak 1963, İstanbul), Türk araştırmacı yazar. Siyasi partiler ve tarikatların yapılanmaları ve aralarındaki bağlantıları inceleyen çalışmaları ile tanındı.\n"
    },
    "Gaius Plinius Caecilius Secundus": {
        "first_paragraph": "Gaius Plinius Caecilius Secundus (61, Como-113, Bitinya), Antik Romalı avukat, yazar ve magistratus. Genç Pliny olarak tanınır. Amcası Gaius Plinius Secundus tarafından yetiştirilmiştir.\n"
    },
    "Joseph Goebbels": {
        "first_paragraph": "Dr. Paul Joseph Goebbels (29 Ekim 1897, Rheydt (Mönchengladbach) - 1 Mayıs 1945, Berlin), 1933-1945 yılları arasında Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanlığı yapmış Alman politikacı ve Nazi Almanyası'nın ikinci şansölyesi. Adolf Hitler'in en yakın arkadaşlarından biri ve en sadık yandaşıydı. Kendisi coşkulu ve enerjik hitabet yeteneği, topluluk önünde konuşma becerisi, sert anti-semitik görüşleri ve kitlesel propagandanın Büyük Yalan olarak bilinen tekniğini kullanmadaki ustalığıyla bilinirdi. Hitler intihar ettikten sonra bir günlüğüne III. Reich'in başına geçmiştir.\n"
    },
    "Adolf Hitler": {
        "first_paragraph": "Adolf Hitler (Almanca telaffuz: [ˈadɔlf ˈhɪtlɐ], dinle (yardım·bilgi); 20 Nisan 1889, Braunau am Inn – 30 Nisan 1945, Berlin), Avusturya doğumlu Alman politikacı ve Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi lideridir. 20. yüzyılın en güçlü ve nüfuzlu diktatörlerinden biri olarak kabul edilir.[5][6]\n"
    },
    "Kurt Vonnegut": {
        "first_paragraph": "Kurt Vonnegut Jr. (d.11 Kasım 1922; Indianapolis, Indiana - ö. 11 Nisan 2007; New York), Amerikalı hümanist yazardır.\n"
    },
    "Akif Pirinçci": {
        "first_paragraph": "Akif Pirinçci (d. 20 Ekim 1959, İstanbul), Almanya'da Almanca kaleme aldığı Felidae (1989) ile başlayan polisiye kedi romanlarıyla uluslararası üne kavuşmuş bir Türk yazardır. 2012 yılından beri sağ popülist ve İslam karşıtı siyasî etkinliklerde, toplantılarda hatip olarak yer alıyor. Pirinçci, 19 Ekim 2015'te yaptığı bir konuşmada kullandığı üslup ve yabancı düşmanı ifadeler nedeniyle Dresden Bölge Mahkemesi tarafından halk arasında kin ve nefret yaydığı gerekçesi ile 21 Ekim 2021 tarihinde 4 ay hapis ve 3 yıl gözetim cezasına mahkum edildi.[1][2]\n"
    },
    "Alexander Gauland": {
        "first_paragraph": "Eberhardt Alexander Gauland (d. 20 Şubat 1941), Eylül 2017'den bu yana Federal Meclis'te sağcı siyasi parti Almanya için Alternatif'in (AfD) lideri ve Aralık 2017'den Kasım 2019'a kadar partinin eş başkanı olarak görev yapan Alman siyasetçi, gazeteci ve avukattır. Gauland, Eylül 2017'den bu yana Federal Meclis Üyesi (MdB) olarak görev yapmaktadır. Gauland partinin kurucularından olup 2017-2019 yılları arasında partinin federal sözcülüğünü, 2013-2017 yılları arasında ise Brandenburg eyaletinin parti liderliğini yapmıştır.[1]\n"
    },
    "Alice Weidel": {
        "first_paragraph": "Alice Elisabeth Weidel (6 Şubat 1979 doğumlu), bir Alman politikacı ve Ekim 2017'den bu yana Federal Meclis'te Almanya için Alternatif'in (AfD) lideri. Alexander Gauland ile birlikte AfD'nin önde gelen adayı olduğu 2017 federal seçimlerinden bu yana Federal Meclis üyesidir. Kasım 2019'dan beri partisinin federal sözcü yardımcısı ve Şubat 2020'den beri Baden-Württemberg'deki AfD eyalet derneğinin başkanı.\n"
    },
    "Anders Behring Breivik": {
        "first_paragraph": "Anders Behring Breivik (d. 13 Şubat 1979, Oslo[1]), Norveçli aşırı sağcı, göçmen karşıtı ve beyaz üstünlükçüsü terör eylemcisi. Tarihe 2011 Norveç saldırıları olarak geçen, 77 kişinin yaşamını yitirdiği, 242 kişinin ise yaralandığı terör eylemlerinin failidir.[6] Polis Breivik'in saldırıda tek başına hareket ettiğini düşünse de, bir yardım ihtimalini de elden bırakmadı.[7][8][9]\n"
    },
    "Arzu Toker": {
        "first_paragraph": "Arzu Toker (d. 1952 Halfeti, Türkiye), Türk asıllı Alman gazeteci ve çevirmen.\n"
    },
    "Aziz Nesin": {
        "first_paragraph": "Aziz Nesin, asıl adıyla Mehmet Nusret Nesin, (20 Aralık 1915; İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 6 Temmuz 1995; İzmir, Türkiye), Türk mizah yazarı. Kısa öykü, tiyatro ve şiir dallarında pek çok eser yazmıştır.\n"
    },
    "Ben Carson": {
        "first_paragraph": "Benjamin Solomon \"Ben\" Carson, Sr. (18 Eylül 1951), Amerikan emekli nörocerrah ve eski Amerika Birleşik Devletleri Başkan adayı. Detroit, Michigan'da doğdu. Yale Üniversitesi ve Michigan Üniversitesi'nden mezun oldu. Ben Carson yapışkan ikizlerin ayrılmasına yönelik yaptığı başarılı nörocerrahi operasyonlarla uluslararası tanınmıştır. \n"
    },
    "Ergun Caner": {
        "first_paragraph": "Ergun Michael Caner (d. 3 Kasım 1966), Türk kökenli Amerikalı Protestan bir din adamı ve vaizdir. Amerikalı Baptist Evanjelist Jerry Falwell'in kurucusu olduğu, Virginia'daki dinî ağırlıklı Liberty Üniversitesi'nde İlahiyat Anabilim Dalı'nın başkanıdır.\n"
    },
    "Winston Churchill": {
        "first_paragraph": "Sir Winston Leonard Spencer Churchill[a] (30 Kasım 1874 - 24 Ocak 1965) (Nişanları: KG, OM, CH, TD, DL, FRS, RA), 1940-1945 ve 1951-1955 dönemi Birleşik Krallık Başbakanı. II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık'ın başında bulunmuştur. Savaşın ardından 5 Mart 1946'da ABD'nin Missouri eyaletinin Fulton kentindeki Westminster Kolejinde verdiği söylevle \"Demir Perde\" teriminin benimsenmesini sağlamış ve Soğuk Savaş'ın habercisi olarak tanımlanmıştır.[2]\n"
    },
    "Dan Gibson": {
        "first_paragraph": "Daniel \"Dan\" Gibson (d. 1956), Orta Doğu, Arap coğrafyası ve de erken İslam tarihi üzerine incelemeler ve araştırmalar yapan Kanadalı belgeselci ve yazar.\n"
    },
    "Daniel Pipes": {
        "first_paragraph": "Daniel Pipes (d. 9 Eylül 1949), Amerikalı tarihçi ve yazar.\n"
    },
    "Douglas Murray (yazar)": {
        "first_paragraph": "Douglas Kear Murray (d. 17 Temmuz 1979), İskoçyalı yazar, gazeteci ve yorumcu.[1] 2007 ile 2011 arası Centre for Social Cohesion'ın başkanı idi,[2] şimdilik The Henry Jackson Society'nin başkan vekili.[3] Birleşik Krallık'ta bilinen İslamofob'lar arasındadır.[4]\n"
    },
    "Eric Zemmour": {
        "first_paragraph": "Éric Justin Léon Zemmour (Fransızca: [eʁik zemuʁ]; 31 Ağustos 1958 doğumlu) Cezayirli-Yahudi asıllı Fransız aşırı sağ politikacısı, politik gazeteci, deneme yazarı, yazar ve üstattır. 2019’dan 2021’e kadar, CNews’de günlük program olan Face à l'Info’da editör ve panel katılımcısı olarak çalıştı. 2022 Fransa seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı olmuştur.\n"
    },
    "Oriana Fallaci": {
        "first_paragraph": "Oriana Fallaci (29 Haziran 1929 - 15 Eylül 2006), İtalyan feminist yazar, gazeteci ve siyasi gözlemci.\n"
    },
    "Feliks Koneczny": {
        "first_paragraph": "Feliks, Karol Koneczny Lehçe telaffuz: [ˈfɛliks ˈkarɔl kɔˈnɛtʂnɨ] (Kasım 1, 1862, Krakov – Şubat 10, 1949, Krakow) bir Polonyalı tarihçi ve sosyal filozof. Uygarlıklar için kullanılan karşılaştırmalı bilim sisteminin kurucusu.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Pamela Geller": {
        "first_paragraph": "Pamela Geller (d. 14 Haziran 1958), Amerikalı blogcu, yazar, politik aktivist ve yorumcu. Geller, başta İslam'a karşı eleştirileri ve Müslüman faaliyetlerine karşı olan muhalifliği ile bilinmektedir. 11 Eylül'de yıkılan İkiz Kuleler'in enkazının yakınında inşa edilmesi önerilen İslam cemaati merkezi inşasına karşı çıkan grubun önde gelenlerinden biriydi. Geller ve Robert Spencer, Özgürlük Savunması Girişimi ve Amerika'nın İslamlaşmasını Durdurma adlı organizasyonun kurucularıdır.\n"
    },
    "Gilbert Keith Chesterton": {
        "first_paragraph": "Gilbert Keith Chesterton (d. 29 Mayıs 1874 – ö. 14 Haziran 1936), İngiliz yazar.\n"
    },
    "Giorgia Meloni": {
        "first_paragraph": "Giorgia Meloni (d. 15 Ocak 1977, Roma), İtalya başbakanı, İtalya'da milliyetçi muhafazakâr bir siyasi parti olan İtalya'nın Kardeşleri'nin lideri ve Avrupa Muhafazakârlar ve Reformcular Partisi'nin başkanı olan İtalyan gazeteci ve aşırı sağcı,[1] sağ popülist,[2][3] ve milliyetçi[4][5] politikacı. Meloni ayrıca Silvio Berlusconi'nin dördüncü hükûmetinde Gençlik Bakanı ve Özgürlük Halkı'nın gençlik bölümü olan Genç İtalya'nın başkanı olarak görev yaptı.\n"
    },
    "Jörg Haider": {
        "first_paragraph": "Jörg Haider (26 Ocak 1950; Bad Goisern, Yukarı Avusturya - 11 Ekim 2008; Köttmannsdorf, Karintiya), Avusturyalı bir politikacı.\n"
    },
    "Sam Harris (yazar)": {
        "first_paragraph": "Samuel Benjamin Harris (d. 9 Nisan 1967) Amerikalı filozof, sinirbilimci, yazar ve podcast sunucusudur. Çalışmaları, rasyonalite, din, etik, özgür irade, sinirbilim, meditasyon, psikedelikler, zihin felsefesi, siyaset, terörizm ve yapay zeka dahil olmak üzere çok çeşitli konulara değinir. Harris, dine ve özellikle İslam'a yönelik eleştirileriyle öne çıktı[1] ve Richard Dawkins, Christopher Hitchens ve Daniel Dennett ile birlikte Yeni Ateizm'in \"Dört Atlısı\"ndan biri olarak biliniyor.[2][3][4]\n"
    },
    "Yahya Hassan": {
        "first_paragraph": "Yahya Hassan (19 Mayıs 1995, Aarhus – 29 Nisan 2020, Aarhus, Danimarka), Filistin kökenli Danimarkalı şair ve aktivist. \n"
    },
    "Ayaan Hirsi Ali": {
        "first_paragraph": "Ayaan Hirsi Ali (d. 13 Kasım 1969, Mogadişu), Hollandalı-Amerikalı aktivist, yazar ve eski Hollanda milletvekili.\n"
    },
    "Michel Houellebecq": {
        "first_paragraph": "Michel Houellebecq ([miʃɛl wɛlˈbɛk]), 26 Şubat 1958'de Réunion adasında doğmuş bir Fransız yazarıdır ve gerçek ismi Michel Thomas'dır. Les Particules élémentaires (Temel Parçacıklar) ve Platform romanları ile tartışmalı bir uluslararası şöhret kazanmıştır. En olumsuz eleştirilerin yanı sıra, onu yeni Fransız edebiyatının cevheri olarak gören değerlendirmeler de bulunmaktadır. Eserlerinin tarzının ve içeriğinin Kurt Vonnegut, Bret Easton Ellis ve J. G. Ballard'ı andıran yönleri bulunmaktadır. H.P. Lovecraft'tan çok etkilendiğini kendisi de dile getirmektedir.\n"
    },
    "İoannis (aziz)": {
        "first_paragraph": "Şamlı İoannis veya Şamlı Yuhanna[3][4] (Grekçe: Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, İoannis o Damaskinos; Yunanca telaffuz: [ioˈanis o ðamasciˈnos]; Latince: Ioannes Damascenus), Doğu dünyasında tanınan adıyla Yuhannâ ed-Dımaşkî (Arapça: يوحنّا الدمشقي; ALA-LC: Yūḥannā ad-Dimashqī) (Şam, 675/676 – Mar Saba, Kudüs, 4 Aralık 749),[5] Suriyeli Hristiyan aziz, teolog, Kilise Babası ve Kilise Doktoru.\n"
    },
    "Jean-Marie Le Pen": {
        "first_paragraph": "Jean-Marie Le Pen (20 Haziran 1928, La Trinité-sur-Mer, Bretanya, Fransa), Fransız aşırı sağ siyasetçi, aynı zamanda Ulusal Cephe'nin (Front National) kurucusu.\n"
    },
    "Martin Luther": {
        "first_paragraph": "Martin Luther (10 Kasım 1483 - 18 Şubat 1546[1]), Alman keşiş,[2] teolog, üniversite profesörü, Protestanlığın babası[3][4][5][6] ve Lüterciliği yaratan, geliştiren ve yayan kişi. Almanya'da baskılara rağmen Kutsal Kitap'ın Latinceden Almancaya tercüme edilmesinde rol oynamıştır.\n"
    },
    "Magdi Allam": {
        "first_paragraph": "Magdi Allam (d. 1952, Kahire), Mısır kökenli İtalyan gazeteci ve siyasetçi.\n"
    },
    "Marine Le Pen": {
        "first_paragraph": "Marine Le Pen (d. 5 Ağustos 1968, Neuilly-sur-Seine), Fransız siyasetçi ve avukat. Ulusal Birlik (Fransızca: Rassemblement National) partisinin başkanlığını yapmıştır.\n"
    },
    "Marjorie Taylor Greene": {
        "first_paragraph": "Marjorie Taylor Greene (d. 27 Mayıs 1974), 2021'den beri Georgia'nın 14. kongre bölgesinde ABD temsilcisi olarak görev yapan[1] Amerikalı bir politikacı, iş insanı ve aşırı sağcı[2] komplo teorisyeni.[3] Cumhuriyetçi Parti üyesi ve eski başkan Donald Trump'ın güçlü bir destekçisidir.\n"
    },
    "Nakoula Basseley Nakoula": {
        "first_paragraph": "Nakoula Basseley Nakoula (d. 1957),[1] Innocence of Muslims adlı İslâm karşıtı filmin senaristi, yönetmeni ve yapımcısı olduğu düşünülen Mısır kökenli Amerikalı Kıpti Hristiyan.[4][5][6][7] Filmin tanıtım videolarının Arapça olarak seslendirilmesinden sonra 2012 ABD karşıtı protestolar meydana geldi.\n"
    },
    "Meryem Namazi": {
        "first_paragraph": "Meryem Namazi (Farsça : مریم نمازی), İran Komünist-İşçi Partisi Siyasal Bürosu üyesidir. Ortadoğu, Güney Batı Asya ve Avrupa'dan da izlenebilen İKİP uydu televizyon kanalı New Channel'de haftalık International TV programının yapımcısı ve sunucusudur. Worker-communist Quarterly'nin ve İKİP İngilizce haftalık yayın organı WPI Briefingin editörüdür. Aynı zamanda İran Kadın Özgürlüğü Örgütü (SAZ) üyesi ve Dayanışma Grupları Koordinatörü'dür.\n"
    },
    "Nazmiye Oral": {
        "first_paragraph": "Nazmiye Oral (d. 1969 Hengelo, Hollanda), Türk asıllı Hollandalı oyuncu ve yazar.\n"
    },
    "Necla Kelek": {
        "first_paragraph": "Necla Kelek (d. 31 Aralık 1957 İstanbul, Türkiye), Türk asıllı Alman feminist ve sosyal bilimci. Aslen Türkiye'den sosyal bilimler alanında doktora sahibi olup 1999'dan 2004'e kadar Hamburg'daki Protestan Sosyal Eğitim Enstitüsü'nde göç sosyolojisi dersleri vermiştir.\n"
    },
    "Norbert Hofer": {
        "first_paragraph": "Norbert Hofer (Almanca telaffuz: [ˈnɔʁbɛʁt ˈhoːfɐ]; d. 2 Mart 1971), Avusturyalı bir politikacı. Avusturya Özgürlük Partisi üyesi ve Avusturya Ulusal Konseyi'nin Üçüncü Başkanıdır. 8 Temmuz 2016'da Heinz Fischer'in cumhurbaşkanı görevi süresinin bitmesi ile Federal Başkan olarak göreve başladı.\n"
    },
    "Rabia Kazan": {
        "first_paragraph": "Rabia Kazan (d. 25 Haziran 1976, Malatya), Türk gazeteci, yazar ve kadın hakları aktivisti. Orta Doğu Kadın Koalisyonunun (Middle Eastern Women's Coalition, MEWC) başkanı ve Trump Ulusal Çeşitlilik Koalisyonunun (National Diversity Coalition for Trump, NDC TRUMP) eski yönetim kurulu üyesidir. Kazan, İran'daki muta nikâhını anlatan ve çok satanlar listesine girmiş Tahran Melekleri kitabının yazarıdır.\n"
    },
    "Rasmus Paludan": {
        "first_paragraph": "Rasmus Paludan (2 Ocak 1982)[1] Danimarkalı-İsveçli aşırı sağcı bir politikacı ve avukattır. 2017'de kurduğu Danimarka'daki aşırı sağcı siyasi parti Stram Kurs'un (\"Sıkı Yön\") lideridir.[2] Paludan, Kuran-ı Kerim'in yakıldığı birkaç etkinlik düzenledi. İslam'ı \"eşcinsel İslam\" olarak adlandırdığı gibi Kuran'ı yaktı, üzerine tükürdü, fırlattı[3] ve insanları üzerine idrar yapmaya teşvik etti.[4] Bunun sonucunda bazı şiddet ve arabaların yakılmasıyla dikkat çeken karşı protestolara yol açtı.\n"
    },
    "Robert Fico": {
        "first_paragraph": "Robert Fico (d. 15 Eylül 1964). 4 Nisan 2012'den beri Slovakya Başbakanı olan Slovak politikacı. Daha önce 4 Temmuz 2006'dan 8 Temmuz 2010'a kadar Başbakanlık yapmıştı. 1999 yılından bu yana Yön-Sosyal Demokrasi (SMER-SD) partisinin lideridir. İlk olarak 1992'de (Çekoslovakya'da iken) Parlamento'ya seçildi ve daha sonra Avrupa Konseyi'ne atandı. 2006 parlamento seçimlerinde partisinin zaferi sonrasında ilk kabinesini kurdu.\n"
    },
    "Sami Ezzib": {
        "first_paragraph": "Sami Ezzib (Arapça: سامي الذيب; d. 5 Eylül 1949; Zababde, Batı Şeria), Filistin asıllı İsviçreli hukuk profesörü.\n"
    },
    "Selman Rüşdi": {
        "first_paragraph": "Selman Rüşdi (d. 19 Haziran 1947, Bombay, Hindistan), Hint asıllı Britanyalı-Amerikalı yazar ve romancı.\n"
    },
    "Teslime Nesrin": {
        "first_paragraph": "Teslime Nesrin (Bengalce: তসলিমা নাসরিন; d. 25 Ağustos 1962, Mymensingh), 1994 yılından beri sürgünde yaşayan Bangladeşli yazar ve eski doktor.\n"
    },
    "Tino Chrupalla": {
        "first_paragraph": "Tino Chrupalla (d. 14 Nisan 1975), Almanya için Alternatif (AfD) partisinden Alman siyasetçi ve 2017'den beri Federal Meclis üyesidir.[1] Kasım 2019'da Alexander Gauland tarafından eş başkan olarak onun yerine aday gösterildi ve daha sonra bu göreve seçildi. Chrupalla 2019'dan bu yana AfD'nin genel başkanı ve baş sözcüsü olarak görev yapmaktadır.[2]\n"
    },
    "Turan Dursun": {
        "first_paragraph": "Turan Dursun (1934 - 4 Eylül 1990), Türk yazar, din eleştirmeni, eski imam ve müftü. İbnü'r Râvendî'nin takipçilerindendir. Yapmış olduğu araştırmalarında İslam'ı ve peygamberi Muhammed'i eleştirmiştir.[1][2] Monoteistik dinler tarihi eğitimi görmüştür. Daha sonra 1966 yılında TRT'de işe başlamış ve 10 sene boyunca dini içerikli programlar yapmıştır. Emekli olduktan sonra, 1989 yılında, 2000'e Doğru dergisinde haftalık yazılar yazmaya başlamıştır.[3] İslâm dinini açıkça eleştirdiği için köktendinci İslamcılar tarafından ölümle tehdit edilmiştir. 4 Eylül 1990'da evinin önünde faili meçhul bir suikast sonucu ölmüştür.[3]\n"
    },
    "V. S. Naipaul": {
        "first_paragraph": "Sir Vidiadhar Surajprasad Naipaul (17 Ağustos 1932; Chaguanas, Trinidad ve Tobago - 11 Ağustos 2018), Trinidad ve Tobago doğumlu, Britanyalı kurgu ve kurgu olmayan İngilizce eserler yazarı. Trinidad'da geçen erken dönem komik romanları, genişleyen dünyadaki yabancılaşmaya dair kasvetli romanları ve ihtiyatlı yaşam ve seyahat günlükleriyle tanınır. Çoğunlukla beğenilen, ancak bazen tartışmalara yol açan  düzyazılar yazdı. Elli yılda otuzdan fazla kitap yayımladı.\n"
    },
    "Kurt Westergaard": {
        "first_paragraph": "Kurt Westergaard (13 Temmuz 1935 - 14 Temmuz 2021), Danimarkalı karikatüristti.\n"
    },
    "Geert Wilders": {
        "first_paragraph": "Geert Wilders (d. 6 Eylül 1963, Venlo), Özgürlük Partisi başkanı, aşırı sağcı Hollandalı siyasetçi. 1998'den beri Hollanda Parlamentosu üyesidir.\n"
    },
    "James Woods": {
        "first_paragraph": "James Howard Woods (18 Nisan 1947; Vernal, Utah), Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusudur. İki kez Akademi Ödülleri adayı olmuş, Emmy Ödülü ve Altın Küre Ödülü almıştır. En bilinen rolleri Once Upon a Time in America, Ghosts of Mississippi, Salvador ve Hercules filmlerindedir.\n"
    },
    "Alan Hale (astronom)": {
        "first_paragraph": "Alan Hale (d. 1958)[1] Hale-Bopp kuyruklu yıldızı'nı amatör astronom Thomas Bopp ile birlikte keşfeden Amerikalı bir profesyonel astronomdur.\n"
    },
    "Charles Darwin": {
        "first_paragraph": "Charles Robert Darwin FRS FRGS FLS FZS (12 Şubat 1809, Shropshire - 19 Nisan 1882, Downe), İngiliz biyolog ve doğa tarihçisi.[Not 1] Doğal seçilim yoluyla evrim kuramının kurucusu.\n"
    },
    "Elliott Sober": {
        "first_paragraph": "Elliott R. Sober (d. 6 Haziran 1948) Wisconsin-Madison Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde Hans Reichenbach Profesörü ve William F. Vilas Araştırma Profesörüdür.[1] Sober, biyoloji felsefesi ve genel bilim felsefesi alanlarındaki çalışmaları ile tanınır.[2]\n"
    },
    "Michael Ruse": {
        "first_paragraph": "Michael Ruse FRSC (d. 21 Haziran 1940), biyoloji felsefesinde uzmanlaşmış ve bilim ile din arasındaki ilişki, yaratılış-evrim tartışması ve bilimdeki sınır belirleme sorunu üzerinde çalışmış İngiltere doğumlu Kanadalı bir bilim filozofudur. Ruse Florida Eyalet Üniversitesi'nde ders vermektedir.\n"
    },
    "Peter Godfrey-Smith": {
        "first_paragraph": "Peter Godfrey-Smith (d. 1965), Sidney Üniversitesi'nde Tarih ve Bilim Felsefesi Profesörü olan Avustralyalı bir bilim filozofu ve yazardır.[1] Öncelikle biyoloji felsefesi ve zihin felsefesi alanında çalışır ve ayrıca genel bilim felsefesi, pragmatizm (özellikle John Dewey'in çalışmaları) ve metafizik ve epistemolojinin bazı bölümleriyle de ilgilenir. Godfrey-Smith, 2022'de Amerikan Felsefe Topluluğu'na seçildi.[2]\n"
    },
    "Philip Stuart Kitcher": {
        "first_paragraph": "Philip Stuart Kitcher (d. 20 Şubat 1947), Columbia Üniversitesi'nde John Dewey Fahri Felsefe Profesörü olan bir İngiliz filozoftur.[4] Bilim felsefesi, biyoloji felsefesi, matematik felsefesi, edebiyat felsefesi ve daha yakın zamanda pragmatizm alanlarında uzmanlaşmıştır .\n"
    },
    "RationalWiki": {
        "first_paragraph": "RationalWiki, sözdebilime ve bilim karşıtı haraketlere karşı çıkmayı, insanlar tarafından uydurulmuş fikirleri listelemeyi, komplo teorileri, otoriteryenizm ve köktendincilik hakkında bilgi vermeyi ve bunların medya üzerindeki etkilerini araştırmayı amacı olarak belirlemiş bir vikidir. 2007 yılında Conservapedia'daki makalelerde değişiklik yapmak isteyen insanların siteden uzaklaştırılması sonucunda kurulmuştur. Sitenin amacı son yıllarda Conservapedia ile alakalı olmaktan çıkmıştır.\n"
    },
    "Susan Haack": {
        "first_paragraph": "Susan Haack (d. 1945), beşeri bilimler profesörü, Cooper Sanat ve Bilim dalında Kıdemli Bilgin, felsefe profesörü ve Coral Gables, Florida'daki Miami Üniversitesi'nde hukuk profesörüdür.\n"
    },
    "Taner Edis": {
        "first_paragraph": "Taner Edis (20 Ağustos 1967), Türk-Amerikan fizikçi ve şüpheci. Truman Eyalet Üniversitesi'nde fizik profesörüdür. Lisans derecesini Boğaziçi Üniversitesi'nden fizik ve bilgisayar mühendisliği bölümlerinden, fizik alanında yüksek lisans ve doktora derecelerini Johns Hopkins Üniversitesi'nden aldı.[1] Edis, yaratılışçılık, din ve bilim üzerine birçok kitabın yazarıdır. Şüpheci Soruşturma Komitesi için Bilimsel ve Teknik Danışmandır.\n"
    },
    "Ahit Kodu": {
        "first_paragraph": "Ahit Kodu veya Ahit Kitabı, Çıkış 20:19 - 23:33 arasında görünen metine akademisyenler tarafından verilen isimdir. Tevratsal açıdan, bu metin Sina Dağı'nda Tanrı tarafından Musa'ya verilen ikinci kanun kodlarıdır. Bu yasal metin küçük olmasına rağmen Tevrat'taki mitsvaların önemli bir bölümünü oluşturmaktadır, dolayısıyla Yahudi Kanunu'nun kaynağıdır.\n"
    },
    "Çıkış durakları": {
        "first_paragraph": "Tevrat'ta Mısır'dan çıkış sırasında İsrailoğullarının 42 yerde durakladığı anlatılır.[1] Belgesel hipoteze göre bu liste köken olarak diğer kaynaklardan bağımsız bir metindir. Bu hipoteze göre, redaktör, hikâyeler arasındaki göze batan devamsızlığı önlemek için, hikâyeler arasındaki geçişlerde bu listeden faydalanmıştır. Bu listede Mısır'dan çıkan İsrailoğullarının çölden geçerken konakladığı yerler bulunur. Farklı kaynaklardan gelen hikâyeleri bağlamak için kullanılan bu liste Çıkış ve Sayılar kitaplarında görülür.\n"
    },
    "Deniz Ezgisi": {
        "first_paragraph": "Deniz Ezgisi (veya Meryem Ezgisi, Az Yaşir Moşe, İbranice: שירת הים, Şirat HaYam) Eski Ahit'in Çıkış kitabında yer alan bir şiirdir.[1] 20 ve 21. baplarda geçen daha kısa olan ilahi ise Miryam ve diğer kadınlar tarafından söylendi.[2] İddia edildiğine göre bu ezgi, İsrailoğulları Kızıldeniz'i geçip güvenliğe kavuştuğu zaman, denizi geçmeye çalışan Mısır ordularının yıkılmasından sonra ve Kenan topraklarını fethetmeden önce söylendi.\n"
    },
    "Elohist": {
        "first_paragraph": "Elohist (E), belgesel hipotezde anlatılan Tora'nın dört kaynağından biridir. Kaynağın ismi Tanrı için kullanılan Elohim'den gelir. Tanrı, Yahvist (J) kaynağa kıyasla daha az insansıdır.[1]\n"
    },
    "JE": {
        "first_paragraph": "JE, Belgesel hipotez'e göre, Tora'nın oluşmasında rol oynayan ara kaynaktır. Redaktörlerin elinden geçen Yahvist (J) ve Elohist (E) kaynakların birleşmesinden oluşmuştur. Hipoteze göre, J MÖ 950'lerde ve E MÖ 850'lerde derlenmiş olup JE olarak MÖ 750'lerde birleştirilmiştir. JE'nin Tora halini alması MÖ 400'leri bulur.\n"
    },
    "Julius Wellhausen": {
        "first_paragraph": "Julius Wellhausen (17 Mayıs 1844 - 7 Ocak 1918), Alman teolog ve oryantalistti, uzmanlık alanında zamanını Tevrat'ı akademik olarak anlamaya çalıştı.\n"
    },
    "Kutsal Kod": {
        "first_paragraph": "Kutsal Kod (H), ahit eleştirisinde Levililer 17-26 için kullanılıp ismini bu metinde Kutsal kelimesinin sıkça kullanılmasından alır. Geleneksel dini bir özelliği olmayıp gelenekçi Yahudiler ve Hristiyanlar için Levililer kitabının diğer metinlerine kıyasla da bir ayrıcalığı yoktur. Din bilimcilere göre, bu metin kendine has olup Levililer kitabının diğer kısımlarına kıyasla farklı bir tarz kullanılarak yazılmıştır: Levililer'in geri kalanının aksine Kutsal Kod kanunları bir arada ve özetle anlatılır. Belgesel hipoteze göre Kutsal Kod, Ruhbani kaynağın ilk metinlerinden olup Tevrat'a bu kaynak aracılığıyla girmiştir.\n"
    },
    "Nesiller Kitabı": {
        "first_paragraph": "Nesiller Kitabı, Belgesel hipoteze göre, redaktör tarafından JE kaynağıyla Ruhbani kaynağın birleştirilmesinde kullanıldığı düşünülen metindir. Bu metin şu anda mevcut değilken bazı kısımları Tevrat'ın içinde varlığını sürdürmektedir. Kaynaklar arası bağlaç olarak kullanılan bu eser parçalı bir şekilde dağınık bir halde Tevrat'ta yer almaktadır. Bu metnin diğer kaynaklardan bağımsız metin olduğunu ilk ortaya atan kişi Frank Moore Cross'tur.\n"
    },
    "Redaktör (Tevrat)": {
        "first_paragraph": "Tora Redaktörü (R), Belgesel hipotez (DH)'e göre, Tora'nın kuramsal kaynakları olan Tesniyeci (D), Ruhbani (P) kaynaklarını ve Yahvist (J) ile Elohist (E) kaynaklarının birleşiminden oluşan JE ara kaynağını düzenleyip bir araya getirip Tora'yı yaratan figürdür.\n"
    },
    "Ruhbani kaynak": {
        "first_paragraph": "Ruhbani kaynak (P) (veya Ruhbani metin, Priestly source), Belgesel hipotez'e göre Tora'yı oluşturan dört kaynaktan biri olup Wellhausen formülasyonuna göre kaynakların sonuncusudur. Harun rahiplerinin bir ürünü olup rahiplerin karakteristik özellikleri, nüfus ve soyağaçlarıyla ilgili bilgiler sunar.[1] Babil Sürgünü süresince ve sonrasındaki (M.Ö. 550-400) durumları anlattığından Tora'nın M.Ö. 400 civarından derlendiği düşünülmektedir.[1]\n"
    },
    "Ruhbani Kod": {
        "first_paragraph": "Ruhbani Kod (İbranice: תורת כהנים, Torat Kohanim), akademik topluluk tarafından, Tevrat'ta bulunan ve Kutsal Kod, Ahit Kodu, Ayin Dekalogu ile Etik Dekalog dışında kalan kanunlara denir. Ruhbani Kod, Levililer kitabının büyük bir kısmını ve Sayılar kitabındaki bazı yasaları oluşturur. Bu kodlar Tevrat'taki mitsvaların üçte birini oluşturur, dolayısıyla Yahudi kanunlarının büyük bir kaynağıdır.\n"
    },
    "Şilo": {
        "first_paragraph": "Şilo (İbranice: שִׁיל֔וֹ veya שילה[1]), Tanah'ta Tekvin 49:10'da adı geçen, Yakup'un oğlu Yehuda'yı kutsayışıyla ilgili bir figürdür. Yakup, \"Şilo gelene kadar Krallık asası Yahuda'nın elinden çıkmayacak...\" demiştir. Bu cümle farklı zamanlarda farklı şekillerde tercüme edilmiş ve Kitab-ı Mukaddes'te \"Sahip\" olarak kullanılmıştır. Bu tercümeler tartışma konusudur.\n"
    },
    "Tesniye Kodu": {
        "first_paragraph": "Tesniye Kodu, akademisyenler tarafından Tesniye'de geçen kanun kodlarına verilen isimdir. Dini törenlerden arınma ayinine, toplum ve suç kanunlarından savaş yönetimine kadar çeşitli yasaları içerir.[1] Çıkış 20-23'te bulunan Ahit Kodu gibi, Tevrat'ın beş kitabında bulunan diğer kanun kodlarına benzer;[1][2] buna Etik Dekalog'u tartışan kısım hariçtir. Etik Dekalog'un ayrı tutulmasının sebebi yazarın kim olduğuyla ilgili sebeplerden değil, akademik açıdan bunun başlı başına bir konu olduğu düşünülmesidir. Tesniye'nin hemen hemen tamamı Musa'nın son sözleri olarak sunulmuştur; tarihi giriş ve Etik Dekalog'un tekrarıyla başlayan Tesniye, cesaretlendirici son sözler ve nasihatlarla biter. Orta kısımda ise (Tesniye 12-26) Tesniye Kodu bulunur.[1] Belgesel hipotezin görüşüne göre bu kod Tesniyeci kaynak tarafından yazılmıştır.\n"
    },
    "Tesniyeci": {
        "first_paragraph": "Tesniyeci (veya Deuteronomist) kaynak, ya da kısaca D, Belgesel hipotez (BH)'e göre Tora'yı oluşturan dört kaynaktan biridir. Bu kaynak, Tora'da Tesniye kitabıyla sınırlıdır fakat benzer tema ve dil Tanah'ın Yeşu, Hakimler, Samuel ve Krallar kitaplarında da kullanılmaktadır. Bu adı geçen kitaplar dizisi din bilimadamlarınca Tesniyesel tarih olarak adlandırılır.\n"
    },
    "Yahvist": {
        "first_paragraph": "Yahvist (veya Yehovist, Jehovist, Yahwist, Jahwist) ya da kısaca J, Belgesel hipotez (DH)'e göre Tora'yı oluşturan dört ana kaynaktan biridir. Kaynakların en eskisi olup Tekvinin yarısına yakınını, Çıkış'ın ilk yarısını ve Sayıların bazı kısımlarını oluşturur. J'de Tanrı insansı olarak anlatılıp ismi Yahweh (Yehova)'dir; Yehuda Krallığı'na ve bu krallıktaki insanların tarihine özel bir ilgi duymaktadır. J'nin ~MÖ 950'de derlendiğine ve ~MÖ 400'de Tora ile birleştirildiğine inanılır.[1]\n"
    },
    "Deccal (kitap)": {
        "first_paragraph": "[1]Deccal, filozof Friedrich Nietzsche'nin eseri. 1888 yılında yazılmış ve 1895 yılında yayımlanmıştır. Nietzsche kitapta Hristiyanlığa çok sert eleştirilerde bulunmaktadır. Hristiyanlığı sıklıkla köle ayaklanmasına benzetir. Hristiyanlığın tüm ussallaştırma çabalarının ve ahlak anlayışının nihilizm ile sonuçlandığını dile getirir.\n"
    },
    "Elmer Gantry": {
        "first_paragraph": "Elmer Gantry , 1926'da Sinclair Lewis tarafından yazılmış, Amerika'nın köktendinci ve evangelist çevrelerdeki dini etkinliğinin yönlerini ve 1920'lerin halkının buna karşı tutumlarını sunan hicivli bir romandır.\n"
    },
    "Juliette": {
        "first_paragraph": "Juliette veya Erdemsizliğe Övgü — Fransız düşünür Marquis de Sade'ın başyapıtlarından Justine (Erdemin Felaketleri) serisinin devamıdır. Her iki roman 1797'de toplam 10 cilt olarak isimsiz şekilde yayınlanmıştır. Serinin 6 cildi Juliette'e aittir ve 65 pornografik çizim içerir.\n"
    },
    "Leviathan": {
        "first_paragraph": "Leviathan ya da Bir Din ve Dünya Devletinin İçeriği, Biçimi ve Gücü, yaygın olarak Leviathan olarak bilinir, Thomas Hobbes (1588-1679) tarafından yazılmış ve 1651'de yayınlanan (revize edilmiş Latince baskısı 1668) bir kitaptır.[1][3][4] Kitabın adı Kitâb-ı Mukaddes'te geçen Leviathan isimli bir yaratıktan esinlenerek konulmuştur. Eser, toplumun ve meşru hükûmetin yapısıyla ilgilidir ve toplumsal sözleşme teorisinin en eski ve en etkili örneklerinden biri olarak görülür.[5] Leviathan, Machiavelli'nin Prens kitabı ile devlet idaresi alanında karşılaştırılabilen batı felsefesinin klasik bir eseri olarak yer almaktadır. İngiliz İç Savaşı sırasında (1642-1651) yazılmış olan Leviathan, sosyal bir sözleşme ve mutlak bir egemen tarafından yönetilmeyi tartışmaktadır. Hobbes, iç savaşa ve doğa durumu (\"hepimize karşı savaş\") yalnızca güçlü ve bölünmemiş hükûmetin engel olabileceğini iddia etti.\n"
    },
    "Sodom'un 120 Günü": {
        "first_paragraph": "Sodom'un 120 Günü[1] (Fransızca: Les 120 Journées de Sodome ou l'école du libertinage) Fransız yazar ve asilzade Donatien Alphonse François, Marquis de Sade tarafından 1785'te yazılan ve el yazması yeniden keşfedildikten sonra 1904'te yayınlanan yarım kalmış bir romandır.[2] Hem pornografik [3] hem de erotik [4] olarak tanımlanan romanın konusu, bir kışın dört ayında, seks partileri yoluyla nihai cinsel tatmini aramaya çalışan ve kendilerini Almanya'da Kara Orman'ın kalbinde, çoğu erkek ve kadın gençlerden oluşan otuz altı kurbandan oluşan bir haremle erişilemeyen bir kalede mühürleyen dört zengin, erkek çapkının faaliyetleri etrafında döner.[5] Bu sırada, hayatlarının ve maceralarının hikayelerini anlatmaları için dört kadın genelev sahibiyle anlaşırlar; genelev sahiplerinin anlatılarında yer alan suçlar ve işkenceler çapkınları da benzer şekilde kurbanlarını istismar etmeye ve işkence etmeye sevk eder ki bu giderek şiddetlenen, şiddeti artan ve katliamlarla son bulan bir durumdur.\n"
    },
    "1955 Medeba Katliamı": {
        "first_paragraph": "Medeba ayaklanması olarak da bilinen Medeba katliamı, 1955 yılında Ürdün'ün Hristiyan ağırlıklı Medeba şehrinde birkaç Hristiyan'ın İslamcılar tarafından öldürülmesi olayıdır.[1]\n"
    },
    "Andrea Santoro": {
        "first_paragraph": "Andrea Santoro (7 Eylül 1945, Priverno, İtalya – 5 Şubat 2006, Trabzon, Türkiye), Türkiye'de Katolik Kilisesi'nin Fidei dönüm misyoneri üyesi olarak görev yaptığı Trabzon'daki Santa Maria Katolik Kilisesi'nde öldürülen bir Roma Katolik rahibiydi. Bu Türkiye'de nefret suçlarına dikkat çeken Ermeni gazeteci Hrant Dink cinayeti ve Zirve Yayınevi cinayetleri ile birlikte gündeme gelen olaylardan biriydi.[1] Santoro'yu öldüren zanlının kendi ifadelerine göre Danimarka Karikatür Krizinden etkilendiği bilinmektedir.[2]\n"
    },
    "Böyle Buyurdu Zerdüşt": {
        "first_paragraph": "Böyle Buyurdu Zerdüşt: Herkes ve Hiçbiri için Bir Kitap (Almanca: Also sprach Zarathustra: Ein Buch für Alle und Keinen), Friedrich Nietzsche tarafından kaleme alınmış bir kitaptır (1883–1885). Kitabı belirli bir kategori içerisinde tanımlamak genelde zor olmuştur: Bir edebiyat eseri ve aynı zamanda felsefi bir çalışmadır. Nietzsche kendisi kitabı \"yazılmış en derin\" eser olarak tanımlamıştır. Eser, birçok farklı konu ve tarz barındırmaktadır. Nietzsche'nin felsefi görüşleri açısından önemli bir yer tutan kitap, birçok eleştiriye maruz kalmıştır.\n"
    },
    "Fumi-e": {
        "first_paragraph": "Fumi-e (Japonca: 踏み絵; \"adım atma\" ve \"resim\"), Japonya'da Tokugawa şogunluğunun dini yetkililerinin, yasadışı bir dine mensup olmadıklarını göstermek için Kakure Kirishitanların üzerine adım atmalarını istediği İsa veya Meryem'in bir benzerliğiydi.[1]\n"
    },
    "Halep Katliamı (1850)": {
        "first_paragraph": "Halep Katliamı (1850), Halep'te yaşayan Müslümanların, azınlıkta bulunan Hristiyanlara saldırma olayıdır. Halep'teki Hristiyanlar ağırlıklı olarak Judayde mahallesi ve Salibeh'in kuzey banliyölerinde yaşıyordu. Katliam 17 Ekim 1850 akşamı başladı. 19 Ekim 1850 yılında katliamın ikinci gününde katliam sona erdi. Katliam sırasında  Süryani Patriği Peter VII Jarweh'te öldü.\n"
    },
    "Yasin Hayal": {
        "first_paragraph": "Yasin Hayal (d. 1981, Trabzon) Trabzon'daki bir McDonald's restoranını bombaladığı gerekçesiyle 6 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırılan bir sabıkalıdır.[1] Bir süre sonra Ermeni gazeteci Hrant Dink suikastında Ogün Samast'ı cinayete azmettirdiği gerekçesiyle mahkemeye çıkarılmış ve ağırlaşıtırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılmıştır.[2]\n"
    },
    "Irak ve Şam İslam Devleti": {
        "first_paragraph": "Organizasyonlar:\n Birleşmiş Milletler\n NATO\n Avrupa Birliği\nDiğer ülkeler:\n Afganistan (Taliban)\n Rusya\n İran\n Irak\n Suriye\nÜlke olmayan rakipler:\n Hizbullah\n Kürdistan Bölgesel Yönetimi\n"
    },
    "Léo Taxil": {
        "first_paragraph": "Marie Joseph Gabriel Antoine Jogand-Pagès ya da bilinen adıyla Léo Taxil (Fransızca telaffuz: [leo taksil]; 21 Mart 1854 - 31 Mart 1907), Fransız gazeteci ve yazar. Katolik Kilisesi karşıtı görüşleriyle tanınmıştır. Masonluğu ve Katolik Kilisesi'nin bu akıma karşı çıkışını yok etmeyi amaçlayan Taxil aldatmacası da bu yazar tarafından kurgulanmıştır.\n"
    },
    "Umpqua Üniversitesi saldırısı": {
        "first_paragraph": "Umpqua Üniversitesi saldırısı, Roseburg, Oregon yakınında bulunan Umpqua Üniversitesi'nde gerçekleşen silahlı saldırı.\n"
    },
    "Varg Vikernes": {
        "first_paragraph": "Varg Vikernes (Norveççe: [ˈvɑrɡ ˈvìːkəɳeːs]) olarak da bilinen Louis Cachet  (d. Kristian Vikernes, 11 Şubat 1973), Norveçli bir müzisyen ve yazardır. 1991 yılında en etkili black metal eylemlerinden biri haline gelen tek kişilik müzik projesi Burzum'u kurdu. 1994 yılında cinayet ve kundakçılıktan suçlu bulundu ve ardından 15 yıl hapis yattı.\n"
    },
    "Zirve Yayınevi Katliamı": {
        "first_paragraph": "Zirve Yayınevi Katliamı, 18 Nisan 2007'de, Malatya'daki Zirve Yayınevi'ne yapılan baskında biri Alman ikisi Türk üç Hristiyan'ın boğazları kesilerek öldürülmesi olayı.[1]\n"
    },
    "Türklere Karşı Savaş Üzerine": {
        "first_paragraph": "Türklere Karşı Savaş Üzerine (Almanca: Vom Kriege wider die Türken, İngilizce: On War Against the Turk) Martin Luther tarafından 1528'de yazılan ve 1529'da yayınlanan bir kitaptır.[1] Martin Luther'in, Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'daki ilerlemesinin kritik bir aşamasında, İslam ve Osmanlı İmparatorluğu'na karşı direniş hakkında yazdığı birkaç broşür ve vaazdan biriydi.\n"
    },
    "Kamboçya Soykırımı": {
        "first_paragraph": "Kamboçya Soykırımı (Kmerce: របប្រល័យពូជសាសន៍នៅកម្ពុជា), Kampuçya Komünist Partisi Genel Sekreteri Pol Pot liderliğindeki Kızıl Kmerler tarafından Kamboçya vatandaşlarına sistematik olarak zulmedilmesi ve öldürülmesidir. Pol Pot, Kamboçya'yı radikal bir şekilde tamamen kendine yeterli tarımsal sosyalist bir topluma doğru itti. Bu, 1975'ten 1979'a kadar 1,5 ila 2 milyon insanın ölümüyle sonuçlandı ki bu rakam Kamboçya'nın 1975'teki nüfusunun (yaklaşık 7,8 milyon) neredeyse dörtte biri kadardı.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Kullanıcı:Eazin/Fettmilch-Aufstand": {
        "first_paragraph": "1614'teki Fettmilch Ayaklanması (aynı zamanda \"Fedtmilch Ayaklanması\" [1] ), imparatorluk şehri Frankfurt am Main'de zencefilli kurabiye fırıncısı Vinzenz Fettmilch tarafından yönetilen bir Yahudi karşıtı isyandı. Loncaların ayaklanması aslen, patricilerin egemen olduğu, ancak Judengasse'nin yağmalanması ve tüm Frankfurt Yahudilerinin sınır dışı edilmesiyle yozlaşan şehir konseyinin kötü yönetimine yönelikti. En nihayetinde Kaiser, Hesse-Kassel Landgraviate ve Mainz Seçmenlerinin yardımıyla alt edildi.\n"
    },
    "Efrem": {
        "first_paragraph": "Nusaybinli Efrem ya da Süryani Efrem (Aramice: ܡܪܝ ܐܦܪܝܡ ܣܘܪܝܝܐ Mār ʾAp̄rêm Sūryāyā \"Suriyeli Efrem\"; d. 306, Nisibe – 9 Haziran 373, Urfa), Süryani diyakon, din öğretmeni, mistik ve Kutsal Kitap yorumcu. Aziz olarak hürmet gösterilir, 1920 yılından itibaren Katolik kilisesi tarafından Kilise Doktoru olarak tanınmaktadır. Yortusu 18 Hazirandır (Batı Kilisesi) ve 28 Ocaktır (Doğu Kilisesi).[1]\n"
    },
    "Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti": {
        "first_paragraph": "Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti (Arnavutça: Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë), Arnavutluk'un sosyalist devlet yönetimi dönemdeki 1946-1992 yılları arasında resmi adı idi.[2] Devletin adı önceden 1946-1976 arasında Arnavutluk Halk Cumhuriyeti idi, fakat Stalin'in ölümü sonrası oluşan uluslararası ayrımın etkisiyle (Örneğin Çin Sovyet ayrılığı) ismin önüne \"sosyalist\" kelimesini eklenmiştir.\n"
    },
    "Benin Halk Cumhuriyeti": {
        "first_paragraph": "Benin Halk Cumhuriyeti 1975 yılından 1990 yılına kadar bugünkü Benin Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.\n"
    },
    "Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti": {
        "first_paragraph": "Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da 1948'den 1990'a kadar varlığını varlığını sürdürmüş ülke.\n"
    },
    "Çin Sovyet Cumhuriyeti": {
        "first_paragraph": "Çin Sovyet Cumhuriyeti; geleceğin Çin Komünist Partisi lideri Mao Zedong, general Zhu De ve diğerleri tarafından kurulan, 1931-1937 yılları arasında var olan tanınmamış devlet. Devlete Kuomintang tarafından son verilmiştir.[1]\n"
    },
    "Demokratik Kampuçya": {
        "first_paragraph": "Kampuçya, resmi olarak 5 Ocak 1976'dan itibaren Demokratik Kampuçya olarak da tanımlanan Demokratik Kampuçya (DK), 1975 ile 1979 arasında var olan tek partili Marksist-Leninist[1][2] totaliter diktatörlük altında bir devletti. Kamboçya Komünist Partisi'nin (CPK) takipçilerine halk tarafından verilen isim olan Kızıl Kmerler (Khmer Rouge) tarafından kontrol edildi.\n"
    },
    "Doğu Almanya": {
        "first_paragraph": "Doğu Almanya veya resmî adıyla Demokratik Alman Cumhuriyeti (DAC veya Alman Demokratik Cumhuriyeti, ADC; Almanca: Deutsche Demokratische Republik, Almanca telaffuz: [ˈdɔʏtʃə demoˈkʁaːtɪʃə ʁepuˈbliːk]  ( dinle), DDR, Almanca telaffuz: [ˌdeːdeːˈʔɛʁ]  ( dinle)), günümüzdeki Almanya'nın doğu kısmında bulunmuş, 1949 ile 1990 yılları arasında var olmuş sosyalist cumhuriyet. ADC; 1945'te II. Dünya Savaşı'nın Nazilerin yenilgisiyle son bulması ve Almanya'nın işgal bölgelerine ayrılmasının ardından 1949'da Almanya Sosyalist Birlik Partisi'nin Sovyet işgal bölgesindeki topraklarda sosyalist bir devlet kurmasıyla ortaya çıkmış ve 1989 sonbaharında gerçekleşen Barışçıl Devrim ile Batı Almanya'yla yeniden birleşmesine kadar varlığını sürdürmüştür. Devletin resmî ideolojisi, Marksizm-Leninizm idi. Hükûmetin anlatısı ise Doğu Almanya'yı \"işçi ve köylülerin sosyalist devleti\" ve \"barış Almanyası\" olarak tanımlıyor, ülkenin savaşın ve faşizmin kökünü kazıdığını öne sürüyordu; öyle ki, antifaşizm ülkede bir devlet doktriniydi.[2] Diğer sosyalist Doğu Bloku ülkeleri gibi, Doğu Almanya ve hükûmeti de 40 yıl kadar süren varlığı boyunca Sovyetler Birliği ile yakın ilişkiler ve karşılıklı etki içerisindeydi ve Varşova Paktı'nın bir parçasıydı.[3]\n"
    },
    "Finlandiya Demokratik Cumhuriyeti": {
        "first_paragraph": "Finlandiya Demokratik Cumhuriyeti, II. Dünya Savaşı'nın Kış Savaşı cephesinde Sovyetler Birliği'nin lideri Josef Stalin tarafından örgütlenmiş komünizm destekçisi milislerden ve Sovyet partizanlarından oluşturulmuş devlettir. Bu ülkenin hiçbir özelliği olmaması ile birlikte Kış Savaşı'nın bitiminde imzalanan Moskova Barış Antlaşması ile birlikte lağvedilmiştir. Daha sonra Devam Savaşı başlamış olsa bile, Stalin bu devleti tekrar kurmamıştır. O dönemlerde Stalin yönetimi altındaki Sovyetler Birliği'nin Finlandiya, Japonya, Türkiye ve Batı Almanya için özel planları olmasına karşın ancak Batı Avrupa'da aşırı solcu örgütleri desteklemek ile yetinmiş ve Kore Savaşı bitiminde hastalanarak ölmüştür. Söz konusu topraklar şu an Rusya kontrolü altındadır. Bazı muhalif partiler dışında Finlandiya'nın resmi bir toprak talebi yoktur.[1][2][3][4][5]\n"
    },
    "Halkın Devrimci Hükûmeti (Grenada)": {
        "first_paragraph": "Halkın Devrimci Hükûmeti (HDH; İngilizce: People's Revolutionary Government, Fransızca: Gouvernement révolutionnaire du peuple), Karayipler'deki küçük bir ada olan Grenada üzerinde 1979 ve 1983 arasında varlığını sürdürmüş sosyalist devlet.\n"
    },
    "Kongo Halk Cumhuriyeti": {
        "first_paragraph": "Kongo Halk Cumhuriyeti, 1969 yılından 1992 yılına kadar bugünkü Kongo Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.\n"
    },
    "Sovyetler Birliği": {
        "first_paragraph": "Sovyetler Birliği (Rusça: Советский Союз - Sovetskiy Sayuz), resmî adıyla Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (Союз Советских Социалистических Республик (yardım·bilgi), Sayuz Sovetskih Sotsialistiçeskih Respublik) ya da kısa adlarıyla SSCB[1] (Rusça: СССР) veya Sovyetler, Petrograd’daki geçici hükûmetin Vladimir Lenin önderliğindeki Bolşeviklerce 1917 Ekim Devrimi'yle devrilmesinden sonra 1922 yılında kurulan ve 1991 yılına dek varlığını koruyan devlet.\n"
    },
    "2017 Quebec City Cami saldırısı": {
        "first_paragraph": "2017 Quebec City Cami saldırısı, 29 Ocak 2017'de Québec, Kanada'da, Quebec İslam Kültür Merkezi yakınındaki Quebec City Cami'de akşam namazı kılan müslümanlara karşı gerçekleştirilen silahlı saldırı. Akşam namazı bittikten sonra iki silahlı kişi camiden çıkan kalabalığın üzerine ateş açmış, saldırıda altı kişi öldü, on yedi kişi yaralandı.[1] Başbakan Justin Trudeau ve Philippe Couillard, olayı bir \"terörist saldırı\" olarak nitelendirdi ancak saldırının kim veya kimlerce gerçekleştirildiği bilinmemektedir.[2]\n"
    },
    "Almanya'da İslamofobi": {
        "first_paragraph": "Almanya'da İslamofobi İslam ve/veya Almanya'daki Müslümanlar'a yönelik kaygı, korku, düşmanlık ve reddetme duygularını ifade eden söylemler, davranışlar ve yapılar bütünüdür.[1][2] Almanya'da İslamofobi, ayrımcılık, medyada olumsuz haberler ve Müslümanlara karşı şiddet yoluyla kendini gösterebilir. Almanya'daki çeşitli İslami gruplar camileri hedef alan saldırılara ilişkin endişelerini dile getirmiştir.[3]\n"
    },
    "Amerika Birleşik Devletleri'nde İslamofobi": {
        "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri'nde İslamofobi, bazı Amerikalıların İslam'a, Müslümanlara ve/veya İslam'a bağlı gibi görünen kişilere ve İslam'la ilişkili grupların üyelerine karşı besledikleri güvensizlik ve düşmanlık duyguları olarak tanımlanabilir.[1] Bugün Amerika Birleşik Devletleri'nde İslami öğretileri yanlış yönlendirmeye, İslami grupları aşağılamaya ve karalamaya ve inancın kendisini zayıflatmaya ve itibarsızlaştırmaya yönelik çok sayıda girişim bulunmaktadır. Amerikalı Müslümanlar genellikle ırksallaştırılmakta ve kendilerine atfedilen klişeler ve genellemeler nedeniyle ayrımcılığa maruz kalmaktadır. Bu nedenle İslamofobi, profil özellikleri ya da insanların nasıl göründüğüne dair sosyal olarak inşa edilmiş kategoriler üzerine kurulu olan Amerika Birleşik Devletleri'nin ırkçı ideolojisinin hem bir ürünü hem de ona katkıda bulunan bir unsurdur.[2][3][4]\n"
    },
    "Avusturya Özgürlük Partisi": {
        "first_paragraph": "Freiheitliche Partei Österreichs (FPÖ), Avusturya Özgürlük Partisi, 7 Nisan 1956'da Viyana'da kuruldu.\n"
    },
    "Çerkes Soykırımı": {
        "first_paragraph": "Çerkes Soykırımı[12][13] (Çerkes Sürgünü olarak da bilinir) veya Çerkesçe özel ismiyle Tsitsekun[a] (Batı Çerkesçesi: ЦӀыцӀэкӀун),[b] Çarlık Rusyası tarafından Çerkes halkına gerçekleştirilen sistematik toplu katliam, etnik temizlik, ve sürgün.[1] Olaylardan Çerkes halkının %80-97'si,[14][15][16][16] yaklaşık 1.500.000 kişi, etkilenmiştir.[14][17][18] Yok edilmesi planlanan halk genel olarak Çerkesler olsa da, Kafkasya'nın diğer Müslüman halkları da etkilendi.[19] Rus kuvvetlerinin hamile kadınların karınlarını deşmek gibi çeşitli yöntemler kullandığı bildirildi.[20][21] Grigori Zass gibi Rus generaller, Çerkesleri \"insanlık dışı pislik\" olarak tanımladılar ve Çerkes sivillerin toplu katliamını yücelttiler,[20][22][23] bilimsel deneylerde kullanılmalarını savundular[20][24] ve askerlerinin kadınlara tecavüz etmesine izin verdiler.[20]\n"
    },
    "Çin'de İslamofobi": {
        "first_paragraph": "Çin'de İslamofobi, İslam ve Çin'deki Müslümanlar'a yönelik kaygı, korku ve düşmanlık duygularını ifade eden söylemler, davranışlar ve yapılar kümesini ifade eder.[1][2]\n"
    },
    "English Defence League": {
        "first_paragraph": "English Defence League (EDL) (Türkçe: İngiliz Savunma Birliği), aşırı-sağcı sokak protestoları yapan ırkçı bir harekettir. EDL, İslam'ın yayılmasına, toplumsallaşmasına, ya da \"ekstremist\" islamî hareketlerin varlığına yönelik eylemler gerçekleştirir. İngiltere merkezli bir örgüt olan EDL islamofobik olarak tanımlanır.\n"
    },
    "Fitne (kısa film)": {
        "first_paragraph": "Fitne (Hollanda'daki adlandırılışı: Fitna), Hollanda parlamentosundaki aşırı sağcı siyasi partilerden Özgürlük Partisi (Felemenkçe: Partij van de Vrijheid) milletvekili Geert Wilders tarafından hazırlattırılan İslam aleyhtarı film.[1]\n"
    },
    "Kuran'a saygısızlık": {
        "first_paragraph": "\"Kur'an'a saygısızlık\", Müslümanların Allah'ın kelamı olarak kabul ettikleri Kur'an'a, Kur'an'ın orijinal Arapça metnine saygısızlık ederek, Kur'an nüshalarını tahrif etme veya eylem yapılmasına karşı kullanılan terimdir. Müslümanlar Kur'an'a kasıtlı olarak hakaret edilmesini küfür olarak kabul etmektedir.\n"
    },
    "Mahunt": {
        "first_paragraph": "Mahunt, Mahund veya Mahun Roma Kilisesi tarafından Muhammed'in Telegard adında bir şeytana taptığını iddia etmesi ve Muhammed isminin kullanımının yasaklanması sonrasında, Muhammed'e taktığı ve Köpek anlamına gelen lakap.[1]\nMahunt lakabı yakın tarihte Salman Rüşdi tarafından Şeytan Ayetleri romanında kullanılmıştır.\n"
    },
    "Pegida": {
        "first_paragraph": "Pegida (Almanca: Patriotische Europäer Gegen Islamisierung Des Abendlandes), açılımı \"Batının İslamlaşmasına Karşı Vatansever Avrupalılar\" şeklinde olan Dresden kökenli Alman siyasi hareket. Alman hükûmetini hedef alan hareket Batı'nın islamlaşmasına karşı çıkmak amacıyla 20 Ekim 2014 itibarıyla toplu gösteriler düzenlemeye başladı.[1]\n"
    },
    "Ponabalia Katliamı": {
        "first_paragraph": "Ponabalia Katliamı, 7 Mart 1927'de bölge sulh hakiminin emriyle Hindistan polisleri tarafından Ponabalia'da 20 Bengalli Müslüman'ın toplu olarak öldürülmesidir.[1][2][3]\n"
    },
    "Sincan yeniden eğitim kampları": {
        "first_paragraph": "Sincan yeniden eğitim kampları (Çince: 再教育营; pinyin: Zài jiàoyù yíng; Uygurca: قايتا تەربىيەلەش لاگېرلىرى, Qayta terbiyelesh lagérliri), ya da Çin Hükûmeti'nin resmi / örtmeceli tanımıyla \"Mesleki Beceri Eğitim Merkezleri\"[1] (Çince: 职业技能教育培训中心; pinyin: Zhíyè jìnéng jiàoyù péixùn zhōngxīn)[2][3][4], Çin Hükûmeti'nin[5][6][7][8] Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde 2014 yılından bu yana işlettiği ve başta Uygur Türkleri olmak üzere çoğunluğu Müslümanlardan oluşan çeşitli etnik gruplara ait insanları tuttuğu kamplardır.[9][10] Çeşitli devletler ve sivil toplum kuruluşları tarafından \"toplama kampları\", \"enterne kampları\" ve \"endoktrinasyon kampları\" olarak tanımlanan bu kamplar ilk kez Genel Sekreter Şi Cinping'in yönetimi altında 2014 yılında kuruldu.[10][11] Sert tutumuyla bilinen parti sekreteri Chen Quanguo'nun Ağustos 2016'da özerk bölgenin başkanlığına getirmesinden beri kampların sayısı ve kapsamı görülmemiş bir şekilde yoğunlaştı. Bu kampların gizlice ve yasal sistemin dışında işletildiği, birçok tutuklunun herhangi bir yargılama veya suçlama yapılmadan kamplara alındığı bildirilmiştir.[12][13][14] Raporlara göre yerel makamlar bu kamplarda yüzbinlerce Uygur ve diğer etnik azınlıklara ait Müslümanları tutmuştur; bu tutuklamaların amacının aşırılık ve terörizmle mücadele etmenin yanı sıra Çinlileştirme (中国化) olduğu belirtilmektir.[15][16][17][18][19][20]\n"
    },
    "Uygur Soykırımı": {
        "first_paragraph": "Uygur Soykırımı, Çin Hükûmeti tarafından Uygurlar'a karşı uygulanan şiddet ve İnsan hakları ihlallerine verilen genel isimdir.[1] Bu politika çoğunluğu Uygur olan bir milyondan fazla Türk Müslümanın[2][3][4][5][6] herhangi bir yasal işlem olmaksızın, gizli gözaltı kamplarında tutulmasına yol açtı.[7][8] Söz konusu politikayı eleştirenler genel olarak bunu Çin hükûmetinin Sincan'ı Çinlileştirme çabasının bir sonucu olarak tanımladılar ve bunu bir Kültürel soykırım olarak nitelendirdiler.[9][10][11][12][13][14] Bu politikalar, Sincan yerel Komünist Parti sekreteri Chen Quanguo tarafından uygulanmıştır.[15] Birçok aktivist, bağımsız STK, insan hakları uzmanı, hükûmet yetkilileri ve Sürgündeki Doğu Türkistan Hükümeti bu olayları bir Soykırım olarak adlandırdı. Uygurlulara karşı uygulanan şiddet, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana etnik ve dini kimlikleri nedeniyle en fazla kişinin tutuklandığı, şiddet gördüğü ve öldürüldüğü olay oldu.[16]\n"
    },
    "Katolik Haber Ajansı": {
        "first_paragraph": "Katolik Haber Ajansı (KNA), Alman Katolik Kiliseleri Birliği çatısı altında faaliyet gösteren haber ajansı. 1952 yılında kurulan ajansın merkezi Bonn'da bulunmaktadır. Kurum, radyo-Televizyon ve yazılı basın için haber üretiminde bulunmaktadır.\n"
    },
    "SAT-7": {
        "first_paragraph": "SAT-7, farklı bölgelerde yayın yapan Hristiyanlara özel uydu televizyon kanalı. Hristiyanlara yönelik yayın yapmaktadır. Bünyesinde, SAT-7 Arabic (Arapça), SAT-7 Kids (Arapça), SAT-7 Plus (Arapça), SAT-7 Pars (Farsça) ve SAT-7 Türk (Türkçe) kanallarını barındırmaktadır.\n"
    },
    "Altınoluk (dergi)": {
        "first_paragraph": "Altınoluk, Türkiye'de aylık olarak yayınlanan İslami dergi. İlk sayısı 1986'da çıkmıştır. Altınçocuk ve Şebnem adlı iki ek dergi ile birlikte yayınlanmaktadır.\n"
    },
    "Büyük Doğu (dergi)": {
        "first_paragraph": "Büyük Doğu, 1943-1978 yılları arasında, Necip Fazıl Kısakürek'in farklı dönemlerde yayınladığı İslamcı bir dergidir.[2]\n"
    },
    "Gözcü Kulesi (dergi)": {
        "first_paragraph": "Gözcü Kulesi - Yehova'nın Gökteki Krallığını Duyurur, Yehova'nın Şahitleri tarafından ücretsiz olarak yayımlanan bir dergidir. Dergi Halka yönelik baskı ve İnceleme baskısı olmak üzere iki farklı şekilde basılır.\n"
    },
    "İktibas": {
        "first_paragraph": "İktibas, 1 Ocak 1981'de yayın hayatına başlayan bir dergidir. Derginin kurucusu, Ercümend Özkan'dır.\n"
    },
    "İlim ve Sanat": {
        "first_paragraph": "İlim ve Sanat, Mayıs 1985'ten itibaren 48 sayı devam eden ve 1998'de yayımı sonlanan[1] bilimsel, kültürel, dini dergi.\n"
    },
    "İslâm (dergi)": {
        "first_paragraph": "İslâm, Eylül 1983 ile Haziran 1998 tarihleri arasında[1]  yayımlanmış dini, siyasi kültür dergisi.\n"
    },
    "İslam Mecmuası (1914-1918)": {
        "first_paragraph": "İslam Mecmuası,  12 Şubat 1914 – 30 Ekim 1918 tarihleri arasında 63 sayı yayımlanmış fikir dergidir.\n"
    },
    "The Christian Science Monitor": {
        "first_paragraph": "The Christian Science Monitor (kısaca CSM), Amerika Birleşik Devletleri'nin Massachusetts eyaletinin Boston şehri merkezli, uluslararası yayın yapan haftalık haber dergisi ve İnternet üzerinden günlük haber yayını yapan web sitesi. Christian Science Publishing Society tarafından yayınlanmaktadır.\n"
    },
    "Zenith (dergi)": {
        "first_paragraph": "Zenith, Deutscher Levante Verlag yayınevinin 1999’dan beri iki ayda bir çıkardığı, Almanca yayımlanan, Arap ve İslam dünyası hakkında siyasi, kültürel, ekonomik ve toplumsal konuları içeren bir dergidir. Derginin yayıncıları Moritz Behrendt, Yasemin Ergin, Daniel Gerlach, Christian Meier, Veit Raßhofer ve Jörg Schäffer'dir.\n"
    },
    "Dinî filmler listesi": {
        "first_paragraph": "Dinî film; konusunu dinden alan, izleyicide din duygusu uyandırmayı amaçlayan, dinî  inançları yaymayı amaçlayan film türüdür.\n"
    },
    "? (film)": {
        "first_paragraph": "? (Soru İşareti anlamına gelen Tanda Tanya olarak da görülebilir) 2011 yapımı Endonezya dram filmidir. Filmin yönetmen koltuğunda Hanung Bramantyo oturmaktadır. Filmde Revalina Sayuthi Temat, Reza Rahadian, Agus Kuncoro, Endhita, Rio Dewanto, ve Hengky Sulaeman gibi isimler rol almaktadır. Film, Endonezya'nın dini çoğulculuğuna odaklanıyor ve genellikle farklı inançlar arasında çatışmayı ele alıyor ve senaryo üç ailenin, bir Budist, bir Müslüman ve bir Katolik'in etkileşimleri etrafında dönüyor. Çok sayıda zorluğa maruz kaldıktan ve birkaç aile ferdinin dini şiddet sonucu hayatını kaybetmesinden sonra onlar barışır.\n"
    },
    "Allah'ın Arslanı Hazreti Ali": {
        "first_paragraph": "Allah'ın Arslanı Hazreti Ali, İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi Ali'yi konu alan 1969 tarihli Türk yapımı sinema filmi.\n"
    },
    "Becket (film, 1964)": {
        "first_paragraph": "Becket , İngiltere Kralı II. Henry ile arkadaşı piskopos Thomas Becket arasındaki tarihi çalkantılı ilişkiyi konu alan 1964 yapımı tarihi bir drama filmidir. Hal Wallis Productions tarafından yapılan ve Paramount Pictures tarafından yayınlanan, Jean Anouilh'in 1959 tarihli Becket or the Honor of God oyununun dramatik bir film uyarlamasıdır.[2] Peter Glenville tarafından yönetildi ve Hal B. Wallis ve Joseph H. Hazen tarafından yürütücü yapımcı olarak üretildi. Senaryo, Anouilh'in oyunundan uyarlayan Edward Anhalt tarafından yazılmıştır. Müzikleri Laurence Rosenthal'a, sinematografi Geoffrey Unsworth'a ve düzenleme Anne V. Coates'e aitti .\n"
    },
    "Beşinci Boyut (film)": {
        "first_paragraph": "Beşinci Boyut, İsmail Güneş'in yönetmenliğini yaptığı 1993 yapımı drama filmidir.\n"
    },
    "Black Narcissus": {
        "first_paragraph": "Black Narcissus, Powell & Pressburger adlı Britanyalı yönetmen-yazar öbeği tarafından hazırlanan 1947 yapımı sinema filmidir. Adını Rumer Godden'ın aynı adlı romanından almaktadır. Filmin başrollerini Deborah Kerr, Kathleen Byron, Sabu, David Farrar, Flora Robson, Esmond Knight ve Jean Simmons paylaşmaktadır.\n"
    },
    "Cennetin Krallığı": {
        "first_paragraph": "Cennetin Krallığı (Orijinal adı: Kingdom of Heaven), 2005 yapımı, yönetmenliğini Ridley Scott'ın yaptığı, Haçlı Seferleri konusu üzerine olan tarih, aksiyon, savaş ve dram türündeki bir sinema filmidir.[5][6] Filmin başrollerinde Orlando Bloom,[7] Eva Green,[8] Liam Neeson, Jeremy Irons, Edward Norton, David Thewlis, Brendan Gleeson ve Selahaddin Eyyubi rolünde Gassan Mesud bulunmaktadır. Film, Müslüman komutan Selahaddin Eyyubi'nin Kudüs'ü Haçlıların kurmuş olduğu Kudüs Krallığı'ndan geri alması öncesinde Haçlı Seferleri'ni ve iki tarafın bu savaşlara bakışını anlatmaktadır. Filmin tamamı, 1189–1192 yılları arasındaki Üçüncü Haçlı Seferi'ne yol açan olayların kurgulanmış bir tasviridir.[9]\n"
    },
    "Çağrı (film)": {
        "first_paragraph": "Çağrı (Özgün adı: The Message), Suriye asıllı Amerikalı yönetmen Mustafa Akkad'ın yönettiği, İslam dininin doğuşunu konu alan 1976 yapımı filmdir. Film İslam dininin, peygamberi olan Muhammed'in önderliğinde doğup yayılmasını anlatmaktadır. Filmin tamamına yakını Libya'da, bazı sahneleri ise Fas'ta çekilmiştir.[1] Filmde Peygamber Muhammed'in yüzü hiç gösterilmemiş, sadece bazı olaylar onun gözüyle gösterilmiştir. Film, 5 Nisan 2016 tarihi itibarıyla IMDb Top 250 listesine 121. sıradan girmiştir.\n"
    },
    "Dabbe 2": {
        "first_paragraph": "Dabbe 2, yapımcılığını, yönetmenliğini ve senaristliğini Hasan Karacadağ'ın üstlendiği Türk yapımı bir korku filmidir.[1] Başrollerini Serdar Özer, Ebru Aykaç ve Serhat Yiğit'in paylaştıkları film, 2006 yılında vizyona giren Dabbe'nin devam filmidir. Film, Türkiye sinemalarında 264 bin 259 kişi tarafından izlenmiştir.[3]\n"
    },
    "David & Layla": {
        "first_paragraph": "David & Layla bir 2005 bağımsız filmidir. Filmin yönetmenliğini Jay Jonroy yapmaktadır. \n"
    },
    "Frailty (film)": {
        "first_paragraph": "Frailty, yönetmenliğini Bill Paxton'ın üstlendiği, psikolojik gerilim ve polisiye türlerindeki 2001 yapımı Amerikan, Alman ve İtalyan filmi. Başlıca rollerinde Bill Paxton, Matthew McConaughey, Powers Boothe, Matt O'Leary, Jeremy Sumpter ve Levi Kreis'ın rol aldığı film, Tanrı'dan aldığı mesajlar doğrultusunda insan gibi gözüken iblisleri öldürdüğünü belirten bir baba ile iki çocuğunun yaşadıklarını konu almaktadır. $11 milyona mâl olan film, dünya çapında $17,4 milyonun üzerinde hasılat elde etti.[1]\n"
    },
    "Görev (film, 2001)": {
        "first_paragraph": "Görev (İngilizce özgün adıyla: The Order) Sheldon Lettich tarafından yönetilen ve filmde de rol alan Jean-Claude Van Damme tarafından senaryosu yazılan 2001 Amerikan aksiyon filmidir. Film 12 Mart 2002'de Amerika Birleşik Devletleri'nde doğrudan DVD'ye çıkmıştır.\n"
    },
    "Günaha Son Çağrı (film)": {
        "first_paragraph": "Günaha Son Çağrı, 1988 ABD yapımı dinsel epik filmdir. Özgün adı The Last Temptation of Christ olan film 1989 Nisan ayında 8. İstanbul Film Festivali kapsamında gösterildi.[1]\n"
    },
    "Hail Satan?": {
        "first_paragraph": "\nHail Satan? (Türkçe: Yaşasın Şeytan?),[1] The Satanic Temple ismiyle bilinen Satanist Tapınak[1] adlı nonteistik kuruluşun kökenlerini ve politik aktivizmini inceleyen 2019 yapımı Amerikan belgesel filmidir.[2] Penny Lane yönetmenliğinde çekilmiş film 2019 Sundance Film Festivali'nde premiyerini gerçekleştirmiş ve Amerika Birleşik Devletleri'nde aynı yıl 19 Nisan'da vizyona girmiştir.[3][4] Belgesel, Satanistlerin Hristiyan sağa karşı ülkedeki din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması ilkesinin korunması için verdikleri çabaları göstermektedir.[5]\n"
    },
    "İbrahim Bey ve Kuran'ın Çiçekleri": {
        "first_paragraph": "İbrahim Bey Ve Kuran'ın Çiçekleri  2003 Fransa yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Monsieur Ibrahim et les Fleurs du Coran olan film 17 Eylül 2004'te Türkiye'de de gösterime girdi.\n"
    },
    "Korkunç Bir Film 3": {
        "first_paragraph": "Korkunç Bir Film 3 (özgün adıyla Scary Movie 3), 2003 yapımı Amerikan güldürü filmidir. David Zucker'ın yönetmenliğini üstlendiği yapımda korku, bilimkurgu ve gizem türleri eleştirilmektedir. Korkunç Bir Film adlı dizinin üçüncü filmi olan yapımda Shorty Meeks ve Ray Wilkins karakterleri öne çıkmaktadır. Film dünya çapında 220.673.217 Amerikan doları hasılat elde etmiştir.\n"
    },
    "Mısır Prensi": {
        "first_paragraph": "Mısır Prensi (özgün adı: The Prince of Egypt), 1998 yapımı, Brenda Chapman, Steve Hickner ve Simon Wells yönetmenliğinde Akademi Ödüllü bir animasyon filmidir.\n"
    },
    "Misyon (film)": {
        "first_paragraph": "Misyon (İngilizce: The Mission) Roland Joffé yönetmenliğinde, 1986 yılında vizyona girmiştir. Filmin başrollerini Robert De Niro ve Jeremy Irons paylaşmaktadır.\n"
    },
    "Musallat": {
        "first_paragraph": "Musallat, 2007 yapımı bir Türk korku filmidir.[1] Gen filminin senaristlerinden Alper Mestçi'nin ilk yönetmenlik deneyimi olan Musallat, çok genç bir oyuncu kadrosuna sahiptir.[1] Filmin korku ögelerinden dolayı 15 yaş sınırı getirilmiştir. Film, Türkiye sinemalarında 301 bin 220 kişi tarafından izlenmiştir.[2]\n"
    },
    "On Emir (film, 1956)": {
        "first_paragraph": "On Emir (İngiliz orijinal adı: The Ten Commandments), 1956 yılı Amerika Birleşik Devletleri yapımı epik bir film. Cecil B. DeMille tarafından yönetilen filmde Charlton Heston (Musa), Yul Brynner (Ramses) ve Anne Baxter (Nefertiti) başrollerde oynamışlardır.\n"
    },
    "Ornitolog (film)": {
        "first_paragraph": "Ornitolog(İngilizce: The Ornithologist, Portuguesa: O Ornitólogo), João Pedro Rodrigue'in hem yönetmenliğini hem de senaritliğini yaptığı macera, dram, gizem kategorilerinde yer alan 2016 yapımlı filmdir.[1][2]\n"
    },
    "PK (film)": {
        "first_paragraph": "PK, 2014 yapımı bilimkurgu ve komedi filmidir. Yönetmenliği Rajkumar Hirani, yapımı Hirani ve Vidhu Vinod Chopra, yazarlığı ise Hirani ve Abhijat Joshi tarafından yapılan bir Hint filmidir. Filmin başrollerinde Aamir Khan olmak üzere Anushka Sharma, Sushant Singh Rajput, Boman Irani, Saurabh Shukla ve Sanjay Dutt rol almıştır. Film, araştırma görevi için dünyaya gelen bir uzaylının hikâyesini anlatıyor.\n"
    },
    "Prometheus (film, 2012)": {
        "first_paragraph": "Prometheus (pro-MEE-thee-uhs), yönetmenliğini Ridley Scott'ın, senaristliğini Jon Spaihts ve Damon Lindelof'un yaptığı, başrollerinde Noomi Rapace, Michael Fassbender, Guy Pearce, İdris Elba, Logan Marshall-Green ve Charlize Theron gibi isimlerin oynadığı 2012 yapımı bilimkurgu filmi. 21. yüzyıl sonlarında doğru, birkaç antik kültürün eserleri arasında keşfedilen yıldız haritaları Prometheus mürettebatının ilgisini çekmektedir. İnsanlığın kökeni arayan mürettebat farklı bir gezegene gelerek insan ırkının yok olmasına neden olabilecek bir tehdidi keşfeder.\n"
    },
    "Resurrection (film, 1980)": {
        "first_paragraph": "Resurrection, (Türkçe: Diriliş), yönetmenliğini Daniel Petrie'nin yaptığı, başrollerini Ellen Burstyn, Sam Shepard, Richard Farnsworth, Roberts Blossom ve Eva Le Gallienne'in paylaştığı, 1980 yılı Amerikan yapımı sinema filmidir.[2] Lewis John Carlino tarafından yazıldı ve Renee Missel ve Howard Rosenman tarafından yapımcılığı üstlenildi.\n"
    },
    "Semum (film)": {
        "first_paragraph": "Semum, Hasan Karacadağ'ın senaryosunu, yapımcılığını ve yönetmenliğini üstlendiği, 2008 tarihli Türk korku filmidir.[2] Film, Türkiye sinemalarında 334 bin 168 kişi tarafından izlenmiştir.[3]\n"
    },
    "Takva (film)": {
        "first_paragraph": "Takva, 2005 yapımı Türk filmidir. Yönetmenliğini Özer Kızıltan'ın yaptığı filmin, senaryosu Önder Çakar'a aittir. Takva'nın yapımcı ve dağıtımcı firması Yeni Sinemacılar'dır. Filmin başrollerini Erkan Can, Meray Ülgen, Güven Kıraç, Erman Saban paylaşmaktadır. Türü dramdır.\n"
    },
    "Tanrının Kitabı": {
        "first_paragraph": "Tanrının Kitabı (Orijinal adı: The Book of Eli), Başrollerini Denzel Washington, Gary Oldman ve Mila Kunis'in paylaştığı 2010 yapımı Amerikan filmi.\n"
    },
    "The Fourth Wise Man": {
        "first_paragraph": "The Fourth Wise Man hıristiyanlık tarihi ile ilgili dördüncü Magi (Bilge Kişi) olan Artabanın İsa'yı bulmasını konu alan 1985, ABD yapımı televizyon için yapılmış dramatik türde bir filmdir. Yönetmenliğini ve yapımcılığını Michael Ray Rhodes'in yaptığı filmin başrollerini Altın Küre ve Emmy ödüllü oyuncu Martin Sheen, Akademi Ödüllü Alan Arkin ve Akademi Ödülü adayı Eileen Brennan paylaşmaktadır. Filmde İsanın yüzü gösterilmemekte, sadece sesi geçmektedir. Filmde aynı zamanda Martin Sheen'in o zamanlar meşhur olmayan oğulları Altın Küre ödüllü Charlie Sheen ve şimdilerde prodüksiyon işinde çalışan Ramón Estévez de diğer rolleri oynamaktadır. Alan Arkinin oğlu Adam Arkin de filmde rol almıştır. 72 dakika süren film, DVD ve VHS formatlarında piyasaya ABD'de sürülmüştür.\n"
    },
    "The Song of Bernadette (film)": {
        "first_paragraph": "Bernadette'in Şarkısı, Franz Werfel'in 1941 tarihli aynı adlı romanına dayanan 1943 Amerikan biyografik drama filmidir .  Jennifer Jones başroldedir ve Bernadette Soubirous’u oynamıştır. Film, Şubat ve Temmuz 1858 arasında kutsanmış Meryem’i gördüğü onsekiz rüyadadan sonra 1933’de  azizleştirilen  bir kadının hikâyesini anlatmaktadır. George Seaton tarafından yazılan bir senaryo, Henry King tarafından yönetilmiştir.\n"
    },
    "The Way of the Wind": {
        "first_paragraph": "The Way of the Wind,[1] Terrence Malick tarafından yazılıp yönetilen ve Josh Jeter tarafından yapımcılığı üstlenilen, yakında çıkacak olan bir epik İncil drama filmidir. Géza Röhrig'in İsa rolünde oynadığı film, onun hikayesini yeniden anlatıyor. Rohrig'in yanı sıra Mark Rylance Satan rolünde, Matthias Schoenaerts Saint Peter rolünde, Ben Kingsley, Joseph Fiennes, Tawfeek Barhom, Douglas Booth ve Aidan Turner yardımcı rollerde rol alıyor.\n"
    },
    "Tron (film)": {
        "first_paragraph": "Tron, Steven Lisberger'in yönetmenliğinde başrollerini Jeff Bridges, Bruce Boxleitner, Cindy Morgan'ın paylaştığı 1982 yapımı bilimkurgu-aksiyon filmi.\n"
    },
    "Tron Efsanesi": {
        "first_paragraph": "Tron: Legacy, Walt Disney Pictures tarafından üretilen 2010 ABD yapımı bilimkurgu filmi. 1982 yapımı Tron filminin devamıdır. Yönetmenliğini yapan Joseph Kosinski bu film ile ilk yönetmenlik denemesi yapmıştır.\n"
    },
    "Tutku - İsa Mesih'in Çilesi": {
        "first_paragraph": "Tutku - İsa Mesih'in Çilesi (The Passion of the Christ), İsa'nın Hristiyanlarca \"Çile\" olarak bilinen son 12 saatini anlatan ve Mel Gibson'ın yönetmenliğini üstlendiği bir filmdir.\n"
    },
    "Üç Harfliler: Beddua": {
        "first_paragraph": "Üç Harfliler: Beddua, yapımcılığını, yönetmenliğini ve senaristliğini Alper Mestçi'nin üstlendiği Türk yapımı bir korku filmidir. Başrollerini Beyzanur Mete, Esma Soysal, Şerife Ünsal ve Gizem Takma'nın paylaştığı film, 2018 yılında vizyona girdi.[1],[2]\n"
    },
    "Yunus Emre: Aşkın Sesi": {
        "first_paragraph": "Yunus Emre: Aşkın Sesi, Yunus Emre'nin hayatını konu alan Türk yapımı sinema filmidir.\n"
    },
    "Zeitgeist: The Movie": {
        "first_paragraph": "Zeitgeist: The Movie, 2007 yılı yapımı, din, para ve banka ile 9/11 olayını anlatan bir belgeseldir.\n"
    },
    "Anadolu'da Vakit": {
        "first_paragraph": "Anadolu'da Vakit, İslamcı ve muhafazakâr günlük siyasi gazeteydi. Hakkında verilen tazminat kararlarını ödeyemeyince kapanma kararı alan günlük Akit gazetesinin kadrosunca kurulmuştur.\n"
    },
    "Diriliş Postası": {
        "first_paragraph": "Diriliş Postası, 28 Şubat 2015 tarihi itibarıyla yayımlanmaya başlayan günlük ulusal gazetedir.[1]\n"
    },
    "İstiklal (gazete)": {
        "first_paragraph": "İstiklal, Türkiye'nin İstanbul şehrinde yayınlanan ulusal günlük gazete. 1974 yılında Nadide Neşe Yurdakul tarafından kurulan yerel bir gazete olan İstiklal, Mart 2016 itibarıyla ulusal yayımlanan gazeteye dönüştü.[1] Gazetenin yayın merkezi Zeytinburnu ilçesinde bulunmaktadır.[2]\n"
    },
    "Milat (gazete)": {
        "first_paragraph": "Milat, Türkiye'de basılan ulusal günlük gazetedir. 20 Ekim 2011 yayına başlamıştır.\n"
    },
    "Millî Gazete": {
        "first_paragraph": "Millî Gazete, 12 Ocak 1973 tarihinde İstanbul'un Cağaloğlu semtinde kiralık bir binada Hasan Aksay tarafından yayın hayatına başladı. Kendi matbaası olmadığı için baskısını bir süre diğer gazetelerin tesislerinde sürdürdü.[2]\n"
    },
    "Vahdet (gazete)": {
        "first_paragraph": "Vahdet, Türkiye'de yayımlanmış ulusal günlük gazete. 2014 ile 2016 yılları arasında faaliyet göstermiştir.\n"
    },
    "Yeni Asya": {
        "first_paragraph": "Yeni Asya, Türkiye'de yayınlanan ulusal gazete. Nur Cemaati'nin yayın organı olarak bilinmektedir. Amblem altı yazısında, Said Nursî'nin bir sözü olan \"Asya'nın bahtının miftahı meşveret ve şuradır\" ifadesi bulunmaktadır.\n"
    },
    "Yeni Devir": {
        "first_paragraph": "Yeni Devir, Türkiye'nin İstanbul şehrinde yayınlanan günlük gazete. Yeni Devir, Necmettin Erbakan'ın lideri olduğu Milli Görüş adlı siyasi ve toplumsal harekete yakınlığıyla bilinmektedir.[1] Muhafazakar kimliği ile tanınmakta[2] olan gazetenin binası Sefaköy Milsan tesislerinde yer almaktadır. Günümüzde Millî Gazete yönetiminde devam etmektedir.[3][4]\n"
    },
    "Yeni Söz": {
        "first_paragraph": "Yeni Söz, Türkiye'de 7 Nisan 2015 Salı tarihinde yayımlanmaya başlayan günlük gazete. Gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Kemal Özer'dir. 2011'de yayın hayatına ara veren Dünyaya Yeni Söz gazetesi ile hiçbir ilişkisi yoktur.\n"
    },
    "Yeni Şafak": {
        "first_paragraph": "Yeni Şafak, sosyal muhafazakâr ve İslamcı bir günlük gazete. Yayın hayatının ilk dönemlerinde İslamcı ve liberal yazarların bir arada bulunmasıyla öne çıkan gazetedir. Albayrak Medya Grubu grubu bünyesinde yer alan gazete, 23 Ocak 1995 yılında yayın hayatına başlamıştır.\n"
    },
    "Adversus Constantinum Cabalinum": {
        "first_paragraph": "Adversus Constantinum Cabalinum, İoannis'in ve Georgios Kiprios'un kitaplarından yararlanılarak oluşturulan anonim eser. Bizans ikonoklazmı döneminin kaynakları arasında yer almakta olup bu dönemi araştıranlar tarafından sıkça yararlanılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Hanok kitabı": {
        "first_paragraph": "Hanok kitabı, kanonik kutsal metinlerden sayılmayan (apokrif) kitap. Adını, Kitâb-ı Mukaddes'te yer yer bahsedilen Hanok'tan alır.[1] Kitaptaki çeşitli atıflar dini çevreleri rahatsız etmiş ve daha sonra 1. Konstantin hükûmeti tarafından “saptırıcı” olduğu sebebi ile kutsal metinler külliyatından çıkarılmış ve kaybettirilmiştir. 1. İznik konsilinde de (M.S. 325) Tevrat’dan tamamen çıkarılmıştır. İki farklı nüshası vardır. Biri bir Rus manastırında bulunmuş ve Slav dilinde muhafaza edilmiştir.[2] Adı \"Hanok Sırlar Kitabı\"dır. İkinci kitap ise Hanok kitabıdır. Bu kitap 1772 yılında James Bruce tarafından bir Habeş manastırında bulunmuştur. Tanrı'nın gökten kovduğu meleklerin yeryüzüne inmesinden ve Nefilim'i başlatmasından söz eder.\n"
    },
    "Hutbe-i Şamiye": {
        "first_paragraph": "Hutbe-i Şamiye; Said Nursi'nin Risale-i Nur isimli külliyatının dışında eskiden Şam kentinde verdiği bir hutbedir. Şam hutbesi anlamına gelir.\n"
    },
    "Kur'an, İncil ve Tevrat'ın Sumer'deki Kökeni": {
        "first_paragraph": "Kur'an, İncil ve Tevrat'ın Sumer'deki Kökeni, Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ'ın 1995 tarihinde basılan kitabı. Yazar, bu kitapta, Sümer dini ve edebiyatından Yahudilik, Hıristiyanlık ve Müslümanlığa; bu dinlerin kutsal kitaplarına ulaşan etkileri ve konuları, belgeleriyle ve karşılaştırmalı olarak sunmaktadır.\n"
    },
    "Lem'alar": {
        "first_paragraph": "Lem'alar (Osmanlıca: لمعه‌لر), İslam alimi Said Nursî tarafından telif edilen tefsir kitabı. Risale-i Nur külliyatını oluşturan önemli eserlerden biridir.[kaynak belirtilmeli] Lem'a adı verilen 33 başlık ve münacaattan oluşmaktadır.\n"
    },
    "Logoi Apologitikoi Pros tus Diavallontas tas Agias İkonas": {
        "first_paragraph": "Logoi Apologitikoi Pros tus Diavallontas tas Agias İkonas (Grekçe: Λόγοι Απολογητικοι Προς τους Διαβαλλοντας τας Αγίας Εικόνας, Kutsal Tasvirleri Küçümseyenlere Karşı Tezler), İoannis'in Bizans İmparatorluğu'nda gelişen ikonoklazma karşı öne sürdüğü teolojik görüşleri barındıran eser. İoannis, Kitâb-ı Mukaddes'ten alıntılar yaparak ikonalara hürmet göstermenin putperestliğin dirilmesi olduğu görüşünü toptan reddetmekte, Yeni Platonculuk çerçevesinde ikonaların bir araç olarak görülmesi gerektiğini belirtmekte ve ikonoklast görüşü Maniheist sapkınlık olarak nitelemektedir.[1][2]\n"
    },
    "Mektûbat (Said Nursî)": {
        "first_paragraph": "Mektubat (Osmanlı Türkçesi: مكتوبات), İslam alimi Said Nursî'ye ait kitap. 1928 ve 1935 yılları arasında kısım kısım yazılmış[1] olan eser aynı zamanda Risale-i Nur Külliyatının bir parçasıdır. Eserdeki soruların ise talebesi Hulusi Yahyagile ait olduğu ifade edilmektedir.[2]\n"
    },
    "Mesnevî-i Nuriye": {
        "first_paragraph": "Mesnevî-i Nuriye (Osmanlıca: مثنوئ نوريه), İslam Alimi Said Nursi'ye ait kitap, 1920-1924 yılları arasında Arapça olarak yazılmıştır. Eser daha sonra yazarın kardeşi Abdulmecid Nursi ve Abdulkadir Badıllı tarafından Türkçeye tercüme edilmiştir.\n"
    },
    "Münazarat": {
        "first_paragraph": "Münazarat; Said Nursî'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan kitaplarından biridir. Külliyatın bazı kitaplarında yer alan önemli meselelelerin bir kısmı bu eserde de yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Popol Vuh": {
        "first_paragraph": "Popol-Vuh (Kiçece Popol Wuj /poˈpol wuχ/), Mayaların Klasik Kiçece kaleme alınan kutsal kitabıdır. Adı \"zamanların kitabı\" ya da \"olayların kitabı\" anlamına gelen Popol-Vuh, Mayalarda kadim zamanlardan beri aktarılagelmiş sözlü geleneğin yazıya geçirilmesiyle oluşmuştur. 18. yüzyılda rahip Francisco Ximenez tarafından İspanyolcaya çevrilmiştir. Kitapta Evren, tanrı, Evren'in oluşumu, Dünya çağları, Evren'deki ilkeler, inisiyasyon vs. hakkındaki bilgiler sembolik bir anlatımla sunulur.\n"
    },
    "Sikke-i Tasdik-i Gaybi": {
        "first_paragraph": "Sikke-i Tasdik-i Gaybi (Gaybi onayın belgesi)[1] Said Nursi'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan kitaplarından biridir. Bazı dini görüşlerin açıklandığı bir risale özelliği taşır.\n"
    },
    "Sirac-ün Nur": {
        "first_paragraph": "Sirac-ün Nur; Said Nursi'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan kitaplarından biridir. Sirac-ün nur ışık saçan nur anlamına gelmektedir. İçeriğinde çeşitli dini gerçekler ve bilimsel izahlar bulunmaktadır.\n"
    },
    "Şualar": {
        "first_paragraph": "Şuâlar (Osmanlıca Türkçesi: شعاغلر), Said Nursi'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan kitaplarından biridir. Şuâ, ışın demektir. Kitapta kainattan yaratıcısını soran bir seyyahın gözlemleri yine o kişinin gözüyle anlatılır.\n"
    },
    "Tarihçe-i Hayat": {
        "first_paragraph": "Tarihçe-i Hayat, Said Nursî'nin öğrencileri ve sevenleri tarafından hayatına dair bilgilerin derlenerek, 1958'de Said Nursî'nin gözetiminden geçmiş ve düzenlediği şekilde yazılmış biyografik ve dini bir eserdir.[1]  Ayrıca kitapta Said Nursî'nin öğrencileriyle olan mektuplaşmalarına da yer verilmiştir.[2] Ayrıca eserin içine \"Ayetü'l Kübra\" ve \"Münacat\" gibi İslâmî konular da ilave edilmiştir.[3]\n"
    },
    "Zülfikar (kitap)": {
        "first_paragraph": "Zülfikar (Osmanlıca Türkçesi: ذوالفقار), Said Nursi'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan eserlerden biridir. Risale-i Nur’un çeşitli yerlerinde Zülfikar-ı Mucizat, Zülfikar Mecmuası, Zülfikar-ı Mucizât-ı Kur’âniye Mecmuası gibi isimlerle anılır.\n"
    },
    "Superbook": {
        "first_paragraph": "Superbook (Japonca: アニメ 親子劇場, romanize: Anime Oyako Gekijō), Tatsunoko Production tarafından hazırlanan 1981 yapımı bir anime televizyon serisidir. Seri, İncil'in Eski ve Yeni Ahit'e dayanmakta olup Ekim 1981-Mart 1982 tarihleri arasında yayınlandı. İkinci sezonu ise Nisan-Eylül 1983 tarihleri arasında yayınlandı.\n"
    },
    "TempleOS": {
        "first_paragraph": "TempleOS (J İşletim Sistemi, SparrowOs ve LoseThos isimleri ile de bilinir) Terry A. Davis tarafından yazılmış bir işletim sistemidir. Amerikalı bir programcı olan Terry A. Davis işletim sistemini yaklaşık 10 yıl içerisinde tamamlamış, bu süre zarfında kendisi şizofreni hastası olduğu için manik ataklar geçirmiştir. Kendisi de bu yüzden yaptığı bu işletim sisteminin Tanrı'nın kendisine indirilen vahiyler sonucunda İncil'de bahsedilen Üçüncü Tapınak olması amacıyla yazmış olduğunu açıklamıştır.\n"
    },
    "The Two Popes": {
        "first_paragraph": "The Two Popes, galasını Telluride Film Festivali'nde yapan Fernando Meirelles' yönetmenliğinde çekilmiş bir biyografik dram filmidir. 20 Aralık 2019 tarihinden itibaren Netflix üzerinden gösterime giren film, Anthony McCarten'in aynı isimli kitabına dayanmaktadır.\n"
    },
    "Afghanis-tan": {
        "first_paragraph": "Afghanis-tan (Japonca: あふがにすタン Afuganisu-tan; \"Afganistan\"), Timaking tarafından yazılan bir yonkoma manga serisidir. Seri, Ekim 2003-Şubat 2005 tarihleri arasında SansaiBooks tarafından çevrimiçi olarak bir cilt halinde yayınlandı. Pakis-tan adlı bir yan manga Şubat-Mart 2005 tarihleri arasında yayınlandı.\n"
    },
    "10 (film, 2002)": {
        "first_paragraph": "10 ya da On (Farsça: Dah, İngilizce: Ten), 2002 İran-Fransa-ABD ortak yapımı Abbas Kiyarüstemi filmidir. İran'ın başkenti Tahran'da çekildi. Türkiye'de 27 Mayıs 2002'de gösterime girdi. ABD'de gösterime girdiğinde 105.656 $ hasılat elde etti. Fransa'da Les Cahiers du cinéma tarafından 2002'nin en iyi on filminden biri seçildi.\n"
    },
    "Cennetin Leydisi": {
        "first_paragraph": "Cennetin Leydisi (Özgün adı: The Lady of Heaven), Mehdi Hizmetkarları Birliği ruhani lideri ve Fadak TV'nin kurucusu Onikiciler din adamı Yasser Al-Habib tarafından yazılan 2021 İngiliz epik tarihi drama filmidir.[1][2]\n"
    },
    "İtirazım Var": {
        "first_paragraph": "İtirazım Var, Onur Ünlü'nün senaryosunu yazdığı, yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği 2014 yapımı polisiye komedi türünde sinema filmidir ve 10 filme ulaşmasını istediği Milli Cinayet Koleksiyonu'nun üçüncü ayağıdır.\n"
    },
    "Peygamberler Diyarı: Hac ve Kâbe": {
        "first_paragraph": "Peygamberler Diyarı: Hac ve Kâbe, 1966 Türk yapımı belgesel film.\n"
    },
    "Yusuf ile Züleyha": {
        "first_paragraph": "Yusuf ile Züleyha, 1970 çıkışlı Türkiye-İran ortak yapımı bir macera filmidir.[1] Film İran'da çekilmiştir.\n"
    },
    "Din Bu": {
        "first_paragraph": "Din Bu, Turan Dursun'un yazdığı, öldürülmesinden sonra basılan üç ciltlik seridir.\n"
    },
    "Hac Yolunda": {
        "first_paragraph": "Hac Yolunda, Cenap Şahabettin’in görevli olarak gittiği Hicaz ve Mısır yolculuğunu canlı gözlemlerle anlattığı eser, 1886 yılında Servet-i Fünûn dergisinde tefrika edildikten sonra 1909 – 1925 yılları arasında kitap olarak yayımlanmıştır. Yazar bu kitabında gezip gördüğü yerleri yalnızca bir gezgin gözüyle ve yüzeysel olarak değil; tarih, coğrafya ve insan boyutlarıyla, örnek sayılacak bir nesir ustalığıyla anlatmaktadır. Eser, Hac izlenimlerinden çok, sanatlı Osmanlı nesrinin güzel örneklerini içerir\n"
    },
    "İslam'da Modernleşme": {
        "first_paragraph": "İslam'da Modernleşme, İslam dünyasında 1839-1939 yılları arasındaki modernleşme sürecini inceleyen kitap.[1]  2008 yılında sosyoloji profesörü Bedri Gencer tarafından yayınlandı. Şerif Mardin kitabı çığır açıcı olarak niteleyerek bir takriz yazmıştır.[2]\n"
    },
    "Mevahib-i Ledünniye": {
        "first_paragraph": "Mevahib-i Ledünniye (\"Allah katından gönle indirilen mânevi lütuflar\"), İslam âlimlerinden İmam-ı Kastalani'nin bir eseridir. Kısaca Mevahib olarak bilinir. İslam Peygamberi'nin hayatını ve davranışlarını, Müslümanlara kaynak olan amellerini anlatır. İmam-ı Kastalani'nin Arapça olarak yazdığı bu eseri Kanunî devrinin ünlü şairi Bâki Meâlimü'l-Yakin fî Sîret-i Seyyidü'l-Mürselîn (\"Resullerin Efendisi'nin ahlâk ve davranışları hakkında kesin bilgi yolunun işaretleri\") ismiyle Türkçeye çevirdi.\n"
    },
    "Yoldaki İşaretler": {
        "first_paragraph": "Yoldaki İşaretler (Arapça: معالم في الطريق - Ma'alim fit-Tarik), Seyyid Kutub tarafından yazılan ve ilk basımı 1964'te gerçekleştirilen kitap.[1]\n"
    },
    "Athena Parthenos": {
        "first_paragraph": "Athena Parthenos (Antik Yunanca: Ἀθηνᾶ Παρθένος; \"Bakire Athena\") Phidias tarafından altın ve fildişinden yapılan Tanrıça Athena'nın kayıp heykeli. Kaybolmadan önce Atina Parthenon'da bulunmaktaydı. Antik ve modern birçok esere esin kaynağı olmuştur.\n"
    },
    "Azize Teresa'nın Vecdi": {
        "first_paragraph": "Azize Teresa'nın Vecdi, Gian Lorenzo Bernini tarafından tasarlanan ve bitirilen Cornaro Chapel'inde bulunan mermer sanat eseri. Yüksek Roma Baroku türünün heykeldeki şaheserlerinden biri olduğu düşünülür. Eserde Avilalı Teresa betimlenmiştir. Mermerden oyulmasına rağmen yüz ifadeleri nettir. Barok dönem kıyafetleri direkt olarak görülmektedir. Yani kıyafetler süslü ama vücudu gösterecek şekildedir. Tanrı'nın meleğinin Teresa'yı okla vurmak üzereyken oluşturulmuş bir heykeldir. Teresa'nın yüzünde Tanrı'nın aşkından oluşmuş bir haz vardır. Yukarıdan dökülen ışın huzmeleri altın rengi yaldız ile heykeli renklendirmiştir. Ayrıca heykeli çevreleyen yapının sütün ve bezemelerindeki çok renklilik heykelin ön plana çıkmasına yardımcı olmuştur.\n"
    },
    "Melek (Michelangelo)": {
        "first_paragraph": "Melek heykeli, 1494–1495 yıllarında Michelangelo tarafından yapılan mermer heykel. Eserin yüksekliği 51,5 cm olup, Bologna kentindeki San Domenico Basilikası'nda yer almaktadır. Eserin konusu, Bologna'lı bir aziz olan Proculus'tur.\n"
    },
    "Milo Venüsü": {
        "first_paragraph": "Milo Venüsü[1] Antik Yunan Heykel sanatının en ünlü örneklerinden birisidir. Afrodit Yunan Mitolojisi'nde aşk tanrıçasıdır ve temsilî gezegeni Venüs'tür. Milo Venüsü 203 cm yüksekliğinde ve mermerden yapılmıştır. Antik heykel 1820 yılında Yunanistan'ın Milos Adası'nda bulunmuştur. XVIII. Louis (19. yüzyıl Fransız Kralı) heykeli Fransa'ya getirtmiştir ve Milo Venüsü adlı şaheser günümüzde hâlâ Louvre'da sergilenmektedir.\n"
    },
    "Palladion": {
        "first_paragraph": "Palladion. Antik ve efsanevi Truva kentinin kalesinde bulunduğuna inanılan kentin koruyucusu Pallas Athena'ın sağ elinde mızrak, sol elinde ise kalkan tutar halde, zafer tanrıçası Nike ile kabartma heykeli veya resmi. Bu kabartma heykeli veya resmi Zeus tarafından İlionun kuruluşu sırasında gökten atılmıştır.\n"
    },
    "Semadirek Kanatlı Zaferi": {
        "first_paragraph": "Kanatlı Zafer Heykeli veya Kanatlı Zafer Anıtı, Yunan mitolojisi zafer tanrıçası Nike'nin MÖ 3. yüzyıldan kalma mermer heykelidir. Semadirek Kanatlı Zaferi veya Semadirekli Nike olarak anılan heykel 1884 yılından beri Paris'teki Louvre Müzesi'nde sergilenmektedir. Helen döneminin en önemli ve güzel örneklerinden biri olarak kabul edilen heykelin, heykel sanatı başta olmak üzere Batı sanatını önemli oranda etkilediği düşünülmektedir.[1][2]\n"
    },
    "Versay Dianası": {
        "first_paragraph": "Versay Dianası veya Avcı Diana, Paris'teki Louvre Müzesi’nde Roma mitolojisi avcılık tanrıçası Diana’yı yanında bir geyikle gösteren ünlü heykeldir. Antik Yunan sanatçı Leochares’in eseri olduğu düşünülen MÖ 4. yüzyıla tarihlenen orijinal bronz heykelin MS 1. veya 2. yüzyılda yapılmış Roma kopyasıdır.\n"
    },
    "Erken Hristiyan sanatı": {
        "first_paragraph": "Erken Hristiyan sanatı, Hristiyanlar tarafından üretilen, Hristiyanlık tarihinin en erken dönemlerinden başlayarak özellikle 260-525 yılları arasında ortaya koyulduğu düşünülen çoğunlukla Eski ve Yeni Ahit'ten sahnelerin tasvir edildiği sanattır. Erken Hristiyan sanatı olarak tanımlanabilecek kalıntılar bütünüyle günümüze ulaşmasa da, bulgular olası tarihlemeyi 2. yüzyıla kadar çekmektedir.[1] 550 yılından sonra Hristiyan sanatı spesifik olarak Bizans sanatı, ya da bölgesel çeşitliliklere göre farklı şekillerde de adlandırılmıştır.[2]\n"
    },
    "Mandorla": {
        "first_paragraph": "Mandorla, özellikle Avrupa resim sanatında kutsal kişilerin vücudunu saran, badem biçimli bir ışık halesi olarak betimlenen öge. Erken dönem Orta Çağ sanatı ile Romanesk sanat tarzında Majeste İsa'yı betimlemek için kullanılır.\n"
    },
    "Petrus'un kurtuluşu": {
        "first_paragraph": "Petrus'un kurtuluşu (İtalyanca: Liberazione di San Pietro; İngilizce: Deliverance of Saint Peter), İtalyan Rönesans sanatçısı Raffaello Sanzio ve onun yardımcısı Giulio Romano tarafından yapılan bir fresk tablodur. Eser 1514 yılında Vatikan'da bulunan Apostolik Sarayı'nda bulunan ve şimdi Rafael odaları olarak bilinen yerlerin dekorasyonuyla görevli Raffaello Sanzio'nun görevlerinin bir parçası olarak yapılmıştır. Eser daha sonra The Expulsion of Heliodorus from the Temple olarak adlandırılan Stanza di Eliodoro'da bulunmaktadır.\n"
    },
    "Siyah Meryem": {
        "first_paragraph": "Siyah Meryem, Siyah Madonna veya Siyah Bakire, Meryem'in koyu tenli olarak tasvir edildiği heykel ve resimlerine verilen ad. Bu tür eserler çoğunlukla Orta Çağ'da Avrupa'da ortaya çıkmıştır. Siyah Meryemler genellikle Katolik bölgelerde bulunur.\n"
    },
    "Vatikan Yazması": {
        "first_paragraph": "Vatikan Yazması en eski iki Yunanca el yazması Kitâb-ı Mukaddes'ten ve dört büyük unsial yazmadan biridir. Yazma adını 15. yüzyıldan bugüne korunduğu Vatikan Kütüphanesi'nden alır.[1] 759 yapraklık vellum türü parşömen üzerine unsial harflerle yazılıdır ve Miladi 4. asıra tarihlenmektedir.[2][3]\n"
    },
    "İkonografi": {
        "first_paragraph": "İkonografi veya dinî simgebilim[kaynak belirtilmeli], sanat tarihi biliminin bir dalıdır. Bilim insanlarınca \"ikonografi\" adıyla anılır. İkonografi, dinî bir konunun sanata aktarılması sonucu ortaya çıkarılan sanat eserlerini inceleyen ve dinî simgebilimin tarihsel gelişimini gözlemleyen bir bilim dalıdır.\n"
    },
    "Hilal ve yıldız": {
        "first_paragraph": "Hilâl ve yıldız veya ay ve yıldız, hilâl ve hilalin açık ucunda yer alan bir yıldız şeklinden oluşan antik simge. Bu simgenin kullanıldığı bayraklara çoğunlukla Akdeniz çevresinde, Orta Doğu ve Orta Asya'da rastlanır.[1] Günümüzde çoğunlukla İslam ülkelerinin bayraklarında kullanılan bir sembol olarak bilinmektedir.\n"
    },
    "Iconclass": {
        "first_paragraph": "Iconclass, sanat ve ikonografi alanında akademik çalışmalar için ilk olarak Henri van de Waal tarafından geliştirilmeye başlanmış özel bir sınıflandırma sistemi. Bu sınıflandırma sistemi bazı müzeler tarafından da kullanılmaktadır.\n"
    },
    "İkonoloji": {
        "first_paragraph": "İkonoloji, ilk olarak Aby Warburg ve Erwin Panofsky gibi isimler tarafından kullanılıp geliştirilen görsel sanat eserlerini yorumlama metodudur. Bu yöntem, sanat eserinin biçimsel özelliklerinden ziyade, kültürel, sosyal ve tarihsel arka planını anlamak için tasvir edilen konunun bağlamına odaklanmaktadır. Buna göre toplumsal değerlerin belirli nesne ve fenomenlerin tasviri ile gün yüzüne çıktığı durumlar, bu durumların tespiti ve analizi ikonolojinin alanıdır.\n"
    },
    "İzokefali": {
        "first_paragraph": "İzokefali (Yunanca:  ἴσος isos, \"aynı\" ve κέφαλος kephalos, \"kafa\") romanesk sanatta, tarih resimlerinde, ikona tasvirlerinde ve bazı antik dönem lahitlerinde uygulanmış, belirli bir kompozisyon'da tüm figürlerin boyu önemsemeden başlarının aynı hizzaya gelecek biçimde yerleştirilmesine verilen isimdir.\n"
    },
    "Roma Hayırseverliği": {
        "first_paragraph": "Roma Hayırseverliği ( Latince: Caritas romana; İngilizce: Roman Charity) aç bırakılarak ölüm cezasına çarptırılan babası Kimon'u, gizlice emziren Pero adlı kadının destansı hikâyesidir.[1]\n"
    },
    "Triptik": {
        "first_paragraph": "Triptik, (Yunanca) yan yana ve birbiriyle ilişkili üç resmin oluşturduğu pano şeklindeki hareketli grup resimlerdir.\n"
    },
    "Zaman Baba": {
        "first_paragraph": "Zaman Baba (İngilizce: Father Time), Avrupa kültüründe zamanın kişileştirilmiş bir halidir. Zaman Baba ikonografisinin doğuşuna, Yunan mitolojisindeki Khronos mefhumunun ilham verdiği düşünülmektedir. Zaman baba genellikle elindeki tırpanıyla resmedilmektedir. Zurvan ve dehr gibi kavramlarla da dolaylı bir ilişkisi olması muhtemeldir.[1]\n"
    },
    "Eser Gültekin": {
        "first_paragraph": "Rukiye Eser Öztaşçı Gültekin, (8 Mart 1955), Türk Mimar.\nAkdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar / Mimarlık Fakültesi Kurucu Mimarlık Bölüm Başkanı.T.C Artvin Çoruh Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Kurucu Mimarlık Bölüm Başkanı ve Dekanı\n"
    },
    "Girih": {
        "first_paragraph": "Girih (Farsça گره, \"düğüm\" anlamında) veya Farsça gereh sazi (\"düğüm atmak\") İslam sanatında mimari ve diğer el sanatlarında kullanılan, köşeli geometrik şekillerden oluşan, girift bir şerit örgü süs sanatıdır. \nİran İslam sanatında, gereh-sazi desenleri, tuğla işçiliğinde (bannā'ī), stükko ve mozaik fayans işlerinde görülür.[1] Girih, düzenli dizili noktalardan yayılan ve bu noktalarda kesişen çizgilerden meydana gelen geometrik (genelde yıldız ve çokgen) tasarımlar olarak tanımlanmıştır.[2]\n"
    },
    "İran minyatürü": {
        "first_paragraph": "İran minyatürü (Farsça: نگارگری ایرانی, negârgari Irâni), kağıt üzerinde süsleme yapılan küçük bir İran resmidir, ister kitap illüstrasyonu isterse ayrı bir sanat eseri olsun, murakka adı verilen bu tür çalışmalardan oluşan bir albümde tutulması amaçlanan ayrı bir sanat eseridir. Minyatür teknikleri, tezhipli el yazmalarındaki Batı Orta Çağ ve Bizans minyatür gelenekleriyle büyük ölçüde karşılaştırılabilir. Aynı derecede köklü bir Pers duvar resmi geleneği olmasına rağmen, minyatürlerin hayatta kalma oranı ve korunma durumu daha iyidir ve minyatürler Batı'da İran resminin en çok bilinen biçimidir ve en önemli örneklerin çoğu Batı veya Türk müzelerindedir. Minyatür resim, 13. yüzyılda İran sanatında önemli bir tür haline gelmiş, Moğol fetihlerinden sonra Çin etkisine girmiş ve geleneğin en yüksek noktasına 15. ve 16. yüzyıllarda ulaşılmıştır. Gelenek bundan sonra bir miktar Batı etkisi altında devam etti ve birçok modern yorumcusu var. İran minyatürü, başta Türkiye'deki Osmanlı minyatürü ve Hindistan alt kıtasındaki Babürlü minyatürü olmak üzere diğer İslami minyatür gelenekleri üzerinde baskın etkiye sahipti.\n"
    },
    "İslam sanatı": {
        "first_paragraph": "İslam sanatı, İslam kültürünün büyük bir bölümünü oluşturur[1]. İslamî sanat(lar) terimi görece yeni bir terimdir ve genel olarak modern bir kavram olarak ele alınabilir[1]. Terim ile kastedilen İslam topraklarında üretilen, İslam kültürünün izini taşıyan sanat eserleridir; eserlerin illâ ki Müslüman için veya Müslümanlar tarafından yapılmış olması gerekmez[1]. Nitekim birçok Hindu, Hristiyan ve Yahudi sanatçılar İslamî sanat eserleri verdikleri gibi, Müslümanlar tarafından yapılan bazı sanat eserlerinin alıcıları, sahipleri gayrimüslimdir[1]. Zaman zaman tarihi İslamî sanat eserleri ve sanatçılar çağdaş zamanlarda dinîden ziyade millî sanat açısından değerlendirilmiştirler; bununla birlikte bu genelde yanlış bulunur zira İslamî sanatlarda tarih boyunca ortak olan değer ve vurgu İslamdır ve sanatlar birçok etnik grubun katkısının sonucu olarak ortaya çıkmışlardır[1]. Nitekim o dönemlerde İslam topraklarında bulunan vatandaşların da ayırıcı özelliği etnik gruplarından ziyade dinleriydi ve bu sebeple de bugün birçok tarihî İslamî sanatçının yaşadığı toprağa bakarak etnik kökenini bilmek çok zordur[1].\n"
    },
    "Kaligram": {
        "first_paragraph": "Kaligram, yazı biçimin görsel bir şekil halinde düzenlenmiş şiir, ibare veya kelime. Kelimeler ile oluşan şekil, kelimeyi veya kelimeleri görsel olarak ifade eder. Bir şiirde, metnin temasını görsel olarak açıklar.\n"
    },
    "Mukarnas": {
        "first_paragraph": "Mukarnas (Arapça: مقرنص), İslam sanatında mimari yapılarda görülen geometrik bir bezeme çeşididir. Mukarnas, “kademeli çıkıntıların olduğu basamaklı çatma tavandan oluşan kubbe ile birlikte başlık türü olup rengârenk alacalı işleme\" manalarına gelir.[1] İslam bezeme anlayışında mistik anlam, geometrik biçimler ve düzenlemelerin kurgusunda gizlenmiştir. Evrensel birlik ve denge düşüncesi çokgen ve çok köşeli yıldızlarla somutlaştırılmıştır. Anadolu Türk Sanatı'nda 12. yüzyılın başlarında bezemede tek anlatım aracı çokgen ve çok köşeli yıldızlar olmuştur. Yüzeysel bezemede geometrik tasarım birikimi prizmatik öğelere dönüştürülmüş, prizmatik öğelerin yan yana ve üst üste gelerek geliştirdikleri bu bezeme türüne mukarnas bezeme adı verilmiştir.\n"
    },
    "Muqarnas (dergi)": {
        "first_paragraph": "Muqarnas yıllık yayımlanan ve Harvard Üniversitesi Ağa Han İslam Mimarisi Programı ile Massachusetts Teknoloji Enstitüsü tarafından desteklenen bilimsel dergidir. 1983 yılında kurulan dergi İslam mimarisi ve görsel sanatları üzerine yoğunlaşmaktadır. İslam araştırmaları alanında \"belki de öncü dergi\" olarak yerini almıştır.[1] \n"
    },
    "Saint Louis vaftiz teknesi": {
        "first_paragraph": "Saint Louis vaftiz teknesi, 1320-1340 yılları arasında Muhammed ibn al-Zayn tarafından yapıldığı düşünülen, dövülmüş pirinçten yapılmış, gümüş, altın ve niello kakmalı bir vaftiz teknesidir. Zamanının İslam sanatına bir örnek olan bu eser muhtemelen Memlük döneminde Suriye-Mısır bölgesinde imal edilmiştir. Eser günümüzde Louvre Müzesi'nin islami eserler bölümünde sergilenmektedir[1]\n"
    },
    "Şemse": {
        "first_paragraph": "Şemse (Arapça: ﺷﻤﺴﻪ) Arapça şems: güneş sözcüğünden gelir.[1]8 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İslam sanatında tezhip, ciltçilik ve işlemelerde görülen güneş şeklinde yuvarlak ya da eliptik süsleme motifinin ismidir. Türk süsleme sanatında form olarak çok beğenildiği için Edirnekâri, cilt, tezhip, kat’ı, malakâri, minyatür, deri, maden, çini, porselen, cam, ahşap, halı (özellikle Uşak) sanatlarında ve gömüt taşı işlemeciliğinde sıklıkla kullanılır. Tespihlerde püskül yerine takılan küçük makrame örgüsü kurslara da şemse denir. Şemsenin alt ve üst uçlarında yer alan süslü paftalara salbek denir. Şemseler salbekli ya da salbeksiz olarak iki türlüdür.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Topkapı Parşömeni": {
        "first_paragraph": "Topkapı Parşömeni, Timur İmparatorluğundan kalma, Topkapı Sarayı Müzesi'nde bulunan, mimarî süsleme desenleri içeren parşömen bir tomardır.\n"
    },
    "Dinî mimari": {
        "first_paragraph": "İnsanoğlu varoluşundan bu yana varlığının kaynağını bulmaya çalışmıştır ve bu başlangıcı bulma arayışı bir yaratıcıya inanma ve tapınma ihtiyacını da beraberinde getirmiştir. Yaratıcısına bağlılığını yerine göstermek için ibadet eden insan ibadetini yerine getirmek için ibadethaneler inşa etmeye başlamıştır. İnşa edilen bu ibadethaneler mimari yapıların da ilk örneklerinden olmuştur.\n"
    },
    "20. yüzyılın başlarında gamalı haçının Batı kullanımı": {
        "first_paragraph": "Gamalı haç (Sanskritçe svástika'dan), bilinen en eski örneği Mezine, modern Ukrayna'da bulunan ve genellikle her biri sağa bakan (卐) her biri 90 derece bükülmüş dört ayaklı eşkenar haç şeklini alan eski bir Avrasya dini sembolüdür. [2][3] Hinduizm, Budizm ve Jainizm'de kutsal, hayırlı bir sembol olarak kabul edilir ve en az 11.000 yıl öncesine dayanır.[4]\n"
    },
    "Çift başlı kartal": {
        "first_paragraph": "Çift başlı kartal, arma bilimi ve bayrakbilim'de imparatorluklar ile ilişkilendirilmiş bir semboldür. Modern dönemde kullanılan sembollerin çoğu Bizans İmparatorluğu döneminde hüküm sürmüş Paleologos Hanedanı arması ile bağlantılıdır. Kutsal Roma İmparatorluğu ve diğer Ortodoks beyliklerinde kullanılmaya başlayan bu semboller Yeni Çağ döneminde kabul edilip günümüze kadar gelmeyi sürdürdü. Bunun yanında Aquila adı verilen tek başlı kartal ve üç başlı kartal formları da kullanıldı.\n"
    },
    "İştar Yıldızı": {
        "first_paragraph": "İştar Yıldızı ya da İnanna Yıldızı, antik Sümer tanrıçası İnanna ve onun Doğu Semitik muadili olan tanrıça İştar'ın Aslanın yanı sıra) sembollerindendir. Yıldız aynı zamanda Venüs gezegeni ile ilişkili olduğu için (Venüs Yıldızı) olarak da bilinir.\n"
    },
    "Siyah sancak": {
        "first_paragraph": "Siyah sancak (Arapça: راية السوداء‎‎, rayat es-sevda veya yalnızca Arapça: راية‎‎, er-raya), İslam geleneğinde Muhammed tarafından dalgalandırılan bayraklardan biridir. Tarihsel olarak Ebû Müslim Horasânî tarafından 747 yılında Abbâsî İhtilâli'nde kullanılmış olup bu nedenle özellikle Abbasi Halifeliği ile ilişkilendirilir. Aynı zamanda İslam eskatolojisinin bir simgesidir.[1]\n"
    },
    "Svastika": {
        "first_paragraph": "Svastika (Sanskritçe: स्वस्तिक) veya gamalı haç, tarih öncesi dönemlerden kalma bir semboldür. 1920'li yıllar itibarıyla Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin kimlik olarak svastika sembolünü yoğun olarak kullanımı sebebiyle batı dünyasında bu sembol nasyonal sosyalizm ve aşırı sağ ideolojilerle sıklıkla ilişkilendirilebilmektedir.\n"
    },
    "Şıtatol": {
        "first_paragraph": "Şıtatol ayrıca Erzyan şıtatol olarak da adlandırılır.Geleneksel Erzya ritüellerinde (erzja Ineškipazněń Kemema) kullanılan süslü ahşap kaba yerleştirilmiş mum setidir.[1]\n"
    },
    "Yaşam Çiçeği": {
        "first_paragraph": "Yaşam çiçeği, iç içe geçmiş eşit alana sahip çok sayıda çember ve dışında bir büyük çemberden oluşan geometrik şekil. Her bir çemberin merkezi, çevresindeki altı çemberin çevrelerinin kesiştiği yerdedir. Drunvalo Melchizedek bu sembolün evrenin ve yaşamın sırlarını barındırdığını iddia etmektedir.\n"
    },
    "Akıllı tasarım": {
        "first_paragraph": "Akıllı tasarım, evrenin ve içerisindeki canlıların[1] doğal seçilim gibi modern bilimin kabul ettiği süreçlerle oluşabileceğini, fakat bu süreçlerin zeki ve bilinçli bir varlık tarafından tasarlandığını iddia eden bir görüş.[2] Akıllı tasarım iddiası, bilim çevreleri tarafından yeni yaratılışçılık (İng: New creationism) olarak anılmaktadır.[3][4][5]\n"
    },
    "Darwin'in Kara Kutusu": {
        "first_paragraph": "Darwin'in Kara Kutusu: Evrim Teorisine Karşı Biyokimyasal Zafer, Amerikalı biyokimyacı Michael J. Behe tarafından kaleme alınan ve orijinali Darwin's Black Box: The Biochemical Challenge to Evolution olan kitabın adı. Akıllı Tasarım hareketini resmi olarak başlatan ilk kitaptır. Darwin'in Kara Kutusu, ABD'nin saygın yayın kurumları olan National Review ve World Magazine tarafından \"20. Yüzyılın En Etkili 100 Kitabı\" arasına seçildi. 250 bin kopyanın üzerinde satarak New York Times en iyi satanlar listesinde başa oturdu.\n"
    },
    "Discovery Enstitüsü": {
        "first_paragraph": "Discovery Institute, Hudson Institute adlı Amerika kökenli sağ kanat Think-Tank kuruluşunun altında kurulmuştur. Merkezi Seattle'da bulunmaktadır. Discovery Institute dunyada Akıllı Tasarım adlı Yeni Yaratılışcı ve anti-evrimci hareketin merkezi konumundadır. Finansal kaynaklarının yarısı gösterilmemekle birlikte, diğer yarısı Amerikalı Hristiyan cemaatler olarak gösterilmiştir.\n"
    },
    "İnce ayarlı evren": {
        "first_paragraph": "İnce ayarlı Evren, Evren içerisinde hayata izin verecek koşulların ancak evrensel temel fizikî sabitlerin mevcut değerleri sayesinde oluşacağını anlatan bir önermedir. Önermeye göre bu temel sabitlerdeki en ufak değişimler dahi maddenin, astronomik yapıların, çeşitlilik sahibi elementlerin ve dolayısıyla hayatın oluşmasına engel teşkil etmektedir.[1] Önerme filozoflar, bilim insanları, din adamları ve yaratılışçılar arasında tartışılabilmektedir.\n"
    },
    "İndirgenemez karmaşıklık": {
        "first_paragraph": "İndirgenemez karmaşıklık (İng: Irreducible complexity),  içindeki parçaların herhangi birinin kaldırılması durumunda işlevini yitiren sistemleri tanımlamakta kullanılan bir terim. Akıllı tasarım iddiaların temel taşlarından biridir. Organizmalardaki bazı sistemlerin, daha küçük işlevsel birimlere ayrılamayacağını, bu nedenle evrilmiş olamayacaklarını iddia eder.\n"
    },
    "Alonso de Sandoval": {
        "first_paragraph": "Alonso de Sandoval(7 Aralık 1576, Sevilla, İspanya - 25 Aralık 1652, Cartagena), Kolombiya'da bir İspanyol Cizvit rahip ve misyonerdi. Hayatının çoğunu Kolombiya liman kenti Cartagena'ya gelen Siyah köleleri hristiyanlaştırmaya adadı ve Pedro Claver'ın akıl hocasıydı.[1] Ayrıca, köle ticareti ve Cartagena'daki Siyah kölelerin durumuna ilişkin çalışmalara büyük bir katkısı olan De Instauranda Æthiopum Salute adlı eseriyle de tanınır.[2]\n"
    },
    "Antoine Poidebard": {
        "first_paragraph": "Antoine Poidebard (d. 12 Ekim 1878 Lyon, ö. 17 Ağustos 1955 Beyrut) Fransız cizvit misyoner ve arkeolog. Arkeoloji'de hava fotoğrafları kullanımı ve kıyı arkeolojisinin öncüsüdür. Fenike kıyılarını tespit edebilmek için sualtı arkeolojisi ve hava fotoğraflarını kombine eden bir düstur benimsemiştir.[1]\n"
    },
    "Athanasius Kircher": {
        "first_paragraph": "Athanasius Kircher (2 Mayıs 1601, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu - 27 Kasım 1680; Roma, Papalık Devleti Alman Cizvit papazı ve yazıbilimci. Zamanının önemli bilim insanlarından biriydi[1].\n"
    },
    "Ruđer Bošković": {
        "first_paragraph": "Roger Joseph Boscovich[1] (Hırvatça: Ruđer Josip Bošković, Sırp-Hırvatça telaffuz: [rûd͡ʑer jǒsip bôʃkoʋit͡ɕ] (adının diğerle dillerde söylenişini gör); (d. 18 Mayıs 1711, Dubrovnik, Ragusa Cumhuriyeti (günümüzde Hırvatistan) –  ö. 13 Şubat 1787, Milano), Ragusa'lı fizikçi, astronom, matematikçi, filozof, diplomat, şair, teolog, Cizvit rahip ve bilge[2]\n"
    },
    "Christopher Clavius": {
        "first_paragraph": "Christopher Clavius (25 Mart 1538-12 Şubat 1612), Alman cizvit matematikçi ve gök bilimci. Gregoryen takvimin ana mimarıdır. Hayatının son yıllarında Avrupa'nın en saygıdeğer gök bilimcisiydi ve kitapları, elli yıl boyunca astronomi konusunda Avrupa'da ve misyonerler tarafından daha uzak coğrafyalarda açılan okullarda kullanılmıştır.\n"
    },
    "Giovanni Girolamo Saccheri": {
        "first_paragraph": "Giovanni Girolamo Saccheri (İtalyanca telaffuz: [dʒoˈvanni dʒiˈrɔːlamo sakˈkɛːri]; 5 Eylül 1667 - 25 Ekim 1733), İtalyan Cizvit rahip, skolastik filozof ve matematikçidir.\n"
    },
    "Giovanni Riccioli": {
        "first_paragraph": "Giovanni Battista Riccioli[1]  (Ferrare, 17 Nisan 1598 –  Bologna, İtalya, 25 Haziran 1671) İtalyan astronom ve cizvit rahip. Diğer düşünürler arasında üne sahipti. Dünya'nın hareketiyle ilgili kanıtları vardı.\n"
    },
    "Guillaume de Jerphanion": {
        "first_paragraph": "Guillaume de Jerphanion (d. 3 Mart 1877, Pontevès - Fransa - ö. 22 Ekim 1948, Roma - İtalya) Cizvit rahibi, Fransız sanat tarihçisi, epigraf, fotoğrafçı.\n"
    },
    "Joseph Hilarius Eckhel": {
        "first_paragraph": "Joseph Hilarius Eckhel (13 Ocak 1737, Enzersfeld - 16 Mayıs 1798, Viyana), Avusturyalı Cizvit rahip ve nümismat.\n"
    },
    "Marcel Jousse": {
        "first_paragraph": "Anatole Honoré Jousse ya da bilinen adıyla Marcel Jousse (28 Temmuz 1886 - 14 Ağustos 1961), Fransız Cizvit rahip ve antropolog.[1]\n"
    },
    "Lorenzo Hervás": {
        "first_paragraph": "Lorenzo Hervás y Panduro (1 Mayıs 1735, Horcajo, Cuenca ili, İspanya Krallığı - 24 Ağustos 1809, Roma, Papalık Devleti), İspanyol Cizvit ve filolog.\n"
    },
    "Matteo Ricci": {
        "first_paragraph": "Matteo Ricci[1][2] (Macerata, Papalık devleti, 6 Ekim 1552 – Pekin, Çin, 11 Mayıs 1610) İtalyan bir Cizvit misyoneri ve bilim insanı. Dinlerarası diyalogun öncüllerindendir. Çin ve Avrupa kültürleri arasında bir arabulucu olmuştur.\n"
    },
    "Michel de Certeau": {
        "first_paragraph": "Michel de Certeau, 1925' Chambéry, Savoie, Fransa'da doğmuştur. Cizvit tarikatı mensubu olan bilim insanı, tarih, sosyoloji, felsefe, psikanaliz ve psikoloji üzerine çalışmalar yapmıştır.\n"
    },
    "Walter J. Ong": {
        "first_paragraph": "Walter Jackson Ong (30 Kasım 1912, Kansas City - 12 Ağustos 2003, St. Louis), Amerikalı Cizvit rahip ve bilim insanı.[1]\n"
    },
    "Roberto Busa": {
        "first_paragraph": "Roberto Busa (d. 28 Kasım 1913 Asiago, Vicenza; ö. 9 Ağustos 2011 Gallarate, Varese) İtalyan Cizvit, dilbilimci. Roberto Busa, elektronik veri işleme sistemlerinin bilimsel anlamda kullanan ilk kişi olduğundan, günümüzde Dijital beşeri bilimler olarak isimlendirilen bölümün kurucusu kabul edilmektedir.[1]\n"
    },
    "Angelo Secchi": {
        "first_paragraph": "Pietro Angelo Secchi (okunuşu: Pietro Ancelo Sekki) (d. 28 Haziran 1818, Reggio Emilia - ö. 26 Şubat 1878, Roma), İtalyan Cizvit papazı ve gökbilimci.[1]\n"
    },
    "Ferdinand Verbiest": {
        "first_paragraph": "Ferdinand Verbiest (9 Ekim 1623 - 28 Ocak 1688) Qin Hanedanlığı sırasında Çin'de bulunmuş olan Flaman Cizvit misyoner, rahip. Flandre'deki (bugünkü Belçika) Pittem'de doğan Verbiest, Çincede Nan Huairen yani 南懷仁 olarak tanınır. Matematikçi ve astronom olan Verbiest, Çin'de o dönemin Avrupa astronomisinin Çin astronomisinden daha tutarlı ve doğru olduğunu kanıtlamıştır. Bundan sonra Çin takvimini düzeltmiş, kendisine Rasathane Direktörlüğü ve Matematik Kurulu Başkanlığı görevleri verilmiş, Pekin Antik Rasathanesi'ni yeniden yapılandırması ve donatması istenmiştir. Verbiest otuzdan fazla kitap kaleme almış ve Latince, Almanca, Hollandaca, İspanyolca, İbranice ve İtalyanca dillerinde tercümeler yapmıştır.\n"
    },
    "1860 Oxford evrim tartışması": {
        "first_paragraph": "1860 Oxford evrim tartışması, Charles Darwin'in Türlerin Kökeni adlı yapıtının yayımlanmasından yedi ay sonra, 30 Haziran 1860 tarihinde Oxford Üniversitesi Müzesi'nde yapılmıştır.[1] Tartışmaya katılanlar arasında Thomas Henry Huxley, piskopos Samuel Wilberforce, Benjamin Brodie, Joseph Dalton Hooker ve Robert FitzRoy gibi ünlü Britanyalı biliminsanları ve filozoflar bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Scopes Davası": {
        "first_paragraph": "The State of Tennessee v. John Thomas Scopes, bilinen ismiyle Scopes Davası, Temmuz 1925'te bir lise öğretmeni olan John T. Scopes'un, Tennessee eyaleti tarafından finanse edilen herhangi bir okulda insan evrimini öğretmeyi yasa dışı kılan Butler Yasası'nı ihlal etmekle suçlandığı bir Amerikan hukuk davasıydı.[1] Duruşma, Dayton, Tennessee isimli küçük kasabada düzenlendi. Scopes tarafından gerçekten evrim eğitimi verilip verilmediği kesin değildi, ama davada bir sanık olabilmesi için kasıtlı olarak kendisi suçladı.[2][3]\n"
    },
    "Hinnom vadisi (Gehenna)": {
        "first_paragraph": "Hinnom Vadisi (İbranice: גֵּיא בֶן־הִנֹּם‎ Hinnom Vadisi'nden ilk olarak İbrani Kutsal Kitabı'nda Yehuda ve Benyamin kabileleri arasındaki sınırın bir parçası olarak bahsedilir (Tekvin Joshua ). Birinci Tapınak döneminin sonlarında, bazı Yahuda krallarının çocuklarını yakarak kurban ettiği Tofet'in yeriydi (Yeremya 7:31 ).[1] Daha sonra, Yeremya tarafından lanetlendi (Yeremya 19:2-6 ).[2] Sonraki  Yahudi Apokaliptizmi haham literatüründe, Gehinnom, kötülerin gideceği yer olarak ilahi ceza ile ilişkilendirildi.[3] Ölülerin meskeni olan daha tarafsız Şeol teriminden farklıdır. İncil'in Kral James Versiyonu, her ikisini de Anglo-Sakson cehennem kelimesiyle tercüme eder.\n"
    },
    "Bhimrao Ramji Ambedkar": {
        "first_paragraph": "Bhimrao Ramji Ambedkar, Babasaheb olarak ayrıca tanınır, 14 Nisan 1891 - 6 Aralık 1956 tarihleri arasında yaşamış Hint politikacı, filozof, antropolog, ekonomist ve tarihçi.\n"
    },
    "Ashvaghosha": {
        "first_paragraph": "Ashvaghosha, önemli Hint şair ve aynı zamanda bir filozoftur. Hindistan’ın kuzeyinde yer alan Saketa’da doğduğu tahmin edilmektedir. Sanskritçe ilk eserler veren oyun yazarı ve Hint Sanskrit şairi Kalidasa’dan sonra gelen en önemli Hint şair olarak kabul edilmektedir.[1]\n"
    },
    "Tenzin Gyatso": {
        "first_paragraph": "Tenzin Gyatso (Tibet dilinde: བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་; Bstan-'dzin Rgya-mtsho; d. 6 Temmuz 1935), 1950'den beri görevde bulunan 14. Dalay Lama'dır.\n"
    },
    "Padmasambhava": {
        "first_paragraph": " Padmasambhava (Guru Rinpoche olarak da yaygındır) Tibet kralı Thrisong Detsen zamanındaki Tibet Budizmi’nin kurucusu olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Chögyam Trungpa": {
        "first_paragraph": "Chögyam Trungpa Rinpoche (Tschögyam Trungpa; 11. Zurmang Trungpa Chökyi Gyatso, Tibetçe: mang drung pa chos kyi rgya mtsho) (28 Şubat 1939 Qinghai – 4 Nisan 1987 Halifax, Nova Scotia, Kanada) Tibet Kagyu ve Nyingma geleneğinden gelen Budist rahip ve meditasyon öğretmenidir. Aynı zamanda sanatçıdır. Avrupa, Kanada ve ABD dışında, dünya çapında pek çok meditasyon merkezleri ve Naropa’nın adını verdiği Naropa Üniversitesi’ni kurmuştur.\n"
    },
    "Tantra": {
        "first_paragraph": "Tantra (Sanskritçe: तन्त्र \"\"Sürekliliği\" işaret bir dokuma anlamına gelmektedir.) Hinduizmin aktif dişil Tanrıça formu olan Şakti'ye bağlı bir koludur.\n"
    },
    "İntegralizm": {
        "first_paragraph": "Siyaset biliminde integralizm veya bütünleştirmecilik (Fransızca: intégrisme) olarak adlandırılan, pek çok çeşidi olmasına rağmen genel olarak Katolik inancının sivil toplum bünyesindeki kamu hukukunun ve politikasının temeli olması gerektiğini savunan ve böylece Katoliklerin toplum üzerinde üstün bir konumda bulunmasını mümkün kılan bir prensiptir. İntegralistler, Papa IX. Pius'un, sivil gücün dini tarafsızlığının ideal olarak kabul edilemeyeceğini belirten 1864 yılında yayınladığı Quanta cura genelgesini[1] ve XIII. Leo'nun, devletin dini yükümlülükleri hakkındaki Immortale Dei doktrinini desteklerler. \"İnsanların ve toplumların gerçek dine ve bir Mesih Kilisesi'ne karşı ahlaki görevlerine ilişkin bu geleneksel Katolik doktrini\", İkinci Vatikan Konseyinin Dini Özgürlük Bildirgesi tarafından bozulmadan bırakılmıştır.[2] Bu yüzden integralistler, genellikle Konsil ile ilişkili olarak, \"Konstantin Çağı'nın Hristiyan Alemi'nin Yadsınmasını\" kabul etmiyorlar.[3]\n"
    },
    "Nasibi": {
        "first_paragraph": "Nâsibi (Arapça ناصبي, çoğul نواصب Nevasıb), nefret sahibi olan(lar), kindar(lar) anlamında Arapça kelime. Şii Müslümanlar tarafından, kendi bakış açılarına göre, sıklıkla, Ehli Beyt'e ve Ehli Beyt takipçilerine düşman olanlar, onlardan nefret edenler için kullanılan kelimedir.[1] Bu tabir, Şiiler tarafından, çoğunlukla Sunnileri tanımlamak amacıyla kullanılmaktadır. Bununla beraber, Şii hadislerinde, On İki İmam tarafından bu tanımlamanın; Şiiliğe sırt çeviren, Şiilikten ayrılanların yanı sıra, kimi bazı Şii mezhepleri mensupları içinde kullanıldığı belirtilmektedir.\n"
    },
    "Varlık ve Hiçlik": {
        "first_paragraph": "Varlık ve Hiçlik  (Fransızca: L'Être et le néant : Essai d'ontologie phénoménologique), Jean Paul Sartre'ın ilk olarak 1943 yılında yayınlanan ve Fenomenolojik Ontoloji Denemesi altbaşlığını taşıyan eseridir. Bu metin felsefe tarihinin  özellikle Varoluşçuluk felsefesinin en önemli metinlerinden biri olarak bilinmektedir. Kitap Türkiye'de  2009 yılında, Turhan Ilgaz ve Gaye Çankaya' nın çevirisi ile İthaki Yayınları tarafından basılmıştır.\n"
    },
    "Korku ve titreme": {
        "first_paragraph": "Korku ve Titreme (orijinal Danca başlığı: Frygt og Bæven ), Søren Kierkegaard'ın 1843'te Johannes de sessizio ( Latince  John of the Silence ) takma adıyla yayınlanan felsefi bir eseridir. Başlık, Filipililer 2:12'den bir satıra göndermedir, \"...korku ve titreme ile kurtuluşunuzu sağlamaya devam edin.\" - kendisi muhtemelen Mezmurlar 55:5, [1] \"Bana korku ve titreme geldi ...\"\n"
    },
    "Varlık neden var": {
        "first_paragraph": "\"Varlık neden var?\" veya \"Neden yokluk dışında bir şey var?\" sorusu Gottfried Wilhelm Leibniz, Ludwig Wittgenstein ve Martin Heidegger gibi filozoflara yöneltilmiş ve onlar tarafından cevaplandırılmaya çalışılmıştır. Bu filozoflar bu soruya metafiziğin temel sorusu adını verdiler.[4][5]\n"
    },
    "Varoluşçu psikoloji": {
        "first_paragraph": "Varoluşçu psikoloji, felsefedeki varoluşçuluk akımının psikolojiye uyarlanmış halidir. Bir diğer adı hümanistik yaklaşımdır.\nHümanistik psikolojinin kurucuları Abraham Maslow, Carl Rogers ve Rollo May’dir. Ekolün diğer temsilcileri ise Roberto Assagioli, Medard Boss, R.D. Laing, Gritz Perls, Anthony Sutich, Erich Fromm, Kurt Godstein, Clark Moustakas ve Lewis Mumford'dur.\n"
    },
    "Ya/Ya da": {
        "first_paragraph": "Ya/Ya da (Danca özgün adıyla Enten - Eller), Danimarkalı filozof Søren Kierkegaard'un 1843 yılında iki cilt halinde yayımlanmış eseridir. İnsan varoluşunun estetik ve etik aşama veya hallerini tasvir eden iki ayrı bölümden oluşur. Kierkegaard'un felsefe türünde ilk eseri olup, Victor Eremita müstearıyla yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Hristiyan felsefesi": {
        "first_paragraph": "Hristiyan felsefesi, MS 2. yüzyıldan günümüze kadar Hristiyanlar tarafından ortaya konulan ve tartışılan felsefî fikirlerdir.\n"
    },
    "İbn Cebirol": {
        "first_paragraph": "İbn Cebirol (1021-1058) ya da Avencebrol, Yahudi şair ve filozof. İslam felsefesi içinde etkili olmuş Yahudi filozoflardan birdir. Hayatı hakkında tam bir bilgi olmamakla beraber, 11. yüzyılda Málaga'da doğduğu, Saragossa'da eğitim gördüğü ve Valentia'da öldüğü sanılmaktadır. Kitaplarını Arapça yazmıştır ve düşüncelerinde İslam filozoflarından etkilenmiştir. Bunlardan dolayı kendisi İslam felsefesinde etkili olmuş Yahudi filozoflar arasında sayılmıştır. İbn Meymun ile birlikte İslam dünyasında Yahudi filozofları başlığın da değerlendirildiği görülür.[1]. Felsefe içerikleri olan etkileyici şiirler yazmıştır. Ve yazdıkları daha sonradan İbraniceye ve Latinceye çevrilmiştir. En önemli kitabı Yenbu'ül-hayat´tır (Hayatın Kaynağı). Burada Cebirol panteist eksenli felsefi düşüncelerini dile getirir. Muhta ül-cevahir kitabınıysa hem İbranice hem Arapça olarak yazdı.\n"
    },
    "İbn-i Sinacılık": {
        "first_paragraph": "İbn-i Sinacılık, İslam felsefesinde İbn-i Sina'nın kurduğu bir felsefe okuludur. İbn-i Sina'nın felsefi anlayışı Aristoteles ile doğrudan ilişkili olmakla beraber, Meşşailik'te bir kırılma noktası olması bakımından ondan ayrışır. İlk dönem Meşşailikte Aristoteles'i takip eden İslam filozofları, bundan sonra İbn-i Sina'yı takip eder olmuşlardır. İbn-i Sinacılığın Avrupa'daki düşünce hareketlerine de bir form kazandırmıştır. Bu yönüyle, İbn-i Sinacılığı İslam İbn Sinacılığı ve Avrupa İbn Sinacılığı şeklinde iki koldan okunabilir.[1][2] Avrupa İbn Sinacılığı 12. yüzyılda Thomas Aquinas, Roger Bacon ve Duns Scotus gibi figürlerle Avrupa'da felsefeyi yeniden hareketlendirmeye başlamıştır. Ancak, bu dönemde bile İbn-i Sinacılığın İbn-i Rüşdcülükten daha az gözde olduğunu unutmamak gerekir. Tüm bunların yanında İbn-i Sinacılık, İşrakiliğin kurucu filozofu Sühreverdi'yi de etkilemiştir.[1]\n"
    },
    "İhvân-ı Safâ": {
        "first_paragraph": "İhvan-ı Safâ (Arapça اخوان ‌الصفا ‎), Basra'da 10. yüzyılda ortaya çıkan bir felsefe çığırının taraftarlarına verilen bir addır. Bir nevî felsefe ansiklopedisi mahiyetindeki risalelerini Almancaya çeviren Dietrici[kim?], bunların adlarının \"Hâlis Kardeşler\" anlamına geldiğini söylüyor.\n"
    },
    "İslam Deklarasyonu": {
        "first_paragraph": "İslam Deklarasyonu (Boşnakça: Islamska deklaracija), Aliya İzzetbegoviç tarafından yazılan bir siyasi çalışmadır. İlk olarak 1969–1970'te Saraybosna'da yayınlanmış olup 1990'da yeniden yayınlanmıştır. Çalışma, İzzetbegoviç'in İslam ve modernizasyon hakkındaki görüşleri içermekte olup Batı tarzı ilerlemeyi İslami geleneklerle uzlaştırmaya çalışmakta ve \"İslami yenilenme\" çağrısında bulunmaktadır.\n"
    },
    "İslam dünyasında liberalizm ve ilerlemecilik": {
        "first_paragraph": "İslam dünyasında liberalizm ve ilerlemecilik, İslami anlayış ve pratik konusunda önemli bir ilerici düşünce birikimi oluşturan kendini bildiren Müslümanları içerir. Bu çalışmalar bazen \"ilerici İslam\" olarak adlandırılır. Bazı bilim insanları, Omid Safi gibi, \"İlerici Müslümanlar\" (dekolonizasyoncu, anti-emperyalist ve moderniteye eleştirel) ile \"İslam'ın liberal savunucuları\" (moderniteyi benimseyen eski bir hareket) arasında ayrım yapar.[1][2][3]\n"
    },
    "İslam felsefesinde barış": {
        "first_paragraph": "Arapça'da selam (سلام) yani \"barış\" kelimesi İslam kelimesi ile aynı kökten gelir. Silm (سِلم) kelimesi de Arapça'da İslam dini anlamına gelir ve \"es-silm'e (barış) girdi\" ifadesi de \"İslam girdi\" anlamına gelir. Bir İslami yorum ise, \"kişinin iradesini Allah'ın iradesine teslim etmesi\"nin kişisel barışın elde edilmesi olduğunu iddia eder.[1]\n"
    },
    "Meşşaîlik": {
        "first_paragraph": "Meşşailik ya da Meşşai okulu, İslam felsefesi içinde doğa felsefesinin etkisinden sonra başlayan rasyonalist felsefe eğiliminin sistemli hale gelmesinden oluşan okul anlaşılır. Yunanca peripatetizm (περιπατητικός) teriminin Arapçası olup, İslam Felsefesindeki Aristoculuk'un baskın olduğu felsefi akım olarak bilinir.\n"
    },
    "Şemsüddin Şehrizorî": {
        "first_paragraph": "Şemsüddin Şehrizorî, İşrakî Okulunun fiili anlamda kurucusu ve okulun maktul manevi lideri Şahabeddin Sühreverdi'nin (Şeyh-ül-işrak'ın) sadık bir izleyicisi olarak bilinir. İlk işraki filozofu olarak kabul edilir. İşrakiliğin kurulması, felsefi ve tarihi bilgilerinin kaydedilmesi anlamında Şehrizori'nin çalışmaları çok önemlidir. Kimi yapıtları, özellikle de işrakilik hakkındaki çalışmaları bilinmekle birlikte, kendisi hakkında çok az bilgi mevcuttur. Eldeki bilgilerin kesinliği de söz konusu değildir. Örneğin Sehrüverdi'nin Halep'te hapsedildiği sırada birlikte Şems adlı bir öğrencisinin bulunduğu ve bunun Şehrizori olduğu ileri sürülmektedir, ancak kesin bir şey söylenememektedir. Hilmi Ziya Ülken bu iddianın geçerli olamayacağını ileri sürmektedir, onun felsefe ansiklopedisinin (Risail-üş-şeceret-il-İlahiyye ve'l esrar-ür-Rabbaniyye) bitiriliş tarihine göre (Sühreverdi'nin ölümünden 90 yıl sonra), Şehrizori 1300'lerin sonunda hala yaşamaktadır çünkü.[1] Doğumu ve ölümü ile ilgili tarihlerde de karmaşıklar vardır. Kesin olan şey İşrakilik felsefesinin daha sonraki gelişmesini derinden etkilemiş ve belirlemiş olduğudur. Sühreverdi'nin Telvihat´ı için  ve ayrıca Hikmet-ül-işrak için iki ayrı şerh düşmüş ve bunlar kendisinden sonraki iki önemli işraki düşünürü tarafından büyük ölcüde değerlendirilmiştir. Bunlar İbn Kemmûne ve Kutbüddin Şîrazi'dir.\n"
    },
    "Kabalacılık": {
        "first_paragraph": "Kabalacılık veya Kabalizm, Kabbala'ya dayanan manevi araştırma ve fikir sistemi.\n"
    },
    "Minyan": {
        "first_paragraph": "Minyan: Musevilik'de bir dini törenin icra edilebilmesi için, Bar Mitsva törenini yapmış, yani 13 yaşını doldurmuş ve bir gün almış en az 10 Musevi erkeğe ihtiyaç vardır.\n"
    },
    "Yahudilikte Seçilmiş Halk inancı": {
        "first_paragraph": "Yahudiler, İbrahim'in putperestliğin ilahlarını değil tek Tanrı'yı arayışından dolayı onun kavminin Tanrı tarafından seçildiğine, onlarla ahit yapıldığına ve kendilerinin de bu kavmin devamı olduklarına inanırlar.\n"
    },
    "Cehennem": {
        "first_paragraph": "Cehennem, çeşitli inançlarda ölüm sonrası ceza çekilen ateşli bir yer olarak gösterilir. Cehennemde kalma süresi inanca göre değişiklik gösterebilir. Cehennemde günah borcu ödeninceye kadar kalınıp sonra tekrar cennete gidilebilir. Ancak, cehennem bazıları için sonsuza dek ateşte yanmak anlamına gelir. Cehennem  görevlilerine İslam inancında zebani adı verilir.\n"
    },
    "Hristiyanlıkta cehennem": {
        "first_paragraph": "Cehennem sözcüğü İbranicedeki \"Ge-Hinnom\" sözcüğünden gelir. “Ge” sözcüğünün anlamı “Vadi”dir. \"Hinnom\" sözcüğü ise isimdir. Buna göre Ge-Hinnom sözcüğünün karşılığı, Ge-Ben-Hinnom'un kısaltılmış şeklidir. Hinnom Vadisi'nin bulunduğu yer coğrafi olarak Kudüs'ün güney ve güney batısıdır.\n"
    },
    "Daniel Kitabı": {
        "first_paragraph": "Daniel kitabı (İbranice:  דניאל), Tanah'ın Ketuvim kitabına bağlı bir metindir. Daniel kitabında, kendisinin ve Yehudalı yandaşlarının Babil'e sürgüne gönderildiği ve burada Nebukadnezar'ın nazarında iyi yerlere gelindiği anlatılır. Saray hikâyeleri, Nebukanezar, Belşazzar ve Medli Darius'un iktidarlık dönemlerini kapsar. Kitap, dört \"ilahi\" kehanet görümleriyle son bulur.\n"
    },
    "Ebedî hayat (Hristiyanlık)": {
        "first_paragraph": "Ebedî hayat, Hristiyanlıkta, geleneksel inanca göre, ölümden sonra gerçekleşen devamlı hayattır. Havarilerin Amentüsü'nde şöyle geçmektedir: \"...Bedenin dirilişine ve ebedî hayata... iman ediyorum.\" Geleneksel inanışa göre, ebedî hayat, İsa'nın ikinci gelişinden ve ölülerin dirilişinden sonra başlayacaktır. Bununla birlikte, Yeni Ahit'teki Yuhanna kitaplarında, bu dünyevi hayatın içindeyken de imanlı kişinin kendisi için önceden belirlenmiş bir ebedi hayata kavuşabileceği ima edilmektedir.\n"
    },
    "Gün-yıl ilkesi": {
        "first_paragraph": "Gün–yıl ilkesi, yıl–gün ilkesi veya bir güne bir yıl ilkesi, peygamberlik sözlerindeki gün sözcüğünün gerçek zamanla bir yıl anlamında simgesel olarak kullanıldığı bir Kitabı Mukaddes peygamberlik sözlerini yorumlama ilkesidir. Çoğunlukla peygamberlik sözü yorumlamada tarihsel yöntem okulu tarafından kullanılır.[1]\n"
    },
    "Mahşerin Dört Atlısı": {
        "first_paragraph": "Mahşerin Dört Atlısı, Hristiyanlıkta Kıyamet alameti olarak ortaya çıkacağına inanılan dört atlı. Yeni Ahit'teki -Vahiy Kitabı olarak da bilinen- Apokalips bölümüne göre, Kıyamet felaketlerini getirecek olan yedi mührün açılması ile birlikte ortaya çıkacaklardır.[1] Bazı akademisyenlere göre beyaz at ve binicisi İsa'yı, kızıl at ve binicisi kan ve savaşı, siyah at ve binicisi kıtlığı, soluk renkli at ve binicisi ise salgın hastalıkları ve ölümü sembolize eder.[1]\n"
    },
    "William Miller": {
        "first_paragraph": "William Miller (15 Şubat 1782 – 20 Aralık 1849) Amerikalı bir Baptist vaizdi, on dokuzuncu yüzyıl ortalarında Kuzey Amerika'da ortaya çıkan ve günümüzde Adventizm adıyla bilinen dinî hareketin başlatıcısı olarak kabul edilir. Doğrudan ruhsal mirasçıları arasında, Yedinci Gün Adventistlerini ve Advent Hıristiyanlarını da içeren birkaç büyük mezhep bulunmaktadır. Daha sonraki hareketler Miller’in Kitabı Mukaddes peygamberlik sözlerine verdiği önemden ilham almışlardır. Kendi şahsi izleyicilerine Millerciler adı verilir.\n"
    },
    "Üç Meleğin Mesajı": {
        "first_paragraph": "Üç meleğin mesajı, vahiy 14:6–12 ayetlerinde üç melek tarafından verildiği belirtilen mesajların bir yorumudur. Yedinci Gün Adventist Kilisesi bu mesajların dünyayı İsa Mesih’in ikinci gelişine hazırlamak için verildiğini öğretir ve bunları kendi misyonunun temel kısımlarından biri olarak görür. (28 Temel İnanç (Yedinci Gün Adventist) hakkında ayrıntılı bilgi edinin.)\n"
    },
    "Bizsiz Dünya": {
        "first_paragraph": "Bizsiz Dünya (The World Without Us), Amerikalı gazeteci Alan Weisman'ın, insanlar aniden yok olduğunda doğal ve yapay çevreye neler olabileceğini konu alan kitabıdır. St. Martin's Thomas Dunne Books tarafından yayımlanan kitap[1] Weisman'ın Discover dergisinde yazdığı \"Earth Without People\" adlı makalenin genişletilmiş halidir.[2] Büyük ölçüde düşünce deneyi şeklide yazılan kitap, şehirlerin ve evlerin nasıl bozulacağı, insan yapıtlarının ne kadar uzun süre dayanabileceği, kalan yaşam formlarının nasıl evrimleşeceği gibi konulara odaklanır. Weisman insanların yaşadığı çevrelerin 500 yıl içinde ormanlaşabeceği, radyoaktif atıkların, plastiklerin, bronz heykellerin ve Mount Rushmore'un Yeryüzü'nde insan varlığının en uzun ömürlü kanıtları olabileceği sonucuna varır.\n"
    },
    "Küresel felaket riski": {
        "first_paragraph": "Küresel felaket riski, küresel ölçekte[2] insan refahına zarar verebilecek, hatta modern uygarlığı tehlikeye atabilecek veya yok edebilecek varsayımsal bir gelecek olayıdır.[3] İnsan neslinin yok olmasına neden olabilecek veya insanlığın potansiyelini kalıcı ve büyük ölçüde azaltabilecek bir olay, bir varoluşsal risk olarak bilinir.[4]\n"
    },
    "Nükleer holokost": {
        "first_paragraph": "Nükleer kıyamet, nükleer Armageddon veya atomik soykırım olarak da bilinen bir nükleer holokost, nükleer silahların kitlesel kullanımının küresel olarak yaygın bir yıkıma ve radyoaktif serpintiye neden olduğu teorik bir senaryodur. Böyle bir senaryo, potansiyel olarak uygarlığın çökmesine ve en kötü durumda insanlığın yok olmasına ve/veya Dünya üzerindeki tüm biyolojik yaşamın sona ermesine neden olacak şekilde nükleer savaşın etkileri sonucu Dünya'nın büyük bir bölümünün yaşanmaz hale gelmesini öngörür.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Sallirmiut İnuitleri": {
        "first_paragraph": "Sallirmiut İnuitleri ya da Sallirmiutlar (Doğu Kanada İnuitçesi Sallirmiut «Salliq sakinleri», İngilizce Sadlermiut, Sagdlirmiut[1], Sallirmiut, Sadlermiut Inuit[2]), Kanada'da Hudson Körfezi'nde Coats Adası, Walrus Adası ve Southampton Adasında yaşamış olan[2] ve 1902-03 yılında Avrupalı balina avcıları tarafından bölgeye getirilen yabancı salgın hastalıklardan tamamı etkilenip soyları tükenen Eskimo halkı. Anakaradaki İnuit gruplarından farklı bir kültüre sahip olan Sallirmiut İnuitlerinin Dorset kültürünün (Tuniit) mirasçısı olduğu düşünülmektedir[3][4]; zira günümüzdeki Kanada İnuitleri Dorset kültüründen sonra gelişen Thule kültürünün mirasçısıdırlar. Bununla birlikte, aksini gösteren bir kanıt ortaya konmadığı sürece, Sallirmiutların kültürünün Dorset ve Thule kültürlerinin kombinasyonu olabileceği görünüyor[5].\n"
    },
    "Gayba": {
        "first_paragraph": "Gayba (Arapça: غيبة ; Ghaybah) Şiîliğin bazı mezheplerindeki İmâmet i'tikadında mevcût olan bu kavrama göre,  bu mezheplerin kabul ettiği imâmlar içerisinde, \"Saklanan\", \"Gizlenen\" ya da \"Görülmez\" hâldeki imâm.[1]\n"
    },
    "Imran Nazar Hosein": {
        "first_paragraph": "Imran Nazar Hosein (Şeyh İmran Hüseyin) (d. 1942, Trinidad, Karayipler) dünya siyaseti, ekonomi ve eskatoloji alanında uzmanlaşmış Hindistan asıllı İslam düşünürü, akademisyen ve yazar.[1]\n"
    },
    "İslam'da kıyamet": {
        "first_paragraph": "Kıyâmet günü için Kur'an'da Saat (6:31, 42:17), Hesap Günü (15:35, 26:82, 38:16, 40:27), Hüküm (Ceza) Günü (74:46), Karar (Ayrım) Günü (44:40) Toplanma Günü (42:7) ve Sur'a üflendiği gün (6:73, 20:101, 23:101, 74:9-10) ifadeleri de geçmektedir.\nKıyamet inancı İslam inancının (Akide) bir parçası ve inancın temel prensiplerinden biridir. Kıyamet Günündeki imtihanlar ve kargaşalar Kur'an ve hadislerde tasvir edilmiş müfessirlerin yorumlarında ve Gazali, İbn-i Kesir, İbn Mâce, Buhari gibi din bilginlerinin kitaplarında ele alınmıştır. Kur'an'a göre her insan yaptıklarından ötürü kıyamet günü yargılanacaktır. (Kur'an 74:38)\n"
    },
    "Mehdilik iddiasında bulunanlar listesi": {
        "first_paragraph": "Mehdi, İslami eskatolojide kıyamet öncesinde ortaya çıkacağı ve Dünyayı adaletsizlik ve zulümden kurtaracağına inanılan bir Mesih figürüdür. Mehdi olduklarını iddia eden kişiler, Müslüman dünyasında - Güney Asya, Afrika ve Orta Doğu'da - ve İslam'ın doğuşundan (MS 610) bu yana tarih boyunca ortaya çıktı.\n"
    },
    "Melhame-i Kübra (Büyük Savaş)": {
        "first_paragraph": "Melhame-i Kübra (Arapça: الملحمة الكبرى), İslam eskatolojisine göre ahir zamanda gerçekleşecek apokaliptik bir büyük savaştır. Melhame i-Kübra'nın insanlık tarihinin en acımasız savaşı olacağı tahmin ediliyor. Genellikle Hristiyan eskatolojisindeki Armageddon savaşına tekabül eder ve Deccal'in ortaya çıkmasından hemen önce gerçekleşir.[1]\n"
    },
    "Nazım Kıbrısî": {
        "first_paragraph": "Mehmet Nâzım Âdil ya da halk arasında bilinen isimleriyle Nâzım Kıbrısî veya Şeyh Nâzım (d. 21 Nisan 1922, Larnaka, Kıbrıs - ö. 7 Mayıs 2014, Lefkoşa, KKTC), Türk mutasavvıf. Nakşibendiliğin Hâkkânî kolunun kurucusudur.\n"
    },
    "Zakkum (ağaç)": {
        "first_paragraph": "Zakkum (Arapça: زقوم) ağacı, İslam dinine göre, cehennem'de olduğuna inanılan ölümcül, acı meyveli ağaç.[1][2] Cennet'te bulunan ağaç ise Tuba'dır. Herhangi bir \"öldürücü gıda\" anlamı taşıyan zakkum, Türkçede zehir, acı anlamlarına gelen[3] zıkkım kelimesi şeklinde günlük hayatta kullanılmaktadır.[4]\n"
    },
    "13. Cuma (seri)": {
        "first_paragraph": "13. Cuma, on iki slasher film, bir televizyon şovu, romanlar, çizgi romanlar ve bağlantılı eşyalardan oluşan korku temalı ABD medya ürünleri serisidir. Seri esas olarak, çocukken kamp personelinin ihmali sonucu Camp Crystal Lake'de boğulan kurgu karakter Jason Voorhees'i merkez alır. Uzun yıllar sonra, lanetlendiği söylenen gölde seri katliamlar olur. Jason, filmlerin tamamında katil ya da cinayetlerin sebebi olarak yer alır. İlk filmi Victor Miller yazdı, filmin yapımcılığını ve yönetmenliğini ise Sean S. Cunningham üstlendi. İkisi de serinin devam filmlerinde yazan ve yöneten olarak yer almadı.\n"
    },
    "Headcrab": {
        "first_paragraph": "Headcrab (Türkçe: Kafa yengeci), Half-Life video oyunundaki hayali bir yaratık. İnsanların başına yapıştıktan sonra onları kontrol ederek birer zombiye dönüştürür. Half-Life 2 ve Half-Life Alyx'de farklı çeşitleri bulunmaktadır.\n"
    },
    "Kore wa Zombie Desu ka?": {
        "first_paragraph": "Kore wa Zombie Desu ka? (Japonca: これはゾンビですか？ Kore wa Zonbi Desu ka?; \"Bu zombi midir?\") veya Korezon (これゾン), Shinichi Kimura tarafından yazılan bir light novel serisidir.[2] Seri, Ocak 2009'dan bu yana Fujimi Shobo tarafından Fujimi Fantasia Bunko baskısı altında 19 cilt halinde yayınlandı. Kore wa Zombie Desu ka? evrenine dayanan beş farklı manga uyarlaması bulunmaktadır. Studio Deen tarafından hazırlanan 12 bölümlük bir anime uyarlaması 11 Ocak-31 Mart 2011 tarihleri arasında yayınlandı. İkinci sezon, Kore wa Zombie Desu ka? of the Dead (これはゾンビですか? オブザデッド, Kore wa Zonbi Desu ka? Obu za Deddo), 5 Nisan-7 Haziran 2012 tarihleri arasında yayınlandı.\n"
    },
    "Kōtetsujō no Kabaneri": {
        "first_paragraph": "Kōtetsujō no Kabaneri (Japonca: 甲鉄城のカバネリ; \"Demir Kalenin Kabanerisi\"), Wit Studio tarafından hazırlanan 2016 yapımı bir anime televizyon serisidir. Seri, Nisan-Haziran 2016 tarihleri arasında yayınlandı. İki anime derleme filmi ise 31 Aralık 2016 ve 7 Ocak 2017 tarihleri arasında yayınlandı.\n"
    },
    "The Last of Us: American Dreams": {
        "first_paragraph": "The Last of Us: American Dreams, video oyunu The Last of Us'tan uyarlanan dört sayılık çizgi roman serisidir. Neil Druckmann'ın yazıp çizimlerini Faith Erin Hicks'in yaptığı ve Dark Horse Comics tarafından yayımlanan The Last of Us: American Dreams, oyunun ana hikâyesinden bir yıl öncesinde, Ellie ile hemen hemen aynı yaşlardaki Riley'nin yaşadıklarını konu alır.[1] İlk sayısı 3 Nisan 2013'te yayımlanan çizgi romanın,[2] yapılan satışlar sonucu 29 Mayıs günü ikinci baskısı yapıldı. Aynı gün serinin ikinci sayısı da raflardaki yerini aldı.[3][4] Üçüncü sayı 26 Haziran'da,[5] dördüncü sayı 31 Temmuz'da,[6] dört sayının tamamının yer aldığı paket ise 30 Ekim'de piyasaya sürüldü.[7]\n"
    },
    "Yeni Dünya Düzeni (komplo teorisi)": {
        "first_paragraph": "Yeni Dünya Düzeni, monarşileri yıkmayı ve dini inançları yok etmeyi, ulus devletleri ve vatanseverliği sonlandırarak totaliter bir tek dünya devleti[1][2] kurmayı planladığı öne sürülen, etkinliği ya da varlığı doğrulanamamış bir komplo teorisi.[3] Aynı teorinin bir uzantısı olarak Rockefeller ailesiyle özdeşleşen[4] İlluminati, zihin kontrolü ve bilinmeyen ya da gizli olan[5] sistemleri uygulayarak, hükûmetleri ve kuruluşları ele geçirerek yeni dünya düzeni kurmayı planladığı iddia edilen örgüt[6] olup yine bir görüşe göre de İlluminati, bilinenin aksine, karanlık ve bilinmeyen organizasyonların yöneticisidir.\n"
    },
    "İlluminati": {
        "first_paragraph": "İlluminati (Latince: illuminatus, Türkçe: aydınlanmışlar) ya da tarihteki adıyla Bavyeralı İlluminati, batıl inanca, önyargıya, dinin toplumsal yaşam üzerindeki etkisine, iktidarın kötüye kullanımına karşı Aydınlanma Çağı'nda 1 Mayıs 1776'da kurulmuş ve 1785'de dağılmış gizli bir aydın toplululuğudur. \n"
    },
    "Alexander Dubček": {
        "first_paragraph": "Alexander Dubček (27 Kasım 1921; Uhrovec, Slovakya - 7 Kasım 1992, Prag), Slovak asıllı Çekoslovak devlet adamı.\n"
    },
    "Erich Fromm": {
        "first_paragraph": "Erich Fromm (23 Mart 1900, Frankfurt - 18 Mart 1980), Yahudi kökenli Almanya doğumlu Amerikalı ünlü bir psikanalist, sosyolog ve filozoftur.[1] Ruh bilimine Marksist-sosyalist ve insancıl yaklaşımın en önemli temsilcilerindendir. Frankfurt Okulu ve okulun genel yaklaşım biçimi olan eleştirel teori için yaptığı katkılar ile de tanınmaktadır.[1]\n"
    },
    "John Fowles": {
        "first_paragraph": "John Robert Fowles, (d. 31 Mart 1926, Essex - ö. 5 Kasım 2005, Lyme Regis) İngiliz roman ve deneme yazarı.\n"
    },
    "George Jacob Holyoake": {
        "first_paragraph": "George Jacob Holyoake (13 Nisan 1817 - 22 Ocak 1906), İngiliz sekülarist ve sendikacı.\n"
    },
    "Huang Xianfan": {
        "first_paragraph": "Huang Xianfan (Çince: 黄現璠/黄现璠, pinyin: Huáng Xiàn Fán)(d. 13 Kasım 1899 Guangxi - ö. 18 Ocak 1982 Guilin), Çin tarihçi, antropolog, etnolog, eğitimci, folklor uzmanı, Zhuang Araştırmaları kurucusu[1] ve Çin'nın öncü toplum bilimcilerinden biridir.[2]\n"
    },
    "Robert G. Ingersoll": {
        "first_paragraph": "Robert G. Ingersoll (Yates County, 11 Ağustos 1833 – 21 Temmuz 1899), \"The Great Agnostic\" lakaplı Amerikalı hatip, aktivist ve politik lider.\n"
    },
    "Ivan Illich": {
        "first_paragraph": "Ivan Illich, (d. 4 Eylül 1926, Viyana, Avusturya – ö. 2 Aralık 2002, Bremen, Almanya) Avusturyalı filozof ve toplum eleştirmeni. Çağdaş batı kültürü, kurumları, eğitim, çalışma hayatı, enerjinin kullanımı, ekonomik gelişme ve sağlık gibi alanlar üzerine eleştirel incelemeler kaleme aldı.\n"
    },
    "Kullanıcı mesaj:İlham habubullayev": {
        "first_paragraph": "ilham habibulayev (16 noy 1996 Baki Binegedi)  ssvlsoce sos Qrupunun bascisi. Bineqedi rayon 276 nomreli mektebde oxudu.Ozel tibb muessesinde isleyir.\n"
    },
    "Mensiyüs": {
        "first_paragraph": "Mensiyüs ya da Mıngzi (Çince: 孟子), MÖ 372-289 yılları arasında yaşamış ve insan doğası ve siyaset üzerine olan görüşleriyle Konfüçyusçuluğu temellendirmeye ve güçlendirmeye çalışmış olan Çinli düşünür. Mensiyüs, insanın eğiliminin iyiliğe doğru olduğunu, doğru yolu bulmak için, vicdanımızın sesine, bizde doğuştan var olan doğal bilgiye dayanmamız gerektiğini, uyum içinde yaşamamızın anahtarının kendi içimizde olduğunu ve bizim uyum içinde yaşadığımız takdirde, toplum düzeninin de, kendiliğinden en iyi bir biçimde kurulacağını söylemiştir.\n"
    },
    "Thomas More": {
        "first_paragraph": "Thomas More (tahminen, 7 Şubat 1478, Londra - 6 Temmuz 1535, Londra), İngiliz devlet adamı, hukukçu, filozof, Rönesans dönemi hümanist yazardır. 1516'da yazdığı \"Ütopya\" başlıklı eserinde, hayalî bir adada kurguladığı bir ülkenin siyasi sistemini, \"ideal\" olarak tarif eder. More'un Kral VIII. Henry'nin İngiliz Kilisesi'nin başına geçme niyetine ilke olarak karşı çıkması, kendi siyasi kariyerinin sonunu hazırlayıp hain olarak idam edilmesine sebep oldu. Ölümünden 400 yıl sonra, 1935'te Papa XI. Pius tarafından da \"aziz\" ilan edildi.\n"
    },
    "Anibal Quijano": {
        "first_paragraph": "Anibal Quijano (1928 – 31 Mayıs 2018), Perulu sosyolog ve hümanist filozoftur. Yungay, Peru'da doğdu. Geliştirdiği “Sömürgecilik sömürüsü” kavramıyla biliniyordu.[1] Çalışma temeli, sömürge çalışmaları ve eleştirel teori alanlarında faaliyet göstermiştir.\n"
    },
    "Rabindranath Tagore": {
        "first_paragraph": "Rabindranath Tagore (Bengalce: রবীন্দ্রনাথ ঠাকুরsöylenişi 18 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., d. 7 Mayıs 1861[1], Bengal, Kalküta - ö. 7 Ağustos 1941 Bengal, Kalküta), Hint yazar.\n"
    },
    "Joss Whedon": {
        "first_paragraph": "Joss Whedon, 23 Haziran 1964 tarihinde New York'ta doğan Joseph Hill Whedon, Buffy The Vampire Slayer, Angel, Firefly televizyon dizilerinin, Firefly'ı takiben çekilen Serenity filminin ve Fray adlı çizgi romanın yaratıcısıdır. Ayrıca, televizyon ve sinema sektöründe yazar, senarist, yönetmen ve uygulayıcı yapımcı olarak da boy göstermiş ve çeşitli ödüller almıştır.\n"
    },
    "Transhümanizm": {
        "first_paragraph": "Transhümanizm; insanın fiziksel ve bilişsel yeteneklerinin artırılması, yaşlanma ve hastalanma gibi arzu edilmeyen veya gereksiz görülen yönlerinin ortadan kaldırılması amacıyla teknoloji ve bilimden faydalanılması gerektiğini öne süren uluslararası bir entelektüel ve kültürel harekettir. Transhümanist düşünürler, bu amaçla insan geliştirme tekniklerinin ve yüksek teknolojinin kullanılması imkânlarını ve muhtemel sonuçlarını tartışırlar.\n"
    },
    "Transhüman": {
        "first_paragraph": "Transhüman veya trans insan, insan ve insansonrası arasında bir ara form kavramıdır.[1] Başka bir deyişle, trans insan birçok yönden insana benzeyen ancak standart insanların ötesinde güç ve yeteneklere sahip bir varlıktır.[2] Bu yetenekler; gelişmiş zeka, farkındalık, güç veya dayanıklılık içerebilir. Transhümanlar bilimkurguda, kimileyin siborg veya genetik olarak geliştirilmiş insanlar olarak görünür.\n"
    },
    "2045 Initiative": {
        "first_paragraph": "2045 Initiative, kâr amacı gütmeyen ve insan hayatını uzatma konusunda çalışmalar yapan bir organizasyondur.[1][2] 2045 Initiative, 2011 yılında; sinir arayüzleri, robotlar, yapay organlar ve sistemleri araştırmak için Rus bilim adamları ile birlikte Rus girişimci Dmitry Itskov önderliğinde kurulmuştur.\n"
    },
    "Algokrasi": {
        "first_paragraph": "Algokrasi (Algoritma ile yönetim), özellikle yapay zeka ve blok zinciri gibi teknolojiler başta olmak üzere, bilgisayar algoritmalarının yasal düzenlemelerde, kanun yapımında ve genellikle ulaşım veya tapu kaydı gibi günlük yaşamın herhangi bir yerinde kullanıldığı alternatif bir hükûmet veya sosyal düzen biçimidir.[1][2][3][4][5][6][7][8] \"Algoritma ile yönetim\" terimi, 2013 yılında akademik literatürde “Algoritmik Yönetim'e” alternatif olarak ortaya çıkmıştır.[9] İlgili bir terim olan \"Algoritmik Düzenleme\", standart belirleme ve davranışın hesaplama algoritmaları aracılığıyla izlenmesi veya değiştirilmesi olarak tanımlanır - yargının otomasyonu da bu kapsamda bulunmaktadır.[10]\n"
    },
    "Biopunk": {
        "first_paragraph": "Biopunk, biyoteknolojiye odaklanan bir bilimkurgu alt türüdür. Siberpunk'tan türetilmiştir, ancak bilgi teknolojisinden ziyade biyoteknolojinin etkilerine odaklanmaktadır.[1] Biopunk sentetik biyoloji ile ilgilidir. Biyohackerları, biyoteknoloji mega şirketlerini ve insan DNA'sını manipüle eden baskıcı hükûmet kurumlarını içeren siberpunktan türetilmiştir. Çoğu zaman siberpunk'un karanlık atmosferine ayak uyduran biopunk genellikle genetik mühendisliğinin karanlık tarafını inceler ve biyoteknolojinin alçak tarafını temsil eder.\n"
    },
    "Hayatın uzatılması": {
        "first_paragraph": "Hayatın uzatılması bilimi, ayrıca yaşlanma karşıtı tıp, süresiz hayat uzatması, deneysel yaşlılık bilimi ve biyomedikal gerontoloji, hem azami hem de ortalama ömürü uzatmak için yaşlanma surecini yavaşlatma veya tersine çevirme çalışmasıdır.\n"
    },
    "Liberteryen transhümanizm": {
        "first_paragraph": "Liberteryen Transhümanizm veya Özgürlükçü Transhümanizm Liberteryenizm ve Transhümanizm'i birleştiren bir siyasi ideolojidir.[1][2] Kendini Liberteryen Transhümanist olarak tanımlayan Ronald Bailey ve Glenn Reynolds gibi kişiler \"İnsan güncellenmesi hakkı\"nı savunurlar ve serbest piyasanın bu hakkı en iyi sağlayan şey olduğunu çünkü serbest piyasanın diğer ekonomik sistemlere göre daha fazla refah ve kişisel özgürlük sağladığını öne sürerler.[3][4]\n"
    },
    "Nanopunk": {
        "first_paragraph": "Nanopunk, siberpunka[1][2] ve diğer bazı türevlerine kıyasla, başlangıç döneminde olmasına rağmen, çok fazla ortaya çıkan bir bilimkurgu alt türüdür.[3]\n"
    },
    "Neuralink": {
        "first_paragraph": "Neuralink Corporation, Elon Musk ve sekiz nörolog[a] tarafından, implante edilebilir beyin-makine arayüzleri geliştirmek amacıyla 2016'da San Francisco'da kurulmuş Amerikan nöroteknoloji şirketi.[1][5][6]\n"
    },
    "Nootropik": {
        "first_paragraph": "Nootropikler veya nootropik ilaçlar (halk arasında beyin dopingi ve zeka artırıcı olarak da bilinir), sağlıklı bireylerde dikkat, hafıza, yaratıcılık ve motivasyon gibi zihinsel fonksiyonları artırmaya yönelik kullanılan çeşitli ilaç ve gıda takviyelerine verilen ortak ad.[1] 2018 yılı itibarıyla bu gruba giren pek çok madde hala araştırma aşamasında olup etkileri tam olarak belirlenmemiştir.\n"
    },
    "Pantropi": {
        "first_paragraph": "Pantropi, uzay kolonizasyonunda diğer gezegenlerin koşullarını dünyaya benzetmek veya insan yaşamını destekleyecek uzay habitatları oluşturmak yerine, insanların mevcut bir ortamda gelişebilmelerini sağlamak için genetik mühendisliği gibi yöntemlerle değiştirildiği varsayımsal bir süreçtir. Pantropi terimi ilk olarak bilimkurgu yazarı James Blish tarafından icat edilmiştir. Blish'in konu üzerine yazdığı öyküleri 1957'de The Seedling Stars adlı antolojide bir araya getirilmiştir.\n"
    },
    "Postgenderizm": {
        "first_paragraph": "Postgenderizm  ya da Post Cinsiyetçilik, toplumsal cinsiyetin kültürel, psikolojik ve sosyal olarak aşınmasından doğan  sosyal, politik ve kültürel bir harekettir. İkili cinsiyet erozyonunun özgürleştirici olacağını savunan bir argümandır.\n"
    },
    "Tekno ilerlemecilik": {
        "first_paragraph": "Tekno ilerlemecilik, teknolojik değişim ve sosyal değişimin yakınsaması için etkin destek duruştur. Tekno ilericiler, teknolojik gelişmelerin maliyetlerinin, risklerinin ve faydalarının bu gelişmelerin gerçek paydaşları tarafından adil bir şekilde paylaşılmasını sağlamak için meşru demokratik ve hesap verebilir otoriteler tarafından düzenlendiğinde derinden güçlendirici ve özgürleştirici olabileceğini savunur.[1][2]\n"
    },
    "Teknogayanizm": {
        "first_paragraph": "Teknogayanizm, Dünya'nın çevresini restore etmeye yardımcı olabilecek gelişen teknolojilerin araştırılması, geliştirilmesi ve kullanılmasına yönelik aktif desteğin parlak yeşil çevreci duruşudur. Teknogayanlar; güvenli, temiz, alternatif teknoloji geliştirmenin çevrecilerin önemli bir hedefi olması gerektiğini savunur.[1]\n"
    },
    "Demonoloji": {
        "first_paragraph": "Demonoloji veya diğer adıyla demonizm, Hıristiyan teolojisinin sistematik temsilleri, melek bilimine ek olarak bir demonlar doktrini içeriyordu, çünkü demonlar Hristiyan teolojisi tarafından düşmüş melekler olarak kavramsallaştırıldı. Malzemenin dogmatik işlenmesi genellikle soterioloji veya kristoloji gibi diğer incelemelere de başvurur. \"Demon Bilimleri\" anlamına gelir.[1] Yunancada Daimon olarak yazılır ve ilahiyat, güç anlamına gelir.[2]\n"
    },
    "Nickar": {
        "first_paragraph": "Nickar Batılı demonoloji geleneğinde bir şeytandır, Dictionnaire Infernal 'de bahsedilir. İskandinav, Töton ve Sakson mitolojilerinde nickarlar şeytanî su ruhanîleri olarak bilinir. İnsanları suda boğarlar, balıkçılara eziyet ederler, tekneleri alabora edip sahillerdeki ağaçların tepesine geçirirler.  Hnickarlar olarak da bilinen nickarlar, efsaneye göre İskandinav fiyordlarının sularında dolaşırlar ve boraya, kar veya dolu fırtınalarına, kasırgalara sebep olurlar. Balığın kuyruk yüzgecine benzer kuyrukları vardır. Su kenarlarında oturur ve harp çalarak veya şarkı söyleyerek birbirlerinin yeşil veya sarışın olabilen saçlarını su yosunlarıyla tararlar. Yunan efsanelerindeki sirenlerin yaptığı gibi, kendilerine fazla yaklaşma cüretini gösterenleri denizin derinliklerine çekip götürürler.\n"
    },
    "İlahiyat fakültesi": {
        "first_paragraph": "İlahiyat fakültesi, dinler, dinlerin karşılaştırılması, dinler tarihi ve dinlerin değişik bilim alanlarıyla ilgili eğitiminin verildiği yükseköğretim kurumu.\n"
    },
    "Avrupa İslam Üniversitesi": {
        "first_paragraph": "Avrupa İslam Üniversitesi (Hollandaca: İslamitische Universiteit Europa - İUE; İngilizce: İslamic University of Europe; Almanca: İslamische Universität Europa) Rotterdam merkezli faaliyet sürdüren bir eğitim kurumudur. 2001 yılında kurulmuş olup günümüzdeki rektörü Nedim Bahçekapılı'dır.\n"
    },
    "Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi": {
        "first_paragraph": "Çanakkale merkezde Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Çanakkale Şehitleri Yerleşkesi'nde bulunan ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'ne bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren İlahiyat Fakültesidir.\n"
    },
    "Kütahya Dumlupınar Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi": {
        "first_paragraph": "Kütahya Dumlupınar Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, tüm idari ve akademik birimleriyle Kütahya Dumlupınar Üniversitesi'nin Evliya Çelebi Yerleşkesi'nde bulunan İslami ilimler fakültesidir.\n"
    },
    "Vaskenyan İlahiyat Fakültesi": {
        "first_paragraph": "Vaskenyan İlahiyat Fakültesi (aynı zamanda Vazgenian, Vazgenyan, Vazgenian Ruhban Okulu), Ermenistan'daki Sevan Gölü kıyısındaki Sevan Yarımadası'ndaki Ermeni Apostolik Kilisesi'nin bir ilahiyat fakültesidir. Kutsal Eçmiyazin Ana Makamı'nın doğrudan denetimi altında faaliyet göstermektedir.\n"
    },
    "Feminist ilahiyat": {
        "first_paragraph": "Feminist teoloji genellikle Batı dini gelenekleri (çoğunlukla Hristiyanlık ve Yahudilik'te) içinde bu dinlerin uygulamaları, gelenekleri, kutsal metinleri ve teolojilerini feminist bir perspektiften yeniden değerlendiren bir harekettir. Feminist teolojinin hedefleri arasında kadının din adamları ve dini otoriteler arasındaki rolünü genişletmek, Tanrı'nın erkeksi imajını yeniden yorumlamak ve inancın dili ve mitleri arasında dişi (female) tahayallü daha fazla göz önüne almaktır.\n"
    },
    "Hristotokos": {
        "first_paragraph": "Christotokos, Meryem ana'nın sadece insan olan İsa'yı doğurdunu iddia eden Hristiyan düşüncesidir[1].  Nestorius, İsa'ya 30 yaşındayken Kelam'ın indiğini, ancak o zamandan sonra İnsan ve Tanrı karakterlerini taşıdığını, Meryem'in, Tanrı olan İsa'nın değil, insan olan İsa'nın annesi olduğunu söylemiş ve dolayısıyla da, Meryem'e \"Tanrı'nın annesi\" (Theotokos) denmesine karşı çıkmış ve Tanrı'nın doğrulamayacağını, doğurulmadığını belirtmiştir. Bu düşünce aslında İstanbul ile Antakya ve İskenderiye Patriği arasındaki gerginliğin teolojik yönüdür.\n"
    },
    "Buddhi": {
        "first_paragraph": "Buddhi, uyanmak, anlamak, bilmek gibi anlamlara gelen sanskritçe budh kökünden türeyen dilbilimsel açıdan dişil isim. Kelime rasyonel zihni aşan, sezgisel akıl veya yüksek zihin olarak çevrilebilecek aklın bir türevine veya melekesine işaret eder. Hindu mitolojisinde Buddhi Tanrı Ganeşa'nın eşlerinden biridir.\n"
    },
    "Hinduizm'de Tanrı": {
        "first_paragraph": "Hinduizm'de tanrı kavramı, bir mezhepten diğerine değişen çok çeşitli ve karmaşıktır.[1] Hinduizm, Henoteizm, monoteizm, politeizm, panenteizm, panteizm, pandeizm, monizm, agnostisizm, ateizm ve nonteizm gibi çok çeşitli inançları kapsar.[2][3]\n"
    },
    "Ehl-i Re'y": {
        "first_paragraph": "Ehl-i Rey (Arapça أهل الرأي  ya da 'liberal teologlar', asṣḥāb al-ray'y, re'y'in savunucuları, 'sağduyu' ya da 'rasyonel sağduyu') yasal kararlara varmak için muhakemenin kullanılmasını savunan erken bir İslami hareketti.[1] Bunlar, İslam'ın ikinci yüzyılında ehl-i kelam (spekülatif ilahiyatçılar) ve ehl-i hadis (sonunda galip gelen gurup) yanında  İslam hukukunun kaynaklarını tartışan üç ana gruptan biriydi.[2] Ehl-i Re’y ya da Dirâyet Ehli, Ehl-i Hadis ekolüne karşı olarak kurulmuş olan, o günün anlayışında Modernist ya da Akılcı İslâm olarak da tanımlanan İslâmî düşünce ekolüdür.\n"
    },
    "İslam'da Tanrı": {
        "first_paragraph": "İslam teolojisinde Tanrı (İslam'daki özel ismiyle Allah), her şeye gücü yeten ve her şeyi bilen yaratıcı ve evrenin hakimidir.[1][2] İslam'da, Tanrı tektir inancı vurgulanır (tevhid).[3] Sıfatlarınca eşi, benzeri ve zıddı olmayan (vahid), zâti olarak ortaksız, tek ve bir (ehad), merhametli ve her şeye gücü yetendir.[4] İslami öğretilere göre, mekandan, maddeden, şekilden, cinsiyetten bağımsız ve Kuran'a göre \"Gözler O'nu görmez, O bütün gözleri görür. O Latif'tir, haberdardır.\" (Kur'an 6:103)[2]\n"
    },
    "Monizm": {
        "first_paragraph": "Monizm ya da bircilik, her şeyin bir tek zorunluluğun, ilkenin, madde ve enerjiden olduğunu iddia eden veya tek bir tözden kaynaklandığını savunan felsefi görüş.\n"
    },
    "Elea Okulu": {
        "first_paragraph": "Elea Okulu, İtalya'nın batı kıyılarında yer alan Alento Irmağı'nın denize döküldüğü yerde kurulan ve bir Yunan kolonisi olan Elea (Elaia) kentinde kurulmuş bir felsefe okulu olduğu için bu adı alan ilk felsefe okullarının en önemlilerinden biridir.\n"
    },
    "Elemeci maddecilik": {
        "first_paragraph": "Elemeci maddecilik (eliminatif materyalizm, elimativizm olarak da adlandırılır) zihin felsefesinde materyalist bir perspektiftir. Yaygın olarak kabul gören zihinsel durumların (arzu, inanç, kaygı, vb.) çoğunluğunun birincil anlamda var olmadığı fikrini savunur.[1] Bazı elemecilik yanlıları, zayıf tanımlara yaslanan inanç veya arzu gibi birçok günlük psikolojik kavram için tutarlı bir sinirsel temelin bulunamayacağını savunurlar. Bu nedenle, davranış ve deneyim gibi psikolojik kavramların biyolojik düzeye ne kadar iyi indirildikleri ile değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürerler.[2] Aynı perspektifin diğer versiyonları, acı ve görsel algılar gibi bilinçli zihinsel durumların yok kabul edilmesi gerektiğini savunur.[3]\n"
    },
    "Fizikalizm": {
        "first_paragraph": "Felsefede, fizikalizm ya da fizikselcilik, var olan her şeyin maddesel olduğunu[1], fiziksel olanın üzerinde bir şey olmadığını[2] ya da her şeyin fiziksel olanlardan meydana geldiğini savunan metafizik tezidir.[3] Fizikselcilik, bir çeşit ontolojik monizmdir; yani düalizmin ve plüralizmin aksine gerçekliğin tek bir tözü olduğunu savunur. Fizikselin tanımı ve fizikselciliğin anlamı konusunda farklı görüşler vardır.\n"
    },
    "Büyük Ruh": {
        "first_paragraph": "Büyük Ruh, Lakotaca'da daha spesifik olarak Wakan Tanka olarak bilinen bir yaşam gücü, Yüce Varlık veya tanrı kavramıdır [1][Alıntı belirt] Algonquian'da Gitche Manitou ve bir dizi Kızılderili ve Birinci Milletler kültüründe diğer belirli adlarla anılır.[2] Kavram, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'daki bazı yerli kültürlerde ortak olsa da, tüm kültürler tarafından paylaşılmaz veya mutlaka aynı şekilde yorumlanmaz. Lakota aktivisti Russell Means'e göre Wakan Tanka'nın anlamsal olarak daha doğru bir çevirisi Büyük Gizem'dir.[3]\n"
    },
    "Kutsal Ruh": {
        "first_paragraph": "Kutsal Ruh, Yahudilikte Tanrı'nın evren veya yaratıkları üzerindeki ilahi gücü, kalitesi ve etkisine atıfta bulunur. İznik Hristiyanlığı'nda Kutsal Ruh, Üçlü Birliğin üçüncü kişisidir. İslam'da Kutsal Ruh, ilahi eylemin veya iletişimin bir aracısı olarak hareket eder.[1]"
    },
    "Tanrı adları": {
        "first_paragraph": "Tanrı adları ya da mukaddes isimler,  monoteist anlamdaki tekil bir tanrı inancında, Tanrı'ya karşı litürji veya dua aracılığıyla hitap şeklini tasvir ederler.[1]\n"
    },
    "Yehova": {
        "first_paragraph": "Yehova/Yehovah (יְהֹוה‎ YHVH kökünden gelir), Tanah'ta (Eski Ahit'te) bahsi geçen Tanrı'nın adının (יְהֹוה) olası bir telaffuz şeklidir. İsmin orijinali İbranice 4 adet sessiz harften oluşur ve orijinal İbranice metinlerde 6 bin 828 defa YHVH kullanımı yer alır.[1]\n"
    },
    "Kadiş": {
        "first_paragraph": "Kadiş (Aramice: קדיש), Yahudi dua ayinlerinde okunan Tanrı hakkında övgü ilahisidir. Kadiş'in ana teması, Tanrı'nın isminin büyütülmesi ve kutsallaştırılmasıdır. Ayinlerde, Kadiş'in farklı versiyonları, hizmetin farklı bölümlerinin ayırıcıları olarak işlevsel olarak zikredilir veya söylenir.\n"
    },
    "Özgürlük": {
        "first_paragraph": "Özgürlük, erkinlik veya hürriyet, birinin engellenmeden ya da sınırlandırılmadan istediğini seçebilmesi, yapabilmesi ve hareket edebilmesi durumudur.[1][2] Felsefede, determinizm karşıtı özgür irade fikrini içerir.[3] Politikada özgürlük, hükûmet baskısından bağımsızlıktır.[4]\n"
    },
    "Negatif özgürlük": {
        "first_paragraph": "Felsefi olarak negatif özgürlük kavramı, bireyin başkalarının otoritesine maruz kalmadan özgür olması anlamına gelir. Bu negatif anlayışta, kişinin, etkinliğini kimse tarafından karışılmadan özgürce gerçekleştirebileceği düşünülür. Örneğin Thomas Hobbes'a göre, \"özgür bir adam… iradesi dahilindeki yapacaklarına mani olunmayan kişidir.\"\n"
    },
    "Toplantı ve gösteri özgürlüğü": {
        "first_paragraph": "Toplanma ve gösteri özgürlüğü, bireylerin ve kurumların düşüncelerini açığa vurmak amacıyla toplanabilmelerini ve yürüyüş ya da başka yöntemlerle gösteri yapabilmelerini öngören özgürlüktür. İnsan hakları ve Siyasi özgürlükler kapsamında değerlendirilir.\n"
    },
    "Umberto Eco": {
        "first_paragraph": "Umberto Eco (d. 5 Ocak 1932, Alessandria - ö. 19 Şubat 2016, Milano[1]), İtalyan bilim insanı, yazar, edebiyatçı, eleştirmen ve düşünür.\n"
    },
    "Emmanuel Macron": {
        "first_paragraph": "Emmanuel Macron (d. 21 Aralık 1977, Amiens), Fransız bankacı, bürokrat ve siyasetçi. 2017 Fransa cumhurbaşkanlığı seçiminde kurucusu olduğu merkez parti En Marche !'ın adayı olup cumhurbaşkanı seçilmiştir.\n"
    },
    "François Mitterrand": {
        "first_paragraph": "François Maurice Adrien Marie Mitterrand (d. 26 Ekim 1916, Jarnac, Charente - ö. 8 Ocak 1996, Paris 7. arrondissement) Fransız siyasetçi, 1981-1995 yılları arasında iki dönem görev yapan Fransa başkanı. Beşinci Cumhuriyet'in kuruluşundan (1958) sonra Sosyalist Parti'den seçilen ilk cumhurbaşkanıdır.\n"
    },
    "Olaf Scholz": {
        "first_paragraph": "Olaf Scholz (d. 14 Haziran 1958, Osnabrück), 8 Aralık 2021'den beri Almanya şansölyesi görevini sürdüren Alman siyasetçi. Sosyal Demokrat Parti'nin bir üyesi olarak, 2018-2021 yılları arasında Angela Merkel'in şansölye yardımcısı ve maliye bakanı olarak görev almıştır. Ayrıca 2011 ile 2018 yılları arasında Hamburg belediye başkanlığını ve 2009 ile 2019 yılları arasında da SPD'nin genel başkan yardımcılığını yapmıştır. 2021 yılı itibarıyla; Scholz'ün kabinesi kendi partisi SPD, Yeşiller ve Hür Demokratlar'dan oluşan trafik ışığı koalisyonudur.\n"
    },
    "Pedro Sánchez": {
        "first_paragraph": "Pedro Sánchez Pérez-Castejon (d. 29 Şubat 1972), Haziran 2018'den bu yana İspanya Başbakanı olan İspanyol siyasetçidir. Aynı zamanda Haziran 2017'den bu yana İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) Genel Sekreteri olan Sánchez, daha önce bu görevi 2014-2016 yılları arasında yürüttü. Ayrıca Sánchez, Kasım 2022'de seçilen Sosyalist Enternasyonal'in mevcut başkanıdır.\n"
    },
    "Thomas Sankara": {
        "first_paragraph": "Thomas Isidore Noël Sankara (d. 21 Aralık 1949 - ö. 15 Ekim 1987), Burkina Fasolu asker ve siyasetçi. Sankara, Afrika kıtası ülkesi Yukarı Volta'da (isim değişikliği sonrası Burkina Faso) 1983-1987 yılları arasındaki devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Bu süreçte 1984 yılına kadar Yukarı Volta devlet başkanı olan Sankara, gerçekleştirdiği isim değişikliği sonrasında 1984 ile 1987 yılları arasında Burkina Faso devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n"
    },
    "Gerhard Schröder": {
        "first_paragraph": "Gerhard Schröder (tam adı Gerhard Fritz Kurt Schröder) (d. 7 Nisan 1944, Blomberg), Alman emekli politikacı. 1990'dan 1998'e kadar Aşağı Saksonya eyaleti başbakanıydı. Ekim 1998'den Nisan 2005'e kadar Almanya Federal Cumhuriyeti'nin yedinci şansölyesi oldu. Ayrıca 1999-2004 yılları arasında da Sosyal Demokrat Parti SPD'nin genel başkanlığını da yaptı. Haziran 2017'de Helmut Kohl'ün ölümünden sonra Angela Merkel ile birlikte hâlen hayatta olan emekli başbakandır.\n"
    },
    "Cenk Uygur": {
        "first_paragraph": "Cenk Uygur (d. 21 Mart 1970), Türk asıllı Amerikalı gazeteci, siyasî yorumcu, iş insanı ve politikacı.\n"
    },
    "Virginia Woolf": {
        "first_paragraph": "Virginia Woolf (25 Ocak 1882 – 28 Mart 1941), İngiliz feminist, yazar, romancı ve eleştirmen.\n"
    },
    "Materyalizm": {
        "first_paragraph": "Maddecilik, özdekçilik veya materyalizm, her şeyin maddeden oluştuğunu ve bilinç de dahil olmak üzere bütün görüngülerin maddi etkileşimler sonucu oluştuğunu öne süren, a priori olan hiçbir metafiziksel kavramı kabul etmeyen felsefe kuramıdır. Bir diğer deyişle madde, var olan tek tözdür. Maddecilik \"fiziksel maddenin tek veya esas gerçeklik olduğu\" yönündeki kuramdır.\n"
    },
    "Bahâ Tevfik": {
        "first_paragraph": "Bahâ Tevfik (1884 - 15 Mayıs 1914), Osmanlı fikir adamı, yazar ve bireyci anarşist.\n"
    },
    "Hareket felsefesi": {
        "first_paragraph": "Hareket felsefesi, hareketin varlığı ve doğası hakkındaki soruları keşfetmekle ilgilenen bir felsefe dalıdır.[1]\n"
    },
    "Karanlık Üçlü": {
        "first_paragraph": "Karanlık üçlü psikolojide narsisizm, makyavelizm ve psikopatinin kişilik özelliklerini ifade eder. Kötü niyetli nitelikleri nedeniyle bunlara \"karanlık\" denir.\n"
    },
    "Giyim": {
        "first_paragraph": "Giyim, vücudun bir kısmını veya tamamını kapsayan her türlü kıyafet ve aksesuar. Giyim kuşamın en önemli ve muhtemelen en eski işlevi, vücudu doğa şartlarından korumasıdır. Hava koşullarından korumasının yanı sıra, spor ve yemek yapmak gibi tehlikeli faaliyetler sırasında deri ile çevre arasında bariyer görevi görerek güvenliği artırır. Ayrıca vücuda hijyenik bir bariyer sağlayarak vücuda toksinlerin ve mikropların girişini sınırlandırır. Giyim kuşamın en önemli işlevlerinden biri de kişinin stilini, zevklerini ve modayı yansıtmasıdır. Her halka ve ülkeye ait ulusal giyimler mevcuttur.\n"
    },
    "Aba (giysi)": {
        "first_paragraph": "Aba bir tür yünlü giysi. Aba giysilerde eskiden Bulgaristan şayağı kullanılırken, sonraları Feshane abası denen kalınca bir kumaş kullanılmıştır. Abalar baldır uzunluğunda, bol kesimli, iki parmak yüksekliğinde dik yakalı olup cübbeye benzer, bazısının yakasında kürk bulunurdu. Şayaktan yapılan cübbe, kukuleta, maşlah, ve dikişli libadeye de aba denirdi.[1] Kısa salta (kolları açık ceket) Aydın abası, daha uzun biçimi Balıkesir abası, kalınca softan yapılanı Bağdat abası olarak anılırdı.\n"
    },
    "Aleut yağmurluğu": {
        "first_paragraph": "Aleut yağmurluğu (Batı Aleutçası chigdax̂ [1], Doğu Aleutçası chaĝtalisax̂ [2], İngilizce raincoat, rain gear, rain parka, gut parka, gutskin parka, intestine parka, snow shirt, kamleika, Rusça камлейка kamleyka), Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinde yaşayan Aleutların deniz samuru gibi deniz memelilerinin bağırsağından yapıp parka üstüne giydiği sugeçirmez geleneksel yağmurluğu. Rusça \"kamleika\" adı Çukçiceden geçmiştir. Erkekler kayak ile avlanırken kuş tüyü parkalarının üstüne giyerler ve kayağın kokpitine oturulduğunda etek kısmı kokpit bileziğine sıkıştırılarak ters döndüğünde kayağın içine su girmemesi sağlanır. Başlıklı olan bu giysiyi kadınlar çim kullanarak diker ve yapımı bir ay sürerdi[3].\n"
    },
    "Basınç giysisi": {
        "first_paragraph": "Basınç elbisesi, pilotları yüksek irtifa ve düşük irtifalarda, hatta normal basıncın olduğu yerlerde de koruyan koruyucu bir giysidir. Giysiler her iki tip de olabilir.[1]\n"
    },
    "Basma": {
        "first_paragraph": "Basma, çeşitli basit ve karmaşık desenlerin, baskı yoluyla, pamuklu bezayağı kumaşa uygulanmasıyla elde edilen desenli kumaşlara verilen isimdir.[1] Baskı, boyaların beyazlatılmış kumaşa baskı şablonları yardımıyla desene göre, üst üste uygulanmasıyla gerçekleşir.\n"
    },
    "Bikini": {
        "first_paragraph": "Bikini, kadınlar için tasarlanmış, yüzmede kullanılan bir mayo türüdür. Bikini üretiminde suya karşı dayanıklı kumaşlar tercih edilmektedir.\n"
    },
    "Bot (giyim)": {
        "first_paragraph": "Bot, çizmeden daha küçük bir ayakkabı modelidir. Değişik şekilleri vardır.[1] Genellikle kışın ve sonbahar aylarında giyilir.[2][3]\n"
    },
    "Boyundan askı": {
        "first_paragraph": "Boyundan askı, bir kadın üst giyimidir.[1] Elbise ve gömlek türünde olabilir. Giysinin önünden boynun arkasına doğru uzanır ve genellikle üst sırtı açıkta bırakır.[2]\n"
    },
    "Büyük beden giyim": {
        "first_paragraph": "Büyük beden giyim özellikle daha büyük orantılı insanlar için tasarlanan, büyük giyim bedenleri'ne sahip giyimdir. Obezite, şişman ve dev insanlar için tasarlanır. Erkek, kadın ve çocuklar için mevcuttur. Terimin uygulanması ülkeden ülkeye ve kişinin hangi sektöre dahil olduğuna göre değişir. Büyük beden model'ler defile'lerde giyimlerin gösterisini yaparlar.[1] Moda endüstrisinde artı beden, 18 ve üzeri bedenler, 1X-6X bedenler ve 7X ve üstü bedenler olarak tanımlanır. İlk kez Lane Bryant, 1900'lerin başında \"Hamile Anneler ve Yenidoğan\" için giysi üreticisi olarak ticarete başladı.[2] Daha sonra İngiltere merkezli büyük boy bir perakendeci olan Evans Boutique, 1930'da kuruldu. Şu an Avenue Stores, JCPenney, Kohl's, Macy's büyük beden giyimler pazarlar.\n"
    },
    "Cache-cœur": {
        "first_paragraph": "Cache-cœur, her biri bir kayışa sahip iki bitmiş üçgen parçadan oluşan kadın üst giyimi.[1] İlk kez 1920'lerde ortaya çıkmıştır.  İki parça üst üste bindirilir ve uzunluğuna göre arkadan veya yandan kayışlarla bağlanarak kapatılır.  Kenarların üçgen şekli, giysiyi bir tür \"V yakalı\" yapar. Genellikle uzun kolludur ve yün gibi soğuktan koruyan malzemelerden yapılır.  Gündelik giyim türünün bir parçasıdır.[2]\n"
    },
    "Choker": {
        "first_paragraph": "Choker ya da Gerdanlık boyuna takılan, tipik olarak 35-40 cm uzunluğunda, sıkı bir kolyedir. Gerdanlıklar kadife, plastik, boncuklar,  deri, gümüş, altın gibi metaller dahil olmak üzere çeşitli malzemelerden yapılabilir. Pullar , çiviler dahil olmak üzere çeşitli şekillerde süslenebilirler.\n"
    },
    "Çift ipte düğme": {
        "first_paragraph": "Çift ipte düğme, iki ip üzerinde, o iki ipin oluşturduğu, sepet örgülü / saç  örgülü görünüşlü cevizimsi bir düğümdür.\n"
    },
    "Dekolte": {
        "first_paragraph": "Dekolte, kadın kıyafetlerinde boyun, sırt ve göğüsleri kısmen açıkta bırakan kesim.[1] Sözcük, aynı zamanda, bu şekilde hazırlanmış kıyafetleri tanımlamak için sıfat olarak da kullanılır. Türkçeye 19. yüzyılda Fransızca décolleté (yakasız)[2] sözcüğünden geçmiştir.[1]\n"
    },
    "Dumaalay": {
        "first_paragraph": "Dumaalay (Tıva Türkçesi: Думаалай, Birleştirilmiş Türk Dilleri Latin alfabesine aktarımı:Dumaalay  – Tıva Türkleri'nde düğün giyimi. Gelin kızın başından çehresini örtecek nazenin kapama giyimi. Bir tür pelerin. Kolsuz dış giyim.\n"
    },
    "Ekose": {
        "first_paragraph": "Ekose, bir kumaş deseni. Kelime anlamı ile Fransızca ve İskoççadan gelmektedir, İskoç klanlarının kullandıkları kilt desenlerinden tüm dünyaya yayılmıştır. 1970'li yılların sonu ve 80'li yılların başında punk döneminin belli başlı modası olan bir desen olmuş, 90'lı yıllarda da Vivienne Westwood tarafından yeniden moda edilmiştir.\n"
    },
    "El incesi cevizi": {
        "first_paragraph": "El incesi cevizi, halatın ucundaki kollar ayrıştırılmadan yapılan, ceviz görünümlü, amacına hizmet edecek yuvarlak bir nesneyi de içine hapsederek yapılan bir düğümdür."
    },
    "Eşofman": {
        "first_paragraph": "Eşofman, spor çalışmalarında giyilen, pamuklu veya sentetik kumaştan, iki parçalı spor giyimi.\n"
    },
    "Fermuar": {
        "first_paragraph": "Fermuar (Fransızca: 'fermoir', kilit, kopça'dan), Elbise, çanta, çizme ve benzeri eşyanın yaka, cep gibi açılıp kapanması gereken yerlerine dikilerek yerleştirilen, üzerindeki sürgü çekilince karşılıklı dişlerinin birbirine geçmesi ve kenetlenmesi suretiyle dikildiği kumaş veya derinin iki parçasını birleştiren şerit biçiminde araç.\n"
    },
    "Fisto": {
        "first_paragraph": "Fisto, İspanyolca festone kelimesinden gelir. Elde veya makinede işlenmiş süslü şerit anlamına gelir. Fisto, tekstil sektöründe geniş yelpazedeki ürünler için aksesuar olarak kullanılır.\n"
    },
    "Gislaved (ayakkabı)": {
        "first_paragraph": "Gislaved, Türkiye'de, özellikle de kırsal kesimde 1930'lu yıllardan beri kullanılagelen lastik ayakkabının adıdır. Genellikle Cızlavet veya Cislavet biçiminde de telaffuz edilir[1].\n"
    },
    "İskarpin": {
        "first_paragraph": "İskarpin, genelde deri veya deriye benzer malzemeden yapılmış, kauçuk tabanlı, konçsuz[1], topuklu[1], klasik ayakkabı.\n"
    },
    "İş elbisesi": {
        "first_paragraph": "İş elbisesi, özellikle iş yerinde giyilen giysi olarak tanımlanır. Çeşitli sanayi, ticaret ve hizmet kollarında çalışanlar için daha fazla güvenlik, dayanıklılık ve rahatlık sağlamak amacıyla üretilir. Aynı zamanda firmaların kurumsal kimliğini ve ciddiyetini ön plana çıkaran önemli bir araçtır. Türkiye'de çok geniş bir üretim ve pazar ağına sahiptir. Önlük, üniforma, vb. kıyafetler iş elbisesine örnek verilebilir.\n"
    },
    "Kaban": {
        "first_paragraph": "Kaban, palto yerine giyilen, kalçaya kadar örten üst giysisi. Kullanımı ülkelerin soğuk gün sayıları ile paralellik gösterebilmektedir. Sıcak tutması amacıyla veya moda için üst vücuda giyilen bir giysidir. Genellikle uzun kollu, düğmeler vasıtasıyla kapanabilen, fermuarlı çeşitleri bulunmaktadır. Diğer çeşitlerinin özellikleri arasında yaka, omuz askısı bulunabilir.[1]\n"
    },
    "Kemer (giyim)": {
        "first_paragraph": "Kemer, bele dolayarak toka ile tutturulan, kumaş, deri veya metalden yapılan bel bağıdır. Giysilere bağlı olarak üretilmiş olabileceği gibi, giysilerden bağımsız bir biçimde aksesuar amacı ile de kullanılabilir. Bir kemeri oluşturan ögeler, zaman içinde moda olgusu nedeni ile biçim ve özellikleri değişebilen kemer tokası ve beli en rahat biçimde kavraması için üzerine açılmış deliklerdir.\n"
    },
    "Kepenek": {
        "first_paragraph": "Kepenek, çobanların omuzlarına aldıkları dikişsiz, kolsuz, keçeden üstlük. Boyun ve baş dışında vücudu örter. Diz kapağına kadar uzamaktadır. Üç parçadan oluşmaktadır ve bu parçaların biri sırt diğer ikisi ön parçalardır. Rengi genellikle aktır. Bazı kepeneklerin sırt veya ön taraflarında çeşitli motifler yer alır.\n"
    },
    "Kırkyama": {
        "first_paragraph": "Kırkyama, bir dönem yoksul kesimin giyim gereksinimini karşılamak adına çeşitli bez parçalarının bir araya getirilerek ve değişik şekillerde desenler verilerek dikilmesi sonucunda ihtiyaç için yapılan bir elsanatıdır. Kimi zaman da masa, sehpa veya yatak örtüsü yapmak amacıyla aynı yöntem kullanılabilir.\n"
    },
    "NBA Kıyafet Yönetmeliği": {
        "first_paragraph": "NBA Kıyafet Yönetmeliği, 2005-06 sezonunda yürürlüğe girmiş, kadroda olmayıp saha kenarında oturan takım oyuncuların kıyafetlerine belirli düzenlemeler getirmiştir. Yönetmelik'e göre oyuncular geleneksel kıyafetleri, bot, bol pantolon, forma vb. giyemeyecek, şapka takamayacaktır. Bu kural ilk başta birçok oyuncu tarafından ırkçılık olarak nitelendirilip, büyük tepki çekse de kısa zamanda kabul görmüştür.\n"
    },
    "Önlük": {
        "first_paragraph": "Önlük, diğer giysilerin üzerine giyilen ve esas olarak vücudun önünü kaplayan bir giysidir. Birkaç farklı amaçta kullanılabilir ve bugün belki de en çok kişinin kıyafetlerini ve cildini lekelerden ve izlerden koruyan işlevsel bir aksesuar olarak bilinir. Bununla birlikte, hijyenik nedenlerle, bir üniformanın parçası olarak veya asit, alerjenler veya aşırı ısı gibi belirli tehlikelerden korunmak için çeşitli tipteki önlükler aksesuar olarak giyilebilir. Ekstra alet ve parçaları tutmak veya tozdan korunmak için bazı iş istasyonlarında da kullanılabilir.[1]\n"
    },
    "Pile (tekstil)": {
        "first_paragraph": "Pili, kumaş ve kâğıt gibi malzemelerde bir bölümün öbürünün üzerine getirilmesiyle oluşturulan kıvrım. Genel olarak giyim ve döşemecilik sektörlerinde kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Postal": {
        "first_paragraph": "Postal, çatışma veya eğitim sırasında askerler tarafından giyilmek üzere tasarlanmış askerî botlardır. Modern postallar, sağlam bir çevre için uygun kavrama, ayak bileği stabilitesi ve ayak koruma kombinasyonu sağlamak üzere tasarlanmıştır. Bunlar geleneksel olarak sertleştirilmiş ve bazen su geçirmez suni deri malzemeden yapılmıştır. Günümüzde birçok savaş botu havalandırma ve konforu artıran Gore-Tex naylon yan panelleri gibi sivil yürüyüş botlarından kaynaklanan teknolojileri içermektedir. Ayrıca genellikle orman botları, çöl botları ve soğuk hava botları gibi belirli iklim ve koşulların yanı sıra, tanker botları ve atlama botları gibi özel kullanımlar için de uzmanlaşmışlardır.[1][2][3]\n"
    },
    "Redingot": {
        "first_paragraph": "Redingot, önü yakaya kadar düğmeli, kimi zaman vücut hatlarını saran kimi zaman da biraz bolca giyilebilen, dize kadar inen ceket türüdür. Seyahatlerin at üzerinde yapıldığı 18. yüzyıl İngiltere'sinden \"riding coat\" deyimi önce Fransızcaya ve sonra da diğer dillere \"redingot\" olarak geçmiştir.\n"
    },
    "Takunya": {
        "first_paragraph": "Takunya ya da nalın, kısmen veya tamamen tahtadan yapılmış bir ayakkabı çeşidi. Takunyanın formu kullanıldığı ülkenin kültürüne göre değişmekle birlikte, genel görünümü yüzyıllar boyunca değişmeden kaldı.\n"
    },
    "Tek ipte düğme": {
        "first_paragraph": "Tek ipte düğme, bir ip üzerinde, o ipin kendisinin oluşturduğu, sepet ya da dairevi saç örgüsü görünüşlü cevizimsi bir düğümdür.\n"
    },
    "Uçuş giysisi": {
        "first_paragraph": "Uçuş giysisi, aslında bir tür elbisedir. Askeri uçaklar,planörler ve helikopterlerde uçarken giyilir. Bu elbiseler genellikle, sıcağa dayanıklı maddelerden yapılır. Ayrıca pratik kullanım olanağı sağlaması için cepleri bol ve yanmaya dayanıklı olarak üretilir. Görünüşü itibarı ile bir tulumu andırır. Askeri bir uçuş giysisinin üzerinde rütbe işaretleri vardır. Yakın temas, indirme, arama, kurtarma, yakalama gibi durumlarda da kullanılabilen bir nevi savaş üniformasıdır.\n"
    },
    "Under Armour": {
        "first_paragraph": "Under Armour, ABD merkezli bir spor giyim ve aksesuar markasıdır. Şirketin kurucusu Kevin Plank, Maryland Üniversitesi'nde Amerikan futbolu oynarken terleme ve nem sorunlarıyla karşılaşmıştır. Bu sorunları çözmek için daha iyi bir kumaş teknolojisi geliştirmeye karar veren Plank, Under Armour markasını 1996 yılında kurmuştur[2].[3]\n"
    },
    "Üniforma": {
        "first_paragraph": "Üniforma; meslekî, kurumsal ya da sanatsal nedenlerle giyilen tek tip kıyafet. Bazen forma olarak kısaltılır ve özellikle sporcu ve öğrenci üniformalarını tanımlamakta kullanılır.\n"
    },
    "Vestiyer": {
        "first_paragraph": "Vestiyer, bir mekâna girilirken dış giyim, çanta gibi kişisel eşyaların geçici olarak bırakıldığı bir odadır.[1] Gece kulübü, tiyatro, konser salonu, restoran, müze gibi yapılarda bulunur.\n"
    },
    "Wolverine Worldwide": {
        "first_paragraph": "Wolverine World Wide, Inc. 1883'te kurulmuştur ve merkezi Rockford, Michigan'dadır. Ayakkabı ve deri ürünleri üreticisidir.\n"
    },
    "Yaka kartı": {
        "first_paragraph": "Yaka kartı; bir iğne ya da mıknatısla giysilerin üzerine tutturulan, kişinin adı ve unvanını barındıran rozet ya da çıkartmalara verilen addır. Metal ya da plastik olabilir.\n"
    },
    "Bahâîlikte Tanrı": {
        "first_paragraph": "Bahâî inancında Tanrı figürü, öbür İbrahimî inançlarda olduğu gibi tek, yaratıcı ve mutlak bir güce haiz olduğuna inanılan bir figür olarak geçer.[1]\n"
    },
    "El (tanrı)": {
        "first_paragraph": "ʼĒl (aynı zamanda ' Il, Ugaritikʾil ; Fenike dili ʾil ;[1] İbranice: אֵל -ʾēl ; Süryaniceʾyl ; Arapça ʾīl veyaʾilāh ; Akad ile aynı kökten), \"tanrı\" veya \" ilah \" anlamına gelen,  birçok büyük antik Yakın Doğu tanrısından herhangi birine atıfta bulunan Kuzeybatı Semitik bir kelimedir. Daha nadir bir biçim olan  ila, Eski Akad ve Amorice'deki biçimini temsil eder. [2] Kelime, \"tanrı\" anlamına gelen Proto-Semitik *ʔil -'den türetilmiştir.[3]\n"
    },
    "Tanrıçalar listesi": {
        "first_paragraph": "Tanrıçalar listesi kadın ilahlar veya çoğunlukla feminen cinsiyetli ilahları içerir.\n"
    },
    "Havva'nın Kabri": {
        "first_paragraph": "Havva'nın Kabri ya da Havva'nın Mezarı, Cidde, Suudi Arabistan'da bulunan (21°29'31\" N 39°11'24\" E) bir arkeolojik alandır.[1] Bazı Müslümanlar tarafından Havva'nın gömülü olduğu alan olarak düşünülmektedir. Hicaz valisi Prens Faysal, 1928'de mezarı tahrip etti.[2] Mezar alanı 1975 yılında mezarlık alanında yapılan duaların reddi gerekçesiyle dini otoriteler tarafından betonla kaplandı.[3]\n"
    },
    "Faal akıl": {
        "first_paragraph": "Akl-ı Faal ya da Demiurgos, birçok kültürde görülen Dünya’yı oluşturan ilaha eski Yunan geleneğinde verilen addır. Bu ad, “insanlar” anlamındaki “demos” sözcüğü ile “iş” anlamındaki “ergon” sözcüğünden türetilmiş olup “insanlar için imal eden, şekil veren, mimar” anlamına gelmektedir. Fakat bu ilahın Yaratıcı olmadığı da belirtilir. Akl-ı Faal’in en belirgin özelliği bir şeyi yoktan var etmemesidir; yaratmaz, yoktan bir şey var etmez, fakat yaratılmış olana biçim vererek bir şeyler meydana getirir, yaratılmış olanı düzenleyerek yeni yeni şeyler meydana getirir. Dünya’yı da böyle, biçimlendirerek ve unsurlarını düzenleyerek oluşturmuştur. Bu ilah sembolünün, özellikle Platoncular ve Gnostiklerce kullanılmış olduğu görülmektedir.\n"
    },
    "Kuk": {
        "first_paragraph": "Kek veya Kuk, ilkel karanlık kavramının tanrılaştırılmasıdır (Mısırca: kkw sm3w [1]). Hermopolis'in eski Mısır Ogdoad kozmogonisinde görünür.\n"
    },
    "Nana Buluku": {
        "first_paragraph": "Nana Buluku (Nan Nan, Nana Baruku, Nana Baluku, Na Na Baraclou, Boucalou...), Dahomey'deki (Benin) Fon halkının ve dolayısıyla Vodun inancının en önemli tanrısı.\n"
    },
    "Amon": {
        "first_paragraph": "Amon (US /ˈɑːmən/ ; ayrıca Amun, Ammon ; (Eski Mısır:jmn ve erken Orta Mısır Ja'ma:ne, Geç Mısır: a'mo:n), Yunanca Ámmōn, Hammon ; Fenike,[1] romanlaştırılmış: ʾmn), Hermopolitan Ogdoad'ın bir üyesi olarak görünen önemli bir eski Mısır tanrısıdır.\n"
    },
    "Aramazd": {
        "first_paragraph": "Aramazd (Ermenice: Արամազդ) Zerdüştçülüğün Ermeni versiyonunda baş ve yaratıcı tanrıydı.[1] Tanrı ve adı, MÖ 6. yüzyılda Medler'in Ermenistan'ı ele geçirmesinden sonra tanrı Ahura Mazda'dan türetilmiştir.[2] Aramazd, cömert bir doğurganlık, yağmur ve bereket tanrısı ve Anahit, Mihr ve Nane gibi diğer tanrıların babası olarak görülüyordu. Ahura Mazda gibi, Aramazd da diğer tanrıların babası olarak görülüyordu, nadiren bir eşle, bazen de Anahit veya Spandaramet'in kocası olarak görülüyordu. Aramazd, Ahura Mazda'nın Partça biçimiydi.[3]\n"
    },
    "Cocijo": {
        "first_paragraph": "Cocijo (bazen Cociyo olarak da yazılır) Güney Meksika'nın Kolomb öncesi döneminde Zapotek uygarlığının şimşek tanrısıdır. Orta Meksika'daki Tlaloc ve Maya uygarlığının Chaac tanrısı (veya Chaak) gibi yağmur, gök gürültüsü ve şimşekle ilişkili benzer Mezoamerikan tanrılarının karakteristik özelliklerine sahiptir.[1] Zapotek dilinde cocijo kelimesi \"şimşek\" anlamına gelir ve tanrının ismine atıfta bulunur.\n"
    },
    "Çakal (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Çakal (veya Kır Kurdu, Coyote) birçok Kızılderili kültüründe bulunan ortak bir mitolojik karakterdir. Bir hayvan olan çakala (Canis Latrans) dayanır. Bu karakter genellikle erkektir ve kulaklar, sarı gözler, kuyruk, pençeler ve kürk gibi çakal benzeri özelliklere sahip olsa da  genellikle antropomorfik (insan benzeri) olarak tasvir edilir. Çakalla ilgili mitler ve efsaneler kültürden kültüre büyük ölçüde değişmektedir.Bazen Çakal  bir yaratıcı bazen de esas yaratıcının yardımcısıdır. Paiute mitinde Kurda dünyayı yaratması için yardım eder.Mandan mitolojisindeyse İlk yaratıcı işini bitirdikten sonra kendini Çakal'a çevirir.Pİmalar Çakal'ın Güneş ile Ayın çocuğu oladuğunu söylerler.Yaratılışta Yeryüzü Doktoru'na ve Büyük Birader'e yardım etmiştir.Çakal aynı zamanda bir uygarlık kahramanıdır ve dönüştürücüdür.\n"
    },
    "Elohim": {
        "first_paragraph": "Tanah'da, elohim (İbranice: אֱלֹהִים‎) veya ha'elohim, tek bir Tanrıya,[1][2][3][4] özellikle İsrail'in Tanrısına atıfta bulunan İbranice sözcüktür.[1][2][3][4][5][6] Diğer zamanlarda ise çoğul tanrıları ifade etmek için kullanıldı.[1][2][3][4][5][6]\n"
    },
    "Enki": {
        "first_paragraph": "Enki, Sümer mitolojisinde su, zeka ve yaratmanın tanrısıdır. Daha sonraları Babil mitolojisinde Ea olarak anılmıştır.\n"
    },
    "Eskeri": {
        "first_paragraph": "Eskeri, Tunguz halklarının yaratıcı tanrısıdır. İlkel sulardan büyülü çamur aldığına ve onu Dünya'yı oluşturmak için kullandığına inanılır.[1]\n"
    },
    "Fu Xi": {
        "first_paragraph": "Fu Xi (伏羲) veya Pao Xi (庖牺) ya da Tai Hao (太昊), Fúxī veya Fuxi de denilir. Çin'in Şu Hanedanlığı (Zhou) döneminden kalan yazılarda Çin Mitolojisi'ne göre Çin'in ilk imparatoru ve hatta bütün insanların atası.\n"
    },
    "Ganeşa": {
        "first_paragraph": "Ganeşa (Sanskritçe: गणेश veya श्रीगणेश -tanrısal makamını ayrıştırmak için kullanılır, Ganesha, \"Ganapataye\"/\"ganapati\" olarak da bilinir), Hinduizm'deki en tanınmış ve saygı duyulan Tanrı temsillerinden birisidir. Şiva ve Parvati'nin ilk doğan oğludur. Bharati, Riddhi (\"bilgi\" anlamına gelir) ve Siddhi'nin (\"mükemmeliyet\") eşidir. Marathi, Malayalam ve Kannada'da Vinayaka, Tamil'de Vinayagar ve Telugu'da Vinayakudu olarak da anılır.\n"
    },
    "Heryshaf": {
        "first_paragraph": "Mısır mitolojisinde, Heryshaf veya Hershef (Antik Mısırca \"Gölünde olan\"),[1] Yunanca'da Harsaphes veya Arsaphes olarak revize edilmiştir (Koinē Greek), kült merkezi Herakleopolis Magna'da bulunan eski bir koç tanrısıydı. O, antik Mısır dininde Ra ve Osiris ile  ve yorumlamada Dionysos [2] veya Herakles ile özdeşleştirildi . Herakles ile özdeşleşme, daha sonraki zamanlarda isminin bazen ḥrj-šf.t \"Aşırı güçlü olan\" olarak yeniden analiz edilmesiyle ilgili olabilir. Unvanlarından biri \"Nehir Kıyısının Hakimi\" idi. Heryshaf, ilkel sulardan doğan bir yaratıcı ve bereket tanrısıydı. Bir koç ya da koç başlı bir adam olarak resmedildi.\n"
    },
    "İzanagi": {
        "first_paragraph": "İzanagi (Japonca: イザナギ, 伊弉諾, 伊邪那岐, 伊耶那岐) Japon Mitolojisi'ndeki tanrılardan biridir. İzanaki diye de telaffuz edilir. Kojiki'de İzanagi no Mikoto (伊邪那岐命), Nihonshoki'de ise İzanagi no Okami (伊弉諾神) diye ismi geçmektedir. İzanami'nin （Japonca: 伊弉冉、伊邪那美、伊耶那美、伊弉弥）hem ağabeyi hem de kocasıdır.\n"
    },
    "Khnum": {
        "first_paragraph": "Khnum ya da (Khnemu Romalılaştırılmış /kəˈnuːm/), bilinen en eski Mısır tanrılarından biriydi, asıl olarak Nil'in kaynağının tanrısıydı. Nil'in yıllık selinin beraberinde alüvyon ve kil getirmesi ve suyunun çevresine hayat vermesi nedeniyle, çömlekçi çarkında kilden yaptığı ve yerleştirdiği insan çocuklarının bedenlerinin yaratıcısı olduğu düşünülüyordu.  Daha sonra diğer tanrıları şekillendirdiği tanımlandı ve \"İlahi Potter\" ve \"Kendinden yaratılan şeylerin Efendisi\" unvanlarına sahipti.\n"
    },
    "Makemake (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Makemake (Make-make ya da MakeMake olarak da yazılır) Paskalya Adası yerlileri olan Rapanuilerin mitolojisinde insanlığın yaratıcısı, bereket tanrısı ve \"Tangata manu\" ya da kuşadam kültünün baş tanrısıdır. Bu kült, adanın daha çok tanınan Moai döneminden sonra gelir.\n"
    },
    "Nanabozho": {
        "first_paragraph": "Nanabozho (Ojibwa dilinde Büyük Yaban tavşanı) ya da Manabozho,Nanibojou,Missibizi,Michabo,Messou Kızılderili mitolisinde,Ojibwa ve Algonkin efsanelerinde yer alan tanrısal bir varlık ve kahramandır.Bir kurucu ata olarak kabul edilmektedir.Ojibwa halkına tarımı,avlanmayı,balık tutmayı ve hiyeroglif yazısını onun öğrettiğine,mısır'ı da insanlara ilk onun getirdiği anlatılır.Yüce Ruh'un gönderdiği biri olarak tüm bitki ve hayvanlara isimler verdiği anlatılmaktadır.Sonsuz okyanusların dibinden gelen bir kum tanesiyle dünyayı yaratanın da o olduğu da anlatılmaktadır.Manitu'yla özdeşleştirilmiştir.Kardeşlerinden Mudjekeevis de onun gibi bir kahramandır. Daha sonra Navajo efsanelerindeki Kır Kurdu  figürü  ile karıştırılması sonucu bozulan gelenek ve efsanelerden dolayı seviyesi kutsal ruh ve tanrı seviyesinden hilekar ve üçkağıtçı bir karakter konumuna düşmüştür.[1] Ama esas efsanelerde koruyucu ve yol gösteren bir kahraman konumundadır ve Şair Henry Wadsworth Longfellow Hiawatha'nın Şarkısı adlı eserinde onun hikâyelerinden esinlenmiştir. Marvel Comics'de  bu iki ayrı anlatımdan ötürü,kardeş olan iki ayrı kızılderili tanrısı olarak yer almıştır.Nanabozho adlı karakter aslında Navajo hikâyelerindeki Kır Kurdu karakterinden alınmışken,Gerçek Nanabozho,Manabozho adıyla kendisinin ve Manitunun bir karışımı olarak yer almıştır.Mudjekeevis,Chibiabos ve Wabasso diğer kardeşleri olarak geçmiştir.\n"
    },
    "Pan Gu": {
        "first_paragraph": "Pan Gu (Pangu veya Pan-gu olarak da yazılır; Çince: 盤古; pinyin: Pángǔ) Çin mitolojisindeki hakim yaratılış mitlerine göre evrenin yaratıcısı, ilk varlık. Pan Gu'ya ilişkin mite ilk yer veren yazar Üç Krallık (三國) döneminden, Xu Zheng'dir (徐整). Taoist gelenek kökenli olan Pan Gu genellikle kaba tüylere sahip, sakallı bir biçimde betimlenir. Sıklıkla betimlemelerde bir çekice sahiptir.\n"
    },
    "Ptah": {
        "first_paragraph": "Ptah, Antik Mısır'da evreni ve diğer her şeyi yarattığına inanılan tanrıdır. El sanatçılarının -özellikle heykelcilerin- koruyucusu sayılırdı. Yunanların demircileri ve zanaatçileri koruyan ateş tanrısı Hefaistos'la özdeşleştirilmiştir. Ptah, en başlarda Mısır'ın başkenti olan Memphis'in yerel tanrısıyken, şehrin öneminin artmasıyla kültü tüm Mısır'a yayılmıştır. İnsanlarla Tanrılar arasında aracı olduğuna inanılan Apis'in kutsal ahırı, Ptah'ın tapınağıdır. Eşi Sekhmet ve oğlu Nefertium ile Memphis üçlüsünü oluştururlar. Elleri dışında tüm bedeni sıkıca sarılmış, elinde bir asa taşıyan, kafası kazınmış bir insan olarak tasvir edilir. Mısır'ın en büyük tanrısı olarak bilinir.\n"
    },
    "Tiamat": {
        "first_paragraph": "Tiamat (Akadca: 𒀭𒋾𒊩𒆳 DTI.AMAT ya da 𒀭𒌓𒌈 DTAM.TUM, Yunanca: Θαλάττη Thaláttē)[3] antik Babil inanışına göre daha genç tanrılar üretmek için tatlı su tanrısı Apsû ile çiftleşen tuz denizinin ilkel tanrıçasıdır. İlkel yaratılıştaki kaosun sembolüdür. Kadın olarak anılır[4] ve \"parıldayan\" olarak tanımlanır.[5] Tiamat mitosunun, Tiamat'ın tuzlu ve tatlı su arasında kutsal evlilik yaptığı bir yaratıcı tanrıça olduğu ve birbirini izleyen nesiller boyunca kozmosu barışçıl bir şekilde yarattığı iki bölüm olduğu öne sürülür. İkinci Chaoskampf'ta Tiamat, ilkel kaosun canavarca bir düzenlemesi olarak kabul edilir.[6] Bazı kaynaklar onu bir deniz yılanı veya ejderha resimleriyle tanımlar.[7]\n"
    },
    "Aveta": {
        "first_paragraph": "Aveta Kelt mitolojisinde doğum tanrıçası.[1] Özellikle Gallerde tanınır ve tapılırdı.[2]\n"
    },
    "Beira (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Beira, İskoç mitolojisinde tanrı ve tanrıçaların annesi, kış mevsiminin tanrıçasıdır.[1]\n"
    },
    "Chaxiraxi": {
        "first_paragraph": "Chaxiraxi, Kanarya Adalarında Tenerife adasının yerli halkı olan Guançelerin inanç ve mitolojisinde bir tanrıça. Güneş Ana olarak nitelendirilir.[1]\n"
    },
    "Dôn": {
        "first_paragraph": "Dôn (Galce telaffuzu: [ˈdoːn]), Gal efsanesi ve edebiyatında dişi bir ata figürüdür. O tipik olarak, diğerleri arasında Gwydion, Arianrhod ve Gilfaethwy dahil \"Dôn Çocukları\" olarak bilinen bir grubun annesi olarak verilir. İrlanda mitolojisindeki Danu'yla ilişkili olduğu düşünülür. Bununla birlikte, erken modern çağın tarihçileri genellikle Dôn'u erkek bir figür olarak görüyorlardı.[1]\n"
    },
    "Gatumdag": {
        "first_paragraph": "Gatumdag, Sümer dininde bereket tanrıçasıdır. O gökyüzünün tanrısı An'ın kızı ve Lagaş'ın vasi anne tanrıçasıdır. Gudea Silindirlerinde bir koruma kaynağı olarak bahsedilmiştir.\n"
    },
    "Guan Yin": {
        "first_paragraph": "Guan Yin (觀音; Pinyin: guān yīn) Uzakdoğuda Budistler tarafından kutsal kabul edilen Merhamet Bodhisattvası. Kaynağı Hindistan'daki Sanskrit Avalokiteśvara inancından almaktadır. Batıda ise Merhamet Tanrıçası olarak bilinir. Guan Yin, Dünyanın seslerini dinleyen anlamında Çince Guan Shih Yin[1] kelimesinin kısaltılmış şeklidir.\n"
    },
    "Hathor": {
        "first_paragraph": "Hathor (aynı zamanda Mehurt, Mehet-Weret, ve Mehet-uret biçiminde de söylenir), Mısır mitolojisi'nde doğum, bereket, aşk ve evlilik ile ilişkilendirilen tanrıçadır. Ra'nın hem eşi hem kızlarından biridir. Hathor (Mısır dilinde Horus’un evi anlamında) samanyolu galaksisinin kişileştirilmesini temsil eder. Hathor bazı figürlerinde memelerinden süt akan ilahi bir inek olarak çizilir. En eski tanrıçalardandır.[1]\n"
    },
    "İsis": {
        "first_paragraph": "İsis (İzis, Aset), Osiris'in (aynı zamanda karısıdır), Seth ve Nephthys'in kardeşidir, Nut ve Geb'in kızları ve çocuk Horus'un annesidir. Bazı kaynaklara göre Anubis de İsis ile Osiris'in oğludur.\n"
    },
    "Kali": {
        "first_paragraph": "Kali, Hinduizm'de uzun ve karmaşık geçmişe sahip bir tanrıçadır.[1] İlk dönemlerden beri süregelen vahşet ve öfke yaratığı niteliği bugün hâlâ etkiye sahip olsa da, daha kompleks Tantrik inançlar zaman zaman onun görevini ve rolünü Mutlak Gerçek veya Varlığın Kaynağı gibi nihai mevkilere taşımıştır.[1] Sonuç olarak, daha yeni (güncel) sayılabilecek adanış hareketi Kali'yi daha çok bir ana tanrıça olarak tasavvur etmektedir. Kali deva (tanrı) Şiva'nın yanı sıra birçok devi (tanrıça) ile ilişkilendirilmiştir.[1]\n"
    },
    "Kibele": {
        "first_paragraph": "Kibele veya Kybele (Magna Mater: Tanrıların anası), Anadolu kökenli bir ana tanrıçadır. Ana tanrıça inancı, birçok kültürde farklı isimlerle yer alır. Yunan anakarasında Rhea,[1] özellikle Roma dönemi Mısır kültüründe İsis ve Yunan adaşı gibi bekaretle değil, doğurganlık ve bereketle ilişkilendirilen Efes Artemis'i (İyon Kibelesi)[2], belli başlı ana tanrıça figürleridir.\n"
    },
    "Lisin (tanrı)": {
        "first_paragraph": "Negun olarak da bilinen Lisin, eski bir Sümer tanrıçasıydı. Lisin ve kardeşi Ashgi Sümerlerin şehir devletleri Adab ve Kesh'de tapınım görürdü. Kocası tanrı Ninsikila'ydı. [1] Sümer zamanlarında, Lisin bir ana tanrıça [1] olarak görülüyordu ve yıldız Antares ile özdeşleştirildi. Daha sonra, Ninsikila yanlışlıkla bir tanrıça olarak yanlış çevrildi ve Lisin bir tanrı olarak kabul edildi.\n"
    },
    "Mama Ocllo": {
        "first_paragraph": "Mama Ocllo, İnka mitolojisinde bir ana tanrıça. Bereket tanrıçası olarak da kabul edildiği olmuştur.[1] Bir efsanede Güneş tanrısı Inti ile Ay tanrıçası Mama Quilla'nın çocuğu olarak geçse de, bir başka efsanede Viracocha ve Mama Cocha'nın çocuğu olarak geçer. Manco Capac'ın kız kardeşi ve eşidir. Cuzco'yu beraber keşfetmişlerdir.[2]\n"
    },
    "Matsu (tanrıça)": {
        "first_paragraph": "Mazu ya da Matsu (geleneksel Çin yazısı: Geleneksel Çince: 媽祖, basitleştirilmiş Çin yazısı: Basitleştirilmiş Çince: 妈祖; pinyin: Māzǔ; Wade-Giles: Ma-tsu), Taoist deniz tanrıçası, balıkçıların ve denizcilerin koruyucusudur. Çince Mazu ismi, ana-ata anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Metis (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Metis kelimesinin Sanskritçe \"mati\", \"ma\" kökünden geldiği düşünülmektedir. Yunan mitolojisinde, Okeanos ile Tethys'in kızı, Hikmet tanrıçasıdır. Metis, tanrıların başı olan Zeus'un ilk karısı ve akıl tanrıçası Athena'nın annesi olarak anılır. Zeus babası Kronos'u kusturtmak ve kardeşlerini kurtarmak için Metis'ten yardım almıştır. Metis'in hazırladığı çok tatlı ve mide bulandırıcı bir içkiyi Kronos'a vermiştir. Ayrıca Zeus karısının hamile olduğunu öğrenince, kendi tahtını sarsabilecek, kendisinden güçlü bir çocuk doğacağı korkusuyla Metis'i yutar. Bunun sonucunda Metis Zeus'a ömrü boyunca iyi ve kötü hakkında bilgi verir. Zeus tarafından yutulduğu sırada  Metis hamile olduğu için daha sonra  akıl ve sanatın tanrıçası Athena, Zeus'un başından zırhıyla çıkar.\n"
    },
    "Morrígan": {
        "first_paragraph": "Mórrígan veya Morrígan (\"Büyük Tanrıça\" veya \"Hayalet Tanrıça\")[1], Morrígu, Morríghan veya Mor-Ríoghain olarak, zaman zamansa çoğul bir şekilde Morrígna olarak da anılan İrlanda mitolojisi figürü. Her ne kadar metinlerde açık bir şekilde bir tanrıça olarak tanımlanmasa da, önceleri bir tanrıçaymış gibi gözükmektedir.\n"
    },
    "Mut (tanrıça)": {
        "first_paragraph": "Maut ve Mout olarak da bilinen Mut, Eski Mısır'da tapılan bir ana tanrıçaydı. Adı, eski Mısır dilinde kelimenin tam anlamıyla anne anlamına geliyor.[1] Mut'un binlerce yıllık eski Mısır kültürü boyunca değişen ve gelişen birçok farklı yönü ve niteliği vardı.[2]\n"
    },
    "Ninhursag": {
        "first_paragraph": "Ninhursag veya Ki, Sümer mitolojisindeki ana-tanrıça, Yer tanrıçasıdır. Genellikle Enlil'in kız kardeşi olarak gösterilir.\n"
    },
    "Nuit": {
        "first_paragraph": "Mısır mitolojisinde tanrıça Nuit (veya Nut), Şu ve Tefnut'un kızları, Geb'in eşi, yeryüzünün tanrısıdır. Gündüz gökyüzünün ve bulutların yaratıldığı yerin tanrıçasıdır. Daha sonraki dönemlerde, yalnızca gündüz değil genel olarak gökyüzünün tanrıçası oldu. Güneş ve Ay onun vücudu etrafında dolaşarak, gündüz ve geceyi meydana getirirlerdi. Nut'u gökyüzünde Hava Tanrısı olan Shu tutuyordu. Nut'un kocası olan Tanrı Geb ise dünyaya hükmediyordu. Nut'un piramitlerde ki kazı çalışmalarında çıkartılmış olan heykeli Louvre Müzesi'ndedir.\n"
    },
    "Oturmuş Tanrıça": {
        "first_paragraph": "Oturmuş tanrıça (İngilizce Seated Goddess of Çatal Hüyük), iki tarafının, belki de özel bir anlama sahip olmuş bir leoparla kuşatıldığı pişmiş bir balçık çıplak kadın formu.\n"
    },
    "Parvati": {
        "first_paragraph": "Parvati (Sanskritçe: पार्वती Pārvatī) Hinduizm'de bir Hint tanrıçasıdır. Özellikle evli kadınlar, kocalarına sağlık ve uzun yaşam dilemesi için ona tapınırlar. Bu Hinduizm'deki çok eski bir gelenektir. Parvati metinlerin açıklamasında genellikle Şakti veya Durga'nın bir temsili olarak görülmüştür. Uma, Lalitha, Gowri, Şivakamini ve Aparna yüzlerce farklı isminden birkaçıdır.\n"
    },
    "Şana": {
        "first_paragraph": "Şana, Laz ve Abhaz mitolojisinde olduğu iddia edilen tanrıça figürüdür. Abhaz mitolojisinde \"Ançva Şana\" olarak da geçen Şana, annelik tanrıçasıdır.[1] Abhaz mitolojisindeki diğer tanrılardan Ankı, Şaba, Tsıwına, Sawına, Caca ve Anarğe, Şana'ya bağlıdır.[2] Laz mitolojisinde de yer aldığı iddia edilen Şana, mutluluk tanrıçasıdır.[3][4]\n"
    },
    "Tanit": {
        "first_paragraph": "Tanit[1] (Pönce: 𐤕𐤍𐤕 Tīnīt) bir Pön tanrıçasıydı. Eşi Baal-Hamon ile birlikte Kartaca'nın baş tanrısıydı.[2][3]\n"
    },
    "Theia": {
        "first_paragraph": "Theia (Grekçe: Θεία); Euryphaessa ya da bilinen diğer bir adıyla Evrifaessa, Yunan mitolojisinde Titanlar'ın aydınlık tanrıçası. Kardeşi ve kocası Hyperion'dan Helios, Selene ve Eos'un annesidir. \"Thia\" veya \"Thea\" diye de anılır. Diğer bir görevi de değerli taşlar üzerinedir; bu taşlar altın, gümüş ve mücevherlerdir. Euryphaessa, geniş aydınlatır anlamına gelir.\n"
    },
    "Varahi": {
        "first_paragraph": "Varahi (Sanskritçe: वाराही, Vārāhī)[not 1] Hindu dininde yedi ya da sekiz ana tanrıçanın oluşturduğu Matrikalar grubunun bir üyesidir. Yaban domuzu başlı Varahi, Vişnu'nun yaban domuzu Avatar'ı olan Varaha'nın şaktisidir (dişi enerji ya da eş.) Nepal'de Barahi adı verilir.\n"
    },
    "Aditi": {
        "first_paragraph": "Aditi (Sanskritçe: अदिति, lafzen 'sınırsız'  veya 'masumiyet') Hinduizm'de önemli bir Vedik tanrıçadır.[1]\n"
    },
    "Cailleach": {
        "first_paragraph": "Cailleach, Kelt mitolojisinde yaratıcı, kutsal acuze, hava tanrıçası ve soy tanrıçasıdır. İskoçya'da Beira olarak da bilinmektedir. \"Yaşlı kadın, acuze\" anlamına gelen kelime, modern İrlandaca ve Kelt dilinde de aynı anlama sahiptir.[2] Kelime, İrlanda, İskoçya ve Man Adası'ndaki birçok mitolojik figürün adını etkilemiştir.[3]\n"
    },
    "Cura (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Cura, Roma mitolojisinde insanları kilden yaratan tanrıçadır. İsmi Latince \"ilgi\", \"alâka\", \"özen\" gibi anlamlara sahiptir.\n"
    },
    "Mami (tanrıça)": {
        "first_paragraph": "Mami, Babil destanı Atra-Hasis'te ve diğer yaratılış efsanelerinde geçen bir tanrıçadır. Muhtemelen Ninhursag ile eş anlamlıydı. İnsanoğlunun çamurdan ve kandan yaratılmasında görev almıştır.[1] Nintu efsanelerinin belirttiği gibi ilk yedi insan embiriyosunu yaratmıştır. Enki'nin önerisi üzerine tanrılar kendi aralarından birini öldürüp o tanrının kanını ve etini kil ile karıştırarak insanlığı yaratmak için kullandıklarında, o Belet İli (\"Tanrıların Hanımı\") olmuş olabilir. Belet-ili veya Nintu olarak da bilinir. Adının alternatif biçimleri Mama ve Mammitum'dur.\n"
    },
    "Mesenet": {
        "first_paragraph": "Mesenet (Meskhenet, Meskhent ve Meshkent olarak da yazılır) Mısır mitolojisinde doğum tanrıçası, her yeni çocuğun Ka'sının yaratıcısı ve ruhlarının bir parçasıdır. Ayrıca Ka'nın yaratımından sorumlu olduğu için Kader'le de ilişkilendirilmiş ve bu nedenle kader tanrıçası Sai'nin (Şay'ın) eşi olduğu da söylenmiştir. bu içerikle birlikte eski mısır firavunları Meskhenet'in kendilerine çocuklarını bağışlamaları için. doğar doğmaz ayinlerle dua ederlerdi ve böylelikle yaşayan her çocuğun meskhenet tarafından bağışlanıldığına inanılırdı.\n"
    },
    "Nammu": {
        "first_paragraph": "Sümer mitolojisinde Nammu veya Namma (Sümerce: 𒀭𒇉 dNAMMA = dENGUR), Babil mitolojisindeki Tiamat'a karşılık gelen ilkel bir tanrıçadır.\n"
    },
    "Neith": {
        "first_paragraph": "Neith /ˈniː.ɪθ/ /ˈniː.ɪθ/ (Nit, Net veya Neit olarak da yazılmıştır), ilk ve birincil yaratıcı olduğu söylenen erken bir eski Mısır tanrısıydı. Evrenin ve içerdiği her şeyin yaratıcısı olduğu söyleniyordu ve nasıl işlediğini o yönetiyor. Bilgeliğin, dokumanın, kozmosun, annelerin, nehirlerin, suyun, doğumun, avlanmanın, savaşın ve kaderin tanrıçasıydı. Savaşçı bir tanrıçaydı.\n"
    },
    "Yaratılış Kitabı": {
        "first_paragraph": "1. Samuel · 2. Samuel \n1. Krallar · 2. Krallar \n1. Tarihler · 2. Tarihler \nEzra · Nehemya · Ester \n"
    },
    "Arpakşat": {
        "first_paragraph": "Arpakşat (İbranice אַרְפַּכְשָׁד; Arapça: أرفخشذ; \"şifacı,\" \"kurtarıcı\") Nuh'un oğlu olan Sam'ın beş oğlundan biridir. (Tekvin 10:22, 24:11:10-13,1 Chron. 1:17-18) Kardeşleri Elam, Asur, Lut ve Aram'dır. Tekvin 11:10'da Tufandan iki yıl sonra Sam 100 yaşında iken doğduğu söylenir.\n"
    },
    "Aşer (Beni İsrail)": {
        "first_paragraph": "Aşer (İbranice: אָשֵׁר), Tekvin'e göre Yakup ile Zilpa'nın ikinci oğulları ve Aşer kabilesinin kurucusudur.\n"
    },
    "Babil Kulesi": {
        "first_paragraph": "Babil Kulesi (İbranice: מגדל בבל, romanize: Migdal Bavel), Tevrat'ta, Kur'an'da ve dünyanın birçok bölgesinde yerel efsanelerde bahsi geçen, Tanrı'ya ulaşmak için inşa edilen kule.\n"
    },
    "Bilhah": {
        "first_paragraph": "Bilhah (İbranice: בִּלְהָה‎, romanize: Bīlhạh), Yaratılış Kitabına göre Rahel'in hizmetçisi ve Yakup'tan Dan ve Naftali isimleri çocukları dünyaya getiren İbrani kadındır.\n"
    },
    "Dina": {
        "first_paragraph": "Dina (İbranice: דִּינָה, \"Yargılanan, temize çıkarılan\"), Tora'ya göre, İsrailoğullarının atalarından Yakup'un ilk karısı Lea'dan olan kızıdır. Kenanlı prensin Dina'yı kaçırıp ırzına geçmesi ve bunun akabinde Dina'nın abileri Şimon ile Levi'nin kardeşlerinin intikamını almaları olayı \"Dina tecavüzü\" olarak bilinir ve Yaratılış kitabında anlatılır.[1]\n"
    },
    "Faran Çölü": {
        "first_paragraph": "Faran Çölü veya Faran Vahşi Doğası (bazen Pharan veya Paran olarak da yazılır; İbranice: מִדְבַּר פָּארָן Midbar Pa'ran), Eski Ahit’te adı geçen bir yerdir. İsrailoğulları’nın Mısır’dan Çıkış’tan sonra 40 yıllık gezilerinin bir bölümünü geçirdikleri yerlerden biri ve aynı zamanda İsmail’in yaşam alanı ve Davut’un sığınağıydı.\n"
    },
    "Habil ve Kabil": {
        "first_paragraph": "Tanah'ta, Habil[a] ve Kabil/Kayin,[b] Adem ve Havva'nın ilk iki oğludur.[1] İlk doğan Kabil bir çiftçi, kardeşi Habil ise bir çobandır. Tanah'a göre Kabil, kardeşi Habil'i kıskandığından dolayı ona karşı kin ve nefret beslemiş, en sonunda da kardeşini öldürerek İnsanlık tarihindeki ilk cinayeti işlemiştir. Bunun üzerine YHVH, Kabil'i cehennem azabıyla cezalandırmıştır.\n"
    },
    "Lea": {
        "first_paragraph": "Lea (veya Leah, İbranice: לֵאָה‎, lit. \"yorgun\"), İbrani din büyüğü Yakup'un iki eşinden ilki olup Tekvine göre On İki İsrail Kabilesinden altısının ve ayrıca bir de kızın annesidir. Lea, Lavan'ın kızı ve Yakup'un en çok sevip de evlenmek istediği Rahel'in ablasıdır. Lavan, Yakup'un annesi Rebeka'nn kardeşidir; dolayısıyla Lea Yakup'un kuzenidir.\n"
    },
    "Lut": {
        "first_paragraph": "Lut (Arapça: لوط, İbranice: לוט), bugünkü İsrail ile Ürdün sınırı arasındaki topraklarda yaşayan bir kavim olan Lut kavmine gönderildiğine inanılan peygamber. İbrahim'in akrabası olduğuna ve İbrahim'in peygamberliğini ilk kabul eden kişi olduğuna inanılır. Lut'a kavminin azap haberini vermeye giden üç büyük melek önce İbrahim'e gidip, ona bir çocuğunun (Musevilere göre İshak Müslümanlara göre İsmail) olacağı müjdesini vermişlerdir. Yahudilik ve Hristiyanlık inancına göre Lut, peygamber değil yalnızca bir din büyüğüdür.[1]\n"
    },
    "Rahel": {
        "first_paragraph": "Rahel (veya Rachel, Rakel, Raşel; İbranice: רחל; Anlam: dişi koyun, Mecazi anlam: Saf ve temiz olan kişi[3]) Tevrat'ta anlatıldığına göre Yakup'un en sevdiği karısı, Yusuf ile Benyamin'in annesi, Lavan'ın kızı, Lea'nın kardeşi maderşahidir.\n"
    },
    "Zilpah": {
        "first_paragraph": "Zilpah (İbranice: זִלְפָּה‎), Leah'ın hizmetçisi ve Yakup'a Gad ve Aşer'i doğuran cariyedir.[1] Leah'ın babası Lavan, Zilpah'ı kızına hizmetçi olarak verdi.[2][3] Bazı yorumculara göre Bila ve Zilpa Lavan'ın genç kızları, Rahel ve Lea'nın farklı annelerden yarı kardeşleridir.[4]\n"
    },
    "Matrix (film)": {
        "first_paragraph": "Matrix (özgün adı: The Matrix), Wachowski Kardeşlerin yazıp yönettiği bilimkurgu-aksiyon filmi. 1999 yılında gösterime girdi. Filmde Keanu Reeves, Laurence Fishburne, Carrie-Anne Moss ve Hugo Weaving gibi yıldızlar yer almaktadır.\n"
    },
    "Matrix Reloaded": {
        "first_paragraph": "Matrix Reloaded (özgün adı: The Matrix Reloaded), Matrix serisinin ikinci filmi. Film ABD'de 281 milyon, tüm dünyada ise 738 milyon $ gelir getirmiştir.\n"
    },
    "Aldatma": {
        "first_paragraph": "Aldatma veya sadakatsizlik; evli ya da duygusal veya cinsel bir kapalı ilişki içerisindeki taraflardan birinin ilişkideki partnerinin bir başka kişi ile ilişkiye girmesi. Aldatma sadece duygusal düzeyde, sadece cinsel ilişki düzeyinde veya hem duygusal hem cinsel ilişki şeklinde olabilir. Aldatmanın tanımı kültürden kültüre veya çiftler arasındaki anlaşmalara göre farklılık gösterebilir.\n"
    },
    "Gıybet": {
        "first_paragraph": "Gıybet etmek veya dedikodu yapmak, bir kimseye iftira etmek, onun arkasından konuşmaktır. Başlangıçta gıybet, arkadan yapılan sportmenlik dışı saldırı anlamına geliyordu.[1]\n[2]\n"
    },
    "Haksız tahrik": {
        "first_paragraph": "Haksız tahrik, kişinin haksız bir fiilin kendisinde meydana getirdiği hiddet veya şiddetli elemin etkisi altında suç işlemesi halinde ceza sorumluluğunu azaltan bir ceza indirimi nedenidir.\n"
    },
    "Suç": {
        "first_paragraph": "Suç, kanunlar tarafından yanlış veya zararlı olduğu için ceza tehdidiyle yasaklanan ve bazı durumlarda cezalandırılabilen davranıştır. Genel olarak suç, saptanan ve saptanamayan suçlar olarak ikiye ayrılır. Saptanamayan suçların gerçekleşip gerçekleşmedikleri belirsiz olduğu veya kanıtlanamadıkları için cezalandırılmaları söz konusu değildir. \n"
    },
    "Anatomi cinayeti": {
        "first_paragraph": "Anatomi cinayeti (İngiliz İngilizcesinde burking olarak da ifade edilir), tıbbi bir araştırma veya öğretim amacıyla kadavranın bir kısmının veya tamamının kullanılması için işlenen cinayet. Bu türe, bir tıbbi cinayet denilmemesinin başlıca nedeni, vücut parçalarının tek başına herhangi bir tıbbi amaç için kullanılmamasıdır. Cinayet için itici güç kadavra ve diseksiyondur. Diseksiyon anatomi ve fizyolojisini öğrenmek için bir fırsat oluşturur. Anatomi cinayetlerinin prevelans oranının Bilimsel devrim tarafından üretilen araştırma ve öğretim faaliyetlerinde talep edilen kadavra miktarına bağlı olduğu da iddia edilmektedir. 19’uncu yüzyılda, Londra Burkers ile Burke ve Hare cinayetleri (Batı Limanı cinayetleri) başta olmak üzere diğer cinayetler irdelenerek, tıbbi okullar için bilim adamlarının yasal yollardan kadavra temin etmesi yasallaştırıldı. Söylentiler arasında tıbbi kadavra için yüksek oranda bir talep olduğu ve bunun için anatomi cinayetlerinin işlendiği de bulunuyordu. Bu söylentilerin kanıtlanması hem kadavra kullanımının sürekli gerekli olduğu gibi metalara dayanırken, organ hırsızlığında olduğu gibi, insanlarda derin korkular oluşturması nedeniyle oldukça zordur.\n"
    },
    "Antarktika'da suç": {
        "first_paragraph": "Antarktika'da suç nispeten nadir olsa da,[1] izolasyon ve can sıkıntısı bölgedeki bazı insanları olumsuz şekilde etkileyip suça yol açabilmektedir.[2] Alkolizm adada bilinen bir problemdir[2] ve kavgalar ile istenmeyen teşhirciliğe yol açmıştır.[3] Antarktika'da gerçekleşmiş diğer suçlara yasadışı uyuşturucu kullanımı,[2] vahşi hayvanlara işkence etmek ve öldürmek,[2] çevresel olarak hassas bölgelerde motosiklet yarıştırmak,[2] ölümcül bir silahla saldırı, cinayete teşebbüs ve kundakçılık dahildir. Kıtada cinsel istismar da rapor edilmiştir.[4]\n"
    },
    "Crime & Investigation Network": {
        "first_paragraph": "Crime & Investigation Network, 2004 yılında yayına başlayan bir televizyon kanalıdır. Kanal belli ülkelerde yayın yapmaktadır. Kanalın sahibi A&E Networks'tür. Bir dönem Digiturk'de yer almış fakat 1 Şubat 2012 tarihi itibarıyla platformdaki yayını sonlanmıştır.\n"
    },
    "Çocuk ve genç suçluluğu": {
        "first_paragraph": "Çocuk ve Genç Suçluluğu, çocuktaki anti-sosyal eğilimlerin yasa müdahalesi gerektiren duruma gelmesi.\n"
    },
    "Fingersmith": {
        "first_paragraph": "Fingersmith, kelime olarak İngilizcede ellerin kullanılmasını içeren herhangi bir beceride olağanüstü yetenek gösteren kişileri ifade etmek için kullanılan kelime.\n"
    },
    "Irk ve suç": {
        "first_paragraph": "Irk ve suç, akademik çalışmalarda, hükûmet araştırmalarında, medyada yer alan ve kamuoyunda dikkat çeken suçun bağıntılarından biridir. Araştırmalar, sosyal statü, yoksulluk ve çocuklukta şiddet içeren davranışlara maruz kalmanın suçta ırksal eşitsizliklerin nedenleri olduğunu bulmuştur.\n"
    },
    "Kaçakçılık": {
        "first_paragraph": "Kaçakçılık suçu, yurda giriş veya çıkışı gümrüğe tabi bir eşyanın gümrük işlemleri yapılmadan ülkeye sokulması veya ülkeden çıkarılmasıdır. Gümrük işlemleri, devletin bazı mali hakları elde etmesine ve gümrükten geçen eşyanın standardını tespit etmeye yaradığından tüm kaçakçılık suçları kamu zararına neden olmaktadır. Kaçakçılık suçu nedeniyle oluşan kamu zararı eşyanın gümrüğe tabi tutulmamasından kaynaklandığından, uygulamada bu suça “gümrük kaçakçılığı suçu” da denilmektedir.\n"
    },
    "Karaborsa": {
        "first_paragraph": "Karaborsa, yeraltı ekonomisi veya gölge ekonomisi, bazı yasadışılık yönlerine sahiplikle karakterize edilen gizli bir piyasa veya işlemler dizisidir. Yasadışı işlemler, üretimi ve dağıtımı kanunla yasaklanmış mal ve hizmetleri tanımlıyorsa (uyuşturucu, yasal sınırlar dışındaki fuhuş, insan ticareti gibi), işlemin kendisi yasa dışı olduğundan karaborsa ticaretini oluşturur. Aynı zamanda yasaklanmamış bir ürün de olsa, etik ve ticaret yasalarına aykırı şekilde piyasada bulunmayan bir malın gizlice, el altından çok yüksek fiyatla alınıp satılması işi de karaborsa oluşturur.[1][2]\n"
    },
    "Sahtecilik": {
        "first_paragraph": "Sahtecilik genellikle bir yasal belgenin belirli bir niyet ile dolandırıcılık veya hile yapmak için yanlış yapılmasına veya maddi olarak değiştirilmesine atıfta bulunan beyaz yakalı bir suçtur.[1][2] Belirli bir yasal belgede değişiklik yapmak bazı yargı alanlarında yasalarca yasak olabilir ancak bu suç tahrif edilmiş yasal araç suç işlenirken başka bir kişiyi veya kurumu dolandırmak için fiilen kullanılmadıkça sahtecilik sayılmaz. Kopyalar, stüdyo kopyaları ve çoğaltmalar sahte sayılmaz ancak daha sonra bilerek ve isteyerek yanlış beyan edilip sahte olabilirler.\n"
    },
    "Tutuklama": {
        "first_paragraph": "Tutuklama, genellikle bir kişinin bir suç işlediğinden şüphelenildiği zaman veya gözaltına alındıktan sonra yasal koruma ve kontrol için yapılan, kişinin seyahat özgürlüğünü kısıtlamaya yönelik bir koruma tedbiridir. Tutuklama, yargılamaya ilişkin nihai bir hüküm değildir. Bu nedenle, tutuklanan kişi sonrasında daha fazla sorgulanabilir ve/veya suçlanabilir, bulgular kişinin lehine ise tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılabilir veyahut suçu işlemediği sübut bulmuşsa beraat edebilir.\n"
    },
    "Yalan yere yemin": {
        "first_paragraph": "Yalan yere yemin, ya da yalancı şahitlik, resmi bir kovuşturma sırasında ifadesine başvurulan kişinin, gerçek olmayan beyanlarda kasıtlı biçimde bulunması ve adaleti sekteye uğratması eylemidir. Birçok ülkenin hukukunda suç olarak tanımlanmıştır. Türk Ceza Kanunu’nda \"Adliyeye Karşı Suçlar\" başlığı altında düzenlenmiştir.\n"
    },
    "Zimmete geçirme": {
        "first_paragraph": "Zimmete geçirme, emanet edilmiş para veya eşyayı kendine mal etme eylemidir. Birçok ülkenin hukukunda suç olarak tanımlanmıştır.\n"
    },
    "Adil savaş teorisi": {
        "first_paragraph": "Adil Savaş teorisi veya adil savaş kuramı, savaşın gerekçesini, koşullarını ve ilkelerini belirlemeye yönelik kuram. Savaşın ahlaki boyutları üzerinde düşünmeye, sorgulamaya dayalı, Batı kaynaklı bir anlayışı ifade eden adil savaş kuramı, Adil savaş, sivillerin savaştaki rolü ve savaşın koşulları hakkında birçok filozof yorum yapmıştır. Tarih boyunca filozofların katkılarıyla oluşan savaş ahlakı bazı kurallar gözetmiştir. Aristoteles, İbni Rüşd, John Locke, J.S. Mill, Cicero ve daha birçok düşünür savaşın kaçınılmaz olması ve hak arayışının niteliklerini betimlemiştir. Antik çağlardan modern zamanlara gelene dek savaşın ahlaki boyutu göz ardı edilmeye başlanmıştır. 20. yüzyılın başında savaş hala savaşanlar arasındayken bu yüzyıldaki I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı ile savaştaki sivil ölümler artmıştır. Savaşlardaki ortalama %10'luk sivil kayıp II. Dünya Savaşında %50'ye, 20. yüzyılın sonunda ise %75'e yükselmiştir.[1] Savaşlarda sivillerin rolü ve savaş koşulları hakkında Cenevre Sözleşmeleri ile bazı kurallar ve yaptırımlar getirilmiştir.[2]\n"
    },
    "İkinci İznik Konsili": {
        "first_paragraph": "İkinci İznik Konsili, 787 yılında toplanan yedinci ve son ekümenik konsil.[1] Aynı zamanda Ortodokslar ve Katolikler tarafından kabul edilen son konsildir.\n"
    },
    "Kutsal Kalp": {
        "first_paragraph": "Kutsal Kalp, Hristiyanlık'ta Hazreti İsa'nın yüreğinin \"Tanrı'nın insanlığa olan sınırsız ve tutkulu sevgisinin\" yansıması olarak kabul edilen sembolik bir ifadedir.[1][2]\n"
    },
    "Libri Carolini": {
        "first_paragraph": "Libri Carolini (\"Şarl Kitabı\") ya da Opus Caroli regis contra synodum (\"Kral Şarl'ın Sinoda Karşı İşleri\"), Şarlman'ın Bizans ikonoklazmına dair eylemlerini konu alan 790 dolaylarında yazılmış yazma eser. Jean du Tillet tarafından 1549 tarafından ilk kez baskısı yapılan kitap o tarihe kadar unutulmuş, bu baskıdan sonra ise yeniden keşfedilmiştir. Günümüzde Vatikan Kütüphanesinde korunmaktadır.\n"
    },
    "Munificentissimus Deus": {
        "first_paragraph": "Munificentissimus Deus (Türkçe: En Cömert Tanrı), Papa XII. Pius tarafından yazılmış bir apostolik anayasanın adıdır. Kutsal Bakire Meryem'in göğe yükselişi dogmasını ex cathedra olarak tanımlar. Birinci Vatikan Konsili'nde (1869-1870) papalığın yanılmazlığına ilişkin resmi kararın verilmesinden bu yana, bu, eski katedralin yanılmaz beyanıydı. 1854'te Papa IX. Pius, Ineffabilis Deus ile birlikte, bu dogmanın temelini oluşturan Meryem Ana'nın Lekesiz Hamileliği hakkında yanılmaz bir açıklama yaptı. Kararname 1 Kasım 1950'de yayımlandı.[1]\n"
    },
    "Papanın yanılmazlığı": {
        "first_paragraph": "Papalığın yanılmazlığı, Katolik Kilisesi'nin bir öğretisidir ve İsa'nın Aziz Petrus'a verdiği söze dayanarak Papa'nın ex cathedra konuşması sırasında \"başlangıçta apostolik Kilise'ye verilmiş ve Kutsal metin ve gelenekle aktarılmış\" öğreti konusunda hata yapma ihtimalinden korunduğunu ifade eder.[1]\n"
    },
    "Miafizitizm": {
        "first_paragraph": "Miafizitizm ya da bazen henofizitizm, İskenderiyeli Cyril tarafından formule edilen kristolojik bir görüştür. Bu görüşe göre İsa, tek bir yapı halinde beşeri ve ilahi tabiatlara sahiptir. Yani mia kelimesi ile ifade edilmeye çalışıldığı gibi, birbirine karışmayan, birbirinden ayrılmayan ancak bir arada bulunan, dolayısıyla da hem beşeri hem de ilahi özelliklerini korumaya devam eden tek bir tabiata sahiptir.[1]\n"
    },
    "Adolf von Harnack": {
        "first_paragraph": "Karl Gustav Adolf Harnack, 1914'ten itibaren von Harnack (d. 7 [E.U. 1851] 5 Nisanjul./ 7 Mayıs 1851,greg. Tartu, Livonya Guberniyası - ö. 10 Haziran 1930, Heidelberg), Alman Lüteryen teolog ve kilise tarihçisi. Hristiyan dininin dogma tarihini araştırmıştır.\n"
    },
    "Albertus Magnus": {
        "first_paragraph": "Albertus Magnus[6], (y. 1193, Lauingen, Kutsal Roma İmparatorluğu - 15 Kasım 1280, Köln, Kutsal Roma İmparatorluğu), Orta Çağ'da kendisine doktor üniversalis unvanı verilmiş olan 13. yüzyıl Alman skolastik filozofu ve tanrıbilimcisi.[7]\n"
    },
    "Alfonso de Liguori": {
        "first_paragraph": "Alfonso de Liguori (Napoli, Napoli Krallığı, 27 Eylül 1696 – Pagani, Napoli Krallığı, 1 Ağustos 1787) sonradan rahip olan İtalyan bir avukat, daha sonra piskopos olmuş ve Redemptorist tarikatını da kurmuştur.\n"
    },
    "Ambrosius": {
        "first_paragraph": "Milano'lu Ambrosius (340, Treviso, Roma İmparatorluğu –  4 Nisan 397, Milano, Roma İmparatorluğu) Kilise Babası ve Doktoru, Milano piskoposu.[1]\n"
    },
    "André Manaranche": {
        "first_paragraph": "André Manaranche (d. 8 Ocak 1927 - ö. 12 Nisan 2020), Fransız Cizvit rahibi, ilahiyatçı ve yazar.\n"
    },
    "Antakyalı Teofilos": {
        "first_paragraph": "Antakya’lı Teofilos[1], (Irak? - 183/5), II yüzyıl, Antakya Episkoposu, Yunan Apolojet ve Kilise Babası. Yortusu 13 ekimdir.\n"
    },
    "Bonaventura": {
        "first_paragraph": "Bonaventura[5] (Asıl ismi: Giovanni da Fidanza - 1217, Bagnoregio, Toskana –  15 Temmuz 1274, Lyon) fransisken Kardinal, mistik, Skolastik felsefenin düşünürlerinden Fransisken tanrıbilimci.[6] 1482’de Papa IV. Sixtus tarafından Aziz ilan edilmiştir. 1588 Papa V. Sixtus tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 15 Temmuzdadır.\n"
    },
    "Dietrich Bonhoeffer": {
        "first_paragraph": "Dietrich Bonhoeffer (d. 4 Şubat 1906 Breslau, Alman İmparatorluğu - ö. 9 Nisan 1945 Flossenbürg toplama kampı, Nazi Almanyası), Nazizm'e karşı durmuş Alman Lüteryan teologdur.\n"
    },
    "Jean Calvin": {
        "first_paragraph": "Jean Calvin (okunuşu: Jan Kalvin; 10 Temmuz 1509 - 27 Mayıs 1564), Fransız din reformcusu veya devrimcisi. 16. yüzyılda Avrupa'da gelişen Reform hareketinin en önemli önderlerinden olan Jean Calvin, Kalvinizm mezhebinin kurucusudur.[1] Ayrıca, Presbiteryenlik üzerinde derin izler bırakmıştır.[1]\n"
    },
    "David Strauss": {
        "first_paragraph": "David Friedrich Strauß (27 Ocak 1808 – 8 Şubat 1874), Alman ilahiyatçı, Yeni Ahit uzmanı ve filozoftur.[1]\n"
    },
    "Denis Farkasfalvy": {
        "first_paragraph": "Denis Farkasfalvy (23 Haziran 1936 - 20 Mayıs 2020), Macar-Amerikan Katolik rahibi, sistersiyen keşişi, ilahiyatçı, yazar ve çevirmen.\n"
    },
    "Ferdinand Christian Baur": {
        "first_paragraph": "Ferdinand Christian Baur (d. 21 Haziran 1792 Fellbach; ö.2 Aralık1860 Tübingen) Alman teolog ve ahit eleştirmeni. Tübingen ilahiyat okulunu kurucusudur.\n"
    },
    "Francisco Suárez": {
        "first_paragraph": "Francisco Suárez (5 Ocak 1548, Granada - 25 Eylül 1617, Lizbon), İspanyol Cizvit rahibi, filozof ve teolog.\n"
    },
    "Georg Lorenz Bauer": {
        "first_paragraph": "Georg Lorenz Bauer (d. 14 Ağustos 1755 Hiltpoltstein; ö.13 Ocak 1806 Heidelberg) Alman luteran teolog ve ahit eleştirmeni.\n"
    },
    "Gregorios Thaumaturgus": {
        "first_paragraph": "Gregorios Thaumaturgus (214-270) bir episkopos ve Kilise Babasıdır. Beş efsanevi hayat hikayesi kendisine thaumaturgus (mucize-yapıcı) unvanını kazandırmıştır.[1] Katolikler ve Ortodokslar tarafından Kasım 17’de anılır.[2]\n"
    },
    "Hugo Grotius": {
        "first_paragraph": "Hugo Grotius (10 Nisan 1583 - 28 Ağustos 1645), doğal hukuk öğretisiyle ün kazanmış olan Hollandalı düşünür. Hukuk alanında, Descartes bilgi felsefesiyle modern düşünce açısından ne kadar önemliyse, o kadar önemli olan Grotius, Descartes'ın bilgi alanında gerçekleştirdiği şeyi, hukuk alanında yapmıştır. Başka bir deyişle, nasıl ki modern felsefenin kurucusu olan Descartes, kuşku yoluyla bilgiyi teolojik-skolastik tasalluttan kurtararak özneden yola çıktıysa, aynı şekilde Grotius da hukuku, Tanrı iradesi karşısında bağımsız ve nesnel bir kurum olarak öne sürmüştür.\n"
    },
    "Gustaf Dalman": {
        "first_paragraph": "Gustaf Hermann Dalman (d. 9 haziran 1855, Niesky - ö. 19 ağustos 1941, Herrnhut), Luteryen mezhebine mensup, Alman bir ilahiyatçı ve şarkiyatçı. I. Dünya Savaşı'ndan önce Osmanlı Filistininde birçok araştırma yapıp veri topladı. Ayrıca, Osmanlı Filistininde yaşayan çiftçiler, çobanlar, kaya ve bitkiler, evler, tarım eşyaları, seramikler, küçük arkeolojik kalıntılar hakkında toplayabileceği her bilgiyi toplamaya çalıştı. Kendisi, Tanah dönemi Aramicesi ve Tanah sonrası dönemin Aramicesi alanında yapılan araştırmaların öncüsüdür. 1894'te bu konuda bir dilbilgisi kitabı, 1901'de bir sözlük ve başka çalışmalar yayımladı.\n"
    },
    "Hans Küng": {
        "first_paragraph": "Hans Küng, (d. Luzern – İsviçre, 19 Mart 1928 – ö. Tübingen - Almanya, 06 Nisan 2021) İsviçreli Roma Katolik ilahiyatçı din adamı.\n"
    },
    "Hans Urs van Balthasar": {
        "first_paragraph": "Hans Urs von Balthasar (d. 12 Ağustos 1905, Luzern, İsviçre - ö. 26 Haziran 1988, Basel, İsviçre) İsviçreli Katolik filozof ve ilahiyatçı din adamı. Hayatının 21 senesi boyunca Cizvit bir peder olarak yaşamını sürdürmüştür. Yaşamının sonuna geldiğinde, Papa II. Ioannes Pavlus tarafından Kardinal ilan edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Henri de Lubac": {
        "first_paragraph": "Henri de Lubac (20 Şubat 1896, Cambrai, Fransa – 4 Eylül 1991, Paris, Fransa), Papa II. Ioannes Paulus tarafından 1983 senesinde Kardinal ilan edilen Fransız Cizvit. Karl Rahner, Hans Urs van Balthasar ve Yves Congar ile birlikte, 20. yüzyılın en önemli Katolik ilahiyatçıları arasında yer almaktadır. Uzman olarak katıldığı İkinci Vatikan Konsili’nin şekillenmesinde, yazıları ve doktriner araştırmalarından oluşan çalışmaları önemli bir rol oynamıştır.[1]\n"
    },
    "Honorius Augustodunensis": {
        "first_paragraph": "Honorius Augustodunensis (d. yaklaşık 1080 - ö. 1150 veya 1151) muhtemelen Alman (Regensburg) veya İrlandalı bir Benediktin keşişiydi.[1] Teolojik, felsefi ve ansiklopedik yazılar, Kilise reformu üzerine polemikler ve İncil tefsirleri kaleme almıştır.\n"
    },
    "İskenderiyeli Theognostus": {
        "first_paragraph": "İskenderiye’li Theognostus (d. 210, İskenderiye, Roma İmparatorluğu – ö. 270, Heliopolis, Roma İmparatorluğu) 3. yüzyılın sonlarında bir Hristiyan ilahiyatçısıydı. Yunan tarihçi Sideli Filipus, Pierius'tan (M.S. 265) sonra İskenderiye'deki İlahiyat Okulu'na başkanlık ettiğini söylüyor.[1] Origenes'in bir müridi olmasına rağmen, Kilise’nin tarihi hakkındaki kitaplarda Eusebios ya da Hieronymus onun hakkında hiçbir bahsetmede bulunmaz.\n"
    },
    "Jean Allemand": {
        "first_paragraph": "Jean Allemand, 19 Kasım 1799 doğumlu bir Fransız Katolik rahibi ve Oryantalistti; 9 Ağustos 1833'te ölmüştür. Araf üzerine ve Champollion'un hiyeroglif keşiflerine ilişkin yazmıştır.[1]\n"
    },
    "Jean Daniélou": {
        "first_paragraph": "Jean Daniélou[1] (Neuilly-sur-Seine, Fransa d. 14 Mayıs 1905 – Paris, Fransa, ö. 20 Mayıs 1974), Papa VI. Paulus tarafından 1969 senesinde Kardinal ilan edilen Fransız Cizvit patrolog, bir tarihçi ve Académie Française’in bir üyesiydi.\n"
    },
    "Jean-Pierre Jossua": {
        "first_paragraph": "Jean-Pierre Jossua (d. 24 Eylül 1930 – ö. 1 Şubat 2021), Dominikan rahibi, Fransız yazar, eğitimci ve Katolik ilahiyatçı.[1] Dominik Tarikatı üyesiydi. Yaşamını yazar, eğitimci ve araştırma çalışmaları yaparak sürdürdü. Saulchoir'de felsefe profesörüydü.\n"
    },
    "Johann Albrecht Bengel": {
        "first_paragraph": "Johann Albrecht Bengel (d. 24 Haziran 1687, Winnenden, Württemberg Dükalığı - ö. 2 Kasım 1752, Stuttgart, Württemberg Dükalığı) Svabyalı Alman luteran Teolog, Pietist ve Yeni Ahit uzmanıdır.\n"
    },
    "Johann David Michaelis": {
        "first_paragraph": "Johann David Michaelis (d. 27 Şubat 1717, Halle - ö. 22 Ağustos 1791 Göttingen), Aydınlanma Çağı'nda yaşamış Alman teolog ve Kutsal Kitap uzmanıdır.\n"
    },
    "Johann Gottfried Eichhorn": {
        "first_paragraph": "Johann Gottfried Eichhorn (d. 16 Ekim 1752 Ingelfingen, ö. 25 Haziran 1827 Göttingen) Alman tarihçi ve teolog, ahit eleştirmeni.\n"
    },
    "Johann Philipp Gabler": {
        "first_paragraph": "Johann Philipp Gabler (d. 4 Haziran 1753 Frankfurt; ö. 17 Şubat 1826 Jena) Alman protestan teolog ve ahit eleştirmeni. Gabler, Kitab-ı Mukaddes içerisinde tanrısal ve insani olmak üzere birbirinden ayrılan iki içerik olduğunu öne sürmüştür.\n"
    },
    "Johann Salomo Semler": {
        "first_paragraph": "Johann Salomo Semler (d. 18 Aralık 1725 Saalfeld, Thüringen - ö. 14 Mart 1791 Halle), Alman protestan teolog ve Kutsal Kitap uzmanıdır. Aydınlanma Çağı'ndaki teolojik tartışmalara yaptığı katkılar ile tanınmaktadır.\n"
    },
    "John Duns Scotus": {
        "first_paragraph": "Johannes Duns Scotus[1], 1266-1308 yılları arasında yaşamış olan İskoç asıllı Fransisken Skolastik Felsefeci ve Tanrıbilimci.\n"
    },
    "John Hick": {
        "first_paragraph": "John Harwood Hick (20 Ocak 1922 – 9 Şubat 2012), din felsefecisi ve teolog. Felsefi teoloji alanında, özellikle teodise, eskatoloji, kristoloji konuları ile dini çoğulculuk ve din epistemolojisi alanında  çalışmalar yapmıştır.[1]\n"
    },
    "Kartacalı Siprianus": {
        "first_paragraph": "Kartaca’lı Siprianus (200 –  14 Eylül 258, İmparator Valerianus’un işkencesi altında) – Kartaca Episkoposu – Kilise Babası. Katolik Kilisesince her sene 16 Eylül’de hatırlanır ve hürmet edilir. Ortodoks kilisesi ise 31 Ağustos'ta hatırlanır.\n"
    },
    "Maksimos (aziz)": {
        "first_paragraph": "İman Savunucusu Maksimos[2] (Yunanca: Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής), Teolog Maksimos ya da Konstantinopolisli Maksimos (y. 580 – 13 Ağustos 662), Hristiyan keşiş, teolog, mistik ve bilgin.\n"
    },
    "Kurt Marti": {
        "first_paragraph": "Kurt Marti (31 Ocak 1921; Bern - 11 Şubat 2017)[1], İsviçreli teolog ve şair. Şiirlerinde teolojik ve dini konuları ele almıştır.[2] Diyalekt edebiyatında entelektüel kalitesini göstermiştir.[3]\n"
    },
    "Thomas Müntzer": {
        "first_paragraph": "Thomas Müntzer (d. 1488 civarı – ö. 27 Mayıs 1525), reform devrinin erken dönem Alman teoloğu ve anabaptistti.\n"
    },
    "Olimposlu Methodius": {
        "first_paragraph": "Olimposlu Methodius (260, Likya - 311, Halkida), Kilise Babası, piskopos, kilise yazarı, iman şehidi.[1] Ortodoks Kilisesi'nde yortusu 20 Hazirandır. Katolik Kilisesi'nde ise 18 Eylül'dür.[2]\n"
    },
    "Pelagius": {
        "first_paragraph": "Pelagius (y. AD 354 - 418), özgür iradeyi ve çileciliği savunan bir ilahiyatçıydı. Hippolu Augustinus ve diğerleri tarafından iyi işler yapmak için ilahi yardıma olan ihtiyacı reddetmekle suçlandı. Gerekli olan tek lütfun yasanın ilanı olduğunu söylediğini iddia ettiler; insanlar Adem'in günahı tarafından yaralanmamışlardı ve ilahi yardım olmadan yasayı mükemmel bir şekilde yerine getirebilirdiler. Pelagius, Augustinus'un ilk günah teorisini yalanladı. Pelagius'un taraftarları, pozisyonlarını desteklemek için Tesniye 24:16'yı gösterdi. Pelagius, 431 yılında Efes Konseyi tarafından kafir ilan edildi. Onun özgür irade doktrini yorumu Pelagianizm olarak tanındı.\n"
    },
    "Poitiersli Hilaire": {
        "first_paragraph": "Poitiersli Hilaire (c. 315, Poitiers - c. 367, Poitiers) Ariusçuluk’a karşı İznik İnancı'nı ile tanınan bir Kilise Babası ve Doktoru. 1851 yılında Papa IX. Pius tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 13 Ocak.[1]\n"
    },
    "Petr Pokorný": {
        "first_paragraph": "Petr Pokorný (d. 21 Nisan 1933 - ö. 18 Ocak 2020[1]), Çek Protestan din adamı, eğitimci ve yazar.\n"
    },
    "Sevillalı İsidor": {
        "first_paragraph": "Sevillalı İsidor Hispalensis[1] (Latince: Isidorus Hispalensis; Cartagena, 560 - Sevilla, 4 Nisan 636), teolog, Kilise Babaları'ndan biri ve Kilise'ye ait en etkili figürlerinden birisidir. Otuz yıldan fazla süre de Sevilla episkoposluğunu yapmıştır. Sevillalı İsidor ilk Orta Çağ ansiklopedisti olarak adlandırılır. 19. yüzyıl tarihçisi Montalembert onu \"antik dünyanın son bilgini\" olarak tanımlamıştır.[2]\n"
    },
    "Tatevli Grigor": {
        "first_paragraph": "Tatevli Grigor (Ermenice: Գրիգոր Տաթևացի Grigor Tatevatsi, 1346 - 1409 veya 1410), Ermeni filozof, ilahiyatçı ve Ermeni Apostolik Kilisesi'nde bir azizdi. Tmkaberd'de (bugün Gürcistan'da) doğdu.[1]\n"
    },
    "Theodoros (aziz)": {
        "first_paragraph": "Theodoros (Grekçe: Θεόδωρος ο Στουδίτης, Thedoros o Studitis), Bizans Rumu Hristiyan aziz, kilise babası, keşiş ve teolog. Studios Manastırı igumenosu olarak görev yaptığı sırada yazdığı manastır kuralları kölelik karşıtı ilk yazılı kayıt olarak kabul edilmektedir. Bizans manastırcılığının ve Bizans'ta klasik edebi türlerin canlanmasında büyük rol oynamış, ikonoklazma karşı sert görüşleri nedeniyle imparator I. Nikiforos ve V. Leon ile ve dönemin patrikleriyle karşı karşıya gelmiştir.\n"
    },
    "Xavier Tilliette": {
        "first_paragraph": "Xavier Tilliette (d. 23 Temmuz 1921, Corbie – ö. 10 Aralık 2018, Paris), Fransız cizvit filozof, tarihçi ve ilahiyatçı\n"
    },
    "Yahya en-Nahvi": {
        "first_paragraph": "Yahya en-Nahvi (Grekçe: Ἰωάννης ὁ Φιλόπονος; y. 490 - y. 570), aynı zamanda İskenderiyeli Yuhanna olarak da bilinen, bir Bizanslı İskenderiyeli filolog, Aristoteles yorumcusu ve Hristiyan ilahiyatçıydı.\n"
    },
    "Yves Congar": {
        "first_paragraph": "Yves Congar (d. 13 Nisan 1904, Sedan, Fransa –  ö. 22 Haziran 1995, Paris, Fransa) Fransız Dominikan Teolog ve Kardinal. Karl Rahner, Henri de Lubac ve Hans Urs van Balthasar ile birlikte 20. yüzyılın en önemli Roma Katolik ilahiyatçılarından biri olduğu düşünülmektedir. En çok, İkinci Vatikan Konsili’ne olan etkisi ile tanınmaktadır.\n"
    },
    "Ariusçuluk": {
        "first_paragraph": "Ariusçuluk ya da Arianizm,  (Grekçe: Ἀρειανισμός, Areianismós)[1] ilk olarak İskenderiye, Mısır'dan bir Hristiyan papaz olan Arius (y. AD 256-336),[1][2][3] atfedilen kristolojik bir doktrindir.[1] Arian teolojisi, İsa Mesih'in Tanrı'nın Oğlu olduğunu,[4][a][5][b] Tanrı'nın Oğlu'nun her zaman var olmayıp içinde doğmuş olması farkıyla[2] Baba Tanrı tarafından doğurulduğunu savunur. Baba Tanrı tarafından zaman, dolayısıyla İsa, Baba Tanrı ile birlikte ebedi değildi.[2]\n"
    },
    "I. Alarik": {
        "first_paragraph": "I. Alarik, 370 yılında Tuna Nehri deltasındaki bir adada dünyaya gelmiştir. 395 yılında Vizigot kralı olmuş ve krallığı öldüğü 410 yılına kadar sürmüştür. Roma'yı yağmalayan ilk Cermen asıllı komutandır. Başlarda amacı halkını Roma'ya yerleştirmek iken, sonunda şehri yağmalamış ve bu olay Batı Roma'nın sonunu hazırlamıştır.\n401 yılında Alarik, İtalya'yı işgal etti, ancak 6 Nisan 402 tarihinde Pollentia (modern Pollenza) de Roma küçük saldırılarla general Flavius ​​Stilicho'ya yenildi. Vizigotlar büyük bir sübvansiyon ödemesi yaptı. Roma Senatosu zorla da olsa ikinci bir işgal olarak Verona Savaşını başlattı ama hüsrana uğradılar.\n"
    },
    "Arius": {
        "first_paragraph": "Arius (Grekçe: Ἄρειος; 256 - 336), İskenderiye'de Baucalis Kilisesi'nde görev yapmış Libya kökenli çileci Hristiyan bir din adamıdır.[1] Tanrı'nın doğası hakkındaki öğretisi, Baba'nın Oğul üzerindeki kutsallığının altını çizmesi[2] ve teslis inancına muhalefeti, 325 yılında Roma İmparatoru Konstantin tarafından toplanan Birinci İznik Konsili'nde onu ana konu hâline getirmiştir.\n"
    },
    "Aspar": {
        "first_paragraph": "Patrici Flavius Ardabur Aspar (yaklaşık 400 - 471) Alanlı Patrici ve Doğu Roma İmparatorluğu'nun magister militum (\"ordu başkomutanı\") görevini yapan general. Aspar'ın ailesi, 420'lerden öldüğü 471 yılına kadar yarım yüzyıl, Doğu Roma İmparatorları II. Theodosius, Marcianus ve I. Leo üzerinde etkisi olmuştur. En sonuncusu I. Leo, onu öldürmüştür.\n"
    },
    "Eusebius (patrik)": {
        "first_paragraph": "Nikomedialı (İzmitli) Eusebius (d.?, Suriye - ö. 341, Konstantinopolis), 338 yılından ölümüne kadar Konstantinopolis patrikliği yapmıştır. Arius gibi Antakyalı Lukianos'un öğrencisidir.[1] Başlangıçtan itibaren Arius ile aynı görüşte olmuş, onu cesaretlendirmiş ve desteklemiştir.[2]\n"
    },
    "İznikli Theognis": {
        "first_paragraph": "İznikli Theognis, 4. yüzyılda yaşamış Ariusçu taraftarı bir İznik episkoposudur. İznik Konsili’ne katılmış ve İman açıklamasına karşı olduğu halde imzasını vermiştir. Nikomedialı Eusebius gibi I. Konstantin tarafından, konsilden sonra Ariusçuluk fikirlerini korudukları için Galya’ya sürülmüştür. Sürgünden döndüğünde İskenderiyeli Athanasyus’un en açık sözlü karşıtı olmuştur. Eusebius ile birlikte Athanasyus’un baş komplocularından birisi olmuştur Konstantinopolis’te. Antakyalı Eustathius, Ankaralı Marcellus ve Gazzeli Asclepas’ın mahkum edilmelerine ve görevden alınmalarına destek vermiştir.[1]\n"
    },
    "II. Constantius": {
        "first_paragraph": "II. Konstantius (Latince tüm isimi: Flavius Iulius Constantius) (d. 7 Ağustos 317 – ö. 3 Kasım 361) 337 – 361 yılları arasında Doğu'da imparatorluk yapan Konstantin hanedanına mensup Roma imparatoru.\n"
    },
    "Odoacer": {
        "first_paragraph": "Odoacer (433 - 15 Mart 493), 5. yüzyılda yaşamış İtalya Kralı. Batı Roma İmparatorluğu'nun son imparatoru olan Romulus Augustus'u 476 yılında düşüren ve imparatorluğu çökerten kumandan olarak ün yapmıştır. Batı Roma İmparatorluğu'na son vererek Orta Çağ'ı başlatan kişi olarak bilinir. Tarihte Romalı olmayıp tüm İtalya'yı yönetmiş olan tek kraldır.\n"
    },
    "Sofist Asterius": {
        "first_paragraph": "Asterius, (ö. 341) sofist ismini hristyan olmadan önce yaptığı içinden almaktadır. Bir filozof ve hukuçuydu. Şehit omuş bir Ariusçu olan Antakyalı Lukianos’un öğrencisiydi ancak Lukianos’tan farklı olarak Asterius, Maximianus zulmü sırasında dinden dönmüştür.[1] Çok başarılı bir hatip ve vaizdi. 341 yılı civarında öldüğü düşünülmektedir.[2]\n"
    },
    "Teoderik": {
        "first_paragraph": "Büyük Teoderik Latince: Flāvius Theodericus; Yunanca: Θευδέριχος, Theuderikhos; Eski İngilizce: Þēodrīc; Eski Norsça: Þjōðrēkr, Þīðrēkr; (d. 454 – ö. 30 Ağustos 526), Teoderik, 471-493 döneminde Doğu Roma'ya tabi Germen Ostrogotlar kavminin kralı ve 493 - 526 döneminde İtalya'da Ostrogotlar Krallığı kralı.[1]. Vizigotlar'ın Kral naibi ve Doğu Roma İmparatorluğu genel valisi olarak isimlendirilir. Onun Gotça ismi Þiudareiks, \"İnsanlar-kral\" ya da \"insanların kralı\" olarak çevrilir.[2]\n"
    },
    "Teya": {
        "first_paragraph": "Teya veya Teja, Theia, Thila, Thela, Teias (ö. 552, Mons Lactarius,  modern Campania), Ostrogotlar Krallığı son kralı.\n"
    },
    "Ulfilas": {
        "first_paragraph": "Ulfilas (ya da Gotça Wulfila: küçük kurt ya da kurda ait [ayrıca Ulphilas. Orphila][1](yak. 310 – 383[2]), kardinal, misyoner ve Kitâb-ı Mukaddes tercümanı.\n"
    },
    "Trullo Konsili": {
        "first_paragraph": "Trullo Konsili ya da Quinisext Konsil, 692 yılında Konstantinopolis'te toplanan konsil. Büyük Saray'ın kubbesi (Grekçe: τρούλος, trulos) altında toplandığından ötürü Trullo Konsili olarak, beşinci ve altıncı (Latince: quinisextum) ekümenik konsillerin ihmal ettiği kilise içerisinde uyulması gereken disiplin kurallarını oluşturduğundan dolayı da Quinisext Konsil olarak anılmaktadır. Bu konsile, çoğunluğu Doğu Roma İmparatorluğu'ndan olmak üzere 215 piskopos katılmıştır. Gortyna'lı Basil Roma patrikliğine bağlıydı ve kanıt bulunamamasına rağmen kendisinin papanın elçisi olduğunu iddia etmişti.\n"
    },
    "Kalkedon olmayan Hristiyanlık": {
        "first_paragraph": "Kalkedon olmayan Hristiyanlık, Dördüncü Ekümenik konsil olan ve 451 yılında toplanan Kalkedon Konsili'nin teolojik kararlarını kabul etmeyen Hristiyanlık kollarını kapsar.[1] Kalkedon olmayan mezhepler, çeşitli nedenlerle Kalkedon'un Kristolojik Tanımını (Diofizitizmi öne süren) reddederler.[2] Kalkedon olmayan Hristiyanlık bu nedenle Kalkedon Hristiyanlığı ile tezat teşkil eder.\n"
    },
    "Maneviyatçılık": {
        "first_paragraph": "Maneviyatçılık, ahlaki yargıları uygulamaya odaklanan herhangi bir felsefedir. Terim, yaygın olarak \"ahlaki yargılarda bulunmakla aşırı derecede ilgilenmek ya da yargılarda merhametsiz olmak\" anlamına gelen bir aşağılayıcı olarak kullanılır.\n"
    },
    "Pelagianizm": {
        "first_paragraph": "Pelagianizm, aslî günahın insan doğasını lekelemediğini ve insanların ilahi lütufla insan mükemmelliğine ulaşmak için özgür iradeye sahip olduğunu savunan bir Hristiyan ilahiyatında teolojik konumudur. Britanya Adaları'ndan bir münzevi ve filozof olan Pelagius (y. 355 – c. 420), Tanrı'nın inananlara imkansızı emredemeyeceğini ve bu nedenle tüm ilahi emirleri yerine getirmenin mümkün olması gerektiğini öğretti. Ayrıca bir kişiyi diğerinin günahları için cezalandırmanın adaletsiz olduğunu da öğretti; bu nedenle bebekler suçsuz doğarlar. Pelagius, günahkâr davranışlar için hiçbir mazeret kabul etmedi ve tüm Hristiyanların, hayattaki konumları ne olursa olsun, suçlanamaz, günahsız hayatlar yaşamaları gerektiğini öğretti.\n"
    },
    "Tolstoycu hareket": {
        "first_paragraph": "Tolstoycu hareket, Rus yazar Leo Tolstoy'un (1828–1910) felsefi ve dini görüşlerine dayanan bir sosyal harekettir. Tolstoy'un görüşleri, özellikle Dağdaki Vaaz olarak bilinen İsa'nın öğretisi üzerine yaptığı titiz çalışmalarla şekillenmiştir.\n"
    },
    "İsa'nın çarmıha gerilişi": {
        "first_paragraph": "İsa'nın çarmıha gerilişi, MS 30 ve 33 arasında bir dizi sorgulama ve işkencenin ardından Roma'nın Yahudiye eyaletine bağlı Golgota'da  İsa'nın çarmıha gerilmesi olayıdır. Yeni Ahit müritlerinde bu olaydan bahseden metinler, diğer antik kaynaklar tarafından ispatlanmış olan dört kanonik müjde ile ve Hristiyan olmayan kaynaklar tarafından doğrulanan tarihsel ve teolojik bir olay.\n"
    },
    "Gerçek Haç": {
        "first_paragraph": "Gerçek Haç, Bir Katolik Kilisesi geleneği tarafından İsa'nın çarmıha gerildiği haçtan olduğu söylenen fiziksel kalıntıların adıdır.[1]\n"
    },
    "İsa'nın çarmıhtaki yedi özdeyişi": {
        "first_paragraph": "İsa'nın çarmıhtaki yedi özdeyişi, Kutsal Kitap'a göre İsa'nın çarmıha gerilme sürecinde söylediği yedi sözdür. Geleneksel olarak, \"sözler\" diye anılır. Kutsal Kitap'ta bir araya getirilmiştir.[1][2] Üçü Luka, ikisi Yuhanna, bir tanesi de Matta ve Markos'ta aynı şekilde geçmektedir. Sonuncu söz ise Yuhanna'da doğrudan Matta ve Markos'ta ise alıntılanarak geçmektedir.[3] Matta ve Markos'ta İsa, Tanrı'ya yakarmaktadır. Luka'da ise katillerini affetmekte, pişmanlık duyan hırsızı rahatlatır ve ruhunu Baba'ya emanet eder. Yuhanna'da annesiyel konuşup susadığını ve dünyadaki yaşamının son bulduğunu söylemektedir.\n"
    },
    "Quod scripsi, scripsi": {
        "first_paragraph": "Quod scripsi, scripsi (Latince \"Ne yazdımsa yazdım\"), Latince bir deyimdir. Daha çok Pontius Pilatus'un İsa'nın çarmıhı üzerinde asılan işareti (titulus) üzerindeki yazıya itiraz eden Yahudi rahiplere verdiği yanıt olarak bilinmektedir. Çoğunlukla Kutsal Kitap'ın Latince çevirisi olan Vulgata'da geçmektedir.[1]  Latinceki \"Dedim\" anlamına gelen Dixi ifadesine eşdeğerdir, yani konuşanın konuştuğu ve söylenecek başka bir şey olmadığı anlamına gelir.\n"
    },
    "Tauberbischofsheim Altar Panosu": {
        "first_paragraph": "Tauberbischofsheim Altar Panosu, Alman Rönesans ressamı Matthias Grünewald'ın muhtemelen 1523 ile 1525 yılları arasında tamamlanan geç bir eseridir. Resim 1900'den beri Staatliche Kunsthalle Karlsruhe koleksiyonunda bulunmaktadır.\n"
    },
    "Sezaropapizm": {
        "first_paragraph": "Sezaropapizm, dünyevi iktidarın dinî iktidarı kontrol ederek her iki makamın da tek bir kişinin elinde birleşmesi fikrine dayanan yönetim tarzı.\n"
    },
    "Adoptionizm": {
        "first_paragraph": "Adoptionizm, ya da dinamik monarşiyanizm, erken dönem hristiyan üçlü-birlikçi olmayan teolojik doktirinidir. İsa’nın vaftizinde, dirilişinde ve yükselişinde Tanrı’nın Oğlu olarak ‘evlat edinildiği’ne inanırlar[1].\n"
    },
    "Doketizm": {
        "first_paragraph": "Doketizm (Yunanca: δοκεῖν dokein \"gibi görünmek\") İsa'nın yeryüzündeki yaşamı boyunca gerçek ya da doğal bir bedeni olmadığını, bedeninin yalnızca bir görüntüden ibaret olduğunu öne süren öğretidir[1].\n"
    },
    "Hipostatik Birlik": {
        "first_paragraph": "Hipostatik birlik, ana akım Kristoloji'de İsa'nın bir hipostazdaki (ya da bireysel varoluştaki) insanlığını ve tanrısallığını betimlemek için kullanılan bir teknik terimdir.[3]\n"
    },
    "Hipostaz": {
        "first_paragraph": "Yunanca hipostaz (Yunanca: Grekçe: ὑπόστασις) terimi, 4. yüzyılın sonları ve 5. yüzyıldaki Kristolojik tartışmalardan önce teknik bir terim olarak kullanılmaya başlamıştır.\n"
    },
    "Homoiousios": {
        "first_paragraph": "Homoiousios (Yunanca: Homoios, ‘benzer’ ve ousia ‘öz, varlık’) Hristiyan teolojisinden bir terimdir, terim 4. yüzyıldaki özgün bir grup Hristiyan teolog tarafından ortaya atılmıştır, bu grup Oğul Tanrı’nın Baba Tanrı’ya benzer ancak aynı olmayan bir özü (veya tözü) olduğuna inanmaktaydı.[1]\n"
    },
    "Homoousia": {
        "first_paragraph": "Hristiyan teolojisinden bir terim olan Homooussia (Yunanca; ὁμοούσιον, ‘varoluşta aynı, özde aynı’ homós, ὁμός, ‘aynı’ ve ousía, οὐσία, ‘varlık’ ya da ‘öz’ kelimelerinden oluşur.) özellikle İznik Konsil’inde İsa’yı (Oğul Tanrı) Baba Tanrı ile “varoluşta bir ya da “özde bir” olduğunu anlatmak için kullanılmıştır.[1] Aynı terim daha sonra Kutsal Ruh’a içinde kullanılmış, O’nunda Baba ve Oğul ile ‘özde bir’ olduğu belirtilmiştir. Bu kavramlar daha sonra İznik Hristiyan teolojisinin köşetaşları olmuş ve Tanrı’nın Üçlü-Birlik şeklinde anlaşılması doktrinin en önemli teolojik konsteptleri olmuşlardır.\n"
    },
    "Kalkedon Amentüsü": {
        "first_paragraph": "Kalkedon Amentüsü (aynı zamanda Kalkedon İnancı olarak da adlandırılır), MS 451'de Kalkedon Konsili'nde kabul edilen Mesih'in doğasının (Diofizitizm olduğu) beyanıdır.[1] Kalkedon, Küçük Asya'da bulunan Erken Hristiyanlık merkeziydi. Konsil, Katolik, Doğu Ortodoks, Lutheran, Anglikan ve Reform kiliselerini içeren Kalkedon kiliseleri tarafından kabul edilen ekümenik konseylerin dördüncüsüdür.[2]\n"
    },
    "Monofizitizm": {
        "first_paragraph": "Monofizitizm (Yunanca: μόνος monos \"tek\" ve φύσις physis \"doğa\") Hristiyanlıkta İsa'nın ilahi ve beşeri olmak üzere iki farklı doğasının olduğunu ancak ilahi olan doğanın, beşeri olan doğadan daha üstün olduğu için, onu dönüştürüp absorbe etmiş olması inancıdır. Buna göre İsa'da sadece tanrısal doğa kalmıştır ve İsa insani özelliklerini yitirmiştir.\n"
    },
    "Pantokrator İsa": {
        "first_paragraph": "Pantokrator İsa (Grekçe: Χριστός Παντοκράτωρ, Hristos Pantokrator), Hristiyan ikonografisinde bir sahne. İsa'nın sol elinde Kitâb-ı Mukaddes tutarken sağ eliyle takdis işareti yapar halde tasvir edildiği bu sahne Hristiyan sanatında en çok kullanılan sahnelerden biridir. Kelime anlamı itibarıyla \"kâinatın efendisi\" anlamına gelen pantokrator adı verilen sahnede İsa'nın tanrısallığı vurgulanmaktadır.[1] Farklı dünyalara odaklandığı düşüncesiyle gözleri birbirinden farklı çizilir. \n"
    },
    "Sabelliyanizm": {
        "first_paragraph": "Sabelliyanizm, Tanrı’yı bir Tanrı’nın üç ayrı kişiliğinin ya da hipostazının sevgi ile birliği olarak görmek olan Triniteryan bakış açısının aksine; Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’u aynı Tanrı’nın üç farklı kipi ya da vecdi olarak görme inancıdır.[1]\n"
    },
    "Patrologia Graeca": {
        "first_paragraph": "Patrologia Graeca (ya da Patrologiae Cursus Completus, Series Graeca) Yunanca dilinde kaleme alınmış, bilhassa Hristiyan Kilise Babaları ve çeşitli çağdaş yazarların eserlerinin toplandığı bir koleksiyondur. 1857 ila 1866 yılları arasında 161 cilt halinde J. P. Migne tarafından Paris'te yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Patrologia Latina": {
        "first_paragraph": "Patrologia Latina (ya da Patrologiae Cursus Completus, Series Latina) Latince dilinde kaleme alınmış, bilhassa Batı kilisesideki Kilise Babaları ve çeşitli Ortaçağ ve çağdaş yazarların eserlerinin toplandığı bir koleksiyondur. 1844 ile 1855 yılları arasında 217 cilt halinde J. P. Migne tarafından Paris'te yayınlanmıştır. \n"
    },
    "Paraklit": {
        "first_paragraph": "Paraklit veya Faraklit (Latince Paracletus ← Yunanca: παράκλητος Parakletos), Kitab-ı Mukaddes'in Yunanca metinlerinde  (Yuhanna 14, 16)  Kutsal Ruh için beraberinde gelen anlamında da kullanılan bir sıfattır.[1]\n"
    },
    "Sözde-Matta İncili": {
        "first_paragraph": "Sözde-Matta İncili, Yeni Ahit apokrifinin bir parçasıdır. Bazen Matta \"Bebeklik\" İncili adıyla anılır, ancak metnin antik çağdaki asıl adı \"Kutsal Meryem ve Çocukluğun Kökeni Hakkında\"dır.[1] Sözde-Matta, Matta ve Luka İncillerinde kısaca verilen Nasıralı İsa'nın 12 yaşına kadar olan yaşamının ayrıntılarını doldurmaya çalışan \"Bebeklik İncilleri\" türünden biridir.  Batı'da, özellikle Geç Orta Çağ'dan önce, Meryem'in Yaşamı'nın resimsel döngüleri için baskın bir kaynaktı.[2]\n"
    },
    "İlah": {
        "first_paragraph": "İlāh (Arapça: إله; çoğul: آلهة ʾālihat), \"tanrı\" ile aynı anlama gelen bir Arapça terimdir.[1] Dişil hâli \"ilaha\"dır ve bu tanrıça ile eşanlamlıdır. Dinsel inanışlarca kutsal görülen ve tapınılan doğaötesi bir varlıktır. İlah kelimesi İslami ritüellerde sıkça kullanılır: ezan, kelime-i şehadet.\n"
    },
    "Yōkai": {
        "first_paragraph": "Yōkai (Japonca: 妖怪; \"hayalet\"), Japon folklorunda doğaüstü canavarlar, ruhlar ve iblislerdir. Yōkai, kötücüllerden yaramazlara kadar çeşitli aralıklarla ya da ara sıra onlarla karşılaşanlara iyi şans getirir. Genellikle hayvansal özelliklere sahipler, başka zamanlarda çoğunlukla insana, bazıları cansız nesnelere benzemekte olup diğerlerinin fark edilebilecek bir şekle sahip değildirler. Yōkai'nin genellikle manevî veya doğaüstü gücü vardır, biçim değiştirme en yaygın olanlardan biridir. Şekil değiştirme kabiliyetine sahip Yōkailer bakemono (化物) veya obake (お化け) olarak adlandırılır.\n"
    },
    "Amabie": {
        "first_paragraph": "Amabie, Japonya'da söylentilere konu olan bir Yōkai türüdür. Denizin dibinden ışıkların yansıması gibi doğaüstü olaylara sebep olduğu ve bol hasat, salgın hastalıklar veya benzeri şeylere dair kehanetlerde bulunduğuna inanılır.\n"
    },
    "Bakeneko": {
        "first_paragraph": "Bakeneko (Japonca: 化け猫; \"değişmiş kedi\"), ismine göre bir yōkaiye dönüşen bir kedi olan Japon yōkai veya doğaüstü yaratık türüdür. Çoğu kez başka bir kedi benzeri bir yōkai olan nekomata ile karıştırılır[1] ve ikisi arasındaki ayrım çoğunlukla belirsiz olabilmektedir.\n"
    },
    "Betobetosan": {
        "first_paragraph": "Betobetosan (べとべとさん) Japon yōkailerinin bir türüdür ve söylentiye göre geceleri yolda yürüyen insanları takip eder. Uda-gun, Nara vilayetinde, geceleri karanlık bir yolda[1] veya Shizuoka vilayetinde, küçük bir dağdan aşağı inerseniz onunla karşılaşacağınız söylenir.[2]\n"
    },
    "Gashadokuro": {
        "first_paragraph": "Gashadokuro (Japonca: 餓者髑髏; \"aç iskelet\"), Japon mitolojisinde bir yōkaidir. Gashadokuro, dev iskeletlerin şeklini alan ve ortalama bir insandan on beş kat daha uzun olan, gömülmeden açlıktan ya da savaşta ölen insanların toplanan kemiklerinden yaratıldığı söylenen ruhlardır. Bu yōkai gece yarısından sonra dolaşır, yalnız gezginleri kaçırır ve kafalarını ısırarak kanları içtiği söylenmektedir. Gashadokuro, yüksek sesle çınlama sesini duyulduğunda yaklaştığı anlaşılmaktadır. Gashadokuro'nun görünmezlik ve yıkılmazlık güçlerine sahip olduğu ancak Şinto cazibelerinin onları yönlendirdiği söylenmektedir.[1]\n"
    },
    "Inugami": {
        "first_paragraph": "Inugami (Japonca: 犬神; \"köpek tanrısı veya ruhu\"), batı Japonya'da yaygın olarak bilinen bir köpeğin ruhuyla ilgili manevi bir varlıktır. Son yıllara kadar çoğunlukla doğu Ōita ve Shimane prefektörlükleri ile Kōchi prefektörlüğünün bir kısmında görülmüş ve ayrıca tilkilerin (kitsune) bulunamadığı Shikoku'nun ana üssü olduğu ileri sürülmekteydi.\n"
    },
    "Kamaitachi": {
        "first_paragraph": "Kamaitachi (Japonca: 鎌鼬), Kōshin'etsu bölgesinde sıkça bahsedilen bir Japon yōkaidir. Kamitachi, aynı zamanda bu yaratığın neden olduğu garip olaylar için de kullanılır.\n"
    },
    "Kasha (yōkai)": {
        "first_paragraph": "Kasha (火車/化車, Ateş Arabası/Hayalet Arabası), yaşarken kötülükler yapmış olan insanların cesetlerini çaldığına inanılan bir yōkai’dır.[1][2]"
    },
    "Nekomata": {
        "first_paragraph": "Nekomata, (猫また, 猫又, 猫股) Japon halk kültüründe görülen, kedi görünümlü bir tür yōkaidir. Klasik hayalet hikâyelerinde ve çeşitli eserlerde bahsi geçen Nekomata’nın iki farklı türü olduğu söylenir. Biri dağlarda yaşayan canavar kediler, diğeri ise yaşlandıkça dönüşüm geçiren evcil kedilerdir.[1]\n"
    },
    "Nue": {
        "first_paragraph": "Nue (Japonca: 鵺, 鵼, 恠鳥 veya 奴延鳥), efsanevî bir Japon yōkai ve mononokedir. Heike Monogatari'ye göre nue bir maymunun yüzü, bir kaplanın bacakları, bir Japon rakun köpeğinin gövdesi ve bir yılanın kuyruğunun ön yarısına sahiptir.\n"
    },
    "Nurikabe": {
        "first_paragraph": "Nurikabe, (Japonca: 塗壁, \"Sıvalı Duvar\") Japonya'nın Kyūshū bölgesinin kuzeyinde görülen bir tür yōkai'dir. İnsanların geceleri yolda yürümelerini engelleyen, gözle görülmez bir duvara benzeyen bir yōkai olduğu söylenir.[1]\n"
    },
    "Oni": {
        "first_paragraph": "Oni (Japonca: 鬼), Japon folklorunde şeytanlar, canavarlar olmak üzere bir çeşit yōkai türüdür. Özellikle Japon sanatında, edebiyatta ve tiyatroda popüler karakterlerdir.[1]\n"
    },
    "Rokurokubi": {
        "first_paragraph": "Rokurokubi (Japonca: ろくろ首, 轆轤首), bir çeşit yōkai türüdür. Boynunun uzayabilmesi dışında tamamen insanlara benzemektedir. Boynu uzayan ve bir de başları çıkıp serbestçe dolaşan olmak üzere iki çeşit rokurokubi bulunmaktadır. \nRokurokubi klasik kaidan (ruh hikâyeleri) ve Yōkai eserlerinde yer almaktadır.[1] Bununla birlikte, rokurokubi fikrinin yalnızca halk eğilimlerinden veya efsanelerden ziyade eğlence amacıyla yaratılmış olabileceği düşünülmektedir.[2]\n"
    },
    "Tenome": {
        "first_paragraph": "Tenome (手の目, Eli Gözlü), Toriyama Sekien'in Edo Dönemi'ne ait resim koleksiyonu \"Hyakki Yagyō Emaki\"de (Yüz hayaletin gece faaliyetlerini anlatan resimli yazma) görülen bir Japon yōkai 'dir.[1][2]\n"
    },
    "Tsuchinoko": {
        "first_paragraph": "Tsuchinoko (Japonca: ツチノコ veya 槌の子; \"çekiç çocuğu\" veya \"çakıl çocuğu\"), Japon folklorunde yılan benzeri bir yōkaidir. Tsuchinoko ismi Batı Japonya'da yaygınken, Kuzeydoğu Japonya'da bachi hebi (バ チ ヘ ビ) olarak bilinmektedir.\n"
    },
    "Tsukumogami": {
        "first_paragraph": "Tsukumogami (Japonca: 付喪神 veya つくも神; \"kami aracı\"), Japon folklorunde ruh kazanmış araçlardır.[1] Terim 10. yüzyılda popüler olup Shingon Budizmi'nin yayılmasında kullanılmıştır.\n"
    },
    "Umibōzu": {
        "first_paragraph": "Umibōzu (海坊主, \"Deniz Keşişleri\") denizde yaşayan bir tür yōkai ve deniz canavarıdır. Umihōshi (海法師, Deniz Vaizleri) veya Uminyūdō (海入道, Deniz Rahipleri) olarak da adlandırılır.\n"
    },
    "Yama-uba": {
        "first_paragraph": "Yama-uba (Japonca: 山姥 veya 山うば), Japon folklorunde bir yōkaidir.[1] Yuki-onnadan tamamen farklıdır.\n"
    },
    "Yuki-onna": {
        "first_paragraph": "Yuki-onna (Japonca: 雪女; \"kar kadını\"), Japon folklorunda bir ruh veya yōkaidir. Genellikle kışın sert geçtiği dağlık bölgelerde ortaya çıktığına inanılırdı. Yuki-onna, Japon edebiyatında, sineması ve animasyonunda popüler bir figürdür\n"
    },
    "Yūrei": {
        "first_paragraph": "Yūrei (Japonca: 幽霊), Japon folklorunda Batı dünyasındaki hayaletlerin muadili olan figürlerdir. Çin ve Batılı muadilleri gibi barışçıl bir ömür boyu süren ruhlar olduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Zashiki-warashi": {
        "first_paragraph": "Zashiki-warashi (Japonca: 座敷童子 veya 座敷童; \"misafir odası çocuğu\"), Japonya'da çoğunlukla Iwate prefektörlüğü kökenli ruh benzeri varlıklardır.[1] Kendilerinin zashiki ya da depo odalarında yaşayan tanrılar olduğu söylenir[2] ve şakalar yaparlar ve kendisini görenler şans ile ziyaret edileceğine dair rivayet bulunmaktadır. Ayrıca ailelere nasıl şans kazandıracağına dair efsaneler de bulunmaktadır.\n"
    },
    "Bowser Jr.": {
        "first_paragraph": "Bowser Jr. Mario oyun serisinde Bowser'in oğlu olarak bilinen karakterdir. Koopa Clown Car adında bir arabası vardır.\n"
    },
    "Vartolu Saadettin": {
        "first_paragraph": "Salih Helvacı, Salih Koçovalı, ya da bilinen adıyla Vartolu Saadettin Gökhan Horzum'un oluşturduğu Çukur dizisinde Erkan Kolçak Köstendil'in canlandırdığı kurgusal karakterdir.[1][2][3]\n"
    },
    "Antônio Conselheiro": {
        "first_paragraph": "Antônio Conselheiro (Türkçe anlamı \"Danışman Antônio\"; d. 13 Mart 1830 - ö. 22 Eylül 1897), gerçek adı Antônio Vicente Mendes Maciel, Brezilyalı bir dini lider, vaiz, Canudos köyünün kurucusu ve Canudos İsyanı'nın lideri. Liderlik ettiği isyanda 15.000 kişi ile birlikte öldü.\n"
    },
    "Wallace D. Fard": {
        "first_paragraph": "Wallace D. Fard veya Wallace Fard Muhammad (Efendi Fard Muhammad;[1] iddiaya göre doğum tarihi 26 Şubat 1877[2] - ölüm tarihi bilinmiyor, 1934'te kayboldu), İslam Ulusu'nun kurucusu. 1930'da çeşitli sahte isimler kullanarak Detroit'e geldi ve \"İslam\" olarak adlandırdığı siyahileri üstün ırk olarak gören kendi dinini vaaz etmeye başladı. ABD sınırlarında \"Bağımsız Siyahi Cumhuriyeti\" kurulmasını ve beyazların buradan kovulması gerektiğini savunuyordu.[3] 1934'te ortalıktan kayboldu ve Elijah Muhammed onun yerine İslam Ulusu'nun lideri oldu.[4] Fard, İslam Ulusu tarafından Allah'ın kendisi olarak kabul edilmektedir.[5]\n"
    },
    "GG Allin": {
        "first_paragraph": "Kevin Michael \"GG\" Allin (doğum adı Jesus Christ Allin; 29 Ağustos 1956 - 28 Haziran 1993), kariyeri boyunca birçok grupla performans sergileyen ve kayıt yapan Amerikalı bir punk rock müzisyeniydi.[1] Allin en çok, kendini yaralama, sahnede dışkılama ve seyircilere saldırma dahil olmak üzere genellikle ihlal edici eylemler içeren tartışmalı canlı performanslarıyla tanınıyordu ve bu nedenle birden çok kez tutuklanıp hapse atıldı.[2] AllMusic onu \"rock n' roll tarihindeki en muhteşem dejenere\" olarak nitelendirirken,[3] G4TV'nin That's Tough, onu \"dünyanın en sert rock yıldızı\" olarak etiketledi.\n"
    },
    "Hong Xiuquan": {
        "first_paragraph": "Hong Xiuquan (Hung Hsiu-chuan; 1 Ocak 1814 - 1 Haziran 1864), Taiping Ayaklanmasının önderi ve kısa süreli Taiping Tianguo devletinin hükümdarıdır. Yetişkin olduğunda Huoxiu (火秀) adını kullanmıştır. İsa'nın erkek kardeşi olduğunu öne sürmüştür.[1]\n"
    },
    "Jim Jones": {
        "first_paragraph": "James Warren \"Jim\" Jones (13 Mayıs 1931 – 18 Kasım 1978), Amerikalı bir kült lideri idi. Jones, Halklar Tapınağı (Peoples Temple) adlı kült hareketinin kurucusu ve lideri olup bu hareket, 1978 Kasımında Guyana’nın Jonestown şehrinde 918 mensubunun ölümüne neden olan toplu intihar eylemiyle, ABD Kongre üyesi Leo Ryan’ın öldürülmesiyle, Guyana'nın başkenti Georgetown’da başka dört Tapınak üyesinin öldürülmesiyle tanınmaktadır.[1] Jonestown şehrinde yaklaşık 300 çocuk öldürülmüş, bu çocukların hemen hepsi siyanür zehirlenmesi nedeniyle ölmüştür.[2] Jim Jones ise başına aldığı kurşun yarasıyla ölmüş olup ölüm nedeninin intihar olduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Louis Farrakhan": {
        "first_paragraph": "Louis Farrakhan, Sr. (d. Louis Eugene Walcott, 11 Mayıs 1933), daha önce Louis X olarak bilinen Amerikalı bir vaiz ve siyasi aktivist.\n"
    },
    "Charles Manson": {
        "first_paragraph": "Charles Milles Manson (12 Kasım 1934-19 Kasım 2017), Amerikalı suçlu ve \"Manson Family\" (Manson Ailesi) isimli tarikatın kurucusu.[1] Suç tarihinin en popüler ikonlarından biridir.[2] Manson ve takipçileri, Ağustos 1969'da ırklar arası savaş başlatmak için iki gecede yedi kişiyi vurarak ve bıçaklayarak öldürdü.[3] Manson, cinayetleri doğrudan kendisi gerçekleştirmemiş olsa da cinayetlerin emrini verip planlamasından dolayı, 1971'de birinci derece 7 cinayetten mahkûm edildi.[4]\n"
    },
    "Mirza Gulâm Ahmed": {
        "first_paragraph": "Mirza Gulâm Ahmed (Urduca: مرزا غلام احمد; 13 Şubat 1835, Kadıyan - 26 Mayıs 1908, Lahor), Ahmedîlik dinî hareketinin kurucusu. Kendisini müceddid, Hristiyanlara vadedilen mesih ve Müslümanlar için kıyamete yakın geleceğine inanılan mehdi olarak ilan etmiştir.[1] Bir müddet sonra Allah'tan vahiy aldığını ve İsa'nın gücünün taşıyıcısı olduğunu ve Krişna'nın kendisinde tecessüm ettiğini iddia etmiştir.\n"
    },
    "Shoko Asahara": {
        "first_paragraph": "Shoko Asahara (Japonca: 麻原 彰晃, Asahara Shōkō) veya doğum adıyla Chizuo Matsumoto (松本 智津夫, Matsumoto Chizuo) (d. 2 Mart 1955- ö. 6 Temmuz 2018), Japon Aum Şinrikyo örgütünün kurucusu ve lideriydi. Asahara, 1995 Tokyo metrosu sarin gazı saldırısını planlamakla suçlu bulundu ve 2004 yılında ölüm cezasına mahkûm edildi. 6 Temmuz 2018 tarihinde idam edildi.[1][2]\n"
    },
    "Sun Myung Moon": {
        "first_paragraph": "Sun Myung Moon (d. 1920, Jongju, Kuzey Pyongan, Japon Koresi - ö. 2012, Gyeonggi, Güney Kore), Moon tarikatı kurucusu dini lider, iş insanı ve aktivist[1]. Mesihlik iddiası ile birlikte 1954 yılında Birleşik Kilise'yi (Unification Church) kurmuş ve Kutsal İlke (Divine Principle) isimli bir kitap kaleme almıştır.[2]\nTarikatı, Hristiyanları bir kilisede birleştirme ve anti-komünist temellidir. Ayrıca Kore'nin birleşmesi taraftarı olmuştur.[3]\n"
    },
    "Tuleyha": {
        "first_paragraph": "Tuleyha bin Huveylid bin Nevfel el-Esedî (Arapça: طليحة بن خويلد بن نوفل الأسدي‎‎), peygamber olduğunu iddia etmiş Arap şair.\n"
    },
    "Mehdî el-Muntazar": {
        "first_paragraph": "Bu madde Şiilik ile ilgili bir kişi üzerinedir. İslami konularda sık karşılaşılan Mehdî ile karıştırılmamalıdır.\n"
    },
    "200 (South Park)": {
        "first_paragraph": "\"200\", Amerikan animasyon televizyon dizisi South Park'ın on dördüncü sezonunun beşinci ve toplamda ise 200. bölümüdür. İlk kez 14 Nisan 2010 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nde Comedy Central'da yayınlandı. Bölümde, South Park sakinleri tarafından alay edilen tüm ünlüler, kasabaya karşı bir toplu dava planlamaktadır. Tom Cruise, kasaba eğer İslam peygamberi Muhammed'i üretebilirse davayı sonlandıracağına söz verir.\n"
    },
    "201 (South Park)": {
        "first_paragraph": "\"201\", Amerikan animasyon TV dizisi South Park'ın on dördüncü sezonunun altıncı ve dizinin toplamda 201. bölümüdür. Amerika Birleşik Devletleri'nde 21 Nisan 2010 tarihinde Comedy Central'da yayınlandı. Bir grup kızgın ünlünün, South Park'tan İslam peygamberi Muhammed'i üretmesini talep ettiği bölümde, \"200\" adlı önceki bölümden devam eden çoklu hikâye çizgisinin anlatılmasına devam edildi. \"201\" içinde, dinsel figürlerden oluşan süper kahramanvari bir grup, South Park'ı ünlülerden ve onların canavarı Mecha-Streisand'dan kurtarmak için beraber hareket ederken diğer yandan Eric Cartman, babasının gerçek kimliğini öğrenir.\n"
    },
    "Charlie Hebdo": {
        "first_paragraph": "Charlie Hebdo, Fransa'da yayımlanan haftalık mizah dergisi. İlk sayısı 1969'da yayımlanan dergi 1982'de kapandı ve 1992'de yeniden yayın hayatına döndü.\n"
    },
    "Canlısal manyetizma": {
        "first_paragraph": "Canlısal manyetizma ya da kısaca manyetizma, insanları etkilediğine inanılan görünmez ve gizemli bir kuvvet.[1] Manyetizma çalışmaları, insandan yayıldığına inanılan bir takım titreşimler ve akışkanların diğer canlılar üzerinde fizyolojik ve psikolojik etkileri olduğu inancı çevresinde kurulmuştur.\n"
    },
    "Demon": {
        "first_paragraph": "Demon, Hristiyan edebiyatında kötü niyetli doğaüstü varlık taifesidir. Terimin kökeni eski Yunancada tamamen farklı anlamlarda kullanılmış olan daimon sözcüğüdür.[1]\n"
    },
    "Duyarlığın dışarılaşması": {
        "first_paragraph": "Duyarlığın dışarılaşması (éxteriorisation de la sensibilité) metapsişikte kullanılan bir terim olup, özellikle manyetik hipnoza sokulan kişilerde görülen, dokunma duyarlığının beden dışına taşma halini belirtir. Bir başka deyişle, bu, manyetik hipnozdaki kişinin, bedeni civarında meydana gelen hareketleri -bedeniyle teması olmadığı halde- bedeni üzerinde yapılmış gibi hissetmesini doğuran duyarlık türüdür.\n"
    },
    "Renkli cam etkisi": {
        "first_paragraph": "Renkli cam etkisi (İng. stained-glass window effect) metapsişikte şuuraltının dönüştürücü etkisine verilen addır.\n"
    },
    "Uluslararası Metapsişik Enstitüsü": {
        "first_paragraph": "Uluslararası Metapsişik Enstitüsü günümüzde paranormal fenomenler olarak adlandırılan metapsişik olguları bilimsel yöntemlerle incelemek amacıyla, 1919’da Fransa’da kurulmuş bir kurumdur. Kurumun kurucuları Nobel Fizyoloji-Tıp ödüllü Fransız fizyoloji bilgini Prof. Charles Richet (d.1850-ö.1935), Jean Meyer ve Prof. Rocco Santoliquido’dur.\n"
    },
    "Addie L. Ballou": {
        "first_paragraph": "Addie Lucia Ballou (29 Nisan 1838 - 10 Ağustos 1916), Amerikalı şair ve aktivist.[1]\n"
    },
    "Ergün Arıkdal": {
        "first_paragraph": "Ergün Arıkdal (21 Kasım 1936 - 6 Ocak 1997), Türkiye Metapsişik Tetkikler ve İlmi Araştırmalar Derneği’nin en uzun süre başkanı olmuş metapsişik araştırmacı, yazar, manyetizör, operatör (hipnotizör) ve medyum.\n"
    },
    "Dan Aykroyd": {
        "first_paragraph": "Daniel Edward Aykroyd (d. 1 Temmuz 1952), Akademi Ödülü adayı ve Emmy Ödülü sahibi Kanadalı-Amerikalı komedyen, oyuncu, yazar, ve müzisyendir.\n"
    },
    "Aykut O. Antmen": {
        "first_paragraph": "Aykut O. Antmen (27 Haziran 1969, İstanbul - 20 Kasım 1993), Türk şair, araştırmacı ve yazardır.\n"
    },
    "Bedri Ruhselman": {
        "first_paragraph": "Bedri Ruhselman (1898, İstanbul - 18 Şubat 1960, İstanbul), hekim, keman virtüözü ve neo-spiritüalizmin ya da Türkçedeki adıyla, deneysel yeni-ruhçuluğun (neo-spiritualisme expérimental) kurucusudur.\n"
    },
    "Carl Wickland": {
        "first_paragraph": "Carl August Wickland (14 Şubat 1861 İsveç - 13 Kasım 1945), 20. yüzyılda yaşamış İsveçli-Amerikan psikiyatrist ve psişik araştırmacı.\n"
    },
    "Arthur Conan Doyle": {
        "first_paragraph": "Arthur Ignatius[1] Conan Doyle (22 Mayıs 1859, Edinburgh - 7 Temmuz 1930, Sussex), İskoçyalı yazar. Özellikle, yarattığı roman kahramanı Dedektif Sherlock Holmes'ün maceraları olarak yayınladığı suç hikâyeleriyle bu türde bir çığır açmıştır. Dedektif romanları dışında bilimkurgu, tarih, oyun, şiir kitapları ve kurgu dışı düz yazıları vardır.\n"
    },
    "Deepak Chopra": {
        "first_paragraph": "Deepak Chopra (İngilizce telaffuz: [ˈdiːpɑːk_ˈtʃoʊprə]; d. 22 Ekim 1946), Hint asıllı Amerikalı doktor[1] ve alternatif tıp uzmanı.[2]\n"
    },
    "Hideaki Anno": {
        "first_paragraph": "Hideaki Anno (Japonca: 庵野 秀明 Anno Hideaki; d. 22 Mayıs 1960 Ube, Japonya), Japon animatör, yönetmen ve oyuncu.[1] Özellikle popüler anime serisi Neon Genesis Evangelion 'un yapımındaki rolü ile bilinmektedir. Stili, postmodernizm ile birlikte, karakterlerin düşünce ve duygularının kapsamlı tasviri, çoğunlukla bu karakterlerin zihinsel yapısını sunan sıra dışı sahneler yoluyla tanımlanmıştır.\n"
    },
    "Cesare Lombroso": {
        "first_paragraph": "Cesare Lombrosso (d. Ezechia Marco Lombroso; 6 Kasım 1835 – 19 Ekim 1909), İtalyan kriminolog ve hekim.\n"
    },
    "Rosemary Ellen Guiley": {
        "first_paragraph": "Rosemary Ellen Guiley amerikalı araştırmacı yazar, spiritüalist ve okültist. On adet ansiklopedisi de dahil 60'a yakın eseri bulunmaktadır, ayrıca on beş farklı lisan bilmektedir.\n"
    },
    "Hipnoz": {
        "first_paragraph": "Hipnoz, psikolojiye göre, telkine yatkınlık gösteren bir tür yapay uyku veya uyku-uyanıklık arası haldir. Terimi ilk kullanan, Yunan mitolojisindeki uyku ilahının adından (Χυπνος) esinlenen İskoç hekim S. James Braid'dir (1795-1860). İlk zamanlar sihirbazlık ya da büyücülüğün bir dalı gibi görülen hipnotizma bilim çevrelerince önceleri mesmerist bir uygulama sanılarak aşağılanmışsa da, 19. yüzyılın sonlarında kimi psikoloji çevrelerinin, özellikle Salpetrier ve Nancy ekollerinin reddetmek yerine fenomene bilimsel araştırıcılıkla yaklaşıp, fenomeni bilimsel deneylerle sistemli bir şekilde incelemesi sonucunda, hipnoz bilim alanındaki yerini almıştır.\n"
    },
    "Latah": {
        "first_paragraph": "Başkalarının konuşmalarını veya eylemlerini obsesif bir şekilde taklit etme ile tanımlanan isterik nevroz hastalığının malay dilindeki adıdır.\n"
    },
    "Louis Pierre de Chastenet de Puységur": {
        "first_paragraph": "Louis Pierre de Chastenet de Puységur (d. 1751- ö. 1825), topçu albay. Canlısal manyetizma üzerine deneyleriyle tanınır. 1782’den itibaren la Société de l'Harmonie Derneği’nde Franz Anton Mesmer’in öğrencisi oldu. Fransız devrimi sırasında iki yıl tutukevinde kaldı. Daha sonra, 1800-1805 yılları arasında Soissons belediye başkanlığı görevinde bulundu.\n"
    },
    "Sofroloji": {
        "first_paragraph": "Sofroloji (Yunanca sos \"Denge, uyum\", phren \"Ruh, bilinç\" ve logos \"öğreti\") Nöropsikolog Alfonso Caycedo tarafından 1960 yılında temelleri atılmış, Yoga'dan esinlenen bedensel ve zihinsel sorunları atlatmaya yardımcı bir gevşeme tekniğidir.[1]\n"
    },
    "Richard Zenor": {
        "first_paragraph": "Richard Zenor, Agasha Bilgelik Tapınağı'nı kanalize eden usta öğretmendi. Zenor'un öğretileri daha sonra 1980'lerde Tapınak üyelerinden biri olan William Eisen tarafından kitap biçiminde toplandı. James Crenshaw'ın Dünyalar Arasında Telefon kitabı Zenor ve Agasha hakkında yazılmıştır.\n"
    },
    "Emanuel Swedenborg": {
        "first_paragraph": "Emanuel Swedenborg (doğum adı: Emanuel Swedberg; 8 Şubat 1688, Stockholm, İsveç –  29 Mart 1772, Londra, İngiltere), İsveçli bilim insanı, filozof, Hristiyan mistiği ve din bilimcisidir.[1]\n"
    },
    "Sylvia Browne": {
        "first_paragraph": "Sylvia Browne (d. 19 Ekim 1936, ö. 20 Kasım 2013), Amerikalı psişik medyum ve yazar.\n"
    },
    "Hayalet": {
        "first_paragraph": "Hayalet, ölü bir kişinin duyu organlarından en az biriyle algılanabilir şekilde belirmesi.[1] Ölü bir kişiye benzer görüntü, ses gibi algıların genellikle ölen kişiyle ilgili bir yerde ortaya çıkması söz konusu olur. Hayaletlerin varlığı tartışmalıdır, şüphecileri ikna edecek kesin bir kanıt bulunamamıştır.[2]\n"
    },
    "Premonisyon": {
        "first_paragraph": "Premonisyon, meydana gelecek olayları akla dayalı bir nedeni olmayan bir huzursuzluk, bir gerginlik, bir kaygı gibi duygu hâlleriyle belli belirsiz bir biçimde hissetme fenomenine Metapsişik’te verilen addır. Parapsikoloji'de ise bu tür fenomenler için daha ziyade “felaket belirtisi” terimini kullanılır. Bu paranormal fenomen Türkçede önsezi olarak bilinir. Premonisyonların daha ziyade felaket, ölüm, tehlike gibi, olumsuz sayılan olaylardan önce belirdiği görülmektedir.\n"
    },
    "Psikometri (paranormal)": {
        "first_paragraph": "Psikometri, Metapsişikte kullanılan bir terim olup, “bir nesneye dokunarak, geçmişte o nesneye dokunmuş kişi ya da kişiler hakkında bilgi edinebilme” olarak tanımlanır.\n"
    },
    "Neo-spiritüalizm": {
        "first_paragraph": "Deneysel neo-spiritüalizm ya da kısaca neo-spiritüalizm, deneysel spiritüalizmin son şekli olup Dr. Bedri Ruhselman tarafından kurulmuştur. Ruhselman'a göre bu ne bir dindir ne de bir felsefe. Kimseye \"gelin bizim yolumuza girin\" diye bir çağrıda da bulunmaz; çünkü neo-spiritüalizme göre herkesin ruhsal gelişme gereksinimleri farklı farklı ve dolayısıyla yürüyeceği yollar farklı farklıdır. Neo-spiritüalizm hakkında bilgi veren kaynaklardan biri \"Dharma Ansiklopedi\"dir (2010'daki baskısında adı Meta Ansiklopedi olmuştur).\n"
    },
    "Dürüstlük": {
        "first_paragraph": "Dürüstlük T.D.K sözlüğünde “doğruluk” olarak, diğer sözlüklerde ise “özü sözü bir olma”, “olanı olduğu gibi yansıtma\", “gerçeği saklamama”, “bildiğinden, inandığından ve olduğundan başka türlü görünmeye veya göstermeye çalışmama” olarak tanımlanır. Eski Türkçedeki karşılığı samimiyettir.\n"
    },
    "Gerçeklik": {
        "first_paragraph": "Gerçeklik veya hakikat, günlük kullanımdaki anlamıyla, \"var olan her şey\" demektir. Bilimde, dinde ve felsefede farklı anlamları vardır. Düşünceden bağımsız olarak zamanda ve mekanda yer kaplayan her şey gerçektir. Herhangi bir şeyin gerçekliği insan zihnine bağlı olmaksızın var olmasıdır.\n"
    },
    "Mukadderat": {
        "first_paragraph": "Mukadderat terimi (Arapça \"kdr\" fiil kökünden türemiştir) çeşitli inanç sistemlerinde, mistisizmde ve kimi felsefi akımlarda farklı anlamlarda kullanılmış bir terimdir. Terimin genellikle, kişinin gelecekte karşısına çıkması kesinleşmiş olaylara istinaden “takdir olunmuş olanlar”, “karşılaşılması kaçınılmaz olanlar” ya da “karşılaşılması kaçınılmaz hale gelmiş olanlar” anlamlarında kullanıldığı görülmektedir. İlk bakışta kader sözcüğüyle eş anlamlı olduğu sanılabilirse de, farklı görüşlerin bu terime yükledikleri anlam farklıdır; dolayısıyla mukadderat terimi fatalist (yazgıcılık) görüşteki tümüyle ezelden çizilmiş ve planlanmış bir geleceği ifade eden kader terimiyle eş tutulamaz.\n"
    },
    "Şefkat": {
        "first_paragraph": "Şefkat sözlüklerde “acıyarak ve/veya koruyarak sevme, sevecenlik” olarak tanımlanır. Kökeninde sevgi, merhamet ve yardım duygularının bulunduğu şefkat, çeşitli felsefi görüşlerde ve inanç sistemlerinde farklı kavramlarla dile getirilmişse de hepsinde olumlu bir duygu ve davranış biçimi olarak dile getirilmiştir. Bazı hayvanların (anne veya babanın) içgüdüsel denilen davranışlarda (yavrusunu koruma) da şefkat yeteneği gözlemlenmekle birlikte, hayvanların bu davranışlarında bilinçlilik değil, otomatiklik söz konusudur.\n"
    },
    "Tesir": {
        "first_paragraph": "Tesir, ruhçulukta, okültizmde, mistisizmde, teozofide, ezoterizmde ve parapsikolojide kendisini niteleyen sıfata göre özel anlamlar kazanan, geniş bir kullanım alanı olan genel bir terimdir. Tesir sözcüğünün kullanımıyla bu alanlarda oluşturulmuş başlıca terimler olarak ruhsal tesir, ilâhî tesir, astral tesir, maddi tesir, psişik tesir, majik tesir, manyetik tesir, telepatik tesir, vicdani tesir, nefsani tesir, müspet tesir, menfi tesir, tesir kuşakları, tesir kademeleri ve tesir konisi terimleri sayılabilir.\n"
    },
    "Vazife (spiritüalizmde)": {
        "first_paragraph": "Vazife kavramı, neo-spiritüalizm’in temel kavramlarından biridir. Vazife kavramı otomatik karakterler göstermekle birlikte hayvanlarda bile mevcuttur, bir hayvanın kimi zaman kendi canını feda edecek derecede yavrusunu korumaya çalışması buna bir örnektir.\n"
    },
    "Rüya": {
        "first_paragraph": "Rüya ya da düş, uykunun genel ve karakteristik özelliklerinden[1] biri olup, uykunun hızlı göz hareketi (REM)[1] adlı evreleriyle yakından ilişkili bulunan, görsel ve işitsel algı ve duygulardır. Rüyaların biyolojik içeriği, işleyişi ve maksatları tümüyle anlaşılmış değildir.[not 1] Rüyalara “duyusuz algı”nın bir türü veya nesnesiz algı olarak da bakılabilir. Çeşitli inanışlara ve tahminlere de neden olan rüyalar, her zaman için ilginç ve yoruma açık bir konu oluşturmuşlardır. Farklı psikoloji ekollerinin, parapsikologların ve deneysel spiritüalistlerin rüyaları farklı biçimlerde açıklama çabaları olmuştur. Rüyaların işleyişinin açıklanması bilimsel topluluğun genel kabulüne göre varsayımlar düzeyinden öteye pek gidememiş olup, rüyalar hâlen esrarını korumakta olan bir inceleme alanını oluşturmaktadır. Rüyaların bilimsel incelenmesi oneiroloji adını alır.[2]\n"
    },
    "Anksiyete rüyası": {
        "first_paragraph": "Anksiyete rüyası, kabustan daha rahatsız edici olabilecek düzeyde hoş olmayan bir rüyadır. Anksiyete rüyaları, uyanma anında rüyayı gören kişide görülebilecek rahatsızlık, sıkıntı veya endişe duyguları ile karakterizedir. Anksiyete rüyaları hızlı göz hareketi uykusunda ortaya çıkar[1] ve olağan temalar tamamlanamamış görevleri, utanmayı, düşmeyi, hukuki veya finansal belaya girmeyi, başarısız durumları ve başka bir kişi tarafından takip edilmeyi, genellikle gerçekçi olmayan bir varlığı içerir.[2] Anksiyete rüyalarına çocukluk travması veya çatışma ile uğraşan bir yetişkin neden olabilir. Rüyayı gören kişide kaygı yaratsalar da, anksiyete rüyaları aynı zamanda bir kişinin egosunun yeniden kurulmasının bir yoludur.\n"
    },
    "Francis Crick": {
        "first_paragraph": "Francis Harry Compton Crick (8 Haziran 1916 - ö. 28 Temmuz 2004), İngiliz moleküler biyolog, fizikçi ve nörobilimci. 1953'te James D. Watson ve Maurice Wilkins ile beraber DNA molekülünün yapısını keşfederek 1962 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü paylaşmıştır.\n"
    },
    "Düşkapanı": {
        "first_paragraph": "Düşkapanı ya da rüya yakalayan, rüya avcısı (İngilizce dreamcatcher, Lakotaca iháŋbla gmunka, Ojibvaca asabikeshiinh «örümcek»[1][2] ya da bawaajige nagwaagan «rüya tuzağı»[2]), Kuzey Amerika Kızılderililerinde kâbuslardan korunma amacıyla kötülükleri yakalayıp yok eden ve söğüt dallarından yapılma bir kasnağın ip ya da babiche ile örümcek ağı ya da kar ayakkabısı gibi örülmesiyle oluşturulan el yapımı nesne. Daha sonra bu kişisel eşyalarla ya da tüy ve boncuk gibi aksesuarla süslenerek yatak ucuna asılır. \n"
    },
    "Düşlerin Yorumu": {
        "first_paragraph": "Düşlerin Yorumu veya Rüyaların Yorumu (Almanca: Die Traumdeutung), Avusturyalı nörolog Sigmund Freud'un en ünlü çalışmalarından biridir. Aslında 1899 yılında yayımlanan kitap yayınevi tarafından 1900 tarihiyle basılmıştır. Freud, araştırma hayatı boyunca bu çalışmasına devam etmiş ve gelişmeleri yeni baskılarına eklemiştir. Yazıldığı dönemde çok ilgi çekmemesine rağmen sorguladığı konu ve uyguladığı yöntemle zamanla ön plana çıkan eser olumlu ve olumsuz birçok tepki almıştır. Özellikle rüya incelemelerinin bilimselliğinin tartışmaları Freud'un eleştirildiği önemli noktalardan biri olmuştur.\n"
    },
    "Rüya günlüğü": {
        "first_paragraph": "Rüya günlüğü, kişilerin kendi rüyalarını tarih sırası içinde kayıt altına aldığı günlüktür. Bu günlük yalnızca uyku sırasında görülen rüyaları içerebileceği gibi, hayal olarak nitelenebilen gündüz rüyalarını da kapsayabilir. Psikoloji gibi, rüyayı önemli bir inceleme alanı olarak kullanan disiplinlerde bir rüya günlüğü büyük olanaklar sunacaktır. Rüya günlüğü tutmanın bir başka işlevi de, lüsid rüya deneyimi yaşamak isteyenlere bu amaçlarında yardımcı olmasıdır. Düzenli olarak rüya günlüğü tutmak rüyaların hatırlanmasını da kolaylaştıracaktır.\n"
    },
    "Michel Jouvet": {
        "first_paragraph": "Michel Valentin Marcel Jouvet (d. 16 Kasım 1925 – ö. 3 Ekim 2017),Fransız nörobiyolog ve oneirologdur.\n"
    },
    "Kâbus": {
        "first_paragraph": "Kâbus en genel olarak uyurken kişiye güçlü bir duygusal rahatsızlık veren rüyalardır. Hayalet, canavar, cadı, vahşi hayvan gibi korku ve terör ögeleri içerebilirler. Acı çekme, düşme, boğulma ve ölme de sık rastlanan kâbuslardandır. Yüksek ateş gibi fizyolojik nedenlerden olabilecekleri gibi, kâbusu görenin hayatındaki beklenmedik bir stres ya da travma gibi psikolojik nedenleri de olabilir. Kimi zaman nedensiz yere görüldükleri de olabilir.[1] Bazen kâbuslar o kadar etkili olur ki, uyuyan kişiyi halen yaşadığı duyguları taşır bir halde uyandırır, ve kişi uzun bir süre etkisinden kurtulamaz.\n"
    },
    "Kireneli Sinesios": {
        "first_paragraph": "Kireneli Synesios (Eski Yunanca: Συνέσιος Synésios; d. 370 civarı; ö. 412 sonrası) geç antik çağ'da yaşamış bir yunan filozof, yazar ve şairdir. Bugün Libya'nın doğusunda kalan Kirene şehrinin varlıklı ailelerinden birinden gelmekteydi. 411 yılından itibaren Sirenayka'da başpiskoposluk görevini üstlenmiştir.\n"
    },
    "Nathaniel Kleitman": {
        "first_paragraph": "Nathaniel Kleitman  (d. 26 Nisan 1895 Kişinev - ö. 13 Ağustos 1999 Los Angeles)[1][2] Amerikalı fizyolog ve uyku araştırmacısı. University of Chicago'da Fizyoloji bölümünde Emeritus Profesördür. Uyku çalışmaları yapmış ve 1939'da Sleep and Wakefulness adlı kitabı yazmıştır.\n"
    },
    "Uyku tıbbı": {
        "first_paragraph": "Uyku tıbbı, uyku bozuklukları ve bozukluklarının tanı ve tedavisine ayrılmış tıbbi bir uzmanlık veya alt uzmanlık alanıdır.[1] 20. yüzyılın ortalarından itibaren, araştırmalar uyku-uyanıklık işleyişi hakkında artan bilgi sağlamış ve birçok soruyu yanıtlamıştır.[2] Hızla gelişen alan[3], bazı ülkelerde tanınan bir tıbbi alt uzmanlık alanı haline gelmiştir. Dental uyku tıbbı ayrıca bazı ülkelerde kurul sertifikası almaya hak kazanır. Uygun şekilde organize edilmiş, minimum 12 aylık, lisansüstü eğitim programları Amerika Birleşik Devletleri'nde hala tanımlanmaktadır.[4][5] Bazı ülkelerde uyku araştırmacıları ve hastaları tedavi eden doktorlar aynı kişiler olabilir.\n"
    },
    "Yaşama Sanatı (kitap)": {
        "first_paragraph": "Yaşama Sanatı, Alfred Adler tarafından bireysel psikoloji çerçevesinde yaşam ve yaşam adına sorunlara-çözümlere yer veren davranış bilimi kitabıdır.\n"
    },
    "Adi Da": {
        "first_paragraph": "Adi Da Samraj (doğum adı: Franklin Albert Jones; 3 Kasım 1939 Queens, New York - 27 Kasım 2008 Naitauba Adası, Fiji)[1], ruhani öğretmen, yazar ve artist.[2] Adidam adıyla bilinen yeni dini hareketin kurucusudur.\n"
    },
    "Sultan Sahak": {
        "first_paragraph": "Şablon:Yezdânizm\nSultan Sahak (Farsça: سلطان سهاک)[1] (d. 14. yüzyıl; ö. 15. yüzyıl.[2]); Yâresân olarak da adlandırılan \"Ehl-i Hak\" i'tikadının ruhânî önderi ve kurucusu.[2]\n"
    },
    "Burgaç Hatun Türbesi": {
        "first_paragraph": "Burgaç Hatun Türbesi, Ali Paşa Camii avlusu güneydoğu tarafında yer alan türbe, Bibi hatun ismi ile de bilinmektedir.\n"
    },
    "Helena ve Konstantina Lahitleri": {
        "first_paragraph": "Helena ve Konstantina Lahitleri, Roma'da bulunan dördüncü yüzyıla tarihlenen iki porfir lahit.\n"
    },
    "Hümayun Türbesi": {
        "first_paragraph": "Hümayun Türbesi Babür İmparatoru Hümâyun Şah’ın ölümünden 9 yıl sonra, Babür İmparatorluğu’nun ikinci hükümdarı olan Hümayun’un eşi Bega Begüm’ün (Hacı Begüm) talimatıyla 1565 yılında inşasına başlanıp, 1572 yılında tamamlanmıştır. 1993 yılında da Unesco Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır.[1]\n"
    },
    "II. Mehmed Giray Türbesi": {
        "first_paragraph": "II. Mehmed Giray türbesi (Dyurbe Büyük Oktahedron, Dyurbe Üç Han ; крымскотат. II Mehmed Geray dürbesi ) Kırım'da, Bahçesaray şehrinin Eski-Yurt bölgesinde 16. yüzyıla ait bir türbedir. Türbede Kırım hanları II. Mehmed Giray (1532-1584), II. Saadet Giray  (yaklaşık 1550-1587) ve III. Mehmed Giray  (1584-1629) (baba, oğul ve torun), Murad Giray ve Safa Giray'ın mezarları mevcuttur.\n"
    },
    "Kurt Baba Türbesi": {
        "first_paragraph": "Kurt Baba Türbesi,  Kuzey Lefkoşa'da bir türbe. Türbe geçmişte \"Üçler\" ve \"Kutup Baba\" olarak da bilinmekteydi. Türbede bulunan üç mezarın Lefkoşa'nın Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirilmesi esnasındaki sokak savaşlarında, ölen Bektaşi şeyhlerinden \"Kutup Baba\" ile iki müridine ait olduğu düşünülmektedir.[1]\n"
    },
    "Yuşâ Tepesi": {
        "first_paragraph": "Yuşâ Tepesi İstanbul'un Anadolu Kavağında Beykoz ilçesinde bulunan tepedir. Kuzeyinde Yoros kalesi bulunur. Zirvesi denizden 201 m yüksekliktedir. Bu zirve, Yuşâ Türbesi ve Camii'nin bulunduğu mekândır.\n"
    },
    "Akhenaton": {
        "first_paragraph": "Akhenaton ya da IV. Amenhotep olarak da bilinir. Mısır yeni dönem 18. hanedanının bir firavunudur. Kraliçe Tiye ve III. Amenhotep'in genç olan çocuğudur. Büyük kardeşi Thutmosis babasından önce ölünce tahta önce ortak oldu, sonra da MÖ 1353-1336 ya da MÖ 1352-1334 yılları arasında 17 yıl (Mısır kronolojisinde değişir) firavunluk yaptı. Eşi Nefertiti'ydi.\n"
    },
    "Amarna": {
        "first_paragraph": "Tel el-Amarna veya Amarna (Arapça: العمارنة el-'amārnah), Nil Nehri kıyısında kurulmuş, firavunlar dönemine ait eski yerleşim yerlerinden biridir.[1] Fakat bu yere ait günümüze kadar gelen fazla şey yoktur.[2] Bu kentte Akhenaton dönemine ait harabeler bulunur.[2] IV. Amenhotep (Akhenaton), tektanrıcılık üstüne kurulan bir din olan Aton dinini ülke içinde resmi din haline getirince, Teb şehrinden başkenti Tel-el-Amarna'ya taşıdılar.[2] Ulaşımı zor olan bu şehre yalnızca nehir yoluyla ulaşılabiliniyordu.[2] Mısır’ın diğer şehirlerin de olduğu gibi Amarna’da zengin ve fakir ayrımı yoktu. Örneğin bu şehirde işçilerin evleri zengin işverenin etrafında toplanmıştı.[3] Akhenaton ölünce Aton kültü de öldü; dolayısıyla şehir terk edildi ve yüzyıllar boyunca kenti derin bir sessizlik kapladı.[2]\n"
    },
    "Neferneferuaten": {
        "first_paragraph": "Ankhkheperure-Merit-Neferkheperure/Waenre/Aten Neferneferuaten Onsekizinci Hanedanlık döneminde Amarna Dönemi'nin sonlarına doğru hüküm süren bir kadın firavuna atıfta bulunmak için kullanılan bir isimdir. Cinsiyeti, adında ve sıfatında bulunan kadınsı izlerle doğrulanır.[1][2][3] Kendinden önceki firavun Smenkhare de Ankhkheperure ön adını kullandığı için Neferneferauten'e ait kalıntılarda karmaşa yaşanır. Ancak daha sonra Neferneferauten'in kartuşlarında  Ankhkheperure'nin yanında Neferneferatuen'i de kullanmasıyla, kalıntılar bir önceki firavun Smenkhare'den ayırt edilmiş oldu. Meritaten ya da daha büyük olasılıkla firavun Akhenaton'un eşi Nefertiti olduğu ileri sürülür. Eğer bu kişi tek firavun olarak hüküm süren Nefertiti ise, Mısırbilimci ve arkeolog Dr. Zahi Hawass tarafından, Amarna'nın düşüşü ve başkentin geleneksel Thebes şehrine geri taşınmasıyla onun saltanatının damgasını vurduğu teorisi öne sürülmüştür.\n"
    },
    "Horus'un gözü": {
        "first_paragraph": "Horus'un gözü, Antik Mısır tasvirlerinde ilâh Horus’un “Ay gözü” de denilen sol gözüne verilen addır.[1][2]\n"
    },
    "Aker": {
        "first_paragraph": "Aker (aynı zamanda Akar da denir), Mısır mitolojisinde ufuk çizgisinin tanrılaştırılmış hâlidir. Aker'in görevi Güneş'i ayarlamak ve yükseltmektir. Aker'e yardımcı olan bir tanrı topluluğu vardır bunlar Akeru olarak isimlendirilir.[1][2]\n"
    },
    "Avenger": {
        "first_paragraph": "Avenger, Horus'un mitolojik askeridir. Avenger'ın uzun gagası vardır. Ellerinde iki bıçak bulunmaktadır. Bu bıçakların ismi athemedir. Bıçaklarını döndürerek saldırır. Kuşumsu bir görüntüsü vardır.\n"
    },
    "Buchis": {
        "first_paragraph": "Mısır mitolojisinde Buchis (Bakh ve Bakha olarak da yazılır), savaş tanrısı Montu'nun[1] kꜣ'sunun (\"güç, yaşam gücü\", Mısırca telaffuz: ka), Hermonthis bölgesinde ibadet edilen kutsal bir boğa olarak tanrılaştırılmasıydı.[2]\n"
    },
    "Heh": {
        "first_paragraph": "Heh (Hah, Hauh, Huah, Hahuh, Hehu diye de bilinir), Eski Mısır'da sonsuzluğu temsil ettiğine inanılan tanrı. \nİsmi sonsuzluk anlamına gelmektedir. Hauhet diye bilinen kadın formu da vardı.\nErkek formu kurbağa ya da kurbağa başlı bir insan olarak tasvir edilirken, kadın formu da yılan ya da yılan başlı bir insan olarak tasvir edilirdi. \n"
    },
    "Ka (Mısır mitolojisi)": {
        "first_paragraph": "Ka, Antik Mısır inanışına göre insanın görünmeyen bedenidir. Antik Mısır ölüm tasvirlerinde ölüm, çoğu zaman, Ka’nın, fiziksel bedeni kuş kılığında terk etmesiyle temsil edilir.\n"
    },
    "Kanopik": {
        "first_paragraph": "Kanopik, Antik Mısır'da insanlar mumyalanırken iç organların konulduğu kaplardır.[1] Diğer adı kanopik çömleklerdir. Bu organlar farklı başları olan çömlek küplere konulurlar. Her tanrı farklı bir organı korur. Kalp, ruhu cisimleştirdiği düşünüldüğü için bedenin içinde bırakılmıştır.  Beyin, sadece mukusun kaynağı olduğu düşünüldüğü için metal kancalarla çıkarılıp atılmıştır. Mide (ve ince bağırsaklar), karaciğer, kalın bağırsaklar ve akciğerler çıkarılıp, mumyalanıp kanopik kavanozlara konulmuştur. Mumyalayıcıların bu ritüelden saptığı zamanlar da oldu: 21. Hanedan döneminde iç organları mumyalayıp sardılar ve onları vücuda geri koyup, kanopik kavanozları boş bıraktılar. \n"
    },
    "Kebechet": {
        "first_paragraph": "Kebechet Mısır mitolojisinde bir tanrıça.\nAdı soğutma suyu anlamına gelir.[1]\n"
    },
    "Memfis": {
        "first_paragraph": "Memphis (Arapça: منف; Yunanca: Μέμφις), Aşağı Mısır'ın ilk nomu olan Aneb-Hetch'in başkentidir. Kentin kalıntıları Kahire'nin güneyinde yer alan Mit Rahina yakınlarındadır.\n"
    },
    "Menes": {
        "first_paragraph": "Menes (Arapça: مينا; Antik Yunanca: Μήνης;[1] Mısırca: Meni), bazı tarihçilere göre de Mısır'ın Erken Hanedanlık Dönemi'nin ilk hükümdarı olduğu öne sürülen firavun.[2] Antik Mısır'da hakkında birçok tartışma olan bir firavun olarak öne çıkmaktadır.\n"
    },
    "Nun (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Nun veya feminen Naunet, Mısır mitolojisinin Ogdoad kozmogonisinde ilksel suyun kişileşmesiydi.[1]\n"
    },
    "Petrie Mısır Arkeoloji Müzesi": {
        "first_paragraph": "Londra'da bulunan Petrie Mısır Arkeoloji Müzesi, University College London (UCL) Müzeler ve Koleksiyonlarının bir parçasıdır. Müze, 80.000'den fazla nesne içerir ve dünyanın önde gelen Mısır ve Sudan malzemeleri koleksiyonlarından bazıları arasında yer alır.[1]\n"
    },
    "Serabit el-Khadim": {
        "first_paragraph": "Serabit el-Khadim (Arapça: سرابيط الخادم [saraːˈbiːtˤ alˈxaːdɪm]; ayrıca Serabit al-Khadim veya Serabit el-Khadem olarak da yazılır), antik çağda Mısır'ın eski halkları tarafından özellikle turkuaz madeninin yoğun olarak çıkarıldığı Güneybatı Sinai Yarımadası'ndaki bir yerleşim bölgesidir. Flinders Petrie tarafından başlatılan arkeolojik kazılarla birlikte antik madenciliğe ait kamplar ile birlikte çöl bölgelerinde bir koruyucu olarak atfedilen, yerel olarak ise turkuazın hanımefendisi olarak bilinen Mısır tanrıçası Hathor'a adanmış uzun ömürlü bir tapınağı ortaya çıkardı. Tapınak, Orta Krallık döneminde Sesostris I'nin saltanatı sırasında (MÖ 1971-1926) ilk kez kuruldu ve Yeni Krallık döneminde ise kısmen inşa edildi.[1]\n"
    },
    "Şen halkası": {
        "first_paragraph": "Şen halkası, hiyerogliflerde stilize edilmiş bir ip düğümü gibi temsil edilen, tanjant çizgili bir halkadır. \"Şen\" sözcüğü Eski Mısır dilinde \"kuşatmak\" veya \"çevrelemek\" anlamına gelir, şen halkası ise ebedi hükmü temsil etmektedir. Uzun formunda hükümdar isimlerinin etrafını çeviren ve koruyan kartuş olarak kullanılmıştır.\n"
    },
    "Ağız Açma Ritüeli": {
        "first_paragraph": "Ağız Açma Ritüeli (ya da Göz Açma Ritüeli) Antik Mısır'da bir çeşit yeniden canlandırma ve kurban etme seromonisidir. Ritüelin nasıl ilerlemesi gerektiği aşamaları ile belirlenmiştir. Belirlenen bu aşamalar çeşitli büyüsel-ritüel bölümlerden oluşur. Ağız Açma Ritüeli Heykel, Tapınak, Uşabti, ve gübre böceklerine uygulanmanın yanı sıra, mumyalama işleminin de bir aşamasını oluşturmaktadır.[1]\n"
    },
    "Piramit metinleri": {
        "first_paragraph": "Piramit metinleri, Eski Krallık dönemi 5., 6. ve 8. hanedana ait firavunların inşa ettirdiği piramitlerin iç duvarlarına yazılmış dini içeriğe sahip özlü sözlerdir. Bu piramitler 5. hanedana ait firavun Unas Piramidi, 6. Hanedana ait firavun II. Teti, I. Pepi, Merenre ve II. Pepi ile kraliçeler II. Anchenespepi, Behenu, Neith, Wedjebten ve II. Iput piramitleri ve son olarak 8. hanedana ait Qakare Ibi piramididir. Eski Mısır diline ait günümüze dek ulaşabilmiş en büyük metin grubu olan piramit metinleri daha sonra Orta Krallık döneminde tabutların iç taraflarında yeniden ortaya çıkmaktadırlar. Ancak daha yeni olarak ve piramitlerden ziyade tabutlarda ortaya çıkan bu metinler tabut metinleri olarak adlandırılırlar. Gerek piramit metinlerinde gerekse tabut metinlerinde karşılaşılan çoğu özlü sözün eski Mısır'ın geç dönemlerine kadar kullanıldığı kabul edilir.[1]\n"
    },
    "Amon Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Amon Tapınağı Antik Mısır'da hem tanrı hem kral olarak kabul edilen Amon Ra adına, Luksor şehrinin 2,5 km uzağındaki El-Karnak kentinde yapılmış büyük tapınaktır. Amon Ra, Mısır'ın \"Güneş Tanrısı\" olarak da kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Debod Tapınağı": {
        "first_paragraph": "\nDebod Tapınağı, Madrid, İspanya'da yeniden inşa edilen antik Mısır tapınağıdır.\n"
    },
    "Dendarah Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Dendarah Tapınağı (Arapça: دندرة; Dendera olarak da anılır), Mısır'da Nil Nehri'nin batı yakasında aynı adla bulunan yerleşim yerindeki bir tapınaktır.\n"
    },
    "Filai": {
        "first_paragraph": "Filai (Yunanca: Φιλαί, Arapça: فيله‎‎ Mısır Arapçası: pꜣ ı͗w q), Mısır'da, Asvan Barajı üzerinde yer alan bir adadır. Filai, başlangıçta Yukarı Mısır'da, Nil'in ilk akanakının yakınında kurulmuştu ve bir Mısır tapınak kompleksiydi. 1902'de Aşağı Asvan Barajı'nın inşasına kadar sürekli sular altında kalmakta idi.[1] Tapınak kompleksi UNESCO Nubiye Projesi kapsamında yerinden sökülmüş ve Yukarı Asvan Barajı'nın tamamlanmasından önce Agilkia Adası'na taşınmıştır.[2]\n"
    },
    "Karnak": {
        "first_paragraph": "el-Karnak (Arapça: الكرنك, Antik Mısır dilinde: Ipet Sut), Mısır'daki küçük bir köyün ismidir. Luksor'un 2,5 km kuzeyinde bulunan köyü hem bilim hem de turizm açısından önemli kılan en büyük özelliği tapınak kompleksidir. Her ne kadar genelde Karnak ismiyle köy değil de tapınak kastedilse de, gerçekte tapınak köyü içinde barındırmaktadır.\n"
    },
    "Luksor Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Luksor Tapınağı, bugün Luksor olarak bilinen şehirde Nil Nehri'nin doğu kıyısında bulunan büyük bir Eski Mısır tapınak kompleksidir ve yaklaşık MÖ 1400 yılında inşa edilmiştir. Mısır dilinde ipet resyt, \"güney sığınağı\" olarak bilinir. Luksor'da doğu ve batı kıyılarında birkaç büyük tapınak vardır. Erken gezginlerin ziyaret ettiği büyük morg tapınaklarından dördü Gurnah'daki I. Set Tapınağı, Deyrü'l Bahri'deki Hatşepsut Tapınağı, II. Ramses'in Tapınağı ve Medinet Habu'daki III. Ramses Tapınağı; doğu kıyısındaki iki ana kült tapınağı Karnak ve Luksor olarak bilinir.[1] Teb'deki diğer tapınaklardan farklı olarak, Luksor tapınağı bir kült tanrıya veya firavunun tanrısallığına adanmamıştır. Bunun yerine, Luksor tapınağı krallığın gençleşmesine adanmıştır; Mısır firavunlarının çoğunun gerçekte veya kavramsal olarak taçlandırıldığı yer olabilir.\n"
    },
    "Sakkara Serapeumu": {
        "first_paragraph": "Sakkara Serapeumu (Eski Mısırca: Kemet yahut Kem) Antik Mısır'da Sakkara'da Zoser Piramidi'nin yakınında kutsal kabul edilen Apis boğasına tapınılan bir tapınaktı. Apis boğaları öldüklerinde mumyalanmışlar ve Serapeum'un hemen altında bulunan tonozlu bir nekropolde gömülmüşlerdir.\n"
    },
    "Yeni Kalabsha": {
        "first_paragraph": "Yeni Kalabsha, Mısır'da Asvan kentinin güneyinde Asvan Barajı yakınlarında yer alan bölge.\n"
    },
    "Dev Memnon Heykelleri": {
        "first_paragraph": "Dev Memnon Heykelleri (Arapça romanize; es-Salamat veya el-Colossat), Teb Nekropolü'ndeki en büyük tapınak olan III. Amenhotep Tapınağı'nda bulunan Firavun III. Amenhotep'in iki büyük taş heykelidir. Antik Yunanlılar ve Romalıların yanı sıra erken modern gezginler ve Mısırbilimciler tarafından da iyi bilinen heykeller MÖ 1350'den beri ayakta durmaktadırlar.[1][2] Heykeller, MS 20 ile 250 arasına tarihlenen Yunanca ve Latince 107 Roma dönemi yazıtını barındırır. En kuzeydeki heykelin üzerindeki bu yazıtların çoğu, heykelin o zamanlar -yanlışlıkla- temsil ettiği düşünülen Yunan mitolojik kralı Memnon'a atıfta bulunmaktadır.[3]\n"
    },
    "Deyrü'l Bahri": {
        "first_paragraph": "Deyrü'l Bahri (Arapça: الدير البحري, kelimenin tam anlamı, \"Kuzey Manastırı\"), Nil'in batı kıyısında, el-Uksur'un karşısında yer alan morg tapınak ve mezarlar kompleksidir. Teb Nekropolü'nün bir parçasıdır.\n"
    },
    "Hatşepsut Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Hatşepsut Tapınağı, Yukarı Mısır'da bulunan mezar tapınağıdır. MÖ 1458'de ölen On sekizinci Hanedan firavunu Hatşepsut için inşa edilen tapınak, Krallar Vadisi yakınındaki Nil Nehri'nin batı kıyısındaki Deyrü'l Bahri'deki kayalıkların altında yer almaktadır. Bu mezar tapınağı, Amun ve Hatşepsut'a adanmıştır ve hem ilhamı olan hem de daha sonra bir taş ocağı olarak hizmet veren II. Mentuhotep'in mezar tapınağının yanında yer almaktadır. \"Eski Mısır'ın eşsiz anıtlarından\" biri olarak kabul edilir.[1]\n"
    },
    "Kraliçeler Vadisi": {
        "first_paragraph": "Kraliçeler Vadisi (Arapça: وادي الملكات Wādī al Malekāt), Eski Mısır'da firavunların eşlerinin gömüldüğü bir bölgedir. O zamanlar \"güzelliğin yeri\" anlamına gelen Ta-Set-Neferu olarak biliniyordu. Birçok firavun eşinin mezar yeri olmasıyla ünlüdür.[1] Firavunlar ise Krallar Vadisi'ne gömüldü.[2] Christian Leblanc tarafından tanımlanan sınırlara göre Kraliçeler Vadisi, Prens Ahmose Vadisi, Halat Vadisi, Üç Çukur Vadisi ve Dolmen Vadisi ile birlikte mezarların çoğunu içeren ana vadi'den oluşur. Ana vadi 91 mezar içerir ve yan vadiler 19 mezar daha ekler. Ana vadi dışındaki vadilerde bulunan mezarların tamamı 18.Hanedanlığa tarihlenmektedir.[3] Kraliçeler Vadisi'nin mezar yeri olarak seçilmesinin nedeni bilinmemektedir. İşçi köyü Deir el-Medina ve Krallar Vadisi'ne yakınlık bir etken olabilir. Vadi'nin girişinde Hathor'a adanmış kutsal bir mağaranın varlığı başka bir düşünce olabilirdi. Bu mağara, ölülerin gençleşmesi ile ilişkilendirilmiş olabilir.[3]\n"
    },
    "Ramesseum": {
        "first_paragraph": "Ramesseum, firavun II. Ramses'in anıt tapınağıdır. Nil Nehri'nin batısında, modern Luksor şehrinin karşısında, Yukarı Mısır'daki Teb nekropolünde yer almaktadır. Adı, 1829'da sitin kalıntılarını ziyaret eden ve ilk olarak II. Ramses'in duvarlarındaki isimlerini ve unvanlarını bulunduran hiyeroglifleri tanımlayan Jean-François Champollion tarafından icat edildi. İlk başlarda Amon bölgesinde Teb ile birleşen milyonlarca yıllık Usermaatra-setepenra'nın Evi olarak adlandırıldı.[1] Usermaatra-setepenra II. Ramses'in prenomeniydi.\n"
    },
    "II. Sixtus": {
        "first_paragraph": "II. Sixtus (Yunanca : Ξυστός Β΄ ; İngilizce: Pope Sixtus II, d. bilinmiyor, ö. 6 Ağustos 258), 31 Ağustos 257'e kadar Romalı Papa. İmparator Valerian tarafından Katolik Kilisesi'nin zulmü sırasında yedi kişiyle birlikte öldürüldü.[1]\n"
    },
    "Ante tapınağı": {
        "first_paragraph": "Ante tapınağı ya da Latince templum in antis, Yunan tapınağının en eski ve en basit formlarından biridir. Dikdörtgenden oluşan merkezi (cella) ve pronaos'tan oluşmaktadır. Yapının ön avlusu olarak da görülebilecek olan pronaos iki ante ve bu anteler arasında bulunan iki sütun sayesinde oluşmaktadır. Ante tapınağına örnek olarak Miletteki Dionysos tapınağı verilebilir. Romalıların da devraldığı bu tapınak tipi, MS 3. yüzyıla değin Akdeniz çevresinde yaygındı.\n"
    },
    "Augusteum": {
        "first_paragraph": "Augusteum (çoğulu Augustea) antik Roma dininde imparatorluk kültünün tapınağı olan binadır. Adını Augustus'un imparatorluk unvanından almaktadır.\n"
    },
    "Elagabalium": {
        "first_paragraph": "Elagabalium ya da Roma Elagabal Tapınağı, 218 yılından 222 yılına kadar Roma İmparatorluğu'nu yöneten, Humus, Suriyeli imparator Elagabalus tarafından yaptırılan ve imparatorun ismini aldığı, Humus kökenli güneş tanrısı Elagabalus'a (El-Gebal'e) ithaf edilip, El-Gebal'e daha geniş bir coğrafyada ibadet imkânı sağlayan tapınak. Tapınak, Roma'nın yedi tepesinden, Palatino Tepesi'nin kuzeydoğu köşesine kurulmuştur. Ayrıca İmparator Elagabalus, Roma tahtına çıkmadan önce Humus'ta başrahipliğini yaptığı ve yine Elagabalus'a ibadet edilen, El-Gebal Tapınağı'nda bulunan ve tanrı Elagabalus'a ibadet edilmesini sağlayan, siyah konik kutsal taşı Humus'tan (Emesa'dan) taşıyarak, Roma'ya Elagabalium'a getirmiştir. Ayrıca, Elagabalus'un ve Humus'taki El-Gebal Tapınağı'nın resmedildiği sikkeler de bulunmuştur.[1]\n"
    },
    "Garni Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Garni Tapınağı (Ermenice:Գառնիի տաճար),[1] Gaṙnii tačar, Ermenice telaffuz: [ˈgɑrnii ˈtɑtʃɑʁ])[a], Ermenistan'ın Kotayk vilayetinin Garni bölgesinde, MS.1. yüzyılda Kral I. Tiridates döneminde, Helenistik mimaride inşa edilmiş bir Pagan tapınağıdır. Ermenistan'ın Hıristiyanlık öncesi sembolüdür.\n"
    },
    "Kesik Minare": {
        "first_paragraph": "Kesik Minare Cami, Türkiye'nin güneyinde, Antalya'nın Kaleiçi bölgesinde bulunan ve Kırık Minare Camii, Korkut Cami veya Cumanın Cami adları ile de bilinen camidir.\n"
    },
    "Maison Carrée": {
        "first_paragraph": "Maison Carrée (Türkçe; \"kare ev\"), Fransa'nın güneyinde, Nîmes şehrinde yer alan ve eski Roma İmparatorluğu sınırları içinde yer alan bölgeler içinde, günümüze kadar en iyi korunmuş halde ulaşan antik tapınak.\n"
    },
    "Naos": {
        "first_paragraph": "Naos (Antik Yunanca: ναός ya da Grekçe: νεός 'tapınak'),  bir Yunan tapınağında Tanrı’nın heykelinin yer aldığı, çevresi sütunlu ana hacimdir. Ortodoks kilisesinde ise halka açık ibadet mekanıdır.[1]\n"
    },
    "Sarmada": {
        "first_paragraph": "Sarmada (Arapça: سرمدا‎), Suriye'nin İdlib vilayeti, Harim ilçesine bağlı bir kasabadır. Suriye'nin en kuzeybatısında Türkiye sınırına çok yakın bir konumdadır.\n28 Haziran 1119 tarihinde Antakya Haçlı Kontluğu ile Artuklular arasında gerçekleşen Ager Saguinis Savaşı burada meydana gelmiştir.\n"
    },
    "Sebasteion Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Sebasteion Tapınağı, Aydın ilinin Karacasu ilçesine bağlı Geyre Köyü yakınında yer alan Karya bölgesi yerleşimi içindedir.\n"
    },
    "Venüs Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Venüs Tapınağı Roma'da Sezar Forumu'nda Roma tanrıçası Venüs adına yaptırılmış bir tapınaktır. Tapınak 26 Eylül MÖ 46 tarihinde Jül Sezar tarafından Venüs'e adanmıştı.[1]\n"
    },
    "Frontinus": {
        "first_paragraph": "Sextus Julius Frontinus (d. MS 40 - ö. 103) Romalı asker, bürokrat ve Büyük Britanya valisi. Roma şehrinin tarihi su kaynaklarını anlattığı De Aquis Urbis Romae (Roma Kentinin Suları Üzerine) isimli eserin yazarıdır. Bu eser su kaynaklarının kullanımı ve mimarlık tarihi ile ilgili bilgiler verir.\n"
    },
    "Scipio Aemilianus": {
        "first_paragraph": "Scipio Aemilianus (Scipio Africanus Minor) (D. MÖ 185- Ö. MÖ. 129) Romalı devlet adamı, politikacı ve asker. Üçüncü Pön Savaşı ile Kartaca'yı tarihten silen ve hafızalara kazınan helenofil Romalı.[1]\n"
    },
    "Aion (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Aion ( Yunanca: Αἰών ) zamanla, evreni çevreleyen küreyle ve zodyakla ilişkilendirilen Helenistik bir tanrıdır.\n"
    },
    "Jüpiter Dolichenus": {
        "first_paragraph": "Jüpiter Dolichenus, (Latince: Iupiter Dolichenus) Antik Roma'da bir gizem kültü tanrısıdır. Başlangıçta Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki Dolikhe'de (bugünkü Dülük-Gaziantep) tapınılan yerel bir Hitit-Hurri tanrısıdır. Sonraları Sami niteliği kazanmış ve Ahamenişler döneminde (MÖ 6.-4. yüzyıl) Tanrı Ahura Mazda'yla özdeşleştirilerek bir evren tanrısı durumuna gelmiştir. Yunan kültürünün etkisiyle daha sonra Zeus Oromasdes adını almış; bu adla bir başka Pers tanrısı olan Mitra kültüyle ilişkilendirilmiştir. Jüpiter Dolichenus ile eşine tapınma geleneği yavaş yavaş Batı'ya, Roma'ya ve öteki askerî merkezlere kaymıştır. MS 2. ve 3. yüzyıllarda buralarda iyice yaygınlaşmıştır. Roma gizem dininde yalnızca bir gökyüzü tanrısı sayılmamış, aynı zamanda askerî başarı ve güvenliği de belirlediğine inanılmıştır.\n"
    },
    "Akitu": {
        "first_paragraph": "Akitu veya Akitum, antik Mezopotamya'da nisan ayının ilk gününde arpa ekimini kutlamak için düzenlenen bir bahar şenliğidir. Asur ve Babil Akitu festivali; din, mit ve ritüel teorilerinin gelişmesinde çok önemli bir rol oynamıştır. Festivalin amacı, hem din tarihçileri hem de Asurologlar arasında bir tartışma konusu olsa da düzenli bir gündem ve önceliklerin belirlenmesinde ve Batı medeniyetinin genel olarak ilerlemesinde önemli bir rol oynadığı kesindir ve sosyal bakım veya değişim önerilerinin tutarlı bir şekilde yapılabileceği ve önemli konuların kolayca ele alınabileceği, düzenli olarak gerçekleşen ilk forumlardan biridir.[2]\n"
    },
    "Babil mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Babil mitolojisi, Babil mitosları veya Babilonya mitosları. Genel olarak Sümer ve Asur mitoslarıyla benzerlik gösterir. Yazılı bulunan metinlerin çoğu Asurlu yazmanlarca yazılmış olup, Asur Kralı Asurbaniphal'in kitaplığından gelmedir. Asur'da karşılaşılan tüm tanrılara Babilonyada da tapılmıştır. 8 temel mitostan bahsedilebilir.\n"
    },
    "É (tapınak)": {
        "first_paragraph": "É (Çivi yazısı: 𒂍), ev ya da tapınak için kullanılan Sümerce bir sözcük ya da semboldür. Sümer terimi É.GAL (\"saray\", tam anlamıyla \"büyük ev\") bir kentin ana binasını belirtir. É.LUGAL (\"kralın evi\") eş anlamlısı olarak kullanılmıştır. Lagaş metinlerinde, É.GAL, ensi'nin şehri yönetme merkezi ve şehir arşivlerinin merkezidir.[3] Sümerce É.GAL \"saray\", İbranicedeki היכל heikhal[4] ya da Arapçadaki هيكل haykal sözcüklerinde olduğu gibi \"saray, tapınak\" kelimeleri için Sami kelimelerin olası etimolojisidir.\n"
    },
    "Marduk Heykeli": {
        "first_paragraph": "Marduk Heykeli ya da bilinen diğer adıyla Bêl Heykeli,[a] Babil antik kentinin koruyucu tanrısı Marduk'un geleneksel olarak şehrin ana tapınağı kabul edilen Esagila'da yer alan bir heykeldi. Babil'de yedi Marduk heykeli mevcutken Esagila'da belirgin bir yere yerleştirilmiş ve şehrin ritüellerinde kullanılmış olan bu heykel, genellikle tanrının ana heykeline atıfta bulunur. Asullḫi olarak da adlandırılan heykel, mēsu adı verilen bir ağaç türünden yapılmış ve altın ve gümüşle kaplanmıştı.\n"
    },
    "Mezopotamya mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Mezopotamya mitolojisi, Sümerlerin dini evrendeki güç, nesne ve varlıkları temsil eden Antropomorfik tanrı ve tanrıçalar içerirdi. Sümerlerin inanışına göre insanlar başta tanrılar tarafından hizmetçi, köle olarak yaratılmış fakat daha sonra özgürleştirilmiştirler.\n"
    },
    "Annuna": {
        "first_paragraph": "Annuna Sümer mitolojisindeki 50 büyük tanrıdır. Genel olarak bu tanrıların bölgeleri yeraltı dünyası yani ahiret/cehennemdir. Bazıları belli kentlerle ilgilidir. Akadların Anunnaki'sine benzerler.\n"
    },
    "Antik Mezopotamya Ölüler Diyarı": {
        "first_paragraph": "Antik Mezopotamya Ölüler Diyarı veya Yeraltı Dünyası, daha çok Sümercede Kur, Irkalla, Kukku, Arali ya da Kigal ve Akadcada Erṣetu olarak bilinir, sakinlerinin \"dünyadaki yaşamın karanlık bir örneğini\" sürdürdüklerine inanıldığı yerin derinliklerinde bulunan karanlık, kasvetli bir mağaradır. İçecek ya da yiyecekleri sadece kuru tozdur ve ölen kişinin aile fertleri, libasyon içmeleri için serbest bırakılır. Sümer yeraltı dünyasında, antik dünyanın diğer yaşamdan sonra hayatlarından farklı olarak vefat edenin kesin bir yargısı yoktur ve ölüler yaşamdaki işlerinden dolayı ne cezalandırılır ne de ödüllendirilir. Bir insanın yeraltı dünyasında var olma niteliği, onun gömülme şartlarına göre belirlenir.\n"
    },
    "Appu'nun Hikayesi": {
        "first_paragraph": "Appu'nun Hikâyesi mitolojik bir Hitit metnidir (CTH 360). Metin bölük pörçüktür ve öyküdeki olaylar dizisi bir yeniden kurgulamadır.\n"
    },
    "Aratta": {
        "first_paragraph": "Aratta, Şimdiki Güney Azerbaycanda mevcut olmuş azerbaycanlıların kurduğu ilk Türk devleti[1]. Aratta Devleti Güney Azerbaycandan Ağrı Dağına kadar olan tüm topraklarda mevcut olmuştur. Aratta Devleti'nin Mezopotamyadaki Sümer şehir devletleriyle ekonomik, politik ve kültürel bağları vardı.\n"
    },
    "Baalshamin": {
        "first_paragraph": "Baalshamin veya Baal Šamem[1] anlamı 'Cennetin Efendisi(leri)', bir Kuzeybatı Sami tanrısı ve özellikle Kenan / Fenike ve Suriye eski Ortadoğu kitabelerinde farklı yerlerde veya zamanlarda, farklı tanrılara uygulanan bir başlıktır. Başlıktaki genellikle de Hadad'a uygulandı ki sadece Ba'al olarak da anılır. Baalshamin iki yüce tanrılarından biridir ve antik Suriye'de İslam öncesi Palmira gökyüzü tanrısı idi (Bel diğer diğer yüce tanrıdır).[2] Oradaki Baalshamin işaretleri kartal ve şimşekti ve belki de ay tanrısı Aglibol ve güneş tanrısı Malakbel ile üçlü oluşturuyordu.\n"
    },
    "Damu": {
        "first_paragraph": "Damu, iyileştirme özelliği ve şeytanları kovma yetenekleriyle ünlü bir Sümer tanrısı. Larşa, Ur ve muhtemelen Girsu'da onurlandı­rılan Damu'nun kim olduğunun belirlenmesi yönünde zorluklar vardır. Çoğu zaman tanrı Ningişzida oğlu olarak kabul edildiği görülse de bu konu hakkında kaynaklar farklı ifadelere de sahiptir. Damu'nun Suriye'deki Ebla ve Emar şehirlerinde tapınılan bir tanrı mı yoksa bölgede ün kazanmış bir kahraman mı olduğu saptanamamıştır. Damu'nun kültü Babil dönemi sonrası ortadan kalkmıştır.[1]\n"
    },
    "Dingir": {
        "first_paragraph": "Dingir (𒀭, genellikle DIĜIR olarak çevrilir, Sümerce telaffuzu: [tiŋiɾ]), \"tanrı\" veya \"tanrıça\" anlamına gelen Sümerce bir kelimedir. \"Dingir\"in çivi yazısı işareti en çok dini isimler ve ilgili kavramlar için belirleyici olarak kullanılır ve bu durumlarda telaffuz edilmez ve Dİnanna örneğinde olduğu gibi geleneksel olarak \"D\" üst simge olarak çevrilir.\n"
    },
    "Humbaba": {
        "first_paragraph": "Humbaba (Asurda yazılışı) veya Huwawa (Babil), Akad mitolojisindeki canavarımsı bir devdir. Tanrıların yaşadığı sedir ormanının bekçisi, koruyucusudur. Yüzü aslan yüzüdür.\n"
    },
    "Kader Tableti": {
        "first_paragraph": "Antik Mezopotamya mitolojisinde Kader Tableti  (Sümerce: Sümerce: 𒁾𒉆𒋻𒊏 dub namtarak[1]; Akadca: Akadca: ṭup šīmātu, ṭuppi šīmāti), çivi yazısı yazılmış bir kil tablet olarak tahmin edilmektedir. Bu tablet, kalıcı bir yasal belge olarak, Tanrı Enlil'e, evrenin yönetici olarak üstün bir yetki vermektedir. Ninurta ve Kaplumbağa adlı Sümer şiirinde tablet Enlil'de değil Enki'dedir.[2]  Bu şiirle Akadca yazılmış ola Anzû şiirinde tablet İmdugud (Sümerce) ya da Anzû (Akadca) tarafından çalınacağı korkusunu belirtmektedir.[3] Efsaneye göre tablete sahip olan herkes evrene hükmetmektedir.[4] Babil Enûma Eliš'te Tiamat bu tableti Kingu’ya verir ve ordusuna emir verir. Tanrıların savaşı seçilen Marduk, Tiamat ile ordusuyla savaşır ve onu yok eder. Marduk, Kader Tableti'ni kendisi için talep eder ve böylece tanrılar arasındaki yönetimini güçlendirecektir.\n"
    },
    "Lugalbanda": {
        "first_paragraph": "Lugalbanda, Sümer mitolojisi ve edebiyatından bir karakterdir. Adı genç kral anlamına gelir (lugal: kral; banda: genç; küçük).[1] Sümer Kral Listesi'ne göre Uruk şehrinin üçüncü kralıdır. Eski Çağ Mezopotamya edebiyatında Gılgamış'ın babası olarak yer alır ve karısı tanrıça Ninsun'dur.\n"
    },
    "Me (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Me, Sümerlerde tanrıların kanunlarına verilen isimdir. Me, genelde her kozmik varlığa ve kültürel görüngüye, onu yaratan ilah tarafından hazırlanmış planlar uyarınca, sonsuza kadar işlemesi amacıyla atanan bir kurallar ve düzenlemeler dizisini ifade ediyordu. İslam inancında kabul edilen (inanılan) Levhi Mahfuz ile aynı manaya gelmektedir.[kaynak belirtilmeli] Bu kanunların 100 tane olduğu söylenir.\n"
    },
    "Pabilsaĝ": {
        "first_paragraph": "Pabilsaĝ, hem İsin hem de Nippur antik şehirlerinde kült merkezleri bulunan bir Sümer tanrısı. Pabilsag aynı zamanda Isin şehrinin koruyucu tanrısının kocası olarak kabul ediliyordu.[1]\n"
    },
    "Pazuzu": {
        "first_paragraph": "Pazuzu, Sümer ve Akad mitolojilerinde, rüzgâr cinlerinin kralı ve tanrı Hanbi'nin oğludur. Ayrıca, Sümerliler için güneybatı rüzgârını, fırtınaları taşımayı, temsil ederdi.\n"
    },
    "Sedir Ormanı": {
        "first_paragraph": "Sedir Ormanı, Mezopotamya mitolojisinde tanrıların yüce diyarıdır. Yarı tanrı Humbaba tarafından korunmaktadır. Şöhret arayışı sırasında ağaçları kesmeye cesaret eden Gılgamış, ormana bir kere girebilmiştir. Sedir Ormanı, Gılgamış Destanı'nın 4-6 numaralı tabletlerinde tarif edilmiştir.\n"
    },
    "Sukkal": {
        "first_paragraph": "Sukkal, Sümer ve Akad mitolojisinde öne çıkan bir kavramdır. Ayrıca Hurri inançlarına da yer almaktadır.[1]\n"
    },
    "Şarur": {
        "first_paragraph": "Şarur, Sümer mitolojisi tanrısı Ninurta'nın hem sembolü hem silahıdır.[1] Konuşan büyülü bir gürz olarak tanımlanmaktadır. Diğer mitolojideki benzer nesneler için olası bir öncü olarak varsayılmıştır.\n"
    },
    "Tammuz": {
        "first_paragraph": "Tammuz veya Tamuz (Arapça: تمّوز, Tammūz; İbranice: תַּמּוּז; Akadca: Duʾzu, Dūzu; Sümerce: :𒌉𒍣𒉺𒇻, Dumuzi sipad[1]) daha sonra İştar olarak da adlandırılacak İnanna tanrıçasının kocası olan bir Antik Mezopotamya tanrısıdır. Sümer, Akad ve bazı Sami halkların dinlerinde yer almış tanrıdan, Tanah gibi Musevi kaynaklarında da bahsedilmiştir.\n"
    },
    "Urşanabi": {
        "first_paragraph": "Urşanabi, Mezopotamya mitolojisinde ölüm nehri olan Hubur'un kayıkçısıdır. Yunan mitolojisindeki karşılığı Kharoon'dur.[1]\n"
    },
    "Mantinealı Diotima": {
        "first_paragraph": "Mantinealı Diotima'nın Arkadya'da bir rahibe olduğu varsayılmaktadır. Platon'un Şölen adlı diyaloğunda geçmektedir ve Sokrates'in hocası olduğu bildirilmektedir. Böyle bir kişinin olup olmadığı bir bilmeceye dönüşmüş görünmektedir. Ancak Antik yazarların onun varlığından kuşku duymadıkları söylenebilir. Platon, Diotima'nun ağzından, Eros'u anlatır ve onu \"güzellik sevgisi\" anlamında tanımlayarak aşkı yüceltir.\n"
    },
    "Mopsos": {
        "first_paragraph": "Mopsos, (Yunanca: Μόψος, Mopsos) Yunan mitolojisinde, ünlü iki kahinden biridir. Diğeri Kalchas'tır. Demir Çağı'nın başlangıcında Pamfilya ve Kilikya bölgelerini kurduğu rivayet edilir. Kilikya'da en bilinen şehirlerden kendi adını taşıyanı Misis yer alır.\n"
    },
    "Delos": {
        "first_paragraph": "Delos (Yunanca: Δήλος), Yunan takımadalarından Mykonos adasının yanındaki kayalık küçük bir adadır. Bugün ıssız olan bu adada MÖ 2000'lerde bir liman ve bir hatif mabedi vardı. İyonyalılar'ın burada yaşadığı düşünülmektedir.\n"
    },
    "Asteria (Titan)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Asteria veya Asterie, (  Eski Yunanca: Ἀστερία or Ἀστερίη           ) Titanlar Koios (Polus) ve Phoebe'nin kızı; aynı zamanda da Leto'nun kız kardeşidir.[1] Hesiodos'a göre Titan Perses'ten tek bir çocuğu oldu, büyücülük tanrıçası Hekate adında bir kız.[2] Diğer yazarlarsa Asteria'yı, Zeus'un babaları olduğu bilinen Herakles'in [3] ve Hekate'nin de [4] annesi olduğunu anlatırlar.\n"
    },
    "İsthmia Oyunları": {
        "first_paragraph": "İstmiya Oyunları, (Antik Yunanca: Ἴσθμια ) Antik Yunanistan´da Korint Kanalı çevresinde her iki yılda bir kutlanan Panhellenik oyunlardır.\n"
    },
    "Sisitya": {
        "first_paragraph": "Syssitia ya da Sisitya (Yunanca: Συσσίτια) Girit ve Sparta’da yaygın olan yalnızca erkeklerin katıldığı bir yemekli askeri-sosyal toplantı. \n"
    },
    "Yunan mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisi, Antik Yunanistan'da dünyanın yaratılışı, tanrı, tanrıça ve kahramanların hayatı hakkındaki söylence ve öğretileri içermekle kalmayıp aynı zamanda Eski Yunan dininin gövdesini oluşturmaktadır. Günümüzde, bu mitoloji hakkındaki bilgilerimizi bu sözlü edebiyatın yazılı hâllerinden alıyoruz. Tarihçiler, mitoloji hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için o dönemin sanatındaki ipuçlarını bile toplar.\n"
    },
    "433 Eros": {
        "first_paragraph": "Eros (küçük gezegen belirtmesi: (433) Eros), geçici belirtmesi 1898 DQ, Amor grubunun silikatlardan oluşmuş bir asteroitidir. Uzun bir şekle ve yaklaşık 16,8 kilometre ortalama çapa sahip ilk keşfedilen ve ikinci en büyük Dünya'ya yakın cisimdir. NEAR Shoemaker uzay sondası tarafından 1998'de ziyaret edilerek, asteroit etrafındaki yörüngeden incelenen ilk asteroit oldu.\n"
    },
    "Abaris": {
        "first_paragraph": "Abaris, Mitolojik çağda, Yunanistan'ı dolaştığına inanılan efsanevi İskit rahibi. Mucizeler gerçekleştirdiği ve o sıralarda bölgede baş gösteren büyük bir salgına son verdiği söylenir.[1]\n"
    },
    "Abas (kahraman)": {
        "first_paragraph": "Abas, Yunan mitolojisinde adı geçen bir kahramandır. Denizlerin ve dünyadaki tüm suların tanrısı Poseidon ile Arethusa adlı bir nymph'in çocuklarıdır. Truva savaşına katılmıştır ve ilyada'da adı geçmektedir. Abantlar boyuna adını verdiği söylenegelmiştir.\n"
    },
    "Aegis": {
        "first_paragraph": "Aegis (Grekçe: αἰγίς) Yunan mitolojisinde Athena'nın göğüsüne takılı bir plaka biçiminde betimlenen, yılanlar ve gorgonla bezeli bir obje.\n"
    },
    "Ahlis": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Achlys, Nix ve Erebus'un oğlu, ya da Nix'in tek başına doğurduğu oğlu.\n"
    },
    "Akalar": {
        "first_paragraph": "Akalar (Akhalar) (Yunanca: Ἀχαιοί, Akhaioi) Homeros'un İlyada'da (598 kez) ve Odysseia'da eski Yunan halkları için kullandığı müşterek isimdir.[1] Diğerleri İlyada'da 138 kez kullanılan 'Danaolar' (Δαναοί), İlyada'da 29 kez geçen 'Argoslular' (Ἀργεῖοι) isimleridir.[2]\n"
    },
    "Alodai İkizleri": {
        "first_paragraph": "Alodai ikizleri; gigant Otis ve gigant Ephialtes Yunan mitolojisinde bulunmaktadır. Bu iki gigant, Dionysos'un zıttı olacak şekilde dünyaya gelmiştir. Diğer tüm gigantlar gibi bu gigantların da anneleri Toprak Tanrıçası Gaia, babaları ise Kötülük Çukuru Tartaros'tur. Bu gigantlar, Gigant Savaşı'nda Dionysos ve Herakles tarafından öldürülmüşlerdir.\n"
    },
    "Altın Post": {
        "first_paragraph": "Altın Post ya da Altın Pösteki (Yunanca: Χρυσόμαλλον Δέρας;), Yunan mitolojisinde zenginliği ve iktidarı sembolize eden postun adıdır.[1] İason ve Altın Post hikâyesi Koç takım yıldızıyla ilişkilendirilir. Phrixus ve kız kardeşi Helle, Boeotya Kralı Athamas'ın çocuklarıdır[1]. Karısı Nephele öldükten sonra üvey anneleri Ino çocuklara tahammül edemez ve tuzak kurarak tarlalara zararlı maddeler döktürüp ürünlerin zarar görmesini sağlar. Kral bu beladan nasıl kurtulacağını sordurmak için danışmanlarını Delfi'ye kutsal rahiplere gönderir. Kraliçe danışmanlara rüşvet vererek çocukların kurban edilmesi yanıtını krala vermelerini sağlar. Kral Athamas çocuklarını kurban etme konusunda tereddüte düşer fakat rahip danışmanlar kurban konusunda ısrar ederler. Çocuklarını kurban etmek üzere yakınlardaki dağa götürür, bu arada olup biteni cennetten seyreden öz anneleri Nephele tanrılardan çocuklarını korumak için altın postlu bir koç kurban (Aries) yollamalarını diler.[1]\n"
    },
    "Ambrosia": {
        "first_paragraph": "Ambrosia, Yunan mitolojisine göre kimi zaman Tanrıların yiyeceği, kimi zaman içeceği ve genel olarak \"sonsuz hayat\" veren balımsı bir madde olarak tasvir edilir.\n"
    },
    "Amfiaraos": {
        "first_paragraph": "Amphiaraos, (/ˌæmfiəˈreɪəs/; Yunanca: Ἀμφιάραος Amphiaraos)[1] Yunan mitolojisinde Oikles'in ve Hypermestra'nın oğlu. Alkmaion ve Amphilokhos'un babası, Argoslu bir kâhindir.\n"
    },
    "Amfitrion": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Tiryns kralı Alcaeus'un oğludur. Electryon'un kızı Alkmene'nin kocasıdır. İfiklis'in öz, Heracles'in üvey babasıdır.\n"
    },
    "Apaturia (Yunan mitolojisi)": {
        "first_paragraph": "Apaturia (Eski Yunanca: Ἀπατουρία ) Yunan mitolojisi'nde birden fazla tanrıçaya verilen bir sıfat. Kelime anlamı olarak \"aldatıcı\" anlamına geliyor.\n"
    },
    "Argo (gemi)": {
        "first_paragraph": "Argo, Yunan mitolojisinde İason ile Argonotların Altın Post’u ele geçirmek üzere Iolkos kentinden yola çıktıkları geminin adıdır. Argo gemisi, Argus adında bir tersane işçisi tarafından yapıldı. Geminin koruyucusu tanrıçası Hera idi. Bu efsanenin asıl kaynağı Rodoslu Apollonios’un Argonautika adlı yapıtıdır. Bu geminin Altın Post’un peşine düşen denizcilerin adı Argonot da bu gemiden gelir.\n"
    },
    "Argonotlar": {
        "first_paragraph": "Argonotlar (Antik Yunanca: Ἀργοναῦται, Argonautai) Yunan mitolojisinde Truva Savaşı'ndan önceki yıllarda yaşamış kahraman bir grup. İason önderliğinde Altın Post'u bulmak için Kolhis'e gidişini konu alan bir mitte yer alırlar. Kahramanların ismi bindikleri gemi olan Argo'dan gelir. Geminin adı ise yapan kişi olan Argus'tan gelir. \"Argonotlar\" kelime anlamı itibarıyla \"Argo denizcileri\" anlamına gelir. Maceraları, Hellenistik dönemden günümüze kalan tek destan olan Argonautika'da anlatılır."
    },
    "Argos (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Argos (Yunanca Άργος) Yunan mitolojisinde Odysseus'un sadık köpeğinin ismiydi. İthaka halkı Odysseus'un öldüğünü düşünmesine rağmen, Argos 20 yıl boyunca sahibinin dönmesini beklemiştir. Truva Savaşından dönünce Odysseus bir dilenci kılığında olmasına rağmen onu tanımış ve kuyruğunu salladıktan sonra ölmüştür.Hermes Argos’u öldürdükten sonra kendine “Argos-katili” adını vermiştir.Argos Yunan mitolojisinde üç başlı köpek olarak bilinir.Ayrıca Io da gökyüzündeki yüz gözlü canlıdır.\n"
    },
    "Artemis Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Artemis Tapınağı, (Yunanca: Artemision; Latince: Artemisium) aynı zamanda Diana Tapınağı olarak da bilinir. Tanrıça Artemis'e ithaf edilmiş tapınak Efes'te MÖ 550 yıllarında tamamlanmıştır. Tapınak tamamen mermerden inşa edilmiştir. Dünyanın yedi harikasından biri sayılan tapınaktan geriye bugün sadece bir iki mermer parçası kalmıştır. Türkiye'deki antik kent Selçuk İzmir'de bulunmaktadır.\n"
    },
    "Batı rüzgarı": {
        "first_paragraph": "Batı rüzgarı, batıdan doğuya doğru esen rüzgardır. Batı rüzgarı, sekiz rüzgardan biri olup antik çağlarda birçok ismi vardı.\n"
    },
    "Cornucopia": {
        "first_paragraph": "Cornucopia (bolluk veya bereket boynuzu olarak da bilinir), Klasik Antik Çağ'da bolluk, bereket, başarı ve iyi şansı simgelemiş, içerisinden meyve, sebze, çiçek veya yemişlerin taştığı boynuz şekilli bir kaptır. Kelime, Latince cornu (boynuz) ve copia (bolluk) sözcüklerinden türemiştir.[1]\n"
    },
    "Çarkıfelek (felsefe)": {
        "first_paragraph": "Çarkıfelek, kökeni antik çağlara dayanan felsefî bir kavram. Çarkıfelek, insanın kaderine ve alın yazısına bağlı olarak elde edeceği kayıp ve kazançlar ile ödül ve cezaları temsil eder. Çarkıfelek sözcüğü Türkçede, Farsça kökenli \"çark\" ve Arapça kökenli \"felek\" (dünya) sözcüklerinin birleşimiyle oluşturulmuştur.[1] Modern Türkçede halk ağzında feleğin çarkı şekliyle de kullanılır.\n"
    },
    "Dioni": {
        "first_paragraph": "Dione /daɪˈoʊniː/ Yunan mitolojisindeki dört kadının ismi ve Sankhuniathon’ un Fenike mitolojisindeki figürlerden biridir. Dione’ nin çevirisi “Tanrıça”dır ve Zeus, Diana ve diğerlerine verilen etimolojik isimle aynıdır. Bu kadınlarla ya da tanrıçalarda ilgili çok az bilgi bulunmaktadır.[1][2][3]\n"
    },
    "Dönüşümler": {
        "first_paragraph": "Dönüşümler (Latince: Metamorphōseōn libri, Yunanca: μεταμορφώσεις) Romalı şair Ovid tarafından MS 8 yılında tamamlanan ve 15 kitaptan oluşan öyküsel şiir türünde bir edebiyat eseridir.\n"
    },
    "Dryas": {
        "first_paragraph": "Dryas (Yunanca Δρύας, gen. Δρύαντος, ← δρῦς \"meşe ağacı\"). Yunan mitolojisinde anlamına gelen bu adı taşıyan pek çok kahramana rastlanmaktadır.\n"
    },
    "Enkelados": {
        "first_paragraph": "Enkelados (Yunanca Ἐγκέλαδος, silahların borozancısı), Yunan mitolojisinde bir gigant olarak bilinir. Gaia'nın ve Tartarus'un oğludur. Her gigant (dev) gibi oda bir tanrıya karşı gelecek şekilde yaratılmıştır. Enkelados tanrıça Athena'nın karşıtıdır.\n"
    },
    "Eridanos (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Eridanos veya Eridanus (Grekçe: Ἠριδανός), Yunan mitolojisinde anlatılan bir ırmaktır. Antik Romalı şair Virgil, Aeneid (VI, 659.) adlı destansı şiirinde yer altı tanrısı Hades’in ırmaklarından birisi olarak saymıştır.\n"
    },
    "Eufrosine": {
        "first_paragraph": "Euphrosyne, Yunan mitolojisinde güzellik tanrıçası. Zeus ve Eurynome'nin kharislerinden biridir. Ortanca veya büyük olup olmadığı bilinmemektedir. Sevinç ve neşe anlamındadır.\n"
    },
    "Fokos": {
        "first_paragraph": "Phokos, Yunan mitolojisinde Aigina kralı Aiakos ile bir Nereid olan Psamathe'nin oğlu. Psamathe'nin Aiakos'un elinden kaçmaya çalışırken ayıbalığı (Yunanca: phoke) kılığına girmesi nedeniyle bu adı almıştır. Aiakos'un meşru oğulları Peleus ve Telamon, Phokos'un üstün atletik yeteneklerini çekemezler ve anneleri Endeis'in de kışkırtmasıyla onu öldürmeye karar verirler. Çektikleri kura sonunda Phokos'u öldürme işi Telamon'a düşer. Telamon kaza süsü vererek Phokos'u öldürür. Aiakos gerçeği öğrenince oğullarının ikisini de sürgüne gönderir.\n"
    },
    "Graikos": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Graecus (Grekçe: Grekçe: Γραικός) Pandora ve Zeus'un oğlu.[1] \n"
    },
    "Haimon": {
        "first_paragraph": "Sofokles'in Antigone oyununa göre, Haemon /ˈhiːmɒn/ veya Haimon ( Eski Yunanca : Αἵμων, Haimon \"kanlı\"; gen:. Αἵμωνος) Kreon ve Eurydice'in oğluydu ve Menoeceus ( Megareus ), Lycomedes, Megara, Pyrrha ve Henioche'nin kardeşiydi\n"
    },
    "Heiron": {
        "first_paragraph": "Kheiron, Yunan Mitolojisinde sentor olarak da bilinen yarı at, yarı insanların en bilgili ve yeteneklisidir.[1] Ebeveynleri Kronos ve Philyra'dır.\n"
    },
    "Herakles": {
        "first_paragraph": "Herakles veya Herkül, doğuştan Alkaios[1] (Grekçe: Ἀλκαῖος Alcaeus; veya Alcides[2], Grekçe: Ἀλκείδης, Alkeidēs), Yunan mitolojisi ‘nde ilahi bir kahramandı, Zeus ve Miken kralının kızı Alkmene'nin oğlu ve Amfitrion'un üvey oğluydu.[3]\n"
    },
    "Herkül'ün On İki İşi": {
        "first_paragraph": "Herkül'ün ya da Herakles'in On iki İşi (Grekçe: οἱ Ἡρακλέους ἆθλοι, hoi Hērakleous athloi)[1][2], daha sonra Herkül olarak isimlendirilen Yunan kahramanlarının en büyüğü olan Herakles tarafından yerine getirilen kefaretle ilgili bir dizi olaydır. Kral Eurystheus'un hizmetinde 12 yıldan fazla bir sürede başarıyla tamamlanmıştır.\n"
    },
    "Higieia Kâsesi": {
        "first_paragraph": "Hygieia Kâsesi, farmakolojinin sembollerinden biridir ve Asklepios'un Asası ile birlikte batı ülkelerinde tıpla ilgili en eski ve önemli sembollerden birisi olarak kabul edilir. Hygieia; Yunan sağlık, hijyen, temizlik ve sanitasyon tanrıçası ve aynı zamanda Asklepios'un kızıydı. Asklepios'un sembolü etrafına bir yılan dolanmış olan asasıdır. Buna karşılık, Hygieia'nın sembolü, sapının etrafına dolanmış bir yılan bulunan bir kâse veya kadehtir. Orijinal Hipokrat Yemini'nde babası Asklepios ve Panacea ile birlikte Hygieia'ya da belirtilmektedir.\n"
    },
    "Hiperborea": {
        "first_paragraph": "Hyperboreios'lar; Uzak Kuzey'de, kuzey yelinin ötesinde oturan efsanevi ulus. Apollon, her on dokuz yılda bir yıldız değişiminde, Delphoi'ye gelmeden önce yaptığı yolculukların anısı olarak uğrardı. Hyperboreios'ların bu nedenle kimi Apollon kültlerinin menşeini oluşturdukları ve Delphoi kahinliğini kurdukları ileri sürülür.\n"
    },
    "Homeros'un tanrılaştırılması": {
        "first_paragraph": "Homeros'un tanrılaştırılması rölyefi ya da Homeros'un yüceltilmesi kabartması, bazen heykeltıraşın ismine istinaden Prieneli Archelaos kabartması olarak da tanınır. British Museum'da bulunan helenistik döneme ait ikonografisi itibarı ile müstesna bir kabartmadır.\n"
    },
    "Hriseis": {
        "first_paragraph": "Hryseis, İlyada destanında geçen kral Agamemnon tarafından savaş ganimeti olarak cariye kılınan kadın. Agamemnon kadının babasının kızını kurtarmak üzere getirdiği hediyeleri kabul etmez ve kızı babasına teslim etmez. Bunun üzerine savaş tanrısı Apollon'a dua eden babasının duası kabul olunur ve Apollon okları ile Agamemnonun şehrine saldırır. Bunun üzerine de Ahilleus (Aşil) ile aralarında tartışma çıkar. Kadnın kendisine savaş ganimeti olduğunu diğerleri ganimetlerini kendisi ile paylaşmadığı müddetçe kadını serbest bırakmayacağını söyler ve Aşil ile aralarında tartışma çıkar\n"
    },
    "Hronos": {
        "first_paragraph": "Khronos (Yunanca: Χρόνος), Yunan mitolojisinde zaman kavramının kişileştirilmiş halidir. Bu kavram sıklıkla Zeus'un babası Titan Kronos ile karıştırılmaktadır. Söz konusu mefhum Zurvanizm inancındaki Zurvan ile de benzerlik göstermektedir. Keza daha sonra Avrupa'da elindeki tırpanıyla resmedilen Zaman Baba ikonografisinin doğuşuna da Khronos ilham vermiş olmalıdır.[1]\n"
    },
    "Kassiopeia": {
        "first_paragraph": "Cassiopeia, Yunan mitolojisindeki Etiyopya (Habeşistan) kraliçesidir. Siyah tenine rağmen Venüs'ten, Nereidlerden daha güzel olduğunu söyler. Bu duruma içerleyen Nereidlerin, \"küstah\" kraliçeyi Poseidon'a şikayeti sonucu cezalandırılır.\n"
    },
    "Les Aventures de Télémaque": {
        "first_paragraph": "Les aventures de Télémaque (lit. Telemakhos'un Maceraları), Fransız yazar François Fénelon tarafından yazılan didaktik roman. 1699'da anonim olarak yayınlandı ve 1717'de ailesi tarafından yeniden baskısı yapıldı. Eserde, Yunan mitolojisinden alınma bir hikâyeye dayanarak ideal devletin ve devlet adamının nasıl olacağı, Ulysses'nin oğlu Telemakhos'un ve ona eşlik eden kılık değiştirmiş bilgelik tanrıçası Minerva'nın eğitici seyahatleri eşliğinde anlatılmaktadır. Türkçeye Yusuf Kamil Paşa tarafından 1859'da çevrilen eser, 1862'de Tercüme-i Telemak adıyla yayımlandı.\n"
    },
    "Megara (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Yunan Mitolojisinde Megara, Thebai prensesidir ve Yunan kahraman Herakles'in ilk karısıdır[1].\n"
    },
    "Melinoe": {
        "first_paragraph": "Melinoë (Yunanca: Μηλινόη) Yunan mitolojisinde ölen insanların yani gölgeler veya hayaletlerin tanrıçasıdır. Melione'nin kendi yolunu insanları korkutarak çizdiğine inanılır. Hades'in kisvesini alan ve Styx Nehri'nde Persephone'u baştan çıkaran Zeus'un kızı olduğu söylenir. Bu nedenle o Olimposluların en büyüğü ve şimşeğin tanrısı Zeus ve yeraltının karanlık kraliçesi Persephone'dan doğduğu için yarısı parlak yarısı karanlıktır.\n"
    },
    "Melissa": {
        "first_paragraph": "Melissa veya Melisa bir kıza verilen isimdir. İsim, Yunanca μέλισσα (melissa), \"Bal Arısı\"ndan gelmektedir.[1] Bu kelime ise μέλι (meli), \"bal\"dan gelmektedir.  İrlanda'da bazen bir feminen formu olarak da kullanılır. Kelt dilinde erkek ismi olarak kullanılan benzer Maoilíosa ise, İsa'nın kulu anlamına gelir.\n"
    },
    "Minthe": {
        "first_paragraph": "Antik Yunan dini ve Yunan mitolojisinde Minthe (ayrıca Menthe, Mintha veya Mentha; Μίνθη veya Μένθη veya Μίντη), Cocytus nehri ile ilişkili bir Yeraltı Dünyası Naiad nymph'idir. Yeraltı Kralı Hades'in metresiydi, ancak karısı Persephone veya kız kardeşi ve kayınvalidesi Demeter tarafından bir nane bitkisine dönüştürüldü.[1]\n"
    },
    "Nauplios": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Nauplios, Poseidon ile Amymone'un oğlu ve Euboia kralıdır.\n"
    },
    "Nymphaeum": {
        "first_paragraph": "Nymphaeum ya da nymphaion (Grekçe: νυμφαῖον) antik Yunanistan ve Roma'da nemfleri kutsamak adına genellikle bir kuyu veya pınarın üzerine dikilen anıtlara verilen isimdir. \n"
    },
    "Palamedes": {
        "first_paragraph": "Palamedes, Nauplios'un zeki oğlu, harflerin, zarların, dama ve satranç gibi oyunların, ölçü, ağırlık, ateş işaretleri ve başka şeylerin mucidi. Odysseus'u sahte deliliğini bırakmaya zorlar ve sonra onun intikamının kurbanı olur. Odysseus, Palamedes'in çadırına altın gömer ve onu kendilerine ihanet edip Troyalılarla iş birliği yapmakla suçlar. Görünüşte sağlam kanıtlara dayanılarak suçsuz Palamedes yargılanır ve taşlanarak öldürülür.[1]\n"
    },
    "Pandora'nın kutusu": {
        "first_paragraph": "Pandora'nın kutusu, Antik Yunan efsanelerinde geçen ve içinde kötülüklerin bulunduğuna inanılan sihirli kutu. Efsaneye göre Prometheus, Tanrı Zeus'tan gizlice ateşi çalmış ve insanlığa vermiştir. Bu duruma çok öfkelenen Zeus, Prometheus'u o zamanlar kimsenin yaşamadığı Kafkas Dağları'nda zincire vurdurur. Yanına da bir kartal bırakır. Bu kartal her gün Prometheus'un ciğerini yer ve her seferinde Prometheus'un ciğeri tekrar oluşur. Bu şekilde Prometheus'a işkence edilir. Prometheus Herkül tarafından kurtarılır. Zeus bu duruma bir şey demez ancak zincir halkalarının Prometheus'un ayağında kalmasını sağlar. Böylece Prometheus sonsuza kadar cezalandırılmış olur. Zeus insanlardan da intikam almak istemektedir. Bu yüzden Hephaistos’a emir vererek balçıktan bir kadın figürü yapmasını ister ve ardından Pandora'yı yaratır. Pandora Antik Yunan'da ilk kadın olarak kabul edilir (İslamiyet ve Hristiyanlıkta geçen Havva gibi). Zeus, Tanrıçalar gibi güzel olan Pandora’yı, Prometheus’un ikizi olan Epimetheus‘a bir kutuyla/küple gönderir. Kapıyı çalan Pandora’nın güzelliğinden büyülenmiş olan Epimetheus, onu evine alır ve ertesi gün onunla evlenir. Söz konusu kutuyu/küpü açmasını Pandora’nın kulağına fısıldayan Zeus’un, artık insanlıktan intikam alma zamanı gelmiştir. Zeus sayesinde kutuyu/küpü (Pandora’nın kutusunu) açan Pandora, insanlık arasında mutsuzluğu salıvermiştir. Böylece kötülükler dünyaya ve insanlığa yayılmıştır.[1][2][3]\n"
    },
    "Paris'in yargısı": {
        "first_paragraph": "Paris'in Yargısı, Yunan mitolojisine ait Truva savaşı sırasında geçen bir öyküdür. Hikâyenin sonraki versiyonlarında olay, Roma'nın kuruluşu esnasında gerçekleşmiş gibi anlatılır.\n"
    },
    "Pigmalion": {
        "first_paragraph": "Pygmalion, Yunan mitolojisinde Kıbrıs’ta geçen bir söylencenin  kahramanı olan yontu sanatçısı.\n"
    },
    "Plüton (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Plüton (Antik Yunanca: Πλούτων, Ploutōn) Roma mitolojisinde yeraltı dünyasının hükümdarıdır. Mitolojideki bu tanrının önceki ve daha yaygın olan ismi Yunan mitolojisindeki yeraltı tanrısı Hades'tir. Antik Yunan dini ve mitolojisinde, Plüton öbür dünyada başkanlık yapan tanrı olarak olumlu bir şekilde kavramlaştırılmıştır. Ploutōn, maden zenginlikleri yeraltında bulunduğundan ve kitonik bir tanrı olarak bol bir hasat için gerekli tohumları içeren toprağın derinlerini yönettiğinden dolayı sıkça zenginlik tanrısı Ploutos (Πλοῦτος, Plutos) ile bir görülmektedir.\n"
    },
    "Popüler kültürde Hades": {
        "first_paragraph": "Mitolojik Yunan tanrısı Hades, popüler kültürde sıklıkla görülür. Ölüm ve yeraltı dünyasıyla ilişkisi nedeniyle sık sık kötü adam olarak tasvir edilir.\n"
    },
    "Popüler kültürde Yunan mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinin unsurları, popüler kültür de dahil olmak üzere bazı kültürde birçok kez ortaya çıkar.[2] [3][4] Mitolojik öğeler  Rönesans sanatında, İngiliz şiirlerinde [5], filmlerde, edebiyatta,[6] şarkılarda ve reklamlarda yer alır.[7] İncil ve Shakespeare'in eserlerinin yanı sıra, Yunanistan ve Roma mitleri, son 500 yıldır Batı kültürünün en önemli \"mihenk taşı\" olmuştur.[8] \n"
    },
    "Poseidon": {
        "first_paragraph": "Poseidon (Ποσειδῶν), Yunan mitolojisinde yer alan denizler ve depremler tanrısı. Kronos ile Rheia'nın oğlu. Zeus ve Hades'in kardeşi. Roma mitolojisi'nde Neptün (Neptunus) olarak bilinir.\n"
    },
    "Prokrustes": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Procrustes, kendisine konuk olan yolcuların boylarını yatağa uydurmak için kol ve bacaklarını çekip uzatan, ya da kırıp kısaltan sadist ruhlu dev. Belirli kalıplar dışına taşan her şeyin standart bir yapıya sahip olması gerektiğini savunan görüşü de ifade etmektedir. Bir gün Theseus, ona aynı işkenceyi uygulamıştır.\n"
    },
    "Salmoneus": {
        "first_paragraph": "Yunan Mitolojisi'nde Salmoneus, hepsi Selanik prensi olan yedi kardeşten biriydi.[1] Babası Aeolus, annesi Enarate ya da Iphis, kız kardeşi Peneus ya da Laodice, erkek kardeşleri  Athamas, Sisyphus, Cretheus, Perieres, Deioneus, Canace, Alcyone, ve Perimede'dir. İlk karısı Alcidice'den olan çocuğu Tyro'dur, ikinci karısı Sidero'dur.\n"
    },
    "Skamandros": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisi'nde, Skamander İngilizce telaffuz: [skəˈmændə] (Skamandros, Xanthos) (Yunanca: Σκάμανδρος; Ξάνθος; İngilizce: Scamander; Türkçe: Karamenderes nehri) bir nehir tanrısı olup, Hesiodos'a göre Oceanus ile Tethys'in oğludur. Kimi kaynaklara göre ise, Skamander aynı zamanda Zeus'un oğlu olan bir nehir tanrısı olarak da tanımlanmaktadır. \nCoğrafik olarak konumu, günümüz Türkiye'sinin Çanakkale bölgesinde yer almakta olup, Türkçede Karamenderes nehri olarak anılmaktadır.\n"
    },
    "Teiresias": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Thebaili[1] Teiresias (Yunanca: Τειρεσίας, Tiresias), ayrıca -  Odysseia'de 6 kez kullanımı ile - Tebaili tanımı (Yunanca: Θηβαῖος şeklinde kullanımı ile)  Teiresias'u tarifler[1], durugörüye sahip olması ve 7 yıl kadına dönüşmesiyle bilinen kör kâhin, çoban Everes ve nemf Chariclo'nun oğludur.[2]\n"
    },
    "Telhin": {
        "first_paragraph": "Telchin, Yunan Mitolojisi'nde Pontos ve Thalassa'nın kızlarıdır. Telchinler, 12 Taneydi: Damon, Mylas, Atabyrius, Antaeus, Megalesius, Ormenos, Lycus, Nicon, Mimon, Chryson, Argyron ve Chalcon. Ayrıca Rodos'un sakinleriydi.\n"
    },
    "Theogonia": {
        "first_paragraph": "Theogonía (Yunanca: Θεογονία, Theogonía, Yunanca telaffuz: [tʰeoɡoníaː], diğer bir deyişle \"tanrıların şeceresi ya da doğuşu\"), Hesiodos tarafından yazılan ve Yunan tanrılarının kökenleriyle şecerelerini tanımladığı bir şiirdir. MÖ 730-700 civarlarında yazılmıştır. Antik Yunancanın epik lehçesinde yazılmıştır.\n"
    },
    "Timeo Danaos et dona ferentes": {
        "first_paragraph": "Timeo Danaos et dona ferentes, Publius Vergilius Maro tarafından yazılmış olan Aeneis adlı eserde geçen Latince terimdir. Anlamı \"Hediye getiren Yunanlara güvenme\" olan terimin birebir çevirisi \"Hediye getirdiklerinde bile Danaanlara (Yunanlara) güvenemiyorum\" şeklindedir.\n"
    },
    "Titanomahia": {
        "first_paragraph": "Titanomakhia veya Titanlar Savaşı, (Grekçe: Τιτανομαχία), Yunan mitolojisinde, insanların yaratılışından önce iki ilahî ırk arasında Titanlar ve Olimposlular 11 yıl sürmüş savaşlara verilen isimdir. Titanların merkezi Othrys Dağı, Olimposluların ise Olimpos Dağı'dır. Tanrıların Savaşı veya Titan Savaşı olarak adlandırıldığı da olmuştur. Bu savaş, Zeus'un babası Titan Kronos'a karşı Uranüs'un çocukları Kykloplar ve Hekatonkheirleri yer altından kurtarmasıyla başlar. Zeus Kronos'un karnından daha önce Kronos tarafından tek lokmada yutulmuş olan Poseidon, Hades, Demeter, Hera, Hestia'yı çıkartır. Hekatonheirler ve kykloplar Zeus'a minnettar kalırlar ve ona yakıcı şimşekleri ve ateşi hediye ederler. Böylece Zeus gücüne güç katmıştır. Kronos'u yenmiştir. Ateşe sahip olan ilk eril tanrıdır.\n"
    },
    "Kullanıcı:Yagmurlukorfez/Melampus": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisi'nde, Melampus  (Grekçe: Μελάμπους, Melampous),[1] efsanevi kahin ve şifacı. Dionysus'a tapınma ilk defa Melampus tarafından ortaya çıkarılmıştır. Herodotus'un aktardığına göre kendisinin kehanet gibi güçleri  Mısırlılar'dan geliyordu.[2] Ayrıca Melampus hayvanların dilini de anlamaktaydı. Klasik ve Helenistik çağlarda yazılmış birçok fal kitabı Melampus'un adı altında öne sürülmüştür.  Herodot ve Pausanias'a göre (vi.17.6), babası \"tarifsiz\" veya \"anlatılamayacak kadar muhteşem\" anlamlarına gelen Amythaon'du.[3]\n"
    },
    "Yunan mitolojisinde ensest temaları": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde ensest temaları bolca görülür. Ensest kelime anlamı olarak yakın akrabalar arasında gönüllü ya da gönülsüz cinsel ilişkidir.[1] Antik uygarlıklarda ensest sıkça görülür. Antik Yunanistan'da Leonidas tarihte ensest ile anılan liderlerden biridir. Mısır'da ise Firavunlar genellikle akrabaları ile evlenirdim, bu durumun sebebi ise kanı korumak ve iktidarı güçlendirmektir. Ensest, bazen Yunanistan'da tiranlığın olumlu bir işareti olarak kabul ediliyordu. Yunanlar ensest temasına günümüzden farklı bakıyordu. Dolayısıyla Antik Yunan dinin temeli olan sözlü anlatımlarda ensest görülmesi gayet normaldir.[2] Yunan tanrıları hasta olmadıkları için ensest kökenli hiçbir hastalık görülmemiştir.\n"
    },
    "Zethos": {
        "first_paragraph": "Zethos veya Zethus (/ˈziːθəs/; Ζῆθος Zēthos), mitolojide Zeus ve Antiope'nin çocuğu, Amphion'un ikizi.\n"
    },
    "Ananda": {
        "first_paragraph": "Ananda, Buda'nın bir kuzeni ve en gözde öğrencilerinden biridir. Buda’nın öğretilerini (Dharma) bilen ve bunların orijinal halini bozmadan ilk kitap olan Pali-Kanon’da özetleyen kişidir. Bu yüzden Buda’nın öğretilerinin koruyucusu olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Xuan Zang": {
        "first_paragraph": "Xuanzang veya Xuan Zang, (Çince: 玄奘; pinyin: Xuán Zàng, okunuşu: Şüen Zanğ) Erken Tang döneminden tanınmış bir Çinli Budist rahip, bilgin, gezgin ve çevirmen. Bu dönemde Hindistan ile Çin arasındaki etkileşime olumlu katkıları olmuştur. Birçok metinde ismine rastlanan Xuanzang ayrıca tanınmış Çin klasik romanı Batı'ya Yolculuk'ta da kurgusal bir figür olarak konu edilir ve romanın hikâyesinin başrolünü oynar.\n"
    },
    "Mario Balotelli": {
        "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 1 Ekim 2023 (2023-10-01)\n"
    },
    "John Cage": {
        "first_paragraph": "John Milton Cage Jr. (5 Eylül 1912 - 12 Ağustos 1992), Amerikalı besteci, filozof, sanatçı, müzik teorisyeni, yazar ve baskıcı.\n"
    },
    "Leonard Cohen": {
        "first_paragraph": "Leonard Norman Cohen (21 Eylül 1934, Montreal, Québec - 7 Kasım 2016, Los Angeles, ABD[1]), Kanadalı yazar, şair, söz yazarı ve müzisyen. İlk şiir kitabını Montreal'de 1956'da, ilk romanını ise 1963'te yayımlayan Cohen'in erken dönem şarkıları müzikal olarak Avrupa pop müziğine dayanır ve çoğunluğu 1967 yılında çıkan Songs of Leonard Cohen albümünde yer alır.\n"
    },
    "Devanampiya Tissa": {
        "first_paragraph": "Devanampiya Tissa veya Tissa (ö. MÖ 267), Sri Lanka'nın en eski krallarından biri. MÖ 307 yılında, dönemin başkenti Anuradhapura şehrinde tahta çıkan Devanampiya Tissa, MÖ 267'deki ölümüyle birlikte tahttan ayrılmıştır. Sri Lanka'ya Budizm onun döneminde gelmiştir. Hükümdar olduğu dönem için en önemli kaynak Mahavamsa'dır. Yerine Uttiya geçmiştir.\n"
    },
    "Francisco Varela": {
        "first_paragraph": "Francisco Javier Varela García (7 Eylül 1946 - 28 Mayıs 2001), akıl hocası Humberto Maturana ile birlikte en çok biyolojiye otopoiesis kavramını tanıtmasıyla tanınan Şilili bir biyolog , filozof , sibernetikçi ve sinirbilimciydi. - Bilim ve Budizm arasındaki diyaloğu geliştirmek için Akıl ve Yaşam Enstitüsü'nün kurulmasında büyük rol aldı.\n"
    },
    "Junius Richard Jayewardene": {
        "first_paragraph": "Junius Richard Jayewardene (17 Eylül 1906-1 Kasım 1996), Sri Lanka'da yaygın olarak JR olarak da bahsedilir, 1977'den 1989'a kadar Sri Lanka'nın lideriydi. 1977'den 1978'e kadar Başbakan olarak ve 1978'den 1989'a kadar Sri Lanka'nın Başkanı olarak görev yaptı. Bağımsızlığı takip eden yıllarda çeşitli kabine pozisyonlarında görev yapan Seylan'daki (şimdiki Sri Lanka) milliyetçi hareketin lideriydi. Birleşik Ulusal Parti'nin uzun süredir bir üyesi olarak 1977'de ezici bir zafere öncülük etti ve anayasanın değiştirilmesinden ülkenin ilk başkanı olana dek altı ay boyunca Başbakan olarak görev yaptı.[1]\n"
    },
    "Lushan Huiyuan": {
        "first_paragraph": "Lushan Huiyuan (Basitleştirilmiş Çince: 庐山慧远 ; 334–416), \"Lu Dağı'nın Huiyuan'ı\" anlamına gelen, Jiujiang eyaletindeki Lu Dağı'nın eteğinde Donglin Tapınağı'nı kuran ve MS 404'te Keşişlerin Kralların Önünde Neden Boyun Eğmemesi Üzerine metnini yazan Çinli bir Budist öğretmendi. Shanxi eyaletinde doğdu ama daha sonra 416'da öldüğü Jiujiang'a taşındı. Kuzeyde doğmuş olmasına rağmen, Doğu Jin Hanedanlığı sınırları içinde yaşamak için güneye taşındı.\n"
    },
    "Ole Nydahl": {
        "first_paragraph": "Ole Nydahl (d. 19 Mart 1941, Kopenhag, Danimarka) Danimarkalı bir Budizm öğretmeni ve Karma Kagyu okulunun Lama'sıdır. 1970'lerden bu yana dünyayı dolanarak eğitmenlik yapmış ve meditasyon merkezleri açmıştır.\n"
    },
    "Sharon Stone": {
        "first_paragraph": "Sharon Vonne Stone (d. 10 Mart 1958; Meadville, Pensilvanya), Amerikalı aktris, yapımcı ve eski mankendir. Film ve televizyonda öncelikle femme fatale kadınları ve gizemli kadınları oynamasıyla tanındı ve 1990'ların en popüler seks sembollerinden biri haline geldi. Primetime Emmy Ödülü ve Altın Küre Ödülü de dahil olmak üzere çeşitli ödüller aldı. Akademi Ödülü’ne aday gösterildi. 1995'te Hollywood Walk of Fame'de bir yıldız aldı ve 2005'te Fransa'da Sanat ve Edebiyat Düzeni Görevlisi seçildi.\n"
    },
    "Adam Yauch": {
        "first_paragraph": "Adam Yauch (5 Ağustos 1964 - 4 Mayıs 2012), Amerikalı hip hop şarkıcısı ve yönetmen. 1979'da kurulan ve hip-hop tarzı müziğin Amerika'daki öncü gruplarından Beastie Boys'un bir üyesi olan Yauch; ayrıca yönetmen olarak da MTV Video Müzik Ödülleri dahil video müzik yönetmenliği de yaptı. Tükürük bezi kanseri nedeniyle 4 Mayıs 2012 tarihinde 47 yaşında öldü.[1]\n"
    },
    "Budist nüfusa göre ülkelerin listesi": {
        "first_paragraph": "Bu liste, 2010'lar itibarıyla yaklaşık 535 milyon kişi tarafından takip edilen Budizm dininin dağılımını göstermektedir.[4] Toplam Dünya nüfusunun %7 ila %8'ini Budistler oluşturur.\n"
    },
    "Kırgızistan'da Budizm": {
        "first_paragraph": "Kırgızistan'da Budizm, Budizm'in İpek Yolu üzerinden Orta Asya'ya yayılma sürecinde görülmeye başlanmıştır. Arkeologlar, bu antik ticaret yolu boyunca Budist etkisinin izlerini buldular.[1] Kırgızistan'da bulunan en ünlü Budist yerleşim yerleri, Buda heykeli bulunan Krasnaya, Rechka ve Novopokrovka höyükleridir.[1] Budizmin Kırgızistan'da iki dalı vardır: Nipponzan ve Karma Kagyu.[2] Şu anda Kırgızistan'da yalnızca bir kayıtlı Budist topluluğu bulunmaktadır.[kaynak belirtilmeli] Chamsen (Kore dilinde \"Kurtuluş\") olarak bilinen topluluk, 1996 yılında Gornaya Maevka köyündeki etnik Koreliler olan, Koryo-saram topluluğu tarafından kuruldu.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Guishan Guanyin of the Thousand Hands and Eyes": {
        "first_paragraph": "Guishan Guanyin of the Thousand Hands and Eyes 99 metre yüksekliğiyle Çin'in dörüncü, dünyanın en büyük yedinci heykelidir. Bronz yaldızlarla kaplıdır. Çin'de Hunan eyaletinin başkenti Changsha'da bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Kast sistemi": {
        "first_paragraph": "Kast, endogami ile karakterize edilen sosyal tabakalaşmanın bir formudur. UNICEF ve İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün verilerine göre dünya çapında 250 milyon insan kast ayrımcılığından etkilenmektedir.[1][2] \"Kast\" terimi, Portekizce ve İspanyolcada casta ırk, soy; Latincede ise castus saf soy anlamına gelmektedir. Hindistan'ın ve Afrika'nın bazı bölgelerinde günümüzde de uygulanan bir sistemdir. Sınıf ayrılıklarına dayanır. Günümüzde Çin'de uygulanan “Hukou Sistemi” de kast sistemi olarak kabul edilmektedir.[3][4][5] Kast sistemindeki sınıflandırma öncelikle evlilik ve iş bölümüyle ilgilidir. Bu terim, aynı zamanda argo dilinde geçmekte ve sosyolojik bir terim olarak da kullanılmaktadır. Hatta modern toplumlarda yer alan bir terimdir.\n"
    },
    "Dört Göksel Kral": {
        "first_paragraph": "Dört Göksel Kral, Budizm'de her biri dört ana yönden birini gözeten dört koruyucu ilahtır. Değişik dillerdeki isimleri şöyle adlandırılır:\n"
    },
    "Kore Budist Federasyonu": {
        "first_paragraph": "Kore Budist Federasyonu veya Chosôn Budist Federasyonu (Korece: 조선불교도련맹, Hanja: 朝鮮佛敎徒聯盟, Chosŏn-bulgyodo-ryŏnmaeng), kısaca Chobulyôn Budistlerin Kuzey Kore'deki tüm faaliyetlerini denetler. Organizasyon 26 Aralık 1946'da kuruldu.[1]\n"
    },
    "Şaolin Manastırı": {
        "first_paragraph": "Shaolin, Çin kökenli Kung Fu'nun ana dallarından biridir ve bu sanatın birçok versiyonu ve kendine özgü özellikleri bulunmaktadır. Bu sanat, vücut geliştirme ve kişinin kendisini savunması açısından da son derece etkilidir. Bu sanatla uğraşanlar, 6 yaşından itibaren gönüllü olarak ShaoShi adlı dağa çıkarak burada yaşamlarını sürdürürler. Pirinç, tavuk ve hayatı devam ettirecek bütün gıdaları kendileri yetiştirir. Günde 5-6 saat çalışıp günün diğer zamanlarını ibadet ederek geçirirler. Sabahları 05.00'de güne başlayıp öğlenleri 2 saat uyurlar. Akşam da 19.00 da gün biter.\n"
    },
    "Sutra": {
        "first_paragraph": "Sutra, (Sanskritçe: सूत्र: sūtra; satır, dize; Pali: Sutta, sūtta; yaymak, özlü söz) Hindistan yazın geleneğinde özellikle Hinduizm, Budizm, Cainizm gibi inanç ve öğretilere ait eski metinlerde başvurulmuş bir edebî tarzın hem de bu türde yazılmış toplu metinlerin de adıdır. Vecize, özdeyiş, atasözü, özlü sözler gibi halk arasında dilden dile yayılma kolaylığı sağlamıştır.\n"
    },
    "Mantra": {
        "first_paragraph": "Mantra, genellikle Sanskritçe olan dini hece veya şiirdir. Kullanımı mantra ile ilişkili ve okul ve felsefesine göre değişiklik gösterir. Esasen ruhani kanallar olarak kullanılırlar, kelimeler ve oluşan titreşimlerden faydalanarak kişinin daha yüksek bir bilince ulaşmasını amaçlar. Diğer amaçları, dini törenlerde bolluğa sahip olmak, tehlikeden uzak olmak veya düşmanları elemek içindir. Mantralar Hindistan'da Vedik Hinduizmi ile çıkmıştır ve daha sonra Budistler, Sikhler ve Jainler tarafından benimsenmiştir.\n"
    },
    "Budizm okulları": {
        "first_paragraph": "Budizm okulları, Budizm'in tarih sahnesine çıktığı M.Ö. 5. yüzyıldan itibaren farklı coğrafyalarda yayılma olanağı bulmuş, girdiği yörenin kültürüne uyum sağlamıştır. Bununla birlikte aynı kültürden gelen Budist gelenekler içindeki yorum ve metotlardaki farklılıkların zamanla derinleşmesi biribirinden bağımsız, çeşitli okulların ortaya çıkmasına neden olmuştur.\n"
    },
    "Tiantai": {
        "first_paragraph": "Tiantai (Çince: 天台; pinyin: Tiāntāi), Lotus Sutra'yı Budizmdeki en yüksek öğreti olarak değiştiren Çin, Japonya, Kore ve Vietnam'da bir Budizm mezhebidir.[1] Japonya'da Tendai, Kore'de Cheontae, Vietnam ise Thiên thai olarak bilinir.\n"
    },
    "Zen": {
        "first_paragraph": "Zen, kökeni Hindistan'daki Dhyana (ध्यान) okuluna kadar uzanan bir Mahāyāna Budist okulunun Japoncadaki ismidir. Hindistan'dan Çin'e geçen okul, burada Ch'an (禪) olarak ismini duyurmuştur. Tang Hanedanlığı döneminde Çin'de belli başlı Budist okullar arasına giren Ch'an, Çin'den Kore, Vietnam ve Japonya'ya yayılmıştır. 20. yüzyılda Batı'da tanınmaya başlanan bu okul, İngilizce ve diğer Batı dillerine Zen ya da Zen Budizm ismiyle girmiştir.\n"
    },
    "Maudgalyayana": {
        "first_paragraph": "Maudgalyāyana (Pali: Moggallāna,   Mahāmaudgalyāyana veya doğum adıyla Kolita olarak da bilinen), Buda'nın en yakın müritlerinden biriydi. Subhuti, Śāriputra ve Mahākāśyapa gibi müritlerin çağdaşı olarak tanımlanır. Śāriputra ile birlikte Buda'nın en önde gelen iki erkek öğrencisinin ikincisi olarak kabul edilir. Geleneksel inanış, Maudgalyāyana ve Śāriputra'nın gençliklerinde ruhani gezginler haline geldiğini anlatır. Bir süre manevi gerçeği aradıktan sonra Budist dünyasında yaygın olarak tanınan ayetler aracılığıyla Budist öğretisiyle temas kurarlar. Sonunda Buda'nın kendisiyle tanışırlar ve onun yanında keşişler olarak görev yaparlar. Maudgalyāyana bundan kısa bir süre sonra aydınlanmaya ulaşır.\n"
    },
    "Pagoda": {
        "first_paragraph": "Pagoda, Budistlerin dinî yapılarına verilen addır. Pagodalar çoğunlukla taştan, bazen tuğladan ve çok nadir olarak da tahtadan yapılır. Pagodalar, Çin, Japonya ve Hint kültürü alanına giren Güneydoğu Asya'da yaygındırlar.\n"
    },
    "Gangō-ji": {
        "first_paragraph": "Gangō-ji (Japonca: 元興寺), Japonya'nın Nara kentinde bulunan bir Budist tapınağıdır. Tapınak, Nanto'nun Yedi Büyük Tapınağı'ndan biri olup başlangıçta Soga no Umako tarafından Asuka'da kurulmuş ve daha sonra MS 718'de Heijō-kyō'ya taşındı. Tapınak, Antik Nara'nın Tarihî Anıtları adı altında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahildir.\n"
    },
    "Tōshōdai-ji": {
        "first_paragraph": "Tōshōdai-ji (Japonca: 唐招提寺), Japonya'nın Nara kentinde bulunan bir Budist tapınağıdır. Tapınak, Nanto'nun Yedi Büyük Tapınağı'ndan biri olup MS 759'da Çinli keşiş Jianzhen tarafından kurulmuştur. Tapınak, Risshū mezhebine ait olup Antik Nara'nın Tarihî Anıtları adı altında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahildir.\n"
    },
    "Yakushi-ji": {
        "first_paragraph": "Yakushi-ji (Japonca: 薬師寺), Japonya'nın Nara kentinde bulunan bir Budist tapınağıdır. Tapınak, Nanto'nun Yedi Büyük Tapınağı'ndan biri olup Japonya'daki en ünlü imparatorluk ve antik Budist tapınaklarından biridir. Tapınak, Budizm'in Hossō mezhebinin merkezidir ve Antik Nara'nın Tarihî Anıtları adı altında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahildir.[1]\n"
    },
    "1860 Boden Sanskritçe Profesörü seçimi": {
        "first_paragraph": "1860 yılında Oxford Üniversitesi'nde Boden Sanskritçe Profesörlüğü için yapılan seçim, Sanskritçe bilimine farklı yaklaşımlar sunan iki aday arasında bir yarışa sahne oldu. Adaylardan biri, 14 yılını Britanya Doğu Hindistan Şirketi için Britanya Hindistanı'nda çalışmaya hazırlananlara Sanskritçe öğreterek geçirmiş, Oxford mezunu bir İngiliz olan Monier Williams'tı. Diğeri, Max Müller, Oxford'da karşılaştırmalı filoloji, yani dil bilimi konusunda uzmanlaşmış, Almanya doğumlu bir öğretim görevlisiydi. Uzun yıllarını Rig Veda'nın (eski bir Vedik Sanskrit ilahiler derlemesi) bir baskısı üzerinde çalışarak geçirmiş ve bilimsel çalışmalarıyla uluslararası bir ün kazanmıştı. Williams ise daha geç dönem materyalleri üzerinde çalışıyordu ve Müller'in örneklediği \"kıtasal\" Sanskritçe ekolüne ayıracak pek zamanı yoktu. Williams Sanskritçe çalışmayı bir amaca, yani Hindistan'ın Hristiyanlığa geçmesine yönelik bir araç olarak görüyordu. Müller'e göre, kendi çalışmaları misyonerlere yardımcı olacak olsa da, kendi başına bir amaç olarak da değerliydi.\n"
    },
    "Kalidasa": {
        "first_paragraph": "Kalidasa (Devanagarice : कालिदास) Hint Sanskrit şairi ve dramatistiydi. Unvanı Kavikulaguru (Tüm şairlerin hocası, tam Türkçe karşılığı \"Ataşair\" ya da \"Başşair\" gibi) faziletini vurgulamaktadır. Ateşli bir Shiva destekçisi olan Kalidasa Hinduizm mitolojisi ve felsefesi üzerine oyunlar ve şiirler yazmıştır. İsminin manası \"Kali'nin hizmetçisi\" demektir.\n"
    },
    "Panini": {
        "first_paragraph": "Pāṇini (M.Ö. 4. yüzyıl, Pushkalavati (bugünkü Gandhara, Pakistan)[1][2]), Hindistan'da yaşamış[1][2]) Sanskrit dil bilimci.[3] Tarihte, dil kuralları ve söz varlığı ile ilgili çalışan ilk bilim insanlarındandır. Sanskrit diliyle ilgili çalışmaları ile bilinir.\n"
    },
    "Şloka": {
        "first_paragraph": "Şloka, Anuṣṭubh göz önüne alınarak geliştirilen bir nazım biçimi. Kökeni Hint destansı şiirlerine dayanır.[1] Mahabharata ve Ramayana neredeyse tamamen şlokalarla yazılmıştır.\n"
    },
    "Saadet düğümü": {
        "first_paragraph": "Saadet düğümü, sonsuz düğüm ya da sonsuzluk düğümü; sembolik ve dekoratif bir düğümdür. Budizm, Caynizm ve Hinduizmdeki sekiz önemli sembolden biridir.[1][2]\n"
    },
    "Zümrüt Buda Heykeli": {
        "first_paragraph": "Zümrüt Buda (Tayca: พระแก้วมรกต 'Phra Kaeo Morakot พระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร veya 'Phra Phuttha Maha Mani Rattana Patimakon') Gotama Buda'nın lotus pozisyonunda meditasyon yaparken ki heykelidir. Heykel yeşim ve jasper taşlarından yapılmış, altın ile giydirilmiştir.[1] Boyu 66 santimetredir (26 inç).[2] Heykel Tayland'ın en kutsal ve önemli unsurlarından biri olarak kabul edilmektedir.[3][4] Bulunduğu yer Bangkok'taki Büyük Saray'da bulunan Zümrüt Buda Tapınağı'dır (Vat Phrakeo).[1]\n"
    },
    "Bezeklik Mağaraları": {
        "first_paragraph": "Bezeklik Bin Buda Mağaraları (Çince: 柏孜克里千佛洞; pinyin: Bózīkèlǐ Qiānfódòng, Uygurca: بېزەكلىك بۇددا غارلىرى), Çin'in Turfan ve Piçan (Loulan) kentleri arasında yer alan ve 5. yüzyıldan 14. yüzyıla tarihlenen Budist grottolardan oluşan bir komplekstir. Mağaralar kuzeydoğu Taklamakan Çölü'nde, Karahoca antik kalıntılarının da bulunduğu Yanan Dağlar'ın Mutou Vadisi'nde yer alır. Batı Mutou Vadisi'ndeki kayalıklarda yer alan mağaraların ayakta kalanlarının çoğu 10. ila 13. yüzyıllar arasında Batı Uygur Krallığı'ndan kalmadır.[1][2]\n"
    },
    "Dürzi Dağı": {
        "first_paragraph": "Cebel el-Dürzi (Arapça: جبل الدروز, jabal ad-durūz, Dürzi Dağı), resmi olarak Cebel el-Arap (Arapça: جبل العرب, jabal al -arab, Arapların Dağı), Suriye'nin güneyindeki Süveyda Valiliğinde yüksek bir volkanik bölgedir. Bu bölgenin sakinlerinin çoğu Dürzidir, ayrıca küçük Müslüman ve Hristiyan toplulukları da vardır. Safait yazıtları ilk olarak bu alanda bulunmuştur. Cebel Dürzi Devleti, 1921-1936 yılları arasında Fransız Suriye ve Lübnan Mandasına bağlı özerk bir bölgeydi. Geçmişte, Cebel el-Dürzi adı Lübnan Dağı'nda bulunan farklı bir alan için kullanılmıştır.\n"
    },
    "Emir Şekib Arslan": {
        "first_paragraph": "Emir Şekib Arslan (Arapça: الأمير شكيب أرسلان; d. 25 Aralık 1869 - ö. 9 Aralık 1946), Lübnanlı yazar, politikacı ve fikir adamı.\n"
    },
    "Ferid el-Atraş": {
        "first_paragraph": "Ferid el-Atraş (Arapça: فريد الأطرش) (d. 19 Ekim 1910 - ö. 26 Aralık 1974) Suriye doğumlu Mısırlı besteci, şarkıcı, ut çalgıcısı ve sinema oyuncusu. Yirminci yüzyıl Arap müziği'nin en önemli adlarından biri olarak tanınır.\n"
    },
    "Velid Canbolat": {
        "first_paragraph": "Velid Canbolat (Arapça: وليد جنبلاط) (d. 7 Ağustos 1949) Lübnan'ın İlerici Sosyalist Partisi'nin Genel Başkanı ve Dürzi topluluğunun en tanınmış lideridir.[1]\n"
    },
    "Kemal Canbolat": {
        "first_paragraph": "Kemal Canbolat (Arapça: كمال جنبلاط), (d.6 Aralık 1917, ö.16 Mart 1977) Lübnan'daki İlerici Sosyalist Partisi'nin (PSP) kurucusu ve Lübnan Dürzilerinin geçmişteki lideri. Lübnan Dürzilerinin şimdiki lideri olan Velid Canbolat’ın babası.\n"
    },
    "Maanoğlu Fahreddin": {
        "first_paragraph": "Maanoğlu Fahreddin (Arapça: فخر الدين بن معن; d. 6 Ağustos 1572 - ö. 13 Nisan 1635, İstanbul), Osmanlı'ya isyan eden Dürzi emir. Lübnan Dağlarındaki Dürzi ve Maruni halklarını birleştirmiştir.\n"
    },
    "Golan Tepeleri": {
        "first_paragraph": "Golan Tepeleri ya da Cevlân Tepeleri (Arapça: هَضْبَةُ الْجَوْلَانِ, romanize: Murtafaʻātu l-Jawlān; İbranice: רמת הגולן‎, romanize: Ramat HaGolan), veya sade bir şekilde Golan, Levant'ta yaklaşık 1,800 kilometrekarelik (690 sq mi) bir bölgedir. 'Golan Tepeleri' olarak tanımlanan bu bölge, disiplinler arasında farklılık gösterir: jeolojik ve biyocoğrafik bir bölge olarak Golan Tepeleri, güneyde Yermuk Nehri, batıda Celile Denizi ve Hula Vadisi ile sınırlanan bazaltik bir platoyu ifade eder. Sosyo-politik olarak Suriye'nin güneybatı, İsrail'in ise kuzeydoğu ucundaki bir bölgedir. Lübnan ve Ürdün ile komşudur. Bir bölümü Kuneytire Valiliği, bir bölümü Dera Valiliği'nin sınırları içinde kalır.\n"
    },
    "Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 497 sayılı kararı": {
        "first_paragraph": "\n17 Aralık 1981 tarihinde oybirliği ile kabul edilen Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 497 sayılı kararında, İsrail'in Golan Tepeleri'ni ilhak ederek çıkardığı Golan Tepeleri Yasası'nın “yok hükmünde olup geçersiz ve uluslararası yasal etkiye sahip olmadığına” karar verildi ve İsrail'e eylemlerini iptal etme çağrısında bulunuldu.[1]\n"
    },
    "El-Ahmediye": {
        "first_paragraph": "El-Ahmediye (Arapça: الاحمدية‎), Suriye'nin Kuneytire iline bağlı Kuneytire ilçesinde bulunan eski bir köydür. Köy, Golan Tepeleri'nin ortasında Hula Vadisi'nin 15 km güneydoğusunda yer almaktadır.[1] 1967 Altı Gün Savaşı öncesinde köyün nüfusunu çoğunlukla Türkmenler oluşturmakta olup[2][3] İsrail tarafından işgal edilmesinin ardından 1968'de yıkılmıştır.[4]\n"
    },
    "Golan Tepeleri Yasası": {
        "first_paragraph": "Golan Tepeleri Yasası, İsrail hükûmetini ve yasalarını Golan Tepeleri'ne uygulayan İsrail yasasıdır . Knesset tarafından 14 Aralık 1981'de 63-21 oyla onaylandı.[1] Yasa terimi kullanmasa da, uluslararası toplum ve İsrail muhalefetinin bazı üyeleri tarafından Golan Tepeleri'nin \" ilhakı \" olarak kabul edildi.[2]\n"
    },
    "Kuneytire": {
        "first_paragraph": "Kuneytire (Arapça: القنيطرة), Suriye'nin Kuneytire ilinin merkezi olan kasabadır. Golan Tepeleri'nde yer almaktadır. Nüfusu 2004 yılı itibarı ile 153'tür. Çevresinde ise 4.318 yaşamaktadır.\n"
    },
    "Ma'ale Gamla": {
        "first_paragraph": "Ma'ale Gamla (İbranice: מַעֲלֵה גַּמְלָא, Gamla eğimi), İsrail kontrolündeki Golan Tepeleri'nde bir yerleşim merkezi. 110 metre yükseklikte yer almaktadır. Hayfa'nın 66 mil doğusunda ve Tel Aviv'in 125 mil kuzeydoğusundadır. 1975 yılında kurulmuştur.\n"
    },
    "Trump Tepeleri": {
        "first_paragraph": "Trump Tepeleri (İbranice: רמת טראמפ; Ramat Trump, İngilizce: Trump Heigths), ABD 45. başkanı Donald Trump'ı onurlandırmak amacıyla İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri üzerine yapılması planlanan yerleşim birimidir.[1][2][3][4] Buradaki İsrail yerleşimi uluslararası toplum tarafından yasa dışı olarak görülmektedir, ancak bu görüş İsrail tarafından reddedilmektedir.[5]\n"
    },
    "Ölü gömme töresi": {
        "first_paragraph": "Ölü gömme töresi ya da cenaze töresi, bir ölünün gömülmesi sırasında uygulanan törelere denir. Ölüm, toplumsal yaşamda her zaman önemli bir olay sayılmıştır. Tarihin her döneminde ölü için çeşitli geleneklere ve törelere uyularak törenler yapılmıştır. Bu törenler, toplumların dinsel ve kültürel özelliklerine bağlı olarak büyük bir çeşitlilik gösterir. \nÇeşitli dinlerde ölümün bir son olmadığı, ruhun ölümden sonra öteki dünyada da varlığını sürdüreceği inancı vardır. Bu, genel olarak reenkarnasyon olarak adlandırılır. Bazı kültürlerde ölülerin yaşayanları etkileme gücüne sahip olduğu inancı yaygındır. Bu nedenle ölü törenlerinin kusursuz ve geleneğe uygun olmasına özen gösterirler. Ama, bu törenlerin tümü sonuç olarak ölünün gömülecek, yakılacak ya da saklanacak bedeniyle ilgilidir.\n"
    },
    "Arife": {
        "first_paragraph": "Arife (Arapça: يوم عرفة) [1][2][3]ya da ön gün[4], herhangi bir dinî bayramdan önceki gün.[2] Arife günü aslen hicrî kâmerî Zilhicce ayının 9. günüdür ve bu gün Kurban Bayramı'ndan önceki,[3] terviye gününden sonraki gündür. Ancak zamanla Ramazan Bayramı için de kullanılmaya başlanmıştır. Bunun yanı sıra herhangi bir şeyden önceki gün anlamında da kullanılır.[1][3]\n"
    },
    "Mukabele": {
        "first_paragraph": "Mukabele, bir kimsenin Kur'an'ı ezberden veya kitaptan yüksek sesle okuması ve onu dinleyen topluluğun da sessizce Kur'an'dan takip etmesidir.[1] Mukabele anlamca karşılıklı verme, karşılıklı okuma anlamına gelir. Kur'an, Peygamber'in son Ramazan'ında okuduğu sıralama ile vefatından sonra Ebubekir zamanında mushaflaştırılmış, Osman zamanında teksir edilerek büyük şehirlere gönderilmiştir. 600'den fazla sahifeden oluşan kitap düzeni, takriben 20 sayfadan oluşan 30 cüze bölündü. Özellikle Ramazan aylarında her gün bir cüz okuyarak bayrama kadar bütün Kur'an'ı baştan sona okuma geleneği içinden mukabele geleneği doğmuştur.\n"
    },
    "Bardesanes": {
        "first_paragraph": "Bardesanes (Aynı zamanda Bar-Daiṣān; Süryanice ܒܪܕܝܨܢ, \"Nehir tanrısı Daiṣān'ın oğlu\" d. 11 Temmuz 154, Edessa - 222 Ani), Geç antik çağ'da yaşamış Süryani filozof ve gnostik. Bardesanes'in görüşleri özellikle Efraim'in eleştirileri sonrasında dönemin diğer yazarları tarafından hoşnutsuzlukla karşılanmıştır. Bu durum Bardesanes'in şiirleri ve eserlerinin korunmamasına yol açmıştır. Onun düşünce dünyasına yönelik bilgi verici en önemli eserlerden birisi öğrencisi Philippus tarafından yazılan liber legum regionum adlı eserdir.[1]\n"
    },
    "Marcellina": {
        "first_paragraph": "Marcellina, Erken Hristiyan dönemi milattan sonra 2. yüzyılın ortalarında dini liderlik yapmış bir kadın. İreneyus ve Origenes gibi kilise babalarının metinlerinde aktarılanlara göre esasen İskenderiyeli olan Marcellina, Anicetus döneminde Roma'ya göç etmiş ve çok sayıda takipçi toplamıştır. Marcellina ve takipçileri kurtuluşa ulaşmak yolunda kural ve kanunlara itaat etmenin gereksiz olduğunu yönündeki antinominist ve libertinist görüşleri savunmuşlardır.\n"
    },
    "Ptolemaios (gnostik)": {
        "first_paragraph": "Ptolemaios ya da Ptolemaeus Gnosticus, gnostik öğretiler yayan Valentinius'un öğrencilerinden biri olan Ptolemaios, Flora'ya Mektup adı altında tanınan metnin yazarı olan bir gnostiktir. Epifanios'un aktardığı Flora'ya Mektup eseri dışında Ptolemaios'dan günümüze hiçbir eser ulaşmamıştır. Ptolemaios'un spiritüel öğretisi ve yaratılış teorisi hakkındaki bilgiler ayrıca kilise babası İreneyus'un metinlerinde de ele alınmaktadır.\n"
    },
    "Bogomil": {
        "first_paragraph": "Bogomil (Bulgarca: Богомил), Bogomilizm akımının fikir babası olan Bulgar rahip. 10. yüzyılda Bizans İmparatorluğu'nda yaşayan Bogomil'in adı Bogomil Koyu'na da isim babalığı yapmıştır.\n"
    },
    "Abraksas": {
        "first_paragraph": "Abraksas eski çağlarda kavimlerin papirüs ve ceylan derisi üzerine büyü ve sihirle ilgili olarak yazdıkları, büyülü olduğuna inanılan Yunan harf dizisi ve Orta Çağ'da kullanılan bir tür tılsımdır. Abrakadabra kelimesinin de bununla ilgili olduğu söylenmektedir.\n"
    },
    "Arhon": {
        "first_paragraph": "Arkhon (Yunanca: ἄρχων árchōn), Antik Yunanistan ve sonrasında Bizans'ta varlığını sürdüren oligarşik kökenli yöneticidir. MÖ 1000'den itibaren rastlanabilen arkhonlar, kent devletlerinde gücü ellerinde bulunduruyorlardı. Önceleri kralların yönetimde söz sahibi olduğu Antik Yunanistan'da yavaş yavaş kontrolü devralan arkhonlar, MÖ 8. yüzyıldan itibaren -Sparta hariç- ortadan kalkmaya başlamışlardır.\n"
    },
    "İbahilik": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Puilaurens Kalesi": {
        "first_paragraph": "Puilaurens Kalesi (Oksitanca: Castèl de Puèglhaurenç) Fransa'nın Aude ilinde bulunan bir cathare kalesidir. Yapımına 1229 yılında başlanan Puilaurens Kalesi, Albigeois Haçli Seferleri'nde Cathare'lar için bir siginma yeri olmuş, ama 1250 yılında Fransa Krallığı'nın eline geçmiştir.\n"
    },
    "Hrisoheir": {
        "first_paragraph": "Chrysocheir (Yunanca: Χρυσόχειρ), ayrıca Chrysocheres, Chrysocheris ya da Chrysocheiros (Χρυσόχερης/Χρυσόχερις/Χρυσόχειρος) olarak bilinir, hepsi \"altınel\" anlamına gelir,[1] 863'ten 872'ye kadar Pavlusçu Tephrike prensliğinin ikinci ve son lideridir\n"
    },
    "Karbeas": {
        "first_paragraph": "Karbeas (Yunanca: Καρβέας), ayrıca Karbaias (Καρβαίας),[1] 843'teki Paulicianlara karşı yapılan pogromlarını takiben Bizans ordusundaki hizmetini bırakıp Arapların yanına giden Paulician bir liderdi. Melitene emiri Ömer bin Abdullah'ın yardımıyla 863'te ölümüne kadar hüküm sürdüğü Paulician Tephrike Prensliği'ni kurdu. Bu dönemde Ömer ile birlikte Bizans İmparatorluğu'na yönelik çeşitli akınlara katıldı.\n"
    },
    "Peter Sikeliotes": {
        "first_paragraph": "Petrus Siculus ya da Peter Sikeliotes (Yunanca: Πέτρος Σικελιώτης) Bizanslı bir keşiş ya da bilgili bir asilzadedir.\n"
    },
    "Ali-İlahilik": {
        "first_paragraph": "Şablon:Yazdânizm\nAli-İlâhîlik ya da bazen Aliyullahîlik, Batı İran'da Kürdistan ve Luristan eyâletlerindeki bâzı Kürt kabileleri ve Lübnan'ın kuzeyi ile Suriye arasındaki yörelerde yerleşik bazı kabile ve topluluklar arasında yaşayan dinî i'tikad.\n"
    },
    "Ehl-i Hak": {
        "first_paragraph": "Ehl-i Hak, Yâresânizm veya Kaka'ilik (Kürtçe: یارسان‎, Yarsan[1][2], Farsça: اهل حق‎; \"Ahli haq\";\"Gerçeğin insanları\"), 14. yüzyılın sonlarında İran'ın batısında Sultan Sahak tarafından kurulan senkretik bir dini öğretidir.[3] Toplam Ehl-i Hak nüfusunun 2 milyon ila 3 milyon arası olduğu tahmin edilmektedir.[4] Esas olarak batı İran ve doğu Irak'ta bulunurlar ve çoğunlukla etnik Goran Kürtleridirler[5], ancak daha küçük gruplar halinde Türk, Fars, Lur, Azeri ve Arap inananları da bulunur.[6] Irak'taki bazı Yarsanilere Kaka'i denir. Yarsaniler, bazen aşağılayıcı bir şekilde \"Aliilahiler\" veya \"Aliyyullahiler\" olarak da adlandırılabilirler.[7] Birçok Yarsaninin, İran'daki İslami yönetimin baskısı nedeniyle dinlerini sakladığı tahmin edilir ve bu yüzden nüfuslarının kesin istatistikleri bulunmamaktadır.[8]\n"
    },
    "Şebekler": {
        "first_paragraph": "Şebekler, Şahbekler ya da Şahbaylar[1]  (Arapça: الشبك), (Kürtçe: Şebek, شەبەک); Kuzey Irak'ta Musul ve çevresinde yaşayan bir topluluk. Kendilerine Şebek dillerine ise Şebekî adını vermektedirler. Şebek Dili Zaza-Gorani dil ailesine mensup olan bir dildir. Irak'taki nüfuslarının 40.000 ile 60.000 arası olduğu tahmin edilmektedir. Bu nüfusun %70'lik kısmı Ali-İlâhîler ile akraba olan Kürt Alevîliği'nden,[2] kalan bölümü Sünni mezhebindendir.[3]\n"
    },
    "Ay etkisi": {
        "first_paragraph": "Ay etkisi, kabaca 29,5 günlük ay döngüsünün belirli aşamaları ile insanlar da dahil olmak üzere Dünya'daki canlılar arasında davranış ve fizyolojik değişiklikler arasındaki bir ilişki bulunduğu iddiasıdır. Bazı durumlarda sözde etki, ay ışığı miktarı gibi dış işaretlere bağlı olabilir. İnsanlarda (ancak diğer memelilerde değil) yaklaşık aylık menstruasyon döngüsü gibi diğer durumlarda, zamanlamadaki tesadüf, bilinen hiçbir ay etkisini yansıtmaz.\n"
    },
    "Burçlar": {
        "first_paragraph": "Astrolojide burçlar, ekliptiğin iki yanında, aşağı yukarı 10 derece genişliğinde, içinde Güneş'in ve gezegenlerin döndüğü zodyak kuşağı ile belirlenir. Ekliptik, dünyadan bakan birinin gözüktüğü şekliyle Yeryüzünün Güneş çevresinde bir yılda çizdiği görünür yörüngesinden başka bir şey değildir; diğer bir deyişle yer-merkezli sistemin bir verisidir\n"
    },
    "Devinim yılı": {
        "first_paragraph": "Devinim Yılı, Kusursuz Yıl veya Büyük Yıl; NASA tarafından yapılan tanıma göre, 'Ekinoksun bir döngüsünün, ekliptik üzerinde tamamladığı (tahmini) 25800 Dünya Yıllık zaman Periyodudur' ve ayrıca Platon Yılı olarak da tanımlanmaktadır.[1] Kaç dünya yılı olduğu, kaynaklara göre değişkenlik gösterir.\n"
    },
    "Doğum haritası": {
        "first_paragraph": "Astrolojide, her insanın doğduğu anda gökyüzünde yer alan gök cisimlerinin konumlarının, birbirleriyle yaptıkları açıların ve evlerin yer aldığı haritaya Doğum haritası adı verilir. Yıldız haritası ve Horoskop da denilir.\n"
    },
    "Dört Simge": {
        "first_paragraph": "Dört Simge (Çince: 四象; pinyin: Sì Xiàng), ekliptik boyunca Çin takımyıldızları arasında görünen ve dört ana yönün koruyucuları olarak görülen dört mitolojik yaratıktır. Bu yaratıklar Doğu'nun Mavi Ejderhası, Güney'in Vermilyon Kuşu, Batı'nın Beyaz Kaplanı ve Kuzey'in Siyah Kaplumbağası'dır. Yaratıkların her biri, bir ana yön ve renkle en yakından ilişkilidir ancak aynı zamanda yılın bir mevsimi, bir erdem ve Çin'in beş elementinden biri (odun, ateş, toprak, metal ve su) gibi diğer yönleri de temsil etmektedir. Her birine kendi bireysel özellikleri ve köken hikâyesi verilmiştir. Sembolik olarak ve manevi ve dini inancın bir parçası olarak, bu yaratıklar Doğu Asya kültür alanındaki ülkeler arasında kültürel olarak önemli olmuştur.\n"
    },
    "Süper Ay": {
        "first_paragraph": "Süper ay, neredeyse yerberi noktasına (Ay'ın eliptik yörüngesinde Dünya'ya en yakın olduğu yer) denk gelen dolunay veya yeni aydır. Dünya'dan bakıldığında Ay'ın görünen boyutunun normalden biraz daha büyük olmasına neden olur.[1] Teknik adı perigee syzygy (Dünya-Ay-Güneş sisteminin) veya yerberi etrafındaki dolunay (veya yeni) Ay'dır. Süper Ay terimi astrolojik kökenli olduğu için kesin bir astronomik tanımı yoktur.[2]\n"
    },
    "Yükselen burç": {
        "first_paragraph": "Yükselen burç, batı astrolojisinde, kişinin doğum anında, doğu ufkunda yükselen burca verilen addır. Doğum haritasında, doğu ufuk çizgisine bakıldığında doğu tarafında bu burç gözükür. Yükselen burç astrolojide aynı zamanda birinci evin yöneticisidir.\n"
    },
    "Bali dansı": {
        "first_paragraph": "Bali Dans, Bali Adası'nın geleneksel dansı. Hinduizm'da dans, dünyanın aralıksız çözülmesi ve reformuna eşlik eder. Yaratma ve üreme dengesi Shiva'nın eşi Durga (bazen Uma, Parvati veya Kali olarak da anılır) olarak personelize edilir. Bali Hinduizminde Rangda'nin genel şahsiyeti çok yönlerde Durga'ninkine benzediği için Bali'de bunun önemi vardır.[1]. Bali'de Mahabharata ve Ramayana gibi epik performanslar dahil olmak üzere[2] çeşitli dans kategorileri (Barong, Legong, Kecak gibi) vardır.[3]\n"
    },
    "Basava": {
        "first_paragraph": "Basavashwara ve Basavanna olarak da adlandırılan Basava, MS 12. yüzyılda yaşamış Hintli bir devlet adamı, filozof, şair, Şiva odaklı bhakti hareketinde Lingayat sosyal reformcusu ve Kalyani Çalukya/Kalachuri döneminde bir Hindu Şaivite [1] sosyal reformcusuydu. Basava her iki hanedanın yönetimi sırasında aktifti ancak Hindistan'ın Karnataka kentinde Kral II. Bijjala'nın yönetimi sırasında etkisinin zirvesine ulaşmıştır.[2][3][4]\n"
    },
    "Chaitanya Mahaprabhu": {
        "first_paragraph": "Chaitanya Mahaprabhu (IAST: Caitanya Mahāprabhu; doğum adı Vishvambhar Mishra)  öğrencileri ve çeşitli kutsal metinler tarafından Radha ve Krişna'nın birleşik avatarı olarak kabul edilen bir 15. yüzyıl Hintli azizdi.[1] Chaitanya Mahaprabhu'nun Krishna'ya bhajan - kirtan ve dansla ibadet etme tarzının Bengal'deki Vişnuizm üzerinde derin bir etkisi oldu. Ayrıca Achintya Bheda Abheda Tattva'nın Vedantik felsefesinin baş savunucusuydu. Mahaprabhu, Gaudiya Vaishnavism'i kurdu. Bhakti yogayı açıkladı ve Hare Krishna Maha-mantra'nın zikredilmesini yaygınlaştırdı.[2] Shikshashtakam'ı (sekiz adanmışlık duası) besteledi.[3]\n"
    },
    "Kirtan": {
        "first_paragraph": "Kirtan veya kirtana, (Pencapça:ਕੀਰਤਨ, Sanskritçe: Övgü, Methiye,[1] veya sankirtan [2]) Hinduizm'de tanrı Krişna'ya grup halinde müzik eşliğinde dua edilmesidir.\n"
    },
    "Krişnaizm": {
        "first_paragraph": "Krishnaizm (SON : Kṛṣṇaism), Vishnu'nun bir avatarı olmayan, tüm gerçekliğin kaynağı olan Svayam Bhagavan, Ishvara, Para Brahman olarak Krishna'ya bağlılığa odaklanan büyük bir bağımsız Hindu gelenekleri grubudur. Vaishnavizm ile ilgili sampradayalar. [note 1] Bu, Sri Vaishnavism, Sadh Vaishnavism [2] Ramaism, Radhaism, Sitaism vb., aziz şair Meera Bai örneğinde olduğu gibi . [2] Önde gelen akademisyenler, Krishnaism'i Hinduizmin paralel ve daha az eski olmayan bir akımı olarak kabul ederek, Vaishnavizm'in bir alt kolu veya dalı olarak tanımlamazlar.\n"
    },
    "Madhvacharya": {
        "first_paragraph": "Madhvacharya (IAST: Madhvācārya ; Sanskritçe okunuş: [mɐdʱʋaːˈtɕaːɽjɐ]; 1199-1278 [1] veya 1238-1317 [2] ) bazen Madhva Acharya olarak İngilizceleştirilir ve Purna Prajna ve Ānanda Tīrtha olarak da bilinir, Hintli filozof, ilahiyatçı ve Vedanta'nın Dvaita (düalizm) ekolünün baş savunucusudur. [3] [4] Madhva, felsefesini \"gerçekçi bir bakış açısından argümanlar\" anlamına gelen Tattvavāda olarak adlandırdı. [4]\n"
    },
    "Hindu düğünü": {
        "first_paragraph": "Hindu düğünü,  vivaha olarak adlandırılır (Hintçe: विवाह) (Bengalce : বিবাহ), (Kannada dili: ಮದುವೆ (Maduve)), (Telugu dili: వివాహం) ve düğün törenine vivaah sanskar denir.[1][2] Geleneksel olarak düğün törenlerinin tamamı ya da en azından bir kısmı Hindular tarafından kutsal kabul edilen Sanskritçe dilinde yapılır. Katılan kişilerin yerel dilleri de kullanılır. Hindular evliliğe önem verir, törenlerin çok renkli olmasına özen gösterir ve kutlamalar birkaç güne yayılabilir. Gelin ve damat evinin girişi, kapısı, duvarları, döşemeleri ile çatısı bazen renklerle, balonlarla ve diğer süslemeleri ile dekore edilir.[3]\n"
    },
    "Ajna": {
        "first_paragraph": "Ajna veya üçüncü göz çakrası, Hindu geleneğine göre vücuttaki altıncı ana çakradır ve Brahman'a (nihai gerçeklik) doğrudan bağlantı olan bilinçsiz zihni ifade eder.[1] Üçüncü gözün insanları sezgilerine bağladığı, onlara dünyayla iletişim kurma yeteneği verdiği veya geçmişten ve gelecekten mesajlar almalarına yardımcı olduğu söylenir.[2][3][4]\n"
    },
    "İşvara": {
        "first_paragraph": "İşvara (Sanskritçe: ईश्वर) Hinduizm'de kullanılan Hinduizm dönemine ve okuluna bağlı olarak geniş bir anlam yelpazesine sahip bir kavramdır.[1]  Hindu felsefesinin eski metinlerinde bağlama bağlı olarak İşvara; yüce benlik, hükümdar, lord, kral, kraliçe veya koca anlamına gelebilir.[1] Orta çağ Hindu metinlerinde, Hinduizm okuluna bağlı olarak İşvara; Tanrı, Yüce Varlık, kişisel Tanrı veya özel Benlik anlamına gelir.[2][3][4]\n"
    },
    "Vedanta": {
        "first_paragraph": "Vedanta (/veɪˈdɑːntə/; Sanskritçe: वेदान्त, IAST: Vedānta) Uttara Mīmāṃsā  olarak da bilinen, Hindu felsefesinin altı ortodoks (āstika) okulundan biri olarak kabul edilen bir Hindu felsefi geleneğidir. \"Vedanta\" kelimesi \" Vedaların sonu\" anlamına gelir ve bilgi ve özgürlüğe odaklanarak Upanişad'larda bulunan fikirleri ve felsefeleri kapsar. Vedanta birçok alt geleneğe dönüşmüş ve bunların tümü fikirlerini Prasthānatrayī adı verilen ve \"üç kaynak\" olarak tercüme edilen ortak bir metin grubunun otoritesine dayandırmıştır. Bunlar; Upanişad'lar, Brahma Sutra'lar ve Bhagavad Gita'dır.\n"
    },
    "Aştakşara Mantra": {
        "first_paragraph": "Hinduizmdeki Vedik kökenli, evrensel mantralardan biri. Söylenişi Om Namo Narayanaya şeklindedir.\n"
    },
    "Hare Krishna": {
        "first_paragraph": "Hare Krishna mantra, saygı ifadesi olarak Maha Mantra (Büyük Mantra), on altı kelimeden oluşan  Vaishnava mantra'dır. Gaudiya Vaishnava teolojisine göre, kişinin gerçek bilinci ve yaşam amacı saf tanrı (Krishna) sevgisidir.[1] 1960'lardan bu yana A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada ve Uluslararası Hare Krishna Bilinci Topluluğu (genellikle Hare Krishnalar) sayesinde, Hindistan'ın dışında çok bilinen bir mantra haline gelmiştir.[2]\n"
    },
    "Om Namah Şivaya": {
        "first_paragraph": "oṁ namaḥ śivāya  (Sanskrit: Sanskritçe:  ॐ नमः शिवाय; IAST: Om Namaḥ Śivāya) en popüler Hindu mantralarından biri ve Şaivizm mezhebinin en önemli mantrası. Pek çok yoga grubunda özellikle de Sivananda ve Siddha Yoga geleneklerinde kullanılır.[1]\n"
    },
    "Adi Şankara": {
        "first_paragraph": "Adi Şankara (788, Kaladi, Koçi - 820, Kedarnath, Uttarakhand), Hint filozof, mistik ve teolog. Śaṅkara Bhagavatpādācārya ve Ādi Śaṅkarācārya adlarıyla bilinen Hint filozof Vedanta'nın bir alt kolu olan Advaita Vedanta öğretisinin tarihteki en ünlü temsilcilerinin başında gelir.\n"
    },
    "Ekberilik": {
        "first_paragraph": "Ekberilik, Muhyiddin İbn Arabi'nin temel kavramlarını geliştirdiği sufi metafiziğinin Vahdet-i Vücud denilen meşrep veya okuluna bağlı olan sufileri tanımlamakta kullanılan bir terim.\n"
    },
    "Hallâc-ı Mansûr": {
        "first_paragraph": "Hallâc-ı Mansûr veya Mansûr el-Hallâc (Farsça: منصور حلاج Mansūr-e Ḥallāj; tam ismi Ebū el-Muġīṭ Huseyn Manṣūr el-Ḥallāğ) (d. Ağustos 858, Tûr – ö. 26 Mart 922, Bağdat),  \nzındıklıkla suçlanması ve uzun süren bir soruşturma neticesinde Abbâsî Halifesi Muktedir Bi’llâh'ın emriyle[1] idam edilmesiyle meşhur olan Fars kökenli spiritüalist yazar ve mistik şâir.[2]\n"
    },
    "Keşmir Şivacılığı": {
        "first_paragraph": "Keşmir Şivacılığı, Hindu felsefi ve dini Şivacı okulun kollarından biridir. Keşmir'de 8. veya 9. yüzyıllarda doğan Keşmir Şivaizmi Batı felsefi terminolojiyle mutlak idealizm, teistik monizm, realistik idealizm gibi tanımlanmaktadır. \nKeşmir Şivaizmi'ne göre Tanrı ile evren arasında uçurum bulunmamaktadır. Hint felsefesinin bir başka okulu olan Advaita Vedanta'da dile getirildiği gibi Evren değil ancak evren ile Tanrı'yı birbirinden kopuk olarak algılayan ikilik algısının kendisi bir illüzyondur.\n"
    },
    "Ramana Maharshi": {
        "first_paragraph": "Ramana Maharshi (30 Aralık 1879 – 14 Nisan 1950), Tiruvannamalai yakınlarındaki Arunachala tepesinde yaşamış, Advaita Vedanta akımından Hindu mistik.\n"
    },
    "Muhyiddin İbnü'l-Arabî": {
        "first_paragraph": "Muhyiddin İbnü'l-Arabî (Arapça: مُحِي اَلدِّينْ اِبْنُ الْعَرَبِي; d. 28 Temmuz 1165 - 10 Kasım 1240) ya da tam adıyla Muhyiddîn Muhammed bin Ali bin Muhammed el-Arabî el-Hâtimî et-Tâî (Arapça: أَبُو عَبْدُ الله مُحَمَّدْ بِنْ عَلِي بِنْ مُحَمَّدْ بِنْ اَلْعَرَبِي اَلحَاتَمِي اَلطَّائِي), ünlü İslâm düşünürü, mutasavvıf, yazar ve şair.[1] Şeyhü'l Ekber unvanı ile de bilinir.\n"
    },
    "Nisargadatta Maharaj": {
        "first_paragraph": "Sri Nisargadatta Maharaj (d. Maruti Shivrampant Kambli; 17  Nisan 1897 – 8 Eylül 1981), Hint filozof, ruhsal önder. Advaita okuluna mensup olan Nisargadatta Hint maneviyatının Navnath Sampradaya tarikatının Inchgiri koluna mensuptur.\n"
    },
    "Ramesh Balsekar": {
        "first_paragraph": "Ramesh S. Balsekar (25 Mayıs 1917 – 27 Eylül 2009). Sri Nisargadatta Maharaj'nın müridi ve Advaita üstadı. Nisargadatta ile tanışmadan önce Advaita ve özellikle  Ramana Maharshi ve Wei Wu Wei'nin öğretilerine yakınlık duydu. Bank of India başkanlığı yapan Ramesh Balsekar 20'den fazla kitap yazdı ve ölümünden kısa bir süre öncesine kadar evinde talebelerine ve sevenlerine konuşmalarıyla öğretisini aktarmaya devam etti.\n"
    },
    "Siddharameshwar Maharaj": {
        "first_paragraph": "Advaita Vedanta okulunun Navnath Sampradaya koluna mensup Hint maneviyat önderi.\n"
    },
    "Sufi metafiziği": {
        "first_paragraph": "Sufi metafiziği başlıca vahdet (birlik) düşüncesi etrafında gelişmiştir. Öyle ki varlık bir \"Mutlak Varlık\" ve O'nun aynada yansımalarından oluşan görüntülerden ibarettir. Bu anlayışı açıklayan iki farklı ifade biçimi kullanılır; Vahdet-i vücud (varlık birliği) ve vahdet-i şuhut (görünenlerin birliği). Bazı İslami reformcular bu iki deyim arasındaki farklılığın sadece semantik ve deyimle ilgili olduğunu, özünde bir farklılık içermediğini söylerler. Sufi metafiziğinde diğer dikkat çeken konular hulul, teşkik ve maksut birliği  gibi konulardır. Allah ile evren arasındaki ilişkinin tarzı sufiler arasında olduğu gibi, sufi olmayan müslümanlar arasında da tartışılagelmekte olan bir konudur.\n"
    },
    "Totapuri": {
        "first_paragraph": "Ishwar Totapuri (veya Tota Puri: Bengalce: তোতাপুরী) \"Nangta Baba\" (1780-?) olarak da bilinir. Pencap'da (Hindistan) doğmuştur. Advaita Vedanta yolunu izlediği söylenilen bir parivrajaka (gezgin keşiş)tir. Kendisinin Hint bilge Ramakrişna'yı Advaita Vedanta'ya inisiye ettiği bilinmektedir. Totapuri Ramakrişna'ya Gayrişahsi Mutlağın sadece tüm kavramsal formlardan arınmış bir bilinç haliyle idrak edilebileceğini öğretmiştir.  Ramakrişna kendisini \"ezici güçte, sert görünümlü, iri fizikli ve yiğit sesli\" birisi olarak tarif etmiş ve onu hint dilinde \"Çıplak kişi\" anlamına gelen Nangta adıyla anmıştır. Bu lakabın kendisine verilmesinin sebebi kendisinin elbisesiz olan Hint zahitlerden biri olmasıdır.\n"
    },
    "Hinduizm metinleri": {
        "first_paragraph": "Hindu metinleri, Hinduizm içindeki çeşitli edebiyat geleneklerinden herhangi biriyle ilgili olan el yazmaları ve hacimli tarihseldir.[1] Bu metinlerden birkaçı bu gelenekler arasında paylaşılır ve bunlar genel olarak Hindu kutsal metinleri olarak kabul edilir.[2]\n"
    },
    "Kama Sutra": {
        "first_paragraph": "Kama Sutra (Sanskritçe'de: कामसूत्र), Hint lisanında iki ayrı kelimedir: kama, zevk demektir, sutra ise kitap anlamına gelir. İki kelime birleşince zevkin kitabı anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Ramayana": {
        "first_paragraph": "Ramayana (Sanskritçe, is., रामायण, rāmāyaṇa, Türkçe „Rama'nın Gelişimi“), \"Mahabbarata\" ile birlikte Hint yarımadasında en çok bilinen iki destandan biridir.\n"
    },
    "Upanişad": {
        "first_paragraph": "Upanişad, Hinduizm'in felsefi ve daha çok mistik yapıdaki kutsal kitaplarıdır, Şruti kategorisinde yer alırlar. Anlamı \"yanıbaşına oturmak\"tır. Bu metinler geçmişte Hindu rişilerinin (\"peygamberlerin\") öğrencilerine öğrettiği gizli bilgilerdi, Vedalar'ın sonu (Vedanta) ve tamamlayıcısı olarak görülürler.\n"
    },
    "Uluslararası Krishna Bilinci Derneği": {
        "first_paragraph": "Uluslararası Krishna Bilinci Derneği (International Society for Krishna Consciousness (ISKCON) - A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada tarafından 1966 yılında New York'ta kuruldu.\n"
    },
    "Binbir Gece Masalları": {
        "first_paragraph": "Binbir Gece Masalları (kısaca Binbir Gece; Arapça: كتاب ألف ليلة وليلة, Kitāb 'Alf Layla wa-Layla; Farsça: هزار و یک شب, Hazâr-o Yak Šab), Orta Çağ'da kaleme alınmış olan Orta Doğu kökenli edebi eserdir. Prenses Şehrazad'ın hükümdar kocası Şehriyar'a anlattığı hikâyelerden oluşur. Arapçaya çevrildikten sonra yayılmıştır.\n"
    },
    "Mitra (Vedik)": {
        "first_paragraph": "(Sanskrit yazısıyla Mitrá), Hint kültüründe dürüstlük, dostluk, sözleşme ve toplantıların işleyişinden sorumlu ilahi varlıktır. Rigveda'da Varuna ile ilişkili bir figürdür.\n"
    },
    "Rahu": {
        "first_paragraph": "Rahu, Hint mitolojisinde tutulmalara (ay, güneş tutulmaları) yol açan cindir.\n"
    },
    "Ramayana (film, 1993)": {
        "first_paragraph": "Ramayana (Hintçe: रामायण: द लीजेंड ऑफ प्रिंस राम, İngilizce: \"The Legend of Prince Rama\" / Prens Rama Efsanesi), yapımcılığını ve yönetmenliğini Yugo Sako'nun üstlendiği ve konusunu Hint destanı Ramayana'dan alan 1993 yapımı bir animasyon filmidir. \n"
    },
    "Vedik mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Vedik mitolojisi, Rigveda'nın ilahilerinde değinilen tarihi Vedik din ve Vedik edebiyatın mitolojik yönlerini ifade eder.\n"
    },
    "Yuga": {
        "first_paragraph": "Yuga, Hinduizm'de genellikle zamanın bir dönemini belirtmek için kullanılır. Rigveda'da bir yuga, nesiller, uzun bir dönem, çok kısa bir dönem veya bir boyunduruk (iki şeyin birleştirilmesi) anlamına gelir. Mahabharata'da yuga ve kalpa (Brahma'nın bir günü) sözcükleri, yaratma ve yok etme döngüsünü anlatmak için birbirinin yerine kullanılır. \"Yuga\" ve \"Çağ\" adları genellikle, örneğin Surya Siddhanta ve Bhagavad Gita'da (Mahabharata'nın bir parçası) dört dünya çağından oluşan bir döngü olan bir catur-yuga'yı (Chatur Yuga olarak telaffuz edilir) belirtir. Bu dört çağ şu şekildedir: Krita (Satya) Yuga, Treta Yuga, Dvapara Yuga veya Kali Yuga.\n"
    },
    "Faşist sembolizm": {
        "first_paragraph": "Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı  •\nUlusal Faşist Parti  •\nBüyük Faşizm Konseyi  •\nCumhuriyetçi Faşist Parti •\nAlman İşçi Partisi  •\nNasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi  •\nUstaşa  •\nDemir Muhafızlar  •\nBritanya Faşistler Birliği  •\nOk Haç Partisi\n"
    },
    "Hinduizm tarihi": {
        "first_paragraph": "Hinduizm tarihi, Hint alt kıtasına özgü çok çeşitli ilgili dini gelenekleri kapsar.[1] Tarihi, Demir Çağı'ndan bu yana Hint alt kıtasında dinin gelişimiyle örtüşür veya örtüşür; geleneklerinden bazıları, Tunç Çağı İndus Vadisi Uygarlığı gibi tarih öncesi dinlere kadar uzanır.[2] Bu nedenle dünyadaki \"en eski din\" olarak adlandırılmıştır. Bilim adamları Hinduizmi, çeşitli köklere sahip ve tek bir kurucusu olmayan çeşitli Hint kültür ve geleneklerinin bir sentezi olarak görürler.[3] Bu Hindu sentezi, Vedik dönemden sonra, M.Ö. 500-200 M.Ö. ve ca. 300 CE, Destanlar ve ilk Puranas'ın oluşturulduğu İkinci Şehirleşme döneminde ve Hinduizmin erken klasik döneminde. Orta Çağda Hindistan'da Budizm'in düşüşüyle birlikte gelişti.[4]\n"
    },
    "Antarala": {
        "first_paragraph": "Antarala, bilhassa Kuzey Hindistan tapınak mimarisinde karşılaşılan iki tarafı kapalı bir giriş mekanı. Güney Hindistan'da aynı işlevi gören mimari elemanlar sukhanasi adı altında tanınmaktadırlar.\n"
    },
    "Rakshastal Gölü": {
        "first_paragraph": "Rakshastal Gölü (Çince: 拉昂错; pinyin: Lā'áng Cuò; Tibetçe: lag-ngar mtsho; Sanskritçe: राक्षस ताल \"iblis gölü\"), Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nde bulunan bir göldür. Gölün doğusunda Manasarovar Gölü ile kuzeyinde Kailaş Dağı yer almaktadır.[1] Satlec Nehri, gölün kuzeybatısında başlamaktadır.\n"
    },
    "Nestûrîlik": {
        "first_paragraph": "Nestûrîlik, İsa Mesih’te biri ilahi biri de insani olan iki hipostazın bir arada olduğunu savunan Mesihsel doktrindir. Kısaca, Nestûrîlik veya Nestoryanizm, ‘diofisizm’in radikal bir formudur.[1] Bu tez adını savunucularından biri olan Konstantinopolis patriği (428-431) Nestorius’tan (d. c.381 – ö. 451) alır. Öğretisi Efes Konsili tarafından sapkın ilan edilir ve reddedilir. Diofisitizm ve Monofizim, Kalkedon konsili tarafından reddedilmiştir.\n"
    },
    "Shesha": {
        "first_paragraph": "Shesha (Sanskrit: Śeṣa), veya bilinen adıyla Sheshanaga (Śeṣanāga) ya da Adishesha (Ādi Śeṣa), Nagaraja ya da tüm Nāgasların kralı ve yaratılışın ilkel varlıklarından biridir.[1] Puranalarda, Shesha'nın evrenin tüm gezegenlerini bölgeler halinde tuttuğu ve Vişnu'nun yüceliklerini tüm ağızlarından sürekli olarak söylediği belirtilir. Bazen sonsuz-Shesha veya Adishesha \"ilk Shesha\" olarak çevrilen Ananta Shesha olarak anılır. Adishesa uyandığında zamanın ilerlediği ve yaratılışın gerçekleştiği; uyuduğunda ise evren var olmaktan çıkar söylenir.[2]\n"
    },
    "Varaha": {
        "first_paragraph": "Varaha (Sanskritçe: वाराह) Vişnu'nun domuz şeklindeki üçüncü avatarıdır. Rivayete göre Dünyayı (prthivi) alıp kozmik okyanus un dibine götüren rakşasa (iblis) Hiranyakşa'yı yenmek için ortaya çıkmıştır. Sonunda galip çıkan Lord Varaha ile Hiranyakşa'nın arasındaki savaşın bin yıl sürdüğüne inanılır. Varaha uzun dişlerinin arasında taşıyarak Dünyayı okyanustan çıkarır ve evrendeki yerine geri getirir. Vişnu bu avatarında iken Prithvi (Bhudevi) ile evlenmiştir.\n"
    },
    "Eusebios": {
        "first_paragraph": "Caesarealı Eusebius[1][2] (263 civarı – 339?) (Yunanca: Εὐσέβιος τῆς Καισαρείας, Eusébios tés Kaisareías) (daha çok Eusebius Pamphili yani \"Pamphilus'un (arkadaşı) Eusebius\" olarak tanınır)\n"
    },
    "Kilise doktoru": {
        "first_paragraph": "Kilise Doktoru, onursal bir unvandır. İster kadın ister erkek olsun, Katolik Kilise tarafından ilahiyat alanındaki üstün yetkisi tanınan, vaftiz olmuş kimsedir. Öğretilerinin doğruluğuyla birleşen iman derinliği ve ermiş yaşamları, yazılarına ve öğretilerine Hristiyan doktrin içerisinde uzun süren ve dikkat çeken bir ağırlık ve etki kazandırır.[1][2]\n"
    },
    "Likopolisli Meletius": {
        "first_paragraph": "Likopolisli Meletios, (Latince: Meletius ya da Melitius) bugünkü Asyut'ta bulunan Lykopolis'in piskoposuydu.[1] Erken kilise tarihinde birçok bölünmeye neden olan mezheplerden biri olan ve aforoz edlmiş Hristiyanlar'ın Kilise'ye yeniden kabulünün kolaylaştırılmasını savunan Melitian Hareketi'nin (yaklaşık 305) kurucusu ve ismini verendir.[2]\n"
    },
    "Yehoiakim (Yeni Ahit)": {
        "first_paragraph": "Yehoiakim (İbranice: יְהוֹיָקִים‎; Grekçe: Ἰωακείμ, Iōākeím), Hristiyan geleneğine göre, Hanne'nin kocası ve İsa'nın annesi Meryem'in ise babası olan Yahudi aziz.\n"
    },
    "Yusuf (Yeni Ahit)": {
        "first_paragraph": "Yusuf (bahsi MS 1. yüzyıl, Nasıra, Celile[1]), Hristiyanlığa göre İsa'nın dünyevi babası olan Yahudi bir marangozdu. Hristiyanlıkta Aziz olarak kabul edilir ve 19 Mart \"Aziz Yusuf Günü\", 1 Mayıs \"İşçi Aziz Yusuf Günü\" olarak kutlanır.[1] Yeni Ahit'te İsa'nın dünyevi babası ve Bakire Meryem'in eşi olarak bahsedilir. Yusuf'tan özellikle Matta ve Luka İncillerinde bahsedilir. Roma Katolik inanışına göre evrensel kilisenin baş azizi ve koruyucusudur.[1]\n"
    },
    "Aleksandr Samedov": {
        "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 17 Eylül 2016\n"
    },
    "Aziz Mari": {
        "first_paragraph": "Aziz Mari (ya da Mares orijinal adı Palut), Doğu Asur Kilisesi'nin azizlerinden biridir. Edessalı Thaddeus tarafından Hristiyanlığa döndürülen Mari'nin, Thaddeus'un ardılı piskopos Aggai tarafından eğitildiği söylenir. Ancak Osroene Krallığındaki yeni kral Manu’nun yeniden putperest­liğe dönmesi üzerine ikinci piskopos öldürülmüş ve Antakya pisko­posu Serapion, Mari'yi Edessa piskoposu olarak atayana kadar yeri boş kalmıştır. Havarilerin ardıllık zincirinde kesintiye yol açmamak için Nasturiler Serapion’un da Roma piskoposu Zefinirus tarafın­dan kutsandığını, onun da papalık tacını bizzat Petrus’un elin­den alındığını savunurlar. Bu hikâyenin doğruluğu bir takım anakronik bilgiler nedeniyle tartışmalıysa da modern Nasturiler mektupların doğruluğundan hiç şüphe etmemişler ve onla­ra duydukları saygıyı, bazı durumlarda Süryani litürjisi içinde anarak göstermeye devam etmişlerdir.[1] Öyle ki Mari ve Edessalı Thaddeus, Addai ve Mari ilahi liturjisi olarak bilinen bir ritüel ile tanınmaktadırlar. Aziz Mari'nin aynı zamanda Ninova, Nusaybin ve Fırat boyunca misyoner faaliyetlerde bulunduğuna inanılır. Dair-Kuni'de gömülüdür.[2] Hayatına yönelik neredeyse yok denecek kadar az bilgi bulunmasına rağmen Doğu Asur Kilisesi, Keldani Katolik Kilisesi ve Syro-Malabar Kilisesi tarafından aziz olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Bobby Ball": {
        "first_paragraph": "Robert Harper ya da  Bobby Ball (28 Ocak 1944 - 28 Ekim 2020), İngiliz komedyen, aktör ve şarkıcı. \n"
    },
    "Bohemyalı Ludmila": {
        "first_paragraph": "Azize Ludmila (c. 860 – 15 Eylül 921), Ortodoks ve Roma Katoliklerinin saygı duyduğu bir Çek azizidir ve şehididir. Mělník'te,[1] Sorb prensi Slavibor'un kızı olarak doğdu.[2] Aziz Ludmila, yaygın olarak iyi Kral Wenceslas olarak adlandırılan Aziz Wenceslas büyükannesiydi. Aziz Ludmila, ölümünden kısa bir süre sonra kutsandı. Takdis edilme sürecinin bir parçası olarak, 925 yılında Wenceslaus, kalıntılarını Prag'daki St. George Bazilikası'na taşıdı.\n"
    },
    "Burgonyalı Sigismund": {
        "first_paragraph": "Sigismund (Latince: Sigismundus; ö. 524) 516 yılından ölümüne kadar Burgonya kralıydı. Kral Gundobad ve eşi Caretene'nin oğluydu. 516'da babasının yerine geçti. Sigismund ve kardeşi Godomar, I. Clovis'in oğulları ile yaptığı savaşta yenildi ancak kardeşi Godomar kaçmayı başardı. Sigismund, esir olarak Orléans Kralı Chlodomer tarafından ele geçirildi. Kendisi ile eşi ve çocukları da idam edildi. Godomar daha sonra Burgonya ordusunu yeniden topladı ve krallığını geri kazandı.\n"
    },
    "Cliff Richard": {
        "first_paragraph": "Sir Cliff Richard OBE (doğum adıyla Harry Rodger Webb; d. 14 Ekim 1940), hem Britanya hem de Barbados vatandaşlığına sahip bir İngiliz şarkıcıdır.[3] Dünya çapında 250 milyondan fazla albüm satarak tüm zamanların en çok satan müzik sanatçılarından biri olmuştur.[4] Birleşik Krallık'ta toplam 21,5 milyondan fazla single satışına sahiptir ve UK Singles Chart tarihinde The Beatles ve Elvis Presley'den sonra en çok satan üçüncü sanatçıdır.[5]\n"
    },
    "I. Clovis": {
        "first_paragraph": "I. Clovis (466; Tournai, Roma İmparatorluğu – 27 Kasım 511; Paris, Frank Krallığı), Frankların ilk kralı.[1]\n"
    },
    "Jeffrey Dahmer": {
        "first_paragraph": "Jeffrey Lionel Dahmer ayrıca bilinen adları ile Milwaukee Yamyamı veya Milwaukee Canavarı (21 Mayıs 1960 – 28 Kasım 1994), Amerikalı seri katil ve tecavüzcü. Dahmer, 1978-1991 yılları arasında, çoğu Asya ve Afroamerika kökenli 17 erkek ve oğlan çocuğunu öldürdü. Cinayetleri genel olarak tecavüz, işkence, parçalama, nekrofili ve yamyamlık gibi suçlarla beraber işledi. Dahmer'a borderline kişilik bozukluğu, şizotipal kişilik bozukluğu ve psikoz teşhisi konmasına rağmen, duruşmasında yasal olarak aklı başında olduğu tespit edildi. Wisconsin'da işlediği on yedi cinayetin on altısından hüküm giydi ve 17 Şubat 1992'de on altı kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Dahmer, tutuklanmasından üç yıl sonra, 28 Kasım 1994'te, tutuklu olduğu Columbia Islah Tutukevi'nde başka bir mahkum olan Christopher Scarver tarafından kafasına aldığı ağır bir darbe sonucu öldürüldü.\n"
    },
    "Edgar (İngiltere kralı)": {
        "first_paragraph": "Barışçıl Edgar, ya da I. Edgar (Eski İngilizce: Ēadgār; yaklaşık 7 Ağustos 943 – 8 Temmuz 975), (lakabı ingilizce genellikle \"the Peaceful\" ya da çok seyrek the Peaceable olarak kullanılmıştır), 959 ile 975 yıları arasında İngiltere Kralı. I. Edmund'un en küçük oğludur.\n"
    },
    "Edward (Æthelred'in oğlu)": {
        "first_paragraph": "Günah Çıkartıcı Edward[a] (İngilizce: Edward the Confessor; Eski İngilizce: Ēadƿeard se Andettere; Fransızca: Édouard le Confesseur) (d. yak. 1003; Islip, Oxfordshire, İngiltere - ö. 5 Ocak 1066; Londra) 8 Haziran 1042 – 5 Ocak 1066 döneminde İngiltere kralı. Anglo-Sakson Wessex Hanedanı'na mensup olarak İngiltere tahtına çıkan son kraldır.\n"
    },
    "II. Heinrich": {
        "first_paragraph": "Aziz II. Heinrich (6 Mayıs 973, Bavyera, Bavyera düklüğü[1] - 13 Temmuz 1024, Göttingen, Aşağı Saksonya, Kutsal Roma İmparatorluğu), the Holy veya the Saint olarak adlandırılıyordu, Roma'daki 1014 tarihindeki taç giyme töreninden on yıl sonra meydana gelecek olan ölümüne kadar Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'ndaki Saksonya veya Ottoyan hanedanlığının beşinci ve son hükümdarıydı. 1002 yılında Almanya Kralı olarak ve 1004 yılında da İtalya Kralı olarak taç giydirildi. Ölümünden sonra Kilisesi tarafından aziz diye resmen kabul edilip tanınan tek Alman kraldır.\n"
    },
    "I. Karl": {
        "first_paragraph": "I. Karl veya I. Charles (Karl Franz Joseph Ludwig Hubert Georg Otto Maria; 17 Ağustos 1887 – 1 Nisan 1922) Avusturya'nın son imparatoru, Macaristan'ın son kralı, (Macarca: IV. Károly) Bohemya Krallığı'nın son kralı, (Çekçe: Karel III.) ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun dağılmasından önce Habsburg-Lorraine Hanedanı'na ait son hükümdar.\n"
    },
    "I. Ladislaus (Macaristan)": {
        "first_paragraph": "I. Ladislaus (Macarca: I or Szent László; Hırvatça: Ladislav I.; Slovakça: Svätý Ladislav I; Lehçe: Władysław I Święty; y. 1040 – 29 Temmuz 1095), 1077'ten itibaren Macaristan, 1091'den itibaren Hırvatistan kralıdır. I. Béla'nın ikinci oğludur.\n"
    },
    "I. Tsate": {
        "first_paragraph": "I. Tsate (Gürcüce: წათე), Tzathius veya Tzathios (Yunanca: Τζάθιος) Bizans kaynaklarına göre, 521/522 yılından bilinmeyen bir tarihe kadar Lazika'ya hükmeden kraldır. Sasani İmparatorluğu'nun derebeyliği olmayı reddetmiştir ve yardım almak için Bizans İmparatoru I. Justinus'a (r. 518–527) bağlanmıştır.\n"
    },
    "Kane Tanaka": {
        "first_paragraph": "Kane Tanaka (2 Ocak 1903, Japonya - 19 Nisan 2022, Japonya), Chiyo Miyako'nun 22 Temmuz 2018'deki ölümünden ve kendi ölümüne kadar dünyanın en yaşlı doğrulanmış yaşayan kişisi olan bir Japon süper asırlık. Tanaka 2022 yılında 119. yaşını kutlamıştı.[1] Chiyo Miyako'nun 2018'de ölmesiyle birlikte en yaşlı Japon unvanı elde etmiştir.[2] Tanaka, yaşı doğrulanmış kişiler içinde Jeanne Calment'den sonra en yaşlı ikinci kişidir.[3] Kola ve çikolataya karşı zaafı olan Kane Tanaka, 117. doğum gününü bir şişe kola ile kutlamıştır.[4]\n"
    },
    "Leopold Kronecker": {
        "first_paragraph": "Leopold Kronecker (Almanca telaffuz: [ˈkʁoːnɛkɐ]; 7 Aralık 1823 - 29 Aralık 1891) sayı teorisi, cebir ve mantık üzerine çalışan bir Alman matematikçiydi. Georg Cantor'un küme teorisi üzerine çalışmalarını eleştirdi ve Weber (1893) tarafından \"Almanca: Die ganzen Zahlen hat der liebe Gott gemacht, alles andere ist Menschenwerk (Tam sayıları Tanrı yarattı, diğer her şey insanın işidir)\" söylemiyle alıntılandı.[1] Kronecker, Ernst Kummer'in öğrencisi ve ömür boyu arkadaşıydı.\n"
    },
    "Kuçluk": {
        "first_paragraph": "Kuçluk, Karahitaylar'ın son hükümdarı olan Batı Moğolistan'daki Nayman kabilesi üyesiydi. Naymanlar, Cengiz Han tarafından yenildikten sonra batıya doğru Karahitaylar'a kaçtı ve onlara danışman oldu. Daha sonra isyan ederek Karahitaylar'ın tahtını ele geçirdi. 1218 yılında Moğollar tarafından öldürüldü ve Karahitaylar Moğol İmparatorluğu'na katıldı.\n"
    },
    "Stella Kübler": {
        "first_paragraph": "Stella Kübler veya Stella Isaacksohn (doğumu: Goldschlag, d. 10 Temmuz 1922 - ö. 1994),[1] II. Dünya Savaşı sırasında Gestapo adına Nazilerle işbirliği yapıp saklanan Yahudileri ifşa ve ihbar eden Yahudi kadındır.\n"
    },
    "Letitia Wright": {
        "first_paragraph": "Letitia Wright (d. 31 Ekim 1993), Guyanalı bir oyuncudur. Marvel Sinematik Evreni'nde Shuri'yi candırıyor.[1]\n"
    },
    "I. Mieszko": {
        "first_paragraph": "I. Mieszko, (Latince: Misko, Mysko, Mesco, Miseco)  (d. 945 -  ö. 25 Mayıs Mayıs 992), 960'tan öldüğü 992 yılına kadar Polonya kralıdır.\n"
    },
    "Noah Webster": {
        "first_paragraph": "Noah Webster, Jr. (d. 16 Ekim 1758 – ö. 28 Mayıs 1843), bir sözlükbilimci, ders kitabı öncüsü, İngilizce yazım reformcusu, politik yazar, editör ve üretken bir yazardı. Amerikan Bilim ve Eğitim Babası olarak anılır. Mavi kaplı imla kitabı 5 Amerikan nesli boyunca çocuklara nasıl heceleneceğini ve okunacağını öğretmek için okutuldu. Ellis (1979)'e göre Noah Webster Amerikanlara laik tam İlmihâl veren kişidir.\"[1]\n"
    },
    "Nukai Peniamina": {
        "first_paragraph": "Nukai Peniamina, 1846'da Niue adasına Hıristiyanlığı getiren bir Niueli idi.[1]\n"
    },
    "Reşid Nurgaliyev": {
        "first_paragraph": "Reşid Gumaroviç Nurgaliyev (Rusça: Рашид Гумарович Нургалиев; 8 Ekim 1956, Cetigara (Джетыгара)/Kazakistan SSC doğumlu) 2003-2012 yılları arasında Rusya İçişleri Bakanı olarak görevinde bulunmuş ve aynı zamanda ordu generalidir.\n"
    },
    "Olga (Kiev prensesi)": {
        "first_paragraph": "Olga (Kilise Slavcası: Ольга;[1] Eski Norsça: Helga; Hristiyan ismi: Elena; d. tahmini 890 veya 925 - ö. 969)[2] Kiev Knezliği'nden oğlu Sviatoslav için (945-960) bir naipti. Drevlianları, kocası I. İgor'u öldüren boyu, fethetmesiyle bilinir. Vaftiz töreninden sonra Elena[2] ismini almıştır. Hristiyanlığı tüm ulusa yayan kişi torunu I. Vladimir olsa da Hristiyanlığı Rus topraklarında yayma konusundaki çabalarından dolayı Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından havari dengi lakabıyla azize ilan edilmiştir. Yortusu 11 Temmuzdur.[3]\n"
    },
    "Otto Scott": {
        "first_paragraph": "Otto Scott (26 Mayıs 1918 - 5 Mayıs 2006), kölelik karşıtı John Brown, İngiltere'den James I ve Robespierre gibi önemli şahsiyetler hakkında biyografiler yazan bir gazeteci ve kurumsal tarih yazarıdır.[1]\n"
    },
    "Polonyalı Jadwiga": {
        "first_paragraph": "Jadwiga (okunuşu Yadviga (yardım·bilgi)), ya da Hedwig (1373/4 – 17 Temmuz 1399), Polonya Krallığı'nın ilk kadın hükümdarıydı. 16 Ekim 1384'ten ölümüne kadar hüküm sürmüştür. Polonya ve Macaristan Kralı I. Louis ve eşi Bosnalı Elizabeth'in kızıydı. Jadwiga Capet-Anjou hanedanının bir üyesi olsa da, Polonyalı Piastlarla daha yakın ilişkileri vardı. 1997 yılında Katolik Kilisesi tarafından azize ilan edilmiştir.\n"
    },
    "Pulcheria": {
        "first_paragraph": "Aelia Pulcheria (19 Ocak 399 - 453) Doğu Roma imparatoru Arcadius ve Aelia Eudoksia'nın ikinci kızıydı.  \nBüyük kız kardeşi Flaccilla, 397 yılında doğduğu ama erken yaşta öldüğü varsayılmaktadır. 400 yılında doğan Arcadia, 401 yılında doğan Marina ve II. Theodosius'un ablasıydı. Theodosius, 408 yılında, babaları Arcadius'un ölmesiyle, çocuk yaşta başa geçtiğinde Pulcheria iktidarı büyük ölçüde kendi elinde toplamıştı. 4 Temmuz 414 tarihinde 15 yaşındaki Pulcheria kendisine, 13 yaşındaki imparator kardeşini ekarte ederek, Doğu Roma İmparatoriçesi sıfatını vermiştir. Tarihçi Sozomen'in Dini Tarih (Ecclesiastical History) adlı eserinde yazdığı üzere, evlenmek zorunda kalmamak için, Pulcheria, bekâret yemini etti ve Alan Aspar gibi Germen subayların desteğini topladı. 416 yılına gelindiğinde Theodosius kendi başına hükümdarlık edebilecek duruma gelmişti ancak 414 yılında kendini prenses ilan ettiren Pulcheria, Theodosius'un üzerinde etkili olmaya devam etti. O yıl Theodosius'u devlet hizmetindeki tüm paganları görevlerinden uzaklaştırmaya ikna etti. Dindar bir Hristiyandı ve onun etkisiyle Theodosius ve eski bir pagan olan karısı Aelia Eudocia da dindar birer Hristiyan oldular. 421 yılında Pulcheria'nın etkisiyle Theodosius Hristiyanlara zulmettikleri gerekçesiyle Perslere savaş açtı. Ariusçuluğa karşı değildi. Başlangıçta Theodosius Başpiskopos Nestorius'u destekliyordu ancak Pulcheria İskenderiyeli Kirillos'un yardımıyla Theodosius'u Ortodoksluğa dönmeye ikna etti. Nestorius 435'te sürgüne gönderildi. Pulcheria ayrıca kardeşini Yahudileri de sürgüne göndermeye ve Konstantinopolis'teki sinagogları yıktırmaya ikna etti.\n"
    },
    "Rollo": {
        "first_paragraph": "Rollo (~846 - ~930) Norveç veya Danimarka asıllı Viking soyundan gelen Norman asilzade. Normandiya olarak bilinen Norman yerleşiminin ilk yöneticisidir, onun soyundan gelenler Normandiya Dükü olarak anılmaktadır.\n"
    },
    "Shih Kien": {
        "first_paragraph": "Shek Wing-cheung (1 Ocak 1913 - 3 Haziran 2009), daha çok sahne adı Shih Kien, Sek Kin veya Sek Gin veya Shek Kin, Hong Kong merkezli Çinli bir aktördü. Shih, en çok, siyah-beyaz döneme kadar uzanan birkaç erken dönem Hong Kong wuxia ve dövüş sanatları filmlerinde düşmanları ve kötü adamları oynamasıyla tanınır ve Batılı izleyiciler için en daha çok, Bruce Lee'nin oynadığı 1973 dövüş sanatları filmi Enter the Dragon [1][2] filminde kötü adam Han'ı canlandırmasıyla bilinir.\n"
    },
    "Steve McQueen": {
        "first_paragraph": "Steve McQueen (d. 24 Mart 1930 - ö. 7 Kasım 1980), Amerikalı sinema oyuncusudur.\n"
    },
    "Sun Yat-sen": {
        "first_paragraph": "Sun Yat-sen (孫逸仙, hao: 中山/中山, Chung-shan/Zhongshan; 12 Kasım 1866 - 12 Mart 1925), geçici ilk başkan olarak görev yapan Çinli bir devlet adamı, doktor ve siyaset filozofuydu.[1] Çin Cumhuriyeti ve Kuomintang'ın (Çin Milliyetçi Partisi) ilk lideridir. Çin Cumhuriyeti'nde \"Ulusun Babası\" ve Xinhai Devrimi sırasında Çing hanedanının devrilmesindeki önemli rolü nedeniyle Çin Halk Cumhuriyeti'nde \"Devrimin Öncüsü\" olarak anılır. Sun, hem Çin'de hem de Tayvan'da geniş saygı görmesiyle 20. yüzyıl Çinli liderleri arasında benzersizdir.\n"
    },
    "Susan Atkins": {
        "first_paragraph": "Susan Denise Atkins (7 Mayıs 1948) – 24 Eylül 2009), Charles Manson'un \" Ailesi\"nin bir üyesi olan Amerikalı bir hüküm giymiş katildi. Manson'ın müritleri, 1969 yazında beş haftalık bir süre içinde Kaliforniya'da dört yerde bir dizi dokuz cinayet işlediler. Manson ailesi içinde Sadie Mae Glutz veya Sexy Sadie takma adıyla tanınan Atkins, 1969'daki en kötü şöhretli Tate cinayetleri de dahil olmak üzere bu cinayetlerin sekizine katılmaktan suçlu bulundu. Kaliforniya Yüksek Mahkemesi 1972'den önce verilen tüm ölüm cezalarını geçersiz kıldığında, daha sonra ömür boyu hapis cezasına çevrilen ölüm cezasına çarptırıldı Atkins, 2009'daki ölümüne kadar hapiste kaldı Öldüğü sırada, California'nın en uzun süre hapiste yatan kadın mahkumuydu,[1] uzun zamandan beri cani arkadaşları Manson ailesi üyeleri Leslie Van Houten ve Patricia Krenwinkel tarafından geride bırakıldı.\n"
    },
    "Vanity (şarkıcı)": {
        "first_paragraph": "Denise Katrina Matthews (4 Ocak 1959 - 15 Şubat 2016), bilinen adıyla Vanity, Kanadalı şarkıcı, model, söz yazarı ve aktris. Vanity sahne ismiyle bilinen 1980'lerin önemli kadın seslerinden birisidir.\n"
    },
    "Vladimir Oidupaa": {
        "first_paragraph": "Vladimir Oiunovich Oidupaa (Rusça: Владимир Ойунович Ойдупаа, Tuvaca: Ойдупаа Владимир Ойун оглу, romanlaştırılmış:  Oidupaa Vladimir Oiun oglu [ɔjduˈpaː vlɐˈdʲimir ɔjˈun ɔɡˈlu], 6 Eylül 1949 - 25 Eylül 2013), Kargyraa ve bayan (akordeon) çalan bir Tuva müzisyeniydi.[1] Çağdaş Tuva müziğinin önde gelen isimlerinden biri olarak kabul edilir.[2]\n"
    },
    "Paul Walker": {
        "first_paragraph": "Paul William Walker IV (12 Eylül 1973, Glendale –  30 Kasım 2013, Santa Clarita) Amerikalı oyuncuydu. Hızlı ve Öfkeli serisindeki Brian O'Conner karakteri ile tanındı.\n"
    },
    "Batı Hristiyanlığı": {
        "first_paragraph": "Batı Kilisesi ya da Batı Hristiyanlığı, Batı Roma İmparatorluğu'nun Latin Kilisesi'nden doğan kiliselere verilen isimdir. Bu kavram genellikle Doğu Ortodoks Kilisesi haricindeki kiliseleri tanımlamak için kullanılır. Batı Kiliseleri şunlardır:\n"
    },
    "Çarmıh": {
        "first_paragraph": "Çarmıh, birbiri üzerine çapraz konmuş iki tahtadan oluşan darağacı. Geçmişte suçluların üzerine bağlanmak veya çivilenmek suretiyle cezalandırılmasında yaygın olarak kullanılmıştır.\n"
    },
    "Andreas": {
        "first_paragraph": "Havari Andreas (Yunanca: Ἀνδρέας); Andreas ya da Doğu Ortodoks geleneğinde İlk Çağrılan (Πρωτόκλητος, Prōtoklētos) olarak da bilinir,  İsa'nın on iki havarisinden biridir. Doğu Ortodokslarda Konstantinopolis ekümenik patriğinin Andreas'ın havari halefi olduğu kabul edilir.\n"
    },
    "Samson": {
        "first_paragraph": "Samson (İbranice: שִׁמְשׁוֹן,[1] Arapça: شمسون Şemsun, Yunanca: Σαμψών), doğaüstü güçleri olduğuna inanılan İbrani efsanevi kahraman. Eskiçağ gizem dünyasında yer edinmiştir. Ahdi Atik'in \"Yargıçların Vasiyetnamasi\" adlı kitabında 12 İbrani yargıç içinden sonuncusu olduğu düşünülmektedir. Ağırlıkla bir aslanı parçalarken, bir eşeğe ait çene kemiği ile çokça Filistli'yi öldürdüğü ve onları çoğu savaşta yendiği efsanesi kulaktan kulağa ve yazılı olarak süregelmiştir. Samson uzun saçlarından güç alırdı. Dalila'ya aşıktır. Onun bu sevgisini öğrenen Dalila, Samson uyuduğu esnada saçlarını kesip gözlerini kör eder ve Filistlilere teslim eder. Samson'un saçları tekrar uzar ve Dagon Tapınağı'nda yapılan bir tören sırasında yapının sütunlarını yıkar ve böylece bin kadar Filistli enkazın altında kalır.[2]\n"
    },
    "Tola": {
        "first_paragraph": "Tola Avimekten sonra İsraili kurtarmak için İssakardan bir adam Dodo oğlu Pua oğlu Toladır\n"
    },
    "Alman Hristiyanlar": {
        "first_paragraph": "Alman Hristiyanlar, Alman Protestanlığını bir bütün olarak bu ilkelere hizalamak amacıyla Nazizmin antisemitik, ırkçı ve Führerprinzip ideolojik ilkelerine paralel olarak 1932-1945 yılları arasında var olan Alman Evanjelik Kilisesi içinde bir baskı grubu ve bir hareketti.[2]\n"
    },
    "Eski İnananlar": {
        "first_paragraph": "Eski İnananlar, Rus Ortodoks Kilisesi tarihinin Eski İnananları ya da Eski Ritüelcileri (Rusça: староверы veya старообрядцы, starovyery veya staroobryadtsy), 1652 ve 1666 arasında  Moskova Patriği Nikon tarafından yapılan kilise reformlarına karşı protesto olarak resmi Rus Ortodoks Kilisesi'nden 1666 sonrasında ayrılan topluluk. Eski İnananlar Rus Ortodoks Kilisesi'nin bu reformlarından önceki dini uygulamalarını devam ettirmektedir.\n"
    },
    "Hristiyan sağ": {
        "first_paragraph": "Hristiyan sağ, Avrupa ve Amerika'daki Hristiyan nüfusun çoğunluk olduğu ülkelerde dindar sağ olarak da adlandırılan, siyasi yelpazenin sağ cenahındaki hizipleri ifade etmektedir. Bu görüşü benimsemiş siyasi hareketler toplumsal olarak muhafazakâr tercihleri ve politikaları savunurlar. Hristiyanlık içindeki öğreti ve değerleri siyasette de uygulamayı ilke edinen Hristiyan sağ, esas olarak bu öğretilerin toplumsal düzenlemeler ve hukuk kuralları oluşturulurken öncelikli olarak dikkate alınmasını savunurlar.\n"
    },
    "Hristiyan Yahudiler": {
        "first_paragraph": "Hristiyan Yahudiler (İbranice: יהודים נוצרים‎), Hristiyanlık dinini benimsemiş, etnik olarak Yahudi olan insanlardır. Özellikle İkinci Tapınak döneminde (birinci yüzyıl) Yahudiye'de ortaya çıkan Yahudi dinî mezhebi Hristiyanlığın ilk takipçileriydi.[1] Başlangıç döneminde bu topluluk, İsa'yı Mesih olarak kabul eden Yahudilerden oluşuyordu. Hristiyanlığın yayılması ve değişime uğramasından sonra Hristiyan Yahudiler, bu dinin sadece bir kolunu oluşturur duruma geldiler.\n"
    },
    "1. Selanikliler": {
        "first_paragraph": "Romalılar · 1. Korintliler \n2. Korintliler · Galatyalılar \nEfesliler · Filipililer \nKoloseliler · 1. Selanikliler \n2. Selanikliler · 1. Timoteos\n2. Timoteos · Titus \nFilimon · İbraniler\n"
    },
    "Barnabas Mektubu": {
        "first_paragraph": "\nEski Ahit/Antlaşma'nin Hristiyanca kullanımı (yorumu) üzerinde uzun bir vaaz şeklinde yazılmış bir mektuptur.[1] Barnabas'ın mektubu büyük olasılıkla 70 ile 135 yılları arasında Mısır'ın İskenderiye şehrinde yazıldı. Pavlus'un yoldaşı Barnabas'a ait sayılmamaktadır. Bu mektubun yazarının neden Havari Barnabas'ın olarak gösterildiği bilinmemektedir.[2]"
    },
    "Dominus Iesus": {
        "first_paragraph": "Dominus Iesus, Joseph Kardinal Ratzinger (şu an: Papa XVI. Benedictus) ve Tarcisio Bertone tarafından yazılmış belge. 6 Ağustos 2000’de basılmıştır. Belge Katolik Kilisesi’nin dinler arası diyalog çalışmalarına, diğer dinlerle olan ilişkilerine ve duruşuna, Hıristiyanlığın diğer dinlerle ilişkisinin ne şekilde anlaşılması ve düzenlenmesi gerektiğine dair önemli görüşler sunmaktadır.\n"
    },
    "Yahuda İncili": {
        "first_paragraph": "Yehuda İncili, 2006'da tekrar ulaşılan, 220-340 yılları arasında yazılmış[1] bir incildir. Yehuda'nın bakış açısıyla[2] İsa'nın başından geçenleri anlatmaktadır.\n"
    },
    "Hristiyan mezhepleri": {
        "first_paragraph": "Hristiyan mezhepleri, üçe ayrılmaktadır. Bunlar; Katoliklik, Ortodoksluk, Protestanlık olarak bilinirler.\n"
    },
    "Mezhepleşme": {
        "first_paragraph": "Mezhepleşme, Avrupa'da 1540-1649 yılları arasına tarihlendirilen Reform sonrası kilise, devlet ve toplumun birbirinden doğrudan etkilenerek gelişmesi ve değişmesi sürecini ifade eden kavramdır. Avrupa tarihi'nde Erken Modern Çağ'ı yorumlarken ele alınan bir olgudur.\n"
    },
    "Taboritler": {
        "first_paragraph": "Taboritler (Çekçe: táboriti), Orebitler gibi, Hussitlerin radikal ve özellikle saldırgan kanadına mensup bir koludur.\n"
    },
    "Tanrı'nın Toplulukları": {
        "first_paragraph": "Tanrı'nın Toplulukları (İngilizce: Assemblies of God (AG)) veya resmi olarak Dünya Tanrı Cemaati Toplulukları (World Assemblies of God Fellowship), dünyanın en büyük Pentekostal mezhebini oluşturan 144'ün üzerinde özerk ve kendi kendini yöneten ulusal kilise grubundan oluşan bir gruptur.[2] Lüterci Dünya Federasyonu ve Dünya Metodist Konseyi'nin ardından 2020 itibarıyla yedinci en büyük Hristiyan cemaatidir.\n"
    },
    "YMCA": {
        "first_paragraph": "YMCA (Young Men's Christian Association / Genç Hristiyan Erkekler Birliği), mezhepsiz[1], ruhban sınıfına bağlı olmayan[1] küresel[2] bir Hristiyan hareketi. Grup aktiviteleri ve vatandaşlık kursları aracılığıyla Hristiyan kimliğinin geliştirilmesi yolunda çalışmalar yapar.[1]\n"
    },
    "Addai Doktrini": {
        "first_paragraph": "Addai Doktrini, muhtemelen yaklaşık 400lü yıllarda yazılmış Süryanice bir metindir. Metin Mandilo efsanesini anlatmakta ve Edessalı Thaddeus ve Aziz Mari'nin Mezopotamya'da gerçekleştirdikleri diğer bazı efsaneleri ele almaktadır. Metinde ayrıca Kral V. Abgar'ın, Hannan’ı özel elçisi olarak İsa’ya hitaben yazılmış bir mektupla Kudüs’e göndererek, onu kendisini tedavi etmek ve yeni dini yaymak üzere krallığına davet ettiği apokrif mektup ve bu mektuba İsa'nın yazdığı apokrif cevap da bulunur.[1]\n"
    },
    "Antakya Kateşistik Okulu": {
        "first_paragraph": "Antakya Kateşistik Okulu, İskenderiye Kateşistik Okulu ile birlikte geç ilk çağın Kutsal Kitap tefsiri ve teoloji eğitiminin iki büyük merkezinden birisiydi. Bu grubun bu ismi almasının sebebi geleneğin Antik Roma imparatorluğunun büyük şehirlerinden birisi olan Antakya’da kurulmuş olmasıdır.\n"
    },
    "Antependium": {
        "first_paragraph": "Antependium (Latince: ante \"ön\" ve pendere \"asmak\") ya da eski adıyla vestus altaris (altar kıyafeti) kilise altarı üzerine serilerek önü ve yanlarını kapatan zengin bir biçimde süslenmiş örtüye verilen addır.\n"
    },
    "Apotatikler": {
        "first_paragraph": "Apotatikler (Grekçesi apotassomai, feragat etmek), üçüncü yüzyılda güney ve batı Küçük Asya’da (günümüzde Anadolu) doğmuş ve yayılmış olan Hristiyan sapkınlığının taraftarları. Kayserili Basil bu sapkınlıktan risalelerinde bahseder. Ayrıca Augustinus ve Şamlı Yuhanna da kısaca kendilerine değinmişlerdir. I. Theodosius tarafından Maniheizm sapkınlığının bir türevi olarak görülmüşlerdir.\n"
    },
    "Auto-da-fé": {
        "first_paragraph": "auto-da-fé (Portekizce: auto da fé [ˈaw.tu dɐ ˈfɛ], 'inanç eylemi' anlamına gelir), 15. ve 19. yüzyılları arasında İspanyol, Portekiz veya Meksika Engizisyonu tarafından dinden dönenleri ve sapkın olarak görülenleri cezalandırmak için uygulanan cezalardır. Cezalar arasındaki en aşırı uygulama yakarak öldürmeydi.\n"
    },
    "Bizans Riti": {
        "first_paragraph": "Bizans Riti, Yunan Riti ya da Konstantinopolis Riti günümüzde Doğu Ortodoks Kilisesi ve Bizans Katolik Kiliseleri'nde uygulanmakta olan bir liturjik rit. Kısıtlı ölçüde de olsa Anglikan Komünyonu ve Lüteran kiliselerde de uygulanan rit bu mezheplerde özellikle Doğu Riti Anglikanizmi Toplumu[1] ve Ukrayna Lüteran Kilisesi'nde benimsenmiştir.[2] \n3. yüzyılda Konstantinopolis'te uygulanmaya başlayan rit bugün dünyada Roma Riti'nden sonra en çok uygulanan ikinci rittir.\n"
    },
    "Büyük Babil": {
        "first_paragraph": "Büyük Babil[1] veya diğer isimlendirmesi ile Babil Fahişesi,[2] Kitâb-ı Mukaddes'in Vahiy Kitabı'nda bahsi geçen sembolik bir kadın figürü ve aynı zamanda şer yeridir. Büyük Babil'in tam unvanı Vahiy Kitabı 17:5'te şu şekilde açıklanmaktadır: \n"
    },
    "Büyük Görev": {
        "first_paragraph": "Büyük Görev Hristiyanlık'ta İsa'nın dirilişi ile müritlerine öğretilerini dünyanın tüm uluslarına yaymasını öğütlemesidir. Büyük Görev'e ilişkin en önemli kaynak \nMatta 28:18-20'de İsa'nın Celile'de bir dağda takipçilerini dünyanın tüm uluslarını Baba, Oğul ve Kutsal Ruh adına vaftize çağırmasıdır.\n"
    },
    "Canavarın sayısı": {
        "first_paragraph": "Canavarın sayısı Vahiy Kitabı'nın 13. bölümünün 18. ayetinde Vahiy Canavarı ile ilişkilendirilmiştir. Yeni Ahit'in el yazmalarının çoğunda ve İncil'in İngilizce çevirilerinde, canavarın sayısı altı yüz altmış altı veya χξϛ'dur.\n"
    },
    "Cennetin Anahtarları": {
        "first_paragraph": "Cennetin Anahtarları; Aziz Petrus'un makamının mecazi anahtarlarını, Cennetin anahtarlarını veya Cennet krallığının anahtarlarını temsil etmek amacıyla dini hanedanlık armalarında kullanılan çapraz anahtarların görüntüsüne atıfta bulunur. İncil'de Matta 16:19'da açıkça belirtilir.\n"
    },
    "Diatessaron": {
        "first_paragraph": "Diatessaron, (Süryanice: ܐܘܢܓܠܝܘܢ ܕܡܚܠܛܐ),  (yaklaşık 160–175) günümüze ulaşmış en önemli incil harmonilerinden biridir. Hristiyan apolojetiği\nTatianus[1] tarafından hazırlanan metnin amacı bilinen dört incilden İsa'nın hayatı hakkındaki hikâyeleri birbiri ile birleştirerek tek bir incil ortaya çıkarmaktı.\n"
    },
    "Doğu Hristiyanlığı": {
        "first_paragraph": "Doğu Hristiyanlığı, Hristiyanlığın Doğu Ortodoks Kilisesi, Oryantal Ortodoks Kilisesi, Doğu Asur Kilisesi ve Doğu Katolik Kiliselerince meydana getirilen bir kolu. Batı Hristiyanlığına karşı kullanılır. Balkanlar, Doğu Avrupa, Küçük Asya, Orta Doğu, Afrika, Hindistan ve Uzak Doğu'nun bazı bölgelerinde yüzyıllar içinde gelişen Hristiyanlık gelenekleri ve kiliselerini belirtmek için kullanılır. Bu kavram bir komünyonu ya da ortak dini gelenekleri tanımlamaz. Bazı Doğu Kiliseleri teolojik ve tarihi olarak birbirlerinden çok Batı Hristiyanlığına benzer.\n"
    },
    "Doğu Ortodoksluk": {
        "first_paragraph": "Ortodoks Hristiyanlık, Doğu Ortodoks Kilisesi ve Oryantal Ortodoksluk için kullanılan ortak adlandırma. Hristiyanlığın bu iki mezhebi de antik Hristiyan Kilisesi'nin inancı, doktrini ve uygulamalarına olan bozulmaz bağı vurgulamak için ortodoks (Yunanca'dan: orthos + doxa, anlamı doğru düşünce)[1][2][3][4] kavramını kullanır. Bu iki mezhebin üyeleri kendilerine sadece \"Ortodoks Hristiyan\" dese de \"Doğu\" ve \"Oryantal\" sıfatları bu grupların dışındakiler tarafından bu iki grubu ayırmak için kullanılır.[5] Bu iki grup 451 yılındaki Kalkedon Konsili'nin ortodoksisi hakkında görüş ayrılığı yaşamışlardır ve hala aralarında bir komünyon yoktur;[6] ancak hala birçok aynı doktrine, benzer kilise yapılanmasına ve benzer ibadetlere sahiptirler. İki inancın birleşmesi için yakın zamanda birçok görüşme yapılmış, birçok konuda uzlaşı sağlanmışsa da resmi bir birlik için henüz somut adımlar atılmamıştır.\n"
    },
    "Doğu Süryani Riti": {
        "first_paragraph": "Doğu Süryani Riti, (Süryo-Oryantal Rit, Asur Riti, Pers Riti ve Keldani Riti olarak da bilinir.)  Doğu Hristiyanlığına özgü Süryani ayin ve litürji biçimidir.[1] Mezopotamya'da bulunan bugün Urfa adı ile bilinen antik şehir Edessa'da ortaya çıkmıştır. Tarihsel olarak merkezi İran'da bulunan Doğu Kilisesi tarafından kullanılan rit, bugün hala Doğu Asur Kilisesi (Keldani Süryani Kilisesi dahil), Kadim Doğu Kilisesi, Keldani Katolik Kilisesi ve Süryani Malabar Katolik Kilisesince kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Donatizm": {
        "first_paragraph": "Donatizm (Latince: Donatismus, Yunanca: Δονατισμός Donatismós) MS 4. yüzyıldan 6. yüzyıla kadar Kartaca Kilisesi'nde bölünmeye yol açan, ana akım Hristiyanlıktan ayrılan bir Hristiyan mezhebidir. Donatizme inananlar, Hristiyan din adamlarının görevlerinde etkili olabilmeleri, dualarının ve ayinlerinin geçerli olabilmesi için hatasız olması gerektiğini savundular. Donatizmin kökleri, Roma Afrika eyaletinin (şimdi Cezayir ve Tunus) köklü Hristiyan topluluğunda Diocletianus döneminde Hristiyanların zulmüne dayanır. Berberi Hristiyan Piskoposu Donatus Magnus'tan adını alan Donatizm, dördüncü ve beşinci yüzyıllarda gelişti.[1]\n"
    },
    "Ekümeniklik": {
        "first_paragraph": "Ekümeniklik, günümüzde genellikle, daha büyük bir dinî birliği ya da dinlerarası iş birliğini sağlama amacını güden girişimleri ifade eder.\n"
    },
    "Episkopos makamı": {
        "first_paragraph": "Episkopos makamı (Latince: episcopalis sedes), asıl anlamıyla piskoposun resmen oturduğu kürsüdür. Katedra da denen bu resmî kürsü, piskoposun ana kilisesinde olup bu yüzden bu kiliseye piskoposun katedrali denmektedir.[1] Kürsüye bilhassa Doğu Ortodoks Kilisesi'nde ayrıca piskoposun tahtı da denmektedir.[2]\n"
    },
    "Evangelistarium": {
        "first_paragraph": "Evangelistarium (Latince çoğulu Evangelistaria) ya da Evangeliarium, Katolik ve Doğu Ortodoks Kiliselerinde kullanılan bir litürjik kitap. Evangelistariumlar içerisinde kilise yılına uygun olarak önemli günlerde okunmak üzere incillerden alınmış perikop adı verilen kupleleri barındırmaktadırlar.\n"
    },
    "Fotios bölünmesi": {
        "first_paragraph": "Fotios bölünmesi, Roma ve Konstantinopolis'in piskoposluk makamları arasında 863 ile 867 yıları arasında toplam dört yıl devam eden ayrılıktır. Konu, Bizans İmparatoru'nun papalığın onayı olmadan patriği görevden alma ve atama hakkı üzerindedir.\n"
    },
    "Hagiografi": {
        "first_paragraph": "Hagiograf, ermiş olduğu kabul edilen kişilerin, kilise büyüklerinin ve kendini dine adayanların hayatlarının anlatıldığı edebi eserlere verilen isimdir. Bu tür eserlerin en büyük özelliği azizlerin hayatlarını birçok mucize ve fantastik özelliklerle anlatmalarıdır. Azizlerin tamamı daha çocukken dünyevi nimetlerden vazgeçerler. Hagiograflarda azizlerin gerçek hayatlarına dair bilgiler de verilir. Kliment Ohridski için yazılan hagiograflar da bu özelliklere sahiptir. Hagiograflar Orta Çağda en yaygın ve en çok okunan edebi eserlerdendir.\n"
    },
    "Havari": {
        "first_paragraph": "Havârî (Yunanca: Απόστολος, Apostolos - Elçi), İsa'nın öğüt ve inançlarını yayma işiyle görevlendirdiği mürit ve öğrencilerinden her biri. Havari sözcüğü ile çoğunlukla \"İsa'nın 12 Havarisi\" kastedilmekle birlikte, kavram İsa'nın Hristiyanlığı yaymaya çalışan bazı diğer öğrencileri için de kullanılır.\n"
    },
    "Havariler Çağı": {
        "first_paragraph": "Havariler Çağı, Hristiyanlık tarihinde geleneksel olarak M.S. 33 yılında Kudüs'te İsa'nın dirilişiyle On İki Havari'ye verdiği Büyük Görev'den M.S. 100 yılında Anadolu'da Yuhanna olduğu düşünülen son havarinin ölümüne kadar geçen süreye verilen ad. Geleneksel olarak havarilerin Kudüs'ten dağıldığına[1] ve Havari Makamları'nı kurduklarına inanılır. Hristiyan geleneğinde İsa'nın havarilerinin çağına büyük önem verilir. Havariler Çağı ile ilgili en önemli birinci kaynak Elçilerin İşleri'dir ancak bu kaynağın tarihsel doğruluğu kimileri tarafından sorgulanmaktadır.\n"
    },
    "Havarilere eşit": {
        "first_paragraph": "Havarilere eşit (Yunanca: ἰσαπόστολος, romanize: isapostolos; Latince: aequalis apostolis; Rusça: равноапостольный, romanize: ravnoapostolni), Doğu Ortodoksluğu ve Bizans Katolikliği'nde bazı azizlere verilen özel bir unvandır. Unvan, bu azizlerin, orijinal havarilerinkiyle karşılaştırılabilecek şekilde, Hristiyanlığın yayılması ve savunulmasındaki olağanüstü hizmetlerinin bir takdiri olarak bahşedilmiştir.\n"
    },
    "Havarisel Babalar": {
        "first_paragraph": "Havarisel Babalar, birinci yüzyılın sonları ila ikinci yüzyılın başlarında kilise tarihi açısından önemli eserler vermiş Hristiyan yazarlardır. Bu kavram ilk olarak 17. yüzyılda ortaya atıldığında, yazarların havarilerle dost oldukları ya da sıkı kişisel bağlara sahip oldukları ve onlardan etkilendikleri düşünülmekteydi. Papa XVI. Benedictus havarisel babaları, havarilerden sonraki ikinci jenerasyon olarak tanımlamaktadır.[1]\n"
    },
    "Hayat Ekmeği Söylevi": {
        "first_paragraph": "Hayat Ekmeği Söylevi, Yuhanna 6:22-59 İncili'nde yer alan İsa'nın öğretisinin bir kısmıdır ve Kefernahum sinagogunda iletilmiştir.[1]\n"
    },
    "Henotikon": {
        "first_paragraph": "Henotikon (Yunanca: ἑνωτικόν henōtikón \"birlik eylemi\"), Bizans imparatoru Zeno tarafından 482 yılında çıkarılan ve Kalkedon Konsili sonrası ortaya çıkan kristolojik ayrışmalara son vermeyi amaçlayan bir belgedir.[1] Zeno'nun bu girişimi yalnızca başarısız olmakla kalmamış, yeni bir kilise bölünmesine (Akakios) yol açmıştır.\n"
    },
    "Hexapla": {
        "first_paragraph": "Hexapla (Yunanca Ἑξαπλᾶ) Origenes tarafından MS 245 yılı civarında düzenlenen Eski Ahit'in 6 ayrı sütuna bölündüğü çok dilli bir sinopsisidir. Hexapla'nın amacı, Septuaginta'nın Yunanca metnini, orijinal İbranice metin ile karşılaştırmak ve hatta gerektiği yerde, iki metin arasında uyumsuzluk söz konusu ise, bu uyumsuzluğu gidermektir.[1] Origenes'in takındığı bu filolojik yaklaşım, Eski Ahit'in temelinde yatan anlama yaklaşarak doğru bir tefsiri kolaylaştırmak istemektedir.\n"
    },
    "Hoşana": {
        "first_paragraph": "Hoşana (הושענה), Yahudilik ve Hristiyanlıkta ilâhilerde, âyinlerde kullanılan bir kelimedir.\n"
    },
    "Hristiyan devletler": {
        "first_paragraph": "Hristiyan devlet, Hristiyanlığın herhangi bir biçimini resmi din olarak tanıyan ve genellikle bir Hristiyan mezhebine ait, devlet tarafından desteklenen ve devleti destekleyen bir devlet kilisesine (aynı zamanda yerleşik kilise olarak da adlandırılır) [1] sahip olan ülkedir.[2]\n"
    },
    "Hristiyan sol": {
        "first_paragraph": "Hristiyan sol, büyük ölçüde sosyal adalet görüşlerini benimseyen ve bir sosyal müjde uygulayan bir dizi orta-sol ve sol- Hristiyan siyasi ve sosyal hareketleridir. Uluslararası politik düşüncedeki doğal çeşitlilik göz önüne alındığında, terimin farklı ülkelerde farklı anlamları ve uygulamaları olabilir. Bazı örtüşmeler olmasına rağmen, Hristiyan solu liberal Hristiyanlıktan ayrıdır, yani bütün Hristiyan solcuları liberal Hristiyan değildir ve bunun tersi de geçerlidir. Bazı Hristiyan solcular sosyal meseleler hakkında sosyal olarak muhafazakâr görüşlere sahipken, ekonomik meseleler üzerine sol eğilimlidir.\n"
    },
    "Hristiyancılık": {
        "first_paragraph": "Hristiyancılık, Katoliklik, Protestanlık, vb. gibi mezheplerin çeşitli biçimlerinde Hristiyanlıktan[1] ayırt edilmek üzere, dünyevi gücün peşinde koşmak için siyasi bir sistem haline getirilmiş belirli Hristiyan doktrinleri anlamına gelir. Dini ve takipçilerini tanımlamak için daha yaygın kullanılan terim Hristiyanlıktır. Her iki terim de ya genel inanç sistemi ya da son zamanlarda bu dinler içinde belirli siyasi hedeflere odaklanan belirli bir hareket anlamına geldiği için, kelime İslamcılık ile benzerdir. Hristiyancılık[2] ve neo-Hristiyancılık[3] birbiriyle ilişkili terimlerdir.\n"
    },
    "Hristiyanlaşma": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlaşma, belirli bir bölge ya da coğrafyada İsa'yı merkez figür olarak görmekle kalmayıp ona dair bilgileri aktaran metinlere dayanarak toplumun geniş bölümünü gerek şiddet kullanarak gerekse barışçıl yollar aracılığıyla kontrolü altına alan ve bu sayede Hristiyan söylem, eylem ve uygulamalara yol açan tarihsel bir dönüşüm sürecidir. Hristiyanlaşma toplumun her kesiminde aynı anda gerçekleşmek zorunda olmadığı gibi, bölgelere bağlı olarak farklı gelenekleri de takip edebilmektedir.[1]\n"
    },
    "Hristogram": {
        "first_paragraph": "Hristogram, İsa'nın Latince adı Christus kelimesinden türetilen ve Hristiyan Kilisesi'nde dinî sembol olarak kullanılan monogramlara verilen ad. En eski hristogram Yunan alfabesindeki Hi ve Ro harflerinden oluşan Hi-Ro'dur.\n"
    },
    "İçsel ışık": {
        "first_paragraph": "İçsel ışık, Tanrı'nın Işığı, Mesih'in Işığı, İçimizdeki Mesih, Tanrı'nınki, İçimizdeki Tanrı'nın Ruhu, İçimizdeki Işık ve iç ışık, Dini Dostlar Derneği'nde (Quakers) Mesih'in Işığı'nın üzerlerine veya içlerine yansıdığını ifade etmek için yaygın olarak kullanılan metaforlardır. Bu ifadeler, \"'içsel ışığa' inanç duyulmasını ve ona dayanılmasını öğütleyen (Mesih'in kalpteki varlığı)\" Quaker hareketinin kurucusu George Fox tarafından yaygınlaştırılmıştır.[1][2] İlk Quakerlar; sessizce oturdukları ve, Tanrı'nın içsel ışığının üzerlerinde parladığını ve Kutsal Ruh'un konuştuğunu hissedene kadar, İncil'in sözleri üzerinde meditasyon yapmalarıyla biliniyordu.[3] Öncü Quakerlar şunu öğrettiler:[4] \"Tanrı kendisini Kutsal Ruh aracılığıyla her bireyin vicdanında ve bilincinde açığa çıkarır; Mesih'in kendisi, insanın günahkârlığını aydınlatmak ve onu hakikat ile doğruluk yoluna iletmek için Işıktır. ... bu ışık tüm insanların içindedir ki Tanrı'nın lütfuyla onları Mesih'e yönlendirebilsin ve aynı ışık Hristiyanlara günlük rehberlik sağlayacaktır.\" [4]\n"
    },
    "İki tanık": {
        "first_paragraph": "İki tanık (Yunanca: δύο μαρτύρων, duo martyron) Vahiy Kitabında Vahiy 11:1-14'te kaydedilen \"İkinci sıkıntı\" sırasında Patmoslu Yuhanna tarafından görülen Tanrı'nın peygamberlerinden ikisidir. İlahiyatçılar tarafından iki kişi, iki grup insan veya iki kavram olarak çeşitli şekillerde tanımlanmıştır. Dispensationalist Hristiyanlar Vahiy Kitabında açıklanan olayların ikinci gelişten önce ve sırasında olacağına inanıyor. İki tanık, Hristiyan İncil'inde asla tanımlanmadı.[1]\n"
    },
    "İkonofil": {
        "first_paragraph": "İkonofil (Grekçe: εικονόφιλος, ikonofilos) ya da ikonodül (Grekçe: εἰκονόδουλος, ikonodulos), azizlere hürmet eden ve ikonalara saygı gösteren anlamına gelen terim. Kelime Bizans ikonoklazmındaki dinî tartışmalar ile bağlantılı olarak kullanılmakta olup İoannis ve Theodoros dönemin önde gelen ikonofilleri olarak gösterilmektedir.\n"
    },
    "İskenderiye İlahiyat Okulu": {
        "first_paragraph": "İskenderiye İlahiyat Okulu, İskenderiye'deki Hristiyan ilahiyatçılar ve rahiplerden oluşan bir ilahiyat okuluydu. Geç Antik Çağ'da İncil tefsiri ve teoloji çalışmalarının iki büyük merkezinden birisiydi, diğeri ise Antakya İlahiyat Okulu idi.[1]\n"
    },
    "İznik İnancı": {
        "first_paragraph": "İznik Hristiyanlığı (/ˈnaɪsiːn/; Grekçe: Σύμβολον τῆς Νικαίας) İznik'in veya ana akım Hristiyanlığın[1][2] ve ona bağlı olan Hristiyan mezheplerinin tanımlayıcı inanç ifadesidir. Orijinal İznik İnancı ilk olarak 325'te Birinci İznik Konsili'nde kabul edildi. 381'de Birinci Konstantinopolis Konsili'nde değiştirildi. Değiştirilen forma, belirsizliği gidermek için İznik İnancı veya İznik-Konstantinopolis İnancı olarak da atıfta bulunulur.\n"
    },
    "Jansencilik": {
        "first_paragraph": "Jansencilik bir Katolik teolojik harekettir. Fransa'da gündemde olmuştur. Günahın kaynağı, yani günahların insanın dünyaya gelmesiyle oluştuğunu savunan görüşü benimsemiştir.  İlahi lütuf ve mukadderat ilkelerini savunur. Jansenizm'e göre Tanrı, lütfuyla kurtaracağı kimseleri dünyanın temelleri kurulmadan önce seçmiştir. İnsan ne yaparsa yapsın bunu değiştiremez. Kalvinizm ile çok benzer yanları olan bu akıma göre İsa sadece seçilmişler için canını vermiştir.\n"
    },
    "Kapadokyalı Babalar": {
        "first_paragraph": "Kapadokyalı Babalar veya geleneksel bilinen ismiyle Üç Kapadokyalı, Kayseri piskoposu Büyük Basil (330-379); Basil'in küçük kardeşi Nissa psikoposu Nissalı Gregor (335-395); ve yakın arkadaşı, Konstantinopolis Patriği Nenizili Gregorios'dan (329-389) oluşan üç Kapadokyalı Hristiyan azizi ifade eden terimdir.[1] Günümüz Türkiye'sindeki Kapadokya bölgesi, Pavlus'un bu bölgedeki çeşitli misyonları ile erken dönem Hristiyan tarihinin önemli bir mekanıdır.\n"
    },
    "Kiryos": {
        "first_paragraph": "Kiryos (Antik Yunanca: κύριος Kyrios), önde gelen kişi, beyefendi anlamlarına gelen, Antik Yunanca'da bey veya efendi anlamında kullanılan hitap şekli.\n"
    },
    "Kutsal Litürji": {
        "first_paragraph": "Bazı Otosefali Kiliseler tarafından \"de jure\" olarak tanınan Otosefali Kiliseler:\n"
    },
    "Luther Kutsal Kitabı": {
        "first_paragraph": "Romalılar · 1. Korintliler \n2. Korintliler · Galatyalılar \nEfesliler · Filipililer \nKoloseliler · 1. Selanikliler \n2. Selanikliler · 1. Timoteos\n2. Timoteos · Titus \nFilimon · İbraniler\n"
    },
    "Mennonitler": {
        "first_paragraph": "Mennonitler; Meksika, Paraguay ve Bolivya'ya gibi ülkelerde yaşayan sıra dışı yaşam tarzlarıyla ünlü bir topluluk. Mennonitler birkaç yüzyıl geride yaşıyor gibiler, özetle onların hayatlarına tanık olduğunuzda 1800’lü yıllara ışınlanabilirsiniz. Birçok şeyi reddediyorlar ve gizemli bir hayat sürüyorlar.\n"
    },
    "Meryem'in belirmesi": {
        "first_paragraph": "Meryem'in belirmesi, İsa'nın annesi Meryem'in doğaüstü bir şekilde görülmesi olayıdır.\n"
    },
    "Nova Roma": {
        "first_paragraph": "Nova Roma (Yeni Roma), İstanbul şehrinin Roma İmparatorluğu'nun başkenti ilan edildiği dönemde imparator I. Konstantin tarafından konulmuş, fakat benimsenmemiş kısa süreli (330-337) Latince adıdır.\n"
    },
    "Novatiyanizm": {
        "first_paragraph": "Novatiyanizm, ismini 200 - 258 yılları arasında yaşamış Novatianus’tan alan ve ‘lapsi’’, inançtan düşmüş kişilerin (MS 250 yılında İmparator Decius döneminde yaşanan zulüm ve baskı sırasında inançlarını reddetmiş veya pagan tanrılara yapılması zorunlu olan kurban ritüellerine katılmış vaftizli hristiyanlar) yeniden Kilise'ye katılmaları ve komünyon almalarına (Rabbin Sofrası'na katılmak) katı bir biçimde karşı çıkan bir düşüncedir.[1] Roma kilisesi, Kartaca’lı Siprianus’un mektuplarına takriben Novatianusçuları sapkın ilan etmiştir.[2] Novatiyanizm 8. yüzyıla kadar devam etmiştir.[3]\n"
    },
    "Nusaybin Okulu": {
        "first_paragraph": "Nusaybin Okulu, İskenderiye okulunu izleyen, Süryaniler tarafından kurulmuş okullarından biri.\n"
    },
    "Ora et labora": {
        "first_paragraph": "Ora et labora (veya dua et ve çalış) ifadesi, genellikle Aziz Benedikt Kuralıyla ilişkilendirilen Katolik manastır çalışma ve dua etme uygulamasına atıfta bulunur.\n"
    },
    "Oryantal Ortodoksluk": {
        "first_paragraph": "Oryantal Ortodoksluk Birinci İznik Konsili, Birinci Konstantinopolis Konsili ve Birinci Efes Konsili'nden oluşan ilk üç ekümenik konsili tanıyan Ortodoks Doğu Hristiyan inancı. Dünya çapında yaklaşık 84 milyon inananı vardır.\n"
    },
    "Papaz (Hristiyanlık)": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlıkta bir papaz, bir kilise veya diğer dini kuruluşlar tarafından inançların öğretilmesi ve düğünler, vaftizler veya cenazeler gibi önde gelen hizmetler veya başka bir şekilde topluluğa manevi rehberlik sağlamak gibi işlevleri yerine getirmek üzere yetkilendirilmiş kişidir. Terim, minus (\"daha az\") kelimesinden türetilen Latince minister (\"hizmetçi\", \"görevli\") kelimesinden gelmektedir.[1]\n"
    },
    "Pariş kilisesi": {
        "first_paragraph": "Bir pariş kilisesi (veya cemaat kilisesi), Hıristiyanlıkta, parişin dini merkezi olarak hareket eden kilisedir. Dünyanın birçok yerinde, özellikle kırsal alanlarda, pariş kilisesi, topluluk faaliyetlerinde önemli bir rol oynayabilir ve genellikle binalarının dini olmayan topluluk etkinlikleri için kullanılmasına izin verilir. Kilise binası bu durumu yansıtır ve pariş kiliselerinin boyutu ve tarzında önemli bir çeşitlilik vardır. Avrupa'daki birçok köyde tarihi Orta Çağ'a kadar uzanan kiliseler vardır, ancak mimarinin tüm dönemleri temsil edilmektedir.\n"
    },
    "Pavlus Hristiyanlığı": {
        "first_paragraph": "Pavlik kiliseler veya elçisel kiliseler, Hristiyan misyoner Pavlus'un İkinci Misyon Gezisi ve sonrasında kurduğu kiliseler. Aralarında Hristiyanlığın ilk yedi kilisesi yer almakta olup bunların yedisi de Anadolu'dadır.\n"
    },
    "Pavlus'un mektupları": {
        "first_paragraph": "Romalılar · 1. Korintliler \n2. Korintliler · Galatyalılar \nEfesliler · Filipililer \nKoloseliler · 1. Selanikliler \n2. Selanikliler · 1. Timoteos\n2. Timoteos · Titus \nFilimon · İbraniler\n"
    },
    "Petrus Haçı": {
        "first_paragraph": "Petrus Haçı veya Aziz Petrus Haçı ters çevrilmiş bir Latin haçıdır. Bu sembolün kökeni Petrus'un ters biçimde çarmıha gerilmesidir; İsa ile aynı şekilde çarmıha gerilmek için fazla değersiz olduğunu düşünmüştü ve bu nedenle ters biçimde çarmıha gerilmişti.\n"
    },
    "Piskoposluk": {
        "first_paragraph": "Piskoposluk, bir piskoposun dînî idâresi altında olan bölgedir.[1] Batı Hristiyanlığında (Katolikler ve Protestanlar), piskoposluk bölgesi bir piskoposun yetki alanıdır. Yardımcı piskoposlar da bulunabilir. Bir piskoposluğun alt bölgelerine pariş denilir. Piskoposluk için kullanılan diocese, diócesis, diocèse, vb. isimler Yunanca διοίκησις (diokisis) isminden gelmektedir. Doğu Hristiyanlığında (Ortodokslar, vd.) bu kelime, patriklik bölgesi anlamında kullanılmaktadır. Bu sebeple, Doğu Hristiyanlığında, patriğin astları konumundaki piskoposlar, parişlerin yöneticileridir.[1] Bu sisteme piskoposluk yönetim sistemi denir. Başpiskoposluk, bir piskoposluktan hiyerarşik olarak üstündür. Başpiskopos, bir metropolit olabilir. Metropolitler, bir kilise eyâleti yöneticisidirler. Kilise eyâletleri, piskoposluklardan meydâna gelir ve eyâletin merkezi bir kilise metropolisidir. Kilise metropolisi, bâzen bir yerleşim yeri olan metropolisle çakışıktır. Bu yönetim düzeni, temel olarak, kiliselerin Roma eyâletlerine göre teşkilatlanması ile ortaya çıkmıştır. Metropolitlerin idâre ettiği kilise eyâletinde çalışan ve onun astı olan piskoposlara sufragan piskopos denir. Orta Çağ Avrupasında piskopos prensler ortaya çıktı. Yönetim alanlarındaki bölgenin hem piskoposu hem de siyâsî lideri durumundaki bu yöneticilerin alanları bâzen özerk bâzen de tam bağımsız siyâsî devlet olarak tezâhür etti.\n"
    },
    "Pontifex": {
        "first_paragraph": "Bir pontif (Latince pontifex'ten), Antik Roma'da, Roma dininin rahip kurullarının en ünlüsü olan Pontifler Koleji'nin bir üyesiydi.[1][2] \"Pontif\" terimi daha sonra herhangi bir yüksek veya başrahip için kullanılmasının yanında Roma Katolik dini kullanımında piskoposlar, özellikle de bazen Roma Pontifi veya Yüce Pontif olarak anılan Papa için kullanıldı.[3]\n"
    },
    "Rest in peace": {
        "first_paragraph": "Rest in peace (RIP),[1] bazen Katolik,[2] Lüteriyen,[3] Anglikan ve Metodist[4] mezheplerinde olduğu gibi geleneksel Hristiyan ayinlerinde ve dualarında, merhum ruhuna ebedi bir huzur ve esenlik dilemek için kullanılır.  \n"
    },
    "Stigmata": {
        "first_paragraph": "Stigmata, İsa'nın çarmıha gerilişi sırasında vücudunda oluşan yara ve lekelerin ve de acının verdiği duyarlığın ismidir. Terimin kökeni Pavlus'un Galatlar'a yazdığı bir mektuba dayanır. Bu mektupta Pavlus: \"Bedenimde İsa'nın sahip olduğu yaraları taşıyorum.\" dedi. Stigmata, Yunanca stigma kelimesinin çoğuludur. Stigma ise hayvanların ya da esirlerin ayırt edilebilmesi için vücutlarına yapılan işaretlerdir. Bedeninde stigma taşıyan insanlara ise \"Stigmatik\" denilmektedir.\n"
    },
    "Stipes": {
        "first_paragraph": "Stipes, üzerinde mensa adı verilen düz parçayı taşıyan Hristiyan altarının alt kısmına verilen isimdir. Stipes, mensayı taşıyan tek bir sütundan ibaret olabileceği gibi, çok sayıda sütuna ve hatta karyatidlere de sahip olabilir. Ayrıca stipesler, tümüyle bir antependium ile kaplanmış ya da örtülmüş olabilir.\n"
    },
    "Şapel": {
        "first_paragraph": "Şapel, Hristiyanların tapınak veya kutsal alanı, bazen küçüktür ve büyük bir kuruma bağlıdır (örneğin; büyük bir kilise, kolej, hastane, saray, hapishane veya bir mezarlık). Büyük kiliselerin içinde bir azizin adına ayrılmış küçük ibadet yerleri de olup özellikle kırsal alanlarda ve küçük yerlerde veya yol kenarlarında dinsel ihtiyaçları karşılamak için yapılmış dua etme ve mum yakma yerleridir. Bir nevi küçük kiliselerdir. Bazen büyüktür ve başka bir yapıdan bağımsızdır.\n"
    },
    "Şehit (Hristiyanlık)": {
        "first_paragraph": "Şehit, İsa yolunda öldürülmüş kişi.[1] Kelime, Batı dillerine \"şahit\" anlamına gelen Grekçe μάρτυς (martis) kelimesinden girmiş olmakla birlikte Hristiyanlığın erken dönemlerindeki şehitler çoğunlukla recm, çarmıha germe, yakarak öldürme veya diğer işkence çeşitleriyle öldürülmüştür.\n"
    },
    "Taksiarh": {
        "first_paragraph": "Taksiarh, Taksiarços ya da Taksiarçes (Yunanca: ταξίαρχος ya da ταξιάρχης) Yunanca Tugay komutanı anlamına gelir. Terim táksis, \"düzen\", askeri içerik olarak \"bir düzenlenmiş oluşum\" kelimesinden türemiştir. Sonuçta rütbe tugay , Taksiarhia için verilen Yunanca terimdir. Rum Ortodoks Patrikhanesi'nde kullanımında, terim meleklerin liderleri olan Büyük melekler Mikâil ve Cebrâîl'i kapsar ve Yunanistan'da birçok yere onlara atfen bu isim verilmiştir.\n"
    },
    "Tanrı öldürme": {
        "first_paragraph": "Deicide, bir tanrının öldürülmesidir. Kavram, öldürülen ve sonra dirilen bir yaşam-ölüm-yeniden doğuş tanrısı da dahil olmak üzere herhangi bir tanrıyı öldürme eylemi için kullanılabilir.\n"
    },
    "Tanrı'dan korkanlar": {
        "first_paragraph": "Tanrı'dan korkanlar (Yunanca: φοβούμενοι τὸν Θεόν, phoboumenoi ton Theon)[1] yahut Tanrı'ya tapanlar (Yunanca: θεοσεβεῖς, Theosebeis)[1] Yunan ve Roma dünyasında varlığını sürdüren ve Hellenistik Yahudiliğe sempati besleyen bir gruptur.[2][3][4][5] Aslen Yahudi olmayan bu gruba mensup insanlar, Yahudiliğe geçmeden[2][3][6][7] Yahudilerin uyguladığı gelenek ve ritleri takip etmiş ve bunlardan etkilenmiştir.\n"
    },
    "Tanrı'nın Krallığı": {
        "first_paragraph": "Tanrı'nın Krallığı (ve onun ilişkili formu olan Semavi Melekut / Gökler Ülkesi / Gökler Hükümranlığı), İsa'nın Yeni Ahit'teki temel öğretilerinden birisi arasında yer alır.[1][2] Bu terim genellikle Matta İncil'inde kullanılmaktadır.[3]\n"
    },
    "Tanrı'nın Kuzusu": {
        "first_paragraph": "Tanrı'nın Kuzusu (Latince: Agnus Dei), Yuhanna İncili'nde geçen ve İsa için kullanılan adlandırmalardan biridir. Yahya, İsa'yı görür ve şöyle der: \"İşte, dünyanın günahını ortadan kaldıran Tanrı Kuzusu!\"[1]\n"
    },
    "Tayin İhtilafı": {
        "first_paragraph": "Tayin Tartışması veya Tayin İhtilafı (Almanca: Investiturstreit), Orta Çağ Avrupa'sında Kilise ile devlet arasında gelişen, piskoposları (vestiture)[1] ve manastırların başrahiplerini ve papanın kendisini seçme ve yerleştirme yetkisi konusunda çıkan bir çatışmaydı. 11. ve 12. yüzyıllarda bir dizi papa, Kutsal Roma İmparatoru'nun ve diğer Avrupa monarşilerinin gücünü baltalamaktaydılar. Yaşanan bu tartışma yaklaşık 50 yıllık bir çatışmaya yol açtı.\n"
    },
    "Taziz": {
        "first_paragraph": "Taziz (Latince beātificātiō; Latince beatus \"nimetlendirilmiş\" ve facere \"yapmak\" kökeninden. Telaffuz: /ta:ziz/) Roma Katolik Kilisesi tarafından, ölmüş bir kimsenin Cennet'e dahil olduğunu ve o kişinin, onun adını vesile edinerek dua edenler lehine Tanrı ile onlar arasında aracılık yapma yetkisine sahip olduğunu ilandır. Taziz edilen kişi, Katolik Kilisesi’ne göre artık bir azizdir.\n"
    },
    "Teslis'in reddi": {
        "first_paragraph": "Teslis'in reddi, ana akım Hristiyan öğretisi olan Tanrı'nın ebedi, eşit ve bölünmez bir şekilde tek bir varlık veya özde birleşmiş üç farklı hipostaz veya kişi olduğu inancını reddeden bir Hristiyanlık biçimidir. Öbür yandan bu görüşe sahip olan kesimlerin çoğu, İsa'nın Tanrı'nın Oğlu olduğu fikrinde ise diğer Hristiyanlar gibi hemfikirdiler. Aslında bu durum, Birinci İznik Konsili'nden beri süregelen bir tartışmanın devamı niteliği olarak görülmektedir.[1] Hristiyanlığın ilk yüzyılları sayılmazsa, günümüzde, bu görüşü benimseyenlerin bir diğer ortak yönüyse, yeni dini hareketler olarak kabul edilmesidir. Teslisi reddedenler arasında tarihsel ve modern akımlar veya gruplar vardır. Tarihsel akımlar ve gruplar:\n"
    },
    "Ulusal kilise": {
        "first_paragraph": "Ulusal kilise terimi Hristiyanların kilise organizasyonlarının onların kendine has hali ile düzenlenişi anlamında kullanılır. Bu kelime şehirlerin, ülkelerin değil çeşitli milliyetlere özgü kiliselerde kullanılır, karıştırılmamalıdır.\n"
    },
    "Üç Metin İhtilafı": {
        "first_paragraph": "Üç Metin İhtilafı, Halkedon ihtilafında bir safhadır, Henotikon'un başarısızlığını takiben, Suriye'nin (Süryani Ortodoks Kilisesi) ve Mısır'ın (Kıptî Ortodoks Kilisesi) Halkedon olmayan inancını Doğu Ortodoks Kilisesi ile uyumlu hale getirme teşebbüsüdür. Üç Metin (Grekçe: τρία κεφάλαια, tría kephálaia) I. Justinianus tarafından anathematize edilmiştir:\n"
    },
    "Üniteryenizm": {
        "first_paragraph": "Üniteryenizm (İngilizce: Unitarianism) Hristiyanlıktaki teslis inanışının aksine İsa'nın ve Kutsal Ruh'un tanrılığını reddeden Hristiyan teolojisi hareketidir.[1]\n"
    },
    "Valdoculuk": {
        "first_paragraph": "Valdoculuk, ilk olarak 12. yüzyılda dindar laikat kesimin Lyonlu Petrus Valdo'nun düşünceleri etrafında toplanması üzerine Güney Fransa'da kurulmuş çileci bir akımdır. Katolik Kilisesi'ne karşı takındığı eleştirel yaklaşım nedeniyle zaman zaman proto-Protestan (önprotestan) olarak da adlandırılan Valdocular, Katolik Kilisesi'nce sapkın ilan edilmiş, engizisyona tabi tutulmuş ve dinden atılmıştır.\n"
    },
    "Yahuda Aslanı": {
        "first_paragraph": "Yahuda Aslanı (İbranice: אריה יהודה, Aryeh Yehudah), geleneksel olarak Yehuda kabilesinin sembolü olarak kabul edilen bir Yahudi ulusal ve kültürel sembolüdür. Yahudalılar ile aslan arasındaki ilişki ilk olarak, Yakup'un İbranice İncil'in Yaratılış Kitabında dördüncü oğlu Yahuda'ya verdiği kutsamada bulunabilir.[1]\n"
    },
    "Ali Muhammed Şirazi": {
        "first_paragraph": "Ali Muhammed Şirazi (Farsça: سيد علی ‌محمد شیرازی) ya da bilinen adıyla Bab (20 Ekim 1819 - 9 Temmuz 1850), Babi inancının kurucusudur. Lakabı olan Bab, Arapçada kapı demektir.\n"
    },
    "Abdülbaha": {
        "first_paragraph": "Abdülbaha (Arapça/Farsça: عبد البهاء‎, 23 Mayıs 1844 – 28 Kasım 1921), doğum adı Abbas Efendi (Farsça: عباس افندی), Bahai dininin kurucusu Bahaullah'ın en büyük oğlu. Abdülbaha, 1892 yılında babasının vasiyetnamesinde Bahai dininin başı ve merkezi olarak tayin edilmiştir. Abdülbaha, Tahran'da sarayın asil bir ailesinde dünya geldi. Henüz sekiz yaşında iken babası hapsedildi ve ailenin mal varlığı yağmalandı. Abdülbaha, ailenin dokuz yıl boyunca kalacağı Bağdat'a babasının yanında sürgün edildi.\n"
    },
    "Osmanlı İmparatorluğu'nda Bahâîlik": {
        "first_paragraph": "Osmanlı İmparatorluğu'nda Bahâîlik 19. yüzyıl sonlarında ortaya çıkmıştır. Dinin lideri Bahaullah yaşamının büyük bölümünü Osmanlı topraklarında geçirdi, dolayısıyla imparatorluk yıllarca Bahailik için merkezi oldu. Bahaullah, ailesi ve inanlarıyla birlikte, 3 Mayıs 1863’te Bağdat’tan ayrılarak Sultan Abdülaziz’in buyruğu gereği kervanla İstanbul’a gitmek üzere yola çıktı. Yol boyunca Cizre, Nusaybin, Mardin, Sivas ve Samsun gibi pek çok bölgeden geçti ve Samsun üzerinden deniz yoluyla İstanbul'a ulaştı. Sonrasında kavmiyle birlikte yetkililerce karşılandılar, önce Hırka-i Şerif Camii'nin yakınlarında bulunan bir eve, daha sonra Fatih Camii'nin civarındaki bir konağa yerleştirildiler. Bahaullah İstanbul'da yaklaşık 3,5 ay kaldı. Daha sonra İran elçisinin baskıları sonucunda hakkında Edirne'ye sürülme emri çıkarıldı,12 gün sonra sonra Edirne'ye varan Bahaullah burada yaklaşık 4,5 yıl kaldı. Bu yüzden Edirne Bahailik için önemli yerlerden biri oldu. Bahailer için pek çok önemli olay bu kentte yaşandı. 1868 yılında Bahaullah beraberindekilerle birlikte yeni sürgün yeri Akka'ya doğru yola çıktı. Yol boyunca kısa molalar verdiler ve Gelibolu'da 3 gece konakladılar, bundan sonra yetmişten fazla kişilik kafileyle Akka'ya ulaştılar. 21 Ağustos 1868'de kafile deniz yolu ile önce Midilli'ye, sonra da İzmir'e geçmiştir. İzmir'den genelde sürülen suçluların yaşadığı Akka'ya vararak günümüz Türkiye sınırlarından ayrılmışlardır. Osmanlı İmparatorluğu'nun Filistin bölgesinde bulunan Akka'da yaklaşık 24 sene geçiren Bahaullah burada öldü.[1]\n"
    },
    "Ruhi Enstitüsü": {
        "first_paragraph": "Ruhi Enstitüsü, öncelikle Kolombiya Bahaileri Milli Ruhani Mahfili kılavuzluğu altında faaliyet gösteren bir eğitim kurumudur. Enstitünün uygulamaları 19. yüzyıla dayanmakta ve daha fazla bireyi harekete yol açan çalışmaya dâhil etme hedefi ile özellikle 1970’lerden beri Bahailerce özenle geliştirilmektedir. Enstitünün bir odağı, erdemlerin evrilen bir takdirini toplum gelişimi süreçleri ile eşlemektir. Birkaç on yıllık gelişimin ardından Bahai yöneticileri Ruhi’yi, Bahai hayatının evrilen doğasının kilit bir bileşeni olarak benimsediler. Ruhi Enstitüsü'nün etkisini ve etkinliğini araştırmak üzere çalışmalar devam etmektedir.\n"
    },
    "Şeyhilik": {
        "first_paragraph": "Şeyhî (Arapça: الشيخية al Shaikhīyya, Farsça: شيخی Shaikhī), Caferiliğin müctehidi Şeyh Ahmed'in teolojisine bağlı ekol.\n"
    },
    "Saklı Sözler": {
        "first_paragraph": "Saklı Sözler (Kelimat-ı Meknune, Arapça: کلمات مكنونة), Bahai inancının kurucusu olan Mirza Hüseyin Ali tarafından Bağdat civarında yazılan bir kitaptır. Saklı Sözler'in 1858 yılında Dicle Nehri kıyılarında nazil olduğuna inanılır.[1] Yetmiş biri  Arapça, seksen ikisi Farsça olan bu eser, Bahaullah'ın deyişiyle belli ruhani hakikatlerin özünü alarak[2] kısa ayetler şeklinde yazılmıştır. Bu derleme bir öğüt kitabı ve bazı dini konuları açıklayıcı niteliktedir.[1]11 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Emrinin başlangıcında bu derleme 'Hz. Fatıma'nın Saklı Kitabı' olarak biliniyordu.[1] Saklı Sözler eseri Türkçeye Mecdi İnan tarafından Arapça ve Farsça asıllarından tercüme edilmiştir.\n"
    },
    "Yedi Vadi ve Dört Vadi": {
        "first_paragraph": "Yedi Vadi ve Dört Vadi, Bahai inancının kurucusu olan Mirza Hüseyin Ali'nin, peygamberliğini 1863'te açıklanmadan kısa bir müddet önce ve Süleymaniye dağına çekilmesinden hemen sonra yazılmıştır. Sufi felsefesi taraftarı olan ve o zamanlarda Bağdat'ın kuzeyindeki Hanikayn'da yaşayan Şeyh Muhiddin'in sorusuna cevap vermektedir.\n"
    },
    "Kitâb-ı Mukaddes": {
        "first_paragraph": "Kitâb-ı Mukaddes, Mukaddes Kitap veya Kutsal Kitap[Not 1], Eski Ahit ve Yeni Ahit'i kapsayan, Hristiyan inanışının temelini oluşturan ve Hristiyanlarca kutsal sayılan kitaptır.\n"
    },
    "Biblia Polyglotta": {
        "first_paragraph": "Biblia Polyglotta (aynı zamanda Biblia Regia ya da \"Kitâb-ı Mukaddes'in Kralı\" olarak da tanımlanır), çok lisanlı bir Kitâb-ı Mukaddes’tir. Biblia Polyglotta ismini taşıyan bu Kitâb-ı Mukaddes Belçika’nın Anvers şehrinde Christoffel Plantijn tarafından 5 lisanda ve 8 cilt olarak 1568-1573 tarihleri arasında basılmıştır.\n"
    },
    "Filimon'a Mektup": {
        "first_paragraph": "Romalılar · 1. Korintliler \n2. Korintliler · Galatyalılar \nEfesliler · Filipililer \nKoloseliler · 1. Selanikliler \n2. Selanikliler · 1. Timoteos\n2. Timoteos · Titus \nFilimon · İbraniler\n"
    },
    "Gideons International": {
        "first_paragraph": "Gideons International, 1899'da Janesville, Wisconsin'de kurulan bir evanjelikalist Hristiyan örgüt. Gideons'un birincil etkinliği ücretsiz İncil dağıtımıdır. Bu dağıtım dünya genelinde 196'dan fazla ülkede 93'ten fazla dildeki İncil'in genelde otel ve motel odalarına yerleştirilmesi şeklinde yürütülür. Gideons, hastane ve diğer medikal merkezlere, okullara, kolejlere ve hapishanelere de dağıtım yapar. Örgüt ismini Hakimler kitabında anlatılan Gidyon'dan alır. Gideons International'ın genel merkezi Nashville, Tennessee'dedir.\n"
    },
    "Kur'an ve Kitab-ı Mukaddes kıssaları": {
        "first_paragraph": "Kur'an İslam'ın birinci kaynağı, Kitâb-ı Mukaddes ise Hristiyanlığın birinci kaynağıdır. Her iki kutsal kitapta da sık sık birbiriyle paralel giden kıssalar vardır.\n"
    },
    "Kutsal Kitap'ın Yaratılış Kaydı": {
        "first_paragraph": "Yaratılış kaydı Kutsal Kitap'ın başlangıcında bulunmaktadır (Başlangıç 1, 2). Kutsal Kitap'ın ifadeleri bilimcilerden ve teologlardan bile eleştirilmektedir. Dünyada yaygın olan bir görüşe göre insan dahil olmak üzere tüm hayvan türleri rastlantı sonucunda meydana gelen bir tek hücreden oluştular. Kutsal Kitap'ın yaratılış kaydı ise maddi dünya zeka sahibi bir yaratıcının ürünü olduğunu göstermektedir.\n"
    },
    "Mamon": {
        "first_paragraph": "Mamon (/ˈmæmən/), Kitab-ı Mukaddes'teki Yeni Ahit'te, mal-mülk ya da paraca zenginliği ifade eder ve gözü doymaz bir kazanma, sahip olma çabasıyla ilişkilendirilir. Orta Çağ'da genel olarak bir tanrı olarak betimlenip somutlaştırılmış ve bazen de Cehennem'in Yedi Prensi'nden biri olarak anılmıştır.\n"
    },
    "Muratori Kanonu": {
        "first_paragraph": "Muratori Kanonu Yeni Ahit'e ait olan kitapların en eski bir Hristiyan listesidir. Bu kodeksin (kitap biçiminde el yazması) başlangıç ve son sayfaları kaybolduğu için Muratori Fragmanı (fragmentum Muratorianum) adı altında da tanınır. Muhtemelen 8. yüzyılda Latince yazılmış olan bu rehber, adını keşfeden arşivci Lodovico Antonio Muratori'den almıştır. Fragman bugün Milano'daki Ambrosiana Kütüphanesinde saklanır.\n"
    },
    "Şeytan Kitâb-ı Mukaddesi": {
        "first_paragraph": "Şeytan Kitâb-ı Mukaddesi, diğer adlarıyla Zinakâr Kitâb-ı Mukaddesi veya Günahkâr Kitâb-ı Mukaddesi, 1631 yılında Londra Kraliyet Matbaacıları Robert Barker ve Martin Lucas tarafından Kral James çevirisinin yeniden yapılan basımına verilen addır. İsim, yapılan bir dizgi hatasından gelmektedir. On Emir bölümünde \"Zina yapmamalısın\" (Thou shalt not commit adultery) emri, bir hata sonucu \"Zina yapmalısın\" (Thou shalt commit adultery) olarak basılmıştır. Bu hata fark edilmeden önce birçok kopya hazırlanmıştır. Yaklaşık bir yıl sonra Kitâb-ı Mukaddes'in basımcıları £300 para cezasına çarptırılmışlar ve basım izinleri ellerinden alınmıştır. Kitâb-ı Mukaddes'teki bu son derece belirgin hata Kral I. Charles ve Canterbury psikoposunu kızdırmıştır.\n"
    },
    "Tanrı'nın ismi Yeni Ahit'te": {
        "first_paragraph": "Yehova (İbranice: יְהֹוה, YHVH) İbranice Kutsal Yazılarda (Eski Ahit) geçen Tanrı'nın ismidir. İbranice metinde (Biblia Hebraica Stuttgartensia) 6.828 kez geçer.[1] Bu ifade genelde Tetragrammaton ya da Tetragram (sözcük anlamıyla, “Dört harfli”) olarak adlandırılır. Birçok dilbilimcilere göre tanrısal isim „Yehova“ yerine „Yahve“ telaffuz edilmeli.\n"
    },
    "Tyndale Kutsal Kitabı": {
        "first_paragraph": "Tyndale Kutsal Kitabı veya Tyndale İncili (TYN) genellikle William Tyndale tarafından y. 1522–1535 yıllarında Erken Modern İngilizceye yapılan İncil çevirileridir. Tyndale'nin İncil'i büyük ölçüde Latince Vulgata dayanmasına rağmen, doğrudan İbranice ve Yunanca metinlerden çalışılan İngilizce dilindeki ilk İncil çevirisi olmakla tanınır. Ayrıca, baskı sanatındaki yeni gelişmelerin bir sonucu olarak seri üretilen ilk İngilizce İncil çevirisiydi.\n"
    },
    "Yeni Amerikan Standart Kitâb-ı Mukaddes": {
        "first_paragraph": "Yeni Amerikan Standart Kitâb-ı Mukaddes (New American Standard Bible, NASB), Kitâb-ı Mukaddes'in İngilizce çevirisidir. Yeni Ahit ilk kez 1963'te basıldı. Kitâb-ı Mukaddes'in tamamı 1971'de basıldı.[1] NASB'in en son baskısı 1995'te yapıldı.Telif hakkı ve ticari marka Lockman Vakfı'na aittir.[2]\n"
    },
    "1. Makabeler": {
        "first_paragraph": "Makabeler'in Birinci Kitabı, milattan önce 2. yüzyılın sonlarına doğru Haşmonayim Hanedanı yönetimindeki bağımsız bir krallıkta Yahudi bir yazar tarafından İbranice yazılmıştır. İbranice orijinali kayıptır ve gerçeğe en yakın versiyonu Grekçeye çevrilmiş hâli Septuaginta'dadır. \n"
    },
    "Agada": {
        "first_paragraph": "Agada[1][2] ya da Hagada (Yahudi İspanyolcası: agada; İbranice \"tekrar etme ve okuma\" ya da \"hikâye, kıssa\" anlamlarına gelen[1] הַגָּדָה hagadá kelimesinden türetilir), Yahudilikte Hamursuz Bayramı Sederi'ni (yani düzenini) açıklayan bir metin. Yahudilik uygulamalarına göre, her Yahudi için Seder sofrasında Agada'yı okumak, Tanrı'nın Mısır'daki İsrailoğulları'nı \"güçlü bir el ve uzanmış bir kol ile [en]\" kölelikten kurtarması hakkındaki Çıkış Kitabı hikâyesini kendi çocuklarına anlatma mitsvahının yerine getirilmesini teşkil eder.\n"
    },
    "Geniza": {
        "first_paragraph": "Geniza (İbranice: גניזה, Anlam:depo, Çoğul:Genizot)[1] sinagog ve mezarlıklarda bulunan depolardır. Eskimiş ve aşınmış İbranice metinlerin dini törenle gömülmeden evvel saklandığı yerdir. Tanrı'nın ismi yazılı metinlerin çöpe atılması günah olduğundan törenle gömülürler. Dini metinlerin yanı sıra anlaşmalar ve hatta laik metinlerde Tanrı'nın adı geçebileceğinden İbranice yazılmış metinler Genizalarda toplanır. İbranice yazıların yanı sıra Yahudi Arapçası, Cidi, Ladino ve Yidiş gibi İbranice olmayan fakat İbrani alfabesiyle yazılmış metinler de genizalarda depolanır.\n"
    },
    "Kahire Genizası": {
        "first_paragraph": "Kahire Genizası, Eski Kahire'nin doğusunda Basatin mezarlığında, Fustat'ın Ben Ezra Sinagogu'nun genizasıdır. Burada 280.000 adet Yahudi el yazması parçalar bulunmuştur. Bu parçalar başta Cambridge ve Manchester olmak üzere üniversite kütüphanelerine dağıtılmıştır.\n"
    },
    "Mişnah": {
        "first_paragraph": "Mişnah/Mişna (İbranice: מִשְׁנָה, romanize: Mišna(h), lit. \"tekrar ederek çalışmak\"), Yahudilik'in medenî ve ceza hukuku olan Talmud'un ilk bölümüdür.[1] Sözlü kanunlar ilk olarak Haham Yehuda HaNasi tarafından derlenmiş ve Mişna (משנה) adı verilmiştir.[1] Mişna İbranice Şana kökünden gelir bu tekrarlayarak belleme anlamındadır.[1] Mişnalar İbranice kaleme alınmıştır.[1]\n"
    },
    "Saraybosna Agadası": {
        "first_paragraph": "Saraybosna Agadası, Hamursuz Bayramı Sederi'ni (yani düzenini) açıklayan Agada metnini geleneksel resimli hâliyle barındıran ışıklı bir el yazması. Saraybosna Agadası, geçmişi tahminen 1350 yılı Barselona civarlarına dayanan bir grup Sefarad agadasına ait ve Dünya'da kendi türünden olan en eski agadalardan biri.[1]\n"
    },
    "Sirak": {
        "first_paragraph": "Sirak ya da Yeşu Ben Sirak'ın Bilgeliği, milattan önce 2. yüzyılın başlarında (tahmini MÖ 200-175 arası) Kudüslü Yahudi katip Yeşu ben Sirak tarafından yazılan ahlaki bir öğreti kitabıdır. Yahudiler tarafından Kutsal Kitap'a dahil edilmediği için orijinal İbranice yazmalar korunamamıştır.\n"
    },
    "Şiviti": {
        "first_paragraph": "Bir şiviti veya şviti (İbranice: שויתי, İngilziice Shiviti ) Mezmurlar'dan bir ayetin huzur verici bir temsilidir. En üstte taç biçiminde Tanrı'nın kutsal adı, ardından yedi kollu şamdan biçiminde pasajın geri kalanı gelir. Kabala'da Tetragrammaton'u (tanrının özel adı,  YHVH) tefekkür etmek için kullanılır. Sinagogun ön tarafına bir tür şiviti yerleştirilir ve burada bir tür kıble (mizrah) olarak da kullanılabilir; kişisel kullanım için tasarlanmış başka bir popüler format ise  dua kitabının içine koymaktır.\n"
    },
    "3D Antisemitizm Testi": {
        "first_paragraph": "3D Antisemitizm Testi antisemitizm tarafından İsrail eleştirisinin meşruluğunu ayırt etmeye yönelik kriterler kümesidir.\n"
    },
    "613 Mitsvot": {
        "first_paragraph": "613 Mitsvot (İbranice: תרי\"ג מצוות: Taryag Mitzvot, \"613 emir\") Musa'nın beş kitabı olan Tevrat'ta anlatılan, yapılması gereken kanuni, ahlaki ve ruhani uygulamalardır. Tevrat'taki bu kanun ilkeleri için bazen \"bağlantılar\" veya \"emirler\" (mitsvot) denip hepsine birden \"Musa'nın kanunları\" (Torat Moşe, תורת משה), ya da kısaca \"Kanun\" denir. Mitsvot, İbranice'de mitsva'nın çoğul halidir.\n"
    },
    "Akmonya": {
        "first_paragraph": "Akmonya, Uşak'ın Banaz ilçesinin Ahat Köyü'nde bulunan bir antik yerleşim birimidir. Aynı zamanda Roma Katolik Kilisesi hiyerarşisi içerisinde Akmonya bir ünvansal piskoposluktur (titular see), yalnız Akmonya Piskoposluğu'na 1962 yılından beri herhangi bir atama yapılmamıştır.\n"
    },
    "Amerikan Yahudi Komitesi": {
        "first_paragraph": "Amerikan Yahudi Komitesi (İngilizce: American Jewish Committee, AJC; İbranice: הוועד היהודי-האמריקאי), 11 Kasım 1906'da kurulan Yahudi dayanışma ve savunuculuk topluluğudur.[1][2] Bilinen en eski Yahudi savunuculuk örgütlerinden biri olmakla birlikte The New York Times'a göre \"Amerikan Yahudi örgütlerinin dekanı olarak kabul edilir\".[3] 2009 itibariyla AJC, kendisini \"Yahudi ve İsrail Savunuculuğu Küresel Merkezi\" olarak öngörmektedir.[4]\n"
    },
    "Avoda Zara": {
        "first_paragraph": "Avoda Zara (Babilli Yahudi Aramicesi: עבודה זרה‎) (\"Yabancı İbâdet\"), kastedilen mânâsı \"putperestlik\" ya da \"bidatlar\") Talmud'un dördüncü kitabı olan Nezikin’in (נזיקין‎) kitapçıklarından birisidir. Bâzı kaynaklarda Aboda Zara olarak da geçmektedir.[1]  Avoda Zara'da genellikle Yahudi-olmayanlar arasında yaşayan Yahudilerin meseleleri düzenlenmektedir. Bunların başında, Yahudilerin, Yahudi-olmayanlar (kitaptaki ifâdeyle \"putperestler\") ile olan ilişkileri gelmektedir. Kitapçıkta, Yahudilerin putperestlikten ve diğer kültürler içinde asimile olmaktan uzak durmalarını sağlamaya dâir düzenlemeler yer almaktadır.[2]\n"
    },
    "Bahreyn'deki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Bahreyn Yahudileri dünyanın en küçük Yahudi cemaatlerinden biridir. Bir zamanlar nüfusu 1500'e kadar ulaşan cemaatte[1] bugün geriye elliden az üye, bir sinagog ve bir de küçük mezarlık kalmıştır.[2]\n"
    },
    "Bais Yaakov": {
        "first_paragraph": "Bais Yaakov (diğer ismi Bais Ya'akov, İbranice: בית יעקב‎, lit. \"Beis Yặakop\") veya Beti Yakov, dünya çapında ultra-Ortodoks Yahudiliği öğrenen Yahudi kızlardan oluşan topluluğa denir.\n"
    },
    "Eski İsrail hukuku": {
        "first_paragraph": "Eski İsrail hukuk sistemi tarihsel süreç dikkate alındığında birinci dönem İsrail hukuku ve ikinci dönem İsrail hukuku olarak incelenebilir.\n"
    },
    "Hamursuz Bayramı": {
        "first_paragraph": "Pesah, Fısıh veya Hamursuz Bayramı (İbranice: פסח Pesach), bir Yahudi bayramı ve festivalidir. Mısır’da kölelikten kurtarılan Antik İsraillilerin göç hikâyesini anar. Pesah, Yahudi takvimindeki Nisan ayının 15. günü başlar, bu tarih Kuzey Yarım Küre’de bahara denk gelir ve bayram 7 veya 8 gün kutlanır. Yahudi bayramları arasında en çok kutlanan bayramlardan biridir.\n"
    },
    "İsrail Krallığı (birleşik monarşi)": {
        "first_paragraph": "Birleşik İsrail Krallığı Tanah'ta anlatıldığı üzere İsrail topraklarında MÖ 1050 ve MÖ 930 yılları arasında var olmuş bir birleşik monarşiydi.\n"
    },
    "İsrail Krallığı (kuzey)": {
        "first_paragraph": "İsrail Krallığı (İbranice: ממלכת יִשְׂרָאֵל, Mamlehet Yisrael)  Birinci İsrail Krallığı'nın MÖ 930'da yıkılmasından sonra kurulmuş iki devletten biridir. (Diğeri Yehuda Krallığı'dır.) MÖ 930'da kurulan krallığın varlığı MÖ 720'de Asur İmparatorluğu'nun işgaliyle son buldu. En önemli şehirleri Şehem, Tirzah ve Samiriye idi.\n"
    },
    "Karaylar": {
        "first_paragraph": "Karaylar veya Kırım Karayları (Karayca: Кърымкъарайлар Qrımqaraylar veya \"къарай\" qaray; İbranice: קראי מזרח אירופה; Kırım Tatarcası: Qaraylar), Orta ve Doğu Avrupa’da bulunan Musevi Kırım Türk topluluğu.\n"
    },
    "Kelim (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Kelim (כֵּלִים‎) (\"Kaplar\") Mişna'nın Tohorot faslının ilk bölümü.[1] İlk 30 kısmı ritüel açıdan temiz olma durumlarının ele alındığı evde kullanılan mutfak araçlarını ve ayrıca giysileri inceler.[1] Temiz olmama hallerinin nasıl oluştuğu ve bunun dereceleri tartışılır.[1] Ancak İkinci Bet Amikdaş'ın yıkılışından beri ve Kızıl İneğin küllerinin artık elde edilememesi sebebiyle bu yasaların çoğu uygulanabilirliğini yitirmiştir.[1]\n"
    },
    "Keritot": {
        "first_paragraph": "Keritot Mişna'nın Kodaşim faslının yedinci bölümü.[1] Keritot'un kelime anlamı \"toplum dışı edilme\"dir.[1] İlk altı bölüm, Karet\" cezasını ve bunun korban sunuları ile affedilmesini açıklar.[1] Burada \"Karet\" Tanrı'nın emri ile zamanından evvel ölümü tanımlamaktadır.[1] Mişna, \"Karet\" ile cezalandırılacak 36 suçu ve kadınların doğumdan sonraki takdimelerini, çeşitli günahlar için korban takdimelerini, Şabat kısıtlamalarını ve yasaklanmış cinsel ilişkileri tarif eder.[1]\n"
    },
    "Ketubot (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Ketubot (כְּתוּבּוׂת‎)(\"Evlenme akitleri\"), Mişna'nın Naşim faslının ikinci bölümü.[1] İlk kısmı; evlilik akti (Ketuba), erkeğin kadına karşı olan yükümlülükleri (Çıkış, 22:15,16; Tesniye,22:13-29) ile ilgilidir.[1] Ketuba'da kadının getirdiği çeyizin miktarı ve kocanın ölümü veya boşanma durumunda, kadına ödenecek parasal meblağ belirtilir.[1] Mişna, ayrıca evlilik merasimini, tecavüz ve kız kaçırma suçlarının cezasını, boşanma nedenlerini ve miras hukukunu tartışır ve Erets Yisrael'in ve Kudüs'ün ulviliğini vurguluyarak bir kocanın karısını oraya yerleşmeye zorlayabileceğini fakat oradan ayrılmaya mecbur edemiyeceğini belirtir.[1] Konu, her iki Talmud'da ve Tosefta'da ayrıntılı olarak ele alınmıştır.[1]\n"
    },
    "Kiduşin (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Kiduşin (קִידּוּשִׁין‎) (\"Kutsama\") Mişna'nın Naşim faslının yedinci bölümü.[1] İlk dört kısmı, bir erkeğin kadınla evlenmesini iki aşama dahilinde kabul eder: (l) \"Erusin\" - resmi evlilikten 12 ay evvelki işlem ve (2) \"Nissuim\" - resmi nikahın tamamlanması, bunun için gerekli işaret ve beraber yaşama safhası.[1] (Tesniye, 24:1) Mişna evlilik ile ilgili yasaları, kadın ve erkek arasındaki sosyal davranışlara ilişkin ahlaki ilkeleri inceler.[1] Konu her iki Talmud'da ve Tosefta'da daha ayrıntılı olarak ele alınmıştır.[1]\n"
    },
    "Kipa": {
        "first_paragraph": "Kipa (İbranice: כִּיפָּה‎, romanize: kippot; Yidiş: קאפל, koppel) veya yarmulke (Yidiş: יאַרמולקע), inançlı Yahudi erkekler tarafından geleneksel olarak başın örtülmesi gerekliliğini yerine getirmek için takılan, kumaştan yapılmış bir başlıktır. Her zaman Ortodoks Yahudilik mensubu erkekler tarafından muhakkak giyilir. Ortodoks Yahudilik mensubu olmayıp takan insanlar, sadece dua sırasında, Sinagog'da veya bir dinî ritüellere katılırken yaparlar (ABD Başkanları'nın, Batı Duvarı ziyaretinde kipa takması buna örnektir). Çoğu Sinagog ve Yahudi cenaze hizmeti merkezleri, hazır bir kipa kaynağı her zaman bulundururlar.\n"
    },
    "Makot": {
        "first_paragraph": "Makot (Babilli Yahudi Aramicesi: מכות‎) (\"Kırbaçlamalar\") Mişna'nın Nezikin faslının beşinci kısmı.[1] Üç bölümünde sahte şahitlik, adam öldürme, kaçakların sığınma kentlerine kaçması ve kırbaçlanarak cezalandıkları 59 suçla ilgili suç ve cezalardan (Sayılar, 35:9-34; Tesniye 19:1-13) söz eder.[1]\n"
    },
    "Makşirin (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Makşirin (מסכת מכשירין‎) (\"Gıdayı kirlettiğinden şüphe edilen sıvılar\") Mişna'nın Tohorot faslının sekizinci bölümü.[1] Altı kısmı gıda ile temas edince onu kirli halen getiren sıvılar (Levililer, 11.34, 38) ile ilgilidir.[1] Bu bölümde bu durum için gerekli şartlar, umumi banyolar, Yahudi olmayan kişilerin ürettiği gıdaların ritüel kirliliği, suyla temasın yarattığı kirlilik, kaptan kaba iletilen kirlilik, vb. anlatılır.[1]\n"
    },
    "Meila (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Meila (מ֧עילׇה‎) (\"Kutsal eşyaların Yasa'ya aykırı olarak kullanılması\") Mişna'nın Kadoşim faslının sekizinci bölümü.[1]\n"
    },
    "Menora (Hanuka)": {
        "first_paragraph": "Hanukiya, Musevilikte Hanuka Bayramı'nda yakılan Menora'ya benzeyen fakat fazladan iki kolu daha olan 9 kollu şamdan.\n"
    },
    "Mikvaot (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Mikvaot (מקואות‎) (\"Ritüel banyolar\") Mişna'nın Taharot faslının altıncı bölümü.[1] On kısmı, ritüel banyo anlamındaki mikvenin inşa edilmesi ve bu banyoya girmek ile ilgili yasalarla ilgilidir.[1] Burada banyonun boyutları, uygun bir şekilde banyo yapma, mikvenin kullanılmaz hale gelişi, çayların, nehirlerin ve denizlerin ritüel banyo olarak kullanılabilmesi ve mikveye daldırılması icap eden kaplar sözkonusu edilmektedir.[1] Yahudi dinine göre, her türlü ölçüde kirlenmenin giderilmesi mikveye daldırılma işlemini gerektirir.[1]\n"
    },
    "Nazir (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Nazir (נזיר‎) Mişna'nın Naşim faslının dördüncü bölümü. Dokuz kısmı, Nazir adağını tutacak kişi (Sayılar, 6:1-21) ile ilgili kuralları ele alır.[1] Daha önceki \"Nedarim\" (Adaklar) faslının mantıksal bir devamıdır. Çünkü kişinin kendini Tanrı'ya adamasını tartışır.[1] Nazirlik süresinin asgari ölçüsü, Nazir'e yasak olan şeyler ve Nazir'in adağını yerine getirememesi durumundaki tedbirler ele alınır.[1] Mişna, Samuel ve Samson'un doğuştan beri ömür boyu Nazir olduklarını söyler.[1]\n"
    },
    "Nedarim (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Nedarim (נדרים‎) (\"Adaklar\") Mişna'nın Naşim faslının üçüncü bölümü.[1] l1 kısmı, Tanrı'nın hizmetine bir eşyayı adamak veya O'na şükran belirtmek için gönüllü olarak vaatlerde bulunmanın kuralları ile ilgilidir.[1] Bu bölüm, bir adakta bulunmanın, geçersiz adakların, bazı gıda ve içkilerden imtina etmenin ve adakların iptalinin yöntemlerini açıklar.[1]\n"
    },
    "Negaim (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Negaim (נגעים‎) (\"Cüzzamın İşaretleri\") Mişna'nın Taharot faslının üçüncü bölümü.[1] 14 kısmı cüzzamın bulaşması ve kahin tarafından tedavi edilmesini inceler (Levililer, 13-14).[1] Cüzzam türleri, teşhisi, semptomları, yayılması, cüzzamlıların toplumdan tecrit edilmesi, bir evin duvarlarında bulunan cüzzamla ilgili kuralları sıralar.[1]\n"
    },
    "Nida (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Nida (נִדָּה‎) (\"Periodik aylık kanama kirliliği\")  Mişna'nın Tohorot faslının yedinci bölümü.[1] İlk on bölümü, bir kadının adet dönemi boyunca ve ondan sonrası ile ilgili durumunu (Levililer, 15:19-30) ele alır.[1] İncelenen konular arrasında regl dönemi; bakirelik; kirliliğin intikali; kendini muayene etme; düşük veya kürtaj; adet gören Yahudi olmayan kadınlar; kızların ergenlik çağı ile ilgili tanımlamalar bulunur.[1]\n"
    },
    "Oholot (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Oholot (אוהלות‎) (\"Çadırlar\") Mişna'nın Tohorot faslının ikinci bölümü.[1] 18 kısmı özellikle bir cesetle fiziki temasın sebep olduğu kirlenme ve bir ceset ihtiva eden bir çadıra veya eve girerken uğranılan manevi kirlenme ile ilgilenir (Sayılar, 19:11, 14-16).[1] Mişna, kan, saç, dişler ve tırnaklar nedeniyle oluşan kirliliği, evin ve içindeki cisimlerin yarattığı kirliliği; ölü doğan bir çocuğun ve işaretlenmemiş bir mezarın üstünden geçmenin yaratacağı kirliliği ele alır.[1]\n"
    },
    "Otniel": {
        "first_paragraph": "Otniel (İbranice: עָתְנִיאֵל) Tanah ve dolayısıyla da Eski Ahit'in Hakimler kitabı'nda bahsi geçen hakimlerden birisi ve ilkidir.\n"
    },
    "Pesahim (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Pesahim (פְּסָחִים‎) (\"Pesah takdimeleri\") Mişna'nın Moed faslının üçüncü bölümü.[1] On kısmı matsa (mayalanmamış ekmek) yemek ve Pesah Bayramı boyunca mayalanmış \"hamets\" yememek konusundaki yasaları ele alır (Çıkış, 12:1-28, 45-50, 13:3-10; Sayılar, 9:1-14; Tesniye: 16:1-8) Mişna, Kutsal Mabet zamanında Pesah korbanının sunulması ve Pesah'ın ilk gecesindeki düzen (Seder) ile ilgili bilgileri de verir.[1]\n"
    },
    "Roşaşana (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Roş Aşana (רֹאשׁ הַשָּׁנָה‎) (\"Yeni Yıl\") Mişna'nın Moed faslının sekizinci bölümü.[1] Dört kısmı Bet Din tarafından yeni ayın saptanması ile ilgili kaideler ve Roş Aşana'da Şofar çalınmasıyla ilgili yasalar ve buna iştirak eden kutsamalar, ayrıca Yeni Yıl'ın Bet Amikdaş dönemi ve sonrası arasındaki kutlama farkları da ele alınır.[1]\n"
    },
    "Sanhedrin (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Sanhedrin (Babilli Yahudi Aramicesi: סנהדרין‎) Mişna'nın Nezikin faslının dördüncü bölümü. Bu bölümün onbir kısmı dini mahkemelerin kuruluşu ve işletilmesi ile ilgili yasaları ele alır.[1] Erets Yisrael'de belirli bir kentin büyüklüğüne ve davaya göre 3, 23 ve 71 kişilik mahkemeler kurulurdu.[1] En büyük Mahkeme, Büyük Sanhedrin adını alır ve Bet-Amikdaş'ın kesme taşlı salonunda toplanırdı. Mişna, parasal konularla ilgili ve çeşitli suç davalarını, cinayet suçlarını, infazı ve kralın yargıyla ilgili haklarını tartışır.[1]\n"
    },
    "Sota (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Sota (שׂוֹטָה‎) (\"Zina işlemiş olduğundan şüphe edilen kadın\") Mişna'nın Naşim faslının beşinci bölümü.[1] Dokuz kısmı, eşine karşı sadakatsizlikte bulunduğundan şüphe edilen bir kadından ve onun yargılanışından bahseden yasalara ağırlık verir.[1]\n"
    },
    "Suka (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Suka (סוכה‎) (\"Odacık\" veya \"çardak\") Mişna'nın Moed faslının altıncı bölümü.[1] Bu bölümün altı kısmında Suka'nın inşa edilmesi ve bunun içinde Sukot (Çardaklar) Bayramı'nın yedi gününde Suka'da oturma ve bayramda her erkeğin yerine getirmesi gerekli olan \"Dört Çeşit\" ile ilgili talimatlar içerir.[1]\n"
    },
    "Şabat (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Şabat (שַׁבָּת‎) Mişna'nın Moed faslının ilk bölümü.[1] İlk 24 kısmı, Şabat günü yasaklanan iş türlerini, Şabat akşamı yapılmaması gerekli işleri ve Şabat'la ilgili çeşitli yasaları barındırır.[1]\n"
    },
    "Şekalim (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Şekalim (שְׁקָלִים‎) (\"Yıllık yarım şekellik vergi\"), Mişna'nın Moed faslının dördüncü bölümü.[1] Sekiz kısmı, 20 yaşının üzerindeki her erkeğin Kutsal Mabet'in bakım masraflarının sağlanması için her yıl vermekle yükümlü olduğu yarım şekellik katkı konusu ile ilgilidir (Çıkış, 30:11-16; İkinci Krallar, 12:5-17).[1] Bu bölümde yarım Şekel'in ne zaman ve nerede ve kimin tarafından ödenmesi gerektiği belirtilir.[1]\n"
    },
    "Şevuot": {
        "first_paragraph": "Şevuot (Babilli Yahudi Aramicesi: שבועות‎) (\"Yeminler\") Mişna'nın Nezikin faslının altıncı bölümü.[1] Sekiz kısmı, mahkemede ve kişisel yaşamında bir insanın ettiği yeminler ve kuşkusuz bir şekilde ihlal edilmiş olan ritüel ile korbanot aracılığıyla bunun kefareti olmak üzere başlıca iki konuyu ele alır.[1] Ayrıca teminatlar ve dört tür kefalet de bu bölümde ele alınır.[1]\n"
    },
    "Talit": {
        "first_paragraph": "Talit (İbranice: טַלִּית‎, romanize: talīt, Tiberyan: ṭālēth / ṭelāyōth, IPA: [taˈlit]; Sefaradilerce tālēt; Aşkenazilerce tallis), inançlı Yahudi erkekler tarafından geleneksel olarak kullanılan bir şaldır.[1]\n"
    },
    "Tamid (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Tamid (תָמִיד‎) (\"Günlük Takdim\") Mişna'nın Kodaşim faslının dokuzuncu bölümü.[1] Bet Amikdaş'la ilgili yedi kısmı, her gün Koanim tarafından getirilen ve yakılan korbanotu (Çıkış, 29:38-42; 30:7-8; Sayılar, 23:3-8) ele alır. Küllerin sunaktan temizlenmesi, ateş için gerekli odunların hazırlanması, Koanim'in kura ile görevli atanması, koyunun kurban edilmesi ve sunağa getirilmesi ile ilgili usul, sabah söylenen günlük dua korbanot aşamasında icra edilen müzik, Menora'nın temizlenmesi ve dahili sunakta tütsü sunulması bulunmaktadır. Bu konu, Babil Talmudu'nda daha da ayrıntılı olarak ele alınmıştır.[1]\n"
    },
    "Tânit (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Taanit (תַּעֲנִית‎) (\"Oruç Günü\") Mişna'nın Moed faslının dokuzuncu bölümü.[1] Dört kısmı; kuraklık, salgın hastalık veya düşman istilası durumunda genel bir oruç gününün ilan edilmesine dair yasaları tartışır (Sayılar, 10:9; Birinci Krallar, 8:35-39).[1]\n"
    },
    "Temura (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Temura (תמורה‎) (\"Alışveriş\") Mişna'nın Kodaşim faslının altıncı bölümü.[1] Yedi kısmı, Tapınağa tahsis edilmiş (Levililer, 27:9-10, 32-33) objelerin alışverişi ile ilgili yasalarla alakalıdır.[1] Mişna kimin alışverişte bulunabileceğini, neyin alışveriş konusu olabileceğini, hatalı bir adamayı, adanmış bir hayvanın yavrusunu veya kusurlu bir günah sunusunu ele alır.[1]\n"
    },
    "Tevul Yom (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Tevul Yom (טבול יום‎) (\"Mikvede yıkanmış olan\") Mişna'nın Tohorot faslının onuncu bölümü[1]. Dört kısmı, kirli olup da aynı gün günbatımından önce ritüel bir banyoda (mikve) yıkanan bir kişinin konumu ile ilgilenir (Levililer, 11:32, 22:6-7).[1] Böyle bir kişi, gün batımına dek \"şeni le-turna\" (ikinci derecede kirli olan) adını taşırdı ve fizik temas sonucunda da üçüncü derecede bir kirlilik kazanabilirdi.[1]\n"
    },
    "Tohorot (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Tohorot (טָהֳרוֹת‎) Mişna'nın Tohorot faslının beşinci bölümü.[1] 1 Bu bölümün on kısmı, meydana geldikleri günün gün batımına dek geçerli olan daha düşük derecedeki ritüel kirlilikleri konu eder.[1] Mişna; kuşların ve sığırların pislikleri ile bulaşan kirlilikleri, yiyecek ve içecek ile ilgili kirliliği, yiyecek hazırlayan insanların ve yiyecek ihtiva eden kapların kirliliği hakkında bilgiler verir.[1]\n"
    },
    "Uksim (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Uktsin (עוּקְצִים‎) (\"Meyve ve zirai ürünlerin sapları\") Mişna'nın Tohorot faslının onikinci ve son bölümü.[1] Bu bölümün üç kısmı; daha önceki Kelim, Tohorot, Makşirin gibi bölümlerde gıda ile ilgili kirlilikler için duyulan kuşkular hakkında yeni ayrıntılar sunar.[1] Mişna, özel olarak bir meyvenin veya sebzenin parçaları (sap, kabuk, vs.) ile ilgili olarak ne gibi unsurların ritüel açıdan kirlilik getirebileceğini tartışır.[1]\n"
    },
    "Yadayim (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Yadayim (ידיים‎) (\"Eller\") Mişna'nın Tohorot faslının onbirinci bölümü.[1] Dört kısmı, ellerin kirliliği ve arındırılması ile ilgilidir.[1] Mişna ellerin temizlenmesi için gerekli su miktarını, kullanılabilecek kapların türünü ve temizliğinden şüphe edilen ellere nasıl su döküleceğini açıklar.[1]\n"
    },
    "Yahudi Nüfusu Koruma Grupları Birliği": {
        "first_paragraph": "Yahudi Nüfusu Koruma Grupları Birliği, Almanya’da Adolf Hitler’in partisinin iktidara yükselişi sebebiyle Nazi tehdidi altında bulunan Yahudilerin himayesi maksadıyla kurulan birlik. Birliğin merkezi Paris’te idi ve şeref başkanlığını Albert Einstein yürütmekte idi.\n"
    },
    "Yevamot": {
        "first_paragraph": "Yevamot (יבמות‎) (\"Erkek Kardeşin Dul Karısı\") Mişna'nın Naşim faslının ilk bölümü.[1] Bu bölümün 16 kısmı özellikle \"Yibum\" adını taşıyan Levir Evliliğini ele alır.[1] Bu evlilik türünde; bir kadının kocası ölmüşse ve ondan oğulları olmamış ise, ölen adamın erkek kardeşi bu kadınla evlenmek mecburiyetindedir (Levililer, 18:6-18; Tesniye, 25:5-10; Rut, 4:5-10).[1]\n"
    },
    "Yuşa": {
        "first_paragraph": "Yûşa veya Yeşu (İbranice: יְהוֹשֻׁעַ, romanize: Yehoşua; Yunanca: Ἰησοῦς; Latince: Jæsus; Arapça: يوشع), Tanah'a göre Musa'nın ölümünden sonra İsrailoğullarının lideriydi. Hikâyesi Çıkış, Sayılar ve Yuşa Kitabı'nda (ya da Yeşu Kitabı) anlatılır. Tora'da adının Efraim kabilesinden Nun oğlu Hoşea olduğu ve Musa'nın ona Yûşa olarak hitap ettiği yazılıdır.[1] İsrailoğulları Mısır'dan çıkmadan evvel Mısır'da doğdu.\n"
    },
    "Zavim (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Zavim (זבים‎) (\"Akıntılar\") Mişna'nın Tohorot faslının dokuzuncu bölümü.[1] Bu bölümün beş kısmı, temiz veya kirli olma durumları ile ilgili olarak bir adamın (Zav) veya bir kadının (Zava) vücutlarından gelen bir akıntı sorununu ele alıp (Levililer, 15:1-15, 25-30) kirli olma günlerinin sayımından, bir rütüel banyoya girmeden ve bir günah sunusu ve bir yakılan sunu takdim etmekten bahseder.[1]\n"
    },
    "Zevahim (Talmud)": {
        "first_paragraph": "Zevahim (זְבָחִים‎) (\"Kurbanlar\") Mişna'nın Kodaşim faslının ilk bölümü.[1] 14 kısmı, hayvan kesimi ve bunların ve kuş sunularının kanının Tapınak'ta serpilmesi ile ilgili kurallardan bahseder (Levililer, 1: 1-17; 2:l-4; 4:27-31).[1] Mişna; sunuların yedi türünü, bir sunu getirildiğinde kişinin niyetini, \"şehita\" (hayvan kesimi) esnasında uygulanacak olan doğru prosedürü, kanın toplanması ve serpilmesini, sununun kahine ait bölümünün ayrılmasını ve korbanın kanı ile kirlenmiş olan elbiselerin ve kapların temizlenmesini konu edinir.[1]\n"
    },
    "El-Mukanna": {
        "first_paragraph": " • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n • Malikî (Mâlik bin Enes)\n • Şafi (Şafii)\n • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Hürremiyye": {
        "first_paragraph": "Hürremilik (Farsça: خرمدینان - Khorrām-Dīnān- Farsça'da \"Neş'eli Dînin mensûpları\"; Arapça: خُرَّمِيَة - Khurrāmīyah). İranlı[1][2][3] kökleri Mazdek[3] tarafından oluşturulan mezhebin içerisinde yatan dini ve siyasi bir hareket.\n"
    },
    "Theofobos": {
        "first_paragraph": "Theofobos (Yunanca: Θεόφοβος) ya da  Theofobus, başlangıçta Nasır (Farsça: ناصر), Nasr (Farsça: نصر) ya da Nusayr (Farsça: نصیر),[1] Theofilos (h. 829-843) döneminde Hürremiyyelikten Hristiyanlığa dönen ve Bizans hizmetine giren İranlı bir komutandır.[2] Yüksek rütbeye yükselen ve imparatorluk ailesiyle evlenen Theofobos, Hürremiyye arkadaşlarının komutası verildi ve 837-838'de Abbasi Halifeliği'ne karşı yaptığı savaşlarda Theofilos'un emrinde hizmet etti. Bizanslıların Dazimon Muharebesi'ndeki yenilgisinden sonra kendi adamları tarafından imparator ilan edildi, ancak bu iddianın peşinden gitmedi. Bunun yerine, ertesi yıl barışçıl bir şekilde Theofilos'a teslim oldu ve görünüşe göre, III. Mihail'in tahta çıkmasına meydan okumasının önüne geçmek için 842'de ölmek üzere olan imparator tarafından idam edilene kadar affedildi.\n"
    },
    "Abdülmuttalib bin Haşim": {
        "first_paragraph": "Şeybe bin Haşim veya daha çok bilinen adıyla Abdülmuttalib (Arapça: عبد المطّلب), İslam peygamberi Muhammed'in dedesidir. Altı yaşındayken annesi vefat eden Muhammed'e sekiz yaşına kadar bakmış ve ölmeden önce emaneti, oğlu Ebu Talib'e devretmiştir. Künyesi Ebü'l-Haris Abdülmuttalib bin Haşim bin Abdülmenaf bin Kuseyy şeklindedir. Abdülmuttalib'in diğer isimlerinden biri de Âmir'dir.\n"
    },
    "Ahmet Hamdi Akseki": {
        "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Akseki (1887 - 9 Ocak 1951), Türk din bilgini, 3. Diyanet İşleri Başkanı.\n1947'den vefatına değin Diyanet İşleri Başkanı olarak görev yaptı.[1]\n"
    },
    "Esed bin Haşim": {
        "first_paragraph": "Esed bin Hâşim, (Arapça: أسد بن هاشم), Haşim bin Abdümenaf'in oğlu, Ali bîn Ebu Tâlib'in annesi Fatıma bint Esed'in babasıdır.\n"
    },
    "Fatıma bint Musa el-Kâzım": {
        "first_paragraph": "Fatıma bint Musa el-Kâzım bilinen adıyla Fatıma Masume (Arapça: فاطمة المعصومة, Farsça: فاطمه معصومه), Musa el-Kâzım ve Necme Hatun’un kızı. Mezarının bulunduğu Fatıma-ı Masume Türbesi, İran’ın Kum şehrindedir.[1]\n"
    },
    "İsmail Hakkı Bursevî": {
        "first_paragraph": "İsmâil Hakkı Bursevî, (d. H. Zilkâde 1063/ M. Ekim 1653, Aydos, Bulgaristan - ö. H. 9 Zilkâde 1137/ M. 20 Temmuz 1725, Bursa), mutasavvıf, Celvetî şeyhi, müfessir, şâir.\n"
    },
    "Kurtubî": {
        "first_paragraph": "Muhammed bin Ahmed el-Kurtubi, (doğum tarihi XI. Yüzyılın sonları ve XII. Yüzyılın başları olarak tahmin edilmiştir.[1]), Eserlerinde Ehl-i Sünnet’i savunan, başta Mu’tezile olmak üzere İmâmiye, Râfiziyye, Kerrâm’îyye gibi fırkaları eleştiren[2]  âmelde Malikî, i'tikatta Eş’ari olmakla birlikte, mezhep taassubuna karşı tavır takınan ve taklitçiliği bir metot olarak benimsemediğini dile getiren[3] Endülüslü ve Arap, muhaddis, müfessir, fakih, dilci ve kıraat âlimi.\n"
    },
    "Malcolm X": {
        "first_paragraph": "Malcolm X (İngilizce telaffuz: [ˈmælkəm_ˈɛks] (19 Mayıs 1925, Omaha - 21 Şubat 1965, New York), gerçek ismi Malcolm Little olan, hacca gittikten sonra Arapça El-Hacc Mâlik eş-Şabâz (Arapça: الحاجّ مالك الشباز) adını alan Amerikalı siyasetçi ve insan hakları savunucusuydu. Suikast sonucu öldürülmüştür. Gelmiş geçmiş en etkili Siyahi Amerikalılardan biridir.[1]\n"
    },
    "Meryem": {
        "first_paragraph": "Meryem (İbranice: מִרְיָם‎, romanize: Miriyam; Aramice: ܡܪܝܡ, Mariam; Grekçe: Μαρία, María; y. MÖ 18 – MS 30/33), Nasıralı İsa'nın annesi olan Yahudi kadındır. Yeni Ahit'te ve Kur'an'da önemli ve kutsal kişilerden biridir. Meryem Ana ve Bakire Meryem olarak da anılır.\n"
    },
    "Muhammed Hiyabani": {
        "first_paragraph": "Şeyh Muhammed Hiyabani (Fars: شیخ محمد خیابانی, Azerbaycan: Şeyx Məhəmməd Xiyabani; 1879, Hamene - 1920, Tebriz), Azeri asıllı İranlı ilahiyatçı ve politikacı.\n"
    },
    "Musa Carullah": {
        "first_paragraph": "Musa Carullah Bigi (Arapça: موسى جار الله, Tatarca: Муса Бигиев; d. 1875, Kikino - ö. 25 Ekim 1949, Kahire), XX. asrın başı Rusya Müslümanları arasındaki yenilikçi[1] hareketin önderlerinden biri olan ve ileri gelen Tatar filozofu ve ilahiyat alimi, gazeteci.\n"
    },
    "Rıza Huseyni Nassab": {
        "first_paragraph": "Rıza Huseyni Nassab (d. 22 Kasım 1960, Yezd), İranlı din adamı.\n"
    },
    "Ruhullah Humeyni": {
        "first_paragraph": "Ruhullah Humeyni (doğum adıyla Ruhullah Mustafavî Musevî, Farsça: سید روح‌الله خمینی‎, 22 Eylül 1902, Humeyn - 3 Haziran 1989, Tahran), İranlı siyasetçi ve Şii din adamı. Ayetullah Humeyni olarak da anılır. İran İslam Devrimi'nin siyasi ve ruhani lideriydi. Muhammed Rıza Pehlevi rejimine son verip İslam Cumhuriyeti'ni kurdu ve devrimden sonraki tüm dinî ve siyasi yetkileri elinde tuttu.\n"
    },
    "Tuba (ağaç)": {
        "first_paragraph": "Tuba (Arapça: طوبى), Arapça kökenli bir sözcük olup hoşluk, güzellik, iyilik gibi anlamlara gelmektedir.[1] Kur'an'da bu kelime Ra'd Suresi'nde geçmektedir:\n"
    },
    "Küfür (İslam)": {
        "first_paragraph": "Küfür; inkâr, reddetmek, yok saymak, görmezlikten gelmek, hakaret gibi anlamlara gelir.\n"
    },
    "İslami bayram": {
        "first_paragraph": "İslam dininde Ramazan bayramı ve Kurban Bayramı olmak üzere iki büyük bayram vardır. Bayramlar kültür ve mezheplerin farklılığına göre değişik şekillerde kutlanır. İslami bayramlar ay takvimine göre düzenlenir. İslami takvimde 12 ay ve 354–355 gün vardır. Sünni ve Şia ay takvimleri her zaman örtüşmez. Bazen hem Şiilerin hem de Sünnilerin kutladığı bir bayram farklı günlere denk gelebilir. İslami bayramlar ay takvimine göre düzenlendiğinden 1-2 günlük farklılıklar olabilir.[1]\n"
    },
    "Dünya İslam Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya İslam Günü, miladi 23 Şubat 632 tarihinde Muhammed bin Abdullah tarafından verilen Veda Hutbesi ile İslam'ın tamamlanmasının anısına ve bu kutlu hutbede vurgulanan evrensel değerlerin yâdedilmesi amacıyla, 20 Şubat 2009 tarihinde ilan edilmiştir. Ayrıca, İslam Konferansı Örgütü, Diyanet İşleri Başkanlığı, Birleşmiş Milletler gibi kurumlara da duyuruda bulunularak bugün benimsenmeye davet edilmiştir. 23 Şubat Dünya İslam Günü (World Islam Day), dünyanın İslam ile şereflenmesinin yıldönümüdür.[1]\n"
    },
    "Kadir Gecesi": {
        "first_paragraph": "Kadir Gecesi (Arapça: لیلة القدر), İslam dininin inancına göre Kur'an'ın, Allah tarafından Cebrail adlı melek aracılığıyla Peygamber Muhammed'e vahyedilmeye başlandığı gecedir. Tarihsel olarak Ramazan ayının son günlerinde yer alır. Kur'an'da bu günün ''bin aydan daha hayırlı'' olduğu belirtilmiştir.\n"
    },
    "Mevlid-i Nebi Haftası": {
        "first_paragraph": "Mevlid-i Nebi Haftası, eski adıyla Kutlu Doğum Haftası, Süleyman Hayri Bolay'ın teklifi ile Türkiye Diyanet Vakfı tarafından 1989 yılında başlatılan, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından da desteklenerek sadece Türkiye'de resmiyet kazandırılarak her yıl farklı gündem ile Muhammed'in anlatılmasının amaçlandığı ve 1994-2017 yılları arasında doğum gününün miladi takvime göre 20 Nisan kabul edilerek kutlandığı ifade edilen bir etkinlik haftasıdır. Etkinlik 14-20 Nisan tarihleri arasında yapılmaktaydı.\n"
    },
    "Regaip Kandili": {
        "first_paragraph": "Regaip Kandili veya Regâib Kandili, Hicri takvime göre Recep ayındaki ilk perşembeyi cumaya bağlayan gece. İslam'daki beş mübarek (Kadir Gecesi ile birlikte) kandil gecesinden biridir. Kökü \"arzulamak, meyletmek\" anlamlarına gelen regâib sözcüğü, hadis ve fıkıh literatüründe “bol sevap ve mükâfat, faziletli amel” anlamlarında kullanılır.[1]\n"
    },
    "Rüyet-i Hilal": {
        "first_paragraph": "Rüyet-i Hilal (Arapça: رُؤْيَةٌ اَلْهِلاَلْ (ru:jat al-hiła:ł)‎), İslam dünyasında bayramlar ve (kutsal) ayları tespit etmek amacı ile Ay'ın astronomik olarak gözlemlenmesi.\n"
    },
    "Üç aylar": {
        "first_paragraph": "Üç aylar veya Mübarek üç aylar, Hicri takvimde yer alan ve İslam dinine göre mukaddes olan Recep, Şaban ve Ramazan aylarıdır.[1] Faziletli sayıldığı için bu dönemde ibadetler artırılır, günahlardan en azından saygıdan dolayı sakınılır ve mübarek Ramazan ayına hazırlık yapılır.[2]\n"
    },
    "Bernard Lewis": {
        "first_paragraph": "Bernard Lewis (31 Mayıs 1916, Londra - 19 Mayıs 2018, New Jersey), İngiliz asıllı Amerikalı tarihçidir.[1] Princeton Üniversitesi'nde profesörlük yapmıştır. İslâm tarihi ve İslâm-Batı ilişkisi hakkında uzmanlaşmıştır. Orta Doğu hakkında uzmanlaşmış batılı uzmanlar arasında en çok okunan yazarlardandır. George W. Bush'un danışmanlığını yapmıştır.\n"
    },
    "Ilımlı İslam": {
        "first_paragraph": "Ilımlı İslam, aşırı görüşleri reddeden modernist İslam yorumlarına Batı'da verilen ad.[1] Cihatçı radikal İslam yorumları ile karşıt anlamlı olarak kullanılır.\n"
    },
    "John Esposito": {
        "first_paragraph": "John L. Esposito (d. 19 Mayıs 1940), Washington, DC'deki Georgetown Üniversitesinde Uluslararası İlişkiler ve İslam Teolojisi dallarında Amerikalı profesör.[1][2] Ayrıca, Georgetown'daki w:Prince Alwaleed Center for Muslim–Christian Understanding kurucu direktörüdür.[3][4]\n"
    },
    "Aram Ter-Ghevondyan": {
        "first_paragraph": "Aram Ter-Ghevondyan (Ermenice: Արամ Նահապետի Տեր-Ղևոնդյան; Rusça: Aрaм Наaпетович Теp-Гeвoндян, ayrıca sıklıkla Batı kaynaklarında Ter-Ghewondyan ya da Ter-Łewondyan olarak da yazılmıştır;[1] 24 Temmuz 1928 – 10 Şubat 1988), en önde gelen Ermeni tarihçi ve tarihi kaynakların araştırmaları, Orta Çağ Ermenistan'ın İslam dünyası ile ilişkileri ve Şarkiyat araştırmaları konusunda uzmanlaşmış bir bilim adamıdır.[2] Çığır açıcı çalışması, Bagratuni Ermenistan'da Arap Emirlikleri, Ermenistan'ın Bagratuni Krallığı üzerine yapılmış en önemli araştırmadır. 1981 yılından ölümüne kadar, Ter-Ghevondyan, Ermeni Bilimler Akademisi'nde Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsü başkanlığına ek ayrıca Halep Üniversitesi'nden fahri doktora unvanını taşımış ve Roma Tiberian Akademisi'nde ortak üyeliği yapmıştır.[3]\n"
    },
    "Yeşil Kuşak Projesi": {
        "first_paragraph": "Yeşil Kuşak Projesi, Jimmy Carter döneminden itibaren ABD'nin komünizme karşı bir savunma olarak İslam'ı kullanmaya başlamasını ifade etmek için kullanılan varsayımsal projedir.[1][2][3][4] ABD tarafından resmen duyurulmuş bu isme sahip bir proje yoktur. Jimmy Carter'ın SSCB karşıtı politikaları resmen Carter Doktrini adıyla bilinir.\n"
    },
    "Akit TV": {
        "first_paragraph": "Akit TV, Şubat 2015'te internet üzerinden, 29 Nisan 2015'te ise uydu üzerinden yayına başlayan İslami içerikli haber kanalıdır. Akit TV, 2015 yılında kurulduğunda kendisini Yeni Akit gazetesinin televizyondaki yayın kurumu olarak duyurmuştur.[1][2]\n"
    },
    "Diyanet Kur'an Radyo": {
        "first_paragraph": "Diyanet Kur'an Radyo Diyanet İşleri Başkanlığı[1] bünyesinde kurulan ve Diyanet Radyo ile birlikte ulusal yayın yapan radyo kanalı.[2][3][4][5]\n"
    },
    "Diyanet Radyo": {
        "first_paragraph": "Diyanet Radyo TRT ve Türkiye Cumhuriyeti Diyanet İşleri Başkanlığı ortaklığıyla 9 Temmuz 2013'te yayın hayatına başlayan radyo istasyonu.[2]Android[3] ve IOS[4] işletim sistemli telefonlar için radyo uygulamaları geliştirilmiştir.\n"
    },
    "İhlas Yayın Holding": {
        "first_paragraph": "İhlas Medya Grubu ya da İhlas Yayın Holding, 10 Temmuz 2003 tarihinde İhlas Holding bünyesinde kurulmuş ve gazete, dergi, kitap, radyo ve televizyon yayıncılık, alanlarında faaliyet gösteren medya şirketidir.\n"
    },
    "Kanal 7 Medya Grubu": {
        "first_paragraph": "Kanal 7 Medya Grubu, Türkiye'de faaliyet gösteren İslami sermayeli bir medya şirketidir. 27 Temmuz 1994'te Nurettin Sözen yönetimindeki BRT'nin RTÜK Kanunuyla kapanmasıyla beraber aynı frekans üzerinden dönemin belediye başkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 8 farklı ortağıyla kuruldu.[1][2] 1994'te Kanal 7, BRT’ye ait frekanstan Sarıyer’de yayına başladı.[1] Şu anda bünyesinde Kanal 7, Ülke TV, Kanal 7 Avrupa, TVT televizyonlarını, izle7 ve Haber7.com adlı internet sitelerini ve Radyo 7 adlı radyo istasyonunu bulundurmaktadır. Aynı grup bünyesinde yayın yapmış olan Haber 7 televizyonu ise 2008 yılında adını değiştirerek Ülke TV adını almıştır. Medya grubunun başkanı ise Zekeriya Karaman’dır.\n"
    },
    "Mehtap TV": {
        "first_paragraph": "Mehtap TV, 5 Haziran 2006 tarihinde Türksat 2A uydusu üzerinden test yayınına başlayan[1][2] ve 19 Haziran 2006 tarihinde normal yayına geçen bir İslami içerikli kültür ve dini televizyon kanalıdır.[3] Türkiye'nin ikinci kültür kanalıdır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Qantara": {
        "first_paragraph": "Qantara.de (Arapça قنطرة: Qantara = \"köprü\"), Batı ile İslam dünyası arasında, entelektüel düzeyde bir diyalog oluşturmak ve geliştirmek için Arapça, Almanca, İngilizce ve Türkçe yayımlanan internet portali.\n"
    },
    "Samanyolu TV": {
        "first_paragraph": "Samanyolu TV, 22 Ekim 1993 tarihinde yayın hayatına başlamış İslami içerikli ulusal televizyon kanalıdır. Star TV, Flash TV, Teleon, Show TV, HBB, Kanal 6, TGRT, atv, Kanal D ve Cine5'ten sonra Türkiye'nin 11. özel televizyon kanalı olmuştur. Bilhassa İslami ve kültürel konuları işlemesi ile bilinen kanal, Gülen Hareketi ile ilişkiliydi. Kanalın genel yayın yönetmenliğini Hidayet Karaca yürütmüştür.\n"
    },
    "Samanyolu Yayın Grubu": {
        "first_paragraph": "Samanyolu Yayın Grubu veya Samanyolu Yayıncılık Hizmetleri A.Ş., televizyon ve radyo yayıncılığında görev yapan ve bünyesinde eğlence, haber, kültür ve çocuk kanalları bulunan kuruluştur.[1]\n"
    },
    "Tercüman (gazete, Bahçesaray)": {
        "first_paragraph": "Tercüman (Kırım Türkçesi: ترجمان, Rusça: Переводчикъ) 1883'ten 1918'e kadar Bahçesaray'da yayınlanan ve Rus İmparatorluğu'nda Türkçe konuşan nüfusunun basılı organı olan bir gazeteydi. Kurucu ve yayıncısı Kırım Tatar eğitimci İsmail Gaspıralı idi. Tercüman, 35 yıl boyunca yayınlanmış olan tarihteki ilk Kırım Tatar gazetesiydi .[1]\n"
    },
    "TGRT": {
        "first_paragraph": "TGRT (tam adıyla Türkiye Gazetesi Radyo Televizyonu), Türkiye'de özel televizyonculuğun ilk yıllarında İhlas Holding tarafından 22 Nisan 1993 tarihinde Cağaloğlu'nda açılmıştır. Türkiye'nin yabancı sermayeye satılan ilk ulusal televizyon kanalıdır. Yayın hakları 25 Temmuz 2006 tarihinde Amerikalı News Corporation şirketine satılan kanal, FOX olarak yayın hayatını sürdürürken, TGRT'ye ait karasal yayın frekansları ve yayın haklarının çoğu satıldı. TGRT markası kurumsal şirket adı olarak varlığını sürdürürken, kardeş kanalları TGRT Haber ve TGRT Belgesel ile TGRT EU üzerinden yayına devam etmektedir.\n"
    },
    "İslam'da melek": {
        "first_paragraph": "İslâm'da Melek Allah'ın emirlerini uygulamakla görevli nurdan yaratılmış ruhani varlıklar olduğuna inanılır. Cezalandırıcı melekler ve İblis ateşten (Semûm) yaratılır. Meleklere iman imanın altı şartı arasındadır. Melekler insanlardan, kendilerine cüzi irade verilmemiş olmaları yönünden ayrılırlar. İslam'a göre melekler yemez ve içmezler, cinsiyetleri de yoktur.\n"
    },
    "Muakkibe": {
        "first_paragraph": "Muakkibe ya da Muakkibat,takip eden demektir. İslam'a göre aynı \"Hafaza Melekleri\" gibi insanları kötü ruhani varlıklardan koruyan meleklerdir.\n"
    },
    "Zebâni": {
        "first_paragraph": "Zebâni İslam dinine göre Cehennem'de görevli olan meleklere verilen isimdir. Günahkârları Cehennem'e atmakla görevli olan melektir.[1][2] Zebâniler Kur'an'daki Alak Suresi'nin 18. ayetinde geçmektedir. Bazen merhametli meleklerle savaşırlar.[3]\n"
    },
    "İslam mezhepleri": {
        "first_paragraph": "İslam mezhepleri, başlangıçta İlk dönemlerde Ali ile Muaviye arasındaki savaş ve İslam toplumundaki bölünme Sünnilik, Şiîlik ve Haricilik şeklinde ilk mezhepsel ayrışmayı beraberinde getirmiştir.\n"
    },
    "Avrupa İslamı": {
        "first_paragraph": "Avrupa İslamı veya Avro-İslam, Avrupa'da gelişen ya da gelişmesi gerektiğine inanılan varsayımsal yeni bir İslami mezhep. Bu yeni tür İslami mezhep İslam'ın görevlerini ve ilkelerini insan hakları, hukukun üstünlüğü, demokrasi ve cinsiyet eşitliği gibi Avrupa'nın Aydınlanma dönemi sonrası değerlerini ve geleneklerinide içeren çağdaş Avrupa kültürü ile birleştirir.\n"
    },
    "Mezhepsiz Müslüman": {
        "first_paragraph": "Mezhepsiz Müslüman, İslami mezheplerden herhangi birine bağlı olmayan, kendisini bu mezheplere ait görmeyen veya inancını bu mezhepler içerisinde sınıflandırmayan bir Müslüman.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Mahya": {
        "first_paragraph": "Mahyâ, özellikle Ramazan ayında birden fazla minaresi olan camilerin iki minaresi arasına konulan ışıklı yazı.[1] Osmanlılar döneminde yağ kandilleri ile yapılan mahyalar, günümüzde elektrik ampulleri ile yapılmaktadır.\n"
    },
    "Ramazan müslümanı": {
        "first_paragraph": "Ramazan müslümanı veya cuma müslümanı, genellikle İslami camia tarafından[1] Ramazan ayı veya Cuma günü gibi belirli günlerde İslam dininin gerekliliklerini yerine getiren kişilere söylenen ve aşağılayıcı olabilen bir ifadedir.[2][3] İngilizcedeki karşılığı Sunday Christian'dır.\n"
    },
    "Ramazan Tayfa": {
        "first_paragraph": "Ramazan Tayfa, her sene Ramazan aylarında TRT Çocuk'ta yayınlanmakta olan bir çizgi filmdir. Yapımcılığını ve yönetmenliğini, yine aynı kanalda yayınlanan Rafadan Tayfa adlı çizgi filminin de yönetmeni olan İsmail Fidan üstlenmektedir. Çizgi filmin tüm mekân ve karakterleri, Rafadan Tayfa'nın mekân ve karakterlerinden oluşmaktadır.[1]\n"
    },
    "Sahur": {
        "first_paragraph": "Sahur, İslâm dininin inancına göre sabahın erken saatlerinde Müslümanlar tarafından, özellikle Ramazan ayında veya diğer aylarda, İslâm'ın bir ibadeti olan orucun başlamasından önce, yani imsak vaktinden önce tüketilmesi sünnet olan son yemektir.[1] Sahur, Ramazan ayında normal günlerdeki geleneksel üç öğünün yerini alır (kahvaltı, öğle ve akşam yemeği).\n"
    },
    "Maurya İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "Maurya İmparatorluğu, Antik Hindistan'da Demir Çağı'nda coğrafi olarak geniş bir tarihsel güç olan, M.Ö. 322 yılından M.Ö. 185 yılına kadar Mauryan hanedanı tarafından yönetilen imparatorluktur. Kökeni Hint yarımadasının doğusunda, Hint-Ganj Ovası'da (günümüzde Bihar ve doğu Uttar Pradesh) hüküm süren Magadha Krallığı'na dayanan imparatorluğun başkenti Pataliputra (günümüzde Patna) oldu. İmparatorluk, Nanda İmparatorluğu'nu yıkan Chandragupta Maurya tarafından M.Ö. 322 yılında kuruldu. Büyük İskender'in generallerinden biri olan Seleukos'a karşı kazandığı zaferin ardından M.Ö. 305'te Afganistan'ın ve günümüz Pakistan'ının pek çok bölgesini ele geçirdi. Maurya, MÖ 324-297 yılları arasında, kendi rızasıyla oğlu Bindusara'ya tahtı bırakana kadar hüküm sürdü. Bindusara tahtta kaldığı (M.Ö. 297-272) dönemde Güney Hindistan'ın büyük bir bölümünü ele geçirdi. Ölümü Bindusara'nın oğlu Asoka ve kardeşi arasında geçen bir savaşa yol açtı. Kardeşini yenen Asoka, M.Ö. 268 yılında tahta çıktı, küçük bir krallık olan Kalinga'yı ele geçirdi. Bütün hayatını Budizm'in yayılmasına adayan Asoka, Maurya Hanedanlığı'nın en başarılı ve güçlü hükümdarlarından biri oldu. Asoka'nın M.Ö. 232 yılında ölümünün ardından imparatorluk küçük krallıklara ayrılır. M.Ö. 2. yüzyılda nüfusu elli milyon olarak tahmin edilen büyük bir imparatorluktur.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Arthashastra": {
        "first_paragraph": "Arthashastra (daha doğru biçimde: Arthaśāstra) devlet idaresi, ekonomi politikası ve askeri stratejiyi konu alan bir eserdir. Eserde müellifleri Kautilya[1] ve Viṣṇugupta[2] olarak geçer ki geleneksel olarak bu isimlerle tanımlanan kişini Çanakya'dır.[3] Çanakya ise Taxila Üniversitesi'nde profesörlük ve Maurya İmparatorluğu'nda başbakanlık yapmış bir devlet adamı ve ekonomistti.\n"
    },
    "Ann Rose Nu Tawng": {
        "first_paragraph": "Ann Rose Nu Tawng (1975 doğumlu), Myanmarlı Katolik rahibe. BBC'nin 100 Kadın Listesi sayesinde adını dünyaya duyurdu.\n"
    },
    "Makrina": {
        "first_paragraph": "Genç Makrina (c. 327 – 19 Temmuz 379) bir rahibe ve bir manastırın kurucusudur. Kilise Babaları olan Nissalı Gregor ve Kayserili Basil’in ve Sebaste episkoposu Petrus’un kızkardeşidir. Küçük kardeşi Nissalı Gregor kendisinin kutsallığı ve münzeviliği hakkında olan Makrina’nın Hayatı adlı eseri yazmıştır. Ortodoks, Katolik ve Anglikan Kiliselerince aziz kabul edilir. 19 Temmuz anılır.[1]\n"
    },
    "Marie-Catherine Kingbo": {
        "first_paragraph": "Marie-Catherine Kingbo (d. 1953, Guinguinéo) – (ö. 24 Mayıs 2021, Dakar, Senegal), Senegalli rahibe ve aktivist. \n"
    },
    "Ruth Lewis": {
        "first_paragraph": "Ruth Lewis (d. 1946, Karaçi, Britanya Hindistanı; ö. 20 Temmuz 2020, Karaçi, Pakistan)[2], Kral Mesih'in Fransisken Misyonerleri Cemaati üyesi Roma Katolik rahibe. 1946'da Karaçi, Britanya Hindistanı'nda doğdu. 17 Şubat 1969'da kadın rahibelerin kurduğu Kral Mesih'in Fransisken Misyonerleri Cemaati'ne bağlı olan çoğunluğu engelli olan çocuk ile gençlerin bakımını  üstlenen yardımsever kuruluş Darul Sukun'un Sr. Gertrude Lemmens ve Sr. Margaret D'Costa ile birlikte kurucusudur.[3]\n[4]\n"
    },
    "Rahibe Teresa": {
        "first_paragraph": "Rahibe Teresa, doğum adı Agnes Gonca Boyacı (Arnavutça: Anjezë Gonxhë Bojaxhiu; [ˈagnɛs gonˈʤa bɔˈjaʤju]; 26 Ağustos 1910, Üsküp - 5 Eylül 1997, Kalküta), Arnavut kökenli sosyal hizmetler gönüllüsü  ve insan hakları aktivisti. İnancı Katolik'tir. Hayırsever Misyonerler'in kurucusudur. Hayırsever faaliyetlerinden ötürü 1979 yılında Nobel Barış Ödülü kendisine verilmiştir.\n"
    },
    "Tiran Uluslararası Havalimanı": {
        "first_paragraph": "Tiran Uluslararası Havalimanı (IATA: TIA, ICAO: LATI) (Arnavutça: Aeroporti Nënë Tereza), Arnavutluk'un tek uluslararası havalimanıdır. Havalimanı çoğunlukla Rinas Uluslararası Havalimanı olarak bilinir. Arnavutluk'un Rinas köyünde  bulunmaktadır. Başkent Tiran'ın 11 km. kuzeybatısındadır.[1]\n"
    },
    "Dianik Vika": {
        "first_paragraph": "Dianik Vika veya Dianizm [1], bir Vikan geleneğidir. 1970'lerde Zsuzsanna Budapest ve Morgan Mefarland tarafından başlatılmıştır. Feminizm odaklı, sadece tek bir Tanrıçaya ibadetin dikkate değer bulunduğu bir gelenektir. Dianizm ismini Roman Tanrıçası Diana'dan alır. Diğer birçok geleneğin aksine oldukça basit ve karmaşık olmayan ritüelleri vardır. Pek çok feminist bu geleneğin takipçisidir, aralarına kadınları alırlar, ancak erkekler kabul edilmez.\n"
    },
    "Keltik Vika": {
        "first_paragraph": "Keltik Vika, kelt mitolojisinin bazı unsurlarını içeren çağdaş bir Vikan geleneğidir.[1]\n[2]\n[3] Diğer vikan gelenekleri gibi bu da aynı temel teoloji, inanç ve ritüellerden oluşur.[4]\n[5] Keltik vikanlar kelt ilahlarının, mitolojik figürlerinin ve mevsimsel festivallerinin isimlerini kullanır.\n"
    },
    "Seax-Vika": {
        "first_paragraph": "Seax-Vika, büyük ölçüde tarihsel anglo-sakson paganizminden esinlenerek ortaya çıkmış bir Vikan geleneğidir. Başlıca din sayılan akımlardan farklı olarak orta çağ dinini tümüyle yeniden canlandırmayı ifade etmez.[1] Bu gelenekte Tanrıça ile Tanrının temsilleri olarak Boynuzlu Tanrı ve Ana Tanrıçayı değil, Votan ile Freyja görülür. Gelenek 1973 yılında Raymond Buckland tarafından başlatılmıştır. Bir kovana üye olmak gerektiği fikrini kabul etmez, münzevi çalışmaları ve kendi kendini inisiye etmeyi kabul eder.[2]\n"
    },
    "Esseniler": {
        "first_paragraph": "Esseniler (İbranice: אִסִּיִים, İsiyim; Yunanca: Ἐσσηνοί Essenoi, Ἐσσαῖοι Essaioi ya da Ὀσσαῖοι Ossaioi), MÖ 2. asırdan MS 1. asra kadar olan dönemde gelişmiş olan ve Yahudiliğin İkinci Tapınak Dönemi'ne denk gelen bir mezheptir. Bazı uzmanlar bu mezhebin Sadok rahiplerinden geldiğini savunmaktadır.[1] Essenilerin sayıları Ferisilerden ve Saddukilerden azdı. Esseniler diğer mezhep mensuplarının yaşadığı kentlerde yaşıyor olmakla birlikte münzevi bir topluluktu. Bazı gruplar kendilerini riyazete, gönüllü fakirliğe, günlük gusle adamıştı. Bu gruplara toplu hâlde, uzmanlar tarafından \"Esseniler\" denmektedir. Josephus, eserlerinde Essenilerin kalabalık sayılarda  gruplardan oluştuklarını ve Roma'nın Yahudiye eyaletinde binlercesinin ikamet ettiğini dile getirmektedir.\n"
    },
    "Haskala": {
        "first_paragraph": "Haskala (İbranice: השכלה; \"aydınlanma\", \"eğitim\", \"akıl\", \"zihin duyusu\" anlamındaki שכל \"seẖel\" kökünden gelir), Yahudi Aydınlanması, 18. ve 19. asırlarda Avrupa Yahudileri arasında ortaya çıkan bir toplumsal harekettir. Hareketin savunucuları, aynı devirde Avrupa'da tezahür eden Aydınlanmanın öne çıkardığı fikirleri benimsemekten yana tavır aldı. Yahudilerin Avrupa cemiyet hayatına entegre olması için bunun gerekli olduğunu, dindışı bilimler, İbrani dili ve Yahudi tarihi konusunda eğitimin artırılmasını teşvik etti. Haskala, bu yönüyle, Avrupa Yahudilerinin seküler dünyayla iç içe hâle gelmesinin başlangıcıdır. Bunun neticesinde ilk Yahudi siyasi hareketleri doğdu ve Yahudilerin, içinde yaşadıkları Avrupa toplumlarında onlarla eşit haklara sahip bir hayat sürme kavgaları başladı. Aşkenazi Yahudiliğinin -özellikle Kuzey Amerika'da ve İngilizce konuşulan diğer Amerika ülkelerinde- farklı dini akımlara veya mezheplere bölünmesinin tarihteki başlangıcı, Haskala savunucularının içtihatlarına karşı alınan çeşitli tavırlardır. Haskala hareketinin liderlerine Maskil (מַשְׂכִּיל) denir.\n"
    },
    "Karaim Yahudiliği": {
        "first_paragraph": "Karaim ya da Karayit (İbranice:  יהדות קראית‎‎) bir Yahudi mezhebidir. Karaim terimi İbranice Ba'alei ha-Mikra (yazıtların halkı) eşanlamı ile bilinir. Karaimler, Yahudilerin ana din kitabı olan Tora Yazıtları'ndan başka bir kaynak tanımaz, sözel kuralları kendi inancı için bağlayıcı bulmazlar. Yahudiliğin diğer kutsal kitabı olan, ancak sözel gelenek ve kuralların bir derlemesini oluşturan Talmud, Karaimlerce tanınmamaktadır. Tek kaynakları Tevrat olduğundan bazı dinî bayramları farklı biçimde kutlarlar. Bir takım dinî gelenek ve göreneklere özellikle uymadıklarını belirtmelerinden dolayı diğer Yahudilerce ayrıksı bir mezhep olarak görülür.\n"
    },
    "Reform Yahudiliği": {
        "first_paragraph": "Daha çok Avrupa'daki Yahudilerce tanınmış bir teolog olan Abraham Geiger'in (1810-1874) başlattığı Reformist Yahudilik hareketi, Yahudilikle çağdaş anlayışı birleştirmeyi gaye edinmiştir. Böylece bu mezhebe bağlı Yahudiler hem geleneklerine uygun yaşayabilecek hem de modern çağa ayak uydurabileceklerdir. Bu hareketin başlamasının bir başka sebebi de Almanya'daki Yahudilerin dinî uygulamayı, genel kültür için bir engel olarak görmeleridir. Böylece onlardan bir kısmı Hristiyanlaşmış, bir kısmı da geleneklerini değiştirmiştir.\n"
    },
    "Kaodaizm": {
        "first_paragraph": "Kaodaizm veya Kaodaiizm (İng. Cao Đài), 1926'da resmen güney Vietnam'ın Tay Ninh şehrinde kurulmuş senkretik, tek tanrılı bir dindir. Kısaca Đạo Cao Đài veya tam adıyla Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ (İlham ve Kurtuluş getirmiş Üçüncü Dönem'in Büyük Dini) olarak anılır.\n"
    },
    "Badami": {
        "first_paragraph": "Badami (Kannada dili: ಬದಾಮಿ), eski adıyla Vatapi, Hindistan'ın Karnataka eyâletinin Bagalkot ilinde bulunan bir şehirdir. 540 yılından 757 yılına kadar Badami Çalukyalarının kraliyet başkenti olmuştur. Tapınakları ile tanınmıştır. Agastya gölünü çevreleyen kızıl kumtaşı oluşumunun dibinde dar bir vadide kurulmuştur.\n"
    },
    "Dokuz Soylu Erdem": {
        "first_paragraph": "Dokuz Soylu Erdem, kökleri tarihi iskandinav paganizmine dayanan, 1970'lerde John Yeowell ve John Gibbs-Bailey tarafından kodlanmış ahlaki ve etik kurallardır.[1]\n"
    },
    "Harry Hay": {
        "first_paragraph": "Harry Hay (d. 7 Nisan 1912, Worthing, Batı Sussex, Birleşik Krallık; ö. 24 Ekim 2002, San Francisco, ABD), Amerikalı LGBT hakları eylemcisi. ABD Komünist Partisi üyesi olmanın yanı sıra başta 1950'lerde ve 1960'larda faaliyet göstermiş Mattachine Society olmak üzere bir sürü eşcinsel siyasi örgütün kurucusu idi.\n"
    },
    "Randy Wicker": {
        "first_paragraph": "Randolfe Hayden \"Randy\" Wicker (d. Charles Gervin Hayden, Jr., 3 Şubat 1938), Amerikalı yazar, eylemci ve blogcu. Erken homophile ve gey kurtuluş hareketlerine katılmasının ardından Wicker, insan klonlaması konusunda etkin oldu.\n"
    },
    "Cermen paganizmi": {
        "first_paragraph": "Cermen paganizmi, Cermen toplulukların Demir Çağı'ndan Orta Çağ'daki Hristiyanlaşmalarına kadar geçen süredeki teoloji ve dinî uygulamalarıdır. \"Ayrılmaz bir bütün olan bir dinden ziyade birbirine kenetli ve birbiriyle yakın ilişki içinde olan dinî görüş ve uygulamalar\" olan Cermen paganizmi \"genel bir çerçevede tutarlı bireysel inanışlar, aile gelenekleri ve bölgesel kültler\"i içerir.[1]\n"
    },
    "Anglosakson Kroniği": {
        "first_paragraph": "Anglosakson Kronolojisi, eski İngilizce ile yazılmış Anglosakson tarihini anlatan kronoloji belgeleridir. İlk elyazması muhtemelen Wessex'te, 9. yüzyılın sonlarında, Büyük Alfred döneminde yazılmıştır. Orijinalleri temel alınarak çoğaltılan kopyaları İngiltere çapında manastırlara dağıtıldı ve bağımsız bir şekilde güncellendi. Bir bilgiye göre 1154'e kadar güncellemeler devam etti.\n"
    },
    "Arminius": {
        "first_paragraph": "Arminius Armen (MÖ 17/18 - MS 21), Varus Savaşı'nda Roma ordusunu yenilgiye uğratmış bir Çerusker şefiydi. Altında topladığı kabile koalisyonu Tiberius'un yeğeni Germanicus'un Ren'in doğusunda kalan Cermen topraklarını yeniden işgal etme çabalarını başarıyla engellemişti. Öte yandan art arda yapılan savaşların sonucu konusunda tarihçiler arasında görüş ayrılığı vardır. Her ne kadar Arminius Cermen kabilelerini bir araya getirmek konusunda başarısız olduysa da kazandığı zaferin eski Cermen kabileleri, Roma İmparatorluğu ve nihayetinde Avrupa tarihi üzerinde uzun vadeli bir etkisi olmuştur.\n"
    },
    "Braak Bataklık Figürleri": {
        "first_paragraph": "Braak Bataklık Figürleri, Kuzey Almanya'daki Schleswig-Holstein eyaletinin Braak bölgesinde 1947'de turba bataklığında keşfedilen iki ahşap oymadır. Neolitik Çağ'dan Orta Çağ'a kadar olan dönemi kapsayan benzer figürlerden oluşan daha geniş bir geleneğin parçası olan bu figürler, görünüş olarak insana benzer ve karbon tarihleme ile MÖ 2 veya 3. yüzyıla ait olduğu ortaya çıkmıştır.\n"
    },
    "Goðafoss": {
        "first_paragraph": "Goðafoss (İzlandaca: tanrıların şelalesi veya goði şelalesi), İzlanda'da yer alan şelale.\n"
    },
    "Fertőrákos mithraeum": {
        "first_paragraph": "Fertőrákos mithraeum (Fertőrákos tapınağı, Macarca: Mithrász-szentély) Macaristan'da Fertőrákos'ta bulunan Roma tanrısı Mitras'ın tapınağıdır. Tapınak (mithraeum olarak bilinir), tipik bir narteks planını takip eder ve ardından her iki yanında podyum bankları olan batık bir orta neften oluşan türbe gelir.\n"
    },
    "Noel ağacı": {
        "first_paragraph": "Noel ağacı, Noel, Noel arifesi ve yılbaşında kullanılmak üzere, ışıklarla ve çeşitli süs eşyalarıyla donatılmış çam, ladin, göknar gibi her dem yeşil kozalaklı ağaçlardır. Noel süsü, Noel dekorasyonu ve Noel ışıkları ile süslenir. Yapay Noel ağacı da yaygın kullanılan Noel ağacıdır. Noel ağacı yetiştirme özellikle Kanada, ABD, Avrupa ülkelerinde popüler gelenekdir.\n"
    },
    "Çiçilaki": {
        "first_paragraph": "Çiçilaki (Gürcüce: ჩიჩილაკი, \"çiçilak'i\"), Gürcistan'da, iğne yapraklı küçük bir ağaç oluşturmak için kuru fındık veya ceviz dallarının ince ince yontulmasıyla oluşturulan geleneksel noel ağacıdır. Açık renkli süslemelerin yükseliği 20 cm'den 3 metreye kadar değişir.[1] Ciçilaki, Karadeniz kıyısındaki Guria ve Megrelya bölgelerinde daha yaygındır, ancak başkent Tiflis'teki bazı mağazalarda da bulmak mümkündür.\n"
    },
    "Ataraksiya": {
        "first_paragraph": "Ataraksiya, kişide tepki yokluğu, bu nedenle oluşan durgunluk durumu, hiçbir etkiyle uyarılamayan ruh dinginliği, acıya ve sevince ilgisizlik halidir. İlk olarak Antik yunan felsefesinde Pyrrhon tarafından ve daha sonradan Epikür tarafından kullanılmıştır. Stoacılar tarafından özgürlüğün var olduğu ve tedirginlikten uzak bir durumdayken kişide oluşan zihnin dinginliği, veya sakinliği olarak kullanıldı. Felsefi olmayan tanımlarda ise savaşa giren askerlerin zihinsel durumu için kullanıldı.[1]\n"
    },
    "Ekpirosis": {
        "first_paragraph": "Ekpyrosis (Antik Yunanca: ἐκπύρωσις), Evrenin ateşler içerisinde yok olup tekrar aynı şekilde var olduğu ve sonra tekrar yok olacağı bir döngü içerisinde olduğu Stoacı inancıdır.[1] Her döngünün ne kadar sürdüğü hakkında bir şey söylenmemiştir. Ateş ile yok olması evrenin temizlenip yeniden saf bir şekilde yaratılması içindir.[2]\n"
    },
    "Stoacı fizik": {
        "first_paragraph": "Stoacı fizik evrende işlemekte olan doğal süreçleri açıklamak üzere antik Yunan ve Roma Stoacı filozofları tarafından geliştirilmiş olan doğa felsefesidir. Stoacılar’a göre, evren, tek bir panteist tanrıdır, fakat aynı zamanda maddenin esasıdır (özüdür, özdeksel öz). Evrenin en ilkel varlığı, var olan her şeyin temeli olan ilahi “öz”dür (pneuma). Kuvvetin maddeden ayrılması ilahi ateşi (aether) üretir, tüm maddenin temeli olan ateş elementlere ayrılır ve evrenin ilahi varoluş nedenine (logos) göre işleyen \"pneuma\"nın (ilahi öz) neden olduğu gerilimler tarafından şekillendirilir. Bu süreçler; sonsuz bir döngü (palingenesis) içerisinde evrenin oluş, gelişim ve nihai olarak yok oluşundan sorumludurlar. İnsan ruhu, evreni ortaya çıkaran coşkun ilahi ateşten (aether) bir yayılımdır ve insan duyuları ruhun yönetici parçası olan insan zihninin özüyle etkileşim halindeki nesnelerden ilahi öz (pneuma) akışının aktarımıdır. Stoacılar, aynı zamanda diğer tanrıların ve ilahi öznelerin varlıklarını da kabul etmişlerdir.\n"
    },
    "Katalepsis": {
        "first_paragraph": "Katalepsis, Stoacı felsefesinde, anlama anlamına geliyordu.[1] Stoacı filozoflar için katalepsis, kişinin temel felsefi kavramları kavramakla ilişkili olması ve ölçüt problemine Stoacı çözümü temsil etmesi nedeniyle kişinin aklına ilişkin önemli bir öncüldü.\n"
    },
    "Kathekon": {
        "first_paragraph": "Kathēkon (Yunanca: καθῆκον)  Stoacılığın kurucusu Kıbrıslı Zenon tarafından üretilmiş bir felsefi kavramdır. \"Uygun davranış\", \"uygun eylemler\" veya \"doğa için uygun eylem\" [1] veya \"uygun işlev\" olarak tercüme edilebilir.  Kathekon Latinceye Cicero tarafından officium, Seneca tarafından convenentia olarak çevrilmiştir.[2] Stoa felsefesine göre, insanlar (ve tüm canlılar), kathēkon'un birincil anlamı olan Doğa'ya göre hareket etmelidir.\n"
    },
    "Kendime Düşünceler": {
        "first_paragraph": "Kendime Düşünceler (Koini Grekçesi: Τὰ εἰς ἑαυτόν, romanize: Ta eis heauton), MS 161 yılından MS 180 yılına kadar Roma İmparatoru Marcus Aurelius'un kendisine özel notlarını ve Stoacılık felsefesi üzerine düşüncelerini kaydeden bir dizi kişisel yazıdır.\n"
    },
    "Kireneli Dionisios": {
        "first_paragraph": "Kireneli Dionysius (Grekçe: Διονύσιος ὁ Κυρηναῖος), MÖ 150 yılında yaşamış stoacı filozof ve matematikçiydi.\n"
    },
    "Pnöma (Stoa)": {
        "first_paragraph": "Stoacılık felsefesinde Pnöma (Yunanca: πνεῦμα), hava (hareket halindeki) ve ateş (ısı olarak) elementlerinin bir karışımı olan \"yaşam nefesi\" kavramıdır.[1] İnsan canlılığını nefeste konumlandıran Yunan tıp yazarlarından ve ateşi Arkhe veya orijinal unsur olarak tanımlayan Sokrates öncesi Herakleitos felsefesinden kaynaklanan Pnöma, Stoacılar için hem bireyi hem de kozmosu organize eden aktif, üretici ilkedir.[2] En yüksek haliyle, Pnöma, insan ruhunu (psychê) oluşturur ki bu da Tanrı'nın ruhu olan nefesin bir parçasıdır. Maddeyi yapılandıran bir kuvvet olarak cansız nesnelerde bile vardır.[3]\n"
    },
    "Prohairesis": {
        "first_paragraph": "Prohairesis (Grekçe : προαίρεσις ; \"ahlaki karakter\", \"arzu\", \"irade\", \"tercih\", \"niyet\" veya \"ahlaki tercih\" olarak muhtelif şekillerde tercüme edilir.), Epiktetos'un Stoa felsefesindeki temel mefhumdur. İntibaları tasdik etme veya etmemek ile alakalı tercihleri temsil eder. Bu mefhum felsefeye ilk kez Aristoteles tarafından yazılan Nikomakhos'a Etik kitabında karşımıza çıkmaktadır. Epiktetos'a göre insanı diğer tüm mahlukattan ayıran yetenek budur.\n"
    },
    "Stoacı kategoriler": {
        "first_paragraph": "Stoacı kategoriler, varlık kategorilerine ilişkin Stoacı fikirlerdir bunları ise var olan her şey için en temel sınıflar olarak açıklarlar. Bu kategoriler Stoacılar tarafından, mutlak bölümlemelerden oluştuğu söylenen dört kategoriden (madde, nitelik, eğilim, göreli eğilim) olduğuna inanıyorlardı. Şu anda elimizde Kıbrıslı Zenon, Cleanthes veya Hrisippos'un tek bir eksiksiz çalışmasına bile sahip olmadığımız için, bildiğimiz şeylerin bir dizi kaynaktan bir araya getirilmesi gerekiyor: doksografiler ve Stoacıları kendi amaçları için tartışan diğer filozofların eserleri.[1]\n"
    },
    "Stoacılık": {
        "first_paragraph": "Stoacılık, MÖ 3. yüzyılın başlarında Atina Agorası'nda Kıbrıslı Zenon tarafından kurulan bir Helenistik felsefe ekolüdür. Mantık sistemi ve doğal dünya hakkındaki görüşleriyle beslenen bir kişisel erdem etiği felsefesidir ve erdem pratiğinin eudaimonia'ya ulaşmak için hem gerekli hem de yeterli olduğunu savunur: kişi etik bir yaşam sürerek gelişir. Stoacılar eudaimonia'ya giden yolu erdemi uygulayarak ve doğaya uygun yaşayarak geçirilen bir hayatla özdeşleştirmişlerdir.\n"
    },
    "Muhammed Nur'ül Arabi": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Abdullah-ı İlahi": {
        "first_paragraph": "Abdullah-ı İlahi Osmanlı dönemi sufilerindendir. Abdullah-ı Simavi veya Şeyh İlahi isimleriyle de bilinir. Şiirlerinde İlahi mahlasını kullanmıştır.\n"
    },
    "Abdülgani Nablusi": {
        "first_paragraph": "Abdülgani Nablusi (19 Mart 1641 – 5 Mart 1731), Şam doğumlu alim ve Sufi. Babası İsmail Abdülgani, Hanefi mezhebinden bir fakih (hukukçu) idi. Soyu Filistin'de Nablus şehrine kadar gitmekte olduğundan soyadı Nablusi olmuştur. Şamda Umavi Camisi ve Salihiyye Medresesinde eğitim faaliyetiyle meşgul olmuştur. Şam'da 90 yaşında vefat ettiğinde ardında İslami ilimlerin hemen her dalında eser bırakmıştır.\n"
    },
    "Abdürrezzak Kaşanî": {
        "first_paragraph": "Abdurrezzak Kemaleddin b. Ebi'l-Ganâim el-Kâşânî (/-1329). Tam adı Abdürrezzâk b. Ebi’l-Ganâim b. Ahmed Ebi’l-Fazâil b. Muhammed el-Kāşânî’dir.\n"
    },
    "Afifüddin Tilimsânî": {
        "first_paragraph": "Afifüddin Tilimsânî (1213 - 1291), sufi Muhyiddin İbn Arabi'nin öğrencilerinden sufi ve yazar. Daha çok sufilerin eserlerine yazdığı şerhlerle (yorum) tanınmış Ekberi sufilerdendir.\n"
    },
    "Abdülkerim el-Cili": {
        "first_paragraph": "Abdülkerim el-Cîlî. 15. yüzyılda yaşamış, tasavvufun İbn Arabi okulundan sufi.\n"
    },
    "Dâvûd-i Kayserî": {
        "first_paragraph": "Dâvûd-i Kayserî (Osmanlıcaː داوود قيصرى), Osmanlı devletinin kuruluş döneminde yaşamış İran'lı mutasavvıf, filozof ve yazar.\n"
    },
    "Haydar Amuli": {
        "first_paragraph": "Haydar Amuli (1319 - 1385), İran kökenli Şii sufi, filozof ve mistik.\n"
    },
    "İbrahim Efendi": {
        "first_paragraph": "Oğlanlar Şeyhi İbrahim Efendi, Osmanlı döneminde yaşamış Ekberi meşrepli,  Bıçakçı Ömer Dede (Şeyh Emir Sıkkinî)’ye atfedilen (Melâmetîyye/Melâmîyye-î Bayramîyye Tarikâtı)[1]  tasavvuf okuluna mensup bir sufi ve tasavvuf önderi. Olanlar, Oğlanlar, Oğlan Şeyh veya Aksarayi lakaplarıyla da bilinir.\n"
    },
    "İmdâdullah Tehânevî": {
        "first_paragraph": "İmdâdullah Tehânevî (d. 1818 - ö. 1899)[1], Hindistanlı sufi ve yazar.\n"
    },
    "İsmail Maşuki": {
        "first_paragraph": "İsmail Maşuki (1508, Aksaray, Karaman Eyaleti - 1529, İstanbul), Türk tasavvuf tarihinde \"Oğlan Şeyh\" veya \"Çelebi Şeyh\" diye de bilinen, Bayrami-Melami tarikatı kutbu ve şeyhi.\n"
    },
    "Inayat Khan": {
        "first_paragraph": "Hazrat Inayat Khan (5 Temmuz 1882 – 5 Subat 1927) Sufi müzisyen ve ruhani öğretmen. Sufi gelenek içinde Evrensel Sufizm adlı ekolün kurucusudur. Hindistan'da yetişip batı dünyasına ruhaniyeti, ilahi aşkı, Sufizm'in diğer kavramlarını ve yaşam biçimini batılı kültürde anlaşılabilecek bir dilde anlatan ilk ruhani ögretmendir. Ögretileri Tevhid (Varlığın Birliği), Aşk, Harmoni ve Güzellik üzerine yoğunlaşır.\n"
    },
    "Kırımlı Selim Baba": {
        "first_paragraph": "Kırımlı Selim Baba, 18. asırda yaşamış mutasavvıf ve şair. Diğer adı Selim-i Divâne'dir.\n"
    },
    "Köstendilli Ali Alaeddin el-Halveti": {
        "first_paragraph": "Köstendilî Alâeddîn Ali, (d. M. 1643-H. 1053, Köstendil, Bulgaristan - ö. M. 1730- H.1143, Üsküdar, İstanbul) Osmanlı döneminde yaşamış âlim, muhaddis, Köstendil Müftüsü, Halvetiyye'nin Ahmediyye koluna müntesib mutasavvıf.[1]\n"
    },
    "Lütfi Filiz": {
        "first_paragraph": "Lütfi Filiz (d. 1911, Tire - ö. 2007, Tire), Türk neyzen ve sufi.\n"
    },
    "Nifferi": {
        "first_paragraph": "Nifferi. Onuncu yüzyıl sufi ve mistiklerinden. Zor anlaşılır bir dil kullanan bir Sufi oluşu ve herhangi bir kurulu sufi okulu veya bir sufi üstadı ile bağlantılı olmayışı gibi muhtemel sebeplerle tasavvufi literatürde genellikle tamamen ihmal edilmiş bir kişiliktir.\n"
    },
    "Niyâzî-i Mısrî": {
        "first_paragraph": "Niyâzî-i Mısrî, (d. 9 Mart 1618, Malatya - ö. 16 Mart 1694, Limni), Halvetiye tarikatının Mısriyye kolunun kurucusu olan mutasavvıf ve şair.\n"
    },
    "Şebüsterî": {
        "first_paragraph": "Şebüsterî (1288, Şebister – ö. 1320, a.y.)[1], İranlı[2][3][4] mutasavvıf ve şair.\n"
    },
    "John Stevens Cabot Abbott": {
        "first_paragraph": "John Stevens Cabot Abbott, (d. 18 Eylül 1805, Brunswick, Maine - ö. 17 Haziran 1877, Fair Haven, Connecticut) Amerikalı tarihçi, papaz ve çocuk eğitimi yazarı. Kardeşi Jacob Abbott ile birlikte Abbott's Enstitüsü'nü kurmuştur.\n"
    },
    "John Mbiti": {
        "first_paragraph": "John Samuel Mbiti (30 Kasım 1931 - 5 Ekim 2019), Kenya doğumlu Hristiyan din adamı, filozof, siyasetçi, akademisyen ve yazar.\n"
    },
    "Yeoryos Metallinos": {
        "first_paragraph": "Baş Rahip Fr. George Metallinos (Yunanca π. Γεώργιος Μεταλληνός; d. 11 Mart 1940, Corfu, Yunanistan - ö. 19 Aralık 2019, Atina, Yunanistan), Yunan akademisyen, eğitimci, tarihçi, din adamı ve yazar. \n"
    },
    "Edward Bouverie Pusey": {
        "first_paragraph": "Edward Bouverie Pusey (22 Ağustos 1800 – 16 Eylül 1882), İngiliz papaz ve Christ Church, Oxford'da İbranice profesörüdür. Oxford Hareketi'ni başlatan ve yöneten profesörlerden biridir.\n"
    },
    "Martin Waldseemüller": {
        "first_paragraph": "Martin Waldseemüller Latince ismi ile Martinus Ilacomilus veya Hylacomylus (d. 1470, Freiburg - ö. 1521 ya da 1522) Alman bir kartograftı.\n"
    },
    "Nightcrawler (karakter)": {
        "first_paragraph": "Nightcrawler (Kurt Wagner), Marvel Comics tarafından genellikle X-Men ile alakalı olarak yayınlanan Amerikan çizgi romanlarında görünen kurgusal bir süper kahramandır. Yazar Len Wein ve sanatçı Dave Cockrum tarafından yaratılmış, Giant-Size X-Men #1 (Mayıs 1975) adlı çizgi roman ile çıkış yapmıştır.[1]\n"
    },
    "Pinhead": {
        "first_paragraph": "Pinhead ya da Türkçede Çivikafa Hellraiser filminde kurgusal bir karakterdir.\n"
    },
    "Sessizlik (Doctor Who)": {
        "first_paragraph": "The Silence ya da Türkçe adıyla Sessizlik, İngiliz bilimkurgu dizisi Doctor Who'da bir tarikat veya harekettir. Üyeleri tekil olarak Sessiz diye adlandırılır.[1] Yürütücü yapımcı Steven Moffat tarafından oluşturulmuştur. \"Sessizlik yayılacak\" repliğiyle ortaya çıkan Sessizlik, ilk kez 6. sezonun \"The Impossible Astronaut\" adlı bölümde görünmüştür. Kökenleri ve asıl amacı 2013 Noel özel bölümü \"The Time of the Doctor\"da belli olmuştur. \n"
    },
    "Yeremya": {
        "first_paragraph": "Yeremya  (İbranice: יִרְמְיָהוּ, Modern: Yirmeyahu  [jiʁmiˈjahu], Tiberya: Yirmĭyāhū; Yunanca: Ἰερεμίας; Arapça: إرميا),  \"ağlayan peygamber\" olarak da adlandırılan,[1] İbranice Kutsal Kitap'ın (Eski Ahit) büyük peygamberlerinden biriydi. Yahudi geleneğine göre Yeremya, kâtibi olan Baruk ben Neriya ile müritleri yardımıyla Yeremya kitabı, Krallar kitabı ve Ağıtlar kitabını[2] yazmıştır.\n"
    },
    "Yonatan Apfus": {
        "first_paragraph": "Yonatan Apfus（ibranice: יונתן אפפוס Yōnāṯān 'Apefūs, Antik Yunanca: Ἰωνάθαν Ἀπφοῦς) Filistin'deki Haşmonayim Hanedanı'nın MÖ 161'den 143'e kadar lideriydi. Apfus (Ἀπφοῦς) ismi \"diplomat\" anlamına gelir, onun diplomasi kabiliyetine atfen bu unvanla anıldı.(1. Makabiler ii. 5).[1][2]\n"
    },
    "Kurt Gödel": {
        "first_paragraph": "Kurt Gödel (28 Nisan 1906 - 14 Ocak 1978), Avusturyalı-Amerikalı mantıkçı, matematikçi ve matematik felsefecisidir. Kendi ismiyle anılan Gödel'in Eksiklik Teoremi ile tanınır.[1] Aristoteles'ten bu yana en büyük mantıkçılardan biri olarak kabul edilir.[1]\n"
    },
    "Leo Strauss": {
        "first_paragraph": "Leo Strauss (20 Eylül 1899(1899-09-20) –  18 Ekim 1973), Alman Yahudisi kökenli Amerikalı siyaset felsefecisi. Strauss 1930'larda nazilerden kaçarak ABD'ye göç etti. Ernst Cassirer'den ders aldı. Eski bir neo-con olan Fukuyama'ya göre Strauss hakkında söylenen pek çok şey gerçeği yansıtmamaktadır.[1] Kimi çevrelerde ABD'deki Neo-con akımın fikir babası olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Simone Weil": {
        "first_paragraph": "Simone Weil[1] (Paris, Fransa, d. 3 Şubat 1909 – Ashford, İngilitere, ö. 24 Ağustos 1943). Fransız filozof ve Katolik bir mistik.\n"
    },
    "Filo (Larisa)": {
        "first_paragraph": "Philo veya Filo (Yunanca: Φίλων ὁ Λαρισσαῖος Philon ho Larissaios; MÖ 159/8 - MÖ 84/3) Larisa'da doğmuş bir Antik Yunan filozoftur.\n"
    },
    "Ammonius Herimae": {
        "first_paragraph": "Ammonius Hermiae (y. 435 - y. 517 veya 526)[1], Geç Antik Çağda Doğu Roma İmparatorluğu'nda yaşamış İskenderiyeli Antik Yunan filozofuydu. Hermias ve Aidesia'nın oğlu, İskenderiyeli Heliodoros'un kardeşi ve Syrianos'un torunu bir Yeni Platoncuydu. Ammonius, Proklos'un öğrencisiydi ve yaşamının çoğunu İskenderiye'de geçirdi. 470'lerde akademik bir makam elde etti.\n"
    },
    "Damaskios": {
        "first_paragraph": "Damaskios (y. 458 - y. 538) son Yeni Platoncu olarak bilinen Akademia'nın son müdürü. Justinian döneminde okulların pagan olduğu gerekçesiyle kapatılmasından sonra Pers sarayında mülteci olarak yaşamaya başladı. Mülteciliği Bizans'a kabülüyle sona ermiştir. Ondan günümüze kalan üç Platon yorumu ve Difficulties and Solutions of First Principles  başlıklı bir metindir.\n"
    },
    "Hans-Georg Gadamer": {
        "first_paragraph": "Hans Georg Gadamer (11 Şubat 1900 - 13 Mart 2002), yorumbilgisine (hermenötik) yaptığı katkılarla bilinen ünlü Alman felsefeci.\n"
    },
    "Hermias": {
        "first_paragraph": "Hermias, 410 yılı İskenderiye doğumlu Yeni Platoncu bir filozoftu. Syrianos'tan ders almak için Atina'ya gitti. Orada Proklos'la nişanlı olan Syrianos'un akrabası Aidesia ile evlendi. İddiaya göre Proklos, ilahi bir uyarı aldıktan sonra nişanı atmıştır. Hermias, Syrianos'u Horapollo'nun ders verdiği yerde ders vermesi için İskenderiye'ye götürdü. 450 yılında çocukları Ammonius ve Heliodoros henüz küçükken hayatını kaybetti.\n"
    },
    "Olimpiodorus (genç)": {
        "first_paragraph": "Genç Olimpiodorus (yaklaşık 495 – 570), I. Justinianus'un MS 529'da Atina'daki Platon Akademi'ni ve diğer pagan okullarını kapatan kararnamesinden sonra, Bizans İmparatorluğu'nun ilk yıllarında yaşamış Yeni Platoncu bir filozof, astrolog ve öğretmendir. Olimpiodorus, İskenderiye'de Platoncu geleneği sürdüren son pagandı (bkz . İskenderiye Okulu); onun ölümünden sonra Okul, Hıristiyan Aristotelesçilerin eline geçti ve sonunda Konstantinopolis'e taşındı. İncil yorumlarının yazarı ve çağdaşı İskenderiyeli diyakoz Olimpiodorus ile karıştırılmamalıdır.[1]\n"
    },
    "Onasander": {
        "first_paragraph": "Onasander veya Onosander (Grekçe: Ὀνήσανδρος Onesandros veya Ὀνόσανδρος Onosandros; MS 1. yüzyıl dolayları) bir Yunan filozofuydu. Platon'un Devlet'i üzerine kayıp bir yorumun yazarıdır, ancak bir generalin görevleri üzerine kısa ama kapsamlı bir çalışma olan Strategikon kitabına (Στρατηγικός) hâlâ sahibiz. MS 49'da Brianya konsülü ve elçisi olan Quintus Veranius'a ithaf edilmiştir. İmparatorlar Maurice ve VI. Leon ile Saksonyalı Maurice'in askeri yazı ve askeri yayınlarının baş otoritesiydi ve Maurice' Fransızca çeviride danıştı ve onun düşüncelerine yüksek önem verdi [1]\n"
    },
    "Porfirios": {
        "first_paragraph": "Porfiryus (MS 234-305), Yeni- Platoncu düşünür. Plotinos'un öğrencisi olan ve eserlerine yorumlar yazmış olan Porfiryus'un en önemli eseri, Aristo'nun Organon'una bir giriş olarak tasarlanmış ve içerisinde tümeller konusunu ele aldığı İsagoci'dir. Porfiryus, bu eserinde, beş tümel konusunu, cins, tür, ayrım (fasıl), türsel ayrım (hâssa) ve ilinek (araz) kavramlarını sistematik bir tarzda incelemiş ve bu yolla Orta Çağ'ın ünlü tümeller kavgasına giden yolu açmıştır. Porfiryus, pratik ve dini öğelere, Plotinos'a kıyasla çok daha önem vermiş olan bir düşünürdür. Felsefenin nihai ve en yüksek gayesinin ruhun kurtuluşu olduğunu söyleyen filozofa göre, ruh, dikkatini aşağı olandan daha yüksek olana doğru çevirmek suretiyle arınmanın yollarını aramalıdır. Bu çerçeve içinde, arınmanın yolu, çilecilik ve Tanrı'ya ilişkin bilgidir. Eserleri arasında Contra Christianos (Hristiyanlara Karşı) da vardır ve bu eser imparator Konstantin tarafından yasaklanmıştır.\n"
    },
    "Proklos": {
        "first_paragraph": "Proklos (d. 8 Şubat 412, Konstantinopolis - ö. 17 Nisan 485, Atina), Platon Akademisi'nin başına geçen ve diğer matematikçilerin çalışmaları hakkındaki yorumları için matematik tarihi açısından önemli olan, ünlü bir Yeni Platoncu Yunan filozof.\n"
    },
    "Sirianos": {
        "first_paragraph": "Syrianos (ölüm y. 437) Antik Yunan Yeni Platoncu filozoftu. Plutarkhos'tan sonra Platon'un Akademiasının müdürlüğünü yapmıştır. Proklos'un hocası olması bakımından önemlidir. Aristoteles'in Metafizik adlı eserine yazdığı yorum hayli ünlüdür. Bunun yanında Gökyüzü Üzerine ve Yorum Üzerine ve Platon'un Timaios diyaloğuna yazdığı yorumlar vardır.\n"
    },
    "Yeoryos Pahimeris": {
        "first_paragraph": "Yeoryos Pahimeris (Yunanca: Γεώργιος Παχυμέρης, 1242 – yaklaşık 1310), Bizanslı tarihçi ve çeşitli konularda yazardır. Bitinya bölgesinde bulunan Nikea'de (günümüzde İznik) doğmuştur. Babası, Konstantinopolis'in 1204 yılında Dördüncü Haçlı Seferi ile Latinler tarafından ele geçirildiğinde mülteci olmuştur. Şehir, VIII. Mihail tarafından geri alındığında, Pahimeris şehre yerleşmiş ve hukuk eğitimi almış, kiliseye girmiş ve sonuçta kilisenin baş savcısı ve imparatorluk sarayının baş yargıcı olmuştur.\n"
    },
    "Şeytan Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Şeytan Kilisesi, Anton Szandor LaVey'in 1969'da yazdığı Şeytani Kitâb-ı Mukaddes'te (The Satanic Bible) ifade edilen satanizmi uygulayan dini organizasyon. LaVey'in ölümünden sonra, Şeytan Kilisesi'nin başına Peter Howard Gilmore \"baş rahip\" olarak geçmiştir.\n"
    },
    "Anton Szandor LaVey": {
        "first_paragraph": "Anton Szandor LaVey ya da gerçek adıyla Howard Stanton Levey, (d. 11 Nisan 1930 - ö. 29 Ekim 1997), LaVeyan satanizm'i ve Şeytan Kilisesi'ni kuran Amerikan okültist yazardır.[1]\n"
    },
    "Guru Gobind Singh": {
        "first_paragraph": "Guru Gobind Singh (Pencap okunuşu: [gʊɾuː goːbɪn̯d̯ᵊ sɪ́ŋgᵊ] ; 22 Aralık 1666 - 7 Ekim 1708),[1][2] doğum adı Gobind Rai, manevi bir önder, savaşçı, şair ve filozof olan onuncu Sih Guru idi. Babası Guru Tegh Bahadur, Aurangzeb tarafından idam edildiğinde [a] Guru Gobind Singh, dokuz yaşında resmen Sihlerin lideri olarak atandı ve onuncu ve son insan Sih Guru oldu.[7] Dört biyolojik oğlu yaşamı boyunca öldü - ikisi savaşta, ikisi Babür valisi Vezir Han tarafından idam edildi.[8][9][10]\n"
    },
    "Adi Granth": {
        "first_paragraph": "Adi Granth (Pencapça: \"ilk kitap\"), Sihizm'in mukaddes metinlerinin ilk derlemesi. Sıklıkla Sihizm'in kutsal kitabı Guru Granth Sahib ile karıştırılır. Guru Arjan tarafından bir araya getirilmiştir. Eser Nanak'ın hayatı, konuşmaları, onun ardından gelen üç gurunun hazırladığı ilahiler ve diğer çeşitli şiir ve ilahiler ihtiva eder.\n"
    },
    "Amatsu Mikaboşi": {
        "first_paragraph": "Ama-tsu-Mikaboshi (Japonca: 天津甕星, \"Cennetin Ağustos Yıldızı\"), Ame-no-Kagaseo (Japonca: 天香香背男, \"Parlak Erkek\") ya da Ama-no-Minaka-nushi (\"Orta cennetlerin İlahi efendisi\"), Japon mitolojisinde bir tanrı.\n"
    },
    "Ame-no-Uzume": {
        "first_paragraph": "Ame-no-Uzume-no-Mikoto (Japonca: 天宇受売命, 天鈿女命), Şintoizm'de şafak, şaşkınlık ve sevinç tanrıçası ve tanrı Sarutahiko Ōkami'nin karısıdır. Ünü, kayıp güneş tanrısı Amaterasu Omikami'nin hikâyesiyle ilgilidir. Muhtemelen kocasıyla olan ilişkisinden dolayı bir inari kami olan Ōmiyanome-no-ōkami olarak da bilinir.[1][2]\n"
    },
    "Benzaiten": {
        "first_paragraph": "Benzaiten (Japonca: 弁才天, 弁財天), Hindu tanrıçası Saraswati'den kaynaklanan bir Japon Budist tanrıçasıdır.[1] Benzaiten ibadeti, 6 ve 8. yüzyıllarda, esasen kendisine ayrılmış bir bölümü olan Altun Yaruk'un Çince çevirileri ile Japonya'ya geldi. Lotus Sutra'da da bahsedilir ve tıpkı Saraswati'nin bir vina tuttuğu gibi biwa ile tasvir edilir. Benzaiten hem Budizm hem de Şintoizm'de senkret bir varlıktır.\n"
    },
    "Fūjin": {
        "first_paragraph": "Fūjin (風神) veya Futen, Japon rüzgâr tanrısı ve en büyük Şinto tanrılarından bir tanesidir.\n"
    },
    "Hachiman": {
        "first_paragraph": "Hachiman veya Yahata (Japonca: 八幡神), hem Şintoizm hem de Budizm'den unsurlar içeren[1] okçuluk ve savaşın senkretik tanrısıdır.[2]\n"
    },
    "Hoori": {
        "first_paragraph": "Hoori (Japonca: 火遠理命 hoori no mikoto), Japon dininde, kami Ninigi-no-Mikoto ile çiçek prensesi Konohanasakuya-hime'nin üçüncü ve en küçük oğludur. Hoori, Japonya imparatorlarının atalarından biridir.\n"
    },
    "Kitsune": {
        "first_paragraph": "Kitsune japoncada tilki manasına gelir. İnari İlâhının kutsal hayvanı olarak bilinir. Birçok görüntülemelere göre özellikle beyaz olanlar kutsal sayılır. Kutsal olanlar dışında Vahşi Tilki veya Vahşi Kitsune olarak bilinen Nogitsune de vardır.\n"
    },
    "Namazu": {
        "first_paragraph": "Namazu (Japonca: 大鯰 Ōnamazu), Japon mitolojisinde depremlere neden olan dev bir yayın balığıdır. Japon adalarının altındaki çamurda yaşadığı ve yayın balıklarını taşla sınırlayan tanrı Kashima tarafından korunduğu düşünülmektedir. Kashima, muhafızlarının düşmesine izin verdiğinde Namazu, şiddetli depremlere neden olacak şekilde saldırır.[1]\n"
    },
    "Ōkuninushi": {
        "first_paragraph": "Ōkuninushi (Japonca: 大国主; \"Büyük Toprak Efendisi\"), Şintoizm'de bir kamidir. Ōkuninushi'nin başlangıçta Izumo vilayetinin hükümdarı olduğuna inanılmaktadır ve yerini Ninigi'ye bırakarak karşılığında, görülen ruhların ve büyü dünyasının hükümdarı oldu. Kendisinin ulus inşası, tarım, ticaret ve tıp tanrısı olduğuna inanılmaktadır.\n"
    },
    "Raijin": {
        "first_paragraph": "Raijin (雷神), Şintoizm ve Japon mitolojisinde yıldırım, gök gürültüsü ve fırtınalar tanrısıdır.[1] Adı, Japoncada rai (雷, \"gök gürültüsü\") ve \"tanrı\" ya da \"kami\" (神 shin) kelimelerinden almaktadır. Genellikle tamburlarda çizilmiş tomoe sembolü ile gök gürültüsü yaratmak için davul çalan iblis görünümlü bir ruh olarak tasvir edilir.\n"
    },
    "Sarutahiko Ōkami": {
        "first_paragraph": "Sarutahiko Ōkami (Japonca: 猿田毘古大神), Şintoizm'de dünyevi kami lideri olan kamidir. Norito tarafından Ōkami yerine Daimyōjin unvanıyla bahsedilmektedir. Sarutahiko Ōkami, kunitsukaminin başıydı.[1]\n"
    },
    "Şinigami": {
        "first_paragraph": "Şinigami (死神), ölüm tanrısı (tanrıları) anlamına gelen Japonca bir kelimedir. Ölüm meleği figürünün Meiji döneminde Japonlar tarafından kültürlerine ve dinine kabul edilmiş halidir.\n"
    },
    "Arceus": {
        "first_paragraph": "Arceus, pokemon video oyunlarının Pokemon Diamond & Pearl, Pokemon Plantium ve daha sonra piyasaya çıkan oyunlarında görülen bir Pokemon'dur. Pokemonların efendisi diye anılan Arceus'un; Dialga, Palkia, Giratina ve Göl üçlüsü denen Uxie, Mesprit ve Azelf'i yaratttığı düşünülür. Arceus'un bulunduğu ana pokemon video oyunlarında Arceus ile karşılaşmanın tek yolu bir Nintendo Event'e gidip oradan Azure Flute almaktır. Nintendo Event'e gidip Azure Flute aldıktan sonra bir Pokemart'a girin. Orada yeşil giyinmiş bir adam göreceksiniz. O adamla konuşun. O adam size Azure Flute verecektir. Ardından Spear Pillar'a gidin. Spear Pillar'a girip Azure Flute'u üfledikten sonra önünüze bir merdiven çıkacaktır. Merdiven'i bitirdikten sonra Hall of Origin'e gelmiş olacaksınız. Hall of Origin'de bir Level.80 (Türkçede→ 80. Seviye) Arceus olacak.\n"
    },
    "Entei": {
        "first_paragraph": "Entei, Ho-oh isimli efsanevi pokemon tarafından yaratılan; üç efsanevi hayvan pokemondan ateş tipi olanıdır. Aslana benzeyen bu pokemon volkanlarda yaşar.\n"
    },
    "Ho-oh": {
        "first_paragraph": "Ho-Oh, Ateş ve Uçuş türünde, efsanevi bir Pokémon'dur, Ho-oh'un Ulusal Pokédex numarası; 250'dir.\n"
    },
    "InuYasha": {
        "first_paragraph": "InuYasha (Japonca: 戦国お伽草子ー犬夜叉 Sengoku Otogizōshi Inuyasha), Rumiko Takahashi tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, Kasım 1996-Haziran 2008 tarihleri arasında Shogakukan'ın Weekly Shōnen Sunday dergisinde 56 tankōbon cilt halinde yayınlandı.\n"
    },
    "Kirpi Sonic (dizi)": {
        "first_paragraph": "Kirpi Sonic, (İngilizce: Sonic The Hedgehog ya da Sonic the Hedgehog (satAM)) 1993-1995 yılları arasında yayınlanan, Sega oyun karakteri Kirpi Sonic hakkında çekilen, Amerikan yapımı, iki sezonluk çizgi dizi. Seri, Sonic'in ilk oyunlarındaki detayların gelştirilmesiyle (örneğin Sonic'in Dr. Robotnik'in hapisanesinden kurtardığı küçük hayvan arkadaşlarının geliştirilerek ana karakterler haline getirilmesi, hapishanenin robotlaştırıcı denen makineye benzetilmesi veya Sonic'in topladığı yüzüklerin daha sihirli bir hale getirilmesi gibi) oluşmuştur.\n"
    },
    "Onibaba (film)": {
        "first_paragraph": "Onibaba (鬼婆, Türkçe anlamı: Şeytan Kadın), 1964 Japonya yapımı fantastik korku filmidir. Film birçok ülkede genellikle özgün adıyla, ara sıra da özgün adının o dildeki anlamına karşılık gelen adlarla gösterilmiştir. Türkiye'de de birkaç kaynakta filmin adı Onibaba[1][2] olarak belirtilmiş olmakla birlikte, tek bir kaynak filmin Türkçe adının Kadın Katiller olduğunu belirtmiştir.[3]\n"
    },
    "Pokémon": {
        "first_paragraph": "Pokémon (ポケモン, Pokemon)[1][2][3], The Pokémon Company tarafından yönetilen Japonya kökenli bir video oyunu olarak çıkan, sonra ki zamanla ise çizgi roman ve animeye uzananan medya imtiyazıdır. Pokémon, 1995 yılında Satoshi Tajiri tarafından yaratıldı.[4] Markayı yöneten The Pokémon Company; Nintendo, Game Freak ve Creatures ortaklığında kurulan bir şirkettir. Ayrıcalık, \"Pokémon eğitmeni\" denilen insanların spor amacıyla yakalayıp eğittiği ve dövüştürdüğü \"Pokémon\" adlı kurmaca hayvanları konu alır. Ayrıcalığı oluşturan tüm yapıtlar Pokémon evreninde geçer.[5][6]\n"
    },
    "Pokémon 2: En Güçlü O": {
        "first_paragraph": "Pokémon 2: En Güçlü O (İngilizce: Pokémon: The Movie 2000), 1999 yapımı Japon anime filmi. Pokémon'un ikinci kez sinemayla buluşturan filmin yönetmen koltuğuna Kunihiko Yuyama ve Michael Haigney oturmuştur.\n"
    },
    "Pokémon 3: The Movie": {
        "first_paragraph": "Pokémon 3: The Movie, 2000 yapımı Japon anime filmi. Pokémon'un ikinci kez sinemayla buluşturan filmin yönetmen koltuğuna Kunihiko Yuyama ve Michael Haigney oturmuştur.\n"
    },
    "Sonic ve Gizli Yüzükler": {
        "first_paragraph": "Sonic ve Gizli Yüzükler (Orijinal: Sonic and the Secret Rings), Sonic Team tarafından yapılan Sega tarafından satılan Sonic the Hedgehog serisine ait video oyunudur. Sadece Wii'ye özel 20 Şubat 2007'de çıktı.Wii'ye ilk çıkan Sonic oyunudur. Sonic Erazor Djinn adında kötü bir Cin'i durdurmak için gizli yüzükleri arar.Oyun 3D ortamda oynanır. Erazor Djinn gizli yüzüklerin gücünü kullanarak kendi gücünü arttırmak istiyor.Ama Sonic onu durdurur.\n"
    },
    "Vulpix ve Ninetales": {
        "first_paragraph": "Vulpix (ロコン, Rokon) ve Ninetales (キュウコン, Kyūkon, Kyukon Japonca versiyonlarda), ateş türünde 1. nesil Pokémon'lardır. Vulpix, Japon kültüründeki tilki kitsune'den ilham alınarak yaratılmıştır. Bu ateş türünde tilki pokemonun altı kuyruğu bulunur[1], doğumunda beyaz olan kuyruklar giderek koyulaşır ve büyüdükçe yeni kuyruklara yer açmak için kıvrılırlar. Vulpix, gelişince Ninetales olur.[2][3] Aynı şekilde kitsune de yaşlandığında ya da gelişimini tamamladığında daha fazla kuyruğu çıkar. Kyuubi-no-kitsune ise dokuz kuyruklu bir tilki-iblistir.\n"
    },
    "Yashahime: Princess Half-Demon": {
        "first_paragraph": "Yashahime: Princess Half-Demon (Japonca: 半妖の夜叉姫, romanize: Han'yō no Yashahime; \"Yarı Demon Prenses\"), Sunrise tarafından hazırlanan 2020 yapımı bir anime televizyon serisidir. Seri, InuYasha serisinin devamı olup Sesshomaru ve Rin'in ikiz kızları Towa Higurashi ve Setsuna ile Inuyasha ve Kagome Higurashi'nin kızı Moroha'nın maceralarını konu almaktadır. Seri, Ekim 2020-Mart 2021 tarihleri arasında yayınlandı. İkinci sezonu ise Ekim 2021-Mart 2022 tarihleri arasında yayınlandı.\n"
    },
    "Aikido": {
        "first_paragraph": "Aikidō (Japonca: Japonca: 合気道) bir \"modern Japon savaş sanatı\" (Japonca: 現代武道 gendai budō) dır.\n"
    },
    "Aiki (savaş sanatları prensibi)": {
        "first_paragraph": "Bir Japon budō terimi olan Aiki, en basit haliyle koşullu bir uygulayıcının rakibinin gücünü reddetmesine ya da yeniden yönlendirmesine izin veren bir ilkedir. Aiki uygulayıcısı, uygulandığında saldırganın eylemlerini minimum çabayla ve genellikle fiziksel eforla ilişkili belirgin bir kas gerginliği olmadan kontrol eder.\n"
    },
    "Aiki-ken": {
        "first_paragraph": "Aiki-ken ( Kanji :合気剣 Hiragana :あいきけん) İlk kez Morihei Ueshiba tafarından öğretilen, daha sonra Morihei Ueshiba'nın en önde gelen öğrencilerinden biri olan Morihiro Saito tarafından geliştirilen Aikido prensiplerine dayanan Japon kılıç tekniklerine verilen addır. Şu anda Iwama Shin-Shin Aiki Shuren-kai ana destekçi kuruluştur.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Kullanıcı mesaj:Oearpaci": {
        "first_paragraph": "\t\t\t\tOSMAN ERGÜN ARPACI\nTULPAR F.S. SELF DEFENSE / STREET SURVIVAL KURUCU EĞİTMENİ\nJU JITSU - AIKIDO - SAMBO - KRAV MAGA EĞİTMENİ\n\n02-05-1968 Istanbul doğdu. \n"
    },
    "Emei Dağı": {
        "first_paragraph": "Emei Dağı (Çince: 峨眉山; pinyin: Éméi Shān), Çin'in Siçuan eyaletinde bulunan bir dağdır. Emei Dağı, Çin'in dört kutsal dağından biri olup 3,099 metre ile en yükseğidir.[1]\n"
    },
    "Fanjingshan": {
        "first_paragraph": "Fanjingshan (Çince:  梵净山; pinyin: Fànjìngshān) veya Guizhou eyaleti, Tongren'de bulunan Fanjing Dağı, Çin'in güneybatısındaki Wuling Dağları'nın 2,570 metre rakımlı en yüksek zirvesidir. Fanjingshan Ulusal Doğa Koruma Alanı, 1978'de kuruldu ve 1986'da UNESCO Biyosfer Rezervi olarak belirlendi. Fanjingshan, Maitreya Buda'nın bodhimaṇḍa'sı olarak kabul edilen, Çin Budizminde kutsal bir dağdır. 2018'de UNESCO Dünya Mirası Listesi oldu .\n"
    },
    "Heng Dağı (Hunan)": {
        "first_paragraph": "Heng Dağı (Çince: 衡山; pinyin: Héngshān), Çin'in Hunan eyaletinde bulunan bir dağdır. Dağ, Hengshan Dağları'nda yer almakta olup[1] Çin'in Beş Kutsal Dağı'ndan güneyde olanıdır.\n"
    },
    "Heng Dağı (Şansi)": {
        "first_paragraph": "Heng Dağı (Çince: 恒山; pinyin: Héngshān), Çin'in Şansi eyaletinde bulunan bir dağdır. Dağ, Zhou Hanedanı'ndan bu yana Taoizm'de kutsal kabul edilmekte olup Çin'in Beş Kutsal Dağı'ndan kuzeyde olanıdır. Dağ, aynı zamanda Asma Tapınak'a ev sahipliği yapmaktadır.\n"
    },
    "Jiuhua Dağı": {
        "first_paragraph": "Jiuhua Dağı (Çince: 九华山; pinyin: Jǐuhuà Shān; \"Dokuz Şanlı Dağ\"), Çin'in Anhui eyaletinde bulunan bir dağdır. Dağ, eyaletin güneyinde yer almakta olup Çin'in dört ünlü Budist dağından biri ve doğal manzara noktasıdır.\n"
    },
    "Putuo Dağı": {
        "first_paragraph": "Putuo Dağı (Çince: 普陀山; pinyin: Pǔtuó Shān), Çin'in Zhejiang eyaletinde bulunan bir dağ ve adadır. Dağ, Zhoushan Takımadaları'nda yer almakta olup Çin Budizmi'nin dört kutsal dağından biridir ve bodhisattva Guan Yin'in bodhimandasıdır.\n"
    },
    "Song Dağı": {
        "first_paragraph": "Song Dağı (Çince: 嵩山; pinyin: Sōng shān), Çin'in Henan eyaletinde bulunan bir dağdır. Dağ, Sarı Nehir'in güney kıyısında yer almakta olup Çin'in Beş Kutsal Dağı'nın merkez dağıdır.\n"
    },
    "Wudang Dağları": {
        "first_paragraph": "Wudang Dağları (Çince: 武當山; pinyin: Wǔdāng Shān), Çin'in Hubei eyaletinin kuzeybatısında bulunan küçük sıradağlardır. Dağlar, Tanrı Xuanwu ile ilişkili Taocu tapınak ve manastır kompleksine ev sahipliği yapmakta olup Şaolin Manastırı'nın Taocu muadili olarak da bilinmektedir.\n"
    },
    "Wutai Dağı": {
        "first_paragraph": "Wutai Dağı, Çin'de bulunan tarihi bir dağdır. Çin Budizmi'ndeki dört kutsal dağdan biridir. Çin'deki en önemli tapınaklar ve manastırların bir kısmı bu dağda bulunur. Dağda 53 adet manastır vardır ve bunlar UNESCO tarafından 2009 yılında Dünya Miras Listesi'ne alınmışlardır.[1]\n"
    },
    "Gendai budō": {
        "first_paragraph": "Gendai budō (現代武道) (harfiyen anlamı \"modern budo\"[1]\n) veya Shinbudō (新武道) (harfiyen anlamı \"yeni budo\"[1]) terimleri Meiji Restorasyonu (1866–1869) sonrasında kurulmuş Japon savaş sanatlarını ifade eden terimlerdir. Meiji Restorasyonundan önce kurulan eski dövüş sanatlarına atıfta bulunan Kobudō (eski budo) ise bu terimlerin zıt anlamlısıdır.\n"
    },
    "Baopuzi": {
        "first_paragraph": "Baopuzi, 4. yüzyıl Çin felsefesi ve mistisizmi ile ilgili bir metindir.[1]\n"
    },
    "Huainanzi": {
        "first_paragraph": "Huainanzi (Çince: 淮南子), MÖ 139'dan önce Huainan Prensi Liu An'ın sarayında yapılan bir dizi bilimsel tartışmanın sonucunda ortaya çıkan makalelerden oluşan eski bir Çin metnidir. Huainanzi, Yin ve yang ve beş element teorileri gibi teoriler de dahil olmak üzere taoist, Konfüçyüsçü ve legalist kavramları sentezlemektedir.\n"
    },
    "Huangdi Neijing": {
        "first_paragraph": "Huangdi Neijing (Çince: 黃帝內經; pinyin: Huángdì Nèijīng) Sarı Han'ın Dahiliye Kitabı, Çin Tıbbı'nın temel kaynak eseridir. MÖ 4-2.yy arasında yeniden toplu halde derlenmiş çok daha eski dönemlere uzanan tıbbı metindir. Günümüze de ulaşmış olan bu külliyat, yarı efsane kadim Sarı Han ile danışmanları arasında geçen tıbbı konulardaki konuşmalar soru-cevap tekniğiyle hazırlanmıştır. İçerik olarak doğa ve insan ilişkisi, etkileşimi, insan bedenin yapısı, organlar (Zang-Fu), organların kanalları ve ağları ve işlevleri, ruhsal durumların kökleri, bedendeki iç ve dış etkenler, bedende uyumun bozulması, tanı ve teşhisler, uyum bozukluğundan korunma ve tedavi yöntemleri üzerine yüksek seviyeli seçkin bilgiler içermektedir.\n"
    },
    "Suyun Yolu Tao": {
        "first_paragraph": "Suyun Yolu Tao (Tao: The Watercourse), Taoizm ve felsefe üzerine 1975 yılında yayımlanan bir kitap ve Alan Watts'ın son kitabıdır.[1][2] Ölümünden sonra 1975 yılında önsöz ve son söze katkıda bulunan Al Chung-liang Huang'ın işbirliğiyle ve Lee Chih-chang'ın hattatlığıyla yayınlandı.[3][4]\n"
    },
    "Tao Te Ching": {
        "first_paragraph": "Dao De Jing (Pinyin sistemi) (Yalın Çince:道德经, Geleneksel Çince: 道德經, UFA: /tâu tɤ̌ tɕíŋ/ [Dinle]) adlı klasik Çin metninin eski Wade-Giles yazım sistemine göre yazılışı Tao Te Ching dir. M.Ö. 6. yy.'da Antik Çinli bilge Laozi tarafından yazıldığı düşünülen klasik bir metindir ve eserin orijinal adı da Laozi dir. İki bölümden oluşan eser dao ve de'nin kitabı anlamına gelir. Dao De Jing, Dao evren anlayışının en temel metni sayılır. \"Dao/Tao\", \"Yol\" demektir. \"De/Te\", Laozi geleneğinde kendiliğindenlik haline geçmek, evrenle bir olmak, Kongzi geleneğinde ise \"erdem\"  anlamında kullanılır. \"Ching/Jing\", kitap, klasik eser anlamına gelir. Eserin bambu çubuklara yazılmış haldeki yeryüzüne çıkmış en eski örneği 1963-74 yılları arasında Mawangdui[1] (Batı Han Hanedanlığı M.Ö. 206-M.S.9) arkeolojik sitesindeki antik mezarlarda yapılan kazılarda bulunmuştur.\n"
    },
    "Zhuangzi (kitap)": {
        "first_paragraph": "Zhuangzi (Çince: 莊子; pinyin: Zhuāngzǐ), ideal Taocu bilgenin kaygısız doğasını örnekleyen hikâyeler ve anekdotlar içeren geç Savaşan Devletler Çağı dönemi (MÖ 476-221) eski bir Çin metnidir. Geleneksel yazarı \"Usta Zhuang\" (Zhuangzi) olarak adlandırılan Zhuangzi, Tao Te Ching ile birlikte Taoizm'in iki temel metninden biridir.\n"
    },
    "Elbis": {
        "first_paragraph": "Elbis Han (Bulgarca: Илбис хан, Rusça: Илбис хаа̀н) - Türk, Yakut, Tuva ve Altay mitolojisinde Sevgi ve Savaş Tanrısı olarak bilinir. İlvis ( Elvis, Yilbis) Han şeklinde de tanınır. Elbis Kuha (İlvis Kığha) olarak da anılır. Acımasızdır fakat insanlara acımasızlığı telkin etmez. Sevgiyi ve güzelliği telkin eder. Savaşçı bir karakteri vardır. Zorda kalmadıkça savaşmaz, savaşırsa da mutlaka kazanır. Sert ve acımasız özelliklere sahiptir. İslam’ın etkisiyle bu sözcük “İlvis” halini almıştır. Fakat aslında Türkçede pek çok olumsuz anlamı barındıran (Yal/Yel/Hal/Al/El) kökünden türemiştir.[1] Savaşlardan önce çağrılır ve adına sunumlar, törenler yapılır. Onun sayesinde düşmanın attığı oklar geri kendisine döner. Düşmanının ölmesini isteyen kim varsa ondan yardım diler.\n"
    },
    "Esege": {
        "first_paragraph": "Esege (Moğolca: Эсеге Малан, Buryatça: Эсэгэ), Türk, Moğol ve Buryat mitolojisinde Yaratıcı Tanrı. Esege Malan veya Esege Burhan olarak bilinir. Kel başlıdır. Moğol ve Buryat kökenlidir. Yeryüzündeki insanları yaratır. Oğlu Çolpan Han’dır. Eski Moğolcada, Esege (İsegey) yani “Ata” olarak tanımlanır. Örneğin Yakutlar Ayzıt için de İsegey unvanını kullanırlar. Malan ise kellik ifade eder. Kel olmak Türk, Moğol kültüründe güç ifade eder. Gilyaklardaki Yitsigey de benzerlikler taşır. Tunguzların Eskeri adlı yaratıcı Tanrılarını da akla getirir. Eskeri suların içinden çamur çıkararak dünyayı yaratmıştır. Sibirya'daki Ketlerin yaratıcı tanrısı Es ile bağlantılı olma ihtimali mevcuttur.\n"
    },
    "Etügen": {
        "first_paragraph": "Etügen – Türk, Moğol ve Altay mitolojisinde Yeryüzü Tanrıçası. Ütügen veya İtügen olarak da söylenir.\n"
    },
    "Karluk Han": {
        "first_paragraph": "Karluk Han - Türk ve Altay mitolojisinde Duman Tanrısı.  Karlık olarak da bilinir.  Ülgen’e kurbanların ruhlarını iletir. İnsanların yaşamlarını denetler, bir değişiklik olduğunda Ülgen’e bildirir. İşareti dumandır. Yakılan kurbanlardan çıkan duman onun geldiğini gösterir. Ocağa su serpilerek duman çıkması sağlanır ki, Karluk’un hoşuna gitsin diye. Genelde Suyla Han ile birlikte görülür.\n"
    },
    "Katay": {
        "first_paragraph": "Katay Han, göğün beşinci katında yaşayan “Yaratanlar Yaratanı” olarak da bilinen Kıtay, Kıday, Kaday ya da Koday Yayuci - Türk ve Altay mitolojisinde Deprem Tanrısı ya da Demirci Tanrısı olarak karşımıza çıkmaktadır.\n"
    },
    "Koça Han": {
        "first_paragraph": "Koça Han, Türk ve Altay mitolojisinde bereket Tanrısı. Kosa Han da denir. Kendisi adına İlkbaharda “Koçagan/Koçıgan” adlı bereket töreni yapılır. Şor Türklerinde ise bu törenin sonbaharda yapılan yansımasının adı “Paktıgan” olarak yer alır. Bu isim de Baktı Han’ın adından gelir. Zaman zaman adı Baktı Han ile birlikte anılır. Bu törende ev ev dolaşıp pay toplar. Kosa töreniyle yakından ilgilidir. Bu törenlerde Şaman bir maske takar. Akşamüzeri topladıklarını yığarak bir şenlik yapar.\n"
    },
    "Mergen": {
        "first_paragraph": "Mergen Han (Azerice: Mergen, Kiril: Мерген, Rusça: Мэргэн), Türk ve Altay mitolojisinde Akıl Tanrısı. Pergen Han olarak da bilinir. Aklı ve zekayı temsil eder. Göğün yedinci katında oturur. Bilgelik sahibidir.[1] Oku ve yayı vardır. Bilgeliğiyle attığı ok hedefini şaşırmaz. İnsanlara bilgelik verir. Bilimi ve felsefeyi simgeler. Tanrı Kayra Han'ın oğlu olarak kabul edilir.[2] Mergen, ayrıca masal ve efsane kahramanlarında bir unvan olarak kullanılır; Kan Mergen, Ay Mergen, Kartaga Mergen, Südey Mergen gibi.[3]\n"
    },
    "Telgey": {
        "first_paragraph": "Telgey Hanım - Türk, Moğol, Buryat ve Altay mitolojisinde Evren Tanrıçası. Telekey de denir. Tüm kainatı kuşatır ve denge içinde olmasını sağlar. Nerede yaşadığı bilinemez. Aslında her şey O’dur. Bir anlamda \"Varlığın Birliği\" anlayışının biçimlenmiş halidir. Uryanhay Moğolcasında yer alan bir kavramdır. Toprak Tanrıçası olarak da görünür.\n"
    },
    "Yayık Han": {
        "first_paragraph": "Yayık Han (Azerice: Yayıx, Kazakça: Жайық, Kırgızca: Жайык, Rusça: Дьайык) - Türk ve Altay mitolojisinde Irmak Tanrısı.  Cayık (Tayık, Dayık) Han da denir.\n"
    },
    "Yayuçı": {
        "first_paragraph": "Yayuçı Hanım - Türk, Karaçay-Balkar ve Altay mitolojisinde Yaratıcı Tanrıça. Yayguçı veya Zayaçı (Zayuçı, Dayuçı) Hanım olarak da tanınır.\n"
    },
    "Grigori Gurkin": {
        "first_paragraph": "Grigori Gurkin (Rusça: Григорий Иванович Гуркин; Türkçe ön adı ile Çoros Gurkin), (d. 12 Ocak 1870 - ö. 11 Ekim 1937), Rus Türkolog, etnograf ve ressam.\n"
    },
    "Kenin-Lopsan Monguş": {
        "first_paragraph": "Monguş Kenin-Lopsan (Tıva Türkçesi: Кенин-Лопсаң, Моңгуш Борах-оглу (Kiril alfabesi); Kenin-Lopsan, Monguş Borah-oglu (Latin alfabesi); 10 Nisan 1925 - 10 Şubat 2022[1]), Tuva yazar. Tıva adlı Türk ülkesinde, Höndergey Çöön-Hemçik bölgesinde Çaş-tal denilen yerde doğmuştur. Tuva Türklerinden kültürel aktivist, şair, yazar, gazeteci, tarih bilimi doktoru, etnograf, folklorist, Tuva ulusunun millî yazarı ve Tuvanın meşhur kamı yani şamanıdır[2][3].\n"
    },
    "Aşina Shi": {
        "first_paragraph": "Aşina Shi (Orta Çince: 阿史那施, Pinyin: Āshǐnà shī), İlteriş[1]/İletmiş[2] Kağan (Orta Çince: 頡跌伊施可汗 Pinyin: Jiédiēyīshī kèhán) ya da Alp Bilge Kağan (Orta Çince: 賀臘毗伽可汗 Pinyin: Hèlà Píjiā kèhán), Basmılların Kağanıydı ve 442'de Basmıllar, Karluklar ve Uygurların Özmiş Kağan'a karşı çıkardığı isyanda seçilerek kağan ilan edildi. Asıl adı Aşina Shi olan Kağan, tahta çıktıktan sonra İlteriş Kağan[1] ve Alp Bilge Kağan[1] ünvanını aldı. 744 yılında Basmil hakimiyetinden çıkmak isteyen Karluklar ve Uygurlar tarafından öldürülmüştür.[3][4]\n"
    },
    "Batu Han": {
        "first_paragraph": "Batu (Moğolca: Бат Хаан, Rusça: Баты́й, Farsça: باتو Bātū, Çince: 拔都, bá dōu; 1205 - 1255), Cengiz Han'ın en büyük oğlu olan Cuci'nin oğludur. Moğol İmparatorluğu'na bağlı Altın Orda'nın kurucusudur. 1240 - 1255 yılları arasında Altın Orda Devleti'ni yönetmiştir. Lehistan ve Macaristan ordularını yendikten sonra kurduğu devlet Rus toprakları ve Kafkaslarda 250 yıl egemen olmuştur.\n"
    },
    "Bayan Çor Kağan": {
        "first_paragraph": "Bayan Çor Kağan (ayrıca Moyan Çor Kağan[3]) (Çince: 藥羅葛磨延啜; pinyin: Yàolúogě Mòyánchùo),[4] 747 – 759 arasında Uygur Kağanlığı'nı yöneten kağan. Resmî olarak \"Täŋridä Bolmiš İl İtmiš Bilgä Kaγan\" yani \"Tanrı Tarafından Ülke (İl) Etmiş Bilge Kağan\" unvanını kullanmıştır . Tang Hanedanı tarafından kendisine Yingwuweiyuanpiqiejuo Han (英武威遠毗伽闕可汗) veya kısaca Yingwu Han (英武可汗) unvanı verilmiştir. Tahta geçmeden önceki kişisel adı Çabış Tigin'dir. Kendisinden sonra tahta oğlu Bögü Tigin (759 – 779) çıkmıştır.\n"
    },
    "Bilge Kağan": {
        "first_paragraph": "Bilge Kağan (Eski Türkçe: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀:𐰴𐰍𐰣‎, Bilgä Qaγan[1], Çince: 毗伽可汗, Pinyin: píjiā kěhàn, Wade-Giles: p'i-chia k'o-han) Resmi unvan: \"Tengriteg Тengride bolmuş Türk Bilge Kagan\" :Tanrı gibi gökte olmuş Türk Bilge Kağanı[2][3] İkinci Göktürk Kağanlığı'nın kağanlarındandır. Türk tarihinin en önemli figürlerinden biri olarak değerlendirilir.[4]\n"
    },
    "Bilge Kutluk Tengri Kağan": {
        "first_paragraph": "Bilge Kutluk Tengri Kağan ya da kısaca \"Tengri Kağan\" (Eski Türkçe: 𐱅𐰭𐰼𐰃 𐰴𐰍𐰣), İkinci Göktürk Devleti'nin altıncı kağanıdır.\n"
    },
    "Bodonçir": {
        "first_paragraph": "Bodonchar Munkhag (Moğolca: Бодончар Мөнх, MS 10. yüzyılda öldü) ünlü bir Moğol Börçigin kabile reisi ve savaş ağasıydı.[1] 1206'da Moğol İmparatorluğu'nun kurucusu Cengiz Han'ın ve 1370'de Timur İmparatorluğu'nun kurucusu Orta Asya Fatihi Emir Timur'un Moğol Barlas boyunun doğrudan atasıdır.[1]\n"
    },
    "Cengiz Han": {
        "first_paragraph": "Cengiz Han[not 1] (doğum adıyla Temuçin,[not 2] y. 1162 – 18 Ağustos 1227), Moğol İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk Kağanı olan Moğol komutan ve hükümdardır.[3] Hükümdarlığı döneminde gerçekleştirdiği hiçbir savaşı kaybetmeyen Cengiz Han, dünya tarihinin en büyük askeri liderlerinden birisi olarak kabul edilmektedir. 13. yüzyılın başında Orta Asya'daki tüm göçebe bozkır kavimlerini birleştirip bir ulus hâline getirerek Moğol siyasi kimliği çatısı altında toplamıştır. Cengiz Han, hükümdarlığı döneminde, 1206-1227 arasında, Kuzey Çin'deki Batı Xia ve Jin Hanedanı; Türkistan'daki Kara Hıtay, Maveraünnehir; Harezm, Horasan ve İran'daki Harezmşahlar, Kafkasya'daki Gürcüler, Deşt-i Kıpçak'taki Rus Knezlikleri, Kıpçaklar ile İdil Bulgarları üzerine seferler yaptı ve imparatorluğu döneminde gerçekleştirdiği hiçbir savaşı kaybetmedi.[4] Bunların sonucunda Pasifik Okyanusu'ndan Hazar Denizi'ne ve Karadeniz'in kuzeyine kadar uzanan bir imparatorluk kurdu.\n"
    },
    "Çağatay Han": {
        "first_paragraph": "Çağatay Han (Moğolca: Цагадай, Tsagaday, Farsça: چغتاى خان; d. 22 Aralık 1183 - ö. 1 Temmuz 1242), Moğol prensi ve Cengiz Han'ın ikinci oğlu.\n"
    },
    "Habul Han": {
        "first_paragraph": "Khabul Khan (Moğolca: Хабул хан; Çince:合不勒), aynı zamanda Qabul Khan, Kabul Khan[1] ve Khabul Khagan, (d. 1090'lar/1100 - ö. 1130 CE.) olarak da çevrilir, Hamag Moğol konfederasyonunun kurucusu ve bilinen ilk Hanı ve Cengiz Han'ın büyük büyükbabası[2] ve kendisi de Timur'un atası olan Haduli Barlas'ın kardeşiydi. Tumbinai Khan'ın oğlu ve halefiydi.\n"
    },
    "İlteriş Kağan": {
        "first_paragraph": "İlteriş Kağan (Eski Türkçe: , İlteris  Kağan, Çince şekli: 頡跌利施可汗/颉跌利施可汗, eski adı: Aşına Kutluk, 阿史那骨篤祿/阿史那骨笃禄, āshǐnà gǔdǔlù, a-shih-na ku-tu-lu), İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı'nın kurucusu. Bilge Kağan ve Kül Tigin'in babasıdır. M.S. 681-693 yılları arasında egemenlik yapmıştır. 2022'de kendisi adına yazılan bir yazıt bulunmuştur.\n"
    },
    "İnel Kağan": {
        "first_paragraph": "Doğum tarihi bilinmeyen İnel Kağan, Kapgan Kağan'ın küçük oğlu idi. İnel Kağan, 698 yılında Türgişler ile yapılan Bolçu Savaşı'nda bir komutan olarak yer aldı. İnel Kağan, 699 yılında babası Kapgan Kağan tarafından On-oklar üzerine Küçük Kağan unvanı ile yönetici olarak atandı. 711 – 712 yıllarında Müslümanların Maveraünnehir'i fethi sırasında Arapları Maveraünnehir'den çıkarmak için düzenlenen askeri sefere katıldı. 714 yılının şubat ayında ağabeyi Tonga Tigin ile birlikte Beşbalık'ı kuşatan İnel Kağan başarısız oldu ve bu kuşatma ağabeyinin ölümü ile sonuçlandı. İnel Kağan, babası Kapgan Kağan'ın 22 Temmuz 716 tarihinde, Bayırku Seferi dönüşünde suikaste uğrayıp öldürülmesinden sonra Türk Toyu tarafından kağan olarak ilan edildi. Ancak birkaç ay süren kağanlığı süresince, Göktürk Kağanlığı'na başkaldırmış olan boylar konfederasyonu ile mücadele edemediğinden dolayı kutun kendisinden alındığı bahane edilerek amcasının oğlu Kül Tigin tarafından yapılan askeri bir darbe ile yakınları, destekçileri ve akrabaları ile birlikte 717 yılının şubat ayında idam edildi.\n"
    },
    "Kapgan Kağan": {
        "first_paragraph": "Kapgan Kağan ya da Kapağan Kağan (Eski Türkçe: 𐰴𐰯𐰍𐰣:𐰴𐰍𐰣, Qapaγan qaγan[1], 遷善可汗/迁善可汗, soyadı ve ad: 阿史那 默啜, Pinyin: āshǐnà mòchuò, Wade-Giles: a-shih-na mo-ch'o, d. 664 - ö. 22 Temmuz 716), İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı'nın kağanıdır.\n"
    },
    "Kutlug Bilge Kül Kağan": {
        "first_paragraph": "Kutluk Bilge Kül Kağan (Çince: 骨咄禄毗伽阙可汗Gǔ duō lù Pí jiā Quē Kè hán veya Guli Peiluo), 744'te Uygur Kağanlığı'nı kuran devlet adamı.[2] Uygur Kağanlığı'nı 744'ten 747'ye kadar yönetmiştir. Uygurları oluşturan dokuz boydan, hükümdar ailesinin mensup olduğu Yaglakar uruğundandır.[3] Bilge Kül Kağan'ın adı Karabalgasun Yazıtı'nın Çince metninde Kutlug Boyla şeklinde geçmektedir.[4] Kağan olduktan sonra bugünkü Karabalsagun olarak bilinen yerde başkent olarak inşa ettirdiği Ordu-Balık kenti Türklerin kurduğu ilk kenttir.[5] Böylece Türklerin kutsal başkenti Ötüken başkentliğini kaybetmiş, Türkler yerleşimlerini Orhun Nehri'nin dış havzasındaki yamaçlardan bizzat nehrin yatak boylarına taşımıştır.\n"
    },
    "Kutluk Yabgu Kağan": {
        "first_paragraph": "Kutluk Yabgu Kağan, Türk Kağanlığı'nın son kağanlarındandır. 742'de ülkedeki iç karışıklıklar iyice artmış; Basmiller, Karluklar ve Uygurlar ülke yönetimini boykot etmiştir. Bu karışıklıktan yararlanan, Kutluk Yabgu Kağan Aşina ailesinden olmamasına rağmen  tahta çıkmıştır.[1]\n"
    },
    "Külüg Bilge Kağan": {
        "first_paragraph": "Külüg Baga Kağan[1], Külüg Bilge Kağan[2] veya Tolosu[3], Tun Baga Tarkan'nın ölümünden sonra Uygur Kağanlığı'nı 789-790 arasında yöneten kağandır. Babası Tun Baga Tarkan'dır.[4] Uygur tahtında bir yıl gibi kısa bir süre kalabilmiştir. Külüg, 790'da kardeşi veya eşi E (葉) tarafından öldürülmüştür.[1][3] İsmi, Karabalsagun Yazıtı'nda, yaptığı töre reformları sebebiyle geçmektedir.[5]\n"
    },
    "Möngke": {
        "first_paragraph": "Möngke ya da Mengü[1] (10 Ocak 1209 - 11 Ağustos 1259), 1251-1259 yılları arasındaki Moğol hükümdarıdır.[1]\n"
    },
    "Omurtag": {
        "first_paragraph": "Omurtag (Bulgarca: Омуртаг) (ö. 831), 814–831 yılları arasında hüküm süren Birinci Bulgar İmparatorluğu Hanı.\n"
    },
    "Ögeday": {
        "first_paragraph": "Ögeday veya Ogeday (7 Kasım 1186 - 11 Aralık 1241), Cengiz Han'ın oğullarından biri ve halefi. Cengiz Han'dan sonra Moğol İmparatoru olmuş ve babasının yarım bıraktığı istilaları ve devlet düzenlemesini tamamlamıştır.\n"
    },
    "Tun Baga Tarkan": {
        "first_paragraph": "Tun Bağa Tarkan (Çince:藥羅葛頓莫賀达干Yào luó gé Dùn Mò hè Dá gān, Köktürkçe: Inançu Baga Tarkan) 779—789 yılları arasında Uygur Kağanlığı'nı yöneten kağan. Uygur tarihindeki ilk siyasi darbe ile başa gelmiş ve kağanlığı yöneten Yaglakar uruğunun hâkimiyetine son vererek, Göktürk asilzadelerinden Aşide Beŋü ve Tonyukuk gibi devlet adamlarının nesli olan Arslanlar (Aşide) uruğu Uygur tahtını ele geçirmiştir.[1] Ancak Yaglakar uruğundan bir kağan tarafından evlat edinildiği için Çin kaynaklarında Yaglakar uruğuna mensup olduğu kayıtlıdır.\n"
    },
    "Ur Çor Kağan": {
        "first_paragraph": "Ur Çor Kağan, An͡gçı Kağan, Ay Çor[1] veya Ur Beg[2], babası Külüg Bilge'nin kısa süreli saltanatından sonra 790'da Uygur Kağanlığı tahtına çıkan Uygur-Türk kağanı. 790-795 arasında Uygur Kağanlığı'nı yönetmiştir. Kağanlığı boyunca küçük yaşı nedeniyle devlete aygucı İl Ögesi Inançu Bilge hâkim olmuş, Ur Çor'u himayesine almıştır.[3]\n"
    },
    "Yesügey": {
        "first_paragraph": "Yesüey Batur ya da Yesügey (Moğolca: Есүхэй баатар, Yesukhei baatar; d. 1134 - ö. 1171), Moğol kabile şefi ve daha sonraları Cengiz Han olarak bilinecek Temuçin'in babası.\n"
    },
    "Yollıg Tigin": {
        "first_paragraph": "Yollıg Tigin (Eski Türkçe:; Türkiye Türkçesi Sesletimi: Yollug Tigin, Yolluğ Tigin),  ya da tahta oturduktan sonraki adıyla Ay Kağan[1] (Çince: 伊然可汗 Yī rán kè hán[5], Türkiye Türkçesi Söyleyişi: Ayhan), Türkçenin Tonyukuk'tan sonra bilinen ilk yazarı[6] ve İkinci Göktürk Kağanlığı'nın 5. kağanıdır. Bir Göktürk hükümdarı olmasına rağmen Türkiye Türkçesinde \"Ay Kağan\" değil \"Yollıg Tigin\" olarak bilinir. Bunun nedeni henüz bir tigin (prens) iken yazdığı Göktürk Yazıtları'nda \"Yollıg Tigin\" adını kullanmasıdır.[7] Tonyukuk Yazıtı ile birlikte Bilge Kağan ve Köl Tigin yazıtları; Türk siyasi tarihinin dayandırıldığı ilk Türkçe belgeler olduğu için, Yollıg Tigin; hükümdarlığından çok sanatçı yönüyle ön plana çıkmıştır.[6]\n"
    },
    "Haduli Barlas": {
        "first_paragraph": "Khaduli Barlas veya Khadjuli Barlas (Moğolca: Хадули Барлас; MS 12. yüzyılda öldü.) Börçigin Prensi idi. Tumbinai Han'ın oğlu ve Hamag Moğol'un kurucusu Habul Han'ın kardeşiydi. 12. yüzyılda yaşadılar. Tarihçiler ondan Habul Han'ın öz kardeşi olarak bahsetmiştir.[1] Hamag Moğol'a askeri lider, bakan ve danışman olarak hizmet etti.[2] (r. 1130 – 1148) Barlas Moğol boyunun kurucusu büyük-büyük-büyük-torunu Karaçar Barlas (1166 – 1256) aracılığıyla Timur'un baba tarafından atasıydı. Kardeşi Qabul Han ile birlikte Çin'e karşı savaştı. Hamag Moğol konfederasyonuna zaferler kazandırdılar, oğlu Erumduli Barlas da Moğol idaresine hizmet etti.[3]\n"
    },
    "Alaz Han": {
        "first_paragraph": "Alaz Han - Türk ve Altay mitolojisinde Ocak Tanrısı. Alas Han olarak da bilinir. Evlerdeki ateşi korur. Evcil hayvanların da koruyuculuğunu yapar. Ocak ve içindeki ateşi kutsaldır ve ona saygılı davranılmalıdır. Aksi takdirde Alas Han kızarak yangın çıkartır. Türklerde gökyüzü büyük bir çadır olarak düşünüldüğü için, ev tanrısı olan bu ruh, yeryüzünün sıcaklığına da müdahale eder. Ülker burcunun altı yıldızı göğün altı deliğidir ve oradan sıcak hava üfler. Böylece yaz gelir.\n"
    },
    "Bürküt Ata": {
        "first_paragraph": "Bürküt Ata - Türk, Altay ve Moğol mitolojilerinde Kartal Tanrıdır. Burkut (Merküt, Markut, Mörküt, Börkit, Börköt, Bürgid) Ata olarak da anılır. Moğollar ise Bürgüd Ece veya Bürged Ecege derler. Ayrıca Kartal Ata ve Sakalarda Hotoy Ete olarak da bilinir.\n"
    },
    "Erkliğ Han": {
        "first_paragraph": "Erkliğ Han - Türk ve Altay mitolojisinde Uzay Tanrısı. Yıldızlardan, göktaşlarından ve gök nesnelerinden sorumludur. Erklik olarak da söylenir. Adı gezegenlerden birisine (Satürn veya Venüs) verilmiştir. Birçok bilimciler, (Erklik söyleyişi) isim benzerliği yüzünden Tengricilikte yeraltı âleminin efendisi olan Erlik ile karıştırırlar.\n"
    },
    "Kızagan": {
        "first_paragraph": "Kızagan Han - Türk ve Altay mitolojisinde Savaş Tanrısı. Kızığan da denir. Göğün dokuzuncu katında yaşar. Kayra Han’ın oğludur. Çok kuvvetlidir. Orduları yönetmekte, savaşları kazanmakta, düşmanı yenmekte komutanlara yardımcı olur. Kızıl yularlı, kızıl buğra sırtındadır. Değneği gökkuşağıdır. Kızıl renk ile simgelenir. Savaşçıları korur. Türk Moğol İmparatorlukları birer fetih devleti olduğu için savaşlar ve savaşçılar toplumsal hayatta önemli bir yer tutar. Tüm erkekler, hatta yeri gelince kadınlar da aynı zamanda askerdirler. Türkler'in kadınları ve çocukları da pusat (silah) kullanmayı bilirler. Kuvveti sembolize eder. Güçlülük masal ve söylence kahramanlarının en önemli özelliklerindendir. Savaşçılara ve askerlere kuvvet verir. Onların yenilmez olmalarını sağlar. Bazen çok az sayıda askerin kendisinden kat kat fazla büyüklükteki orduları yendiğine tanık olunur. Tarihte bu gibi olayalara rastlanması hiç de az değildir.\n"
    },
    "Kuyaş": {
        "first_paragraph": "Kuyaş (Tatarca: Кояш veya Qoyaş, Başkurtça: Ҡояш, Özbekçe: Quyosh), Türk ve Altay mitolojilerinde Güneş Tanrısı. Koyaş Ata, Gün (Kün) Ata, Güneş (Küneş) Ata ya da Yaşık Ata olarak da bilinir. Moğollar Nar (Nara) Etzeg derler. \n"
    },
    "Kübey": {
        "first_paragraph": "Kübey Hanım (Yakutça: Күбэй) - Türk ve Altay mitolojisinde Doğum Tanrıçası. Kubay Ana olarak da bilinir. Doğum yapan kadınları korur.[1] Dişiliğin simgeselleştiği tanrıçadır. Süt gölünden yanındaki tulumlarla getirdiği sütü doğacak çocuğun ağzına damlatır.[2] Böylece daha fazla süt isteyen çocuk dışarıya çıkmak ister. Çocuğa ruh verir. Yaşam ağacı Ulukayın’ın içinde yaşar. Bu ağacın kökünden Bengisu (Yaşam Suyu)akar. Yarı beline kadar çıplaktır. Ayakları ve bacakları ağaç kökünü andırır. Göğsünden sağaltıcı özelliği olan bir süt verir. Orta yaşlı bir görünümü vardır. Bedeni şişman değildir. Ciddi bakışlıdır. Uzun saçları vardır. Çocukların ve kadınların koruyucusudur. Yaşam ağacı ve Kübey ışık saçarlar. Hamile kadın doğum yaparken gökten inip onun yanında durur. Fakat kadın onu göremez. Kadının ağrılarını hafifletir. Çocuk doğduktan üç gün sonra gider. Yeryüzünde saf ve temiz olan şeyleri korur. Temizlik Tanrıçası olarak da görülür.\n"
    },
    "Lura": {
        "first_paragraph": "Lura (Lur, Lora veya Lūra, İngilizce çeviride: Luvr, Macarca: Búvár); Nivih halkının mitolojisine göre yaratılışta suyun altından balçığı çıkararak[1] Dünyanın oluşumuna neden olan yaban ördeğinin adıdır.\n"
    },
    "Yalçuk": {
        "first_paragraph": "Eski Türk Halk dininde ve efsanesinde Yalçuk, Ayın ilahi düzenlemesidir. Genellikle bir tanrı olarak tasarlanan güneşin (Kuyaş) kadın tamamlayıcısı olarak gözükür. Kuyaş ve Yalçuk görünür tanrılar arasında kategorize edilir. Yalçuk'un, dünyanın kaderini kontrol ettiği yedi katlı bir evde bir dağın tepesinde yaşadığı söylenir.[1]\n"
    },
    "Yel Ana": {
        "first_paragraph": "Yel Ana - Türk, Altay, Tatar ve Macar mitolojilerinde Rüzgâr Tanrıça. Cel (Çel, Şil, Cil) Ana da denir. Macarlar Szélanya (Yel Ana) adı da verirler.\n"
    },
    "Yer Tanrı": {
        "first_paragraph": "Yer Tanrı - Türk ve Altay halk inancında ve mitolojisinde yeryüzü ilahıdır. Yertengri veya Certenger olarak da söylenir. Bazen kötülükleri ve insani ve nefsani oluşumları temsil eder. Gök Tanrı yanında ikinci planda kalır. İnsan biçimli olarak çok fazla tasvir edilmemiştir. Ancak çoğu zaman dişil bir varlık olarak algılanır. Yeryüzü veya Dünya “Yertinç / Yerdinç” olarak ifade edilir.\n"
    },
    "Bitmeyecek Öykü": {
        "first_paragraph": "Bitmeyecek Öykü (Almanca: Die unendliche Geschichte), Michael Ende'nin bir romanıdır. 1979'da yayımlanan bu roman, içerdiği fantastik öğelerle çocuklar kadar büyüklerinden de ilgi görmüştür.\n"
    },
    "Öritmi": {
        "first_paragraph": "Öritmi, 20. yüzyılın başlarında Marie von Sivers ve Rudolf Steiner tarafından yaratılan bir hareket sanatıdır. Öncelikle bir performans sanatı, eğitimde de özellikle tedavi amaçlı olarak Waldorf okullarında kullanılır.[1][2]\n"
    },
    "Albert Schweitzer": {
        "first_paragraph": "Albert Schweitzer (14 Ocak 1875; Kaysersberg, Alman İmparatorluğu - 4 Eylül 1965; Lambaréné, Gabon), 1952 Nobel Barış Ödülü sahibi Alman humaniter doktor, filozof, müzisyen, teolog, hayvansever ve anti-nükleer aktivistti. Schweitzer, iki doktorasına rağmen tıp doktoru olmaya karar verdi; Afrika'da doktorluk yapma amacıyla 30 yaşından sonra tıp tahsili yaptı; Gabon'da bir hastane kurdu ve yaşamını yöre halkının sağlığına adadı. Geliştirdiği \"yaşama saygı felsefesi\" ile günümüzdeki çevreci ve hayvansever hareketlerin öncüsü kabul edilir.\n"
    },
    "Waldorf eğitimi": {
        "first_paragraph": "Waldorf eğitimi, Rudolf Steiner tarafından yine onun kurucusu sayıldığı antropozofi ilkeleri üzerinde şekillenen bir eğitim sistemidir. 20. yüzyılın başlarında oluşturulan bu eğitim prensipleri, 1919 yılında Almanya'nın Stuttgart şehrinde kurulan ilk Waldorf okulu ile uygulanmaya başlandı.[1]\n"
    },
    "Atlantis": {
        "first_paragraph": "Atlantis (Grekçe: Ἀτλαντὶς νῆσος, \"Atlas'ın adası\"), Platon'un Timeos ve Critias diyaloglarında ulusların kibirlerini alegorik bir şekilde anlatmak için kullandığı efsanevi bir ada.[1]\n"
    },
    "Bimini Adası Yolu": {
        "first_paragraph": "Bimini Adası Yolu veya Bimini Yolu, Bahama Adalarındaki Kuzey Bimini Adası açıklarında su altında bulunan kaya oluşumu. Yol 0,8 km boyunda ve doğrusaldır. Yolu oluşturan kayalar kabaca dörtgendir. Yolun oluşumuna dair çeşitli teoriler mevcuttur.\n"
    },
    "Augustus Le Plongeon": {
        "first_paragraph": "Augustus Le Plongeon (d. 4 Mayıs 1825 Jersey, Birleşik Krallık; ö. 13 Aralık 1908 Brooklyn, New York) amatör arkeolog, eski eserler uzmanı, fotoğrafçı. Amerika'nın Kolomb-öncesi harabeleri üzerinde yıllarca çok kapsamlı araştırma ve incelemelerde bulundu. Araştırmalarını özellikle Maya uygarlığı ve Yucatan yarımadasının kuzey kısmında yoğunlaştırdı. Pek çok arkeolog ve tarihçi eserlerinden yararlandı.\n"
    },
    "Teosofi Derneği": {
        "first_paragraph": "Teosofi Derneği, Teosofi ile ilgili olarak Helena Petrovna Blavatsky tarafından kurulan derneğin adı.\n"
    },
    "Karma": {
        "first_paragraph": "Karma, Sanskrit dilinde “yapmak, eylemek, bir fiilde bulunmak” anlamındaki “kri” sözcüğünden türetilmiştir. Karma sözcüğü farklı sözcüklerle birlikte kullanılarak; karma yasası, karmik plan ve karmik telafi gibi farklı anlamlara gelen terimlerin oluşturulmasında kullanılmıştır. Hinduizm, Budizm, Jainizm, Taoizm, Sihizm ve teozofide kullanılan bir terimdir.\n"
    },
    "Dört Kapı Kırk Makam": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Râbıta (tasavvuf)": {
        "first_paragraph": "Râbıta, bir tasavvuf terimi. Tasavvufta belirli tarikatlarda bulunan bir uygulamaya verilen isimdir. Etimolojik açıdan râbıta sözcüğü rabt kökünden türemiştir ve “birleştirmek” ve “bağlamak” anlamlarına gelmektedir. Tasavvufta ise müridin, konsantre olup şeyhini aklında canlandırarak şeyhinden yardım istemesi, şeyhinin yardımı ile Allah'tan feyz alması anlamına gelir.\n"
    },
    "Katastrofizm": {
        "first_paragraph": "Katastrofizm veya kıyamet kuramı, paleontoloji'yi büyük oranda geliştiren Fransız anatomist Georges Cuvier (1769-1832) tarafından ileri sürülen ve katmanlar arasındaki her bir sınırın, zaman olarak, sel baskınları ve kuraklık gibi felaketlere karşılık geldiğini ve o dönemde yaşayan türlerin çoğunun ortadan kalkmış olduğunu savunan hipotezdir.\n"
    },
    "Louis Agassiz": {
        "first_paragraph": "Jean Louis Rodolphe Agassiz (28 Mayıs 1807 - 14 Aralık 1873) İsviçre doğumlu Amerikalı zoolog, glasiyolog, ihtiyolog ve jeologdur. Eğitimci Elizabeth Cabot Cary Agassiz'in eşidir.\n"
    },
    "Alcide d'Orbigny": {
        "first_paragraph": "Alcide Charles Victor Marie Dessalines d'Orbigny (6 Eylül 1802 - 30 Haziran 1857), zooloji (malakoloji dahil), paleontoloji, jeoloji, arkeoloji ve antropoloji dahil olmak üzere birçok alanda katkılarda bulunan bir Fransız doğa bilimcidir.\n"
    },
    "Georges Cuvier": {
        "first_paragraph": "Georges Cuvier (Jean Léopold Nicolas Frédéric Cuvier) (23 Ağustos 1769 - 13 Mayıs 1832) Fransız bilim insanı ve devlet yöneticisi.\n"
    },
    "William Thomson": {
        "first_paragraph": "William Thomson (26 Haziran 1824, Belfast, İrlanda - 17 Aralık 1907, Nethergall, Largs, İskoçya), İskoçyalı fizikçi.\n"
    },
    "Ahmedîlik": {
        "first_paragraph": "Ahmedîlik (Urduca: احمدیہ) veya resmî olarak Müslüman Ahmediye Cemaati (Urduca: جماعت احمدیہ مسلمہ), Mirza Gulâm Ahmed tarafından Hindistan'ın Pencap eyâleti sınırlarında kalan Kadıyan kasabasında kurulan dinî hareket.\n"
    },
    "Hristiyan Bilim": {
        "first_paragraph": "Hristiyan Bilim, çağımızda kurulmuş olan, özellikle Batı medeniyetinde ortaya çıkan dinî akımlardan Yeni Düşünüş ailesine mensup bir mezheptir. Mary Baker Eddy (1821-1910) tarafından 19. yüzyılda ABD'de insanlara sunuldu. Bu konulara ilk kez, 1875'te yayımlanan Science and Health (Bilim ve Sağlık) kitabında değindi. Bu kitap Eddy'nin kurduğu mezhebin Kitâb-ı Mukaddes'le birlikte diğer kutsal kitabı oldu. Dört sene sonra Eddy, Boston'da İlk Bilimci İsa Kilisesi'ni kurdu.\n"
    },
    "Salem büyücülük mahkemesi (1878)": {
        "first_paragraph": "1878 Salem Büyücülük Duruşması,[1] ya da lpswich Büyücülük Duruşması[2] ve ikinci Salem büyücülük duruşması,[3] Amerika Birleşik Devletleri'nin Salem eyaletinde Mayıs'ın 1878 gününde Hristiyanlığa karşı bir tutum olan büyücülük yaptıkları gerekçesiyle bir grup kişi için yapılan duruşmaya denir.[4] Dava ismini büyücülüğün yapıldığı, duruşmaların yapıldığı ve cezanın da belirlendiği Salem kasabasından alır.[5]\n"
    },
    "Snoop Dogg": {
        "first_paragraph": "Calvin Cordozar Broadus, Jr. (d. 20 Ekim 1971)[1][2] veya bilinen sahne adıyla Snoop Doggy Dogg, Snoop Dogg veya Snoop Lion, Grammy Ödülü'ne aday gösterilmiş Amerikalı rap müzik sanatçısı, albüm yapımcısı ve oyuncu. Snoop Dogg, Batı Yakası hip-hop müziği icra eden bir MC ve Dr. Dre'nin keşfettiği isimlerden biri olarak tanınmaktadır.  Snoop Dogg, lisedeyken Crips çetesinin bir üyesiydi ve mezun olduktan kısa süre sonra kokain bulundurmak suçundan tutuklandı ve üç yıl hapis yattı. 1992 yılında müzik kariyerine başlayan Snoop Dogg; Dr. Dre'nin ilk stüdyo albümü The Chronic'teki birkaç şarkıda Dre'ye eşlik etti. Snoop'un solo albümü Doggystyle, 1993 yılında Death Row Records etiketiyle yayımlandı. Doggystyle, dört kez platin plak kazandı ve \"Who Am I (What's My Name?)\" ve \"Gin & Juice\" gibi hit singlelar piyasaya çıktı.\n"
    },
    "Osho": {
        "first_paragraph": "Chandra Mohan Jain (11 Aralık 1931 – 19 Ocak 1990), 1960'lardan itibaren Acharya Rajneesh, 1970'lerde ve 1980'lerde Bhagwan Shree Rajneesh ve 1989'dan sonra Osho olarak bilinen, Hindistanlı mistik guru ve spiritüel.\n"
    },
    "The Dalles, Oregon": {
        "first_paragraph": "The Dalles, Amerika Birleşik Devletleri'nin Oregon eyaletinde yer alan ve Wasco ilçesinde yer alan bir şehirdir.[2] Şehrin nüfusu 26 Kasım 2009 tarihinde 13,620'dir.[3]\n"
    },
    "Vahşi Kırlar": {
        "first_paragraph": "Vahşi Kırlar, (orjinal adı: Wild Wild Country), tartışmalı bir tarikat lideri olan Bhagwan Shree Rajneesh (Osho) ve takipçilerinin, ABD'nin Oregon eyaletinde kurdukları Rajneeshpuram adlı ütopik yerleşim nedeniyle yerel halkla yaşadıkları ve ABD çapında bir skandala dönüşen sürtüşmeyi konu alan 2018 çıkışlı Netflix belgeseli.\n"
    },
    "Vinod Khanna": {
        "first_paragraph": "Vinod Khanna (6 Ekim 1946 – 27 Nisan 2017), Hint oyuncu ve film yapımcısıdır.[1]\n1968'de başladığı oyunculuk kariyerinde 2017'de ölümüne kadar birçok yapımda hem oynamış hem yapımcılık yapmıştır.[2]\n"
    },
    "UFO dinleri": {
        "first_paragraph": "UFO dini, dünya dışı varlıkları tanrılarla veya yarı-tanrısal varlıklarla eşitleyen ve insanlığı daha önceden var olan dünya dışı bir uygarlığın parçası olarak gören dinleri tanımlamakta kullanılan resmî olmayan bir terimdir. Bu tip dinlerin bağlıları uzaylı uygarlıkların teknoloji ve spiritüelliklerinin dünyadaki ekolojik, spiritüel ve toplumsal problemleri çözümleyeceğine inanırlar.\n"
    },
    "The Photo-Drama of Creation": {
        "first_paragraph": "Yaratılışın Fotodramı, Charles Taze Russell'ın yönettiği bir film. Yapıtta seslendirilen slaytlar ve hareketli resimlerle yeryüzünün yaratılışından Mesih'in bin yıllık hükümdarlığının sonuna kadar geçen zaman içindeki olaylar gösterilmektedir. 1914'te gösterime giren yapıt her gün 35.000 kişi tarafından izlendi.[1][2]\n"
    },
    "Aslan Usoyan": {
        "first_paragraph": "Aslan Usoyan (Kürtçe: Aslan Ûsoyan, Rusça: Аслан Усоян; 27 Şubat 1937, Tiflis  — 16 Ocak 2013, Moskova), Yezidi asıllı Kürt-Rus örgüt lideridir.[2][3]\n"
    },
    "Ali Atalan": {
        "first_paragraph": "Ali Atalan (d. 5 Ocak 1968, Midyat, Mardin) Ezidi asıllı Alman-Türk politikacı.\n"
    },
    "Eznîva Reşîd": {
        "first_paragraph": "Eznîva Reşîd, Erivan Radyosu'nun ilk kadrolarında yer alan Sovyet Kürdü spiker.[1] Radyonun ilk spikeri olan Reşîd 1955 yılından 1982 yılına kadar spikerlik yapmıştır.[2][3][4] Spikerliğinin ilk dönemlerinde Erdivan Radyosu'nun müdürlüğünü, radyonun ilk müdürü olan Casimê Celîl yapmıştır.[5] Reşîd radyo yayınlarında Sovyet Kürtlerinin yaşamını anlatmıştır.[6]\n"
    },
    "Feleknas Uca": {
        "first_paragraph": "Feleknas Uca (d. 17 Eylül 1976),[1] Yezidi asıllı Türk siyasetçidir.[2] 1999'dan 2009'a kadar Almanya'dan Avrupa Parlamentosu üyesiydi ve Die Linke'de görev yaptı. Feleknas Uca, Ocak 2005 Irak parlamento seçimlerine kadar dünyanın tek Yezidi parlamenteriydi. Haziran 2015'te Diyarbakır'dan milletvekili seçildi.[3]\n"
    },
    "Ferik Polatbekov": {
        "first_paragraph": "Ferik Polatbekov veya Fyodor Lıtkin (1897, İrkutsk Oblastı, Rus İmparatorluğu - Kasım 1918), Bolşevik Sovyet Kürdü siyasetçi, şair, gazeteci, hatip, devrimcidir.\n"
    },
    "Heciyê Cindî": {
        "first_paragraph": "Heciyê Cindî veya Hajiye Jndi (18 Mart 1908, Kars - 1 Mayıs 1990), Sovyet Kürdü yazar, araştırmacı ve filologdur.\n"
    },
    "Kanate Kurdo": {
        "first_paragraph": "Kanate Kurdo, (Rusça: Курдоев, Канат Калашевич / Kanat Kalaşeviç Kurdoev, Kürtçe: Qanatê Kurdo; 1909–31 Ekim 1985), Sovyet Kürdü yazar, dilbilimci, akademisyen, Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Şarkiyat Enstitüsü Kürdoloji bölümü başkanı.(1961-1985)[1][2]\n"
    },
    "Nemam Ghafouri": {
        "first_paragraph": "Nemam Ghafouri (d. 25 Aralık 1968, Kürdistan Bölgesel Yönetimi[1] –ö. 1 Nisan 2021, Stockholm, İsveç), Irak doğumlu İsveçli Kürt hekim ve insan hakları aktivisti.\n"
    },
    "Erebê Şemo": {
        "first_paragraph": "Erebê Şemo (Rusça: Arab Şamoyeviç Şamilov (Араб Шамоевич Шамилов; d. 23 Ekim 1897; Kars Oblastı – ö. 21 Mayıs 1978; Erivan), Sovyet Kürdü yazar. İlk Kürtçe roman olan Şivanê Kurmanca’yı (Kürt Çoban) kaleme almıştır. Kürt romanının babası Şemo, latin harflerinden oluşan (SSCB'de) Kürtçe alfabenin de mimarlarından biri olmuştur. Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Emektar Kültür İşçisi (1967) ve Kızıl Bayrak Nişanı gibi ödüllerin sahibidir.[1] 1930'lu yılların başlarında oluşturulan Kürtçe alfabe Şemo-Marogulov alfabesinin hazırlıyıcılarındandır.[2][3][4]\n"
    },
    "Samand Siyabendov": {
        "first_paragraph": "Samand Aliyeviç Siyabendov (Rusça: Саманд Алиевич Сиабандов, Kürtçe: Semendê Elî Siyabendov; 20 Kasım 1909, Kars Oblastı - 14 Kasım 1989, Erivan), Belarus Cephesi 48. Ordu 217. Piyade Tümeni 755. Piyade Alay komutan yardımcısı yarbay, Sovyet Kürdü Sovyetler Birliği Kahramanıdır.[3]\n"
    },
    "Tosine Reşid": {
        "first_paragraph": "Tosine Reşid (d. 22 Haziran 1941, Eçmiadzin) çağdaş Sovyet Kürdü Yezîdî yazar, şair ve oyun yazarı.\n"
    },
    "Vladimir Badoyeviç Gasoyan": {
        "first_paragraph": "Vladimir Badoeviç Gasoyan (Rusça: Владимир Бадоевич Гасоян) d. 5 Ekim 1953; Tiflis, Sovyetler Birliği),   Tiflis Hava Kurumu mürettebattı, teğmen, Sovyetler Birliği Kahramanı.[1][2]\n"
    },
    "Kitâbü'l-Cilve": {
        "first_paragraph": "Kitâbü'l-Cilve (كتاب الجلوة), yani \"Vahiy Kitabı\", Ezidilikte Meshaf Reş ile birlikte kutsal sayılan iki kitaptan biri. Kitâbü'l-Cilve Meshaf Reş'e göre çok daha geniş bir zaman diliminde yazılmış, Ezidileri tanrısal konularda bilgilendiren bir kitaptır. Kitabın içinde sadece Ezidiler tarafından okunması gerektiği ve yabancıların eline geçmemesi gerektiği bildirilmiştir. Beş bölümden oluşur.\n"
    },
    "Meshaf Reş": {
        "first_paragraph": "Meshaf-ı Reş, diğer adıyla Kitab-el Esvad yani Kara Kitap, Ezidilikte Kitâbü'l-Cilve ile birlikte kutsal sayılan iki kitaptan biri. 15. yüzyılda yazıldığı tahmin edilen bu kitap, Ezidilerin kutsal kitabıdır. Kürtçesi Mishefa Reş'tir. Ezidilik inancına göre, Tanrı Siyah Dağ'a indiğinde Siyah Kitap doğmuştur. Ezidi kutsal kitapları Kürtçe yazılmıştır. Kara Kitap, Kitab-ül Cilve'den daha uzundur ve bölümlere ayrılmamıştır. İlk yarısı yaratım süreci hakkında bilgi vermektedir. Beyaz İnci ve Melek-i Tavus ilk önce yaratılmıştır. Yasak meyvenin yerine buğday geçer. Havva, Adem cennetten kovulduktan sonra yaratılmıştır. Melek-i Tavus Adem'e secde etmez ve böylece Tanrı'nın yaptığı sınavı kazanır. Asaletini ispatlamıştır. Lanetlenmek yerine ödüllendirilir ve yaratımı Tanrı tarafından yapılmış olan Evren'in sürdürülmesi görevi kendisine verilir.\n"
    },
    "Aramice": {
        "first_paragraph": "Aramca veya Aramice (Klâsik Süryanice: ܐܪܡܝܐ; Eski Aramice: 𐤀𐤓𐤌𐤉𐤀; İmparatorluk Aramicesi: 𐡀𐡓𐡌𐡉𐡀; kare yazı אַרָמָיָא), Sâmî (Semitik) dil ailesinin Kuzeybatı grubundan bir dil. Suriye ülkesinin eski adı olan Aram sözcüğüne izafeten adlandırılmıştır.[3]\n"
    },
    "Deyrüzzaferân Manastırı": {
        "first_paragraph": "Deyrüzzaferân Manastırı (veya Deyrulzafaran Manastırı, Süryanice: ܕܝܪܐ ܕܡܪܝ ܚܢܢܝܐ, Dairo d-Mor Ḥannanyo) Mardin'in 3 km doğusunda, 5. yüzyılda yapılan bir Süryani manastırı ve Süryanilerin önemli merkezlerinden biridir.[1]. Mor Hananyo Kilisesi (Kubbeli Kilise), Azizler Evi (Beth Kadişe), Meryem Ana Kilisesi ve Güneş Tapınağı manastırın önemli yapılarını oluşturur. Manastırın içinde tarihi bir Süryanice İncil ve kutsal taş bulunmakta, ilk tıp fakültesinin burada kurulduğu söylenmektedir. Kurulduğu dönemden kalma mozaikler bugün de durmaktadır. Canlı bir tarih görünümünde olan manastırın en büyük özelliklerinden biri de içinde 52 Süryani patriğinin mezarlarının bulunmasıdır.\n"
    },
    "Elbeğendi, Midyat": {
        "first_paragraph": "Elbeğendi (Suryanice Kafro Tahtayto), Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı bir mahalledir.\n"
    },
    "Mardin-Midyat Eşiği": {
        "first_paragraph": "Mardin-Midyat Eşiği, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan bir platodur.\n"
    },
    "Mor Evgin Manastırı": {
        "first_paragraph": "Mor Evgin Manastırı (Süryanice: ܕܝܪܐ ܕܡܪܝ ܐܘܓܝܢ, Arapça: دير مار أوجين), Türkiye'nin güneydoğusundaki Nusaybin'e yaklaşık 30 kilometre mesafedeki eski manastır.\n"
    },
    "Mor Gabriel Manastırı": {
        "first_paragraph": "Mor Gabriel Manastırı (diğer adıyla Deyrulumur - Rahiplerin Meskeni), (Süryanice: ܕܝܪܐ ܕܡܪܝ ܓܒܪܐܝܠ; Arapça: دير مار كبرئيل;) dünyanın ayakta duran en eski Süryani Ortodoks manastırıdır. Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı Güngören köyü sınırları içerisinde, Süryanilerin anayurdu olarak bilinen Tur Abdin platosunda bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Muşkiler": {
        "first_paragraph": "Muşkiler (Akadca:𒈲𒆠 Mu-uš-ki) Muški) Tunç ve Demir Çağı dönemlerinde Anadolu'da yaşamış, Asur kaynaklarında ve geç dönem Luvi hiyerogliflerinde görülen ama Hitit kaynaklarında görülmeyen bir halktır.[1] Birkaç yazar, Muşkilerin Yunan kaynaklarında adı geçen Moshiler (Μόσχοι) ile aynı halk olduğunu ve Meshetili bir Gürcü halkı olduğunu iddia etmiştir. Josephus ise Kapadokyalı Moshileri İncil'de adı geçen Meşekler ile özdeşleştirir.\n"
    },
    "Süryani alfabesi": {
        "first_paragraph": "Süryani alfabesi, MÖ 2. yüzyıldan itibaren Mardin'de Süryanice için kullanılan bir alfabedir. Bu yazı sistemi, Arami alfabesinden türeyen Sami ebcedlerden biri olup Fenike, İbrani ve Arap alfabesi ile bağlantılıdır.\n"
    },
    "Üçköy, Nusaybin": {
        "first_paragraph": "Üçköy (Süryanice: ܐܪܟܚ Arkah, Harabale olarak da tanınıyor, Kürtçe: Xarabêalê, Xirbê Elî), Mardin ilinin Nusaybin ilçesine bağlı bir mahalledir.\n"
    },
    "Üçyol, Nusaybin": {
        "first_paragraph": "Üçyol (Suryanice Sederi), Mardin ilinin Nusaybin ilçesine bağlı bir mahalledir.\n"
    },
    "Ateşgede": {
        "first_paragraph": "Ateşgede, Zerdüştçülükte kutsal ateşin yandığı yapı ya da alana verilen isimdir. Örtülü bir mekân zorunluluğu olmayan ateşgedenin mekânı, üstü açık özel bir kesim ya da doğal petrol sızıntısının yandığı bir alan da olabilir. Yapı olarak inşa edilmiş ateşgelerin temel örneği, dört masif ayaklı, üstü kubbeyle örtülü bir yapıdır. Tromp geçiş öğelerine oturtulmuş kubbeleri ve masif taşıyıcılarıyla bu tür ateşgedeler, İslam döneminde kubbe sistemlerinin evrimini etkilemişlerdir.\n"
    },
    "Taht-ı Süleyman": {
        "first_paragraph": "Taht-ı Süleyman (Farsça: تخت سلیمان, Süleyman Tahtı), İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nde bulunan arkeolojik bir alandır.\n"
    },
    "Tiflis Ateşgahı": {
        "first_paragraph": "Ateşgah, (Gürcüce: ათეშგა Farsça: آتشگاه) Gürcistan'ın başkenti Tiflis'teki antik Zerdüşt tapınağıdır. Ateşgah, Gürcistan Sasani döneminde (MS 224-651) Pers İmparatorluğu'nun parçasıyken inşa edilmiştir. “Ateşgah” kelimesi Farsçada \"ateş yeri\" anlamına gelmektedir.[1] Dünyanın en kuzeyindeki Zerdüşt ateş tapınağı olarak tanımlanmaktadır.[2]\n"
    },
    "Avesta alfabesi": {
        "first_paragraph": "Avesta alfabesi MS 3. yüzyılda Zerdüşt'ün öğretilerini yazmak için geliştirilmiştir. Harflerin birçoğu Süryani kaynaklı İran pehlevi yazısı kökenlidir. Ayrıca ünlülerde Yunan etkisi görülmektedir.\n"
    },
    "Pâzand": {
        "first_paragraph": "Pazand veya Pazend, Orta Farsça dilinde kullanılan bir yazı sistemidir. Pazand'ın ana görevi Mecusiliğin kutsal kitabeleri sayılan Avesta'nın yorumunu (zend) veya tercümesini yapmak idi. \"Pazend\" kelimesi Avesta'dan olan paiti zainti kelimelerinden türemiştir. Manası \"yorum amaçlı\" ya da \"anlaşılana göre\" (fonetik) olarak tercüme edilebilir.[1]\n"
    },
    "Visperad": {
        "first_paragraph": "Visperad (Visparad ve Vîspered, Avesta dili) Zerdüştlük dininin kutsal kitabı olan Avesta'nın dördüncü bölümünün adı. Visperad, kereti adı verilen 24 (23 ya da 27 söylev içeren) bölüme ayrılır ve ek dualar, övgüler ve Ahura Mazda'ya, diğer kutsal varlıklara saygı adakları ve özel törenlerde okunan metinlerden ve dini şarkılardan oluşur.[1]\n"
    },
    "Yasna": {
        "first_paragraph": "Yasna, Zerdüşt'ün özdeyişlerinden oluşan, inancın temel ilkelerini, ibadet ve bi­çimlerini açıklayan Avesta'nın birinci ve en eski bölümüdür. Toplam 72 bölümden oluşan bu metin, Ahura Maz­da'ya kurban sunulması sırasında okunan ve özellikle Zerdüşt'e ithaf edilen gataları içerir. Tören sırasında okunan dini özdeyişleri, ilahileri ve ana ibadetlerde okunan giriş metinlerini, tapınma ve adakları kapsar.[1] Yasna'da ilk 17 Gatha'nın Avesta dilinin en eski biçimlerinden \"Gatik dil\" ile yazılmış olmasından dolayı Zerdüşt tarafından bizzat yazıldığı düşünülmektedir. Avesta'nın diğer bölümlerinden farklı olarak vezinli yazılmış olup, ifadelerin özel karmaşık bakımından ayrılmakta, üstü kapalı ifadeler açısından zengin, antik şiirsel  biçim ve karmaşık bir stile sahiptir.[2] Dilin daha gelişmiş bir versiyonu ile yazılan ve liturjik içerik barındıran sonraki bölümlerin ise Zerdüşt'ün ölümü sonrası eklendiği düşünülür. Zerdüşt'ün yazdığı düşünülen bölümlerin muhtemelen sözlü gelenekte kendisini devam ettirerek bugünlere kalabildiğine inanılır.[3]\n"
    },
    "Bohemian Rhapsody (film)": {
        "first_paragraph": "Bohemian Rhapsody, yönetmenliğini Bryan Singer'ın yaptığı ve Freddie Mercury'nin hayatının anlatıldığı 2018 ABD çıkışlı biyografik sinema filmi. Film 2 Kasım 2018'de Amerika Birleşik Devletleri'nde vizyona girdi.[1]\n"
    },
    "Thangka": {
        "first_paragraph": "Thangka (Tibetçe: ཐང་ཀ་), genellikle bir Budist tanrısını, sahnesini veya mandalasını tasvir eden, pamuk, ipek aplike üzerine yapılmış bir Tibet Budist resmidir.\n"
    },
    "Longchenpa": {
        "first_paragraph": "Longchen Rabjam Drime Özer (Tibetçe: ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་པ་དྲི་མེད་འོད་ཟེར) །, Wylie: klong chen rab 'byams pa dri med 'od zer), genellikle Longchenpa (1308–1364, \"Engin Genişlik\" anlamına gelen bir saygı ifadesi) olarak bilinir, Tibet Budizminin Nyingma okulundan (\"Eski Okul\") Tibetli bir bilgin-yogiydi. Tibetolog David Germano'ya göre Longchenpa'nın çalışmaları Dzogchen'in Longchen Nyingthig soyunun (Büyük Mükemmellik) diğer Dzogchen geleneklerine hakim olmasına yol açtı. Ayrıca o dönemde Sarma okulları arasında oldukça gelişmiş olan daha geniş Tibet Vajrayana felsefe geleneği bağlamında Dzogchen düşüncesinin skolastik sistemleştirilmesinden de sorumludur. Germano ayrıca Longchenpa'nın çalışmasının \"kesin terminolojik ayrımları, sistematik kapsamı ve on üçüncü ve on dördüncü yüzyıllarda Tibet'te egemen hale gelen normatif Budist skolastisizmle entegrasyonu ile genellikle Büyük Mükemmelliğin kesin ifadesi olarak alındığını\" belirtir.\n"
    },
    "Regong sanatları": {
        "first_paragraph": "Regong sanatları (ya da Rebgong sanatları), Tibet Budizmi konusunda popüler sanatlardır. Bunlar resim, heykel, gravür, mimari ve nakıştır. Onlar, Tongren İlçesindeki ve Çin'in Qinghai eyaletindeki mevcut Huangnan Tibet Özerk Bölgesi'ni geçen Rongwo nehri boyunca yer alan topluluklarla ilişkilidir.\n"
    },
    "Tibet'te Yedi Yıl": {
        "first_paragraph": "Tibet'te Yedi Yıl (İngilizce orijinal adı: Seven Years in Tibet) gerçek bir hikâyeden yola çıkılarak hazırlanmış, 1997 yılı yapımı ABD filmidir. Film, bir dağcının Tibet’te yedi yıl süren macerası boyunca yaşadıklarını ve geçirdiği değişimi konu ediniyor.\n"
    },
    "Adigece Mevlid": {
        "first_paragraph": "Adıgece mevlid namıyla bilinen mevlîd, (Şapsığca Adıgabze Meulıd/ Адыгабзэ мэулыд) Süleyman Çelebi'nin 15'inci tarihli mevlîdi \"Vesîlet-ün Necât\"ın Çerkezce'nin Adıge ağzına tercümesidir. Düzceli Abdurrahman Efendi, Zekeriya Efendi ve Yusuf Efendi tarafından 1906 yılında Adıgece'ye tercüme edilmiş ve İstanbul'da neşredilmiştir. Çerkesler arasında yaygın bir yazı dili olan Şapsığca kullanılarak yazıya geçirildi.[1]\n"
    },
    "İmam nikâhı": {
        "first_paragraph": "İmam nikâhı, Türkiye'de devlet tarafından düzenlenmiş resmî nikâh işleminden farklı olarak yapılmış dinî nikâha denir. \"İmam nikâhı\" ifadesi, daha çok halk arasındaki kullanımdan türemiştir.\n"
    },
    "Meshari": {
        "first_paragraph": "Meshari (Arnavutça: Meshari i Gjon Buzukut), Arnavutça yazılmış, bilinen en eski kitaptır. Kitabın yazarı Katolik rahip Gjon Buzuku’dur.\n"
    },
    "Akathist": {
        "first_paragraph": "Akathist, Akathistos ya da Akathist İlahi (Yunanca: Akathistos Hymnos / Ἀκάθιστος Ὕμνος) Ortodoks kiliselerinde Meryem adına okunan, Yunan ve Slav kiliselerinde bir hayli yaygın olan ilahi türü. Aslen Yunanca olan \"Akathistos\" kelimesi \"oturmaksızın\" anlamına gelmektedir, buna bağlı olarak ayinler genelde oturmadan, ayakta yapılır.\n"
    },
    "Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ, BWV 177": {
        "first_paragraph": "Almanca: Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ (Sana sesleniyorum, Rab İsa Mesih),  BWV 177 Johann Sebastian Bach'ın bestelediği kilise kantatıdır.[1]\n"
    },
    "Kontakion": {
        "first_paragraph": "Bazı Otosefali Kiliseler tarafından \"de jure\" olarak tanınan Otosefali Kiliseler:\n"
    },
    "Mahutnı Boja": {
        "first_paragraph": "Mahutni Boža (Belarusça: Магутны Божа; Türkçe: Yüce Tanrı), 1943 yılında Natallia Arsieńjeva tarafından yazılmış şiir. 1947'de besteci Nikolay Ravenna tarafından bestelendi ve Belarus'taki göç hakkında dini bir marş yazdı.[1][2] Kimi kişi ve kuruluşlarca bestenin Belarus'un resmi devlet marşı yapılması önerildi. Aleksandr Lukaşenko'ya karşı olanlar tarafından zaman zaman kullanılmaktadır.[3]\n"
    },
    "Nun danket alle Gott, BWV 192": {
        "first_paragraph": "\"Nun danket alle Gott, BWV 192\", eski ve hala popüler olan bir Hristiyan ilâhisi. 1636 yılı civarında Martin Rinkart tarafından yazılmış olup, Johann Sebastian Bach'ın ve BWV 79 ve BWV192 gibi kantatlarında kullanılmıştır. Sıklıkla Hristiyan evliliklerinde ve diğer dinî seremonilerde seslendirilir.\n"
    },
    "Stabat Mater": {
        "first_paragraph": "Peygamber İsa'nın çarmıha gerildiği sırada annesi Meryem'in çektiği acıyı anlatan ilahi.Marc-Antoine Charpentier, Joseph Haydn, Giovanni Pierluigi Da Palestrina,Domenico Scarlatti, Antonio Vivaldi, Giuseppe Verdi, Francis Poulenc ve Giovanni Battista Pergolesi, ((Gioachino Rossini)) gibi daha birçok besteci bu ilahinin metni üzerine besteler yapmışlardır. Özellikle Pergolesi'nin bestelediği meşhurdur.\n"
    },
    "Catholic Herald": {
        "first_paragraph": "Catholic Herald Londra'da yayımlanan bir aylık gazetedir. Roma Katoliklerine yönelik yayın yapan gazete 1888'de kurulmuştur.\n"
    },
    "Altın Pazar (Gazze)": {
        "first_paragraph": "Altın Pazar (Arapçaسوق الذهب); aynı zamanda Kayserya Çarşısı olarak da bilinmekte (Arapçaسوق القيسارية) olan bu çarşı Gazze'de Eski Şehir kısmında yer alan üstü kapalı dar bir pasajdır; burası hem altın alım-satım hem de döviz bozdurma merkezidir.[1] Pazar, Gazze Ulu Camiin güney tarafında, Ömer Muhtar Caddesi'nin yanında yer almaktadır.[2]\n"
    },
    "Bedesten (Larisa)": {
        "first_paragraph": "Bedesten (Yunanca: μπεζεστένι, romanize: bezesteni), Yunanistan'ın Larisa şehrinde bulunan bir Osmanlı kapalıçarşısıdır (bedesten).\n"
    },
    "Hamidiye Çarşısı (Şam)": {
        "first_paragraph": "Hamidiye Çarşısı (Arapça: سوق الحميدية, Suk el-Hamidiyye), kale içindeki eski Şam'ın içinde bulunan Suriye'nin en büyük ve merkezi çarşısıdır. 1780'de Sultan I. Abdulhamid tarafından yaptırılmış, Sultan II. Abdulhamid tarafından da genişletilmiştir. Çarşı, yaklaşık 600 metre uzunluğunda, 15 metre genişliğinde ve 10 metre uzunluğunda bir metal kemerle kaplıdır.[1][2] Suk El-Sawra caddesinde başlayıp Emevî Camii plazasında sona erer ve Antik Roma Jüpiter Tapınağı girişinde 40 metre boyundadır.\n"
    },
    "Han el-Halili": {
        "first_paragraph": "Han el-Halili (Arapça: خان الخليلي), Mısır'ın başkenti Kahire'nin merkezinde yer alan kentin en büyük tarihi çarşısıdır.\n"
    },
    "Hanya kapalı çarşısı": {
        "first_paragraph": "Hanya kapalı çarşısı ya da Hanya belediye pazarı, Girit'in en büyük ikinci şehri olan Hanya'da 1913 yılında açılmış bir kapalı çarşıdır. 4000 metrekare alana sahip neoklasik yapı[1] haç şeklinde tasarlanmış olup, haçın kollarının her iki ucunda birer giriş bulunmaktadır.\n"
    },
    "Sevkü'l-Attarin": {
        "first_paragraph": "Sevkü'l-Attarin (Arapça: سوق العطارين; \"Eczacılar Çarşısı\"), Tunus'un başkenti Tunus'ta bulunan bir çarşıdır. Çarşı, 1240'ta Hafsî hükümdarı Ebu Zekeriya Yahya tarafından kurulmuştur[1] ve Tunus Medinesi'nde Zeytune Camii yakınlarında yer almaktadır.\n"
    },
    "Sevkü'l-Başmakiye": {
        "first_paragraph": "Sevkü'l-Başmakiye (Arapça: سوق البشامقية; 'Paşmaklık Çarşısı'), Tunus'un başkenti Tunus'ta bulunan bir çarşıdır. Çarşı, Yusuf Dayı tarafından kurulmuş olup Tunus Medinesi'nde Yusuf Dayı Camii ile aynı yerde yer almaktadır.\n"
    },
    "Sevkü'l-Bereke": {
        "first_paragraph": "Sevkü'l-Bereke (Arapça: سوق البركة), Tunus'un başkenti Tunus'ta bulunan bir çarşıdır. Çarşı, Tunus Medinesi'nde yer almaktadır.\n"
    },
    "Sevkü'l-Bey": {
        "first_paragraph": "Sevkü'l-Bey (Arapça: سوق الباي; \"Bey Çarşısı\"), Tunus'un başkenti Tunus'ta bulunan bir çarşıdır. Çarşı, Tunus Medinesi'nde yer almaktadır.[1]\n"
    },
    "Sevkü't-Türk": {
        "first_paragraph": "Sevkü't-Türk (Arapça: سوق الترك; \"Türk Çarşısı\"), Tunus'un başkenti Tunus'ta bulunan bir çarşıdır. Çarşı, Tunus Medinesi'nde Yusuf Dayı Camii'nin yanında yer almaktadır.[1]\n"
    },
    "İslam mimarisi": {
        "first_paragraph": "İslam mimarisi ya da İslami mimari, İslam'ın kuruluşundan itibaren, İslam kültürü içerisinde bina ve yapıların tasarım ve yapımlarını etkileyen geniş bir yelpazedeki hem seküler hem de dinî yaklaşımları kapsayan bir ifadedir.\n"
    },
    "At nalı kemer": {
        "first_paragraph": "Nalkemer ya da Atnalı kemer (İspanyolca: arco de herradura) bazen Moro kemeri, Moro mimarisinde ve islami yapılarda karşılaşılan, kemerin sütun başlığının üzerinde içe doğru kıvrılmaya başladığı kemer tipidir. Sivri ya da yuvarlak at nalı biçiminde çeşitleri vardır.\n"
    },
    "Burç El Alem": {
        "first_paragraph": "Burç El Alem (Arapça: برج العالم; \"Dünya Kulesi\"), Birleşik Arap Emirlikleri'nin Dubai kentinde yapılması planlanmış bir gökdelen idi. Binanın inşaatına 2006 yılında başlanmış olup 2009 yılında bitirilmesi öngörülmekteydi. Ancak 2008 ekonomik krizi nedeniyle inşaatı durduruldu ve proje 2013 yılında iptal edildi.[4] Binanın 510 metre yüksekliğinde ve 101 katlı olması planlanmaktaydı.\n"
    },
    "Dubai Koyu Kulesi": {
        "first_paragraph": "Dubai Koyu Kulesi (Arapça: برج خور دبي‎ Burc Hur Dubai), Birleşik Arap Emirlikleri'nin Dubai kentinde inşa halinde olan bir telekomünikasyon ve gözlem kulesidir. Kulenin 1 milyar dolara mal olması ve 2022 yılında tamamlanması planlanmaktadır.[1][2]\n"
    },
    "Eyvan": {
        "first_paragraph": "Eyvan, üstü çoğunlukla tonozla örtülü; üç tarafı kapalı, bir tarafı tamamen açık mimari birimdir. Eyvan'a İran, Selçuklu ve Osmanlı mimarisinde sıkça rastlanır.\n"
    },
    "Girih karoları": {
        "first_paragraph": "Girih karoları, İslam sanatında görülen girih desenlerini oluşturmak için kullanılan, beş tip karodur. Karoların üzerinde bulunan çizgiler, karolar belli biçimlerde döşendiğinde yıldızlar, çokgenler ve karmaşık biçimde birbirini kesen şerit desenleri meydana gelir. Bu desenlerin örnekleri binalarda, kitap kapaklarında ve halılarda görülen bir süslemedir.\n"
    },
    "Hazîre": {
        "first_paragraph": "Hazîre, külliye, cami, mescit, tekke gibi dini yapıların avlularında yer alan etrafı duvar veya parmaklıkla çevrili mezarlıklara verilen isim.\n"
    },
    "İmamzade Türbesi (Gence)": {
        "first_paragraph": "\nGence İmamzadesi veya Mavi İmam Türbesi (Azerice: Göy İmam Türbəsi ), Gence şehri yakınlarında, Eski Gence topraklarında bulunan ve Gence Eyaleti Tarihi-Kültürel Arazisine dahil olan dini bir mimari komplekstir. Külliye, 8. yüzyılda vefat eden İmam Muhammed Bakır'ın oğlu İbrahim'in mezarı üzerine dikilen türbenin etrafında oluşmuştur.\n"
    },
    "Kasbah (kasaba)": {
        "first_paragraph": "Kasbah (\"bir kasabanın veya kalenin merkezi kısmı\") veya İngilizce'de casbah ayrıca qasaba, gasaba ve quasabeh olarak da bilinir. Hindistan'da qassabah, Portekizce alcáçova ve İspanya'da alcazaba, bir tür kaledir. Kasbah kelimesinin anlamı, \"tutmak\", \"eski şehir\" ve \"gözetleme kulesi\"dir.[1][2][3] Kuzey Afrika kentlerinde Arap mahallelerine verilen isim olarak da adlandırılır.\n"
    },
    "Kubbetü's-Sahre": {
        "first_paragraph": "Kubbetü's-Sahre[1] (Arapça: قبة الصخرة ḳubbetü's-ṣaḫre yani 'Kaya Kubbesi' [“sahre” sözü “sahra” sözü ile karıştırılmamalıdır]; İbranice: כיפת הסלע‎, romanize: Kippat ha-Sela), geçmişte Ömer camii olarak bilinen yapı, Kudüs'ün Eski Şehrindeki Tapınak Dağı'nda bulunan bir ibadethanedir. İlk olarak 691-692'de Emevî Halifesi Abdülmelik'in emriyle, MS 70'te Roma'nın Kudüs Kuşatması sırasında yıkılan İkinci Yahudi Tapınağı'nın bulunduğu yerde İkinci Fitne sırasında yapıldı.[2] Orijinal kubbe 1015'te yıkılmış ve 1022-23'te yeniden inşa edilmiştir. Kubbetü's-Sahre, kubbe iç süslemelerinde İslam inancını yansıtan ilk tarihi eser[3] ve İslam mimarisinin günümüze ulaşmış en eski eserlerinden biri kabul edilir.[4][5]\n"
    },
    "Mağrip mimarisi": {
        "first_paragraph": "Mağrip mimarisi ya da Moresk mimari; Endülüs, Fas ve Cezayir, Tunus ve Libya'nın olmak üzere Mağrip ülkeleri ve batı İslam dünyasında tarihsel olarak gelişen bir mimari tarzdır.[1][2][3][4][5] Kuzey Afrika'daki Berberi kültüründen, İslam öncesi İberya'dan (Roma, Bizans ve Vizigotik) ve İslami Orta Doğu'daki sanatsal akımlardan etkileri harmanlayarak oluşan Mağrip mimarisi, nalkemer gibi özellikleri içeren bir tarz oluşturdu. Riad bahçeleri (simetrik dört bölümlü avlular), ahşap, sıva ve çini işçiliğinde ayrıntılı geometrik ve arabesk motifler stilin diğer özellikleri arasında yer aldı.[6] Bu sanatsal gelişimin başlıca merkezleri, Cordoba, Kayrevan, Fes, Marakeş, Sevilla, Granada ve Tilimsan gibi bölge tarihindeki imparatorlukların ve Müslüman devletlerin başkentlerini içeriyordu.\n"
    },
    "Medine (mahalle)": {
        "first_paragraph": "Medine (Arapça: مدينة), Kuzey Afrika'da bazı şehirlerin genellikle surlarla çevrili eski bir şehre karşılık gelen tarihi bir bölgedir. Terim, şehir anlamına gelen Arapça kelimeden gelmektedir.[1]\n"
    },
    "Mozarap mimarisi": {
        "first_paragraph": "Mozarap mimarisi, romanesk dönem öncesi Hristiyan Mozaraplar tarafından geliştirilmiş ve inşa edilen yapıların sahip olduğu mimari tarzdır. Mozarap mimarisi kendisini bilhassa Endülüs'te ve Reconquista dahilinde yeniden fethedilen bölgelerde göstermektedir. İspanyolca literatürde bu mimari tarz için Arte de Repoblación, (Yeniden iskan sanatı) kavramı da kullanılmaktadır. Kurtuba Emirliği ve Endülüs Emevi Devleti dönemine ait Mozarap mimarisi örnekleri büyük çoğunlukla günümüze ulaşamamıştır.\n"
    },
    "Nakş-ı Cihan Meydanı": {
        "first_paragraph": "Nakş-ı Cihan Meydanı (Farsça: ميدان نقش جهان Meydān-e naḳş-e cahān; “Dünya'nın resminin meydanı” ya da ميدان شاه Meydān-e Şāh; “Şah'ın meydanı”), İran'da İmam Meydanı olarak da anılır. İsfahan'ın merkezinde bulunan, İran'ın ve Güneybatı Asya'nın en geniş meydanı. UNESCO'nun Dünya Mirası Listesi'ndeki meydanın etrafı Safavi Hanedanıdan kalma Âli Kapı, Şeyh Lütfullah Camii, Şah Camii gibi tarihi yapılar ile çevrilidir.\n"
    },
    "Revan kapısı (Şuşa)": {
        "first_paragraph": "Revan kapısı[1] veya Xelfeli kapısı[2] (Azerice: İrəvan qapısı) Şuşa kalesinin üç ana kapısından biridir ve kalenin batı tarafında yer alır. Kalenin diğer iki kapısı Gence ve Ağoğlan kapılarıdır.\n"
    },
    "Ribât": {
        "first_paragraph": "Ribât, sınır boylarında ve stratejik mevkilerde askerî amaçlı kullanılan yapılara verilen ad.[1] Sözlükte düşman saldırılarını önlemek veya sınır boylarında nöbet tutmak anlamına gelir. Kur'an'da ise, “ribâtü’l-hayl” (cihad için bağlanıp beslenen atlar) şeklinde geçmektedir. Hadislerde de cihat için hazır bekleyen atlar, nöbet tutmak ve sınırları koruyan muhafızlar için kullanılmıştır. Bu yapılar Osmanlı'da genellikle vakıflar tarafından inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Selçuklu mimarisi": {
        "first_paragraph": "Selçuklu mimarisi, Selçuklu Hanedanının, 11. ve 13. yüzyıllarda Orta Doğu ve Anadolu'nun çoğunu yönettiği dönemlerdeki yapı geleneklerini içermektedir. 11. yüzyıldan sonra, Anadolu Selçuklu Devleti döneminde Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun mirasını almakla birlikte Bizans, Ermeni ve İran mimari geleneklerinden de etkilenmiştir.\n"
    },
    "Sivri kemer": {
        "first_paragraph": "Sivri kemer, sivri bir biçimde yükselen eğrisel bir kemer çeşidi ve yapı öğesidir. Kemerin iki kıvrımlı yanı, keskin bir açıyla birleştiklerinden sivri bir tepe noktası meydana gelmektedir.\n"
    },
    "Şah Çerağ": {
        "first_paragraph": "Şah Çerağ (Farsça: شاه چراغ), İran'ın Şiraz şehrinde Şiilerin 8. imamı Ali er-Rızâ'nın kardeşleri Seyyid Emir Ahmed ile Mir Muhammed'in mezarlarının bulunduğu tarihi cami ve türbe. Seyyid Emir Ahmed'e verilen lakap olan Şah Çerağ \"ışıklar şahı\" anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Türkischer Tempel": {
        "first_paragraph": "Türkischer Tempel (\"Türk Tapınağı\" veya \"Türk Mabedi\"), Viyana'da bir sinagogdu. Özellikle Türkiye'den göç etmiş Sefarad Yahudileri için kurulmuş olan sinagog ve kubbesi Yahudi mimar stiliyle Hugo von Wiedenfeld tarafından 1885-1887 arasında inşa edilmiştir. Bina 1938'de Kristal Gece olaylarıyla harabeye çevrildi.\n"
    },
    "Yarım kubbe": {
        "first_paragraph": "Yarım kubbe, bir binada yarı dairesel bir alanı kaplayan ve bir kubbenin yarısı biçimindeki mimarî öğedir. Antik Roma mimarîsindeki apsislerde, geleneksel kilise mimarîsinde ve İslâmî mimarîdeki camiler ile eyvanlarda sıklıkla kullanılmıştır.\n"
    },
    "Yeşil Kubbe": {
        "first_paragraph": "Yeşil Kubbe (Arapça: القبة الخضراء, romanize: al-Qubbah al-Khaḍrā), İslam peygamberi Muhammed ve Müslüman Halifeler Ebu Bekir ve Ömer'in türbesinin üzerine inşa edilmiş yeşil renkli bir kubbedir. Kubbe, Medine'de Mescid-i Nebevî'nin (Peygamber Camii) güneydoğu köşesinde yer almaktadır.\n"
    },
    "İslam Ülkeleri Spor Oyunları": {
        "first_paragraph": "İslam Ülkeleri Spor Oyunları, 26 Eylül-5 Ekim 1980 tarihlerinde Türkiye'nin İzmir şehrinde düzenlenen ve Müslüman ülkelerden gelen sporcuların katıldığı çok sporlu etkinlikti.[1]\n"
    },
    "Kadınlar İslam Oyunları": {
        "first_paragraph": "Kadın İslam Oyunları, 1993 yılında başlayıp 2005 yılında sonlanan uluslararası çok sporlu etkinlik. Etkinlik, Islamic Federation of Women's Sport (IFWS) tarafından organize edilmiştir. Tüm ülkelerdeki Müslüman kadınlar, oyunlarda yer alabilmekteydi. 1993, 1997, 2001 ve 2005 yıllarında olmak üzere dört etkinlik de İran'da gerçekleştirilmişti.[1]\n"
    },
    "Abdal": {
        "first_paragraph": "Abdal, Türk tasavvufunun daha radikal formlarında karşılaşılan en üst mânevî mertebenin bir adıdır.\n"
    },
    "Debu": {
        "first_paragraph": "Debu bir grup müslüman müzisyenin 2001 yılında kurduğu Endonezya kökenli bir müzik grubudur. Grubun birçok üyesi Amerikalıdır. Bunun yanı sıra İngiliz, İsveç ve Endonezyalı üyeleri de vardır. Grubun kurucu üyeleri Endonezya'nın Makassar şehrinde öğretmenlik yaparken grubu bir okul aktivitesi olarak kurmuşlardır.[1]\n"
    },
    "Derviş": {
        "first_paragraph": "Derviş, bir tarikata ve şeyhe bağlı olan mürid, sûfiyâne bir hayat yaşayan kişi.\n"
    },
    "Ensar (Sudan)": {
        "first_paragraph": "Ensar (Arapça: أنصار) Sudanlı bir dini lider olan Muhammed Ahmed'in (12 Ağustos 1844 - 22 Haziran 1885), takipçilerinin 29 Haziran 1881'de Mehdi olduğunu ilan ettiği Sudan'da Aba Adası merkezli Sufi dini bir harekettir. Takipçileri, Ocak 1885'te Hartum'un ele geçirilmesiyle sonuçlanan Mısırlılara karşı bir dizi zafer kazandı.\n"
    },
    "Fena": {
        "first_paragraph": "Fena, tasavvufta kişinin duygularından ve iradesinden sıyrılarak benliğini Tanrının varlığında yok etmesi. Çeşitli aşamalardan oluşur. Kişinin aşama aşama benliğinden sıyrılması değişik terimlerle ifade edilir ve fena makamları olarak adlandırılır.[1]\n"
    },
    "Menzil (din)": {
        "first_paragraph": "Menzil, Tasavvuf'da bir sufi'nin ulaşmayı hedeflediği yerdir. Ayrıca, Kuran'da okuyucuya kolaylık olsun diye, bir haftada hatim etmek isteyenler için metinin yediye bölünmüş belirtilen yerlerine Menzil denir.[1]\n"
    },
    "Mösyö İbrahim ve Kuran'ın Çiçekleri": {
        "first_paragraph": "Mösyö İbrahim ve Kuran'ın Çiçekleri, Fransız yazar Eric-Emmanuel Schmitt'nin 2001 yılında yayımladığı biyografik romanıdır. Özgün adı Monsieur Ibrahim et les Fleurs du Coran olan roman Türkiye'de ilk kez 2004 yılında Bilge Kültür Sanat Yayınevi'nden Bahadır Bozkurt'un Türkçe çevirisiyle çıktı.\n"
    },
    "Pir Bahaeddin Erzincanî": {
        "first_paragraph": "Şeyh Muhammed Bahaüddin-i Erzincanî (ö. 1464), mutasavvıf. Erzincan ilinin Kaleric köyünde doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Tahsilini Erzincan'da tamamladı. 1464 yılında Erzincan'da zelzelede öldü. Kabri, Erzincan'da Camii Kebir yanındadır.\n"
    },
    "Tasavvuf tarikatları listesi": {
        "first_paragraph": "Tasavvuf tarikatları listesi, bu listede gelişmeye bağladığı 8. yüzyıldan, çeşitli kollara ayrıldığı günümüze kadar İslam dünyasındaki tasavvufi tarikatlar listelenecektir.\n"
    },
    "Tasavvuf'ta Şehâdet": {
        "first_paragraph": "“Şehâdet” kavramının hazır olma, bilme ve bildirme gibi lügavî anlamları,[1]  disiplinlerarasında bir değişme göstermezken terim olarak farklılıklar arz etmektedir. Tasavvuf ilmine de yansıyan şehadet kavramı burada da farklı bir anlam kazanmıştır. Buna göre, şehâdet, Allah’ın zâtını müşâhade etmek ve onda fenâ olmaktır. Çünkü Allah’tan başka şâhit ve görülen yoktur. Bir tek o vardır; fark birleşmekle anlaşılabilir.[2] Ayrıca Tasavvufta dile getirilen \"şehâdet alemi\" terimi dünya alemine delâlet eder.[3]\n"
    },
    "Xhermëhallë Kompleksi": {
        "first_paragraph": "Xhermëhallë Kompleksi (Arnavutça: Kompleksi i Xhermëhallës) ya da Cemahalle veya Cermahalle kompleksi, Arnavutluk Cumhuriyeti'nin Devline (Delvina) kenti içinde bulunmakta olan tarihi bir Osmanlı dinî yapımı (külliye). Enver Hoca'nın komünist hükûmetinin Ateizm kampanyası zamanında ayakta kalan az sayıda dinî yapıdan biridir. Onun zamanından beri millî kültür simgesi olarak anılmaktadır.[1]\n"
    },
    "İslam dünyası": {
        "first_paragraph": "İslam dünyası veya Müslüman dünyası, İslamî bir devlet yapısına sahip ülkeler ile birlikte nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan ülkelerin tümünü ifade eden bir kavramdır.[1] Bu, İslam'ın dini inançlarına ve yasalarına veya İslam'ın uygulandığı toplumlara bağlı olan herkesi kapsamaktadır.[2][3] Günümüzde İslam ülkelerinin tek çatı altında toplandığı tek uluslararası kurum, İslam İşbirliği Teşkilatı'dır. Modern bir jeopolitik anlamda bu terimler, dahil edilmek için üzerinde anlaşmaya varılmış kriterler olmamasına rağmen, İslam'ın yaygın olduğu ülkeleri ifade etmektedir.[3][4] Müslüman çoğunluklu ülkeler terimi, genellikle ikinci anlamda kullanılan bir alternatif terimdir.[5]"
    },
    "Münih (film)": {
        "first_paragraph": "Munich (Münih) yönetmenliğini Steven Spielberg'in üstlendiği 2005 ABD yapımı bir film. Başlıca roller, \nEric Bana, Daniel Craig, Ciarán Hinds, Mathieu Kassovitz, Hanns Zischler, Geoffrey Rush, Ayelet Zurer, Michael Lonsdale, Mathieu Amalric, Gila Almagor ve Moritz Bleibtreu tarafından üstlenilmiştir.\n"
    },
    "Fedek (televizyon kanalı)": {
        "first_paragraph": "Fedek Uydu Kanalı (Arapça : قناة فدك الفضائية), Şii İslam'ı esas olarak Arap ve İslam dünyasına aktarmak amacıyla Birleşik Krallık'ta bir grup Şii Müslüman tarafından kurulmuş bir Şii İslam kanalıdır.\n"
    },
    "Peace TV": {
        "first_paragraph": "Peace TV Birleşik Arap Emirlikleri Dubai'den küresel yayınlayan bir kâr amacı gütmeyen uydu televizyon ağıdır. Peace TV programlarının tamamı İngilizce dilindedir ve ücretsiz yayın yapar. Peace TV kurucusu ve başkanı Hindistan'dan İslami vaiz olan Zakir Naik dir.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Aşkenaz İbranicesi": {
        "first_paragraph": "Aşkenaz İbranicesi (İbranice: הגייה אשכנזית, romanize: Hagiyya Ashkenazit, Yidiş: אַשכּנזישע הבֿרה, romanize: Ashkenazishe Havara), Aşkenaz Yahudileri pratiği tarafından Yahudi ayininde kullanım ve Tevrat dersleri için tercih edilen Kutsal İbranice ve Mişnahik İbranice telaffuz sistemidir.\n"
    },
    "A Tale of Love and Darkness (film)": {
        "first_paragraph": "A Tale of Love and Darkness (İbranice: סיפור על אהבה וחושך) 2015 yapımı ABD-İsrail drama filmi. İsrailli yazar Amos Oz'un filmle aynı adı taşıyan otobiyografik romanından uyarlanmıştır. Filmin başrolünde yer alan Natalie Portman filmin ayrıca yönetmenliği ve senaristliğini yapmıştır.\n"
    },
    "Asabiyim Ben": {
        "first_paragraph": "Asabiyim Ben (İspanyolca özgün adıyla Relatos salvajes), yönetmenliğini Damián Szifron'un üstlendiği, kara komedi türündeki 2014 yapımı Arjantin-İspanyol filmi. Antolojik bir film olan Asabiyim Ben, şiddet ve intikam temalı, konu bakımından birbiriyle bağlantısız altı farklı kısa filmden oluşmaktadır.[3][4] Ansambl oyuncu kadrosuna sahip filmin başlıca rollerinde Ricardo Darín, Oscar Martínez, Leonardo Sbaraglia, Érica Rivas, Rita Cortese, Julieta Zylberberg ve Darío Grandinetti yer alır. 87. Akademi Ödülleri'nde Yabancı Dilde En İyi Film dalında Akademi Ödülü adayı gösterilmiştir.\n"
    },
    "Beni Adınla Çağır": {
        "first_paragraph": "Beni Adınla Çağır (Özgün adı: Call Me by Your Name), yönetmenliğini Luca Guadagnino'nun gerçekleştirdiği 2017 çıkışlı romantik drama filmidir. Filmin senaryosu James Ivory tarafından, André Aciman'ın 2007 yılında çıkan aynı adlı romanından uyarlandı. İtalya, Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya ve Fransa ortak yapımı olarak üretilen film, Benim Adım Aşk (Io sono l'amore, 2009) ve Sen Benimsin (A Bigger Splash, 2015) filmlerinden sonra Luca Guadagnino'nun arzu temalı üçlemesinin son ürünüdür. 1983 yılında İtalya'da geçen Beni Adınla Çağır, 17 yaşındaki Amerikalı İtalyan Elio Perlman (Timothée Chalamet) ile babasının Amerikalı asistanı Oliver (Armie Hammer) arasındaki romantik ilişkiyi anlatmaktadır. Filmin diğer oyuncuları arasında Michael Stuhlbarg, Amira Casar, Esther Garrel ve Victoire Du Bois de bulunmaktadır.\n"
    },
    "Bir Zamanlar Amerika": {
        "first_paragraph": "Bir Zamanlar Amerika (İtalyanca: C'era una volta in America; İngilizce: Once Upon a Time in America) 1984 yılında Sergio Leone tarafından yönetilen İtalya-ABD ortak yapımı filmdir. Film, Sergio Leone'nin yönettiği son filmdir. Filmin müziklerini İtalyan müzisyen Ennio Morricone yapmış olup, dünyanın en iyi soundtrack albümlerinden biri olarak görülmektedir. Başlıca oyuncuları Robert De Niro, James Woods, Elizabeth McGovern ve Tuesday Weld'dir.\n"
    },
    "Café Society": {
        "first_paragraph": "Café Society, Woody Allen tarafından yazılan ve yönetilen 2016 Amerikan romantik komedi-drama filmidir. Filmde Jesse Eisenberg, Kristen Stewart, Steve Carell, Jeannie Berlin, Blake Lively, Parker Posey, Corey Stoll ve Ken Stott yer alıyor. Film, 1930'larda Hollywood'a taşınan ve burada güçlü bir yetenek ajanı olan amcasının asistanına aşık olan genç bir adamı konu alıyor.\n"
    },
    "Enemies, A Love Story (film)": {
        "first_paragraph": "Enemies, A Love Story  Paul Mazursky’nin yönettiği 1989 yapımı olan, Isaac Bashevis Singer’ın 1966 tarihli Enemies, A Love Story romanına dayanan film.  Filmde Ron Silver, Anjelica Huston, Lena Olin ve Margaret Sophie Stein rol alıyor. Film eleştirmenlerden olumlu eleştiriler aldı ve 62. Akademi Ödülleri'nde üç dalda aday gösterildi; En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu (Huston ve Olin için) ve En İyi Uyarlama Senaryo\n"
    },
    "Exodus: Tanrılar ve Krallar": {
        "first_paragraph": "Exodus: Tanrılar ve Krallar (İngilizce: Exodus: Gods and Kings), Ridley Scott tarafından yönetilen ve Kitab-ı Mukaddes'ten esinlenen 2014 yapımı bir epik film. Başrollerinde Christian Bale, Joel Edgerton, John Turturro, Aaron Paul, Sigourney Weaver ve Ben Kingsley yer almaktadır.\n"
    },
    "Hester Street (film)": {
        "first_paragraph": "Hester Street, Abraham Cahan'ın 1896 tarihli romanı Yekl: A Tale of the New York Getto'ya dayanan, Joan Micklin Silver tarafından uyarlanan ve yönetilen 1975 yapımı romantik bir filmdir .[1] 2011 yılında Hester Street, Kongre Kütüphanesi Ulusal Film Arşivi'ne korunmak üzere seçildi.[2]\n"
    },
    "I Am Josh Polonski's Brother": {
        "first_paragraph": "I Am Josh Polonski's Brother, Raphael Nadjari'nin ikinci uzun metrajlı filmi. 2001 yapımı film, S8mm 200 ASA ile New York'ta, 1999 yılı ile 2000'in başlarında çekildi. Film, Berlin Film Festivali'nde Forum bölümüne kabul edildi.\n"
    },
    "Modigliani (film)": {
        "first_paragraph": "Modigliani, Mick Davis'in yazıp yönettiği, Andy García, Elsa Zylberstein, Omid Djalili, Hippolyte Girardot, Eva Herzigova ve Udo Kier'in oynadığı 2004 yapımı biyografik dram filmi. İtalyan sanatçı Amedeo Modigliani'nin hayatı anlatılmaktadır.\n"
    },
    "Papaz Kaçtı (film)": {
        "first_paragraph": "Papaz Kaçtı 1973 Fransa-İtalya ortak yapımı satirik komedi filmidir. Özgün adı Les aventures de Rabbi Jacob (Tr: Haham Jakob'un Maceraları) olan film ABD'de The Mad Adventures of 'Rabbi' Jacob adıyla gösterilmiştir. Film 5 Ocak 1975 tarihinde Türkiye'de sinemalarda gösterime girmiştir.[1]\n"
    },
    "Piyanist (film, 2002)": {
        "first_paragraph": "Piyanist, ya da orijinal ismiyle The Pianist, Roman Polanski'nin 2002 yapımı uzun metrajlı dramatik ve biyografik savaş filmidir. Fransız–İngiliz–Alman–Polonyalı ortak yapımı olan film, gerçek bir hikâyeyi anlatmaktadır. 1930'lar Polonya'sının başarılı piyanist ve bestecilerinden biri olan Yahudi kökenli Władek Szpilman'ın, Varşova Ayaklanması'nın bastırılmasından hemen sonra Wehrmacht subayı Wilm Hosenfeld'ın önemli yardımları sayesinde nasıl hayatta kaldığını anlattığı Śmierć Miasta isimli otobiyografisine dayanmaktadır.\n"
    },
    "Schindler'in Listesi": {
        "first_paragraph": "Schindler'in Listesi (İngilizce: Schindler's List), yönetmenliğini Steven Spielberg'in yaptığı, 1993 ABD yapımı bir filmdir. II. Dünya Savaşı sırasında Naziler'in uygulamış olduğu soykırımdan binin üzerinde Polonya Yahudisinin kurtarılmasında rolü olan Oskar Schindler'i ve bu kurtarmayı konu edinen film, 321 milyon dolar gişe hasılatı elde etmiş[1] ve Akademi, Altın Küre, BAFTA ve Grammy ödülleri kazanmıştır. \"Tüm zamanların en iyi filmleri\" konulu çeşitli listelerde üst sıralarda bulunan film, Amerikan Film Enstitüsü'nün güncel listesinde 9. sırada yer almaktadır.[2]\n"
    },
    "Sixty Six": {
        "first_paragraph": "Sixty Six, yönetmenliğini Paul Weiland'ın üstlendiği, komedi-dram türündeki 2006 yapımı Birleşik Krallık filmi. Başrollerini Gregg Sulkin, Helena Bonham Carter ve Eddie Marsan'ın paylaştığı film gerçek bir hikâyeden esinlenilmiş olup, İngiltere'nin ev sahipliği yaptığı 1966 FIFA Dünya Kupası'nın final maçıyla aynı gün Londra'da gerçekleşen bir Bar Mitsva'da yaşananları konu alır.\n"
    },
    "Soysuzlar Çetesi": {
        "first_paragraph": "Soysuzlar Çetesi (İngilizce: Inglourious Basterds), Quentin Tarantino'nun yazdığı ve yönettiği 2009 yapımı film. Tarantino, II. Dünya Savaşı sırasında geçen filmin ismi için, İtalyan asıllı yönetmen Enzo Girolami Castellari'nin 1978 yapımı olan filmi Quel Maledetto Treno Blindato'dan ilham aldı. Filmde Brad Pitt (Teğmen Aldo Raine), Christoph Waltz (Albay Hans Landa), Diane Kruger (Bridget von Hammersmark), Mélanie Laurent (Shosanna Dreyfus), Mike Myers (General Ed Fenech), Samuel L. Jackson (Anlatıcı) gibi isimler oynadı.\n"
    },
    "Suçlar ve Kabahatler": {
        "first_paragraph": "Suçlar ve Kabahatler (İngilizce özgün adıyla Crimes and Misdemeanors), yönetmenliğini ve senaristliğini Woody Allen'ın üstlendiği, varoluşçu komedi-drama türündeki 1989 çıkışlı bir Amerikan filmidir. Başlıca rollerinde Caroline Aaron, Alan Alda, Woody Allen, Claire Bloom, Mia Farrow, Joanna Gleason, Anjelica Huston, Martin Landau, Jenny Nichols, Jerry Orbach ve Sam Waterston yer alır.\n"
    },
    "Sunshine (film, 1999)": {
        "first_paragraph": "Sunshine, yönetmenliğini István Szabó'nun yaptığı, senaryosunu Israel Horovitz ve Szabó'nun yazdığı 1999 yapımı tarihi drama filmidir. Aslen Sonnenschein (Almanca: \"güneş ışığı\") olarak adlandırılmış ve daha sonra Sors olarak değiştirilmiştir (Macarca: \"kader\"), Macar Yahudi bir ailenin  beş neslini anlatır veMacaristan'daki değişimler sırasında, çoğunlukla 19. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın ortalarına kadar olan üç kuşağa odaklanır. Ailenin hikâyesi, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun kuruluşundan 1956 Devrimi'nden sonraki döneme uzanırken, karakterler kimliklerinin çoğunu teslim etmek ve aile çatışmasına katlanmak zorunda kalıyor. Üç kuşağın da merkezi erkek kahramanı Ralph Fiennes tarafından canlandırılıyor. Filmin yıldızları arasında Rachel Weisz ve John Neville yer alıyor. Gerçek hayatta anne kız olan Jennifer Ehle ve Rosemary Harris filmde aynı karakteri canlandırıyor.\n"
    },
    "The Garden of the Finzi-Continis (film)": {
        "first_paragraph": "The Garden of the Finzi-Continis (İtalyanca: Il giardino dei Finzi-Contini) Vittorio De Sica tarafından yönetilen 1970 yapımı İtalyan filmidir. Filmde Lino Capolicchio, Dominique Sanda ve Helmut Berger yer almaktadır. Film, Giorgio Bassani'nin 1962 tarihli aynı adlı romanına dayanmaktadır.\n"
    },
    "The Heartbreak Kid (film, 1972)": {
        "first_paragraph": "The Heartbreak Kid, Elaine May tarafından yönetilen ve Neil Simon tarafından yazılan, başrollerini Charles Grodin, Cybill Shepherd, Jeannie Berlin, Audra Lindley, Eddie Albert ve Doris Roberts'ın paylaştığı 1972 Amerikan romantik komedi filmidir.[2] Bruce Jay Friedman tarafından yazılan ve ilk kez 1966'da Esquire dergisinde yayınlanan \"A Change of Plan\" adlı kısa öyküye dayanmaktadır [3]\n"
    },
    "The Producers (film, 1967)": {
        "first_paragraph": "The Producers, Mel Brooks tarafından yazılıp yönetilen ve Zero Mostel, Gene Wilder, Dick Shawn ve Kenneth Mars'ın oynadığı 1967 ABD yapımı hiciv kara komedi filmidir . Film, bir aldatmacanın parçası olarak yaratabilecekleri en kötü sahne müzikalini sahneye koymak zorunda kalan bir tiyatro yapımcısı ve muhasebecisi hakkındadır. İkili sonunda Adolf Hitler ve Naziler etrafında dönen bir konu bulur. Film bu tema nedeniyle,  en başından beri tartışmalıydı [6][7] ve hem iyi hem kötü eleştiriler aldı. Bir kült film haline geldi [8] ve daha sonra daha olumlu eleştiriler aldı.\n"
    },
    "Uncut Gems": {
        "first_paragraph": "Uncut Gems 2019 Amerikan yapımı polisiye gerilim filmidir.[1] Yönetmenliğini Safdie kardeşlerin üstlendiği filmin olay örgüsü Ronald Bronstein tarafından yazılmıştır. Adam Sandler, Lakeith Stanfield, Julia Fox ve Kevin Garnett'in başrollerini paylaştığı film, Howard Ratner adlı bir mücevher satıcısının başından geçenleri konu almaktadır.\n"
    },
    "Venedik Taciri (film, 2004)": {
        "first_paragraph": "Venedik Taciri (İngilizce: The Merchant of Venice), 2004 yapımı Shakespeare'in aynı isimli tiyatro oyunundan uyarlanmış sinema filmidir. Shakespeare'in tiyatro oyunlarından uyarlanmış, İngilizce dilinde ilk uzun sesli filmdir. Diğer birçok film televizyon için yapılmış video kaseti prodüksiyonlarıdır.\n"
    },
    "Yentl (film)": {
        "first_paragraph": "Yentl , Barbra Streisand'ın yönettiği, yazdığı, ortak yapımcılığını yaptığı ve başrolde oynadığı 1983 Amerikan romantik müzikal drama filmidir . Isaac Bashevis Singer'ın \"Yentl the Yeshiva Boy\" adlı kısa öyküsüne dayanmaktadır.\n"
    },
    "Ştreimel": {
        "first_paragraph": "Ştreimel (Yidiş: שטרײַמל‎, shtrayml veya שטרײַמלעך‎, shtraymlekh), pek çok evli Haredi Yahudiliği mensubu erkeğinin, özellikle Hasidik Yahudilik üyelerinin, Şabat ve Yahudi bayramlarında başlarına giydikleri kürklü bir şapkadır. Yeruşalim'de ştreimel, Litvanya Yahudileri tarafından da çokça giyilir.[1]\n"
    },
    "Rabbânî Yahudilik": {
        "first_paragraph": "Rabbânî Yahudilik (İbranice: יהדות רבנית‎, romanize: Yehadut Rabanit), altıncı yüzyılda Babil Talmud'unun derlenmesinden beri Yahudiliğin ana akım formunu oluşturan dini hareket.[1] Farisi Yahudilikten köklenmiş Rabbânî Yahudilik, Sina Dağı'nda Musa'nın Tanrı'dan Yazılı Tevrat ile yorumlamaları ve tefsirleri içeren \"Sözlü Tevrat'ı\" birlikte aldığı ve halkına beraber aktardığı, bu yorumlamaların ise kesintiye uğramadan daha sonra yazıya geçirildiği inancına dayanır. Sözlü Tevrat'ın yazılı hale getirilmesinde dönemin hahamlarının Hristiyan metinlerin kanonlaştırılmasından etkilendikleri düşünülmektedir.[2]\n"
    },
    "Aliyah": {
        "first_paragraph": "Aliyah (İbranice: עֲלִיָּה), Yahudilerin diasporadan İsrail topraklarına göç etmesini ifade eden terim. Ayrıca \"yukarı çıkma\" olarak tanımlanan (Kudüs'e çıkma) ve \"İsrail topraklarına geçerek Aliyah yapma\" olarak tanımlanan durum, Siyonizm'in temel ilkelerinden birisidir.\n"
    },
    "Get": {
        "first_paragraph": "Get (İbranice: גט, çoğul gitin, İbranice: גיטין), Halaha'ya göre boşanırken, boşanmanın geçerli olması için, kocanın karısına sunmak zorunda olduğu belgedir. Belgedeki metin kısadır: \"Bütün erkeklere müsaitsin\". Burada anlatılmak istenen kadının artık evli olmadığı ve zina kurallarının kadın üzerinde uygulanamayacağıdır. Verilen get ile Yahudi evliliğinde kocaya geçen haklar kadına iade edilmiş olur.\n"
    },
    "Kadima": {
        "first_paragraph": "Kadima (İbranice: קדימה, Türkçe: İleri‎), İsrail'deki siyasi bir partidir. Merkez bir parti olup, liberal bir görüşe sahiptir. Ariel Şaron tarafından kurulan partinin günümüzdeki lideri Shaul Mofaz'dır. Kadima partisi diğer bir partiyle koalisyona gitmek istememektedir. İsrail'in sisteminin güçlendirilmesi için siyasi sistemde reformlar yapılmasını amaçlamaktadır. Ayrıca partinin görüşüne göre Kudüs büyük bir Yahudi yerleşimi olarak İsrail'in bir parçası olarak kalmalıdır. İsrail'de Yahudi çoğunluğunun mutlaka sağlanması gerektiği parti genel ilkelerinde yer almaktadır. Parti, iki devletli çözümü, İsrail-Filistin Sorununun çözümü olarak görmekte, bunun içinde Filistin kesiminin terörle arasına mesafe koyması, Filistin halkının silahlarının toplanması ve saldırıların sona erdirilmesidir.\n"
    },
    "Kaparot": {
        "first_paragraph": "Kaparot (İbranice: כפרות, Tekil: Kapara) bazı Yahudilerce Yom Kippur arifesinde uygulanan bir Yahudi ayinidir. Kişi, tavuğu veya bir tutam demir parayı bir başkasının kafasının üzerinde üç kere çevirerek o kişinin günahlarını sembolik olarak tavuğa veya paraya geçirir. Ardından tavuk kesilir ve oruç öncesi öğün olarak fakirlere verilir.[1] Eğer kapara için kullanılan nesne paraysa, bu para fakire, oruç tutmaya başlamadan önceki öğününü alması için verilir.\n"
    },
    "Kislev": {
        "first_paragraph": "Kislev (İbranice: כִּסְלֵו) İbrani takvimine   göre resmi  yılın üçüncü ayıdır (yıl 1 Tişri'de başlar) ve dini yılın dokuzuncu ayıdır (dini yıl 1 Nisan'da  başlar). Genelde 30 gün çeken bu ay ayın durumuna göre bazen 29 gün çekebilir. Gregoryen takvime   göre Kasım-Aralık aylarına düşer. \"Rüyalar ayı\" olarak da bilinir.\n"
    },
    "Mohel": {
        "first_paragraph": "Mohel (İbranice: מוהל‎) birit milah törenlerinde sünnet eden, konuyla ilgili eğitimini almış Yahudidir.\n"
    },
    "Moşav": {
        "first_paragraph": "Moşav[1] (İbranice מוֹשָׁב, çoğul מוֹשָׁבים moşavim, harfiyen: yerleşim, köy), İsrail'de kırsal bölgelerde kurulmuş olan kooperatif tarım köyü. Moşav sakinlerine moşavnik (מוֹשַׁבְנִיק) adı verilir.\n"
    },
    "Nidah": {
        "first_paragraph": "Nidah veya Niddah (İbranice: נִדָּה‎), regl gören kadınlar veya ayinlerini tamamlayamadan adet görmeye başlayan kadınlar için kullanılan bir terimdir. Kelime anlamı ayrılıktır ve genelde ayin saflığından ayrılma anlamında kullanılır.[1] Bu terim halahada adet görme ile ilgili kanunlarda sıkça kullanılır.\n"
    },
    "Şalom": {
        "first_paragraph": "Şalom[a] (İbranice: שָׁלוֹם‎), İbranicede 'barış, uyum, bütünlük, refah, ve huzur' anlamlarına gelen bir sözcüktür.[1][2] İbranice konuşanlar (İsrail'de ve diasporada) arasında selamlaşmada veya bazen vedalaşmada kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Şalom aleihem": {
        "first_paragraph": "Şalom aleihem (İbranice: שָׁלוֹם עֲלֵיכֶם‎, romanize: Şālóm ʻalêiḥem),[1][2] Yahudiler'in kendi aralarında kullandıkları ve İbranicede \"barış seninle olsun\" anlamına gelen sözlü selamlamadır. Bu selamlamaya karşılık ise aleihem şalom (עֲלֵיכֶם שָׁלוֹם‎; lit. 'barış, seninle de olsun') cevabı verilir.[3][4] Yahudiler vesilesiyle yaklaşık MS 650'lerde İslam'a da geçen şalom aleihem selamı, zamanla Arapça'da selâmün aleyküm formunu almıştır.\n"
    },
    "Şavit": {
        "first_paragraph": "Şavit (İbranice: שביט; \"kuyrukluyıldız\"), İsrail yapımı bir fırlatma roketidir. Roket, Israel Aerospace Industries tarafından 1982 yılında uyduları yörüngeye fırlatmak amacıyla geliştirilmiş olup ilk uçuşunu 1988 yılında gerçekleştirdi ve İsrail uzaya araç fırlatma kabiliyeti bulunan sekizinci ülke haline geldi.[2]\n"
    },
    "Tevrat": {
        "first_paragraph": "Tevrat (/ˈtɔːrə, ˈtoʊrə/; İbranice: תּוֹרָה‎ Tōrā, \"Talimat\", \"Öğretme\" veya \"Kanun\"), İbrani Kutsal Kitabı'nın ilk beş kitabının, yani Tekvin, Çıkış, Levililer, Sayılar ve Tesniye kitaplarının derlemesidir.[1]\n"
    },
    "İsrail mutfağı": {
        "first_paragraph": "İsrail mutfağı, hem yerel yemekler hem de dünyanın her yerinden İsrail'e gelen Yahudi göçmenlerin yemeklerinden oluşur. 1948'de İsrail devletin kuruluşundan ve özellikle 1970'lerin son yıllarından beri bir İsrail füzyon mutfak oluşmuştur.[1]\n"
    },
    "Bagel tost": {
        "first_paragraph": "Bagel tost (İbranice: בייגל טוסט, Latin harfleriyle: Beygel tost), İsrail'de yaygın bir sandviçtir. Tosta basılan bagelin yanına sebze ve peynir eklenir. Bagel tost kimi zaman pizza gibi süslenebilir.[1]\n"
    },
    "Boranı": {
        "first_paragraph": "Boranı, İran ve Mizrahi[1] mutfağında yoğurtla hazırlanan bir aperitiftir.[2] Ispanak ve diğer malzemelerle hazırlanan boranı, Van ve Isparta başta olmak üzere Türkiye'nin çeşitli yörelerinde farklı şekillerde hazırlanmaktadır. Yalvaç ve Mecitözü civarlarında ise, ıspanaklı ve fasulyeli olmak üzere iki çeşidi bulunmaktadır.[3] İçerisine bulgur katılarak haşlanmak suretiyle pişirilir. Üzerine sarımsaklı yoğurt ve tereyağı dökülerek servis edilir. Genellikle kuru soğan ile birlikte tüketilir. Azerbaycan gibi Kafkasya ülkelerinde de popülerdir.\n"
    },
    "Bulgur": {
        "first_paragraph": "Bulgur[1], buğdaydan yapılan bir yiyecektir. Orta Doğu ve Akdeniz[2][3][4] mutfaklarında tüketilen bulgur, tahıl grubundan sayılmakta ve besin piramidinin tabanında yer almaktadır.\n"
    },
    "Cheesecake": {
        "first_paragraph": "Cheesecake, bir veya daha fazla katmandan oluşan bir tatlıdır. Ana ve en kalın katman, yumuşak, taze peynir (tipik olarak krem peynir veya ricotta), yumurta ve şeker karışımından oluşur. Alt tabaka varsa, genellikle ezilmiş kurabiyelerden (veya sindirim bisküvilerinden), graham krakerlerinden, hamur işlerinden, sünger kek veya bazen pandispanyadan yapılan bir kabuk veya tabandan oluşur.[1] Pişirilebilir veya pişmemiş olabilir (genellikle buzdolabında).\n"
    },
    "Kaz eti": {
        "first_paragraph": "Kaz eti, kaz ve evcil kaz'lardan  alınan et'lerdir.[1] Kazların eti, karaciğeri ve diğer organları, yumurtası çeşitli mutfaklarda kullanılmaktadır. Pişirme yöntemleri arasında kavurma, kızartma, buğulama, buharda pişirme, ızgara, kaynatma yer alır. Ayrıca pâté, çorba, sulu yemek, sosis, kıyma ve köfte de hazırlanır.[2]\n"
    },
    "Kepse": {
        "first_paragraph": "Kepse (Arapça: كبسة) veya mahbus (مكبوس), ortak bir tabakta servis edilen karışık bir pirinç yemeğidir.[1] Kökeni Suudi Arabistan'a dayanmakla birlikte genellikle Arap Yarımadası'ndaki ülkelerde de ulusal bir yemek olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Laffa": {
        "first_paragraph": "Laffa, ayrıca lafa veya Irak pitası, İsrail mutfağına ait Irak kökenli yassı ekmektir. Tandırda veya tabun adı verilen bir fırında pişirilir. Genellikle şavurma, felafel, humus veya şakşuka gibi yemeklerle dürüm yapılarak tüketilir.[1] Tandır ekmeği, naan veya Filistin mutfağından tabun ekmeği ile benzerlik gösterir.\n"
    },
    "Lahmacun": {
        "first_paragraph": "Lahmacun, açılmış hamurun üzerine kıyma, maydanoz, soğan, sarımsak, karabiber ve isot (kırmızı biber) gibi baharatlarla hazırlanan malzeme sürüldükten sonra taş fırında pişirilmesiyle yapılan Orta Doğu mutfağında bir çeşit içli pidedir.[1][2] İngilizcede zaman zaman Türk pizzası,[3] veya Ermeni pizzası,[2] olarak adlandırılsa da Orta Doğu kökenli bir yemektir. Pizzadan farklı olarak peynir kullanılmaz[4] ve hamur daha incedir.[5] Lahmacun; Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Lübnan, Suriye, İsrail ve dünyadaki Türk topluluklarında popüler bir yemektir.\n"
    },
    "Maklube": {
        "first_paragraph": "Maklube (Arapça: مقلوبة \"dönüştürülmüş\"), Suriye, Irak[1], Filistin[2][3][4][5] ve Ürdün[6][7] gibi Levant ülkeleri başta olmak üzere Türkiye'de de Arapların azınlıkta yaşadığı Siirt ve Mardin gibi yerlerde  pişirilen bir yemektir. Osmanlı mutfağında yer alır.[8]\n"
    },
    "Musabbaha": {
        "first_paragraph": "Musabbaha (Arapça: مسبحة), Levant bölgesinde yaygın olarak tüketilen bir humus çeşitidir.[1]\n"
    },
    "Müceddere": {
        "first_paragraph": "Müceddere (Hasbeli Aş) [1] Türk ve Arap mutfağına özgü mercimekli bulgur pilavıdır. İki ölçek bulgura bir ölçek yeşil mercimek daha önceden biraz diri kalacak şekilde haşlanır ve bulgurla pillav kıvamında pişirilir. Kişniş ve kırmızı pul biber eklenir. Bir adet kuru soğan halka halka doğranıp 4 kaşık zeytinyağında kavrulur ve pilavın üstüne dökülür.\n"
    },
    "Nar suyu": {
        "first_paragraph": "Nar suyu, nar meyvesinden yapılan meyve suyudur. Yemek pişirmede hem taze meyve suyu hem de konsantre şurup olarak kullanılır.\n"
    },
    "Şiş kebabı": {
        "first_paragraph": "Şiş kebabı, Türk yemek kültürünün içinde önemli bir yeri olan et yemeği. Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi vardır.[1]\n"
    },
    "Şnitzel": {
        "first_paragraph": "Şnitzel veya şinitzel (Almanca: Wiener Schnitzel), Avusturya mutfağından, gayet ince kesilmiş bir dilim dana, domuz veya tavuk etinin sırasıyla una, yumurta sarısına ve galeta ununa bandırılarak kızgın yağda kızartılmasıyla yapılan bir yemek türüdür. Avusturya'da yaygın olarak yapılan Avrupa kökenli fast food türü yemek, nugget ile benzer özellikler göstermektedir. Almanya'da da oldukça çok tüketilir.\n"
    },
    "Tabun ekmeği": {
        "first_paragraph": "Tabun ekmeği (Arapça: خبز طابون), Levant bölgesinde yaygın olan bir yassı ekmektir. Geleneksel olarak tabun fırını adı verilen fırında veya tandırda pişirilir. Bu özelliğiyle tandır ekmeğiyle benzeşmektedir. Genellikle çeşitli yemeklere katık edilerek tüketilmektedir.[1]\n"
    },
    "Tahin": {
        "first_paragraph": "Tahin, susamın kabuğunun soyulması, kavrulması ve öğütülmesi ile elde edilen bir Orta Doğu çeşnisidir.\n"
    },
    "Tajine": {
        "first_paragraph": "Tajine, Kuzey Afrika ülkelerinde kullanılan, koni şeklinde kapağı bulunan servis kapları.[1]\n"
    },
    "Zahter": {
        "first_paragraph": "Zahter (Türkçe:Zahter Za'atar (Arabic: زَعْتَر‎, IPA: [ˈzaʕtar]) görünüş itibarıyla kekik bitkisine benzetilir ve \"kara kekik\" olarak anılmaktadır. Yabani bir ot çeşidi olan zahter orta ve güney Anadolu bölgelerinde yetişmektedir. Yemeklerde baharat olarak kullanılmasıyla bilinse de aslında çay olarak tüketildiğinde insan sağlığına katkısı oldukça büyüktür. Aynı zamanda bazı kültürlerde tuz, susam ve mercanköşk gibi ürünlerle birleştirilen bu bitki kahvaltılık sos halinde de tüketilir.\n"
    },
    "Paul Reuter": {
        "first_paragraph": "Paul Julius Freiherr von Reuter (Baron von Reuter; doğum adı Israel Beer Josaphat,[1][2] 21 Temmuz 1816 - 25 Şubat 1899), telgraf ile haber raporlama işinin öncüsü olan ve Reuters'in kurucusu olan Yahudi kökenli Alman-İngiliz girişimci ve medyacıydı.[3][4]\n"
    },
    "Balık ve patates": {
        "first_paragraph": "Fish and chips, bulamaç kaplı kızarmış balığın patates kızartması ile servis edildiği sıcak yemektir. Yemek İngiltere'de ortaya çıkmıştır ve iki ana bileşeni göçmenler tarafından getirildiği için füzyon mutfağının bir örneğidir.[1][2] Fish and chips, Birleşik Krallık'ta ve diğer birçok ülkede, özellikle de İngilizce konuşulan ve İngiliz Milletler Topluluğu ülkelerinde yaygın tüketilir.\n"
    },
    "Komposto": {
        "first_paragraph": "Komposto ya da hoşaf, meyvelerin şekerli su ile kaynatılması şeklinde hazırlanan bir tatlı türüdür. Kurutulmuş meyve ile yapılanına hoşaf, Slav ülkelerde taze meyve ile yapılanına kompot veya komposto denir. Orta Çağ Avrupa kökenli, şekerli şuruptaki bütün meyve parçalarından yapılmış bir tatlıdır. Bütün meyveler suda şeker ve baharatlarla pişirilir.[1] Şurup, vanilya, limon veya portakal kabuğu, tarçın çubukları veya toz, karanfil, diğer baharatlar, öğütülmüş badem, rendelenmiş hindistan cevizi, şekerlenmiş meyve veya kuru üzüm ile baharatlandırılabilir. Komposto ya sıcak ya da soğuk servis edilir.[2]\n"
    },
    "Matsa pizza": {
        "first_paragraph": "Matsa pizza, tabanının pizza hamurundan değil matsadan yapıldığı bir tür pizzadır. Hamursuz Bayramı'nda mayalı ekmek yasak olduğu için Yahudiler tarafından tercih edilir.\n"
    },
    "Smetana": {
        "first_paragraph": "Smetana, Orta ve Doğu Avrupa'dan gelen çeşitli ekşi krema türlerinden biridir. Ağır kremanın ekşimesi ile üretilen mandıra ürünü'dür. Kefir veya Krem fraîche'ye benzer (%28 yağ), ancak günümüzde ülkeye bağlı olarak çoğunlukla %9 ila %36 süt yağı içeriği ile satılmaktadır. Pişirme özellikleri crème fraîche'den farklıdır. ABD'de satılan %12 ila %16 süt yağı içeren daha hafif ekşi kremler mevcuttur. Yemek pişirme ve ekmek yapımında yaygın olarak kullanılır.[1]\n"
    },
    "Streuselkuchen": {
        "first_paragraph": "Streuselkuchen (Almanca telaffuz: [ˈʃtʁɔʏzl̩ˌkuːxn̩]; Polonya'da bilinen adıyla Kołocz śląski), \"streusel\" olarak anılan tatlı bir kırıntı tepesi ile kaplı mayalı hamurdan yapılan bir pastadır.[1] Kırıntılar için ana malzemeler 1: 1: 2 oranında karıştırılan şeker, tereyağı ve undur.[1] Almanya, Polonya ve Aşkenaz Yahudi mutfaklarında popülerdir. İngilizce konuşulan ülkelerde kırıntılı kek anlamına gelen crumb cake adıyla bilinir.\n"
    },
    "Trefa": {
        "first_paragraph": "Trefa ya da Taref (ibranice: טרף, \"trehf\"), Musevilikte bir yiyeceğin dini kurallara göre yenilmesinin haram olması durumu (Mundar). Bu kelime “Kaşer” (koşer) kelimesinin zıt anlamlısı olarak kullanılır.\n"
    },
    "Dağ Yahudileri Müzesi": {
        "first_paragraph": "Dağ Yahudileri Müzesi (Azerice: Dağ Yəhudiləri Muzeyi) Azerbaycan'ın Guba şehrinde Dağ Yahudilerine adanmış bir müzedir. 2020'de açılmıştır ve 19. yüzyıldan kalma Karzhog Sinagogu'nda yer almaktadır.[2][3]  Dağ Yahudilerine adanmış dünyadaki ilk ve tek müzedir.[3]\n"
    },
    "Media Forest": {
        "first_paragraph": "Media Forest, Müzik ve Reklam Endüstrisi için radyo yayını takibi ve medya araştırmaları yapan İsrailli bir servis sağlayıcı.[1] 2005 yılında Netanya, İsrail'de kuruldu.[2][3]\n"
    },
    "Misirlou": {
        "first_paragraph": "Misirlou (Yunanca: Μισιρλού, Türkçe: Mısırlı), İlk kez 1927 yılında Atina'da kaydedilmiş egzotik halk şarkısı.\n"
    },
    "Oyfn Boydem": {
        "first_paragraph": "Oyfn Boydem, Almanya ve Polonya başta olmak üzere Orta Avrupa'da yaşayan Aşkenaz Yahudilerinin çektiği sıkıntıları anlatan Yidiş halk şarkısı.\n"
    },
    "Smyrneiko": {
        "first_paragraph": "İzmir ekolü (Smyrneiko)  müzisyenler, akademisyenler ve plak yapımcıları tarafından  oluşturulan rebetiko ekollerden biridir.Bir diğer ekol Pire ekolü (Pireotiko) dur. Türk halk müziği ,Sefarad müziği, Klasik Türk müziği,Kanto,Yunan Halk Müziği eserlerde kullanılır.\n"
    },
    "Efron": {
        "first_paragraph": "Efron, bir Aşkenazi Yahudisi soyadıdır.[1] İncil'de geçen bir yer isminden gelmektedir, ayrıca İbranice'de toygar kuşu.[2] Şu kişilerin soyadıdır:\n"
    },
    "Goldberg": {
        "first_paragraph": "Goldberg, bir yer ismi ve Alman ve Yahudi soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Herzberg": {
        "first_paragraph": "Herzberg, bir yer ismi ve Alman ve Yahudi soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Jung (soyadı)": {
        "first_paragraph": "Jung, bir Almanca, Yahudi ve Korece (Hangıl: 정 (jeong)) soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Kane (soyadı)": {
        "first_paragraph": "Kane, İngiliz veya İrlanda kökenli bir soyadıdır. İngiltere'de, Eski İngilizce adı (k)cana'dan türetilmiştir.[1] Bununla birlikte İrlanda'da, ad, Mac Catháin'in İngilizceleştirilmesi ve İskoçya'da, Clan MacMillan'ın bir septi olarak farklı kökenlere sahiptir.\n"
    },
    "Kraft": {
        "first_paragraph": "Kraft, bir Almanca, Danca, İsveççe, Norveççe ve Yahudi soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Lang": {
        "first_paragraph": "Lang, bir Almanca, Yahudi, Macarca ve Çince soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Levy (anlam ayrımı)": {
        "first_paragraph": "Levy veya Lévy, bir yer ismi ve İbranice soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Marx (soyadı)": {
        "first_paragraph": "Marx, bir Almanca, Flemenkçe, Çekçe ve Yahudi soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Minkowski": {
        "first_paragraph": "Minkowski, Mińkowski veya  Minkovski (Slav dilleri'nde kadınlar için kullanılan şekliyle: Minkowska, Mińkowska veya Minkovskaya; çoğul: Minkowscy, Mińkowscy; İbranice: מינקובסקי, Rusça: Минковский) Lehçe kökenli bir soyad. Şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Rosenberg": {
        "first_paragraph": "Rosenberg, bir yer ismi ve Almanca ve Yahudi soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Roth": {
        "first_paragraph": "Roth, bir yer ismi ve Alamanca, İngilizce ve Yahudi soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Stark": {
        "first_paragraph": "Stark, bir yer ismi ve Alamanca, İngilizce ve Yahudi soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Stein": {
        "first_paragraph": "Stein, bir Almanca, Yahudi ve İskoç soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Stern": {
        "first_paragraph": "Stern, bir İngilizce, Almanca ve Yahudi soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "Weiss": {
        "first_paragraph": "Weiss veya Weiß, bir Almanca ve Yahudi soyadı, şu anlamlara gelebilir:\n"
    },
    "İbrani takvimi": {
        "first_paragraph": "İbrani takvimi veya Yahudi takvimi (İbranice: הַלּוּחַ הָעִבְרִי, romanize: ha-luah ha-ivri), günümüzde ağırlıklı olarak Yahudi dini mekânlarında kullanılan bir lunisolar takvimidir. Yahudi bayramlarının tarihlerini ve Tora bölümlerini, yahrzeitleri (bir akrabanın ölümünü anma tarihleri) ve günlük Mezmur okumalarını, birçok tören kullanımı arasında uygun şekilde okur. İsrail'de yalnızca dini amaçlar için kullanılır, resmî olarak kullanılmaz.\n"
    },
    "Adar": {
        "first_paragraph": "Adar (İbranice: אֲדָר) İbrani takvimine göre resmi yılın altıncı ayıdır (yıl 1 Tişri'de başlar) ve dini yılın on ikinci ayıdır (dini yıl 1 Nisan'da başlar). Bu ayda 29 gün vardır. Bu aya artık yıllarda Adar Alef (Alef İbrani alfabesi'nin ilk harfidir), Adar Rişon (Rişon = ilk) veya Adar I denir. Artık yıllarda bir ay daha eklenir buna da Adar Bet (Bet İbrani alfabesi'nin ikinci harfidir), Adar Şeni (Şeni = ikinci), VeAdar veya Adar II denir. Artık yıllarda Adar I 30 gün çeker. Adar I ve Adar II Gregoryen takviminde Şubat-Mart aylarına düşer.\n"
    },
    "Anno Mundi": {
        "first_paragraph": "Anno Mundi (İbranice: לבריאת העולם, ”yaratılışından sonrali yıl”; kısaca AM),[1]\nKitab-ı Mukaddes'de dünyanın yaratılışının ve sonraki yılının hesaplarına dayanan bir takvim türüdür. Yaratılışın tarihinin hesaplanması üzerine farklı sonuçlar veren sayısız çaba harcanırken, bunlardan iki tanesi referans tarih için kullanılmıştır. Onlardan bir tanesi günümüzde hala kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Av (İbrani takvimi)": {
        "first_paragraph": "Av (İbranice: אָב‎) İbrani takvimine göre resmi yılın on birinci ayıdır (resmi yıl 1 Tişri'de başlar) ve dini yılın beşinci ayıdır (dini yıl 1 Nisan'da başlar). 30 gün süren bu ay Gregoryen takviminde  Temmuz-Ağustos aylarına düşer. İsmini Babilceden alan bu ay Tora'da adı geçmeyen tek aydır; Talmud'da ise 3.yy'dan sonraki yazılarda görülür.\n"
    },
    "Elul": {
        "first_paragraph": "Elul (İbranice: אֱלוּל‎) veya İlul, İbrani takvimine göre resmî yılın on ikinci ayıdır (resmî yıl 1 Tişri'de başlar) ve dini yılın altıncı ayıdır (dini yıl 1 Nisan'da başlar). 29 gün süren bu ay Gregoryen takviminde  Ağustos-Eylül aylarına düşer. İsmini Babil Akadcasından alır ve Akadca \"hasat\" anlamına gelir.\n"
    },
    "Heşvan": {
        "first_paragraph": "Heşvan (İbranice: חֶשְׁוָן, bazen Marheşvan da denir İbranice: מַרְחֶשְׁוָן) İbrani takvimine   göre resmi yılın ikinci ayıdır (yıl 1 Tişri'de başlar) ve dini  yılın sekizinci ayıdır (dini yıl 1 Nisan'da başlar). 30 gün çeken bu ayı  ismi   Babilcedir. Gregoryen takvime  göre Ekim-Kasım   aylarına düşer.\n"
    },
    "İyar": {
        "first_paragraph": "İyar (İbranice: אִיָּר‎) İbrani takvimine göre resmi yılın sekizinci ayıdır (artık yıllarda dokuzuncu aydır ve yıl 1 Tişri'de başlar) ve dini yılın ikinci ayıdır (dini yıl 1 Nisan'da başlar). 29 gün süren bu ay Gregoryen takviminde Nisan-Mayıs aylarına düşer. Bu isim dile Babilceden girmiştir; Tanah'ta Babil Sürgününden önce bu ay için ışık veya aydınlık anlamına gelen Ziv ismi kullanıldığı görülür.[1][2]\n"
    },
    "Nisan (İbrani takvimi)": {
        "first_paragraph": "Nisan (İbranice: נִיסָן‎) İbrani takvimine göre resmi yılın yedinci ayıdır (artık yıllarda sekizinci aydır ve yıl 1 Tişri'de başlar) ve dini yılın birinci ayıdır (dini yıl 1 Nisan'da başlar). 30 gün süren bu ay Gregoryen takviminde  Mart-Nisan aylarına düşer. Nisan ismi Babilceden girmişstir; Tora'da Babil Sürgününden önce bu ay için bahar anlamına gelen Aviv ismi kullanıldığı görülür.\n"
    },
    "Sivan": {
        "first_paragraph": "Sivan (İbranice: סִיוָן) İbrani takvimine göre resmi yılın dokuzuncu ayıdır (resmi yıl 1 Tişri'de başlar) ve dini yılın üçüncü ayıdır (dini yıl 1 Nisan'da başlar). 30 gün süren bu ay Gregoryen takviminde Mayıs-Haziran aylarına düşer.\n"
    },
    "Şevat": {
        "first_paragraph": "Şevat (İbranice: שְׁבָט)   İbrani takvimine göre resmi yılın beşinci ayıdır (yıl 1 Tişri'de başlar) ve dini yılın on birinci  ayıdır (dini yıl 1 Nisan'da   başlar). 30 gün süren bu ay Gregoryen takviminde  Ocak-Şubat aylarına düşer.\n"
    },
    "Tammuz (İbrani takvimi)": {
        "first_paragraph": "Tamuz (İbranice: תמוז) İbrani takvimine göre resmi yılın onuncu ayıdır (resmi yıl 1 Tişri'de başlar) ve dini yılın dördüncü ayıdır (dini yıl 1 Nisan'da başlar). 29 gün süren bu ay Gregoryen takviminde  Haziran-Temmuz aylarına düşer. Tamuz, ismini bir Babil tanrısı olan Tammuz'dan alır.\n"
    },
    "Tevet": {
        "first_paragraph": "Tevet (İbranice: טֵבֵת)  İbrani takvimine  göre resmi  yılın dördüncü ayıdır (yıl 1 Tişri'de başlar) ve dini yılın onuncu ayıdır (dini yıl 1 Nisan'da başlar). 29 gün süren bu ay Gregoryen takviminde Aralık-Ocak  aylarına düşer. Gergoryen takvimindeki yılbaşı (1 Ocak) genelde bu aya denk gelir.\n"
    },
    "Tişri": {
        "first_paragraph": "Tişri (İbranice: תִּשְׁרֵי (תִּשְׁרִי) İbrani takvimine göre resmi yılın ilk ayıdır (1 Tişri) ve dini yılın yedinci  ayıdır (1 Nisan). 30 gün çeken bu ayı ismi  Babilcedir. Gregoryen takvime göre Eylül-Ekim aylarına düşer.\n"
    },
    "Isaac Babel": {
        "first_paragraph": "Isaac Emmanuilovich Babel (Rusça: Исаак Эммануилович Бабель, Rusça telaffuz: [babʲɪlʲ]; 13 Temmuz 1894 - 27 Ocak 1940), Rus gazeteci, oyun yazarı, çevirmen ve kısa öykü yazarı.[1]\n"
    },
    "Hades": {
        "first_paragraph": "Hades (Antik Yunanca: Ἅιδης/ᾍδης), Yunan mitolojisinde ölülere hükmeden yeraltı tanrısıdır. Zeus, yeryüzünün hâkimiyetini kardeşleri arasında paylaşırken Zeus'a gökyüzü, Poseidon'a denizler ve Hades'e yeraltı düşer. O artık ölüler ülkesi tanrısıdır; ancak kötü değildir. Yer altının tüm hazineleri Hades'in olduğu için Romalılar onun adını varlıklı yani, Plüton olarak değiştirmiştir. Eşi, Demeter ve Zeus'un kızı Persephone'dir. Hades ve eşi Persephone amansız, insafsız, yürekleri hiçbir yakarış, hiçbir sunu ya da kurbanla yumuşamayan korkunç tanrılar olarak bilinir. Gigantlar arasındaki karşıtı Alcyoneus'dur.\n"
    },
    "Cennet": {
        "first_paragraph": "Cennet, dinî kozmoloji veya transandental felsefede gök, yedi gök, uçmak, behişt gibi adlarla da anılan ilah, melek, cin, aziz, yeniden dirilmiş atalar gibi varlıkların yaşadığı, köken aldığı veya hüküm sürdüğüne inanılan yer. Bazı dinî inanışlara göre cennet yaratıkları yeryüzüne inebilir (reenkarnasyon) ve yerde yaşayanlar ölümlerinden sonra, bazı özel durumlarda yaşamakta oldukları hayat devam ederken cennete gidebilirler.\n"
    },
    "Siccîn (Cehennem)": {
        "first_paragraph": "Siccîn (Arapça: سِجِّين,) İslami inanışa göre bir hapishane, cehennem'in dibinde, yerin altında veya göre farklı bir yoruma göre, Kuran 83:7'de sözü edilen lanetlenmişlerin veya kötülerin kaydının bir defteri.[1] Siccîn, de kafirlerin ruhlarının kıyamete kadar kalacağı yer olarak kabul edilir. Yeryüzünün altında bir cehennem olduğu fikri, \"yedi yerden\" (65:12) bahseden Kuran'da, cehennemi yedi bölmeye bölünmüş bir yer altı çukuru olarak tarif ederken kök salmaktadır. Böylece pek çok Müslüman yazar cehennemi, en altta siccin bulunan yeryüzü katmanlarıyla örtüştürmüştür.\n"
    },
    "Lethe": {
        "first_paragraph": "Lethe, Yunan mitolojisinde yeraltı dünyasında (Hades) akan nehirlerden biri. Bu nehrin suyundan içen gölgeler (ölülerin ruhları) dünyada yaşamış oldukları geçmiş fâni hayatlarına dair her şeyi unuturlardı.\n"
    },
    "İsa ile ilişkilendirilen kutsal emanetler": {
        "first_paragraph": "İsa ile ilişkilendirilen kutsal emanetler, Hristiyanlık tarihi boyunca İsa ile ilgili görülen ve kutsal olduğu kabul edilen kalıntılar.\n"
    },
    "Antakya kadehi": {
        "first_paragraph": "Antakya kadehi, muhtelemen milattan sonra 500-550 yılları arasında üretilen gümüş kaplamalı bir kadehtir.[1] Günümüzde Metropolitan Museum of Art'da sergilenen kadeh[1] Kutsal Kâse olduğu yönündeki iddialar nedeniyle bilim dünyasında uzunca bir süre tartışma konusu olmuştur. İddiaya göre kadeh'in iç kısmı, İsa'nın Son Akşam Yemeğinde havariler ile birlikte şarap içtiği kâseydi ve bu önemli olaya istinaden sonraları gümüş ile kaplanıp zengin bir biçimde süslenmişti.[2][3] Son dönemde yapılan araştırmalar, literatürde Antakya kadehi olarak tanınan bu objenin, kadeh olmaktan ziyade bir kandil olabileceği iddiasını ön plana çıkarmıştır.[4]\n"
    },
    "Kutsal Mendil": {
        "first_paragraph": "Kutsal Mendil (Yunanca: Άγιον Μανδήλιον; Hagion Mandylion), Hristiyan geleneğinde İsa'nın yüzünün izi çıktığına inanılan ve ilk ikona sayılan kare ya da dikdörtgen bir bez parçası. İngilizce konuşan Ortodokslukta dahil olmak üzere Doğu Ortodoks Kilisesi'nde genellikle Mandylion olarak bilinir.\n"
    },
    "Kutsal Sünnet Derisi": {
        "first_paragraph": "Kutsal Prepus veya Kutsal Sünnet derisi (Latince: præputium veya Latince: prepucium), Hz. İsa'nın sünnetinin bir ürünü olan, İsa'ya atfedilen çeşitli kutsal emanetlerden biridir. Tarihin çeşitli dönemlerinde, Avrupa'daki bazı kiliseler, İsa'nın sünnet derisine sahip olduklarını iddia etmişlerdir. Ona çeşitli mucizevi güçler atfedilmiştir.\n"
    },
    "Torino Kefeni": {
        "first_paragraph": "Torino Kefeni, İsa'nın çarmıhtan indirildikten sonra sarıldığı iddia edilen sakallı bir adama ait önden ve arkadan silüetin olduğu keten kumaş.\n"
    },
    "Burney Rölyefi": {
        "first_paragraph": "Burney Rölyefi (ayrıca Gecenin Kraliçesi rölyefi olarak da bilinir), İsin-Larsa veya Eski Babil dönemine ait yüksek kabartmalı Mezopotamya terakota plakadır. Kabartmada kanatlı, çıplak, tanrıçaya benzeyen, kuş pençeli, baykuşlarla çevrili ve iki aslanın üzerine tünemiş bir figür tasvir edilmiştir.\n"
    },
    "Ninlil": {
        "first_paragraph": "Sümer mitolojisinde Ninlil veya Sud (𒀭𒊩𒌆𒆤 DNIN.LÍL \"açık alan leydisi\" ya da \"Rüzgârın Leydisi\"), Enlil'in eşi olan tanrıçadır. Soyu, çeşitli şekillerde tanımlanmıştır. Genellikle Haya (bolluk tanrısı) ile Nunbarsegunu'nun (arpa tanrıçası) kızları olarak kabul edilir. Akadca başka bir kaynak, An (Anu) ile Antu'nun (Sümerlerdeki Ki) kızı olarak gösterir. Diğer kaynaklar Ninlil'e Anu ve Nammu'nun kızı der.\n"
    },
    "Sukkubus": {
        "first_paragraph": "Sukkubus (çoğul sukkubi), rüyalarda ortaya çıkan ve genellikle cinsel yollarla erkekleri baştan çıkarmak için bir kadın şeklini alan, kadın bir folklorik cin veya doğaüstü varlık. Succubus'un erkek karşılığı incubus olmaktadır. Çeşitli dini inanışlar, bir succubus ile tekrarlanan cinsel aktivitenin, bedensel ve zihinsel sağlığın bozulmasına ve hatta ölüme neden olabileceğini savunmaktadır.\n"
    },
    "Hristiyanlıkta melekler": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlar meleklere olan inanışlarıyla ilgili olarak Yahudi geçmişini varsayarlar ancak sınırlarını vurgularlar. Hristiyanlar için melekler tıpkı Yahudi melekleri gibi Tanrı’nın mesajını getiren ve Tanrı’nın elçileridir. Melekler Tanrı’ya tapınır, insanoğluna mesaj getirir ve insanoğlu için Tanrı’ya şefaatte bulunurlar.[1][2]\n"
    },
    "Melek Moroni": {
        "first_paragraph": "Melek Moroni ( /moʊˈroʊnaɪ/ [1]) Melek Moroni, Joseph Smith'in kendisini 21 Eylül 1823'ten itibaren birçok kez ziyaret ettiğini bildirdiği bir melek.\n"
    },
    "Mesih efsanesi teorisi": {
        "first_paragraph": "Mesih Efsânesi teorisi ya da İsa Efsânesi teorisi ya da kısa şekliyle Efsânecilik, Nasıralı İsa'nın hiç var olmadığını veya var olmuşsa bile Hristiyanlığın kurulmasıyla ve incillerde anlatılanlarla hiçbir bağlantısı olmadığını öne sürer.[1][2][3] Mesih Efsânesi teorisi, tarihsel İsa araştırmacılığına aykırı bir duruş sergiler. Tarihî İsa araştırmacılığı ise İncillerde anlatılan olayların birçoğunun tarihî olmadığını fakat İncillerin dallanıp budaklandığı tarihî bir özünün olduğunu savunur.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Cebrail'in Borusu": {
        "first_paragraph": "Cebrail’in Borusu (Torricelli'nin borusu da denir) sonsuz yüzey alanına ama sonlu hacime sahip geometrik bir şekildir. Adını, Hristiyan inancına göre; Kıyamet Gününü bildirmek için boruya üfleyecek olan Baş Melek Cebrail'in borusundan almıştır. Bu şeklin özellikleri ilk kez İtalyan fizikçi ve matematikçi Evangelista Torricelli tarafından incelenmiştir.\n"
    },
    "Cin (İslam)": {
        "first_paragraph": "İslam dininde cin ateşten yaratılmış, gözle görülmeyen bir ruhani varlıktır.\n"
    },
    "Hin": {
        "first_paragraph": "Hin, bazı İslam yazarlarının bahsettiği cin benzeri bir yaratıktır. El-Cahız, onları görünmez yaratıklar arasındaki köpekler olarak tanımlıyor. Onlar, gayb âlemindeki hayvanlar olan zayıf bir cin türü olurlardı.[1]\n"
    },
    "İslam'da egzorsizm": {
        "first_paragraph": "İslam'da egzorsizm, \"azâim\" olarak adlandırılır ve \"tıbb-ı nebevi\" olarak adlandırılan daha geniş bir İslami tıbbın parçasıdır. Allah'ın isimlerini zikrederek cinleri ve şeytanları çağırır ve onlara fitnelerinden vazgeçmelerini emreder ve cinlerin ele geçirmesinden, sihirden veya nazardan kaynaklandığına inanılan zararları onardığı düşünülür.[1]\n"
    },
    "Şahab": {
        "first_paragraph": "Şahab bir isim olmakla beraber, gökyüzünde parlayan yıldız ya da göktaşı anlamına geliyor.\n"
    },
    "Ebû Said el-Hudrî": {
        "first_paragraph": "Ebu Said Hudri (Arapça: سعد بن مالك بن سنان الخزرجي الخدري‎, Sa'd ibn Mâlik ibn Sinan el-Hazracî el-Hudrî), künyesi Ebu Said, Medine'nin yerlilerinden Ensari ve İslam Peygamberi Muhammed'in en genç sahabelerinden biri. M 625 senesindeki babası Mâlik ibn Sinan'ı kaybettiği Uhud savaşına çok genç olduğundan katılamamış, sonraki seferlere katılmıştır. Ümeyyed Halifesi Muaviye'yi ziyaret için bir kere Şam'a seyahati dışında hayatı boyunca Medine'de kalmıştır. Sonradan H 64/M 683'de Ümeyyed ordusuna karşı Medine'li arkadaşları ile Harra Muharebesinde şehrin müdafasına katılmıştır. Değişik kaynaklara göre ölüm tarihi 63/682, 64/683, 65/684, veya 74/693 değişmektedir.[1] Ebu Said Hudri en çok Hadis rivayet eden sahabelerden biridir. Bir sayıma göre 1170 rivayeti vardır, ve böylece yedinci en verimli hadis rivayet eden sahabedir.[2][3][4] Şii müslümanlar hadislerini doğrudan reddetmezler, ancak rivayetlerini diğer kaynaklar ile karşılaştırırlar.\n"
    },
    "Fetih hadisi": {
        "first_paragraph": "Fetih hadisleri, İstanbul'un fethedileceğine dair İslam Peygamberi Muhammed'in söylediğine inanılan sözlerdir.\n"
    },
    "Kırk hadis": {
        "first_paragraph": "Kırk hadis, çeşitli konulara dair kırk hadisi ihtiva eden eserlerin ortak adı.[1] Dini, edebi, ahlâkî ve içtimaî özelliklere sahiptir. Abdullah bin Mübarek, ilk kırk hadisi yazan kişidir. İran ve Türk edebiyatında önceleri nazım ve nesir karışık ürünler verilirken zamanla manzum şekilde yazılmıştır. Arap edebiyatında ise mensur olarak işlenmiştir. Kırk hadis tercümelerinin bir kısmı âyet ve hadislerle, öğüt ve hikâyelerle desteklenmiştir. Arapçada iki yüz ellinin üstünde, Farsçada elliye yakın kırk hadis olduğu tespit edilmiştir.[2] Türkçedeki ilk kırk hadis 759 yılında tercüme edilmiştir.\n"
    },
    "Şemail": {
        "first_paragraph": "Tabiatlar, huylar anlamındaki şemail, bir kimsenin dış görünüşü, fizyonomisini anlatan terimdir. Özel olarak Muhammed'in dış görünüşünü anlatan eserdir.\n"
    },
    "Nemrud": {
        "first_paragraph": "Nemrud (İbranice: נִמְרוֹדֿ, romanize: Nimrôḏ; Aramice: ܢܡܪܘܕ; Arapça: اَلْنَّمْرُود; an-Namrūd), Tekvin'e göre Nuh'un torunu ve Sümer (Shinar) kralıdır. Tanah'a göre güçlü bir kişi ve yetenekli bir avcıdır. Tevrat dışı dini kaynaklara göre Babil Kulesi ile bağlantılı ve Yehova'ya karşı duran bir kraldır.\n"
    },
    "Akad İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "Akad İmparatorluğu veya Akkad İmparatorluğu, uzun ömürlü Sümer uygarlığından sonra Mezopotamya'nın ilk antik imparatorluğuydu. Merkezi, Akad şehri ve çevresindeydi. İmparatorluk, Mezopotamya, Levant ve Anadolu'da nüfuz sahibi oldu ve Arap Yarımadası'nda Dilmun ve Magan'a (günümüz Suudi Arabistan, Bahreyn ve Umman) kadar güneye askerî seferler düzenledi.\n"
    },
    "Enmerkar": {
        "first_paragraph": "Enmerkar, çeşitli Sümer mitlerinde ve efsanelerinde adı geçen kral. MÖ 4. binyılın ortalarından sonlarına kadar Uruk şehir devletini yönettiğine inanılmaktadır. Bir efsaneye göre Enmerkar, Uruk'taki ilk büyük tapınak olan ve tanrıça İnanna'ya adanan Eanna Tapınağı'nı inşa eden kişidir. Başka bir efsanede ise tüm Sümer şehir devletlerini kendi yönetimi altında birleştiren büyük bir fatih olarak tasvir edilir. Enmerkar'dan Gılgamış Destanı'nda da bahsedilir ve burada tanrılar tarafından Uruk'u yönetmesi için seçilen bilge ve güçlü bir hükümdar olarak tasvir edilir. Efsanevi statüsüne rağmen, Enmerkar'ın varlığına ve yönetimine dair çok az somut tarihsel kanıt vardır. Bununla birlikte, Sümer mitolojisi ve folklorunda önemli bir figür olmaya devam etmiştir.[3]\n"
    },
    "Hayk": {
        "first_paragraph": "Hayk veya Haig (Ermenice: Հայկ, romanize: hajk), ayrıca Hayk Nahapet olarak da bilinir (Ermenice: Հայկ Նահապետ, romanize: hajk naha'pɛt[1]), Ermeni mitolojisinde Ermeni milletinin kurucusu ve atası olarak kabul edilen kişidir. Hikâyesi Horenli Musa tarafından yazılan Ermenistan Tarihi kitabında anlatılır.[2]\n"
    },
    "Nimrud": {
        "first_paragraph": "Kalhu (Akadca: Kalḫu; İbranice: כֶּלַח Kelaḥ; Yunanca: Χαλάχ Khalákh), Musul'un 30 km, Salamiyah köyünün 5 km güneyinde yer alan antik Süryani kentidir. Yukarı Mezopotamya'nın Ninova ovalarında yer alan kente İncil'deki \"Nemrud\" adına dayanılarak verilen Nimrud adı, 18. yüzyıl kartografı Carsten Niebuhr tarafından verilmiştir fakat bu özdeşleştirme, şu an yanlış olarak nitelendirilmektedir. \"Nimrud\" adı yine de günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Sargon (Akad kralı)": {
        "first_paragraph": "Büyük Sargon (Akatça: Šarukinu 𒈗𒁺, hükümdar meşrudur; MÖ 2334 - MÖ 2279), Akad İmparatorluğu'nun ilk hükümdarı.\n"
    },
    "Uruk": {
        "first_paragraph": "Uruk, antik bir Sümer şehridir. Günümüzde Tel el-Varka adıyla bilinir. Kent, Fırat Nehri'nin bugünkü yatağının doğusunda, nehrin eskiden kurumuş bir kanalının üzerinde bulunmaktadır. Bugünkü Irak'ta Müsennainin başkenti Semave'nin 30 km doğusuna denk gelir. Uruk, Babil döneminde de varlığını korumuştur. Kitab-ı Mukaddes'te şehrin adı Erek olarak geçer.\n"
    },
    "Mârid": {
        "first_paragraph": "Mârid, \"isyancı\" anlamına gelen. Kur'an'da, melekleri dinlemeye çalışan şeytanları tanımlamak için kullanılır. Bununla bir falcıya yardım etmek için cennetten haber çalmaya çalışırlar. Cinlerin aksine cennetin kapılarına ulaşmayı başarabilirler. Ama melekler tarafından hep kovalanırlar.\n"
    },
    "Herakleios": {
        "first_paragraph": "Herakleios veya Heraklius (Yunanca: Ηράκλειος, Hērakleios; Latince: Flavius Heraclius Augustus; d. y. 575 - ö. 11 Şubat 641), Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu'nun 610 - 641 yılları arasındaki imparatorudur. İslam dininin doğuşu ve Peygamber Muhammed önderliğinde yayılışı sırasında Bizans tahtında yer alan imparatordur.\n"
    },
    "Anadolu mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Anadolu din ve mitolojisi Hatti, Hitit, Luvi, Hurri, Asur, Urartu, Lidya, Frig gibi Anadolu'nun antik halklarının yanı sıra kısmen Ermeni, Türk ve Yunanların daha geç döneme ait inanç ve söylencelerinden oluşmaktadır. Çatalhöyük, tarımsal yerleşimden kent yerleşimine geçilen dünyanın en eski kenti kabul edilmektedir. Burada ana tanrıça heykellerinin yanında bulunan hayvan özellikle boğa sembolleri, ana tanrıça kültünün yanı sıra erkek verimlilik sembollerinin de kullanıldığı gök ve savaş tanrısının boğa formunda sembolize edildiğini düşündürmektedir[1]\n"
    },
    "Agdistis": {
        "first_paragraph": "Agdistis. Antik Anadolu tanrıçalarından biri. Adını Sivrihisar bölgesindeki Agdos dağından almıştır.\n"
    },
    "Anzili": {
        "first_paragraph": "Anzili veya Enzili [1], Tamita ve Zapişḫuna'da kendisine tapınılan bir Hitit tanrıçasıydı. Adı Hitit tabletlerinde bazen IŠTAR Sümerogramı ile veya IŠTAR- li bileşiği ile yazılır.[2]\n"
    },
    "Köroğlu Destanı": {
        "first_paragraph": "Köroğlu Destanı, Türk, Altay, Anadolu ve Azeri efsanelerinde ve halk öykülerinde yer alan söylencesel kahramanın öyküsünün anlatıldığı doğal bir destandır.\n"
    },
    "Sabazios": {
        "first_paragraph": "Sabazios, Frigler'in tanınmış tanrılarından biri.[1][2] Latince literatürde Sabazius olarak geçmektedir. Sabasius, Zabazius, Sabadios, Sabasis ve Sebadius gibi isimlerle de anılan Sabazios, çeşitli kaynaklarda güneş tanrısı olarak adlandırılmıştır. Sabazios kültünün Midas kenti ile Makedonya-Trakya bölgesine ait Midas'ın koruyucuları olarak bilinen şehirlerin etkileşimi sonrasında Anadolu'da İda Dağı ile Tmolos arasında ve Avrupa'da Haemus-Range arasındaki bölgede yayıldığı düşünülmektedir.[3] Bu tanrının halka tarımı, öküzleri evcilleştirmeyi ve sabana koşmaya öğrettiğine inanılmaktadır.[4]\n"
    },
    "Arap mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Arap mitolojisi, Arapların İslamiyet öncesi çoktanrıcı inanç ve söylencelerini konu almakla birlikte Hristiyan, Yahudi ve İran dinlerinin de etkisinde kalmıştır. Samilerin bir kolu olan Arapların mitolojisinin bir özelliği de Sümer ve Mezopotamya mitolojisiyle devamlılık konumunda olmasıdır. Toplumların yaşamlarında bir sonraki kültür öncekileri yok etmez, Kutsal anlatılar alındıkları kaynaktan birtakım değişimlerle gelecek nesillere aktarılır ve devam ettirilir.[1] Ayrıca o dönemde çevre bölgelerde yaşayan toplulukların mitolojileri ve inançları da Arap mitolojisiyle büyük oranda etkileşim gösterir. Arapların inanç sistemlerini oluşturmada diğer semitik toplumlarla etkileşim çok önemli roller oynamıştır.[2]\n"
    },
    "Alaaddin (dizi, 1994)": {
        "first_paragraph": "Alaaddin, ilk gösterimini 5 Şubat 1994'te Disney Channel'de yapmış, 1994-1995 yılları arasında gösterimde kalmıştır.[1] Alaaddin'in Prenses Jasmine, Genie, İago, Abu, sihirli halı ile Agrabah şehrinde olan maceralarını konu alır.[1] Kötülerin saflarında ise Abis Mal, Haroud Hazi Bin gibi kötüler bulunur.[1] Disney'in sinema filmi Alaaddin'in devamı olarak çekilmiştir. 1994'te ilk olarak Alaaddin Cafer'in Dönüşü adlı televizyon filmiyle başlamış,1996'da yine uzun televizyon filmi olan Alaaddin ve Hırsızlar Kralı'yla sona ermiştir.\n"
    },
    "Alaaddin (film, 1992)": {
        "first_paragraph": "Alaaddin (İngilizce: Aladdin), 1992 tarihli, Disney yapımı[5], Binbir Gece Masalları'ndan Alaaddin'in sihirli lambası masalından uyarlanan bir animasyon filmidir[6]. Yönetmenliğini John Musker ve Ron Clements yapmıştır[7]. Senaryosunda Ted Elliot ve Terry Rossio ikilisi de görev almıştır. Aynı zamanda film, Disney animasyon klasiklerinden sayılmaktadır[8].\n"
    },
    "Ali Baba ve Kırk Haramiler": {
        "first_paragraph": "Ali Baba ve Kırk Haramiler (Arapça: علي بابا والأربعون لصا), Binbir Gece Masalları'nın birçok versiyonunda bulunan bir masaldır. 18. yüzyılda Antoine Galland tarafından eklenmiştir. \"Arap Geceleri\" masallarının en tanıdıklarından biridir ve masalın şiddet içeren kısımlarının kesildiği versiyonları özellikle çocuklara yönelik olarak pek çok medya ürününde geniş bir şekilde işlendi ve başka biçimlerde ele alındı.\n"
    },
    "Uçan halı": {
        "first_paragraph": "Uçan halı veya sihirli halı,  üzerinde bulunan insanları anında veya hızlı bir şekilde hedeflerine ulaştırmak için kullanılabilecek efsanevi bir halıdır.\n"
    },
    "Baʽalat Gebal": {
        "first_paragraph": "Ba'alat Gebal, 'Byblos'un Hanımı', eski zamanlarda Fenike'nin Byblos kentinin tanrıçasıydı. Bazen Yunanlar tarafından Baaltis veya Atargatis olarak biliniyordu.[1][2]\n"
    },
    "Hadad": {
        "first_paragraph": "Hadad ( Ugarit Haddu ), Haddad, Adad ( Akadca : 𒀭𒅎 D IM, Adād olarak telaffuz edilir) (Sümerce Iškur); Kenan ve eski Mezopotamya dinlerinde fırtına ve yağmur tanrısıydı. Ebla'da MÖ 2500'de \"Hadda\" olarak tasdik edildi.[1][2]  Haddad Levant'tan Amoritler tarafından Mezopotamya'ya tanıtıldı ve burada Akad ( Asur - Babil ) tanrısı Adad olarak tanındı.[3][4][5][6] Adad ve Iškur genellikle Hurri tanrısı Teshub için kullanılan sembolün aynısı olan logogram 𒀭𒅎 dIM[7] ile yazılır.[6] Hadad ayrıca Pidar, Rapiu, Baal-Zephon[8] veya genellikle basitçe Ba'al (Rab, efendi) olarak da adlandırılırdı, ancak bu unvan diğer tanrılar için de kullanılıyordu. Boğa, Hadad'ın sembolik hayvanıydı. Sakallı görünüyordu,[9][10] \"boğa boynuzlu\" bir başlık takarken sık sık bir sopa ve şimşek tutuyordu.[11][12] Hadad, Yunan Zeus, Roma tanrısı Jüpiter (Küçük Asya'da Doliche yakınlarındaki kült merkezinde Jüpiter Dolichenus olarak anılırdı) ve Hitit fırtına tanrısı Teshub ile eşitlendi.\n"
    },
    "Qetesh": {
        "first_paragraph": "Quetesh (ayrıca Kadeş, Qedesh, Quetesh Kadeşte, Kedesh, Kadeş veya Qades /ˈkɑːdɛʃ/ ) bir tanrıçadır. Geç Tunç Çağı'nda kabul edildi.\n"
    },
    "Yam (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Yam, Yamm, ya da Yammu, Tunç ve Erken Demir Çağlarında deniz ve nehir tanrısıydı.\nYam, Kenan dillerinde Yam (İbranice: ים) ya da Yaw olarak yazılır ve \"deniz\" anlamına gelir. Ugarit ırmak ve deniz tanrısının adlarından biridir. Ayrıca \"Hâkim Nahar\" (Nehirlerin hakimi) olarak da isimlendirilir. El'in oğullarından biridir.\n"
    },
    "İlluyanka": {
        "first_paragraph": "İlluyanka, Hitit mitolojisinde yılansı bir ejderha ve bu ejderhanın fırtına tanrısı Teşup ile olan mücadelesini konu alan efsane.[1] İki farklı versiyonu olan efsane Hititlerin Purulliyaş şenliğinde yapılan dinî ritüeller sırasında söylenmekte olan kült bir efsanedir.[2][1]\n"
    },
    "Edimmu": {
        "first_paragraph": "Ekimmu,[1] Sümer mitolojisinde utukkulara benzeyen yapıda bir varlıktır, Hindu dinler arasındaki Preta'ya veya Çin mitolojisindeki Jiangshan'a benzerler. Doğru düzgün gömülmeyenlerin hayaletleri olarak bilinirlerdi. Öküz eti yeme yasağı gibi bazı tabulara saygı duymazlarsa, yaşayanlara karşı intikamcı oldukları düşünülürdü ve insanları ele geçirebilirlerdi. Hastalıklara neden oldukları ve yaşamda suç davranışlara ilham verdikleri düşünülüyordu, ancak bazen cenaze yemekleri veya içkilerle yatıştırılabiliyorlardı. Edimmuların aynı zamanda tamamen veya neredeyse cisimsiz, duyarlı ve uyuyanların (genellikle gençlerin) hayatını emen \"rüzgar\" ruhları olduğu da düşünülüyordu.\n"
    },
    "Gallu": {
        "first_paragraph": "Sümer ve Antik Mezopotamya dininde gallû[1] veya galla[2] (Akadca gallû < Sümerce gal.lu), Antik Mezopotamya yeraltı dünyasının büyük şeytanları ya da demonlarıdır.\n"
    },
    "Hanbi": {
        "first_paragraph": "Sümer ve Akad mitolojisinde (ve genel olarak Mezopotamya mitolojisinde) Hanbi veya Hanpa (daha yaygın olarak batı metninleribe bilinir) tüm kötü güçlerin tanrısıydı, kötülük tanrısı olarak da geçerdi. Pazuzu ve Humbaba'nın babasıydı. Pazuzu ile olan ilişkisi dışında bu figür hakkında çok az şey bilinmektedir.[1]\n"
    },
    "Lamaştu": {
        "first_paragraph": "Mezopotamya mitolojisinde, Lamaştu (Akadca dLa-maš-tu; Sümerce Dimme dDim3-me veya Kamadme[2]) dişi demon, canavar, kötü niyetli tanrıça veya yarı tanrıçadır. Lamaştu, kadınları doğum yaparken tehdit ederdi ve bebeklerini emzirme sırasında kaçırmaya çalışırdı. Kaçırdığı çocukların kemiklerini kemirir ve kanını emerdi. Gökyüzü Tanrısı Anu'nun kızıdır.\n"
    },
    "Nisrok": {
        "first_paragraph": "Nisrok  (Aramice: ܢܝܼܫܪܵܟ݂; Yunanca: Νεσεραχ; Latince: Nesroch; İbranice: נִסְרֹךְ), Tanah'a göre Asur tanrısıdır. Kral Sanherib, Nisrok'un tapınağında ibadet ettiği sırada oğulları Adrammelek ve Şaretser (2. Krallar 19:3731 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Yeşaya 37:3831 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) tarafından öldürülmüştür.[1][2][3][4][5] Adı Mezopotamya kaynaklarında bilinmiyor ancak geçici olarak tarım tanrısı olarak tanımlanmıştır.[6]\n"
    },
    "Udug": {
        "first_paragraph": "\nUdug ya da daha sonra Akadca bilinen adıyla utukku, antik Mezopotamya mitolojisinde bazen iyi ve bazen kötü olarak düşünülen belirsiz bir demon sınıfıdır. Egzorsizm metinlerinde \"iyi udug\", bazen \"kötü udug\"a karşı çağrılır. Kelimenin anlamı genellikle belirsizdir ve bazen belirli bir demon türünden ziyade demonları bir bütün olarak ifade etmek için kullanılır. Udug'un neye benzediği tespit edilememiş olsa da betimlemelerinde diğer antik Mezopotamya demonlarında da olduğu gibi karanlık bir gölge, etrafını saran ışığın yokluğu, zehir ve sağır edici bir ses gibi özelliklere sahip olduğu aktarılır. Günümüze kadar gelmiş antik Mezopotamya metinleri, kötü udug'u çıkarmak için talimatlar veren Udug Hul metinleri olarak bilinir. Bu metinler, kötü udug'un hastalığa neden olma rolüyle hastalıkları iyileştirmede duayla egzorsizmi gerçekleştiren kimsenin rolünü vurgulamaktadır.\n"
    },
    "Yomi": {
        "first_paragraph": "Yomi veya Yomi-no-kuni (Japonca: 黄泉 veya 黄泉の国; \"Sarı baharlar veya kuyular\"), Japoncada ölüler diyarı için kullanılan bir kelimedir.[1] Şinto mitolojisine göre Kojiki ile ilişkili olarak, ölülerin hayattan sonra geldikleri yerdir. En çok Izanami'nin ölümünden sonra çekildiği yer olarak bilinir. Izanagi, Izanami'yi orada izledi ve dönüşünde kendini yıkadı, süreç içinde Amaterasu, Susanoo ve Tsukuyomi no Mikoto'yu oluşturdu.\n"
    },
    "Beterböcek": {
        "first_paragraph": "Beterböcek (İngilizce özgün adıyla Beetlejuice), 1988 ABD yapımı fantastik komedi filmidir.\n"
    },
    "Casper": {
        "first_paragraph": "Casper, kendi adını taşıyan çizgi film serisinde yer alan kurgusal bir karakterdir. Casper Dost Canlısı Hayalet olarak da bilinir. Harvey Entertainment adlı şirketin yaptığı çizgi film ile televizyonlarda görünmeye başlamıştır. 1995'te çekilen Casper adlı filme göre soyadı McFadden'dır.\n"
    },
    "The Crow": {
        "first_paragraph": "The Crow serisi çizgi romanlar yazan James O’Barr tarafından ortaya çıkmıştır, James O’Barr, trajik bir trafik kazasında nişanlısı Bethany’nin sarhoş bir sürücünün kullandığı araba tarafından öldürülmesi sonrasında çok sıkıntılı günler yaşamaya başlamış. Bu yaşadığı sıkıntılı dönemden kurtulmak için kendisini çizime verir, daha sonraları ise gazetede okuduğu bir haberden (Detroit’te bir çiftin 20$ lık nişan yüzükleri için öldürülmesi olayı) oldukça etkilenir ve bunun bir hikâyenin başlangıcı için güzel bir çıkış noktası olduğuna karar verir ve 1981 yıllarında Berlin’de ilk The Crow çalışmalarına başlar. İçinde bulunduğu sıkıntılı yaşam yüzünden eserini tamamlaması uzun bir süre alır.James O’Barr hikâyesinde kullandığı karakterleri kendi hayatından seçmiş, gerçek kişileri karakterleri ile özdeşleştirmiştir. Hatta filmde yer alan çete üyelerinin isimleri de Detroit deki duvar yazılarında alınmış gerçek çete üyeleri isimleridir. (T-Bird, Tin-Tin, Top Dollar, Skank, Funboy) Bunun üzerine olayları hikâye üzerine oturtarak hikâyeyi tamamlamıştır.\n"
    },
    "Hayalet (film)": {
        "first_paragraph": "Hayalet, 1990 Amerika Birleşik Devletleri yapımı film. Başrollerinde Patrick Swayze, Demi Moore, Tony Goldwyn ve Whoopi Goldberg bulunur. Senaryosunu Bruce Joel Rubin, yönetmenliğini Jerry Zucker yaptığı film, 21.000.000 $ bir bütçe ile hazırlanarak 505.702.588 $ hasılat elde ederek bir gişe başarısı göstermiştir. 1990'ın en yüksek hasılat yapan filmi oldu.[1]\n"
    },
    "İkinci Şans (film, 2001)": {
        "first_paragraph": "Down To Earth 2001 yapımlı romantik komedi filmi. Chris Weitz ve Paul Weitz`in  yönetmenliğinde bir film.Başrolünde Chris Rock, Regina King, Eugene Levy vardır.İlk defa 1978 yılında çıkmış Heaven Can Wait (Cennet Bekleye Bilir)`in yeni versiyonudur.\n"
    },
    "Jor-El": {
        "first_paragraph": "Jor-el, Kal-el'in babasıdır. Kendisi aynı zamanda Kripton gezegenin çok önemli bilim adamlarından biridir. Erkek kardeşinin ismi Zor-el'dir. Karısı ve daha sonradan Superman'in biyolojik annesi Lara-Von-El'dir. Aynı zamanda Kripton gezegenin sonunun geleceğeni ilk o keşfedip kriptonluları uyarmaya çalışmıştır. Kostümü yeşil ve sarı renklerinden oluşmaktadır ve göğüsünün üzerinde sarı güneş sembolü vardır. Aynı zamanda Kara-el'in amcasıdır.\n"
    },
    "Mumya'nın Dönüşü": {
        "first_paragraph": "Mumya'nın Dönüşü, yönetmen Stephen Sommers'in Mumya'da başarılı olan aynı kadroyu daha da sofistike bir devam filmi için geri toplamış olduğu film. Güreşçi The Rock da rol alıyor.\n"
    },
    "Ölü Gelin": {
        "first_paragraph": "Ölü Gelin (Corpse Bride, 2005), Tim Burton'un Edward Scissorhands ve The Nightmare Before Christmas filmlerinde yaratmış olduğu gotik ve karanlık havaya sahiptir. Yönetmen bu filmi de The Nightmare Before Christmas 'ta olduğu gibi stop-motion animasyon tekniği ile çekmiştir.\n"
    },
    "Spawn (film, 1997)": {
        "first_paragraph": "Spawn, aynı addaki ana karakterine dayalı 1997 Amerikan süper kahraman filmidir.\n"
    },
    "Spectre (karakter)": {
        "first_paragraph": "Spectre — 1940 yılında Jerry Siegel ve Bernard Baily tarafından yaratılan çizgi roman kahramanı.\n"
    },
    "Constantine": {
        "first_paragraph": "Constantine, DC Comics'in korku çizgi romanı olan Hellblazer'dan sinemaya uyarlama 2005, ABD yapımı film. İlk olarak 8 Şubat 2005'te Hong Kong'da, daha sonra 18 Şubat 2005'te de ABD ve Kanada'da gösterime girmiştir.\n"
    },
    "Hellboy (film)": {
        "first_paragraph": "Hellboy, Guillermo del Toro'nun yönetmenliğini yaptığı ve başrollerinde Ron Perlman ve Doug Jones'un oynadığı 2004 yapımı fantastik filmdir.\n"
    },
    "Hellboy II: Altın Ordu": {
        "first_paragraph": "Hellboy II: Altın Ordu (Özgün adı: Hellboy II: The Golden Army), Guilermo Del Toro'nun yönettiği ve Ron Perlman, Selma Blair, Doug Jones ile John Alexander'ın oynadığı 2008 yılı yapımı ABD filmidir.\n"
    },
    "Kıyamet Melekleri": {
        "first_paragraph": "Kıyamet Melekleri (İngilizce özgün adıyla: Legion), 2010 yılı Amerika yapımı fantastik korku filmi. Filmin yönetmeni Scott Stewart, yazarı Peter Schink ve Scott Stewart. \n"
    },
    "The Crow (yaklaşan film)": {
        "first_paragraph": "The Crow, Zach Baylin'in senaryosundan Rupert Sanders tarafından yönetilen, yakında çıkacak bir Amerikan doğaüstü süper kahraman filmi. Bill Skarsgård, FKA Twigs tarafından oynanan, kendisinin ve nişanlısının intikamını almak için dirilen öldürülen bir müzisyen olan Eric Draven / The Crow olarak rol alıyor. 1994 filminin yeniden başlatılması olarak hizmet veren film, James O'Barr'ın aynı adlı çizgi romanına dayanıyor.\n"
    },
    "Yaramaz Harry": {
        "first_paragraph": "Yaramaz Harry ya da orijinal adıyla Deconstructing Harry, Woody Allen'ın yazıp yönettiği 1997 yapımı bir ABD filmidir. Yapımcılığını Jean Doumanian'ın üstlendiği film, oldukça zengin bir oyuncu kadrosuna sahiptir; başroldeki yazarı canlandıran Woody Allen'a Kirstie Alley, Bob Balaban, Billy Crystal, Mariel Hemingway, Demi Moore ve Robin Williams gibi oyuncular eşlik etmiştir. Görüntüleri Carlo Di Palma'ya, kurgu ise Susan E. Morse' a aittir.\n"
    },
    "Beterböcek 2": {
        "first_paragraph": "Beterböcek 2 (özgün ad: Beetlejuice 2), Seth Grahame-Smith'in bir hikâyesine dayanan, Alfred Gough ve Miles Millar'ın senaryosundan Tim Burton tarafından yönetilen, yakında çıkacak bir Amerikan fantastik komedi filmidir. Film, Beterböcek (1988) filminin devamı niteliğindedir ve başrollerde Michael Keaton, Winona Ryder, Catherine O'Hara, Jenna Ortega, Monica Bellucci ve Willem Dafoe yer alıyor.\n"
    },
    "Cennet Bekleyebilir (film, 1978)": {
        "first_paragraph": "Cennet Bekleyebilir, Warren Beatty ve Buck Henry'nin ortak yönetmenliğini yaptığı 1978 Amerikan fantastik-komedi filmidir.[4] Harry Segall'in aynı adlı oyununun ikinci film uyarlamasıydı.[4]\n"
    },
    "Dokuz Gün": {
        "first_paragraph": "Dokuz Gün, Edson Oda tarafından yazılan ve yönetilen 2020 Amerikan doğaüstü drama filmidir. Başrollerinde Winston Duke, Zazie Beetz, Benedict Wong, Tony Hale, Bill Skarsgård, David Rysdahl ve Arianna Ortiz yer alıyor.\n"
    },
    "Heaven Can Wait (film, 1943)": {
        "first_paragraph": "Heaven Can Wait, yapımcılığını ve yönetmenliğini Ernst Lubitsch'in yaptığı 1943 Amerika yapımı technicolor komedi filmidir. Senaryo Samson Raphaelson tarafından yazıldı. Müzikleri Alfred Newman'a, sinematografisi Edward Cronjager'a aitti.\n"
    },
    "Here Comes Mr. Jordan": {
        "first_paragraph": "Here Comes Mr. Jordan, Alexander Hall'un yönettiği 1941 ABD yapımı fantastik romantik komedi filmidir. Filmde, vaktinden önce yanlışlıkla cennete götürülen bir boksöre Dünya'ya dönmesi için ikinci bir şans verilir. Başrollerinde Robert Montgomery, Claude Rains ve Evelyn Keyes yer alıyor.\n"
    },
    "Our Town (film, 1940)": {
        "first_paragraph": "Our Town, Thornton Wilder'ın aynı adlı oyunundan uyarlanan 1940 Amerika yapımı drama - romantik film uyarlamasıdır. Başrollerinde Martha Scott  ve William Holden’ın yer aldığı filmin kadrosunda ayrıca Fay Bainter, Beulah Bondi, Thomas Mitchell, Guy Kibbee ve Frank Craven yer alır. Harry Chandlee, Craven ve Wilder tarafından uyarlandı ve Sam Wood tarafından yönetildi.\n"
    },
    "Radyoaktif (film)": {
        "first_paragraph": "Radyoaktif, Jack Thorne tarafından yazılan, Marjane Satrapi tarafından yönetilen ve Rosamund Pike'ın Marie Curie olarak oynadığı 2019 İngiliz biyografik drama filmidir.\n"
    },
    "Mısır Ölüler Kitabı": {
        "first_paragraph": "Mısır Ölüler Kitabı, Antik Mısır cenazelerinde okunan metinleri içeren ve asıl adı Günden Dışarı Gidenler anlamına gelen Ra nu pert em hru olan kitabın, Alman bilim insanı Richard Lepsius tarafından 1842'de bu metinlerin bazı kısımlarının bir araya getirilerek oluşturulduğu kitaptır. Kitabın orijinali Geç Dönem hanedanları döneminde yazılmıştır.[1] Ölüm-ötesi yaşamında kendisine yardımcı olması için ölmekte olan kişinin huzurunda okunan metinlerin ve gömülme yöntemleriyle ilgili metinlerin derlenmesinden oluşmuş bir kitaptır. Kitabın; Heliopolis uyarlaması, Teb uyarlaması ve Sais uyarlaması olmak üzere üç ayrı kaynaktan uyarlanmış biçimleri bulunmaktadır. Mısır Ölüler Kitabı, Işığa Çıkarma Kitabı olarak da bilinir.\n"
    },
    "Azrail": {
        "first_paragraph": "Azrail,[not 1] İslam'da dört büyük melekten biri ve eceli dolmuş kişilerin canını almaya gelen 'ölüm meleği' olarak görülür.[2] Yahudilikte bu melek bazen ölen kişinin ruhunu taşıyan bir melek olarak uyarlanmıştır.[3]\n"
    },
    "Şedim": {
        "first_paragraph": "Şedim, Cin için İbranice bir kelimedir.[1] Tanah'da sadece iki kez bahsediliyor. Her iki durumda da, Putperestlerin kurban ettiği yabancı tanrılarla ilgili olarak.[2]\n"
    },
    "Piccolomini Altarı": {
        "first_paragraph": "Piccolomini Altarı (sunağı), Siena Katedrali'nin sol nefinde bulunan ve kendisinin mezarı olması amacıyla kardinal Francesco Todeschini Piccolomini tarafından yaptırılan mimari ve heykelsi bir sunaktır. Ancak kardinal Papa olarak seçildi ve III. Pius ismini aldı ve öldüğünde de Vatikan'a gömüldü. Sunak 1481 ve 1485 yılları arasında Andrea Bregno tarafından Carrara mermerinde inşa edildi ve sonraki yıllarda eklemeler yapıldı. Bunlar arasında Michelangelo tarafından 1501 ve 1504 yılları arasında yapılan Aziz Peter, Augustine (daha sonra Saint Pius olarak yeniden yontulan), Paul ve Gregory'yi betimleyen dört niş heykel bulunmaktadır. Sunağın tepesinde, Jacopo della Quercia'nın (muhtemelen) bir heykeli olan Kadın (madonna) ve Çocuk heykeli vardır. Madonna'nın merkezi tablosu Paolo di Giovanni Fei'ye aittir ve 14. yüzyılın sonlarında yapılmıştır.\n"
    },
    "Cizre Spor": {
        "first_paragraph": "Cizre Spor, Şırnak'ın Cizre ilçesinde kurulan ve Bölgesel Amatör Lig'de mücadele eden futbol kulübü. Yeşil-kırmızı renklere sahip kulüp; maçlarını, 1.000 kişi kapasiteli Cizre İlçe Stadyumu'nda oynamaktadır.\n"
    },
    "Cizrespor": {
        "first_paragraph": "Cizrespor, Şırnak'ın Cizre ilçesi merkezli Türk eski futbol kulübüdür. 1972'de kurulan kulüp, 2010 yılında kapanmıştır. Yeşil-kırmızı renklere sahip olup iç saha maçlarını 1.000 kişi kapasiteli Cizre İlçe Stadyumu'nda oynamaktaydı.\n"
    },
    "2016 Cizre saldırısı": {
        "first_paragraph": "2016 Cizre saldırısı, 26 Ağustos 2016 tarihinde yerel saatte 06:45'te Türkiye'nin Şırnak ilinin Cizre ilçesindeki İlçe Emniyet Müdürlüğü Çevik Kuvvet Grup Amirliği polis kontrol noktasına, PKK üyesi Mustafa Aslan tarafından bombalı araç ile düzenlenen intihar saldırısı. 12'si emniyet personeli ve biri saldırgan olmak üzere toplam 13 kişinin hayatını kaybettiği saldırıda, üçü sivil 78 kişi yaralandı.\n"
    },
    "Lamik": {
        "first_paragraph": "Lamik (/ˈleɪmɪk/;[1] İbranice: לֶמֶךְ‎ Lemeḵ, in pausa לָמֶךְ‎ Lāmeḵ; Yunanca: Λάμεχ Lámekh), Yaratılış Kitabı'na göre Âdem'in neslinden gelen bir ata idi. Luka 3: 36'ya göre İsa'nın soyağacının bir parçasıdır.\n"
    },
    "Thamanin": {
        "first_paragraph": "Thamanin[1] veya Themanin[2] (Arapça: ثَمَانِيْن, anlamı \"Seksen\") Türkiye'nin güneydoğusundaki Cudi Dağı'nın güneyinde yer alan bir kasabaydı. Müslümanlar ve diğer insanlar Cudi Dağı'nın Nuh'un gemisi'nin yattığı yer olduğuna inanırlar, ve İslam ve diğer İbrahimî dinler Nuh'u bir Nebî (Peygamber) olarak kabul eder.[3][4]\n"
    },
    "Yaratılış Kitabı Tufan hikayesi": {
        "first_paragraph": "Nuh'un Tufanı, Kutsal Kitap'a göre dünya çapında Tanrı tarafından insanları cezalandırmak amacıyla yaratılan bir felaketti.\n"
    },
    "The Subsiding of the Waters of the Deluge": {
        "first_paragraph": "The Subsiding of the Waters of the Deluge, İngiliz doğumlu Amerikalı ressam Thomas Cole'un Büyük Tufan'ın sonrasını betimleyen 1829 tarihli tablosu.[1]\n"
    },
    "San Nazaro Rölikeri": {
        "first_paragraph": "San Nazaro Rölikeri, MS. 4. yüzyıla tarihlenen gümüş bir rölikerdir. Adını Milano'daki aynı isimli kiliseden almakta olan röliker, günümüzde yine Milano'da bulunan Museo Diocesane'da sergilenmektedir.\n"
    },
    "Hetoimasia": {
        "first_paragraph": "Hetoimasia (Grekçe ἑτοιμασία, \"hazırlık\"), Hristiyan ikonografisinde sembolik olarak hazır bir biçimde tasvir edilen boş tahttır. Merkezi bir şekilde betimlenen ve bazı örneklerde meleklerle çevrelenen tahtın üzerinde bazen bir haç tasviri de bulunmaktadır.\n"
    },
    "İkonostasis": {
        "first_paragraph": "İkonostasis (Yunanca'dan Yunanca: εἰκώνα, ἡ, ikóna, \"Resim, tam benzeri görüntü ve Yunanca: στάση \"Ayaklık, yükseklik\" vb.) genellikle İkonalar ile süslü, Ortodoks dini mimarisinde kendini gösteren ve kilisenin ana bölümü olan naosu din adamlarına ayrılmış bölüm olan bemadan ayıran mimari bölme duvarıdır.\n"
    },
    "Kamulianai": {
        "first_paragraph": "Kamulianai (Grekçe: Καμουλιαναί, Latince: Camulianae), Kapadokya'nın kuzeyinde, günümüzde Kayseri şehrinin kurulu olduğu yerde bulunan antik kent. Hac yeri olarak önem kazanan yerleşim yeri Iustinianopolis adıyla bir kasaba olarak kurulmuş, 553 yılından 13. yüzyıla dek piskoposluk merkezi olmuştur.[1]\n"
    },
    "Kutsal Kiremit": {
        "first_paragraph": "Kutsal Kiremit (Yunanca: κεραμιδίων, Keramidion), Kutsal Mendil üzerindeki tasvirin bir kiremit üzerine kendiliğinden işlenmesiyle ortaya çıkan kutsal emanet.\n"
    },
    "Teslis (Andrei Rublev)": {
        "first_paragraph": "Teslis (Rusça: Троица, ayrıca Rublev'in Teslisi veya Rublev'in Üçlemesi olarak da anılır) Rus ressam Andrei Rublev tarafından 15. yüzyılda yapıldığı düşünülen bir Teslis ikonası.[1] Sanatçının en ünlü çalışması olduğu gibi[2] Rus sanatının da doruk noktalarından biri olarak kabul edilir.[3] Eserde Mamre'de İbrahimi ziyaret eden üç melek tasvir edilse de eser sembolizm doludur ve genelde Teslis ikonası olarak yorumlanır.[4]\n"
    },
    "Babil Kulesi (tablo)": {
        "first_paragraph": "Babil Kulesi, Flaman ressam Pieter Brueghel'in aynı temayla çizdiği birkaç tabloya verilen isimdir. Tablonun 1563 tarihli iki farklı sürümü günümüze ulaşmıştır. Ahşap üzerine yağlı boya ile çizilmiş olan bu tablolarda, Eski Ahit'te bahsi geçen Babil Kulesi'nin (Tekvin 11: 1-9) yapılışı betimlenmiştir. Tabloların biri Viyana Sanat Tarihi Müzesi'nde, diğeri ise Rotterdam'daki Museum Boijmans Van Beuningen'dedir.\n"
    },
    "Cacciata di Eliodoro dal tempio": {
        "first_paragraph": "Cacciata di Eliodoro dal tempio (Heliodoros'un tapınaktan kovulması), İtalyan Rönesans dönemi sanatçısı Raffaello Sanzio'nun bir freskidir. 1511-12 yıllarında Papalık Sarayı'nın kendisine tasarlaması için verilen (günümüzde \"Rafael Salonları\" olarak adlandırılan) dört salonundan birinde yapılmıştır. Salonun adı Stanza di Eliodoro (Heliodorus Odası) olup bu freskten gelmektedir.\n"
    },
    "Körün Kıssası": {
        "first_paragraph": "Körün Kıssası[1] (Felemenkçe: Parabel van de blinden) veya Körlerin Yürüyüşü,[2] Hollandalı ressam Pieter Brueghel tarafından 1568'de tuval üzerine tempera ile çizilmiş tablodur. 86 x 154 cm. ebadındaki özgün tablo, Napoli'deki Museo di Capodimonte'de sergilenmektedir. Tablonun birçok kopyasının yapıldığı bilinmektedir. Bunlardan biri, 118 x 168 cm ebadındaki ahşap üzerine yağlı boya ile çizilmiş olan kopyası Paris'teki Louvre'dadır.\n"
    },
    "Masumların Katli": {
        "first_paragraph": "Masumların Katli, Peter Paul Rubens tarafından çizilmiş iki farklı tabloya verilen isimdir. Tablolarda, Matta İncili'nde yer alan Masumların Katli isimli bölüm betimlenmiştir.\n"
    },
    "Pussy Riot": {
        "first_paragraph": "Pussy Riot, Moskova merkezli protest ve feminist bir Rus punk rock grubudur. Ağustos 2011'de kurulmuştur ve 2012 itibarıyla 20 ila 33 arasında değişen 11 kadının üyeliğine sahiptir.[1][2] Grup, birçok halka açık yerde izinsiz ve prokatif gerilla gösteriler düzenlemiştir, bu gösteriler esasen şarkılara klip olarak çekilmiştir ve daha sonra da internete yüklenmiştir.[3] Kolektifin yazmış olduğu şarkı sözlerinin temaları arasında feminizm, LGBT hakları ve grubun bir diktatör olarak gördüğü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e ve onun politikalarına karşı bir baş kaldırış vardır.[2] Bu temalar, Putin'in Rus Ortodoks Kilisesi'nin liderliğiyle olan bağlantılarını da kapsamaktadır.[4]\n"
    },
    "Catholic League (Amerika Birleşik Devletleri)": {
        "first_paragraph": "Catholic League for Religious and Civil Rights, kısaca Catholic League, ABD merkezli karalama karşıtı sivil haklar örgütü. 1973'te Cizvit papaz Virgil Blum tarafından kuruldu.\n"
    },
    "Fernando Álvarez de Toledo, III. Alba Dükü": {
        "first_paragraph": "Fernando Álvarez de Toledo y Pimentel, 3. Alba Dükü (29 Ekim 1507) – 11 Aralık 1582), İspanya ve Portekiz'de Alba Büyük Dükü olarak (İspanyolca: Gran Duque de Alba) ve Hollanda'da Demir Dük olarak bilinen İspanyol soylu, general ve diplomat. Alba, İspanya Hollanda'sındaki Seksen Yıl Savaşları sırasında uzun süreli askeri kampanyalarının ve sert baskısının Hollanda isyanını bastırmada başarısız olduğu eylemleriyle tanınmaktadır.[1]\n"
    },
    "Fernando Cardenal": {
        "first_paragraph": "Fernando Cardenal Martínez (Granada, Nikaragua, 26 Ocak 1934 – Managua, Nikaragua, 20 Şubat 2016), cizvit rahibi ve siyasetçi. 1984'te Daniel Ortega tarafından Eğitim Bakanı olarak atandı.\n"
    },
    "Jozef Tiso": {
        "first_paragraph": "Jozef Tiso (13 Ekim 1887 – 18 Nisan 1947), Slovak Katolik rahip ve Slovakya Halk Partisi'nin önde gelen siyasetçilerinden biri. 1939'dan 1945'e kadar Nazi Almanyası'nın uydu devleti olan Birinci Slovak Cumhuriyeti'ni yönetti ve siyasi kariyeri boyunca aktif bir şekilde rahipliğini sürdürdü. II. Dünya Savaşı sonrasında Bratislava'da Ulusal Mahkeme tarafından vatan hainliğinin yanı sıra savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlemekten tutuklanarak idam edildi.\n"
    },
    "I. Leo": {
        "first_paragraph": "Papa I. Leo, Papa Aziz Leo Magno veya Papa Büyük Leo[1] (d. yak 400 Toskana, Batı Roma İmparatorluğu (günümüzde İtalya) -ö.  10 Kasım 461 Batı Roma İmparatorluğu, (günümüzde İtalya) 29 Eylül 440- 10 Kasım 461 döneminde papalık yapan, 1754'te Papa XIV Benediktus tarafından Kilise Doktoru ilan edilen papa ve papalık yapan ilk İtalyan aristokrat. Leo’nun yortusu 10 Kasımdır.\n"
    },
    "Romalı Hipolit": {
        "first_paragraph": "Romalı Hipolit, (170, Roma - 235, Sardinya), Apolojet (iman savuncusu) ve iman şehidi. Yortusu 13 Ağustos (Batı Kilisesi), 30 ocak (Doğu Kilisesi).[1]\n"
    },
    "Kirtland, Ohio": {
        "first_paragraph": "Kirtland, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ohio eyaletinde Lake County sınırları içindeki bir şehirdir.[2] 26 Kasım 2009 tarihi itibarıyla şehrin nüfusu 6.866'dır.[3] Kirtland, Mormonluk'un kuruluş döneminde hareketin merkeziydi.\n"
    },
    "Missouri-Mormon Savaşı": {
        "first_paragraph": "Missouri-Mormon Savaşı, 6 Ağustos - 1 Kasım 1838 tarih aralığında Mormonlarla Missouri eyaletindeki Mormon olmayanlar arasında çıkan silahlı çatışmaları anlatır.\n"
    },
    "Nauvoo": {
        "first_paragraph": "Nauvoo (İbranice: נָאווּ‎) ABD'nin Illinois eyaleti Hancock County içinde yeralan küçük bir yerleşim yeridir.\n"
    },
    "Warren Jeffs": {
        "first_paragraph": "Warren Jeffs (3 Aralık 1955, Sacramento), Amerikan suçlu ve tarikat lideri. Utah ve Arizona merkezli çok eşli ve köktendinci bir Mormon tarikatı olan İsa Mesih'in Son Gün Azizleri Köktendinci Kilisesi (FLDS) lideridir. Jeffs ilk olarak 2006 yılında yetişkin erkek takipçileri ile reşit olmayan kızlar arasında yasadışı evlilikler düzenlemesinden dolayı FBI'ın En Çok Arananlar Listesine girmesiyle ün kazandı.[1] Grubun yaygın istismarı ortaya çıktığında, Jeffs'in çoğu 12 ya da 13 yaşından büyük olmayan kızlardan oluşan 78 karısı vardı. Jeffs, evlendiği reşit olmayan kızlara yönelik cinsel istismardan dolayı 2011'de ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.[2]\n"
    },
    "Yahudiler ve Yalanları Üzerine": {
        "first_paragraph": "Yahudiler ve Yalanları Üzerine (Almanca: Von den Jüden und iren Lügen; modern yazımda Almanca: Von den Juden und ihren Lügen), Alman Reform lideri Martin Luther (1483-1546) tarafından 1543'te yazılmış 65.000 kelimelik Yahudi karşıtı ve antisemitik bir incelemedir.\n"
    },
    "Basileios": {
        "first_paragraph": "Kayserili Basil veya Büyük Basil (Grekçe: Ἅγιος Βασίλειος ὁ Μέγας Ágios Basíleios o Mégas, Pontus, y. 329 - Kappadokia, Kaisareia,  1 Ocak 379), Ariusçu'lara karşı Kilise'nin resmî öğretilerini savunmasıyla öne çıkan Kilise Babası'dır. Kaisareia (günümüzdeki Kayseri) piskoposu ve Kapadokya metropoliti olmuş ve birçok kitap yazmıştır.\n"
    },
    "Nenizili Gregorios": {
        "first_paragraph": "Nenizili (Nazianz) Gregorius [1](Nenizi (Bekarlar, Gülağaç), Aksaray, 329 – Arianzus (Sivrihisar), Aksaray, ö. 389), 4. yüzyıl Hristiyan din adamı ve Azizi. Konstantinopolis Patriği olarak da görev yapmıştır. Teslis doktrinini savunmuş, Ariusçuluk'la mücadele etmiş en önemli antik dönemindeki Kilise Babası ve Doktoru.\n"
    },
    "Nissalı Gregor": {
        "first_paragraph": "Nissalı Gregor[1][2] (Nyssa 335 - 395), Kapadokya bölgesindeki Nissa adlı (günümüzde Aksaray'ın Ortaköy ilçesi Harmandalı köyü yanında büyük bir höyüktür) antik kentin piskoposu.\n"
    },
    "Origenes": {
        "first_paragraph": "Origenes veya Origen[1] (Yunanca: Ὠριγένης, d. 184/185 - ö. 253/254), İskenderiye'de Hristiyan bir ailede doğmuş ve kendini hadım etmesine bile neden olacak düzeyde münzevi (sofu) bir kişiliğe sahip olmasıyla tanınan ve Patristik felsefenin en önemli temsilcilerinden sayılan bir Kilise Babası'dır.\n"
    },
    "I. Paulus (başpiskopos)": {
        "first_paragraph": "I. Paulus ya da I. Paul ya da Günah Çıkaran Aziz Paul (ö. yaklaşık 350), altıncı Konstantinopolis Başpiskoposu, 336 ya da 340 yılında seçilmiştir. Yortu günü 7 Hazirandır.\n"
    },
    "Pontuslu Evagrius": {
        "first_paragraph": "Pontuslu Evagrius (345, Herakleia, Bitinya –  399, Kellia, Mısır), Hristiyan bir keşiş ve mistik teolog idi. İkinci Konstantinopolis Konsili tarafından Origenist olduğu gerekçesiyle heretik ilan edilmesine rağmen birçokları tarafından Kilise Babası hatta aziz olarak kabul edilir.[4]\n"
    },
    "Sivaslı Petrus": {
        "first_paragraph": "Sivaslı Petrus (340 –  26 Mart 391), Sebaste (Sivas) episkoposu. Kayserili Basil’in, Nissalı Gregori’nin, ünlü hristiyan hakim Naucratius ve Makrina’nın küçük kardeşi. Katolik ve ortodokslarca aziz kabul edilir ve 26 Mart'ta anılır.[1]\n"
    },
    "Yeruşalim Konsili": {
        "first_paragraph": "Yeruşalim Konsili veya Apostolik Konsil, MS 50 civarında Kudüs'te yapılmış, ekümenik konsillerin prototipi sayılabilecek bir toplantıdır. Toplantıda alınan en önemli karar, Yahudi olmayanların Hristiyanlığa geçmek için sünnet edilmeleri gerekmediğinin kabul edimesiydi.\n"
    },
    "Zephyrinus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz Zephyrinus (? - 217), yaklaşık 199-217 arasında papa. Papa Aziz I. Victor'un ardından papa oldu. Sonradan ardılı olacak Papa Aziz I. Callixtus'u başdiyakozluğa atadığı söylenir.\n"
    },
    "Steven Anderson (papaz)": {
        "first_paragraph": "Steven Anderson (24 Temmuz 1981), Tempe'deki Faithful Word Baptist Kilisesi’nin bir papazıdır.[1] Anderson ayrıca tartışmalı Yeni Bağımsız Köktendincilik Baptist hareketinin kurucusu olarak da biliniyor. Ayrıca Anderson, ABD’nin 44. başkanı Barack Obama ve sunucu Caitlyn Jenner de dahil olmak üzere bazı kamu figürlerinin ölümü için dua etmekten ve eşcinsellere yönelik karalayıcı, aşağılıcı söylemler söylemesinden dolayı uluslararası kamuoyundan kınama aldı.[2] Anderson ayrıca, Karalama Önleme Birliği’nin düzenlediği Marching to Zion adlı bir belgeselde anti-semitik olarak yansıtıldığı için ciddi dikkat çekti.[3] Günümüzde Anderson’un programları başta Jamaika, Kanada ve 27 Avrupa Birliği ülkesi olmak üzere 22 ülkeden oluşan Schengen Bölgesi, İrlanda Cumhuriyeti, Avustralya ve Yeni Zelanda gibi birçok ülkeden yasaklandı.[4]\n"
    },
    "William Jennings Bryan": {
        "first_paragraph": "William Jennings Bryan (19 Mart 1860 - 26 Temmuz 1925) Amerikalı bir hatip ve politikacıydı. 1896'dan başlayarak  Demokrat Parti'de baskın bir güç olarak ortaya çıktı ve partinin 1896, 1900 ve 1908 seçimlerinde Amerika Birleşik Devletleri Başkanı adayı olarak üç kez yarıştı. Ayrıca Temsilciler Meclisi'nde ve Woodrow Wilson döneminde Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Sıradan insanların bilgeliğine olan inancından dolayı, sık sık \"Büyük Ortak\" olarak anılırdı.[1]\n"
    },
    "Hristiyan liberteryenizm": {
        "first_paragraph": "Hristiyan liberteryenizm; Hristiyan inançları ile liberteryen siyasi felsefeyi özgür irade, insan doğası ve Tanrı tarafından verilen devredilemez haklar temelinde sentezleyen bir görüştür.\n"
    },
    "Katolik İşçi Hareketi": {
        "first_paragraph": "Katolik İşçi Hareketi, Dorothy Day ve Peter Maurin tarafından 1933 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde kurulan bağımsız Katolik toplulukların bir birleşimidir.[1] Amacı, \"İsa Mesih'in adalet ve sevgisine uygun olarak yaşamaktır\".[2] Hareketin temel prensiplerinden biri, komünitarizm ve kişiselcilik ilkelerine dayalı olarak toplumun kenarındaki kişilere karşı misafirperverliktir. Bu amaçla, hareket, sosyal hizmetler sunan 240'tan fazla yerel Katolik İşçi topluluğuna sahiptir. Her ev, kendi bölgesine uygun bir şekilde sosyal adalet çalışmalarına katılan farklı bir misyona sahiptir.[3]\n"
    },
    "Aziz Javelin": {
        "first_paragraph": "Azizn Javelin Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinde kullanılan FGM-148 Javelin tanksavar silahı gibi modern bir silahı kucaklayan aziz benzeri bir figürün dini ikon tarzında tasvir edildiği bir İnternet fenomenidir. Fenomen, 2022 Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Christian Borys tarafından yaratıldı ve dünya çapında ünlendi ve sonunda diğer benzer memlerle sonuçlandı. Fenomen morali yükseltti ve ticari ürünlerde kullanıldı, bu da Ukrayna'ya yardım eden insani yardım kuruluşları için bir milyon dolardan fazla para toplanmasıyla sonuçlandı.[1][2]\n"
    },
    "Erken Hristiyanlık": {
        "first_paragraph": "Erken Hristiyanlık, Hristiyanlıkta 325'teki Birinci İznik Konsili'nden önceki döneme verilen ad. Genel olarak Havariler Çağı ve İznik Öncesi Dönem olarak iki döneme ayrılır.\n"
    },
    "İslam ve antisemitizm": {
        "first_paragraph": "İslam ve antisemitizm, Yahudilere ve Yahudiliğe karşı İslami öğretiler ve İslam hakimiyeti altındaki Yahudilere yapılan muamelelerle ilgilidir.\n"
    },
    "Abdülkadir Udeh": {
        "first_paragraph": "Abdülkadir Udeh (1907 - 9 Aralık 1954) Mısırlı hukukçu, Müslüman Kardeşler teşkilâtının önde gelen liderlerinden.\n"
    },
    "Azerbaycan İslami Direniş Hareketi": {
        "first_paragraph": "Azerbaycan İslami Direniş Hareketi (Hüseyniyyun), (Azerice: Azərbaycan İslam Müqavimət Hərəkatı; Hüseynçilər), bir Azerbaycan Şii İslamcı silahlı grubu ve sosyo-politik hareketidir. İran tarafından finanse ediliyor ve destekleniyor.\n"
    },
    "El-Griba sinagogu saldırısı": {
        "first_paragraph": "El-Griba sinagogu saldırısı, Tunus'taki El-Griba Sinagogu'na Niser bin Muhammad Nasar Navar tarafından gerçekleştirilen bombalı saldırıdır.\n"
    },
    "Filistin İslami Cihat Örgütü": {
        "first_paragraph": "Filistin İslami Cihat Hareketi (Arapça:حركة الجهاد الإسلامي في فلسطين, - Harakat al-Jihād al-Islāmi fi Filastīn) Filistinli mücahit grup. Birleşik Devletler[1], Avrupa Birliği [2], Birleşik Krallık[3], Japonya[4], Kanada[5], Avustralya[6] ve İsrail tarafından terörist grup olarak tanımlanmaktadır.\n"
    },
    "Gırnata Katliamı": {
        "first_paragraph": "1066 Granada katliamı, 30 Aralık 1066'da (İbrani takvimi: 9 Tevet 4827) İslam hakimiyeti altındaki Endülüs'te Müslüman bir grubun Granada'daki kraliyet sarayına girip Yahudi vezir Yosef bin Nagrela'ya suikast düzenlemesi ve şehirdeki çoğu Yahudinin katledilme olayıdır.[1][2]\n"
    },
    "Hamas Bildirisi": {
        "first_paragraph": "Hamas sözleşmesi veya diğer adıyla Hamas antlaşması, 18 Ağustos 1988 yayınlanmış olup, hareketin kimliğini, duruşunu ve amaçlarını bir tasarı şeklinde ortaya koymuştur.[1]\n"
    },
    "Hizb ut-Tahrir": {
        "first_paragraph": "Hizb ut-Tahrir (Arapça: حزب التحرير, Türkçe: Kurtuluş Partisi), tüm Müslümanları birleştirerek şeriat kurallarıyla yönetilecek İslami hilafet devleti kurmayı amaçlayan uluslararası bir pan-İslamcı, köktendinci siyasi örgüt.[29][30] 1953'te Filistinli İslam alimi Muhammed Takiyyuddin en-Nebhani tarafından Kudüs'te kurulmuştur.[31]\n"
    },
    "Hizbullah (Lübnan)": {
        "first_paragraph": "Hizbullah (Arapça: حزب الله‎, Allah'ın Partisi veya Allah'ın Hizbi), Lübnan'da bulunan, hem sivil hem de askeri kanadı olan Şiî inançlı siyasi ve askeri parti. 1982 yılında başta İsrail'i, o zamanlar işgal etmekte olduğu Güney Lübnan'dan çıkartmak ve ardından İsrail'i yıkmak amacıyla kurulmuştur. Hizbullah'ın şu andaki genel sekreteri Hasan Nasrallah'dır.\n"
    },
    "Muhammed el-Arifi": {
        "first_paragraph": "Muhammed bin Abdel-Rahman El-Arifi (Arapça محمد بن عبد الرحمن العريفي) (d. 15 Temmuz 1970, Ed-Dammam,  Suudi Arabistan) Sunni Şeyh ve Suudi bilim insanı, İslam dünyasının önde gelen alimlerinden biridir.[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10]\n"
    },
    "Daniel Pearl": {
        "first_paragraph": "Daniel Pearl (10 Ekim 1963 – 1 Şubat 2002), Amerikalı gazeteci. The Wall Street Journal'ın Güney Asya büro şefi olan Pearl, Pakistan'da İslamcı militanlar tarafından kaçırıldıktan sonra başı kesilerek öldürülmüştür.[1][2]\n"
    },
    "Şiraz Pogromu": {
        "first_paragraph": "Şiraz pogromu, 30 Ekim 1910'da, Yahudilerin Müslüman bir kız çocuğunu dini sebeplerle öldürdüğü iddiası ve bu iddia sonucunda Şiraz'da Yahudilere yapılan pogromdur. Pogrom sırasında 12 Yahudi öldü, yaklaşık 50'si yaralandı ve 6000 Yahudinin malları soyuldu.[1] Olaylar, Şiraz'ın Alliance Israélite Universelle temsilcileri tarafından belgelendi.\n"
    },
    "Çoğunluğu Müslüman olan ülkelerde kadınların oy hakkının zaman çizelgesi": {
        "first_paragraph": "Bu zaman çizelgesi Müslüman çoğunluklu ülkelerde kadınlara oy hakkı verme tarih sıralamasına göre listelenmiştir. \n"
    },
    "Hilafet (dizi)": {
        "first_paragraph": "Hilafet (İsveççe: Kalifat), İsveç yapımı bir gerilim-drama televizyon dizisi. İlk gösterimi 12 Ocak 2020'de Sveriges Television'da yapıldı. SVT Play'de şimdiye kadar en çok izlenen dizi oldu.\n"
    },
    "İslam'da kadın": {
        "first_paragraph": "Müslüman kadınların (Arapça: مسلمات, Müslimāt – tekil: مسلمة, Muslime)[2] deneyimleri farklı toplumlarda ve aynı toplum içinde büyük farklılıklar gösterir.[3][4] Ortak yönleri ise, hayatlarını değişen derecelerde etkileyen, aralarındaki geniş kültürel, sosyal ve ekonomik farklılıklar arasında köprü kurmaya hizmet edebilecek ortak bir kimlik veren İslam dinine bağlılıklarıdır.[3][4][5]\n"
    },
    "Suudi Arabistan'da kadın hakları": {
        "first_paragraph": "Suudi Arabistan toplumundaki cinsiyet rolleri şeriat ve kabile kültürlerinden gelmektedir. Arap Yarımadası ataerkil, göçebe ve purdah (kadın ve erkeğin ayrılması) ile namusun temel alındığı kabilelerin yaşadığı bir bölgedir.\n"
    },
    "Inferno (Dante)": {
        "first_paragraph": "Inferno, Dante'nin İlahi Komedyası'nda adı geçen cehennemdir. Burası \"Limbo, Frode, Traditori..\" gibi adlandırılan dokuz kattan oluşur. İyi insanlar arafa giderler. Dürüst dinsizler Limbo denen birinci kata gider, ne ceza vardır ne ödül. Şehvetin pencesine düşenler ikinci kata, aç gözlüler üçüncü kata, savurganlar dördüncü kata, gazap ve öfke verenler beşinci kata, düzene ve inançlara karşı gelenler altıncı kata, şiddet kullananlar eziyet edenler yedinci kata, hilekâr ve yobazlar sekizinci kata ve hainler dokuzuncu kata giderler. Dokuzuncu kata Cocytus denir ve şeytan burada yaşar. En dipteki yer dokuzuncu kattır, gerek tanrıya, gerek ailesine, gerek ülkesine ihanet edenler buraya gelirler. \n"
    },
    "Innocence of Muslims": {
        "first_paragraph": "Innocence of Muslims (Türkçe tercümesi: Müslümanların Masumiyeti), önceleri Desert Warriors ile Innocence of Bin Laden adıyla anılan, 2012 yapımı İslâm karşıtı[2] düşük bütçeli film. Film, söylenilenlere göre İslâm peygamberi Muhammed'in yaşamı hakkındadır. Filmin yönetmenliğini, \"Sam Bacile\" ve \"Alan Roberts\" takma adlarını kullanan Mısır kökenli Amerikalı Nakoula Basseley Nakoula yapmıştır.\n"
    },
    "İslam: Anlatılmayan Hikaye": {
        "first_paragraph": "Islam: The Untold Story, İngiliz romancı ve popüler tarihçi Tom Holland tarafından yazılan ve sunulan bir belgesel filmdir. Belgesel, 7. yüzyılda Arabistan'da gelişen İbrahimi bir din olan İslam'ın köklerini araştırıyor ve geleneksel hikayenin yeterli destekleyici kanıttan yoksun olduğunu iddiasıyla bu tarihin ortodoks İslami açıklamasını eleştiriyor. İngiliz televizyon şirketi Channel 4 tarafından finanse edildi ve ilk olarak Ağustos 2012'de yayınlandı. Yayınlanması, Holland'ın In the Shadow of the Sword: The Battle for Global Empire and the End of the Ancient World ( 2012) adlı kitabının yayınlanmasının ardından geldi.\n"
    },
    "Şiilik karşıtlığı": {
        "first_paragraph": "Şiilik karşıtlığı, dini inançları, gelenekleri ve kültürel mirasları nedeniyle Şii Müslümanlara yönelik ön yargı, nefret, ayrımcılık veya şiddeti barındırır. Bu terim ilk olarak 2011 yılında Şia Hakları İzleme Komitesi tarafından tanımlanmış, ancak yıllardır gayri resmi araştırmalarda ve bilimsel makalelerde kullanılmıştır.[1][2]\n"
    },
    "Tehreek-e-Labbaik Pakistan": {
        "first_paragraph": "Tehreek-e-Labbaik Pakistan (kısaltılmışı TLP), Pakistan'da İslamcı ideolojiye sahip İslamcı bir siyasi partidir. Parti 2015 yılında vaiz Khadim Hussain Rizvi tarafından kuruldu.[1]\n"
    },
    "Halis Bayancuk": {
        "first_paragraph": "Halis Bayancuk (1 Şubat 1985, Diyarbakır) ya da bilinen takma adıyla Ebu Hanzala, İslâmî köktendincidir.\n"
    },
    "İbn Teymiyye": {
        "first_paragraph": "Takıyyüddin ibn Teymiyye (Arapça: تقيّ الدين ابن تيميّة; d. 22 Ocak 1263, Harran - ö. 26 Eylül 1328, Şam), özellikle Selefileri ve Vehhabîleri fıkıh, şeriat ve diğer İslamî görüşler konusunda etkilemiş olan İslam alimi. Kendinden sonra gelen çeşitli ve ağırlıklı olarak Hanbeli mezhebini benimseyen İslâm âlimlerini ve akımlarını da etkilemiştir. İbn Teymiyye'nin etkilediği isimlerin en önemlilerinden birisi de Muhammed bin Abdülvehhâb'dır.[1]\n"
    },
    "Yahudiler ile ilgili komplo teorileri": {
        "first_paragraph": "Yahudiler birçok ülkede, farklı konular hakkında birçok komplo teorilerine tarih boyunca malzeme olarak seçilmiştir. Bazen Yahudi olan ünlü isimler, bazen bir kitle olarak, bazen politikacılar bazen de Yahudiliğin kendisi bu komplo teorilerinde kullanılmıştır.\n"
    },
    "Arkadan bıçaklanma miti": {
        "first_paragraph": "Arkadan bıçaklanma efsanesi (Almanca: Die Dolchstoßlegende), 11 Kasım 1918'de I. Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle Almanya'da ortaya çıkan bir komplo teorisidir. Efsane, iki dünya savaşı arası dönemde aşırı sağcı ve ırkçı gruplar tarafından propaganda olarak kullanılmıştır. Efsaneye göre Almanya, sahada yenilmemiş ancak politikacılar düşmanla barışarak Alman milletini sırtından bıçaklamış ve teslim olmaya zorlamıştır.[1][2] Kasım Devrimi'ni gerçekleştiren gruplar, bu komplo teorisini savunanlar tarafından \"Kasım hainleri\" ilan edildi. Çünkü onların Almanya'nın zaferini engellediklerini düşünüyorlardı.\n"
    },
    "Siyonist İşgal Hükümeti komplo teorisi": {
        "first_paragraph": "Siyonist İşgal Hükûmeti komplo teorisi Yahudilerin Batılı devletlerin hükûmetlerini gizlice kontrol ettiğini iddia eden antisemitik bir komplo teorisidir.[1][2] İnananlara göre, gizli bir Siyonist örgüt, beyaz, Hristiyan veya İslami çıkarlara karşı işbirliği yapmak için uluslararası bankaları ve onlar aracılığıyla hükûmetleri kontrol ediyor.[3]\n"
    },
    "Türkiye'deki komplo teorileri": {
        "first_paragraph": "Komplo teorileri, Türk kültür ve siyasetinde sık karşılaşılan olgulardır. Bu tür teorilere duyulan inancın anlaşılması, Türk siyasetini anlamakta önem arz eder. Bu inancın nedenleri arasında Osmanlı İmparatorluğu’nun kayıp ihtişamının eksikliğinin giderilmesi,[1] Türkiye’nin dünyanın az gelişmiş tarafına dahil olarak görülmesine duyulan rahatsızlık[2] ve Türk toplumunun düşük seviyeli medya okuryazarlığı gösterilmiştir.[3][4]\n"
    },
    "Yahudi savaşı komplo teorisi": {
        "first_paragraph": "Nazi Almanyası'na karşı bir Yahudi savaşı olduğu iddiası, Nazi propagandası kapsamında desteklenen ve Yahudilerin tek bir tarihsel aktör olarak hareket ederek II. Dünya Savaşı'nı başlattığını ve Almanya'yı yok etmeye çalıştığını ileri süren antisemitik bir komplo teorisidir. Savaşın 1939'da Dünya Siyonist Örgütü başkanı Chaim Weizmann tarafından ilan edildiğini iddia eden Naziler, bu yanlış fikri Holokost'un haklı meşru müdafaa olduğu gerekçesiyle Alman kontrolü altındaki Yahudilere yapılan zulmü haklı göstermek için kullandı. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden bu yana, komplo teorisi neo-Naziler ve Holokost inkârcıları arasında popüler olmuştur.[1][2][3]\n"
    },
    "Mordechai Shmuel Ashkenazi": {
        "first_paragraph": "Mordechai Shmuel Ashkenazi (İbranice: מרדכי שמואל אשכנזי‎; 14 Eylül 1943 ; ö. 14 Ocak 2015) , İsrailli Ortodoks haham ve yazar.\n"
    },
    "Menachem Mendel Schneersohn": {
        "first_paragraph": "Menachem Mendel Schneersohn (İbranice: מֵנַחֵם מֵנֶדֵֹל שֵניאורסון; 9 Eylül 1789 – 17 Mart 1866), ayrıca Tzemach Tzedek olarak bilinir, 19'uncu asrın önde gelen Ortodoks rebbesiydi. Chabad Lubavitch Hasidik hareketinin de üçüncü rebbe'siydi.\n"
    },
    "Yeşiva öğrencilerinin askere alınmasına karşı protesto": {
        "first_paragraph": "Yeşiva öğrencilerinin askere alınmasına karşı 2 Mart 2014'te Kudüs'te düzenlenmiş kitlesel bir protestoydu. Haredi Talmudik öğrencilere uygulanan askerlik muafiyetini bozan ve İsrail Savunma Kuvvetleri'nde zorunlu askerlik görevini yerine getirmenin reddedilmesini suç sayan bir dizi yasa tasarısının meclisten geçirilmesi üzerine düzenlenen protestolar, 300.000 ila 600.000 kadar Yahudi'nin katılımıyla İsrail tarihinin en büyük protestosuna dönüştü.[3]\n"
    },
    "Yeşiviş": {
        "first_paragraph": "Yeşiviş daha çok Yeşiva'ya giden kişiler tarafından konuşulan, İngilizce, İbranice ve (az da olsa) Yidiş'in bir lehçesi olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Sabatay Sevi": {
        "first_paragraph": "Sabatay Sevi (İbranice: שַׁבְּתַי צְבִי - Şavtay Tsvi; 1 Ağustos 1626, İzmir - muhtemelen 17 Eylül 1676, Ülgün), Yahudi din adamı ve tarikat lideriydi.\n"
    },
    "Yusuf'un Kabri": {
        "first_paragraph": "Yusuf'un Kabri (İbranice: קבר יוסף‎, lit. \"Qever Yosef\", Arapça: قبر يوسف, Qabr Yūsuf), Gerizim Dağı ile Ebal Dağı'nı ayıran vadinin doğu girişinde, Yakup Kuyusu'nun 300 metre kuzeybatısında,[1] Batı Şeria'nın Nablus kentinin eteklerinde, Geç Tunç Çağı'nda Shakmu ve geç İncil'de Shechem olarak geçen Tell Balata yakınlarında[2][3] yer alan anıt mezardır.\n"
    },
    "Bizans takvimi": {
        "first_paragraph": "Bizans takvimi, \"'Konstantinopolis'in Yaratılış Dönemi'\" ya da \"'Dünya Dönemi'\" olarak da bilinir (Grekçe: Ἔτη Γενέσεως Κόσμου κατὰ Ῥωμαίους,[1] ayrıca Grekçe: Ἔτος Κτίσεως Κόσμου ya da Grekçe: Ἔτος Κόσμου) takvimi Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından 691'dan 1728'e kadar Rum Ortodoks Patrikhanesi olarak kullanıldı. Ayrıca bu takvim 988 ile 1453 yılları arasında Doğu Roma İmparatorluğu'nun ve aynı zamanda 988 ile 1700 yılları arasında Rusya'nın resmî takvimi olmuştur.\n"
    },
    "Yeremya Kitabı": {
        "first_paragraph": "Yeremya Kitabı (İbranice: ספר יִרְמְיָהוּ), Eski Ahit'te Son Peygamberler kısmının ikinci kitabı olup, Yeşaya kitabından sonra ve Hezekiel ile On İki Küçük Peygamber kitaplarından önce gelir. Görümleri aktarıldığı için kitap adını, MÖ 7. yüzyılın sonları ve MÖ 6. yüzyılın başlarında Kudüs'te, Yehuda Krallığı Babillilere yenik düştüğü zamanki kral Yoşiya zamanında yaşamış peygamber Yeremya'dan alır. Kitap, karmaşık ve şiirsel olarak İbranice yazılmıştır (10:11 istisnadır çünkü ilginç bir şekilde Aramice yazılmıştır).\n"
    },
    "Der jüdische Arbeiter": {
        "first_paragraph": "Der jüdische Arbeiter, Viyana'da Siyonizmin sol kanadını temsilen 1927 ile 1934 yılları arasında çıkartılan gazete. Poale Zion (Zion'un İşçileri) adlı Avusturya merkezli örgütün yayın organıydı. Önceleri iki haftada bir yayınlanan gazete 1933 yılından sonra her hafta yayınlanmaya başladı. Julius Mamber Der jüdische Arbeiter'in editörüydü.[1]\n"
    },
    "Filistin'de Yahudilerin toprak satın alması": {
        "first_paragraph": "Yahudilerin Filistin'de toprak satın almaları, 1880'lerden 1948'de İsrail Devleti'nin kuruluşuna kadar Yahudilerin Osmanlı ve Filistin Mandasından toprak satın almalarıydı. Şimdiye kadar bu tür en büyük satış Sursock Satın Alımları olarak biliniyordu. 1944 itibarıyla Yahudiler Filistin topraklarının sadece %6'sını satın almıştı.[1][2]\n"
    },
    "Theodor Herzl": {
        "first_paragraph": "Theodor Herzl[a] (İbranice: תֵּאוֹדוֹר הֶרְצְל‎) veya sünnetinden \nsonra aldığı ismi ve soyismi ile Binyamin Ze'ev (İbranice: בִּנְיָמִין זְאֵב‎; 2 Mayıs 1860 – 3 Temmuz 1904),[1] Modern Siyonizm'in kurucu babası olan Avusturya-Macaristan vatandaşı Yahudi gazeteci, oyun yazarı, yazar ve politik aktivistti. Dünya Siyonist Örgütü'nü kurmuş ve bir Yahudi devleti kurma amacıyla Yahudilerin, Filistin'e göç etmeleri gerektiği fikrini savunmuştur. İsrail'in kuruluşundan 44 yıl önce yaşamını yitirmiş olmasına rağmen İsrail Devleti'nin kurucu babası olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "İsrail Bağımsızlık Bildirgesi": {
        "first_paragraph": "14 Mayıs 1948 tarihinde açıklanan İsrail Bağımsızlık Bildirgesi (İbranice: הכרזת העצמאות‎, Hakhrazat HaAtzma'ut veya İbranice: מגילת העצמאות‎ Megilat HaAtzma'ut) İngiliz Mandası'nın sonlandığı günde, yeni bağımsız İsrail devletini resmi olarak beyan etmiştir. Bildirgeyi David Ben-Gurion okumuştur ve kendisi de yeni ülkenin ilk başbakanı olmuştur. Bağımsızlık bildirgesinin imzalandığı gün olan 5 İyar İsrail'de bayram olarak kutlanır.[1]\n"
    },
    "Ze'ev Jabotinsky": {
        "first_paragraph": "Ze'ev Jabotinsky veya Vladimir Yevgenyevich Zhabotinsky (İbranice: זאב ז'בוטינסקי‎, lit. \"Ze'ev Zhabotinski\"; Rusça: Зеэв Жаботинский; 17 Ekim 1880, Odessa – 3 Ağustos 1940, New York), Yahudi kökenli Rus–Amerikalı Siyonist önder ve gazeteci. İsrail Devleti'nin kurulmasında önemli bir rol oynayan militan Siyonist Revizyonist hareketin kurucusudur.\n"
    },
    "I. Siyonist Kongre": {
        "first_paragraph": "I. Siyonist Kongre\n(הקונגרס הציוני הראשון), \n29 Ağustos 1897 yılında Basel'de Theodor Herzl liderliğinde toplanan kongre.\n"
    },
    "San Remo Konferansı": {
        "first_paragraph": "San Remo Konferansı, I. Dünya Savaşı'ndan sonra, 18-26 Nisan 1920'de, Osmanlı topraklarının paylaşılması ve Osmanlı ile yapılacak olan Sevr Antlaşması'nın şartlarını hazırlamak için, İtalya'nın Sanremo şehrinde toplanan milletlerarası konferans.\n"
    },
    "Uganda Planı": {
        "first_paragraph": "Uganda planı, Doğu Afrika Britanya topraklarının bir kısmının Yahudilere yurt olarak verilmesini içeren plandı.\n"
    },
    "Hep-Hep Ayaklanması": {
        "first_paragraph": "Hep-Hep Ayaklanması, 1819 yılında Bavyera Eyaleti'nin Würzberg şehrinde başlayıp Frankfurt, Bayvera gibi şehirlerde, gettolarda yaşayan Yahudilere ve onların mal varlıklarına yapılan saldırılardır.\n"
    },
    "İbrahim Camii Katliamı": {
        "first_paragraph": "İbrahim Camii Katliamı, 25 Şubat 1994 günü, Batı Şeria'nın güneyindeki El Halil şehrinde meydana gelmiştir. \"El Halil katliamı\" adıyla da anılır.\n"
    },
    "Musevi terörizmi": {
        "first_paragraph": "Musevi terörizmi, Musevilik içindeki aşırılık yanlıları tarafından işlenen dini terörizmdir.[1][2]\n"
    },
    "Sicarii": {
        "first_paragraph": "Sicarii (Latince Sicarius \"hançer taşıyan adam\" ya da \"suikastçı\" kelimesinin çoğulu, günümüz İbranicesi'nde siqariqim סיקריקים olarak ifade edilir), Kudüs'ün MS 70 yılında Roma İmparatorluğu tarafından işgali neticesinde yıkılıp yağmalanmasından hemen önceki yıllarda, Romalıları ve taraftarlarını Yahudiye (Judea) bölgesinden uzaklaştırmaya çalışan köktenci Yahudi politik örgütünün (Zealots), radikal eylemleriyle ayrışan bir alt grubudur. Sicarii, ismini cübbelerinin altında gizledikleri sicae denilen hançerlerden almaktadır. İnsanların yoğun bir biçimde toplandığı alanlarda, hançerlerini çekerek Romalılara ve taraftarlarına saldırı gerçekleştirir ve görevlerini tamamladıktan sonra kalabalığın içine kaynaşıp uzaklaşarak kaçarlardı. Ortadoğu (haşhaşi benzeri) ya da Japonya'daki (ninja benzeri) gruplardan yüzyıllarca önce ortaya çıkan, tarihteki en eski organize suikast örgütlerinden biridir.\n"
    },
    "Yigal Amir": {
        "first_paragraph": "Yigal Amir (İbranice: יגאל עמיר; 23 Mayıs 1970), 5. İsrail başbakanı İzak Rabin'e suikastı ile bilinen Yahudi sağ popülist tetikçi.[1][2]\n"
    },
    "Tiflis Ruhban Okulu": {
        "first_paragraph": "Tiflis Ruhban Okulu, (Gürcüce: თბილისის სასულიერო სემინარია, Rusça: Тбили́сская духо́вная семина́рия) 1817'den 1919'a kadar Rus Ortodoks Kilisesi'nin Tiflis'teki manevi eğitim kurumu olan ruhban okulu. Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin 1895'te on altı yaşındayken burada okudu. Eğitim dili Rusça idi ve Gürcü dili orada eğitim veren Rus rahipleri tarafından küçümsendi. Stalin her iki dilde de iyi bir okuyucu oldu ve bu yıllarda Rus baskınlığına karşı Gürcü kültürünü savundu. Anonim olarak yerel basında Gürcüce şiirler yazdı ve siyaset ile uğraştı. Performansı iyi olmasına rağmen, final sınavlarını kaçırdıktan sonra 1899'da okuldna atıldı.[1]\n"
    },
    "Westminster School": {
        "first_paragraph": "Westminster Okulu ya da Westminster School, resmî adı ile The Royal College of St Peter at Westminster İngiltere'nin başkenti Londra'nın merkezinde, geçmişi 12. yüzyıl öncesine dayanan, ilk kurulduğunda erkek öğrencilerin gittiği bir okuldur. Westminster Manastırı'nın hemen yanında bulunan okulda bugün, 742 kız ve erkek öğrenci birlikte eğitim öğretim görmektedir.\n"
    },
    "Doshisha Üniversitesi": {
        "first_paragraph": "Doshisha Üniversitesi (Japonca: 同志社大学, romanize: Dōshisha daigaku) veya Dodai (同大, Dōdai), Japonya'nın Kyoto kentinde bulunan bir üniversitedir. 1875 yılında Joseph Hardy Neesima tarafından kurulmuş olup Japonya'nın en eski vakıf üniversitelerinden biridir. Üniversitenin dört ayrı kampüsü bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Seminer (okul)": {
        "first_paragraph": "Seminer, Avrupa'da ortaöğretim okulu türüdür. Anlamı \"eğitim kurumu\" anlamına gelen Fransızca bir kelimedir.  İlk olarak 1684'te Fransa'nın Reims kentinde, ardından 1695'te Almanya'nın Halle kentinde kuruldu.  Tarihsel olarak, seminerler Batı Avrupa ve Rusya'daki özel ortaokullardan biriydi ve ağırlıklı olarak din eğitimi veriyordu.[1] Daha sonra ilkokul öğretmenleri yetiştirmek için seminerler düzenlendi.\n"
    },
    "Debora": {
        "first_paragraph": "Dvora ya da Debora(h) (İbranice: דְּבוֹרָה, anlam: Arı) Tanah'a göre İsrail Krallığı'ndan önceki hakimler döneminde yaşamış dördüncü hakim, tek kadın hakim ve Yahudilik'te kadın peygamberdir. Hikâyesi Tanah'taki Hakimler Kitabı'nda iki farklı yerde anlatılır (Hakimler 4 ve Hakimler 5).\n"
    },
    "Hanna (peygamber)": {
        "first_paragraph": "Hanna (İbranice: חַנָּה, Grekçe: Ἄννα) ya da  Peygamber Hanna Luka İncili'nde adı geçen bir kadındır. Bu İncil'e göre, Kudüs Tapınağı'nda İsa hakkında kâhinlik eden Aşer kabilesi'nden yaşlı bir kadındır.  Luka 2:36–38'de İsa'nın Tapınak'ta takdimi sırasında görünür.\n"
    },
    "Miryam": {
        "first_paragraph": "Miryam veya Meryem (İbranice: מִרְיָם, Miryam, Arapça: مريم, Maryam) Amram ile Yochebed'in kızı ve Musa ile Harun'un ablasıdır. Adından ilk defa Tevrat'ın Çıkış kitabında bahsedilir.\n"
    },
    "Pontius Pilatus'un karısı": {
        "first_paragraph": "Pontius Pilatus'un karısı Matta İncili'nde yalnızca bir kez geçen ve İsa adına Pontius Pilatus ile aracılık yaptığı söylenen Pontius Pilatus'un karısı. Mukaddes Kitapta yalnızca kocalarıyla olan ilişkileriyle tanımlanan birkaç kadından biridir.[1] Pilatus'un gerçekten evli olup olmadığı kesin olmamakla birlikte, muhtemeldir. Daha sonraki gelenekte, Procula (Latince: Procula) veya Procla (Grekçe: Πρόκλα) olarak bilinir ve çeşitli Yeni Ahit apokrif'lerinde rol oynar. Daha sonraki bir tarihte, Batı geleneğinde Claudia Procula adını ve bu isimlerin diğer isimlerini ve türevlerini alır. Doğu Ortodoks Kilisesi, Etiyopya Ortodoks Tevhîdî Kilisesi ve Doğu Katolik Kiliseleri tarafından bir azize olarak saygı görür.[2] Sık sık edebiyat ve filmde yer almıştır.\n"
    },
    "Sippora": {
        "first_paragraph": "Sippora veya Tziporah (İbranice: צִפוֹרָה; Yunanca: Σεπφώρα; Arapça: صِفُّورَةَ, صوانة, anlam: kuş) Midyanlı rahip veya prens olan Yetro'nun (diğer adı Reuel) kızı olup Çıkış kitabında Musa'nın karısı olduğu anlatılır. Tarihler Kitabı'nda torunları, Gerşom oğlu Şevuel ve Eliezer oğlu Rehavya'nın adı geçmektedir.[1]\n"
    },
    "Eştoplumlaştırmacılık": {
        "first_paragraph": "Eştoplumlaştırmacılık veya Konsosyasyonizm farklı gruplaşmaların temsil edilmesini sağlayan, özellikle derin ayrılıkların yarattığı çatışmaları yönetebileceği düşünülen bir devlet yönetimi biçimi. Sık sık güç paylaşımı terimi ile aynı anlamda kullanılır. Ancak teknik olarak güç paylaşımının sadece bir biçimidir.[1]\n"
    },
    "Merkezci Demokratlar Enternasyonali": {
        "first_paragraph": "Merkezci Demokratlar Enternasyonali, Hristiyan-demokrat bir enternasyonaldir. 2001 yılına kadar Hristiyan Demokrat Enternasyonali (CDI) ve ondan önce Hristiyan Demokrat ve Halk Partileri Enternasyonali isimlerini taşıyordu.  Bu siyasi enternasyonal, 1961 yılında, sosyalist enternasyonallere alternatif olarak Hristiyan inancından etkilenmiş bir üçüncü yol yaratmaya çalışan diğer Hristiyan Demokrat enternasyonallerinin mirası üzerine Hristiyan Demokrat Dünya Birliği adıyla Santiago, Şili'de kuruldu. 1982 yılında ilk defa Hristiyan Demokrat Enternasyonali olarak yeniden adlandırıldı. Ad resmen çeşitli inançlardan grupların katılımı nedeniyle değiştirildi. Bu siyasi enternasyonal kendisini Hristiyan demokrasinin teşvik edilmesine adamış küresel uluslararası siyasi gruptur. Enternasyonal, dünyanın dört bir yanından partileri içermesine rağmen, üyeleri, çoğunlukla Avrupa ve Latin Amerika'dandır. Üyelerin bazıları Merkezvi Demokratlar Enternasyonali, Uluslararası Demokrat Birliği'ne oranla daha merkezci ve komüniteryen olmasına rağmen aynı zamanda Uluslararası Demokrat Birliği'ne üyedir.\n"
    },
    "Baça bazi": {
        "first_paragraph": "Baça bazı (Farsça: بچه بازی‎‎, kelime anlamıyla \"erkek çocuklarıyla oynamak\"; بچه baça, \"çocuk\" ve بازی bazi, \"oyun\"), Afganistan ve Pakistan'ın[1][2] bazı bölgelerinde pedofili içeren geniş bir yelpazedeki faaliyetler için kullanılan bir kaba terimdir. Failleri yaygın olarak baça baz (Farsçada \"sübyancı\" anlamına gelir.) diye adlandırılır. Ergenlik öncesi ve ergen erkek çocuklarının eğlence ve eş cinsel etkinlikler için zengin ya da güçlü erkeklere satıldığı gelenek, belirli ölçüde çocuk pornografisi, cinsel kölelik ve çocuk fuhşu içerebilir.[3] Baça bazinin 21'inci yüzyılda Afganistan ve Kuzeybatı Pakistan'ın çeşitli bölgelerinde uygulandığı bildirilmektedir.[1][2][4][5][6] Şiddet ve zorlama, bu istismarın yaygın bileşenleridir ve devlet güvenlik güçleri bu geleneğe son veremediklerini belirtmektedir çünkü baça bazi yapan erkeklerin çoğu (eski Kuzey İttifakı komutanları dâhil olmak üzere) güçlü ve iyi silahlanmış savaş ağalarıdır.[7][8]\n"
    },
    "Bahnâme": {
        "first_paragraph": "Bahnâme, Doğu edebiyatında insan cinselliği üzerine yazılan kitapların genel adı. Kelime kökeninini Arapça \"cinsel arzu\" anlamına gelen bah ile \"kitapçık\" anlamına gelen nâme kelimelerinden alan bahnâmeler cinsel hastalıklar, cinsel birleşme türleri, dinî açıdan cinselliğin yeri gibi konu üzerine her türlü bilgiyi içeren eserlerdir.\n"
    },
    "İslam'da eşcinsellik": {
        "first_paragraph": "İslam'da eşcinsellik, eşcinsel ilişkiye giren kişilerden İslam inancı esas alan yazılı kaynaklarda ve Kur'an'da bahsedilir. Kur'an'da, toplumca eşcinsel ilişkilere girmek başta olmak üzere, çeşitli günahlar işleyen ve bu nedenle Allah'ın gazabıyla helâk edilen Lut Kavminden bahsedilir. Sünnilik mezhebine göre ve İmam Malik ile İmam Şafii gibi alimlere göre eşcinsel ilişki, recm, idam, kırbaç veya hapis ile cezalandırılması gereken günahlar olarak değerlendirimiştir. Ebu Hanife'ye göre ise idam gerekli değildir; devlet hangi cezayı öngörürse o uygulanmalıdır.\n"
    },
    "İslam'da oral ilişki": {
        "first_paragraph": "İslam'da oral seks, \"Tahrimi Mekruh\" [1] veya bazı İslami hukukçulara göre cinsel organların ağız ve dil temas halinde olması oldukça istenmeyen bir durumdur.[2][3] Bu eylemi tavsiye edilmiyor olarak değerlendirmenin ardındaki sebep, en başta tevazu, temizlik  ve temizlikle ilgili konulardır.[4]\n"
    },
    "Ders-i Nizami": {
        "first_paragraph": "Ders-i Nizami, 18. yüzyılda Hint alt kıtasında ortaya çıkan ve günümüzde Güney Afrika, Karayipler, Birleşik Krallık, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nin bazı bölgelerinde bulunabilen birçok İslami kurumda (medreseler) ve Dar'ul-Ulumlarda kullanılan bir çalışma müfredatı veya sistemidir.[1]\n"
    },
    "İslami feminizm": {
        "first_paragraph": "İslami feminizm, modern düşün hayatında yer bulmaya başlayan melez ideolojilerin bir örneği. İslami paradigma içinde dile getirilen feminist söylem ve uygulamalar bütününe verilen adlandırma. Modern İnsan Hakları bildirgelerinde tüm insanların eşit olduğu söylenirken, İslam dünyasında, gündelik yaşamda geleneksel inanışlar ve dini inanca dayalı, konjonktür ile uyuşmayan kadın-erkek ayrımı ve erkeklerin üstünlüğü söylemine karşı, kadınların eşitliği ve/veya üstünlüğünü savunan bir düşünce sistemiyle İslam düşüncesini harmanlamaya itmiştir.\n"
    },
    "İslami Büyük Doğu Akıncıları Cephesi": {
        "first_paragraph": "İslami Büyük Doğu Akıncıları Cephesi veya kısaca İBDA-C, Necip Fazıl Kısakürek'in ortaya koyduğu Büyük Doğu Hareketi ideolojisini ve İslamı yaymayı amaç edinmiş silahlı örgüt.\n"
    },
    "Özgür Düşünce ve Eğitim Hakları Derneği": {
        "first_paragraph": "Özgür Düşünce ve Eğitim Hakları Derneği, kısaca Özgür-Der, 28 Şubat sürecinde gerçekleşen tasfiyelere karşı kuruldu. 1999 yılından bu yana İstanbul merkezli olarak, insan hakları ve özgürlükler alanında faaliyet göstermekte olan Özgür-Der, aynı adla anılan siyasal-toplumsal bir İslami harekettir. Özgür Der, başörtüsü yasağının yanı sıra F Tipi, işçi hakları vb. konular üzerine düzenlenen eylemliliklere katıldı, kampanyalar organize etti.\n"
    },
    "Laşit Katliamları": {
        "first_paragraph": "Lassithi Katliamları 1897'de yaşanmış, etnik Türk ve Müslüman sivillere yönelik bir katliamdır. Doğu Girit'in Lassithi bölgesinde yaşandı. 850'den fazla[1] veya yaklaşık 1,000 sivil öldürüldü.[2][3]\n"
    },
    "Paris Meryem Ana Camii": {
        "first_paragraph": "Paris Meryem Ana Camii (Мечеть Парижской Богоматери), ilk kez 2005 yılında Rusça yayınlanan Rus yazar Elena Chudinova'nın ütopya karşıtı bir romanıdır.\n"
    },
    "Übey bin Halef": {
        "first_paragraph": "Übey bin Halef veya tam adıyla Übey bin Halef bin Vehb el-Cumahî (Arapça: ابي بن حليف بن وهب الجمعة), Mekkeli bir pagan ve İslam'ın ilk dönemlerinde Muhammed ve İslam'ın önde gelen karşıtlarından biridir. İslam kaynaklarında, 625'teki Uhud Muharebesi'nde Muhammed'in attığı bir mızrak sonucu ölmesi ile tanınmaktadır.[1]\n"
    },
    "Zenc İsyanı": {
        "first_paragraph": "Zenc İsyanı (Arapça: ثورة الزنج, Thawrat al-Zanj / Zinj), Abbâsîlere karşı 869'dan 883'e kadar devam etmiş bir isyandır. Günümüzde Irak'ın güneyinde yer alan Basra kenti yakınlarında başlamış ve Ali ibn Muhammed tarafından yönetilmiş ayaklanma, Zenc adı verilen; Doğu Afrika kıyılarında yakalanarak bölgedeki bataklıkları kurutmak için Orta Doğu'ya nakledilmiş ve Bantu dilleri konuşan köle bireylerce sürdürülmüştür.[1] İsyan, ilerleyen zamanlarda halifeliğin çeşitli bölgelerine yayılarak hem Afrikalılar hem de Araplar dahil olmak üzere köleleri ve özgür insanları kapsayacak şekilde büyümüş ve mağlup edilene kadar on binlerce kişinin ölümüyle sonuçlanmıştır.[2]\n"
    },
    "Homeland": {
        "first_paragraph": "Homeland ABD yapımı politik gerilim Tv dizisidir. Howard Gordon ve Alex Gansa tarafından İsrail TV dizisi  Hatufim (Türkçe: Savaş Mahkûmları) temel alınarak geliştirilmiş ve Gideon Raff tarafından yaratılmıştır.[1] Dizi Showtime kanalında yayınlanmaktadır.\n"
    },
    "Yasmin Khan (Doctor Who)": {
        "first_paragraph": "Yasmin Khan, kısaca seslendikleri adıyla Yaz, Chris Chibnall tarafından oluşturulan ve İngiliz oyuncu Mandip Gill tarafından Birleşik Krallık bilimkurgu dizisi Doctor Who'da canlandırılan kurgusal bir karakter. Uzaylı zaman yolcusu Doktor (Jodie Whittaker) olarak bilinen On Üçüncü Doktor'un yol arkadaşı Yasmin, ilk kez on birinci sezonun birinci bölümünde görünmüştür. Yaz, Sheffield'lı bir şartlı tahliye polis memurudur. Ryan Sinclair ile aynı ilkokulda okumuştur.[1]\n"
    },
    "Ms. Marvel (dizi)": {
        "first_paragraph": "Ms. Marvel, Bisha K. Ali tarafından, Marvel Comics karakteri Kamala Khan / Ms. Marvel'e dayanan, Disney + yayın hizmeti için yaratılan yeni bir Amerikan televizyon dizisidir. Dizi, 8 Haziran 2022 tarihinde yayınlanacak ve serinin filmleriyle sürekliliği paylaşan Marvel Sinematik Evreni'nde (MCU) geçiyor. Dizinin yapımcılığını Ali'nin başyazarı olduğu Marvel Stüdyoları yapıyor.\n"
    },
    "COMSTECH": {
        "first_paragraph": "COMSTECH İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Daimi Komitesinin İngilizce kısa adıdır. Bu kurumun misyonu insan ve madde kaynaklarının karşılıklı iş birliği ve komite tarafından icet edilen ağlar aracılığıyla İİT üyesi ülkelerin bireysel ve ortak bilim ve teknoloji kapasitesini geliştirmektir.\n"
    },
    "Diyanet İşleri Türk İslam Birliği": {
        "first_paragraph": "Diyanet İşleri Türk İslam Birliği, kıs. DİTİB, Almanya'da yaşayan Müslüman Türklerin dinî, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılamak,  ibadethaneleri yönetmek üzere faaliyet gösteren ve Almanya'da resmî olarak \"Türkisch-Islamische Union der Anstalt für Religion e. V.\"  adıyla kayıtlı dernek statüsünde faaliyet gösteren kuruluştur.\n"
    },
    "Dünya Ehlibeyt Kurultayı": {
        "first_paragraph": "Dünya Ehlibeyt Kurultayı (Farsça: مجمع جهانی اهل‌ بیت علیهم السلام), bir uluslararası sivil toplum kuruluşu olarak Ehlibeyt mensubu seçkin bir grupla, Şia dünyasının büyük taklit mercilerinin nezareti altında tesis edilmiştir. Bu şekilde pak ve masum Ehlibeyt ailesine sevgi besleyenlerin tanınması, organizesi, eğitim ve himaye misyonunu kendi uhdesine almıştır.\n"
    },
    "Kafkasya Dini Konseyi": {
        "first_paragraph": "Kafkasya Dini Konseyi (1992'ye kadar Güney Kafkasya Müslümanlarının manevi yönetimi), Bakü'de bulunan Güney Kafkasya Müslümanlarının en yüksek manevi ve idari organıdır.[1]\n"
    },
    "Malezya İslami Gençlik Hareketi": {
        "first_paragraph": "Malezya İslamî Gençlik Hareketi (Malayca: Angkatan Belia Islam Malaysia) 1971'de Malezya Müslüman Öğrenciler Birliği üyesi öğrencilerce kuruldu.\n"
    },
    "Moro İslami Kurtuluş Cephesi": {
        "first_paragraph": "Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİKC veya MILF)[1] (Arapça: جبهة تحرير مورو الإسلامية) Filipinler merkezi hükümetinden Mindanao bölgesinde yaşayan Moro halkı için özerk bölge isteyen teşkilat. Uzun yıllar Moro halkı için bağımsızlık isteyen Moro İslami Kurtuluş Cephesi 2010 yılında bu hedefinden vazgeçerek geniş kapsamlı özerkliği yeni hedef olarak benimsedi.[2] Teşkilat 2016'da Filipinler Devlet Başkanı Benigno Aquino III ve MİKC lideri Hacı Murat İbrahim'in de katıldığı bir törenle silah bıraktı.[3]  Bu teşkilat Bangsamoro, Mindanao, Sulu Takımadaları, Palawan, Basilan bölgelerinde ve diğer çevre adalarda kurulmuştur.[4]\n"
    },
    "Nakîbü’l eşrâf": {
        "first_paragraph": "Nakîbü'l eşrâf, ilk olarak Abbasi halifesi Mütevekkil zamanında oluşturulan bir kurumdur. Bu zamandan itibaren diğer İslam devletlerinde nikâbet teşkilatı varlığını sürdürmüştür.\n"
    },
    "Uluslararası Birleşik Teslimiyetçiler": {
        "first_paragraph": "Uluslararası Birleşik Teslimiyetçiler, kimilerine göre haber götüren bir kimse olarak kabul edilen Reşad Halife'nin öğretilerini izleyen ve Kur'ancılık akımı doğrultusunda faaliyet gösteren reformist bir İslamî dinî topluluk.[1]\n"
    },
    "Adalet ve Kalkınma Partisi": {
        "first_paragraph": "Adalet ve Kalkınma Partisi, 14 Ağustos 2001 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması \"AK PARTİ\" şeklindedir. Simgesi ampuldür.[37] TBMM'de 263 milletvekili ile en çok üyeye sahip partidir. Genel başkanı aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı da olan Recep Tayyip Erdoğan'dır.\n"
    },
    "Husiler": {
        "first_paragraph": "Husiler (Arapça: ٱلْحُوثِيُّون; al-Ḥūthīyūn) ya da resmî adıyla Ensarullah (Arapça: أَنْصَار ٱللَّٰه; Anṣār Allāh), Yemen'de faaliyet gösteren Zeydi gruptur. Grup, ismini kurucusu Hüseyin Bedreddin el-Husi'den almıştır. İlk kez 2004 yılında silahlı ayaklanma başlatmışlardır. 2004 yılından beri İran tarafından malî ve askerî destek almaktadır. 2015 yılında gerçekleştirdikleri mücadele ile San'a ve parlamentoyu ele geçirmişlerdir. Grubun sloganı \"Allah Büyüktür, İsrail'e ölüm, Amerika'ya ölüm, Siyonizm'e Lanet, İslam'a Zafer\"dir. Bu slogan Husi bayraklarında yer alır. Örgütün 7.000-30.000 arası silahlı militanı, 450.000 kadar sivil destekçisi vardır.[14]\n"
    },
    "Kürt-İslam sentezi": {
        "first_paragraph": "Kürt-İslam sentezi,[1][2][3] (Kürtçe: Senteza yê Îslamî ya Kurdî) Kürt milliyetçiliğini İslamcılıkla birleştiren bir ideolojidir. Birçok Kürt; Türkiye, Irak, Suriye ve İran'ın tüm ideolojilerine karşı olduğu için Kürt İslamcılığına döndü.[4][5]\n"
    },
    "Mustafa Destici": {
        "first_paragraph": "Mustafa Destici (d. 3 Şubat 1966, Eskişehir), Türk öğretmen, akademisyen, siyasetçi ve Büyük Birlik Partisi genel başkanı.[1]\n"
    },
    "Muammer Kaddafi": {
        "first_paragraph": "Muammer Muhammed Ebu Minyar el-Kaddafi (7 Haziran 1942, Sirte - 20 Ekim 2011, Sirte), devrik Libya lideri. 1969 yılında yapmış olduğu darbe sonucu iktidara gelip, 1970'ten 1972'ye kadar Libya başbakanlığı, 1972'den 1979'a kadar ise Libya devlet başkanlığı görevini yürüttü. 1977-2011 yılları arasında \"Libya Sosyalist Halk Cemahiriyesi'nin Kardeşçe Lideri ve Bir Eylül Büyük Devriminin Rehberi\" unvanını kullanarak, resmî bir görevi olmadan toplam 42 yıl boyunca Libya'yı yönetti. Dünya kamuoyu tarafından bir diktatör veya otoriteryen olarak görülmüş olsa da Kaddafi bunu reddetmiş ve kendisinin Libya halkı için sadece bir rehber ve yol gösterici olduğunu söylemişti. Başlangıçta kendisini ideolojik olarak Arap milliyetçiliği ve Arap sosyalizminin bir karışımı olan Baasçılık'a adamıştı, ancak daha sonra kendisi tarafından önerilen bir hükûmet tarzı olan Üçüncü Uluslararası Teorisine göre hüküm sürdü.\n"
    },
    "Somali Devrimci Sosyalist Partisi": {
        "first_paragraph": "Somali Devrimci Sosyalist Partisi (Somalice: Xisbiga Hantiwadaagga Kacaanka Soomaaliyeed (XHKS); Arapça: الحزب الاشتراكي الثوري الصومالي, romanize: El-Hizbu'l-İştiraki Es-sevriü's-Sumali), Somali'de eski bir komünist siyasi partidir. Parti, 1976 yılında kurulmuş olup Somali Demokratik Cumhuriyeti'ni yöneten partiydi.\n"
    },
    "Üçüncü Enternasyonel Teori": {
        "first_paragraph": "Üçüncü Enternasyonal Teori (Arapça: نظرية عالمية ثالثة) 1970'lerin başında Muammer Kaddafi tarafından önerilen ve hükûmetinin Büyük Libya Arap Sosyalist Halk Cemahiriyesinin resmi olarak dayandığı hükûmet tarzıydı. Kısmen İslami sosyalizm, Arap milliyetçiliği, Afrika milliyetçiliğinden ve kısmen de doğrudan demokrasi ilkelerinden ilham aldı.[1]\n"
    },
    "Boko Haram": {
        "first_paragraph": "Boko Haram, tam ismiyle Cemaat-i ehl-i sünneti't davet'ü-l ve'l-cihad (Arapça: جماعة أهل السنة للدعوة والجهاد), 2002 yılında Nijerya'nın Borno eyaletinde Muhammed Yusuf tarafından kurulan şeriat yanlısı radikal İslamcı silahlı örgüt. Örgüt, özellikle şeriat hükümlerinin geçerli olduğu Nijerya'nın kuzey kesiminde daha etkili konumdadır. Boko Haram örgütü binlerce insanı öldürme, kent ve kiliseleri yakma, göçlere sebep olma, genç kızları dini gerekçelerle kaçırıp satma[12] gibi pek çok eylemle gündeme gelmiştir.\n"
    },
    "Cund el-Hilafe": {
        "first_paragraph": "Cund el-Hilafe (Arapça: جند الخلافة في أرض الجزائر Cezayir Hilafetinin Askerleri) Cezayir'de faaliyet gösteren cihatçı Selefi örgüt. Örgüt Eylül 2014'te bir Fransız turistin başını kesmiştir.[8] Örgüt, Ocak 2013'te 23 rehineyi Cezayir ordusunun baskını sonucu öldürmüştür.[9] Örgüt IŞİD'e bağlıdır.\n"
    },
    "Ferhunde Melikzade'nin öldürülmesi": {
        "first_paragraph": "Ferhunde Melikzade (Peştuca: فرخنده ملکزاده) Mart 2015'te Kâbil'de linç edilen Afgan kadın.[1] Bir türbenin önünde muska satan bir kişiyle girdiği tartışma sonrasında, adamın Ferhunde'nin Kur'an yaktığını öne sürmesi üzerine toplanan kalabalık tarafından dövüldü, üzerinde arabayla geçildi ve yakıldı.[2] Olayın görgü tanıkları, Kuran yakma diye bir şeyin söz konusu olmadığını söylemişti. Polis olaylar sırasında yeterli müdahalede bulunmadı.. Linç nedeniyle 49 kişi tutuklandı. Kâbil'deki mahkemede görülen davada dört gün sonunda karara varıldı. Sanıklardan dördü idama mahkûm oldu, sekiz kişi 16 yıl hapse mahkûm edildi, 18 kişi suçsuz bulundu.[3]\nOlayın protesto edildiği cenaze töreninde Ferhunde'nin tabutu kadın hakları eylemcileri tarafından taşındı.[4]\n"
    },
    "Grigorios Saatçioğlu": {
        "first_paragraph": "Kidonyesli Aziz Gregor Orologas (Yunanca: Γρηγόριος Ωρολογάς Grigorios Orologas, d. Manisa, 1864 – ö. Altınova, 1922), 20. yüzyılın başlarında kuzeybatı Anadolu'daki Kidonyes'in (modern Ayvalık, Balıkesir) Osmanlı Rumu metropol piskoposu.\n"
    },
    "Innocence of Muslims'e gelen tepkiler": {
        "first_paragraph": "Innocence of Muslims'e gelen tepkiler, Eylül 2012'de Amerika Birleşik Devletleri'nde yayınlanan ve dine hakaret olarak algılanan Innocence of Muslims adlı film üzerine Müslümanların yoğun olarak yaşadıkları ülkelerde yapılan protesto ve saldırılar dizisidir.[21]\n"
    },
    "İğnatyüs Maloyan": {
        "first_paragraph": "Şükrallah Maloyan (Ermenice: Իգնատիոս Մալոյեան İknadios Maloyan, d. Mardin, 8 Nisan 1869 – ö. 11 Haziran 1915), Ermeni Soykırımı'na kurban giden keşiş, 1911 ve 1915 yılları arasında Mardin Katolik Başpiskoposu. Zorla müslümanlığa geçmek istemediği için Osmanlı hükûmeti tarafından işkence çektirilerek öldürüldü. 2001 yılında Papa II. Jan Pol tarafından şehit olarak kutsandı ve taziz edildi.[1]\n"
    },
    "Sivas Katliamı": {
        "first_paragraph": "Sivas Katliamı, Sivas Olayları, Madımak Katliamı ya da Madımak Olayı, 2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas'ta düzenlenen Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında Madımak Oteli'nin radikal İslamcı[2] bir grup tarafından yakılması ve çoğunluğu Alevi 33 yazar, ozan, düşünür ile 2 otel çalışanının yanarak ya da dumandan boğularak hayatlarını kaybetmeleri ile sonuçlanan olaylardır. \n"
    },
    "Yahudi Kadın Arşivi": {
        "first_paragraph": "Yahudi Kadın Arşivi (JWA), misyonu \"Yahudi kadınların hikayelerini belgelemek, seslerini yükseltmek ve onlara değişimin temsilcileri olmaları için ilham vermek\" olan, kar amacı gütmeyen ulusal bir kuruluştur.[1]\n"
    },
    "Japonya'nın 26 Şehidi": {
        "first_paragraph": "Japonya'nın 26 Şehidi (Japonca: 日本二十六聖人, romanize: Nihon Nijūroku Seijin), 5 Şubat 1597'de Japonya'nın Nagasaki kentinde çarmıha gerilerek idam edilen bir grup Katolik misyonerdi. Şehitlikleri, Japonya'da Katolik Kilisesi tarihinde özellikle önemlidir.\n"
    },
    "Johannes Aal": {
        "first_paragraph": "Johannes Aal, İsviçreli yazar ve ilahiyatçı (d. 1507, Bremgarten AG - ö. 28 Mayıs 1551, Solothurn), Solothurn Katolik kilisesinin sözcüsü.\n"
    },
    "Ali Rıza Hakses": {
        "first_paragraph": "Ali Rıza Hakses (1892 - 5 Kasım 1983), Türk din alimi ve 9. Diyanet İşleri Başkanı.\n"
    },
    "Hafız Rakım Ertür": {
        "first_paragraph": "Hafız Rakım Ertür  (d. 1884, Edirne - ö. 31 Aralık 1961, Edirne), Türk din adamı.\n"
    },
    "Denis Sonet": {
        "first_paragraph": "Denis Sonet (1926 - 23 Eylül 2015), Fransız katolik din adamı, yazar ve eğitimci. Fransız soylu ailesi CLER Amour et Famille 'nin 1969'dan ölümüne kadar himayesinde bulundu.\n"
    },
    "Şaban Kâmî Efendi Âmidî": {
        "first_paragraph": "Muhammed Şaban Kâmî Efendi Âmidî (15 Şubat 1805, Diyarbakır - 1884), Osmanlı din adamı.\n"
    },
    "Zahid Kevserî": {
        "first_paragraph": "Muhammed Zahid Kevserî (16 Eylül 1879 - 11 Ağustos 1952), Osmanlı dönemi din alimi, düşünür ve yazar.\n"
    },
    "İskender": {
        "first_paragraph": "İskender (Grekçe: Αλέξανδρος Γʹ ὁ Μακεδών, Aleksandros III ho Makedon; MÖ 20 Temmuz 356 - MÖ 10 Haziran 323), asıl adıyla III. Aleksandros veya yaygın adıyla Büyük İskender, Antik Makedonya Krallığı'nın MÖ 336 - 323 yılları arasındaki kralıdır.[1][2][3] MÖ 356 yılında Pella'da doğdu ve 20 yaşında babası II. Filip'in yerine tahta geçti. İktidarının uzun yıllarını Güneybatı Asya ve Kuzeydoğu Afrika'da eşi benzeri görülmemiş büyük askerî seferlerle geçirdi ve 30 yaşına geldiğinde Yunanistan'dan Kuzeybatı Hindistan'a kadar uzanan antik dünyanın en büyük imparatorluklarından birini oluşturdu.[4][5] Hükümdarlığı süresince girdiği hiçbir muharebede yenilmeyen Büyük İskender, pek çok uzman kişi tarafından tarihin en başarılı askerî komutanlarından birisi olarak kabul edilir.[6]\n"
    },
    "Ali": {
        "first_paragraph": "Ali bin Ebu Talib (Arapça: علي بن أبو طالب‎; 21 Mart 599 veya 600, Mekke - 28 Ocak 661, Kufe)[1][2], İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi. İslam peygamberi Muhammed'in damadı ve amcası Ebu Talib'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk kişidir.[3][4] Sünni İslam'a göre Ali, dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.[5]\n"
    },
    "IV. Antiohos": {
        "first_paragraph": "IV. Antiokhos Epifanis (Yunanca, Ἀντίοχος Δ΄ ὁ Ἐπιφανής; MÖ 215-164 c.) Seleukos İmparatorluğu'nun MÖ 175-164 döneminde kralıydı. Ölene kadar krallığı devam etti. III. Antiokhos'un oğullarından birisiydi. Asıl adı Mithradatēs idi (Mithridatēs isminin bir versiyonu). Tahta geçtikten sonra Antiokhos ismini kendisi için benimsedi. IV. Antiokhos'un zamanında yaşanan en önemli olaylardan birisi, Mısır'ı neredeyse ele geçirmesidir. Ancak Mısır'ı fethedemedi. Bu teşebbüs, Ptolemaioslarla Seleukosların arasında bir çatışma sürecini doğurdu. Onun döneminde yaşanan önemli diğer bir olay İsrailoğulları tarafından başlatılan Makkabi Ayaklanması'dır. Bu ayaklanmanın temel sebebi, IV. Antiokhos'un, Makkabileri zorla inançlarını terkedip onun inançlarına uymaya ve her bakımdan onu efendileri olarak kabul etmeye zorlamasıdır. Bu vakânın İsrailoğullarının bakış açısından bir hikâyesi, Makkabiler kitaplarında anlatılmaktadır.\n"
    },
    "Bai Qi": {
        "first_paragraph": "Bai Qi (Çince: 白起; pinyin: Bái Qǐ; MÖ 332-MÖ 257), Çin'de Savaşan Devletler Çağı'nda yaşamış bir general. Bai Qi, 30 yıldan fazla bir süre Qin ordusunun komutanı olarak görev yaptı ve bir milyonu aşkın kişinin ölümünden sorumlu olarak ona Ren Tu (人屠; \"insan kasabı\") takma adını kazandırdı.[1] Shiji'ye göre, diğer altı düşman devletten 73'ten fazla şehri ele geçirdi ve bugüne kadar askeri kariyeri boyunca tek bir yenilgiye uğradığını gösteren hiçbir kayıt bulunamadı. Çinli tarihçiler tarafından Li Mu, Wang Jian ve Lian Po ile birlikte Savaşan Devletler Çağı'nın en büyük dört generalinden biri olarak seçildi ve aynı zamanda dördü arasında en korkulan kişi olarak da anılır.\n"
    },
    "Dalay Lama": {
        "first_paragraph": "Dalay Lama veya Dalai Lama (Tibetçe: ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ taa-la’i bla-ma [táːlɛː láma]; Çince: 达赖喇嘛 / 達賴喇嘛, Pinyin: Dálài Lǎmā), Tibet'in ruhani dini lideri. 14. ve şu anki Dalay Lama Tenzin Gyatso'dur ve Hindistan'da mülteci olarak yaşamaktadır.\n"
    },
    "Egnatia Mariniana": {
        "first_paragraph": "Egnatia Mariniana, Roma İmparatoru Valerianus'un karısı ve İmparator Gallienus'un annesi.\n"
    },
    "Fujiwara no Kamatari": {
        "first_paragraph": "Fujiwara no Kamatari (Japonca: 藤原 鎌足; MS 614-14 Kasım MS 669), Asuka döneminde yaşamış Japon devlet adamı ve aristokrat.[1] Nara ve Heian dönemlerinde Japonya'nın en güçlü aristokrat ailesi olan Fujiwara boyunun kurucusudur.[2] Fujiwara no Kamatari, Mononobe boyuyla birlikte Şintoizm'in bir destekçisiydi ve Budizm'in yayılmasına karşı savaştı. Asuka döneminde Budizm'in savunucusu olan Soga boyu, Kamatari'yi ve Mononobe boyunu mağlup etti ve Budizm, imparatorluk sarayının baskın dini hale geldi. Kamatari, daha sonra İmparator Tenji olan Prens Naka no Ōe ile birlikte, merkezi hükûmeti merkezileştiren ve güçlendiren MS 645 Taika Reformları'nı başlattı. Ölümünden hemen önce İmparator Tenji'den Fujiwara soyadını ve Taishōkan rütbesini aldı ve böylece Fujiwara boyunu kurdu.[3]\n"
    },
    "Fujiwara no Teika": {
        "first_paragraph": "Fujiwara no Teika veya Fujiwara no Sadaie (Japonca: 藤原定家; 1162-26 Eylül 1241), geç Heian ve erken Kamakura döneminde yaşamış bir Japon şair, hattat ve bilge. Etkisi muazzamdı ve Japon şairlerinin en büyüğü ve belki de waka formunun en büyük ustası olarak sayılmaktadır.\n"
    },
    "Fusu": {
        "first_paragraph": "Fusu (Çince: 扶蘇; pinyin: Fúsū; ö. MÖ 210), Çin'in Çin Hanedanı'nın veliaht prensiydi. Çin Şi Huang'ın en büyük oğluydu.\n"
    },
    "Honda Tadakatsu": {
        "first_paragraph": "Honda Tadakatsu (Japonca: 本多 忠勝; 17 Mart 1548-3 Aralık 1610), Sengoku döneminin sonları ve Edo döneminin başlarında yaşamış bir Japon samuray ve daimyō. Ōtaki ve Kuwana beyliklerinin daimyōsu olup Ii Naomasa, Sakakibara Yasumasa ve Sakai Tadatsugu ile birlikte Tokugawa'nın Dört Göksel Kralı'dan biriydi.\n"
    },
    "II. Antiohos": {
        "first_paragraph": "II. Antiohos Theos (d. MÖ 286; ö. MÖ 246) MÖ 261'den MÖ 246’ya kadar Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı.\n"
    },
    "III. Charles": {
        "first_paragraph": "III. Charles (Charles Philip Arthur George; d. 14 Kasım 1948), Birleşik Krallık ve diğer 14 İngiliz Milletler Topluluğu bölgesinin kralı. Annesi II. Elizabeth'in ölümü sonrasında 8 Eylül 2022 tarihinde tahta çıktı. 1952'den tahta çıkışına kadar Cornwall Dükü ve Rothesay Dükü olarak Britanya tarihindeki en yaşlı ve en uzun süre görev yapan veliaht ve aynı zamanda 26 Temmuz 1958'den tahta çıkışına kadar bu unvanı taşıyan en uzun süre görev yapan Galler prensi olmuştur.[2][3] Görevi devraldığı sırada Charles aynı zamanda 73 yaşında Britanya tahtına geçen en yaşlı isim olmuştur.\n"
    },
    "Jiang Ziya": {
        "first_paragraph": "Jiang Ziya (Çince: 姜子牙; pinyin: Jiāng Zǐyá; MÖ 1128-1015), Çin'de Zhou kralları Wen ve Wu'nun Shang Hanedanı'ı devirmesine yardım eden Çinli bir soyluydu. Muye'deki zaferlerinin ardından Zhou bakanı olarak hizmet vermeye devam etti. Üç Muhafız İsyanı sırasında naip Zhou kralına sadık kaldı. Kralın huzursuz Doğu Barbarları'na (Dongyi) karşı cezalandırıcı baskınlarının ardından Jiang, Qi'nin sınır bölgesi olarak topraklarına zarar verdi ve hükümdarlığını Yingqiu'da kurdu.\n"
    },
    "Kakinomoto no Hitomaro": {
        "first_paragraph": "Kakinomoto no Hitomaro (Japonca: 柿本 人麻呂; MS 653-655-MS 707-710), geç Asuka döneminde yaşamış bir Japon aristokrat ve şair. En eski waka antolojisi olan Man'yōshū'da yer alan şairlerin en önde gelenlerinden biriydi, ancak Man'yōshū'daki ipuçlarından toplanabileceklerin dışında, hayatının ayrıntıları büyük ölçüde belirsizdir. Muhtemelen MS 650'lerde, Yamato vilayeti merkezli Kakinomoto boyunda doğdu ve muhtemelen MS 709 civarında Iwami vilayetinde öldü.\n"
    },
    "Katō Kiyomasa": {
        "first_paragraph": "Katō Kiyomasa (Japonca: 加藤 清正; 25 Temmuz 1562-2 Ağustos 1611), Azuchi-Momoyama ve Edo dönemlerinde yaşamış bir Japon daimyō. Kumamoto Beyliği'nin ilk daimyōsudur.\n"
    },
    "Li Mu": {
        "first_paragraph": "Li Mu (Çince: 李牧; pinyin: Lǐ Mù; ö. MÖ 229), Çin'de Savaşan Devletler Çağı'nda yaşamış bir general. Lin Mi, Zhao devletinin komutanlarından olup Çinli tarihçiler tarafından Li Mu, Wang Jian ve Lian Po ile birlikte Savaşan Devletler Çağı'nın en büyük dört generalinden biri ve ayrıca eski savaşların en iyi savunma taktikçilerinden olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Zhuge Liang": {
        "first_paragraph": "Zhuge Liang (Çince: 諸葛亮; pinyin: Zhūgě Liàng; MS 181-234) veya Kongming, Çinli siyasetçi, askerî stratejist, yazar ve mühendis.[1] Üç Krallık Dönemi'nde Shu Han'ın imparatorluk şansölyesi olarak görev yapmıştır. Dönemin en başarılı siyasetçi ve stratejisti olarak tanınmaktadır ve sıklıkla Savaş Sanatı'ın yazarı Sun Tzu ile karşılaştırılmaktadır.[2]\n"
    },
    "Matsudaira Katamori": {
        "first_paragraph": "Matsudaira Katamori (Japonca: 松平 容保; 15 Şubat 1836-5 Aralık 1893), Edo döneminin sonları ve Meiji döneminin başlarında yaşamış bir Japon daimyō. Aizu Beyliği'nin dokuzuncu daimyōsu ve Kyoto Shugoshoku'su olup Boshin Savaşı sırasında, Aizu Beyliği'ni Tokugawa şogunluğu safında yeni Meiji hükûmetine karşı yönetti, ancak Aizu Muharebesi'nda ciddi şekilde mağlup edildi. Katamori'nin hayatı bağışlandı ve daha sonra Nikkō Tōshō-gū tapınağının baş kannushi'si oldu. Katamori ve üç erkek kardeşi Matsudaira Sadaaki, Tokugawa Yoshikatsu ve Tokugawa Mochiharu ile birlikte Meiji Restorasyonu sırasında oldukça etkili rollere sahipti ve dört Takasu kardeş olarak adlandırıldı.\n"
    },
    "Meng Tian": {
        "first_paragraph": "Meng Tian (Çince: 蒙恬; pinyin: Méng Tián; MÖ 250-MÖ 210), Çin'de Çin Hanedanı döneminde yaşamış Çinli asker ve mucit. Büyük bir askeri general ve mimar soyundan gelmekte olup özellikle, Hiung-nu'ya karşı seferlerde ve Çin Seddi'nin inşasında öne çıkan biriydi.[1] Meng Yi'nin ağabeyiydi, büyükbabası Meng Ao, Zhao döneminden bir generaldi ve babası Meng Wu, aynı zamanda Wang Jian'ın yardımcısı olarak görev yapan bir generaldi.\n"
    },
    "Minamoto no Yoshitsune": {
        "first_paragraph": "Minamoto no Yoshitsune (Japonca: 源 義経; 1159-15 Haziran 1189), geç Heian ve erken Kamakura döneminde yaşamış Minamoto boyunun askeri komutanı olan Japon samuray ve komutan. Genpei Savaşı sırasında, Taira boyunun Ise-Heishi kolunu deviren ve üvey kardeşi Yoritomo'nun gücü sağlamasına yardımcı olan bir dizi savaşa liderlik etti. Döneminin en büyük ve en popüler savaşçılarından biri ve Japonya tarihinin en ünlü samuray savaşçılarından biri olarak kabul edilmektedir.[1] Yoshitsune, güvenilir bir müttefikin oğlu tarafından ihanete uğradıktan sonra seppuku yaparak intihar etti.\n"
    },
    "Nepal hükûmdarları listesi": {
        "first_paragraph": "Nepal Kralı (geleneksel olarak Mahārājādhirāja olarak bilinir; Türkçe: ~ ''Kralların Kralı'' ya da \"Egemen İmparator\" olarak da tercüme edilebilir) (Nepalce: श्री ५ महाराजधिराज) 1768'den 2008'e kadar Nepal'in devlet başkanı ve hükümdarıydı . Nepal monarşisinin başıydı - Şah Hanedanlığı. Monarşi 28 Mayıs 2008 tarihinde 1. Kurucu Meclis tarafından kaldırılmıştır.[1] Mustang, Bajhang, Salyan ve Jajarkot'taki ulus altı monarşiler de Ekim ayında kaldırıldı.[2]\n"
    },
    "Ono no Komachi": {
        "first_paragraph": "Ono no Komachi (Japonca: 小野 小町; MS 820-900), erken Heian döneminde yaşamış bir Japon şair. Erken Heian döneminin en iyi altı waka şairinden biri olup aynı zamanda sıra dışı güzelliğiyle ünlüydü ve Komachi günümüzde Japonya'da kadınsı güzelliğin eş anlamlısı olarak kullanılmaktadır.[1] Ayrıca Otuz Altı Şiir Ölümsüzü arasında sayılmaktadır.\n"
    },
    "Sakanoue no Tamuramaro": {
        "first_paragraph": "Sakanoue no Tamuramaro (Japonca: 坂上 田村麻呂; MS 758-17 Haziran MS 811), erken Heian döneminde yaşamış bir Japon siyasetçi, general ve şogun. Dainagon, Savaş Bakanı ve Ukon'e no Taisho olarak görev yaptı. Ōsukune kabanesini ve ju ichi-i saray rütbesini aldı ve İkinci Sınıf Nişanı ile ödüllendirildi. Sakanoue no Karitamaro'nun oğluydu.[1]\n"
    },
    "Sammuramat": {
        "first_paragraph": "Sammuramat (Akadca: Sammu-rāmat veya Sammu-ramāt),[3] [b] Shammuramat veya Shamiram olarak da bilinen, [4] Neo-Asur İmparatorluğu'nun güçlü bir kraliçesiydi. Kariyerine kral V. Shamshi-Adad'ın [c] (h. 824-811) kraliçesi olarak başladı, oğlu III. Adad-nirari'nin ( h. 811-783 M.Ö.) saltanatı sırasında alışılmadık derecede önemli bir konuma ulaştı. Kocasının ölümünden sonra kraliçe statüsünü koruyan bilinen tek Asur kraliçesidir ve bir askeri sefere katılan ve hatta belki de öncülük eden bilinen tek antik Asur kadınıdır.\n"
    },
    "Sapa Inca": {
        "first_paragraph": "Sapa Inca (Keçuva dili: Inka Qhapaq), İnkaların \"tanrı imparator\" anlamında kullandıkları isim. Apu (\"ilah\" veya \"tanrı\") olarak da bilinir. Cusco Krallığı ve ardılı İnka İmparatorluğu'nda kullanılmıştır.\n"
    },
    "Sima Yi": {
        "first_paragraph": "Sima Yi (Çince: 司馬懿; pinyin: Sīmǎ Yì; ö. 28 Haziran MS 207), Çin'de Üç İmparatorluk döneminde yaşamış siyasetçi ve general ve Wei Hanedanı naibiydi.\n"
    },
    "Sugawara no Michizane": {
        "first_paragraph": "Sugawara no Michizane (Japonca: 菅原 道真/菅原 道眞; 1 Ağustos MS 845-26 Mart MS 903), Heian dönemi Japon bilgin, şair ve siyasetçi. Özellikle mükemmel bir Kanshi şairi olarak kabul edilir ve günümüzde Şintoizm'de öğrenmenin tanrısı Tenman-Tenjin (天満天神) olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Takasugi Shinsaku": {
        "first_paragraph": "Takasugi Shinsaku (Japonca: 高杉 晋作; 27 Eylül 1839-17 Mayıs 1867), Japonya'da Edo döneminin sonlarında yaşamış Chōshū beyliğinden bir samuraydı. Faaliyetlerini Tokugawa şogunluğundan gizlemek için birkaç takma ad kullanmış olup Meiji Restorasyonu'na önemli ölçüde katkıda bulundu.\n"
    },
    "Wei Zheng": {
        "first_paragraph": "Wei Zheng (Çince: 魏徵; pinyin: Hán Yù; MS 580-MS 643) veya onursal adıyla Xuancheng, Tang Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli tarihçi ve devlet adamı. İmparator Taizong'un saltanatı sırasında yaklaşık 13 yıl boyunca Tang Hanedanı'nın şansölyesi olarak görev yaptı. Ayrıca MS 636'da yazılan Sui Hanedanı'nın resmi tarihi olan Sui Kitabı  eserinin baş yazarıydı.\n"
    },
    "Wen (Zhou)": {
        "first_paragraph": "Wen (Çince: 周文王; pinyin: Zhōu Wén Wáng; MÖ 1112-1050), Çin'in Zhou Hanedanı'nın kurucusudur. Saltanatı MÖ 1100'dan MÖ 1050 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n"
    },
    "Yamabe no Akahito": {
        "first_paragraph": "Yamabe no Akahito (Japonca: 山部 赤人; MS 700-736), Nara döneminde yaşamış bir Japon şair. Eski bir antoloji olan Man'yōshū, 13 chōka ve 37 tanka içermektedir. Şiirlerinin çoğu, 724 ve 736 yılları arasında İmparator Shōmu ile yaptığı yolculuklar sırasında bestelenmiştir. Yamabe, şiirin kamilerinden ve Otuz Altı Şiir Ölümsüzü'nden biri olarak kabul edilir ve Kakinomoto no Hitomaro ile birlikte Waka Nisei olarak adlandırılır.\n"
    },
    "Zhang Zhongjing": {
        "first_paragraph": "Zhang Zhongjing (Çince: 張仲景; pinyin: Zhāng Zhōngjǐng; MS 150-MS 219) veya onursal adıyla Zhang Ji, Doğu Han Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli hekim, farmakolog ve yazar. Han Hanedanı'nın sonraki yıllarında en seçkin doktorlarından biri olup ilaç ilkelerini belirlemiş ve o zamana kadarki tıbbi deneyimi özetlemiş, böylece Geleneksel Çin tıbbının gelişimine büyük katkı sağlamıştır.\n"
    },
    "Ziying": {
        "first_paragraph": "Ziying (Çince: 秦王子嬰; pinyin: Qín-wáng Zǐyīng); ö. MÖ 206), Çin'in Çin Hanedanı'nın üçüncü ve son imparatorudur. Saltanatı Ekim-Aralık MÖ 207 tarihleri arasında 46 gün boyunca sürmüştür.\n"
    },
    "Shmuel Schneersohn": {
        "first_paragraph": "Shmuel Schneersohn, bir Ortodoks haham ve Chabad Lubavitch Chasidic hareketinin dördüncü Rebbe'siydi.[1][2]\n"
    },
    "Amoriler": {
        "first_paragraph": "Amoriler (Sümerce: 𒈥𒌅 MAR.TU; Akadca: Amurrūm veya Tidnum; Mısırca: Amar; İbranice: אמורי ʼĔmōrī; Antik Yunanca: Ἀμορραῖοι), Sami dilleri konuşmuş[1] Suriye ve Güney Mezopotamya kökenli eski bir halktır.[2] MÖ 21. yüzyıldan MÖ 17. yüzyıla kadar bölgenin büyük bir kısmına hükmetmiş halk içinde Babil'in de dahil olduğu pek çok şehir devlet kurmuşlardır. Akad ve Sümer metinlerinde geçen Amurru kelimesi hem halkı hem de halkın ana tanrısını tanımlamak için kullanılmıştır.\n"
    },
    "Başrahip Yeşua": {
        "first_paragraph": "Yeşua (İbranice יְהוֹשֻׁוּעַ‎ Yəhōšua‘) veya Başrahip Yeşua, Kitâb-ı Mukaddes'e göre, Yahudilerin Babil Sürgünü'nden dönüşünden sonra Yahudi Tapınağı'nın yeniden inşası için Başrahip olarak seçilen ilk kişiydi (Bkz. Kitâb-ı Mukaddes'te Tekvin 6:9–14 ve Ezra 3).\n"
    },
    "Kitâb-ı Mukaddes'te adı geçen kişilerin mezar yerleri listesi": {
        "first_paragraph": "Aşağıdaki liste, çeşitli yerel ve dini geleneklere göre Kitab-ı Mukaddes'te adı geçen kişilerin mezar yerleri listesidir. Listelenen yerler kesin delillere dayanmamakla birlikte İncil'e ve/veya yerel geleneklerde bahsedilen kaynaklara dayanmaktadır. Lübnan, İsrail, Filistin, Irak, Ürdün ve İran'da, kutsal alanlar olarak atfedilen bazı bölgelerde koruma amaçlı yapılar inşa edildi.\n"
    },
    "Abonuteikhoslu Aleksandros": {
        "first_paragraph": "Abonuteikhoslu Aleksandros (Yunanca: Ἀλέξανδρος ὁ Ἀβωνοτειχίτης, Aléxandros ho Abōnoteichítēs), ya da Paflagonyalı Aleksandros, yaklaşık 105 ve 170 yılları arasında yaşamış olan Yunan mistik ve kahin, ayrıca Roma dünyasında ünlenmesini sağlayan Glykon kültünün kurucusu. Çağdaşı olan yazar Lukianos, onun tam bir sahtekar olduğunu anlatırken, tanrı Glykon'un bir eldiven kuklasından inşa edildiği iddia eder. Lukianos'un Aleksandros hakkındaki anlatılarının muhtemelen hayali veya abartı olduğu düşünülse de, Lucius Verus ve Marcus Aurelius'un döneminde basılan paralardan[1] ve Athenagoras'ın anlattığına göre Parium'da bulunan heykelinden varlığı teyit edilebilir.[2] Başka yazıtlarda da kanıtlara ulaşmak mümkündür.[3]\n"
    },
    "Charles Taze Russell": {
        "first_paragraph": "Charles Taze Russell (16 Şubat 1852 - 31 Ekim 1916) ya da Pastör Russell, Pittsburgh, Pensilvanyalı Hristiyan restorasyoncu yazar ve pastör idi. Kutsal Kitap İnceleme Topluluğunun kurucularından ve birçok Kutsal Kitap inceleme grubuna ilham veren bir pastördür.[1][2] Ölümünden sonra Yehova'nın Şahitleri ve çok sayıda bağımsız Kutsal Kitap öğrenci grubu kendisinin attığı temelden gelişti. Temmuz 1879'da Russell, aylık bir dini dergi, Zion's Watch Tower ve Herald of Christ's Presence'ı yayımlamaya başladı. 1881'de William Henry Conley ile başkan olarak Zion's Watch Tower Tract Society'yi kurdu; 1884'te şirket resmi olarak faaliyete geçti. Russell şirketin başkanı oldu. Russell, yaklaşık 50.000 basılı sayfa olmak üzere birçok makale, kitap, broşür ve vaaz yazdı. 1886'dan 1904'e kadar, Millennial Dawn adlı altı ciltli bir Kutsal Kitap çalışması serisi yayımladı, daha sonra \"Kutsal Yazılardaki Çalışmalar\" olarak yeniden adlandırıldı ve yaklaşık 20 milyon kopyası, hayatı boyunca dünya çapında çeşitli dillerde basıldı ve dağıtıldı.[3] Yedinci cilt, halefi olan toplum başkanı Joseph Rutherford tarafından yazıldı ve 1917'de yayımlandı. Gözcü Kulesi Derneği, 1927 yılında Russell'ın yazılarının yayımlanmasını durdurdu.[4] Kitapları hala birçok bağımsız grup tarafından yayımlanmaktadır. Russell'ın ölümünden sonra, Rutherford'un topluluk liderliğini çevreleyen ve hareket çapında bir şema ile sonuçlanan bir kriz yaşandı. 1917'de ilişkilendirilen yaklaşık 50.000[5] Kutsal Kitap Öğrencisinin dörtte üçü kadarı 1931'e kadar ayrılmıştı. Bu değişim, Kutsal Kitap Öğrencileri adında varyasyonları koruyan birkaç grubun oluşmasına neden oldu. Gözcü Kulesi Derneği ile dostluk sürdürenler 1931'de Yehova'nın Şahitleri ismini benimserken, toplulukla bağları kopanlar 1918'de Pastoral Kutsal Kitap Enstitüsü, 1919'da Laymen'in Ev Misyoner Hareketi ve Şafak Kutsal Kitap Öğrencileri dahil olmak üzere birçok gruba ayrıldı.\n"
    },
    "Havari Yakup, İsa'nın Kardeşi": {
        "first_paragraph": "Nişanlı Adil Yusuf’un, Bakire Meryem ile nişanlanmasından önceki karısından doğmuş oğluydu. Bu nedenle onun oğlu ve de Rabbin Kardeşi olarak bilindi, tıpkı Rabbin Yusuf oğlu olarak (Matta 13:55) olarak tanınması gibi. Elbette Ebedi Bakire Meryem'den değildi ama yine de Aziz Yakup’a Kutsal Yazıların deyimsel dili gereği bu bağlantıdan dolayı Rabbin Kardeşi dendi. Bu nedenle onu ‘Büyük’ diye adlandırılan Zebedi oğlu Yakup’la karıştırmamak için İncilciler tarafından (Markos 15:40) ona ‘Küçük Yakup’ denmiştir.\n"
    },
    "John Knox": {
        "first_paragraph": "John Knox (İskoçça (Kelt dili); Iain Cnocc; y. 1514 - 24 Kasım 1572), bir İskoç bakanı, Reform ilahiyatçısı ve ülkenin Reformunun lideri olan yazar. İskoçya Presbiteryen Kilisesi'nin kurucusuydu. Ayrıca Kalvinist kilisenin kurucusu John Calvin'in öğrencisiydi.\n"
    },
    "Konfüçyüs": {
        "first_paragraph": "Konfüçyüs (Çince: 孔夫子; pinyin: Kǒng Fūzǐ yani \"Üstad Kong\"; Latince: Confucius) ya da Kongzi (Çince: 孔子; pinyin: Kǒng Zǐ; Wade–Giles: K’ung-tzǔ), (M.Ö. 28 Eylül 551 - M.Ö. 479), Çinli filozof, eğitimci ve yazar.[3]\n"
    },
    "Muhammed": {
        "first_paragraph": "Muhammed[not 1] (Arapça: مُحَمَّد, Arapça telaffuz: [muħammad]; y. 570 – 8  Haziran 632[not 2]), dünyanın en kalabalık ikinci dini olan İslam'ın kurucusu ve merkezî figürü olan dinî, askerî ve siyasi Arap liderdir.[7] Arap Yarımadası'nın tamamını ele geçirerek Müslüman hâkimiyetini tek bir yönetim altında birleştirmiş ve böylece İslam'ın kutsal kitabı Kur'an'ın yanı sıra, öğretileri ile uygulamalarını güvence altına alarak İslamî dinî inancın temelini oluşturmuştur.[8] Müslümanlar tarafından Âdem, İbrahim, Musa, İsa ve diğer peygamberlerin daha sonradan tahrif edilmiş tek tanrılı dinlerini onaran ve tamamlayan kişi ve Allah'ın insanlara gönderdiği son peygamber olduğuna inanılır.[not 3][not 4]\n"
    },
    "I. Parnavaz": {
        "first_paragraph": "I. Parnavaz (Gürcüce: ფარნავაზი) (MÖ 326 - MÖ 234), İberya'nın ilk kralı. Amcası Samara Mtsheta çevresindeki Gürcü kabilelerinin başkanı (mamasahlisi) idi. O, prens Azo'ya karşı silahlı bir isyanı bastırmıştı. Ona bu işte Kolhis hükümdarı Kuci ve Azo'nun ordusundan 1000 asker de destek vermişti. Parnavaz galip gelerek 27 yaşında İberia'nın ilk hükümdarı oldu. 65 yıl hüküm sürdü. Ölümünden sonra yerine oğlu Saurmag geçti. Kartlis Tshovreba kroniklerine göre Gürcü alfabesini oluşturan kişi I. Parnavaz'dır.\n"
    },
    "Pisagor": {
        "first_paragraph": "Sisamlı Pisagor[a] (Pythagóras ho Sámios; MÖ 570 – MÖ 495), Antik İyonya'nın en ünlü düşünürlerinden birisidir. Yunan düşünür ve Pisagorculuğun kurucusudur. Siyasal ve dinsel öğretilerini daha çok Magna Graecia'da yayan Pisagor, önce Platon ve Aristo'nun felsefelerini sonra ise tüm Batı felsefesini etkiledi. Yaşam öyküsünün çoğu halk efsaneleriyle gölgelendirilmiştir, ancak Sisam adasında bir mücevher oymacısı olan Mnesarchus'un oğlu olduğu neredeyse kesindir.\n"
    },
    "Thomas Cranmer": {
        "first_paragraph": "Thomas Cranmer (2 Temmuz 1489 - 21 Mart 1556), Henry VIII, Edward VI ve kısa bir süre için Mary I döneminde İngiliz Reformasyonunun ve Canterbury Başpiskoposluğunun lideriydi. İngiliz Kilisesi'nin Kutsal Makam ile birlikten ayrılmasının nedenlerinden biri olan Henry'nin Aragonlu Catherine ile evliliğinin iptali davasının oluşturulmasına yardım etti. Thomas Cromwell ile birlikte, kralın kendi krallığı içindeki Kilise üzerinde egemen olduğunu kabul eden kraliyet üstünlüğü ilkesini destekledi.\n"
    },
    "Ellen G. White": {
        "first_paragraph": "Ellen Gould Harmon White (d. 26 Kasım 1827 Maine Ellen Gould Harmon adıyla, ö. 16 Temmuz 1915 Kaliforniya) Yedinci Gün Adventistleri Kilisesi'nin kurucu ve liderlerinden. Hayatının büyük kısmını ABD'de geçirdi, 1890 ile 1900 arasında Avustralya'da yaşadı ve sık sık Avrupa'yı ziyaret etti. Dini konularda 40 kadar kitap ve çok sayıda gazete makalesi yazdı. En ünlü eseri Steps to Christ (Mesih'in Yolu) tüm zamanların en çok basılan kitaplarından birisi oldu.\n"
    },
    "İslam'da İsa": {
        "first_paragraph": "İslam dininde İsa veya ʿÎsâ bin Meryem (Arapça: عِيسَى ٱبْنُ مَرْيَمَ, çev. Meryem oğlu İsa),[7] İsrailoğulları'na gönderilen[8] son peygamber ve aynı zamanda da Mesih'tir.[9] İsrailoğullarına Tevrat'ı ilga etmeden,[10] onun yanı sıra yeni bir vahiy olan İncil ile tebliğde bulunmuştur.[11] İsa, hiç evlenmeden ve çocuğu olmadan yaşamış ve bu hâliyle göğe yükseltilmiştir. Kuran'da 93 âyette, \"Meryem'in oğlu\", \"Allah'tan bir ruh\" ya da \"Allah'ın Kelimesi\" unvanlarıyla veya özel ismiyle toplam 180 defa zikredilmektedir. Kuran'da İsa'nın babasız yaratıldığı, Adem Peygamberin durumuna benzetilerek vurgulanmaktadır.[12] İsa'nın Allah'ın izniyle çeşitli mucizeler göstermiş olduğu kabul edilir.[13]\n"
    },
    "Lehi oğlu Nephi": {
        "first_paragraph": "Nefi ( /ˈniːfaɪ/ NEE-fy) Mormon Kitabı'nda açıklanan ana figürlerden biridir. Nefit halkının kurucusu, peygamber olan Lehi'nin oğlu ve Mormon Kitabı'nın ilk iki kitabının, Birinci ve İkinci Nefi'nin yazarıydı.[1]\n"
    },
    "Sinbâd": {
        "first_paragraph": " • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n • Malikî (Mâlik bin Enes)\n • Şafi (Şafii)\n • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Şuayb": {
        "first_paragraph": "Şuayb, (Arapça: شعيب, romanize: Shu‘ayb Türkçe: Doğru yolu gösteren), Tanah'taki Yitro olduğu sanılan Yahudi din büyüğüydü. Yahudilik ve Hristiyanlık'ta aziz, İslam'da ise bir peygamber olduğuna inanılır.\n"
    },
    "William Wadé Harris": {
        "first_paragraph": "William Wadé Harris (d. 1850?; ö. 1929) Liberyalı Batı Afrika'nın siyahi İlyas'ı olarak kabul gören protestan bir peygamber.\n"
    },
    "Mary Martha Sherwood": {
        "first_paragraph": "Mary Martha Sherwood (6 Mayıs 1775 – 22 Eylül 1851), 19. yüzyıl İngiltere'sinde yaşayan oldukça üretken ve etkili çocuk edebiyatı yazarı. Mary'nin 400 den fazla kitabı, dergi makalesi ve masalı vardır. Eserlerinin arasında en bilineni The History of Little Henry and his Bearer (1814), The History of Henry Milner (1822-1837) ve The History of the Fairchild Family (1818-1847). Sherwood'un ilk yazılarında güçlü Evangelist yanı daha sonrakileri yazılarında ise ev hayatı yanında genel bir victoria teması göze çarpar.\n"
    },
    "Sri Aurobindo": {
        "first_paragraph": "Sri Aurobindo  ya da Aurobindo Akroyd Ghosh (d. 15 Ağustos 1872 - ö. 5 Aralık 1950) şair, öğretmen, yazar, düşünür ve bir yogidir. 1900'lü yılların başlarında Hindistan'da  bağımsızlık fikrinin yayılmasına yardım etti. Bhagavat Gita'daki yoga yorumlarına benzer bir şekilde integral yogayı kurdu.\n"
    },
    "Helene Udy": {
        "first_paragraph": "Helene Odette Udy (1 Kasım 1962; Albuquerque), Amerikalı oyuncu ve film yönetmenidir. \n"
    },
    "Täo Andrée Porchon": {
        "first_paragraph": "Tao Porchon-Lynch (doğum adı: Täo Andrée Porchon ; 13 Ağustos 1918 -21 Şubat 2020), Fransız-Hint kökenli Amerikalı yoga ustası, ödüllü yazar, oyuncu ve dansçı.[1][2][3]\n"
    },
    "Los Caprichos": {
        "first_paragraph": "Los Caprichos, İspanyol ressam Francisco Goya'nın 1790'larda bakır levhaya kezzapla işleyerek yarattığı çizimler.\n"
    },
    "Antinous": {
        "first_paragraph": "Antinous veya diğer yazılışıyla Antinoös, (Grekçe: Ἀντίνοος, Grekçe telaffuz: [anˈti.nos]; MS 111 - MS 130) Bitinyalı genç bir Yunandır ve Roma imparatoru Hadrianus'un sevgilisidir. Yirminci yaşına girmeden ölen Antinous, Hadrianus'un emirleri doğrultusunda tanrı ilan edilmiştir ve hem doğu Yunan yerleşimlerinde hem de batı Roma yerleşimlerinde bazen bir tanrı (θεός, theós) olarak bazen de bir kahraman (ἥρως, hḗrōs) olarak tapılmıştır.\n"
    },
    "Oğlancılık yasaları": {
        "first_paragraph": "Oğlancılık yasaları veya Sodomi yasaları, cinsel suçlar olarak cinsel ilişkileri sınıflayan bir yasadır. Tipik olarak mahkemeler tarafından üreme ile sonuçlanmayan herhangi bir cinsel ilişkiyi kapsayacak biçimde anılır. Bu tür ilişkiler genelde oral seks, anal seks ve zoofiliyi kapsar, pratikte böyle yasalar nadiren, heteroseksüel çiftlere karşı öne sürülmektedir.[1]\n"
    },
    "Dinî eğitim": {
        "first_paragraph": "Dinî eğitim, bir ülkede insanlara belirli bir inancın aşılanması amacıyla o inancın ibadet şekillerinin uygulatılarak öğretilmesidir. Bu bakımdan dinî eğitim, dinî öğretimden ayrılır. Dinî öğretimde ise kişilere bütün dinlere ilişkin genel kültür düzeyinde bilgi verilir.  Dinî eğitimin zorunlu olarak okutulması, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına göre inanç özgürlüğüne aykırıdır; dinî öğretim ise zorunlu olarak okutulabilir.[1][2]\n"
    },
    "Bahai Çalışma Çemberi": {
        "first_paragraph": "Çalışma çemberi tabiri, “insanlığın refahını destekleme”[1] üzerine vurgu yaparak Bahai öğretilerinin çalışıldığı belirli bir toplantı türünü tarif etmek için Bahai İnancında yaygın bir terminoloji haline gelmiştir.\n"
    },
    "Dinka mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Dinka mitolojisi, Güney Sudan'ın etnik grubu olan Dinka veya Muonyjang'ın geleneksel din ve halk hikâyelerine atıfta bulunur.\n"
    },
    "Lehi": {
        "first_paragraph": "Lehi (İbranice tam adı לח\"י - לוחמי חירות ישראל Lohamei Herut Yisrael, \"İsrail Özgürlük Savaşçıları\"), Filistin'de İngiliz mandasının kalkmasını, Yahudi göçünün serbest bırakılmasını ve bir Yahudi devleti kurulmasını savunan silahlı Siyonist direniş örgütü.\n"
    },
    "Bahai Dünya Merkezi": {
        "first_paragraph": "Bahai Dünya Merkezi, Bahai Dininin ruhani ve idari merkezine verilen isimdir.[1] Dünya Merkezinin kapsadığı alanlar Bahaullah'ın Akka yakınlarındaki Makamı, Bab'ın Hayfa'da Kermil Dağı üzerinde yer alan Makamı ile oradaki bahçeler ve İdari Binaların da içinde bulunduğu çeşitli diğer binalardır.\n"
    },
    "Bahâî Uluslararası Toplumu": {
        "first_paragraph": "Bahai Uluslararası Toplumu ya da kısaca BIC (İngilizce:  Bahá'í International Community), Bahai Dininin mensuplarını temsil eden uluslararası bir STK yani sivil toplum kuruluşudur;[1][2] ilk olarak Mart 1948'de Birleşmiş Milletler'de tanındı ve şu anda 180'i aşkın ülke ve bölgede iştirakleri vardır.[2][3]\n"
    },
    "Ruhani Mahfil": {
        "first_paragraph": "Ruhani Mahfil, Abdülbaha tarafından Bahai Dinini yöneten seçilmiş heyetlere atfen belirlenmiş bir terimdir. Bahailikte herhangi bir ruhban sınıfı olmadığı için toplumun işlerini yürütenler bu mahfillerdir. Yerel seviyede olanlara ilaveten milli Ruhani Mahfiller de vardır. (Yine de “milli” kelimesi bazı durumlarda bir ülkenin bir kısmı için, bazı durumlarda ise bir ülkeler grubu için kullanılmaktadır.)\n"
    },
    "Yüce Adalet Evi": {
        "first_paragraph": "Yüce Adalet Evi (Farsça: بیت‌العدل اعظم‎‎) Bahai Dini'ndeki idari düzenin dokuz üyeli en yüksek yönetim merciidir.[1] Kurulması Bahai yasa ve hükümlerini içeren Kitab-ı Akdes'te açıkça belirtilen Yüce Adalet Evi, Bahai Dininin uluslararası idari kurumu olmakla beraber Bahaullah'ın Ahit ve Misak'ının bugünkü merkezidir.[2] Bahaullah, bu kurumu Bahai kutsal yazılarında ayrıntıları bulunmayan veya yer almayan konularda yasa koyma yetkisi ile donatmış ve kararlarında Tanrı'dan ilham alacağına dair güvence vermiştir.[3] Dinler tarihinde daha önce benzeri görülmemiş bu kurum ilk olarak 1963'te kurulmuştur ve o tarihten beri her beş yılda bir, dünya çapındaki Bahai Milli Ruhani Mahfillerinin üyelerinden oluşan delegeler tarafından seçilmektedir.\n"
    },
    "Metropol Topluluk Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Metropol Topluluk Kilisesi (İngilizce: Metropolitan Community Church; MCC) ya da tam ismi ile Metropol Topluluk Kiliseleri Evrensel Kardeşliği (The Universal Fellowship of Metropolitan Community Churches; UFMCC), bir uluslararası Protestan Hristiyan mezhebidir. MCC Ekim 1968'de Los Angeles'ta Troy Perry tarafından, günümüzde bazı Hristiyan çevrelerinde yine devam eden dönemdeki eşcinsellere karşı sosyal ayrımcılığına karşılık olarak kuruldu. İlk baştaki geyler ve lezbiyenlere vurgusu bir genel içericilik ülküsüne değiştirilmiştir, ki MCC artık diğer ve çoğunlukla dışlanan azınlıklara ulaşmayı çalışır. 2005'te Nancy Wilson, Troy Perry'in pozisyonunu alarak MCC'nin yeni moderatörü oldu.\n"
    },
    "Alman Ulusal Yahudileri Derneği": {
        "first_paragraph": "Alman Ulusal Yahudileri Derneği (Almanca: Verband nationaldeutscher Juden), Weimar Cumhuriyeti ve Nazi Almanyası'nın ilk yıllarında faaliyet gösteren ve sonunda Adolf Hitler'i destekleyen bir Alman Yahudi örgütüydü.\n"
    },
    "Dünya Siyonist Teşkilâtı": {
        "first_paragraph": "Dünya Siyonist Teşkilâtı, Ağustos 1897'de İsviçre'nin Basel kentinde gerçekleşen I. Siyonist Kongresi'nde Theodor Herzl'in girişimi ile Siyonist Kuruluş olarak kuruldu (Siyonist Teşkilâtı; 1897-1960). Kurulduğunda, Siyonist hareketin hedefleri, bu Kongreden gelen ve \"Basel Programı\" olarak bilinen bir kararla belirtildi.\n"
    },
    "Dünya Yahudi Kongresi": {
        "first_paragraph": "Dünya Yahudi Kongresi (İngilizce: The World Jewish Congress, kısaca WJC), Ağustos 1936'da uluslararası bir federasyon olarak Yahudi topluluklar ve organizasyonu olarak Cenevre, İsviçre'de kuruldu. Dünya Yahudi Kongresi'nin ana amacı, misyonu açıklamaya göre, Yahudi halkının diplomatik kolu olarak hareket etmektir. Dünya Yahudi Kongresi'ne üyeliği olan ev sahibi ülkenin sosyal, politik ya da ekonomik bir ideoloji ne olursa olsun, tüm temsili Yahudi gruplar veya topluluklar için açıktır. Dünya Yahudi Kongresi, Birleşmiş Milletler ve onun kurumları, komisyon ve alt organları birçok içinde özel bir kimlik ve tanıma sahiptir. Merkezi New York'ta olup, Kudüs, Paris, Moskova, Buenos Aires, Brüksel ve Cenevre'de organizasyonunun uluslararası ofisleri bulunur.\n"
    },
    "Fransa'daki Yahudi Kurumları Temsilcileri Konseyi": {
        "first_paragraph": "Fransa'daki Yahudi Kurumları Temsilcileri Konseyi (Fransızca: Conseil Représentatif des Institutions juives de France, kısaca CRIF), Fransa'daki Yahudi topluluğunu temsilen faaliyet gösteren Paris merkezli kuruluştur. Dünya genelindeki Yahudileri temsil eden Dünya Yahudi Kongresi ile Avrupa'daki Yahudileri temsil eden Avrupa Yahudi Kongresi'ne bağlıdır. Fransa'nın II. Dünya Savaşı'ndaki Alman işgalinden kurtulması sonrasında, 1944'te kurulmuştur.[1] Günümüzde başkanlığını Francis Kalifat yapmaktadır.\n"
    },
    "Genel Yahudi Emek Federasyonu": {
        "first_paragraph": "Litvanya, Rusya ve Polonya Genel Yahudi Emek Federasyonu (Yidiş:אַרבעטער בּונד אין ליטע פוילין און רוסלאַנד‎, Algemeyner Yidişer Arbeter Bund in Lite, Poyln un Rusland, Rusça: Всеобщий еврейский рабочий союз в Литве, Польше и России), kısaca Bund (Yidiş: בונד, Rusça: Бунд), 7 Ekim 1897 yılında kurulmuş ve 1920'li yıllara kadar faaliyet göstermiştir.\n"
    },
    "Żegota": {
        "first_paragraph": "Żegota\" aynı zamanda \"Konrad Żegota Committee olarak da bilinir. 1942-1945 yıllarında, Alman işgali altındaki Polonya'da aktif direniş bir yeraltı örgütüydü.\n"
    },
    "Abonuteikhos": {
        "first_paragraph": "Abonuteikhos (Yunanca: Ἀβώνου τεῖχος Avónou tíchos, demonim: Αβωνοτειχίτης Avonotichítis), daha sonraları İonopolis (Ιωνόπολις Ionópolis; Türkçe: İnebolu), Küçük Asya'da, modern İnebolu'da antik bir şehir. Bölgede, antik bir Katolik episkopos makamı da bulunmaktadır.\n"
    },
    "Marcus Aurelius": {
        "first_paragraph": "Marcus Aurelius Antoninus Augustus (26 Nisan 121 – 17 Mart 180), 161 - 180 yılları arası Roma İmparatoru. 96 - 180 yılları arasında görev yapan Beş İyi İmparator'dan sonuncusudur ve aynı zamanda en önemli Stoacı filozoflardan biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Alan Moore": {
        "first_paragraph": "Alan Moore (d. 18 Kasım 1953, Northampton) İngiliz yazar ve çizgi roman yazarıdır. Frank Miller ile birlikte çizgi roman dünyasını değiştiren sanatçı olarak anılmaktadır. Yazdığı birçok çizgi roman Hollywood tarafından filme çekilmiştir. Bunlardan başlıcaları olarak \"Watchmen\", \"From Hell\", \"V for Vendetta\" ve \"The League\" sayılabilir.\n"
    },
    "Samsatlı Lukianos": {
        "first_paragraph": "Samsatlı Lukianos (Grek: Λουκιανός ο Σαμοσατεύς, Latin: Lucianus, d. 125 – ö. 180), Süryani retorikçi, Hiciv yazarı.\n"
    },
    "Kişi kültü": {
        "first_paragraph": "Kişi kültü veya lider kültü, genellikle hükümet tarafından liderin idealize edilmiş ve kahramanlaştırılmış bir imajının oluşturulması amacıyla yapılan bir çabadır. Tarihsel olarak, kitle iletişim araçlarının, propaganda, gösteri, sanat, vatanseverlik ve hükümet tarafından organize edilen gösteri ve mitingler gibi teknikler aracılığıyla geliştirilmiştir. Kişilik kültü, apotheosis ile benzerdir, ancak modern toplumsal mühendislik teknikleriyle genellikle tek parti rejimlerinde veya baskın parti rejimlerinde devlet veya parti tarafından oluşturulur. Kişilik kültleri genellikle totaliter veya otoriter hükümetlerin liderleriyle ilişkilendirilir. Aynı zamanda bazı monarşilerde, teokrasilerde, başarısız demokrasilerde ve hatta liberal demokrasilerde de görülebilir.[1]\n"
    },
    "Adolf Hitler'in kişilik kültü": {
        "first_paragraph": "Adolf Hitler'in kişilik kültü, Nazi Almanyası'nın (1933–1945) öne çıkan bir özelliğiydi,[1] ve 1920'lerde Nazi Partisi'nin ilk günlerinde başladı.\nFührerprinzip'e dayanarak, aralıksız Nazi propagandasının her zaman öne sürerek, liderin her zaman haklı olduğu, ve Hitler'in Almanya'nın ekonomik sorunlarını çözmedeki bariz başarısıyla, İkinci Dünya Savaşı öncesinde dış politikadaki kan dökmeden elde ettiği zaferleriyle pekiştirildi, ve savaşın başlarında Polonya ve Fransa'daki hızlı askeri başarıları, sonunda Alman halkının Nazi kontrolünün merkezi bir yönü haline geldi.\n"
    },
    "Haydar Aliyev'in kişilik kültü": {
        "first_paragraph": "Haydar Aliyev'in kişilik kültü, Haydarizm olarak da bilinir[1][2] (Azerice: heydərizm),[3] Aliyev'in 1993 yılında iktidara gelmesinden sonra Azerbaycan siyasetinin ve toplumunun önemli bir parçası oldu. 2003 yılında ölümünden sonra yerine oğlu İlham Aliyev'in geçmesiyle devam etti.[4][5] Eski bir Sovyet politbüro üyesi ve 1969'dan 1987'ye kadar Sovyet Azerbaycan'ın lideri olan Aliyev, 1993 yılında Azerbaycan Cumhurbaşkanı oldu. Daha sonra, aile ve parti üyeleriyle petrol gelirlerine güvenerek otokratik bir sistem tasarlamaya başladı.[6]\n"
    },
    "Józef Piłsudski kişi kültü": {
        "first_paragraph": "Józef Piłsudski kişi kültü, Polonyalı komutan ve politikacı Józef Piłsudski'nin şahsında, iki savaş arası dönemden başlayarak ve 1935'te ölümünden sonra günümüze kadar devam eden bir kişi kültüdür. İlk başta Polonya devletinin propagandasıyla yayıldı ve Piłsudski'yi usta bir stratejist ve politik vizyoner olarak nitelendirdi. Polonya'daki komünist dönem sırasında onlarca yıl süren baskılardan kurtuldu. Modern Polonya'da Piłsudski, Polonya tarihinde önemli ve büyük ölçüde olumlu bir figür olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Mao Zedong'un kişilik kültü": {
        "first_paragraph": "Mao Zedong'un kişilik kültü, Başkan Mao Zedong'un 1949'daki yükselişinden 1976'daki ölümüne kadar Çin'deki yönetiminin önemli bir parçasıydı. Kitle iletişim araçları, propaganda ve bir dizi başka teknik devlet tarafından Mao Zedong'un statüsünü Batı'ya karşı durabilecek ve Çin'i Komünizmin bir feneri haline getirebilecek yanılmaz bir kahraman lider konumuna yükseltmek için kullanıldı. Ancak Mao'nun kendisi, etrafında oluşturulan kişilik kültünü açıkça eleştirmiştir.[1]\n"
    },
    "Nazarbayev kişi kültü": {
        "first_paragraph": "Nazarbayev kişi kültü, politik ve medya ortamında Kazakistan'ın kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in siyasi ve sosyolojik imajını dünyadaki diğer liderlerin kişilik kültüyle ilgili fikirlerle benzer şekilde oluşturulmuş bir kişilik kültüdür.\n"
    },
    "Stalin kişi kültü": {
        "first_paragraph": "Stalin kişi kültü, Josef Stalin şahsında, onun tüm kişiliğinin bir kült haline getirilmesidir. Özellikle Aralık 1929'da Stalin'in 50. yaş günü kutlamasından sonra Sovyetler Birliği kültürünün önemli bir parçası hâline gelmiştir.[1] Stalin'in yönetimi boyunca Sovyet basını Stalin'i her şeye kudreti yeten, her şeye vâkıf olan bir lider olarak sunmuş ve Stalin'in adı ile imgesi her an her yerde karşılaşılır hâle gelmiştir. 1936'dan itibaren Sovyet yazılı basını Josef Stalin'den Ulusların Babası olarak söz etmeye başlamıştır.[2]\n"
    },
    "American Horror Story: Cult": {
        "first_paragraph": "American Horror Story: Cult, FX tarafından yayınlanan antoloji korku-gerilim dizisi American Horror Story'nin yedinci sezonudur. Sezon 4 Ekim 2016'da yenilendi[1][2] ve 5 Eylül 2017'de yayımlanmak üzere ayarlandı.[3] Bu sezon, 2017 yılı süresince Michigan, Brookfield Heights'ın kurgusal banliyösünde gerçekleşir ve Donald Trump'ın 2016 ABD başkanlık seçimlerini kazanmasının ardından sakinleri terörize eden bir tarikatı merkezine alır. \n"
    },
    "Hydra (çizgi roman)": {
        "first_paragraph": "Hydra, Marvel Comics tarafından yayımlanan Amerikan çizgi romanlarında görülen kurgusal bir örgüttür. \"Hydra\" adı, efsanevi Lernaean Hydra'ya bir atıftır.[2] Örgütün sloganında Hydra efsanesine atıfta bulunulmuş, \"Bir kafa kesilirse, yerine iki tane daha çıkar\" diyerek direniş karşısında dayanıklılıkları ve artan güçleri ifade edilmiştir. Başlangıçta II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Kafatası tarafından yönetilen bir Nazi örgütü olan Hydra, Baron Wolfgang von Strucker tarafından kontrolü ele geçirildikten sonra Neo-Nazi uluslararası suç sendikasına dönüştürüldü. Hydra ajanları genellikle yılan motifli kendine özgü yeşil giysiler giyerler. Örgüt, Hydra'nın dünya hâkimiyeti planlarını düzenli olarak bozan Marvel Evreni'ndeki süper kahramanlarının savaştığı yinelenen tehditlerden biridir.\n"
    },
    "Ministry of Darkness": {
        "first_paragraph": "Ministry of Darkness, 1999 yılında faaliyet gösteren bir profesyonel güreş grubudur (stable). Üyeleri The Undertaker (lider), Paul Bearer (menajer), The Acolytes (Bradshaw ve Faarooq), Mideon, Viscera, Gangrel, Edge ve Christian'dır.\n"
    },
    "Adnan Oktar": {
        "first_paragraph": "Adnan Oktar (d. 2 Şubat 1956, Ankara), kamuoyunda Adnan Hoca olarak tanınan Türk kült lideri. Oktar'ın kurucusu ve lideri olduğu, kendi adıyla anılan ve mehdiyet inancını merkezine alan kültü, 1980'li yıllarda kamuoyunca tanınmaya başladı; zengin aile çocuklarını ebeveynlerinden koparması ve cinsel istismar, şantaj, tehdit gibi suçlar ile gündeme geldi.[2][3][4]\n"
    },
    "Eve Frank": {
        "first_paragraph": "Eve Frank veya Eva Frank (1754 – 1816 veya 1817)[1][2] Rachel Frank olarak, Niğbolu, Osmanlı İmparatorluğu'nda (şimdiki Bulgaristan) doğdu,[1] bir mistik tarikat lideriydi ve tarihçi Jerry Rabow'a göre Yahudi mesih ilan edilen tek kadındı. 18. yüzyılda Yahudi mesih unvanında hak iddia eden Jacob Frank'in ve iddialara göre Sophie Ascania/Büyük Katerina'nın kızıydı.\n"
    },
    "Azerbaycan'da din özgürlüğü": {
        "first_paragraph": "Azerbaycan'da din özgürlüğü, anayasasının 18. maddesine göre laik bir ülkedir. Azerbaycan'da laiklik, özellikle Sovyetler Birliği döneminde yaygınlaşmış ve yerleşmiştir.\n"
    },
    "Völkisch Hareketi": {
        "first_paragraph": "Völkisch Hareketi (Almanca: Völkische Bewegung), 19. yüzyılın sonlarından Nazi dönemine kadar aktif olan ve daha sonra Federal Almanya Cumhuriyeti'nde kalıntıları olan bir Alman etno-milliyetçi hareketiydi. Tek beden metaforundan (Volkskörper, kelimenin tam anlamıyla \"halk bedeni\", \"etnik beden\") esinlenerek \"kan ve toprak\" fikri üzerine inşa edildi ve birlik içinde doğal olarak yetişen topluluklar fikriyle karakterize edildi. 1900'lerden itibaren organikçilik, ırkçılık, popülizm, tarımcılık, romantik milliyetçilik ve (büyüyen dışlayıcı ve etnik çağrışımların bir sonucu olarak) antisemitizm ile karakterize edildi.[1] Völkisch milliyetçileri genellikle Yahudileri Almanlardan farklı bir Volk'a ait olan \"yabancı bir ırk\" olarak görüyorlardı.\n"
    },
    "Dini sosyalizm": {
        "first_paragraph": "Dini sosyalizm, dini temellere dayanan bir sosyalizm türüdür. Bu fikri savunanlar kendi dinlerinin sosyalizme yakın bir felsefede gittiğini savunur.\n"
    },
    "Hristiyan terörizmi": {
        "first_paragraph": "Hristiyan terörizmi, Hristiyan motivasyonlarını veya hedeflerini savunan gruplar veya kişiler tarafından terör eylemlerinin içerilmesini ifade eder.\n"
    },
    "Assassin's Creed": {
        "first_paragraph": "Assassin's Creed (Türkçe: Suikastçının İnancı), Ubisoft Montreal tarafından geliştirilmiş tarihle iç içe, gizlilik ağırlıklı, üçüncü şahıs aksiyon-macera tarzı bir Microsoft Windows, PlayStation 3 ve Xbox 360 oyunudur. Assassin's Creed Serisi'nin ilk oyunudur.\n"
    },
    "Pers Prensi: Zamanın Kumları": {
        "first_paragraph": "Pers Prensi: Zamanın Kumları (Özgün adı: Prince of Persia: The Sands of Time), fantastik-macera filmi. Jordan Mechner, Boaz Yakin, Doug Miro ve Carlo Bernard tarafından yazılmış; Mike Newell tarafından yönetilmiş; yapımcılığında Jerry Bruckheimer ve dağıtımını Walt Disney Pictures'ın yaptığı film 2003 yılında yayınlanan ve aynı adı taşıyan video oyunundan yola çıkılarak çekilmiştir.\n"
    },
    "Good Omens": {
        "first_paragraph": "Good Omens, Neil Gaiman'ın oluşturup yazdığı, onun ve Terry Pratchett'in 1990 yılında yayımladığı aynı adlı romandan (Türkçeye Kıyamet Gösterisi adıyla çevrilmiştir) uyarlanan fantastik komedi türünde bir dizidir.[1][2][3] Amazon Studios ve BBC Studios arasında altı bölümlük ortak yapım olan dizi, Douglas Mackinnon tarafından yönetildi ve Gaiman da dizi sorumlusu olarak görev yaptı.\n"
    },
    "Heaven (Bryan Adams şarkısı)": {
        "first_paragraph": "Heaven, Bryan Adams ve Jim Vallance tarafından yazılan ve Bryan Adams'ın yorumladığı ballad. Şarkı ilk kez 1983 yılı yapımı A Night in Heaven filminin soundtrack'inde yayınlandı. Daha sonra Adams'ın 1984 tarihli Reckless albümünde yer aldı. Reckless albümünden çıkan üçüncü single olan şarkı Billboard Hot 100 listesinde Haziran 1985'te 1 numaraya yükseldi. Aynı yıl Kanada'da CRIA tarafından \"Altın\" olarak sertifikalandı.[1]\n"
    },
    "Locked Out of Heaven": {
        "first_paragraph": "\"Locked Out of Heaven\", Amerikalı şarkıcı ve şarkı sözü yazarı Bruno Mars'ın ikinci stüdyo albümü Unorthodox Jukebox'tan bir şarkı.\n"
    },
    "South Park: Bigger, Longer & Uncut": {
        "first_paragraph": "South Park: Bigger, Longer & Uncut, South Park adlı yetişkinler için hazırlanan çizgi dizinin 1999 yılında sinemalarda gösterime giren Amerikan yapımı müzikal/komedi tarzındaki filmidir. Film Trey Parker ve diğer televizyon yıldızları tarafından (Matt Stone, Mary Kay Bergman, ve Isaac Hayes) yönetilmiştir.\n"
    },
    "Amish Paradise": {
        "first_paragraph": "\"Amish Paradise\" \"Weird Al\" Yankovic'in Bad Hair Day albümünde yer alan 1996 tarihli single'ıdır. Coolio ve L.V.'nin düet yaptığı \"Gangsta's Paradise\" şarkısının bir parodisidir. İlk olarak 15 Ocak 1996'da kaydedilen şarkı 12 Mart 1996'da Scotti Brothers etiketiyle yaymlandı.\n"
    },
    "Ezgiler Ezgisi": {
        "first_paragraph": "Süleyman'ın Ezgiler Ezgisi, ya da sıkça bilinen adıyla Ezgiler Ezgisi (İbranice: שיר השירים, Şir ha-Şirim), Süleyman'ın Ezgisi veya Neşideler Neşidesi, Tanah'ın son bölümünü oluşturan Ketuvim'deki Beş megila kitaplarından biridir. Latincedeki Vulgat versiyonunda Canticum Canticorum ya da kısaca Canticles olarak bilinir.[1] Yunanca Septuagint'te ise Āisma āismatōn ya da kısaca Āisma denir (ᾎσμα ᾀσμάτων).[2]\n"
    },
    "Mystery of Love": {
        "first_paragraph": "\"Mystery of Love\" Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı Sufjan Stevens tarafından yazılmış, üretilmiş ve kaydedilmiş bir şarkıdır. Madison Gate Records ve Sony Classical lisansı altında 1 Aralık 2017'de dijital olarak piyasaya sürüldü. 2017 çıkışlı \"Beni Adınla Çağır\" filminde yer alan akustik bir şarkıdır.\n"
    },
    "Nothing Fails": {
        "first_paragraph": "Nothing Fails, Amerikalı ünlü pop müzik şarkıcısı Madonna'nın 2003 çıkışlı albümü American Life'tan çıkan üçüncü şarkıdır. Şarkı Sire Records tarafından yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Running Up That Hill": {
        "first_paragraph": "\"Running Up That Hill\", İngiliz şarkıcı-şarkı yazarı Kate Bush'un 1985 çıkışlı beşinci stüdyo albümü Hounds of Love için yazdığı şarkı. 5 Ağustos 1985'te albümün çıkış teklisi olarak piyasaya sürülen şarkı, sanatçının aynı zamanda ilk 12\" teklisidir. Ticari olarak Bush'un 1980'lerdeki en başarılı teklisi olan şarkı, Birleşik Krallık müzik listesinde 3 numaraya kadar yükselerek sanatçının bu ülkedeki en başarılı ikinci şarkısı oldu. Bunun yanında ABD müzik listesinde ilk otuzu görerek sanatçının bu ülkede 1978'den beri listeye giren ilk şarkısı olurken ABD dans listelerinde de kayda değer başarılar elde etti. Bush, şarkıyı Pink Floyd grubundan uzun süreli destekçisi David Gilmour ile beraber 1987'de The Secret Policeman's Ball kapsamında söyledi. Şarkının orijinal Hounds of Love sürümü ve sonraki bütün sürümlerindeki adı \"Running Up That Hill (A Deal with God)\" olarak geçer.\n"
    },
    "When You Believe": {
        "first_paragraph": "Ünlü Amerikalı R&B sanatçısı Whitney Houston'ın dördüncü stüdyo albümü My Love Is Your Love'dan çıkan ilk teklidir. Mariah Carey'nin ilk toplama albümü olan #1's'ın ise ikinci teklisidir. Şarkı Kasım 1998'de Dreamworks tarafından piyasaya sürülmüştür. Şarkı Prince of Egypt filminin müzikleri arasında yer almaktadır.\n"
    },
    "Kuzey İrlanda sorunu": {
        "first_paragraph": "Kuzey İrlanda sorunu (İngilizce: The Troubles [\"Sorunlar\"], İrlandaca: Na Trioblóidí), Kuzey İrlanda'da süren ve çeşitli zamanlarda İrlanda Cumhuriyeti, İngiltere ve ana kara Avrupa'ya yayılan etnik milliyetçi[1] çatışmalardır. \"The Troubles\" dönemi 1960'ların sonunda başladı ve yaygın görüşe göre 1998 Belfast Anlaşması ile sona erdi.[2] Ancak şiddet eylemleri o zamandan beri ara sıra devam etmektedir.\n"
    },
    "Ulster Gönüllü Gücü": {
        "first_paragraph": "Ulster Gönüllü Gücü (İngilizce: Ulster Volunteer Force (UVF)), Kuzey İrlanda'da faaliyet gösteren bir Ulster sadakatçisi paramiliter örgüttür. Örgüt, 1966 yılında kurulmuş olup adını 20. yüzyılın başındaki Ulster Gönüllüleri örgütünden almaktadır. Örgütün başlıca amacı Kuzey İrlanda'nın Birleşik Krallık'a bağlılığını korumak ile İrlanda cumhuriyetçiliği ve İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) ile savaşmaktı.\n"
    },
    "Ulster Kraliyet Polisi": {
        "first_paragraph": "Ulster Kraliyet Polisi (İngilizce: Royal Ulster Constabulary (RUC)), Kuzey İrlanda'nın polis teşkilâtıydı. 1 Haziran 1922 tarihinde İrlanda Kraliyet Polisi'nin yerine kurulmuş olup zirvede olduğu dönemde yaklaşık 8,500 memur ile ek olarak 4,500 rezerve sahipti.\n"
    },
    "Ulster Savunma Birliği": {
        "first_paragraph": "Ulster Savunma Birliği (İngilizce: Ulster Defence Association (UDA)), Kuzey İrlanda'daki en büyük Ulster sadakatçisi paramiliter örgüttür.[1][2] Örgüt, Eylül 1971 tarihinde kurulmuş olup Kuzey İrlanda sorunu sırasında yaklaşık 24 yıl boyunca bir mücadele yürüttü. Örgütün başlıca amacı Ulster Protestan sadakatçisi bölgeleri savunmak[3] ve İrlanda cumhuriyetçiliği, özellikle Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) ile savaşmaktı.\n"
    },
    "2012 Arakan ayaklanmaları": {
        "first_paragraph": "2012 Arakan Bölgesi ayaklanmaları, Myanmar'ın Rakhine eyaleti bölgesinin kuzeyinde Budist Rakhineler ve Müslüman Rohingyalar arasında meydana gelen şiddet olaylarıdır.[4] Olaylar ilk başlarda Rohingyalılar ile Rakhineler arasında karşılıklı evlerin yakılması şeklinde başlamıştır. Şiddetin artması ile ilan edilen olağanüstü hâl ile birlikte müslümanlara uygulanan şiddet artmıştır.[5][6][7]\n"
    },
    "Balkanlaşma": {
        "first_paragraph": "Balkanlaşma; bir bölge veya ülkenin, kendi içinde daha küçük bölgelere ayrılmasıyla sonuçlanan parçalanma sürecini ifade eden bir jeopolitik terimdir. Bu süreçte taraflar birbirleriyle düşmandır veya en azından aralarında herhangi bir işbirliği bulunmamaktadır.[1][2] Balkanlaşma, jeopolitik parçalanmaya yol açan dış politikaların bir sonucu olarak meydana gelmektedir. Terimin bu şekilde isimlendirilmesinin sebebi; Osmanlı, Avusturya-Macaristan ve Yugoslavya dönemlerinde Balkanlar'da yaşanan etnik, siyasi ve askeri çatışmalardır.\n"
    },
    "Kingsmill Katliamı": {
        "first_paragraph": "Kingsmill katliamı, güney County Armagh, Kuzey İrlanda'da Kingsmill köyü yakınlarında 5 Ocak 1976 tarihinde gerçekleşen bir katliamdır. Silahlı kişiler, bir minibüsü durdurup içinden 11 Protestan işçiyi indirdikten sonra kurşuna dizdiler.[1] Vurulan işçilerin 10'u öldü, biri ise 18 yerden vurulmasına rağmen olaydan sağ olarak kurtuldu.[1] Orada olan bir Katolik işçiye zarar gelmedi.[1] Saldırıyı, kendini Güney Armagh Cumhuriyetçi Eylem Gücü olarak adlandıran bir grup üstlendi ve savunmasız altı Katolik sivilin önceki gece öldürülmesi olayına misilleme olduğunu dile getirdi.[1] Kingsmill katliamı, 1970'lerin ortalarında bölgede gerçekleşen karşılıklı cinayetlerin en ölümcülü ve sonuncusu oldu.\n"
    },
    "Suudi Arabistan'da Şiilik": {
        "first_paragraph": "Hükûmet, din ve etnisite[1] hakkında nüfus sayımı yapmamakla birlikte, bazı kaynaklar Suudi Arabistan'daki Şiilerin %10[2][3][4] oranında, diğer kaynaklar ise Suudi Arabistan'ın yaklaşık 20 milyon yerlisinin %15'in[5] Şii olduğunu iddia ediyor. Modern Suudi Arabistan Krallığı, 1932 yılında, Vehhabîlik olarak bilinen Sünni İslam'da geriye dönük bir hareketin takipçileri olan Suud Hanedanlığı tarafından kuruldu. Dini kurumlara, mahkemelere ve krallığın eğitimine hükmeden Vehhabîlik idealinin takipçileri,[6] \"Müslümanların klasik metinlerde, Kuran'da ve Sünnette bulunan İslam'ın yorumuna geri dönmeleri gerektiğine\" inanırlar. Ayrıca, \"Şiilerin saygı duyduğu imamlar gibi kutsal insanlardan şefaat arayan Müslümanların 'gerçek' Müslüman olmadıklarına\" da inanıyorlar.[7][8] Şiilerin dönüşümünü zorlamaya yönelik girişimler sık olmamasına rağmen, Suudi Arabistan'da ve hatta idamlarda (hem yasal hem de yargısız) ciddi ayrımcılıkla karşı karşıyadırlar.\n"
    },
    "Dinî savaş": {
        "first_paragraph": "Din savaşları, farklı dini görüşlerin çıkar çakışmaları yüzünden çıkan savaşlardır. Bir dine mensup grubun diğer dinden olan insanları bastırmayı amaçlaması veya kendi dinini yaymak istemesi savaşların genel nedenidir. İslam fetihleri, Fransız Din Savaşları, Haçlı Seferleri, Reconquista tarihte görülen din savaşlarına örnektir.\n"
    },
    "Çabani Meydan Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Çabani Muharebesi ya da Çabani Meydan Muharebesi (Azerice: Cabanı döyüşü) - Şirvan şahı I. Farruh Yasar ile Safevi şeyhi Şah İsmail arasında Ekim 1501'de, günümüzde Azerbaycan sınırları içinde olan Şamahı şehri yakınında yer alan Çabani Ovası'nda yapılan savaş. Muharebe Safevi ordusu'nun kesin zaferiyle sonuçlandı.\n"
    },
    "Waco Katliamı": {
        "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri Alkol, Tütün ve Ateşli Silahlar Bürosu (ATF) 28 Şubat 1993 tarihinde,  Teksas'ın Waco şehrinin 14 km kuzeydoğusunda bulunan Branch Davidian kültüne ait bir çiftliği mahkeme kararı ile arama girişiminde bulundu. Meydana gelen karşılıklı silahlı çatışma sonucunda dört ATF ajanı ve altı kült mensubu öldü. Federal Araştırma Bürosu'nun 51 gün süren kuşatması, 19 Nisan'da çiftliğin yanarak tahrip edilmesiyle sona erdi. Aralarında 21 çocuğun, iki hamile kadının ve kült lideri David Koresh'in de bulunduğu 76 kişinin öldüğü olay, Waco Katliamı veya Waco Kuşatması olarak adlandırılmaktadır.\n"
    },
    "Waco: The Rules of Engagemten": {
        "first_paragraph": "Waco: The Rules of Engagement, Alkol, Tütün ve Ateşli Silahlar Bürosu'nun Branch Davidians kültüne ve Waco'nun dışındaki evine yapılan saldırı ile başlayan 51 günlük bir olay olan 1993 \"Waco Kuşatması\" hakkında William Gazecki tarafından yönetilen 1997 tarihli bir belgeseldir. 19 Nisan'da Teksas ve Federal Soruşturma Bürosu sakinlerinin çoğunu öldüren binaya saldırı ile sona erdi.\n"
    },
    "Çorum Olayları": {
        "first_paragraph": "Çorum Olayları[1] veya Çorum Katliamı[2][3] Çorum'da 1980 Mayıs-Temmuz aylarında meydana gelen, siyasi ve dini temelli olarak ortaya çıkan kanlı olaylardır. Ülkücülerin, Alevi mahallesi olarak bilinen Milönü mahallesine saldırması üzerine, çoğu Alevi olmak üzere resmî kaynaklarca 57 yurttaşın ölümü ve yüzlercesinin yaralanmasıyla sonuçlanmıştır.[4]\n"
    },
    "İdris-i Bitlisî": {
        "first_paragraph": "İdris-i Bitlisî veya Bitlisli İdris (1452-1457 – 1520), Osmanlıya hizmet etmiş Bitlisli Kürt beylerinden biri, devlet adamı ve tarihçi ve edebiyatçı kimliği bulunan .[2] Çok yönlü bir bilim ve siyaset adamıdır. Özellikle Yavuz Sultan Selim devrinde Osmanlı İmparatorluğu'nun doğu siyasetinde önemli rol oynamıştır.\n"
    },
    "Zini Gediği Katliamı": {
        "first_paragraph": "Zini Gediği katliamı[1][2][3][4], 6 Ağustos 1938 tarihinde Erzincan iliniin Kılıçkaya Köyü Zini (ya da Zeyni) Gediği'nde 95 köylünün kurşuna dizilerek öldürülmesi olayıdır.[5][6][7] Dersim Olayları sırasında yaşanan olayın ardından bölge halkının bir kısmı Balıkesir ve Keşan'a sürüldüler.[5][8][9]\n"
    },
    "1950-1951 Bağdat bombalamaları": {
        "first_paragraph": "1950-1951 Bağdat bombalamaları, Nisan 1950 ile Haziran 1951 arasında Bağdat, Irak'ta Yahudiler hedef alınarak yapılan bombalamalardır. Bu olaylar canlanmaya başladığı zaman Irak yetkilileri 28 Yahudi ve 9 Arabı casusluk ve yasadışı yollarla silah edinme sebepleriyle tutukladı.\n"
    },
    "2012 Burgaz otobüs saldırısı": {
        "first_paragraph": "2012 Burgaz otobüs bombalama saldırısı, 18 Temmuz 2012 tarihinde Bulgaristan'ın Burgaz şehrine gelen İsrail asıllı turistleri hedef alan saldırıdır. Saldırıda 5 turist, 1 şoför ölmüş, 32 turist kişi ise ağır yaralanmıştır. İntihar bombacısı da saldırı sonucu ölmüştür.\n"
    },
    "25. Saat (film, 1967)": {
        "first_paragraph": "25. Saat (La Vingt-cinquième heure)  1967 yılı Fransız-İtalyan ortak yapımı savaş karşıtı bir filmdir. Filmin konusu 2. Dünya Savaşı sırasında geçmektedir. Romen yazar Constantin Virgil Gheorghiu’nun bir romanından senaryolaştırılan filmin yönetmeni Henri Verneuil prodüktörü ise Carlo Ponti'dir.\n"
    },
    "Arap dünyasında antisemitizm": {
        "first_paragraph": "Arap dünyasında Antisemitizm, Yahudilere karşı uygulanan ayrımcılığa atıfta bulunur. Her ne kadar Araplar da Yahudiler gibi Sami ırkına mensup bir halk olsalar da, günümüzde bütün dillerde \"Antisemitizm\" kelimesi sadece Yahudilere yönelik ayrımcılığı tanımlamak için kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Arjantin Antikomünist İttifakı": {
        "first_paragraph": "Arjantin Antikomünist İttifakı (İspanyolca: Alianza Anticomunista Argentina, AAA ya da Triple A), 1973 yılında kurulan ve 1974-1976 yılları arasında yüzlerce kişinin ölümüne yol açan antikomünist eylemler ve suikastlar gerçekleştiren örgüt. AAA, sadece komünistlere değil kendilerine muhalif birçok kesime saldırmıştır.[2]\n"
    },
    "Julius Evola": {
        "first_paragraph": "Baron Giulio Cesare Andrea Evola (19 Mayıs 1898 - 11 Haziran 1974), İtalyan siyasi, felsefi, tarihi ve gelenekselci bakış açısından ezoterik konularda yazıları olan bir yazardır. Nazi Almanyasınca düşünceleri ve yazıları tasdik görmemesine rağmen Evola, Nazilerin \"Ari (Aryan) kökenlere dönüş\" fikirlerini desteklemesiyle ve çağdaş düzene karşın aykırılıkçı fikirleriyle Batı Dünyasında tanınmıştır.\n"
    },
    "Halle Sinagogu saldırısı": {
        "first_paragraph": "Halle Sinagogu saldırısı, 9 Kasım 2019'da Almanya'nın Saksonya-Anhalt Eyaletinde bulunan Landsberg'te gerçekleşen Alman bir Neo-Nazi tarafından gerçekleştirilen silahlı saldırıdır.[1][2] Saldırgan Yahudilerin Yom Kippur Bayramı sırasında önce sinagoga saldırmış, başarılı olamayınca yakınındaki bir dönerciyi hedef almış, önce dükkânda bulunan iki müşteriyi vurarak öldürmüş, ardından diğer iki müşteriyi vurup yaralamıştır.[3][3][4][5]\n"
    },
    "Henry Ford": {
        "first_paragraph": "Henry Ford (30 Temmuz 1863 - 7 Nisan 1947) Amerikalı sanayici, iş patronu, Ford Motor Company'nin kurucusu ve seri üretim'in montaj hattı tekniğinin baş geliştiricisiydi. Orta sınıf Amerikalıların alabileceği ilk otomobili yaparak, otomobili pahalı bir meraktan 20. yüzyılın manzarasını derinden etkileyen erişilebilir bir ulaşım aracına dönüştürdü.\n"
    },
    "Jedwabne Katliamı": {
        "first_paragraph": "Jedwabne Katliamı, 10 Temmuz 1941 II. Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından işgal edilen Polonya'nın başkenti Varşova’nın 190 km kuzeydoğusunda kalan Jedwabne köyünde gerçekleşen Yahudi katliamıdır. Bu katliam sırasında en az 400 Yahudi dövülerek öldürülürken diğerleri canlı olarak bir ahırda yakılarak öldürüldü. Araştırmacılar kurbanların gerçek sayısının kaç olduğunun bilinmesinin imkansız olduğunu söyledi. Gross’a göre Jedwabne’de 1600 civarında Yahudi öldürüldü. Katliamın gerçekleştiği Jedwabne'de Lehçe, İbranice ve Yidiş dillerinde bir anıt yapılmıştır. Anıtta “10 Temmuz 1941 yılında öldürülen ve canlı olarak yakılan Jedwabne ve civarında yaşayan, erkek, kadın ve çocuklar, bu toprağın sakinleri anısına” ibaresi yer almaktadır.[1]\n"
    },
    "Jew Watch": {
        "first_paragraph": "Jew Watch, antisemitik[1], Yahudi Soykırımı'nı[2] inkâr eden ve Yahudilerle ilgili negatif atıflarda bulunan bir internet sitesidir. Sitede Yahudilerin medyayı ve bankaları kontrol ettiğine dair hatta teröristlerle çalıştığına dair de iddialar içermektedir.[3]\n"
    },
    "Judenfrei": {
        "first_paragraph": "Holokost zamanında, Almanca birer Nazi terimi olan Judenfrei (Türkçe: \"Yahudi özgürlüğü\") ve Judenrein (Türkçe: \"Yahudi'den arınmış\"), Yahudileri \"temizleme\" alanlarına verilen isimlerdir.[1]\n"
    },
    "Judensau": {
        "first_paragraph": "Judensau (Almancada \"Yahudilerin domuzu\" veya \"Yahudi domuzu\"),[1] antisemit bir betimlemedir. Yahudileri aşağılamak ve itibarsızlaştırmak amacıyla, Yahudilerin dişi domuzla müstehcen ilişkiye girdiklerini gösteren bu betimleme başta Almanya olmak üzere genel Avrupa ülkelerinde 13'üncü yüzyıldan başlayarak kullanılmıştır ve popülerliği 1600'lere dek sürmüştür.[2]\n"
    },
    "Karayüzler": {
        "first_paragraph": "Karayüzler (Rusçası: Чёрная сотня, черносотенцы), 20. yüzyılın başlarında Rus İmparatorluğu'nda faaliyet göstermiş Çarlık rejimi yanlısı ve gelişmekte olan sosyalist devrimci harekete karşı örgütlenmiş bir hareketti. Özellikle devrimcilere karşı uyguladığı şiddet, aşırı milliyetçilik ve Yahudi karşıtlığıyla öne çıkmış, çok sayıda pogrom gerçekleştirmiştir.\n"
    },
    "Karl Lueger": {
        "first_paragraph": "Karl Lueger (24 Ekim 1844, Wieden, Avusturya İmparatorluğu - 10 Mart 1910 Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu), Avusturyalı politikacı ve Viyana belediye başkanıdır. Lideri olduğu Hristiyan Sosyal Partisi'nin halkçı ve Anti-semitik siyaseti, bazen Hitler'in Nazizm'i için bir model olarak görülüyordu.\n"
    },
    "Kike": {
        "first_paragraph": "Kike, Amerika'da Yahudileri aşağılamak için kullanılan söz. 20. yüzyılın başlarında ortaya atılmıştır.\n"
    },
    "Limpieza de sangre": {
        "first_paragraph": "Limpieza de sangre, İspanyolca kanın ariliği anlamına gelen ve 19. yüzyıla değin yürürlükte kalan erken ırkçı bir konsepttir. İspanya’da 1547’den itibaren herhangi bir kamu görevine atanmak, manastıra girmek, üniversiteye kaydolmak ve hatta Amerika’ya göç etmek isteyenlerden talep edilen “eski Hristiyan”lık kriteridir. 1865’e kadar yürürlükte kalan bu uygulamaya göre bu haklardan yararlanmak isteyenler atalarının arasında Müslüman ya da Yahudi olmadığını ispatlamakla yükümlüydü.\n"
    },
    "Nasyonal sosyalizm": {
        "first_paragraph": "Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı  •\nUlusal Faşist Parti  •\nBüyük Faşizm Konseyi  •\nCumhuriyetçi Faşist Parti •\nAlman İşçi Partisi  •\nNasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi  •\nUstaşa  •\nDemir Muhafızlar  •\nBritanya Faşistler Birliği  •\nOk Haç Partisi\n"
    },
    "Nürnberg Yasaları": {
        "first_paragraph": "Nürnberg Yasaları (Almanca: Nürnberger Gesetze), 15 Eylül 1935'te Nürnberg'de yıllık Nazi Partisi toplantısında kararlaştırılan Nazi Almanyası'nda antisemitik yasalardı. Yasalar, Alman ve Yahudi insanlarını sınıflandırdı. Bu kanuna göre, ari ırktan olmayanlar alt sınıf insanlardır ve ari ırkına ait insanlar ile evlenmeleri yasaklanmıştır. Kanunlar 26 Kasım 1935'te Romanları ve Siyahileri da kapsayacak şekilde genişletildi.\n"
    },
    "Borat Sagdiyev": {
        "first_paragraph": "Borat Margaret Sagdiyev (Kazakça: Борат Маргарет Сағдиев, Borat Margaret Sağdıev), Sacha Baron Cohen'in ilk kez \"Da Ali G Show\" adlı programında tanıttığı kurgusal bir Kazak gazeteci ve televizyon muhabirinin adıdır. Borat'ın Türkiye'den çıkarak tüm dünyada ilgi toplamayı başaran İnternet Mahir (Mahir Çağrı) ile şaşırtıcı benzerlikler taşıdığı iddia edilmektedir.\n"
    },
    "Sarı rozet": {
        "first_paragraph": "Sarı rozet, Müslüman veya Hristiyan hâkimiyeti olan topraklarda, diasporada yaşamış Yahudilerin giymeleri şart koşulan sarı işaretlerdi. Orta Çağ'da özellikle Hristiyanlar ve Müslümanlar tarafından Yahudileri toplumdan ötekileştirmek için çokça uygulanmıştır. Hatta bu nedenden ötürü Yahudi rozetleri de denmiştir. Aradan uzun bir zaman geçtikten sonra, 20. yüzyılda Nazi Almanyası tarafından tekrar gün yüzüne çıkartılmıştır. Bu rozetler özellikle takan Yahudinin etnik ve dinî olarak yabancı olarak belirtilmesini ve toplumda ikinci sınıf vatandaş olarak gözükmesini sağladı.\n"
    },
    "Şam Vakası": {
        "first_paragraph": "Şam olayı, 1840'ta Yahudilere atılan kan iftirasının ardından patlak veren hadisedir.\n"
    },
    "Şefik Ades": {
        "first_paragraph": "Şefik Ades (İbranice: שפיק עדס, Arapça: شفيق عدس, d:1900, ö:23 Ekim 1948) Suriye kökenli varlıklı bir Irak Yahudisi idi. 1948'de, İsrail'e silah satma ve Irak Komünist Partisine destek olma suçlarından göstermelik bir duruşma sonucu hüküm giyip asılarak öldürüldü.[1]\n"
    },
    "Tacuara Milliyetçi Hareketi": {
        "first_paragraph": "Tacuara Milliyetçi Hareketi (İspanyolca: Movimiento Nacionalista Tacuara, MNT), Arjantin'de 1960'lı yıllarda faaliyet gösteren aşırı sağ grup.\n"
    },
    "Roman Ungern von Sternberg": {
        "first_paragraph": "Kan Dökücü Baron ve Deli Baron olarak da tanınan Roman Nickolai Maximilian von Ungern-Sternberg[1] (Rusça: Роман Фёдорович Унгерн фон Штернберг) (22 Ocak 1886 – 15 Eylül 1921), Baltık-Almanı kökenli bir subay ve Moğolistan'ı Mart-Ağustos 1921 tarihleri arasında yöneten korgeneraldir. Moğolistan ve Baykal Gölü çevresinde monarşik bir yapı kurmayı amaçlayan Sternberg, Mihail Aleksandroviç Romanov önderliğindeki Rus egemenliğini diriltmek ve Bogd Han'ın yönetimindeki Moğol Hanlığı'nı bu oluşuma destek vermeye çağırmayı amaçlamaktaydı. Baron, çoğunlukla komünistler ve Yahudilere karşı savaşmıştır.[2] Sternberg, Kızıl Ordu tarafından ele geçirildikten sonra birçok savaş suçuyla yüz yüze kalmış ve idam edilmiştir.\n"
    },
    "Üstün ırk": {
        "first_paragraph": "Üstün ırk (İngilizce: master race, Almanca: die Herrenrasse), Nazi Düşüncesinde İskandinav Irk'ından -19. yüzyılın sonları 20. yüzyılın başlangıcında patlak vermiş ve Aryan Irkı olarak adlandırılmıştır- onların oluşturduğu bir kavramdır. Saf Irk  düşüncesini ileri sürer. Nazi düşüncesinde İskandinav Irkı, Kuzey Almanya ovalarında milattan önce yaşadığına inanılan ve Proto-Aryanlar olarak adlandırılan ırkçı düşüncedeki bazı kişilerin en saf ırk olarak açıkladığı ırktır.[1] {bknz. Proto-Aryans} Bu ırkın kayıp kıta Atlantis'in en üstün saf ırkı olduğuna inanılır.[2] Naziler, İskandinavların (ki şu anda Alman Vatandaşları olduğuna işaret edilir) gerçek Aryanlar olduğunu çünkü onların diğer -yöresel olmayan- Slav Irkı, Roman Irkı ve Hint-İranlı olan Hint-Avrupalı ırklar ile en az karışan ırk olduğunu iddia ederler.[3] Bu iddialarını, İskandinav insanların diğer tüm ırklardan üstün olduğuna dayandırırlar. Naziler onların otoritelerini genişletmeye hakkı olduğuna inanırlar.[3] Bu kavram aynı zamanda İskandinavcılık olarak da bilinir. Bu ırkçılıktaki uygulanan asıl politika ise Nazilerin Aryan olduklarını kanıtlamaya çalışmalarıdır.\n"
    },
    "Andreas Oxner": {
        "first_paragraph": "Andreas Oxner olarak da bilinen Anderl Oxner von Rinn, Roma Katolik Kilisesi'nin bir halk azizidir. Daha sonraki bir yazar, üç yaşındaki çocuğun Rinn köyünde Yahudiler tarafından ritüel olarak öldürüldüğünü iddia etti.\n"
    },
    "Anne Catherine Emmerich": {
        "first_paragraph": "Anne Catherine Emmerich (aynı zamanda Anna Katharina Emmerick; 8 Eylül 1774 – 9 Şubat 1824), Roma Katolik Canoness Müdavimiydi. Windesheim, mistik, Marian vizyoner, kendinden geçmiş ve stigmatist.[1]\n8 Eylül 1774 tarihinde Almanya'nın Münster Piskoposluğu, Vestfalya bölgesinde, Coesfeld'de bir çiftçi topluluğu olan Flamschen'de doğdu ve 49 yaşında Dülmen'de öldü. Emmerich'in, Kutsal Meryem Ana tarafından kendisine dini vecd kapsamında açıklandığı üzere, yaşamı ve İsa Mesih'in tutkusu hakkında vizyonlar yaşadığı söyleniyor.[2]\n"
    },
    "Kişinev Pogromu": {
        "first_paragraph": "Kişinev pogromu, Rus İmparatorluğunun Besarabya bölgesinin (bugün Moldova'nın) başkenti Kişinev'de, 6-7 Nisan 1903 tarihinde, Yahudilere karşı yapılan ayaklanmadır.\n"
    },
    "Massena kan iftirası": {
        "first_paragraph": "Massena kan iftirası, New York eyaletinin Massena kasabasında, Eylül 1928'de, Hristiyan bir kız çocuğun kaçırılıp ona dini cinayet uygulandığı söylenerek Yahudilere atılan kan iftirasıdır.[1]\n"
    },
    "Ateist (dergi)": {
        "first_paragraph": "Ateist (Rusça: \"Атеист\"; lit. \"Atheist\"), 1922'den 1930'a kadar RSFSC ve SSCB'de yayınlanan Rusça aylık din karşıtı bir dergiydi.\n"
    },
    "Dört Eski": {
        "first_paragraph": "Çin'deki Kültür Devrimi sırasında, \"Dört Eski\" veya \"Dört Eski Şey\" (basitleştirilmiş Çince: 四旧; geleneksel Çince: 四舊; pinyin: sì jiù) terimi, öğrencilerin önderliğindeki bir grup devrimci olan Kızıl Muhafızlar tarafından, ortadan kaldırmaya çalıştıkları komünizm öncesi Çin kültürünün yönlerini ifade etmek için kullanıldı. Bunlar arasında Eski Fikirler, Eski Kültür, Eski Adetler ve Eski Alışkanlıklar (Çince: Jiù Sīxiǎng 旧思想, Jiù Wénhuà 旧文化, Jiù Fēngsú 旧风俗 ve Jiù Xíguàn 旧习惯).[1] Dört Eski'yi yok etme kampanyası, Kültür Devrimi'nin başlamasından kısa bir süre sonra, 19 Ağustos 1966'da (\"Kızıl Ağustos\" olarak bilinir) Pekin'de başlamıştır. Bu dönemde Pekin'de bir katliam da yaşanmıştır.[2]\n"
    },
    "Kuzey İrlanda bayrak sorunu": {
        "first_paragraph": "Kuzey İrlanda bayrak sorunu, halen Kuzey İrlanda'da tartışılan bir sorundur. Ülkedeki taraflar siyasi bağlılığına göre farklı bayraklar kullanmaktadır.\n"
    },
    "Siyasi kutuplaşma": {
        "first_paragraph": "Siyasi kutuplaşma, politik tutumların merkezden uzaklaşarak ideolojik aşırılıklara doğru ayrışmasıdır.[1][2][3]\n"
    },
    "Srebrenitsa Katliamı": {
        "first_paragraph": "Srebrenitsa Katliamı ya da Srebrenitsa Soykırımı[1][2][not 1], 1991-1995 Yugoslavya İç Savaşı (Hırvatistan Savaşı ve Bosna Savaşı)'nda Sırp Cumhuriyeti Ordusu'nun Srebrenitsa'ya karşı giriştiği Krivaya '95 Harekâtı esnasında Temmuz 1995'te yaşanan ve en az 8.372[3] Bosnalı'nın Bosna-Hersek'in Srebrenitsa kentinde general Ratko Mladiç komutasındaki ağır silahlarla donatılmış Bosna Sırp ordusu tarafından öldürülmesine verilen addır. Katliamda bir kısım kadın ve küçük yaşta çocuğun da öldürüldüğü, belgelerle kanıtlanmıştır.[4] Sırp Cumhuriyeti Ordusunun dışında katliama \"Akrepler\" olarak tanınan Sırbistan özel güvenlik güçleri de katılmıştır. Birleşmiş Milletler Srebrenitsa'yı güvenli bölge ilan etmiş olmasına[5] karşın 400 silahlı Hollanda barış gücü askerinin varlığı katliamı önleyememiştir.\n"
    },
    "Şunhua Vakası": {
        "first_paragraph": "Şunhua Vakası ya da Şunhua Katliamı, Nisan 1958'de Şunhua'da başını Salarların ve Tibetlilerin çektiği Kanaihua Rinpoche'nin serbest bırakılması için protestolarla başlayıp şiddetli ve silahlı eylemlere dönüşen Komünist Rejime karşı ayaklanma ve Rejim tarafından 719 silahsız protestocunun yaralanması ve bunların 435'inin ölmesi olayı.[1]\n"
    },
    "Nagarjuna": {
        "first_paragraph": "Nagarjuna, M.S. 2. yüzyılda yaşamış ve değilleme mantığıyla ün kazanmış olan ünlü Budist düşünür. Dünyayı anlama, yorumlama ve varlığın gizini çözme girişimlerinin zorunlu olarak sınırlarla karşılaşacağını ve eşyanın boş olduğunu öne süren Nagarjuna, yalnızca bilge kişinin, varlıkla ilgili olarak var mı yok mu sorusuna takılmadan, \"ne var, ne yok\" diyeceğini, her şeye tepeden bakacağını ve tartışmadan susacağını savunmuştur.\n"
    },
    "Abdullah bin Abdülaziz el-Suud": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Abdülaziz el-Suud (Arapça : عبد الله بن عبد العزيز آل سعود - 1 Ağustos 1924, Riyad - 23 Ocak 2015, Riyad), Suudi Arabistan eski kralı.\n"
    },
    "Abdülaziz": {
        "first_paragraph": "Padişah Abdülaziz (Osmanlıca: عبد العزيز; 8 Şubat 1830 - ö. 4 Haziran 1876), 32. Osmanlı padişahı ve 111. İslam halifesidir. II. Mahmud ve Pertevniyal Valide Sultan'ın oğlu, Padişah Abdülmecid'in kardeşidir. Padişah Abdülaziz 25 Haziran 1861 tarihinde kardeşinin ölümü üzerine, 31 yaşında iken tahta geçmiştir. Tahttan indirilip öldürülen son padişahtır.\n"
    },
    "Abdülmecid": {
        "first_paragraph": "Abdülmecid (Osmanlıca: ‎سلطان عبدالمجيد, 25 Nisan 1823, İstanbul – 26 Haziran 1861, İstanbul), 31. Osmanlı padişahı ve 110. İslam halifesidir. II. Mahmud'un, Bezmialem Sultan'dan olan oğludur. Döneminde Tanzimat Fermanı'nı ilan ettirmesiyle ünlüdür. Osmanlı İmparatorluğu'nun son dört padişahının babası olarak, en çok sayıda oğlu padişahlık yapmış Osmanlı hükümdarı olan[1] Abdülmecid, babası II. Mahmud gibi vereme yakalanmıştı. Ihlamur Kasrı'nda öldüğünde 38 yaşındaydı. Fatih'in Sultan Selim semtinde, Yavuz Selim Camii Haziresi'ne defnedildi ve bugün adı verilen bir türbesi bulunmaktadır.[2]\n"
    },
    "Abdülmecid Efendi": {
        "first_paragraph": "Abdülmecid Efendi (Osmanlı Türkçesi: عبد المجيد افندی) veya II. Abdülmecid (Osmanlı Türkçesi: عبد المجید ثانی, 'Abdü’l-Mecîd-i-sânî) (29 Mayıs 1868, İstanbul - 23 Ağustos 1944, Paris), 32. Osmanlı padişahı Abdülaziz’in altı oğlundan biri, Osmanlı hanedanından son İslam halifesi, iki kutsal caminin hizmetkârı, 16 Mayıs 1926 ile 23 Ağustos 1944 yılları arası Osmanlı Hanedan reisi, ressam ve müzisyen. Osmanlı hanedanının tek ressam üyesidir ve döneminin Türk ressamları arasında yer almıştır.[1] Amcasının oğlu Mehmed Vahdettin’in 4 Temmuz 1918’de tahta çıkması üzerine Osmanlı tahtının veliahdı olan Abdülmecid; bu sıfatı 1 Kasım 1922’de saltanat kaldırılıncaya kadar taşıdı. TBMM tarafından 18 Kasım 1922’de halife seçildi. Osmanlı halifeliğine resmen son veren 431 sayılı Kanun'un kabul edildiği 3 Mart 1924 tarihine kadar “halife” unvanını taşıdı. Tarihe “Son Osmanlı Halifesi” olarak geçmiştir. \n"
    },
    "I. Ahmed": {
        "first_paragraph": "I. Ahmed (Osmanlı Türkçesi: احمد اول, Ahmed-i evvel, Divan Edebiyatı'ndaki mahlasıyla Bahtî; 18 Nisan 1590,[1] Manisa – 22 Kasım 1617, İstanbul), 14. Osmanlı padişahı ve 93. İslâm halifesidir. Sultan III. Mehmed ve Handan Sultan'ın oğludur. Sancağa gitmeyip tahta çıkan ilk Osmanlı padişahıdır. Saltanatı boyunca sefere gitmemiştir. Saltanatında Celali isyanları bastırılmıştır. Tarihi yarımadada bulunan ve Mavi Camii olarak da bilinen Sultanahmet Camii, 1609-1617 yılları arasında saltanatı döneminde yaptırılmıştır.\n"
    },
    "II. Ahmed": {
        "first_paragraph": "II. Ahmed (Osmanlı Türkçesi: احمد ثانی, Aḥmed-i sānī) (25 Şubat 1643 Konstantiniyye – 6 Şubat 1695 Edirne), 21. Osmanlı padişahı ve 100. İslam halifesidir.\n"
    },
    "III. Ahmed": {
        "first_paragraph": "III. Ahmed divan edebiyatındaki mahlasıyla Necib (Osmanlıca: احمد ثالث, Aḥmed-i sālis) (30 Aralık 1673, Dobriç - 1 Temmuz 1736, İstanbul), 23. Osmanlı padişahı, 102. İslam halifesi ve Lale Devri padişahıdır.\n"
    },
    "Fehd bin Abdülaziz el-Suud": {
        "first_paragraph": "Fehd bin Abdülaziz el-Suud (Arapça: فهد بن عبد العزيز آل سعود‎, 6 Mart 1921, Riyad – 1 Ağustos 2005, Riyad), Suudi Arabistan kralı ve başbakanı; Suudi Hanedanının eski lideri. Suudi kurucusu Abdülaziz el-Suud'un otuz yedi çocuğundan biri ve krallığı yöneten dördüncü oğlu.\n"
    },
    "İbrahim (Osmanlı padişahı)": {
        "first_paragraph": "Padişah İbrahim (Osmanlıca: سلطان ابراهيم; İbrahim) (5 Kasım 1615, İstanbul – 18 Ağustos 1648, İstanbul), 18. Osmanlı padişahı ve 97. İslam halifesidir. İbrahim, 8 Şubat 1640'ta ağabeyi IV. Murad'ın ölümü üzerine 25 yaşında ve 18. padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. Şehzadeliğinde çok sıkı bir saray hayatı yaşamış, erkek kardeşleri IV. Murad tarafından öldürtülmüş[1] olduğundan korku içinde büyümüştü.\n"
    },
    "I. Mahmud": {
        "first_paragraph": "I. Mahmud,  divan edebiyatında kullandığı mahlasıyla Sebkati (2 Ağustos 1696, Edirne - 13 Aralık 1754, İstanbul), 24. Osmanlı padişahı ve 103. İslam halifesidir. 1696'da Edirne Sarayı'nda dünyaya geldi. II. Mustafa'nın oğlu ve III. Ahmed'in yeğenidir.\n"
    },
    "II. Mahmud": {
        "first_paragraph": "II. Mahmud (Osmanlı Türkçesi: محمود ثانى Mahmud-u sānī, محمود عدلى Mahmud-u Âdlî; d. 20 Temmuz 1785, İstanbul – ö. 1 Temmuz 1839, İstanbul), 30. Osmanlı padişahı ve 109. İslam halifesidir. Osman Gazi ve Sultan İbrahim'den sonra Osmanlı Hanedanı'nın üçüncü ve son soy atasıdır. Son altı Osmanlı padişahından ikisi onun oğlu dördü ise torunudur.\n"
    },
    "III. Mehmed": {
        "first_paragraph": "III. Mehmed (Osmanlı Türkçesi: محمد ثالث Mehmed-i sālis), divan edebiyatındaki mahlasıyla Adlî (26 Mayıs 1566, Manisa – 21 Aralık 1603, İstanbul), 13. Osmanlı padişahı ve 92. İslam halifesidir. Sancağa giden son, I. Süleyman'dan 30 yıl sonra sefere çıkan ilk padişahtır ve bu nedenle de Avusturya’ya karşı kazanılan Eğri Kuşatması’nda ordunun başında olması nedeniyle kendisine Eğri Fatihi unvanı verilmiştir. Döneminde gerçekleşmiş olan Haçova Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa topraklarında kazandığı son büyük zaferidir. Sancak düzenini kaldırmış ve  kendisinden önceki hükümdarlar dönemlerinde de süren Celali İsyanları’nı 1595-1603 yılları arasında kanlı şekilde bastırmıştır.\n"
    },
    "IV. Mehmed": {
        "first_paragraph": "IV. Mehmed (Osmanlı Türkçesi: محمد رابع) veya Avcı Mehmed (2 Ocak 1642, İstanbul – 6 Ocak 1693, Edirne), 19. Osmanlı padişahı ve 98. İslam halifesidir. Padişah İbrahim'in Turhan Sultan'dan olan oğludur. Babasının tahttan indirilmesinin ardından 1648'de 6 yaşında tahta çıkan en genç padişah oldu. Ava düşkünlüğünden dolayı \"avcı\" lakabıyla anılmıştır. 39 yıllık saltanatıyla Kanuni Sultan Süleyman'dan sonra en uzun süre hükümdarlık yapan Osmanlı padişahıdır. Saltanatında Batı'da en geniş sınırlara ulaşılmıştır.\n"
    },
    "V. Mehmed": {
        "first_paragraph": "V. Mehmed ya da Mehmed Reşad (Osmanlıca: محمد خامس, Meḥmed-i ẖâmis; 2 Kasım 1844, İstanbul – 3 Temmuz 1918, İstanbul), Osmanlı İmparatorluğu'nun 35. padişahı ve 114. İslam halifesi. \n"
    },
    "III. Murad": {
        "first_paragraph": "III. Murad (Osmanlı Türkçesi: مراد ثالث Murād-i sālis), divan edebiyatındaki mahlasıyla Muradi (4 Temmuz 1546, Manisa – 16 Ocak 1595, Konstantiniyye), 12. Osmanlı padişahı ve 91. İslam halifesi. Saltanatı sırasında Osmanlı İmparatorluğu en geniş sınırlara ulaşmasına rağmen, devletteki yozlaşma yine saltanatı sırasında başlamıştır. Saltanatı boyunca sefere gitmemiştir.\n"
    },
    "IV. Murad": {
        "first_paragraph": "IV. Murad, dîvân edebiyatındaki mahlası Murâdî[1] (Osmanlı Türkçesi: مراد رابع, Murâd-ı râbi) (27 Temmuz 1612; İstanbul - 8 Şubat 1640; İstanbul), 17. Osmanlı padişahı ve 96. İslam halifesi. 1623 ile 1640 yılları arasında hüküm sürdü. Revan ve Bağdat fatihidir. IV. Murad İstanbul'da, Sultan I. Ahmed'in ve Kösem Sultan'ın oğlu olarak dünyaya geldi. Ağabeyi II. Osman'ın Yedikule Zindanları'nda bir grup isyancı tarafından öldürülmesi üzerine amcası I. Mustafa tahta geçmişti. Aklî dengesi bozuk olan amcası I. Mustafa'nın yerine 11 yaşındaki IV. Murad padişah yapıldı.[2][3][4]\n"
    },
    "I. Mustafa": {
        "first_paragraph": "I. Mustafa, ikinci saltanatı sırasında Deli Mustafa olarak anılmıştır.[1] (Osmanlı Türkçesi: مصطفى اول) (d. 1591 Manisa – ö. 20 Ocak 1639, Topkapı Sarayı, İstanbul), 15. Osmanlı padişahı ve 94. İslam halifesidir. Akli dengesi yerinde olmayan I. Mustafa'nın ilk saltanatı 96 gün, ikinci saltanatı ise 1 yıl 3 ay 22 gün sürdü.[2] Psikolojik rahatsızlığının zamanla geçeceğini savunanların ısrarıyla padişah yapıldı.[3] Menfaatlerini I. Mustafa'nın padişahlığının devamında gören kimseler, onun keramet sahibi bir veli olduğunu iddia ediyordu.[4] Aklî zayıflığı nedeniyle padişahlık yapamayacağı anlaşılan I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi sağlandı. Bulunduğu odanın kapıları üstüne kapatılarak hapsedilen I. Mustafa'nın yerine II. Osman tahta çıkarıldı.[5] I. Mustafa'nın ikinci kez tahta oturması ise II. Osman'ın öldürülmesiyle sonuçlanan ayaklanma ile oldu.\n"
    },
    "II. Mustafa": {
        "first_paragraph": "II. Mustafa veya Mustafa Gazi (Osmanlı Türkçesi: مصطفى ثانى Muṣṭafā-yi sānī; d. 2 Haziran 1664, İstanbul – ö. 29 Aralık 1703), lâkabı Gazi, Divan edebiyatındaki adı İkbâlî; 22. Osmanlı padişahı ve 101'inci İslâm halifesidir. Babası Sultan IV. Mehmed, annesi Emetullah Râbi'a Gülnûş Sultan'dır. Kuvvetli bir ilim tahsili yaptı. Osmanlı padişahları arasında sefere çıkan son padişahtır.\n"
    },
    "IV. Mustafa": {
        "first_paragraph": "IV. Mustafa (Osmanlı Türkçesi: مصطفى رابع Mustafa-i Rabi') (8 Eylül 1779 – 17 Kasım 1808), 29. Osmanlı padişahı ve 108. İslam halifesidir. Babası I. Abdülhamid annesi Ayşe Sineperver Sultan'dır.[1][3]\n"
    },
    "II. Osman": {
        "first_paragraph": "II. Osman (Osmanlıca: عثمان ثانى) ya da Genç Osman, divan edebiyatındaki mahlasıyla Farisî, tahttan indirildikten sonraki adıyla Osman Çelebi (3 Kasım 1604, İstanbul - 20 Mayıs 1622, İstanbul); 16. Osmanlı padişahı ve 95. İslam halifesidir. Babası I. Ahmed, annesi genel kanıya göre Mahfiruz Hatice Sultan'dır. II. Osman 13 yaşında iken, amcası Sultan I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi üzerine Osmanlı tahtına oturdu. Annesi onun yetişmesi için çok titiz davrandı. II. Osman iyi bir terbiye ve tahsil gördü. Arapça ve Farsça öğrendi. Bazı batı kaynaklarında Latince, Yunanca ve İtalyanca gibi batı dillerini öğrendiği kaydedilirse de bunun doğru olma ihtimali olmadığı[1] iddiasına karşın yabancı asıllı olan annesi tarafından bu dillere eğitildiği söylenir.[2] Osmanlı şehzadeleri arasında en kültürlüsü olduğu belirtilir.[3]\n"
    },
    "III. Osman": {
        "first_paragraph": "III. Osman  (Osmanlı Türkçesi: عثمان ثالث Osmân-ı Salis) (d. 3 Ocak 1699 Edirne – ö. 30 Ekim 1757 İstanbul), 25. Osmanlı padişahı ve 104. İslam halifesidir. II. Mustafa'nın oğlu ve I. Mahmud'un kardeşidir. Annesi Şehsuvar Sultan'dır. Hükümdarlık dönemi 1754-1757 yılları arasıdır.\n"
    },
    "I. Selim": {
        "first_paragraph": "I. Selim (Osmanlıca: سلطان سليم اول) veya bilinen adıyla Yavuz Sultan Selim (d. 10 Ekim 1470 – ö. 22 Eylül 1520), Osmanlı İmparatorluğu'nun 9. padişahı ve 88. İslam hâlifesidir.[2] \"Hâdimü'l–Haremeyni'ş–Şerîfeyn\" (iki kutsal caminin hizmetkârı) unvanına[3][4] ve divan edebiyatındaki \"Selîmî\" mahlasına sahiptir.[5] Babası sekizinci Osmanlı padişahı II. Bayezid,[6] annesi Gülbahar Hatun'dur.[7][8] 1512–1520 yılları arasında süren yalnızca 8 yıllık saltanatında imparatorluğu muazzam bir hızla genişletti[9] ve özellikle 1516 ile 1517 yılları arasında düzenlediği sefer ile tüm Doğu Akdeniz ile Mısır dahil önemli Orta Doğu bölgelerini ele geçirdi.[10] Padişahlığı döneminde Anadolu'da birlik sağlandı ve Mısır'da hüküm süren Memlûk Devleti'ne son verildi. Devrin en önemli iki ticaret yolu olan İpek ve Baharat Yolu'nu da ele geçiren Osmanlılar, bu sayede doğu ticaret yollarını da tamamen kontrolleri altına aldılar.\n"
    },
    "II. Selim": {
        "first_paragraph": "II. Selim (Osmanlıca: سليم ثانى Selīm-i sānī, divan edebiyatındaki mahlasıyla Selîmî ve Tâlibî[1]), Sarı Selim veya Sarhoş Selim (30 Mayıs 1524, İstanbul - 15 Aralık 1574, İstanbul)[2], 11. Osmanlı padişahı ve 90. İslâm halîfesidir. Kânûnî Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan'ın oğludur.[3][4][5] Kardeşi Bayezid'e karşı Konya'da yapılan ve tarihte Konya Şehzâdeler Muharebesi olarak yer edinen savaşı kazanarak, babasının desteğini aldı. Babasının ölümü üzerine, hayattaki tek oğlu olarak 24 Eylül 1566 tarihinde on birinci padişah olarak tahta geçti. Padişah olur olmaz ilk seferini Batı’ya yaptı. Ülke sınırlarını Orta Avrupa’ya kadar genişletti. Kıbrıs, Tunus kayıtsız şartsız teslim olanlar arasındaydı. Ülkesinin denizlerde de egemenliğini genişleterek, deniz egemenliğine önem verdi.\n"
    },
    "Selman bin Abdülaziz el-Suud": {
        "first_paragraph": "Selman bin Abdülaziz el-Suud (Arapça: سلمان بن عبد العزيز آل سعود; d. 31 Aralık 1935, Riyad), 7. Suudi Arabistan Kralı, Suud Hanedanı'nın başı ve İki Kutsal Caminin Hizmetkârı. Kral Selman aynı zamanda Başkomutan unvanlarına da sahiptir. Selman, 23 Ocak 2015'te üstlendiği başbakanlık görevini de 27 Eylül 2022'de veliaht prens Muhammed bin Selman'a devretmiştir.[1]\n"
    },
    "I. Süleyman": {
        "first_paragraph": "I. Süleyman (Osmanlıca: سلطان سليمان اول Sultân Süleymân-ı Evvel, divan edebiyatındaki mahlasıyla Muhibbi;[2] 6 Kasım 1494[a], Trabzon - 7 Eylül 1566, Zigetvar), Osmanlı İmparatorluğu'nun onuncu padişahı ve 89. İslam halifesidir. Batı'da Muhteşem Süleyman,[4][5] Doğu'da ise adaletli yönetimine atfen Kanûnî Sultan Süleyman (Osmanlıca: قانونى سلطان سليمان) olarak da bilinmektedir. 1520'den 1566'daki ölümüne kadar, yaklaşık 46 yıl boyunca padişahlık yapan ve 13 kez sefere çıkan I. Süleyman, saltanatının toplam 10 yıl 1 ayını seferlerde geçirmiştir.[6] Süleyman böylece imparatorluğun hem en uzun süre görev yapan hem en çok sefere çıkan hem de en uzun süre sefer yapan Osmanlı Sultanı olmuştur.\n"
    },
    "II. Süleyman (Osmanlı padişahı)": {
        "first_paragraph": "II. Süleyman (Osmanlı Türkçesi: سليمان ثانى, ‎ Süleymān-i sānī, d. 15 Nisan 1642, İstanbul – ö. 22 Haziran 1691, Edirne), 20. Osmanlı padişahı ve 99. İslam halifesidir.\n"
    },
    "VI. Mehmed": {
        "first_paragraph": "VI. Mehmed veya Mehmed Vahdeddin (Osmanlı Türkçesi: وحيد الدين, Vahîdüddîn, Mehmed-i Sadis; 4 Ocak 1861, İstanbul - 16 Mayıs 1926, San Remo), Osmanlı İmparatorluğu'nun 36. ve son padişahı ve 115. İslam halifesidir. Saltanatı döneminde, Osmanlı Devleti Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak I. Dünya Savaşı'ndan yenik ayrıldı. İstanbul'un İşgali yaşandı ve İngilizlerin baskısı üzerine Meclis-i Mebûsan kapatıldı. Anadolu'da kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi ülke yönetiminde egemen olduktan sonra Vahdeddin'in idaresi fiilen mümkün olmamıştır.\n"
    },
    "Ömer Abdurrahman": {
        "first_paragraph": "Ömer Abdurrahman (Arapça: عمر عبد الرحمن; 3 Mayıs 1938 - 18 Şubat 2017), Mısırlı İslami önder. Kör olmasından dolayı \"Kör Şeyh\" adıyla bilinir. ABD’nin İsrail’e ve Mısır’a verdiği desteğin durdurulması amacıyla New York’ta birden fazla alana saldırmak için plan oluşturdu. 1993 Dünya Ticaret Merkezi bombalamasına ilham vermekle suçlanmış, ancak delil yetersizliğinden bu suçlamadan hüküm giymemiştir.\n"
    },
    "Abdülhay Öztoprak": {
        "first_paragraph": "Abdulhayy Öztoprak (1884, İstanbul - 1961, İstanbul), İstanbul'da Beşiktaş'tan Ortaköy'e giderken, Çırağan sırtlarında bulunan Yahyâ Efendi dergâhının son şeyhlerindendir. Babası Fikri Efendi, dedesi Şerif Ali Efendi'dir.\n"
    },
    "Abdülmelik Fırat": {
        "first_paragraph": "Abdülmelik Fırat (1934 - 29 Eylül 2009, Ankara), Kürt asıllı Türk siyasetçi.\n"
    },
    "Ahmad Afandi Abdulaev": {
        "first_paragraph": "Ahmad Afandi Abdulaev (d. 15 Eylül 1959, Inkho, Dağistan), (d. Rusça: Абдулаев, Ахмад Магомедович; Kafkas Avarcası: АхӀмад ХӀажи ГӀабдулаев) — akademisyen, din adamı, vaiz, Dağistan Müslümanları Ruhani İdaresi İdare Başkanı, Nakşibendi ve Şâzelîlik Tarikatlarının Mürşit ve Dağıstanlı Müslümanların manevi liderlerinden biri olarak görev yapmaktadır.\n"
    },
    "Ebü'l-Hüda es-Sayyadî": {
        "first_paragraph": "Ebü'l-Hüda es-Sayyadî (Arapça: أبو الهدى الصيادي, d. 1850, Han Şeyhun - ö. 28 Mart 1909, Büyükada),\nII. Abdülhamid'e yakınlığıyla bilinen Rufâi şeyhi.\n"
    },
    "Eyüp Fatih Şağban": {
        "first_paragraph": "Eyüp Fatih Şağban (1962, İstanbul), ya da takma adıyla Fatih Nurullah, Uşşaki Tarikatı olarak bilinen dini grubun lideri.[2] 2020 yılında 12 yaşındaki bir kız çocuğunu istismar ettiği için 10 yıl 5 ay hapis cezasına çarptırıldı. \n"
    },
    "Mehmet Ubeydullah Hatipoğlu": {
        "first_paragraph": "Mehmed Ubeydullah Efendi (1858-1937,[1] kitaplarında kullandığı kısa ismiyle Ubeydullah Efendi, Soyadı Kanunu sonrasında Mehmet Ubeydullah Hatipoğlu) Jön Türkler arasında, II. Meşrutiyet döneminde ve TBMM'nin ilk yıllarında renkli kişiliği ile dikkati çekmiş bir siyasetçi ve özellikle Amerika hatıraları ile tanınan bir yazardır.\n"
    },
    "Mahmud Esad Coşan": {
        "first_paragraph": "Mahmud Esad Coşan (14 Nisan 1938; Ahmetçe, Ayvacık, Çanakkale - 4 Şubat 2001, Sidney, Avustralya), Türk akademisyen, yazar, din adamı, vaiz, Nakşibendi şeyhi.\n"
    },
    "Mahmut Sami Ramazanoğlu": {
        "first_paragraph": "Mahmut Sami Ramazanoğlu (1892, Adana - 12 Şubat 1984, Medine), yazar, din adamı, hukukçu. Erenköy Cemaati (Altınoluk) lideri.\n"
    },
    "Mustafa Ruhi Efendi": {
        "first_paragraph": "Mustafa Ruhi Efendi, (1800, Gökçeada, Osmanlı İmparatorluğu – 1893, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu), 19. yüzyılın önemli dini ve siyasi lideri. Mustafa Ruhi Efendi hem bir Nakşibendi şeyhi hem de Arnavut kökenliler için önemli bir siyasi temsilcisidir.\n"
    },
    "Osman Hulusi Efendi": {
        "first_paragraph": "Osman Hulusi Efendi (d. 1915 Malatya, Darende; ö. 1990), Türk İslam âlimi ve Hâlidîlik koluna bağlı Nakşibendi şeyhidir.[1]\n"
    },
    "Ömer Ziyaüddin ed-Dağıstanî": {
        "first_paragraph": "Ömer Ziyaüddin ed-Dağıstanî (Avarca ГIумар-хIажи Зиявудин Дагъистани; d. 1849, Dağıstan - ö. 30 Kasım 1920 İstanbul), İslam âlimi, yazar, din adamı, vaiz, Nakşibendi şeyhi.\n"
    },
    "Ravil Gaynuddin": {
        "first_paragraph": "Ravil İsmailoğlu Gaynuddin (d. 25 Ağustos 1959, Şali, Tataristan), (d. Rusça: Рави́ль Исмаги́лович Гайнутди́нов; Tatarca: Равил Исмәгыйл улы Гайнетдинев, Latin Rawil İsməğil uğlı Ğəynetdinev) akademisyen, yazar, din adamı, vaiz, Moskova Ulu Camii Müftüsü, Rusya Müslümanları Merkezi Dini İdare Başkanı ve Rusya Müftüler Konseyi Başkanı olan Müftü, Şeyh Tatar din adamı.[1]\n"
    },
    "Şeyh Vasfi": {
        "first_paragraph": "Şeyh Vasfî adıyla tanınan Kefevî Tekkesi şeyhi Ali Vasfî Efendi (d. 1850 Fatih) Türk yazar, şeyh ve mutasavvıf şairi.\n"
    },
    "Şeyh Zafir": {
        "first_paragraph": "Şeyh Zafir veya tam adıyla Muhammed Zafir b. Muhammed Hasan b. Hamza Zafir el-Medeni (Arapça: الشيخ ظافر, d. 1829, Mısrata - ö. 2 Ekim 1903, İstanbul), Şâzelî tarikatı şeyhi.\n"
    },
    "İmrahor": {
        "first_paragraph": "İmrahor (Osmanlıca: مير اخور), mirahur, mirahor ya da emîr-i ahûr, Osmanlı İmparatorluğu'nda padişahın atlarına bakmakla görevli olan saray görevlisi. Dış sarayda yetişen imrahorlar genelde saray oğlanlarından seçilirdi. Bu görevlilerin padişahın bazı özel işlerinde de kullanıldığı biliniyor. İstanbul ili, Fatih ilçesindeki İmrahor semti ismini buradan almıştır.\n"
    },
    "Agustín Roberto Radrizzani": {
        "first_paragraph": "Agustin Roberto Radrizzani, SDB (22 Eylül 1944 - 2 Eylül 2020), Arjantinli Roma Katolik Kilisesi başpiskoposu. 2007'den 2019'a kadar Mercedes-Luján Başpiskoposu olarak görev yaptı.\n"
    },
    "Hilarion Capucci": {
        "first_paragraph": "Hilarion Capucci (Arapça: هيلاريون كابوتشي Hilaryun Kabutşi, d. 2 Mart 1922, Halep, Suriye-ö. 1 Ocak 2017, Roma), emekli Katolik başpiskopos.\n"
    },
    "Daniel Batalha Henriques": {
        "first_paragraph": "Daniel Batalha Henriques (d. 30 Mart 1966 – ö. 4 Kasım 2022), Portekizli Roma Katolik piskopos.\n"
    },
    "Kornelios Rodusakis": {
        "first_paragraph": "Metropolit Cornelius Petra (doğum adı: Emmanuel Rodousakis;[1] d. 6 Mart 1936 – ö.14 Mayıs 2023), Yunan asıllı İsrailli başpiskopos.[2]\n"
    },
    "György Martinuzzi": {
        "first_paragraph": "György Martinuzzi (Juraj Utješinović; d. 1482 – ö. 16 Aralık 1551), Hırvat-Macar soylu, Pauline keşişi ve Kardinal.[4]\n"
    },
    "Ambrosios Pleiantidis": {
        "first_paragraph": "Ambrosyos Pleyatidis diğer adıyla Moshonisili Ambrosios (Yunanca: Αμβρόσιος Πλειανθίδης, d. Smirna, 1872 – ö. Cunda, 1922), Şubat-Eylül 1922 arasında Cunda Adası'nın Ortodoks metropolit piskoposu. 1922 yılında Türk Ordusu tarafından öldürüldü.[1]\n"
    },
    "Ioannis Tassias": {
        "first_paragraph": "Ioannis Tassias (Selanik, 1 Ekim 1958 - 15 Kasım 2020), bir Yunan Ortodoks piskoposuydu, Langadalı Ioannis ölümüne dek Langada Metropoliti görevini sürdürdü .\n"
    },
    "Metropolit Antonius": {
        "first_paragraph": "Metropolit Antonius  (Ukraynaca: Антоній, yurttaş: Владислав Васильович Махота; Vladislav Vasilyeviç Mahhota; d. 8 Kasım 1966 - ö. 23 Mart 2021), Ukraynalı din adamı.[2] Antonius, 8 Kasım 1966'da  Slatine, Sovyetler Birliği'nde doğdu.[3]  2019-2021 yılları arasında ölümüne kadar  Hmelnitski ve Kamyanets-Podilski Metropoliti olarak görev aldı.[4][5] 23 Mart 2021'de Hmelnitski, Ukrayna'da 54 yaşında Covid-19 nedeniyle öldü.[6][7]\n"
    },
    "York Başpiskoposu": {
        "first_paragraph": "York Başpiskoposu, Canterbury Başpiskoposu'ndan sonra İngiltere Kilisesi'ndeki en kıdemli piskopostur. Başpiskopos, York Piskoposluğu'nun diosezan piskoposu ve İngiltere'nin kuzey bölgelerini (Trent'in kuzeyi) ve Man Adası'nı kapsayan York eyaletinin metropolitidir.\n"
    },
    "Agatho": {
        "first_paragraph": "Agatho (? - 10 Ocak 681) 26 Haziran 678'den 681 yılındaki ölümüne kadar papa olarak görev yapmıştır.[1] Hem Roma Katolik hem de Ortodoks Kilisesi tarafından Aziz olarak kutsanmıştır.\n"
    },
    "Anacletus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz Anacletus (İtalyanca: Cleto) Cletus adıyla da bilinir, 79-92 yılları arasında papalık yapmıştır. Üçüncü Roma Papası olan Aziz Anacleteus, Papa Linus'tan sonra gelmiştir. Aziz Petrus'dan sonraki üçüncü papadır. Adının anlamı Cleteus, Yunancadan \"Kimse\" anlamındadır. Sonraki zamanlarda Anacleteus adını almış ve böylece Papalık ismi bu olmuştur. Nadiren Anacleteus olarak ve Papa Cleteus ile özdeş olarak anılmaktadır.\n"
    },
    "I. Anastasius (papa)": {
        "first_paragraph": "Papa Anastasius I (ö. 19 Aralık 401, Roma) 27 Kasım 399 tarihinden 19 Aralık 401'de ölümüne kadar papalık yapmış Hristiyan din adamı ve azizi.[1]\n"
    },
    "Anterus": {
        "first_paragraph": "Anterus (d. ? - ö. 3 Ocak 236), 21 Kasım 235 tarihinden ölümüne dek Roma Piskoposluğu görevinde bulunmuş din adamı ve Katolik Kilisesi'nin 19. Papa'sı.[1]\n"
    },
    "XV. Benedictus": {
        "first_paragraph": "XV. Benedictus, asıl adı Giacomo Paolo Giovanni Battista della Chiesa (d. 21 Kasım 1854, Pegli, Cenova - ö. 22 Ocak 1922, Roma), 3 Eylül 1914 tarihinden 22 Ocak 1922 tarihindeki ölümüne dek görevde kalmış papadır. Papalığı I. Dünya Savaşı ve Avrupa'daki siyasi, sosyal ve insani sorunlar ile gölgelendi.\n"
    },
    "XVI. Benedictus": {
        "first_paragraph": "Papa XVI. Benedictus (Türkçe: Papa XVI. Benedikt, Papa olmadan önceki adı: Joseph Alois Ratzinger) (16 Nisan 1927, Almanya - 31 Aralık 2022, Vatikan), taşıdığı Papa unvanıyla dünya çapında 1 milyarı aşkın üyesi bulunan Katolik Kilisesi'nin 2005-2013 seneleri arası ruhani lideriydi.\n"
    },
    "Cornelius (papa)": {
        "first_paragraph": "Cornelius (ö. Haziran 253) 6 ya da 13 Mart 251'den 253'teki ölümüne kadar papalık görevinde bulunmuştur.[2]\n"
    },
    "Fabianus": {
        "first_paragraph": "Fabianus (200 - 20 Ocak 250 Roma), 236 yılından, öldüğü 250 yılına kadar Roma Piskoposluğu yapmış din adamı ve papadır.[1]\n"
    },
    "Franciscus": {
        "first_paragraph": "Franciscus (okunuşu fransiskus, Latince: Franciscus PP., Almanca: Franziskus, Fransızca: François, İngilizce: Francis, Papa olmadan önceki adı: Jorge Mario Bergoglio, Türkçeleştirilmiş: Papa Fransis) (17 Aralık 1936 Buenos Aires, Arjantin), taşıdığı papa unvanıyla dünya çapında 1,2 milyar üyesi bulunan Katolik Kilisesi'nin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanıdır. 13 Mart 2013'te papa olarak seçildiği, dünyaya Sistina Şapeli'nin bacasından yükselen beyaz dumanla duyurulmuştur. İki gün gibi kısa bir seçim süreci sonunda 115 kardinal arasından seçilmiştir. 266. papa olarak seçilen Franciscus, Latin Amerika doğumlu olup Amerika'dan ve Güney Yarıküre'den gelen ilk papadır.[1]\n"
    },
    "XIV. Gregorius": {
        "first_paragraph": "Papa XIV. Gregorius (İtalyanca: Gregorio XIV; İngilizce: Gregory XIV; Fransızca: Grégoire XIV) (d. 11 Şubat 1535 Somma Lombardo, Milano Dükalığı, (günümüzde İtalya) – ö. 16 Ekim 1591 Roma),  Niccolò Sfondrati adıyla doğmuştur. 5 Aralık 1590 - 16 Ekim 1591 döneminde Katolik kilisesi Papası.\n"
    },
    "I. Felix": {
        "first_paragraph": "Papa I. Felix 5 Ocak 269'dan 30 Aralık 274'teki ölümüne kadar Roma piskoposuydu.\n"
    },
    "I. Innocentius": {
        "first_paragraph": "I. Innocentius (ö. 12 Mart 417) 401'den 417'deki ölümüne kadar Katolik Kilisesi için papalık yapmıştır.\n"
    },
    "II. Alexander": {
        "first_paragraph": "Papa II. Alexander (1010/1015-21 Nisan 1073), asıl adı Baggiolu Anselm, 1061'den 1073'teki ölümüne kadar Roma Katolik Kilisesi'nin başı ve Papalık Devleti'nin hükümdarıydı. Milano'da doğan Anselm, Pataria reform hareketine derinden dahil oldu. Selefinin şartları olan In nomine Domini'ye göre seçilen Anselm, Roma halkının ve ikincil derecedeki din adamlarının katılımı olmadan direkt kardinaller tarafından seçildi. Ayrıca 1066'da İngiltere'nin Normanlar tarafından fethine izin verdi.\n"
    },
    "II. Gelasius": {
        "first_paragraph": "Papa II. Gelasius, doğum ismi Giovanni Caetani veya Giovanni da Gaeta (Coniulo olarak da bilinir) (1060/1064 – 29 Ocak 1119),[1] 24 Ocak 1118'den 1119'da ölümüne kadar Katolik Kilisesi'nin başı ve Papalık Devleti'nin hükümdarıdır. Bir Monte Cassino rahibi ve Papa II. Paschalis'in şansölyesi olan Caetani, oybirliğiyle onun yerine seçildi. Bunu yaparken, İmparator V. Heinrich ile yetki verme konusundaki çatışmayı da miras aldı. Gelasius, kısa papalığının önemli bir bölümünü sürgünde geçirdi.\n"
    },
    "II. Lucius": {
        "first_paragraph": "Papa II. Lucius (? - 15 Şubat 1145), 9 Mart 1144'ten 1145'teki ölümüne kadar Katolik Kilisesinin başı ve Papalık Devletinin hükümdarıdır. Papalığı, Roma Komünü ile bağlantılı Roma'daki huzursuzluk ve şehrin kontrolünü papalıktan alma girişimleriyle dikkate değerdi. Anarşide İmparatoriçe Matilda'nın İngiltere üzerindeki iddiasını destekledi ve Sicilya Kralı II. Rugerro ile kötü bir ilişkisi vardı.\n"
    },
    "II. Victor": {
        "first_paragraph": "Papa II. Victor (y. 1018 - 28 Temmuz 1057), doğum ismi: Dollnstein-Hirschberg'li Gebhard, 13 Nisan 1055'ten 1057'deki ölümüne kadar Katolik Kilisesi'nin başı ve Papalık Devleti'nin hükümdarıdır.[1] II. Victor, Gregoryen Reformuna öncülük eden bir dizi Alman doğumlu papadan biridir.\n"
    },
    "III. Hadrianus": {
        "first_paragraph": "Papa III. Hadrianus ya da Adrianus, 17 Mayıs 884'den ölümüne kadar Katolik Kilisesinin 109. papası ve Papalık Devleti'nin başıdır. Papalığı savaşın ve kıtlığın olduğu zor zamanlara denk gelmişti. III. Hadrianus ile alakalı en dikkat çekici şey; papa olmadan önceki hayatının neredeyse hiç bilinmiyor olmasıdır.\n"
    },
    "III. Silvester": {
        "first_paragraph": "Papa III. Sylvester (y. 1000 - Ekim 1063), Roma'da Giovanni olarak doğmuştur. Roma Piskoposu ve dolayısıyla 20 Ocak'tan Mart 1045'e kadar Papalık Devleti'nin hükümdarlığını yaptı.\n"
    },
    "III. Sixtus": {
        "first_paragraph": "Aziz Papa III. Sixtus ya da Xystus, 3 Temmuz 432'den ölümüne kadar Katolik Kilisesinin papasıdır. En çok saltanatı sırasında Roma'nın yeniden inşasıyla bilinir. Yortu Günü 28 Mart tarihinde Katolikler tarafından kutlanır.\n"
    },
    "II. Ioannes (papa)": {
        "first_paragraph": "Papa II. Ioannes (Latince: Ioannes II; 470 – 8 Mayıs 535) 2 Ocak 533'ten 535'teki ölümüne kadar Papalık görevinde bulunmuştur.[1]\n"
    },
    "IV. Clemens": {
        "first_paragraph": "Papa IV. Clemens (y. 23 Kasım 1190 - 29 Kasım 1268), doğum adı Gui Foucois (Latince: Guido Falcodius; Fransızca: Guy de Foulques ya da Fransızca: Guy Foulques)[1] ve ayrıca Guy le Gros (Fransızca \"Şişman Guy\" için; İtalyanca: Guido il Grosso olarak bilinir), Le Puy piskoposu (1257-1260), Narbonne başpiskoposu (1259-1261), Sabina kardinali (1261-1265) ve 5 Şubat 1265'ten ölümüne kadar Katolik Kilisesi'nin başıdır. Papa olarak seçilmesi, Perugia'da düzenlenen ve dört ay süren bir toplantıda gerçekleşti ve kardinaller, Fransa Kralı IX. Louis'in en küçük kardeşi I. Charles'ı Hohenstaufenlara karşı papalık savaşını sürdürmeye çağırıp çağırmayacağını tartıştı. Papa Clement, Thomas Aquinas'ın ve Roger Bacon'ın hamisiydi ve Bacon'ı optik ve bilimsel yöntem üzerine önemli incelemeler içeren Opus Majus'unun yazımında cesaretlendirdi.\n"
    },
    "IV. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa IV Ioannes (ö. 12 Ekim 642), 24 Aralık 640'tan ölümüne kadar Roma piskoposudur. Seçimi, dört aylık bir boşluğun ardından geldi. İrlanda ve İskoçya din adamlarına Paskalya'yı kutlama zamanıyla ilgili yaptıkları hataları anlatmak için yazdı ve monotelitizmi sapkınlık olarak kınadı. Kutsal geleneğe göre, Abbot Martin ile birlikte Hırvatistan'da Katolik Kilisesi'ni kurdu.\n"
    },
    "IV. Urbanus": {
        "first_paragraph": "IV. Urbanus (1195 - 2 Ekim 1261), doğum ismiyle Jacques Pantaléon,[1] 29 Ağustos 1264'den ölümüne kadar Katolik Kilisesinin papası ve Papalık Devleti'nin başıydı. Kendisi bir kardinal değildi, o zamana kadar kardinal olmadan papa olan sadece birkaç papa bulunmaktaydı.\n"
    },
    "XXIII. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa (Aziz) XXIII. Ioannes (İtalyanca: Giovanni XXIII, İngilizce: John XXIII, Türkçe: XXIII. Yuhanna), asıl adı Angelo Giuseppe Roncalli (25 Kasım 1881, Sotto il Monte, Bergamo, Lombardiya, İtalya - 3 Haziran 1963, Papalık Sarayı, Vatikan), 28 Ekim 1958-3 Haziran 1963 arasında 4 yıl, 218 gün papalık yapmıştır. 27 Nisan 2014'te dönemin papası olan Franciscus tarafından Roma'da Aziz Petrus Bazilikası'nde yapılan büyük bir ayin ve merasimle Katolik Kilisesi Azîzi ilan edilmiştir.\n"
    },
    "XV. Ioannes": {
        "first_paragraph": "XV. Ioannes (Latince: Ioannes XV; ö. 1 Nisan 996), Ağustos 985'ten ölümüne kadar Roma'nın piskoposu ve Papalık Devletleri'nin hükümdarıydı. Doğuştan bir Romalıydı ve birini azizleştiren ilk papaydı.\n"
    },
    "I. Lucius": {
        "first_paragraph": "I. Lucius (yak. 200, Roma - 5 Mart 254 Roma), din adamı ve 25 Haziran 253'te papa seçilmesinden 5 Mart 254'te ölümüne kadar Roma Episiskoposu ve 22. papa.[1]\n"
    },
    "Marcellinus": {
        "first_paragraph": "Papa Marcellinus, 30 Haziran 296'dan 304'teki ölümüne kadar Roma piskoposudur. Bazı kaynaklar tarafından kendisine, İmparator Diocletianus'un Hristiyanlara yönelik zulmü sırasında Hristiyanlıktan vazgeçmiş olabileceği ve daha sonra tövbe etmiş olabileceği yönünde tarihsel bir suçlama yöneltilmiştir, bu da şehit listelerinden neden çıkarıldığını açıklamaktadır. Bu suçlama diğerlerinin yanı sıra Hippolu Augustinus tarafından da reddedilmiştir. Bugün Katolik Kilisesi'nde ve Sırp Ortodoks Kilisesi'nde bir aziz olarak saygı görmektedir.\n"
    },
    "I. Nicolaus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz I. Nicolaus, (Roma yaklaşık 800 – 13 Kasım 867), ya da Büyük Nikolas, 24 Nisan 858 tarihinden ölümüne kadar Papalık yapmıştır. Papalık otoritesi ve gücünün konsolide etmesi, Batı Avrupa'nın Hristiyan milletleri üzerinde papalığın etkisini artırmak için kararlı bir şekilde çalışması ile hatırlanır. Ayrıca, Bizans İmparatorluğu ile ilişkileri, Konstantinopolis Patriği I. İgnatius'u yerine getirilen I. Fotios'a karşı desteklemesi nedeniyle bozulmuş ve Fotios bölünmesine neden olmuştur‎. Belli süre sonra da yerel Roma aristokrasisi onu istediği gibi kullanmıştır.\n"
    },
    "Papa Seçilmiş Stephanus": {
        "first_paragraph": "Papa seçilen Stephanus (ö. 25 Mart 752), Mart 752'de Papa Zacharias'ın yerine seçilen Romalı bir rahiptir. Takdis edilmeden önce öldüğü için, meşru bir papadan ziyade yalnızca seçilmiş-papa olarak görülmektedir.\n"
    },
    "II. Pius": {
        "first_paragraph": "II. Pius, gerçek adıyla Enea Silvio Piccolomini[1] (18 Ekim 1405, Corsignano – 14 Ağustos 1464, Ancona), 1458 ve 1464[2][3] yılları arasında papa olarak görev almış bir din adamıdır. Seçkin İtalyan Hümanistlerinden biri olan papa, yaşadığı dönemdeki olayları anlatan kitapların yanı sıra genel tarih ve coğrafya yapıtları, şiirler[4] ve en az bir roman kaleme almıştır.\n"
    },
    "V. Pius": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz V. Pius (asıl adı: 1504-1518: Antonio Ghisleri 1518 sonrası: Michele Ghisleri) (17 Ocak 1504, Bosco, Milano Dükalığı - 1 Mayıs 1572, Roma, Papalık Devleti), 1566-1572 yılları arasında papalık yapmıştır.\n"
    },
    "XII. Pius": {
        "first_paragraph": "Papa XII. Pius, asıl adı Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli (d. 2 Mart 1876, Roma - ö. 9 Ekim 1958, Castel Gandolfo, İtalya),  2 Mart 1939 – 9 Ekim 1958 arasında papa.\n"
    },
    "Pontianus": {
        "first_paragraph": "Papa Aziz Pontianus (Latince: Pontianus; (d. 200 Roma - ö.235 Sardinya, Roma İmparatorluğu), 21 Temmuz 230 ve 28 Eylül 235 tarihleri arasında görev yapan Roma piskoposu veya papadır. [1]\n"
    },
    "Romanus": {
        "first_paragraph": "Romanus, 4 ay gibi kısa bir süreliğine Katolik Kilisesinin papası ve Papalık Devleti'nin başı oldu. Doğum, papa ilan edildiği ve öldüğü tarih tam olarak bilinmemektedir. Kısa saltanatı Katolik Kilisesi içindeki kapışmanın olduğu ve Orta İtalya'da şiddet ve kargaşanın hüküm sürdüğü bir zamana denk geldi. Papalığı azledilince sona erdi ve bir manastıra kapatıldı.\n"
    },
    "IV. Stephanus": {
        "first_paragraph": "IV. Stephanus (Latince: Stephanus IV); 816 yılının Haziran ayından öldüğü 817 yılına dek papalık yapmış İtalyan din adamı, papa.[1]\n"
    },
    "V. Hadrianus": {
        "first_paragraph": "Papa V. Hadrianus doğum ismi Ottobuono de' Fieschi (y. 1210/1220 – 18 Ağustos 1276), 11 Temmuz 1276'dan 18 Ağustos 1276'daki ölümüne kadar Katolik Kilisesi'nin başı ve Papalık Devleti'nin hükümdarıydı. IV. Clemens'in elçisi olarak Mayıs 1265'te İngiltere'ye gönderildi ve İngiltere Kralı III. Henry ile baronları arasındaki anlaşmazlıkları çözme görevini başarıyla tamamladı. V. Innocentius'un ölümünün ardından V. Hadrianus papa seçildi, ancak rahipliğe atanmadan önce doğal bir hastalıktan öldü.\n"
    },
    "V. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa V. Ioannes (ö. 2 Ağustos 686), 23 Temmuz 685'ten[1] ölümüne kadar Roma piskoposudur.[2] Bizans Papalığı'nın önceden imparatorluk izni olmadan kutsanan ilk papası ve Doğu kökenli on ardışık papa dizisinin ilkidir. Papalığına, Roma şehri ile İmparatorluk arasındaki uzlaşma damgasını vurmuştur.\n"
    },
    "VI. Bonifacius": {
        "first_paragraph": "Papa VI. Bonifacius (806 - Nisan 896), Nisan 896'da Roma piskoposu ve Papalık Devleti'nin hükümdarıdır. Roma yerlisiydi.[2] Formosus'un ölümünden kısa bir süre sonra çıkan isyanlar sonucunda seçilmesi gerçekleşti. Papalığından önce, bir alt diyakoz ve bir papaz olarak iki kez emirlerden mahrum bırakma cezasına çarptırılmıştı.[3] Sadece on beş günlük papalık yapmıştır. Bazılarına göre guttan ölmüş,[3] bazılarına göre ise Spoletan partisinin adayı VI. Stephanus'a yol açmak için zorla atılmıştır.[4]\n"
    },
    "VI. Stephanus": {
        "first_paragraph": "VI. Stephanus (ö. Ağustos 897), 22 Mayıs 896'dan ölümüne kadar Roma Piskoposu ve Papalık Devleti'nin hükümdarıdır. En çok onun düşüşüne ve ölümüne yol açan Kadavra Sinodu'nu kışkırtmasıyla tanınır.\n"
    },
    "VIII. Stephanus": {
        "first_paragraph": "Papa VIII. Stephanus (ö. Ekim 942), 14 Temmuz 939'dan ölümüne kadar Roma piskoposu ve Papalık Devleti'nin  hükümdarıdır. Papalığı, Tusculum'un hırslı kontları tarafından papaların gücünün azaldığı Saeculum obscurum sırasında gerçekleşti ve koruyucusu Spoleto Dükü II. Alberico ile İtalya Kralı Hugh arasındaki çatışma damgasını vurdu.\n"
    },
    "X. Innocentius": {
        "first_paragraph": "Papa X. Innocentius (d. 6 Mayıs 1574 – ö. 7 Ocak 1655), Giovanni Battista Pamphili (ya da Pamphilj olarak doğdu), Katolik Kilisesi'nin 15 Eylül 1644 - 7 Ocak 1655 döneminde 236. papası.[1] Roma'da dünyaya geldi. IX. Innocentius zamanında Roma'ya göç etmiş Umbrialı bir ailenin oğluydu. Pontifical Gregorian Üniversitesi'nden mezun oldu ve geleneksel Cursus honorum'u takip etti. Bir avukat olarak eğitildi. Vatikan'ı güçlü bir pozisyona getiren Papa VIII. Urbanus'un ardından 15 Eylül 1644'te papa oldu. X. Innocentius'un ataları arasında Papa VI. Alexander da vardı.\n"
    },
    "XVII. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa XVII. Ioannes (doğum adı Siccone Sicconi) (d. 12 Ağustos 966, Roma, Papalık Devleti - ö. 6 Kasım 1003, Roma), 16 Mayıs 1003'ten 6 Kasım 1003'te ölümüne kadar Papalık yapmıştır. Öncülü Papa II. Silvester ve sonraki papa XVIII. Ioannes'dir.\n"
    },
    "XVIII. Ioannes": {
        "first_paragraph": "Papa XVIII. Ioannes (ö. Haziran veya Temmuz 1009), Roma Piskoposu ve Ocak 1004'ten (25 Aralık 1003) Temmuz 1009'da tahttan indirilmesine kadar Papalık Devleti'nin sözde hükümdarıydı. Roma'nın kontrolü için III. Crescentius ve İmparator II. Heinrich arasındaki mücadele sırasında hüküm süren çok az dünyevi güce sahipti.\n"
    },
    "Zosimus (papa)": {
        "first_paragraph": "Papa Zosimus, 18 Mart 417'den  26 Aralık 418'deki ölümüne kadar Roma Piskoposudur.[1] Mesoraca, Calabria'da doğmuştur.[2] Huysuz öfkesi, öldüğünde din adamlarının büyük ölçüde bölünmüş olduğu Roma da dahil olmak üzere Galya, Afrika ve İtalya'da katıldığı tüm tartışmaları renklendirdi.[3]\n"
    },
    "Mitre": {
        "first_paragraph": "Mitre, Miter olarak da yazılır, Katolik piskopos ve başkeşişler ile bazı Anglikan ve Lutherci piskoposların kullandığı ayin başlığı.[1] Önde ve arkada, kalkana benzer iki parçası vardır; arkasından saçaklı iki parça sarkar. Papaların üç katlı taçlarından esinlenerek bu başlık türü 11. yüzyılda kullanılmaya başlamıştır.\n"
    },
    "Notitiae Episcopatuum": {
        "first_paragraph": "Notitiae Episcopatuum (Tekil: Notitia Episcopatuum), Roma'nın doğusunda kalan Hristiyan kentlerin ve kiliselerin görevlileri hakkında bilgi ve hiyerarşik sıralamasını veren resmî kilise belgeleri.\n"
    },
    "Yeshi Donden": {
        "first_paragraph": "Yeshi Dhonden (15 Mayıs 1927 - 26 Kasım 2019), Hint-Tibetli hekim, keşiş ve insani yardım gönüllüsü.[1]\n"
    },
    "Rhea Silvia": {
        "first_paragraph": "Rhea Silvia (Ilia adıyla da bilinir) efsaneye göre Roma şehrini kuran Romulus ve Remus adlı ikizlerin annesiydi. Hikâyesi Titus Livius'un Ab Urbe Condita adlı kitabında anlatılır.\n"
    },
    "Aquilia Severa": {
        "first_paragraph": "Iulia Aquilia Severa, Roma İmparatoru Elagabalus'un ikinci ve dördüncü karısı.\n"
    },
    "Tarpeia": {
        "first_paragraph": "Roma mitolojisi'ne göre, Roma komutanı Spurius Tarpeius'un kızı Tarpeia Sabinler'in kadınlarının kaçırılması sırasında mücevher ödülü alacağını düşündüğü için Roma şehrine ihanet eden bir Vesta bakiresi idi. Ödül yerine ezilerek öldürüldü ve bedeni daha sonra adı Tarpeian Kayası (Rupes Tarpeia) denilen Roma Capitol Tepesi'nin güney uçurumundan aşağı atıldı.[1]\n"
    },
    "Başmüftü": {
        "first_paragraph": "Başmüftü, bir devletin bölge müftülerinin başıdır. Makam, Osmanlı İmparatorluğu'nda erken modern çağda ortaya çıktı ve daha sonra bir dizi modern ülkede kabul edildi.[1] Başmüftü, bazı modern ülkelerde kollektif veya seçmeli bir göreve sahip olmasına rağmen, genellikle devlet tarafından atanan bir kişidir.[1]\n"
    },
    "Abdurrahman Kâmil Yetkin": {
        "first_paragraph": "Abdurrahman Kâmil Yetkin, bilinen adıyla Abdurrahman Kâmil Efendi (1850, Amasya - 31 Aralık 1941, Amasya), Türk müftü, müderris, vaiz. Millî Mücadele'ye verdiği destekle ve Mustafa Kemal Atatürk'le Amasya'da sohbet ederken çekilmiş fotoğrafıyla tanınır.[1][2]\n"
    },
    "Ahmed Tayyar Çulha": {
        "first_paragraph": "Ahmed Tayyar Çulha, (d.1887, Bolu - ö.4 Nisan 1971, Bolu), Türk oyun yazarı, yazar, Mebus, eğitimci ve Müftü.\n"
    },
    "Ahmet Âlim Efendi": {
        "first_paragraph": "Ahmet Âlim Efendi (1874 - 13 Aralık 1930), Türk bestekâr ve eski Manisa Müftüsü. Manisa'da doğmuştur, babası Müderris Mehmed Ârif Efendi'dir. Uzun süre Manisa Müftülüğü yapmıştır. İstiklal madalyası sahibidir. Yunan İşgali sırasında Manisa Müftüsü olan Âlim Efendi, Kurtuluş Savaşı'na destek vermiştir. İşgal döneminde görevinden alınan Âlim Efendi, işgalden sonra ölene kadar Manisa Müftülüğü görevine yine devam etmiştir.[1] İki kez evlilik yapmıştır, birincisi Hacı Lutfullâh Efendi'nin kızı Fatma Hanım ile ve onun ölümü üzerine de dul olan kız kardeşi Ayşe Hanım ile. Arif, Şekîb, Rukıyye, Nîmetullâh Çelebi adında 4 çocuğu vardır.[2] Manisa'da anısına ithafen Müftü Ahmet Alim Efendi İmam Hatip Ortaokulu vardır. Mezarı, Manisa'da bulunan Çatal Mezarlığı'ndadır.\n"
    },
    "Ahmet Remzi Akgöztürk": {
        "first_paragraph": "Ahmet Remzi Efendi (Soyadı Kanunu'ndan sonra Ahmet Remzi Akgöztürk, 1871 - 4 Kasım 1938), Türk din adamı ve milletvekili.\n"
    },
    "Ali Şakir Ergin": {
        "first_paragraph": "Ali Şakir Ergin (d.1938, Yozgat) Türk vaiz, müftü ve siyasetçi\n"
    },
    "Enver Akova": {
        "first_paragraph": "Enver Akova (d. 1935, Gemerek - ö. 31 Ağustos 1995) Türk siyasetçidir.\n"
    },
    "Hacı Ömer Feyzi Efendi": {
        "first_paragraph": "Hacı Ömer Feyzi Efendi, Son Osmanlı döneminde mebus ve müftü.\n"
    },
    "Hafız Ahmet Hamdi Efendi": {
        "first_paragraph": "Hafız Ahmet Hamdi Efendi, (1865-1929), Son Osmanlı döneminde mebus ve müftü.\n"
    },
    "Hafız İbrahim Efendi": {
        "first_paragraph": "Hafız İbrahim Efendi ya da İpekli Hafız İbrahim  (1863, Mitroviça - 28 Ekim 1940, Bakırköy, İstanbul), Türk siyasetçi.\n"
    },
    "İhsan Özkes": {
        "first_paragraph": "İhsan Özkes (d. 1 Ağustos 1957, Çorum), Türk yazar, eski imam, hatip, emekli müftü, siyasetçi, TBMM 24. dönem CHP ve TBMM 25. dönem önce CHP daha sonra bağımsız milletvekili.\n"
    },
    "Müftü Osman Hilmi Efendi": {
        "first_paragraph": "Edirne Müftüsü Osman Hilmi Efendi (1867, Kırım - 17 Ocak 1931, Edirne), Türk din adamı.\n"
    },
    "Nadir Mutluay": {
        "first_paragraph": "Nadir Mutluay (d. 1879 - ö. 4 Mayıs 1945), İstiklâl Savaşı'nda Anadolu'da çıkan iç isyanları bastırmada ve işgale direnen Türk güçlerine silah temin etmede önemli hizmetleri geçmiş bir müftü.\n"
    },
    "Sami Arslan": {
        "first_paragraph": "Sami Arslan (1936 Dedebağı, Acıpayam[1] - 13 Ağustos 2023[2], Isparta) Türk siyasetçi.\n"
    },
    "Tevfik Durlanık": {
        "first_paragraph": "Hacı Tevfik Efendi (Durlanık) (1871, Çankırı, Osmanlı Devleti - 29 Şubat 1944), Türk din adamı ve siyasetçi.\n"
    },
    "Timurtaş Uçar": {
        "first_paragraph": "Timurtaş Uçar (20 Mayıs 1944, Elazığ - 15 Ekim 2000, İstanbul), Türk imam, vaiz ve müftüdür. Sert üsluplu vaazlarıyla tanınır. Vaazlarından dolayı birçok kez tutuklanmış ve işkence gördüğü iddia edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Zekeriya Beyaz": {
        "first_paragraph": "Zekeriya Beyaz (1 Mart 1938, Gaziantep - 12 Nisan 2022, İstanbul), Türk müftü, imam-hatip, vaiz, din sosyolojisi profesörü ve yazar.[1]\n"
    },
    "Aken (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Aken, Mısır mitolojisinde ölüler tanrısı Osiris'in yardımcısıdır. Koç kafalı olarak tasvir edilir. Letopolis şehri onun için kurulmuştur. İyi insanların gittiğine inanılan dünyanın (Aaru) dışında kalan bölgeyi Osiris yerine yönettiği için yardımcı olarak anlandırılır.\n"
    },
    "Ammit": {
        "first_paragraph": "Ammit (diğer söylenişleri: Ammut, Ammet, Amam, Amemet ve Ahemait), Mısır mitolojisinde ölülerin kalbiyle beslenen suaygırı, timsah ve aslanın melezi olan bir canavardır. Anubis tarafından yapılan mahkemede ölünün ruhu temiz ise Ammit ölüye dokunamaz ama Ma'at'ın tüyü ölünün kalbinden daha hafif ise Ammit ölünün kalbini yer ve Aaru'ya girişleri engellenir. Ruh, asla rahata eremez.\n"
    },
    "Amunet": {
        "first_paragraph": "Amunet, Eski Mısır'da sözü geçen demektir. Aslında dişi Amun demektir. Mısır mitolojisinde Amunet (Amonet, Amaunet, Amentet, Amentit, Imentet, Imentit ve Ament diye de söylenir), Mısır’ın uzun panteon tarihinin farklı karakteristik özellikleri olan tanrısıdır.\n"
    },
    "Andjety": {
        "first_paragraph": "Andjety ya da daha bilinen ismiyle Ammut, Mısır'ın dişi iblisiydi. \"Kalp yiyen\", \"hırsla yiyen\" diye de bilinir, ölümden sonra eğer ölen kişinin kalbi iyiliğin tüyünden ağır çekerse kişinin kalbini yer ve onu cezalandırırdı. Bu da bir Mısırlı için var oluşun sonudur.\n"
    },
    "Anubis": {
        "first_paragraph": "Anubis (Anpu), Antik Mısır mitolojisine göre ölüm ve cenaze tanrısıdır.[2] Set ve Nephthys'in oğludur.[2] Çakalların mezarlar etrafında dolaşması nedeniyle çakal başlı Anubis ölümle beraber anılır.[2] Daha sonra Set tarafından öldürülen Osiris'i mumyaladığı için mumyalama tanrısı olmuştur.[2] Görevi tüm ölüleri korumak ve yüceltmektir. Bu yüzden mumyalamayla görevli kişiler Anubis maskesi takarlardı.[2] Ölen kişi diğer dünyada yargılanırken Anubis ona yardım eder. Anubis diğer dünyada ölülerin koruyucusu ve ölüler kentinin efendisidir.[2] Anubis, Antik Mısır tanrıları arasında en saygın olanlarındandır.[2] Ölüleri tekrar hayata döndürme gibi bir özelliği de olduğu sanılmaktadır. Yüzünde bir çakal ısırığı vardır. Kutsal mumyalayıcı olarak da bilinir.[2]\n"
    },
    "Anuket": {
        "first_paragraph": "Anuket, Mısır mitolojisi'nde soğuk su dağıtıcısı olarak bilinmektedir. Mısır'ın Elefantin ve çevre kentlerinde Anukent'e tapılmıştır. Khnum'un kızıdır ve kutsal hayvanı Gazel'dir. Kafasında tüylü bir taç taşır. Anuka adıyla da bilinir. Nil Nehri tanrıçası ve Nil Nehri'nin kişiselleşmiş bir dişi figürüdür.\n"
    },
    "Apep": {
        "first_paragraph": "Apep (Apepi, Aapep veya Apophis olarak da yazılır), Mısır mitolojisinde, Nun'ın suyu dedikleri ve kutsal ettikleri Nil Nehri'nde yaşayan çok büyük bir yaratıktır. Devasa bir yılan olduğu söylenir. Şeytani bir cin/iblis olan Apep karanlığın ve kaosun tanrısı ve sembollerindendi. Varlığına dair inanç Orta Krallık döneminde ortaya çıkmış ve daha sonraki hanedanlıklar boyunca da devam etmiştir.\n"
    },
    "Apis (tanrı)": {
        "first_paragraph": "Antik Mısır'da tapılan canlı hayvanlar olmuştur. Bunların en başlıcası ve şöhret sahibi olan Apis (Hapi) Öküzü'dür. Apis Öküzü başında üçgen şeklinde beyaz bir alameti olan, beyaz lekelere sahip siyah renkli bir öküzdü. Kültünün merkezi Memphis’tir. Alnındaki siyah üçgenden başka sırtında akbabaya benzeyen bir şekil, sağ yanında bir hilal, dili üzerinde ise skarabe işareti bulunması gerekti. Aynı zamanda da kuyruk tüylerinin çift olması gerekiyordu.\n"
    },
    "Bast": {
        "first_paragraph": "Bast (Bastet, Baset, Ubasti veya Pasht) Antik Mısır dilinde 𓎰𓏏𓏏[2][3] şeklinde yazılır ve bu dilin modern devamı kabul edilen Kıptice dilinde Ⲟⲩⲃⲁⲥⲧⲉ şeklinde yazılır. Bastet ya da Bast, Mısır mitolojisindeki tanrıçalardan biridir.[4][5] Kültünün merkezi bir delta şehri olan ve tarihçi Herodot'un vakayinâmelerinde yer bularak tanınan Per-Bast (Yunanca: Bubastis, çağdaş Zagazig'in yakınları) olan ana kedi tanrıça, Bast, antik tanrıçalardandı ve en azından İkinci Hanedan'dan beri tapınılmaktaydı. Kült merkezi Par-Bast'ta yapılan kazılarda mumyalanmış kutsal kedilerden oluşan bir mezarlık da bulunmuştur[3]. Başlarda Aşağı Mısır'ın koruyucu tanrıçası konumundaydı ve vahşi bir aslan olarak betimlenirdi. Nitekim ismi de (dişi) \"yiyici, (yiyerek) yok edici\" anlamına gelmektedir. Ev kedileriyle özdeşleştirilmesi ve bu şekilde betimlenmesi MÖ 1456 yılında başlamıştır. Koruyucu tanrıça olarak firavunun savunucusu ve koruyucusu olarak görülürdü. Ra'nın kızı sayılan Bast ayrıca 'Ra'nın Gözü' olan tanrılardandı.[6]\n"
    },
    "Bennu": {
        "first_paragraph": "Bennu, Mısır mitolojisinde Güneş Tanrısı Ra'nın ruhuna sahip olduğu söylenen, balıkçıla benzeyen bir kuştur. Ayrıca bu mitolojiye göre, Bennu kendini Ra Tapınağı'nın çevresinde olan kutsal bir ağacın alevinden oluşturmuştur. Bennuların soyu tükenmiştir. Bennular insandan büyüktürler. Başka bir inanışa göre, Bennu Osiris'in kalbindeki çatlaktan dışarı çıkmıştır. \n"
    },
    "Hapi": {
        "first_paragraph": "Hapi (Antik Mısırca: ḥʿpy), Antik Mısır dininde Nil taşkınlarının tanrısıydı. Seller, nehir kıyılarında zengin silt alanları (verimli toprak) biriktirerek Mısırlıların ekin yetiştirmesine olanak sağladı.[1] Hapi'nin bazı diğer unvanları \"Bataklık Balıklarının ve Kuşlarının Efendisi\" ve \"Bitkileri Getiren Nehrin Efendisi\" idi. Hapi tipik olarak, büyük bir göbek ve büyük sarkık göğüsler ile bir peştamal ve takma sakal giyen çift cinsiyetli bir figür olarak tasvir edilir.[1]\n"
    },
    "Hatmehit": {
        "first_paragraph": "Mısır mitolojisinde, Hatmehit bir balık-tanrıçadır. Nil deltasında, özellikle Mendes çevresindeki insanlar ona tapınırlardı.\n"
    },
    "Mısır hiyeroglifleri": {
        "first_paragraph": "Mısır hiyeroglif yazısı, birbirinden kolaylıkla ayırt edilebilecek yüzlerce sembolden oluşur. Her işaret belli bir sesi veya nesneyi temsil eder. Bu yazı soldan sağa veya sağdan sola ya da yukarıdan aşağı yazılabilir, okumak için ölçüt sembollerdeki insan ya da hayvan figürlerinin baktıkları yöndür. Mısır hiyerogliflerinde 700'den fazla işaret bulunmaktadır. Bu yüzden de okuma yazma oranı düşüktür. Çünkü hiyeroglif bir harf yazısı değildi. Bunlar için yazıcı adlı bir meslek vardı. Bu insanlar uzun bir eğitimden geçerlerdi. Ayrıca hiyeroglif öyle zor bir yazıydı ki sanat halini almıştı.\n"
    },
    "Mihos": {
        "first_paragraph": "Maahes (Mihos, Miysis ve Mahes olarak da yazılır) Mısır mitolojisindeki bir aslan-tanrı. Bubastis (Bast'ın kült merkezi), Leontopolis (Tefnut ve Shu'nun kült merkezi) ve Yukarı Mısır'da tapılırdı. İlk kez Yeni Krallık döneminde varlığına inanılmaya başlandı. Kökeninin Nubiya'da tapılan aslan-tanrı Apedemak olduğuna dair bazı deliller vardır.\n"
    },
    "Min (tanrı)": {
        "first_paragraph": "Min, erkeklikte seksin tanrısıdır. Koptos'ta tapınılır. Yunanlarda bu tanrı Yunan tanrısı Pan ile birleştirilmiştir. Bu tanrıya adak olarak koç kesilir. Min'e tanrıça İsis'le beraber de tapınıldığına rastlanmaktadır. Her yıl hasat mevsimi geldiğinde onun adına kutlamalar yapılır. Ayrıca bu tanrı kervanların koruyucusu olarak da bilinir. Min'in kökeni Kızıldeniz'e kadar uzanır.\n"
    },
    "Neftis": {
        "first_paragraph": "Neftis, Nephthys ya da Nebt-het, Mısır tanrıçalarından biridir. Orta Mısır'da tapınılmaya başlanmıştır. İsminin manası Evin Hanımı demekti ancak bu bildiğimiz ev değil Horus'a bağlı olan gökyüzü kısmı anlamına geliyordu.\n"
    },
    "Pakhet": {
        "first_paragraph": "Pakhet, Mısır mitolojisinde çöl tanrıçasıdır. Beni Hasan civarında ona tapılırdı. Form olarak; birbirine benzeyen Bast ve Sekhmet tanrıçalarının, birleşmiş, kaynaşmış bir versiyonudur. Orta Hanedan döneminde ortaya çıkmıştır. ve Beni Hasan'daki Speos Artemidos tapınağının etrafı kedi mezarlarıyla çevrilidir.\n"
    },
    "Perit": {
        "first_paragraph": "Perit, Mısır mitolojisinde bir yeraltı tanrısıdır.[1] Duat'ın dokuzuncu kısmındaki on iki tanrıçadan biridir.[2]\n"
    },
    "Renenutet": {
        "first_paragraph": "Renenūtet (aynı zamanda Erntet ve Renenet) eski Mısır dininde bir beslenme ve hasat tanrıçasıydı.[1] Hasadın önemi, insanların hasat zamanı Renenutet'e birçok teklifte bulunmalarına neden oldu. Başlangıçta, tarikatı Terenuthis merkezliydi. Renenutet bir kobra olarak veya kobra başlı bir kadın olarak tasvir edildi.\n"
    },
    "Sekhmet": {
        "first_paragraph": "Sekhmet Antik Mısır mitolojisinde savaş, yıkım ve mutlak gücün tanrıçasıdır. Aslan başlı veya bir aslan olarak tasvir edilir. Bir zamanlar Hathor'le özdeşleştirilirdi. Kırmızı Leydi ve terörün hanımı olarak anılmaktadır. \n"
    },
    "Selket": {
        "first_paragraph": "Selket (ya da: Selchis, Serket, Selkis, Selkhit, Selkit, Selqet, Serket-hetyt) Mısır mitolojisinde akrep tanrıçadır. Büyülü güçleri vardır. Bu büyülü güçleriyle hastalıkları iyileştirme ve kötü niyetli insanlara ölüm verme gücüne sahiptir. Ayrıca firavunları ve organları korur. Doğumlara ve akrep tarafından sokulan insanlara yardım etme gibi görevleri de vardır. Ayrıca iç organ koruyucularından biri olan Qebehsenuef'i de korur. Kafasında akrep bulunan güzel bir kadın olarak tasvir edilir.\n"
    },
    "Serapis": {
        "first_paragraph": "Serapis bir Mısır Tanrısıdır. Zeus-Serapis veya Serapis-Helios gibi ikili adlarla, bazen de Mısır ana tanrıçası İsis ile aynı tapınakta tapılırdı. Sütun şeklinde bir başlık giyen sakalı bir adam olarak betimlenir. Güneş ve boğa simgeleridir.\n"
    },
    "Taweret": {
        "first_paragraph": "Mısır mitolojisinde 'Tawaret' (aynı zamanda Taurt, Tuat, Taueret, Tuart, Ta-weret, Taweret ve Taueret) hamile kadınların bebeklerin koruyucusu olan tanrıçadır. Yüzü timsah, vücudu hipopotam, ayakları ise aslan şeklinde betimlenir.Su aygırı, dişi aslan ve Nil timsahlarından alınan yırtıcı özelliklerinin, kötü niyetli güçlere korku aşıladığı ve onları savuşturduğu düşünülüyordu. Bu nedenle, onun suretini taşıyan muskaların, çocukluk çağı hastalıklarını ve ölümlerini önlemeye yardımcı olduğu düşünülüyordu.[1]\n"
    },
    "Unut": {
        "first_paragraph": "Unut, Antik Mısır mitolojisi'nde Wenut adıyla da bilinen, ölüler kitabında geçen bir tanrıçadır. Tavşan şeklinde betinlenmiştir. Kuş beyinli tanrıça olarak bilinir. Ancak niçin böyle bir lakap konulduğu ve kendisi hakkında belge yetersizliği nedeniyle çok bilgi verilemiyor.\n"
    },
    "Wadj-wer": {
        "first_paragraph": "Wadj-wer, adı \" büyük yeşil\" anlamına gelen Mısır'ın bereket tanrısıdır .[1][2]\n"
    },
    "Wadjet": {
        "first_paragraph": "Wadjet ya da Buto Aşağı Mısıra ait bir tanrıça olup, papirüslerin ve firavunların koruyucusudur. Kobra şeklinde tasvir edilir ve firavunları düşmanlardan koruma misyonu vardır.\n"
    },
    "Ægir": {
        "first_paragraph": "Ægir, İskandinav mitolojisinde aynı zamanda deniz tanrılarından biri olan devdir. Bazen Denizler Kralı olarak da anılır. \"Okyanusun gücü\" olarak kişileştirildiği de görülmüştür. Karısı Ran'dır\n"
    },
    "Æsir-Vanir Savaşı": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Æsir-Vanir Savaşı, Æsir ve Vanir topluluklarının tek bir panteon hâlinde birleşmesiyle sonuçlanan, iki tanrı grubu arasındaki bir çatışmadır. Savaş, İskandinav mitolojisinde önemli bir olaydır ve savaşla ilgili açıklamaları çevreleyen muhtemel tarihselliğin çıkarımları, bilimsel bir tartışma ve söylem meseleleri çerçevesindedir.\n"
    },
    "Äkräs": {
        "first_paragraph": "Äkräs (ya da Ägröi, Egres), Fin mitolojisinde bereket, doğurganlık ve zenginlik tanrısıdır. Aynı zamanda şalgam tanrısı olarak da bilinir, ayrıca fasulye, nohut, lahana, keten ve kenevir bitkilerini de korumaktadır. Karelya'da Pyhä Äkräs (Kutsal Äkräs) olarak isimlendirilmiştir.\n"
    },
    "Alvaldi": {
        "first_paragraph": "Alvaldi ( Eski Norsça 'çok güçlü') İskandinav mitolojisinde Þjazi'nin babası olarak sunulan bir jötunn'dur. [1] [2]\n"
    },
    "Astrild": {
        "first_paragraph": "Astrild, (Eski Norveççede: aşk ateşi) bir tür aşk tanrıçasıdır. İskandinav kültüründe Cupid'in dişi şekli.\n"
    },
    "Atla (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Atla, İskandinav mitolojisinde bir su tanrıçası. Heimdallr'ın dokuz annesinden biri. Atla, Ran'ın kızıdır.\n"
    },
    "Bestla": {
        "first_paragraph": "Bestla Buz devi Bolthorn'un kızı, Tanrı Bor'un karısıdır. Odin, Vili ile Ve'nin annesidir.\n"
    },
    "Dellingr": {
        "first_paragraph": "Dellingr (Eski Norsça'da muhtemelen \"tan\"[1] ya da \"ışıldayan\"[2]) İskandinav mitolojisinden bir tanrı. Dellingr, daha önceki geleneksel kaynaklardan 13. yüzyılda derlenen Büyük Edda ve 13. yüzyılda Snorri Sturluson tarafından kaleme alınan Nesir Edda 'da yer almaktadır.  Her iki kaynakta da Dellingr, günü simgeleyen Dagr'ın babası olarak yer almaktadır. Büyük Edda'nın bazı yazmalarında geceyi simgeleyen Nótt'un üçüncü kocası olarak yer verilirken bazı yazmalarda Dünya'yı simgeleyen Jörð'nun kocası olarak yer almaktadır. Dellingr ayrıca efsanevi saga Hervarar saga ok Heiðreks 'de de yer almaktadır. Doktrinde Dellingr'ın tanı simgelediği düşünülmektedir.\n"
    },
    "Domalde": {
        "first_paragraph": "Domalde, Dómaldi ya da Dómaldr, İskandinav mitolojisinde Yngling hanedanından bir İsveç kralı. Kral Visbur'un oğlu kabul edilir. Mitolojiye göre, İsveç'te süren kıtlığın sorumlusu olarak görülmüş ve halk tarafından kurban edilmiştir.\n"
    },
    "Eliudnir": {
        "first_paragraph": "Eliudnir, Niflheim krallığının hükümdarı Leydi Hel'in evidir . Uzun koridorları olan oldukça büyük bir kale ve Leydi Hel'in ziyaretçilerle birlikte seyirci tuttuğu bir taht odası. Kalenin ön avlusunda Lanetli Su üreten bir çeşme var.\n"
    },
    "Elivagar": {
        "first_paragraph": "Elivagar, İskandinav mitolojisinde, dünyanın başında dokuz diyarı oluşturmuş olan Ginnungagap'ta var olan nehirlerdir. Ginnungagap’u takip eden dünyaların yaratılmasından sonra Elivagar denilen akımlar uzaklardan dağ zirvelerinden akıp gelmiş, demlenmiş kini cüruf olmuş ve katılaşmış gibi ateş olup akmıştır.\n"
    },
    "Fensalir": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Fensalir, tanrıça Frigg'in yaşadığı bir yerdir. Fensalir, 13. yüzyılda önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da ve 13. yüzyılda Snorri Sturluson tarafından yazılan Prose Edda'da onaylanmıştır.\n"
    },
    "Forseti": {
        "first_paragraph": "Forseti, İskandinav mitolojisinde adalet tanrısı olarak bilinir. Odin'in (İskandinav mitolojisinin en büyük tanrısının) torunudur. İsminin anlamı \"yöneten\"dir. Babası, İskandinav mitolojisinin tanrısı Balder'dir.\n"
    },
    "Gefjon": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Gefjon ya da Gefjun (diğer telaffuzuyla Gefion) çift sürmek, Danimarka'nın adası Zealand, efsanevi İsveç kralı Gylfi, efsanevi Danimarka kralı Skjöldr, öngörü ve bakirelik ile ilişkilendirilen tanrıçadır. Gefjon; Büyük Edda, Nesir Edda, Heimskringla, skaldların eserleri ve çeşitli Latince çalışmaların Eski Norsça çevirilerinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Gerðr": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde, Gerðr (Eski Norsça \"çevrili\"[1]) jötunn, tanrıça, ve tanrı Freyr'in karısıdır. Gerðr Büyük Edda, Nesir Edda, Heimskringla ve skaldların şiirlerinde yer almaktadır. Gerðr, Gerd ya da Gerth şeklinde ingilizleştirilmiştir.\n"
    },
    "Gersemi": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Güzellik Tanrıçası. Gersemi eski İskandinavcada \"hazine\" demektir. Bereket Tanrıçası Freyja ile Güneş Tanrısı Odr'ın (Odin ile karıştırılmamalıdır) kızı ve Arzu Tanrıçası Hnoss'un kardeşidir. \n"
    },
    "Ginnungagap": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisine göre, Dokuz Diyar yaratılmadan önceki büyük, belirsiz boşluk. Kendisinden oluşan dokuz diyar şunlardır:\n"
    },
    "Gjallar Köprüsü": {
        "first_paragraph": "Gjallar Körpüsü İskandinav mitolojisinde Heimdall'ın boynuzu, tanrıların geçip yerle cennet arasında geçip tökezledikleri gökkuşağı köprüsüdür. Köprüye bir yabancı yaklaştığında Gjallar adlı boynuz(korna) üflenirdi.\n"
    },
    "Gladsheim": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Gladsheim, Asgard'da Odin'in Valhalla salonunun Grímnismál'a göre bulunduğu bir alemdir. On üç yüksek koltuktan oluşan bir toplantı salonudur.\n"
    },
    "Gná ve Hófvarpnir": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde, Gná, tanrıça Frigg'in diğer alemlerdeki günlük işlerini gören, uçan ve su üstünde yürüyebilen at Hófvarpnir ile seyahat eden tanrıçadır. Gná ve Hófvarpnir, Büyük Edda 'da yer almaktadır.\n"
    },
    "Gnipahellir": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Gnipahellir efsanevi bir mağaradır. Gnipahellir, ölülerin İskandinav bölgesi Hel'in kapılarını koruyan cehennem olan Garmr'ın evi. Garmr sık ​​sık Ragnarök'ün başlangıcına kadar burada zincirlenir, bu sırada bağları kopar ve serbest kalır.\n"
    },
    "Grani": {
        "first_paragraph": "Grani, İskandinav mitolojisinde kahraman Sigurd'a ait bir attır. Sigurd'un İskandinav tanrısı Odin'in tavsiyesi ile aldığı attır. Grani, Odin'in kendi atı Sleipnir'in torunudur.\n"
    },
    "Greedo": {
        "first_paragraph": "Greedo Tetsu Jr. George Lucas tarafından yaratılan hayali kurgusal bir karakter.\n"
    },
    "Gullinkambi": {
        "first_paragraph": "Gullinkambi, (\"altın tarak\") İskandinav Mitolojisinde, Valhalla'da yaşayan, her sabah Einherjar'ı uyandıran bir horozdu. Ayrıca onun ötüşü, Ragnarok'un başlangıcına işaret eder.\n"
    },
    "Hati Hróðvitnisson": {
        "first_paragraph": "Hati Hróðvitnisson İskandinav mitolojisinnde ayı yutan kurt olarak betimlenen karakterdir. Hati'nin Sköll adında bir kardeşi vardır. Sköll güneşi yutacak olan kurttur. Ragnarök'te ikisi de amaçlarına ulaşacaktır.\n"
    },
    "Hermóðr": {
        "first_paragraph": "Cesur Hermóðr (Eski Norsça \"savaş-ruhu\",[1] ingilizleştirilmiş hali Hermod) İskandinav mitolojisinde tanrı Odin'in oğullarından biri. Balder'i kurtarmak için çıktığı yolculuktan dolayı tanrıların ulağı olarak nitelendirilmektedir.\n"
    },
    "Himinbjorg": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Himinbjorg, tanrı Heimdallr'ın evi. Himinbjorg, önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da ve 13. yüzyılda Snorri Sturluson tarafından yazılan Prose Edda ve Heimskringla'da kanıtlanmıştır.\n"
    },
    "Hjúki ve Bil": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde, Hjúki (Eski Norsça, muhtemelen \"sağlığına kavuşan\")[1] ve Bil (Eski Norsça, kelime anlamıyla \"anlık\")[2] Ay'ı simgeleyen Máni'yi göklerde takip eden kız ve erkek kardeştir. Nesir Edda'da her iki kardeşten de bahsedilmektedir.\n"
    },
    "Hlathguth": {
        "first_paragraph": "Hlathguth, İskandinav mitolojisinde yer alan bir valkyrie. Odin tarafından yetiştirilmiş olup, ruhu Ragnarok'ta Loki tarafından esir alınmıştır. Eski yazıtlarda \"kolyeli savaşçı bakire\" olarak geçer.\n"
    },
    "Hlín": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Hlín (Eski Norsça \"koruyucu (dişi)\"[1]) tanrıça Frigg ile ilişkili olan tanrıçadır. Hlín; Büyük Edda, Nesir Edda ve skaldik şiirlerdeki kenninglerde yer almaktadır.\n"
    },
    "Höðr": {
        "first_paragraph": "Hod (genellikle Hod, Hoder ya da Hodur şeklinde İngilizleştirilir.) İskandinav mitolojisinde kör tanrı, Odin'in oğlu, Balder'in ikizidir. Karanlık ve kış tanrısı. Kardeşi Balder'i, Loki'nin kendisini kandırması sonucu öldürdü. Balder'in ölümünün sorumlusu olarak Vali tarafından öldürüldü.\n"
    },
    "Hvergelmir": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Hvergelmir büyük bir kaynaktır. Hvergelmir, 13. yüzyılda önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da ve 13. yüzyılda Snorri Sturluson tarafından yazılan Prose Edda'da kanıtlanmıştır.\n"
    },
    "Ilmr": {
        "first_paragraph": "Ilmr, İskandinav mitolojisinde skaldik kenninglerde yer alan bir figürüdür. İlişkileri ve özgün mizacı bilinmemektedir.\n"
    },
    "Ironwood": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Ironwood, Midgard'ın doğusunda, devleri ve dev kurtları taşıyan trol kadınlarının yaşadığı bir ormandır. Ironwood, 13. yüzyılda önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Şiirsel Edda'da ve 13. yüzyılda Snorri Sturluson tarafından yazılan Prose Edda'da onaylanmıştır.\n"
    },
    "Ítreksjóð": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Ítreksjóð, (Eski Norsça) Odin'in oğullarından biri olan tanrıdır. Ítreksjóð, Nesir Edda 'nın Skáldskaparmál kitabının 75. bölümünde Æsir'lerden biri ve Odin'in oğlu olarak geçmektedir.[1] Ítreksjóð 'nin ingilizleştirilmiş kullanımı Itreksiod ya da Itreksjod'dur.\n"
    },
    "Kjárr": {
        "first_paragraph": "Kjárr ya da Kiárr, İskandinav mitolojisi'nde bir figürdür. Roma İmparatorlarının uyarlanmış masalsı kişiliği olduğu düşünülür. Eski Nors kaynaklarında Valir'in (Keltik güneyliler) kralı olarak yer alır[1]. Birçok akademisyen isminin Sezardan türemiş olduğunu önermişlerse de, İskandinavya'ya nasıl geldiği konusu açıklık kazanamamıştır[1]. Bir Batı Cermen dili aracılığıyla yayılmış olma ihtimali bulunsa da, İskandinavya ve Gotların yakın ilişkide olması sebebiyle Gotça ve böylece de aslında Yunanca'dan gelmiş olabilir[1].\n"
    },
    "Körmt ve Örmt": {
        "first_paragraph": "Kormt ve Ormt, Thor'un Yggdrasill'in kararına gittiğinde her gün geçtiği iki nehirdir. Bunun kaynağı, aynı zamanda Düzyazı Edda'da da alıntılanan Grímnismál'daki bir kısımdır.\n"
    },
    "Kuzey Cermenleri": {
        "first_paragraph": "İskandinavyalılar olarak da bilinen Kuzey Cermenleri, İskandinav ülkelerinde yaşayan bir Cermen etnik ve dilsel grubu.[1] Halklar, kültürel benzerlikleri, ortak ataları ve bugünkü tüm Kuzey Cermen dillerinin evrildiği Eski Norsçanın atası olan Proto Norsça kullanmış olmaları ile tanımlanır.\n"
    },
    "Kvasir": {
        "first_paragraph": "Kvasir, İskandinav mitolojisi'nde bütün insanlık içinde en bilge insan olduğuna inanılan şairdir. Eğer Suttung denen bir dev, Kvasir'in kanını balla karıştırırsa oluşan likörün içenlere bilgelik vereceğine inanılırdı. Kvasir'in iki rakip tanrı grubu, Æsir (ya da Aesir) ve Vanir tanrılarının kısa bir barış dönemlerinde bir kaba attıkları tükürüklerinden doğduğu rivayet edilirdi. Kvasir her yeri dolaşıp insanlara bilgiler verir, onların sorularını yanıtlardı. Eğitim ve bilgiden nefret eden ve tüm bunlardan usanmış Fjalar ve Galar adlarında iki sihirli cüce, Kvasir'i öldürüp kanını Odhrörir adlı tılsım ve sihirler içeren bir kaba akıtırlar. Kvasir'in bu hazin ölümü, Edda'ların bir bölümünü oluşturan Braga Raedur'da (Bragi'nin Konuşmaları) anlatılır.Ama daha sonra bazı hikâyelerde tekrar göründüğünden dirilmiş olması muhtemeldir.\n"
    },
    "Laufey": {
        "first_paragraph": "Laufey ya da Nál İskandinav mitolojisinde Loki'nin annesi olarak geçen dev kadını. Kocası dev Farbauti'dir. Marvel Comics'in Thor çizgi romanları ve filminde kocasına onun ismi verilmiştir. Çizgi romanda kendisine de kocasının ismi verilmiş, Farbauti denmiştir.\n"
    },
    "Lóðurr": {
        "first_paragraph": "'''Lóðurr''', İskandinav mitolojisinde tanrıdır. Büyük Eddanın Völuspá şiirinde kendisine ilk insanları canlandırma görevinin verildiğinden bahsedilmektedir. Bunun dışında kendisinden pek fazla bahsedilmemiştir. Odin'in kardeşi olarak anılır. Doktrinde kendisinin Loki, Vé, Vili ve Freyr olabileceğine ilişkin teoriler bulunsa da kimliği konusunda görüş birliği yoktur.\n"
    },
    "Lofn": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Lofn (Eski Norsça, muhtemelen \"avutan,\")[1] \"avutan, ılıman,\"[2] ya da \"sevecen\"[3] bir tanrıçadır. Lofn, Nesir Edda ve skaldik şiirlerdeki kenninglerde geçmektedir. Nesir Edda 'da Lofn'dan, kibar tavırlara sahip, evlilikleri yasaklanmış olsa bile düzenleyen tanrıça olarak bahsedilmektedir.\n"
    },
    "Meili": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Meili (Eski Norsça \"radikal\"[1]) Odin'in oğullarından biri ve Thor'un kardeşi olan tanrıdır. Meili, Büyük Edda 'da ve Nesir Edda 'da geçmektedir. Odin ve Thor ile olan akrabalığı dışında kaynaklarda kendisi hakkında başka bir bilgi yoktur.\n"
    },
    "Midgard": {
        "first_paragraph": "Midgard, İskandinav mitolojisinde ölümlülerin yaşadığı Dünya'nın adıdır. Eski Nors dilinde özgün adı Miðgarðr idi. Çoğu İskandinav dillerinde (ve yakın bölgelerde konuşan farklı dil ve diyalektlerde) benzeşen farklı isimlerle anılmıştır: Midgård ve Mittilagart gibi. Germanik kökenleri araştırıldığında ve Orta İngilizce'de Middellærd veya Middel-erde isimleriyle anıldığı göz önünde tutulursa, etimolojik anlamının \"orta-dünya\" olduğu söylenebilir. Kimsenin geçemeyeceği bir okyanus (veyahut su, deniz) ile çevrelenmiş olarak, Yggdrasil'in ortasında bir yerlerde olarak betimlenir. Midgard'ı çevrelen okyanusta Jormungand isimli büyük deniz canavarının yaşadığına inanılırdı.\n"
    },
    "Móði ve Magni": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde, Móði (ingilizleştirilmiş hali Módi ya da Mothi) ve Magni, Thor'un oğullarıdır. İsimlerinin anlamı \"Cesur\" ve \"Güçlü\"dür. Rudolf Simek'e göre Thor'un kızı Þrúðr (\"Kuvvet\") ile birlikte babalarının özelliklerini barındırmaktadırlar.[1] Devlerin tanrılara karşı üstünlük kazandığı savaşta Magni, tanrıların devlere karşı alacağı intikamın öncüsü olacaktır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Muspelheim": {
        "first_paragraph": "Muspelheim, İskandinav Mitolojisi'ndeki Dokuz Diyar'dan birisidir. Ateş devlerinin dünyasıdır. Surtr bu dünyadandır.\n"
    },
    "Myrkvidr": {
        "first_paragraph": "Myrkvidr, birkaç Avrupa ormanının adıdır. İsmin doğrudan türevleri hem İsveç hem de Norveç'te bir yer adı olarak ortaya çıkar. Avrupa'nın başka yerlerinde ''Kara Orman'' olarak adlandırlır.\n"
    },
    "Nanna (İskandinav tanrıçası)": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Nanna Nepsdóttir ya da kısaca Nanna, tanrı Baldr ile ilişkili olan tanrıçadır. Hakkındaki bilgiler kaynaklara göre farklılık arz etmektedir. Nesir Edda 'da Nanna, Baldr'ın karısıdır ve tanrı Forseti'nin annesidir. Baldr'ın ölümünden sonra Nanna da kederden ölür. Baldr'ın gemisine birlikte konarak ateşe verilirler ve denize bırakılırlar. Baldr ve Nanna Hel'de tekrar buluşurlar. Tanrı Hermóðr, Baldr'ı ölümden geri getirmek için Hel'e gittiğinde ve varlık Hel yeniden dirilme konusunda ümit verdiğinde Nanna, Hermóðr'a tanrıça Frigg (keten kaftan), tanrıça Fulla (yüzük) ve diğerlerine götürmesi için hediyeler verir. Nanna skaldların şiirlerinde sıkça geçmektedir. Aynı figür olduğu kesin olmamakla birlikte Büyük Edda 'da da bir kez bahsedilmektedir.\n"
    },
    "Nastrond": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde, Nastrond, (Ceset Kıyısı), Hel'de Níðhöggr'ün yaşadığı ve cesetleri çiğnediği bir yerdir. Bu, cinayet, zina ve yemin bozma suçluları için ölümden sonraki hayatın mekanıdır.\n"
    },
    "Niflheimr": {
        "first_paragraph": "Nifllheimr, (Eski İskandinavca :Karanlık Dünya, Sis Dünyası) İskandinav Mitolojisi'ndeki Dokuz Diyar'dan birisidir. Kuzeyde bulunan buz gibi olan dünya, güneydeki Muspellheimr'ın zıddı.[1]\n"
    },
    "Njörun": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Njörun (Eski Norsça Njǫrun, bazen Niorun şeklinde ingilizleştirilir.) Nesir Edda 'da ve çeşitli kenninglerde geçen tanrıçadır. (Büyük Edda 'da da bir kez geçmektedir.)\n"
    },
    "Noatun": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde, Noatun, Prose Edda Gylfaginning kitabında \"cennette\" bulunduğu gibi tanımlanan tanrı Njörðr'in yerleşim yeridir.\n"
    },
    "Norn": {
        "first_paragraph": "Nornlar (Eski Norsça: norn, çoğul: nornir), Norse mitolojisindeki üç dísirdir: Urd (geçmiş), Verdandi (şimdiki) ve Skuld (gelecek). Skuld aynı zamanda bir Valkyrienin ismidir. Grek mitolojisindeki Mireleri andırmaktadır.\n"
    },
    "Óðr": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Óðr (Eski Norsça: \"İlahi Delilik, çılgın, öfkeli, hiddetli, sabırsız\", isim haliyle \"akıl, his\" ve ayrıca \"şarkı, şiir\"; Orchard'a göre \"çılgın olan\"[1]) ya da Óð, ingilizleştirilmiş haliyle Odr veya Od, ana tanrıça Frejya ile ilişkili olan figürdür. Nesir Edda ve Heimskringla 'nın ikisinde de freyja'nın kocası ve kızları Hnoss'un babası olarak geçmektedir. Heimskringla 'ya göre çiftin ayrıca Gersemi adından bir kızları daha bulunmaktadır.\n"
    },
    "Rán": {
        "first_paragraph": "Rán Cermen mitolojisi'nde deniz tanrıçalarından biri olan dev. Ægir'in karısı. Bir ağ ile denizde boğulanları ve denizde kaybolanları toplar. Efsanelerde geçen Ren Bakireleri onun kızlarıdır.\n"
    },
    "Rindr": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Rindr (Eski Norsça) ya da Rinda (Latince) (bazen Rind şeklinde ingilizleştirilir) bir kadın karakterdir. Bundan farklı olarak  dev, tanrıça ya da doğudan (günümüzde Rusya) bir prenses olarak tanımlanmaktadır. Baldr'in ölümünün intikamını almak için Odin tarafından hamile bırakılmış ve intikamı alacak olan Váli'yi doğurmuştur.\n"
    },
    "Sága ve Sökkvabekkr": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Sága' (Eski Norsça okunuşu saːɣa, muhtemelen anlamı \"kadın peygamber\"[1]), Sökkvabekkr (Eski Norsça okunuşu sɔkːwabek; \"batık sandık\", \"batık peyke\", ya da \"hazine sandığı\"[2]) hikmeti ile ilişkilendirilen tanrıçadır. Sökkvabekkr'da Sága ve tanrı Odin içki içip eğlenirler. Hem Sága hem de Sökkvabekkr Büyük Edda ve Nesir Eddada yer almaktadır.\n"
    },
    "Sif": {
        "first_paragraph": "Sif, İskandinav mitolojisinde Thor'un eşi olarak yer alır. Bir Aesir tanrıçasıdır. Sif genellikle toprak (Toprak Ana, Dünya) ile bağdaştırılan bir tanrıçadır. Göz alıcı uzun ve altın saçlara sahiptir. Loki, Sif’in Thor ile birlikteliğini kıskandığı için bir gece gizlice odasına girerek Sif’in saçlarını yakar. Bunu yapanın Loki olduğunu öğrenen Thor, çok kızar. Loki ise Thor’dan korktuğu ve çekindiği için cücelerden yardım ister. Cüceler, Thor’un Loki’yi affetmesi için Sif’e her teli altından olan uzun ve görkemli bir saç yaparlar. O günden sonra Sif, göz alıcı altın saçlarıyla meşhur olur. Altın saçları genellikle olgunlaşmış sarı buğdaya benzetilir. Bu yüzden tanrıça Sif, bereket ve bolluk ile de bağdaştırılır.[1]\n"
    },
    "Slidr Nehri": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Slidr, ölüler diyarı Hel'de bir nehirdir. Hvergelmir'in dondurucu kuyusundan buzullar bu nehirin içine akar.[1]\n"
    },
    "Sokkvabekkr": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Sága, Sökkvabekkr hikmeti ile ilişkilendirilen tanrıçadır. Sökkvabekkr'da Sága ve tanrı Odin içki içip eğlenirler. Hem Sága hem de Sökkvabekkr Büyük Edda ve Nesir Edda 'da yer almaktadır.\n"
    },
    "Sól": {
        "first_paragraph": "Sol, İskandinav mitolojisinde güneş tanrıçasıdır. Mundilfari ve Glaur'un kızı, Glen'in karısıdır. Eski İngilizcede ismi Sigel'dir.\n"
    },
    "Þjazi": {
        "first_paragraph": "Thjazi (Eski İskandinavca Þjazi, Djazi ve Thiazi), bir dev. Skadi'nin babası. Şahin biçimine dönüşebilme yeteneğine sahiptir. Şahin kılığındayken İdun'u ve elmalarını kaçırmıştır.\n"
    },
    "Thrym": {
        "first_paragraph": "Thrym (Antik İskandinavca Þrymr, Drymr: Gürültü), Jötunheimr'ın krallarından. Thor'un çekici Mjöllnir'i çalıp, geri vermesi karşılığında Freyja ile evlenmek istemişitr.\n"
    },
    "Thurs": {
        "first_paragraph": "Thurs (Antik İskandinavca:Durs,Orta Germence Thurisaz), Cermen mitolojisinde Jötunn devleri arasında en güçlü olanlara verilen isimdir. Troller'e benzerler. En tehlikeli olanlarının Hrimthursar'lar yani Dağ devleri olduğu söylenir.[1]\n"
    },
    "Ullr": {
        "first_paragraph": "Ullr (ya da Uller) İskandinav mitolojisinde Thor'un üvey oğlu ve Sif'in oğlu, Ydal'de yaşayan av, okçuluk ve oyun tanrısıdır. Silahı porsuk ağacından yapılmış olan uzun bir yaydır. Düellolarda  beraber yardım için çağrılan bir tanrıdır.\n"
    },
    "Utgard": {
        "first_paragraph": "Utgard (Antik İskandinavca Utgardr : Dışta kalan Dünya) Dağ Devleri'nin yaşadığı kale. Midgard ve Asgard'ın dışındadır. Büyük ihtimalle Jötunheimr'dedir. Liderleri Utgard Loki'dir.[1]\n"
    },
    "Utgard Loki": {
        "first_paragraph": "Utgard Loki (Antik İskandinavca Utgardr Loki: Dağların Lokisi) Dağ devi Lordu. Büyü ve hilelerde ustadır. Diğer bir adı Skyrmir'dir. Büyük ihtimalle Jötunheimr'de bulunan Utgard'da oturur. Thor, Loki, Tjalfi ve Roskva onun misafiri olduğunda onları çeşitli yarışmalara davet eder, hilelerle onları yener ve çeşitli yanılsamalarla onları kandırır.[1]\n"
    },
    "Váli": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Váli, tanrı Odin ve dev Rindr'in oğludur. Váli'nin Baldr ve Thor da dahil olmak üzere birden çok kardeşi vardır. Üvey kardeşi Baldr'ı yanlışlıkla öldüren Höðr'u öldürüp intikam alması için doğurulmuştur. Doğumundan bir gün sonra yetişkinliğe ulaşmış ve Höðr 'u katletmiştir. Váli'nin kaderinde Ragnarök'den sağ kurtulmak vardır.\n"
    },
    "Valkür": {
        "first_paragraph": "Valkürler (Katledilmiş Seçenleri), İskandinav mitolojisinde Odin'in yardımcıları olan, miğfer ve mızrakla silahlanmış genç ve güzel bakirelerdir.[1] Gökten kanatlarıyla savaş alanına inip Einherjar denilen savaştaki cesur kahramanları Valhalla'ya götürürler.[1] Buraya götürmelerinin nedeni Ragnarok'da yani dünyanın sonunda olacak savaşta Odin'in yanında savaşacak güçlü savaşçılar toplamaktır.[1]\n"
    },
    "Víðarr": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Víðarr (Eski Norsça muhtemelen \"engin hükümdar\",[1] bazen Vidar, Vithar, Vidarr ya da Vitharr şeklinde ingilizleştirilir.) Æsir arasında intikam ile ilişkilendirilen tanrı.\n"
    },
    "Vili ve Vé": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Vili ve Vé,  Óðinn'in (genellikle Odin şeklinde inglizleştirilir.) kardeşi, Bölþorn'ün kızı Bestla ile Búri'un oğlu Borr'un oğullarıdır:\n"
    },
    "Vör": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Vör (Eski Norsça, muhtemelen \"dikkatli olan\",[1] veya \"bilinçli, dikkatli\"[2]) bilgelikle ilişkili bir tanrıçadır.\n"
    },
    "Adsullata": {
        "first_paragraph": "Kelt mitolojisinde Adsullata, Kelt Kıtasında yer alan, Noricum'daki Sava nehri ile ilişkili bir nehir tanrıçasıdır. Avusturya, Saudörfel'de bulunan tek bir yazıttan bilinenlere dayalı bir ilahtır.\n"
    },
    "Amaethon": {
        "first_paragraph": "Amaethon veya Amathaon, Galler mitolojisinde ana tanrıça Dôn'un oğlu olan tarım tanrısıdır.[1]\n"
    },
    "Arnemetia": {
        "first_paragraph": "Arnemetia, Kelt mitolojisinde bir su tanrıçası. İngiltere'de ona tapınılırdı. Tapınağı Aquae Arnemetiae'de, bugünkü Buxton, Derbyshire, İngiltere'de idi.\n"
    },
    "Artio": {
        "first_paragraph": "Artio, Kelt mitolojisinde bir tanrıça. Sembolü ayıdır. İsmi Keltçe \"ayı\" anlamına gelen \"Artos\" kelimesinden gelmektedir ve Kral Arthur ismiyle bağlantılıdır.\n"
    },
    "Banshee": {
        "first_paragraph": "Banshee; İrlanda dilinde Bean Sidhe, İskoçya Kelt dilinde Ban Sith (perilerin sahibesi) olarak seslenilen Kelt folklorunda doğaüstü bir yaratıktır.\n"
    },
    "Bean nighe": {
        "first_paragraph": "Bean nighe (çoğul: mnathan nighe), İskoç mitolojisinde yer alan bir peridir. Adı İskoçya Kelt dilinde \"çamaşır yıkayan kadın\" anlamına gelir. Öteki Dünya'nın habercisi olan bir ölüm alametidir. Bean sith olarak bilinen bansheenin bir türüdür.\n"
    },
    "Damara (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Damara [Duh-MAR-uh],  ismi \"nazik\" anlamına gelen bir Kelt mitolojisinde bereket tanrıçasıdır. Mayıs ayı ile özdeşleşmiştir. Damara ailelere huzur ve uyum getirir. Çocukların saflıklarını ve inançlarını korumalarına yardımcı olur. Her insanın içinde bir çocuk tarafı bulunur. Damara'nın, çocuklara ve  yetişkinlere bereket getirdiğine ve inanç hakkında rehberlik ettiğine inanılmıştır.[1]\n"
    },
    "Galler mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Galler mitolojisi (Galce: mytholeg Gymreig), Hristiyanlık öncesi Büyük Britanyalılara ait mitolojilerin günümüze kadar taşınan kalıntılardır. Bu mitler Llyfr Coch Hergest (\"Hergest'in Kırmızı Kitabı\"), Llyfr Gwyn Rhydderch (\"Rhydderch'in Beyaz Kitabı\"), Llyfr Aneirin (\"Aneirin'in Kitabı\") ve Llyfr Taliesin (\"Taliesin'in Kitabı\") gibi Orta Çağ Galler el yazmalarında büyük oranda değişime uğrayarak günümüze ulaşmışlardır.\n"
    },
    "İrlanda mitolojisi": {
        "first_paragraph": "İrlanda mitolojisi, Hristiyanlık öncesi İrlandalılara ait mitolojilerin günümüze kadar taşınan kalıntılarıdır.\n"
    },
    "Segomo": {
        "first_paragraph": "Segomo, Kelt mitolojisindeki savaş ve zafer tanrısı. İsmi \"muzaffer olan\", \"güçlü olan\" manalarına gelmektedir.\n"
    },
    "Seonaidh": {
        "first_paragraph": "Seonaidh, İskoç yazar Martin Martin'e göre Lewis'te yaşamış bir su cinidir. Adının İngilizleşmiş hali Shony veya Shoney olarak yazılır. Modern İskoçya Kelt dilinde \"Johnny\" isminin yerine kullanılır.\n"
    },
    "Tutatis": {
        "first_paragraph": "Tutatis, Antik çağ'da Galya ve Büyük Britanya'da tapınılan bir Kelt tanrısı.[1] Tutatis, Romalı şair Lucanus'un belirttiği üç Kelt tanrısından biridir.[2]\n"
    },
    "Aeneis": {
        "first_paragraph": "Aeneis[1], Romalı şair Vergilius'un Roma İmparatorluğu'nun destanı sayılan epik destanı. Destanın ana kişisi olan Aeneas, Troyalı bir kahramandır. Aeneas, efsanalere göre Ankhises'le Afrodit'in oğludur, Truva krallar soyundan gelir ve Hektor'un kuzenidir. Truva'nın Yunanlara karşı savunulmasında önemli bir rol oynamış ve başarılarıyla bir tek Hektor'u geçememiştir. Homeros; Aeneas'ın bu ikinci adam durumundan hoşnut olmadığından söz eder. Sonraki efsanelerde Truva'ya ihanet ettiği görüşü de bu sözlerden doğmuştur. Bununla birlikte efsanesinin daha yaygın biçiminde hayatta kalan Truvalıların önderi olarak gösterilir. Her iki durumda da Aeneas savaştan sağ çıkmayı başarmıştır.\n"
    },
    "Alba (Antik Roma)": {
        "first_paragraph": "Alba, Roma mitolojisinde, Latinus Silvius'un oğlu ve Alba Longa'nın beşinci kralı.[1][2]\n"
    },
    "Aperlae": {
        "first_paragraph": "Aperlae ya da Aperlai, MÖ 400'lerde kurulmuş Likya kentidir. Bugünkü Kaş ile Kekova arasında arasında bulunan Sıçak Yarımadası'nın eteklerindedir. Tarihte veya siyasette önemli bir rol oynamamıştır, ancak 1300 yıllık ömrü dikkate değerdir. İç bölgelerinin zorlu arazisi, kuruluşundan ölümüne kadar kenti, Akdeniz'e güvenmeye zorladığı düşünülüyor. Aperlit'ler yüzyıllar boyunca kentin kıyılarını mütevazı yollarla istikrara kavuşturdu ve geliştirdiler, ancak temelde denizle yakın ilişkilerini gelişmiş rıhtım veya liman tesisleri olmadan sağlayıp sürdürdüler.[1]\n"
    },
    "Atys (kral)": {
        "first_paragraph": "Atys, Roma mitolojisinde, Alba'nın soyundan gelen Alba Longa'nın altıncı kralı.\n"
    },
    "Aurora (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Aurora, Roma mitolojisindeki şafak tanrıçasıdır. Yunan mitolojisinde gül parmaklı Eos olarak geçer.\n"
    },
    "Camilla (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Camilla, Virgil'in Aeneis adlı eserinde adı geçen, Volsci'li Kral Metabus ve Casmilla'nın kızlarıdır.[1]\n"
    },
    "Capetus": {
        "first_paragraph": "Capetus Aeneas'ın soyundan gelir. Tiber nehri'nin adını aldığı Tiberinus'un babası olduğuna inanılır. Alba Longa krallarından birisidir.\n"
    },
    "Disciplina": {
        "first_paragraph": "Disciplina, Roma mitolojisindeki küçük (ast) ilahlardan, disiplinin tecessümü (vücut buluşu/bulmuş hali) ve tanrıçası. Özellikle imparatorluk askerleri tarafından tapınılırdı.\n"
    },
    "Egeria (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Egeria, Roma mitolojisinde Numa Pompilius'un ölümsüz, tanrıça karısı. \"Bir liderin ilahi danışmanı\" olarak tanımlanır.\n"
    },
    "Fabulinus": {
        "first_paragraph": "Fabulinus (fabulari yani \"konuşmak\"tan), Roma mitolojisinde çocuklara konuşmayı öğreten tanrıydı. Çocuk ilk sözcüklerini söylediğinde ona çeşitli adaklarda bulunulurdu.\n"
    },
    "Feronia (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Feronia, Antik Roma'da ormanlar ve kaynaklar tanrıçası. Kökenini Sabini ve Falisci halklarından alır. Soratte tepesinde her yıl yapılan şenliklerde Feronia rahipleri kor halindeki kömür üzerinde çıplak ayakla yürürlerdi. Terracina'daki tapınağında köleler salıverildiği için Feronia bir özgürlük tanrıçası olarak da kabul edilir. En çok plebler ve özgür bırakılanlar arasında takdir görmüştür.\n"
    },
    "Herulus": {
        "first_paragraph": "Herulus veya Erulus, Roma mitolojisinde tanrıça Feronia'nın oğludur. Üç yaşamı olsa da Evander tarafından öldürülmüştür. Hades'in saf karanlığının tanrısı ve tecessümüydü.\n"
    },
    "Honos": {
        "first_paragraph": "Honos, Roma mitolojisinde onur, askeri adalet ve şövalyelik tanrısıydı. Sanatta bir mızrak ve kornukopiya ile tasvir edilmiştir.\n"
    },
    "Larunda": {
        "first_paragraph": "Larunda (aynı zamanda: Larunde, Laranda, Lara) Roma mitolojisinde Lauium ırmağının perisi olan nemfdir. Dedikoduyu ve aynı zamanda kesin bir sessizliği simgeler. Ölümün de simgesi olmuştur.\n"
    },
    "Latinus Silvius": {
        "first_paragraph": "Latinius Silvius Aeneas'ın dördüncü göbekten akrabası ve (Livy'e göre ) Alba Longa'nın dördüncü kralı.\n"
    },
    "Laverna": {
        "first_paragraph": "Laverna, Roma mitolojisinde hırsızların, şarlatanların koruyucusu, tanrıçasıdır. Yasal olmayan yöntemlerle elde edilen paranın tanrıçasıydı. Roma'da Porta Lavernalis yakınında tapınağı bulunurdu. Aslında ilk başlarda ahiret (yeraltı dünyası) ile ilişkilendirilmiştir. Bir Etrüsk mezarında, Lavernai Pocolom kazınmış bir kupaya rastlanmıştır. Ayrıca Septimius Serenus'un bir parçasında Laverna di inferi ile ilişik biçimde ifade edilmiştir. Zaman içinde özgün yeraltı dünyasıyla ilişik halinden hırsızların ve hilekârların koruyucusu haline dönüştüğüne inanılır. İsmi için birçok farklı sav ortaya atılsa da (örneğin lavare - \"girdiği dükkânlardan mal çalan hırsız\", shoplifter) çağdaş etimoloji uzmanları ismini lu-cruma bağlar ve kazanç tanrıçası gibi bir anlam ile açıklarlar.\n"
    },
    "Liberalitas": {
        "first_paragraph": "Liberalitas, Roma mitolojisinde cömertlik tanrısı. Trajan, Antoninus Pius ve Septimius Severus döneminde basılan madenî paralarda resmedilmiştir. Basiret tanrıçası Providentia ile ilişkilendirilmektedir.\n"
    },
    "Libitina": {
        "first_paragraph": "Libitina, Roma mitolojisinde ölümün, cesetlerin ve cenazenin tanrıçasıdır. İsmi ölüm sözcüğü ile eş anlamlı olarak kullanılmaktaydı. Bazı geleneklerde Venüs veya Persephone ile bir tutulmuştur.\n"
    },
    "Lucina": {
        "first_paragraph": "Lucina, Roma mitolojisinde doğum tanrıçasıdır. Daha sonraları, evlilik, aile ve doğum tanrıçası olan Juno'ya (Yunan mitolojisinde Hera) hitaben kullanılan bir isim olmuştur.\n"
    },
    "Mantus": {
        "first_paragraph": "Mantus ve karısı Mania, Roma ve Etrüsk mitolojilerinde yer altı dünyasının yani ahiretin tanrılarıdır. Ayrıca Mantua şehriyle de ilişkilendirilmişlerdir.\n"
    },
    "Nixi": {
        "first_paragraph": "Nixi, Roma mitolojisindeki doğumla ilgili tanrıçalardır. Doğum sırasında doğum yapan kadını korumaları için çağrılırlardı. İsim nithor yani \"doğurmak\"tan türemiştir.\n"
    },
    "Nundina": {
        "first_paragraph": "Nundina veya Novensilus, Roma mitolojisinde Etrüsk mitolojisinin dokuz büyük tanrısına verilen isimdir.\n"
    },
    "Okeanidler": {
        "first_paragraph": "Okeanidler veya Oceanidler, Yunan mitolojisinde Tethys ile Okeanos'un çocuklarına verilen isimdir. Okeanidlerin hepsi peri yani nemftir. Her okeanid belli bir nehir, göl, okyanus veya su kaynağının betimlemesi ve tanrısıdır. Sayılarının 4000'i aştığı düşünülmüştür. Uzun süre yaşasalar da ölümsüz olarak tanımlanmamışlardır. Okeanidler Roma mitolojisinde de yer alır.\n"
    },
    "Oknos": {
        "first_paragraph": "Oknos (Yunanca: Όκνος), Yunan mitolojisinde sonsuza dek ceza çeken bir kişi örneğidir.[1][2]\n"
    },
    "Picumnus (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Picumnus, Roma mitolojisinde bereket, tarım, çocuk ve düğün tanrısı. Sterquilinus ile aynı olduğu da söylenmiştir.\n"
    },
    "Pluvius": {
        "first_paragraph": "Jupiter Pluvius, Roma mitolojisi kuraklıkların kurtarıcısı, insanlığı kuraklıklardan kurtaran tanrı anlamında Jüpiter'in isimlerinden. Ayrıca isim Hyades'i tanımlamakta da kullanılmıştır.\n"
    },
    "Procas": {
        "first_paragraph": "Procas, Roma mitolojisinde Alba Longa krallarından biri ve aynı zamanda Amulius ve Numitor'un babasıdır.\n"
    },
    "Romulus ve Remus": {
        "first_paragraph": "Romulus ve Remus, Roma Mitolojisine göre MÖ 753'te Roma şehrinin kurucularıdır.  Efsaneye göre Savaş Tanrısı Mars ile Rhea Silvia'nın ikizleridir. Ataları ise Truva'dan kaçan Afrodit'in oğlu Prens Aeneas'tır. Aeneas, Hektor'un kuzenidir.\n"
    },
    "Securitas": {
        "first_paragraph": "Securitas, Roma mitolojisinde güvenlikten, özellikle de Roma İmparatorluğunun güvenliğinden sorumlu tanrıçaydı.\n"
    },
    "Terminus (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Terminus, Roma mitolojisinde sınırların tanrısıdır. Sınırları belirtmekte kullanılan taşlar onun adına kutsaldı. 23 Şubat'ta onun onuruna Terminalia isimli bir bayram kutlanırdı.\n"
    },
    "Victoria (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Victoria, Roma mitolojisindeki zafer tanrıçası. Yunan mitolojisindeki dengi Nike'dir. Sabinlerin ziraat tanrıçası Vacuna'dan uyarlanmış olup Palatino Tepesi'nde kendisine adanmış bir tapınağı vardı. Özellikle askerler kendisine tapınırdı ve Roma'da kendisine adanmış üç dört noktaya sahipti. Bunların bir diğeri de Senato'daki bir sunaktı.[1]\n"
    },
    "Volturnus": {
        "first_paragraph": "Volturnus, Roma mitolojisinde suların tanrılarından biri. Büyük bir ihtimalle yerel bir Samnit kültünden türemiştir. Adına yapılan bayram, Volturnalia, 27 Ağustos'ta kutlanırdı.\n"
    },
    "Adrastos": {
        "first_paragraph": "Talaos'un oğlu. Oidipus'un Thebai'den kovulan oğlu Polyneikes gibi Tydeus'un sığındığı Argos Kralı. Bu ikisi gece vakti Adrastos'un sarayının önünde birbirlerine girerler ve Adrastos onların kavgasını yatıştırırken, birinin kalkanının üzerinde bir domuz, diğerinin üzerinde bir aslan görür. O anda aklına bir kâhinin söylediği; bir kızını bir aslanla, diğer kızını da bir domuzla evlendireceği sözleri gelir. Her ikisini de damat olarak sarayına alır. Kızı Argeia'yı verdiği Polyneikes'e, memleketi olan Thebai şehrini almaya yardım edeceği sözünü verir. Kâhin Amphiaraos boş yere vazgeçilmesi için yalvarır, Thebai yolunda bir yılanın sokmasıyla yaşamını yitiren küçük Opheltes'in ölümünü bir uyarı olarak yorumlaması da bir işe yaramaz. Gerçekten de Thebai'ye karşı yolan çıkan bu yedisinin altısı ölür. Yalnızca Adrastos hızlı atı Areion'la Atina'ya kaçıp yardım dileyebilir. Thebai'nin yeni kralı Kreon saldırganların cesetlerini gömmeyip ortada bıraktığı için Theseus, Adrastos'a kucak açar ve Thebai'ye saldırarak ölenlerin defnedilmesini sağlar.[1]\n"
    },
    "Aerope": {
        "first_paragraph": "Aerope, Yunan mitolojisinde Girit kralı Katreus'un kızı. Krala çocuklarından biri tarafından öldürüleceği kehaneti bildirilince, Aerope ve kız kardeşini uzaklarda köle olarak satması için Nauplios'a verir. Merhametli olan adam, onları Argos'a götürür ve Aerope burada evlenir. Agamemnon ve Menelaos adlı iki oğlu olur.[1] Aerope'nin kocası Atreus'u, kocasının kardeşi Thyestes ile aldatması bir dizi korkunç olayın, Atrid dehşetlerinin başlamasına neden olmuştur. Kadının kendisi Atreus tarafından denize atılır.[2]\n"
    },
    "Aether (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Aether, Yunan mitolojisinde ilk tanrılardandır. Genellikle \"yüksek gökyüzü\",[1] uzay ve cennetin tanrısı olarak düşünülmüştür.\n"
    },
    "Agapenor": {
        "first_paragraph": "Agapenor (Yunanca: Grekçe: Ἀγαπήνωρ) Truva Savaşı'nda Arkadyalıların lideri.[1] Ancaeus'un oğlu ve Lycurgus'un torunudur.Arkadyalıların kralı unvanıyla Agamemnon'dan liderlik ettiği Arkadyalıları Troya'ya götürmek için liderlik edeceği 60 gemi almıştır.[2][3] Aynı zamanda Helen'in taliplilerinin arasındaydı.[4][5] Truva Atı'nın içinde saklanmış olan adamlardan biridir.[6]\n"
    },
    "Aglaea": {
        "first_paragraph": "Aglaea, \"ışıltı\" veya \"parlak\" anlamına gelen bir sözcük. Yunan mitolojisinde Zeus ve Eurynome'nin kızlarıdır, Kharislerin en küçüğüdür.\n"
    },
    "Aglaurus": {
        "first_paragraph": "Aglaulus, Yunanların atası kabul edilen yarı yılan yarı insan Kekrops’un kızı, Herse ile Pandrosus’un kız kardeşidir. Atina’nın kuşatıldığı sırada kenti kurtarmak için bir kâhinin öğüdü üzerine kendini Akropolis’ten atarak feda etmiştir[1].\n"
    },
    "Aheron": {
        "first_paragraph": "Akheron veya Akheront, Antik mitolojide yeraltı dünyasının, cehennemin ırmağıdır.[1] Aynı zamanda Akherus bataklığından çıkan ve İonia (Yunan) denizine dökülen katranlı bir nehre de verilen addır.[1]\n"
    },
    "Aiakos": {
        "first_paragraph": "Aiakos, Yunan mitolojisinde Zeus ile Aigina'nın oğludur.[1] Yunanların en dürüstü ve en dindarı olarak tanınır. Aegina Adası'na kral olmuştur. Burada kral iken Hera'nın gazabı sonucu halkının hepsi vebadan ölmüştür. Bunun üzerine Aiakos da babası Zeus'a yalvarmış böylece Zeus adada bol sayıda bulunan karıncaları insana dönüştürmüştür. Karıncadan olan bu adamlara Myrmidonlar(Myrmeks=Karınca) denmiştir. Aiakos'un torunu Akhilleus daha sonraları Myrmidonları kendi ordusu olarak Troya'ya götürmüştür. Aiakos çok dürüst bir insan olduğu için daha sonra Minos ile Rhadamanthys ile birlikte yer altı yargıçlarından biri olmuştur.\n"
    },
    "Akteon": {
        "first_paragraph": "Akteon, Yunan mitolojisinde bir avcı. İnanışa göre Diana ya da diğer ismiyle Artemis nehirde duş alırken onu gördüğü için cezalandırılmış ve kendi köpekleri tarafından tanınmaz hale getirilmiştir.\n"
    },
    "Alipios": {
        "first_paragraph": "Alypios ya da Alipios, (ünlendiği dönem, İS 2. yy. İskenderiye). Eski Yunan müzik kuramcısı. Müziğe Giriş Adlı yapıtı, Yunan dizileri ve aktarımlarının karmaşık sisteminin kapsamlı bir özetini verir, ayrıca bunların notalama yönteminin gösteren çizelgeler de içerir. 1616'da I. Meursius'un, 1652'de de notalama çizelgeleriyle birlikte M. Meibom'un yayınladığı yapıtın en güvenilir basımı.[1]\n"
    },
    "Alkestis": {
        "first_paragraph": "Alkestis, eski Yunan mitolojisinde bir prenses. Kocası Admetos'a olan sevgisi nedeniyle yaptığı fedakarlıkla bilinir.\nHikâyesi, Euripides'in tragedyasında anlatılır.\n"
    },
    "Alkioneus": {
        "first_paragraph": "Alcyoneus, Yunan mitolojisinde gigantların yaşça en büyüğüdür. Annesi Gaia, babası kötülük çukuru Tartaros'tur. Alcyoneus, gigant savaşında Hades ile savaşmış ve kaybetmiştir.[1]\n"
    },
    "Alkippe": {
        "first_paragraph": "Alkippe, Yunan mitolojisinde Ares ile Aglaurus'un kızıdır. Poseidon'un oğlu Halirrhothius, Ares'in kızı Alkippe'nin ırzına geçmeye kalkıştı. Bunun üzerine Ares onu öldürdü ve Ares Tepesinde(Areopagos)  toplanan tanrılar mahkemesinde yargılandı.[1]\n"
    },
    "Amfitriti": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde denizler tanrısı Poseidon'un eşi ve deniz kraliçesi olarak bilinir. Doris ile Nereus'un \"Nereidler\" de denen 50 kızından biridir. Ayrıca Amphitrite deniz dibi tanrıçasıdır. Poseidon, Nereidlerin Naksos adasında yaptıkları bir dans gösterisi sırasında Amphitrite'yi kendisine eş seçer. Poseidon bir yunus göndererek onu buldurur ve geri getirtir. Poseidon kendisine Amphitrite'yi getiren yunusu bir takımyıldızına dönüştürerek ödüllendirir. Poseidon'la olan evliliğinden Amykos, Triton, Kyknos, Kymopoleia ve Bentheskyme adında çocukları vardır. Ömür boyu mutlu ve sonsuz bir aşk sürerler.\n"
    },
    "Amikos": {
        "first_paragraph": "Amykos, Yunan mitolojisinde Poseidon ile 50 nereid'den biri olan karısı Melia'nin çocuğu.[1] Kardeşleri Kymopoleia, Kyknos, Bentheskyme ve Triton'dur. Amykos, Bebryklerin kralıdır. Ülkesinin kıyılarına gelen yabancıları yumruk dövüşlerine zorladığına, yenilenleri ise öldürdüğüne inanılmıştır.[2] Argonautlar, Bitinya iline geldiklerinde Amykos Polydeukes'e yenilir ve öldürülür.[3][4][5]\n"
    },
    "Ananke": {
        "first_paragraph": "Ananke. Yunan mitolojisinde Adrasteia'nın annesidir; ihtiyaç, zorunluluk ve kader Tanrıçası. Orphik kültünün başlangıcına dek nadiren tapılan bir Tanrıçaydı. İnsan şeklinde olduğu düşünülmüştür. Romalılar ona Necessitas demişler.\nAnanke'nin başlangıcı ve sonu yoktur. O Kaos'un içinde yaşar. Boynunda \"ak çelik\" denilen tanrı metalinden bir kolye vardır. Bu kolye gerekliliğin ve zorunluluğun anahtarıdır. Ananke'nin rengi erguvandır. Tüm tanrılar onun ismini duyunca titrer. Kader bile ondan korkar. Gözlerine bakınca evrendeki tüm gezegenler görünür. Toprak ana Gaia, onun kudretini taşıyamaz. Bu nedenle dünyaya gelmez.\n"
    },
    "Andromahi": {
        "first_paragraph": "Andromahi, Andromacue (Yunanca: Ἀνδρομάχη), Thebae Campus (Kilikya'nın Tebai bölgesi)'nun prensesi Eetion’un kızı, Hektor’un karısı. Truva savaşı sırasında babası, kardeşleri ve kocası Aşil tarafından öldürülmüştü. Troya prensi Hektor’dan olan oğlu da Yunanlar tarafından öldürülmüş, bahtsızlığını büsbütün artırmıştı. Troya’ya giren Yunanlar, sağ kalanları da esir olarak götürdükleri zaman, bahtsız Andromakhe, Aşil’in oğlu Neoptolemos’un hissesine düşmüştü. Neoptolemos’un ölümünden sonra Andromakhe Hektor’un kardeşi Paris’le evlenmiştir.\n"
    },
    "Antaios": {
        "first_paragraph": "Antaios, Yunan mitolojisinde bir karakter. Poseidon ve Gaia'nın oğludur. Gücünü topraktan alır. Deadalaus'un labirentinde bir arenası vardı ve bu arenaya gelen kahramanları öldürerek babası Poseidon adına kafataslarından bir sunak yapmıştır.\n"
    },
    "Antandre": {
        "first_paragraph": "Antandre, Yunan mitolojisinde bir Amazon savaşçısıdır. Truva Savaşı'nda Penthesilea'nın 12 yardımcısından biridir. Adı, \"Erkeklerden Önce Gelen, Erkeklerden Üstün Olan\" anlamına gelir. Quintus Smyrnaeus\n'un \"Truva'nın Çöküşü\" eserine göre Truva Savaşı'nda Achilles tarafından öldürüldü.\n"
    },
    "Antigone": {
        "first_paragraph": "Antigone, eski Yunan mitolojisinde Thebai kralı Oidipus'un ve İokaste'nin kızıdır ve Sofokles'in en ünlü trajedilerinden Antigone'un kahramanıdır.\n"
    },
    "Apate": {
        "first_paragraph": "Apate, Yunan mitolojisinde, \"hile\"nin tecessümü ve tanrıçası. Nyx'in (Gece) kızıdır. Pandora'nın kutusundaki ruhlardan biriydi. Roma mitolojisinde ona Fraus denilirdi.\n"
    },
    "Areion": {
        "first_paragraph": "Arion ya da Areion (Antik Yunanca: 'Ἀρίων, Ἀρείων, gen.: Ἀρίωνος, Ἀρείωνος), Yunan mitolojisinde ölümsüz bir attır. Ebeveynleri Poseidon ve Demeter'dir.\n"
    },
    "Arimasplar": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Arimasplar, Avrupa'nın kuzeyinde yaşayan ve aslan gövdeli, kartal başlı, kuş pençeli yaratıkların koruduğu insan topluluğudur. Altın hazineleri çalan tek gözlü insanlardan oluşmaktadır. Çek doğubilimcisi Wilhelm Tomaschek Arimaspların Türk kökenli olduğunu düşünür.[1]\n"
    },
    "Askalafos": {
        "first_paragraph": "Ascalaphus veya Askalaphos, Yunan mitolojisinde (Yunanca: Ἀσκάλαφος) Acheron ve Orphne'nin oğlu. Askalaphos Hades'in bağcılarından biriydi. Öbür tanrılara Persephone'un Hades'te bir nar yediğini söyledi. Bir baykuşa dönüştürülerek cezalandırıldı.[1]  Jason'ın Argosu'nda Altın Yün9'ü arayan gruptaydı. Tiz sesli bir baykuşa dönüştürüldükten sonra Yeraltı Kralının (Hades) kuşu oldu.\n"
    },
    "Askanios": {
        "first_paragraph": "Askanios, Yunan mitolojisinde Aretion'un oğlu, Phorkys'in kardeşidir. İlyada metinlerinde Askania'da yaşadığından söz edilir, Phrgialılarla Mysialıların başında büyük bir orduyla Truvalıların yardımına gelmiştir.\n"
    },
    "Augeas": {
        "first_paragraph": "Adının anlamı Eski Yunanca'da \"parlak\" olan Augeas, Kral Ellis'in oğludur.[1] Ülkesindeki en büyük ahırlara sahip olan Augeas, ta ki Herkül oraya gelene kadar hiçbir zaman bu ahırları temizletmemişti.\n"
    },
    "Autolikos": {
        "first_paragraph": "Autolycus, (Yunanca Αὐτόλυκος) Yunan mitolojisinde, Chione ve Hermes'in oğludur. Aynı zamanda Antiklea'nın babası olup Odysseus'un dedesidir. Autolycus hırsızlığı ile tanınmıştı, Sisyphus'un sürülerinin yanı sıra torunu Odysseus'un Truva savaşında kullandığı başlığı da çalmıştır. Autolycus, Argonotlar arasında da yer almıştır.\n"
    },
    "Azan": {
        "first_paragraph": "Azan Yunan mitolojisinde, Arcas ve Erato'nun oğludur. Arkadya'daki Azania onun adından türetilmiştir.\n"
    },
    "Belos": {
        "first_paragraph": "Belos (Yunanca:  Βῆλος), Yunan mitolojisinde Poseidon ile Nemf Libya'nın oğlu, Mısır kralı. Agenor'un ikiz kardeşi ve Aigyptos ile Danaos'un babasıdır.[1]\n"
    },
    "Bolbe": {
        "first_paragraph": "Bu makale Yunan mitolojisindeki bir tanrıça olan Bolbe hakkındadır. Bolbe Gölü için Bolbe Gölü makalesine bakınız.\n"
    },
    "Briseis": {
        "first_paragraph": "Briseis (Yunanca: Βρισηΐς), Yunan mitolojisine göre Troia'da Lyrnessos şehrinde soylu bir kadın. Aka orduları Troya'ya gitmeden önce bölgedeki önemli kentleri yağmaladılar. Akhilleus, Lyrnessos'u yağmalayarak Briseisi köle olarak aldı, ama sonra Agamemnon'a vermek zorunda kaldı. Bu sebepten savaşa katılmayı reddedip adamlarını geri çekti. Hektor'un Patroklos'u öldürmesinden sonra Agamemnon, Akhilleus'un savaşa devam etmesi için Briseisi geri vermek zorunda kaldı. Akhilleus ve Briseis aşık oldular. Akhilleus'un ölümünden sonra intihar etti.\n"
    },
    "Callirhoe": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Callirhoe, Oceanus ve Tethys'in kızı (yani bir  Oceanid), Gaia ve Uranos'un torunu, Hrisaor'un eşi ve Medusa'nın gelinidir. \n"
    },
    "Daidalos": {
        "first_paragraph": "Daidalus ya da Daidalos, ustaca işlenmiş ya da işleyen (Latince, aynı zamanda Helenistik Latincede Daedalos, Yunanca Daidalos (Δαίδαλος) \"usta işçi\" demektir ve Etrüskçede karşılığı Taitledir) anlamına gelen bu isim, Yunan mitolojisi'nde eli her sanata yatkın olan bu kişiye verilmiştir. Yunan mitolojisindeki, Kekrops, yani Attika'nın kral soyundan gelme olduğu varsayılan Atina'lı bir zanaatkâr sanatçıdır. İkarus ve İapyx adlı iki oğlu vardır. İlk kez Homer tarafından Ariadne'nin dans yerinin mimarı olarak anlatılır.[1]\n"
    },
    "Deimos": {
        "first_paragraph": "Deimos, Yunan mitolojisinde korkunun, dehşetin tecessümü, cismanileşmesi. Ares ile Afrodit'in oğludur. Phobos'un kardeşidir. Savaşlarda Ares ile beraber bulunurdu.[1]\n"
    },
    "Delfi kâhinleri": {
        "first_paragraph": "Delfi kâhinleri (İngilizce Pythia, Yunanca Πυθία), Yunanistan'da Delfi'deki gelecek habercileri.\n"
    },
    "Dolon": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Troyalı savaşçı, haberci Eumedes'in oğlu. İlyada'da çirkin fakat çevik olduğundan söz edilir. Hektor'un teklifi üzerine Akhilleus'un atları ve arabası karşılığında Akhalıların gemilerine gözcü olarak gitmeyi kabul eder. Fakat gece keşfine çıkan Odysseus'la Diomedes tarafından yakalanır ve onlara aktardığı bilgilerin ardında Diomedes tarafından öldürülür. Ölüsü bir ılgın ağacına asılır.\n"
    },
    "Doris (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Doris (mitoloji), bir deniz tanrıçası olup Nereus ile ev kurmuşlardır. Nereidler olarak bilinen 50 Nereus Kızları'nın annesi, Okeanos'un kızıdır.\n"
    },
    "Dorus": {
        "first_paragraph": "Dorus Yunan mitolojisinde Hellen'in oğlullarından biri[1] ve Dor halkının efsanevi atasının adıdır.\n"
    },
    "Egina (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Aegina, Yunan mitolojisinde ırmak tanrısı Asopos ve Nymph Metope'nin kızı.\n"
    },
    "Elais": {
        "first_paragraph": "Elais, Yunan mitolojisinde Anius'un kızıdır. Yağ tanrıçasıdır. Oenotropae'dendir ve herhangi bir şeyi yağa çevirebilme yetisine sahiptir\n"
    },
    "Elektra": {
        "first_paragraph": "Elektra, Yunan mitolojisinde, Agamemnon ile Clytemnestra'nın kızıdır. Babaları öldürüldüğünde, kardeşi Orestes'i uzaklaştırarak yaşamını kurtarır. Orestes döndüğünde, annesiyle sevgilisinin öldürülmesinde ona yardım eder, daha sonra Orestes'in arkadaşı Pylades ile evlenir.Ayrıca Günümüzde Gerçek Kişiliği Değiştirilerek Bir Hayal Kahramanı Olarak Filmi Yapılmaktadır. Freud'un Oedipus kompleksi diye adlandırdığı komplekse pek çok yerde karşılık gelen Elektra kompleksi, içerik bakımından Oedipus kompleksi ile benzerlik gösterse de, Freud, bu komplekse Elektra kompleksi ismini vermeyi reddetmiştir.[1]\n"
    },
    "Elpis": {
        "first_paragraph": "Elpis, Yunan mitolojisinde umudun tecessümü, vücut bulmuş hali ve tanrıçası.\n"
    },
    "Endimion": {
        "first_paragraph": "Endymion (Antik Yunanca: Ἐνδυμίων, gen.: Ἐνδυμίωνος ya da Ενδυμίωνας), Yunan mitolojisinde, yakışıklı bir rüzgâr çobanı ya da avcıdır, ya da Elis'deki Olimpiyada oturduğu söylenen ve orayı yöneten kraldır, ama aynı zamanda Asya Minör'ün batı kıyısındaki Karya'daki Latmus dağında oturduğu ve tapınıldığı söylenir.\n"
    },
    "Eos": {
        "first_paragraph": "Eos, Yunan mitolojisinde şafak tanrıçası. Helios'un kız kardeşidir. Her gün okyanustan kanatlı dört adet atın çektiği arabasıyla çıkarak Helios'un önünden göğe yükselir ve onun yolunu açar. Yıldızları ve rüzgârı onun yarattığı kabul edilir.\n"
    },
    "Epigonlar": {
        "first_paragraph": "Epigonlar. Polyneikes önderliğinde Thebai'ye karşı başarısız bir sefere çıkan Yediler'in oğulları. Epigonlar, babalarına nasip olmayan başarıyı elde etmiş, şehri almış ve talan etmişlerdir. Bunun epigonal, yani taklitçi ve yaratıcılıktan uzak olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı konusunda ise tarihçiler farklı düşüncelere sahiptir.\n"
    },
    "Erato": {
        "first_paragraph": "Erato (Yunanca: Ἐρατώ, anlamı: sevimli), Yunan mitolojisinde, 9 müzden (ilham perileri) birisidir. Lirik şiirin, aşk şiirlerinin ve korolu şiirlerin ilham perisidir. Arcas'dan Azan isminde bir oğlu olmuştur. Çoğunlukla bir lir ile resmedilmiştir.\n"
    },
    "Erebos": {
        "first_paragraph": "Eresbos - Erebus, Yunan mitolojisindeki ilk tanrılardan biridir. Kaos'un ürettiği tanrı, karanlığın temsilcisidir. Gaia ve Nyks'in kardeşi. Kardeşi Nyks ile olan birleşiminden Aither ve Emera adlarında iki ışıksal varlık doğar.\n"
    },
    "Eros": {
        "first_paragraph": "Eros, Yunan mitolojisinde aşk, seks ve şehvet tanrısıdır. Roma karşılığı Cupiddir. Bazen doğurganlık simgesi olarak da tapılan Eros, erotik gibi kelimelerin de kökünü oluşturur. Eros, genelde Afrodit'le beraber anılır ve Dionysus gibi bazen Eleutherios yani kurtarıcı olarak görülür. Geleneklere göre, Afrodit kadınların erkeklere olan aşkını temsil ederken Eros esasında erkek için olan aşkın temsilcisiydi."
    },
    "Eteokles": {
        "first_paragraph": "Eteokles, Yunan mitolojisinde Oidipus'un oğlu olan Thebai kralı. Thebai'yi yedilere karşı savunurken kardeşi Polyneikes ile girdiği birebir dövüşte ölür. Aiskhylos'un Thebai'ye Karşı Yediler adlı tragedyasında (MÖ 467) Eteokles, cesur, memleketini savunma bilincine sahip bir koruyucu olarak anlatılır. Euripides, Fenike Kadınları adlı eserinde (MÖ 410) onu güç hırsıyla yanıp tutuşan bir egoist olarak tasvir eder.\n"
    },
    "Eubuleus": {
        "first_paragraph": "Antik Yunan dininde ve mitinde, Eubuleus ( Antik Yunanca Εὐβουλεύς Eubouleus, \"iyi öğüt\"[1]  veya \"bilge\"[2]  anlamına gelir) esas olarak gizem dinleri için adanmışlık yazıtlarından bilinen bir tanrıdır. Ad, Euboulos, Eubouleos ve Eubolos[3] gibi biçimlerle çeşitli şekillerde hecelenen sözde Orphic altın tabletlerinin külliyatında birkaç kez geçiyor .  Merkezi Orphic tanrısı Dionysos veya Zagreus'un[4] veya Eleusis Gizemleri ile alışılmadık bir ilişki içinde olan Zeus'un bir sıfatı olabilir.[5] 20. yüzyılın sonları ve 21. yüzyılın başlarındaki bilim adamları, yazıtlı kanıtlardaki önemine dayanarak, Eubuleus'u bağımsız olarak gizemlerin \"büyük bir tanrısı\" olarak görmeye başladılar. Sanatta bir meşale taşıyıcısı olarak tasviri, rolünün Yeraltı Dünyasından dönüş yolunu yönlendirmek olduğunu öne sürüyor.[6]\n"
    },
    "Eurinome": {
        "first_paragraph": "Eurynome Yunan mitolojisinde Zeus'un eşlerinden biridir. Okyanusu yaratan tanrıça olarak bilinir. Okyanusu yarattıktan sonra üzerinde bir yılanla dans edip kainatı yarattığı sanılmaktadır. Bütün su perileri ona hizmet etmektedir.\n"
    },
    "Euristeus": {
        "first_paragraph": "Eurystheus, Yunan mitolojisinde Argos Kralı Sthenelos ve Nikippe'in oğlu. Herakles efsanesinde büyük bir rol oynayan zalim kral. Eurystheus, Amphitryon'un kuzeni ve onun gibi Perseus'un torunudur. Zeus, aklındaki şampiyon için Alkmene'yi Herakles'e gebe bırakınca, kıskanç Hera'nın oyunuyla Perseus torunlarından ilk doğacak olanın krallık elde edeceğini bildirir. Hera da doğacağını bildiği Herakles'in kral olmasını önlemek için, doğum tanrıçası Eileithyia ve Moiraların yardımıyla Eurystheus'un yedi aylıkken doğmasını sağlar. Zeus'un bunu görmemesi için de Ate'yi görevlendirir. Böylece Perseus soyundan doğan ilk çocuk Eurystheus Tiryns, Mykene ve Argolis bölgesine kral olur ve Herakles'i buyruğu altına alarak, onu Herakles'in on iki görevi denen bir sürü güç işler başarmaya zorlar. Herakles büyük kahramanlıklarını hep Eurystheus'un emriyle ve Eurystheus'un çıkarlarına yapar. Onu kıskanan aman vermez kral Herakles'e eziyet etmekten hoşlanmaktadır. Herakles öldükten sonra, Eurystheus onun soyunu Mykene'den kovar. Hyllus liderliğindeki birçok Heraklesoğullarını Atina'ya kaçmaya çalışırken öldürür. Bir süre sonra Heraklesoğullarının savaş ortağı olan Atina'ya karşı sefere çıkar, ama Ioalos tarafından öldürülür. Zalim kralın kafası Alkmene'ye getirilince, gözlerini oyar. Yaygın inanışa göre öldükten sonra kafası buruş buruş olmuş ördek yavrusunun kafasına benzemiştir.\n"
    },
    "Euryale": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisine göre Euryale, Stheno ve Medusa \"gorgon\" olarak nitelendirilmiştir. Aslında hiçbiri birbirinin kardeşi değildir. Ancak evrende sadece bu 3 gorgon bulunduğundan dolayısıyla bu 3 gorgon Zeus tarafından kardeş olarak ilan edildiler.\n"
    },
    "Ferusa": {
        "first_paragraph": "Pherusa ya da Pherousa, nereidlerden bir Nymphedir. Babası, Yunan mitolojisinde \"denizin ihtiyar adamı\", erdemli bir su tanrısı olan Nereus'dur. Annesi ise Okeanos'un kızı Doris'dir. Nereus ile Doris çiftinin 50 kızından sadece birisidir. Adı büyük dalgaları \"taşıyan\" anlamına gelir. Kızkardeşi Dynamene ile birlikte, büyük okyanus dalgalarının gücü ve kudreti ile bağlantılıdırlar.\n"
    },
    "Flegyas": {
        "first_paragraph": "Phlegyas, Yunan mitolojisinde, Ares ve Chryse'nin oğlu, Lapithlerin kralı .\n"
    },
    "Fobos": {
        "first_paragraph": "Fobos, Antik Yunanca Φόβος, “korku” anlamına gelmektedir. Korkunun ve korkma duygusunun tanrısıdır. Savaş tanrısı Ares'in ve Afrodit'in oğludur ve 12 Olimposlu'dan biri değildir. Tanrıça Enyo ve kardeşi Deimos'a karşı Ares ile birlikte savaşması ile bilinir. Roma mitolojisindeki karşılığı Timor'dur.\n"
    },
    "Foibe": {
        "first_paragraph": "Phoebe, Uranus'le Gaia'nın çocukları olan Titanlardandır. Phoebe, karanlık ve gizemi temsil eden tanrıçadır. Geleneksel olarak Ay'la ilişkilendirilen Phoebe, Apollo, Hekate ve Artemis'in anneannesidir. Koios'tan Leto ve Asteria'yi doğurmuştur. Çok güçlü bir kahindir. Delfi tapınağı ona aittir fakat torunu Apollon'a doğum gününde hediye olarak devretmiştir.\n"
    },
    "Forkis": {
        "first_paragraph": "Forkis, Gaia'nın Pontos ile birleşmesinden doğmuştur. Kardeşi Keto ile evlemiştir. Keto, Graiaları ve Gorgonları doğurmuştur. İlk deniz tanrılarındandır ve deniz tanrıçalarından Thoosa onun kızlarındandır.\n"
    },
    "Furies": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Furies, Furiae, Hiddetliler veya Cehennem Tanrıçaları. (Latince'deki furere: öfkeden çıldırmak, kasıp kavurmak sözcüğünden) Gaia ve Uranüs'ün kızları. Üç kardeşlerdir: \n"
    },
    "Ganimedes (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Ganimedes ya da Ganymedes (Latince: Catamitus) Olağanüstü güzelliği nedeniyle Zeus tarafından bir kartalla bugün Kaz Dağı olarak bilinen İda dağından Olimpos'a burada şarap sunucusu olarak hizmet etmek üzere kaçırılan, Homeros'un aktardığına göre ölümlülerin en güzeli olarak nam salmış mitolojik bir karakter.[1]\n"
    },
    "Geras": {
        "first_paragraph": "Geras (Yunanca: Γῆρας, Gēras) Yunan mitolojisine göre ihtiyarlık tanrısıdır. Nyks'in kendi kendine doğurduğu çocuklardan biridir. Vazo resimlerinde yaşlı, pörsümüş bir adam olarak Herakles ile birlikte resmedilir. Gençlik tanrıçası Hebe'nin zıddı olarak görülür.\n"
    },
    "Glafkos": {
        "first_paragraph": "Glafkos, Yunan mitolojisinde Likyalı prens, Hippolokhos'un oğlu ve Troya'nın en kahraman savunucularından birisidir. İlyada'da Diomedes'le karşılaştıkları anlatılır ve ailelerinin konukluk adetlerinden dolayı çarpışmayı bırakarak silahlarını değiştirdikleri söylenir. Glaukos'unki altından Diomedes'inkilerse tunçtandır.\n"
    },
    "Gordios": {
        "first_paragraph": "'Gordios', Yunan Mitolojisine göre Frigya kralıdır.[1] Gordion kentini kurduğu ve oğlu Kral Midas'ın, tanrıça Kibele'den doğduğu da mitolojide belirtilmiştir. Söylentiye göre, o dönemde iç karışıklıklardan bıkan halk kendilerini kurtaracak, ülkeye dirlik düzenlik getirecek kralın bir araba ile kente gireceğine inanmıştır. Bir söylentiye göre: Yoksul bir köylü olan Gordios'un bir rastlantı sonucu köye mal taşırken kapılar kapanınca sabaha kadar beklemesi ve köye arabayla girmesi,onu gören halkın ise onu kral olarak tanımasına neden olması, çünkü daha öncesinde krallarının tartışması ve kapıdan ilk gireni kral kabul edeceklerini söylemeleriymiş. Başka bir söylentiye göreyse: Gordiosun Anadolu'ya göçen Frig kavimlerinin lideri ve Anadolu'ya geçince de Friglerin kralı olmuştur.\n"
    },
    "Halkotauroi": {
        "first_paragraph": "Halkotauroi veya Kolhis boğaları, \"İason ve Altın Post\" adlı Yunan mitolojisinde görülen efsanevi yaratıklardır.\n"
    },
    "Haribdis": {
        "first_paragraph": "Charybdis Yunan mitolojisinde bir deniz canavarıdır. Poseidon'un kızıdır. Diğer tanrıların eşyalarını çalmaktan hoşlanmakta, ancak aldığı eşyayı hemen geri getirmesiyle tanınmaktaydı. Zeus bir gün Charybdis'i büyük bir girdaba dönüştürmüştür.\n"
    },
    "Harmonia": {
        "first_paragraph": "Harmonia, Yunan mitolojisindeki çift soylu karakterlerden birisidir. İlk efsanede Afrodit ve Ares'in, ikincisindeyse Zeus ve Elektra'nın kızı olarak gösterilir, yani ilk efsanede Thebai krallığından, ikincisinde ise Dardanos soyundan gelmektedir. Ama her ikisinde de değişmeyen şey, Kadmos'un eşi olmasıdır.\n"
    },
    "Harpia": {
        "first_paragraph": "Harpialar, eski Yunan mitolojisinde Thaumas ile Elektra'nın üç kızını topluca belirten isimdir. Siren'lere benzeyen bu kanatlı ifritler, fırtınaların ve ölümün sembolü sayılırlardı.\n"
    },
    "Hekatonheir": {
        "first_paragraph": "Hekatonkheirler, Gaia ve Uranüs'un elli başlı, yüz kollu oğulları olan Kottos, Briareus ve Gyesdir. ('öfke', 'güç', 'dehşet')\n"
    },
    "Hektor": {
        "first_paragraph": "Hektor (Yunanca: Ἕκτωρ), Truva krallarından Priam ve eşi Hecuba'nın en büyük oğlu, Paris'in ağabeyi, Dardanus'un torunuydu. Tros'un Ida dağlarında yaşardı. Tüm zamanların en büyük savaşlarından biri olarak kabul edilen Truva Savaşı'nda mücadele eden Truva prensiydi. Ayrıca bu savaşı konu alan İlyada destanının da kahramanlarındandı. Teke tek savaştığı Akhilleus tarafından öldürüldüğü belirtiliyor.\n"
    },
    "Hestia": {
        "first_paragraph": "Rhea ile Kronos'un kızı olan Hestia, Zeus'un en büyük kız kardeşidir. Olimpos'taki tanrıların en kibarı olarak bilinen Hestia, aile tanrıçasıdır, bu yüzden de günlük ev hayatında önemli bir yere sahiptir. Hiçbir mitolojik anlatımda yer almadığı gibi, Antik Yunan'da ona adanan tapınakları da olmamıştır. Ama, Olimpos'ta yanan kutsal ateş ve dünyadaki yanan her ocak onun kutsal mekanı sayılır.\n"
    },
    "Hippodamia": {
        "first_paragraph": "Adrastos'un kızıdır. Lapithler'den Peirithoos ile düğünü sırasında Centaurlar ona sarkıntılık edince, antik dönem ozanları ve sanatçıları tarafından sıkça betimlenen kanlı Lapithler ve Centaurlar Savaşı patlak verir.[1]\n"
    },
    "Hipsipile": {
        "first_paragraph": "Hypsipyle. Lemnos adası kralı Thoas'ın kızı. Lemnos kadınları ayaklanıp kocalarını öldürmeye başlayınca Hypsklye yaşlı babasını kaçırdı ve Khios adasına götürdü. Arganaotlar bu adaya çıktığı zaman Jason'la karşılaştı ve ona âşık oldu. Jason'dan iki çocuğu oldu.\n"
    },
    "Hrisaor": {
        "first_paragraph": "Hrisaor, Poseidon ve Medusa'nın oğlu Pegasus'un kardeşi, Callirhoe'nin Kocası, Geryon'un babası, Oceanus'un damadı.\n"
    },
    "Hygieia": {
        "first_paragraph": "Hygieia, Yunan ve Roma mitolojisinde Hygieia (Ὑγιεία) veya Hygeia (Ὑγεία) olarak geçmektedir ve tıp tanrısı Asklepios'un kızıdır. Sağlık ve temizlik tanrıçasıdır. Babasının iyileştirme temalı mitolojik görevini Hygieia koruma temalı olarak gerçekleştirmektedir. Hijyen kelimesinin etimolojik kökeni de içerdiği anlam bakımından aynı zamanda tanrıçanın ismi ile özdeştir.\n"
    },
    "İakhos": {
        "first_paragraph": "Eleusis Mysteria'larının tanrısı. Bazıları onun Demeter'in oğlu olduğuna inansalarda, asıl inanış Zeus ile Persephone'nin oğlu olduğu yolundadır. Asıl adı Zagreus olan bu çocuğu Zeus kıskanç karısının Zulmünden kurtarmak için şekilden şekle soktu. Onu bir boğa şekline soktuğu gün Hera'nın takipçileri onu yakaladılar ve kestiler. Zeus oğlunun yardımına yetişemedi. Apollon'a cesedinden arta kalanları Parnassos dağına getirmesini söyledi. Apollon çocuğun halen çarpmakta olan kalbini getirdi. Zeus kalbi emdi ve Zagres'i tekrar yarattı. Bu defa ona İakkhos adını koydu.\n"
    },
    "İapetos": {
        "first_paragraph": "İapetos veya İapetus (Yunanca: Ἰαπετός), Uranüs (Gök) ile Gaia'nın (Yer) oğlu olan bir Titan'dır. Okeanos ile Tethys'in kızlarından biri olan Klymene ile evlenmiş ve bunun sonucunda Atlas, Menoitios, Prometheus ve Epimetheus olmak üzere 4 çocuğu olmuştur. Bunun için evrensel tufandan sonra Deukalion, Prometheus aracılığıyla İapetos'a bağlanmaktadır.\n"
    },
    "İksion": {
        "first_paragraph": "İksion Yunan mitolojisinde; Teselya'nın en eski kabilesi olan Lapithler'in kralı, Theseus'un arkadaşı Peirithoos'un babası.\n"
    },
    "İlithiya": {
        "first_paragraph": "İlithiya (Yunanca:Ειλείθυια) Yunan mitolojisine göre doğum tanrıçası. Doğumların iyi ya da kötü sonuçları ona bağlıdır ve bir yerde bir doğumun gerçekleşebilmesi için İlithyia'nın orada olması gerekmektedir. Antik Girit'ten kalma tabletlerde İlithiya'dan doğumları kolaylaştıran ya da zorlaştıran tanrıça olarak bahsedilmektedir. Girit'te açığa çıkartılan çeşitli buluntular neticesinde Neolitik devirden Roma devrine kadar adına tapınıldığı belirtilmektedir.[1] Çeşitli kaynaklarda Zeus ve Hera'nın kızı olduğu belirtilmektedir.[2] Hera, rakibelerini Eileithyia'yı göndermeyerek cezalandırırdı (Leto, Alkmene). Hera'nın sözünden ayrılmaz, onun buyruklarını harfi harfine yerine getirir.\n"
    },
    "İlos (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Ilus (/ˈiːloʊs/; Ancient Greek: Ἶλος Ilos), Yunan mitolojisinde bir Truva kralıdır. Birden fazla mitolojik karakterin ismidir.[1]\n"
    },
    "İrini": {
        "first_paragraph": "İrini, (Ειρήνη ; Yunanca barış; Roma mitolojisinde Pax), Horae'lerden biridir ve barışın kişileştirilmiş halidir. Güzel bir kadın olarak tasvir edilir.\n"
    },
    "Kaineus": {
        "first_paragraph": "Kaineus: Lapithlerden Elatos'un kızı. Poseidon bu kıza gönül vermişti. Güzel kız aşık tanrıdan cinsiyetinin değiştirilmesini ve yaralanmaz bir delikanlı haline sokulmasını istedi ve tanrı Poseidon isteğini kabul edip onu erkeğe dönüştürdü ve adı Kaunos oldu. Lapithlerle Kentaurlar arasındaki meşhur savaşa katıldı. Yaralanmadığı için Kentaurlar onu sopayla dövüp dirir diri toprağa gömdüler.\n"
    },
    "Kalliope": {
        "first_paragraph": "Kalliope (Yunanca: Καλλιόπη), Yunan mitolojisindeki müzlerden (ilham perileri) biri. Yunanca \"Καλλιoπε\" - \"güzel sesli\"den gelmektedir. Müzlerin en büyüğü ve en zekisidir. Tanrı Apollo'dan Orfe ve Linus adlarında iki oğlu olmuştur. Kalliope epik şiirin, destanların ilham perisidir. Bu yüzden, mitolojiye göre, şairlere epik şiirleri, destanları ilham eden, yazdıran odur.\n"
    },
    "Kampe": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Kampe, Tartarus'u gözetlemekle yükümlü, Kiklop ve Hekatonkheirları oraya kilitleyen Kronos tarafından görevlendirilen gardiyandır.\n"
    },
    "Kaos (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Khaos (Xάος), Yunan mitolojisinde \n(boş uzam, boşluk, uçurum, kaos'un tanrısı) ilk tanrı olan Khaos, Düzen'den ya da öteki adıyla Evren'den (Kosmos) önce gelmiştir. Platon'un Timaios diyaloğunda ele aldığı şekliyle, Khaos'u yaratan ve babası olan İlk Tanrı Kronos, var olan şeyleri düzene koymuş, onlara biçim vermiş, ama onları yaratmamıştır.\n"
    },
    "Kapaneus": {
        "first_paragraph": "Kapaneus, Yunan mitolojisinde Polyneikes önderliğinde Thebai'yi almaya çalışan yedi kahramandan biri. Kapaneus, Zeus'un bile kendine engel olamayacağını söyleyip övününce ceza olarak yıldırımla çarpılır. Ceset yakılırken karısı Euadne, kendini odun yığınının alevleri arasına atar.[1]\n"
    },
    "Kassandra": {
        "first_paragraph": "Kassandra, Troya Kralı Priamos ve Hekabe'nin en güzel olduğu rivayet edilen kızıdır. Kassandra aynı zamanda Yunan mitolojisinin bir kahramanıdır. Savaşı yaşamış ve savaşta ağabeyi Hektor'u ve sözlülerini kaybetmiştir. Troya atı'nın getireceği tehlikeden dolayı çevresini uyarmaya çalışmıştır, ancak dinleyeni olmamıştır.\n"
    },
    "Katreus": {
        "first_paragraph": "Katreus. Minos'un oğlu. Bir kehanet ocağının çocuklarından biri tarafından öldürüleceğini söylediği Girit kralı. Bunun üzerine oğlu Althaemenes, kız kardeşi Apemosyne ile birlikte Girit'i terk eder ve Rodos'a yerleşir. Hermes, Apemosyne'ye tecavüz ettiğinde, Althaimenes buna inanmaz ve kardeşini tekmeleyerek öldürür.\n"
    },
    "Kebren": {
        "first_paragraph": "Cebren, Yunan mitolojisindeki okeanidlerden biri. Diğer okeanidler gibi Tethys ve Okeanos'un çocuğudur. Bir nehir-tanrı olan Cebren'in nehri Troy yakınlarında bulunmaktadır.\n"
    },
    "Keroessa": {
        "first_paragraph": "Keroessa (Yunanca Κερόεσσα) , Argos kralı İnakos(en)'un kızı Io ile Tanrılar tanrısı Zeus'un ilişkisi sonucu dünyaya gelen kızı. Keroessa deniz tanrısı Poseidon ile sevişerek Byzantion'un kurucusu Byzas'ı doğuracaktır.\n"
    },
    "Keryneia Geyiği": {
        "first_paragraph": "Keryneia Geyiği ya da Kyrenitis adlı büyük geyik, mitolojide Ay ve Avcılık Tanrıçası Artemis'in kutsal hayvanıdır.\n"
    },
    "Keto (mitolojik yaratık)": {
        "first_paragraph": "Keto, Gaia'nın Pontos ile birleşmesinden doğmuş  tanrıça. Kardeşi Phorkys ile birleşip Graiaları ve Gorgonları doğurur.\n"
    },
    "Kiknos (Poseidon'un oğlu)": {
        "first_paragraph": "Kyknos, Yunan mitolojisinde Poseidon ile Calyce'nin oğlu.[1] Kyknos'un kardeşleri Kymopoleia, Amykos, Bentheskyme ve Triton'dur. Kişi, Biga Yarımadası'nda yer alan Kolonai şehrinin kralı olmuştur. Kyknos, Akhilleus (Aşil) tarafından Troya (Truva) önlerinde öldürülmüş ve babası Poseidon tarafından kuğuya dönüştürülmüştür.[2]\n"
    },
    "Killene Dağı": {
        "first_paragraph": "Killene dağı (Yunanca Κυλλήνη) Yunanistan'ın Antik Peloponnesus (Mora) yarımadasında yer alan bir dağın adı olup, Yunan mitolojisinde tanrı Hermes'in bu dağda doğduğu için Killenius adıyla anılmaktadır.\n"
    },
    "Kimera": {
        "first_paragraph": "Kimera (İngilizce: Chímera), Yunan mitolojisinde tek bir vücutta çeşitli canlıların kimi uzuvlarına sahip, ağzından ateş püskürten yaratık. Genellikle yaratığın bir başı aslan, bir başı keçi, gövdesi aslan ve kuyruğu yılan olarak tasvir edilir.\n"
    },
    "Kimopoleia": {
        "first_paragraph": "Kymopoleia (Antik Yunanca: Κυμοπόλεια), Yunan mitolojisinde deniz fırtınalarının tanrıçası. Ebeveynleri denizlerin ve depremlerin tanrısı Poseidon ve 50 nereidden biri -ve aynı zamanda Poseidon'un karısı olan Amfitriti'dir. Fazlasıyla yıkıcı bir güce sahip olduğu için babası ve diğer Olimpos Tanrıları tarafından sevilmez bu yüzden onlardan çok uzakta, Atlantik Okyanusu'nun ortasında yaşar. Babası onu Gaia'nın çocuğu olan yüz kollu devlerden biri Briareus'la evlendirmiştir.[1] Kardeşleri  Amykos, Kyknos, Bentheskyme ve Triton'dur.\n"
    },
    "Klimene": {
        "first_paragraph": "Klymene, Okeanos ile Tethys'in kızı. Helios bu kıza gönül vermişti. Bu birliktelikten Phaeton doğdu. Ayrıca İapetos'un karısı ile içlerinde Atlas'ın da bulunduğu on üç çocuğunun annesidir.\n"
    },
    "Kokitos": {
        "first_paragraph": "Kokitos (Kokytus), (Yunanca: Κωκυτός/) Yunan mitolojisinde Hades'in 5 ırmağından biridir. Aynı zamanda Dante'nin yazdığı İlahi Komedya'da \"inferno\" kısmında geçen, cehennemin en dibidir. İhanet edenler ve döneklerin gittiği yerdir.[1]\n"
    },
    "Koronis": {
        "first_paragraph": "Koronis, tıbbın ve sağlığın tanrısı Asklepios'un annesidir. Apollon'dan gebe kaldıktan sonra onu aldatır ve bunu öğrenen Apollon, Koronis'i cezalandırmak için Artemis'ten yardım ister. Artemis Koronis'i diri diri yanması için odun yığınının üzerine atar, ölmek üzere olan Koronis'in karnından Apollon çocuğu Asklepios'u alır.\n"
    },
    "Kratos (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Kratos (Κράτος), dayanıklılık ve gücün tecessümüdür.[1] Sparta'da doğmuştur. Pallas ve Stiks'in oğludur.[1] Kratos ölümlü yarı-tanrıdır. Kratos ve kardeşleri Zelus (\"Şevk\"), Nike (\"Zafer\") ve Bia'nın (\"Şiddet\") Zeus'un kanatlı güçleriydiler.[1]\n"
    },
    "Labirent": {
        "first_paragraph": "Yolların ya da geçitlerin çokluğu, karışıklığı yüzünden içinden kolay kolay çıkılamayan yerlere labirent veya dolambaç denir.\n"
    },
    "Laodamia": {
        "first_paragraph": "Laodamia, Yunan mitolojisinde Bellerophontes'in kızı ve Zeus'un sevgilisi. Lykia kralı Sarpedon bu aşkın sonucu dünyaya gelmiştir. Artemis tarafından öldürülmüştür.\n"
    },
    "Laomedon": {
        "first_paragraph": "Laomedon (Λαομέδων), Yunan mitolojisinde Truva kralıdır. İlos'un oğlu, Priamos'un babasıdır. Laomedon İlyada'da yer almaz ama kentin geçmişinde dönek, korkak, ikiyüzlü bir kral olarak önemli bir yer tutar.\n"
    },
    "Lapitler": {
        "first_paragraph": "Lapitler(/ˈlæpɪθs/; Ancient Greek: Λαπίθα) Yunan Mitolojisinde efsanevi kavimdir. Memleketleri Teselya'da, Peneus Vadisinde ve Pelion Dağındadır. Cesur savaşçılar olarak bilinmektedirler.\n"
    },
    "Leda": {
        "first_paragraph": "Leda, Yunan mitolojisine göre Zeus'un eşlerinden biri. Leda (Yunanca : Λήδα [lɛ͜ɛda͜a]),  Aetolia kralı Thestios'un kızı ve Sparta Kralı Tyndareos'un eşidir. Zeus kuğu şeklinde görünüp Sparta Kralı Tyndareos'un eşi Leda isimli güzel kızla birlikte olmuştur. Fakat Leda, aynı gece kocası Tyndareos ile de beraber olduğu için iki yumurta yumurtlar. Truva Savaşı'na neden olacak dünyanın en güzel kızı Helen ve Pollux'un (Polydeuces) babaları Zeus iken Castor ile Clytemnestra Tyndareos'un çocuklarıdır. Ayrıca Zeus, Helen'in doğum anısına kuğu figürünü gökyüzüne takımyıldızı olarak yerleştirir. \n"
    },
    "Likorias": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde bir nymphe, nereidlerdendir. Nereus ve Doris'in 50 kızından birisidir. Virgil'de sarı saçlı olarak betimlenmiştir. Diğer nereidlerle birlikte genelde iyi huylu olarak tanımlanmış, Akdeniz ile ilişkilendirilmiştir. Nereidler Antik Yunan'da sık sık Poseidon'un yanında betimlenirler.\n"
    },
    "Linus (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Linus veya Linos, Yunan mitolojisi'nde Apollon'nun 3 oğlundan herhangi birini temsil edecek şekilde kullanılır:\n"
    },
    "Lissa": {
        "first_paragraph": "Lyssa, Yunan mitolojisinde gece Nyx ile Uranos'un kızı. Herakles'in karısı ve çocuklarını öldürmesine neden olan delilik iblisi olarak bilinir.[1]\n"
    },
    "Lotis": {
        "first_paragraph": "Lotis, Yunan mitolojisinde bir nymphe. Poseidon ve Nereus'un kızıdır. Priapus ona tecavüz etmeyi denemiş, o da kaçabilmek için bir lotüs ağacına dönüşmüştür. Daha sonra, Dryope bu ağaçtan çiçek toplamaya kalkışınca nilüfer çiçeğine dönüşmüştür.\n"
    },
    "Maia (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Maia, Yunan mitolojisinde yağmur perisidir. Babası Atlas, annesi bir Okeanid olan Pleione'dir. Asterope, Electra, Taygete, Dryope, Celaeno, Alcyone kardeşleridir. Bu 7 kardeşe Pleiad (Ülker) denilmektedir. Maia en yaşlı ve en güzel olanıdır. Kyllenne Dağı'nda yalnız yaşarken Zeus onu görür ve onunla ile birlikte olur. Hermes onun Zeus'tan oğludur. Mayıs ayına adını vermiştir.\n"
    },
    "Makaria": {
        "first_paragraph": "Macaria veya Makaria, (anlamı \"kutsanmış\"), Herakles ile Deianeira'nın kızıdır.[1] Kardeşlerinin Eurystheus'u yenmesi için kendisini feda etmiştir.\n"
    },
    "Medus": {
        "first_paragraph": "Medus, Yunan mitolojisinde kral Egeus ile Medea'nın oğludur. Medea ile sürgün edilişinin ardından annesinin onuruna Media şehrini kurduğu ve Medler'in atası olduğu söylenmektedir.\n"
    },
    "Melite": {
        "first_paragraph": "Melite, Yunan mitolojisinde bir nymphe, Naiadlardandır. Herkülle birlikteliğinden Hyllus doğmuştur.\n"
    },
    "Melpomene": {
        "first_paragraph": "Melpomene (şarkı söylemek), Yunan mitolojisinde müzlerden (musalardan) yani ilham perilerinden biri. Trajedinin ilham perisidir.\n"
    },
    "Menelaos": {
        "first_paragraph": "Menelaos, Mykene kralı Agememnon'un kardeşi ve Helen'in kocasıdır.[1] Sparta prensesi Helen'le evlenerek Helen'in babasının ricası üzerine Sparta kralı olmuştur. İyi bir savaşçı denebilecek nitelikte bir askerdir. Truva Prensi Paris Helen'i kaçırır.[2] Tabi buna Helen de razıdır. Menelaos deliye döner ve abisinden yardım ister. Abisi önceden tüm Yunan şehir devletlerini bir çatı altında toplamayı başarmıştır. Sonuçta, tüm Yunanistan Truva'ya karşı birleşti. Savaştan sonra Menelaos Helen'i geri alır ve Sparta'ya geri döner. Beraber yaşlanarak ölürler.\n"
    },
    "Menoitious": {
        "first_paragraph": "Menoitious, titan Iapetus ve  Klymene'nin oğlu;  Atlas,  Prometheus ve  Epimetheus'un kardeşidir.İsmi antik Yunanca sözcükler olan Menos (-ebilmek) ve Oitos (akıbet) sözcüklerinin birleşiminden oluşmuştur.Varolan kaynaklara bakıldığında şiddetli öfkenin, düşüncesizce hareket etmenin ve faniliğin tanrısı olabileceği düşünülür.\n"
    },
    "Merkür (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Merkür, önemli bir Roma tanrısıdır. O maddi kazanç, ticaret, belagat (ve dolayısıyla şiir), mesajlar / iletişim (kehanet dahil), gezginler, sınırlar, şans, hile ve hırsızların tanrısıydı. Ayrıca yer altında ruhlara rehberlik ediyordu.[1][2][3]\n"
    },
    "Minos": {
        "first_paragraph": "Minos, Yunan mitolojisinde Zeus ile Europa'nın oğlu ve sertliği ile adalete saygısıyla ünlü Girit monarşisinin efsane kralıdır.[1] Adından ötürü bu monarşiye Minoyen denmiştir. \"Mutluluk\" demek olan Minos adı, Firavun ya da Ceasar gibi, belki de sadece hanedan unvanıdır.\n"
    },
    "Mnemosine": {
        "first_paragraph": "Mnemosyne (Yunanca telaffuz: [mnɛːmosýːnɛː]; Yunanca: Mνημοσύνη), Yunan mitolojisi'nde hafızanın tecessümü olan Titan, tanrıça, Gaia ve Uranüs'nın kızı. Yakışıklı bir çoban kılığına girmiş Zeus'la dokuz gece beraber olduktan sonra, ilham perileri olarak bilinen, dokuz kızları olmuştur:\n"
    },
    "Momos": {
        "first_paragraph": "Momus veya Momos (μῶμος), Yunan mitolojisinde taşlama, alay, eleştiri ve haksız eleştirinin kişileştirilmiş tanrısıdır.\n"
    },
    "Müzler": {
        "first_paragraph": "İlham perileri, Musalar veya Müzler (Grekçe: Mουσαι, romanize: Mousai, Latince: Musa), Yunan mitolojisinde kardeş tanrıçalardır. Geleneksel olarak dokuz tanedirler. Başlangıçta muhtemelen sadece \"şiir\" tanrıçasıyken zamanla bilim ve diğer sanatlarla da ilişkilendirilmişlerdir.[1] Hiçbir Müz plastik sanatlarla (heykel, resim) ilişkili kılınmamıştır. Bu, belki de inanıldıkları toplumlarda el ile çalışmanın değersiz sayılmasındandır.[2]\n"
    },
    "Neleus": {
        "first_paragraph": "Neleus, (Yunanca: Νηλεύς), Yunan mitolojisinde bir karakterdir. Poseidon ile Tyro'nun oğlu, Pelias'ın ikizidir. Önceleri Meliboea adıyla anılmış, yaşadığı kötü bir olaydan korkup benzi atınca Chloris (Yunanca: χλωρος) adlı çiçek tanrıçasıyla evlenmiştir. Chloris'ten üç oğlu (Nestor, Alastor, Chromius), bir de kızı (Pero) olmuştur. Herakles ile girdiği bir çarpışma sırasında ölmüştür.\n"
    },
    "Nemf": {
        "first_paragraph": "Nymphler (Nymphe veya Türkçe nemf, nimf ya da diğer bir deyişle \"peri\" olarak da anılırlar) Yunan Mitolojisi'nde yeri ve denizi dolduran sayısız çokluktaki dişi, tanrısal varlıklardır. Ölümsüz değillerdir ama tanrılar gibi ambrosia ile beslendiklerinden çok uzun yıllar yaşarlar ve hep genç ve güzel kalırlar. Ambrosia balımsı bir maddedir ve uzun yıllar yaşamı sağlar doğurganlık ve zariflik simgesidirler. Mitlerde genellikle güzellikleri yüzünden başlarından geçenler anlatılır, genel olarak perilerin güzelliğine vurgu yapılır.\n"
    },
    "Nereid": {
        "first_paragraph": "Nereid, Yunan mitolojisinde Denizci Nereus ve Doris'in 50 kızına verilen isimdir. Su altı perileri olarak da isimlendirilen Nereidler denizlerin altındaki gümüş mağaralarda yaşamaktadırlar. İyi yüreklidirler ve denizde zora düşen herkese yardım ederler. Nereidlerden mitlerde en çok Thetis (Suyun Tanrıçası ve Aşil'in annesi) ve Amphitrite'nın (Deniz Dibi Tanrıçası ve Poseidon'un Eşi)  isimleri geçmektedir.\n"
    },
    "Nereus (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisi'nde Nereus (Eski Yunanca: Νηρεύς, romanlaştırılmış: Nēreús), Gaia'nın (Toprak) ve oğlu Pontos'un (Deniz) en büyük oğluydu. Nereus ve Okeanos'un kızı Doris evlenirler. Ege Denizi'nde birlikte yaşarlar. 50 kızın (Nereidler) ve bir oğlanın (Nerites) ebeveynleri oldular.\n"
    },
    "Nerites": {
        "first_paragraph": "Nerites, Yunan mitolojisinde Nereus ile Doris'in oğlu olup güzelliği ile Afrodit'i kendine aşık etmiştir.\n"
    },
    "Nike (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Nike (Yunanca telaffuz: [nǐːkɛː]), Yunan mitolojisinde zafer tanrıçasıdır. Roma mitolojisindeki karşılığı Victoria'dır.\n"
    },
    "Nomia": {
        "first_paragraph": "Nomia, Yunan mitolojisinde kralın kızı ile birlikte olunca gözleri oyulan Daphnis'e âşık olan bir su perisinin adıdır.\n"
    },
    "Ocyrrhoe": {
        "first_paragraph": "Ocyrrhoe, Yunan mitolojisinde Pegasus'un kardeşlerinden biri. Zeus'un veliahtı, Poseidon'un kız kardeşidir. Uçan at olarak betimlenmektedir.\n"
    },
    "Oikles": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Oecles (Οἰκλῆς<) veya Oecleus  (Grekçe: Οἰκλεύς)[1]  Argos'un kralı, Amphiaraos'un babası, Antiphates'in veya Mantius'un oğlu ve Melampus'un torunu.[2][3][4][5]\n"
    },
    "Okeanos": {
        "first_paragraph": "Okeanos, Yunan mitolojisinde, Uranus ile Gaia'nın ilk çocuğu ve ilk Titan'dır. Tüm okyanusların kişileşmiş hâli olan Okeanos, genelde kaslı bir adamın uzun sakallı ve boynuzlu yüzüyle simgelenirdi. Okeanos'un alt kısmı bir yılanı andırıyordu.\n"
    },
    "Adagan": {
        "first_paragraph": "Adagan Han (Adağan Han) - Türk ve Altay mitolojisinde Dağ Tanrısı. Atagan Han veya Adahan Han olarak da bilinir. Dağları ve üzerinde yaşayan varlıkları korur. Özellikle dağlardaki at ve sığır sürülerinin koruyuculuğunu yapar. Buralardaki canlılara zarar verenlere çok kızar. Eski biçiminin Pataghan olduğunu ileri süren görüşler vardır. Koruduğu varlıkları kıskandığı söylenir.[1]\n"
    },
    "Aksaçlı": {
        "first_paragraph": "Aksaçlı - Türk halk kültüründe ihtiyar kadın. Değişik Türk dillerinde Aksaşlı, Ağşaşlı, Akçaçtı olarak söylenir. “Göksaçlı” tabiri de kullanılır. Yaşlı kadın, nine. Bir bölgenin tanınmış en yaşlı kadını. İyi niteliklere sahiptir. Çoğunlukla bu dünyada kimsesiz ve yalnızdır. Yolda kalmış, evinden uzak, yabancı kahramanlar daima, tesadüfen böyle bir ninenin evine sığınır ve orada konaklarlar, dinlenirler. Bazen de Aksaçlı, otalar (ilaçlar) hazırlayarak yiğidin yaralarını iyileştirir. Ettiği dualar hep kabul olur. Asvir edilirken “gümüş saçlı” mecazı da tercih edilir. Örneğin Sogotoh destanında Sabıya Bay Toyun ve Sabıya Bay Hotun adlı bir ihtiyar karıkocanın adı geçer. Dünyadaki hemen her medeniyette yaşlılık ve onun simgesi olan ak saçlar deneyimi ve bilgeliği simgeler. Erkekler için Aksakallı tabiri kullanılır.\n"
    },
    "Alankova": {
        "first_paragraph": "Alankova (Moğolca: Алунгоо, Buryatça: Алан-гуа, Rusça: Алан-гоа, Azerice: Alanqova) - Türk/Moğol mitolojisinde özellikle Moğolların soyundan geldiklerine inandıkları ana. Alanguva, Alanhova, Alangova da denir.\n"
    },
    "Alaş Han": {
        "first_paragraph": "Alaş Han (Kazakça: Алаша хан veya Алаш хан)- Kazak mitolojisinde söylencesel hakan. Alaşa Han da denilir. Alaş boyunun kurucusu ve Kazakların atası olarak kabul edilir. Diğer Türk boylarınca da büyük saygı gösterilir. İslamiyet öncesi Türklerin savaşırken Alaş! Alaş! diye bağırdıkları bilinmektedir. Alaş Han’ın oğlunun adı Kazak Han’dır. Türbesi (Alaşa Han Kümbeti) Kazaklarda kutsal bir ziyaret olarak kabul edilir.[1]\n"
    },
    "Aldacı": {
        "first_paragraph": "Aldacı, Türk ve Altay mitolojisinde Ölüm Tanrısı. \"Aldaçı Han\" olarak da bilinir. Yeraltı tanrısı Erlik'in insanların canını alması için yeryüzüne gönderdiği[1] ve onun elçisi olduğuna inanılan kötü ruh. Ölüm meleği. İslamiyet sonrası Azrail ile özdeşleşmiştir.\n"
    },
    "Alığ Han": {
        "first_paragraph": "Alığ Han - Türk ve Altay mitolojisinde Körler Tanrısıdır. Bir dağ ruhudur. Kör bir ihtiyardır. Alı Han (Alı Xan) veya Alu Han (Alu Xan) olarak da bilinir.\n"
    },
    "Allay Han": {
        "first_paragraph": "Allay Han (Yakutça: Эллэй, Rusça: Эллэй veya Эллэ́й, Azerice: Əlley) - Türk ve Altay mitolojilerinde Vatan Tanrısı. Alay Han veya Alıy Han olarak da bilinir. Vatanı korur. Işıklı bir görüntüsü vardır. Karısının adı da aynıdır (Alay Toyon ve Alay Hatun olarak bilinir).[1][2] Yurduna ihanet edenlere hastalık ve bela getirir. İlk Ata olan Elley ile adında bir bağlantı vardır. Fakat aynı kişi olduklarını öne sürmek pek mümkün görünmemektedir. Halay sözcüğü de toplumsal birlikteliğin simgesel bir dışavurumudur ve aynı kelime kökünden gelir.\n"
    },
    "Alma Ata (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Almatı - Türk ve Orta Asya mitolojilerinde özellikle Kazak efsanelerinde adı geçen söylencesel evliya.\n"
    },
    "Alma Hanım": {
        "first_paragraph": "Alma Hanım - Türk/Moğol mitolojisinde Savaş Tanrıçası. Özellikle Moğollarda savaşçı tanrıça olarak yer alır. Türk kültüründe kadınların savaşçılığı yaygın olup, bu realite masallarda ve mitolojide de yansımaktadır. Türk-Moğol algılayışında kadın hiçbir zaman eve kapatılıp, saklanan biri değildir. Sosyal hayatta aktif rol alır. Moğol kaynaklarında Alma Hatan (Alma Hatun) olarak bahsi geçer.\n"
    },
    "Alp (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Alp (Osmanlıca: الپ, Çuvaşça: Улăп, Rusça: Улып, Tatarca: Alıp) – Türk ve Altay efsanelerinde ve masallarında genel olarak Cengaver anlamına gelen sözcük. Alıp veya Alpagut (Alpağut, Alpavut) da denir.\n"
    },
    "Alpamış": {
        "first_paragraph": "Alpamış (Kazakça: Алпамыс / Alpamıs, Özbekçe: Alpomish / Алпомиш, Başkurtça: Алпамыша, Rusça: Алпамыш, Azerice: Alpamış, Tatarca: Алпамша, Altayca: Алып Манаш) - Türk ve Altay mitolojilerinde söylencesel kahraman. \"Alpamsı Han\" olarak da bilnir.\n"
    },
    "Altay Han": {
        "first_paragraph": "Altay Han - Türk, Altay ve Moğol mitolojisinde Dağ Tanrısıdır. Bazen Altın Tanrısı olarak da görünür. Altın Han, Altun Han, İlten Han olarak da söylenir. Moğol mitolojisinde Altan Han veya Alt Han olarak bilinir.\n"
    },
    "Altınçağ": {
        "first_paragraph": "Altınçağ, insanların mutluluk, zenginlik ve huzur içinde özgür ve kavgasız yaşadığı geçmiş bir dönemi anlatır.\n"
    },
    "Ama Hanım": {
        "first_paragraph": "Ama Hanım - Türk ve Altay mitolojilerinde Yaratıcı Tanrıça. Amma Hanım olarak da söylenir. İskitlerdeki Apa (Abay) adlı Tanrıça ile arasında bir bağ olması[1] da muhtemeldir. Umay ile aynı Tanrıça olduğu ileri sürülmektedir. Sümerlerde de Ama adlı bir Tanrıça mevcuttur.[2] Anadoluda ama, eme, apa, ebe gibi sözcükler hep kadın akrabaları anlatır. Bazen evi koruyan bir Tanrıça olarak adı geçer.\n"
    },
    "Ambar Ana": {
        "first_paragraph": "Ambar Ana - Türk ve Altay mitolojisinde Dişilik Tanrıçası. Kadınları ve kadınların yaptığı işleri gözetir.[1] Kadınların çalışmalarına bolluk verir. Kendisi için yapılan törenler vardır.[2] Kadın şamanlar ondan yardım dilerler.\n"
    },
    "Andar Han": {
        "first_paragraph": "Andar Han - Türk ve Altay mitolojilerinde Ateş İyesi. Andır Han olarak da bilinir. Ateşi korur. Bazen kızarak yeryüzünde yangınlara neden olur. Elinde bir yola (meşale) ile betimlenir.[1] Saçları ateştendir. Gözleri alev saçar. Heybetli ve kaslı bir görünümü vardır. Meşalesi kendiliğinden hiç sönmeden sürekli yanar. Bitkilerin koruyucu Tanrısı olarak da görülür. Yeraltının veya cehennemin koruyucusu[2] olarak da söylenir.\n"
    },
    "Arpağ": {
        "first_paragraph": "Arpağ - Türk ve Altay mitolojisinde ve halk kültürlerinde efsun[1] anlamına gelir. Büyülü söz, mistik dua, sihir demektir. Arbağ (Arba) veya Arvağ (Arva) olarak da söylenir. Yine aynı kökten türeyen Arvaş, Arbaş, Arbış, Arbuz sözcükleri de aynı anlamları içerir.\n"
    },
    "Asar (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Asar (Bulgarca: Аси, Boşnakça: Æsiri, Rusça: Асы, Azerice: Asar) - Türk, Altay, Moğol ve Tibet mitolojilerinde Tanrılar Yurdu. Azar olarak da söylenir. Tanrıların yaşadığı Gökyüzü demektir. Aynı sözcük ilah anlamına da gelir. Azeri ulus adının buradan türediğini ileri süren bazı görüşlerde mevcuttur.[1] Tibet ve Moğol metinlerinde de yer alan, hatta İskandinav mitolojilerinde dahi benzer bir sözcükle “Aesir” şeklinde Tanrılar topluluğunu ifade eden ortak bir unsurdur. Asarı sözcüğü de Tibetçede Göksel Tanrıları tanımlamakta kullanılır. Moğolcada asar çadır demektir. Türklerde göğün büyük bir çadır olarak algılanması fikrinin bir başka örneğidir.[2] Çok Tanrılı dinlerin neredeyse tamamında Tanrılar topluluğunun insanlardan uzak bir yerde (genelde göklerdeki bir dağda) yaşadığı inancı yaygındır.\n"
    },
    "Atay Han": {
        "first_paragraph": "Atay Han - Türk ve Moğol mitolojilerinde Ceza Tanrısı. Suçluları cezalandırır. Hiçbir suçu cezasız bırakmaz. Ordusunda 6666 tane yenilmez askeri vardır. Galta Ulan (Kızıl Ateş) olarak da bilinir. Karısının adı Mayas’dır. Moğol mitolojisinde çok önemli bir yere sahiptir, üst düzey Tanrılar arasında yer alır. Moğollara göre 44 Doğu Tanrısının başıdır. Üç oğlu vardır. (Üç Şaraday Han’lar): - Sagan Hasar, - Şara Hasar, - Hara Hasar.\n"
    },
    "Atilla Destanı": {
        "first_paragraph": "Atilla Destanı Türk destanlarından, Batı Hun Hükümdarı Atilla'nın yaşamını ve kahramanlıklarını anlatan destandır.\n"
    },
    "Ay Han": {
        "first_paragraph": "Ay Han - Türk ve Altay mitolojisinde Ay Kağanı. Moğolca da Sara Han veya Hara Han olarak bilinir. Oğuz Han’ın ikinci eşinden olan oğludur. Ongunu kartaldır. Kartal hükümranlığı simgeler. Buryatçada Hara sözcüğü Ay demektir (Moğolca Sara), bazı kayıtlarda Oğuz Han’ın babasının adı Kara Han, iken bazı kaynaklarda Ay olarak gösterilmesi bu kelime benzeşimi nedeniyle olabilir. Hâlbuki gerçekte Ay Han, Oğuz Han’ın oğlunun adıdır. Ay pek çok kültürde dişil bir varlıktır, ancak Türklerde hem dişi hem de erkek Ay Tanrısı mevcuttur. Fakat özellikle vurgulanması gereken husus, Ay Han’ın bir Tanrı değil, kutsal bir kişi olarak kabul edildiğidir. Ay sözcüğü burada nitelik veya özellik değil bir sıfattır. Ay Ata ile karıştırılmamalıdır.\n"
    },
    "Aylanu": {
        "first_paragraph": "Aylanu, Türk halklarının şaman inancında bir kişinin (örneğin bir hastanın) canının kurtarılması için başka bir insanın canının feda edilmesi veya bir hayvanın kurban edilmesi demektir. Bir örneği Deli Dumrul öyküsünde yer alır. \"Aylanu\" veya \"Aynalu\" kelimeleri Kırgızca ve Kazakçada kullanılır, \"başına dolayım, azizim, canım\" gibi anlamları olduğu söylenir. Kırgızcada \"Köçöt\" olarak da ifade edilir.[1][2] Aldacı (İslam sonrası Azrail) ile karşılaşan Deli Dumrul’un ana babası onun yerine ölmeyi kabul etmezler. Yalnız karısı kabul eder. Bunun üzerine Aldaçı, Dumrul ve karısını bağışlar, ana babasını ceza olarak öldürür.\n"
    },
    "Azna Han": {
        "first_paragraph": "Azna Han - Türk ve Altay mitolojisinde Fesat Tanrısı. Yaygın olarak Ayna Han adıyla da bilinir. Adna Han da denir. Yeryüzünde kargaşa çıkarır. Kötülüğe dair tüm nitelikleri bünyesinde barındırır. Fırsat bulduğunda İnsanlara ve yeryüzüne zarar verir. Yeraltında yaşar. Ayna Han’a bağlı kötü ruhlar vardır ve onlar da Aynalar (Aznalar) adıyla anılır.[1] Yeryüzünde kötülük çıkarmak istediği zaman bu ruhları gönderir. Aynalar bu anlamda şeytan kavramı ile özdeşleşmişlerdir.[2] İnsanların ruhlarını çalıp götürerek hastalık verirler. Bazen Ayna Han, çocukları çalar ve kaçırır. Bazı Türk boylarında Cuma veya Perşembe gününe Ayna Gün adı verilmiştir.[3] Burada bu günlere yüklenen olumsuz bir anlamdan daha çok, yeraltındaki ruhların sadece o gün izin verilerek dünyadaki evlerini görmelerine izin verildiği için bu adı taşıdığı anlaşılmaktadır. Bazen destanlarda Ayına Hotun (Ayna Hanım) adlı dişi bir karaktere de rastlanır.\n"
    },
    "Basaman": {
        "first_paragraph": "Basaman Han - Türk ve Altay mitolojisinde Deniz Tanrısı. Denizlerden sorumludur. Korkusuz bir alp olarak nitelenir. Elinde üç çatallı kargısı vardır. Yanında taşıdığı dokuz kollu tuğu yırtıcı hayvan kuyruklarından oluşturulmuştur.\n"
    },
    "Bayçura": {
        "first_paragraph": "Bayçura (Tatarca, Rusça: Бичура), Türk ve Tatar mitolojisinde kiler cini, Bıçura olarak da bilinir. Evlerde ve bodrumlarda yaşar. Kadın kılığına girer. Kırmızı giysili olarak betimlenirler.[1] Genelde evde, ocağın arkasında veya kilerde veya çatı altında yaşar. Hiç çekinmeden gürültü patırtı yapar. \"Küves\" denen içkiyi çok sever. Tatar Türklerinde, “Ocak başında Bıçura belini boğmuş oturur.” şeklindeki bilmecenin yanıtı Küves Fıçısı’dır. Yemeğe çok düşkündür. İnsanların yiyip bitiremediği bütün yemeği o yer. Kızdığı zaman tabakları kırar ve yemeği de döküp evi uzun süre için terk eder. Biçura, çok pis bir yaratık olarak da bilinir, temiz yerlerden nefret eder. Bu yüzden ondan kurtulmak için ilk şart evi temiz tutmaktır. Aniden bağırır, güler, oynar, şaka yapar, uyuyan insanı yatağından alıp başka yere taşır. Çoğu zaman evdeki eşyaların yerini de değiştirir veya gizler. En sevdiği eşyalar, anahtar, iğne, bıçak, makastır. Geceleyin kilitlenen kapıları açar veya tersine açık kapıyı kilitler.[2] Bazen yangın çıkarır. Uzun süre ocak yapılmayan evleri severmiş. Bu yüzden Tatar Türkleri, yeni ev yapar yapmaz her şeyden önce ocağını yaparlar.\n"
    },
    "Bayındır Han": {
        "first_paragraph": "Bayındır Han - Türk söylencelerinde adı geçen efsanevi kağan. Bayundur Han olarak da bilinir. Korkut Ata (Dede Korkut) öykülerinde Han’lar Han’ı olarak tanımlanır. Bayındır Han hükmettiği halka her sene büyük şölen düzenler, yiyecek ve içecek yağma ettirir. İsminin anlamına bakıldığında Ülkeyi dirlik ve düzen içinde tutan, geliştiren, uygarlığı yayan bir kişi olduğu ve bu ismin belki de bir unvan olarak verildiği akla gelmektedir.\n"
    },
    "Bekenbey": {
        "first_paragraph": "Bekenbey - Türk mitolojisinde Adalet Tanrısı. Yeryüzünde adaleti sağlar. Adil insanları korur. Yarganlar (yargıçlar) doğru kararlar verebilmek için kendisinden yardım isterler. Elinde sivri dişleri olan büyük bir topuzu vardır. Bu topuzla adaleti çiğneyenleri cezalandırır. Adalet toplumun en önemli unsurlarından biridir ve Türk tarihinde kağanları, padişahları hiç korkmadan adilce yargılayan, hatta cezalar veren yargıçların bulunduğu anlatılır. Osmanlı tarihiyle ilgili olarak anlatılan bir kıssada, bir sultanı yargılayan yargıcın “Verdiğim cezayı kabul etmeseydi bununla kafana vuracaktım” diyerek arkasında sakladığı topuzunu göstermesi de konuyla ilgili olabilir. Topuz, adaleti simgeleyen bir nesnedir. Fakat bu adaleti tesis etmek için gerektiğinde zor kullanılcağını vurgular. Adalet arzusu insanın var olduğu her yerde mevcuttur ve insanoğlunun düzen isteğiyle, hakkı yenildiğinde hissettiği öç alma duygusunun varlığı nedeniyle ortaya çıkmıştır.\n"
    },
    "Belen Hanım": {
        "first_paragraph": "Belen Hanım - Türk mitolojisinde Yolculuk Tanrıçası. Pelen Ana olarak da tanınır. Yolcuları korur. Yolların güvenliğini sağlar. Yolculuk yapanlar kendisine yakarırlar. Yolculara zarar veren haydutları cezalandırır. Yolda belde kalmak deyimi, sözcüğün konuyla olan bağlantısını açıkça ifade etmektedir. Bu ruhu memnun etmek için Çalama yapılır, yani kutsal ağaçlara saçılar verilir, bez bağlanır. Uzun yola çıkacak olan oba onun ismini anarak ateşlere saçı yapar, adakta bulunurlar.\n"
    },
    "Bengi taş": {
        "first_paragraph": "Bengitaş - Türk mitolojisinde bilinmeyen bir yerdeki gizemli bir dikilitaş şeklindedir. Ölümsüzlük Taşı anlamına gelir.\n"
    },
    "Bodun Han": {
        "first_paragraph": "Bodun Han - Türk, Altay ve Moğol mitolojilerinde Ülke Tanrısı. Budun Han da denilir. Vatanı koruyan bir ruh olarak görülür. Eski Türklerde bu adın verildiği bir dağ vardır[1] ve onun da vatanın koruyucusu olduğu düşünülür.\n"
    },
    "Bohan": {
        "first_paragraph": "Bo Han - Moğol ve Buryat mitolojisinde Uryanhay boyunun atası olan kişi. Büyük bir savaşçıdır. Bir nur içinde kutsal bir dağın tepesine inen ilk eşi ve topraktan çıkıp gelen ikinci eşi soylarının ortaya çıkışını sağlar. Bunlar Oğuz Kağan’ın iki eşini buluşunu anımsatmaktadır.\n"
    },
    "Boran Han": {
        "first_paragraph": "Boran Han - Türk, Altay ve Moğol mitolojilerinde Yağmur Tanrısı. Boron (Borağan, Burağan) Han olarak da bilinir. Yağmurlar yağdırır. Güçlü ve sağanak yağmurlara neden olur. Yağmur getiren rüzgarları estirir. Soluğu yağmur rüzgarlarına dönüşür. Bulutları koyun sürülerini güder gibi yönlendirir. Giysilerinin rengi kapkaradır. Borağan/Burağan/Boran/Bora denen kasırgayı o estirir. Moğollara göre bu ada sahip üç tanrı vardır.\n"
    },
    "Buga": {
        "first_paragraph": "Buga - Tunguzlarda ve akraba bir kavim olan Evenklerde Cennet Tanrısı. Boga Han olarak da bilinir. Özellikle Tunguzlarla akraba ve/veya komşu olan Moğol ve Türk kavimlerinde de bahsi geçmektedir ve saygı duyulur.[1] Hatta bazı Türk ve Moğol boylarının tanrıları arasında da yer alır. Evreni, cenneti ve tanrısallığı kapsayan[2] bir içeriğe sahiptir. Her şeye gücü yeter ve tüm yaşamı kontrol eder. Tunguz kökenlidir.\n"
    },
    "Buğdayık ve Kumayık": {
        "first_paragraph": "Buğdayık ve Kumayık - Türk ve Altay mitolojilerinde kuşların önderi ve atası olan efsanevi hayvanlar.\n"
    },
    "Bulca Han": {
        "first_paragraph": "Bulca Han, Türk ve Moğol mitolojisine göre Türklerin ve Moğolların ilk ve ortak atası olan kağan. Abulca (Amulca) Han veya Olca Han olarak da bilinir. İslamiyet'in ve Arapçanın da etkisiyle Ebülce Han şeklinde de söylenmiştir.\n"
    },
    "Burla Hatun": {
        "first_paragraph": "Burla - Türk efsanelerinde, halk öykülerinde ve masallarında efsanevi kadın cengaver. Savaşçı kadın motifini simgeler. Kırk kızdan oluşan savaşçıları vardır yanında. \"Boyu Uzun Burla Hatun\" ve \"Saçı Uzun Sırma Hatun\" şeklinde, başka bir karakterle birlikte söylencelerde adı geçer. Korkut Ata öykülerinde de yer alır. Sırma Hatun ise güzelliği sembolize eder.\n"
    },
    "Burşun": {
        "first_paragraph": "Burşun - Türk mitolojisinde ikiz atlar. Ak Burşun ve Kök Burşun adlı uçabilen iki at. Tıpkı bu atların isimlerinde olduğu gibi Cengiz Han’ın devleti oğulları arasında ikiye bölerek Ak Orda ve Gök Orda adını vermesi, renklerin çağrışımı bakımından önemlidir. Bu tabirler asimetrik karşıtlık oluştururlar. Yani her ikisi de olumlu fakat biri diğerine göre biraz daha baskındır.\n"
    },
    "Busul Han": {
        "first_paragraph": "Busul Han - Türk ve Altay mitolojisinde Bekçi Tanrısı. Buzul Han olarak da tanınır. Kayra Han’ın sarayına giden yolu koruyan diğer bekçidir. Sibirya bölgesi için buzlar ve buzluk alanlar günlük yaşamın sürekli bir parçasıdırlar. Bu nedenle soğukla ilgili kavramların mitolojideki yansımaları çok da fazla abartılı değildir. Adı Buncak Han ile birlikte anılır.\n"
    },
    "Buyan Han": {
        "first_paragraph": "Buyan Han - Türk/Moğol mitolojisinde efsanevi hakan. Moğolların Atası. Kızı Alankova’dır. Kırk tane kızı olmuştur. Ama hiç oğlu olmamıştır. Son 41. kızı ise Alankova’dır. Bu Kırk-Kız’dan Kırgız boyunun türediği söylenir. Buyan Moğolcada “Düşünce Tayı” demektir. İnsanın zihin gücünü ifade eder ve yanlış kullanılırsa insana zarar verir. Moğol soyunun ortaya çıkışındaki felsefi algılayışta önce düşüncenin varolduğu fikri ile de bağlantılı görülmektedir.\n"
    },
    "Bürküt Ana": {
        "first_paragraph": "Bürküt Ana - Türk, Altay ve Moğol mitolojisinde Kartal Tanrıçadır. Burkut (Merküt, Markut, Mörküt, Börkit, Börköt, Bürgid) Ana olarak da anılır. Moğollar ise Bürgüd Ece veya Bürged Ece derler. Ayrıca Kartal Ana ve Sahalarda Hotoy Ene olarak da bilinir.\n"
    },
    "Cahın": {
        "first_paragraph": "Cahın Han - Türk ve Altay mitolojisinde Ateş Tanrısı. Çahın Han da denir. Göğün altıncı katında oturur. Tanrı Ülgen’i ikna ederek insanlara ateşin verilmesini o sağlamıştır.\n"
    },
    "Calın": {
        "first_paragraph": "Calın - Türk ve Altay halk inancında kutsal merasim. Yalın veya Çalın da denir. Özellikle Yer Ana ve Yer İyesi için yapılan tören. Büyükçe bir ağacın altında gerçekleştirilir. Bu ağaç Uluğkayın’ı temsil eder. Yere üç direk saplanıp tepeleri oyularak veya üzerlerine birer bardak koyularak içlerine kımız doldurulur. Şaman alana gelerek ellerinde ağaç dalları tutan 39 kız ve 39 erkekle birlikte kırınır (dans eder).[1] Burada kırkıncı kişi kendisidir ve bu rakamın kutsallığı ile ilgili de bir yaklaşım vardır. Yer anayı temsil eden üç direğin yanına vararak Calın alır. Orada gerçekleşen kutsal irtibata Calın Almak denir. Şaman at gibi kişneyerek havaya atlamaya başlar. Törene katılanlardan kadın olanlar da kahkaha atarak şamanın üzerine atlarlar. Erkekler ise kadınlar zorla çekerek geri getirirler. Şaman aldığı Calın’ı orada bulunanlara fırlatır ve böylece yerden aldığı kutsal bereket enerjisini insanlara aktarır. Daha sonra Calın’ı alana getirilmiş olan 39 hayvana da fırlatır. Calın bir çeşit enerji olarak varsayılır. Topraktan alınan ateşin gücünü içerir. Nüfusun artması ve bereketin devamı amacıyla yapılan bu tören cinsel ihtirasları da içerir.[2] Kahkahalar bunun simgesel anlatımıdır. İnsanların terlemesi ve yanaklarının kıpkırmızı olması cinsel yönünün başka bir dışavurumudur. Yalın (alev) sözcüğünün cinsellikle bağlantısı da dikkate değerdir. Örneğin “ateşli kadın” tabiri bunun en anlaşılır göstergesidir. Yallı denilen halay benzeri bir oyunlada bağlantılıdır. Yallı adı verilen halay türü ve ateş anlamıyla bağlantısı açıktır.\n"
    },
    "Cedey": {
        "first_paragraph": "Cedey Han - Türk ve Altay mitolojisinde Bekçi Tanrı. Şedey (Şaday, Çaday) Han olarak da bilinir. Altın Dağ’ın koruyucusudur. Yedi köpeği vardır. Köpekleriyle birlikte Altın Dağ’a giden yolu korur. Başında takılı tolgası (miğferi) ile betimlenir. Kaya Kapısı adlı yer altı geçidinin başında durmaktadır.[1] Bu kapı büyük bir denizin ötesindedir. Zincirlerle bağlanmış yedi azgın köpeği Ak Denizin ötesinde kıyamet gününü beklemektedir.[2] Bazen yeryüzünde kötülüklere neden olduğu söylenir. Şamanla Erlik Han arasında arabuluculuk yaptığı da söylenir.\n"
    },
    "Cılka": {
        "first_paragraph": "Cılka Han - Türk, Yakut ve Altay mitolojisinde Çocuk Tanrısı. Çocuk doğduğunda kaderini belirler. Doğumu yapan kadını da korur. Çocuğu olamayan kadınlar tarafından ondan çocuk dilenir.\n"
    },
    "Ciren": {
        "first_paragraph": "Ciren - Türk ve Altay mitolojisinde ve masallarda konuşan at türü. Ceren veya Ceyren de denir. Konuşabilen, sıra dışı bir hayvandır. Kayçı Ceren ve Kamçı Ceren en iyi bilinen iki tanesidir. Oçı Ceren, Gıl Ceren gibi adlara da rastlanır.\n"
    },
    "Çak": {
        "first_paragraph": "Çak - Türk ve altay mitolojilerinde kötü ruh. Şeytan. Çek, Şek veya Çekir olarak da bilinir.\n"
    },
    "Çakay": {
        "first_paragraph": "Çakay - Türk ve Altay mitolojisinde Yıldırım Tanrısı. Çakkay veya Şakkay olarak da bilinir.\n"
    },
    "Çıvı": {
        "first_paragraph": "Çıvı – Altay ve Türk halk inanışında Savaş Cini. Çığı veya Çiği de denir. Geceleri birbirlerine ok attıkları söylenir. Bu nedenle bu varlıkların bulunduğu bilinen yerlerde dışarıya çıkmaya korkulur ve mecbur kalınıp çıkıldığında da temkinli davranılır. Divan-ı Lügat-it Türk de şöyle yazmaktadır:\n"
    },
    "Çolpan": {
        "first_paragraph": "Çolpan - Türk, Altay, Moğol ve Buryat mitolojilerinde Gezegenler Tanrısı. Colman, Çolbun, Çolmun, Çulban, Çolman ve Moğolcada Solbon, Solbun, Sulban olarak da bilinir.\n"
    },
    "Dağ Han": {
        "first_paragraph": "Dağ Han - Türk ve Altay mitolojisinde  Dağ Kağanı. Tav (Tağ, Tak, Dak) Han olarak da söylenir. Dağ han oğulları Salur, Eymür, Alayuntlu, Yüreğir. Bu dört oğlundan dört boy uzamıştır\n"
    },
    "Darhan": {
        "first_paragraph": "Darhan, Türk, Altay ve Moğol mitolojisinde karı koca Metal Tanrıları.\n"
    },
    "Dayıkın": {
        "first_paragraph": "Dayıkın Hanım - Türk ve Altay mitolojisinde Bebek Tanrıçası. Tayıkın olarak da söylenir. Çocuğun uykusunda gülmesi, Dayıkın’ın onunla oynadığını gösterir. Çocukları korur. Yeni yürümeye hazırlanan çocukların Day Durması da bu Tanrıça ile ilgilidir. Atların yavrularına Tay denmesi ile de bağlantılıdır.\n"
    },
    "Deli Dumrul": {
        "first_paragraph": "Deli Dumrul (veya bazı halk hikâyelerinde Dumrul Han, Dumrul Bey) - Türk ve Altay mitolojisinde söylencesel metafizik varlıktır. Dunrul veya Tungrul da denir.\n"
    },
    "Demir Han": {
        "first_paragraph": "Demir Han, Yakutların Tengricilik inancında, Yer Su'ların arasında ileri gelen ve tanrı ayarında bulunan ruhlardan biridir. Dağ başlarında oturur.\n"
    },
    "Deniz Han": {
        "first_paragraph": "Deniz Han - Türk ve Altay mitolojisinde Deniz Kağanı. Tengiz (Dengiz, Teniz) Han olarak da söylenir. Moğollar ise Tengis Han şeklinde anarlar.\n"
    },
    "Dolun Han": {
        "first_paragraph": "Dolun Han - Türk ve Altay mitolojisinde Verimlilik Tanrısı.  Tolun Han da denir. Hayvanların ve ekinlerin verimli olmalarını, çoğalmalarını sağlar. Yeryüzüne bereket verir. Dolunay ile bağlantılı olma ihtimali yüksektir. Çünkü dolunay bereketin, tamlığın ve güzelliğin sembolüdür. Masallarda, türkülerde güzel kızlar hep dolunaya benzetilir.\n"
    },
    "Duyar Han": {
        "first_paragraph": "Duyar Han - Türk ve Altay mitolojisinde Eziyet Tanrısı. Tuyar veya Toyar da denir. Ateşten yaratılmıştır. Boynuzlu ve kuyrukludur. Eli ve ayağı yoktur. Ölüm tohumu eker. Mutsuzluk getirir. İnsanlara eziyet eder ve delilik verir. Alnının ortasında tek gözü vardır. Bazen yarı insan yarı şeytan olarak tanımlanır. Üç ayaklı atı vardır. Ulu Tuyar ya da Dohsun Duyar olarak da bilinir. Yeraltında yaşar.\n"
    },
    "Ebey": {
        "first_paragraph": "Ebey, Türk ve Altay mitolojisinde yeryüzü tanrıçası. Abay veya Apay da denir. Yeryüzünü korur. İskit (Saka) mitolojisindeki Ana Tanrıça Abay ile bağlantılıdır. Aba/Ava sözcüğünün Havva sözcüğüyle ilgili olduğunu öne süren görüşler vardır. Türklerde ebe sözcüğü nine (büyükanne) demek olduğu kadar, bir insanı doğurtan kişi (doğum hemşiresi) anlamına da gelir ki, bu sözcüğün türeyişle olan ilk anlamını bir biçimde içerisinde barındırmaktadır.\n"
    },
    "Edigey Destanı": {
        "first_paragraph": "Edige Destanı, XIII. yüzyılda Hazar denizi kıyısında kurulan Altınordu Hanlığı’nın XV. yüzyılda Timurlular tarafından yıkılışını anlatan destandır.\n"
    },
    "Erke Hanım": {
        "first_paragraph": "Erke - Türk ve Altay mitolojisinde Ayartıcılık Tanrıçası. İrke Hanım da denir. Baştan çıkarıcı, ayartıcı tanrıçadır. Nazlı olarak tanımlanır. Erke Sultan (Erke Solton) da denir. Teleğütlerde Erkey adlı bir Tanrının varlığından bahsedilir. Ülgen'e kurban sunmak için göğe çıkarken kamı yolundan alıkoymaya çalışan kötü melek/ruh. Bazı Türk boylarında Erlik'in iki kızından biri olduğuna inanılır (Diğeri Kiştey'dir).\n"
    },
    "Gal Han": {
        "first_paragraph": "Gal Han (Moğolca: Гал Хан, Oyratça: Һал Хан, Azerice: Qal Xan) - Türk, Moğol ve Altay mitolojisinde Ateş Tanrısı.  Ateşin ve ocağın devamlılığını sağlar. Al/Hal inancı ile bağlantılıdır. Moğol kökenli bir kavramdır. Türklerdeki Al (Hal) Ana’nın karşılığı olarak düşünülebilir. Tehlikeli ve zaman zaman kızıp yangınlar çıkaran bir varlıktır. Bu kelimeden türeyen ve Ocak Tanrısı anlamına gelen Golomto Han adlı bir karaktere yine Moğol mitolojisinde rastlamak mümkündür.\n"
    },
    "Geyik Ana": {
        "first_paragraph": "Geyik Ana –  Türk, Moğol ve Altay mitolojilerinde Geyik Tanrı.  Değişik Türk dillerinde Keyik (Kiyik,Giyik) Ana olarak da söylenir. Burçın (Burçin) Ana veya Bulan (Bolan)  Ana tabirleri de eşanlamlı olarak kullanılır. Moğollar Maral Ece derler. Bedenindeki lekeler yıldızların işaretleridir. Denizden çıkarak gelmiştir. Bazı Türk boylarına yol göstericilik yapar. Ak geyik kılığına girerek Göktürklerin atasıyla birleşmiş ve Göktürkler türemiştir. Görkemli çatal boynuzları ve kanatları vardır. İnsan biçimindeyken çok güzeldir. Vücut hatları ince ve orantılı olarak betimlenir.  Maral sözcüğü Moğolcada geyik demektir.\n"
    },
    "Geyik Ata": {
        "first_paragraph": "Geyik Ata –  Türk, Moğol ve Altay mitolojilerinde Geyik Tanrı. Değişik Türk dillerinde Keyik (Kiyik, Giyik) Ata olarak da söylenir. Sığın (Sıgun) Ata veya Bulan (Bolan) Ata ya da Puğu (Buğu) Ata tabirleri de eşanlamlı olarak kullanılır. Moğollar Eli Ecege derler. Geyik sürülerinin başında bulunup idare eden geyiğe Gökgeyik ve Göksığın adı verilir. Masal kahramanları veya söylence kişileri bir geyiği kovalar ve peşinden bir mağaraya girer. Burada çoğu zaman güzel bir kıza rastlar. Geyikli Baba gibi erenler halk kültüründe sıklıkla yer alır. Hacı Bektaş-ı Veli gibi erenler de geyik donuna bürünebilirler.[1]\n"
    },
    "Gök Han": {
        "first_paragraph": "Gök Han - Türk ve Altay mitolojisinde Gökyüzü Kağanı. Kök (Kük) Han olarak da bilinir. Oğuz Han’ın ilk eşinden doğan oğludur. Türk yurdunun sınırsızlığını ve enginliğini simgeler. Göğün enginliği ve sonsuzluğu büyük öneme sahiptir. Gök Han’ın ongunu Sungur kuşudur. Maviye çalan bir rengi vardır. Diğer kuşları avlamakta kullanılır. Gök ve Han Birleşerek Gökhan diye erkek ismi olmuştur.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Gökyolu": {
        "first_paragraph": "Gökyolu Türk ve Altay halk kültüründe ve mitolojisinde Samanyolu'dur. Kökzol veya Gökcol da denir. Gökyüzünde bir yol gibi görünen galaksidir. Güneş Sistemimiz bu gökada içerisindedir. Masal kahramanlarının yine bu yoldan geçtikleri anlatılır. Eş anlamlı olarak \"Orduyolu\" tabiri de kullanılır. Bazen \"Kuşyolu\" olarak da ifade edilir. Ancak bu tabir pek yaygın değildir.\n"
    },
    "Gün Han": {
        "first_paragraph": "Gün Han - Türk ve Altay mitolojisinde Güneş Kağanı. Kün (Kön) Han olarak da bilinir. Oğuz Han’ın göksel olan ikinci eşinden doğan oğludur. Gün Han'dan türeyen boylar arasında en bilineni Kayı boyudur ve bu boy Osmanlı Devletini kurmuştur.\n"
    },
    "Hu Hanım": {
        "first_paragraph": "Hu Hanım – Türk ve Altay mitolojilerinde Gazap Tanrıçası. Ku Hanım veya Huğ (Kuğ) Hanım olarak da bilinir. Çok merhametsizdir. Çok şey bilir ama kötüye kullanır. Fitne çıkarır. Yeraltındaki kara suların en dibinde yaşar. Kara tilki kılığına girebilir. Beşiği Ak Kaya’dır. Kayalardaki gözle görünmez kapılar sadece onun sesiyle açılır. Cinsel içerikli davranışları bulunur. Bilinmezler alemini bilir. Demir Asa ile dolaşır. Yeryüzünde kötülükler yapar. İnsanlar arasında huzursuzluk çıkarır. Sürekli olarak kötülük düşünür ve içinde kötülük olan insanlara musallat olup onları olumsuz davranışlarda bulunmaya iter.  Sözcük, çıplaklık ve beyazlık anlamları içerir.\n"
    },
    "Izıh Han": {
        "first_paragraph": "Izıh Han, Türk ve Altay mitolojisinde hayvan tanrısı. Itıh Han olarak da anılır. Hayvanları ve özellikle atları, Idık olarak doğaya salınan azat kurbanları koruyan tanrıdır. Dağların zirvesinde yaşar.\n"
    },
    "İçite": {
        "first_paragraph": "İçite Hatun - Türk ve Altay mitolojisinde Sağlık Tanrıçası. Hastalıkları önler, insanlara sağlık verir.  Yaşlı ve bilge görünümlü bir kadındır. Sahip olduğu güç yardımıyla derdi hastanın vücudundan kovar. Kızıl saçlı, inci dişli, gelecekten haberler verebilen, insanları beladan koruyan bir varlıktır. Çevresi sık ormanlarla kaplı bir gölün içinde yaşar.\n"
    },
    "İrle Han": {
        "first_paragraph": "İrle Han - Türk ve Altay mitolojisinde Ölüler Tanrısı.  Yeraltında yaşar. Yeraltındaki evi kırk köşelidir. Evinin önündeki dokuz çam ağacına dokuz oğlu atlarını bağlar.[1] Bazen Erlik Han ile aynı Tanrı olarak düşünülür. Kendisine konur renkli bir atla konur renkli bir inek kurban edilir.\n"
    },
    "Kalgançı": {
        "first_paragraph": "Kalgançı – Türk ve Altay halk inancında Kıyamet. “Kalgançı Çağ” da denir.\n"
    },
    "Kambar Ata": {
        "first_paragraph": "Kambar Ata (Tatarca: Гамбәр) -  Sibirya Türklerinin, özellikle Yakutların ve Altayların Tengricilik inancında, atları koruyan ruhtur.\n"
    },
    "Kara Han": {
        "first_paragraph": "Kara Han - Türk ve Altay mitolojisinde söylencesel hakan. Kara Ulus’un yani sıradan (soylu olmayan) insanların önderidir. On oğlu ve dokuz kızı vardır. Soylu olmayıp halktan sıradan bir kişi iken sonradan Han’lık elde edenleri veya devlet kuranları temsil eder. Karadenizde yaşar (Akdenizin yanında ikincil öneme sahiptir). Buryatçada Hara sözcüğü Ay demektir (Moğolca: Sara), bazı kayıtlarda Oğuz Han’ın babasının adının Kara Han iken bazı kaynaklarda soyunun (veya babasının) Ay olarak gösterilmesi bu kelime benzeşimi nedeniyle olabilir. Çünkü Moğolca Har, Mançuca Kara sözcükleri siyah renk belirtir. Kara Türklerde kuzey yönünün simgesidir. Gücü ve otoriteyi vurgular. Tarihte yer alan Karahanlı Devleti'nin ismi tesadüfî değildir. Kayra Han ile karıştırılmamalıdır. Karşıtı  Akça Han'dır. Ayrıca Büyük Hun imparatorluğunun kurucusu ve ilk şanyusu Teoman Han olduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Kara Kızlar": {
        "first_paragraph": "Karakızlar - Türk ve Altay mitolojisinde Kötülük Tanrıçaları. Karagızlar veya Garagızlar da denir. Erlik Han’ın kızlarıdırlar. Adları bilinmez. Düz, kuru, çıplak, kaygan bir yerde yaşarlar. Vakitlerini eğlenerek geçirirler. Göğe çıkan şamanı ayartıp yolundan çevirmeye çalışırlar. Bazen cinsellikle ilgili veya cinsellik içeren davranışlarda bulundukları anlatılır. Saçları kara yılana benzer.\n"
    },
    "Karabasan": {
        "first_paragraph": "Karabasan – Türk halk kültüründe Kâbus ve buna neden olan varlık. Karabasma (Garabasma) da denir.\n"
    },
    "Karakuş Han": {
        "first_paragraph": "Karakuş Han, Türk ve Altay mitolojisinde Kuşlar Tanrısı. Karaguş veya Harahus olarak da anılır. Karağuş şeklinde de söylenir.\n"
    },
    "Karamat": {
        "first_paragraph": "Karamat - Türk, Çuvaş ve Anadolu halk kültüründe Kâbus Cini. Keremet veya Karımıt da denir. \"Karav\" olarak da bilinir. Kâbuslara neden olan ve bunun sonucunda hezeyan ve psikolojik bozukluklar ortaya çıkaran kötücül varlık.\n"
    },
    "Karaş Han": {
        "first_paragraph": "Karaş Han - Türk ve Altay mitolojisinde Karanlık Tanrısı. Karış Han olarak da bilinir. Altay mitolojisinde, Erlik'in  dokuz oğlundan biri olduğuna inanılan ve Yeryüzü'ndeki kötülükleri yönetenler arasında yer aldığı kabul edilen tanrıdır. Karanlığı oluşturur. Geceleri hüküm sürer. Erlik Han’ın oğludur. Sert yapılı, iri vücutlu olarak anlatılır. Kara Yılanları vardır.\n"
    },
    "Kayadan": {
        "first_paragraph": "Kayadan, Yakutların Tengricilik inancında güclü bir ruh ya da tanrıdır. Kuvvet Tanrısı olarak görünür. Gücü sembolize eder.\n"
    },
    "Kazak Han": {
        "first_paragraph": "Kazak Han - Türk, Kazak ve Altay mitolojisinde söylencesel Hakan. Kazakların Atası olarak kabul edilir. Alaş Han’ın oğludur. Üç oğlu vardır: \n"
    },
    "Kazılık Koca Oğlu Yegenek": {
        "first_paragraph": "Kazılık Koca Oğlu Yiğenek, Dede Korkut Kitabı'nın bölümlerinden birini oluşturan öykü.\n"
    },
    "Kempir": {
        "first_paragraph": "Kempir – Türk ve Altay mitolojisinde ve masallarda adı geçen dev. Azman, çok büyük yaratık. Mastan (Mıstan, Bıstan) Kempir adlı bir dev insanın topuklarından kanını emer ve yer altına götürüp tutsak eder sonra da acıkınca yer. Bazen ağzından alevler saçar. Zulman Kempir adlı dişi bir dev de sık sık masallarda anılır. Yalmavuz Kempir ise dev kavramının farklı bir adıdır. Kazaklarda yaşlı çirkin bir kocakarı şeklindedir. Türkmence Kempir sözcüğü de yine yaşlı kadın demektir. Kazaklar Gökkuşağına Kempirkoşak adı verirler. Kambar Han ile de bağlantılı olma ihtimali vardır. Gökkuşağına bazen Kempirkuşak bazen de Kambarkuşak adı verilir.\n"
    },
    "Kençliyü": {
        "first_paragraph": "Kençliyü – Türk, Altay ve Oğuz geleneğinde Yağma Merasimi. Kençlüyü şeklinde de söylenir. Han-ı Yağma da denir. Yağma veya Talan olarak da bilinir. (Her iki sözcük de Türkçeden Farsçaya geçmiştir. Kimilerine göre ise tam tersine Farsçadan Türkçeye geçmiştir.)\n"
    },
    "Kısıl Han": {
        "first_paragraph": "Kısıl Han, Türk ve Altay mitolojisinde Öfke Tanrısı. Kızıl Han şeklinde de söylenir. İnsanlara öfke duygusu verir. Yeryüzündeki kin ve nefret kendisinden kaynaklanır. Kızıl bir kılıcı ve kızıl bir topuzu vardır. Sürekli kızgın bir görünümü vardır. Öfkelendiğinde gök gürültüsüne benzer güçlü bir ses çıkarır. Moğollarda pek çok Tanrıya sıfat olarak Ulan (Ulağan) yani kızıl sözünün verilmesi bu Tanrı ile bağlantılı olabilir.\n"
    },
    "Kış Han": {
        "first_paragraph": "Kış Han - Türk, Yakut ve Altay mitolojisinde Kış Tanrısı.  Gış Han da denir. Kış mevsiminin tanrısıdır. Bu mevsimi düzenler ve zamanında başlayıp zamanında sona ermesini sağlar. Kışın gerçekleşecek olayları belirler. Kışla köylerini korur.\n"
    },
    "Kiştey": {
        "first_paragraph": "Kiştey - Türk ve Altay mitolojisinde baştan çıkarıcı, ayartıcı Tanrıça. Ülgen'e kurban sunmak için göğe çıkarken kamı yolundan alıkoymaya çalışan kötü melek/ruh. Sekiz gözü vardır. Siyah bir tilkiye dönüşebilir. İnsanları zina yapmaya, evlilik dışı ilişkiler kurmaya iter. \"Sekiz Gözlü\" olarak nitelenir. Bazı Türk boylarında Erlik'in iki kızından biri olduğuna inanılır (Diğeri Erke'dir).\n"
    },
    "Kopuz": {
        "first_paragraph": "Kopuz, Türk ve Altay halk kültüründe bir çalgı. Komus da denir. Bağlamanın atası olan müzik aletidir. Türkler’de önemi büyüktür. Bağlama ve kopuz kutsal sayılır. Bu kelimeyle ilişkili olan kobzamak, kopzatmak gibi fiiller çalgı çalmayı ifade eder.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Kosa": {
        "first_paragraph": "Kosa (veya Kosagan) – Türk ve Altay halk kültüründe Bahar Şenliği. Koça (veya Koçagan) şeklinde de söylenir. “Kodu” adıyla da anılır. Nevruza birkaç gün kala başlayan ve Nevruz gününün sonuna kadar devam eden şenliklerdir. Bu bayramın koruyucu ruhu olan Koça Han adına düzenlenir.\n"
    },
    "Kovak": {
        "first_paragraph": "Kovak - Türk ve Altay mitolojisinde Gökyüzü Tanrısı. Kovak Han veya Gök (Kök, Kük) Ata da denir. Moğollar Tenger Eçege derler. Daha sonra Gök Tanrı anlayışına ulaşan bir yaratıcı anlayışıdır. Moğollarda Tenger Etzeg (Gök Baba) olarak anılır.\n"
    },
    "Kovuç": {
        "first_paragraph": "Kovuç – Türk, Yakut, Kırgız ve Altay şamanizminde Şeytan çıkarma, Cin kovma, Şeytan kovalama (egzorsizm) anlamlarına gelen bir sözcüktür.\n"
    },
    "Kurt Ana": {
        "first_paragraph": "Kurt Ana – Türk, Moğol ve Altay mitolojisinde Kurt Tanrıça. Kort (Kord, Kurd, Gurt) Ana olarak da bilinir. Börü (Börö, Böri) Ana ve Moğolca Çına (Şono, Şına) Ece sözcükleri de eşanlamlı olarak kullanılır.\n"
    },
    "Kurt Ata": {
        "first_paragraph": "Kurt Ata – Türk, Moğol ve Altay mitolojisinde Kurt Tanrı. Kort (Kord, Kurd, Gurt) Ata olarak da bilinir. Börü (Börö, Böri) Ata ve Moğolca Çına (Şono, Şına) Ecege sözcükleri de eş anlamlı olarak kullanılır.\n"
    },
    "Manas Han": {
        "first_paragraph": "Manas Han – Türk, Altay ve özellikle Kırgız mitolojisinde söylencesel hakan. Manas Destanı'nın başkişisidir. Kırgızların bir ulus haline gelmelerinde büyük bir etkisi olmuştur. Hatta destanın kendisi bile Kırgızları bir araya getiren ortak bilinç aşılayan bir etkendir.\n"
    },
    "May-Ata": {
        "first_paragraph": "May Ata - Türk ve Altay mitolojilerinde Varlık Tanrısıdır. Pay (Bay) Ata olarak da bilinir. İnsanların koruyucusu, kollayıcısı ve gözeticisidir. Göğün üçüncü katında oturur. Budizmin etkisiyle Maitreya adlı Tanrı ile özdeşleşmiştir. Tunguzlarda Mayın adı verilen bir Ruhlar Tanrısı vardır ve evreni yarattığına inanılır. Bu Tungus Tanrısı yeni doğan bebeklere ruh verir. Tunguzların Mayın adlı lütüfkar ve yaratıcı tanrılarını da akla getirmektedir. Altay mitolojisinde, Ülgen'in, göğün üçüncü katında oturduğuna inanılan iki oğlundan biridir. Ülgen'in, insanların hamisi ve piri sayılan oğludur. Adı May Ana ile birlikte anılır.\n"
    },
    "Maygıl": {
        "first_paragraph": "Maygıl Ana - Türk, Yakut  ve Altay mitolojisinde Su Tanrıçası. Altayların ve Yakutların Tengricilik inançlarında koruyucu tanrıçalarındandır. Yeryüzündeki sulardan sorumludur.\n"
    },
    "Muska": {
        "first_paragraph": "Muska, bazı hastalıkları, kabus kötülükleri ve nazarı uzaklaştırmak için boyna asılan veya üstte taşınan yazılı kâğıt. Genellikle olası bir hastalıktan korunmak amacıyla veya tedavi için taşınır. Çoğunlukla üçgen biçimindedir. Deri, meşin, gümüş ve altın kılıflar içine konarak boyuna asılır ya da kola takılır.\n"
    },
    "Nayman Ana": {
        "first_paragraph": "Nayman Ana – Türk ve Kırgız efsanelerinde adı geçen söylence kişisi. Mankurt destanında oğlunu kurtarmaya çalışırken ölen kadın. Mankurt haline dönüşen oğlu tarafından öldürülmüştür. Ruhu Dönenbey (Dönenbay) adlı bir kuşa dönüşmüştür. Mezarı kutsallık kazanmıştır. Naymanlar adlı bir Türk-Moğol boyu ile ilişkilidir. Moğolların sekiz boyunun anası sayılır.\n"
    },
    "Odman": {
        "first_paragraph": "Odman – Türk ve Altay halk kültüründe Küçük Oğul anlamına gelir. Otman, Otoman veya Utman olarak da söylenir. Ocağın, ev ateşinin devamlılığını sağlayan, evde kalan çocuk. Masallardaki daima başarılı olan Küçük Oğul figürüdür. Türk kültüründe büyük kardeşler kendilerine yeni ev açar fakat en küçük oğul evde kalır. Böylece ocak ateşinin devamını sağlar. Osmanlı İmparatorluğunun kurcusu Osman Bey’in gerçek adının Otman olduğunu ileri süren tarihçiler vardır. Bu ismin, İslamiyeti kabul eden Türklerde ses benzeşimi yoluyla Osman’a dönüştüğü söylenmektedir. Hatta mecazen Selçuklu Devleti’nin varisi olduğu ve diğer beylikler içinde oldukça küçük olduğu halde Anadolu’daki Türk Devleti’nin ocağını sürdürdüğü için bu adla uyum içinde olduğu da düşünülebilir. Gerçekten de bu ad Avrupa kaynaklarında Ottoman olarak yer alır.\n"
    },
    "Oğuz Han": {
        "first_paragraph": "Oğuz Kağan ya da Oğuz Han, Türk ve Altay mitolojisinde Oğuz Türklerinin atası.[1] Uğuz Han, Uz Han veya Oğur (Ogur, Ugur) Han olarak da bilinir. Dedesi Kabi Han, annesi Ay Kağan, babası Kara Han'dır. Oğuz Kağan Destanı'nın baş kahramanıdır ve destanda Asya Hun İmparatorluğu'nun hükümdarı Mete Han ile özdeşleştirilmiştir.[2]\n"
    },
    "Ohol": {
        "first_paragraph": "Ohol - Yakut mitolojisinde Vahşet Tanrısı. Yeryüzünde büyük kırımlara sebebiyet verir. Ohol Uğola olarak anılır. Yakut mitolojisinde, kıskançlığın, düşmanlığın ve acımasızlığın simgesidir.[1] \"İlbis Kığha\" ile birlikte göğün karanlık güçleridir ama şeytan değillerdir.[2] Savaş Tanrısı olarak da görünür.\n"
    },
    "Okan Han": {
        "first_paragraph": "Okan Han, Türk ve Altay mitolojisinde barış tanrısı. Ukan Han veya Okon Han olarak da bilinir. Kan davalarına karşı çıkan, oba ve oymaklar arasındaki geçimsizliklerde, arabuluculuk yapan tanrı. Tanrının küçük oğludur ve cezalandırılarak yeryüzüne gönderilmiştir.\n"
    },
    "Okay": {
        "first_paragraph": "Okay - Türk ve Altay mitolojisinde Sihirbaz Tanrısı. Su altında yaşar. Su altında yaşayan, öte dünya ile bağlantılı bir büyücü. İnsan kanından meydana gelen denizler ile çevrili bir evi olduğu düşünülür. Yaşadığı kalenin etrafındaki denizler insan kanından ve kıpkırmızıdır. Kalenin avlusu hayvan kılığındaki insanlarla doludur. Onları bu kılığa Okay sokmuştur. Tabanı denizde tavanı gökyüzünde olan bu kale tamamen insan kafatasından örülmüştür. Bazen su içenleri sakallarından tutarak suya çeker.\n"
    },
    "Olonho": {
        "first_paragraph": "Olongo (Yakutça: Олоҥхо, Rusça: Олонхо́) - Yakut edebiyatında destan, epik şiir. Olonho veya Olungu olarak da söylenir. Şiir şeklindeki söylencedir.[1]\n"
    },
    "Ongun Han": {
        "first_paragraph": "Ongun Han - Türk ve Altay mitolojisinde Bereket Tanrısı.  Bolluk ve bereketin kaynağıdır. Kıtlıkları giderir. Ekinlerin bereketli olmasını sağlar. Onun isteğiyle başaklar bire dokuz verirler.\n"
    },
    "Otağ": {
        "first_paragraph": "Otağ - Türk, Altay ve Moğol halk kültüründe Hakan Çadırı.  Büyük ve görkemli çadır.  Otak (Otav) veya Otu (Otuv) da denir. Moğollar ise Macan (Majkan, Mayhan, Mayıkan) derler. Çadırdan farkı, yuvarlak ve süslü olmasıdır. Osmanlı’da Padişah çadırlarına bu ad verilmiştir. Yeryüzü büyük bir otağa benzetilir. Yaşam Ağacı ise onun ortasındaki direktir. Türk kültüründe çadır önemli bir yere sahiptir. Kırgızlar Bozuy derler. Farklı renklerdeki çadırlar farklı anlamlara gelir. Ak Otağ, Kara Otağ, Kızıl Otağ, Sarı Otağ gibi… Oğuz Han ölüp de yerine oğlu Gün Han tahta çıkınca kendi Altın Otağ kurdurur. Kendi otağının sağ yanına altı, sol yanına da altı çadır kurdurur. Sağ tarafa 40 kulaçlık bir direk diktirip başına altın bir tavuk koydurur, dibine ak bir koyun bağlatır. Sol yanına da 40 kulaç bir direk diktirip onun üzerine de gümüş bir tavuk koydurur, dibine kara bir koyun bağlatır. Koyun güç simgesidir. Bu bağlamda Türk yurdu ve devleti üç boyutludur. Doğu-Batı (Sağ-Sol), Kuzey-Güney ve Gök-Yer.\n"
    },
    "Oyor Han": {
        "first_paragraph": "Oyor Han - Türk ve Altay mitolojisinde Ced (Atalar) Tanrısı. Ozor Han şeklinde de söylenir. Ata Ruhlarının önderidir ve bu bağlamda Ozor ruhları ile bağlantılıdır.\n"
    },
    "Örüzmek": {
        "first_paragraph": "Örüzmek Han - (Adigece: Орзэмэдж) Kuzey kafkas halklarında efsanevi hakan. Diğer adları Urızmaq (Vurzamaq, Vürzəmək, Verizmeq, Orazmaq)'dır. Karaçay ve Malkarlar (Alanlar ve Tavlular) ile iç içe geçmiş olan Nart destanlarında Nartların lideri olarak karşımıza çıkan karakter Örüzmek adını taşır ve onun yeryüzüne düşen bir meteor parçasının içinden doğduğu ve kurt sütü içerek büyüdüğü anlatılır. Karısı Satanay Hanım’dır. Örüzmek’in yaşadığı olaylar Basat Han’ın yaşadığı serüvenlerle birebir örtüşür. Tepegözle karşılaşır ve onu öldürür. Türk destanlarında Uruz Bey, Basat’ın babasıdır. Örüzmek’in Kolan adında bir atı vardır ve Türkçe Kulan (yaban atı) ile örtüşmektedir, bu kelimenin alaca renk ifade ettiği söylenir.\n"
    },
    "Öt Han": {
        "first_paragraph": "Öt Han - Türk ve Altay mitolojisinde Zaman Tanrısı. Öğöt Han da denir. Zamanın akışından sorumludur. Zamanın geçişini bazen hızlandırır, bazen yavaşlatır. Kültigin anıtlarında şu önemli ifade yer almaktadır:\n"
    },
    "Nikita Biçurin": {
        "first_paragraph": "Nikita Yakovleviç Biçurin (Никита Яковлевич Бичурин) (d. 29 Ağustos 1777 - ö. 11 Mayıs 1853) ya da daha yaygın bilinen keşiş adı ile Sümbül veya  \"İakinf\" (Иакинф), Çuvaş asıllı tarihçi ve önde gelen sinologlardan.\n"
    },
    "Wadie Haddad": {
        "first_paragraph": "Wadie Haddad (وديع حداد) (doğumu 1927– ölümü 1978), lakabı Ebu Hani, 1960’lı ve 1970’li yıllarda etkin olmuş Filistinli militan.\n"
    },
    "I. Mihail (Rusya çarı)": {
        "first_paragraph": "I. Mihail Fyodoroviç Romanov (22 Temmuz 1596 - 23 Temmuz 1645, Moskova) 21 Şubat 1613 - 12 Temmuz 1645 tarihleri arasında Rusya çarı.\n"
    },
    "XIV. İoannis": {
        "first_paragraph": "XIV. İoannis, soyismi Kalekas (Yunanca: Grekçe: Ίωάννης ΙΔ' Καλέκας) (y. 1282–1347), 1334 ile 1347 yılları arasında Ortodoks Patriği. Kendisi İsihazm karşıdı ve Gregori Palamas'ın rakibidir. VI. İoannis'e karşı V. İoannis'i destekleyen naipliğin bir üyesi olarak 1341-1347 arası Bizans iç savaşının aktif liderlerindendir.\n"
    },
    "Adam Kisiel": {
        "first_paragraph": "Adam Kisiel[1][2][3] veya Adam Kysil,[4][5] (Lehçe: Adam Kisiel Ukraynaca: Адам Святольдич Кисіль; 1580[6] veya 1600[7] - 1653), Leh Ruthen asilzadesi, Kiev Voyvodası (1649-1653) ve Czernihów'un (1639-1646) kale muhafızı veya voyvodasıydı. Kisiel, Hmelnitski Ayaklanması sırasında yaptığı ara buluculuk ile tanınır.\n"
    },
    "Fotis Kondoğlu": {
        "first_paragraph": "Fotis Kontoğlu (Yunanca: Φώτης Κόντογλου, resmî ad: Φώτιος Αποστολέλης Photios Apostolelis, 8 Kasım 1895, Ayvalık - 13 Temmuz 1965, Atina), Yunan yazar, ressam ve ikonograf. Yunanca deyim araştırmaları yaptı, edebiyat ve resim çalışmalarında bulundu. En önemlisi Bizans ikonacılarının temsilcisiydi. Onun “Otuzların doğuşu” düşüncesinin bugünkü temsilcileri öğrencileri, Yannis Çaruhis ve Nikos Evanopulos’tur.\n"
    },
    "V. Neofitos": {
        "first_paragraph": "Patrik V. Neofitos, (Yunanca: Νεόφυτος Ε΄, ö. 1711), 20 Ekim 1707 ile 25 Ekim 1707 tarihleri arası Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi, 215. patriği olarak görev yapmıştır. 15 Mayıs 1689 Heraclea Metropoliti olarak atanan Neofitos 20 Ekim 1707 tarihinde patrik seçilmiş, patrikliği Osmanlı Padişahı tarafından tanınmamış, 5 gün sonra görevden alınmış ve 1711'de ölene kadar Heraclea Metropolitanı olarak yaşamıştır.\n"
    },
    "Peter Mohila": {
        "first_paragraph": "Metropolit Peter (Petro Mohila Rumence: Petru Movilă, Ukraynaca: Петро Симеонович Могила, Lehçe: Piotr Mohyła; 21 Aralık 1596 - 1 Ocak [E.U. 22 Aralık] 1647) etkili bir Ruthenya Ortodoks ilahiyatçısı ve reformcusudur.[1] 1633'ten ölümüne kadar Kiev, Halych ve Ruthenya metropolitidir.\n"
    },
    "Vladimir Putin": {
        "first_paragraph": "Vladimir Vladimiroviç Putin (Rusça: Владимир Владимирович Путин (yardım·bilgi); [vlɐˈdʲimʲɪr vlɐˈdʲimʲɪrəvʲɪt͡ɕ ˈputʲɪn]; d. 7 Ekim 1952, Leningrad, SSCB), Rusya Federasyonu'nun günümüzdeki devlet başkanı olan Rus politikacı ve eski istihbarat görevlisidir. Putin, 1999–2000 yılları arasında başbakanlık, 2000–2008 yılları arasında başkanlık, 2008–2012 yılları arasında tekrar başbakanlık görevini üstlenmiştir. Başbakanlığı döneminde, iktidar partisi Birleşik Rusya'nın genel başkanlığı görevini üstlenmiştir.[1][2][3]\n"
    },
    "Simeon Sakskoburggotski": {
        "first_paragraph": "Simeon Borisov Sakskoburggotski ya da II. Simeon (d. 16 Haziran 1937, Sofya), 1943-1946 yıllarında Bulgaristan çarı olmuştur ve 1946 yılındaki devrim sırasında annesi ve kardeşiyle beraber ülkeden sürgün edilmiş ve daha sonra 2001'den 2005'e kadar Bulgaristan Başbakanı olarak görev yapan bir Bulgar siyasetçidir.\n"
    },
    "Zdravko Tolimir": {
        "first_paragraph": "Zdravko Tolimir (Sırpça: Здравко Толимир; 27 Kasım 1948 Glamoč - 8 Şubat 2016 Lahey), Sırp general.\n"
    },
    "Yuvan Kastrioti": {
        "first_paragraph": "Con veya Yuvan Kastrioti (Arnavutça: Gjon Kastrioti, 1375/80 - 1437[1]), Arnavut soylu Kastrioti Hanedanı'nın üyesi ve Arnavut lideri İskender Bey'in babası. Rodon Burnu ile Debre arasındaki bölgeyi yönetmiştir ve emrinde 2.000 atlı bir orduya sahipti. 1402 Ankara Muharebesi'nde Sultan I. Bayezid, Vılkoğlu Brankoviç ve Stefan Lazareviç ile birlikte Timur'a karşı savaşmıştır.\n"
    },
    "Émile Reuter": {
        "first_paragraph": "Émile Reuter (d. 2 Ağustos 1874, Bofferdange (Mersch kantonu)- ö. 14 Şubat 1973, Lüksemburg) Lüksemburglu siyasetçi.\n"
    },
    "Jean Spautz": {
        "first_paragraph": "Jean Spautz (d. 9 Eylül 1930, Schifflange, Esch-sur-Alzette) Eski Lüksemburg Meclis başkanı.\n"
    },
    "Madeleine Juneau": {
        "first_paragraph": "Madeleine Juneau (d. 10 Kasım 1945, Saint-Augustin-de-Desmaures)  – (ö. 26 Haziran 2020,  Verdun, Fransa), Kanadalı Rahibe, müzeci ve eğitimci.\n"
    },
    "Ioannes Vanier": {
        "first_paragraph": "Jean Vanier, \"CC\"-\"GOQ\" (10 Eylül 1928 –7 Mayıs 2019), Kanadalı filozof ve düşünür.[1][2][3]\n"
    },
    "Amy Adams": {
        "first_paragraph": "Amy Lou Adams (d. 20 Ağustos 1974), Amerikalı bir aktrisir. Canlandırdığı komedi ve dramatik rolleriyle tanınan Adams, üç yıl boyunca dünyanın en çok para kazanan aktrislerinden biriydi. Aralarında iki Altın Küre Ödülü'nün de bulunduğu ödüller kazandı.\n"
    },
    "Kenzie Reeves": {
        "first_paragraph": "Madison Jordan Desautels (d. 7 Temmuz 1997, New Hampshire) Amerikalı pornografik film oyuncusu.\n"
    },
    "Lamanlılar": {
        "first_paragraph": "Lamanlılar, Son Gün Azizleri hareketinin kutsal bir metni olan Mormon Kitabı'nda eski Amerika'ya yerleşmiş olarak tanımlanan dört eski halktan biridir. Lamanlılar ayrıca Son Gün Azizi hareketindeki bir başka kutsal metin olan Öğreti ve Antlaşmaların kehanetlerinde ve açıklamalarında da rol oynarlar.\n"
    },
    "Constantijn": {
        "first_paragraph": "Hollanda Prensi Constantijn (Constantijn Christof Frederik Aschwin van Oranje-Nassau van Amsberg; d. 11 Ekim 1969), eski Hollanda Kraliçesi Beatrix ve eşi Claus von Amsberg'in üçüncü ve en küçük oğlu, ve şu anki Hollanda Kralı Willem-Alexander'ın küçük kardeşi. Hollanda Kraliyet Hanedanı'nın bir üyesi ve Hollanda tahtına çıkma sırasında dördüncüdür.\n"
    },
    "Mario Capecchi": {
        "first_paragraph": "Mario Renato Capecchi (d. 6 Ekim 1937, Verona, İtalya), İtalyan asıllı Amerikalı moleküler genetikçi ve 2007 Nobel Tıp Ödülü sahibi bilim insanı. 2007 yılında Martin Evans ve Oliver Smithies ile Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü paylaştı.[1] Günümüzde Utah Üniversitesinde profesörlük yapmaktadır.\n"
    },
    "Nitobe Inazō": {
        "first_paragraph": "Nitobe Inazō (Japonca: 新渡戸 稲造‎; 1 Eylül 1862-15 Ekim 1933), Japon tarım ekonomisti, yazar, eğitimci, diplomat ve siyasetçidir.\n"
    },
    "Ateni Sioni Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Ateni Sioni Kilisesi (Gürcüce: ატენის სიონი) 7. yüzyılın başlarında yapılmış bir Gürcü Ortodoks Kilisesidir. Gürcistan'daki Gori şehrine bağlı Ateni köyünün 10 km güneyinde konumlanmıştır. Sadece sahip olduğu tarihi anıtlarla değil, aynı zamanda resmedilmeye değer manzaraları ve şarabı ile de tanınan Tana Nehri vadisinde yer alır. Kiliseye adını veren \"Sioni\" kelimesi Kudüs'teki Zion Dağı'ndan gelmektedir.\n"
    },
    "Bolnisi Sioni": {
        "first_paragraph": "Bolnisi Sioni (Gürcüce: ბოლნისის სიონი) veya Bolnisi Sioni Katedrali Gürcistan'ın Bolnisi ilinin Bolnisi köyünde bulunan bir Gürcü Ortodoks bazilikasıdır. Katedral 478 ve 493 yılları arasında inşa edilmiştir. Gürcistan'daki mevcut kiliseler arasında en eskisidir.[1] Piskopos David, Bolnisi Sioni'nin yapımı sırasında kilisesi lideriydi.[2]\n"
    },
    "İkorta Kilisesi": {
        "first_paragraph": "İkorta Başmelek Kilisesi (Gürcüce: იკორთის მთავარანგელოზის ტაძარი), ayrıca bilinen adıyla İkorta (იკორთა) Doğu Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki aynı isimli köyün sınırlarında bulunan, 12. yüzyıldan kalma bir Gürcü Ortodoks Kilisesidir.\n"
    },
    "Nea Ekklisia": {
        "first_paragraph": "Nea Ekklisia (Yunanca: Grekçe: Νέα Ἐκκλησία, Türkçe: Yeni Kilise), Bizans İmparatoru I. Basileios (h. 867-886) tarafından 876 ile 880 yılları arasında Konstantinopolis'te inşa ettirilmiş bir kilisedir. Bizans başkentinde 6. yüzyılda inşa edilen Aya Sofya'dan sonra inşa edilmiş ilk anıtsal kilisedir. Bizans mimarisinin orta çağının başlangıcını işaret eden bu kilise Paleologos Hanedanı dönemine kadar kullanılmıştır. Osmanlılar tarafından barut deposu olarak kullanılan bu yapı, 1490 yılında yıldırım düşmesinden sonra tahrip olmuştur.\n"
    },
    "Papraća Manastırı": {
        "first_paragraph": "Papraća Manastırı (Sırpça: Манастир Папраћа), Müjde'ye adanmış bir Sırp Ortodoks manastırıdır ve aynı adlı nehrin kaynağındaki Papraća köyünde, Doğu Sırp Cumhuriyeti, Bosna Hersek'te Šekovići yakınlarında yer alır. Kuruluş tarihi bilinmemekle birlikte, çağdaş Osmanlı belgeleri, manastırın 16. yüzyılın ilk yarısında var olduğuna dair kanıtlar vermektedir.\n"
    },
    "Rustavi Sioni": {
        "first_paragraph": "Rustavi Meryem'in Göğe Çıkışı Kilisesi (Gürcüce: ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის მიძინების სახელობის ტაძარი) daha iyi bilinen adıyla Rustavi Sioni (Gürcüce: რუსთავის სიონი) Gürcistan'ın Rustavi şehrindeki bir Gürcü Ortodoks kilisesidir. 2000 ve 2011 yılları arasında inşa edilmiştir. Proje, Besarion Menabde, Nikoloz Abaşidze ve Nikolos Dadiani tarafından hayata geçirilmiştir. İnşaat işleri, Temur Burkiaşvili tarafından yönetilmiştir.[1]\n"
    },
    "Ukrayna Ortodoks Kilisesi - Kiev Patrikhanesi": {
        "first_paragraph": "Ukrayna Ortodoks Kilisesi – Kiev Patrikhanesi (Ukraynaca: Украї́нська Правосла́вна Це́рква – Ки́ївський Патріарха́т (УПЦ-КП), Ukrayínsʹka Pravoslávna Tsérkva – Kýyivsʹkyy Patriarkhát (UPT-KP)), Ukrayna Ortodoks Kilisesi (Moskova Patrikhanesi) ve Ukrayna Ortodoks Kilisesi'nin yanı sıra Ukrayna'daki üç büyük Ortodoks kilisesinden biridir.[2] Kilise şu anda kanonik Doğu Ortodoks kiliseleri tarafından tanınmamaktadır, ancak şimdi ana kilise olan Ekümenik Patrikhane tek başına otosefal statü verebilir ve Ukrayna Hükûmeti ve halkının kilisenin resmen tanınma talebini ve dilekçesini incelemektedir.[3] 11 Ekim 2018 tarihinde İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Kiev Patrikhanesi'nin bağımsızlık isteğinin kabul edildiğini açıklamıştır.[4]\n"
    },
    "Ardeşen Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Ardeşen Kilisesi Rize ilinin Ardeşen ilçesinde Çiftekavak (Cibist̆asi) mahallesinde İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin Trabzon Metropolitliğine bağlı yıkık bir kilise kalıntısıdır. Kilisenin Orta Çağ'da (Geç Bizans Dönemi) yapıldığı düşünülmektedir. Kilisenin mimari kanonu çok iyi incelenmiştir ve kilisenin mimarisi, Orta ve Geç Bizans dönemlerinin doğu koluna göre yapılmıştır. Bryer ve Wanfield yapının mimari özelliklerinden hareketle bu yapıyı Pazar ilçesinin Ocak köyündeki (Sap̆o) yapıyla açıkça benzediğini ve beşken merkez apsisinin Trabzon İmparatorluğu'nun mimarideki ayırt edici bir özelliği olduğunu vurgular. Yazarlar, buradan hareketle yapının Trabzon İmparatorluğu döneminde veya daha öncesinde yapıldığını tahmin etmektedirler.[1]\n"
    },
    "Bangleti Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Bangleti Kilisesi Artvin ilinin Hopa ilçesinde Çamlı (P̆eroniti) köyünün Hacılar (Bangleti) mahallesinde bulunan, günümüzde yıkık durumda kalmış bir kilise kalıntısıdır.\n"
    },
    "Katholikon": {
        "first_paragraph": "Katholikon (Yunanca Καθολικον katholikon) Doğu ortodoks manastırlarında merkez niteliği taşıyan ana kilise.\n"
    },
    "Aziz Peter ve Paul Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Aziz Peter ve Paul Kilisesi (Lehçe: Kościół ŚŚ Piotra i Pawła) Polonya'nın Kraków kentinin Eski Kent bölgesinde 54 Grodzka Caddesi'nde bulunan bir Roma Katolik Polonya Barok kilisesidir. Józef Britius'un özgün tasarımını mükemmelleştiren Giovanni Maria Bernardoni tarafından 1597–1619 yılları arasında inşa edilmiştir. Oturma kapasitesi bakımından Kraków'un tarihi kiliselerinin en büyüğüdür. 1842'den beri Katolik All Saints cemaatine hizmet etmektedir.[1]\n"
    },
    "Barış Kiliseleri": {
        "first_paragraph": "Barış Kiliseleri, Prusya'nın Silezya bölgesinde (bugünkü Polonya sınırları içinde) bulunan 17.  yüzyılda inşa edilmiş  üç büyük ahşap kilisedir. Glagow'daki kilise 1758’de yanmış; Jawor ve Swidnica'daki kiliseler restore edilerek günümüze gelebilmiş ve 2001’de UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmiştir.\n"
    },
    "Westerkerk": {
        "first_paragraph": "Westerkerk (İngilizce: \"Western Church\") Hollanda'nın Amsterdam şehrinin şehir merkezi olarak kabul edilen Centrum bölgesindeki, Prinsengracht ve Keizersgracht arasında, Grachtengordel mahallesinin ise batı kısmında bulunan Protestan Kalvinizm kilisesidir. Kilise aynı zamanda Anne Frank Evi ile aynı cadde üzerinde bulunmaktadır.\n"
    },
    "Bosna Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Bosna Kilisesi (Boşnakça: Crkva bosanska/Црква босанска), 11. yy'da Bosna'da kurulmuş olan ve hem Katolik Kilisesi, hem de Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından sapkın sayılan bağımsız bir kiliseydi. Bosna'daki Roma Katolik Piskoposluğu'ndan ayrılmış olan Kilise[1], önce Bosna Banlığı'nın, sonra da Bosna Krallığı'nın kontrolündeyken, Bosna'nın Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethinden sonra ortadan kaybolmuştur.\n"
    },
    "Tondrakiyan Hareketi": {
        "first_paragraph": "Tondrakiyan Hareketi (Ermenice: Թոնդրակեաններ), 9. yüzyılın başından 11. yüzyıla kadar Orta Çağ Ermenistan'da gelişen ve Batı Ermenistan'da Van Gölü'nün kuzeyinde Tondrak bölgesi merkezli anti-feodal, Üniteryen bir Hristiyan mezhepdir. Üyelerine de Tondrakiyan denir.\n"
    },
    "Katolik Kilisesi'nin tarihçesi": {
        "first_paragraph": "Katolik Kilisesi veya Roma Katolik Kilisesi (Latin Katolik Kilisesi), ruhanî başkanı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.\n"
    },
    "Surp Pırgiç Ermeni Katolik Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Surp Pırgiç Kilisesi (Ermenice: Սուրբ Փրկիչ եկեղեցի), İstanbul'un Beyoğlu ilçesi Karaköy semtinde bulunan bir kilisedir.II.Mahmud 6 Nisan 1830 tarihinde bir ferman yayınlar ve bu fermanla \"Katolik Milleti\" adıyla ayrı bir cemaat oluşturur. Kilise Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşayan Katolik Ermenilerin, Sultan II. Mahmud'un verdiği 7 Ekim 1831 tarihli fermanla İstanbul'da inşa ettikleri ilk kilisedir.[1][2] 12 Mayıs 1832'de Başpsikopos Andon Nuriciyan ve Nazır Agopos Çukuryan tarafından temeli atılmıştır. İsa'nın sünnet gününde ibadete açılmıştır.[3](13 Ocak 1834)Kilise Ermeni Katolik cemiyetinin bağışlarıyla kâgir olarak inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Vulgata": {
        "first_paragraph": "Vulgata, Kitâb-ı Mukaddes'in Latince çevirisini ifade etmek için Geç Antik Çağ'dan bu yana halk arasında kullanılan bir terimdir. Çevirinin büyük bölümü 382'de Papa I. Damasus tarafından görevlendirilen Aziz Jerome'a aittir.\nVulgate, Batı Kilisesi içinde İncil metni olarak aşamalı olarak benimsendi. Sonraki yüzyıllar boyunca, sonunda Vetus Latina'yı gölgede bıraktı. 13. yüzyılda eski sürümden sonra versio vulgata (\"yaygın olarak kullanılan sürüm\") veya kısaca vulgata adını almıştır.[1] Vulgate ayrıca Jerome'un üzerinde çalışmadığı bazı Vetus Latina çevirilerini de içerir.\nVulgate, Katolik Kilisesi'nin Sixtine Vulgate (1590), ardından Clementine Vulgate (1592) ve ardından Nova Vulgata (1979) olarak devam eden Katolik Kilisesi'nin resmi olarak ilan ettiği Latince versiyonlardan biri oldu. Vulgate şu anda Latin Kilisesi'nde hala kullanılmaktadır. Katolik Kilisesi, Trent Konsili'nde (1545-1563) Vulgate'in resmi Latince İncil'i olduğunu onayladı, ancak o sırada yetkili bir baskı yoktu.[2] Vulgate'in Clementine baskısı, Katolik Kilisesi'nin Roma Ayini'nin standart İncil metni haline geldi ve Nova Vulgata'nın ilan edildiği 1979 yılına kadar öyle kaldı.\n"
    },
    "Emma Smith": {
        "first_paragraph": "Emma Hale Smith Bidamon (10 Temmuz 1804 - 30 Nisan 1879) Amerikalı çiftçi, Mormonların ilk peygamberi olarak tanınan Joseph Smith, Jr.'ın ilk eşi ve onun ölümünün ardından İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nden ayrılan Mesih'in Topluluğu (Community of Christ) adlı kilisenin üyesi.[1]\n"
    },
    "James Strang": {
        "first_paragraph": "James Jesse Strang (21 Mart 1813 - 9 Temmuz 1856) Mormon lider ve kral. Joseph Smith, Jr.'ın linç edilmesinin ardından yaşanan liderlik krizinde Mormon liderliğine aday olsa da başarısız olmuştur. Mormonların çoğunluğunun Brigham Young önderliğini tanıma kararını tanımamış, kendi cemaatiyle beraber ayrı bir mezhep olarak devam etmiştir.\n"
    },
    "Joseph Smith III": {
        "first_paragraph": "Joseph Smith III (6 Kasım 1832 - 10 Aralık 1914) Mormonların ilk peygamberi Joseph Smith, Jr. ve eşi Emma Smith'in hayatta kalan en büyük oğludur. Smith tarafından 1830 yılında kurulan kilisenin onun 1844 yılındaki ölümüyle bölünmesi sonrasında bugün Community of Christ adı verilen mezhebin peygamberi ve lideri olmuştur. 1914 yılındaki ölümüne kadar 44 yıl boyunca bu görevini sürdürmüştür.\n"
    },
    "Lilburn Boggs": {
        "first_paragraph": "Lilburn Boggs (14 Aralık 1796 - 14 Mart 1860) 1836-1840 yılları arasında Missouri eyaleti valiliği görevi yapmış devlet adamı. En çok Mormon lider Joseph Smith, Jr. ile ilişkisi ve Mormonlara karşı yayınladığı 44. Kararnameyle tanınır.\n"
    },
    "Missouri 44. Kararnamesi": {
        "first_paragraph": "Missouri 44. Kararnamesi veya Mormon Öldürme Emri 27 Ekim 1838 tarihinde Missouri Valisi Lilburn Boggs tarafından yayınlanan kararnamedir. Kararname sürmekte olan 1838 Missouri-Mormon Savaşı sırasında yayınlanmıştır. Mormonların yasaları açık şekilde ihlal edip Missouri halkına savaş açtığı iddiasını temel dayanak alan emir General John B. Clark'e tebliğ edilmiştir. Mormonların kayıtsız şartsız teslim olmasını ve topraklarından zorla atılmalarını içeren emrin ardından Mormonların Illinois eyaletindeki Nauvoo kentine göçü gerçekleşmiştir.\n"
    },
    "Mormon Göçü": {
        "first_paragraph": "Mormon Göçü Mormonların Joseph Smith, Jr.'ın linç edilmesinin ardından Brigham Young önderliğinde Illinois, Nauvoo'dan Utah bölgesine toplu şekilde göçmelerini anlatır. Mormon savaşları kapsamında bölgeden kovulan Mormonlar Temmuz 1847'de binlerce kilometre yolculuğun ardından bugün Salt Lake City olan yere ulaşmışlardır.\n"
    },
    "Mormon savaşları": {
        "first_paragraph": "Mormon savaşları Mormonların yer aldığı silahlı çatışmaları anlatır. Mormonlar tarihleri boyunca şiddete maruz kalmış ve şiddet uygulamıştır. Mormonlar, baskıya uğramış ve fiziki zor kullanılarak Ohio'dan Missouri'ye, oradan Illinois'ye, oradan da Utah'a sürülmüşlerdir. Katliama uğramış, evleri yakılmış ve peygamberleri Joseph Smith hapisteyken linç edilmiştir.[1] Mormonlar Crooked River Muharebesi'nde Missourili milislere saldırmış ve katletmiş, Utah yerlileri olan Timpanagoları yok etmiştir. Mormonlar ayrıca Missouri-Mormon Savaşı, Walker Savaşı ve Black Hawk Savaşı gibi önemli çatışmalarda taraf olmuştur. Bu şiddet içeren tarihsellik Son Zaman Azizler hareketini etkilemiştir.\n"
    },
    "Mormonlarda taht kavgası": {
        "first_paragraph": "Mormonlarda taht kavgası 27 Haziran 1844 günü öldürülen Joseph Smith, Jr.'ın ardından Mormon liderliği içinde patlak veren  krizi anlatır. Smith'in linç edilmesinin ardından başta Sidney Rigdon, Brigham Young ve James Strang olmak üzere önde gelen Mormon liderler kendilerinin yeni önder olduğunu iddia etmiştir. Mormonların çoğu Young'ın önderliğini kabul etse de hareket içindeki bölünme kalıcı olmuş ve günümüze kadar gelmiştir.\n"
    },
    "Sidney Rigdon": {
        "first_paragraph": "Sidney Rigdon (19 Şubat 1793 - 14 Temmuz 1876) Mormon liderdir. Joseph Smith, Jr.'ın linç edilmesinin ardından yaşanan liderlik krizinde Mormon liderliğine aday olsa da başarısız olmuştur. Mormonların çoğunluğunun Brigham Young önderliğini tanıma kararını tanımamış, kendi cemaatiyle beraber ayrı bir mezhep olarak devam etmiştir.\n"
    },
    "Azaria Chamberlain'in ölümü": {
        "first_paragraph": "Azaria Chantel Loren Chamberlain (11 Haziran 1980 - 17 Ağustos 1980), Kuzey Bölgesi'ndeki Uluru'ya aile kampı gezisinde 17 Ağustos 1980 gecesi bir dingo tarafından öldürülen, Avustralyalı iki ay altı günlük bir kız çocuğuydu. Vücudu asla bulunamadı. Ebeveynleri Lindy ve Michael Chamberlain, çadırlarından bir dingo tarafından alındığını bildirdi. Lindy Chamberlain cinayetten yargılandı ve üç yıldan fazla hapis yattı. Bir dingo ininin yakınında Azaria'nın giysisinden bir parça bulununca serbest bırakıldı ve yeni soruşturmalar açıldı. Azaria'nın ölümünden 32 yıl sonra, 2012'de, Chamberlainlerin olaylara ilişkin versiyonu resmi olarak bir adli tıp görevlisi tarafından desteklendi.\n"
    },
    "Abdullah Bey": {
        "first_paragraph": "Abdullah Bey (doğuşunda Karl Eduard Hammerschmidt), (1800, Viyana - 30 Ağustos 1874, İstanbul) Avusturyalı ve Osmanlı bilim insanı, doktor.\n"
    },
    "Abdullah el-Battal": {
        "first_paragraph": "Abdullah el-Battal (Arapça: عبدالله البطال; çev. 'Kahraman Abdullah', ö. 740) Emevî Halifeliği'nin Bizans İmparatorluğu'na karşı başlattığı birçok seferde yer alan, 8. yüzyılın başlarındaki Arap-Bizans savaşlarında Müslüman Arap komutanıydı. Hayatıyla ilgili tarihsel gerçekler seyrektir, ancak ölümünden sonra çevresinde gerçek olmayan kapsamlı bir tarihsel ve efsanevi gelenek gelişti ve hem Arapça hem de daha sonra Türkçe destan edebiyatında Battal Gazi olarak ünlü bir figür oldu.\n"
    },
    "Edoardo Agnelli": {
        "first_paragraph": "Edoardo Agnelli (9 Haziran 1954; New York, Amerika Birleşik Devletleri - 15 Kasım 2000; Fossano, İtalya), Gianni Agnelli’nin evlatlarından birisi.[1][2]\n"
    },
    "Ahmed Teküder": {
        "first_paragraph": "Ahmed Teküder, (تكودار احمد Tegüder Aḥmed, Sultan Ahmed olarak da bilinir) 1282 - 1284 arasında hüküm sürmüştür.) İlhanlı hükümdarı, Hülagü'nün oğlu ve Abaka Han'ın kardeşiydi. Nikolas Teküdar Han adıyla Nesturi Hristiyan olarak dünyaya gelen Teküdar sonradan İslam dinini benimseyip adını Ahmet Teküder olarak değiştirmiştir.\n"
    },
    "Ahmet Cemal (müzisyen)": {
        "first_paragraph": "Ahmet Cemal (doğum adı: Frederick Russell Jones, d. 2 Temmuz 1930 – ö. 16 Nisan 2023)[1], Amerikalı caz müzisyeni ve eğitimci.[2][3][4]\n"
    },
    "Aleksandr Litvinenko": {
        "first_paragraph": "Aleksandr Valteroviç Litvinenko (Rusça Александр Вальтерович Литвиненко, Aleksandr Val'teroviç Litvinyenko; 30 Ağustos veya 4 Aralık 1962, Voronej - 23 Kasım 2006, Londra), Rusya yönetimine muhalif görüşleri ile tanınan KGB ve takipçisi FSB'de görev yapmış eski istihbaratçı. Ölümüne dek Rusya'da kanun kaçağı olarak aranmıştır.\n"
    },
    "Ali Shaheed Muhammad": {
        "first_paragraph": "Ali Shaheed Muhammad Jones (d. 11 Ağustos 1970), Amerikalı DJ, prodüktör ve rapçi. 1985 yılında Q-Tip ve Phife Dawg ile birlikte kurduğu A Tribe Called Quest grubuyla altı albüm yayınladı. 1990'lı yıllarda Jay Dee ve Q-Tip ile birlikte prodüksiyon oluşumu The Ummah'yı hayata geçirdi. Grup dağıldıktan sonra En Vogue grubundan Dawn Robinson ve Tony! Toni! Toné! grubundan Raphael Saadiq ile birlikte Lucy Pearl süper grubunu kurdu.[1] 2004 yılında Shaheedullah and Stereotypes adlı ilk solo albümünü piyasaya çıkardı.[2]\n"
    },
    "Muhammed Ali": {
        "first_paragraph": "\nMuhammed Ali (doğum adıyla Cassius Marcellus Clay Jr.; d. 17 Ocak 1942, Louisville, Kentucky – ö. 3 Haziran 2016, Phoenix, Arizona), Amerikalı profesyonel boksördür. Tüm zamanların en iyi boksörü olarak kabul edilen Muhammed Ali, 20. yüzyılın en önemli spor figürlerinden biridir. \"The Greatest\" (En Büyük) lakaplı Ali, kariyeri boyunca yaptığı 61 maçın yalnızca 5 tanesini kaybetmiştir.[2][3] 1999 yılında Sports Illustrated tarafından \"Yüzyılın Sporcusu\" ve BBC tarafından \"Yüzyılın Spor Kişiliği\" seçilmiştir.\n"
    },
    "Allahverdi Han": {
        "first_paragraph": "Allahverdi Han (Farsça: اللّه وردی خان; Gürcüce: ალავერდი-ხანი; 1560-3 Haziran 1613), I. Abbas döneminde görev yapmış bir Gürcü asıllı Safevî komutanı ve devlet adamı. Başlangıçta bir gulam iken Safevî Devleti'nde önemli görevlere yükselmiştir.\n"
    },
    "Bedreddin Lülü": {
        "first_paragraph": "Bedreddin Lülü (Arapça: بَدْر الدِّين لُؤْلُؤ) (ö. 1259) (Lülü adı 'İnci' anlamına gelir, köle kökenli olduğunun göstergesidir), Nasır ad-Din Mahmud'un ölümünün ardından 1234'ten 1259'a kadar çeşitli kapasitelerde hüküm sürdüğü Musul'un Zengi emirlerinin halefiydi. Köleliği aşan ve kendi başına bir emir olan ilk memlûktü ve Bahrî Memlûkler'inin yirmi yıl içinde Mısır saltanatına yükselişinin habercisiydi. Çeşitli zamanlarda Eyyûbî, Anadolu Selçuklu Devleti ve Moğol derebeylerini tanıyan daha büyük komşu güçlere bir dizi taktik teslimiyet yoluyla El Cezire'nin kontrolünü korudu. Moğollara teslim olması, Musul'u Mezopotamya'daki diğer yerleşim yerlerinin yaşadığı yıkımdan kurtardı.\n"
    },
    "Berke (Altın Orda hanı)": {
        "first_paragraph": "Berke Han; 1257-1266 yılları arasında hüküm sürmüş Altın Orda Devleti hanı.\n"
    },
    "Ali Bongo Ondimba": {
        "first_paragraph": "Ali Bongo Ondimba (doğum ismi Alain Bernard Bongo), (d. 9 Şubat 1959, Brazzaville), Ekim 2009 tarihinden 30 Ağustos 2023 tarihindeki askeri darbeye kadar Gabon Devlet Başkanlığı görevinde bulunmuş bir Gabonlu politikacı.\n"
    },
    "Câbir bin Abdullah": {
        "first_paragraph": "Câbir bin Abdullah, Hazrec kabilesinden Abdullah bin Amr bin Hirman Ensari'nin oğludur. Câbir küçük yaşta babasıyla beraber ikinci akabe biatı'nda 70 kişilik bir grupla Mekke'de Muhammed'in huzurunda biat etti.[1]\n"
    },
    "Carolus Andriamatsinoro": {
        "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 9 Eylül 2022\n"
    },
    "Cat Stevens": {
        "first_paragraph": "Cat Stevens veya Yusuf İslam (doğum adıyla Steven Demetre Georgiou; d. 21 Temmuz 1948, Londra), İngiliz müzisyen, şarkıcı ve şarkı sözü yazarıdır. Müzik tarzı folk, pop, rock ve İslamî müzikten oluşmaktadır. 1977'de Müslüman olmuş ve bundan bir yıl sonra adını \"Yusuf İslam\" olarak değiştirmiştir.[1] Dünya çapında 100 milyondan fazla plak satmış ve 2 milyardan fazla dinlenmeye sahip olmuştur.[2]\n"
    },
    "Clemens Bosch": {
        "first_paragraph": "Clemens Bosch, veya: Clemens Emin Bosch (* 6. Ekim 1899, Köln ; † 22. Temmuz 1955, İstanbul) bir Alman antik tarih uzmanı ve nümismatistdir.\n"
    },
    "Damat Halil Paşa": {
        "first_paragraph": "Damat Halil Paşa veya Maraşlı Damat Halil Paşa, 17 Kasım 1616-18 Ocak 1619 tarihleri arasında, I. Ahmed saltanatının son döneminde, I. Mustafa'nın ilk saltanatında ve II. Osman saltanatının ilk döneminde iki yıldan biraz fazla bir süre ve daha sonra IV. Murad saltanatı döneminde 1 Aralık 1626-6 Nisan 1628 tarihleri arasında bir buçuk yıla yakın bir süre olmak üzere, iki kez toplam üç yıl yedi ay yedi gün sadrazamlık yapmış devlet adamıdır.\n"
    },
    "Dave Chappelle": {
        "first_paragraph": "David Khari \"Dave\" Webber Chappelle[1] (İngilizce telaffuz: [ʃəˈpɛl], d. 24 Ağustos 1973), Amerikalı komedyen, oyuncu, senarist ve yapımcı. Sinema kariyerine 1993 yılında Mel Brooks'un Robin Hood: Men in Tights filminde canlandırdığı Anchoo karakteriyle adım attı. Doksanlı yıllarda The Nutty Professor, Con Air, You've Got Mail, Blue Streak ve Undercover Brother gibi filmlerde yardımcı rollerde yer aldı. 1998'de senaryosunu Neal Brennan ile yazdığı Half Baked filmiyle ilk başrol deneyimini yaşadı. Sinema kariyerinin yanı sıra ABC dizisi Buddies'de rol aldı.\n"
    },
    "Gai Eaton": {
        "first_paragraph": "Gai Eaton (1 Ocak 1921 - 26 Şubat 2010), Britanyalı yazar ve diplomat. Müslüman olduktan sonra ismini Sidi Hasan Abdullah Abdülhamid olarak değiştirdi. 29 yaşında Müslüman oldu.[1] 18 yıl Britanya Dışişleri'nde diplomat olarak görev yaptı. 26 Şubat 2010 tarihinde yaşamını yitirdi.\n"
    },
    "Ebû Bekir": {
        "first_paragraph": "Ebû Bekir (Arapça: أبو بكر, d. 573 - ö. 634) ya da tam adıyla Ebû Bekir Abdullah bin Ebî Kuhâfe Osmân bin Âmir el-Kureşî et-Teymî (Arapça: عبد الله بن أبي قحافة عثمان بن كعب التيمي القرشي أبو بكر الصديق), İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi ve Dört Halife'nin ilki. Muhammed sonrası Müslüman toplumda 632-634 arası liderlik ve yöneticilik yapması, bu sebeple Muhammed'in halefi olması kendisine ilk halife unvanını kazandırmıştır.\n"
    },
    "Ebu Ömer eş-Şişani": {
        "first_paragraph": "Tarkan Taymurazoviç Batıraşvili (Gürcüce: თარხან ბათირაშვილი; 11 Şubat 1986-14 Mart 2016) (takma adı Ebu Ömer eş-Şişani, Arapça: أبو عمر الشيشاني‎), Irak ve Şam İslam Devleti'nin liderlerinden biri ve askeri komutanı olan Çeçen militan.\n"
    },
    "Ebu Ubeyde bin Cerrah": {
        "first_paragraph": "Ebu Ubeyde bin Cerrāh (583 - 639)[1] (Arapça: أبو عبيدة عامر بن عبدالله بن الجراح Ebū ‘Ubeydeh ‘Âmir bin ‘Abdullāh bin el-Cerrah), İslam peygamberi Muhammed'in sahabelerinden ve cennetle müjdelenmiş on sahabeden biridir. İslam tarihinde yeri önemlidir ve Ömer'in halifeliğinde ordu komutanlığı yapmıştır.\n"
    },
    "El-Hansa": {
        "first_paragraph": "el-Hansâ' bint 'Amr (Arapça: الخنساء بنت عمر), klasik Arap edebiyatının en önemli kadın şairlerinden biridir. Genellikle öldürülen kardeşlerinin ardından söylediği mersiye şiirleriyle tanınmaktadır[1].\n"
    },
    "Muhammed Esed": {
        "first_paragraph": "Muhammed Esed (2 Temmuz 1900 - 23 Şubat 1992), Avusturya Macaristan doğumlu düşünür, reformist, gezgin, gazeteci, din bilimci, yazar, siyasetçidir.[2] Yahudi bir ailede dünyaya gelmiş[2], sonrasında İslam'ı seçmiş olan Esed İslam Dünyası'nda  1980 yılında yayınladığı Kur'an Mesajı  The Message of the Qur’an isimli Kur'an tefsiri ile tanınmış ve etki bırakmıştır.\n"
    },
    "Everlast": {
        "first_paragraph": "Erik Schrody (d. 18 Ağustos 1969, Valley Stream, New York), sahne adı ile Everlast, Grammy ödüllü İrlandalı-Amerikalı rapçi ve şarkıcı-söz yazarı. House of Pain grubu ve \"What It's Like\" adlı hit parça ile tanınmaktadır.\n"
    },
    "Roger Garaudy": {
        "first_paragraph": "Roger Garaudy (17 Temmuz 1913, Marsilya - 13 Haziran 2012, Paris[1]) Fransız düşünür ve yazar.\n"
    },
    "Gazan": {
        "first_paragraph": "Gazan Han, veya Tatarların Hanı Kazaan (Moğol adıyla Gazan Han; Moğolca: Газан, Хаан, Çince: 合贊 Hé Zàn[1]), d. 11 Aralık 1271 – 25 Mayıs 1304), 1295-1304 yıllarında Moğol İmparatorluğunun İran'daki İlhanlı bölümünün 7. hükümdarıydı. Batı tarihçileri ona bazen Casanus veya Cassanus da derler.[2]\n"
    },
    "Ghostface Killah": {
        "first_paragraph": "Dennis Coles (d. 9 Mayıs 1970),[1] sahne adı ile Ghostface Killah, Wu-Tang Clan üyesi Amerikalı rapçi.[2] Wu-Tang Clan'ın Enter the Wu-Tang (36 Chambers) albümüyle elde ettiği büyük başarının ardından, grup üyeleri kendi solo çalışmalarına yöneldiler. Ghostface Killah 1996'da Ironman adlı ilk solo albümünü yayınladı ve eleştirmenlerin beğenisini kazandı. Sonraki yıllarda Supreme Clientele (2000) ve Fishscale (2006) gibi başarılı albümlerle kariyerini sürdürdü. Sahne adını 1979 yapımı kung fu filmi Mystery of Chessboxing'deki bir karakterden almaktadır.[3]\n"
    },
    "Giorgi Saakadze": {
        "first_paragraph": "Giorgi Saakadze (Gürcüce: გიორგი სააკაძე) (c. 1570 – 3 Ekim 1629) 1484-1762 yılları arasında Tiflis merkezli olarak hüküm süren Kartli Krallığı'nda[2] 17. yüzyılda etkili olmuş Gürcü siyasetçi ve komutan. Hizmetine girdiği Safevî Devleti'nde Mūrāv-Bey, Osmanlı İmparatorluğu'nda da Magrav-Han olarak tanınırdı. Kızı Ana'nın Erzurum kentindeki türbesinin kitabesinde adı Murav (موراو) olarak geçer ve bu isim Gürcüce \"Mouravi\"den (მოურავი) gelir.[3]\n"
    },
    "Güllü Agop": {
        "first_paragraph": "Agop Vartovyan (Güllü Agop ya da Agop Ağa olarak tanınır, sonradan Mehmet Yakup ismini almıştır; 1840; Beşiktaş, İstanbul - 1902, İstanbul), Osmanlı dönemi tiyatro oyuncusu ve yönetmeni ve Türk tiyatrosunun kurucularındandır.\n"
    },
    "Gürcü Hatun": {
        "first_paragraph": "Gürcü Hatun (Gürcüce: გურჯი-ხათუნი, \"gurci h'atuni\" ) (fl. ?-1286?), Gürcü prenses. Anadolu Selçuklu Devleti sultanı II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in eşlerinden biri, II. Alâeddin Keykubad’ın annesidir.\n"
    },
    "Hacı Ali": {
        "first_paragraph": "Hacı Ali (Arapça: حاج علي, Ḥājj ʿAlī), ABD'deki ismiyle Hi Jolly veya doğum ismiyle Philip Tedro (y. 1828 — 16 Aralık 1902), Yunan ve Suriye kökenli[1] Osmanlılı deve eğitimcisi ve sürücüsü.\n"
    },
    "Hamid Algar": {
        "first_paragraph": "Hamid Algar (d. 1940), İran ve Nakşibendilik üzerine çalışmalar yapan İngiliz akademisyen.\n"
    },
    "Hamza Tzortzis": {
        "first_paragraph": "Hamza Andreas Tzortzis (d. 21 Eylül 1980), Yunan asıllı İngiliz Müslüman araştırmacı. Tzortzis; ayrıca ABD, Avustralya, Hollanda, Malezya, Kanada ve Lübnan gibi pek çok üniversitede dersler ve konuşmalar vermiştir. Mayıs 2014'te ise Boğaziçi Üniversitesi'nde Uyanın Artık temalı bir konuşma gerçekleştirmiştir.[1] Bir münazaracı olarak Profesör Lawrence Krauss, Profesör Simon Blackburn, Profesör Ken Gemes ve Profesör Dan Barker gibi birçok ünlü profesörle münazaralar gerçekleştirmiştir.[2]\n"
    },
    "Hasim Rahman": {
        "first_paragraph": "Hasim \"The Rock\" Shariff Rahman (d. 7 Kasım 1972, Baltimore, Maryland, ABD), Amerikalı Dünya Ağır sıklet Şampiyonu boksör. Boyu 1.89m dir.\n"
    },
    "Merziye Haşimi": {
        "first_paragraph": "Merziye Haşimi (Melanie Franklin), Amerikalı gazeteci, spiker ve belgesel film yönetmeni[1].\n"
    },
    "Aribert Heim": {
        "first_paragraph": "Aribert Ferdinand Heim (28 Haziran 1914, Bad Radkersburg, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - 10 Ağustos 1992, Kahire, Mısır), Dr. Ölüm lakabıyla tanınan Avusturya asıllı Alman doktor.\n"
    },
    "Ice Cube": {
        "first_paragraph": "O'Shea Jackson Sr. veya sahne adıya Ice Cube (15 Haziran, 1969, Los Angeles), Amerikalı rap şarkıcısı ve oyuncu. Rap müziğine lise yıllarında başladı. 1987 yılında N.W.A adlı rap grubuna giren Ice Cube, bir senelik bir aradan sonra 1988'de NWA'nın Straight Outta Compton adlı albümünde yer aldı. 1990'da gruptan ayrılarak solo çalışmalara başladı. 1990 yılından beri solo albümler çıkartmakta, 1992'den beri filmlerde oynamaktadır. Son zamanlarda film çalışmalarına ağırlık vermiştir.[1][2]\n"
    },
    "Ivan Aguéli": {
        "first_paragraph": "John Gustaf Agelii veya bilinen adıyla Ivan Aguéli, (24 Mayıs 1869 - 1 Ekim 1917) Arapça Sheikh 'Abd al-Hadi Aqhili (Arapça: شيخ عبد الهادی عقیلی‎) olarak bilinen İsveç doğumlu müslüman ressam ve yazar. Sanatçı, Arap filozof Muhyiddin İbn Arabi'nin bir hayranıydı. İsveç'in Sala kentinde doğup büyüyen Aguéli, kentin kültürel simgelerinden biridir.\n"
    },
    "İbn-i Mukaffa": {
        "first_paragraph": "İbn-i Mukaffa (720 veya 724 - 759), İranlı düşünür, bürokrat ve edebiyatçı.\n"
    },
    "İbrahim Müteferrika": {
        "first_paragraph": "İbrahim Müteferrika (Osmanlıca: ابراهیم متفرقه; 1674, Kaloşvar, Erdel Prensliği - 1745, İstanbul), Macar asıllı Osmanlı müteferrika, matbaacı, yayımcı, yazar ve çevirmen. Osmanlı Devletinde basımevi kurup Türkçe kitap yayımlayan ilk kişidir. IV. Mehmed ve II. Mustafa dönemlerinde yaşamıştır.\n"
    },
    "İngiliz Mustafa": {
        "first_paragraph": "İngiliz Mustafa, Britanya asıllı matematikçi, 1775 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu'nda eğitmenlik yapmıştır. Sonradan İslam'a geçmiştir.\n"
    },
    "İskender (Aleksandr Şişman)": {
        "first_paragraph": "İskender (Osmanlıca: اسكندر) ya da doğum adıyla Aleksandr Şişman (Bulgarca: Александър Шишман), Bulgar Çarı İvan Şişman'ın büyük oğlu. Aleksandr, İkinci Bulgar İmparatorluğu'nun 1395 yılında Osmanlı Devleti tarafından fethedilmesinden önce babası ile birlikte devleti ortak bir şekilde yönetmekteydi.[1] Bu tarihten sonra ise Osmanlı yönetimini tanıyarak İslam dinine geçmiş, İskender adını almıştır. Yıldırım Bayezid tarafından devlet işlerinde görevlendirilen İskender önceleri Samsun, sonraları ise İzmir'de valilik görevlerini üstlenmiştir.[2]\n"
    },
    "İskender Bey": {
        "first_paragraph": "İskender Bey (Osmanlıca: اسکندر بگ, Arnavutça: Gjergj Kastrioti, Skënderbeu, Skënderbej; 1405 veya 1403-1404[1] - 17 Ocak 1468, Leş), Arnavutların ulusal kahramanı. Arnavutluk'un feodal hanedanlıklarından Kastriyota Hanedanı'ndandır. Babası Con,  Gergi'yi Osmanlı sarayına rehin olarak gönderdi. Edirne'de II. Murad'ın hizmetinde bir içoğlanı eğitimi gören Gergi Müslüman oldu ve İskender adını aldı.[2] Osmanlı sarayına alındığı zaman 18-19 yaşlarındaydı. Osmanlı'da önemli askerî hizmetlerde bulundu, Anadolu ve Rumeli seferlerine katıldı. 1443 yılında Morava Muharebesi sırasında kaçıp sancak beyi olduğunu ilan eden sahte bir fermanla Kroya kalesini ele geçirdi. 1468'de ölümüne kadar Osmanlı Devleti'nin Arnavutluk'ta yerleşmesine karşı mücadele etti.[1]\n"
    },
    "Mehmet İskender Paşa": {
        "first_paragraph": "Mehmet İskender Paşa (Asıl adı: Antoni Aleksander Ilinski) (1812 - 1861) Polonya asıllı Osmanlı Generali.\n"
    },
    "Jack Ward": {
        "first_paragraph": "John Ward (d. 1553[1] - 1622), aynı zamanda Jack Ward veya sonradan Yusuf Reis olarak bilinir. 17. yüzyılın başlarında bir İngiliz korsandı ve daha sonra 17. yüzyılın başlarında Tunus dışında faaliyet gösteren bir Berberi korsandı.\n"
    },
    "Jermaine Jackson": {
        "first_paragraph": "Jermaine LaJuane Jacksun (d. 11 Aralık 1954) Amerikalı şarkıcı-şarkı yazarı bas gitarist müzik yapımcısı ve yönetmen. The Jackson 5 grubunun solisti. Ünlü Amerikalı şarkıcı Michael Jackson'un kardeşidir. 1989 yılında İslam dinini seçerek ismini Muhammed Abdülaziz olarak değiştirmiştir evli ve 4 çocuk sahibir.\n"
    },
    "John Philby": {
        "first_paragraph": "Harry St. John Bridger Philby, bilinen diğer adlarıyla Jack Philby, Şeyh Abdullah veya Abdullah Philby (d. 3 Nisan 1885, Badulla - ö. 30 Eylül 1960, Beyrut), İngiliz seyyah, yazar, istihbarat memuru, doğubilimci, kâşif ve siyaset adamı.\n"
    },
    "Ka'b el-Ahbâr": {
        "first_paragraph": "Ka'b el-Ahbâr (Arapça: كَعْب الْأَحْبَار) veya tam adıyla Ebû İshâk Ka'b b. Mâti‘ b. Heynû‘ el-Himyerî el-Yemânî (ö. 32/652-53 [?]) kaynaklara göre Yemenli bir yahudi iken Müslüman olmuş Benî İsrâil’e dair rivayetleriyle tanınan tâbiî. İslam peygamberi Muhammed zamanında Yemen'e giden Ali ile görüşerek İslamiyet'i kabul ettiği,[1] Halife Ebû Bekir devrinde müslüman olduğu,[2] veya Halife Ömer döneminde Medine’ye geldiği, halifenin Kudüs’te bulunduğunu öğrenince oraya giderek kendisiyle görüştüğü ve onun huzurunda müslüman olduğu kaydedilmektedir. Ka'b’ın müslüman oluşuyla ilgili olarak bazı garip hikâyeler de uydurulmuştur.[3]\n"
    },
    "Frédéric Kanouté": {
        "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 19.00, 30 Haziran 2012 (UTC)\n"
    },
    "Kareem Abdul-Jabbar": {
        "first_paragraph": "Kareem Abdul-Jabbar (d. Ferdinand Lewis Alcindor Jr.; 16 Nisan 1947), ABD'li eski profesyonel basketbolcu.\n"
    },
    "Kays bin Sa'd": {
        "first_paragraph": "Kays b. Sa'd b. Ubade el-Ensari el-Hazrecî (Arapça: قيس بن سعد, d. 603 - 658-659), Mısır valisi.\n"
    },
    "Keith Ellison": {
        "first_paragraph": "Keith Maurice Ellison (d. 4 Ağustos 1963), Amerikalı politikacı ve hukukçu. ABD Kongresi'ne seçilen ilk Müslüman.\n"
    },
    "Khalid Yahya Blankinship": {
        "first_paragraph": "Khalid Yahya Blankinship (d. 1949, Seattle Washington), Amerikalı bir tarihçidir. İslam ve Orta Doğu konusunda uzmandır.\n"
    },
    "Kılıç Ali Paşa": {
        "first_paragraph": "Kılıç Ali Paşa (d. 1500 - ö. 25 Haziran 1587, İstanbul), Uluç Ali ya da Uluç Ali Reis olarak da bilinen, 1571 ile 1587 yılları arasında 16 yıl kaptan-ı derya olarak görev yapmış Osmanlı denizcisidir. İtalyan asıllı olup, Müslüman olmadan önceki adı \"Giovanni Dionigi Galeni\"dir. İtalyan kaynaklarında Occhiali adıyla geçer.[1] Müslüman olduktan sonra hızla yükselmiş ve Osmanlı donanmasının önemli komutanlarından biri olmuştur. Özellikle, İnebahtı Savaşı sırasında gösterdiği başarı ile bilinir. Karısının adı Selime Hatun'du ve hiç çocukları olmamıştı.\n"
    },
    "İoannis Çelepis Komninos": {
        "first_paragraph": "İoannis Çelepis Komninos (Yunanca: Grekçe: Ἰωάννης Κομνηνὸς Τζελέπης) Bizans İmparatoru I. Aleksios (1081-1118 arası hükümdar) ile İrini Dukena'nin üçüncü oğlu olan İsaakios Komnenos'un oğludur.\n"
    },
    "Köse Mihal": {
        "first_paragraph": "Köse Mihal (? - 1328), Mihaloğullarının atası. Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş döneminde Osman Gazi'nin silah arkadaşı olan Mikhael Kosses, İslamiyeti seçerek Osmanlı saflarına geçen ilk önemli Bizanslı komutandır. Mihaloğullarının atası Mikhael Kosses, Müslüman olduktan sonra Osman Gazi'nin teklifiyle Abdullah adını almış, adı Abdullah Mihal Gazi olmuştur. \n"
    },
    "Kumba Ialá": {
        "first_paragraph": "Kumba Ialá ya da Kumba Yalá (15 Mart 1953 - 4 Nisan 2014), Gine-Bissaulu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Ialá, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 2000 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n"
    },
    "Küçük Murat Reis": {
        "first_paragraph": "Küçük Murat Reis (Jan Janszoon van Haarlem) Hollanda kökenli korsandır. İslam dinine geçmiş, bundan dolayı o dönemde Türk korsanı olarak bilinmiştir. 1627 senesinde Cezayir Limanı'ndan 15 pâre gemi ile yelken açıp, Cebelitarık'tan çıkmış ve kuzeye soğuk ve sisli denizlere yönelmiştir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Kyrie Irving": {
        "first_paragraph": "Kyrie Andrew Irving (d. 23 Mart 1992; Melbourne), NBA takımlarından Dallas Mavericks'te oynayan Avustralya asıllı Amerikalı basketbolcudur.\n"
    },
    "Ebûbekir Sirâceddîn": {
        "first_paragraph": "Ebûbekir Sirâceddîn (doğum adı Martin Lings) (d. 24 Ocak 1909, Manchester, İngiltere – ö. 12 Mayıs 2005, Kent, İngiltere), İngiliz tasavvuf bilimcisi. Tradisyonalist ve perennialist akımın öncü temsilcilerinden birisi olan Martin Lings, ünlü bir yazar, editör, mütercim ve araştırmacı kişiliğinin yanı sıra dini öğreti, kutsal metin, sembolizm, edebiyat ve sanat aracılığıyla ağırlıklı olarak Tanrı-insan ilişkisini terennüm eden bir şair olarak bilinmektedir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Mahershala Ali": {
        "first_paragraph": "Mahershala Ali (d. Mahershalalhashbaz Gilmore, 16 Şubat 1974; Oakland, Kaliforniya), Amerikalı oyuncu.\n"
    },
    "Mahmoud Abdul-Rauf": {
        "first_paragraph": "Mahmoud Abdul-Rauf (doğduğundaki ismi: Chris Wayne Jackson), 9 Mart 1969 Gulfport, Mississippi doğumlu Amerikan eski basketbolcu.\n"
    },
    "MC Ren": {
        "first_paragraph": "Lorenzo Jerald Patterson (bilinen adıyla MC Ren; d. 16 Haziran 1969) Amerikalı rapçi, söz yazarı ve plak yapımcısıdır. Villain Entertainment adlı plak şirketinin kurucusu ve sahibidir. N.W.A grubundan ayrıldıktan sonra solo olarak yaptığı albümler ile ABD'de platin plak kazanmıştır.\n"
    },
    "Mehmed Ali Paşa (müşir)": {
        "first_paragraph": "Mehmed Ali Paşa ya da Ludwig Karl Friedrich Detroit (1827, Magdeburg – 7 Eylül 1878, Yakova), Alman kökenli bir Osmanlı generaliydi. 93 Harbi'nin ilk aylarında Tuna Cephesinin komutanıydı. Şair Nâzım Hikmet'in annesinin dedesidir.\n"
    },
    "Mos Def": {
        "first_paragraph": "Dante Terrell Smith (d. 11 Aralık 1973), bilindiği sahne adlarıyla Mos Def veya Yasiin Bey, Amerikalı rapçi, şarkıcı, oyuncu ve aktivist. Brooklyn, New York'ta dünyaya gelen sanatçı, protest tavrı ve siyasi şarkı sözleriyle tanınmaktadır. Bey, hip hop kariyerine 1994 yılında, kısa ömürlü rap grubu Urban Thermo Dynamics'te (UTD) kardeşleriyle birlikte başladı ve ardından Da Bush Babees ve De La Soul'un albümlerinde yer aldı. Daha sonra Brooklyn merkezli rapçi Talib Kweli ile birlikte Black Star ikilisini oluşturdu ve 1998'de grubun adını taşıyan ilk albümlerini çıkardılar. Rawkus Records'un kadrosunda yer aldı ve 1999'da ilk solo albümü Black on Both Sides'ı yayınladı. İlk albümü The New Danger (2004), True Magic (2006) ve Ecstatic (2009) albümleri izledi.[1] About.com'daki editörler onu \"zamanımızın en büyük 50 MC'si\" listesinde tüm zamanların 14. en büyük MC'si olarak listelediler.[2] Mos Def'in en popüler hitlerinden bazıları arasında \"Oh No\", \"Definition\" ve \"Respiration\" şarkıları yer almaktadır.[3]\n"
    },
    "Muna el-Hüseyin": {
        "first_paragraph": "Muna el Hüseyin evlilik öncesi adıyla Antoinette Gardener (d. 25 Nisan 1941, Chelmondiston, İngiltere), Ürdün Kralı II. Abdullah'ın annesi ve eski Ürdün Kralı Hüseyin bin Talal'in ikinci eşi. Talal bin Hüseyin ile evlendikten sonra Prenses Muna el Hüseyin ismini almıştır.\n"
    },
    "Peter Murphy": {
        "first_paragraph": "Peter John Joseph Murphy (d. 11 Temmuz 1957), İngiliz rock şarkıcısı. Murphy, gotik rock grubu Bauhaus'un vokalisti olmakla beraber, Deep ve Love Hysteria gibi birçok solo albüm de çıkarmıştır. Zayıflığı, çıkıntılı elmacık kemikleri, bariton sesi ve kasvetli şiirleri ile Murphy çoğunlukla \"Goth'un babası olarak tanınmaktadır.\"[1][2]\n"
    },
    "Musahip Mustafa Paşa": {
        "first_paragraph": "Musahip Mustafa Paşa (1640-1686) Sultan IV. Mehmed’in musahibi, II. vezir ile kızı Hatice Sultan'ın eşi, Osmanlı kaptan-ı deryası (1683-1684).\n"
    },
    "Nakkaş Hasan Paşa": {
        "first_paragraph": "Nakkaş Hasan Paşa ( ö. 1622), Osmanlı nakkaş, asker ve bürokrat.\n"
    },
    "Nogay Han": {
        "first_paragraph": "Nogay Han, ya da asıl adı İsa Nogay[1] (? - 1299) Altın Orda Devleti generalidir.\n"
    },
    "Olcaytu": {
        "first_paragraph": "Olcaytu (Farsça: محمد خدابنده الجایتو; 24 Mart 1280 - 13 Aralık 1316, Sultaniye), İlhanlı hükümdarı. Şiîlik ilk kez onun döneminde İran'ın resmi mezhebi ilan edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Omar Bongo": {
        "first_paragraph": "Omar Bongo Ondimba (doğum ismi Albert-Bernard Bongo) (30 Aralık 1935, Bongoville – 8 Haziran 2009, Barselona), Gabonlu siyasetçi. Bongo, Afrika ülkesi Gabon'da 1967 yılından öldüğü 2009 yılına kadar 41 yıl devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n"
    },
    "Shaquille O'Neal": {
        "first_paragraph": "Shaquille Rashaun O'Neal (d. 6 Mart 1972, Newark) Amerikalı profesyonel NBA oyuncusudur. 2.16 m boyundadır. 147 kg ağırlığı ile NBA tarihinin en ağır oyuncuları arasındadır. Louisiana State Üniversitesi'nde kolej kariyerinden sonra 1992 NBA Seçmeleri'nde Orlando Magic tarafından 1. sırada seçilmiştir. Lige geldiği andan itibaren en iyi pivotlar arasında yer almıştır. İlk sezonunda yılın çaylağı ödülünü kazanmıştır. Birinci yılında 13,9 ribaund ortalaması ile oynamıştır. Bu kariyerinin en iyi ortalamasıdır. İkinci yılında gelişimini sürdüren O'neal; 1994-95 sezonunda takımı ile NBA Finallerine yükselme başarısını göstermiştir. Ama bir önceki yılın şampiyonu Hakeem Olajuwon'lu Houston Rockets'a 4-0 ile süpürülerek şampiyonluğu elde edememiştir.\n"
    },
    "Özbek Han": {
        "first_paragraph": "Özbek Han (1282 - 1341), Altın Orda Devleti’nin dokuzuncu hanıdır.\n"
    },
    "Peter Sanders (fotoğrafçı)": {
        "first_paragraph": "Peter Sanders,  (d. 1946, Londra) 1960'lı yıllarda rock müziğinin yıldızlarını fotoğraflayan İslam dinini kabul ettikten sonra İslam ülkelerinin ve İslam alimlerinin resimlerini çekmesi ile tanınan İngiliz  fotoğrafçı.\n"
    },
    "Pharoah Sanders": {
        "first_paragraph": "Pharoah Sanders (doğum adı: Farrell Sanders; d. 13 Ekim 1940 – ö. 24 Eylül 2022)[1][2], Amerikalı caz saksafoncusu.[3][4]\n"
    },
    "Marmaduke Pickthall": {
        "first_paragraph": "Muhammad Marmaduke Pickthall (doğum adı Marmaduke William Pickthall, 1875 - 19 Mayıs 1936) Batılı İslam yazarı. Kur'an'ı özgün şekliyle Arapça'dan İngilizce'ye tercüme etmiştir. Hristiyanlıktan İslam'a sonradan geçen Pickthall bir romancıydı. D.H. Lawrence, H.G. Wells, ve E.M. Forster'a göre aynı zamanda gazeteci, okul müdürü, politik ve dini bir liderdi.[1]\n"
    },
    "Q-Tip": {
        "first_paragraph": "Kamaal Ibn John Fareed (d. Jonathan Davis; 10 Nisan 1970), sahne adı ile Q-Tip, Amerikalı rapçi, prodüktör ve oyuncudur. Queensli olan Q-Tip, başarılı hip hop grubu A Tribe Called Quest'in bir üyesidir.\n"
    },
    "Abdullah Quilliam": {
        "first_paragraph": " \nİsmini Abdullah Quilliam olarak değiştiren William Henry Quilliam (10 Nisan 1856[1][2][3] – 1932), 19. yüzyılda hristiyanken din değiştirerek müslüman olan, İngiltere'deki ilk İslam merkezinin ve caminin kurucusudur. Daha sonra Henri Marcel Leon veya Haroun Mustapha Leon isimlerini de kullanmıştır.\n"
    },
    "Raekwon": {
        "first_paragraph": "Corey Woods (d. 12 Ocak 1970),[1][2] sahne adı ile Raekwon, Wu-Tang Clan üyesi Amerikalı rapçi. İlk solo albümü Only Built 4 Cuban Linx...'i 1995'te çıkardı. Ardından dört solo albüm geldi. Bu süreçte Wu-Tang ile ve çok sayıda hip hop sanatçısıyla ortak çalışmalarda yer aldı.\n"
    },
    "A. R. Rahman": {
        "first_paragraph": "Allah Rakha Rahman (Tamilce: ஏ.ஆர்.ரகுமான், d. 6 Ocak 1967, A. S. Dileep Kumar (திலீப் குமார்) adıyla), Hint film müzikleri bestecisi, yapımcı, müzisyen ve şarkıcı. Film müzikleri besteciliği kariyeri 1990'lı yılların başlarında başlayan ve Müslüman olan[1] Rahman; on üç Filmfare Ödülü, dört Ulusal Film Ödülü, bir BAFTA Ödülü, bir Altın Küre ve bir Akademi Ödülü kazandı.[2]\n"
    },
    "Rakim": {
        "first_paragraph": "William Michael Griffin Jr. (d. 28 Ocak 1968), sahne adıyla Rakim, Amerikalı hip hop sanatçısı. Eric B. & Rakim grubuyla müziğe adım atan Rakim, tüm zamanların en etkili ve yetenekli MC'lerinden biri olarak tanınmaktadır.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Ilich Ramirez Sanchez": {
        "first_paragraph": "Ilich Ramirez Sanchez veya daha sık kullanılan lakabıyla Çakal Carlos, (d. 12 Ekim 1949), Venezuelalı eylemci. Birçok yasa dışı eylemde yer almış Sanchez, 2007 itibarıyla Fransa'da Fleury Merogis Cezaevi'nde tutulmaktadır.\n"
    },
    "Ricardo Faty": {
        "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 26 Ekim 2019\n"
    },
    "Yvonne Ridley": {
        "first_paragraph": "Yvonne Ridley (d. 1959, Stanley, County Durham, İngiltere), İngiliz gazeteci, savaş muhabiri.\n"
    },
    "Sa'd bin Ubade": {
        "first_paragraph": "Ebû Kays Sa‘d b. Ubâde b. Düleym b. Hârise el-Ensârî (Arapça: سعد بن عبادة, d. ? - 635) İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi.\n"
    },
    "Scarface (müzisyen)": {
        "first_paragraph": "Brad Terrence Jordan (d. 9 Kasım 1970), sahne adı ile  Scarface, Amerikalı hip hop sanatçısı. Houston, Teksas'ta dünyaya gelen Scarface, Geto Boys grubunun bir üyesi olarak tanındı.[1] 2002 yılında The Source dergisinin Tüm Zamanların En İyi 50 Söz Yazarı listesinde 16. sırada yer alırken,[2] About.com'un hazırladığı Çağımızın En Büyük 50 MC'si (1987-2007) listesinde 10. sırada yer aldı.[3]\n"
    },
    "Robert Scoble": {
        "first_paragraph": "Robert Scoble (d. 18 Ocak 1965), Microsoft'ta (2003-2006) çalışmış olan ünlü bir blogcu ve yazardır. Kendisi Half Moon Bay, California'da yaşıyor. Maryam Ghaemmaghami Scoble ile evli ve 3 çocuğa sahiptir.\n"
    },
    "Sean Ali Stone": {
        "first_paragraph": "Sean Ali Stone (d. 1984, New York), Amerikalı yönetmen, yapımcı, görüntü yönetmeni, senarist ve oyuncu. 2012 yılında İslam dinine geçip Ali adını almıştır.[1][2][3][4]\n[5]\n"
    },
    "Sean Price": {
        "first_paragraph": "Sean Price (d. 17 Mart 1972; Brooklyn, New York - ö. 8 Ağustos 2015; Brooklyn, New York[1]), Amerikalı rap sanatçısı ve prodüktör.\n"
    },
    "Siraj Wahhaj": {
        "first_paragraph": "Siraj Wahhaj (doğum adı Jeffrey Kearse) (Arapça: وهاج  سراج) (d. 11 Mart 1950), Brooklyn, New York'taki Takva Camii'nin bir Afrikalı-Amerikalı imamı ve The Muslim Alliance in North America (MANA) lideridir.[1][2] Aynı zamanda Kuzey Amerika İslam Cemiyeti'nin eski başkan yardımcısıydı.[3]\n"
    },
    "Sokollu Mehmed Paşa": {
        "first_paragraph": "Sokollu veya Sokullu Mehmed Paşa (Osmanlıca: صوقوللى محمد پاشا, Boşnakça: Mehmed-paša Sokolović, Sırpça: Мехмед-паша Соколовић; 1505 - 11 Ekim 1579), I. Süleyman döneminde Osmanlı donanmasının Kaptan-ı Deryalığı ve yine I. Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde 14 yıl Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Süleyman'ın son sadrazamı olmuştur. Hem Osmanlı İmparatorluğu'nun zirvede bulunduğu dönemi simgelemesi itibarıyla hem de icraatları, projeleri ve kişiliği sayesinde en önemli Osmanlı sadrazamlarından biri kabul edilir. II. Selim'in damadı ve Esmehan Sultan'ın eşidir.\n"
    },
    "Tatamkhulu Afrika": {
        "first_paragraph": "Muhammet Fuat Nasif, bilinen adıyla Tatamkhulu Afrika (7 Aralık 1920 - 23 Aralık 2002), Güney Afrikalı yazar, şair ve aktivist.\n"
    },
    "Thomas J. Abercrombie": {
        "first_paragraph": "Thomas J. Abercrombie (13 Ağustos 1930; Stillwater, Minnesota – 3 Nisan 2006; Baltimore, Maryland), Amerikan muhabir ve fotoğrafçı.\n"
    },
    "Thomas Partey": {
        "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 29 Mayıs 2023\n"
    },
    "Torajiro Yamada": {
        "first_paragraph": "Torajirō Yamada (Japonca: 山田 寅次郎, Sadō hocası olarak Sōyū Yamada: 山田宗有) (d. 1866 - ö. 1957), Japon iş adamı ve sado (çay seremonisi) hocası.\n"
    },
    "Torlak Kemal": {
        "first_paragraph": "Torlak Kemal, Torlak Hu Kemal[1] ya da Manisalı Samuel (ö. 1419, Manisa), Şeyh Bedreddin'in izleyicilerinden. Börklüce Mustafa'yla birlikte Şeyh Bedreddin isyanı olarak bilinen halk ayaklanmasına önderlik etmiştir.\n"
    },
    "Tuğluk Timur": {
        "first_paragraph": "Tuğluk Timur Han (1312/13-1363), Doğu Çağatay ve Çağatay hanı. Saltanatı 1347'den 1363 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n"
    },
    "Mike Tyson": {
        "first_paragraph": "Michael Gerard Tyson (popüler ismiyle Mike Tyson, 30 Haziran 1966), 1985-2005 yılları arasında kariyer yapmış eski bir Amerikalı profesyonel boksör. 1987'den 1990'a kadar, dünyanın tek ağır sıklet şampiyonu olarak hüküm sürdü; WBA, WBC ve IBF ödüllerini aynı anda alan ve bunları art arda birleştiren tek boksör oldu. Boks geçmişlerinde, tüm zamanların en asi oyuncusu olarak tanımlanmaktadır.[3]\n"
    },
    "Ümmü Eymen": {
        "first_paragraph": "Ümmü Eymen, Muhammed'in babası Abdullah bin Abdulmuttalib'den miras kalan Habeşli bir cariyedir. Muhammed'e dadılık yapmıştır.[1] Hatta bir rivayete göre Ümmü Eymen Muhammed'i emzirmiş ve süt anası olmuştur. Asıl adı Bereke’dir ve oğlunun ismine dayanarak Ümmü Eymen lakabıyla anılmıştır. Muhammed'e yaptığı çok hizmetten dolayı Muhammed \"Ümmü Eymen, anamdan sonra anamdır\" demiştir. Muhammed onu daha sonra azat etmiş ise de, Ümmü Eymen ayrılmayıp onun hizmetinde devam etti.\n"
    },
    "Vinnie Paz": {
        "first_paragraph": "Vincenzo Luvineri (5 Ekim 1977), sahne adıyla Vinnie Paz (eskiden Ikon the Verbal Hologram), İtalyan asıllı Amerikalı hip hop sanatçısı. Philadelphialı hip hop grubu Jedi Mind Tricks'in bir üyesidir. Army of the Pharaohs oluşumunun lideridir.\n"
    },
    "Masako (imparatoriçe)": {
        "first_paragraph": "Masako Owada (d. 9 Aralık 1963), Japonya İmparatoriçesi. Japonya İmparatoru Naruhito ile 9 Haziran 1993'te evlenmiş ve Japonya İmparatoriçesi olmuştur.\n"
    },
    "Miçiko": {
        "first_paragraph": "Miçiko (Japonya: 美智子, Miçiko Şoda adıyla da bilinir; d. 20 Ekim 1934; Tokyo), Japonya İmparatoriçesi.\n"
    },
    "Kyburg Hanedanı": {
        "first_paragraph": "Kyburg Hanedanlığı İsviçre, Zürih'te hüküm sürmüş bir kontluktur. Aile, İsviçre Platosunda Habsburg hanedanı ve Savoy hanedanı ile birlikte 11. ve 12. yüzyılda hüküm sürmüş üç hanedan ailesinden biridir. 1263'de ailenin erkek soyunun tükenmesi üzerine I. Rudolph Kyburg toprakları üzerinde hak iddia etmiş ve toprakları Habsburg topraklarına katmıştır. Bu aynı zamanda Habsburg ailesinin gücünün yükselişine işaret eder.\n"
    },
    "Boy George": {
        "first_paragraph": "Boy George ya da George Alan O'Dowd, İrlanda asıllı İngiliz pop müzik sanatçısı besteci ve söz yazarıdır. Özellikle 1980'ler İngilteresinde etkili olan, pop müzikte romantizm akımının en dikkat çeken temsilcilerinden biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Alice Braga": {
        "first_paragraph": "Alice Braga Moraes (d. 15 Nisan 1983), Brezilyalı oyuncu. Brezilya'da birkaç filmde yer aldı. En önemlileri ise 2002 yılında City of God'da Angélica, 2005'te ise Lower City'de Karina rolü oynamıştır. Hollywood filmlerinin başlangıcı ise 2007 yapımı I Am Legend, 2010 yapımı Repo Men, Predator ve 2013 yılında çıkan Elysium olmuştur\n"
    },
    "Clive Barker": {
        "first_paragraph": "Clive Barker (d. 1952, Liverpool), İngiliz yazar, yönetmen, ressam ve yapımcıdır.\n"
    },
    "Lance Bass": {
        "first_paragraph": "James Lance Bass (d. 4 Mayıs 1979), Amerikalı pop şarkıcısı, dansçı, oyuncu, film ve televizyon yapımcısı ve yazardır. Bass Mississippi'de büyüdü ve Amerikalı erkek grubu 'N Sync'in üyesi olarak ünlendi. 2001 yılında On the Line adlı filmde rol aldı. Ekim 2007'de Out of Sync adlı otobiyografisini yayımladı.\n"
    },
    "Balázs Birtalan": {
        "first_paragraph": "Balázs Birtalan (12 Ekim 1969.[1] –  14 Mayıs 2016), Macar LGBT şair, yazar, psikoterapist ve aktivist. Kendisi gay bir aktvist olarak Hristiyanlık üzerine şiirler ve yazılar yazmıştır. Kendisi gibi şair Ferenc Birtalan'ın oğludur. Budapeite doğumlu olup gaydir.[2]\n"
    },
    "Ferdinand (Bulgaristan çarı)": {
        "first_paragraph": "I. Ferdinand (26 Şubat 1861 – 10 Eylül 1948), Ferdinand Karl Leopold Maria, Bulgaristan prensi (1887-1908) ve bağımsız Bulgaristan'ın ilk çarı (1908-1918).\n"
    },
    "Megan Fox": {
        "first_paragraph": "Megan Denise Fox (d. 16 Mayıs 1986; Oak Ridge, Tennessee), Amerikalı oyuncu, manken ve yapımcı. Transformers serisi başta olmak üzere önemli çeşitli filmlerde rol aldı ve Maxim, Rolling Stone ve FHM gibi dergilere kapak oldu.\n"
    },
    "Kate Clinton": {
        "first_paragraph": "Kate Clinton (d. 9 Kasım 1947),[1] gey/lezbiyen bakış açısına göre siyasi yorumlarda uzmanlaşmış Amerikalı komedyendir.\n"
    },
    "Jennifer Knapp": {
        "first_paragraph": "Jennifer Lynn Knapp (d. 12 Nisan 1974), Amerikalı-Avustralyalı folk rock ve eski çağdaş Hristiyan müziği şarkıcısı.[1]\n"
    },
    "Little Richard": {
        "first_paragraph": "Richard Wayne Penniman (5 Aralık 1932 - 9 Mayıs 2020), Sahne adı Little Richard olan sanatçı 5 Aralık 1932'de Macon, Georgia'da doğdu. Little Richard Amerikalı bir şarkıcı, müzisyen ve şarkı yazarıdır. 1950'lerde Little Richard'ın müziği ve sahne performansı Rock and Roll'un doğumu ve yayılmasına katkı sağlamıştır.\n"
    },
    "Jean O'Leary": {
        "first_paragraph": "Jean O'Leary (d. 4 Mart 1948; ö. 4 Haziran 2005), Amerikalı gey ve lezbiyen hakları eylemcisi.\n"
    },
    "Peter Thiel": {
        "first_paragraph": "Peter Andreas Thiel (11 Ekim 1967) bir Alman-Amerikalı milyarder girişimci, risk sermayedarı ve politik aktivisttir.[1][2][3] PayPal, Palantir Technologies ve Founders Fund'ın kurucu ortağıydı ve Facebook'un ilk dış yatırımcısıydı.[4][5] Thiel'in tahmini net serveti 9,7 milyar dolardı ve Bloomberg Milyarderler Endeksi'nde 213. sırada yer aldı.[6]\n"
    },
    "Andy Warhol": {
        "first_paragraph": "Andy Warhol (6 Ağustos 1928 - 22 Şubat 1987), Amerikalı ressam, film yapımcısı ve yayıncı. Pop art akımının en önemli temsilcilerinden kabul edilir. Seri üretimin, seri üretim nesnelerinin sıkça kullanıldığı bir sanat türünü kullanır. Sanatçı, resimlerini afiş tekniği ile çoğaltmıştır. Bu radikallik aslında bir tepkidir ve çağın toplumsal olaylarıyla bir bütünlük içindedir.\n"
    },
    "Oscar Wilde": {
        "first_paragraph": "Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde (16 Ekim 1854, Dublin - 30 Kasım 1900, Paris), İrlandalı oyun yazarı, romancı, kısa öykücü ve şair.\n"
    },
    "Bilal Baig": {
        "first_paragraph": "Bilal Baig, Kanadalı yazar ve aktördür. Genellikle Acha Bacha adlı oyunu ve Sort Of adlı televizyon dizisiyle tanınır.[2] İkili olmayan Pakistanlı-Kanadalı bir kişinin cinsiyetini Müslüman yetiştirilme tarzıyla uzlaştırmaya çalışmasını konu alan Acha Bacha,[3] Theatre Passe Muraille ve Buddies'in ortak prodüksiyonunda 2018'de Bad Times'da sahnelenmiştir.[4]\n"
    },
    "Bülent Ersoy": {
        "first_paragraph": "Bülent Ersoy (9 Haziran 1952, İstanbul), Türk sanat müziği şarkıcısı. Sanatçı \"Diva\" lâkabıyla bilinir.[2]\n"
    },
    "Ludovic-Mohamed Zahed": {
        "first_paragraph": "Ludovic-Mohamed Zahed (d. 1977), Fransız-Cezayirli bir imam[1] ve İslam âlimidir.[2] Eşcinsel olduğunu açıkça ifade eden Zahed, Fransa'nın başkenti Paris'te LGBT ve feminist müslüman toplulukları bir araya getirmeyi amaçlayan bir İslami mescidin kurucusudur. Ayrıca müslüman LGBT derneği HM2F'yi kurmuş ve Marsilya'daki Calem Enstitüsü'nü yönetmektedir.\n"
    },
    "Me'shell Ndegeocello": {
        "first_paragraph": "Meshell Ndegeocello (d. Michelle Lynn Johnson, 29 Ağustos 1968) Amerikalı şarkı sözü yazarı, rapper, basçı ve vokalist. Müziği funk, soul, hip hop, reggae, R&B, rock, ve caz gibi geniş bir müzik yelpazesinden etkilenmeler içerir. Kariyeri boyunca birçok dikkat çekici eleştiri almıştır[1][2] ve 10 Grammy adaylığı bulunmaktadır.[3] Neo-soul hareketini başlattığı varsayılır.[4]\n"
    },
    "Mohamed Abdulkarim Ali": {
        "first_paragraph": "Mohamed Abdulkarim Ali (d. 1985), Somalili - Kanadalı bir yazardır.[1][2][3] İlk kitabı olan Angry Queer Somali Boy adlı anı kitabını Toronto'da evsizler barınağında yaşarken yazdı.[4]\n"
    },
    "Aaron Hamburger": {
        "first_paragraph": "Aaron Hamburger (d. 1973), en çok kısa öykü koleksiyonu olan The View from Stalin's Head[1] (2004) ve Faith for Beginners[2] (2005) ve Nirvana Is Here[3] (2019) romanlarıyla tanınan Amerikalı bir yazardır.\n"
    },
    "Adi Nes": {
        "first_paragraph": "Adi Nes, (y.1966, Kiryat Gat) İran Yahudisi kökenli İsrailli fotoğrafçıdır. Eserleri dikkat çekmiş ve Tel Aviv Sanat Müzesi, Legion of Honor, Wexner Center for the Arts, San Diego ve Amsterdam Melkweg Galerisi'nde çektiği fotoğrafları gösterilen Adi Nes, çektiği fotoğraflarında sık sık homoerotizm ve cinsiyet ayrımcılığına dikkat çekmek için koyu tenli İsrail modellerin kullanımıştır. Yine fotoğrafları New York Times ve Financial Times'ta yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Alla Nazimova": {
        "first_paragraph": "Marem-Ides Leventon veya bilinen adıyla Alla Nazimova (Rusça: Алла Назимова) (3 Haziran [OS 22 Mayıs] 1879 - 13 Temmuz 1945), Rus-Amerikalı oyuncu, yönetmen ve yapımcı.\n"
    },
    "Anthony Sher": {
        "first_paragraph": "Sir Antony Sher KBE (14 Haziran 1949, Cape Town - 2 Aralık 2021, Londra, İngiltere), Güney Afrika doğumlu İngiliz aktör, senarist, oyun yazarı ve tiyatro yönetmeni. \n"
    },
    "Assi Azar": {
        "first_paragraph": "Assi Azar (İbranice: אסי עזר; d. 10 Haziran 1979) İsrailli televizyon sunucusu. Assi, Erez Tal ile birlikte Big Brother - Israel ve Rotem Sela ile birlikte The Next Star yarışmalarını sunmaktadır.\n"
    },
    "Leonard Bernstein": {
        "first_paragraph": "Leonard Bernstein (d. 25 Ağustos 1918 - ö. 14 Ekim 1990), Amerikalı orkestra şefi, besteci, yazar ve piyanist.\n"
    },
    "Bex Taylor-Klaus": {
        "first_paragraph": "Rebecca Edison \"Bex\" Taylor-Klaus (12 Ağustos 1994) Amerikalı oyuncudur. Cinayet dizisi The Killing (2013) de oynadığı rol ile tanınır. Ayrıca Sin karakterini oynadığı Arrow (2013–15), Lex olarak bulunduğu House of Lies (2014) ve Audrey Jensen olarak yer aldığı Scream (2015–16) dizisinden de tanınır. 2018 yılına kadar Netflix 'in animasyon dizisi Voltron: Legendary Defender da Katie \"Pidge\" Holt karakterini seslendirdi.\n"
    },
    "Clive Davis": {
        "first_paragraph": "Clive Jay Davis (d. 4 Nisan 1932), Amerikalı plak yapımcısı, A&R'nin yöneticisi, plak yöneticisi ve avukattır. Beş Grammy Ödülü kazandı ve 2000 yılında Rock and Roll Onur Listesi'ne performans göstermeyen biri olarak girdi.[1]\n"
    },
    "Andy Cohen (televizyoncu)": {
        "first_paragraph": "Andrew Joseph \"Andy\" Cohen (d. 2 Haziran 1968),[1] Amerikalı talk şov ve radyo sunucusu, yazar ve yapımcı. Watch What Happens Live with Andy Cohen adlı programı sunmaktadır. Eşcinsel olduğunu açıklayan ilk gece talk şov programı sunucusudur.[2] Kasım 2013'te on yıldan fazla süredir yürüttüğü Bravo'daki geliştirme müdürlüğü görevinden ayrıldı.[3]\n"
    },
    "Aaron Copland": {
        "first_paragraph": "Aaron Copland, (14 Kasım 1900, Brooklyn - 2 Aralık 1990, New York), Amerikan klasik müziğinin öncüsü kabul edilen bestecidir.[1]\n"
    },
    "David Crane": {
        "first_paragraph": "David Crane (d. 13 Ağustos 1957, Philadelphia), Amerikalı yazar ve yapımcı. Yakın arkadaşı Marta Kauffman'la birlikte Friends dizisini yaratıcılarındandır.\n"
    },
    "George Cukor": {
        "first_paragraph": "George Dewey Cukor (d. 7 Temmuz 1899, ö. 24 Ocak 1983) Oscarlı yönetmen. Little Women (1933), The Philadelphia Story (1940), A Double Life (1947), Born Yesterday (1950) ve Benim Güzel Meleğim (1964) filmleriyle En İyi Yönetmen Oskarı'na aday olmuş, Benim Güzel Meleğim filmiyle ödülü kazanmıştır.[1] Duygusal komediden müzikale ve drama uzanan geniş bir yelpazede Greta Garbo, Katharine Hepburn, Joan Crawford, Norma Shearer filmlerinin yönetmeni olarak ünlendi.[1]\n"
    },
    "Edith Windsor": {
        "first_paragraph": "Edith \"Edie\" Windsor[1] (evlilik öncesi soyadı: Schlain; 20 Haziran 1929 - 12 Eylül 2017) Amerikalı LGBT hakları savunucusu ve teknoloji yöneticisidir. Amerika Birleşik Devletleri'nde eşcinsel evliliği konu alan 2013 tarihli davada haklı bulunmuştur.\n"
    },
    "Evan Rachel Wood": {
        "first_paragraph": "Evan Rachel Wood (7 Eylül 1987), Amerikalı oyuncu ve şarkıcı. Oyunculuk kariyerine 1990'ların sonunda American Gothic ve Once and Again gibi dizilerde oynayarak başlamıştır. İlk çıkışını Little Secret adlı filmde oynayarak yapmıştır. Bu filmden sonra ise Thirteen adlı Altın Küre Ödülleri'ne aday olan ve onun iyi tanınan bir oyuncu olmasını sağlayan bir filmde oynamıştır. Bu filmde ilk defa yetişkin bir karakteri canlandırmıştır.[1]\n"
    },
    "Eytan Fox": {
        "first_paragraph": "Eytan Fox (İbranice: איתן פוקס) (d. 21 Ağustos 1964), İsrailli film yönetmeni.\n"
    },
    "Stephen Fry": {
        "first_paragraph": "Stephen John Fry (d. 24 Ağustos 1957, Hampstead, Londra) bir İngiliz komedyen, yazar, televizyon yıldızı ve gazeteci. QI adlı bir televizyon programı sunmaktadır. Fry 1975 yılında evinden kaçtıktan sonra soğuk sokaklarda dolaşırken üşümemek için başka birisinin kabanını çalar bu kabanın cebindeki cüzdanda bulduğu kredi kartını kullanarak 3 ay boyunca lüks otellerde kalır gezer, en sonunda kaldığı otel odasında polis tarafından yakalanır, kefaleti reddederek dolandırıcılıktan bir ıslah evine konulur. Daha sonra girdiği Cambridge Üniversitesi'nde ünlü öğrenci tiyatro kulübü Cambridge Footlights'a katılıp, orada Hugh Laurie ile tanıştı. Bu ikili daha Rowan Atkinson gibi ünlü isimlerle çeşitli televizyon programları çevirdiler. Yahudi asıllı olan Fry'ın anne tarafından bazı akrabaları Auschwitz'de katledilmiştir. Ateist ve eşcinsel olmasıyla da bilinen Fry, bu iki grubun toplumdaki algısını mizahla eleştirir.\n"
    },
    "Allen Ginsberg": {
        "first_paragraph": "Irwin Allen Ginsberg (3 Haziran 1926 –  5 Nisan 1997), Amerikalı savaş karşıtı şair.\n"
    },
    "Harvey Fierstein": {
        "first_paragraph": "Harvey Forbes Fierstein (d. 6 Haziran 1952), Amerikalı oyuncu ve oyun yazarı. Bir eşcinsel drag sanatçısı ile onun gerçek aşk ve ailesini arayışı hakkında olan uzun süre oynanan Torch Song Trilogy ile hem senaryo hem başrol oyunculuğu dalında Tony Ödülleri kazandı ayrıca bu ödülü, La Cage aux Folles adlı müzika kitabını yazarak da elde etti.\n"
    },
    "Hovi Star": {
        "first_paragraph": "Hovav Sekulets (İbrani: חובב סקולץ; d. 19 Kasım 1986), sahne adı Hovi Star (İbrani: חובי סטאר), İsrailli bir şarkıcıdır. HaKokhav HaBa (Yükselen yıldız) isimli yetenek şovunun üçüncü sezonunda birinci olarak, Stockholm, İsveç'te gerçekleştirilen 2016 Eurovision Şarkı Yarışması'nda İsrail'i \"Made of Stars\" adlı şarkıyla temsil etmeye hak kazanmış ve söz konusu yarışmanın finalinde on dördüncü gelmiştir.[1]\n"
    },
    "Howard Rosenman": {
        "first_paragraph": "Howard Rosenman (d. 1 Şubat, 1945), aynı zamanda Zvi Howard Rosenman olarak da bilinir ve Amerikalı bir yapımcı ve sinema yönetmeni. Rosenman daha çok romantik komedi filmleri ve belgesel filmler üretmektedir.[1]\n"
    },
    "Dana International": {
        "first_paragraph": "Şaron Kohen (İbrani: שרון כהן, d. 2 Şubat 1969, Tel Aviv) ya da bilinen sahne adıyla Dana International (דנה אינטרנשיונל), İsrailli şarkıcı-şarkı yazarıdır.\n"
    },
    "İda Rubinşteyn": {
        "first_paragraph": "Ida Lvovna Rubinstein (Rusça: И́да Льво́вна Рубинште́йн; 3 Ekim [E.U. 21 Eylül] 1883 - 20 Eylül 1960)[1][2][3] Rus dansçı, aktris, sanat hamisi ve Belle Epoque figürüydü.\n"
    },
    "Jack Halberstam": {
        "first_paragraph": "Jack Halberstam (15 Aralık 1961 doğumlu), Judith Halberstam olarak da bilinen, Amerikalı akademisyen ve kuramcıdır. Columbia Üniversitesi İngiliz Dili ve Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü'nde ve Kadın, Toplumsal Cinsiyet ve Cinsellik Araştırmaları Enstitüsü'nde profesör olarak görev yapmaktadır. Toplumsal cinsiyet ve kuir teori üzerine çalışmaları ile tanınmaktadır.\n"
    },
    "Jane Bowles": {
        "first_paragraph": "Jane Bowles ( /boʊls/ ; doğum ismi Jane Sydney Auer; 22 Şubat 1917 - 4 Mayıs 1973), Amerikalı bir yazar ve oyun yazarıdır.\n"
    },
    "Jann Wenner": {
        "first_paragraph": "Jann Simon Wenner (d. 7 Ocak 1946), iki haftada bir yayımlanan müzik ve politika dergisi Rolling Stone'un kurucularından biri, bunun yanı sıra Men's Journal ve Us Weekly dergilerinin sahibi.\n"
    },
    "Joel Grey": {
        "first_paragraph": "Joel Gray (doğum adı Joel David Katz ; d. 11 Nisan 1932) Amerikalı aktör, şarkıcı, dansçı, yönetmen ve fotoğrafçı. En çok Broadway'deki Kander & Ebb müzikali Kabare’de ve müzikalin 1972 film uyarlamasında Master of Ceremonies'i canlandırması ile tanınır. Kariyerinde bir Akademi Ödülü, bir Tony Ödülü, iki Grammy Ödülü ve bir Altın Küre Ödülü kazandı.\n"
    },
    "Frank Kameny": {
        "first_paragraph": "Dr. Franklin E. \"Frank\" Kameny (21 Mayıs 1925, New York – 11 Ekim 2011, Washington[1]), Amerikalı gökbilimci ve LGBT hakları eylemcisi. Amerikan gey hakları hareketinin en önemli kişilerindendir.\n"
    },
    "Kate Bornstein": {
        "first_paragraph": "Katherine Vandam Bornstein [1] (15 Mart 1948 [2] doğumlu) Amerikalı yazar, oyun yazarı, performans sanatçısı, aktör ve toplumsal cinsiyet kuramcısıdır . 1986'da Bornstein, kendini cinsiyete uygun olmayan olarak tanımlamaya başladı ve doğumda erkek olarak belirtildikten ve cinsiyet değiştirme ameliyatı geçirdikten sonra \"Kendime kadın demiyorum ve erkek olmadığımı biliyorum\" dedi.[3] Bornstein artık kendini non-binary olarak tanımlıyor ve they/them ve she/her zamirlerini kullanıyor.[4] Bornstein ayrıca anoreksiya sahibi olmak, TSSB'den kurtulan biri olmak ve borderline kişilik bozukluğu teşhisi konmak hakkında da yazmıştır.[3]\n"
    },
    "Adam Lambert": {
        "first_paragraph": "Adam Mitchel Lambert (d. 29 Ocak 1982), Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu.\n"
    },
    "Laurence Harvey": {
        "first_paragraph": "Laurence Harvey (doğum Zvi Mosheh Skikne ;[2] 1 Ekim 1928 [3] – 25 Kasım 1973), Litvanya doğumlu İngiliz aktör ve film yönetmeniydi . Litvanyalı Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi ve erken yaşta Güney Afrika'ya göç etti. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Birleşik Krallık'a yerleşti. Çeyrek yüzyıla yayılan kariyerinde Harvey, öncelikle Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nde sahne, film ve televizyon yapımlarında yer aldı.[4]\n"
    },
    "Mark Leno": {
        "first_paragraph": "Mark Leno (d. 24 Eylül 1951, Milwaukee, Wisconsin), San Francisco kentini de içini alan Kaliforniya 3. seçim bölgesinden Kaliforniya Eyalet Senatosu'nda görev yapan Demokrat Partili Amerikalı politikacı. Büyükbabası göçmen bir Rus Yahudisi idi. Eşcinsel olduğunu açıklayan Leno, hayat arkadaşı olan ve 1990 yılında AIDS'ten ölen Douglas Jackson ile kurduğu şirketin yönetimini sürdürmektedir. 2002 yılından 2008 yılına kadar Kaliforniya Eyalet Senatosu'na seçilmeden önce Alt Senato'da bulunmuştur.\n"
    },
    "Masha Gessen": {
        "first_paragraph": "Masha Gessen (doğum Maria Aleksandrovna Gessen, (Rusça: Мария Александровна Гессен) 13 Ocak 1967) Rus-Amerikan gazeteci, yazar ve çevirmen.[1][2]\n"
    },
    "Matt Lucas": {
        "first_paragraph": "Matthew Richard \"Matt\" Lucas (d. 5 Mart 1974), İngiliz komedyen, senarist, aktör ve şarkıcı. Mayıs 2007'de, İngiliz gazetesi Independent tarafından İngiltere'nin en etkili 100 eşcinsel erkek ve kadınları listesinde yedinci olarak gösterildi. 1993 ve 1995 yılları arasında Bristol Üniversitesi'nde okudu. Ulusal Gençlik Tiyatrosu'nda gittikten sonra\nDavid Walliams ile tanıştı.\n"
    },
    "Monica Raymund": {
        "first_paragraph": "Monica Maria Raymund (d. 26 Temmuz 1986), Amerikalı oyuncu. Fox suç draması Lie to Me (2009–2011) Maria \"Ria\" Torres, CBS draması The Good Wife'da ''Dana Lodge'' rolleriyle tanınmaktadır.\n"
    },
    "Nathan Niigan Noodin Adler": {
        "first_paragraph": "Nathan Niigan Noodin Adler, bazen Nathan Adler olarak da anılır, Kanadalı bir korku kurgu yazarıdır.[1] En çok 2021 Indigenous Voices Ödülleri'nde İngilizce kurgu kategorisinde birinci olan[2] 2020 kısa öykü koleksiyonu Ghost Lake ile tanınmaktadır.\n"
    },
    "Joan Nestle": {
        "first_paragraph": "Joan Nestle (d. 12 Mayıs 1940), Lambda Ödülü kazanmış yazar, editör ve Lesbian Herstory Archives'in kurucularından.\n"
    },
    "Nicholas Hytner": {
        "first_paragraph": "Sir Nicholas Robert Hytner (1956 7 Mayıs doğumlu) bir İngiliz tiyatro yönetmeni, film yönetmeni ve film yapımcısı. Daha önce Londra Ulusal Tiyatro'nun Sanat Yönetmeniydi. Tiyatro yönetmeni olarak başlıca çalışmaları arasında Miss Saigon, The History Boys ve One Man, Two Guvnors   sayılabilir. Ayrıca Kral George'un Deliliği (1994), The Crucible (1996), The History Boys (2006) ve The Lady in the Van (2015) gibi filmleri yönetmesiyle de tanınır. Hytner, Kraliçe II. Elizabeth tarafından drama dalındaki hizmetleri için 2010 Yeni Yıl Onurları’nda şövalye ilan edildi.\n"
    },
    "Nina Jacobson": {
        "first_paragraph": "Nina Jacobson (d. 30 Kasım 1965[2]), Temmuz 2006'ya kadar The Walt Disney Company'nin bir yan kuruluşu olan Buena Vista Motion Pictures Group'un başkanı olan Amerikalı bir film yöneticisidir.[3] Dawn Steel, Gail Berman ve Sherry Lansing ile 1980'lerden beri bir Hollywood film stüdyosuna başkanlık eden bir avuç kadından biri olmuştur. 2007'de Color Force adında kendi prodüksiyon şirketini kurdu ve Açlık Oyunları film serisinin yapımcısı oldu.\n"
    },
    "Peter Spears": {
        "first_paragraph": "Peter Spears (d. 29 Kasım 1965) Amerikalı oyuncu, senarist ve film yapımcısı.[1][5][6][7][8]\n"
    },
    "Richard Zimler": {
        "first_paragraph": "Richard Zimler (d. 1 Ocak 1956'da Roslyn Heights, New York), Amerikalı bir yazardır. Kendisine 1994 yılında Kurgu dalında Ulusal Sanat Vakfı Vakfı ve 1998 Herodot Ödülü'nü kazandıran kitapları birçok ülkede basıldı ve 20'den fazla dile çevrildi.\n"
    },
    "Samantha Ronson": {
        "first_paragraph": "Samantha Judith Ronson (d. 7 Ağustos 1977), Britanyalı şarkıcı-şarkı yazarı ve DJ.\n"
    },
    "Sandra Bernhard": {
        "first_paragraph": "Sandra Bernhard (d. 6 Haziran 1955) Amerikalı aktris, komedyen, şarkıcı ve yazardır. Ünlülerin tavırlarını ve siyasi figürleri sert bir şekilde eleştirdiği stand-up komedisiyle ilk kez 1970'lerin sonunda dikkatleri üzerine çekti.\n"
    },
    "Adam Shankman": {
        "first_paragraph": "Adam Michael Shankman (d. 27 Kasım 1964, Los Angeles), Amerikalı oyuncu, yönetmen, dansçı ve koreograftır.\n"
    },
    "Shatzi Weisberger": {
        "first_paragraph": "Shatzi Weisberger (d. 17 Haziran 1930 – ö. 30 Kasım 2022[1]), Amerikalı ölüm eğitimcisi, hemşire ve aktivist.[2][3]\n"
    },
    "Harel Skaat": {
        "first_paragraph": "Harel Skaat (İbranice: הראל סקעת, d. 8 Ağustos 1981, Kfar Saba), İsrailli şarkıcı-şarkı yazarı ve oyuncu. 2010 Eurovision Şarkı Yarışması'nda \"Milim\" şarkısıyla ülkesini temsil etmiştir.\n"
    },
    "Sofiya Parnok": {
        "first_paragraph": "Sophia Parnok (Rusça: София Яковлевна Парно́к, 30 Temmuz 1885 OS/11 Ağustos 1885 (NS) - 26 Ağustos 1933) Rus şair, gazeteci ve çevirmen. Altı yaşından itibaren şiirini, zamanının baskın şairlerinden oldukça farklı bir tarzda yazdı, bunun yerine kendi Rusluk, Yahudi kimliği ve lezbiyenlik duygusunu ortaya koydu. Edebi eserinin yanı sıra, Andrei Polianin'in kaleminin altında gazeteci olarak çalıştı. Yedi lezbiyen ilişkisi hakkında açıkça yazdıkları için \"Rusya'nın Sapphosu \" olarak anılmıştır.\n"
    },
    "Stephen Sondheim": {
        "first_paragraph": "Stephen Joshua Sondheim (/ˈsɒndhaɪm/; 22 Mart 1930 – 26 Kasım 2021), Amerikalı besteci ve söz yazarı. 20. yüzyıl müzikal tiyatrosunun en önemli figürlerinden biri olarak kabul edilir. \"Türün geleneksel konularının çok ötesine geçen temaları ile Amerikan müzikalini yeniden keşfetmiştir\".[1][2] Şovları, \"insan deneyiminin daha karanlık, daha üzücü unsurlarına hitap eder\" [3] Broadway sahnesinde Hal Prince ve James Lapine ile sık sık yaptığı işbirlikleri ile tanınmıştır.\n"
    },
    "Kristen Stewart": {
        "first_paragraph": "Kristen Jaymes Stewart (d. 9 Nisan 1990), Amerikalı aktris ve film yapımcısıdır. 2012 yılının en çok para kazanan kadın oyuncusu olan Stewart, Akademi Ödülü ve Altın Küre Ödülü adaylıklarının yanı sıra bir İngiliz Akademisi Film Ödülü ve bir César Ödülü de dahil olmak üzere çeşitli ödüller aldı.\n"
    },
    "Susie Orbach": {
        "first_paragraph": "Susie Orbach (6 Kasım 1946 doğumlu) İngiliz bir psikoterapist, psikanalist, yazar ve sosyal eleştirmen . İlk kitabı, Şişman Feminist Bir Sorundur 'da; kadınlarda diyet yapma ve aşırı yeme psikolojisini analiz etti ve fiziksel görünümlerinden memnun hissetmemeleri için kadınların üzerindeki medya baskısına karşı kampanya yürüttü. Yazar Jeanette Winterson ile 2015 yılında evlendi. 2013 ve 2014 yıllarında BBC'nin 100 Kadın listesinde onurlandırıldı [1][2] 1990'larda Galler Prensesi Diana'nın terapistiydi.[3]\n"
    },
    "Victor Garber": {
        "first_paragraph": "Victor Joseph Garber (16 Mart 1949 doğumlu) televizyon oyuncusu ve şarkıcıdır. Legends of Tomorrow'da Dr. Martin Stein olarak başrol oynamakta ve The Flash ve Vixen web dizisinde konuk oyuncu olarak rol alıyor.\n"
    },
    "Yuval Noah Harari": {
        "first_paragraph": "Yuval Noah Harari (İbranice: יובל נח הררי‎‎; d. 24 Şubat 1976), İsrailli tarihçi, yazar, kamu entelektüeli ve akademisyendir. Kudüs İbrani Üniversitesi Tarih Bölümü'nde profesörlük yapmaktadır.[1] Çok satan popüler Hayvanlardan Tanrılara Sapiens (2014), Homo Deus: Yarının Kısa Tarihi (2016) ve 21. Yüzyıl İçin 21 Ders (2018) bilim kitaplarının yazarıdır. Yazıları özgür iradeyi, bilinci, zekâyı, mutluluğu ve acıyı incelemektedir.\n"
    },
    "Frank Underwood": {
        "first_paragraph": "Francis J. \"Frank\" Underwood, House of Cards adlı ABD dizisinin kurgusal karakteridir. Karakter Kevin Spacey tarafından canlandırılmaktadır. Frank, Claire Underwood (Robin Wright) ile evlidir ama birinci sezonda Zoe Barnes (Kate Mara) ile cinsel ilişki yaşamıştır. İlk defa 1. Sezon pilot bölümünde görülmüştür.\n"
    },
    "Holden Caulfield": {
        "first_paragraph": "Holden Caulfield, J. D. Salinger'ın Gönülçelen (özgün adıyla: The Catcher in the Rye) romanının baş karakteridir. Holden, on altı yaşında, çevresindeki sahte dünyayla kendini bağdaştıramadığı için asosyal olan bir çocuktur. Zengin ailesinin yolladığı tüm okullardan \"kendini derslerine yeterince vermemesi\" nedeniyle atılmıştır. Holden; kardeşinin genç yaştaki ölümü, çevresindeki sahte davranışlar, değişimler ve büyüklüğün getirdiği sorumluluklar içinde kaybolarak bir çöküşe geçer. Çavdar Tarlasında Çocuklar da Holden'ın bu süreçteki deneyimlerini anlatır.[1]\n"
    },
    "Dexter Morgan": {
        "first_paragraph": "Dexter Morgan, Jeff Lindsay'ın, Darkly Dreaming Dexter (2004), Dearly Devoted Dexter (2005) ve Dexter in the Dark (2007) romanlarındaki kurgusal karakterdir.\n"
    },
    "Mary Jane Watson": {
        "first_paragraph": "Mary Jane Watson veya Mary Jane Watson-Parker Marvel Comics'in yarattığı Örümcek Adam serisinde Örümcek Adam / Peter Parker'ın sevgilisidir. Stan Lee ve John Romita, Sr. tarafından yaratılmıştır.\n"
    },
    "Aladdin (karakter)": {
        "first_paragraph": "Alaaddin, Binbir Gece Masalları'ndan Alaaddin'in Sihirli Lambası masalının ana kahramanı. Başlangıçta fakir bir çocukken bulduğu sihirli lambayla hayatı değişir. Kendi adını taşıyan dizide de yer almıştır.\n"
    },
    "Marsil Han": {
        "first_paragraph": "Marsil Han (Marsille, Marsilie, Marsilius, Marsilion, Marcilie, Marsille, Marsilies, Marsilun veya Marsiluns olarak farklı şekillerde yazılır), Fransız epik şiiri Roland Destanı'nda yer alan bir karakterdir. İspanya ve Zaragoza'nın Müslüman kralıdır. İlk olarak 1. Kıta'da belirir ve Şarlman'a karşı savaşı kaybettiği için vasallarından öğüt ister. Marsil Han'ın gerçek olduğunu kanıtlayan bir kaynak yoktur.\n"
    },
    "Tüpçü Fikret": {
        "first_paragraph": "Tüpçü Fikret, Selçuk Aydemir'in oluşturduğu Ahmet Kural'ın Düğün Dernek serisinde canlandırdığı hayalî karakterdir.[1][2]\n"
    },
    "Gülüstü Hanım": {
        "first_paragraph": "Fatma Gülüstü Hanım (ö. Mayıs 1861, İstanbul), son Osmanlı padişahı Mehmet Vahidettin'in annesi ve Sultan Abdülmecid'in eşlerinden dördüncü ikbaliydi.\n"
    },
    "Beck (müzisyen)": {
        "first_paragraph": "Beck Hansen (doğum adı: Bek David Campbell; d. 8 Temmuz 1970[1]), Amerikalı müzisyen, şarkıcı ve multi-enstrümentalist. Çoğunlukla Beck sahne adıyla tanınmaktadır.\n"
    },
    "William S. Burroughs": {
        "first_paragraph": "William Seward Burroughs II ya da takma adıyla William Lee (5 Şubat 1914 – 2 Ağustos 1997), Amerikalı roman ve deneme yazarı.\n"
    },
    "İhsan Göktaş": {
        "first_paragraph": "İhsan Göktaş (Isaac Himmelstein), (d.24 Eylül 1973) Eski Scientology müridi, Ergenekon davası sanığı.\n"
    },
    "Jason Lee": {
        "first_paragraph": "Jason Michael Lee (d. 25 Nisan 1970) Amerikalı oyuncu ve profesyonel kaykaycı.\n"
    },
    "Mimi Rogers": {
        "first_paragraph": "Mimi Rogers (d. 27 Ocak 1956, Florida, ABD), Amerikalı sinema ve TV oyuncusu ve aynı zamanda profesyonel poker oyuncusudur.\n"
    },
    "Nazanin Boniadi": {
        "first_paragraph": "Nazanin Boniadi (Farsça: نازنین بنیادی; d. 22 Mayıs 1980), İran kökenli İngiliz dizi ve sinema oyuncusudur. Iron Man ve The Next Three Days filmleri ile tanınmaya başlamış olup, Tom Cruise ile yaşadığı kısa süreli ilişki ile adını duyurmuştur. Asıl çıkışını How I Met Your Mother dizisinde canlandırdığı \"Nora\" karakteri ile yapmıştır. En son olarak 2016 yapımı Ben-Hur filminde Esther karakterine hayat vermiştir.\n"
    },
    "Peaches Geldof": {
        "first_paragraph": "Peaches Honeyblossom Geldof (16 Mart 1989, Londra – 7 Nisan 2014), İngiliz köşe yazarı ve model.\n"
    },
    "Afrikalı Konstantin": {
        "first_paragraph": "Afrikalı Konstantin (1020-1087), Benediktin bir keşiş, tıp üzerine yazılmış Arapça ve Yunanca metinleri tercüme eden mütercim.\n"
    },
    "Simon Kimbangu": {
        "first_paragraph": "Simon Kimbangu (12 Eylül 1887[1]; 12 Ekim 1951) Zaire'nin batısında doğdu.[2] 1915 yılında misyonerler tarafından vaftizci ilan edildi. Birkaç yıl din öğretmeni olarak çalıştı. İnsanlara Vaftizciliği öğretti. Tanrı'nın kendisine görünerek ona vaaz vermesi gerektiğini söyledi. Nkamba'da kendine getirilen kör kızı elleriyle iyileştirdiği söylentisi yayıldı. Ölmüş bir çocuğu dirilttiği söylentisi yayılınca çok ünlü oldu. Nkamba'ya binlerce insan akın etmeye başladı. Kimbangu kelime anlamı \"konuşması istenen\"[2] anlamına gelir. Roma Katolik Kilisesi kendisine şiddetle karşı çıkmıştır.[2]\n"
    },
    "Duccio di Buoninsegna": {
        "first_paragraph": "Duccio di Buoninsegna (d. 1255 - ö. 1318) İtalyan bir ressamdır. Orta Çağ'ın en büyük ressamlarından birisidir. Siena Okulu'nun kurucusudur. Bizans ve Klasik Dönem sanatından oldukça etkilenmiştir. Siena Katedrali'nin altarı için yaptığı Maestà, sanatının doruklarına ulaştığı en önemli eserdir.\n"
    },
    "Müslümanlar (etnik grup)": {
        "first_paragraph": "Müslümanlar ya da Müslimani (tüm Güney Slav dilleri: Muslimani, Муслимани), Yugoslavya'da devleti oluşturan altı halktan biri olarak sınıflandırılmış bir etnik gruptur. Bu terim 1971'de Yugoslavya vatandaşı Slav Müslümanlar için resmi bir tanımı olarak kabul edildi, bu nedenle başta Bosna Hersek’in modern Boşnakları olmak üzere, Goralılar ve Torbeşler gibi farklı etnik kökenlere sahip Güney Slav kökenli İslami halkları tek bir topluluk olarak bir araya getirdi. Bu tanım, Arnavutlar, Türkler ve Romanlar gibi Slav olmayan Müslümanları içermiyordu.[2]\n"
    },
    "Hayhoromlar": {
        "first_paragraph": "Hayhoromlar (Türkçe: Ermeni Rumlar[1][2]), Rum Ortodoks Kilisesine inanan ve Ermenice konuşan bir topluluktur. Etnik kökenleri tartışma konusudur. Bu grubun üyelerinden bazıları 16. yüzyıla kadar Kemaliye kentinde yaşamaktaydı ve Ortodoksluk inancına - çoğu Ermeniden farklı olarak Ermeni Apostolik Kilisesi inancına sahip değillerdi - sahipti. Bu grubun diğer üyeleri ise Hemşinliler ile beraber Rum Ortodoks Kilisesine inanmaktaydı. Bu topluluğun kültürünü yansıtan eşyalar Atina'daki Benaki Müzesi'nde rastlanmaktadır.\n"
    },
    "Maruniler": {
        "first_paragraph": "Maruniler, Lübnan'daki en büyük nüfuslu Maruni Kilisesi'ne bağlı Hristiyan grup.\n"
    },
    "Refo Çapari": {
        "first_paragraph": "Refo Çapari (1884-1944) Arnavut bir devlet adamı ve dini önder idi. Çapari Avlonya ilinin ilk valisi ve İsmail Kemal Bey'in biyografisini yazan ilk yazardır. Bahai Dinini Arnavutluk'a tanıtan kişi olarak bilinir.[1]\n"
    },
    "Şevki Efendi": {
        "first_paragraph": "Şevki Efendi (1 Mart 1897 – 4 Kasım 1957), Abdülbaha’nın  torunu ve halefiydi. 1921 yılında Bahai Dini’nin Velisi olarak tayin edildi ve 1957 yılında vefat edene kadar bu görevi sürdürdü.[1] Bahai Dini’nin birçok yeni ülkeye yayılması için tebliğ planları serisi oluşturdu ve Bahai Dini’nin merkezî şahsiyetlerinin (Bahaullah, Bab, Abdülbaha) birtakım yazılarını İngilizceye tercüme etti. Vefatının ardından dünya Bahai toplumuna 1963’te Yüce Adalet Evi seçilene kadar Emrin Elleri önderlik etti.\n"
    },
    "Ali Nahcıvani": {
        "first_paragraph": "Alí-Yulláh Nakhjavání veya Ali Nahcıvani (Azerice: Əli Naxçıvani, 19 Eylül 1919- 11 Ekim 2019), 1963 ila 2003 yılları arasında Bahai Dininin en üst idari kurumu olan Yüce Adalet Evi'nin bir üyesi olarak hizmet etmiştir.[1]\n"
    },
    "Eva LaRue": {
        "first_paragraph": "Eva Maria LaRuy ya da sahne adıyla Eva LaRue (d. 27 Aralık 1966, Long Beach, Los Angeles), Amerikalı oyuncu, model. CBS' yayınlanan CSI: Miami adlı dizide canlandırdığı Natalia Boa Vista karakteriyle tanınmaktadır. Bahai Dininin bir mensubudur.[1]\n"
    },
    "Dizzy Gillespie": {
        "first_paragraph": "John Birks \"Dizzy\" Gillespie (d. 21 Ekim 1917 - ö. 6 Ocak 1993,  Cheraw, Güney Karolina) Amerikalı caz trompetçisi, vokalisti ve bestecisidir. Dizzy Gillespie Bahai Dinine mensuptu.[1] Kendi adıyla anılan orkestranın şefliğini yaptı. Charlie Parker ile birlikte Be-bop 'un ve modern cazın gelişimine önemli katkılarda bulundu.\n"
    },
    "Gustavo Correa": {
        "first_paragraph": "Gustavo Correa, 2008 yılından 2018 yılına kadar Bahai Dininin en üst yönetim kurumu olan Yüce Adalet Evi'nin bir üyesiydi[1][2]. Daha öncesinde ise, Kolombiya'daki Bahai ilhamlı ve gelişim odaklı bir kuruluş olan FUNDAEC'in kurucularından biri ve direktörü idi.[3]\n"
    },
    "H. Peter Anvin": {
        "first_paragraph": "Hans Peter Anvin (d. 12 Ocak 1972), bilinen diğer adıyla hpa, İsveç-Amerikan asıllı özgür ve açık kaynak kodlu yazılımlara katkı sağlayan bir bilgisayar programcısıdır. SYSLINUX[1][2][3] ve çeşitli Linux çekirdeği özelliklerinin yaratıcısıdır.[1]\n"
    },
    "Barbara Hale": {
        "first_paragraph": "Barbara Hale (d. 18 Nisan 1922; ö. 26 Ocak 2017),Dünyaca ünlü Amerikalı oyuncudur. Özel ajan Della Street karakterini canlandırdığı 270 bölümünde rol aldığu efsanevi televizyon klasiği polisiye dizi Perry Mason ile tanındı. Yer aldığı diğer başarılı yapımlar arasında; The Window, The Giant Spider Invasion, Jolson Sings Again ve Last of the Comanches sayılabilir.\n"
    },
    "II. Malietoa Tanumafili": {
        "first_paragraph": "Malietoa Tanumafili II veya Susuga Malietoa Tanumafili II (4 Ocak 1913 - 11 Mayıs 2007), Samoa'nın en önemli dört hanedanından birinin adı olan Malietoa idi ve Samoa'nın devlet başkanı yani O le Ao o le Malo olarak 1962'den 2007'ye kadar bu makamda bulundu. 1962'de tama-a-'aiga Tupua Tamasese Mea'ole ile eş devlet başkanı idi ve eş naibinin ölümü üzerine 15 Nisan 1963'te devletin tek başkanı oldu.  Öldüğü sırada, dünyanın en yaşlı ulusal lideriydi ve aynı zamanda ömür boyu cumhurbaşkanı olarak görev yapan son başkandı. Ekselansları Malietoa Tanumafili II aynı zamanda Bahai Dini'ne mensup olan ilk devlet başkanıydı.\n"
    },
    "Firuz Kazemzadeh": {
        "first_paragraph": "Firuz Kazemzadeh (Farsça: فیروز کاظم‌زاده; d. 27 Ekim 1924 – ö. 17 Mayıs 2017),Rusya doğumlu Amerikalı tarihçidir. Yale Üniversitesi'nde tarih alanında profesörlük yapmıştır.\n"
    },
    "Carole Lombard": {
        "first_paragraph": "Carole Lombard (d. 6 Ekim 1908 – ö. 16 Ocak 1942), Amerikalı bir oyuncu.[1] Lombard en çok 1930'ların screwball komedilerinde oynadığı rollerle tanınır. Amerikan Film Enstitüsü tarafından hazırlanan AFI'nın 100 Yılı... 100 Yıldız listesinde yer alır. Ayrıca 1930'ların sonlarına doğru Hollywood'daki en yüksek ücretli yıldızdır. Yıllık ortalama 500,000 amerikan doları kazanıyordu [2] (Amerika Birleşik Devletleri başkanı maaşından 5 kat daha fazla). Lombard'ın kariyeri, 33 yaşında bindiği uçağın düşmesi sonucu erken bitti.\n"
    },
    "Marie (Romanya kraliçesi)": {
        "first_paragraph": "Romanya Kraliçesi Marie (Marie Alexandra Victoria; 29 Ekim 1875 – 18 Temmuz 1938), namıdiğer Edinburgh Prensesi Marie, Kral I. Ferdinand'ın eşi olarak son Romanya konsort kraliçesiydi.\n"
    },
    "Mark Tobey": {
        "first_paragraph": "Mark George Tobey (11 Aralık 1890 - 24 Nisan 1976), Amerikalı ressam. Yoğun olarak, Asya hat sanatından ilham alan ve her ne kadar yapıtlarındaki motifler birçok soyut dışavurumcu ressamdan felsefi olarak farklılık gösterse de soyut dışavurumculuğu andıran kompozisyonlar yapmıştır.[1][2] Eserleri Birleşik Devletler ve Avrupa genelinde genişçe tanınmıştır. Guy Anderson, Kenneth Callahan, Morris Graves ve William Cumming ile beraber Tobey, Northwest School'un kurucusudur. Yaş ve tecrübe bakımından kıdemli bir sanatçı olarak başkaları üzerinde büyükçe bir tesiri oldu. Tobey, arkadaş ve üstat olarak, onların felsefe ve doğu dinlerine olan ilgilerinde pay sahibiydi. Diğerlerine benzer olarak Tobey, Şikago Sanat Enstitüsündeki ilk öğreniminden sonra daha çok kendi kendini yetiştirmiş bir sanatçıydı. Tobey, 1921'de Seattle, Washington'daki The Cornish School'da sanat bölümü kurdu.[3]\n"
    },
    "Martha Root": {
        "first_paragraph": "Martha Root tam ismiyle Martha Louise Root (10 Ağustos 1872, Richwood, Ohio - 28 Eylül 1939, Honolulu, Hawaii) Bahâîlik inancını tebliğ eden Amerikalı bir gezgin.\n"
    },
    "Mike Longo": {
        "first_paragraph": "Michael Josef Longo (19 Mart 1937 - 22 Mart 2020, Manhattan)[1], Amerikalı caz piyanisti, besteci ve yazar.\n"
    },
    "Muna Mahmudnizad": {
        "first_paragraph": "Muna Mahmudnizad veya Mona Mahmudnizad (Farsça: مونا محمودنژاد, d. 10 Eylül 1965, Yemen - ö. 18 Haziran 1983, Şiraz), 1983'te Bahai dinine mensup olması sebebiyle başka dokuz Bahai kadınla beraber idama mahkûm edilen ve Şiraz, İran'da asılan bir İranlı Bahai'ydi.[1][2][3] Hakkındaki resmi suçlamalar, inançları yüzünden okuldan atılan çocuklara öğretmenlik yapması ve bir yetimhanede hizmet etmesinden dolayı \"çocuk ve gençleri yanlış yönlendirmek\"ten başlamakta ve Bahai Dünya Merkezi'nin bugünkü İsrail'de bulunmasından dolayı \"Siyonist\" olmaya kadar varmaktadır.[4]\n"
    },
    "Nusret Pezeşkiyan": {
        "first_paragraph": "Nusret Pezeşkiyan (Nossrat Peseschkian; 18 Haziran 1933 - 27 Nisan 2010), İranlı nörolog, psikiyatrist ve psikoterapist. 1968'den beri araştırmalarını 1954 yılında gittiği Almanya'da yürüttü. Pozitif psikoterapinin ve Wiesbaden Psikoterapi Akademisi'nin kurucusudur (1977). Birçok ülkede bu konuda seminerler verdi ve farklı dillere de çevrilmiş 20 kitap yazdı. 2006'da Almanya'daki İranlı tıp ve diş doktorları birliği İbn-i Sina ödülünü aldı.\n"
    },
    "Rainn Wilson": {
        "first_paragraph": "Rainn Dietrich Wilson (d. 20 Ocak 1966[1]), Amerikalı oyuncu. The Office adlı dizideki Dwight Schrute karakteriyle bilinir.\n"
    },
    "Russel Garcia (besteci)": {
        "first_paragraph": "Russell Garcia, QSM (12 Nisan 1916 - 19 Kasım 2011) [1] ekran, sahne ve yayın için çok çeşitli müzikler  yapan Amerikalı bir besteci ve aranjör idi.\n"
    },
    "Alex Rocco": {
        "first_paragraph": "Alessandro Federico Petricone, Jr. (29 Şubat 1936 - 18 Temmuz 2015) ya da bilinen adıyla Alex Rocco, Amerikalı oyuncudur.\n"
    },
    "Thich Quang Duc": {
        "first_paragraph": "Thich Quang Duc (1897 - 11 Haziran 1963), kendisini yakarak öldüren Vietnamlı Budist rahip.\n"
    },
    "Vasubandhu": {
        "first_paragraph": "Vasubandhu MS 420 ile 500 yılları arasında yaşamış olan ve \"realist sistem\" adıyla anılan Budist öğretiyi geliştirmiş olan Hint düşünür. Nirvanaya erişme yolu olarak değilleme mantığını kullanan, hakikati mantık işlemleriyle bulmayı amaçlayan Vasubandhu, varlığın bir taraftan çeşit çeşit somut nesnelerden, diğer taraftan da bu nesnelere geçici bir süre için yönelen benlik ya da ruhlardan oluştuğunu savunmuş, değilleme mantığını kişiler üzerinde uygulayarak sürekli ve kalıcı ruhlar olabileceği düşüncesini yadsımaya çalışmıştır.\n"
    },
    "Bhavabhuti": {
        "first_paragraph": "Bhavabhuti, Sanskritçe yazılmış oyun ve şiirleriyle dikkat çeken 8. yüzyılda Hindistan'da yaşamış olan bilgin. Tiyatro oyunları Kalidasa'nın eserleri ile eşdeğer kabul edilir. Bhavbhuti, Gondia bölgesinde, Maharashtra ve Madhya Pradesh sınırındaki Padmapura, Vidarbha'da doğdu. Gerçek adı Srikantha Nilakantha olan Bhavabhuti, Nilakantha ve Jatukarni'nin oğluydu. Eğitimini Gwalior'un 42 km güneybatısındaki bir yer olan Padmapawaya'da aldı. Paramhans Dnyananidhi, Bhavabhuti'nin gurusu olduğu biliniyor. Tarihi oyunlarını Yamuna nehrinin kıyısındaki bir yer olan Kalpi'de yazdı.\n"
    },
    "Tukaram": {
        "first_paragraph": "Tukaram, ya da bilinen diğer adlarıyla Sant Tukaram, Bhakta Tukaram, Tukaram Maharaj, Tukoba ve Tukobaraya,[1] 17. yüzyılda yaşamış olan Hindu şair ve Maharaştra'daki Bhakti hareketinin sant'ı. Eşitlik taraftarıydı. Tukaram en çok Abhanga denilen adanmış şiiri ve kirtans olarak bilinen manevi şarkılarla toplum odaklı ibadetiyle bilinir.[2] Şiiri, Hindu tanrısı Vişnu'nun bir avatarı olan Vitthala'ya veya Vithoba'ya adanmıştır.\n"
    },
    "Aruna": {
        "first_paragraph": "Aruna ((IAST: Aruṇa) kelimenin karşılığıyla \"kırmızı, kıpkırmızı, sarımsı\"), Hinduizm'de de Surya'nın (Güneş tanrısı) 'nın arabacısının adıdır.[1] Yükselen Güneş'in kırmızımsı parlaklığının canlı örneğidir.[2]\n"
    },
    "Sri Chandrasekharendra Saraswathi": {
        "first_paragraph": "Sri Chandrakesharendra Saraswathi Mahaswamigal (Doğum adı: Swaminathan Sharma), (20 Mayıs 1894; Viluppuram, Tamil Nadu - 8 Ocak 1994; Kanchipuram, Tamil Nadu), Hint dini lider ve aziz.\n"
    },
    "Kapila": {
        "first_paragraph": "Kapila, aynı zamanda Cakradhanus olarak da anılır,[1] Hindu geleneğinde bir bilgedir. Bhagavata Purana'ya göre bilge Kardama ile Svayambhuva Manu'nun kızı Devahuti'nin oğludur.[2] Kardama'nın çok bilgili dokuz kızı vardı. Kızları büyük bilgelerle evliydi. Kapila en çok Hindu felsefesinin Samkhya okulunun kurucusu olarak bilinir.[3][4] Samkhya sayesinde ünlenen Kapila, MÖ 6. yüzyılda  veya MÖ 7. yüzyılda yaşadığı tahmin edilen [4][5] bir Vedik bilge olarak kabul edilir.[6]^Evi Mithila'daydı.[7] Buda ve Budizm üzerindeki etkisi uzun zamandır bilimsel çalışmaların konusu olmuştur.[8]\n"
    },
    "Brahmin": {
        "first_paragraph": "Brahmin (/ brɑːmənə /; ब्राह्मण),Hinduizm'de nesiller boyu kutsal öğrenme rahipleri olarak uzmanlaşmış varna (sınıf).\n"
    },
    "İndira Gandi": {
        "first_paragraph": "İndira Priyadarşini Gandhi  (d. 19 Kasım 1917, Allahabad, Britanya Hindistanı - ö. 31 Ekim 1984, Yeni Delhi, Hindistan), Hindistan'da 2 defa (1966-77, 1980-84) başbakanlık yapmış politikacı. Hindistan tarihindeki tek kadın başbakan olan Gandhi, ayrıca en uzun süre görev yapan ikinci başbakandır.\n"
    },
    "Rajiv Gandhi": {
        "first_paragraph": "Rajiv Gandhi (Devanāgarī: राजीव रत्न गान्धी, IPA: [raːdʒiːv gaːnd̪ʰiː]) ( 20 Ağustos 1944 – 21 Mayıs 1991), İndra Gandhi ve Feroze Gandhi'nin oğlu, Jawaharlal Nehru'nun torunu. 9. ve en genç (40 yaşında) Hindistan başbakanı. Annesinin öldürülmesinden sonra Başbakan olmuştur.\n"
    },
    "Cevahirlal Nehru": {
        "first_paragraph": "Pandit Cevahirlal[1][2][3][4] (ya da Jawaharlal) Nehru  (Hintçe: जवाहरलाल नेहरू, İngilizce: Pandit Jawaharlal Nehru) (14 Kasım 1889 - 27 Mayıs 1964) Hint politikacı ve devlet adamıdır. Hindistan Ulusal Kongresi'nin önemli siyasi üyelerinden biridir. Hindistan'ın Bağımsızlık hareketi sırasında önemli bir figür olmuştur. Hindistan'ın ilk başbakanıdır.\n"
    },
    "Sonia Gandhi": {
        "first_paragraph": "Sonia Gandhi, asıl adı Edvige Antonia Albina Maino, (doğum: 9 Aralık 1946), İtalya doğumlu İtalyan asıllı Hint politikacı. Hindistan Ulusal Kongresinin eski lideri ve Başkanı Rajiv Gandhi'nin eşidir.\n"
    },
    "Tulsidas": {
        "first_paragraph": "Tulsidas (Hintçe telaffuzu: [t̪ʊls̪iːd̪aːs̪]; 1532–1623), aynı zamanda Goswami Tulsidas olarak da bilinir, tanrı Rama'ya olan bağlılığıyla tanınan bir Ramanandi Vaishnava aziz ve şairiydi.[1] Sanskritçe ve Awadhi dilinde birkaç popüler eser yazdı, ancak en çok Rama'nın Awadhi dilindeki yaşamına dayanan Sanskritçe Ramayana'nın bir yeniden anlatımı olan epik Ramcharitmanas'ın yazarı olarak tanınır.\n"
    },
    "Valmiki": {
        "first_paragraph": "Valmiki (/vɑːlˈmiːki/ [1] Sanskritçe : वाल्मीकि, Vālmīki [ʋɑːlmiːki] ) metnin kendisindeki atıflara dayanarak Ramayana destanının geleneksel yazarı olarak kabul edilen efsanevi bir şairdi.[2][3] İlk epik şiir olan Ramayana'nın yazarı, ilk şair, Ādi Kavi olarak saygı görür.\n"
    },
    "Ataulf": {
        "first_paragraph": "Ataulf (ayrıca Athavulf, Atawulf veya Adolf, Latinceleştirilmiş haliyle Ataulphus) (yaklaşık 370 - 15 Ağustos 415) 411'den 415'e kadar Vizigot Kralı. Hükümdarlığı sırasında Vizigot devletini bir kabile krallığından Geç Antik Çağ'ın önemli bir siyasi gücüne dönüştürmüştür.[1]\n"
    },
    "Elizabeth Cady Stanton": {
        "first_paragraph": "Elizabeth Cady Stanton (12 Kasım 1815 - 26 Ekim 1902), Amerikalı yazar ve aktivist. Kadınlara oy hakkı için yürüttüğü çalışmalar ve kölelik karşıtlığıyla tanınan Stanton 1848'de New York'ta imzalanan Declaration of Sentiments'le Amerika Birleşik Devletleri'nde kadın hakları hareketinin temellerini atmıştır.[1] Yazar 1892-1900 yılları arasında National Woman Suffrage Association'da müdürlük görevinde de bulunmuştur.\n"
    },
    "Mary Daly": {
        "first_paragraph": "Mary Daly (16 Ekim 1928 - 3 Ocak 2010[1][2]), Amerikalı radikal feminist filozof, akademisyen ve dinbilimci. Kendini \"radikal lezbiyen feminist\" olarak tanımlayan Daly[1] Boston College'da 33 yıl öğretim üyeliği görevinde bulunmuş; kadın araştırmaları konulu derse erkek öğrencileri kabul etmediği gerekçesiyle 1999 yılında üniversiteden ayrılmak zorunda kalmıştır.\n"
    },
    "Adrienne Rich": {
        "first_paragraph": "Adrienne Rich (16 Mayıs 1929; Baltimore, Maryland - 27 Mart 2012; Santa Cruz, Kaliforniya), Amerikalı şair. \"20. yüzyılın ikinci yarısının en çok okunan ve en nüfuzlu şairlerinden biri\" olarak nitelendirilmiştir.[1]\n"
    },
    "A.J. Cronin": {
        "first_paragraph": "Archibald Joseph Cronin (19 Temmuz 1896, İskoçya - 6 Ocak 1981, İsviçre), İskoç romancı.[2]\n"
    },
    "Emmanuel Mounier": {
        "first_paragraph": "Emmanuel Mounier (1 Nisan 1905, Grenoble - 22 Mart 1950, Châtenay-Malabry), Fransız filozof ve ilahiyatçıdır. Personalist (kişiselcilik) akımının en önemli isimlerinden olup bu akımın organı olan Esprit dergisinin de kurucusu ve editörüydü.[1]\n"
    },
    "Menno Simons": {
        "first_paragraph": "Menno Simons (1496 - 31 Ocak 1561), Katolik Kilisesi'nden aforoz edilen ve etkili bir Anabaptist dini lider olan Aşağı Ülkelerin Friesland bölgesinden bir Roma Katolik rahibiydi. Simons, Protestan Reformcuların çağdaşıydı ve takipçileri onun adıyla Mennonitler olarak tanındı.\n"
    },
    "Anversli Hadewijch": {
        "first_paragraph": "Hadewijch 13. yy şairi ve Aşağı Ülkelerden (Anvers) gelen Hristiyan mistik.\n"
    },
    "Ávilalı Teresa": {
        "first_paragraph": "Ávilalı Teresa (28 Mart 1515; Ávila, Eski Kastilya, İspanya - 4 Ekim 1582; Alba de Tormes, Kastilya, İspanya), İspanyol Katolik rahibe ve mistik. 12 Mart 1622 tarihinde Papa XV. Gregorius tarafından Azize ilan edildi. Papa VI. Pavlus 1970 yılında Teresa'ya Kilisesi Doktoru\" unvanını verdi. Yortusu 15 Ekim'dir.\n"
    },
    "Ávilalı Yuhanna": {
        "first_paragraph": "Avilalı Yuhanna (İspanyolca; Juan de Ávila, İngilizce: John of Ávila) (6 Ocak 1499; Almodovar del Campa, İspanya –  10 Mayıs 1569; Cordoba, İspanya), İspanyol vaiz ve mistik.\n"
    },
    "Baba Vanga": {
        "first_paragraph": "Baba Vanga (Bulgarca: баба Ванга) (31 Ocak 1911, Ustrumca, Osmanlı Devleti –  11 Ağustos 1996, Sofya, Bulgaristan), doğum ismi Vangelia Pandeva Dimitrova (Bulgarca: Вангелия Пандева Димитрова), evlendikten sonra bilinen ismi Vangelia Gushterova (Bulgarca: Вангелия Гущерова), kör bir Bulgar mistik, durugörü. Bulgaristan'da, Kozhuh dağlarında, Yer Rupite bölgesinde hayatının çoğunu geçiren bir bitki uzmanıydı.[1][2][3] Kendisinin, paranormal yeteneklere sahip olduğu iddia edilir. Zheni Kostadinova 1997'de milyonlarca insanın paranormal yeteneklere sahip olduğuna inandığını iddia etti.[4]\n"
    },
    "Bingenli Hildegard": {
        "first_paragraph": "Azize Bingenli Hildegard (Almanca: Hildegard von Bingen; 1098 – 17 Eylül 1179), Benedikten tarikatına mensup Alman rahibe, yazar, besteci, alfabe mucidi, filozof, hezârfen.\n"
    },
    "Bolognalı Katerina": {
        "first_paragraph": "Bolognalı Katerina [Caterina de' Vigri] (8 Eylül 1413 –  9 Mart 1463),[1][2] İtalyan rahibe, mistik, tarikat kurucusu, eski İtalyan yazar, öğretmen ve ressam. Catherine de' Vigri, 1712 yılında resmen azizleştirilmeden önce, ana vatanı Bologna'da yaklaşık üç yüzyıl boyunca hürmet gördü. 1712 yılında Katolik Kilisesi tarafında Azize olarak ilan edildi. Caterina de' Vigri'nin Azizler takvimindeki anma günü 9 Mart'tır.[3]\n"
    },
    "Jakob Böhme": {
        "first_paragraph": "Jakob Böhme, (24 Nisan 1575 –  17 Kasım 1624), Alman Hristiyan mistik.\n"
    },
    "Cenovalı Katerina": {
        "first_paragraph": "Cenovalı Katerina (Cenova, 5 Nisan 1447 - Cenova, 15 Eylül 1510), İtalyan mistik, özellikle Araf üzerine yazmış olduğu eserle tanınır.\n"
    },
    "Cortonalı Margherita": {
        "first_paragraph": "Cortonalı Margherita (1247, Laviano –  22 Şubat 1297, Cortona) bir İtalyan azize ve mistik, Fransisken Üçüncü al Düzenli üyesi. 16 Mayıs 1728'de Papa XIII. Benedikt tarafından azize ilan edildi. Bayram günü 22 Şubat.[1] Kalıntıları hala Cortona kilisesinde tutuluyor.[2]\n"
    },
    "Digneli Douceline": {
        "first_paragraph": "Digne’li Douceline (1214, Digne –  1 Eylül 1274, Marsilya) Fransız bir mistikti. Fransisken ruhaniyetine ortak olan bir Beguine olarak yaşadı. Hayatı başka bir Beguine tarafından yazılmıştır (bir kadın ve itiraflarını duyan bir Peder tarafından).[1]\n"
    },
    "John Donne": {
        "first_paragraph": "John Donne (22 Ocak 1572, Londra - 31 Mart 1631, Londra), İngiliz şair, mistik ve vaizdir. Metafizik şiirini kurmuş ve en önemli temsilcisi olmuştur. The Flea şiirinin yazarıdır.\n"
    },
    "François Fénelon": {
        "first_paragraph": "François de Salignac de la Mothe-Fénelon (Fransızca telaffuz: [də la mɔt fenəlɔ̃]), daha çok bilinen adıyla François Fénelon (d. 6 Ağustos 1651, Sainte-Mondane, Fransa - ö. 7 Ocak 1715, Cambrai, Fransa), Fransız Roma Katolik başpiskoposu, ilahiyatçı, şair ve yazar. Bugün çoğunlukla, 1699'da yayınlanan Les Aventures de Télémaque (Telemakhos'un Maceraları) adlı kitabının yazarı olarak anılmaktadır.\n"
    },
    "Folignolu Angela": {
        "first_paragraph": "Folignolu Angela (1248, Foligno, Papalık Devleti - 4 Ocak 1309, Foligno, Papalık Devleti), İtalyan mistik ve yazar. 1701'de Papa XI. Klement tarafından kutsandı ve 2013 yılında Papa Franciscus tarafından azize ilan edildi.[1] Her 4 Ocak’ta anılır.\n"
    },
    "François de Sales": {
        "first_paragraph": "François de Sales(21 Ağustos 1567, Thorens-Glières, Savoy Düklüğü -   28 Aralık 1622, Lyon, Fransa Krallığı) Roma Katolik Piskoposu, Mistik yazar.\n"
    },
    "Gregori Palamas": {
        "first_paragraph": "Gregori Palamas (Γρηγόριος Παλαμάς) (1296–1359) İsihazm'ın başta gelen Teoloji savunucusu olan Yunanistan'da bulunan Aynoroz keşişi ve Selanik Başpiskoposudur. Bazen Palamizm ismi de verilen öğretileri, İsihazm'ı savunan yazıları ile vücut bulmuştur. Takipçilerine, Palamite ismi verilir.\n"
    },
    "Geert Groote": {
        "first_paragraph": "Geert Groote (Ekim 1340, Deventer - 20 Ağustos 1384, Deventer) (Latince ismi; Gerardus Magnus), Hollandalı vaiz ve Brethren Ortak Yaşam Topluluğu'nun kurucusu.\n"
    },
    "Hackebornlu Mechtilde": {
        "first_paragraph": "Hackeborn’lu Mechtilde (1241 Eisleben - 18 Kasım 1293, Helfta Manastırı), Alman Sisteriyen rahibe, mistik ve azize. Katolik Kilisesi tarafından 19 Kasım’da anılır.\n"
    },
    "Haçlı Yuhanna": {
        "first_paragraph": "Haçlı Yuhanna (Asıl adı: Juan de Yepes Álvarez) (24 Haziran 1542, İspanya - 14 Aralık 1591, Úbeda, İspanya), İspanyol Karmelit rahibi, mistik. Reformcu veya Yalınayak Karmelit Manastır Düzen'nin kurulmasına yardım etmiştir.[1] 1675’te kutsanmış, 1726’da Katolik Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir, 1926’da Kilise doktoru sayılmıştır. Yortusu 14 Aralık’tadır.[2]\n"
    },
    "Helftalı Gertrude": {
        "first_paragraph": "Helftalı Gertrude[1] (ya da Büyük Gertrude) (6 Ocak 1256 - 17 Kasım 1301 ya da 1302; Helfta, Saksonya, Kutsal Roma İmparatorluğu), Alman Sistersiyen rahibe, mistik ve azize.\n"
    },
    "İoannis Klimakos": {
        "first_paragraph": "İoannis Klimakos (Grekçe: Ἰωάννης τῆς Κλίμακος), 6. ve 7. yüzyıllarda yaşayan Hristiyan aziz, kilise babası ve keşiş. Azize Katerina Manastırında keşiş olan İoannis Klimakos Katolik Kilisesi, Doğu Ortodoks Kilisesi ve Doğu Katolik Kiliseleri tarafından aziz olarak kabul edilmektedir.[1]\n"
    },
    "İsveçli Brijit": {
        "first_paragraph": "İsveçli Brijit (Upplands, İsveç 1303 - Roma, İtalya - 23 Temmuz 1373) İsveçli mistik ve Bridgettines tarikatının kurucusu. 1391 yılında ‘Azize’ ilan edildi. 23 Temmuz günü anılır. Papa II. Yuhanna Pavlus, 1999 yılında Sienalı Katerina ve filozof Edith Stein ile birlikte Avrupa’nın koruyucu azizi ilan etti.\n"
    },
    "Thomas Kempis": {
        "first_paragraph": "Thomas Kempis (Thomas Hemerken, Thomas van Kempen veya Tomas de Kempis) (1380 - 25 Temmuz 1471), Rönesans dönemi katolik keşiş ve yazar.\n"
    },
    "Lisieuxlü Teresa": {
        "first_paragraph": "Lisieuxlü Teresa,[1] doğum adı Marie Françoise-Thérèse Martin (2 Ocak 1873, Alençon, Fransa –  30 Eylül 1897, Lisieux, Fransa), Fransız Discalted Karmelit rahibe ve mistik.\n"
    },
    "Loyolalı İgnatius": {
        "first_paragraph": "Loyola'lı İgnatius (Baskça: Iñigo Loiolakoa, İspanyolca: Ignacio de Loyola; 23 Ekim 1491[1], Guipúzcoa, Bask bölgesi - İspanya –  31 Temmuz 1556, Roma, Papalık Devleti), Bask İspanyol asıllı katolik din adamı ve  mistiktir; Cizvitler (Latince: Societas Jesu, Türkçe: İsa Cemiyeti) tarikatının kurucusu.\n"
    },
    "Margery Kempe": {
        "first_paragraph": "Margery Kempe (d. 1373 Norfolk, İngiltere – ö. 1438) İngiliz mistizmin Altın çağı olarak adlandırılan– Norwichli Juliana, Walter Hilton ve anonim bir kitap olan “ Bilmeyen Bulut” çağın sonunda yaşayan bir İngiliz mistikti.[1] Katolik ve Anglikan Kiliseleri tarafından onurlandırılmış ancak hiçbir zaman aziz yapılmamıştır.\n"
    },
    "Marie d'oignies": {
        "first_paragraph": "Marie d'Oignies (Şimdi Belçika topraklarında olan Nivelles’te doğdu, 1177 –  23 Haziran 1213, Nivelles, Brabant Dükalığı) bir Beguine aziziydi. Hayatı 1215 gibi erken bir tarihte Jacques de Vitry tarafından kaydedildi. Jacques de Vitry'nin kayıtlarının, Beguinelerin papalık onayını kazanmasına büyük ölçüde yardımcı olduğu söyleniyor.[1] Kilise tarafından kutsanmış ilan edildi. Bayram günü 23 Haziran.[2]\n"
    },
    "Meister Eckhart": {
        "first_paragraph": "Eckhart von Hochheim (1260–1328) adıyla ve daha yaygın ifadesiyle Meister Eckhart olarak bilinen Alman teolog, filozof ve mistik. Meister, Paris'te aldığı akademik unvanı göstermektedir. Hayatının sonlarına doğru Papa XXII. İoannes tarafından sapkınlıkla suçlandı. Eckhart ya hata ettiğini kabul ettiği ya da yazılarının arkasındaki mantığı açıkladığı için yakılmamış ancak mahkemesi sonuçlanmadan ölmüştür.\n"
    },
    "Naregli Krikor": {
        "first_paragraph": "Surp Krikor Naregatsi ya da Narekli Kirkor (Ermenice: Գրիգոր Նարեկացի, 951-1003), ilk büyük Ermeni şairlerinden olan keşiş, teolog ve mistiktir.\n"
    },
    "Nasıralı Beatris": {
        "first_paragraph": "Nasıralı Beatris (1200 Tienen - Flaman Brabant - 20 Ağustos 1268) Flaman Sistersiyen rahibe ve mistik. Katolik Kilisesi’nde Kutsanmış olarak bilinir. Bayramı 29 Temmuz’dur.\n"
    },
    "Pierre Favre": {
        "first_paragraph": "Pierre Favre (13 Nisan 1506 - 1 Ağustos 1546) - Savoie asıllı katolik din adamı - Cizvitler'in cemiyetinin kurucularındandı. 17 Aralık 2013'te Papa Fransiscus tarafından Aziz olarak ilan edildi. Yortusu 2 Ağustostur.[1]\n"
    },
    "Grigori Rasputin": {
        "first_paragraph": "Grigori Rasputin, (Rusça: Григо́рий Ефи́мович Распу́тин, 21 Ocak [E.U. 9 Ocak] 1869 – 30 Aralık [E.U. 17 Aralık] 1916) son Rus İmparatoru II. Nikolay'ın ailesiyle samimiyet kurarak geç dönem Rus İmparatorluğu'nda hatırı sayılır nüfuz kazanan ve kendini kutsal bir adam olarak gören bir Rus mistikti.[1]\n"
    },
    "Ruusbroeck": {
        "first_paragraph": "Jan van Ruusbroeck, (1293 veya 1294, Leeuw-Saint-Pierre – 2 Aralık 1381, Gronendaal), Felemenk asıllı bir katolik rahip ve mistik bir yazardı. Ölümünden sonra, naaşı korunmuş ve hatırası Gronendaal’da korunmuştur. 1783’te naaşı Brüksel’deki Aziz Gudule kilisesine taşınmış ancak Fransız devrimi sırasında kaybolmuştur. 1 Aralık 1908’de Papa X. Pius tarafından Kutlu ilan edilmiştir.\n"
    },
    "Saint-Thierryli Guillaume": {
        "first_paragraph": "Saint-Thierryli Guillaume (İngilizce: William of Saint-Thierry, Fransızca: Guillaume de saint Thierry) (1075 ila 1085 arasında bir sene, Liège Prensi-Psikoposluğu –  8 Eylül 1148, Signy-l'Abbaye, Lorraine Dükalığı, Kutsal Roma İmparatorluğu) daha sonra Sistersiyenlere katılmış Benediktin bir keşiş ve Hristiyan mistizminin bir teorisyeni.\n"
    },
    "Schönaulu Elisabet": {
        "first_paragraph": "Schönau'lu Elisabet (1129, Köln, Kutsal Roma İmparatorluğu –  18 Haziran 1164, Schönau Manastırı, Trier, Kutsal Roma İmparatorluğu), Alman Benediktin rahibe ve vizyoner. Hiçbir zaman resmi olarak azize ilan edilmemesine rağmen Katolik Kilisesi tarafından saygı gösterilir ve 18 Haziran’da anılır.\n"
    },
    "Sözde Dionisius": {
        "first_paragraph": "Sözde Dionisius ya da Aeropagiteli Dionisius,  İ.S 5. yüzyılın sonlarıyla 6. yüzyılın başlarında yazılar yazmış Yeni-Platoncu bir Hristiyan teologu ve düşünürr.\n"
    },
    "Stommelnli Christina": {
        "first_paragraph": "Stommeln'li Christina (24 Temmuz 1242, Stommeln, Köln, Kutsal Roma İmparatorluğu –  6 Kasım 1312, Stommeln, Köln, Kutsal Roma İmparatorluğu) bir Alman mistikti. Papa X. Pius, 8 Kasım 1908'de onu kutsanmış ilan etti. Kalıntıları Jülich'te bulunur.[1] Yortusu 6 Kasımdır.[2]\n"
    },
    "Viterbolu Rosa": {
        "first_paragraph": "Rosa of Viterbo (1233, Viterbo, İtalya - 6 Mart 1252, Viterbo), İtalyan Fransisken Üçüncü al Düzenli üyesi, mistik ve azize.\n"
    },
    "John Wesley": {
        "first_paragraph": "John Wesley, (d. 28 Haziran [E.U. 17 Haziran] 1703 – ö. 2 Mart 1791), Anglikan bir ruhban ve Hristiyan teolog.\n"
    },
    "Yuhanna Kassian": {
        "first_paragraph": "Yuhanna Kassian (Latince: Ioannus Cassianus, d. 360, Scythia Minor, Roma İmparatorluğu – ö. 435, Marsilya, Vizigot Krallığı), Hristiyan bir keşiş ve mistik bir yazar. Ortodoks ve Katolik kiliseleri tarafından Kilise Babası ve Aziz olarak kabul edilir. Yortusu Katolik Kilisesi tarafından her 23 Şubat kutlanır. Ortodoks Kilisesi’nde ise Şubat’ın 28’i veya 29’unda kutlanır.[1]\n"
    },
    "Ubeydullah bin Cahş": {
        "first_paragraph": "Ubeydullah bin Cahş, İslam peygamberi Muhammed'in halasının oğlu; önce sahabe, daha sonra Hristiyan olan kişi.\n"
    },
    "Gustavo Gutiérrez": {
        "first_paragraph": "Gustavo Gutiérrez Merino  (d. 8 Haziran 1928 ), Perulu filozof,  katolik ilahiyatçı ve papaz. Latin Amerika kurtuluş teolojisinin kurucularından biri olarak kabul edilir.[1]  Şu anda Notre Dame Üniversitesi'nde John Cardinal O'Hara İlahiyat Profesörüdür. Daha önce Kuzey Amerika ve Avrupa'daki birçok büyük üniversitede misafir profesör olarak bulunmuştur.[2]\n"
    },
    "Jakob Ammann": {
        "first_paragraph": "Jakob Ammann (d. 12 Şubat 1644) Anabaptist önderdir. Amişliğin kurucusu olarak tanınmıştır. İsviçre'nin Bern kantonunda doğmuştur.\n"
    },
    "Stanley Hauerwas": {
        "first_paragraph": "Stanley Martin Hauerwas (d. 24 Temmuz 1940), Amerikalı dinbilimci ve ahlâk filozofudur. Duke Üniversitesinde profesör olarak görev yapmıştır.[4] Hauerwas, 2001'de Time dergisi tarafından \"Amerika'nın En İyi Dinbilimcisi\" seçilmiştir.[5]\n"
    },
    "John Wycliffe": {
        "first_paragraph": "John Wycliffe (Telâffuz: con wiklif. y 1328 - 31 Aralık 1384) bir İngiliz skolastik filozofu, ilahiyatçı, Kutsal Kitap tercümanı, reformcudur. Oxford’da dersler vermiştir. 14. yüzyılda Roma Katolik Kilisesi içinde, önemli bir muhalifti.[1] İsminin değişik yazımlarına kaynaklarda Wyclif, Wycliff, Wiclef, Wicliffe, Wickliffe olarak rastlanabilir.\n"
    },
    "Ankiralı Klementos": {
        "first_paragraph": "Hieromartir Klementos, Ankyra Episkoposu ya da kısaca Ankyralı Klementos (y. 258-312, Ankyra, günümüz Türkiye'si), Roma İmparatoru Diocletianus döneminde Ankyra episkoposluğu yapan Hristiyan klerik. Roma otoriteleri tarafından tutuklanıp Diocletianus tarafından yargılanmıştır. İmparator Diocletianus Klementos'u Pagan olmaya zorlamasına rağmen Klementos bunu kabul etmemiş ve türlü işkencelere maruz kalmıştır. 312'de Kutsal Liturji'yi kutladığı sırada bir Roma askeri tarafından başı kesilerek öldürülmüştür.[1] Miladi takvime göre 23 Ocakta, Jülyen takvimine göre 5 Şubatta aziz ilan edilmiş\n"
    },
    "Aziz İstefanos": {
        "first_paragraph": "İstefanos (Yunanca  Stéphanos, \"çelenk, taç\" genellikle bir isim yerine bir unvan olarak verilir; İbranice: סטפנוס הקדוש ; MS 5 –  MS 34), Hristiyanlığın ilk şehidi olarak kabul edilir, Elçilerin İşleri'ne göre, Kudüs'teki bir kilisede diyakozluk yapıyordu ve öğretileriyle bazı sinagogların cemaatlerini kızdırdı. Duruşmasında dine küfretmekle suçlanarak, kendisini yargılayan Yahudi yetkilileri kınayan bir konuşma yaptı ve ardından taşlanarak öldürüldü . Daha sonra Pavlus olarak bilinen, bir Hristiyan havarisi olacak olan Ferisi ve Roma vatandaşı Tarsuslu Saul, İstefanos'un öldürülmesine katıldı (Elçilerin İşleri 22:20)."
    },
    "Aziz Telemachus": {
        "first_paragraph": "Aziz Telemachus (aynı zamanda Almachus  veya Almachius), Kilise tarihçisi Theodoret'e göre [1] bir Roma amfitiyatrosundaki gladyatör savaşını durdurmaya çalışan ve kalabalık tarafından taşlanarak öldürülen bir keşişti. Ancak Hristiyan İmparator Honorius, keşişin şehit olmasından etkilendi ve onu gladyatör dövüşlerine tarihi bir yasak getirmeye teşvik etti. Frederick George Holweck, ölüm yılını 391 olarak veriyor.[2] Roma'daki bilinen son gladyatör dövüşü, MS 1 Ocak 404'teydi.\n"
    },
    "Dimitrios (aziz)": {
        "first_paragraph": "Selanikli Aziz Dimitrios (Yunanca: Ἅγιος Δημήτριος τῆς Θεσσαλονίκης) milattan sonra 4. yüzyıl başlarında yaşamış bir Hristiyan şehidi ve azizidir.\n"
    },
    "Edmund Arrowsmith": {
        "first_paragraph": "Edmund Arrowsmith (doğum Brian Arrowsmith), 1585'te Haydock, Lancashire'da (İngiltere) doğdu ve 28 Ağustos 1628'de Lancaster'da (İngiltere) öldü (idam edildi), bir İngiliz Cizvit rahibiydi. 1970 yılında papa VI. Pavlus tarafından aziz ilan edildi. Katolik Kilisesi tarafından şehit olarak kabul edilir. yortusu 25 Ekimde.[1]\n"
    },
    "Edmund Campion": {
        "first_paragraph": "Edmund Campion (25 Ocak 1540, Londra –  1 Aralık 1581, Londra) bir İngiliz Cizvit rahip ve şehit. Edmund Campion, 1886'da Papa XIII. Leo tarafından taziz ilan edildi ve 1970'te Papa VI. Paulus tarafından aziz ilan edildi. Bayram günü her 1 Aralık'ta kutlanır.[1]\n"
    },
    "Eduard Profittlich": {
        "first_paragraph": "Edward Profitlich, (d. 11 Eylül 1890, Birresdorf, bugün Grafschaft - ö. 22 Şubat 1942, Kirov şehir hapishanesi) Alman bir Cizvit ve Hristiyan şehidi, Estonya piskoposu ve fahri başpiskopos.[1]\n"
    },
    "Gellért": {
        "first_paragraph": "Gellért veya Gerardo (Latince: Gerardus) (23 Nisan 977~1000 - 29 Ağustos 1046) İtalyan asıllı Benediktin bir keşiş, 1030 yılından sonra ölümüne kadar Macaristan Krallığı'ndaki Szeged piskoposuydu. Vata Pagan Ayaklanması sırasında öldürülmüştür. Bugün Gellért Tepesi olarak bilenen tepeye, burada öldürüldüğü için adı verilmiştir.[1] 1083 yılında aziz ilan edilmiş ve Macaristan'ın azizleri arasında sayılmıştır.[2]\n"
    },
    "Hattat Ahmet": {
        "first_paragraph": "Hattat Ahmet veya Aziz Ahmet, XVII. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşadığı söylenen bir devlet memuru ve Türk Hristiyan azizdir. İnanışa göre İslam'dan Hristiyanlığa geçmiş ve 3 Mayıs 1682 tarihinde öldürülmüştür. Yalnızca hagiografik eserlerde bahsi geçmektedir.[2]\n"
    },
    "İnanç, Umut ve Sevgi": {
        "first_paragraph": "Azize İnanç, Umut ve Sevgi (Latince: Fides, Spes et Caritas, Koini Yunancası: Grekçe: Πίστις, Ἐλπίς καὶ Ἀγάπη (Pistis, Elpis ve Agape), Kilise Slavcası: Вѣра, Надежда, Любы (Věra, Nadežda, Ljuby), şehit rütbesinde üç Hristiyan azize. Sofya'nın (Yunanca'da bilgelik) kızları olduğu düşünülen azizelere ek olarak Latince bilgelik anlamına gelen Sapientia da kaynaklarda geçmesine karşın Katolik Ansiklopedi'ne göre Sapientia kızların annesi değil aynı adlı başka bir gruptur. Kızların adları Pavlus'un 1 Korintliler 13'te bahsettiği üç bilgelikten gelir.[1]\n"
    },
    "John Ogilvie": {
        "first_paragraph": "John Ogilvie (1580, Drum-na-Keith, Keith, Banffshire, İskoçya –  10 Mart 1615, Glasgow, İskoçya), İskoç Cizvit şehidi. 22 Aralık 1929'da taziz ilan edildi ve 17 Ekim 1976'da Papa VI. Paulus tarafından aziz ilan edildi. Bayram günü 10 Mart'ta Katolik Kilisesi'nde kutlanır.\n"
    },
    "Kizikoslu Trifena": {
        "first_paragraph": "Kizikoslu Trifena, Kizikoslu (günümüzde Erdek) dördüncü yüzyılda yaşamış Hristiyan bir kadın ve şehittir. Ortodoks ve Katolik Kiliselerince aziz kabul edilir. Yortusu Ortodoks ve Katolik Kiliselerinde 31 Ocak'tır.\n"
    },
    "Mauritius (aziz)": {
        "first_paragraph": "Mauritius (Maurice, Moritz, Morris), Romalı komutan ve 286 yılında ölen Hristiyan Teb Lejyonu'nun lideridir. Hem Katolik hem Ortodoks kilisesi tarafından büyük saygı duyulur.\n"
    },
    "Menas": {
        "first_paragraph": "Aziz Menas, (Yunanca: Μηνάς, ö. 295 ya da 296 yahut 309) 3. yüzyılda Mısır'da doğan bir Hristiyan aziz. Diocletianus döneminde sürdürülen Hristiyan katliamları sonucu öldürülmüştür. Hristiyan İkonografisinde tipik olarak develer ile birlikte tasvir edilen Menas'ın gömüldüğü şehir, geç antik çağda büyük haç akımlarının uğrak noktası olmuştur.\n"
    },
    "Prokobiyos Efendi": {
        "first_paragraph": "Konya Metropolidi Prokobiyos (Yunanca: Προκόπιος Λαζαρίδης Prokópios Lazarídis, d. Kemerhisar, 1859 – ö. Kayseri, 20 Nisan 1923), Osmanlı'nın son döneminde bir süre piskoposlukta baş olarak görev yapan Rum Ortodoks ve Türk Ortodoks metropoliti.\n"
    },
    "Romalı Sofya": {
        "first_paragraph": "Romalı Azize Sofya (ölümü y. 304) Hristiyan bir şehit. Geleneğe göre Romalı genç bir kadın olup Diocletianus zamanında inancından dolayı öldürülmüştür. Sofya Gordianus ve Epimachus mezarlığında gömülmüştür.\n"
    },
    "Azize Sabina": {
        "first_paragraph": "Azize Sabina, Romalı bir şehit. Senator Valentinus'un dul kalan eşi[1] ve Herod Metallarius'un kızıdır. Kendini Hristiyan yapan kölesi Azize Seraphia'nın ihbar edilmesi ve başının vurulmasının ardından kalıntılarını kurtararak ileride kendisinin de gömüleceği aile mozolesine gömdürmüştür. Bir süre sonra kendisi de Mükemmel Elpidio tarafından Hristiyan olduğu için ihbar edilmiş ve Vindena kentinde 125 yılında ölmüştür.[2]\n"
    },
    "Sarkis Zoravar": {
        "first_paragraph": "(Surp) Sarkis Zoravar (Latince: Sergius Stratelates) (ölümü 362/3) Ermeni Kilisesi’nce aziz sayılan Roma ordusundaki bir generaldir.\n"
    },
    "Sebasteli Vlas": {
        "first_paragraph": "Sivaslı Vlas (ya da Sebasteli Blasius Βλάσιος, Ermenice: Սուրբ Բարսեղ Surp Parseğ), Doğum tarihi belirsiz olmakla birlikte 280 (bir ihtimale göre 283)- 316 yılları arasında o dönemki adı Sebaste olan Sivas'ta yaşamış piskopos, Ermeni aziz. Yayınlanan Acta'sına (kamu tutanağı) göre, dövülmüş, demir dokumacı taraklarıyla saldırılmış ve başı kesilmek suretiyle öldürülmüştür. Mezarı yine Sivas'ta Gök Medrese'nin karşısında yer alır.[1]\n"
    },
    "Şehit Sofya": {
        "first_paragraph": "Azize Şehit Sofya (ölüm 137) Hristiyan bir şehit. İtalya'da dünyaya gelen Sofya'nın üç kızı vardır: adları Pavlus 'un 1 Korintliler 13'te bahsettiği üç bilgelikten[1] alan İnanç, Umut ve Sevgi. Bu üç kızın Roma İmparatoru Hadrianus zamanında şehit edildiği söylenir. Nöbetçiler Sofya'nın kızlarını en yaşlısından en gencine teker teker almış ve onları anneleri Sofya'nın Hristiyanlıktan dönündüğünü söyleyene kadar eziyet etmişlerse de Sofya bunu yapmadığı için kızları ölmüştür. Sofya kızlarının bedenlerini almış ve üç gün sonra kendisi ölmüştür.\n"
    },
    "Theodor Stratelates": {
        "first_paragraph": "Aziz Theodor Stratelates (Grekçe: Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στρατηλάτης,; Kıptîce: ⲡⲓⲁⲅⲓⲟⲥ Ⲑⲥⲟⲇⲱⲣⲟⲥ), Herakleia Theodor  (Grekçe: Θεόδωρος Ἡρακλείας) olarak da bilinir (281-319), Doğu Ortodoks Kilisesi, Doğu Katolik Kiliseleri, Kıptî Ortodoks Kilisesi ve Katolik Kilisesi'nde Yüce şehit olarak kutsanmış şehit ve asker azizdir. Theodor Tiron ile.[2]\n"
    },
    "Theodor Tiron": {
        "first_paragraph": "Aziz Theodor Tiron Katolik Kilisesi, Anglikan ve Doğu Ortodoks Kilisesi'nde anılan Amasyalı Theodor olarak da bilinen savaşçı yüce şehittir. İsminin sonundaki farklı şekillerde de yazılan, Latince'den Yunanca'ya aktarılmış unvanı (Τύρων, Τίρων, Τήρων veya Τείρων)[1] onun acemi bir piyade askeri olduğunu söylemektedir.[2] Amasyalı Theodor sık sık kendisinden yüksek rütbeli komutan yüce şehit Theodor Stratelates ile karıştırılmaktadır.[3]\n"
    },
    "Trabzonlu Evgenios": {
        "first_paragraph": "Hagios Evgenios Diocletianus döneminde şehit edildi ve Trabzon'da kendisine adanmış bir kült gelişti. Yortu günü 21 Ocak'tır. Evgenios, şehit Candidus, Valerian ve Aquila ile birlikte Diocletianus (h. 284-305) ve Maximianus (h. 305-311) döneminde zulüm gördüler. Dörtlü, Trabzon'un yukarısındaki dağlarda saklandılar, ancak sonunda bulundular ve alay komutanı Lycius'un önüne getirildiler. Kırbaçlandılar, ateşle işkence gördüler ve nihayetinde başları kesildi.[1] Evgenios, daha sonra Mithratis olarak bilinen şehre bakan \"boz tepe\" üzerindeki görüntünün yok edilmesiyle tanınır.[2]\n"
    },
    "Yüce şehit": {
        "first_paragraph": "Yüce Şehit ya da Büyük Şehit (Yunanca: μεγαλομάρτυρ, megalomartir, kökeni megas, \"yüce, büyük\" + \"martir\", şehit) Konstantinopolis Riti'ni benimseyen Doğu Ortodoks Kiliseleri'nde aziz ilan edilenlere verilen bir unvan.\n"
    },
    "John William Dawson": {
        "first_paragraph": "John William Dawson, (d. 13 Ekim  1820 - ö. 19 Kasım 1899) Kanadalı jeolog ve üniversite yöneticisi.[1]\n"
    },
    "Otto Kleinschmidt": {
        "first_paragraph": "Otto Kleinschmidt (d. 13 Aralık 1870 – ö. Lutherstadt Wittenberg 25 Mart 1954) Alman teolog, rahip ve ornitolog. Alman ornitolojisine tipolojik tür kavramını ilk o getirmiştir. İlk biyocoğrafyacılardan sayılır.\n"
    },
    "Maciej Giertych": {
        "first_paragraph": "Maciej Marian Giertych (d. 24 Mart 1936, Varşova) [1] Polonyalı bir dendrolog ve Polonya Aileleri Birliği'nin (LPR) sosyal muhafazakar politikacısı. Devletin ekonomiye müdahalesinden yanadır. Sejm üyesiydi (2001 ve 2004 yılları arasında) ve Polonya Avrupa Parlamentosu üyesiydi (2004'ten 2009'a kadar). 2005 Polonya cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaydı, ancak düşük oy sonuçları (yaklaşık %3) nedeniyle yarıştan çekildi. Önemli bir yaratılışçıdır ve bir bilim adamı, bir genetikçi olarak evrim teorisine dini gerekçelerden bağımsız olarak karşı çıktığını belirtmiştir.\n"
    },
    "Mrinalini Sarabhai": {
        "first_paragraph": "Mrinalini Sarabhai (Hintçe: मृणालिनी साराभाई; 11 Mayıs 1918 - 21 Ocak 2016), Hint klasik dansçı, koreograf ve eğitmen. Ahmedabad'daki Darpana Sanat Akademisi'ni bitirdi. Dans ve koreografi eğitimi verdiği 18,000 öğrenci yetiştirmiştir. \n"
    },
    "Akılcılar": {
        "first_paragraph": "Akılcılar, İslam dünyasında akla güvenen, akıl ve pozitif bilimler yoluyla Tanrı’ya ulaşılabileceğini savunan düşünce akımının takipçileridir. Aristoteles'in akılcılığının kullanılarak gerçeklere ulaşılabileceğini ve bunun Kur'an, dolayısıyla İslam ile çelişmeyeceğini savunmuşlardır.\n"
    },
    "Muhammed Behişti": {
        "first_paragraph": "Muhammed Hüseyin Behişti (d. 24 Ekim 1928 - ö. 28 Haziran 1981), İranlı din âlimi ve yazar, İslam devrimi'nin kurucularındandır.\n"
    },
    "Ebu'l-Kasım Kaşanî": {
        "first_paragraph": "Seyyid Ebu'l-Kasım Kaşanî veya kısaca Ayetullah Kaşanî (Farsça: سید ابوالقاسم کاشانی), İranlı merci-i taklid, siyasetçi.\n"
    },
    "Muhammed Taki Misbah Yezdi": {
        "first_paragraph": "Ayetullah Muhammed Taki Misbah Yezdi (Farsça: محمد تقی مصباح‌یزدی‎; d. 31 Ocak 1934; Yezd, İran - ö. 01 Ocak 2021; Tahran, İran), On ikinciler veya İsnaaşeriyye Şiiliğinin önde gelen ve siyasi olarak aşırı muhafazakâr kesimini savunan Ayetullah'tır. Uzmanlar Şurası'nın (İran’ın “Dini Lideri”ni seçen imamların) bir üyesidir. Molla Sadra, (ö.1050/1640)'ın \"el-Hikmetü'l-Müteâliyye\" (Aşkın Hikmet) adını verdiği bir düşünceyi savunan Ayetullah, siyasi olarak ise İran devriminin değerlerinden uzaklaşıldığını savunarak, reformlara olumsuz bakmaktadır.\n"
    },
    "Ahmed Haznevi": {
        "first_paragraph": "Ahmed Haznevi (Arapça: أحمد الخزنوي ;  (d. 1886 - ö. 1950), Şeyh Ahmed Haznevi ve Şah-ı Hazne lakapları ile anılır. Haznevi ailesi ve Haznevi Cemaati'nin kurucusu, lideri ve şeyhi, Müslüman din adamı, mutasavvıf.[1]\n"
    },
    "Ahmed Kâsânî": {
        "first_paragraph": "Ahmed b. Celâliddîn el-Kâsânî[1], (Arapça: أحمد بن جلال الدين الكاساني veya \"makhdūm-i aʿẓam\" tanılır) 1461 - 1542 yılları arasında yaşamış ünlü bir Nakşibendi Sūfī Pir'idir. Hocaların Doğu Türkistan'da Türk toplumlarının içinde büyük etkinlikleri olmuştur.\n"
    },
    "Allahşükür Paşazade": {
        "first_paragraph": "Allahşükür Hümmet oğlu Paşazade (Azerice: Paşazadə Allahşükür Hümmət oğlu), tam unvanıyla: Şeyhülislam Hacı Allahşükür Paşazade, Azerbaycan dışında herhangi bir bağlayıcılığı ve yetkisi olmasa da Kafkasya bölgesinin başmüftüsü olup Kafkas Müslümanlarının dini lideridir.\n"
    },
    "Bıçakçı Ömer": {
        "first_paragraph": "Bıçakçı Ömer Sıkkinî, Akşemseddin ile birlikte, Hacı Bayram-ı Veli'nin önemli öğrencilerindendir.  Melâmetîyye/Melâmîyye-î Bayramîyye[1] adındaki tarîkatın kurucusudur.\n"
    },
    "Hüseyin Vahid Horasani": {
        "first_paragraph": "Büyük Ayetullah Hüseyin Vahid Horasani (Farsça:حسین وحید خراسانی, d. 1 Ocak 1921, Nişabur) İranlı Taklit Mercii'dir. İran'ın Nişabur şehrinde dünyaya geldi. İmamiye Şiası'dır ve yaşayan Müctehidlerdendir. 1960 yılında Irak'ın Necef şehrine göçtü 12 yıllık bir eğitim eğitim gördü. Büyük Ayetullah Hoyi'den dersler aldı. Daha sonra İran'ın Kum şehrine döndü.  Günümüzde ise Felsefe,Kelam, Ahlak, Usul-i Fıkh dersleri vermektedir. .[1]\n"
    },
    "İsmail Fakirullah": {
        "first_paragraph": "İsmail Fakîrullah, ya da İsmâil bin Kâsım bin Abdülcemâl. Müslüman din alimi. 1067 h. (M. 1656) yılında Siirt ilinin Tillo ilçesinde doğmuştur. Babasının adı Kâsım'dır. Dedesi Molla Abdülcemâl'dir. Babası Mevlana Kâsım Hazretleri ona küçük yaşlarda ilim öğretmeye başladı.\n"
    },
    "Masum Haznevi": {
        "first_paragraph": "Muhammed Masum Haznevi (Arapça:  محمد معصوم الخزنوي ; (d. 1913 - ö. 1958), Şeyh Ahmed Haznevi'nin en büyük oğlu ve halifesi. Babası Şah-ı Haznenin vefatının ardından babasının mutlak halifesi olarak irşad vazifesine devam etmiştir. Haznevi ailesi ve Haznevi Cemaatinin ikinci lideri ve şeyhi, Müslüman din adamı, mutasavvıf.[1]\n"
    },
    "Molla Mustafa Başeski": {
        "first_paragraph": "Molla Mustafa Başeski (1730 - c. 1809), Saraybosnalı din adamı ve şair.\n"
    },
    "Muhammed Bakır el-Hekim": {
        "first_paragraph": "Büyük Ayetullah Muhammed Bakır El-Hekim (Arapça:سيد محمد باقر الحكيم‎ Farsça:سيد محمد باقر حكيم‎ی, Doğum: 1939) Iraklı Taklit Mercii'dir. 1939'de Irak'ın Necef şehrinde dünyaya geldi.  Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi’nin başkanıydı.\n"
    },
    "Muhammed Hüseyin Fadlallah": {
        "first_paragraph": "Ayetullah el-Uzma Muhammed Hüseyin Fazlullah (Arapça:محمد حسين فضل الله veya Seyyid Muhammad Hussein Fadl-Allāh) (d. 16 Kasım 1935, Lübnan - ö. 4 Temmuz 2010, Lübnan) ünlü bir Şii ve Müslüman din adamıydı. Lübnan'daki İslamcı örgüt olan Hizbullah ile bağlantısı olduğu ileri sürülmekteydi. Kimi araştırma kuruluşları kendisini Lübnan'daki Hizbullah örgütünün ruhani lideri olarak kabul etmekteydi.[1] Şeyh Fadlallah'ın kendisi Hizbullah'la ilişki içinde olduğu iddialarını yalanlamıştır.[2]\n"
    },
    "Nihat Hatipoğlu": {
        "first_paragraph": "Nihat Hatipoğlu (d. 11 Mayıs 1955, Diyarbakır), Türk ilahiyatçı ve akademisyen. 2019–2023 yılları arasında Gaziantep İslam Bilim ve Teknoloji Üniversitesi kurucu rektörü olarak görev yapmıştır.[1][2] Günümüzde, Atv kanalında gerçekleştirdiği haftalık dinî programlarla vaazlar ile dinî bilgiler vermektedir.\n"
    },
    "Osman Nuri Topbaş": {
        "first_paragraph": "Osman Nuri Topbaş (d. 21 Ocak 1942, Erenköy, İstanbul),[1] din adamı, İslam alimi ve mutasavvıf.\n"
    },
    "Rûşeni Ömer Dede": {
        "first_paragraph": "Rûşeni Ömer Dede, Rûşeniyye Tarîkatı'nın şeyhidir. Asıl adı Ömer Ali B. Umur Bey'dir. Doğum yeri hakkında iki olasılık vardır; Güzelhisar'ın Rûşen köyünde veya Aydın'ın Yenice köyünde dünyaya gelmiştir.\n"
    },
    "Sadık Hüseyni Şirazi": {
        "first_paragraph": "Büyük Ayetullah Seyyid Sadık Hüseyni Şirazi (Arapça: سيد صادق الحسيني الشيرازي Farsça: سید صادق حسینی شیرازی, Doğum: 1942), Iraklı-İranlı taklit merciidir. 1942'de Irak'ın Kerbela şehrinde dünyaya geldi. Kum ve Necef'te dini eğitim aldı. Günümüzde Kum şehrinde dini eğitim vermektedir.\n"
    },
    "Ali Sistani": {
        "first_paragraph": "Ali Sistani (4 Ağustos 1930, Meşhed), ya da dinsel takma adıyla Büyük Ayetullah Seyyid Ali el-Hüseyni el-Sistani (Arapça: السيد علي الحسيني السيستاني, Farsça:سید علی حسینی سیستانی), Irak'ta yaşayan en önemli Şii dini liderdir. \n"
    },
    "Sütçü İmam": {
        "first_paragraph": "Sütçü İmam (asıl adı İmam Ali[1][2], süt satarak geçimini sağladığı için \"Sütçü\" lakabı verilmiştir[2]) (d. 1871, Kahramanmaraş - ö. 25 Kasım 1922[3]), Maraş kurtuluş mücadelesini başlatan Türk direnişçi. Maraş'ta Fransız-Ermeni askerlerine karşı ilk kurşunu atmıştır.[4]\n"
    },
    "Şeyh Ali Semerkandi": {
        "first_paragraph": "Şeyh Ali Semerkandi, 1320 yılında Moğol hakimiyetindeki İsfahan şehrinde dünyaya geldi. Babasının adı Yahya'dır, soyu baba tarafından Ömer bin Hattab'a, anne tarafından Ali bin Ebu Talib'e dayanır. Zeki ve çalışkan bir çocuk olan Şeyh Ali Semerkandi, bu yaşlarda birçok ilimde uzman hale geldi. Mekke ve Medine'de de yaşayan Şeyh Ali Semerkandi Muhammed bin Abdullah'ın türbedarlığını ve Kabe'de imamlık yaptı. Türbedarlığı sırasında aldığı manevi işaretle Anadolu'ya göç etti. Birçok bölgede bulunduktan sonra en nihayet Ankara'nın Çamlıdere beldesine yerleşen Şeyh Ali Semerkandi, burada hayatının sonuna kadar birçok talebe yetiştirdi. Hanefi ve Nakşibendî olan Şeyh Ali Semerkandî, uzun yıllar Şeyhler Mahallesi’nde ikamet ederek, Çamlıdere'yi ilim, irfan ve fazilet merkezi haline getirmiştir. 1457 senesinde öldü.\n"
    },
    "Şeyh Said": {
        "first_paragraph": "Şeyh Said (Şeyh Said Palevi, Şeyh Said Pirani, Şeyh Muhammed Said Nakşibendi, Şeyh Said Efendi) (d. 1865/1866; Palu, Elazığ[2][3] - 29 Haziran 1925, Diyarbakır[4]), seyyid bir aileye mensup,[5][6][7] Zaza asıllı [8][9] Nakşibendi şeyhi,[8] Kürt lideri.[10] Müderris, mutasavvıf, müfessir ve muhaddis olan Şeyh Said,[11][12] Şeyh Said İsyanı'nın lideriydi.[13] Cumhuriyet'in ilanına ve laik düzene karşı çıkan Şeyh Said, şeriat isteğiyle dönemin hükûmetine karşı silahlı isyan girişiminde bulunmuş, bunun üzerine 1925 yılında yargılanmış ve idam edilmiştir.[14][15][16]\n"
    },
    "Şeyh Ubeydullah Nehri": {
        "first_paragraph": "Şeyh Ubeydullah Nehri (Kürtçe: شيخ عبيدالله نهرى Şêx Ubeydûllahê Nehrî, 1826, Şemdinli – ö. 1883, Mekke)[1] Osmanlı döneminde hem Osmanlı'ya karşı hem de Kaçarlara karşı isyan eden Kürt lideri.\nNakşibendi tarikatının Halidî kolunun şeyhlerinden Seyyid Taha Hakkârî'nin oğlu olup Şeyh Ubeydullah İsyanı olarak adlandırılacak isyanı başlatmıştır.\nSeyyid Abdülkadir'in (ö.1925) babasıdır.[2]\n"
    },
    "Yusuf Tavaslı": {
        "first_paragraph": "Yusuf Tavaslı (d. 1935, Tavas, Denizli), Türk yazar ve din adamı. Tavaslı Yayınları kendisine ait bir yayınevidir.\n"
    },
    "Abdülhâlik Gucdüvânî": {
        "first_paragraph": "Abdülhâlik Gucdüvânî (1103 - 1179), Nakşibendi tarikatına mensup din bilgini ve mutasavvıf.\n"
    },
    "Bâyezid-i Bistâmî": {
        "first_paragraph": "Bâyezid-i Bistâmî ya da Ebu Yezid Tayfur bin İsa bin Sürûşân (Farsça بايزيد بسطامى), İranlı mutasavvıf.\n"
    },
    "Bişr-i Hâfî": {
        "first_paragraph": "Bişr-i Hafi (767, Merv, Horasan -  841, Bağdat), 767'de Horasan'ın Merv şehrinde doğdu, 841'de Bağdat'ta öldü. İsmi, Bişr bin Hâris Abdurrahmân, künyesi Ebû Nasr'dır.\n"
    },
    "Ca'fer es-Sâdık": {
        "first_paragraph": "Ca'fer es-Sâdık (Arapça: جعفر الصادق; d. 699 veya 702, Medine - ö. 765, Medine) İsnâaşeriyye'nin altıncı, İsmâiliyye'nin beşinci imamı, Caferilik fıkhının kurucusu.\n"
    },
    "Cüneyd-i Bağdâdî": {
        "first_paragraph": "Cüneyd-i Bağdâdî (830 – 909), 9. yüzyılda yaşamış İslamî-Batınî alimi ve Alevi mutasavvıf ve filozof.[1]\n"
    },
    "Ebu Ali Farmedi": {
        "first_paragraph": "Ebu Ali Fârmedî (1042, Farmed - 1085, Tus), asıl ismi Fadl bin Muhammed, Altın Silsile'nin 7. halkası İslam âlimi, mutasavvıf şeyh. Yusuf Hemedani ve İmam Gazali'nin hocası idi.[1]\n"
    },
    "Hacı Bektaş-ı Veli": {
        "first_paragraph": "Hacı Bektâş Velî (Farsça: حاجی بکتاش والی Hācī Bektāş-ı Vālī; d. 1209, Nişabur - ö. 1271, Nevşehir); Mistik, seyyid, mutasavvıf, âlim ve İslam filozofu. Alevi-Bektâşilik'in fikir ve isim öncülerindendir. Kendisinin yolunu takip edenlere Bektâşi adı verilir.\n"
    },
    "Hacı İbrahim Sultan": {
        "first_paragraph": "Hacı İbrahim Sultan ya da Hacı İbrahim Sultan Veli el-Marûfî, 13. yüzyılda yaşamış sufi.\n"
    },
    "Hâlid Bağdâdî": {
        "first_paragraph": "Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî (Kürtçe Mewlana Xalid, 1779, Süleymaniye - 1827, Şam), Kürt asıllı İslâm âlimi, mutasavvıf ve şairdir.[1][2]\nNakşibendi Hâlidîlik yolunun öncüsüdür.[3]\n"
    },
    "Hoca Garip Nevaz": {
        "first_paragraph": "Muîîn el-Dîn Hasan Sıczî Çiştî veya Hoca Garip Nevaz, 13. yüzyılda bir Fars kökenli Müslüman ilahiyatçı, fakih, âlim, zahit, veli, mutasavvıf. Allah'ın iradesiyle birçok kerametleri yaptı. O Ajmer'da Ajmer Şerif Türbesine, defnedildi.\n"
    },
    "Mahmûd-ı Hayrânî": {
        "first_paragraph": "Mahmûd-ı Hayrânî (Eski Anadolu Türkçesi: محمود حيراني; ö. 1269, Akşehir), Akşehir’de Anadolu Selçuklu Devleti zamanında yaşamış sufi.\n"
    },
    "Mehmed Emin Tokadi": {
        "first_paragraph": "'Mehmed Emin Tokadî (d. 1664 - 1745)[1], tam adı Mehmed Emin b. Derviş Hasan b. Ömer en-Nakkaş et-Tokadî, aslen Tokatlı, lakabı Cemaleddin, künyesi Ebul Emâne ve Ebu Mansur, mahlâsı Âriftir. Dedesi Ömer en-Nakkaş aslen Diyarbakırlı idi. Şeyhi Aziz Mahmud Ermevî'nin ölümü üzerine Tokat'a yerleşmiştir.\n"
    },
    "Merkez Efendi": {
        "first_paragraph": "Merkez Efendi, 1463'de Denizli’de doğmuştur.[1][2]  Asıl adı Musa Muslihuddin olan Merkez Efendi, ilk öğrenimini Manisa'da tamamlamış, daha sonra İstanbul’a gelerek Hızır Velüyiddin Efendi ve Mevlana Ahmet Paşa’dan dersler almıştır.[3] Müderrislik için Bursa, Karaman ve Amasya’ya gitmiştir ve bu dönemde “Halvetiye Tarikati” icazetini almıştır. Sonrasında İstanbul’a döndüğünde Etyemez Tekkesine devam eden Merkez Efendi, “Sümbül Efendi” lâkaplı Şeyh Yusuf Sinaneddin Efendi’nin öğrencisi olmuş, döneminin ileri gelen sûfîlerinden ve hekimlerinden olmuştur.[4]\n"
    },
    "Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî": {
        "first_paragraph": "Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî, Celâleddin Muhammed Rumi (Farsça: جلال‌الدین محمد رومى), ayrıca Celaleddin Muhammed Belhî (Farsça: جلال‌الدین محمد بلخى) veya yaygın adlarıyla Mevlânâ veya Rumi (30 Eylül 1207 – 17 Aralık 1273), 13. yüzyılda Anadolu'da yaşamış bir Fars[1][2][3] tasavvufçu, ilahiyatçı ve Sufi bir mistik şairdir.[3][4] Mevlana'nın etkisi ulusal sınırları ve etnik ayrımları aşar: onun manevi mirası son yedi yüzyıldır İranlılar, Tacikler, Türkler, Yunanlar, Peştunlar, Orta Asya ve Hint Yarımadası Müslümanları tarafından büyük ölçüde takdir edilmektedir.[5] Şiirleri dünya dillerinin çoğuna geniş çapta çevrilmiş ve çeşitli biçimlere aktarılmıştır. Mevlana Amerika Birleşik Devletleri'nde \"en popüler şair\" [6] ve \"en çok satan şair\" olarak tanımlanmıştır.[7][8]\n"
    },
    "Miyan Mir": {
        "first_paragraph": "Miyân Mîr Muhammed b. Sâin Data b. Kādî Kalender Fârûkī Lâhûrî (d. 1550 – ö. 11 Ağustos 1635), Müslüman mutasavvıftır. Lahor'da yaşamıştır. Halife Ömer bin Hattab'ın soyundandır. Kadirîlik yoluna mensuptur. Babür imparatoru Şah-ı Cihan'ın en büyük oğlu olan Dara Şikoh'un ruhani eğitmeni olarak tanınmıştır.[1][2] Kadilik'te Miyan Hail kolunun kurucusu kabul edilir. Küçük kız kardeşi Bibi Cemal Hatun öğrencisidir ve kendi çapında önemli bir sufi kabul edilir.[3][4]\n"
    },
    "Muhammed Gavs": {
        "first_paragraph": "Muhammed b. Hatîridddîn el-Gavs (Ar. محمد خطير الدين الغوث, ö. 1562), Hint mutasavvıflardandır. Asıl adı Ebu-l Muîd Muhammed bin Hatîr-ed Dîn ibn Bayezid el-Atâr'dır.[1]\n"
    },
    "Safranbolulu Mehmed Emin Halvetî": {
        "first_paragraph": "Safranbolulu Mehmed Emin Halvetî Safranbolu'da 19.yüzyılda yaşamış sufi ve tasavvuf üstadı.\n"
    },
    "Sarı Saltuk": {
        "first_paragraph": "Sarı Saltuk Baba (Saltık Bay Sultan[1], Sarı Saltuk Dede, Sarı Sultan veya Sarı Saltık ö. 1297/1298)[2] Balkanların Osmanlılar tarafından fethedilmesinden önce başlıca Balkanlarda ve civârındaki bölgelerde seyahat ederek insanlara İslâm'ı tebliğ eden Alevî-Bektâşî şeyhi ve Türkmen bir Derviştir.\n"
    },
    "Sümbül Efendi": {
        "first_paragraph": "Sünbül Sinan Efendi (d. 1452 - ö. 1529), İstanbul’un büyük velîlerinden, Halvetiyye'nin Sünbüliyye kolunun kurucusu mutasavvıf, medrese kökenli müfessir ve vâiz.\n"
    },
    "Şah Ali Hüsameddin": {
        "first_paragraph": "Şâh Ali Hüsâmeddîn (tam adı: Şah Muhammed Ali Hüsâmeddîn en-Nakşibendî;   Arapça: الشيخ مُحَمَّدْ علي حسام الدين نقشبندي) ya da Hazret-i Şâh, Bâbâ Ali (1861; Tavila, Irak - 1939; Bahekon, Irak), evliya, islâm âlimi ve mutasavvıf. Hem seyyid hem şeriftir. Seyyidlik aynı zamanda ceddi Battal Gâzî'den de gelmektedir.[1][2] Doğum yeri Irak'ın Tavila köyüdür.\n"
    },
    "Tujik Baba": {
        "first_paragraph": "Tujik (Kurmançça) ya da Tuzik (Zazaca) Dersimli Alevi Kürtler ve Zazalar arasında mitolojik bir evliya olup, aynı zamanda bu evliya tarafından simgelenen bir dağın adıdır.[1] Bu dağ Sultan Baba (2980 m) olarak da bilinir.[2] Tujik adı, Dojik, Dujik, Tuzik, Dudjook, Durdjuk vb biçimleriyle 19. yüzyılda bir süre bazı yabancı diplomat ve bilginlerin metinlerinde yöredeki Alevi Kürtleri ifade etmek üzere genel bir ad olarak da kullanılmıştır. Nitekim Basile Nikitine (1885-1960) Kürtler adlı tarihsel ve sosyolojik incelemesinde, \"bunlara kimi zaman Tujik, kimi zaman Kızılbaş denmektedir,\" diye yazmıştır.[3]\n"
    },
    "Yahya Efendi": {
        "first_paragraph": "Beşiktaşlı Yahya Efendi, Molla Şeyhzade ya da Şeyh Yahya Beşiktaşî (1494 - 4 Mayıs 1569), Osmanlı devrinde yaşamış mutasavvıf, alim ve şair. Kanuni Sultan Süleyman devrinde İstanbul’da müderrislik yapmış olan Yahya Efendi, devrinin tanınmış alimlerindendir. Osmanlı sarayı ile yakın ilişkileri oldu ve hayatı boyunca Kanuni tarafından kendisine danışıldı. Emekli olduktan sonra Beşiktaş’ta pek çok bina inşa ettirip dergah ve vakıflar kurdu, bölgeyi ağaçlandırarak mesire yerine dönüştürdü.[1][2][3]\n"
    },
    "Yahyâ-yı Şirvânî": {
        "first_paragraph": "Yahyâ-yı Şirvânî 15. yüzyılda yaşamış Azerbaycanlı sufi, Halvetiyye tarikatının ikinci kurucusudur. Azerbaycan Türkleri'nden[1][2][3][4][5][6][7][8] olan Seyid Yəhya Bakuvi Azerbaycan'ın[9][10][11][12][13][14][15][16] tanınmış filozof alim ve şairlerindən biri, Halvetiyye Tarikâtı'nın İkinci kurucusudur.[17][18][19] Baküvi aynı zamanda bir Halvetilik virdi olan Virdu-Sattar'ın da yazarıdır.[20] 2013 yılında UNESCO Genel Konferansı'nın 36. oturumunda Seyid Yahya Bakuvin'in 550. yıldönümünün dünya çapında kutlanması kararı alındı.[21][22]\n"
    },
    "Yunus Emre": {
        "first_paragraph": "Yunus Emre (1238[3][7] – 1328), Anadolu'da Türkçe şiirin öncüsü[8] olan mutasavvıf ve halk şairidir.[2] Yunus Emre, Anadolu Selçuklu Devleti'nin dağılmaya ve Anadolu'nun[9] çeşitli bölgelerinde büyüklü küçüklü Türk beyliklerinin kurulmaya başlandığı 13. yüzyıl ortalarından[10] 14. yüzyılın birinci çeyreğine kadar Orta Anadolu havzasında, Eskişehir'in Sivrihisar ilçesinde yer alan Sarıköy'de yetişmiş ve Ankara'nın Nallıhan ilçesindeki Tapduk Emre'nin dergâhında yaşamıştır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Zahid Gilani": {
        "first_paragraph": "Zahid Gilani (Farsça: تاج الدين ابراهيم كردی سنجانی; d. 1216 – ö. 1301) tam adıyla Tâcüddîn İbrahim b. Rûşen Emîr b. Bâbil b. Bîdâr el-Kürdî es-Sencânî[1] Zahidiyye tarikatının şeyhi ve mutasavvıf.\n"
    },
    "Zünnûn-ı Mısrî": {
        "first_paragraph": "Zünnûn-ı Mısrî veya Zû'n-Nûn el-Mısrî (Arapça: ذو النون المصري) (Mısır’ın Yûnusu) (796, Ahmim - 860, Kahire), tasavvuf felsefesinin kurucuları arasında gösterilen Mısırlı Arap düşünürdür. Tam ismi ise Zünnûn Ebû'l Faid Savban ibn İbrâhim el-Mısrî (Arapça: أبوالفيض ثوبان بن إبراهيم المصري) olarak bilinir.\n"
    },
    "Amadou Karim Gaye": {
        "first_paragraph": "Amadou Karim Gaye (d. 8 Kasım 1913, Saint Louis- ö. 2 Ekim 2000, Dakar), Senegalli politikacı, asker, veteriner ve doktor. 1968-1972 yılları arasında Senegal Dış İşleri Bakanlığı görevini yürüten Gaye, 1975-1979 yılları arasında görev aldığı İslam İşbirliği Teşkilatı'nın üçüncü Genel Sekreteridir.[1]\n"
    },
    "Abdulvahid Belkeziz": {
        "first_paragraph": "Abdulvahid Belkeziz (Arap: عبد الواحد بلقزيز‎; 5 Temmuz 1939, Marakeş - 19 Ekim 2021, Rabat) Faslı avukat, siyasetçi ve diplomattır. Belkeziz, 2001 ve 2004 yılları arasında İslam İşbirliği Teşkilatı genel sekreteri olarak görev yapmıştır.[1]\n"
    },
    "Hasan Tuhami": {
        "first_paragraph": "Hasan El Tuhami (1924-2009), Mısırlı siyasetçi. Enver Sedat döneminde Başbakan Yardımcılığı görevini yürütmüştür. El Tuhami, ayrıca İslam İşbirliği Teşkilatı'nın ikinci genel sekreteridir.\n"
    },
    "Hüseyin İbrahim Taha": {
        "first_paragraph": "Hüseyin İbrahim Taha (Arapça: حسين إبراهيم طه 1 Kasım 1951, Abéché), Çadlı diplomat ve siyasetçi. Şubat-Aralık 2017 arasında kısa bir süre Çad Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. 17 Kasım 2021'de Suudi Yusuf Bin Ahmed El Useymim'in yerine İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreterliği görevine seçildi.\n"
    },
    "İyad bin Emin Medeni": {
        "first_paragraph": "İyad bin Emin Medeni (Arap: إياد بن أمين مدني; d. 2 Nisan 1946, Mekke), Suudi siyasetçi ve diplomat. 2014-2016 yılları arasında İslam İşbirliği Teşkilatı genel sekreteri olarak[1] görev aldı. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Arizona State Üniversitesi'nden 1969 yılında üretim yönetimi konusunda lisans eğitimi aldı. 1970-1999 yılları arasında ise basın sektöründe çalıştı. Şura meclisinde şura üyesi oldu. 1999-2009 yılları arasında Hac, Kültür ve enformasyon Bakanlığını ülkesinde icra etti. Onun döneminde, Suudi Arabistan' da dini kuruluşların güçlü etkilerini sorgulayan yayınlara gösterilen hoşgörü nedeniyle, Suudi din adamlarının eleştirilerini aldı. 10 Mart 2012 tarihinde Medine' de Bilgi Ekonomik Şehri yönetim kurulu başkanı olarak atandı. Kariyeri boyunca; Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Yüksek Kurulu danışma Kurulu üyesi, Bahreyn Körfez Üniversitesi Mütevelli Heyeti Üyesi, Kral Abdulaziz Vakfı Başkan Yardımcısı, Banque Saudi Fransi Yönetim Kurulu Üyesi, Su Bölümü Yönetim Kurulu Üyesi, Al Madina Al Münevver' in Sosyal Hizmetler Hayırsever derneği üyesi olarak da çalışmıştır.[2]\n"
    },
    "Tunku Abdurrahman": {
        "first_paragraph": "Tunku Abdurrahman Putra El-Haj (Malayca: Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah) (8 Şubat 1903 - 6 Aralık 1990), 1957 - 1963 arasında bağımsız Malaya Federasyonu'nun, 1963 - 1970 arasında da Malezya'nın ilk başbakanı. Önderliği sırasında yeni yönetim istikrara kavuşmuştur.\n"
    },
    "Yusuf bin Ahmed el-Useymim": {
        "first_paragraph": "Yusuf bin Ahmed el-Useymin, (Arapça: يوسف بن أحمد العثيمين) Suudi siyasetçi ve diplomat. 2016-2021 yılları arasında İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri olarak görev aldı. \n"
    },
    "Faysal bin Abdülaziz el-Suud": {
        "first_paragraph": "Faysal bin Abdülaziz el-Suud (Arapça: فيصل بن عبدالعزيز آل سعود; 14 Nisan 1906 – 25 Mart 1975), 2 Kasım 1964 ila 25 Mart 1975 arası Suudi Arabistan Kralı olmuş Arap lider. 1903 veya 1906 yılında, Riyad'da doğdu. Abdülaziz bin Abdurrahman el-Suud'un üçüncü oğluydu. Arap-İsrail savaşları sırasında öldürüldü, yerine Halid bin Abdülaziz el-Suud geçmiştir.\n"
    },
    "Muhammed İkbal": {
        "first_paragraph": "Muhammed İkbal (Urduca: محمد اقبال, Hintçe: मुहम्मद इक़बाल; 9 Kasım 1877 - 21 Nisan 1938), Pakistanlı İslam alimi, şair, filozof ve politikacı.\n"
    },
    "Muhammed Ziyâülhak": {
        "first_paragraph": "Muhammed Ziyâülhak (Urduca: محمد ضیاءالحق; zaman zaman Ziyâ-ül-Hak ya da Ziyâ ül Hak şeklinde de yazılır; d. 12 Ağustos 1924, Cullundur - ö. 17 Ağustos 1988, Bahavalpur), Pakistanlı asker ve devlet adamı. Genelkurmay başkanlığı ve sıkıyönetim komutanlığı görevlerinin ardından 1978'de cumhurbaşkanı olarak 1988'e değin ülkeyi askeri rejimle yönetti.\n"
    },
    "Abdal Musa": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Abdullah Bosnevi": {
        "first_paragraph": "Abdullah Bosnevi (1584-1644), Osmanlı Devleti’nde Melami mutasavvıf ve şair. [1]\n"
    },
    "Abdülkadir Bîdil": {
        "first_paragraph": "Mirza Abdülkadir Bîdil (Farsça: عبدالقادر بیدل, Urduca: مرزا عبدالقادر بیدل)\n"
    },
    "Afak Hoca": {
        "first_paragraph": "Afak Hoca, Abakh Hoca, Apak Hoca, Appak Hoca veya daha önemlisi[1]Hace Afak (? - 1693/94) Kaşgar'ın (şimdiki Sincan'ın [Xinjiang] güneyinde) dini ve siyasi önderidir. Hidayetullah Hoca diye de tanınır.\n"
    },
    "Ahî Evran": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Ahmed el-Bedevî": {
        "first_paragraph": "Ahmed el-Bedevî, Seyyid Ahmed Bedevî[a] (Arapça: أحمد البدوي; d. 1200, Fes - ö. 24 Ağustos 1276, Tanta), Arap mutasavvıf, Bedeviyye tarikatının kurucusu. Yüzünü bedeviler gibi örttüğünden el-Bedevî olarak anılmıştır.\n"
    },
    "Ahmed-i Hânî": {
        "first_paragraph": "Ahmed-i Hani (Kürtçe: Ehmedê Xanî, \nئەهمەدێ خانی, ; d. 1650/1651, Han köyü, Çukurca, Hakkâri - ö. 1707, Doğubayazıt, Ağrı)[1], 17. yüzyıl'da yaşamış Kürt edebiyatçı, astronom, şair, tarihçi ve İslam alimi.[2]\n"
    },
    "Ali Râmitenî": {
        "first_paragraph": "Ali Râmitenî, Türk kökenli mutasavvıf. Adından da anlaşılabileceği gibi Buhâra’ya bağlı Râmiten isimli bir köyde doğduğu düşünülmektedir. Doğum tarihi bilinmeyen mutasavvıfın ölüm tarihinin 1328 olduğu sanılmaktadır.\n"
    },
    "Ali Şîr Nevaî": {
        "first_paragraph": "Nizamüddin Ali Şîr Nevaî veya yaygın adıyla Ali Şîr Nevaî (Çağatayca: نظام الدین علی شیر نوایی; Özbekçe: Alisher Navoiy; Uygurca: نىزامىدن ئەلشىر ناۋائى; Farsça: نظام الدین على شير هروی Nizām al-Din ʿAlī Shīr Herawī veya kısaca علیشیر نوایی Alishīr Nevāī; 9 Şubat 1441, Herat - 3 Ocak 1501, Herat), 15. yüzyıl Türk şairi.[1]\n"
    },
    "Âşık Paşa": {
        "first_paragraph": "Âşık Paşa (1272 –  3 Kasım 1333), Türk şâir ve mutasavvıf.\n"
    },
    "Baba Haydar": {
        "first_paragraph": "Kutb’ûd-Dîn Haydar ya da Baba Haydar (Haydar Gazi veya Haydar Sultan da denir). Hoca Ahmed Yesevî’nin dervişlerinden olup Tarikât el-Aleviyye'nin Haydarîlik veya \"Haydarîlik Tarikâtı\" kurucusudur.[1]\n"
    },
    "Baba İlyas": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Barak Baba": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Börklüce Mustafa": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Câbir bin Hayyân": {
        "first_paragraph": "Ebû Mûsa Câbir bin Hayyân (Arapça: ابو موسی جابربن حیان, Latince: \"Geber\" ya da \"Geberus\"; (al-Barigi Kabilesi / al-Azdi / al-Kufi / al-Tusi / al-Sufi),[4] (doğum: 721, Tus, İran, Horasan; ölüm:  815, Kufe, Irak)[5] Batıda daha ziyâde Geber olarak tanınan, Abbâsîler döneminde yaşamış ve İslâmiyet'te fen bilimlerinin temelini atmış olan Farsî çok yönlü bir fen bilgini; simyacı, kimyacı ve eczacı; fizikçi, astronom ve astrolog; tıp ve fizik tedavi uzmanı; mühendis, coğrafyacı, filozof ve sûfi.\n"
    },
    "Şefik Can": {
        "first_paragraph": "Şefik Can (d. 22 Haziran 1909, Erzurum - ö. 24 Ocak 2005, İstanbul[1]), Türk mütefekkiri, mutasavvıf, araştırmacı yazar, emekli albay, şair, edebiyat öğretmenliği gibi çok yönlü kişiliği ile tanınır.\n"
    },
    "Cemal Halvetî": {
        "first_paragraph": "Cemal Halveti (d. ?, Aksaray - ö. 1494, Şam), Osmanlı devrinde yaşamış mutasavvıf, divan şairi ve müfessir.\n"
    },
    "Demir Baba Tekkesi": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Gazzâlî": {
        "first_paragraph": "Gazzâlî[3][4] (Farsça: الغزّالی) veya yaygın adıyla Îmam-ı Gazzâlî (1058, Tus - 18 Aralık 1111, Tus), İranlı İslam âlimi, mutasavvıfı, müderrisidir. Çeşitli yönlerden felsefeyi eleştirmesi ve dönemin bazı filozoflarını tekfir etmesiyle de bilinir. Hükema sıfatıyla da adlandırılmıştır[5]. Fars asıllı olduğu sanılan[3] Gazzâlî'nin lakapları Hüccetü'l-İslâm ve Zeynüddîn'dir. Genel olarak Gazzâlî ve İmam-ı Gazzâlî isimleriyle tanınmaktadır. Büyük Selçuklu İmparatorluğu döneminde yaşamış olan en ünlü İslam bilginlerinden biridir.\n"
    },
    "Hâce Abdullah Herevî": {
        "first_paragraph": "Hâce Abdullah Herevî (4 Mayıs 1006 - 8 Mart 1089), 11.yüzyılda yaşamış sufi ve din bilgini. Ebu İsmail Abdullah ibn Ebu Mansur Muhammed, Hace Abdullah el-Ensari el-Herevi veya Heratlı Ensari adlarıyla bilinen sufi, eserleriyle kendisinden sonraki sufileri etkilemiştir.\n"
    },
    "Hâfız-ı Şirâzî": {
        "first_paragraph": "Hâfız-ı Şirâzî, gerçek adıyla Hoca Şemseddin Muhammed (Farsça: حافظ شیرازی; ö. 1390, Şiraz), on dördüncü yüzyılda yaşamış İranlı[1][2] şair.\n"
    },
    "Hâris el-Muhâsibî": {
        "first_paragraph": "Hâris el-Muhâsibî ya da tam künyesiyle Hâris bin Esed el-Muhâsibî el-Anezî (Arapça: الحارث بن أسد المحاسبي البصري; d. 781- ö. 857), İslam alimi. Yaşamını din felsefesi üzerine düşünceyle geçirmesi nedeniyle kendisine el-Muhâsibî denmiştir.\n"
    },
    "Hayat Nur Artıran": {
        "first_paragraph": "Hayat Nur Artıran, Mevlânâ Celâleddin Rûmî’nin hayatı ve eserleri üzerine uzman, araştırmacı ve yazardır[1].\n"
    },
    "İdris Şah": {
        "first_paragraph": "İdris Şah (16 Temmuz 1924 – 23 Kasım 1996) (Farsça: ادریس شاه), diğer adlarıyla Seyyid İdris el-Haşimi (Arapça: سيد إدريس هاشمي) ve Arkon Daraul (mahlası), psikoloji ve spiritüalite, seyahatname ve kültür araştırmaları gibi konularda üç düzineden fazla kitap yazmış Sufi geleneğinde bir yazar ve eğitmendi. \nAfganistanlı asilzade bir ailenin soyundan gelen Şah Hindistanda doğdu, ağırlıklı olarak İngiltere’de büyüdü. Ilk yazdıkları sihir ve büyü konuluydu. 1960 yılında Octagon Press adlı yayınevini kurarak bir taraftan Sufi klasiklerini tercüme ederken bir taraftan da kendi eserlerini yayımladı. Gelecekteki kitaplarına temel oluşturan eseri 1964 senesinde çıkan ve uluslararası kabul gören Sufiler [The Sufis] idi. 1965 senesinde Şah Londra’da yer alan  insan davranış ve kültürünü incelemekle ilgilenen Kültürel Araştırmalar Enstitüsü adlı eğitim destek cemiyetini kurdu. Benzer bir kuruluş Şah’ın ABD’de yardımcısı tayin ettiği Stanford Üniversitesi psikoloji profesörü Robert Ornstein’ın yönettiği İnsan Bilgileri Araştırma Enstitüsü [Institute for the Study of Human Knowledge – ISHK] adı altında Birleşik Devletlerde bulunmaktadır.   \nYazılarında Şah Sufizmi Islam öncesinden gelen evrensel bir bilgelik türü olarak göstermiştir. Sufizmin sabit kalmayıp, kendini şimdiki zaman, mekan ve insanlara adapte ettiğinin altını çizerek öğretisini Batılı psikolojik koşullara göre yapılandırmıştır. Şah okuyucuda idrak ve öz yansıtma tetikleyen birçok anlam katmanı içeren metinler olan geleneksel öğretici öykü ve meselleri sık sık kullanmıştır. Muhtemelen en çok yayımladığı Nasrettin Hoca’nın mizahi öykü derlemeleriyle bilinmektedir.\nŞah zaman zaman referans ve özgeçmişini sorgulayan doğubilimciler tarafından eleştirilmiştir. Arkadaşı Robert Graves ve ağabeyi Ömer Ali Şah tarafından yayımlanan Ömer Hayyam’ın Rubailerinin yeni bir tercümesi dolayısıyla oraya çıkan polemikteki rolü bir süre insanları meşgul etmiştir. Bununla birlikte aralarında en önemlisi roman yazarı Doris Lessing olmak üzere dikkat çeken savunucuları da olmuştur. Şah Batıda Sufizmin bir sözcüsü olarak tanınagelmiş ve pek çok Batı Üniversitesinde misafir profesör olarak ders vermiştir. Eserleri Sufizmi spiritüel bilgeliğin seküler ve bireysel bir türü olarak takdim etmekte önemli bir rol oynamıştır.\n"
    },
    "Karaca Ahmet": {
        "first_paragraph": "Karaca Ahmet Sultan, Hacı Bektaş Veli’nin yanında dervişlik hizmeti yaptı. Üsküdar sınırları içinde, Gündoğumu Caddesi ile Nuhkuyusu Caddesi'nin birleştiği köşede \"Karacaahmet Sultan Dergahı\" ve türbesi vardır. Türbe Kanuni Sultan Süleyman'ın Bektaşi tarikatına mensup eşi Gülfem Hatun tarafından yaptırılmıştır.\n"
    },
    "Kayserili Mehmed Tevfik Efendi": {
        "first_paragraph": "Mehmed Tevfik Efendi (d. ? - ö. Haziran 1927) mutasavvıf.\n"
    },
    "Kazım Ağel": {
        "first_paragraph": "Kazım Ağel (12 Temmuz 1894 - 25 Mart 1967), Osmanlı'nın son döneminde yetişmiş sufi, din alimi ve öğretmen.\n"
    },
    "Koçkar Ata": {
        "first_paragraph": "Koçkar Ata (Köşkar Ata - Khodzha - Koçkari -Koçkir - İ - Baba), Ahmet Yesevi'nin bir dervişidir. Hoca Ahmet Yesevi'den almış olduğu ilim ışığı ile etrafındaki Oymaklara ve etrafındaki diğer Oğuz boyuna mensup halka örnek olmuş, onları irşat ederek halkına yol göstermiştir. Asırdaşı tüm Horasan erenleri gibi.\n"
    },
    "Kuşeyrî": {
        "first_paragraph": "İmam Kuşeyrî (Farsça: عبدالکریم قُشَیری/Arapça: عبد الكريم بن هوازن بن عبد الملك بن طلحة أبو القاسم القشيري) (Tam adı: Abdülkerim bin Hevazin bin Abdülmelik bin Talha bin Muhammed Ebu'l Kâsim el-Nişaburî el-Kuşeyrî) (986, Horasan - 1072, Nişabur), müderris, mutasavvıf ve yazar. Ailesi Arap asıllı olup, Horasan civarına yerleşmişti. Annesi de Sülemi ailesine mensuptur.\n"
    },
    "Molla Câmî": {
        "first_paragraph": "Molla Câmî veya tam adıyla Nureddin Abdurrahman Câmî, (Farsça: نورالدین عبدالرحمن جامی, d. 7 Kasım 1414 - ö. 9 Kasım 1492, Herat), İranlı İslam alimi ve şair.\n"
    },
    "Molla Sadra": {
        "first_paragraph": "Molla Sadra, tam adı Sadreddin Muhammed Şirazi (Farsça: ملا صدرا; d. 1571, Şiraz - ö. 1641, Basra), İranlı filozof, İslam alimi. Meşşaî, İşraki ve Ekberi düşünce ekollerini birleştirmiştir.\n"
    },
    "Muallimzade Zekeriya Efendi": {
        "first_paragraph": "Son dönem mütefekkirlerindendir. İskilip ahalisinden Muallim Bilal Efendi'nin ikinci çocuğu olarak dünyaya gelen Zekeriya Efendi ilk öğrenimini babasının gözetiminde mahalle mektebinde tamamlar. Eğitimine devam etmek için biraderi Mustafa Efendi ile beraber vilayet merkezine avdet eder. Muallimzade, vilayet merkezinde geçirdiği dört yılın ardından muhtelif vilayetlerde eğitimine devam edip, son olarak dönemin ilim merkezi olan İstanbul'a gider. Çok küçük yaşta çıktığı bu yolda, bazı ilimlerde ihtisas yapmak için İstanbul'a ulaştığında Muallimzade Zekeriya Efendi henüz 18 yaşındadır.\n"
    },
    "Muhammed Küfrevi": {
        "first_paragraph": "Muhammed Küfrevi, miladi 19. asırda yaşamış bir sufidir. Nakşibendiliğin Halidiye koluna bağlı bir tarikat şeyhidir. Mevlana Halid-i Bağdadi'nin halifesi Seyyid Taha Hakkâri'den hilafet almıştır. Siirt'in Şirvan eski adıyla Küfre kasabasında yaşadığı için kendisi ve artgelenleri Küfrevi veya Kufralı soyadıyla tanınmıştır. Torunları arasında TBMM sabık milletvekillerinden Kasım Kufralı da bulunmaktadır. Türbesi Bitlis'te olup Sultan II. Abdülhamid tarafından Barok tarzında inşa edilmiştir. I. Dünya Savaşı sırasında Ruslar tarafından türbesi yağma ve tahribata uğramasına rağmen günümüze kadar ulaşmıştır.[1][2]\n"
    },
    "Nâsır-ı Hüsrev": {
        "first_paragraph": "Nâsır-ı Hüsrev[a] (d. 1004, Kubadiyan, Belh - ö. (?), Yemgan), İsmailî şair, filozof, seyyah.\n"
    },
    "Nesîmî": {
        "first_paragraph": "İmadeddin Nesimî (ö. 1417, Halep), 14. yüzyılda yaşamış Hurûfi meşrep Azeri divan şairi.\n"
    },
    "Nur Baba": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Pir Hacı Ali": {
        "first_paragraph": "Pir Hacı Ali Şah Buharî veya Baba Hacı Ali, 14. yüzyılda yaşamış Özbekli Sünni Müslüman ilahiyatçı ve bir veli ve mutasavvıf. O bir Özbek zengin tüccar ailesinde doğdu. Allah'ın iradesiyle birçok kerametleri yaptı. O Güney Mumbai'da Vorli alan'da Hacı Ali Türbesine, defnedildi.\n"
    },
    "Pîr Sultan Abdal": {
        "first_paragraph": "Pîr Sultan Abdal (Banazlı Aşık Pîr Sultan), 16. yüzyılda Anadolu'da yaşadığı varsayılan Alevi-Bektaşi Türk[2][3][4]/Türkmen[1] âşık, sözlü Türkçe[5] ve Âşık halk edebiyatının[6], Alevi inancının en önemli temsilcilerinden Yedi Ulu Ozan'dan biri, zakir ve dede.[7]\n"
    },
    "Sadî-i Şîrâzî": {
        "first_paragraph": "Şeyh Saʿdî-i Şîrâzî (Farsça: سعدی شیرازی Saʿdī-ye Šīrāzī) veya Ebû Muḥammed Müşerrifü'd-Dîn Muṣlıḥ b. ʿAbdillâh b. Müşerrif Şîrâzî (Farsça: ابومحمّد مشرّف‌الدین مصلح بن عبدالله بن مشرّف شیرازی; d. 1210, Şiraz - ö. 1292, Şiraz), Fars şâir ve İslam âlimi.\n"
    },
    "Seyyid Burhaneddin": {
        "first_paragraph": "Seyyid Burhaneddin (d. 1165, Tirmiz - ö. 1244 Kayseri) Mevlânâ Celâleddîn Rûmî'nin yetişmesinde büyük emeği olan İslâm alîmi ve düşünürü.\n"
    },
    "Süyûtî": {
        "first_paragraph": "Celâleddîn Süyûtî (3 Ekim 1445 - 1505[1]), Arap din bilgini ve filozof.\n"
    },
    "Şamil Esgerov": {
        "first_paragraph": "Şamil Esgerov (Kürtçe: Şamil Eskerov; 1928, Ağcakent köyü, Kelbecer - 20 Mayıs 2005,) Sovyet Kürdü yazar, edebiyatçı ve tarihçi.\n"
    },
    "Şeyh Şamil": {
        "first_paragraph": "Şeyh Şamil (26 Haziran 1797; Gimri, Avar Hanlığı - 4 Şubat 1871; Medine); Kuzey Kafkasya halklarının siyasi ve dinî önderi, Kuzey Azerbaycan, Dağıstan, Çeçenistan ve Çerkesya'nın[1] üçüncü imamı olan imam ve asker. Kafkasya'nın bağımsızlığı için mücadele etmiş olan Şeyh Şamil, Müslüman nüfusa sahip ülkelerde ün sahibidir. Ruslara karşı kazandığı zaferlerden ötürü \"Kafkas Kartalı\" ve \"Rusya'nın Kâbusu\" gibi isimlerle anılır.[2] Hamzat Bey'den sonra Kafkasya'daki direnişçilerin komutanıdır ve aynı zamanda Nakşibendi şeyhlerinden Seyyid Cemaleddin Kumuki'nin halifelerindendir. Yirmi beş yıl sürdürdüğü savaş ile onu izleyenlerin benimsemiş oldukları İslam ve tasavvuf inancı, günümüzde Kafkas halkları arasında oldukça yaygındır.\n"
    },
    "Şems-i Tebrîzî": {
        "first_paragraph": "Şems-i Tebrîzî (Farsça: شمس تبريزى; 1185-1247), İranlı[1] mutasavvıf. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî'nin gönül dünyasında büyük değişikliklere sebep olan ve Mevlânâ tarafından yazılan ilâhî aşk şiirlerinden oluşan \"Dîvân-ı Şems-î Tebrîzî\" adındaki nazım eser sayesinde tanınan Mevlana'nın sohbet şeyhidir.\n"
    },
    "Şeyyad Hamza": {
        "first_paragraph": "Şeyyad Hamza, 13. yüzyılda Akşehir ve Sivrihisar'da yaşayan sufi şairlerden biridir. Şeyyad Hamza, önceleri bir şeyyad (duvar ustası) iken Ahi zümrelerine intisabı sebebiyle tarikat çevrelerine de girmiş, bu arada halk için şiirler söylemiştir.\n"
    },
    "Şihabeddin Sühreverdî": {
        "first_paragraph": "Şehâbeddin Sühreverdî (27 Ocak 1154 - 26 Eylül 1191), İranlı İslam filozofu ve işrakilik isimli fikrî akımın kurucusu.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Yahya bin Muhammed Münâvî": {
        "first_paragraph": "Yahya bin Muhammed Münâvî (Eylül 1396 - 19 Ocak 1467), Arap fıkıh ve hadis bilgini.\n"
    },
    "Yusuf Hemedanî": {
        "first_paragraph": "Yûsuf Hemedanî, (1048-1140) (Arapça: أبو يعقوب يوسف همداني; Ebû Yakûb Yûsuf Hamdanî) önde gelen din bilginlerindendir. Rey ile Hamedan arasında Bûzencird adlı bir köyde doğmuştur. Merv şehrinde türbesi bulunmaktadır. Ebû Yakûb Yusuf Hemedanî, Hoca Ahmed Yesevî ile Abdülhâlik Gucdüvânî'nin hocasıdır.[1][2]\n"
    },
    "Abdülkerim Süruş": {
        "first_paragraph": "Abdülkerim Süruş (Farsça: عبدالكريم سروش) doğum adıyla Hüseyin Hacı Ferec Debbağ (Farsça: حسين حاج فرج دباغ; d. 16 Aralık 1945, Tahran), İranlı İslam düşünürü, reformcu ve Tahran Üniversitesi ve Uluslararası İmam Humeyni Üniversitesi eski felsefe profesörü.[1] İran'ın dini entelektüel hareketinde en etkili figür olarak nitelenmiştir. Suruş şu anda Maryland Üniversitesi'nde misafir akademisyendir. Aynı zamanda Harvard, Princeton, Yale, Columbia, Leiden merkezli Uluslararası Enstitü, Modern Dünyada İslam Araştırması ve Berlin'deki Wissenschaftskolleg için misafir profesör[2] olarak görev yapmıştır. 2005 yılında Time dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 insanından ve 2008 yılında Prospect dergisinin dünyanın en etkili aydınlarından biri olarak seçildi.[3] Suruş'un relativizm üzerine kurulu fikirleri, hem destekçileri hem de eleştirenleri tarafından, İslami reform çalışmalarından ötürü Hristiyanlığı yeniden şekillendirmede önemli bir figür olan Martin Luther'in rolüyle karşılaştırıldı.[4][5]\n"
    },
    "Amina Wadud": {
        "first_paragraph": "Amina Wadud (d. 25 Eylül 1952; Bethesda, Maryland), Amerikalı feminist yazar.\n"
    },
    "Assia Djebar": {
        "first_paragraph": "Fatima-Zohra Imalayen (1936 30 Haziran - 6 Şubat 2015), Assia Djebar mahlası ile bilinen Cezayirli romancı, çevirmen ve film yapımcısıdır. Eserlerinin çoğu kadınların karşılaştığı engelleri ele almaktaydı ve kendisi de feminist duruşuyla dikkat çekiyordu. \"Sık sık kadınların yazı hareketleriyle ilişkilendirilir, romanları açıkça Cezayirli kadınların soy ağacının oluşturulmasına odaklanır ve politik duruşu sömürge karşıtı olduğu kadar ataerkillik karşıtıdır.\"[1] Djebar, Kuzey Afrika'nın önde gelen ve en etkili yazarlarından biri olarak kabul edilir. 16 Haziran 2005'te Académie française'de, Mağrip'ten böyle bir tanınma elde eden ilk yazar seçildi. Çalışmalarının tamamı için 1996 Neustadt Uluslararası Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü. Sık sık Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterildi.[2]\n"
    },
    "Caner Taslaman": {
        "first_paragraph": "Osman Caner Taslaman (d. 1968, İstanbul), Türk akademisyen, Kur'an araştırmacısı ve yazardır.\n"
    },
    "Haydar Baş": {
        "first_paragraph": "Haydar Baş[2][3] (28 Ocak 1947; Akçaabat, Trabzon - 14 Nisan 2020; Trabzon[4]), Türk siyasetçi, profesör, öğretmen, ekonomist, araştırmacı, yazar ve iş insanı.\n"
    },
    "İhsan Eliaçık": {
        "first_paragraph": "Recep İhsan Eliaçık (d. 23 Aralık 1961, Kayseri), Türk yazar ve ilahiyatçıdır. Yazılarıyla Antikapitalist Müslümanlar adıyla tanınan İslamî-politik oluşumun teorik altyapısını geliştirdi ve bu harekete sahip çıktı.[1][2]\n"
    },
    "Linda Sarsour": {
        "first_paragraph": "Linda Sarsour (d. 1980[1]), Amerikalı siyasi eylemci. 2017'de gerçekleştirilen Kadın Yürüyüşü ve Day Without a Woman etkinliklerinin eş başkanıdır. Sarsour 2017'de Time dergisi tarafından belirlenen \"En Etkili 100 Kişi\" listesine girmiştir.\n"
    },
    "Mustafa Öztürk (ilahiyatçı)": {
        "first_paragraph": "Mustafa Öztürk (d. 8 Kasım 1965, Keşap, Giresun), tefsir ve Kur'an araştırmaları alanında çalışmalar yapmış,[1] çeşitli ilmî eserler vermiş Türk ilahiyatçı ve akademisyen.[2][3][4] Öztürk; özellikle tarihselci, modernist İslamcı, Kur'an Müslümanlığı görüşleriyle tanınır.[5][6][7][8][9][10]\n"
    },
    "Seyyid Ahmed Han": {
        "first_paragraph": "Seyyid Ahmed Han (Urduca: سید احمد خان; d. 17 Ekim 1817, Delhi - ö. 27 Mart 1898, Aligarh), Hindistanlı Müslüman pragmatist,[1] İslami reformist,[2][3] düşünür ve yazar.\n"
    },
    "Ali Şeriati": {
        "first_paragraph": "Ali Şerîatî (Farsça: علی شريعتی‎; 23 Kasım 1933, Sabzevar - 19 Haziran 1977, Southhampton), İranlı Müslüman sosyolog, düşünür ve yazar.\n"
    },
    "Tarık Fetih": {
        "first_paragraph": "Tarık Fatih (Pencapça/Urduca: طارق فتح d. 20 Kasım 1949 - ö. 24 Nisan 2023), Pakistanlı-Kanadalı gazeteci, yazar, aktivist ve eleştirmen.[1][2]\n"
    },
    "Yaşar Nuri Öztürk": {
        "first_paragraph": "Yaşar Nuri Öztürk (5 Şubat 1951, Bayburt[2][5] - 22 Haziran 2016, İstanbul[3]), Türk İslam felsefesi profesörü, ilahiyatçı, gazeteci, yazar, avukat, televizyon programcısı, siyasetçi ve İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi kurucu dekanıdır.[6][7] Türkiye'de \"Kur'an Müslümanlığı\" düşüncesinin öncüsü olan Yaşar Nuri Öztürk, Türkiye başta olmak üzere ABD, Avrupa, Orta Doğu ve Balkanlar'da \"İslam ve insan hakları\" ile ilgili birçok konferans verdi. Çoğunluğu İslam hakkında olan birçok kitap yazdı. İslam'ı ve Kur'an'ı anlamaya yönelik olarak kaleme aldığı birçok kitabının yanı sıra siyaset, sosyoloji ve tarih konulu kitaplar da yazdı.\n"
    },
    "Ebu Bekir'in soyağacı": {
        "first_paragraph": "Ebu Bekir (573 – 23 Ağustos 634/H.13), Muhammed'den (632-634) sonra ilk Müslüman hükümdardır. Sünniler onu, dört salih halifeden (Raşidun) ilki olan halife olarak görmektedir.[1]\n"
    },
    "Dylan Sprouse": {
        "first_paragraph": "Dylan Thomas Sprouse (4 Ağustos 1992)[1] Amerikalı oyuncudur. İkiz kardeşi Cole Sprouse ile rol aldığı Disney Channel dizisi The Suite Life of Zack & Cody ve The Suite Life on Deck'den bilinir.\n"
    },
    "Jill Janus": {
        "first_paragraph": "Jill Janus  (d. 2 Eylül 1975 – ö. 14 Ağustos 2018)[1], Amerikalı kadın rock şarkıcısıdır.[2] Heavy Metal grubu Huntress ile tanınır.\n"
    },
    "Kenneth Anger": {
        "first_paragraph": "Kenneth Anger, (gerçek adı Kenneth Wilbur Anglemyer, 3 Şubat 1927 - 11 Mayıs 2023) Amerikalı bir deneysel film yapımcısı, oyuncu ve yazardır. Özellikle kısa filmlerde çalışan ve Amerikan yeraltı sinemasının önemli isimlerinden olan Anger, 1937'den beri neredeyse kırk eser üretmiştir ve bunlardan dokuzu \"Magick Lantern Cycle\" olarak gruplandırılmıştır. Anger sürrealist üslubunu homoerotizm ve okült ögeler ile besler ve erotizm, psikodrama ve belgesel unsurlarını kullanarak inşa eder. Amerika'nın ilk açık eşcinsel film yapımcılarından biri olarak anılan Anger, ABD'de eşcinselliğin yasal hale gelmesinden önce birkaç filmini gösterime sokmuştur. İngiliz okültist Aleister Crowley'den etkilenmiş ve Crowley'nin kurduğu Thelema dinin bir takipçisi olmuştur.\n"
    },
    "Z'EV": {
        "first_paragraph": "Z'EV (doğum adı: Stefan Joel Weisser; 8 Şubat 1951, Los Angeles – 16 Aralık 2017, Chicago), Amerikalı şair, perküsyonist ve müzik sanatçısıdır.[1][2]\nBirçok plak şirketi için endüstriyel malzemelerden kendi perküsyon seslerini kayıt ederek yarattığı biliniyordu. Sanayileşme müziğinin öncüsü olarak anıldı.\n"
    },
    "Catherine Bell": {
        "first_paragraph": "Catherine Bell (d. 14 Ağustos 1968; Londra, İngiltere), Amerikalı kadın oyuncu. Tam adı Catherine Lisa Bell'dir.\n"
    },
    "Chick Corea": {
        "first_paragraph": "Armando Anthony \" Chick \" Corea (12 Haziran 1941 - 9 Şubat 2021) Amerikalı bir caz bestecisi, klavyeci, grup lideri ve ara sıra perküsyonistti.[3][4] Besteleri \"Spain\", \"500 Miles High\", \"La Fiesta\", \"Armando's Rhumba\" ve \"Windows\", geniş çapta caz standartları olarak kabul edilir.[5] 1960'ların sonunda Miles Davis'in grubunun bir üyesi olarak caz füzyonunun doğuşuna katıldı. 1970'lerde Return to Forever grubunu kurdu. Herbie Hancock, McCoy Tyner, Keith Jarrett ve Bill Evans ile birlikte, John Coltrane sonrası dönemin önde gelen caz piyanistlerinden biri olarak kabul edilir.[6]\n"
    },
    "Danny Masterson": {
        "first_paragraph": "Daniel Peter Masterson (d. 13 Mart 1976), Amerikalı eski bir aktördür.[1] Masterson, That '70s Show'da (1998-2006) Steven Hyde ve The Ranch'te Jameson \"Rooster\" Bennett (2016-2018) rollerinde oynamıştır. \n"
    },
    "Isaac Hayes": {
        "first_paragraph": "Isaac Lee Hayes, Jr. (20 Ağustos, 1942, Covington, Tennessee, ABD - 10 Ağustos, 2008, Memphis, Tennessee, ABD) ABD'li soul ve funk müziği şarkıcısı, bestekâr, sözyazarı, müzisyen ve aktör. Soul müziğinin dünya çapında popülarite kazanmasında temel katkısı bulunduğu kabul edilen isimlerden biridir.[1]\n"
    },
    "Kirstie Alley": {
        "first_paragraph": "Kirstie Louise Alley (12 Ocak 1951 - 5 Aralık 2022) Amerikalı oyuncudur.\n"
    },
    "Marisol Nichols": {
        "first_paragraph": "Marisol Nichols (d. 2 Kasım 1973; Chicago, Illinois) Amerikalı aktris\n"
    },
    "Priscilla Presley": {
        "first_paragraph": "Priscilla Ann Presley (kızlık soyadı Wagner, evlat edinildikten sonra Beaulieu olarak değiştirildi; (24 Mayıs 1945) Amerikalı aktris ve iş kadını. Amerikalı şarkıcı Elvis Presley'in eski eşi ve aynı zamanda Graceland'i Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en önemli turistik yerlerden biri haline getiren Elvis Presley Enterprises'ın (EPE) kurucu ortağı ve eski başkanıdır. Presley oyunculuk kariyerinde Leslie Nielsen ile üç Naked Gun filminde başrolü paylaştı ve uzun soluklu Dallas televizyon dizisinde Jenna Wade rolünü oynadı.\n"
    },
    "Hiranuma Kiichirō": {
        "first_paragraph": "Hiranuma Kiichirō (Japonca: 平沼 騏一郎; 28 Eylül 1867-22 Ağustos 1952), 1939 yılında Japonya'nın 24. başbakanı olarak görev yapmış II. Dünya Savaşı öncesi önemli, Japon millî sağ siyasetçi. Uzak Doğu Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi tarafından savaş suçu işlediği gerekçesiyle ömür boyu hapse mahkûm edilse de ölümünden kısa bir süre önce afla serbest bırakıldı.\n"
    },
    "Marie Kondo": {
        "first_paragraph": "Marie Kondo (近藤 麻理恵, Kondō Marie, doğum 9 Ekim 1984[1]), bilinen diğer adıyla Konmari (こんまり, Konmari[2]), Japon düzenleme uzmanı ve yazar.[3]\n"
    },
    "Matsukata Masayoshi": {
        "first_paragraph": "Matsukata Masayoşi (Japonca: 松方 正義; 25 Şubat 1835-2 Temmuz 1924), 1891-1892 ve 1896-1892 yılları arasında Japonya'nın dördüncü başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.\n"
    },
    "Mitsumasa Yonai": {
        "first_paragraph": "Mitsumasa Yonai (Japonca: 米内 光政; 2 Mart 1880 - 20 Nisan 1948), Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri amirali ve 1940 yılında Japonya'nın 26. başbakanı olarak görev yapmış Japon asker ve devlet adamı.\n"
    },
    "Shintarō Ishihara": {
        "first_paragraph": "Shintarō Ishihara (Japonca: 石原 慎太郎, romanize: Ishihara Shintarō; 30 Eylül 1932-1 Şubat 2022), 1999-2012 yılları arasında Tokyo valisi olarak görev yapan Japon siyasetçi ve yazar. Ishihara, aşırı sağcı Japonya Restorasyon Partisi'nin eski lideri olup modern Japon siyasetinin en muhafazakâr sağ kanat politikacılarından biriydi.\n"
    },
    "Tsutomu Hata": {
        "first_paragraph": "Tsutomu Hata (Japonca: 羽田 孜 Hata Tsutomu; d. 24 Ağustos 1935- ö. 28 Ağustos 2017), 1994 yılında Japonya'nın 51. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.[1]\nKendisi 28 Ağustos 2017'de, 82 yaşında, doğum yeri Tokyo'da ölmüştür.\n"
    },
    "Yasuhiro Nakasone": {
        "first_paragraph": "Yasuhiro Nakasone (中曽根 康弘, Nakasone Yasuhiro, d. 27 Mayıs 1918 - 29 Kasım 2019) 27 Kasım 1982 ve 6 Kasım 1987 tarihleri arasında Japonya Başbakanlığı görevinde bulunmuş Japon siyaset adamı. Brian Mulroney, Ronald Reagan, Helmut Kohl, François Mitterrand, Margaret Thatcher ve Mikhail Gorbachev gibi önemli Dünya liderleriyle eşzamanlı olarak başbakanlık görevini sürdüren Nakasone, ülkesinde özelleştirme konusunda attığı adımlarla ve gerek başbakanlığı döneminde, gerekse de sonrasında Japon milliyetçiliğini canlandırma konusundaki faaliyetleriyle tanınmaktadır.\n"
    },
    "Alexander Campbell Fraser": {
        "first_paragraph": "Alexander Campbell Fraser FBA FRSE (3 Eylül 1819 - 2 Aralık 1914), İskoç ilahiyatçı ve filozoftur.\n"
    },
    "Adolf Hurwitz": {
        "first_paragraph": "Adolf Hurwitz (Almanca telaffuz: [ˈaːdɔlf ˈhʊʁvɪts]; 26 Mart 1859 - 18 Kasım 1919), cebir, analiz, geometri ve sayı teorisi üzerine çalışmalar yürütmüş Yahudi kökenli Alman matematikçiydi[1].\n"
    },
    "Guy Béart": {
        "first_paragraph": "Guy Béhart-Hasson (bilinen adıyla Guy Béart d. 16 Temmuz 1930 - ö. 16 Eylül 2015), Fransız şarkıcı ve söz yazarı. Kariyeri boyunca 240 parça ve 60'ın üzerinde albüme imza attı.\n"
    },
    "Julian Beck": {
        "first_paragraph": "Julian Beck (31 Mayıs 1925 - 14 Eylül 1985),  Amerikalı oyuncu, yazar ve yönetmen.\n"
    },
    "Dave Goldberg": {
        "first_paragraph": "David Bruce \"Dave\" Goldberg (d. 2 Ekim 1967 - ö. 1 Mayıs 2015), Amerikalı iş insanı. Yahoo!'da yönetmenlik ve SurveyMonkey'nin ise 2009 yılına kadar CEO'luğunu yaptı.\n"
    },
    "İran Yahudileri": {
        "first_paragraph": "İran Yahudileri, (Farsça: یهودیان ایرانی‎, Yahudiyan-i İrani; İbranice: יהודים פרסים)  eskiden Pers İmparatorluğu ya da İran'da yaşamış veya hâlen İran'da yaşamakta olan Yahudiler'e denir.\n"
    },
    "Lara Pulver": {
        "first_paragraph": "Lara Pulver (d. 1 Eylül 1980; Southend-on-Sea), İngiliz dizi ve sinema oyuncusu. Spooks ve Sherlock adlı dizilerdeki rolleriyle tanındı. 2016 yılında Olivier En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü'nü kazandı.\n"
    },
    "Brainin": {
        "first_paragraph": "Brainin (Брайнин, aynı zamanda Brainen, Brajnin, Braynen, Breinin). \nRus-Yahudi soyad. Avrupa yılında, 18. yüzyıldan beri bilinen (Yahudiler, Hıristiyanlığa dönüştürür [1]). Bilinen temsilcileri: \n"
    },
    "Üzeyir Garih": {
        "first_paragraph": "Üzeyir Garih (28 Haziran 1929, İstanbul – 25 Ağustos 2001, İstanbul), Yahudi kökenli Türk iş insanı ve yazardır.\n"
    },
    "Marx Kardeşler": {
        "first_paragraph": "Marx Kardeşler, vodvillerde, sahne oyunlarında, sinema ve televizyonda görünen komedyen kardeşlerdi.\n"
    },
    "Kurt Eisner": {
        "first_paragraph": "Kurt Eisner (14 Mayıs 1867 - 21 Şubat 1919[1]) Alman politikacı, devrimci, gazeteci ve tiyatro eleştirmeniydi. Sosyalist bir gazeteci olarak, Kasım 1918'de Bavyera'daki Wittelsbach monarşisini deviren ve onun \"Bavyera devriminin sembolü\" olarak tanımlanmasına yol açan Sosyalist Devrimi örgütledi.[1] Max Weber tarafından karizmatik otoritenin bir örneği olarak kullanılmıştır.[1] Eisner daha sonra Bavyera Halk Devleti'ni ilan etti, ancak 21 Şubat 1919'da Münih'te aşırı sağ Alman milliyetçisi Anton Graf von Arco auf Valley tarafından öldürüldü.\n"
    },
    "Rezső Kasztner": {
        "first_paragraph": "Rudolf Israel Kastner olarak da bilinen Rezső Kasztner (1906 - 15 Mart 1957), Holokost sırasında Yahudilerin işgal altındaki Avrupa'dan kaçmalarına yardım edişi ile tanınan Macar-İsrailli bir gazeteci ve avukattı. İsrail mahkemesinin onu Nazilerle işbirliği yapmakla suçlaması sonrası 1957'de suikasta kurban gitti.\n"
    },
    "Sellâm b. Ebî’l-Hukayk": {
        "first_paragraph": "Ebû Râfi‘ Sellâm b. Ebî’l-Hukayk (Arapça: أبو رافع سلام بن ابي الحقيق), yedinci yüzyılın başlarında yaşamış Yahudi kökenli bir Arap şairdir. Kinane bin el-Rabi ve Al-Rabi ibn Abu al-Huqayq ile akrabalıkları vardır.\n"
    },
    "Walther Rathenau": {
        "first_paragraph": "Walther Rathenau (d. 29 Eylül 1867 - ö. 24 Haziran 1922), Weimar Cumhuriyeti döneminde Dışişleri Bakanlığı yapan Yahudi politikacı.\n"
    },
    "Afganistan'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Yahudilerin 2000 yıldan fazla yaşadığı Afganistan'da dış göçler nedeniyle nüfus zamanla büyük miktarda azalmıştır. Afgan Yahudi cemaatleri bugün en çok İsrail'de ve bir kısmı da ABD'de varlıklarını sürdürmektedir.[1] Bugün Afganistan'da Zablon Simintov isimli tek bir Yahudi kalmıştır. Zablon, Afganistan'ın başkenti Kâbil'deki köhne sinagogun bakımıyla ilgilenmektedir; dünyanın çeşitli yerlerindeki Müslüman ve Yahudilerden gelen yardımlarla yaşamını sürdürmektedir.[2]\n"
    },
    "Azerbaycan Yahudileri": {
        "first_paragraph": "Azerbaycan Yahudileri  (Cuhuri: çuhuro/жугьуро/ז'אוּהאוּרו; İbranice: אידם; Azerice: cuhudlar, yəhudilər; Rusça: евреи) Azerbaycan'da yaşayan Yahudilere denir.\n"
    },
    "Cezayir'deki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Yahudiler ve Yahudiliğin Cezayir'de uzun bir geçmişi vardır fakat 20.yy'ın sonlarına doğru gelişen politik gerginlik sebebiyle ülkedeki Yahudi nüfusu tükenmiştir.\n"
    },
    "Çin'deki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Çin'deki Yahudilerin tarihi uzun bir geçmişe dayanır. Yahudi yerleşimcilerin Çin'deki serüveni yazılı kaynaklara göre en erken 7. ile 8. yüzyıllarda başladığı belgelenmiştir. 7. ile 12. yüzyıllarda Tang ile Song hanedanları döneminde, sonra da 19. yüzyılda Qing Hanedanı döneminde Çin'in ortakuzey kesimindeki Henan yönetim bölgesinin görece izole Kaifeng şehrinde yoğunlaşan Yahudi topluluğu Kaifeng Yahudileri olarak anıldığı gibi, bu ad daha sonraları genel olarak Çin Yahudileri için de kullanılır.[1] Bu Yahudileri kökeni Aşkenaz ve Bağdadi Yahudilerine dayanır.\n"
    },
    "Gürcistan'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Gürcü Yahudileri Kafkasya'daki Gürcistan ulusundan olan Yahudiler'e denir. Gürcistan'in en eski cemaatlerinden olan Yahudiler tarihlerini Babil Sürgünü'ne kadar dayandırmaktadır.[1]\n"
    },
    "Hindistan'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Hindistan Yahudileri Hindistan'da bulunan dini bir azınlıktır. Yahudiliğin, Hindistan'a giren ilk gayri-Dharma dinlerden olduğu tarihte kayıtlıdır. Antik çağlardaki cemaatler kültürel asimilasyona uğramıştır. Her Yahudi cemaati, Yehuda Krallığı ve Kayıp On Kabile gibi farklı kökenlerden geldiği için ülkedeki Yahudi sayısını kestirmek zordur. Toplam Yahudi nüfusunun yarısı Manipur ve Mizoram'da, çeyreği de Mumbai'de yaşamaktadır. Dünyadaki birçok ülkenin aksine Hintlerin kontrolündeki Hindistan'da antisemitizm olayları görülmemiştir. Bölgede görülen tek antisemitik olaylar, Portekiz'in Goa'yı işgal edip engizisyonları başlattığı dönemdir.[1] Yahudiler Malabar kıyılarındaki Kodungallur'a yerleşip 1524'e kadar barış içinde ticaretle uğraştılar. Hem İngiliz hakimiyetinden önce hem de sonra Yahudiler Hint prensleri altında, hükûmette, orduda ve endüstride önemli mevkilere geldiler.\n"
    },
    "Japonya'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Japonya'daki Yahudilerin tarihi, çok daha önceki dönemlere ilişkin çeşitli geleneklerle modern zamanlarda iyi bir şekilde belgelenmiştir.\n"
    },
    "Özbekistan'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Özbek Yahudileri iki ana cemaate bölünmüştür; bunlardan biri dindar ve gelenekçi olan Buhara Yahudileri diğeri ise daha yenilikçi olan Avrupa kökenli Aşkenaz Yahudileridir. Özbekistan'da 1989'da 94,900 Yahudi bulunmasına rağmen[1] bu sayı 2007'de çoğu Taşkent'te olmak üzere 5000'den de az kalmıştır.[2] Özbekistan'da 12 sinagog bulunmaktadır.[3]\n"
    },
    "Adolf Grünbaum": {
        "first_paragraph": "Adolf Grünbaum (15 Mayıs 1923, Köln - 15 Kasım 2018) Amerikalı-Alman psikanalizci ve filozoftur.[1] Hem Almanya hem de Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığı bulunmaktadır.[2]\nAlmanya Yahudisi asıllı olan Grünbaum; 15 Kasım 2018'de 95 yaşında ölmüştür.[3][4]\n"
    },
    "Adolf Joffe": {
        "first_paragraph": "Adolf Abramoviç Joffe (Rusça: Адо́льф Абра́мович Ио́ффе; 10 Ekim 1883, Simferopol;–  16 Kasım 1927, Moskova) komünist devrimci, Bolşevik siyasetçi ve Karaylar diplomatı.\n"
    },
    "Woody Allen": {
        "first_paragraph": "Woody Allen (d. 30 Kasım 1935, Bronx, ABD), Amerikalı oyuncu, senarist, yazar, film yönetmeni ve müzisyendir.\n"
    },
    "Amos Oz": {
        "first_paragraph": "Amos Oz ya da asıl adıyla Amos Klausner (4 Mayıs 1939, Kudüs - 28 Aralık 2018, Tel Aviv) İsrailli romancı, gazeteci, yazar ve barış yanlısı aktivisttir.\n"
    },
    "Isaac Asimov": {
        "first_paragraph": "Isaac Asimov (2 Ocak 1920 – 6 Nisan 1992), Boston Üniversitesi'nde biyokimya profesörlüğü yapmış Amerikalı yazar ve biyokimyager.\n"
    },
    "Hans Bethe": {
        "first_paragraph": "Hans Albrecht Bethe (Almanca telaffuz: [ˈhans ˈalbʁɛçt ˈbeːtə]; 2 Temmuz 1906[2] – 6 Mart 2005[3]) astrofizik, kuantum elektrodinamiği ve katı hâl fiziğine önemli katkılarda bulunmuş, 1967'de yıldız nükleosentezi teorisi üzerine yaptığı çalışma ile Nobel Fizik Ödülü almış annesi Yahudi, babası Alman olan nükleer fizikçi.[1][4]\n"
    },
    "Jack Black": {
        "first_paragraph": "Thomas Jacob Black ya da sahne adıyla Jack Black (d. 28 Ağustos 1969 Santa Monica, Kaliforniya), ABD'li oyuncu\nAnnesi Judith ve babası Thomas, Hubble Uzay Teleskobu'nun yapımında çalışmış olan başarılı uydu mühendisleriydi. Anne ve babasının, Jack henüz 10 yaşındayken boşanmalarının üzerine Culver City, Kaliforniya'ya taşındı ve de burada babasıyla beraber yaşamaya başladı. Poseidon ve Crossroads adlı okullarda okuyan Black, liseyi bitirmesinin ardından Kaliforniya Üniversitesine kayıt oldu fakat oyunculuk kariyerine devam etmek için okulunu yarıda bıraktı. \n"
    },
    "Sydney Brenner": {
        "first_paragraph": "Sydney Brenner (13 Ocak 1927 - 5 Nisan 2019), Güney Afrikalı biyolog. 2002 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü H. Robert Horvitz ve John Sulston ile birlikte kazanmıştır.\n"
    },
    "David Cross": {
        "first_paragraph": "David Cross (d. 4 Nisan 1964; Roswell, Georgia) Amerikalı komedyen, oyuncu, komedi yazarı, prodüktör ve yönetmen.\n"
    },
    "Dan Şehtman": {
        "first_paragraph": "Dan Shechtman 24 Ocak 1941 Tel Aviv'de doğmuştur.[1] İsrail Teknoloji Enstitüsü - Technion'da Malzeme Bilimi Philip Tobias profesörüdür ve Iowa State Üniversitesi Malzeme Bilimi Profesörüdür. 8 Nisan 1982 tarihinde, Washington DC Ulusal Teknoloji Enstitüsü'nde tatilde iken, Shechtman quasiperiodik kristalleri keşfetti.[2] quasikristallerin keşfi için 2011'de Kimya Nobel ödülü verildi.[3] Shechtman 4. Kimya Nobel'ini alan bir İsrail'lidir.[4]\n"
    },
    "Daniel Radcliffe": {
        "first_paragraph": "Daniel Radcliffe (d. 23 Temmuz 1989, Londra), İngiliz tiyatro ve sinema oyuncusudur. Harry Potter filmlerinde canlandırdığı başkarakter Harry Potter rolüyle tanınmaya başlamıştır. 2001'den 2011'ye kadar Emma Watson ve Rupert Grint ile birlikte 8 Harry Potter filminde oynayarak yıldız olmuştur.[3]\n"
    },
    "David Deutsch": {
        "first_paragraph": "David Elieser Deutsch FRS[4] (/dɔɪtʃ/ DOYTCH; d. 18 Mayıs 1953)[5] Oxford Üniversitesi'nde çalışan bir İngiliz fizikçidir. Oxford Üniversitesi Clarendon Laboratuvarı'ndaki Kuantum Hesaplama Merkezi'nde (CQC) Atom ve Lazer Fiziği Bölümü'nde Misafir Profesör olarak görev yapmaktadır. Kuantum Turing makinesi için bir tanım formüle ederek ve bir kuantum bilgisayarda çalışmak üzere tasarlanmış bir algoritma belirleyerek kuantum hesaplama alanına öncülük etmiştir.[6] Ayrıca kuantum anahtar dağıtımı için dolaşık durumların ve Bell teoreminin kullanılmasını önermiştir[6] ve kuantum mekaniğinin birçok dünya yorumunun bir savunucusudur.[7]\n"
    },
    "David Gross": {
        "first_paragraph": "Jonathan David Gross (19 Şubat 1941), Yahudi kökenli Amerikalı parçacık fizikçisi ve sicim kuramcısıdır. Frank Wilczek ve David Politzer ile birlikte, asimptotik serbestlik keşiflerinden dolayı Fizik 2004 Nobel Ödülü verilmişitir. Hâlen Kaliforniya Üniversitesi, Santa Barbara Teorik Fizik Kavli Enstitüsü Teorik Fizik bölümü Frederick W. Gluck Başkanı,direktörü ve sahibidir. Ayrıca, UC Santa Barbara Fizik Bölümü'nde öğretim üyesidir.\n"
    },
    "Dennis W. Sciama": {
        "first_paragraph": "Dennis William Siahou Sciama, FRS (/ʃiˈæmə/; 18 Kasım 1926 - 18/19 Aralık 1999[1][2]), İngiliz fizikçi. II. Dünya Savaşı'nın ardından Birleşik Krallık'ta fiziğin gelişiminde kayda değer rol oynayan kişilerden biri olarak kabul edilmektedir.[3][4] Sciama, aralarında Stephen Hawking, Martin Rees ve David Deutsch'un da bulunduğu birçok kozmoloğun doktora danışmanlığını üstlenmiştir.\n"
    },
    "Carl Djerassi": {
        "first_paragraph": "Carl Djerassi (29 Ekim 1923, Viyana, Avusturya - 30 Ocak 2015, San Francisco, Kalifornia, ABD), Avusturya doğumlu Bulgar-Amerikalı kimyager, yazar, senarist ve Diane Wood Middlebrook ile Djerassi Resident Artists programının eş kurucusu. Oral doğum kontrol hapının icadına katkısıyla tanınır[1][1][2] ve kendisine hapın babası lakabı takılmıştır.[3]\n"
    },
    "Emile Zuckerkandl": {
        "first_paragraph": "Émile Zuckerkandl (4 Temmuz 1922 - 9 Kasım 2013), moleküler evrim alanının kurucularından biri olarak kabul edilen Avusturya doğumlu bir Fransız biyolog.[1] Linus Pauling ile birlikte moleküler evrimin tarafsız teorisini mümkün kılan \"moleküler saat \" kavramını oluşturmuştur.\n"
    },
    "Ernst Bloch": {
        "first_paragraph": "Ernst Bloch (8 Temmuz 1885, Ludwigshafen - 4 Ağustos 1977, Tübingen), Alman filozof, yazar.\n"
    },
    "Etgar Keret": {
        "first_paragraph": "Etgar Keret (20 Ağustos 1967, İsrail) Kısa öykü yazarı, çizgi romancı, senarist. Genellikle ironik öyküler yazar. Takıntılı ve tuhaf karakterleri vardır.[1]\n"
    },
    "François Jacob": {
        "first_paragraph": "François Jacob (17 Haziran 1920 –  19 Nisan 2013), Fransız biyolog. 1965 yılında Jacques Monod ve André Lwoff ile birlikte   Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü  kazanmıştır.[1]\n"
    },
    "Friedrich Pollock": {
        "first_paragraph": "Friedrich Pollock (22 Mayıs 1894, Freiburg, Almanya - 16 Aralık 1970, Montagnola, Ticino kantonu, İsviçre), Alman sosyal bilimci ve filozoftur.  Frankfurt'ta kurulan Toplumsal Araştırmalar Enstitüsü'nün kurucularından ve Frankfurt Okulu'nun önemli temsilcilerinden birisidir.\n"
    },
    "Georg Brandes": {
        "first_paragraph": "Georg Brandes (4 Şubat 1842 - 19 Şubat 1927), Danimarkalı eleştirmen ve bilim insanı.\n"
    },
    "Vitali Ginzburg": {
        "first_paragraph": "Vitaly Lazarevich Ginzburg (Rusça: Вита́лий Ла́заревич Ги́нзбург (4 Ekim 1916 –8 Kasım 2009) yılları arsında yaşamış Rus Teorik fizikçi ve Astrofizikçidir. 2003 yılında tip II süperiletkenler konusunda bulduğu keşiflerle Nobel Fizik Ödülü kazanan, Ginzburg, kalp yetmezliğinden ölmüş, Moskova, Rusya Novodevichye Mezarlığına defnedilmiştir.[1][2]\n"
    },
    "Golda Meir": {
        "first_paragraph": "Golda Meir (doğum Golda Mabovitch; 3 Mayıs 1898 - 8 Aralık 1978), İsrailli öğretmen, kibbutznik, devlet kadını, politikacı ve İsrail'in dördüncü başbakanıydı.\n"
    },
    "Günther Anders": {
        "first_paragraph": "Günther Anders (doğum adı: Günther Siegmund Stern; 12 Temmuz 1902, Wrocław - 17 Aralık 1992, Viyana), Alman filozof, gazeteci ve şair.\n"
    },
    "Henryk Broder": {
        "first_paragraph": "Henryk Broder, tam adıyla Henryk Marcin Broder (d. 20 Ağustos 1946), Polonya doğumlu Alman gazeteci ve yazar.\n"
    },
    "Jacques Hadamard": {
        "first_paragraph": "Jacques Salomon Hadamard ForMemRS [2] (8 Aralık 1865, Versay - 17 Ekim 1963, Paris) sayı teorisi, karmaşık analiz, diferansiyel geometri ve Kısmi diferansiyel denklemlere önemli katkılarda bulunan Fransız matematikçidir.[3]\n"
    },
    "Judea Pearl": {
        "first_paragraph": "Judea Pearl (d. 4 Eylül 1936), İsrailli-Amerikalı bilgisayar bilimcisi ve filozof. Yapay zekâya getirdiği olasılıksal yaklaşım ve Bayes ağına yaptığı katkılarla tanınmıştır. Pearl 2011 yılında Turing Ödülü'nü kazanmıştır.[1]\n"
    },
    "Lev Kamenev": {
        "first_paragraph": "Lev Kamenev (Gerçek soyadı Rosenfeld) (Rusça: Лев Бори́сович Ка́менев, 18 Temmuz 1883 – 25 Ağustos 1936), Sovyet komünist lider.\n"
    },
    "Yoram Kaniuk": {
        "first_paragraph": "Yoram Kaniuk (İbranice: יורם קניוק) (2 Mayıs 1930 - 8 Haziran 2013), İsrailli bir yazar, ressam, gazeteci ve tiyatro eleştirmeni.\n"
    },
    "Leon Festinger": {
        "first_paragraph": "Leon Festinger (8 Mayıs 1919 – 11 Şubat 1989), bilişsel uyumsuzluk ve sosyal karşılaştırma teorileri ile bilinen Amerikalı sosyal psikolog.\n"
    },
    "Lisa Jardine": {
        "first_paragraph": "Lisa Anne Jardine CBE (12 Nisan 1944; Oxford - 25 Ekim 2015[1]), Yahudi asıllı Britanyalı tarihçi, yazar ve akademisyen.[2]\n"
    },
    "Marilyn Monroe": {
        "first_paragraph": "Marilyn Monroe (Norma Jeane Mortenson; 1 Haziran 1926 – 4 Ağustos 1962[1]), Amerikalı oyuncu ve model. Komedi filmlerindeki \"sarışın bomba\" karakterlerini oynamasıyla tanınan sanatçı, 20. yüzyılın en ünlü sinema yıldızlarından ve seks sembollerinden biriydi. Sadece on yıl başrol oyuncusu olarak yer almasına rağmen 1962'de beklenmedik bir şekilde öldüğünde, filmleri 200 milyon dolar (2020'de 2 milyar dolara eş değer) hasılat elde etmişti.[2] Büyük bir popüler kültür simgesi olarak görülmeye devam etmektedir.[3]\n"
    },
    "Roman Polanski": {
        "first_paragraph": "Roman Polanski (18 Ağustos 1933), Yahudi asıllı Polonyalı film yönetmeni, yapımcı, senarist ve eski aktördür.\n"
    },
    "Ernestine Rose": {
        "first_paragraph": "Ernestine Louise Rose (13 Ocak 1810 - 4 Ağustos 1892[1]), Amerikalı yazar. Elizabeth Cady Stanton ve Susan B. Anthony adlı düşünürlerle aynı dönemde yaşamış; kadınlara oy hakkı ve kölelik karşıtlığını savunmuştur. Amerika Birleşik Devletleri'nde kadın hakları hareketinin önde gelen üyeleri arasında sayılmaktadır.[2] Ateist feminizm adlı akımın kurucusu olarak da tanınan Rose 1996'da National Women's Hall of Fame üyeliğiyle onurlandırılmıştır.[3]\n"
    },
    "Sarah Polley": {
        "first_paragraph": "Sarah Polley (d. 8 Ocak 1979, Toronto), Kanadalı oyuncu, yapımcı, yönetmen ve senarist.\n"
    },
    "Peter Singer": {
        "first_paragraph": "Peter Singer (6 Temmuz 1946), Avustralyalı filozof ve önde gelen bir hayvan hakları savunucusu.\n"
    },
    "Alfred Tarski": {
        "first_paragraph": "Alfred Tarski (/ˈtɑːrski/, 14 Ocak 1901 – 26 Ekim 1983), doğduğunda adı Alfred Teitelbaum,[3][4][5] olan bir Polonyalı-Amerikalı[6], mantıkçı ve matematikçi.[7] Model teorisi, metamatematik ve cebirsel mantık konusundaki çalışmaları ile tanınan üretken bir yazar, aynı zamanda soyut cebir, topoloji, geometri, ölçü teorisi, matematiksel mantık, küme teorisi ve analitik felsefeye de katkıda bulundu.\n"
    },
    "Thomas Nagel": {
        "first_paragraph": "Thomas Nagel (d. 4 Temmuz 1937), Amerikalı felsefeci. New York Üniversitesi'nde felsefe ve hukuk profesörüdür. Siyaset, ahlak, hukuk, zihin felsefeleriyle ilgilenmektedir. Felsefe ve Kamusal Meseleler dergisi kurucularındandır.\n"
    },
    "William James Sidis": {
        "first_paragraph": "William James Sidis (1 Nisan 1898 – 17 Temmuz 1944), olağanüstü matematik ve dil becerilerine sahip, 290–300 IQ[3] ortalaması ile tüm zamanların en zeki insanı olarak kayıtlara geçmiş Amerikalı matematikçidir.[4][5]\n"
    },
    "Yakov Sverdlov": {
        "first_paragraph": "Yakov Mihailoviç Sverdlov (Rusça: Я́ков Миха́йлович Свердлов; 3 Haziran (E.U. 22 Mayıs) 1885, Nijni Novgorod - 16 Mart 1919, Oryol), Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi merkezi komite üyesi, 1917'den 1919'a dek Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi başkanlığı yapmış Rus siyasetçidir. Sverdlov, ölümünden üç yıl sonra, 1922'ye kadar kurulmamış olmasına rağmen, bazen Sovyetler Birliği'nin ilk devlet başkanı olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Yuval Ne'eman": {
        "first_paragraph": "Yuval Ne'eman (İbranice: יובל נאמן‎, 14 Mayıs 1925 – 26 Nisan 2006) İsrailli teoretik fizikçi, askeri bilim insanı ve politikacı. 1980' lerde ve 1990' ların başlarında ülkesinin Bilim ve Gelişim Bakanıydı.[1]\n"
    },
    "Yahudi asıllı Amerikalılar": {
        "first_paragraph": "Yahudi asıllı Amerikalılar veya Amerikan Yahudiler, Yahudi Amerikanlar, etnik kökeni Yahudi olan Amerikalılardır.[4] Günümüzde Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Yahudi kökenli kişilerin tamamı, Orta Doğu, veya Avrupa'daki diasporalardan göçmüş Yahudilerin torunlarıdır; ancak popülasyonun çoğunu 90–95 bölü yüzle Aşkenazi Yahudileri oluşturuyor.[5][6]\n"
    },
    "Arap dünyasındaki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Arap Yahudileri (Arapça: اليهود العرب Al-Yahud al-Arab, İbranice: יהודים ערבים İbranice: Yehudim Aravim) Arap dünyasında doğan Yahudileri veya onların torunlarını ifade eder.[1] Salim Tamari'ye göre, dünyanın birçok yerinde \"Arap Yahudisi\" terimi bir oksimorondur.[1]\n"
    },
    "Bene Israel": {
        "first_paragraph": "Bene Israel (İbranice: בני ישראל, \"İsrailoğulları\", Marathi:बेने इस्राएल) 19. yüzyılda batıdan Mumbai, Pune, Ahmedabad ve Karaçi şehirleri ve yakınlarına göç eden bir grup Yahudidir. Bene Israel alt kıtanın en kalabalık Yahudi nüfusunu oluşturur ve bu grup Pakistan Yahudilerini de teşkil eder. Bene Israel'in anadili Marathi'nin bir kolu olan Yahudi Marathi'dir. Bene Israel halkının çoğu İsrail'e göç etmiştir.\n"
    },
    "Bney Menaşe": {
        "first_paragraph": "Bney Menaşe (İbranice: בני מנשה, \"Menaşe oğulları\") Hindistan'ın kuzey doğusundaki Manipur ve Mizoram eyaletlerinde, İsrail'in kayıp kabilelerinden geldiklerini iddia eden 9000'i aşkın kişiden oluşan topluluktur. Bu iddia, bir Pentakostalistin 1951'de, rüyasında Hristiyanlık öncesi dinleri olan Yahudiliğe ve anavatanları İsrail'e dönmesini görmesiyle ortaya çıkmıtır. Bney Menaşe dilsel olarak Tibet Burma dil grubunun ve halk olarak Mizo, Kuki ve Çin halklarının bir parçasıdır.[3] Bu kişilere Myanmar'da Çin denir.\n"
    },
    "Burtaşlar": {
        "first_paragraph": "Burtaşlar (Rusça: Буртасы, Burtasy; Çuvaşça: Пăртассем, Părtassem; Tatarca: Бортаслар), Orta Çağ'da Hazar Denizi'nin kuzeyindeki bozkır bölgesinde (Rusya Federasyonu'nun modern Penza Oblastı, Ulyanovsk Oblastı ve Saratov Oblastı) yaşayan belirsiz etnik-dilsel bağlılığa sahip bir kabileydi. Hazarlara tabi idiler.\n"
    },
    "İstanbul Karayları": {
        "first_paragraph": "İstanbul Karayları veya Konstantinopolis Karayları veya Greko-Karaylar, Doğu Roma İmparatorluğu'nun başkentinde ikamet etmelerinden kaynaklanan belirli bir tarihsel gelişime ve farklı bir kültürel, dilsel ve edebi mirasa sahip bir Karaim topluluğudur . Cemaat ile Romaniyot Yahudileri arasında çok fazla benzerlik vardır.[1]\n"
    },
    "Kürdistan'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Kürdistan'daki Yahudiler'in tarihi (İbranice: יהדות כורדיסתאן, romanize: Yehudot Kurdistan), eski çağlardan beri İran'ın bir kısmını, Kuzey Irak'ı, Ermenistan'ı, Suriye yaşayan Yahudiler'e denir. Kültürleri ve giyim tarzları Müslüman Kürtler'e benzer. 1940 ve 50'lerde İsrail'e yapılan göçlere kadar kapalı bir toplum olarak yaşadılar.\n"
    },
    "Musta'arabi Yahudileri": {
        "first_paragraph": "Musta'arabi Yahudiler (Arapça: Musta'aribun, İbranice: Musta'arabim veya Mista'arevim), bugün Mizrahi olarak adlandırılan Arapça konuşan Yahudilere denir. Bu Yahudiler, 1492'de  İspanya'dan kovulan Ladino konuşan Yahudilerin dindaşları olan Musta'arabilerin yanına varmasından önce, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki geniş Arap Dünyası'nda yaşadılar.\n"
    },
    "Abayudaya": {
        "first_paragraph": "Abayudaya Uganda Ve Kenya Çevreinde Yaşayan Ve Uganda Planı'nın Etkisi İle 1903'ten sonra Musevi Olmuş Uganda ve Kenya Kabilelerine Denir bu kabilelerde neredeyse dinleri dışında hiçbir şey değişmemiştir Tahmin Edilen Abayudaya Kabilelerinin Nüfusü 1123'tür Genellikle Uganda'nın Kampala Şehrinde Yaşayan Abayudaya Nüfusunun %25'i Dinleri Nedeni İle Batı Asya'da bulunan İsrail'e Göçmüştür\n"
    },
    "Alex Tyus": {
        "first_paragraph": "Alex Tyus (d. 8 Ocak 1988, St. Louis, Missouri), ABD kökenli İsrailli millî profesyonel basketbolcu.[1] 2.03 boyunda bulunan Tyus, Pivot pozisyonunda oynamaktadır. Atletik yapısı ile dikkat çekmektedir.\n"
    },
    "Christian Anfinsen": {
        "first_paragraph": " Christian Anfinsen Jr (26 Mart 1916 - 14 Mayıs 1995), Amerikalı biyokimyacıdır. Anfinsen, özellikle  bir amino asit sekansı ve biyolojik olarak aktif bir konformasyon  arasındaki bağlantı ile alakalı ve ribonükleaz ile ilgili çalışmalarından dolayı William Howard Stein ve Stanford Mooreile ile beraber 1972'de Nobel Kimya Ödülü kazanmıştır.\n"
    },
    "Anna Silk": {
        "first_paragraph": "Anna Silk (d. 31 Ocak 1974), Kanadalı oyuncu.[1] En çok Showcase'in Lost Girl televizyon dizisinin (2010–2015) kahramanı Bo Dennis rolüyle tanınmaktadır.\n"
    },
    "Asenath": {
        "first_paragraph": "Asenath, Asenith veya Osnat (/ æsɪnæθ /, İbranice: אָסְנַת, Modern İbranice: Asənat, Tiberyaca:ʾĀsenaṯ), Tekvin'e göre (41:45, 41: 50-52) Firavun'un Yakup'un oğlu Yusuf ile evlendirdiği kızı. Heliopolis papazlarından olan Potipherah'ın kızı olan Asenath İsrailoğulları kabilelerine önderlik yapacak olan Efrayim ile Menaşe'nin annesidir.\n"
    },
    "B'nai Moşe": {
        "first_paragraph": "İnka Yahudileri olarak da bilinen B'nai Moşe (İbranice: בני משה, \"Musa'nın çocukları\") Peru'nun başkenti Lima'nın kuzeyindeki Trujillo kentinde Yahudiliğe geçmiş küçük bir gruptur.\n"
    },
    "Bulan (Hazar)": {
        "first_paragraph": "Bulan (ya da Bulan Sabriel), 700'lü yılların ortalarında hüküm süren Hazar kağanı. Adı, Göktürkçe'de sığın geyiği anlamına gelmektedir. Musevilik'e geçişinin tam tarihi tartışmalıdır. \"Sabriel\" adı Musevi olduktan sonra ona verilmiştir.\n"
    },
    "Kate Capshaw": {
        "first_paragraph": "Kathleen Capshaw Spielberg (evlilik öncesi soyadı: Nail; d. 3 Kasım 1953), Amerikalı oyuncu.[3][4]\n"
    },
    "Carolyn Jones": {
        "first_paragraph": "Carolyn Sue Jones  (28 Nisan 1930 – 3 Ağustos 1983)  Amerikalı televizyon ve sinema oyuncusu. Jones, sinema kariyerine 1950'lerin başında başladı ve on yılın sonunda The Bachelor Party (1957) filmiyle En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü ve Altın Küre Ödülü'ne aday gösterildi ve 1959 yılında en umut verici yeni oyuncu kategorisinde Altın Küre Ödülü'nü kazandı. Film kariyeri 20 yıl daha devam etti. 1964'te orijinal siyah beyaz televizyon dizisi The Addams Family'de Morticia Addams rolünü oynamaya başladı.\n"
    },
    "Cate Shortland": {
        "first_paragraph": "Cate Shortland (d. 10 Ağustos 1968), Avustralyalı film yönetmeni ve senaryo yazarı. Yönetmenliğini yaptığı Somersault, Savaşın Gölgesinde ve Berlin Sendromu filmleriyle tanınır.\n"
    },
    "Sammy Davis, Jr.": {
        "first_paragraph": "Sammy Davis, Jr. (Samuel George Davis, Jr., 8 Aralık 1925, New York - 16 Mayıs 1990, Kaliforniya), Amerikalı dansçı, şarkıcı, müzisyen, komedyen ve oyuncu.\n"
    },
    "Jacqueline du Pré": {
        "first_paragraph": "Jacqueline Mary du Pré (26 Ocak 1945 – 19 Ekim 1987)[1], dünyaca ünlü İngiliz çellist. Enstrümanın gelmiş geçmiş en iyi yorumcularından biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Edom": {
        "first_paragraph": "Edom (İbranice: Ĕḏôm) Yahudi İncil'inde Esav'a ve onun soyundan gelen kavme verilen isimdir. Kavmin adı Asur dilinde Udumi; Suriye dilinde, ܐܕܘܡ; Yunanca, Ἰδουμαία (Idoumaía); Latince, Idumæa veya Idumeadır.\n"
    },
    "Elizabeth Banks": {
        "first_paragraph": "Elizabeth Irene Mitchell (d. 10 Şubat 1974; Pittsfield, Massachusetts) Amerikalı aktris, yapımcı ve yönetmen.\n"
    },
    "Geraldine Brooks": {
        "first_paragraph": "Geraldine Brooks (d. 14 Eylül 1955), Avustralyalı-Amerikalı gazeteci ve yazardır.\n"
    },
    "Scott Glenn": {
        "first_paragraph": "Theodore Scott Glenn (d. 26 Ocak 1941, Pittsburgh, ABD) Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusudur. Rol aldığı filmlere Şehir Kovboyu (1980), Boşluktaki Kahramanlar (1983), Silverado (1985), Kızıl Ekim (1990), Kuzuların Sessizliği (1991), İlk Gün (2001) , Son Ültimatom (2007), Sucker Punch (2011)  ve Daredevil (2015) sayılabilir.\n"
    },
    "Daryl Hall": {
        "first_paragraph": "Daryl Franklin Hohl (d. 11 Ekim 1946) Sahne adı Daryl Hall olarak bilinen Amerikalı rock, R&B ve soul şarkıcısıdır; Hall & Oates'in kurucu ortağı ve baş vokalistidir. Aynı zamanda söz yazarı ve yapımcıdır.\n"
    },
    "Himyar Krallığı": {
        "first_paragraph": "Himyar Krallığı (Arapça: مملكة حِمْيَر, Mamlakat Ḥimyar, Kıptîce: 𐩢𐩣𐩺𐩧𐩣, İbranice: ממלכת חִמְיָר), Arap Yarımadası'nın güneyinde, MÖ 110 civarında kurulan, Yunanlar ve Romalılarca Homerite Krallığı olarak adlandırılan antik krallık. Komşu krallıklardan Saba MÖ 25'te, Kataban 200'de ve Hadramut 300 yılı civarında bu krallık tarafından fethedildi. Krallığın politik kaderi, Saba krallığının kesin olarak fethedildiği 280 yılına kadar bu krallıkla yakından ilişkili olmuştur. 525 yılına kadar bölgesinden başat güç olan krallığın ekonomisi tarıma dayalıydı. En önemli ihraç ürünü Mir ağacı ve ondan elde edilen tütsüdür. Kuzey Afrika ile yakınlığı nedeni ile Roma İmparatorluğu'nun fildişi ihtiyacının bir kısmı burandan sağlanmıştır.\n"
    },
    "Isla Fisher": {
        "first_paragraph": "Isla Lang Fisher (/ˈaɪlə/; doğum 3 Şubat 1976), Avustralyalı oyuncu ve yazar. Kariyerine Avustralya televizyonunda başladı. Umman'da İskoç bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi, altı yaşında Avustralya'ya taşındı. Fisher, genç yaşta televizyon reklamlarında göründükten sonra 1994'ten 1997'ye kadar pembe dizi Home and Away'deki Shannon Reed rolüyle öne çıktı ve iki Logie Ödülü adaylığı kazandı.\n"
    },
    "June Squibb": {
        "first_paragraph": "June Louise Squibb (d. 6 Kasım 1929) Amerikalı bir aktris. Akademi Ödülü’ne ve Altın Küre Ödülü'ne aday gösterildiği Nebraska (2013) filmindeki rolüyle tanınır.\n"
    },
    "Kim Stanley": {
        "first_paragraph": "Kim Stanley (doğum adı Patricia Kimberley Reid ; 11 Şubat 1925 - 20 Ağustos 2001), televizyon, tiyatro ve film performansları olan Amerikalı bir aktrisdi.\n"
    },
    "Mathilde Krim": {
        "first_paragraph": "Mathilde Krim (İbranice: מתילדה קרים; evlilik öncesi soyadı : Galland; 9 Temmuz 1926 - 15 Ocak 2018), İtalyan-Amerikalı tıp araştırmacısı ve bilim insanıdır.\n"
    },
    "Lenny Kuhr": {
        "first_paragraph": "Lenny Kuhr (d. 22 Şubat 1950, Eindhoven, Noord-Brabant), Hollandalı şarkıcı ve söz yazarı.\n"
    },
    "Priscilla Chan (filantropist)": {
        "first_paragraph": "Priscilla Chan (24 Şubat 1985) Amerikalı bir hayırsever ve eski bir çocuk doktorudur. Meta, Inc. adlı teknoloji şirketinin kurucusu ve icra kurulu başkanı Mark Zuckerberg'in eşidir.\n"
    },
    "Helen Reddy": {
        "first_paragraph": "Helen Maxine Reddy (25 Ekim 1941, Melbourne, Avustralya - 29 Eylül 2020, Los Angeles, Kaliforniya), Avustralyalı müzisyen, aktivist, aktris ve söz yazarı.[1][2][3]\n"
    },
    "Rut Kitabı": {
        "first_paragraph": "Rut kitabı (İbranice: מגילת רות, megila rut), Tanah'ın Ketuvim kitabının içinde bulunan Beş megiladan biridir. Eski Ahit'te ise Hakimler kitabı ile 1. Samuel kitabı arasında yer alır.[1] Hem Yahudi hem Hristiyan yazıtlarında dört konudan oluşan kısa bir kitaptır.\n"
    },
    "Norma Shearer": {
        "first_paragraph": "Edith Norma Shearer (10 Ağustos 1902 - 12 Haziran 1983), Kanadalı Akademi Ödüllü oyuncu. Norma Shearer, 1920'li yıllardan sinemayı bıraktığı 1942 yılına kadar döneminin en popüler oyuncularından biriydi.\n"
    },
    "Sofia Richie": {
        "first_paragraph": "Sofia Alexandra Richie Grainge (24 Ağustos 1998 doğumlu) [1] bir Amerikan sosyal medya fenomeni ve modelidir. Aralarında Tommy Hilfiger, Michael Kors ve Adidas'ın da bulunduğu bir dizi büyük markanın kampanyalarında yer aldı.[2] Şarkıcı Lionel Richie'nin en küçük kızı ve televizyon kişiliği Nicole Richie'nin kız kardeşidir.[3]\n"
    },
    "Elizabeth Taylor": {
        "first_paragraph": "Dame Elizabeth Rosemond Taylor (27 Şubat 1932 – 23 Mart 2011), iki kez Oscar kazanmış Liz Taylor olarak da tanınan İngiliz oyuncu. 79 yaşında kalp yetmezliğinden dolayı ölmüştür.[1]\n"
    },
    "Betty Friedan": {
        "first_paragraph": "Betty Friedan ([ˈfɹiːdən]; d. Betty Naomi Goldstein, 4 Şubat 1921; Peoria, Illinois - 4 Şubat 2006; Washington, DC), Amerikalı feminist ve yazar idi.\n"
    },
    "Sherwin Wine": {
        "first_paragraph": "Sherwin Theodore Wine (25 Ocak 1928, Detroit - 21 Temmuz 2007), ABD'li hümanist, Yahudi din adamı.\n"
    },
    "Gloria Steinem": {
        "first_paragraph": "Gloria Marie Steinem (d. 25 Mart 1934; Toledo, Ohio), Amerikalı feminist, gazeteci ve kadın hakları savunucusu. ABD'de yayınlanan feminist dergi Ms.in kurucusu ve yayıncısıdır.\n"
    },
    "Kohen": {
        "first_paragraph": "Kohen (İbranice: כֹּהֵן, 'rahip', çoğ. כוהנים, Kohanim, Türkçe: Kâhin) Yahudiler'de baba tarafından Tora'daki Aaron (Harun)'un torunlarıdır.\n"
    },
    "Miloš Forman": {
        "first_paragraph": "Miloš Forman (doğum adıyla Jan Tomáš Forman) (18 Şubat 1932, Čáslav - 13 Nisan 2018), Çekoslovak göçmeni Amerikalı film yönetmeni, senarist, oyuncu ve akademisyen.\n"
    },
    "Monica Geller": {
        "first_paragraph": "Monica E. Geller, Amerikan durum komedisi Friends'teki (1994-2004) altı ana karakterden biri olan kurgusal karakterdir.[1][2] David Crane ve Marta Kauffman tarafından oluşturulan ve Courteney Cox tarafından canlandırılan karakter, Friends'in 1994'teki ilk bölümünden 2004'teki son bölümüne kadarki 236 bölümünün hepsinde yer almaktadır. Titizliği, rekabetçi ve obsesif tavrıyla tanınan bir şef olan Monica, Ross Geller'ın küçük kız kardeşidir. Monica, lisedeki en yakın arkadaşı Rachel Greene'in kendi düğününden kaçmasının ardından Rachel ile ev arkadaşı olmuş ve karşı dairede Joey Tribbiani ile beraber yaşayan ve daha sonradan eşi olacak Chandler Bing ile aşk yaşamaya başlayıp Chandler ile aynı eve çıkana kadar Rachel ile beraber yaşamıştır. Çocuk yapmaya neredeyse elverişsiz olan Monica ve Chandler, dizinin sonunda Erica ve Jack adındaki yeni doğan ikizleri evlat edinip New York banliyösü Westchester'daki yeni müstakil evlerine taşınırlar.\n"
    },
    "Howard Wolowitz": {
        "first_paragraph": "Howard Wolowitz, CBS televizyon dizisi The Big Bang Theory'deki kurgusal karakterlerden birdir. Simon Helberg tarafından canlandırılmıştır. Chuck Lorre ve Bill Prady tarafından yaratılmıştır. Tam adı ile Howard Joel Wolowitz'dir. Diğer karakterlerin aksine Howard fizikçi değil mühendislik alanında eğitim görmüştür. Her ne kadar doktora yapsa da arkadaşları gözünde itibarı düşüktür. Özellikle  Sheldon Cooper ile girdiği atışmalarla bilinmektedir. Howard'ın annesi Debbie Wolowitz ile oldukça tuhaf bir ilişki vardır. Pek çok kez dizi karakterlerince bu konuda eleştirilmiştir. Howard ilk başlarda kadınlara oldukça düşkün, takıntılı bir karakter olarak gösterilse de dizinin ilerleyen zamanlarında oldukça olgunlaşmıştır. Özellikle eşi Bernadette Rostenkowski-Wolowitz  ile tanışmasından sonraki gelişen süreç de Howard oldukça değiştiği söylenebilir. Kendisi Yahudidir ve bu konuda pek çok espri yapmaktadır. Oldukça enteresan bir giyim anlayışı olan Howard genelde renkli giysileri tercih eder. Özellikle de kemer tokaları oldukça ilgi çekmiştir. En iyi arkadaşı ise Raj Koothrappali'dir. Raj'ın Hint olması ile pek çok kez alay etmektedir. Uluslararası uzay üstüne yük uzmanı olarak gitmesi kariyerindeki en büyük başarıdır. Bu olayın ardından pek çok kez uzaydan ve astronotluk kariyerinde bahsetmesi diğer karakterlerin tepkisini çekmiştir. Bernadette Rostenkowski-Wolowitz le olan evliliğinden iki çocuğu olmuştur. Ayrıca Amerikan ordusu  için navigasyon projesi geliştirmiş ancak ordu tarafından el konulması ile projeden atılmıştır. Ringo Starr hakkında pek bir şey söylemese de saç tarzı ile hayranı olduğu söylenebilir. Raj ile ortak müzik grubu kursalar da pek başarılı olamamışlardır.\n"
    },
    "Hyman Roth": {
        "first_paragraph": "Hyman Roth, Mario Puzo'nun Baba adlı romanının ikinci bölümünün kurgusal kahramanıdır. Filmde Lee Strasberg tarafından canlandırıldı.[1] Baba Vito Corleone ölünce yerine oğlu Michael Corleone geçti. Don Michael Corleone bütün aile işlerini halledince(!) New York'tan, Nevada'ya taşınma kararı aldı. Amacı buradaki eğlence ve kumar sektörünü ele geçirmektir. Bu arada Küba'daki yeni hükûmet yabancı iş adamlarına cazip teklifler sunmaktadır. Bu fırsatı kaçıramak istemeyen Baba Corleone Küba'ya doğru saldırıya geçti. Ama Hyman Roth onu orada istemiyordu. Bu yaşlı yahudi iş insanı hiç ölmeyeceğini zanndedip kendisine rakip olan Michael Corleone'yi yok etmek istemektedir. Tabii ki bunu çok sinsice bir yöntemle yapmak istemektedir. Corleone'ye düşmanlığını açıkça belli etti. Ona oğlu gibi davranıp onun kendisinin varisi olduğunu söyledi. Amacı onun dostu gibi görünüp Corleone'yi sırtından vurmaktır. Babasından çok şeyler öğrenen Michael Corleone bu tuzağı anladı ve Hyman Roth'u kendi kazdığı kuyuya düşürdü. Roth ölüm korkusundan İsrail'e kaçtı fakat karanlık ilişkilerinden ötürü İsrail, Roth'u kabul etmedi. Amerika'ya dönüşünde havaalanında basın açıklaması yaparken, Rocco Lampone tarafından vurularak öldürüldü.\n"
    },
    "Jake Peralta": {
        "first_paragraph": "Jacob Jeffrey Peralta, Amerikan polisiye durum komedisi Brooklyn Nine-Nine'ın ana karakteridir. Andy Samberg tarafından canlandırılmaktadır.\n"
    },
    "Kyle Broflovski": {
        "first_paragraph": "Kyle Broflovski, South Park'ın Yahudi karakteri. Matt Stone tarafından seslendirilmektedir. Saçları Matt Stone'un saçlarına benzetilmek istenmiştir, zaten Kyle karakteri Stone'un çocukluğu baz alınarak oluşturulmuş bir karakterdir. Çizgi filmdeki dört ana karakterden biridir. Eric Cartman ile birbirlerinden ölesiye nefret etmelerine rağmen, birbirlerinin hayatlarını defalarca kurtarmışlardır. Kan grubu AB olup Cartman'ın kan grubuyla aynıdır. Ailesi çok tutucudur. Babası Gerald Broflovski bir avukat, annesi Sheila Broflovski ise bir ev hanımıdır. Kyle'ın İke isimli 5 yaşında, dahi, Kanadalı evlatlık bir kardeşi vardır. Fiziksel görünümü oldukça büyük, kızıl renkli kabarcık saçlara sahip olmasıyla dikkat çeker.Ancak saçlar şapkası nedeniyle görünmemektedir. Orta kiloda, 65 cm boyundadır.Ayrıca 5.sezonda dedelerinin Polonya'dan göçtüğünü öğreniyoruz.\n"
    },
    "Lois Griffin": {
        "first_paragraph": "Lois Griffin (née Pewterschmidt), animasyon televizyon dizisi Family Guy'ın baş karakterlerinden bir tanesidir. Peter Griffin'in eşi, Meg, Chris ve Stewie'nin annesidir. Eski MADtv oyuncusu Alex Borstein tarafından seslendirilmektedir.\n"
    },
    "Myron Bolitar": {
        "first_paragraph": "Myron Bolitar Harlan Coben'in Deal Breaker (Oyunbozan) romanının baş karakteridir. Karakter daha sonra sekiz romanda daha yer almıştır.\n"
    },
    "Palyaço Krusty": {
        "first_paragraph": "Herschel Shmoikel Pinchas Yerucham Krustofski,[1] sahne adıyla Palyaço Krusty (İngilizce: Krusty the Clown), animasyon televizyon dizisi Simpsonlar'daki kurgusal karakterdir. Dan Castellaneta tarafından seslendirilmektedir. O uzun zamandır palyaçodur ve Bart ile Lisa'nın favori TV şovudur. Şovunda genellikle Kıymık ve Tırmık'ı içeren karikatürleri vardır.\n"
    },
    "Paul Kellerman": {
        "first_paragraph": "Gizli Servis Ajanı Paul Kellerman'ı Paul Adelstein canlandırmaktadır. Dizinin en sevilen karakterlerindendir Lincoln Burrows'a komplo kuranların arasındadır. Daha sora Michael ile Burrows'u kandırarak tuzağa çeker. Ancak gerçek ortaya çıkar, başkana suikast girişiminde bulunur. Başkan istifa edince suikastten vazgeçer. Sara'nın dava sırasında tanıklık yapar, her şeyi itiraf eder ve kaçaklara yardım ve vatana ihanet suçundan yargılanır. Cezaevine nakil aracı yolda bozulunca saldıran ajanlar tarafından kurtarılır. Final bölümünde karşımıza yine çıkar.Bu sefer yıllarca uğruna çalıştığı şirkete karşı savaşmaktadır. Ve bir çıkmazda olan Michael Scofield a yardım eder. Bu yardım Michael Scofield ın 4. sezon boyunca almak için uğraştığı ve en sonunda aldığı Scllya yı\nBM nin bir temsilcisine vermektedir.Böylece bütün uğraşlar boşa gitmemiş olur. Şirket Paul Kellerman sayesinde çökertilir.Adeta Paul Kellerman kapanışı yapar. Ve Michael Scofield ve arkadaşlarını temize çıkarır. Bu da son yaptığı iyiliktir.Benjamin Miles \"C-Note\" Franklin'in de yardımıyla Michael Scofield ve ekibini bulur. Onlara özgürlüğünü verip T-Bag'i Fox River'a geri yollar. 5. Sezonda dış işlerinde çalışan Kellerman, Poseidon' un emriyle öldürülür.\n"
    },
    "Puck (Glee)": {
        "first_paragraph": "Noah Puckerman, Fox'un müzikal komedi-drama dizisi Glee'de yer alan kurgusal bir karakterdir. Mark Salling tarafından canlandırılmaktadır ve Glee'de 19 Mayıs 2009'da yayınlanan pilot bölümünden beri yer almaktadır. Noah Puckerman, Finn Hudson'un en yakın arkadaşıdır. Arkadaşları tarafından Puck diye çağrılır ve 4. sezonda bir kardeşinin olduğunu öğrenir, Yahudidir.\n"
    },
    "Ronald Stoppable": {
        "first_paragraph": "Ron Stoppable, Kim Possible adlı çizgi dizinin karakterlerinden biridir. Sevimli, nazik ve sakar bir gençtir. Görevdeyken Kim'in elbisesine benzer bir kıyafet giyer. Rufus adında bir tüysüz köstebeği vardır, onu genellikle pantolonunun cebinde taşır. Bu ev hayvanını alma nedeni, babasının hayvan tüylerine karşı alerjisi olmasıdır. Ron'un sarışın dağınık saçları ve kahverengi gözleri vardır. Maymunlardan ve örümcek gibi küçük hayvanlardan çok korkar. En sevdiği lokanta Meksika tarzı \"Bueno Nacho\" dur. 4. Sezonda Smarty Mart'ın başkanını kurtardığı için orada işe alınır.\n"
    },
    "Ross Geller": {
        "first_paragraph": "Dr. Ross Geller (d. 18 Ekim, 1967), Friends dizisinde David Schwimmer tarafından canlandırılan kurgusal kahraman, 6 başrolden biridir.\n"
    },
    "Willow Rosenberg": {
        "first_paragraph": "Willow Rosenberg, Buffy the vampire slayer adlı dizide, vampir avcısı Buffy'nin en yakın arkadaşı genç ve güçlü cadı. Alyson Hannigan tarafından canlandırılmıştır. (Willow, İngilizce söğüt demektir.)\n"
    },
    "Stefan Zweig": {
        "first_paragraph": "Stefan Zweig (28 Kasım 1881 - 22 Şubat 1942), Avusturya-Macaristanlı roman, oyun, biyografi yazarı ve gazeteciydi. 1920'ler ile 1930'lar arasında edebiyat kariyerinin zirvesinde olmuş Zweig, dönemin dünyasının en çok tercüme edilen ve en popüler yazarlarından biriydi.[1]\n"
    },
    "Judenrat": {
        "first_paragraph": "Judenrat veya Judenräte Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı sırasında Polonya işgal topraklarında ve daha sonra Sovyetler Birliği'nin işgal altındaki topraklarında kurduğu yönetim organları.[1][2][3] Kısaca Yahudi konseyi ya da heyeti anlamına gelir.\n"
    },
    "Emil Maurice": {
        "first_paragraph": "Emil Maurice (19 Ocak 1897, Westermoor - 6 Şubat 1972, Münih), Alman siyasetçi. Nazi Partisinin ilk üyelerinden olan Maurice aynı zamanda Adolf Hitler'in yakın arkadaşıydı. Maurice'nin kariyeri parlaktı. SA'nın ilk lideriydi ve SS'in kurucuları arasında yer alıyordu. Hitler ilk üye, Maurice de ikinci üyesiydi. Daha sonra Heinrich Himmler tarafından Yahudi olduğu fark edildi. Himmler Maurice'nin SS'ten atılması için görüşmeler yaptı ama Hitler Maurice'nin SS'in ikinci üyesi olmasından dolayı bunu asla onaylamadı.\n"
    },
    "Erhard Milch": {
        "first_paragraph": "Erhard Milch (30 Mart 1892 – 25 Ocak 1972), I. Dünya Savaşı'nda savaş pilotu, II. Dünya Savaşı'nda Luftwaffe'nin ilerleyişini denetlemiş Alman Generalfeldmarschalli. II. Dünya Savaşı sırasında uçak üretiminden sorumluydu. 1947'de, ABD askeri mahkemesinde yapılan Milch Davası'nda savaş suçlarından hüküm giydi ve ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı fakat 1954'te serbest bırakıldı.\n"
    },
    "Sergey Taboritski": {
        "first_paragraph": "Sergey Vladimirovich Taboritsky (Rusça: Сергей Владимирович Таборицкий, 12 Ağustos 1897– 16 Ekim 1980) Rus milliyetçisi ve monarşi savunucusu idi. Pyotr Shabelsky Bork ile birlikte Vladimir Nabokov'a suikast düzenlemesi ile bilinir. 1936 yılından 1945'e kadar, Almanya'daki Rus Göçmenler Bürosu'nun vekili idi. 1942'den sonra, Taboritsky, Nazi Partisinin bir üyesi idi ve Gestapo ile çalıştı.\n"
    },
    "Ernst Boris Chain": {
        "first_paragraph": "Ernst Boris Chain (19 Haziran 1906 – 12 Ağustos 1979), Britanyalı biyokimyacı. 1945 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü penisilin üzerine çalışmalarıyla Alexander Fleming ve Howard Walter Florey ile birlikte almaya hak kazanmıştır.[1]\n"
    },
    "Fritz Haber": {
        "first_paragraph": "Fritz Haber (9 Aralık 1868, Breslau, Almanya - 29 Ocak 1934, Basel, İsviçre) Alman kimyager. 1918 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. I. Dünya Savaşı süresince klor ve diğer zehirli gazları geliştirme ve dağıtımı konusundaki çalışmaları nedeniyle \"kimyasal savaşın babası\" olarak da tanımlanır.\n"
    },
    "Tadeus Reichstein": {
        "first_paragraph": "Tadeusz Reichstein (20 Temmuz 1897 - 1 Ağustos 1996), Polonya doğumlu İsviçreli kimyager ve 1950 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahiplerinden birisidir..[1][2]\n"
    },
    "Alexander Abusch": {
        "first_paragraph": "Alexander Abusch, (14 Şubat 1902, Kraków - 27 Ocak 1982, Berlin) Alman gazeteci, yazar ve siyasetçi.\n"
    },
    "Adolf Berman": {
        "first_paragraph": "Adolf Avraham Berman ( 17 Ekim 1906 - 3 Şubat 1978), Polonyalı-İsrailli bir aktivist ve komünist politikacıydı.\n"
    },
    "André Gorz": {
        "first_paragraph": "André Gorz (gerçek ismi: Gerhart Hirsch; Şubat 1923; Viyana, Avusturya - 22 Eylül 2007; Vosnon, Aube, Fransa), Fransız filozof ve gazeteci.\n"
    },
    "Avram Benaroya (1979 yılında ölen)": {
        "first_paragraph": "Avram Eliezer Benaroya (İbranice:  אברהם בן-ארויה; Bulgarca: Аврам Бенароя; Yunanca: Αβραάμ Μπεναρόγια; Yahudi İspanyolcası: Abrahán Eliezer Benarroya (1887 – 16 Mayıs 1979)\n"
    },
    "Claude Cahen": {
        "first_paragraph": "Claude Cahen (26 Şubat 1909 - 18 Kasım 1991) Fransız Marksist oryantalist ve tarihçidir. İslami Orta Çağ, Haçlı Seferleri hakkındaki Müslüman kaynakları ve  Orta Çağ İslam toplumunun sosyal tarihi (Fütüvvet düzenleri) üzerinde uzmanlaşmıştır.\n"
    },
    "Edgar Longuet": {
        "first_paragraph": "Edgar Marcel Longuet (18 Ağustos 1879[1] – 12 Aralık 1950), Fransız bir doktor, sosyalist aktivist ve Karl Marx'ın torunuydu.\n"
    },
    "Enrique Múgica": {
        "first_paragraph": "Enrique Múgica Herzog (20 Şubat 1932 - 10 Nisan 2020) İspanyol avukat ve politikacı, eski bakan.\n"
    },
    "Yakov Ganetski": {
        "first_paragraph": "Yakov Ganetski, Yakub Haneki veya Jakub Hanecki (Rusça: Яков (Якуб) Станиславович Ганецкий (Фюстенберг); 15 Mart 1879, Varşova, Vistula, Rus İmparatorluğu - 26 Kasım 1937, Moskova SSCB), Sovyet diplomat ve siyaset adamı.\n"
    },
    "Hesya Helfman": {
        "first_paragraph": "Hesya Mirovna Helfman [not 1] (Yidiş: העסיע העלפֿמאַן, Rusça: Геся Мировна (Мееровна) Гельфман, Rumence: Gesya Mirovna Gelfman. 1855, Mazyr - 1 Şubat 1882, Saint Petersburg) Narodnaya Volya'nın II. Aleksandr Suikastına karışan bir üyesiydi.\n"
    },
    "Hilary Minc": {
        "first_paragraph": "Hilary Minc (24 Ağustos 1905, Kazimierz Dolny – 26 Kasım 1974, Varşova), Stalinist Polonya'da önde gelen bir Polonyalı ekonomist ve komünist politikacıydı.\n"
    },
    "İsaak Brodski": {
        "first_paragraph": "İsaak İzraileviç Brodski (Rusça: Исаак Израилевич Бродский; Ukraynaca: Іса́к Ізраїльович Бро́дський; 6 Ocak 1884 [Jülyen takvimine göre 25 Aralık 1883] - 14 Ağustos 1939) Sovyet ressam, grafik sanatçısı, tiyatro tasarımcısı ve eğitimci.[1] Sosyalist gerçekçilik sanat hareketinin en önemli örneklerini sunan eserler vermiş Sovyet sanatçıdır. Lenin'in tasvirleri ve Rus İç Savaşını ve Ekim Devrimini konu edinmiş tablolarıyla tanınır.\n"
    },
    "İsrail Pliner": {
        "first_paragraph": "İsrail Pliner (Rusça: Израиль Израилевич Плинер, Izrail Izrailevich Pliner) (1896 – 1939) bir Sovyet komünistiydi ve Sovyet gizli polisinin üst düzey görevlisiydi. Önemli görevleri 1935-1937 ve 1937-1938 arasında Sovyetler Birliği'ndeki GULAG şef yardımcılığını yapmaktı.[1][2]\n"
    },
    "Jakub Berman": {
        "first_paragraph": "Jakub Berman (23 Aralık 1901 - 10 Nisan 1984) Polonyalı bir komünist politikacıydı. İkinci Polonya Cumhuriyeti döneminde bir aktivist, savaş sonrası komünist Polonya'da Polonya İşçi Partisi'nin (PPR) ve ardından Polonya Birleşik İşçi Partisi'nin (PZPR) Politbüro üyesiydi. Başkan Bolesław Bierut'un yanı sıra Berman, genellikle \"UB\" olarak bilinen Stalinist Kamu Güvenliği Bakanlığı'nın parti gözetiminden sorumluydu. Ayrıca Polonya'nın kültürel işlerini denetledi. 1948'den Bierut'un ölümünün ardından 1956'da iktidardan indirilene kadar Bierut'tan sonra Polonya'daki en güçlü ikinci politikacı olarak kabul edildi.\n"
    },
    "Käthe Leichter": {
        "first_paragraph": "Marianne Katharina \"Käthe\" Leichter (Viyana, 20 Ağustos 1895 - Şubat 1942), Avusturyalı bir ekonomist, kadın hakları aktivisti, gazeteci ve politikacıydı. Avusturya Sosyal Demokrat Partisi ve Viyana İşçi Odası üyesiydi. Nazi rejimi sırasında Ravensbrück toplama kampında alıkonuldu ve 1942'de Bernburg Ötanazi Merkezi'nde gazla öldürüldü.\n"
    },
    "Anna Kuliscioff": {
        "first_paragraph": "Anna Kuliscioff (Anna Kulischov, Kulisciov; Rusça: Анна Кулишёва; doğumda Anna Moiseyeva Rosenstein (Анна Моисеевна Розенштейн); 9 Ocak 1857 - 27 Aralık 1925), Yahudi-Rus devrimci, feminist, anarşist, Marksist sosyalist militan. İtalya'da tıp eğitimi yapan ilk kadınlardandır.\n"
    },
    "Kurt Tucholsky": {
        "first_paragraph": "Kurt Tucholsky (d. 9 Ocak 1890, Berlin - ö. 21 Aralık 1935, Göteborg), Alman gazeteci ve yazardır. Kaspar Hauser, Peter Panter, Theobald Tiger ve Ignaz Wrobel adlı takma adlarla da yazılar yazmıştır. Tucholsky Weimar Cumhuriyeti'nin en önemli gazeteci-yazarlarındandır. Politik bir gazeteci ve haftalık dergi \"Die Weltbühne\"nin yayıncılarından birisi olarak Heinrich Heine geleneğinde toplumcu-gerçekçi, toplumu eleştiren bir yazar olduğunu kanıtlamıştır. Aynı zamanda bir taşlama (hiciv) ustası, kabare yazarı, şarkı sözü yazarı, romancı ve şairdir. Kendisini demokrat, barışsever ve antimilitarist olarak tanımlayan Tucholsky, öncelikle politika, ordu ve yargı içindeki antidemokratik eğilimlere ve özellikle nasyonal sosyalizmin tehditlerine karşı uyarılarda bulunmuştur.\n"
    },
    "Leo Löwenthal": {
        "first_paragraph": "Leo Löwenthal (3 Kasım 1900 - 21 Ocak 1993), Alman toplumbilimci ve filozof. Frankfurt Okulu'nun temsilcilerinden biridir.\n"
    },
    "Leopold Trepper": {
        "first_paragraph": "Leopold Trepper (d. 23 Şubat 1904 - ö. 19 Ocak 1982), II. Dünya Savaşı sırasında Batı Avrupa’da faaliyet gösteren geniş bir casusluk teşkilatını organize eden ve yöneten Sovyet casusudur. Bu teşkilat haberalma jargonunda Kızıl Orkestra – Trepper Grubu olarak bilinir.\n"
    },
    "Solomon Lozovski": {
        "first_paragraph": "Solomon Alexandr Lozovsky (gerçek adı: Samuil Abramoviç Dridzo) (1878; Danilovka, Ukrayna - 1952, Sovyetler Birliği), Yahudi kökenli Ukraynalı komünist.\n"
    },
    "Lusien Goldmann": {
        "first_paragraph": "Lucien Goldmann (1913-1970), Rumen asıllı Fransız yazar ve edebiyat teorisyeni. Paris'teki Sosyal Bilimler İleri Araştırmalar Okulunda profesör olarak Marksist bir kuramcıydı.\n"
    },
    "Magda Bošković": {
        "first_paragraph": "Magda Bošković (d. 3 Kasım 1914 - ö. 1942) Hırvat komünist, partizan ve kadın hakları hareketi üyesi.[1]\n"
    },
    "Maja Bošković-Stulli": {
        "first_paragraph": "Maja Bošković-Stulli (9 Kasım 1922 - 14 Ağustos 2012) Hırvat sözlü edebiyatı üzerine yaptığı kapsamlı araştırmalarla tanınan slav bilimci, halk bilimci, edebiyat tarihçisi, yazar, yayıncı ve akademisyendir.[1][2]\n"
    },
    "Marie Jahoda": {
        "first_paragraph": "Marie Jahoda (26 Ocak 1907 - 28 Nisan 2001) Avusturyalı-İngiliz bir sosyal psikolog idi.\n"
    },
    "Pierre Mendès France": {
        "first_paragraph": "Pierre Mendès France (11 Ocak 1907 - 18 Ekim 1982), Fransız siyasetçi, eski başbakan (1954-1955).\n"
    },
    "Clifford Odets": {
        "first_paragraph": "Clifford Odets (18 Temmuz 1906 – 14 Ağustos 1963), Büyük Buhran döneminde yazdığı tiyatro oyunlarıyla ünlenen Amerikan oyun yazarıdır. Aynı zamanda oyunculuk ve yönetmenlik de yapmıştır. Özellikle Lefty'i Beklerken (Waiting for Lefty) olmak üzere, ilk oyunları sosyalist öğeler taşır.\n"
    },
    "Otto Neurath": {
        "first_paragraph": "Otto Karl Wilhelm Neurath (10 Aralık 1882 - 22 Aralık 1945), Avusturyalı bilim filozofu, sosyolog ve siyasi ekonomistti. 1934'te vatanından göçmeden önce Viyana Çevresi'nin sürükleyici bir figürüydü. Mantıksal pozitivizmin İskandinavya'ya yayılması için Rudolf Carnap ile çok büyük emekler sarf etmiştir.\n"
    },
    "Paul Hirsch (siyasetçi)": {
        "first_paragraph": "Paul Hirsch (17 Kasım 1868 - 1 Ağustos 1940), Alman politikacı. 1918'den 1920'ye kadar Prusya Başbakanı olarak görev yapmıştır. Sosyal Demokrat Parti üyesiydi.\n"
    },
    "Roman Zambrowski": {
        "first_paragraph": "Roman Zambrowski (doğum adı Rubin Nassbaum;[1] 15 Temmuz 1909, Varşova - 19 Ağustos 1977, Varşova) Polonyalı komünist bir politikacıydı.[2]\n"
    },
    "Rudolf Slansky": {
        "first_paragraph": "Rudolf Slansky (31 Temmuz 1901 - 3 Aralık 1952), Çekoslovakya'nın komünist siyasetçisi. II. Dünya Savaşı'nın ardından komünist partinin genel sekreterliği görevinde bulunan ve Çekoslovakya'daki komünizm hareketinin önde gelen isimlerindendir.\n"
    },
    "Bernie Sanders": {
        "first_paragraph": "Bernard \"Bernie\" Sanders (8 Eylül 1941), Amerikalı siyasetçi ve Amerika Birleşik Devletleri Vermont Senatörü'dür. 2016 ve 2020 yıllarında düzenlenen ABD başkanlık seçimlerinde Demokratik Parti'nin aday adayları arasında yer almış, ancak ön seçimleri kaybetmiştir.\n"
    },
    "Serge Klarsfeld": {
        "first_paragraph": "Serge Klarsfeld (17 Eylül 1935), kayıt oluşturmak ve savaş suçlularının yargılanmasını sağlamak için Holokost'u belgelemesiyle tanınan Romanya doğumlu bir Fransız aktivist ve Nazi avcısıdır. 1960'lardan beri, Alman işgali altındaki Fransa'nın Yahudi kurbanlarını anmak için dikkate değer çabalar sarf etti ve İsrail'in bir destekçisi oldu.\n"
    },
    "Shulamith Firestone": {
        "first_paragraph": "Shulamith Firestone (7 Ocak 1945, Ottawa - 28 Ağustos 2012), Kanadalı feminist yazar, aktivist.[2]\n"
    },
    "Sofia Dzerjinskaya": {
        "first_paragraph": "Sofia Sigizmundovna Dzerjinskaya (Lehçe: Zofia Dzierżyńska; Rusça: Софья Сигизмундовна Дзержинская; d. 4 Aralık 1882; Varşova; ö. 27 Şubat 1968; Moskova), Polonyalı aktivist, Polonya Komünist Partisi üyesi politikacı. Çeka'nın kurucusu Bolşevik devrimci  Feliks Dzerjinski'nin eşidir.[1]\n"
    },
    "Solomon Mikhoels": {
        "first_paragraph": "Solomon (Shloyme) Mikhoels (Yidce: Shlomo Michaels, Rusça: Cоломон (Шлойме) Михоэлс, 16 Mart 1890 - 13 Ocak 1948) Sovyet Yahudi aktör ve Moskova Devlet Yahudi Tiyatrosu'nun sanat yönetmeniydi. Mikhoels, II. Dünya Savaşı sırasında Yahudi Anti-Faşist Komite'nin başkanlığını yaptı. Ancak, Josef Stalin Savaştan sonra giderek artan bir Yahudi aleyhtarı çizgiyi takip ederken, Mikhoels'in Yahudi cemaatinin lideri olarak pozisyonu Sovyet devletinden gördüğü baskıların artmasına neden oldu. 1948'de Stalin emriyle Minsk'te öldürüldü.\n"
    },
    "Güneydoğu Avrupa Yahudileri listesi": {
        "first_paragraph": "İspanyol Engizisyonu sırasında İber Yarımadası'ndan sürülen Yahudilerin çoğu Osmanlı İmparatorluğu'na yerleşti ve İmparatorluğun ardından Güneydoğu Avrupa'da özellikle Bulgaristan, Türkiye, Yunanistan, Bosna Hersek ve Sırbistan'da büyük Sefarad topluluklarını geride bıraktı.\n"
    },
    "Yahudilerin listesi": {
        "first_paragraph": "Kendi alanında adını duyurmuş Yahudi kökenli insanların, kategorilere göre listelerini içerir.\n"
    },
    "Ali Ekber Muradi": {
        "first_paragraph": "Ali Ekber Muradi (1957- ), Kürt kökenli Yarsani İranlı müzisyen ve besteci. Batı İran'da Kermanşah şehrinde doğdu. Küçük yaşta müziğe başlayan Muradi, Mirza Seyyid Ali Kafaşyan, Kaki Allah Morad Hamidî ve Seyyid Veli Hüseynî gibi Kürt müzik üstatlarının gözetiminde Kürt müzik makamları ve Kürt tamburu öğrenimi gördü. İlk resitalini 1971'de Kermanşah'ta verdi. 1981'de, şarkıcı Şehram Nazırî'yle birlikte çalışarak, Avrupa ve Kuzey Amerika'da sahne aldı. Kürt sufizminde kutsal sayılan tambur konusunda ustadır. New York, San Francisco ve Londra'da sahne almıştır. 30 Eylül 2006'da, San Francisco Dünya Müzik Festivali'nde \"Voices of Kurdistan\" (Kürt Diyârının Sesleri) isimli bir resital sunmuştur. Erdal Erzincan ve Ulaş Özdemir ile de turneler düzenlemiştir. Bir İngiliz müzik dergisi tarafından dünyadaki en iyi müzisyenlerinden elli birinci olarak seçilmiştir.\n"
    },
    "Kiyanuş Rüstemi": {
        "first_paragraph": "Kiyanuş Rüstemi (d. 23 Temmuz 1991, Kirmanşah) Kürt kökenli İranlı halterci.\n"
    },
    "Feriköy Protestan Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Feriköy Protestan Mezarlığı (Latince: Evangelicorum Commune Coemeterium) Mezarlığın isminden de anlaşılacağı üzere İstanbul'da ikamet eden Protestanların son dinlenme yeridir. Mezarlık, İstanbul'un Şişli ilçesinde, Taksim Meydanı'nın yaklaşık 3 km (1.9 mil) kuzeyinde Feriköy mahallesindedir. Katoliklerın şehirdeki başlıca mezarlığı Pangaltı Latin Katolik Mezarlığı'nın karşısında yer alır.\n"
    },
    "Haydarpaşa İngiliz Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Haydarpaşa İngiliz Mezarlığı (İngilizce: Haidar Pasha Cemetery), İstanbul'un Anadolu yakasında, Üsküdar ve Kadıköy arasındaki Haydarpaşa semtinde yer alan İngiliz askerî kabristanıdır. İlk olarak 1854-1856 yılları arasında Kırım Savaşı'na katılarak savaşta yaşamını yitiren İngiliz askerlerinin gömülmesi için devet eliyle tahsis edilen mezarlık, o dönemde Osmanlı İmparatorluğu'nun müttefiği olan İngiltere'nin hizmetine verilen Askerî Hastane'nin hemen yanında bulunmaktadır.[1] Kırım Savaşı'nda ölen askerlerin yanı sıra, mezarlıkta Birinci ve İkinci Dünya savaşlarında çeşitli nedenlerle yaşamını yitiren İngiliz vatandaşı asker ve siviller de gömülüdür.\n"
    },
    "Arnavutköy Rum Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Arnavutköy Profitis İlias Rum Ortodoks Mezarlığı veya kısaca Arnavutköy Rum Mezarlığı, İstanbul'da bulunan bir mezarlıktır. Beşiktaş ilçesinin Kültür mahallesi sınırları içinde yer almaktadır. Arnavutköy'e yakınlığı ve bulunduğu konumun günlük hayatta Arnavutköy olarak anılması nedeniyle Arnavutköy Rum Mezarlığı adıyla bilinmektedir. Mezarlığa hâlen gömü kabul edilmektedir. Kilisede Konstantinos Mousouros Paşa'ya ait bir aile kabristanı bulunmaktadır. Mezarlığın yanındaki şapele 4 kez hırsız girmiştir. Bununla beraber mezarlığa özel izinle girilebilmektedir.[2]\n"
    },
    "Atina Birinci Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Atina Birinci Mezarlığı (Yunanca: Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών Proto Nekrotafeyo Atinon), Yunanistan'ın başkenti Atina'da bulunan bir mezarlıktır. Mezarlık, Olimpos Zeus Tapınağı ile Panathinaiko Stadyumu arasında yer almaktadır. 1837'de yapılmış olup çam ve selvi ağaçları ile büyük yeşil bir alana sahiptir ve Yunan veya yabancı ünlülerin gömüldüğü yer olarak bilinmektedir.\n"
    },
    "Danilov Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Danilov Mezarlığı (Rusça: Даниловское кладбище) veya Danilovski Mezarlığı, Rusya'nın başkenti Moskova'da yer alan mezarlık. Şehrin en eski mezarlıklarından biri olan mezarlık 35 hektar alana sahiptir. 1771 yılında Rusya'da gerçekleşen veba salgını sırasında hayatını kaybedenler için inşa edilen mezarlık adını \"Danilovskaya Sloboda\" olarak bilinen Danilovski köyünden almıştır. 1917 yılına kadar çoğunlukla esnaf, küçük burjuvalar ve tüccarlar bu mezarlığa gömülmüştür. Buna örnek olarak Pavel Tretyakov ve ailesi burada gömülüdür. Sovyetler Birliği zamanında Ortodoks din adamları buraya gömülürdü.[1]\n"
    },
    "Kadıköy Rum Ortodoks Mezarlığı": {
        "first_paragraph": " Kadıköy Rum Ortodoks Mezarlığı (Aya Ignatios Rum Ortodoks Mezarlığı) (Yunanca: Κοιμητηριακός Ιερός Ναός Αγίου Ιγνατίου), Türkiye'nin İstanbul kentine bağlı Kadıköy ilçesinde bulunan Hristiyan Ortodoks mezhebine ait bir mezarlıktır. 1864 yılında, yaşanan kolera salgınları neticesinde gömü alanlarının yerleşim yerlerinin dışına taşınması kararı alındıktan sonra, Kadıköy Rum cemaatine, diğer azınlık cemaatleri ile birlikte, Uzunçayır’da 10.000 metrekareye yakın arazi tahsis edilmiştir. Taşocağı ve Zeamet sokakları arasında kalan üçgen arazide yan yana parsellerde Kadıköy Latin Katolik Mezarlığı ve Kadıköy Ermeni Mezarlığı ile komşudur.\n"
    },
    "Şişli Rum Ortodoks Mezarlığı": {
        "first_paragraph": " Şişli Rum Ortodoks Mezarlığı (Metamorfosis Mezarlığı ve Kilisesi) (Yunanca: Ελληνορθόδοξο νεκροταφείο στο Σισλί), Türkiye'nin İstanbul kentine bağlı Şişli ilçesinde bulunan Hristiyan Ortodoks mezhebine ait bir mezarlıktır. İstanbul Rum cemaatinin, İstanbul'daki en büyük mezarlığıdır. Mezarlık, zamanının önde gelen heykeltraşlarının Batılı ve Antik Yunan tarzı eserleriyle donattığı gerçek bir açık hava müzesidir.\n"
    },
    "Tihvin Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Tihvin Mezarlığı (Тихвинское кладбище / Tikhvinskoye kladbishche), Sankt-Peterburg, Rusya'da Aleksandr Nevski Manastırı'nın yanındadır.\n"
    },
    "Kadıköy Latin Katolik Mezarlığı": {
        "first_paragraph": " Kadıköy Latin Katolik Mezarlığı (Fransızca: Cimetiere Catholique Latin), Türkiye'nin İstanbul kentine bağlı Kadıköy ilçesinde bulunan Hristiyan Katolik mezhebine ait bir mezarlıktır. 1850’li yıllarda Kadıköy’de yaşayan Frenk kökenlilere, Sakız Adası'ndan gelen Katolik Rumlar da eklenince Kadıköy'deki Katolik nüfus çoğalmıştır. Eskiden definlerini bugün Moda, Cem Sokak üzerinde bulunan L’Assomption Katolik kilisesi bahçesine yapan Kadıköy Katolik cemaati, 1864 yılında kolera salgınları neticesinde şehir içi hazirelere ölü defnedilmesinin yasaklanması üzerine, diğer gayrimüslim cemaatler ile beraber Hasanpaşa, Uzunçayır'da tahsis edilen mezarlık arazisini kullanmaya başlarlar.\n"
    },
    "Pangaltı Latin Katolik Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Pangaltı Fransız Latin Katolik Mezarlığı veya diğer adıyla Feriköy Latin Katolik Mezarlığı, İstanbul'da bulunan tarihi bir Hristiyan mezarlığıdır. İstanbul'daki en büyük Katolik mezarlığı olma özelliği taşır. Mezarlık, Taksim Meydanı'nın yaklaşık 3 km (1,9 mi) kuzeyinde, İstanbul'un Şişli bölgesinde Feriköy yakınlarındadır. Protestanların şehirdeki başlıca mezarlığı Feriköy Protestan Mezarlığı'nın karşısında yer alır. Birbirine komşu olan iki mezarlık Abide-i Hürriyet Caddesi ile birbirinden ayrılır.\n"
    },
    "Polonezköy Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Polonezkoy mezarlığı ya da Lehçedaki adıyla Adampol mezarlığı İstanbul'un Beykoz ilçesinde yer alan Polonezköy'ün Polonya kökenli kurucularının ve bugünkü Polonyalı sakinlerinin ebedi dinlenme yeridir.\n"
    },
    "San Fernando Misyon Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "San Fernando Misyon Mezarlığı, 11160 Stranwood Bulvarı, Mission Hills, San Fernando Vadisi, Los Angeles, Kaliforniya adresinde bulunan Katolik mezarlığıdır. Arazi San Fernando Misyonu 28 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve Piskopos Alemany Katolik Yüksek Okulu 11 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'na bitişiktir.\n"
    },
    "Sedlec'in iskelet kilisesi": {
        "first_paragraph": "Sedlec'in iskelet kilisesi (Çekçe: Kostnice v Sedlci) İç yapısı insan kemiklerinden yapılmış mimarisiyle ilgi uyandıran Çekya'nın Kutná Hora şehrinde bulunan bir kilise ve şapeldir.\n"
    },
    "Westminster Hall and Burying Ground": {
        "first_paragraph": "Westminster Hall and Burying Ground, Baltimore, Maryland, ABD'de 519 West Fayette Sokağı'nda bulunan bir mezarlık ve eski kilisedir. Fayette'in güneydoğu köşesi ile Baltimore şehir merkezinin batı yakasından Greene Sokağını kaplayan alan, muhtemelen en çok Edgar Allan Poe'nun mezarının bulunduğu yer olarak bilinir. Kompleks, 1974'te tarihi bölge ilân edildi.[1]\n"
    },
    "Danyal'ın Türbesi": {
        "first_paragraph": "Danyal'ın Türbesi (Farsça : آرامگاه دانیال نبی) İncil ve İslam'a göre peygamber Danyal'ın geleneksel mezar alanıdır.[1]  Mezar için çeşitli yerler belirtilmiştir, ancak Susa, İran'daki mezar en yaygın olarak kabul edilen alandır. İlk olarak 1160 ve 1163 arasında Asya'yı ziyaret eden Tudela'lı Benjamin tarafından mezardan bahsedilmiştir.\n"
    },
    "Ester ve Mordecai'nin Türbesi": {
        "first_paragraph": "Esther ve Mordechai'nin Kabri  (Farsça: بقعه استر و مردخای, İbranice: קבר אסתר ומרדכי), Hemedan, İran'da bulunan anıt mezar. İncil'deki Kraliçe Ester ve kuzeni[1] Mordecai'nin kalıntılarını barındırdığına inanılır ve Yahudiler için bir hac yeridir. Stuart Brown'a göre, bu site muhtemelen Sasani Kralı I. Yezdigirt'in (399–420 A) Yahudi yoldaşı Shushandukht'ın mezarıdır.[2]\n"
    },
    "Ezra'nın Türbesi": {
        "first_paragraph": "Ezra'nın Türbesi veya Ezra'nın Mezarı (Arapça: العزير, Müslüman inancına göre Üzeyir Peygamber Türbesi), Irak'ın Meysan Valiliği'nde, Dicle Nehri'nin batı kıyısında, Kal'at Salih bölgesindeki El-Uzair'de bulunan ve halk arasında incil figürü Ezra'nın mezar yeri olduğuna inanılan  bir Şii Müslüman ve Yahudi türbesidir.\n"
    },
    "Herzl Tepesi": {
        "first_paragraph": "Herzl Tepesi (İbranice: הר הרצל Har Hertsel veya Har ha-Zikaron (İbranice: הר הזכרון), Kudüs'ün batısında bulunan, İsrail'e ait ulusal mezarlık ve diğer anıt, eğitim tesislerini barındıran tepe. Adını politik Siyonizm'in kurucusu olan Theodor Herzl'den alır; tepenin en yüksek kısmında Herzl'in mezarı bulunmaktadır.\n"
    },
    "İstanbul'daki Musevi mezarlıkları": {
        "first_paragraph": "İstanbul'daki Musevi mezarlıkları, şehirde sayıları 20 bini bulan Musevi cemaatinin kullanımına tahsis edilmiş gömü alanlarıdır. İstanbul'da 2010 yılı itibarıyla Musevi cemaatine ayrılan 8 gömü alanı vardır. Bunlar:\n"
    },
    "Acıbadem Musevi Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Acıbadem Musevi Mezarlığı İstanbul ilinin Kadıköy ilçesi Hasanpaşa mahallesinde Zeamet Sokak üzerinde bulunan Yahudi mezarlığıdır.[1]\n"
    },
    "Hasköy Musevi Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Hasköy Musevi Mezarlığı ya da Beyoğlu Musevi Mezarlığı, İstanbul'da bulunan bir mezarlıktır. Beyoğlu ilçesinin Halıcıoğlu mahallesi sınırları içinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Nakkaştepe Musevi Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Nakkaştepe Musevi Mezarlığı ya da Kuzguncuk Musevi Mezarlığı, İstanbul'da bulunan bir mezarlıktır. Üsküdar ilçesinin Kuzguncuk mahallesi sınırları içinde yer almaktadır. Türkiye'deki Musevilerin ölülerinin gömülmesi için kullanılmaktadır. Mezarlığın giriş bölümünde 2004 yılında yaptırılan bir midraş vardır.[1]\n"
    },
    "Ortaköy Musevi Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Ortaköy Musevi Mezarlığı, İstanbul'da bulunan bir mezarlıktır. Beşiktaş ilçesinin Mecidiye mahallesi sınırları içinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Ulus Sefarad Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Arnavutköy Sefarad Mezarlığı veya Ulus Sefarad Musevi Mezarlığı, İstanbul'da bulunan bir mezarlıktır. Beşiktaş ilçesinin Ulus mahallesi sınırları içinde yer almaktadır. Arnavutköy'e yakınlığı ve bulunduğu konumun günlük hayatta Arnavutköy olarak anılması nedeniyle Arnavutköy Musevi Mezarlığı adıyla bilinmektedir. Türkiye'deki Musevilerin ölülerinin gömülmesi için kullanılmaktadır. Mezarlığa hâlen gömü kabul edilmektedir.\n"
    },
    "I. Antonios": {
        "first_paragraph": "Patrik I. Antonios Kassimatis, (Yunanca: Αντώνιος Α΄ Κασσυματάς, Antōnios I Kassymatas), Ocak 821 ile Ocak 837 yılları arasında Rum Ortodoks Patrikhanesi patriği olarak görev yapmıştır.\n"
    },
    "Aziz Vasil Kilisesi (Tirilye)": {
        "first_paragraph": "Aziz Vasil Kilisesi (Yunanca: Άγιος Βασίλειος Agios Vasileios) veya Ayios Yeoryios Kilisesi, Tirilye’deki kiliselerden birisidir. İlk olarak ne zaman inşa edildiği bilinmeyen kiliseyle ilgili Osmanlı arşivlerindeki 1835 tarihli belgede yeniden inşa edilmesine izin verildiği yazılıdır. Kültür merkezi olarak hizmet veren yapı, sahile inen İskele Caddesi ile Eskipazar Caddesi arasında 400 23' 30. 19'' K enlemi ile 280 47' 39. 19'' D boylamında yer almaktadır.\n"
    },
    "Aziz Yorgi Kilisesi (Tirilye)": {
        "first_paragraph": "Aya Yorgi veya Aziz Yorgi Kilisesi (Yunanca: Άγιος Γεώργιος ο Κυπαρισσιώτης, Sent Corc Kiparissiyotes), Tirilye’deki bir Rum Ortodoks kilisesidir. Sivzi Mevkii’nde yer alan Bizans kilisesinden geriye hiçbir şey kalmamıştır.[1] 956 yılında yapılmıştır. Bugün ise haçı sökülmüştür.\n"
    },
    "Batheos Rhyakos Soteros Manastırı (Tirilye)": {
        "first_paragraph": "Batheos Rhyakos Soteros Manastırı (Aya Sotiri) Tirilye’deki kiliselerden birisidir.Kumi Mevkii’nde yer alan Bizans kilisesinden geriye hiçbir şey kalmamıştır. Kilise tamamen yıkılmış ve üzerine derme çatma betonarme bir bina inşa edilmiştir.[1] Kilise en kısa zamanda yeniden restore edilmesi beklenmektedir.\n"
    },
    "Diyakoz İgnatios": {
        "first_paragraph": "Diyakoz İgnatios (Yunanca: Ἰγνάτιος ὁ Διάκονος, 780/790 – 845 sonrası) Bizans din adamı ve yazardır.\n"
    },
    "I. Germanos": {
        "first_paragraph": "I. Germanos (d. y. 634, Konstantinopolis - ö. y. 732, Platonium, Atina yakınları), ikonoklazma karşı ikonofil görüşleri savunan Rum Ortodoks patriği.\n"
    },
    "Grigorios Dekapolitis": {
        "first_paragraph": "Aziz Grigorios Dekapolitis (Yunanca: Όσιος Γρηγόριος ο Δεκαπολίτης; 797 öncesi – 20 Kasım 842 ya da daha önce) mucizeleri ve Bizans dünyasındaki gezileri ile dikkat çeken, 9. yüzyıl Bizans keşişi. O, \"Yeni Mucize-İşçi\" (Yunanca: ο νέος θαυματουργός, ho neos thaumatourgos) olarak bilinir ve Doğu Ortodoks Kilisesi'ndeki yortu günü 20 Kasım'da gerçekleşir.[1][2]\n"
    },
    "Hieria Konsili": {
        "first_paragraph": "Bizans ikonoklazmı Hieria Konsili, Hristiyan Konsil. Ekümenik konsil ilan edilmesine rağmen, daha sonra Ortodoks Kilisesi ve Katolik Kilisesi tarafından ekümenik özelliği red edilmiştir.\n"
    },
    "İoannikios": {
        "first_paragraph": "Büyük Joannicius veya Uludağlı Joannicius (762, Marycate köyü Bitinya –  3 Kasım 846, Antidium Manastırı, Uludağ - Keşiş Dağı), Bizanslı Hristiyan teolog.\n"
    },
    "VII. İoannis (patrik)": {
        "first_paragraph": "VII. İoannis (Yunanca: Ιωάννης Ζ΄), 21 Ocak 837 ile 4 Mart 867 tarihleri arasında Rum Ortodoks patriği. Gramerci lakabıyla da bilinen İoannis Ermeni kökenlidir.\n"
    },
    "İrini (Bizans imparatoriçesi)": {
        "first_paragraph": "İrini (Yunanca: Ειρήνη) (752 - 9 Ağustos 803) İrini Sarantapechaina veya Atinalı İrini (Yunanca:Ειρήνη η Αθηναία), olarak da anılan ve tam yetkili imparatorluk gücü ile 797-803 döneminde hüküm süren Bizans İmparatorluğu İmparatoriçesidir.\n"
    },
    "V. Leon": {
        "first_paragraph": "V. Leon (Yunanca: Λέων Ε΄, Leōn V; Ermenice: Լեւոն Ե, Lewon Yeçh)(775- 25 Aralık 820), 813 – 820 döneminde Bizans imparatoru.\n"
    },
    "I. Methodios": {
        "first_paragraph": "I. Methodios (Yunanca: Μεθόδιος Α΄), 4 Mart 843 ile 14 Haziran 847 tarihleri arasında Rum Ortodoks patriği. Siraküza'da doğup Konstantinopolis'te ölen Methodios hem Doğu Hristiyanlığında hem de Batı Hristiyanlığında aziz olarak kabul edilmekte olup 14 Haziran günü anılmaktadır.\n"
    },
    "Mezarlık Kilisesi (Tirilye)": {
        "first_paragraph": "Mezarlık Kilisesi (Maşatlık Kilisesi) Tirilye’deki kiliselerden birisidir.Tirilye'nin batısında, Medikion Manastırı'nın karşısında eğimli bir arazi üzerinde Hristiyan mezarlığı bulunmaktadır. Mezarlığın çevresi yaklaşık 1,50 metre yüksekliğindeki taş duvarla örülüdür. Doğusunda Tirilye-Karacabey karayoluna cepheli giriş kapısı vardır. Konut olarak kullanılan kilise, mezarlığın orta bölümünde 400 23' 11.37\" K ve 280 47' 22.50\" D boylamında yer almaktadır. Batı-doğu doğrultusunda kareye yakın dikdörtgen planlı inşa edilen kilisenin duvar kalınlığı yaklaşık 0,50 metredir. Batıda 5,50 metre, kuzey ve güneyde 5,80 metre, doğuda 5,30 metre uzunluktadır. Boyutlarından da anlaşılacağı üzere tek nefli kilisenin dışta çift yüzlü kırma çatısı, kiremitle kaplıdır.\n"
    },
    "II. Mihail": {
        "first_paragraph": "II. Mihail Amoriyalı (Yunanca: Μιχαήλ Β, Mikhaēl II) (d. yak. 770 - ö. 2 Ekim 829) 820- 2 Ekim 829 döneminde Bizans imparatoru. Konuşmasında pürüzlü olduğu için  bazen Kekeme anlamına gelen Traulos (Τραυλός) veya Psellos (Ψηλλος) veya Latince Psellus olarak da adlandırılmıştır.\n"
    },
    "Mihail Lahanodrakon": {
        "first_paragraph": "Mihail Lahanodrakon (Grekçe: Μιχαήλ Λαχανοδράκων), 8. yüzyılda yaşayan Bizanslı kumandan. V. Konstantinos devrinde Thrakesion strategosu olan Lahanodrakon Bizans ikonoklazmının ateşli bir destekçisi olarak öne çıkmış ve ikonofillere karşı takındığı sert tavır ile tanınmıştır.[1]\n"
    },
    "I. Nikiforos (patrik)": {
        "first_paragraph": "I. Nikeforos (Yunanca: Νικηφόρος Α΄), 806 ile 815 yılları arasında Rum Ortodoks Patrikhanesi, 268. patriği olarak görev yapmıştır.\n"
    },
    "Nikomedyalı Teofilakt": {
        "first_paragraph": "Nikomedialı Teofilakt, (765 - 845, Muğla) Bizanslı bir episkopos. Anadolu’nun Bizans İmparatorluğuna ait topraklarında doğmuş ve sürgünde yine Anadolu’nun Karya bölgesindeki (günümüzde Muğla’nın kuzeyi) Strobilos kalesinde vefat etmiştir.[1] Manastır ve Kilise Yapıcı ya da İman savuncusu (Apolojet) Theofilakt olarak da tanınır. Ortodoks Kilisesi’nde Mart ayının 8’inde anılır\n"
    },
    "Ortodoksluğun Zaferi": {
        "first_paragraph": "Ortodoksluğun Zaferi, Bizans ikonoklazmının sona ermesinin kutlandığı Ortodoksluk Bayramı'nın simgesi olan ikona.[1] Bu konunun işlendiği en eski ikona olan Ortodoksluğun Zaferi, Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'te boyanmış olup 37.8 cm yüksekliğinde, 31.4 cm genişliğinde ve 5.3 cm derinliğindedir.[2] 1988 yılında Britanya Müzesi tarafından satın alınan ikona günümüzde de bu müzenin Ulusal İkona Koleksiyonu'nda bulunmaktadır.[2]\n"
    },
    "Ortodoksluk Bayramı": {
        "first_paragraph": "Bazı Otosefali Kiliseler tarafından \"de jure\" olarak tanınan Otosefali Kiliseler:\n"
    },
    "IV. Pavlos": {
        "first_paragraph": "IV. Pavlos (Yunanca: Παύλος Δ΄), 780 ile 784 yılları arasında Rum Ortodoks patriği.\n"
    },
    "Pelekete manastırı (Tirilye)": {
        "first_paragraph": "Pelekete Manastırı (Hagios Ioannes Theologos veya Aya Yani Manastırı olarak da bilinir) Tirilye’deki Rum kiliselerden birisidir. 709 yılında kurulduğu ve 1922 yılına kadar faaliyet gösterdiği bilinen manastırın günümüze yıkılmış kilisesi ve duvar kalıntıları ulaşmıştır.[1]\n"
    },
    "Sakkudionlu Plato": {
        "first_paragraph": "Sakkudionlu Plato, (735 olasılıkla Konstantinopolis –  4 Nisan 814, Konstantinopolis) 759 yılında keşiş olan Bizanslı memur. Yortusu 4 Nisandır.[1]\n"
    },
    "Sergios Nikitiatis": {
        "first_paragraph": "Sergios Nikitiatis (Yunanca: Σέργιος Νικητιάτης, fl. y. 843)\nÜst düzey bir Bizans yetkilisi ve Frigya Hanedanı üyesidir. \"Ortodoksluk Bayramı\" denilen ikonaların yeniden canlandırılmasındaki rolü nedeniyle Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir, yortusu 28 Haziran'dır.[1][2]\n"
    },
    "Stefanos (aziz)": {
        "first_paragraph": "Stefanos (Grekçe: Στέφανος ὁ νέος, Stefanos o Neos), Bizanslı Hristiyan keşiş, şehit ve aziz. V. Konstantinos döneminde ikonoklazma karşı hareket içerisinde bulunmuş ve bu nedenle 764 ya da 765 yılında infaz edilmiştir. 28 Ekim günü Doğu Hristiyanlığında kendisine adanmış olup otobiyografik eseri Vita Stephani Iunioris dönemin temel kaynaklarından sayılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Tarasios": {
        "first_paragraph": "Tarasios (Yunanca: Ταράσιος), 25 Aralık 784 ile 25 Şubat 806 tarihleri arasında Rum Ortodoks patriği.\n"
    },
    "Theofilos": {
        "first_paragraph": "Theofilos (Yunanca: Θεόφιλος) (d. 813 - ö. 20 Ocak 842), 2 Ekim 829-20 Ocak 842 arasında Bizans imparatoru olmuştur. Frigya Hanedanı imparatorlarından ikincisi idi.\n"
    },
    "Theodora (Theofilos'un eşi)": {
        "first_paragraph": "Theodora[a] (Yunanca: Θεοδώρα, y. 815 - 867'den sonra), bazen Ermeni Theodora[7][8] veya Kutsanmış Theodora[9] olarak anılır, 830'dan 842'ye kadar Bizans imparatoru Theofilos'un eşi ve Theofilos'un ölümünden sonra 842'den 856'ya kadar çiftin küçük oğlu III. Mihail'in naibi olarak Bizans imparatoriçesiydi. Bazen, sadece bir naipten ziyade, aslında kendi başına hüküm süren bir imparatoriçe olarak kabul edilir.[b]  Theodora, Doğu Ortodoks Kilisesi'nde aziz olarak tanınan ikinci Bizans ikonoklazmına (814-843) son vermesiyle ünlüdür. Hükümdarlığı Sicilya'nın çoğunun kaybedilmesine ve Girit'in geri alınamamasına rağmen, Theodora'nın dış politikası bunun dışında oldukça başarılıydı; 856'da Bizans İmparatorluğu hem Bulgar İmparatorluğu hem de Abbasi Halifeliği üzerinde üstünlük elde etmiş, Mora Yarımadası'deki Slav kabileleri haraç ödemek zorunda kalmıştır. Hem de bunları imparatorluk altın rezervini düşürmeden başarmıştır.\n"
    },
    "Theodoros ve Theofanis": {
        "first_paragraph": "Theodoros ve Theofanis, Bizans ikonoklazmının ikinci döneminde ikonoklazma karşı argümanları ile tanınan Kudüslü kardeşler. Theofilos devrinde alınlarına kızgın demirle hakaret dolu ikonoklast mısralar dağlandığından dolayı \"yazılmış\" anlamına gelen graptoi lakabıyla bilinirler.[1]\n"
    },
    "I. Theodotos": {
        "first_paragraph": "I. Theodotos (Yunanca: Θεόδοτος Α΄ Κασσιτεράς, Theodotos I Kasiteras), 1 Nisan 815 ile Ocak 821 tarihleri arasında Rum Ortodoks Patrikhanesi patriği.\n"
    },
    "Üçayak Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Üçayak Kilisesi, 10. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen, Kırşehir'in 30 kilometre kuzeyinde yer alan çift kubbeli ve tamamen tuğladan yapılmış Doğu Roma İmparatorluğu kilisesi. Çevresindeki antik yerleşim yerlerinden oldukça izole ve başka hiçbir tarihi eser kalıntısı barındırmayışı açısından benzersiz bir kilisedir. Günümüzde kolonları hariç bütün kısımları yıkılmıştır.\n"
    },
    "V. Konstantinos": {
        "first_paragraph": "V. Konstantinos (Grekçe: Κωνσταντῖνος Ε΄, Konstantinos V; 718-775), 741'den 775'teki ölümüne dek hüküm süren Bizans imparatoru. Araplar ve Bulgarlara karşı olan başarılı seferleri ile bilinmektedir. Saltanatı ikonoklazmın en sert uygulandığı dönemdir ve bu nedenle vaftiz edilirken kutsal suya pislediği yönünde olan inanca uygun olarak ikonofiller arasında \"gübreleyen\" anlamına gelen \"kopronimos\" lakabı ile anılmıştır.\n"
    },
    "Zelve": {
        "first_paragraph": "Avanos'a 5 km, Paşabağları'na 1 km uzaklıktaki Zelve, Aktepe'nin dik ve kuzey yamaçlarında kurulmuştur. Üç vadiden oluşan Zelve Ören Yeri, peribacalarının en yoğun olduğu yerdir. Vadideki peribacaları sivri uçlu ve geniş gövdelidir.\n"
    },
    "Demir Muhafızlar": {
        "first_paragraph": "Demir Muhafızlar (Garda de Fier), 1927'den II. Dünya Savaşı'nın erken dönemlerine kadar Romanya'daki aşırı milliyetçi, kökten dinci, aşırı sağcı, anti-semitist, faşist bir harekete ve de siyasi partiye verilen isimdir.\n"
    },
    "Faşist yönetim altında Romanya Krallığı": {
        "first_paragraph": "Romanya Krallığı, iki farklı parti tarafından yönetilen iki ayrı rejimden oluşan toplam altı ay boyunca Faşist yönetim altında kaldı. Önce Aralık 1937 ile Şubat 1938 arasında Ulusal Hristiyan Parti vardı, ardından Eylül 1940 ile Ocak 1941 arasında Demir Muhafızlar vardı. 1938'den 1940'a kadar tek yasal parti olan Ulusal Rönesans Cephesi de diktatör Ion gibi faşist olarak anıldı.\n"
    },
    "Imnul Eroilor Moţa-Marin": {
        "first_paragraph": "Imnul Eroilor Moţa-Marin (anlam: \"Kahramanlar Moţa ve Marin'in ilâhi\"), Romanya'nın faşist örgütü Demir Muhafızlar'ın popüler şarkılarından biri.\n"
    },
    "Neolejyonerlik": {
        "first_paragraph": "Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı  •\nUlusal Faşist Parti  •\nBüyük Faşizm Konseyi  •\nCumhuriyetçi Faşist Parti •\nAlman İşçi Partisi  •\nNasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi  •\nUstaşa  •\nDemir Muhafızlar  •\nBritanya Faşistler Birliği  •\nOk Haç Partisi\n"
    },
    "Ulusal Lejyoner Devleti": {
        "first_paragraph": "Ulusal Lejyoner Devleti (Rumence: Statul Național Legionar), Romanya'yı 14 Eylül 1940'tan 14 Şubat 1941'de resmen dağılmasına kadar beş ay boyunca yöneten totaliter faşist bir rejimdi. Rejim, Rumen aşırı milliyetçi, antisemitik ve anti-komünist örgüt Demir Muhafızlarla ortaklaşa General Ion Antonescu tarafından yönetiliyordu. Demir Muhafızlar, 28 Haziran 1940'tan beri Romanya Hükümeti'nde yer almasına rağmen, 14 Eylül'de egemenliği ele geçirerek Ulusal Lejyoner Devleti'nin ilanına yol açtı.[1]\n"
    },
    "Almanya Hristiyan Demokrat Birliği": {
        "first_paragraph": "Almanya Hristiyan Demokrat Birliği (kısaca CDU, Almanca: Christlich Demokratische Union Deutschlands), Hristiyan demokrat[2][3] ve liberal muhafazakâr görüşte[4], merkez sağ pozisyonda[5][6][7][8][9] bir Alman siyasi partisidir. Genel başkanı Friedrich Merz'tir.\n"
    },
    "Avusturya Halk Partisi": {
        "first_paragraph": "Avusturya Halk Partisi (Almanca Österreichische Volkspartei; kısaca ÖVP), Katolik çizgisi ile Avusturyalı muhafazakâr ve liberal bir siyasi partidir. 630.000 üyesi ile ülkenin büyük partileri arasındadır.\n"
    },
    "Cumhuriyetçi Halk Hareketi": {
        "first_paragraph": "Cumhuriyetçi Halk Hareketi (fr. Mouvement républicain populaire (MRP)) Hristiyan Demokrat merkezci eski bir Fransız siyasi partisidir. Hristiyan Demokrat direnişçiler tarafından sağ-sol çatışmasını aşmak amacıyla General Charles de Gaulle'e sadık olarak kurulmuştur.\n"
    },
    "Fransız Demokrasisi için Birlik": {
        "first_paragraph": "Fransız Demokrasisi için Birlik (Fransızca: Union pour la Démocratie Française, UDF) Fransa'da eski merkez siyasi partidir.\n"
    },
    "Hırvat Demokrat Birliği": {
        "first_paragraph": "Hırvat Demokrat Birliği (Hırvatça: Hrvatska demokratska zajednica, HDZ), Hırvatistan'da merkez sağ bir siyasi partidir.[2] Parti, merkez sol Sosyal Demokrat Parti (SDP) ile birlikte Hırvatistan'daki iki büyük çağdaş siyasi partiden biridir. Parti, 55 sandalyeyle Sabor'daki en büyük partidir[3] ve aynı zamanda Avrupa Halk Partisi (EPP) üyesidir.[4]\n"
    },
    "Hristiyan Demokratlar (Finlandiya)": {
        "first_paragraph": "Hristiyan Demokratlar (Fince: Kristillisdemokraatit, KD; İsveççe: Kristdemokraterna), Finlandiya'da Hristiyan demokrat bir siyasi partidir.\n"
    },
    "Hristiyan Sosyal Birliği": {
        "first_paragraph": "Hristiyan Sosyal Birliği (kısaca CSU), Almanya'da bir siyasi parti. CDU'nun kardeş partisi olan CSU, güneydeki Bavyera eyâletinde faaliyet gösteriyor.\n"
    },
    "Katalonya Demokratik Birliği": {
        "first_paragraph": "Katalonya Demokratik Birliği (Katalanca: Unió Democràtica de Catalunya, UDC; Katalanca telaffuz: [uniˈo ðəmuˈkɾatikə ðə kətəˈɫuɲə]), İspanya'nın Katalonya Özerk Bölgesi'ndeki bölgeselci ve Hristiyan demokrat bir siyasi partiydi.\n"
    },
    "Lübnan Kuvvetleri": {
        "first_paragraph": "Lübnan Kuvvetleri (Arapça: االقوات اللبنانية‎‎‎‎, El-Kuvvet El-Lübnaniye), Lübnan'da bulunan bir siyasi partidir. Parti ilk olarak 1976 yılında Lübnan İç Savaşı'nda Hristiyan bir milis gücü olarak kurulmuş olup savaş sırasında FKÖ ve Suriye Ordusu'na karşı savaşmıştır. İç Savaş sona erdikten sonra parti Suriye etkisindeki hükûmet tarafından yasaklandı. 2005 Sedir Devrimi'nin ardından tekrar siyasi bir güç olarak dönmüştür.\n"
    },
    "Özgürlük Halkı": {
        "first_paragraph": "Özgürlük Halkı (İtalyanca: Il Popolo della Libertà, PdL), İtalya'da merkez sağ siyasi parti.\n"
    },
    "Sivil Platform": {
        "first_paragraph": "Sivil Platform (Lehçe: Platforma Obywatelska, PO), Polonya'da merkez sağ[3] bir siyasi partidir.\n"
    },
    "Sosyal Demokrat Parti (Portekiz)": {
        "first_paragraph": "Sosyal Demokrat Parti (Portekizce: Partido Social Democrata Portekizce telaffuz: [pɐɾˈtiðu susiˈaɫ dɨmuˈkɾatɐ]) Portekiz'deki liberal muhafazakâr[4][5] bir siyasi partidir. Yaygın olarak kısaltması baş harfleri olan PSD ile bilinir; Oy pusulasında ilk baştaki üç harfi partinin orijinal isminden gelen resmi PPD/PSD formunda görünmektedir.\n"
    },
    "Sosyal Demokratların Merkezi": {
        "first_paragraph": "Sosyal Demokratların Merkezi (Fransızca: Centre des démocrates sociaux, CDS) Hristiyan demokrasiyi benimseyen, merkez ve merkez sağ çizgideki siyasi partidir.\n"
    },
    "Sağlıklı Sırbistan": {
        "first_paragraph": "Sağlıklı Sırbistan (Sırpça: Здрава Србија, Latin alfabesi: Zdrava Srbija) 2017 yılında Čajetina Belediye Başkanı Milan Stamatović tarafından kurulan bölgesel bir Sırp partisidir. Sırbistan Demokrat Partisi'nden ayrıldıktan ve Sırp Halkı'nın Partisi Başkanı Nenad Popović ile Popović'in iktidar partisinin lideri Aleksandar Vučić'in 2017 Sırp Cumhurbaşkanlığı seçimindeki adaylığına verdiği destek konusunda yaşanan anlaşmazlıklardan sonra Milan Stamatović Cumhurbaşkanı için kendisi aday olmaya karar verdi. Destekçileriyle birlikte, kendisini aday gösteren \"Sağlıklı Sırbistan İçin\" Vatandaş İnisiyatifini kurdu.[1] Stamatović Sırbistan'daki genel oyların %1,15'ini aldı, ancak memleketi Čajetina'da oyların % 61,23'ünü kazanması onu kendi siyasi partisini kurmaya teşvik etti.[2]\n"
    },
    "Hristiyan Demokrasi (İtalya)": {
        "first_paragraph": "Hristiyan Demokrasi (İtalyanca: Democrazia Cristiana), İtalya'da faaliyet göstermiş eski bir siyasi partidir. Ocak 1994'te feshedildi ve İtalyan Halk Partisi adını aldı.[5]\n"
    },
    "Hristiyan Sosyal Halk Hizmeti": {
        "first_paragraph": "Hristiyan Sosyal Halk Hizmeti (Almanca: Christlich-Sozialer Volksdienst, kısaltması CSVD) Weimar Cumhuriyeti'nde Protestan muhafazakâr bir siyasi partiydi.\n"
    },
    "Hristiyan-Ulusal Köylü ve Çiftçi Partisi": {
        "first_paragraph": "Hristiyan-Ulusal Köylü ve Çiftçi Partisi (Almanca: Christlich-Nationale Bauern- und Landvolkpartei veya CNBL) Weimar Almanyası'nın tarımcı bir siyasi partisiydi. Parti 1928 yılında Alman Ulusal Halk Partisi'nden (DNVP) gelişmiştir.\n"
    },
    "Bask Milliyetçi Partisi": {
        "first_paragraph": "Bask Milliyetçi Partisi (Baskça: Euzko Alderdi Jeltzalea, EAJ; İspanyolca: Partido Nacionalista Vasco, PNV; Fransızca: Parti Nationaliste Basque, PNB) İspanya'nın Bask Özerk Bölgesi'ndeki Bask milliyetçisi ve Hristiyan demokrat bir siyasi partidir.\n"
    },
    "Forza Italia": {
        "first_paragraph": "Forza Italia[nb 1] (FI ; \"İleri İtalya\"[1][2][3][4][5][6] veya \"Haydi İleri İtalya\",[7][8][9][10]), İtalya'da liberal-muhafazakar,[11][12][13] Hristiyan-demokratik,[14][15][16] liberal[14][17][18][19] sosyal demokratik ve popülist[19] eğilimleri olan merkez sağ siyasi partiydi. Lideri, dört kez İtalya Başbakanı olan Silvio Berlusconi idi.\n"
    },
    "Halk Partisi (İspanya)": {
        "first_paragraph": "Halk Partisi (İspanyolca: Partido Popular, PP), İspanya'daki muhafazakâr[4][17] ve Hristiyan demokrat[18][19] bir siyasî partidir. İspanya siyasetindeki dört büyük siyasi partiden biridir.\n"
    },
    "Hristiyan Demokratik Halk Partisi": {
        "first_paragraph": "Hristiyan Demokratik Halk Partisi (Macarca: Kereszténydemokrata Néppárt, KDNP) Macaristan'da Hristiyan sağcı bir siyasi partidir. Resmi olarak iktidar partisi Fidesz'in koalisyon ortağıdır, ancak gerçekte Fidesz'in[6][7] uydu partisidir ve 1998'den beri tek başına parlamentoya girememiştir. Koalisyondan önceki çok sayıda seçimde, oyların %5'i olan seçim barajını geçememişlerdi. Fidesz olmadan desteği ölçülemez[8][9][10] ve önde gelen bir Fidesz siyasetçisi olan János Lázár bile Fidesz hükûmetini bir koalisyon hükûmeti olarak görmediğini belirtti.[11]\n"
    },
    "Hristiyan Nasyonal Sosyalist Cephesi": {
        "first_paragraph": "Hristiyan Nasyonal Sosyalist Cephesi (Macarca: Keresztény Nemzeti Szocialista Front, KNSZF) 1930'ların sonlarında Macaristan'da aşırı sağcı bir siyasi partiydi.\n"
    },
    "Hristiyan Sosyal Halk Partisi": {
        "first_paragraph": "Hristiyan Sosyal Halk Partisi, Lüksemburg'da uzun yıllar iktidar olan bir siyasi partidir.\n"
    },
    "Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi": {
        "first_paragraph": "Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi (Litvanca: Lietuvos krikščionių demokratų partija, LKDP)  Litvanya'daki bir Hristiyan demokratik [1] siyasi partisiydi .\n"
    },
    "Milliyetçi Parti (Malta)": {
        "first_paragraph": "Milliyetçi Parti (Maltaca: Partit Nazzjonalista, PN), Malta'da Hristiyan demokratik,[3][4] muhafazakâr[3] bir siyasî partidir.\n"
    },
    "Slovak Halk Partisi": {
        "first_paragraph": "Slovak Halk Partisi (Slovakça:Hlinkova slovenská ľudová strana) Hlinka Partisi olarak da bilinir. Parti aşırı sağcı, Klerikal faşist, Katolik dincisi bir partiydi.\n"
    },
    "Sloven Halk Partisi": {
        "first_paragraph": "Sloven Halk Partisi (Slovence: Slovenska ljudska stranka, Slovence telaffuz: [slɔˈʋèːnska ˈljúːtska ˈstráːŋka], Slovence kısaltması SLS Slovence telaffuz: [ɛsɛlˈɛ́(ː)s])[10] Slovenya'da muhafazakar,[3] tarımcı,[3][11] Hristiyan-demokrat[7][8] bir siyasi partidir. Yugoslavya'nın ilk demokratik siyasi örgütü olarak 1988 yılında Sloven Köylü Birliği adı altında kurulan örgüt, 1992 yılında adını Sloven Halk Partisi olarak değiştirmiştir. 15 Nisan 2000'de Sloven Hristiyan Demokratlarla birleşerek SLS+SKD Sloven Halk Partisi'ni kurdu ve 2001'de adını Sloven Halk Partisi olarak değiştirdi.\n"
    },
    "Ulusal Hareket Partisi": {
        "first_paragraph": "Ulusal Hareket Partisi (İspanyolca: Partido Acción Nacional, PAN), Meksika'da muhafazakâr bir siyasi partidir.\n"
    },
    "Yeni Slovenya": {
        "first_paragraph": "Yeni Slovenya - Hristiyan Demokratlar (Slovence: Nova Slovenija – Krščanski demokrati, NSi) Slovenya'da Hristiyan-demokratik,[4][6] muhafazakar[4] bir siyasi partidir. 2018'den beri Matej Tonin tarafından yönetiliyor. Parti, birleşik Sloven Halk Partisi ve Sloven Hristiyan Demokratlar'ın bölünmesinin ardından 4 Ağustos 2000'de kuruldu. NSi, Avrupa Halk Partisi'nin (EPP) bir üyesidir ve Avrupa Parlamentosu'ndaki üyesi Ljudmila Novak, EPP Grubu ile birlikte yer almaktadır. NSi, 3 Haziran 2018'de yapılan 2018 Slovenya parlamento seçimlerinde oyların %7,16'sını alarak Ulusal Meclis'te 7 sandalye kazandı.[7]\n"
    },
    "Fazilet Partisi": {
        "first_paragraph": "Fazilet Partisi (kısaca FP), Millî Görüş'ü benimseyen Refah Partisinin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasına az bir zaman kala İsmail Alptekin başkanlığında kurulan siyasi çatısı. Daha sonra Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'ın iddiaları Anayasa Mahkemesince haklı bulundu ve parti kapatıldı.[2]\n"
    },
    "2012 Kıbrıs terör komplosu": {
        "first_paragraph": "7 Temmuz 2012'de yerel makamlar, Güney Kıbrıs'ın Limasol kentinde Lübnan doğumlu İsveç vatandaşı Hossam Yaakoub'u tutukladı. Yaakoub, adadaki İsrailli turistlerin faaliyetlerini denetlemekle görevlendirilen Şii İslami militan grup Hizbullah'ın bir üyesi olduğunu itiraf etti. İsrail olayı terör saldırısı girişimi olarak kınadı.\n"
    },
    "Ghazi Nasr Al-Din": {
        "first_paragraph": "Ghazi Nasr Al-Din, Suriye Şam'daki Venezuela Büyükelçiliği'nin Sorumluları olarak görev yapan ve Hizbullah'a yardım etmekle suçlanan Lübnanlı bir Venezuelalıdır .\n"
    },
    "Hizbullah'ın dış ilişkileri": {
        "first_paragraph": "Hizbullah'ın bir Dış İlişkiler Birimi bulunmaktadır (Arapça: وحدة العلاقات الخارجية  romanize: Wahdat al-‘Ilāqāt al-khārijiyya) ve bir dizi yabancı ülke ve kuruluşla ilişkiler sürdürmektedir.[1] Bunlar bilhassa Şii devletler ve Filistin davasına bağlı olan Sünni gruplardır. Ancak grubun Orta Doğu dışında Latin Amerika [2]  ve Kuzey Kore gibi yerlerde de operasyonları olduğu öne sürülüyor.[3]\n"
    },
    "İmad Muğniye": {
        "first_paragraph": "İmad Fayiz Muğniye (Arapça: عماد فايز مغنية‎, 7 Kasım 1962-12 Şubat 2008), İslami Cihat Örgütü ile Hizbullah'ın en üst düzey kurucu üyelerinden biriydi. Hakkında bilgiler sınırlıdır ancak Hizbullah'ın askeri, istihbarat ve güvenlik aygıtlarının lideri olduğu tahmin edilmekteydi. Muğniye Avrupa Birliği ile FBI En Çok Aranan Teröristler listesinde yer almaktaydı.[1][2]\n"
    },
    "Naim Kasım": {
        "first_paragraph": "Naim Kasım (d. 1953, Arapça: نعیم قاسم), meşhur adıyla \"Şeyh Naim Kasım\", Lübnan'daki Hizbullah örgütünün Genel Sekreter Yardımcısı ve Lübnan'daki en etkileyici Şii şahsiyetlerinden biridir.\n"
    },
    "Muhammed Fneyş": {
        "first_paragraph": "Muhammed Fneyş (d. 2 Ekim 1953, Maarub) Lübnanlı Şii Hizbullah partisi mensubu siyasetçi ve bakan.\n"
    },
    "Trans World Airlines'ın 847 sefer sayılı uçuşu": {
        "first_paragraph": "Trans World Airlines Flight 847; Kahire'den San Diego'ya Atina, Roma, Boston ve Los Angeles durakları üzerinden giden bir uçuştu. 14 Haziran 1985 sabahı, 847 numaralı uçuş Atina'dan kalkıştan kısa bir süre sonra kaçırıldı.[1][2] Korsanlar İsrail'in gözaltındaki 700 Şii Müslüman'ın serbest bırakmasını talep ettiler ve uçağı tekrar tekrar Beyrut ve Cezayir'e götürdüler.[3] Daha sonra yapılan analizlere göre, Hizbullah militan grubunun üyeleri olarak kabul edildiler, ancak Hizbullah bu iddiayı reddetti.\n"
    },
    "Millî Selamet Partisi": {
        "first_paragraph": "Millî Selâmet Partisi (kısaca MSP), 1972 ile 1980 arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş İslâmcı bir siyasî parti. Millî Görüş Hareketi'nin ikinci partisidir.\n"
    },
    "Müslüman Kardeşler'in Mısır'daki tarihi": {
        "first_paragraph": "Müslüman Kardeşler, Hasan el-Benna tarafından İsmailiye, Mısır’da Mart 1928’de İslamcı bir dinsel, politik ve sosyal hareket olarak kuruldu.[1][2] Grup diğer nüfusu müslüman olan ülkelere de yayıldı, ancak en geniş veya en geniş olduğu düşünülen yapılanmalarından birisini Mısır'da, yıllar boyunca en kapsamlı, en iyi organize olmuş ve en disiplinli politik muhalefet yapılanmalarından birisi olarak kurdu.[3][4][5] 1948, 1954, 1965 yıllarında birbirini takip eden örgüt ve devlet arasında karşılıklı komplo ve suikast suçlamaları ile geçen yılların ardından 2011 yılı devrimi ile İhvan-ı Müslimin yasal olarak tanımlanan bir organizasyon haline geldi.[5] ve 30 Nisan 2011'de Özgürlük ve Adalet Partisi adı ile Mısır'da genel seçimlere katıldı.\n"
    },
    "Müslüman Kardeşler (Suriye)": {
        "first_paragraph": "Suriye Müslüman Kardeşleri (Arapça: الإخوان المسلمون في سوريا El-İhvan'ül Muslimun fi Suriya) İslamcı ideolojiye sahip Müslüman Kardeşler'in bir koludur.[2] Suriye'de bulunan Müslüman Kardeşler'in Mısır Kardeşleri ile zayıf bir bağı olduğu[3] ve grubun kuruluşunda kendisini ılımlı olarak ve en son manifestosu olan 2012 Nisan bildirgesinde amacını bireysel haklara saygıyı taahhüt eder ibaresi ile çoğulculuk ve demokrasiyi ilerletme olarak tanımladığı ve İslam kelimesine bir vurguda bulunmadığı belirtilir.[2][4] 1940 yılında kurulmuştur. Uzun yıllar özgür eylem veya faaliyet yapamamıştır. Suriye İç Savaşı başlayınca, Beşşar Esad yönetimine karşı muhaliflerin saflarına geçmiştir. Günümüzde başkanlığını Muhammed Riyad el-Şefik yapmaktadır. Merkezi Halep veya Humus'tadır.\n"
    },
    "Abdülmünim Ebu'l Futuh": {
        "first_paragraph": "Abdülmünim Ebu'l Futuh Abdülhadi (d. 15 Ekim 1951-Mısır), Mısırlı bir doktor ve siyasetçi.\n"
    },
    "Fethî Yeken": {
        "first_paragraph": "Fethî Yeken (d. 9 Şubat 1933 Trablusşam, Lübnan - ö. 13 Haziran 2009 Trablusşam), Lübnan merkezli  el-Cemâ'atü'l-İslâmiyye (Türkçe: İslâm Cemâ'ati) halk hareketinin ve Cebhetü'l-Ameli'l-İslâmî adlı siyasî partinin kurucusu, İslam âlimi, yazar ve siyâsetçi.[1]\n"
    },
    "Hasan el-Benna": {
        "first_paragraph": "Hasan b. Ahmed b. Abdurrahman el-Bennâ (14 Ekim 1906 - 12 Şubat 1949), Mısırlı siyasi aktivist ve dini lider. Müslüman Kardeşler adlı teşkilatının kurucusudur.[1] Aynı zamanda Müslüman aydın, düşünce adamı Tarık Ramazan'ın dedesidir.\n"
    },
    "Muhammed Bedi": {
        "first_paragraph": "Muhammed Bedî'[1] (Arapça: محمد بديع / ALA-LC: Muḥammad Badīʻ; d. 1943  Mısır) Müslüman Kardeşler Teşkilatı Rehberlik Konseyi Başkanı.\n"
    },
    "Muhammed Kutub": {
        "first_paragraph": "Muhammed Kutub (Arapça: محمد قطب;‎ 1919 - 2014), Mısırlı İslamcı yazar, akademisyen ve öğretmen. Ağabeyi Seyyid Kutub'ın Mısır hükûmeti tarafından idam edildikten sonra fikirlerinin destekçisi ve ilerleticisi olmuştur.[1][2]\n"
    },
    "Müslüman Kardeşler": {
        "first_paragraph": "Müslüman Kardeşler Cemiyeti (Arapça: جمعیة الإخوان المسلمين, Cem‘iyyetü'l-İhvânü'l-Müslimîn) ya da İhvânü'l-Müslimîn (Arapça: الإخوان المسلمون), Arap dünyasının en eski, en etkili ve en büyük İslami hareketi olmakla birlikte birçok Arap ülkesindeki en geniş siyasi muhalif örgütüdür.[1][2] Mısır'da 1928 yılında[3] İslam alimi ve okul öğretmeni olan Hasan el-Benna tarafından pan-İslamist, şeriatçı,[4] dinî-siyasi amaçlarla çalışan toplumsal hareket olarak kurulmuştur.[5][6][7][8]\n"
    },
    "Nahda Hareketi": {
        "first_paragraph": "Nahda Hareketi (Arapça: حركة النهضة‎ Ḥarakat an-Nahḍah; İngilizce: Ennahda Movement; Fransızca: Mouvement Ennahdha), Nahda Hareketi Partisi (Arapça: حزب النهضة‎ Ḥizb an-Nahḍah) ya da Ennahda, Yeniden Doğuş (Rönesans) Partisi olarak da bilinir. Tunus'taki ılımlı İslamcı siyasi partidir.\n"
    },
    "Suriye'deki İslamcı ayaklanma": {
        "first_paragraph": "\nSuriye'deki İslamcı ayaklanma, Müslüman Kardeşler'in 1976'da suikastlarla başlattığı, 1980 yılından 1982 yılında kadar ise bir dizi ayaklanma ile devam eden ayaklanmadır. Ayaklanma, Suriye'yi kontrol eden laik Baas Partisi'ne karşı çıkarıldı. İslamcılar sivillere, devlet görevlilerine ve askerlere yaptıkları saldırıların ardından ayaklanma çıkarmış ve 1982 Hama İslami Ayaklanması ile ayaklanma bastırılmıştı.[1]\n"
    },
    "Tevhid Tugayı": {
        "first_paragraph": "Liva'ut Tevhid veya Tevhid Tugayı Suriye İç Savaşı'nın ilk dönemlerinde Abdülkadir Salih tarafından 2012 yılında  kurulan muhalif silahlı örgüt. Katar tarafından finanse edildiği iddia edilen örgütün Müslüman Kardeşler ile bağlantıları vardır. Suriye Ulusal Koalisyonu ile ilk zamanlarda iyi ilişkiler geliştiren Tevhid Tugayı, SUK'un seküler,laik ve Batı yanlısı açıklama ve davranışlarının artmasıyla SUK ile ilişkileri kesmiş ve SUK karşıtı bildirgeye imza atarak devrim sonrası İslam Şeriatı kurallarının uygulanmasını savunmuştur. Tevhid Tugayı, Halep'te 2012-2014 arasında en etkili muhalif gruplardan biri olmuş ve Esad Rejimi'ne karşı başarılı operasyonları ile dikkat çekmiş,ayrıca diğer muhalif gruplar ile çatışmaktan çekinmiştir. 2014 yılında Kurucu lider Abdülkadir Salih'in hava saldırısında öldürülmesi sonucu grup büyük oranda dağılmıştır.\n"
    },
    "Ulusal Kongre Partisi (Sudan)": {
        "first_paragraph": "Ulusal Kongre Partisi (UKP; Arapça: المؤتمر الوطني, al-Mu'tamar al-Waṭanī), kuruluşundan Sudan Devrimi'ne kadar Sudan'da iç politikaya egemen olan büyük bir siyasi partiydi.\n"
    },
    "Saadet Partisi": {
        "first_paragraph": "Saadet Partisi, 20 Temmuz 2001 tarihinde Necmettin Erbakan ve Recai Kutan liderliklerinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren Millî Görüş çizgisindeki siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması \"SAADET\" şeklindedir. Simgesi hilal ve beş adet yıldızdır. TBMM'de 20 milletvekili ile Meclis Grubu bulunmaktadır. Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu'dur.\n"
    },
    "Güçlendirilmiş parlamenter sistem": {
        "first_paragraph": "Güçlendirilmiş parlamenter sistem[1] veya iyileştirilmiş ve güçlendirilmiş parlamenter sistem,[2] Türkiye'deki bazı siyasi partilerin (CHP, İYİ Parti, DEVA, Gelecek Partisi, SAADET ve DP) geliştirdiği, parlamenter sistemi ve yönetimde etkin olmayan sembolik cumhurbaşkanı makamını temel alan bir yönetim sistemidir.[3][4] Sembolik cumhurbaşkanlığı makamının yanında yetkili ve güçlü bir başbakan makamını esas alır.[5]\n"
    },
    "Millî İttifak": {
        "first_paragraph": "Millî İttifak, Türkiye'de Büyük Birlik Partisi'nin Haziran 2015 genel seçimlerine Saadet Partisi listelerinden girme kararı neticesiyle oluşan eski bir ittifaktır.[1] Adaylar arasında eski cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın oğlu Ahmet Özal gibi önceden tanınan kişiler de vardı.[2] Yaklaşık %36 civarında oy potansiyeli olduğunu belirten ittifak,[3] %2,06 oy alarak beşinci oldu.[4]\n"
    },
    "Saadet Partisi genel başkanları listesi": {
        "first_paragraph": "Saadet Partisi genel başkanları listesi, 20 Temmuz 2001'de kurulan Saadet Partisi'nin bugüne kadar genel başkanlığını yapmış kişilerin listesi.\n"
    },
    "Irak İslam Yüksek Konseyi": {
        "first_paragraph": "Irak İslam Yüksek Konseyi (Arapça:  المجلس الأعلى الإسلامي العراقي‎) veya eski adıyla Irak İslam Devrim Yüksek Konseyi Irak'ta faaliyet gösteren siyasi bir parti. Geleneksek destekçileri Şii görüşüne sahip çıkanlardır. Konseyin lideri 2003 yılı Ağustos ayında suikast sonucu öldürülene dek Ayetullah Muhammed Bekir el-Hakim'di. Ondan sonra kardeşi Abdül Aziz el-Hakim, onun ölümünden sonra ise Abdül Aziz el-Hakim'in oğlu Ammar el-Hakim konsey liderliğinde geçmiştir. Parti 2010 Irak parlamento seçimlerine dek Irak'taki en büyük ve etkili siyasi parti olmuştur.\n"
    },
    "Irak Ulusal İttifakı": {
        "first_paragraph": "Bedir Tugayı\nIrak'ta Hizbullah Hareketi\nSeyyid el-Suhada\nSedrist Hareket\nUlusal Reform Eğilimi\nİslami Erdem Partisi\nİslami Dava Partisi-Tanzim el-Dakli\nIrak Ulusal Kongresi\nIrak Aşiretleri Koalisyonu\nDayanışma Bloku\nAdalet ve Birlik Buluşması\nTürkmeneli Partisi\n"
    },
    "İslami Davet Partisi": {
        "first_paragraph": "İslami Davet Partisi veya İslami Çağrı Partisi (Arapça: حزب الدعوة الإسلامية Ḥizb Al-Daʿwa Al-Islāmiyya), Irak'taki siyasi partilerden biridir. Irak Yüksek İslam Konseyi ile birlikte Şii Birleşik Irak İttifakı'nın iki ana partisidir. Ocak 2005 Irak seçimlerinde ve daha uzun vadeli Aralık 2005 seçimlerinde mecliste çok sayıda sandalye kazandı. Parti, İran-Irak Savaşı sırasında ve İran Devrimi'nde Ayetullah Ruhullah Humeyni'yi destekledi. Hala İran ile olan ideolojik farklılıklara rağmen Tahran'dan mali destek almaktadır.[1]\n"
    },
    "Arnavutluk'taki Osmanlı camileri": {
        "first_paragraph": "Aşağıdaki liste modern Arnavutluk sınırları içinde bulunan Osmanlı camilerin bir listesi.\n"
    },
    "Bosna-Hersek'teki Osmanlı camileri listesi": {
        "first_paragraph": "Aşağıdaki liste modern Bosna-Hersek sınırları içinde bulunan Osmanlı camilerin bir listesi.\n"
    },
    "Dünyanın en büyük camileri listesi": {
        "first_paragraph": "Bu madde, ibadethaneler, avlular (sahın) ve revaklar gibi mevcut tüm namaz alanlarında en az 15.000 ibadet edeni barındırabilen, herhangi bir İslami okul veya şubeye ait, mevcut kapasiteye göre dünyanın dört bir yanından camileri listeler.\n"
    },
    "Fildişi Sahili'ndeki camiler listesi": {
        "first_paragraph": "Kuzey Fildişi Sahili'ndeki bir dizi cami, ilk olarak 14. yüzyılda Mali İmparatorluğu'nda görülen Sudan tarzında inşa edildi.[1] \"Olağanüstü evrensel değerleri\" nedeniyle Dünya Mirası olarak listelenmesi önerildi.[2] 2021 yılında bu camiler Kuzey Fildişi Sahili'ndeki Sudan tarzı camiler adı altında Dünya Mirası olarak listelendi.[3]\n"
    },
    "İstanbul'daki camiler listesi": {
        "first_paragraph": "1453'ten yıkılışına kadar Osmanlı İmparatorluğu'na başkentlik yapmış İstanbul, 2020'de 3269 aktif cami bulunduruyordu[1].\n"
    },
    "Kuzey Fildişi Sahili'ndeki Sudan tarzı camiler": {
        "first_paragraph": "Kuzey Fildişi Sahili'ndeki Sudan tarzı camiler, Fildişi Sahili'nde yer alan bir dizi camidir. 2021 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelenmiştir.[1]\n"
    },
    "Kuzey Makedonya'daki Osmanlı camileri listesi": {
        "first_paragraph": "Aşağıdaki liste modern Kuzey Makedonya sınırları içinde bulunan Osmanlı camilerin bir listesi.\n"
    },
    "Şuşa'daki camilerin listesi": {
        "first_paragraph": "Şuşa'daki camilerin listesi - Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Şuşa şehrinde bulunan, şu anda var olan ve bir zamanlar var olan camilerin listesidir. Şuşa'nın kültürel mirasının bir parçasıdır. Şehirdeki ilk cami, Karabağ Hanlığı'nın ilk hükümdarı Penahali Han döneminde yaptırılan iki kapılı kamışdan bir camidir. 18. yüzyılın 60'lı yıllarının sonunda, şimdi Yukarı Gövher Ağa Camii olarak bilinen bu yere \"Kamış Camii\" inşa edildi.[1] 20. yüzyılın başında Şuşa'da 17 cami vardı.[2][3] Şehrin Azerbaycan kesiminde, şehrin 17 mahallesinin her birinde birer tane bulunuyorlardı.[2]\n"
    },
    "Tunus'taki camiler listesi": {
        "first_paragraph": "Tunus'taki camiler listesi, Tunus'ta bulunan camileri içerir. Diyanet İşleri Bakanlığı'nın Aralık 2015 verilerine göre Tunus genelinde 5.470 cami bulunmakta olup, bunların 4.299'u ulu cami ve 1.171'i küçük camidir.[1] Safakes şehri, 418 ulu cami ve 88 küçük cami ile en fazla camiye sahip kenttir.[2] Cerbe'de 20'si yer altı camisi olmak üzere 380 cami bulunmaktadır.[3]\n"
    },
    "Türkiye'deki ulu camiler listesi": {
        "first_paragraph": "Ulu cami veya câmi-i kebîr, bir Türk şehrinin en büyük Cuma camisine verilen bir isimdir. İsim, daha sonra inşa edilmiş olan camiler daha büyük olsa bile, genellikle uygulandığı ilk camiye özgü bir kullanımdır. Ulu cami bir şehrin en büyük camisi idi, vatandaşlar cuma namazlarını kılmak için bu camilerde toplanırdı, ancak günümüzde, bir şehirdeki Müslümanların cuma namazını kılmak için farklı camilerde toplanması yaygındır.\n"
    },
    "Yunanistan'daki eski camiler listesi": {
        "first_paragraph": "Bu liste, Yunanistan'daki eski camilerin bir listesidir. Bu liste Yunanistan'daki camileri (Arapça: مَسْجِد, Yunanca: Τζαμί) ve Müslümanlar için diğer ibadet alanlarını listeler. Listede Yunanistan'daki eski tarihi camilerin bazıları listelense de liste bu tarihi yapıların tamamını kapsamaz. Bu listedeki eski cami ifadesei, Yunanistan'da namaz için kullanılan herhangi bir Müslüman camisini (binası) veya alanını içermektedir, ancak tüm yapılar günümüzde özgün işlevinde kullanılmamaktadır. Yunanistan'da yer alan ve aktif olarak kullanılan camiler için Yunanistan'daki camilerin listesine bakınız.\n"
    },
    "Yunanistan'daki Osmanlı camileri listesi": {
        "first_paragraph": "Aşağıdaki liste modern Yunanistan Devleti sınırları içinde bulunan Osmanlı İmparatorluğu döneminden kalan camilerin bir listesi.\n"
    },
    "Adapa": {
        "first_paragraph": "Adapa, Adaba Mezopotamya mitolojisinde yaratılmış ilk insandır. Adapa Sümer kralları listesi'nde ulusun ilk lideri olarak geçer. Farklı biçimlerinde Oanes ve Alulim olarak da anıldığı olmuştur. Akadca'da ismi adamu, erkek insan anlamına gelir. Öykü tevrat anlatılarında yer alan yasak meyveden yiyen Âdem ile Havva'nın cennetten atılması öyküsü ile ilişkilendirilmektedir.[1]\n"
    },
    "Anu": {
        "first_paragraph": "Sümer mitolojisinde ve daha sonra Asur ve Babil mitolojilerinde, Anu (aynı zamanda An) gökyüzü tanrısı, cennetin tanrısı, takımyıldızların efendisi, tanrıların kralı olarak adlandırılır ve göksel katmanların en üstünde oturur. Suç işleyenleri yargılayacak güce sahip olduğuna ve kötülükleri yok etmek için asker olarak yıldızlar yarattığına inanılırdı. Anunnakunun (aynı zamanda Anunnaki olarak da anılır) babasıdır. Sanat eserlerinde bazen çakal olarak resmedilir. Çoğu zaman onun simgesi olarak kullanılan taç bir çift sığır ya da boğa boynuzu ile resmedilir.\n"
    },
    "Hubal": {
        "first_paragraph": "Hubal veya Hubel (Arapça: ‏هبل‎), Arabistan'da Mekke'de Kureyş kabilesinin hüküm sürdüğü sıralarda tapınılan, Arap putlarının en büyüğü[1] ve Kabe'nin baş tanrısıdır. Arabistan'ın en uzak yerlerinden insanlar O'nu ziyarete gelirlerdi.[2]\n"
    },
    "Şanlıurfa Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Şanlıurfa Ulu Camii, Türkiye'nin Şanlıurfa ilinin Eyyübiye ilçesinde yer almaktadır. İnşa tarihi bilinmeyen, \"Kızıl Kilise\" olarak adlandırılan eski bir kilisenin temelleri üzerine inşa edilmiştir.[1] Kitabesi bulunmayan yapının ilk inşa tarihi ve banisi bilinmemektedir. 1170-1175 yıllarında Zengiler tarafından yaptırıldığı tahmin edilmektedir.[1] Kitabelere göre Ulu Camii; 1684, 1779, 1780 ve 1870 yıllarında onarım görmüştür.[1]\n"
    },
    "Sultan Alaeddin Camii": {
        "first_paragraph": "Sultan Alâeddin Camii, 12. yüzyılda Ankara'da İç Kale’nin girişinde, Selçuklu meliki Muhyiddin Mesud tarafından yaptırılmış camidir.\n"
    },
    "Azize Meryem Bazilikası (Kraków)": {
        "first_paragraph": "Azize Meryem Bazilikası (Lehçe: Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Kościół Mariacki), Polonya'nın Kraków şehrinin Ana Meydan'ında yer alan tuğla Gotik bir kilisedir. Temelleri 13. yüzyılın başına tarihlenen kilise, 14. yüzyılda inşa edildi. Polonya'daki Gotik yapıların en iyi örneklerinden biridir. Kilisenin yüksekliği 80 metre olup sunağının arkasında yer alan ve Veit Stoss tarafından yapılan ahşap oyma eser dünyanın en büyük Gotik sunak arkası eseridir.\n"
    },
    "İmera Manastırı": {
        "first_paragraph": "İmera Manastırı veya Aziz John Prodromos Manastırı[1], Gümüşhane'nin Olucak köyünde yer alan bir manastırdır.[2] Yazılı kaynaklara göre 1350 yılında gotik tarzda inşa edilmiş olan manastır, 1859'da rahibe Roxane tarafından yenilenmiştir.[3]\n"
    },
    "Probota Manastırı": {
        "first_paragraph": "Probota Manastırı (Rumence: Mănăstirea Probota), Romanya'nın Suceava ili, Dolhasca kasabasında, Probota köyünde bulunan bir Rumen Ortodoks manastırıdır. 1530'da Peter IV Rareş tarafından inşa edilen manastır, Boğdan'daki Kiliseler Dünya Mirası Alanını oluşturan sekiz binadan biridir[1] ve ülkenin Kültür ve Din İşleri Bakanlığı tarafından tarihi bir anıt olarak listelenmiştir.[2]\n"
    },
    "İskender Baba Tekkesi": {
        "first_paragraph": "İskender Baba Tekkesi ya da Kaymakçı Tekkesi, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Ahmediye Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir tekkedir. Yeniçeri ağalarından Mehmet Efendi tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1544 yılında başlanan tekke, aynı sene ibadete açılmıştır.\n"
    },
    "Altın Tapınak": {
        "first_paragraph": "Harmandir Sahib yani Altın Tapınak[1][2] (Pencapça: ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ) veya Darbar Sahib[3] (Pencapça: ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ), Hindistan'ın Amritsar şehrinde bulunan Sih tapınağıdır. Halk arasında Altın Tapınak (ya da Tanrı'nın Tapınağı) olarak anılan tapınak Sih inancındaki en önemli ibadethane olduğu gibi, Sih gurudwaralarının da en eskilerinden biridir. \n"
    },
    "İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi": {
        "first_paragraph": "İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi (İngilizce: The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, kısaca LDS Church), yaygın bilinen adıyla Mormonluk, 6 Nisan 1830 tarihinde Joseph Smith, Jr. aracılığıyla ABD'nin New York eyaletinde kurulmuştur. Sonrasında kilise üyeleri gördükleri baskılardan dolayı Batı'ya göç etmişler ve Utah eyaletine gelmişlerdir. 24 Temmuz 1847 tarihinden itibaren ise Brigham Young öncülüğünde, günümüzde halen eyaletin başkenti konumundaki Salt Lake City kurulmaya başlanır. Günümüzde de Kilise'nin merkezi bu şehirde bulunmaktadır.\n"
    },
    "Ortaköy Camii (Silivri)": {
        "first_paragraph": "Ortaköy Tarihi Camii, eskiden Aziz Dimitri Kilisesi, İstanbul ili Silivri ilçesi Ortaköy Merkez Mahallesinde bulunmaktadır. Ne zaman inşa edildiği net olarak bilinmemekle birlikte camide bulunan kitabelerden 1796-1831 yılları aralığında bölgede yaşayan Rumlar tarafından Aziz Dimitrios Kilisesi olarak inşa edildiği anlaşılmaktadır.[1][2] Yaklaşık 90 yıl kilise olarak faaliyet gösteren yapı, 1924 yılındaki mübadele ile Rumeliden gelen Türklerin Ortaköy’e yerleşmesiyle ortaya çıkan cami ihtiyacı nedeniyle camiye çevrilmiştir.[3] Üzerine eklenen ahşap bir minare ile yeni cami yapılıncaya kadar yaklaşık 40 küsur yıl cami olarak kullanılan yapı, daha sonra karakol ve okul gibi çeşitli amaçlarla kullanılmıştır. Sonraları kendi kaderine bırakılan cami, bakımsızlıktan kısmen yıkılmıştır. 2008 yılında Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu kararıyla caminin restore edilerek tekrar faaliyete geçirilmesine karar verilmiştir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan restorasyon çalışmaları 2012 yılında tamamlanmış ve cami Ramazan ayında yeniden ibadete açılmıştır.[4]\n"
    },
    "Bet Hamidraş Hagadol": {
        "first_paragraph": "Bet Hamidraş Hagadol (İbranice: בֵּית הַמִּדְרָש הַגָּדוֹל, \"Büyük Çalışma Evi\"), Lower East Side, Manhattan, New York'ta bulunan 120 yıllık tarihi Ortodoks Yahudiliğin bulunduğu 60-64 Norfolk Street adresinde bulunan sinagogdur. Bu cemiyet, Doğu Avrupalı Yahudilerin New York'taki ve Rus Yahudilerinin ABD'deki ilk cemiyetidir.[4]\n"
    },
    "Dohány Sokağı Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Dohány Sokağı Sinagogu (Macarca: Dohány utcai zsinagóga/nagy zsinagóga, İbranice: בית הכנסת הגדול של בודפשט bet hakneset hagadol şel budapeşt) ya da diğer adlarıyla Büyük Sinagog veya Tabakgasse Sinagogu, Budapeşte'nin 7. idari bölgesi olan Erzsébetváros'ta yer almaktadır. Avrupa'nın en büyük[1] ve dünyanın beşinci büyük sinagogudur.[2] 3000 sandalyeli tapınak Neolog Yahudiliği'nin merkezidir.\n"
    },
    "Princes Road Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Princes Road Sinagogu, İngiltere'nin Liverpool şehrinde Toxteth'te bulunan, Liverpool Eski İbrani Cemaati'ne (Liverpool Old Hebrew Congregation) ait ibadethanedir. Sinagog, 1860'ların sonunda kuruldu, William James Audsley ve George Ashdown Audsley tarafından tasarlandı 2 Eylül 1874 tarihinde kutsandı. Princes Road Sinagogu, Büyük Britanya'daki Mağrip tarzının sinagog mimarisinin en güzel örneği olarak kabul edilmektedir.[1] Tasarımını taklit eden sinagogdan esinlenme örnekleri Sidney'e kadar uzamaktadır.\n"
    },
    "Altunizade Camii": {
        "first_paragraph": "Altunizade Camii ya da İsmail Zühtü Paşa Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Altunizade Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir. Altunizade İsmail Zühdü Paşa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1865 yılında başlanan cami, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1866 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.\n"
    },
    "Zagreb Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Zagreb Sinagogu (Hırvatça: Zagrebačka sinagoga) bugünkü Hırvatistan'ın başkenti Zagreb'teki Yahudiler'in 1867 yılında Avusturya İmparatorluğu'na bağlı Hırvatistan-Slavonya Krallığı'ndaki inşasından 1941'deki mihver yanlısı Hırvatistan Bağımsız Devleti'ndeki faşist otorite tarafından yıkılışına kadar merkezi ibadethanesi görevini görmüş yapı.\n"
    },
    "Hamidiye Camii (İzmir)": {
        "first_paragraph": "Hamidiye Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan ve adını banisi II. Abdülhamid'den alan camidir.\n"
    },
    "Şam Protokolü": {
        "first_paragraph": "Şam Protokolü, 23 Mayıs 1915'te İstanbul'daki Türk yetkililere danışma misyonu sırasında Şam'a yaptığı ikinci ziyarette Arap gizli toplumları el-Fatat ve Al-'Ahd tarafından Faysal bin Hüseyin'e verilen bir belgedir.\n"
    },
    "Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanması": {
        "first_paragraph": "Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanması (30 Ekim 1918 – 1 Kasım 1922), I. Dünya Savaşı'nı takiben Kasım 1918'de İstanbul'un Britanya, Fransa ve İtalya askerleri tarafından işgal edilmesinin ardından başlayan jeopolitik bir süreçti. Parçalanma, özellikle Osmanlı İmparatorluğu'nun Almanya ile ittifak kurmasının ardından yapılan Sykes-Picot Anlaşması gibi[1] İtilaf Devletleri'nin savaşın ilk safhalarında yaptığı birtakım anlaşamalar üzerinden planlanmıştı.[2] Eskiden Osmanlı İmparatorluğu'nu oluşturan büyük topraklar ve halklar, birkaç yeni devlete bölündü.[3] Osmanlı İmparatorluğu; jeopolitik, kültürel ve ideolojik yönden önde gelen İslam devletiydi. Osmanlı'nın savaşın ardından parçalanması, Britanya ve Fransa gibi Batılı güçlerin Orta Doğu'ya hâkim olmasına sebep oldu ve modern Arap dünyası ile Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasına yol açtı. Türk Ulusal Hareketi tarafından bu Batılı güçlere direnilse de, Osmanlı'nın ardıl devletleri kapsamında böylesi bir direniş II. Dünya Savaşı'nı takip eden hızlı dekolonizasyon sürecine kadar görülmedi.\n"
    },
    "St. Antuan Katolik Kilisesi (İzmir)": {
        "first_paragraph": "St. Antuan Katolik Kilisesi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir Katolik kilisesidir. Adını Padovalı Antonio'dan almaktadır.[1]\n"
    },
    "Meiji Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Meiji Tapınağı (Japonca: 明治神宮, romanize: Meiji Jingū), Japonya'nın başkenti Tokyo'nun Shibuya semtinde bulunan bir Şinto tapınağıdır. Tapınak İmparator Meiji ile İmparatoriçe Shōken'ın ruhlarına adanmıştır.[1][2] Tapınak imparatorun mezarı olmayıp mezar Kyoto'nun güneyindeki Fushimi semtinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Aziz Kırk Şehitler Kilisesi (Veliko Tırnovo)": {
        "first_paragraph": "Aziz Kırk Şehitler Kilisesi (Bulgarca: църква \"Св. Четиридесет мъченици\", tsarkva \"Sv. Chetirideset machenitsi\") İkinci Bulgar İmparatorluğu'nun eski başkenti olan Bulgaristan'ın Veliko Tırnovo kasabasında 1230 yılında inşa edilmiş bir Orta Çağ Doğu Ortodoks Kilisesi'dir.\n"
    },
    "Burmalı Minare Camii": {
        "first_paragraph": "Burmalı Minare Camii ya da diğer adlarıyla Ulu Camii ve Mahkeme Camii, Amasya ilinde yer alan tarihî mahiyette dinî yapı. Adını burmalı minaresinden alan cami bitişiğindeki Selçuklu kümbeti ve Osmanlı dönemi minaresi ile dikkat çekmektedir. 1237 yılında Anadolu Selçuklu Devleti hükümdarı II. Gıyâseddin Keyhüsrev zamanında Ferruh b. Selçuk tarafından yaptırılmıştır.\n"
    },
    "Ayasofya (Trabzon)": {
        "first_paragraph": "Ayasofya (resmî adıyla Ayasofya Camii)[2] ya da eskiden Ayasofya Kilisesi (Yunanca: Ἁγία Σοφία), Trabzon'un Fatih Mahallesi'nde bulunan tarihi yapı.\n"
    },
    "Zile Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Zile Ulu Camii (diğer adıyla Nasuh Paşa Camii), Türkiye'nin Tokat ilinin Zile ilçesinde yer alan bir camidir. Hicri 665 Miladi 1266 veya 1267 senesinde yaptırılmış, Nasuh Paşa'nın Zile voyvodalığı esnasında (1611-1614) sağladığı maddi yardımla onarılmıştır. Zaman içerisinde harap olan ilk yapı 1906 yılında yıktırılarak ikinci bir yapı yaptırılmıştır.[1]\n"
    },
    "Şarkikaraağaç Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Şarkikaraağaç Ulu Camii, Türkiye'nin Isparta ilinin Şarkikaraağaç ilçesinde yer alan bir camidir. 1282 yılında III. Alâeddin Keykubad döneminde Ömer bin Ali tarafından yaptırılmıştır. Zaman içinde tahrip olan cami 1456 yılında Fatih Sultan Mehmet'in emri ile tamir edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Manisa Mevlevihanesi": {
        "first_paragraph": "Manisa Mevlevihanesi, Türkiye'nin Manisa şehrinde yer alan eski bir mevlevihanedir. Günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Hamza Bey Camii (Bulgaristan)": {
        "first_paragraph": "Hamza Bey Camii (Bulgarca: Джамия на Хамза бей Djamiya na Hamza Bey) veya Eski Camii (Ески джамия Eski djamiya), 1408/09 yıllarında Emir Hamza Bey tarafından Bulgaristan'ın Eski Zağra şehrinde yaptırılan cami.\n"
    },
    "Aziz Polikarp Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Aziz Polikarp Kilisesi veya Saint Polycarpe Kilisesi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir Katolik kilisesidir. Adını on iki havariden biri olan Yuhanna'nın öğrencisi ve İzmir Psikoposu Polikarp'tan almaktadır.[1]\n"
    },
    "Nikkō Tōshō-gū": {
        "first_paragraph": "Nikkō Tōshō-gū (Japonca: 日光東照宮 Meiji Jingū), Japonya'nın Nikkō kentinde bulunan bir Şinto tapınağıdır. Tapınak, Tokugawa şogunluğunun kurucusu olan Tokugawa Ieyasu'ya ithaf edilmiştir. UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilen Nikkō Mabetleri ve Tapınakları'nın bir parçasıdır.\n"
    },
    "Santa Maria Katolik Kilisesi (Konak)": {
        "first_paragraph": "Santa Maria Katolik Kilisesi, İzmir'in Pasaport bölgesinde eski Frenk Mahallesinde bulunan kilise.\n"
    },
    "Algazi Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Algazi Sinagogu, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir sinagogdur. Kemeraltı'ndaki tarihî sinagoglardan biridir. Bet İsrael Sinagogu'nun ardından şehirdeki en büyük sinagogdur.[1]\n"
    },
    "Alâeddin Camii (Konya)": {
        "first_paragraph": "Alâeddin Camii, Konya'da Alâeddin Tepesi adlı höyüğün üstünde Anadolu Selçuklu Devleti devrinde şehrin ulu camisi olarak inşa ettirilmiş yapıdır.\n"
    },
    "Güneyli Baptist Toplumu": {
        "first_paragraph": "Güneyli Baptist Toplumu veya Güneyli Baptist Konvansiyonu (İngilizce Southern Baptist Convention), ABD merkezli, muhafazakâr ağırlıklı[1] bir Hristiyan mezhebidir. Güneyli ismi, mezhebin kurulduğu ve kökleştiği Güney ABD'den gelir. Mezhep, kuzeyli Baptistler ile kölelik sorunu dolayısıyla arasının açılması neticesinde ilk kez 1845'te Georgia'nın Augusta şehrinde bağımsız kilise olmuştur.\n"
    },
    "Merkez Sinagog": {
        "first_paragraph": "Merkez Sinagog (Avadat Hesed Cemiyeti), Manhattan New York'ta 652 Lexington Avenue ile 55th Street sokaklarının kesiştiği yerde bulunur. Moor stiliyle 1872'de inşa edilen ve Budapeşte'deki Dohany Sinagogu'nun bir kopyası olan sinagog[3] Moor İspanyası'ndaki Yahudi varlığının onuruna dikilmiştir.[1] Şehirde kesintisiz olarak en uzun süreyle kullanılan sinagogdur.[4][5]\n"
    },
    "Birinci Rumen-Amerikan cemiyeti": {
        "first_paragraph": "Birinci Rumen-Amerikan cemiyeti veya Şaarey Şomayim cemiyeti (İbranice: שַׁעֲרֵי שָׁמַיִם, \"Cennetin kapıları\"), 89-93 Rivington Street, Manhattan, New York'taki tarihi bir binada 100 yılı aşkın süreyle yer almış Ortodoks Yahudi cemiyetidir.\n"
    },
    "Altınoluk Merkez Camii": {
        "first_paragraph": "Altınoluk Merkez Camii, Balıkesir ilinin Edremit ilçesinde bulunan cami. Altınoluk'un eski yerleşim biriminde yer alan cami 1884 ya da 1885 yılında yaptırılmıştır.[1]\n"
    },
    "Terziler Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Terziler Sinagogu ya da Tofre Begadim Sinagogu (Almanca: Schneidertempel), İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan bir sinagogtur.[1] Galata semtinde, Özel Avusturya Sen Jorj Hastanesi'nin arkasında, Felek Sokağı üzerinde bulunmaktadır. Aşkenaz cemaati için kurulan sinagog, cemaatinin büyük ölçüde azalması nedeniyle 1960'larda kapatılmıştır. Bir süre kullanım dışı kalan sinagog, 1998 yılında bir sanat galerisi hâline getirilerek yeniden kullanılmaya başlanmıştır.[1]\n"
    },
    "Günahsız Gebelik Katedrali (Urumçi)": {
        "first_paragraph": "Günahsız Gebelik Katedrali (Çince: 圣母无染原罪堂; pinyin: Shèngmǔ Wú Rǎn Yuánzuì Táng) veya Urumçi Katedrali, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin başkenti Urumçi'de bulunan bir Roma Katolik katedralidir.[1][2] Katedral, 1930'da Papa Pius XI tarafından apostolik kısa Decet Romanum Pontificem tarafından yasal olarak bir misyon olarak kurulmuş olup Sincan apostolik vilayetinin ana kilisesidir. Günümüz statüsüne 1938 yılında kavuşmuştur.\n"
    },
    "Hacı Ahmed Camii (İstanbul)": {
        "first_paragraph": "Hacı Ahmed Camii ya da Hacı Ahmed Mescidi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki bir camidir.\n"
    },
    "Müslüman Reform Hareketi": {
        "first_paragraph": "Müslüman Reform Hareketi, barış, insan hakları ve laik değerler üzerinden İslam'da reform yapılmasını amaçlayan bir organizasyondur.\n"
    },
    "Kore Müslüman Federasyonu": {
        "first_paragraph": "Kore Müslüman Federasyonu 1967 yılında Güney Kore'de kurulan bir Müslüman kuruluşudur. KMF, Kore Müslüman Öğrenciler Birliği ve Kore İslam Kültürü Enstitüsü'nü yönetmektedir. Federasyon aynı zamanda Kuran eğitimi için bir medreseyi de destekliyor.[1]\n"
    },
    "Arap Camii": {
        "first_paragraph": "Arap Camii, Türkiye'nin İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesindeki Galata semtinde yer alan cami. Önceleri Aziz Paolo (San Paolo) veya Aziz Domeniko Kilisesi (San Domenico)[1] olarak bilinen ibadethane, 1453 yılında şehrin Osmanlı egemenliğine girmesinin ardından camiye çevrildi.\n"
    },
    "Cezeri Kasım Paşa Camii (Fatih)": {
        "first_paragraph": "Cezeri Kasım Paşa Camii İstanbul'un Fatih ilçesinin Cağaloğlu semtinde Cezeri Kasım Paşa tarafından yaptırılan camii.\n"
    },
    "Dünya Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Dünya Tapınağı (Çince: 地壇; pinyin: Dìtán), Çin'in başkenti Pekin'nde bulunan bir Taoist tapınağıdır. Tapınak, Pekin'in kuzeyinde Dongcheng semtinde Andingmen bölgesinde yer almaktadır. Ayrıca Yonghe Tapınağı'nın sadece birkaç yüz metre kuzeyinde yer almaktadır. 42,7 hektarlık alanıyla, Cennet Tapınağı'ndan sonra dört Pekin Tapınağı'dan ikinci büyük olanıdır.\n"
    },
    "Sinan Paşa Camii (Şam)": {
        "first_paragraph": "Sinan Paşa Külliyesi (Arapça: جامع السنانية Câmiet-ül Sinâniyye) ya da Sinan Paşa Camii, Suriye Cumhuriyeti'nin Şam kenti içinde bulunmakta olan tarihi bir Osmanlı Türk dinî yapısı. Sinaniye külliyesi 1590 M. senesinde Sultan'ın Suriye Valisi olarak hizmet etmiş ve Arnavutluk'tan gelmiş olan Koca Sinan Paşa tarafından inşa edildi. Sinaniye külliyesinin içinde tek kubbeli bir cami bulunmakta. Minaresi yeşil ve turkuvaz boyanlıdır.\n"
    },
    "Nebi Habil Camii": {
        "first_paragraph": "Nebi Habil Camii (Arapça: مسجد النبي هابيل), Suriye'de, Şam'ın batı dağlarında, Zabadani Vadisine yakın bir konumda bulunan ve Barada Nehri (Barada Vadisi) köylerine tepeden bakan bir konumda bulunan cami. Osmanlı Valisi Ahmed Paşa tarafından 1599 yılında inşa edilmiştir. Caminin içindeki bir lahitte dünyanın ilk insanlarından biri olarak kabul edilen Habil'in mezarının bulunduğu kabul edilir.[1] Hikâyeye göre, Habil, kardeşi Kabil tarafından öldürülmüştü ve dünyadaki ilk cinayet işlenmişti.[1]\n"
    },
    "Günahsız Gebelik Katedrali (Pekin)": {
        "first_paragraph": "Günahsız Gebelik Katedrali (Çince: 圣母无染原罪堂; pinyin: Shèngmǔ Wú Rǎn Yuánzuì Táng) veya Xuanwumen Kilisesi (宣武门天主堂 Xuānwǔmén Tiānzhǔtáng) ve Nantang (南堂; \"Güney Kilisesi\"), Çin'in başkenti Pekin'de bulunan bir Roma Katolik katedralidir. Katedral, Xicheng semtinde Pekin Finans Caddesi yakınında yer almaktadır. Katedralin orijinal binası 1605'te inşa edilmiş olup Pekin'deki en eski Katolik kilisesidir. Barok tarzındaki mevcut bina ise 1904'te tamamlanmıştır.[1]\n"
    },
    "Aslan Paşa Camii": {
        "first_paragraph": "Aslan Paşa Camii veya Aslanpaşa Câmiî (Yunanca: τζαμί Ασλάν Πασά Tzami Aslan Pasa, Arnavutça: Xhamia e Asllan Pashës), 17. yüzyılda bugünkü Yunanistan'ın Yanya şehrinde Tırhala sancak beyi Arslan Paşa tarafından yaptırılan külliyeye ait bir cami.[1]\n"
    },
    "Şeyh Lütfullah Camii": {
        "first_paragraph": "Şeyh Lütfullah Camii (Farsça: مسجد شيخ لطف الله) İsfahan, İran'da bulunmaktadır. Safevi hanedanı sırasında Şah Abbas tarafından 1615 yılında inşa ettirilmiştir. 1618 yılında tamamlanan cami, Safevi mimarisinin en bilinen örneklerinden biridir.[1]\n"
    },
    "Aziz Yusuf Kilisesi (Pekin)": {
        "first_paragraph": "Aziz Yusuf Kilisesi (Çince: 大圣若瑟堂; pinyin: Dìtán) veya Wangfujing Kilisesi (王府井天主堂 Wángfǔjǐng Tiānzhǔtáng) ve Dongtang (東堂; \"Doğu Kilisesi\"), Çin'in başkenti Pekin'de bulunan bir Roma Katolik katedralidir. Katedral, Dongcheng semtinde Wangfujing Caddesi üzerinde yer almaktadır.[1] Kilisenin inşaatı 1655 yılında Cizvit misyonerleri tarafından tamamlanmış olup mevcut yapı ise 1904 yılına kadar uzanmaktadır.\n"
    },
    "Beylerbeyi Camii": {
        "first_paragraph": "Beylerbeyi Cami ya da diğer bilinen adıyla Hamid-i Evvel Camii İstanbul'un Beylerbeyi semtinde bulunan 18. yüzyıl yapısı bir selatin camisidir.\n"
    },
    "Yeni Cami (Midilli)": {
        "first_paragraph": "Yeni Cami (Yunanca:Γενί Τζαμί) Yunanistan'ın Midilli adasında bulunan bir Osmanlı dönemi camisidir.\n"
    },
    "Nusretiye Camii": {
        "first_paragraph": "Nusretiye Camii, İstanbul'un Tophane semtinde bulunan 19. yüzyılda inşa edilmiş selatin camidir.  Halk arasında daha çok “Tophane Camii” olarak anılır.[1]\n"
    },
    "Stadttempel": {
        "first_paragraph": "Stadttempel  (Türkçe: Şehir Tapınağı), Seitenstettengasse Tapınağı olarak da adlandırılan, Avusturya'da bulunan Viyana şehrinin ana sinagogudur. Seitenstettengasse 4 adresinde, Innere Stadt 1. bölgesinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Yapıcıoğlu Camii": {
        "first_paragraph": "Yapıcıoğlu Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan ve bulunduğu Yapıcıoğlu semtine adını veren cami.\n"
    },
    "Hançerli Camii": {
        "first_paragraph": "Hançerli Camii, Samsun'un İlkadım ilçesinde bulunan tarihî cami. Aynı noktada bulunan ve Büyük Samsun Yangını'nda yok olan caminin yerine 1871 yılında Mehmed Reşid tarafından Bafralı mimar Şahbazzâde'ye yaptırılmıştır.\n"
    },
    "Pertevniyal Valide Sultan Camii": {
        "first_paragraph": "Pertevniyal Valide Sultan Camii, Sultan II. Mahmut'un eşi ve Sultan Abdülaziz'in annesi olan Pertevniyal Valide Sultan tarafından yaptırılan cami. Cami 1869-1871 yılları arasında inşa edildi. Planlarını Sarkis Balyan'ın çizdiği, hazırlanmasına Hagop Balyan'ın katıldığı da bilinmektedir. Mimarı Montani'dir. Çizim işlerinde, desinatör Osep çalışmıştır. Uygulama ve şantiye yönetimi için Bedros Kalfa ve duvarcı Ohannes ile dülger kolbaşısı Dimitri görevlendirilmiştir. Caminin, neogotik tasarımıyla klasik camilerden oldukça farklı bir mimarisi vardır. Devlet ileri gelenlerinin, din bilginlerinin, hocaların katılımıyla düzenlenen büyük bir törenle temeli atıldı. Pertevniyal Sultan temel atma töreninini meydanı görebilen bir evin penceresinden izledi. Tek şerefeli iki minaresi, Dolmabahçe Camii'nin minarelerinden daha geniş tutulmuştu. İç mekân bakımından da bu camiden daha genişti. Tek kubbesi yüksek, fakat küçüktür. Neogotik yüzey bezemeleri bu camiye ayrı bir güzellik kazandırır. Aynı bezeme zenginliği ve güzellik caminin iç kısımları için de geçerlidir. Altın yaldızla parlatılan mavi rengin egemen olduğu kalem işi süslemeler, iç mekanı baştan sona süslemektedir. Caminin Aksaray Meydanı'na bakan avlu kapısı, İstanbul'daki camiler için pek alışılmadık ve aynı zamanda da göz kamaştırıcıdır. Bu kapı Osmanlı taş oyma sanatının nadide ürünlerindendir. 1956-59 arasındaki Aksaray Meydanı düzenlenmesi esnasında sebil gibi camiye ait bazı unsurlar kaldırılmış veya yeri değiştirilmiştir. Caminin çevresindeki eserler bir çeşme, bir kütüphane ve Pertevniyal Sultan'ın kendisi için yaptırdığı türbeden oluşmaktadır. Kütüphanesi, Süleymaniye Kütüphanesi'ne taşınmıştır. Trafikten en çok etkilenen cami bu camidir. Caminin kahyası Hüseyin Bey cami masrafı olarak 7961 kese 396 kuruş 10 para harcamış; üç ayrı temel çukuruna olmakla 3225 lira temele gömülmüştür. (İstanbul, s.121)\n"
    },
    "Kutsal Kurtarıcı Kilisesi, Gümrü": {
        "first_paragraph": "Kutsal Kurtarıcı Kilisesi (Ermenice: Սուրբ Ամենափրկիչ Եկեղեցի), Ermenistan'ın Gümrü şehrinde 19. yüzyıldan kalma bir kilisedir. Gümrü'nün merkezindeki Vartanants Meydanı'nın güney tarafında yer alır. 1858 ve 1872 arasında inşa edilmiş ve 1873'te kutsanmıştır.[1]\n"
    },
    "Saatli Camii, Şuşa": {
        "first_paragraph": "Saatli Camii (Azerice: Saatlı məscidi) Şuşa'da yer alan bir camidir.[1][2][3]\n"
    },
    "Dublin Camii": {
        "first_paragraph": "Dublin Camii (İngilizce: Dublin Mosque), İrlanda'nın başkenti Dublin'de bulunan bir camidir. Cami, İrlanda İslam Vakfı'nın merkezidir.\n"
    },
    "Karaköy Camii": {
        "first_paragraph": "Karaköy Camii veya diğer adıyla Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii, 1903'te Karaköy Meydanı'nda Raimondo D'Aronco tarafından inşa edilen ve 1958 yılında yıkılan cami.\n"
    },
    "Karaköy Mescidi": {
        "first_paragraph": "Karaköy Camii veya Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii 1903 yılında Sultan II. Abdülhamit tarafından İtalyan mimar Raimondo D’Aronco’ya inşa ettirilmiştir. 1956’da dönemin Başbakanı Adnan Menderes tarafından başlatılan “İstanbul’da İmar Hareketi” kapsamında Karaköy Meydanı’ndaki tarihi caminin de yerinden sökülerek Kınalıada’da yeniden inşa edilmesine karar verildi; bu yüzden günümüzde, camii Karaköy Meydanı’ndaki yerinde bulunmamaktadır.[1]\n"
    },
    "Subotica Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Jakab ve Komor Meydanı Sinagogu, Sırbistan'ın Voyvodina özerk bölgesinin Subotica kentinde bulunan Macar Art Nouveau tarzında bir sinagog. 1901-1902 yıllarında Macaristan Krallığı (Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası) zamanında Marcell Komor ve Dezső Jakab'ın planları doğrultusunda daha küçük bir sinagogun yıkımıyla inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Cenne Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Cenne Ulu Camii, birçok mimar tarafından Sudani-Saheli mimari stilinin en muazzam eserlerinden biri olarak kabul edilen büyük kerpiç bina.[1] Cami, Mali'nin Bani Nehri sel ovasındaki Cenne şehrinde yer almaktadır. İlk cami 13. yüzyılda inşa edilmiştir, ama şimdiki yapı 1907'ye dayanır. Cenne halkının merkezidir ve Afrika'nın en meşhur yerlerindendir. \"Cenne Eski Kasabaları\" ile beraber 1988'de UNESCO tarafında Dünya Miras Listesine eklenmiştir. Rüzgar ve yağmurun aşındırdığı camiyi,  yerel halk her yıl yeniden çamurla sıvar ve bu da mantolama görevi görür.[2]\n"
    },
    "Mahmud Şevket Paşa Türbesi": {
        "first_paragraph": "Mahmut Şevket Paşa Türbesi İstanbul'un Şişli İlçesinde, Âbide-i Hürriyet Meydanı içerisinde, anıtın yaklaşık 40 m kuzeybatısına inşa edilmiştir. Son dönem Osmanlı sadrazamlarından Mahmut Şevket Paşa’nın şahadeti üzerine türbesinin, 31 Mart ayaklanmasında ölenlerin anısına yaptırılan Âbide-i Hürriyet Anıtı’nın hemen yakınında olması hükûmetçe kararlaştırılmış ve yapımı da Evkaf Nezareti Baş Mimarı Mimar Kemalettin Bey tarafından gerçekleştirilmiş, 1913 yılının sonlarına doğru da tamamlanmıştır[1]\n"
    },
    "Etimesgut Camii": {
        "first_paragraph": "Etimesgut Camii veya diğer adıyla Etimesgut Zırhlı Birlikler Camii[1]; Ankara'nın Etimesgut ilçesinde bulunan bir camidir. 1965 yılında inşaatı tamamlanan yapı, Türkiye'deki ilk modern tasarımlı camilerden biri olarak kabul edilir.[2]\n"
    },
    "Söğütlüçeşme Camii": {
        "first_paragraph": "Söğütlüçeşme Camii, Kadıköy'de bir cami. Kuşdili Camii de denir. İki minareli caminin temeli 27 Temmuz 1963’te atılmıştır.\n"
    },
    "Yoido Tam İncil Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Yoido Tam İncil Kilisesi (Korece: 여의도 순복음 교회, romanize: Yeouido Sunbogeum Gyohoe), Güney Kore'nin başkenti Seul'de bulunan bir Pentekostal kilisesidir. Kilise, Yeongdeungpo semtinde Yeouido mahallesinde yer almaktadır. Kilise, 1958 yılında David Yonggi Cho ve Choi Ja-shil tarafından kurulmuş olup günümüz başpapazı ise Young Hoon Lee'dir.[1]\n"
    },
    "Sultan Selahaddin Abdülaziz Camii": {
        "first_paragraph": "Sultan Selahaddin Abdülaziz Camii (Malayca: Masjid Sultan Salahuddin Abdul Aziz), Malezya'nın Shah Alam kentinde bulunan bir camidir. Adını Selangor Sultanı Selahaddanin Abdülaziz'den almaktadır. Ülkenin en büyük camisi ve Endonezya'daki İstiklal Camii'nden sonra Güneydoğu Asya'nın ikinci büyük camisidir. Caminin en ayırt edici özelliği geniş mavi ve gümüş kubbesidir. Caminin dört minaresi bulunmakta olup her biri köşesinde dikilmiştir[1] ve 142.3 metre yüksekliği ile II. Hasan Camii'nin ardından ikinci en yüksek minarelerdir.[2]\n"
    },
    "Atik Sava Camii": {
        "first_paragraph": "Atik Sava Camii (Boşnakça: Atik Savska džamija), Bosna Hersek'teki Brčko şehrinde cami. Atik Sava camisi, 1992'de Sırp Cumhuriyeti Ordusu makamları tarafından tamamen tahrip edildi. Yeniden inşa edildi ve resmen 2006'da açıldı.[1]\n"
    },
    "Azize Rahibe Teresa Katedrali": {
        "first_paragraph": "Azize Rahibe Teresa Katedrali (Arnavutça: Katedralja e së Shën Nënë Tereza në Prishtinë, Sırpça: Katedrala Majke Tereze u Prištini/Катедрала Мајке Терезе у Приштини), Kosova'nın Priştine şehrinde yer alan Katolik Kilisesi katedrali. 2007 yılında, Kosova Hükûmeti tarafından bina için planlar hazırlanmıştır.[1] Katedral Arnavut-Hint Katolik rahibe ve misyoner Rahibe Teresa'ya adanmıştır.\n"
    },
    "Kral İsa Heykeli": {
        "first_paragraph": "Kral İsa Heykeli (Lehçe: Pomnik Chrystusa Króla), Polonya'nın Świebodzin kentinde bulunan bir heykeldir. İnşası 6 Kasım 2010 tarihinde tamamlanmış olup 33 metre yüksekliğindedir ve 440 ton ağırlığındadır. Kaidesiyle birlikte toplam yüksekliği 52 metredir. Heykel, yükseklik bazında dünyadaki en yüksek İsa heykelidir. Projenin fikir sahibi Sylwester Zawadzki adında emekli bir rahiptir.[1]\n"
    },
    "Kutsal Melekler Kilisesi, Eçmiadzin": {
        "first_paragraph": "Kutsal Melekler Kilisesi (Ermenice: Սրբոց Հրեշտակապետաց եկեղեցի), Ermenistan'ın Eçmiadzin kentinde Kutsal Eçmiadzin Ana Makamı kompleksinin içinde bulunan ve Gevorkian Ruhban Okulu'na komşu olan kilise.[1]\n"
    },
    "Hatşepsut": {
        "first_paragraph": "Hatşepsut veya Hatçepsut; Antik Mısır'da 18. Hanedan döneminde hüküm sürmüş kadın firavun. Annesi Ahmose (Ahmos/Yahmos) babası I. Thutmose'dir (Tutmos/Akheperkhare).[1][2] Hatşepsut'un iktidarda bulunduğu zaman dilimi konusunda çeşitli görüşler vardır. Hepsinin ortak noktası kendisinin tek başına ülkesini yönetmiş ilk gerçek kadın yönetici olduğunu desteklemektedir. Bunlara göre, en erken MÖ 1503 yılında iktidara gelmiş ve en geç MÖ 1445 iktidarı son ermiştir.[2]\n"
    },
    "Nefertari": {
        "first_paragraph": "Kraliçe Nefertari (Nefertari Merytmut veya Mut-Nefertari) (yaklaşık olarak MÖ 1290 - MÖ 1254) II. Ramses'in Büyük Kraliyet Hanımı (veya baş eşi/hanımı). En yaygın bilinen Antik Mısır kraliçelerinden olan Nefertari'nin isminin anlamı \"Güzel Eş\"tir. Oldukça zengin bir şekilde süslenmiş olan mezarı, QV66, Kraliçeler Vadisi'ndeki en göz alıcı mezarlardan birisi olarak görülür. Mezarının yanı sıra, Ramses Ebu Simbel'deki kendi anıtının yanında Nefertari için de bir tapınak inşa etmiştir.\n"
    },
    "Hefaistos Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Hephaistos Tapınağı (Yunanca: Ναός Ηφαίστου Naos İfestu), Yunanistan'ın başkenti Atina'da bulunan bir Antik Yunan tapınağıdır. Dorik bir peripteral tapınaktır ve Atina Agorası'nın kuzeybatısında Agoreos Kolonos tepesinin üzerinde yer almaktadır. 7. yüzyıldan 1834 yılına kadar, Aziz Yorgo Akamates'in Yunan Ortodoks Kilisesi olarak hizmet vermiştir.\n"
    },
    "Partenon": {
        "first_paragraph": "Partenon (Antik Yunanca: Παρθενών; Modern Yunanca: Παρθενώνας), Athena'nın tapınağıdır, MÖ 5. yüzyılda Atina Akropolisi'nde inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Concordia Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Concordia Tapınağı (Latince: Aedes Concordie)  Roma antik kentinde,Roma şehrinin tanrıçası Concordia'ya adanmış ve Roma Forumu'nun batı ucuna dikilmiş bir dizi mabet veya tapınak anlamına gelir. En eski tapınağın MÖ 367'de Marcus Furius Camillus tarafından tanrıçaya adandığına inanılıyor, ancak MÖ 218'de L. Manlius tarafından da inşa edilmiş olabilir. Tapınak MÖ 121'de ve ayrıca MÖ 7 ile MS 10 arasında da İmparator Tiberius tarafından yeniden inşa edildi.\n"
    },
    "Doğruluk Öğretmeni": {
        "first_paragraph": "Doğruluk Öğretmeni (İbranice: מורה הצדק More ha-Sedek), Kumran'da bulunan Ölü Deniz parşömenlerinde geçen bir önderdir. Geçtiği başlıca metin Şam Parşömeni'dir. Bu parşömende Esseniler olduğu düşünülen Kumran'da izleri bulunan dini topluluğun kökeni anlatılır. Babil Sürgünü'nden 390 sene sonra civarında ve 20 sene süren rehbersiz hakikat arayışından sonra topluluğun teşekkül ettiğinden bahseder:[1]\n"
    },
    "Baalshamin Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Baalshamin Tapınağı Kenan tanrısı Baalshamin'e adanmış Palmira kenti, Suriye'deki, antik bir tapınaktı. Tapınağın en eski dönemi MS 2. yy'a dayanmaktadır.[2] MS 115 tarihinde tapınak inşası tamamlanmıştır.[3] MS 5. yüzyılda Hıristiyanlığın gelişiyle birlikte, tapınak da bir kiliseye dönüştürüldü.[4] 1954-56 yılında İsviçreli arkeologlar elde edilen buluntulara göre, tapınak Palmira'nın en eksiksiz antik yapıların biriydi.[4] 1980 yılında, yapı UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edilmiştir. 2015 yılında ise tapınak Suriye İç Savaşı sırasında Palmira'yı ele geçirmesi sonrası Irak ve Şam İslam Devleti (ISIL) tarafından yıkılmıştır.\n"
    },
    "Aleksander Yanay": {
        "first_paragraph": "Alexander Jannaeus (aynı zamanda Alexander Jannai/Yannai olarak bilinir), Yahudiye'deki Haşmonayim kralı (MÖ 103'ten MÖ 76'ya kadar), Yohanan Girhan'ın oğlu, krallığı kardeşi I. Aristobulus'dan sonra devam ettirmiştir ve kardeşinin dul karısı, Şelomtzion (veya \"Şelomit\", \"Salome Alexandra\") ile, İncil'de geçen Yibum Kanunu'na göre evlenmiştir ancak Josephus bu konuda net bilgi vermemektedir.\n"
    },
    "II. Hurkanus": {
        "first_paragraph": "II. Hurkanus, MÖ 1. yüzyılda Haşmonayim hanedanlığına bağlı başrahip ve Yahudiye kralıydı.\n"
    },
    "Lucius Cornelius Merula (Konsül MÖ 87)": {
        "first_paragraph": "Lucius Cornelius Merula (ö. MÖ 87) Roma Cumhuriyeti'nin son döneminde siyasetçi ve rahipti. Jüpiter'in yüksek rahipliği olan Flamen Dialis konumundaydı.\n"
    },
    "Quintus Caecilius Metellus Pius": {
        "first_paragraph": "Quintus Caecilius Metellus Pius (MÖ 130 ya da 127 civarı – MÖ 63) Romalı devlet adamı. Pius adı MÖ 99 yılında babasın sürgünden dönmesi için gösterdiği uğraşlar için verilmiştir [1].\n"
    },
    "Fortuna Virilis Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Portunus Tapınağı (İtalyanca: Tempio di Portuno) veya Fortuna Virilis Tapınağı, Roma'daki Forum Boarium'da bulunan ve tüm Antik Roma tapınakları arasında en iyi korunmuş olmasıyla bilinir. Tapınak, ayrıca cella duvarları dış yüzeyinin yarım sütunlarla bezemesine olanak veren pseudoperipteros planın Nîmes'deki Maison Carrée ile beraber en iyi örneğidir.[1]\n"
    },
    "İkinci Tapınak": {
        "first_paragraph": "İkinci Tapınak (İbranice: בֵּית־הַמִּקְדָּשׁ הַשֵּׁנִי Beit HaMikdash HaSheni), Kudüs'teki Tapınak Tepesi'nde bulunan Yahudi kutsal tapınağıydı. MÖ 516 ve y. MS 70 arasında ayakta kaldı. İkinci Tapınak dönemine adını vermiştir.\n"
    },
    "Pompey Tiyatrosu": {
        "first_paragraph": "Pompey Tiyatrosu (Latince: Theatrum Pompeium, İtalyanca: Teatro di Pompeo) MÖ 55 yılı civarlarında inşa edilmiş Roma Cumhuriyeti döneminden kalma eski bir yapıdır. Bir zamanlar dünyanın en büyük tiyatrosuydu. Roma'daki ilk sabit (ahşap olmayan) tiyatrolardan biriydi. Pompey siyasi popülaritesini artırmak için tiyatrosunu kendi finanse etmişti.[1] Yalnızca tiyatrodan ibaret değildi. Binanın ayrıca büyük sanatçıları ve artistlerin heykelleriyle süslü büyük bir bahçesi ve kamu toplantıları düzenlemek için uygun bir alanı vardı.\n"
    },
    "Büyük Roma Yangını": {
        "first_paragraph": "Büyük Roma Yangını, 19 Temmuz 64'te başlayıp yaklaşık bir hafta süren ve Başkent Roma'nın üçte ikisinin yanmasına neden olan büyük yangın.\n"
    },
    "Kudüs Kuşatması (70)": {
        "first_paragraph": "Kudüs Kuşatması, Milattan Sonra 70 yılında meydana gelen İlk Yahudi-Roma Savaşı'dır. Roma ordusu daha sonra imparator olacak Titus tarafından yönetilmiştir. Kuşatma, Kudüs şehrininin yağmalanması ve ikinci mabedin yıkılması ile sonuçlanmıştır. Birinci ve ikinci mabedin yıkılması Yahudiler arasında Tişa Beav ile anılmaktadır. Romalılar ise, zaferin simgesi olarak Roma'da hâlen bulunmakta olan Titus Kemeri'ni inşa etmiştir.\n"
    },
    "Olimpos Zeus Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Olimpos Zeus Tapınağı (Grekçe: Ναός του Ολυμπίου Διός, Naos tu Olimpiu Dios), Yunanistan'ın başkenti Atina'da bulunan bir Antik Yunan tapınağıdır. Tapınak, Olimpos tanrılarının başı sıfatıyla ortaya çıkan Zeus'a adanmıştır. İnşası, antik döneminin en büyük tapınağını inşa etmeyi öngören Atinalı tiranların yönetimi sırasında MÖ 6. yüzyılda başladı, ancak MS 2. yüzyılda Roma İmparatoru Hadrianus'un hükümdarlığı döneminde tamamlanabilmiştir. Penteli mermerinden inşa edilen tapınak 108 m uzunluğunda ve 41 m genişliğindedir. Her biri 17 m yüksekliğinde ve 2,6 m çapında, 364 ton ağırlığında toplam 104 Korint sütunu içerir. Roma döneminde, Yunanistan'ın en büyük tapınağı olarak ünlenmiş ve antik dünyanın en büyük kült heykellerinden birini barındırmıştır. \n"
    },
    "Contra Celsum": {
        "first_paragraph": "Contra Celsum ya da Celsus'a karşı (Yunanca: Κατὰ Κέλσου Katá Kélsou, Latince: Contra Celsum) Origenes tarafından pagan filozof Celsus'un tezlerini çürütmek için yazılmış bir reddiyedir. Eserin MS 244-249 yılları arasında kaleme alındığı düşünülmektedir.[1]\n"
    },
    "Eutychianus": {
        "first_paragraph": "Eutychianus (ö. 7 Aralık 283, Roma), 4 Ocak 275 tarihinden ölüm tarihi olan 7 Aralık 283 tarihine kadar papalık yapmış İtalyan din adamı.[2][3]\n"
    },
    "Aksum'lu Ezana": {
        "first_paragraph": "Ezana (Ayrıca Aezana veya Aizan olarak da yazılır) (320'ler – yaklaşık 360 MS), daha önce şu anda Eritre ve Etiyopya topraklarında bulunan eski bir krallık olan Aksum Krallığı'nın hükümdarıydı. Kendisini (resmi unvan olarak) \"Saba ve Salhen, Himyar ve Dhu-Raydan kralı\" olarak tanımlamıştır.[1] Geleneksel olarak Ezana'nın daha çocukken babası Ella Amida'nın (Ousanas) yerine kral olduğu ancak annesi Sofya'nın onun yerine yaşı gelinceye kadar naiplik yaptığı kabul edilir. MS 350 yıllarında Kuş Krallığı'nı fethetmiştir.\n"
    },
    "I. Athanasios (İskenderiye piskoposu)": {
        "first_paragraph": "İskenderiye'li Athanasios[1][2][3] (Yunanca: Ἀθανάσιος Ἀλεξανδρείας, Athanásios Alexandrías) (Damanhour, yaklaşık 296-298 – İskenderiye, 2 Mayıs 373) İskenderiye piskoposu ve şiddetli Ariusçuluk karşıtı. Kıpti Kilisesi tarafından İskenderiye'nin 20. papası olarak kabul edilir.[4] Yaşadığı dönemde Ortodoksluğun babası ve Kilise Babası olarak da adlandırılmıştır.\n"
    },
    "III. Mirian": {
        "first_paragraph": "III. Mirian (Gürcüce: მირიან III), Roma imparatoru I. Konstantin'in (h. 306-337) çağdaşı olan İberya veya Kartli'nin (Gürcistan) kralıdır. Kraliyet Chosroid hanedanının kurucusudur.\n"
    },
    "İberya'nın Hristiyanlaşması": {
        "first_paragraph": "İberya'nın Hıristiyanlaştırılması (Gürcüce: ქართლის გაქრისტიანება)[a], Hıristiyanlığın 4. yüzyılın başlarında Azize Nino'nun, Klasik Antik Çağ'da İberya olarak bilinen eski bir Gürcü krallığı olan Kartli'de yaptığı vaaz ile yayılmasını ifade eder ve bunun sonucunda o zamanın pagan Kralı İberya'nın III. Mirian'ı tarafından Hıristiyanlığın bir devlet dini olarak ilan edilmesi ile sonuçlanır. Sozomenos'a göre bu durum, çok tanrılı Gürcülerin \"Kartli Tanrıları\" olarak bilinen köklü antropomorfik putlara sahip olması nedeniyle, kralın \"büyük ve barbar[1] ulusunun Mesih'i itiraf etmesine ve babalarının dininden vazgeçmesine\" yol açmıştır.[2] Kral, tüm inşaat süreçlerinin ana sponsoru, mimarı, başlatıcısı ve organize edici gücü olacaktır.[3] Sokrates Skolastikos'a göre, Habeşliler ile birlikte \"Hıristiyan inancını ilk kez İberyalılar benimsedi\"[4] ancak bu olayın kesin tarihi hâlâ tartışılmaktır. Gürcü hükümdarları, Ermenilerle birlikte dünyanın herhangi bir yerinde Hıristiyan inancına geçen ilk halklar arasındadır.[5] Ermeni-Gürcü dini rekabetinin[6] ve kristolojik tartışmaların tırmanmasından önce, Kafkas Hıristiyanlıkları olağanüstü derecede kapsayıcı, çoğulcu ve esnekti; bu durum, özellikle 6. yüzyıldan itibaren kristalleşen \"ulusal\" kiliseler olarak çok daha sonra kurulan katı dini hiyerarşileri ile son buldu.[7] Bölgedeki muazzam çeşitliliğe rağmen, Hristiyanlaşma süreci, Geç Antik Çağ boyunca Avrasya'nın en enerjik ve kozmopolit bölgeleri olan[8] ve Gürcüleri ve Ermenileri tartışmasız bir şekilde büyük bir uygarlık içinde herhangi bir bölgeye yerleştirecek kadar zor olan Kafkasya'da tüm bölgeyi kapsayan bir olgudur.[9] Krallığın Hristiyanlaştırılmasında önemli bir rol oynayan Kartli'nin kraliyet başkenti Mtsheta'daki Yahudiler, Gürcü monarşisi ile Kutsal Topraklar arasındaki bağların derinleşmesine güçlü bir ivme kazandıracak ve Filistin'de Gürcülerin varlığının artmasına yol açacaktır. İberyalı Petrus'un ve diğer hacıların faaliyetlerinin de doğruladığı gibi, Nasıra Gürcü yazıları yanı sıra Yahudiye Çölü'nde bulunan en eski onaylanmış Gürcüce Birü’l-Kutt yazıtları da buna dahildir.[10][11]\n"
    },
    "Sümela Manastırı": {
        "first_paragraph": "Sümela Manastırı (Yunanca: Panagia Sumela (Παναγία Σουμελά) veya Theotokos Sumela), Trabzon ilinin Maçka ilçesindeki Altındere Vadisi Milli Parkı sınırları içerisinde yer alan Meryem Ana Deresi'nin (Antik Yunanca adı: Panagia) batı yamaçlarında yer alan, Kara (Antik Yunanca adı: Mela) tepesinin üzerinde ve deniz seviyesinden 1.150 m yükseklikte konumlanmış Rum Ortodoks manastır ve kilise kompleksidir.\n"
    },
    "Yeruşalimli Kiril": {
        "first_paragraph": "Yeruşalimli Kiril (313, Caesarea Maritima –  386, Yeruşalim), Yeruşalim'in piskoposuydu. Kiril’in en önemli çalışmaları katekümen talimatlarını ve çağındaki Litürji düzenini belgelemesi olmuştur.[1] 1883’te Papa XIII. Leo tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Katolik Kilisesi'nce yortusu 18 Mart'tır.\n"
    },
    "Ebu Mina": {
        "first_paragraph": "Ebu Mina ya da Ebu Mena (Mısır Arapçası: ابو مينا), geç antik Mısır'da İskenderiye'nin 45 km güneybatısında yer alan, 4. yüzyılda kurulan şehir, manastır kompleksi ve Hristiyan hac merkezi. Kalıntıları 1979 yılında Dünya Mirası kapsamına alınmıştır.[1] Günümüze az miktarda kalıntıları ulaşmıştır, fakat büyük bazilika gibi büyük binaların temelleri kolayca fark edilebilir.\n"
    },
    "Beth Lapat Sinodu": {
        "first_paragraph": "Beth Lapat Sinodu Doğu Asur Kilisesince 484 yılında Katolikos Nusaybinli Barsauma yönetiminde bugün İran, Cündişapur yakınlarında bulunan Beth Lapat'da toplanan bir konsildir.[1]\n"
    },
    "Gelasius Kararnamesi": {
        "first_paragraph": "Gelasius Kararnamesi Latince uzun haliyle Decretum Gelasianum de libris recipiendis et non recipiendis ya da kısaca Decretum Gelasianum, Papa I. Gelasius'a (492–496) atfedilen bir kararnamedir. Kararname, içerisinde ilk kez hangi metinlerin kanona ait hangi metinlerin ise apokrif olduğunu gösteren bir liste bulundurması açısından önemlidir.\n"
    },
    "Mesrop Maştots": {
        "first_paragraph": "Mesrop Maştots (Ermenice: Մեսրոպ Մաշտոց; 361 veya 362, Hatsekats, Muş - 17 Şubat 440, Eçmiadzin), Ermeni rahip ve dil uzmanıdır. İcat ettiği Ermeni alfabesiyle, Ermeni Kilisesi'nin ve Ermeni Krallığı'nın güçlenmesinde, İncil dahil birçok yazılı kaynağın Ermeniceye çevrilmesinde önemli rol oynamıştır.[1]\n"
    },
    "Odigitria": {
        "first_paragraph": "Odigitria (Grekçe: Ὁδηγήτρια), Hristiyan ikonografisinde bir sahne. Meryem'in çocuk İsa'yı kucağında tutar halde ve yol gösterici bir rol biçilerek tasvir edildiği sahne olan odigitria Hristiyan sanatında en çok kullanılan sahnelerden biridir.\n"
    },
    "Tekor Bazilikası": {
        "first_paragraph": "Tekor Bazilikası veya Aziz Sargis Kilisesi (Ermenice: Տեկորի տաճար Tegori Dacar), 5. yüzyıl kilisesinin bugünkü fakir kalıntıları, önceden Tekor olarak bilinen Digor köyüne bakan bir yamaçtadır. 1915 Ermeni kırımı'ndan beri boş durmuyor ve harabeye dönmüş.\n"
    },
    "Bizans Papalığı": {
        "first_paragraph": "Bizans Papalığı, 537'den 752'ye kadar Bizans egemenliği döneminde Roma papalığıdır. Papalar, piskoposluk kutsaması için Bizans İmparatoru'nun onayına ihtiyaç duyarlardı. Bu dönem papalar genelde Bizans yönetimindeki Yunanistan, Suriye veya Sicilya'dan seçilmişlerdir. I. Justinianus, Gotlar Savaşı (535-554) ile İtalyan yarımadasını fethetti ve sonraki üç papayı atadı; bu, halefleri tarafından devam ettirildi, bu uygulama Ravenna Eksarhlığı'na devredildi.\n"
    },
    "Altı Banyan Ağacı Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Altı Banyan Ağacı Tapınağı veya Liurong Tapınağı, Çin'in Guangzhou kentinde bulunan ve aslen AD 537'de inşa edilmiş bir Budist tapınağı'dır.\n"
    },
    "Bulguksa": {
        "first_paragraph": "Bulguksa (Korece: 불국사, 佛國寺), Güney Kore'nin Kore Budizmi'nin Jogye tarikatının bir baş tapınağıdır. Tapınak, Gyeongju kenti sınırları içerisinde yer almakta olup Dabotap ve Seokgatap taş pagodaları, Cheongun-gyo ve Buda'nın iki adet yaldızlı bronz heykeli de dahil olmak üzere Güney Kore'nin Ulusal Hazinesi'nin yedisini kapsamaktadır. Bulguksa, 1995 yılında Seokguram ile birlikte UNESCO Dünya Miras Listesi'ne dahil edildi.\n"
    },
    "II. Bonifacius": {
        "first_paragraph": "II. Bonifacius (Latince: Bonifatius II; ö. 17 Ekim 532, Roma) 17 Eylül 530'dan öldüğü 17 Ekim 532 tarihine kadar papalık yapmış Cermen din adamı, papa. II. Bonifacius Cermen kökenli ilk papadır.[1]\n"
    },
    "Asma Tapınak": {
        "first_paragraph": "Asma Tapınak (Çince: 悬空寺; pinyin: Xuánkōng Sì), Çin'in Şansi eyaletine bağlı Datong kentinde bulunan bir Budist tapınağıdır. Tapınak, Hunyuan ilçesinde Heng Dağı yakınlarındaki bir uçurumun içine inşa edilmiştir. 1500 yıldan daha uzun bir süre önce inşa edilmiş olan bu tapınak, yalnızca dik bir uçurumun üzerindeki konumuyla değil, aynı zamanda üç geleneksel Çin felsefesinin (Budizm, Taoizm ve Konfüçyüsçülük) birleşimiyle mevcut tek tapınak olmasıyla da dikkat çekiyor. Yapı, kayalıklara oyulmuş deliklere yerleştirilmiş meşe kirişlerle yerinde tutulur. Ana destekleyici yapı ana kayanın içine gizlenmiştir.[1] Manastır, küçük kanyon havzasında yer alır ve binanın gövdesi, belirgin zirvenin altındaki uçurumun ortasından sarkar ve tapınağı yağmur erozyonu ve güneş ışığından korumaktadır.\n"
    },
    "Itsukuşima Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Itsukuşima Tapınağı (Japonca: 厳島神社): Japonya’da, Hiroşima prefektörlüğündeki Miyajima adasında yer alan 6. yüzyıldan kalma tapınak. Gelgite bağlı olarak, suyun üstünde yüzüyormuş gibi görünür. Tapınağın kapısının Adadaki Misen Dağı'ndan görünümü Japonya'daki en güzel üç manzaradan birisi olarak kabul edilir. 1996'dan bu yana Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alır.\n"
    },
    "Nostra Signora di Mesumundu Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Nostra Signora di Mesumundu  Kilisesi ya da Santa Maria di Bubalis kilisesi Siligo (Sassari ili) MS 6. yüzyılın sonunda inşa edilmiş bir Hristiyan kilisesidir. Kilise, Roma döneminden (MÖ 2. yy) bir termal yapı kalıntısına dayanmaktadır.\n"
    },
    "İlk Fitne": {
        "first_paragraph": "İlk Fitne (656 - 661), Halife Osman'ın evinde öldürülmesi ile başlayan ve Muaviye'nin İslam Devleti'nin başına geçmesi ile sonuçlanan iç savaş dönemine İslam tarihinde verilen isim.\n"
    },
    "Mıren Katedrali": {
        "first_paragraph": "Mıren Katedrali veya Ğoşavank (Ermenice: Մրենի տաճար Mreni Taçar), 7. yüzyılında kurulmuş ve Kars (eskiden Ermenice Gars)'daki Arpaçay ırmağı'nın 1,5 kilometre yakınında yer almış olan tarihî Ermeni manastırı. Katedral bölgenin en eski yapımlarındandır fakat 1915 Ermeni Göçü'nden beri boş durmaktadır ve harabeye dönmüştür.\n"
    },
    "7. yüzyıl İslam tarihinin zaman çizelgesi": {
        "first_paragraph": "Bu maddede, MS 601 ila MS 700 tarihleri arasında İslam tarihindeki önemli olaylar zaman çizelgesi olarak gösterilmiştir.\n"
    },
    "Muhammed'in Aştinamesi": {
        "first_paragraph": "Muhammed'in Ahit'i veya Tetamentum olarak da bilinen Muhammed'in Aştinamesi, İsa'nın takipçilerine koruma ve ayrıcalıklar veren, Ali tarafından yazılarak, Muhammed tarafından onaylanmış ve Azize Katerina Manastırı'nın Hristiyan keşişlerine verilmiş olduğu iddia edilen bir tüzük veya ferman olan bir belgesidir.[1] Muhammed'in elini temsil eden bir damga ile mühürlenmiştir.\n"
    },
    "Mukavkıs": {
        "first_paragraph": "Mukavkıs ya da Mukavkas, (ö. 21/642 [?]) Müslümanların Mısır'ı fethi sırasındaki İskenderiye patriği ve Bizans’ın Mısır genel valisidir.\n"
    },
    "Ebu Leheb": {
        "first_paragraph": "Abdüluzza bin Abdülmuttalib (Arapça: عبد العزى بن عبد المطلب; d. 549 – ö. 624) veya bilinen adıyla Ebû Leheb (Arapça: أبو لهب), Abdülmuttalib bin Haşim'in oğlu ve İslam peygamberi Muhammed'in on iki amcasından biridir.[1] Yaşamında İslam dinine ve Muhammed'e çok şiddetli muhalif bir tavır almıştır. Kur'an'da, peygamberler dışında adı geçen nadir kişilerden biridir.\n"
    },
    "Muhammed'in isimleri": {
        "first_paragraph": "İslam peygamberi Muhammed'in hadislerde ve Kur'an'da yer alan isimleri ile Müslümanların ona verdiği çeşitli farklı isimler bulunmaktadır. Hadislerde ve Kur'an'da; Muhammed'i adlandırmak için 80'den farklı isim kullanılmıştır.\n"
    },
    "Kalki Avatar ve Muhammed sahib (kitap)": {
        "first_paragraph": "Kalki Avatar ve Muhammed sahib (Sanskritçe: कल्कि अवतार और मुहम्मद साहिब)  Hint Sanskrit Pundit Ved Prakash Upadhyay[1][2] tarafından yazılmış bir kitap. 1969 yılında, kitap Saraswati Vedanta Prakash Sangha tarafından yayımlandı.[3][4][5] Bu kitap Hindu avatar Kalki olarak Hindu kutsal İslam peygamberi Muhammed'in varlığını iddia ediyor.[5]\n"
    },
    "Kâsım bin Muhammed (Muhammed'in oğlu)": {
        "first_paragraph": "Kasım bin Muhammed, İslam peygamberi Muhammed'in 7 çocuğundan bir tanesidir. Mekke'de doğmuştur. Annesi Hatice bint Hüveylid'dir. Ebesi Ümmü Rafi'dir. 17 aylık iken ölmüştür.[1]\n"
    },
    "Muhammed'in emriyle öldürülen kişiler listesi": {
        "first_paragraph": "Muhammed, İslam'ı duyurmaya başlamasıyla zaman içerisinde kendisine taraftar topladı ve böylece giderek artan bir nüfuz elde etti. Diğer inançlara mensup bazı kimseler, kendilerini yanlış yolda olmakla itham eden Muhammed'e karşı koydu. Bazı şairler şiirleriyle Muhammed'i hicvederken bazıları ise şiirleriyle insanları ona karşı savaşmaya davet etti. Muhammed muhaliflerini ortadan kaldırmak amacıyla onları öldürttü.\n"
    },
    "Muhammed'in tarihselliği": {
        "first_paragraph": "Muhammed'in tarihselliği, Muhammed'in tarihsel bir figür olarak incelenmesine ve geleneksel açıklamaların dayandığı kaynakların eleştirel incelemesine atıfta bulunur.\n"
    },
    "Ravza-i mutahhara": {
        "first_paragraph": "Ravza-i Mutahhara (Osmanlıca: روضهء مطهره; Arapça: الروضه المطهره, ar-Rawda al-Mutahhara), Medine'deki Mescid-i Nebevî'nin içinde, İslam dini peygamberi Muhammed'in mezarından minberine kadar olan özel yerdir.[1] Riyazul Cenne yani Cennet Bahçeleri olarak da bilinir. Ravza (Arapça: روضه) bahçe anlamındadır.\n"
    },
    "Rukiyye bint Muhammed": {
        "first_paragraph": "Rukiyye binti Muhammed (Arapça: رقية بنت النبي محمد) veya Rukiye, İslam peygamberi Muhammed'in eşi Hatice'den olan kızıdır. Çok güzel olduğu rivayet edilirdi. Ebu Leheb'in oğlu Utbe ile evli idi, ancak Müslüman olduktan sonra kocası boşadı. Daha sonra Osman ile evlendi. İki kere hicret ettiği için \"Zat'ul Hicreteyn\" (Arapça: ذات الهجرتين) olarak tanımlanır. Habeşistan ve Medine hicretlerine katılmıştır. Medine'de Bedir Muharebesi zamanında Hicretin 2. senesinde (624 Miladi) yılında ölmüştür. Osman'dan olan oğlu Abdullah altı yaşında ölmüştür.\n"
    },
    "Ümmü Cemil": {
        "first_paragraph": "Ümmü Cemil Avra bint Harb b. Ümeyye (Arapça: أمّ جميل), Muhammed'e muhalefetiyle tanınan ve Tebbet Suresi'nde hicvedilen kadın, Ebu Leheb'in karısı, Ebu Süfyan'ın kız kardeşi.[1]\n"
    },
    "Veda Haccı": {
        "first_paragraph": "Veda Haccı, İslam dininin peygamberi Muhammed'in 632 yılının Mart ayında (9 Zilhicce) gerçekleştirdiği ilk, tek ve son haccı idi. Bu günde Muhammed'in 100.000 den fazla kişiye Rahmet Dağı'nda verdiği son hitabesine veda hutbesi denir.[1]\n"
    },
    "Bey'atü'r-rıdvân": {
        "first_paragraph": "Beyat-ı Ridvan (Arapça: بيعة الرضوان bayʻat ar-riḍwān), Beyat-ı Şecere veya Beyat-ı Rıza, 6 H/628 M yılında Hudeybiye Antlaşması'ndan önce sahabiler tarafından İslam peygamberi Muhammed ile yapılan beyattır. Mekke dışında Hudeybiye yakınlarında ağaç altında yapılan yemindir. Osman bin Affan'ın anlaşmak için Mekke'ye elçi olarak gönderilip geri dönmemesi ve daha sonra ölüm haberi gelmesi üzere, savaşa hazırlık ve sadakat beyatıdır.[1]\n"
    },
    "Muhammed'in Mekke dönemi": {
        "first_paragraph": "İslam peygamberi Muhammed, 622 yılındaki hicrete kadar yaşamının ilk 52 yılında (570-622) Mekke'de yaşadı. Hayatının bu döneminde çobanlık ve yoğun olarak da ticaretle uğraştı. Peygamberlik ilanıyla peygamberlik görevi, Hatice bint Hüveylid ile evlenmesi[1] ve Hatice'nin ölümünden sonra Sevde bint Zem'a ile evlenmesi bu dönemde gerçekleşmiştir.\n"
    },
    "Muhammed'in mektupları": {
        "first_paragraph": "Muhammed'in devlet başkanlarına yazdığı mektuplar, İslam peygamberi Muhammed'in dünyanın siyasi liderlerine gönderdiği ve onları İslam'a davet ettiği bildirilen diplomatik mektuplardır. İslam tarihçiliğine göre Muhammed, Doğu Roma İmparatoru Herakleios'a, Pers Kralı II . Hüsrev'e, Etiyopya kralı Necaşi'ye, Mısır valisi Mukavkıs'a, Bizans Suriye'sinin vasal kralına ve Arap satrapına, ayrıca Doğu Arabistan'ın bazı aşiret despotlarına bu tür mektuplarla elçiler göndermişti.[1][2][a]\n"
    },
    "Muhammed'in soyu": {
        "first_paragraph": "Not: Doğrudan soyda yer alan isimler koyu renkli olarak yazılmıştır.\n"
    },
    "Hōryū-ji": {
        "first_paragraph": "Hōryū-ji (法隆寺), Japonya'nın Nara ilinin Ikoma ilçesine bağlı Ikaruga-machi'de Hōryū-ji Sannai 1-1 adresinde bulunan Budizm'in Shōtoku kolunun genel merkezi olan budist tapınağıdır. Asuka ve Nara dönemlerinde Ikaruga-dera (斑鳩寺) olarak anıldı. Nara döneminden sonra Hōryū-ji veya Hōryū Gakumonji (法隆学問寺) adı kullanılmaya başlandı.\n"
    },
    "Santa María de Quintanilla de las Viñas": {
        "first_paragraph": "Santa María de Quintanilla de las Viñas, ya da Santa María de Lara, İspanya'da Vizigotlar döneminden kısmen günümüze ulaşmış bir kilisedir. Yapının esasen eskiden bir manastıra ait olduğu ancak manastırın sonraki dönemlerde yıkıldığı düşünülmektedir. Kilise, 1929 yılından itibaren Bien de Interés Cultural listesindedir.\n"
    },
    "8. yüzyıl Müslüman tarihinin zaman çizelgesi": {
        "first_paragraph": "Bu, 701'den 800'e (h.81 - h. 184) İslam dünyasında meydana gelen büyük olayların bir zaman çizelgesidir.\n"
    },
    "Emevî Camii": {
        "first_paragraph": "Emevi Camii (Arapça: جامع بني أمية الكبير Ğām' Banī 'Umayya al-Kabīr), Şam Ulu Cami olarak da bilinen yapı, Şam'ın eski şehir kısmında yer alır ve dünyanın en büyük ve en eski camilerinden birdir.\n"
    },
    "Kiyomizu-dera": {
        "first_paragraph": "Kiyomizu-dera Kyoto'nun doğusunda bulunan bağımsız bir budist tapınağıdır. Antik Tokyo'nun tarihi anıtlarından biri olan tapınak, UNESCO tarafından dünya mirası listesine alınmıştır.\n"
    },
    "Tōdai-ji": {
        "first_paragraph": "Tōdai-ji (Japonca: 東大寺, okunuşu: Tōdai-ji, Türkçesi: Büyük Doğu Tapınağı), Japonya’nın Nara şehrinde yer alan bir Budist tapınağı.\n"
    },
    "Kuştul Manastırı": {
        "first_paragraph": "Kuştul Manastırı, Trabzon ili Maçka ilçesi Esiroğlu Beldesi Şimşirli-Kuştul Köyü sınırları içerisinde bulunan; turizm açısından önem taşıyan bir manastır.\n"
    },
    "Mucizeler Manastırı": {
        "first_paragraph": "Mucizeler Manastırı veya bilinen adıyla Ardzge Isgançelakordz Manastırı (Ermenice: Սքանչելագործ վանք) Türkiye'nin Bitlis iline bağlı Adilcevaz ilçesinin 2,18 mil kuzeybatısında, Van Gölü'nün kuzeyindeki tepelerde bulunan yıkılmış bir Ermeni manastırı.\n"
    },
    "Gıduts Manastırı": {
        "first_paragraph": "Gıduts Manastırı (Ermenice: Կտուց Անապատ Gdudz Anabad), 9. yüzyılında inşa edilmiş ve Van ilinin Tuşba ilçesine bağlı bugünkü Çitören köyünün ve Van Gölü'nün Çarpanak (eski Ermenice Gıduts) adasında bulunmakta olan tarihî Ermeni Apostolik manastır. Ktuts Manastırı olarak kayıtlara geçen manastır, adanın kuzey bölümünde bulunmaktadır.\n"
    },
    "Ani Katedrali": {
        "first_paragraph": "Ani Katedrali adı verilen Meryem Ana Kilisesi (Ermenice: Անիյի Մայր Տաճար, Aniyi Mayr Dacar), 989 yılında İstanbul'daki Ayasofya'nın kubbesini onaran mimar Trdat tarafından inşa edilmiştir. 1319 yılında meydana gelen depremde kubbesi yıkılan ve kullanılmamaya başlanan yapı, 1832 depreminde de hasarlandı. 1988'deki depremden sonra yapı komple harabeye dönmüştür. Katedral, Kars'taki bugünkü Ani harabelerinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Garmravank": {
        "first_paragraph": "Garmravank Manastırı veya Kırmızı Kilise ya da Göründü Kilisesi (Ermenice: Կարմրավանք Garmırakvank), 10. yüzyılında Vasburagan kralı I. Kakig tarafından inşa edilmiş Van Gölü'nün güney kıyısında bulunmakta olan tarihî Ermeni Apostolik manastır, fakat 1915 Ermeni kırımı'nda yıkılmıştır. Naregavank manastırı ve Akdamar adasındaki Kutsal Haç Katedrali'nin arasında bulunan Garmravank Manastırı, Gevaş ilçeye bağlı Göründü (eski Ermenice Mehrabed) mahallede yer almaktadır.\n"
    },
    "Horomos Manastırı": {
        "first_paragraph": "Horomos Manastırı veya Ğoşavank (Ermenice: Հոռոմոս Horomosivank'), 931 yılında kurulmuş ve Kars'taki Ani harabelerin 15 kilometre yakınında yer almış olan tarihî Ermeni manastırı. Manastır Ortaçağ'da Ermenistan'ın en önemli dinî merkezlerinin biriydi fakat Ermeni Soykırımı'ndan sonra ise boş durmuştu ve sonra ise kendisi harabeye dönmüştü.\n"
    },
    "Kiev Ruslarının Hristiyanlaşması": {
        "first_paragraph": "Kiev Ruslarının Hıristiyanlaştırılması, birkaç aşamadan oluşan uzun ve karmaşık bir süreçtir.[1] 867'de Konstantinopolis Patriği I. Fotios, diğer Hıristiyan patriklere Rus halkının coşkuyla din değiştirdiğini söylemiş, ancak İlk Vakayiname ve diğer Slav kaynakları onuncu yüzyıl Rusların hala Slav paganizmine sıkı sıkıya bağlı söylediği için çabalarının kalıcı sonuçlar doğurmadığı görülmektedir. İlk Vakayiname'da kaydedildiği gibi geleneksel görüş, Kiev Ruslarının kesin Hıristiyanlaşmasının y. 988 (yıl tartışmalıdır[2]), Büyük Vladimir'in Hersonisos'ta ( Korsun ) vaftiz edildiği ve ailesini ve Kiev'deki halkını vaftiz etmeye başladığı yıl  geleneksel olarak Ukrayna ve Rus dilinde Rus vaftizi (Rusça: Крещение Руси; Ukraynaca: Хрещення Русі) denir.\n"
    },
    "Naregavank": {
        "first_paragraph": "Narega Anabad ya da Nareg Manastırı (Ermenice: Նարեկավանք Naregavank'), 908 yılında Vasburagan krallığı döneminde inşa edilmiş Van Gölü'nün güney kıyısında bulunmakta olan tarihî Ermeni Apostolik manastır, 1915 Ermeni Kırımı'ndan sonra yıkılmıştır. Bugün arazisinin üstünde Gevaş ilçeye bağlı Yemişlik (eski Ermenice Nareg) köyü'nün camisi yer almaktadır.\n"
    },
    "Akdamar Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Akdamar Kilisesi, Ahtamar Kilisesi, Surp Haç Kilisesi veya Kutsal Haç Katedrali (Ermenice: Աղթամարի Սուրբ Խաչ եկեղեցի), Türkiye'nin doğusunda, Van Gölü üzerindeki Akdamar Adası'nda yer alan bir kilisedir. Kudüs'ten İran'a kaçırıldıktan sonra 7. yüzyılda Van yöresine getirildiği rivayet edilen Hakiki Haç'ın bir parçasını barındırmak maksadıyla Kral I. Gagik'in emriyle 915-921 yıllarında Mimar Manuel tarafından inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Şartrö Tarikatı": {
        "first_paragraph": "Şartrö Tarikatı (Fransızca L'Ordre des Chartreux) veya Aziz Bruno Tarikatı, Hristiyanlığın Katolik mezhebine bağlı bir tarikatıdır.\n"
    },
    "Muhammed bin İsmâ‘il ed-Derezî": {
        "first_paragraph": "Muhammed bin İsmâ‘il ed-Derezî (Arapça: محمد بن اسماعيل نشتاكين الدرازي) 11. yüzyılda yaşamış İsmaili önderdir. Dürzilik adlı inanç topluluğunun ilk temsilcileri arasında yer almakta olan ed-Derezî 1016'da sapkınlıkla suçlanmış ve 1018'de Fatımi halifesi Hâkim tarafından ölüm cezasına çarptırılmıştır.\n"
    },
    "Varzahan Manastırı": {
        "first_paragraph": "Varzahan Kiliseleri veya Uğrak Kiliseleri (Ermenice: Վարզահան վանք Varzahan vank'), Bayburt merkeze bağlı Uğrak köyünde 12. yüzyılında kurulmuş tarihî Ermeni manastır kompleksi.\n"
    },
    "Merzifon Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Merzifon Muharebesi, 1101 Haçlı Seferi sırasında Haçlılar ile Anadolu Selçuklu Devleti arasında gerçekleşen muharebedir. I. Kılıç Arslan komutasındaki Selçukluların zaferi ile sonuçlanmıştır.\n"
    },
    "Arsuf Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Arsuf Muharebesi, III. Haçlı Seferi sırasında Haçlı ordusuna kumandanlık eden I. Richard ile Müslüman kuvvetlere kumandanlık eden Selahaddin Eyyübi arasında geçen ve Haçlı ordusunun zaferi ile sonuçlanan çatışmadır. Bu savaşla birlikte Haçlı devletler doğuda yıkılma noktasına gelen Haçlı devletleri yüzyıl daha hayatta kalabilmişlerdir.\n"
    },
    "Konya Muharebesi (1190)": {
        "first_paragraph": "Konya Muharebesi (bazen Iconium Muharebesi olarak ifade edilir) Üçüncü Haçlı Seferi sırasında Kutsal Topraklara doğru giden Frederick Barbarossa'nın kuvvetleriyle Türk ordusu arasında 18 Mayıs 1190'da gerçekleşti.  Sonuç olarak Anadolu Selçuklu Devleti'nin başkenti imparatorluk güçleri tarafından ele geçirildi.\n"
    },
    "Aziz Giorgi Kilisesi (Kurbinovo)": {
        "first_paragraph": "Aziz Giorgi Kilisesi (Makedonca: Црква Св. Ѓорѓи) Makedonya'da Kurbinovo mercinde Prespa Gölü kenarında, Baba Dağı'nın eteklerinde bulunan bir Bizans kilisesidir.[1] Kazıların gösterdiğine göre kilise 12. yüzyılda bir yerleşim alanı içinde bulunmaktaydı. Ancak bu yerleşim 18. yüzyılda terkedilmiş, halk günümüzde Kurbinovo olarak bilinen, kiliseden yaklaşık 2 km uzaklıkta bulunan köye yerleşmiştir. Kilise 303 yılında Nikomedia'da öldürülen Yorgi'ye adanmıştır. 19. yüzyılda çeşitli restorasyonlar geçiren kiliseye 20. yüzyılın başlarında ahşap bir tavan ve sundurma eklenmiştir.[1]\n"
    },
    "Melikgazi Türbesi": {
        "first_paragraph": "Melikgazi Türbesi, Tokat ili Niksar ilçesinde bulunmaktadır. Niksar'ın fatihi Danişmendliler'in kurucusu olan Melik Danişmend Gümüştekin Ahmet Gazi olmuştur. Danişmend Gazi fetihten sonra Niksar'ı sahil Rumlarına karşı mücadelede kendisine hem bir üs hem de bu devletin başkenti olarak seçmiştir. Melik Gazi Türbesi Kayapaşa mahallesinde ziyaret edilmektedir.\n"
    },
    "Meryem'in Ölümü Katedrali (Vladimir)": {
        "first_paragraph": "Vladimir'deki Meryem'in Ölümü Katedrali (bazen Meryem'in Göğe Yükselişi Katedrali olarak da kullanılır) (Rusça: Собор Успения Пресвятой Богородицы, Sobor Uspeniya Presvyatoy Bogoroditsy), 13. ve 14. yüzyıllar arasında, Orta Çağ Rusyasının ana kilisesi idi. Bir Dünya Mirası Alanı olan Vladimir ve Suzdal'daki Beyaz Anıtların bir parçasıdır.[1]\n"
    },
    "Orval Manastırı": {
        "first_paragraph": "Orval Manastırı (Abbaye Notre-Dame d'Orval), Belçika'nın Gaume bölgesinde 1132 yılında kurulmuş Sistersiyenlere ait bir manastırdır.[1] Lüksemburg eyaletinde Villers-devant-Orval köyünde bulunur. Tarihi, ruhani yaşantısı ve burada üretilen Trapist birası ve peyniri ile ünlüdür. Trapist ismini kullanmaya yetkili 6 manastırdan biridir.\n"
    },
    "Theotokos Kosmosotira": {
        "first_paragraph": "Theotokos Kosmosotira (Yunanca: Θεοτόκος η Κοσμοσώτειρα, romanize: Temenos Yunus Bey), Yunanistan'ın Ferecik kentinde bulunan bir Yunan Ortodoks manastırıdır. Manastır, 1152 yılında I. Aleksios'un oğlu sebastokrator Isaac Komnenos tarafından Bizans döneminde inşa edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Vefa Kilise Camii": {
        "first_paragraph": "Molla Gürânî Câmii, Vefa Kilise Camii İstanbul'un Vefa semtinde, kiliseden camiye çevrilmiş bir dinî yapıdır. Kilise iken adı, Aziz Teodoros Kilisesi'dir. (Yunanca: Ἄγιος Θεοδόρος ἑν τὰ Καρβουνάρια Ayos theodoros en ta Karvunaria). Muhtemelen Aziz Theodoros'a adanmıştı. Kompleks, Bizans mimarisinin Komnenos ve Paleologos dönemlerine ait bir örneğidir. Vefa Kilise Camii Doğu Ortodoks kilisesi formunda olup Yunan haçı planına göre yapılmıştır. İstanbul'un fethi'nden sonra cami olarak kullanılmıştır.\n"
    },
    "Yusuf Kubbesi": {
        "first_paragraph": "Yusuf Kubbesi (Arapça: Qubbat Yusuf), Kubbetü's-Sahre terasının güney ucunda yer alan Tapınak Dağı'nda bulunan kubbeli bir yapıdır. 12. yüzyılın sonlarında Selahaddin Eyyübi tarafından yaptırılmış ve birkaç kez yenilenmiştir.[1][2][3] İçinde 12. ve 17. yüzyıllara ait kitabeler bulunmaktadır: bunlardan biri Selahaddin adına 1191 tarihli, diğeri ise Kudüs Valisi ya da Osmanlı sarayından olduğu düşünülen Hadım Yusuf Ağa adına 1681 tarihlidir.\n"
    },
    "Goşavank": {
        "first_paragraph": "Goşavank (Ermenice: Գոշավանք yani \"Goş Manastırı\") Ermenistan'ın Goş isimli köyünde bulunan bir manastırdır. Manastır tarihi Kafkas Albanlarının manastırı olmuştur. 19. yüzyılda buraya Türkiye ve İran'dan Ermeni göçleri olmuştur. Alban salnameci Mkhitar Goş'un vatanı olan yöre ismini de bu şahıstan almıştır. Bugüne oldukça iyi şartlarda ulaşmış olan manastırda ayrıca oldukça beğenilen ve önemsenen haçkar örneklerinden biri de yer almaktadır. Bugün manastır dinî bir yapı olarak görevini sürdürmemektedir; bunun yerine popüler bir turistik mekân hâline gelmiştir.\n"
    },
    "Moğol-Nizârî Savaşı": {
        "first_paragraph": "Alamut Nizarilerine (Haşhaşiler ) karşı Moğol harekâtı 1253'te İran Harezm İmparatorluğu'nun Moğol İmparatorluğu tarafından fethi ve bir dizi Nizari-Moğol çatışması sonrasında başladı. Büyük Han Möngke tarafından emredilen sefer Hülagu tarafından yönetildi. Nizarilere ve daha sonra Abbasi Halifeliğine karşı yürütülen harekât bölgede yeni bir hanlık kurmayı hedefliyordu.\n"
    },
    "Çifte Medrese": {
        "first_paragraph": "Çifte Medrese (Banisi nedeniyle Giyasiye Medresesi ve Şifaiyesi; Gevher Nesibe Sultan adına inşa ettirildiği için, Gevher Nesibe Sultan Medresesi ve Darüşşifası olarak da bilinir), Kayseri ilinin Kocasinan ilçesinde yer almaktadır. 1205-1206 yıllarında Selçuklu hükümdarı II. Kılıçarslan'ın kızı Gevher Nesibe Sultan adına kardeşi I. Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından yaptırılmıştır.[1]\n"
    },
    "Halifet Gazi Türbesi": {
        "first_paragraph": "Halifet Gazi Türbesi, Türkiye'nin Amasya ilinde bulunan bir türbedir. 1210 yılı civarlarında yaptırılmıştır. Danişment emiri olarak bilinen Halifet gazi tarafından inşa ettirilen bu yapı günümüze gelmeyi başarabilmiştir. 1232 yılları esnasında çıktığı bir seferde vefat eden Halifet gazi Amasya sınırları içerisindeki bu bölgeye yani valilik yaptığı topraklara bu türbeye gömülmüştür. Türbenin iki kattan oluştuğu bilinmektedir. yapımında düzgün simetrik taşlarla desteklenmiştir. Süsleme olarak kemer planlı bir kapının var olduğu göze çarpmaktadır. Pencereye sahiptir. Alt kısımda tabut içerisinde lahit benzeri yapı vardır. Dış kısmının süslemesi ise Selçuklu dönemine ait motifleri içermektedir.[1][2][3][4][5][6]\n"
    },
    "Şifaiye Medresesi": {
        "first_paragraph": "Şifaiye Medresesi (Keykâvus Dârüşşifâsı, Dârü’s-sıhha), 1217 yılında Anadolu Selçuklu Devleti sultanı I. İzzeddin Keykavus tarafından Sivas'ta darüşşifa olarak yaptırılan; Osmanlı devrinde medrese olarak kullanılan yapı.\n"
    },
    "Yahudilerin İngiltere'den Sürülmesi (1290)": {
        "first_paragraph": "Sürgün Fermanı (ing. Edict of Expulsion), İngiltere Kralı I. Edward tarafından 18 Temmuz 1290'da yayınlanan ve tüm Yahudileri İngiltere Krallığı'ndan sınır dışı eden bir kraliyet kararnamesidir. Edward, ülkedeki tüm ilçe amirlerine Yahudilerin hepsinin  Azizler Günü'ne (1 Kasım)  kadar sınır dışı edilmesini istedi. Sınır dışı etme fermanı, Orta Çağ'ın geri kalanında yürürlükte kaldı. Söz konusu ferman münferit bir olay değildi, İngiltere'de 200 yıldan fazla bir süredir artan antisemitizmin sadece doruk noktasıydı. Ferman, 350 yıldan fazla bir süre sonra, Protektora Dönemi'nin mimarlarından Oliver Cromwell'in Yahudilerin 1657'de İngiltere'ye yerleşmelerine izin vermesiyle yürürlükten kalktı.[1]\n"
    },
    "El-Burak Camii": {
        "first_paragraph": "El-Burak Camii (Arapça: مَسْجِدُ ٱلْبُرَاق Masjid al-Burāq), Kudüs'ün Eski Şehrindeki Tapınak Dağı'nın güneybatı ucunda, Batı Duvarı'nın hemen yanında yer alan bir yeraltı camisidir. Küçük boyutundan ötürü el-Burak Mescidi de denir. Müslümanların inanışına göre Muhammed, Gece Yolculuğu yaptığı sırasında bindiği Burak'ı el-Aksa Camii'nde duvara çakılmış bir yüzüğe bağlar, böylece buranın ismi Burak Camii olarak isimlendirilir.[1]\n"
    },
    "Amenapırgiç Manastırı": {
        "first_paragraph": "Amenapırgiç Ermeni Kilisesi veya Kaymaklı Manastırı (Ermenice: Ամենափրկիչ Վանք Amenaprgič Vank, Türkçe: 'Aziz Kurtarıcı Manastırı'), 15. yüzyılda kurulmuş ve Trabzon'da yer almış olan tarihî Ermeni manastırı. Manastır zamanında Trabzon bölgesinin Ermenileri için en önemli ibadethane olarak kullanılmıştı fakat 1915 Ermeni kırımı'ndan sonra ise harabeye dönmüştür ve bugün bir çiftlik yeri olarak kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Bayramilik": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Hâce Abdullah Türbesi": {
        "first_paragraph": "\nHâce Abdullah Türbesi, yaygın olarak Gazur Gah'daki Türbe  (veya sadece Gazur Gah) ve Abdullah Ensari Türbe Külliyesi, Sufi dervişi Hâce Abdullah Herevî'nin mezar alanıdır. Afganistan'daki, Herat'ın üç kilometre kuzeydoğusundaki Gazur Gah köyünde yer almaktadır. Ağa Han Kültür Vakfı'nın Tarihi Şehirler Programı, külliyenin 2005 yılından sonra restorasyon sürecini yürürlüğe koymuştur.[1]\n"
    },
    "Pir Sücaeddin İlyas Türbesi": {
        "first_paragraph": "\nPir Sücaeddin İlyas Türbesi ya da diğer adıyla Yukarı Pirler Türbesi, Amasya'daki Çilehane Cami'nin güneyinde Pirler Parkı içinde bulunan bir türbedir.[1] 1486 yılında Şeyh Pir Sücaeddin İlyas anısına Gümüşlüzade Ahmet Bey tarafından yaptırılmıştır. Türbenin içinde Pir İlyas’ın Damadı Pir Celaleddin Abdurrahman, torunu Pir Hayreddin Hızır Çelebi ve ailelerinin mezarları bulunmaktadır. 1895 yılı depreminde yıkılmış ve hasar görmüş olsa da tekrar restore edilip bugünkü halini almıştır.[1]\n"
    },
    "Sistina Şapeli": {
        "first_paragraph": "Sistina Şapeli (Latince: Sacellum Sixtinum; İtalyanca: Cappella Sistina) Vatikan'da, Papa'nın resmi ikametgâhı Apostol Sarayı'nda bulunan bir şapeldir. Esasen Cappella Magna olarak bilinen şapel, adını onu 1477 – 1480 yılları arasında restore eden Papa IV. Sixtus'tan aldı. O zamandan bu yana şapel hem dînî, hem sivil papalık etkinliklerine ev sahipliği yapan bir yer oldu. Günümüzde papalık seçimlerine de ev sahipliği yapmaktadır. Sistina Şapeli'nin şöhreti büyük oranda iç mekânını süsleyen fresklerden gelmektedir. Bunlar arasında en önemlileri Michelangelo tarafından yapılan Sistina Şapeli tavanı ve Son Hüküm'dür.\n"
    },
    "Passau Barışı (1552)": {
        "first_paragraph": "Kutsal Roma İmparatoru V. Karl, 1547’de Schmalkaldik Savaşı’nda Protestan güçlere karşı bir zafer kazanmıştı. Birçok Protestan Prens, bu zaferden sonra dayatılan Augsburg Fasılası’nın dini koşullarından memnun değildi. Ocak 1552’de Saksonyalı Maurice liderliğindeki birçok kişi Chambord Antlaşması’nda Fransa Kralı II. Henri ile ittifak kurdu. Fransız finansmanı ve yardımı karşılığında Henri’ye Batı Almanya’da toprak sözü verildi. İkinci Schmalkaldik Savaşı olarak da bilinen Prens İsyanı’nda Karl, Protestan ittifakı tarafından Almanya’dan Avusturya’daki atalarının topraklarına Innsbruck’e kadar sürüldü. Henri ise Metz, Verdun ve Toul’daki üç Ren Piskoposluğunu ele geçirdi.\n"
    },
    "Canton Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Canton Sinagogu (İtalyanca: Scuola Canton), İtalya'nın Venedik kentindeki Yahudi gettosunda bulunan beş sinagogdan biridir. Yakınındaki Büyük Alman Sinagogu'ndan (1528) sadece dört yıl sonra tamamlanmıştır ve Venedik'in en eski ikinci sinagogudur. Venedik'e yeni gelen Provence Yahudilerince ya da zengin bir aile tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Tarihi boyunca defalarca yeniden tasarlanan kilisenin iç dizaynı, ağırlıklı olarak barok ve rokoko tarzlarındadır.\n"
    },
    "Erdene Zuu Manastırı": {
        "first_paragraph": "Erdene Zuu Manastırı (Moğol karakterleriyle: Эрдэнэ Зуу) Moğolistan'da bulunan, Eski Moğol hükümranlıkları dönemine ait Budist manastırı. Övörhangay eyaletindeki, bugünkü Harhorin yakınlarında bulunan eski Moğol başkenti Karakurum'da bulunur. Orhun Kültürel Doğa Vadisi'nin Dünya Kültür Mirası Listesi'ne dahil olan bölümündedir.[1]\n"
    },
    "Pertev Paşa Türbesi": {
        "first_paragraph": "Pertev Paşa Türbesi, Eyüpsultan, semtindedir. Eyüp Camii’nin Haliç yönünde, Beybaba Sokağı üzerindedir. Kanûnî ve II. Selim dönemi vezirlerinden Pertev Paşa vefat etmeden evvel Mimar Sinan’a inşa ettirilmiştir. Dikdörtgen planlıdır. Evliya Çelebi, Türbenin süslü bir kubbeye sahip olduğunu zikreder.  Evliya Çelebinin bahsettiği kubbenin olup olmadığını bilmediğimiz ahşap kubbesi 1930’lu yıllarda yıkılmıştır. Günümüzde üstü hala açıktır. Klasik demir parmaklıklı pencereleri vardır. Kıble yönünde bir mihrapçığı bulunur. Kemerli kapısı üzerinde sülüs hatla dört satır halinde yazılmış altı beyitlik mermer kitâbe yer almaktadır. Şair Nihâdî’ye ait olan bu kitâbe de Pertev Paşa’nın vefatı detaylarına kadar verilmiştir. (9 Ekim 1572) Kitabe bu yönüyle belge özelliği taşımaktadır. Yapıda 1570-1600 yıllarına ait oldukları kabul edilen on beş adet mezar bulunmaktadır. Bunların Pertev Paşa’nın çocukları ve diğer aile fertlerine ait olduğu tahmin edilmektedir. Sandukalar kabartma rozetler, bitki ve çiçek kabartmaları ile süslenmiştir. Bazı sandukaların mermer malzemeden ayakları zarif oymalıdır. Kavuklar adeta birer heykeli anımsatır derece iyi işlenmiştir.\n"
    },
    "Roma Duvarı (Sofya)": {
        "first_paragraph": "Roma Duvarı (Bulgarca: Римска стена, Rimska stena)[1] Bulgaristan'ın başkenti Sofya'daki erken bir Osmanlı mimari anıtının yaygın ancak yanlış bilinen adıdır. 16. veya 17. yüzyıldan kalma bir İslami dini yapının parçası, günümüzde Lozenets mahallesindeki küçük bir pazar yerinin ortasında yer almaktadır.\n"
    },
    "Saçlı Emir Tekkesi": {
        "first_paragraph": "Saçlı Emir Tekkesi ya da Hâşimî Osman Efendi Tekkesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki bir tekkeydi.\n"
    },
    "Kral James Onaylı Kitab-ı Mukaddes": {
        "first_paragraph": "Kral James Onaylı Kitab-ı Mukaddes ya da Kral James Sürümü, 1604'te İngilizceye çevrilmeye başlanan, 1611'de İngiliz Kilisesi tarafından bastırılan Kitab-ı Mukaddes (Kutsal Kitap) çevirisidir. Bu kitap Kral VIII. Henry zamanında İngiliz Kilisesi tarafından bastırılan ilk \"onaylı Kutsal Kitap\" idi.[1] Ocak 1604'te İngiltere Kralı I. James, Püritanlar tarafından fark edilen, daha önceki çevirilerde belirlenen sorunlara bir yanıt olacak şekilde yeni İngilizce bir çevirinin yapılması için Hampton Court Konferansı'nı topladı.\n"
    },
    "Otuz Yıl Savaşı": {
        "first_paragraph": "\nOtuz Yıl Savaşı ya da Otuz Yıl Savaşları, çoğunlukla Kutsal Roma İmparatorluğu'nun sınırları içerisinde 1618'den 1648'e kadar sürmüştür. Avrupa tarihinin en yıkıcı savaşlarından birisi olan savaş sonucunda tahminen 4,5 ila 8 milyon arasında insan ölmüştür ve Almanya'nın bazı bölgelerinde %50'nin üzerinde nüfus düşüşü olmuştur.[19] Seksen Yıl Savaşı, Mantova Veraset Savaşı, Fransız-İspanyol Savaşı ve Portekiz Restorasyon Savaşı da Otuz Yıl Savaşı ile bağlantılı savaşlardır.\n"
    },
    "Aziz Paul Kilisesi'nin Kalıntıları": {
        "first_paragraph": "Aziz Paul Kilisesi'nin Kalıntıları (Çince: 大三巴牌坊; Portekizce: Ruínas de São Paulo), Makao'da bulunan 17. yüzyıldan kalma bir Katolik kilisesi kalıntılarıdır. Asıl olarak Aziz Paul Koleji'ni ve Havari Aziz Paul'a adanmış 17. yüzyıldan kalma bir Portekiz kilisesi olan \"Mater Dei\" olarak da bilinen Aziz Paul Kilisesi'ni içerir.\n"
    },
    "Fatıma-ı Masume Türbesi": {
        "first_paragraph": "Hazret-i Fatımâ Masume Türbesi (Farsça:ﺤﺭﻢ ﺤﺿﺮﺖ ﻔﺎﻄﻤﻪ ﻤﻌﺻﻮﻤﻪ(Haremê Hazret-i Fatımâ Masume), İran'ın Kum kentinde bulunan bir türbedir. Başta İslam'ın Şii itikadına bağlı Müslümanlar olmak üzere, özellikle İran coğrafyasında yaşayanlar için önemli bir yere sahiptir.\n"
    },
    "Vat Arun": {
        "first_paragraph": "Vat Arun Ratchawararam Ratchawaramahawihan (Tayca: วัดอรุณราชวราราม ราชวรมหาวิหาร) ya da Vat Arun (\"Şafak Tapınağı\") Bangkok'un Bangkok Yai bölgesinde, Thonburi batısındaki Chao Phraya Nehri'nin kıyısında yer alan bir Budist tapınağı (Vat). Tapınak, adını Hindu tanrısı Aruna'dan alır.[1] Vat Arun, Tayland'ın en ünlü yerlerinden biridir ve sabahın ilk ışığı, tapınağın sarmal kubbesinden yansımaktadır.[2] Tapınak en az on yedinci yüzyıldan beri var olmasına rağmen, onun ayırt edici kubbesi Kral Rama II'nin saltanatı döneminde, on dokuzuncu yüzyılın başlarında inşa edilmiştir.\n"
    },
    "III. Mustafa": {
        "first_paragraph": "III. Mustafa Osmanlı Türkçesi: مصطفى ثالث Mustafa-i Sālis), divan edebiyatındaki mahlasıyla Cihangir; (28 Ocak 1717 Edirne – 21 Ocak 1774 İstanbul), 26. Osmanlı padişahı ve 105. İslam halifesi.[1]\n"
    },
    "Beşir Ağa Külliyesi": {
        "first_paragraph": "Beşir Ağa Külliyesi, Dar’üs-sa’âde Ağası (Kızlar ağası) Hacı Beşir Ağa tarafından (1744-1745) tarihlerinde yaptırılmıştır.\n"
    },
    "İsmail Fakirullah Türbesi": {
        "first_paragraph": "İsmail Fakirullah Türbesi, Siirt'in Tillo ilçesinde yer alan bir yapı. İsmail Fakirullah'ın ölümünden sonra öğrencisi Erzurumlu İbrahim Hakkı tarafından 18. yüzyılda yaptırıldı.[1][2] Türbedeki bir düzenek ile her yıl 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde sabah güneşinin ışıkları sandukanın üzerine beş dakika yansıtılmaktadır.[3][4] 1960'ta yapılan restorasyon sırasında ışık düzeneği işlevini yitirdi.[3] 2011'de yapılan çalışmalarla düzenek tekrar işler hâle getirildi.[3] Türbenin bir maketi, İstanbul'da bulunan Miniatürk'te sergilenmektedir.[3] UNESCO, 2015'te türbeyi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne ekledi.[1][2]\nXVII. yüzyılda yaşamış İsmail Fakirullah’ın öğrencisi İbrahim Hakkı’nın vefatı ve Aydınlar’a defnedilmesinden sonra inşa edilen türbe etrafında hazire oluşmuştur. 2005 yılı yüzey araştırmasında, bu türbe ve hazirede günümüze kadar ulaşmış mezar taşları çalışılarak bunların sanat tarihi açısından çözümlemeleri yapılmıştır.[5]\n"
    },
    "Mormon Kitabı": {
        "first_paragraph": "Mormon Kitabı (İngilizce: The Book of Mormon), inananları tarafından yaklaşık MÖ 2200'den MS 421'e kadar Amerika'da yaşayan eski peygamberlerin yazılarını içerdiği kabul edilen, Son Zaman Azizler hareketinin kutsal metnidir. İlk olarak Joseph Smith tarafından Mart 1830'da yayımlandı."
    },
    "1970 Arap Birliği zirvesi": {
        "first_paragraph": "1970 Arap Birliği zirvesi, 27 Eylül'de Mısır'ın başkenti Kahire'de olağanüstü bir Arap Birliği zirvesi olarak gerçekleştirildi. Zirve, Ürdün İç Savaşı'nda yaşanan kanlı olayların ve Filistin Kurtuluş Örgütü ile Ürdün Kralı Hüseyin arasındaki çatışmaların ardından gerçekleşti. Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır, hem Ürdün Kralı Hüseyin'i hem de FKÖ Başkanı Yaser Arafat'ı Ürdünlüler ve Filistinli fedailer arasındaki kanlı savaşa son vermeye ikna etmeyi başardı. Zirve, Nasır'ın ölümünden saatler önce, 28 Eylül'de çalışmalarını tamamladı. Zirve Irak, Suriye, Cezayir ve Fas tarafından boykot edildi.\n"
    },
    "2000 Camp David Zirvesi": {
        "first_paragraph": "2000 Camp David Zirvesi, 2000 yılının Temmuz ayında Maryland'deki Camp David'de Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Bill Clinton'un, İsrail başbakanı Ehud Barak'ın ve Filistin Ulusal Yönetimi başkanı Yaser Arafat'ın bir araya geldikleri zirvedir.\n"
    },
    "Arap Birliği'nin İsrail boykotu": {
        "first_paragraph": "Arap Birliği'nin İsrail boykotu Arap Birliği ve üye ülkeleri tarafından Araplar ile Arap devletleri ve İsrail arasındaki ekonomik ve diğer ilişkileri boykot etmek ve özellikle İsrail'in ekonomik ve askeri gücüne katkıda bulunan, İsrail ile olan ticareti durdurmayı benimseyen bir stratejidir. Bu boykot daha sonra İsrail'le ticaret yapan şirketleri boykot etmek için de genişletildi.\n"
    },
    "Bar Lev Hattı": {
        "first_paragraph": "Bar Lev Hattı (İbranice: קו בר לב Kar Bar Lev; Arapça: خط بارليف Hat Barlif), 1967 Altı Gün Savaşı'nın ardından İsrail tarafından Süveyş Kanalı'nın doğusunda inşa edilen savunma hattıydı.\n"
    },
    "Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Yahudilerin tarihi. Dünyadaki birçok ülke gibi, Birleşik Arap Emirlikleri'nin modern tarihi şu anki Yahudi nüfusunu ifşa etmemektedir. Bin yıl süresince Orta Doğu'daki Yahudi tarihi ve Arap Yarımadası'ndaki Yahudi tarihinde Yahudi cemaatlerinin bugün BAE topraklarında toplandıkları kayıtlarda yer almaktadır.\n"
    },
    "Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı": {
        "first_paragraph": "Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (İngilizce: United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East) ya da kısa adıyla UNRWA, 1948'de İsrail'in kurulmasından sonra çıkan Arap-İsrail savaşları sırasında evlerini ve geçim kaynaklarını yitiren Filistinlilere yardım amacıyla Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 9 Aralık 1949'da oluşturulan özel kuruluş. Yardım kapsamına girenlerin sayısı başlangıçta 500 bin dolayındaydı; 1980'lerin ortalarında bu sayı tahminen 2.100.000'e ulaşmıştı. Bunlar arasında ilk mültecilerin çocukları, mülteci olmayan yoksullar, ölen mültecilerin yardım karnelerini kullanan başka kişiler de vardı.\n"
    },
    "Büyük İsrail": {
        "first_paragraph": "Büyük İsrail, Kitâb-ı Mukaddes çevirilerinden bazılarında politik anlamları olmakla birlikte günümüzde Siyonizm'in bir kolu olan Revizyonist Siyonizm çerçevesinde,[1] günümüz İsrail Devleti'nin topraklarının eski Birleşik Krallık Filistin Mandası ile bazı kaynaklarda günümüz Suriye'si veya Türkiye'sinin bir kısım topraklarını da içine alınarak genişletileteceğine dair sınırlar hakkında irredantizm amaçlı söylenen bir ifadedir.[2]\n"
    },
    "Camp David Sözleşmesi": {
        "first_paragraph": "Camp David Sözleşmesi, Mısır devlet başkanı Enver Sedat ile, İsrail başbakanı Menahem Begin arasında, 12 gün süren gizli pazarlıkların ardından Camp David'de 17 Eylül 1978'de imzalanan ve ABD başkanı Jimmy Carter'ın gözetiminde gerçekleşen bir sözleşmedir. Bu sözleşme ile ilk kez bir Arap ülkesi İsrail'i resmen tanımış ve ele geçirdiği topraklar üzerindeki varlığını meşru olarak kabul etmiştir.[1]\n"
    },
    "Damokles Operasyonu": {
        "first_paragraph": "Damokles Operasyonu, Mossad'ın Ağustos 1962'de, daha önce Nazi Almanyası'nın roket programında çalışan ve Fabrika 333 olarak bilinen askeri bir bölgede Mısır için roket geliştiren Alman bilim adamlarını ve teknisyenlerini hedef alan gizli bir operasyonuydu. Projeye dahil olan Avusturyalı bilim insanı Otto Joklik'e göre, geliştirilen roketler radyoaktif atıkları kullanmak üzere programlanmıştı.[1]\n"
    },
    "De Bunsen Komitesi": {
        "first_paragraph": "De Bunsen Komitesi, Britanyalı hükûmeti tarafından, I. Dünya Savaşı esnasında  ve savaş sonrasında, Osmanlı İmparatorluğu'na karşı izlenecek politikaları belirlemek üzere, 8 Nisan 1915 tarihinde İngiltere Başbakanı H. H. Asquith tarafından  ihdas edilen ve Sir Maurice de Bunsen tarafından başkanlığı yürütülen ilk komitedir. Birleşik Krallık'ın Orta Doğu politikaları bu komitenin yazdığı raporlarla şekillendirilmiştir.\n"
    },
    "Deir Yasin Katliamı": {
        "first_paragraph": "Deir Yasin Katliamı, 1948 Arap-İsrail Savaşı sırasında 9 Nisan 1948 tarihinde Revizyonist-Siyonist Irgun örgütüne bağlı militanlar tarafından Filistin'in Deir Yasin Köyü'nde gerçekleştirildi. Bu saldırıda 107 Filistinli sivil öldü.[1][2]\n"
    },
    "İzzeddin el-Kassam": {
        "first_paragraph": "İzzeddin el-Kasam (Arapça: عزّ الدين القسّام; tam adı İzzeddin bin Abdülkadir bin Mustafa bin Yusuf bin Muhammed el-Kassam; 1882, Lazkiye - 20 Kasım 1935), Britanya mandasındaki Filistin'in bağımsız ve İslâmî bir ülke olması için ilk harekete geçen Arap din alimi ve vaizdir.\n"
    },
    "François Georges-Picot": {
        "first_paragraph": "François Marie Denis Georges-Picot (d. 21 Aralık 1870, Paris - ö. 20 Haziran 1951, Paris), bir diplomat ve avukat. 16 Mayıs 1916 tarihinde imzalanmasından önce, Kasım 1915 ve Mart 1916 tarihleri arasında, İngiliz diplomat Sir Mark Sykes ile Sykes-Picot Anlaşmasını yazmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nun topraklarını bölme amacıyla Üçlü İtilaf ülkeleri olan İngiltere ve Fransa, daha sonra Rusya ve İtalya'nın elde ettiği teorik zaferlerden sonra, önerdiği gizli bir anlaşma ile bu ülkeler aralarında Arap topraklarını bölmek istemişlerdir.\n"
    },
    "Gazze Muharebesi (2007)": {
        "first_paragraph": "Gazze Savaşı, Gazze Şeridi'nde 7 - 15 Haziran 2007 tarihleri arasında Hamas ve El Fetih kuvvetleri arasında geçen askeri çatışmadır. Savaş sonucunda Gazze Şeridi'nin kontrolü büyük ölçüde Hamas'a geçti. Kızılhaç Örgütü'ne göre savaşta 550 kişi yaralandı ve 118 kişi öldü.\n"
    },
    "Hartum Kararı": {
        "first_paragraph": "1 Eylül 1967 tarihli Hartum Kararı, Altı Gün Savaşı'nın ardından Sudan'ın başkenti Hartum'da toplanan 1967 Arap Birliği Zirvesi'nin sonunda yayınlandı. Karar, (üçüncü paragrafta) \"Üç Hayır\" olarak bilinen sloganı içermesiyle ünlüdür: \"İsrail'le barışa hayır, İsrail'i tanımaya hayır, İsrail'le müzakereye hayır!\"[1]\n"
    },
    "Kral Hüseyin'in federasyon planı": {
        "first_paragraph": "Kral Hüseyin'in federasyon planı Ürdün Kralı Hüseyin tarafından 15 Mart 1972'de Ürdün Meclisine yaptığı bir konuşma sırasında önerilen ve İsrail'in Doğu Kudüs'ün kontrolünü Ürdün-Filistinlilere bırakması halinde bir Ürdün-Filistin federasyonu olan \"Birleşik Arap Krallığı\" kurmayı amaçlayan siyasi bir programdı. Doğu Kudüs, böylece Filistin federal bölgesinin başkenti olacaktı. Hüseyin'in önerisi, ilgili tarafların çoğu tarafından planın duyurusundan kısa bir süre sonra reddedildi.\n"
    },
    "Orta Doğu Barış Süreci": {
        "first_paragraph": "1947 yılında Orta Doğu'da kurulan İsrail devleti ile bölgedeki diğer Arap ülkeleri arasındaki savaş durumunu ve muhtelif savaşlar sonucu ortaya çıkan toprak ve mülteciler sorunlarını çözüme kavuşturmayı hedefleyen barış süreci.\n"
    },
    "Sakr ebu Fakr": {
        "first_paragraph": "Sakr ebu Fakr (صقر أبو فخر) Lübnan'da yaşayan bir Arap yazar olup Journal of Palestine Studies'in yardımcı editörlüğünü yapmaktadır.[1]\n"
    },
    "Sykes-Picot Anlaşması": {
        "first_paragraph": "Sykes-Picot Anlaşması, I. Dünya Savaşı sırasında, 29 Nisan 1916'da Kût'ül-Amâre Kuşatması sonrasında İngiliz kuvvetlerinin Osmanlı Devleti'nin 6. Ordusu karşısında bozguna uğramasından 17 gün sonra, 16 Mayıs 1916 tarihinde Britanya ve Fransa arasında yapılan ve aynı yılın Ekim ayında Rusya tarafından onaylanan, Osmanlı Devleti'nin Orta Doğu'daki topraklarının paylaşılmasını öngören gizli antlaşmadır.[2][3]\n"
    },
    "Şucaiyye Katliamı": {
        "first_paragraph": "Şucaiyye Katliamı, 20 Temmuz 2014 İsrail-Gazze çatışması esnasında, İsrail ordusu, Hamas ve İzzeddin el-Kassam Tugayları arasında Şucaiyye mahalesinde, Gazze'de meydana gelmiştir.[2] Şucaiyye, 92,000 nüsusuyla Gazze sınırları içinde bulunan en çok nüfuslu bölgelerden birisidir.[3] IDF'ın açıklamasına göre, 8 Temmuz ve 20 Temmuz arasında Gazze'den İsrail'e yollanan 140 roketle birlikte \"Terörist Kalesi\"inde dönüştü.\n"
    },
    "Trump Barış Planı": {
        "first_paragraph": "Refah İçin Barış: Genellikle Trump Barış Planı olarak bilinen Filistin ve İsrail Halkının Yaşamlarını İyileştirme Vizyonu, Trump yönetiminin İsrail-Filistin çatışmasını çözme niyetini taşıyan bir önerisidir. Donald Trump, 28 Ocak 2020'de İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile birlikte bir Beyaz Saray basın toplantısında planı resmen açıkladı; Filistinli temsilciler davet edilmedi.[1]\n"
    },
    "Yeni Tarihçiler": {
        "first_paragraph": "Yeni Tarihçiler (İbranice: ההיסטוריונים החדשים, HaHistorionim HaHadashim), İsrail tarihi hakkındaki geleneksel varsayımlara meydan okuyan, (İsrail'in  1948 Filistin Göçü'ndeki rolü ve barış görüşmeleri için Arapların da istekli olduğu gibi konular da buna dahildir) İsrailli bir tarihçi grubudur. Yeni Tarihçiler ismi ilk olarak 1988 yılında grubun önde gelen ismi Benny Morris tarafından kullanıldı.[1]\n"
    },
    "Yıpratma Savaşı": {
        "first_paragraph": "Yıpratma Savaşı (Arapça: حرب الاستنزاف Harb El-İstinzaf; İbranice: מלחמת ההתשה Milhemet haHataşah), 1967-1970 yılları arasında Sina Yarımadası'nda İsrail ile Mısır ve müttefikleri arasında meydana gelen çatışmalardır.\n"
    },
    "Addis Ababa Konferansı": {
        "first_paragraph": "Addis Ababa Konferansı, 22-25 Mayıs 1963, Afrika Birliği Örgütünün kurulduğu uluslararası konferans.\n"
    },
    "Arap Ayaklanması": {
        "first_paragraph": "Arap Ayaklanması (Arapça: الثورة العربية Al-Thawra al-'Arabiyya, İngilizce: Arab Revolt), Arap İsyanı veya Arap İhaneti, I. Dünya Savaşı sırasında Haziran 1916 tarihinde Yemen'de Aden, Suriye'de Halep'i kapsayan bağımsız ve birleşik Arap devleti yaratma amacıyla Şerif Hüseyin bin Ali tarafından başlatılmıştır.\n"
    },
    "Ahron Daum": {
        "first_paragraph": "Ahron Daum (Bnei Brak, 6 Ocak 1951; 27 Haziran 2018) İsrailli modern Ortodoks bir haham (Rabbi), öğretmen ve yazardır. Frankfurt’ın eski başhahamıdır ve bugün Antwerpen, Belçika'da yaşamaktadır.\n"
    },
    "Mukteda es-Sadr": {
        "first_paragraph": "Mukteda es-Sadr (Arapça: مقتدى الصدر; 4 Ağustos 1974), Iraklı dini lider ve siyasetçidir. Irak'ta politik ve toplumsal gelişmelere yön vermiş, Şii mezhebine mensup Sadr ailesinin mevcut lideridir.\n"
    },
    "Nimr Bakır el-Nimr": {
        "first_paragraph": "Nimr Bakır el-Nimr (Arapça: نمر باقر النمر) veya Nemr Bakır el-Nemr (d. 21 Haziran 1959, el-Avamiye - ö. 2 Ocak 2016, Riyad), Şii din adamı, şeyh ve ayetullah.\n"
    },
    "Ovadia Yosef": {
        "first_paragraph": "Ovadia Yosef (İbranice: עובדיה יוסף‎‎, 24 Eylül 1920,  7 Ekim 2013) İsrailli haham, siyasetçi. Bağdat'ta dünyaya gelen Yosef, 1924 yılında ailesiyle birlikte Kudüs'e göç etti. Burada yetişip dini eğitim alan Yosef, 1944 yılında haham oldu. 1947 yılında Kahire'ye yerleşen Yosef, burada Mısır baş hahamının yardımcısı olarak görev yaptı. 1950'de tekrar Kudüs'e dönen Yosef, bir süre dini yargıçlık vazifesinde bulundu. Yosef, 1973'te İsrail baş hahamı seçildi ve bu görevi 10 yıl boyunca sürdürdü. 1984'te Şas partisinin kurulmasına önderlik eden Yosef, ölene dek partinin dini lideri oldu. 2013 yılında Yosef, Kudüs'te öldü.[1][2][3]\n"
    },
    "Yusuf el-Karadavi": {
        "first_paragraph": "Yusuf el Karadavi (Arapça: يوسف القرضاوي, 9 Eylül 1926 - 26 Eylül 2022), Mısırlı din bilgini ve Dünya Müslüman Alimler Birliği başkanı. Katar vatandaşlığı da bulunmaktadır.[1][1][2][3][4][5][6]\n"
    },
    "İmhotep": {
        "first_paragraph": "İmhotep (\"barış içinde gelen\", MÖ 2667 - MÖ 2648[1]), Antik Mısır'da mimar, yazar, hekim, mucit, mühendis, heykeltıraş, astronom ve firavun Zoser'in veziri olan efsanevi kişi.\n"
    },
    "Enheduanna": {
        "first_paragraph": "Enheduanna (MÖ 2285 - MÖ 2250) Akad Kralı Sargon'un ve yüksek olasılıkla Kraliçe Tashlultum'un kızı[1]. Tarihte bilinen ilk kadın şair ve yazar, hatta bazı kaynaklara göre ilk şair ve yazardır.[2] Sümerlerin aşk tanrıçası İnanna'ya yazdığı lirik şiirleriyle ünlüdür.\n"
    },
    "Halifeler tarihi (kitap)": {
        "first_paragraph": "Halifeler Tarihi[1][2] (Arapça: تاريخ الخلفاء ), klasik Sünni alim Suyuti'nin (1445-1505) yazdığı ünlü bir kitaptır.1881'de Kalküta'da İngilizce olarak yayınlandı ve 1970'te Oriental Press'te İngilizce olarak yeniden yayınlandı.\n"
    },
    "Druid": {
        "first_paragraph": "Druid, Kelt çoktanrıcılığında genellikle Alplerin kuzeyinde ve Britanya Adaları'nda var olan antik Kelt topluluklarındaki rahip sınıfı. Druid uygulamaları Yunanların \"Keltoi\" ve \"Galatai\" Romalıların \"Gaul\" dedikleri tüm yerli kabilelerin kültürünün bir parçasıydı. Druidler rahiplik, şifacılık, alimlik ve büyü gibi görevleri kendilerinde bir araya getirmişlerdi.\n"
    },
    "Amergin": {
        "first_paragraph": "Amergin,(Amairgen olarak da yazılır.) Kelt mitolojisinde Milesia halkının baş druididir.Milesialılar,İrlanda'ya ilk yerleştiğinde tanrısalırk Tuatha De Danaanlılar'la anlaşma sağlamaya çalışmıştır.Hem ruhsal hem de politik otoriteye sahiptir.Kimin kral olacağını belirleyerek İrlanda'nın ilk hükmünü ilan etmiştir.Etkin bir şaman ve kahin olarak,İrlanda tarihini anlatan Lebor Gabala Eren (İrlanda İstilaları Kitabı)'de mistik bir şiir'le onurlandırılmıştır.[1]\n"
    },
    "Büyüfiks": {
        "first_paragraph": "Büyüfiks (Fransızca: Pànoramix) Asteriks'in Kasabası'nnın saygın büyücüsüdür. Topladığı otlarla sihirli iksirler yapar. Bunların arasında en önemlisi, içene insanüstü güç veren Deve gücü tazı hızı şerbeti yani Sihirli İksir'dir. Eski çevirilerde adı Hokuspokus'tur.Asteriks'in Oburiks'le beraber en iyi dostlarındandır.Asteriks ve Gotlar ile Asteriks Kahin maceralarında,Karnutes ormanındaki yılın büyücüsü yarışmasında iki kere birinci olmuştur\n"
    },
    "Ogham": {
        "first_paragraph": "Ogham, adını İrlanda tanrılarından Ogma'dan alır. Hakkındaki bir teori de saymak için kullanılan çizgilerden oluştuğu yönündedir.\n"
    },
    "Cennetin Kraliçesi (antik)": {
        "first_paragraph": "Cennetin Kraliçesi, antik Akdeniz ve antik Yakın Doğu'da tapınılan bir dizi antik gökyüzü tanrıçasına verilen bir unvandır. Bu unvanla anıldığı bilinen tanrıçalar arasında İnanna, Anat, İsis, Nut, Astarte ve muhtemelen Aşera (Peygamber Yeremya tarafından) bulunur. Yunan-Roma döneminde Hera ve Juno da bu unvanı kullanmıştır. İbadet biçimleri ve içeriği çeşitli olmuştur.\n"
    },
    "Klasik mitoloji": {
        "first_paragraph": "Klasik mitoloji, Klasik Greko-Romen mitolojisi, Yunan ve Roma mitolojisi veya Greko-Romen mitolojisi, kültürel alımlama tarafından kullanıldıklarında veya dönüştürüldüklerinde antik Yunan ve Romalıların mitlerinin hem konusu hem de incelenmesidir. Bu mitolojiler, felsefe ve politik düşüncenin yanı sıra, daha sonraki Batı kültürü boyunca klasik antik çağın en önemli kalıntılarından birini temsil eder.[1] Yunanca mitos kelimesi, konuşulan kelimeye veya konuşmaya atıfta bulunur, ancak aynı zamanda bir masal, hikâye veya anlatıyı da ifade eder.[2]\n"
    },
    "Yahudiye": {
        "first_paragraph": "Yahudiye (İbranice: יהודה‎; Yunanca: Ἰουδαία, Youdaía; Latince: Iūdaea) veya Yehud, İbranice Kutsal Kitap'ta bahsedilen, Filistin bölgesinin güneyinde yer alan tarihi İbrani ve İsrailli dağlık bölgesi ve bu bölgede daha sonra kurulmuş bazı devletlerin ismi. Bölgenin adı, İbrani din büyüğü Yakup'un oğlu olan Yehuda'nın adından gelmektedir ve Eski Ahit'de Yehuda'nın neslinin İsrailoğlu Yehuda kabilesi ve ilgili Yehuda Krallığı'nı oluşturduğundan bahsedilmektedir.[1] Bölgenin adı sırasıyla Babil, Fars, Helen ve Roma, Haşmonayim, Hirodes ve tekrar Roma kontrolü altında korunmuştur. "
    },
    "Mecdelli Meryem": {
        "first_paragraph": "Mecdelli Meryem veya Magdalalı Meryem (Batılı dillerde: Maria veya Mary Magdalene/Magdalena), Yeni Ahit'e göre İsa'nın takipçilerinden biri.[1][2] Markos ve Yuhanna İncillerine göre, öldükten ve gömüldükten sonra dirilen İsa'yı ilk gören kişidir.[2] 22 Temmuz, Hristiyanlıkta Azize Mecdelli Meryem Günü'dür.\n"
    },
    "I. Menelik": {
        "first_paragraph": "I. Menelik, (Kebra Nagast Bäynä Ləḥkəm adlandırılır; Ebna la-Hakim olarak da adlandırılır, Arapça: Ibn Al-Hakim, \"Bilge'nin Oğlu\"[1]), ilk Süleyman Hanedanı'ndan Etiyopya imparatoru, geleneklerde Kral Süleyman ve Saba Melikesi Belkıs'ın oğlu olduğuna inanılır. Geleneksel kaynaklara göre 950 İÖ civarında hüküm sürdüğü iddia edilir.[2][3] Geleneksel hikâyelere göre yetişkin olunca Kudüs'te babası ile buluşup Ahit Sandığını Etiyopya'ya getirmiştir.\n"
    },
    "Zekeriya": {
        "first_paragraph": "Zekeriya,[not 1] Yeni Ahit ve Kur'an'da adı geçen Yahudi din büyüğüdür. Hristiyanlıkta din büyüğü, İslamiyette ise peygamber olarak görülür ve her iki dine göre de Yahya'nın babasıdır. Yahudilikte sözde \"peygamber\" rolüyle ortaya çıkmış bir sahte din adamı olarak görülür.\n"
    },
    "II. Aaron": {
        "first_paragraph": "II. Aaron (Aaron ben Benjamin), Benjamin'in oğlu ve 10. yüzyılın başları boyunca Hazar Kağanlığı'nın kağanı.\n"
    },
    "Benjamin (Hazar)": {
        "first_paragraph": "Benjamin ya da Benyamin, 9. yüzyılın sonuyla 10. yüzyılın başlarnda hüküm süren Hazar kağanı (muhtemelen kağan bek). Menahem Kağan'ın oğludur.\n"
    },
    "Doña Gracia Mendes": {
        "first_paragraph": "Doña Gracia Mendes (1510 – 1569) 16. yüzyılda Avrupa ve Osmanlı tarihinde önemli bir rol oynamış zengin bir Yahudi kadındır.[1]\n"
    },
    "Esma bint Mervân": {
        "first_paragraph": "Esmâ bint Mervân (Arapça: عصماء بنت مروان, İbranice: עצמאא בנת מרואן), 7. yüzyılda yaşamış Medineli bir Arap Yahudisi kadın şairdir. Muhammed'in Medine'ye hicretinden sonra, İslam karşıtı şiir söyleyen şairler arasında sınıflandırılmaktadır. [1] Muhammed'in isteği üzerine Ümeyr b. Adî tarafından öldürülür.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Obadiah (Hazar)": {
        "first_paragraph": "Obadiah (İbranice עבדיה), sekizinci yüzyılın sonu ile dokuzundu yüzyılın başlarıda hüküm süren Hazar kağanı. Tarihçilerce Bulan Kağan'ın torunu olarak tanımlanır. Yerine oğlu Hizkiya (Hezekiah) geçmiştir.\n"
    },
    "Yusuf (Hazar)": {
        "first_paragraph": "Yusuf (ya da Yusuf ben Aaron), 940'larla 960'lı yıllar boyunca görevde kalmış Hazar kağanı. Bizans İmparatorluğu'yla birçok cephede savaşıp mağlup olan Hazar kağanı II. Aaron'un oğludur. Karısı büyük ihtimalle Alan kralının kızıydı. Kiev Knezliği ve Peçenekler'le savaşlar yapan Yusuf, tahtta kalan Bulan hanedanının son hükümdarı olmuştur.\n"
    },
    "Abraham Behor Kamondo": {
        "first_paragraph": "Kont Abraham Behor Kamondo (1 Temmuz 1829, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 13 Aralık 1889, Paris, Fransa) Kamondo Ailesinden Osmanlı-Fransız bankacı, koleksiyoncu ve hayırsever.\n"
    },
    "Eli Acıman": {
        "first_paragraph": "Eli Acıman (d. 1919; İstanbul - ö. 13 Ocak 2011; İstanbul) Türk reklamcı ve iş insanı. Türkiye'de reklamcılığın gelişmesi ve kurumsallaşmasına öncülük etmiştir.\n"
    },
    "İzak Algazi": {
        "first_paragraph": "İzak Algazi (24 Nisan, 1889, İzmir - 3 Mart, 1950, Montevideo, Uruguay), Türkiye Yahudilerinin ve Sefarad Dünyası'nın hazanlarından biri ve haham.\n"
    },
    "Aron Angel": {
        "first_paragraph": "Aron Angel (1916 - 1 Aralık 2010), Türk mimar ve şehir plancısı. \n"
    },
    "Aslan Ağa": {
        "first_paragraph": "Aslan Ağa (ö.1673), bir Osmanlı diplomatıdır. İsveç Krallığı'nın ilk Osmanlı elçisidir .\n"
    },
    "David Asseo": {
        "first_paragraph": "David Asseo (1914, İstanbul - 14 Temmuz 2002, İstanbul), Türkiye Yahudilerinin hahambaşı (dini lider) idi.[1]\n"
    },
    "Avram Benaroya (1955 yılında ölen)": {
        "first_paragraph": "Avram Benaroya, (d.1889, İstanbul - 1955, İstanbul), Türk gazeteci, yazar ve Türkiye'nin ilk stenografi hocası.[1]\n"
    },
    "Simon Brod": {
        "first_paragraph": "Simon Brod (1893-1962), 1900'lü yılların ortasında İstanbul'da yaşamış Aşkenaz Yahudisi. Türkiye'de dönemin Yahudi cemaatinin önderlerindendir. Sultanahmet piyasasının önde gelen tüccarlarındandı. O yıllarda American Jewish Joint Distribution Committee ve Jewish Agency for Palestine örgütlerinde görev almıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye'den transit geçerek Filistin'e gitmek isteyen Yahudi mültecilerin yardımına koşan ve aynı mülteciler tarafından efsane olarak tanımlanan bir isimdir.  O dönemde İngiliz pasaport ofisinde çalışan Arthur Whitall ve Türk emniyetinde üst düzey bir görevli olan Ahmet Demir ile birlikte transit geçiş yapan göçmenlere gerekli dokümanları düzenlenmesinde yardımcı olmuştur. Adı daha çok Struma faciası ile birlikte anılmaktadır. Bu faciadan kurtulan tek kişi olan David Stoliar'ın da önce Suriye, sonra Tel Aviv'e ulaşmasını sağlamıştır.[1]\n"
    },
    "Caleb Afendopolo": {
        "first_paragraph": "Caleb Afendopolo, Edirne'de 1430'dan önce doğup bir süre Belgrad'da yaşayan ve İstanbul'da 1499'da ölen, birçok alanda ihtisas yapmış Yahudi bir bilim insanıdır. Samuel HaRamati'nin kardeşi, Judah Bali ve Karay cemaatinin hahamı ve Elijah Başyazı'nın kayınbiraderi ve havarisiydi.\n"
    },
    "Daniel Carasso": {
        "first_paragraph": "Daniel Carasso veya Karasu (16 Aralık 1905, Selanik - 17 Mayıs 2009, Paris), Fransız iş insanı.\n"
    },
    "Esperanza Malchi": {
        "first_paragraph": "Esperanza Malchi (ö. 1600), Osmanlı Devleti'nin Valide Sultan'ı Safiye Sultan'ın kirası olan Yahudi bir kadındı.\n"
    },
    "Ester Handali": {
        "first_paragraph": "Ester Handali ya da Ester Kira (ö. 1590) önce Hürrem Sultan'ın  sonra da Nurbanu Sultan'nın kirası olan Yahudi bir kadındı. Bu sultanların saray dışı meselelerini ve sultanlara mücevher sağlama işini üstlenmiştir. Ebelik konusundaki uzmanlığı sayesinde Kanuni Sultan Süleyman döneminde[1] hareme kabul edilmeye başlandı.[2]\n"
    },
    "Moses Hamon": {
        "first_paragraph": "Moses Hamon (veya Moşe Hamon, Amon) (1490; Granada, İspanya - 1567) Joseph Hamon'un oğlu olarak İspanya'da doğdu. Babasıyla birlikte İstanbul'a gelip I. Sultan Süleyman'ın doktoru oldu. Judah ibn Verga tarafından \"ünlü prens ve büyük doktor\" olarak tanımlanan Hamon, sultanın bütün keşiflerinde yanında bulundu; bilgisi ve yeteneği karşılığında kendisine imtiyaz tanınıyordu.\n"
    },
    "Victoria Hazan": {
        "first_paragraph": "Victoria Hazan (15 Nisan 1896; Salihli, Manisa - 21 Kasım 1995, New York), Türkiye Yahudisi asıllı Amerikalı şarkıcı, udi ve bestecidir.\n"
    },
    "Menahem Hodara": {
        "first_paragraph": "Menahem Hodara (1869, İstanbul - 1926, İstanbul), Osmanlı-Türk dermatoloji uzmanı ve bilim insanı.\n"
    },
    "Isaac de Camondo": {
        "first_paragraph": "Kont Isaac de Camondo (3 Temmuz 1851, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 7 Nisan 1911, Paris, Fransa) Kamondo Ailesinden Osmanlı-Fransız bankacı, diplomat, besteci, koleksiyoncu ve hayırsever.\n"
    },
    "Joseph Halévy": {
        "first_paragraph": "Joseph Halévy (15 Aralık 1827, Edirne - 21 Ocak 1917, Paris), Osmanlı doğumlu Yahudi-Fransız oryentalist ve seyyah.\n"
    },
    "Joseph ibn Verga": {
        "first_paragraph": "Joseph ibn Verga (İbranice: יוסף אבן וירגה) 16. yüzyılda Edirne'de yaşamış bir Türk hahamı ve tarihçidir.\n"
    },
    "Jozef Hamon": {
        "first_paragraph": "Jozef Hamon (veya Yosef Hamon, Joseph Hamon), 1450'lerde Granada'da doğdu.[1] Her ne kadar Carmoly, Josef'in İtalya'da doğduğunu iddia etse de[2] İmmanuel Aboab, Josef'in Endülüslü olduğuna emindir.[1]\n"
    },
    "Victoria Kamhi": {
        "first_paragraph": "Victoria Kamhi de Rodrigo (1905, İstanbul - 21 Temmuz 1997, Madrid), Yahudi asıllı Türk piyanist ve İspanyol klasik müzik bestecisi ve piyano virtüözü Joaquín Rodrigo'nun karısı idi.[1]\n"
    },
    "Albert Karasu": {
        "first_paragraph": "Albert Karasu (1885, Selanik - 1982, İstanbul) Yahudi asıllı Osmanlı-Türk gazeteci, köşe yazarı ve yazar.\n"
    },
    "İzak Karasu": {
        "first_paragraph": "İzak Karasu (ya da Isaac Carasso, d. 1874, Selanik, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 19 Nisan 1939, Fransa), doktor ve Osmanlı idaresi altında Selanik'te yaşayan Sefarad Yahudisi Carasso ailesinin üyesidir. Kurduğu yoğurt fabrikası daha sonra Danone Grup adını almıştır. Osmanlı siyasetçi Emanuel Karasu'nun yeğenidir.\n"
    },
    "Karolos Kun": {
        "first_paragraph": "Karolos Koun (Yunanca: Κάρολος Κουν; 13 Eylül 1908, Bursa – 14 Şubat 1987, Atina) Osmanlı İmparatorluğu'nda doğmuş Yunan tiyatro yönetmeni. Sahneye koyduğu Antik Yunan dönemine ait tiyatro oyunları ile tanınır.\n"
    },
    "Şabtay Levi": {
        "first_paragraph": "Shabtai Levy (10 Nisan 1876, İstanbul – 1 Kasım 1956, Hayfa), avukat, 1941-1951 yılları arasında görev yapan Hayfa'nın ilk Yahudi belediye başkanı.\n"
    },
    "Avram Leyon": {
        "first_paragraph": "Avram Leyon (d.1912, İstanbul - 2 Ağustos 1985, İstanbul), gazeteci ve yazardır ve Türkiye Yahudileri cemaati’nin tek yayın organı olan Şalom gazetesinin kurucusu.\n"
    },
    "Abravaya Marmaralı": {
        "first_paragraph": "Samuel Abravaya Marmaralı (1879, İzmir - 1953), Yahudi asıllı Türk doktor ve siyasetçi.\n"
    },
    "Mısırlı İbrahim Efendi": {
        "first_paragraph": "Mısırlı İbrahim Efendi, (1879, Halep, Osmanlı İmparatorluğu (Bugünkü Suriye) - 1948, İstanbul, Türkiye) Klasik Türk müziği'nin ünlü udisi ve bestecisidir.\n"
    },
    "Mois de Kamondo": {
        "first_paragraph": "Kont Mois de Kamondo (1860, İstanbul - 1935, Paris) Osmanlı İmparatorluğu'nda doğan İtalyan asıllı Fransız bankacıydı. Kamondo, çocukken  ailesiyle birlikte İstanbul'dan Paris'e taşındı ve büyüyünce babasının yolundan gidip bankacı oldu. Osmanlı İmparatorluğu'ndaki en büyük bankalardan birine sahip olan Sefarad Yahudisi ailesiyle Fransa'ya 1869'da yerleşti.\n"
    },
    "Haim Nahum": {
        "first_paragraph": "Haim Nahum Efendi veya Hayim Nahum (İbranice: חיים נחום; Arapça: حاييم ناحوم‎) (1872, Manisa – 1960, Kahire, Mısır), Osmanlı İmparatorluğu'nun son hahambaşısı ve siyaset adamı.[1] 1872 yılında Manisa'da doğmuştur.[2] Sefarad bir ailenin çocuğudur.[3] Babası Manisa Belediyesi'nde memur olan Behor Josef Nahum, annesi ise Kaden Grasya Nahum'dur.[4][5] Nahum liseyi İzmir'de, dini eğitimini ise Paris'te tamamlayarak haham olmuştur.[6][7] Türkçe dışında İbranice, Fransızca, Arapça, Ladino (Yahudi İspanyolcası) ve Aramice dillerini biliyordu. 1960 yılında Kahire'de ölmüştür.[8] Lozan Barış Konferansı'na katılan Türk delegasyonu içinde bir azınlığı temsilen danışman olarak görev almıştır.[9]\n"
    },
    "Roza Eskenazi": {
        "first_paragraph": "Roza Eskenazi (1890’ların ortaları – 2 Aralık 1980, Yunanca: Ρόζα Εσκενάζυ) “Rebetiko” ve geleneksel Küçük Asya Yunan müziğinin ve Türk halk müziğinin ünlü Yunan şarkıcılarından biridir.[1] Eskenazi’nin kayıt ve sahne kariyeri 1920’lerin sonlarından 1970'lere kadar devam etmiştir.[2]\n"
    },
    "Rafael Saban": {
        "first_paragraph": "Rafael Saban (1890, İstanbul - 14 Temmuz 1960, İstanbul), Türkiye Yahudilerinin hahambaşı idi.[1] Tiyatrocu Nedim Saban'ın büyükbabasıdır.\n"
    },
    "Salomon Rafael Kamondo": {
        "first_paragraph": "Kont Salomon Rafael Kamondo (1810, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 18 Aralık 1866, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu) Kamondo Ailesinden Osmanlı bankacı ve hayırsever.\n"
    },
    "Solomon ibn Verga": {
        "first_paragraph": "Solomon ibn Verga (veya Salomon ben Verga, 15. - 16. yüzyıl) (İbranice: שלמה אבן וירגה) İspanyol tarihçi ve doktordu. Judah ibn Verga ile olan akrabalık derecesi tam olarak bilinmemesine rağmen baba-oğul olmadıkları bilinmektedir.\n"
    },
    "Solomon Kimhi": {
        "first_paragraph": "Solomon Kimhi, 19.yy'ın ortalarında yaşamış Türk bir rabinik yazardı. 1862'de, Karay Yahudilerinin birer hayvan olduğunu, onlara Tevrat'ın öğretilmesinin yasaklanmasını, ve onların öldürülmesinin caiz olduğunu anlatan Meleket Şelomoh isimli bir eser yayınlamıştır. Karayların protestoları sonucu İstanbul hahambaşısı, bu kitabın bulunabilen bütün kopyalarının yakılması emrini verdi. Kimhi'nin, Yahel Şelomoh (İzmir, 1870) ve Yeme Şelomoh (Selanik, 1874) isimli iki eseri daha bulunmaktadır.\n"
    },
    "Moris Şinasi": {
        "first_paragraph": "Moris Şinasi (doğum Musa Eskenazi, 1855 - 10 Eylül 1928), tütün endüstrisinin en zenginlerinden olan Osmanlı doğumlu Amerikalı işletmeci.\n"
    },
    "Tanburi İsak Efendi": {
        "first_paragraph": "Tanburi İsak Efendi, (1745, Ortaköy, İstanbul - 1814, İstanbul) Klasik Türk müziği'nin ünlü tanburisi ve bestecisidir.\n"
    },
    "Munis Tekinalp": {
        "first_paragraph": "Munis Tekinalp (doğum Moiz Kohen, 1883 – 1961), gönüllüce Türkleşmiş Osmanlı Yahudisi yazar, filozof ve gazeteci. Farklı zaman aralıklarında farklı hareketlerin ideologlarından biri oldu: Osmanlıcılık, Türkçülük ve Kemalizm.\n"
    },
    "İsak Varon": {
        "first_paragraph": "İsak Varon (24 Nisan, 1884, Gelibolu - 23 Şubat, 1962, İstanbul) Klasik Türk müziği'nin ünlü bestecisidir. Türkiye Yahudisi'dir.\n"
    },
    "Yakir Geron": {
        "first_paragraph": "Yaakov Yakir Geron (d.1813, Edirne - ö.11 Şubat 1874, Kudüs) Edirne ve Kostantiniyye (İstanbul) hahambaşılığı yapmış Yahudi din adamı. Soyadı bazı kaynaklarda Gueron, Gheron veya Ghiron olarak geçmektedir.\n"
    },
    "Yitzhak Isaac Levy": {
        "first_paragraph": "Yitzhak Isaac Levy (İbranice: יצחק לוי‎); d. 15 Mayıs 1919, Manisa, Osmanlı İmparatorluğu – ö. 21 Temmuz 1977, Kudüs) Türkiye Yahudisi asıllı İsrailli şarkıcı, söz yazarı, müzikolog, ve bestekârdır.\n"
    },
    "Yosef Karo": {
        "first_paragraph": "Yosef Karo veya Yosef ben Efraim Karo'nun (d. 1488, Toledo; ö. 24 Mart 1575, Safed), 1488'de İspanya'nın Toledo şehrinde doğduğuna inanılmaktadır. Bir varsayıma göre ailesi Elhamra Kararnamesi'nin ardından Portekiz'e kaçmasıyla bu ülkede doğmuştur.[1] 1497'te Portekiz'den gelen Yahudi göçmenlerle birlikte İstanbul'a gelen Karo, bir süre Niğbolu, Selanik ve Edirne'de de yaşamıştır. 1575'te Safed'te öldü.\n"
    },
    "El Gatillo de Arriba Kilisesi": {
        "first_paragraph": "El Gatillo de Arriba Kilisesi, İber Yarımadası'nda Ekstremadura'nın Cáceres ili yakınlarında ilk olarak MS 500lü yıllarda inşa edildiği düşünülen bir kırsal Geç Antik Çağ - Geç Roma dönemi kilisesidir.\n"
    },
    "El Germo Bazilikası": {
        "first_paragraph": "El Germo Bazilikası ya da literatüre geçen eski adıyla Alcaracejos Bazilikası, İspanya'nın güneyinde Córdoba eyaletinde keşfedilmiş bir geç antik çağ bazilikasıdır.\n"
    },
    "İhthis": {
        "first_paragraph": "İhthis (Yunanca: ἰχθύς), Yunanca \"balık\" anlamına gelen kelime. Kesişen iki yay parçası içeren bir sembolü tanımlamakta kullanılır, bu sembolün ismidir. Bir balığı andıran sembol, ilk Hristiyanlar tarafından kullanılan gizli bir semboldü.\n"
    },
    "Santa Lucía del Trampal": {
        "first_paragraph": "Santa Lucía del Trampal, İspanya, Alcuéscar'da MS 7. yüzyılın ortalarına tarihlenen iyi durumda günümüze ulaşmış bir üç nefli bir Vizigot kilisesidir.\n"
    },
    "Santa María (Melque)": {
        "first_paragraph": "Santa María (Santa María de Melque) İspanya'da Kastilya-La Mancha bölgesinde, Toledo'nun 50 km güneybatısında terk edilmiş şehir (despoblado) Melque'de bulunan bir Erken Orta Çağ kilisesidir.\n"
    },
    "Horon Yer Altı Şehri": {
        "first_paragraph": "Horon Yer Altı Şehri, Tokat'ın Artova ilçesindeki Boyunpınar köyündeki kayayı oyarak yapılan şehir.\n"
    },
    "Josephus'un eserinde İsa": {
        "first_paragraph": "Birinci yüzyılda yaşamış Yahudi tarihçi Flavius Josephus’un MS 93-94 tarihlerinde yazdığı Yahudilerin Eski Eserleri eserinin günümüzde mevcut nüshalarında İsa’dan iki yerde, Yahya’dan ise bir yerde bahsedilmektedir.[1][2]\n"
    },
    "Julianus": {
        "first_paragraph": "Flavius Claudius Iulianus ya da Julianus Apostata (Dönme Julianus) (d. 331/332 – ö. 26 Haziran 363), 361-363 yılları arasında Konstantin Hanedanı'na mensup Roma imparatoruydu. Kendisi son pagan Roma imparatoruydu ve imparatorluktaki çöküşü durdurmak amacıyla geleneksel ibadeti geri getirmeye çalışmıştır.\n"
    },
    "Katakomb": {
        "first_paragraph": "Katakomblar (İtalyanca сatacomba, latince catacumba) yeraltında bulunan çoğunlukla ölülerin gömülmesine hizmet eden tonozlu yapılardır. Birkaç kilometre genişliğine kadar ulaşabilen katakomblar Erken Hristiyan döneminde sıklıkla kullanılmışlardır. Katakomb araştırmalarını başlatan bilim insanı Antonio Bosio'dur. \n"
    },
    "Labarum": {
        "first_paragraph": "Labarum, Grek alfabesindeki Chi (X) ve Rho (P) harflerinin iç içe geçmesiyle oluşturulan ve erken dönem Hıristiyanlığın sembollerinden biridir. Mesih'in Latince isminin (Christus) çok sayıdaki görünümünden biridir. I. Konstantin döneminden başlayarak, çeşitli Roma ve Bizans imparatorları tarafından kullanılan bu sembol, Ortodoksluk inancının önemli göstergelerinden biri oldu.\n"
    },
    "San Vitale Kilisesi": {
        "first_paragraph": "San Vitale Kilisesi veya Aziz Vitale Kilisesi, Ravenna'da, muhtemelen 537 yılında yapımına başlanmış, 547 yılında aziz Vitalis'e adanmış, Geç Antik - Erken Bizans döneminin en önemli kiliselerinden biridir. Yapıda Bizans İmparatorluğu mimari formlarının yanı sıra, o zamana özgü tipik italyan mimarisinin izlerini de görmek mümkündür.\n"
    },
    "Santa Sabina": {
        "first_paragraph": "Santa Sabina bazilikası (Latince: Basilica Sanctae Sabinae, İtalyanca: Basilica di Santa Sabina all'Aventino Basilica di Santa Sabina all'Aventino) Roma'da Aventine Tepesi üzerinde bulunan tarihi bir kilisedir. Tiber Nehri'nin kuzeyi ve Circus Maximus'un doğusunda konumlanan Santa Sabina bilinen en eski Roma Bazilikasıdır. Bu haliyle orijinal kolonadlı dikdörtgen plan şemasını hala korumaktadır. Diğer birçok kiliseye kıyasen, örneğin Santa Maria Maggiore, Santa Sabina'nın geçirdiği restorasyonlar onun orijinal dekorasyonunu bozmamıştır.\n"
    },
    "Yeni Aziz Apollinare Bazilikası": {
        "first_paragraph": "Yeni Aziz Apollinare Bazilikası (Sant’Apollinare Nuovo), 35 metre uzunluğunda ve 21 metre genişliğinde, Teoderik tarafından 500lü yıllarda inşa ettirilen bir geç antik çağ bazilikasıdır. Yapıyı ilginç kılan özelliklerinden birisi Konstantinopolis'ten getirilen Prokonnesos mermeri yapımı olan sütunları ve yapı içerisindeki eşşiz mozaiklerdir.\n"
    },
    "Alman Köylü Savaşı": {
        "first_paragraph": "Alman Köylü Savaşı, Büyük Köylü Savaşı veya Büyük Köylü İsyanı (Almanca: Deutscher Bauernkrieg) olarak da bilinen isyandır. 1524-1525 yılları arasında Almanca konuşulan bölgelerde yaygın olarak görüldü. 300.000 köylü ve çiftçi silahlı olarak ayaklansa da çiftçilerin tecrübesi olmadığı için ayaklanma bastırılmıştır ve 100.000 kadar köylü ve çiftçi aristokratlar tarafından katledilmiştir. Savaş, Hussite Savaşı gibi Bundschuh hareketi, köylüler ve çiftçilerin baş kaldırmasıyla gerçekleşmiş ve Protestan din adamları tarafından desteklenmiştir. Bu da savaşın hem ekonomik hem de dini isyan olduğu göstermektedir. Alman Köylü Savaşı, 1789 yılındaki Fransız Devrimi öncesinde Avrupa'nın en büyük ve en yaygın halk ayaklanması oldu.\n"
    },
    "Fransız Din Savaşları": {
        "first_paragraph": "\nFransız Din Savaşları (1562-1598), Fransa'daki Katolikler ve Protestanlar[1] (Huguenot) arasındaki sivil ve askeri bir çekişmedir.[2] Çatışma Bourbon Hanedanı'yla Guise Hanedanı'nı birbirine düşürmüş, iki hanedan da dış kaynaklardan destek almıştır.\n"
    },
    "Bizans İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "Bizans İmparatorluğu veya Doğu Roma İmparatorluğu ya da kısaca Bizans, Geç Antik Çağ ve Orta Çağ boyunca Roma İmparatorluğu'nun devamı şeklinde var olan ve başkenti Konstantinopolis (günümüzde İstanbul, önceleri Byzantion) olan ülke. 5. yüzyılda Batı Roma İmparatorluğu'nun dağılışı ve çöküşü sürecinden sonra ayakta kalan imparatorluk, 1453'te Osmanlı'ya yenik düşünceye kadar yaklaşık bin yıl boyunca var olmaya devam etmiştir.[1] Var olduğu sürenin başı ve ortalarını kapsayan çoğunda, Avrupa'da ekonomik, kültürel ve askerî bakımdan en güçlü ülkeydi. \"Bizans İmparatorluğu\" ve \"Doğu Roma İmparatorluğu\" terimleri ülkenin yıkılışından sonraki tarihçiler tarafından yaratılmış olup imparatorluk vatandaşları kendi ülkelerine Roma İmparatorluğu (Grekçe: Βασιλεία τῶν Ῥωμαίων, tr. Basileia tôn Rhōmaiōn; Latince: Imperium Romanum),[2] veya Romania (Grekçe: Ῥωμανία); kendilerineyse \"Romalılar\" demekteydi.[3]\n"
    },
    "Bizans İmparatorluğu bayrakları ve sembolleri": {
        "first_paragraph": "Tarihi boyunca Bizans İmparatorluğu bilinen anlamıyla devlet arması kullanmamıştır. Resmî, diplomatik veya askeri amaçlar için çeşitli işaretler kullanılagelmiştir. Bunlar içinde en bilineni Çift Başlı Bizans Kartalı'dır.\n"
    },
    "Bizansçılık": {
        "first_paragraph": "Bizansçılık, Bizantizm veya Bizantinizm, Bizans İmparatorluğu'nun siyasi sistemi ve kültürünü ifade eden bir terimdir. Manevi ardılları ise özellikle Ortodoks Hristiyan Balkan ülkesi olan Yunanistan ve Bulgaristan'dır. Sırbistan ve Doğu Avrupa'daki Belarus, Gürcistan, Rusya ve Ukrayna gibi diğer Ortodoks ülkeleri ise bu mirasa daha az sahip çıkar.[1] Bizansçılık terimi 19. yüzyılda ortaya atılmıştır.[2] Bu terim birinci anlam olarak karmaşıklığı ve otokrasiyi ima eden olumsuz ilişkilere sahiptir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Bizantoloji": {
        "first_paragraph": "Bizantoloji ya da Bizantinistik, Bizans İmparatorluğu'nu tarih, kültür, din, bilim, politika ve ekonomi olmak üzere hemen hemen her alanda inceleyen bir bilim dalıdır. Bizantoloji'nin kurucusu olarak \"Bizans\" teriminin mucidi Alman filolog Hieronymus Wolf kabul edilir.\n"
    },
    "Egnatia Yolu": {
        "first_paragraph": "Egnatya Yolu ya da Via Egnatia (Yunanca: Ἐγνατία Ὁδός) MÖ 2. yüzyılda Roma Cumhuriyeti tarafından inşa edilen yoldur. Roma'nın İlirya, Makedonya ve Trakya bölgelerinden geçer. Yolun geçtiği bölgeler günümüz dünyasında Arnavutluk, Makedonya, Yunanistan ve Türkiye topraklarındadır.\n"
    },
    "Rumeli": {
        "first_paragraph": "Rumeli (Osmanlı Türkçesi: روم ایلى Rum-İli, Bulgarca: Румелия, Rumeliya Yunanca: Ρούμελη, Roúmeli), Osmanlı İmparatorluğu döneminde 15. yüzyıldan itibaren Balkanlar’ın güneyine verilen addır. Aslı Rum İli olan coğrafik terim zamanla Rum Eli olarak dile otursa da 19. asra kadar evrakta Rum İli olarak yazımı devam etmiştir. Rumeli, sözündeki \"Rum\" kelimesi \"Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içinde olan toprak, halklar\"[1] anlamıyla kelimenin yapısına katılmıştır.\n"
    },
    "Portal:Bizans İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "Bizans İmparatorluğu, (Yunanca: Βασιλεία τῶν Ῥωμαίων, Basileía tôn Rhōmaíōn \"Rum İmparatorluğu\"; Latince: Imperium Romanum) ya da 16. yüzyılda Alman Hieronymus Wolff'un adlandırmasıyla Bizans İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'nun 395'te Doğu ve Batı olarak ikiye ayrılmasıyla ortaya çıktı. Başkenti Roma olan Batı Roma İmparatorluğu 5. yüzyılda Germen kabilelerince yıkıldı. Merkezi Konstantinopolis (bugünkü İstanbul) olan ve Bizans İmparatorluğu da denen Doğu Roma İmparatorluğu ise, bin yılı aşkın süre varlığını sürdürdü. Bizans'ın ortaya çıkışı, Roma İmparatoru I. Konstantin'in başkenti, Roma'dan bugünkü İstanbul'a taşımasıyla da yakından ilişkilidir.\n"
    },
    "Derinkuyu Yeraltı Şehri": {
        "first_paragraph": "Derinkuyu Yeraltı Şehri, Kapadokya bölgesinde bulunan, Nevşehir - Niğde kara yolu üzerinde ve Nevşehir’e 30 km uzaklıkta bulunan Derinkuyu ilçesinde, kayalara oyulmuş yeraltı şehridir.[1]\n"
    },
    "Fraticelli": {
        "first_paragraph": "Fraticelli (İtalyanca, \"Küçük Kardeşler\") ya da Tinciler, Assisili Francesco'nun özellikle fakirlik üzerine olan kurallarının değiştirilmesine karşı çıkan[1] ve Kilise'nin zenginliğini eleştiren hristiyan tarikatıdır. Tinciler 1296 yılında Papa VIII. Bonifacius tarafından sapkın ilan edilmiştir.\n"
    },
    "Goya'nın Hayaletleri": {
        "first_paragraph": "Goya'nın Hayaletleri (İngilizce özgün adıyla Goya's Ghosts), yönetmeni Miloš Forman olan 2006 yapımı film. 1792'de İspanya'da geçen filmde Goya'nın ilham perisi rolünde Natalie Portman yer alıyor.[1]\n"
    },
    "II. Fernando (Aragon kralı)": {
        "first_paragraph": "II. Fernando (II. Aragonlu Ferdinand, Katolik Ferdinando) 1452-1516 arası yaşamış, İspanya'nın siyasi ve dini birliğini Kastilyalı I. Isabel ile evlenerek sağlamış ve modern bir devletin temelini atmış tarihi kişiliktir. 1461'de babası tarafından yasal mirasçı ilan edilip Aragon'un bazı topraklarının idaresi kendisine verilmiştir, daha sonra Ferdinand II adıyla 1468-1516 arasında Sicilya Kralı olmuştur. Ayrıca Ferdinand III adıyla 1504-1516 yılları arasında Napoli Krallığı'nı yönetmiştir.[1]\n"
    },
    "Kuyu ve Sarkaç": {
        "first_paragraph": "Kuyu ve Sarkaç[1] (İngilizce: The Pit and the Pendulum), Edgar Allan Poe tarafından 1842'de yazılan ve aynı yıl The Gift: A Christmas and New Year's Present for 1843'de yayımlanan kısa öykü. Öykü, bir tutukluya İspanyol Engizisyonu tarafından yapılan işkenceleri anlatır ancak yazar öyküde tarihsel gerçeklere bağlı kalmamıştır. Öykünün anlatıcısı, maruz kaldığı işkenceleri birinci tekil şahıs olarak anlatır. Öyküde hislere, örneğin sese verilen ağırlık sebebiyle okuyucuda korku hissi etkili biçimde uyandırılır. Bu durum, Poe'nun genelde doğaüstü unsurlar kullandığı diğer öykülerinden farklıdır. Zamanın korku edebiyatında kullanılan diğer unsurlara da öyküde yer verilmiştir. Öykü defalarca filme uyarlanmıştır.\n"
    },
    "La Guardialı Kutsal Çocuk": {
        "first_paragraph": "La Guardialı Kutsal Çocuk (İspanyolca: El Santo Niño de La Guardia) (ö. 1491), Toledo (Castile-La Mancha) ilindeki La Guardia kentinde yaşamış bir çocuktur. Efsâneye göre, Yahudiler ve Marranolar bütün Hristiyan âlemini yok etmek için bir büyü hazırlamışlardı ve bu büyünün icrâsı için de bir çocuğun kanı[1] veyâ kalbi[2] gerekiyordu. Büyü icrâsında kullanmak için çocuğu kaçırdıkları ve bu yüzden çocuğun kaybolduğu suçlamasıyla, olay bir kan iftirasına dönüştü. İşkence altında suçlarını îtiraf eden birkaç Yahudi ve Marrano 16 Kasım 1491’de Ávila kentinin kırsalında çocuğu kaçırmak suçlamasıyla halka açık dînî yargılamayla (auto-da-fé) infâz edildi. Bu kişiler, Benito Garcia, John de Ocaña, Ça Franco, Mose Franco, Yuce Franco, David de Pereyon, Yuce Tazarte’dir.[2] Kayıp çocuk veyâ ondan bir iz bulunamadı. Îtirafta bulunanların birbirleriyle uyumsuz beyânlarından dolayı, mahkeme suçun ne şekilde meydâna geldiğini resmetmekte zorlandı.\n"
    },
    "Tomás de Torquemada": {
        "first_paragraph": "Tomás de Torquemada, (d. 14 Ekim 1420 - ö. 16 Eylül 1498), İspanyol engizisyonu lideri. İspanya Kralı \"V. Ferdinand\" döneminde görev yapmıştır.\n"
    },
    "William Lamport": {
        "first_paragraph": "William Lamport (1611/1615, Wexford - 19 Kasım 1659, Meksiko),[1] adının İspanyolca kullanımlarıyla Guillén de Lampart, Guillén Lombardo ya da Lombardo de Guzmán, İrlandalı Katolik gezgin ve askerdir. 1642 yılında, Yeni İspanya'da, İspanyol İmparatorluğu'na karşı bir ayaklanma planlasa da aynı yıl Meksika Engizisyonu tarafından yakalanarak hapse mahkûm edildi.[1] 19 Kasım 1659'da ise Engizisyon tarafından yakılarak idam edildi.[1] Günümüzde, Meksiko'daki Bağımsızlık Meleği'nin içinde Lamport'un bir heykeli bulunmaktadır.[2]\n"
    },
    "Menocchio": {
        "first_paragraph": "Menocchio  veya gerçek adıyla Domenico Scandella (d. 1532, Pordenone - ö. 26 Ocak 1600, Pordenone) İtalyan çiftçi ve düşünür.\n"
    },
    "Garcia de Orta": {
        "first_paragraph": "Garcia de Orta (1501 veya 1502 – 1568) Rönesans döneminden Portekizli Yahudi bir hekim ve natüralistti. Tropik tıbbın öncülerindendir.\n"
    },
    "Ulisse Aldrovandi": {
        "first_paragraph": "Ulisse Aldrovandi (11 Eylül 1522 - 4 Mayıs 1605), Bologna'nın Avrupa'daki ilk botanik bahçelerinden biri olan botanik bahçesinin arkasındaki itici güç olan İtalyan bir doğa bilimciydi . Carl Linnaeus ve comte de Buffon, onu doğa tarihi çalışmalarının babası olarak görüyordu. Özellikle Latince'deki eski bilimsel literatürde genellikle Aldrovandus olarak anılır; İtalyanca'daki adı eşit olarak Aldroandi olarak verilir.\n"
    },
    "Baltasar ve Blimunda": {
        "first_paragraph": "Baltasar ve Blimunda (orijinal ismi: Memorial do Convento), Portekizli yazar José Saramago'nun 1982'de yayımlanan romanı. 18. yüzyılda Mafra Manastırı'nın inşası sırasında geçen roman, engizisyonun kıyıcı gölgesinde, besteci ve harpsikordist Domenico Scarlatti ve bugün havacılığın öncüsü olarak tanınan rahip Bartolomeu de Gusmão arasında yeşeren aşkı merkezine alır.\n"
    },
    "Kaynak (film)": {
        "first_paragraph": "Kaynak (İngilizce: The Fountain) yönetmenliğini Darren Aronofsky 'nin yaptığı başrollerini Hugh Jackman ve Rachel Weisz 'in paylaştığı tarih, din, bilimkurgu ve fantastik öğeleri harmanlayan 2006 yapımı Amerikan romantik drama filmidir. Filmde ilk etapta Brad Pitt ve Cate Blanchett oynayacaktı ancak Warner Bros. başlangıçta 70 milyon $ olan filmin bütçesini daralttığı için yönetmen 35 milyon $ lık yeni bütçeyle başrollerde Hugh Jackman ve Rachel Weisz 'le filmi çekmiştir.\n"
    },
    "Aleksiad": {
        "first_paragraph": "Aleksiad (Yunanca: Ἀλεξιάς), Doğu Roma (Bizans) İmparatoru I. Aleksios'un kızı Doğu Roma tarihçisi Anna Komnini tarafından yazılmış Orta Çağ biyografik kitaptır.\n"
    },
    "I. Aleksios": {
        "first_paragraph": "Aleksios Komnenos (ya da Aleksi Komnen, Yunanca: Αλέξιος Α' Κομνηνός, d. 1048 - ö. 15 Ağustos 1118) 1081-1118 döneminde Bizans ımparatoru Komninos Hanedanının kurucusu I. İsaakios'un yeğenidir. Kendinden sonra (1081-1185) döneminde imparator olacak Komninos Hanedanı mensuplarından 5 Komninos imparatordan ilkidir.\n"
    },
    "Barbastro Savaşı": {
        "first_paragraph": "Barbastro Savaşı (Barbastro Muhasarası adıyla da bilinir), Papa II. Alexander'ın bir İspanyol şehri olan Barbastro'yu Müslümanların egemenliğinden almak için tasdik ettiği uluslararası bir seferdir. Şehir Batı Avrupalı devlet ve devletçiklerden oluşan büyük bir orduyla 1063 senesinde kuşatıldı ve elde edilen başarı sonucu Haçlıların eline geçti. Bu sefer Reconquista'nın (Müslümanları İber Yarımadasından atma hareketi) önemli halkalarından birini oluşturmaktadır. Ayrıca bu sefer gelecekte yapılacak olan Haçlı Seferlerinin bir provası niteliğini taşımaktadır.\n"
    },
    "Robert Guiscard": {
        "first_paragraph": "Robert Guiscard veya Robert Hauteville (1015? - 1085) Norman paralı asker, yağmacı. Ünlü Norman ailesi olan Hauteville ailesi mensubudur. Guiscard ismi lakap olarak verilmiştir.[a][1]\n"
    },
    "Komninos Restorasyonu": {
        "first_paragraph": "Komninos restorasyonu Komninos Hanedanı yönetiminde Bizans İmparatorluğu'nun askeri, mali ve toprak olarak tekrar gelişmesine tarihçilerin verdiği terim. I. Aleksios'un tahta çıktığı 1081 yılında başlar, I. Andronikos'un öldüğü 1185 yılında biter. I. Aleksios Dönemi'nin başlangıcında, imparatorluk, Selçuklu Hanedanının 1071 yılında Malazgirt Meydan Muharebesi galibiyetiyle sarsılmıştı. İmparatorluk, Güney İtalya'daki üslerinden Balkanlar'ı istila eden Robert Guiscard'ın Normanları tarafından da tehdit ediliyordu. Bütün bunlar olurken imparatorluğun askeri kurumu kargaşa içinde ve paralı askerlere giderek daha fazla bağımlı hale geliyordu. Önceki imparatorlar, aynı zamanda, Konstantinopolis'in büyük altın birikimlerini de çarçur etmişlerdi, böylece imparatorluğun savunması bozulmuş ve boşlukları doldurmak için de az sayıda asker vardı.\n"
    },
    "Nikea Kuşatması (1097)": {
        "first_paragraph": "İznik Kuşatması, Kudüs'ü Müslümanlardan geri almak için başlatılan Haçlı seferine katılan ülkeler ve Bizans İmparatorluğu tarafından Anadolu Selçuklu Devleti'nin başkenti İznik'e karşı yapılmış kuşatmaya verilen addır. Selçuklular İznik şehrini 1077 yılında yaşanmış Birinci İznik kuşatması sonucunda ele geçirmişti. İlk defa haçlılar 1096 yılında şehri geri almak için saldırsalar da, Selçuklu güçleri tarafından mağlup edildikten sonra geri çekilmişlerdir. İkinci kez haçlılar İznik saldırısını 1097 yılında gerçekleştirdiler. Şehri kurtarmak için Konya'dan İznik'e gelen I. Kılıç Arslan, mücadele sonunda şehri boşaltmak zorunda kaldı. Şehri kaybeden Anadolu Selçuklu Devleti, başkentini İznik'ten Konya'ya taşımak zorunda kaldı. Şehir tekrar Bizans hakimiyetine girdi. Haçlılar Kudüs'e Anadolu'dan ilerlemeye devam etti.\n"
    },
    "Pierre l'Ermite": {
        "first_paragraph": "Pierre L'Ermite veya Keşiş Pierre; (Piyer Lermit) (1050-1115), Amiens'li Fransız bir keşiş. Hıristiyanları, Müslümanlara karşı savaşa sürükleyen Fransız vaizdir.[1]\n"
    },
    "Kerek Kuşatması": {
        "first_paragraph": "Kerek Kuşatması, 1183 yılında Kerek Kalesi'nde Kudüs Krallığı ile Eyyubiler arasında meydana gelen bir kuşatmadır. Muharebede Selahaddin Eyyübi'nin güçleri Kerek Kalesi'ne saldırmış olup Haçlılar tarafından geri püskürtülmüştür.\n"
    },
    "Montgisard Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Montgisard Muharebesi, Eyyubiler ile Kudüs Krallığı arasında 25 Kasım 1177 tarihinde yapılan savaşın adıdır. Cüzzam hastası olan 16 yaşındaki Kudüs kralı IV. Baudouin sayıca daha az olan Hristiyan Ordusu ile Selahattin Eyyubi'yi yenmiştir. Ağır bir yenilgi alan Müslüman ordusundan sadece çok az sayıda asker hayatta kalacaktır.\n"
    },
    "Surlu William": {
        "first_paragraph": "Surlu William (Latince: Willelmus Tyrensis) (1130 - 1185) Lübnan'da Sur Piskoposu; Haçlı ve Orta Çağ tarihçisi.\n"
    },
    "Trablus Kontluğu": {
        "first_paragraph": "Trablus Kontluğu Trablusşam kenti civarında Birinci Haçlı seferi sonrasında Haçlılar tarafından kurulmuş bir devletti.  1102 yılında Fransız Haçlı kumandanı Toulouse kontu IV. Raymond tarafından kuruldu. 1289 yılında Memluk sultanı Kalavun tarafından yıkıldı.\n"
    },
    "Urfa Kuşatması (1144)": {
        "first_paragraph": "Urfa kuşatması ya da Edessa kuşatması 28 Kasımdan 24 Aralık 1144'e kadar sürdü ve sonuç olarak haçlı Urfa Kontluğu, Musul ve Halep atabeyi; I. İmâdüddin Zengî'nin eline geçti.\n"
    },
    "Fransız-Moğol ittifakı": {
        "first_paragraph": "İslamik halifelere karşı Fransız- Moğol ittifakı kurulmuştur. Bu ittifak Batı Avrupa'daki Fransa’yı ve Ortadoğu’daki Fransız Haçlı devletleriyle doğudaki Moğollar arasında 13.yy’de  yapılan bir antlaşmadır. Bu ittifak açıkçası iyi bir ittifaktı. Çünkü Moğol sarayında zaten Hristiyanlığın Nesturi mezhebine karşı dolayısıyla Hristiyanlara karşı bir sempati zaten vardı. Hristiyan dünyasında ise uzun zamandır dilden dile dolaşan bir efsane olan Prester John adında bir Hristiyan krallık efsanesi vardı. Efsaneye göre bu krallık kutsal yerlerin alınmasında Haçlı devletlere yardımcı olacaktı. Fransız ve Moğolların ortak bir düşmana sahip oldukları için kurulan bu ittifak on yıllarca devam etmesine rağmen nihai amaçlarına her iki tarafta ulaşamadı.\n"
    },
    "Hadrianapolis Muharebesi (1205)": {
        "first_paragraph": "Hadrianapolis Muharebesi, 14 Nisan 1205 tarihinde Bulgar çarı Kaloyan ile Latin İmparatoru I. Baudouin komutasındaki Haçlılar arasında yaşanmış savaştır. Kumanlar ve Bizanslıların desteği ile başarılı bir pusu kuran Bulgarlar tarafından savaş kazanılmıştır. Aralarında Blois Kontu I. Louis'in de bulunduğu yaklaşık 300 şövalye öldürülmüştür. Latin İmparatoru I. Baodouin'in esir edilmiş, sonra kör edilmiştir, esareti sırasında da ölmüştür. Bulgarlar Trakya ve Makedonya'ya ilerlemişlerdir. Baodouin'in yerine en genç kardeşi Henri 20 Ağustos 1206 tarihinde tac giymiştir. Bu savaşla ilgili ana kaynak Geoffroy de Villehardouin'in kronikleridir. Bu savaşa Haçlılar tarafında katılmasına rağmen, Dördüncü Haçlı seferi'ne bakışı genellikle Haçlılar aleyhine ön yargılıdır.\n"
    },
    "Konstantinopolis Kuşatması (1203)": {
        "first_paragraph": "Konstantinopolis Kuşatması Haçlı Seferi'nin Bizans İmparatorluğu'nun başşehri Konstantinopolis'i 1203 yılında kuşatması.\n"
    },
    "Konstantinopolis Kuşatması (1204)": {
        "first_paragraph": "Konstantinopolis Kuşatması (1204) Haçlılarca ele geçirilen Bizans İmparatorluğu'nun başşehri Konstantinopolis'in bir kısmı tahrip edildi.\n"
    },
    "Las Navas de Tolosa Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Las Navas de Tolosa Muharebesi (El-Ukab Çarpışması), İspanya'yı geri almak isteyen Hristiyan León, Kastilya, Navarra ve Portekiz karma ordularının Müslüman Muvahhidleri ağır bir yenilgiye uğrattığı çarpışmadır (16 Temmuz 1212). Çarpışma güney İspanya'da, Endülüs'de Jaén kentinin 64 km kuzeyinde olmuştur.\n"
    },
    "Mansûre Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Mansûre Muharebesi, 8-11 Şubat 1250 tarihlerinde Eyyubiler ile Fransa Kralı IX. Louis önderliğindeki Haçlılar arasında gerçekleşen muharebedir. Muharebe Eyyubilerin zaferiyle sonuçlanmıştır.\n"
    },
    "Neopatras Dükalığı": {
        "first_paragraph": "Dördüncü Haçlı Seferi (1204) sonrasında Doğu Roma İmparatorluğu topraklarında kurulan Haçlı devletçiklerinden biri.\n"
    },
    "Salona Kontluğu": {
        "first_paragraph": "Salona Kontluğu, Dördüncü Haçlı Seferi (1204) sonrasında Doğu Roma İmparatorluğu topraklarında kurulan Haçlı devletçiklerinden biri.\n"
    },
    "Osmanlı-Bizans Savaşı (1352-1357)": {
        "first_paragraph": "Osmanlı-Bizans Savaşı (1352-1357), Bizans-Osmanlı savaşları'ndan ikincisi, Bizans İç Savaşı (1352-1357) ve 1350-1355 Ceneviz-Venedik Savaşı'nın parçası.\n"
    },
    "Osmanlı-Bizans Savaşı (1366-1372)": {
        "first_paragraph": "Osmanlı-Bizans Savaşı (1366-1372), Osmanlı Devleti ile Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) arasında Trakya topraklarında yapılan ve Osmanlıların kesin zaferiyle sonuçlanan savaş.\n"
    },
    "Frankokrasi": {
        "first_paragraph": "Frankokrasi (Yunanca: Φραγκοκρατία, \"Franklar'ın kuralı\"),  Latinokrasi (Yunanca: Λατινοκρατία, \"Latinler'in kuralı\") olarak da bilinir ve Venedik'teki etki alanı için Venetokrasi (Yunanca: Βενετοκρατία, ya da Ενετοκρατία, \"Enetokrasi\") denir, Yunanistan tarihindeki Dördüncü Haçlı Seferi'nden (1204) sonraki dönemdir. Bir dizi Fransız ve İtalyan Haçlı devletleri dağılmış Bizans İmparatorluğu topraklarında kuruldu.\n"
    },
    "Haçlıların Konstantinopolis'e Girişi": {
        "first_paragraph": "Haçlıların Konstantinopolis'e Girişi (Entrée des Croisés à Constantinople) veya Konstantinopolis'e Giren Haçlılar Eugène Delacroix'in bir tablosudur. Delacroix, 1838 yılında Louis-Philippe tarafından görevlendirilmiş ve tablo, 1840 yılında tamamlanmıştır. Tablo, tuval üzerine yağlı boya eseri olup, Paris'teki Louvre Müzesi'nde yer almaktadır.\n"
    },
    "Partitio terrarum imperii Romaniae": {
        "first_paragraph": "Partitio terrarum imperii Romaniae veya Partitio regni Graeci [1], 1204 yılı Konstantinopolis Kuşatması sonrası haçlılar ile Bizans arasında imzalanan, Bizans topraklarının paylaşılmasını konu edinen bir antlaşma.\n"
    },
    "Dobrzyń Tarikatı": {
        "first_paragraph": "Dobrzyń Tarikatı (Lehçe: Zakon Dobrzyński) veya Dobrin Tarikatı (Almanca: Orden von Dobrin), Dobrzyń Kardeşleri olarak da bilinir (Lehçe: Bracia Dobrzyńscy), 13. yüzyıl Prusya Haçlı Seferi sırasında Baltık Prusyalı'ların akınlarına karşı koymak için Mazovya ve Prusya sınırında (bugünkü Dobrzyń Land, Polonya) oluşturulan askeri bir Tarikattı.\n"
    },
    "Sōhei": {
        "first_paragraph": "Sōhei (Japonca: 僧兵; \"keşiş askerler\"), Orta Çağ ve feodal Japonya'da Budist savaş rahipleri idi. Tarihin bazı noktalarında, imparatorluk ve askeri hükûmetleri iş birliği yapmakla yükümlü kılan önemli bir gücü vardı.\n"
    },
    "Haçlı devletleri": {
        "first_paragraph": "Haçlı devletleri, 12. ve 13. yüzyıllarda Orta Doğu ve Anadolu'da Haçlılar tarafından kurulmuş devletlerdir.\n"
    },
    "Ahaya Prensliği": {
        "first_paragraph": "Mora ya da Achaea Prensliği, Dördüncü Haçlı Seferi'nde Konstantinopolis'in ele geçirilmesi ile Bizans İmparatorluğu'nun yerini alan Latin İmparatorluğu'nun üç vasal devletinden biridir.[1] Epir Despotu Theodoros 1224 yılında Selanik'i ele geçirene kadar Atina Dükalığı ile beraber Selanik Krallığı'nın vasalı oldu. Bundan sonra, Achaea, Yunanistan'ın baskın gücü oldu.\n"
    },
    "Atina Dükalığı": {
        "first_paragraph": "Atina Dükalığı, 1205’ten 1458’e kadar 253 yıl süren, dört ayrı hânedanlıktan 27 dük tarafından idare edilmiş bir tarihi devlettir. Bu hanedanların ilk ikisi Fransız, sonrakiler Katalan ve İtalyan'dır. Yıldırım Bâyezid devrinde Osmanlı’ya tâbi oldu ve Fâtih’in Atina’ya girmesiyle büsbütün târihe karıştı.[1]"
    },
    "Katalan Bölüğü": {
        "first_paragraph": "Katalan Bölüğü (Katalanca: Companyia Catalana d'Orient) 14. yüzyılda etkin olan Roger de Flor komutasındaki paralı asker birliğidir. 1302 yılındaki Caltabellotta Antlaşması sonucunda Aragon Krallığı ile Anjou Hanedanı arasındaki Sicilya'daki savaş sona erince işsiz kalan paralı askerler Roger de Flor tarafından birliğe dahil edilmiştir.\n"
    },
    "Kefalonya Kontluğu": {
        "first_paragraph": "Kefalonya veya Kefaloniye Kontluğu, 1194'ten 1483'e kadar Kefalonya, Zanta ve çevresindeki İyon Adalarında (İyon Denizi) 289 yıl sürdü.\n"
    },
    "Nakşa Dükalığı": {
        "first_paragraph": "Nakşa Dükalığı ya da Nakşa Düklüğü (İtalyanca: Ducato di Nasso, Yunanca: Δουκάτο της Νάξου) ya da Takımada Düklüğü İtalyanca: Ducato dell'arcipelago, Yunanca: Δουκάτο του Αρχιπελάγους), IV. Haçlı Seferi'nin ardından Ege Denizi'nde Kiklad Adaları üzerinde kurulmuş Venedik çıkarlarını koruyan eski takımada devleti. Nakşa merkezli kurulmuş bu devlet, Mikonos ve Tinos haricindeki tüm Kiklad Adalarına egemendi. 1537'de Osmanlı Devleti tarafından haraca bağlanan dükalık, 1579'da Osmanlı tarafından ilhak edildi.\n"
    },
    "Negroponte Triarşisi": {
        "first_paragraph": "Negroponte Triarşisi, Dördüncü Haçlı Seferi ardından Bizans İmparatorluğu'nun parçalanmasından sonra Eğriboz Adası'na (Venedikçe: Negroponte) kurulmuş bir Haçlı devletidir. Birbiri ile ilişkili birkaç Lombard aile tarafından yönetilen Üç baronluğa (terzieri) (Halkida, Karystos ve Oreos) bölünmüştür, ada kısa süre sonra Venedik Cumhuriyeti etkisine girmiştir. Yaklaşık 1390'dan itibaren, ada, Negroponte Krallığı (Regno di Negroponte) olarak düzenli Venedik kolonisi oldu.\n"
    },
    "Urfa Kontluğu": {
        "first_paragraph": "Urfa Kontluğu veya Edessa Kontluğu, Birinci Haçlı seferi sonucu 12. yüzyılda Urfa şehri ve civarında Haçlılar tarafından kurulmuş bir devlettir. Kurucusu, daha sonra Kudüs kralı olacak olan I. Baudouin'dir.\n"
    },
    "Endülüs": {
        "first_paragraph": "Endülüs (Arapça: الأندلس ‎ al-andalus), 711-1492 yılları arasında İber Yarımadası'nda Arapların etkisi altında bulunan bölgelere verilen isimdir. Müslümanların İber Yarımadası'ndaki varlığı en son Moriskoların 1609 yılında İspanya'dan sınır dışı edilmesiyle son bulmuştur.\n"
    },
    "Abbâdîler": {
        "first_paragraph": "Abbâdîler (Arapça: بنو عباد), İspanya'da 11. yüzyılda kurulmuş bir Müslüman-Arap devletidir.\n"
    },
    "Cevheriler": {
        "first_paragraph": "Endülüs Emevi Devleti'nin yıkılışından sonra İspanya'da hüküm süren hanedanlardan biri.\n"
    },
    "Emevîler": {
        "first_paragraph": "Emevîler (Arapça: الأمويون, romanize: El-Umeviyyûn) ya da Emevîler Hilâfeti (Arapça:  الخلافة الأموية, romanize: El-Hilâfetü'l-Umeviyye),  Dört Halife Dönemi’nden (632-661) sonra kurulan Müslüman Arap devleti. Ali bin Ebu Talib’in 661’de öldürülmesinden sonra başa geçen Emevîler, 750’de Abbâsîler tarafından yıkılıncaya kadar hüküm sürdüler. Başkenti Şam olan devlet, en geniş sınırlarına Halife Hişâm bin Abdülmelik döneminde sahip oldu. Devletin sınırları Kuzey Afrika, Endülüs, Güney Galya, Mâverâünnehir ve Sind'in fethedilmesiyle doğuda Afganistan'a batıda ise Güney Fransa'ya kadar ulaşmıştır.\n"
    },
    "Hudiler": {
        "first_paragraph": "Hudiler ya da Banu Hud (بنو هود), İspanya'nın dağınık Müslüman emirliklere (Tavaif-ül Mülk) bölündüğü 11. yüzyıldaki siyasi kargaşa döneminde Zaragoza kenti çevresinde hüküm süren bir Müslüman Arap hanedanıdır.\n"
    },
    "Kurtuba Camii": {
        "first_paragraph": "Kurtuba Camii/Katedrali, İspanya'nın Cordoba kentinde yer alan yapı. İspanyolcada Arapça mescit (مسجد) kelimesinden türemiş Mezquita adıyla bilinir. 600'lerde kilise olarak inşa edilen yapı 786-1146 yılları arasında çeşitli eklemeler yapılarak cami olarak kullanılmış, sonrasında tekrar kilise olarak kullanılmaya devam edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Mozarap Vakayinamesi": {
        "first_paragraph": "Mozarap Vakayinamesi veya 754 Vakayinamesi (İngilizce'de Chronicle 754), 95 bölümden oluşan Latince tarih derlemesi[1] anonim bir Mozarap (Hristiyan) vakanüvis tarafından Endülüs'te yazılmıştır.[2] Bu vakayiname Avrupalılar'dan \"Latin\" olarak bahsettiği bilinen ilk referanstır ve Avrupalılar'ı Poitiers Muharebesi'nde Müslümanlar'ı mağlup etmiş olarak betimler.[3][4]\n"
    },
    "Mozaraplar": {
        "first_paragraph": "Mozaraplar (İspanyolca: mozárabes; Portekizce: mossàrabs; Arapça:\"مستعرب\", “Araplaşmış”) İspanya tarihi'nin Endülüs döneminde Müslüman bölgelerde yaşamış, Arapça veya Arapça'dan etkilenmiş bir Romen dili olan Mozarapça konuşmuş Hristiyanlara verilen isimdir.\n"
    },
    "Zîrîler": {
        "first_paragraph": "Ziriler, Endülüs Emevi Devleti'nden sonra İspanya'da hüküm sürmüş Berberi devleti.\n"
    },
    "Brancaleone Haçlı Seferinde": {
        "first_paragraph": "Brancaleone Haçlı Seferinde, 1970 İtalya - Cezayir ortak yapımı tarihi macera komedi filmidir. Özgün adı Brancaleone alle Crociate olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Brancaleone at the Crusades, ortak yapımcı ülke Cezayir'de ise Brancaleone s'en va t'aux croisades adlarıyla gösterilmiştir.\n"
    },
    "El-Kamil fi't-Tarih": {
        "first_paragraph": "El-Kamil veya El-Kamil fi’t-Târîḫ (Arapça: الكامل في التاريخ‎, al-Kāmil fit-Tārīkh) İzeddin Ali İbnü'l-Esîr tarafından 1230-1231 yıllarında Musul'da yazmıştır.[1]\n"
    },
    "İbnü'l-Kalanisi": {
        "first_paragraph": "Ebu Ya'la Hamza ibn Esed İbnü'l-Kalanisi (Arapça: ابو يعلى حمزة ابن الاسد ابن القلانسي) (y. 1071 – 18 Mart 1160), 12. yüzyılda Şam'da yaşamış Arap siyasetçi ve vakainüvis.\n"
    },
    "Salaklar Prensi Robin Hood": {
        "first_paragraph": "Salaklar Prensi Robin Hood , 1993 ABD Fransa ortak yapımı bir parodi filmdir. Özgün adı Robin Hood: Tayt Giymiş Adamlar anlamına gelen Robin Hood: Men in Tights dır. Film Türkiye'de televizyon kanallarında gösterilmiştir.[1]\n"
    },
    "İspanyol Armadası": {
        "first_paragraph": "İspanyol Armadası, 1588 yılında İspanya’nın emrinde, Kuzey Denizi’ni geçerek İngiltere’ye çıkarma yapmayı amaçlayan orduya eşlik eden filo. Katolik İspanya kralı II. Felipe (1527-1598) tarafından I. Elizabeth’i (II. Felipe, Elizabeth'in aynı zamanda kayınbiraderidir) tahtından düşürmek için gönderilen Dük Medina Sidonia komutasındaki filo, ilan edilmemiş İngiltere-İspanya Savaşı’nın (1585-1604) en büyük seferini yürüttü.\n"
    },
    "Livonya Tarikatı": {
        "first_paragraph": "Livonian Tarikatı 1237'de kurulan Töton Şövalyeleri'nın[1] özerk bir koludur. 1435'ten 1561'e kadar Livonya Konfederasyonu'nun bir üyesidir.\n"
    },
    "Livonyalı Kılıç Kardeşleri": {
        "first_paragraph": "Livonyalı Kılıç Kardeşleri (Latince: Fratres militiæ Christi Livoniae, Almanca: Schwertbrüderorden), Riga başpiskoposu Albert tarafından, 1202'de kurulmuş askeri Katolik tarikat. Papa III. Innocentius, bu topluluğu 1204'te kutsamış ve tarikat üyeleri \"savaşçı rahipler\" olarak tanınmıştır.\n"
    },
    "Aleksandr Nevski": {
        "first_paragraph": "Aleksandr Nevski (Rusça: Алекса́ндр Яросла́вич Не́вский Aleksandr Yaroslavich Nevskij; 30 Mayıs 1220, Gorodets, Yaroslavl Oblastı - 14 Kasım 1263), Novgorod'un Büyük Prensi, Rus savaş kahramanı ve Rus Ortodoks aziz.[1]\n"
    },
    "Terra Mariana": {
        "first_paragraph": "Terra Mariana (Orta Çağ Latincesi \"Meryem'in ülkesi\") Orta Çağ Livonya ya da Eski Livonya[a] için kullanılan resmi isimdir.[3] (Aşağı Almanca: Oolt-Livland, Livonca: Jemā-Līvõmō, Estonca: Vana-Liivimaa, Letonca: Livonija). Livonya Haçlı Seferi'nin ardından kuruldu ve toprakları günümüzdeki Estonya ve Letonya'dan oluşmaktadır. 2 Şubat 1207'de[4] Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir prensliği[5] olarak kurulmuş, ancak 1215'te Papa III. Innocentius'in doğrudan Kutsal Makam'a tabi olduğunu ilan etmesiyle bu statüsünü kaybetmiştir.[6]\n"
    },
    "Töton Tarikatı Devleti": {
        "first_paragraph": "Töton Tarikatı Devleti,[a] Orta Avrupa'da Baltık Denizi'nin güneydoğu kıyısında yer alan bir Orta Çağ haçlı devletidir. Prusya bölgesinde 13. yüzyıl Kuzey Haçlı Seferleri sırasında Töton Şövalyeleri tarafından kurulmuştur. Livonyalı Kılıç Kardeşleri şövalyeleri, 1237'de Prusya Töton Düzeni ile birleşti ve onun kolu olan Livonya Tarikatı olarak bilinirken, devletleri (Terra Mariana) Töton Tarikatı Devleti'nin bir parçası oldu. En geniş toprak boyutunda, 15. yüzyılın başlarında, Chełmno Land, Kurlandiya, Gotland, Livonya, Neumark, Pomerelia (Gdańsk Pomerania), Prusya ve Samogitya, yani günümüzde Estonya, Letonya, Litvanya, Almanya, Polonya, Rusya ve İsveç'te yer alan topraklardır.\n"
    },
    "Lüzinyanlar": {
        "first_paragraph": "Lüzinyanlar, 1192-1489 yılları arasında Kıbrıs'ı yönetmiş olan Fransız asıllı bir hanedandır.[1]\n"
    },
    "II. Amalrik (Kudüs kralı)": {
        "first_paragraph": "Aimery ya da Amalrik (Latince Aimericus; 1145 -  1 Nisan 1205), doğum ismi Lusignan Aimery olan ikinci Kıbrıs kralı (1194–1205) ve onuncu Kudüs kralı (1197–1205). Lüzinyanlı Guy'ın ağabeylerinden biridir.[1]\n"
    },
    "Charlotte (Kıbrıs kraliçesi)": {
        "first_paragraph": "Charlotte (28 Haziran 1444- 16 Temmuz 1487), Kıbrıs kralı II. John ve Helena Palaiogina'nın kızı ve  1458'den 1464'e kadar Kıbrıs, Kudüs ve Kilikya'nın kraliçesiydi.\n"
    },
    "II. Henri (Kıbrıs kralı)": {
        "first_paragraph": "II. Henri (Haziran 1270- 31 Ağustos 1324) taç giymiş son Kudüs kralıdır. 28 Mayıs 1291 günü Akka'nın düşmesinden sonra bu unvanın hükmü kalmamıştır, aynı zamanda Kıbrıs kralıdır. Poitiers-Lüzinyan hanedanındandır.[1]\n"
    },
    "II. John (Kıbrıs kralı)": {
        "first_paragraph": "II.John (16 Mayıs 1418 - 28 Temmuz 1458), 1432'den öldüğü yıl olan 1458'e kadar Kıbrıs, Kudüs ve Ermeni Kilikya'nın kralı olarak görev yapan devlet adamı.\n"
    },
    "Isabella (Angoulême)": {
        "first_paragraph": "Angoulême'li Isabella ( French   , IPA: [izabɛl dɑ̃ɡulɛm] ; C. 1186 [1] /1188 [2] – 4 Haziran 1246), 1200'den John'un 1216'daki ölümüne kadar Kral John'un ikinci karısı olarak İngiltere Kraliçesi idi. Aynı zamanda 1202'den 1246'ya kadar Angoulême Kontesi'ydi.\n"
    },
    "Janus (Kıbrıs kralı)": {
        "first_paragraph": "Janus, (1375 - 29 Haziran 1432), Kıbrıs ve 1398- 1432 yılları arasında Kilikya ve Kudüs kralıdır.\n"
    },
    "I. Marie (Lüzinyan)": {
        "first_paragraph": "I. Marie (Fransızca: Marie de Lusignan) (? - 1 Ekim 1260)[1], Eu kontesi. Eu kontu II. Raoul'ün kızıydı. Yolande de Dreux annesidir.\n"
    },
    "Marie de Bourbon (Ahaya prensesi)": {
        "first_paragraph": "Marie de Bourbon (Türkçe: Meryem; y. 1315 – 1387), Fransız soylu kadın; Konstantinopolis imparatoriçesi, Ahaya prensesi ile Aigio baronesi.[1]\n"
    },
    "Antep Savaşı": {
        "first_paragraph": "Ağustos 1150'de Antep Savaşı'nda, Kudüs Kralı III. Baldwin tarafından komuta edilen bir Haçlı kuvveti, Halepli Nûreddin Mahmud Zengî'nin saldırılarını püskürttü ve Edessa ilçesinin Latin Hristiyan sakinlerini tahliye etti. Bu hem taktiksel bir zafer hem de Haçlılar için stratejik bir yenilgiydi.\n"
    },
    "Arsuf Kuşatması": {
        "first_paragraph": "Arsuf Kuşatması, 1099'da Birinci Haçlı Seferi'nden hemen sonra gerçekleşmiştir. Şehir önceden kararlaştırılan haracı ödemeyince Godefroy de Bouillon tarafından kuşatılmıştır.[2] Şehri ele geçirme girişimi, gemi yokluğu yüzünden başarısız olmuştur.\n"
    },
    "Reconquista": {
        "first_paragraph": "Reconquista, Endülüs döneminde İber Yarımadasındaki Hristiyanların, yarımadadaki Müslümanların varlıklarını ortadan kaldırma amaçları ve çabalarına verilen addır. 1492 yılında son Endülüs devletinin yıkılmasıyla başarıya ulaşan Reconquista, İspanyolcada \"Yeniden fetih\" anlamına gelir.\n"
    },
    "Adelantado": {
        "first_paragraph": "Adelantado (İspanyolca: adelante kelimesinden), İspanyol soylularının Orta Çağ boyunca kendi krallarının hizmetinde tuttuğu bir unvandı. Daha sonra 15, 16 ve 17. yüzyılların bazı İspanyol fatihleri ​​tarafından tutulan askeri bir unvan olarak kullanıldı.\n"
    },
    "Aprisio": {
        "first_paragraph": "Presura yahut Aprisio (bazen Portekizce: presúria) 11. yüzyıla değin Reconquista dahilinde İber Yarımadası'nda hristiyanların bölgedeki toprakları yeniden ele geçirmesine verilen isimdir.\n"
    },
    "Asturias Krallığı": {
        "first_paragraph": "Asturias Krallığı, 722 yılında İber Yarımadası'nda Vizigot bir asil olan Pelayu tarafından kurulmuştur. Emevilerin İberya'yı fethetmesinden sonra kurulan ilk Hristiyan krallıktır. 722 yılında Pelagius Emevi ordusunu Covadonga Muharebesi'nde yenmiştir. II. Fruela'nın tahta oturmasından sonra krallık León Krallığı'na dönüşmüştür.\n"
    },
    "Covadonga": {
        "first_paragraph": "Covadonga (Asturyasça: Cuadonga, Hanımefendimizin mağarası tamlamasından türetilmiştir) İspanya'nın kuzeyindeki Asturias özerk bölgesine bağlı Cangas de Onís belediyesi içindeki yerleşim yeridir. Picos de Europa sıradağları içinde bulunur. Covadonga Muharebesinin yapıldığı yerdir. 8. yüzyılda Endülüs Emevî Devletine karşı kazanılan bu önemli zaferi kutsamak adına bölgede Meryem Ana adına bir sunak inşa edilmiştir, bu yapı Katolik inancına göre önemli bir hac noktası haline gelmiştir.\n"
    },
    "Tarsus": {
        "first_paragraph": "Tarsus (Hititçe: Tarşa), Mersin ilinin en doğusundaki ilçesidir.  İlçe doğuda Adana, batıda Mersin merkez, kuzeyde Pozantı ve Çamlıyayla, güneyde Akdeniz ile çevrilidir. Tarihte en yaygın Kilikya olarak anılan bölgede bulunan ilçenin Hitit Uygarlığı başta olmak üzere köklü bir uygarlık geçmişi vardır.[1] Hititler döneminde Tarsus, Kizzuvatna eyaletinin bir kentiydi.\n"
    },
    "Altından Geçme": {
        "first_paragraph": "Altından Geçme Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan bir Roma-Bizans dönemi örenidir. Kent merkezinde yer alan bu ören duvarın güvenliksiz görünümü sebebiyle halk arasında \"Altından Geçme\" olarak bilinmektedir.\n"
    },
    "Aziz Pavlus Kilisesi (Tarsus)": {
        "first_paragraph": "Aziz Pavlus Kilisesi veya Aziz Pavlus Anıt Müzesi, Mersin ilinin Tarsus ilçesinde yer alır. Geleneğe göre Aziz Pavlus Kilisesi'nin inşa tarihi 1102'dir, ancak mevcut yapı, kubbesiz bir bazilika, çok daha sonra Ortodoks Arap - Rum Cemaati tarafından 1862'de inşa edildi (veya yeniden inşa edildi).[1] 1992-1993 yıllarında Vatikan tarafından Aziz Pavlus Sempozyumu ve Ayini düzenlenmiştir. Hristiyanlarca kutsal kabul edilen kilise, hac yeri olarak ziyaret edilmektedir.[2] Bina toplam alanı  460 m2 dir. Yapı malzemesi genellikle kesme taş olup iç boyutlar 19.30 m × 17.50 m dir.\n"
    },
    "Çamalan, Tarsus": {
        "first_paragraph": "Çamalan, Mersin ilinin Tarsus ilçesine bağlı bir mahalle. Mahalle Toros dağları güney yamaçlarında kurulmuş bir Tahtacı köyüdür. Deniz düzeyinden 750 metre yüksekte ve 37°12′00″K 34°48′29″D / 37.20000°K 34.80806°D / 37.20000; 34.80806 koordinatlarındadır. Tarsus'u kuzeye bağlayan   devlet karayolu yakınındadır. O-21'de bulunan Çamalan Kavşağı (K-23), ismini buradan almaktadır.[1] Yerleşik nüfusu 274'tür.[2] Mahalle yakınlarında I. Dünya Savaşı şehitliği ve bir de aynı döneme ait Alman mezarlığı vardır.\n"
    },
    "Danyal Makamı": {
        "first_paragraph": "Danyal Makamı ya da Danyal Peygamber Kabri, Tarsus, Türkiye'de yer alan ve İslam ve İncil kaynaklı inanışlara göre bir peygamber olduğuna inanılan Danyal'ın mezarı ve yanındaki bir camiden oluşan küçük bir komplekstir. Bir yenileme projesi sırasında cami-mezar kompleksinin bodrum katında iki Roma köprüsü kemeri bulunmuştur.\n"
    },
    "Donuktaş": {
        "first_paragraph": "Donultaş Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan büyük bir tapınak örenidir.\n"
    },
    "Gözlükule": {
        "first_paragraph": "Gözlükule Höyüğü, Mersin İl merkezinin 30 km. doğusunda[2] Tarsus İlçesi'nin güneybatısında, günümüzde İlçe'nin bir parkı olarak kullanılan bir höyüktür. Tepe, 300 metre çapında olup 25 metre yüksekliktedir. Bir Klasik Çağ kenti olan Tarsu ya da Tarse, hem tepede hem de günümüz Tarsus İlçesi'nin altındadır.[3] Günümüz Tarsus'unu oluşturan ilk yerleşimin, Toroslar'dan gelen bir akarsuyun kıyısında, MÖ 7. binyılda bir köy olarak kurulduğu belirtilmektedir.Höyük, Orta Anadolu'dan Akdeniz kıyılarına doğal bir geçiş olan Gülek Boğazı çıkışında, Antik Kilikya ovasında yer almaktadır. Diğer yandan Gülek Boğazı çıkışından Amik Ovası yoluyla Kuzey Suriye'ye ulaşımın da kavşağındadır.[2]\n"
    },
    "Hopur Topaşır Yaban Hayatı Geliştirme Sahası": {
        "first_paragraph": "Hopur Topaşır Yaban Hayatı Geliştirme Sahası, Tarsus İlçesi'nde, Kuşçular köyünün kuzeyinde ve Çakıt suyunun batısında yer alan bir alan, 9113,5 hektarlık bir alana sahiptir ve rakımı 1300 metredir. Bu alanın asıl amacı, yaban hayatını korumak ve sürdürülebilirliğini sağlamaktır. Aynı zamanda av sporu ve turizmine de hizmet etmektedir. Bu sahada, yaban keçileri başta olmak üzere kurt, çakal, domuz, tilki, yaban kedisi, vaşak, kuyruksüren, porsuk, oklu kirpi, yumak kirpi, sincap, yarasa ve çeşitli kuş türleri gibi birçok koruma altındaki hayvan türü bulunmaktadır. Bu türlerin varlığı, sahanın doğal çeşitliliğinin bir göstergesidir.[1]\n"
    },
    "Karabucak Ormanı": {
        "first_paragraph": "Karabucak ormanı Mersin ili Tarsus ilçe merkezi güneyinde yer alan okaliptus ağırlıklı bir ormandır. Ormanın  merkez bölgesi 36°53′K 34°52′D / 36.883°K 34.867°D / 36.883; 34.867 koordinatlarındadır. Tarsus'a 5, Mersin'e 25 kilometre uzaklıktadır.\n"
    },
    "Kırkkaşık Bedesteni": {
        "first_paragraph": "Kırkkaşık Bedesteni Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan bir bedestendir.\n"
    },
    "Nusret Mayın Gemisi Kültür Parkı": {
        "first_paragraph": "Nusret Mayın Gemisi Kültür Parkı Tarsus’ta bir park müzedir. Park adını Çanakkale Savaşında önemli rolü olan Nusret Mayın gemisinden almıştır.\n"
    },
    "Özgecan Aslan cinayeti": {
        "first_paragraph": "Özgecan Aslan (22 Ekim 1995[3] – 11 Şubat 2015) Mersin'in Tarsus ilçesinde 11 Şubat 2015'te tecavüz girişimine direndiği için bir minibüste öldürülen üniversite öğrencisi.[4] Aslan'ın yanmış bedeni 12 Şubat 2015 günü suçu beraberindeki iki kişiyle işlediğini itiraf eden kişinin jandarma ekiplerini olay yerine götürmesi ile bulundu.\n"
    },
    "Tarsus Şelalesi": {
        "first_paragraph": "Tarsus Şelalesi, Mersin'e bağlı Tarsus ilçesinin kuzeyinde Berdan Çayı (Kydnos) üzerindeki bir şelaledir. Berdan Çayı’nın 4–5 m yükseklikten dökülmesi ile meydana gelmiştir. Şelalenin bulunduğu alan jeolojik olarak konalemera yapısına sahip olduğundan buradaki kayalar kolayca oyulmaktadır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Tarsus Amerikan Koleji": {
        "first_paragraph": "Tarsus Amerikan Koleji, Mersin'in Tarsus ilçesinde 1888 yılında kurulmuş bir eğitim kurumudur.[3] Okulun kuruluş amacı, \"Türkiye için liderler, dünya için liderlik\" sloganından da anlaşılabileceği gibi eğitilmiş lider adayları yetiştirmektir. Dünyada ve Türkiye'de TAC mezunu birçok önemli isim mevcuttur. Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'nca onaylanan ismi Özel Tarsus Amerikan Koleji olmasına rağmen, Tarsus Amerikan Lisesi olarak bilinir. Günlük konuşmada İngilizcesi Tarsus American College 'in baş harflerinden oluşan TAC ismi ile anılır. Kısaltmanın okunuşu \"Te-A-Ce\" şeklindedir.\n"
    },
    "Tarsus Çatalburun": {
        "first_paragraph": "Tarsus Çatalburun veya Türk puanteri, Türkiye'nin  çatallı burnuyla tanınan yerli bir tazısıdır .[1] Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'nde yer alan Mersin iline bağlı Tarsus ilçesine özgü bir av köpeği türüdür.  Adını iki tane burnu andıran ancak dikey eksende ikiye ayrık olan burnundan almaktadır. Sadece birkaç yüz örneği olan çok nadir bir cinstir. Tarsus Çatalburun hiçbir köpek kulübü tarafından resmi olarak tanınmamaktadır.[1]\n"
    },
    "Tarsus Hayvanat Bahçesi": {
        "first_paragraph": "Tarsus Hayvanat Bahçesi Mersin ili Tarsus ilçesinde kurulmuş olan bir hayvanat bahçesidir.\n"
    },
    "Tarsus İlçe Stadyumu": {
        "first_paragraph": "Tarsus İlçe Stadyumu, Mersin'in Tarsus ilçesinde bulunan futbol stadyumu. Tarsus İdman Yurdu'nun maçlarına ev sahipliği yapan stadyum tümü koltuklu olmak üzere 4.189 seyirci kapasitelidir. Stadyum, oyuncu Tuncel Kurtiz'in babası olan dönemin Tarsus Kaymakamı Hamdi Valâ Kurtiz tarafından 1950 yılında hizmete açılmıştır.\n"
    },
    "Tarsus Roma Yolu": {
        "first_paragraph": "Tarsus Roma yolu  Mersin ili Tarsus ilçesinde kent merkezinde ortaya çıkarılmış bir Roma yoludur.\n"
    },
    "Taşkuyu Mağarası": {
        "first_paragraph": "Taşkuyu mağarası, Mersin ili Tarsus ilçesinin yaklaşık 10 km kuzeybatısında, Taşkuyu Köyü'nde bulunan mağara. Taşkuyu Mağarası; permo-karbonifer yaşlı mermerler ile bunları örten miyosen yaşlı kireçtaşları dokanağında gelişmiştir. Mağaranın girişi deniz seviyesinden 214 metre yüksekte ve bilinen toplam uzunluğu 470 metredir. Yüzeye son derece yakın bulunan mağarada sıcaklık 19.5 °C-24 °C ve nisbi nem %77-%89 arasındadır[1].\n"
    },
    "Tarsus Yarı Maratonu": {
        "first_paragraph": "Tarsus Yarı Maratonu (resmî adıyla Uluslararası Tarsus Yarı Maratonu), Mersin'in Tarsus ilçesinde her yıl yapılan atletizm etkinliği. Programda yarı maratonun yanında halk koşusu da bulunmaktadır. İlk kez 2004 yılında koşulan yarış,[1] Tarsus Belediyesi, Sağlık ve Eğitim Vakfı ve Tarsus Amerikan Koleji tarafından organize edilmektedir.[2]\n"
    },
    "Yeşiltepe, Tarsus": {
        "first_paragraph": "Yeşiltepe Mersin ilinin Tarsus ilçesine bağlı bir beldedir. Tarsus'un 8 kilometre güneyinde  kent merkezi ile Akdeniz kıyısı arasında yer alır. 36°51′K 34°54′D / 36.850°K 34.900°D / 36.850; 34.900 koordinatlarında olup, Karabucak Ormanına komşudur. 2012 rakamlarına göre nüfusu 2242'dir\n"
    },
    "Trablusşam": {
        "first_paragraph": "Trablusşam (Arapça: طَرَابُلُس الشَّام Ṭarâbülüs eş-Şâm, \"Şam Trablus'u\", Grekçe: Tripolis), Lübnan’ın Şimal vilayetinin merkezi ve 2. büyük şehri. Beyrut'un 85 km kuzeyinde yer alan şehrin nüfusu 500.000'dir. Nüfusun yaklaşık %80'i Sünni Müslüman olmakla beraber Hristiyan ve Arap Alevileri de bu şehirde yaşamaktadır.\n"
    },
    "Zengiler": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Abbâsîler": {
        "first_paragraph": "Abbâsîler (Arapça: العبّاسيّون; al-'Abbāsīyūn), Emevî Hanedanı'ndan sonra başa gelerek İslam Devleti'nin yönetimini ve halifeliği beş asırdan daha uzun bir süre elinde tutan Müslüman Arap hanedanı.\n"
    },
    "Abbâsîler devrinde Aleviler": {
        "first_paragraph": "Abbâsîler devrinde Alevîler Hicrî 129 / Milâdî 747 yılında Ebû Müslim Horasânî’nin İmâm İbrahim tarafından bütün bu kıt’alar ile Irak dâîlerinin fiilen riyasetine tâyin edilmesiyle artık Türkistan’ın tamamı Şîʿa-i Bâtın’îyye adına hazırlanmış oluyordu. Ebû Müslim Horasânî’nin komutasında Emevîler aleyhine başkaldıran ihtilâl fırkalarının çoğunluğunu oluşturan Türkler, Abbâsîler’in kazandıkları başarılarda da en büyük pay sahibi olmuşlardı. Sonunda hilâfet mâkamı Türkler’in sağlamış olduğu destek sayesinde Abbâsîler tarafından ele geçirilmiş oldu. Fakat Şîʿa’nın fedâ ettiği bu kadar canlar, Ehl-i Beyt’e ait bir hakkın elde edilmesi için nehirler gibi akıtılan kanlar ve Ehl-i Beyt nâmına yapılan onca büyük fedâkârlıkların dahi Alevîlerin hilâfeti ele geçirmeleri için yeterli olamaması gönüllerde kapanmaz yaralar açtı. Abbâsîler’in ikinci halifesi olan Hâlife El Mansûr’un Türkler’e karşı takındığı hasmane tavırlar ve bilhassa Ebû Müslim Horasânî’in katli üzerine ihtilâlciler derhal fa’aliyete geçmek suretiyle “Mübeyyize” (Beyazlar) fırkasını oluşturdular.[1]\n"
    },
    "Ali bin Abdullah bin Abbas": {
        "first_paragraph": "Ali bin Abdullah, ya da Ali bin Abdullah bin Abbas (661-736) Abbâsîler'in atasıdır. Abbas bin Abdülmuttalib'in torunu, Abdullah bin Abbas'ın oğlu ve\n"
    },
    "Arap-Hazar ilişkileri": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Arap-Türk ilişkileri": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Babek Ayaklanması": {
        "first_paragraph": "Bâbek Ayaklanması, Hûrremîler Hareketi'nin önderliğini yapan Bâbek Hûrremî komutanlığında Azerbaycan'da[1] Hâlife Memûn ve Mutasım zamanında Abbâsîler Hâlifeliği yönetimine karşı 816-838 yılları arasında 22 yıl boyunca sürdürülen ayaklanmadır.[2]\n"
    },
    "Buhturi": {
        "first_paragraph": "el-Velîd b. 'Ubeydi'l-lah el-Buhturî (Arapça: الوليد بن عبيدالله البحتري, ö. 897), Abbasi döneminde yaşamış meşhur bir Arap şairidir[1].\n"
    },
    "Cüstânîler": {
        "first_paragraph": "Cüstaniler. 805-919 yılları arasında İran'ın Deylem bölgesinde merkezleri Rey kenti olmak üzere hüküm süren hanedan.\n"
    },
    "İbrahim bin el-Mehdî": {
        "first_paragraph": "İbrahim bin El-Mehdi, (779 -Samerra 839), abbasi halifesi (817-819). Halife Mehdi'nin (775-785) oğlu. Yeğeni olan halife Memun'un, onun yerine Ali el -Rıza'yı ardılı olarak ilan etmesi, Abbasiler arasında anlaşmazlıklar ve karışıklıklar çıkmasına yol açtı. Taraftarları Memun'u tanımadıklarını söyleyip onu Bağdat'ta tahta çıkararak halife saydılar (817). Halifeliği döneminde Hira ve Küfe' yi aldıysa da ülkede birlik ve düzeni sağlayamadı, görevinden ayrılarak köşesine çekilmek zorunda kaldı (819). Yeniden Bağdat'a giren Memun tarafından bir ara hapse atıldı (825-826). Affedilerek yaşamının sonuna kadar Samerra'da oturmaya zorunlu tutuldu.\n"
    },
    "Kıbrıs Arap-Bizans Kondominyumu": {
        "first_paragraph": "Kıbrıs Arap-Bizans Kondominyumu[1] Kıbrıs Adası'na MS 688 ile 868 arasında egemen olmuştur. Adayı Müslüman Araplar Emeviler ve sonra Abbasiler devletleri ile Hristiyan Bizans İmparatorluğu birlikte 180 yıl idare etmişlerdir.\n"
    },
    "Muhammed bin Ali": {
        "first_paragraph": "Muhammed bin Ali veya İmam Muhammed (679- 744) Ali bin Abdullah'ın oğlu ve Seffâh ve Mansûr'un babasıdır.\n"
    },
    "Ravendiyye": {
        "first_paragraph": " • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n • Malikî (Mâlik bin Enes)\n • Şafi (Şafii)\n • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Salih bin Ali": {
        "first_paragraph": "Salih bin Ali (711-769), Abbasi Devleti generali, Şam ve Mısır valisi.\n"
    },
    "Horasanlı II. Tahir": {
        "first_paragraph": "Horasanlı II. Tahir ya da bilinen adıyla Tahir bin 'Abd-Allah (ölüm: 862) 845'den 862 yılına kadar Horasan Tahirîler'in valisiydi.\n"
    },
    "Zübeyde bint Cafer": {
        "first_paragraph": "Zübeyde bint Ca‘fer ibn Mansur (Arapça: زبيدة بنت جعفر ابن المنصور) tam olarak, Ümmü Ca‘fer Zübeyde bint Ca‘fer b. Abdillâh el-Mansûr b. Muhammed el-Abbâsiyye el-Hâşimiyye,  (Ölümü hicri, 26 Cumada; 216 miladi, 10 Temmuz 831) Abbasi halifelerinden Hârûnürreşîd’in hanımı, Emîn’in annesidir. Hac güzergâhı üzerinde, Bağdat, Mekke, Medine istikametinde yaptırdığı kuyular, su kaynakları ve havuzlar ile tanınır. Yaptırdığı eserlerle hacca giden insanlara su sağlanmıştır.[1][2][3] Bununla birlikte 3 milyon dinar harcayarak Kûfe-Mekke yolunu yaptırmıştır. Bu kervan yolu Derbizübeyde adıyla anılmıştır. Mekke'de yaptırdığı su yolu da Aynizübeyde olarak bilinmektedir. Ayrıca Tebriz, Bağdat, Katia ve Belen Geçidi'nde imar faaliyetleri yürütmüştür.[4]\n"
    },
    "Orta Çağ İslam dünyasında astronomi": {
        "first_paragraph": "İslam astronomisi, özellikle İslam'ın Altın Çağı (9. ve 13. yüzyıllar)[1] sırasında, İslam dünyasında yapılan astronomik gelişmeleri kapsar ve çoğunlukla Arapça yazılmış eserlerden oluşur. Bu gelişmeler özellikle Uzak Doğu ve Hindistan'da daha sonra Orta Doğu, Orta Asya, Endülüs ve Kuzey Afrika'da gerçekleşti. Orta Çağ İslam astronomisi, yabancı dildeki kaynakların özümsenmesi ve bu kaynakların birbiriyle benzeşmeyen unsurlarının İslami özelliklere sahip bir bilim yaratmak için birleştirilmesi gibi yönleri nedeniyle diğer İslami bilimlerin doğuşuyla paralellik gösterir. Bu kaynaklar özellikle Arapça diline tercüme edilmiş ve üzerine çalışmalar gerçekleştirilmiş Yunan, Sasani ve Hint eserlerinden oluşuyordu.[2]\n"
    },
    "Orta Çağ İslam dünyasında psikoloji": {
        "first_paragraph": "İslami psikoloji veya ʿilm al-nafs [1] (Arapça : علم النفس), nefs bilimi (\" benlik\" veya \" psişe\"),[2] psişenin İslami bir perspektiften tıbbi ve felsefi çalışmasıdır ve psikoloji, nörobilim, zihin felsefesi ve psikiyatri ile psikosomatik tıp konularını içerir. İslam'da ruh sağlığı ve akıl hastalığı bütüncül bir yaklaşımla ele alındı. Bu yaklaşım, bir bireyde yeterli zihinsel esenlik ve iyi fiziksel sağlığın sürdürülmesi arasındaki karşılıklı bağlantıyı vurgulamıştır. İslam'ı uygulayan insanlar, dua ve diğer dini yükümlülüklere katılmak için pozitif ruh sağlığını korumanın gerekli olduğunu düşündüler.[3]\n"
    },
    "Yunan Klasiklerinin çevrilmesi": {
        "first_paragraph": "Yunan klasiklerinin çevrilmesi, Orta Çağların sonunda Avrupa'da felsefenin yeniden keşfedilmesini sağlayan ana etkendi.[1]\n"
    },
    "Büyük Selçuklu İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "II. Sökmen": {
        "first_paragraph": "Nasîrüddin Sökmen (ö. 1185), Ahlat merkezli bir Türkmen Beyliği olan Ahlatşahlar'ın 1128 yılından ölümüne kadar hüküm süren beyidir. Erzurum hükümdarı II. İzzeddin Saltuk'un kızı Şahbânû ile evlendi.\n"
    },
    "Merv": {
        "first_paragraph": "Merv (Türkmence: Merw; Farsça: مرو, Marv, bazı çevirilerde Marw veya Mary; Çince: 木鹿, Mulu),  Türkmenistan sınırları içinde tarihi İpek yolu güzergâhı üzerinde kurulmuş, Karakum Çölü'nde bir vaha şehridir.\n"
    },
    "Nöker": {
        "first_paragraph": "Nöker, Orta Çağ Moğol ve Türk ordularında bir grup askeri sınıf. Moğolca'daki nöker kelimesi sözlükte \"hizmetkâr, yardımcı, kul, arkadaş, yoldaş\" gibi anlamlara gelmektedir.[1] Bir lider tarafından yönetilen nökerler liderlerine oldukça sadıklardı. Nökerlerin en önemli ve ilk aranan özelliği ise yüksek sadakatli olmalarıydı.[1] İlk görevleri askerlik olan nökerler, zaman içerisinde postacılık, elçilik veya idarecilik gibi farklı görevler için de hizmet ettiler.[1]\n"
    },
    "Karakoyunlular": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Baharlı oymağı": {
        "first_paragraph": "Baharlı oymağı (Farsça: بهارلو), Karakoyunlu (Qaraqoyan - kara şapka) hanedanlığı boy birliğine katılmış olan bir oymaktır. Bu oymağın, büyük olasılıkla 1408 yılında Kara Yusuf tarafından Hamedan fethinin ardından, Karakoyunlu boy birliğine katıldığı anlaşılmaktadır.\n"
    },
    "Çapakçur Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Çapakçur Muharebesi, Karakoyunlu Devleti ile Timurlular arasında gerçekleşmiş bir muharebedir.\n"
    },
    "Sancak Muharebesi": {
        "first_paragraph": "\nSancak Savaşı 1467'de Akkoyunlular ile Karakoyunlular arasında Çapakçur sancağında gerçekleşti.\n"
    },
    "Adiyyoğulları": {
        "first_paragraph": "Adiyyoğulları (Arapça: بنو عدي) Adi bin Ka'b[1] soyundan gelen Kureyş kabilesinin bir koludur. Bedir Savaşı'ndan önceki muhafızların bir parçası olarak Mekkelilerle birlikteydi; Kureyş'e daha fazla katılmadılar.\n"
    },
    "Râşidîn ordusu": {
        "first_paragraph": "Râşidîn Ordusu, MS 7. yüzyıldaki İslam'ın yayılışı sırasında Râşidîn Halifeliği'nin ordusuydu. Râşidîn Ordusu, yüksek disiplin, stratejik kahramanlık ve örgütlenmeye sahipti.[1]\n"
    },
    "Selçuklu Hanedanı": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Afşin Bey": {
        "first_paragraph": "Afşin Bey ya da Emir Afşin, 11. yüzyılın tanınmış Selçuklu beylerindendir. Horasanlı Türkmen bir aileden geldiği bilinir. Kahramanmaraş'ın Afşin ilçesi, adını Afşin Bey'den almaktadır.\n"
    },
    "Ahlatşahlar Beyliği": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Arslan Yabgu": {
        "first_paragraph": "Arslan bin Selçuk, Selçuklu hanedanının atası olan Selçuk Bey'in Mikail Bey'den sonraki büyük oğludur (ö. 1032). Türkiye Selçuklu Devleti'ni kuran Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın dedesidir.\n"
    },
    "Cevher Hatun": {
        "first_paragraph": "Cevher Hatun (Farsça: گوهر خاتون) bilinmeyen bir tarihte Gazneli III. Mesud ile evlenerek onun ikinci karısı olan Selçuklu prensesiydi.\n"
    },
    "Çağrı (Horasan Selçuklu meliki)": {
        "first_paragraph": "Çağrı Bey tam adıyla Ebu Süleyman Davud Çağrı Bey bin Mikail (989 - 16 Temmuz 1060, Serahs), Oğuzlar'ın Kınık boyundan Selçuklu hükümdarı Selçuk Bey'in torunu, Mikail'in oğlu, Tuğrul Bey'in ağabeyi ve Alp Arslan'ın babasıdır.\n"
    },
    "Çaka Bey": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Davud Bin Mahmud": {
        "first_paragraph": "Davud bin Mahmud (d. ? -Ö. 1143, Tebriz), Irak Selçuklu Devleti hükümdarı.\n"
    },
    "Dukak": {
        "first_paragraph": "Dukak, Oğuz devlet adamı ve asker. Selçuklu Hanedanı'nın kurucusu Selçuk Bey'in babası, Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun kurucusu Tuğrul'un büyük büyükbabası olan Dukak Selçuklu soyunun büyük atası kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Horasan Selçukluları": {
        "first_paragraph": "Irak ve Horasan Selçukluları (1092-1194), Irak ve Horasan, Büyük Selçuklu Devleti'nin merkezi durumundaydı. Sultan Muhammed Tapar'dan sonra Selçuklu tahtına geçen oğlu Mahmud tahta geçtiği sırada amcası Ahmed Sencer, Horasan meliki idi. Sencer, Mahmud'u tahtan indirdi ve himayesine aldı. Mahmud, merkezi Hemedan olan Irak Selçuklu Devleti sultanlığına getirilirken, Sencer büyük sultan sıfatıyla Horasan'daki Merv'de tahta oturdu (1119).\n"
    },
    "II. Tutuş": {
        "first_paragraph": "II. Tutuş, Suriye Selçukluları'nın Şam emiridir. Babası, Suriye Selçukluların Şam meliki Dukak'tır. 1103 yılında doğmuştur. Babası Suriye Selçuklular'ın Şam meliki Dukak 1104 yılında ölünce vasiyeti üzere 1 yaşındaki oğlu II. Tutuş tahta çıktı. Yönetim hala Tuğtegin'in elindeydi. II. Tutuş'un babası Dukak meliklik döneminde tehdit olmaması için Muhiddin Bektaş'ı Baalbek emiri Gümüştegin Taci'ye götürerek Baalbek'te hapsettirdi. Ama Tuğtegin gizlicene Baalbek'e giderek  Muhiddin Bektaş'ı tahta çıkarttı. Böylecene 1 yaşındaki II. Tutuş'un saltanatı bitmiş oldu.[1]\n"
    },
    "Irak Selçukluları": {
        "first_paragraph": "Irak Selçukluları, Büyük Selçuklu Devleti'nin sekizinci sultanı Sencer'in Oğuzlar tarafından yenilerek esaretinde hastalanarak öldükten sonra İki Irak (Irak-ı Acem ve Irak-ı Arab)'ı yöneten Selçuklular.\n"
    },
    "İbrahim Yınal": {
        "first_paragraph": "İbrahim Yınal Selçuklu ailesinden Türk beyi. Babası Yusuf Yınal, Selçuk Bey'in dört oğlundan biriydi.[1] Selçuk Bey'in büyük oğlu Mikail Bey ölünce, Orta Asya'da yaygın olan leviratus geleneği uyarınca dul karısı, kardeşi Yusuf'la evlendirildi ve bu evlilikten İbrahim Yınal dünyaya geldi. Dolayısıyla İbrahim Yınal, Tuğrul ve Çağrı Beylerin anne tarafından kardeşi, baba tarafından kuzenidir.Lakabı Seyfüddevle’dir.Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun ilk iki başkenti olan Nişabur ve Rey şehirleriyle beraber Hemedan gibi nice şehirlerin fatihidir. Dicle Nehri boyuna ilk akınları yapan komutandır.Anadolu'nun Türkleşmesi'nde büyük katkıları olmuştur.\n"
    },
    "Kâkûyîler": {
        "first_paragraph": "Kâkûyîler ya da Kâkeveyhîler, 1008-1274 yılları arasında İran'ın Yezd, İsfahan, Hemedan ve Rey eyaletlerinde hüküm süren Şii hanedanlık.[1][2][3]\n"
    },
    "Kirman Selçukluları": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Mama Hatun": {
        "first_paragraph": "Mama Hatun, Saltukoğulları Hükümdarı II. İzzettin Saltuk'un kızı Saltukoğulları Beyliği'nin hükümdarı.\n"
    },
    "Mustafa Kethüda": {
        "first_paragraph": "Mustafa Kethüda, Selçukluların Karadeniz bölgesinin fethi için sınır boylarına yerleştirdiği, Oğuzların Çepni boyuna mensup bir Türkmen beyidir. Danişmendliler ve Hacıemiroğulları ile yakın akraba  olduğu tarihi kayıt ve kaynaklardan anlaşılmaktadır. Karadeniz'e Tokat Niksar'dan gelmiştir. Hacı Bektaş Velî’nin (1209-1271) Karadeniz bölgesine Müslüman Türkmenlerin yerleştirilmesi seferlerine, Hacı Emir İbrahim Bey, Pir Kadem bey ve Şemseddin Kethüda bey gibi Türkmen beyleri ile birlikte katılmıştır. Mustafa Kethüda beyin ilk yerleştiği yerler, Ordu ilinin doğu bölgesidir. Ordu ilinin doğusu ile Giresun ilinin batısının 1455 tarihli Osmanlı tahrir kayıtlarındaki ismi, Niyabet-i Kebsildir. Bu bölgeleri fetih yolu ile yurt edinmiş Türkmen beylerinin kayıtlı adları ise şu şekildedir, Ez takrîr-i Mustafa Kethüda Yurdu,  Ez takrîr-i Şemseddin Kethüda Yurdu ve Pîr Kadem Çakır Yurdu. Bu Türkmen Çepni beyleri,, bizzat kendilerine bağlı Türkmen bölüklerinin başında bulunarak fetihte aktif rol oynamışlar ve kendilerine bağlıTürknen bölükleriyle birlikte fethettikleri bölgelere yerleşerek o bölgenin beylik görevini ve ünvanını üstlenmişlerdir. 1455 Tarihli haritada,  Mustafa Kethüda beyin, Şemseddin Kethüda beyin  ve Pîr Kadem Çakır beyin yurt edindikleri bölgeler gösterilmiştir. Her bölge orayı fetheden kişinin ya da ailenin, obanın ismiyle kurulmuş ve kayıtlara geçilerek yeni bir kimlik kazanmıştır. 1455’te bir naiplik, yani kadı naibinin yargı alanına giren idari bir birim olan Kebsil( bugünkü Ordu ve Giresun İllerini kapsar), 1455 tahririne göre, Mustafa Kethüda, Şemseddin Kethüda ve Çakıroğlu Pîr Kadem Kethüdâ’nın yurd’udur. Buradaki “yurt” kelimesi önemlidir. Çünkü burayı feth eden bu üç Türkmen beyinin amacı bölgeyi istila etmek değil, yurt edinmek olduğu anlaşılmaktadır. Bu bölgeleri fetih yolu ile yurt edinen Mustafa Kethüda beyin bölüğü yirmi beş köyden oluşmaktaydı. Bu köylerin adları ve hane sayıları da şu şekildedir;\n"
    },
    "Oğuz Yabguluğu": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Selçuknâme": {
        "first_paragraph": "Selçuknâme (Farsça: سلچوق نامه), özellikle Selçuklu Hanedanından bahseden eserlere verilen genel ad. 11. yüzyıldan itibaren başlayan selçuknâme yazıcılığından günümüze ulaşan en eski eser Zahîrüddîn-i Nîsâbûrî'nin Irak Selçuklu Sultanı II. Tuğrul adına yazdığı eserdir. İbn Bîbî'nin el-Evâmirü'l-Alâiyye fi'l-umûri'l-Alâiyyesi ile Kerimüddin Mahmud-i Aksarayî‎'nin Müsâmeretü'l-Ahbâr‎'ı da bu tarzın önemli örneklerindendir.[1][2]\n"
    },
    "Suriye Selçukluları": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Tanrıbermiş Beyliği": {
        "first_paragraph": "Tanrıbermiş Beyliği, Batı Anadolu'da 11. yüzyılda var olmuş küçük ve kısa ömürlü bir devlet.[1]\n"
    },
    "Terken Hatun (Ahmed Sencer'in eşi)": {
        "first_paragraph": "Büyük Selçuklu Sultanı Ahmed Sencer'in eşi ve çocuklarının annesidir. Selçuklu tarihinde iz bırakan kadınlardan biridir.[1]\n[2] Bazı kaynaklarda Türkan Hatun olarak geçmektedir.\n"
    },
    "Tevârih-i Âl-i Selçuk": {
        "first_paragraph": "Tevârih-i Âl-i Selçuk (Osmanlı alfabesi: تواريخ آل سلچوق), Târîh-i Âli Selçûk, Selçuknâme ya da Oğuznâme, Yazıcıoğlu Ali tarafından Osmanlı Padişahı II. Murad'ın isteği üzerine kaleme alınmış bir tarih kitabıdır. Yazıcıoğlu Ali, Anadolu Selçuklu Devleti'nin tarih yazarı İbn Bîbî'nin el-Evâmirü'l-Alâiyye fi'l-umûri'l-Alâiyye adlı Farsça eserinin Türkçe çevirisini eklemiş, böylece Tevârih-i Al-i Selçuk'un en önemli bölümü oluşturmuştur. Ayrıca, Reşidüddin Hamedani'nin, Câmi'ut-Tevârîh adlı eserinden faydalanmakla birlikte, tarihi Oğuz efsanelerinden ve Uygurca Oğuznâme'den de istifade etmiştir.[2]\n"
    },
    "Ian Hodder": {
        "first_paragraph": "Ian Hodder (23 Kasım 1948, Bristol, Birleşik Krallık) Britanyalı arkeolog. Artsüreççi[1] (\"postprocessualist\") arkeolojinin öncüsü. 1993'ten günümüze değin Çatalhöyük'te yapılan kazıları yönetti.[2]\n"
    },
    "Kraliçe": {
        "first_paragraph": "Kraliçe ya da ece[1], Batı uygarlığında halkı yöneten tek güç ve otorite olan kadın yönetici, monark. Kraliçe, iktidarının kaynağını kral hayatta ise, ondan alır. Bunun yanı sıra kraliçe unvanını ebeveynlerinden alan ve eşi kral olmayan kraliçeler de mevcuttur. Kraliçe unvanını ebeveynlerinden alan ve eşi kral olmayan kraliçeyi diğerlerinden ayırmak için \"hükümran kraliçe\" (Fr. reine regnante) tabiri kullanılır. Hükümran kraliçelerin eşleri kral değildir ve prens konsor ya da sadece prens olarak adlandırılırlar. Krallığın imparatorluğa dönüştüğü durumlarda kraliçe, imparatoriçe unvanını kullanabilir.\n"
    },
    "Makak maymunu": {
        "first_paragraph": "Macaca, Şebek veya Makak , köpeksi maymunlar (Cercopithecidae) familyasından bir primat cinsi. Cebelitarık'tan Endonezya Adalarına kadar yayılmışlardır, ancak çoğunlukla Asya ve Doğu Hint adalarında yaşarlar.\n"
    },
    "Hint şebeği": {
        "first_paragraph": "Hint şebeği (Macaca mulatta) ya da rhesus maymunu, köpeksi maymunlar (Cercopithecidae) familyasının en iyi bilinen türlerinden biridir.\n"
    },
    "Macaca assamensis": {
        "first_paragraph": "Macaca assamensis Macaca cinsine bağlı bir Eski Dünya primat türüdür. Yaşam alanlarının bozulması ve avcılık faaliyetleri yüzünden nüfuslarının azalması nedeniyle, IUCN tarafından 2008 yılında Yakın tehdit altındaki türler statüsüne alınmıştır.[1]\n"
    },
    "Macaca nemestrina": {
        "first_paragraph": "Macaca nemestrina, Macaca cinsine bağlı, Malay Yarımadasının güney yarısı, Sumatra, Borneo ve Bangka adalarında bulunan, orta boy Eski Dünya primat türüdür. Bu Hepçil şebek türü, çoğunlukla ormanlarda yaşar, fakat tarla ve bahçelere de girdiği görülür. Önceleri Macaca leonina, Macaca siberu ve Macaca pagensis bu türün alt türü olarak kabul ediliyordu.\n"
    },
    "Macaca nigra": {
        "first_paragraph": "Macaca nigra, Macaca cinsine bağlı bir köpeksi maymun türüdür.[2] Çok sayıda küçük komşu adalardan oluşan Endonezya'nın kuzeydoğusundaki Sulawesi'de yaşarlar.\n"
    },
    "Macaca siberu": {
        "first_paragraph": "Macaca Siberu, Macaca cinsine bağlı Endonezya'nın Siberut adasına özgü, soyu tehlikedeki hayvanlar sınıflandırmasında hassas türler kategorisinde yer alan Eski Dünya primat türüdür. Önceleri Macaca pagensis ile türdeş olduğu  ve her iki türün de Macaca nemestrina'nın alt türü olduğu kabul edilmişti. Fakat bu türlerin farklı atalardan gelen şebek türleri olduğu anlaşıldı.\n"
    },
    "Macaca sylvanus": {
        "first_paragraph": "Inuus ecaudatus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1812\nSimia inuus Linnaeus, 1766\nSimia pithecus Schreber, 1799\n"
    },
    "İdomeneos": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Idomeneos (/aɪˈdɒmɪniəs/ ;[1] ) Truva Savaşı'na Yunanların safında katılan Girit kralı ve komutanıydı.[2] Aynı zamanda Helen'in taliplerinden biriydi ve Telamon oğlu Aias'ın bir yoldaşıdır. Meriones onun savaş arabacısı ve silah arkadaşdır.\n"
    },
    "Radamanthis": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Rhadamanthus (/ˌrædəˈmænθəs/ ) ya da Rhadamanthys Girit'in bilge bir kralıydı. Zeus ve Europa'nın oğlu olarak yarı tanrı olarak kabul edildi. Adının anlamı \"sert ve katı bir yargıda bulunmak\"tır. Daha sonra ölülerin yargıçlarından biri ve Yunan mitolojisinde önemli bir figür oldu.\n"
    },
    "Stonehenge": {
        "first_paragraph": "Stonehenge, İngiltere'nin Wiltshire kenti Salisbury Düzlüğü'nde bulunan, Amesbury'nin 3 km (2 mil) batısında yer alan tarih öncesi bir anıt. Yapı, her biri yaklaşık 4.1 m yüksekliğinde, 2.1 m genişliğinde ve yaklaşık 25 ton ağırlığında bir dikili taş halkasından oluşur. Taşlar, İngiltere'deki en yoğun Neolitik ve Tunç Çağı anıtları kompleksinin ortasında bulunmaktadır. Anıtın neden yapıldığı hâlâ tam olarak bilinmese de, eskiden çevresinde dini yapılar bulunduğu tespit edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Heel Stone": {
        "first_paragraph": "Heel Stone (Friar’s Heel olarak da bilinir), yontulmamış bir Sarsen taşı. Stonehenge'i çevreleyen hendeğin dışında, ana yolun üstünde bulunur. Bölgede yer alan taşların kuzeydeki Marlborough Downs üzerinden taşındığı düşünülse de, Heel Stone'un bölgede bulunan sıradan bir taş olduğu da düşünülmüştür.\n"
    },
    "Malta'daki Megalit Tapınaklar": {
        "first_paragraph": "Malta'daki Megalit Tapınaklar (Maltaca: It-Tempji Megalitiãi ta 'Malta), Malta'da, yaklaşık olarak MÖ 3600 ila MÖ 700 yılları arasında üç farklı zaman periyodunda yapılmış olan tarihöncesi tapınaklardır.[1]\n"
    },
    "Çanak Çömlek Öncesi Neolitik A": {
        "first_paragraph": "Çanak Çömlek Öncesi Neolitik A (PPNA), Levant ve Anadolu'daki Neolitik kültürünün erken dönemlerinde, y. 12.000 – y. 10.800 yıl öncesine, yani MÖ 10.000-8800 yıllarına tarihlenmektedir.[1][2] Arkeolojik kalıntılar Bereketli Hilal'in Levant ve Yukarı Mezopotamya bölgelerinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Gürcütepe": {
        "first_paragraph": "Gürcütepe, Şanlıurfa'nın güneydoğu eteklerinde Sırrı Çayı boyunca sığ bölgede oluşan Neolitik bir alandır. Günümüzde dört tepenin tamamı artık modern binalarla kaplıdır. 1990'ların sonlarında Klaus Schmidt başkanlığındaki bir Alman arkeoloji ekibi, dört tepenin üzerinde sondajlar yapmış ve doğudan görülen ikinci tepede kapsamlı kazılar yapmıştır.\n"
    },
    "Hirmil": {
        "first_paragraph": "Hirmil (Arapça: الهرمل‎ el-Hirmil), Lübnan'ın Baalbek-Hirmil iline bağlı Hirmil ilçesinin merkezi olan şehirdir. Yüzölçümü 136.4 km² olan şehrin nüfusu 22,250 olup[1] çoğunlukla Şiiler yaşamaktadır.[2]\n"
    },
    "Nabta Playa": {
        "first_paragraph": "Nabta Playa, Mısır-Sudan'ın 30 km kuzeyinde yer alan önemli bir yapıdır. Bu yapının eski çağlara dayanması da astronomi bilimi açısından gök cisimlerinin eski çağlarda da ilgi uyandırdığı ve bu yönde çalışmalar yapıldığına dair önemli bir işarettir. 1973 yılından itibaren keşfedilen bu yapı M.Ö. yıllara dayandığından bulunduğu zamana göre gayet geniş bir yapıya sahiptir ve aynı zamanda işlenmiş taşlarla birlikte cazibesini korumaktadır.\n"
    },
    "Tihâme": {
        "first_paragraph": "Tihâme (Arapça: تهامة), Arap Yarımadası'nın Kızıldeniz kıyılarını kapsayan bölgedir. Akabe Körfezi'nden Bab El Mandeb Körfezi'ne kadar uzanmaktadır.[1]\n"
    },
    "Gunung Padang": {
        "first_paragraph": "Gunung Padang Endonezya, Batı Cava, Cianjur Bölgesi içindeki Karmamukti'de bulunan megalit yapının adıdır. Yapı sönmüş bir yanardağın tepesine toprak ve bazalt kayadan inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Dolmen": {
        "first_paragraph": "Dolmen, toprakta yan yana aralıklı olarak dizilmiş birkaç büyük yassı taşla bunların üstüne yatay olarak yerleştirilmiş yine büyük yassı taşlardan oluşan ve genellikle mezar olarak kullanılmış olan tarih öncesi yapılardır. Megalit kültüre ait yapılar içinde en sık karşılaşılan yapılardır ve küçük taşlar ve topraktan oluşan Tümülüsler ile kaplanmış olarak bulunurlar.\n"
    },
    "Gochang, Hwasun ve Ganghwa Dolmen Alanları": {
        "first_paragraph": "Gochang, Hwasun ve Ganghwa Dolmen Alanları (Korece: 고창 화순 강화지석묘군, 高敞 和順 江華支石墓群; Gochang, Hwasun, Ganghwa Jiseongmyogun), MÖ 1. binyılda Megalitik Kültürü, Kore Yarımadası'nda ortaya çıktığı zaman, yüzlerce taş dolmenin mezarlık veya ritüel amaçlarla kullanıldığı yerdir. 2000 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi'ne dahil edildi. Kore'nin bu üç alanda çoğunlukla yoğunlaşmış olan dolmenlerin, dünya dolmenlerinin %40'ından fazlasını içerdiği tahmin edilmektedir.\n"
    },
    "Adiabene": {
        "first_paragraph": "Adiabene, isim klasik Süryanice'den türetilmiştir: ܚܕܝܐܒ‎, Ḥaḏy’aḇ veya Ḥḏay’aḇ, (Antik Yunanca'da, Ἀδιαβηνή Adiabene, Pehlevice:Nodshēragān,Ermenice:Նոր Շիրական, Nor Shirakan) merkezi Arbela (Erbil) olan, eski Asur'daki bir Yahudi (Uydu) devletiydi.[1][2][3]\n"
    },
    "I. Vologases": {
        "first_paragraph": "I. Vologases, 51 - 78 yılları arasında tahta çıkmış olan Part Kralı. Part Kralı II. Vonones'in Yunan bir cariyeden olan oğludur ve 51 yılında babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır. Media Atropatene krallığını kardeşi II. Pacorus'a verirken, diğer kardeşi I. Tiridates için Ermenistanı işgal etmiştir. Bu işgal Roma ve Partlar arasında uzun yıllar (54–63) sürecek savaşlara neden olmuş ve Romalı general Corbulo'nun Ermenistanı fethetmesiyle sonuçlanmıştır.\n"
    },
    "Simon bar Kohba": {
        "first_paragraph": "Simon bar Kohba (İbranice: שמעון בר כוכבא‎), 132 yılında Roma İmparatorluğu'na karşı Yahudilerin yapmış olduğu Bar Kohba Ayaklanması'nın lideriydi. Ayaklanma sonucu kurduğu Yahudi devletinin üç yıl süreyle başkanlığını yaptı; bu devlet iki yıllık bir savaşın ardından Romalılar tarafından 135 yılında fethedildi.\n"
    },
    "Gömülü Şamdan": {
        "first_paragraph": "Gömülü Şamdan, Stefan Zweig'ın 1937'de yazdığı \"Yahudiler ve Yahudilik\" temasının işlendiği bir öyküdür.\n"
    },
    "Tâlût": {
        "first_paragraph": "Tâlût, Şaul veya Şaul Ben Kiş  (שאול המלך, Şaul HaMelekh, Kral Şaul) (İbranice:שָׁאוּל, Şaul, Arapça:طالوت ,Tālūt), Tanah'taki kitaplardan olan Samuel kitabı ve 1 Tarihler ve Kur'an'da[1] adı geçen MÖ 1047 ile MÖ 1007 yılları arasında İsrail Krallığı'nın ilk kralıydı.[2] Hakim Samuel tarafından krallığa seçilen Şaul zamanında başkent Gibeah'tı. Antik Filistinliler ile Gilboa Dağında yaptığı savaş sonucu yaralandı ve oğlu Yonatan'ı kaybetti. Bunun üzerine savaş meydanında öleceğini anlayan Şaul, düşmanın kılıcıyla ölmektense intihar etmeyi yeğledi.\n"
    },
    "Ammonitler": {
        "first_paragraph": "Ammonitler (İbranice: עַמּוֹן‬ Ammon; Arapça: عمّون‎ Ammun), Demir Çağı'nda günümüz Ürdün sınırları içerisinde var olan bir Semitik bir halktı.[1][2] Başkentleri Rabat Ammon (Amman) olup İbranice Kutsal Kitap'ta bahsedilmiştir.\n"
    },
    "Asor": {
        "first_paragraph": "Asor (İbranice: עָשׂוֹר asor ; \"on\" anlamına gelen עשר eśer'den, İncil'de bahsedilen \"on telli\" bir müzik aletiydi . Ne tür bir enstrüman olduğu veya hangi enstrümanlara benzerlik gösterdiği konusunda çok az fikir vardır.\n"
    },
    "Tyropoeon Vadisi": {
        "first_paragraph": "Tyropoeon Vadisi (Gk. φάραγξ τῶν τυροποιῶν pharanx tōn tyropoiōn yani \" Peynirciler Vadisi\") tarihçi Josephus (Savaşlar 5.140 9 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ) tarafından antik çağda Kudüs'ün Eski Şehri'ndeki vadiye veya engebeli vadiye verilen isimdir.[1]\n"
    },
    "Ölü Deniz Yazmaları": {
        "first_paragraph": "Ölü Deniz Yazmaları (Ölü Deniz Parşömenleri ya da Ölü Deniz Tomarları olarak da bilinir) bir kısmı İbranice, bir kısmı da artık ölü bir dil olan Aramice ile kâğıt, deri veya bakır plakalar üzerine kaydedilmiş kırk bin adet elyazması parçasından oluşmaktadır. Bu parçaların bir araya getirilmesiyle tam beş yüz kitap yeniden oluşturulmuştur. Hristiyanlığın ve Museviliğin bilinen en eski yazılı kaynakları sayılırlar.\n"
    },
    "Kumran": {
        "first_paragraph": "Kumran (İbranice: קומראן; Arapça: خربة قمران Khirbet Qumran), Batı Şeria'daki İsrail'in Kumran Milli Parkı tarafından yönetilen bir arkeolojik sittir.[1] Lut Gölü'nün kuzeybatı kıyısından yaklaşık 1,5 km (1 mi) uzaklıkta kuru bir marn platosunda, İsrail yerleşiminin ve Kalya kibutzunun yakınında yer almaktadır. Helenistik dönem yerleşimi, Yohanan Hurkanus döneminde (MÖ 134-104) veya daha sonra inşa edildi ve Romalılar tarafından MÖ 68'de veya kısa bir süre sonra yıkılıncaya kadar işgal edildi. Ölü Deniz Yazmaları'nın saklandığı Kumran Mağaraları'na en yakın yerleşim olarak bilinir. Kumran'daki başlıca kazılar 1950'lerde Roland de Vaux tarafından yapıldı.\n"
    },
    "Lejyon XV Apollinaris": {
        "first_paragraph": "Lejyon XV Apollinaris, (\"Apollon'a sadık\") Geleceğin Roma imparatoru Octavian tarafından MÖ 41/40 arasında toplanmış olan Roma lejyonu. Lejyonun arma olarak bir apollon resmi ya da onun kutsal hayvanlarından birini kullanmış olması muhtemeldir.\n"
    },
    "Priene Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Priene Sinagogu, muhtemelen milattan sonra 2. yüzyılda Anadolu'da inşa edilmiş bir sinagogtur. Sinagog'un keşfi 1895-1898 yılları arasında bölgede kazı çalışmaları yürüten Theodor Wiegand ve Hans Schrader tarafından gerçekleştirilmiştir. Toplantı odası olarak tanımlanan bölgenin ilk olarak bir erken Hristiyan kilisesi olduğu düşünülmüşse de daha sonra yapının bir sinagog olduğu anlaşılmıştır. Sinagog öncesi normal bir ev olarak kullanılan yapı muhtemelen helenistik dönemde inşa edilmişti. Bu yapıyı sinagog haline getirmek için yapının bütünüyle yeniden düzenlenmesi gerekliydi.\n"
    },
    "Sardes Sinagogu": {
        "first_paragraph": "Sardes Sinagogu, Türkiye'nin Manisa ilinde bulunan bir sinagogdur. Sardes, MÖ 133'de Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olana kadar birçok yabancı hakimiyetin altına girdi. Şehir, Roma eyaleti olan Lidya'nın idari merkezi haline geldi. MS 17 yılında gerçekleşen yıkıcı depremin ardından Sardes yeniden inşa edildi ve Roma hakimiyeti altında varlıklı bir yaşam sürdürdü."
    },
    "Aelia Capitolina": {
        "first_paragraph": "Aelia Capitolina (Latince tam adıyla : COLONIA AELIA CAPITOLINA),  MS 70 kuşatmasından sonra neredeyse tamamen yerle bir edilen Kudüs'te,İmparator Hadrian'ın MS 129/130'da  Yahuda'ya yaptığı yolculuk sırasında onun tarafından kurulan bir Roma kolonisiydi.[1][2] Aelia Capitolina'nın kuruluşu ve eski Yahudi tapınağının bulunduğu yere Jüpiter Tapınağının inşası MS 132'de Bar Kokhba isyanının patlak vermesinin nedenlerinden biri olabilir.[3] Aelia Capitolina, Geç Antik Dönem'e kadar koloninin resmi adı olarak kullanıldı ve Arap egemenliği döneminde de ismin \"İliya\" ya çevrilen Aelia kısmı da Emevi Halifeliği tarafından kullanıldı.\n"
    },
    "Herod Archelaus": {
        "first_paragraph": "Herod Archelaus (d. MÖ 23 - ö. MS 18), Roma İmparatorluğu tarafından Yahudiye Eyaleti'ne atanan Yahudi Kral Hirodes'in oğlu ve bu eyalette Ethnarch unvanı ile bilinen vali.\n"
    },
    "Alkame bin Kays": {
        "first_paragraph": "Alkame bin Kays (591 - 680), Tabiun dönemi fıkıh, hadis, kırâat ve tefsir bilgini.[1]\n"
    },
    "Muhammed bin Hasan eş-Şeybânî": {
        "first_paragraph": "Muhammed bin Hasan eş-Şeybânî (Arapça: مُحَمَّدْ بِنْ الحَسَنْ اَلشَّيْبَانِي, 749/50 - 805), Hanefî Mezhebi'nin Ebû Hanîfe'den sonraki en ünlü iki bilgininden birisidir. Ebû Yûsuf ile beraber Hanefî mezbenin esaslarının kayda geçirilmesinde büyük emeği geçmiştir.\n"
    },
    "Zeyd bin Sabit": {
        "first_paragraph": "Zeyd bin Sabit (612 - 665), İslam peygamberi Muhammed'in vahiy kâtiplerinden olan sahabi.[1]\n"
    },
    "İbn Sa'd": {
        "first_paragraph": "İbn Sa'd (777, Basra - 16 Şubat 845, Bağdad), 8. ve 9. yüzyıllarda yaşamış hadis, siyer, tarih ve neseb bilgini.\n"
    },
    "Ebû Yûsuf": {
        "first_paragraph": "Ebû Yûsuf Yâkûb İbn-i İbrâhîm-i Ensâri (Ar. أَبُو يُوسُف ‎ 731-798) Hanefî fıkıh ve hadis bilgini.\n"
    },
    "Hammâd bin Ebu Süleyman": {
        "first_paragraph": "Hammâd bin Ebî Süleyman (ö. 746), Tabiun dönemi hadis ve fıkıh bilgini.\n"
    },
    "İbn Arabşah": {
        "first_paragraph": "İbni Arabşah (d. 1389, Dımaşk - ö. 1451, Kahire), Arap din ve tarih bilgini.\n"
    },
    "İbrahim en-Nehaî": {
        "first_paragraph": "İbrahim en-Nehai (Tam adı: İbrâhim bin Yezîd bin Esved bin Amr bin Rebîa bin Hârise bin Sa’d bin Mâlik bin en-Nehâî) (668, Kufe - 715, Kufe), Tabiun dönemi hadis ve fıkıh bilgini. Ebu Hanife'nin zamanında esasları belirlenen ve onun öğrencilerinin temele oturttuğu 'içtihatta akılcılığı' esas alan ve 'rey ehli' olarak bilinen Irak Ekolü'nün kurucusudur.\n"
    },
    "Kalkaşendî": {
        "first_paragraph": "Kalkaşendî (1355 - 1418), Arap devlet adamı, din ve tarih bilgini.\n"
    },
    "Mesrûk el-Kûfî": {
        "first_paragraph": "Mesrûk el-Kûfî, Mesrûk bin el-Ecdâ veya tam adıyla Mesrûk bin el-Ecdâ bin Mâlik el-Hemedânî el-Vedâî' el-Kûfî (Arapça: مَسْرُوقْ بِنْ اَلْأَجْدَع, ö. 683), tabiun dönemi hadis ve fıkıh bilgini.\n"
    },
    "Muâz bin Cebel": {
        "first_paragraph": "Muâz bin Cebel (601,603 - 638,639), İslam peygamberi Muhammed'in sahabisi ve fıkıh bilgini.\n"
    },
    "Nevevî": {
        "first_paragraph": "Nevevî (1233-21 Aralık 1277)[1], 13. yüzyılda yaşamış Arap hadis ve fıkıh bilgini.\n"
    },
    "Seyyid Şehabeddin Maraşi": {
        "first_paragraph": "Seyyid Şehabeddin Maraşi , (Arapça: شهاب الدين المرعشي النجفي, Farsça: سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی), (21 Temmuz 1897, Necef - 29 Ağustos 1990, Kum), İranlı taklit mercii, din adamı, şiî fıkıh, hadis ve biyografi âlimi.[1]\n"
    },
    "Süfyân es-Sevrî": {
        "first_paragraph": "Süfyân as-Sevrî ibn Saîd (Arapça: سفيان بن سعيد الثوري) (716- 778) tebeut tabiinden olan bir İslâm âlimi, hafız, fakih ve Sevrî mezhebi'nin kurucususu.[1] Aynı zamanda büyük muhaddislerdendir.[2]\n"
    },
    "Şâtıbî": {
        "first_paragraph": "İbrahim bin Musa eş-Şâtıbî (Arapça: إبراهيم بن موسى الشاطبي; d. 1320, Granada - ö. 1388, Granada), Endülüslü Malikî fıkıhçısı, dil bilgini.\n"
    },
    "Şihâbüddin Ahmed el-Karafî": {
        "first_paragraph": "Şihâbüddin Ahmed El-Karafi (1228-1285), Maliki fıkıh ve tefsir bilgini. Berberi kökenlidir ve Mısır'da Eyyubiler ve Memlûk Sultanlığı zamanında yaşamıştır.\n"
    },
    "Züfer bin Hüzeyl": {
        "first_paragraph": "Züfer bin Hüzeyl (Arapça: زُفَرْ بِنْ الهُذَيْل; 728, İsfahan - 774, Basra), Hanefi fıkıh ve hadis bilgini.\n"
    },
    "Ali bin Ebu Talha": {
        "first_paragraph": "Ali bin Ebu Talha, Tebeut Tabiin dönemi hadis ve tefsir bilgini.\n"
    },
    "İbn Ebu Şeybe": {
        "first_paragraph": "İbn Ebu Şeybe (776 - 2 Ağustos 849), Hadis, tefsir ve tarih bilgini.\n"
    },
    "İbn Kayyim el-Cevziyye": {
        "first_paragraph": "İbn Kayyim El-Cevziyye (29 Ocak 1292, Şam - 23 Eylül 1350),[1] 14. yüzyılda yaşamış Arap tefsir ve fıkıh bilgini. Aynı zamanda İbn Teymiyye'nin en önde gelen müridi ve öğrencisi.\n"
    },
    "İbn Kurtubî": {
        "first_paragraph": "İbn-i Kurtubi veya Abdullah bin Hasen (d. 1116, Mâlaka - ö. 1214, Mâlaka), Arap hadis, kırâat ve lügat alimi, şair, hatip.\n"
    },
    "İkrime": {
        "first_paragraph": "İkrime veya İkrime bin Abdullah el-Berberî (? - ö. 725, Mekke), Tabiin dönemi hadis ve tefsir bilgini.\n"
    },
    "İsmâîl b. Muhammed el-Aclûnî": {
        "first_paragraph": "İsmâîl b. Muhammed el-Aclûnî ya da Ebü’l-Fida İsmail bin Muhammed bin Abdilhadi bin Abdulgani el-Cerrahî el-Aclûnî(d. 1676, İrbit, Amman [H. 1087][1] - 1749, Şam), Hadis alanında adını duyurmuş Arap âlim ve bilim insanı. Cerrâhî nisbesini soyunun meşhur sahabi Ebû Ubeyde bin Cerrah'a ulaşmasından dolayı almıştır.\n"
    },
    "Mücâhid bin Cebr": {
        "first_paragraph": "Mücâhid ibn-i Cebr veya kısaca Mücâhid (Arapça: مُجَاهِدْ بِنْ جَبْر, d. 645 - ö. 723; Mekke), tabiin dönemi ünlü hadis ve tefsir bilgini. İslâm dünyasının ilk müfessirlerinden sayılır.\n"
    },
    "Zeyd bin Eslem": {
        "first_paragraph": "Zeyd bin Eslem (? - 753; Medine), Tabiin dönemi hadi ve tefsir bilgini. Zehebi ve İbn Hecer doğru sözlü olduğunu söylemektedirler.[1][2]\n"
    },
    "İbn Zafer": {
        "first_paragraph": "İbn Zafer (Arapça: ابن ظفر; d. 1104, Sicilya - ö. 1170[?]), Arap edebiyat, tefsir ve dil bilgini.\n"
    },
    "Şehristanî": {
        "first_paragraph": "Şehristanî ya da tam adıyla Ebü’l-Feth Tâcüddîn Muhammed b. Abdülkerîm b. Ahmed eş-Şehristânî (Arapça: أبو الفتح الشهرستاني), (d. 1086(?) - ö. 1153) Orta Çağ İslam dünyasının meşhur dinler tarihçisi.\n"
    },
    "Tahire Seffarzade": {
        "first_paragraph": "Tahire Seffarzade (d. 18 Kasim 1936, Sircan- ö. 25 Ekim 2008, Tahran), İranlı yazar, şair ve çevirmen.[1] O 2006 yılında, Asya ve Afrika'nın yazarlarının kurumu tarafından uğraşan şair, seçkin kadın ve müslüman bilim insanı olarak seçilmişti. O Kuran'ı Farsça'ya ve İngilizce'ye çevirdi.[2]\n"
    },
    "Ahmet Davudoğlu": {
        "first_paragraph": "Ahmet Davudoğlu (1912, Kalaycı, Şumnu, Osmanlı İmparatorluğu - 7 Nisan 1983, İstanbul, Türkiye), fıkıh ve hadis âlimi.\n"
    },
    "Ekrem Buğra Ekinci": {
        "first_paragraph": "Ekrem Buğra Ekinci (d. 4 Mayıs 1966; Ankara), hukuk tarihi alanında çalışan Türk akademisyen ve TV programı yorumcusu.\n"
    },
    "Ömer Döngeloğlu": {
        "first_paragraph": "Ömer Döngeloğlu (1 Haziran 1968; Zile, Tokat - 3 Mayıs 2020, Başakşehir, İstanbul), Türk ilahiyatçı, yazar, program yapımcısı ve televizyon sunucusu.[2] Kanal 7 kanalında sunucusu olduğu dini programlarla tanınmaktadır.[3][4] COVID-19 nedeniyle Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi'nde 51 yaşında öldü.[5]\n"
    },
    "Süleyman Karagülle": {
        "first_paragraph": "Süleyman Karagülle (d. 1 Temmuz 1928; Borçka, Artvin - ö. 24 Mayıs 2021[1][2]), Türk siyasetçi, İslâm alimi, Elektrik mühendisi, düşünür ve yazar.[3][4][5] Babasından dini ilimler tahsili gördü.[6] 1955 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Elektrik Yüksek Mühendisi olarak mezun oldu. 14 yıl kamu görevinde bulundu. 1967’de İzmir'de Akevler Kooperatifi[7]’ni kurdu.[8] Necmettin Erbakan ile beraber Milli Nizam Partisi ve Milli Selamet Partisi'nin kuruluş çalışmalarında yer aldı.[8] Milli Görüş Hareketi'nin öncülerindendir.[9] Kapitalizm'e ve Sosyalizm'e alternatif olarak geliştirilen Adil Düzen'in teorisyenidir.[8][9][10] 1998 yılında İstanbul'da Akevler Kooperatifi'ni[11] kurdu. Tefsir, İktisat, Fıkıh ve İslam Siyaset Teorisi'ne dair seminerler verdi ve kitaplar yazdı.[12][13] Akevler Dergisi[14], Vesika Dergisi[15], Gurbet Dergisi[16], Kriter Dergisi[17], Tekyol Dergisi, İslam Medeniyeti Dergisi[15], Bilgi ve Hikmet Dergisi[18]'nde makaleleri; Milli Gazete ve Yeni Akit[19][20]'te günlük yazıları yayınlandı. Arapça ve Fransızca bilmekte olan Süleyman Karagülle 24 Mayıs 2021 tarihinde öldü.\n"
    },
    "Harputlu İshak Efendi": {
        "first_paragraph": "Harputlu İshak Efendi (1803-1892), 19. yüzyılda yaşamış devlet adamı, İslam alimi ve düşünürü.\n"
    },
    "İbn Haldun": {
        "first_paragraph": "İbn Haldun[a] (Arapça: ابن خلدون 27 Mayıs 1332, Tunus – 19 Mart 1406, Kahire), modern tarihyazımının, sosyolojinin ve iktisatın öncülerinden kabul edilen 14. yüzyıl düşünürü, devlet adamı ve tarihçisi. Ayrıca İslam aleminde Liberalizm ilkelerini kitaplarında bulunduran ilk Müslüman düşünür.[2] Köklü bir aileden geldiği için iyi bir eğitim aldı. Tunus ve Fas'ta devlet görevlerinde bulunduktan sonra Gırnata ve Mısır'da çalıştı. Kuzey Afrika'nın o dönem istikrarsız ve entrikalarla dolu siyasal yaşamı 2 yıl hapiste yatmasına neden oldu. Bedevi kabilelerini çok iyi tanımasından dolayı aranan bir devlet adamı ve danışman oldu. Mısır'da 6 defa Maliki kadılığı yaptı. Şam'ı işgal eden Timur ile görüşmesi bir fatih ile bir bilginin ilginç buluşması olarak tarihe geçti.\n"
    },
    "Shems Friedlander": {
        "first_paragraph": "Shems Friedlander (1940-2022), Amerikalı İslam düşünürü, yazar ve akademisyen. \"Şems Baba\" Kahire'deki Amerikan Üniversitesinde çalışmış, müslüman olduktan sonra İslam'a özellikle Mevleviliğe dair kitaplar yazmış, belgeseller hazırlamıştır. 1994'ten beri Kahire'deki Amerikan Üniversitesi Gazetecilik ve Kitle İletişimi Bölümü'nde profesör olarak görev yapmıştır. 2012'de dünyanın en etkili 500 Müslümanından biri olarak seçilmiştir.[1]\n"
    },
    "Ahmed Fakih": {
        "first_paragraph": "Hoca Ahmed Fakih ya da Sultan Hoca Fakih adları ile bilinen Ahmed Fakih (ö. 1221 ya da 1230 [1]) 13. yüzyılın ilk yarısında yaşamış olan tasavvuf şairidir.\n"
    },
    "Ahmet Mahmut Ünlü": {
        "first_paragraph": "Ahmet Mahmut Ünlü (d. 27 Şubat 1965; Fatih, İstanbul[2]), halk arasında Cübbeli Ahmet Hoca olarak tanınan Türk vaiz, hafız ve yazardır. İstanbul'un Fatih ilçesi Çarşamba semtinde bulunan İsmailağa Cemaati'nin önde gelenlerindendir. Resaili Ahmediyye ismiyle değişik konularda yayınlanmış birçok risalesi bulunan Ahmet Mahmut Ünlü, medyada yer alan tartışmalı ifadeleri, yazdığı kitaplarla ve verdiği vaazlarla tanınmaktadır.\n"
    },
    "Dede Cöngi": {
        "first_paragraph": "Dede Cöngi Efendi, 16. Yüzyıl’da Osmanlı İmparatorluğu’nda yaşamış fakih. Dede Halife ve Kara Dede lakaplarıyla da tanınır. Eserlerini cönk denilen defterlere yazdığı için bu isimle anılır olmuştur.\n"
    },
    "Dursun Fakih": {
        "first_paragraph": "Dursun Fakih (Tursun Fakih, Tursun Fakı), Osmanlı Beyliği'nin kurucusu Osman Bey'in devrinde yaşamış bir fakihtir.\n"
    },
    "Ebü’l-Berekât Nesefî": {
        "first_paragraph": "Ebü’l-Berekât Nesefî (1223 - 1310), Hanefi fıkıh, kelam ve tefsir alimi.\n"
    },
    "Emin Mehmed Bey": {
        "first_paragraph": "Emin Mehmed Bey (d. 5 Haziran 1758 - ö. 23 Nisan 1809) Babası eski Sadrazam Emin Paşa'dır. 27 Ramazan 1171 (5 Haziran 1758) de doğdu. Alâiyeli Kadızade Mehmed, Karamânî Âbid, Çatalcalı Ahmed, Gelenbevî İsmail, Enver Efendi'lerden ilmi, heyeti ve edebiyatı, Tatarcık, Numan ve Benlizade'lerden nücum, istihrâc-ı düstur ve âlât-ı irtifâiye'yi ve Yesâri'den ta'lîk hattını öğrenmiş ve 1182 (1768/9) de ehliyetsiz olarak aldığı müderrisliğin, 1206 (1791/2) da Galata mollalığında hakkını ifa eylemiştir. Rebiülevvel 1210 (Eylül/Ekim 1795) da Edirne payesi, Rebiülâhir 1211 (Ekim 1796) de Mekke payesi ve Cemaziyelevvel 1215 (Eylül/Ekim 1800) de İstanbul kadısı olmuştur. Bitiminde Cemaziyelevvel 1216 (Eylül 1801) da Anadolu payesiyle taltif olunmuş, Zilhicce 1218 (Mart 1804) de 2. defa İstanbul kadısı olmuş ve Rebiülâhir 1220 (Temmuz 1805) de Anadolu kazaskeri olup ayrıldıktan sonra Receb 1223 (Eylül 1808) de Rumeli payesini almıştır. 8 Rebiülevvel 1224 (23 Nisan 1809)de öldü. Eyüpsultan'da Cemaziyelevvel 1209 (Ocak 1795) de vefat eden annesi Hâfize Hanım yanına defnedilmiştir. Muhakkık, dindar, fakih, fazıldı. Oğlu, sudûrdan Abdülkadir Bey'dir.\n"
    },
    "İshak Fakih": {
        "first_paragraph": "Cemaleddin İshak Fakîh bin Hacı Halil Hayrullah[1], Germiyanoğulları Beyliği'nin son dönemlerinde Kütahya'da yaşamış ve bir dönem Kütahya kadılığı yapmış olan ünlü fıkıh alimidir.\n"
    },
    "Kemalpaşazâde": {
        "first_paragraph": "Kemalpaşazâde veya İbn-i Kemal (d. 15 Mayıs 1469, Edirne veya Tokat - ö. 16 Nisan 1534,\nİstanbul), Osmanlı devleti şeyhülislamı ve tarihçidir. \n"
    },
    "Muhammed Ebu Zehra": {
        "first_paragraph": "Muhammed Ebu Zehra (1898-1974), zaman zaman Şeyh Muhammed Ebu Zehra olarak da anılan, Mısır'lı İslâm âlimi, yazar ve entelektüel.[1]\n"
    },
    "Zeyd bin Ali": {
        "first_paragraph": "Zeyd bin Ali (d. 699, Medine - ö. 740), Zeydiyye mezhebinin kurucusu, Tabiin'den fıkıh alimidir. İmam Hüseyin’in torunu ve İmâm-ı Zeynelâbidîn’in oğludur. Tam adı, Zeyd bin Zeynelâbidîn Ali bin Hüseyin bin Ali bin Ebû Tâlib’dir. Künyesi, Ebu’l-Hüseyin olup, kendisine Hâşimî ve Kureyşî nisbetleri de verilmiştir.\n"
    },
    "Abdülhüseyin Emini": {
        "first_paragraph": "Ayetullah el-Uzma Abdülhüseyin Emini (1902, İran - 1970, Irak), İranlı fıkıh, Müçtehit, taklit mercii, büyük hadis ve tefsir bilgini. 1902-1970 yılları arasında yaşamış ünlü bir İmamiye Şiası Müctehid dir. İslam dünyasında her zaman farklı bir bakış açısına sahip olmuş Şii mezhebinde önemli bir yeri olan alim, \"El-Gadir\" adlı 20 ciltlik eseri yazmıştır[1].\n"
    },
    "Cüveynî": {
        "first_paragraph": "İmâmü'l-Haremeyn Cüveynî (Farsça: امام الحرمین جوینی; d. 17 Şubat 1028, Nişabur - ö. 20 Ağustos 1085, Nişabur), İranlı fıkıhçı, kelamcı.\n"
    },
    "Muhammed bin Ali Kaffâl": {
        "first_paragraph": "Muhammed bin Ali Kaffâl (2 Temmuz 904 - Ağustos 976) Fars İslam din bilgini ve düşünürü. İran, Irak, Suriye ve Hicaz bölgelerini dolaşarak hadisler toplamıştır, ayrıca cedel (fıkıh tartışmaları) konusunda ilk yapıtı yazmıştır.\n"
    },
    "Mukaddes-i Erdebili": {
        "first_paragraph": "Ahmed b. Muhammed Erdebili Necefi (Farsça: احمد بن محمد اردبیلی نجفی, Arapça: أحمد بن محمد الأردبيلي) onuncu yüzyılın İmâmiyye kelâm ve fıkıh âlimlerinden biri. Ahmed b. Muhammed Erdebili Necefi, Mukaddes-i Erdebili diye meşhurdur[1]. Alimin doğum tarihi hakkında kesin bilgiler mevcut değildir. Erdebil’de dünyaya gelmiştir[2]. İslâmî bilimlerle ilgili tahsiline çocuk yaştan başlayarak mukaddematını bu şehirde tamamlamıştır[3]. İslâmi bilimler merkezi olan Necef kentinde yüksek usul ve fıkıh dersleri almıştır. Ahmed Erdebili Necefi’ye “Mukaddes” lakabını vermişlerdir. 1585 yılında Necef'te hayatını kaybetmiş ve Ali bin Ebu Talib türbesi yanında defnedilmiştir[4][5].\n"
    },
    "Zenbilli Ali Efendi": {
        "first_paragraph": "Zenbilli Ali Efendi,  (Aksaray[1] - 1526, İstanbul), Osmanlı döneminde görev yapmış bir şeyhülislam'dır. Asıl adı Ali Cemali'dir. Zenbilli müfti olarak da bilinir. Molla Fenari’nin hocası ve Sultan I. Murad zamanın ünlü alimlerinden Cemalüddin Muhammed Aksarayi soyundan Ahmed Çelebi’nin oğludur.\n"
    },
    "Abdüllâtif Bağdâdi": {
        "first_paragraph": "Abdüllatîf el-Bağdâdî[1] (1162-1231), Muvaffakuddin olarak da anılan hekim ve filozof. İslam felsefesi içerisinde bağımsız kabul edilen, belli bir akıma dayanmayan filozoflardandır.[2]\n"
    },
    "Ali İbnü'l-Esîr": {
        "first_paragraph": "Ali İbnü'l-Esîr, İbnü'l-Esîr ailesinden üç erkek kardeşlerden ortancasıdır. Tam ismi (Ebü’l-Hasan İzzeddîn Ali b. Muhammed b. Muhammed eş-Şeybânî el-Cezerî) 1160 ila 1233 yılları arasında yaşamış olan Arap[1][2] kökenli İslam tarihçisi.[3]\n"
    },
    "Amine es-Sadr": {
        "first_paragraph": "Seyyide Amine Bint'ül-Hüda es-Sadr ya da bilinen adıyla Amine Sadr (Arapça: آمنة الصدر, d. 1937, Kazımiye - ö. 1980), Iraklı yazar, şair, alim ve fıkıh ve ahlak öğretmeni.\n"
    },
    "Aziz Nesefi": {
        "first_paragraph": "Azîz Nesefî: Azîzuddîn b. Muhammed Nesefî, VII/XIII. yüzyılın meşhur ariflerinden biri ve Sa’duddîn Hamevî (586/1190-649/1251)’nin müritlerindendir. Memleketi Nahşeb “Nesef” şehriydi, VII/XIII. yüzyılın sonlarında ölmüştür. Tanınmış Farsça eserlerinden Menâzilu’s-Sâi­rîn, Maksadu’l-Aksâ, Keşfu’l-Hakâik, Usûl u Furu’, Mebde’ u Me‘âd, Keşfu’s-Sırât ve İnsânu’l-Kâmil’i saymak mümkündür. Bazı kitaplarını Seyyid Tâcuddîn Eberkûhî’nin isteği üzerine yazmıştır. Tüm bu eserler­deki yazı üslubu sade, nesri her yerde fasih ve güzeldir. Güzel Farsça şiir­ler de söylemiştir.\nAşağıdaki rubai ona aittir:\n"
    },
    "Cevdet Said": {
        "first_paragraph": "Cevdet Said (Batı Çerkesçesi: Цэй Джэудэт-Саид; Arapça: جودت سعيد), Suriyeli Çerkes İslam alimi.[3][2] Pasifist görüşleri ona \"Gandi\" lakabını kazandırdı.[5]\n"
    },
    "Dimitri Gutas": {
        "first_paragraph": "Dimitri Gutas (d. 1945, Kahire)[1], Yale Üniversitesi Yakın Doğu Dilleri ve Medeniyetleri Bölümü'nde Arap ve İslami Çalışmalar profesörü olan Amerikalı bir Arabist ve Helenisttir. .\n"
    },
    "Ebu'l-Berekât Bağdâdi": {
        "first_paragraph": "Ebu'l-Berekât Bağdâdi (d. 1076 - ö. 1166), 12. yüzyıl'da hekim ve islam felsefesi'nin en etkili filozoflarından biri olmasına rağmen, çok fazla tanınmamış bir düşünürdür. Orta Çağ'da ve sonrasında Batı düşüncesinde bilinen bir filozof olmamıştır.\n"
    },
    "Ebu'l-Huzeyl el-Allâf": {
        "first_paragraph": "Ebu'l-Huzeyl el-Allâf (ö. 840 ya da 816), İslam felsefesinde rasyonel din düşüncesinin ortaya çıkışında önemli bir rol oynamış düşünürdür. Ayrılanlar olarak da adlandırılan Mutezile akımının, yunan felsefesiyle bağlantılı başlıca din filozoflarından biridir. İslam felsefesinde nedensellik ilkesini ilk defa olmak üzere ileri süren ve temellendirmeye yönelen filozof olmuştur. Doğal nedenselliği tanrısal nedenselliğe bağlayarak açıklamış ve kelâmcılar gibi o da Tanrı sorusunu temel almıştır.\n"
    },
    "Ferîdüddin Attâr": {
        "first_paragraph": "Ferîdüddin Attâr[a] (Farsça: فرید الدین عطار‎; d. (?), Nişabur - ö. 1221, Nişabur), İranlı mutasavvıf, şair. Hekim ve eczacı olmasından dolayı Attâr (aktar) olarak anılır.\n"
    },
    "İbn Bacce": {
        "first_paragraph": "İbn Bacce (Arapça: ابن باجة) tam adı Ebû Bekr Muhammed bin Yahya bin es-Saig (أبو بكر محمد بن يحيى بن الصايغ) olan Endülüs'lü, Arap filozof ve bilim insanı. Batıda Avempace olarak da anılır.\n"
    },
    "İbn Hindû": {
        "first_paragraph": "Ebü’l-Ferec Alî b. el-Hüseyn b. el-Hasen b. Ahmed b. el-Hasen b. el-Hasen b. Hindû (Arapça, ابن هندو) (1032-946/47) [1] bir İranlı [2] şair, edebiyatçı ve Rey'den gelen bir Galen tıbbı uygulayıcısıydı.[3] Hint, İranlı veya Hindûcân beldesinden geldiği, İslam peygamberi Muhammed'in Arap soyundan geldiği de dahil olmak üzere farklı kökenler öne sürülmüştür.[4][5]\n"
    },
    "İbn Miskeveyh": {
        "first_paragraph": "İbn Miskeveyh (Farsça : ابن مسکویه) (Arapça : مسكويه) (Ahmed bin Muhammed Miskeveyh) (940-1030) Fars asıllı ünlü Şii filozoftur. Müslümanlarca; Aristoteles, Farabi'den sonraki üçüncü öğretmen yani \"Muallim Salis\" olarak bilinir. İran'ın Rey kentinde 940'ta (hicri 320) doğdu. Aktif politik kişiliğini filozof rolüyle birleştirdi. Tarihçi yönü de olan Miskeveyh Bağdat, İsfahan ve Rey şehirlerindeki Büveyhî Hanedanı'na hizmette bulundu. Aralarında Sicistani'nin de olduğu bir entelektüel grubunun üyesiydi. İslam dünyasında Neoplatonik geleneğin ortaya çıkışında Miskeveyh'in telifçi rolünün etkisi bulunmaktadır. İbn Miskeveyh tarihten psikolojiye, kimyadan metafiziğe kadar pek çok farklı alanda çalışmalarda bulundu ve eserler kaleme aldı. Yunan filozoflarının tevhid ile ilgilendiklerini öne sürmekle Miskeveyh din ile felsefeyi uzlaştırma hususu probleminden uzak durmuştur.\n"
    },
    "İbn-i Sina": {
        "first_paragraph": "İbn Sînâ (Farsça: ابن سینا) veya Ebu Ali Sînâ[1] (Farsça: ابوعلی سینا) ya da Batılıların söyleyişiyle Avicenna[2] (/ˌævɪˈsɛnə, ˌɑːvɪ-/; y. 980 – Haziran 1037),[3] İslam'ın Altın Çağı döneminin en önemli doktorlarından,[4] astronomlarından,[5] düşünürlerinden,[6] yazarlarından[7] ve bilginlerinden biri olarak kabul edilen Fars[8][9] polimat ve \"polimerik erken tıbbın babası\" olarak bilinen tabiptir.[10][11]\n"
    },
    "İbn-i Tufeyl": {
        "first_paragraph": "Ebu Bekir Muhammed bin Abdal Malik bin Muhammed bin Tufail el Kaisi el-Endülüsi (1106-1186), Endülüslü hekim, hukukçu ve filozof. Latin dünyasında Abentofail olarak da bilinir. Tanınmış İslam filozoflarındandır.\n"
    },
    "İbni Sebin": {
        "first_paragraph": "İbni Sebin, 1219-1270 yılları arasında yaşamış Endülüs'lü filozoftur. Tasavvufla felsefeyi uzlaştırmaya çalıştı. Sicilya kralı'nın tarafına gönderdiği mektuplar ve sorduğu sorularla Sicilya'da etkilidir. Farabi'den etkilendi. Marazi karakteri ile tanınmıştır. İntihar etmiştir.\n"
    },
    "İbrahim Nazzam": {
        "first_paragraph": "İbrahim Nazzam (775,  845) (tam adı İbrahim ibn Sayyar al-Nazzam) Filozof ve teolog. 775'te Irak'ın Basra şehrinde doğdu, 845'te Bağdat'ta öldü. Ebu'l-Huzeyl gibi Mutezile filozoflarının önemli ve özgün isimlerinden biridir.\n"
    },
    "Mâtürîdî": {
        "first_paragraph": "Mâtürîdî ya da tam adıyla Ebû Mansûr Muhammed bin Muhammed bin Mahmûd el-Mâtürîdî es-Semerkandî, (Arapça: الماتريدي; d. 863, Maturid, Semerkand - ö. 944, Semerkand), İslam dininin iki itikadi mezhebinden birisi olan Mâtürîdîlik mezhebinin kurucusu ve Hanefîlik mezhebine bağlı olanların itikad imamı sayılan İslâm alimi.\n"
    },
    "Muhammed el-Fezârî": {
        "first_paragraph": "Muhammed bin İbrahim el-Fazari veya Muhammed el-Fezari 8. yüzyıl'da yaşamış Müslüman filozof, matematikçi ve astronom, doğum tarihi bilinmiyor ancak 796 veya 806'da ölmüştür.[1]\nTam künyesi \"Ebû Abdillah Muhammed bin İbrahîm bin Habib bin Semüre bin Cündeb el-Fezârî el-Kûfî\" dir.\n"
    },
    "Muhammet Tahir'ül Kadri": {
        "first_paragraph": "Muhammet Tâhir'ül Kadrî (Pencapça: محمد طاهر القادری, Urduca: طاہر القادری), (d. 19 Şubat 1951, Güney Asya), Pakistanlı İslamcı aktivist; özellikle din sosyolojisi üzerine eserler vermiştir.\n"
    },
    "Nasr Hamid Ebu Zeyd": {
        "first_paragraph": "Nasr Hamid Ebu Zeyd (Arapça: نصر حامد أبو زيد), (d. 10 Temmuz 1943, Tanta - ö. 5 Temmuz 2010, Kahire), İslam bilgini ve düşünürü.\n"
    },
    "Necmeddin Kazvînî": {
        "first_paragraph": "Necmeddin Ali Kazvini - Nasirüddin Tusi'nin felsefi mektebinin temsilcilerinden, astronom, doğa filozof, mantıkçı alimdir [1]\n"
    },
    "Seyfüddin Amidî": {
        "first_paragraph": "Seyfüddin Amidî (1156 Diyarbakır - 1233 Şam) Diyarbakır'lı Kürt filozof, İslam bilgini ve yazar.[1]\n"
    },
    "Seyyid Şerif Cürcânî": {
        "first_paragraph": "Seyyid Şerif Cürcânî (24 Şubat 1340 - 6 Temmuz 1413), Fars fıkıh, kelâm ve Arap dili bilgini.\n"
    },
    "Siczî": {
        "first_paragraph": "Siczi ya da Ebu Said Ahmed ibn Muhammed ibn Abdulcelil el-Siczî (Farsça: ابوسعید سجزی‎, Abu Said Siczi, d. 945 - ö. 1020), İran'lı müslüman astronom ve matematik bilgini.[1]\n"
    },
    "Sirâceddin Urmevî": {
        "first_paragraph": "Siraceddin el-Urmevi (1198 Urmiye - 1283 Konya) İran'ın Urmiye şehrinde doğan şafii fıkıh alimi, filozof ve Kelâm bilginidir.\n"
    },
    "Şemseddin Şehrezuri": {
        "first_paragraph": "Şemseddin Şehrezuri (? Şehrezur - 1288'den sonra), Kürt kökenli, tarihçi, hekim ve İslam filozofu.[1]\n"
    },
    "Taberî": {
        "first_paragraph": "Muhammed bin Cerîr Taberî (839 - 923), 9. yüzyılda yaşamış din ve tarih bilgini. İran'da tarihî bir bölge olan Taberistan'da (günümüzde Mazenderan) doğduğu için 'Taberî' olarak ünlenmiştir.\n"
    },
    "Talib Jauhari": {
        "first_paragraph": "Talib Jauhari (27 Ağustos 1929 - 21 Haziran 2020), Pakistanlı İslam alimi, şair, tarihçi ve Şii İslam Tarikatı filozofudur.[2]\n"
    },
    "Zemahşerî": {
        "first_paragraph": "Zemahşerî (Farsça: محمود زمخشری; 18 Mart 1075 - 13 Haziran 1144), İranlı İslam bilgini.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Karen Armstrong": {
        "first_paragraph": "Karen Armstrong (14 Kasım 1944, Wildmoor-Worcestershire), İngiliz yazar, yorumcu ve dinler tarihçisi. Karşılaştırmalı din hakkındaki kitapları ile tanınmaktadır. İrlanda kökenli Katolik bir aileye mensuptur. Hayatının erken dönemlerinde bir Roma Katolik rahibesi olarak yaşamış ardından muhafazakâr düşüncelerinden vazgeçmiş daha liberal ve mistik bir Hristiyan inancını benimsemiştir. Manastırdayken Oxford'daki St. Anne's College'a devam etmiş ve İngilizce alanında uzmanlaşmıştır. 1969’da manastırdan ayrılmıştır. Çalışmaları, şefkatin ve Altın Kural'ın (kendine nasıl davranılmasını istiyorsan başkalarına da öyle davranma kuralı) önemi gibi büyük dinlerin ortak özelliklerine odaklanmaktadır.\nArmstrong, Şubat 2008'de 100.000 ABD doları tutarındaki TED Ödülü'nü almıştır. Bu vesileyle ödülü alırken yaptığı konuşmada, ertesi yıl ortaya çıkacak olan Şefkat Sözleşmesinin oluşturulması çağrısında bulunmuştur.\n"
    },
    "Lawrence Conrad": {
        "first_paragraph": "Lawrence Irvin Conrad (1949 doğumlu) , Yakın Doğu çalışmaları ve tıp tarihi konusunda uzmanlaşmış bir İngiliz tarihçi ve Doğu çalışmaları bilginidir. Halen Londra'daki Wellcome Tıp Tarihi Enstitüsü'nde tarihçi olarak görev yapmaktadır.\n"
    },
    "Patricia Crone": {
        "first_paragraph": "Patricia Crone (1945, Lejre - 11 Temmuz 2015), Danimarkalı-Amerikalı yazar, tarihçi ve oryantalist. 1994'ten beri İslam tarihi araştırmaları yapmaktadır. Lisans ve lisansüstü çalışmalarını Londra Üniversitesinde tamamlamıştır. 1977'de Oxford Üniversitesinde  İslam Tarihi alanında öğretim görevlisi olmuştur. 1997'de Princeton İleri Araştırmalar Enstitüsünde profesör olmuştur.\n11 Temmuz 2015'te ölmüştür.\n"
    },
    "Abdulrezzak Sanânî": {
        "first_paragraph": "Abdulrezzak San'ânî (H 126 – H 211) (tam ismi AbdulRezzak ibn Hammam ibn Nafi el-San'ani), Sünni İslam Hadis alimi. Sana'a, Yemen'de ikamet etmiştir.[1] Çalışmaları izinde Mekke, Medine, Şam ve Irak'ta pek çok alimden ders almıştır. Musannaf Abdulrezzak olarak bilinen bir hadis eseri toparlamıştır.\n"
    },
    "Beyhakî": {
        "first_paragraph": "Beyhakî ya da tam adıyla Ebu Bekr Ahmed b. Hüseyn b. Ali el-Beyhakî (Arapça: البيهقي; d. 994, Nişabur -  9 Nisan 1066, Nişabur), Şafii fıkıh bilgini, muhaddis. Selçukluların ortaya çıkışıyla ilgili yazılmış en erken tarihli Farsça kaynak Gazneli tarihçi Beyhaki'nin (385/995-470/1077) Tarih-i Mesudi adlı kitabıdır.[1]\n"
    },
    "Ebu Turab ez-Zahiri": {
        "first_paragraph": "Ebu Muhammed Abdulcemil bin Abdulhak bin Abdulvahid bin Muhammed bin el-Haşim bin Bilal el-Haşimi el-Umari el-Adavi, daha iyi bilinen adıyla Ebu Turab ez-Zahiri, Hint İslam alimi ve gazetecidir. .[1] Kökleri Arap olmamasına rağmen, Arap olmayan bir ülkede yetişmesine rağmen Arapça bilgisinden dolayı döneminin Sibeyhi olarak anılırdı.[2]\n"
    },
    "İbn Abdülberr": {
        "first_paragraph": "Yusuf bin Abdülber (tam ismiyle Yusuf bin Abdullah bin Muhammed bin Abdüber, Ebu Ömer el-Namari el-Endülüsi Kurtubi Maliki) (Arapça: ابن عبدالبر) [1] Lizbon'da on birinci yüzyıl Maliki bilginiydi .[2] 2 Aralık 1071 (93 yaşında) öldü.\n"
    },
    "İbn Asakir": {
        "first_paragraph": "İbn Asakir ya da İbn-i Asakir, asıl adı Ali bin el-Hasan bin Hibetullah bin Abdullah bin el-Hasan Ebu'l-Kasım ed-Dımeşki eş-Şafii (d. Eylül 1105, Şam - ö. 25 Ocak 1176, Şam), Arap tarihçi ve hadis bilgini. Daha çok hadisle ilgilendi, asrının muhaddisi olarak görüldü. Bununla beraber \"Tarih-i Medineti'd-Dımışk\" eseri sonraları tarihçi olarak tanınmasına neden oldu.[1]\n"
    },
    "İbn-i İshak": {
        "first_paragraph": "İbn-i İshak (Arapça: ابن إسحاق) ya da tam adıyla Ebû Abdillâh Muhammed b. İshâk b. Yesâr b. Hıyâr el-Muttalibî el-Kureşî el-Medenî (Arapça:  ابو عبد الله محمد ابن إسحاق ابن يسار المطلبي, 704-767), 8. yüzyılda yaşamış bir Müslüman tarihçi ve menkıbe yazarıydı. İslam peygamberi Muhammed'in önemli bir biyografisinin temelini oluşturan sözlü gelenekleri topladı.\n"
    },
    "Junada ibn Abi Umayya al-Azdi": {
        "first_paragraph": "Junada ibn Abi Umayya al-Azdi (Arapça: جنادة بن أبي أمية الأزدي, ölümü 699) Emevi halifesi I. Muaviye'nin emrinde deniz ve kara kuvvetlerinin komutanı ve ayrıca hadis râvîsi.\n"
    },
    "Mustafa Karataş": {
        "first_paragraph": "Mustafa Karataş (d. 20 Mart 1961, Gürün, Sivas), Türk hadis kürsüsü profesörüdür.[1][2]\n"
    },
    "Nesâî": {
        "first_paragraph": "En-Nesâî, Hadis âlimi ve Kütüb-i sitte adı verilen altı hadis mecmuasından beşincisinin, Sünen-i Nesai müellifi.\n"
    },
    "Râmhürmîzi": {
        "first_paragraph": "Ebu Muhammed el-Hasan ibn' Abd el-Rahman b. hallād el-Rāmhürmizī ( Arapça  الرامهرمزي ) (d.? - ö. 971/ 360 ), yaygın olarak İbn el-Hallād olarak da bilinen hadis alimi, kadı ve şair\n"
    },
    "Caner Dagli": {
        "first_paragraph": "Caner Dagli (Batı Çerkesçesi: Къушъхьэ Джанэр), Çerkes-Amerikalı İslam alimi ve Worcester, Massachusetts'teki College of the Holy Cross'ta Din Bilimleri doçentidir.[2][3]\n"
    },
    "Ebu Bekir el-Bağdadi": {
        "first_paragraph": "Ebu Bekir el-Bağdadi (Arapça: أَبُو بَكْر الْبَغْدَادِي, ʾAbū Bakr al-Baḡdādī) veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarayi (إِبْرَاهِيم عَوَّاد إِبْرَاهِيم عَلِيّ مُحَمَّد الْبَدْرِي السَّامَّرائِي, ʾIbrāhīm ʿAwwād ʾIbrāhīm ʿAlī Muḥammad al-Badrī as-Sāmarrāʾī; 28 Temmuz 1971 – 26 Ekim 2019),[2] kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten beri lideriydi.\n"
    },
    "Jabağı Qazanoqo": {
        "first_paragraph": "Jabağı Qazanoqo (Doğu Çerkesçesi: Къэзэнокъуэ Жэбагъы), Çerkes filozof, İslâm âlimi, kadı, şair, askerî stratejist, siyasetçi ve diplomat. Kuzey Kafkasya'nın bağımsızlığını savunan görüşleriyle öne çıkmıştır.[1]\n"
    },
    "Şehabeddin Mercani": {
        "first_paragraph": "Şehabeddin Mercani (Tatarca: Шиһабетдин Мәрҗани; d. 1818, Kazan - ö. 28 Nisan 1889, Kazan), Tatar din adamı, tarihçi ve eğitimci.\n"
    },
    "Hüseyin Atay": {
        "first_paragraph": "Hüseyin Atay (d. 1930, Rize - 30 Ağustos 2023, Ankara) Türk akademisyen, müfessir, kelâmcı ve ilâhiyatçı.\n"
    },
    "Murteza Şerif Askeri": {
        "first_paragraph": "Ayetullah Murteza Şerif Askeri (1914; Samarra, Irak - 2016; Tahran, İran) İranlı Şii yazar ve din adamıydı. Erken dönem İslam tarihi hakkında yaptığı akademik ve eleştirel çalışmalarla tanındı.[1]\n"
    },
    "Müfessir": {
        "first_paragraph": "Müfessir (Arapça: 'مُفسر‎, mufassir, çoğulu: مفسرون‎, mufassirūn), tefsir ile uğraşan ilahiyatçılara verilen isim.[1]\n"
    },
    "Hüseyin Ensariyan": {
        "first_paragraph": "Hüseyin Ensariyan (Farsça: حسین انصاریان; d. 9 Kasım 1944, Hansar, İsfahan, İran), din bilgini, İslami düşünür, vaiz ve öğretmen.[1]\n"
    },
    "Muhammed Tahir bin Aşur": {
        "first_paragraph": "Muhammed Tahir bin Aşur[a] (Arapça: محمد الطاهر ابن عاشور; d. 1879, Tunus - ö. 12 Ağustos 1973, Tunus), Tunuslu müfessir, İslam alimi ve fıkıh bilgini. Fas asıllı olan Aşur ailesine mensuptur. Bu sebepten ötürü İbn Aşur lakabıyla anılmıştır.\n"
    },
    "Râgıb el-İsfahânî": {
        "first_paragraph": "Râgıb İsfahânî (Kasım 954, İsfahan[1] - 1108), 11. asrın Arapçaya hâkim Kur'an tefsîri konusundaki İslâm âlimlerindendir.[2][3] Doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Adnan el-Cevherî, doğum tarihini Hicrî 343 olarak vermektedir. Hicret'ten sonra H.S. 502 (1108/1109)'de ölmüştür.[4][5][6] Aslen İsfahanlı olup Bağdat’ta yaşamıştır.\n"
    },
    "Muhammed Emin Kurdi": {
        "first_paragraph": "Muhammed Emin Kurdî (1844, Erbil - 1914 Mısır) Kürt İslam bilgini, yazar ve mutasavvıf.\n"
    },
    "Fahreddin-i Acemi": {
        "first_paragraph": "Molla Fahreddîn-i Acemî,  (ō. 1460, Edirne), ilk Osmanlı şeyhülislamlarından müderris ve muhaddis.[1]\n"
    },
    "Hamidizade Mustafa Efendi": {
        "first_paragraph": "Hamidîzade Mustafa Efendi (d.1731 - ö.1793, Manisa), Osmanlı Devleti şeyhülislamlarından.\n"
    },
    "Kutbeddin İznikî": {
        "first_paragraph": "Kutbeddin İznikî (d. Niğde, ö. 7 Aralık 1418, İznik), Osmanlı din alimi ve mutasavvıfı.\n"
    },
    "Molla Fenari": {
        "first_paragraph": "Molla Fenari, (d. 1350 - ö. 1430, Bursa), din alimi, müderris, Osmanlı Devleti'nin ilk şeyhülislamı.\n"
    },
    "Molla Hüsrev": {
        "first_paragraph": "Molla Hüsrev (Arapça: مُلا خُسْرُو) d. Karkın - ö. 1480, İstanbul)  Fıkıh alimi ve devlet adamı.\n"
    },
    "Abdullah bin Ahmed Kaffâl": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Ahmed Kaffâl (? - 1026) şafii fıkıh bilginidir. 30 yaşında dönemin fıkıh bilginlerinden dersler almaya başlamıştır. El-Fetava isimli fetvalarından oluşan bir kitabı vardır. Telhis isimli fıkıh kitabını açıklayan bir kitap yazmıştır.\n"
    },
    "Abdullah bin Mübarek": {
        "first_paragraph": "Abdullah bin Mübarek (Arapça: عَبْدً الله بِنْ مُبَارَكْ, 736, Merv - 794, Bağdat), Türk asıllı Hanefî fıkıh, hadis ve tefsir bilgini. Tebeut tabiindendir. İlk kırk hadisi yazan kişidir.[1]\n"
    },
    "Mustafa Kurucu": {
        "first_paragraph": "Mustafa Kurucu bilinen adıyla Hacı Veyiszâde (d. 1887 Konya - ö. 5 Şubat 1960 Konya)[1], Tanınmış mutasavvıf, öğretmen ve İslam alimi.\n"
    },
    "Allan Çumak": {
        "first_paragraph": "Allan Vladimirovich Chumak (Russian: А́ллан Влади́мирович Чума́к, 26 Mayıs 1935; Moskova – 9 Ekim 2017; Moskova, Rusya) ,Rus alternatif tıp uzmanıdır. Gorbaçov'un Perestroika'sının başında öne çıkan kişilerdendir.\n"
    },
    "Johann Georg Faust": {
        "first_paragraph": "Johann Georg Faust (İngilizce: John Faustus) (d. 1480, Knittlingen, Almanya - ö. 1541), Alman simyacı ve doktor. Heidelberg Ruprecht Karls Üniversitesi'nde okumuştur. Faust efsanesine konu olmuştur. Christopher Marlowe onun hakkında Doktor Faustus'u ve Goethe de Faust eserini yazmıştır.\n"
    },
    "Franz Bardon": {
        "first_paragraph": "Franz Bardon (1 Aralık 1909 - 10 Temmuz 1958), Çek okültist. Çekoslovakya'nın Opava kentinde doğdu. Mesleği endüstriyel mekanikçiliktir. \nUniversalia adındaki bir hermetik grubun üyesiydi. İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazilerce tutuklandı ve uzun süre toplama kamplarında kaldı. Toplama kampından Rus askerleri tarafından kurtarıldı. Uzun süren bir pankreas enfeksiyonu neticesinde öldü.\n"
    },
    "H. R. Giger": {
        "first_paragraph": "Hans Rudolf \"Ruedi\" Giger (d. 5 Şubat 1940, İsviçre, ö. 12 Mayıs 2014) sürrealist ressam, heykeltıraş ve set tasarımcısı ve film yönetmenidir. Türkiye'de \"Yaratık\" adıyla yayınlanan filmde \"Alien\" karakterini tasarlayarak Görsel Efekt, En İyi Başarı Akademi Ödülü kazanmıştır.\n"
    },
    "Karl Haushofer": {
        "first_paragraph": "Karl Ernst Haushofer (27 Ağustos 1869 - 13 Mart 1946), Alman jeopolitikacı ve general.\n"
    },
    "Alejandro Jodorowsky": {
        "first_paragraph": "Alejandro Jodorowsky (d. 17 Şubat 1929 Tocopilla, Şili), aktör, besteci, çizgi roman yazarı, prodüktör, psikoterapist ve yönetmen. Özellikle belirli bir kesime hitap eden sürreal ve şok filmleri yönettiği, çok sayıda çizgi romanın yazarı olarak tanınır.\n"
    },
    "Nostradamus": {
        "first_paragraph": "Nostradamus ya da asıl adıyla Michel de Nostredame (d. 14 Aralık 1503, Saint-Rémy-de-Provence - ö. 2 Temmuz 1566, Salon-de-Provence), Fransız hekim, eczacı, kâhin ve astrolog.\n"
    },
    "Ateşe tapma": {
        "first_paragraph": "Ateşe tapma, çeşitli dinlerde bilinir. Ateş, Lower Paleolithic'ten beri insan kültürünün önemli bir parçası olmuştur. \"Ateşe tapmak\" sık sık yanlış olarak Zerdüştlük ile ilişkilendirilir.\n"
    },
    "Yanan Çalı": {
        "first_paragraph": "Yanan Çalı (İbranice: הַסְּנֶה בֹּעֵר ha-səneh boʕēr, Çıkış 3,2) Tanah'ta (Çıkış 2,23 - 4,18) aktarıldığına göre Sina Dağı'nda Musa'ya görünen ve ona İsrailoğullarını Mısır'dan çıkarma görevini veren bir çeşit teofanidir.\n"
    },
    "Asker selamı": {
        "first_paragraph": "Asker selamı, saygı göstermek için kullanılan bir jest veya başka bir eylemdir. Yaygın askerî gelenek'lerden biridir. Komutan ve büyük rütbeli subayı selamlarken, bayraktan, İstiklal Marşından veya başka bir sembolik melodiden farklı olarak, bakış yönüne doğru olmalıdır.[1] Böylece, saygıdeğer selamlama oluyor. Çoğu jestle selamlamada olduğu gibi kişiye bakmamak, muhtemelen saygısızlık veya göz eksikliği olarak yorumlanacaktır. Asker selamı öncelikle askeriye ve kolluk kuvvetleriyle ilişkilidir, ancak izciler ve diğer siviller gibi diğer kuruluşlar da selam verir.[2]\n"
    },
    "Asker yürüyüşü": {
        "first_paragraph": "Asker yürüyüşü veya askeri adım, askeri birliklerin veya belirli hâllerde diğer kolluk birimlerinin düzenli ve senkronize yürüyüşüdür.[1] Yaygın askerî geleneklerden biridir. Askerlik yemini gibi törenlerde veya günlük olarak yapılır. Uygun adım, tören adım gibi farklı türleri vardır ve normal adım, bunlara dahil değildir. Asker “Marş!” komutuyla hareket etmeye başlar ve “Dur!” komutuyla durur. Yürüme yönü, komutlar ile değiştirilir.[2]\n"
    },
    "Askerî cenaze töreni": {
        "first_paragraph": "Askeri cenaze töreni, bir ülkenin ordusu tarafından savaşta ölen bir asker, denizci, deniz piyadesi veya havacı, gazi veya diğer önemli askeri figürler veya devlet başkanları için verilen bir anma veya cenaze törenidir.[1] Denizde cenaze töreni de askeri olabilir. Askeri bir cenaze töreninde onur muhafızı, selam olarak yaylım ateşi, davul çalma ve diğer askeri unsurlar yapabilir. Tabutun üzeri bir bayrakla kaplanabilir. Sonunda defin işlemi yapılır.\n"
    },
    "Askerî emir": {
        "first_paragraph": "Askeri emir, askerî örgüt'lerde kıdemli bir rütbenin küçük bir rütbeye verdiği bağlayıcı bir talimattır.[1]  Ordudaki tüm kıdemli rütbeler, tüm alt rütbelere emir verme hakkına sahip değildir. Bu, emir altındaki tüm rütbeler için bağlayıcıdır ve bir politika veya prosedürü uygulamaya yöneliktir.[2] Genel emir, operasyon emri tatbikatları vardır.\n"
    },
    "Askerî gelenek": {
        "first_paragraph": "Askeri gelenek, askerî üniforma, askerî tören veya asker selamı gibi askeri veya askerlerle ilişkili uygulamalardır.[1] Resmi olarak askerî tüzüklerde yer alan gelenekler, askeri göreve ve askerlik yemini'ne sadakat gösterisi askeri gelenekler olarak kabul edilir.[2]\n"
    },
    "Askerî komut": {
        "first_paragraph": "Askeri komut, bir askerî gelenek türüdür. Bir komutan veya çavuş, yasal bir çerçeve sağlamak amacıyla bu göreve özel olarak atanır.[1] Deniz ve askeri subaylar, subay komisyonu sayesinde yasal yetkiye sahiptir. Komut sahipleri, hem stratejik hem de taktik olarak askeri operasyonları yöneten bir grup insandan oluşur.\n"
    },
    "Onur muhafızı": {
        "first_paragraph": "Onur muhafızı birçok ülkede bulunan bir muhafız türüdür. Bir devlet başkanını veya diğer ileri gelenleri korumak veya ziyaretlerinde karşılamak üzere atanmış, genellikle askeri kökenli muhafızdır. Devlet törenlerine, özellikle cenaze törenlerine katılır.[1] Bununla birlikte, bazı ülkelerde diğer kamu görevlerinin yanı sıra şeref kıtası olarak da hizmet verir.\n"
    },
    "Rusya Silahlı Kuvvetleri kültürü": {
        "first_paragraph": "Rusya Silahlı Kuvvetleri kültürü çok çeşitlidir, ancak silahlı kuvvetlerin dallarının her biri kendi ayrı kültürlerine sahiptir ve askeri kültür, Rusya'daki diğer üniformalı kuruluşlarla paylaşılır. Askeri kültür, askeri yaşamın en önemli bileşenidir. Rus ordusu tarafından düzenlenen başlıca kültürel etkinlikler, Rusya Silahlı Kuvvetleri'nin tarihi geleneklerini ilerletmenin yanı sıra öncelikle askerî morali güçlendirmeyi amaçlar. Rusya Savunma Bakanlığı, düzenli olarak çeşitli düzeylerde kültürel etkinlikler düzenlemektedir. Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı'nın merkezi kültür kurumları, tüm askeri bölgelerde aktif olarak çalışmaktadır.[1]\n"
    },
    "Uygun adım": {
        "first_paragraph": "Uygun adım yürüme ve koşma, askerlerin veya askerî düzendeki bir grubun aynı ritmde, ileri hareket etmesi. Yaygın askerî gelenek'lerden biridir ve askerî adım olarak da bilinir. Askerî tören, geçit töreni, askerî emir, askerî komut zamanı veya günlük olarak yapılır. Özellikle kısa mesafeli yürüyüşlerde ve törenlerde tüm şahısların aynı anda, aynı adımı atması beklenir. Uygun adım esnasında şunlara dikkat edilir:\n"
    },
    "17 Ekim Dünya Astsubaylar Günü": {
        "first_paragraph": "17 Ekim Dünya Astsubaylar Günü; dünyada ve Türkiye'de çalışan ve emekli olan astsubayların kutladığı bir bayramdır. İlk olarak 17 Ekim 2012 tarihinde TEMAD’ın kuruluş gününde kutlanmaya başlanmıştır.\n"
    },
    "Dünya Liman Günleri": {
        "first_paragraph": "Dünya Liman Günü (Hollandaca: Wereldhavendagen), Rotterdam limanının ve Rotterdam şehrinin en büyük etkinliklerinden biridir. Amacı limanı tanıtmak ve perde arkasından ziyaretçilerine su üzerinde yapılan gösteri, sunum, ve geziler ile Rotterdam Limanını halk ile bütünleştirmektir. Hollanda'nın en çok ziyaret edilen etkinliklerinden birisidir.\n"
    },
    "Genç Haritacılar Günleri": {
        "first_paragraph": "Genç Haritacılar Günleri (GHG) iki yılda bir gerçekleştirilen uluslararası katılıma açık ulusal bir öğrenci etkinliğidir. Sloganı \"Üretme ve paylaşma heyecanıyla dolu her yaştan\"dır. GHG Türkiye Mimar ve Mühendis Odaları Birliği (TMMOB) Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası (HKMO) Genel Merkezi ve Şubelerinin desteğinde Türkiye'de bulunan üniversitelerin Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü evsahipliğinde ve Bölümün bulunduğu ilin bağlı olduğu HKMO Şubesinin ortaklığıyla yapılır. GHG'nin amacı jeodezi ve fotogrametri (harita mühendisliği) öğrencilerini teknik ve sosyal bir etkinlikle bir araya getirerek aralarında bir köprü kurmaktır. Etkinlik şimdiye dek:\n"
    },
    "Kütüphane Haftası": {
        "first_paragraph": "Kütüphane Haftası; Türkiye'de 1964 yılından beri Mart ayının son Pazartesi günü ile başlayan hafta kutlanır.\n"
    },
    "Manisa Tarzanı ve Çevre Günleri": {
        "first_paragraph": "Manisa Tarzanı ve Çevre Günleri, Manisa'da her yıl 31 mayıs-5 haziran tarihlerinde Büyükşehir Belediyesi tarafından organize edilen hafta. İlk kez 2006 yılında düzenlenmiştir. Manisa Tarzanı olarak tanınan Ahmet Bedevi'nin ölüm günü olan 31 mayısta başlayarak, 5 haziran Dünya Çevre Günü tamamlanmaktadır.\n"
    },
    "Orman Haftası": {
        "first_paragraph": "Orman Haftası, Türkiye'de okullarda 21 - 26 Mart tarihleri arasında kutlanan bir haftadır. Orman haftası ve ağaç bayramı olarak da adlandırılır. Amacı çocuklara ormanların önemini öğretmektir. Hafta boyunca fidan dikilir ve ağaç ile ormanların doğa ve ekonomiye katkıları anlatılır.\n"
    },
    "Tết": {
        "first_paragraph": "Tết Nguyên Đán kısaca Tết Vietnam'da 1968'de Vietkong tarafından başlatılan, 1973'te ateşkes edilmesine rağmen halkın memnuniyetsizliğinden dolayı kısa süre sonra tekrar başlamış ve 30 Nisan 1975'te Vietkong'un Saygon'u (şu anki adıyla Ho Chi Minh) ele geçilmesiyle son bulan Amerika'nın da dahil olduğu bir iç savaştır.Galibiyet dolayısıyla önemli bulunan, Vietnam'da kutlanılan en önemli ve popüler tatil günüdür. Lunar takvimine göre Vietnam'da yeni yılın başlangıcı olarak kutlanmaktadır.  Tết Nguyên Đán Çinceden türetilmiş bir Vietnamca kelime olup, yeni yılın ilk günü anlamına gelmektedir. Hanoi ve Pekin arasındaki bir saatlik zaman farkı dışında, Çin yeni yılı ile Tết aynı yıl kutlanmaktadır. Pek çok Vietnamlı bu günde temizlik yaparak veya özel yemekler pişirerek günlerini geçirirler. Bu günde yapılan gelenekler arasında yeni yıl dilekleri, ev oturmaları, yaşlıları anma, çocuk ve yaşlılara para verme, dükkân açma sayılabilir.\n"
    },
    "Türk Dil Bayramı": {
        "first_paragraph": "Dil Bayramı, her yıl 26 Eylül'de kutlanan, Türkçeyi geliştirmeyi amaçlayan bayram. Resmî bayramlar arasında yer almaz.[1] Türk Dil Kurumunun açılışı (12 Temmuz) amacıyla da kutlanır.[2] Mustafa Kemal Atatürk'ün talimatıyla 1932'de düzenlenen \"Birinci Türk Dil Kurultayı\"nın açılış günü olan 26 Eylül, her yıl \"Dil Bayramı\" olarak kutlanır.[3]\n"
    },
    "Türkiye'de belirli gün ve haftalar": {
        "first_paragraph": "Belirli Gün ve Haftalar, Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği çerçevesinde, ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında kutlanılması kararlaştırılmış yılın belirli gün ve haftalarında öğrenciler, öğretmenler ve bazı kuruluşların birlikteliğiyle gerçekleştirilen, toplum değerlerine yönelik kutlama ve anma günleridir.\n"
    },
    "Beyaz Yılan Efsanesi": {
        "first_paragraph": "Beyaz Yılan Hanım (白蛇傳) (sözlük anlamıyla: Beyaz Yılan Efsanesi) herhangi bir yazılı formu ortaya çıkmadan önce, sözel gelenekte yer edinmiş bir Çin efsanesidir. Bugüne kadar Çin kültüründe defalarca, farklı şekiller ele alınmış, opera, film ve TV dizifilmlerinin konusu olmuştur.\n"
    },
    "Ferhat ile Şirin": {
        "first_paragraph": "Ferhat ile Şirin (\"Ferhâd ve Şîrîn\", \"Ferhadnâme\" gibi adlarla da bilinir),  klasik Türk edebiyatında ve Türk halk edebiyatında işlenen bir klasik aşk macerasıdır.\n"
    },
    "Gordion Düğümü": {
        "first_paragraph": "Gordion düğümü, Büyük İskender'e atfedilen bir söylencedir. Genellikle, çözümü zor bir sorunun kaba kuvvetle halledilmesi anlamında metafor olarak kullanılır.\n"
    },
    "Kazdağı Sarıkız Efsanesi": {
        "first_paragraph": "Sarıkız Efsanesi, Kaz Dağı'nın Türkmen köylülerinin söylencelerinde yer alan İran'a kadar uzanan bir İslâmi halk hikâyesidir.[1]\n"
    },
    "Kırım efsaneleri": {
        "first_paragraph": "Kırım efsanelerine olan ilgi 19. yüzyılın sonlarında başlamıştır.[1] Efsaneler turizme cazibe kazandırmak amacıyla yayımlanmıştır.[2] Kırım folklorunun saha çalışmaları ve yayınları çoğunlukla profesyonel olmayan folklorcular tarafından yapıldı. Bu nedenle, toplanan malzemenin sınıflandırma ilkelerinin bilinmediği ve efsanelerin ulusal kökenlerinin de ayırt edilmediği sıklıkla görülür.[1]\n"
    },
    "Nero Redivivus": {
        "first_paragraph": "Nero Redivivus, MS 1. yüzyılın sonlarında Roma İmparatoru Nero'nun MS 68'deki ölümü sonrası yeniden dirilerek geri döneceği yönündeki bir inanç ve bir efsaneydi. Bu efsaneye MS 5. yüzyıla değin inananlar vardı. Gerçekten de tarihi kayıtlara Nero olduğunu iddia ederek ortaya çıkan en az 3 farklı kişi Augustinus'un metinlerinde geçmektedir. Bu kişilerin efsaneden etkilenerek kendilerini sahte Nero olarak mı lanse ettikleri yoksa Nero Redivivus efsanesinin sahte Neroların ortaya çıkmasıyla birlikte mi yayıldığı bilinmemektedir.\n"
    },
    "Pepuk Kuşu Efsanesi": {
        "first_paragraph": "Guguk Kuşu Efsanesi (Zazaca: Pepuk Kuşu Efsanesi) Dersim-Erzincan yöresinde geçtiğine inanılan bir efsane.\n"
    },
    "Saliş mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Saliş sözlü anlatıları, Britanya Kolumbiyası, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Washington, Idaho ve Montana'da yaşayan Saliş dillerini konuşanların geleneksel anlatılarından oluşur. Bu gruplardaki birçok insanın her birinin kendi hikâyeleri vardır ve her hikâye anlatıcısı bunları kendi yöntemleriyle yorumlayabilir, ancak Saliş halklarının hikâyelerinin çoğu benzerdir ve temaları, karakterleri, tarihsel kökenleri paylaşır.[1] Saliş halklarının sözlü geleneklerinin en eski tanımları, antropolog Franz Boas'ın suda topladığı Nuxalk (Bella Coola) mitolojisi koleksiyonlarıydı.\n"
    },
    "Swan song": {
        "first_paragraph": "Swan song  ( eski Yunanca : κύκνειον ᾆσμα; Latince : carmen cygni), ölümden veya emeklilikten hemen önce yapılan son bir jest, çaba veya performans için kullanılan mecazi bir ifadedir. Bu tabir, yaşamlarının büyük kısmı boyunca sessiz oldukları için kuğuların ölümlerinden hemen önce güzel bir şarkı söylediğine dair eski bir inanca atıfta bulunur. Kökeni uzun süredir tartışılan inanç, MÖ 3. yüzyılda antik Yunanistan'da atasözü haline gelmiş ve daha sonraki Batı şiir ve sanatında birçok kez tekrarlanmıştır. Kuğular yaşamları boyunca çeşitli sesleri öğrenirler. Sesleri, kur yapma ritüelleri sırasında daha ayırt edicidir ve ölümle ilişkili değildir.\n"
    },
    "Tödürge Gölü": {
        "first_paragraph": "Tödürge Gölü, Sivas'ta var olan, doğal yolla oluşmuş bir göldür. Göl, Hafik ile Zara ilçeleri arasındadır. Hafik'in 17 km doğusunda, Zara'nın 12 km batısında yer almaktadır. Sivas - Erzurum kara yolunun 50. kilometresindedir. Gölün yüzeyi 350 ha, en derin yeri 44.5 metre ve ortalama derinlik 2-3 metredir.[1] Dibindeki kaynaklardan ve çevreden gelen derelerle beslenir. Gölü besleyen başlıca akarsular Kangal Çayı ve Tecer Suyu'dur. 1 km güneyinde gölün adını taşıyan Tödürge Köyü vardır. Birçok kuş, balık avlamak için bu göle gelmektedir. Gölün yüzölçümü yaklaşık 5 kilometrekare, deniz seviyesinden yüksekliği 1295 metredir. Sivas'ın en büyük gölüdür ve içinde iki ada bulunmaktadır. Gölün çok büyük bölümünde derinlik 4-10 metre arasındadır. Hem dibindeki kaynaklardan, hem de yöredeki sulardan beslen gölün, suyu kireçli ve tuzludur. İçerisinde 17 çeşit balık yetişen nadir göllerden biridir. Tödürge Gölü çevresinde izlenebilen kuşlardan bazıları şunlardır; Tepeli Batağan, Kızılı Boyunlu Batağan, Leylek, Angut, Kılördek, Karaçaylak, Deniz Kartalı, Saz Delicesi, Turna, Uzunbacak, Kızılbacak, Sumru, Macar Ördeği, Sarı Başlı Kuyruksallayan.Gölün oluşumuna dair bir efsane vardır. Ayrıca Zara ilçesinde yaşayanların yaz aylarında serinlemek için göle girmektedir.\n"
    },
    "Urashima Tarō": {
        "first_paragraph": "Urashima Tarō (Japonca: 浦島 太郎), bir kaplumbağayı kurtaran ve karşılığında Ryūjin'in sarayı Ryūgū-jō'yu ziyaret etmeye hak kazanan bir balıkçı hakkındaki bir Japon efsanesinin kahramanıdır. Ryūgū-jō'da üç gün kaldıktan sonra köyüne döndüğünde kendisini 300 yıl sonrasında bulur.\n"
    },
    "Evlilik": {
        "first_paragraph": "Evlilik, hemen hemen tüm kültürlerde evrensel olarak yer edinmiş, evli çift ile sahip olabilecekleri çocuklar arasında haklar ve yükümlülükler içeren; ve yasalar, kurallar, gelenekler, inançlar ve tutumlarla düzenlenen, yasal ve sosyal olarak onaylanmış cinsel ve ekonomik bir birliktelik olarak tanımlanır.[1][2]\n"
    },
    "Aile hukuku": {
        "first_paragraph": "Aile hukuku, aileye ilişkin konularla ilgilenen, medeni hukukun kapsamı içinde yer alan bir hukuk dalıdır. Aile hukukunun başlıca konuları nişanlanma, evlenmenin koşulları ve hükümleri, boşanmanın koşulları ve sonuçları, mal rejimleri, aile konutu, soybağı, evlat edinme, velayet, çocuğun nafaka hakkı, vesayet, kayyımlık, yasal danışmanlık, yardım nafakasıdır. Kadın hakları ve çocuk hakları, başlı başına ayrı inceleme alanı oluştursa da aile hukukunun da ilgi alanı içindedir.\n"
    },
    "Akraba evliliği": {
        "first_paragraph": "Akraba evliliği (tıp dilinde endogami evliliği - İçten evlenme); genetik hastalıkların epidemiyolojisini etkileyen önemli etmenlerden biridir ve dünya toplumunun en az %20'si tarafından yeğlenmektedir. Doğan çocukların en azından %8,4'ü akraba evliliklerinden doğmaktadır.\n"
    },
    "Almanya'da evlilik": {
        "first_paragraph": "Almanya'da evlilik aile hukukunun bir dalı olarak kanunun dördüncü kitabının 1297 ila 1588. bölümlerinde Bürgerliches Gesetzbuch tarafından yönetilmektedir. Çiftler düğün sırasında dinî törenlere de katılabilseler de, evlilik sadece sivil bir kayıt memuru tarafından gerçekleştirilebilir. Vatandaş olmayan veya Almanya'da ikamet etmeyen kişiler de Almanya'da evlenebilir.[1]\n"
    },
    "Anayerli": {
        "first_paragraph": "Anayerli, evlilikten sonra çiftin kadın tarafının akrabaları yanında yerleşmesi[1][2] ve böyle sosyal sistem geliştiren toplumları sosyal antropolojide belirten terim. Buradaki yerden kastedilen gelinin ailesinin bulunduğu ev, köy, kasaba, şehir gibi yakınlıktır. Evli çiftin erkek tarafının yanına yerleşmesine ise babayerli adı verilir. Türkler ve Çerkeslerdeki iç güveyi uygulaması anayerli uygulamadır.\n"
    },
    "Babalık hakları akımı": {
        "first_paragraph": "Babalık hakları akımı, üyeleri öncelikli olarak aile hukuku, velayet, çocuğa destek gibi baba ve çocuğa etki eden konularla ilgilenen akım. Evlilik dışı ilişkiden çocuk sahibi olmuş ya da boşanmış çoğu baba, çocuğun velayet hakkını anne ile eşit ölçüde paylaşmak ister.\n"
    },
    "Babayerli": {
        "first_paragraph": "Babayerli, evlilikten sonra çiftin erkek tarafının akrabaları yanında yerleşmesi[1][2] ve böyle sosyal sistem geliştiren toplumları sosyal antropolojide belirten terim. Buradaki yerden kastedilen damadın ailesinin bulunduğu ev, köy, kasaba, şehir gibi yakınlıktır ve Türkçede kadınların evlenmesini ifade etmede kullanılan \"göçmek\" (halk ağzında \"köçmek\") fiili gelinin damadın ailesinin bulunduğu yere göçmesini belirtir. Etimolojik olarak \"gelin\" kelimesi de \"gelmek\" fiilinden köken alır. Evli çiftin kadın tarafının yanına yerleşmesine ise anayerli (matrilocal) adı verilir. Babayerlilik anayerliliğe göre toplumların çoğunda (Türkler, Kürtler, Araplar, Eskimolar, Hititler ...) görülür.\n"
    },
    "Balayı": {
        "first_paragraph": "Balayı, yeni evli bir çiftin evliliğin hemen ardından çıktığı tatildir.\n"
    },
    "Başlık parası": {
        "first_paragraph": "Başlık parası, bir damat veya ailesi tarafından evleneceği veya evlenmek üzere olduğu kadının ailesine ödediği para, mal veya başka bir servet şeklidir. Başlık parası, gelin veya ailesi tarafından karşılanan çeyiz ile karşılaştırılabilir. Bazı kültürlerde hem çeyiz hem de başlık parası bir arada bulunabilir.\n"
    },
    "Baştangı": {
        "first_paragraph": "Baştangı (Tıva Türkçesi: Баштаңгы, Birleştirilmiş Türk Dilleri Latin alfabesine aktarımı:Baştaňgı  – Tıva Türkleri'nde gelinler tarafından düğünde giyilen gelinlere özgü baş giyim.\n"
    },
    "Cinsel ritüel": {
        "first_paragraph": "Cinsel ritüeller, iki kategoriye ayrılır: kültür tarafından yaratılan ve doğal davranış şeklinde olan. Üreme için evrimsel içgüdülerden cinsel ritüeller geliştiren insan, daha sonra topluma entegre edilir ve evlilik ritüelleri, danslar vb. gibi yönleri içerecek şekilde detaylandırılır.\n"
    },
    "Cuckold": {
        "first_paragraph": "Cuckold, zina yapan bir eşin kocasıdır. Evrimsel biyolojide, cuckold bir erkek, genetik olarak kendi soyundan olmayan gençlere farkında olmadan ebeveyn çabasına yatırım yapan bir erkektir.[1]  Zina eden bir kocanın karısı cuckquean olarak adlandırılır.\n"
    },
    "Cuckquean": {
        "first_paragraph": "Cuckquean, zina eden kocanın karısıdır. Cuckold'un karşı cinsi olarak da tanımlanabilir.[1] Evrimsel biyolojide terim, kendine ait olmayan yavruları büyütmek için ebevenlik yapmaya çalışan dişiler için kullanılır.\n"
    },
    "Çeyiz": {
        "first_paragraph": "Çeyiz, gelin için hazırlanan her türlü eşya. Geleneksel olarak \"çeyiz\" denilen şeyler bir kız daha evlenecek yaşa varmamışken biriktirilmeye başlanır ve evlenene kadar tamamlanır. Bunlar çoğunlukla el emeği ile üretilmiş halılar, dikiş-nakışlar, yastıklar, yorganlar, havlular gibi ev eşyalarıdır. Çeyiz, damat veya ailesi tarafından evleneceği veya evlenmek üzere olduğu kadının ailesine ödediği başlık parası ile karşılaştırılabilir\n"
    },
    "Çocuk evliliği": {
        "first_paragraph": "Çocuk evliliği, 18 yaş altı bir birey veya çiftin evliliğidir.[1][2] Küçük yaşta evlendirilme erkek çocuklar için de geçerlidir fakat bu durum kız çocuklarında daha çok görülür.[not 1] Çocuk evliliğinde, özellikle yaş, statü farkı ve zorlama faktörü birlikte ele alındığında çocuğun cinsel istismarı göz ardı edilemez. Bununla beraber fiziksel ve zihinsel istismar da çocuk evliliklerinde görülen en temel sorunlardandır.[4] Çocukların evlendirilmesi insan hakları ihlali olarak değerlendirilmektedir.[4]\n"
    },
    "Çocuk gelin": {
        "first_paragraph": "Çocuk gelin, fiziksel, fizyolojik ve psikolojik açılardan evlilik ve çocuk doğurma sorumluluğu taşımaya hazır olmadan evlendirilen kızlara verilen addır.[1]\n"
    },
    "Damat": {
        "first_paragraph": "Damat (< Farsça داماد dāmād [1]), ana ve babaya göre kızlarının kocası, güvey.\n"
    },
    "Evlilik danışmanı": {
        "first_paragraph": "Evlilik danışmanı, çiftlerin evlenmeden önce, evlilik sırasında yaşanan problemlerle ilgili ve boşanmadan önce profesyonel bir yardım amacıyla başvurduğu uzmandır. Çiftlerle çalışırken aile terapisi ve çift terapisi kullanılabilir.\n"
    },
    "Duvak": {
        "first_paragraph": "Duvak, gelinlerin başlarını, bazen de yüzlerini kapayan dantel veya tülden oluşan süslü örtü.\n"
    },
    "Ekzogami": {
        "first_paragraph": "Ekzogami ya da dıştan evlenme günümüz modern toplumlarının genelinde görülmekte olan evlilik türüdür. Ancak ilkel toplumlarda ve sosyal tarih içerisinde, kısıtlı bir bölge içerisindeki toplumlarda bu evlilik, kabile mensuplarının farklı kabile mensubu kadınlarla evlenmeleri şeklinde gelişmiştir ve akraba ile evlilik bu sosyal gruplarda kesinlikle yasaklanmıştır. Bu evlilik asıl olarak iki belirleyene sahiptir. Dışarıya yönelik, yani soy, kabile ya da aşiret dışından bir bireyle yapılan bu evlilikte biyolojik ya da kültürel farklılık esastır. \n"
    },
    "En uzun evlilikler listesi": {
        "first_paragraph": "Bu en uzun evliliklerin listesidir. 80 yıl ve üstü sürekli evlilikleri içermektedir.\n"
    },
    "Ev kadını": {
        "first_paragraph": "Ev kadını ev ve aile ilişkileriyle ilgilenen, evin yönetimi ve düzenlenmesiyle ilgilenen ve genellikle çok az ücret alan kadındır. Ev kadını ev dışında herhangi bir işte çalışabildiği gibi, yalnızca ev işiyle de ilgilenebilmektedir. Ancak dışarıda çalışan kadınlar, dışarıda çalıştıkları işleri ana meslekleri olarak söylerler. Kadınların iş gücüne katılımı ile ev kadınlığı arasında ters bir ilişki söz konusudur. Bu nedenle kadınların iş hayatına katılımının yüksek olmadığı ülkelerde, ev kadınlarının sayısı fazladır.\n"
    },
    "Evlenme yaşı": {
        "first_paragraph": "Evlenme yaşı ya da evlilik yaşı, bir kişinin evlenmesine kanunen müsaade edilen yaştır. Günümüzde dünya genelinde en yaygın evlenme yaşı 18'dir ancak bu durum ülkeden ülkeye değişebilir. Evlenme yaşı, cinsel rüşt yaşı ile karıştırılmamalıdır.\n"
    },
    "Evlilik cüzdanı": {
        "first_paragraph": "Evlilik cüzdanı, kimi yargı yetkisi alanlarında, iki insanın evlilik töreniyle evlendiğini resmen kayıt altına alan belgedir. Bu, evlilik izni belgesinin (evlenme ruhsatı) söz konusu olmadığı yerleri de kapsar. Diğer bazı yetki alanlarında ise evlenme ruhsatı, hem evliliğe izin verildiğini, hem evliliğin kurulduğunu gösteren bir belge niteliği taşır.\n"
    },
    "Evlilik öncesi cinsel ilişki": {
        "first_paragraph": "Evlilik öncesi cinsel ilişki, birbirlerine evlilik bağı ile bağlı olmayan kişiler arasında yaşanan cinsel ilişkidir. Tarihsel olarak evlilik öncesinde yaşanan cinsel ilişki birçok kültür ve inançta bir tabu olmuştur. 1950'li[1] yıllara dek batı toplumlarında evlilik öncesi seks evlenme aşamasındaki çiftlerin cinsel ilişkiye girmesi durumunu tanımlamak için kullanılmıştır. Günümüzde ise evlilik öncesi seks tabiri çiftlerin evlilik aşamasında olması ya da olmaması göz önünde bulundurulmaksızın birbirine evlilik bağı ile bağlı olmayan çiftlerin cinsel ilişki yaşamasını tanımlamak için \"evlilik dışı cinsel ilişki\" anlamında da kullanılmaktadır. Bugün özellikle batı toplumlarında cinsel ilişkinin artık bir tabu olmaktan çıkması ve evliliğin seks için bir ön koşul olması durumunun son bulması ile birlikte bu ifadenin yerini tutabilecek \"evlilik-dışı seks, ergen cinselliği\" gibi ifadeler önerilmektedir.\n"
    },
    "Evlilik öncesi soyadı": {
        "first_paragraph": "Evlilik öncesi soyadı veya kızlık soyadı, kadınlarda soyadının, evlenmeden önce ailesinden kalan soyadını tanımlayan ifade. Bazı ülkelerde kadınlar evlenmeden önce ailesinden aldığı soyadı taşımakta, evlendikten sonra ise evlendiği erkeğin ailesinden taşıdığı yeni soyadı almaktadırlar. Bazı ülkelerde ise kadınlar istediği soyadı taşıyabilmektedir.\n"
    },
    "Evlilik ruhsatı": {
        "first_paragraph": "Evlilik ruhsatı, kilise ya da bir devlet otoritesi tarafından, bir çiftin evliliğine onay verildiğine ilişkin verilen belgedir. Belgenin elde edilmesi prosedürü ülkeden ülkeye değişir ve zaman içinde de değişiklik göstermiştir. Evlilik ruhsatları, evliliklere izin verildiğini göstermek amacıyla Orta Çağ'da düzenlenmeye başlandı.\n"
    },
    "Evlilik terapisi": {
        "first_paragraph": "Evlilik terapisi, çift danışmanlığı, evlilik danışmanlığı veya çift terapisi, bir psikoterapi ve klinik sosyal hizmet dalıdır. Evli, nişanlı, sevgili ve diğer çiftleri de kapsayabilen bir terapi formatıdır.[1] Evlilik terapistleri, çeşitli yöntemlerle eşlerarası sorun ve çatışmaların belirlemesine ve bunların çözülmesine yardımcı olur. Psikiyatristler, psikologlar, danışmanlar ve sosyal hizmet uzmanları, evlilik terapistleri olabilirler.\n"
    },
    "Evlilik yıldönümü": {
        "first_paragraph": "Evlilik yıldönümlerinin kutlanması çoğu ülkede bir gelenektir, ancak gelenekler ülkeden ülkeye farklılık gösterir.\n"
    },
    "Gerdek": {
        "first_paragraph": "Gerdeğe girmek veya zifaf, gelin ile damadın evlendikten sonraki ilk cinsel ilişkilerini tanımlar. Bu ilişkinin gerçekleştiği gece ise gerdek gecesi ismi altında bilinir. Gerdek ile ilişkili gelenek ve ritüeller kültürel ve dinî özelliklere göre farklılık göstermektedir. Gerdeğin gerçekleştiği yer gerdek damı, gerdek odası veya gerdek evi gibi isimle altında bilinmektedir.[1]\n"
    },
    "İddet müddeti": {
        "first_paragraph": "İddet müddeti, ya da bekleme süresi, Türk Medeni Kanunu'na göre boşanan kadının tekrar evlenmesi için beklemesi gereken üç yüz günlük süre.\n"
    },
    "İlk evlilik yaşı": {
        "first_paragraph": "İlk evlenme yaşı, bir yıl içinde ilk kez evlenen bireylerin ortalama yaşını ifade eder. Kadın ve erkek için ayrı belirlenir.\n"
    },
    "Kanlı çarşaf geleneği": {
        "first_paragraph": "Kanlı çarşaf geleneği, nikâhtan sonra, gerdek gecesinin ardından çift arasındaki cinsel ilişkinin geçtiği çarşafın kan lekesi nezdinde kontrol edilmesini veya sergilenmesini kapsayan bir bakirelik testi geleneğidir. Kızlık zarının kanamasına dayalı çarşaf gelenekleri Batı dünyası dışında dünyanın pek çok farklı bölgesinde rastlanan yaygın bir adettir. Bu tarz gelenekler erkek egemen ve cinsiyetçi olmalarının yanı sıra bakirelik hususunda yanlış sonuçlar vermeleri nedeniyle eleştirilmektedir.[1]\n"
    },
    "Karı": {
        "first_paragraph": "Karı,[1] bir erkeğin evlenmiş olduğu kadının o erkeğe (kocaya) göre alan akrabalık durumu. Türkçede hanım sözcüğü,[2] nadiren de Arapça kökenli zevce sözcüğü aynı anlamda kullanılır.[3]\n"
    },
    "Kız kurusu": {
        "first_paragraph": "Kız kurusu (İngilizce Spinster), evlilik için olağan yaşını geçtiği düşünülen evlenmemiş kadınlara yönelik söylenilen bir söz.[1]\n"
    },
    "Koca": {
        "first_paragraph": "Koca, (zevç) bir kadının evlenmiş olduğu erkek, eş. Bir erkeğin hangi şartlarda koca sıfatına sahip olacağı ve zorunlulukları kültürden kültüre değişiklik gösterir. Çoğu ataerkil toplumda koca, eşinin ve çocuklarının koruyucusu olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Manus (Roma hukuku)": {
        "first_paragraph": "Manus, Roma devleti gens denilen kabilelerden oluşuyordu.[1] Bu kabilelerin içindeki ailelerin her birinde aile babası (pater familias) vardı.\n"
    },
    "Nikâh": {
        "first_paragraph": "Nikâh (Arapça: نكاح) veya evlenme, evlilik amacıyla bir araya gelmiş bir çiftin, nikâh memuru önünde, kamuya açık olarak evlenmeyi kabul etmesi ve bunun belgelenmesidir. Nikâh, Medeni hukuk ile ilgili bir husustur.\n"
    },
    "Nişan": {
        "first_paragraph": "Nişan, evlenme yaşına gelmiş kız ve erkeklerin aileleri ve yakın dostları tarafından yörenin örf ve adetleri doğrultusunda evleneceklerine ilişkin bir çeşit söz vermedir. Evliliğe giden yol nişan diğer bir ifade ile \"söz kesme\" ile başlar, kına ve düğün ile son bulur.\n"
    },
    "Poliandri": {
        "first_paragraph": "Poliandri, poligami (çok eşlilik) türü evliliğin kadın merkezli biçimidir. Bu evlilik tipinde bir kadın birden fazla erkekle evlenebilmektedir. Eğer evlenilen erkekler birbirleri ile kardeş ise bu evlilik tipine fraternal poliandri adı verilir. İlkel kabilelerde sıklıkla rastlanan bu evlilik tipi anaerkil toplumlarda görülebilmektedir.\n"
    },
    "Polijini": {
        "first_paragraph": "Polijini, poligami (çok eşlilik) türü evliliğin erkek egemen (babaerkil) toplumlarda görülen biçimidir. Bu evlilik tipinde erkek birden fazla kadınla evlenebilir. Bunun oluşmasında pek çok sosyo-kültürel, ekonomik, siyasi, demografik etken mevcut olabilir. Nüfusun kadın lehine olduğu zaman dilimleri (savaş zamanları) ya da bölgelerde bu evlilik tipi tercih edilebilir. Erkeğin siyasi gücü ve otoritesinin önemli olduğu gelenek ve göreneklerle pekiştirildiği toplumlarda bu evlilik sıklıkla görülebilmektedir.\n"
    },
    "Resmî nikâhsız birliktelik": {
        "first_paragraph": "Resmî nikâhsız birliktelik[1] ya da resmî nikâhsız beraber yaşama[2], bazı devletlerde bir evlilik türü olarak kabul edilen nikâh veya evlenme sözleşmesi olmayan bir birliktelik türüdür. Bazı devletlerde resmî nikâhsız birliktelikler yasal açıdan bağlayıcı olup, diğerlerinde ise herhangi bir anlam taşımamaktadır. Türkiye'de yasalara aykırı bir durum değildir.\n"
    },
    "Tek eşlilik": {
        "first_paragraph": "Tek eşlilik[1] ya da monogami, bir kişinin hayatı boyunca ya da belirli bir zaman süresince tek eşli olması durumudur. Bu terim, hayvanlar için de kullanılır.\n"
    },
    "Yahudiliğin evliliğe bakış açısı": {
        "first_paragraph": "Yahudilikte evlilik, Tanrı'nın müdahil olduğu bir Yahudi erkek ve bir Yahudi kadın arasında yapılan birleşme anlaşmasının belgelenmesidir.[1] Evliliğin tek koşulu çocuk yapmak olmamasına rağmen bu emrin yerine getirilmesi beklenir.[2] Esas merkezi odak kadın ile erkeğin ilişkisidir. Ruhani anlamda evlilik, kadın ile erkeğin ruhlarının bir bütün olmasıdır. Bu sebeple evlenmemiş adam \"tam\" sayılmaz çünkü ruhu henüz tamamlanmamıştır ve yarımdır.[3][4]\n"
    },
    "Folklor": {
        "first_paragraph": "Halk bilimi veya folklor, bir ülkede veya bölgede yaşayan halkın kültür ürünlerini, sözlü edebiyatını, geleneklerini, törelerini, inançlarını, mutfağını, müziğini, oyunlarını, halk hekimliğini inceleyerek bunların birbirleriyle ilişkilerini belirten, kaynak, evrim, yayılım, değişim, etkileşim vb. sorunlarını çözmeye, sonuç, kural, kuram ve yasaları bulmaya çalışan bilim dalıdır[1].\n"
    },
    "Âdet": {
        "first_paragraph": "Görenek[2] veya Âdet (Arapça: العادة), bir toplulukta yaygın olarak yapılan ve uyulması birtakım yaptırımlarla desteklenen davranış kalıpları. Âdetler gelenekler kadar sıkı değildir ve yaptırım güçleri daha esnektir. Temel işlevi toplumsal ilişkileri düzenlemek ve denetlemektir. Türk toplumundaki misafir karşılama ve uğurlama, farklı cinsler arasındaki ilişkiler, düğün esnasında yapılan uygulamalar gibi toplumsal olgular âdetler tarafından düzenlenir. Bir toplumun tamamını etkileyen âdetler olduğu gibi çeşitli meslek, mezhep ve etnik grupların da kendi âdetleri olabilir.[3][4][5][6][7]\n"
    },
    "Adıyaman yöresi halk kültürü": {
        "first_paragraph": "Adıyaman yöresi, kültürel açıdan oldukça zengin bir yöredir. Yörede hafife alınamayacak kadar tarihi yerler bulunmaktadır. Bunların içerisinde de Nemrut Dağı Ören Yeri bulunmaktadır. Adıyamada tarihi kaleler, kaya mezarlar, cami ve kiliseler bulunmaktadır. Bu tarihi zenginliğin içerisinde yöre kültürel anlamda oldukça zengin yapıdadır.\n"
    },
    "Afyon yöresi halk kültürü": {
        "first_paragraph": "Afyonkarahisar yöresi Ege Bölgesi'nden İç Anadolu Bölgesi'ne geçiş noktasında bulunmaktadır. Bu yüzden bu bölge halkında oldukça çeşitlilik mevcuttur. Bu çeşitlilik yörenin kültürüne de yansımış ve oldukça zengin bir kültür oluşturmuştur.\n"
    },
    "Atasözü": {
        "first_paragraph": "Atasözü geçmişten günümüze gelen, uzun deneyimlerden yararlanarak kısa ve özlü öğütler veren, toplum tarafından benimsenerek ortak olarak kullanılan kalıplaşmış sözlerdir. Türkçede \"sav\" ve \"irsal-i mesel, darb-ı mesel\" olarak da adlandırılır.\n"
    },
    "Atlama horonu": {
        "first_paragraph": "Atlama horonu ya da Langevton Karadeniz Bölgesi'nde sadece erkeklerce genellikle kemençe, nadiren davul-zurna veya şimşir-kaval eşliğinde oynanan bir halk oyunu. 5-10 kişi tarafından halka[1] veya sıra formunda oynanabilir. Davul-zurna eşliğinde oynandığı Akçaabat ilçesi ve civarında Rumca Langevton[2] adıyla bilinmektedir.\n"
    },
    "Avrupamerkezcilik": {
        "first_paragraph": "Avrupa merkezcilik, Avrupa ve Avrupa dışı toplumların ananevî bir Avrupa perspektifinden ve Avrupalılar tarafından geliştirilen değer ve normlara göre bakışı ve değerlendirilmesi olarak anlaşılmaktadır. Bu ahlâkî değerler, kategoriler ve kanaatler Avrupamerkezcilikte düşünce ve eylemin merkezindedir.[1] Bununla birlikte, Avrupamerkezcilik terimi yalnızca coğrafî Avrupa'yı değil, Kuzey Amerika, Güney Afrika ve Avustralya'daki sözde Batı dünyasının bütün sanayileşmiş \"neo-Avrupa\" devletlerini de içine alır.[2] Avrupa merkezli düşünce, sömürgecilik zamanlarından beri Dünya toplumlarının çoğunda ekonomik, sosyal ve kültürel değişimin arkasındaki itici güç olmuştur.\n"
    },
    "Bektaşî fıkraları": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Berdel": {
        "first_paragraph": "Berdel, ailelerin karşılıklı olarak kızlarını birbirine gelin vermeleri ya da evlenecek iki erkeğin, ailelerindeki kızları karşılıklı olarak kendilerine eş olarak seçmeleri ile gerçekleşen bir evlilik yöntemidir.\n"
    },
    "Beşik kertmesi": {
        "first_paragraph": "Beşik kertmesi, erkek ve kızın daha beşikte bebekken, gelecekte evlenmesine dair verilen karar. Dede Korkut Kitabı'nda geçer. Anadolu'da bu gelenek şöyle işler: Bir kızın doğum haberini alan ve bu kızın ailesiyle akraba olmak isteyen erkek ailesi, kızın ailesine bir beşik yollar ve söz kesilmiş olur. Beşik kırdı da denir.[1]\n"
    },
    "Çörten": {
        "first_paragraph": "Gargoyle, kökeni Fransızca gargouille sözcüğüne dayanan bir tür gotik mimari ögesidir.\n"
    },
    "Deyim": {
        "first_paragraph": "Deyim, dil biliminde, kavramları, durumları hoşa giden bir anlatımla ya da özel bir yapı veya söz dizimi içinde belirten ve çoğunlukla gerçek anlamlarından ayrı anlamlara gelen sözcüklerden oluşan kalıplaşmış sözcük topluluğu ya da cümledir. İki veya daha çok sözcükten kurulu bir çeşit dil ifadesi olan deyimler, duygu ve düşünceleri dikkati çekecek biçimde anlatan ad, önad, belirteç, yalın ve birleşik eylem görünüşlü dilsel yapılardır. Ya tam bir tümcedirler ya da bir söz öbeğidirler.\n"
    },
    "Dişbuğdayı": {
        "first_paragraph": "Türk geleneklerinde çocuğun ilk dişi çıktığında yapılan törendir. Bazı yörelerde diş hediği de denir. Törende çocuk yere serilen bir örtü üzerine oturtulur. Toz ve şekerle karıştırılmış buğday başından aşağı serpilir. Önüne makas, Kur'an ve altın konur. Çocuk bu üç nesneden birini seçer. Kur'anı alırsa okuyacaktır, makası alırsa ev hanımı olacaktır (kız çocuklarda), parayı alırsa zengin olacaktır. Misafirlere buğday ikram edilir. Bu tören Midilli Rumlarında da kutlanır.[1]\n"
    },
    "Halk dansı": {
        "first_paragraph": "Halk dansı veya folk dansı, belirli bir ülke veya bölge halkının yaşamını yansıtan, insanlar tarafından geliştirilen bir danstır.[1] Halk dansları her bir ülkenin en önemli kültürel servetlerinden biridir. Tüm etnik danslar halk dansı değildir.  Örneğin tören dansı veya ritüel kökenli danslar halk oyunları olarak kabul edilmez.[2]  Ritüel danslar, amaçları nedeniyle genellikle \"dini danslar\" olarak da adlandırılır. Çoğu zaman halk sanatı, halk müziği, halk kostümü, art brut, halk etimolojisi, halk inançları ile ilişkilidir.[3]\n"
    },
    "Halk etimolojisi": {
        "first_paragraph": "Halk etimolojisi, çözümlenmesi zor yabancı gelen bilinmedik bir formdan, daha bilindik yerli bir forma zaman içinde dönüşen ve etimolojik açıdan yanlış ve yakıştırma olan kelime ya da deyim.[1][2][3][4][5][6]\n"
    },
    "Halk sanatı": {
        "first_paragraph": "Halk sanatı, folklor ve halk kültürü bağlamında yapılmış her türlü görsel sanatları kapsar.  Genellikle nesneler, yalnızca dekoratif olmaktan ziyade, pratik kullanıma da sahiptir.[1] El sanatları, halk destanı, halk dansı, halk çalgısı, halk müziği, halk oyunu, halk güreşi yaygın halk sanatı türleridir.\n"
    },
    "İmece": {
        "first_paragraph": "İmece, bir köy ya da köy topluluğu (bir grup toplum da yapabilir) içinde işlerin gönüllü ya da zorunlu olarak ve el birliği içinde yapılmasıdır. Köyün herhangi bir sorununun giderilmesi karar verilmişse, köydeki her ev işgücü açığını karşılamak zorundadır. Eğer para da toplanacaksa buna salma denir. Bir konu için para toplanması karar alınmışsa, her ev ölçüsü oranında maddi katkı yapmak zorundadır. İmece köy veya küçük kasabalarda yazılı olmayan hukuka dayalı, herkes tarafından kabul gören bir dayanışma örgütüdür. Bir belediyenin yapması gereken pek çok iş, köylerde belediye olmadığı için bu usulle yapılır.\n"
    },
    "Karaçuka": {
        "first_paragraph": "Karaçuka, bir fal. Bir kişinin mali durumu, işi olsun ya da olmasın, Karaçukha'nın faaliyetleriyle koordine edilmiştir. İnanışa göre, bir kişinin işi, Karaçukası uyanıksa iyi gider. Karaçuka'ya dikkat etmek için ona bir isim verilmelidir, bu sayede hatırlanabilir. Bu nedenle Azerbaycan'ın birçok bölgesinde Karaçuka için Yasin okunur ve yemek pişirilirken Karaçuka adına yemeğe tuz atılır. Tatlı, Karaçuka adına kapıya gelen fakir ailelere dağıtılır. İnanışlara göre Karaçuka'yı kurtarmayı reddetmek günahtır.[1]\n"
    },
    "Korona partisi": {
        "first_paragraph": "Korona partisi[1][2], koronavirüs partisi[3][4] veya karantina partisi[5], insanların koronavirüs salgını sürecinde parti yapmak amacıyla bir araya gelmesidir.[6]\n"
    },
    "Lur kıyafetleri": {
        "first_paragraph": "Lur halkının kültürel kıyafetleri (Lurca: Krası Lurî کراس لوری), doğal elementler ve coğrafi, kültürel ve dini etkiler çevreleyen bir arada yaşamanın uzun geçmişi ile birlikte geliştirilmiştir.[1][2]\n"
    },
    "Moreška": {
        "first_paragraph": "Moreška /moʊˈrɛʃkə/ Adriyatik'teki aynı adı taşıyan Hırvat adasındaki Korčula kasabasından geleneksel bir kılıç dansıdır.[1][2] Yüzlerce yıl öncesine dayanan Moreška dansı genç bir kadının kaderi üzerine bir savaşa giren iki dansçı grubunun hikayesini anlatan ayrıntılı bir prodüksiyondur. Başlangıçta özel günlerde nadiren gerçekleştirilen Moreška günümüzde ziyaret eden turistler için haftalık olarak yapılır. Savaşan dansçıların tarafları Orta Çağ'daki Reconquista'da İspanyol savaşlarını gerçekleştiren aslen Morolar ve Hıristiyanlardı. Bununla birlikte, 19. yüzyılın bir noktasında Korčula'da taraflar Hıristiyanlara karşı Hıristiyanlar veya Morolar'a karşı Hırvatlar veya basitçe \"Beyaz\" ve \"Siyah\" olarak değişti. Ancak sonuçta Morolor'a karşı olan taraf galip geliyor.[3]\n"
    },
    "Psikiyatrik ilaç": {
        "first_paragraph": "Psikiyatrik veya psikotrop ilaç, beynin ve sinir sisteminin kimyasal yapısı üzerinde bir etki yapmak için alınan psikoaktif bir ilaçtır. Bu nedenle, bu ilaçlar akıl hastalıklarını tedavi etmek için kullanılır. Bu ilaçlar tipik olarak sentetik kimyasal bileşiklerden yapılır. 20. yüzyılın ortalarından bu yana, bu tür ilaçlar çok çeşitli zihinsel bozukluklar için tedavilere öncülük ediyor ve uzun süreli hastaneye yatış ihtiyacını azaltıyor, bu nedenle zihinsel sağlık bakımının maliyetini düşürüyor.[1][2][3][4] Akıl hastalarının tekrar suç işlemesi veya yeniden hastaneye yatırılması pek çok ülkede yüksek orandadır ve nükslerin nedenleri araştırılmaktadır.[5][6][7][8]\n"
    },
    "Sağduyu": {
        "first_paragraph": "Sağduyu, insanın kişisel günlük yaşantısından edindiği görüş, duyuş, davranış ve düşünüş biçimlerininin tümü.[1]\n"
    },
    "Uygulamalı halkbilim": {
        "first_paragraph": "Uygulamalı halkbilim  halkbilimin bir dalı olarak gerçek toplumsal sorunların çözümü için geleneksel kültürel araçların kullanımı ve çalışması ile ilgilenir.Terim  1939'da halkbilimci Benjamin A. Botkin  tarafından bir konuşma sırasında Alan Lomax ile birlikte türetilmiştir.  Otuz yıl boyunca bu ikili bu alanın önemli çalışanları olmuştur. Uygulamalı halkbilim uygulamalı toplumsal bilimlere benzer. Sadece araştırma değil sorun çözmeye yönelik çalışmaları da vardır.\n"
    },
    "Uyku masalı": {
        "first_paragraph": "Uyku masalları, küçük yaştaki çocukları uykuya hazırlamak için yatmadan önce okunan masallara verilen genel isimdir. Dünyanın neredeyse tüm ülkelerinde ve tüm kültürlerde uyku masalları yaygındır.\n"
    },
    "Vışıvanka": {
        "first_paragraph": "Vışıvanka (Ukraynaca: вишива́нка, виши́ванка, Belarusça: вышыванка), Ukrayna'da[1][2][3] ve Belarus'da[4][5][6] ulusal kostümleride kullanılan işlemeli gömlek. Ukrayna vışıvankalarında ukrayna nakşı kullanılır.\n"
    },
    "Võru Folklor Festivali": {
        "first_paragraph": "Võru Folklor Festivali Folklorla ilgili etkinliklere odaklanan ve her yıl Estonya'nın Võru kentinde düzenlenen uluslararası bir festivaldir. Bu festival, Estonya'daki en eski ve en büyük yıllık halk festivalidir.[1]\n"
    },
    "Yorgan": {
        "first_paragraph": "Yorgan, genellikle yünden ya da pamuktan yapılan ve içerik itibarıyla, yorgan gibi bir gece örtüsü olan battaniyeden daha kabarık ve yalıtıcıdır. Bu nedenle kış aylarında daha fazla rağbet görür.\n"
    },
    "Yöresel mimari": {
        "first_paragraph": "Yöresel mimari, genellikle profesyonel mimarların gözetimi olmadan yerel malzemelerin ve bilginin kullanımı ile karakterize edilen mimaridir. Yöresel mimari, endüstriyel toplumlarda yaratılan binaların ve yerleşimlerin çoğunluğunu temsil etmektedir.[1] Çok çeşitli binaların, inşaat geleneklerini ve inşaat yöntemlerini içermektedir. Yerel bölgede inşa edilen binalar, konut evleri veya başka amaçlar için inşa edilmiş olsun, genellikle basit ve pratiktir.[2]\n"
    },
    "Caz": {
        "first_paragraph": "Caz, ilk kez ABD'nin güney eyaletlerinde, 1900'lerin başında gelişmeye başlamış bir Afro-Amerikan müzik türüdür. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında New Orleans, Louisiana'daki Afrikalı-Amerikalı topluluklarda ortaya çıktı. Caz müziği, mavi notalar, senkop, swing, çoklu ritim, atışma, ve doğaçlama tekniklerini kullanır; Afrikalı-Amerikalı ve Batı müziği tekniklerinin harmanlanmasıdır. Bu müziğin dünya ile tanışması ise 1917 yılında Dixieland Jazz Band'in ilk plaklarının piyasaya çıkmasıyla olmuştur. 1920 ile 1930'larda popülerliğinin artmasıyla başta ABD olmak üzere tüm dünya genelinde Caz Çağı yaşanmıştır. Caz yalnızca geçmişte değil, bugün dahi çok sevilen ve ünü gün geçtikçe artan müzik türlerinden biridir. 1920'lerin Caz Çağı'ndan bu yana, geleneksel müzik ve popüler müzikte önemli bir müzikal ifade biçimi olarak kabul edilmiştir.\n"
    },
    "Gagaku": {
        "first_paragraph": "Gagaku (Japonca: 雅楽; \"zarif müzik\"), tarihsel olarak imparatorluk saray müziği ve dansları için kullanılan bir Japon klasik müziği türüdür. Gagaku, Kyoto İmparatorluk Sarayı'nın saray müziği olarak geliştirildi ve yakın güncel formu, 10. yüzyıl civarında Heian döneminde ortaya çıktı.[1] Günümüzde, Tokyo İmparatorluk Sarayı'ndaki Törenler Kurulu tarafından yapılmaktadır.\n"
    },
    "Oyuncak balon": {
        "first_paragraph": "Oyuncak balon; \nçoğunlukla dekorasyon, reklam ve oyuncak gibi kullanılan küçük bir balondur. Oyuncak balonlar genellikle kauçuk veya alüminize plastikten yapılır ve hava veya helyum ile şişirilir.[1] Kullanılan gaz havadan daha az yoğun ise balon uçma kabiliyeti kazanır. Su balonu su ile doldurulur. Esas olarak binaların ve partilerin dekorasyonunda kullanılır. Çok çeşitli boyut ve şekillerde gelirler, ancak en yaygın olarak çapları 10 ila 30 santimetredir.[2] Çoğu balon elips şeklindedir.  Diğer yaygın şekiller, özellikle Sevgililer Günü'nde popüler olan kalp şekli, sarmal, bob, tavşan, kuş, at, çiçek ve uzun elipsoiddir.\n"
    },
    "Oyuncak bebek": {
        "first_paragraph": "Bebek, ufak çocuk (bebek) ya da herhangi bir yaştaki insan model alınarak kumaş, kil, tahta ya da plastikten yapılan çocuk oyuncağı. Vudu gibi kimi inançlarda büyü amaçlı olarak da kullanılır. Örneklerine bütün dünya halklarında rastlanır.\n"
    },
    "Yapboz": {
        "first_paragraph": "Yapboz, parçalardan oluşan resim veya fotoğrafın birleştirilmeye çalışıldığı bir tür oyuncaktır. Zorluklarına, parça sayılarına ve büyüklüklerine göre pek çok yapboz türü bulunur. Yapboz parçalarının genel bir şekli yoktur.\n"
    },
    "Fiesta Nacional de la Cerveza": {
        "first_paragraph": "Fiesta Nacional de la Cerveza (Ulusal Bira Festivali), Córdoba eyaletinin Villa General Belgrano kasabasında gerçekleşen, Alman bira festivali Oktoberfest'in Arjantin versiyonu. Üst üste iki hafta sonu gerçekleşen etkinliğe yüz binden fazla ziyaretçi katılır.[1]\n"
    },
    "Hanami": {
        "first_paragraph": "Hanami (Japonca: 花見; \"çiçek seyretme\"), geleneksel bir Japon çiçek seyretme festivalidir.[1] Japonya'da Mart ayı sonundan Mayıs'ın başına kadar[2] ve Okinawa Adası'nda Şubat ayının başlangıcında tüm sakuralar çiçek açmaktadır.[3]\n"
    },
    "Martisor": {
        "first_paragraph": "Martisor (Rumence telaffuzu ile : [martsişor]), 1 Mart'ta kutlanan ve baharın gelişinin kutlandığı eski bir Rumen geleneğidir. Eski takvime göre, yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilir. Sembolik olarak, hayatın ve onun devamlılığının sembolik olarak kadın ve onun doğurganlığı ile ilişkilendirilir. Bu gelenek Romanya, Moldova ve Rumenlerin ve Aromanların yaşadığı bölgelerde otantik olarak kutlanır. Tam olarak aynı olmasa da Bulgaristan'da (Martenitsa) ve benzerleri Arnavutluk'da, Yunanistan'da ve İtalya'da kutlanır.\n"
    },
    "Ceza olarak geminin altından geçirmek": {
        "first_paragraph": "Ceza olarak geminin altından geçirmek (Felemenkçe: Kielhalen, Almanca: Kielholen, İngilizce: Keelhauling, Danca: Kølhaling, Norveççe: Kjølhaling) çoğunlukla deniz korsanlarına uygulanan bir ceza türüdür.\n"
    },
    "Heyamola": {
        "first_paragraph": "Heyamola, özellikle modern çağ öncesinde denizcilerin sefer sırasında eğlence ve moral için söyledikleri şarkılara verilen addır.[1]\n"
    },
    "Jolly Roger": {
        "first_paragraph": "Jolly Roger, 18. yüzyılın başında saldırmaya hazırlanan korsan gemisinin sallandırdığı bayrağı tanımlamak için kullanılan geleneksel bir İngiliz adıdır.\n"
    },
    "Kara Leke (Define Adası)": {
        "first_paragraph": "Kara Leke,ya da Kara Benek (İngilizce Black Spot) 17.ve 18.yüzyıl Korsan kültüründe, korsanlara suçluluk veya yargı kararını resmi olarak duyurmak için verilen bir sembol.Bir kağıt parçası üzerine kömürle siyah bir daire çizip arkasına kararı ya da mesajın yazılmasıyla oluşturulan sembol Robert Louis Stevenson'ın Define Adası romanında ilk kez tanımlanmıştır.Bu geleneğin kökeninde Karayiplerde korsanların suçlanan birisine suçlu kararını vermek için bir Maça Ası vermesi yatmaktadır.\n"
    },
    "Namur ayaklı mızrak dövüşü": {
        "first_paragraph": "Uzunbacaklı mızrak dövüşü, Belçika'nın Namur şehrine ait 600 yıllık, kostümlü insanların ayaklıklar üzerinde mızrak dövüşü yaptığı bir gelenektir.[1]\n"
    },
    "Şenlik ateşi": {
        "first_paragraph": "Şenlik ateşi, büyük ve kontrollü bir açık hava ateşidir. Eğlence, ritüel ve propaganda amacıyla yapilabilir.[1] Faydacı amaçlar için, aydınlatma ve ısıtma, pişirme, vahşi hayvanları korkutma, teknolojik işlemler (kömür üretimi, seramiklerin pişirilmesi vb.), çöplerin yok edilmesi, ayrıca sinyalizasyon ve yönlendirme için de kullanılır.[2]\n"
    },
    "Karşılaştırmalı mitoloji": {
        "first_paragraph": "Karşılaştırmalı mitoloji, dünyadaki mitolojik motif, karakter, anlatı ve kurguları birbirleriyle karşılaştırarak inceleyen disiplindir. Temel olarak difüzyoncu ve evrimci olarak iki anlayışa ayrılır.[1] Difüzyoncu anlayış, mitler ve anlatıların bir kaynaktan diğerine geçerek yayıldığını söyler ve benzerliklerin bundan ileri geldiğini iddia ederken, evrimci anlayış insanoğlunun kolektif bilincinin, bilinçaltının yahut birtakım bilişsel özelliklerinin etkisiyle, benzer anlatıların birbirinden bağımsız olarak farklı yerlerde ortaya çıkabileceğini söyler.[2]\n"
    },
    "Mitoloji": {
        "first_paragraph": "Mitoloji, mit veya söylen bilimi belirli bir din veya kültürdeki insanlık ile evrenin yaratılış ve doğasını, geleneklere özgü inanç ve uygulamaların sebebini açıklamaya yönelik söylencelerin tümü.[1] Mit (söylen)[2] sözcüğü gerçekte doğru olmayan bir hikâye veya anlatı için tercih edilir ve çoğunlukla bir yanlışlık, doğru olmayan unsur vurgusu barındırır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Aborigenler": {
        "first_paragraph": "Roma efsanelerinde Orta İtalya'nın en eski sakinleridir. Aborigenler, kendilerini ağaçların çocuğu sayarlardı. Yasasız, kentsiz, orada burada gezerek yaşarlar ve yabani meyvelerle beslenirlerdi. İsimlerinin \"ilk halk\" anlamına geldiği düşünülmüştür. Aineias, Troialıların başında Latium'a geldiği zaman, bu halka Latinus krallık ediyordu. Aborigenler, Troialılarla birleşerek, kral Latinus'un onuruna \"Latin\" adını alan halkı oluşturdular.[1][2]\n"
    },
    "Chilote mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Chilote mitolojisi veya Chilota mitolojisi, Şili'nin güneyindeki Chiloé Takımadaları'nda yaşayan insanların mitleri, efsaneleri ve inançlarından oluşur. Bu mitoloji, Chilotes'un yaşamında denizin önemini yansıtır.\n"
    },
    "Efik mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Efik mitolojisinde Abasi, Yüce Yaratıcı (Tanrı) olarak kabul edilir. Eşi Atai arabulucu olarak bilinir. Atai mısır çocukları olarak bilinen iki insan (bir erkek bir kadın) yarattı, Abasi Akşam yemeği zilini her çaldığında çocukların Abasi ile cennete dönmeleri gerekiyordu. Bu kurallar, Efik halkının bilgelik ve güç olarak Abasi'yi geçmemesi için oluşturulmuştur. Sonunda çocuklar itaatsizlik etti ve Abasi ikisini de öldürdü. Abasi ve Atai tiksindi ve insanlara kaos ve ölüm olmak üzere iki armağan verdiler.[1]\n"
    },
    "Eki": {
        "first_paragraph": "Eki (ayrıca Ekhi, Eguzki, Iuski, Iguzki, Iduzki veya Eguzku) Bask dilinde Güneş'in isimleridir. Bask mitolojisinde Eki veya Eguzki, Toprak Ana'nın her gün yanına döndüğü kızı/oğlu olarak görülür.\n"
    },
    "Fiji mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Fiji mitolojisi, Fiji adasının yerli halkı tarafından uygulanan bir dizi inançtır. En önemli tanrılar Degei ve yüce bir yılan tanrı olan Fiji'dir. O (Fiji) dünyanın yaratıcısıdır. Yeni ölen ruhları iki mağaradan birinden geçtikten sonra yargıçlar: Cibaciba veya Drakulu tarafından sorgulanırdı.[1] Daha sonra yargıçlar birkaçını cennet Burotu'ya gönderdi. Diğerlerinin çoğu, uygun bir şekilde ödüllendirilmek veya cezalandırılmak için sonunda dibe (Murimuria) batacakları bir göle atılırdı.[2]\n"
    },
    "Fornax (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Fornax Antik Roma dininde, fırınların tanrıçası olarak nitelendirilen tanrıça. Adına düzenlenen Fornacalia festivali 17 Şubat'ta kutlanır. Festivalde tanrıça adına kekler yapılıp sunulur.[1]\n"
    },
    "Guarani mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Guarani halkı Güney Amerika'nın güney-orta kesiminde, özellikle Paraguay'da ve Arjantin, Brezilya ve Bolivya'nın çevre bölgelerinde yaşar.\n"
    },
    "İfigenia": {
        "first_paragraph": "İfigenia veya İphigenia, Miken Kralı Agamemnon ile Clytemnestra'nın kızıdır. Kardeşleri ise Elektra, Orestes ve Khrysothemis'tir.\n"
    },
    "İspanyol mitolojisi": {
        "first_paragraph": "İspanyol mitolojisi, İspanyol kültürlerindeki kutsal mitlere atıfta bulunur. Galiçya mitolojisi, Avusturya mitolojisi, Cantabrian mitolojisi, Katalan mitolojisi, Lusitan mitolojisi ve Bask mitolojisini içerir . Keltlerin, Keltiberlerin, İberyalıların, Miletlerin, Kartacalıların, Süevilerin, Vizigotların, İspanyolların ve Roma (ve Yunan) mitolojisinin mitlerini ve dinlerini de içerir.\n"
    },
    "Joseph Campbell": {
        "first_paragraph": "Joseph John Campbell (26 Mart 1904 – 30 Ekim 1987) Amerikalı bir mitolojist, yazar ve okutmandır. Karşılaştırmalı mitoloji ve karşılaştırmalı din alanlarında tanınmıştır. Çalışmaları geniş ve insan deneyimlerini birçok açıdan kapsar niteliktedir. Felsefesi genellikle şu deyişle özetlenir: \"Mutluluğunun peşinden git.\"[1]\n"
    },
    "Kadüse": {
        "first_paragraph": "Kadüse (☤; Latince: cādūceum veya cādūceus, Yunanca: κηρύκειον kērū́keion \"habercinin asası veya asa\"), Yunan mitolojisinde Hermes ve dolayısıyla Greko-Mısır Mitolojisinde'da Hermes Trismegistus tarafından taşınan asadır. Aynı asa genel olarak haberciler tarafından örneğin Hera'nın habercisi İris tarafından da taşınırdı. İki yılanın dolandığı, bazen kanatları bulunan kısa bir asadır. Roma ikonografisinde, genellikle tanrıların habercisi Merkür'ün sol elinde taşınırken tasvir edilmiştir.\n"
    },
    "Kültürel kahraman": {
        "first_paragraph": "Kültürel kahraman, belirli bir gruba (kültürel, etnik, dini, vb.) özgü, bir buluş veya keşifle dünyayı değiştiren mitolojik kahramandır.[1]\n"
    },
    "Mikronezya mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Mikronezya mitolojisi Mikronezya halkının geleneksel inanç sistemlerini kapsar. Her ada bölgesinin kendi mitolojik varlıkları olduğu için Mikronezya adalarında tek bir inanç sistemi yoktur.\n"
    },
    "Skidbladnir": {
        "first_paragraph": "Skíðblaðnir (Eski Nors Dili: İnce tahta parçaların birleştirilmesinden oluşturulmuş nesne [1]), İngilizceleştirilmiş hali Skidbladnir veya Skithblathnir. 13. yüzyılda Snorri Sturluson tarafından yazılan Nazım ve Nesir Edda ile Heimskringla adlı kaynaklarda anlatılmaktadır. Üç kaynakta da bu geminin tüm gemilerin en iyisi olduğu söylenir. Nazım ve Nesir Edda'da bu geminin tanrı Freyr'e ait olduğundan bahsedilir. Skíðblaðnir bir kumaş parçası gibi katlanabilir ve küçültülerek birinin cebine sığdırılabilir.\n"
    },
    "Tahiti mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Tahiti mitolojisi, Tahiti, Bora Bora, Raiatea, Huahine, Moorea ve diğer adalardan oluşan Society Adaları'nda eskiden yaşamış insanların efsanelerini, tarihi hikâyelerini ve sözlerini içerir. Genellikle daha genel bir mitoloji olan Polinezya mitolojisinin bir çeşidi olarak kabul edilir ve birkaç yüzyıl boyunca kendi benzersiz karakterini geliştirdiği düşünülür. Din, 19. yüzyılda resmen bastırıldı ve nihayetinde yerliler tarafından Hıristiyanlık lehine terk edildi.\n"
    },
    "Talamanca mitolojisi": {
        "first_paragraph": "\nTalamancan mitoloji Kosta Rika'nın yerlı halklarından oluşan iki grup olan Bribri ve Cabecar insanlarının mitolojisidir. Bu insanlar iki farklı gruptur ama birbiriyle yakından ilişkili dil konuşurlar ve kültürel açıdan tek bir topluluk oluştururlar. Bazı istisnalar dışında, aynı dini inançları, aynı hikâyeleri, aynı ritüel şarkıları vb. Paylaşırlar.\n"
    },
    "Tarhunna": {
        "first_paragraph": "Tarḫunna veya Tarḫuna/Tarhunda,  Hatti hava tanrısı. Ayrıca \"Cennetin Hava Tanrısı\" veya \"Hatti Ülkesinin Efendisi\" olarak da anılırdı. MÖ 1400-612 dönemine ait Hitit ve Asur kaynaklarında adı geçer.[1] Son­raki dönemlerde ise, Kilikya bölgesindeki kişi adlarında onun adına rastlanır. Mitolojik anlatılarda da adı sıkça geçmektedir. simgesi, üç çatallı yıldırım, kutsal hay­vanı ise boğadır.  Bu tanrı, sanat yapıtlarında ya boğa ile simgelenmiş ya da boğaya binmiş olarak gösterilmiştir. Bu tanrının Hititlerdeki adı Teşrup, Greklerdeki adı ise Zeus'tur. Farklı adlarla anılsalar da, bu tanrıların temsil ettikleri olaylar aynıdır.\n"
    },
    "Taşa çevirme": {
        "first_paragraph": "İnsanların taşa dönüştürülmesini tanımlayan taşa çevirme, folklor, mitoloji ve modern edebiyatın bazı eserlerindeki ortak temadır. Taşa çevirmenin en çok bilinen örnekleri, Medusa, Basilisk, Svartalfar ve horoz başlı kanatlı yılanla ilişkilidir.\n"
    },
    "Muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Muhafazakârlık veya tutuculuk, geleneksel toplumsal etmenlerin korunmasını destekleyen politik ve toplumsal felsefedir. Daha belirgin bir anlamda ilgili toplumun içinde bulunduğu çağın gereklerini göz ardı etmeksizin, geçmişten gelen tarihsel, kültürel ve uygar birikimlerini kaybetmeden, kısaca öz dinamiklerinin değişmesine karşı direnç gösteren, toplumsal-kültürel değerlerin korunmasını savunan politik bir görüştür.\n"
    },
    "Aşırı muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Aşırı muhafazakârlık veya ultra-muhafazakârlık, siyasette veya dini uygulamalarda aşırı muhafazakâr görüşleri ifade eder.[1]\n"
    },
    "Bonapartizm": {
        "first_paragraph": "Bonapartizm, dar anlamıyla 19. yüzyılda Bonapart Hanedanının iktidarını koruması için izlenen politikaya verilen isimdir. Geniş anlamıyla ise Bonapartizm, güçlü ve merkezî bir devleti savunan asker ve bürokratların izlediği politikaları ifade eder. Bu bağlamda daha çok Marx ile gündeme gelmiştir.[1] Bonapartizmde sivil ve asker bürokratlar devlet yönetiminde bir sınıfın tamamen kaim olmasına mani olur. Bonapartizm, iktidarı emekçilerin alamadığı ama burjuvazinin de alacak kadar palazlanamadığı için siyasal gücünü bürokrasiye devrettiği rejimin adıdır. Marx ve Engels'in 19. yüzyıl ortalarında Fransa'daki rejim hakkındaki tanımlarıdır. Asker, sivil bürokrasi ve küçük burjuva aydınlar ittifakı, burjuvazi adına ama burjuvaziye iktidarı tam olarak teslim etmeden erki elinde tutar.[1]\n"
    },
    "Gelenekçi muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Gelenekçi muhafazakârlık ya da klasik muhafazakârlık, toplumun sağduyulu bir şekilde uyması gereken belli doğal yasalarla tezahür ettirilmiş, aşkın ahlaki bir düzenin ilkelerine duyulan ihtiyacı vurgulayan politik bir felsefe veya ideolojidir. Farklı alt türleri \"yeni muhafazakârlık\" olarak da adlandırılmaktadır.\n"
    },
    "İrtica": {
        "first_paragraph": "İrtica, eskiye geri dönüş, gericilik, geri kafalılık veya reaksiyonizm[1] önceki koşullara dönüşü isteyen, aşırı tutucu ve ilerlemelere karşıt olan, herhangi bir toplumsal ya da siyasi hareket ya da ideoloji ve buna bağlı eylemler. Siyaset bilimi alanında, gericilik olarak da bilinen reaksiyonizm, genellikle geçmişin günümüzde bulunmayan olumlu niteliklere sahip olduğu inancıyla, önceki bir toplum durumuna geri dönülmesini savunan siyasi görüşlere sahip kişileri tanımlar. \"Gerici\" terimi tipik olarak sol-sağ siyasi spektrum bağlamında kullanılır ve geçmişteki bir statükoyu eski haline getirmeyi amaçlayan politikaları ve bakış açılarını tanımlar.[2]\n"
    },
    "Kük Büre": {
        "first_paragraph": "Kük Büre (Başkurtça: күк бүре / Kük Büre, Türkçe: Gökbörü), Başkurt gençlik organizasyonu. Kük Büre sözünün Başkurt Türkçesinden çevrimi «bozkurt» anlamına gelir. Rusya Federasyonuna bağlı Başkurdistan'da resmi bir organizasyon olarak söylemde olmasa da organizasyon üyeleri Başkurt ulusunun kendi geleceğini tayin etme hakkına sahip olduğunu vurgulamaktadır.\n"
    },
    "Kültürel muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Kültürel muhafazakârlık, bir ulus devletin veya devlet sınırlarıyla tanımlanamayan bir kültürün kültürel miraslarını korumak olarak tanımlanır.[1] Kültürel muhafazakarlık kimi zaman Québec'teki gibi dilin korunmasıyken kimi zaman Amerika yerlilerindeki gibi ırksal kültürün korunmasıdır.\n"
    },
    "Liberal muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Liberal muhafazakârlık, özel mülkiyet, serbest ekonomi girişimciliği ile halkın geleneksel, kültürel ve ahlaki değerlerini yönetime dahil eden;[1] anayasal ve temsili hükûmeti[2] savunan muhafazakâr bir siyasi ideolojidir.\n"
    },
    "Muhafazakâr liberalizm": {
        "first_paragraph": "Muhafazakâr liberalizm, muhafazakâr duruşun liberal değerler ve politikalarla birleştirildiği, liberal ideolojiyi temsil eden harekettir.[1][2][3]\n"
    },
    "Liberteryen muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Liberteryen muhafazakârlık, sağ liberteryen politika ve muhafazakâr değerlerin birleşiminden oluşan muhafazakâr bir politik felsefe ve ideolojidir. Liberteryen muhafazakârlar için sosyal ve kültürel muhafazakârlığa ulaşılmasındaki birinci değer negatif özgürlüktür. Onlar, sosyal liberalizmin bir formunu benimsemiş Amerikan liberallerinin toplum mühendisliğini reddetmektedir.[1]\n"
    },
    "Mali muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Mâlî muhafazakârlık, kapitalizm, bireycilik, sınırlı devlet ve laissez-faire ekonomisinde ideolojik bir temele sahip maliye politikası ve malî sorumlulukla ilgili politik ve ekonomik bir felsefedir.[1][2] Mali muhafazakârlar vergi indirimlerini, hükûmet harcamalarının azaltılmasını, serbest piyasaları, kuralsızlaştırmayı, özelleştirmeyi, serbest ticareti ve asgarî hükûmet borcunu savunuyorlar.[3] Malî muhafazakârlık, klasik liberalizm ile aynı felsefî bakış açısını takip eder.\n"
    },
    "Millî muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Millî muhafazakârlık, millî kimlik ve kültürel kimliğin korunmasına odaklanan muhafazakârlığın milliyetçi bir çeşididir. Millî muhafazakârlar genellikle milliyetçiliği geleneksel kültürel değerleri, aile değerlerini ve göçmen karşıtlığı destekleyen muhafazakâr duruşlarla birleştirir. Millî muhafazakârlık, ulusal veya ulusçu muhafazakârlık olarak da isimlendirilir.[1][2][3]\n"
    },
    "Muhafazakâr korporatizm": {
        "first_paragraph": "Muhafazakâr korporatizm, liberalizme ve Marksizme bir yanıt olarak ortaya çıkmıştır. Liberalizmin kültürel çoğulculuğunu, Marksizmin politik radikalizmini ve diyalektik materyalizmini ve her ikisinin de laik tutumlarını reddeder. Muhafazakâr korporatizmin ekonomik sistemleri, statüye dayalı refah devletini, belirgin fakat aşırı olmayan gelir farklarını, ılımlı sosyal hiyerarşileri, ılımlı sosyal hakları ve bazı sosyal dışlanmaları içerdiği belirlenmiştir.[1] Muhafazakâr korporatizm aynı zamanda faşist korporatizmden farklı olarak korporatist bir siyasi kültürdür, çünkü diktatörlük tarafından güç kullanılarak düzen sağlamaz, zaten var olan ve devam eden bir kültürdür. Muhafazakâr korporatist kültür, üyelerinin paylaştığı varolan değerlere dayanır ve bu nedenle büyük bir polis gücüne ihtiyaç duymaz. Muhafazakâr korporatist kültürün teorik meşruiyet kaynağı gelenek ve doğuştaki hiyerarşidir. Üyeleri rasyonel varlıklar olabilir ancak kültür kendisini açıklamak için neden sunmaz, faşist korporatist kültürün yaptığı gibi; bunun yerine her zaman böyle yapıldığına başvurur. Onlar, geleneklerin toplumun meşru temelini oluşturduğunu düşünürler.[2]\n"
    },
    "Nail Nabiullin": {
        "first_paragraph": "Nail Nabiullin veya kısaca Nail Nabiula (Tatarca: Наил Нәбиуллин )- Tatar milli hareketi aktivisti, Türkçü-Turancı, \"Azatlık\" Tatar Gençleri Birliği ([1] 10 Mayıs 2020[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) başkanı (2010 yılından beri), yazar[1] Tatar Türkçesinin devlet dili statüsüne gelmesi için mücadele vermektedir. Tataristan bayrağına büyük saygı duyan Nail Nabiula, Kazan'da ve Tataristan'ın diğer bölgelerinde her yıl Tatar dili, bayrağı ve devletini Hatırlama Günü düzenlemektedir.\n"
    },
    "Optimates": {
        "first_paragraph": "Optimates (tekil optimas, En iyi adamlar, İtalyanca: ottimati; ayrıca Rahipler ya da İyi erkekler olarak da bilinirler) Roma Cumhuriyetinin son dönemlerinde ortaya çıkmış olan aristokratik klik. Taraftarları, Halk meclislerinin ve Plebler Tribünlüğünün gücünü sınırlayarak, aristokratlar için tahsis edilmiş olan Senatonun yetkilerini genişletmeyi amaçlamışlardır. Özellikle, tribünler, halk meclisleri ve askerleri tarafından desteklenen kudretli generallerin yıldızlarının parlamaya başlaması ile Senato ve aristokrasinin el değiştirebileceği endişesi taşımışlardır. Muhalifleri populares olarak adlandırılmışlardır.\n"
    },
    "Radikal merkezcilik": {
        "first_paragraph": "Radikal merkezcilik, radikal merkez veya radikal merkez ve radikal orta, 20. yüzyılın sonlarında, sosyal sorunlara gerçek çözümlerin gerçekçilik ve pragmatizm gerektirdiği inancında temelde reform yapma istekleri ile politik felsefe aralıkları için ortaya çıkan terimlerdir.“İllüzyonsuz idealizm” olarak tanımlanmıştır.  Radikal merkezcilerin çoğu, ideolojinin hem \"sol\" hem de \"sağ\" aralıklarından iyi fikirler olarak gördüklerini kabul ederler ve başka nerede bulunurlarsa bulunsunlar, genellikle benzersiz şekillerde bir araya getirirler.  Bazıları bunu, daha önce kutuplaşmış gruplar arasında yeni fikirlerin uygulanabilir konsensüs formlarına dönüşmesine izin veren diyaloğu başlatmak veya katalizlemek için bir dizi strateji, prosedür veya süreç olarak nitelendirir.[1]\n"
    },
    "Sivil muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Sivil muhafazakârlık, politika açısından sadece bireyleri ve devleti düşünmek yerine, devlet ile bireyler arasındaki kurumları bir politika konusu olarak ele almayı öneren bir fikirdir. David Willetts, \"Civic Conservatism\" (1994) adlı çalışmasıyla \"sivil muhafazakârlık\" fikrine öncülük etmiştir. Bu ilke, Muhafazakâr Parti'nin yerelci ajandasına ve gönüllü kuruluşlara vurgu yapmasına yönelik artan desteğin ardındaki düşüncelerden biridir. The Spectator dergisiyle yaptığı bir röportajda, \"Cameronizm'in fikir babası\" olarak anılmıştır.[1]\n"
    },
    "Siyahi muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Siyahi muhafazakârlık, dünya genelinde genellikle muhafazakâr ideolojiyle uyumlu olan Afrika kökenli topluluklara dayanan bir siyasi ve sosyal felsefedir. Siyahi muhafazakârlar, siyah kilise bağlamında gelenekçilik, vatanseverlik, kendi kendine yeterlilik ve güçlü kültürel ve sosyal muhafazakârlığı vurgular.[1] ABD'de genellikle, ancak sadece, Cumhuriyetçi Parti ile ilişkilendirilir.[2]\n"
    },
    "Sosyal muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Sosyal muhafazakârlık, sosyal çoğulculuk yerine geleneksel güç yapılarına vurgu yapan bir politik felsefe ve muhafazakârlık çeşididir.[1] Kuzey Amerika'daki sosyal muhafazakârlık, 1800'lerin başında, William Wilberforce ve Abraham Lincoln tarafından ifade edildiği gibi, köleliğin, Hristiyanlık ve anayasa karşıtı yönlerine bir tepki olarak yükseldi. Ayrıca alt sınıf Protestan Amerikalıların ekonomik güvensizliği, McCarthycilik ve sosyal kurumlara yönelik diğer zorluklarla da uğraştılar. Sosyal muhafazakârlar genellikle sosyal konuların örgütlenmesini ve siyasallaştırılmasını desteklediler.[1][2][3]\n"
    },
    "The Wall Street Journal": {
        "first_paragraph": "The Wall Street Journal, Amerika Birleşik Devletleri merkezli uluslararası yayınlanan günlük finans ve haber gazetesi.\n"
    },
    "Yeni muhafazakârlık": {
        "first_paragraph": "Yeni muhafazakârlık (neo-muhafazakârlık  veya neocon) 1960'lı yıllarda Amerika Birleşik Devletleri'nde doğmuş bir siyasal akımdır.[1]\n"
    },
    "Yeni sağ": {
        "first_paragraph": "Yeni Sağ, farklı ülkelerdeki çeşitli sağcı siyasi gruplar veya politikalar için kullanılan bir terimdir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Doğu Avrupa partilerinin ortaya çıkışını anlatmak için de kullanılmıştır.[1]\n"
    },
    "2016 Berlin saldırısı": {
        "first_paragraph": "2016 Berlin saldırısı, 19 Aralık 2016'da Almanya'nın başkenti Berlin'de bir tırın Noel pazarına girmesi sonucu gerçekleştirilen saldırı.\n"
    },
    "Noel kazağı": {
        "first_paragraph": "Noel kazağı Noel stilli kazak türüdür. Genellikle Noel ve tatil sezonu mevsiminde giyilir.  Genellikle örülürler. Daha geleneksel bir türü ise boğazlı yaka'dır.[1]\n"
    },
    "Noel kurabiyesi": {
        "first_paragraph": "Noel kurabiyesi, Noel zamanı özel olarak yapılan kurabiyelere ve bisküvilere verilen isimdir. Geleneksel olarak şekerlidirler, ancak aile geleneklerine veya bireysel tercihlere göre farklı tatlarda da yapılabilirler.\n"
    },
    "Noel piramidi": {
        "first_paragraph": "Noel piramidi (Almanca: Weihnachtspyramide), kökleri Almanya'nın Ore Dağları bölgesinin folklor ve geleneklerine dayanan ancak uluslararası alanda popüler hâle gelen Noel süslemeleridir. Mumluklarla süslenmiş piramit şeklinde bir dış çerçeve ve yanan mumlardan gelen sıcak hava ile döndürülen, tepesinde bir çark bulunan merkezî bir atlıkarınca içerirler. Atlıkarınca, İsa'nın doğuş sahneleri, melekler ve bilge adamlar gibi diğer Noel figürlerinin yanı sıra madencilik ve orman sahneleri gibi dünyevi motiflerle süslenmiştir.\n"
    },
    "Rockefeller Center Noel Ağacı": {
        "first_paragraph": "Rockefeller Center Noel Ağacı, her yıl Midtown Manhattan'daki Rockefeller Center'da kurulan büyük bir Noel ağacı. Kasım ortasında dikilen ağaç, kasım sonu veya aralık başı törenle ışıklandırılır. 1997'den beri ışıklandırma töreni NBC'nin Christmas in Rockefeller Center programıyla televizyonlardan canlı yayımlanmaktadır. New York belediye başkanı ve özel konuklar ağacın ışıklarını birlikte yakarlar.[1] Ağaç her yıl 125 milyon kişi tarafından ziyaret edilmektedir.[2]\n"
    },
    "Santa Claus": {
        "first_paragraph": "Santa Claus, Aziz Nicholas, Aziz Nick, Kris Kringle veya sadece Noel Baba olarak da bilinen, Noel arifesinde çocuklara \"yaramaz ya da uslu\" olmalarına bağlı olarak oyuncak ve şeker veya kömürden hediyeler getirdiği söylenen veya uslu değillerse hiç hediye getirmediği söylenen efsanevi bir karakterdir.[1][2][3] Genellikle Kuzey Kutbu'nda olduğu söylenen atölyesinde oyuncak yapan Noel elfleri ve kızağını havada çeken uçan ren geyiklerinin yardımıyla bu işi yaptığı söylenir.\n"
    },
    "Awilda": {
        "first_paragraph": "Awilda veya Alwilda, bir kadın korsandır . Awilda'nın hikayesi bazı tarihçiler tarafından şüpheyle karşılanır ve bir efsane olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Bestiarum vocabulum": {
        "first_paragraph": "Bestiarum vocabulum, ya da Canavarlar Kitabı çıkışı İlk Çağ'a dayanan ama Orta Çağ'dan itibaren popüler olmuş, içinde çeşitli hayvanların, bitkilerin ve hatta taiların betimlenip tanımlandığı eserlerdir. Her bir \"canavar\"ın betimlemesi ve doğal yaşamının yanı sıra genellikle ahlâkî dersler de verilir. Bu dünyanın Tanrı'nın Sözü olduğu ve her yaşayan varlığın özel bir amacı olduğu inanışının bir yansımasıdır. Örneğin yavrularını kendi kanıyla besleyip yaşatmak için göğsünü yaraladığına inanılan pelikan İsa'nın yaşayan bir simgesidir. Bu kitaplar bu nedenle de Batı uygarlığında Hristiyan sanatı ve edebiyatında hayvanların sembolik anlatımı için de referans kaynaklarıdır.\n"
    },
    "Cuhâ": {
        "first_paragraph": "Cuhâ (ö. II / VIII. yüzyılın ikinci yarısı), saflığı ile tanınan efsanevi Arap fıkra kahramanı. \"Cuhâ\" kelimesinin özel isim veya lakap olduğu yönünde farklı görüşler vardır. Bazı rivayetlere göre de Cuhâ'nın ismi Nüh veya Abdullah'dır. Ailesi, yaşamı ve ölüm tarihi hakkında pek fazla bilgi bulunmamaktadır. Anlatılanlara ve bazı kaynaklara göre Kufe'de yaşamış ve 100 yıldan fazla bir yaşam sürmüştür. Abbâsîler'in kuruluş sürecinde katkıları olan Ebû Müslim Horasânî ile Kufe'de iletişim kurduğu sanılmaktadır. Ebu'l-Atahiye'nin divanında adı geçmektedir.[1]\n"
    },
    "Rodrigo Díaz de Vivar": {
        "first_paragraph": "Rodrigo Díaz de Vivar (1043, Vivar, Burgos yakınları – 10 Temmuz 1099, Valensiya) El Cid Campeador olarak bilinen Kastilyalı asil, askerî komutan, başarılı diplomat. Sürgün edildikten sonra Valensiya şehrini fethetmiş ve yönetmiştir. Kastilya sarayında eğitilmiş, VI. Alfonso'nun en önemli komutanı olmuş ve Müslüman Araplara (Endülüs) karşı savaşmıştır. Lakabı olan “El Cid” İspanyolcadaki tarif edatı “El” ve Arapçadaki seyid (سيد) kelimelerinden gelir. “El Cid” bu şekilde hükümdâr olarak çevrilebilir. “Campeador” ise Latince bir kelimedir ve savaş sanatının ustası, silâhşör anlamına gelir.\n"
    },
    "Eteriani": {
        "first_paragraph": "Eteriani (Gürcüce: ეთერიანი, \"Eteri'nin hikayesi\") aşk temalı bir Gürcü halk destanıdır. Günümüze muhtemelen 10. veya 11. yüzyıldan kalma 70 adet şiir ve sözlü nesirler sayesinde ulaşmıştır. Hikâyenin farklı versiyonları Megrelce, Lazca ve Svanca gibi kardeş dillerde de görülmektedir.\n"
    },
    "Hereward": {
        "first_paragraph": "Uyanık Hereward (Geleneksel telaffuz /ˈhɛ.rɛ.ward/,[1] modern telaffuz /ˈhɛ.rɪ.wəd/[2]) (y. 1035 - y. 1072) (aynı zamanda Kanunsuz Hereward veya Sürgün Hereward olarak da bilinir) bir Anglo-Sakson soylusu ve İngiltere'nin Normanlar tarafından fethine karşı yerel direnişin lideriydi. Norman hükümdarlara karşı isyanı yönetirken üssü Doğu İngiltere'deki Ely Adası idi. Efsaneye göre, günümüzde Cambridgeshire, Lincolnshire ve Norfolk'un modern kontluklarının bazı kısımlarını kapsayan Fens'te dolaştı ve Fatih William'a karşı ünlü bir muhalefete yol açtı.\n"
    },
    "Ioanna": {
        "first_paragraph": "Papa Ioanna, Orta Çağ boyunca birkaç yıl için hüküm sürdüğü iddia edilen efsanevi bir kadın papadır. Hikâye ilk 13. yüzyıl kroniklerinde ortaya çıktı[1] ve daha sonra tüm Avrupa'da yayıldı. Çoğu akademisyen yüzyıllardır inanılan bu hikâyenin hayali olduğunu, Roma anıtlarının tarihselleştirilmesi ya da anti-papa hicivlerinden kaynaklandığını düşünmektedir.[2][3][4]\n"
    },
    "Jiyrenşe Şeşen": {
        "first_paragraph": "Jiyrenşe Şeşen (Kazakça: Жиренше шешен), Kazak folklorunda güldürü karakteri. Anlatılar genellikle hazırcevaplılık ve karşısındakini söz cambazlığı ile susturma üzerinedir.\n"
    },
    "Lady Godiva": {
        "first_paragraph": "Mercia Kontesi Lady Godiva, (ö. 1066 ilâ 1086) İngiliz soylusu, Mercia Kontu Leofric'in eşi.\n"
    },
    "Leylâ ile Mecnun": {
        "first_paragraph": "Leylâ ile Mecnun, Arap efsanesine dayanan klasik bir aşk hikâyesidir.\n"
    },
    "Narda Köprüsü": {
        "first_paragraph": "Narda Köprüsü (Yunanca: Γεφύρι της Άρτας, romanize: Yefiri tis Artas), Yunanistan'ın Narda kentinde Arahtos Nehri üzerinde bulunan bir taş köprüdür. Köprü, yüzyıllar boyunca, Roma ya da belki daha eski temellerden başlayarak birçok kez yeniden inşa edilmiş olup mevcut köprü muhtemelen 17. yüzyıldan kalma bir Osmanlı yapısıdır.\n"
    },
    "Roland": {
        "first_paragraph": "Roland (Fransızca telaffuzu: [ʁɔ.lɑ̃]; Eski Frankça: *Hrōþiland; Orta Çağ Latincesi: Hruodlandus ya da Rotholandus; İtalyanca: Orlando ya da Rolando; ö. 15 Ağustos 778), Şarlman hizmetindeki bir Frank askeri lideri ve Matière de France olarak bilinen edebî romanslarda dikkate değer figürlerden biri olan tarihî bir kişidir. Tarihî  Roland, Breton Sınırı'nın askeri valisiydi ve Frank Krallığı'nın sınırlarını Bretonlara karşı korumakla görevliydi. Roland'ın adı tarihte yalnızca Einhard'ın Vita Karoli Magni adlı eserinde geçer. Esere göre Roland, Roncevaux Geçidi Muharebesi'nde İber Yarımadası'ndaki Basklar tarafından intikam amacıyla öldürülen Frank artçı birlikleri arasındaydı.\n"
    },
    "Tristan ve İsolde": {
        "first_paragraph": "Tristan ve İsolde 12. yüzyıldan beri birçok varyasyonla yeniden anlatılan bir romantizm hikâyesidir. Hikâye, Kernevek şövalyesi Tristan (Tristram, vb.) ve İrlandalı prenses Iseult (Isolde, Yseult, vb.) arasındaki yasak aşkları hakkında bir trajedidir. Anlatı, Lancelot ve Guinevere'nin Kral Arthur romantizminden önce gelir. Batı sanatı ve edebiyatı üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Hikâyenin ayrıntıları bir yazardan diğerine farklılık gösterse de genel konu yapısı hemen hemen aynıdır.\n"
    },
    "Ursula (azize)": {
        "first_paragraph": "Azize Ursula (Latince 'küçük dişi ayı'; ölümü 21 Ekim 383) tarihsel zemini olmayan tamamen efsanevi bir Hristiyan azizesidir. 1970 öncesi Genel Roma Takvimi'ne göre bayram günü 21 Ekim'dir. Kendisi ve ona eşlik eden ve belirsiz bir tarihte onunla birlikte Köln'de öldürülen isimsiz kutsal bakireler grubu hakkında elde çok az bilgi mevcuttur.[1] Anma törenleri 1970 Missale Romanum'un basitleştirilmiş hâli olan Genel Roma Takvimi'nde görünmese de[2] Roma şehitleri listesinde yer almaktalar.[3]\n"
    },
    "Vortigern": {
        "first_paragraph": "Vortigern [1] ya da  Vortiger, Vortigan, Voertigern ve Vortigen .  Britonların kralı olarak bilinen ya da en azından Bede ve Gildas'ın yazılarında bu şekilde anılan bir 5. yüzyıl savaş ağasıydı. Onun varlığı alimler tarafından tartışılır ve onun hakkında bilgi belirsizdir.\n"
    },
    "Warwick'li Guy": {
        "first_paragraph": "Warwick'li Guy [ing. Guy of Warwick]  veya Warewic'li Gui [fr. Gui de Warewic], 13. yüzyıldan 17. yüzyıla kadar İngiltere ve Fransa'da popüler olan efsanevi bir İngiliz Romantizm kahramanıdır. Sör Guy'ın hikayesi, bilim adamları tarafından İngiliz folklorunun önemli bir parçası olarak kabul edilir.[2]\n"
    },
    "Wyvern": {
        "first_paragraph": "Wyvern (okunuşu: Vay-vırn) mitolojik, Orta Çağ Avrupa varyantı bir ejderha türüdür. World of Warcraft, Heroes of Might and Magic(en), ve Dungeons and Dragons gibi çoğu fantazi oyunlarında yer almıştır.\nViper yani dev engerek kelimesi ile aynı kökten türemiştir. Bir tür uçabilen dev kertenkeledir.\nEjderhalardan farkı ağzından ateş çıkaramaması ve kollarının olmamasıdır.\n"
    },
    "Bayrağın yarıya çekilmesi": {
        "first_paragraph": "Bayrağın yarıya çekilmesi veya bayrağın yarıya indirilmesi, bir ülkenin bayrağın saygı, yas, tehlike sinyali veya bazı durumlarda bir selamlama sembolü olarak normal yüksekliğine kıyasla daha alçak bir seviyeye indirilmesini ifade eder.[1] Bayrağı yarıya indirme geleneği 17. yüzyılda başlamıştır.[2] Bazı kaynaklara göre bayrak indirmenin temelinde \"görünmez bir ölüm bayrağına\" yer açmak bulunmaktadır.[3]\n"
    },
    "Katafalk": {
        "first_paragraph": "Katafalk, üzerine genellikle önemli bir kimsenin naaşının veya tabutunun yerleştirildiği yüksek platform.[1] Çoğunlukla tahtadan inşa edilir. Bazı katafalklar tekerler üzerinde hareket edebilir. Katafalk kelimesi Türkçe'de \"Önünden geçilerek kendisine saygı gösterilmek istenen ölünün tabutunun konulması için yapılmış yüksek yer.\" anlamına gelir. Türkçe’ye en uygun uyarlaması “musalla” olabilir.\n"
    },
    "Kremasyon": {
        "first_paragraph": "Kremasyon, ölen kişinin cesedinin yaklaşık olarak 900-1200 derece sıcaklıkta en az 70 dakika yakılması olayı.\n"
    },
    "Krematoryum": {
        "first_paragraph": "Krematoryum, cesetlerin yüksek sıcaklıklarda yakıldığı yer. Pek çok din ve kültürde ölü yakma işlemine rastlanır. Bazı kültürlerde ölünün külleri hatıra olarak saklanır. Bunun haricinde bazen salgın hastalık riski taşıyan cesetler de krematoryumlarda yakılır.\n"
    },
    "Lying in state": {
        "first_paragraph": "Lying in state, ölen bir hükûmet yetkilisinin, örneğin bir devlet başkanının cesedinin, halkın son kez görüp saygılarını sunması için bir tabutun dışına veya içine konarak bir devlet binasında sergilenmesi geleneğidir. Geleneksel olarak ceset, bir ülkenin, eyaletin veya şehrin ana hükûmet binasında sergilenir.[1] Bu geleneği genellikle bir devlet cenazesi takip eder.\n"
    },
    "Macabre": {
        "first_paragraph": "Macabre (Okunuşu \"makabr\") sanat eserlerinde ürkütücü ve acı verici betimlemelerle ölüm sembolleri ve ölümün detayları üzerinde duran bir kompozisyon türüdür.[1]\n"
    },
    "Mastaba": {
        "first_paragraph": "Mastaba (Arapça ‏مصطبة‎, DMG maṣṭaba): Antik Mısır uygarlığında, toprak altına gömülen ölülerin anısına, mezarın hemen üstüne kurulan tepesi düz odacık.\n"
    },
    "Ölüm ilanı": {
        "first_paragraph": "Ölüm ilanı, bir kişinin ölümünü üzerinden kısa süre geçmişken bildiren ve genellikle kişinin hayatına ilişkin açıklama ile yapılacak cenaze törenine ilişkin bilgi içeren kısa haber.[1] Büyük şehirlerde ve büyük gazetelerde yalnızca önemli sayılan kişilerin ölüm ilanlarına yer verilir.\n"
    },
    "Ölüm sonrası idam": {
        "first_paragraph": "Ölüm sonrası idam, kişi öldükten sonra bedenine uygulanan idam cezasıdır. Bu genellikle, kişinin ölse bile adaletten kaçamayacağını göstermek için yapılan bir ritüeldir.\n"
    },
    "Post-mortem fotoğrafçılık": {
        "first_paragraph": "Post-mortem fotoğrafçılık (Türkçe: Öldükten sonra yapılan fotoğrafçılık; ayrıca anıt portresi veya yas portresi olarak da bilinir) ölmüş kişinin fotoğrafını çekme işlemine denir. Kişilerin ölen sevdikleriyle birlikte çektirdikleri bu fotoğraflar 19. yüzyılda ve yirminci yüzyılın başlarında Amerikan ve Avrupa kültüründe oldukça yaygındı. Yas tutan aileler tarafından hazırlatılan bu fotoğrafçılık türü sadece yas sürecinde yardımcı değildi, ancak genellikle ölen kişiyi temsilen görsel hatırlama olarak kullanılmaktaydı ve bu fotoğraflar ailenin en değerli eşyaları arasındaydı.[1]\n"
    },
    "Tabut": {
        "first_paragraph": "Tabut, ölünün içine konulduğu sandık biçiminde araç, sal, ölü salı.[1]\n"
    },
    "Tahnit": {
        "first_paragraph": "Tahnit, cesedin bozulmaması için yapılan birtakım işlemlerdir. Cesedin bozulmaması için belirli bir uygulama dâhilinde, cesedin iç organlarının çıkarılarak, çeşitli kimyasallar uygulanarak, çabuk bozulmayacak hâle getirilmesidir. Bu işlem cesedi 5 yıl koruyabilir. Bu uygulama tam bir mumyalama işlemi değildir.\n"
    },
    "Ulusal yas": {
        "first_paragraph": "Ulusal yas veya millî yas, bir ülkenin halkının büyük bölümü tarafından yerine getirilen yas tutma ve anma eylemlerinin gerçekleştirildiği gün.\n"
    },
    "Yas": {
        "first_paragraph": "Yas; ölüm, kayıp veya bir felaket nedeniyle duyulan acı ve bu doğrultudaki  tepkilerdir.[1] Aynı zamanda yaslıların katıldığı veya katılmasının beklendiği kültürel bir davranışı tanımlamak için de kullanılır, gelenekler kültürler arasında farklılık gösterir.\n"
    },
    "Yas danışmanlığı": {
        "first_paragraph": "Yas danışmanlığı, herhangi bir kayıp (özellikle sevilen bir bireyin ölümü) sonrasında bireylerde ortaya çıkan tepkilerle baş etmelerine yardımcı olmayı amaçlayan bir danışmanlık türüdür.[1]\n"
    },
    "1 Nisan Şaka Günü": {
        "first_paragraph": "1 Nisan Şaka Günü, her yılın 1 Nisan günü kutlanır. Genelde şaka gününde insanların birbirine şaka yapması gelenek haline gelmiştir.\n"
    },
    "10 Kasım Atatürk'ü anma günü ve Atatürk haftası": {
        "first_paragraph": "10 Kasım Atatürk'ü Anma Günü, 10 Kasım 1938 günü saat 09.05'te yaşamını yitiren, Türkiye'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk anısına her yıl tutulan ulusal yastır. 10 Kasım gününü kapsayan Atatürk Haftası ise Atatürk'ün yurt genelinde anıldığı, ilke ve devrimlerinin anlatıldığı, radyo ve televizyonda konuşmalarının kendi sesinden yayımlandığı, Atatürk'le ilgili filmlerin gösterildiği; 10-16 Kasım tarihleri arasına karşılık gelen haftaya denir.\n"
    },
    "19 Mayıs Cebel Günü": {
        "first_paragraph": "Bulgaristan'ın Kırcaali iline bağlı Cebel belediyesinde her 19 Mayıs'ta kutlanan bayram.[1][2][3]\n"
    },
    "22 Şubat Dünya İzci Düşünce Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya İzci Düşünce Günü, tüm Dünya izcilerinin kutladığı bir izci günüdür. Dünya İzci Düşünce Günü, izcilerin birbirleriyle uluslararası dostluklar kurması, birbirini düşünmesi, şükretmesi ve teşekkür etmesi için özel bir gündür.[1] Türkiye ve dünya izcileri aldıkları bilgiler doğrultusunda sevgi dostluk kardeşlik, güven, yardımlaşma ve çağdaş düşünce duyguları ile 22 Şubat Düşünce Gününde yıl boyunca düşündükleri ve gerçekleştirdikleri çalışmaları bir kez daha izci kardeşleri ve toplumları ile paylaşmak için gündeme getirirler.[2]\n"
    },
    "Afgan Bağımsızlık Günü": {
        "first_paragraph": "Afgan Bağımsızlık Günü, 8 Ağustos 1919 tarihinde imzalanan Britanya'dan bağımsızlık anlaşması olan ünlü Ravalpindi Antlaşması'nın ardından, 19 Ağustos 1919 tarihinde Emanullah Han tarafından Afganistan'ın bağımsızlığının ilan edilmesini anma günüdür.\n"
    },
    "Ağaç Dikme Günü": {
        "first_paragraph": "Ağaç Dikme Günü, bireylerin ve grupların ağaç dikmeye teşvik edildiği bir tatil günüdür. Bugün, birçok ülke böyle bir tatili gözlemlemektedir. Genellikle ilkbaharda gözlemlense de tarih, iklime ve uygun ekim mevsimine bağlı olarak değişir.[1]\n"
    },
    "Alaska Günü": {
        "first_paragraph": "Alaska Günü (İngilizce: Alaska Day) ABD'nin Alaska eyaletinde 18 Ekim'de eyalette resmi tatil olan özel gündür. Bu gün 18 Ekim 1867'de Alaska'nın resmi olarak Rusya'dan Amerika Birleşik Devletleri idaresine geçtiği günün yıldönümü olarak kutlanmaktadır. Alaska Günü ülkenin tamamında kabul görmekle beraber, yalnızca Alaska'daki çalışanlar için tatil günü sayılmıştır. Okullar erken dağılırken, pek çok işyeri kapalıdır. Bu günde gösteriler düzenlenerek Amerika Birleşik Devletleri bayrağının çekilmesi tekrarlanır. Alaska, Rusya tarafından tüm enflasyon rakamları dahil edildiğinde 2008 karşılığı olarak 360 milyon dolara Amerika Birleşik Devletleri'ne satılmıştı.\n"
    },
    "Alman-Amerikalılar Günü": {
        "first_paragraph": "Alman-Amerikalılar Günü, Amerika Birleşik Devletleri'nde her yıl 6 Kasım'da kutlanan gündür. Amerika'ya yerleşen ilk Alman ailelerin gelişini onurlandırmaktadır. İlk kez Alman asıllı 13 aile 1683 yılında Almanya'nın Krefeld şehrinden Philadelphia'ya ayak bastılar. Bu Alman aileler Pensilvanya'da Germantown'ı (Türkçe karşılığıyla Alman şehri) kurdular. Bu şehir 13 Amerikan kolonisindeki ilk Alman yerleşimiydi. Alman-Amerikalılar Günü 19. yüzyılda kutlanmaya başlandı. Ancak I. Dünya Savaşı ile bu gün kutlanmaktan vazgeçildi. 1983 yılında, ilk Alman yerleşimcilerin gelişinin 300. yıl dönümü vesilesiyle Amerika Birleşik Devletleri eski başkanı Ronald Reagan 6 Kasım gününün Alman-Amerikalıları onurlandırmak için kutlanmasını tekrar başlattı.\n"
    },
    "Almanya'daki Türk Günü": {
        "first_paragraph": "Türkgünü; 22 Mayıs 2004 tarihinde, Almanya’nın en önemli tarihi mekanlarından biri ve Berlin’in simgesi olan Brandenburger Tor önündeki alanda gerçekleşmiş, bir şenlik havasında kutlanan özel bir gün.\n"
    },
    "Avrupa Dil Günü": {
        "first_paragraph": "Avrupa Dil Günü, Avrupa Konseyi'nin Dil Politikası Bölümü tarafından yapılan Nisan 1997 tarihinde projenin son konferansı sırasında doğmuştur. Üye ülkelerin desteği ile öneri çeşitli organlarca incelenmiş ve Avrupa Komisyonu da katılım için davet edilmiştir.\n"
    },
    "Aziz Patrik Günü": {
        "first_paragraph": "Aziz Patrik Günü veya Aziz Paddy'nin Günü (Galce: Lá 'le Pádraig veya Lá Fhéile Pádraig), İrlanda'nın koruyucu azizlerinden biri olan Aziz Patrik'in (385-461) adına kutlanan Hristiyan festivali. Paddy sözcüğü Patrik isminin Galcesi olan Padraig'den türemiştir ve İrlandalılardan bahsederken de kullanılır. Patrik'in öldüğü 17 Mart tarihinde kutlanır. İrlandalıların ulusal günü olan 17 Mart, başta İrlanda ve Kuzey İrlanda olmak üzere ve Montserrat'da Kanada'nın Newfoundland ve Labrador kesimlerinde tatildir. Dünyanın birçok ülkesinde etkinliklerle kutlanan bu gün katolik kilisesi için kutsal bir gündür.\n"
    },
    "Bağımsızlık günü": {
        "first_paragraph": "Bağımsızlık Günü belirli bir ülkenin veya ulusun bağımsızlığını elde ettiği veya bir bağımsızlık savaşını kazandığı günün anısına her yıl kutlanan bir millî gün, bayramdır. Genellikle ülkenin veya ulusun bir başka ülkeden ayrılması veya bir başka ülkenin kolonisi olmasının sonunu işaret eder. Birçok ülkede kendi bağımsızlık günleri millî bayram, tatil olarak kutlanır.\n"
    },
    "Bağımsızlık Günü (Amerika Birleşik Devletleri)": {
        "first_paragraph": "Amerikan Bağımsızlık Günü (İngilizce: Independence Day), veya halk arasında bilinen ismiyle Fourth of July (lit. \"Temmuz'un dördü\"), 4 Temmuz 1776'da yayınlanan Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'ni anmak için Amerika Birleşik Devletleri'nde her sene düzenli olarak kutlanan ve federal bir tatil sayılan gündür. Bağımsızlık Günü, çoğunlukla havai fişeklerle, törenlerle, festivallerle, barbekü partileriyle, fuarlarla, pikniklerle, konserlerle, beyzbol oyunlarıyla özdeşleşmiştir.[1][2][3]\n"
    },
    "Belge Özgürlüğü Günü": {
        "first_paragraph": "Belge Özgürlüğü Günü, açık standartlar ve açık belge biçimleri  konularında kullanıcıları bilinçlendirerek, belgeleri özgür kılmak  amacıyla 2008 yılından beri her Mart ayının son Çarşamba günü kutlanan evrensel bir gündür. Avrupa Özgür Yazılım Vakfı’nın (FSFE) öncülüğünde, dünyanın birçok yerinde, gönüllülerin destekleriyle yürütülen bir kampanya niteliğindedir.\n"
    },
    "Birliğin Dağılması Günü": {
        "first_paragraph": "Birliğin Dağılması Günü Norveç'te 7 Haziran olarak kabul edilmiş özel bir gündür. Bu gün, Norveç Parlamentosunun 1905'te aldığı İsveç'le birliğin sona erdirilmesi deklarasyonunu anmak amacıyla kabul edilmiştir. İsveç ile Norveç 1814'ten 1905'e kadar birlik içerisindeydi.\n"
    },
    "Çalışan Gazeteciler Günü": {
        "first_paragraph": "Çalışan gazeteciler günü, gazetecilik mesleğini icra edenleri onurlandırmak için 1962’den beri 10 Ocak günü düzenlenen Türkiye’ye özgü bir kutlama gündür.\n"
    },
    "Deniz Şehitlerini Anma Günü": {
        "first_paragraph": "4 Nisan 1953'te Deniz Kuvvetleri'ne bağlı Dumlupınar denizaltısı, NATO tatbikatından dönerken Çanakkale Boğazı'nda İsveç gemisi Naboland'la çarpışarak battı; 81 Türk denizcisinin öldüğü gün, \"Deniz Şehitlerini Anma Günü\" ilan edildi.[1]\n"
    },
    "Día de las Velitas": {
        "first_paragraph": "Día de las Velitas; Türkçe karşılığıyla Mum Günü Kolombiya'da geleneksel olarak kutlanan resmi tatil günüdür. Her yıl 7 Aralık tarihinde kutlanan gün, ülkenin en önemli özel günlerinden biridir. Ülkedeki Noel döneminin resmi olmayan başlangıcı olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Doğum günü": {
        "first_paragraph": "Doğum günü ya da yaş günü, miladi veya herhangi başka bir takvime göre, bir insanın doğduğu gündür. Doğum günü kavramı ile genellikle bu günde gerçekleşen kutlamalar da kastedilir.\n"
    },
    "Dominyon Günü": {
        "first_paragraph": "Dominyon Günü, bazı Commonwealth üyesi ülkelerde millî bayram olarak kutlanan günlere verilen isimdir. O dominyonun kurulduğu ya da kısmen bağımsızlık kazandığı günlerden oluşmuştur.\n"
    },
    "Đurđevdan": {
        "first_paragraph": "Đurđevdan (Sırpça: Ђурђевдан, Đurđevdan, Telaffuz: Curcevdan, Anlam: Corce'nin Günü), Гергьовден (Gergyovden, Bulgarca) veya Jurjevo (Hırvatça, Boşnakça) Gregoryen takvime göre 6 Mayıs, Jülyen takvimine göre 23 Nisan'da kutlanan, Yorgi'ye ithaf edilmiş, Hristiyanlara özgü bir Balkanlar bayramıdır. Hıdrellez bayramının Hristiyan karşılığıdır. Yorgi, Ortodoks kiliselerindeki en önemli Hristiyan azizlerinden biridir. Bu bayram da baharın gelişini kutlama geleneğiyle özdeşleşmiştir. İnanışa göre Aziz George inancı uğruna ölmüştür. İkonalarda genelde bir atın üzerinde ejderha öldüren bir adam olarak betimlenir.\n"
    },
    "Dünya AIDS Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya AIDS Günü her yıl 1 Aralık tarihi olarak kabul edilmiştir. Bu gün HIV'in yayılması ve AIDS hastalığının artışına karşın bilincin yükseltilmesi amacına adanmıştır. Böyle bir günün varoluşunun diğer bir amacı ise bu hastalıktan yaşamını yitirenleri anmak ve onları onurlandırmaktır. Hükûmetler ve sağlık yetkilileri bu günde çeşitli forumlar ve konuşmalar düzenlerler. 1995 yılından bu yana ABD Dünya AIDS Gününü resmi olarak tanımıştır. Diğer ülke hükûmetleri de benzer tutumlar alarak, aynı konuda açıklamalar yapmıştır.\n"
    },
    "Dünya Barış Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya Barış Günü veya Uluslararası Barış Günü (İngilizce: International Day of Peace), her yıl 21 Eylül tarihinde kutlanan uluslararası bir bayramdır.\n"
    },
    "Dünya Kadınlar Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya Kadınlar Günü, Birleşmiş Milletler tarafından bu şekilde tanımlanmış olarak her yıl 8 Mart'ta kutlanan uluslararası bir gündür.[1] İnsan hakları temelinde kadınların siyasi ve sosyal bilincinin geliştirilmesine, ekonomik, siyasi ve sosyal başarılarının kutlanmasına ayrılmaktadır. Dünya Kadınlar Günü, kadın hakları hareketinde bir odak noktasıdır.\n"
    },
    "Dünya Mülteci Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya Mülteci Günü Birleşmiş Milletler tarafından her yıl 20 Haziran'da dünyanın her yerindeki mültecileri onurlandırmak adına düzenlenmektedir. 1951 Mülteci Sözleşmesi'nin 50. yılını anmak adına ilk kez 20 Haziran 2001 yılında kutlanmaya başlamıştır.\n"
    },
    "Dünya Müzik Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya Müzik Günü, 21 Haziran'da kutlanan, Fête de la Musique şeklinde anılan bir gündür.\n"
    },
    "Dünya Rabia Günü": {
        "first_paragraph": "14 Ağustos'ta 2013 Mısır askerî darbesini protesto etmek amacıyla oturma eylemleri yapılmıştır. bu oturma eylemlerinin başlangıç tarihi Uluslararası Rabia Platformu tarafından Dünya Rabia Günü olarak ilan edilmiştir.[1][2]\n"
    },
    "Dünya Ruh Sağlığı Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya Ruh Sağlığı Günü, (10 Ekim) Dünya Ruh Sağlığı Federasyonu'nun bir projesi olarak doğmuştur. Ruh sağlığı ve ruh hastalıklarının toplumda farkındalığını ve anlaşılırlığını artırmak amacıyla 1992 yılından bu yana her yıl 10 Ekim'de kutlanmaktadır.\n"
    },
    "Dünya Sanat Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya Sanat Günü, her yıl Nisan ayının 15. günü kutlanan, sanat etkinlikleri düzenlenip cadde ve sokakların sanat eserleri ile süslenildiği bir gün olarak kabul edilir. 2012 yılı itibarıyla kutlanmaya başlanılmıştır.[1]\n"
    },
    "Dünya Skleroderma Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya Skleroderma Günü veya Skleroderma Farkındalık Günü, 29 Haziran'da Dünya'nın herhangi bir yerinden skleroderma rahatsızlığına sahip olan insanlar bir araya gelir. 29 Haziran, skleroderma (sistemik skleroz olarak da bilinir) ile yaşayan ve hem Avrupa'da hem de dünya çapında hastalığı olan insanlara eşit tedavi ve eşit bakım talep edenlerin cesaretini takdir etme günüdür.\n"
    },
    "Dünya Tiyatro Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya Tiyatro Günü 1961'de Uluslararası Tiyatrolar Birliği (International Theatre Institute) tarafından kuruldu.\n"
    },
    "Dünya Tütüne Hayır Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya Tütüne Hayır Günü (WNTD)[1], Dünya Sigarasız Günü[2] , Dünya Tütünsüz Günü[3] veya Dünya Sigarayı Bırakma Günü[4] her yıl 31 Mayıs tarihinde Dünya Sağlık Örgütü (WHO) üye devletlerince 1987 yılından bu yana tüm dünyada kutlanan önemli gündür. Bu günde, sigara kullanıcılarının 24 saat süreyle sigarayı bırakmaları teşvik edilmektedir.\n"
    },
    "Dünya Veteriner Hekimler Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya Veteriner Hekimler Günü, ilk olarak 2008 yılında gündeme gelmiş ve Dünya Veteriner Hekimleri Birliği'nin (WVA) 2000 yılında, her nisan ayının son cumartesi gününü \"Dünya Veteriner Hekimler Günü\" olarak ilan etmesi ile kutlanmaya başlamıştır. Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE) ve Dünya Veteriner Hekimleri Birliği (WVA); her yıl, ulusal veteriner hekimler dernekleri tarafından hazırlanan en başarılı projeyi ödüllendirmek amacı ile Dünya Veteriner Hekimler Günü Ödülü verilmesine karar aldılar.[1][2]\n"
    },
    "Dünya Yetimler Günü": {
        "first_paragraph": "Dünya Yetimler Günü, Müslüman ülkelerde her hicri yılın Ramazan ayının 15.günü kutlanan, yetim çocukların dünya gündemindeki farkındalığının artmasını amaçlayan özel bir gündür.\n"
    },
    "Filipin-Amerikan Dostluk Günü": {
        "first_paragraph": "Filipin-Amerikan Dostluk Günü, 4 Temmuz tarihi olarak Filipinler Başkanı Diosdado Macapagal taradından Filipinler'in İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda Amerikan ve Filipin kuvvetlerinin ülkedeki Japon işgalinin sona erdirmesi nedeniyle belirlenmiş gündür.\n"
    },
    "Geleceğe Nefes": {
        "first_paragraph": "Geleceğe Nefes', Türkiye'de düzenlenen gelecek nesillerin çevre bilinciyle yetişmesi ve daha yeşil bir Türkiye için 81 ilde eş zamanlı gerçekleştirilen bir ağaç dikme etkinliği.[1]\n"
    },
    "Guy Fawkes Gecesi": {
        "first_paragraph": "Guy Fawkes Gecesi, İngiltere'de her 5 Kasım gecesi bahçelerde büyük ateşlerin oluşturulup üzerlerinde Guy Fawkes'un içine saman doldurulmuş temsilî kuklalarının yakıldığı, maytap ve havai fişeklerin patlatıldığı, Guy Fawkes maskeli çocukların sokaklarda dolaşıp \"Guy için bir kuruş lütfen? (İngilizce Penny for the Guy?)[1] \" diyerek para topladıkları gün.\n"
    },
    "Havlu Günü": {
        "first_paragraph": "Havlu Günü, İngiliz yazar Douglas Adams'ı anmak üzere hayranları tarafından her 25 Mayıs'ta kutlanan gündür.[1] Anma töreni ilk kez 2001 yılında, Adams'ın 11 Mayıs'taki vefatından iki hafta sonra yapıldı.[2] Havlu gününde, tüm sevenleri, yazara hayranlıklarını ve şükranlarını sunmak üzere havlu taşırlar. Havlu, Adams'ın ünlü ve popüler bilimkurgu serisi olan Otostopçunun Galaksi Rehberi'ne bir göndermedir.\n"
    },
    "Hıdırellez": {
        "first_paragraph": "Hıdırellez ya da Hıdrellez, Orta Asya, Ortadoğu, Anadolu ve Balkanlar'da kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan Hıdırellez günü, dünyada darda kalanların yardımcısı olduğu düşünülen Hızır ile denizlerin hâkimi olduğuna inanılan İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gün olarak düşünülür ve kutlanır.[1]\n"
    },
    "Hogmanay": {
        "first_paragraph": "Hogmanay, İskoç kültürüne özgü bir yeni yıl kutlamasıdır. Her yıl aralık ayının otuz birinci günü kutlanır.\n"
    },
    "Höömey Günü": {
        "first_paragraph": "Höömey Günü veya Höömey bayramı, Tıva Cumhuriyeti'nde her 17 Ağustos günü kutlanan,  eşsiz boğaz şarkı söyleme sanatına adanmış bir bayramdır. Tuva Cumhuriyeti'nin kültürel mirası haline geldi.\n"
    },
    "İnsan Hakları Günü": {
        "first_paragraph": "İnsan Hakları Günü, İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'nin kabul edildiği gün olan 10 Aralık 1948'den bu yana her 10 Aralık'ta kutlanan gündür.\n"
    },
    "İran İslam Devrimi'nin Zafer Bayramı": {
        "first_paragraph": "İran İslam Devrimi'nin Zafer Bayramı, 11 Şubat'ta İran İslam Devrimi'nin zaferi ilan edilişini kutlama günüdür. 11 Şubat 1979'da 15 yıllık sürgün hayatından sonra ülkesine 9 gün önce dönen Ayetullah Humeyni yanlıları İran'da yönetimi ele geçirdi. Şah'ın Başbakanı Şahpur Bahtiyar istifa etti.[1]\n"
    },
    "İsim günü": {
        "first_paragraph": "İsim günleri geleneksel olarak insan isimlerini yılın her bir gününe yayarak o adı koyanlarla birlikte kutlanmasıdır. Katolik ve Doğu Ortodoks ülkelerinde daha yaygın olmasıyla birlikte İsveç, Norveç ve Finlandiya'da da uygulanmaktadır. Örneğin, İsveç'te 28 Ocak'ta Karl (bazen Carl şeklinde de yazılır)  ismi vardır; ve İsveçliler Kral Carl Gustaf'ı ve adı Karl olan herkesi bu günde kutlar.\n"
    },
    "İzlanda Millî Günü": {
        "first_paragraph": "İzlanda Milli Günü (İzlandaca:  Þjóðhátíðardagurinn), İzlanda'da 17 Haziran'da olup, ülkede bir tatil günüdür. Bu milli günde 1944 yılında İzlanda Cumhuriyeti'nin (Lýðveldið Ísland) Danimarka Krallığı'ndan ayrılıp bağımsız bir devlet olması kutlanmaktadır. 17 Haziran tarihinin seçilmesinin nedeni İzlanda kültüründe ana figürlerden biri olan ve 19. yüzyılda İzlanda bağımsızlık hareketi lideri olan Jón Sigurðsson'in doğum günü olmasından dolayıdır.\n"
    },
    "İzlandaca Günü": {
        "first_paragraph": "İzlandaca Günü (İzlandaca: dagur íslenskrar tungu), İzlanda'da her yıl 16 Kasım'da kutlanan yerel bir gündür. 16 Kasım tarihinin seçilme nedeni, İzlandalı şair Jónas Hallgrímsson'un bu günde doğmasıdır.\n"
    },
    "Kanada Günü": {
        "first_paragraph": "Kanada Günü, (İngilizce: Canada Day, Fransızca: Fête du Canada) Kanada'da milli bayram olarak kutlanan gündür. Bu gün içerisinde, Kanada'daki tüm devlet kurumları, okullar ve şirketlerin çoğu tatil edilmektedir. 1 Temmuz günü, bugünkü Kanada'nın kökeni olan dört eyalet'ten oluşan federasyona yerel yönetim hakkının verildiği gün kutlanır. 1982 yılına kadar Dominyon Günü olarak kutlanan gün, 27 Ekim 1982 tarihinde alınan kararla \"Kanada Günü\" adını aldı ve daha milliyetçi bir yapı kazandı.[1]\n"
    },
    "Katalonya Ulusal Günü": {
        "first_paragraph": "Katalonya Ulusal Günü, (Katalanca: Diada Nacional de Catalunya Katalanca telaffuz: [diˈaðə nəsiuˈnaɫ də kətəˈɫuɲə]) veya kısaca Diada; her yıl 11 Eylül tarihinde anılan ve kutlanan Katalonya ulusal bayramı.\n"
    },
    "Kudüs günü": {
        "first_paragraph": "Kudüs günü (Farsça: روز قدس) Ramazan ayının son cuması. Bu günde İslami ülkelerdeki bazı insanlar, Filistin'in bağımsız olması isteğiyle topluca yürürler.\n"
    },
    "Martin Luther King Günü": {
        "first_paragraph": "Martin Luther King Günü (İngilizce: Martin Luther King Day, ayrıca zaman zaman Martin Luther King Jr. Day veya kısa adıyla MLK Day) Amerika Birleşik Devletleri'nde siyasi aktivist ve rahip Martin Luther King, Jr.'ın anısına yapılan anma günüdür. Martin Luther King'in doğum günü olan 15 Ocak'a yakın olması amacıyla her yıl Ocak ayının 3. Pazartesi günü kutlanır. ABD'de federal tatil olan ve Afro-Amerikalı bir kişinin anısına olan tek anma günü olmasının yanı sıra, sadece dört tane bulunan tek bir bireye adanmış (ve federal tatil olan) anma günlerinden biridir.[1]\n"
    },
    "Memorial Day": {
        "first_paragraph": "Memorial Day (Anma Günü), her yıl mayıs ayının son pazartesi günü, önceki savaşlarda yaşamını yitirmiş Amerikalıların anıldığı gündür. ABD'de federal tatil ilan edilmiştir. İlk Anma Günü 30 Mayıs 1865'te, Amerikan İç Savaşı sonrası General John Logan tarafından düzenlenmiştir. İlk kez 1882'de Memorial Day adıyla anıldı.\n"
    },
    "Moldova Bağımsızlık Günü": {
        "first_paragraph": "Moldova Bağımsızlık Günü, 27 Ağustos'ta Moldova'nın bağımsızlığın ilan edilişini kutlama günüdür.\n"
    },
    "Öğretmenler Günü": {
        "first_paragraph": "Öğretmenler Günü, öğretmenlik mesleğini icra eden kimseleri onurlandırmak için çeşitli etkinliklerin düzenlendiği bir kutlama günüdür.\n"
    },
    "Pi Günü": {
        "first_paragraph": "Pi Günü, ünlü matematik sabiti π sayısının anısına özel kabul edilmiştir ve her yıl 14 Mart tarihinin saat 1.59 itibarıyla kutlanmaktadır. Bunun sebebi ise Amerikan tarih formatında bu günün 3.14'ün 1.59 olarak geçmesi ve bunun pi sayısının en yaygın kullanımını anımsatmasıdır.\n"
    },
    "Portekiz Günü": {
        "first_paragraph": "Portekiz Günü (Portekizce: Dia de Portugal) resmi olarak Dia de Camões, de Portugal e das Comunidades Portuguesas (Türkçe karşılığıyla Camões, Portekiz ve Portekiz halkı günü), Portekiz'de millî bayram olarak kutlanan gündür. Bu gün içerisinde, Portekiz'deki tüm devlet kurumları, okullar ve şirketlerin çoğu tatil edilmektedir.[1]\n"
    },
    "Radyo Günü": {
        "first_paragraph": "Radyo Günü (Rusça: : День радио Den' Radio), ya da Rusya'daki bilinen adıyla Haberleşme İşçileri Günü ve Bulgaristan'daki resmi adıyla Radyo ve Televizyon Günü, Rusya'da radyonun icat edilmesinin anısına kutlanan gündür. Radyo günü her yıl 7 Mayıs'ta kutlanır. 7 Mayıs'ın radyo günü olarak seçilmesinin nedeni Alexander Stepanovich Popov'un 7 Mayıs 1895'te icat ettiği radyoyu başarılı bir biçimde sunmasından ileri gelir. 1895 yılında Popov Rusyanın St. Petersburg şehrinde halka açık olarak icadı radyoyu çalıştırdı. Popov, Doğu Avrupa'da radyoyu icat eden kişi olarak tanındı. Ancak buna karşın Batıda Nikola Tesla veya tarihsel olarak Guglielmo Marconi radyonun mucidi olarak kabul edilmektedir.\n"
    },
    "Rusya Veteriner Günü": {
        "first_paragraph": "Rusya Veteriner Günü (Rusça: День ветеринарного работника России, Rusya'da her 31 Ağustos günü kutlanan resmî bayram ve veteriner tıp alanına ait meslekî tatil günü.[1]\n"
    },
    "Sağlık Haftası": {
        "first_paragraph": "Sağlık Haftası, insanların sağlık kurumlarını öğrenmesi ve sağlıklı yaşama bilincine kavuşması için Birleşmiş Milletler Örgütü tarafından 7-13 Nisan tarihleri arasında kutlanan haftadır.\n"
    },
    "Satın Almama Günü": {
        "first_paragraph": "Buy Nothing Day yani \"Satın Almama günü\" (veya Hiçbir şey satın almama günü) sosyal aktivistler tarafından ortaya atılmış ve tüketiciliği ve tüketim kültürünü protesto amacı taşıyan bir gündür. 2007 yılında uluslararası olarak 24 Kasım'da, Kuzey Amerika'da ise 23 Kasım'da kutlanacaktır. Kanadalı sanatçı Ted Dave tarafından ortaya atılan gün, Kanada bazlı Adbusters isimli dergi tarafından desteklenmiştir. Satın almama gününde, bireylerin tüm gün boyunca hiçbir şey almaması ve böylece tüketicinin gücünün ve etkisinin gösterilmesi amaçlanmıştır. ABD ve Kanada'da Amerikan Şükran Günü sonrasındaki günde gerçekleşir ve gösterilere sahne olur. Sık sık Kara Cuma olarak da adlandırılan bu gün genelde yoğun bir alış veriş trafiğine sahne olduğu için seçilmiştir.\n"
    },
    "Sınır Askeri Günü": {
        "first_paragraph": "Sınır Askeri Günü, 1958 yılından bu yana her 29 Mayıs günü Sovyetler Birliği'nde ve dağılmasının ardından Rusya, Belarus, Ukrayna, Kırgızistan, Tacikistan gibi ülkelerde kutlanan özel askeri gün.\n"
    },
    "Sivil Savunma Günü": {
        "first_paragraph": "Sivil Savunma Günü, Türkiye'de her yıl 14 Kasım 1988 tarihli 7126 sayılı Sivil Savunma Kanunu'nun yürürlüğe girdiği 28 Şubat tarihinde kutlanmaktadır.[1]\n"
    },
    "Şükran Günü": {
        "first_paragraph": "Şükran Günü (İngilizce: Thanksgiving Day veya sadece Thanksgiving), ABD ve Kanada'da hasada ve geçmiş yılın tüm nimetlerine şükretmek için kutlanan bir ulusal bayramdır.[1] İki ülke arasındaki enlem farkının getirdiği farklı hasat takvimi nedeniyle, Şükran Günü, Kanada'da Ekim ayının ikinci pazartesi günü, ABD'de ise Kasım ayının dördüncü perşembesinde kutlanır.\n"
    },
    "Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Günü": {
        "first_paragraph": "Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Günü veya Türk Devletleri İşbirliği Günü, her yıl 3 Ekim tarihinde kutlanmaktadır. Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan arasında 3 Ekim 2009 tarihinde imzalanan Nahçıvan Anlaşması sonucunda, bu anlaşmanın imza tarihi olan 3 Ekim'de Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Günü ilan edilmiş ve kutlanmaktadır.[1][2]\n"
    },
    "Türk kültüründe Nevruz": {
        "first_paragraph": "Nevruz, Türklerin yeniden tarih sahnesine çıkışını, yeni bir yılın başlamasını ifade eden bir gündür.[1] Bir diğer adı \"Ergenekon Bayramı\"dır.\n"
    },
    "Tynwald Günü": {
        "first_paragraph": "Tynwald Günü (Manca: Laa Tinvaal) Man Adası meclisi Tynwald'ın, toplandığı 5 Temmuz gününe verilen ad.\n"
    },
    "Ukrayna Veteriner Günü": {
        "first_paragraph": "Ukrayna Veteriner Günü (Ukraynaca: День працівників ветеринарної медицини України, Ukrayna'da her yıl ağustos ayının ikinci pazar günü kutlanan bayram ve veteriner tıp alanına ait meslekî tatil günü.\n"
    },
    "Uluslararası Çay Günü": {
        "first_paragraph": "Uluslararası Çay Günü, Birleşmiş Milletler'e göre her yıl 21 Mayıs'ta kutlanmaktadır.[1] İlgili karar 21 Aralık 2019'da kabul edildi ve Birleşmiş Milletler, Gıda ve Tarım Örgütü'ne (FAO) Çay Günü'nün kutlanmasına liderlik etme çağrısında bulundu. [2] [3]\n"
    },
    "Yerli Malı Haftası": {
        "first_paragraph": "Yerli Malı Haftası (resmî adıyla Tutum, Yatırım ve Türk Malları Haftası), 12-18 Aralık tarihleri arasında Türkiye'de tüm okullarda kutlanan belirli günler ve haftalardandır.[1]\n"
    },
    "Zafer Günü (9 Mayıs)": {
        "first_paragraph": "Zafer Günü (Rusça: День Победы / Den Pobedi)[dn 1] veya 9 Mayıs, II. Dünya Savaşı'nın[dn 2] sonunda Nazi Almanyası'nın kayıtsız şartsız teslimiyetini imzaladığı Sovyetler Birliği tarafından ilan edilen ve kutlanan gündür.\n"
    },
    "Aleksey Kalkin": {
        "first_paragraph": "Aleksey Grigorieviç Kalkin (3 Nisan 1925 - 18 Ağustos 1998) - Altay'lı halk hikayesi anlatıcısı, Kayçı (destan okuyucu). Özellikle Altay kahramanlık destanı \"Maaday Kara\"nın anlatıcısı olarak tanınır.\n"
    },
    "Islık dili": {
        "first_paragraph": "Islık dili parmak, dil, diş, dudak ve yanaklar yardımıyla oluşan ıslığın, kelime değeri kazanmasıyla kurulan iletişim sisteminin adıdır. Fransız biyoakustik mühendisi Julien Meyer'in tahminine göre dünyada altmışa yakın ıslık dili kullanılmaktadır. Ona göre ilke olarak konuşulan her dil ıslık sesine dönüşebilmektedir. Islık diliyle herhangi bir yörenin, herhangi bir topluluğun; herkesçe bilinen ortak konuları, sorunları konuşulabilir. Meyer'in araştırmalarına göre Meksika'nın güneyindeki Huautla Jimenez bölgesinde ıslık dili pazarda, evden eve, bir dükkândan diğerine haberleşmede kullanılacak kadar günlük yaşamın içerisindedir. Tayland'da ise sevilen kişiye ilgi gösterme amacıyla kullanılır. Kanarya Adaları'ndan La Gomera adasının geleneksel ıslık dili Silbo Gomero, 2003’te ilkokullarda zorunlu ders olmuştur. Türkiye'de Doğu Karadeniz'de[1] ve Doğu Anadolu bölgesinde konuşulmaktadır.[2]\n"
    },
    "Larin Paraske": {
        "first_paragraph": "Larin Paraske (d. 27. Aralık 1833 – ö. 3. Ocak 1904) Izhorlu [1][2] sözlü şairdi. Fin halk şiirinde önemli bir figür olarak kabul edilir ve \"Fin Mnemosyne\" olarak anılır.[3] Devamlı dinleyicileri arasında, Elias Lönnrot tarafından Fin folklorundan derlenen destansı bir şiir olan Kalevala'nın yorumlarından ilham alan Jean Sibelius gibi birkaç romantik milliyetçi sanatçı vardı.[4]\n"
    },
    "Panchatantra": {
        "first_paragraph": "Panchatantra (IAST: Pañcatantra, ISO: Pañcatantra, Sanskritçe: पञ्चतन्त्र , \"Beş İlke\"), bir çerçeve hikâye içinde düzenlenmiş, Sanskritçe ayet ve nesirde birbiriyle ilişkili hayvan masallarından oluşan eski bir Hint koleksiyonudur.[2] Hayatta kalan en eski eser yaklaşık MÖ 200'e tarihlenmektedir ancak masallar muhtemelen çok daha eskidir.[3][4] Metnin yazarı bilinmemekte ancak bazı düzeltmelerde Vishnu Sharma'ya ve bazılarında Vasubhaga'ya atfedildi ancak her ikisi de hayali takma adlar olabilir.[3] Muhtemelen bir Hindu metnidir [3][5] ve \"hayal edebildiğimiz kadar eski hayvan masalları\" içeren eski sözlü geleneklere dayanmaktadır.\n"
    },
    "Sözlü edebiyat": {
        "first_paragraph": "Sözlü edebiyat, yazılanın aksine konuşulan veya söylenen bir edebiyat türüdür. Günümüzde sözlü edebiyat ürünlerin çoğu yazıya dökülmüştür. Antropologlar sözlü edebiyat veya halk edebiyatı için farklı tanımlamalar kullandıklarından, standart bir tanım yoktur. Nesilden nesile aktarılan hikâyeleri, efsaneleri ve tarihi sözlü bir biçimde içerir.\n"
    },
    "Höömey": {
        "first_paragraph": "Höömey (Tuvaca: хөөмей / höömey) - Tıva Türklerinin ve dolaydaki Türk ve Moğol toplumlarının boğazdan söyledikleri müzik tarzı. Türkçede uluslararası literatürdeki yaygın kullanımla \"Hömey\" olarak da söylenir.\n"
    },
    "Kay": {
        "first_paragraph": "Kay - Altay halk edebiyatında göğüs ve gırtlaktan çıkarılan seslerle okunan destan.\n"
    },
    "Sözlü gelenek": {
        "first_paragraph": "Sözlü gelenek, İrfan, bilgi, sanat, fikir ve kültürel materyalin işitilerek alındığı, bireysel hafızalarda korunduğu ve bir nesilden diğerine sözlü olarak iletildiği bir insan iletişim biçimidir.[1][2][3]\n"
    },
    "Üliger": {
        "first_paragraph": "Üliger (Moğolca: Улгэр, Rusça: Ульгэр), Moğol ve Buryat halk kültüründe masalları ve  mitolojik öykülere verilen genel bir addır. Buryatlar ve diğer Sibirya kabileleri arasında sözlü geleneklerinin önemli bir parçasıdır ve diğer fonksiyonları arasında, Budist öykülerini[1] sözlü olarak iletmek için de kullanılmıştır. Sözlü gelenek göz önüne alındığında, Moğol literatüründe ağızdan ağza aktarılan öykülerin önemli bir kısmını oluştururlar. Bu öyküler, \"Ülgerci\" veya \"Üligerçin\" (İngilizce: ulgerchi veya uligershin) denilen öykücüler tarafından özellikle yaylı enstrümanlar eşliğinde okunur.\n"
    },
    "Aba güreşi": {
        "first_paragraph": "Özellikle Gaziantep ve Hatay yöresinde yaygın olan geleneksel bir güreş türüdür.[1]\n"
    },
    "Atlı okçuluk": {
        "first_paragraph": "Atlı okçu, yayı olan ve at sürerken atış yapabilen bir süvaridir. Okçuluk kimi zaman çeşitli binek hayvanlarının sırtında yapılmıştır. Geniş açık alanlarda, avlanma, sürüleri koruma ve muharebe için kullanılan başarılı bir teknikti. Antik ve Orta Çağ döneminde Avrasya göçebelerinin yanı sıra İran halkları (Alanlar, İskitler, Sarmatlar, Partlar, Sasani Persleri) ve antik çağlarda Hintler, Orta Çağ'da Macarlar, Moğollar, Çinliler ve Türk halklarının belirleyici bir özelliğiydi. Bu halkların genişlemesiyle, uygulama Doğu Avrupa'ya (Sarmatyalılar ve Hunlar aracılığıyla), Mezopotamya'ya ve Doğu Asya'ya da yayıldı.\n"
    },
    "Cirit": {
        "first_paragraph": "Cirit, at üzerinde oynanan spor dallarından biridir. At üzerindeki sporcunun ciridini rakibe karşı isabetli bir şekilde atmasını, muharebe anında kendisine ve bineğine olan hakimiyetini sağlayarak rakibine üstün gelmesini amaç edinen, kuralları olan bir spordur.[1] Genellikle Kars, Bayburt, Ardahan, Uşak ve Erzurum'da oynanır.\n"
    },
    "Geleneksel Sporlar Ödülleri": {
        "first_paragraph": "Geleneksel Sporlar Ödülleri, Dünya Etnospor Konfederasyonu tarafından 2019 yılından itibaren verilen bir ödüldür. Geleneksel sporlara ve oyunlara katkı sağlayan kişilerin, kurumların ve kuruluşların onurlandırılması ve tüm ülkelerde duyurulmasını amacıyla her yıl \"Geleneksel Sporlar Ödülleri\" organize edilir. Bu ödüller, Dünya Etnospor Konfederasyonu tarafından seçilen, alanında uzman jüriler tarafından verilmektedir.\n"
    },
    "Karakucak güreşi": {
        "first_paragraph": "Karakucak güreşi, Oğuz kökenli Türklere özgü yağsız güreşlerdir.Bu  güreşler Başta Kahramanmaraş ve ilçeleri olmak üzere Türkiye'nin birçok bölgesinde Festival Organizasyonu  olarak düzenli olarak müsabakalar yapılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Kökpar": {
        "first_paragraph": "Kokpar, Türk ve Orta Asya halk kültüründe atla oynanan bir tür oyundur. Kökpar, Kokbor, Kökper, Kökbörü olarak da söylenir. Eşanlamlı olarak Oğlaktartıs (Ulaktartış), Olakkaptı (Ulakgaptı) veya Buzkaşı (Bozkaçı) tanımları da kullanılır. “Kokpar Serke” olarak da bilinir. Serke direk demektir ve ortadaki bayrağı ifade eder.[1] Geniş bir düzlükte takımlar halinde veya bireysel olarak oynanır. Kokpara her atla katılınamaz. Darbelere ve debelenmeye hazırlanmış, eğitimli ve kaslı atlar olmaları gerekir. Buzkaçı sözcüğü Buz (Buzağı) ve Kaçırmak fiillerinden türeyerek Tacik diline geçmiştir. Buzkaşi adıyla bilinen bu oyun aslında Orta Asya'da pek çok bölgede bilinen ve oynanan, eski bir Türk oyunudur. Afganlar ise bu oyuna Vuzloba derler. Çerkesler bu oyuna Hüezeha derler. Ulaktartış ise Oğlak Kapmaca demektir.\n"
    },
    "Kuşak güreşi": {
        "first_paragraph": "Kuşak güreşi ya da Tatar güreşi Kırım göçmenlerinin hıdrellezde ve “tepreş” ve Derviza denilen eğlencelerinde oynadıkları güreştir. Bu güreşte pehlivanlar gündeli kıyafetleriyle yalnızca ayakkabılarını çıkararak güreşirler. Güreş üç boyda yapılır.[1]\n"
    },
    "Rahvan binicilik": {
        "first_paragraph": "Rahvan binicilik Rahvan atın 'tek ayak' koşma stiline verilen isimdir. Atın aynı taraftaki ayaklarının birlikte hareket ettiği ve binicisini sarsmayan bir koşu şeklidir. Atı rahvan yürütmekten amaç; üzerindeki binici ve teçhizat yükünü en uzun mesafeye, en kısa zamanda biniciyi yormadan ve en az enerji harcayarak yürütülmesini sağlamaktır.[1]\n"
    },
    "Ulama (oyun)": {
        "first_paragraph": "Ulama (İspanyolca telaffuz: [uˈlama]) Meksika'nın Sinaloa eyaletinde birkaç topluluk tarafından oynanan bir oyundur. Mezoamerikan top oyunlarının Aztek versiyonu olup,[1] bir lastik top ile oynanan oyun dünyanın en eski sporlarından biridir.\n"
    },
    "Şehir efsanesi": {
        "first_paragraph": "Şehir efsanesi (İngilizcesi: urban legend veya urban myth), modern çağın kulaktan kulağa yayılan, doğruluğu şüphe götürür, uydurma folklorik hikâyelerine verilen addır.[1][2]\n"
    },
    "Annabelle": {
        "first_paragraph": "Annabelle, Ed ve Lorraine Warren isimli demonolojistler tarafından büyülü olduğu iddia edilen oyuncak bebeğin ismidir. Bebek, çiftin evlerindeki müzede cam bir vitrinin içinde sergilenmektedir.[1][2][3][4] Bu hikâye 2013 yapımı Korku Seansı ve 2014 yapımı Annabelle adlı filmlere uyarlandı.\n"
    },
    "Backmasking": {
        "first_paragraph": "Backmasking, bir tür gizli mesaj verme tekniğidir. Bu mesajlar eser dinlenirken algılanmazlar. Fakat ses dosyası aynı hızda ters çevrilerek dinlendiğinde mesaj ortaya çıkar. Profesyonel bir kayıt tekniğidir.\n"
    },
    "Beynin yüzde onunun kullanıldığı efsanesi": {
        "first_paragraph": "İnsanların beyinlerinin yüzde onunu kullandığı uzun yıllardan beridir süregelen yaygın bir şehir efsanesidir. Bu efsane yüzünden içinde Albert Einstein'ın da bulunduğu birçok insan hakkında yanlış atıflarda bulunulmuştur. Bir insanın beyninin bu sözde kullanılmayan kısmını kontrol edip zekasını arttırabileceğine inanılır.\n"
    },
    "Bubble Yum": {
        "first_paragraph": "Bubble Yum, The Hershey Company tarafından pazarlanan bir balonlu sakız markasıdır. 1975 yılında Life Savers tarafından sunulan, ciklet, ilk yumuşak çikletti. Fisk, Missouri'deki bir ev hanımı tarafından \"lastik balonlu sakız\" adını vermiştir. Okulda geçirmesi için oğluna biraz verdi. Yakında tarifi St Louis'de Life Savers şirketi'ne sattı. 1977'de söylentiler, diş etinin yumuşak, çiğnenebilir sırrının örümcek yumurtaları ilavesi olduğunu yaymaya başladı.[1] Life Savers Şirketi, söylentiyi ortadan kaldırmak ve halkın güvenini yeniden kazanmak için önde gelen ABD gazetelerinde (The New York Times dahil) basılan resmi tam sayfa bir resmi yazı ile ilgili sorunu ele aldı. Sakız satışları kısa sürede Life Savers şeker satışlarını aştı ve en popüler ciklet markası oldu. Nabisco, 1981'de Life Savers'ı satın aldı ve Hershey Company, markayı 2000 yılında satın aldı.\n"
    },
    "Charlie Charlie": {
        "first_paragraph": "Charlie Charlie veya Charlie Charlie chaӀӀenge, bir evet - hayır sorusuna verilen varsayılan cevabın, dengeli bir kalemin bir kağıda yazılmış \"Evet\" veya \"Hayır\" kelimesini işaret etmesini beklemekle bulunduğu bir divinasyon oyunudur. Magic 8-Ball'da olduğu gibi, çoğu oyuncu, tipik olarak gençler, mekanizmanın gücüne içtenlikle inanmazlar. Oyun, Juego de la Lapicera (\"Kalem Oyunu\") adlı eski bir İspanyol oyununun modern bir enkarnasyonudur . 2015 yılında İngilizce konuşulan dünyada kısmen #CharlieCharlieChallenge hashtag'i aracılığıyla popüler hale getirildi.  29 Nisan 2015'te alarm veren bir tabloid televizyonu Dominik Cumhuriyeti'nin Hato Mayor Eyaleti'nde oynanan oyunla ilgili haber yayını YouTube'a yüklendi ve haberde yer alan kasıtsız mizah, oyunun Twitter'da gündem olmasına ve tüm dünyada oynanacak dil engelini aşmasına neden oldu.\n"
    },
    "Dover Cini": {
        "first_paragraph": "Dover Cini, varlığı kanıtlanmamış ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Massachusetts eyaletindeki Dover köyünün yakınlarında birkaç tanıktan bildirilmiş esrarengiz bir yaratıktır. Ünlü Amerikan kriptozoolog Loren Coleman bu yaratığı araştırmış ve ona \"Dover Cini\" (İngilizce: Dover Demon) ismini takmıştır. Bugüne kadar bu ürkütücü yaratığın ne olduğu bilinemedi. Onun bugüne dek keşfedilmemiş bir hayvan, uzaylı ya da cehennemî yaratık olabileceği iddia edilir.\n"
    },
    "Enfield Canavarı": {
        "first_paragraph": "Enfield Canavarı, 1973 yılında ABD'nin Illinois eyaletinin Enfield köyünden birkaç tanık tarafından bildirilmiş esrarengiz bir yaratıktır. Bu varlığın bir uzaylı ya da henüz bilinmeyen bir hayvan olabileceği düşünülmektedir.\n"
    },
    "Eskimoların kar için kullandığı sözcükler": {
        "first_paragraph": "Eskimoların kar için kullandığı sözcükler, Eskimo dillerinin (özellikle Yupik ve İnuit) karı anlatmak için birçok sözcük olduğunu ifade eden iddiadan ortaya çıkan bir söylemdir. İddia ilk kez antropolog Franz Boas tarafından ortaya kondu. Daha sonra öğrencisi Benjamin Lee Whorf'un desteklemesiyle[1][2] Whorfçuluk olarak da bilinen dilsel görelilik hipotezini kanıtlamak için kullanılan bir klişeye dönüştü. Bu hipotez kabaca dilin ses, dilbilgisi, sözcük dağarcığı gibi özelliklerinin kişinin dünyaya bakışını belirlediğini öne sürer. Hipotez bugün gözden düşmüştür.[3] Ancak Eskimoların kar için İngilizceden daha çok kök sözcük kullandığını gösteren 2010 tarihli bir çalışma vardır.[4][5]\n"
    },
    "Internet Privacy Act": {
        "first_paragraph": "Internet Privacy Act (No. 431.322.12) RIAA gibi P2P karşıtı organizasyonları caydırmak amacıyla emule gibi eşten-eşe (peer-to-peer P2P) dosya paylaşım ağları ile dosya paylaşım ve warez siteleri tarafından atıf yapılan ve gerçekte varolmayan kanundur. Kopya müzik, film ve program paylaşımı yapan siteler kendilerini korumak amacıyla RIAA gibi organizasyonların sitelerine girmeleri halinde bunun kanuna karşı olacağını ve bir suç sayılacağını belirtmektedirler. Bu sitelere göre kanun Bill Clinton tarafından 1995 yılında imzalanmıştır ancak böyle bir kanun imzalanmadığı gibi gerçekte de varolmamıştır.\n"
    },
    "İnsan cesetlerinden yapılmış sabun": {
        "first_paragraph": "20. yüzyıl boyunca, çeşitli sabun örneklerinin insan vücut yağından yapıldığı iddia edilmiştir. I. Dünya Savaşı sırasında, İngiliz basınının iddialarına göre Almanlar, bir ceset fabrikasını kendi askerlerinin vücudunu gliserin ve sabun yapmak için kullanmıştır. II. Dünya Savaşı sırasında, Almanya işgalindeki Polonya'da, Nazi toplama kamplarındaki kurbanların cesetlerinden seri üretimle sabun yapıldığına inanılırdı. Alman araştırmacıların, insan vücudundan sabun üretimi için bir süreç geliştirdiklerine dair iddialar Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi'ne gösterildi.[1][2] Yad Vashem Anıtı, Nazilerin, Yahudi cesetlerinden endüstriyel ölçekte sabun üretmediğini ve bu iddianın Naziler tarafından kamp tutuklularını korkutmak için kasten kullanıldığını gösteriyor. Günümüzde, Nazi Almanya'sının insan cesetlerinden sabun üretmiş olduğu, ancak endüstriyel ölçekte bir üretim olmadığı biliniyor.[3]\n"
    },
    "Karpuz Kafalılar": {
        "first_paragraph": "Karpuz Kafalılar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Michigan, Ohio ve Connecticut eyaletlerinde bildirilmiş efsanevi yaratıklardır. Varlıkların vücudunun küçük, kafalarının ise aşırı büyük ve karpuz şeklinde olduğu tarif edilir. Efsane 1970'li yıllarda gelişmiştir.\n"
    },
    "Kaynayan kurbağa": {
        "first_paragraph": "Kaynayan kurbağa, canlı halde kaynayan bir kurbağayı anlatan yaygın bir anekdottur. Anekdotun temel dayanağı olan iddia, kurbağanın kaynayan suya atıldığında dışarı zıplayacağı; fakat soğuk suya konulup yavaşça ısıtıldığında neler olduğunu fark edemeyip yavaşça kaynayarak öleceğidir. Bu anekdot, genellikle insanların yavaşça gerçekleşen değişikliklere nasıl tepkisiz kaldığını göstermek için mecazi anlamda kullanılır.[1] Günümüz biyologlarına göre bu dayanak aslında doğru değildir, zira suya batmış ve yavaşça ısıtılmış olan bir kurbağa, dışarı sıçrayacaktır.[2][3] Bunun aksine, 19. yüzyılda yapılan pek çok araştırmada bu dayanağın gerçek olduğu söylenmiş, su yeterince yavaş ısıtılırsa kurbağanın fark etmeyeceği öne sürülmüştür.[4][5]\n"
    },
    "Keçi Adam": {
        "first_paragraph": "Keçi Adam yarı insan, yarı keçi bir efsanevi yaratıktır. Canavarın vücudu insana, kafası ama bir keçiye benzediği iddia edilir.\n"
    },
    "Kiev'in Hayaleti": {
        "first_paragraph": "Kiev'in Hayaleti (Ukraynaca:  Привид Києва, okunuşu: Pryvyd Kyieva) [1], 24 Şubat 2022'de başlayan Kiev taarruzu sırasında Kiev üzerinde altı Rus uçağını düşürdüğü iddia edilen MiG-29 Fulcrum as pilotuna verilen takma addır. 27 Şubat itibarıyla Ukrayna Güvenlik Servisi de dahil olmak üzere çeşitli raporlarda, as pilotun 10 Rus jetini düşürdüğü öne sürüldü. Ancak hava çarpışmalarına dair görüntülerin bir video oyunundan alındığı ortaya çıkmış, sonra da böyle bir pilotun bulunmadığı yetkili kurumlar tarafından dile getirilmiştir.[2]\n"
    },
    "Meng Zhaoguo Olayı": {
        "first_paragraph": "Meng Zhaoguo olayı, 1994 yılında Çin'de meydana geldiği iddia edilen, uzaylılarla üçüncü türden yakın bir karşılaşmadır. Olay Çin'in kuzeydoğusunda bulunan Heilongjiang eyaletinde vuku bulmuştur. Ülkenin en önemli ve meşhur ufoloji olaylarından birisi olduğu kabul edilir.\n"
    },
    "Montauk Projesi": {
        "first_paragraph": "Montauk Projesi Amerika Birleşik Devletleri hükûmeti tarafından Camp Hero State Park ya da Montauk Air Force Station'da psikolojik savaş ve zamanda yolculuk yöntemleri geliştirildiğine ilişkin bir komplo teorisidir. Kaynağını Preston Nichols'ın The Montauk Project: Experiments in Time adlı kitabından almaktadır.[1][2]\n"
    },
    "Muhlenberg Efsanesi": {
        "first_paragraph": "Muhlenberg Efsanesi, Almanya ve ABD'de bir şehir efsanesidir. Efsaneye göre, Amerikan Temsilciler Meclisi'nin ilk sözcüsü olan Frederick Muhlenberg'in aleyhte kullandığı oyla, Almancanın ABD'nin resmi dili olması önlenmiştir.\n"
    },
    "Nazi UFO'lar": {
        "first_paragraph": "Bilimkurgu, komplo teorilerinde ve yeraltı çizgi romanlarda, UFO'lar ve nazileri birbirine bağlayan hikâyeler ya da iddialar dolaşmaktadır. Nazi UFO teorilerine göre, II. Dünya Savaşı sırasında ve öncesinde gelişmiş uçak veya uzay araçları geliştirmek için sözde başarılı girişimler olduğu ve daha da ötesi bu araçların savaş sonrasında korunarak Antarktika, Güney Amerika ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki gizli yeraltı üslerinde yaratıcılarıyla beraber muhafaza edildikleri ileri sürülmektedir. Medya kanununda UFO araçları için çeşitli kod adları ya da alt sınıflandırmalar tanımlamıştır: Rundflugzeug, Feuerball, Diskus, Haunebu, Hauneburg-Geräte, V7, VRIL, Kugelblitz, Andromeda-Geräte, Flugkreisel, Kugelwaffen, Reichsflugscheiben.\n"
    },
    "Philadelphia Deneyi": {
        "first_paragraph": "Philadelphia Deneyi, 28 Ekim 1943 tarihinde Amerikan donanmasının Pensilvanya eyaletine bağlı Philadelphia şehri limanında yaptığı iddia edilen deneydir. İddiaya göre donanmaya ait bir koruma destroyeri olan DE 173 sınıfı 1240 tonluk USS Eldridge birkaç dakika içerisinde 600 km'den fazla bir uzaklığa gidip tekrar gelmiştir. Deneyin varlığı konusunda hiçbir delil bulunmamaktadır. Amerikan donanması da böyle bir deneyin kayıtlarda var olmadığını belirtmiştir.[1] Al Bielek hariç deneye katıldığı iddia edilen tüm askerler bunu yalanlamış, hikâyenin bir aldatmaca olduğunu söylemişlerdir. Bielek'in hikâyesi de daha sonra yalanlanmıştır.\n"
    },
    "Rus Uyku Deneyi": {
        "first_paragraph": "Rus Uyku Deneyi, bir şehir efsanesinin temeli haline gelen, Sovyet döneminden kalma bir bilimsel deneyde, deneysel bir uykuyu engelleyen uyarıcıya maruz kalan beş test deneğinin hikâyesini anlatan viral bir korku hikâyesidir (bir \"creepypasta\") [1]\n"
    },
    "Subliminal mesaj": {
        "first_paragraph": "Subliminal mesaj veya bilinçaltı mesaj, başka bir objenin içine gömülü olan bir işaret ya da mesajdır ve normal insan algısı limitlerinin altında kalmak, o anda fark edilmemek üzere tasarlanmıştır. Subliminal mesajlar insanın bilinçli dikkati tarafından fark edilemezler, ancak bu mesajların insanın bilinçaltını etkiledikleri ileri sürülmektedir. Subliminal teknikler reklamcılık ve propaganda alanlarında sıklıkla kullanılmaktadır. Dizilerde veya filmlerde karakterlerin içtiği içecek markaları, kıyafetleri subliminal mesaj örneklerindendir. Bu tekniklerin amaçları, etkisi, kullanım sıklığı ve rekabet gibi konularda ahlaka uygunluğu konuları tartışmalıdır. Marka ve ürünlerin pazarlamasından toplumun ilgi, ihtiyaç ve algısını değiştirmeye kadar birçok konuda \nkullanılmaktadır. Bir kişiyi, kurumu ya da ürünü kötü göstermek için o şey ile kötü olan bir nesnenin aynı temada işlenmesi subliminal mesajın en yaygın kullanılma şeklidir. Şu ana kadar yapılan çalışmalar neticesinde en bilinçli ve defansif kişiler bile bu mesajları ilk bakışta %100 olarak çözememektedir. Bu da toplumlarımızı yönlendirmeli reklamlara karşı savunmasız bırakmaktadır.\n"
    },
    "Yamashita'nın altınları": {
        "first_paragraph": "Yamashita'nın altınları, diğer adıyla Yamashita hazinesi, II. Dünya savaşı sırasında Japon ordusu tarafından savaş ganimeti olarak Güneydoğu Asya'da ele geçirilen ve mağaralarda, tünellerde ve Filipinler'deki yer altı komplekslerinde saklanan altın ve eserleri anlatmaktadır. Japon general Tomoyuki Yamashita'nın ismiyle anılmaktadır ve bu general \"Malaya Kaplanı\" lakabıyla da tanınmaktadır. Hazinenin miktarı nedeniyle elli yılı aşkın süredir hazine avcıları tarafından aranmaktadır. Hazinenin varlığı konusunda pek çok uzman, miktarının sanıldığı kadar olmadığını iddia etmektedirler.[1][2] Ancak hazinenin olabileceğinin rivayeti bile Havai'de 1988 yılında Rogelio Roxas adlı bir hazine avcısı ve Filipinler'in eski başkanı Ferdinand Marcos arasında karışık  bir davanın konusu olmuştur.[3]\n"
    },
    "Yine de dönüyor": {
        "first_paragraph": "Yine de dönüyor (İtalyanca: E pur si muove veya Eppur si muove), İtalyan matematikçi, fizikçi ve filozof Galileo Galilei'ye atfedilen bir sözdür. Galileo'nun bu sözü 1633'te Dünya'nın Güneş etrafında dönmesi iddiasından vazgeçmeye zorlanması üzerine söylediği iddia edilir.\n"
    },
    "Yüzüncü maymun etkisi": {
        "first_paragraph": "Yüzüncü maymun etkisi, bir grubun kritik sayıda üyesi yeni bir davranışı sergilediğinde veya yeni bir fikri kabul ettiğinde, bu yeni bir davranış veya fikrin açıklanamayan yollarla bu gruptan tüm ilgili gruplara hızla yayıldığını söyleyen varsayımsal bir olgudur. Davranışın fiziksel olarak birbirlerinden ayrılmış ve aralarında belirgin bir iletişim yolu bulunmayan gruplara bile yayıldığı söylenmiştir.[1]\n"
    },
    "Töre": {
        "first_paragraph": "Töre; bir toplumda yazılı olmayan, gelenekleşmiş kanun ve kurallar. Özellikle halk ağzında hukuk veya mahkeme anlamlarında da kullanılır.[1]\n"
    },
    "Yeni yıl": {
        "first_paragraph": "Yeni yıl, yeni bir takvim yılının başladığı ve takvimin yıl sayısının bir arttığı zaman. Pek çok kültürde bu olay bir şekilde kutlanmaktadır.[1][2] Günümüzde en çok kullanılan takvim olan Miladi takvimin yeni yılı 1 Ocak'a (Yılbaşı) denk gelmektedir. Birçok ülke 1 Ocak'ı resmî tatil olarak belirlemiştir.\n"
    },
    "Azerbaycan'da Nevruz": {
        "first_paragraph": "Nevruz, Azerbaycan'ın ulusal bayramlarından biridir. Geleneklere göre Nevruz'da yetişen semeni, ilkbahar gelişinin, doğanın ve tarımın canlanmasının simgesidir.[1]\n"
    },
    "Eski Yeni Yıl": {
        "first_paragraph": "Eski Yeni Yıl veya Ortodoks Yeni Yıl, Jülyen takvimi ile Yeni Yıl başlangıcı olarak kutlanan gayri resmi bir geleneksel bayramdır. 20. ve 21. yüzyıllarda Eski Yeni Yıl, 14 Ocak'ta Miladi takviminde düşüyor.[1] Aynı gün güneş, güney yönündeki yolculuğunu bitirip kuzeye doğru hareket etmeye başladığında Hindistan'da kutlanır: Makar Sankranti.\n"
    },
    "Kore Yeni Yılı": {
        "first_paragraph": "Kore Yeni Yılı (Korece: , diğer adıyla: Wondan (원단; Korece: 元旦), Wonil (원일; Korece: 元日), Shinwon (신원; Korece: 新元)) yaygın olarak Seollal adı ile bilinen Kore yeni yılı, Kore ay takviminin ilk günüdür. Seollal (Ay takvimine göre yeni yıl; Ay takvimindeki 1 Ocak) Kore’ deki en ünlü ulusal tatillerden biridir.\n"
    },
    "Novy God": {
        "first_paragraph": "Novy God (rusça: Новый Год) \"Yeni Yıl\" için Rusça kelime öbeğidir ve ayrıca Rusyada Yılbaşı arifesi ve Yılbaşı Günü kutlamasını da belirtir. Benzer gelenekler tüm Eski Sovyet ülkelerinde de görülmektedir ve tatilin gözlemlenmesi Orta Asya'daki muhafazakâr Müslüman gruplar ve Ukrayna'daki milliyetçiler tarafından eleştirilmesine rağmen bölge genelinde popüler olmaya devam etmektedir.[1]\n"
    },
    "Pohela Boishakh": {
        "first_paragraph": "Pohela Boishakh (Bengalce:পহেলা বৈশাখ), Bangladeş'in resmi takvimi de olan Bengal takviminin ilk günüdür. 14 Nisan'da Bangladeş'te ve 15 Nisan'da Hindistan'ın [1] Batı Bengal, Tripura ve Assam (Barak Vadisi) eyaletlerinde her dinden Bengalli tarafından kutlanır.[2][3][4][5]\n"
    },
    "Songkran": {
        "first_paragraph": "Songkran (Tayca: เทศกาลสงกรานต์), Tay Yeni Yılı festivalidir. Tay Yeni Yıl Günü her yıl 13 Nisan'da olmakla birlikte, tatil döneminde 14-15 Nisan'da kutlanmaktadır. Adını Sanskritçede \"astrolojik geçiş\", yani dönüşüm veya değişiklik anlamına gelen \"saṃkrānti\" (Devanāgarī: संक्रांति)[1] kelimesinden almaktadır.\n"
    },
    "Şagaa": {
        "first_paragraph": "Şagaa (Tıva Türkçesi: Шагаа  / Şagaa) —  Tıva Türklerinde yılbaşı, nevruz[1][2]. Ay takvimine göre yeni yılı belirtir. 12 Hayvanlı Türk takvimi ve ay takvimine göre Şubat ayında olmaktadır. Tıva halkının önemli bir bayramı. \n"
    },
    "Times Square Ball": {
        "first_paragraph": "Times Square Ball, New York'taki One Times Square binasının üstünde bulunan vakit küresidir. Her yıl düzenlenen Yılbaşı kutlamalarının bir parçası olarak kullanılır ve Amerika Birleşik Devletleri'nde bir kültür ikonu haline gelmiştir. Top, Waterford Crystal'dan yapılmış olup, 11.000 pound'dan daha ağırdır. Çapı 12 fit'tir ve üzerinde 2.500 Waterford Kristal üçgen bulunmaktadır. Top LED'lerle aydınlatılmaktadır.\n"
    },
    "Yılbaşı": {
        "first_paragraph": "Yılbaşı, Miladi takvim kullanan ülkelerde 31 Aralık'ı 1 Ocak'a bağlayan geceye denmektedir. Yılbaşı, Jülyen takvimine göre Hristiyanlık öncesi Roma'da, Ocak ayının da adının verildiği geçit ve başlangıç tanrısı Janus'a adanmıştı. Hristiyan aleminin Miladi takviminde bir tarih olarak, hâlen Anglikan ve Lutheran kiliselerinde İsa'nın Adlandırma ve Sünnet Bayramı olarak törenlerle kutlanır.[1][2]\n"
    },
    "Yılbaşı ağacı": {
        "first_paragraph": "Yılbaşı ağacı veya Yeni yıl ağacı miladî yeni yılın gelişin kutlamak amacıyla süslenmiş ağaç.\n"
    },
    "Yılbaşı arifesi": {
        "first_paragraph": "Yılbaşı arifesi veya Yılbaşı gecesi, Miladi takvimin son günü olan 31 Aralık tarihinde kutlanan bir gündür. Birçok ülkede, dans edilerek, yenilerek, içilerek ve havai fişeklerin izlenmesi veya yakılmasıyla kutlanır. Bazı Hıristiyanlar ise bir gece ayinine katılırlar. Kutlamalar genellikle gece yarısından sonra Yılbaşı olarak bilinen 1 Ocak tarihine kadar devam eder.\n"
    },
    "Felice Casson": {
        "first_paragraph": "Felice Casson (d. 5 Ağustos 1953, Chioggia, Venedik vilayeti), çalışmaları ile Gladio'nun varlığını keşfeden İtalyan bir sulh yargıcı ve politikacıdır.\n"
    },
    "Licio Gelli": {
        "first_paragraph": "Licio Gelli (21 Nisan 1919, Pistoia, Toskana - 15 Aralık 2015; Arezzo, Toskana), İtalyan finansçı, mason ve suç örgütü lideri.\n"
    },
    "Gerginlik stratejisi": {
        "first_paragraph": "Gerginlik stratejisi (İtalyanca strategia della tensione), planlı ve gizli operasyonlarla bir grubun, bir bölgenin ya da bütün bir ülkenin psikolojik, sosyal ve siyasi anlamda istikrarsızlaştırmasıdır.\n"
    },
    "Sibel Edmonds": {
        "first_paragraph": "Sibel Deniz Edmonds (d. 1970) Federal Soruşturma Bürosu (FBI) eski çevirmeni ve Ulusal Güvenlik Muhbirleri Koalisyonu'nun (NSWBC) kurucusudur. Edmonds, Türk uyruklu kişilerin eylemlerini örtbas etme suçlamasıyla Mart 2002'de FBI'dan uzaklaştırılmış, güvenlik açıkları ve istihbarat sorunları gibi ulusal güvenliği tehdit edici eylemlerde bulunduğu iddia edilmiştir.\n"
    },
    "Stay-behind": {
        "first_paragraph": "Stay-behind,[a] NATO bünyesindeki ülkelerde sol örgütlenmeye karşı oluşturulan yasa dışı silahlı kuvvetler. Soğuk Savaş sırasında Sovyetler Birliği'nin işgal ihtimali öne sürülerek oluşturulan gizli örgütlenmeler kuruldukları ülkelerde siyasi hayatı şekillendirmek için kullanılmıştır.[1]\n"
    },
    "Kullanıcı:Stay-behind": {
        "first_paragraph": "Stay-behind, (bu terimin İngilizce kelime anlamı “geride kalanlar” olarak tercüme edilebilir) NATO bünyesindeki ülkelerde sol örgütlenmeye karşı oluşturulan yasa dışı silahlı kuvvetler. Soğuk Savaş sırasında Sovyetler Birliği'nin işgal ihtimali bahane edilerek oluşturulan gizli örgütlenmeler kuruldukları ülkelerde siyasi hayatı şekillendirmek için kullanılmıştır.[1] Türkiye'deki 12 Eylül Darbesi de bu kapsamda değerlendirilmelidir.\n"
    },
    "AK Parti Hükûmeti-Gülen Hareketi çatışması": {
        "first_paragraph": "Seçilmiş Meşru Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti - Paralel devlet yapılanması olan Gülen Cemaati Çatışması, önderliğini Fethullah Gülen'in yaptığı Gülen Hareketi ile Türkiye Cumhuriyeti'nin seçilmiş hükümeti  arasında yaşanan; medya, sosyal medya, emniyet, yargı ve yasa değişiklikleri yoluyla genişleyen çatışmalar süreci. FETÖ'nün finansal destek mekanizması ve örgüte eleman kazandırma odağı haline gelen dershanelerin kapatılması yönündeki girişimler ve 3 bakanın istifa etmesine neden olan 17 Aralık yolsuzluk soruşturması ile açık bir çatışmaya dönüşen süreç, AK Parti'nin çok sayıda polisi görevden alması, sosyal medyaya düşen kasetler, HSK kanununun değiştirilmesi ile devam etti.\n"
    },
    "Barış Adaları Enstitüsü": {
        "first_paragraph": "Barış Adaları Enstitüsü (PII) (İngilizce: Peace Islands Institute), Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir kâr amacı gütmeyen bir örgüttür. Örgüt, 2003 yılında Türk Amerikalılar tarafından kurulmuş olup Türkiye'ye konferanslar, seminerler, konferanslar, tartışma panelleri, öğle yemekleri ve geziler gibi eğitici ve kültürel etkinlikler düzenleyerek tüm inanç ve kültürler arasında saygı ve karşılıklı anlayışı teşvik etmeye çalışmaktadır. Bu misyonla PII, toplumdaki çeşitliliğin, çoğulculuğun ve çok kültürlülüğün gelişmesine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Merkezi Newark'ta yer almaktadır.\n"
    },
    "Bugün TV": {
        "first_paragraph": "Bugün TV, Koza İpek Holding tarafından kurulan bir haber kanalıydı. Yayınlarına 1 Mayıs 2009'da başlamıştı. Bugün TV, spor haberleri, tarihsel filmler, hayatın içinden belgeseller ve her saat başında haber yayınlanmaktaydı.\n"
    },
    "Feza Gazetecilik": {
        "first_paragraph": "Feza Gazetecilik, çeşitli ülkede gazete, dergi ve basım evleri bulunan Yenibosna merkezli anonim şirkettir. Yönetim kurulu başkanlığını Ali Akbulut yapmaktaydı. Feza Gazetecilik'in bünyesinde aşağıdaki ulusal ve uluslararası yayın yapan haber gazeteleri, dergi, radyo, televizyon, yayınevi ve haber ajansı bulunmaydı.\n"
    },
    "Gülen Davası": {
        "first_paragraph": "Fethullah Gülen Davası, 1999 yılında Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma neticesinde, 22 Ağustos 2000 tarihinde Fethullah Gülen aleyhine laik devlet yapısını değiştirerek dini kurallara dayalı bir devlet kurmak suçuyla açılan davadır. İddianamaye göre Gülen; ''laik, demokratik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti'ni sona erdirip, yerine şer'i yasaların hakim olduğu İslam devletini kurmak için okullarında beyinlerini yıkadığı gençlik ile oluşturacağı toplumu kullanmayı'' planlamıştır.[1]\n"
    },
    "Haliç'te Yaşayan Simonlar: Dün Devlet Bugün Cemaat": {
        "first_paragraph": "Haliç'te Yaşayan Simonlar: Dün Devlet Bugün Cemaat, Hanefi Avcı'nın Eskişehir Emniyet Müdürü iken yazdığı, anılarını ve görüşlerini anlattığı kitabıdır.[1]\n"
    },
    "Kanaltürk": {
        "first_paragraph": "Kanaltürk, Koza İpek Holding’in sahibi olduğu, 10 Haziran 2004 ve 29 Şubat 2016 tarihleri arasında Türkçe içerikli olarak yayın yapmış olan ulusal televizyon ve sinema kanalı.\n"
    },
    "Koza İpek Holding": {
        "first_paragraph": "Koza İpek Holding, 1948 yılında iş insanı ve matbaacı Ali İpek tarafından kurulan şirket. 11.000'i kapalı toplam 22.000 metrekare alanda üretim yapılmaktaydı. Grubun yönetim kurulu başkanlığını Akın İpek yapmaktaydı. Şirket, medya da dahil olmak üzere farklı alanlarda hizmet vermekteydi. Holding FETÖ/PDY soruşturması kapsamında önce kayyım atanmış ardından da TMSF'ye geçmiştir.[2] Holding kayyım atanmadan önce Gülen Hareketi'ni desteklemekteydi.[3][4]\n"
    },
    "MC EU": {
        "first_paragraph": "MC EU, Samanyolu Yayın Grubu bünyesinde, Almanya'daki Türklere yönelik yayın yapan ilk ulusal televizyon ve eğlence kanalıdır. İlk olarak MC TV'nin Avrupa'daki Türklere yönelik yayın yapan televizyon kanalı olarak kurulmuştu. İlk zamanında ara sıra Samanyolu Haber ile ortak yayın yapmaktaydı. Kanalın Gülen Hareketi'ne yakınlığı bulunmaktadır. 15 Kasım 2015 tarihinde Türksat uydusundaki yayını bütün medya kuruluşları ile beraber kesilmiştir.[1] 2017 yılında Samanyolu Avrupa'nın Hotbird uydusundaki frekansından farklı bir içerik ile yeniden yayına başlamıştır. Merkezi Almanya'da bulunmaktadır.\n"
    },
    "MC TV": {
        "first_paragraph": "Mobility Channel, Mart 2011 yılında kurulmuştur. Otomobil yayını yapmıştır. Temmuz 2012 sonlarında Samanyolu Yayın Grubu'na satıldı. Kanal 2 Ağustos 2012'den itibaren tamamen Samanyolu TV'deki dizileri, haberleri ve programları yayınlayan bir kanala dönüşmüş fakat 1 Mart 2016'da kapanmıştır.\n"
    },
    "Mehmet Dişli": {
        "first_paragraph": "Mehmet Dişli (8 Nisan 1962) Türk asker. 15 Temmuz 2016 tarihini 16 Temmuz 2016 tarihine bağlayan gece 65. Türkiye Hükûmeti'ne karşı gerçekleşen başarısız sonuçlanan darbe girişiminde bulunan “Yurtta Sulh Konseyi” adlı cuntanın üyesi olduğu iddia edilmiştir.[1] Türkiye'nin Hollanda Büyükelçisi Şaban Dişli’nin kardeşidir.[2] Davut Dişli kuzenidir.[3]\n"
    },
    "Niagara Vakfı": {
        "first_paragraph": "Niagara Vakfı (İngilizce: Niagara Foundation), Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir kâr amacı gütmeyen bir örgüttür.[1] Örgüt, 2004 yılında kurulmuş olup[2] farklı kültür ve inançlardan insanlar arasında yurttaşlık konuşmalarını ve sürekli ilişkileri geliştirmeye adamıştır ve Paylaşılan Değerler İttifakı'nın bir parçasıdır. Merkezi Chicago'da yer almaktadır.[3][4][5]\n"
    },
    "Paralel Yürüdük Biz Bu Yollarda: AKP-Cemaat İttifakı Nasıl Dağıldı?": {
        "first_paragraph": "Paralel Yürüdük Biz Bu Yollarda: AKP-Cemaat İttifakı Nasıl Dağıldı?, Ahmet Şık'ın 2014'te kendi kurduğu Postacı Yayınevi'nden çıkan kitabıdır. Yazarın Ergenekon soruşturmasına konu olan önceki kitabı İmamın Ordusu da kitapta çeşitli bölümlere dağıtılmıştır. Bunun dışında AK Parti-Gülen Hareketi çatışması, iktidarın yolsuzluklarına dair iddialar ve Gülen Hareketi'ne yönelik soruşturmalar da kısaca yer alır.[1]\n"
    },
    "Paylaşılan Değerler İttifakı": {
        "first_paragraph": "Paylaşılan Değerler İttifakı (İngilizce: Alliance for Shared Values (AfSV)), Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir kâr amacı gütmeyen bir şemsiye örgütüdür. Örgüt, Gülen hareketinin bir parçası olup merkezi New York'ta yer almaktadır.[1]\n"
    },
    "Samanyolu Haber": {
        "first_paragraph": "Samanyolu Haber; Samanyolu Yayın Grubu'na bağlı olarak 22 Ocak 2007 tarihinde yayın hayatına başlayan haber kanalıydı. Gülen Hareketi'nin yayın grubu tespit edildikten sonra kardeş kanallarıyla birlikte 15 Kasım 2015'te Türksat tarafından uydudan çıkarılmıştır. Samanyolu TV ile aynı stüdyoda yayın yapan kardeş kanalları şunlardı; Mehtap TV, Samanyolu Avrupa, Samanyolu Amerika, Samanyolu Afrika, MC TV, MC EU, çocuk kanalı Yumurcak TV, alışveriş kanalı Tuna Shopping TV, İngilizce yayın yapan Ebru TV, Azerbaycan'dan yayın yapan Hazar TV,  Kürtçe yayın yapan Dünya TV, Arapça yayın yapan Hira TV.\n"
    },
    "Samanyolu Haber Radyo": {
        "first_paragraph": "19 Nisan 2007 tarihinde FM 106.8 (İstanbul) bandı üzerinden yayına girmiş, Türkiye üzerinde Samanyolu Haber TV ile ortak yayın yapan haber radyosudur. Aynı zamanda kendine özgü programları ile dikkat çekmektedir. Gönüllü muhabirleri aracılığıyla internet üzerinden dünyaya açılan Samanyolu Haber Radyo kısa sürede dinleyici kitlesini genişletmişti.[1] 17 Ocak 2016 tarihinde bütün frekanslarını Dünya Radyo'ya devrederek yayın hayatına son vermiştir.\n"
    },
    "Yumurcak TV": {
        "first_paragraph": "Yumurcak TV, Türkiye'de yayın yapan Samanyolu Grubuna ait çocuk kanalı. Kanal, uydu yayınını mahkeme kararı ile 2015 yılının Kasım ayında durdurmuştu, 2016 yılına kadar internet üzerinden yayınına devam etmekteydi.\n"
    },
    "İç Makedon Devrimci Örgütü": {
        "first_paragraph": "İç Makedon Devrimci Örgütü (İMDÖ) (Bulgarca: Вътрешна Македонска Революционна Организация (ВМРО), Vǎtrešna Makedonska Revoljucionna Organizacija (VMRO), Makedonca: Внатрешна Македонска Револуционерна Организација, Vnatrešna Makedonska Revolucionerna Organizacija), 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyılın başında Osmanlı’nın Avrupa topraklarında etkin olmuş devrimci ulusal bağımsızlık hareketi.\n"
    },
    "Aleksandır Buynov": {
        "first_paragraph": "Aleksandır Buynov (Bulgarca: Александър Буйнов), Bujnov[1] adlı bir Bulgar aktör ve İç Makedon-Edirne Devrimci Örgütü'nün Bulgar aktivistidir.[2][3]\n"
    },
    "Aleksandır Turuncev": {
        "first_paragraph": "Aleksandır Kiçev Turuncev (Bulgarca: Александър Кичев Турунджев; Makedonca: Александар Турунџев; 1872-29 Ağustos 1905), İç Makedon Devrimci Örgütü üyesi bir Makedon-Bulgar devrimci.\n"
    },
    "Bayan Stone Olayı": {
        "first_paragraph": "Bayan Stone Olayı (İngilizce: Miss Stone Affair; Bulgarca: Афера \"Мис Стоун\"), 21 Ağustos 1901 tarihinde Amerikalı Protestan misyoner Ellen Maria Stone ile diğer misyoner arkadaşı Katerina Stefanova-Tsilka'nın iç İç Makedon Devrimci Örgütü tarafından kaçırılması olayıdır. İki kadın, Osmanlı İmparatorluğu'nda bağlı Bansko ile Yukarı Cuma arasında kaçırıldı. O sırada medya tarafından yaygın olarak görülen olay, sıklıkla \"Amerika'nın ilk modern rehin krizi\" olarak adlandırılmaktadır.\n"
    },
    "Istranca Cumhuriyeti": {
        "first_paragraph": "Istranca Cumhuriyeti (Bulgarca: Странджанска република) veya Istranca Komünü (Странджанска комуна), İlinden İsyanı sırasında Bulgar anarşist Mihail Gercikov önderliğinde İç Makedon Devrimci Örgütü  tarafından Edirne Vilayeti'ne bağlı Tırnovacık ve çevresinde kurulan kısa ömürlü bir siyasi varlıktı. Ağustos-Eylül 1903 tarihleri arasında varlığını sürdürmüş olup Osmanlı'nın müdahalesiyle son bulmuştur.\n"
    },
    "İlinden İsyanı": {
        "first_paragraph": "Osmanlı döneminde Bulgaristan'da isyanlar (1396–1878)\nKonstantin ve Frujin İsyanı · Tırnovo (1598) · Tırnovo (1686) · Çiprovtsi · Karpoş İsyanı · Nisan İsyanları · Razlofça · Kresna-Razlık Ayaklanması\n"
    },
    "Kruşevo Cumhuriyeti": {
        "first_paragraph": "Kruşevo Cumhuriyeti, İlinden İsyanı sırasında İç Makedon Devrimci Örgütü'ne bağlı isyancılar tarafından Kruşevo'da kurulan kısa ömürlü bir siyasi varlıktı. Kısa ömürlü olan cumhuriyet günümüzde modern Kuzey Makedonya'nın selefi olarak görülmektedir.\n"
    },
    "Nikola Karev": {
        "first_paragraph": "Nikola Yanakiev Karev (Bulgarca: Никола Янакиев Карев; 23 Kasım 1877 - 27 Nisan 1905), İç Makedon Devrimci Örgütü üyesi de ve 10 günlük Kruşevo Cumhuriyeti'nin lideri olan Bulgar-Makedon devrimci. 27 Nisan 1905 tarihinde Osmanlı Ordusu ile çatışırken ölmüştür.\n"
    },
    "Pançe Doref": {
        "first_paragraph": "Pançe Doref Efendi (Bulgarca: Панчо Василев Дорев Panço Vasilev Dorev), Bulgar avukat, halk figürü, diplomat ve tarihçidir, ilk Bulgar Osmanlı Çalışmaları uzmanlarından biridir.\n"
    },
    "Selanikli Gemiciler": {
        "first_paragraph": "Selanikli Gemiciler (Bulgarca: Гемиджиите, Makedonca: Гемиџии) ya da Selanik Süikastçileri Osmanlı İmparatorluğu'nda 1900'lü yıllarda etkin anarşist grup. Grubun bütün üyeleri Selanik Bulgar Erkek Lisesi mezunlarından oluşmaktaydı ve 28 Nisan'dan 1 Mayıs 1903'e kadar Selanik'te bir dizi terörist bombalamalarda yer aldılar. \"1903 Selanik bombalı saldırıları\"'nı gerçekleştirmelerindeki amaçları Makedonya ve Trakya'daki Osmanlı baskısına Düvel-i Muazzama'nın dikkatini çekmekti.\n"
    },
    "Tikveş Ayaklanması": {
        "first_paragraph": "Tikveş Ayaklanması (Bulgarca: Тиквешко въстание, Makedonca: Тиквешко востание, Sırpça: Тиквешки устанак / Tikveški ustanak), 1913 yılının haziran ayı sonlarında Makedonya'nın Tikveş bölgesinde gerçekleşen bir ayaklanmadır.\n"
    },
    "Todor Pavlof": {
        "first_paragraph": "Todor Pavlof Efendi (Makedonca: Тодор Павлов Todor K. Pavlov), Bulgar diplomattır, İç Makedon-Edirne Devrimci Örgütü'nün bir aktivistidir[1] ve Bulgar Eksarhlığı'nda barış danışmanıdır.[2]\n"
    },
    "Yüksek Makedon-Edirne Komitesi": {
        "first_paragraph": "Yüksek Makedon-Edirne Komitesi[1] (Bulgarca: Върховен македоно - одрински комитет, (ВМОК)), 1895-1905 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'nun Makedonya ve Trakya bölgelerinde faaliyet göstermiş bir Bulgar devrimci siyasi örgüttü. Örgüt ilk başta Makedonya ve Trakya'nın özerkliği için mücadele vermiş olup daha sonra bu bölgelerin Bulgaristan'a ilhak edilmesi için çabalamıştır.\n"
    },
    "Kontrgerilla": {
        "first_paragraph": "Kontrgerilla, kelime anlamıyla gerilla güçlerine karşı kurulmuş güçtür. Bir diğer anlamı ise NATO bünyesindeki ülkelerde sol örgütlenmeye karşı oluşturulan yasa dışı örgütlenmenin Türkiye'deki adı ve ayağıdır.[1] Türkiye'deki yapılanma Amerika tarafından Ankara'da bulunan Amerikan Askerî Yardım binasında kurulmuş ve başlarda CIA tarafından fonlanmıştır.[1][2] 1970 ila 1999 yılları arasında etkin olarak faaliyet gösteren yapılanmanın yasal statüsü yoktur, gizli silah depoları ve kayıt dışı mensupları vardır.[1] Ülkü Ocakları tarafından kurulan Ülkücü komando kampları; Kontrgerilla örgütü için paramiliter üyeler yetiştirmiştir.[3][4][5][6]\n"
    },
    "Doğan Öz": {
        "first_paragraph": "Doğan Öz (1934, Afyon - 24 Mart 1978, Ankara), Türk hukukçu. Sultandağı'nda doğan Öz, ölümünden önce Ankara'da Cumhuriyet Savcısı Yardımcısı olarak görev yapıyordu. Devletin içindeki Kontrgerilla yapılanmasını ve Türk derin devletini araştırırken, 24 Mart 1978 sabahı işe gitmek üzere evinden çıkıp arabasına bindiği sırada Ülkü Ocakları'nın bir parçası olan İbrahim Çiftçi tarafından öldürüldü. Öz'ün ölümünün gerçekleştiği koşullar ve suikastının kimler tarafından planlandığı, günümüzde bir tartışma konusu olmaya devam etmektedir.\n"
    },
    "Kanlı 1 Mayıs": {
        "first_paragraph": "Kanlı 1 Mayıs veya 1 Mayıs Katliamı,[1] 1 Mayıs 1977 günü Taksim Meydanı'nda kutlanan İşçi Bayramı'nda 34 kişinin hayatını kaybetmesi ve 136 kişinin de yaralanması ile sonuçlanan olaydır.[3]\n"
    },
    "Komünizmle Mücadele Derneği": {
        "first_paragraph": "Komünizmle Mücadele Derneği, 1950 yılında, Türkiye'de sol merkezli görüşlere, sol hareketlere ve komünist düşüncelere karşı kurulmuş bir dernektedir. \n"
    },
    "Namık Kemal Ersun": {
        "first_paragraph": "Namık Kemal Ersun (1915 – 31 Aralık 1988) Türk asker. Eski Türk Kara Kuvvetleri Komutanı.\n"
    },
    "Werwolf": {
        "first_paragraph": "Werwolf (Türkçe: Kurt adam), II. Dünya Savaşı esnasında, Müttefik kuvvetlerinin Almanya'nın içlerine ilerlemesi durumunda düşman hatlarının gerisinde faaliyet gösterecek bir komando gücü oluşturmak için 1944 yılında geliştirilmeye başlanmış bir Nazi gerilla örgütü idi.\n"
    },
    "Ziverbey Köşkü": {
        "first_paragraph": "Ziverbey Köşkü ya da Zihni Paşa Köşkü, 12 Mart Muhtırası döneminde, İstanbul'un Anadolu yakasında MİT ile Kontgerilla tarafından sorgulamalar için kullanılan iki köşkten biri olan Erenköy'deki Zihni Paşa Köşkü'dür. Refik Erduran'dan kiralanmıştır. Çoğu zaman işkence için kullanılan Erenköy Köşkü ile karıştırılır. Oysa işkence iddialarını araştırmak üzere Avrupa'dan gelen heyetlere Ziverbey Köşkü gezdirilirken Erenköy Köşkü'ndeki ağır işkence, zincire vurma, tabutluklara kapatma gibi uygulamalar sürmekteydi.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "John Goodenough": {
        "first_paragraph": "John Bannister Goodenough (d. 25 Temmuz 1922 - ö. 25 Haziran 2023), Amerikan malzeme bilimci, bir katı-hal fizikçisi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi. Austin'deki Texas Üniversitesi'nde makina mühendisliği ve malzeme bilimi alanlarında profesör. Goodenough, lityum iyon pillerin geliştirilmesi ve tanımlanmasıyla, malzemelerdeki manyetik aşırı değişim işaretlerini tanımlayan Goodenough–Kanamori kurallarıyla ve bilgisayar RAM'lerinde yeni ufuklar açan geliştirmeleriyle geniş ölçüde tanınmıştır.\n"
    },
    "Antony Sutton": {
        "first_paragraph": "Antony Cyril Sutton (14 Şubat 1925 – 17 Haziran 2002), İngiliz ekonomist, tarihçi ve yazar.\n"
    },
    "Masonluk": {
        "first_paragraph": "Masonluk, kökenleri 16. yüzyılın sonu ve 17. yüzyılın başlarında taş ustalarının yeterliliklerini ve yetkililer ile müşterilerle ilişkilerini düzenleyen yerel localara dayanan, kendi tanımına göre \"kardeşlik\" üzerine kurulu kurum.[1][2] Tarih boyunca birçok komplo teorisine konu olmuştur.[3]\n"
    },
    "Anderson Anayasası": {
        "first_paragraph": "Anderson Anayasası, 1723 yılında İngiltere Büyük Locası (bugün İngiltere Birleşik Büyük Locası) tarafından, üyeleri arasında bulunan James Anderson'a verilen görev ile yazılmış olan ve bu yasanın ana hatlarına günümüz düzenli Masonluğunca halen riayet edilen, Masonluğun ilk ve en önemli yazılı kurallar dizisi.\n"
    },
    "Halliwell (El yazması)": {
        "first_paragraph": "Hallivell yazması, Regius şiiri olarak da bilinir. Bilinen ilk masonik belgedir. 64 manzum sayfadan oluşur. 1300'lü yılların sonunda yazıldığı düşünülmektedir. İngilizce'nin eski bir hali olan Chaucer dilinde yazılmıştır.\n"
    },
    "Hathor Pentalpha Locası": {
        "first_paragraph": "Bir kısım kaynaklarda İtalyan Büyük Doğu Locası olarak da tanımlanan Hathor Pentalpha locası, dünyadaki Mason locaları içinde en etkin ve en güçlü olduğu iddia edilen ve hakkında ortaya atılan bilgilerin kamuoyunca tartışmalı olduğu söylenen Mason locasıdır. Hathor Pentalpha locasının varlığından İtalya'da Gioele Magaldi ve Laura Maragnani tarafından yazılan ve 2014'te basılan Massoni: La Scoperta delle Ur-Lodges adlı kitapta bahsedilmektedir. Kitapta Hathor Pentalpha Locasının dünyadaki terör olaylarında ekonomik ve siyasi krizlerde payı olduğu iddia edilmektedir.[1] Kitapta bu ve benzeri birçok Loca hakkında yer alan iddialar birçok çevre tarafından yakın zamanda tamamen komplo teorisi ve iftira olarak tanımlanmakla birlikte, kitapta geçen bilgilerin doğruluğuna kanaat getiren birkısım görüşler de mevcuttur.\n"
    },
    "Her şeyi gören göz": {
        "first_paragraph": "Her şeyi gören göz, Tanrı'nın herkesi gözlemesinin ve korumasının bir sembolüdür. Her şeyi gören göz genellikle çevresinden ışınlar yayılan bir daireyle çevrelenmiş tek bir insan gözü olarak resmedilir. Kimi Zaman \"Tanrının Gözü\" olarak da söz edilen bu sembol Amerikan dolarının (1778 yılından beri) yanı sıra, Mısır tarzı bir piramidin tepesine oturtulmuş olarak ABD Resmi Mühründe de görülür.\n"
    },
    "Prag Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Prag Mezarlığı (İtalyanca: Il cimitero di Praga), İtalyan yazar Umberto Eco'nun 2010 yılında yayımlanan romanı. 2012 yılında Independent Foreign Fiction Prize adayları arasında gösterilen yapıtın, Eco'nun Gülün Adı adlı çalışmasının ardından yazdığı en iyi kitap olduğu düşünülmektedir.[1]\n"
    },
    "Velestinli Rigas": {
        "first_paragraph": "Rigas Velestinlis (Yunanca: Ρήγας Βελεστινλής) ya da Feraios (Yunanca: Φεραίος); (1757, Velestin - 24 Haziran 1798 Belgrad), Modern Yunan Aydınlanması’nda önemli biri yeri olan, Osmanlı İmparatorluğu’na karşı Balkan Ayaklanmasının kurbanı, Yunan İhtilali’nin öncüsü, Yunan ulusal kahramanı yazar, politik düşünür ve ihtilalcidir.\n"
    },
    "Dövüş Kulübü (film)": {
        "first_paragraph": "Dövüş Kulübü (orijinal adı: Fight Club), Chuck Palahniuk tarafından yazılmış aynı isimli romandan uyarlanan kült filmdir. 1999 yapımı olan film, David Fincher tarafından yönetilmiştir ve başrollerde Brad Pitt, Edward Norton ve Helena Bonham Carter rol almıştır. Müziklerini Dust Brothers yapmıştır.\n"
    },
    "Propaganda Due": {
        "first_paragraph": "Propaganda Due (İtalyanca telaffuz: [propaˈɡanda ˈduːe]; P2) 1877'de kurulan İtalya Büyük Doğusu'na bağlı bir Mason Locasıdır. Mason tüzüğü 1976'da geri çekildi ve gizli, anti-komünist, anti-sovyet, anti-solcu, sahte-Masonik ve radikal sağa[1][2][3] ve İtalya Anayasası'nın gizli cemiyetleri yasaklayan 18. maddesine aykırı olarak faaliyet gösteren örgüt haline gelmiştir. Locanın başkanlığını Licio Gelli'nin yaptığı son dönemde, P2, Vatikan'a bağlı Banco Ambrosiano'nun çöküşü, gazeteci Mino Pecorelli ve bankacı Roberto Calvi cinayetleri ve ülke çapında rüşvet skandalı içinde Tangentopoli yolsuzluk davaları da dahil olmak üzere çok sayıda İtalyan suçu ve gizemine karışmıştır. P2, Michele Sindona'nın Mali imparatorluğu'nun çöküşüne ilişkin soruşturmalar sayesinde gün ışığına çıkmıştır.[4]\n"
    },
    "Antonio Martino": {
        "first_paragraph": "Antonio Martino (22 Aralık 1942,[1], Messina, Sicilya  - 5 Mart 2022, Roma, İtalya) İtalyan akademisyen, ekonomist ve siyasetçi.\n"
    },
    "Jorge Rafael Videla": {
        "first_paragraph": "Jorge Rafael Videla Redondo (d. 21 Ağustos 1925, Buenos Aires eyaleti - ö. 17 Mayıs 2013; Marcos Paz, Buenos Aires), Arjantinli asker ve siyasetçi. 1976-1981 yılları arasında fiilen Arjantin Devlet Başkanı olarak görev yaptı.[1]\n"
    },
    "Sicilya mafyası": {
        "first_paragraph": "Sicilya mafyası ya da Cosa Nostra (Türkçe: bizim işimiz ya da davamız), kurulan ilk ve esas mafya organizasyonudur. Basilicata, Campania, Sicilya, Puglia ve Calabria'daki suç örgütlerinin bir araya gelmesiyle birlikte oluşmuş ve 19. yüzyılın son çeyreğinden günümüze kadar özellikle Sicilyalı grupların ve büyük ailelerin liderliğinde etkin olup dünya çapında faaliyetler yürütmüştür.\n"
    },
    "Alliata": {
        "first_paragraph": "Alliata ailesi, İtalya'nın Sicilya bölgesinde yer alan ve tarih boyunca birçok farklı alanda faaliyet göstermiş bir aile olarak bilinir.\n"
    },
    "Alt patron": {
        "first_paragraph": "Underboss (İtalyanca: sottocapo), özellikle Sicilyalı, Yunan ve İtalyan-Amerikan Mafya suç aileleri olmak üzere belirli organize suç gruplarının liderlik yapısı içindeki bir pozisyondur. Alt patron, patronun ikinci komutanıdır. Underboss aynı zamanda tüm capolardan ve askerlerinden de sorumludur. Alt patron bazen, patron hastalanırsa, öldürülürse veya hapsedilirse aileyi devralacak olan oğul gibi bir aile üyesidir. Ancak sokak patronunun konumu, modern çağda alt patronun rütbesine bir şekilde meydan okudu. Bu pozisyon en azından 1960'ların ortalarından beri Genovese suç ailesi bünyesinde kurulmuştu. Aynı zamanda Detroit suç ailesinde ve Chicago Outfitinde de kullanılmıştır.\n"
    },
    "Benedetto Capizzi": {
        "first_paragraph": "Benedetto Capizzi (d. 28 Haziran 1944 –ö. 12 Eylül 2023)[1], Villagrazia, Palermo bölgesinde faaliyet gösteren İtalyan gangster ve Sicilya Mafyası'nın önemli isimlerinden mafya baronuydu. Capizzi, 28 Haziran 1944'te Palermo, İtalya'da doğdu. Yeni Sicilya Mafya Komisyonu'nun başkanlığına aday gösterildi.\n"
    },
    "Caporegime": {
        "first_paragraph": "Genellikle capo olarak kısaltılan veya gayri resmi \"kaptan\" olarak anılan bir caporegime veya capodecina, Mafya'da (hem Sicilya Mafyası hem de İtalyan-Amerikan Mafyası) bir liderlik pozisyonudur. Capo, bir rejime veya askerlerden oluşan bir \"mürettebata\" başkanlık eden ve organizasyonda önemli bir statüye ve nüfuza sahip olan İtalyan bir suç ailesinin \"üyesi\"dir. Caporegime, Sicilya'daki bir ailenin reisini ifade etmek için kullanılan İtalyanca bir kelimedir. Genel olarak bu terim, bir asker ekibine komuta eden ve doğrudan dona (patron) veya alt patrona veya sokak patronuna rapor veren bir organize suç örgütünün bir şubesinin başkanını belirtir. Kısaltılmış \"capo\" versiyonu aynı zamanda Latin Amerika uyuşturucu kartellerinin bazı yüksek rütbeli üyelerine atıfta bulunmak için de kullanılmıştır.\n"
    },
    "Gianni Nicchi": {
        "first_paragraph": "Giovanni \"Gianni\" Nicchi (İtalyanca telaffuzu: [dʒoˈvanni ˈdʒanni ˈnikki]; d. 16 Şubat 1981 Torino) İtalyan suç örgütü ve Sicilya Mafyası üyesidir. Takma adı \"küçük çocuk\" (İtalyanca: 'u picciutteddu) olan Nicchi, genç yaşına rağmen Palermo'daki Cosa Nostra adı verilen mafyanın önde gelen liderlerinden biri olarak kabul edilir. 2006 yılından İtalya İçişleri Bakanlığı'nın 5 Aralık 2009'da tutuklanmasına[1] kadar Nicchi İtalya'da en çok arananlar listesinde kaldı.[2]\n"
    },
    "Louis Claude de Saint-Martin": {
        "first_paragraph": "Louis Claude de Saint-Martin (18 Ocak 1743 - 14 Ekim 1803) Fransız bir filozoftur. Mistik ve insan aklının evriminde etkili olmuş ve Martinist Düzen'in kuruluşuna ilham kaynağı olmuştur.[1]\n"
    },
    "Apokalipsis Mağarası": {
        "first_paragraph": "Apokalipsis Mağarası ('Kıyamet Mağarası veya Vahiy Mağarası), Yunanistan'a ait On İki Ada arasında en kuzeyde yer alan Batnaz (Patmos) adasındaki tarihî merkez olan Hora köyü ve Skala köyü arasındaki yolun kenarında bulunan ve dini önemi bulunan mağaradır.\n"
    },
    "4,2 binyıl olayı": {
        "first_paragraph": "4,2 binyıl olayı, GÖ kuruma olayı. Holosen döneminin en şiddetli iklim olaylarından biridir[2].Holosen çağındaki mevcut Meghaliyen döneminin başlangıcı olarak tanımlanır.\n"
    },
    "Ankhesenamen": {
        "first_paragraph": "Ankhesenamun (ˁnḫ-s-n-imn \"Onun Hayatı Amun'dan\" c. 1348-1322 M.Ö. sonra) Mısır 18. Hanedan döneminde firavun Akhenaton'un ve muhtemelen Nefertiti'in kızıdır. Sonradan Tutankhamun'un Büyük Kraliyet Eşi olmuştur. Ankhesenpaaten ( ˁnḫ.s-n-pꜣ-itn, \"Aten için yaşıyor\") doğumlu [3] Mısır Firavunu Akhenaten ve Büyük Kraliyet Karısı Nefertiti'nin bilinen altı kızından üçüncüsüydü. Üvey kardeşi Tutankhamun'un Büyük Kraliyet Karısı oldu.[4] Adındaki değişiklik, babasının ölümünden sonra yaşadığı süre boyunca eski Mısır dinindeki değişiklikleri yansıtıyor. Gençliği, ebeveynlerinin saltanatının antik kabartmalarında ve resimlerinde iyi belgelenmiştir. Ankhesenamun ve kocası Tutankhamun aynı babayı, ancak farklı anneleri paylaştılar. Tutankhamun'un annesinin mumyasının, babası Akhenaten'in öz kız kardeşi ve büyükbabası Amenhotep III'ün kızı olduğu DNA analizi ile tespit edildi. Şimdiye kadar annesinin adı belirsizdir, ancak mumyası bilim insanları tarafından gayri resmi olarak Genç Hanımefendi olarak bilinir.[5]\n"
    },
    "Ay (firavun)": {
        "first_paragraph": "Ay veya Kheperkheprure Ay veya Aye Antik Mısır'da, 18. Hanedan'ın on üçüncü firavundur. Tahtta kalma süresi (MÖ 1339-1335) dört yıldır.[1]\n"
    },
    "Aynak": {
        "first_paragraph": "Aynak[1] ya da ibis, Threskiornithinae alt familyasını oluşturan uzun bacaklı ve çıplak kafalı kuş türlerinin ortak adı.\n"
    },
    "Birinci Ara Dönem": {
        "first_paragraph": "Birinci Ara Dönem milattan önce yaklaşık 2216 yılında başlayıp 2025 yılına kadar devam eden dönem. Bu dönemde 6. Hanedan sonrasında yıkılan antik Mısırda oluşan yeni hakimiyet bölgelerinde özellikle Teb ve Herakleopolis öne çıkan şehirler olmuşlardır.\n"
    },
    "Gize Batı Sahası": {
        "first_paragraph": "Gize Batı Sahası, Dördüncü Hanedan Firavunu Khufu’nun piramidinin batısında, Gize Platosu üzerinde yer alan arkeolojik bir alandır. Saha, Abu Bakr Kazıları (1949-50, 1950-1,1952 ve 1953) olarak bilinen mezarlıklar ile Mezarlık G 1000 ve Mezarlık G 1100 gibi mastaba numaralarına dayanan birkaç mezarlıkla birlikte daha küçük bölümlere ayrılmıştır. Batı Sahası, Mezarlık G1000, Mezarlık G1600 ve Mezarlık G 1900'ü içermektedir.  Bu alandaki diğer mezarlıklar, Mezarlık G 2000, G 2200, G 2500, G 3000, G 4000 ve G 6000'dür.  Diğer üç mezarlık ekskavatörlerinden sonra adlandırılmıştır: Junker Batı Mezarlığı, Junker Doğu Mezarlığı  ve Steindorff Mezarlığı.[1]\n"
    },
    "IV. Thutmose": {
        "first_paragraph": "IV. Thutmose, yaklaşık olarak MÖ 14. yüzyılda ( MÖ 1413-1405) hüküm süren 18. Mısır Hanedanı'nın 8. Firavunuydu. Tahta kalma süresinin 8 ya da 9 yıl olduğu bilinmektedir.[1] Genç yaşta, daha yirmili yaşlarındayken ölmüştür. Babası II. Amenhotep, annesi Tiaa, oğlu III. Amenhotep'tir. Ölümünden sonra yerine oğlu gelmiştir.\n"
    },
    "Kıptî alfabesi": {
        "first_paragraph": "Koptik veya Kıptice, Antik Mısır'da konuşulan ve bugünkü Kıptilerin konuştuğu dile verilen ad. Hami dillerinden olup, alfabesinde 32 harf vardır. Bunların 24 tanesini Yunan alfabesinden almıştır. Alfabe, ünlü Rosetta Taşı vasıtasıyla çözülmüştür.\n"
    },
    "Kıptîler": {
        "first_paragraph": "Kıptîler veya Koptlar (Yunanca: αιγυπτος - Arapça: اقباط), Mısır'ın eski halkıdır. İskender'in Mısır'ı alması ve İskenderiye şehrini kurması ile beraber Helenistik bir kültür ile etkileşime geçmişlerdir. Kıptîcenin yazımında içerisinde büyük çoğunlukla  Yunan harfleri barındıran Kıptî alfabesi kullanılmaktadır. Roma devrinde ağır vergiler altında ezilen Kıptî halkı, MS 46'da Mark'ın Mısır'a gelmesi ile Hristiyanlığa geçerler. Bu sefer de Romalılar din baskısı yapmaya başlar, ta ki Bizans dönemine kadar. Konstantinos Hristiyanlığı serbest bırakınca biraz rahatlarlar. \n416'da yapılan 4. Ekümenik konsilinde Hristiyan temel meseleleri hakkında anlaşmazlık çıkar ve Hristiyan cemaatinden dışlanırlar. Kendi inanışlarına göre İsa'nın ilahi ve insani yanları birdir, hiç ayrılmamıştır.\n"
    },
    "Maryannu": {
        "first_paragraph": "Maryannu, Orta Doğu’da Bronz Çağı’na özgü savaşçı bir kastdır. Bu aristokrat sınıf, hükümdar tarafından verilen ve miras bırakılan bir toprak mülkiyetine dayanırdı.[1][not 1]\n"
    },
    "Mısır mavisi": {
        "first_paragraph": "Mısır mavisi, bileşimi kalsiyum bakır silikat (CaCuSi4O10 veya CaOCuO(SiO2)4) veya cuprorivaite olan Antik Mısırda binlerce yıldır kullanılan bir pigmenttir. Romalılar tarafından caeruleum olarak bilinmekteydi. Roma Döneminden sonra, renk gözden düştü ve üretim aşamaları unutuldu.\nAntik Mısırca wadjet mavi, mavi-yeşil ve yeşil anlamına gelir."
    },
    "Neithhotep": {
        "first_paragraph": "Neithhotep veya Neith-hotep, Birinci Hanedanlığın başlarında yaşayan ve hüküm süren Antik Mısır konsort kraliçesiydi. Bir zamanlar onun bir erkek hükümdar olduğu düşünülüyordu: olağanüstü büyük mastabası ve adının yazdığı kraliyet serekh'i, Mısırbilimcileri ve tarihçileri, onun bilinmeyen bir kral olabileceğine dair yanlış bir inanca yönlendirdi.[1]\n"
    },
    "Nemes": {
        "first_paragraph": "Nemes eski Mısır'da firavunlar tarafında başa giyilen giysi.[1] Nemes Ebu Simbel'deki bazı II. Ramses heykellerinde taç ile kombine edilmiş olarak görülür.[2]\n"
    },
    "Pelisyum Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Pelisyum Muharebesi Mısır Krallğı ile Ahameniş İmparatorluğu arasında M.Ö. 525 yılının Mayıs ayında yaşanan savaş. Savaş sonucunda Persler kesin sonuçlu bir galibiyet almışlar ve Ahameniş İmparatorluğu, Mısır'ı hakimiyeti altına almıştır.\n"
    },
    "Senet (oyun)": {
        "first_paragraph": "Senet, Antik Mısır döneminde oynanan ve geçmişi M.Ö. 5000 yıllarına dayanan, bilinen en eski masa oyunudur.[1]\n"
    },
    "Tuya": {
        "first_paragraph": "Thuya (bazen Touiyou,[1] Thuiu,[2] Tuya,[3] Tjuyu veya Thuyu olarak çevrilir) Mısırlı soylu bir kadın ve kraliçe Tiye'nin annesi aynı zamanda Yuya'nın eşiydi. Akhenaten'in büyükannesi ve Tutankhamun'un büyük büyükannesidir.\n"
    },
    "Aztekler": {
        "first_paragraph": "Aztekler, Mezoamerika'da bugünkü orta Meksika bölgesinde 14. ve 16. yüzyıllar arasında yaşamış bir Orta Amerika halkıdır.[1] Zengin bir mitoloji ve kültürel mirasa sahip Azteklerin başkenti, günümüzde Meksiko'nun bulunduğu Texcoco Gölü'nün ortasında yer alan Tenochtitlan kentiydi.[2] Aztekler, büyük bir uygarlık kurmuşlardı.[1]\n"
    },
    "Aztek el yazmaları": {
        "first_paragraph": "Aztek el yazmaları, Kolomb öncesi Amerika uygarlıklarından Aztekler’e ait el yazmalarıdır. Bu kitaplar, Aztek kültürü hakkında bilgi veren en iyi kaynaklar olarak kabul edilirler. Bunların büyük kısmı Aztek piktogramlardan oluşmakla birlikte, bazı el yazmaları Nahuatl dilinin Latin harfleriyle yazıya geçirilmesinden oluşmuştur. İspanyol koloni dönemine ait el yazmalarının sayısı 500 civarındadır.\n"
    },
    "Aztek yazısı": {
        "first_paragraph": "Aztek ya da Nahuatl yazısı, ideografik yazı ile Nahuatl'a özgü fonetik logogramları ve Orta Meksika'da yerleşik Nahualar tarafından kullanılan hece işaretlerini birleştiren Kolomb öncesi bir yazı sistemidir.[1]\n"
    },
    "La Malinche": {
        "first_paragraph": "La Malinche (1496 veya 1505 – 1529, bazı kaynaklara göre 1550) Malintzin, Malinali veya Doña Marina, Meksika Körfezi bölgesinden Nahualı kadın, Meksika’nın İspanyol konkistadorlar tarafından ele geçirilmesi sürecinde önemli rol oynamış ve Hernán Cortés’ın çevirmeni, danışmanı ve nikahsız karısı olacaktır. Cortés’den doğan çocuğu Avrupalı ve yerel halkların karışımı olan Mestizoların ilk temsilcisi sayılır. Bugün Meksika’da La Malinche hala çok zıt özellikleriyle gündemde yer alır. Çoğunlukla halkına ihanet eden bir hain olarak değerlendirilse de yeni Meksika ulusunun sembolik anası olarak da değerlendirilmektedir. İsminden türetilen malinchista Meksika’da hain anlamında kullanılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Tlahuizcalpantecuhtli": {
        "first_paragraph": "Aztek dini nde Tlahuizcalpantecuhtli (Gün ağarmasının efendisi) ,sabah yıldızı Venus gezegeninin tanrısıdır.\nTlahuizcalpantecuhtli tehlikeli ve kötü niyetli olarak kabul edilir.Ve velinimet olarak yakıştırılır.\n"
    },
    "Carroll A. Deering": {
        "first_paragraph": "Carroll A. Deering; 1921'de Kuzey Karolina'daki Cape Hatteras açıklarında karaya oturmuş olan ve mürettebatı hiçbir yerde bulunamayan beş direkli bir ticari yelkenliydi.[1]  Deering, tarihte hakkında en çok yazılan denizcilik gizemlerinden biridir. Gemide herhangi bir paranormal veya doğaüstü olay olduğuna dair hiçbir kanıt ortaya çıkmamış olsa da Bermuda Şeytan Üçgeni'nin bir kurbanı olduğu iddia edilmektedir.\n"
    },
    "Bermuda Şeytan Üçgeni (kitap)": {
        "first_paragraph": "Bermuda Şeytan Üçgeni (özgün adıyla The Bermuda Triangle), Charles Berlitz tarafından yazılmış 1974 tarihli kitap. Bermuda Şeytan Üçgeni olarak anılan okyanus bölgesinde kaybolan gemi ve uçakları konu alan eser, 22 dile çevrilerek 14 milyondan fazla sattı.[1]\n"
    },
    "Sargasso Denizi": {
        "first_paragraph": "Sargasso Denizi, Atlas Okyanusu'nun içerisinde yer alan bir okyanus akıntı dairesidir.[1]\n"
    },
    "Uçuş 19": {
        "first_paragraph": "Uçuş 19, Bermuda Şeytan Üçgeninde kaybolan, Birleşik Devletler Donanmasına mensup 5 kişilik bir ekipten oluşan ve 5 Aralık 1945 günü kaybolan filo.\n"
    },
    "Imix": {
        "first_paragraph": "İmix, Tzolkin takvim sisteminin ilk günüdür ve kaymanı veya timsahı sembolize eder.[1] Bu günle ilgili diğer ilişkilendirmeler; kırmızı renk, \"doğu yönü\", bir element olarak yeryüzünün yüzeyi ve koruyucu tanrı olarak yeryüzünün canavarıdır.[1] Mayalar, Dünya'nın 2 başlı bir kertenkelenin sırtında istirahat ettiğine, yani bir timsahın vücutlu bir tanrı olduğu için dünyanın sürüngen vücudunun temsili olduğuna inanıyorlardı.[2]\n"
    },
    "Teotihuacan": {
        "first_paragraph": "Teotihuacan ([teɪˌoʊtiːwəˈkɑːn]) günümüzde Kolomb öncesi Kuzey Amerika'nın en ünlü kenti olarak kabul edilmektedir. Kimler tarafından kurulduğu ve niçin aniden terk edildiği hâlen açıklığa kavuşmamış bu kadim şehrin kuruluş tarihi hakkında da farklı görüşler ileri sürülmektedir. Kentten söz eden -hiyeroglifik olmayan- hiçbir metin ve belge bulunmamaktadır. 1987 yılında UNESCO tarafından bir Dünya Mirası ilan edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Troya": {
        "first_paragraph": "Truva (Yunanca: Τροία Troya veya Ίλιον İlion, Latince: Troia veya Ilium, Hititçe: 𒌷𒃾𒇻𒊭 Wilusa/Vilusa veya 𒋫𒊒𒄿𒊭 Truwisa/Truvisa),[1][2] Kaz Dağı (İda) eteklerinde tarihî bir kenttir. Çanakkale il sınırları içinde, günümüzde Hisarlık olarak adlandırılan arkeolojik bölgede yer alır.\n"
    },
    "Truva Atı": {
        "first_paragraph": "Truva atı, Odysseus'un Truva surlarını aşmak ve şehre gizlice girmek için yaptırdığı tahtadan at maketidir. Savaş yaklaşık 10 yıldır sürmektedir. Askerler bıkkın ve yorgundur. Zekası sayesinde Athena tarafından da sevilen Odysseus'un aklına tahtadan bir at yapma fikri gelir. Plana göre Akhalılar savaştan çekiliyor gibi gözüküp, geride çok büyük bir tahta at bırakırlar. Odysseus ve diğer seçkin komutanlar atın içine gizlenirken, diğerleri denize açılıp gemileri Bozcaada'nın arkasına, Troyalıların onları göremeyeceği bir şekilde gizlerler. Planın yürümesi için, görevi tahta atın Truvanın surlarından içeri girmesini sağlamak olan bir Akhalı askeri atın yanında bırakırlar. Akhalıların çekildiğini gören Truvalılar, şaşkınlık içinde batı kapısının önündeki dev tahta atın yanına giderler. Bu sırada ortaya çıkan Sinon ismindeki Akhalı asker, Yunanlardan nefret ettiğini, onu Akhalıların geri dönüşleri için gerekli rüzgarın çıkması adına kurban seçtiklerini ve kendisinin kaçarak kurtulduğunu söyler.\n"
    },
    "Çanakkale Boğazı": {
        "first_paragraph": "Çanakkale Boğazı ya da tarihî ismiyle Dardanelya (Yunanca: Δαρδανέλλια, romanize: Dardanéllia (Dardanos'un Geçidi)), Asya ile Avrupa kıtalarını birbirinden ayıran ve Ege Denizi ile Marmara Denizi'ni birbirine bağlayan bir boğaz ve uluslararası su yoludur.\n"
    },
    "Luvi mührü": {
        "first_paragraph": "Luvi mührü, Troya Kazıları'nda bulunmuş, üzerinde Luvice yazı olan, M.Ö. 12. yüzyıla tarihlenen tunç mühür. \n"
    },
    "Paris (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Paris, Antik Troia kralı Priamos ile Hekabe'nin oğludur ve diğer adı Aleksandrostur. Hekabe Paris'in doğumundan önce rüya görür; rüyasında bir alev topu doğurur ve bu alev topu bütün şehri sarar. Rüyayı iyiye yormayan kâhinin üzerine anne babası, Paris doğduktan sonra onu İda Dağı' na bırakırlar. Ancak dişi bir ayı bebeği emzirir. Sonra da bir çoban yanına alır ve büyütür. Zeus, Tanrılar arasında Peleus ile Thetis'in düğününde nifak tanrıçası Eris'in attığı \"En güzeline\" yazan altın elmanın yol açtığı anlaşmazlığın hakemliğini Paris'e bırakır. Bunun üzerine o sıralar basit bir çoban olan Paris'e giderler. Paris bu sıralarda Oinone isimli bir nemf ile beraber yaşamaktadır. Athena altın elmanın karşılığında çok büyük bir bilgeliği ve Troia'nın zaferini vadederken Hera tüm Asya ve Avrupa kıtasının hükümdarlığını önerir. Aphrodite ise Akha kral Menelaos'un karısı, dünyanın en güzel kadını Helen'i vadeder. Paris altın elmayı Aphrodite'ye verir. Aphrodite'nin yardımıyla davetli olarak katıldığı bir gece Helen'i kaçırır. Bunun üzerine Troya savaşı patlak verir. Akhalı Menalaos'un karısı Helen'e olan aşkı kendisinin ve ülkesinin sonunu hazırlar. Kendisine düşman olanların arasında Athena ve Hera da vardır. Bunun üzerine tanrılar da savaşa dâhil olurlar. Helen'e aşık olması ve onu kaçırması üzerine Troya ile Yunanistan Krallıkları arasında gerçekleşen Troya savaşı 10 yıl sürer, zaman zaman kazanan taraf değişse de çoğunlukla durum berabere gider. Sonunda 'cin fikirli' Odysseus tarafından planlanan, içine gizlenmiş askerlerin bulunduğu \"Truva Atı\" şehre alınır. Gece geç saatte askerler attan çıkarak kapıları açarlar ve Yunan ordusunun içeri girmesini sağlarlar. Bu sırada Paris Yunan savaşçı Akhillus'u (Aşil) topuğundan okla vurarak öldürür. Rivayete göre \"Paris\" savaş sırasında Troya'nın düşmesine sebep olacak kehanetlerden birinin yerine gelmesi sonucunda Herakles'in okunun omzunu sıyırması fakat üzerindeki Hera'nın kanı olarak bilinen zehrin vücuduna yayılması sebebiyle ölmüştür.\n"
    },
    "Polydamas": {
        "first_paragraph": "Polydamas. Panthoos'un oğlu ve Truvalı savaşçı, İlyada'da Hektor'la aynı gün doğdukları anlatılır. Truvalıların savaş planlarını hazırlayan kişidir.\n"
    },
    "Troya Projesi": {
        "first_paragraph": "Troia kazıları Manfred Korfmann başkanlığında 1988 yılından beri bu isim altında yönetilmektedir. Prof. Dr. Korfmann'ın 2005 yılında ölümünden sonra projenin yürütücülüğünü Ernst Pernicka üstlenmiştir. Projenin ana merkezi Tübingen Üniversitesi Tarihöncesi Enstitüsü'nde yer almaktadır. Brian Rose (Cincinnati Üniversitesi), birçok birey ve enstitünün katıldığı bir uluslararası takımın işbirliği  içinde proje sürdürülmüştür. Proje üyeleri burada akademik çalışmalarını sürdürmektedir. Kazılar (ve proje) 2012 yılına dek Ernst Pernicka (Tübingen Üniversitesi) başkanlığında yürütülmüş olup analizler ve sonuçların makalelerinin yayımlanması devam etmektedir.[1] 2013 yılından itibaren Rüstem Aslan (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) kazı lisanasına sahip olup araştırmaları devam ettirmektedir.\n"
    },
    "Rixos": {
        "first_paragraph": "Rixos adı Truva savaşından bilinen yedi kahramandan birinin adı olarak bilinir.\n"
    },
    "Troilos": {
        "first_paragraph": "Troilos, Priamos ile Hekabe'nin en küçük oğlu, Troyalı prens. İlyada'da savaştan önce öldüğü söylenmişse de nasıl olduğu anlatılmamıştır. Kehanete gore Troilos yetişkinliğe ulaşırsa, Troya asla ele geçirilemeyecekti. Truva savaşından önce, kız kardeşi Polyksene ile yaptığı bir gezi sırasında, Pallas Athena'nin kehaneti anlattığı ve Truva'nın daha kolay alınması için öldürmesini söylediği Akhilleus'un takibi sonucu kaçtığı Apollon Tapınağı'nda yine Akhilleus tarafından başı kesilerek öldürülmüş, bedeni parçalanmıştır. Troilos eğer yetişkin olsaydı, tarihin gördüğü ve göreceği en büyük savaşçı olacaktı. Oğlu Turcus ise Orta çağ'da yaygın bir inanışa göre Truva yıkıldıktan sonra Orta Asya'ya giderek Türk ulusunun temellerini atmıştır. Fatih Sultan Mehmet ile kardinal İsidore arasındaki mektuplaşmalarda bu meseleye değinilmiştir[kaynak belirtilmeli].\n"
    },
    "Troya (opera)": {
        "first_paragraph": "\nTroya, Bujor Hoinic'un  bestelediği, librettosu Artun Hoinic'ye ait, iki perdelik epik opera eseridir.\n"
    },
    "Troya Müzesi": {
        "first_paragraph": "Troya Müzesi, Türkiye'nin Çanakkale ilinde Troya antik kentine ait eserlerin sergilendiği arkeoloji müzesidir. Çanakkale, neolitik çağdan tarihi çağların başlangıcına kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bir kenttir. Çanakkale'nin Tevfikiye Köyü yakınlarında bulunan Troya Antik Kenti de geçmişte Avrupa ve Asya arasında yer alan önemli ticaret yerleşim yerlerinden biridir.[2] Müzenin kuruluş amacı Homeros'un M.Ö. 8. Yüzyıla ait İlyada ve Odysseia destanına konu olan ticaret, zenginlik ve savaş kenti olarak ilgi çeken Troya şehrinin tarihi kalıntı ve koleksiyonlarına ev sahipliği yapmak ve yurt dışına kaçırılmış eserlerin iadesi işlemlerini gerçekleştirmektir. Bu düşünceden de hareketle müzede kopya esere yer verilmemektedir.[3]\n"
    },
    "Troya Tarihî Millî Parkı": {
        "first_paragraph": "Troya Tarihî Millî Parkı, Türkiye'nin Çanakkale kentinde bulunan bir millî park.\n"
    },
    "Truvalı Agenor": {
        "first_paragraph": "Agenor (Fonetik: /əˈdʒiːnɔːr/; Grekçe: Ἀγήνωρ), Antenor ve Theano'nun oğlu,[1] bir Truva kahramanı.\n"
    },
    "Uluslararası Troia Festivali": {
        "first_paragraph": "Uluslararası Çanakkale Troia Festivali, Çanakkale'de 1963'ten itibaren her yıl düzenli olarak organize edilen festival.[1] Çanakkale Belediyesi tarafından, kültürel ve sanatsal etkinlikleri yoğunlaştırmak, UNESCO tarafından dünya mirası olarak gösterilen Truva Antik Kenti kültürü ile bağımsızlığın simgesi Çanakkale Zaferi'ni kültürel ve sanatsal etkinlikler ile kaynaştırmak ve dünya barışına katkı için kültürel değerleri buluşturmak amaçlarıyla düzenlenmektedir.\n"
    },
    "Karmatîlik": {
        "first_paragraph": "Karmatîlik, (Arapça: قرماطة Qarāmita) Şiîliğin İsmâilîyye mezhebinin Fâtımîler'in imâmlığını kabul etmeyen ve \"Yediciler\" olarak da bilinen koluna ait olan köktendinci (gulat) bir mezhep.[1]\n"
    },
    "Glastonbury Festivali": {
        "first_paragraph": "Glastonbury Çağdaş Performans Sanatları Festivali (İngilizce: Glastonbury Festival of Contemporary Performing Arts), sadeleştirilmiş kullanımıyla  Glastonbury ya da Glasto, yeşil alanda müzik ve canlı sanat performansların sergilendiği dünyanın en büyük açık hava festivalidir.[1] 1970 ve sonrasında hippi akımları ve özgürlük hareketi etkisi ile yapılmaya başlanmış ve günümüzde de her yıl yapılmaya devam etmektedir. İngiltere'nin Pilton, Somerset bölgesinde Glastonbury şehrinde yapılan bir festivaldir. Glastonbury şehri daha öncesinde 1914-1925 arasında yine benzer nitelikte bir başka festivale ev sahipliği yapmış olup bu festivalde bir nevi onun devamı niteliğindedir.\n"
    },
    "Glastonbury Tor": {
        "first_paragraph": "Glastonbury Tor, İngiltere'nin Somerset ilçesinde, Glastonbury yakınlarında, I. dereceden koruma altındaki çatısız St Michael Kulesi'nin bulunduğu bir tepedir.[1] Tüm site National Trust tarafından yönetilmektedir ve planlanmış bir anıt olarak belirlenmiştir.[2][3] Tor'dan Kelt mitolojisinde, özellikle de Kral Arthur ile bağlantılı mitlerde bahsedilir ve başka kalıcı mitolojik ve ruhsal çağrışımları vardır.\n"
    },
    "Bilinç": {
        "first_paragraph": "Bilinç, genel olarak, insanda farkındalığın, duygunun, algının ve bilginin merkezi olarak kabul edilen yetidir. Zihnin kendi içeriklerinin farkında olduğu, içebakış yoluyla bilinen, duyumları, algıları ve anıları ihtiva eden bölümüdür.[1]\n"
    },
    "Letarji": {
        "first_paragraph": "Letarji; yorgunluk veya enerji eksikliği, halsizlik durumu olarak tanımlanan bir bilinç düzeyidir. Depresyon, azalmış motivasyon veya ilgisizlik eşlik edebilir. Uyuşukluk, yetersiz uyku, aşırı zorlama, aşırı çalışma, stres, egzersiz eksikliği, yanlış beslenme, can sıkıntısı veya bir hastalık veya bozukluk belirtisine bağlı da ortaya çıkabilir. İlaçların bir yan etkisi olabilir veya ilaç ve alkol, ilaç-ilaç arasındaki etkileşimlerden de kaynaklanabilir. Normal bir yanıtın bir parçası olduğunda, uyuşukluk genellikle dinlenme, yeterli uyku, azalmış stres, fiziksel egzersiz ve iyi beslenme ile çözülür.[1][2] Uyuşukluk belirtileri günler hatta aylar sürebilir.\n"
    },
    "Optik illüzyon": {
        "first_paragraph": "Optik illüzyon (görsel illüzyon) ya da göz yanılsaması, görsel olarak algılanan görüntüler ile nesnel gerçekliğin farklı olduğu durumlar için kullanılan terimdir. Göz tarafından toplanan ve beyinde işlenen bilgiler uyaran kaynağının fiziksel ölçümü ile uyuşmayan bir algı oluşturur. Temel olarak 3 tipi vardır: Değişmez optik illüzyonlar ile temsil ettiği nesnelerden farklı algılanan görüntüler oluşturulur, fizyolojik optik illüzyonlar gözlerin ve beynin belirli bir tür aşırı uyarılması (parlaklık, renk, boyut, konum, eğim, hareket) ile etki gösterir ve bilişsel illüzyonlar, bilinçsiz çıkarımlar sonucu oluşur.\n"
    },
    "Öz farkındalık": {
        "first_paragraph": "Öz farkındalık iç gözlem yapabilme yeteneği ve kendini çevre ile diğer bireylerden ayırıp bir birey olarak görebilme kabiliyetidir.\n"
    },
    "Soyut ve somut": {
        "first_paragraph": "Metafizikte soyut ve somut arasındaki ayrım, iki tür varlık arasındaki ayrımı ifade eder. Bazı filozoflar bu farkın temel metafiziksel öneme sahip olduğunu savunur.[1]\n"
    },
    "Tecrübe": {
        "first_paragraph": "Tecrübe ya da deneyim, bir konuda zamanla elde edilen bilgi birikimidir.\n"
    },
    "Vejetatif durum": {
        "first_paragraph": "Vejetatif durum (VD), bitkisel hayat veya koma sonrası tepkisizlik (KST),[1] ciddi beyin hasarı olan hastaların gerçek farkındalıktan ziyade kısmi bir uyarılma durumunda olduğu bir bilinç bozukluğudur. Vejetatif durumda dört hafta kaldıktan sonra hasta kalıcı vejetatif durumda (KVD) olarak sınıflandırılır. Bu tanı, travmatik olmayan bir beyin hasarından birkaç ay sonra (ABD'de üç, Birleşik Krallık'ta altı) veya travmatik bir hasardan bir yıl sonra kalıcı vejetatif durum olarak sınıflandırılır. Alternatif olarak tepkisiz uyanıklık sendromu terimi de kullanılabilir,[2] çünkü \"bitkisel hayat\" halk arasında bazı olumsuz çağrışımlara sahiptir.[3]\n"
    },
    "Sahasrara": {
        "first_paragraph": "Doğu felsefesine göre, vücutta belirli enerji noktaları vardır. Bu enerji çıkış yerlerine çakra denir. Sahasrara 7. çakradır ve bıngıldak kemiğinin orada bulunur.\n"
    },
    "İntegral düşünce": {
        "first_paragraph": "İntegral paradigma, integral hareketi veya integral yaklaşım da denilen İntegral düşünce insan ve evreni anlamak için bilimsel ve ruhsal bakış açılarını bir araya getiren yeni ve gelişen bir harekettir. En ünlü sözcülerinden biri filozof ve psikolog Ken Wilber olan İntegral düşünce integral \"beden, zihin, kalp ve ruh ile ilişkili olan\" anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Noosfer": {
        "first_paragraph": "Noosfer,  Vladimir Vernadsky ve Teilhard de Chardin'e göre dünyanın çevresini saran, insan düşüncesinin (veya bilincinin) bulunduğu tabakadır. Kelime, Yunanca'daki nous (zeka) ve sphaira (tabaka, küre) kelimeleri birleştirilerek türetilmiştir. Vernadsky'ye göre bu tabaka, Dünya'nın gelişimindeki üçüncü tabakadır (diğerleri sırasıyla: Jeosfer ve Biyosfer).\n"
    },
    "Melekler hiyerarşisi": {
        "first_paragraph": "Farklı dinlerin melekolojisinde, melekler hiyerarşisi, meleklerin bir sıralama sistemidir. Daha yüksek rütbeler, daha düşük rütbeler üzerinde daha fazla güce veya otoriteye sahiptir ve farklı rütbelerin, değişen sayıda kanat veya yüz gibi görünüm farklılıkları vardır.\n"
    },
    "New Age müzik": {
        "first_paragraph": "New Age müzik, rahatlama ve pozitif hisler yaratma amaçlı, çeşitli tarzlarda huzur verici bir müziktir. Hepsi olmasa da bu tür müziğin bir kısmı New Age inancı ile ilişkilidir. New Age müziği genelde rahatlatıcı, ilham verici ve sıklıkla yoga, masaj, meditasyon, okuma gibi aktivitelerle stresten arınma ya da huzurlu bir ortam oluşturmak için kullanılır.\n"
    },
    "Adult contemporary müzik": {
        "first_paragraph": "Kuzey Amerika müziğinde adult contemporary müzik (AC), radyoda çalınan bir pop müzik türü olup 1960'ların vokal ve 1970'lerin soft rock türlerinden[3] günümüzün duygusal balad ağırlıklı müziklerine kadar birçok türü içine alır. Çeşitli ölçülerde easy listening, pop, soul, rhythm and blues, quiet storm ve rock etkileri barındırır.[4][5][6] 1960'lar ve 1970'lerdeki easy listening (kolay dinlenebilir) soft rock tarzının birtakım değişiklikler geçirmiş devamı olarak kabul edilir.[7]\n"
    },
    "Himekami": {
        "first_paragraph": "Himekami (Japonca: 姫神) Japon müzik grubudur. Grubun adı, Japonya'da bulunan Himekami dağından alıntılanmıştır. 1980 yılında Yoshiaki Hoshi tarafından Himekami Sensation (Japonca: 姫神せんせいしょん, Himekami Senseishon ) adıyla kurulan grup, 1984 yılında Himekami adını almıştır. Grup elektronik, new age, world müzik tarzında çalışmalar yapmaktadır.\n"
    },
    "Helen Schucman": {
        "first_paragraph": "Helen Cohn Schucman (d. 14 Temmuz 1909 - ö. 9 Şubat 1981), Amerikalı bir klinik psikolog ve araştırma psikoloğudur . 1958'den 1976'da emekli olana kadar New York'taki Columbia Üniversitesi'nde tıbbi psikoloji profesörlüğü yapmıştır. Schucman en çok, meslektaşı William Thetford'un yardımıyla, içeriğinin kendisine İsa olarak tanımladığı bir iç ses tarafından verildiğini iddia ettiği  Mucizeler Kursu (1. baskı, 1975) kitabını \"yazmış\" olmasıyla tanınır,[1]. Ancak, onun \"yazar\" rolü, onun isteği üzerine, ölümünden sonrasına kadar kamuoyuna açıklanmamıştır.[2]\n"
    },
    "Janez Drnovšek": {
        "first_paragraph": "Janez Drnovšek (17 Mayıs 1950 – 23 Şubat 2008) Sloven liberal politikacı, Yugoslavya Başkanlık Konseyi başkanı (1989–1990), Slovenya başbakanı (1992–2002, 2000'de kısa bir ara) ve Slovenya cumhurbaşkanı (2002–2007).\n"
    },
    "Louise Hay": {
        "first_paragraph": "Louise L. Hay (8 Ekim 1926 - 30 Ağustos 2017), Amerikalı yazar ve bir metafizik öğretmenidir.Teşvik edici eserler yazarı ve Hay House Yayınevi'nin kurucusdur.Kitapları 35 ülkede 29 farklı dile çevrilmiştir. Daha çok Hayatına Şifa Ver kitabı ile tanınır.\n"
    },
    "Shirley MacLaine": {
        "first_paragraph": "En iyi kadın oyuncu\n1983 Terms of Endearment \nAltın Küre Ödülleri\n1955 Yılın Yeni Yıldızı\nKomedi ve Müzikalde En İyi Kadın Oyuncu\n1960 The Apartment\n1960 Irma la Douce\nDramada En İyi Kadın Oyuncu\n1983 Terms of Endearment\n1988 Madame Sousatzka\nCecil B. DeMille Ödülü\n1998\nBAFTA Ödülleri\nEn iyi kadın başrol oyuncusu\n1959 Ask Any Girl\n1960 The Apartment\nEmmy Ödülleri\nÜstün Gösteri, Müzik, Komedi Özel Emmy Ödülü\n1976 Gypsy in My Soul\nAFI Yaşam Boyu Başarı Ödülü\n2012\nAltın Ayı En iyi Kadın Oyuncu\n1959 Ask Any Girl\n1971 Desperate Characters\nKennedy Merkezi Onur Ödülü\n2013\n"
    },
    "Fulad-zereh": {
        "first_paragraph": "Fulad-zereh (Farsça: فولادزره, Fulâd-zereh) anlam olarak çelik zırha sahip olmak veya çelik zırh demektir. Amir Arslan'nın hikâyesindeki kocaman boynuzlu iblisin adıdır.Bu isim muhtemelen öykünün yazarı tarafından daha eski bir düz yazı destanı olan Romūz-e Ḥamza'dan ödünç alınmıştır. Fulad-zereh tasvirlerinde büyük, büyülü güçlere sahip, uçabilen ve hava gezintileri sırasında gördüğü, kaçırdığı ve baştan çıkarmaya çalıştığı güzel kadınlara düşkün, kocaman çirkin bir iblisdir. Kendi başına güçlü bir cadı olan annesi, Fulad-zereh'in vücuduna, Šamšīr-e zomorrodnegār adlı özel bir kılıcın darbeleri dışında onu tüm silahlara karşı dirençli kılan bir büyü yapmıştı. Bu kılıç aslen Kral Süleyman'a aittir ve Fulad-zereh tarafından dikkatlice korunur, çünkü bu kılıç iblislere zarar verebilecek tek silahtır. Bu kılıcın neden olduğu bir yara, ancak Fulad-zereh'in beyini dahil olmak üzere çeşitli bileşenlerden yapılmış özel bir iksirle tedavi edilebilirdi. Fulad-zereh ve annesi, Amir Arslan tarafından öldürüldü.[1]\n"
    },
    "Egzorsizm": {
        "first_paragraph": "Egzorsizm, görünmeyen bir varlığın etkisi altına girdiği sanılan kimseyi çeşitli yöntemlerle bu etkiden kurtarmaya çalışmak olarak tanımlanır.\n"
    },
    "Rama Coomaraswamy": {
        "first_paragraph": "Rama Coomaraswamy, ünlü perennialist yazar Ananda Coomaraswamy'nin oğlu. İlk eğitimini Hindistan'ta ortodoks Hindu eğitimi içinde tamamladı, daha sonra ABD, Kanada ve İngiltere'de öğrenimine devam etti. Harvard Üniversitesinde Jeoloji eğitimi aldıktan sonra Tıp Fakültesine gitti ve 1959 yılında mezun oldu. Albert Einstein Tıp Fakültesinde Cerrahi dalında doçentlik pozisyonunda bulunmakta ve Stamford Hastanesinde çalışmıştır. Kalp rahatsızlıkları sebebiyle cerrahilik pratiğini yapmayıp Psikiyatri alanında çalışmaya başlamıştır.\n"
    },
    "Kâhinlik": {
        "first_paragraph": "Kâhinlik (kehanet), çok eski uygarlıklardan beri var olan bir uzmanlık alanı olup, kısaca, meydana gelecek olayları birtakım yöntemlerle önceden bilmeye çalışma olarak tanımlanır. Eski uygarlıklar içinde kâhinlik çalışmalarına önem vermemiş bir uygarlık hemen hemen yok gibidir.\n"
    },
    "AIMA kehaneti": {
        "first_paragraph": "AIMA kehaneti, Bizans İmparatoru, I. Manuil'un hükümdarlığında duyulmuş bir kehanettir. Komninos Hanedanı'nın imparatorluğunun isimlerinin ilk harflerinden oluşan aima (Yunanca: αιμα) kelimesi Yunancada kan anlamına geliyordu. İmparatorlar, sırayla, Aleksios I (A, alpha), Ioannes II (I, iota), ve Manuil I (M, mu) idi (Manuil'in iktidara gelmesi Ioannes II'nin dördüncü oğlu olarak beklenmiyordu). Manuil'in bu inancı nedeniyle, ardılının isminin alpha (A) ile başlamalıydı. Manuil, kızı Maria'nın ilk nişanlısı Béla'nın adını Aleksios olarak değiştirtmiş ve en az bir ya da muhtemelen iki gayrı meşru çocuğuna Aleksios ismi vermiştir. En sonunda ikinci evliliğinden olan meşru çocuğu Aleksios'a da bu ismi verdi.\n"
    },
    "Hitler'in kehaneti": {
        "first_paragraph": "30 Ocak 1939'da Reichstag'da bir konuşma sırasında, Adolf Hitler savaş durumunda \"Avrupa'daki Yahudi ırkının yok edilmesi\" tehdidinde bulundu:\n"
    },
    "Neferti'nin Kehaneti": {
        "first_paragraph": "Neferti'nin Kehaneti, Antik Mısır edebiyatının önemli bir eserine verilen modern isimdir. Firavun I. Amenemhat döneminde (12. hanedan) ortaya çıktığı düşünülen metin, eski bir kehanetin aktarımı ile o sırada tahtta bulunan I. Amenemhat'ın iktidarını meşru kılmak için yazılmıştır.\n"
    },
    "Basil Valentine'in On İki Anahtarı": {
        "first_paragraph": "Basil Valentine'in On İki Anahtarı, Basil Valentine'e atfedilen, geniş çapta çoğaltılmış bir simya kitabıdır. İlk olarak 1599'da, muhtemelen kitabın gerçek yazarı olan Johann Thölde tarafından yayınlandı.[1] Resimlerin eklendiği, alegorik olarak kelimelerle kodlanmış bir dizi simyasal işlem olarak sunulur. Anahtarları tartışan ilk Basil Valentine kitabı, Ein kurtz summarischer Tractat, von dem grossen Stein der Uralten (\"Kısa Bir Özet Broşür: Kadimlerin büyük taşı hakkında\"), 1599'dur.\n"
    },
    "Bibliotheca Chemica Curiosa": {
        "first_paragraph": "Meraklı Kimya Kütüphanesi (Latince: Bibliotheca Chemica Curiosa) ilk olarak 1702'de Cenevre'de Chouet tarafından Latince olarak yayınlanan ve Jean-Jacques Manget tarafından düzenlenen simya metinlerinin bir koleksiyonudur.[1]\n"
    },
    "Musaeum Hermeticum": {
        "first_paragraph": "Musaeum Hermeticum (\"Hermetik kütüphane\"), ilk olarak 1625'te Lucas Jennis tarafından Frankfurt'ta Almanca olarak yayınlanan simya metinlerinin bir özetidir.[1] 1678 Latin baskısı için ek materyal eklendi ve 1749'da yeniden basıldı. Amacı, toplu bir biçimde nispeten kısa ve daha az şekilde eski simya yazılarının bir koleksiyonunu sağlamaktı. Theatrum Chemicum veya Jean-Jacques Manget'nin Bibliotheca Chemica Curiosa'sı gibi büyük Hermetik bilgi depolarına bir ek olarak düşünülebilir. Geçmişe daha az bağlı ve daha eski ve geleneksel simya ustalarının eserlerinden daha az etkilenmiş olarak Simya'da farklı bir okulu temsil ediyor gibiydi.[2]\n"
    },
    "Theatrum Chemicum": {
        "first_paragraph": "Latince: Theatrum Chemicum (\"Kimyasal Tiyatro\"), altmış yılda altı cilt halinde yayınlanan erken dönem simya yazılarının bir özetidir . İlk üç cilt 1602'de, son altıncı cildin tamamı ise 1661'de yayınlandı. Latince: Theatrum Chemicum Batı dünyasında şimdiye kadar simya konusunda yayınlanmış en kapsamlı toplu çalışma olmaya devam ediyor.[1][2][3]\n"
    },
    "12 (sayı)": {
        "first_paragraph": "12 (on iki), 11 ile 13 arasında yer alan tamsayı.\n"
    },
    "27'ler Kulübü": {
        "first_paragraph": "27'ler Kulübü, tamamı 27 yaşında ölmüş, çoğunlukla popüler müzisyen, sanatçı ve oyuncu kişilerin dahil edildiği bir liste. Araştırmalar birden çok kez bu meslekler için 27 yaşında ölümlerdeki \"istatistiksel yükseklik\" iddiasını çürütmüş olsa da, bu fikir ünlü isimlerin ölümlerini izleyen bir kültürel fenomen olarak varlığını sürdürmektedir. Farklı isimler sıklıkla yan yana anılmakta ancak kulüp tamamen varsayımsal olduğundan resmî herhangi bir durum bulunmamaktadır.\n"
    },
    "Vudu": {
        "first_paragraph": "Vudu (Benin'de Vodun; Haiti'de Vodou ve Dominik Cumhuriyeti'nde Vudu), Batı Afrika kökenli ruhçu-animist[kaynak belirtilmeli] bir din. Haiti'nin resmi dinlerinden biridir.[1] Başta Kongo, Yoruba ve Dahomeanlar olmak üzere, Avrupalılar tarafından köleleştirilerek Saint-Domingue'ye (bugünkü Haiti) getirilen çeşitli Afrikalı etnik gruplar tarafından oluşturulmuş, Avrupa dini gelenekleri ile sentezlenmiştir.[1] 16. ve 17. yüzyıllarda Katolik misyonerler tarafından Hristiyanlaştırılmıştır.[1] Fon dilinde vodou sözcüğü \"ruh\" veya \"ilah\" anlamına gelir.[1]\n"
    },
    "Maya Deren": {
        "first_paragraph": "Eleanora Derenkowsky (Kiril Элеоно́ра Деренко́вская) ya da bilinen adıyla Maya Deren (29 Nisan[1] (12 Mayıs) 1917, Kiev - 13 Ekim 1961, New York), 1940'lı ve 1950'li yıllarda ünlenmiş Amerikalı avan-garde film yönetmeni, film teorisyeni. Aynı zamanda koreograf, dans sanatçısı, şair, yazar ve fotoğrafçı.\n"
    },
    "Zombi": {
        "first_paragraph": "Zombi, vudunun Afro-Caribbean ve Creole ruhani inanç sistemlerinde ölümsüz bir insandır. Bu folklorik zombiler doğaüstü güçler ve şamanistik hekimliği vasıtasıyla, yaşayanlar arasında korku yaratmak amacı ile ölü insan bedenlerinin yeniden canlandırılmasıdır. Zombilerin daha korkunç versiyonları yamyamlık ögesi kullanılarak korku sinemasında sıkça sergilenmektedir. Ayrıca bu tür varlıklar hortlaklar ile aynı kapasitededir.\n"
    },
    "Hans Eysenck": {
        "first_paragraph": "Hans Jürgen Eysenck, PhD, DSc (4 Mart 1916 – 4 Eylül 1997), Alman kökenli İngiliz psikolog, kariyerini Büyük Britanya'da geçirmiştir. Psikoloji alanın pek çok farklı konusunda çalışsa da en çok bilinen çalışmaları zeka ve kişilik üzerinedir.[1][2] Eysenk öldüğünde alandaki hakemli dergilerde bulunan çalışmalarda en çok referans gösterilen psikologtu.[3][4]\n"
    },
    "Salvador Freixedo": {
        "first_paragraph": "Salvador Freixedo, (d. 1923 – ö. 25 Ekim 2019)[1], İspanyol Roma Katolik papaz[2], ufolog, parapsikolog  ve yazar.[3]\n"
    },
    "Gardner Murphy": {
        "first_paragraph": "Gardner Murphy (d. 8 Temmuz 1895 - ö. 18 Mart 1979), sosyal ve kişilik psikolojisi ve parapsikoloji konusunda uzmanlaşmış Amerikalı bir psikolog idi. Kariyerinin en önemli noktaları arasında American Psychological Association ve Britanya Psişik Araştırma Derneği başkanı olarak hizmet etmek yer almaktadır.\n"
    },
    "George Albert Smith (film yönetmeni)": {
        "first_paragraph": "George Albert Smith (4 Ocak 1864, Londra - 17 Mayıs 1959, Brighton, Sussex) İngiliz Kraliyet Astronomi Derneği üyesi, mucit ve öncü film yönetmeni.\n"
    },
    "Henry Sidgwick": {
        "first_paragraph": "Henry Sidgwick (31 Mayıs 1838 – 28 Ağustos 1900) İngiliz faydacı filozof ve ekonomist.[1] 1883 yılından ölümüne kadar Cambridge Üniversitesi'ndeki Ahlaki Felsefe Profesörü olarak çalışmıştır ve en çok \"The Methods of Ethics\" adlı eseri ile tanınmıştır.[2] Psişik Araştırmalar Derneği'nin kurucularından ve ilk başkanıydı ve Metafizik Derneği üyesiydi ve kadınların yükseköğrenimini destekledi. Ekonomi alanındaki çalışmaları da kalıcı bir etkiye sahipti.\n"
    },
    "Louisa E. Rhine": {
        "first_paragraph": "Louisa Ella Rhine (née Weckesser; 9 Kasım 1891, New York - 17 Mart 1983), Amerikalı bir botanik doktoruydu ve parapsikoloji alanındaki çalışmaları ile tanınıyordu. Ölümünden sonra, ani psişik deneyimlerin en önde gelen araştırmacısı olarak kabul edildi ve “Parapsikolojinin first lady'si” olarak anıldı.[1][2]\n"
    },
    "Natalia Bekhtereva": {
        "first_paragraph": "SSCB Bilimler Akademisi'nin \"Beyin\" Merkezi'nin Bilimsel Direktörü \nUluslararası Fizyolojik Bilimler Birliği Başkan Yardımcısı\nUluslararası Psikofizyoloji Örgütü Başkan Yardımcısı\nRusya Bilimler Akademisi'nin \"İnsan Fizyolojisi\" Dergisinin Baş Editörü\nRusya Bilimler Akademisi İnsan Beyni Enstitüsü'nün Bilimsel Direktörü, Düşünme, Yaratıcılık ve Bilincin Nörofizyolojisi Bilimsel Grubunun Başkanı\n"
    },
    "Remy Chauvin": {
        "first_paragraph": "Remy Chauvin (10 Ekim 1913 - 8 Aralık 2009) Sainte-Croix-aux-Mines, Haut-Rhin'de doğan bir biyolog ve entomologdur. Sorbonne'da fahri profesör ve emekli öğretim üyesi olarak çalışmıştır. Ayrıca 1946'dan beri kıdemli araştırmacı olarak görev yapmıştır. Chauvin aynı zamanda hayvan haklarını savunmasıyla ve parapsikoloji, ölümden sonra yaşam, psişikler, berrak görüş ve UFO'lar gibi konulara ilgi göstermesiyle tanınmıştır. Bazı yazılarında Pierre Duval takma adını kullanmıştır.\n"
    },
    "Samuel Hibbert-Ware": {
        "first_paragraph": "Samuel Hibbert-Ware (21 Nisan 1782 - 30 Aralık 1848), İngiliz jeolog ve antikacıydı.[1]\n"
    },
    "Beden dışı deneyim": {
        "first_paragraph": "Beden dışı deneyim bir kişinin kafaya veya bedene ani darbeler alması sonucu, ameliyat sırasında, fizikî bedenden bağımsız yaşadığı deneyimdir. Deneyimleyen kişilerin iddiasına göre kişi kendi vücudunu ve bulunduğu mekânı dışarıdan gözlemler. Kendini hafif ve vücudun fiziksel sınırlamalarından kurtulmuş hisseder. Duvarların ve nesnelerin içinden bir hayalet gibi geçebilir. Parapsikolojide astral seyahat kelimesinin bir nevi bilimsel karşılığıdır. Sayısı azımsanmıyacak derecede insan tarafından deneyimlendiği beyan edilse de, sözdebilim sınırları içerisinde kalır.\n"
    },
    "Hugo Münsterberg": {
        "first_paragraph": "Hugo Münsterberg (1 Haziran 1863 – 16 Aralık 1916), Alman-Amerikan psikolog. Araştırmalarını ve teorilerini endüstriyel/örgütsel, yasal, tıbbi, klinik, eğitim ve iş ortamlarına genişleterek uygulamalı psikolojinin öncülerinden birisi oldu.\n"
    },
    "Mario Bunge": {
        "first_paragraph": "Mario Augusto Bunge (/ˈbʊŋɡeɪ/ ; İspanyolca telaffuz: [ˈbuŋxe]; 21 Eylül 1919 – 24 Şubat 2020), Arjantinli-Kanadalı filozof ve fizikçidir. Felsefi yazıları bilimsel gerçekçilik, sistemcilik, materyalizm, aciliyetçilik ve diğer ilkeleri birleştirdi.\n"
    },
    "Steven Novella": {
        "first_paragraph": "Steven Paul Novella (29 Temmuz 1964 doğumlu) Amerikalı bir nörolog ve Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde doçenttir.[1] Novella, 1986 yılında Georgetown Üniversitesi'nden mezun oldu ve 1991 yılında Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden tıp doktoru unvanı aldı.[2] Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde nöroloji ve pediyatrik nöroloji alanlarında uzmanlaştı ve 1995 yılında Yale-New Haven Hastanesi'nde klinik asistan profesörü olarak çalışmaya başladı. Novella, Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde klinik asistan profesörü olarak görev yapmaya devam etmektedir.\n"
    },
    "Paranormal": {
        "first_paragraph": "Paranormal terimi, \"normal dışı\", \"normal ötesi\" anlamına gelmekte olup, telepati, psikokinezi gibi psişik fenomenleri, bilinen fizikokimyasal yasalarla açıklanamayan olayları ve bu olaylarda söz konusu olan psişik yetenekleri belirtmek üzere Parapsikoloji'de kullanılan bir terimdir. Supranormal teriminin yerini almak üzere, İngiliz psişik araştırmacı Walter Whately Carington (1884-1947) tarafından ortaya atılmıştır.\n"
    },
    "Eşzamanlılık": {
        "first_paragraph": "Eşzamanlılık, ilk olarak analitik psikolog Carl G. Jung tarafından \"anlamlı bir şekilde ilişkili görünen ancak nedensel bir bağlantıdan yoksun durumları tanımlamak için\" ortaya atılan bir kavramdır.[1] Çağdaş araştırmalarda, eşzamanlılık deneyimleri, kişinin zihnindeki olaylar ile dış dünya arasındaki tesadüflerin nedensel olarak birbiriyle ilgisiz olabileceği, ancak başka bilinmeyen bir bağlantısı olabileceğine dair kişinin öznel deneyimine atıfta bulunur.[2] Jung, bunun insan zihninin sağlıklı, hatta gerekli bir işlevi olduğunu ve psikozda zararlı hale gelebileceğini savunmuştur.[3][4]\n"
    },
    "Marfa ışıkları": {
        "first_paragraph": "Marfa ışıkları ya da Marfa hayalet ışıkları, Amerika Birlesik Devletleri'nin Teksas eyaletindeki Marfa şehrinin doğusunda gözlemlenen gizemli parıltılar. Görenlerin hayalet, UFO veya ılgım olarak tanımlamasıyla ün kazanmıştır.\n"
    },
    "Gerçek mü'min sendromu": {
        "first_paragraph": "Gerçek mü'min sendromu 1976 yılında M. Lamar Keene tarafından, kitabı The Psychic Mafiada kullandığı bir terimdir. Keene bu terimi, metafizik ya da paranormal bir olaya, sahte olduğu ispatlandıktan sonra dahi inanan kişiler için kullanmıştır.[1][2] Keene bunu bir bilişsel bozukluk,[3][4] olarak ele almış ve pek çok medyumun başarısının ardındaki anahtar faktör olarak nitelemiştir.[2]\n"
    },
    "Psişik": {
        "first_paragraph": "Psişik; telepati, geleceği görme gibi doğaüstü yeteneklere sahip kişi.[1] Aynı zamanda \"bunlarla ilgili\" anlamında bir sıfattır. Yunanca \"ruh\" anlamına gelen \"psişe\" sözcüğünün sıfatıdır ve zamanla isim anlamında da kullanılmaya başlanmıştır. Metapsişik alanda \"bedene bağlı ruha ilişkin\" ya da \"alışılmamış ruhsal fenomenlere ilişkin\" anlamında kullanılır.\n"
    },
    "Ruh fotoğrafçılığı": {
        "first_paragraph": "Ruh fotoğrafçılığı, birincil amacı hayaletler ve diğer manevi varlıkların görüntüleri yakalamak olan fotoğrafçılığın bir türüdür. Bu tür fotoğrafçılık, özellikle hayalet avcılığında ve 19. yüzyılın sonlarından itibaren kullanılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Aşkın Gücü (film, 1998)": {
        "first_paragraph": "Aşkın Gücü (Özgün adı: What Dreams May Come) 1998 yapımı Amerikan filmidir. Robin Williams, Cuba Gooding, Jr. ve Annabella Sciorra'nın başrollerini paylaştığı yapım, Richard Matheson'ın aynı adlı romanından uyarlanmıştır. Vincent Ward'un yönetmenliğini yaptığı filmin adı Hamlet'in To be or not to be adlı bölümünden alınmıştır.[1]\n"
    },
    "Bulut Atlası (film)": {
        "first_paragraph": "Bulut Atlası (özgün adı: Cloud Atlas) 2012 Alman-Amerikan ortak yapımı[2] Wachowski kardeşler ve Tom Tkywer tarafından yazılan ve yönetilen dram ve bilimkurgu filmi. David Mitchell 2004 yılında yayımlanan filmle aynı ismi taşıyan romanından sinemaya uyarlanmıştır. Film sıra dışı geriye dönüş ve ileriye atlama teknikleriyle farklı dönemlerde yaşamış altı ayrı karakterin öyküsünü anlatır.[3] 4 yıllık yapım süreci boyunca bir takım mali sorunlarla karşılaşan film, 102 milyon dolarlık bütçesiyle tüm zamanların en maliyetli bağımsız filmlerinden biridir. Yapımı 2011 yılının Eylül ayında, Almanya'da bulunan Babelsberg Stüdyolarında başlanmıştır.\n"
    },
    "Jüpiter Yükseliyor": {
        "first_paragraph": "Jüpiter Yükseliyor (İngilizce: Jupiter Ascending), Wachowski kardeşler tarafından yazılan, yönetilen ve yapımcılığı üstlenilen 2015 yapımı bir uzay operası filmi.[3] İkili, Matrix serisinin ardından ilk kez bu film ile bilimkurgu türüne dönüş yaptı.\n"
    },
    "Rahim (film, 2010)": {
        "first_paragraph": "Rahim (orijinal adı: Womb), Benedek Fliegauf'un yazıp yönettiği, 2010 yılında vizyona giren, Eva Green ve Matt Smith'in başrollerini paylaştığı filmdir.\n"
    },
    "Arayış (film, 2006)": {
        "first_paragraph": "Arayış, 2006 yılında vizyona giren ABD yapımı psikolojik gerilim filmi. Asif Kapadia'nın yönetmenliğini üstlendiği filmin başrollerini Sarah Michelle Gellar, Kate Beahan, Peter O'Brien ve Sam Shepard paylaşıyor. Film 10 Kasım 2006 tarihinde vizyona girdi ve DVD versiyonu 27 Şubat 2007 tarihinde yayınlandı. Blu-ray 6 Ekim 2009 tarihinde piyasaya sürüldü.\n"
    },
    "Victor Frankenstein (film)": {
        "first_paragraph": "Victor Frankenstein, Mary Shelley'nin 1818 tarihli Frankenstein adlı romanının çağdaş uyarlamalarını temel alan bilimkurgu, aksiyon ve korku türündeki 2015 yapımı bir ABD filmi. Yönetmenliğini Paul McGuigan üstlenirken yazımını Max Landis gerçekleştirdi. Başrollerinde James McAvoy ve Daniel Radcliffe'in yer aldığı film, 25 Kasım 2015'te 20th Century Fox tarafından yayımlandı.\n"
    },
    "Yıldızlar Korsanı": {
        "first_paragraph": "Yıldızlar Korsanı (İngilizce The Star Rover), ABD'li yazar Jack London'un 1915 yılında yayımlanan romanı. Mistisizm ve reenkarnasyon öğeleri içeren bir bilimkurgu romanıdır.\n"
    },
    "Cardcaptor Sakura": {
        "first_paragraph": "Cardcaptor Sakura (Japonca: カードキャプターさくら, romanize: Kādokyaputā Sakura) veya Sakura, ayrıca Card Captor Sakura olarak da bilinir ve genellikle CCS şeklinde kısaltılır, CLAMP tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, Mayıs 1996-Haziran 2000 tarihleri arasında Kodansha'nın Nakayoshi dergisinde 12 tankōbon cilt halinde yayınlandı. Seri, yanlışlıkla bir dizi sihirli kartı dünyaya serbest bıraktıktan sonra büyülü güçler keşfeden bir ilkokul öğrencisi olan Sakura Kinomoto'ya odaklanmaktadır. Cardcaptor Sakura: Clear Card-hen adlı bir devam serisi Temmuz 2016 tarihinden bu yana yayınlanmaktadır.\n"
    },
    "Knight's & Magic": {
        "first_paragraph": "Knight's & Magic (Japonca: ナイツ＆マジック, romanize: Naitsu to Majikku; \"Şövalyeler ve Büyü\"), Hisago Amazake-no tarafından yazılan bir light novel serisidir. Seri, bir trafik kazasında öldükten sonra sihir ve dev robotların gerçek olduğu alternatif bir dünyada çocuk olarak yeniden doğan genç bir Japon adamın öyküsünü anlatmaktadır. Başlangıçta bir web romanı olup daha sonra Shufunotomo tarafından light novel olarak yayınlandı. Takuji Katō tarafından yazılan manga uyarlaması, Square Enix tarafından yayınlandı. 8-Bit tarafından hazırlanan anime serisi uyarlaması ise Temmuz-Eylül 2017 tarihleri arasında yayınlandı.\n"
    },
    "Kono Subarashii Sekai ni Shukufuku o!": {
        "first_paragraph": "Kono Subarashii Sekai ni Shukufuku o! (Japonca: この素晴らしい世界に祝福を！; \"Bu harika dünyaya bir nimet!\") veya KonoSuba, Natsume Akatsuki tarafından yazılan bir light novel serisidir. Seri, Aralık 2012 ile Ekim 2013 arasında Shōsetsuka ni Narō 'da yayınlanan bir web roman serisi olarak başlamış olup Ekim 2013'ten itibaren bir light novel olarak Kadokawa Shoten'in Kadokawa Sneaker Bunko baskısı altında yayınlanmaya başladı. Seri, ölümünden sonra alternatif bir dünyaya gönderilen ve canavarlarla savaşmak için bir tanrıça, sihirbaz ve Mücadeleciden oluşan işlevsiz bir birlik kuran bir çocuğu takip etmektedir.\n"
    },
    "Mushoku Tensei": {
        "first_paragraph": "Mushoku Tensei: Isekai Ittara Honki Dasu (Japonca: 無職転生 〜異世界行ったら本気だす〜; \"İşsiz Reenkarnasyon: Başka Bir Dünyaya Gidersem Cidden Deneyeceğim.\"), Rifujin na Magonote tarafından yazılan bir light novel serisidir. Seri, Kasım 2012-Nisan 2015 tarihleri arasında kullanıcı tarafından üretilen yeni yayın yapan web sitesi Shōsetsuka ni Narō'da çevrimiçi olarak yayınlandı. Daha sonra Media Factory tarafından basılı olarak Ocak 2014'ten beri MF Books baskısı altında yayınlanmaktadır. Seri, üzücü ve münzevi bir hayat yaşadıktan sonra ölen ve anılarını saklarken hayal dünyasında yeniden dünyaya gelen ve pişmanlık duymadan yeni hayatının tadını çıkarmaya kararlı olan işsiz ve umutsuz bir adamı anlatmaktadır.\n"
    },
    "Otome Game no Hametsu Flag Shika Nai Akuyaku Reijō ni Tensei Shiteshimatta…": {
        "first_paragraph": "Otome Game no Hametsu Flag Shika Nai Akuyaku Reijō ni Tensei Shiteshimatta… (Japonca: 乙女ゲームの破滅フラグしかない悪役令嬢に転生してしまった…, romanize: Otome Gēmu no Hametsu Furagu Shika Nai Akuyaku Reijō ni Tensei Shiteshimatta…; \"Sadece Yıkım Bayrakları Olan Bir Kötülük Olarak Otome Oyununa Reenkarne oldum...\") veya kısaca HameFura (はめふら), Satoru Yamaguchi tarafından yazılan bir light novel serisidir. Seri, Temmuz 2014-Mart 2015 tarihleri arasında kullanıcı tarafından üretilen yeni yayın yapan web sitesi Shōsetsuka ni Narō'da çevrimiçi olarak yayınlandı. Daha sonra Ichijinsha tarafından satın alındı ve Ağustos 2015'ten beri Ichijinsha Bunko Iris baskısı altında yayınlanmaktadır. Hidaka tarafından çizilen bir manga uyarlaması Ağustos 2017 tarihinden bu yana Ichijinsha'nın Monthly Comic Zero Sum dergisinde yayınlanmaktadır. Silver Link tarafından hazırlanan bir anime serisi uyarlaması Nisan-Haziran 2020 tarihleri arasında yayınlandı. Otome Game no Hametsu Flag Shika Nai Akuyaku Reijō ni Tensei Shiteshimatta… X adlı ikinci sezonu ise Temmuz-Eylül 2021 tarihleri arasında yayınlandı. Bir anime filmi ise yapım aşamasındadır.\n"
    },
    "Ragnarok (manhwa)": {
        "first_paragraph": "Ragnarok (Korece: 라그나로크), Lee Myung-jin tarafından yazılan bir manhwa serisidir. Seri, 1995-2001 yılları arasında Daiwon C.I.'nin Comic Champ dergisinde yayınlandı. Esas olarak İskandinav mitolojisine dayansa da diğer kültürlerden de etkilenmektedir.\n"
    },
    "Slime Taoshite 300-nen, Shiranai Uchi ni Level Max ni Nattemashita": {
        "first_paragraph": "Slime Taoshite 300-nen, Shiranai Uchi ni Level Max ni Nattemashita (Japonca: スライム倒して300年、知らないうちにレベルMAXになってました, romanize: Suraimu Taoshite Sanbyaku-nen, Shiranai Uchi ni Reberu Makkusu ni Nattemashita; \"300 Yıldır Slime Öldürüyorum ve Seviyemi En Üst Düzeye Çıkardım\"), Kisetsu Morita tarafından yazılan bir light novel serisidir. Seri, Haziran 2016-Kasım 2021 tarihleri arasında kullanıcı tarafından üretilen yeni yayın yapan web sitesi Shōsetsuka ni Narō'da çevrimiçi olarak yayınlandı. Daha sonra SB Creative tarafından satın alındı ve Haziran 2015 tarihinden bu yana SB Creative'in GA Novel baskısı altında yayınlanmaktadır. Bir manga serisi uyarlaması ise Haziran 2017 tarihinden bu yana Square Enix'in Gangan Online ve Manga Up! websitelerinde yayınlanmaktadır. Revoroot tarafından hazırlanan bir anime televizyon serisi uyarlaması ise Nisan-Haziran 2021 tarihleri arasında yayınlandı. Serinin ikinci sezonu ise yapım aşamasındadır. Ek olarak birçok yan serisi de bulunmaktadır.\n"
    },
    "The Legend of Zelda: Skyward Sword": {
        "first_paragraph": "The Legend of Zelda: Skyward Sword (Japonca: ゼルダの伝説 スカイウォードソード Zeruda no Densetsu: Sukaiwōdo Sōdo), 2011 yılında Nintendo tarafından geliştirilen aksiyon-macera oyunudur. Oyun, The Legend of Zelda serisinin 16. oyunu olup Kasım 2011 tarihinde Wii için piyasaya sürüldü. Oyun, Eylül 2016'da Wii U eShop'ta dünya çapında kullanıma sunuldu. Seri kahramanı Link rolünü üstlenen oyuncular, yüzen Skyloft adasını ve altındaki araziyi gezerek, hikâyeyi ilerleten ve çevre ve zindan temelli bulmacaları çözen görevleri tamamlarlar. Kılıç ve kalkanla saldırmaya ve engellemeye odaklanan oyun mekaniği ve savaş oyun Wii MotionPlus genişletme cihazına bağlıdır.\n"
    },
    "Yu Yu Hakusho": {
        "first_paragraph": "Yu Yu Hakusho (幽☆遊☆白書, Yū Yū Hakusho)[2], Yoşihiro Togaşi tarafından yazılıp çizilen bir manga serisi. Bir çocuğun hayatını kurtarırken ölen, sonra tekrar hayata döndürülen Yusuke Urameshi'nin öyküsünü anlatır. Togaşi, mangayı çizmeye 1990 yılında başladı.\n"
    },
    "Agathodaemon (simyacı)": {
        "first_paragraph": "Agathodaemon (Grekçe: Ἀγαθοδαίμων, Agathodaimōn; y. 300 ), geç Roma Mısır'ında bir simyacıydı.  Başta Anepigraphos olmak üzere, 3. yüzyıla ait olduğuna inanılan eserlerine atıfta bulunan, ortaçağ simya incelemelerinde kullanılan alıntılarıyla tanınaktadır.[1]\n"
    },
    "Eugène Canseliet": {
        "first_paragraph": "Eugène Léon Canseliet (18 Aralık 1899, Sarcelles - 12 Nisan 1982, Savignies), Fransız yazar ve simyacı. Fulcanelli olarak bilinen gizemli simyacının öğrencisiydi. Ustasının kitaplarına (Le mystère des cathédrales ve Les demeures philosophhales) önsöz yazmıştı.\n"
    },
    "İskenderiyeli Musa": {
        "first_paragraph": "Genellikle Musa veya Simyacı Musa olarak da bilinen İskenderiyeli Musa, birinci veya ikinci yüzyılda Yunanca simya metinleri yazan erken dönem simyacılarından biriydi. Ayrıca \"Üç kez mutlu Musa\"[a] olarak da anılmıştır.[1] Simya metinlerinin yazarı, yazılarında Yahudi tek tanrıcılığının ve diğer Yahudi inançlarının izlerini gösterdiğinden, muhtemelen Yahudi'ydi.[2]\n"
    },
    "Johann Konrad Dippel": {
        "first_paragraph": "Johann Konrad Dippel 17. ve 18. yüzyıllar arasında yaşamış Alman doktor, teolog ve simyacı. Mary Shelley'in Frankenstein romanındaki ana karakterlerden Victor Frankenstein'ın ilham kaynakları arasında yer alır. Almanya'daki Frankenstein Kalesi'nde doğmuş ve uzun yıllar burada yaşamıştır. Çalışmalarının arasında simyaya da merak salan Dippel adına Dippel Yağı denen hayvansal bir ürün keşfetti ve bunun simyacıların arayıp bulmaya çalıştığı \"Yaşam İksiri\" olduğunu düşündü.[3] 17.yüzyıl simyacısı olarak nam salmış ve sentetik boyalardan biri olan Prusya mavisinin mucididir. Nitrogliserinle çalışırken, bir kuleyi yok eden Dippel'in, deneylerini insanlar üzerinde yaptığı belirtiliyor.[4] Marvel Comics'in Frankenstein çizgi romanlarında Dippel, Victor Frankenstein'ın atalarından biri olarak gösterilmektedir. Bonelli'nin Martin Mystere çizgi romanında aslında Dippel'in Frankenstein Kalesi'nde bir yapay insan yarattığı ve Mary Shelley'in bu hikâyeyi öğrenip romanını bundan esinlendiği anlatılmıştır\n"
    },
    "Laazlı Johann": {
        "first_paragraph": "Laazlı Johann ya da Johannes von Laaz, Joannes de Lasnioro, on beşinci yüzyılın ilk yarısında yaşamış Bohemyalı bir simyacıdır.\n"
    },
    "Simyacılar listesi": {
        "first_paragraph": "Bir simyacı, simya sanatında usta bir kişidir.  Batı simyası Yunan-Roma Mısır'ı, Orta Çağ boyunca İslam dünyası ve ardından 13. yüzyıldan 18. yüzyıla kadar Avrupa'da gelişmiştir. Hint simyacıları ve Çin simyacıları sanatın Doğu çeşitlerine katkıda bulunmuşlardır. Simya, günümüzde hala az sayıda kişi tarafından ilgi duyulan bir alan olup simyacı karakterler son dönem kurgusal eserlerde ve video oyunlarında halen yer almaktadır.\n"
    },
    "Yahudi Meryem": {
        "first_paragraph": "Kahin Meryem (Maria the Prophetess)\nKıptî Meryem (Maria the Copt)\n"
    },
    "Alçı": {
        "first_paragraph": "Alçı, alçıtaşı veya kireçten üretilen;[1] mimaride ve sanatta kullanılan, suyla karıştırıldığında macun kıvamını alan ve kuruduğunda sertleşen bağlayıcı yapı malzemesi.\n"
    },
    "Alçı taşı": {
        "first_paragraph": "Alçı taşı, kalsiyum sülfat dihidrattan oluşan yumuşak bir sülfat mineralidir ve kimyasal formül CaSO4 · 2H2O'dur.[1] Alçıtaşı ayrıca selenitin yarı saydam kristalleri olarak kristalleşir. Aynı zamanda bir evaporit minerali ve anhidritin hidrasyon ürünü olarak oluşur.[2]\nİçinde su bulunan kalsiyum sülfat minerali, tek veya ikiz sütunlar hâlinde billûrlanır. Alçı billurlarına kil ve marn içinde veya tuzlu ve alçılı dağların boşluklarında rastlanır.\n"
    },
    "Alkahest": {
        "first_paragraph": "Rönesans simyasında, alkahest teorize edilmiş \"evrensel çözücü \" idi. Temel bileşenlerini değiştirmeden veya yok etmeden altın da dahil olmak üzere diğer herhangi bir maddeyi çözme yeteneğine sahip olması gerekiyordu.[1]\n"
    },
    "Amonyum klorür": {
        "first_paragraph": "Amonyum klorür  formülü NH4Cl olan bir kimyasal bileşiktir. Suda yüksek oranda çözünen, beyaz kristallere sahip bir tuzdur. Amonyum klorür çözeltileri hafif asidiktir. Mineral halde bazı volkan bacalarının etrafında bulunur. Amonyum klorür bazı tür meyan ballarında bir aroma maddesi olarak kullanılır. Amonyum klorür, hidroklorik asit ve amonyak arasında gerçekleşen reaksiyonla üretilir.\n"
    },
    "Arsenik pentoksit": {
        "first_paragraph": "Arsenik pentoksit As2O5 formüllü inorganik bileşik.[1] Camsı, beyaz ve nispeten dengesiz özüm veren katı madde. Arsenik bileşenlerinin tamamı toksiktir ve uygulama alanı çok kısıtlıdır.\n"
    },
    "Arsenik trioksit": {
        "first_paragraph": "Arsenik trioksit As2O3 formüllü inorganik bileşik.Ticari önemi bulunan bu arsenik oksiti, organoarsenik bileşiklerini de içeren diğer arsenik bileşiklerine ana öncüldür. Yıllık 50000 ton üretilir.[3]\n"
    },
    "Azoth": {
        "first_paragraph": "Azoth, evrensel bir ilaç veya evrensel çözücü olarak kabul edildi ve simyada arandı.[1] Diğer bir simyasal idealleştirilmiş madde olan alkahest'e benzer şekilde, azot birçok simya çalışmasının amacı, hedefi ve vizyonuydu. Sembolü Caduceus'du . Başlangıçta simyacılar tarafından felsefe taşı gibi aranan okült bir formül için kullanılan terim, cıva elementi için şiirsel bir kelime haline geldi. Adı Ortaçağ Latince'sidir, azoc'un bir başkalaşımıdır ve duyular ve semboller söz konusu olduğunda cıva, tuz ve kükürt eklenmesi yerine azotu tek başına cıva olarak bağlamak dönemin yaygın bir yanılgısı olsa da orijinal olarak Arapça al-zā'būq \"cıva\"dan türetilmiştir [1]\n"
    },
    "Gümüş nitrat": {
        "first_paragraph": "Gümüş nitrat en önemli gümüş tuzudur. Renksiz ağır kristaller teşkil eder. Tıpta dağlamak maksadıyla kullanılır ve antibakteriyel özelliği vardır. Bu özelliğinden dolayı siğil tedavisinde sıkça kullanılır. Ayrıca deriyi ve organik maddeleri karartmada tercih edilir. Deriyi kararttığından cehennem taşı ismini almıştır. Suda ve alkolde kolayca çözündüğünden birçok gümüş bileşiklerinin elde edilmesinde ilkel madde olarak kullanılır. En çok kullanıldığı yerler, başta fotoğrafçılık olmak üzere mürekkepler, saç boyası yapımı ve gümüş kaplamacılığıdır.bileşenleri gümüş ve nitrik asittir. Sentezi ise örnekteki formüle göre yapılır:\n"
    },
    "Kalsiyum oksit": {
        "first_paragraph": "Kalsiyum oksit (CaO) ya da sönmemiş kireç geniş bir kullanım alanı bulunan bir çeşit kimyasal bileşiktir. Beyaz renkli,aşındırıcı ve alkalik bir katıdır.\nSanayide kireç taşlarını yüksek sıcaklıklarda eriterek karbondioksidin uzaklaştırılmasıyla elde edilir. Suyla reaksiyona girerse oksitlenir ve kalsiyum hidroksidi oluşturur.\n"
    },
    "Kireç": {
        "first_paragraph": "Kireç, kireç taşının çeşitli derecelerde (850-1450 °C) pişirilmesi sonucu elde edilen, suyla karıştırıldığında, tipine göre havada veya suda katılaşma özelliği gösteren, beyaz renkli, inorganik esaslı bir bağlayıcı madde türüdür.\n"
    },
    "Kral suyu": {
        "first_paragraph": "Kral suyu (Latince: Aqua Regia), asitlerin az etki ettiği ya da etki etmediği altın ve platin gibi metallerle tepkimeye girebilen kuvvetli bir asit çözeltisidir. Hidroklorik asit ve nitrik asitin 3:1 oranında karıştırılmasıyla oluşur. Ebu Musa Câbir bin Hayyan tarafından bulunduğu tahmin edilmektedir.\n"
    },
    "Krom sarısı": {
        "first_paragraph": "Krom sarısı kurşun(II) kromat (PbCrO4)’tır. Krokoit minerali şeklinde doğal olarak bulunsa da maden cevheri hiçbir zaman boya pigmenti olarak kullanılmadı. Fransız kimyager Louis Vauquelin yeni bir element olarak kromu keşfettikten sonra, 1797 yılında kurşun kromat laboratuvarda sentezlendi ve ondokuzuncu yüzyılın ikinci on yılın başında bir pigment olarak kullanıldı.[1]\n"
    },
    "Panacea (tıp)": {
        "first_paragraph": "Panacea /pænəˈsiːə/, adını Yunan evrensel ilaç tanrıçası Panacea'dan almıştır, tüm hastalıkları iyileştirdiği ve yaşamı süresiz olarak uzattığı iddia edilen herhangi bir sözde çaredir. Geçmişte simyacılar tarafından yaşam iksiri ve ortak metallerin altına dönüştürülmesini sağlayacak efsanevi bir madde olan felsefe taşı ile bağlantılı olarak aranıyordu. 18. ve 19. yüzyıllar boyunca birçok \"patentli ilacın\" panacea olduğu iddia edildi ve bunlar çok büyük bir iş haline geldi. \"panacea\" terimi, özellikle tıpta, birçok farklı sorunu çözmek için herhangi bir çözümün aşırı kullanımını tanımlamak için olumsuz bir şekilde kullanılır.[1] Kelime, yılan yağı ve şarlatanlık çağrışımları kazanmıştır.[2]\n"
    },
    "Simya maddeleri listesi": {
        "first_paragraph": "Simya çalışmaları sayesinde daha sonra belirli kimyasal bileşikler veya bileşik karışımları olarak sınıflandırılan birçok kimyasal madde üretilmiştir.\n"
    },
    "Sodyum sülfat": {
        "first_paragraph": "Sodyum sülfat, sülfürik asitin sodyum tuzudur. Susuz halde (anhidröz) tenardit minerali olarak bilinen ve formülü Na2SO4 olan katı, beyaz ve kristal halinde bulunur. Dekahidrat (Na2SO4 · 10H2O) halinde mirabilit minerali olarak bilinen doğal formunda bulunur. Bu halinin işlenmiş formuna Glauber tuzu ya da 17. yüzyıldan beri bilinen tarihi ismiyle sal mirabilis  denir. Başka bir katı formu ise heptahidrattır ve soğuduğunda mirabilite dönüşür. 6 milyon ton yıllık üretim ile büyük bir emtia kimyasal üründür.\n"
    },
    "Sülfürik asit": {
        "first_paragraph": "Sülfürik(VI) asit ya da halk arasında bilinen ismi ile zaç yağı, H2SO4, güçlü bir mineral asididir. Olası kaşifi 8. yüzyıl simyacısı Cabir bin Hayyan tarafından yenime uğratıcı, renksiz ve yoğunluğu yüksek sıvı olarak tanımlanmıştır.[1] Suda her konsantrasyonda çözünebilir. Büyük ölçüde korozif oluşu, güçlü asidik yapısından ve dehidrasyon özelliğinden kaynaklanmaktadır.\n\n"
    },
    "Zincifre": {
        "first_paragraph": "Zincifre veya zinober,[1] cıvanın indirgeme yolu ile elde edildiği cevherdir. Yunanların Cadı Kazanı adlı zehirli madde listesi içinde yer almıştır. Tıpta özellikle deri hastalıklarında ve pas önleyici boya maddesi olarak kullanılır. Formülü cıva sülfürdür (HgS).\n"
    },
    "Leyden papyrus X": {
        "first_paragraph": "Leyden papirüs X (P. Leyden X), MS 3. yüzyılın sonlarında [1] veya belki de MS 250 civarında Yunanca yazılmış ve sahibiyle birlikte gömülmüş [2] ve bugün Hollanda'da Leiden Üniversitesi'nde korunan bir papirüs kodeksidir. \n"
    },
    "Moskova Papirüsü": {
        "first_paragraph": "Moskova Matematik Papirüsü, Mısır dışındaki ilk sahibi olan Eski Mısır bilimci Vladimir Golenishchev'in ardından Golenishchev Matematik Papirüsü olarak da adlandırılan eski bir Mısır matematik papirüsüdür. Golenishchev papirüsü 1892 veya 1893'te Teb'de satın alındı. Daha sonra bugün kaldığı Moskova'daki Puşkin Devlet Güzel Sanatlar Müzesi koleksiyonuna girdi.\n"
    },
    "Atalanta Fugiens": {
        "first_paragraph": "Atalanta Fugiens veya Atalanta Fleeing, Michael Maier (1568 – 1622) tarafından hazırlanan, Oppenheim'da Johann Theodor de Bry tarafından 1617'de yayımlanan (2. baskı 1618) simya temalı bir amblem kitabıdır. Matthias Merian'ın çizimleriyle 50 söylemden oluşuyor ve her birine bir nükteli mısra, nesir ve müzikal bir füg eşlik ediyor. Bu nedenle erken bir multimedya örneği olarak kabul edilebilir.\n"
    },
    "Aurora consurgens": {
        "first_paragraph": "Aurora consurgens; bazı el yazmalarında kendisine eşlik eden zengin resimlendirmelerle ünlü, 15. yüzyıldan kalma bir simya incelemesidir.[1][2] :§38–44Geçen yüzyılda metin daha çok \"Sahte Aquinas\" olarak anılırken, bazı el yazmalarında orijinal olarak atfedildiği Thomas Aquinas'ın lehine olan argümanlar da vardır.[2] :§591f., §616 Latinceden İngilizceye çevrilen başlık \"Yükselen şafak\"tır.\n"
    },
    "Buch der heiligen Dreifaltigkeit": {
        "first_paragraph": "Buch der heiligen Dreifaltigkeit, Kutsal Üçlü Kitabı olarak da bilinmektedir. Bir Alman Fransisken olan Frater Ulmannus'a (Almanca verilen Ulmann adının OHG uodal-man'dan latinizasyonu) atfedilen 15. yüzyılın başlarından kalma bir simya tezidir.\n"
    },
    "Cantilenae Intellectuales de Phoenice Redivivo": {
        "first_paragraph": "Cantilenae Intelectuales de Phoenice Redivivo veya Intellectual Cantilenae olarak bilinmektedir. Bu eser Michael Maier tarafından 1622 yılında yayınlanan bir simya kitabıdır. Maier'in hayatı boyunca yayınlanan son metniydi.[1] 22 Ağustos 1662'de Rostock'ta kitabı Norveç Prensi Frederick'e ithaf etti.[1]\n"
    },
    "De Alchemia": {
        "first_paragraph": "De Alchemia, ilk olarak 1541'de Johannes Petreius tarafından Nürnberg'de yayımlanan bir erken simya yazılarının koleksiyonudur. İkinci baskı, 1550'de Frankfurt'ta matbaacı Cyriacus Jacobus tarafından yayınlandı.\n"
    },
    "Deutsches Theatrum Chemicum": {
        "first_paragraph": "Deutsche Theatrum Chemicum, yayıncı, matbaacı ve bibliyografya yazarı olarak bilinen Friedrich Roth-Scholtz (1687-1736) tarafından Nürnberg'de belirli aralıklarla üç cilt halinde (1728, 1730, 1732) yayınlanan, büyük bir kısmı Almanca çeviri olan simya metinlerinden oluşan bir koleksiyondur.\n"
    },
    "Fasciculus Chemicus": {
        "first_paragraph": "Fasciculus Chemicus veya Chymical Koleksiyonları olarak bilinmektedir. En seçkin ve en ünlü yazarlardan Gizli Hermetik Biliminin Girişini, İlerlemesini ve Çıkışını ifade eden, Arthur Dee (1579-1651) tarafından 1629 yılında Moskova'da Çar I. Mihail'in başhekimi olarak ikamet ederken derlenen bir simya yazıları antolojisidir.\n"
    },
    "Havanın Gizli Gerçeklikleri Hakkındaki Şüpheler": {
        "first_paragraph": "Havanın Gizli Gerçeklikleri Hakkındaki Şüpheler, 17. yüzyıl filozofu Robert Boyle'un simya üzerine yazdığı bir kitaptır. 1674 yılında, kimyasal reaksiyonlarda havanın aracılığına ilişkin fikirlerle ilgili olarak yazılmıştır. Bu dönemde, havanın homojen, boş ve aktif olmadığı kabul edilirdi.\n"
    },
    "Hermetik Dergi": {
        "first_paragraph": "Hermetik Dergi Adam McLean tarafından düzenlenen ve Edinburgh'un Megalitik Araştırma Yayınları tarafından yayınlanan, Hermetik geleneğe adanmış üç aylık bir dergiydi.[1] İlk sayı Ağustos 1978'de yayınlandı ve yayın 1992'ye kadar devam etti.[2]\n"
    },
    "Kiranides": {
        "first_paragraph": "Cyranides (ayrıca Kyranides veya Kiranides), Greek ilk kez 4. yüzyılda bir araya getirildi.[1] Latince ve Arapça çevirileri de mevcuttur. Bir \"farrago\" ve bir texte vivant,[2] aktarım karmaşıklığı nedeniyle: kısaltılmış, yeniden düzenlenmiş ve eklemeler yapılmıştır. Ortaya çıkan derleme değerli taşların, bitkilerin ve hayvanların sihirli özelliklerini ve pratik kullanımlarını kapsar ve muskaların sanal bir ansiklopedisidir;[3] ayrıca batı simya,[4] ve Yeni Ahit çalışmalarına, özellikle kelimelerin ve büyüsel-dini uygulamaların aydınlatıcı anlamlarına.[5] Tıbbi bir metin olarak Cyranides, antik çağda ve Orta Çağ'da bile yerel dili kullanması nedeniyle nispeten düşük itibar gördü ve Hipokrat veya Galenik tıp teorisi yerine lore'a güvenme.[6] [[Pseudodoxia Epidemica]'da ], Thomas Browne, Cyranidesi \"Yunanca Harpocration ve muhtelif Arap yazarlarından oluşan bir koleksiyon olarak tanımladı; şeylerin uygunluğu.\"[7] Cyranides Orta Çağ'da \"tehlikeli ve itibarsız\" olarak kabul edilse de, tıbbi uzmanlığa sahip bir din adamı olan Pascalis Romanus tarafından Latince'ye çevrildi. İmparator Manuel I Komnenos'un Latince tercümanıydı. 14. yüzyıl din adamı Demetrios Chloros, Coeranis olarak anılanlar da dahil olmak üzere büyülü metinleri yazıya döktüğü için yargılandı.[8]\n"
    },
    "Liber Ignium": {
        "first_paragraph": "Liber Ignium ad Comburendos Hostes (Düşmanı Alevlendirmek için Ateşin Kullanılması veya Düşmanları Yakmak için Ateş Kitabı olarak çevrilir ve Ateş Kitabı olarak kısaltılır) Yunan ateşi ve barut dahil olmak üzere yangın çıkarıcı silahlar için tarifler içeren bir ortaçağ koleksiyonudur. Latince yazılmıştır ve varlığı bilim insanları tarafından reddedilen sözde belirli bir Marcus Graecus (\"Mark the Greek\") tarafından yazıldığı iddia ediliyor. Eser, çok sayıda akademik analize tabi tutuldu ve bu, çağdaşları üzerindeki menşei ve etkisi konusunda çelişkili sonuçlara yol açtı.[1][2]\n"
    },
    "Papyrus Graecus Holmiensis": {
        "first_paragraph": "Papyrus Graecus Holmiensis (Stockholm papirüsü olarak da bilinir), Mısır'da derlenmiş olan zanaat tarifleri koleksiyonudur. y. 300 MS Yunanca yazılmıştır. Stockholm papirüsünde değerli taşları boyamak, incileri temizlemek (arındırmak), altın ve gümüş taklidi yapmak için 154 tarif vardır.[1] Bazı tarifler Pseudo-Democritus'tan türemiş olabilir. Mısırlı bir simyacı olan Panopolis'li Zosimos'da,  (y. 300 MS) benzer tarifler verir. Bu tariflerden bazıları, özellikle Mappae clavicula, Orta Çağ Latin teknolojik tarif koleksiyonlarında bulunur.\n"
    },
    "Septimana Philosophica": {
        "first_paragraph": "Septimana Philosophica veya The Philosophical Week, Michael Maier tarafından yazılmış bir simya kitabıdır. Kitap, 1620'de Frankfurt'ta Lucas Jennis tarafından yayınlandı ve Hartmann Palthenius tarafından basıldı. Kapak sayfasının gravürü Balthasar Schwan tarafından yapıldı.[1] Kitabın tam adı şöyledir: Septimana Philosophica: Qua Aenigmata Aureola de omni Naturae genere a Solomone Israeltarum Sapientissimo Rege, et Arabiae Regina Saba, nec non Hyramo, Tyri Principe, sibi invicem in modum Colloquii proponuntur et enodatur .[2]\n"
    },
    "Splendor Solis": {
        "first_paragraph": "Splendor Solis (\"Güneşin Görkemi\"), Salomon Trismosin'e atfedilen ışıklı simya metninin bir versiyonudur. Bu sürüm yaklaşık 1582'den kalmadır.\n"
    },
    "The Mirror of Alchimy": {
        "first_paragraph": "Simyanın Aynası, Latince'de Speculum Alchemiae olarak bilinmekte olan kısa bir simya kılavuzudur. 1597 yılında çevirisi yapılmıştır. İngilizce dilinde basılan ikinci simya metni olarak kabul edilmektedir. Uzun bir süre Roger Bacon'a (1214-1294) atfedilen eser, büyük olasılıkla on üçüncü ve on beşinci yüzyıllar arasında yazan kimliği belirsiz bir yazarın ürünüdür.\n"
    },
    "Theatrum Chemicum Britannicum": {
        "first_paragraph": "İlk olarak 1652'de yayınlanan Theatrum Chemicum Britannicum, Elias Ashmole tarafından seçilen İngiliz simya literatürünün kapsamlı açıklamalı bir derlemesidir. Kitap, daha önce yalnızca özel el yazmalarında bulunan birçok eseri korudu ve kullanıma açtı. Thomas Norton, George Ripley, Geoffrey Chaucer, John Gower, John Lydgate, John Dastin, Abraham Andrews ve William Backhouse gibi kişilerin simya ayetlerini içeriyor.[1]\n"
    },
    "Tripus Aureus": {
        "first_paragraph": "Tripus Aureus veya The Golden Tripod, Michael Maier'in 1618'de Lucas Jennis tarafından yayınlanan bir simya kitabıdır. İçerisinde üç simya metni içerir: Basil Valentine'in \"twelve keys (on iki anahtar)\", Thomas Norton'un Ordinal of Alchemy (1477) ve The Testament of Cremer.\n"
    },
    "Sanat ve eğlencede simya": {
        "first_paragraph": "Simyanın, hem simya metinlerinde hem de ana akım eğlencede görülen, sanatla uzun süredir devam eden bir ilişkisi vardır. Edebi simya, Shakespeare'den modern fantezi yazarlarına kadar İngiliz edebiyat tarihi boyunca görülmektedir. Burada karakterler veya olay örgüsü, simyasal bir magnum opus'u takip eder. On dördüncü yüzyılda Chaucer, Terry Pratchett'inkiler gibi son zamanlardaki fantezi eserlerinde hala görülebilen bir simya hiciv akımı başlattı.\n"
    },
    "Albedo (simya)": {
        "first_paragraph": "Albedo, simyada Magnum Opus'un nigredo, citrinitas ve rubedo ile birlikte dört ana aşamalarından ikincisidir.[1] \"Beyazlık\" anlamına gelen kökeni latince'den gelen bir terimdir. Nigredo aşamasının kaosunu veya massa confusa'sını takiben, simyacı albedo'da arınmaya girişir, buna kelimenin tam anlamıyla ablutio denir. Bu aşama, \"prima materia'ya (İlk Madde) ışık ve netlik getirmek\" ile ilgilidir.[2]\n"
    },
    "Citrinitas": {
        "first_paragraph": "Citrinitas veya diğer adıyla xanthosis,[1] simyacılar tarafından \"sarılığa\" verilen bir terimdir. Simya başyapıtının dört ana aşamasından bir tanesidir. Simya felsefesinde citrinitas, kişinin varlığının doğasında bulunan \"güneş ışığının\" doğuşunu ve yansıtıcı \"ay veya ruh ışığının\" artık gerekli olmadığını temsil etmekteydi. Diğer üç simya aşaması nigredo (siyahlık), albedo (beyazlık) ve rubedo (kızarıklık) idi.\n"
    },
    "Çoğaltma": {
        "first_paragraph": "Çoğaltma, Batı simyasında felsefe taşının iksiri veya projeksiyon tozunun gücünü artırmak için kullanılan süreçtir. Sonraki projeksiyonun getirisini arttırmak için magnum opus'un sonlarında meydana gelir.[1]\n"
    },
    "Damıtma": {
        "first_paragraph": "Damıtma ya da destilasyon, iki veya daha fazla bileşen içeren bir karışımın ısıtılıp, buhar ve sıvı faz oluşturmak suretiyle daha uçucu bileşence zengin karışımların elde edilmesini sağlayan ayırma işlemidir. Ayırma işlemi sırasında, buhar faz daha uçucu olan A bileşeni tarafından zenginleşirken, sıvı faz ise kaynama sıcaklığı daha yüksek olan B bileşenince zenginleşir. Fakat yüzde 100 A içeren bir buhar faz elde edilemez.\n"
    },
    "Fiksasyon (simya)": {
        "first_paragraph": "Simyada fiksasyon, önceden uçucu olan bir maddenin ateşten etkilenmeyen bir forma (genellikle katı form) \"dönüştürüldüğü\" bir süreçtir. Maddeyi veya nesneyi ayırarak atom altı bir seviyede aynı veya farklı bir şekle sokar.\n"
    },
    "Filtreleme": {
        "first_paragraph": "Filtreleme ya da filtrasyon, içinden yalnızca sıvının geçebileceği bir ortam ekleyerek katıları sıvılardan (sıvılar veya gazlar) ayıran çeşitli mekanik, fiziksel veya biyolojik işlemlerden herhangi biridir.[1]\n"
    },
    "Gıda işlemede fermentasyon": {
        "first_paragraph": "Gıda işlemede fermantasyon, anaerobik koşullar altında mikroorganizmalar (mayalar veya bakteriler) kullanılarak karbonhidratların alkol veya organik asitlere dönüştürülmesi işlemidir. Fermantasyon genellikle mikroorganizmaların etkisinin gösterilmesi istendiği anlamına gelmektedir. Fermantasyon bilimi, zimoloji veya zimurji olarak bilinmektedir.\n"
    },
    "Kalsinasyon": {
        "first_paragraph": "Kalsinasyon, katı bir kimyasal bileşiklerin  (örneğin, karışık karbonat cevherleri)  ısıl işlemine atıfta bulunur; bu sayede bileşik, genellikle safsızlıkları veya uçucu maddeleri uzaklaştırmak ve / veya termal ayrışmaya maruz kalmak amacıyla, sınırlı ortam oksijeni kaynağı altında (yani havanın gaz halinde O2 fraksiyonu) erimeden yüksek sıcaklığa yükseltilir.[1]\n"
    },
    "Kerasyon": {
        "first_paragraph": "Kerasyon kimyasal bir süreçtir, simyada yaygın bir uygulamadır. Sert, kuru bir maddeye ısıtılırken sürekli olarak bir sıvının emilerek eklenmesiyle gerçekleştirilir. Tipik olarak, bu işlem, maddeyi daha yumuşak, daha çok erimiş bir bal mumu gibi (Latince cera) yapar.[1] Pseudo-Geber'in Summa Perfectionis kitabı kerasyonu \"Sert bir şeyin yumuşatılması, sıvılaşmaya kadar eriyemez\" olarak açıkar ve işlem esnasındaki uygun nem oranına dikkat çeker.\n"
    },
    "Kohobasyon": {
        "first_paragraph": "Modern öncesi kimya ve simyada kohobasyon, aynı maddenin sıvı ile tekrar tekrar damıtılmasıydı; o sıvı kabın tabanında kalan maddenin üzerine tekrar tekrar dökülüyor.[1] Kohobasyon bir tür sirkülasyondur, ondan tek farkı sıvı maddenin ortak damıtmada olduğu gibi kohobasyonda çekilmesi ve tekrardan geri atılmasıdır; oysa dolaşımda, hiç dışarı çekilmeden aynı kapta yükselir ve alçalır.[2][3]\n"
    },
    "Konjelasyon": {
        "first_paragraph": "Konjelasyon, bir şeyin donması veya kalınlaşması sürecidir. Viskozitedeki bu artış, sıcaklıkta bir azalma veya kimyasal reaksiyonlar yoluyla elde edilebilir. Bazen viskozitedeki artış, söz konusu maddeyi kristalleştirmek veya katılaştırmak için yeterince büyüktür.\n"
    },
    "Magnum opus (simya)": {
        "first_paragraph": "Başyapıt veya Büyük İş (Latince: Magnum opus), filozof taşını yaratmak için prima materia ile çalışma süreci için kullanılan simyasal bir terimdir. Hermetik gelenekte kişisel ve ruhsal dönüşümü tanımlamak için kullanılmış, laboratuvar süreçlerine ve kimyasal renk değişikliklerine bağlı, bireyselleşme süreci için bir model, sanat ve edebiyatta bir araç olarak kullanılmıştır. Magnum opus, süreçlere yeni sembolizm ve önem atfeden New Age ve neo-Hermetik hareketlerde ileriye taşınmıştır. Özgün süreç felsefesinin dört aşaması vardır:[1][2]\n"
    },
    "Nigredo": {
        "first_paragraph": "Nigredo ya da siyahlık, simyada çürüme veya ayrışma anlamına gelmektedir. Birçok simyacı, felsefe taşına giden yolda ilk adım olarak, tüm simyasal bileşenlerin tek tip bir siyah madde elde etmek için kapsamlı bir şekilde temizlenmesi ve pişirilmesi gerektiğine inanmaktaydı.[1]\n"
    },
    "Projeksiyon (simya)": {
        "first_paragraph": "Projeksiyon, Batı simyasının mutlak hedefiydi. Felsefe taşı veya projeksiyon tozu bir kez oluşturulduktan sonra, projeksiyon işlemi, daha düşük formdaki bir maddeyi daha yüksek bir forma dönüştürmek için kullanılacaktı; bu genellikle kurşundan altına doğru gerçekleşir.\n"
    },
    "Rubedo": {
        "first_paragraph": "Rubedo, simyacılar tarafından magnum opus'larındaki dördüncü ve son ana kısımı tanımlamak için kabul edilen \"kırmızılık\" anlamına gelen Latince bir kelimedir.[1] Rubedo simyasal başarıyı ve büyük işin sonunu işaret ettiğinden, hem altın hem de felsefe taşı kırmızı renkle ilişkilendirilmiştir.[2] Rubedo, Yunanca da iosis kelimesiyle de bilinir.\n"
    },
    "Sindirim (simya)": {
        "first_paragraph": "Simyada sindirim, bir maddeye birkaç hafta boyunca hafif ısı uygulandığı bir süreçtir.\n"
    },
    "Süblimleşme": {
        "first_paragraph": "Süblimleşme, katı maddelerin ısıtılınca, ara bir hâl olan sıvı hâle geçmeden doğrudan gaz hâle geçmesi. Süblimleşme endotermik faz değişimidir. Faz diyagramındaki üçlü noktanın altında gerçekleşir. Süblimleşme'nin tersine ise kırağılaşma denir.\n"
    },
    "Altın elma": {
        "first_paragraph": "Altın elma, çeşitli ulusal ve etnik halk efsanelerinde veya masallarda görülen bir unsurdur. Yinelenen temalar, canavarca bir düşman tarafından gizlenen veya çalınan altın elmaları alan bir kahramanı (örneğin Herkül veya Făt-Frumos) tasvir etmektedir.\n"
    },
    "Hyakinthos": {
        "first_paragraph": "Hyacinth (İngilizce telaffuz: [ˈhaɪəsɪnθ]), sümbül anlamına gelen ve Hyacinthus olarak da kullanılan (Yunanca: Ὑάκινθος, Hyakinthos), Yunan mitolojisinde ilahi olarak tanımlanan bir kahraman[1]. Günümüzde Amykles'in klasik antik dönemde adıyla Sparta'da bir tümülüsün sırtında yaşamış Sparta prensidir. Olağanüstü güzellikte bir erkek olan[1] Hyacinth, mitlere göre[2] çocukluk arkadaşı Tanrı Apollon ile trajik[1] bir aşk yaşar.[3]\n"
    },
    "Nefertem": {
        "first_paragraph": "Nefertem ( /ˈnɛfərˌtɛm/  ayrıca Nefertum veya Nefer-temu da denir.) Mısır mitolojisinde [2] Nefertem, Mısır mavi nilüfer Nymphaea caerulea'nın içindeki ilk sulardan doğan Mısır mavi lotus çiçeğinin hem ilk güneş ışığını hem de hoş kokusunu temsil ediyordu. Nefertem'in bazı başlıkları \"Güzel Olan\" ve \"Güneşin Nilüferleri\" idi ve Ölüler Kitabı'nın bir versiyonu şöyle diyor:\n"
    },
    "Asya'da cadılık": {
        "first_paragraph": "Bu madde Orta Doğu'daki cadılıkla alakalı değildir. Orta Doğu'da cadılıkla ilgili bilgi için Orta Doğu'da cadılık maddesine bakınız\n"
    },
    "Britanya'daki halk şifacıları": {
        "first_paragraph": "Britanya'daki halk şifacıları, Britanya'da Orta Çağ'dan yirminci yüzyılın başlarına kadar varlığını sürdüren profesyonel ya da yarı profesyonel büyü uygulayıcılarıydı. Halk şifacıları olarak, \"düşük büyü\" olarak da bilinen halk inançlarını uyguladılar, ancak bunları genellikle grimoire çalışmasıyla öğrendikleri \"yüksek\" veya tören büyüsü unsurlarıyla birleştirildiler.[1] Öncelikle, büyü ve tılsımı mesleklerinin bir parçası olarak kullanarak, sihirlerini kötü niyetli büyücülükle savaşmak, suçluları, kayıp kişileri veya çalınan malları bulmak, fal bakmak, şifa vermek, hazine avlamak ve insanları aşık etmek amacıyla kullandılar. \"Popüler inanç ve gelenek dünyasına ait\" olan halk şifacılarının büyüsü, \"evrenin gizemleriyle değil, magus'un [tören büyüsü gibi] güçlendirilmesiyle değil, belirli problemler için pratik çözümlerle ilgili olarak tanımlandı.\"[2] Bununla birlikte, diğer tarihçiler, bazı durumlarda, büyülü uygulamalarının görünüşe göre \"deneysel veya\" ruhsal \"bir boyutu\" olduğunu, doğası gereği muhtemelen şamanik bir şey olduğunu belirtmişlerdir.[3]\n"
    },
    "Cadı Ayini": {
        "first_paragraph": "Cadı Ayini (İspanyolca: Aquelarre veya El gran cabrón[1]) İspanyol ressam Francisco Goya'nın 1821 ve 1823 yılları arasında evinin duvarlarına boyadığı Kara Resimler olarak adlandırılan yağlıboya duvar resimlerinden biridir. Resimde şiddet, yıldırma, yaşlanma ve ölüm temaları işlenmiştir.[2] Keçi formuna bürünmüş kükreyen Şeytan ve ay ışığının aydınlattığı dehşete kapılmış cadılar resmedilmiştir.[3] Goya, bu resmi yaptığı dönemde 75 yaşındaydı, yalnız yaşıyordu ve zihinsel-fiziksel problemleri vardı.\n"
    },
    "Cadı damgası": {
        "first_paragraph": "Cadı avlarının zirvesinde cadı avcılarına göre, cadı damgası veya şeytan damgası bir bireyin cadı olduğunu gösteren bir işaretti. İşaretle ilgili inançlar, duruşma yerine ve cadı aleyhine yapılan suçlamaya göre değişirdi. Cadı damgalarının kanıtı en erken 16. yüzyılda bulundu ve 1645'te zirveye ulaştı, ardından 1700'de esasen ortadan kayboldu.[1] Cadı veya Şeytan damgalarının, Şeytan'ın müritlerinin kendisine itaatini ve hizmetlerini mühürlemek için kalıcı işareti olduğuna inanılıyordu. Pençesini müritlerinin vücudunu tırmıklayarak ya da sıcak demir kullanarak mavi veya kırmızı bir damga vurarak işareti oluşturdu. Şeytanın kişiyi gece başlama törenlerinin sonunda damgaladığı düşünülüyordu.[2]\n"
    },
    "Kullanıcı:Ashriels/madde adı": {
        "first_paragraph": "Conneticut'ın 17. yüzyıldaki cadı davaları, Salem, Massachusetts'a göre uzun bir süre gölgede kalmıştır. Bunun nedeni Salem ve Massachusetts'ta ki davaların daha çok sayıda ve daha çok ses getirmesidir. Ancak Connecticut'takiler, Salem'den kırk yıl önce, New England'daki ilk cadılık denemeleri arasındaydı. Mary Johnson'ın 1648'de Wethersfield'daki cadılık itirafı, kolonilerde türünün ilk örneğiydi. \n"
    },
    "Coven": {
        "first_paragraph": "Bir coven /kʌvən/ genellikle bir cadılar grubu veya  topluluğunu ifade etmektedir. \"Coven\" kelimesi (Anglo-Norman covent, cuvent, Eski Fransızca covent, Latince conventum = convention köklerinden), Margaret Murray'in Avrupa'daki tüm cadıların \"covenler\" olarak adlandırdıkları on üç kişilik gruplar halinde bir araya geldiği fikrini ortaya attığı 1921 yılına kadar İngilizce'de büyük ölçüde kullanılmadan kaldı.[1] \n"
    },
    "Malleus Maleficarum": {
        "first_paragraph": "Malleus Maleficarum, (ing. Hexenhammer ya da Hammer of Witches) Türkçedeki ismiyle Cadı Çekici. 1486 yılında Dominikan Tarikatı rahibi Heinrich Kramer (Institoris) tarafından yazılmış demonoloji literatürünün en ünlü kitabı.[1] 1519 tarihli Nürnberg baskısında kitabın yazarları Heinrich Kramer ve Jacob Sprenger olarak verilmesine rağmen yapılan son çalışmalar kitabın yazarının Heinrich Kramer olduğunu ortaya koymaktadır.[2]\n"
    },
    "Margaret Murray": {
        "first_paragraph": "Margaret Alice Murray (d. 13 Temmuz 1863 – ö. 13 Kasım 1963), İngiliz Egyptologist, arkeolog, antropolog, tarihçi ve halkbilimci. Birleşik Krallık'ta arkeoloji öğretim görevlisi olarak atanan ilk kadındır. 1898 den 1935'e kadar University College London'da (UCL) çalıştı. 1953'ten 1955'e kadar Folklor Derneği Başkanı olarak görev yaptı.\n"
    },
    "Mary Walcott": {
        "first_paragraph": "Marry Walcott, Salem Cadı Mahkemeleri'nde 1692-93 yılları arasında \"Rahatsız Kız\" tabiri ile çağrılan tanıklardan biri. Genellikle mahkeme odasında \"merkezde olan\" veya \"tanık\" olarak resmedilir.\n"
    },
    "Orkney'de büyücülük": {
        "first_paragraph": "Orkney'deki büyücülüğün kökeni muhtemelen sekizinci yüzyıldan itibaren takımadalar üzerindeki Norsemen yerleşimine dayanmaktadır. Erken modern döneme kadar sihirli güçler genel yaşam tarzının bir parçası olarak kabul edildi, ancak İskoçya anakarasında cadı avları başladı ve 1563 İskoç Cadılık Yasası cadılık veya cadılara danışmayı ölümle cezalandırılacak bir suç haline getirdi. Büyücülükten yargılanan ve infaz edilen ilk Orcadialılardan biri, 1594'te Allison Balfour'du. Balfour, yaşlı kocası ve iki küçük çocuğu, kendisinden bir itiraf elde etmek için iki gün boyunca şiddetli işkenceye maruz kaldı.\n"
    },
    "Zehir Davası": {
        "first_paragraph": "Zehir Davası (l'affaire des poisons) Kral XIV. Louis döneminde Fransa’da yaşanan büyük bir cinayet skandalıydı. 1677 ve 1682 yılları arasında, aristokrasinin bir dizi önde gelen üyesi zehirleme ve cadılık ile suçlandı. Skandal kralın iç çemberine girdi. 36 kişinin infaz edilmesine yol açtı.\n"
    },
    "Canavar": {
        "first_paragraph": "Canavar; mitolojilerde, masallarda ve efsanelerde bahsedilen vahşi hayvan, olağanüstü, yırtıcı canlı. Türk kültüründe Guyuk (Güyük) veya Azman olarak da bahsedilir. Değişik biçimlerde tasvir edilir. Çoğu zaman her tür sıra dışı ve yırtıcı varlığı ifade etmekte kullanılır. Azerbaycan Türkçesinde  canavar sözcüğünün yırtıcı hayvan manası daralarak, doğrudan \"kurt\" anlamını taşır hale gelmiştir.\n"
    },
    "Akkorokamui": {
        "first_paragraph": "At Kor Kamuy (Aynu Dili, \"dokunaçlı ilah\"), Aynu folkloründe bahsi geçen devasa bir ahtapottur. Kanji ile transkripsiyonu \"大章魚\" şeklinde yapılır.[1]\n"
    },
    "Frankenstein'ın canavarı": {
        "first_paragraph": "Frankenstein'ın canavarı (Frankenstein'ın yaratığı olarak da bilinir) Mary Shelley'nin Frankenstein ya da Modern Prometheus romanında ortaya çıkan yapay insan karakteri. Cenevreli tıp öğrencisi Victor Frankenstein tarafından, çeşitli cesetlerden toplanmış parçalardan bir araya getirilerek ve dikilerek, Ingolstadt'ta oluşturulmuştur. Daha sonraları yaratıcısının adıyla \"Frankenstein\" olarak bilinir olmuştur. Çirkin görünüşüne rağmen aslında iyi kalpli olmasına rağmen yalnızlığa itilmiş ve terk edilmiştir. Yüreği katılaşıp zalimleşen Canavar, kendisinden korkup onu terk eden ve ona bir gelin yaratma sözünden dönen yaratıcısından intikam almaya karar verir. Ama yaratıcısının ölümünden sonra yaptıklarından pişmanlık duyar ve kenidisini de yok etmeye karar verir ve Kuzey Kutbu'nda sislerin arasında ortadan kaybolur. Ama bunu yapmaya kararlı olup olmadığı belirtilmemiştir. sonradan yazılan pek çok devam romanı, film ve çizgi romanda hayata, döndürülmüştür. 19. yüzyıldan bu yana  tiyatrodan başlayarak,birçok eserde görünmüş, filmlerde, dizilerde, bilgisayar oyunlarında, kitaplarda ve çizgi romanlarda yer almıştır. Canavarı canlandıran oyuncuların en meşhuru Boris Karloff'tur. Frankenstein ve Frankenstein'ın Gelini'nin yönetmeni James Whale'in hayatını anlatan Gods & Monsters filmine göre canavarın kafasının uzun ve köşeli olması kafatasına sonradan takılan ve sıvı dolu bir kavanozda bekleyip ağırlaşmış olan beynin şeklini almasından ileri gelmektedir. Boynundaki elektrotlarda elektriğin vücuduna giriş noktası olarak durmaktadır. Bu filme göre bütün bu detaylar yönetmen Whale'in fikridir.\n"
    },
    "Grendel": {
        "first_paragraph": "Grendel Anglo-Sakson destanı Beowulf'da, Grendel'in annesi ve ejderha ile birlikte üç düşman karakterden biridir. Bu bilimsel tartışma konusu olmasına rağmen Grendel, genellikle bir canavar, Troll ya da bir dev olarak tasvir edilir. Destanda Grendel, Beowulf hariç herkes tarafından korkulan bir karakterdir.[1]\n"
    },
    "Lizard": {
        "first_paragraph": "Lizard (Türkçe: Kertenkele), aynı zamanda Curt Connors olarak da bilinen, kurgusal karakter. Marvel Comics Evreni'ndeki bir süper kötü ve Örümcek Adam'ın düşmanı. Stan Lee ve Steve Ditko tarafından oluşturulan Lizard, ilk olarak The Amazing Spider-Man'in 6. sayısında (Kasım 1963) göründü. 2009'da Lizard IGN tarafından 62. Tüm Zamanların En Büyük Çizgi Roman Kötüsü seçildi.[1]\n"
    },
    "Skilla": {
        "first_paragraph": "Scylla (Yunanca: Σκύλλα), Yunan mitolojisinde, Sicilya ve İtalya arasındaki Messina Boğazı'nın durgun tarafından yaşayan Canavar. Scylla, altı uzun bacağa ve her bir bacağın ucunda ağzında üç sıra keskin diş bulunan korkunç bir başa sahiptir. Vücudu on iki köpek ayağı ve bir kedi kuyruğundan oluşur. Hecate, Crataeis, Lamia ya da Ceto gibi Phorcys'in çocuklarından biridir. Stesichorus'da dahil bazı kaynaklar ise ailesinin Triton ve Lamia olduğunundan bahsetmişlerdir.\n"
    },
    "Tüylü yılan": {
        "first_paragraph": "Tüylü yılan, Kolomb öncesi Mezoamerika uygarlıklarında önemli doğaüstü varlık ya da tanrı.\n"
    },
    "Domovoi": {
        "first_paragraph": "Domovoi (Rusça домово́й \"ev sahibi\"), Slav folklorunda evin koruyucu ruhunun adı olup kızdırılmadığı sürece insanları rahatsız etmeyen, küçük rüşvetlere kanan vücudu kıllarla kaplı bir yaratık olarak tasvir edilmektedir.\n"
    },
    "Šulak": {
        "first_paragraph": "Šulak, Babil tıp-büyü geleneğinde yer alan ve tuvalet ile ilişkilendirilen bir cindir. Šulak, çeşitli hastalıklara neden olan bir tanrı, tanrıça veya ruhun “eli” olarak atfedildiği “Teşhis El Kitabında (Tablet XXVII)” yer almaktadır. Bu  “Pusucu” varlık,  olası kurbanının  yalnız olma ihtimalinin yüksek olduğu yerlerde pusuya yatan bir cin türüdür. Bir kişi tuvalette dışkılama  işlemini gerçekleştirdiği zamanda yalnız kalır ve bu nedenle savunmasızdır: işte  bu anlarda “Šulak o kişiye vuracak!” ya da  o kişiye  bir tür ”vuruş” yapar denilir.[1] (bkz.). El kitabının başka bir yerinde “Vurucu: simutti ” veya “Vuran ” olarak sıfatla taşımaktadır. Bu cin'e çok daha erken bir gönderme Hitit tanı metninde bulunur[2].\n"
    },
    "Gulliver'in Gezileri": {
        "first_paragraph": "Gulliver'in Gezileri, İrlandalı yazar Jonathan Swift'in 1726 yılında tamamladığı hiciv türündeki roman. Swift bu romanında hem insan doğasını hem de gezi yazılarını hicveder. Gulliver'in Gezileri, Swift'in en ünlü eseri olmasının yanı sıra İngiliz Edebiyatı klasikleri arasında sayılır. Genel kanının aksine bir çocuk kitabı değil, ağır politik eleştiriler içeren bir kurgudur.\n"
    },
    "Şirinler": {
        "first_paragraph": "Şirinler (Fransızca: Les Schtroumpfs), Belçikalı çizer Pierre Culliford'un oluşturduğu çizgi roman ve animasyon dizisinin ortak ismidir. 1958'de Pierre Culliford tarafından çizgi roman olarak ortaya çıktı. 1981'de televizyonda gösterilen Şirinler büyük ilgi gördü. Yıllarca Türkiye'de de yayınlanan çizgi dizi, başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere birçok ülkede, yüksek izlenme oranlarına rağmen gösterimden kaldırılmıştır.\n"
    },
    "Deniz erkeği": {
        "first_paragraph": "Deniz erkeği ya da merman, deniz kızının efsanevi erkek muadilidir. Belden yukarısı erkek bir insan formuna sahip olan mermanların belden aşağısı balık formundadır ve bacakları yerine pullu balık kuyrukları vardır. \"Merboy\"lar genç mermanlardır.\n"
    },
    "Küçük Deniz Kızı (heykel)": {
        "first_paragraph": "Küçük Deniz Kızı'nın heykeli (Danca: Den lille havfrue) Kopenhag'da Langelinie limanında bir taşın üzerinde oturur. Heykel Danimarka'nın başkenti Kopenhag'ın simgesi durumundadır.\n"
    },
    "Rusalka": {
        "first_paragraph": "Rusalka (Rusça: руса́лка; Lehçe: rusałka), Slav mitolojisinde ve folklorunda kadın ruhu, su perisi.[1][kaynak güvenilir mi?] Terim bazen Bulgarca, Beyaz Rusça, Rusça ve Ukraynacadan \"deniz kızı\" olarak çevrilir.\n"
    },
    "Triton (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Triton, Poseidon ile Amphitrite'nin oğlu. Poseidon'un habercisi. Belden yukarısı insan, belden aşağısı balık şeklinde, ayakları at ayağına benzeyen bir deniz tanrısıdır. Denizin dibinde anasının ve soylu babasının yanında altından bir sarayda oturur. Argonaut'lara Akdeniz'e çıkmanın yolunu gösterdiği söylenir ve Pallas adında bir kızı olduğu, bu kızın Athena'nın efsanesinde önemli rol oynadığı belirtilir.\n"
    },
    "Angrboda": {
        "first_paragraph": "Angrboda ya da Angerboda, Loki'nin sevgilisi olan Jötunn Kadını. Kurt Fenrir, Jörmungandr ve Hel onun ve Loki'nin çocuklarıdır.[1]\n"
    },
    "Atlas (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Atlas, Yunan mitolojisinde Titan soyundan bir kişilik olup, Titanlar ile Olymposlu tanrılar arasında yaşanan iktidar savaşının sonunda Gökkubbe’yi taşımakla cezalandırılmıştır.\n"
    },
    "Balor": {
        "first_paragraph": "Balor Kelt mitolojisinde Fomor krallarından.İkinci Magh Turedh savaşında tanrı Nuada ile savaşır ve yenilir.\n"
    },
    "Cacus": {
        "first_paragraph": "Roma mitolojisinde Cacus ( Yunanca'daki[1] κακός'dan türemiştir, yani kötü) ateş püskürten bir devdi ve Vulcan'ın oğluydu ( Plutarch ona Hephaestus'un oğlu derdi ).[2] Roma'nın kurulmasından önce Aventine Tepesi'ni terörize ettikten sonra Herkül tarafından öldürüldü.[3]\n"
    },
    "Cormoran": {
        "first_paragraph": "Cormoran Cornwall folklorunda Aziz Michael Dağı ile ilişkili bir devdir. Yerel gelenek, bazı versiyonlarda karısı Cormelian'ın yardımıyla adayı yaratması ve anakara topluluklarından gelen sığırlara baskın yapmak için bir üs olarak kullanmasıyla ona borçludur. Cormoran, İngiliz peri masalı \"Dev Katili Jack\" de kahraman Jack tarafından öldürülen ilk dev olarak ve \"Tom the Tinkeard\" öykülerinde ciddi bir tehdit oluşturmak için çok yaşlı bir dev olarak görünür.\n"
    },
    "Damasen": {
        "first_paragraph": "Damasen, Ares'e karşı gelmek için doğan giganttır. Gaia ve Tartarus'un çocuğudur. Arese karşı doğduğu için onun zıttııdır. Bu yüzden Damasen barışçıldır. Damasen barışçıl olduğu için Gigant-Tanrı savaşına katılmamıştır. Damasen'in Anadolu'da yaşadığı inanılmaktadır. Anadolu'da çobanlık ve çiftçilik yapar ve insan çiftçi ve çobanlarla arkadaş olurdu. Gaia onun barışçıl olup savaşa katılmamasına çok öfkelenmişti. Bunun üzerine bir Drakon gönderir. Drakon Damasen'in bütün çiftçi ve çoban arkadaşlarını öldürür. Damasen bunu öğrendiğinde öfkeden deliye\ndöner. Drakon'un peşine düşüp bir ağaç ile onu öldürür. Gaia drakonu öldürdüğü için Damaseni lanetler. Laneti Tartarus'taki bir bataklıkta sonsuza dek kalıp her gün Drakon'un saldırısına uğramaktır. Bu yönüyle Damasen'in sonu Prometheus'a benzemektedir. Damasen'in hala Tartarus'ta olduğuna inanılmaktadır. Damasen Olimpos Kahramanları serisindeki \"Hades'in Evi\" kitabının bir kısmında görülmüştür.\n"
    },
    "Elathan": {
        "first_paragraph": "Kelt Mitolojisinde Fomorlar'ın krallarından biri.Tanrıların düşmanlarındandır.Oğlu Bres, Dagda’nın kızı Brigit ile evlenir ve Tuatha Dé Dannan’nın kralı olur, daha sonra Nuada onu bu görevden kovar.Bunun üzerine Elathan Tanrılar'a yine savaş açar.[1]\n"
    },
    "Fomor": {
        "first_paragraph": "Fomorlar, İrlanda Mitolojisinde kötü yürekli şekilsiz devler. Tanrılar ile savaşırlar ve yenilirler.\n"
    },
    "Gargantua (karakter)": {
        "first_paragraph": "Gargantua, François Rabelais'in kitaplarında ve Fransız-Bröton-Gal efsanelerinde geçen dev kral karakteridir. Rabelais'in yazıdığı Gargantua ve Pantagruel serisinde geçer. Rabelais'in kaynakları Kral Arthur efsanelerine dayanır. Efsanelerde Gargantua'nın Merlin tarafından yaratıldığı anlatılan bir dev hanedanına dayandığı söylenir. Henri Gaidoz,obur devin,görünüşe göre, dikilitaşların inşası gibi, Keltlerinkinden önceki bir zamana kadar geri giden, görünüşte yardımsever olan Gargan adlı çok eski bir Galya tanrısının varisi olduğu hipotezini geliştirdi. Belki de bu ismin Ogmios'a verilen bir unvan olduğunu öne sürer. Ayrıca Mabinogion ve Monmouthlu Geoffrey'in Britanya Kralları Tarihi'nda andığı Beleni'nin oğlu olarak geçen Gurguint Bartbuc (Galce Gwrgant Varf Drwch) olarak anılan bir kraldan bahseder.(Ancak bu kralın ya da Gargan'ın bir dev olduğunu gösteren bir kanıt yoktur.) Gaidoz daha sonra bu hipotezlerden vazgeçmiş olsa da tezler  halefleri tarafından da ele alınmıştır. Arnold Van Gennep ve Félix Bourquelot  tarafından teorize edilen teze göre  Roma öncesi dönemden ziyade, devin Orta Çağ'da ortaya çıktığını öne sürülür.Kutsanmış Bran'la da bağlantılı olduğu öne sürülür.İngiliz folklorundaki varlığı,17.yüzyılda Shakespeare'in Size Nasıl Geliyorsa'da andığı adından veya Tom Thumb adlı (1621) karakterin hikâyelerinde  ve son olarak Thomas Urquhart'ın yaptığı (1653) ilk Rabelais çevirisinde bahsedilmesiyle gösterilmiştir. Bu popülerlik,1569'dan önce en az 22 İngilizce versiyonunun varlığı ile açıklanmaktadır. Dev, Fransa'da da 16. yüzyılın ilk üçte birinde seyyar olarak satılan vakayinamelerde muazzam bir popülariteye sahipti. Gargantua'yı Arthur efsanesine  bağlayan, aynı dönemde yayınlanan ve büyük ölçüde benzer içeriğe sahip sekiz versiyon bilinmektedir. Merlin tarafından görevlendirilen Gargantua'nın Kral Arthur'u ve Camelot'u düşmanlarından koruması ve yaralandığında Avalon'a gönderilmesi anlatılır. Anonim bir kitap olan Büyük ve Muazzam Dev Gargantua'nın Büyük Günlükleri'nden (Fransızca, Les Grandes Chroniques du Grand et Enorme Géant Gargantua) esinlenen Pantagruel, aynı türden bir kitap olarak sunulmaktadır. İlk kitapta Gargantua'nın oğlu Pantagruel'i konu alsa da Gargantua önemli bir karakter olarak yer almaktadır. Bilge bir kral ve oğluyla ilgilenen bir baba olarak sunar. İlk kitabın başarısı üzerine Gargantua'nın gençliğini anlatan ikinci bir kitap yazar. Kral Grandgousier ve Kraliçe Gargamelle'in oğlu olan Gargantua çok meraklı ve akıllı bir çocuk olarak büyür. Bağnaz düşünce ve saldırganlıkla mücadele eder. Özgür düşüncenin hakim olduğu Theleme Tekkesini kurar. Devam kitabında oğlunun üniversitedeki durumunu takip eder.Morgan le Fay tarafından Periler Ülkesine kaçırılınca Pantagruel onun yardımına koşar.\n"
    },
    "Gargantua ve Pantagruel": {
        "first_paragraph": "Gargantua ve Pantagruel, François Rabelais'in bir baba ile oğlunun hikâyelerinden oluşan ve gayet açık saçık bir fantastik güldürü olan felsefi eseri ve baş yapıtıdır.\n"
    },
    "Geryoneus": {
        "first_paragraph": "Geryoneus (Geryones, Geryon) Chrysaor ve Callirhoe'nun oğlu, ve Batı Akdeniz'de Erytheia adasında hüküm sürmekte olan korkunç bir titandı. Geryoneus 3 başa, 6 adet kola ve 3 adet ayrı vücuda sahip bir savaşçı görünümündeydi.\n"
    },
    "Gigant": {
        "first_paragraph": "Gigantlar, yunan mitolojisinde Tartarus ve Gaia'nın birleşmesi sonucunda yaratılan yılan ayaklı ölümsüz devlerdir. Olimpos tanrılarının, titanları yenmesi üzerine öfkelenen Gaia, her on iki Olimpos tanrısına karşılık on iki gigant yaratmıştır. Her biri yaratıldığı tanrının tam tersidir. Boyları genelde mitlerde 12 metredir. Titanların yenilmesinin ardından Toprak Ana'nın (Gaia) yardımıyla gigantlar tanrılara savaş açmıştır. Bir Gigant'ı ancak bir tanrıyla yarı tanrı birlikte öldürebilirdi. Bu yüzden savaş Herakles ve Dionysos yarı tanrılarıyla birlikte yapıldı. Gigant Kralı Porphyrion Zeus'a eşdeğerdi ve onu öldürmek üzere yaratılmıştı.\n"
    },
    "Glumdalclitch": {
        "first_paragraph": "Glumdalclitch, Jonathan Swift'in Gulliver'in Gezileri isimli kitabında Gulliver'in yanında bulunan hemşire.\n"
    },
    "Grandgousier": {
        "first_paragraph": "Grandgousier (grand gosier-Fransızca Büyük Boğaz), François Rabelais'in Gargantua romanındaki Dev kral.Parpaillons Kralı'nın kızı Gargamelle'nin kocası ve Gargantua'nın babasıdır .Rabelais'in karakteri mükemmel, her şeye, hayata, iyi yemeğe vb. yönelik iştahı yansıtıyor.Rabelais'in iyi kralı kötü kralla karşılaştırarak tanımlamasında da kullanılır: Picrochole . Böylece Grandgousier, savaş ve kârın cazibesinden ziyade barışı ve tartışmayı savunur.\n"
    },
    "Helios": {
        "first_paragraph": "Helios, eski Yunan dininde ve mitolojisinde Güneş Tanrısı ve Güneş’in kişileştirilmiş varlığıdır. Işık saçan bir taçla ve gökyüzünde dört atlı bir arabayla betimlenir. Yeminlerin bekçisi ve görme yetisinin de tanrısıdır.\n"
    },
    "Hyrrokkin": {
        "first_paragraph": "Hyrrokkin İskandinav mitolojisinde bir kadın Jötunn.13.yüzyıl şairi Snorri Sturluson'a göre, gemiyi kıpırdatamayınca, Baldr'ın cenazesinde Æsir (tanrılar) 'dan sonra gemilerin en büyüğünü denize indirdi. [2] [3]\n"
    },
    "Kronos": {
        "first_paragraph": "Kronos, Yunan mitolojisinde Uranos (Gök Baba) ile Gaia’nın (Yer/Toprak Ana) Titan Kardeşler diye anılan 12 çocuğundan biri, en küçük erkek çocuktur. Efsaneye göre evrensel egemenlik zincirinde babasını üretme gücünden yoksun bırakıp devirerek mitolojik Altın Çağ’da hüküm sürmüş ve oğullarından Zeus tarafından tahtından indirilerek Tartaros’a hapsedilmiştir.\n"
    },
    "Patagonlar": {
        "first_paragraph": "Patagonlar veya Patagonya devleri, ilk defa zamanın az bilinen bölgesi ve sahili olan Patagonya'da rastlanan efsanevi insan ırkıdır. İlk Avrupalıların kayıtlarına göre, boylarının normal insan boyunun iki katını geçtiği, hatta bazı kayıtlara göre 3,5 - 4,5 metreyi bulduğu söylenir. Yaşamış olması mümkün olmayan bu insanların varlığı, bölgedeki Avrupalıların akıllarında, 18. yüzyılın sonlarında büyük ölçüde çürütülene dek 250 yıl kadar kalmıştır. Ancak Güney Amerika efsaneleri birkaç dev kabile soyundan bahseder. Örneğin, ortalama 7 fit (2,134 metre) boyunda ve kızıl saçlı oldukları söylenen Peru'nun Çancasları veya Çanakları [1].\n"
    },
    "Polifimos": {
        "first_paragraph": "Polyphemos Odysseia destanında, Odysseus ve  adamlanının başına dert açan kiklop. Poseidon ve Nymphe Thoosa'nın oğludur. Ayrıca Nymphe Galatea ile bir ilişkisi vardır.\n"
    },
    "Porfirion": {
        "first_paragraph": "Porphyrion, Yunan mitolojisinde Tartarus ve Gaia'nın oğlu olan Gigant kral. Porphyrion Tanrı Zeus'u öldürmek üzere yaratılmıştı ve ona denkti. Savaş'ta Herakles ve Zeus tarafından yok edilmiştir.\n"
    },
    "Selene": {
        "first_paragraph": "Selene, (Grekçe: Σελήνη, \"ay\") veya Mene (Grekçe: Μήνη),[1] Yunan mitolojisindeki ay tanrıçası. Hyperion ve Theia isimli titanların kızıdır.[2] Zeus'tan Pandia isminde kızı olmuştur. Geleneksel ilahi soyağacına göre Helios, yani güneş, Selene'nin erkek kardeşiydi. Helios gökyüzündeki yolculuğunu bitirdiğinde, Selene kendi yolculuğuna başlardı. Ayrıca şafak tanrıçası Eos da onun kardeşiydi. Roma mitolojisindeki muadili Luna'dır. Selene isminin, Yunanca kökenli \"ışık\" anlamındaki selas (Grekçe: σέλας) ile ilişkili olduğu düşünülmektedir.[3]\n"
    },
    "Suttungr": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Suttungr (/ˈsʊtʊŋər/ SUUT-uung-ər) bir jötunn, Gilling'in oğlu, (Suttungr annesi ile birlikte), Fjalar ve Galar tarafından öldürülmüştü .\n"
    },
    "Ysbaddaden": {
        "first_paragraph": "Ysbaddaden, (Galce Ysbaddaden Bencawr;Devlerin şefi Ysbaddaden)Kelt mitolojisinde Culhwch ve Olwen efsanesinde kötü karakter olan Dev kralı. Prenses Olwen'in babasıdır.Kral Arthur'un kuzeni Culhwch onun kızıyla evlenmek isteyince ona bir sürü zorlu görev verir.\n"
    },
    "Roma'nın kuruluşu": {
        "first_paragraph": "Roma'nın kuruluşu arkeolojiden ve filolojiden faydalanılarak araştırılabilirse de, bizzat Antik Romalılardan miras kalan geleneksel anlatılar şehrin en erken tarihini efsaneler ve mitlerle örülü bir şekilde açıklar. Bu mitlerin en tanınmışı, Roma mitlerinin belki de en ünlüsü, dişi bir kurt tarafından emzirilen Romulus ve Remus kardeşlerin hikâyesidir.[1] Bu hikâye daha sonraları, zamanda daha geri giden bir hikâye ile uzlaştırılıp, ikisi birlikte ikili bir söylence oluşturmuştur. Zamanda daha geriye giden bu hikâyeye göre Troyalı mültecî Aeneas İtalya'ya kaçmış ve burada oğlu Iulus aracılığıyla Roma soyunu başlatmıştır. (bkz.: Julio-Claudian Hanedanı)[2]\n"
    },
    "Amaru (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Amaro, amaru (keçuva) ya da katari (aymaraca),  Güney Amerika And medeniyetlerinin mitolojisinde daha çok Tiwanaku ve İnka imparatorluklarıyla ilişkilendirilen efsanevi bir yılan veya ejderhadır. İnka mitolojisinde, amaru yeraltında yaşayan kocaman çift başlı bir yılandır.[1] Bir kuş ve puma başıyla resmedilen amarular, Tiwanaku, Bolivya'daki Güneş Kapısı'ndaki basamaklı bir dağ veya piramit motifinin ortasındaki merkezi bir unsurdan ortaya çıkmaktadır. Amaru genellikle kuşa benzer ayak ve kanatlarla görülür[2] ki böylece bir ejderhaya benzemektedir. Amaru'nun yeraltı dünyasının manevi aleminin sınırlarını aşabileceğine inanılıyordu.[2]\n"
    },
    "Çin ejderhası": {
        "first_paragraph": "Çin ejderhası, Çin mitolojisinde bulunan bir efsanevi yaratıktır. Ejderhaların kaplumbağa, balık ve hayali yaratıklar gibi birçok hayvana benzeyen formları bulunur ancak onlar daha çok dört ayaklı yılan gibi gösterilir. Çin ejderhaları geleneksel olarak, merhameti ve ihtişamın kudretini sembolize ederler ve özel olarak suyu, yağışı, fırtına ve seli yönetmek gücüne sahiptir. Ejderhalar ayrıca gücü, kuvveti ve buna layık olan insanların başarısını temsil ederler. Bununla birlikte Çin imparatoru imparatorluğun gücünü göstermek için ejderhayı simge olarak kullanıyordu ve Qing Hanedanı döneminde ulusal bayrağa eklenmiştir.[1]\n"
    },
    "Druk": {
        "first_paragraph": "Druk (Tibetçe: འབྲུག, Dzongka: འབྲུག་), Tibet ve Butan mitolojisinin \"Gürleyen Ejderha\"sı ve Bhutan ulusal sembolüdür. Ellerinde mücevher tutan ve bolluğu, zenginliği temsil eden bir druk, Bhutan bayrağında yer almaktadır. Dzongka dilinde Bhutan, \"Druk Ülkesi\" anlamına gelen Druk Yul olarak anılmaktadır ve Bhutan liderlerine \"Gürleyen Ejderha Kralları\" anlamına gelen Druk Gyalpo demekteler. 2008'deki Bhutan Millet Meclisi seçimlerine katılan dört siyasi parti Druk [renk] Partisi adını aldı. Bhutan ulusal marşı olan Druk tsendhen, \"Druk Krallığı\" olarak Türkçeye çevrilir.\n"
    },
    "Ejderha (burç)": {
        "first_paragraph": "Ejderha (Çince: 龍; pinyin: lóng), Çin takvim sisteminin bir parçasını oluşturan Çin burçlarında görülen 12 yıllık tekrarlanan hayvan döngüsünün beşincisidir. Ejderha yılında doğanlar idealistler, mükemmeliyetçiler, esnek olmayan ve bilinçli kişiler olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Kolhis ejderhası": {
        "first_paragraph": "Kolhis ejderhası (Yunanca: Δρακων Κολχικος, Gürcüce: კოლხური დრაკონი), Yunan mitolojisinde Kolhis Krallığı'ndaki Altın Postu koruduğuna inanılan, çok büyük ve çok yavaş bir ejderhadır. Tifon ve Ehidna'nın birlikteliğinden veya Tifon'un özünden doğan Kolhis ejderhasının çok uzun bir boynu, yılan gibi yüzlerce pulu ve çok uzaktan duyulabilen bir tıslaması vardı. Ovidius'un Dönüşümler eserine göre, 50 gemiden daha büyük olan Kolhis ejderhasının ibiği ve üç dili vardı. Kolhis ejderhası, önceden hiç uyumamış veya dinlenmemişti. Bazı kaynaklara göre ise bir gözü açık uyurdu.\n"
    },
    "Mavi Ejderha": {
        "first_paragraph": "Mavi Ejderha (Çince: 青龍; pinyin: Qīnglóng), Çin takımyıldızlarının Dört Simgesi ile Çin mitolojisinde En Yüksek İlahiyat'ın Beş Formu'nun bineğini veya kitonik kuvvetlerini temsil eden Ejderha Tanrıları'ndan biridir. Tam olarak \"Doğu'nun Mavi Ejderhası\" olarak bilinmekte olup doğuyu ve ilkbahar mevsimini temsil etmektedir.[1]\n"
    },
    "Mušḫuššu": {
        "first_paragraph": "Muşuşu veya mušḫuššu (Sümerce: 𒈲𒄭𒄊; eskiden sirrušu, sirruş diye okunurdu), antik Mezopotamya mitolojisinde yer alan bir yaratıktır. Bir kartalın pençelerine benzeyen arka ayakları, kedi gibi ince ön bacakları, uzun boynu ve kuyruğu, boynuzlu bir kafası, yılan benzeri bir dili ve bir tepesi olan pullu bir ejderhadır. En bilinen Mušḫuššu, MÖ 6. yüzyıla ait Babil şehrinin yeniden inşa edilmiş İştar Kapısı'nda bulunmaktadır. “Mušḫuššu” biçimi, Sümercedeki 𒈲𒄭𒄊 MUŠ.ḪUS (\"kızılımsı yılan\" anlamına gelir ve bazen \"ateşli/kızgın yılan\" olarak da çevrilir) kelimesinin Akadcadaki yalın hâlidir.[2]\n"
    },
    "Nehuştan": {
        "first_paragraph": "Nehuştan (veya Nehustan, İbranice: נחושתן), Eski Ahit'te bir asa üzerine dolanmış pirinçten yapılmış yılanın betimlendiği kutsal bir nesnedir. Kral Hezekiya'nın ikonoklastik reformları sonucu Nehuştan isimli tunç yılan parçalandı[1]; Musa metinlerinde bu isim kullanılmasa bile, \"Hezekiya buna Nehuştan dedi\".[2] Tevrat'taki Ruhbani kaynak, Musa'nın İsrailoğulları'ndaki yılan ısırıklarını 'ateşli yılan' ile tedavi ettiğini belirtir.[3] Buna Nehuştan ismi verilişi Hezekiya döneminden öncesine rastlamaz.[4]\n"
    },
    "Ouroboros": {
        "first_paragraph": "Ouroboros, kendi kuyruğunu ısıran bir yılan ya da ejderha şeklinde resmedilen sembol.\n"
    },
    "Pithon": {
        "first_paragraph": "Python, Yunan mitolojisinde tanrı Apollon tarafından öldürülen dev bir yılanın adı olup, toprak ana Gaia'nın oğluydu.\n"
    },
    "Sarkan": {
        "first_paragraph": "Sarkan – Türk, Altay ve Macar mitolojisinde Ejderha Tanrısı. Sarhan şeklinde de söylenir. Sarıkan Han, Şarıhan (Şaruhan) veya Sarık Han olarak da bilinir. Ejderhaları yönetir. Elinde bakır bir değnekle yeraltının dokuzuncu katında yaşar. Macar mitolojisindeki ejderhanın adı Sarkany'dır. Ayrıca bu sözcük, Orta Asya Şamanizminde bir ayağı diğerinden kısa olarak tasvir edilen bir putun adıdır.\n"
    },
    "Skie": {
        "first_paragraph": "Skie, Ejderha Mızrağı Destanı isimli kitap serisinde Kitiara Uth Matar'a yoldaşlık eden mavi ejderha. Asıl adı Khellendros'dur. Fakat dostlarının onu \"Skie\" diye çağırmasına izin verir.\nEjderha Mızrağı serisinin 2. kitabı olan Kış Gecesi Ejderhaları kitabının kapağında görülmektedir. Aslen kendisi büyük ejderhaların olduğu başka bir boyuttan gelmiştir. Takhisis'le karşılaşmış ve Takhisis kendi amaçları için onu Kryn'a yerlestirmiş ve ona mavi rengini vermiştir.\n"
    },
    "Smaug": {
        "first_paragraph": "Smaug, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir karakter.\n"
    },
    "Tifon": {
        "first_paragraph": "Tayfun (Antik Yunanca: Τυφῶν, Tuphōn, [typʰɔ̂ːn]), veya Typhoeus (Τυφωεύς, Tuphōeus), Typhaon (Τυφάων, Tuphaōn) veya Typhos (Τυφώς, Tuphōs)), Yunan mitolojisinde Gaia ile Tartaros'un oğludur.  Yüz başlı yılan olduğu, başından alevler saçtığı, gözlerinin ateşle parladığı söylenir.  Ehidna ile birleşiminden bir sürü canavar çocukları olmuştur. Bunlar Geryon'un kalesini koruyan köpek Orthos, Hades'in köpeği Kerberos, Lerna bataklığının canavarı Hidra, üç kafalı Khimaria'yı, Herakles'in 12 görevinden biri olan Nemeia Aslanı'nıdır.\n"
    },
    "Vişap": {
        "first_paragraph": "Vişap (Ermenice: Վիշապ), Livyatan'a benzer şekilde su ile yakından ilişkili olan, Ermeni mitolojisine ait bir ejderhadır. Genellikle kanatlı bir yılan veya farklı hayvanların elementlerinin birleşiminden oluşan bir şekilde tasvir edilir.[1][2] Ermeni mitolojisinde, Vişap'ın su, bereket ve yaşam kaynağı olarak kabul edildiği düşünülür. Bu nedenle, Vişap, Ermeni kültüründe önemli bir sembolik değere sahiptir.\n"
    },
    "Alviss": {
        "first_paragraph": "Alviss (Eski İskandinavca:En Bilge,İngilizce:All Wise) Çok bilgili bir Kara Elf.Thor'un kızı Thrud'u kendisiyle evlenmeye zorlamıştır.Bunu gören Thor onun zekasını sınamak bahanesiyle onu evine geldiği gece sabaha kadar oyalamış ve bu hileyle onu taşa çevirecek olan güneş ışınlarına yakalanmasını sağlamıştır.Böylece Alvis, Thor'un hilesiyle,güneş ışığına zaafı olan diğer Kara Elfler gibi taşa dönüşür.[1]\n"
    },
    "Blitzen (karakter)": {
        "first_paragraph": "Blitzen, Rick Riordan'ın Magnus Chase ve Asgard Tanrıları serisindeki bir karakter.Freyja'nın oğlu olan bir Cüce ve kara Elf olan Blitzen, başarılı bir demirci ve tasarımcıdır.En iyi dostu Elf Hearthstone ve Magnus Chase'dir.Nidavellir'den gelen bir kara Elf olarak güneş ışığı'ndan etkilenmektedir.\n"
    },
    "Cirdan": {
        "first_paragraph": "J.R.R. Tolkien evreninde kurgusal kahraman. Cirdan'ın anlamı Gemi-Yapımcısı'dır. Adının anlamı Cirdan Nowe'dir (Gemi-Yapımcısı Nowe). Teleri Elflerindendir ve Falas bölgesinin efendisidir . Cuivienen'de Eru tarafından yaratılan ilk elflerden biridir. Güneşin İkinci çağı ve Güneşin Üçüncü çağı boyunca Lune körfezindeki Gri Limanlar'ın muhafızlığını yapmıştır.\n"
    },
    "Eldar (Warhammer 40000)": {
        "first_paragraph": "Eldar, galaksideki en yaşlı ırklardan biridir. Daha insanoğlu değil uzaya çıkmak, iki ayağı üzerinde zorlukla yürüyebilecek durumdayken onlar galaksinin en büyük imparatorluğunu kurmayı başarmış bir uygarlıktır.\n"
    },
    "Fëanor'un Oğulları": {
        "first_paragraph": "Tolkien evreninde, Yüksek Noldor Kralı Fëanor'un yedi oğlu, Beleriand'ın kuzeydoğusunda krallıklar kurmak için halklarıyla birlikte Valinor'u terk ettiler. Bu yedi oğlun isimleri şöyledir:\n"
    },
    "Felagund Finrod": {
        "first_paragraph": "J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Noldor soyundan bir elf beyi. Finwë oğlu Finarfin'in oğludur. Galadriel'in ağabeyidir. Doğum adı Finrod'dur. Nargothrond'a yerleşip mağaralar oyduğu için cüceler tarafından Felagund (Mağara Oyucusu) adı verildi, bilgeliğinden dolayı insanlar tarafından Nom adı verildi. Nargothrond'da krallığını kurmadan önce Sirion nehri üzerindeki bir adacıkta ilk Minas Tirith'i kurmuştu. Amarie adlı bir Vanya'yı sevdi ama Amarie onunla Orta-Dünya'ya gitmeyi reddetmesinden dolayı kalbini mühürledi. Akrabakıyımı'nda hiçbir katkısı olmadı. Noldor prenslerinin en güzeli ve zarifidir.\n"
    },
    "Finarfin": {
        "first_paragraph": "Finarfin, anlamı soylu saç demektir. Noldor soyundan gelen bir elftir. Finwe'nün üçüncü oğludur. Annesi Finwe'nin ikinci eşi bir Vanya olan Indis'dir. 2 tane kardeşi vardır üvey abisi Fëanor ve öz abisi Fingolfin'dir. Noldor sürgününden sonra Aman'da kalarak halkının kalanını Tirion da yönetti. Eârwen ile evlidir. 5 tane çocuğu vardır: Felagund Finrod, Orodreth, Aegnor, Angrod, Galadriel. Noldor prensleri arasında sadece o ve çocuklarının altın rengi saçları vardı bunu bir Vanya olan annesi Indis'den almıştı. Finwe'nin oğulları arasında yüreği en bilge ve en iyi kalpli olanıdır. Bir daha onun kadar güzeli olmamıştır.\n"
    },
    "Fingolfin": {
        "first_paragraph": "Fingolfin, Finwe'nin ikinci oğlu, Feanor'un üvey, Finarfin'in öz kardeşidir. Annesi bir Vanya olan Indis'tir. Valar önünde verdiği söz yüzünden Feanor'un peşinden Orta Dünya'ya gelmiştir. Feanor, Teleri'den gemileri güzellikle alamayınca onlara savaş açmıştır. Fingolfin savaşın ne için olduğunu anlamadan, savaşa son anda yetişip zaferin Noldor'un olmasını sağlamıştır.Bu sebeple de istemeden de olsa Akraba Kıyımına karışmış ve Mandos'un lanetine o da ortak olmuştur. Feanor'dan sonra Yüksek Noldor Kralı olmuş, Morgoth ile düello etmiştir. Morgoth ile düelloya giderken atı Rochallor üstünde o kadar öfkeliymiş ki onu gören Eldar onu Orome sanıp korkarak yolundan çekilmiştir. Morgoth'u yedi derin yara ile yaralamıştır. Ama yorgun düşüp tökezlemiş, Morgoth tokmağı Grond ile üç kez kalkanına yüklenmiş, kalkanı parçalanmıştır, son bir hamleyle Morgoth'un ayağına kılıcı Ringil ile derin bir yara açmıştır ve o günden sonra Morgoth topallamaya başlamıştır. Morgoth onu ayağıyla ezmiş, bedenini elleriyle belinden ikiye katlamış, kurtlarına atacakken kartalların efendisi Thorondor gelmiş Morgoth'un yüzünü pençeleriyle yaralayarak Fingolfin'in ölü bedenini almıştır ve Saklı Kent Gondolin'i çevreleyen dağların zirvesine bırakmıştır. Gondolin'in yıkılışına kadar bir daha hiçbir Morgoth hizmetkarı Fingolfin'in yattığı yeri geçmeye cesaret edememiştir. Eski günlerin Elf kralları arasında en güçlüsü, en gururlusu ve en cesurudur.\n"
    },
    "Finwe": {
        "first_paragraph": "Finwe, Yüce Noldor Krallarının ilkidir. Fëanor, Fingolfin ve Finarfin'in babasıdır. Orta Dünya'da Cuivienen gölü çevresinde diğerleriyle birlikte uyanan ilk Elflerdendir. Valar'ın çağrısıyla, Noldor'un temsilcisi olarak Valinor'a gitmiş, ağaçların ışığını görmüştür. Orta Dünya'ya dönünce halkını teşvik etmiş ve Valinor'a Orome'nin önderliğinde götürmüştür. Orada Miriel'den ilk çocuğu Fëanor doğmuştur. Ama Miriel Fëanor'u doğurduktan kısa bir süre sonra ölmüştür. Bu Finwe'yi çok üzmüş ve sık sık mezarına ziyaretine gitmiştir. Daha sonra bir Vanyar olan Indis ile evlenmiş ve Fingolfin ve Finarfin adlı 2 oğlu olmuştur. Fëanor ve Fingolfin'in saçları babaları gibi siyahtır. Ama Finarfin, aynı bir Vanyar olan annesi gibi sarışındır ve Finarfin'in soyundan gelenler de sarışındır, öyle ki onun soyundan gelenler çok güzeldir.\n"
    },
    "Galadriel": {
        "first_paragraph": "Galadriel, Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi adlı eserinde bir karakterdir.[1] Orta Dünya'da bir Elf soylusudur. Lord Celeborn ile beraber Lothlórien'in yöneticisidir.[2] Kendisine Lórien Hanımı, Galadhrim Hanımı, Işığın Hanımı veya Ormanın Hanımı olarak hitap edilir. Lothlórien'de ise, sadece Galadriel Hanım veya Hanım olarak bilinir. Kraliçe değildir, fakat kraliyet soyundan gelir.[3]\n"
    },
    "Glorfindel": {
        "first_paragraph": "J. R. R. Tolkien'in kurgusal evreninde Glorfindel, iki kez kullanılan bir elf ismidir. Glorfindel'in ilk zikredilişi Birinci Çağ'da geçmektedir. Glorfindel'in adı ikinci defâ, Yüzüklerin Efendisi’ndeki bir elfin adı olarak zikredilmektedir. Bu Glorfindel'in hayâtı Üçüncü Çağ'da geçmektedir. Yazarın iki Glorfindel ile aynı elften bahsedip bahsetmediği, Elflerin çok uzun ömürlü olmalarından ve Tolkien'in bu konuda net bir açıklama yapmamasından dolayı muğlak kalmıştı. Daha sonraki yazılarında Tolkien iki Glorfindel'in aynı elf olduğunu açıklamış olsa da bu aynılık durumu Silmarillion ve Yüzüklerin Efendisi’nden açıkça anlaşılamamaktadır.\n"
    },
    "Haldir": {
        "first_paragraph": "Haldir,J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreni'ninde bir karakter.\nBrethil'li halmir in oğlu; Dor-lomin'li Haldor'un kızı Gloredhel ile evlendi; Nirnaeth Arnoediad da öldürüldü. Yüzüklerin Efendisi Üçlemesinde geçen Haldir ile yalnızca isim benzerliği vardır. Silmarillionda anlatılan Haldir bir insandır. Elf dostu 3 insan soyundan (Edain) Brethil'in beyidir.\n"
    },
    "Hearthstone (elf)": {
        "first_paragraph": "Hearthstone ya da kısaca Hearth,Rick Riordan'ın Magnus Chase ve Asgard Tanrıları serisndeki karakterlerdendir.Alfheim'li bir ışık elfi olan Hearthstone,Magnus Chase'in yakın arkadaşıdır.Dilsiz olduğu için işaret diliyle iletişim kurmaktadır.Küçük erkek kardeşi Andiron koruyucu ruhudur.Şamanik Seidhr sihirinde ve rün büyüsünde ustadır.Odin'den rün okumayı öğrenmiştir.En yakın arkadaşı bir Kara Elf ve Cüce olan Blitzen'dir.Babası lanetli ve zalim bir elf olan Alderman'dır.Odin'in oğlu Vidar yakın dostudur.\n"
    },
    "Huldufólk": {
        "first_paragraph": "İzlandaca: Huldufólk (İzlandaca ve Faroecede saklanan insan,[1] İzlandaca: huldu- \"gizliliğe ilişkin\" ve İzlandaca: fólk \"insanlar\", anlamına gelmektedir) İzlandalılar ve Faroelilerin folklorundaki Troll ve elflerdir.[2][3]  İzlanda'daki bina projelerinin yerleri, bazen İzlandaca: huldufólkların yaşadığına inanılan kayaların zarar görmesini önlemek için değiştirilmektedir.[4][5][6][7][8] İzlanda halk inanışına göre, İzlandaca: huldufólkları vurma olasılığı yüzünden kaya atılmamalıdır.[9]\n"
    },
    "Legolas": {
        "first_paragraph": "Legolas, Tolkien Evreninde bir kurgusal kahramandır.[1] Kuyutorman'ın Elf prensidir.[1] Babası Thranduil'dir.[1] Annesi sonsuz gözyaşı savaşında ölmüştür ve yaşı tam olarak bilinmemektedir. Orlando Bloom tarafından canlandırılmıştır.[2]\n"
    },
    "Maedhros": {
        "first_paragraph": "Maedhros, J. R. R. Tolkien'in oluşturduğu Orta Dünya evreninde yer alan bir kurgusal karakterdir. Fëanor'un yedi oğlundan en büyüğüdür. Uzun boylu olduğu söylenir. Babası ile beraber büyük yemini ederek Orta Dünya'ya gelir. Fëanor'un ölümünden hemen sonra Morgoth tarafından esir alınır. Thangorodrim tepelerinden birine sağ elinden halatla bağlanır.\n"
    },
    "Malekith": {
        "first_paragraph": "Lanetli Malekith (İngilizce:Malekith the Accursed), Marvel Comics tarafından yayınlanan, İskandinav mitolojisine dayanan Thor çizgi romanlarında görünen kurgusal bir karakter.  Svartalfheim deki Kara Elflerin liderlerinden ve büyücülerinden biridir.[1]Thor'un ve Asgard'ın düşmanlarındandır.Kara Elfleri diğer boyutları işgal etmeye ikna etmeye çalışır.Vahşi av adlı uçan canavar tazı sürüsünün de lideridir.[2][3] Yenilmezlerin ve Tanrıların baş düşmanlarından biridir.[4] Bir Kara Elf olarak o da tıpkı Goblinler ve benzeri çoğu şeytani sihirli yaratık gibi demirden etkilenmektedir.Ragnarok'u başlatmak için Surtur'la işbirliğide yapmıştır.Marvel'ın Yenilmezler Dünyanın Kuvvetli Kahramanları çizgi dizisinde yer almış ve Quinton Flynn tarafından seslendirilmiştir[5].Hulk and the Agents of S.M.A.S.H animasyonunda da yer almış ve bu kez James C. Mathis III tarafından seslendirilmiştir[5].2013'te vizyona giren Thor:Karanlık Dünya filminde İngiliz aktör Christopher Eccleston tarafından canlandırılmıştır[6].\n"
    },
    "Nimloth": {
        "first_paragraph": "Yavanna, Valinor’daki İki Ağaç’tan birisi olan Telperion’un görüntüsüne benzeterek Galathilion’u yarattı. Galathilion’un bir fidesinden Celeborn, Celeborn’un bir fidesinden de Númenor’daki Ak Ağaç yetiştirilmiştir. Bu ağaca Nimloth denildi.\n"
    },
    "Şirinler karakterleri listesi": {
        "first_paragraph": "Aşağıdaki Şirinler karakterleri listesi Peyo'nun çizgi serisinde, Hanna-Barbera çizgi dizi serisinde ve yeni çekilen filmde yer alan karakterlerden oluşmaktadır. Fransız Spirou dergisinin 1964'teki 1354 numaralı sayısına göre toplam 105 Şirin vardır.\n"
    },
    "Tauriel": {
        "first_paragraph": "Tauriel, Orta Dünya'da kurgusal bir karakter. Orijinal kitapta bulunmamasına rağmen Peter Jackson tarafından filme konulmuştur.\n"
    },
    "Thingol": {
        "first_paragraph": "Thingol, ilk doğan elflerdendir.[1] Asıl adı Elwe'dir. Lakap olarak ise Singollo yani 'Gri Pelerin' lakabı takılmıştır.\n"
    },
    "Thranduil": {
        "first_paragraph": "Thranduil, Yüzüklerin Efendisi serisinde Legolas'ın babası olan elf karakterdir.[1] Kuyutorman Elflerinin Kralı. Thranduil Oropher'in oğluydu ve halkının çoğu Orman Elflerinden olmasına rağmen kendisi Sindar soyundan geliyordu.[2]\n"
    },
    "Trow (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Bir trow (İskoçça (Kelt dili) telaffuz: [trʌu][a] (aynı zamanda trowe veya drow veya dtrow olarak da yazılır), Orkney ve Shetland adalarının folklorik geleneklerindeki kötü huylu veya yaramaz bir peri veya tindir. Trow'lar genellikle kısa boylu ve çirkindir ve doğası gereği utangaç olma eğilimindedir.\n"
    },
    "Vanyar": {
        "first_paragraph": "Vanyar elfleri (ya da parlak elfler), J. R. R. Tolkien'in Orta Dünya evreninde en yüce elf soyudur.\n"
    },
    "Kızılbaş (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Kızılbaş, İngiliz kültüründe, kötü niyetli, cani bir mitolojik yaratıktır. Cüce, goblin, elf ya da peri olduğuna inanılır. İngiltere ve İskoçya arasındaki harap kalelerde yaşadıklarına inanılır. Kızılbaşlar ikametgâhlarının yakınından geçen yolculara saldırıp onları katlederler ve başlıklarını kurbanlarının kanlarıyla boyarlar, isimleri de buradan gelmektedir.[1] Kızılbaşlar düzenli olarak insan katletme ihtiyacı hissederler, çünkü inanışa göre eğer başlıklarındaki kan kurursa ölürler. Bu yüzden de sürekli seyyahları öldürüp başlıklarını onların kanlarıyla boyamaları gerekir. Giydikleri ağır demirdöküm ayakkabılar ve taşıdıkları ağır mızraklara rağmen çok hızlı hareket edebilirler. Kızılbaşlara yetişmek neredeyse imkânsızdır.\n"
    },
    "Rumpelstiltskin": {
        "first_paragraph": "\nRumpelstiltskin Almanca :Rumpelstilzchen bir Alman peri masalıdır.  Grimm Kardeşler tarafından Children's and Household Tales'ın 1812 baskısında toplanmıştır. Hikâye samanı altına çeviren bir Imp ile bir kız arasındaki alışverişi anlatmaktadır.\n"
    },
    "Kallisto": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Callisto veya Kallisto ( /kəˈlɪstoʊ/; [kallistɔ̌ː] ) bir nemf ya da Kral Lycaon'un kızıydı; efsane bu tür ayrıntılarda farklılık gösterir. Zeus'u cezbeden kadınlardan biridir ve Artemis'in (Romalılar için Diana) takipçilerinden biriydi. Bazı yazarlara göre Zeus, Callisto'yu baştan çıkarmak için kendisini Artemis'e dönüştürdü. Kallisto, hamile kaldı ve sonunda hamileliği keşfedildiğinde, Artemis'in grubundan kovuldu, ardından Zeus'un karısı Hera onu bir ayıya dönüştürdü. Daha sonra, tam oğlu tarafından av esnasında öldürülmek üzereyken, Büyükayı olarak yıldızların arasına yerleştirildi. Zeus'tan olan oğlu Arkas aracılığıyla Arkadyalıların ayı annesiydi.\n"
    },
    "Kurt adam": {
        "first_paragraph": "Kurt adam, dolunay sırasında kurt gibi korkunç bir yaratığa dönüşen efsanevi insan. Bir insanın bir hayvan, özellikle de kurt biçimine girebilmeye yetenekli olması, kurt adam söylencesinin çıkış kaynağı hakkında yeterli bir açıklama değildir. Genellikle bir kurt tarafından ısırılma ya da belirli ayda doğma olayı diye bilinir. Çok eskiden beri çeşitli kaynaklarda ve toplumlarda kurt adam öykülerine rastlanmaktadır. Farklı coğrafyalarda yaşayan insan topluluklarında sadece kurt adamlık değil çeşitli insan hayvan karışımı yaratıklara da rastlanmaktadır. İskandinavların ayı adamları, Kızılderililerin bizon adamları, Afrikalıların sırtlan adamları, Türklerin itbarakları ve İstanbul’un kedi kadınları bunlara örnektir.\n"
    },
    "Drakula'nın Evi (film, 1945)": {
        "first_paragraph": "Drakula'nın Evi (The House of Dracula), 1945 tarihli, yönetmen Erla C.Keaton'ın çektiği Universal yapımı korku filmi. Universal'ın çektiği son klasik canavar korku filmlerindendir. Başrollerinde Onslow Steverns, Martha O'Driscoll, John Carradine, Lon Channey Jr, Glen Strange, Lionel Atwill ve Jane Adams yer almaktadır. Universal'ın Kurt Adam serisinin dördüncü, Frankenstein serisinin yedinci ve Drakula serisinin beşinci filmidir.\n"
    },
    "Petrus Gonsalvus": {
        "first_paragraph": "Petrus Gonsalvus, (Pedro González) İtalyan doğabilimci Ulisse Aldrovandi tarafından verilen adıyla \"orman adamı\", 1537 yılında İspanya'nın Kanarya Adaları'na bağlı Tenerife adasında \"konjenital hipertrikoz universalis\" hastalığı ile doğmuştur.  Gonsalvus tüm vücudu kıllar ile kaplı olduğundan dolayı diğer insanlardan farklıydı. Aslında kendisinin hastalığı tıp dilinde hipertrikoz olarak bilinen,  normalin üzerinde anormal bir şekilde vücut kıllarının, diğer insanların saçları kadar uzamasıydı. Fakat yaşadığı yıllarda henüz bu hastalık tam olarak bilinmediğinden dolayı, tüm yaşamı boyunca tıbbi araştırmalara konu oldu ve bu durum kendisini tanınır hale getirdi. Ayrıca bu hastalıktan dolayı \"Tenerife Wild Gentleman\" ve \"Kurt Adam Canario\" takma adlarıyla da bilinmektedir.[1]\n"
    },
    "Hipertrikoz": {
        "first_paragraph": "Hipertrikoz (Ambras sendromu adı da kullanılmaktadır), vücudun her yerindeki kılların anormal miktarda uzamasıdır.[1][2] Hipertrikoz görünümü mitolojik kurt adama benzediğinden dolayı, yaygın olarak gayri resmi şekilde kurt adam sendromu olarak da adlandırılır.[3] Vücudun pek çok yerinde oluşan jeneralize ve yalnızca belirli bir bölgede oluşan lokalize olmak üzere iki tür hipertrikoz bulunmaktadır. Hipertrikoz kişide doğuştan gelen veya sonradan gelişen bir hastalık olabilir.[3][4] Androjene bağımlı kıl hariç olmak üzere kıllar cilt üzerinde, kasık bölgesinde, yüz ve koltuk altı bölgelerinde meydana gelir.[5]\n"
    },
    "İki Açıkgöz Frankenstein'a Karşı": {
        "first_paragraph": "İki Açıkgöz Frankenstein'a Karşı, İki Açıkgöz serisinden 1948 tarihli bir korku-komedi filmi. Film Universal'ın Klasik Korku filmi serilerinin bir parodisidir. Filmde Bud Abbott ve Lou Costello dışında Universal'ın Klasik korku filmlerinden bazılarının meşhur oyuncuları da (Bela Lugosi, Lon Chaney Jr, Glenn Strangevs.) rol almaktadır. Universal yapımı olan filmin yönetmeni Charles Barton'dır. (Bu film Bela Lugosi'nin 1931 yapımı Drakula'dan sonra ikinci kez Drakula rolünü oynadığı filmdir.)\n"
    },
    "Larry Talbot": {
        "first_paragraph": "Lawrence Stewart \"Larry\" Talbot (Kurt Adam olarak da bilinir.) Universal'ın, Curt Siodmak'ın senaryosunu yazdığı Kurt Adam filminin ana karakteridir.Diğer devam filmlerinde de yer almıştır.Kurt Adamlar'la ilgili birçok film,dizi,kitap ve çizgi roman'da yer almımıştır.Universal'ın 1940'lardaki filmkerinde Lon Channey Jr tarafından canlandırılırken,Filmin 2010'daki yeniden çevriminde Benicio Del Toro tarafından canlandırılmıştır.Yeni Gotik dizi Penny Dreadful'da aktör Josh Hartnet tarafından canlandırılmaktadır ve adı burada \"Ethan Lawrence Talbot\" olarak geçmektedir.Universal'ın hazırlık aşamasında olan eski canava filmlerinin yeniden çevrimlerini içerecek sinematik evren projesinde  Onun da yer alması planlanmaktadır.\n"
    },
    "Otel Transilvanya": {
        "first_paragraph": "Otel Transilvanya, 2012 yapımı Sony Pictures Animation tarafından üretilen, fantastik ve komedi türünde bir 3D bilgisayar animasyonudur. Filmin  yönetmeni Genndy Tartakovsky, yapımcısı ise Michelle Murdocca'dır. Genndy Tartakovsky Samuray Jack, Dexter'ın Laboratuvarı ve Sym-Bionic Titan çizgi filmleriyle tanılır. Seslendirenler Adam Sandler, Andy Samberg, Selena Gomez, Kevin James, Fran Drescher, Steve Buscemi, Molly Shannon, David Spade ve CeeLo Green'dır.\n"
    },
    "Otel Transilvanya 2": {
        "first_paragraph": "Otel Transilvanya 2, bir 2015 yapımı Amerikan 3D bilgisayar animasyonlu fantezi - komedi filmi. 2012 yılında yapılan Otel Transilvanya filminin devamı.\n"
    },
    "Alerion": {
        "first_paragraph": "Alerion yahut Avalerion, Avrupa'da armalarda kullanılan tek gözlü ve kanatları iki yana açılır bir biçimde tasvir edilmiş gagasız bir kuş figürüdür. Tarihsel olarak tasvir edilen kuşun kartal olduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Fenghuang": {
        "first_paragraph": "Fenghuang (Çince: 鳳凰; pinyin: fènghuáng), Doğu Asya'daki diğer tüm kuşlara egemen olan mitolojik kuşlardır. Erkeklerin orijinal adı feng ve dişiler huang olarak adlandırılırken günümüzde böyle bir cinsiyet ayrımı artık yapılmamamaktadır ve kuşlar geleneksel olarak erkek olarak kabul edilen Çin ejderhasıyla eşleştirilebilecek şekilde tek bir kadınsı varlık olarak kabul edilmektedir. Batıda Çin feniksi olarak da bilinmektedir.\n"
    },
    "Horoz (burç)": {
        "first_paragraph": "Horoz (Çince: 雞; pinyin: jī), Çin takvim sisteminin bir parçasını oluşturan Çin burçlarında görülen 12 yıllık tekrarlanan hayvan döngüsünün onuncusudur. Horoz yılında doğanlar görünüşte uçucu ve sosyal kişiler olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Hüma kuşu": {
        "first_paragraph": "Hüma kuşu (Farsça: هما / Homā), çoğu kez cennet kuşu olarak da adlandırılan,[1][2] görünmeyecek şekilde çok yükseklerde dinlenmeksizin sürekli uçan, asla yere değmeyen -bazı kaynaklarda ayakları olmadığı da nakledilir- efsanevi kuş.[3]\n"
    },
    "İbibik": {
        "first_paragraph": "İbibik (Upupa epops), çavuş kuşu adı ile de bilinen, Gökkuzgunumsular (Coraciiformes) takımının, ibibikgiller (Upupidae) familyasında yer alan tek kuş türü. Uzunluğu 28 cm kadar, gagası uzun yay biçiminde, tüyleri turuncu-kahverengi olup başı sorguçlu, kısa kanatlı bir kuştur.[1][2] Bazı Türkiye Türkçesi ağızlarında baltalı olarak da geçer.[3]\n"
    },
    "Karakuş (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Karakuş, Altay mitolojisinde, gövdesi, kol ve bacakları insan biçimli, kartal başlı, kartal gagalı ve kartal pençeli mitolojik yaratık.\n"
    },
    "Korbolko": {
        "first_paragraph": "Korbolko, Türk ve Altay mitolojisinde ateş kuşu. Ateşi insanlara getirdiği rivayet edilir. Tanrı Ülgen tarafından gönderilmiştir. Bazen ateşi, bazen de ateşi yakmaya yarayacak olan çakmak taşlarını getirdiği söylenir. Bu taşların biri ak, diğeri karadır. Birbirine sürtünce kıvılcım çakar. Bazı masallarda ak ve kara iki saç telini birbirine sürtünce de kıvılcımlar çaktığı söylenir.[1] Kimi rivayetlere göre ise, Tanrı Ülgen bu kuşun kılığına girerek, taşları kendisi getirmiştir.\n"
    },
    "Öksökö": {
        "first_paragraph": "Öksökö, Türk ve Altay mitolojisinde çift başlı kartal. Türklerde önemli bir mitolojik öğedir.\n"
    },
    "Simurg": {
        "first_paragraph": "Simurg (Farsça: سيمرغ), Zümrüdüanka veya sadece Anka; kökeni Pers mitolojisi ve edebiyatına dayanan, efsanevi, iyicil bir kuştur. Sênmurw (Pehlevi) ve Sîna-Mrû (Pâzand) diğer isimlerindendir. Eski Mısır mitolojisindeki Feniks ve Türk mitolojisindeki Hüma [1][2] veya Tuğrul gibi kuşlarla benzer özellikler taşır.[1][3][4]\n"
    },
    "Thunderbird (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Thunderbird, (İngilizcede \"gökgürültüsü kuşu\"), Kuzey Amerika Yerli mitolojisinde, toprağı sulayarak bitkileri büyüttüğüne inanılan ve tasviri bir kuşu andıran güçlü ruh.\n"
    },
    "Tuğrul (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Tuğrul (تغرل), Divânu Lügati't-Türk'te Togrıl olarak tanımlanan,[1] Dumrul adı ile de bilinen,[2] gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımında yer alan atmacagiller (Accipitridae) familyasından bir kuş,  çakırdoğan (Accipiter gentilis).[3] Macar ve Türk mitolojisinde önemli bir yere sahiptir. Toğrul veya Doğrul olarak da söylenir.\n"
    },
    "Hornswoggle": {
        "first_paragraph": "Dylan Mark Postl (d. 29 Mayıs 1986; Oshkosh, Wisconsin) Amerikalı profesyonel güreşçi.\n"
    },
    "Ampelos": {
        "first_paragraph": "Ampelos (Yunanca: Ἂμπελος, ''Üzüm'') veya Ampelus (Latincesi), Yunan ve Roma mitolojisinde üzümün teşhisi veDionysos'un sevgilisi idi. Dionysos sayesinde ya bir takımyıldıza ya da üzüm asmasına dönüşen bir satirdi.\n"
    },
    "İtbarak": {
        "first_paragraph": "İtbarak (ya da İt Barak); eski Türk destanlarında sözü edilen, Türklerin sürekli savaşa tutuştukları, o zamanki Türklerin kuzeybatısında yaşayan \"köpek başlı insana benzer yaratıklar\". Efsanelere ilk defa \"Çok tüylü köpek\" manasında geçmiştir. Oğuz Kağan destanlarına göre, \"İtbarak'ların yurdu, kuzey-batıya dogru uzanan, karanlık ülkeleri içindeydi. Oğuz Han, İtbarak'lara karşı bir akın yapmış; fakat yenik ayrılıp, dağlar arasındaki bir nehrin ortasında bulunan, küçük bir adacığa sığınmak zorunda kalmıştır.\n"
    },
    "Kanatlı tekboynuz": {
        "first_paragraph": "Kanatlı tekboynuz, genellikle at olan hayali toynaklı. Pegasus gibi kanatları, tekboynuz gibi bir boynuzu bulunmaktadır.[1] Bazı literatür ve medyada, Latince tek boynuzlu atın boynuzu kelimesi alicorn olarak anılır.\n"
    },
    "Nuckelavee": {
        "first_paragraph": "Nuckelavee, Orkada mitolojisinde at ve insan unsurlarını birleştiren at benzeri bir şeytandır. Kökenleri İskandinav mitolojisine dayanır, İngiliz halkbilimci Katharine Briggs nuckelavee'yi İskoçya'nın Kuzey Adalarındaki tüm şeytanların \"en iğrenci\" olarak adlandırır.[1] Nuckelavee'nin nefesinin ekinleri soldurduğu ve çiftlik hayvanlarını hasta ettiği düşünülüyordu ve bu yaratık ağırlıklı olarak denizde yaşayan bir canlı olmasına rağmen karadaki kuraklık ve salgın hastalıklardan da sorumlu tutuluyordu.\n"
    },
    "Pegasus": {
        "first_paragraph": "Pegasus, (Yunanca: Πήγασος, Pegasos) Yunan mitolojisi'nde kanatlı at. Deniz tanrısı Poseidon ile yılan saçlı Gorgon Medusa'nın oğlu ve dev Chrysaor'un kardeşi olduğuna inanılır. Ayrıca Zeus'un oğlu Herkül'ün kardeşi olarak da bilinir.\n"
    },
    "Satir": {
        "first_paragraph": "Satir, Antik Yunan mitolojisinde yer alan yarı keçi yarı insan kır ve orman iyesi.\n"
    },
    "Siren": {
        "first_paragraph": "Sirenler ya da Seireneler (Yunanca Σειρήνες ya da Acheloides), Yunan mitolojisinde Sirenum scopuli denen bir adada yaşadıklarına inanılan deniz yaratıklarıdır. Bazı farklı öykülerde ise Cape Pelorum'da ya da Anthemusa adasında yaşamış olduklarından, şimdi de Paestum'un yanındaki Sirenus adalarında ya da Capreae'de yaşadıklarından bahsedilir. Bu yerlerin tamamı uçurumlarla ve kayalıklarla çevrili olarak betimlenmiştir. Buralarda dolaşan denizciler, sirenlerin söylediği şarkılardan büyülenip gemilerini kayalıklara doğru sürmüşler ve sirenlere yem olmuşlardır.\n"
    },
    "Keçi (burç)": {
        "first_paragraph": "Keçi (Çince: 羊; pinyin: yáng), Çin takvim sisteminin bir parçasını oluşturan Çin burçlarında görülen 12 yıllık tekrarlanan hayvan döngüsünün sekizincisidir. Keçi yılında doğanlar sakin, kibar, samimi, iyi kalpli, utangaç, sanatsal ve karamsar kişiler olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Mapinguari": {
        "first_paragraph": "Mapinguari. Amazon ormanlarında yaşadığı öne sürülen dev tembelhayvan. kar adamı yeti gibi bir mit olan mapinguari, yüzlerce amazon yerlisinin gördüğünü ya da sesini duyduğunu iddia ettiği bir yaratıktır. Megatherium cinsinden olduğu düşünülen bu dev tembelhayvan'ın mitini araştıran Mart 2011 tarihli Beast Hunter adlı program National Geographic kanalında yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Maymun (burç)": {
        "first_paragraph": "Maymun (Çince: 猴; pinyin: hóu), Çin takvim sisteminin bir parçasını oluşturan Çin burçlarında görülen 12 yıllık tekrarlanan hayvan döngüsünün dokuzuncusudur. Maymunlar canlı, bilinçsiz ve meraklı olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Öküz (burç)": {
        "first_paragraph": "Öküz (Çince: 牛; pinyin: niú), Çin takvim sisteminin bir parçasını oluşturan Çin burçlarında görülen 12 yıllık tekrarlanan hayvan döngüsünün ikincisidir. Öküzler, güvenilir ve istikrarlı olarak kabul edilirler ve görevlerine yaklaşımlarında mükemmel düzenleyiciler veya sistematiklerdir.\n"
    },
    "Tavşan (burç)": {
        "first_paragraph": "Tavşan (Çince: 兔; pinyin: tù), Çin takvim sisteminin bir parçasını oluşturan Çin burçlarında görülen 12 yıllık tekrarlanan hayvan döngüsünün dördüncüsüdür. Tavşan yılında doğanlar sessiz, içe dönük düşünürler, tembel insanlar ve iyi arkadaşlar olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Cüce (folklor)": {
        "first_paragraph": "Germen mitolojisi de dahil olmak üzere Germen folklorunda cüce, dağlarda ve yeryüzünde yaşayan bir varlıktır. Bu varlık; bilgelik, demircilik, madencilik ve zanaatkarlık ile çeşitli şekillerde ilişkilidir. Cüceler bazen kısa ve çirkin olarak tanımlanırken bazı bilim insanları, bunun varlıkların komik tasvirlerinden kaynaklanan daha sonraki bir gelişme olup olmadığını sorgulamıştır.[1] Cüceler; modern popüler kültürde, çeşitli medyada tasvir edilmeye devam etmektedir.\n"
    },
    "Cüce (Orta Dünya)": {
        "first_paragraph": "J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Cüceler, Arda'da yaşayan bir ırkın adıdır. Arda, gerçek Dünya'nın kurgusal tarih öncesi dönemindeki adıdır. Bu kurgusal tarihi devirde, Arda'da Orta Dünya, Aman, vd. kıtalar olduğu yazar tarafından hikâye edilir. Cüce ırkı, Orta Dünya kıtasında yaşardı.\n"
    },
    "Gandalf (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Gandalf (ya da Gandálfr) İskandinav mitolojisinde Şiirsel Edda'dan Völuspá şiirinde ve Nesir Edda'da yer alan 'Cüce Tally' adında bir Dvergr (İskandinav cücesi). Adı Eski İskandinav isimleri \"gandr\" (sihirli asa) ve \"álfr\"dan (elf) türemiştir, dolayısıyla büyülü bir asa kullanan koruyucu bir ruh.[1]\n"
    },
    "Laurin": {
        "first_paragraph": "Laurin, Bernli Dietrich efsanesindeki karakterlerden biridir. Cüce  krallarındandır. Dietrich'in zorla girdiği gül bahçesinin sahibidir.[1]\n"
    },
    "Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler": {
        "first_paragraph": "Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler, ilk kez 1812 yılında Alman Grimm Kardeşler tarafından derlenmiş ve basılmış olan bir halk masalıdır.[1][2] Kötü kalpli ve kıskanç üvey annesi tarafından ondan daha güzel olduğu için öldürülmek üzere ormana gönderilen ve ormanda cücelerle beraber yaşamaya başlayan bir prensesin maceralarını anlatır. Pek çok kez tiyatroya ve sinemaya uyarlanmıştır.\n"
    },
    "Ölmemiş": {
        "first_paragraph": "Ölmemiş, ölmeyen veya yaşayan ölü, henüz hayattaymış gibi davranan ölmüş olan mitolojik, hayali ya da efsanevi varlıklara verilen ortak isimdir. Ölmeyenlere örnek olarak hayaletler, vampirler ya da zombiler verilebilir. Fantastik ve korku gibi birçok kültürel kurguda karşımıza çıkarlar.\n"
    },
    "Hortlak": {
        "first_paragraph": "Hortlak, Türk halk kültüründe mezardan çıkarak insanları korkuttuğuna inanılan yaratık.\n"
    },
    "Mania (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Roma ve Etrüsk mitolojisinde Mania (veya Manea) ölüm tanrıçasıydı. Mantus ile birlikte yeraltı dünyasını yönetirdi. Hayaletlerin, ölümsüzlerin ve gecenin diğer ruhlarının yanı sıra Lares ve Manes'in annesi olduğu söyleniyordu.[1]\n"
    },
    "Onryō": {
        "first_paragraph": "Onryō (Japonca: 怨霊 \"intikamcı ruh\"), Japon folklurunde yaşam dünyasında zarara neden olan, düşmanlara zarar veren veya öldüren, hatta canlanmış olanların ruhlarını ölen bedenlerden alıp aldığı yanlışları telafi etmek için doğal felaketlere neden olan bir yūreidir.\n"
    },
    "Ahiroe": {
        "first_paragraph": "Achiroë, Anchirrhoë, Achiroe ya da Anchinoë (Eski Yunanca : Ἀχιρ (ρ) όη),[1] Yunan mitolojisinde nehir tanrısı Nilus'un kızı olan naiad'tır.[2] Belus'un eşidir ve Aigyptos ve Danaos'un annesidir. Bazı anlatımlara göre, Kepheos ve Phineus'un da annesidir. Aksi takdirde, bu çocukların olası annesi ve Belus'un eşi, Fenike'deki Sidon'a adını veren Side'dir.\n"
    },
    "Eho": {
        "first_paragraph": "Ekho, Yunan mitolojisi'nde bir Nemf. Hakkındaki hikâyeler, rivayetler çeşitlilik göstermektedir. Bunlardan bazıları şunlardır:\n"
    },
    "Elektra (Ülker)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Elektra ( /ɪˈlɛktrə/ ; yunanca 'kehribar' [1] ), Atlas ve Pleione'nin yedi kızı olan Pleiades'ten biridir. Semadirek adasında yaşamıştır. Zeus'tan Dardanos ve Iasion (veya Eetion) adında iki oğlu olmuştur.\n"
    },
    "Filira (Okenaid)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Philyra veya Phillyra ( /ˈfɪlərə/ ;  \"ıhlamur ağacı\" ) Titan Okeanos ve Tethys'in su perisi kızları olan 3,000 Okenaid'ten biriydi.[1][2]\n"
    },
    "Hesperidler": {
        "first_paragraph": "Hesperidler (Yunanca: Ἑσπερίδες), güneşin battığı yerin perileri, Yunan mitolojisinde nemfler yani periler. Gecenin yani Nyks'in kızlarıdır. Bahçeleriyle ünlü Hesperidlerin bahçelerinin tam olarak nerede olduğu Antik Çağ yazarları arasında tartışma konusudur. Stesichorus ve Strabo'ya göre Hesperidler İber Yarımadası'nın güneyinde Tartessos'da bulunurlardı.\n"
    },
    "Hylas ve Su Perileri (tablo)": {
        "first_paragraph": "Hylas ve Su Perileri resmi, John William Waterhouse’un 1896 yılı yağlı boya tablosudur. Resim, Ovid ve diğer antik yazarların rivayetlerine dayanarak, içme suyu arayan ve Naiadlar (dişi su perileri) tarafından kaçırılan elim uşak Hylas’ın Yunan ve Roma efsanesinden bir anı tasvir etmektedir.\n"
    },
    "Idaea (Kral Teucer'in annesi)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Idaea veya Idaia (Antik Yunanca : Ἰδαία, 'İda'dan gelen' veya 'İda'da yaşayan') [1], muhtemelen Batı Anadolu'nun antik Troas bölgesindeki İda Dağı'nın bir perisiydi. Daha sonra Truva olarak bilinen bölgeye kral olarak hükmeden ilk kişi olan Teucer'in annesiydi ve eşi nehir tanrısı Skamandros'tu.[2][3][4]\n"
    },
    "Juturna": {
        "first_paragraph": "Antik Roma mitolojisinde Juturna [1], çeşmeler, kuyular ve pınarların tanrıçası ve Janus tarafından Fontus'un annesiydi.[2]\n"
    },
    "Kalipso": {
        "first_paragraph": "Kalypso  (Calypso, Yunanca: Καλυψώ Kalupsō), Homeros'un Odysseia destanında adı geçen gizemli tanrıça. Adı Yunanca gizlemek anlamına gelen kalypteinden türetilmiştir.\n"
    },
    "Kirke": {
        "first_paragraph": "Kirke (Antik Yunanca: Κίρκη), Yunan mitolojisinde büyücü tanrıça. Tıpkı Kalypso gibi Odysseus'un maceralarında başlıca rolü olan kişilerdendir. Güneşin kendisini temsil eden Titan Helios ile Okeanos'un kızı olan Perseis'in kızıdır. Fakat bazı kaynaklarda Helios (Güneş) ile (Ay) Hekate'nin kızı olduğu ve büyücülüğü de ondan öğrendiği belirtilir. Kolkhis Kralı Aietes'in ve Giritli Minos'un karısı Pasiphae'nin kız kardeşidir.\n"
    },
    "Klitia": {
        "first_paragraph": "Klytie veya Klytia, Yunan mitolojisinde Titan kardeşlerden Okeanos ile Tethys'in kızları olan ve babalarının adından dolayı Okeanidler diye anılan su nemflerinden biriydi.[1]\n"
    },
    "Maenad": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Manead veya Maneads( /ˈmiːnædz/ ;   [maiˈnades] ) Dionysos'un kadın takipçileri ve tanrının maiyeti olan Thiasus'un en önemli üyeleriydi. İsimleri kelimenin tam anlamıyla \"çılgın olanlar\" olarak tercüme edilir. Maenadlar,  Bassarids, Bacchae, Bakkha, Bakkhalar /ˈbækiː/ veya Roma Mitolojisinde Bacchantes /ˈbækənts, bəˈkænts, -ˈkɑːnts/ olarak bilinir.\n"
    },
    "Melia (İnahos'un karısı)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Melia (Antik Yunanca Μελία, Μελίη) titan Okeanos ile Tethys'in 3000 tane olan okenaid kızlarından biridir.[1] Erkek kardeşi ve Argos'un nehir tanrısı İnakhos'tan kahraman Phoroneus ve Aegialeus isimli çocukları olmuştur.[2] Bununla birlikte, bazı anlatımlarda, Phoroneus okenaid nemf Argia ve İnakhos'un çocuğudur.[3] Argos geleneğine göre, Phoroneus, büyük tufan zamanında Argos'ta yaşan ilk adam ya da yerlisiydi ve Deukalion ile ilişkilendirilirdi.[4]\n"
    },
    "Memfis (Epafos'un karısı)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Memphis ya da Memfis, nehir tanrısı Nilus'un kızıdır, ve naiad nymphasıdır . Epafos'un karısıdır. Libya ile Anippe veya Lysianassa'nın annesidir. O ve kocası, adını verdiği Memfis'in efsanevi kurucularıydı.[1][2] Bazı yazarlar Epafos'un karısının Cassiopeia olduğunu söyler.[3]\n"
    },
    "Nikaia (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Nicaea veya Nikaia ( Eski Yunanca : Νίκαια) bir Naiad nympha (Nonnus tarafından ifade edildiği şekilde \"Astacid perisi\"),  Bithynia (Kuzeybatı Anadolu)'da Yunan Kolonisi Nikaia'da bir pınar ya da kaynak veya bitişik göl Ascanius'un tanrıçasıdır. Nehir tanrısı Sangarius ve Kibele'nin kızıydı. [1] Şarap tanrısı Dionysos'tan,Telete (kutsama) ve Satyros isimli çocukları olmıştur.\n"
    },
    "Oread": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde Oread (/ˈɔːriˌæd, ˈɔːriəd/; Grekçe: Ὀρειάς, romanize: Oreiás, kök Ὀρειάδ-, Oreiád-, Latince: Oreas/Oread-, ὄρος, 'dağ') veya Orestiad dağ nemfidir. Meskenlerine göre birbirlerinden ayrılırlar: Idaeae, İda Dağı'ndan, Peliades Pelion Dağı'ndan vb. Artemis ile ilişkilendirildiler, çünkü tanrıça avlanmaya çıktığında dağları ve kayalık uçurumları tercih etti.\n"
    },
    "Pallas (Triton'un kızı)": {
        "first_paragraph": "Yunan mitolojisi'nde, Pallas [(/ˈpæl əs/ )] (Grekçe: Παλλάς), Triton'un kızıdır. Zeus'un kızı Athena'nın koruyucu anne babası gibi davranan Triton onu Pallas ile birlikte büyütmüştür. İki tanrıçanın arasında geçen kavgada, Athena zarar görmekten Zeus tarafından korunmuş fakat Pallas ölümcül yaralanmıştır.\n"
    },
    "Pleiades (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Pleiades (Yunanca: Πληιόνης) Yunan mitolojisinde Artemis'in arkadaşları olan, Titan Atlas ve deniz perisi (nemfi) Pleione'nin yedi kızına verilen ad. Bunların yedisi de sonradan yıldız halini aldı. Burçları, ekinlerin olgunlaşma zamanı ve deniz mevsiminde görünürdü. Kalypso, Hyas, Hyadeler ve Hesperidler'in kız kardeşleridirler.\n"
    },
    "Pleione (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Pleione (Eski Yunanca : Πληιόνη veya Πλειόνη [1] ) Yunan mitolojisinde bir Okeanid nympha'dır ve Pleiadların annesidir. Pleione, adının anlamı \"sayıyı artırmak\" olduğundan, sürülerin çoğaltılmasına liderlik ederdi.[2]\n"
    },
    "Psamathe": {
        "first_paragraph": "Psamathe (Eski Yunancada \"deniz kıyısının kumu\"ndan gelen \"kum tanrıçası\" anlamına gelir), Yunan mitolojisi'nde Nereid, yani Nereus'un elli kızından biri olarak kumlu plajların tanrıçasıydı. Nereus ve Okeanos'un kızı Doris'in evliliğinden doğmuştur.\n"
    },
    "Sinope": {
        "first_paragraph": "Sinope Yunan tanrıçasıdır.[1] Sinop şehrinin eski adıdır. Efsanesi şöyledir: \nSinope ırmak tanrısı Asopus'un güzeller güzeli kızıymış.\nRivayete göre mutlu bir hayatı varmış.\nBir gün tanrılar tanrısı Zeus kendisini görmüş ve o anda aşık oluvermiş.\nZeus bu;\ngönlünü kaptırdığını elde etmek için yapmadığı üçkağıtçılık yokmuş.\nama Sinope, Zeus'un bile başını döndürecek bir güzellikteymiş.\nEli ayağı, dili dudağı dolaşmış tanrılar tanrısının. \nBir sabah Sinope'yi görmeye ırmak kenarına gitmiş ve çalıların arasında saklanmış, başlamış beklemeye. Sinope geldiğinde haylaz bir rüzgarı yanına çağırmış ve en zarif haliyle Sinope'nin kulağına\n"
    },
    "Sirinks": {
        "first_paragraph": "Sirinks uzunluklarına göre yan yana dizilmiş 7 kamıştan oluşan bir tür panflüttür. Frigya mitolojisine göre, Pan'ın (kırların ve çobanların tanrısı) icat ettiği ve elinden düşürmediği müzik aletidir. Efsaneye göre kırların, çobanların ve sürülerin tanrısı ve koruyucusu olan Pan, Syrinx isimli güzel bir periye aşık olur.[1] Pan'dan kaçmak için Sirinks kendisini su kamışı bitkisine çevirir. Bu güzel perinin onuruna ve ona olan aşkı için Pan bu kamışlardan biraz keser ve bugün \"sirinks\" veya \"Pan flütü\" olarak adlandırdığımız müzik aletini yapar.\n"
    },
    "Taygete": {
        "first_paragraph": "Taygete (Yunanca: Ταϋγέτη), Yunan mitolojisinde Atlas ve Pleione'nin (bir Okeanid) çocuğu olarak bilinen nemftir. Zeus ile birlikte olup Lakedaimon'u doğurmuştur. İnsan yapısına ve utangaç bir karaktere sahiptir.\n"
    },
    "Telefassa": {
        "first_paragraph": "Telephassa (/ˌtɛlɪˈfæsə/, \"çok-parlayan\") veya Telephaassa (/ˌtɛlɪfiˈæsə/ ; Grekçe: Τηλεφάασσα ) veya Telephe (/ˈtɛlɪfiː/ ; Grekçe: Τηλέφη ), Yunan mitolojisinde aya ait lakaptır ve bazen Fenike kralı Agenor'un eşi Argiope için de kullanılmıştır.[1] Kadmos'un annesidir ve[2][3]Nil nehrinin tanrısı Nilus'un ve Okenaid bulut tanrıçası Nephele'nin kızıdır.[4] Europa, Cilix, Kadmos, Semadirek'in yanındaki bir adaya adını veren Thasus [5] ve Phoenix gibi birkaç çocuğu vardır. Thasus'un bazen Cilix'in oğlu olduğu söylenir. Kocası Agenor ya da Phoenix'ti (bu versiyonda Kadmos ve Europa, Phoenix'in çocuklarıdır).\n"
    },
    "Thoosa": {
        "first_paragraph": "Thoosa veya Thoösa, Forkys'in kızı. Yılansı bir vücudu vardır. Poseidon'dan olan Cyclops Polyphemus'un annesidir.[1] Yılanların tanrıçası olarak da bilinir. Eski çağlarda birçok tanrı katlettiği de belirtilir. Özellikleri arasında her türlü şekilde zehirleme, her türlü yılanı çağırma ve yılana dönüşmek yer alır. Eski Yunanlara göre biri tuhaf bir şekilde veya zehirlenerek öldüyse Thoosa suçlanır. Yılanlar ile çok haşır neşirdir. Beğendiği yılanları içinde taşır.\n"
    },
    "Çizmeli Kedi": {
        "first_paragraph": "Çizmeli Kedi (İtalyanca: Il gatto con gli stivali; Fransızca: Le Maître Chat, ya da Le Chat Botté), insanları aldatarak yoksul efendisi için zenginlik ve saygınlık elde etme peşinde koşan bir kedi hakkındaki Avrupa masalıdır.\n"
    },
    "Ork (Orta Dünya)": {
        "first_paragraph": "Orklar, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Melkor tarafından yaratılan bir ırk. Orklar, Silmarillion ve Yüzüklerin Efendisi romanlarında, karanlık güçler Morgoth, Sauron ve Saruman tarafından asker ve hizmetkâr olarak kullanılan bir ırk olarak resmedilir. Hobbit romanında orklar, baş düşmandırlar.\n"
    },
    "Şrek": {
        "first_paragraph": "Şrek, Oscar animasyon ödülü kazanmış 3D animasyon filmdir. William Steig'in 1990'da yazdığı bir masaldan filme uyarlanmıştır. Yeni Zelandalı yönetmen Andrew Adamson tarafından yönetilip yapımcılığını sonradan bu piyasaya katılıp Disney gibi köklü yapımcılara kafa tutan DreamWorks Animation SKG üstlendi. Serinin ilk filmi olan Şrek, 11 Şubat 2002'de hazırlandı. Ayrıca Şrek filmi Oscar törenlerinde Animasyon filmi dalının açılmasıyla birlikte ödül alan ilk film olma özelliğine de sahip. Şrek sözcüğünun muhtemelen İbranicedeki שרעק (Şrak) sözcüğünden ya da Almancadaki korku, şiddet anlamlarına gelen schreck sözcüğünden geldiği düşünülüyor.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Şrek 3": {
        "first_paragraph": "Şrek 3 2007 yılı Amerika Birleşik Devletleri yapımı ve Shrek serisinin üçüncüsü olan bir animasyon filmi.\n"
    },
    "Şrek: Sonsuza Dek Mutlu": {
        "first_paragraph": "Shrek Forever After (daha önce Shrek Goes Fourth ve Shrek: The Final Chapter olarak tanıtılmıştı) Shrek animasyon film serilerinin dördüncü filmidir. 21 Mayıs 2010 tarihinde gösterime girmiştir. Senaryosunu Tim Sullivan yazmıştır.\n"
    },
    "Acuze": {
        "first_paragraph": "Acuze, yaşlılıktan yüzü buruşmuş kadın, veya bu görünüşte bir peri veya tanrıçadır. Genellikle folklor ve Hansel ve Gretel gibi çocuk masallarında yer alır.[1] Acuzeler genellikle kötü niyetli olarak görülür, ancak ne iyi ne de kötü niyetli olarak kabul edilen Morrígan ve Badb gibi acuze şekline bürünmüş tanrıçalar da vardır.[2][3]\n"
    },
    "Brownie (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Bir brownie veya broonie (İskoçça),[1] ayrıca brùnaidh  veya gruagach (İskoç Galcesi) olarak da bilinir, geceleri evin sahipleri uyurken ortaya çıktığı ve çeşitli işleri ve çiftçilik işlerini yerine getirdiği söylenen İskoç mitolojisinden bir ev ruhudur. Evin sahipleri, brownie için genellikle ocağın yanına bir kase süt veya krema veya başka bir sunu bırakmalıdır. Brownie'ler kolayca kırgın olarak tanımlanır ve hakarete uğradıklarını veya herhangi bir şekilde yararlanıldıklarını hissederlerse sonsuza dek evlerinden ayrılırlar. Brownie'ler karakteristik olarak yaramazdır ve sık sık tembel hizmetkarları cezalandırdığı veya şakalar yaptığı söylenir. Öfkelenirlerse, bazen boggarts gibi kötü niyetli oldukları söylenir.\n"
    },
    "Glaistig": {
        "first_paragraph": "Glaistig, İskoç mitolojisinde bir hayalettir. Ayrıca maighdean uaine (yeşil bakire) olarak da bilinen Glaistig, keçi görünümlü, ucube görünümlü, Satir veya Pan gibi yarı keçi yarı kadın görünümünde, veya çok güzel kadın görünümünde olabilir.[1] Glaistig, altı keçi üstü kadın görünümündeyken genellikle uzun ve dalgalı yeşil bir elbise giyer. Kadın formundayken ise gri renkli ve uzun sarı saçlı görünür.[2]\n"
    },
    "Kelpi": {
        "first_paragraph": "Kelpi veya su kelpisi, İskoçya'nın göl ve havuzlarında yaşayan, şekil değiştiren su ruhuna verilen İskoç ismidir. Genellikle at gibi göründüğü söylenir ama insan formuna da bürünebilir. Bazı söylentiler, kelpinin insan formuna bürünse bile toynaklarını koruduğunu belirtir. Robert Burns tarafından 1786 yılında yazılan “Şeytan'ın Adresi” adlı şiirde ima edildiği gibi Hristiyanlıktaki Şeytan ile ilişkisi olduğu düşünülür. İskoçya'daki hemen hemen her büyük su kütlesiyle ilgili bir kelpi hikâyesi vardır.\n"
    },
    "Peter Pan ve Korsanlar": {
        "first_paragraph": "Peter Pan & the Pirates, 1989-1993 yılları arasında hazırlanan ve Fox Kids yayınlanan bir çizgi dizi. Peter Pan'ın maceralarını konu almaktadır. Meşhur oyuncu Tim Curry Kaptan Hook'u seslendirmiştir ve bu rolüyle ödül kazanmıştır.\n"
    },
    "Pooka": {
        "first_paragraph": "Pooka, Kelt folklöründe yer alan ve adı geçen sayısız periden biridir.\n"
    },
    "Tinker Bell": {
        "first_paragraph": "Tinker Bell (Tinkerbell veya kısaca Tink), J. M. Barrie'nin 1904 tarihli oyunu ve 1911'de gelen Peter Pan (Peter ve Wendy) adlı romanındaki bir kurgusal karakterdir. Peter Pan hikâyelerinin televizyon ve sinema uyarlamalarında birçok kez boy gösteren karakter, özellikle Walt Disney'in 1953 yılında çıkan Peter Pan filminde görülür. Kendine ait 7 adet filmi vardır. Filmlerin sıralaması şöyledir: Tinker Bell (2008), Tinker Bell ve Kayıp Hazine (2009), Tinker Bell ve Peri Kurtaran (2010), Pxie Hollow Games (2011), Tinker Bell: Gizemi Kanatlar (2012), Tinker Bell ve Korsan Peri (2014), Tinker Bell ve Canavar Efsanesi (2014). Peter Pan'ın bazı Türkçe çevirilerinde adı \"Çıngırak\" ya da \"Çıngırdak\" olarak geçer.\n"
    },
    "Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar?": {
        "first_paragraph": "Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar?, J. K. Rowling'in 2001 yılında, Newt Scamander adlı hayali bir yazarın kaleminden çıkmış gibi yazdığı bir yan kitaptır. Bu yan kitabın geliri Comic Relief'in hayır kurumunun yardımıyla dünyanın çeşitli yerlerindeki fakir ve kimsesiz çocuklara bağışlanıyordu.\n"
    },
    "Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar? (film)": {
        "first_paragraph": "Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar? (İngilizce: Fantastic Beasts and Where to Find Them), J. K. Rowling'in aynı adlı kitabından esinlenilerek çekilen fantezi drama türündeki ABD-Birleşik Krallık filmi. Harry Potter film serisi ile bağlantılı olan ve David Yates tarafından yönetilen filmin senaryosu Rowling tarafından yazıldı. Rowling filmin yapımcılığını David Heyman, Steve Kloves ve Lionel Wigram ile birlikte üstlendi. Filmin başrollerinde Eddie Redmayne, Katherine Waterston, Dan Fogler, Alison Sudol, Ezra Miller, Samantha Morton, Jon Voight, Carmen Ejogo ve Colin Farrell yer almaktadır. Çekimleri 17 Ağustos 2015'te başlayan film,[6] 18 Kasım 2016'da vizyona girdi.[7]\n"
    },
    "Fantastik Canavarlar: Grindelwald'ın Suçları": {
        "first_paragraph": "Fantastik Canavarlar: Grindelwald'ın Suçları (İngilizce: Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald), David Yates tarafından yönetilen ve senaryosu J. K. Rowling tarafından yazılan 2018 yapımı ABD-Birleşik Krallık fantezi filmidir. Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar? filminin devamı ve Fantastik Canavarlar film serisinin ikinci filmidir. Filmin ansambl oyuncu kadrosunda Eddie Redmayne, Katherine Waterston, Dan Fogler, Alison Sudol, Ezra Miller, Zoë Kravitz, Callum Turner, Claudia Kim, William Nadylam, Kevin Guthrie, Jude Law ve Johnny Depp yer almaktadır. Film boyunca Newt Scamander ve Albus Dumbledore'un bölünmüş bir hâl alan büyücülük dünyasında yeni tehlikelerle karşılaşırken karanlık büyücü Gellert Grindelwald'ı yenmeye çalışmaları anlatılmaktadır. Temmuz 2017'de çekimleri İngiltere'de başlayan film, 16 Kasım 2018'de 2D, 3D ve IMAX 3D formatlarında vizyona girdi.\n"
    },
    "Harry Potter": {
        "first_paragraph": "Harry Potter, İngiliz yazar J. K. Rowling tarafından yazılmış yedi fantastik romandan oluşan bir seridir. Romanlar, Hogwarts Cadılık ve Büyücülük Okulu'nda eğitim gören genç büyücü Harry Potter ile arkadaşları Hermione Granger ve Ron Weasley'nin yaşamlarını konu alır. Ana hikâye Harry'nin karanlık bir büyücü olan Lord Voldemort'un ölümsüz olmayı, Sihir Bakanlığı olarak bilinen büyücü yönetim kurulunu devirmeyi ve tüm büyücüleri ve Muggle'ları (büyülü olmayan insanlar) boyun eğdirmeye çalışması ve buna karşı bir hayat mücadelesi vermesidir.\n"
    },
    "Öcü": {
        "first_paragraph": "Öcü. Küçük çocukları korkutmak için kullanılan kurgusal yaratıktır. Küçük çocukların dili hayalet gibi uzun ve zor kelimelere uygun olmadığı için kısaca \"Öcü\" olarak tasvir ederler. Fakat öcü çocuğun tanıdığı ve korktuğu birisinin yansıması da olabilir. Çocuklar anne-babalarının onları sevdiğini ve incitmeyeceklerini bildikleri için korkulur kişi öcü uydurulmuştur.\n"
    },
    "Marsias": {
        "first_paragraph": "Marsias, Yunan mitolojisinde, Frigyalı ünlü bir satyrdir. Armoniyi icat ettiği söylenen Hyagnis'in oğludur.\n"
    },
    "Deniz canavarı": {
        "first_paragraph": "Deniz canavarı, denizde yaşadıklarına inanılan ve genellikle muazzam büyüklükte oldukları düşünülen folklordan gelen varlıklardır. Deniz canavarları, deniz ejderhaları, deniz yılanları veya çok kollu canavarlar dahil olmak üzere birçok formda olabilir. Sümüksü ve pullu olabilirler ve genellikle gemileri tehdit ederken veya su fışkırtırken resmedilirler. Bir \"canavar\" tanımı özneldir; ayrıca, bazı deniz canavarları, balinalar ve dev ve devasa kalamar türleri gibi bilimsel olarak kabul edilmiş canlılara dayandırılmış olabilir.\n"
    },
    "Hugo (televizyon programı)": {
        "first_paragraph": "Hugo, 1993-2008 yılları arasında yayınlanan çocuk programı. Interactive Television Entertainment (ITE) Media'nın yarattığı Trol Hugo'nun oyunları temalı oyun programı.\n"
    },
    "Trol Hugo": {
        "first_paragraph": "Troll Hugo, Danimarka merkezli oyun firması Interactive Television Entertainment Media'nın 1990'da yarattığı trol kahramandır. Hugo serisi birçok ülkede yayınlanmıştır. Türkiye'de Hugo'nun programı Tolga Gariboğlu'nun sunumunda 1993-2008 yılları arasında yayınlanmıştır. ITE Media ayrıca Hugo bilgisayar, Playstation, tablet ve akıllı telefon gibi farklı platformlar için yeni oyunlarını çıkartmaktadır.[1]\n"
    },
    "Trol Pip": {
        "first_paragraph": "Pip the Troll, Marvel Comics tarafından yayınlanan çizgi romanlarda görünen kurgusal bir karakterdir. Trol Pip, Jim Starlin tarafından Strange Tales cilt 2 #179'da (Şubat 1975 ) tanıtıldı. Pip, bir zamanlar Samanyolu galaksisindeki Dolenz Sistemindeki Laxidazia gezegeninin Prens Pip Gofern'iydi. Aslen, gece gökyüzünün resimlerini yapmaktan zevk alan Laxidazian ırkından bir uzaylıydı. Tüm Laxidazian trolleri gibi, Pip'in her iki elinde dört rakam (karşıt başparmak dahil), toynak ayakları ve büyük sivri kulakları vardır.Adam Warlock'a katılır ve Thanos ve Gamora'yla tanışır.Marvel filmi Eternals'da Patton Oswald tarafından canlandırılmıştır.\n"
    },
    "Troller (film)": {
        "first_paragraph": "Troller 2016 yılında çıkmış olan Amerikan yapımı 3D animasyon komedi filmidir. Thomas Dam'ın ürettiği Troll bebeklerden esinlenilmiştir. DreamWorks Animasyon tarafından üretilmiş olan filmin yönetmeni Mike Mitchell, yardımcı yönetmeni Walt Dohrn ve Anna Kendrikck'tir. Filmde ana karakterleri seslendiren Justin Timberlake'dir.[1] Film 4 Kasım 2016'da 20th Century Fox imzasıyla yayınlanmıştır.[1]\n"
    },
    "Troller Dünya Turu": {
        "first_paragraph": "Troller Dünya Turu (Özgün adı: Trolls World Tour), DreamWorks Animation tarafından üretilen ve Universal Pictures tarafından dağıtılan bir 2020 Amerikan bilgisayar animasyonlu müzikal komedi film. Troller (2016) filminin devamı ve imtiyaz'nin ikinci bölümü olan filmin yönetmenliğini Walt Dohrn üstleniyor. yönetmenlikteki ilk oyuncu, Jonathan Aibel, Glenn Berger, Elizabeth Tippet, Maya Forbes ve Wallace Wolodarsky tarafından yazılmış bir senaryodan. Aibel ve Berger'in hikayesi. Filmde Anna Kendrick, Justin Timberlake, Rachel Bloom, James Corden, Ron Funches, Kelly Clarkson, Anderson .Paak, Sam Rockwell, George Clinton ve Mary J. Blige. Film, Poppy ve Branch'i, kendilerine yabancı müzik türlerini temsil eden birkaç trol kabilesi keşfettiklerinde takip ediyor. Queen of the Rock kabilesi, trolleri rock müzik altında birleştirmek için yabancı müzik türlerini devirmeyi planladığında sorunlar ortaya çıkar.\n"
    },
    "Ulik": {
        "first_paragraph": "Ulik Marvel Comics'in Thor çizgi romanındaki karakterlerden biridir. Bir Kaya Trolü olan Ulik, tüm boyutları ele geçirmek istemektedir. Thor ve Yenilmezlerin düşmanı olan Ulik Tanarus adıyla bir tanrıya dönüşüp Thor'un güçlerini ele geçirmek istemiş, ama başaramamıştır. Zaman zaman Surtur, Thanos, Hela, Loki ve Malekith'le birlikte Thor'a karşı iş birliği yapmıştır.\n"
    },
    "Kurgusal vampirler listesi": {
        "first_paragraph": "Bu liste birçok olağanüstü kurguda bulunan vampir veya vampir gibi olan yaratıkların isimlerini içerir. Liste folklor ve/veya mitolojide var olan ya da dhampirler, melez ya da yarı-vampirler'i içermez.\n"
    },
    "Bruno Bauer": {
        "first_paragraph": "Bruno Bauer (6 Ekim 1809 - 13 Nisan 1882), Alman teolog, filozof ve tarihçi.[1]\n"
    },
    "Klaus Berger": {
        "first_paragraph": "Klaus Berger (25 Kasım 1940, Hildesheim – 8 Haziran 2020, Heidelberg), Alman akademisyen ve katolik ilahiyatçı. \n"
    },
    "Johann Baptist Metz": {
        "first_paragraph": "Johann Baptist Metz (Bavyera – Almanya, 5 Ağustos 1928 – Münster – Almanya, 2 Aralık 2019) Alman kökenli Katolik rahip, teolog ve Temel Teoloji/Apolojetik Profesörü. İkinci Vatikan Konsili’nden sonraki dönemin en önemli Alman ilahiyatçılarından biri olduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Johann Friedrich Ludwig Volckmann": {
        "first_paragraph": "Johann Friedrich Ludwig Volckmann (22 Ocak 1758 - 15 Ekim 1815) Alman bir ilahiyatçı, avukat ve hayvan hakları yazarıdır.\n"
    },
    "Karl Rahner": {
        "first_paragraph": "Karl Rahner, (Freiburg im Breisgau, 5 Mart 1904 – Innsbruck, 30 Mart 1984) Alman bir Cizvit rahip olup, Henri de Lubac, Hans Urs van Balthasar ve Yves Congar ile Katolik Kilisesi’nin 20. yüzyıldaki en etkili teologlarından birisi olarak kabul edilmektedir.[1]\n"
    },
    "Ludwig Wiedenmann": {
        "first_paragraph": "Ludwig Wiedenmann (27 Temmuz 1928, Regensburg - 25 Nisan 2020, Unterhaching[1]) Alman Cizvit rahip, misyon bilimci ve gazeteci.\n"
    },
    "Norbert Werbs": {
        "first_paragraph": "Norbert Werbs (d. 20 Mayıs 1940 – ö. 3 Ocak 2023), Alman Roma Katolik başpiskopos ve ilahiyatçı.\n"
    },
    "Uta Ranke-Heinemann": {
        "first_paragraph": "Uta Ranke-Heinemann (2 Ekim 1927, Essen - 25 Mart 2021, Essen), Alman ilahiyatçı, akademisyen ve yazar. \n"
    },
    "Alvin Plantinga": {
        "first_paragraph": "Alvin Carl Plantinga (Telaffuz: /ˈplæntɪŋɡə/)[2] (d. 15 Kasım 1932), esas olarak din felsefesi, epistemoloji (özellikle epistemik gerekçelendirmeyle alakalı konularda) ve mantık alanlarında çalışan Amerikalı bir analitik filozoftur.\n"
    },
    "Andreas J. Köstenberger": {
        "first_paragraph": "Andreas Johannes Köstenberger (d. 2 Kasım 1957; Viyana) Yeni Ahit ve Kitab-ı Mukaddes alanlarında araştırma profesörü ve Ortabatı Baptist İlahiyat Yüksekokulu’nda Kitab-ı Mukaddes Çalışmaları Merkezi’nin kurucu yöneticisidir.[1][2] O, incil uzmanı, yazar ve Kitab-ı Mukaddes Temelleri'nin kurucusudur. Bu kuruluş, evde, kilisede ve toplumda Kitab-ı Mukaddes'i temel alan yaşam biçimine geri dönüşü teşvik etmektedir. Köstenberger'in araştırma yaptığı başlıca alanlar Yuhanna İncili, Kitab-ı Mukaddes ilahiyatı ve yorumsamacılıktır.\n"
    },
    "Herman (Swaiko)": {
        "first_paragraph": "Metropolit Herman (doğum adı: Joseph Swaiko, d. 1 Şubat 1932 – ö. 6 Eylül 2022)[1], Amerikalı başpiskopos.[2]\n"
    },
    "Martin Luther King Jr.": {
        "first_paragraph": "Martin Luther King, Jr. (15 Ocak 1929, Atlanta, Georgia - 4 Nisan 1968, Memphis, Tennessee), Afrikalı-Amerikalı Baptist papaz ve Amerikan yurttaş hakları hareketi önderi.\n"
    },
    "Roy Harrisville": {
        "first_paragraph": "Roy Alvin Harrisville II (d. 22 Nisan 1922 -ö. 25 Temmuz 2023), Yeni Ahit'in yorumlanması üzerine kapsamlı yazılar yazan Amerikalı Lutherci ilahiyatçı ve yazar.\n"
    },
    "Antakyalı I. Anastasius": {
        "first_paragraph": "Antakyalı I. Anastasius (d.? Filistin – ö. 21 Nisan 599, Antakya) Antakya Patriği (561-571 ve 593-599 yılları arası) Hem katolik hem de ortodokslar tarafından aziz kabul edilir. Nisan ayının 21’de anılır.[1]\n"
    },
    "Nikeforos Blemmides": {
        "first_paragraph": "Nikeforos Blemmides (Latin alfabesi ile Nicephorus Blemmydes, Yunanca: Νικηφόρος Βλεμμύδης Nikephoros Blemmydes), 13. yüzyıl Bizans yazın adamı.\n"
    },
    "Eutyches": {
        "first_paragraph": "Eutyches (d. 378 civarı, Konstantinopolis; ö. 454 sonrası) Bizanslı bir piresbiter ve monofizitizm düşüncesinin destekçisi. Eutyches, İsa'nın doğasında insanlık tabiatına ait hiçbir unsur kalmadığını, zira bu unsurun tanrısal tabiat tarafından absorbe edildiği düşüncesini savunmaktaydı. Düşüncelerinden ötürü 451 yılındaki Kalkedon Konsili sonrası aforoz edilen Eutyches, sürgün edilmiş ve muhtemelen sürgünde ölmüştür.\n"
    },
    "II. Gennadios": {
        "first_paragraph": "II. Gennadios ve Gennadios Skolarios (Yunanca: Γεώργιος Κουρτέσιος Σχολάριος) (d. 1400 – ö. 1473), 1454 yılından 1464 yılında kadar Rum Ortodoks Patrikhanesi lideri idi.\n"
    },
    "Leon Hoirosfaktis": {
        "first_paragraph": "Leon Hoirosfaktis, bazen Latince Choerosphactes (Yunanca: Λέων Χοιροσφάκτης) ve ayrıca Leo Magistros ya da Leo Magister olarak da bilinir,[1] I. Basileios (h. 867-886) hükümdarlığında yüksek makamlara çıkmış Bizans memurudur. VI. Leon (h. 886-912) hükümdarlığında Bulgaristan ve Abbâsîler nezdinde elçi olarak görev yapmıştır. Hoirosfaktis, ayrıca iyi eğitimli ve önemli bir âlim ve yazardır, çalışmaları ve mektuplarının birçoğu günümüze ulaşmıştır.\n"
    },
    "İberyalı Petrus": {
        "first_paragraph": "İberyalı Petrus (Gürcüce: პეტრე იბერი) (c. 417-491) (c. 417-491), erken Hıristiyanlığın önde gelen isimlerinden ve Hristiyan Neoplatonizminin kurucularından biri olan bir Gürcü kraliyet prensi, ilahiyatçı ve filozoftur. Bazılarına göre, geleneksel olarak Areopagite Pseudo-Dionysius olarak bilinen yazardır.[3]\n"
    },
    "Kayseri’li Andreas": {
        "first_paragraph": "Kayserili Andreas (563-614) Kapadokya bölgesindeki Sezarya (Kayseri) episkoposu olan Yunan bir teolog. Grekçe bilinen en eski İncil’in yorumlaması olan Vahiy kitabı’nın yorumlaması ile bilinmektedir.[1]\n"
    },
    "Maksimus Planudes": {
        "first_paragraph": "Maximus Planudes (Grekçe: Μάξιμος Πλανούδης, Máximos Planoúdēs; y. 1260 – y. 1305[1]) Konstantinopolis'te Bizanslı bir Yunan keşiş, bilgin, antolog, çevirmen, matematikçi, gramerci ve ilahiyatçıydı. Latince'den Yunancaya ve Yunancadan Latince'ye yaptığı çevirilerle Yunan Doğu ve Latin Batı'yı birbirleriyle daha yakın bağlantılı hale getirdi. Şimdi en çok Yunan Antolojisinin bir derleyicisi olarak bilinmektedir.[2]\n"
    },
    "Nikolas Studitis": {
        "first_paragraph": "Nikolas Studitis (d. 793, Kidonya - ö. 868) Konstantinopolis'teki Acemeti Manastırı'nın bir keşişiydi. Hem Katolik hem de Ortodoks kiliseleri tarafından aziz olarak saygı duyulur. Yortusu 4 şubattır.[1]\n"
    },
    "Antakyalı Yahya": {
        "first_paragraph": "Antakyalı Yahya, tam ismi Yaḥya ibn Saʿīd al-Anṭākī (Ar. يحيى بن سعيد الأنطاكي), Melkani Hristiyan, 11. yüzyıl hekim ve tarihçi.\n"
    },
    "Rubem Alves": {
        "first_paragraph": "Rubem Azevedo Alves (15 Eylül 1933 - 19 Temmuz 2014) Brezilyalı teolog, filozof, eğitimci, yazar ve psikanalisttir.[1] Alves, kurtuluş teolojisinin kurucularından birisi olarak kabul edilir.[2]\n"
    },
    "Clive Staples Lewis": {
        "first_paragraph": "Clive Staples Lewis (29 Kasım 1898, Belfast, İrlanda - 22 Kasım 1963, Oxford, İngiltere), İrlandalı yazar ve öğretim görevlisi.\n"
    },
    "Alois Musil": {
        "first_paragraph": "Alois Musil (d. 30 Haziran 1868, Rychtářov, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - ö. 12 Nisan 1944, Otryby, Bohemya ve Moravya Protektorası) Çek [1] bir  Roma Katolik papaz, ilahiyatçı, oryantalist, kâşif ve iki dil bilen Çek ve Alman yazardı.\n"
    },
    "Jan Hus": {
        "first_paragraph": "Jan Hus ya da Johannes Huss (1370 civ.[1] Husinec, Bohemya – 6 Temmuz 1415 Konstanz, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu)[2], Hristiyan reformcu teolog. Papaz ve bir dönem Prag Üniversitesi'nin rektörü. Jan Hus’un Konstanz konsili tarafından yakılarak infaz edilmesinden sonra onun eserlerine dayanarak gelişen Hussi hareketi ortaya çıktı.\n"
    },
    "Pierre Abélard": {
        "first_paragraph": "Pierre Abélard veya Pierre Abailard veya Pierre Abeilard (Petrus Abelardus) (1079, Nantes yakınlarında Le Pallet, Bretanya - 21 Nisan 1142, Chalon-sur-Saone yakınlarında Saint Marcel Manastırı, Burgonya), Fransız skolastik düşünürü, tanrıbilimci; dil, diyalektik ve ahlak filozofu.[1] Tümeller sorununa getirdiği çözüm ve diyalektiği özgün kullanım biçimiyle tanınan Fransız ilahiyatçı ve felsefeci. Ayrıca şiirleri ve Héloise ile yaşadığı aşk macerasıyla da ünlüdür.\n"
    },
    "Jacques Ellul": {
        "first_paragraph": "Jacques Ellul (Fransızca telaffuz: [ɛlyl]; 6 Ocak 1912 –  19 Mayıs 1994), Fransız filozof, sosyolog ve amatör ilahiyatçı. Tanınmış bir Hristiyan anarşisti olan Ellul, \nBordeaux Üniversitesi'nde kıdemli tarih ve kurum sosyolojisi profesörlüğü yapmıştır. Kariyeri boyunca 60'tan fazla kitap ve 600'dan fazla makale yayınlamıştır.[1] Eserlerinin çoğu propaganda, teknolojinin toplum üzerindeki etkisi ve din ile politikanın etkileşimini konu almaktadır; bunların ana teması teknolojinin insanların özgürlüğü ve din üzerindeki olumsuz etkisi olmuştur. En önemli eserleri Teknoloji Toplumu ve Propaganda'dır.[2] Ellul, teknoloji ve toplum sorununa diyalektik bir bakış açısıyla yaklaşmıştır ve eserlerinde teknoloji tiranlığının insanlığa baskın gelmesini işlemiştir.[3][4]\n"
    },
    "Frédéric Manns": {
        "first_paragraph": "Frédéric Manns (d. 3 Ekim 1942 – ö.22 Aralık 2021), İncil üzerine yazdığı kitaplarıyla bilinen Fransız ilahiyatçı ve yazar.[1]\n"
    },
    "A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada": {
        "first_paragraph": "Abhay Çaranaravinda Bhaktivedanta Swami (IAST: Abhaya Caraṇāravinda Bhakti-vedānta Svāmī ; 1 Eylül 1896 - 14 Kasım 1977 [1] ), genellikle \"Hare Krishna hareketi\" olarak bilinen ISKCON'u [2] kuran Hintli bir Gaudiya Vaishnava gurusuydu.[1][3][4] ISKCON üyeleri Bhaktivedanta Swami'yi Chaitanya Mahaprabhu'nun temsilcisi ve elçisi olarak görürler.[5]\n"
    },
    "Ian Maclaren": {
        "first_paragraph": "Ian Maclaren (Takma adı: John Watson) (d. 3 Kasım 1850, Manningtree, Essex - ö. 6 Mayıs 1907, Mount Pleasant, Iowa), İskoç yazar ve teolog.\n"
    },
    "David Livingstone": {
        "first_paragraph": "David Livingstone (d. 19 Mart 1813, Blantyre, Lanarkshire, İskoçya - ö. 1 Mayıs 1873, Chitambo, Barotseland, (günümüzde Zambiya)), İskoç misyoner ve kâşif. Livingstone, Afrika'nın güney, orta ve doğu kesimlerinde 30 yıl boyunca yürüttüğü misyonerlik ve keşif çalışmalarıyla Batı'nın Afrika'ya yönelik yaklaşımlarını büyük ölçüde biçimlendirmiştir.\n"
    },
    "Diego Laínez": {
        "first_paragraph": "Diego Laínez, (d. 1512, Almazán, Castilla - ö. 19 Ocak 1565, Roma, Papalık Devletleri), İspanyol bir Cizvit rahip ve ilahiyatçıydı. Trento Konsili'ndeki en etkili katılımcılardan biriydi. Rab’bin Arkadaşları’nın (Cizvitler) ilk grubuna ait olarak, 1558'de Loyolalı Ignatius'un hemen ardılı olarak Cizvitler/İsa Cemiyeti'nin Üstün Generali seçildi. Cizvit Tarikatı'nın temeline eğitimin yerleşmesinde yardımcı oldu.[1]\n"
    },
    "Francisco de Vitoria": {
        "first_paragraph": "Francisco de Vitoria (1483 - 12 Ağustos 1546), İspanyol sömürgeciliğine karşı Amerika Yerlilerinin haklarını savunan ve haklı savaş kavramını daraltmaya çalışan İspanyol ilahiyatçı.\n"
    },
    "Anselmus": {
        "first_paragraph": "Canterbury'li Anselmus, (1033, Aoste, Savoyard devleti - 21 Nisan 1109, Canterbury, İngiltere) Tanrı'nın varlığına ilişkin ontolojik kanıtıyla tanınan Benedikten keşişi, filozof ve ilahiyatçı. Felsefe tarihçilerine göre Anselmus Skolastiğin babasıdır ve \"İkinci Augustinus\". Öldükten sonra hemen Katolik Kilisesi tarafından Aziz olarak ilan edilmiştir. 1720'de Papa XI. Clemens tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 21 Nisandır.\n"
    },
    "Girolamo Savonarola": {
        "first_paragraph": "Girolamo Savonarola (21 Eylül, 1452 – 23 Mayıs 1498) Dominiken din adamı ve Floransa kentinin 1494-1498 yılları arasındaki hükümdarıydı. Rönesans karşıtı vaazları, günah olarak gördüğü kitap ve sanat eserlerini yaktırmasıyla tanınır. Çok dindar bir Katolik olmasına rağmen, din adamlarının görevlerini kötüye kullanmalarını eleştirmesi açısından Martin Luther ve diğer Reformcuların öncüsü sayılır.\n"
    },
    "Luigi Negri (piskopos)": {
        "first_paragraph": "Luigi Negri (d. 26 Kasım 1941 - ö. 31 Aralık 2021), İtalyan Roma Katolik piskopos, ilahiyatçı ve akademisyen.[1]\n"
    },
    "Padovalı Antonio": {
        "first_paragraph": "Padovalı Antonio (Doğum adı Fernando de Bulhões'dir) (Lizbon, Portekiz d. 15 Ağustos 1195 – Padova, İtalya 13 Haziran 1231) Fransisken rahibi, manevi doktrin uzmanı, tanınmış vaiz ve mucize göstericidir. 1232’de Papa IX. Gregorius tarafından kanonize edilmiştir. 16 Ocak 1946’da Papa XII. Pius tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 13 Hazirandır.[1]\n"
    },
    "Arsisius": {
        "first_paragraph": "Arsisios ya da Orsisios (doğumu Mısır 4.yy) Mısırlı bir keşiş ve Çöl Babası. Pachomios’un takipçisi ve halefi. Bir başka keşiş olan Theodoros ile birlikte Pachomios'un manastır kuralları ve kurucusunun hayatını kaleme alarak önemili bir rol oynamıştır. Ortodoks ve Katolik Kiliselerince aziz kabul edilmektedir ve yortusu 15 Hazirandır[1].\n"
    },
    "Didymus": {
        "first_paragraph": "Didymus, (313 - 398) Hristiyan bir ilahiyatçı ve sayısız eserin yazarıdır. Körlüğü ona \"Kör Didymus\" lakabını kazandırmıştır.[1] Kıpti ve Süryani Kiliseleri tarafından aziz olarak kabul edilir. Yortusu 18 Ekimdir.\n"
    },
    "Eymen ez-Zevahiri": {
        "first_paragraph": "Eymen ez-Zevahiri (Arapça: أيمن محمد ربيع الظواهري; d. 19 Haziran 1951 - ö. 31 Temmuz 2022), Mısırlı bir ilahiyatçı, genel cerrahi uzmanı ve tıp doktoru.[1] 2011-2022 yılları arasında el-Kaide'nin lideriydi.[2] Daha önceden Mısır İslami Cihadı'nın emiriydi. Eşi ve altı çocuğundan üçü Afganistan'da 11 Eylül saldırılarının ardından, 2001 sonlarında gerçekleşen bir hava saldırısında öldürüldüğü iddia edildi.[3] Ancak öldü haberinden sonra birçok kez konuşmaları ve video kayıtları yayınlandı. 2 Mayıs 2011'de Usame bin Ladin'in ölümüyle birlikte El-Kaide'nin yeni lideri olduğu öne sürülmüş,[4] bu, 16 Haziran günü El-Kaide'den yapılan bir basın bildirisiyle doğrulanmıştı.[2] 11 Eylül saldırılarından sonra ABD Dışişleri Bakanlığı ez-Zevahiri'nin yakalanmasını sağlayacak bilgiyi verene 25 milyon dolar ödül vadetmişti.[5]\n"
    },
    "İskenderiyeli Klement": {
        "first_paragraph": "İskenderiye'li Klement[1][2][3] (Yunanca: Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς -150 - yaklaşık 215), gerçek adı Titus Flavius Klemens olan Hristiyan düşünür.\n"
    },
    "Mısırlı Macarius": {
        "first_paragraph": "Mısırlı Macarius (M.S. 300–391) bir Kıpti Hristiyan ve münzevi bir keşişti. Yaşlı Macarius veya Büyük Macarius olarak da bilinir. Sıklıkla karıştırıldığı adaşı ve çağdaşı İskenderiye’li Macarius'tan ayırt edilmesi gerekir. Manastır yaşamının babalarından biri olarak kabul edilir. 19 Ocak'ta Katolik Kilisesi ve Ortodoks Kilisesi tarafından anılır.[1]\n"
    },
    "Paul Evdokimov": {
        "first_paragraph": "Paul Nikolaevich Evdokimov, (2 Ağustos 1901 - 16 Eylül 1970) bir Ortodoks Hristiyan ilahiyatçısı ve St. Sergius Ortodoks İlahiyat Enstitüsü'nde profesördü.\n"
    },
    "Ali Rıza Demircan": {
        "first_paragraph": "Ali Rıza Demircan (d. 1945, Kasımpaşa, İstanbul) Türk ilahiyatçı ve yazardır.\n"
    },
    "Ayşe Sucu": {
        "first_paragraph": "Ayşe Sucu (d. 21 Nisan 1959, Ankara), Türk siyasetçi, eğitimci, ideolog, gazeteci ve yazar.\n"
    },
    "Bekir Bozdağ": {
        "first_paragraph": "Bekir Bozdağ (d. 1 Nisan 1965, Yozgat),[1] Kürt[2][3][4] asıllı Türk ilahiyatçı, avukat ve siyasetçidir.\n"
    },
    "Erol Kavuncu": {
        "first_paragraph": "Erol Kavuncu (d. 1963, Bayat) Türk siyasetçi, ilahiyatçı ve öğretmen.\n"
    },
    "Ethem Ruhi Fığlalı": {
        "first_paragraph": "Ethem Ruhi Fığlalı (d. 8 Aralık 1937, Burdur), Türk ilâhiyatçı, akademisyen ve eğitimci.\n"
    },
    "Hasan Tahsin Feyizli": {
        "first_paragraph": "Hasan Tahsin Feyizli (d. 19 Ekim 1934, Kırşehir), Türk ilahiyatçı, akademisyen, öğretmen, elektrik mühendisi, mucit, çevirmen, Kur'an hâfızı, kurra hafız.\n"
    },
    "Hatice Dudu Özkal": {
        "first_paragraph": "Hatice Dudu Özkal (d. 13 Eylül 1966), Türk ilahiyatçı, siyasetçi ve eski milletvekili. 1 Kasım 2015 - 24 Haziran 2018 tarihleri arasında milletvekiliği yapmıştır.\n"
    },
    "Hüseyin Şanverdi": {
        "first_paragraph": "Hüseyin Şanverdi (d. 1963, Hatay) Türk iş insanı, ilahiyatçı ve TBMM 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Hatay milletvekilidir.[1]\n"
    },
    "İbrahim Sarıçam": {
        "first_paragraph": "İbrahim Sarıçam (20 Şubat 1953, Bartın - 20 Mayıs 2017), Türk ilahiyatçı, İslam tarihi profesörü.[1]\n"
    },
    "Abdurrahman Küçük": {
        "first_paragraph": "Abdurrahman Küçük (d. 1945, Tercan, Erzincan) Türk eğitimci ve siyasetçi, eski MHP milletvekili.\n"
    },
    "Mehmet Nuri Yılmaz": {
        "first_paragraph": "Mehmet Nuri Yılmaz (d. 1943, Erzurum), Türk ilahiyatçı ve 15. Diyanet İşleri Başkanıdır.\n"
    },
    "Mustafa İslamoğlu": {
        "first_paragraph": "Mustafa İslamoğlu (d. 28 Ekim 1960, Develi, Kayseri), Türk yazar. Fıkıh, tefsir, hadis gibi alanlarda çalışmakta ve bu konularda kitaplar yazmaktadır.\n"
    },
    "Niyazi Güneş": {
        "first_paragraph": "Niyazi Güneş (d.1953, Karabük), ilahiyatçı, siyasetçi ve 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n"
    },
    "Nuh Arslantaş": {
        "first_paragraph": "Nuh Arslantaş (1972, Konya), Türk ilahiyatçı ve tarih araştırmacısı. Evli ve iki çocuk babası olan yazar Arapça, İngilizce ve İbranice bilmektedir.\n"
    },
    "Recep Garip": {
        "first_paragraph": "Recep Garip (2 Şubat 1956, Tarsus, Mersin) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Adana 22. dönem milletvekilidir.[1]\n"
    },
    "Süleyman Ateş": {
        "first_paragraph": "Süleyman Ateş (d. 3 Ocak 1933, Elazığ, Türkiye), Türk ilahiyatçı, İslam hukukçusu, ve 12. Diyanet İşleri Başkanı.\n"
    },
    "Temel Coşkun": {
        "first_paragraph": "Temel Coşkun, (d. 21 Ağustos 1956, Gölköy, Ordu) Türk siyasetçi, öğretmen ve ilahiyatçı.\n"
    },
    "Mihail Apostolios": {
        "first_paragraph": "Mihail Apostolios  (Yunanca: Μιχαὴλ Ἀποστόλιος or Μιχαὴλ Ἀποστόλης; d. yaklaşık 1420, Konstantinopolis - ö. 1474 ya da 1486 sonrası, muhtemelen Kandiye Krallığı)[1] ya da Apostolius Paroemiographus, Atasözü Yazıcısı Apostolius, 15. yüzyılda yaşamış Yunan öğretmen, yazar ve müstensih.\n"
    },
    "John Zizioulas": {
        "first_paragraph": "John Zizioulas (Yunanca: ιωάννηςηηιΙολλας; d. 10 Ocak 1931 - ö. 2 Şubat 2023)[1][2], Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi'ne bağlı Rum Ortodoks papazı ve Bergama Doğu Ortodoks Metropolitiydi. 20. ve 21. yüzyılın en etkili Ortodoks Hristiyan din adamlarından birisiydi.[3]\n"
    },
    "Laodikyalı Apollinarus": {
        "first_paragraph": "Laodikya’lı Apollinarus veya Apollinaris (d. 315 - ö. 382) günümüzde Lazkiye olan Suriye’deki bir piskopos ve yazar.[1] Ariusçuluğa karşı duruşla tanınır. Apollinaris’in İsa’yı tanrı ve tek beden olarak benimsemedeki istekliliği, Mesih’in insan doğasındayken bir mantıklı insan ruhuna sahip olması fikrini reddetmeye yönlendirmiştir. Bu fikire Apollinarizm denir. 381 yılındaki Birinci Konstantinopolis Konsili’nde reddedilmiştir.[2]\n"
    },
    "Tarsuslu Diodorus": {
        "first_paragraph": "Tarsuslu Diodorus (330, Antakya - 393 ya da 394, Antakya) Episkopos, hristiyan akademisyen, öğretmen ve Manastır hayatı reformcudur. “İkinci” Antakya Kateşistik Okulu’nun kurucularından birisidir.[1]\n"
    },
    "Kirroslu Theodoretus": {
        "first_paragraph": "Cyrrhuslu Theodoretus (393 –  466 cıvarında) ihtilaflı bir Kilise Babası, episkopos, Antakya Kateşistik Okulu'na ilham veren bir teolog ve İncil yorumcusu. Geç antik dönemin Kayserili Eusebius, Sozomenos, Sokrates Skolastikos ve Evagrius Skolastikos ile birlikte ana kilise tarihçilerindendir. Süryani Kilisesi’nce aziz kabul edilir.[1]\n"
    },
    "Roberto Bellarmino": {
        "first_paragraph": "Roberto Bellarmino, (4 Ekim 1542; Montepulciano - Toskana  –  17 Eylül 1621; Roma), İtalyan teolog, Kardinal, Cizvit rahibi ve iman savunucusu (Apolojet).\n"
    },
    "İvan Dmitriyeviç Andreyev": {
        "first_paragraph": "İvan Dmitriyeviç Andreyev (Rusça: Иван Дмитриевич Андреев; 3 Temmuz 1867, Malinovo, Oryol Oblastı - 28 Haziran 1927, Leningrad), Rus tarihçi ve ilahiyatçı.\n"
    },
    "Hudud": {
        "first_paragraph": "Hudud (Arapça: حدود Ḥudūd, aynı zamanda hadud, hudood; hadd'in çoğulu) \"sınırlar, hudutlar, sınırlar\" anlamına gelen Arapça bir kelimedir.\n"
    },
    "İslam ceza hukuku": {
        "first_paragraph": "İslâm ceza hukuku (şeriata göre ceza hukukudur. Fıkıhta Ukubat başlığı altında ele alınır. Açıkçası, İslam hukukunun ayrı bir \"ceza hukuku\" külliyatı yoktur. Suça bağlı olarak suçları üç farklı kategoriye ayırır - Had (\"Allah'a karşı suçlar\",[1] cezası Kuran ve Hadislerde sabittir, Kisas işlenen suça denk ceza verilir Kuran ve sünnet ile belirlenmiştir. Tazir (cezası Kuran ve Hadislerde belirtilmeyen ve hükümdarın veya Kadının, yani hakimin takdirine bırakılan suçlara verilen cezalar.[2][3][4] Bazıları dördüncü kategori olan Siyasah'ı (hükümete karşı işlenen suçları) [5] eklerken, diğerleri bunu Hadd veya Tazir suçlarının bir parçası olarak görüyor.[6][7]\n"
    },
    "Keşfü'l-Hafâ": {
        "first_paragraph": "Keşfü'l-Hafâ, Aclûnî'nin, halk içinde 'hadis' olarak söylenegelmiş bazı rivayetleri incelediği eseridir.\n"
    },
    "Musannaf Abdurrazzak": {
        "first_paragraph": "Abdülrezzak'ın Musannafı, Abdulrezzak Sanânî tarafından toplanmış çok eski bir Hadis eseridir. Sadece İslam Peygamberi Muhammed'e doğrudan atfedilmiş muazzam bir adet hadis içermek ile kalmaz, ayrıca Sahabe-i Kiram ve ilk Müslüman alimler'den nakledilmiş hadisler içerir. Başlığın \"Sınıflandırılmış\" ismi hadis derlemesinin tabiatını tarif eder. Bu derleme Fıkıh kategorilerine göre düzenlenmiştir.[1]\n"
    },
    "Musannaf İbni Cureyc": {
        "first_paragraph": "Musannaf İbn Cureyc, Hadis alimi İbn Cureyc tarafından derlenen en eski hadis kitaplarından biri.[1] Kuşkusuz güvenilir, sahih kabul edilen Kutub-i Sitte diye tanımlanan hadis kitaplarından sonra, daha az bilinmekle birlikte kabul edilen hadis kaynaklarından biridir.\n"
    },
    "Riyazu's-Salihin": {
        "first_paragraph": "Riyazu's Salihin (Arapça: رياض الصالحين), \"Salihlerin çayırı/bahçesi\" anlamında İmam Nevevi tarafından kaleme alınmış hadis kitabı.\n"
    },
    "Sahih ibni Huzeymâ": {
        "first_paragraph": "Sahih ibni Huzeyme, Muhtasar el-Muhtasar min el-Musnad el-Sahih adındaki İbn Huzeyme'nin Hadis eseri. Dua, oruç, hicret ve zekat konularını işlemektedir.\n"
    },
    "Sahih-i Müslim": {
        "first_paragraph": "Sahih-i Müslim (Arapça: صحيح مسلم), İmam Müslim'in tedvin ettiği hadis kitabıdır. Ehl-i Sünnet geleneğinde İmam Buhari'nin Sahih'i (Sahih-i Buhari) ile birlikte en güvenilir iki hadis eserinden biri kabul edilir.\n"
    },
    "Sünen Dârimî": {
        "first_paragraph": "Sunen ed-Dârimî (Arapça: سُنَنِ الدَّارِمِي‎) veya Musned el-Dârimî, Semerkandlı Abdullah ibn Abdurrahman el-Dârimî (H. 181–255, M. 797-869) isimli Sünnî âlim tarafından derlenen hadis eseridir.[1] Dokuz büyük derleme arasında kabul edilir: Kutub-i Sitte, Muvatta, Musned ve Sunen ed-Dârimî.\n"
    },
    "Sünen-i İbn Mace": {
        "first_paragraph": "Sünen-i İbn Mace (Arapça: سُنن ابن ماجة). Ehl-i sünnet hadis literatüründe en güvenilir kabul edilen altı kitaptan (Kütüb-i sitte) biridir.\n"
    },
    "Sünen-i Tirmîzî": {
        "first_paragraph": "Sünen-i Tirmîzî (9. yüzyılda yazılmıştır.[1].) (Arapça: سُـنَن الترمذي): İslâm literatüründe en güvenilir hadis kitapları olarak kabul edilen altı kitaptan (Kütüb-i Sitte) biridir.\n"
    },
    "İmamet": {
        "first_paragraph": "İmâmet ya da İmâmîlik (Arapça: إمامة; Imāmah) \nİslam'ın bir kolu olan Şiiliğin temel ilkelerinden birisidir. Sünnilik imâmeti imanın esaslarından biri olarak saymaz.\n"
    },
    "İslam'da büyük günah işleyenin durumu": {
        "first_paragraph": "Büyük günah işleyenin durumu, İslam ilimlerinden biri olan kelâmın tartışmalı ve önemli konularından biridir. Kısacası büyük günah işlemiş bir kişinin dini anlamda durumu, yeri ve ahiretteki durumunu konu alır. Farklı itikadi mezhepler bu konuda farklı görüşlere sahiptir.\n"
    },
    "Keramet": {
        "first_paragraph": "Kerâmet (Arapça: کرامت veya کرامات veya معجزة, Farsça: معجزه, Urduca: معجز), Mistik anlayışta Allah'ın veli kullarına, ermişlere verdiği olağanüstü kuvvet veya güç demektir.\n"
    },
    "Vâkidî": {
        "first_paragraph": "Ebu Abdullah Muhammed bin Ömer bin Vâkid el-Eslemî (Arapça:' أبو عبد الله محمد بن عمر بن واقد ‏) (yak. Hicrî 130 - 207; MS 748 - 822; Medine); erken dönem İslam tarihçisi. Gençliğinde buğday tüccarlığı, ilerleyen yıllarda kadılık yaptı. Özellikle tarih ve siyer (Muhammed'in hayatı) konusunda eserler vermiştir. Bunun haricinde Kur'an, fıkıh, hadis, sahabelerin (ashab) hayatı, kültür ve coğrafya ile ilgili eserleri de mevcuttur.\n"
    },
    "Cihat": {
        "first_paragraph": "Cihat[1][2] (Arapça: جهاد \"cihad\"), İslami bir terim. Arapça \"mücadele\" kökünden gelir ve güncel Türkçede çoğunlukla \"İslam uğruna savaşma\" anlamında kullanılır.\n"
    },
    "Juramentado": {
        "first_paragraph": "Filipin tarihinde Juramentado, işgalci ve istilacı polis ve askerlere saldıran ve öldüren, kendisinin de öldürülmesini bekleyen, cihadın bir biçimi olarak üstlenilen şehitlik, bir intihar saldırısı biçimi olarak kabul edilen saldırıları yapan erkek Moro kılıç ustası (Sulu'nun Tausug kabilesinden) anlamına gelir.[1][2][3][4][5] Hem Müslümanlara hem de gayrimüslimlere karşı rastgele şiddet eylemleri gerçekleştiren bir amoktan farklı olarak, bir juramentado, kendini adamış, önceden planlanmış ve bazen son derece yetenekli bir katildi. Yalnızca keskin silahlarla donanmış pervasız saldırılar gerçekleştirmek için bağlanma, tıraş olma ve dua etme ritüelleriyle kendini hazırlardı.\n"
    },
    "Osmanlı Cihat Beyannamesi": {
        "first_paragraph": "Osmanlı Cihat Beyannamesi Kasım 1914'te Birinci Dünya Savaşı sırasında yayınlandı.[1] İlk olarak 11 Kasım’da hazırlandı ve 14 Kasım'da büyük bir kalabalığın önünde okundu.[1]\n"
    },
    "Ankara Fetvası": {
        "first_paragraph": "Ankara Fetvası (Anadolu Fetvası, Börekçizade Mehmet Rifat Efendi Fetvası) Hürriyet ve İtilaf Fırkası ve Sadrazam Damat Ferit Paşa'nın etkisiyle yayımlanan, Mustafa Sabri Efendi'nin kaleme aldığı ve Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Beyefendi tarafından ilan edilen Kuvâ-yi Milliyecilerin öldürülmelerinin günah sayılmayıp dînen caiz ve vazife sayıldığını duyuran fetvasına karşı Ankara Müftüsü Mehmet Rifat Efendi tarafından yazılıp 153 müftü tarafından imzalanarak ilan edilen fetvadır.[1]\n"
    },
    "Hitoshi Igarashi": {
        "first_paragraph": "Hitoshi Igarashi (五十嵐 一 Igarashi Hitoshi?, d. 10 Haziran 1947 – ö. 12 Temmuz 1991), Japon çevirmen ve yazar. Hint asıllı İngiliz yazar Salman Rüşdi'nin yazdığı Şeytan Ayetleri kitabını tercüme edip yayınlayan kişidir.\n"
    },
    "IslamQA.info": {
        "first_paragraph": "Islam Q&A, kurucusu ve danışmanı Selefi hareketin bir parçası olan Muhammed Al-Munajjid tarafından Kuran ve Sünnet (hadis dahil) literatürünün yorumlarına dayalı olarak İslam hakkındaki sorulara cevaplar sunan İslami bir davet sitesidir.[1]\n"
    },
    "Usame bin Ladin'in fetvası": {
        "first_paragraph": "Usame bin Ladin 1990'ların sonlarında iki fetva yazdı. İlki Ağustos 1996'da, ikincisi Şubat 1998'de yayınlandı.[1][2] O zamanlar bin Ladin, memleketi Suudi Arabistan dışında hiçbir ülkede aranan bir adam değildi ve henüz uluslararası terör örgütü El-Kaide'nin lideri olarak bilinmiyordu. Bu nedenle, bu fetva, bin Ladin'in suçlandığı Ağustos 1998 ABD büyükelçiliği bombalamalarından sonrasına kadar nispeten az ilgi gördü.[3] İddianamede ilk fetvadan bahsediliyor ve bin Ladin'in Londra'daki Tavsiye ve Reform Heyeti'nden Halid el-Favvaz'ın basına yapılan iletişime katıldığı iddia ediliyor.\n"
    },
    "Ahmad Kurd": {
        "first_paragraph": "Ahmed Kurd (Arapça: أحمد كرد; 1949 - 9 Mayıs 2020), Filistinli siyasetçi ve din adamı.\n"
    },
    "Süleyman Çelebi (âlim)": {
        "first_paragraph": "Süleyman Çelebi,(1351 - 1422) Osmanlı İmparatorluğu döneminde Bursa'da Ulu Camiî imamı, mutasavvıf, tek eseri olan, Türkçe kaleme alınmış mevlidlerin ilki ve en meşhuru olan Vesîletü’n-necât'ın yazarıdır.\n"
    },
    "Hanefilik": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Şâfiîlik": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Zahirilik": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Zeydilik": {
        "first_paragraph": "Zeydîlik (Arapça: الزيدية az-Zaydiyya, Osmanlıca: Zeyd’îyye), Batı'da Beşciler olarak da bilinir. Zeyd bin Ali'nin tâkipçisi olan Şiâ mezhebidir. Zeyd’îyye fıkıhını tâkip eden kişiler Zeydî olarak adlandırılırlar ancak Zeydî Vâsıtî denilen Câferî bir grup da bulunmaktadır.\n"
    },
    "Ahlak Polisi (İran)": {
        "first_paragraph": "İrşad Devriyesi (Farsça: گشت ارشاد, geşt-i irşād), aynı zamanda Moda Polisi[1] veya Ahlak Polisi olarak da bilinir,[2] çoğunlukla kılık kıyafet kurallarına göre \"uygunsuz\" giyinen kadınları (ama aynı zamanda bazı erkekleri de)[3] tutuklamak amacıyla 2005 yılında kurulan[4] İran İslam Cumhuriyeti Kolluk Kuvvetleri'nde bir tür yardımcı ekiptir."
    },
    "Kadı (Osmanlı İmparatorluğu)": {
        "first_paragraph": "Kadı, Osmanlı Devleti'nde kaza adı verilen yerleşim yerlerine belli bir süre için merkezi yönetim tarafından atamış, görev bölgesindeki şer’i ve idari yargıdan tek başına sorumlu olan ayrıca mülki idare amiri, yerel yönetici ve emniyet müdürlüğü görevlerini yerine getiren bir kamu görevlisidir.[1]\n"
    },
    "Hızır Çelebi": {
        "first_paragraph": "Hızır Çelebi, 15. yüzyılda yaşamış Osmanlı alimidir. İstanbul'un fethinden sonra yeni başkentin ilk kadısı olarak tayin edilmiştir. Arap ülkelerine gitmeden Arapça'yı öğrenen Osmanlı âlimlerinden ve aynı zamanda Fahreddin er-Râzî'nin kelâm ekolünü devam ettirenlerden biridir. Zamanında Arapça, Farsça ve Türkçe şiirleriyle de tanınmıştır. Kaynaklarda ondan \"İkinci İbn Sînâ\", \"ilim dağarcığı\" ve \"ilmin âlemi\" (başlı başına bir ilim dünyası) şeklinde bahsedilir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Muhtesip": {
        "first_paragraph": "Muhtesip, Artuklular'da beyliğin küçük kasabalarında verginin toplanması görevini gören makam, kişi.\n"
    },
    "Suud El Şuraim": {
        "first_paragraph": "Suud bin İbrahîm Muhammed eş-Şuraim(Arapça سعود بن ابراهيم بن محمد الشريم d. 19 Ocak 1964, Riyad, Suudi Arabistan) Suudi Sünni Şeyh, alim Mekke imamı.[1][2][3]\n"
    },
    "Medrese": {
        "first_paragraph": "Medrese, Müslüman ülkelerde orta ve yükseköğretimin yapıldığı eğitim kurumlarının genel adıdır. Medrese kelimesi Arapça ders (درس) kökünden gelir.[1]  Medreselerde ders verenlere \"müderris\", onların yardımcılarına \"muid\", okuyanlara \"danışmend\", \"softa\" veya \"talebe\" adı verilir.\n"
    },
    "Dündar Bey Medresesi": {
        "first_paragraph": "Dündar Bey Medresesi (Taş Medrese) Isparta ilinin Eğirdir ilçesinde yer alan tarihi bir medresedir.\nMedrese Eğirdir'in merkezindedir.\n"
    },
    "Sahabiye Medresesi": {
        "first_paragraph": "Sahabiye Medresesi, Kayseri ilinde yer almaktadır. Taç kapısı üzerinde yer alan kitabeye göre H. 666 / M. 1276 yılında Selçuklu Veziri Sahib Ata Fahreddin Ali tarafından yaptırılmıştır.\n"
    },
    "Irak Fıkıh Ekolü": {
        "first_paragraph": "Irak Fıkıh Ekolü, İslam dininde aklı temel alarak yeni bir fıkıh metodu geliştirmiş olan bilimsel bir harekettir. İlk temellerini sahabe Abdullah bin Mesud'un attığı bu hareket, Kufe ve Basra şehirlerinde şekillenerek, etkisini özellikle Horasan ve Maveraünnehir gibi Arap olmayan bölgelerde göstermiştir.\n"
    },
    "Boxer Ayaklanması": {
        "first_paragraph": "Sekiz Devlet İttifakı (katılım emretti):\n Japonya\n Rusya\n Birleşik Krallık\n Fransa\n ABD\n Almanya\n İtalya\n"
    },
    "Boksör Protokolü": {
        "first_paragraph": "Boksör Protokolü veya Xin Chou Antlaşması (Çince: 辛丑條約; pinyin: Xīnchǒu Tiáoyuē), 7 Eylül 1901 tarihinde Çing Hanedanı ile Sekiz Devlet İttifakı arasında Boksör Ayaklanması'nın ardından imzalanan bir antlaşmadır.[1] Protokol, Çin'de eşitsiz anlaşmalar arasında kabul edilir.\n"
    },
    "Sekiz Devlet İttifakı": {
        "first_paragraph": "Sekiz Ulus İttifakı, 1900 yılında, Qing Hanedanı'deki yabancı nüfuzuna karşı olan ve Çin'in bağımsızlığını savunan hükûmet karşıtı Boxer milisleri'ni bastırmak amacını taşıyan çok uluslu bir askerî koalisyondu. Bu amaç ile Kuzey Çin'i istila etmişlerdir. \n"
    },
    "Yüz Gün Reformu": {
        "first_paragraph": "Yüz Gün Reformu veya Wuxu Reformu, (Çince: 戊戌變法; pinyin: Wùxū Biànfǎ; \"Wuxu yılı Reformu\"‎), Çing Hanedanı'nın sonlarında 11 Haziran'dan 22 Eylül 1898 tarihine kadar meydana gelen 103 günlük bir ulusal, kültürel, politik ve eğitim reform hareketiydi.[1] Hareket, Genç İmparator Guangxu ve reformist destekçileri tarafından gerçekleştirildi. Reformatif fermanların yayınlanmasının ardından, İmparatoriçe Cixi liderliğindeki güçlü muhafazakar muhalifler tarafından bir darbe gerçekleştirilmesiyle reform hareketi başarısızlıkla sonuçlandı.[2]\n"
    },
    "Agora (film)": {
        "first_paragraph": "Agora, Alejandro Amenábar'ın yönettiği ve Amenábar ve Mateo Gil tarafından yazılan, 2009 yılında yayınlanan İspanyol-İngiliz yapımı tarihi drama filmi. Bu Biyopik filmde Rachel Weisz, jeosentrik Ptolemaik sistemin ve ona meydan okuyan güneş merkezli modelin kusurlarını araştıran, 4. yüzyılın sonlarında Roma Mısır'ında bir matematikçi, filozof ve astronom olan Hypatia'yı canlandırıyor. Dini kargaşa ve sosyal huzursuzlukla çevrili Hypatia, klasik antik çağın bilgisini yıkımdan kurtarmak için mücadele ediyor. Max Minghella, Hypatia'nın babasının kölesi Davus olarak ve Oscar Isaac, Hypatia'nın öğrencisi ve daha sonra İskenderiye, Orestes valisi olarak rol alıyor.\n"
    },
    "İslam ve Hristiyanlık": {
        "first_paragraph": "Karşılaştırmalı din alanında Hristiyanlık ve İslam arasındaki tarihsel etkileşim, Hristiyanlık ile İslam'ın benzer yönlerini ve temel fikirleri bağlar. İslam ve Hristiyanlık, Yahudilik gibi, semavi gelenekten (İbrahimî dinler olarak da bilinir) aldıkları kökenlerini paylaşırlar. Bu kökene rağmen söz konusu iki din arasında derin farklar vardır. Örneğin, İsa’nın kim olduğu konusu bunlardan biridir.\n"
    },
    "Doğruluk (felsefe)": {
        "first_paragraph": "Doğruluk, hakikat olarak da kullanılan felsefe terimi ya da kategorisi. Felsefenin bütün gelişim aşamalarında, felsefe içi tartışmalarda ve tanımlamalarda belirleyici bir konu başlığı olarak yer almıştır. Dolayısıyla genel bir tanımı olmaktan çok, her felsefe eğiliminde ya da okulunda farklı şekillerde tanımlanışları söz konusudur. Yine de genel bir tanımlama yapılacak olursa, Doğruluk ya da Hakikat, gerçek’ten ya da gerçeklik’ten ayrı olarak belli bir gerçekliğin düşünsel ya da zihinsel olarak temsil edilmesi ve temsilin gerçeklige uygun olması halidir diyebiliriz. Bu son derece sorunlu bir tanımlamadır söz konusu felsefe-içi tartışma bağlamında; özellikle de günümüz felsefe tartışmalarının ya da bu tartışmaların sonuclarının boyutları dolayısıyla.\n"
    },
    "İslam'da teslis": {
        "first_paragraph": "Hıristiyanlıkta teslis, Tanrı'nın Baba, Oğul ve Kutsal Ruh olmak üzere üç farklı ilahi varlıktan oluşan bir birliktelik olarak aynı anda ve ebedi olarak var olan tek bir varlık olduğunu belirten birlik öğretisidir. Bununla birlikte, İslam içinde, Tanrı içindeki böyle birçoğulluk kavramı, tektanrıcılığın reddi ve Müslüman kutsal kitaplarında bulunan vahiylere yabancıdır. İslam akaidinde şirk, Tanrı'ya çocuk sahibi olma gibi insan özellikleri atfetme ortaklarının eylemi olarak kabul edilir. Kuran defalarca ve kesin bir şekilde Tanrı'nın mutlak birliğini ileri sürerek, egemenliğini veya doğasını paylaşan başka herhangi bir varlığın olduğu olasılığını ortadan kaldırır.[1]\n"
    },
    "Beni Kureyza Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Beni Kureyza Muharebesi veya Beni Kureyza Gazvesi (Arapça: غزوة بني قريظة, Ghazwat Benî Qariza),[1] 627 yılında İslam peygamberi Muhammed'in güçleri ile Medineli Yahudi kabilesi Benî Kurayza güçleri arasında gerçekleşen savaştır. Savaş, Müslümanların zaferiyle sonuçlanmıştır.[2]"
    },
    "İslâm Yahudileri": {
        "first_paragraph": "İslâm Yahudileri ya da İslâm Alemi Yahudileri, Bernard Lewis'in The Jews of İslam (Princeton, New Jersey: Princeton Univercity Press, 1984) adıyla 1984'te yayımladığı kitabı. Lewis bu kitabında konu hakkında birçok konuşma dizisini genişleterek yayımladı. Eserin genel teması İslâm âlemindeki Yahudilerin Hristiyan toplumlarındaki durumdan farklı, daha birleşik ve ayrı bir gelenek teşkil ettiğidir. Esere göre bu içiçelikten bir Musevi-İslâm kültürü oluşmuştur ve bu bir sentez değil bir bir bileşimdir. İlk bölümde Kur'an'da müslüman-gayrimüslim yaklaşımı, Muhammed ve ardıllarının Yahudilerle ilişkisi, bu dönemlerdeki Müslüman-Yahudi çatışmaları vs. gibi konular ele alınmaktadır. İkinci bölümde Musevi-İslâm geleneği düşüncesi temellendirilirken üçüncü bölümde Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Yahudilerin tarihi özetlenmektedir. Bu kesimde Yahudilerin Osmanlı'da \"kendi gelen\" tanıma uğradığını ve güven duygusuyla yeni ele geçirilmiş bölgelerde iskân edildiği bilgileri mevcuttur. Son bölümde ise Musevi-İslâm geleneğinin çöküşü aktarılmaktadır. Bu kesimde ise İslâm toplumlarının artan etnik huzursuzlukları ve Batı'nın Orta Doğu üzerinde artan nüfuzu belirin etkenler olarak gösterilmektedir.[1]\n"
    },
    "Ziya Gökalp": {
        "first_paragraph": "Ziya Gökalp[1] (23 Mart 1876, Diyarbakır – 25 Ekim 1924, İstanbul), Türk yazar, toplum bilimci, şair ve siyasetçidir.[2] Meclis-i Mebûsanda ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde milletvekilliği yapmıştır. \"Türk milliyetçiliğinin babası\" olarak da anılır.[3]\n"
    },
    "Nilüfer Göle": {
        "first_paragraph": "Nilüfer Göle (d. 1953, Ankara), Türk sosyoloji profesörü ve yazar.\n"
    },
    "Recep Şentürk": {
        "first_paragraph": "Recep Şentürk (d. 1964, Çankırı), Türk din sosyoloğu ve eski İbn Haldun Üniversitesi rektörü.\n"
    },
    "Şerif Mardin": {
        "first_paragraph": "Şerif Mardin (d. 1927, İstanbul - ö. 6 Eylül 2017, İstanbul), Türk sosyolog ve siyaset bilimcisiydi.[2]\n"
    },
    "Yasin Aktay": {
        "first_paragraph": "Yasin Aktay (20 Şubat 1966, Siirt),[1] Türk akademisyen ve yazar.\n"
    },
    "Yümni Sezen": {
        "first_paragraph": "Yümni Sezen, (d. 18 Mart 1938, Birecik), sosyolog, din sosyolojisi alanında emekli profesör, yazar.\n"
    },
    "Suriye'de lâiklik": {
        "first_paragraph": "Suriye'de lâiklik, 1920 yılında Suriye'yi işgal eden Fransızlar tarafından oluşturulan Manda yönetimi tarafından başlatıldı. Fransızlar tarafından bastırılan 1920 Halep İsyanı'nı başlatan İbrahim Hananu seküleristti. İbrahim Hananu, isyanın bastırılmasından sonra Suriye'nin bağımsızlığı için mücadele etmeye devam etmiş ve Ulusal Blok'u kurmuştur. Ulusal Blok, laik temelli bağımsız bir Suriye kurma hedefi ile hareket etmiş ve yapmış olduğu siyasi mücadele ile 1946 yılında Suriye'yi bağımsızlığa kavuşturmuştur. Lâik sistem, bağımsızlıktan sonra da devam etmiştir. Bu dönemde yükselişte olan Arap sosyalizmini benimseyen Baas Partisi 1963 yılında bir darbe ile iktidara gelmiştir. Arap sosyalizmi, milliyetçiliği ve lâikliği birleştirmiş bir düşünceydi.\n"
    },
    "Demokratik Parti (Libya)": {
        "first_paragraph": "Demokratik Parti, Libya'da İç Savaşı sırasında kurulmuş pasifist ve sekülarist görüşteki siyasi partidir. Libya Özgürlük ve Demokrasi Cephesi tarafından kuruldu.\n"
    },
    "Lübnan'da laiklik": {
        "first_paragraph": "Lübnan'da laikleşme süreci Fransa Mandası altında bulunduğu 1920'lerde başladı, bağımsızlığını elde ettikten sonra bugüne kadar değişik yönetimler süresince devam etti. Lübnan konfesyonizm (Arapça: Taifiyye) adı verilen ve kaynağı itibarı ile dinsel ve politik organların bir karması olarak açıklanan bir hükûmet biçimi üzerinde şekillendirilmiş bir tür parlamenter demokrasi ile yönetilmektedir. konfesyonizm adı verilen bu değişik hükûmet biçiminde yüksek devlet organlarının bir kısmı önceden belirlenmiş bir biçimde ülkede bulunan değişik dinsel topluluklara tahsis edilmiştir.\n"
    },
    "Mısır'da laiklik": {
        "first_paragraph": "Mısır'da lâiklik hem hem Mısır hem de Orta Doğu tarihinde önemli bir rol oynamıştır. Mısır'ın lâiklikle ilk tanışması tartışma ortamının korunduğu 1882 ve 1952 yılları arasında olmuştur. Bu dönemin ortamında; ön seküler entelektüller olan Ya'kub Sarruf, Faris Nimr, Nicola Haddad çalışmalarını yayımlatma imkânı buldular. Bu tartışma El Ezher ulemasından, dinsel yargıç, Ümmet (Umma) Partisi kurucularından ve hükûmet bakanı olan Mısırlı Şeyh Ali Abdurrazık (1888-1966) göreve geldiğinde hararetli bir meseleye dönüştü, \"çağdaş İslam tarihinin kritik, entelektüel ve dinsel tartışma ortamında en önemli belgedir.\"[1]\n"
    },
    "Afganistan Liberal Demokrat Partisi": {
        "first_paragraph": "Afganistan Liberal Demokrat Partisi Afganistan'da küçük bir siyasi partidir. 2001-2002 yılında Almanya'da yaşayan Afgan sürgünleri tarafından kuruldu. Parti ideolojide bazı sosyal liberal özelliklerle pragmatik ve merkezci olarak tanımlıyor. Parti, aşırılıktan kaçınmak ve insan hakları savunmak ve Afganistan'ın tüm vatandaşları için eşitliği savunmak istediğini belirtti. Liberal demokrasi konusundaki birçok klasik düşünceyi destekler ve nispeten sekülerdir.\n"
    },
    "Balad (siyasi parti)": {
        "first_paragraph": "Balad (Arapça: التجمع الوطني الديمقراطي‎ et-Tecemu el-Vatani ed-Dimukrati; İbranice: בְּרִית לְאֻמִּית דֵּמוֹקְרָטִית Brit Le'umit Demokratit), İsrail'de Arap bir siyasi partidir. Parti, İsrailli Arap vatandaşların haklarını ve İsrail'de daha büyük demokratik özgürlükleri savunmaktadır.[5]\n"
    },
    "Ta'al": {
        "first_paragraph": "Ta'al (Arapça: الحركة العربية للتغيير‎ El-Hareket El-Arabiyet Liltagyir; İbranice: תנועה ערבית להתחדשות Tnu'a Aravit LeHithadshut), İsrail'de Arap bir siyasi partidir. Parti, İsrailli Arap vatandaşların haklarını savunmaktadır.\n"
    },
    "Gerd Tellenbach": {
        "first_paragraph": "Gerd Tellenbach (17 Eylül 1903, Groß-Lichterfelde - 12 Haziran 1999, Freiburg im Breisgau), bir Alman Orta Çağ tarihçisi idi. Ağırlıklı olarak üzerinde çalıştığı alan mülkiyet tartışmaları idi.\n"
    },
    "Hans Grotz": {
        "first_paragraph": "Hans Grotz ya da Johann Grotz (13 Mart 1923 - 17 Nisan 2020), Alman Cizvit ve kilise tarihçisi.\n"
    },
    "Hippolyte Delehaye": {
        "first_paragraph": "Hippolyte Delehaye (d. 19 Ağustos 1859, Anvers; ö.1 Nisan 1941, Brüksel) belçikalı cizvit ve kilise tarihçisi.\n"
    },
    "Jean Hardouin": {
        "first_paragraph": "Jean Hardouin, (d. 23 Aralık 1646; Quimper, Fransa Krallığı - ö. 3 Eylül 1729; Paris, Fransa Krallığı), Fransız Cizvit rahibi, Nümismatik, Tarihçi.\n"
    },
    "Dionisius Petavius": {
        "first_paragraph": "Dionisius Petavius, Denis Pétau (Orléans, d. 21 Ağustos 1583 – Paris, ö. 11 Aralık 1652) Fransız Cizvit rahibi ve tarihçi. Antikçağ kronolojinin kurucusu.\n"
    },
    "Philippe Labbé": {
        "first_paragraph": "Philippe Labbé (Latince: Philippus Labbeus; 10 Temmuz 1607 – 16 ya da 17 Mart 1667) tarihsel, coğrafi ve filolojik konularda eserler veren Fransız Cizvit yazar.[1]\n"
    },
    "Philippe Lécrivain": {
        "first_paragraph": "Philippe Lécrivain (1 Ağustos 1941 - 13 Nisan 2020) Fransız Cizvit rahip ve tarihçi.[1]\n"
    },
    "Sokrates Skolastikos": {
        "first_paragraph": "Konstantinopolis'li Sokrates, ayrıca Sokrates Skolastikos (Yunanca: Σωϰράτης Σχολαστιϰός, d. yaklaşık 380, Konstantinopolis - ö. 439 sonrası)[1] Geç Antik Çağ'da yaşamış bir kilise tarihçisidir, Sozomenos ve Theodoret ile çağdaştır. En önemli eseri 7 kitaptan oluşan Historia Ecclesiastica (\"Kilise Tarihi\") isimli kitabıdır.[2] Klasik Yunan Filozofu Socrates ile karıştırılmamalıdır.\n"
    },
    "William Mitchell Ramsay": {
        "first_paragraph": "[1]William Mitchell Ramsay (15 Mart 1851, Glasgow - 20 Nisan 1939, Bournemouth), İskoç arkeolog ve Yeni Ahit uzmanı.\n"
    },
    "Dunhuang el yazmaları": {
        "first_paragraph": "Dunhuang (Çince: 敦煌 veya 燉煌 ; pinyin: Dūnhuáng) yakınlarındaki Mogao mağaralarında (çoğunlukla da Mağara No. 17), bulunmuş büyük tarihi, filolojik ve edebi değer taşıyan el yazmalarıdır. Uzun süredir kaybolduğu düşünülen yapıtlar (örneğin Hua Hu Jing), klasik yapıtların antik baskıları (örneğin Konfüçyüs'ten Seçmelerin baskısı), dünyada matbaayla basılmış ilk kitap olan Elmas Sutra bu mağaralarda bulunmuştur. Ayrıca daha önce varlığı bilinmeyen Orta Asya dilleriyle (Hotanca) yazılmış belgeler de bulunmaktadır.\n"
    },
    "Astana Mezarlığı": {
        "first_paragraph": "Astana Mezarlığı (Çince: 阿斯塔那古墓; pinyin: Āsītǎnà Gǔmù), Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde, Turfan'ın 37 kilometre (23 mi) güneydoğusunda, Karahoca antik kentinden kalma bir antik mezarlıktır. Özellikle 4. yüzyıldan 8. yüzyılın ilk yarısına kadar Karahoca'daki Çinli yerleşimcilerin torunları için mezarlık görevi gördü.[1] Kompleks 10 kilometrekare (3,9 sq mi) alan kaplamaktadır ve 1.000'den fazla mezar içerir. Kurak ortamı nedeniyle mezarlardaki doğal mumyalar da dahil olmak üzere birçok önemli eser iyi korunmuştur.\n"
    },
    "Emin Minaresi": {
        "first_paragraph": "Emin Minaresi (basit Çince: 苏公塔 veya 额敏塔; Pinyin: Sūgōng tǎ, É'mǐn tǎ veya Süleyman Minaresi) Sincan Uygur Özerk Bölgesi içinde Turfan şehrinde bir Uygur Camisinin minaresidir. O 44 metre (144 fit) yükseklikte olup Çin'deki en yüksek minaredir.[1]\n"
    },
    "Turfan Havzası": {
        "first_paragraph": "Turfan Havzası (Uygurca: تۇرپان ئويمانلىغى, Turpan Oymanliği; Çince: 吐魯番盆地; Tǔlǔfán Péndì), Çin'in Doğu Sincan Bölgesi'nde bir çökelti havzadır.\n"
    },
    "Karahoca": {
        "first_paragraph": "Karahoca ya da Karahoço (Çince: 高昌, Gāochāng; Uygurca: قاراهوجا Qara-hoja, Xoqo) Çin Halk Cumhuriyeti'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'de Turfan'nın 30 kilometre güneydoğusunda İpek Yolu üzerinde tarihi bir vaha şehridir.\n"
    },
    "Turfan Karızı": {
        "first_paragraph": "Çin'in Sincan Özer Bölgesi'ndeki Turfan Depresyonu'nda bulunan Turfan'daki Turpan su sistemi ya da Turfan su sistemi (halk arasında karez, Uygurca: كارىز, USY: кариз) Turfan halkı tarafından uyarlanan dikey bir tünel sistemidir. Yerel Uygur dilinde karız (bkz. kehriz) kelimesi \"kuyu\" anlamına gelmektedir.[1] Turfan, karız su sistemini ve diğer tarihi eserleri sergilemeye adanmış Turfan Su Müzesi'ne (bir Çin Halk Cumhuriyeti Korunan Alanı) de ev sahipliği yapmaktadır.\n"
    },
    "Yanan Dağlar": {
        "first_paragraph": "Yanan Dağlar (Çince: 火焰山; pinyin: huǒyànshān; Uygurca: يالقۇن تاغ Yalqun Tagh), Çin'in doğu Sincan Uygur Özerk Bölgesinde Tanrı Dağlarının silsilesinde bir çorak, aşınmış, kırmızı kumtaşlı tepelerdir. Kumtaşları, başlıca kum tanesi büyüklüğünde minerallerden ya da kayaların parçalanarak ufalanmasından tortul kayaçlar oluşturmuştur.\n"
    },
    "Yarğol harabeleri": {
        "first_paragraph": "Yarğol harabeleri, Turfan'ın 10 km batısında Yamaz Vadisinde milattan önce 108 - 450 yılları arasındaki dönemde eski krallıklara başkentlik yapmış bir tarihi Yarğol (eski ismi: Yarkhoto,  Yarχoto, Yar-choto, Yarγoli) şehrinden geriye kalandır.\n"
    },
    "Turfan Yarğol Havalimanı": {
        "first_paragraph": "Turfan Yarğol Havalimanı (Çince: 吐鲁番交河机场; pinyin: Tǔlǔfān Jiāohé Jīchǎng) (IATA: TLQ, ICAO: ZWTP), Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne bağlı Turfan kentinde bulunan bir havalimanıdır. Havalimanı, kentin 10 km kuzeybatısında yer almakta olup adını Yarğol harabelerinden almaktadır. İlk olarak 1950'lerde inşa edilmiş olup günümüz havalimanı ise 9 Temmuz 2010 tarihinde açılmıştır.[1]\n"
    },
    "Galya'da Hristiyanlık": {
        "first_paragraph": "Galya, Geç Antik Çağ'da ve Merovenj döneminde Latin Hristiyanlığının önemli bir erken merkeziydi. 3. yüzyılın ortalarında, Roma Galya'sında organize olabilmiş birkaç kilise vardı. Hristiyanlara uygulanan eziyetlerin sona ermesinden kısa bir süre sonra, MS 314'te Latin dünyasının piskoposları bir konsil için Arles'de toplandı. Galya Kilisesi, geç Roma döneminde, Ariusçuluk, Priscillianizm ve Pelagianizm olmak üzere üç dogmatik krizden geçti. Frank Krallığı döneminde düzenlenen bir dizi sinod, Batı Kilisesi'nin Germenvari bir gelişmeye işaret etmektedir. I. Clovis 511 yılında Birinci Orléans Konsili'ni yönetmiştir.\n"
    },
    "Jeanne d'Arc": {
        "first_paragraph": "Jeanne d'Arc ([ʒanˈdaʁk]) (6 Ocak 1412 - 30 Mayıs 1431;[4] İngilizce: Joan of Arc, Türkçede bazen sadeleştirilerek Jan Dark şeklinde de yazılır), Orléans Kuşatmasındaki rolü ve Yüz Yıl Savaşları sırasında Fransa Kralı VII. Charles'ın taç giymesi konusundaki ısrarı nedeniyle Fransız ulusunun savunucusu olarak onurlandırılan Fransa'nın koruyucu azizesidir. İlahi rehberlik altında hareket ettiğini iddia ederek, cinsiyet rollerini aşan bir askeri lider oldu ve Fransa'nın kurtarıcısı olarak tanındı.\n"
    },
    "Bahçede Izdırap": {
        "first_paragraph": "Bahçede Izdırap, İsa'nın Son Yemek ile tutuklanması arasındaki zamanda yaşadığı olaylara verilen isimdir.\n"
    },
    "Beş Büyükler Konseyi": {
        "first_paragraph": "Beş Büyükler Konseyi (Japonca: 五大老   Go-Tairō), kendi ölümünden kısa bir süre önce naip (Japonca: 太閤 Taikō) Toyotomi Hideyoshi tarafından 1598 yılında kurulan ve beş güçlü feodal beyden (Japonca: 大名 Daimyō) oluşan bir gruptu.[1] Hideyoshi ölüm döşeğindeyken, oğlu Toyotomi Hideyori henüz 5 yaşındaydı. Bu nedenle Hideyoshi, varisi taht için uygun yaşa gelince tahta geçebilmesini garantilemek amacıyla bu konseyi oluşturdu. Beş büyükler konseyi ayrıca Hideyoshi tarafından Kyoto ve çevresini yönetmek için kurulmuş olan Beş Komisyon Üyesi (Japonca: 五 奉行Go-Bugyō) grubunun adı altında danışman olarak görev aldılar.[2]\n"
    },
    "Seleukia Konsili": {
        "first_paragraph": "Seleukia Konsili ya da Seleukia Sinodu veya Tizpon Sinodu, 410 yılında Sasani İmparatorluğu'nun başkenti Tizpon'da Tizponlu İshak ve Marutha yönetiminde toplanan konsildir. Sasani İmparatorluğu'nda toplanan ilk sinod olma özelliğini taşıyan toplantıyı Sasani kralı I. Yezdigird muhtemelen Marutha'nın etkisi altında şahsen toplamıştır.\n"
    },
    "II. Ioannes Paulus'a yönelik suikast girişimi": {
        "first_paragraph": "II. Ioannes Paulus'a yönelik suikast girişimi, 13 Mayıs 1981'de, 17.00'ı az geçe Mehmet Ali Ağca tarafından Browning marka 9 mm. yarı otomatik tabanca ile ateşlenen 3 mermi ile gerçekleştirilmiştir. Girişim sonucu Papa II. Ioannes Paulus, elinden ve karnından vurulmuştur.\n"
    },
    "İflas anlaşması": {
        "first_paragraph": "İflas anlaşması veya konkordato (İtalyanca: concordato), batık durumdaki şirketlerin borçlarını karşılayabilecekleri koşullar dâhilinde ödemek için alacaklılarıyla mahkemelerce yaptıkları anlaşmadır.\n"
    },
    "Liber Pontificalis": {
        "first_paragraph": "Liber Pontificalis (Latince: Papalık Kitabı) veya Papaların Kitabı) Petrus'dan başlayarak 15. yüzyıla kadar giden papaların biyografilerinin anlatıldığı kitaptır. Orijinal Liber Pontificalis Papa II. Hadrianus (867-872) veya Papa V. Stephanus (885-891) ile birlikte durdurulmuştu ancak daha sonrasında farklı bir stil ile Papa IV. Eugenius (1431-1447) ve daha sonra Papa II. Pius (1458-1464) ile birlikte devam edildi. Eleştirilmeden 8 ile 18. yüzyıl arasında öğretilmişse de daha sonrasında modern bilim eleştirisinin altına girmiştir. Fransız rahip Louis Duchesne (kitabı sonradan derlemiş ve eleştiri yapmış birisidir) ve diğerleri temelde yatan bazı yanlış yönlendirmeler olduğunu ve bu şekilde asıl kıymetini kaybettiğini söylemiştir. O zamanın önemli yazar ve rahipleri bu kitabın diğer baskıları için \"Gayriresmî Papalık Propagandası\" eleştirisini yapmışlardır ancak kitabın orijinale bağlı kalmışlardır.\n"
    },
    "Papalık Devleti": {
        "first_paragraph": "Papalık Devleti veya sadece Papalık, tarih boyunca İtalya Yarımadası'nda yer alan ve papanın askerî ve siyasi bakımlardan yönettiği devlet birimine verilen isimdi.[1] Papalık sadece Katolik Kilisesi'ni dinî bakımdan yönetmekle kalmıyor; ordu oluşturuyor, savaş yapıyor ve barış antlaşmaları imzalıyordu. Papalık, bir devlet olarak 1870 yılına kadar varlığını sürdürdü. O tarihte Savoya hanedanının İtalya'yı bir tek bayrak altında toplaması sonucu işlevini kaybetti.[2] 1929 yılında Papalık, İtalya'yla Laterano Antlaşması'nı imzalayarak Vatikan'ı kurdu.[3] Bu tarihten sonra Vatikan şekil değiştirmekle birlikte Papalık Devleti'nin bir devamı olarak bağımsız bir devlet hâlinde varlığını devam ettirmektedir.[3]\n"
    },
    "Roma Cumhuriyeti (18. yüzyıl)": {
        "first_paragraph": "Roma Cumhuriyeti (İtalyanca: Repubblica Romana), Napoléon'un generallerinden Louis-Alexandre Berthier'nin, 10 Şubat 1798'de Roma kentini işgal etmesinin ardından 15 Şubat'ta ilan edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Belâzürî": {
        "first_paragraph": "Belâzürî (? - 892), 9. yüzyılda yaşamış İran asıllı tarihçi.[1] Doğum yeri ve ailesi hakkında yeterli bilgi yoktur. Farsça’dan Arapça’ya tercümeler yaptığı için İran kökenli olduğu düşünülmektedir.[1] Abbasi halifesi Mütevekkil'in himayesinde bulunduğu bilinmektedir. 80 yaşlarında Bağdat'ta öldü. İbnü’n-Nedîm, onun hafızasını kaybedip akıl hastanesinde öldüğünü söyler.[1]\n"
    },
    "David Ayalon": {
        "first_paragraph": "David Ayalon (1914, Hayfa – 1998), İsrailli Ortadoğu tarihçisi. Memlûk Sultanlığı konusunda uzmanlaşmış bir tarihçiydi. Pesach Shinar ile birlikte derledikleri Arapça-İbranice sözlük ile İsrail'de yaygınca tanınıyordu.[1] 1972 yılında Müslüman bölgelerdeki ordu ve halk hakkında yaptığı çalışmalar nedeniyle İsrail'in en yüksek sivil ödülü olarak kabul edilen İsrail Ödülü'nü aldı.[1]\n"
    },
    "Franz Rosenthal": {
        "first_paragraph": "Franz Rosenthal (31 Ağustos 1914, Berlin - 8 Nisan 2003; New Haven, Connecticut), Alman doğubilimci.\n"
    },
    "Gerd R. Puin": {
        "first_paragraph": "Gerd Rüdiger Puin (1940 doğumlu) bir Alman Kuran'ın tarihsel paleografisi, eski el yazmalarının inceleme ve bilimsel yorumcusu ve bir oryantalisttir. Aynı zamanda Arapça imla uzmanıdır. Almanya Saarbrücken'deki Saarland Üniversitesi'nde Arapça okutmanıydı. Puin, özellikle Yemen'de bulduğu eski bir Kur'an el yazması keşfiyle tanınmaktadır ve bu keşif, metnin tarihi ve gelişimi hakkında yeni bilgiler sağlamıştır.\n"
    },
    "Ignác Goldziher": {
        "first_paragraph": "Ignác (Yitzhaq Yehuda) Goldziher (22 Haziran 1850, Székesfehérvár – 13 Kasım 1921, Budapeşte), sık sık Ignaz Goldziher olarak zikredilen, Macar asıllı Musevî kökenli bir müsteşriktir. Alman Theodore Nöldeke ve Hollandalı Christiaan Snouck Hurgronje'yle beraber Batı'da Avrupa'da modern İslâmi ilimlerin kurucusu olarak görülür.\n"
    },
    "H. A. R. Gibb": {
        "first_paragraph": "Sir Hamilton Alexander Rosskeen Gibb FBA (2 Ocak 1895 - 22 Ekim 1971), H. A. R. Gibb olarak bilinir,[2] İskoç tarihçi ve Oryantalisttir.[3]\n"
    },
    "İbn Hurdâzbih": {
        "first_paragraph": "İbn Hurdâzbih[1] (Farsça: ابن خرداذبه) ya da tam adıyla Ebü’l-Kāsım Ubeydullāh bin Abdillâh bin Hurdâzbih (d. 820 – ö. 912), günümüze kadar ulaşan Kitâbü'l-mesâlik ve'l-memâlik'in yazarı, bir Fars coğrafyacı ve 9. yüzyılın devlet kurumlarında çalışan üst düzey yöneticidir[2]. Büyükbabası Hurdabe, bir Zerdüşt idi, ki Belh'li Bermekîler[3] ailesinin çağrısı üzerine İslamı kabul etti. Babası Abdullah Abbasi Halifesi al-Maʾmun döneminde 816-17 yılları arasında Taberistan valisi idi.\n"
    },
    "İbn Kesir": {
        "first_paragraph": "İbn Kesîr (1301 - 1373), Suriyeli muhaddis, müfessir ve tarihçi. İslam dünyasında kaynak bir eser olan El Bidaye ve'n Nihaye'yi yazmıştır.\n"
    },
    "İhsan Süreyya Sırma": {
        "first_paragraph": "\nİhsan Süreyya Sırma (10 Temmuz 1944, Pervari), Kürt akademisyen, İslâm tarihi uzmanı ve yazar.\n"
    },
    "Michael Cook": {
        "first_paragraph": "Michael Cook (d. 1940), Princeton Üniversitesi'nde Yakındoğu Araştırmaları Profesörü olarak görev alan Britanyalı tarihçi.[1]\n"
    },
    "Patrick Kinross": {
        "first_paragraph": "John Patrick Douglas Balfour, bilinen adıyla Lord Kinross, (d. 1904 - ö. 1976) İskoç soylusu yazar. Mustafa Kemal Atatürk hakkındaki biyografisi ve Ortadoğu ülkelerine ilişkin diğer eserleriyle ün kazanmıştır. Bu eserlerinden biri de pek çok otorite tarafından beğeni kazanmış \"Osmanlı İmpratorluğun Yükselişi ve Çöküşü\" kitabıdır.\n"
    },
    "Vehb bin Münebbih": {
        "first_paragraph": "Vehb bin Münebbih (654 - 732), Tabiinden olan tarihçi ve din alimi.\n"
    },
    "Bahrî Memlûkler": {
        "first_paragraph": "Bahrî Hanedanı (Arapça: البحرية, Bahriyye), Kahire merkez olmak üzere Mısır, Suriye ve Hicaz'da hüküm süren genellikle Kıpçak Türk asıllı Memluklu kölemenler ve bunların neslinden oluşan hanedandır.\n"
    },
    "Fariseddin Aktay": {
        "first_paragraph": "Fariseddin Aktay, Memluk devletinde 13. yüzyılda Bahri Memlukları devrinde yaşamış Türk kökenli önderlerden biridir. Sultan Aybeg'in ordusunun komutanlarından biriydi. Gene Sultan Aybeg'in emri ile Kutuz tarafından öldürtülmüştür.\n"
    },
    "Besim Korkut": {
        "first_paragraph": "Besim Korkut (25 Haziran 1904 -  2 Kasım 1975), Bosnalı yazar, ilahiyatçı ve İslam alimi. Kur'an'ı Boşnakça diline çeviren yazar.[1]\n"
    },
    "Bosna Hersek İslam Birliği": {
        "first_paragraph": "Bosna Hersek İslam Birliği (Islamska zajednica u Bosni i Hercegovini) Bosna-Hersek'teki Müslümanların dini bir kuruluşudur.[1] Ayrıca Balkanlar'daki, özellikle \nSırbistan, Hırvatistan, Slovenya, Karadağ, Macaristan ve Boşnak diasporasındaki Müslümanların en yüksek temsilci organı olarak kabul edilmektedir.[2]\n"
    },
    "14 Masum-u Pak": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Abdümenâf bin Kusay": {
        "first_paragraph": "Abdümenâf bin Kusay (Arapça: عبد مناف بن قصي; ‘Abdu Manāf ibn Quṣayy) İslâm Peygamberi Muhammed'in dedesi Abdûlmuttâlib'in dedesi, Haşimoğulları'na adını veren meşhur Haşim bin Abdimenaf ile Bânû Abd-i Şemsoğulları'na adını veren ağabeyi Abdişems bin Abdimenaf'ın babalarıdır.\n"
    },
    "Ali el-Hadî": {
        "first_paragraph": "Ali el-Hadî veya Ali Naki (Arapça: علي الهادي; d. 829, Medine - ö. 868, Samarra), On İki İmam'ın onuncusu, 9. İmam Muhammed el-Cevâd'ın oğlu.\n"
    },
    "Ebu Talib bin Abdülmuttalib": {
        "first_paragraph": "Ebu Talib veya tam adıyla Abdümenâf bin Abdülmuttalib bin Haşim el-Kureşi (Arapça: أبو طالب بن عبد المطلب, d. y. 535 - ö. 619), İslam peygamberi Muhammed'in öz amcası ve dördüncü İslam halifesi Ali'nin babasıdır. Abdülmuttalib bin Haşim'in on oğlundan biridir. Muhammed'in, 8 yaşından evlendiği yaş olan 25'e kadar bakımını üstlenmiş ve onu büyütmüştür. Muhammed evlendikten sonra dahi onu koruyup kollamaya hep devam etmiştir. 619'da Mekke'de ölmüştür. Muhammed'i en iyi tanıyanlardan biridir.\n"
    },
    "Esma bint Adiy el-Barigiye": {
        "first_paragraph": "Esma bint Adiy el-Barigiye [1] (Arapça: أسماء البارقية), (m.340) (Barigiye olarak bilinen [2] annesi Kilab bin Mürre 'nin üvey kardeşi Taym ve Yakaza'dır. İbn İshak ona Hind el-Barigiyye adını verdi.[3][4]\n"
    },
    "Fedek": {
        "first_paragraph": "Fedek (Arapça: فدك‎‎), Hayber Muharebesi'nden sonra yarısı Muhammed'e verilen, Medine'ye yaklaşık 150 km. uzaklıkta Medine ile Hayber arasında Yahudilerin yaşadığı köy.\n"
    },
    "Hafsa bint Ömer": {
        "first_paragraph": "Hafsa bint Ömer (Arapça: حفصة بنت عمر), İslam peygamberi Muhammed'in eşi ve ikinci İslam halifesi Ömer bin Hattab'ın kızıdır. Kocası Huneys bin Huzafe el-Ensari'nin 625'teki Uhud Muharebesi'nde ölmesi üzerine dul kalmış ve babası Ömer bin Hattab'ın girişimi ile İslam peygamberi Muhammed ile evlenmiştir.[1]\n"
    },
    "Haris bin Abdülmuttalib": {
        "first_paragraph": "Haris bin Abdülmuttalib (Arapça: الحارث بن عبد المطلب) İslam peygamberi Muhammed'in amcalarından biriydi. Kureyş kabilesinden Abdülmuttalib ile ilk eşi olan Hevazin kabilesinden Sumra binti Cündeb'in oğludur.[1][2]:99 Babasının künyesi Ebu'l-Haris idi [2]:99 ve uzun süre başka çocuğu olmadı.[2]:87[3]:62\n"
    },
    "İmam Ali Türbesi": {
        "first_paragraph": "Irak'ın Necef kentinde bulunan İmam Ali Türbesi (Arapça:حرم الإمام علي (Harem el-İmam Ali), ya da kısa adıyla İmam Ali Mescidi veya İmam Ali Camii, İslam'ın Şii itikadına bağlı yaklaşık 200 milyon Müslüman için Suudi Arabistan'da bulunan Kabe ve Medine'de Mescid-i Nebevî' ve Kudüs taki ilk islam kıblesi Mescid-i Aksa dan sonra dördüncü kutsal yerdir. Burası İslam peygamberi Muhammed'in amcasının oğlu ve damadı ve dördüncü İslam halifesi ve ilk şii imamı olan Ali ibn Ebu Talib'in defnedildği yerdir. Ayrıca Şii inancına göre bu camide İmam Ali'nin yanında Adem ile Havva ve Nuh peygamberin de bedenleri defnedilmiş bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Kilâb bin Mürre": {
        "first_paragraph": "Kilâb bin Mürre ya da Mekkeli Ebû Zehra Hâkim Kilâb[1] (Arapça: كلاب بن مُرة) (Doğumu: Milâdî 373) Mûrrah ibn-i Kâ’b ibn-i Lu'ay ibn-i Gâlib ibn-i Fihr ibn-i Mâlik'in \"Hind bint-i Sureyr ibn-i Selebeh ibn-i Haris ibn-i Fihr ibn-i Mâlik\" adındaki ilk hânımından olan büyük oğlu idi.\n"
    },
    "Kinana": {
        "first_paragraph": "Kinana (Arapça: كِنَاَنَة,) Mekke çevresindeki Tihame kıyı bölgesinde ve Hicaz dağlarında yer alan yerleşik bir Arap kabilesiydi.[1] İslam peygamberi Muhammed'in kabilesi olan Kureyşliler, Kinana'nın bir koluydu. Günümüz Arap dünyasındaki bir dizi kabile, soylarını bu kabileye dayandırmaktadır.[2]\n"
    },
    "Mâriye": {
        "first_paragraph": "Mâriye el-Kıbtiyye (ö. 637)[1] (Mâriyetü'l Kıbtiyye), İslam peygamberi Muhammed'in eşi.[2][3] Mısır’ın Said bölgesinden Hafn denilen bir köydendir. Kıptî bir baba ve Rum bir anneden dünyaya geldiği belirtilmektedir.\n"
    },
    "Meymûne bint Haris": {
        "first_paragraph": "Meymûne bint Haris, İslâm peygamberi Muhammed’in son eşi. Asıl ismi Berra iken, Muhammed onu Meymune olarak isimlendirmişti.[1]\n"
    },
    "Muhsin bin Ali": {
        "first_paragraph": "Muhsin bin Ali veya Muhassin bin Ali, Ali bin Ebu Talib ile Fatıma Zehra'nın oğlu.\n"
    },
    "Mürre bin Kâ’b": {
        "first_paragraph": "Mürre bin Kâ’b (Arapça: مرة بن كعب), 4. yüzyılda yaşamış Kureyş kabilesine mensup,[1] hem Muhammed'in babası Abdullah bin Abdulmuttalib tarafından, hem de babaannesi Fatımah bint Amr'nın kendisinin altıncı dedesidir. Muhammed'in babası Abdullah bin Abdulmuttalib'in dedesi Haşim bin Abdimenaf'ın dedesi Kusay bin Kilab'ın dedesidir. Muhammed'in hem annesi hem de babasının ecdâdı tarafından hesaplandığında Mûrrah ibn-i Kâ’b'ın \"Muhammed'in en son ortak atası\" olduğu anlaşılmıştır. \"Mûrrah ibn-i Kâ’b\", Muhammed'in dedesi Abdûlmuttâlib'in dedesi Abd Menâf bin Kusayy'ın büyük dedesidir.\n"
    },
    "Nebaioth": {
        "first_paragraph": "Nebaioth ( İbranice: נְבָיוֹת Nəḇāyōṯ) veya Nebajoth, İbrani İncil'de en az beş kez bahsedilir, buna göre İsmail'in ilk doğan oğludur ve ad Yaratılış Kitabı 25:13 ve İşaya Kitabı 60:7'de bahsedilen vahşi kabilelerden birinin adı olarak ortaya çıkar.\n"
    },
    "Reyhâne bint Zeyd": {
        "first_paragraph": "Reyhâne bint Zeyd (Arapça: ريحانة بنت زيد), Muhammed'in eşlerinden biri olmuş Yahudi kökenli Arap kadındı.[1][2][3] Kuzey Arap Yarımadasında yaşamış Yahudi kabile Beni Kureyza'dan bir genç bir kadındı. Silsilesi; Reyhâne binti Şem’ûn İbn-i Yezid veya Reyhâne binti Zeyd İbn-i Amr İbn-i Hanefe bin Şem’ûn bin Yezid’tir. Doğum tarihi kesin olarak belli değildir.[4][5][6]\n"
    },
    "Rukiyye bint Hüseyin": {
        "first_paragraph": "Rukiyye binti Hüseyin b. Ali b. Ebu Talib (Arapça: رُقَیة بِنت الحسین بن علی بن ابی‌طالب) Hüseyin’in 3 veya 4 yaşlarında kız çocuğudur.\nKaynaklara göre Rugayye, Kerbela vakıasında bulunmuş ve esirlerle birlikte Şam’a götürülmüştür.\n"
    },
    "Safiyye bint Huyey": {
        "first_paragraph": "Safiyye bint-i Huyey bin Ahtab (d. 610 - ö. 670, Medine)[1], İslâm peygamberi Muhammed'in eşi. Asıl ismi Zeyneb'tir.[2]\n"
    },
    "Selma bint Amr": {
        "first_paragraph": "Selma bint Amr (Arapça: سلمى بنت عمر‎) İslam peygamberi Muhammed'in dedesi Abdilmuttalib bin Haşim'in annesidir. Selma bint Amr İslamiyet'ten önceki ismi Yesrib olan Medine'nin soylu ve güçlü ailelerinden Neccaroğulları'ndandır. Tam künyesi Selma bint Amr bint Zeyd bint Labid bint Khidash bint Ghanm bint Adiyy bint Neccar'dır.[1].Bu aile Yesrib'i yöneten iki kabileden biri olan Hazrec kabilesine bağlıdır.\n"
    },
    "Sevde bint Zem'a": {
        "first_paragraph": "Sevde bint Zem'a (Arapça: سودة بنت زمعة‎), İslam peygamberi Muhammed’in ikinci eşidir. Muhammed, ilk eşi Hatice’nin ölümünden 2,5 yıl sonra Sevde ile evlenmiştir.[1]\n"
    },
    "Tathir ayeti": {
        "first_paragraph": "Tathir Ayeti (Arapça: آية التطهير), Ahzab Suresinin otuz üçüncü ayetinin bir bölümü. Şiîler'e göre bu ayet, İslâm dîni peygamberi Muhammed'in Ehl-i Beyt'inin tamamının \"ismet\" sıfatına hâiz olduğunu belirleyen ayettir. İsmi \"pâklanılmak\" anlamına gelir.\n"
    },
    "Teberru": {
        "first_paragraph": "Teberra İmâmiye-i İsnâ‘aşer’îyye Şiîğinde yaygın olan ve İslâm Dîni'nin peygamberi Muhammed'in ailesi ve ailesinin soyundan gelenleri (yani Ehl-i Beyti) sevmeyenleri sevmemek, düşman olanlara düşman olmak gibi anlamlar taşıyan bir kavramdır.\n"
    },
    "Tevella": {
        "first_paragraph": "Tevella, Peygamberin ailesini ve ailesinin soyundan gelenleri sevmek anlamına gelen kavram. Tevella, teberra (yani peygamberin ailesini ve ailesinin soyundan gelenleri sevmeyenleri sevmemek) ile birlikte Onikici Şiilikte \"İslam'ın şartı\" olarak görülmüştür. Teberra ile birlikte kitlesel olarak bilinmesi ve uygulanması özellikle Safevi Hanedanlığı sırasında olmuştur. Bunun öncesinde daha ziyade kavramsal ve soyuttur, ulema arasında yaygın olan bir kavramdır.\n"
    },
    "Ümmü Gülsüm bint Ali": {
        "first_paragraph": "Ümmü Gülsüm bint Ali, (Arapça: أمّ كلثوم بنت علي), Muhammed'in torunu, Ali ile Fatıma'nın kızı. Sünni ve bazı Şii kaynaklara göre Ömer'in eşidir.\n"
    },
    "Ümmü Gülsüm bint Muhammed": {
        "first_paragraph": "Ümmü Külsûm binti Muhammed (Ar. أُمُّ كُلْثُومْ بِنْتِ النَّبِيِّ مُحَمَّدٌ (ummu kulsûm)‎‎), d.605-610, ö. 630, Medine),[1] Ümmü Gülsüm veya Ümmü Külsüm olarak bilinir, İslâm peygamberi Muhammed bin Abdullah ile Hatice bint Hüveylid'in üçüncü kızıdır. Asıl ismi Ümeyye[2] veya Âmine'dir.[3] İlk olarak Peygamber'in amcası Ebu Leheb'in oğlu Uteybe ile evlenmiş, fakat İslâm'dan sonra Ebu Leheb'in baskısıyla kocası ondan boşanmıştır. Üçüncü halife olacak Osman bin Affan'ın ilk hanımı iken vefat eden ablası Rukayye'den bir sene sonra Hicret'in üçüncü yılında (625) Osman'la evlenmiştir. Bu evliliğin; Osman'ın peygamberle akrabalık bağının kopmasına çok üzülmesinden ötürü Allah tarafından vahiyle nikâhlama yoluyla gerçekleştiği nakledilmiştir.[2][4] Hiç çocuğu olmadığı halde niçin Ümmü Külsûm diye anıldığı belirsizdir.[1] Hicret'in dokuzuncu yılında (630) öldü.[5]\n"
    },
    "Ümmü Habibe": {
        "first_paragraph": "Ümmü Habibe[1] (أم حبيبة) veya Ümmü Habîbe Remle bint Ebî Süfyân (594, Mekke - 664, Medine) İslâm Peygamberi Muhammed'in eşi. \"Müminlerin annesi\" diye de adlandırılır.[2]\n"
    },
    "Üsame bin Zeyd": {
        "first_paragraph": "Üsame bin Zeyd (Arapça: أسامة بن زيد 614 - 674[1]) Muhammed'in sahabelerinden biri ve Zeyd bin Harise'nin oğlu.\n"
    },
    "Yahya bin Ömer": {
        "first_paragraph": "Yahyâ bin Ömer Tam Adı: Yahyâ ibn Umar ibn Yahyâ ibn Husayn ibn Zeyd ibn Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn ibn Hüseyin Seyyîd’ûs-Şuhedâ ibn Ali el-Mûrtezâ[1]. Annesi Umm el-Hüseyin Fatıma bint el-Hüseyin ibn Abdallah ibn İsmâ’il ibn Abdullah bin Cafer bin Ebu Talib[2] idi. Abbâsî Hâlifesi ʿAhmed \"el-Mûsta`in bi’l-Lâh\" devrinde, Kûfe'den yürüyüşe geçerek Hicrî 250  ( M. 864-65 ) [3] bir ayaklanma başlattı.  Hüseyin ibn İsmâ’il  yönetimindeki  Abbâsî kuvvetleri tarafından öldürüldü.\n"
    },
    "Zeyneb bint Ali": {
        "first_paragraph": "Zeyneb bint Ali (Arapça: الـسَّـيّـدة زَيـنـب بـنـت عـلي‎‎), Muhammed'in ilk kız torunu. Ali ve Fatıma’nın kızıdır. Hicret'in beşinci veya altıncı yılında Medine’de dünyaya gelmiştir.\n"
    },
    "Zeyneb bint Huzeyme": {
        "first_paragraph": "Zeyneb binti Huzeyme (Arapça: زينب بنت خزيمة‎), İslam peygamberi Muhammed’in eşlerinden birisidir.\n"
    },
    "Zeyneb bint Muhammed": {
        "first_paragraph": "Zeyneb bint Muhammed (Arapça: زينب بنت النبي محمد), İslam peygamberi Muhammed ile Hatice'nin en büyük kızıdır.[1] Muhammed'in, ilk çocuğu Kasım'dan sonraki ikinci çocuğudur. Doğduğunda Muhammed yaklaşık otuz yaşındaydı. Hicretin 7. senesinde, 31 yaşında iken ölmüştür.\n"
    },
    "Hilâfet Devleti": {
        "first_paragraph": "Hilâfet Devleti ya da bilinen diğer adıyla Kaplancılar; Köln, Almanya merkezli Sünni İslamcı bir gruptur.\n"
    },
    "Hint Hilâfet Hareketi": {
        "first_paragraph": "Hint Müslüman Hareketi olarak da anılan Hint Hilâfet Hareketi (1919-1924), Sünni Müslümanların lideri kabul edilen Osmanlı halifesini etkin bir siyasi otorite haline getirmek amacıyla Şevket Ali, Muhammed Ali Cevher, Hakim Ecmel Han[1][2] ve Ebul Kelam Azad[3] liderliğindeki Britanya Hindistanı Müslümanları tarafından başlatılan pan-İslamcı bir siyasi protesto kampanyasıydı. Hareket, Türkiye'nin daha olumlu bir diplomatik mevki kazandığı ve laikliğe yöneldiği 1922 sonlarında çöktü. 1924'e gelindiğinde Türkiye halifenin rolünü ortadan kaldırdı.[4]\n"
    },
    "Hilâfetin kaldırılması": {
        "first_paragraph": "Halifeliğin kaldırılması, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 3 Mart 1924 tarihinde çıkardığı kanunla halifelik makamını kaldırmasıdır.\n"
    },
    "Sokoto Halifeliği": {
        "first_paragraph": "Sokoto Halifeliği, Nijerya’da 19. yüzyılda kurulan sultanlık, bu sultanlığın başşehri, günümüzde Nijerya’da aynı adı taşıyan eyaletin merkezi.\nNijerya’nın kuzeybatısında Nijer sınırına çok yakın bir yerde bulunan Sokoto’nun adı Hevsâ dilinde Sakvato, Sakkwato ve Sakata olarak geçer. Bu ismin Arapça sûk (çarşı) kelimesinden geldiği ileri sürülmektedir. Kurucularına nispetle şehre Birnin Şeyhu da Bello da (Şeyh Osman b. Fûdî ve Muhammed Bello’nun başşehri) denmektedir. Osman b. Fûdî’nin başlattığı cihad hareketi öncesinde küçük bir kasaba olan Sokoto, onun 1804’te oğlu Muhammed Bello’ya kasabanın civarında askerî bir karargâh kurmasını emretmesiyle önem kazandı. Osman b. Fûdî, 1808’de Gobir’in başşehri Alkalawa’yı ele geçirip bölgedeki diğer Hevsâ devletlerini hâkimiyeti altına aldı, 1812’de Sokoto Sultanlığı (Halifeliği) veya Nijerya Fûlânî Devleti olarak tanınan bir yönetim kurdu. Halife unvanını taşımak ve cihad faaliyetini bizzat düzenlemekle birlikte aktif siyasetten büyük ölçüde çekildi. İki eyalete ayırdığı ülkesinin batı eyaletlerinin yönetimini kardeşi Abdullah’a, doğu bölgesinin yönetimini Sokoto’yu başşehir yapan oğlu Muhammed Bello’ya bırakıp Sifâve’de oturmayı tercih etti. Oğlunun daveti üzerine Sokoto’ya giden Osman b. Fûdî iki yıl sonra burada öldü (1817). Sokoto, bu tarihten 1903 yılına kadar bazı sultanların geçici sürelerle Vurno ve Chimmola’da oturduğu dönemler dışında Sokoto halifeliğine başşehirlik yaptı. Devlet en güçlü dönemini Muhammed Bello (1817-1837) zamanında yaşadı.\n"
    },
    "Func Devleti": {
        "first_paragraph": "Func Devleti, Func Sultanlığı veya Sennar Sultanlığı, 1504 yılında, bugün Sudan'ın Nübye bölgesinde yer alan Sennar merkezli olarak kurulan siyahi islam krallığı. Sonradan Müslüman olmuş, fiilen Osmanlı Devleti'ne bağlı olmakla birlikte, 1821 yılında Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa tarafından fethedilerek doğrudan Mısır Hidivliği'ne ilhak edilmiştir.\n"
    },
    "Kanem İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "Kanem İmparatorluğu, 8. ve 14. yüzyıllarda günümüz Çad, Libya ve Nijerya'da varlığını sürdüren bir devletti.[2] İmparatorluk en güçlü döneminde Çad'ın çoğunu, Libya'nın güneyi, Nijer'in doğusu, Nijerya'nın kuzeydoğusu ile Kamerun'un kuzeyini kapsamaktaydı.\n"
    },
    "Kanem-Bornu İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "Kanem-Bornu İmparatorluğu 8. yüzyılda Afrika'da kurulmuş bir imparatorluktur. Bornulu Said tarafından kuruldu. Dini İslam, başkenti Ngazargamu (bugünkü Nijerya sınırları içerisinde) idi. Yüzölçümü 1892 yılında 129,499 km² idi. Nüfusu 1892 yılında 5.000.000'a çıktı. Daha sonra Fransızlar tarafından sömürüldü. 1893 yılında ise yıkıldı.\n"
    },
    "Büveyhîler": {
        "first_paragraph": "Büveyhîler (Arapça: الْبُوَيْهِيُّون el-Büveyhiyyûn, Farsça: آل بویه Āl-e Būye; 945 - 1055), İran ve Irak'ta hakimiyet sağlayan Deylemi kökenli İrani ve Şii karakterli bir hanedan.[1][2][3] Deylemlilerin kurduğu en güçlü hanedan olarak sayılır.[4] Büveyhîler ilk önce Kuzey İran'a sahip olmuş daha sonra güneye çekilmişlerdir. Sasanilerin yıkılışından sonra İran'ın çoğunu ele geçiren ilk bağımsız İrani devlettir.\n"
    },
    "Fâtımîler": {
        "first_paragraph": "Fâtımîler (Arapça: الفاطميون, Fâtimiyyun) ya da Fâtımî Devleti (Arapça: الدولة الفاطمية, ed-Devletü'l-Fâtımiyye), Tunus'ta kurulduktan sonra merkezi Kahire'ye taşıyan ve Fas, Cezayir, Libya, Malta, Sicilya, Sardinya, Korsika, Tunus, Mısır, Filistin, Lübnan, Ürdün ve Suriye'de egemenliğini kuran Şii meşrebinin İsmailî mezhebine bağlı Arap devleti.\n"
    },
    "Muvahhidler": {
        "first_paragraph": "Muvahhidler (Berberice: ⵉⵎⵡⵃⵃⴷⵏ Imweḥḥden, Arapça: الموحدون al-Muwaḥḥidūn, Türkçe: Birleyenler, Tek Olanı Kabul Edenler; 1121-1269), bugünkü Kuzey Afrika, İspanya ve Batı Sahra topraklarına egemen olan Murabıtlar Devleti'ni yıkarak onun yerine geçen Berberi hanedan ve devletidir. 1146 ila 1248 yılları arasında, bugünkü İspanya topraklarının büyük bölümünün yanı sıra Kuzey Afrika'daki bazı toprakları da denetimleri altında tutmuşlardır. Hristiyan saldırıları ve bazı iç karışıklıklar sonucu 1269'da yıkılmışlardır. İber Yarımadası üzerinde egemen olmuş son büyük Müslüman devlettir.\n"
    },
    "6. yüzyıl İslam tarihinin zaman çizelgesi": {
        "first_paragraph": "Bu maddede, MS 500 ila MS 600 tarihleri arasında İslam tarihindeki önemli olaylar zaman çizelgesi olarak gösterilmiştir.\n"
    },
    "Ali el-Ekber": {
        "first_paragraph": "Ali el-Ekber (Arapça: علي الأكبر), Hüseyin'in Kerbela'da öldürülen büyük oğludur.\n"
    },
    "Ömer bin Sa'd": {
        "first_paragraph": "Ömer bin Sa'd (Arapça:عمر بن سعد; d. 620 – ö. 686), Sahabelerden ve Aşere-i Mübeşşere'den Sa'd bin Ebû Vakkas’ın oğludur. Doğum tarihi hakkında farklı rivayetler vardır. Bir rivayete göre Muhammed bin Abdullah hayatta iken, diğer bir rivayette ise Ömer bin Hattab'ın halifeliği döneminde dünyaya gelmiştir. Babası Sa’d bin Ebî Vakkas ile birlikte Irak’ın fethine katılan İbni Sa’d, Emevîler döneminde Merv ve Rey vâliliklerinde de bulunmuştur.\n"
    },
    "Tevvâbîn": {
        "first_paragraph": "Tevvâbîn ayaklanması (Arapça: ثَوْرَة ٱلتَّوَّابِين) veya tövbekarların ayaklanması, Kerbelâ Olayı'ndan sonra bir grup Kufe Şiisinin 680'de (H. 60) Kufe'ye davet ettikleri Hüseyin'in öldürülmesinin intikamını almak için ayaklanmasına atıfta bulunur. Grup, İslam peygamberi Muhammed'in bir sahabesi olan Süleyman bin Surad tarafından yönetiliyordu. Tevvâbîn ordusu, Ocak 685'te Aynülverde Muharebesi'nde Emevî ordusuna karşı savaştı. Yenildiler ve liderleri öldürüldü.\n"
    },
    "Ubeydullah bin Ziyâd": {
        "first_paragraph": "Ubeydullah bin Ziyad bin Ebih (Arapça: عبيد الله بن زياد; d. 648, Basra - ö. 5 Ağustos 686, Musul), Emevîler'in Irak valisi.\n"
    },
    "Esved el-Ansî": {
        "first_paragraph": "Esved el-Ansî, tam adıyla Abhele bin Ka'b bin Avf el-Esved el-Ansî (Arapça: الأسود العنسي; ö. 3 Haziran 632), İslam Peygamberi Muhammed sağ iken peygamberlik iddiasında bulunan kâhin.\n"
    },
    "Ka'b bin Eşref": {
        "first_paragraph": "Ka'b bin Eşref (İbranice: כעב אבן אלאשרף, Arapça: كعب بن الاشرف; ö. 4 Eylül 624), Arap-Yahudi şair. Klasik kaynaklarda Ka'b'ın kentin hahamlarından birisi olduğu kaydedilmektedir. İslam öncesinde söylediği şiirlerden beş beyitlik bir parça günümüze ulaşmıştır.[1]\n"
    },
    "Nadr bin Haris": {
        "first_paragraph": "Nadr bin Haris (Arapça: نضر إبن الحارث), Arap tüccar ve şairdir. Kureyş'in Abdumenâfoğulları koluna mensup olan\nNadr, babası Hâris'ten tıp alanında eğitim almış ve babası gibi hekim olmuştur. Aynı zamanda bir tüccar olan Nadr Bizans ve İran topraklarında ticaret yapmaktaydı.\n"
    },
    "Benî Kurayzalı Hakem": {
        "first_paragraph": "Benî Kurayzalı Hakem veya Abdulhakem (Arapça: الحكم, Al-Hakem); İslam Peygamberi Muhammet bin Abdullah'ın, Ocak 627'de yaşanan Beni Kureyza Muharebesi ardından idam ettirdiği yaklaşık 800 Beni Kureyzalı Medine Yahudisi'nden biridir.[1][2][3] Peygamber'in eşlerinden biri olan Reyhâne bint Zeyd'in ilk kocasıdır.[4][5] Benî Kurayzalı Hakem'in Kafası kesilmek suretiyle idamından sonra karısı Reyhâne bint Zeyd, esir-cariye durumuna düşmüş ve ardından Muhammet bin Abdullah'ın karısı olmuştur.[6] Cesedi, Medine'nin pazar yerinde kazılan hendeğin içine atılmıştır. Reyhâne bint Zeyd'in peygamber karısı olmak yerine cariye kalmayı tercih etmesi ve bazı konularda İslam'a karşı açık bir tavır almasında Hakem'in etkili olduğu düşünülmektedir.[6] Bu kişi hakkındaki kısa bilgi, 748 - 822 yılları arasında yaşamış İslam Tarihçisi Vâkidî tarafından aktarılmıştır.[7]\n"
    },
    "Mutezile": {
        "first_paragraph": "  • Asarî (Eserler)\n   • Selefîyye (Hanbelîler)\n    • Şeyhû'l-İslâm İbn-i Teymiyye\n     • Ghulat Selefîyye\n      • Vahhâbîler\n      • Ehl-i Hadis\n  • Cebriyye\n   • Cebriye-i Hâlisa\n   • Cebriye-i Mutavassita\n  • Eş'ârîyye\n   • Bâkıllânîyye\n   • Gazzâlîyye\n   • Bâtınî-Eş'arilik\n    • Sünnilik Tarikat\n  • Mâtürîdîyye\n  • Kaderiyye\n   • Cuhenîyye (Irak Kolu)\n   • Dımeşkîyye (Şam Kolu)\n   • Mutezile\n    • Vâsılîyye\n    • Huzeylîyye\n    • Nazzâmîyye\n    • Hâitıîyye\n    • Bişrîyye\n    • Mâ’merîyye\n    • Muzdârîyye\n    • Sumâmîyye\n    • Hişâmîyye\n    • Câhizıyye\n    • Hayâtıyye\n    • Cûbbâîyye\n    • Befşem’îyye\n    • Ghulat Mutezile\n     • Hâbitîyye\n     • Hımârîyye\n    • Bâtınî-Mutezile\n     • Müteşeyyî’ Tarikat\n  • Mürcie\n   • Sünni Mürcie\n   • Bid'atçı Mürcie\n    • Kerrâm’îyye\n    • Neccâr’îyye\n  • Müşebbihe (Antropoteizm) \n   • Hulmân’îyye\n   • Mücessime (Hulûl)\n    • Ebû Müslim Horasânî\n     • Sinbâd’îyye\n      • El-Mukanna\n       Babekiyye\n    • Hattâbiyye\n     • Bezîgîyye\n     • Muammerîyye\n     • Umeyrîyye\n     • Mufaddalîyye\n     • Muhammise\n    • Cevâlikîyye\n    • Rum Abdalları\n  • Bâtınîyye (Meymûn el-Kaddâh)/Yedicilik\n   •  Karmatîyye (Hamdân Kârmat) (Yediciler)\n   • Türkistan Aleviliği (Nâsır Hüsrev)\n   • Tasavvufî-Bâtınîlik (Meymûn el-Kaddâh) \n    • Anadolu Alevîliği\n     • Alevî Tarikat\n   • İbâhîler \n    • Arap Aleviliği (Nusayrîler)\n    • Dürzîlik (Hâkim bi-EmrʿAllâh)\n    • Haşhaşiler (Hasan Sabbah)\n    • Babailik (Baba İlyâs Horasanî)\n     • Kızılbaş \n    • Hurûfîlik (Fadl’Allah Yezdânî)\n     • Bektâşîlik (Balım Sultan)\n"
    },
    "Cahiz": {
        "first_paragraph": "Cahiz veya el-Cahız (Arapça: الجاحظ) gerçek ismi ve tam künyesi Ebu Osman Amr bin Bahr el-Kinani el-Fukaimi el-Basri (d. yaklaşık 767-777[3] - ö. Aralık 868 veya Ocak 869) olan, Basra doğumlu Afro-Arap yazar ve bilim insanı.[3]\n"
    },
    "Müslümanlaşma": {
        "first_paragraph": "İslamlaşma; toplumun Sudan, Pakistan, İran, Malezya ya da Cezayir'de olduğu gibi İslam'a geçiş sürecidir. Çağdaş kullanımda, yerli olarak farklı bir sosyal ve politik arka plana sahip bir toplum üzerinde İslamcı bir sosyal ve politik sistemin  dayatılmasına atıfta bulunabilir.\n"
    },
    "Arnavutluk'un İslamlaşması": {
        "first_paragraph": "Arnavutluk'un İslamlaşması, 1385'ten itibaren Osmanlı'nın bölgeyi fethetmesi sonucunda meydana gelmiştir.[1] Osmanlılar, yönetimleri ve orduları aracılığıyla çeşitli politikalar ve vergi teşvikleri, ticaret ağları ve ulusötesi dini bağlantılar yoluyla İslam'ı Arnavutluk'a getirmişlerdir. Osmanlı yönetiminin ilk birkaç yüzyılında, İslam'ın Arnavutluk'taki yayılması yavaş olmuş ve kısmen Osmanlı'nın toplumsal ve askeri entegrasyonunun artması, jeopolitik faktörler ve kilise yapılarının çöküşü nedeniyle on yedinci ve on sekizinci yüzyıllarda esas olarak yoğunlaşmıştır. Bu, Arnavutluk'taki Arnavutların büyük ölçüde Hristiyan (Katolik ve Ortodoks) bir nüfustan esas olarak Sünni Müslüman olan bir nüfusa dönüşmesi ve belirli bölgelerde önemli etnik Arnavut Hıristiyan azınlıkları muhafaza etmesiyle Arnavutluk tarihindeki en önemli gelişmelerden birisi olmuştur. Sünni İslam'ın Arnavut etno-dilbilimsel bölgesindeki en büyük inanç olduğu, ancak diğer inançların da bölgesel bir yama içinde mevcut olduğu durum, Osmanlı'nın son döneminde Arnavutluk'un siyasi gelişiminin şekillenmesinde büyük bir etki oynamıştır. Dini değişikliklerin yanı sıra İslam'a geçiş, Arnavutları ve Arnavut kültürünü şekillendiren ve etkileyen diğer sosyal ve kültürel dönüşümleri de beraberinde getirmiştir.\n"
    },
    "Bosna-Hersek'in İslamlaşması": {
        "first_paragraph": "15. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu'nun fethinden sonra eski Bosna Krallığı'nda önemli sayıda insanın İslam'a geçmesi, ona Balkanlar'da benzersiz bir karakter kazandırmıştır. İslam'ın çoğunluğun dini haline gelmesi yüz yıldan fazla zaman almıştır.[1] Pek çok akademisyen, Bosna nüfusunun İslamlaştırılmasının şiddet içermediği, çoğunlukla barışçıl ve gönüllü olduğu konusunda hemfikirdir.[2]\n"
    },
    "İman Hamlesi": {
        "first_paragraph": "İmana Dönüş Hamlesi (Arapça: الحملة الإيمانية, el-Hamle el-İmaniye) veya kısaca İman Hamlesi, Irak Baas Partisi tarafından 1993'te başlatılan ve de Irak'ta daha tutucu ve açık şekilde İslamcı bir ideolojinin benimsenmesi amacıyla yürütülen bir girişimdi. Bu girişim, İslamcı gruplara daha fazla özgürlük sunulması, dini programlara daha fazla kaynak ayrılması, yasal sistemde İslami cezalara daha sık başvurulması ve de genel olarak Irak toplum hayatında İslam'ın daha merkezi bir konum edinmesi gibi çeşitli ilkelerin hayata geçirilişinden meydana gelmekteydi.[1]\n"
    },
    "İran'ın İslamlaşması": {
        "first_paragraph": "Fetih Sonrası İran'ın İslamlaşması, İran'ın İslami Fethi'nin bir sonucu olarak meydana gelen halkın büyük çoğunluğunun zaman içinde İslam dinini kabul etmesiyle şekillenen uzun bir süreçtir. Diğer yandan İranlılar kendilerinin bazı İslam öncesi geleneklerini korudular ve İslami kodlamalarla uyarladılar.\n"
    },
    "Kerîmü'l-Mahdûm": {
        "first_paragraph": "Kerîmü'l-Mahdûm, 14. yüzyılda Filipinler'de İslam dininin yayılması için Şerîfü'l-Hâşim-Ebu-Bekir ile ilk çalışmaları yapan seyyah ve tüccar. Mahdum, daha önce Malezya'ya göçen Araplardan olup; Johore'de doğmuştur. Filipinler'deki ilk camiyi Simunul Adası'nda inşa ettirmiştir. 1380'da yaptırılan bu cami, bugün Şeyh Kerîmü'l-Mahdûm Camii adıyla bilinmektedir. Restore edilen caminin, sütunları hâlâ orijinaldir.[1]  Mahdûm'un İslamî çağrısına, 1390'da Minangkabau Prensi Rajah Baguinda uymuş ve tebasıyla birlikte ada üzerindeki ilk İslami topluluğu oluşturmuştur.[2]  Bunun ardından Filipinlerde Maguindanao Sultanlığı, Sulu Sultanlığı ve Lanao Sultanlığı, ülkede bu dini yayma faaliyetlerine başlamıştır. Filipinler'in kuzeyinde, Mahdûm'un ziyaretinden yaklaşık bir asır sonra önemli bir miktarda Müslüman topluluklar oluşmuştur.\n"
    },
    "Suriye'de İslam": {
        "first_paragraph": "Suriye'de İslam'ın çeşitli mezhep ve tarikatları uygulanmakta olup, bunlar toplu olarak nüfusun yaklaşık %87'sini oluşturmakta ve ülkenin çoğu bölgesinde çoğunluğu teşkil etmektedir.[1]\n"
    },
    "Vorpahavak": {
        "first_paragraph": "Vorpahavak, (Ermenice: որբահաւաք; çev. 'yetimlerin toplanması') Ermeni Kırımı'nın ardından Kırım sırasında kaçırılan ve İslamlaştırılan kadın ve çocukları bulup öz ailelerine geri teslim etmek için verilen çabalara verilen isimdir.[1][2][3][4][5][6]\n"
    },
    "Muhammed bin Hanefiyye": {
        "first_paragraph": "Muhammed bin Hanefiyye (637 - 700) Ali bin Ebî Tâlib'in Havlet bint Câ'fer isimli eşinden olan oğlu.\n"
    },
    "Said bin el-Müseyyeb": {
        "first_paragraph": "Said bin el-Müseyyeb (637-715), Medine'de yaşamış, hadis, tefsir ve fıkıh alanında tabiin'in önde gelen müçtehidlerinden biridir.\n"
    },
    "Tâvûs bin Keysân": {
        "first_paragraph": "Tâvûs bin Keysân veya Tavus-i Himyeri (653 - 724), Fars müfessir, muhaddis ve düşünür.\n"
    },
    "Zeynelâbidîn": {
        "first_paragraph": "Zeynelâbidîn (Arapça: زين العابدين), Ali bin Hüseyin veya Ali el-Asgar (659; Medine - Aralık 712;[1] Medine), İslam peygamberi Muhammed'in torunu olan Hüseyin'in oğullarından biridir. Annesi ise İran'ın fethinden sonra Müslüman olup, Hüseyin ile evlenen son Sasani İmparatoru III. Yezdigirt'in kızı olan Sasani-Pers prensesi Şehri Bânû Gazele'dir.[2][3][4] İsnâaşeriyye’nin dördüncü ve İsmâiliyye’nin üçüncü imamı kabul edilir, tâbiîndendir.\n"
    },
    "Ağlebîler": {
        "first_paragraph": "Aglebîler (Arapça: الأغالبة), Fâtımîlerden önce Kuzey Afrika'nın bir bölümünde 800-909 yılları arasında hüküm süren emirlik.\n"
    },
    "Babürlüler": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Delhi Sultanlığı": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Diriye Emirliği": {
        "first_paragraph": "Diriye Emirliği[1]  veya İlk Suûdi Devleti, 1744 yılında (Hicrî 1157) kuruldu. Şeyh Muhammed bin Abdülvahhab, Diriye'ye yerleştiğinde Diriye Prensi Muhammed bin Suud Vahhabî'nin dâvâsını desteklemeye ve benimsemeye hazırdı.\n"
    },
    "Dürrânîler": {
        "first_paragraph": "Dürrânîler, (Peştuca: درانيانو ټولواکمني, Farsça: امپراطوری درانیان) Ahmed Şah Dürrânî'nin kurduğu Afganistan devleti 1747-1863 yılları arasında hüküm sürmüştür.\n"
    },
    "Hürmüz Emirliği": {
        "first_paragraph": "1050'den 1600'lü yılların başına kadar Basra Körfezi'nin girişindeki Hürmüz Adası'nda hüküm süren emirlik.\n"
    },
    "Karluk Hanlığı": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Karluk Krallığı": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "Keita Krallığı": {
        "first_paragraph": "Keita Krallığı 1200-1670 yılları arasında bugünkü Nijer ve Mali topraklarında hüküm sürmüş siyah Afrikalıların kurmuş olduğu devlet.\n"
    },
    "Küçük Luristan Atabeyliği": {
        "first_paragraph": "Hurşidiler veya Küçük Luristan Atabeyliği (Farsça: لر کوچک Lor-e kūchek, Lurca: Lor-e Kūček, Kürtçe: Xurşidiyan), 1184 ile 1597 yılları arasında Luristan ve Çaharmahal ve Bahtiyari eyaletlerini kapsayan bölgede hüküm sürmüş Kürt devletidir.[1][2][3][4] Halkı Kürt ve Lurlar oluşturmaktaydı. Ünlü gezgin Marco Polo buraya da seyahat etmiş ve kurucusunun Şucaedîn Hurşid Kürd, adında bir Kürt beyi olduğunu yazmıştır.[5] [6]\n"
    },
    "Libya Krallığı": {
        "first_paragraph": "\nLibya Krallığı (Arapça: المملكة الليبية), Libya topraklarında 1951'den 1969 yılına kadar yer almış olan devletti. 24 Aralık 1951 tarihinde Sirenayka Emirliği tarafından yönetilen Sirenayka, Birleşik Krallık tarafından yönetilen Trablusgarp ve Fransa tarafından yönetilen Fizan bölgelerinin Sirenayka Emiri olan Kral İdris yönetiminde birleşmesiyle oluştu. Bağımsızlığı döneminde \"Birleşik Libya Krallığı\" olarak adlandırılmaktaydı. 1963'e dek üç bölgeden oluşan bir federasyon olma özelliğini sürdüren devlet, 25 Nisan 1963 tarihinde yapılan anayasa değişikliğiyle federasyon yerine üniter bir yapıya geçti.[1] 1 Eylül 1969 tarihinde Muammer Kaddafi tarafından düzenlenen darbeyle krallık yıkılarak Libya Arap Cumhuriyeti kuruldu.\n"
    },
    "Ludîler": {
        "first_paragraph": "Ludîler, Delhi Sultanlığı'nı 1451-1526 yılları arasında idare eden Peştun[1] kökenli bir hanedan.\n"
    },
    "Memlûk Hanedanı (Irak)": {
        "first_paragraph": "Irak Memlûk Hanedanı (Arapça: مماليك العراق Memalik'ül-Irak), 18. ve 19. yüzyıllarda yüzyıllarda günümüz Irak'ta varlığını sürdüren bir hanedandı.[2][3]\n"
    },
    "Müsâfirîler": {
        "first_paragraph": "Müsafiriler. 930-1200 yılları arasında bugünkü Azerbaycan ve Ermenistan topraklarında hüküm süren ve Salariler ya da Sellariler adıyla da anılan hanedan. Deylemi hânedanlardan biri olan Müsâfirîler’in ortaya çıkışıyla ilgili bilgiler her ne kadar kesin değilse de Yâkūt el-Hamevî’nin kaydettiği bir mektuptan bu hânedanın tarihinin, mensubu bulundukları Âl-i Kenger’in Kazvin’e bağlı Târum (Tarım) vilâyetindeki Şemîrân (Semîrân) Kalesi’ni ele geçirmesine kadar gittiği anlaşılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Nasrîler": {
        "first_paragraph": "Nasrîler (Arapça:بنو نصر, DMG Banū Naṣr) günümüz İspanyası'nın Endülüs eyaletinde kurulmuş Gırnata Emirliği (1232–1492) döneminde bir müslüman moro hanedan.\n"
    },
    "Necid Emirliği": {
        "first_paragraph": "Necid Emirliği veya İkinci Suudi Devleti 19. yüzyılın başları ile sonlarında, 1818 ve 1891 yılları arasında var olan ikinci Suudi devletidir.[4]\n"
    },
    "Piştekinliler": {
        "first_paragraph": "Piştekinliler, Piştekin Hanedanı, Pişkinliler, Pişkin Hanedanı, Pişkinoğulları,[1] veya Eher Beyleri, (Azerice: پيشگين اوغوللارى ; Pişkin ogulları) 1155 ile 1231 yılları arası bir dönem Arranlı Şeddadilere, bir dönem de İldenizlilere[2] bağlı olarak İran'ın Ahar şehri ve çevresinde hüküm süren handedandır. Hanedanın soyu 1068 yılında Gürcistan'a karşı bir keşif seferi sırasında İran'a esir olarak getirilirken Selçuklu hükümdarı Alp Arslan tarafından esir alınan bir Gürcü soylusuna dayanmaktadır. 1125 ile 1131 yılları arası hanedan Harezmşahların eline geçmiştir.[3][4] Ayrıca Ahar'ın doğusunda bulunan Meşkinşehr'in adının bu hanedandan geldiği düşünülmektedir.[5]\n"
    },
    "Revvâdîler": {
        "first_paragraph": "Revvadiler (Arapça: بنو روّاد), 955-1071 yılları arasında Güney Azerbaycan'da hüküm sürmüş Kürt[1][2][3] hanedanı. Revvadiler'in merkezi önce Erdebil iken, sonraları Tebriz olarak değişmiştir. \n"
    },
    "Sâcoğulları": {
        "first_paragraph": "Sâciler veya Sâcoğulları, Azerbaycan'da[1] hüküm sürmüş bir hanedandır. Sâcoğulları hanedanı, Azerbaycan'daki bir halife hükümdar soyu idi. Sâciler, Orta Asya'daki Uşrusana kentinden göç etmiş, İrani (Soğd)[2][3][a] kökenli bir topluluk ya da Abbasi hizmetindeki Türk kökenli[5][6][7][8][9] bir komutan olan Ebu's-Sâc Dîvdad b. Yûsuf Dîvdest'in ailesindendir.\n"
    },
    "Surîler": {
        "first_paragraph": "Surîler veya Surî İmparatorluğu (Peştuca: د سوریانو ټولواکمني‎), Peştun kökenli Şir Şah'ın kurduğu 1540-1556 yılları arasında Güney Asya'nın kuzeyinde[1] hüküm süren hanedanlık.\n"
    },
    "Buhârî": {
        "first_paragraph": "Buhârî ya da tam künyesiyle Ebû Abdillâh Muhammed bin İsmâîl bin İbrâhîm el-Cu'fî el-Buhârî (810, Buhara - 869, Semerkant), Buharalı Fars[1] bir muhaddistir. Yazdığı Sahih-i Buhârî diye bilinen (Arapça: الجامع الصحيح, El-Camius-Sahih) eser, daha sonradan Sünni (ehl-i sünnet) Müslümanlar için güvenilir hadis kaynaklarını teşkil eden ve Kütüb-i Sitte diye anılan serinin ilk kitabıdır.\n"
    },
    "Tolunoğlu Camii": {
        "first_paragraph": "Tolunoğlu Camii (Arapça: مسجد أحمد بن طولون) Mısır'ın Kahire kentinde bulunan eski bir cami. Tolunoğulları devletinin kurucusu Türk kökenli devlet adamı Ahmed bin Tolun tarafından 879 yılında yaptırılmıştır. Sarmal şeklindeki minaresinin caminin yapısıyla tam uyuşmaması minarenin daha sonra inşa edildiği düşündürmektedir. Memlük sultanı Laçın el-Mansuri döneminde ana yapıya eklenmiş olması muhtemeldir.\n"
    },
    "Tawahin Savaşı": {
        "first_paragraph": "Tevahin Muharebesi (Arapça: وقعة الطواحين) 885 yılında Ebu'l-Abbas b. el-Muvaffak (gelecekteki Halife el-Mu'tadid) komutasındaki Abbasi Halifeliği güçleri ile Mısır ve Suriye'nin özerk Tolunoğulları hükümdarı Hümaraveyh arasında yalıldı. Savaş Ramlah (modern İsrail) yakınlarında gerçekleşti ve Tolunoğulları zaferiyle sona erdi.\n"
    },
    "Bursa Türk ve İslam Eserleri Müzesi": {
        "first_paragraph": "Bursa Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Türkiye'nin Bursa kentinde bulunan bir müzedir. Müze, 1904 yılında kurulmuş olup Yıldırım ilçesinde 1419 yılında Osmanlı padişahı I. Mehmed tarafından yaptırılan Yeşil Külliye'nin eski medresesinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Rakkada": {
        "first_paragraph": "Rakkada (Arapça: رقّادة), Tunus'un Kayrevan ilinde bulunan bir arkeolojik sittir. Kayrevan kentinin yaklaşık 10 km güneybatısında yer almakta olup 9. yüzyıldan kalma Ağlebî Hanedanı'nın ikinci başkentinin yeridir. Günümüzde Ulusal İslam Sanatları Müzesi'ne ev sahipliği yapmaktadır.\n"
    },
    "Türk Vakıf Hat Sanatları Müzesi": {
        "first_paragraph": "Türk Vakıf Hat Sanatları Müzesi, İstanbul Beyazıt Meydanı'nda  bulunan, Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne bağlı hat müzesidir.\n"
    },
    "Türk ve İslam Eserleri Müzesi": {
        "first_paragraph": "Türk ve İslam Eserleri Müzesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan, İslâm sanatı eserlerini topluca kapsayan ilk Türk müzesidir.\n"
    },
    "Muhammira": {
        "first_paragraph": " • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n • Malikî (Mâlik bin Enes)\n • Şafi (Şafii)\n • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Latin Amerika'daki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Latin Amerika'daki Yahudilerin tarihi, bazı bakış açılarına göre Christopher Columbus'un İspanya'dan yola çıkıp Atlantik Okyanusu'nu geçtiği tarih olan 3 Ağustos 1492'de başlar. Onun yola çıktığı tarih, Katolik Monarklar olan I. Isabel ve II. Fernando'nun İspanya'daki Yahudilere ya Katolisizm'e geçmelerini ya da ülkeyi terk etmelerini emreden bildirgeyi yayınladığı tarihe denk gelir.\n"
    },
    "Alix Dobkin": {
        "first_paragraph": "Alix Cecil Dobkin[1] (16 Ağustos 1940 –  19 Mayıs 2021)[2], Amerikalı folk müzik şarkıcısı, eşcinsel kadın hakları aktivisti, söz ve anı yazarı.[3]\n"
    },
    "Alona Tal": {
        "first_paragraph": "Alona Tal (d. 20 Ekim 1983), uluslararası bir kariyere sahip İsrailli bir film ve televizyon oyuncusudur.\n"
    },
    "Aaron T. Beck": {
        "first_paragraph": "Aaron Temkin Beck (18 Temmuz 1921 - 1 Kasım 2021), Amerikalı psikiyatr. Bilişsel davranışçı terapinin kurucusu olarak kabul edilmektedir. 1954 yılında geçtiği Pensilvanya Üniversitesi’nin psikiyatri bölümünde vefatına kadar emekli öğretim üyesi olarak çalışmalarına devam etmekteydi. Ayrıca Beck, dört çocuğundan birisi olan, Dr. Judith Beck tarafından yönetilen bir araştırma ve eğitim merkezi olan, Beck Enstitüsü’nün de kurucusudur.[1]\n"
    },
    "Menahem Begin": {
        "first_paragraph": "Menahem Begin (İbranice: מְנַחֵם בֵּגִין‎, lit. \"Menāḥem Begįn (yardım·bilgi)\"; Lehçe: Mieczysław Biegun, Menachem Begin; Rusça: Менахем Вольфович Бегин, Menahem Volfoviç Begin; 16 Ağustos 1913 – 9 Mart 1992), Likud'un kurucusu ve İsrail'in altıncı başbakanlığını yapan, aynı zamanda Nobel Barış Ödülü alan İsrailli politikacı. İsrail Devleti'nin kurulmasından önce, Yahudi paramiliterin bulunduğu Haganah örgütüne bağlı revizyonist-siyonist militan grubu Irgun'nun liderliğini yaptı. Başbakanlığı öncesindeki sekiz seçimde de yenilgiye uğramasına rağmen 1977 seçimlerini kazanarak İşçi Partisinin 30 yıllık iktidarına da son vermiştir.\n"
    },
    "Gretel Bergman": {
        "first_paragraph": "Margaret \"Gretel\" Bergmann-Lambert (evlenmeden önceki soyadı: Bergmann; 12 Nisan 1914; Württemberg Krallığı – 25 Temmuz 2017; New York, ABD), Almanya doğumlu Yahudi asıllı Amerikalı kadın yüksek atlama sporcusu. Sporcu Laupheim, Württemberg'de doğdu. 1930'lu yıllarda yüksek atlamacı olarak yarışlara katılmaya başladı.\n"
    },
    "Bob Kane": {
        "first_paragraph": "Bob Kane (Robert Kahn; 24 Ekim 1915 - 3 Kasım 1998) Amerikalı çizgi roman yazarı ve çizeridir. Bill Finger ile DC Comics karakteri Batman'i yaratmıştır.\n"
    },
    "Chaim Yellin": {
        "first_paragraph": "Chaim Yellin (İbranice: חיים ילין; Litvanca: Chaimas Jelinas; 1912–1944), Litvanya'nın Alman işgali sırasında Kovno Gettosu'ndaki bir Yahudi şair ve direniş hareketinin lideriydi.[1][2][3][4][5]\n"
    },
    "Erwin Chargaff": {
        "first_paragraph": "Erwin Chargaff (11 Ağustos 1905 – 20 Haziran 2002), Avustro-Macar doğumlu Amerikan biyokimyacı ve yazardı. Nazi döneminde Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etmiş Chargaff bir Aşkenazi Yahudi'ydi ve Columbia Üniversitesi'nin tıp fakültesi bünyesinde biyokimya profesörüydü.\n"
    },
    "David Lau": {
        "first_paragraph": "David Baruch Lau (İbranice: דוד לאו‎‎; doğum 13 Ocak 1966), 24 Temmuz 2013 seçimlerinde çoğunluk oyu kazanan İsrail’in Aşkenazi Baş Hahamı.[1] Daha öncesinde Modi’in-Maccabim-Re’ut şehrin Baş Hahamı ve Şoham kasabası Baş Hahamı olarak hizmet etmiştir. Lau önceki İsrail Aşkenaz Baş Hahamı Yisrael Meir Lau’un oğludur.\n"
    },
    "Bill Finger": {
        "first_paragraph": "William \"Bill\" Finger (8 Şubat 1914 -  18 Ocak 1974) Amerikalı çizgi roman yazarı ve çizeridir. \nAlanında en iyilerden biri olarak kabul edilir. Bob Kane ile Batman adlı kurgusal DC Comics karakterini yaratmıştır. Jerry Robinson, Finger'ın Kane ile birlikte en büyük çizgi roman kahramanını yarattığını söylemiştir[kaynak belirtilmeli].\n"
    },
    "Anne Frank": {
        "first_paragraph": "Annelies Marie \"Anne\" Frank (Almanca telaffuz: [ˈanəˌliːs maˈʁiː ˈfʁaŋk]; Felemenkçe telaffuz: [ˈɑnəˌlis maːˈri ˈfrɑŋk]; 12 Haziran 1929 - Şubat/Mart 1945),[3] Yahudi kökenli Alman-Hollandalı günlük yazarıdır. II. Dünya Savaşı sebebiyle 1942'den 1944'e kadar işgal altındaki Hollanda'daki yaşamını yazdığı günlüğü daha sonra Anne Frank'in Hatıra Defteri (orijinali Felemenkçe: Het Achterhuis) adıyla basılmıştır. Frank bu sebeple Holokost'un en bilinen mağdurlarından biridir. Kendisi konu alan birçok kitap, tiyatro oyunu ve film bulunmaktadır.\n"
    },
    "Jerry Bruckheimer": {
        "first_paragraph": "Jerome Leon Bruckheimer (21 Eylül 1945), Yahudi[1] asıllı Amerikalı televizyon ve sinema filmi yapımcısıdır. Bilimkurgu, aksiyon, komedi drama türü filmler çıkarmıştır. Beverly Hills Cop, Top Gun, The Rock, Con Air, Crimson Tide, Armageddon, Devlet Düşmanı, 60 Saniye, Kara Şahin Düştü, Pearl Harbor, Karayip Korsanları, Kral Arthur ve Büyük Hazine\n"
    },
    "Rutka Laskier": {
        "first_paragraph": "Rutka Laskier (1929 Gdańsk - 1943 Auschwitz-Birkenau), Ocak 1943'te Będzin Yahudi gettosuna geldikten sonra Nisan 1943'e kadarki yaşantısını günlüğüne kaydettiği için \"Polonyalı Anne Frank\" olarak anılan genç kız.\n"
    },
    "Tzipi Livni": {
        "first_paragraph": "Tziporah Malkah \"Tzipi\" Livni (İbranice:  ציפורה (ציפי) ליבני‎; 8 Temmuz 1958, Tel Aviv), eski Mossad ajanı, İsrail'in eski Dışişleri Bakanı ve eski Adalet Bakanı. Hatnuah Partisinin lideri.\n"
    },
    "Harvey Milk": {
        "first_paragraph": "Harvey Bernard Milk (d. 22 Mayıs 1930, Long Island, New York - ö. 27 Kasım 1978, San Francisco), Amerikalı politikacı ve LGBT aktivisti. Kaliforniya eyaletinde cinsel yönelimini açıklayarak belediye meclisine seçilen ilk eşcinsel politikacı olmuştur. Eşcinselliğini uzun yıllar boyunca açıklama ihtiyacı hissetmeyen ve kırk yaşına gelene kadar bu konudaki sivil hareketlere katılmayı tercih etmeyen Milk, kararını 1960'ların karşı kültür hareketinde yer aldıktan sonra değiştirdi.\n"
    },
    "Nathan Rothschild": {
        "first_paragraph": "Nathaniel Mayer Rothschild, 1. Baron Rothschild, Baron de Rothschild, GCVO, PC (8 Kasım 1840 - 31 Mart 1915) zengin uluslararası Rothschild ailesinden bir Birleşik Krallık vatandaşı Yahudi bankacı ve politikacıydı.\n"
    },
    "Ehud Olmert": {
        "first_paragraph": "Ehud Olmert (İbranice: אֶהוּד אוֹלְמֶרְט) (d. 30 Eylül 1945), İsrail'in 12. başbakanıdır.\n"
    },
    "Mark Ronson": {
        "first_paragraph": "Mark Daniel Ronson (d. 4 Eylül 1975),[2] Britanyalı DJ, gitarist, şarkıcı ve müzik prodüktörü. Allido Records plak şirketinin kurucularından biridir.\n"
    },
    "Vera Rubin": {
        "first_paragraph": "Vera Florence Cooper Rubin (23 Temmuz 1928 - 26 Aralık 2016), galaksilerin dönüş hızlarıyla ilgili çalışmaların öncüsü sayılan Amerikalı astronom. Galaksilerin dönüş eğrileri üzerine çalışarak, galaksilerin açısal hareketinin tahmin edilen biçimiyle gözlemlenen biçimi arasındaki tutarsızlığı ortaya çıkardı. Bu olgu daha sonra galaktik dönüş problemi olarak anılmaya başladı.\n"
    },
    "Steven Bauer": {
        "first_paragraph": "Steven Bauer (d. 2 Aralık 1956, Havana), Kübalı oyuncudur. 1983 yılında Scarface filminde Manny rolüyle ünlenmiştir.\n"
    },
    "Joseph E. Stiglitz": {
        "first_paragraph": "Joseph Eugene \"Joe\" Stiglitz (d. 9 Şubat 1943) Amerikalı ekonomist ve Columbia Üniversitesi öğretim görevlisi. 1973'te John Bates Clark Madalyası'na layık görüldü ve 2001 yılında Nobel Ekonomi Ödülü aldı. Bill Clinton'nın hükûmetinde ekonomi danışmanlığı başkanlığıyla ünlendi ve daha sonra Dünya Bankası Başkan Yardımcılığı ve  Başekonomistliğini görevinde bulundu. Küreselleşme, piyasa tutuculuğu[1] 1 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve Uluslararası Para Fonu, Dünya Bankası gibi bazı uluslararası kurumlar hakkındaki kıritik bakış açılarıyla ünlü. 2001'de Stiglitz, Columbia Üniversitesinde bir düşünce takımı [2] 1 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. olan Initiative for Policy Dialogue (IPD)'yi kurdu. 2001'den beri Columbia Üniversitesi'nin bir üyesi ve 2003'ten beri üniversite profesörü. Stiglitz ayrıca University of Manchester'nin Dünya Yoksulluk Sınırıları Kurumu(Brooks World Poverty Institute) başkanı ve Papaya ait Sosyal Bilimler Akademisi [3] 13 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. üyesi.\n"
    },
    "Ariel Şaron": {
        "first_paragraph": "Ariel Şaron (26 Şubat 1928 - 11 Ocak 2014), eski İsrail başbakanı. Ana Muhalefet Kadima Partisi'nin kurucusu ve ilk lideri ve tümgeneraldir.\n"
    },
    "İsrail Tsvaygenbaum": {
        "first_paragraph": "İsrail Tsvaygenbaum (Rusça: Исраил Иосифович Цвайгенбаум; İngilizce: Israel Tsvaygenbaum; 1 Şubat 1961 doğumlu), Rus-Amerikan sanatçı.\n"
    },
    "Yael Grobglas": {
        "first_paragraph": "Yael Grobglas (İbranice: יעל גרובגלס; d. 31 Mayıs 1984), The CW'nin televizyon dizisi Jane the Virgin'deki Petra Solano ve ikiz kız kardeşi Anežka rolleriyle tanınan  İsrailli bir kadın oyuncu.\n"
    },
    "Erich Zepler": {
        "first_paragraph": "Erich Ernest Zepler (27 Ocak 1898 - 13 Mayıs 1980 Southampton), Alman, Yahudi elektronik mühendisi ve satranç kompozitörü. Telsizlerin günümüzdeki halini almasında önemli rolü vardır.[1]\n"
    },
    "Bin Faris Camii": {
        "first_paragraph": "Bin Faris Camii (Arapça: مسجد ابن فارس, romanize: Mescid Bin Faris) veya eskiden Cezayir Büyük Sinagogu, Cezayir'in başkenti Cezayir'de bulunan bir camidir. Cami, ilk olarak 15. yüzyılda cami olarak inşa edilmiş olup Fransız döneminde sinagoga çevrildi. Cezayir'in bağımsızlığından sonra yeniden camiye çevrildi.[1]\n"
    },
    "Mole Antonelliana": {
        "first_paragraph": "Mole Antonelliana, İtalya'nın Torino kentinde bulunan bir binadır. Bina, 167.5 metre yüksekliğinde olup[1][2] adını binanın mimarı Alessandro Antonelli'den almaktadır.\n"
    },
    "Kraków Gettosu": {
        "first_paragraph": "Kraków Gettosu, II. Dünya Savaşı'nda Polonya'nın Alman işgâli altında olduğu sırada oluşturulan beş büyük Nazi gettosundan biriydi. Polonyalı Yahudilerin sistematik olarak yok edilmesi amacıyla kurulmuştur. Getto daha sonra Reinhardt Operasyonu sırasında işgücü potansiyeli olanları imha kamplarına gönderilecek olanlardan ayırmak için bir bekleme alanı olarak kullanıldı. Getto, Haziran 1942'yle Mart 1943 arasında tasfiye edildi ve sakinlerinin çoğu 60 kilometrelik demiryolu mesafesi olan Belzec imha kampının yanı sıra Płaszów köle işçi kampına ve Auschwitz toplama kampına sürüldü.\n"
    },
    "Bizans-Hazar ilişkileri": {
        "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n"
    },
    "İrbiş": {
        "first_paragraph": "İrbiş (650 ya da 652), bir dizi Rus kaynağına göre Hazar Kağanlığı'nın kurucusudur.[1]  Hazarlar, kökenlerini Aşina soyuna dayandırmaktadır.[2]\n"
    },
    "Schechter Mektubu": {
        "first_paragraph": "Cambridge Belgesi olarak da bilinen Schechter Mektubu Kahire Genizası'nda Solomon Schechter tarafından keşfedildi.\n"
    },
    "Tuvan Kağan": {
        "first_paragraph": "Tuvan Kağan, Omeljan Pritsak'a göre, 830'ların ortalarında bir Hazar kağanının adıydı. Kabarların Kağan Bek'e karşı olan isyanına öncülük etti. Bu isyan, Hazarların Yahudiliğe geçmesiyle kabaca eş zamanlı olarak gerçekleştiğinden, Pritsak ve diğerleri, isyanın dini bir yönü olduğunu öne sürdüler.Omeljan Pritsak, bir iç savaşı kaybettikten sonra sürgüne gönderilen Tuvan Kağan adlı bir Hazar kağanının, takipçileriyle birlikte Rostov'un İskandinav-Slav yerleşimine yerleştiğini, yerel İskandinav soylularıyla evlendiğini ve Rus kağanlarının hanedanının babası olduğunu iddia etti.[1] Constantine Zuckerman, Pritsak'ın teorisini savunulamaz spekülasyon olduğunu söyleyerek reddediyor[2] ve çağdaş kaynaklarda Ruslar arasına sığınmak için kaçan hiçbir Hazar kağanının kaydı olmadığını söylüyor.[3]  Bununla birlikte, Hazar'ın erken Rus hükümdarlarıyla olası bağlantısı, I. Sviatoslav gibi daha sonraki Rus hükümdarları tarafından stilize edilmiş üç dişli bir tamga veya mührün kullanılmasıyla desteklenir; benzer tamgalar, kesin olarak Hazar kökenli harabelerde bulunur.[4]\n"
    },
    "Avidius Cassius": {
        "first_paragraph": "Gaius Avidius Cassius (130 civarı - Temmuz 175), 175 yılında kısa bir süre için Mısır ve Suriye Eyaletlerinde iktidarı ele geçirmiş ve İmparatorluğunu ilan etmiş Roma isyancısı.\n"
    },
    "VI. Tigran": {
        "first_paragraph": "VI. Tigranes, 58 - 63 yılları arasında tahta çıkmış olan Ermenistan kralı. 58 yılı baharında Romalı general Corbulo, Kapadokya üzerinden Ermenistana girdi ve Artaxata'ya doğru, kuzeyinde I. Pharsman ve güneybatısında Kommagene kralı IV. Antiochus olduğu halde ilerlemeye başladı. I. Tiridates, Corbulo'nun ateşe verdiği başkentinden kaçmak zorunda kaldı. Yaz aylarında Corbulo Tigranocerta'ya doğru harekete geçti ve direnen tek kaleyide geçerek şehre ulaştı. Ermenilerin çoğu direnmekten vazgeçti ve Roma tarafından atanacak bir prensi kabul etme kararı aldı. Nero tacı, Kapadokya kralları soyundan gelen Tigranes'e vardi.\n"
    },
    "Kfar Aza": {
        "first_paragraph": "Kfar Aza (İbranice: כְּפַר עַזַּה, anlamı: 'Gazze Köyü'), güney İsrail'de bulunan bir yerleşim yeridir. Gazze'nin yaklaşık 5 kilometre doğusunda, Netivot ve Sderot arasında yer almaktadır. 2021 yılında 765 nüfusa sahipti.\n"
    },
    "Ma'agan Michael": {
        "first_paragraph": "Kibbutz Ma'agan Michael (İbranice: מעגן מיכאל) Michael Limanı ya da Michael'ın demir attığı yer anlamına gelir ve 1.400 kişilik nüfusuyla İsrail'in en büyük kibbutzudur.\n"
    },
    "Zikim": {
        "first_paragraph": "Zikim (İbranice: זִיקִים), İsrail'in güneyinde bir kibbutzdur. Kuzey Negev Çölü'nde yer alan kibutz, Hof Aşkelon Bölge Konseyi'nin yetki alanına girmektedir. 2021 yılında 894 kişilik bir nüfusa sahipti.\n"
    },
    "Kripto-Yahudilik": {
        "first_paragraph": "Kripto-Yahudilik veya Gizli Yahudilik, gizlice Yahudiliği uygulamak fakat topluma karşı farklı bir dini uyguluyormuş gibi görünmektir; bu dinin takipçilerine, \"gizli\" anlamına gelen Yunanca κρυπτός (kriptos) sözcükten gelir \"kripto Yahudiler\" (veya \"gizli Yahudiler\") denir. Kripto Yahudi terimi atalarının bazı Yahudi geleneklerini takip eden fakat genelde Katoliklik gibi farklı bir dinden gözükenlere de denir.[1][2][3][4][5] Bu fenomen Orta Çağ'da Yahudilerin 1492'de İspanya'dan kovulmasıyla başladı.[6]\n"
    },
    "Anusim": {
        "first_paragraph": "Anusim (İbranice: אֲנוּסִים; tekil erkek: İbranice: אָנוּס, Anus; tekil kadın: İbranice: אָנוּסה, Anusa) Halaha'da Yahudilerin zorla din değiştirdiğini veya istekleri dışında Yahudilikten çıkarılmalarını belirten yasal kategoridir. Bu terimin birebir tercümesi \"zorlananlar\"dır.\n"
    },
    "Çala": {
        "first_paragraph": "Çala, Tacikçe \"ne o ne bu\" anlamına gelip, 18. yüzyılın sonlarında zorla İslam'a geçirilen Buhara Yahudileri için kullanılan bir terimdir. Çala Yahudileri, dışarıya doğru Müslüman olarak görünürken Yahudi geleneklerini gizlice devam ettirdiler. Bu kripto Yahudiler (gizli Yahudiler) bir arada yaşayıp Yahudi muhitlerine komşuydular ve kendi aralarında evliliklerini sürdürdüler. 19. yüzyılda Çala cemaatleri Semerkand, Hive, Hokand, Margilan ve Şahrisabz'da ortaya çıktılar. Çala Yahudilerinin yerel Müslümanlarla evlenip Yahudi geleneklerinden uzaklaşmaları iki ila üç nesil sürdü.\n"
    },
    "Yalçın Küçük": {
        "first_paragraph": "Yalçın Küçük (d. 1 Temmuz 1938, İskenderun); Türk araştırmacı yazar, düşünür, ekonomist, isim-bilimci, medya ve edebiyat eleştirmeni, Kürdolog,[1] Sovyetolog,[2] siyaset bilimci, teorisyen, gençlik önderi.[3]\n"
    },
    "Yeni Hristiyan": {
        "first_paragraph": "\nYeni Hristiyan (İspanyolca: cristiano nuevo; Galiçyaca: cristián novo; Portekizce: cristão novo; Katalanca: cristià nou), İber Yarımadası'nda Katolikliğe geçen Sefaradlar ile Müslümanları veya onların soyundan vaftiz olanları ifade eden bir terimdir. Bu kelime, İberya'daki \"Eski Hristiyanlar\" tarafından, kendilerini konversolardan ayırmak için kullanmaya başladıkları bir kelimedir. Bazen Yeni Hristiyanlar için aşağılayıcı terimler olan Müslümanlara Morisko ve Yahudilere Marrano sıfatları kullanıldı.\n"
    },
    "Elefantin": {
        "first_paragraph": "Elefantin (/ˌɛlɪfænˈtaɪniː, -ˈtiː-/ EL-if-an-TY-nee;[2] Mısırca: ꜣbw; Mısır Arapçası: جزيرة الفنتين; Yunanca: Ἐλεφαντίνη Elephantíne; Kıptîce: (Ⲉ)ⲓⲏⲃ (Ə)iêw) Yukarı Mısır'daki Asvan şehrinin bir parçasını oluşturan Nil üzerinde bir adadır. Adadaki arkeolojik sitler, Ebu Simbel ve Filai dahil olmak üzere Yukarı Mısır mimarisinin diğer örnekleriyle birlikte 1979'da UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edildmştir.[3]\n"
    },
    "Bizans İmparatorluğu'ndaki Yahudilerin tarihi": {
        "first_paragraph": "Bizans Yahudileri, genelde Romanyotların oluşturduğu Bizans İmparatorluğu'nda yaşayan Yahudilerdir. Bizans İmparatorluğu kurulmadan önce bu topraklarda bulunan Yahudiler zamanla ya başka ülkelere göç etmiş ya da yerlerinde kalan Yahudiler 13. yüzyıldan sonra Osmanlı tebaasına girmiştir. Romanyotlar ise zamanla diğer Yahudi mezhepleri içinde asimile olmuştur.\n"
    },
    "Budin Kuşatması (1686)": {
        "first_paragraph": "Budin Kuşatması, 1686 yılında Lorrain Dükü V. Karl komutasındaki Kutsal ittifak kuvvetlerinin Osmanlı İmparatorluğu hakimiyetindeki Budin'i kuşatıp ele geçirmesiyle sonuçlanan kuşatmadır.\n"
    },
    "Kragujevac Katliamı": {
        "first_paragraph": "Kraljevo ve Kragujevac Katliamı, Alman Silahlı Kuvvetleri'nin işgal edilmiş Yugoslavya'da işlediği bir savaş suçudur. 1941 yılında Sırbistan'da gerçekleştirilen bu katliamlarda toplam 4000 sivil ölmüştür.\n"
    },
    "Yahudi işletmelerine yönelik Nazi boykotu": {
        "first_paragraph": "Yahudi işletmelerine yönelik Nazi boykotu (Almanca: Judenboykott), Mart 1933'te başlatılan Anti-Nazi boykotuna[1][2] karşı bir tepki olduğu iddia edilerek 1 Nisan 1933'te Almanya'da başlatılan ve Yahudileri hedef alan bir boykot kampanyasıydı.[3][4] Alman popülasyonunun büyük çoğunluğu Yahudi işletmeleri kullanmaya devam ettikçe boykot başarısız oldu, fakat Nazilerin Yahudilere olan kötü niyetini açıkça ortaya koydu.[4]\n"
    },
    "Bakhalar": {
        "first_paragraph": "Bakkhalar (Yunanca: Βάκχαι, Bakchai), Atinalı oyun yazarı Euripides'in son yıllarında, Makedonya kralı I. Archelaus'un sarayında yazdığı bir antik Yunan trajedisidir. İlk kez Euripides'in ölümündan sonra MÖ 405 yılında Dionysos Tiyatrosu'da sahnelendi. İphigenia Avlis'te ve Korint'te Alkmaeon adlı oyunları ile birlikte bir tetralojinin (dörtlü serinin) parçası olan oyunun, Euripides'in oğlu veya yeğeni tarafından yönetildiği düşünülmektedir.[1] Oyun, Dionysia şehir festivali yarışmasında birincilik ödülünü kazandı.\n"
    },
    "Dionysiaka": {
        "first_paragraph": "Dionysiaka /ˌdaɪ.ə.nɪˈzaɪ.ə.kə/ (Dionysiaca) eski bir Yunan epik şiiridir ve Nonnus'un en önemli eserlerinden biridir. Dionysiaka, 48 kitaptan ve 20.426 satırdan oluşan bir destandır. Homeros lehçesi ve dactylic hexameters ile yazılmış günümüze ulaşan en uzun Grek-Roman şiiridir. Ana konusu Dionysos'un hayatı, Hindistan'a yaptığı sefer ve onun muzaffer dönüşüdür.\n"
    },
    "Kurbağalar (Aristofanes)": {
        "first_paragraph": "Kurbağalar (Yunanca: Βάτραχοι Bátrachoi, \"Kurbağalar\"; Latince: Ranae, çoğu zaman Ran. diye kısaltılmaktadır) bir komedya olup, Antik Yunan döneminin meşhur şairi Aristofanes tarafından yazılmıştır. İlk olarak M.Ö.405 tarihinde Lenaia’da düzenlenen Dionysus Festivali’nde sergilendiğinde birincilik ödülünü kazanmıştır. \n"
    },
    "Nonnus": {
        "first_paragraph": "Panopolis'li Nonnus'(Nónnos ho Panopolítēs, fl. MS 5. yüzyıl), İmparatorluk Roma döneminin en dikkate değer Yunan epik şairiydi.[1] O, Mısır Thebaid'teki Panopolis'in (Ahmim) yerlisiydi ve muhtemelen MS 5. yüzyılda yaşadı.Tanrı Dionysos'un destansı bir hikayesi olan Dionysiaka'nın ve Yuhanna İncili'nin bir yorumu olan Metabol'un şairi olarak bilinir. Dionysos destanı, Dionysos'un hayatını, Hindistan'a yaptığı seferi ve batıya muzaffer dönüşünü anlatır, Homeros Yunancası ve daktili heksametre ile yazılmıştır ve 20.426 satır ile 48 kitaptan oluşur.\n"
    },
    "Semele": {
        "first_paragraph": "Semele, Yunan mitolojisinde Cadmus ile Harmonia'nın kızı. Zeus'tan Dionysos'u doğurduğuna inanılırdı.\n"
    },
    "Tanrının Antonius'u Bırakması": {
        "first_paragraph": "\"Tanrının Antonius'u Bırakması\" (Yunanca: Ἀπολείπειν ὁ θεὸς Ἀντώνιον) veya \"Tanrı Antonius'u Terk Ediyor\", Konstantinos Kavafis'in 1911'de yayınlanan bir şiiridir.\n"
    },
    "Gungnir": {
        "first_paragraph": "İskandinav mitolojisinde Gungnir (/ ˈɡ ʌ ŋ .n ɪər /, \"sallanan \") tanrı Odin'in mızrağıdır .Gugnir,Loki tarafından Cüce İvaldi'nin oğullarına yaptırılmıştır.Odin'in mızrağıdır.Loki tarafından Odin'e hediye edilmiştir.Her ne olursa olsun hedefinden,yolundan şaşmaz.Odin bu mızrağı Vanir Tanrılarının oluşturduğu bir meclisin başlarına fırlatmıştır ve Aesir-Vanir savaşını başlatmıştır.Şiirsel Edda da Völüpsá da anlatılır.\n"
    },
    "Odin (çizgi roman)": {
        "first_paragraph": "Odin Borson, All-Father, Marvel Comics tarafından yayınlanan Amerikan çizgi romanlarında görünen kurgusal bir karakterdir. İlk olarak Journey into Mystery #85'te (Ekim 1962) bahsedilen karakter ilk olarak Journey into Mystery #86'da (Kasım 1962) görünür ve Stan Lee ve Jack Kirby tarafından İskandinav mitolojisinin Odin'inden uyarlanmıştır.[1] Karakter, Thor'un babası ve eski Asgard kralı olarak tasvir edilmiştir.\n"
    },
    "Jake ve Varolmayan Ülkenin Korsanları": {
        "first_paragraph": "Jake ve Varolmayan Ülkenin Korsanları (dördüncü sezonda Kaptan Jake ve Varolmayan Ülkenin Korsanları olarak da bilinir), Disney Junior'da gösterilen bir Amerikan animasyonlu müzikal ve etkileşimli okul öncesi çocuk televizyon dizisidir.\n"
    },
    "Kanca (film, 1991)": {
        "first_paragraph": "Kanca (orj. isim: Hook) yönetmenliğini Steven Spielberg'in yaptığı, J. M. Barrie'nin Peter Pan adlı eserinin bir devamı olan 1991 yapımı fantastik film.\n"
    },
    "Kaplan Lily": {
        "first_paragraph": "Kaplan Lily,Peter Pan'ın arkadaşı olan Kızılderili Prensesidir.İlk kez Peter Pan romanında görünmüştür.Savaşçı ve çok cesur bir kişiliği vardır. Çoğu Türkçe çeviride adı Pars Zambağı olarak geçer.\n"
    },
    "Kaptan Hook": {
        "first_paragraph": "Kaptan James Hook (Kanca) Peter Pan'ın düşmanı olan korsan kaptanı. İlk kez 1904'te James Matthew Barrie'nin peter pan asla büyümeyen çocuk adlı tiyatro oyununda ve 1911'de oyunun roman hali olan Peter Pan ve Wendy adlı romanında görünmüştür.İsmini kaybettiği sağ elinin yerine taktığı kancadan almaktadır.Peter Pan, onun elini bir düello sırasında kesip denize atmış, sonra da iri bir timsah bu eli yutmuştur. Hook daha sonra bu timsaha bir de çalar saat yutturmuş, bu sayede gelişini daima önceden tiktaklarla duyabilmiştir.Jolly Roger (Kara Bayrak) adlı korsan gemisi'nin kaptanıdır.Gemisi Varolmayan ülke'de bir koyda demirlidir.Daha önceleri Kara Sakal'ın marinel başılığını yapmıştır.İkinci kaptanı ve baş subayı İrlandalı Mr.Smee'dir.Tayfabaşı Ignatius Starkey,dümencisi Robert Mullins topçusu da Bill Jukes'tur.Diğer tayfalarından bazıları Cecco,marangozu Alf Mason,Kara Murphy, Aşçısı Eucrates Cookson,Whibbles,Noddler,Foggerty,Skylights,Damien Salt,Ed Teynte,Chas Turley, Alan Herb,Canary Robb,Guadjo-mo,Black Gilmour,George Scourie,Preston, Harbuckle,Sharky ve Bones'tur.Define Adası'ndaki \"Barbekü\" lakaplı sinsi korsan Long John Silver'ın korktuğu tek kişi olarak anılmıştır.Tayfalarının  bazıları (Bill Jukes,Kara Murphy,Cookson vs.) daha önce Kaptan Flint gibi meşhur başka korsanların emrinde çalışmıştır.Hook'ta korkan adamları sık sık ondan \"Jass\" diye bahsetmektedir.Türkçe çoğu Peter Pan çevirisinde ismi \"Kaptan Kanca\" olarak yazılmıştır.Gerçek ismi belirsizdir. (Yalnız Peter Pan'ın geçmişini anlatan Peter ve yıldız avcıları adlı romanda elini kaybetmeden önceki lakabı \"Kara Bıyık\" olarak geçmiştir.[1] Barrie aslen iyi bir aileden geldiğini ve Eton college ile Balliol kolejlerinde okuduğunu yazmıştır.[2] Gerçek isminin açıklanmasının bugün bile İngiltere'de skandal'a yol açacağını söylenmesi,gİysilerinin Stuart kralı II.Charles'ı andırması ve kanın diğer insanlardan farklı asil bir renkte aktığının söylenmesi aslen kraliyete yakın,asil bir aileden geldiği izlenimini uyandırmaktadır[3]. Sinema, Tiyatro ve Televizyon'da defalarca Robb Harwood,Ernest Torrence,Boris Karloff,Charles Laughton,Lawrence Tibbett,Hans Conried,Danny Kaye,Philip Hinton,Chikao Otsuka,Tim Curry,Dustin Hoffman,Jason Isaacs,Rhys Ifans,Christian Borle, Cyril Ritchard,Kelsey Grammer,Paul Schoeffler,Gregory Funaro,Christian Borle,Rick Holmes,John Sanders,Christopher Walken,Stanley Tucci,Colin O'Donoghue,Ian McShane,Michael Dobson,Garrett Hedlund,Tom Hiddleston, Jude Law ve Corey Burton gibi ünlü oyuncular tarafından canlandırılmıştır.\n"
    },
    "Kara Sakal": {
        "first_paragraph": "Edward Teach ya da Edward Thatch (c. 1680 – 22 Kasım 1718), Blackbeard (Karasakal) ismiyle bilinir. 18. yüzyılın başları boyunca West Indies ve doğu sahillerindeki Amerikan kolonileri civarında faaliyet gösteren İngiliz korsan olarak ün salmıştır.\n"
    },
    "Kensington Bahçeleri": {
        "first_paragraph": "Kensington Bahçeleri (İngilizce: Kensington Gardens), Kensington Sarayı'nın özel bahçeleridir. Bahçeler, Londra'nın Kraliyet Parkları'ndan biri olup 270 hektarlık bir alanı kaplamaktadır.[1]\n"
    },
    "Long John Silver": {
        "first_paragraph": "Long(Uzun)John Silver (Barbekü olarak da bilinir.) Define Adası romanının ana karakterlerinden olan korsan karakteri. Zalim korsan Kaptan Flint'in baş subayıdır.Flint'in gemisi Walrus'ta görev yapmıştır.Ondan önce de Edward England'la denize açılmıştır.Tek bacaklıdır. Bacağını bir çatışmada kaybettiğinden bir koltuk değneğine yaslanarak yürür. Eski kaptanının adını verdiği Kaptan Flint adlı bir papağanı vardır. Hakkında bir sürü kitap yazılmış ve film çekilmiştir. (Romanın bazı Türkçe çevirilerinde lakabı olan \"Barbekü\", \"Yağlı Domuz\" ya da \"Kızarmış Domuz\" olarak geçer.)Sinema Tiyatro ve Televizyon'da sessiz dönemden itibaren Charles Ogle,Wallace Beery,Robert Newton,Peter Wyngarde,Robert Long,Bernard Miles,Ivo Garrani,Peter Vaughan,Ivor Dean,Boris Andreyev,Asao Koike,Richard Dawson,Orson Welles,Genzo Wakayama,Michio Hazama,Richard Epkar,Alfred Burke,Oleg Borisov,Armen Dzhigarkhanyan,Brian The Blessed,Anthony Quinn,Ross Higgins,Charlton Heston,Richard E.Grant,Rob Brydon,Jim Cummings,Tim Curry,Jack Palance,Brian Murray,Mackenzie Gray,Lance Henriksen,Tobias Moretti,Eddie Izzard,Luke Arnold,Costas Mandylor ve Arthur Darvill gibi meşhur oyuncular tarafından canlandırılmıştır.Walrus'taki tüm mürettebat Flint'ten korksa da Flint Silver'dan korkmuştur.Silver'ın da korktuğu tek kişi,geçmişte Kara Sakal'ın marinel başılığını da yapmış olan Jolly Roger'ın Kaptanı James Hook'tur.Define Adası'nın öncülü niteliğindeki Korsan dizisi Black Sails (dizi)'de Kaptan Flint'in mürettebatına yeni katılmış bir genç olarak gösterilmiş ve Luke Arnold tarafından canlandırılmıştır.Bir Varmış,Bİr Yokmuş dizisinde James Hook'un eski kaptanı olarak gösterilmiş ve Costas Mandylor tarafından canlandırılmıştır.ABD'de Long John Silver adlı bir deniz ürünleri restoranı zinciri vardır.\n"
    },
    "Peter Pan (film, 1953)": {
        "first_paragraph": "Peter Pan, Disney yapımı 1953 tarihli, James Matthew Barrie'nin Peter Pan romanı oyunundan uyarlanan çizgi film. Clyde Geronimi, Hamilton Luske ve Wilfred Jackson'ın yönetmenliğinde çekilmiştir.\n"
    },
    "Peter Pan & Wendy": {
        "first_paragraph": "Peter Pan & Wendy, yapımcılığını Jim Whitaker ve Joe Roth'un üstlendiği, senaryosunu Lowery ve Toby Halbrooks'un yazdığı David Lowery tarafından yönetilen, yakında çıkacak bir Amerikan fantastik macera filmidir. Walt Disney Pictures tarafından üretilen film, Disney'in 1953 animasyon filmi Peter Pan'ın canlı aksiyon uyarlamasıdır.\n"
    },
    "Peter Pan Define Avında": {
        "first_paragraph": "Peter Pan Define Avında (Peter Pan in Scarlet) 2004 yılında Geraldine Mccaughrean rtarafından yazılan, J.M.Barrie'nin Peter Pan romanı ve oyununun devamı olan çocuk kitabı.\n"
    },
    "Peter Pan sendromu": {
        "first_paragraph": "Peter Pan sendromu (Peter Pan kompleksi), büyüme korkusu olan çocuklarda ve olgun oldukları halde çocuk gibi davranan (sosyal açıdan) insanlarda görülen davranış bozukluklarına verilen addır.\n"
    },
    "Peter Pan Varolmayan Ülkede": {
        "first_paragraph": "Peter Pan Varolmayan Ülkede (İngilizce orijinal adı: Peter Pan: Return to Neverland/Peter Pan Olmaya Ülke'ye Dönüş) 2002 tarihli, Disney yapımı, 1953 tarihli filmin devamı olarak çekilen animasyon filmi.\n"
    },
    "Peter Pan'ın Maceraları": {
        "first_paragraph": "Peter Pan'ın Maceraları (Japonca: ピーターパンの冒険, romanize: Pītā Pan no Bōken), Nippon Animation tarafından hazırlanan 1989 yapımı bir anime televizyon serisidir. Seri, James Matthew Barrie'nin Peter Pan adlı romanına dayanmakta olup Ocak-Aralık 1989 tarihleri arasında yayınlandı.\n"
    },
    "Peter ve Yıldız Avcıları": {
        "first_paragraph": "Peter ve Yıldız Avcıları, Dave Barry ve Ridley Pearson tarafından yazılan,aynı isimli, Peter Pan karakterinin geçmişini anlatan roman serisinin ilk kitabı. 2005'te Disney Publishing'den çıkan kitabın dört tane devam romanı ve Neverland Books adlı dört kitaplık, ana seriyle bağlantılı, hikâye kitabı var. Serinin ilk kitabı ekim 2008'de Epsilon Yayınevinin Gençlik Dizisi'nde yayınlanmış ve Vedat Kaptanoğlu tarafından çevrilmiştir. Disney seriyi filme çekmeyi planlamıştır.[1]\n"
    },
    "Smee": {
        "first_paragraph": "Smee, Peter Pan romanında Kaptan Hook'un yardımcısı ve lostromosu olan korsan karakteri.Aslen İrlanda asıllıdır.Kaptan Hook'un mürettebatının en merhametli üyesidir.Sinema, tiyatro ve televizyonda George Shelton,Edward Kipling,Bill Thompson,Joe E. Marks,Arnold Soboloff,Keith Scott,Kenichi Ogata,Ed Gilbert,Bob Hoskins,Don Potter,Michael Nostrand,Richard Briers,Toby Jones,Chris Gauthier,Faustino Di Bauda,Scott Mechlowicz,Rasmus Hardiker,Don Brown,Christian Borle,Adeel Akthar,Jeff Benett,Jim Gaffigan gibi aktörler tarafından canlandırılmıştır.\n"
    },
    "Varolmayan Ülke": {
        "first_paragraph": "Varolmayan Ülke (Neverland), J. M. Barrie'nin çalışmalarından çıkan kurgusal bir yerdir. Peter Pan, Tinker Bell, Kayıp Çocuklar ve diğer canlıların yaşadığı hayali ve uzak bir yerdir. Her ne kadar Varolmayan Ülke'ye gelen her insan büyümeyi durduramasa da, bilinen en ünlü özelliği büyümeyi durdurmasıdır ve de sonsuz çocukluğa, ölümsüzlüğe ve gerçeklerden kaçışa bir metafor olarak kullanılır. \"Peter Pan veya Hiç Büyüyemeyen Oğlan\" adlı ilk oyununda İskoç yazar J. M. Barrie \"Hiçbir zaman, Hiçbir yer\" (the Never Never Land) olarak adlandırmıştır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Daleli Allan": {
        "first_paragraph": "Dale'li Allan (Eski İngilizce Allan A'Dale) Robin Hood'un çete üyesi olan Ozan karakteridir.Yaşlı bir soyluyla evlenmeye zorlanan sevgilisi Ellen'ı kurtarmak için Sherwood ormanı'na Robin'de yardım isteyince Robin'in çetesine katılmış ve Robin'le birlikte güzel Ellen'ı kurtarmıştır.Keşiş Tuck tarafından evlendirilen çift bundan sonra Robin'in en sadık dostları arasına girmiştir.\n"
    },
    "Keşiş Tuck": {
        "first_paragraph": "-Keşiş Tuck (İngilizce Friar Tuck.Peder Tuck ya da Kardeş Tuck olarak da bilinir.), Robin Hood’un Neşeli Adamlar çetesinin en önemli adamlarından biri olan din adamı karakteridir. Bu karakter York şehri yakınlarındaki St. Marry Kilisesi’nin eski rahibidir. Fakat otoriteye karşı bazı hareketlerde bulunduğu için kiliseden sürülmüştür. Bu olay onun otoriteye karşı olan muhalifliğini artırmış ve bunun üzerine Robin’in çetesine katılmaya karar vermiştir. Fakat güzel yemekler yemeyi ve kaliteli şaraplar içmeyi çok seven obur bir karakterdir.Rahip Tuck sıklıkla kel, şişman ve şakacı bir rahip olarak tasvir edilir. Kendisi rahip olmasına rağmen bir İngiliz birası olan “Ale” yi çok sevmektedir. Rahip Tuck Robin Hood hikâyelerinde çetenin en nükteci ve espritüel kişisi olarak verilmektedir. Robin ilk karşılaşması bir nehir kenarında olmuş ve Robin Tuck'tan kendisini omuzlarına alıp karşıya geçirmesini istemiştir.Nehrin ortasında Tuck onu suya atmış ve küçük bir münakaşanın ardından Robin'in kim olduğunu anlamış ve çetesine katılmıştır.\n"
    },
    "Küçük John": {
        "first_paragraph": "Küçük John,Robin Hood'un sağ koludur. İri yarı bir adamdır. Eski hikâyelerde bir köprü üzerinde, kimin önce geçeceği üzerine bir tartışma sonucu tanışmışlardır.\n"
    },
    "Leydi Marian": {
        "first_paragraph": "Leydi Marian ya da Marion, Maid Marian (Bakire Marian) olarak da bilinir. Robin Hood'un sevgilisi olan asil Leydi.Bazı şiirlerde çoban olarak geçer.Kral Richard'ın dönüşüyle Robin'le evlenmiştir.Eski hikâyelerde Clorinda olarak da geçer.\n"
    },
    "Nottingham": {
        "first_paragraph": "Nottingham, Birleşik Krallık'ta İngiltere ülkesinin Doğu Midlands bölgesinde bulunan bir kentsel yerleşkedir. 1897'de Kraliçe Victoria beratıyla şehir statüsünü kazanmıştır. \"Nottingham Şehri tek-seviyeli yörel idaresi\" adlı yerel idare birimi merkezidir.\nTörensel Nottinghamshire Kontluğu'na bağlıdır.\n"
    },
    "Sherwood Ormanı": {
        "first_paragraph": "Sherwood Ormanı, İngiltere'nin Nottinghamshire şehrinde bulunan orman. Robin Hood efsanesinin burada gerçekleştiği rivayet edilir. Sherwood Ormanı 423 hektarlık alanı kaplar.\n"
    },
    "Will Scarlet": {
        "first_paragraph": "Will Scarlet (İngilizce Kızıl Will) Robin Hood'un Neşeli Adamlar Çetesinde Küçük John'la beraber iki sağ kolundan biridir. Çoğu anlatımda akrabası olarak geçer. Eski İngiliz balladlarında anlatılana göre bir gün Robin, Sherwood Ormanı”nda geyik avlamaktayken gayet iyi giyimli biri ile karşılaşır. Robin bu kişinin yanına gider ve ona kendi çetesine katılmak isteyip istemediğini sorar. Bunu üzerine ikili arasında tartışma çıkar ve kavgaya tutuşurlar. Kavga etmekten yoruldukları sırada Robin karşısındaki kişiye kim olduğunu sorar, o da kendisinin Genç (Will) Gamwell olduğunu, babasının çiftliğinde çalışan kahyayı öldürdüğünü ve amcası Robin Hood’un yanına sığınmaya geldiğini söyler. Bunun üzerine Robin onun kendi yeğeni olduğunu anlar ve onu kendi çetesine alır. Ayrıca ismini Scarlet olarak değiştirir. Öte yandan 2002 yılında yayınlanan bir video oyunu olan Robin Hood The Legend Of the Sherwood’a göre kendisi yine Robin’in yeğeni olarak verilmektedir. Nottingham şerifine karşı bir ayaklanma düzenlemiş ve bunun üzerine zindana atılmıştır. Bu oyunda daha sonra Robin tarafından kurtarılır ve çeteye katılır. Robin Hood’un çetesi genel olarak orta yaşlardaki kişilerden oluşmaktayken Will Scarlet çoğu zaman genç veya ergenliğinin son yıllarındaki birisi olarak verilmektedir. Geleneksel anlatıya göre kendisi çabuk sinirlenen bir mizaca sahiptir. Ayrıca Will hoş giyinmeyi sever ve genelde ipek kumaşlar giyer. Robin Hood çetedeki en iyi okçu iken kendisi en iyi kılıç kullanandır ve bazen iki kılıç kullanır şekilde tasvir edilmiştir.\n"
    },
    "Ahameniş İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "Ahameniş İmparatorluğu ya da Hehamenişiler (İngilizce telaffuz: [əˈkiːmənɪd]; 𐎧𐏁𐏂, Hšassa  (Eski Farsça), İmparatorluk), MÖ 6. yüzyılda Büyük Kiros tarafından kurulan, tarihteki ilk Pers devletidir.\n"
    },
    "Amyrtaios": {
        "first_paragraph": "Amyrtaios, Mısır'ın 28. hanedanının ilk ve tek firavunudur. Perslerden sonra Mısır'a tekrar bağımsızlık getirmiştir.\n"
    },
    "Behistun Yazıtı": {
        "first_paragraph": "Behistun Yazıtı (ayrıca Bisütun Yazıtı; Farsça: بیستون, Antik Farsça: Bagastana, \"tanrının yeri\"), Kirmanşah, İran yakınlarındaki Bisütun Dağının bir uçurumunda yer alan çok dilli bir yazıt ve büyük bir taş kabartma. Ahameniş İmparatoru I. Darius döneminde hazırlanmıştır ve I. Darius'un imparatorluğu genişletişinden bahseder. Eski Farsça, Elamca ve Babilce (bir çeşit Akadca) yazılmış, bilinen en uzun üç dilli çivi yazısı olduğu için çivi yazısının deşifre edilmesi açısından önemlidir.\n"
    },
    "Dareikos": {
        "first_paragraph": "Dareikos, Lidya Krallığının Pers Ahameniş İmparatorluğu tarafından fethedilmesini takip eden dönemde yaklaşık milattan önce 551'de Persler tarafından basılan, 8,42 gram ağırlığındaki bir altın sikkedir. Ön yüzünde Pers kralını beline kadar, ok atarken ya da koşarken gösteren bu sikkeler, Sardes'te Büyük İskender zamanına kadar, hatta onun tarafından da basılmış eski çağın en tanınmış sikkelerindendir. Akdeniz bölgesinde milattan önce 345li yıllara kadar kullanımda olan dareikos, o zamanın en gözde stateri olan Fokaia staterinin yarısı değerindeydi.\n"
    },
    "Eski Farsça": {
        "first_paragraph": "Eski Farsça, Avestaca ile beraber kayıt altına alınmış iki Eski İran dilinden biridir. Eski Farsça, başlıca Ahameniş dönemi (y. MÖ 600-300) yazıtlarında, kil tabletlerinde ve mühürlerinde görülür.\n"
    },
    "Firavunlar Kanalı": {
        "first_paragraph": "Firavunlar Kanalı Nil Nehri'ni, dolayısıyla Akdeniz'i Kızıldeniz'e bağlayan antik kanal. Firavun 3. Senusret devrinde yapımına başlanmış, Mısır'ı fetheden Pers İmparatoru I. Darius devrinde açılmıştır.\n"
    },
    "İskender Lahdi": {
        "first_paragraph": "İskender Lahdi, MÖ 4. yüzyıla ait, Sidon Kralı Abdalonymos'a ait olduğu düşünülen kral lahiti.[1] Uzun cephesinde Makedonya Kralı Büyük İskender'in Perslerle yaptığı savaşlara ilişkin rölyefler bulunduğu için \"İskender Lahdi\" adıyla tanımlanmıştır.[2] Osman Hamdi Bey tarafından 1887 yılında Sayda'daki (eski adi Sidon) kral mezarlarında yapılan arkeolojik kazılarda bulunmuştur.[3] İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde bulunan en önemli eser olarak kabul edilmektedir.[2]\n"
    },
    "Kâbe-yi Zerdüşt": {
        "first_paragraph": "Ka'be-ye Zardoşt (Farsça) veya Zerdüşt Küpü, İran'ın Fars eyaletine bağlı Mervdeşt ilçesindeki Zengiabad köyünün yanında, Nakş-ı Rüstem yerleşkesinde basamaklı, dörtgen bir taş yapıdır. Bazı kaynaklara göre Turaniler tarafından öldürülen Zerdüşt'ün gömülü olduğuna inanılan yerdir. Nakş-ı Rüstem yerleşkesi ayrıca Elam, Ahameniş ve Sasaniler'in anıtlarını da barındırıyor.\n"
    },
    "Kapadokya takvimi": {
        "first_paragraph": "Kapadokya takvimi, Pers Zerdüşt takviminden türetilen bir güneş takvimidir. Adını, günümüz Türkiye'sindeki tarihi bölge olan Kapadokya'dan almıştır. Her biri 30 günlük 12 ay ve beş epagomenal güne sahip olan takvim, Kapadokya'nın Pers Ahameniş İmparatorluğu'nun bir parçası olduğu MÖ 550 ile 330 yılları arasında ortaya çıkmıştır. Kapadokya takvimi, Zerdüşt takvimiyle aynı olup yapısında Avestaca adlar ile ayların sıralaması yer almaktadır. Bölgedeki İran kültürel etkisini yansıtan  takvimin mevcut kanıtları, Yunan gök bilimcilerin hesapları aracılığıyla Geç Antik Çağ'a kadar uzanmakta ve o zamana kadar zaten Jülyen takvimine uyarlanmıştır.\n"
    },
    "Kiros Silindiri": {
        "first_paragraph": "Kiros Silindiri, Ahameniş İmparatorluğu zamanından kalma bir tarihi eserdir. Üzerinde Babil çivi yazısı ile yazılmış bir bildiri bulunan, kilden yapılmış fıçı şeklindeki yapıttır. Bildiri Babil'i fethetmesi üzerine, imparator Büyük Kiros tarafından yayınlanmıştır. Büyük Kiros kazandığı savaşların kayıtları ile bağışlayıcı kanunlarının yanı sıra, kendi kraliyet soyuyla ilgili belgeleri de silindirin üstüne kazıtmıştır.\n"
    },
    "Kral Yolu": {
        "first_paragraph": "Kral Yolu veya tam ismi ile Pers Kral Yolu Pers İmparatorluğu kralı I. Darius zamanında MÖ 5. yüzyılda onarılmış ve yeniden düzenlenmiş bir antik anayoldur. Bu yol büyük imparatorluk boyunca Efes'ten Persepolis'e kadar hızlı ulaşımı kolaylaştırmak için yapmıştır. Bu kuryeler dokuz günde 2.699 kilometre seyahat edebiliyorlardı. Yunan tarihçi Herodot, \"Dünya'da Pers kuryelerinden daha hızlı seyahat eden başka bir şey yoktur.\" cümleleri ile onları övmektedir. Benzer bir şekilde, \"Ne kar ne yağmur ne sıcaklık ne de gecenin karanlığı onların görevlerini yapmalarına engeldi.\" cümlesi ise bu kuryelerin gayriresmî sloganlarıydı.\n"
    },
    "Payonya": {
        "first_paragraph": "Antik çağda, Paeonya veya Payonya ( /piːˈoʊniə/; Yunanca: Παιονία) Paeonyalıların (Παίονες) toprakları ve krallığıydı.\n"
    },
    "Pers-Yunan savaşları": {
        "first_paragraph": "Yunan – Pers Savaşları, (sıklıkla Pers Savaşları olarak da geçer), Ahameniş İmparatorluğu (Pers İmparatorluğu) ile Yunan kent devletleri arasında MÖ 499 ile MÖ 449 arasında gerçekleşen bir dizi muharebedir. Politik olarak bölünmüş Antik Yunanistan'la, dönemin en güçlü imparatorluğu olan Pers İmparatorluğu arasındaki çatışmalar, esasen Büyük Kiros'un, MÖ 547 yılında İyonya'yı istila etmesiyle başlamıştı. Gerçekte Grek dünyası açısından Pers İmparatorluğu ile aradaki düşmanlık, İmparatorluk'un Büyük İskender'in seferi sonunda dağılmasına kadar iki yüzyıldan fazla bir süre devam etmiştir. Bu düşmanlık, Pers ordularının Yunanistan'a karşı MÖ 490'da ve MÖ 480-479 yıllarındaki iki saldırısıyla sıcak çatışmaya dönüşmüştü.\n"
    },
    "Sardis": {
        "first_paragraph": "Sardis, Manisa'nın Salihli ilçesine bağlı Sart kasabası yakınlarında bulunan ve Lidya (Lydia) devletine başkentlik yapmış antik kent.\nMÖ 1300'de kurulup MS 1200'de yıkılmıştır. Salihli merkezine 9 km, İzmir'e 82 km uzaklıkta olup, İzmir-Ankara karayolunun iki yanına yayılmıştır.\n"
    },
    "Serhas Kanalı": {
        "first_paragraph": "Serhas Kanalı (Yunanca: Διώρυγα του Ξέρξη), Kuzey Yunanistan Halkidiki ili Athos Dağının bulunduğu Aynoroz Yarımadasında yer alan su geçididir. MÖ 5. yüzyılda Pers İmparatoru I. Serhas tarafından yaptırılmıştır. Bu yapı, Pers İmparatorluğu tarafından Avrupa'da bırakılan birkaç eserden biridir.[1]\n"
    },
    "Serhas Yazıtı": {
        "first_paragraph": "Serhas Yazıtı (Farsça: کتیبه خشایارشا, Ermenice: Քսերքսես ի արձանագրությունը), Ahameniş Kralı I. Serhas'a (M.Ö. 486-465) ait soldan sağa yazılmış üç-dilli bir çivi yazısıdır. Bu yazıt Elamca, Akadca ve Eski Farsça dilleriyle yazılmış olup Van Gölü’nün yanında bulunan Van Kalesi’nin bitişiğinde bulunan dağın güney yamacında yer almaktadır. Yerden yaklaşık 20 metre bulunan yazıt; Van Kalesi’nin yakınında bulunan bir kayanın düzleştirilmiş yüzüne yazılmış olup kimsenin ulaşamayacağı bir kayanın orta kısmındadır. İskit ve Med akınlarıyla zayıflayan Urartulardan sonra bölgeye egemen olan Ermeni Orontid Hanedanı’nın sonrasında Tuşpa’da kontrolü ele geçiren Farslar savaş sonrası bu yazıtı yazdırmıştır. Aslında bu eser Kserkses’in babası Kral Darius (M.Ö. 522-486) tarafından oyulmuş olmasına rağmen, Kral Darius kayanın yüzeyini boş bırakmıştır. \n"
    },
    "Zazana": {
        "first_paragraph": "Zazana[1] (Eski Farsça: Zāzāna, Babilce: Zazannu)[2][3] veya Susa yazıtlarına göre Zazzan[3] I. Darius'ın Behistun Yazıtında ismi geçen Babil yakınlarındaki bir şehir veya bölgenin adı.[1]\n"
    },
    "Bişâpûr": {
        "first_paragraph": "Bişâpûr, İran'da Persis ve Elam arasındaki tarihi yol üzerinde bulunan günümüz Faliyan şehrinin güneyinde yer alan tarihi bir şehirdir. Bu yol Sasani başkentleri olan Persepolis'ın çok yakınlarındaki Istakhr ve Tizpon'u birbirine bağlar. 2.Sasani İmparatoru I.Şapur burada doğmuştur.\n"
    },
    "Derbent, Dağıstan": {
        "first_paragraph": "Derbent (Rusça: Дербе́нт; Azerice: Dərbənd; Lezgice: Кьвевар; Avarca: Дербенд; Farsça: دربند, Darband[2]), bugünkü Rusya'ya bağlı Dağıstan'da yer alan tarihi bir şehirdir. Şehrin tarihi yapıları 2003 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.[3]\n"
    },
    "Erbil Vakayinamesi": {
        "first_paragraph": "Erbil Vakayinamesi, Süryani dilinde yazılmış, günümüzde Erbil yakınlarında bulunan Adiabene şehrinde yaşayan Hristiyanların tarihi hakkında bilgi veren bir belgedir.[1]\n"
    },
    "Gürgan Büyük Duvarı": {
        "first_paragraph": "Gürgan Büyük Duvarı ya da Gürgan Seddi, Hazar Denizi'nin güneydoğusundan başlayıp kuzeydoğu İran'ın Gülistan eyaletindeki modern Gürgan kentinin yakınına değin devam eden Sasaniler döneminden kalma bir savunma sistemidir. Duvarın batı ucu Hazar Denizi kıyısında 37°08′23″N 54°10′44″E / 37.13981°K 54.1788733°D / 37.13981; 54.1788733 konumunda; doğu ucu ise Pişkemer kasabası yakınlarında bulunan 37°31′14″N 55°34′37″E / 37.5206739°K 55.5770498°D / 37.5206739; 55.5770498 konumundaki kale kalıntılarının yanındadır.\n"
    },
    "Horenli Musa": {
        "first_paragraph": "Horenli Musa (410-490), Ermenice: Մովսես Խորենացի (mɔfˈsɛs χɔɾɛnɑˈtsʰi). Antik Çağ Ermeni tarihçisi ve Ermenistan Tarihi adlı eserin yazarı. Ermeni tarihçiliğinin babası olarak kabul edilir ve Ermeni Herodot olarak adlandırılır.[1][2]  Hayatı hakkındaki bilgiler kendi eserinden ve sonraki Ermeni tarihçilerin onun hakkında yazdıklarına dayandırılır. Bunlara göre Taron bölgesinde, (Muş (il)) veya Sünik bölgesinde doğduğu tahmin ediliyor. Mesrop Maştots'ın himayesinde öğrenim gördü ve eğitimine Urfa, Kudüs ve İskenderiye'de devam etti. Sonradan Ermenistana geri dönüp piskopos oldu. Prens Sahak Bagratuni'nin isteği üzerine Ermenistan Tarihi adlı eserini yazdı. Horenli Musa'nın Ermenilerin Tarihi adlı eseri, güncel çalışmalarda Ermenilerin Tevrat'ı üst başlığıyla Tevrat ile eş değer bir düşünceyle oluşturulduğu savı üzerinden değerlendirilmektedir.[3] Ayrıca Ermeni Apostolik Kilisesi Musa'yı Kutsal Çeviricilerden biri olarak kabul eder.[4]\n"
    },
    "Justinianus Veba Salgını": {
        "first_paragraph": "Justinianus Veba Salgını (541 – 542, 750'ye kadar yinelenen), Ticaret gemileri veba bulaşmış pire taşıyan sıçanlar barındırdığı için Bizans (Doğu Roma) İmparatorluğu ve özellikle başkenti Konstantinopolis'in yanı sıra Sasani İmparatorluğu ile tüm Akdeniz çevresinde liman kentlerini etkileyen bir pandemidir.[1][2] Bazı tarihçiler, Justinianus Veba Salgını'nın tarihin en ölümcül salgınlarından biri olduğuna inanmaktadır ve bu da iki asır boyunca yenilenerek tahmini 25-100 milyon insanın ölümüne yol açmıştır; ilk salgın sırasında Avrupa nüfusunun yarısına eşdeğer bir ölüm oranı vardır.[3][4][5] Vebanın sosyal ve kültürel etkisi, 14. yüzyılda Avrasya'yı harap eden Kara Ölüm ile karşılaştırılmaktadır,[6] ancak 2019'da yayınlanan araştırmalar, vebanın ölüm oranının ve sosyal etkilerinin abartıldığını savunmaktadır.[7][8]\n"
    },
    "Kadisiye Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Kadisiye Muharebesi, (Arapça: معركة القادسيّة Ma'rakat el-Kādisiyyah, Farsça: نبرد قادسيه ; diğer yazımları; Qadisiyya, Qadisiyyah, Kadisiya), Müslüman Arap ordusu ve Sasani İmparatorluğu ordusu arasında İran'ın İslami Fethi ile sonuçlanan İslamiyet'in yayılmasının ilk döneminde yer alan geleceği belirleyen bir muharebe olmuştur.\n"
    },
    "Lahmîler": {
        "first_paragraph": "Lahmî Krallığı (Arapça: اللخميون) ya da Benû Lehm (Arapça: بنو لخم), 300 ile 602 yılları arasında başkenti Hîre olan güney Irak'ta hüküm sürmüş Arap krallığı. Aralıklı ama genellikle Sasani İmparatorluğu'nun müttefiki ve kukla devletiydi ve Bizans-Sasani savaşlarına katılmıştır.[2] Lahmî Krallığı daha ziyade Arap edebiyatını çeşitli suretlerle etkilemiş olmasıyla tanınmaktadır.[3]\n"
    },
    "Nehrevan Kanalı": {
        "first_paragraph": "Nehrevan Kanalı (Farsça: کانال نرهوان)  Dicle'nin doğu kıyıları ve Diyala Nehri'nin aşağı kesimi boyunca orta Irak'ta Sasani ve erken İslami dönemlerin önemli bir sulama sistemiydi. 6. yüzyılda inşa edildi, Abbasi Halifeliği döneminde, Abbasi başkenti Bağdat için ana su kaynağına hizmet ederken, suladığı bölgeler şehrin ana ekmek kaynağı olarak hizmet ettiğinde zirveye ulaştı. 10. yüzyılın ortalarından itibaren yıkımı ve aşamalı olarak terk edilmesi, Abbasi Halifeliğinin düşüşünü yansıtmaktadır.\n"
    },
    "Orta Farsça": {
        "first_paragraph": "Orta Farsça veya Pehlevî dili, Sasani İmparatorluğu'nun edebî dili olmuş bir Batı İran dilidir. Dil, Sasanilerin yıkılmasının ardından bir süre daha prestij dili olmayı sürdürmüştür.[1] Orta Farsça Ahameniş İmparatorluğu'nda kullanılmış Eski Farsçadan evrilmiş olup modern İran, Afganistan ve Tacikistan kullanılan Farsça dilinin atası olmaktadır. Dil, içine Orta Farsçanın da dahil edildiği ve pek çok çağdaşı dili kapsayan Orta İran dilleri ile karıştırılmamalıdır.[2]\n"
    },
    "Sasani İmparatorluğu'nun zaman çizelgesi": {
        "first_paragraph": "Sasani İmparatorluğu ya da Sasani Hanedanı, MS 224-651 arasında süren Pers hanedanlığı için kullanılan isimdir.\n"
    },
    "Siirt Vakayinamesi": {
        "first_paragraph": "Siirt Kroniği ya da Siirt Vakayinamesi[1] muhtemelen 1036 yılında yazılmış bir kroniktir.[2] İçeriğini Süryanice kaynaklara dayandıran metin, Siirt'te yazılmıştır ve 251'den 422 yılına, 484'ten 650 yılına kadar olan dönemi Nasturi bir bakış açısı ile aktarır.\n"
    },
    "Selefkî İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "Seleukos İmparatorluğu, Türkçe kullanımlar ile Selefkos veya Selevkos, İskender'in ölümünden sonra Makedonya İmparatorluğu'nun parçalanmasıyla İskender'in generallerinden I. Seleukos tarafından kurulan Helenistik imparatorluk. Başkentleri önce Seleukia, sonraları ise Antakya'ydı. Doğu Akdeniz'de, Irak'ta, İran'da, Türkmenistan'da, Pamir'de ve Hindistan'ın batısında bulunan topraklarda (bugün Pakistan) egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Toprakları Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilinceye kadar Doğu Akdeniz'in hâkimiydiler. Seleukosların geniş toprakları 25 civarında eyalete bölünmüştü. “Strategos” veya “satrap” unvanlı valilerce yönetilen bu eyaletler Pers zamanındaki satraplıklardan daha küçüktü.\n"
    },
    "Ankira Muharebesi": {
        "first_paragraph": "\nAnkyra Savaşı, MÖ 240'ta Selevkos İmparatorluğu krallarından Antiokus Hieraks ve kardeşi Selevkos II Kallinikus arasında, Ankyra'da gerçekleşmiş bir çarpışmadır.\n"
    },
    "Antigonia (Suriye)": {
        "first_paragraph": "Antigonia (Yunanca: Αντιγόνεια) Antigonea ve Antigoneia olarak da bilinen M.Ö. 307'de Antigonus I Monofhthalmus tarafından kurulan ve Seleukos İmparatorluğunun başkenti olması amaçlanan Asi Nehri üzerinde Suriye, Seleukos İmparatorluğu'ndaki (şimdi modern Türkiye) Helenistik bir şehirdi. Şehir, Hatay'ın Antakya ilçesinin yaklaşık 7 km kuzeydoğusundadır.\n"
    },
    "Antioheia tu Kragu": {
        "first_paragraph": "Antiocheia ad Cragum, Antalya ili Gazipaşa ilçesi yakınlarında antik kent. Alanya'nın 60 kilometre doğusundadır. Antik çağda Dağlık Kilikya olarak bilinen bölgede ve Akdeniz kıyısındadır.[1] Kent adını, M.S. 1. yüzyılda yaşamış Kommagene Kralı IV. Antiochus'dan almaktadır.\n"
    },
    "Belevi Anıt Mezarı": {
        "first_paragraph": "Belevi Mozolesi veya Belevi Anıt Mezarı, İzmir Selçuk'a bağlı bir belde olan Belevi'de bulunan Helenistik döneme ait bir mezar. Anıt mezar Efes'ten 14 kilometre uzaklıktadır. Günümüzde Belevi beldesi sınırları içinde kaldığı için Belevi Anıt Mezarı adıyla anılır. MÖ 301'de Efes kralı Lysimachus tarafından inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Bikâ": {
        "first_paragraph": "Bikâ (Osmanlıca: بقاع), Klasik Antik Çağ'da Suriye olarak bilinen bölgenin içerisinde bulunan bir mıntıkaydı. Bu mıntıka günümüzde Suriye ve Lübnan sınırları içerisinde kalmaktadır.\n"
    },
    "Kilikya korsanları": {
        "first_paragraph": "Kilikya korsanları Antik Çağda Akdeniz’e korku saçan bir Korsan grubudur. Bu grup Taşlık Kilikya denilen ve genellikle Mersin ilindeki Lamas Çayı ile Antalya ilindeki Melas Çayı (Manavgat Çayı) arasında yer alan ve Antik Çağda karadan ulaşılması zor olan kıyılardaki küçük koylarda gizleniyorlardı.\n"
    },
    "Korupedyon Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Korupedyon Muharebesi (Korupedyum olarak da bilinir), Diadokilerin (Büyük İskender'in imparatorluğunu paylaşan varisler) aralarında yaptıkları bir seri Diadoki Savaşları içindeki son muharebedir. MÖ 281 yılında Lysimakhos ve I. Seleukos Nikator arasında gerçekleşmiştir. Lysimakhos Trakya'yı ve İpsus Savaşı'nden sonra elinde kalan Batı Anadolu topraklarını yönetiyordu. Son zamanlarda da Makedonya'nın kontrolünü ele geçirmişti. Seleukos ise Doğu Anadolu Bölgesi, Suriye, Lübnan, Filistin, Irak ve İran'ı yönetiyordu.\n"
    },
    "Stratonikeia (Muğla)": {
        "first_paragraph": "Stratonikeia (Hititçe: 𒀜𒊑𒅀 Atriya, Antik Yunanca: Στρατoνικεια), Muğla'nın Yatağan ilçesinde bulunan, Karya ve Roma dönemine ait antik yerleşimdir.\n"
    },
    "Sistan": {
        "first_paragraph": "Sistan, İran'ın doğusuyla (Sistan ve Belucistan) Afganistan'ın güneybatısını (Nimruz) kapsayan coğrafi bölge.\n"
    },
    "Zabul, Sistan ve Belucistan": {
        "first_paragraph": "Zabul (Farsça: زابل, Zābol), İran'ın Sistan ve Belucistan Eyaleti'nde şehir.\n"
    },
    "Zabulistan": {
        "first_paragraph": "Zabulistan (Farsça: زابلستان‎), Zabolistan olarak da telaffuz edilen ve Afganistan'la İran toprakları arasında kalan tarihi bölge. Hindukuş Dağları'nın eteğinde kalan Zabul vilayeti, adını bu tarihi bölgeden almıştır. Zabulistan, antik zamanlarda Arachosia adıyla bilinen bir bölgenin parçasıydı. Firdevsî'nin Şehnâme'sinde Sam oğlu Zal'a, Gergsaranlılar (asya'dan gelen gergedan boynuzuna benzeyen başlıklar giyen topluluklar) üzerine sefere çıkmadan önce  Zabulistan'ın padişahlığını vermiştir. Zal, saçları kaşları ve kirpikleri beyaz olarak doğduğu için babası Sam tarafından Elburz dağlarına terkedildikten sonra Simurg kuşu tarafından büyütüldü.[1]\n"
    },
    "Zerenc": {
        "first_paragraph": "Zaranc (Zarang - Farsça/Peştuca/Beluci: زرنج‎), Afganistan'ın güneybatısında, Nimruz Vilayeti'nin merkezi olan şehir. Zaranc, İran sınırına yakın bir ildir (2015 yılı itibarıyla 160902 nüfusa sahiptir). Nemruz eyaletinin başkentidir ve karayolları ile doğuda Leşkergâh, kuzeyde Ferah ve batıda İran şehri Zabul ile bağlantılıdır. Zaranc, Orta Asya - Güney Asya ile Orta Doğu arasındaki ticaret yolu için büyük önem taşıyan Afganistan ve İran arasındaki önemli bir sınır kapısıdır.\n"
    },
    "Geleneksel Afrika dinleri": {
        "first_paragraph": "Geleneksel Afrika dinleri (veya geleneksel inançlar ve Afrika halkının uygulamalar) çeşitli dahil oldukça çeşitli inançların bir kümesidir etnik dinler . Genel olarak, bu gelenekler yerine yazı daha sözlü olan üstün bir yaratıcının inancı, ruhlara inancı içerir ölü hürmet büyü ve kullanım geleneksel tıp . İnsanlığın rolü genellikle doğayı doğaüstü ile uyumlu hale getirmek olarak görülür.\n"
    },
    "Kongo mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Kongo dini veya Kongo mitolojisi (Kongoca : Bukongo), KiKongo konuşan halkların geniş geleneksel inançları kapsar. Din, dünyayı ve içinde yaşayan ruhları yaratan Nzambi Mpungu adlı bir ana yaratıcı tanrı fikrine dayanmaktadır. Dinde Nganga olarak bilinen rahip doktorları vardır. Bu rahip doktorlar takipçilerinin zihinlerini ve bedenlerini iyileştirmeye çalışır. Bir Nganga olmak gibi aracı roller, diğer ruhlar ve atalar dünyasından iletişim gerektirir.[1] Evren, yaşayanlar (nza yayi) ve ölüler dünyası (nsi a bafwa) olmak üzere iki dünya arasında bölünmüştür, bu dünyalar bir su kütlesi tarafından bölünmüştür. İnsanlar bu dünyalardan sürekli olarak döngü halinde geçerler.[2]\n"
    },
    "Yoruba dini": {
        "first_paragraph": "Yoruba dini (Yorubaca: Ìṣẹ̀ṣe) veya Isese, Yoruba halkının geleneksel ve ruhani kavramlarını ve uygulamalarını içeren dinidir. Anavatanı, Oyo, Ogun, Osun, Ondo, Ekiti, Kwara ve Lagos eyaletlerinin yanı sıra Kogi eyaletinin bazı kısımlarını ve genellikle Yorubaland olarak bilinen Benin ve Togo'nun bitişik kısımlarını içeren bugünkü Güneybatı Nijerya'dadır. Batıda komşu Fon ve Ewe halkları tarafından uygulanan Vodun ile doğuda Edo halkı ve Igala halkının diniyle bazı paralellikler paylaşır. Yoruba dini, Yeni Dünya'daki bir dizi dinin, özellikle Santería, Umbanda, Trinidad Orisha ve Candomblé'nin temelidir.[1] Yoruba dini inançları; Yoruba toplumunu oluşturan şarkılar, tarihler, hikâyeler ve diğer kültürel kavramların toplamı olan Itàn'ın (tarih) bir parçasıdır.[1][2][3]\n"
    },
    "Maya mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Maya mitolojisi, Mezoamerikan mitolojisinin bir parçasıdır ve doğanın kişileştirilmiş güçlerinin, tanrıların ve bunlarla etkileşime giren kahramanların ana rolleri oynadığı tüm Maya masallarını kapsar. Maya sözlü geleneğinin diğer kısımları (hayvan masalları, halk masalları ve birçok ahlaki hikâye gibi) burada dikkate alınmaz.\n"
    },
    "Avrupa'da din": {
        "first_paragraph": "Avrupa'da din olgusunun sanat, kültür, felsefe ve hukukun gelişimi üzerine önemli etkileri olmuştur. Avrupa'da son bin beş yüz yıl boyunca en çok mensubu olan din Hristiyanlıktır. Güney Doğu Avrupa'da Türkiye, Bosna-Hersek veya Arnavutluk gibi bazı ülkelerde halkın çoğunluğu İslam inancına mensuptur. Birçok Batı Avrupa ülkesinde ise genellikle göçmenlerden oluşan Müslüman azınlıklar bulunur. Avrupa'da küçük sayıda mensuplarla temsil edilen diğer dinler Musevilik, Budizm, Sıh dini ve Hinduizmdir, bunların en büyük toplulukları ise İngiltere ve Fransa'da yaşamaktadır.\n"
    },
    "Kahire Mevlevihanesi": {
        "first_paragraph": "Kahire Mevlevihanesi veya diğer kullanımıyla Mısır Mevlevihanesi, Mısır'ın başkenti Kahire'de yer alan eski bir mevlevihane.[1] Günümüzde müze olarak hizmet vermektedir.[2]\n"
    },
    "Yahudilikte Yeruşalim": {
        "first_paragraph": "Yahudilikte Yeruşalim veya Yahudilikte Kudüs (İbranice: ירושלים, Yeruşalayim), MÖ 10. yüzyıldan beri Yahudilerin odağı ve ruhani merkezi olmuştur; 4 kutsal şehirden en kutsalıdır:\n"
    },
    "Samsun'da din": {
        "first_paragraph": "Samsun'da din, Türkiye'nin bir ili olan Samsun'da ilk yerleşim döneminden itibaren uygulanan dinî pratik ve inanışların bütünü. Yerleşim geçmişi Taş Çağı'na dek uzanan Samsun'un yerleşik kültürü ile Grek kolonicilerin getirdiği inançların birleşimi kenti dinî açıdan Karadeniz'in en önemli yerleşimlerinden biri hâline getirmiştir.[1] Amisos yerleşim alanı ve nekropolünü içerisinde barındıran Çakalca-Karadoğan Höyüğü'nde yapılan kazılarda Milet kolonisi dönemine tarihlenen ve farklı betimlemelere sahip Kibele heykelcikleri bulunmuştur.[2] Kibele'nin yanı sıra aynı döneme tarihlenen Kore heykelcikleri de kurtarılmıştır.[3] Heykelcikler hâricinde Kibele ile Kore adına hazırlanan ve üzerinde adak adamaya dair Grekçe işlemelerin bulunduğu çanak-çömlekler keşfedilmiştir.[4] MÖ 6. yüzyılın ortalarına tarihlenen buluntular şehirde güçlü bir tanrıça kültünün bulunduğunu göstermekle birlikte törensel amaçlarla kullanılan dinî alanların bulunduğunu da kanıtlamaktadır.[5] Heykelciklerin bulunduğu muntazam pozisyonları ve kırılarak çömleklere koyuldukları dikkate alındığında bir ritüelin parçası olarak toprağa gömüldükleri anlaşılmakta olup sonraki yüzyıllara ait buluntu sayısının oldukça az olması şehirlilerin zaman içerisinde dinî adetlerini değiştirdiklerini göstermektedir.[6]\n"
    },
    "Hristiyan nüfusa göre ülkelerin listesi": {
        "first_paragraph": "Hristiyanlık, 2020 yılı itibarıyla 7,8 milyarlık bir dünya nüfusu içinde yaklaşık 2,6 milyar insan vardır.[1][2][3][4][5] [a] Hristiyanlık, dünya nüfusunun 3'te 1'ini temsil eder ve dünyanın en büyük dini olarak bilinmektedir. ve Hristiyan grubu, 3'e ayrılmaktadır. Katolik Kilisesi, Protestanlık ve Doğu Ortodoks Kilisesidir.[6] En büyük Hristiyan mezhebi, 1,3 milyar vaftiz edilmiş üyesiyle Katolik Kilisesi'dir.[7] İkinci en büyük Hristiyan dini ya Protestanlıktır (tek bir grup olarak kabul edilirse) ya da Doğu Ortodoks Kilisesi'dir.\n"
    },
    "Ülkelere göre Müslüman nüfusu": {
        "first_paragraph": "İslam, Hristiyanlıktan sonra dünyanın en çok inanılan ikinci dinidir. Bir demografik araştırmaya göre, İslam nüfusu dünya nüfusunun 1,57 milyar inananı ile %23'ünü oluşturmaktadır.[1][ölü/kırık bağlantı]\n"
    },
    "İslam'ın nüfus yapısı": {
        "first_paragraph": "Aşağıdaki tablo, İslam'ın demografik yapısını 2005 yılı ortalarındaki verilere göre analiz eder.\n"
    },
    "Andorra'da İslam": {
        "first_paragraph": "2006 ABD Dini Özgürlük Raporuna göre, şu anda Andorra'da yaşayan (Andorra'nın nüfusu 72.000'den fazladır.) yaklaşık 2000 Kuzey Afrikalı vardır ve bunlar ülkedeki en büyük Müslüman gruptur.[1]\n"
    },
    "Angola'da İslam": {
        "first_paragraph": "İslam, Angola'da azınlık bir dindir. Çoğu kaynak Müslüman nüfusu 90.000[1] olarak tahmin etse de daha çok olduğu hakkında söylemler vardır. Angola'daki birçok Müslüman Sünnidir. Bunlar da genellikle Batı Afrika ve Orta Doğu'dan gelenlerdir.\n"
    },
    "Bahamalar'da İslam": {
        "first_paragraph": "\nBahamalar ezici çoğunluğu Hristiyan olan bir ülkedir ve İslam'a inananlar çok küçük bir azınlıktır. Ülke anayasasının laik yapısı nedeniyle Müslümanlar ülkede din propagandası yapma ve ibadethane inşa etme özgürlüğüne sahiptirl. Nüfusun %!'inden daha azı islam inancına mensuptur.\n"
    },
    "Belarus'ta İslam": {
        "first_paragraph": "Belarus'ta İslam'ın uzun bir tarihi vardır. Belarus'ta İslam 14. ve 16. Yüzyıllarda Lipka Tatarları tarafından günümüz Belarus'unu oluşturan topraklarda tanıtılmıştır. 2007 itibarıyla, Belarus'ta toplam nüfusun %0,5'ini tekabül eden 45.000 Müslüman bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Belize'de İslam": {
        "first_paragraph": "\nBelize'de İslam, ağırlıklı olarak Hıristiyanların yaşadığı Belize'deki en küçük azınlık inançlarından biridir.  Toplam Müslüman nüfusun 577 olduğunu tahmin edilmektedir.[1] Bu rakam toplam nüfusun yüzde 0,2'sini oluşturur. Merkezi Belize City'de bulunan bir Belize İslami Misyonu[2] (IMB) bulunmaktadır. Ayrıca 2013'ten bu yana dünya çapında hızla büyüyen Müslüman Ahmediyye Cemaati'nin varlığı da söz konusudur. Bu cemaat Belize'nin her yerinden yaklaşık 200 üyeye sahiptir. Belize'de üç cami mevcuttur. Belize City'deki Mescid Noor, 2,5 Miles George Price Otoyolu üzerinde yer almaktadır. Belmopan'da ve Orange Walk'ta birer camileri bulunmaktadır. Müslüman Cemaat İlköğretim Okulu (MCPS), 1978 yılında hükümet tarafından tanınmıştır ve Müslüman ve gayrimüslim çocuklara İslami derslerin yanı sıra ilköğretim düzeyinde akademik dersler de sunmaktadır.[3]\n"
    },
    "Bolivya'da İslam": {
        "first_paragraph": "\nBolivya ağırlıklı olarak Hıristiyanların yaşadığı bir ülkedir. İslam taraftarları çok küçük bir azınlığı temsil etmektedir. Bolivya anayasasının laik yapısı nedeniyle Müslümanlar ülkede din propagandası yapma ve ibadethane inşa etme özgürlüğüne sahiptir. Bolivya'daki İslam istatistikleri, yaklaşık iki bin Müslüman nüfusun olduğunu tahmin etmektedir. Bu, 11.220.000 kişilik toplam nüfusun %0,017'sini oluşturur.[1]\n"
    },
    "Bosna-Hersek'te İslam": {
        "first_paragraph": "İslam, Bosna-Hersek'teki en yaygın dindir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek fetihleri sonucu 15. ve 16. yüzyıllarda yerel nüfus İslam ile tanıştı. Müslümanlar, Bosna-Hersek'teki en büyük dini topluluktur (%51), diğer iki büyük grup, hepsi Bosnalı Sırplar olarak tanımlanan Doğu Ortodoks Hristiyanları (%31) ve neredeyse tamamı Bosnalı Hırvatlar olarak tanımlanan Katolikler'dir (%15).[1]\n"
    },
    "Butan'da İslam": {
        "first_paragraph": "\nİslam, Bhutan'da çok az kişi tarafından benimsenen bir dindir. Ülkede yaklaşık 5.000-7.000 Müslüman vardır.\n"
    },
    "Çad'da İslam": {
        "first_paragraph": "İslam'ın Çad'daki en eski varlığı, soyundan gelenlerin günümüze kadar Çad Gölü bölgesinde yerleşik olarak bulunduğu Uqba ibn Nafi'ye kadar uzanmaktadır.[1] On dördüncü yüzyılda doğudan büyük nüfusta Arap göçmenler gelmeye başladığında, bu inanç zaten iyice yerleşmişti. Çad'da İslamlaşma, İslam medeniyetinin siyasi sınırlarının ötesine yavaş yavaş yayılmasının etkisiyle kademeli olarak gerçekleşti. [2] Çadlı Müslümanların yüzde 48'i Sünni, yüzde 21'i Şii, yüzde 23'ü sadece Müslüman ve yüzde 4'ü Diğer olduğunu ifade etti.[3]\n"
    },
    "Çekya'da İslam": {
        "first_paragraph": "Çek Cumhuriyeti'nde ülke nüfusunun %0,2'sini temsil eden tahmini 20.000 Müslüman bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Ekvator Ginesi'nde İslam": {
        "first_paragraph": "\nEkvator Ginesi, İslam'ın azınlık dini olduğu, Hıristiyan çoğunluklu bir ülkedir. Ülke anayasasının laik yapısı nedeniyle Müslümanlar ülkede din propagandası yapma ve ibadethane inşa etme özgürlüğüne sahiptir.[1]\n"
    },
    "Ermenistan'da İslam": {
        "first_paragraph": "Ermenistan'da İslam, yedinci yüzyılda Ermeni Yaylası'na girmeye başladı. Arap ve daha sonra Kürt aşiretler, ilk Arap istilalarının ardından Ermenistan'a yerleşmeye başladı ve Ermenistan'ın siyasi ve sosyal tarihinde önemli bir rol oynadı.[1] On birinci ve on ikinci yüzyıldaki Selçuklu istilaları ile Türk unsuru Arap ve Kürt unsurlarının yerini almıştır. İranlı Safevi Hanedanı, Afşar Hanedanı, Zend Hanedanı ve Kaçar Hanedanlığı'nın kurulmasıyla Ermenistan, nispeten bağımsız bir Hristiyan kimliğini korurken Şii dünyasının ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir.[2]\n"
    },
    "Estonya'da İslam": {
        "first_paragraph": "Estonya, Avrupa'da en az Müslüman nüfusa sahip ülkelerden birisidir. Bazı kaynaklarda bu sayı daha farklı verilmekteyse de,[1] 2011 yılı nüfus sayımına göre Estonya'da kendisini Müslüman olarak tanımlayan 1,508 kişi yaşamaktadır. Bunların çok azı ibadetlerini ifa etmektedir. Ülkede bir cami bulunmamakla birlikte, Tallinn şehrindeki [2]  Turath İslam Kültür Merkezi'nin bir bölümü Müslümanların ibadeti için ayrılmıştır.[3]\n"
    },
    "Gine-Bissau'da İslam": {
        "first_paragraph": "\nGine-Bissau'da İslam, ülkenin baskın dinidir. Kabaca nüfusun tahminen %46'sı islam dinine mensuptur.[1] 2023'te milyon vatandaş 1,8 milyon kişiye ulaşacağı düşünülmektedir. Bazı tahminler bu rakamın daha yüksek olduğunu göstermektedir.[2]\n"
    },
    "Grenada'da İslam": {
        "first_paragraph": "Grenada'da 500'ün üzerinde Müslüman bulunmaktadır. Bu rakam nüfusun %0,75'ini oluşturur.[1]\n"
    },
    "İrlanda'da İslam": {
        "first_paragraph": "İrlanda'da içinde belgelenmiş İslam tarihi 1950'lere dayanmaktadır. İrlanda'daki Müslümanların sayısı 1990'lardan bu yana [1] çoğunlukla göç yoluyla artmıştır. 2016 İrlanda nüfus sayımına göre ülkede ikamet eden Müslümanların sayısı 63.443'tür.[2]\n"
    },
    "İzlanda'da İslam": {
        "first_paragraph": "İzlanda'da İslam bir azınlık dinidir. Pew Araştırma Merkezi, İzlanda'daki Müslümanların sayısının 10.000 asgari eşiğinin altında olduğunu tahmin etmiştir ve resmi istatistikler rakamı 1.300'ün altında veya toplam nüfusun yaklaşık %0.4'ü olarak göstermektedir.[1][2]\n"
    },
    "Kongo Cumhuriyeti'nde İslam": {
        "first_paragraph": "\nKongo Cumhuriyeti, İslam'ın azınlık dini olduğu, ağırlıklı olarak Hristiyan bir ülkedir. Laikliği benimseyene ülke anayasası çerçevesinde Müslümanlar ülkede kendi dinlerini yaymakta ve ibadet yerleri inşa etmekte özgürdür.\n"
    },
    "Kosta Rika'da İslam": {
        "first_paragraph": "İslam, devlet dini Katolik Hıristiyanlık olan Kosta Rika'daki en küçük azınlık inançlarındandır.[1] Herhangi bir devlet kurumunun resmi rakamı olmadan, Kosta Rika'daki Müslümanların sayısının 1000 ila 1500 kişi arasında olabileceği düşünülüyor.[2][3] İslamiyeti kabul edenler çoğunlukla Cezayir, Hindistan, Irak, İran, Lübnan, Fas, Mısır, Somali, Pakistan, Filistin ve Suriye'den gelen göçmelerden oluşmaktadır.[4] Bu sayının, Kosta Rika topraklarına göç eden Müslümanların yanı sıra din değiştirerek İslam inancını benimseyen Kosta Rikalıları da kapsadığı ve sayının 100 civarında olduğu tahmin edilmektedir. Sünnilerin çoğunlukta olduğu genel olarak kabul edilse de Sünni ve Şii mezheplere karşılık gelen Müslümanlar olsa da sayıları bilinmemektedir.[2]\n"
    },
    "Kuveyt'te İslam": {
        "first_paragraph": "\nKuveyt vatandaşlarının ana dini İslam'dır ve Kuveyt vatandaşlarının çoğu Müslümandır. Mesheplerine göre %70-75'inin Sünni ve %25-30'unun Şii olduğu tahmin edilmektedir.[1][2][3] 2001'de tahminen 525.000 Sünni Kuveyt vatandaşı ve 300.000 Şii Kuveyt vatandaşı vardır.[4] 2002'de ABD Dışişleri Bakanlığı, Şiilerin Kuveyt vatandaş nüfusunun %30-%40'ını oluşturduğunu [5], 525.000 Sünni Kuveyt vatandaşı ve toplamda 855.000 Kuveyt vatandaşı (% 61 Sünni, % 39 Şii) olduğunu kaydetti.[5] 2004 yılında tahminen 600.000 Sünni Kuveyt vatandaşı, 300.000-350.000 Şii Kuveyt vatandaşı ve toplamda 913.000 Kuveyt vatandaşı vardır.[6]\n"
    },
    "Kuzey İrlanda'da İslam": {
        "first_paragraph": "Kuzey İrlanda'da İslam 1920 İrlanda Hükûmeti Yasası ile tanınmıştır. Bu yasa 3 Mayıs 1921'de Birleşik Krallık'ta ayrı bir ülke olarak kurulmasından bu yana Kuzey İrlanda'da uygulanmaktadır.\n"
    },
    "Lesotho'da İslam": {
        "first_paragraph": "\nLesotho, İslam'ın azınlık dini olduğu, ağırlıklı olarak Hristiyanların yaşadığı bir ülkedir. Lesotho anayasasının laik yapısı nedeniyle Müslümanlar ülkede din propagandası yapma ve ibadethane inşa etme özgürlüğüne sahiptir. \n"
    },
    "Lihtenştayn'da İslam": {
        "first_paragraph": "2009 Pew Araştırma Merkezi raporuna göre, Lihtenştayn'da yaşayan tahmini 2.000 Müslüman vardır, bu da genel nüfusun yaklaşık %4.8'üne tekabül eder (2000 yılından kalma bir nüfus sayımına göre).[1] 2010 nüfus sayımında nüfusun %5,4'ü (1960 kişi) Müslümandı, 2015 nüfus sayımında bu sayı %5,9'a yükseldi.[2] Pew Araştırma Merkezi'ne göre bu sayının 2030 yılına kadar sabit kalacağı tahmin ediliyor.[3]\n"
    },
    "Litvanya'da İslam": {
        "first_paragraph": "Litvanya'daki İslam, diğer birçok kuzey ve batı Avrupa ülkesinin aksine, 14. yüzyıldan başlayan uzun bir tarihe sahiptir.[1] Polonya-Litvanya Topluluğu'nun eski birleşim devleti Litvanya Büyük Dükalığı, Baltık'tan Karadeniz'e kadar uzanan, güneyde Kırım Tatarlarının yaşadığı birkaç Müslüman ülkeyi içeriyordu.[2] Birkaç Müslüman Tatar, Büyük Dük Vytautas'ın (15. yüzyılın başlarında) yönetimi altında, şimdi Litvanya Cumhuriyeti olan Litvanya topraklarına göç etti. Artık Litvanya Tatarları olarak anılan Tatarlar, zamanla dillerini kaybetmişlerdir ve şimdi Litvanca konuşmaktadırlar; ancak dinleri olarak İslam'ı sürdürmüşlerdir. Litvanya Tatarlarının uygulamaları diğer Sünni Müslümanlardan biraz farklıdır; Litvanyalı Tatarların bir kısmı Halk İslamı olarak adlandırılabilecek bir dini uygulasa da, ayrı bir mezhep olarak görülmezler.[3]\n"
    },
    "Lüksemburg'da İslam": {
        "first_paragraph": "Lüksemburg'daki Müslümanlar, Protestanlar, Ortodoks Hristiyanlar ve Yahudilerle birlikte bir azınlıktır. İslam, 2015'ten beri ülkede yasal olarak tanınmaktadır.[1]\n"
    },
    "Moldova'da İslam": {
        "first_paragraph": "Moldova'da birkaç bin kişiden oluşan küçük bir Müslüman topluluğu bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Papua Yeni Gine'de İslam": {
        "first_paragraph": "\nPapua Yeni Gine'deki İslam, çoğunluğu Hıristiyan olan ülkede bir azınlık dinidir ve 2021 itibarıyla yaklaşık 10.000 takipçisi vardır. Papua Müslümanları büyük ölçüde Port Moresby'de ve Highlands'deki köylerde yoğunlaşmıştır.[1] Ülke anayasasının laik yapısı nedeniyle Müslümanlar ülkede din propagandası yapma ve ibadethane inşa etme özgürlüğüne sahiptir.\n"
    },
    "Réunion'da İslam": {
        "first_paragraph": "İslam, Réunion halkının yaklaşık %3'ünün dinidir.[1] Büyük kasabaların çoğunda Müslüman topluluğun dinlerini uygulamalarına olanak tanıyan bir cami vardır.[2]\n"
    },
    "Saint Kitts ve Nevis'te İslam": {
        "first_paragraph": "\nPew Araştırma Merkezi'nin 2009'daki bir raporuna göre, Müslümanlar Saint Kitts ve Nevis'in nüfusun yaklaşık % 0,1'ini oluşturmaktadır.[1] Adalar iki İslami merkez/camiye ve birkaç İslami kuruluşa ev sahipliği yapıyor.[2]\n"
    },
    "Saint Lucia'da İslam": {
        "first_paragraph": "\n2009 Pew Araştırma Merkezi raporuna göre Müslümanlar, Saint Lucia'daki nüfusun yaklaşık %0,1'ini oluşturuyor.[1]\n"
    },
    "Saint Vincent ve Grenadinler'de İslam": {
        "first_paragraph": "\nSaint Vincent ve Grenadinler ezici çoğunlukla Hristiyan nüfusa sahip bir ülkedir ve İslam taraftarları küçük bir azınlıktır. Ülke anayasasının laik doğası gereği, Müslümanlar ülkede kendi dinlerini yaymakta, yaşamakta ve ibadet yerleri inşa etmekte özgürdür.\n"
    },
    "Samoa'da İslam": {
        "first_paragraph": "\nSamoa, İslam'a inananların çok küçük bir azınlık olduğu, ezici çoğunlukla Hıristiyanların yaşadığı bir ülkedir.\n"
    },
    "Slovakya'da İslam": {
        "first_paragraph": "2010 yılında Slovakya'da ülke nüfusunun% 0.1'inden azını temsil eden tahmini 5.000 Müslüman vardı.[1]\n"
    },
    "Slovenya'da İslam": {
        "first_paragraph": "Slovenya'daki Müslümanlar etnik olarak çoğunlukla Boşnaklar ve etnik Müslümanlardan oluşur.[1] 2014 yılında Slovenya'da toplam nüfusun yaklaşık yüzde 2,4'ünü oluşturan 48.266 Müslüman vardı.[2][3] Orta Asya'dan da birkaç Müslüman göçmen işçi vardır, ancak bunlar Slovenya vatandaşı olmadıkları için nüfus sayımına dahil edilmemektedirler.\n"
    },
    "Solomon Adaları'nda İslam": {
        "first_paragraph": "\nSolomon Adaları ezici çoğunluğu Hristiyan olan bir ülkedir ve İslam'a inananlar çok küçük bir azınlıktır. Ülke anayasasının laik yapısı nedeniyle Müslümanlar ülkede din propagandası yapma ve ibadethane inşa etme özgürlüğüne sahiptir. İslam ülkeye ilk kez 1987 yılında Ahmediyye hareketine mensup Ganalı bir misyonerin üç yıl süren bir keşif gezisi için Guadalcanal'ı ziyaret etmesiyle gelmiştir. Bugün ülkede Müslüman Ahmediye Cemaati ve Sünni İslam olmak üzere iki büyük İslami kol bulunmaktadır.[1] Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'nın Uluslararası Dini Özgürlükler Raporu'nun 2007 tarihli raporuna göre ülkede yaklaşık 350 Müslüman yaşamaktadır.[2] Ancak Avustralya Uluslararası İlişkiler Dergisi, yalnızca ülkede 1.000 kadar Ahmediyye'nin, yani nüfusun %0,14'ünün bulunabileceğini öne sürer.[1]\n"
    },
    "Togo'da İslam": {
        "first_paragraph": "Togo'da İslam, toplam nüfusun %18'ini[1] yani üçte birinden fazlasını (%33) temsil etmektedir.[2] İslam Togo'ya Batı Afrika'nın çoğuyla hemen hemen aynı zamanlarda geldi. Togo'daki Müslümanların büyük çoğunluğu Maliki fıkıh mezhebine mensup Sünni, bir kısmı Ahmediyye ve Şii Müslümanlardır.\n"
    },
    "Tonga'da İslam": {
        "first_paragraph": "Tonga'da İslam, küçük bir azınlık dinidir. Tonga'daki Müslümanlar çoğunlukla Sünni mezhebine mensuptur. Pew Araştırma Merkezi [1] tarafından 2010 yılında yaklaşık 108.000 kişilik bir nüfusta Müslüman sayısının 1000'den az olduğu tahmin edilirken, Fiji Müslüman Birliği farklı raporlar yayınlamıştır.[2]\n"
    },
    "Trinidad ve Tobago'da İslam": {
        "first_paragraph": "Trinidad ve Tobago nüfusunun yüzde 5,6'sını Müslümanlar oluşturur.[1] Çoğunluk Trinidad'da yaşasa da Tobago'da da küçük miktarda Müslüman bulunmaktadır."
    },
    "Tuvalu'da İslam": {
        "first_paragraph": "İslam, ada ülkesi Tuvalu'da bir azınlık dinidir. 1985 yılında Ahmedi Müslümanlar tarafından İslam'ın getirilmesiyle, ülkede hepsi Ahmediye hareketinin üyesi olan yaklaşık 50 Müslüman bulunmaktadır.[1] Ülkenin küçük nüfusu nedeniyle, bu rakam Tuvalu'nun %0,5'ini temsil etmektedir. Tuvalu'nun başkenti Funafuti'de bulunan Tuvalu Camii, ülkedeki tek camidir.\n"
    },
    "Ukrayna'da İslam": {
        "first_paragraph": "İslam, Ukrayna'daki dördüncü en büyük din olup, nüfusun %0,6 -%0,9'unu temsil etmektedir.[1][2] Dinin Ukrayna'da 15. yüzyılda Kırım Hanlığı'nın kuruluşuna kadar uzanan uzun bir tarihi vardır.\n"
    },
    "Uruguay'da İslam": {
        "first_paragraph": "Uruguay, İslam'ın azınlık dini olduğu, çoğunluğu Hristiyan olan bir ülkedir. Uruguay anayasasının laik yapısı nedeniyle Müslümanlar ülkede din propagandası yapmakta ve ibadethane inşa etmekte özgürdür.\n"
    },
    "Vanuatu'da İslam": {
        "first_paragraph": "Vanuatu'da İslam, tahminlere göre kabaca 1.000 inanı olan bir azınlık dinidir [1]\n"
    },
    "Vietnam'da İslam": {
        "first_paragraph": "Vietnam'da İslam öncelikle bir Avustronezya azınlık etnik grubu olan Çam halkının dinidir; ancak Vietnam'daki Müslümanların yaklaşık üçte biri diğer etnik gruplardan oluşmaktadır.[1][2]\n"
    },
    "Yeşil Burun Adaları'nda İslam": {
        "first_paragraph": "\nYeşil Burun Adaları'ndaki İslam, küçük ama büyüyen bir topluluğa sahip bir azınlık dinidir.[1] Müslümanların çoğu Senegal ve diğer komşu ülkelerden gelen göçmenlerdir.\n"
    },
    "Arnavutluk'taki resmî tatiller": {
        "first_paragraph": "Bir Balkan ülkesi olan Arnavutluk'taki tatil günleri sabit bir tarihe sahip olan günler ve değişken tarihli tatiller olarak iki gruba ayrılır. Ülkedeki tatil günlerinin bir bölümünü oluşturan dini bayramlar ve günler, ülkedeki dini inançların çeşitliliği sebebiyle hem İslam hem de Hristiyanlık inancına ait kutlamalar içerir.[1]\n"
    },
    "Kantajew Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Kantanagar'daki Kantanagar Tapınağı, yaygın olarak bilinen adıyla Kantaji Tapınağı ya da Kantajew Tapınağı  (Bengalce: কান্তজীর মন্দির)[1], Bangladeş'teki, Dinajpur'da bulunan bir geç Orta Çağ Hindu tapınağıdır. Kantajew Tapınağı, 18. yüzyıla ait en görkemli dini yapılardan biridir. Tapınak, popüler Hindu Kanta veya Krishna'ya aittir ve bu, Bengal'deki Radha-Krishna kültü (unutulmaz aşk topluluğu) arasındaki en popüler olanıdır. Bu güzel tapınak, Krishna ve eşi Rukmini'ye adanmıştır. Maharaja Pran Nath tarafından inşa edilen tapınağın inşaatı 1704'te başladı ve 1722'de oğlu Raja Ramnath'ın hükümdarlığında sona erdi.[2][3] Bangladeş'teki pişmiş toprak mimarisinin en büyük örneklerinden birine sahip olan yapının bir zamanlar dokuz kulesi vardı, ancak hepsi 1897'de meydana gelen bir depremde yıkıldı.[4]\n"
    },
    "Quba Mêrê Dîwanê": {
        "first_paragraph": "Quba Mêrê Dîwanê, dünyanın en büyük Yezidi tapınağıdır. Etno-dini grubun en büyük azınlık olduğu Armavir ilindeki Ermeni Aknalich köyünde yer almaktadır. Aknalich köyü, Ermenistan'ın başkenti Erivan'ın 35 kilometre batısında yer almaktadır.[1][2]\n"
    },
    "Aziz Nicholas Kilisesi (Tallinn)": {
        "first_paragraph": "Aziz Nicholas Kilisesi (Estonca; Niguliste kirik, Almanca; Nikolaikirche   ) Estonya'ın Tallinn şehrinde bulunan eski bir Orta Çağ kilisesidir.[1] Balıkçıların ve denizcilerin koruyucusu olan Aziz Nikolaos'a ithaf edilmiştir. Aslen 13. yüzyılda inşa edilmiş ve II. Dünya Savaşı'nda Sovyetlerin Tallinn'i bombalaması sırasında kısmen yıkılmıştır. Sonrasında restore edildi ve günümüzde Estonya Sanat Müzesi'nin bir kolu olan ve esas olarak Orta Çağ döneminden itibaren dini sanata odaklanan Niguliste Müzesi'ne ev sahipliği yapıyor. Eski kilise binası aynı zamanda konser salonu olarak da kullanılıyor.[2]\n"
    },
    "Peko": {
        "first_paragraph": "Peko (Fince yazımı Pekko, Pekka, Pellon Pekko) eski bir Estonya ve Fin ekin tanrısı. Özellikle arpa ve bira üretimi için anılmıştır. Seto dili konuşan Setoların yaşadığı Estonya ve Rusya arasındaki Setumaa bölgesinde, Peko kültü, 20. yüzyıla kadar yaşamaktaydı. Bugün Seto halkı (ülkenin güneydoğusundaki etnik bir Estonyalı grup) Peko'ya ulusal kahramanları ve lideri olarak saygı duymaya devam ediyorlar. İsim ve figür ulusal bir sembol olarak yaygın olarak kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Fas'ta din": {
        "first_paragraph": "Fas'taki ana din, resmî devlet dini olarak kabul edilen İslam'dır.[1] Resmi olarak nüfusun %99'u Müslüman ve bunların da neredeyse tamamı Sünni'dir.[2] Fas'taki Müslümanların çoğu Sünniliğin Mâlikî mezhebindendir. Yapılan anketler, nüfusunun %80-95'inin en azından bir şekilde dindar olduğunu ortaya çıkarmıştır.[3][4]\n"
    },
    "San mitolojisi": {
        "first_paragraph": "San halkının geleneksel dini ve mitolojisi, Hıristiyanlıkla olan etkileşim nedeniyle yetersiz bir şekilde bilinir.\n"
    },
    "Zulu mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Zulu geleneksel dini, genellikle hayvanlarla veya doğal fenomenlerin genel sınıflarıyla ilişkili çok sayıda tanrı içerir. Unkulunkulu, en yüksek tanrıdır ve insanlığın yaratıcısıdır.[1] Unkulunkulu (\"en büyüğü\"), Dünya'ya gelmeden önce dev bir sazlık bataklığı olan Uhlanga'da [2] yaratıldı. Unkulunkulu bazen gök tanrısı Umvelinqangi [3] (\"en baştaki kişi\" anlamına gelir), Unsonda ve Nomkhubulwane ile birleştirilir.\n"
    },
    "Hırvatistan'da İslam": {
        "first_paragraph": "İslam, Hristiyanlıktan sonra Hırvatistan'daki en büyük ikinci inançtır. 2011 nüfus sayımına göre ülke nüfusunun %1.47'si Müslüman iken, %91.06 Hristiyan ve %4.57 dindar olmayan, ateistler, agnostikler ve şüpheciler bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Irak'ta din": {
        "first_paragraph": "Irakta din, çeşitli dini inançlardan oluşur. Ülkedeki en yaygın din ise İslam'dır.\n"
    },
    "Kokugaku": {
        "first_paragraph": "Kokugaku (Japonca: 国学, Türkçe: \"Milli çalışmalar\"), Japonya'nın Edo döneminin ortalarında yoğun ilgi görmüş olan bir çalışma alanıdır. Rangaku (Hollanda çalışmaları) ile beraber Edo dönemini temsil eden alanlardan biri olup, Wagaku, Kōchōgaku, Kogaku diye de anılır. Japon dili, Japon edebiyatı, Tanka şiirleri, Tarih bilimi, Coğrafya bilimi, Teoloji gibi birçok alanı kapsayıp, araştırmacıların Kokugaku'ya yönelik bakış açıları da alandan alana değişir.\n"
    },
    "Kazakistan'da Katolik Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Kazakistan'daki Katolik Kilisesi, Roma'daki Papa'nın ruhani liderliği altındaki Katolik Kilisesi'nin bir parçasıdır.\n"
    },
    "Camilo Torres": {
        "first_paragraph": "Camilo Torres Restrepo (Bogotá, 3 Şubat 1929 - Santander, 15 Şubat 1966) Kolombiyalı din adamı, kurtuluş teolojisinin savunucusu, Kolombiya Sosyoloji Fakültesi kurucusu, Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) üyesi gerilla. Hayatı boyunca Marksizmle Katolik inancını buluşturmaya çalışmıştır.\n"
    },
    "Kore'de İslam": {
        "first_paragraph": "Güney Kore'de İslam (Korece: 이슬람교)'a  inanan insanlar oldukça azdır. Müslüman topluma Malezya'nın İslam Misyonu ve diğer İslam ülkeleri tarafından 20. yüzyılda Seul'de bir cami yaptırıldı.\n"
    },
    "Kuzey Makedonya'da İslam": {
        "first_paragraph": "Kuzey Makedonya'da İslam, ülkede Hristiyanlık'tan sonra en çok takipçisi olan dindir. 2002 yılında yapılan nüfus sayımına göre 2.022.547 vatandaştan 674.015'i Müslümandır. Bu oran toplam nüfusun %33,33'ünü teşkil etmektedir.[1] Bu oranlara göre Kuzey Makedonya; Türkiye, Kosova, Arnavutluk ve Bosna Hersek ardından en fazla Müslüman vatandaşı barındıran 5. Avrupa ülkesidir.\n"
    },
    "Kazan Ortodoks Katedrali": {
        "first_paragraph": "Kazan Ortodoks Katedrali  (İspanyolca : Catedral Ortodoxa Nuestra Senora de Kazan, Rusça : Православный Собор Богоматери Казанской Transliterasyon : Pravoslavnyj Sobor Bogomateri Kazanskoj), tarihi Havana, Küba kentinde bulunan bir olan Rus Ortodoks katedralı. San Pedro Ave. ve Santa Clara köşesinde, Eski Havana'da Havana Limanı'nın kıyısında inşa edildi.Rus Ortodoks Kilisesi'nin yetkisi altında dır.\n"
    },
    "Phrakeo": {
        "first_paragraph": "Ho Phrakeo (Laoca: ຫໍພຣະແກ້ວ), Hor Pha Keo olarak da yazılır, Güneydoğu Asya ülkesi Laos'un başkenti Vientiane'de bulunan eski bir tapınaktır. Settatirat Yolu'nda inşa edilen bu tapınak Vat Si Saket civarlarındadır. 1565 yılında Zümrüt Buda'ya ev sahipliği yapması için inşa edilmiş ve birçok kez yeniden inşa edilmek zorunda kalmıştır. Binanın içinde dinî bir sanat müzesi ve küçük bir dükkân bulunmaktadır.[1]\n"
    },
    "Sikhottabong Tapınağı": {
        "first_paragraph": "Sikhottabong Tapınağı, That Sikhottabong olarak da bilinir, Laos'un Khammuan bölgesinin başkenti Thakhek'te bulunan bir Budist tapınağıdır. Buda'nın kemiklerinin bu tapınakta kutsanmış olduğu söylenir. Kral Nanthasene bu tapınağı Kral Soummitham için inşa etmiştir.\n"
    },
    "Kireneli Hegesias": {
        "first_paragraph": "Hegesias (Yunanca, Ἡγησίας; yaklaşık MÖ 290)[1] veya Kireneli Hegesias, Kirene Okulu'ndan bir filozoftu. Eudaimonia'nın (mutluluğun) elde edilmesinin imkansız olduğunu ve  acı ve kederden kaçınımın hayatın amacı olması gerektiğini savundu. Zenginlik, yoksulluk, özgürlük ve kölelik gibi basmakalıp değerlerin hepsi önemsizdir, acıdan daha fazla zevk üretmez. Cicero, Hegesias'ın ἀποκαρτερῶν (Açlıktan Ölüm) adlı bir kitap yazdığını ve bu kitap yoluyla pek çok insanı ölümün hayattan daha arzu edilir olduğuna ikna ettiğinden bahseder; bundan ötürü Hegesias'ın İskenderiye'de öğretmenlik yapması yasaklanmıştı. Bazıları tarafından Hegesias'ın Budist öğretilerinden etkilendiği düşünülür.[2]\n"
    },
    "Gellért Tepesi Mağarası": {
        "first_paragraph": "Gellért Tepesi Mağarası (Macarca; Gellérthegyi-barlang) Budapeşte'deki Gellért Tepesi'ndeki bir mağara ağının parçasıdır. Mağara, orada yaşamış olan ve mağaranın yanındaki çamurlu gölün doğal termal suyunu hastaları iyileştirmek için kullandığına inanılan bir keşiş ile ilgili olarak \"Aziz İvan Mağarası\" (Szent Iván-barlang  olarak da anılır. Aynı suyun, şimdi Gellért Hamamları olarak adlandırılan eski Sáros fürdő (\"Çamurlu Banyolar\") havuzlarını beslediği düşünülmektedir.[1][2]\n"
    },
    "Our Lady of Victory Kilisesi (Valletta)": {
        "first_paragraph": "Saint Anthony the Abbot Kilisesi olarak da bilinen Our Lady of Victory kilisesi Malta'nın Valletta şehrinde tamamlanan ilk kilise ve binaydı.[1] 1566'da, Malta'nın Büyük Kuşatması'nın ardından, Büyük Üstat Jean Parisot de Valette ve yönetimi bir şükran gösterisi olarak Meryem Ana'nın Doğuşu adına bir kilise inşa etmek istedi. Bu inşaat De Valette tarafından finanse edildi.\n"
    },
    "III. Şenuda": {
        "first_paragraph": "III. Şenuda Jeho Svatost (Nazir Cayid 3 Ağustos 1923, Asyut, Mısır - ö. 17 Mart 2012, Kahire) Mısırlı hristiyan ortodoks din adamı. Mısır eski devlet başkanı Enver Sedat zamanında 1971 yılında göreve gelen Kıpti patrik olarak da bilinen 117. İskenderiye Ortodoks kilisesi rahibi olarak uzun yıllar görev yapan III. Şenuda 17 Mart 2012 tarihinde 88 yaşında öldü.\n"
    },
    "Kusem bin Abbas": {
        "first_paragraph": "Kusem bin Abbas, İslam peygamberi Muhammed'in kuzeni olan ve İslam'ı günümüz Özbekistan bölgesine getiren kişidir.[1] Shah-i-Zinda'nın Kusem bin Abbas'ın mezarı olduğuna inanılmaktadır.[2][3]\n"
    },
    "Spišská Kapitula": {
        "first_paragraph": "Spišská Kapitula (Macarca: Szepeshely or Szepesi Káptalan)[1], Slovakya'nın Spišské Podhradie şehri eteklerinde, Spiš Kalesi'ne bakan ve son derece iyi korunmuş dini bir kasabadır. UNESCO Dünya Mirası Alanı Levoča, Spiš Kalesi ve Bağlantılı Kültürel Anıtlar'ın bir parçasıdır.[2]\n"
    },
    "Žale": {
        "first_paragraph": "Žale Merkez Mezarlığı (Slovence: Centralno pokopališče Žale), genellikle basitçe Žale, Ljubljana ve Slovenya'daki en büyük ve merkezi mezarlıktır. Bežigrad ilçesinde bulunur ve Žale Halka Açık Şirketi tarafından işletilir. Jože Plečnik'in Ljubljana'daki eserleri - İnsan Merkezli Kentsel Tasarım Dünya Mirası alanının bir parçasıdır.[1]\n"
    },
    "Sri Lanka'da Hinduizm": {
        "first_paragraph": "Hinduizm, 2.000 yıldan daha eskiye dayanan tapınaklarıyla Sri Lanka'nın en eski dinlerinden biridir. 2011 yılı itibarıyla Hindular, Sri Lanka nüfusunun %12,6'sını oluşturuyordu. Hindistan ve Pakistan'dan (Sindhis, Telugus ve Malayalees dahil) küçük göçmen toplulukları hariç, neredeyse tamamen Tamiller.\n"
    },
    "Suriye'de Hristiyanlık": {
        "first_paragraph": "Suriye'deki Hristiyanlar ülke nüfusun yaklaşık %10'unu oluşturmaktadır[1]. Ülkenin en büyük Hristiyan mezhepleri, Doğu Ortodoks Kilisesi (Antakya ve Tüm Doğunun Rum Ortodoks Patrikhanesi olarak bilinir)[2], Doğu Katolik Kiliselerinden biri olan Melkit Katolik Kilisesi[3], Süryani Ortodoks Kilisesi ve Ermeni Apostolik Kilisesi olarak sıralanabilir. Ayrıca Protestanlar, Doğu Asur Kilisesi ve Keldani Katolik Kilisesi üyeleri de belirli gruplar halinde yaşamlarını sürdürürler. Ülkenin kuzeyindeki Halep şehrinin Suriye'de en fazla Hristiyan nufusa sahip bölge olduğuna düşünülmektedir. Osmanlı yönetiminin son döneminde, özellikle 1840 ve 1860 yıllarında yaşanan, Hristiyanları hedef alan kanlı olaylar zincirinden sonra Suriyeli Hristiyanların büyük bir kısmı ülkeden göç etti. Tarihçi Philip Hitti'ye göre, 1899-1919 yılları arasında ABD'ye yaklaşık 900.000 Suriyeli geldi (bunların% 90'ından fazlası Hristiyandır)[4]. Bahsedilen Suriyeliler büyük ölçüde Büyük Suriyede ya da Suriye, Lübnan, Ürdün ve Filistin'i kapsayan Levant bölgesinin tamamında yaşayanları kapsamaktadır.\n"
    },
    "That Phranom": {
        "first_paragraph": "That Phranom, Tayland'ın Nakhon Phanom ilinde bulunan bir Budist tapınağıdır. Efsaneye göre Buda'nın kaburgaları bu tapınaktadır. Bu nedenle bölgedeki en önemli Theravada Budist yapılarından biridir. Tapınak 16. yüzyılda Lansang kralı Settatirat tarafından inşa ettirilmiştir.[1] Tapınak içerisinde Tay atasözlerini içeren resimler de bulunmaktadır.\n"
    },
    "Kagyu": {
        "first_paragraph": "Kagyu okulu, aynı zamanda \"oral silsile\" veya \"fısıltılı iletim\" anlamlarına gelen Kagyü veya Kagyud ( Tibetçe: བཀའ་བརྒྱུད།, Wylie: bka' brgyud) olarak da bilinir ve Tibet Budizminin dört ana ekolünden (chos lugs) biridir. Kagyucular silsilelerinin 11. yüzyılda yaşamış Hint Mahasiddaları olan Naropa, Maitripa ve yogini Niguma'ya dayandırırlar. Bu isimlerin öğrencisi olan Marpa Lotsawa (1012-1097) onların öğretilerini Tibet'e taşımıştır. Marpa'nın öğrencilerinden Milarepa da önemli bir şair ve öğretmendir.\n"
    },
    "Lhasa Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Hebalin Camii (Çince: 河坝林清真寺; pinyin: Hébàlín Qīngzhēn Sì) olarak da bilinen Lhasa Ulu Camii (Basitleştirilmiş Çince: 拉萨清真大寺; Geleneksel Çince: 拉薩清真大寺; pinyin: Lāsà Qīngzhēndàsì), Lhasa, Tibet Özerk Bölgesi, Çin'de bir camidir.[1]\n"
    },
    "İslam’a karşı savaş tartışması": {
        "first_paragraph": "İslam’a karşı savaş; askeri, ekonomik, toplumsal ve kültürel araçlar kullanılarak İslam’a zarar vermek, İslam’ı zayıflatmak veya yok etmek amacının güdülmesi planını tanımlayan bir komplo teorisidir.[1] Bu komplo teorisinin failleri başta Batı dünyası olmak üzere, kafirler ve Batılı siyasi aktörlerle gizli bir anlaşma içerisinde oldukları iddia edilen münafıklar olarak görülür. Komplo teorisi günümüzde modernizasyon ve sekülerleşme karşısındaki toplumsal dönüşüm ve modern devletler arasındaki uluslararası güç siyaseti gibi genel sorunları ilgilendirse de, “İslam’a karşı savaş” olgusunun asıl başlangıcının Haçlı Seferleri olduğu düşünülür.\n"
    },
    "Sultan Kabus Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Sultan Kabus Ulu Camii (Arapça: جَامِع ٱلسُّلْطَان قَابُوْس ٱلْأَكْبَر) Umman Sultanlığı'nın başkenti Maskat'ta bulunan ana camidir.[1]\n"
    },
    "Vietnam mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Vietnam mitolojisi [1][2][3] Vietnam halk dininin popüler yönleriyle birlikte Vietnam halkının ulusal mitlerini içerir.\n"
    },
    "Dioecesis Aegypti": {
        "first_paragraph": "Dioecesis Aegypti (Latince: Dioecesis Aegypti, Yunanca: Grekçe: Διοίκηση Αιγύπτου) Geç Roma İmparatorluğu (395'den itibaren Doğu Roma İmparatorluğu) Mısır ve Sirenayka eyaletlerini kapsayan dioecesis'i. Başkenti İskenderiye idi ve valisi, sıradan vicarius yerine, eşsiz praefectus augustalis (\"Augustal Prefect\", vir spectabilis rütbesi; daha önce imparatorluk 'taç bölgesi' eyaleti Mısır) unvanını aldı. Dioecesis başlangıçta Dioecesis Orientis'in bir parçasıydı, ancak ayrıldığı yaklaşık 380'den, 640'lı yıllarda Müslümanların Mısır'ı fethine kadar ayrı bir varlık halinde kaldı.\n"
    },
    "Elijah Craig": {
        "first_paragraph": "Elijah Craig (1738/1743 – 18 Mayıs, 1808) Virginia'da Baptist bir vaazcı olarak çalıştıktan sonra Kentucky eyaletine dönüşen bölgede bir öğretmen ve kapitalist girişimci olarak hayatına devam etti. Bourbon viskinin mucidi olarak da bazen tanınmaktadır.[1]\n"
    },
    "Patricia T. Holland": {
        "first_paragraph": "Patricia Terry Holland (d. 16 Şubat 1942 – ö. 20 Temmuz 2023), Amerikalı eğitimci, yazar ve dinî lider.\n"
    },
    "Kwanzaa": {
        "first_paragraph": "Kwanzaa, çoğunlukla ABD'de yaşayan Afrika kökenlilerin aile, toplum, kültür gibi unsurlarının kutlandığı, dini öğeler taşımayan bir kış bayramıdır. Aslında Pan-Afrikancı bir bayram olsa da, büyük ölçüde Amerika Birleşik Devletleri'nde kutlanır ve Afrika kökenli ABD vatandaşlarıyla özdeşleşmiştir. 26 Aralık - 1 Ocak tarihleri arasında kutlanır. Bu yedi günlük kutlama sırasında mum yakılır, \"içilen içkinin bir kısmının tanrının şerefine yere dökülmesi\" anlamına gelen \"libations\" işlemi yapılır, ziyafetler ve hediyeler verilir.\n"
    },
    "Amerika Birleşik Devletleri Anayasası Birinci Değişikliği": {
        "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri Anayasası Birinci Değişikliği (İngilizce: First Amendment (Amendment I)), Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın hükûmetin bir dinin kurulmasını düzenleyen ve din özgürlüğünü yasaklayan veya ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü, barışçıl bir şekilde bir araya getirme hakkı veya hükûmete şikayetlerin giderilmesi için dilekçe verme hakkını kısaltan yasalar yapmasını önleyen ek maddesidir. 15 Aralık 1791 tarihinde Haklar Bildirisi'ni oluşturan on değişiklikten biri olarak kabul edildi.\n"
    },
    "Birleşik Devletler Uluslararası Dinî Özgürlükler Komisyonu": {
        "first_paragraph": "Birleşik Devletler Uluslararası Dinî Özgürlükler Komisyonu (United States Commission on International Religious Freedom - USCIRF), 1998 tarihli Uluslararası Dini Özgürlükler Yasası (IRFA) çerçevesinde kurulmuş, Senato ve Temsilciler Meclisi'ndeki her iki siyasi partiden seçilen üyelerden oluşan ABD dışındaki din veya inanç özgürlüğüne ilişkin evrensel hakları denetleyen bağımsız bir federal hükûmet komisyonudur. USCIRF, ABD dışındaki din veya inanç özgürlüğü ihlallerini gözlemlemekte ve Başkana, Dışişleri Bakanına ve Kongre'ye politika önerilerinde bulunmaktadır.\n"
    },
    "Algonkin mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Anişinabe geleneksel inançları, özellikle Kuzey Amerika'nın Büyük Göller bölgesinde bulunan Algonquin / Nipissing, Ojibwa / Chippewa / Saulteaux / Mississaugas, Odawa, Potawatomi ve Oji-Cree'den oluşan Anişinabe halklarının geleneksel inanç sistemini kapsar.\n"
    },
    "Huron mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Wyandot (bazen eski adıyla Huron olarak anılır), aslen Ontario, Kanada ve çevresindeki bölgelerden gelen bir Kanada Kızılderilileri / Kızılderili halkıdır.\n"
    },
    "Meskalin": {
        "first_paragraph": "Meskalin (3,4,5-trimetoksifenetilamin) fenetilamin grubundan halüsinojen bir alkaloiddir. Peyote kaktüsü (Lophophora williamsii), San Pedro kaktüsü (Echinopsis pachanoi), Peru meşale kaktüsü (Echinopsis peruviana) ve kaktüsgiller (Cactaceae) ailesinin bazı üyelerinde doğal olarak bulunur. Meskalin ilk olarak 1897 yılında Alman Arthur Heffter tarafından bulunmuş ve izole edilmiştir ve ilk olarak Ernst Späth tarafından 1919 yılında sentezlenmiştir.\n"
    },
    "Olmek mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Olmek halkının dini, Mezoamerika'nın sosyal gelişimini ve mitolojik dünya görüşünü önemli ölçüde etkiledi. Araştırmacılar, neredeyse tüm Kolomb öncesi dönem kültürlerinin sonraki dinlerinde ve mitolojilerinde Olmec yankılarını gördüler.\n"
    },
    "Pavni mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Pavni mitolojisi, tanrıları ve kahramanlarıyla ilgili Pavni halkının sözlü tarihinin, kozmolojisinin ve mitlerinin konusudur. Pavni, federal olarak tanınan bir Yerli Amerikalılar kabilesidir, başlangıçta Nebraska ve Kansas'taki Missouri ve Platte Nehirlerinin kolları boyunca Büyük Ovalar'da bulunurlardı ve şu anda Oklahoma'da bulunmaktadır. Geleneksel olarak Pavnice ve Kado dili konuşmaktadırlar. Chawi ve Skidi olarak 2 grup şeklinde yaşarlar.\n"
    },
    "Totem direği": {
        "first_paragraph": "Totem direği (İngilizce: totem pole), Pasifik Kuzeybatısı Kızılderilileri kültüründe kullanılan, tek parça uzun boylu ağaçlardan, özellikle de yöredeki boylu mazı ağacının dallarından arındırılan gövdesinden oyulan totem ağacı olarak anıt heykel.\n"
    },
    "Tütün": {
        "first_paragraph": "Tütün, Solanaceae familyasının Nicotiana cinsindeki birçok bitkinin adıdır. Başta Nicotiana tabacum ve Nicotiana rustica  türleri olmak üzere, dünya genelinde bilinen 70'den fazla tütün türü bulunmaktadır. Tütün endüstrisi birçok ülkelerin ekonomisinin esasıdır.\n"
    },
    "Steve Albini": {
        "first_paragraph": "Steve Albini (d. 22 Temmuz 1962), Amerikalı müzisyen, yapımcı ve ses mühendisi. 1980'lerin kült yeraltı gruplarından Big Black'in kurucusu olan Albini, daha sonra alternatif rock piyasasının öncü yapımcılarından biri olmuştur.\n"
    },
    "Alex Honnold": {
        "first_paragraph": "Alex Honnold (d. 17 Ağustos 1985; Sacramento, Kaliforniya), Amerikalı kaya tırmanışçısı.\n"
    },
    "Alexander Rosenberg": {
        "first_paragraph": "Alexander Rosenberg (genellikle \"Alex\" olarak yayın yapan) Amerikalı bir filozof ve romancıdır. Duke Üniversitesi'nde R. Taylor Cole Felsefe Profesörüdür ve biyoloji felsefesine ve ekonomi felsefesine yaptığı katkılarla tanınmaktadır.\n"
    },
    "Robert Altman": {
        "first_paragraph": "Robert Altman, (d. 20 Şubat 1925, Kansas City; ö. 20 Kasım 2006), Amerikalı yönetmen.\n"
    },
    "Annika Sörenstam": {
        "first_paragraph": "Annika Charlotta Sörenstam (9 Ekim 1970 doğumlu) İsveçli profesyonel golf oyuncusu . Tarihin en iyi kadın golfçülerinden biri olarak kabul ediliyor.[2] 2008 sezonunun sonunda golften uzaklaşmadan önce, profesyonel olarak 90 uluslararası turnuvayı kazandı ve onu en çok kazanan kadın golfçü oldu. On ana dal ve uluslararası 18 diğer turnuva da dahil olmak üzere 72 resmi LPGA turnuvası kazandı ve 22 milyon doların üzerinde kazançla LPGA'nın en çok kazanalar listesinin başında yer alıyor. milyon – 2 doların üzerinde 149 daha az etkinlik oynarken en yakın rakibinin bir milyon önünde.[3] 2006 yılından bu yana Sörenstam, Amerikan ve İsveç olmak üzere çift vatandaşlığına sahiptir.[4]\n"
    },
    "Kevin Bacon": {
        "first_paragraph": "Kevin Norwood Bacon (d. 8 Temmuz 1958, Philadelphia, Pensilvanya), Altın Küre ödülüne aday gösterilmiş Amerikalı oyuncu.[1][2]\n"
    },
    "Beth Ditto": {
        "first_paragraph": "Mary Beth Patterson, sahne adıyla Beth Ditto (d. 19 Şubat 1981, Searcy, Arkansas)[1] Amerikan şarkıcı ve söz yazarı. İndie rock grubu Gossip ile çalışması ile ünlenmiştir.[2]\n"
    },
    "Ambrose Bierce": {
        "first_paragraph": "Ambrose Gwinnet Bierce, (24 Haziran 1842[1] - 1914[2]) Amerikalı yazar ve gazeteci.\n"
    },
    "Billy Joel": {
        "first_paragraph": "William Martin Joel (9 Mayıs 1949), Amerikalı rock müzisyeni ve şarkı sözü yazarıdır. Gençliğinde piyano dersleri almış, 1960'lı yıllarda çeşitli rock gruplarında piyano çalmıştır. 1973'te piyasaya çıkan Piano Man adlı şarkısı hit olunca, ismini duyurmuştur.\n"
    },
    "Bob Avakian": {
        "first_paragraph": "Robert \"Bob\" Bruce Avakian (d. 7 Mart 1943, Washington, DC), ABD'deki Devrimci Komünist Partisi (Amerika Birleşik Devletleri) kurucularından ve partinin genel başkanı. 1960'ların Yeni sol hareketinden yol çıkan ve Maoculuk'tan güçlü bir şekilde etkilenen Avakian, Partisinin teorik çerçevesini oluşturan \"Yeni Sentez\" veya \"Yeni Komünizm\" fikrini geliştirdi.  \n"
    },
    "Murray Bookchin": {
        "first_paragraph": "Murray Bookchin (14 Ocak 1921 - 30 Temmuz 2006), Amerikalı sosyal teorisyen, yazar, tarihçi ve siyaset felsefecisi. Çevre hareketinin öncülerinden olan Bookchin, özgürlükçü sosyalizm, anarşizm ve ekoloji düşüncelerine bağlı kalarak şehir planlaması ve teorisyeni olduğu sosyal ekoloji ideolojisi gibi konular üzerine çalışmalar yapmış, anarşist gelenek ile çağdaş ekolojik bilincin sentezini kurması ile dikkatleri üzerine çekmiştir. Bookchin; siyaset, felsefe, tarih ve kentsel sorunlar üzerine iki düzine kitabın yazarıdır.\n"
    },
    "Paul D. Boyer": {
        "first_paragraph": "Paul Delos Boyer (d. 31 Temmuz 1918; Provo, Utah - ö. 2 Haziran 2018), Amerikalı kimyager.\n"
    },
    "Bree Olson": {
        "first_paragraph": "Rachel Marie Oberlin (d. 7 Ekim 1986; Houston, Teksas) Amerikalı aktris ve eski pornografik film oyuncusu.\n"
    },
    "Percy Bridgman": {
        "first_paragraph": "Percy Williams Bridgman (21 Nisan 1882 – 20 Ağustos 1961), Amerikalı fizikçi. 1946 yılında yüksek basınçları konu alan araştırmaları hasebiyle Nobel Fizik Ödülü'ne lâyık görülmüştür. Ayrıca bilimsel yöntem ve bilim felsefesinin diğer yönleri üzerine de birçok eser vermiştir.\n"
    },
    "Brotha Lynch Hung": {
        "first_paragraph": "Kevin Danell Mann (10 Ocak 1969) bilinen sahne adıyla Brotha Lynch Hung, horrorcore rap tarzını icra eden, Sacremento, Kaliforniyalı rapçi. İlk albümü 24 Deep, 1993 yılında yayınlanmış ve albüm yaklaşık 1,3 milyon satmıştır. Sözleri büyük çoğunlukla ağır derecede şiddet içerir.\n"
    },
    "Charles Bukowski": {
        "first_paragraph": "Charles Bukowski (16 Ağustos 1920 – 9 Mart 1994), asıl adı Heinrich Karl Bukowski olan Amerikalı yazar ve şairdir. Yapıtlarında bazen Henry Chinaski ismini de kullanmıştır. Hayatının çoğunu ABD'nin Los Angeles şehrinde geçirmiştir.\n"
    },
    "Burrhus Frederic Skinner": {
        "first_paragraph": "Burrhus Frederic Skinner (20 Mart 1904 – 18 Ağustos 1990), Amerikalı ruhbilimci, yazar, mucit, sosyal reform savunucusu ve şairdir. Toplum felsefesi ile ilgilenmiştir.[1][2][3][4] 1958 yılından emekli olduğu 1974 yılına kadar Harvard Üniversitesi'nde psikoloji profesörü olarak görev yapmıştır.[5]\n"
    },
    "Carl Rogers": {
        "first_paragraph": "Carl Ransom Rogers (8 Ocak 1902 - 4 Şubat 1987), psikolojide humanistik yaklaşımın kurucularından ve psikoterapi araştırmaları yapan psikologlar içinde en önemlilerinden birisi olarak görülen Amerikalı psikolog. Rogers, 20.yüzyılın en çok etkilenilen altı psikoloğundan biri ve Sigmund Freud'dan sonra en önemli klinik psikolog olarak gösterilmektedir.[1]\n"
    },
    "George Carlin": {
        "first_paragraph": "George Denis Patrick Carlin (12 Mayıs 1937 – 22 Haziran 2008), komedi albümleri sayesinde 5 kez Grammy ödülü kazanmış[1] İrlandalı asıllı Amerikalı komedyen, oyuncu ve yazardır.\n"
    },
    "Andrew Carnegie": {
        "first_paragraph": "Andrew Carnegie, (25 Kasım 1835 – 11 Ağustos 1919) İskoçya doğumlu Amerikalı iş insanı ve sanayicidir. 19. yüzyıl Amerika'sında çelik endüstrisinin gelişmesinde ve büyümesinde önemli rol oynamıştır. Demir çelik sayesinde zengin olmuş ve Amerika'da tekel olmuştur. U.S. Steel'in kurucusudur. Çocukken ailesi ile birlikte ABD'ye göç etmiş ve Pittsburgh Carnegie Çelik Şirketi'ni kurmuştur.\n"
    },
    "Voltairine de Cleyre": {
        "first_paragraph": "Voltairine de Cleyre (17 Kasım 1866 — 20 Haziran 1912), Amerikalı anarşist. Emma Goldman'ın sözleriyle \"Amerika'nın yetiştirdiği en yetenekli ve keskin zekalı anarşist.\" Erken ölümünün, bugün diğerleri gibi tanınan bir anarşist olmasını engellediği kabul edilir.[1]\n"
    },
    "CM Punk": {
        "first_paragraph": "Phillip Jack \"Phil\" Brooks[3] (d. 26 Ekim 1978), ya da bilinen adıyla CM Punk, Amerikalı karma dövüş sanatçısı, çizgi roman yazarı ve profesyonel güreşçi. 2005-2014 yılları arasında çalıştığı WWE şirketinde yaptığı işler ile tanınmıştır. WWE Şampiyonluğunu 20 Kasım 2011 tarihinden 27 Ocak 2013 tarihine kadar 434 gün elinde tutmasıyla[4]  \"Modern Çağın En Uzun Saltanat Süren WWE Şampiyonu\" unvanına sahipti.[5]\n"
    },
    "ContraPoints": {
        "first_paragraph": "Natalie Wynn , Politika,Toplumsal cinsiyet, Etik, Irk ve Felsefe hakkında videolar çeken Amerikalı YouTuber. Videolarında genellikle Sağcı politik argümanlara cevap olacak şekilde politik ve sosyal sorunlara değinir. Videoları genellikle kendisi tarafından canlandırılan farklı karakterlerin birbiri ile tartışması formatındadır.\n"
    },
    "Dan Savage": {
        "first_paragraph": "Daniel Keenan Savage (d. 7 Ekim 1964)[1] Amerikalı bir yazar, medya uzmanı, gazeteci ve LGBT topluluğu aktivistidir.[2] 2010 yılında Savage ve kocası Terry Miller, LGBT gençler arasında intiharı önlemeye yardımcı olmak için It Gets Better Project'i başlattı. Ayrıca bazen Keenan Hollahan adıyla da tiyatro yönetmeni olarak çalıştı.\n"
    },
    "Daniel Dennett": {
        "first_paragraph": "Daniel Clement Dennett (d. 28 Mart 1942),Amerikalı bir filozof, yazar ve bilişsel bilimci olarak bilinir. Araştırmaları genellikle zihin felsefesi, bilim felsefesi ve biyoloji felsefesi üzerine odaklanmıştır, özellikle evrimsel biyoloji ve bilişsel bilimle ilişkisini inceler.\n"
    },
    "David Sloan Wilson": {
        "first_paragraph": "David Sloan Wilson (d. 1949, Norwalk, Connecticut, ABD), Amerikalı bir evrimsel biyolog ve Binghamton Üniversitesinde Biyolojik Bilimler ve Antropoloji alanında Emekli Emeritus Profesördür. Yazar Sloan Wilson'ın oğludur ve Evolution Institute'un ve kâr amacı gütmeyen yan kuruluş Prosocial World'ün kurucu ortağıdır.\n"
    },
    "Destiny (yayıncı)": {
        "first_paragraph": "Steven Kenneth Bonnell II (d. 12 Aralık 1988; Omaha, Nebraska), Destiny olarak da bilinir, Amerikalı bir internet kişiliği ve siyasi yorumcudur. Video oyunlarını tam zamanlı olarak çevrimiçi yayınlayan ilk kişiler arasındaydı ve sektörün öncüsü olarak dikkat çekti.[1] 2016'dan bu yana, ilerici ve liberal siyaseti savunduğu canlı yayınlarda diğer internet ünlüleriyle yaptığı siyasi münazaralarla daha da popülerleşti.[2][3]\n"
    },
    "John Dewey": {
        "first_paragraph": "John Dewey (20 Ekim 1859 - 1 Haziran 1952), aletçilik olarak bilinen felsefe akımının kurucusu Amerikalı filozof ve eğitim kuramcısı. Charles Sanders Peirce ve William James'ın görüşlerinin bir sentezini yapmış olan Dewey, pragmatizmi, mantıksal ve ahlaki bir analiz kuramı olarak geliştirmiştir.\n"
    },
    "Marlene Dietrich": {
        "first_paragraph": "Maria Magdalena Dietrich, bilinen adıyla Marlene Dietrich (d. 27 Aralık 1901, Berlin - ö. 6 Mayıs 1992, Paris), Alman asıllı Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcıdır.\n"
    },
    "Phyllis Diller": {
        "first_paragraph": "Phyllis Ada Driver (17 Temmuz 1917 - 20 Ağustos 2012), Amerikalı komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı.\n"
    },
    "Clint Eastwood": {
        "first_paragraph": "Clinton Eastwood Jr (d. 31 Mayıs 1930, San Francisco), Amerikalı sinema oyuncusu, yönetmen, yapımcı, besteci.\n"
    },
    "Harlan Ellison": {
        "first_paragraph": "Harlan Jay Ellison (d.27 Mayıs 1934 – ö. 27 Haziran 2018), Kısa öykü, roman, telefon diyaloğu, deneme ve eleştiri tarzında eserler veren ödüllü Amerikalı yazar ve senaristtir.[1][2]\n"
    },
    "Elsa Lanchester": {
        "first_paragraph": "Elsa Sullivan Lanchester (28 Ekim 1902) – 26 Aralık 1986), tiyatro, sinema ve televizyonda uzun bir kariyere sahip İngiliz aktris.[1]\n"
    },
    "Garth Ennis": {
        "first_paragraph": "Garth Ennis (d. 16 Ocak 1970), Kuzey İrlanda asıllı Amerikalı çizgi roman yazarı.[1] Vertigo Comics için Steve Dillon ile hazırladığı Preacher serisi ve Marvel Comics'in Punisher serisindeki işleri ile tanınmaktadır.\n"
    },
    "Eric F. Wieschaus": {
        "first_paragraph": "Eric F. Wieschaus (d. 8 Haziran 1947), Amerikalı gelişimsel biyolog. 1995 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü Edward B. Lewis ve Christiane Nüsslein-Volhard ile birlikte \"embriyonik gelişimin genetik kontrolü ile ilgili keşiflerinden dolayı\" kazanmıştır.[1]\n"
    },
    "Ernest Nagel": {
        "first_paragraph": "Ernest Nagel (16 Kasım 1901 - 20 Eylül 1985) Amerikalı bir bilim filozofuydu.[1][2] Rudolf Carnap, Hans Reichenbach ve Carl Hempel ile birlikte, bazen mantıksal pozitivist hareketin en önemli figürlerinden biri olarak görülmektedir. 1961 tarihli Bilimin Yapısı adlı kitabı, bilimsel açıklama mantığında temel bir çalışma olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Richard Feynman": {
        "first_paragraph": "Richard Phillips Feynman (11 Mayıs 1918 - 15 Şubat 1988),[2] kuantum mekaniğinin ayrılmaz formülasyonu, kuantum elektrodinamiği teorisi, aşırı soğutulmuş sıvı helyumun süper-akışkan fiziği ve partonu önerdiği parçacık fiziğindeki çalışmaları ile 1965'te, Julian Schwinger ve Sin-Itiro Tomonaga ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'ne layık görülmüş Amerikalı teorik fizikçidir.[3][4][1][5][6][7][8]\n"
    },
    "Larry Flynt": {
        "first_paragraph": "Larry Flynt (1 Kasım 1942 - 10 Şubat 2021), Amerikalı yayımcı ve Larry Flynt Publications'ın (LFP) sahibi. LFP temel olarak pornografik dergiler ve görüntüler üretir. Bunlardan en bilineni Hustler dergisidir. Şirket yaklaşık olarak yıllık 150 milyon dolarlık bir ciroya sahiptir.\n"
    },
    "Jodie Foster": {
        "first_paragraph": "Alicia Christian \"Jodie\" Foster (d. 19 Kasım 1962), Amerikalı sinema oyuncusu, yönetmen ve yapımcı. 3 yaşındayken oyunculukla tanıştı. Robert De Niro ile oynadığı Taksi Şoförü ve Anthony Hopkins ile başrolünü paylaştığı Kuzuların Sessizliği filmleriyle tanınır.\n"
    },
    "Frank Knight": {
        "first_paragraph": "Frank Hyneman Knight (7 Kasım 1885 - 15 Nisan 1972), kariyerinin çoğunu Chicago Okulu'nun kurucularından birisi olduğu  Chicago Üniversitesi'nde geçiren Amerikalı bir ekonomisttir. Nobel ödüllü Milton Friedman, George Stigler ve James M. Buchanan Chicago'da Knight'ın öğrencileriydi. Ronald Coase, kendi düşünüş tarzında Knight'ın ona öğretmeden etkisinin büyük  olduğunu söyledi.[2] F.A. Hayek, Knight'ı yirminci yüzyılda klasik liberal düşünceyi korumada ve geliştirmede en önemli kişilerden biri olarak görüyordu.[3]\n"
    },
    "Fred Armisen": {
        "first_paragraph": "Fereydun Robert Armisen [1] (4 Aralık 1966 [2]) Amerikalı aktör, komedyen, yazar, yapımcı ve müzisyen. Armisen, komedi ortağı Carrie Brownstein ile birlikte IFC skeç komedi dizisi Portlandia'nın ortak yaratıcısı ve başrol oyuncusuydu. Ayrıca The Looney Tunes Show'da Speedy Gonzales'i seslendirdi.\n"
    },
    "George Gamow": {
        "first_paragraph": "George Gamow (4 Mart 1904, Odessa - 19 Ağustos 1968, Boulder), Ukrayna asıllı Amerikalı fizikçi ve kozmolog.\n"
    },
    "George H. Smith": {
        "first_paragraph": "George Hamilton Smith (d. 10 Şubat 1949 - 8 Nisan 2022) ateizm ve liberteryenizm üzerine yazıları ile tanınan Amerikalı yazar, editör, eğitimci ve konuşmacı.[1]\n"
    },
    "Gidget Gein": {
        "first_paragraph": "Gidget Gein (asıl adı: Bradley Stewart; 11 Eylül 1969, Florida - 9 Ekim 2008), Amerikalı bas gitarist.\n"
    },
    "Sasha Grey": {
        "first_paragraph": "Marina Ann Hantzis (d. 14 Mart 1988; North Highlands, Kaliforniya) Amerikalı aktris, manken, müzisyen ve eski pornografik film oyuncusu.\n"
    },
    "Grote Reber": {
        "first_paragraph": "Grote Reber (Aralık 22, 1911 – Aralık 20, 2002), amatör astronomi ve W9GFZ çağrı işareti ile amatör telsizcilik hobileriyle uğraşmış ve bunları tek bir alanda birleştirerek radyo astronomisi alanının öncülerinden olmuş ABD vatandaşıdır. Reber, Karl Jansky'nin öncü çalışmalarının araştırılmasında ve genişletilmesinde etkili oldu ve radyo frekanslarıyla ilk gökyüzü araştırmasını gerçekleştirdi.[1]\n"
    },
    "H. L. Mencken": {
        "first_paragraph": "Henry Louis Mencken (d. 12 Eylül 1880 Baltimore, Maryland – ö. 29 Ocak 1956), Alman asıllı Amerikalı gazeteci, denemeci, dergi editörü, yazar ve Amerikan kültürü eleştirmeni. Baltimore bilgini olarak da bilinen Mencken, ABD'de döneminin en etkili yazarlarından biri olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Jeff Hanneman": {
        "first_paragraph": "Jeff Hanneman (31 Ocak 1964 - 2 Mayıs 2013, Los Angeles), Amerikalı müzisyen ve Slayer'ın eski gitaristi.\n"
    },
    "Chris Hardwick": {
        "first_paragraph": "Chris Hardwick (d. 23 Kasım 1971, Louisville, Kentucky), Amerikalı komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı. Back at the Barnyard dizisinde Otis seslendirmesi ile bilinmektedir.\n"
    },
    "John Harsanyi": {
        "first_paragraph": "John Charles Harsanyi (Macarca: Harsányi János Károly) (d. 29 Mayıs 1920 in Budapeşte, Macaristan - ö. 9 Ağustos 2000, Berkeley, California, ABD)  Macar-Avustralyalı-Amerikalı ekonomist. 1994 yılında, John Forbes Nash ve Reinhard Selten ile birlikte, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.\n"
    },
    "Ernest Hemingway": {
        "first_paragraph": "Ernest Miller Hemingway (21 Temmuz 1899 - 2 Temmuz 1961), Amerikalı romancı, hikâye yazarı ve gazetecidir.\n"
    },
    "Katharine Hepburn": {
        "first_paragraph": "Katharine Houghton Hepburn (12 Mayıs 1907, Connecticut - 29 Haziran 2003, Connecticut), Amerikalı film, tiyatro ve televizyon sanatçısıydı. İnatçılığı, bağımsızlığı ve ruhlu kişiliğiyle tanınırdı. Hepburn'ün kariyeri, 60 yıldan fazla Hollywood başrol oyuncusu olarak yayılmıştır. İşi, screwball komedi diye tanımlanan komedi filmlerinden edebi dramlara kadar ulaştı ve dört Akademi Ödülü kazandı. Bu kimsenin sahip olmadığı bir rekordur. Hepburn'ün karakterleri genellikle gizli bir kırılganlığa sahip güçlü ve sofistike kadınlardı.\n"
    },
    "Eric Hoffer": {
        "first_paragraph": "Eric Hoffer (d. 25 Temmuz 1902 – ö. 21 Mayıs 1983), Amerikalı toplum yazarı.\n"
    },
    "John Huston": {
        "first_paragraph": "John Marcellus Huston (d. 5 Ağustos 1906 - ö. 28 Ağustos 1987) Amerikalı oyuncu ve yönetmen. The Maltese Falcon (1941), The Asphalt Jungle (1950), The Treasure of the Sierra Madre (1948), Key Largo (1948), and The African Queen (1951) gibi filmleri ile bilinir.\n"
    },
    "Irving Fisher": {
        "first_paragraph": "Irving Fisher (d. 27 Şubat 1867 Saugerties, New York (eyalet) — ö. 29 Nisan 1947, New York), Amerikalı bir ekonomist. Neoklasik ekonomistler arasındadır. Fisher teoremi ve Fisher denklemi ile ünlüdür.\n"
    },
    "Zoltan Istvan": {
        "first_paragraph": "Zoltan Istvan Gyurko,[1] ya da bilinen adıyla Zoltan Istvan (1973), Amerikalı gazeteci,[2] girişimci,[3][4] ve Transhümanist. Transhümanistik temalarda makaleler yazmaktadır: \"The Transhumanist Philosopher\" adlı blogu Psychology Todayde.[5] ve \"Transhumanist Future\" adlı blogu Vice Motherboard dergisinde bulunmaktadır. Ayrıca National Geographic Channel'da muhabir olarak çalışmış[6] ve The Huffington Post da fütüristik, transhümanistik ve ateist topikler hakkında bir bloglar yazmaktadır.[7]\n"
    },
    "Jamie Hyneman": {
        "first_paragraph": "James Franklin \"Jamie\" Hyneman (d. 25 Eylül 1956[1]), Amerikalı televizyon sunucusu, özel efekt mühendisi ve iş insanı. Discovery Channel'da Adam Savage ile beraber Efsane Avcıları (Mythbusters) programını sunmaktadır. M5 Industries yayın şirketinin sahibidir.\n"
    },
    "Janeane Garofalo": {
        "first_paragraph": "Janeane Marie Garofalo (28 Eylül 1964) Amerikalı bir komedyen, aktris ve artık sona ermiş olan Air America Radio'nun The Majority Report programının eski yardımcı sunucusudur.\n"
    },
    "Jeffrey Stout": {
        "first_paragraph": "Jeffrey Lee Stout (11 Eylül 1950), Princeton Üniversitesinde Fahri Din Profesörü olan Amerikalı bir din bilimi uzmanıdır. Din Bölümü üyesidir. Felsefe ve siyaset bölümleri, Din Araştırmaları Merkezi ve İnsani Değerler Merkeziyle de ilişkilidir.[2] Çalışmaları, dini çoğulcu bir toplumda etik söylem olasılığına odaklanmaktadır. 2007 yılında Amerikan Din Akademisi başkanı olarak görev yaptı.[3]\n"
    },
    "Jerry Fodor": {
        "first_paragraph": "Jerry Alan Fodor (22 Nisan 1935, New York - 29 Kasım 2017), Amerikalı bilişsel bilimci ve felsefeci.\n"
    },
    "John Carmack": {
        "first_paragraph": "John D. Carmack II (d. 20 Ağustos 1970), Amerikalı bilgisayar programcısı, oyun geliştirici ve mühendistir. John Carmack ve John Romero (oyun tasarımcısı ve programcı), Tom Hall ve Adrian Carmack (Grafiker) bu isimler ortak olup id Software'i kurmuşlardır. Programladığı Wolfenstein 3D ve Doom oyunlarıyla üç boyutlu birinci şahıs nişancı oyunlarının yapısını belirleyenlerden biri olmasıyla bilinir.\n"
    },
    "John Malkovich": {
        "first_paragraph": "John Gavin Malkovich (d. 9 Aralık 1953), Emmy Ödüllü Amerikalı sinema oyuncusu, yönetmen ve yapımcı. Ateş Hattında ve Places in the Heart filmleri ile iki kez Oscar'a aday olmuştur.\n"
    },
    "John Searle": {
        "first_paragraph": "John Rogers Searle (d. 31 Temmuz 1932, Denver, Colorado) Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de Slusser profesörü olarak görev yapan Amerikalı felsefecidir.\n31 Temmuz 1932 Colorado, Denver doğumlu John Rogers Searle Amerikalı bir filozoftur. İlgilendiği esas alanlar; dil felsefesi, aklın felsefesi ve metafiziğin alanlarıdır. Searle, şu anda Kaliforniya’daki Berkeley Üniversitesi’nde Profesör olarak çalışmaktadır.\n"
    },
    "Julius Axelrod": {
        "first_paragraph": "Julius Axelrod  (30 Mayıs 1912-29 Aralık 2004)[1] Amerikalı biyokimyacı. 1970 yılında Bernard Katz ve Ulf von Euler ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü kazanmıştır.[2] Nobel Komitesi o'na ve arkadaşlarına, epinefrin, norepinefrin gibi katekolamin nörotransmitterlerinin salınım ve geri alınım mekanizmaları ile ilgili çalışmalarından dolayı ödülü layık görmüştür. Axelrod, ayrıca epifiz bezi ve uyku-uyanıklık döngüsünü nasıl düzenlendiği ile ilgili önemli katkılarda da bulunmuştur.\n"
    },
    "Kari Byron": {
        "first_paragraph": "Kari Elizabeth Byron (d. 18 Aralık 1974; Kaliforniya), Amerikalı oyuncu ve televizyon sunucusudur. Discovery Channel'ın MythBusters programı ile bilinir.\n"
    },
    "Kathy Griffin": {
        "first_paragraph": "Kathleen Mary \"Kathy\" Griffin (d. 4 Kasım 1960, Oak Park, Illinois, ABD), Amerikalı oyuncu, komedyen, senarist, yapımcı ve sunucu. İki Emmy ve bir Grammy'i ödülüne sahiptir.\n"
    },
    "Kerry King": {
        "first_paragraph": "Kerry Ray King (d. 3 Haziran 1964; Los Angeles, Kaliforniya) Amerikalı thrash metal grubu Slayer'ın Jeff Hanneman ile birlikte iki asıl gitaristinden biridir.\n"
    },
    "Margot Kidder": {
        "first_paragraph": "Margaret Ruth Kidder (d.17 Ekim 1948; Yellowknife - ö. 13 Mayıs 2018; Livingston, Montana, ABD), Dünyaca ünlü Kanadalı-Amerikalı oyuncudur.[1].[2]\nSuperman filmleri serisindeki \"Lois Lane\" karakteriyle özdeşleşmiştir.\n"
    },
    "Kayden Kross": {
        "first_paragraph": "Kayden Kross (d. 15 Eylül 1985; Sacramento, Kaliforniya) Amerikalı aktris, pornografik film oyuncusu ve yönetmeni.\n"
    },
    "Burt Lancaster": {
        "first_paragraph": "Burt Lancaster (d. 2 Kasım 1913, New York – ö. 20 Ekim 1994, Los Angeles), Oscar ödüllü Amerikalı sinema oyuncusu ve yapımcı.\n"
    },
    "Larned B. Asprey": {
        "first_paragraph": "Larned (Larry) Brown Asprey (19 Mart 1919 - 6 Mart 2005), aktinit, lantanit, nadir toprak ve flor kimyası üzerindeki çalışmaları ve Manhattan Projesi ile tanınan Amerikalı bir kimyagerdir.[1]\n"
    },
    "Charles Laughton": {
        "first_paragraph": "Charles Laughton (1 Temmuz 1899) - 15 Aralık 1962), İngiliz  tiyatro ve sinema oyuncusu. Laughton, Londra'da Kraliyet Dramatik Sanat Akademisi'nde eğitim gördü ve ilk olarak 1926'da profesyonel olarak sahneye çıktı. 1927'de, ölümüne kadar birlikte yaşadığı ve çalıştığı gelecekteki eşi Elsa Lanchester ile bir oyunda rol aldı.\n"
    },
    "Cloris Leachman": {
        "first_paragraph": "Cloris Leachman (30 Nisan 1926, Des Moines, Iowa - 27 Ocak 2021, Encinitas, Kaliforniya), Amerikalı aktris ve komedyen.[1][2]\n"
    },
    "Bruce Lee": {
        "first_paragraph": "Bruce Lee (Çince: 李小龍; d. Lee Jun-fan, Çince: 李振藩; 27 Kasım 1940 – 20 Temmuz 1973) Hong Konglu ve Amerikalı bir dövüş sanatçısı, dövüş sanatları eğitmeni, oyuncu, yönetmen, senarist, yapımcı ve filozoftu.[1] Modern karma dövüş sanatlarının (MMA) yolunu açmakla tanınan, farklı dövüş disiplinlerinden gelen hibrit bir dövüş sanatları felsefesi olan Jeet Kune Do'nun kurucusuydu. Lee; eleştirmenler, medya ve diğer dövüş sanatçıları tarafından tüm zamanların en etkili dövüş sanatçısı ve Doğu ile Batı arasındaki uçurumu kapatan, 20. yüzyılın pop kültürü ikonu olarak kabul edilir. Hong Kong aksiyon sinemasını tanıtmasıyla ve Asyalıların Amerikan filmlerinde sunulma şeklini değiştirmesine yardımcı olmasıyla tanınır.[2]\n"
    },
    "Michael Lewis": {
        "first_paragraph": "Michael Lewis (d. 1960), kurgusal olmayan eserler veren yazar ve finans alanında çalışan gazeteci. En çok satan kitapları The Big Short: Inside the Doomsday Machine, Liar's Poker, The New New Thing, Moneyball: The Art of Winning an Unfair Game (film uyarlaması Kazanma Sanatı), The Blind Side: Evolution of a Game, Panic ve  Home Game: An Accidental Guide to Fatherhood'dur. Şu anda Vanity Fair dergisinde editörlük yapmaktadır.\n"
    },
    "Sinclair Lewis": {
        "first_paragraph": "Sinclair Lewis (d. 7 Şubat 1885, Sauk Centre-Minnesota - ö. 10 Ocak 1951 Roma). Amerikalı yazardır.\n"
    },
    "Howard Phillips Lovecraft": {
        "first_paragraph": "Howard Phillips Lovecraft (20 Ağustos 1890; Rhode Island, Providence - 15 Mart 1937; Rhode Island, Providence), Amerikalı tuhaf kurgu, bilimkurgu, fantezi ve korku kurgu yazarı. En bilinen eserleri, sonradan Cthulhu Mitosu adını alan eserleridir.\n"
    },
    "Seth MacFarlane": {
        "first_paragraph": "Seth Woodbury MacFarlane (d. 26 Ekim 1973), Amerikalı animatör, yazar, yapımcı, aktör, şarkıcı, seslendirme sanatçısı ve yönetmen. Daha çok yarattığı animasyon sit-comlar Family Guy, American Dad! ve The Cleveland Show ile tanınmaktadır. Ayrıca Fuzzy Door Productions adında kendi yapım şirketi vardır.\n"
    },
    "Madge Bellamy": {
        "first_paragraph": "Madge Bellamy (doğum adı: Margaret Derden Philpott; 30 Haziran 1899 - 24 Ocak 1990) Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusu. 1920'ler ve 30'lardaki sessiz filmleriyle tanınmıştır.\n"
    },
    "Herbert Marcuse": {
        "first_paragraph": "Herbert Marcuse (19 Temmuz 1898, Berlin –  29 Temmuz 1979, Almanya) Alman - Amerikan filozof, sosyolog, politik felsefeci, Frankfurt Okulu'nun Eleştirel teorisi'ne yaptığı katkılarla tanınmaktadır.\n"
    },
    "Ernst Mayr": {
        "first_paragraph": "Ernst Walter Mayr (5 Temmuz 1904; Kempten (Allgäu), Almanya - 3 Şubat 2005; Bedford, Massachusetts, ABD), 20. yüzyılın önemli evrimsel biyologlarından biridir. Ayrıca taksonomist, kâşif, ornitolojist, bilim tarihçisi, doğalcı olarak da ünlüydü. Çalışmaları Mendel genetiği ve Darwinci evrimden modern evrimsel senteze geçişi amaçlıyordu.\n"
    },
    "John McCarthy (bilgisayar bilimci)": {
        "first_paragraph": "John McCarthy (d. 4 Eylül 1927 - ö. 24 Ekim 2011), Amerikalı bilgisayar bilimci ve bilişsel bilimci. Yapay zekâ terimini ve Lisp programalama dilini icat edenlerden biri. Lisp programlama dilini geliştirdi. ALGOL dil yapısını önemli ölçüde etkiledi. Zaman paylaşımı yöntemini yaygınlaştırdı. Çöp toplama metodunu icat etti ve ilk yapay zekanın geliştirilmesinde büyük bir etkisi oldu.\n"
    },
    "American McGee": {
        "first_paragraph": "American McGee (d. 1972, Teksas), Amerikalı video oyunu yapımcısıdır. Klasik hikâye esas alınarak yapılan Alice Harikalar Diyarında adlı eserden temel alınan 2000 yapımı korku oyunu American McGee’s Alice ve 2011 de entegre edilen Alice: Madness Returns adlı oyunların yaratıcısıdır.\n"
    },
    "George Meyer": {
        "first_paragraph": "George A. Meyer (d. 1956), Amerikalı yapımcı ve senarist. Tucson, Arizona'da Katolik bir ailede büyüdü ve Harvard Üniversitesi'nde eğitim alarak 1978'de biyokimya dalında derece ile üniversiteden mezun oldu. 1981'de David Letterman tarafından Late Night With David Letterman adındaki şovunun yazar ekibine dahil edildi.\n"
    },
    "Arthur Miller": {
        "first_paragraph": "Arthur Asher Miller (17 Ekim 1915 – 10 Şubat 2005) Amerikalı yazar.\n"
    },
    "Marvin Minsky": {
        "first_paragraph": "Marvin Lee Minsky (d. 9 Ağustos 1927 – ö. 24 Ocak 2016), yapay zekâ alanında yaptığı çalışmalarla bilinen Amerikalı bilim insanıdır.[1] 1927'de ABD'nin New York kentinde dünyaya gelen Marvin Minsky, Massachusetts'teki Phillips Academy'deki eğitiminin ardından 2. Dünya Savaşı'nın sürdüğü yıllarda ABD Donanması'na yazıldı ve 1944-1945 yılları arasında burada hizmet verdi.  \n.[2] Marvin Minsky, 1968 yılında kurucusu olduğu MIT'nin yapay zekâ laboratuvarında çalışmalar yaptı.[3]\n"
    },
    "Montel Vontavious Porter": {
        "first_paragraph": "Montel Vontavious Porter (d. 28 Ekim 1973; Miami, Florida) Amerikalı profesyonel güreşçi.\n"
    },
    "Julianne Moore": {
        "first_paragraph": "Julianne Moore (d. 3 Aralık 1960), beş kez Oscar'a aday gösterilmiş Amerikalı oyuncu ve çocuk kitabı yazarı. Unutma Beni filmindeki performansıyla 87. Akademi Ödülleri Töreni'nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazanmıştır.[1]\n"
    },
    "Hermann Joseph Muller": {
        "first_paragraph": "Hermann Joseph Muller (d. 21 Aralık 1890, New York - ö. 5 Nisan 1967, Indianapolis, Indiana, ABD), Amerikalı genetik bilgini. Canlı hücrelerin gen ve kromozomlarına gelen X ışınlarının değişimine yol açabileceğini göstermesi ve yapay değişim yaratmayı başarmasıyla 1946 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü almıştır.\n"
    },
    "Nathan Phelps": {
        "first_paragraph": "Nathan Phelps veya doğum adıyla Nathan Nate Phelps (d. 22 Kasım 1958, ABD) Amerika doğumlu Kanadalı yazar ve aktivist. Eşcinsel hakları, ateizm hakkında yazdıkları ve öz babası Fred Phelps'e sert çıkışları ile tanınmıştır.[1][2][3][4][5][6]\n"
    },
    "Nina Hartley": {
        "first_paragraph": "Nina Hartley veya doğum adıyla Marie Louise Hartman (d. 11 Mart 1959), Amerikalı pornografik film oyuncusu, pornografik film yönetmeni, seks eğitimcisi, feminist ve yazar.\n"
    },
    "Norman G. Finkelstein": {
        "first_paragraph": "Norman G. Finkelstein (8 Aralık 1953, New York, ABD.); siyaset bilimci, yazar, aktivist ve akademisyen. Siyonizm, Filistin problemi ve Yahudi Soykırımı konularındaki çalışmalarıyla tanınır. Şimdiye kadar kaleme aldığı 6 eseri, 50'den fazla lisana tercüme edildi.\n"
    },
    "Elizabeth Olsen": {
        "first_paragraph": "Chase \"Elizabeth\" Olsen (d. 16 Şubat 1989, Los Angeles), Amerikalı oyuncu. Yenilmezler: Ultron Çağı, Kaptan Amerika: Kahramanların Savaşı, Avengers: Sonsuzluk Savaşı, Avengers: Endgame ve ilk Disney+ dizisi olan Wandavision adlı dizi ve filmlerdeki rolleriyle tanındı.[1]\n"
    },
    "Camille Paglia": {
        "first_paragraph": "Camille Anna Paglia (İngilizce telaffuz: [ˈpɑːliə]; d. 2 Nisan 1947), Amerikalı akademisyen ve sosyal eleştirmen.\n"
    },
    "Chuck Palahniuk": {
        "first_paragraph": "Chuck Palahniuk, gerçek adı Charles Michael Palahniuk, (21 Şubat 1962, Pasco, Washington), Amerikalı yazar ve gazetecidir. En çok David Fincher tarafından Brad Pitt ve Edward Norton ile filme çekilen ilk romanı Dövüş Kulübü (1996) ile tanınır. (ayrıca bkz. Dövüş Kulübü)\n"
    },
    "Paul Giamatti": {
        "first_paragraph": "Paul Edward Valentine Giamatti (d. 6 Haziran 1967, Connecticut), İtalyan asıllı Amerikalı oyuncudur. Emmy ve Altın Küre ödüllerini kazanmıştır.\n"
    },
    "Linus Pauling": {
        "first_paragraph": "Linus Carl Pauling  (28 Şubat 1901 - 19 Ağustos 1994), Amerikalı kuantum kimyageri ve biyokimyager. Ayrıca kristalografer, moleküler biyolog ve tıp araştırmacısı olarak da bilinmektedir.\n"
    },
    "Peter Fonda": {
        "first_paragraph": "Peter Henry Fonda (d. 23 Şubat 1940; New York, New York – ö. 16 Ağustos 2019; Los Angeles, Kaliforniya) Amerikalı aktör ve yönetmen.\n"
    },
    "Peter Lipton": {
        "first_paragraph": "Peter Lipton (9 Ekim 1954 - 25 Kasım 2007), Amerikalı bilim filozofu ve epistemologdur. Kasım 2007'deki beklenmedik ölümüne kadar Cambridge Üniversitesi'nde Hans Rausing Profesörü ve Tarih ve Bilim Felsefesi Bölümü Başkanı ve King's College'ın bir üyesiydi. Cambridge web sitesindeki ölüm ilanına göre, \"dünyanın önde gelen bilim filozoflarından ve epistemologlarından biri olarak tanındı.\"\n"
    },
    "Philip Anderson": {
        "first_paragraph": "Philip Warren Anderson (13 Aralık 1923 - 29 Mart 2020) Nobel ödüllü Amerikalı fizikçi. Anderson lokalizasyonu, Antiferromıknatıslık, Simetri kırılması, Yüksek sıcaklık süper iletkenlik teorileri üzerine yazıları aracılığıyla bilim felsefesine belirmeleri olmuştur.[1]\n"
    },
    "Randy Newman": {
        "first_paragraph": "Randall Stuart Newman (d. 28 Kasım 1943), rotik olmayan Güney aksanlı şarkı söyleme tarzı, erken dönem Americana'dan etkilenen şarkıları (genellikle iğneleyici veya hicivli sözlerle) ile tanınan Amerikalı şarkıcı-söz yazarı, aranjör, besteci ve piyanist ve çeşitli film müzikleri.[1] Kayıt sanatçısı olarak en çok bilinen şarkıları \"Short People\" (1977), \"I Love L.A.\" (1983) ve Lyle Lovett ile birlikte \"You've Got a Friend in Me\" (1995), diğer sanatçılar \"Mama Told Me Not to Come\" (1966), \"I Think It's Going to Rain Today\" (1968) ve \"You Can Leave Your Hat On\" (1972).\n"
    },
    "John Rawls": {
        "first_paragraph": "John Bordley Rawls (21 Şubat 1921 - 24 Kasım 2002), Amerikalı filozof. Temel eseri A Theory of Justice (Bir Adalet Kuramı) dır. Bu kitap 20.yüzyılın siyaset felsefesi alanında hazırlanmış en önemli kitap olarak görülmektedir. 1971'de yazdığı bu kitaptan sonra 1993'te Siyasal Liberalizmi yazmıştır. Bu kitap da bir anlamda onun adalet kuramı çalışmasının bir devamı niteliğindedir.\n"
    },
    "Carl Reiner": {
        "first_paragraph": "Carl Reiner (20 Mart 1922 – 29 Haziran 2020) Amerikalı komedyen, oyuncu, ve seslendirme sanatçısı.\n"
    },
    "Mike Reiss": {
        "first_paragraph": "Michael \"Mike\" Reiss (d. 15 Eylül 1959), Amerikalı televizyon komedi yazarı.\n"
    },
    "Richard Stallman": {
        "first_paragraph": "Richard Matthew Stallman (İnternet ortamında kullanılan kısaltması rms; d. 16 Mart 1953), Amerikalı özgür yazılım aktivisti, sistem uzmanı ve yazılım geliştiricisi. GNU Projesi ve Özgür Yazılım Vakfı'nın kurucusudur.\n"
    },
    "Robert Christgau": {
        "first_paragraph": "Robert Christgau (d. 18 Nisan 1942), Amerikalı deneme yazarı ve müzik eleştirmenidir. Kendini \"Amerikalı Rock Eleştirmenlerinin Başı\" olarak addetmektedir.[1][2]\n"
    },
    "Joe Rogan": {
        "first_paragraph": "Joe Rogan (d. 11 Ağustos 1967) Amerikalı komedyen ve aktör. En çok sunduğu Fear Factor adlı yarışma ve NewsRadio adlı sitcom'daki rolüyle bilinir. Ayrıca Ultimate Fighting Championship adlı programın spikeridir.\n"
    },
    "Murray Rothbard": {
        "first_paragraph": "Murray Newton Rothbard (2 Mart 1926 - 7 Ocak 1995), Avusturya Okulu'na mensup[1][2][3][4] Amerikalı bir iktisatçı,[5] iktisat tarihçisi,[6][7] siyaset teorisyeni[8] ve aktivisttir. Rothbard, 20. yüzyıl Amerikan liberteryen hareketinin, özellikle de sağ kanat kollarının merkezi bir figürüydü ve anarko-kapitalizmin kurucusu ve önde gelen teorisyenlerinden biriydi.[9][10][11][12][13][14] Siyaset teorisi, tarih, ekonomi ve diğer konularda yirmiden fazla kitap yazdı.[9]\n"
    },
    "Rudolf Carnap": {
        "first_paragraph": "Rudolf Carnap (18 Mayıs 1891 - 14 Eylül 1970) 1935'ten önce Avrupa'da, sonrasında Amerika'da etkin olan Alman filozof. Viyana Çevresinin önemli bir üyesi ve mantıksal olguculuğun bir destekçisiydi. \"Yirminci yüzyıl filozofları arasında bir dev\" sayılmaktadır.[1]\n"
    },
    "Oliver Sacks": {
        "first_paragraph": "Oliver Wolf Sacks (9 Temmuz 1933, Londra - 30 Ağustos 2015), hastaları ile ilgili yazdığı kitaplarla tanınmış İngiliz nörolog.\n"
    },
    "Adam Savage": {
        "first_paragraph": "Adam Savage (d. 15 Temmuz 1967, New York), Amerikalı, endüstriyel tasarım ve özel efektler mühendisi ve Discovery Channel'da yayınlanan MythBusters programının Jamie Hyneman ile birlikte sunucusudur.[1]\n"
    },
    "Scott Lynch": {
        "first_paragraph": "Scott Lynch (2 Nisan 1978)[1] Centilmen Piç kitap serisiyle tanınan Amerikalı fantezi yazarı. İlk romanı Locke Lamora'nın Yalanları Ağustos 2004'te Orion Yayın Grubu tarafından satın alınmış ve 2006'da Birleşik Krallık'ta ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yayınlanmıştır. Serinin sonraki romanları Kızıl Gökler Altında Kızıl Denizler ve Hırsızlar Cumhuriyeti sırasıyla 2007 ve 2013'te yayınlanmıştır. Türkiye'de serinin ilk kitabı İthaki Yayınları tarafından 2014 yılında çevrilerek yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Claude Elwood Shannon": {
        "first_paragraph": "Claude Elwood Shannon (30 Nisan 1916 - 24 Şubat 2001), Amerikalı matematikçi, elektrik mühendisi ve kriptograftır. Bilgi kuramının babası olarak da bilinmektedir.[1][2]\n"
    },
    "William Shockley": {
        "first_paragraph": " William Bradford Shockley (d. 13 Şubat 1910, İngiltere – ö. 12 Ağustos 1989, ABD), Amerikalı fizikçi ve mucittir.\n"
    },
    "Oliver Smithies": {
        "first_paragraph": "Oliver Smithies (23 Haziran 1925 - 10 Ocak 2017), İngiltere doğumlu Amerikalı genetikçi. 2007 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahiplerinden birisidir.[1] 1955 yılında jel elektroforezi keşfetmiştir [2] Ayrıca Mario Capecchi ve Martin Evans ile eş zamanlı olarak daha sonra gen hedeflemesi ve nakavt fare tekniklerinde kullanılacak transgenik DNA ve genomik DNA arasındaki homolog rekombinasyon tekniğini keşfetmiş, 10 Ocak 2017'de 91 yaşında ölmüştür.\n"
    },
    "George Soros": {
        "first_paragraph": "George Soros FBA (US: /ˈsɒroʊs/;[4] Macarca: Soros György, Macarca telaffuz: [ˈʃoroʃ ˈɟørɟ]; doğum Schwartz György, 12 Ağustos 1930),[5][6] Macar-Amerikalı[a] milyarder, yatırımcı ve hayırseverdir.[9][10] Mart 2021 itibarıyla net servetinin $8,6 milyar olduğu[11][12] ve günümüze kadar Açık Toplum Vakıflarına $32 milyardan fazla bağışta bulunduğu hesaplandı.[13]\n"
    },
    "Wayne Static": {
        "first_paragraph": "Wayne Richard Wells ya da sahne ismiyle Wayne Static (4 Kasım 1965 - 1 Kasım 2014) 2013'te dağılan endüstriyel metal grubu Static-X'in vokalisti, gitaristi ve klavyecisiydi. Pighammer isimli bir yan projesi olan müzisyen, aynı zamanda 2011 yılında Pighammer isimli bir solo albüm yayınlamış ve Skinny Puppy ile Jonathan Davis gibi birçok artist ile işbirliğine girmiştir.\n"
    },
    "Steven Pinker": {
        "first_paragraph": "Steven Arthur Pinker (doğum 18 Eylül 1954),[1][2] Kanadalı-Amerikalı bilişsel psikolog, psikodilbilimci, popüler bilim yazarı ve kamu aydınıdır. Pinker, evrimsel psikolojinin ve işlemsel zihin teorisinin savunucusudur.[3][4][5][6]\n"
    },
    "Matt Stone": {
        "first_paragraph": "Matthew Richard Stone (d. 26 Mayıs 1971), Amerikan-Yahudi oyuncu, yönetmen, yapımcı. Houston, Teksas doğumludur. Gerald Whitney Stone ve Sheila Lois Belasco'nun oğludur. South Park'ı Trey Parker ile beraber kurmuştur.\n"
    },
    "Leonard Susskind": {
        "first_paragraph": "Leonard Susskind (d. Haziran 1940[2][3]), Stanford Üniversitesi'nde teorik fizik profesörü ve Stanford Teorik Fizik Enstitüsü yöneticisidir. Araştırmaları sicim teorisi, kuantum kozmolojisi, kuantum statik mekaniği ve kuantum alan teorisini içerir.[1] ABD Ulusal Bilimler Akademisi ve Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi üyesi, Kanada’nın Perimeter Teorik Fizik Enstitüsünün kısmi üyesi ve Kore Modern Araştırma Enstitüsü’nün seçkin bir profesörüdür.[4][5]\n"
    },
    "Ta-Nehisi Coates": {
        "first_paragraph": "Ta-Nehisi Paul Coates [1] ( /ˌtɑːnəˈhɑːsi/ TAH-nə-HAH-see ;[2] d. 30 Eylül 1975 ) [3] Amerikalı yazar ve gazetecidir. The Atlantic'te ulusal muhabir olarak çalıştığı süre boyunca, özellikle Afrikalı Amerikalılar ve beyaz üstünlüğü ile ilgili kültürel, sosyal ve politik konular hakkında yazmış ve geniş bir okuyucu kitlesi kazanmıştır.[4][5]\n"
    },
    "Theodore Sturgeon": {
        "first_paragraph": "Theodore Sturgeon (doğum adıyla: Edward Hamilton Waldo, 26 Şubat 1918 – 8 Mayıs 1985) daha çok fantezi, bilimkurgu ve korku kurgu dallarında eser vermiş Amerikalı kurgu yazarı ve edebiyat eleştirmenidir. Yaklaşık 400 kadar eleştiri, 120'den fazla kısa öykü, on bir roman ve bazı Star Trek senaryolarını yazmıştır.[2]\n"
    },
    "Kip Thorne": {
        "first_paragraph": "Kip Stephen Thorne  (d. 1 Haziran 1940), astrofiziğe ve yer çekimi fiziğine katkılarıyla tanınan Amerikalı teorik fizikçi. Uzun süre Stephen Hawking ve Carl Sagan ile beraber çalışmıştır. 2009'a kadar Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nde teorik fizik “Feynman” profesörü olarak çalıştı[2] Albert Einstein'ın genel görelilik kuramının astrofiziksel olarak uygulanması konusunda dünyanın önde gelen uzmanlarındandır. Günümüzde araştırmalarına devam etmektedir ve aynı zamanda 2014’ te yayınlanan Yıldızlararası filminin bilimsel danışmanıdır.[3][4]\n"
    },
    "Linus Torvalds": {
        "first_paragraph": "Linus Benedict Torvalds (d. 28 Aralık 1969, Helsinki, Finlandiya) Finlandiya asıllı Amerikalı bir bilgisayar bilimci ve yazılım mühendisidir.[1] Linux işletim sistemi çekirdeğinin geliştiricisi ve proje yöneticisi olup, ABD'de yaşamaktadır. Transmeta'daki görevinden ayrıldığından beri OSDL'de (Açık Kaynak Geliştirme Laboratuvarları) tam zamanlı olarak Linux çekirdeği üzerinde çalışmaktadır. Helsinki Üniversitesi'nde bilgisayar bilimleri bölümünden mezun olmuştur.\n"
    },
    "Thorstein Veblen": {
        "first_paragraph": "Thorstein Bunde Veblen (d. 1857 - ö. 1929), Amerikalı iktisatçı, sosyolog ve akademisyen. Kurumsal iktisat ekonomik ekolünün kurucularından biridir ve hazırladığı eserler ile bu akımın ilk teorisyenlerinin başında gelmiştir. Marksist olmayan kapitalist sistem kritikçisi.\n"
    },
    "Eddie Vedder": {
        "first_paragraph": "Eddie Vedder (gerçek adı Edward Louis Seversen III, d. 23 Aralık 1964) grunge grubu Pearl Jam'in solisti, güftecisi ve üç gitaristinden biri. Vedder; kafa sallama, kalabalık sörfü ve zaman zaman mikrofonu parçalayıp gösteriyi bitirmesi gibi sıra dışı sahne şovlarıyla tanınır. Ayrıca derin bir baritondur ve güçlü vokal stiliyle bilinir. Annesi bir kızılderilidir. Küçüklüğünde derin ailesel problemler yaşamıştır. Belki de başarılı şarkı sözleri yazmasının altındaki nedenlerden biri budur. Into The Wild (Yabana Doğru) adlı filmin müziklerinin de düzenleyicisi ve solistidir.\n"
    },
    "Craig Venter": {
        "first_paragraph": "John Craig Venter (14 Ekim 1946; Salt Lake City, Utah), Amerikalı biyolog, iş insanı.[1] Venter çocukluğunda hiç de çalışkan biri değildi. Daha çok tekne turlarına katılır ve eğlenirdi. Orta okul dönemi karnelerinde çok zayıf notlar vardır ama bu onun ileride başarılı bir bilim insanı olmasına engel değildi. Genom Araştırma Enstitüsünü kurdu ve insan genomunun haritalandırılmasında yardımcı oldu.[2] Time dergisi tarafından 2007 ve 2008'de 2 sene üst üste Time 100 100 en etkili insan listesinde yer aldı. Şu aralar yapay canlı konusunda çalışmakta ve başarılar göstermektedir. Yapay canlı, kamuoyunu da ikiye bölmektedir. Birinci grup bu olayın çığır açtığını düşünüyor şöyle ki; bu çevreyi korumak için, canlıları korumak için bakteri üretilebileceğini de gösteriyor. İkinci grup ise bunun hiç etik olmadığını çünkü böylece farklı hastalıklar üretilerek çok kötüye kullanılabilinecek bir durum ortaya çıkardığını düşünüyorlar.\n"
    },
    "Gore Vidal": {
        "first_paragraph": "Eugene Luther Gore Vidal (3 Ekim 1925 - 31 Temmuz 2012), Amerikalı romancı, oyun yazarı, deneme yazarı, senarist ve siyasi aktivist.\n"
    },
    "Jimmy Wales": {
        "first_paragraph": "Jimmy Donal \"Jimbo\" Wales (d. 7 Ağustos 1966), Vikipedi'nin iki kurucusundan biri olan Amerikalı internet girişimcisi. Jimmy Wales bunun yanında Vikipedi ve çeşitli viki projelerini yöneten, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Wikimedia Vakfı'nın kurucusu ve ayrıca Wikimedia ile bağlantısı olmayan ve kâr amaçlı bir barındırma hizmeti olan Fandom adlı şirketin de kurucusudur.\n"
    },
    "James Dewey Watson": {
        "first_paragraph": "James Dewey Watson (d. 6 Nisan 1928, Chicago), 1954 yılında yaptığı çalışma ile DNA'nın ikili sarmal yapısını, araştırmacı Francis Crick ile bularak Nobel Ödülü almış bilim adamıdır.\n"
    },
    "Orson Welles": {
        "first_paragraph": "George Orson Welles (6 Mayıs 1915, Kenosha - 10 Ekim 1985, Los Angeles), Amerikalı oyuncu, yönetmen, yazar ve yapımcı.\n"
    },
    "Will Wright": {
        "first_paragraph": "Will Wright (d. 20 Ocak 1960, Atlanta, Georgia) ABD vatandaşı olan bir bilgisayar oyunu tasarımcısı. Kendisi oyun geliştiren Maxis şirketinin kurucularından biridir. En çok bilinen çalışmaları arasında SimCity, The Sims ve Spore yer almaktadır. SimCity oyununu neredeyse tek başına tasarlamıştır. Tanınmasına The Sims serisi yol açmıştır. Daha sonra 2008'de çıkardığı Spore ile oyun dünyasına adını altın harflerle yazdırmıştır. Spore çıktığı ilk hafta 406.000 kopya satmıştı. Bir konuşmasında oyun geliştiriciliği sektörüne girişini genç iken oynadığı PanzerBlitz gibi stratejik masa oyunlarından dolayı olduğunu söylemiştir. Birçok oyun geliştiricisi onun oyunlarını EA oyunlarından daha farklı bir stratejik yapısı olduğundan söz etmişlerdir.\n"
    },
    "Yann LeCun": {
        "first_paragraph": "Yann LeCun (İngilizce telaffuz: [ləˈkʌn];[1] d. 8 Temmuz 1960, Soisy-sous-Montmorency), Fransız bilgisayar bilimcisi. Makine öğrenimi, bilgisayarlı görme, gezgin robotlar ve hesaplamalı nörobilim konularındaki çalışmalarıyla tanınmıştır. New York Üniversitesi'nde profesör olarak çalışan LeCun[2][3] Yoshua Bengio ve Geoffrey Hinton ile birlikte 2018 Turing Ödülü'nü almaya hak kazanmıştır.\n"
    },
    "Zora Neale Hurston": {
        "first_paragraph": "Zora Neale Hurston (7 Ocak 1891 [1] :17[2] :528 Ocak 1960), Amerikalı yazar, antropolog ve film yapımcısıdır. 1900'lerin başlarında Güney Amerika'daki ırksal mücadeleleri tasvir etti ve hoodoo hakkında araştırmalar yayınladı.[3] Dört romanından en popüleri 1937'de yayınlanan Gözleri Tanrı'yı İzliyordu. Ayrıca 50'den fazla kısa öykü, oyun ve deneme yazdı.\n"
    },
    "Shunryū Suzuki": {
        "first_paragraph": "Shunryū Suzuki (鈴木 俊隆 Suzuki Shunryū), dharma adı: Shōgaku Shunryū 祥岳 俊隆, d. 18 Mayıs 1904; Hiratsuka, Kanagawa, Japonya - ö. 4 Aralık 1971), Sōtō Zen Budist geleneğinden bir rōshi (rahip). ABD'de, özellikle de San Francisco çevresinde Zen Budizmi'ni popülerleşmesine büyük katkıda bulunmuştur.\n"
    },
    "Marlon Brando": {
        "first_paragraph": "Marlon Brando (d. 3 Nisan 1924, Omaha, Nebraska – ö. 1 Temmuz 2004, Los Angeles, Kaliforniya), 20. yüzyılın en etkili aktörlerinden biri olarak kabul edilen[1], altmış yıla yayılan kariyeri boyunca iki Akademi Ödülü, iki Altın Küre Ödülü, bir Cannes Film Festivali Ödülü ve üç İngiliz Akademisi Film Ödülü dahil olmak üzere sayısız ödül aldı.\n"
    },
    "Thomas Edison": {
        "first_paragraph": "Charles Edison\nTheodore Miller Edison\nJr. Thomas Alva Edison\nWilliam Leslie Edison\n"
    },
    "Benjamin Franklin": {
        "first_paragraph": "Benjamin Franklin (17 Ocak 1706, Boston - 17 Nisan 1790,[1] Philadelphia), Amerikalı yayımcı, yazar, mucit, filozof, bilim insanı, siyasetçi ve diplomattır. Döneminin önde gelen entelektüelleri arasında yer alan Franklin, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kurucu Babalarından biri, Bağımsızlık Bildirgesi'nin hazırlayıcısı ve imzacısı ve ilk posta genel müdürüydü.[2]\n"
    },
    "Thomas Jefferson": {
        "first_paragraph": "Thomas Jefferson (d.13 Nisan 1743 - ö. 4 Temmuz 1826), Amerika Birleşik Devletleri'nin üçüncü başkanı. 1801-1809 tarihleri arasında başkanlık görevini sürdürdü. Eski Virginia valisidir. Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin asıl yazarı olması ve ABD'deki Cumhuriyetçilik akımının ideallerini savunması ve yayması nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucu babaları arasında en etkili olanlarından biri olarak kabul edilir. Jefferson, Amerika'yı hep Cumhuriyetçiliği savunan ve İngiliz İmparatorluğu'nun emperyalizmine karşı gelen büyük bir Özgürlük İmparatorluğu'nun ardındaki güç olarak tahayyül etmiştir.\n"
    },
    "Walter Kohn": {
        "first_paragraph": "Walter Kohn (9 Mart 1923 - 19 Nisan 2016), John A. Pople ile birlikte 1998 Nobel Kimya Ödülü sahibi Yahudi kökenli Amerikalı fizikçi. Walter Kohn ve John Pople bu ödülü kuantum kimyası üzerine bir birlerinden bağımsız olarak yaptıkları çalışmalar üzerine almaya hak kazanmışlardır. Kohn özelde bu ödülü Atomlar arasındaki kimyasal bağları açıklamak üzere karmaşık matematiği kuantum mekaniğine uygulayarak geliştirdiği yoğunluk fonksiyonları teorisi sayesinde kazanmıştır.[12]\n"
    },
    "Abraham Lincoln": {
        "first_paragraph": "Abraham Lincoln (12 Şubat 1809, Kentucky – 15 Nisan 1865, Washington), Amerikalı siyasetçi, hukukçu ve Amerika Birleşik Devletleri'nin 16. başkanıdır.[1] 1861'den suikasta uğrayıp öldüğü yıl olan 1865'e kadar görev yapan Lincoln, döneminde çıkan Amerikan İç Savaşı'nda Amerikan ulusunu anayasal bir birlik olarak savunmak için Birleşik Devletler birliğini yönetti, savaşı kazandı.[2][3] Dört yıllık başkanlık sürecinde köleliği ortadan kaldırmayı ve ABD ekonomisini modernleştirmeyi başardı.\n"
    },
    "James Madison": {
        "first_paragraph": "James Madison (16 Mart 1751; Port Conway, Virginia - 28 Haziran 1836; Montpelier, Virginia), Amerika Birleşik Devletleri'nin 4. başkanı, siyaset felsefecisi, devlet adamı ve ABD'nin kurucu babalarındandır.\n"
    },
    "Tupac Shakur": {
        "first_paragraph": "Tupac Amaru Shakur (16 Haziran 1971 – 13 Eylül 1996), Amerikalı rapçi, şair, senarist, oyuncu ve yapımcıydı. 2Pac, Pac ve Makaveli adlarıyla da bilinirdi.\n"
    },
    "George Washington": {
        "first_paragraph": "George Washington (22 Şubat 1732 Westmoreland bölgesi - 14 Aralık 1799 Mount Vernon, Virginia), subay, devlet adamı, Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Kıta Ordusu'nun başkomutanı ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk başkanıdır.\n"
    },
    "Amerikan Kitâb-ı Mukaddes Topluluğu": {
        "first_paragraph": "Amerikan Kitâb-ı Mukaddes Topluluğu, 1816'da New York'ta kurulan ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur. Misyonu Kitâb-ı Mukaddes'in basım, yayın ve çevirisini sağlamaktır ayrıca Kitâb-ı Mukaddes ile ilgili çalışmalara destek olarak burs yardımı da sağlar. Çağdaş Kitâb-ı Mukaddes Tercümesi ile tanınır.\n"
    },
    "William Penn": {
        "first_paragraph": "William Penn (14 Ekim 1644 - 30 Temmuz 1718), İngiliz girişimci, filozof ve dinbilimci. Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Pensilvanya eyaletinin kurucusudur. Demokrasi ve din özgürlüğü konularının önde gelen savunucuları arasındadır. Philadelphia kentinin kuruluş ve gelişme sürecine katkıda bulunduğu düşünülmektedir.\n"
    },
    "Highland Park Camii": {
        "first_paragraph": "Highland Park Camii, Amerika Birleşik Devletleri'nde inşa edilmiş ilk camilerden biriydi. Highland Park, Michigan'da bulunan cami, 1921'de açılmış ancak kısa süre sonra kapandı.\n"
    },
    "Kızılderili inançları": {
        "first_paragraph": "Kuzey Amerika yerlileri veya diğer bir deyişle Kızılderililer farklı dil, gelenek ve ritüellere sahip pek çok kabileden oluştuğundan Kızılderili inançlarını tek başlık altında ele almak zordur. Bununla birlikte Kızılderili inançlarında bazı ortak unsurlara rastlamak mümkündür:\n"
    },
    "Barış çubuğu": {
        "first_paragraph": "Barış çubuğu, Kuzey Amerika yerlileri arasında ritüel amaçlı kullanılan bir tütün çubuğudur. Calumet veya şaman piposu şeklinde de adlandırılır.\n"
    },
    "Buhar kulübesi": {
        "first_paragraph": "Buhar kulübesi, Kuzey Amerika yerlileri (Kızılderililer) tarafından kullanılan törensel buhar banyosunun gerçekleştirildiği küçük yapıdır. Çeşitli stillerde yapılan buhar kulübeleri vardır. Kubbeli olanları kadar, Kızılderili çadırları (tipi) gibi olanları hatta yerde açılmış basit bir çukur şeklinde olanları da bulunur. Kulübe dışında yakılan ateşte kızdırılan taşlar kulübenin ortasındaki bir deliğe yerleştirilerek kulübede yüksek sıcaklık sağlanır.\n"
    },
    "Dinelen Ayı": {
        "first_paragraph": "Dinelen Ayı (yerli dilinde Maⁿchú-Naⁿzhíⁿ; İngilizce Standing Bear) (1834-1908), Kızılderili kabilelerinden Ponkaların şefidir.\n"
    },
    "Geronimo": {
        "first_paragraph": "Geronimo (Meskalero-Çirikavaca Goyaałé \"esneyen\", 16 Haziran 1829 – 17 Şubat 1909), Kızılderili lideri. Beyazlara karşı mücadele veren kahraman ve son kızılderili olarak tanınmıştır. Kendi adı öz dilinde Gokhlayeh (Esneyen adam) olarak biliniyor.\n"
    },
    "Güneş Dansı": {
        "first_paragraph": "Güneş Dansı, bazı Kuzey Amerika yerli halkları tarafından icra edilen dini bir seremonidir.\n"
    },
    "Heȟáka Sápa": {
        "first_paragraph": "Kara Geyik  (yerli dilinde adı: Heȟáka Sápa «kara sığın / black elk» ; İngilizce tercüme adı: Black Elk «Kara Sığın») (Aralık 1863 - 19 Ağustos 1950), Siyulardan Oglala Lakotalarının şamanı (wičháša wakȟáŋ) ve heyoka (heyókȟa). Çılgın At'ın (Tȟašúŋke Witkó) ikinci kuzenidir.\n"
    },
    "Kara Şahin (şef)": {
        "first_paragraph": "Kara Şahin (Makataimeshekiakiak, kendi dilinde: Mahkate:wi-meši-ke:hke:hkwa) (d. 1767 - ö. 3 Ekim 1838) Kızılderili kabilelerinden Sauk'ların şefi.\n"
    },
    "Maȟpíya Lúta": {
        "first_paragraph": "Mahpiya Luta (Lakotaca: Maȟpíya Lúta «kızıl bulut/red cloud»  < maȟpíya «bulut/cloud» + lúta «kızıl/red» ; İngilizce tercüme adı: Red Cloud «Kızıl Bulut») (1822– 10 Aralık 1909), Oglala Lakotalarından Siyu reisi ve savaş lideri.\n"
    },
    "Manuelito": {
        "first_paragraph": "Manuelito (1818-1893), Kızılderili Navaho kabilesinin en önemli savaşçı reislerindendir; 1855'te Navaho'lar arasında yapılan bir seçimle reisliğe getirilmiştir.\n"
    },
    "Potlaç": {
        "first_paragraph": "Potlaç, Pasifik Kuzeybatısı Kızılderililerinde değiş tokuş şeklinde gerçekleşen bayramlarına Şinok dilinde verilen isim. Alaska Atabaskları ile Kanada Atabasklarında da Atabask potlacı denen türü görülür.\n"
    },
    "Pow Wow": {
        "first_paragraph": "Pow Wow, Algonquin kabilesinde rüya gören ya da şaman anlamına gelen bir terimdir. Pow Wow Amerikan ordularıyla savaşmadan önce Kızılderililerin şaman ritüeli olarak toplanmalarını sembolize eder. Amerikan Orduları Sioux Kızılderilini 1890'da Wounded Knee çayının kenarına getirdiler. Ertesi gün, soğuktan donmak üzere olan Big Foot, diğer Kızılderililerle birlikte bu dansı yaptı. Hayalet Dansı ve diğer Kızılderili danslarında olduğu gibi bu dansta da önemli olan; yaşam döngüsü diye tabir ettikleri çemberi dans ederek tamamlamaktır.\n"
    },
    "Pushmataha": {
        "first_paragraph": "Pushmataha, (d. 1764 - ö. 24 Aralık 1824) Mississippi'de yaşayan bir Kızılderili kabilesi olan Çoktavlar'ın önemli bir şefidir. 1805 yılında kabilesinin başına geçti. Amerika Konfederasyonu'na katılması için Tecumseh Pushmataha'yı ikna etti ve 1812 Savaşı'nda Büyük Britanya'ya karşı savaştı. Amerikan ordusunda onun bu başarısından dolayı Kızılderili General diye anılmaya başlandı. 1824 yılında Washington'da solunum yolu hastalığı sebebiyle öldü.\n"
    },
    "Tosawi": {
        "first_paragraph": "Tosawi (Tosawai, Toshaway, Toshua ya da Gümüş Bıçak) Comanche'lerin şefi.\n"
    },
    "Kızıl Dosya": {
        "first_paragraph": "Kızıl Dosya[a] Sir Arthur Conan Doyle tarafından yazılmış Sherlock Holmes romanıdır. İlk Sherlock Holmes macerası olması nedeniyle önemi büyüktür. Sherlock Holmes'ün en yakın arkadaşı ve hikâyelerinin anlatıcısı Dr. John Watson bu macerada tanışmıştır.\n"
    },
    "Skokie, Illinois": {
        "first_paragraph": "Skokie, Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde yer alan ve Cook ilçesinde yer alan bir köydür. 26 Kasım 2009 tarihinde yapılan nüfus sayımına göre şehrin nüfusunun 64,784 olduğu tespit edilmiştir.[2]\n"
    },
    "Alamo Kalesi": {
        "first_paragraph": "Alamo Kalesi, Amerika Birleşik Devletleri'nde, Teksas Devrimi sırasında kanlı çarpışmalar yapılan kale. Teksas'ta San Antonio'da, 1718'de İspanyol din adamları tarafından kurulan San Alamo misyonu, 1792'den sonra, bir kaleye dönüştürüldü.\n"
    },
    "Çin'de Budizm": {
        "first_paragraph": "Çin'de Budizm, MÖ 1. yüzyılda gelmiştir. Budizm, Çin kültürünü sanat, siyaset, edebiyat, felsefe, tıp ve malzeme kültürü gibi çok çeşitli alanlarda şekillendirmiştir.\n"
    },
    "Dunhuang": {
        "first_paragraph": "Dunhuang (Çince: 敦煌市; pinyin: Dūnhuáng shì) Çin'in Kansu eyaletinde bulunan bir şehirdir. Şehir, tarihi önemi olan bir vahada kurulmuştur. Şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 186,027'dir.[1]\n"
    },
    "Guangxiao Tapınağı (Guangzhou)": {
        "first_paragraph": "Guangxiao Tapınağı (Çince: 光孝寺),  Çin'in Guangdong İl'in başkenti Guangzhou'daki Budist tapınaklar'ın en eskilerinden biridir.[1] \nÖzel coğrafi konum olarak, Guangxiao Tapınağı, geçmişte Asyalı misyoner keşişler için genellikle bir mola noktası rolü yaptı. Ayrıca ilkeler okulu, Chan (Zen), Shingon Budizmi ve Saf Toprak dahil olmak üzere Budizmin çeşitli unsurlarının yayılmasında merkezi bir rol oynadı. Bu tapınakta, Huineng, Chan Budizminin altıncı Çin patriği, ilk halka açık Chan konuşmasını yaptı ve tonlandı ve bir Shingon Budist ustası olan Amoghavajra, ilk ezoterik Budizm öğretisini verdi.[2]\nYijing tarafından tercüme edilenler ve Paramitiin tarafından tercüme edilen Shurangama-sūtra (般剌密諦) tarafından tercüme edilenler de dahil olmak üzere birçok Budist kutsal kitabı da burada tercüme edilmiştir.[2]\n"
    },
    "Sun Wukong": {
        "first_paragraph": "Sun Wukong (geleneksel Çin yazısı: Geleneksel Çince: 孫悟空, basitleştirilmiş Çin yazısı: Basitleştirilmiş Çince: 孙悟空; pinyin: Sūn Wùkōng;Wade-Giles:Sun1 Wu4-k'ung1), Batı'da Maymun Kral adıyla da bilinir. Çin edebiyatında dört büyük eserden biri olarak kabul edilen Batı'ya Yolculuk adlı romanın ana karakterlerinden biridir. Romanda Budist sutraları getirmek için Hindistan'a giden rahip Xuan Zang'a eşlik eden ve tehlikelerden koruyan, olağanüstü dövüş yeteneklerine sahip bir karakterdir.\n"
    },
    "Yungang Mağaraları": {
        "first_paragraph": "Yungang Mağaraları (Çince: 云冈石窟; pinyin: Yúngāng Shíkū), Çin'in Shanxi eyaletinde bulunan eski Budist tapınak mağaralarıdır. Mağaralar, Çin'in en ünlü üç Budist heykel sitelerinden biri olup kaya mimarisinin en önemli örneklerinden biridir.\n"
    },
    "Feng şui": {
        "first_paragraph": "Feng Şui, \"rüzgâr\" ve \"su\" anlamına gelen, doğada var olan yaşam enerjisini, yaşanılan mekânlarda harekete geçirme yöntemlerini gösteren eski bir Çin öğretisidir.\n"
    },
    "Legalizm (Çin felsefesi)": {
        "first_paragraph": "Çin felsefesinde Legalizm (Çince: 法家; pinyin: Fǎjiā; Wade-Giles: Fa-chia; düz olarak \"Hukuk okulu\"), bir politik sistemin temellerini içeren felsefedir. İlkbahar ve Sonbahar Dönemi'yle Savaşan Beylikler Dönemi'nde yaygın olan dört felsefe okulundan biriydi (diğer üçü Konfüçyüsçülük, Taoizm ve Mohizm'di). MÖ 770-MÖ 221 yıllarını içine alan bu dönem, Çin'de büyük kültürel mayalanmanın olduğu ve yeni düşünce tarzlarının ortaya çıktığı dönemdir.\n"
    },
    "Çin'de Hristiyanlık": {
        "first_paragraph": "Çin'de Hristiyanlık ilk kez 7. yüzyılda Tang Hanedanı döneminde meydana çıktı, ancak 16. yüzyılda Cizvit misyonerler tarafından Çin halkına tekrar tanıtılmasına kadar Çin'de kökleşmedi.[2] Günümüz Çin'deki Hristiyan nüfus Katolik, Protestan, Evanjelikal ve az sayıda Ortodoks Hristiyandan oluşur. Hristiyanlığın Çin'deki tarihi Taoizm, Mahayana Budizmi ya da Konfüçyüsçülük kadar uzun olmazsa da en az 7. yüzyıldan beri Çin'de vardır ve son 200 yıl içerisinde çok etkili bir rol oynamıştır.[3] 1970'lerin sonlarında uygulanan ekonomik açılma sırasında dine ilişkin faaliyetlere uygulanan kısıtlamaların hafifletilmesinden beri Çin'deki Hristiyanların sayısı büyük oranda artmıştır; 1949 yılı öncesinde yaklaşık dört milyon Hristiyan vardı (üç milyonu Katolik, bir milyonu ise Protestan).[4]\n"
    },
    "Donşianlar": {
        "first_paragraph": "Dongxianglar, (Çince: 东乡族; Pinyin: Dōngxiāngzú; Türkçe okunuşu: donşianlar; kendi adlandırmaları Sarta) Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubundan biri olan Müslüman Moğol azınlık halkıdır. Dongxiang ismi doğudaki köy halkı anlamındadır. 2000 yılında yapılan nüfus sayımında sayıları 513.805 bulan Dongxianglar 13. yüzyılda İslâm dinini benimsemişlerdir. Dongxianglar Gansu Eyaletinde Sincan Uygur Özerk Bölgesinde, Qinghai Eyaletinde ve Ningxia Özerk bölgesinde yaşarlar. Dongxiang dili Moğol-Altay dilleri dalına aittir.\n"
    },
    "Eynular": {
        "first_paragraph": "Eynular (ya da Äynu, Aynu, Abdal, ve Ayni) Çin'in batı kesiminde yer alan Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşayan bir toplum. Nüfusları 30.000 kişidir. Çoğunlukla Taklamakan Çölü dolaylarında yaşarlar.[1]\n"
    },
    "Çin Kazakları": {
        "first_paragraph": "Çin Kazakları (Basitleştirilmiş Çince: 中国哈萨克族; Geleneksel Çince: 中國哈薩克族; pinyin: Zhōngguó Hāsākè zú; Kazakça: جۇڭگو قازاقتارى Çûnggo qazaqtarı), Çin'de gündelik kullanımda \"Hāsākè zú\" (Basitleştirilmiş Çince: 哈萨克族; Geleneksel Çince: 哈薩克族; \"Kazak halkı/ulusu\") terimi kullanılır, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. 2010 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre, tüm Çin anakarası çapında 1,46 milyonu aşan etnik Kazak vardır. Çin Kazakları ağırlıklı olarak Kuzeybatı Çin'de yaşar ve Çin'in en büyük 17. etnik grubunu teşkil ederler. Çin Kazaklarının yüzde 90'ından fazlası Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşar, ancak Kansu Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardır. Tarihî olarak Çinghay Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardı, fakat Haziran 1984'te burada yaşayan Kazakların büyük çoğunluğu Sincan'a geri taşındı.[2]\n"
    },
    "Çin Kırgızları": {
        "first_paragraph": "Çin Kırgızları (Basitleştirilmiş Çince: 中国柯尔克孜族; Geleneksel Çince: 中國柯爾克孜族; pinyin: Zhōngguó Kē'ěrkèzī zú; Kırgızca: Kıtay kırgızdarı), Çin'de gündelik kullanımda Kē'ěrkèzī zú (Basitleştirilmiş Çince: 柯尔克孜族; Geleneksel Çince: 柯爾克孜族; \"Kırgız halkı/ulusu\") terimi kullanılır, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir.\n"
    },
    "Meshrep": {
        "first_paragraph": "Meshrep (Çince: مەشرەپ‎‎, translit. meshrep, anlamı \"hasat festivali\"), genellikle \"şiir, müzik, dans ve sohbetin yapısal bir bağlam içinde\" yer aldığı geleneksel erkek Uygur toplanmasıdır. Meshrepler genellikle muqam türünden müzikleri ve ahlaki sorunlara ilişkin ad hoc mahkemeleri içerir.\n"
    },
    "Noor Deen Mi Guangjiang": {
        "first_paragraph": "Noor Deen Mi Guangjiang veya ,  (Çince: 米廣江, d. 1963), hüsn-î hat sanatı uzmanı, özellikle Çin İslam kültürünün öğelerinden olan sini tarzında eserler veren, Çinli hattat. \n"
    },
    "Panthay isyanı": {
        "first_paragraph": "Çinliler tarafından Du Wenxiu İsyanı (Tu Wen-hsiu İsyanı) olarak bilinen Panthay isyanı (1856-1873), Müslüman Hui halkının ve diğer (Müslüman ve gayrimüslim) etnik grupların zalim Mançu yöneticilerine karşı bir isyanıydı. Bu isyanda 1 milyon Hui vahşice katledilmiştir. \"Panthay\" adı, Shan kelimesi Pang hse ile özdeş olduğu söylenen Birmanca bir kelimedir. Burmalıların, Çin'in Yunnan eyaletinden Burma'ya kervanlarla gelen Çinli Müslümanları çağırdığı addı. İsim Yünnan'da kullanılmadı veya bilinmiyordu.[1]\n"
    },
    "Çin Tacikleri": {
        "first_paragraph": "Çin Tacikleri, ağırlıklı olarak Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde, bilhassa Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi'nde yaşayan bir etnik grup. Çin Tacikleri, Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Bu gruba atfen \"Tacik\" teriminin (Sarıkolca: [tudʒik]; Çince: 塔吉克族; pinyin: Tǎjíkè Zú; \"Tacik ırkı/milleti\") kullanılmasına rağmen, bu gruba ait insanlar günümüz Tacikistan ülkesinde yaşayan ve Batı İran dil grubuna ait Tacik dilini konuşan Tacikler ile aynı değiller; Çin'deki bu \"Tacikler\" aslında Doğu İran dil grubuna ait Pamir dillerini konuşan Pamir etnik grubunun alt gruplarına ait insanlardır; çoğunluğu Sarıkol dilini konuşan Sarıkollar, azınlığı ise Vahan dilini konuşan Vahanlılardan oluşur. Çin Tacikleri tarafından konuşulan dillerin resmî yazı sistemleri yoktur.[1]\n"
    },
    "Çin Tatarları": {
        "first_paragraph": "Çin Tatarları (Basitleştirilmiş Çince: 中国塔塔尔族; Geleneksel Çince: 中國塔塔爾族; pinyin: Zhōngguó Tǎtǎ'ěr zú; Tatarca: Qıtay tatarları), günümüz Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) topraklarında yaşayan Tatarlardır. ÇHC'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin Tatarlarının %90'ından fazlası Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşamaktadır.[1]\n"
    },
    "Uygur halkının tarihi": {
        "first_paragraph": "Uygur halkının tarihi iki bin yıldan fazladır ve dört farklı aşamaya ayrılabilir: İmparatorluk Öncesi (MÖ 300 – MS 630), İmparatorluk (MS 630–840), Idiqut (MS 840–1200) ve Moğol (MS 1209–1600), MS 1600'de İpek Yolu'nun ölümünden günümüze uzanan belki de beşinci modern aşama.\n"
    },
    "Uyguristan": {
        "first_paragraph": "Uyguristan (Uygurca : ایغورستان), \" Uygurların ülkesi\" anlamına gelir, Uygurlar tarafından kullanılır. Doğu Türkistan, Çin bölgelerine atıfta bulunmak için kullanılan bir isimdir. Çin'in Sincan bölgesinde bağımsız olması önerilen bir ülkedir.\n"
    },
    "Vahanlılar": {
        "first_paragraph": "Vahiler[1] veya Vahanlılar[2][3][4] (Vahanca: وخی Wakhi; Çince: 瓦罕; pinyin: Wǎhǎn veya 瓦汗 Wǎhàn), Khik (خیک) olarak da bilinirler,[5] Afganistan, Tacikistan, Pakistan ve Çin'in birbirine komşu ve az nüfuslu bölgelerinde yaşayan bir İran halkıdır. Ağırlıklı olarak Afganistan'ın Vahan Koridoru'nda, Pakistan'ın Gilgit-Baltistan bölgesinin en kuzeyinde, Tacikistan'ın Dağlık Badahşan bölgesinde ve Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin güneybatı bölgesinde yaşarlar.[6] Anadil olarak Hint-Avrupa dil ailesinin İran koluna ait Vahan dilini konuşurlar.\n"
    },
    "Xiao'erjing": {
        "first_paragraph": "Xiao'erjing (ثِیَوْعَرݣ‌ٍْ; Basitleştirilmiş Çince: 小儿经; Geleneksel Çince: 小兒經; pinyin: Xiǎo'érjīng) ya da kısa ismiyle Xiaojing (Basitleştirilmiş Çince: 小经; Geleneksel Çince: 小經; pinyin: Xiǎojīng), kelime anlamıyla \"çocuk yazısı\"; Mandarin (özellikle Lanyin, Merkez Ova ve Kuzeydoğu lehçeleri) ya da Dunganca gibi Sinitik dilleri Fars-Arap harfleriyle yazma uygulaması.[1][2][3][4] \"Özgün yazı\" (Basitleştirilmiş Çince: 本经; Geleneksel Çince: 本經; pinyin: Běnjīng; Xiao'erjing: بٌکٍْ; Dunganca: Бынҗин, Вьnⱬin) ya da \"gözden geçirilmiş yazı\" (Basitleştirilmiş Çince: 消经; Geleneksel Çince: 消經; pinyin: Xiāojīng) olarak da bilinir. Başta Huiler, Donşianlar ve Salarlar olmak üzere Çin'de çoğunluğu İslâm dinine mensup etnik azınlıklara ait bireyler tarafından bazen kullanılır; eskiden Orta Asya'daki bu halkların torunları olan Dungan halkı tarafından da kullanılırdı. Sovyet yazı reformları nedeniyle Dunganlar, Xiao'erjing'in yerine Latin alfabesini, sonra da Kiril alfabesini kullanmaya zorunda kaldılar ve günümüzde Kiril alfabesini kullanmaya devam etmektedirler.\n"
    },
    "Seishirō Itagaki": {
        "first_paragraph": "Seichirō Itagaki (板垣 征四郎, Itagaki Seichirō) (21 Ocak 1885; Morioka, Iwate-ken, Japon İmparatorluğu  - 23 Aralık 1948; Sugamo Hapishanesi, Tokyo, Japonya), Japon asker ve siyasetçi. Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri'nin orgenerali, Kara Kuvvetleri Bakanı.\n"
    },
    "Borobudur": {
        "first_paragraph": "Borobudur Tapınağı, Endonezya'nın Yogyakarta şehrinde bulunan Dünya Mirası bir yapıdır. Dünyanın tek parça halinde ve en büyük Budist tapınağı olma özelliğine sahiptir. Endonezya ülkesinin Yogyakarta şehrinde yer alan tapınak Unesco tarafından 1991 yılında Dünya Miras Listesine kabul edilmiştir.[1]\n"
    },
    "Borobudur Tapınağı Bileşenleri": {
        "first_paragraph": "Borobudur Tapınağı Bileşenleri, Endonezya'nın Orta Java kentindeki üç Budist tapınağının bulunduğu Dünya Mirası Alanı'dır. Borobudur, Mendut ve Pawon'dan oluşur. Tapınaklar MS 8. ve 9. yüzyıllarda Shailendra Hanedanı döneminde düz bir hat üzerine inşa edildi.\n"
    },
    "Cizderiye Camii": {
        "first_paragraph": "Cizderiye veya Cistarakis Camii (Yunanca: Τζαμί Τζισταράκη Tzami Tzistaraki), Yunanistan'ın başkenti Atina'nın Monastiraki meydanında yer alan 18. yüzyıldan kalma bir Osmanlı camisidir. Camii 1759 yılında dönemin Atina'daki Osmanlı valisi Cizderiyeli Mustafa Ağa tarafından inşa ettirilmiştir. Camii inşaasında kullanılan yakınındaki Hadrian Kütüphanesi'nin bir sütunu, uğursuzluk getireceğinden korkulduğu için Mustafa Ağa'nın valilikten alınması ile sonuçlanmıştır.\n"
    },
    "Yeni Cuma Camii": {
        "first_paragraph": "Yeni Cuma Camii veya Hagios Evgenios Kilisesi, Trabzon'da Yeni Cuma Mahallesi'nde yer alan müze. Eskiden kilise ve cami olarak kullanıldı.\n"
    },
    "Zincirli Camii (Serez)": {
        "first_paragraph": "Zincirli Camii (Yunanca: Ζινζιρλί Τζαμί), Yunanistan'ın Serez kentinde bulunan bir camidir. Cami, 16. yüzyılın sonlarında Osmanlı döneminde inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Mervan Mescidi": {
        "first_paragraph": "Süleyman'ın Ahırları (İbranice: אורוות שלמה, Arapça: المصلى المرواني), günümüzde Mervan Mescidi adıyla bir Müslüman ibadethanesi olarak kullanılan yer altı tonozlu bir alandır.[2] Yaklaşık 500 metre kare alana sahip yapı, Mescid-i Aksa'dan aşağı inen merdivenlerin alt kısmında, Tapınak Tepesi'nin altında, Kudüs'teki Tapınak Tepesi'nin güney duvarının tabanında yer almaktadır. Aralık 1996 yılında vakıf, ışıklar ve yer karoları eklenerek bir dua salonuna alanı dönüştürüldü[3] ve Mervan Mescidi (Arapça: المصلى المرواني) adını aldı.\n"
    },
    "Bakü Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi (Azerice: Müqəddəs Maarifləndirici Qriqori Kilsəsi, Bakı Erməni Kilsəsi, Ermenice: Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի), Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de bulunan ve günümüzde etkin olmayan bir Ermeni kilisesi. 1863 ile 1869 yılları arasında inşa edilen[1] kilise 1920'de Azerbaycan ve Türkmenistan Episkoposluk Bölgesinin makamı olmuştur.[2] Sovyetler döneminde Bakü'de yıkılmayan tek Ermeni kilisesi[3][2] Dağlık Karabağ sorununun ortaya çıkmasının ardından 25 Aralık 1989'da yağmalanmıştır ve Bakü'deki tüm Ermeni cemaatin kaçmasıyla da ibadete kapanmıştır.[4]\n"
    },
    "Müftü Camii (Kırım)": {
        "first_paragraph": "Müftü Camii (Ukraynaca: Муфті Джамі Mufti Djami, Kırım Tatarcası: Müfti Cami), Kırım Kefe'de bulunan cami.\n"
    },
    "Akka": {
        "first_paragraph": "Akka, İsrail'in kuzeyinde Akdeniz kıyısında bir şehir. Nüfusu 45.000 civarıdır (2003). Müslümanların, Dürzilerin, Hristiyanların, Bahailerin ve Yahudiler'in birlikte yaşadıkları bir şehirdir.\n"
    },
    "Aizpute": {
        "first_paragraph": "Aizpute, Letonya'nın batısında bulunan bir şehirdir. Yüzölçümü 640.2 km² olan[1] belediyenin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 10.368'dir.[2]\n"
    },
    "Arsuf": {
        "first_paragraph": "Apollonia-Arsuf (Antik Yunanca: Απολλωνία bilinen,) Kudüs Krallığı döneminde Arsuf (Arapça: أرسوف, romanizasyonlarda: Arsuf; Latince: Arsur), antik bir şehir. Helenistik ve Roma Yahudiyesinde bu isimle anıldı, Bizans döneminde Sozusa olarak yeniden isimlendirildi.(Σώζουσα Filistindeki Sozusa'yı Libya'daki Sozusa'dan ayırt etmek için). Akdeniz kıyısında bir falez üzerinde, Kayserya'nın 34 kilometre güneyinde yer alır.\n"
    },
    "Arvad": {
        "first_paragraph": "Arvad[1], Ervad[2] (Arapça: أرواد) ya da Arado (Yunanca: Άραδο), Arados (Yunanca: Άραδος), Arpad, Arfad, takma ad olarak Pieria'daki Antakya (Yunanca: Αντιόχεια της Πιερίας) bazen Ruad Adası olarak da kullanılır, Akdeniz'de 0,20 kilometrekare yüzölçümüne sahip, Suriye'nin Tartus İlçesi ve Tartus İli'ne bağlı, Arvad Adası üzerinde bulunan şehir. Suriye'de yerleşim olan tek adadır. Şehir, adanın tamamını kaplar. Şehir ve ada, Suriye'nin en büyük liman kenti Tartus'un sadece 3 km (1,9 mil) batısındadır. Arvad, bugün tamamiyle, balıkçılıkla geçinen bir şehirdir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Bad Mergentheim": {
        "first_paragraph": "Bad Mergentheim, Almanya'da Baden-Württemberg eyaletinde yer alan bir şehirdir. Nüfusu 23.000 civarındadır.\n"
    },
    "Baltiysk": {
        "first_paragraph": "Baltiysk (Rusça: Балтийск ya da 1946'dan önce bilinen adıyla Pillau, Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'na bağlı yerleşim birimi. 2010 itibarıyla şehrin nüfusu 32.697'dir.[1]\n"
    },
    "Biblos": {
        "first_paragraph": "Biblos, Lübnan'ın Beyrut kentinin kuzeyinde yer alan antik bir Fenike liman kentidir. Şu anki Arapça adı Cübeyl (جبيل) olan kentin tarihinin kesin olarak bilinmemekle birlikte 7000 yıl öncesine kadar uzanmakta olduğu bazı bilimadamlarınca tahmin edilmektedir. Ancak Bybloslular şehirlerini Byblos olarak adlandırmıyor aksine Gubla ve daha sonraları da Gebal diyorlardı ve şehirlerinin bulunduğu sahile de Canaan(Kenan) demekteydiler. MÖ 1200'lü yıllarda, bu sahillere Fenike (Phoenicia) adını verenler Yunanlar olmuştur. Ayrıca şehre Yunancada Papirus anlamına gelen Byblos adını da yine Yunanlar vermiştir, çünkü büyük bir ticaret limanı olan Byblos zamanında papirus ticaretine hakim bir liman kenti idi.(İngilizce Bible sözcüğü, adını bu kentten almaktadır.)\n"
    },
    "Bran Kalesi": {
        "first_paragraph": "Bran Kalesi (Rumence: Catelul Bran; Almanca: Törzburg; Macarca: Törcsvár), Romanya'da Bran yakınlarında ve Braşov'un yakın çevresinde bulunan ulusal anıt ve sınır nişanıdır. Kale Erdel Prensliği ve Eflak sınırları arasındadır. Yaygın adıyla yazar Bram Stoker'ın hayali karakteri olan Drakula ile ilgi \"Drakula'nın Kalesi\" olarak da bilinir. Bununla beraber Stoker'ın bu kale hakkında bilgisi olduğuna dahil herhangi bir kanıt yoktur, ancak Stoker'ın Drakula'yı oluştururken Kazıklı Voyvoda'dan ilham aldığına dair bir çağırışım yapılabilir. Nitekim kale Osmanlılara karşı savunma amaçla inşa edilmiştir. Efsane ile ilgili diğer kaleler arasında yine Romanya'daki Poenari Kalesi ve Corvin Kalesi de vardır.\n"
    },
    "Braşov": {
        "first_paragraph": "Braşov (Almanca: Kronstadt; Macarca: Brasso; Latince: Brassovia veya Corona; Osmanlı döneminde: Barasu veya Bozsu; 1950'den 1960'a : Oraşul Stalin = Stalin kenti), Romanya'nın bir şehri ve Braşov ilinin başkentidir. Şehrin nüfusu 2011 sayımına göre 253.200'dür. Romanya'nın 7. en kalabalık şehridir ve metropol alanı ile beraber 369.896 kişiye ev sahipliği yapmaktadır.\n"
    },
    "Bufavento Kalesi": {
        "first_paragraph": "Bufavento Kalesi, Kıbrıs'taki Beşparmak Dağları'nda bir kaledir. Deniz seviyesinden 950 metre yükseklikte bulunan kale,  sarp bir tepenin etekleriyle zirvesine inşa edilmiş olduğundan doğal bir savunma sistemine sahiptir. Dağ kalelerinden olan St. Hilarion ile Kantara’nın en yüksek ve en küçüğüdür. Bizanslılar tarafından Lion (Arslan Kalesi), Leonton ve Leonne, Fransızlar tarafından Bufevent, İtalyanlar tarafından Buffavento ile ‘Lioutes’ (‘Rüzgarlardan Korkmayan / Rüzgarlara Baş Eğmeyen’) ve genel olarak da ‘Kutsovendis Kalesi’ ve ‘Kraliçe Kalesi’ adlarıyla bilinmektedir. \n"
    },
    "Caesarea Maritima": {
        "first_paragraph": "Caesarea Maritma (Yunanca: Parálios Kaisáreia, Παράλιος Καισάρεια), limanı ile birlikte, Romalıların vasal kralı Hirodes tarafından MÖ 22 ile MÖ 10/9 yılları arasında, Şaron Ovası'nın küzeyinde Hellenistik Çağ'da Straton'nun Kulesi olarak tanınan eski bir Fenikeli ticaret merkezinin üstüne kurulmuştur. Bugün modern Kayserya şehrinin yakınında yer alır. Hirodes kurduğu yeni şehri ve limanı Caesarea ve Sebastos adlarıyla efendisi Augustus'a adamıştır.\n"
    },
    "Cerignola": {
        "first_paragraph": "Cerignola, güney İtalya'da Puglia Bölgesi'nde, Foggia iline bağlı ve Foggia şehrinin merkezinin 40 km güneydoğusunda bulunan bir kent ve bir komün. Komünün yüzölçümü 593.71 km² olup İtalya içinde alan bakımdan Roma ve Ravenna komünlerinden sonra üçüncü büyük alanlı komündür.\n"
    },
    "Çernyahovsk": {
        "first_paragraph": "Çernyahovsk (Rusça: Черняхо́вск ya da 1946 yılından önceki adıyla Insterburg, Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'na bağlı yerleşim birimi. 2010 itibarıyla nüfusu 40,449'dur.[1]\n"
    },
    "Girne Kalesi": {
        "first_paragraph": "Girne Kalesi, Kıbrıs'ın Girne şehrinde bulunan, 7. yüzyılda, Arap-İslam akınlarına karşı kentin korunması için Bizanslılar tarafından yapılmış kaledir.\n"
    },
    "Golub-Dobrzyń": {
        "first_paragraph": "Golub-Dobrzyń Polonya'nın Kuyavya-Pomeranya Voyvodalığında bulunan bir kasabadır. Kasabanın nüfusu 2019 yılı itibarıyla 12,546'tır.\n"
    },
    "Guryevsk, Kaliningrad Oblastı": {
        "first_paragraph": "Guryevsk (Rusça: Гу́рьевск; Almanca: Neuhausen), Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'nda bulunan bir şehirdir. Şehir, oblast merkezi Kaliningrad'nin 7 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Yüzölçümü 1,363 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 12,431'dir.[1]\n"
    },
    "Gvardeysk": {
        "first_paragraph": "Gvardeysk (Rusça: Гвардейск; Almanca: Tapiau), Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'nda bulunan bir şehirdir. Şehir, Pregolya Nehri'nin sağ kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 783 km² olan[1] şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 13,899'dur.[2]\n"
    },
    "Hemite Kalesi": {
        "first_paragraph": "Hemite Kalesi, (İngilizce: Amouda) Kilikya Ermeni Krallığı döneminde, şimdiki Osmaniye ili sınırları içerisinde olan, korsanlar tarafından yapılmış bir kaledir. 1212 yılında Töton Şövalyeleri tarafından ele geçirilmiştir ve 13.yüzyılda Titan Şövalyeleri tarafından Kilikya bölgesinde yerel bir karargâh amacıyla yeniden onarılmıştır. Kalenin çevresi aynı zamanda Töton Şövalyeleri'ne bir gelir kaynağı olmuştur.[1] Modern kaynaklara göre (Wilbrand van Oldenburg) kale Memlûkler tarafından işgal edilmiş ve yaklaşık 2000 kişiye sığınak olmuştur.\n"
    },
    "Kakun": {
        "first_paragraph": "Kakun (Arapça قاقون, Haçlılar tarafından Kaku veya Kako olarak bilinir) kıyıdaki Şaron düzlüğünden Samarya'daki Nablus Dağı'na tek giriş yolu üzerinde yer alan, Tulkarem şehrinin 6 kilometre kuzey batısında Filistinli Arapların yaşadığı yerleşim merkeziydi.[1]\n"
    },
    "Kantara Kalesi": {
        "first_paragraph": "Kantara Kalesi, Kıbrıs'taki Beşparmak Dağları'nda bir kaledir. Adanın kuzey kıyısıyla Mesarya Ovası'nı kontrol edebilmek için inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Keysun Kalesi": {
        "first_paragraph": "Keysun Kalesi, Türkiye'nin güneydoğu bölgesinin kırsalında, Adıyaman ilinde yer alan Çakırhüyük köyünün yakınlarında yer alır.[1] Kale, Haçlı Urfa Kontluğu'nun bir kalesiydi. Dânişmendliler Beyi Gümüştekin Gazi kaleyi 1131 yılında kuşattı. Urfa Kontu I. Joselin, kaleye destek olmak için hızla yola çıktı ve yakınlarında bir yerde öldü.\n"
    },
    "Koloş Kalesi": {
        "first_paragraph": "Koloş Kalesi, Kıbrıs adasındaki Limasol şehrinin 14 kilometre batısındaki Koloş (Yunus) köyünün güneybatı kenarında eski bir Haçlı kalesidir.[1] Orta Çağ'da büyük stratejik öneme sahipti ve Kıbrıs'ın o dönemdeki ana ihracatlarından biri olan yerel şeker kamışından şeker üretimi için büyük tesisler içeriyordu. Orijinal kale muhtemelen 1210 yılında Frank ordusu tarafından, Kral I. Hugues'in Hospitalier Şövalyelerine verdiğinde inşa edildi.[2]\n"
    },
    "Kuldīga": {
        "first_paragraph": "Kuldīga, Letonya'nın batısında yer alan bir kasabadır. Kuldīga Belediyesi'nin merkezidir ve nüfusu yaklaşık 13.500'dür. İlk kez 1242 yılında adı geçti. 1368'de Hansa Birliği'ne katıldı. 17. yüzyılda Kurlandiya Dükalığı'nın başkentlerinden biriydi.\n"
    },
    "Limasol Kalesi": {
        "first_paragraph": "Limasol Kalesi (Yunanca: Κάστρο Λεμεσού) Limasol şehrinin tarihi merkezinin kalbinde, eski limanın yakınında yer almaktadır. Kale bugün göründüğü haliyle 1590 dolaylarında Osmanlı yönetimi altında yeniden inşa edilmiş bir yapıdır.[1]\n"
    },
    "Limbaži": {
        "first_paragraph": "Limbaži (Almanca: Lemsal) Letonya'nın kuzeyinde yer alan bir kenttir. Başkent Riga'ya 90 km uzaklıktaki kentin nüfusu 10,000 civarındadır.\n"
    },
    "Malbork Kalesi": {
        "first_paragraph": "Malbork Kalesi, yüzey alanı ile dünyanın en büyük kalesidir. Malbork, Prusya'da Haçlı Katolik Alman tarikatı olan Töton Şövalyeleri tarafından Ordensburg kalesi biçimde inşa edilmiştir. Etrafında gelişen kasaba da Marienburg ismini almıştır. Klasik Orta Çağ mimarisine sahip kale 1406 yılında tamamlanması üzerine dünyanın en büyük tuğla kalesi oldu. 1997 yılında UNESCO Dünya Mirasları Listesi'ne eklendi.[1] Bölgede bulunan iki Dünya Mirası'ndan biridir. Diğeri ise 1231 yılında kurulan \"Toruń Orta Çağ Şehri\" dir.\n"
    },
    "Marakiya": {
        "first_paragraph": "Maraclea, ya da Marakîya, Levant'da Tartus ile Baniyas arasında küçük bir x Haçlı kıyı kasabası ve kalesi.[1] 13. yüzyıl ortaları boyunca, kalenin mülkiyeti Antakya Prensliği ile Hospitalier Şövalyeleri arasında tartışma konusuydu. 1271'de Maraclea kasabası, Memlûk Devleti tarafından yok edildi.[2]\n"
    },
    "Markab": {
        "first_paragraph": "Markab,  ayrıca Margat olarak da bilinir (Arapça: قلعة المرقب), Haçlı kalesi ve Hospitalier Şövalyeleri'nin en önemli kalelerinden biri olan Suriye'nin Baniyas yakınlarındaki bir kaledir. Yaklaşık 2 kilometre (1,2 mi) Akdeniz kıyısından uzaklıkta ve yaklaşık 6 kilometre (3,7 mi) Baniyas'ın güneyindedir.\n"
    },
    "Mesih Manastırı, Tomar": {
        "first_paragraph": "Mesih Manastırı (Portekizce: Convento de Cristo / Mosteiro de Cristo), Centro bölgesindeki Tomar'daki Tomar (São João Baptista) e Santa Maria dos Olivais belediyesinde yer alan eski bir Roma Katolik kilisesi/manastırıdır. İlk olarak 12. yüzyılda Tapınak Şövalyeleri kalesi olarak kurulmuş, daha sonra, coğrafi keşiflerin ardından, 14. yüzyılda Portekiz'deki Mesih Tarikatı'nın manastırı haline geldi. Manastır ve Kale kompleksi, 1983'te UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edildi.[1]\n"
    },
    "Namrun Kalesi": {
        "first_paragraph": "Namrun Kalesi, Türkiye'nin Mersin şehrine bağlı Çamlıyayla ilçesinde yer alan bir kaledir. Orta Çağ'da Kilikya Ermeni Krallığı'nın bir parçası iken, kale Lampron adıyla biliniyordu ve Ermeni Hethumid prenslerinin atalarının ikamet yeriydi. Toros Dağları'nda yer alan kale, Tarsus ve Gülek Boğazı'na geçiş yapar.\n"
    },
    "Navarin Kalesi": {
        "first_paragraph": "Eski Navarin Kalesi (Yunanca: Κάστρο Πύλου, İtalyanca: Il castello di Navarino, Osmanlıca: Anavarin-i atik), Yunanistan'daki Mora Yarımadası'nın batı kıyısında Pilos'ta yer alan bir kaledir.[1] Navarin Deniz Savaşı bu kalenin açıklarında gerçekleşmiştir.[2]\n"
    },
    "Neman (şehir)": {
        "first_paragraph": "Neman (Rusça: Неман; Almanca: Ragnit; Litvanca: Ragainė), Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'nda bulunan bir şehirdir. Şehir, Neman Nehri'nin güney kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 699.3 km² olan[1] şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 11.798'dir.[2]\n"
    },
    "Olsztyn": {
        "first_paragraph": "Olsztyn (Almanca: Allenstein), Polonya'nın Varmiya-Mazurya Voyvodalığı'nın merkezi olan şehirdir. Şehir, ülkenin kuzeydoğusunda Łyna Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 88.33 km² olan şehrin nüfusu 2019 yılı itibarı ile 171,797'dir.\n"
    },
    "Ostróda": {
        "first_paragraph": "Ostróda Polonya'nın Varmiya-Mazurya Voyvodalığında bulunan bir kasabadır. Kasabanın nüfusu 31 Aralık 2009 tarihi itibarıyla 33,191'dir.\n"
    },
    "Polessk": {
        "first_paragraph": "Polessk (Rusça: Поле́сск; Almanca: Labiau), Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'nda bulunan bir şehirdir. Şehir, Deyma Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 11 km² olan[1] şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 7,581'dir.[2]\n"
    },
    "Põltsamaa": {
        "first_paragraph": "Põltsamaa Estonya'nın Jogeva ilinde bulunan bir kasabadır. Kasabanın nüfusu 2017 yılı itibarıyla 4,163'tür.\n"
    },
    "Prejmer müstahkem kilisesi": {
        "first_paragraph": "Prejmer müstahkem kilisesi (Rumence: Biserica for Prefabrike Premer, Almanca: Kirchenburg von Tartlau), Romanya'nın Erdel bölgesindeki Brașov ilindeki Prejmer'de (Tartlau) yer alan Lutheran müstahkem kilisedir. Kilise Alman Töton Şövalyeleri tarafından kuruldu ve ardından Transilvanya Sakson topluluğu tarafından devralındı. Kuruluşunda Roma Katolik kilisesi iken, Reform sonrasında Lutheran kilisesine dönüştürüldü. Çevreleyen köy ile birlikte, kilise, Erdel'deki Müstahkem Kiliseli Köyler Dünya Mirası Sitesinin bir parçasını oluşturmaktadır.[1]\n"
    },
    "Remle": {
        "first_paragraph": "Remle (İbranice: רַמְלָה‎ Ramlā; Arapça: الرملة‎, veya Remle ve bazen Rama), Arap ve Yahudi nüfusunun yaşadığı İsrail'in orta bölümünde bulunan bir şehirdir. Şehir pek çok kez el değiştirmiştir. Abbasiler, Haçlılar, Selçuklular, Memluklar, Türkler ve İngilizler kente belirli süreler hakim olmuşlardır. Arap ve Osmanlı idaresi altında Ramla, Filistin'de önemli bir ticaret merkezi olmuştur. Şehirde pek çok kez şiddetli depremler meydana gelmiştir. 715, 1033, 1068, 1546 ve 1927 yılında depremler meydana gelmiştir. Şehirde 1347'de Büyük Veba Salgını ortaya çıkmıştır.\n"
    },
    "Rēzekne": {
        "first_paragraph": "Rēzekne, Letonya'da yer alan bir şehirdir. Riga'nın 242 km doğusunda yer almaktadır.\n"
    },
    "Safed": {
        "first_paragraph": "Safed (İbranice: צְפַת; Tsfat, Arapça: صفد; Safad), İsrail'de, Kuzey Bölgesinde bulunan bir şehirdir.\n"
    },
    "Saint Hilarion Kalesi": {
        "first_paragraph": "Saint Hilarion Kalesi, Sent Hilaryon kalesi, Aziz Hilaryon kalesi (St.Hilarion), Beşparmak dağları üzerinde kurulan üç kaleden en batıda yer alanıdır."
    },
    "Samuel'in Kabri": {
        "first_paragraph": "Samuel'in Kabriİbranice: קבר שמואל הנביא, translit. Kever Shmuel ha-Nevi; Arapça: النبي صموئيل, translit. an-Nabi Samu'il ya da Nebi Samwil), Yahudi ve İslam'da peygamber olarak kabul edilen Samuel'in deniz seviyesinden 908 metre yükseklikte dik bir tepenin üzerinde bulunan geleneksel mezar alanıdır. Batı Şeria'daki Filistin köyü Nebi Samuel'de, Kudüs'ün Ramot semtinin 1.3 kilometre kuzeyinde yer almaktadır.[1] Sitede, eskiden bir kilise olan bir yapının üzerine 18. yüzyılda inşa edilmiş bir cami yer almaktadır. Mezarın kendisi küçük bir sinagogun bulunduğu bir yeraltı odasında yer almaktadır. İsrail Turizm Bakanlığı Internet sitesinde \"Zaman içinde neredeyse her eski Yahudi gezgin yer ve sinagogdan söz etmiş.\"[2] diye not düşülmüştür.\n"
    },
    "Selahaddin Kalesi": {
        "first_paragraph": "Sahyun veya Saladin Kalesi olarak da bilinen Selahaddin Kalesi (Arapça: قلعة صلاح الدين, Qal'at Salah al-Din), kuzeybatı Suriye'de bulunan bir Orta Çağ kalesidir. Al-Haffah kasabasının 7 kilometre (4,3 mi) doğusunda ve Lazkiye şehrinin 30 kilometre (19 mi) doğusundaki dağlık arazide iki derin vadinin arasındaki bir sırt üzerinde bulunan ve ormanlarla çevrili olan site, en azından 10. yüzyılın ortalarından beri kullanılmıştır. 975 yılında Bizans imparatoru I. İoannis bölgeyi ele geçirdi ve bölge 1108 yılına kadar Bizans denetiminde kaldı. 12. yüzyılın başlarında Franklar bölgenin kontrolünü ele aldı ve Antakya Prensliği Haçlı devletlerinin bir parçası haline geldi. Kalenin bugünkü görünümünün büyük bir bölümü, bu dönemde meydana gelmiştir. 1188'de üç günlük kuşatma sonrasında Selahaddin kuvvetleri tarafından ele geçirildi. 1287 yılında kale tekrar kuşatılmıştı, bu sefer hem savunmacı hem de savaşan Memlükler idi. 2006 yılında, Krak des Chevaliers ve Salah Ed-Din Kalesi UNESCO tarafından bir Dünya Mirası olarak ilan edildi.[1]\n"
    },
    "Sigur Kalesi": {
        "first_paragraph": "Sigur Kalesi (Yunanca: Κάστρο του Σιγουρίου, romanize: Kastro tu Siyuriu), Kıbrıs'ta bir Ortaçağ kalesiydi. Kale, 1391 yılında Cenevizliler'in Mağusa'yı fethinden sonra bir sınır kalesi olarak inşa edilmiştir. Konumu, Lefkoşa'dan Mağusa veya Larnaka kıyı limanlarına giden askerler için bir mola yeri olarak kolaylaştırıldı. Fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde yer almaktadır. Adanın Venedikliler tarafından ele geçirilmesinden sonra kullanılmaz hale geldi ve günümüzde kalıntıları bulunmamaktadır.\n"
    },
    "Smiltene": {
        "first_paragraph": "Smiltene Letonya'da bulunan bir kasabadır. Kasabanın nüfusu 2015 yılı itibarıyla 5,536'dır.\n"
    },
    "Szczytno": {
        "first_paragraph": "Szczytno Polonya'nın Varmiya-Mazurya Voyvodalığında bulunan bir kasabadır. Kasabanın nüfusu 2019 yılı itibarıyla 23,166'tür.\nOrta Çağ ve Modernite\n"
    },
    "Şovalyeler Kalesi": {
        "first_paragraph": "Şovalyeler Kalesi, (Krak des Chevaliers), (Fransızca telaffuz: [kʁak de ʃəvaˈlje]), ya da Crac des Chevaliers, Arapça adıyla  ‏قلعة الحصن‎ (Kal'atü'l-Hısn), Suriye'de yer alan bir Haçlı kalesi ve Dünya'nın günümüze kadar korunmuş en önemli Orta Çağ kalelerinden birisidir. \n"
    },
    "Tiberya": {
        "first_paragraph": "Tiberya (İbranice: טבריה; Tverya; Arapça: طبرية; Ṭaberiyye), İsrail'in batısında bir şehirdir. Yahudiliğin 4 kutsal şehrinden biridir. İsmini imparator Tiberius'tan almıştır.\n"
    },
    "Tukums": {
        "first_paragraph": "Tukums (Almanca: Tuckum) Letonya'da yer alan bir kasabadır. Şehrin nüfusu 19,722'dir.\n"
    },
    "Valmiera": {
        "first_paragraph": "Valmiera (Almanca: Wolmar), Letonya'da bir şehirdir. Tarihi Vidzeme bölgesinin en büyük şehri olan Valmiera, toplam olarak 18.1 km²'ye yayılmaktadır. 2008 yılı itibarıyla 27.569 nüfusu olan şehir, Valmiera Bölgesi'nin merkezidir.\n"
    },
    "Yılankale": {
        "first_paragraph": "Yılankale, (Ermenice: Լևոնկլա) Ceyhan'a 13 km mesafede E-5 karayoluna 3 km'dir. O-52'de bulunan Yılankale Kavşağı (K-4), ismini buradan almaktadır.[1] Çok sarp bir tepe üzerine Ceyhan Ovası'na tamamen hakim şekilde kurulan bu kale Kilikya Ermeni Krallığı döneminde Kral I. Levon tarafından yaptırılmıştır. Yöre halkı tarafından Şahmeran kalesi olarak da adlandırılmaktadır.\n"
    },
    "Gutiler": {
        "first_paragraph": "Gutiler, Güney Mezopotamya'da, Zagros Dağlarında (günümüzde İran) yaşamış göçebe bir halk. Gutilerin yaşadıkları bölge Gutium (Sümerce: 𒋾𒌝𒆠, Gu-ti-um) olarak adlandırılmıştır.[1]\n"
    },
    "İsa'nın Vaftizi": {
        "first_paragraph": "İsa'nın Vaftizi, İtalyan Rönesans ressamı Pietro Perugino tarafından 1482 yılında yapılan ve Roma'daki Sistine Şapeli'nde bulunan bir fresktir.\n"
    },
    "Sonoma, Kaliforniya": {
        "first_paragraph": "Sonoma ABD'nin Kaliforniya eyaletine bağlı Sonoma ilçesinde bulunan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 2010 sayımına göre 10.648'dir.\n"
    },
    "Hıttin": {
        "first_paragraph": "Hıttin, Hittin veya Hattin (Arapça: حطّين‎), bugün Filistin'de Tiberias şehrinin 8 km batısında yer alan bir köydür. 1187 yılında Hattin Savaşı burada yaşanmış ve Hattin Savaşı sırasında Selahaddin Eyyubi, Haçlı ordusu'nu burada yenmiştir. 16. yüzyılda bölge Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetimine geçmiştir. I. Dünya Savaşı'ndan sonra bölge Birleşik Krallık'ın eline geçmiştir.\n"
    },
    "Święconka": {
        "first_paragraph": "Święconka (Lehçe telaffuz: [ɕfʲɛnˈtsɔnka]), \"Paskalya sepetlerinin kutsaması\" anlamına gelen Kutsal Cumartesi'deki en kalıcı ve sevilen Polonya geleneklerinden biridir. Kökleri Polonya'nın erken tarihine kadar uzanırken, gurbetçi ve onların soyundan gelenler ABD, Kanada, İngiltere, İrlanda ve diğer Polonya topluluklarındaki Polonyalılar tarafından da sürdürülmektedir.\n"
    },
    "Barranquilla Karnavalı": {
        "first_paragraph": "Barranquilla Karnavalı (İspanyolca özgün adıyla Carnaval de Barranquilla), Kolombiya'nın en önemli folklorik kutlamalarından ve dünyanın en büyük karnavallarından biridir. Karnavalın 19. yüzyıla dayanan gelenekleri vardır. Kutsal Haftadan dört gün önce Barranquilla, ulusal ve yabancı turistleri toplamaya başlar ve bir araya gelir. Karanaval süresince şehrin normal aktiviteleri durur ve şehrin sokaklarında dans, müzik ve maskeli geçitler faaliyet gösterir. Barranquilla Karnavalı, İspanyol paloteo'su, Afrika soukous'u ve yerli mico y micas gibi danslardan oluşmaktadır. Kolombiya müziği olarak kumbiya ve enstrüman olarak da davullarla nefesliler topluluğu göze çarpmaktadır. Barranquilla Karnavalı, 2002 yılında Kolombiya Ulusal Kongresi tarafından Milletin Kültür Başyapıtı ilan edildi. Ayrıca UNESCO, 7 Kasım 2003'te Paris'te İnsanlığın Sözlü ve Somut Olmayan Kültürel Mirasının Başyapıtlarından biri olarak ilan edildi.\n"
    },
    "Blini": {
        "first_paragraph": "Blini (blintze, Blintz, blin, bliny olarak da adlandırılır), Rus millî pankek yemeği.\n"
    },
    "King cake": {
        "first_paragraph": "King cake Amerikan mutfağında New Orleans eyaletinde Mardi Gras festivalinde hazırlanan bir tatlı hamur işi. Hamuru Fransız mutfağın brioche hamuruna benzer. Mardi Gras'nın resmi renkleri olan mor, yeşil ve altın renginde şeker ile süsleniyor. King cake çeşitleri muz, krem peynir, ve fıstık ezmesi ile yapılır.[1]\nBu bayram Lentden önce kutlanıyor. İspanyol mutfağında Epifani için halka şeklinde tatlı roscon de reyes ekmeği hazırlanıyor.[2]\n"
    },
    "Ponçik": {
        "first_paragraph": "Ponçik,[1] pişiye benzeyen bir çeşit tatlıdır. İçine sarı veya kakaolu krema ya da reçel konulabilir. Polonya'nın geleneksel mutfağında yer alır. Rusya ve Ukrayna'da da yapılan çeşitleri vardır.\n"
    },
    "Venedik Karnavalı": {
        "first_paragraph": "Venedik Karnavalı (İtalyanca: Carnevale di Venezia - İngilizce: Carnival of Venice), İtalya'nın Venice şehrinde her yıl düzenli olarak gerçekleşen bir festivaldir.[1] Gerçekleşme zamanı genellikle şubat veya mart aylarına denk gelir.\n"
    },
    "Noel": {
        "first_paragraph": "Noel, her yıl 25 Aralık tarihinde İsa'nın doğumunun kutlandığı Hristiyan bayramıdır. Ayrıca Doğuş Bayramı, Kutsal Doğuş veya Milat Yortusu olarak da bilinir. 20. yüzyılın başlarından itibaren Noel, Hristiyan olmayanlar tarafından da kutlanan,[3] dinî motiflerinden arınmış,[3] hediye alışverişi etrafında yoğunlaşan bir bayram olarak da kutlanmaya başlamıştır.[3] Bu seküler Noel versiyonunda mitolojik figür Noel Baba temel bir rol oynar.[3]\n"
    },
    "Black Friday (alışveriş)": {
        "first_paragraph": "Black Friday, ABD'de Şükran Günü'nden sonra gelen ilk cuma gününe denir.[1] Gün 1952'den bu yana Noel alışveriş sezonunun başlangıcı kabul edilir. Mağazalar çok erken saatte açılır ve geç kapanırlar ve beklenmedik derecede indirimli satış yaparlar. Black Friday bir resmi tatil sayılmaz. Kanada ve İngiltere'de de Black Friday günü vardır ve Amazon gibi internet üzerinden iş yapan çeşitli şirketler de indirimli satış yaparlar.[2]\n"
    },
    "Noel ateşkesi": {
        "first_paragraph": "Noel ateşkesi İngilizce:The Christmas truce (Almanca: Weihnachtsfrieden); (Fransızca:Trêve de Noël) 1914 Noelinde Birinci Dünya Savaşı'nın Batı Cephesi boyunca yaygın bir dizi gayri resmi ateşkesti.\n"
    },
    "Noel ve tatil sezonu": {
        "first_paragraph": "\nNoel ve tatiller sezonu (bazen sadece Noel sezonu[1][2] veya bayram sezonu[3][4][5] denir), birçok Hristiyan ülkesinde (özellikle Batı) genellikle Kasım-Ocak arasında her yıl tekrarlanan tatillerin sezonudur.[6][7][8]\n"
    },
    "Paskalya Pazartesisi": {
        "first_paragraph": "Paskalya Pazartesisi, Batı ve Doğu Hristiyanlıklarında Paskalya Pazarı'ndan sonraki gündür. Paskalya Devresi'nin ikinci günü olup bazı ülkelerde resmî tatil statüsündedir.[1]\n"
    },
    "Wies Hac Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Wies Hac Kilisesi (Almanca: Wieskirche), 1740'ların sonlarında Johann Baptist Zimmermann ve Dominikus Zimmermann kardeşler tarafından tasarlanan oval bir rokoko kilisedir. Alplerin eteklerinde, Almanya'nın Bavyera eyaletindeki Steingaden belediyesinin Weilheim-Schongau bölgesinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Diptik": {
        "first_paragraph": "Diptik (Yunanca: δίπτυχο, diptiho), yan yana ve birbiriyle ilişkili iki resmin oluşturduğu pano şeklindeki resim. Genellikle pano biçimindeki resimler için kullanılan diptikler İlk Çağ boyunca yoğun olarak kullanılmıştır.\n"
    },
    "Bayrağı Yükseltmek": {
        "first_paragraph": "Bayrağı Yükseltmek (Rusça: Поднимающий знамя; Podnimayushiy znamya), Sovyet ressam Gely Korzhev'in 1957-1960 yılları arasında yağlı boya tekniği kullanarak yaptığı tablo. Günümüzde Rus Devlet Müzesi'nde sergilenmektedir.\n"
    },
    "Hahuli triptiği": {
        "first_paragraph": "Hahuli triptiği (Gürcüce: ხახულის ხატი, khakhulis khati) Orta Çağ Gürcistanında kabartma tekniğiyle üretilmiş ve kısmen korunmuş üç parçalı büyük bir Meryem Ana (Theotokos) ikonasıdır. Sekizinci yüzyıldan on ikinci yüzyıla kadar tarihlenen yüzün üzerinde Gürcü ve Bizans orijinli işlenmiş mine örneği içermektedir. İkona, günümüzde Tiflis'te bulunan Gürcistan Sanat Müzesi'nde sergilenmektedir.[1]\n"
    },
    "Çadorvan": {
        "first_paragraph": "Çadorvan (Farsça: چادربان, Arapça: شاذَروان)[1] evi çevreleyen Kabe'nin temellerinin çıkıntılı bir parçasıdır. Bu isim, binanın temellerini çadırın dış kemeri gibi daha sağlam hale getirdiği için Farsça Çadorban kelimesinden türetilmiştir.[2][3]\n"
    },
    "Kâbe örtüsü": {
        "first_paragraph": "Kâbe örtüsü ya da diğer adıyla Kisve-i Şerif; Mekke, Suudi Arabistan'da yer alan Kâbe'yi örten kumaştır. Hicrî takvime göre her yılın zilhicce ayının 9. gününde, Hac sırasında değiştirilir. Üzerinde altın işlemeli hüsn-i hat yazıları bulunan örtü, ipekli bir kumaştan dokunmuş siyah renklidir.[1]\n"
    },
    "El-Vehda (Suudi Arabistan)": {
        "first_paragraph": "Al Wehda FC, 1945 yılında Suudi Arabistan'ın Mekke kentinde kurulmuş bir futbol kulübüdür. Dûrî el-Muhtarifin es-Suudî'nde mücadele etmektedir. Maçlarını 33,500 kişilik Kral Abdülaziz Stadyumu'nda oynamaktadır.\n"
    },
    "Abdülmuttalib bin Galip": {
        "first_paragraph": "Şerif Abdülmuttalib Paşa, Büyük Şerifi Galip Efendi'nın oğlu olarak 1790 doğumlu ve II. Mahmud tarafından Mekke Şerifi atandı ve kuzeni 18 Ağustos ağustosunda başardı.\n"
    },
    "Mekke Şerifliği": {
        "first_paragraph": "Mekke Şerifliği (Arapça: شريف مكة) ya da Hicaz Şerifliği (Arapça:شريف الحجاز), Osmanlı döneminde Arap Yarımadasının batı kısmında yer alan, Mekke ve Medine şehirlerini kapsayan Hicaz bölgesinin yönetimine verilen isimdi. Mekke Şerifliği geleneksel olarak İslam Peygamberi Muhammed'in torunu Hasan bin Ali'nin soyundan gelen şerifler tarafından yönetilirdi.\n"
    },
    "Ümmü'l-Kurra Üniversitesi": {
        "first_paragraph": "Ümmü'l-Kurra Üniversitesi (Arapça: جامعة أم القرى‎), Suudi Arabistan'ın Mekke kentinde bulunan bir üniversitedir. Üniversite 1981 yılında kurulmuştur.\n"
    },
    "Eşarp": {
        "first_paragraph": "Eşarp, (Fransızca écharpe) sentetik fiber, ipek veya pamuktan yapılmış ipliklerle sık dokunmuş kadın başörtüsüne verilen addır. Moda amacıyla giyilebildiği gibi, dini veya yöresel amaçla da giyilebilir. \n"
    },
    "Sarık": {
        "first_paragraph": "Sarık, genellikle pamuklu veya ipek kumaştan yapılmış, doğrudan başa veya fes, kavuk gibi bir başlığın üzerine sarılan kumaş baş örtüsü.[1] Sih ve Müslüman toplumlarında, genellikle Asya ülkelerinde yaygındır.[2] Türkçede sarık dendiğinde özel olarak Osmanlı'da kullanılan, fes veya kavuk üzerine sarılan sarık türü de kastedilir.[1]\n"
    },
    "Türban": {
        "first_paragraph": "Türban, ince kumaştan yapılmış başı sıkıca kavrayan özel bir tür kadın başörtüsü.[1] Renkli desenli ve ipek kumaştan yapılan türban, eşarba göre biraz daha büyük boyutludur ve şeffaf değildir. Türban genellikle saçın görünmesini engelleyecek şekilde takılan pamuklu kumaştan bir bonenin üzerinden bağlanır. Geleneksel başörtüsünden farklı olarak, çok sayıda kalın başlı toplu iğne ile sabitlenir. Türbanın bağlanma şeklinin geleneksel başörtüsünden ayrılan en önemli özelliği, saçın tek bir telinin bile gözükmemesine dikkat edilmesidir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Türkiye'de başörtüsü yasağı": {
        "first_paragraph": "Türkiye'de başörtüsü yasağı veya kılık kıyafeti düzenleyen kararlar, başta üniversite öğrencilerine yönelik olmak üzere bütün kamu ve bazı özel kurumlarda kadın çalışanlara uygulanan başörtü yasağı ile bu yasağın sosyal ve siyasal etkileri etrafında yaşanan tartışmalar. Siyasal İslam'ın simgesi olduğu iddia edilen başörtüsünü kamusal alanda yasakladığı iddia edilen mahkeme kararları bu sorunun ön ayağını oluşturmaktadır.\n"
    },
    "Yazma": {
        "first_paragraph": "Yazma, çizme pamuktan elde edilen kumaşlara basılan Anadolu motifleri ile süslenen bir Türk kadın aksesuarı ve örtüsüdür. Yazma ince dokunmuş basmanın üzeri işlemeli ve desenlilerine verilen isimdir. Yazma kadınlar ve genç  kızlar tarafından günlük ve özel günlerde,köylerde  köy şenliklerinde ve geleneksel oyunlarda  giyilen örtü aksesuar olarak kullanılır. Giyilen biçimlerine göre ikiye ayrılır. Eski tarihlerde ıhlamur ağaçından yapılan kalıplar ve kök boya ile 6 renk olarak imal edilirdi. Teknolojinin gelişmesiyle ile Bilgisayar destekli desen tasarımı yapılan Yazma 12 renge kadar basılır. Kadınlar, kenarlarına oya işleyerek çeyizlerine koyarlar.Yaşlılar daha çok örtü şeklinde kullansa da gençler aksesuar olarak kullanır. Oyalı boncuklu süslüdür. Desenli ve düz halleride vardır.\n"
    },
    "The David S. Pumpkins Halloween Special": {
        "first_paragraph": "The David S. Pumpkins Halloween Special 28 Ekim 2017'de NBC'de yayınlanan animasyonlu bir Cadılar Bayramı dizisidir.[1]\n"
    },
    "The War of the Worlds (1938 radyo draması)": {
        "first_paragraph": "The War of the Worlds (Türkçe: Dünyalar Savaşı), H. G. Wells'in Dünyaların Savaşı adlı romanının bir uyarlaması olarak Orson Welles tarafından yönetilen ve anlatılan Mercury Theatre on the Air adlı radyo dizisinin bir Cadılar Bayramı bölümüdür. CBS Radyo Ağı üzerinden 30 Ekim 1938 tarihinde akşam saat 8'de canlı olarak yayınlanmıştır. Bölüm, dinleyicilerden bazılarını Marslı istilasının gerçekleştiğine ikna ederek paniğe yol açmasıyla ünlüdür, ancak programın nispeten az dinleyicisi olduğu için paniğin boyutu tartışmalıdır.[1]\n"
    },
    "Treehouse of Horror (seri)": {
        "first_paragraph": "Treehouse of Horror, Amerikan animasyon dizisi Simpsonlar'ın her sezon yayınlanan korku serisidir. Dizinin 2. sezonunun üçüncü bölümü Treehouse of Horror (\"The Simpsons Halloween Special\")ile Başlamıştır. Bu bölümde Kang ve Kodos ilk kez görünmüştür.\n"
    },
    "Treehouse of Horror XIX": {
        "first_paragraph": "Treehouse of Horror XIX, Simpsonlar'ın yirminci sezonun dördüncü bölümüdür. İlk kez ABD'nin Fox kanalında 2 Kasım 2008 tarihinde yayınlanmıştır. Bölümün girişinde Homer oy kullanmaya gider fakat; kabine sığmaz. İki kat büyük kabine girer ve orada Barack Obama için oy tuşuna bastığında makine \"John McCain'e bir oy\" der. Homer John McCain oyuna bastığında McCain'e iki oy gider. Homer kızar ve makineyi tekmeler, makine Homer'ı içine çeker. Bölümlerin isimleri Untitled Robot Parody, How to Get Ahead in Dead-Vertising ve It's the Grand Pumpkin, Milhouse'dur. Bölümün toplam 12.48 milyon izleyicisi olmuştur.\n"
    },
    "Witchcraft (Frank Sinatra şarkısı)": {
        "first_paragraph": "\"Witchcraft\" 1957'de Cy Coleman tarafından bestelenmiş ve sözlerini Carolyn Leigh'in yazdığı şarkıdır.[1] Şarkının aranjörlüğünü ise Nelson Riddle yaptı.[2]\n"
    },
    "Alkolsüz elma şarabı": {
        "first_paragraph": "Elma şarabı (tatlı elma şarabı veya yumuşak elma şarabı veya sadece elma şarabı olarak da adlandırılmaktadır), Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da elmalardan yapılan filtrelenmemiş, şekersiz, alkolsüz bir içecek için kullanılan isimdir. Amerika Birleşik Devletleri'nde tipik olarak \"elma şarabı\" olarak anılsa da, diğer yerlerde elma şarabı olarak bilinen ve ABD'de \"sert elma şarabı\" olarak adlandırılan alkollü içecekle karıştırılmamalıdır.\n"
    },
    "Elma şekeri": {
        "first_paragraph": "Elma şekeri, bütün elmaların cam şekeri veya karamel ile kaplanması vasıtasıyla hazırlanan bir şekerleme. Cadılar bayramı gibi özellikle elma hasatına yakın dönemlere denk gelen bayramlarda bolca tüketilen bir şekerlemedir.\n"
    },
    "Monster (marka)": {
        "first_paragraph": "Monster, General Mills tarafından üretilen bir kahvaltılık gevrek markasıdır.[1] Çizgi, 1971 yılında tanıtıldı ve çeşitli zamanlarda, her biri Universal Classic Monsters film versiyonuna sahip beş marka içeriyordu: Kont Chocula, Franken Berry ve Boo Berry (hepsi hala mevsimsel olarak üretiliyor), Fruit Brute ve Fruity Yummy Mummy (her ikisi de sınırlı yapımlar dışında üretilmiyor).\n"
    },
    "Rutabaga": {
        "first_paragraph": "Rutabaga (/ˌruːtəˈbeɪɡə/ ; Kuzey Amerika İngilizcesi) veya swede (İngiliz İngilizcesi ve bazı İngiliz Milletler Topluluğu İngilizcesi) bir kök sebzedir, Brassica napus'un (kolza tohumu da içerir) bir şeklidir. Diğer isimler arasında İsveç şalgamı, neep (İskoç) ve şalgam (İskoç ve Kanada İngilizcesi, İrlanda İngilizcesi ve Manx İngilizcesi) bulunur. Bununla birlikte başka yerlerde \"şalgam\" adı genellikle beyaz şalgam anlamında kullanılır. Brassica napus türü, lahana (Brassica oleracea ) ve şalgam (Brassica rapa) arasında bir melez olarak ortaya çıkmıştır. Rutabaga kökleri çeşitli şekillerde insan gıdası olarak yenir ve yaprakları sebze olarak yenebilir. Kökler ve üst kısımlar, kışın doğrudan beslenen veya diğer mevsimlerde tarlada toplanan hayvanlar için de kullanılır. İskoçya, Kuzey ve Batı İngiltere, Galler, Man Adası ve İrlanda, Cadılar Bayramı'nda köklerini fenerler için oyma geleneğine sahipti.\n"
    },
    "Sıcak şarap": {
        "first_paragraph": "Sıcak şarap (mulled wine), kırmızı şaraba dayanan sıcak alkollü içecektir. Şeker ve baharatlarla 70-80 dereceye ısıtılır. Geleneksel olarak, Avusturya, Almanya, İsviçre ve Çek Cumhuriyeti'nde Noel pazarlarında ve açık havada düzenlenen festivallerde kullanılır.[1]\n"
    },
    "Lahit": {
        "first_paragraph": "Lahit; özellikle Antik Çağ'da insanların ölülerini muhafaza ettikleri, genellikle yeryüzünde sergilenen ve çoğunlukla taştan oyulan, sandık şeklinde mezar. Günümüzde de hâlen özellikle bazı devlet büyüklerinin mezarlarında görülür.\n"
    },
    "Altıkulaç Lahdi": {
        "first_paragraph": "Altıkulaç Lahdi veya Çan lahdi, MÖ 4. yüzyılın başlarına (MÖ 400-375) tarihlenen bir lahittir.[4] Greko-Pers tarzında bir lahit olduğu belirtilir.[5] Lahdin bulunduğu tümülüs mezarı, antik dönem Hellespont Frigya'sı olarak bilinen bölgede, Truva ile Daskyleion'un yaklaşık ortası sayılabilecek bir noktada yer almaktaydı. Günümüzde Çanakkale'nin Çan yakınlarındaki Altıkulaç köyü sınırları içinde yer alan Çingene Tepe tümülüsü olarak bilinen anıt mezarın içinde, 1998 yılında keşfedilmiştir. Dairesel bir bindirmeli tonozlu mezarda yer alan lahit,[6][7] kaçak kazılar sonrasında büyük hasar görmüş, ancak kabartmaların büyük bir kısmı sağlam kalmıştır.[7] Alçak kabartmaları boyaları günümüze kadar ulaşmıştır. Lahit MÖ 4. yüzyılın ilk çeyreğine tarihlenmektedir.[4][7] Likya'daki ünlü mezarlarla yaklaşık aynı zamanda yapılmıştır.[6]\n"
    },
    "Antakya Lahdi": {
        "first_paragraph": "Antakya Lahdi, Hatay Arkeoloji Müzesinde özel bir bölümde sergilenen MS 3. yüzyıla tarihlendirilen lahit.\n"
    },
    "Attika Tipi Dionysiak Lahit": {
        "first_paragraph": "Attika Tipi Dionysiak Lahit Perge nekropolünde 2003 yılında bulunan antik lahit. MS. 3. yüzyıla ait olan lahit Antalya Müzesi Ölü Kültü Salonu'nda sergilenmekte olup salonun en görkemli eserlerinden biridir. Lahit, yapıldığı mermerin kalitesi, işçiliği, üzerinde işlenmiş olan mitolojik sahneleriyle üstün bir özellik göstermektedir.[1]\n"
    },
    "Domitias Julianus ve Domitias Philiskas Lahdi": {
        "first_paragraph": "Domitias Julianus ve Domitias Philiskas Lahdi Perge'de bulunmuş MS 2. yüzyıla ait lahit. Lahidin kapağında bulunan Eski Yunanca yazıda \"Domitias Julianus ve hayat arkadaşı C. Domitias Philiskas'ın lahdidir\" yazısı yer alır.[1] Anadolu sütunlu lahitlerinden olup Antalya Müzesi'nde sergilenmektedir.\n"
    },
    "Herakles Lahitleri": {
        "first_paragraph": "Herakles Lahitleri Herakles'in 12 görevini konu edinen lahitler. İkisi Antalya Müzesi'nde, biri Kayseri Arkeoloji Müzesi'nde, biri de Konya Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir. Bütün lahitlerde Herakles'in yaptığı işler betimlenmektedir, ancak sıralamalarda farklılıklar olur. Herakles ilk işlerini yaparken daha gençtir, sonlara doğru yaşlanır ve fizyonomisinde değişim olur. Başlarda sakalsız iken, sonlara doğru sakallı betimlenir.[1]\n"
    },
    "Kayseri Herakles Lahdi": {
        "first_paragraph": "Kayseri Herakles Lahdi 1991 yılında Kayseri'de bulunmuş olan lahit.[1] Kayseri Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir. Pamfilya tipi Frizli lahitler grubuna girmektedir. Üzerine işlenen sahnelerde Herakles'in yerine getirdiği 12 görev sırayla anlatılır.\n"
    },
    "Konya Herakles Lahdi": {
        "first_paragraph": "Konya Herakles Lahdi 1958 yılında Konya-Beyşehir yolunun 60. kilometresindeki Tiberiopolis kenti kalıntılarında bulunmuştur. Roma dönemine, 220-260 yıllarına tarihlenmiştir. Dört cephesinde Herakles'in 12 işine ait rölyefler vardır.[1] Sidamara tipi lahitlerden olup[2] Konya Arkeoloji Müzesinde bulunan en değerli eserlerden biridir.[3]\n"
    },
    "Polyksena Lahdi": {
        "first_paragraph": "Polyksena Lahdi, Çanakkale merkeze 110 km. uzaklıktaki Kızöldün Tümülüsü'nde, bulunan ve M.Ö. 520-500 yıllarına tarihlenen mermer lahit. Anadolu'da bulunan figür bezemeli lahitlerin en erken örneğidir.\n"
    },
    "San Domenico Lahdi": {
        "first_paragraph": "San Domenico Lahdi; 6 Ağustos 1221'de Bologna'da ölen Aziz Dominik için inşa edilen anıt mezardır. San Domenico Bazilikası'nda, yapının sağ koridorunda yer almaktadır. On üçüncü ve on sekizinci yüzyıllar arasında geçirdiği çeşitli müdahalelerin sonucunda bugünkü halini almıştır. Eser üzerindeki değişiklikler; Nicola Pisano, Niccolò dell'Arca, Guglielmo Agnelli, Arnolfo di Cambio, Michelangelo ve Alfonso Lombardi gibi sanatçılar tarafından yapılmıştır.\n"
    },
    "Sidamara Lahdi": {
        "first_paragraph": "Sidamara Lahdi Konya Ereğlisi-Karaman yolu üzerinde, eski adı Sidamara olan Ambar köyünde bulunduğu için bu isimle anılan, MS 3. yüzyıla ait lahit. 32 tonluk ağırlığı ile dünyanın en ağır lahdi[1][2] olarak bilinen eser 1900'da bulunmuş ve Osman Hamdi Bey tarafından İstanbul'a getirtilmiştir. Lahdin kapağında ve dört yanında bulunan kabartma heykeller çok çeşitlidir ve bir sanat harikası sayılmaktadır. İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde bulunan lahitlerden biridir.[3]\n"
    },
    "Tabnit Lahdi": {
        "first_paragraph": "Tabnit Lahdi Sayda kralı Tabnit'e (Grekçe: Τέννης, Fenike dili: Tabnit) ait olan lahit. Osman Hamdi Bey tarafından 1877 yılında Sayda'daki kral mezarlarında bulunmuştur. Sayda lahitlerinin en eskisi olup MÖ 6 ya da 7. yüzyıla aittir. Mısır Firavunlarının kullandığı andropoit (insan biçimli) bir lahit olup diorit’den yapılmıştır.[1][2] İstanbul Arkeoloji Müzelerinde sergilenmektedir.\n"
    },
    "Edirne Balkan Şehitliği": {
        "first_paragraph": "Edirne Balkan Şehitliği, Balkan Savaşı'nda (1912-13) Bulgarlara esir düşen ve Edirne Sarayiçi'nde aç bırakılarak ölüme mahkûm edilen asker-sivil 20.000 şehidin aziz hâtıralarını yaşatmak amacıyla Edirne Sarayiçi'nde yaptırılmış ve 14 Ocak 1994 tarihinde törenle halkın ziyaretine açılmıştır. Şehitlikte 12 blok üzerine 100 subay ve 400 erin adı yazılıdır.\n"
    },
    "Meçhul Asker Anıtı (Moskova)": {
        "first_paragraph": "Meçhul Asker Anıtı (Rusça: Могила Неизвестного Солдата) ya da Bilinmeyen Askerin Mezarı, II. Dünya Savaşı sırasında öldürülen Sovyet askerlerine has bir savaş anıtıtı. Moskova'daki Alexander bahçesi'ndeki Kremlin Duvarı'nda yer almaktadır.[1]\n"
    },
    "Vítkov Tepesi Ulusal Anıtı": {
        "first_paragraph": "Vitkov Tepesi Ulusal Anıtı, Çekya'nın başkenti Prag'ın Žižkov bölgesinde bulunan Vitkov Tepesine inşa edilmiş, Çekya ve Çekoslovakya tarihi açısından önem teşkil eden yapılardan biridir.\n"
    },
    "Filopappos Anıtı": {
        "first_paragraph": "Filopappos Anıtı (Yunanca: Μνημείο Φιλοπάππου Mnimio Filopappu), Yunanistan'ın başkenti Atina'da bulunan bir anıttır. Anıt, MS 119 yılında Filopappos adına inşa edilmiş olup Akropolis'in yakınlarında Musion tepesinde yer almaktadır.\n"
    },
    "Hasanlu Aşıkları": {
        "first_paragraph": "Hasanlu Aşıkları, 1972 yılında Pennsylvania Üniversitesinden Robert H. Dyson liderliğindeki bir ekip tarafından İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'ndeki Solduz Vadisi'nde bulunan Teppe Hasanlu arkeolojik sit alanında bulunan bir çift insan kalıntısıdır.[1][2] İskeletler, ilk kazıldıklarından beri tartışma konusu olmuştur.[3][4] 1974'ten 1980'lerin ortalarına kadar Penn Müzesinde sergilendi.[5]\n"
    },
    "Mezar taşı": {
        "first_paragraph": "Mezar taşı, mezarlıklarda gömülen kişiye ait kimlik bilgileri, dua vb. yazıları kazınmış olarak üzerine bulunduran ve mezarın baş ucuna dikilen stel ve taştır. Türkçe deyim ve atasözleri arasında çok fazla kullanılmaz, \"mezar taşı ile övünülmez\" sözü halk içinde kullanılan bir sözdür. Bu söz \"kişi geçmişteki atalarıyla değil ancak kendi değeri ile övünmelidir\" anlamında kullanılır.[1][2] Semavi dinler için mezar taşı cenaze törenlerinde gelenekseldir. Yahudilik, Hristiyanlık, Bahailik ve İslam için genel olarak kullanılır. Mezar taşı üzerine yazılan kimlik bilgileri bölgelere göre değişmektir. Genellikle isim, soyisim, ölüm tarihi, dinin sembolü, dua ve ölüm tarihi yazar. Aşağıda Türkiye'deki mezarların üzerinde genellikle kullanılan bazı dini semboller bulunmaktadır. Bununla ilgili birçok ülkelerde mezar sanatı da gelişmiştir.\n"
    },
    "Umm Leysun yazıtı": {
        "first_paragraph": "Umm Leysun yazıtı (Gürcüce: უმ ლეისუნის წარწერა, romanizasyon: um leisunis ts'arts'era), kireç taşından yapılmış beş satırlık[1] Eski Gürcüce bir mezar taşı kitabesidir. Gürcü alfabesinin Asomtavruli formuyla yazılan kitabe, 1996[2] yılında başlanan kazıların yeniden faaliyete geçmesiyle 2002 yılında Bizans dönemine tarihlenen bir Gürcü manastırında bulunmuştur. Burası, Sur Baher'in güneyindeki Umm Leisun mahallesindedir ve Kudüs'ün Eski Kent bölgesinin 4,5 km güneydoğusunda yer alır.[3] Yazıt, çok renkli [4] mozaik zeminin altında yer alan bir mezar mahzeninde bulunmuştur.[5]\n"
    },
    "Japon çay seremonisi": {
        "first_paragraph": "Japon çay seremonisi (Japonca: 茶の湯 chanoyu veya 茶道 sadō, chadō; \"Çay yolu\"), kökeni 15. yüzyıla kadar giden geleneksel bir Japon törenidir.[1] Törenin esası, ev sahibinin konuklarına çay hazırlaması gibi gündelik bir ihtiyaca dayanır. Çay Japonya'ya ilk olarak 7-8. yüzyıllarda gelmiş olup çay ikramı zaman içinde törensel bir nitelik kazanmıştır.\n"
    },
    "Chashitsu": {
        "first_paragraph": "Chashitsu (Japonca: 茶室; \"çay odası\"), Japon geleneğinde, çay seremonisi toplantıları için kullanılmak üzere tasarlanmış mimari bir alandır. Chashitsu için geliştirilen mimari stile sukiya stili denir ve sukiya terimi chashitsu ile eşanlamlı olarak da kullanılabilmektedir.\n"
    },
    "Kaiseki": {
        "first_paragraph": "Kaiseki (Japonca: 懐石) veya kaiseki-ryōri (懐石料理), geleneksel bir Japon akşam yemeğidir. Terim aynı zamanda bu tür yemeklerin hazırlamasında kullanılan beceri ve tekniklerdir ve Batı haute cuisinenin karşılığıdır.[1]\n"
    },
    "Matcha": {
        "first_paragraph": "Matcha (Japonca: 抹茶), özel olarak yetiştirilen ve işlenen  öğütülmüş bir yeşil çay tozudur. Geleneksel olarak, klasik Japon çay seremonisinde kullanılır. Ayrıca, wagashi tatlısı türlerine[1], yeşil çaylı dondurmaya, soba adlı yemeğe gıda ilavesi olarak kullanılmaktadır. Maçça tozuna da “Maçça” denir.\n"
    },
    "Sen no Rikyū": {
        "first_paragraph": "Sen no Rikyū (Japonca: 千利休; 1522 – 21 Nisan 1591) veya kısaca Rikyū, Japon çay seremonisinin gelişmesinde büyük bir etkisi olmuş bir Japon çay ustasıydı. Aynı zamanda törenin, sadeliği, yaklaşımı yönetme ve benliğin dürüstlüğü gibi çeşitli önemli yönlerini vurgulayan ilk kişiydi. Sengoku döneminden ve Azuchi-Momoyama döneminden başlayan çay töreninin bu yönleri devam etmektedir.[1]\n"
    },
    "Suikinkutsu": {
        "first_paragraph": "Suikinkutsu (Japonca: 水琴窟; \"su piyano mağarası\") bir tür Japon bahçe süsü ve müzik aletidir.[1] Üstte bir delik bulunan baş aşağı gömülü bir çömlekten oluşur. Su, üst kısımdaki delikten çanağın içindeki küçük bir su birikintisine damlar ve tencerenin içinde zil veya kotoya benzer hoş bir sıçrama sesi yaratır. Genellikle Japon çay seremonisinden önce el yıkamak için kullanılan bir tsukubainin parçası olan chōzubachi adı verilen geleneksel bir Japon taş havzasının yanına inşa edilir.\n"
    },
    "Wabi-sabi": {
        "first_paragraph": "Wabi-sabi (Japonca: 侘寂), Japon estetiğinde geçiş ve kusurun kabulü üzerine odaklanmış bir dünya görüşüdür.[1] Budist öğretisinin, özgüven (無常, mujō), ızdırap (苦, ku) ve boşluk veya anlamsızlık (空, kū) olmak üzere varoluşun üç işareti (三法印, sanbōin) öğretisinden türetilmiş bir kavram olup bazen kusurlu, kalıcı ve eksik bir güzellik olarak tanımlanır.[2]\n"
    },
    "2008 Yaz Olimpiyatları açılış töreni": {
        "first_paragraph": "2008 Yaz Olimpiyatları Açılış Töreni Kuş Yuvası olarak da bilinen Pekin Ulusal Stadyumu'nda yapıldı. Tören 8 Ağustos 2008'de Pekin saatine göre (UTC+08.00) 20.00'de başladı.[1][2][3] 8 numara başarı ve Çin kültüründe güveni temsil eder.[4] Organizatörler stadın 91000 izleyici ile tamamen dolduğunu belirttiler.[5]\n"
    },
    "2008 Yaz Olimpiyatları kapanış töreni": {
        "first_paragraph": "Çin'in başkenti Pekin'de düzenlenen 2008 Yaz Olimpiyatları'nın kapanış töreni, 24 Ağustos 2008'de, Pekin Ulusal Stadyumu'nda gerçekleştirildi. Zhang Yimou tarafından yönetilen tören, Çin Standart Zaman Dilimi'ne (UTC+8) göre 20.00'de başladı.[1][2]\n"
    },
    "Diablada": {
        "first_paragraph": "Diablada veya Danza de los Diablos (\"Şeytanların Dansı\"), dansçılar giydiği şeytan maskesi ve kostümlerinin karakterize ettiği Güney Amerika dansı.[1][2] İspanya'dan getirilen dinî içerikli tiyatro oyunlarıyla Ant Dağları'ndaki yerlilerin Uru tanrısı Tiw onuruna yaptığı Llama llama ve Aymara madencilerin mağaralarda yaşayan şeytansı ruh Anchanchu hakkında yaptıkları rit gibi dinî dansların birleşmesiyle oluşmuştur.[3][4] Özellikle 17. yüzyılda İspanyol otoritelerinin geleneksel dinî dansları yasaklamasıyla bu tür danslar Hristiyan ritüeli kisvesi altında devam ettirilmiştir.[3]\n"
    },
    "Haka dansı": {
        "first_paragraph": "Haka dansı, aynı zamanda \"savaş dansı\" olarak da bilinir. Yeni Zelanda'nın 140 yıllık savaş dansı olan ve ülkenin dünya tarafından bilinen en önemli kültür sembollerinden biridir. Bu dans eskiden, savaşlardan önce savaşçıların güçlerini göstermeleri ve karşı tarafı korkutmaları amacıyla yapılırmış. Efsaneye göre 1800'lerde Yeni Zelanda'daki Māori kabilesinin savaş şeflerinden Te Rauparaha rakip kabilelerden savaşçıların kendisini öldürmek için geldiğini öğrenince kaçmaya başladı. Bir çukura girerek saklandı. Çukurun başında kendisini vücudu kıllarla kaplı bir savaşçı liderin beklediğini gördü. Ancak bu kişi onu öldürmek yerine özgürlüğünü verince Rauparaha da çukurdan çıkarak günümüze kadar değişmeden gelen Haka dansının sözleriyle dans etmeye başladı. Aynı zamanda bu dansla kendisini öldürmek isteyen savaşçılardan intikam almak için de yemin etti. Şarkı, \"saçlı adam\" yani insafa gelen düşmanın gün ışığını yeniden sunması ve Te Rauparaha'nın çukurun derinliklerinden yukarıya doğru adım adım çıkarak güneşe kavuşmasıyla biter. Rauparaha daha sonra bu dansı tüm Māoriler'e öğretti ve girdikleri tüm çatışmalardan önce düşmanlarını korkutmak için kabile üyeleri Haka yapmaya başladı.\n"
    },
    "Zaouli": {
        "first_paragraph": "Zaouli, Fildişi Sahili'nin merkezindeki Guro halkının geleneksel bir dansıdır. Dansta kullanılan Zaouli maskesinin, \"Djela Lou Zaouli\" (\"Djela'nın kızı Zaouli\") adlı bir kızdan esinlenerek 1950'lerde yaratıldığı belirtilmektedir.[1] Bununla birlikte, karakteristik maskenin kökenleri hakkındaki hikayeler çeşitlidir ve her maskenin kendi sembolik tarihi olabilir.[2] 2017 yılında UNESCO tarafından İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesine alınmıştır.[3]\n"
    },
    "Devlet cenaze töreni": {
        "first_paragraph": "Devlet cenaze töreni, üst düzey devlet seviyesinde resmî şekilde yapılan cenaze töreni. Genellikle ulusal yas günlerinden sonra yapılmaktadır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Josef Stalin'in ölümü ve devlet cenaze töreni": {
        "first_paragraph": "Sovyetler Birliği'nin ikinci lideri Josef Stalin, 5 Mart 1953'te 74 yaşında, Kuntsevo Dacha'da felç geçirdikten sonra öldü. Dört günlük ulusal yas ilan edildikten sonra bir devlet cenazesi töreni yapıldı. Vücudu daha sonra mumyalandı ve 1961'e kadar Lenin ve Stalin'in Mozolesi'ne defnedildi. Nikita Kruşçev, Georgi Malenkov, Vyaçeslav Molotov ve Lavrenti Beriya, cenazeyi organize etmekten sorumluydular.\n"
    },
    "Kim Cong-il": {
        "first_paragraph": "Kim Cong-il (Korece: 김정일, doğum adı: Yuri İrsenoviç Kim / Юрий Ирсенович Ким[1] d. 16 Şubat 1941 – ö. 17 Aralık 2011), Kuzey Kore'nin eski lideri, Ulusal Savunma Kurulu başkanı, Kore İşçi Partisi genel sekreteri ve Kore Halk Ordusu başkomutanıydı.\n"
    },
    "Leonid Brejnev'in ölümü ve devlet cenaze töreni": {
        "first_paragraph": "Leonid Brejnev'in ölümü ve devlet töreni, üçüncü Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Leonid Brejnev'in 10 Kasım 1982 tarihinde kalp krizi sonucu hayatını kaybetmesi ve sonrasında düzenlenen devlet cenaze töreni. Ölümü resmi olarak 11 Kasım'da Sovyet radyo ve televizyonları tarafından duyuruldu ve 5 günlük ulusal yas ilan edildi. Törenin ardından Kremlin Duvarı Mezarlığı'na defnedildi. Yerine 15 Kasım 1982 günü Yuri Andropov genel sekreter olarak seçildi.\n"
    },
    "Geçiş törenleri": {
        "first_paragraph": "Geçiş törenleri (Fransızca: rites de passage) 1909 yılında etnolog Arnold van Gennep tarafından ortaya atılan ve oldukça ses getiren etnolojik bir konsepttir. Van Gennep'in göre her insanın hayatında çeşitli hayat aşamalarından diğerlerine geçiş vardır. Bu geçişlerden bazıları örneğin reşit olma (çocukluktan yetişkinliğe geçiş), bekârlıktan evliliğe geçiş, bir topluluğa yabancı olmaktan o topluluğun üyesi olmaya geçiş gibi çoğaltılabilir. Van Gennep'e göre endüstri çağına geçememiş bazı topluluklarda bu gibi geçiş aşamaları sosyal hayatı oluşturan en önemli unsurlardı. Bu yüzden bu toplumlarda geçiş törenleri kişisel meseleler olmaktan ziyade, ritüeller aracılığı ile düzenlenmeliydiler. Van Gennep tarafından ilk kez ortaya atılan bu konsept daha sonraları İskoçyalı etnolog Victor Turner'in eşiktelik teorisi ile geliştirilmiştir. Buna göre eşiktelik, geçiş öncesi ve geçiş sonrası devirler arasında kalan ara sürece verilen addır.\n"
    },
    "Bekarlığa veda partisi": {
        "first_paragraph": "Bekarlığa veda partisi, kısa bir süre içinde evliliğe girecek olan erkekler tarafından düzenlenen/ayarlanan bir parti türüdür.[1]\n"
    },
    "Reşit olma": {
        "first_paragraph": "Reşit olma genç bir insanın çocukluktan yetişkinliğe geçişidir. Bu geçişin hangi yaşta ve nasıl olacağı toplumdan topluma farklılık gösterir. Basit bir yasal düzenleme olabileceği gibi birçok toplulukta uygulandığı görülen dinsel ya da tinsel ritüelin bir parçası olabilir. Geçmişte ve günümüzde bazı topluluklarda bu geçiş cinsel olgunluk yaşı ile, özellikle de kızlarda ilk âdet görülmesi ve erkeklerde de ilk meninin gelmesiyle bağdaştırılır.[1] Bazı topluluklarda da dinî sorumluluk yaşı ile bağdaştırılır.\n"
    },
    "Yetişkinler Günü": {
        "first_paragraph": "Yetişkinler Günü (Japonca: 成人の日 Seijin no Hi), Japonya'da olgunluk çağına ulaşanların yetişkinliklerinin kutlandığı bir tatil günüdür. Geçen yılın 2 Nisan'ından cari yılın 1 Nisan'ına kadar olgunluğa ulaşan veya ulaşacak olan herkesin tebrik edildiği, cesaretlendirildikleri ve yetişkin olduklarını fark etmelerini sağlamak amacıyla düzenlenmektedir. Festivaller arasında yerel ve prefektörlük bürolarında düzenlenen yetişkinlik törenlerinin (成人式, seijin-shiki) yanı sıra aile ve arkadaşlar arasında parti sonrası partiler yer almaktadır.\n"
    },
    "Diplomatik üniforma": {
        "first_paragraph": "Diplomatik üniformalar, diplomatlar (büyükelçilik ve konsolosluk memurları) tarafından giyilen süslü üniformalardır.[1] Avrupa devletleri tarafından 1800 civarında tanıtılan ve mahkeme kıyafeti üzerine desenlendirilen bu kıyafetler, yirminci yüzyılda çoğu ülke tarafından terk edildi, ancak bazı ülkelerden diplomatlar onları nadir, resmî durumlar için korudu.[2] Şu an çok ülkelerde resmî kıyafet olarak kullanılır.[3]\n"
    },
    "Gelinlik": {
        "first_paragraph": "Gelinlik, gelin tarafından düğün ya da nikâh esnasında giyilen özel giysi. Gelinliğin rengi, biçimi ve önemi gelin ve damadın dinine ya da kültürüne göre değişiklik gösterir. Genellikle beyaz ve kırık beyaz renginde olup  üretiminde saten,dantel,tül gibi kumaşlar kullanılır.\n"
    },
    "Kabbadion": {
        "first_paragraph": "Kabbadion (Yunanca: καββάδιον), Bizans İmparatorluğu'nun son yüzyıllarında saray kostümünün standart bir parçası haline gelen, doğu kökenli, kaftan benzeri bir giysiydir.\n"
    },
    "Kokart": {
        "first_paragraph": "Kokart, genellikle şapka üzerinde, farklı renklerde oval ya da yuvarlak biçimleri olan kurdele, sembol.\n"
    },
    "Törensel kıyafet": {
        "first_paragraph": "Tören kıyafetleri, taç giyme törenleri, mezuniyet törenleri, dini törenler gibi çok özel günler için giyilen kıyafetlerdir.[1] Kıyafet hiyerarşisinde (ör. Batı kıyafet kodları), tören kıyafeti resmîdir ve kişisel ifadeye yer verilmemektedir. Tören kıyafeti örnekleri, şunları içerir:\n"
    },
    "Hemşirelik yemini": {
        "first_paragraph": "Hemşirelik yemini ya da Nightingale yemini, hemşirelerin mesleklerini etik kurallar çerçevesinde onurla uygulayacaklarına dair ettikleri ve ilk olarak 1893 yılında Lystra Gretter tarafından oluşturulan, o tarihten bu yana hemşirelerin mezuniyet törenlerinde okudukları yemindir. Yemin yıllar içerisinde birkaç değişikliğe uğramış ve şu anki halini almıştır.[1][2]\n"
    },
    "Hipokrat Yemini": {
        "first_paragraph": "Hipokrat Yemini ya da bilinen adıyla Hipokrat Andı, hekimlerin mesleklerini onurla uygulayacaklarına dair tarih boyunca ettikleri yemindir. Antik Çağ'da yaşamış ve Batı tıbbının kurucusu olduğu kabul edilen Hipokrat (Hippokrates) ya da onun öğrencilerinden birisi tarafından yazıldığı kabul edilir.\n"
    },
    "Veteriner hekim andı": {
        "first_paragraph": "Veter hekim andı, Veteriner hekimlerin mesleğe başlamadan önce içtikleri and. Bağlayıcı olmaktan çok simgesel ve deontolojik  bir özellik taşır.[1]\n"
    },
    "Korsaj": {
        "first_paragraph": "Korsaj /kɔːrˈsɑːʒ/, resmi bir olay için kadınların elbisesine veya bileğinin etrafına taktıkları küçük bir çiçek buketidir. Bugün, korsajlar en çok mezuniyet törenlerinde, balolarda ve benzeri resmi etkinliklerde görülmektedir.[1]\n"
    },
    "ARIA Müzik Ödülleri": {
        "first_paragraph": "Australian Recording Industry Association Müzik Ödülleri (ARIA Müzik Ödülleri ve ARIA Ödülleri olarak da bilinir), Australian Recording Industry Association (ARIA) tarafından dağıtılan ödüllerdir.\n"
    },
    "Guizot Ödülü": {
        "first_paragraph": "Guizot Ödülü (Fransızca: Le Prix Guizot), 1994'ten beri tarih alanında, Fondations Guizot, Chodron de Courcel, Yvan Loiseau ve Eugène Piccard tarafından verilen Académie française'nin yıllık ödülüdür.[1]\n"
    },
    "Ulusal Televizyon Ödülleri": {
        "first_paragraph": "Ulusal Televizyon Ödülleri [genellikle NTA (National Television Awards) olarak kısaltılır], ITV ağı tarafından yayınlanan ve 1995 yılında başlatılan bir İngiliz televizyon ödül törenidir. Ulusal Televizyon Ödülleri, sonuçların halk tarafından oylandığı en önemli törendir ve genellikle 'televizyonun yılın en büyük gecesi' olarak anılır.\n"
    },
    "Visual Effects Society": {
        "first_paragraph": "Visual Effects Society (VES), eğlence sektöründe görsel efekt uygulayıcılarını temsil eden tek organizasyondur. Sinema, televizyon, reklamlar, video klipler ve video oyunları gibi eğlence alanlarında çalışan sanatçılar, model yapımcıları, eğitimciler, süpervizörler, pazarlama uzmanları ve yapımcıları temsil etmektedir.\n"
    },
    "Kava": {
        "first_paragraph": "Kava veya kava kava (Piper methysticum : Latince 'biber' ve Latinceleştirilmiş Yunanca 'sarhoş edici') Pasifik Adalarının bir bitkisidir.[1] Kava sakinleştirici etkileri nedeniyle Hawaii ve Vanuatu, Melanezya, Pohnpei ve Kosrae gibi Mikronezya'nın bazı bölgeleri ve Filipinler dahil olmak üzere Polinezya'nın Pasifik Okyanusu kültürlerinde tüketilmektedir.\n"
    },
    "Şarap": {
        "first_paragraph": "Şarap veya mey, genellikle üzümün fermente edilmesiyle üretilen alkollü bir içecektir. İçki çoğunlukla %9 ila %15 arası alkol ihtiva etmektedir. Başka meyvelerden de üretilebilen şaraplar o meyvenin adı ile anılmaktadır.\n"
    },
    "Carlisle": {
        "first_paragraph": "Carlisle, İngiltere'nin kuzey batısında bulunan Cumbria Kontluğu'na bağlı, Carlisle Vilayeti'nin ve Cumbria Kontluğu'nun idarî merkezlerinin bulunduğu kenttir.[1][2]\n"
    },
    "Carlisle United FC": {
        "first_paragraph": "Carlisle United FC, İngiltere'nin Carlisle kentinde 1904 yılında kurulan profesyonel futbol kulübü. League One'da mücadele etmektedir. İç saha maçlarını 18,202 seyirci kapasiteli Brunton Park'ta oynamaktadır.\n"
    },
    "1408 (film)": {
        "first_paragraph": "1408, Stephen King'in aynı adlı kısa hikâyesinden uyarlanan sinema filmi.\n"
    },
    "Ev Hapsi (film)": {
        "first_paragraph": "100 Feet (Ev Hapsi), Eric Red tarafından yazılıp yönetilmiş 2008 yapımı bir korku filmidir. Filmin başrol oyuncuları Famke Janssen, Bobby Cannavale, Ed Westwick ve Michael Paré'dir.\n"
    },
    "Korku Yuvası": {
        "first_paragraph": "Korku Yuvası (İngilizce özgün adı: The Nesting), Armand Weston'ın yönettiği 1981 tarihli, ABD yapımı korku filmidir.\n"
    },
    "Perili Ev (film, 2003)": {
        "first_paragraph": "Perili Ev, 2003 ABD yapımı televizyon için çekilmiş korku filmidir. Özgü adı Inhabited olan filmi Kelly Sandefur yönetmiş, filmin senaryosunu Rick Drew yazmıştır. Filmde Megan Gallagher, Meg Russell rolünde, Eric Lutes, Brad Russell rolünde, Sofia Vassilieva, Gina Russell rolünde, Greg Cipes, Tyler Russell rolünde ve Malcolm McDowell, Dr. Werner rolündedir. Film, sinemada birçok kez işlenen Perili Ev motifini kullanmıştır. Film, Türkiye'de ilk kez TV'de 13 Kasım 2003 tarihinde Star TV'de yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Siyahlı Kadın (film)": {
        "first_paragraph": "Siyahlı Kadın, Siyahlı Kadın adlı romanın uyarlaması olan 2012 yapımı bir gerilim-korku filmidir. \nDaniel Radcliffe'in Harry Potter serisini tamamladıktan sonra rol aldığı ilk yapımdır. İngiliz yazar Susan Hill'in 1983'te yayımlanan The Woman In Black adlı romanından esinlenerek beyaz perdeye uyarlanmış bir filmdir. İlk kez Kan Gölü filmiyle yönetmen koltuğuna oturan ve bunu takip eden yıllarda pek çok ödül kazanan James Watkins'in imzasını taşımaktadır.\n"
    },
    "Victim (film)": {
        "first_paragraph": "Victim, Ringo Lam tarafından yazılıp, yönetilen 1999 Hong Kong gerilim filmidir. Başrollerinde Tony Leung Ka-fai, Lau Ching-wan ve Amy Kwok'un bulunduğu film, bir polis tarafından perili bir otelde bulunan Ma adında bir bilgisayar programcısı hakkındadır. Programcı, kız arkadaşı Amy Fu'yu korkutmaya başlar, bu da polislerin Ma'nın daha büyük bir suçu örtbas ettiğini düşünmesine neden olur.\n"
    },
    "Yeni Mutantlar (film)": {
        "first_paragraph": "Yeni Mutantlar, Marvel Comics'in aynı adlı süper kahraman takımından uyarlanan ve 20th Century Fox tarafından dağıtılan ABD yapımı süper kahraman filmi. X-Men film serisinin on birinci filmi olacaktır. Josh Boone tarafından yönetilen filmin başrollerinde Anya Taylor-Joy, Maisie Williams, Charlie Heaton, Henry Zaga, Blu Hunt ve Alice Braga yer almaktadır. Vizyon tarihi birkaç kez ertelenen film, ABD'de 28 Ağustos 2020'de vizyona girecek.[1]\n"
    },
    "Kullanıcı:Aaras29/Halka (medya serisi)": {
        "first_paragraph": "Halka (Japonca: リング romanizasyon: Ringu), Koji Suzuki tarafından yazılan, aynı adlı roman serisine dayanan, Japon korku medya serisidir. Seride sekizi Japonya, üçü ABD ve biri Güney Kore yapımı olmak üzere 12 film; 2 TV dizisi ve 2 video oyun vardır.\n"
    },
    "Code Geass": {
        "first_paragraph": "Code Geass: Lelouch of the Rebellion (Japonca: コードギアス 反逆のルルーシュ, romanize: Kōdo Giasu: Hangyaku no Rurūshu; \"İsyan'ın Lelouch'u\") veya yalnızca Code Geass, Sunrise tarafından hazırlanan bir anime serisidir. Yönetmenliğini Gorō Taniguchi'nin yaptığı ve senaryosu Ichirō Ōkouchi tarafından yazılan serinin özgün karakter tasarımları ise CLAMP tarafından yapılmıştır. Seri, alternatif bir zamanda C.C. adlı gizemli bir kadından “mutlak itaat gücünü” elde eden Geass olarak bilinen bu doğaüstü gücü kullanarak, Kutsal Britann İmparatorluğu'nun yönetimine karşı bir dizi mecha savaşına komuta ederek isyanı yöneten sürgündeki prens Lelouch vi Britannia'yı takip etmektedir.\n"
    },
    "Dororo": {
        "first_paragraph": "Dororo (Japonca: どろろ), Osamu Tezuka tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, başlangıçta Ağustos 1967-Temmuz 1968 tarihleri arasında Shogakukan'ın Weekly Shōnen Sunday dergisinde ve daha sonra 1969 yılında Akita Shoten'in Bōken'ō dergisinde dört tankōbon cilt halinde yayınlandı. Serinin adına Tezuka'nın hırsız anlamına gelen dorobō (どろぼう) kelimesini dororo olarak telaffuz eden arkadaşlarının çocukluk anısı ilham verdi.[3]\n"
    },
    "Halka (medya serisi)": {
        "first_paragraph": "Halka (Japonca: リング romanizasyon: Ringu), Japon yazar Koji Suzuki tarafından yazılan, aynı adlı roman serisine dayanan, psikolojik korku ve gerilim türündeki medya serisidir. Seride; onu Japonya, üçü ABD ve biri Güney Kore yapımı olmak üzere 14 film; 6 roman; 2 TV dizisi ve 2 video oyun vardır.\n"
    },
    "Karanlık Su": {
        "first_paragraph": "Karanlık Su, Kôji Suzuki tarafından yazılmış ve yine Ringu filminin yönetmeni Hideo Nakata tarafından yönetilmiş 2002 yapımı filmdir. Film, dünya genelinde \"Dark Water\" adıyla gösterilmiştir; ayrıca filmin bu isimle çekilmiş 2005 yapımı bir Hollywood uyarlaması da bulunmaktadır.\n"
    },
    "Paper Mario: The Thousand-Year Door": {
        "first_paragraph": "Paper Mario: The Thousand-Year Door (Japonca: ペーパーマリオRPG Pāpā Mario Āru Pī Jī), 2004 yılında Intelligent Systems tarafından geliştirilen ve Nintendo tarafından yayınlanan bir rol yapma video oyunudur. Oyun, Paper Mario serisinin ikinci oyunu olup 22 Temmuz 2004 tarihinde Japonya ve daha sonraki tarihlerde diğer ülkelerde GameCube için piyasaya sürüldü.\n"
    },
    "Ringu (film)": {
        "first_paragraph": "Ringu, Japon edebiyatının ünlü yazarlarından biri olan Koji Suzuki'nin aynı isimli kitabından uyarlanmış, Uzak Doğu korku sinemasının önde gelen isimlerinden biri olan Hideo Nakata tarafından yönetilmiş, 1998 yapımı filmdir. Halka adında bir de Hollywood uyarlaması bulunmaktadır.\n"
    },
    "The Legend of Zelda: Breath of the Wild": {
        "first_paragraph": "The Legend of Zelda: Breath of the Wild (Japonca: ゼルダの伝説 ブレス オブ ザ ワイルド Zeruda no Densetsu: Buresu obu za Wairudo), 2017 yılında Nintendo tarafından geliştirilen aksiyon-macera oyunudur. Oyun, The Legend of Zelda serisinin 19. oyunu olup 3 Mart 2017 tarihinde Wii U ve Nintendo Switch için piyasaya sürüldü. Breath of the Wild, serinin kronolojisinin son oyunu olup[1] oyuncu Hyrule krallığını tahrip etmeden önce Calamity Ganon'u yenmek için yüz yıl süren bir uykudan uyanan Link'i yönetmektedir.\n"
    },
    "The Legend of Zelda: Spirit Tracks": {
        "first_paragraph": "The Legend of Zelda: Spirit Tracks (Japonca: ゼルダの伝説 大地の汽笛 Zeruda no Densetsu: Daichi no Kiteki), 2009 yılında Nintendo tarafından geliştirilen bir aksiyon-macera oyunudur. Oyun, The Legend of Zelda serisinin 15. oyunu olup 7 Aralık 2009 tarihinde Kuzey Amerika'da, 10 Aralık 2009 tarihinde Avustralya'da, 11 Aralık 2009 tarihinde Avrupa'da ve 23 Aralık 2009 tarihinde Japonya'da piyasaya sürüldü.[1][2] Oyun, Wii U için Ekim 2016'da Virtual Console servisi ile yeniden yayımlandı.\n"
    },
    "The Legend of Zelda: Tears of the Kingdom": {
        "first_paragraph": "The Legend of Zelda: Tears of the Kingdom, Nintendo tarafından Nintendo Switch için geliştirilen ve yayınlanan bir 2023 aksiyon-macera oyunudur. The Legend of Zelda: Breath of the Wild'ın (2017) devamı olan Tears of the Kingdom, Hyrule'un daha dikey keşfe izin verecek şekilde genişletilen açık dünyası da dahil olmak üzere bazı özelliklerini koruyor. Oyuncu, Prenses Zelda'yı ararken Link'i kontrol eder ve Şeytan Kral'ın dünyayı yok etmesini önlemek için savaşır.\n"
    },
    "The Legend of Zelda: The Minish Cap": {
        "first_paragraph": "The Legend of Zelda: The Minish Cap (Japonca: ゼルダの伝説 ふしぎのぼうし Zeruda no Densetsu: Fushigi no Bōshi), 2004 yılında Nintendo ve Capcom tarafından geliştirilen bir aksiyon-macera oyunudur. Oyun, The Legend of Zelda serisinin 12. oyunu olup 4 Kasım 2004 tarihinde Japonya'da ve daha sonra diğer ülkelerde Game Boy Advance için piyasaya sürüldü.[1] Haziran 2014'te Wii U Virtual Console'da kullanıma sunuldu.\n"
    },
    "The Legend of Zelda: Twilight Princess": {
        "first_paragraph": "The Legend of Zelda: Twilight Princess (Japonca: ゼルダの伝説 トワイライトプリンセス Zeruda no Densetsu: Towairaito Purinsesu), 2006 yılında Nintendo tarafından geliştirilen aksiyon-macera oyunudur. Oyun, The Legend of Zelda serisinin 13. oyunu olup 19 Aralık 2006 tarihinde Japonya ile aynı yıl diğer ülkelerde de Wii için ve sonraki ayda GameCube için piyasaya sürüldü.[4]\n"
    },
    "Thinner (roman)": {
        "first_paragraph": "Thinner (Falcı), Amerikalı yazar Stephen King'in 1984 yılında Richard Bachman mahlasıyla yayınlanan korku romanıdır. Hikâye, yoldan geçen Roman bir kadını bir trafik kazasında öldüren ve bağlantıları nedeniyle yasal cezadan kurtulan avukat Billy Halleck'e odaklanıyor. Ancak, kadının babası Halleck'i lanetler ve bu da onun kontrolsüz bir şekilde kilo vermesine neden olur.\n"
    },
    "Purim": {
        "first_paragraph": "Purim (İbranice: פּוּרִים, anlam: kura[2]), antik Pers İmparatorluğu'nda yaşayan Yahudilerin, Haman'ın onları öldürme planından kurtuluşunun anısına kutlanan bir bayramdır. Bu hikâye Tanah'ın Ester kitabında (Megillat Ester) anlatılmaktadır.\n"
    },
    "Ester Kitabı": {
        "first_paragraph": "Ester kitabı, Tanah'ın Ketuvim kitabının içinde bulunan beş megiladan biridir. Ester kitabı (veya Ester tomarı) bir Yahudi bayramı olan Purim'in kökenini oluşturur. Bayram sırasında metnin tamamı, ilki bayramın başladığı akşam ve diğeri ertesi sabah olmak üzere iki kere okunur.\n"
    },
    "Purim oyunu": {
        "first_paragraph": "Purim oyunu (Yidiş: פּורימשפּיל, Almanca: Purim-Spiel) Purim bayramı için düzenlenen şenlikli uygulamaların tümü. Genellikle bu oyunlar, Purim'de neler olduğunu ve bu günün neden bir Yahudi bayramı olarak kutlandığını anlatan ana metin olan Ester Kitabı'nın komik bir dramatizasyonlarıdır.\n"
    },
    "Sebt Günü": {
        "first_paragraph": "Sebt, haftalık bir dinlenme günü ya da ibadet zamanıdır. İbrahimî dinlerde farklı şekillerde tutulur ve birkaç farklı uygulamada benzer durumları haber verir. Bin yıllar içinde pek çok farklı bakış açıları ve tanımlar ortaya çıkmış olmasına rağmen bunların çoğu aynı yazılı gelenekten kaynaklanmaktadır. Kavram diğer bazı geleneklerin her birinde benzer bir haftalık uygulamayı tanımlamak için kullanılmıştır: yeni ay; Yahudilikte ve bazı Hristiyan geleneklerinde yılda yedi kez kutlanan bayramların her biri; pagan kültüründe yılda sekiz kez kutlanan bayramların her biri (çoğunlukla “sabbat”); seküler kültürde yıllık bir tatil ve dinî veya seküler kullanımda orijinali yedi yılda bir olan bir dinlenme yılı.\n"
    },
    "Aya Nikola Kilisesi (Hanya)": {
        "first_paragraph": "Aziz Nikola Kilisesi (Yunanca: Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου, İtalyanca: San Nicolo), ya da Osmanlı dönemindeki adıyla Hünkâr Camii(Χιουγκιάρ Τζαμισί), Girit'in liman kenti Hanya'da 1320 yılında Venedikliler tarafından inşa edilmiş bir kilise. Yunanistan'da hem bir çan kulesi hem de bir minaresi olan tek ibadethanedir.\n"
    },
    "Ayasofya (Ohri)": {
        "first_paragraph": "Ohri Ayasofya Kilisesi (Makedonca: Црква Света Софија, Crkva Sveta Sofija, ″Azize Sofya Kilisesi″) Kuzey Makedonya'nın Ohri ilçesinde bulunan, Osmanlı İmparatorluğu döneminde cami olarak da hizmet veren[1] üç nefli bir orta çağ kilisesidir.\n"
    },
    "Ayasofya (Sofya)": {
        "first_paragraph": "Ayasofya veya Azize Sofya Kilisesi (Bulgarca: Света София Sveta Sofiya), Bulgaristan başkenti Sofya'da bulunan tarihî dinî yapılardan biridir. Sofya'nın ismi şehirde bulunan bu kiliseden gelir. Kilise olarak kurulup sonradan camiye dönüştürülen bu yapı, şehrin en eski yapılarından biridir. Dördüncü asırdan beri bu yerde bir kilise bulunmaktadır fakat şimdiki yapı 6. asırda inşa edilmiştir. Ayasofya kutsal bilgelik anlamını taşır. Kilisenin içine 12. yüzyılda ikonlar çizilmiştir. Binanın planı haç şeklindedir ve Roma İmparatorluğu'nun devri mimarisinin en iyi örneklerinden biridir.\n"
    },
    "Bihaç Fethiye Camii": {
        "first_paragraph": "Fethiye Camii veya Fetih Camii olarak (Boşnakça: Džamija Fethija), Bosna Hersek'in Bihać şehrinde bulunan bir cami ve eski Katolik kilisesidir. 1266 yılında inşa edilmiş, ülkedeki en eski gotik bina.[1] Aslen Padovalı'nin Antonio  adanmış bir Katolik kilisesi olarak inşa edildi ve ardından 1592'de Bihać'ın Osmanlılar tarafından Habsburg'dan fethi ardından camiye dönüştürüldü. Binaya aslen, Hırvat asaletinin 13. yüzyıl tüzüğünde de değinilen bir manastır eşlik ediyordu.\n"
    },
    "Çala Kilisesi (Arpaçay)": {
        "first_paragraph": "Çala Kilisesi (Gürcüce: ჭალის ეკლესია; okunuşu; \"ç'alis eklesia\"), Kars ilinin Arpaçay ilçesine bağlı ve eski adı Çala olan Doğruyol köyünde orta çağdan kalma Gürcü kilisesidir. Köyün merkezinde yer alan ve Meryem Ana'ya adanmış olan kilise, Tao-Klarceti bölgesinde, taş bezeme açısından başta gelen yapılar arasında yer alır.[1]\n"
    },
    "En-Nuri Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "En-Nuri Ulu Camii (Arapça: جامع النوري الكبير) ya da en-Nuri Camii, Humus, Suriye'de, eş-Şüheyda Meydanı'nda, şehrin tarihi çatılı geleneksel pazarlarına (souk) yakın konumda bulunan bir camidir. Önceleri tapınak olup, daha sonra kilise olan ve en son olarak Halid bin Velid önderliğinde, Suriye'nin Müslümanlar tarafından fethiyle birlikte camiye çevrilen, İslâm, Arap ve Selçuklu mimarisi örneğidir.[1][2] Caminin bugünkü halinin çoğu 1146 ila 1174 arası hükmeden Nureddin Zengi saltanatı sırasında imar edildiğinden \"en-Nuri\" adı verilmiştir. Ulu cami o günden bu yana birçok restorasyon görmüştür.[2]\n"
    },
    "Fatih Sultan Mehmed Camii": {
        "first_paragraph": "Aziz Stefen Kilise Camii (Arnavutça: Kisha-Xhami e Shën Stefanit) veya Fatih Sultan Mehmet Câmii veya Fatih Câmii Arnavutluk Cumhuriyeti'nin İşkodra liman kentinin Rozafa Kalesi'ndeki tarihi bir dinî yapıdır. Kilise olasılıkla Stefen'e adanmıştı.\n"
    },
    "Gazi Süleyman Paşa Camii (Vize)": {
        "first_paragraph": "Gazi Süleyman Paşa Camii veya Küçük Ayasofya, Kırklareli'nin Vize ilçesinde bulunan bir camidir. Roma İmparatoru I. Justinianus döneminde inşa edilen 6'ncı yüzyılda bazilika tarzında kilise olarak inşa edilmiş, 15'inci yüzyılda Vize'nin kesin bir şekilde Osmanlı egemeliğine geçtikten sonra camiye çevrildiği düşünülmektedir.[1] Caminin yapısı Ayasofya ve Aya İrini'ye benzetilmektedir. Cami, 2007'de Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir.[2][3]\n"
    },
    "Gazze Ulu Camii": {
        "first_paragraph": "Gazze Ulu Camii (Arapça:جامع غزة الكبير, Cami el Kebir) aynı zamanda Büyük Ömer Camii (Arapça:جامع العمر الكبير, Camî el Ömer el Kebir) olarak da bilinmekte olan, Gazze'nin eski şehir kısmında yer alan, Gazze Şeridi'ndeki en büyük ve en eski camidir.\n"
    },
    "Meryem Ana Kilisesi, Prizren": {
        "first_paragraph": "Bogoroditsa Levişka Kilisesi (eskiden Cuma Camii[1] veya Fethiyye-Cuma Camii),[1] Kosova’da[a] Prizren’in Yeni Mahalle semtinde bulunan ve bugün kullanım dışı olan tarihî bir dinî yapıdır. X. yüzyılda kilise olarak kurulup XV. yüzyılda camiye dönüştürülmüştür. XX. yüzyılın ilk yarısından sonra kiliseye dönüştürülmüş; 1999 yılından sonra da kullanım dışı olmuştur.\n"
    },
    "Rotunda (Selanik)": {
        "first_paragraph": "Rotunda veya Sultan Hortaç Camii, Selanik’te eski bir Roma yapısının camiye çevrilip geliştirilmesiyle kurulmuş bir dinî yapıdır. Tarihte Roma yapısı, Hristiyan bazilikası ve cami olarak kullanılmıştır.\n"
    },
    "Selimiye Camii (Leş)": {
        "first_paragraph": "Selimiye Camiî (Arnavutça: Kisha-Xhami e Selimies) veya Aziz Nikolas Kilisesi Arnavutluk Cumhuriyeti'ndeki Leç (veya Leş) liman kentinin tarihi bir dinî yapıdır. Kilise olasılıkla Aziz Nikolaos'e adanmıştı ve İskender Bey'in ceset kalıntılarını korunmuştu.\n"
    },
    "Ukbe bin Nafi": {
        "first_paragraph": "Ukbe bin Nafi, (Arapça: عقبة بن نافع) tam adı Ukbe bin Nafi bin Abdülkays el-Kureşi el-Fıhri, Hicret'in birinci yüzyılında yaşamış ve İslamı yaymak amacıyla Kuzey Afrika'ya seferler düzenlemiş Arap komutan ve Emevi valisi.\n"
    },
    "Arap-Bizans esir değişimleri": {
        "first_paragraph": "Arap-Bizans savaşları sırasında, savaş esirlerinin değiş tokuşu, Bizans İmparatorluğu ile Abbâsîler arasındaki ilişkilerin olağan bir özelliği haline gelmiştir. Değişimler 8. yüzyılın sonlarında başladı ve 10. yüzyılın sonlarına kadar devam etti. Bunların çoğu, iki güç arasındaki sınırda, Kilikya'daki Limonlu Çayı'nda gerçekleşmiştir.\n"
    },
    "Fahl Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Fahl Muharebesi, Pella Savaşı, Mud Savaşı, Arapça: معركة فحل‎, MS 635 yılının Ocak ayında, Halid bin Velid Seyfullah (anlamı: Allah'ın Kılıcı) komutasındaki Râşidîn ordusu ile Theodore the Sacellarius (Saqalar) komutasındaki Doğu Roma İmparatorluğu arasında Fahl'da (Ürdün'ün Şeria Nehri boyunca antik kent olan Pella) yapılan Arap-Bizans savaşıydı. Sonuç, Halid bin Velid için açık bir zaferdi. Bazı Bizans askerleri Bet Şean'a kaçtı. Şürahbîl bin Hasene ve Amr bin Âs daha sonra Bet Şean kalesini ele geçirdi.[1]\n"
    },
    "Güney İtalya'da Müslümanların tarihi": {
        "first_paragraph": "Güney İtalya'da Müslümanların tarihi, 7. yüzyılda Kuzey Afrika'da gelişmiş olan Arap-Berber asıllı Müslümanların İtalya'nın Akdeniz adaları ve İtalya yarımadasının özellikle güneyini ellerine geçirip buraların Müslümanlar tarafından idare edilmesi ve bu süreçte söz konusuydu. Güney İtalya'da Müslümanların tarihi, yerel halkın bir kısmının Müslüman olması sürecini de ele almaktadır.\n"
    },
    "Karabisianos": {
        "first_paragraph": "Karabisianoi (Yunanca: Καραβισιάνοι), orta 7. yüzyıldan erken 8. yüzyıla kadar Bizans donanması'nın dayanak noktasıdır. Kelime olarak Yunanca \"gemiler\" için karabos ya da karabis (Yunanca: κάραβος, καραβίς) ve \"gemiler için insanlar, denizciler\" anlamına gelmektedir. Karabisianos, Bizans İmparatorluğu'nun ilk sabit deniz kurumudur, denizde İslam'ın yayılışının önüne geçmek için kurulmuştur. 718-730 arası bir zaman kaldırılmış ve yerine bir dizi denizci thema kurulmuştur.\n"
    },
    "Kibirreoton": {
        "first_paragraph": "Kibirreoton (Yunanca: Grekçe: θέμα Κιβυρραιωτῶν; Kibirreotların theması), erken 8. yüzyıl ile geç 12. yüzyıl arasında Küçük Asya'nın güney sahilinde (modern Türkiye) Bizans İmparatorluğu theması. Bizans İmparatorluğu'nun ilk ve en önemli denizci theması (Yunanca: θέμα ναυτικόν), Bizans donanması için gemi ve birlik sağlamıştır.\n"
    },
    "Kleisura (Bizans idari birimi)": {
        "first_paragraph": "Kleisoura (Yunanca: κλεισούρα, \"Muhafazalı\", \"Çevrili yer\"), Bizans İmparatorluğu'nda  geleneksel olarak dağ geçitlerini koruma maksatlı kurulan askeri bölgedir.[1] 7. yüzyılın sonlarına doğru, daha büyük themalardan farklı olarak, daha çok İmparatorluk'un Doğu sınırı boyunca, Halife ile Toros-Aladağlar boyunca uzanan daha geniş sınır bölgelerine uygulanmaya başladı (Batı'da sadece Strymon ilk günlerinde kleisoura olarak adlandırılıyordu).[1] Kleisoura veya Kleisourarchia'lar, Kleisourarches (Yunanca: κλεισουράρχης) unvalı komutanlara bağlı özerk komutanlıklar idi. Bu komutanlıkların seviyesi bir süre sonra genellikle themata'ya yükseltildi. 10. Yüzyıldan sonra Kleisoura terimi kullanımdan düşmüştür (geç Bizans zamanlarında drungos benzer anlama sahipti). Kilikya ve Mezopotamya'daki Müslüman karşılığı al-thughūr idi.[1]\n"
    },
    "Lykandos": {
        "first_paragraph": "Lykandos ya da Lycandus (Yunanca: Λυκανδός) 10.ve 11. yüzyıllarda  Bizans kalesi ismi ve askeri-sivil eyalet (ya da Thema), Lykandos theması olarak bilinir\n"
    },
    "I. Muâviye": {
        "first_paragraph": "Muaviye bin Ebu Süfyan (Arapça: معاوية بن أبي سفيان Mu'āviyye ibn Ebu-Sufyān) (602 - 6 Mayıs 680), İslam Devleti'nin Hasan'dan sonraki halifesi ve Emevi Hanedanı'nın kurucusudur.\n"
    },
    "Müslümanların Ermenistan'ı fethi": {
        "first_paragraph": "Müslümanların Ermenistan'ı fethi, MS 632'de Muhammed'in ölümünden sonra Müslüman fethinin bir parçasıdır.\n"
    },
    "Praecepta Militaria": {
        "first_paragraph": "Praecepta Militaria,[1] 965 yılında Bizans İmparatoru Nikiforos Fokas (h. 963-969) tarafından ya da onun adına yazılmış bir Bizans askerî talimatına verilen Latince geleneksel addır. Yunanca adı Grekçe: Στρατηγικὴ ἔκθεσις καὶ σύνταξις Νικηφόρου δεσπότου (\"Lord Nikiforos'un Sunum ve Makaleleri\").\n"
    },
    "Safar Antlaşması": {
        "first_paragraph": "Safar Antlaşması, Hamdanid Hanedanlığı'nın uzun süreli çöküşüne resmi bir son verdi. Bizans stratopedarches Petros ile Hamdaniler'in eski bakanı ve isyancı Qarghuyah arasında Aralık 969 / Ocak 970'te imzalandı. Hamdanid emiri Seyfü'd Devle'nin 967'de ölümünün ardından isyan Hamdaniler'i hızla sardı ve hanedanda kaos ve kargaşa oluştu. Bizanslılar bunu Halep'in kontrolünü ele geçirmek için bir fırsat olarak gördü. Petros kısa bir süre sonra muhtemelen Konstantinopolis'ten emir almadan Halep'e yaklaştı ve 970 yılının Ocak ayında şehri aldı.\n"
    },
    "Vescera Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Vescera Muharebesi (günümüzde Biskra, Cezayir) 682 veya 683'te Kral Caecilius'un Berberileri ile Afrika Eksarhlığı'ndan Bizans müttefikleri arasında, Kayrevan'ın kurucusu Ukbe bin Nafi komutasındaki Emevi Arap ordusuna karşı olan savaştı.[2] Ukbe bin Nafi, birliğini Kuzey Afrika'da bir seferde yönetti, sonunda Atlantik Okyanusu'na ulaştı ve Draa ve Sous nehirlerine kadar güneye doğru ilerledi. Dönüşünde Berberi-Bizans birliği tarafından Vescera'nın güneyindeki Tehouda'da (Thabudeos) pusuya düşürüldü, mağlup edildi ve öldürüldü. Bu ezici yenilginin bir sonucu olarak, Araplar on yıl boyunca günümüz Tunus bölgesinden sürüldü.[3]\n"
    },
    "Girit Emirliği": {
        "first_paragraph": "Girit Emirliği, 820'lerin sonlarından 961 yılında Bizanslıların geri almasına kadar devam etmiş Akdeniz adası Girit'te kurulu Müslüman devleti. Abbasiler'in egemenliğini tanımasına ve Mısır Tolunoğulları ile yakın bağları olmasına rağmen de facto bağımsız bir devletti.\n"
    },
    "Fotios (Girit Emirliği)": {
        "first_paragraph": "Fotios (Yunanca: Φώτιος) Müslüman bir Bizanslıydı. 870'lerde Girit Emirliği'ne deniz komutanı olarak hizmet etti.[1]\n"
    },
    "Guadalete Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Guadalete muharebesi, 711 yılında Endülüsün güneyinde Roderik yönetimindeki Hristiyan Vizigotlar ile Tarık bin Ziyad yönetimindeki Arap ve Berberi orduları arasında gerçekleşti.[1] Vizigotların bu savaşta aldıkları yenilginin ardından İber Yarımadasının büyük bölümü kısa sürede Müslümanların kontrolü altına girdi.\n"
    },
    "Puvatya Muharebesi": {
        "first_paragraph": "\nPuvatya Muharebesi ya da Tours Muharebesi (Arapça: معركة بلاط الشهداء, romanize: Maʿrakat Balāṭ ash-Shuhadā'), 10 Ekim 732'de Emevîler ile Fransa'yı yöneten Franklar[1][2] arasında yapılmış bir muharebedir. Bu savaşı Franklar kazanmış, böylece Müslümanların Avrupa'nın içine ilerlemeleri durdurulmuştur. \n"
    },
    "Zap Suyu Muharebesi": {
        "first_paragraph": "Zab Suyu Muharebesi, Emeviler'in yıkılışına ve Abbasiler'in başa geçmesine neden olan 750 yılında gerçekleşen meydan muharebesidir.\n"
    },
    "Konstantinos Kontomites": {
        "first_paragraph": "Konstantinos Kontomites (Grekçe: Κωνσταντῖνος ὁ Κοντομύτης, fl. 841–860) bir Bizans soylusu ve generali.\n"
    },
    "Aleksios Mosele (sezar)": {
        "first_paragraph": "Aleksios Mosele (Yunanca: Grekçe: Ἀλέξιος Μωσηλέ) ya da Musele/Mousele (Μουσελέ) İmparator Theofilos'in (h. 829-842) bir süre boyunca varis olarak seçip, kızı Maria ile nişanladığı ve yüksek saygınlığa sahip Sezar unvanı verdiği, Bizanslı aristokrat ve generalidir. Balkanlarda yaptığı sefer ile Slavlardan toprakları geri almıştır ve Sicilya'da Araplara karşı bir miktar başarı sağlamıştır. Tahtı ele geçirmek için komplo kurma şüphesiyle Konstantinopolis'e geri çağrılmış, hapse atılmış ancak daha sonra affedilerek günlerinin kalanını bir manastıra emekli olarak geçirmesine izin verilmiştir.\n"
    },
    "Aziz Giovanni Vaftizhanesi (Floransa)": {
        "first_paragraph": "İngilizce:Florence Baptistry veya İtalyanca: Battistero di San Giovanni (Aziz John Baptistery) Floransa (Toskonya), İtalya'da küçük bazilika statüsüne sahip bir dini yapıdır.\n"
    },
    "Miraç Kubbesi": {
        "first_paragraph": "Miraç Kubbesi (Arapça: قبة المعراج Qubbat al-Miraj; İbranice: כִּיפָּת הַעֲלִיָּיה Kippat Ha'Aliyah, Kudüs'teki Tapınak Tepesi üzerindeki Kubbetü's-Sahre'nin hemen kuzeyinde yer alan ve Haçlılar tarafından inşa edilmiş küçük, bağımsız kubbeli bir yapıdır.\n"
    },
    "Torre de Palma Roma villası": {
        "first_paragraph": "Torre de Palma Roma villası, Roma eyaleti Lusitania'da günümüz Portekiz'inin Monforte şehrinde bulunan bir Roma villası.\n"
    },
    "23. Mezmur": {
        "first_paragraph": "23. Mezmur, Zebur'un bir bölümü. Kitab-ı Mukaddes'in Koini tercümesine (Septuaginta) göre Davud tarafından yazılmış olup Tanah'ın Zebur kitabında bulunur ve Rab'bı bir çoban olarak anlatır. \"RAB çobanımdır, Eksiğim olmaz. Beni yemyeşil çayırlarda yatırır, Sakin suların kıyısına götürür. İçimi tazeler, Adı uğruna bana doğru yollarda öncülük eder. Karanlık ölüm vadisinden geçsem bile, Kötülükten korkmam. Çünkü sen benimlesin. Çomağın, değneğin güven verir bana. Düşmanlarımın önünde bana sofra kurarsın, Başıma yağ sürersin, Kâsem taşıyor. Ömrüm boyunca yalnız iyilik ve sevgi izleyecek beni, Hep RAB'bin evinde oturacağım.\"[1] Yahudiler ve Hıristiyanlar tarafından sevilen bu metin popüler medya ve müzikte sıkça kullanılmıştır.\n"
    },
    "Katolik Dua Kitabı": {
        "first_paragraph": "Katolik dua kitabı (Latince : breviarium) Hristiyanlıkta kanonik saatlerde dua etmek için kullanılan bir litürjik kitaptır. Genellikle yedi sabit namaz vaktinde okunur.[1][2]\n"
    },
    "Nara": {
        "first_paragraph": "Nara (Japonca: 奈良市 Nara-shi), Japonya'nın Nara prefektörlüğünün merkezi ve en büyük şehridir. Şehir, prefektörlüğün kuzeyinde yer almaktadır. Yüzölçümü 276,84 km² olan[2] şehrin nüfusu 1 Ocak 2010 itibarı ile 368.636'dır. Şehirdeki sekiz tapınak, mabet ve kalıntı olan Tōdai-ji, Saidai-ji, Kōfuku-ji, Kasuga-taisha, Gangō-ji, Yakushi-ji, Tōshōdai-ji ve Heijō Sarayı, Kasugayama Ormanı ile birlikte UNESCO Dünya Mirası olan \"Antik Nara'nın Tarihi Anıtları\"'nı oluşturmaktadır.\n"
    },
    "Şinzo Abe suikastı": {
        "first_paragraph": "8 Temmuz 2022'de, Japonya'nın eski başbakanı ve Temsilciler Meclisi üyesi olan Shinzō Abe, Nara Prefektörü'ndeki Nara şehrindeki Yamato-Saidaiji İstasyonu'nun yakınlarında gerçekleşen bir siyasi etkinlikte konuşurken öldürüldü.[1][2][3] Yaklaşık saat 11.30'da (UTC+09.00), Liberal Demokrat Parti adayı için bir kampanya konuşması yaparken Abe, ev yapımı bir ateşli silahla yakın mesafeden sırtından vuruldu.[1] Şüpheli Tetsuya Yamagami olay yerinde yakalandı. Abe, tıbbi helikopterle Nara Tıp Üniversitesi Hastanesi'ne götürüldü. Ancak beş buçuk saat sonra 17.03'te öldüğü açıklandı.[4][5]\n"
    },
    "Harun": {
        "first_paragraph": "Harun (İbranice: אַהֲרֹן‎, romanize: ’Ahărōn; Arapça: هارون, romanize: Haārũn), Musa'nın ağabeyi olan Yahudi kâhin ve din büyüğü.\n"
    },
    "Harun'un Asası": {
        "first_paragraph": "Harun'un Asası, Tevrat'ta Musa'nın kardeşi olan Harun'un taşıdığı bir bastondur. Mukaddes Kitap, Musa'nın asasıyla birlikte Harun'un asasına, Çıkış'tan önce gelen Mısır Belaları sırasında nasıl mucizevi bir güç verildiğini anlatır. İncil'in asanın gücünden bahsettiği iki durum vardır.\n"
    },
    "Menn": {
        "first_paragraph": "Menn  (İbranice: מָן mān, Yunanca: μάννα; Arapça: اَلْمَنُّ; bazen mana, men ya da manna olarak da kullanılır); İncil'de anlatılanlara göre İsrailoğullarının Mısır'dan ayrılmasından sonra ve Kenan'ı fethetmelerinden önce gerçekleştirdikleri çöl yolculukları esnasında Tanrı tarafından kendilerine gönderilen yiyecektir. Kur'an'da bu yiyecekten üç defa bahsedilir.\n"
    },
    "Musa'nın Asası": {
        "first_paragraph": "Musa'nın Asası, İncil'de ve Kuran'da Musa'nın kullandığı baston olarak belirtilen asadır. Çıkış Kitabı'na ve Kur'an'a göre asa (İbranice: מַטֶּה matteh, Kral James İncilinde \"çubuk\" olarak çevrilmiştir) bir kayadan su elde etmek için kullanılmış, bir yılana dönüştürülmüş ve Kızıldeniz'in yarılmasında (ya da Kamış denizi veya sadece deniz) kullanılmıştır.[1] Musa'nın asasının kardeşi Harun'un kullandığı asa ile aynı olup olmadığı hahamlar tarafından tartışılmaktadır.\n"
    },
    "Refidim Savaşı": {
        "first_paragraph": "\nKutsal Kitap'ta anlatılan Refidim (ya da Rephidim) Savaşı, İsrailoğulları ile Amalekliler arasında, İsrailoğulları Vaat Edilmiş Topraklar'a doğru ilerlerken Refidim'de meydana gelen bir savaştır. Bu savaşın tanımı Çıkış Kitabı'nda bulunabilir.\n"
    },
    "Yohebed": {
        "first_paragraph": "Yohebed (İbranice: יוֹכָבֶד‎, Tevrat'a göre Levi'nin kızı,[1] Harun, Miryam ve Musa'nın annesidir. İmran'ın karısı, aynı zamanda da teyzesiydi.[2] Hayatı hakkında ayrıntılı bilgi yoktur. İbrani efsanelerine göre Tiberya'daki Maderşahiler Kabri'nde gömülüdür.\n"
    },
    "Tişa Beav": {
        "first_paragraph": "Tişa beAv, (İbranice: תשעה באב) İbranice'de Av ayının dokuzu anlamını taşır. \"Av\" ay ismi İbranice'ye, Aramice dilinde bulununan ay isimlerinden girmiştir. Miladi takvime göre her zaman aynı tarihe denk gelmemekle beraber her zaman Temmuz veya Ağustos ayları arasında bir tarihe denk gelir. Museviler için yas ve oruç günüdür.\n"
    },
    "Eyüp Kitabı": {
        "first_paragraph": "Eyüp kitabı (İbranice: אִיוֹב‎, iyov), Tanah'taki Ketuvim'de bulunan kitaplardan biridir. Bu kitap, Eyüp'ün Şeytan'ın elinde yargılanışını, arkadaşlarıyla acılarının kökenini ve doğasını tartışmasını, Tanrı için mücadele edişini ve Tanrı'nın ona verdiği cevabı kapsayan hikâyeleri içerir. Düzyazı çerçevesinde yazılmış didaktik bir şiirdir. Eyüp kitabı, \"Dürüstler neden acı çeker?\" sorusuna odaklanmaktadır.[1]\n"
    },
    "Çin mitolojisi": {
        "first_paragraph": "Çin mitolojisi, Çin halk ve kültürünün biriktirdiği mitolojik ve efsanevi söylence, inanç ve tarih anlayışın bütününü tanımlar. Oxford'un Asya Mitolojisi Sözlüğü (A Dictionary of Asian Mythology) Çin mitolojisini tanımlarken şu ifadeye yer verir:\n"
    },
    "Baimei Shen": {
        "first_paragraph": "Baimei Shen (Çince:白眉神 an:\"Beyaz kaşlı tanrı\")Çin[netleştirme gerekli] fuhuş ve genelevler tanrısı. Bir müşteriyle ilk görevinde, bir fahişenin ona fedakarlık yapması gerekiyordu; Daha sonraki bir geleneğe göre, müşterinin bir genelevi ilk ziyaret ettiğinde aynısını yapması bekleniyordu.[1]\n"
    },
    "Fusang": {
        "first_paragraph": "Fusang (Çince: 扶桑; pinyin: Fú Sāng), Antik Çin edebiyatında anlatılan çoğunlukla Çin'in doğusundaki efsanevi bir ağaç veya konum gibi çeşitli varlıklardır.\n"
    },
    "Ksitigarbha": {
        "first_paragraph": "Kṣitigarbha (Çince'de Dizang (地藏, pinyin: Dìzàng),  Japonca'da Jizō Vietnamca'da Địa Tạng adlarıyla bilinir) Mahayana Budizm'inde çok yaygın olarak tanınan bir Bodhisattva'dır. Genellikle Doğu Asya'da bir Budist rahip olarak resmedilir.   Dizang ismi \"Yeryüzünün hazinesi\", \"Yeryüzünün deposu\", \"Yeryüzü rahmi\", ya da \"Yeryüzünün karnı\" olarak çevrilebilir. Çince metinlerde Sanskrit ksiti (yeryüzü; 大地) ve garbha (rahim, karın; 藏) kelimelerinin kısaltmasından türetilmiştir.\n"
    },
    "Ku (imparator)": {
        "first_paragraph": "Ku (Çince: 嚳), Dì Kù (帝嚳)[1] veya Gaoxin (高辛氏), Antik Çin'de efsanevî bir hükümdardır.\n"
    },
    "Sarı Ejderha": {
        "first_paragraph": "Sarı Ejderha (Basitleştirilmiş Çince: 黄龙, pinyin: Huánglóng), Çin dini ve mitolojisinde evrenin merkezinin Sarı İmparatorunun zoomorfik enkarnasyonudur. [1]\n"
    },
    "Shaohao": {
        "first_paragraph": "Shaohao (Çince: 少昊 ~ 少皞; pinyin: Shàohào; \"Daha Az Parlaklık\") veya Jian Tian (金天), Antik Çin'de efsanevî bir hükümdardır. Genellikle Sarı İmparator'un oğlu olarak tanımlanırken[1] bazı kaynaklar tarafından Üç Hükümdar ve Beş İmparator'dan biri olarak görülmektedir. MÖ 2587-MÖ 2491 yılları arasında hüküm sürdüğü tahmin edilmektedir.\n"
    },
    "Shun": {
        "first_paragraph": "Shun (Çince: 舜; pinyin: Shùn) veya Chonghua (重華), Antik Çin'de efsanevî bir hükümdardır. Bazı kaynaklar tarafından Üç Hükümdar ve Beş İmparator'dan biri olarak görülmektedir. MÖ 2233-MÖ 2184 yılları arasında hüküm sürdüğü tahmin edilmektedir.\n"
    },
    "Tu Di Gong": {
        "first_paragraph": "Tu Di Gong (Çince: 土地公; pinyin: tǔ dì gōng) Çin'de Çin halk inancı ve Taocular tarafından tapınılan bir toprak ilahıdır. Tu Di Gong Çince tam ismi Fúdézhèngshén (福德正神), erdem ve refahın toprak tanrısı anlamına gelmektedir.\n"
    },
    "Yao (imparator)": {
        "first_paragraph": "Yao (Gel.:堯, Bas.:尧) (MÖ 2358 - MÖ 2258) Üç Hükümdar ve Beş İmparator'dan(en) biri olan efsanevi bir Çinli yöneticidir. Yaotang-shi (陶唐氏) olarak da bilinmekle birlikte, Yi Fangxun (伊放勳) veya Yi Qi (伊祈) ismiyle İmparator Ku (帝嚳) ve Qingdu (慶都)'nun ikinci evlatları olarak doğmuştur. Ayrıca Tang Yao (唐堯) olarak da bilinir.\n"
    },
    "Yi Kaizhan": {
        "first_paragraph": "Yi Kaizhan, 14. yüzyılda yaşamış, Çin Seddi'nin Jiayuguan Geçidi'ni (\"Jiayuguan Pass\") inşa eden usta matematikçi mimardır.\n"
    },
    "Yōko": {
        "first_paragraph": "Yōko (Japonca: 妖狐yōko, pinyin:yāohú) Japon ve Çin mitolojilerinde geçen bir tür yōkaidır. İnsanları aldatması ve insan kılığına bürünmesiyle bilinir. Bakekitsune olarak adlandırıldığı da olur.\n"
    },
    "Zhuanxu": {
        "first_paragraph": "Zhuanxu (Çince: 顓頊; pinyin: Zhuānxū; \"Tanrısal Çiftçi\"), Antik Çin'de efsanevî bir hükümdardır.\n"
    },
    "Amur yayın balığı": {
        "first_paragraph": "Amur yayın balığı (Silurus asotus), Siluridae familyasından Doğu Asya'da (Çin, Moğolistan ve Rusya) bulunan yayın balığı türü. İsviçrenin bazı ırmaklarına salınmıştır ve büyük bir ihtimalle bundan sonra Avrupa'ya da yayılacaktır.\n"
    },
    "Ankara çamur balığı": {
        "first_paragraph": "Ankara çamur balığı (Latince: Oxynoemacheilus angorae veya Neomacheilus angorae) anayurdu Ankara olan tatlı su balığı. Suriye, Ürdün, Lübnan ve İsrail'de de yaşar[1]. Türkiye'den diğer ülkelere götürülmüş ve oradaki göllere bırakılmıştır. Ankara ve İç Anadolu çevresindeki ufak göllerde ve akarsuların çamurlu, kumlu ve sazlık zeminlerinde yayılış gösterir. Göl zemininden emdiği çamurlardan, kurtçuklar, solucanlar, böcekler ve larvaları seçerek beslenir. Ankara çamur balığı denmesinin sebebi çamurdan beslenmesidir.\n"
    },
    "Apistogramma angayuara": {
        "first_paragraph": "Apistogramma angayuara Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma baenschi": {
        "first_paragraph": "Apistogramma baenschi Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma barlowi": {
        "first_paragraph": "Apistogramma barlowi Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir. Apistogramma cinsinde yumurtalarını ağzında taşıyan (larvofil) tek tür.\n"
    },
    "Apistogrammoides pucallpaensis": {
        "first_paragraph": "Apistogrammoides pucallpaensis boyu 3–4 cm olan çok küçük bir çiklittir. Peru'daki Ucayali Irmağı'nda ve Peru ile Kolombiya'dan geçen Amazon Irmağı'nda yaşar. Cinsteki bilinen tek üyedir.[1]\n"
    },
    "Aral alabalığı": {
        "first_paragraph": "Aral alabalığı (Salmo trutta aralensis), Salmonidae familyasına ait bir alabalık alt türü.\n"
    },
    "Arapayma": {
        "first_paragraph": "Arapayma (Arapaima gigas), Osteoglossidae familyasından bilinen en büyük tatlı su balığı türü. Bir zamanlar bu balığın 3 metreyi geçen büyüklükte bireylerine de rastlanmıştır. \n"
    },
    "Balık boyu": {
        "first_paragraph": "Ağız kapalı iken balık başının ön ucu ile kuyruk yüzgecinin en uzun ışınının bitim noktası arasındaki izdüşüm uzunluğudur.\n"
    },
    "Balık habitatı": {
        "first_paragraph": "Balık habitatı, balıkların yaşadığı yer anlamına gelen bir terimdir. Balık habitatları doğal ve yapay balık habitatları olmak üzere kategorize edilebilir.\n"
    },
    "Baltık ringası": {
        "first_paragraph": "Baltık ringası (Clupea harengus membras) Atlantik ringası (Clupea harengus), ringa balığının bir alt cinsidir. Ringa balığına nazaran küçük boylu ve daha az yağlıdır. Biyolojik açıdan her iki balıkta aynı cinsten olup, büyük farklılık oluşturmaz. Sürü halinde yaşarlar. Estonya'nın milli balığıdır.\n"
    },
    "Berlam": {
        "first_paragraph": "Berlam (Merluccius merluccius), Merluccius cinsinden, yenilebilen bir tuzlu su balığıdır. Bu tür çoğunlukla Akdeniz ve Atlantik'te İzlanda ile Moritanya arasında bulunur. Ringa balığı ile beslendiğinden genellikle ringa balığı ile birlikte yakalanırlar. Gece avlanırlar. Gündüzleri genellikle kumlu, çamurlu derinliklerde 30 metre ile 400 metre derinlikte bulunurlarsa da 1000 metreye kadar bulundukları da olur.\n"
    },
    "Beryciformes": {
        "first_paragraph": "Beryciformes etobur ışınsal yüzgeçlilere ait bir takımdır. Küçük balıklar ve omurgasız hayvanlarla beslenirler. Tropikal ve ılıman sularda, 2.000 metre derinlikte yaşarlar.[1] Bazı türleri geceleyin su yüzeyine doğru çıkmaktadır.[2]\n"
    },
    "Bonneville ustura alabalığı": {
        "first_paragraph": "Bonneville ustura alabalığı (Oncorhynchus clarki utah), ABD'deki Büyük Tuz Gölü'ne özgü bir ustura alabalığı alt türüdür. Utah'ın simgeleri arasında yer alan balığa Idaho, Wyoming ve Nevada'da da rastlanmaktadır. Soğuk suda yaşayan balık 1850'li yıllardan bu yana avlanmaktadır.\n"
    },
    "Champsocephalus gunneri": {
        "first_paragraph": "Champsocephalus gunneri, sadece Güney Okyanusu'nda bulunan bir balıktır. Daha çok Heard Adası ve McDonald Adaları,Kerguelen Adaları ve Güney Georgia gibi Güney Atlantik'in güneyindeki bölgelerde bulunur.[2]\n"
    },
    "Columnaris": {
        "first_paragraph": "Columnaris, balıklarda görülen bir hastalık belirtisi. Flavobacterium columnare bakteriden kaynaklanmaktadır. Hastalık yüksek derecede bulaşıcıdır ve  sonucu ölümcüldür.\n"
    },
    "Copadichromis borleyi": {
        "first_paragraph": "Copadichromis borleyi, Malavi Gölü'nün kıyı kesimlerinde yaşayan ciklit balığı. Beslenme biçimi etçildir. Kendi türlerine ve başka türlere karşı davranış biçimi barışçıl olarak nitelendirilebilir.[1]\n"
    },
    "Cüce vatoz": {
        "first_paragraph": "Cüce vatoz (Ancistrus dolichopterus), Loricariidae familyasından doğal yaşam alanı Güney Amerika olan, yaklaşık 8–10 cm boylarında barışçıl bir balık türü. Yaygın bilinenin aksine bir vatoz balığı değildir\n"
    },
    "Çim sazanı": {
        "first_paragraph": "Çim sazanı (Ctenopharyngodon idella), Doğu Asya'ya özgü sazangiller (Cyprinidae) familyasına ait büyük bir otçul tatlı su balığı türüdür. Kuzey Vietnam'dan Sibirya-Çin sınırındaki Amur Nehri'ne kadar uzanan doğal bir alanda yaşamaktadırlar.[1] Asya sazanı, Ctenopharyngodon cinsinin tek türüdür. Yılda beş milyon ton ile dünya genelinde en çok üretilen balık türüdür.[2]\n"
    },
    "Dikenli yüzgeçliler": {
        "first_paragraph": "Dikenli yüzgeçliler (Latince: Acanthodii), hem kemikli balıklar hem de kıkırdaklı balıkların özelliklerini paylaşan fosil balık sınıfıdır.\n"
    },
    "Dissostichus eleginoides": {
        "first_paragraph": "Patagonya dişbalığı Dissostichus eleginoides türünden, Güney Atlantik, Güney Pasifik, Hint ve Güney Okyanusu sularında yaşayan bir balık türüdür. Aynı zamanda Şili deniz levreği olarak da adlandırılır. Yapısı itibarıyla soğuk denizlerde 45m - 3850m derinliklerde yaşar.\n"
    },
    "Divandu albimarginatus": {
        "first_paragraph": "Divandu albimarginatus Afrika'da Gabon ve Kongo Cumhuriyeti'nde yaşayan çiklitgiller familyasına ait bir balık türü. Bu balığın boyu 12.1 santime ulaşabilir. Cinsin bilinen tek üyesidir.[1]\n"
    },
    "Dunkleosteus": {
        "first_paragraph": "D. ? belgicus (Newberry) 1873\nD. denisoni (Kulczycki) 1957\nD. marsaisi Lehmann, 1956\nD. magnificus (Hussakof & Bryant) 1919\nD. missouriensis (Branson) 1914\nD. newberryi (Clarke) 1885\nD. amblyodoratus Carr & Hlavin, 2010\n"
    },
    "Eurypharynx pelecanoides": {
        "first_paragraph": "Pelikan yılan balığı (Eurypharynx pelecanoides), siyah renkli, çok büyük yılanbalığı türüne ait bir balık. Aynı zamanda pelikan yılanbalığı da denir... Kocaağız olarak da bilinir ama o bir sazan türünede verilen bir addır.\n"
    },
    "Hanako": {
        "first_paragraph": "Hanako, Koi balıklarının ortalama ömrü 25-30 yıl olmasına rağmen 226 yıl yaşadığı tahmin edilen dünyanın kaydedilmiş en uzun ömürlü Koi balığı. Hanako ile birlikte yetiştirilmiş  170 yıl boyunca yaşamış Aoi ile 141 yıl yaşamış beyaz renkli Yuki gibi diğer Koi balıkları da uzun süre yaşamıştır.[1]\n"
    },
    "Hindistan balığı": {
        "first_paragraph": "Hindistan balığı, (\"Sargocentron rubrum\"), adlarıyla bilinen Hint Okyanusu ve Kızıldeniz kökenli balık türü. Çoğunluğu kırmızı rekte olan bu balık türü Türkiye kıyılarına göç ettiği Kızıldeniz üzerinden gelerek Akdeniz ve Ege Denizi kıyılarını kendisine mesken etmiştir.[2]\n"
    },
    "Iğrıp": {
        "first_paragraph": "Iğrıp (Yunancada gripos), Deniz veya göl dibinden az yukarıda yüzen balıkları avlamak için, kenarlarına ağırlık bağlanarak suya atılan, torbalı büyük balık ağıdır. kıyı sürütme ağlarındandır, hem içsularda hem denizlerde kıyıda belirli bir bölgenin önce çevrilmesi daha sonra halatlar aracılığıyla çekilerek taranması şeklinde kullanılan av aracıdır.\n"
    },
    "Japon yılan balığı": {
        "first_paragraph": "Japon yılan balığı (Anguilla japonica; Japonca: 日本鰻 nihon'unagi[1]), anguillia cinsine ait bir yılan balığı türüdür. Ağırlıklı olarak Japonya, Kore, Çin, Tayvan, Vietnam[2] ve Filipinler'in kuzeyinde yetişmektedirler. Ağırlıklı olarak tatlı suda yaşamakla birlikte bazen denize de açılabilmektedir. Japonya'da unagi denilen yerlerde yemek kültürünün önemli bir parçası olup kabayaki denilen ızgara yılan balığı hizmet eden birçok restoran bulunmaktadır.\n"
    },
    "Kıllı yengeç": {
        "first_paragraph": "Kıllı yengeç (Eriocheir sinensis), varunidae familyasına ait eldivene benzeyen tüylü pençelere sahip orta büyüklükte bir yuva yengeci türüdür. Kuzeyde Kore'den güneyde Fujian eyaletine kadar Doğu Asya'nın nehir ve deniz kıyılarının yerlisidir. Ayrıca istilacı bir tür olarak kabul edildiği Avrupa ve Kuzey Amerika'ya da getirilmiştir.[1][2]\n"
    },
    "Külah balığı": {
        "first_paragraph": "Külah balığı (Latince: Fistularia), ana vatanı Hint Okyanusu ve Kızıldeniz olan balık. Süveyş Kanalı vasıtasıyla Akdeniz ve Ege Denizi kıyılarına ulaşmıştır. Benzerliklerinden dolayı zurna balığı ile karıştırılmaktadır. Geri geri yüzebilen ender balıklardan biridir.\n"
    },
    "Lepidonotothen larseni": {
        "first_paragraph": "Lepidonotothen larseni (önceleri Notothenia larseni) Nototheniidae ailesinden Lepidonotothen cinsinde bir deniz balığıdır. Yayılma alanı Güney Okyanusu'nda Güney Amerika'dan Orta Hint Okyanusunun güneyine kadar olan bölgedir. Uzunlukları 24 cm.'ye ulaşır.\n"
    },
    "Lipsoz": {
        "first_paragraph": "Lipsoz (ya da Lipsos, Scorpaena scrofa), Scorpaenidae familyasından bir balık türü. İskorpit balığına benzer. Atlas Okyanusu'nda ve Akdeniz'de yaşar; Karadeniz'de bulunmaz. Boyu ortalama 30 cm, ağırlığı ise 3 kg dır.\n"
    },
    "Livar": {
        "first_paragraph": "Livar, tutulan balıkların salınmak veya alıkoyulmak üzere canlı olarak bekletildiği file, saz, kafes veya tekne bölmesi gibi, balığın yaşam ortamı ile su alışverişini doğrudan sağlayan bölmedir.\n"
    },
    "Mazak": {
        "first_paragraph": "Trigla lastoviza Bonnaterre, 1788\nTrigla lineata Gmelin, 1787\nCuculus lineatus Pennant, 1769\nTrigla adriatica Gmelin, 1789\nTrigloporus africana Smith, 1934\n"
    },
    "Megalichthys": {
        "first_paragraph": "Megalichthys (\"dev balık\"), Karbonifer döneminde yaşamış et yüzgeçli bir balık cinsidir. Megalichthyidae familyasının tip cinsidir. Tip türü M. hibberti'dir.[2] M. mullisoni türü Pennsylvania'daki Catskill Formasyonundan bilinmektedir.[3]\n"
    },
    "Minekop": {
        "first_paragraph": "Minekop (Umbrina cirrosa), Sciaenidae familyasından vücut hafif basık, sırtı kamburca olan bir balık türüdür. Yan çizgide 48-50 pul bulunur. Alt çenede küçük bir bıyık olup, pulları iridir. Burun kısmen küttür, çenede derin bir çıkıntı bulunur. Karın açık renklidir. Yumurtaları demersaldir. Kafasının içinde ve her iki yanında gözlerin arkasına doğru iki küçük beyaz taş bulunur. Büyüklüğü ortalama 30–35 cm dir, maksimum 100 cm olur.\n"
    },
    "Oncorhynchus gorbuscha": {
        "first_paragraph": "Pembe sombalığı ya da kambur sombalığı (Oncorhynchus gorbuscha), alabalıkgiller (Salmonidae) familyasından anodrom deniz balığı türü. Pasifik sombalığı cinsinin en küçük ve en bol bulunan türüdür. Balığın taksonomik tür adı \"gorbuscha\", balığın Rusça isminden (Горбуша, garbuşa okunur) gelir.\n"
    },
    "Oncorhynchus keta": {
        "first_paragraph": "Köpek sombalığı (Oncorhynchus keta), alabalıkgiller (Salmonidae) familyasından anodrom deniz balığı türü.\n"
    },
    "Oncorhynchus kisutch": {
        "first_paragraph": "Gümüş sombalığı (Oncorhynchus kisutch), alabalıkgiller (Salmonidae) familyasından anodrom deniz balığı türü. Japonya'da Chiba ilinin devlet hayvanıdır.\n"
    },
    "Osteoglossiformes": {
        "first_paragraph": "Arapaimidae \nAygözlüler (Hiodontidae) \nFil balıkları (Mormyridae) \nNotopteridae \nKelebek balığı (Pantodon buchholzi) \n"
    },
    "Osteolepis": {
        "first_paragraph": "Osteolepis ('kemik pulu'), Devoniyen döneminden soyu tükenmiş bir lob yüzgeçli balık cinsidir. Kuzey İskoçya'nın Orcadie Gölü'nde yaşadı.\n"
    },
    "Palamut (balık)": {
        "first_paragraph": "Palamut (Sarda sarda) genellikle sıcak ve ılık denizlerde, hem açıkta hem de kıyı bölgelerinde yaşayan kemikli balık türüdür.\n"
    },
    "Pasifik deniz meleği": {
        "first_paragraph": "Pasifik deniz meleği (Squatina californica), Squatinidae ailesinin bir türü. Büyük Okyanus'un doğu kesimlerinde, Alaska'dan Meksika Körfezi'ne uzanan kıyı şeridinde, 60° Kuzey ve 22° Kuzey enlemleri arasında, genellikle 200 m derinde görülür. Uzunluğu ortalama 1,52 m'dir. Ovovivipar ürerler. Tek seferde 6-10 yavru doğar.\n"
    },
    "Pisisit": {
        "first_paragraph": "Pisisitler(piskisitler),balıklar için zehirli kimyasal maddelerdir. Pisisitlerin yaygın kullanım amacı, bir su kütlesini farklı bir balık türüyle doldurmak için sudaki mevcut baskın balık türünü öldürmede kullanılır. Aynı zamanda parazit ve istilacı balık türleri ile savaşmak içinde kullanılırlar.\n"
    },
    "Protomyctophum normani": {
        "first_paragraph": "Protomyctophum normani ışıldakgiller familyasından Güney Okyanusunda yaşayan Protomyctophum cinsi bir balıktır. Erişkinlerin boyu 5.6 cm.ye kadar ulaşır.  Derin sularda yaşar, gece 104 metre derinlikte görülmüştür.[1]\n"
    },
    "Protomyctophum tenisoni": {
        "first_paragraph": "Protomyctophum tenisoni ışıldakgiller ailesinden Güney Okyanusunda yaşayan Protomyctophum cinsi bir balıktır. Erişkinlerin boyu 5.4 cm.ye kadar ulaşır. Sıcaklığının 5 °C olduğu daha kuzey bölgelere kadar çıkar. Derin sularda yaşar, geceleri 100 metre derinlikte bulunur.[1]\n"
    },
    "Sıraz balığı": {
        "first_paragraph": "Sıraz balığı (Capoeta pestai), Cyprinidae familyasından Işınsal yüzgeçliler sınıfına ait bir balıktır. Dünya'da sadece Türkiye'de bulunan endemik bir türdür.\nDoğal yaşam alanı tatlı su gölleridir. Doğal yaşam alanlarının yok olması nedeniyle neslinin tükenmesi söz konusudur.\n"
    },
    "Sivriburun camgöz": {
        "first_paragraph": "Sivriburun camgöz (Isurus oxyrinchus), dikburungiller (Lamnidae) familyasından bir köpekbalığı türü.\n"
    },
    "Sivrisinek balığı": {
        "first_paragraph": "Sivrisinek balığı (Gambusia affinis), lepistesle akrabalığı olan sıcak-soğuk sularda kolaylıkla yaşayabilen bir tatlı su balık türüdür.\n"
    },
    "Takoz (balık eti)": {
        "first_paragraph": "Takoz, omurgaya dik olarak kesilmiş ve kemikleri içerebilen veya kemiksiz olabilen bir balık kesimidir. Takoz kesim, omurganın her iki tarafına paralel olarak kesilmiş ve daha büyük kemikleri içermeyen balık filetosuyla karşılaştırılabilir. Takoz kesim yöntemi, özellikle lakerda yapımında kullanılır.\n"
    },
    "Tatlısu gelinciği": {
        "first_paragraph": "Tatlı su gelinciği (Lota lota), monotipik Lota cinsinden, Avrasya ve Kuzey Amerika'da tatlısularda yaşayan uzun yılansı bedenli iri bir balık türüdür. Denizde yaşayan Gadiformes takımı içinde yalnızca bu türü tatlı suda yaşar.\n"
    },
    "Yalancı Yem": {
        "first_paragraph": "Yalancı yem, tüy ve iplikten yapılan sinekler, bir veya daha çok uçlu iğne ile donatılmış yumuşak plastik yemler, muhtelif kaşıklar, döner kanatlı yemler, çeşitli şekillerde ve renkte yemlerdir.\n"
    },
    "Zırhlı yayınbalığı": {
        "first_paragraph": "Zırhlı yayınbalığı bilimsel adıyla corydoras semiaquilus, Callichthyidae familyasına ait bir türdür. İç denizlerde yaşayan bu tür Güney Amerika'daki Brezilya ve Peru'da olan Amazon Nehrinde bulunur.\n"
    },
    "Zoka": {
        "first_paragraph": "Zoka, balıkçılıkta büyük balıkları tutmakta kullanılan ucu iğneli kurşun parçası.\n"
    },
    "Balık tutma": {
        "first_paragraph": "Balık tutma veya balık avı, balık ve diğer deniz ürünleri yakalamaya çalışma etkinliğidir.[1][2] Balık tutma insanlar tarafından gıda, hobi ve eğlence amacıyla yapılabilir. Balık tutma teknikleri, elle toplama, mızrakla avlama, balık ağı, olta balıkçılığı, atış ve tuzak kurmayı içerir. Elektrik çarpması, patlatma ve zehirleme gibi yasa dışı teknikler de kullanılır.[3]\n"
    },
    "Balık unu": {
        "first_paragraph": "Balık unu, çoğunlukla balıktan yapılan ticari bir üründür. Balık unu genellikle çiftlik hayvanlarını, örneğin domuzlar, kümes hayvanları ve çiftlik balıkları gibi bir tarımsal ortamda beslemek için kullanılır. Kullanılan balık yağlı balıksa, balık yağının çoğunu çıkarmak için önce preslenir.[1]\n"
    },
    "Balık yemi": {
        "first_paragraph": "Balık yemi, balıkların yemlenmesi için yapılan yem türüdür. Akvaryum balık yemi türü de vardır. Üretilen yemler, modern ticari su ürünleri yetiştiriciliğinin önemli bir parçasıdır.[1] Çiftlik balıklarının ihtiyaç duyduğu dengeli beslenmeyi sağlar.  1970'lerden başlayarak modern su ürünleri yetiştiriciliğinin gelişiminde, balık unu ve balık yağı yemlerin temel bileşenleriydi.[2] Balık kuluçkahanesi için özel yemler üretilmektedir.\n"
    },
    "Balıkçılık bilimi": {
        "first_paragraph": "Balıkçılık bilimi, balıkçılık yönetiminin akademik disiplinidir.[1] Multidisipliner bir bilimdir. Balıkçılığın bilimi limnoloji, okyanus bilimi, tatlı su biyolojisi, deniz biyolojisi, meteoroloji, koruma biyolojisi, ekoloji, balıkçılığın nüfus dinamikleri, balıkçılık yönetimi, kültür balıkçılığı, ekonomi, istatistik, karar analizi ve diğer birçok disiplinden yararlanır.[2] Balıkçılık biyoekonomisi ve balıkçılık hukuku örneğinde olduğu gibi, bazı durumlarda yeni disiplinler ortaya çıkmıştır.[3]\n"
    },
    "Vikiproje:Balıklar": {
        "first_paragraph": "Viki Balıklar Projesi'nin amacı, yaşayan veya soyu tükenmiş balıkların sınıflandırmalarını yaparak ağaç görünümü oluşturmaktır. Burada oluşturulan şekillendirmeler taslak önerilerdir. Milyonlarca tür olduğundan dolayı tümü burada ekli değildir. Vikipedist olarak siz de ilgi alanınıza göre makaleler yazarak, sınıflandırmalar yaparak, projeler oluşturarak veya varolan projeleri ekleyerek katkıda bulunabilir, tartışma sayfasında konu hakkında yazabilirsiniz.\n"
    },
    "Elopomorpha": {
        "first_paragraph": "Elopomorpha üst takımı, Elopiformes tarponlarını ve hanım balıklarını, Albuliformes'in kemikli balıkları gibi tipik gümüşi renkli türlerden Anguilliformes'in uzun ve ince, pürüzsüz gövdeli yılan balıklarına kadar çeşitli balık türleri içermektedir. Bu balık grubunu birleştiren tek özellik hepsinde Elopomorpha'ya özgü leptocephalus larvaların bulunmasıdır. Başka hiçbir balıkta bu tür larvalar yoktur.\n"
    },
    "Syngnathiformes": {
        "first_paragraph": "Syngnathiformes /ˈsɪŋ(ɡ)nəθɪfɔːrmiːz/ trompet balıklarını ve denizatlarını içeren ışın yüzgeçli balıkların bir takımıdır.[1]\n"
    },
    "Bilimsel adları ile akvaryum balıkları listesi": {
        "first_paragraph": "Bu listede yaygın bir şekilde akvaryum ve havuzlarda beslenen balık türlerinin bilimsel adları bulunmaktadır.\n"
    },
    "Apistogramma caudomaculata": {
        "first_paragraph": "Apistogramma caudomaculata Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma cinilabra": {
        "first_paragraph": "Apistogramma cinilabra Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, akvaryumlarda çok zor bulunur.\n"
    },
    "Apistogramma eremnopyge": {
        "first_paragraph": "Apistogramma eremnopyge Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma erythrura": {
        "first_paragraph": "Apistogramma erythrura Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma flabellicauda": {
        "first_paragraph": "Apistogramma flabellicauda Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma huascar": {
        "first_paragraph": "Apistogramma huascar Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma intermedia": {
        "first_paragraph": "Apistogramma intermedia Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma lineata": {
        "first_paragraph": "Apistogramma lineata Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, akvaryumlarda henüz bulunamaz.\n"
    },
    "Apistogramma megaptera": {
        "first_paragraph": "Apistogramma megaptera Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma minima": {
        "first_paragraph": "Apistogramma minima Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, yeni keşfedildiğinden dolayı akvaryumlarda bulunmaz.\n"
    },
    "Apistogramma nororientalis": {
        "first_paragraph": "Apistogramma nororientalis Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, akvaryumlarda bulunmaz.\n"
    },
    "Apistogramma pantalone": {
        "first_paragraph": "Apistogramma pantalone Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma pedunculata": {
        "first_paragraph": "Apistogramma pedunculata Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, akvaryumlarda bulunmaz.\n"
    },
    "Apistogramma piaroa": {
        "first_paragraph": "Apistogramma piaroa, Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, akvaryumlarda bulunmaz.\n"
    },
    "Apistogramma playayacu": {
        "first_paragraph": "Apistogramma playayacu Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma rositae": {
        "first_paragraph": "Apistogramma rositae, Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma salpinction": {
        "first_paragraph": "Apistogramma salpinction Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında bulunmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Apistogramma wapisana": {
        "first_paragraph": "Apistogramma wapisana Çiklitgiller (Cichlidae) familyasından olup Güney Amerika'da yaşayan bir balık türüdür. Tehdit altında olmayan tür, nadiren akvaryumlarda yetiştirilir.\n"
    },
    "Benekli çöpçü balığı": {
        "first_paragraph": "Benekli çöpçü balığı (Corydoras paleatus), doğal yaşam alanı Güney Amerika olan, yaklaşık 7–10 cm boyunda bir balık türüdür.\n"
    },
    "Cam kedibalığı": {
        "first_paragraph": "Cam kedibalığı (Kryptopterus bicirrhis), doğal yaşam alanı Güneydoğu Asya olan, yaklaşık 12–15 cm boyunda olan barışçıl bir balık türüdür.\n"
    },
    "Cüce gurami": {
        "first_paragraph": "Cüce gurami (Colisa lalia); doğal yaşam alanı Asya olan, yaklaşık 5 cm boyunda barışçıl bir akvaryum balığıdır.\n"
    },
    "Gökkuşağı balığı": {
        "first_paragraph": "Gökkuşağı balığı (Melanotaenia boesemani), doğal yaşam alanı Papua Yeni Gine olan, yaklaşık 9–10 cm. oyunda Melanotaeniidae familyasına ait bir akvaryum balığıdır.\n"
    },
    "Gümüş aravana": {
        "first_paragraph": "Gümüş aravana (Osteoglossum bicirrhosum), kemikdilligiller (Osteoglossidae) familyasına ait bir tatlı su kemikli balık türü.\n"
    },
    "İnci gurami": {
        "first_paragraph": "İnci gurami (Trichogaster leeri), doğal yaşam alanı Asya olan, yaklaşık 10–12 cm boyunda Osphronemidae ailesine ait bir balık türü.\n"
    },
    "Japon balığı": {
        "first_paragraph": "Japon balığı, (Carassius auratus ve türleri) sazangiller familyasından bir balık türü. Çaprazlama yöntemi ile farklı renklerde ve vücut yapısında çok çeşidi üretilmiştir. Japon balıklarının çoğu comet, shubunkin, suriye japonu gibi türler soğuk suda yaşayabilirler. Bulundukları akvaryumlarda tek cins olarak besleniyorlarsa ısıtıcıya ihtiyaç yoktur. Ama süslü japon balıkları için (oranda, ranchu, rykuin gibi) ıstıcıya ihtiyaç vardır, ısıtıcı suyu ısıtmak için değil ısının sabit kalması için önemli bir ekipmandır. Vahşi türevleri 4-30 derece arası yaşarken süslü türler 18-25 derece arası yaşayabilir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Kavgacı siyam balığı": {
        "first_paragraph": "Kavgacı siyam balığı (Betta splendens) Betta cinsine ait bir balık türü. Yaygın olarak akvaryumlarda yetiştirilir. İki erkek aynı akvaryumda tutulursa ölümüne kavga ederler, adının kökeni de buna dayanır. Halk ağzında kısaca Beta olarak da anılır.\n"
    },
    "Kılıçkuyruk": {
        "first_paragraph": "Kılıçkuyruk, doğal yaşam alanı akıntılı Orta Amerika nehirleri olan, yaklaşık 10–12 cm boya erişebilen bir tatlı su balık türüdür. 20-30 derece su sıcaklıklarında yaşayabilir. İdeal sıcaklık tüm canlı doğuran türlerinde olduğu gibi 26-28 derece aralığıdır. Dişileri erkeklerinden daha iri olur. Cinsiyet ayrımı en iyi erkek balığın kuyruğunda kılıcı andıran uzantının olmasından anlaşılır. İyi bir yosun yiyicisidir, kuru yemlerinin içeriğinde spirulina olması sağlıklı gelişmesi için yardımcı olacaktır. Balığın yağlanmaması, iç parazit olmaması için canlı yem ve protein ağırlıklı besleme daha az yapılmalıdır.\n"
    },
    "Koi": {
        "first_paragraph": "Koi, büyük bir akvaryum balığıdır. İlk Japonya'da evcilleştirilen koinin yabani atası sazandır. Koi sözcüğü Japonca'da \"sazan\" anlamına gelen (コイ) kelimesinden gelir. Koiler sazan gibi yeşil değildir. Onun yerine kırmızı, beyaz, siyah veya gümüş beyazı olabilir.\n"
    },
    "Lepistes": {
        "first_paragraph": "Lepistes ya da gupi, Poeciliidae familyasından canlı yumurtlayabilen akvaryumlarda yetiştirilen tatlı su balığı.\n"
    },
    "Limon çiklit": {
        "first_paragraph": "Limon çiklit (Neolamprologus leleupi), Tanganika Gölünün endemik türlerinden olup akvaryuma adapte edilen bir çiklit türüdür. Göldeki bulunduğu yere bağlı olarak koyu kahverengiden parlak sarıya kadar değişen renk varyasonu görülür. Yetişkin bir çiklitin boyu 10 cm dir. Erkekleri dişilerden daha büyüktür. Kovuk sever bir türdür. Doğal ortamlarında bulunduğu kovuğu (mağarayı) koruma içgüdüsü gelişmiştir. Aynı habitatta çok benzediği Neolamprologus longior (Staeck, 1980) türü çiklitle karıştırılması kolaydır.\n"
    },
    "Mandalina balığı": {
        "first_paragraph": "Mandalina balığı (Synchiropus splendidus), Callionymidae familyasından tuzlu su akvaryumlarında yaşayan parlak renkli ufak bir balık türü. Doğal ortamı Batı Pasifik'tir ve genellikle Ryukyu Adaları ile Batı Avustralya arasında görülür.\n"
    },
    "Melek balığı": {
        "first_paragraph": " Melek balığı (Pterophyllum scalare), çiklitgiller (Cichlidae) familyasından doğal yaşam alanı Amazon Nehri havzası Peru, Kolombiya, Brezilya, Oyapack nehri Fransız Guyanası, Essequibo nehri Guyana olan bir balık türü. Yaklaşık 10 cm boya erişebilen, Cichlidae familyasından, tatlı suda yaşayan bir balık türüdür. Bataklıklarda, bitki örtüsünün yoğun olduğu bölgelerde yaşar. Doğal su koşulları 6-8 ph, 24-30 °C sıcaklıklar, 5-13 °dH sertlik arasındadır.\n"
    },
    "Neon tetra": {
        "first_paragraph": "Neon tetra (Paracheirodon innesi), Neon balığı olarak da bilinir, Characidae familyasına ait olan, yaklaşık 2–3 cm boyunda küçük bir tatlı su balık türü. Güneydoğu Kolombiya, doğu Peru ve batı Brezilya'nın karasu ile aksularında bulunur.[2] Akvaryumculukta dünyaca meşhur bir süs balığıdır.\n"
    },
    "Öpüşen gurami": {
        "first_paragraph": "Öpüşen gurami (Helostoma temminckii), doğal yaşam alanı Güney Asya coğrafyası ve Tayland olan bir balık türü. Akvaryum severlerin sergilediği öpüşme hareketinden ötürü ilgisini çekmiştir. Aslında sanıldığının aksine bu balıkların birbirlerine sevgi gösterisi değil güç sınama mücadelesidir. Öpüşen gurami diğer labirentli (beta) solunum yapan balıklar gibi su üstünden hava alma ihtiyacı hisseder. Barışcıl balıklardır özellikle gurami ailesinden diğer türlerle iyi geçinirler.\n"
    },
    "Pangasius sanitwongsei": {
        "first_paragraph": "Challenger. Latince ismi Pangasius sanitswongi olan tatlı su köpek balığı türüdür.\n"
    },
    "Plati": {
        "first_paragraph": "Plati (Xiphophorus maculatus), doğal yaşam alanı Orta Amerika olan, yaklaşık 4–6 cm boyunda barışçıl bir balık türü.\n"
    },
    "Sarı Prenses": {
        "first_paragraph": "Sarı Prenses, Latince ismi Labidochromis Caeruleus olan barışçıl bir akvaryum balığıdır. Türkiye'de sarı prenses ismi ile satılmaktadır. 13–15 cm boylara ulaşabilirler. Anavatanı Afrika kıtasının Malavi gölü olan bu balık sığ kayalıklarda yaşamayı sever.\n"
    },
    "Tilapiini": {
        "first_paragraph": "Tilapiini, çiklitgiller (Cichlidae) familyasının en fazla tür içeren cinslerini kapsayan bir oymakdır.\n"
    },
    "Zebra balığı": {
        "first_paragraph": "Şablon:Taksobalık\nZebra balığı (Danio rerio), sazangiller (Cyprinidae) familyasından, doğal yaşam alanı Asya olan, yaklaşık 4–6 cm boyunda, yumurtayla çoğalan tropikal bir balık türüdür. Genellikle 80 ile 180 arasında yumurta bırakır ve yumurtalarına kendisi bakar. Diğer akvaryum balıklarıyla barışçıl olmakla beraber çiftleşme döneminde geçimsiz olabilir.\n"
    },
    "Balık kılçığı": {
        "first_paragraph": "Balık kılçığı veya balık kemiği, bir balığın herhangi bir kemiğidir. Kemikli balıkların iskeletlerindeki kaburgalar ve yüzgeç kılçıkları gibi kemiksi ve hassas kısımlar ve özellikle kas bölümleri arasında kaburgalara enine eğimli ve omurga ile temas etmeyen bağ dokusunun kemikleşmesi de bu tanımın kapsamındadır.\n"
    },
    "Balık pulu": {
        "first_paragraph": "Pul, balıkların bazı diğer canlıların derisini kaplayan kemik veya mine benzeri yapıdaki küçük plaka. Dış etkenlerden ve diğer canlılardan korunmaya yardımcı olur.\n"
    },
    "Brankial kemer": {
        "first_paragraph": "Brankial kemerler ya da solungaç kemerleri, balıklarda solungaçları destekleyen bir dizi kemikli \"ilmek\"dir. Solungaçlar omurgalıların ilkel bir haline ait olduğundan, tüm omurgalı embriyoları faringeal kemerler geliştirir, ancak bu kemerlerin nihai kaderi taksonlar arasında değişir. Çeneli balıklarda, ilk kemer çeneye, ikincisi hyomandibular komplekse dönüşür, arka kemerler de solungaçları destekler. Amfibiler ve sürüngenlerde, solungaç kemerleri de dahil olmak üzere birçok yapı kaybolur, bu da sadece oral çeneler ile hyoid düzeneğin kalmasına neden olur. Memelilerde ve kuşlarda, hyoid düzenek daha da yalın hale gelmiştir.\n"
    },
    "Elektrosit": {
        "first_paragraph": "Elektrosit, elektrikli balıklarda, elektrik organında bulunan değişmiş kas ya da sinir hücresine denir.\n"
    },
    "Fotofor": {
        "first_paragraph": "Fotofor, balık ve kafadan bacaklılar gibi çeşitli deniz hayvanlarında parlak lekeler gibi görünen bir salgı organıdır. Organ, insan gözü gibi basit veya karmaşık olabilir, lensler, kapaklar, renk filtreleri ve yansıtıcılardan oluşur.[1] Fotofordaki biyolüminesans, avın sindirimi sırasında emilen bileşiklere bağlı olarak çeşitli şekillerde üretilebilir. Bu işlem, organizmadaki fotosit (\"ışık üreten\" hücreler) adındaki mitokondriyal hücrelerde, veya benzer bir şekilde organizmadaki kültürlenmiş simbiyotik bakteride gerçekleşir.\n"
    },
    "Hepatopankreas": {
        "first_paragraph": "Hepatopankreas, sindirim bezi veya midgut bezi, eklem bacaklılar ile yumuşakçaların sindirim sisteminin bir organıdır. Memelilerde, sindirim enzimlerinin üretimi ve sindirilmiş besinlerin emilimi dahil karaciğer ve pankreas tarafından ayrı ayrı sağlanan fonksiyonları karşılar.[1]\n"
    },
    "Solungaç": {
        "first_paragraph": "Solungaç, su hayvanlarının solunum organı. Suda çözünmüş oksijenin kana alınmasını ve kandaki karbondioksitin atılmasını sağlayacak yapıdadır. Solunum yüzeyinin kıvrılması ve dallanması ile meydana gelirler. Solungaç solunumu, sürekli suda yaşayan omurgasız hayvanlarda, balıklar ve kurbağa larvalarında görülür. Amfiyoksüsta bağırsağın ön kısmı genişlemiş ve birçok yarıkla delinerek solungaç sepeti denilen kan damarlarıyla zengin özel bir organ halini almıştır.\n"
    },
    "Yağ yüzgeci": {
        "first_paragraph": "Yağ yüzgeci, bazı kemikli balıklarda bulunan bir yüzgeç türü. İçinde yüzgeç-iskeleti ya da destek aldığı herhangi kemik parcaları bulunmaz. Bilimsel adı \"adipose\" yağ yüzgeci anlamına gelir ama bu yüzgeç aslında yağdan oluşmaz, aslında ettendir.\n"
    },
    "Yüzgeç": {
        "first_paragraph": "Yüzgeç, balığın su içeresindeki hareketine yardımcı olan organlardır. Balıklarda yüzgeçler kara hayvanlarındaki kol ve bacaklara eşdeğerdir. Balığın su içerisindeki yüzme işlemi büyük ölçüde kaslarla sağlanır. Bu harekete farklı yüzgeçli değişik görevler için yardımcı olurlar.\n"
    },
    "Elektrikli yılan balığı": {
        "first_paragraph": "Elektrikli yılan balığı (Electrophorus electricus), Yeni dünya bıçak balıkları takımından elektrik üreten sıra dışı bir tür. Bu yetenek hem avlanırken hem de savunma anında kullanılabilir. Elektrikli yılan balığı Güney Amerika'nın kuzey doğusundaki Amazonlar ve Orinoco bölgelerinde, çamurlu ve oksijen bakımından fakir tatlı sularda yaşar.\n"
    },
    "Torpediniformes": {
        "first_paragraph": "Elektrik vatozları; Torpediniformes (/tɔːrˈpɛdɪnɪfɔːrmiːz/) takımını oluşturan, genişlemiş pektoral yüzgeçlere sahip kıkırdaklı balıklardan olan bir vatoz grubudur. Avı sersemletmek ve savunma için kullanılan, türe bağlı olarak 8 ila 220 volt arasında değişen bir elektrik deşarjı üretebildikleri bilinmektedir.[1] Dört ailede 69 türü vardır.\n"
    },
    "Fekondite": {
        "first_paragraph": "Fekondite, bir dişi balık tarafından bir üreme periyodunda oluşturulan yumurta miktarı. En fazla yumurta oluşturan türler yumurtası pelajik olanlardır. Bir dişi tarafından üretilen yumurta sayısı, balığın büyüklüğü ile artar ve türler arasında çok değişir. Genellikle yumurtası büyük olan balıkların fekonditesi, küçük olanlarınkinden daha azdır.\n"
    },
    "Göçmen balıklar": {
        "first_paragraph": "Göçmen balıklar, düzenli periyotlarla göç eden bazı balık türlerine denir. Balıkların büyük bir kısmı, örneğin alabalıklar oldukça küçük ve sınırlı bir bölge içinde yer değiştirdikleri halde yılan balıkları gibi bazıları uzun yolculuklar yaparlar. Bir göçte tipik olarak göçün başladığı yere dönüş vardır ve çoğunlukla göç yumurtlamak veya besin bulmak amacıyla yapılır.\n"
    },
    "Köpekbalığı": {
        "first_paragraph": "Köpek balığı (Selachimorpha), kıkırdaklı balıklar (Chondrichthyes) sınıfının Elasmobranchii alt sınıfını oluşturan iki üst takımdan biri olan Selachimorpha (diğeri, Batoidea) içinde sınıflanan balıkların ortak adı.\n"
    },
    "Pasif elektromerkez": {
        "first_paragraph": "Pasif elektromerkez, köpekbalığı gibi özdeş ve müşabih türlerin sahip olduğu biyolojik bir niteliktir. Birtakım (genellikle avcı konumundaki) canlıların sahip olduğu ve avantaj olarak görülen bu özellik; ortamdaki farklı canlı türlerinin biyoelektriğini sezebilmelerini sağlar.\n"
    },
    "Yırtıcı balıklar": {
        "first_paragraph": "Yırtıcı balıklar, başka balıkları ve hayvanları yiyerek beslenen etobur balıklardır. Yırtıcı balıklar arasında levrek, turna balığı, alabalık ve somon sayılabilir.\n"
    },
    "İhtiyofobi": {
        "first_paragraph": "İhtiyofobi veya balık korkusu, balık yeme korkusu, çiğ balığa dokunma korkusu veya ölü balık korkusu gibi kültürel fenomenlerden irrasyonel korkuya (özgül fobi) kadar değişir. Selakofobi veya galeofobi ise, köpekbalıklarına özel gelişen korkudur.[1]\n"
    },
    "Çotira": {
        "first_paragraph": "Çotira (Balistes capriscus), çotiragillerden, dikenli, sert pullu, kısa ve geniş, siyaha yakın esmer bir balık.\n"
    },
    "Gökkuşağı alabalığı": {
        "first_paragraph": "Gökkuşağı alabalığı veya Çelikbaş (Oncorhynchus mykiss), 1882 yılında Kuzey Amerika'dan Avrupa'ya getirilmiş olan bir alabalık türü. Balık üretimi için Avrupalı alabalık türlerinden çok daha uygundur (25 derece su sıcaklığı bile sorunu olmaz).\n"
    },
    "Karadeniz dere taşemeni": {
        "first_paragraph": "Karadeniz dere taşemeni (Eudontomyzon mariae), Türkiye, Gürcistan, Ukrayna, Moldova, Rusya, Belarus, Romanya, Slovenya, Sırbistan, Karadağ, Bulgaristan, Macaristan, Slovakya, Çekya, Polonya ve Avusturya'da asıl olarak Karadeniz'e dökülen dere ve ırmaklarda yaşayan taşemen türü.\n"
    },
    "Nil levreği": {
        "first_paragraph": "Nil levreği (Lates niloticus), Perciformes takımından Latidae familyasına ait bir tatlı su balık türü. Afrotropikal biyocoğrafik bölgesinde çok yaygındır ve Kongo, Nil, Senegal, Niger ırmaklarında ve Çad, Volta ile Turkana göllerinde yerlidir. Ayrıca Mısır'daki Maryut Irmağı'nın acı suyunda da yaşar.\n"
    },
    "Sazan": {
        "first_paragraph": "Sazan (Cyprinus carpio), sazangiller (Cyprinidae) familyasına adını veren tatlı su balığı. Göl ve yavaş akan derelerde bulunur. Uzun gövdeli, solucan, böcek larvaları ve bitkilerle beslenen bir dip balığıdır. 1,5 metre boyunda, 35 kg ağırlıkta olanları vardır. Ömrü 40-50 yıla kadar varabilir. Türkiye'nin Akdeniz ve Güneydogu bölgesi haricinde her yerinde bulunur. Ancak, Akdeniz Bölgesinin en önemli akarsularından olan Göksu Irmağı'nda bol miktarda sazan yaşamakta ve ağırlıkları 10-12 kilograma ulaşabilmektedir.\n"
    },
    "Gölcük dişli sazancığı": {
        "first_paragraph": "Gölcük dişli sazancığı (Aphanius splendens) Gölcük Gölü'ne endemik bir tatlı su balığıdır. Cyprinodontidae familyasına mensuptur.\n"
    },
    "2-Headed Shark Attack": {
        "first_paragraph": "2-Headed Shark Attack, başlıca rollerini Brooke Hogan, Carmen Electra, Lauren Vera'nın paylaştığı 2012 yapımı Tv için yapılan ABD yapımı korku-macera-gerilim türünde filmdir.\n"
    },
    "Cesur Balık": {
        "first_paragraph": "Cesur Balık (özgün adı: Shark Bait), 7 Temmuz 2006'da gösterime giren bir animasyon filmdir.\n"
    },
    "Go Fish (Buffy the Vampire Slayer)": {
        "first_paragraph": "Go Fish (ya da Türkçe adıyla Bastır Balık), The WB kanalında yayınlanan, Joss Whedon tarafından oluşturulan bir fantastik dizi olan Buffy the Vampire Slayer televizyon dizisinin ikinci sezonunun yirminci bölümü.\n"
    },
    "İhtiyar Adam ve Deniz (film)": {
        "first_paragraph": "İhtiyar Adam ve Deniz, 1958 ABD yapımı bir filmdir. Ernest Hemingway'in 1952'de yazdığı \"Yaşlı Adam ve Deniz\" romanından yapılmış sinema uyarlamasıdır.\n"
    },
    "Köpekbalığı Hikayesi": {
        "first_paragraph": "Köpekbalığı Hikayesi (İngilizce: Shark Tale), 2004 Amerikan yapımı animasyon. 10 Mart 2004'te gösterime girdi.\n"
    },
    "Küçük Kara Balık": {
        "first_paragraph": "Küçük Kara Balık,  Azeri asıllı İranlı yazar Samed Behrengi'nin bir yapıtıdır. Masal türündedir.\n"
    },
    "Sharknado": {
        "first_paragraph": "Sharknado, başlıca rollerini Jaason Simmons, Tara Reid, John Heard, Ian Zierring, Cassie Scerbo gibi güçlü oyuncuların yer aldığı 11 Temmuz 2013'te vizyona giren ABD yapımı korku-gerilim türünde filmdir.\n"
    },
    "Yaşlı Adam ve Deniz": {
        "first_paragraph": "Yaşlı Adam ve Deniz, Ernest Hemingway tarafından yazılmış kısa bir romandır.\n"
    },
    "Balıklarda acı": {
        "first_paragraph": "Balıkların, insanlara benzer bir şekilde mi yoksa insanlardan farklı bir şekilde mi acı çektiği tartışmalı bir konudur. Ağrı, karmaşık bir zihinsel durum olup farklı bir algısal niteliğe sahiptir ancak aynı zamanda bir duygusal durum olan acı ile de ilişkilidir. Bu karmaşıklık nedeniyle hayvanlarda acı, insanlar tarafından gözlemsel yöntemler kullanılarak açık bir şekilde belirlenemez ancak hayvanların ağrı yaşadıkları, genellikle karşılaştırmalı beyin fizyolojisine ve bunun yanı sıra hayvanların fiziksel ve davranışsal tepkilerine bakılarak gözlenen hayvansal bilincin, muhtemel varlığına dayanılarak çıkarılır.[1][2]\n"
    },
    "Malahit yeşili": {
        "first_paragraph": "Malahit yeşili (veya anilin yeşili, elmas yeşili B, Victoria yeşili B), boyamada kullanılan zehirli bir kimyasal maddedir. Suda çözündüğü zaman, deniz canlıları için antiseptik, parazit önleyici, mantar ve bakteriyel enfeksiyonlarını önleyici özellik gösterir. Bakteriyolojide boyar madde olarak kullanılır. Malahit yeşili, malahit minerali içermez. İsmi sadece renk benzerliğinden gelir.\n"
    },
    "Oncorhynchus nerka": {
        "first_paragraph": "Kızıl sombalığı (Oncorhynchus nerka), alabalıkgiller (Salmonidae) familyasından anodrom deniz balığı türü. Japonya'da Chiba ilinin devlet hayvanıdır.\n"
    },
    "Salvelinus taranetzi": {
        "first_paragraph": "Salvelinus taranetzi, alabalıkgiller familyasından, Rusya'da yaşayan tatlı su balık türü[1].\n"
    },
    "Balık köftesi": {
        "first_paragraph": "Balık köftesi (Norveççe: Fiskbullar), İskandinavya'da yaygın olarak tüketilen bir köfte türüdür. Çin ve civarı ülkelerde farklı bir formu görülebilir. İskandinavya'da alışılageldik köftenin balıktan yapılması şeklindeyken, Çin'de balık ezmesi ile yapılır ve bir çorba suyunda kaynatılır veya derin yağda kızartılır.\n"
    },
    "Bourride": {
        "first_paragraph": "Bourride Fransız mutfağı'nın Provence yöresinden bouillabaisse çorbasına benzeyen bir balık çorbasıdır. Fransa'da yaygın olarak maymun balığı ile yapılır. Balık kemiklerinden hazırlanan balık suyunda mantar, havuç ve patates gibi sebzelerle birlikte balık pişirilir. Sebzeler ve balık servis kaselerine alındıktan sonra balık suyuna aioli sosu karıştırılır. Tuz, biber, ve limon eklenir ve balık suyu kaselere dağıtılır.[1]\n"
    },
    "Brandade": {
        "first_paragraph": "Brandade Fransız mutfağından tuzlanmış morina balığı ile hazırlanan Languedoc ve Provence yörelerine özgü bir yemektir. Ev yapımına uygun olmamasından dolayı genellikte Nimes gibi kasabaların ustalarından satın alınır.\n"
    },
    "Bulaşık makinesi somonu": {
        "first_paragraph": "Bulaşık makinesi somonu, bulaşık makinesinin içine yerleştirilen somon balığının makinenin ısısı yardımı ile pişirilmesi sonucu yapılan bir Amerikan yemeğidir.[1]\n"
    },
    "Balık bulyon": {
        "first_paragraph": "Balık bulyon en çok balık veya deniz ürünleri ile yapılan, hızlı pişirilmiş bir bulyon türüdür. Aynı zamanda bazen sebze, yumurta, ibik, uykuluk ve nar ekşisi de kullanılır.[1]\n"
    },
    "Dashi": {
        "first_paragraph": "Dashi (Japonca: 出汁), Japon mutfağında kullanılan bir çorba ve pişirme hammadesi türüdür. Dashi miso çorbası, net suyu, şehriye suyu ve birçok sıvı yemeğin temelini oluşturur. Aynı zamanda okonomiyaki ve takoyaki gibi bazı ızgara yiyeceklerin un kaynağı olarak karıştırılır.\n"
    },
    "Fricassée": {
        "first_paragraph": "Fricassée Fransız mutfağından bir yahni türüdür. Blanquette usullu fricassée tavuk ve dana gibi beyaz et ile yapılır. Matelotes usullu fricassée balık ve şarap sosu ile yapılır.[1][2] Fricassée sos içinde etleri hiç kavurmadan pişirerek yapılır.[3]\n"
    },
    "Gravlax": {
        "first_paragraph": "Gravlax İskandinav mutfağından somon ile hazırlanan fermente edilmiş bir yiyecektir. Somon dışında ringa ve bazı köpek balığı cinsleri dahil olmak üzere diğer yağlı balıklar da aynı şekilde hazırlanabilir. Balıklar ya variller ya da toprakta huş ağaç kabuğu ve taşlar ile kaplanarak fermente edilmeye bırakılırdı. Dört ve altı gün arasında gravlax yenmeye hazırdır. Aylarca bırakıldığında rakefisk olur.[1]\n"
    },
    "Kalakukko": {
        "first_paragraph": "Kalakukko, bir somun ekmeğin içinde pişirilen balıklardan yapılan Savonya bölgesine özgü geleneksel bir Fin yemeğidir. Kalakukko özellikle Kuzey Savonya bölgesinin merkezi Kuopio'da popülerdir. Kuopio birçok Kalakukko fırınına ev sahipliği yapmaktadır. Şehir ayrıca her yıl düzenlenen Kalakukko pişirme yarışmasına da ev sahipliği yapmaktadır.[1]\n"
    },
    "Kedgeree": {
        "first_paragraph": "Kedgeree, tütsülenmiş mezgit, haşlanmış pirinç, maydanoz, haşlanmış yumurta, köri tozu, tereyağı veyahut krema içeren bir Hint - Britanyalı yemeğidir. Sıcak veyahut soğuk tüketilebilir. Diğer balıklar da, geleneksel olmasalar da, örneğin ton balığı veya somon gibi, kullanılabilir.\n"
    },
    "Kefal balıklı pilav": {
        "first_paragraph": "Kefal balıklı pilav (arroz de lisa) Kolombiya mutfağında kurutulmuş kefal balığı ile yapılan bir pilav yemeğidir. Tuzlanmış kefallar dışında soğan, yeşil biber, kırmızı biber tozu, frenk soğanı, kimyon, tuz ve biber de içerir. Pilav kefal ile hazırlanan balık suyunda pişirilir. Geleneksel olarak bijao yaprağında ince kıyılmış taze yeşil soğan ile birlikte servis edilir.[1]\n"
    },
    "Köpek balığı yüzgeci çorbası": {
        "first_paragraph": "Köpek balığı yüzgeci çorbası (Basitleştirilmiş Çince: 鱼翅羹; Geleneksel Çince: 魚翅羹; pinyin: yú chì gēng), Çin mutfağında köpekbalığı yüzgecinden yapılan geleneksel haşlanmış bir çorbadır. Köpekbalığı yüzgeçleri doku sağlarken tadı diğer çorba malzemelerinden gelmektedir.[1] Genellikle düğün ve ziyafetler gibi özel günlerde veya Çin kültüründe lüks bir ürün olarak servis edilir.[1]\n"
    },
    "Levengi": {
        "first_paragraph": "Levengi, kutum balığı ve ya sazan balığı, kuru soğan ve ya kuru kırmızı soğan, ceviz, karabiber, sumak, tuz ve balçık turşusu ile hazırlanan geleneksel Azerbaycan yemeği.\n"
    },
    "Pecel Lele": {
        "first_paragraph": "Pecel Lele veya Pecak Lele, Endonezya'da sıkça bulunan kızarmış yayın balığı ile yapılan bir yemektir. Genelde, sambal biberi ezmesi, tempeh ve haşlanmış pirinç ile beraber servis edilir. Endonezya'da çokça yenen (özellikle Java'da) popüler bir Java yemeğidir. Ancak, bu yemek genellikle Lamongan şehriyle anılır.[1] Sıklıkla sokak yemeği olarak küçük çadırlarda (warung) satılır. Bugün Java insanlarının göçleri nedeniyle Pecel Lele aynı zamanda Singapur ve Malezya'da bulunabilir.\n"
    },
    "Pissaladière": {
        "first_paragraph": "Pissaladière Fransa'nın Nice bölgesinden bir pizza çeşitti. Hamuru margherita pizza hamurundan biraz daha kalın olur. Pizza'nın üstündeki malzemeler ise karamelize soğan, siyah zeytin, hamsi ve isteğe bağlı olarak pissalat (bir tür hamsi ezmesi).[1]\n"
    },
    "Steak": {
        "first_paragraph": "Steak kızarmış etin kemiksiz bir parçasıdır.[1] En iyi sığır eti parçaları biftek de adlanır. Normalde ızgara şeklinde yapılsa da tavada kızartma da yapılır.[2][3] Biftek, farklı soslarla da pişirilebilir, kıyılarak hamburger gibi köfte haline getirilebilir, barbekü, kebap, mangal türünde yapılabilir.[4] Modern zamanda steak ve diğer et yemeklerin yapildığı \"steakhouse\" restoranları bulunuyor.[5] Steak bizon, deve, keçi, at, kanguru, devekuşu, domuz, tavuk, hindi geyik ve zebu, çeşitli balık türleri, özellikle somon ve kılıç, köpekbalığı ve marlin gibi büyük balıklardan yapılabilir.[6][7]\n"
    },
    "Surströmming": {
        "first_paragraph": "Surströmming (\"ekşi ringa balığı\" ya da \"fermente ringa balığı\"), 16. yüzyıldan bu yana geleneksel İsveç mutfağına özgü olan, genellikle ilkbaharda Baltık Denizi'nin soğuk sularından elde edilen bir tür ringa balığı olan strömming ile yapılan fermente bir balık yemeğidir[1].\n"
    },
    "Vürtsikilu": {
        "first_paragraph": "Vürtsikilu, çaça ve baharatlı bir karışımdan tuzlanarak yapılan geleneksel bir Estonya balık ürünüdür.\n"
    },
    "Balık konserveleme": {
        "first_paragraph": "Balık konserveleme, balık eti ve diğer balık ürünleri'nin raf ömrünü artırma yöntemidir. En yaygın balık işleme'lerinden biridir.[1] Balıkları konservelemenin eski yöntemleri kurutma, tuzlama, turşulama ve tütsülemeni içeriyordu.  Bu tekniklerin tümü bugün hala kullanılmaktadır, ancak daha modern soğutma, donma ve konserve teknikleri büyük önem kazanmıştır.[2]\n"
    },
    "Lethenteron camtschaticum": {
        "first_paragraph": "Lethenteron camtschaticum, Arktik bölgede yaşayan, 18–63 cm uzunluğuunda, sombalığı ve diğer alabalıkgillerde asalak olan taşemen türü[1].\n"
    },
    "Echiichthys vipera": {
        "first_paragraph": "Echiichthys vipera (yaygın adıyla varsam balığı) zehirli olan Trachinidae (Trakonya veya çarpan balıkları) familyasının bir türüdür. Genellikle açık denizlerin kumul yataklarında kıyılara yakın görülür. Hem kıyılara yakın hem de zehirli bir tür olması dolayısıyla en tehlikeli türler arasındadır.\n"
    },
    "Goblin balığı": {
        "first_paragraph": "Glyptauchen panduratus bilinen adıyla : Goblin balığı, Pasifik Okyanusu ve Avustralya kıyılarında okyanus dibinde kumlu ve kayalık kısımlarda  yaşayan bir tür zehirli balık türüdür. 1850'de keşfedilmiştir.\n"
    },
    "Güneş balığı": {
        "first_paragraph": "Güneş balığı ya da Ay balığı (İngilizce: Sunfish)(Mola mola. Latince mola değirmen taşı demektir), Molidae familyasına ait balık türüdür. Lezzetsiz ve kötü kokan etinden dolayı ticari değeri yoktur.\n"
    },
    "Synanceia": {
        "first_paragraph": "Synanceia veya halk arasında bilinen adıyla taş balığı, Scorpaenidae familyasına bağlı zehirli, tehlikeli ve insanlar için ölümcül olan bir balık cinsidir.[1][2][3].\n"
    },
    "Yedinci Gün Adventist Kilisesi": {
        "first_paragraph": "Yedinci Gün Adventist Kilisesi[1][2] diğer mezheplerden Yahudi/Hristiyan haftasının orijinal yedinci günü olan Cumartesi gününün Sebt olarak tutulmasıyla[3] ayrılan ve İsa Mesih’in çok yakında gerçekleşecek ikinci gelişine (advent) vurgu yapan bir Protestan Hristiyan mezhebidir. Mezhep, 19. yüzyıl ortalarında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Millerci hareketten doğmuş ve 1863 yılında resmî olarak kurulmuştur.[4] Kurucuları arasında, kapsamlı yazıları zamanımızda kilise tarafından hâlen büyük saygı gören Ellen G. White da bulunuyordu.[5]\n"
    },
    "Yedinci Gün Adventist Kilisesi’nin Öncüleri": {
        "first_paragraph": "Millerciler olarak da bilinen Yedinci Gün Adventist Kilisesi öncüleri, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Büyük Hayal Kırıklığı’ndan sonra bir araya gelerek Yedinci Gün Adventist Kilisesini kuran kurucu üyelerdir. 1860 yılında yeni gelişmekte olan hareketin öncüleri kilisenin ayırt edici inançlarını temsil eden Yedinci Gün Adventist adında karar kıldılar. Üç yıl sonra, 21 Mayıs 1863 tarihinde Yedinci Gün Adventistleri Genel Konferansı kuruldu ve hareket resmi bir teşkilat halini aldı.\n"
    },
    "Diran Çırakyan": {
        "first_paragraph": "Diran Çırakyan veya İndra (Ermenice: Ինտրա, d. 1875, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu[1][2] – ö. 1921, Dicle) Ermeni asıllı Osmanlı şair, yazar, ressam ve öğretmen. Servet-i Fünûn dergisi için önemli rol oynadı ve sonunda Ermeni Soykırımı'nın kurbanı oldu.\n"
    },
    "Hasan Hanefi": {
        "first_paragraph": "Hasan Hanefi (Arapça: حسن حنفی), (d. 23 Şubat 1935, Kahire - ö. 21 Ekim 2021), Mısırlı modern İslam düşünürü.\n"
    },
    "Mahmud Muhammed Taha": {
        "first_paragraph": "Mahmud Muhammed Taha, 1909 Rufaa, Sudan doğumlu Müslüman düşünür ve yazar. Dinden çıkmak iddiasıyla suçlanıp idam edilmiştir.\n"
    },
    "Pakistan": {
        "first_paragraph": "Pakistan (Urduca: پاکِستان), resmî adıyla Pakistan İslam Cumhuriyeti (Urduca: اِسلامی جمہوریہ پاكِستان), Güney Asya'da bir ülkedir. 212,2 milyonu aşan nüfusuyla dünyanın en kalabalık beşinci ülkesidir. En büyük ikinci Müslüman topluluğuna sahiptir. 881.913km²'lik yüzölçümü ile bu alanda 33. sıradadır. Pakistan'ın güneyde Umman Denizi ve Körfezi'ne 1046 km kıyısı vardır. Doğuda Hindistan, batıda Afganistan, güneybatıda İran ve kuzeydoğuda Çin ile komşudur. Kuzeybatıda Afganistan'ın Vahan Koridoru Pakistan'ı Tacikistan'dan ince bir hatla ayırır. Ayrıca Umman ile deniz sınırı bulunmaktadır.\n"
    },
    "Geçmiş şeriatler": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Örf, Âdet ve Teâmül": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Zerâyi": {
        "first_paragraph": "  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)\n  • Malikî (Mâlik bin Enes)\n  • Şafi (Şafii)\n  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)\n"
    },
    "Dua ve Kefaret hayatı": {
        "first_paragraph": "Dua ve kefaret hayatını empoze etmek, Roma Katolik Kilisesi'nde din adamlarını işledikleri suçlar ve kötü  davranışları için cezalandırmak amacıyla kullanılan bir ceza türüdür. Daha sert cezalarla karşı karşıya kalabilecek genç rahiplerin aksine, genellikle yaşlı rahiplere uygulanır.[1]\n"
    },
    "Häxan": {
        "first_paragraph": "Häxan  (Danca: Heksen, Türkçe çevirisi: Cadılar), Benjamin Christensen tarafından yazılan ve yönetilen 1922 İsveç-Danimarka yapımı belgesel tarzı sessiz korku filmi. Christensen'in engizisyon mahkemesi üyeleri için yazılmış olan 15. yüzyıl Alman rehber kitabı Malleus Maleficarum (Cadı Çekici) üzerine yaptığı çalışmalara dayanmaktadır. \nHäxan, batıl inançlarla hem zihinsel hem bedensel hastalıkların yanlış anlaşılmasının cadı avı histerisine nasıl sebep olacağına dair bir çalışmadır. Film belgesel olarak yapılmıştır ancak korku filmlerinde olabilecek dramatik sekanslar içermektedir.\n"
    },
    "Cenevre": {
        "first_paragraph": "Cenevre (Fransızca: Genève,  Arpitanca: Genèva, Almanca: Genf, Romanşça: Genevra; İtalyanca: Ginevra, dil devriminde Jönev), İsviçre'de Cenevre Gölü kıyısında yer alan, İsviçre'nin Zürih şehrinden sonra en yüksek nüfuslu ikinci şehridir.  Fransızca konuşulan İsviçre bölgesi olan \"Suisse Romande\" bölgesinin en büyük şehridir.  Aynı ada sahip Cenevre kantonu'nun başkentidir. Rhône Nehri'nin Cenevre Gölü'nden çıkışında konumlanmıştır.\n"
    },
    "Fraumünster": {
        "first_paragraph": "Fraumünster Zürih'te bir kilise. Reformasyon dönemine kadar aynı bölgedeki Grossmünster ve Wasserkirche ile birlikte şehrin azizleri olan Felix ve Regula ile ilşkili kabul edilirlerdi.\n"
    },
    "Moğolistan Bogd Hanlığı": {
        "first_paragraph": "Bogd Hanlığı 1911-1924 yılları arasında Moğolistan'da hüküm sürmüş bir hanedandır. Çin'den bağımsızlığını kazandıkdan sonra Moğolistan Halk Cumhuriyeti kuruldu.\n"
    },
    "Taiping Krallığı": {
        "first_paragraph": "Taiping Gök Krallığı, daha sonra Göksel Krallık veya Göksel Hanedan olarak kısaltıldı, Çin'de tanınmayan bir devletti ve 1851'den 1864'e kadar Hong Xiuquan tarafından Qing hanedanının devrilmesini destekleyen Hristiyan-Shenik teokratik mutlak monarşiydi. Başkenti Tianjing'deydi (bugünkü Nanjing).\n"
    },
    "Umman İmamlığı": {
        "first_paragraph": "Umman İmamlığı (Arapça: إِمَامَة عُمَان, Latin Alfabesiyle: Imāmat ʿUmān) Hacer Dağlarındaki tarihi bir devlet. İmamlığın yönetim merkezi tarih boyunca Rustaq ve Nizva arasında değişmiştir. Toprakları kuzeyde Ibri’ye güneyde Alsharqiyah bölgesine ve Sharqiya Kumları'na kadar uzanıyordu. İmamlığın sınırları doğuda Hacer dağları, batıda ise Rubülhali Çölüydü. Hacer dağları İmamlığı Muskat ve Oman’dan ayırıyordu İmam (hükümdar) başkentteyken valiler İmamlığı farklı bölgelerde temsil etti.\n"
    },
    "Aynoroz": {
        "first_paragraph": "Aynoroz (Yunanca: Άγιον Όρος - Kutsal Dağ), Balkanlar'da Yunanistan'ın Halkidiki yarımadasından Ege Denizi'ne doğru uzanan 3 dar ve uzun yarımadanın en doğuda olanı. Doğu Ortodoks manastırının önemli bir merkezidir. Yunanistan Cumhuriyeti içinde özerk bir hükûmet olarak yönetilmektedir.  Aynoroz yarımadasının toprağı kalkerli olup, oldukça dağlıktır. En yüksek noktası adanın en güneyindeki Athos Dağı'dır (2.033m). Nüfusun çoğunluğu rahiplerden meydana gelir ve 2.250 kişi kadardır. Athos Dağı'nda, Konstantinopolis Ekümenik Patriğinin doğrudan yetkisi altında  20 kadar manastır vardır. Devletin yönetim biçimi 20 manastırı temsil eden 20 kişi ve küçük bir meclis tarafından yönetilir ve Yunanistan'a bağlıdır. Halkın başlıca gelir kaynağı zeytin ve üzümcülük gibi Akdeniz ürünleri ve hayvancılıktır.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Theotokos'un Kemeri": {
        "first_paragraph": "Kutsal Geleneğe göre, Pek Kutsal Tanrıdoğuran uyuduktan sonra On İki Havariler O'nu usulünce güzel bir mezara gömdü.\n"
    },
    "İran cumhurbaşkanı": {
        "first_paragraph": "İran cumhurbaşkanı (Farsça: رییس‌ جمهور ایران Reyis-i Cumhur-i İran), İran Anayasası'na göre dinî liderden sonraki en yüksek siyasi makamdır.\n"
    },
    "Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi": {
        "first_paragraph": "Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi (Farsça: مجمع تشخیص مصلحت نظام, Mecme' Teşhis-i Maslahat-i Nizam), İran Dini Lideri'nin izin verdiği konularda Anayasa Koruma Konseyi ile İslami Şûra Meclisi arasındaki anlaşmazlıkları çözme ve İran Dini Lideri'ne ülkenin genel siyasetinin belirlenmesinde danışmanlık etme görevleri olan anayasal kuruldur.[1]\n"
    },
    "İslamî Şûra Meclisi": {
        "first_paragraph": "İslamî Şûra Meclisi (Farsça: Meclis-i Şurâ-yı İslami (مجلس شورای اسلامی), kıs. Meclis), İran'nin tek meclisli yasama organıdır. Dört yıllığına seçilen 290 üyeden oluşmaktadır. Meclis, 18 Şubat 2000 seçimlerine kadar 272 üyeden oluşmaktaydı. Meclis yasama faaliyetini yürütür. Uluslararası antlaşmaları değerlendirir ve bütçeyi onaylar. Tüm meclis üyeleri ve meclisteki tüm yasama çalışmaları, Anayasa Koruma Konseyi tarafından onaylandığı zaman yürürlüğe girer. Son seçim 21 Ocak ve 11 Eylül 2020 tarihlerinde iki turlu olarak gerçekleşti ve yeni meclis dönemi 28 Mayıs 2020 tarihinde açıldı.\n"
    },
    "İran Radyo Televizyon Kurumu": {
        "first_paragraph": "İran Radyo Televizyon Kurumu (İRİB), İran'ın devlet yayıncılığını yapmakla görevli tek kuruluştur. İran’da bu kurum harici özel kanalların çalışması yasaktır.\n"
    },
    "İran Senatosu": {
        "first_paragraph": "İran Senatosu (Farsça: مجلس سنای ایران Meclis-i Sina), 1950-1979 yılları arasında İran'ın eski üst meclisiydi.\n"
    },
    "Kutsal Makam": {
        "first_paragraph": "Santa Sede (Latince: Sancta Sedes) veyahut Papalık Makamı; Batı Avrupa dillerinde \"Aziz Sandalye\", \"Apostolik Makam\", \"Kutsal Koltuk\" olarak adlandırılır. Bu isimlendirme Vatikan'ın devlet pozisyonunu belirleyen resmi isimlendirmesidir. Nihayetinde Roma’da bulunan Katolik Kilisesi'nin Piskoposluk Yönetimi'ni içerir ve devleti yönetmek için piskoposlarca yönetilen bir yetki alanı oluşumudur. Bu isimlendirme ise; Papa ile beraber Devlet Sekretaryasını, (bakanlık ile eşdeğer anlamda olan) farklı Kongregasyonlarını ve (yönetim kurulu ile eşdeğer anlamda olan) papalık konseylerini içerir. Bütün bu sistemin başında bulunan kişiye de 'Başpiskopos' denir ve bu haliyle 'Papa'ya işaret etmektedir. Kısaca, Papalık Makamı, Katolik Kilise'sinin merkezi yönetimi olarak kabul edilebilir ve nihayetinde alışılagelen en basit isimlendirmesiyle (resmi olmayan isimlendirmesiyle) buna Vatikan denilir.\n"
    },
    "Papamobil": {
        "first_paragraph": "Papamobil, Katolik Kilisesi papasının halka açık alanlarda kullanması için özel olarak tasarlanmış bir motorlu araçtır. Genellikle eski Gestoral Sandalye'nin (Papa'nın insanlar tarafından taşınan tören sandalyesi) halefi olarak kabul edilir ve büyük kalabalıkları selamlarken papanın daha görünür olmasını sağlamak için tasarlanmıştır.\n"
    },
    "Kutsal Roma İmparatorluğu": {
        "first_paragraph": "Kutsal Roma Germen İmparatorluğu, 962-1806 yılları arasında 844 yıl boyunca Orta Avrupa'da hüküm sürmüş bir monarşi. Alman Krallığı temelinde olsa da, aslında bir devletçikler bütünüdür. Daha doğrusu imparatorluk toprakları tek bir hanedanın malı değildi. Ülke toprakları birçok federal hanedanlık tarafından yönetiliyordu. Kutsal Roma İmparatorluğu'nu oluşturan bu hanedanlıklar şunlardı: \n"
    },
    "Almanya'nın birleşmesi": {
        "first_paragraph": "Resmî olarak Almanya'nın birleşmesi ile siyasi ve idarî olarak birleşik bir ulus devletin ortaya çıkması 18 Ocak 1871'de Fransa'daki Versay Sarayı'nın Aynalar Galerisi'nde gerçekleşti. Fransa-Prusya Savaşı sonrası Fransızların silah bırakmasının ardından, Alman devletlerinin prensleri Prusyalı I. Wilhelm'i Alman İmparatoru ilan etmek için bir araya geldi. Pratikte, Almanca konuşan halkların çoğunluğunun birleşik bir devlet altında toplanması, resmî ve soylu yöneticiler arasındaki gayriresmî ittifaklar sayesinde bir süredir düzensiz olarak gelişmekteydi. Ancak birleşme fikirleri, tarafların kendi çıkarları yüzünden Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun 1806'da dağılması ve Napolyon Savaşları'nın gerçekleşmesi üzerine kuvvetlenen milliyetçilik hareketlerine kadar neredeyse yüz yıl gecikerek aristokratik bir deneme olmaktan öteye gidemedi.\n"
    },
    "Aulic Council": {
        "first_paragraph": "Aulic Council (Latince: Consilium Aulicium, Almanca:Reichshofrat, İngilizce: Aulic Council, bir diğer anlamla İmparatorluk Mahkemesi Konseyi)  Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu'nun iki yüksek mahkemesinden biridir, diğeri ise Reickammergericht'dir. Sadece diğer mahkemeyle eş zamanlı yargı yetkisine sahip değildi. Fakat cezai işlemlerde, hanedanları, İmparator'u ve hükümeti ilgilendiren olaylarda yargı gücüne sahipti.\n"
    },
    "İmparatorluk çemberi": {
        "first_paragraph": "Bir İmparatorluk Çemberi (Latince: Circulus imperii, çoğulu Circuli imperii Almanca: Reichskreis, çoğulu Reichskreise), Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nda bölgesel bir gruplaşmayla ortaya çıkmış bölgedir. Ortak bir savunma yapısı oluşturmak ve imparatorluk vergilerini toplamak amacıyla kurulmuştur.\n"
    },
    "Fürstenbund": {
        "first_paragraph": "Fürstenbund (\"Prensler birliği\"), Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'ndaki Alman prenslerin oluşturduğu bir birlik. 1785 yılında II. Friedrich liderliğinde İmparator II. Joseph'in Bavyera'yı Habsburg topraklarına katmasını engellemek amacıyla kurulmuştur.\n"
    },
    "IV. Ferdinand, (Kutsal Roma imparatoru)": {
        "first_paragraph": "IV. Ferdinand (8 Eylül 1633 - 9 Temmuz 1654) 1646 yılında Bohemya Kralı, 1647 yılında Macaristan ve Hırvatistan Kralı ve 31 Mayıs 1653 tarihinde Romalıların Kralı oldu. Ayrıca Cieszyn Dükü olarak görev yaptı.\n"
    },
    "Kutsal Roma imparatoriçeleri listesi": {
        "first_paragraph": "Kutsal Roma İmparatoriçesi (Latince: Sancta Romana Imperatrix, Almanca: Heilige Römische Kaiserin) veya Kutsal Roma İmparatorluğu'nun İmparatoriçesi (Kaiserin des Heiligen Römischen Reiches), Kutsal Roma İmparatorunun eşine veya naipine verilen unvandır.\n"
    },
    "Raimondo Montecuccoli": {
        "first_paragraph": "Raimondo Montecúccoli, Raimondo, Count of Montecúccoli ya da Montecucculi (Almanca: Raimondo Graf Montecúccoli); (d. 21 Şubat 1608 veya 1609, Modena - ö. 16 Ekim 1680, Linz) İtalyan general. Askeri hizmetleriyle Avusturya ve bilhassa Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu çıkarları uğruna savaştı.\n"
    },
    "Ren Birliği": {
        "first_paragraph": "Ren Birliği (Almanca: Rheinischer Bund, Erste Rheinbund veya Rheinische Allianz) Ren Nehri boyunca kurulan şehirleri savunmak üzere 50 Alman prensliğinin bir araya gelmesiyle Fransa Kralı XIV. Louis tarafından 14 Ağustos 1658 tarihinde kurulan devletler birliğidir.\n"
    },
    "Vogt": {
        "first_paragraph": "Vogt, (diğer kullanımları Voigt, Fauth) eski yüksek Almanca'da üst düzey memur anlamında kullanılan unvan. Kökeni, Latince atanan anlamına gelen advocatusa dayanmaktadır. Günümüzde İsviçre'nin kırsal kesimlerinde hâlâ belediye yöneticileri \"Alpvogt\" unvanını kullanmakta, Polonya'da ise birçok kesimde belediye başkanları Wójt olarak anılmaktadır.\n"
    },
    "Mısır": {
        "first_paragraph": "Mısır veya resmî adıyla Mısır Arap Cumhuriyeti (Arapça: جمهورية مصر العربية, Cumhûriyyetü Mısr el-Arabiyye), Afrika ile Asya kıtalarının kesişiminde yer alan bir ülkedir. Kuzey Afrika'nın nüfusu en büyük olan ülkesidir. Nüfusunun büyük bölümü Nil Nehri boyunca yerleşmiştir. Akdeniz ve Kızıldeniz'e kıyısı bulunan Mısır'ın, batısında Libya, güneyinde ise Sudan yer almaktadır. Ülkenin Asya kıtasında yer alan kısmı, Sina Yarımadası üzerinden Filistin ve İsrail ile komşudur. Mısır'dan geçen Nil Nehri, sularını Akdeniz'e boşaltmaktadır. Medeniyetin beşiği olarak bilinen, Orta Doğu'da bulunan bir ülkedir.\n"
    },
    "Firavunizm": {
        "first_paragraph": "Firavuncu hareket veya Firavunculuk, 1920'lerde ve 1930'larda Mısır'da öne çıkan bir ideolojidir. Mısır'ın (𓈎𓅓𓏏𓊖)İslam öncesi geçmişine baktı ve Mısır'ın daha büyük bir Akdeniz medeniyetinin parçası olduğunu savundu. Bu ideoloji, Nil Nehri ve Akdeniz'in rolünü vurguladı. Firavunluğun en önemli savunucusu Taha Hüseyin'di.\n"
    },
    "Sout El-Hob": {
        "first_paragraph": "Sout El-Hob Müzik Şirketi (Arapça: صوت الحب للإنتاج الفني والتوزيع),  kelimenin tam anlamıyla \"Aşkın Sesi\" anlamına gelen Dozzan Music Group'un sahip olduğu şirketlerden biridir. Müzik şirketi 1972 yılında Atef Muntaser[1] tarafından kuruldu. Sout El-Hob, hemen hemen her türden sanatçıya ev sahipliği yaptı ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki en büyük 4. kataloğa sahipti. Sout El-Hob ayrıca “Sout El-Hob Movies (Atef Muntaser ve Ortakları)” adı altında yurt içinde ve yurt dışında birçok filmi yayınladı. “Alam El-Phan” şirketinin ve “Mazzika”[2] TV kanallarının sahibi ve Atef Muntaser’in[3] kuzeni olan Mohsen Gaber, kendi şirketini kurmadan önce Atef ile birlikte distribütör olarak çalıştı.\n"
    },
    "Tanis": {
        "first_paragraph": "Tanis, Mısır'ın kuzeydoğu Nil Deltası'ndaki önemli bir arkeolojik alan ve aynı adı taşıyan bir şehrin konumu olan eski Mısır'ın Yunanca adıdır. Nil'in uzun zamandan beri çamurlu olan Tanitik kolunda bulunur. Tanis'in ilk çalışması, Napoléon Bonaparte'ın Mısır seferi sırasında 1798 yılına kadar uzanıyor. Mühendis Pierre Jacotin, Description de l'Égypte'de sitenin bir haritasını çizdi. İlk olarak 1825'te, şimdi Louvre Müzesi'nde bulunan iki pembe granit sfenksi keşfeden Jean-Jacques Rifaud ve daha sonra 1860-1864 yılları arasında François Auguste Ferdinand Mariette ve daha sonra 1883'ten 1886'ya kadar William Matthew Flinders Petrie tarafından kazılmıştır. Çalışma, 1939'da Üçüncü Ara Dönem'e tarihlenen kraliyet nekropolünü keşfeden Pierre Montet tarafından 1929'dan 1956'ya kadar devralındı. Mission française des fouilles de Tanis (MFFT), Jean Yoyotte yönetiminde 1965'ten beri siteyi inceliyor. ve 2013'ten beri Philippe Brissaud ve François Leclère.\n"
    },
    "Taliban": {
        "first_paragraph": "Taliban (Peştuca: طالبان, öğrenciler veya bilgi talep edenler),[50] Afganistan'da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı[51] hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği[52] demekte olup ülke içinde bir savaş (veya cihat)[53] sürdürmüştür. İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban'ın 2016'dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade'dir.[54] Grup; eroin[55][56] gibi narkotiklerin ticaretinin yanı sıra haraç toplama, fidye ve alıkoyma gibi faaliyetlerle finanse edilmektedir.[57][58] Ayrıca 2010'ların ortalarında, önceki hükûmetin yönetiminde yasadışı olan madencilik faaliyetlerinin kontrolünü ele geçirmiştir.[59]\n"
    },
    "Abdülgani Birader": {
        "first_paragraph": "Molla Abdülgani Birader (Peştuca: عبدالغني برادراخوند; d. 1968; Uruzgan), veya Molla Birader Afganistan'daki Taliban hareketinin kurucularındandır. Molla Muhammed Ömer'in yardımcısıydı ve Muhammed Ömer'den sonraki en yetkili isimdi. 2010'da Servislerarası İstihbarat ve ABD'nin ortak operasyonu ile Karaçi'de yakalandı. 2018'de serbest bırakıldı. Günümüzde Taliban siyasi ofisi liderliğini yürütmektedir. Kâğıt üstünde emir sıfatına sahip olan Hibetullah Ahundzade'nin altında yer alsa da, medya tarafından Taliban'ın fiilî lideri olarak addedilmektedir.[1]\n"
    },
    "Taliban Beşlisi": {
        "first_paragraph": "Taliban Beşlisi ya da diğer adıyla Guantanamo Beşlisi hiçbir suçlama yöneltilmeden Guantanamo'da süresiz tutuklu bulunan ve daha sonra Taliban'ın kaçırdığı, Amerika Birleşik Devletleri Ordusunda görevli çavuş Bowe Bergdahl ile takas edilen, Taliban devleti'nin Afgan uyruklu eski üst düzey 5 görevlisi.[1][2]\n"
    },
    "Vatikan": {
        "first_paragraph": "Vatikan, resmî adıyla Vatikan Şehir Devleti (İtalyanca: Stato della Città del Vaticano; Latince: Status Civitatis Vaticanae), İtalya'nın Roma şehrinde bulunan, Hristiyanlık dininin Katolik mezhebinin yönetim merkezi olan bağımsız devlet. Ülkedeki yerleşik nüfus 1.000 civarındadır,[2] fakat Vatikan turistik bir yer olduğundan ülkedeki kişi sayısı turistlerle birlikte artmaktadır. Çevresi yüksek duvarlarla kaplıdır ve kameralarla izlenmektedir. Vatikan, hem yüzölçümü hem de nüfus bakımından en küçük bağımsız ülkedir.[13]\n"
    },
    "Kutsal Makam ve Vatikan Şehri arması": {
        "first_paragraph": "Vatikan arması,  İtalya'nın Roma şehrinde bulunan, Hristiyanlık dininin Katolik mezhebinin yönetim merkezi olan Vatikan Şehir Devleti'nin resmî devlet armasıdır.\n"
    },
    "Papalık Marşı": {
        "first_paragraph": "Papalık Marşı (İtalyanca: Inno e Marcia Pontificale), bağımsız devlet Vatikanının millî marşı. 1949 yılından beri Papa'nın veya onun temsilcisinin katıldığı törenlerde söylenen marştır. Vatikan bayrağı törenle göndere çekildiği anda, sadece sekiz barla oynanır. Vatikan bu marşın kesinlikle ulusal marş olduğunu kabul etmemektedir.\n"
    },
    "Pontifical Oriental Institute": {
        "first_paragraph": "Papalık Şarkiyat Enstitüsü, Roma’da bulunan bir Katolik yüksek eğitim kurumudur. Doğu Hıristiyanlık dünyası için bir yüksek öğrenim kurumunun kurulması Papa XIII. Leo[1] dan beri Katolik Kilisesinin gündemindeydi ancak bu plan 1917 yılında Papa XV. Benedict (1914-1921) zamanında hayata geçirilebildi. Orientale, her ikisi de Roma’da bulunan Papalık Gregoryen Üniversitesi (kuruluş yılı 1551) ve Papalık Kutsal Kitap Enstitüsü (kuruluş yılı 1919) konsorsiyumunun bir kısmını oluşturmaktadır. Bu üç enstitü de Cizvitler tarafından yönetilmektedir. Orientale Papalık Makamına bağlı olsa da, yönetimi Cizvitler’e bağlıdır. Enstitünün rektörü, Doğu Kiliseleri Cemaati Başkanı ve rektör yardımcısı ise Cizvitler’in başmüdürüdür. Katolik Eğitim Topluluğu, Orientale’nin akademik programlarının onaylanmasından sorumludur.\n"
    },
    "Katyayana (budist)": {
        "first_paragraph": "Kātyāyana veya Mahākātyāyana (Sanskritçe ; Pali : Kaccāyana, bazen Kaccāna, Mahākaccāna veya Mahākaccāyana olarak kısaltılır) Gotama Buda'nın bir öğrencisiydi. On ana öğrenciden biri olarak listelenmiştir ve Buda'nın kısa açıklamalarını genişletmek ve açıklamak konusunda en önde gelen kişidir.[2]\n"
    },
    "Dojo": {
        "first_paragraph": "Dojo (道場 dōjō; \"yolun yeri\"), aikido, judo, karate veya samuray gibi Japon dövüş sanatlarının eğitiminin yapıldığı yerdir.[1] Japonya'da ise genellikle tüm spor eğitimlerinin yapıldığı yer anlamında kullanılır.\n"
    },
    "Ensō": {
        "first_paragraph": "Ensō (Japonca: 円相; \"daire\"), Zen Budizmi'nde zihnin vücudun yaratmasına izin vermediği bir anı ifade etmek için bir veya iki engelsiz fırça darbesi ile elle çizilmiş bir çemberdir. Ensō, mutlak aydınlanmayı, gücü, zarafeti, evreni sembolize eder ve Japon estetiğinden doğan minimalizm ile karakterizedir.\n"
    },
    "Shakuhachi": {
        "first_paragraph": "Shakuhachi (Japonca: 尺八、しゃくはち), bir Japon uzunlamasına uçtan uca bir bambu flüttür.\n"
    },
    "Shikantaza": {
        "first_paragraph": "Shikantaza (只管打坐)  daha çok Zen Budist Soto okulunda anılmakla birlikte tüm Zen okullarınca benimsenmiş olan[1] bir zazen uygulamasıdır. İlk olarak Dogen'in ustası Rujing tarafından kullanılmış olan terim, \"yalnızca oturmak\" olarak çevrilebilir. Kimi araştırmacılar terimin kökeninin kesin olmamakla birlikte Pāli dilindeki vipassana terimine dayanabileceğini belirtmiştir.[2]\n"
    },
    "Akl-ı küll": {
        "first_paragraph": "Akl-ı küll, tasavvuf düşüncesinde, kendisini yaratanı kavramayı başarmış olan akıldır.\n"
    },
    "Cemâl": {
        "first_paragraph": "Cemâl, (Arapça: جَمَال) bir erkek ismidir ve kökeni Arapça olup, \"yüz güzelliği\" anlamına gelmektedir. İsim olarak Arap ülkeleri dışında birçok ülkede özellikle Afrika ve Amerika gibi ülkelerde de sıklıkla kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Cezbe": {
        "first_paragraph": "Cezbe, Arapça kökenli bir kelime olup herhangi bir duygunun veya inanışın etkisiyle aşırı ölçüde coşup kendinden geçmeye verilen isimdir. Günlük hayattaki kullanımının yanı sıra tasavvufi bir terimdir.\n"
    },
    "Halvet": {
        "first_paragraph": "Halvet, Arapça bir kelime olan halvet, tenha, tenhaya çekilme, yalnızlık ve yalnız kalma anlamlarına gelir. Halvet etmek, istenilen tenha ve her şeyden boş bir mahalde, zihne takılan ve takılacak olan şeylerden kurtularak feragat köşesini her şeye tercih etmektir. Bir başka ifade ile büsbütün yalnız durmak, biri ile tenhaca konuşmak üzere yalnız kalıp kimseyi içeri almamaktır. Halvete girmek, ibadet, zikir, riyazet ve murakabe ile meşgul olmak üzere yalnız başına tenha bir odaya, tekkelerde halvethane denilen bir hücreye, kapanmaktır. Halvete çekilmek, tenha bir yerde yalnız başına oturmaktır.[1]\n"
    },
    "Muhammedilik (tasavvuf)": {
        "first_paragraph": "Muhemmedîlik, tasavvuftaki Muhammedî olarak da anılan çeşitli akımları bünyesinde barındıran terim.\n"
    },
    "Mürid": {
        "first_paragraph": "Mürid, irade ve talep eden, isteyen, arzu eden anlamına gelir. Tasavvufta, kendisi için Allah'ın irade ettiğinden başka bir şey istemeyen, Allah'ın iradesi karşısında teslim olan; tarikate giren ve şeyhe bağlanan, derviş, bende demektir.[1] Sözlükte anlamı, “dileyen, irade ve istek sahibi olan” diye verilmektedir.[2]\n"
    },
    "Nefis": {
        "first_paragraph": "Nefis ya da Nefs (نفس), Arapça kökenlidir, sözlükte ruh, bir şeyin kendisi, akıl, insan bedeni, ceset, kan, azamet, arzu ve kötü istekler gibi manalara gelmektedir.\n"
    },
    "Postnişin": {
        "first_paragraph": "Postnişin, tarikatlarda, dergâhta posta oturan, yani o dergâhın başında bulunan şeyhe verilen isim.\n"
    },
    "Riyazet": {
        "first_paragraph": "Riyazet, nefsin isteklerini dizginlemek amacıyla kişinin kendisine çeşitli şeyleri yasak etmesini veya onlardan kaçınmasını ifade eder.\n"
    },
    "Tarikat Kapısı": {
        "first_paragraph": "     • 1) Alavîler\n          • Horasan Melametîliği\n            • Kalenderîlik\n               • Haydarîlik \n            • Nakşibendiye\n           • Mevlevîlik \n           • Yesevilik\n             • Bektâşîlik\n               • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n"
    },
    "Telvin": {
        "first_paragraph": "Telvin'in sözlük anlamı renklerdir. Telvin, tasavvuftaki anlamı ise \"halden hale geçmek\" demektir.\n"
    },
    "Tövbe": {
        "first_paragraph": "Tövbe (Arapça: تَوْبَة), dinde bir günahtan dönmeye karar vermektir. Tasavvuf anlayışında tövbenin farklı bir mânâsı ve kullanımı vardır.\n"
    },
    "Zakir": {
        "first_paragraph": "Kelime anlamı; mistik İslamda yükselmek için zikrullah yapan kişidir. Tekke ve dergahlarda kurumsal bir kimlik kazanarak ilahi okuyan ve cehri zikir yaptıran görevliye de bu isim verilir. Kadirilikte önemli bir mertebedir.\n"
    },
    "Zübde-i alem": {
        "first_paragraph": "Zübde-i âlem, Zübde kelimesi çekirdek, öz anlamına gelmektedir. Âlem de dünya, kainat, evren anlamlarında kullanılmaktadır. Bu tamlama ise, kainatın özü anlamında kullanılmaktadır. Tasavvufi anlamı olan bu terime göre, insan kainatın özüdür, kainatta ne varsa, aynı oranda insanda da vardır. Bir diğer ifade ile insan kainatla denk kabul edilmektedir. Zaten kainatın varlık sebebi de insandır.\n"
    },
    "Jean de Roquetaillade": {
        "first_paragraph": "Jean de Roquetaillade[1] (d. y. 1310 - ö. 1366-1370, Avignon), fransız fransiskan simyacı.[2]\n"
    },
    "Sextus Julius Africanus": {
        "first_paragraph": "Sextus Julius Africanus (yak. 160 - yak. 240) 2.-3. yüzyıllar arası yaşamış Romalı gezgin ve tarihçidir. Eusebios'a esin kaynağı olmuş kişiler arasında sayılmaktadır.\n"
    },
    "Doom Eternal": {
        "first_paragraph": "Doom Eternal, id Software tarafından geliştirilen ve Bethesda Softworks tarafından yayınlanan birinci şahıs nişancı video oyunudur. 2016 yılında oyun piyasasına sürülen Doom'un başlattığı seriyi ve hikayeyi devam ettirmektedir.\n"
    },
    "Doomguy": {
        "first_paragraph": "Doomguy (Doom (2016) ve Doom Eternal oyunlarında Doom Guy, Doom Marine, ya da Doom Slayer olarak da anılır) id Software tarafından oluşturulan bir kurgusal karakter ve birinci şahıs Doom video oyunu serisinin kahramanıdır. Amerikalı video oyun tasarımcısı John Romero tarafından 1993 yılında yaratılmıştır. Doom serisinde Doomguy, ekranda nadiren konuşan, yeşil savaş zırhı giymiş bir iblis avcısı uzay denizcisidir ve kişiliği ve arka planı, oyuncu avatarı rolünü güçlendirmek için kasıtlı olarak belirsizdir. Doom Eternal'da Amerikalı seslendirme sanatçısı Matthew Waterson tarafından seslendirilirken, Jason Kelley o oyunun indirilebilir içeriği The Ancient Gods: Part Two'da karakteri seslendirmektedir. Quake Champions ve Quake III Arena dahil olmak üzere id Software tarafından geliştirilen diğer birçok oyunda yer almıştır.\n"
    },
    "Highschool of the Dead": {
        "first_paragraph": "Highschool of the Dead (Japonca: 学園黙示録 HIGHSCHOOL OF THE DEAD Gakuen Mokushiroku Haisukūru obu za Deddo; \"Ölüler Lisesi\"), Daisuke Satō tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, Eylül 2006-Mart 2013 tarihleri arasında Fujimi Shobo'nun Monthly Dragon Age' dergisinde yayınlandı. İlk tankōbon cildi ise 1 Mart 2007'de Kadokawa Shoten tarafından yayımlandı[2] ve 25 Nisan 2011 itibarıyla toplam yedi cilt olarak yayınlandı.[3]  Hikâye bir zombi kıyametinin ortasında yakalanan bir grup lise öğrencisini anlatmaktadır.\n"
    },
    "Super Paper Mario": {
        "first_paragraph": "Super Paper Mario (Japonca: スーパーペーパーマリオ Sūpā Pēpā Mario), 2007 yılında Intelligent Systems tarafından geliştirilen ve Nintendo tarafından yayınlanan bir platform rol yapma video oyunudur. Oyun, Paper Mario serisinin üçüncü oyunu olup Nisan 2007 tarihinde Japonya ve Kuzey Amerika'da ve aynı yılın Eylül ayında Avrupa ve Avustralasya'da Wii için piyasaya sürüldü.\n"
    },
    "The Nine Billion Names of God": {
        "first_paragraph": "Tanrı'nın Dokuz Milyar İsmi (The Nine Billion Names of God), İngiliz yazar Arthur C. Clarke'ın 1953 tarihli bilimkurgu öyküsüdür. Hikâye, 1970 yılında Amerika Bilimkurgu Yazarları tarafından Nebula Ödülleri'nin oluşturulmasından önce yayınlanan en iyi bilimkurgu öykülerinden biri olarak seçilen öyküler arasındaydı. The Science Fiction Hall of Fame, Volume One, 1929–1964'te yeniden basıldı.\n"
    },
    "III. Dünya Savaşı": {
        "first_paragraph": "III. Dünya Savaşı, varsayımsal olarak gelecekte nükleer silahların geliştirilmesi, test edilmesi ya da kullanılması sonucunda gerçekleşeceği düşünülen bir dünya savaşıdır. Bu terim, en az 1941 yılından beri kullanılmaktadır. Bazıları bu terimi, Soğuk Savaş ya da Teröre Karşı Savaş gibi sınırlı veya daha küçük çatışmalara atıfta bulunmak için kullansa da, diğerleri böyle bir çatışmanın hem kapsam hem de yıkıcı etki açısından önceki dünya savaşlarını geride bırakacağını varsayıyor.[1]\n"
    },
    "Bizim Gibi Casuslar": {
        "first_paragraph": "Bizim Gibi Casuslar, 1985 ABD yapımı aksiyon komedi filmidir. Özgün adı Spies Like Us olan film Türkiye'de 1992 yılında o zamanki adı Star-1 olan Star TV' de gösterilmişti. Sonra yine aynı kanalda birkaç yılda bir tekrar tekrar yayına verilmiştir.[1]\n"
    },
    "Captain Price": {
        "first_paragraph": "Captain Price, asıl adıyla John Price, Call of Duty: Modern Warfare (MW) serisindeki karakter. Senaryoya göre, oyun esnasında oyuncuya gerekli direktifleri vermekte ve sahada oyuncuyla birlikte aksiyon alarak, taktik destek sağlamaktadır. Call of Duty: Modern Warfare oyun serisi boyunca, yalnızca iki bölümde oynanabilen bir karakterdir. 45 yaşındadır ve İngilizdir. Kendisini ifade eden en belirgin özelliği ise cookie duster tarzı bıyığı ve puroya düşkünlüğüdür. SAS birliğinden Task Force 141 birliğine geçmiştir. İntikam duygusu güçlü biridir. Düşmanlarına çok acımasız davranır. Emrindeki askerleri Gaz, Soap ve Yuri'ye ise çok bağlıdır.\n"
    },
    "Fallout (seri)": {
        "first_paragraph": "Fallout, Interplay Entertainment tarafından yaratılmış bir post-apokaliptik RPG video oyunu serisidir. Seri 22. ve 23. yüzyıllarda geçmektedir ve senaryoda atompunk ve retrofuturistik tasarımlardan, 1950'lerin Amerika Birleşik Devletleri'nin savaş sonrası kültüründen, teknoloji vaatlerinden ve nükleer yok oluş korkusundan ilham alınmıştır. Fallout'un yapımında, Fallout serisinin öncüsü kabul edilen, Interplay Productions tarafından geliştirilen 1988 oyunu Wasteland'den bolca esinlenilmiştir.\n"
    },
    "Guilty Crown": {
        "first_paragraph": "Guilty Crown (Japonca: ギルティクラウン Giruti Kuraun; \"Suçlu Taç\"), Production I.G tarafından hazırlanan 2011 yapımı bir anime televizyon serisidir. Seri, Ekim 2011-Mart 2012 tarihleri arasında yayınlandı. Seri, \"Kralın Gücü\" adlı bir yeteneğe sahip olan ve diğer insanlardan \"Boşluklar\" olarak adlandırılan öğeleri çıkarmasına izin veren bir lise öğrencisi olan Shu Ouma'nın etrafında dönmektedir. Ardından, GHQ olarak bilinen yarı-hükûmet örgütü ile Japonya'nın GHQ'dan bağımsızlığını yeniden sağlamayı amaçlayan Funeral Parlor adlı isyancı bir organizasyon arasındaki çatışmanın içine atılır. Bu süreçte Shu, yeteneğinin omuzlarına yüklediği yük ve geçmişinin korkunç gizemiyle başa çıkmak zorundadır.\n"
    },
    "Mahōka Kōkō no Rettōsei": {
        "first_paragraph": "Mahōka Kōkō no Rettōsei (Japonca: 魔法科高校の劣等生; \"Büyü Lisesinin Zayıf Öğrencisi\"), Tsutomu Satō tarafından yazılan bir web roman serisidir. Seri, Ekim 2008-Mart 2011 tarihleri arasında Shōsetsuka ni Narō'da yayınlandı. Temmuz 2011 tarihinden bu yana ASCII Media Works'un Dengeki Bunko baskısı altında yayınlandı. Hikâye, sihrin var olduğu ve teknolojiyle sentezlendiği alternatif bir tarihte geçmekte olup Büyü Lisesi'ne kaydolan kardeşler Tatsuya ve Miyuki Shiba'yı takip etmektedir. Kötü şöhretli Yotsuba klanıyla olan bağlantılarını gizli tutarken, Tatsuya'nın vasat görünen yetenekleri ve çekingen kişiliği ile göz önünden uzak durduğu, Miyuki'nin ise güzelliği ve büyülü yetenekleri ile çevresinde bütün ilgiyi üzerine çektiği hikâyede, kahramanlarımız günlük yaşamlarını huzur içinde yaşamaya çalışmaktadırlar. Ancak olayların geçtiği dünya çizgisinde büyücülerin hayatları asla normal olmamaktadır. Gerçek anlamda aile olarak gördüğü ve değer verdiği tek kişiyi beladan uzak tutmak için sadece keskin zekasının yetmeyeceğini anlayan Tatsuya dünyadan saklaması gereken yeteneklerine fazlasıyla ihtiyaç duyacağı yeni bir okul hayatına atılmaktadır.\n"
    },
    "Neuromancer": {
        "first_paragraph": "Neuromancer, William Gibson'ın dünya çapında üne kavuşmasını sağlayan ilk siberpunk romanı. 1984 yılında yayınlandıktan sonra bilimkurgunun üçlü tacı olarak adlandırılan Nebula, Philip K. Dick'i Anma ve Hugo ödüllerini kazanmıştır. Bu Gibson'un Sprawl Üçlemesinin başlangıç romanıdır. Kitap, Türkçede önce Neuromancer adı yayınlanmış olup Matrix Avcısı adı altında yeniden yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Seninle Yaşıyorum": {
        "first_paragraph": "Seninle Yaşıyorum (İngilizce: How I Live Now) Meg Rosoff'un aynı isimli 2004 romanından uyarlanan 2013 Kanada-İngiliz spekülatif drama filmi. Yönetmenliğini Kevin Macdonald yaptı ve senaryosu Tony Grisoni, Jeremy Brock ve Penelope Skinner tarafından yazıldı. Filmde Saoirse Ronan, Tom Holland, Anna Chancellor, George MacKay ve Corey Johnson rol aldı. Film, 2013 Toronto Uluslararası Film Festivali'nin Özel sunum bölümünde yayınlandı.[4] Daha sonra 4 Ekim 2013'te Birleşik Krallık'da vizyona girdi.[2]\n"
    },
    "Soap MacTavish": {
        "first_paragraph": "John \"Soap\" MacTavish adlı İngiliz asker, Modern Warfare serisinin ana karakterlerinden birisi ve hatta Call of Duty 4’te oynanan kahramandır. Call of Duty: Modern Warfare’de çavuş olarak, Call of Duty: Modern Warfare 2’de ise Yüzbaşı ve Task Force 141’in saha komutanı olarak oyuncuların karşısına çıkar.\n"
    },
    "Steins;Gate": {
        "first_paragraph": "Steins;Gate (Japonca: シュタインズ・ゲート Shutainzu Gēto), 5pb. ve Nitroplus tarafından geliştirilen bir görsel roman serisidir. Science Adventure serisindeki Chaos;Head 'ın ardından ikinci oyundur. Hikâye, bir grup öğrencinin geçmişi değiştirmenin yollarını açan teknolojiyi keşfetmesini anlatmaktadır. Oyun, 15 Ekim 2009 tarihinde Xbox 360, 26 Ağustos 2010 tarihinde Windows, 23 Haziran 2011 tarihinde PlayStation Portable, 25 Ağustos 2011 tarihinde iOS, 24 Mayıs 2012 tarihinde PlayStation 3,[3] 14 Mart 2013 tarihinde PlayStation Vita ve 27 Haziran 2013 tarihinde Android için piyasaya sürüldü.\n"
    },
    "The 100 (dizi)": {
        "first_paragraph": "The 100,  kıyamet sonrası dram, gizem ve bilimkurgu türündeki televizyon dizisidir. Dizi, Kass Morgan'ın aynı isimdeki kitabının uyarlamasıdır ve Jason Rothenberg tarafından geliştirilmiştir. Galası 19 Mart 2014 tarihinde gerçekleşti. Dizi, 30 Eylül 2020 tarihinde final yaptı.[1][2][3][4] Toplam 7 sezondan oluşan dizi 100. bölümü ile sona erdi.\n"
    },
    "The Day After": {
        "first_paragraph": "The Day After (Türkçe: Ertesi Gün), 20 Kasım 1983 tarihinde yayınlanan American Broadcasting Company yapımı televizyon filmi. Soğuk Savaş döneminde Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasındaki nükleer savaşı konu alan film, ilk yayınlandığı dönemde 39 milyonu evde olmak üzere toplam 100 milyon kişiden fazla kişi tarafından izlendi.[1][2][3] Filmin, Nielsen reytinglerine göre ilk yayın sırasındaki izlenme oranları, tüm zamanların en çok izlenen spor dışı televizyon aktivitesi sıralamasında yedinci sıradadır. Ayrıca 2009 yılında tutulan rapora göre en çok beğenilen televizyon filmi sıralamasında halen birincidir.[3]\n"
    },
    "Dead Space 3": {
        "first_paragraph": "Dead Space 3, Visceral Games tarafından geliştirilen ve Electronic Arts tarafından yayınlanan bir bilimkurgu hayatta kalma-korku aksiyon-macera video oyunudur. E3 2012'de duyurulan ve Şubat 2013'te dünya çapında piyasaya sürülen oyun,[2] Dead Space 2'nin devamı ve Dead Space üçlemesinin son oyunudur.[3]\n"
    },
    "Gears of War 3": {
        "first_paragraph": "Gears of War 3, Epic Games tarafından geliştirilen ve Microsoft Studios tarafından Xbox 360 için yayınlanan askerî bilimkurgu üçüncü şahıs nişancı video oyunudur. <i id=\"mwDw\">Gears of War</i> serisinin üçüncü oyunudur.[1] Başlangıçta 8 Nisan 2011'de piyasaya sürülmesi planlanan oyun ertelendi ve sonunda 20 Eylül 2011'de yayınlandı.[2] Hikâye, bilimkurgu yazarı Karen Traviss tarafından yazılmıştır.[3]\n"
    },
    "Titana Saldırı": {
        "first_paragraph": "Titana Saldırı (Japonca: 進撃の巨人, romanize: Shingeki no Kyojin; çev. \"Saldırı Devi\"), Hajime Isayama tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, Eylül 2009-Nisan 2021 tarihleri arasında Kodansha'nın Bessatsu Shōnen Magazine dergisinde 34 tankōbon cilt halinde yayınlandı. Animesi, üç anime filmi, OVA'ları, animeden uyarlanmış iki live-action filmi ve bir miniserisi bulunmaktadır.\n"
    },
    "Ulusal Bolşevizm": {
        "first_paragraph": "Ulusal Bolşevizm veya Nasyonal Bolşevizm, (Rusça: национал-большевизм, Almanca: Nationalbolschewismus) destekçilerine Nazbol adı verilen Faşizm ve Bolşevizmin unsurlarını birleştiren[1] politik bir hareket ve ideolojidir.\n"
    },
    "Aleksandr Dugin": {
        "first_paragraph": "Aleksandr Gelyeviç Dugin (Rusça: Алекса́ндр Ге́льевич Ду́гин; doğum: 7 Ocak 1962, Moskova, Sovyetler Birliği), Rus siyaset bilimci ve faşist görüşleriyle tanınan strateji uzmanıdır.[3][4][5][6]\n"
    },
    "Diğer Rusya Partisi": {
        "first_paragraph": "Diğer Rusya Partisi (Rusça: Другая Россия - Drugaya Rossiya), Ulusal Bolşevik Partisi lideri ve yazar olan Eduard Limonov tarafından Temmuz 2010'da kurulan Rus siyasi partisidir. 21 Ocak 2011 Diğer Rusya Partisi Federal Kayıt Servisi tarafından bir parti olarak kabul edilmedi. Zaten parti Rus halkı tarafından destek görmedi.[6]\n"
    },
    "Dimitris Kiçikis": {
        "first_paragraph": "Dimitri Kiçikis (Yunanca: Δημήτρης Κιτσίκης Dimitri Kitsikis; 2 Haziran 1935, Atina - 28 Ağustos 2021), Yunan Türkolog. Jeopolitik ve Uluslararası İlişkiler sahalarında dersler vermiş ve çalışmalar yapmıştır.\n"
    },
    "Karl Radek": {
        "first_paragraph": "Karl Bernhardoviç Radek (Rusça: Карл Бернга́рдович Ра́дек) (d. 31 Ekim 1885 – ö. 19 Mayıs 1939), Sovyet siyaset adamı ve gazetecidir. I. Dünya Savaşı öncesinde Polonya ve Almanya'daki sosyal demokratik eylemlerde ön plana çıkmış, 1917 Rus Devrimi sonrası ise önemli bir sosyalist liderdir.\n"
    },
    "Nasyonal Bolşevik Parti": {
        "first_paragraph": "Nasyonal Bolşevik Parti (NBP ya da Nazbol[3]), Rusya'da 1993-2007  yıllarında \"Nasyonal Bolşevizm\" programı ile faaliyette bulunmuş siyasi parti. Resmi yayın organı olan Limonka gazetesinin ismi parti liderinin soyadının yanı sıra Rusçada bir el bombasına verilen addan gelmektedir.\n"
    },
    "Widerstand": {
        "first_paragraph": "Widerstand. Zeitschrift für nationalrevolutionäre Politik (Türkçe: Direniş. Ulusal-Devrimci Politika Dergisi), 1926 yılında Almanya'da Ulusal Bolşevizmi savunmak amacıyla kurulmuş aylık bir dergi idi.[1] Ernst Niekisch editörlüğünde Berlin'de yayımlanmıştır.[2] Gazete Aralık 1934'te kapatıldı. 1937'den 1945'e kadar Nazizme Karşı Alman Direnişi içinde yer alan Niekisch tutuklandı ve Nazi toplama kamplarında tutuldu.[3] Dergiye destek veren önemli kişiler arasında Ernest Jünger ve kardeşi Friedrich Georg Jünger vardı. \n"
    },
    "Üçüncü görüş": {
        "first_paragraph": "Üçüncü görüş, II. Dünya Savaşı sırasında Batı Avrupa'da gelişmiş milliyetçi bir politik pozisyondur. Bir ırk veya millet içerisinde yer alan insanlar arasındaki sosyal adalet gibi konulara önem vermektedir. Üçüncü görüş genellikle aşırı milliyetçiliğe ve ırkçılığa varan örneklere sahiptir.\n"
    },
    "Bosna Ulusal Gurur Hareketi": {
        "first_paragraph": "Bosna Ulusal Gurur Hareketi (Boşnakça: Bosanski pokret nacionalnog ponosa) Bosna-Hersek'te Neo-Nazi bir siyasi örgüttür. 5 Ocak 2009'da Saraybosna'daki milliyetçiler tarafından kuruldu.[1][2][3] Örgüt, Bosna-Hersek Federasyonu'nun şehirlerindeki şubeleri aracılığıyla hareket eder.[4]\n"
    },
    "Kara Cephe (Almanya)": {
        "first_paragraph": "Devrimci Nasyonal Sosyalistlerin Savaş Birliği (Almanca: Kampfgemeinschaft Revolutionärer Nationalsozialisten, KGRNS), daha yaygın olarak Kara Cephe olarak bilinir (Almanca: Schwarze Front), Otto Strasser tarafından 1930'da Nazi Partisi'nden (NSDAP) kovulmamak için istifa ettikten sonra kurulan siyasi bir gruptu.[1][2]\n"
    },
    "Peronizm": {
        "first_paragraph": "Peronizm (İspanyolca: Peronismo), Arjantin'de 1946-1955 arasında ve 1973-1974'te devlet başkanlığı görevinde bulunan Juan Peron'un popülist ve milliyetçi politikalarına verilen ad.[1] Bu politikayı savunanlara Peronist denmektedir.\n"
    },
    "Vatan Hareketimiz": {
        "first_paragraph": "Vatan Hareketimiz (Macarca: Mi Hazánk Mozgalom), Ásotthalom belediye başkanı ve eski Jobbik Başkan Yardımcısı László Toroczkai ve parti liderliğinin radikal fikirlerinden uzaklaşmasının ardından örgütten ayrılan diğer Jobbik muhalifleri tarafından kurulan bir Macar aşırı sağ siyasi partisidir.\n"
    },
    "American Horror Story: Murder House": {
        "first_paragraph": "American Horror Story: Murder House (Türkçesi: Amerikan Korku Hikayesi: Cinayet Evi), FX tarafından yayınlanan korku-gerilim dizisi American Horror Story'nin ilk sezonudur. 5 Ekim - 21 Aralık 2011 tarihleri arasında yayınlanmıştır. Yapımını 20th Century Fox Television'ın üstlendiği ilk sezonda yapımcılar Dante Di Loreto ve serinin de yaratıcıları olan Brad Falchuk ve Ryan Murphy olmuştur.\n"
    },
    "Cuphead": {
        "first_paragraph": "Cuphead, Cuphead Studio MDHR şirketinin geliştirdiği Run and Gun türündeki başarılı video oyunu örneklerindendir.[1] yılında yayınlanmış olan Cuphead şu an Nintendo Switch,PlayStation 4,Xbox One,MacOS,Microsoft Windows platformlarında mevcuttur. Yakın zamanda çıkan \"Cuphead: The Delicious Last Course\" isimli ek paketiyle tekrardan adını duyurmuş olan oyun zorluğuyla tanınmış ve Boss savaşlarıyla ön plana çıkmıştır. Aynı zamanda Netflix tarafından yayımlanan \"The Cuphead Show!\" isimli bir diziyede sahiptir.\n"
    },
    "Şeytan (film, 1974)": {
        "first_paragraph": "Şeytan, (The Turkish Exorcist) 1973 tarihli ABD yapımı Şeytan filminin Türk versiyonudur. Metin Erksan'ın yönettiği film Drakula İstanbul'da gibi Türk korku filmi sinemasının ilk örneklerindendir.\n"
    },
    "Tales from the Hood": {
        "first_paragraph": "Tales from the Hood, (çevirisi: \"Mahalleden Masallar\") 1995 yapımı korku komedi drama antoloji filmidir. Filmin yönetmmenliğini Rusty Cundieff yapmış, yönetici yapımcılığını da Spike Lee üstlenmiştir. Film, polisin yolsuzluğu, aile içi şiddet, kurumsallaşmış ırkçılık ve çete siddeti gibi Afroamerikalıları temelden etkileyen sorunları temel alan dört kentsel korku hikâyesini çerçeve öykü formatında anlatmaktadır. Bu dört hikâye, eksantrik ve hikâye anlatmayı seven bir cenaze levazımcısından \"bulunmuş\" uyuşturucular alan üç uyuşturucu satıcısının başından geçer.\n"
    },
    "La Tentation de St. Antoine": {
        "first_paragraph": "La Tentation de St. Antoine (Türkçe: La Tentation de Saint Antoine), Fransız yazar Gustave Flaubert'in yetişkin yıllarını tam olarak çalışarak geçirdiği roman.\n"
    },
    "The Cuphead Show!": {
        "first_paragraph": "The Cuphead Show!, Netflix tarafından yayınlanan ve her bölümde farklı bir olayın işlendiği çizgi dizidir. Temelleri, Cuphead video oyununa dayanmaktadır. Toplam 3 sezon 36 bölümü vardır. Ortalama bir bölümü 10-20dk arasıdır. Cuphead ve Mugman isimli 2 kardeşin şeytana borçlanmasıyla geçen maceralarını anlatır. Çizgi dizi çoğunlukla olumlu eleştiri almıştır.\n"
    },
    "Müstehcen komedi": {
        "first_paragraph": "Müstehcen komedi; cinsellik, cinsel organlar, vücut sıvıları, dışkı gibi kaba kabul edilen ve her ortamda dile getirilemeyen konuları kapsayan komedi. Sözlü, yazılı veya fiziksel komedi şeklinde olabilir. Türkçede açık saçık ve belden aşağı kavramları da benzer anlamda kullanılır.\n"
    },
    "Leck mich im Arsch": {
        "first_paragraph": "\"Almanca: Leck mich im Arsch\" (Türkçe çevirisi: \"Kıçımı yala\") Wolfgang Amadeus Mozart'ın bestelediği Si bemol Majör kanonudur. Köchel dizini numarası 231'dir (K. 382c). Sözleri Almanca yazılmıştır. Muhtemelen 1782'de Viyana'da yazılmış altı kantondan (daha fazla da olabilir) biridir.[1] 6 sesli ve 3 parçadan oluşan bir kanondur. Arkadaşları için yazdığı bir parti parçası olduğu düşünülmektedir. Kanonun ana motifi, Joseph Haydn'ın G-Major'undaki 3. Senfoni'nin final bölümünden elde edilmiştir.\n"
    },
    "Nâm-ı Kemâl fıkraları": {
        "first_paragraph": "Nâm-ı Kemâl, Osmanlıcada bir fıkra veya kısa hikâye anlatılmaya başlarken kullanılan ve \"adamın biri\" anlamına gelen bir terimdir. Sonradan bu terim kullanılarak anlatılan fıkraların neredeyse tamamının müstehcen bir karakter alması ve halk dilinde de, \"Nam-ı Kemal\" yerine, tamamıyla yanlış ve ses benzerliği dışında hiçbir dayanağı olmayan bir şekilde vatan şairi Namık Kemal'e atfedilmeye başlaması ile bu terim evrim geçirmiş olmaktadır. Başka bir deyişle günümüzde  \"Namık Kemal\"in sözü diye söylenen birçok müstehcen söz aslında \"Nam-ı Kemal\" fıkralarını içermektedir.\n"
    },
    "Cihatçılık": {
        "first_paragraph": "Cihatçılık veya cihatçı hareket, Batı dünyasını tehdit eden ve İslamcı bir çerçevede gerçekleştirilen silahlı faaliyetleri tanımlama amacıyla 21. yüzyılda Batı dillerinde oluşturulan bir ihtira.[1]\n"
    },
    "Gulbeddin Hikmetyar": {
        "first_paragraph": "Gulbeddin Hikmetyar (d. 26 Haziran 1947, Kunduz), eski Afganistan başbakanıdır. 1975 yılında kurulan Hizb-i İslami'nin kurucusu ve lideridir.\n"
    },
    "Dead Space (imtiyaz)": {
        "first_paragraph": "Dead Space, Glen Schofield tarafından yaratılan, Visceral Games tarafından geliştirilen ve Electronic Arts tarafından yayımlanan bir medya imtiyazı. Seri, üçüncü şahıs nişancı hayatta kalma-korku oyunlarından ve iki film ve çizgi roman serilerinden oluşur.\n"
    },
    "Dead Space 2": {
        "first_paragraph": "Dead Space 2, Visceral Games tarafından geliştirilen ve Electronic Arts tarafından yayınlanan bir bilimkurgu hayatta kalma-korku video oyunudur.[1] İlk oyundaki olayların üç yıl sonrasında geçen oyun, Isaac Clarke'ın Satürn'ün en büyük uydusu olan Titan'ın etrafını çevreleyen bir uzay istasyonu olan Sprawl'da, yeni bir nekromorf salgınına karşı olan mücadelesini konu alıyor. İlk oyundan farklı olarak Dead Space 2, Sprawl genelinde karakterlerin nekromorflar ile savaşabildiği çok oyunculu bir moda sahiptir.[2] 2008-2010 yılları arasında, 120 milyon dolarlık bir bütçeyle, geliştirilen en maliyetli video oyunları listesi'nde yer almaktadır.[3]\n"
    },
    "Dead Space: Aftermath": {
        "first_paragraph": "Dead Space: Aftermath, 2011 yılında, Brandon Auman tarafından kaleme alınmış ve Mike Disa tarafından yönetilmiş bir animasyon -bilimkurgu-korku filmidir[1]. Antony Johnston tarafından yazılan Dead Space adlı çizgi roman hikâyesi, filme kaynaklık etmektedir ve film, Aegis IIV gezegeninde bulunan işaretçiyi araştırmak için gönderilen bir grup bilim adamının yaşadığı olayları, yani ilk oyun ve ikinci oyun arasında olanları anlatmaktadır[2].\n"
    },
    "Ölüm Bölgesi: Çöküş": {
        "first_paragraph": "Ölüm Bölgesi: Çöküş (İngilizce özgün adı: Dead Space: Downfall) 2008 yılında, Justin Gray ve Jimmy Palmiotti tarafından kaleme alınmış ve Chuck Patton tarafından yönetilmiş bir animasyon -bilimkurgu-korku filmidir. Antony Johnston tarafından yazılan Dead Space adlı çizgi roman hikâyesi, filme kaynaklık etmektedir ve film konusunun geçmişini anlatmaktadır. Film ise Electronic Arts firmasının 2008 yılında satışa sunduğu Dead Space adlı video oyunu'nun hikâyesine kaynaklık etmektedir.\n"
    },
    "Kıbrıs Şehitliği (Silifke)": {
        "first_paragraph": "Kıbrıs Şehitliği (tam adı Kıbrıs Barış Harekatı Şehitleri Hatıra Ormanı[1]) Mersin ilinin Silifke ilçesi kırsal alanında yer alan bir şehitliktir.\n"
    },
    "Konya Şehitler Anıtı": {
        "first_paragraph": "İstiklal Savaşı Şehitleri Anıtı (Tayyre Şehitleri Abidesi), Konya'da hava şehitleri anısına Alâeddin Tepesi'nin Mevlânâ külliyesine bakan kısmına dikilmiş 1936 tarihli anıt.\n"
    },
    "Otlukbeli Muharebesi Şehitleri Anıtı": {
        "first_paragraph": "Otlukbeli Muharebesi Şehitleri Anıtı — Türkiyenin Erzincan bölgesinin Otlukbeli ilçesinde inşa edilmiş anıt. 2008 yılında açılışı edilen anıt 1473 yılında bu bölgede iki Türk-Müslüman devleti olan Akkoyunlular ve Osmanlı arasında meydana çıkmış savaşda hayatını kaybeden savaşçıların anısına ithaf edilmiştir.\n"
    },
    "Son Kurşun Anıtı": {
        "first_paragraph": "Son Kurşun Anıtı, Balıkesir'in Bandırma ilçesinde bulunan ve Milli Mücadele'de atılan son kurşunun yerinde bulunan anıt.\n"
    },
    "Şehitler Anıtı (Cezayir)": {
        "first_paragraph": "Şehitler Anıtı (Arapça: مقام الشهيد, romanize: Makamü'ş-Şehid), Cezayir'in başkenti Cezayir'de bulunan bir anıttır. Anıt, 1982 yılında Cezayir'in bağımsızlığının 20. yıldönümünde Cezayir Bağımsızlık Savaşı'nda ölenlerin anısına inşa edilmiştir.\n"
    },
    "Tayyare Şehitleri Anıtı": {
        "first_paragraph": "Tayyare Şehitleri Anıtı (Hava Şehitleri Anıtı), Türk havacılık tarihinde ilk hayatını kaybeden ve \"şehit\" olarak anılan Fethi, Sadık ve Nuri beylerin anısına 1916’da İstanbul’da eski Fatih Belediye binası (2010'dan itibaren Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi rektörlük binası) karşısına dikilmiş anıt.\n"
    },
    "Amilcar Cabral": {
        "first_paragraph": "Amilcar Lopes Cabral (12 Eylül 1924 – 20 Ocak 1973) Afrikalı ziraat mühendisi, yazar, marksist ve vatansever siyasetçi. Cabral, Gine-Bissau ve Yeşil Burun Adalarındaki bağımsızlık hareketinin önderlerindendir. 1973 yılında Portekizli ajanlarca suikast sonucu öldürülmüş, ölümünden kısa bir süre sonra da Gine-Bissau tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etmiştir.\n"
    },
    "Beguine": {
        "first_paragraph": "Beguineler  13. – 16. yylar arasında özellikle Aşağı Ülkelerde (Hollanda ve Belçika’da) bulunan Hristiyan kadınlardı.\n"
    },
    "Kadirîlik": {
        "first_paragraph": "Kadirilik ya da Kadiriyye (Osmanlıca: قادريه), Seyyid Abdülkâdir Geylânî tarafından 12. yüzyılın başlarında kurulan tarikattır.\n"
    },
    "Rahmanîlik": {
        "first_paragraph": "Rahmanilik ya da Rahmaniyye (Osmanlıca: رحمانيه), Seyyid M'hamed Bou Qobrine [en] tarafından 18. yüzyıl ın başlarında kurulan tarikattır.[1][2][3][4]\n"
    },
    "Şeyh Yakub Efendi": {
        "first_paragraph": "Germiyanzâde Şeyh Yakub Efendi veya Yakub-ı Germiyani (d. Kütahya; ö. 1571, İstanbul) Halvetî tarikatı şeyhi.\n"
    },
    "Uşşaki Tarikatı": {
        "first_paragraph": "Uşşaki Tarikatı, İstanbul'un Kasımpaşa semtini merkez alarak faaliyet göstermiş bir tarikattır. Tarikatın önde gelen kişilerinden olan İbrahim İpek Çorumi'ye atıfla 'İpek Yolu' olarak da anılmıştır.[1]\n"
    },
    "Bedivere": {
        "first_paragraph": "Bedivere veya Bedevere; (/ˈbɛdɪvɪər/ veya /ˈbiːdɪvɪər/ Galce: Bedwyr; Fransızca: Bédoier), Kral Arthur efsanesinde yer alan en eski karakterlerden biridir ve orijinal olarak birkaç Galce metinde Bedwyr Bedrydant adlı tek elli büyük savaşçı olarak anılır. Historia Regum Britanniae portresine dayalı Fransızlardan ilham alınan Britanya'nın Anası eserindeki tasvirde Bedivere yer alır. Kral Arthur'un Yuvarlak Masa Şövalyesi olan ve krala mareşal göreviyle bağlı olan Bedivere, Ekskalibur'u Gölün Lady'sine getirmiştir. Sık sık kardeşi Sir Lucan ve kuzeni Sir Griflet ile ve ayrıca Sir Kay ile ilişkilendirilir .\n"
    },
    "Ananda Sutram": {
        "first_paragraph": "Ananda Sutram Ananda Marga felsefesinin sutra formatında Sanskritçe olarak yazılmış özetidir. Ananda Sutram 1961 yılında Ananda Marga’nın kurucusu Shrii Shrii Anandamurti (1921-1990) tarafından yazıldı. Ananda Sutram’da 5 bölüm 85 madde vardır ve çok kısa ve öz bir şekilde Shrii Shrii Anandamurti'nin felsefesini kolay hatırlanacak cümleler şeklinde özetler.\n"
    },
    "Sadhguru": {
        "first_paragraph": "Sadhguru adıyla tanınan Jagadish \"Jaggi\" Vasudev (d. 3 Eylül 1957), Hint bir yoga gurusu, mistik ve maneviyat savunucusudur. Kadim öğretilerle modern dünyayı birbirine bağlayan yaklaşımı ve bu yaklaşımın hakim olduğu konuşmaları ile pek çok ülkeden milyonlarca insanı etkilemektedir.\n"
    },
    "Pilates": {
        "first_paragraph": "Pilates, yirminci yüzyılın başlarında Joseph Hubertus Pilates (1880-1967) tarafından geliştirilmiş fiziksel fitness sistemi.\n"
    },
    "Solomon Schechter": {
        "first_paragraph": "Solomon Schechter (İbranice: שניאור זלמן שכטר‎; 7 Aralık 1847 - 19 Kasım 1915), Rumen rabbi, düşünür ve eğitmen. Moldova doğumlu Schechter; United Synagogue of America ve Jewish Theological Seminary of America yöneticiliğinin yanı sıra, Muhafazakâr Yahudilik hareketinin kuruculuğunu da üstlenmiştir.\n"
    },
    "Elmer Berger (haham)": {
        "first_paragraph": "Elmer Berger (27 Mayıs 1908 - 5 Ekim 1996) reformist ve antisiyonist bir hahamdır. American Council for Judaism'de 1942-1955 yılları arasında başkanlık yapmıştır. Hebrew Union College mezunudur.\n"
    },
    "Chaim Dov Keller": {
        "first_paragraph": "Chaim Dov Keller (1930 - 17 Ağustos 2020) Haredi haham, Talmudik bilim insanı, Chicago'daki Telshe Yeshiva'nın kurucularından. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Yated Ne'eman gibi Haredi gazetelerinde yazdı.\n"
    },
    "Eliyahu Bakshi-Doron": {
        "first_paragraph": "Eliyahu Bakshi-Doron (İbranice: אליהו בקשי-דורון) (1941 - 12 Nisan 2020) 1993'ten 2003'e kadar Rishon LeZion (İsrail Baş Hahamı) olarak görev yapan İsrail hahamı.\n"
    },
    "Leib Groner": {
        "first_paragraph": "Yehuda Leib (\"Leibel\") Groner (25 Nisan 1931 - 7 Nisan 2020[1]), 40 yılı aşkın bir süredir Menachem Mendel Schneerson'ın (Lubavitcher Rebbe) ana sekreteri olan haham ve yazar.[2]\n"
    },
    "Romi Cohn": {
        "first_paragraph": "Romi Cohn (Avraham Hakohen Cohn; 10 Mart 1929 - 24 Mart 2020,  Brooklyn, New York), Çekoslovakya doğumlu bir Amerikan haham, mohel ve emlak geliştiricisi.[1][2]\n"
    },
    "Yaakov Perlow": {
        "first_paragraph": "Yaakov Perlow (16 Kasım 1930 - 7 Nisan 2020), Amerikalı Hasidik haham.\n"
    },
    "Sholom Dovber Schneersohn": {
        "first_paragraph": "Sholom Dovber Schneersohn (24 Ekim 1860 - 21 Mart 1920), Chabad Lubavitch chasidic hareketinin beşinci Rebbe'siydi. \"Rebbe Rashab\" olarak bilinir. Onun öğretileri, daha sonra Chabad Rebbes'in büyük bir tema haline geldiği sosyal yardıma vurgunun ortaya çıkışını temsil ediyor.[1]\n"
    },
    "Israel Kirzner": {
        "first_paragraph": "Israel Meir Kirzner ya da Yisroel Mayer Kirzner (d. 13 Şubat 1930), İngiltere doğumlu Amerikalı ekonomisttir. Avusturya Okulu'nun temsilcilerindendir. New York Üniversitesindeki doktora çalışmalarını Ludwig von Mises'ın gözetiminde sürdürmüştür.[1]\n"
    },
    "Açı (astroloji)": {
        "first_paragraph": "Açı, astrolojide gezegenlerin birbirlerine burçta, ayrıca yükselen, orta cennet, torun, alt orta cennet ve diğer astrolojik ilgi noktalarına yaptıkları açıdır. Bakış açıları, Dünya'dan bakıldığında, iki nokta arasındaki ekliptik boylamın derece ve dakikaları cinsinden açısal mesafesiyle ölçülür. Astrolojik geleneğe göre, insanların yaşamlarında ve Dünya'ya göre olaylarda geçişlerin ve gelişimsel değişikliklerin zamanlamasını gösterirler.\n"
    },
    "Akrep (astroloji)": {
        "first_paragraph": "Akrep (Latince: Scorpio, simge: ♏️) 23 Ekim-22 Kasım tarihleri arasında doğan insanları etkisi altına alan burçtur. Babillilerin gökyüzünü daire olarak kabul edip ayırdıkları 12 parçadan birisinin adıdır.\n"
    },
    "Başak (astroloji)": {
        "first_paragraph": "Başak (Lat.: Virgo), bir burç. Başlangıç tarihi 23 Ağustos, bitiş tarihi 23 Eylül'dür.\n"
    },
    "İkizler (astroloji)": {
        "first_paragraph": "İkizler (Latince: Gemini), 21 Mayıs ile 21 Haziran arasında doğanların İkizler takımyıldızının etkisinde olduğuna inanılan burç.\n"
    },
    "Köpek burcu": {
        "first_paragraph": "2006 yılı Çin astrolojisinde \"köpek yılı\"dır. Köpek yılı 29 Ocak 2006 tarihinde başlayıp 17 Şubat 2007 tarihinde sona ermiştir. Köpek yılının 2006 yılındaki elementi \"ateş\"tir.\n"
    },
    "Oğlak (astroloji)": {
        "first_paragraph": "Oğlak Burcu 22 Aralık-20 Ocak tarihleri arasında doğan insanların dahil olduğu burçtur.\n"
    },
    "Terazi (astroloji)": {
        "first_paragraph": "Terazi (Latince: Libra), Batı astrolojisinde zodyakın hayvansal olmayan sembollerinden biridir. 23 Eylül - 22 Ekim tarihleri arasında doğanların burcudur. Yönetici gezegeni Venüstür.\n"
    },
    "Yengeç (astroloji)": {
        "first_paragraph": "Yengeç, yerküreden bakıldığında, Yengeç takımyıldızı; Başak, Aslan, İkizler, Küçük köpek, Sextant ve Su yılanı takım yıldızları arasında yer alır. Yengeç'in içinde bulunan yıldızlardan en çok bilineni \"Asellus Australlis\"tir, bu yıldız 2007 yılına yaklaşık 136 ışık yılı uzaklıktadır. Bulutsuz küme halinde bulunan \"Praesepe\" yerküreye en yakın olanıdır. Yengeç burcu olan insanlar,gücünü Ay'dan alır. Ay'ın dolunay halinde olduğu zaman en güçlü oldukları zamandır.\n"
    },
    "Cahit Zarifoğlu": {
        "first_paragraph": "Abdurrahman Cahit Zarifoğlu (1 Temmuz 1940, Ankara - 7 Haziran 1987,[1][2] İstanbul) Türk şair ve yazar.\n"
    },
    "Mariya Temryukovna": {
        "first_paragraph": "Mariya Temryukovna (1544-1 Eylül 1569; Doğu Çerkesçesi: Мариэ Темрыкъуэ и пхъу; Rusça: Мари́я Темрюко́вна) veya doğum adıyla Goşenay İdar (Doğu Çerkesçesi: Идар Гуэщэней), Orta Çağ Çerkes prensesi ve Rus Çariçesi. Kabarda baş prensi Temruk'un kızı ve ilk Rus çarı IV. İvan'ın ikinci eşi. \n"
    },
    "Ateş ve Kan": {
        "first_paragraph": "Ateş ve Kan (İngilizce: Fire & Blood), Amerikan yazar George R. R. Martin'in epik fantezi türündeki romanı. Buz ve Ateşin Şarkısı dünyasında yer alan Targaryen Hanesi'nin tarihini ele alır.[1] Kitabın yayımlanması için belirlenen tarih, serinin yazımının tamamlanıp yayımlanmasından sonra planlanmıştı,[2] Kitap hakkındaki materyaller ise gittikçe fazlalaştığı için Martin, kitabı iki kısma ayırıp ilk kısmı yayımlamaya karar verdi. Böylece kitap da ABD'de 20 Kasım 2018'de piyasaya sürüldü.[3]\n"
    },
    "Bene Gesserit": {
        "first_paragraph": "Bene Gesserit Dune evreninde bir gizli kadın topluluğudur. Gökada İmparatorluğun her yerine dağılıp kendilerine uygun damızlık ararlar. Son derece gizli olan çiftleşme programları ile zaman ve mekan arasında köprü kuracak olan Kuizatz Haderah adını verdikleri erkek Bene Gesserit'i elde etmeye çalışırlar.\n"
    },
    "Çelik Simyacı": {
        "first_paragraph": "Metal Simyacı, Çelik Simyacı (Japonca: 鋼の錬金術師, romanize: Hagane no Renkinjutsushi) veya Fullmetal Alchemist, Hiromu Arakawa tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, Ağustos 2001-Eylül 2010 arasında Square Enix'in Monthly Shōnen Gangan dergisinde 27 tankōbon cildi halinde yayımlandı. Çelik Simyacı dünyası, Sanayi Devrimi sonrasındaki Avrupa'ya benzemektedir. Bu kurgusal dünyadaki en gelişmiş bilimsel tekniklerden birisi simyadır. Öykü, simya yoluyla annelerini yaşama döndürmeye çalışırken başarısızlığa uğrayan ve kendi bedenleri parçalanan Edward ve Alphonse Elric adlı iki kardeşin, bedenlerini geri getirmek amacıyla felsefe taşını arayışlarını konu alır.\n"
    },
    "Düzenbaz": {
        "first_paragraph": "Düzenbaz (İngilizce: Rogue) fantastik rol yapma oyunlarındaki karakter sınıflardan birisidir. Hırsızlık konusunda kendini geliştirmiştir. Kilitli kapıları açma ve sinsice adam öldürebilme yeteneğine sahiptirler.\n"
    },
    "Fairy Tail": {
        "first_paragraph": "Fairy Tail, Hiro Mashima tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, Ağustos 2006-Temmuz 2017 tarihleri arasında Kodansha'nın Weekly Shōnen Magazine dergisinde 63 tankōbon cilt halinde yayınlandı. Hikâye, popüler büyücü loncası Fairy Tail'in bir üyesi olan Natsu Dragneel'in, ejderha Igneel'i bulmak için Dünya topraklarının kurgusal dünyasını ararken yaşadıkları maceraları takip etmektedir.\n"
    },
    "Final Fantasy XV": {
        "first_paragraph": "Final Fantasy XV (Japonca: ファイナルファンタジーXV, romanize: Fainaru Fantajī Fifutīn), aksiyon rol yapma türündeki video oyunu. Square Enix firması tarafından geliştirilmiş olup 2016 yılında  PlayStation 4 ve Xbox One platformlarına, 2018 yılında Microsoft Windows ve son olarak 2019 yılında Stadia platformuna çıkış yapmıştır. Final Fantasy serisinin on beşinci oyunudur. Oyun, açık dünya ve Kingdom Hearts serisindeki gibi aksiyon tabanlı savaş sistemi içermektedir. Silah, araç seyahati ve kamp gibi diğer unsurlar da yapılabilmektedir. Oyunun çıkışından sonra indirilebilir içerik ile daha fazla oynanabilir karakterler ve çok oyunculu mod eklenmiştir.\n"
    },
    "Gakuen Alice": {
        "first_paragraph": "Gakuen Alice (Japonca: 学園アリス, romanize: Gakuen Arisu), Tachibana Higuchi tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, Şubat 2003-Haziran 2013 tarihleri arasında Hakusensha'nın Hana to Yume dergisinde 31 tankōbon cilt halinde yayınlandı. Group TAC tarafından hazırlanan bir anime televizyon serisi uyarlaması Ekim 2004-Mayıs 2005 tarihleri arasında yayınlandı.\n"
    },
    "Harry Potter'da büyü": {
        "first_paragraph": "İngiliz yazar J. K. Rowling'in yarattığı Harry Potter serisinde sihir, doğanın kanunlarını geçersiz kılmak için kullanılabilecek doğaüstü bir güç olarak tasvir edilmiştir. Seride birçok kurgusal büyülü yaratık bulunduğu gibi sıradan hayali yaratıklar roman dünyasında yeni sihirli özellikler sergilemektedir. Nesneler de, büyülenebilir ya da büyülü özelliklerle geliştirilebilir. İnsanlar küçük bir kısmı büyü gücüne sahiptir ve bu insanlar büyü gücüne sahip olmayan muggleların aksine \"cadı\" ve \"büyücü\" olarak adlandırılır.\n"
    },
    "Kirby (anime)": {
        "first_paragraph": "Kirby (Japonca: 星のカービィ, romanize: Hoshi no Kābī; \"Kirby'nin Yıldızı\"), Studio Sign ve Studio Comet tarafından hazırlanan 2001 yapımı bir anime televizyon serisidir. Seri, Nintendo'nun Kirby video oyunu serisine dayanmakta olup Ekim 2001-Eylül 2003 tarihleri arasında yayınlandı.[1]\n"
    },
    "Mahō shōjo": {
        "first_paragraph": "Mahō shōjo (Japonca: 魔法少女; \"sihirli kız\"), sihirli yeteneklere sahip genç kızları konu alan bir anime ve manga türüdür.[1] Genelde \"Sihirli kız\" türüne sahip olan animeler/mangaların ana karakteri bir kadındır; bu karakterler çocuk ya da ergenlik çağına girmiş ve arkadaşlığa inanan karakterlerdir.[2] Tür, 1966'da anime dizisi Sally the Witch ile ortaya çıktı.[3]\n"
    },
    "Zetsuen no Tempest": {
        "first_paragraph": "Zetsuen no Tempest (Japonca: 絶園のテンペスト, romanize: Zetsuen no Tenpesuto; \"Fırtına Patlaması\"), Kyō Shirodaira ve Arihide Sano tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, Haziran 2009-Mart 2013 tarihleri arasında Square Enix'in Monthly Shōnen Gangan dergisinde 10 tankōbon cilt halinde yayınlandı. Bones tarafından hazırlanan bir anime televizyon serisi uyarlaması ise Ekim 2012-Mart 2013 tarihleri arasında yayınlandı.\n"
    },
    "Kazan (pişirme aleti)": {
        "first_paragraph": "Kazan, açık ateşte yemek pişirmek veya kaynatmak için kullanılan, kapaklı ve sıklıkla yay şeklinde askılı ve/veya entegre kulplu veya ayaklı büyük bir tenceredir. Din, mitoloji ve folklorda zengin bir kazan ilmi tarihi bulunmaktadır.\n"
    },
    "Sihirli söz": {
        "first_paragraph": "Sihirli söz, belirli ve bazen istenmeyen bir etkiye sahip sözcüklerdir.[1] Bunlar genellikle fantezi kurgu ya da sahne sihirbazları tarafından kullanılan saçma ifadelerdir. Bu kelimeler sıklıkla ilahi, Âdemik veya başka bir gizli veya güçlendirilmiş dilin parçası olarak sunulur. Bazı çizgi roman kahramanları güçlerini harekete geçirmek için sihirli kelimeleri kullanır. Sihirli kelimeler bilgisayar oyunlarında, diğer yazılımlarda ve işletim sistemlerinde Sürpriz Yumurta veya hile olarak da kullanılır.\n"
    },
    "Açıl susam açıl": {
        "first_paragraph": "\"Açıl Susam Açıl\", Binbir Gece Masalları'nda yer alan Ali Baba ve Kırk Haramiler'de geçen sihirli sözlerdir. Kırk haraminin hazinelerini sakladığı mağaranın kapısını açmaya yaramaktadır. Sözler ilk defa  Antoine Galland'nın Les Mille et une nuits (1704–1717) çalışmasında Sésame, ouvre-toi (Türkçesi \"Susam, açıl!\") olarak yer almıştır.[1] Hikâyenin daha önceki sözlü veya yazılı versiyonu herhangi bir dilde bilinmemektedir. Masalda Ali Baba, kırk haraminin mağaraya girmek için \"Açıl Susam Açıl\" dediğini duyar. Ali Baba'nın abisi Kasım ise mağaraya girdikten sonra sihirli sözleri unutarak mağarada tıkalı kalır.\n"
    },
    "Hokus pokus": {
        "first_paragraph": "Hokus pokus, eski bir dilden türetilen ve şu anda bir çeşit değişim getirirken söylenen sihirli kelimelerdir. Sihirbazlar tarafından kullanılan genel bir terimdir.  Bir zamanlar bir sihirbaz, hokkabaz ya da benzeri eğlence için ortak bir terimdi.\n"
    },
    "Agni Parthene": {
        "first_paragraph": "Agni Parthene (Yunanca: Ἁγνὴ Παρθένε, saf bakire), ilk olarak 19'uncu yüzyılın sonunda söylenmiş; 1905'te ise yazıya dökülmüş bir Ortodoks Hristiyan ilahisidir.[1]\n"
    },
    "Filotheos Kokkinos": {
        "first_paragraph": "Filotheos Kokkinos (Yunanca Φιλόθεος Κόκκινος, d. 1300 civarı Selanik; ö. 1377/1378) Eylül 1353'ten 1354'e ve daha sonra 8 Ekim 1364'ten 1376 tarihine kadar Konstantinopolis Patriği olarak görev yapmıştır. Patrik Philotheos Kokkinos aynı zamanda vaaz ve tarihi bilgiler içeren eserlerin yazarı ve Palamizm teolojisinin (İsihazm) önemli savunucularından biridir.\n"
    },
    "Karen Berg": {
        "first_paragraph": "Karen Berg (d.12 Ekim 1942, New York - ö. 30 Temmuz 2020, Los Angeles, Kaliforniya), Amerikalı yazar, aktivist ve iş insanı. Uluslararası Kabbala Araştırma Merkezi kurucusudur. Kaleme alıp yayınladığı; God Wears Lipstick: Kabbalah for Women;[2] Simple Light, Wisdom from a Woman's Heart;[3] To Be Continued, Reincarnation and the Purpose of our Lives;[4] ve Finding the Light through the Darkness, Inspirational lessons rooted in the Bible and the Zohar adlı dört kitabıyla bilinir.[5]\n"
    },
    "Bhagavat Gita": {
        "first_paragraph": "Bhagavad Gita, kısaca Gita (Sanskritçe: भगवद्गीता, Bhagavad Gītā, \"Rabbin Ezgisi\"), kutsal bir Hindu metni,[1][2] ve edebiyat tarihindeki ve felsefedeki en önemli metinlerden biri kabul edilir.[3]  Kabaca Bhagavat Gita'da 700 vecize vardır ve Mahabharata destanının bir parçasıdır. Bhagavat Gita'daki öğretmen, Hindularca Tanrı'nın tezahürü olarak görülen ve Bhagavan, ilahi olan, olarak hitap edilen Krişnadır.\n"
    },
    "Krişna": {
        "first_paragraph": "Krişna (Devanagari'de कृष्ण, IAST kṛṣṇa) yaygın Hint geleneğine göre Vişnu'nun sekizinci avatarıdır ve ona Vişnu'nun bir avatarı olarak tapılır. Çeşitli Vaişnava okullarında ise Yüce Tanrı yani en önemli ve yüksek tanrı olarak tapınılır. Gaudiya Vaişnavizm'de En üstün Kişilik yani Tanrı olarak görülmüş ve böylece onun diğer tüm enkarnasyonların, Vişnu dahil, temeli olduğuna inanılmıştır[1]. Genellikle flüt çalan bir sığır çobanı (örneğin Bhagavata Purana'da) ya da felsefî nasihatler veren genç bir prens (örneğin Bhagavad Gita'da) olarak betimlenir. Geleneksel olarak Krişna'nın Devaki'nin oğlu olduğuna inanılır ki Devaki bir iblisin çocuğu, kötü bir kral olan Kamsa'nın yarı kardeşidir. Kamsa kardeşinin çocuklarından birisinin kendisini öldüreceği haberine sahip olduğu için Devaki'nin birçok oğlunu öldürmüş, fakat sonunda Krişna tarafından öldürülmüştür. \n"
    },
    "Arjuna": {
        "first_paragraph": "Arjuna, Hint mitolojisinde dünya üzerindeki en büyük savaşçı, epik Hindu destanı Mahabharata'nın beş kahramanından ve Dvapara çağının en önemli figürlerinden biridir. Kelime anlamı 'parlak', 'ışıltı', 'beyaz' veya 'gümüş' olan Arjuna korkusuz bir okçu idi ve çoğu zaman Yenilemez Vişnu şeklinde kendisinden söz edilirdi.\n"
    },
    "Aidesia": {
        "first_paragraph": "Aidesia, 5. yüzyılda İskenderiye'de yaşamış Yeni Platoncu kadın filozoftu[1]. Syrianos'un akrabası ve Hermias'ın eşiydi. Hermias'ın ölümünün ardından kendini düşkünlerin sorunlarını gidermeye ve çocukları Ammonius ve Heliodorus'un eğitimine adadı. Felsefe okumaya gittiği Atina'da oradaki tüm filozoflar tarafından, özellikle de oldukça gençken Syrianos'un nişanlandığı Proklos tarafından büyük bir beğeniyle karşılandı. Hatırı sayılır bir yaşta öldü. Cenaze konuşması, o zamanlar genç bir adam olan Damaskios tarafından altı ayaklı şiir şeklinde yapıldı.[2][3]\n"
    },
    "Cambridge Platoncuları": {
        "first_paragraph": "Cambridge Platoncuları, Cambridge Üniversitesi'nde 17. yüzyılın ortalarında ortaya çıkmış bir grup filozof ve ilahiyatçıdır. Grubun liderleri Ralph Cudworth, Nathaniel Culverwell, Benjamin Whichcote ve Henry More'dur.[1]\n"
    },
    "İamblihos": {
        "first_paragraph": "Iamblichus (/aɪˈæmblɪkəs/, Grekçe: Ἰάμβλιχος; Safaitik: 𐩺𐩣𐩴𐩫 /yamlik/ “[tanrı] hüküm sürüyor”; y. MS 245 - y. 325) Arap kökenli Suriyeli[1][2] bir Neoplatonist filozoftur.[3][4] Daha sonra Neoplatonik felsefe tarafından izlenecek yönü belirledi. Aynı zamanda Yunan mistik, filozof ve matematikçi Pisagor'un biyografi yazarıdır.[5][6]\n"
    },
    "İoane Petritsi": {
        "first_paragraph": "İoane Petritsi (Gürcüce: იოანე პეტრიწი; yaklaşık: 1050 - 1130), Çimçimeli İoane (იოანე ჭიმჭიმელი) olarak da bilinir,  11-12. yüzyılda yaşamış Yeni Platoncu Gürcü  filozofudur. Bizans İmparatorluğu ve Gürcistan Krallığı'nda özellikle Proklos'tan yaptığı çevirilerle tanınır. Stanford Encyclopedia of Philosophy, Petritsi'yi \"en önemli Gürcü ortaçağ filozofu\" ve \"en çok okunan Gürcü filozof\" olarak tanımlamıştır.[1]\n"
    },
    "İskenderiyeli Hierokles": {
        "first_paragraph": "İskenderiyeli Hierocles ( Yunanca: Ἱεροκλῆς ὁ Ἀλεξανδρεύς ), MS 430 civarında aktif olan bir Yunan Yeni Platoncu yazardı.\n"
    },
    "Kilikyalı Simplikios": {
        "first_paragraph": "Kilikyalı Simplikios veya Latinceleştirilmiş şekliyle Simplicio (Grekçe: Σιμπλίκιος ὁ Κίλιξ; yaklaşık MS 490, Kilikya - 560, muhtemelen Atina)[1][2], Öklid ve Aristoteles de dahil olmak üzere diğer filozofların ve matematikçilerin çalışmaları üzerine yorumlar yazan bir Yunan matematikçi. Ammonius Hermiae ve Damaskios'un bir öğrencisi ve Yeni Platoncuların sonuncusuydu. Eserleri, Simplikios'un çalışmaları olmadığı takdirde kaybolacak olan eski filozoflar hakkında birçok bilgiyi korumuş ve günümüze ulaşmasını sağlamıştır.\n"
    },
    "Larissalı Domninus": {
        "first_paragraph": "Larissalı Domninus (Grekçe: Δομνῖνος; MS. 420, Larissa (şimdiki Şayzar/Suriye) - 480 dolayları) eski bir Helenistik Suriyeli matematikçi.\n"
    },
    "Marinos (filozof)": {
        "first_paragraph": "Neapolisli Marinus (Grekçe: Μαρῖνος ὁ Νεαπολίτης), MS 440 Flavia Neapolis (modern Nablus), Filistin doğumlu Neoplatonist bir filozof, matematikçi ve retorik[1].\n"
    },
    "Marsilio Ficino": {
        "first_paragraph": "Marsilio Ficino (d. 19 Ekim 1433 - ö. 1 Ekim 1499), İtalyan Yeni Platoncu düşünür. Platon'un felsefesine Rönesans'ın bakış açısını katmış olan bir düşünürdür. Ruhun ölümsüzlüğü üzerine bir dizi kanıt öne süren Ficino, insanın evrenin merkezinde olduğunu savunmuş ve insan yaşamını da, ruhun Tanrı'ya doğru bir yükselişi olarak yorumlamıştır. 'Kendini tanı, ey insan kılığındaki tanrısal soy!' demiştir.\n"
    },
    "Zenodotos": {
        "first_paragraph": "Zenodotos (y. MÖ 5'inci yüzyıl), Atina'da yaşadığı düşünülen Yeni Platoncu filozof. Proklos, kendisini \"yavrucuğum (paidika)\" diye tanımlar.[1] Zenodotos, Marinos, Proklos'un ardından skholarkhes olunca ona hizmet etti (y. 485). Kendini felsefe öğrenme amacıyla Atina'ya gelen Damaskios'un hocasıdır (y. 492). Marinos, Damaskios'a matematik ve bilim eğitimi verirken Zenodotos, geleneksel felsefe dersleri üzerine yoğunlaşmıştır.[2] Marinos ve Hegias, skholarkhes olmak için birbirleriyle mücadele ederken o dönem için kendisinin önemi gözden kaçmış gibidir.\n"
    },
    "Abrotelia": {
        "first_paragraph": "Abrotelia (Grekçe: Αβροτέλεια, MÖ 5. yy dolayları) bir Pisagorcu kadın filozoftu. Iamblichus'un yazdığı Pisagor'un Hayatı (De Vita Pythagorica) adlı eserde adı geçen on yedi kadından[1][2] biriydi. Abrotelia'nın babası Tarentumlu Abroteles'tur ve Abrotelia'nın da Tarentum'da doğduğu sanılmaktadır.[3][4] Iamblichus, Abrotelia'yı ünlü kadın Pisagor filozoflarından biri olarak gösterdi, ancak adı kocalarının veya erkek aile üyelerinin isimleriyle listelenen dokuz kişi arasında yer alıyordu.[5] Ethel Kersey gibi bazı bilim adamları Abrotelia'yı diğerleri arasında metafizik, mantık ve estetik gibi geleneksel felsefi alanlarda yazan veya öğretenlerden biri olarak tanımladı.[6] Ayrıca, Pisagor okulunu Platonik mezhepten daha büyük yandaşlarıyla en çok kadın filozofun bulunduğu mezhep olarak gösteren Gilles Ménage'nin Historia Mulierum Philosopharum adlı eserinde listelenmiştir.[7]\n"
    },
    "Aisara": {
        "first_paragraph": "Lucanialı Aesara (Yunanca: Αἰσάρα veya Aisara; MÖ. 4. veya 3. yüzyıl), bir parçası Stobaeus tarafından korunan İnsan Doğası Üzerine (On Human Nature) adlı kitabı yazan bir Pisagorcu filozoftur.\n"
    },
    "Arhitas": {
        "first_paragraph": "Tarantolu Arhitas (Yunanca: Ἀρχύτας ο Ταραντίνος Archytas; d. MÖ 428; ö. MÖ 347), erken Pisagorcu geleneğin son önemli temsilcisi matematikçi, devlet adamı ve filozoftur. Taranto'da 7 kez art arda komutan seçilmiş nüfuzlu bir siyaset adamı ve Platon'un (Eflatun) arkadaşıdır.[1]\nPisagorcu filozoflar arasında yer alan ve Sokrates'ten sonra yaşamış olmasına rağmen Sokrates öncesi düşünürler içinde ismi yer edinmiş olan filozof. Pisagorcular evreni matematiksel bir dizgeyle açıklama eğilimde olmuşlar ve bu yönde bir tür sezgiciliğe ve mistisizme varmışlardır. Demokritos'un düşüncelerinin aksine Pisagorcular evreni madde ile bir sayma eğilimde olmuşlar ve duyumların yanıltıcılığını öne sürmüşlerdir. Bu yönde bir eleştirel yaklaşım Arhitas ve yandaşlarında görülür. \"Nesnelerin gerçek niteliklerini dokunma duyumuzla ya da başka duyumlarla bilemeyiz\" önermesini geliştirmişlerdir. Matematik, fizik, müzik felsefesi, mekanik, siyaset alanlarında etkili olmuştur.\n"
    },
    "Arignote": {
        "first_paragraph": "Arignote veya Arignota Kroton[1] veya Samos doğumlu Pythagorasçı filozoftu. Pythagoras ve Theano'un derslerine bizzat katılmış biri olarak bilinir.[2] Kimilerince ikisinin kızıdır.[3][4][5]\n"
    },
    "Fintis": {
        "first_paragraph": "Phintys, muhtemelen MÖ 3. yüzyılda yaşamış Pisagorcu bir filozoftu. Ondan geriye, Stobaios'un alıntıladığı, kadınların doğru davranışları üzerine yazdığı iki parça kalmıştır.\n"
    },
    "Hiketas": {
        "first_paragraph": "Hicetas (Grekçe: Ἱκέτας veya Grekçe: Ἱκέτης; y. MÖ 400 - y. MÖ 335), Pisagor Okulu'nun bir Yunan filozofu ve astronomdu. Yaşamı sadece kabaca bilinmekte olup büyük olasılıkla MÖ 5. ve 4. yüzyılların sonlarına denk gelmektedir.\n"
    },
    "Krotonlu Alkmaion": {
        "first_paragraph": "Krotōnlu Alkmaiōn (Eski Yunanca: Ἀλκμαίων Κροτωνιάτης; Latince: Alcmaeon Crotoniensis), MÖ 500'lerde yaşamış hekim ve filozoflardan biridir. Sokrates öncesi düşünürlerin arasında yer alır. Onun düşüncesinde insan ve hayvan arasındaki temel ayrılık insanın düşünce yapısından kaynaklanır. İnsanın düşünmesi hafıza, tasavvur ve bilgilerden meydana geliyordu ki, diğer biyolojik canlılarda olmayan bir niteliktir bu ona göre. Filozofluğunun yanı sıra hekimliğinin de bu düşüncelerinde etkisi olmuştur. Alkmaiōn'un bir başka önemli yanı ise, beynin, düşüncelerin temel maddesi ve insan algılayışının merkezi organı olduğunu tahmin etmiş ve öne sürmüş olmasıdır. Platon'un diyaloglarında ismi geçmektedir.\n"
    },
    "Melissa (filozof)": {
        "first_paragraph": "Melissa (MÖ 3. yüzyıl), Pisagorcu bir kadın matematikçi ve filozof.[1][2] Adı, bal anlamına gelen Yunanca \"melli\" kelimesinden türetilen Yunanca μέλισσα (melissa), \"bal arısı\"ndan gelmektedir.\n"
    },
    "Filolaos": {
        "first_paragraph": "Filolaos (/ˌfɪləˈleɪəs/; Grekçe: Φιλόλαος, Philólaos; y. MÖ 470 – y. 385)[2][3] Pisagorcu ve Sokrates öncesi bir Yunan filozof idi. Her şeyin temelinde, uyum içinde bir araya gelen, sınırlayıcı ve sınırsızın oynadığı rol olduğunu savundu. Ayrıca, Dünya'nın Evrenin merkezi olmadığı teorisi olan güneşmerkezciliğin ortaya çıkmasıyla da tanınır. Nicomachus'tan alıntı yapan August Böckh'e (1819) göre Philolaus, Pisagor'un halefiydi.[4] MÖ 5. yüzyılda Pisagorcu okulun önemli filozoflarından biri olmuştur. Çoğulculuk Okulu gibi Pisagorcuların da çatışan iki görüş arasında bir çözüm arayışında oldukları söylenebilir. Bir yanda sürekli olarak değişen bir evren düşüncesi, öte yandan değişmez bir evren düşüncesi arasındaki çatışmadır söz konusu olan. Pisagorcular bu yönde çözümlerini matematikte bulmaya çalışırlar. Filolaus da diğer Pisagorcu filozoflar gibi matematik ve müzik ile ilgilenmiş, evrenin ve varlığın açıklanmasında bunlardan yararlanmıştır. O da diğerleri gibi evrenin temelinin sayı olduğu fikrinden hareket etmiştir.\n"
    },
    "Smirnili Theon": {
        "first_paragraph": "Smirnili Theon (Grekçe: Θέων ὁ Σμυρναῖος Theon ho Smyrnaios, gen. Θέωνος Theonos; y. MS 70, Smyrna (şimdiki İzmir/Türkiye) – 135), asal sayıların, kareler gibi geometrik sayıların, devamlılığın/sürekliliğin, müziğin ve astronominin birbiriyle nasıl ilişkili olduğunu tanımlayan bir Yunan filozofu ve matematikçiydi. Çalışmaları Pisagor düşünce okulundan güçlü bir şekilde etkilenmiştir. Hayatta kalan Platon'u Anlamak İçin Yararlı Matematik Üzerine (On Mathematics Useful for the Understanding of Plato) Yunan matematiği'ne giriş niteliğindeki bir araştırmasıdır.\n"
    },
    "Temistokleia": {
        "first_paragraph": "Themistoclea (Grekçe: Θεμιστόκλεια, Latince: Themistokleia) veya Aristoclea (Grekçe: Ἀριστοκλεία, Latince: Aristokleia) veya Theoclea (Grekçe: Θεοκλεία, Latince: Theokleia); MÖ 6. yüzyıl dolayları) Delphi'deki bir rahibe.\n"
    },
    "Theano (filozof)": {
        "first_paragraph": "Crotoneli Theano[1] (Grekçe: Θεανώ; MÖ 6. yüzyıl dolayları) belki de iki farklı Pisagorcu filozofa verilen addır. Diğerleri onun Brontinus'un karısı olduğunu söylemelerine rağmen, Pisagor'un öğrencisi, kızı veya karısı olarak adlandırıldı. Doğum yeri ve babasının kimliği de bir o kadar belirsizdir, bu da bazı yazarların ayrıntıları birleştirilen birden fazla kişinin olduğunu öne sürmelerine neden olur (bunlar bazen Theano I ve Theano II olarak anılır).[2] Kendisine atfedilen ve yazarlığı belirsiz olan birkaç bölüm ve mektup günümüze ulaşmıştır.\n"
    },
    "Timeos": {
        "first_paragraph": "Locrili Timaios (Yunanca: Τίμαιος ὁ Λοκρός, Timaios ho Lokhrós), Platon'un, Timaos ve Kritias isimli iki farklı diyaloğunda filozof olarak yer alan karakterdir.\n"
    },
    "Elealı Zenon": {
        "first_paragraph": "Elealı Zenon veya Zeno (/ˈziːnoʊ ... ˈɛliə/; Grekçe: Ζήνων ὁ Ἐλεᾱ́της; y. 495 – y. MÖ 430)[1], Magna Graecia'nın Sokratik öncesi bir Yunan filozofu ve Parmenides tarafından kurulan Elea Okulu'nun bir üyesiydi. Aristo, onu diyalektiğin mucidi olarak adlandırdı.[2] Bertrand Russell'ın \"ölçülemez derecede incelikli ve derin\" olarak tanımladığı paradokslarıyla tanınır.[3]\n"
    },
    "Küp": {
        "first_paragraph": "Küp, üç boyutlu, alanları birbirine eşit altı karenin dik açılarla birleşmesinden oluşan altı yüzlü bir geometrik şekildir. Düzgün altıyüzlü olarak da anılır ve tamamı 5 tane olan Platonik cisimlerden biridir. Küpün özelliklerinden biri tüm yüzlerinin kare olmasıdır.\nHacmi 3 eşit ayrıtının çarpılması ile bulunur.\n"
    },
    "Birim küp": {
        "first_paragraph": "Birim küp, kenarları 1 birim uzunluğunda olan küptür.[1][2] Üç boyutlu birim kübün hacmi 1 birim küp, toplam yüzey alanı ise 6 birim karedir.[3]\n"
    },
    "Kübik kristal yapı": {
        "first_paragraph": "Kristalografi olarak, kübik (ya da izometrik) kristal sistemi, birim hücresi bir küp biçiminde olan kristal sistemidir. Bu kristal ve mineraller bulunan en yaygın ve basit şekillerden biridir.\nBu kristallerin üç ana çeşidi vardır:\n"
    },
    "Prens Rupert'in küpü": {
        "first_paragraph": "Prince Rupert'ın küpü (Ren Prensi Rupert'in adını almıştır), geometride, bir birim küp içine tüm boyunca kesilmiş bir delikten geçebilen en büyük küptür. Yani kenarları 1 birim uzunlukta olan bir küpten, küpü iki parçaya bölmeden geçebilir. Yan uzunluğu, içinden geçtiği birim küpünkinden yaklaşık %6 daha büyüktür. Tamamen bir birim küp içinde yer alan en büyük kareyi bulma sorunu ile çok yakından ilişkilidir ve aynı çözüme sahiptir.[1][2][3]\n"
    },
    "Volk": {
        "first_paragraph": "Volk, hem kalabalık anlamında sayılamayan hem de etnik bir grup ya da ulus anlamında sayılabilen halk anlamına gelmektedir.[1]\n"
    },
    "Ahnenerbe": {
        "first_paragraph": "Ahnenerbe (Geniş yazılışı Forschungs- und Lehrgemeinschaft das Ahnenerbe e.V.) (Anlamı: Irksal Miras Araştırma ve Eğitim Cemiyeti), Nazi Almanyası'nda nasyonal sosyalizm ile birlikte, spiritüel, eski Nordik Germen inanışlarını araştıran, Parapsikoloji ile ilgilenen ve Nazi Partisini oldukça etkileyen medyumlardan oluşan gizli örgüt.\n"
    },
    "Armanen rünleri": {
        "first_paragraph": "Armanen rünleri (veya Armanen Futharkh), 18'li bir rün dizisidir ve Avusturyalı mistisist ve Cermen canlandırmacı Guido Von List'in 1906 'da makale, 1908'de ise kitap olarak yayımlanan Das Geheimnis der Runen  (Türkçe: \"Rünlerin Gizemi\" ) isimli eserinde bahsettiği Genç Futhark ile yakın benzerlikler gösterir. Armanen rünleri adı, von List'in Antik Aryan rahip kralları olarak gördüğü Armanen ile ilişkilidir.\n"
    },
    "Neo-Nazizm": {
        "first_paragraph": "Neo-Nazizm veya yeni Nazizm, II. Dünya Savaşı'ndan sonra nasyonal sosyalizmi yeniden canlandırmak ve bu amaçla nasyonal sosyalist yönetimleri demokratik veya silahlı yollarla başa geçirmeyi hedefleyen veya nasyonal sosyalizmi savunan tüm siyasi hareket ve düşüncelere verilen ortak isimdir.[1]\n"
    },
    "Tenzin Delek Rinpoche": {
        "first_paragraph": "Lithang Tulku Tenzin Delek Rinpoche veya Tenzing Deleg (Tibetçe: བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་, Wylie: Bstan 'dzin bde legs) (1950 - 2015) Garze, Sichuan'dan bir Tibet Budist lideriydi. \nAyrıca Doğu Tibet'teki Tibet göçebeleri için sosyal, tıbbi, eğitimsel ve dini kurumlar geliştirmek için çalıştığı, ayrım gözetmeyen ağaç kesme ve madencilik projeleri karşısında çevrenin korunmasının savunucusu ve Tibetliler ile Çinliler arasında arabuluculuk yaptığı bilinmekteydi.\n"
    },
    "Tibet Budizmi": {
        "first_paragraph": "Tibet Budizmi. Tibet, Moğolistan ve Bhutan başlıca olmak üzere Nepal, Hindistan, Çin, Rusya ve bazı Orta Asya Türklerinde takip edilen Budizm koludur. Kimi yerlerde Lamacılık olarak da adlandırılmaktadır. Tibetçe Lama (= öğretmen) den doğan bu kelime, aynı zamanda bir unvan olarak da kullanılmaktadır. Budizmin Vajrayana koluna aittir.\n"
    },
    "Drogön Chögyal Phagpa": {
        "first_paragraph": "Drogön Chogyal Phagpa (Tibetçe: འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པ་, Wylie: ʼgro mgon chos rgyal ʼphags pa, 1235-15 Aralık 1280) Tibet Budizminin Sakya okulunun beşinci lideriydi. Aynı zamanda  Budist ve Tibet İşleri Bürosu'nun ilk başkanı ve Yuan Hanedanı'nın ilk İmparatorluk Eğitmeni idi. Kubilay Han döneminde görev almıştır.\n"
    },
    "Dzogchen": {
        "first_paragraph": "Dzogchen “büyük mükemmelliğin” yanında Atiyoga ya da Mahasandhi olarak da adlandırılır ve Tibet Budizmi’ne ait Nyingma-Okulunun geleneksel öğretilerini tanımlar. Tibet Bön’ünde ise Buda öğretilerinin özü olarak aktarılır. Bu öğretilerin aktarımı açıkça ve ılımlı bir şekilde Sakya, Kagyü ve Gelug okullarında gerçekleşir. Tibet’teki aynı isimli Dzogchen Manastırı Nyingma’nın altı ana merkezinden biridir.\n"
    },
    "Richard Gere": {
        "first_paragraph": "Richard Tiffany Gere (d. 31 Ağustos, 1949; Philadelphia, Pensilvanya) Amerikalı sinema oyuncusudur.\n"
    },
    "Kaplan Yuvası Manastırı": {
        "first_paragraph": "Kaplan Yuvası Manastırı (Dzongka: སྤ་གྲོ་སྟག་ཚང Paro Taktsang), Bhutan'da Paro Vadisi'nde bulunan bir Budist manastırıdır. 1692 yılında Taktsang Senge Samdup mağarasının etrafında inşa edilmiştir. Manastır, günümüzde Bhutan'ın kültürel bir simgesi olarak kabul edilmektedir.[1][2][3]\n"
    },
    "Sakya": {
        "first_paragraph": "Sakya (Tibetçe: ས་སྐྱ་, Wylie: sa skya, \"soluk toprak\"), Nyingma, Kagyu ve Gelug ile birlikte Tibet Budizmi'nin en büyük dört mezhebinden biridir.\n"
    },
    "Şerpalar": {
        "first_paragraph": "Şerpalar (Tibetçe:ཤར་པ། «doğu halkı» < şar «doğu» + pa «halk»), Nepal'in dağlık kesiminde, özellikle Himalayalar'da yaşayan halk. Nepal'deki Şerpaların 2001 yılındaki sayıları 150.000 kadardır.\n"
    },
    "Tibet takvimi": {
        "first_paragraph": "Tibet takvimi bir yılın 12 ya da 13 aydan oluştuğu ve her ayın yeniayla başladığı bir ay-güneş takvimidir. Her üç yılda bir eklenen onüçüncü ayla birlikte bir Tibet yılının güneş yılına denk düşmesi sağlanmaktadır. Ayların belirli adları yoktur. Tibet yeni yıl kutlamasına Losar adı verilir.\n"
    },
    "Andraé Crouch": {
        "first_paragraph": "Andraé Edward Crouch (1 Temmuz 1942 - 8 Ocak 2015), Amerikalı gospel şarkıcısı, besteci ve söz yazarı.\n"
    },
    "Gregg Allman": {
        "first_paragraph": "Gregg Allman (8 Aralık 1947[1] - 27 Mayıs 2017), Amerikalı gospel-rock müzisyenidir. \n"
    },
    "Edwin Hawkins": {
        "first_paragraph": "Edwin Reuben Hawkins (d. 19 Ağustos 1943 – ö. 15 Ocak 2018),Amerikan gospel müzisyeni, piyanist, koro sanatçısı, besteci ve aranjördü. Müzisyen Oakland, Kaliforniya'da doğdu.[1]\n"
    },
    "Linda Hopkins": {
        "first_paragraph": "Linda Hopkins (d. 14 Aralık 1924 ; ö. 10 Nisan 2017)[1], Afro-Amerikalı tiyatro oyuncusu, blues ve gospel müziği şarkıcısı. Klasik, geleneksel ve kent rengi blues'larını kaydetti ve 1950'lerden beri R&B, soul, caz ve gösteri şarkıları yaptı.[2]\n"
    },
    "Elvis Presley": {
        "first_paragraph": "Elvis Aaron Presley[1][2] (8 Ocak 1935, Tupelo, Mississippi – 16 Ağustos 1977, Memphis, Tennessee); Amerikalı şarkıcı, müzisyen, oyuncu. Dünya çapında 'Rock'n Roll'un Kralı' ya da kısaca kral olarak tanınır. Diğer lakabı olan 'Elvis The Pelvis' ise 1950'li yıllarda kendisine takılmıştır.[3]  Böyle söylenmesinin nedeni ise ilginç dansı olduğu kadar argo bir ifade ile o zamanların tutucu toplumunda yakışıklı ve seksi olduğunu ifade etmek amaçlı uygun bir argo söylem daha doğrusu modern bir deyim olmasıdır.[4] Presley'in sahip olduğu en büyük avantajlardan biri ise sesiydi. Siyahi ve beyaz tonlarını rahatlıkla kullanabiliyordu. Kilise müziğinden popüler müziğe; Rock'n Roll'dan Blues tarzına kadar çok çeşitli türlerde eserler verdi. It's Now or Never gibi opera tarzında yakın parçalar seslendirdi. My Way gibi bazı cover çalışmalarının şöhreti asıllarını dahi geride bıraktı.\n"
    },
    "Bluegrass": {
        "first_paragraph": "Bluegrass, Amerika Birleşik Devletleri'nin güney kısmından gelen geleneksel bir müzik türü. Özellikle fakir ve geri kalmış Appalachia bölgesinde yaşayan İrlanda ve İskoçya kökenli insanlar tarafından çalınır. Müzikte İrlanda müziğinin büyük etkisi vardır. Genellikle gitar, mandolin ve keman gibi aletler kullanılır.\n"
    },
    "Bizans müziği": {
        "first_paragraph": "Bizans müziği (Yunanca: Βυζαντινή μουσική) en basit anlamında Bizans imparatorluğunun müziği olarak tanımlanabilir.\n"
    },
    "O Come, All Ye Faithful": {
        "first_paragraph": "\"O Come, All Ye Faithful\" (Latince: Adeste Fideles) John Francis Wade (1711-1786), John Okuma (1645-1692), Portekiz Kralı John IV (1604-1656) ve anonim Sistersiyan rahipleri gibi farklı isimler tarafından yazıldığı düşünülen Noel şarkısı. En eski basılı versiyonu Wade tarafından yayınlanan bir kitaptadır ancak en eski el yazması Kral IV.John adını taşır ve Vila Viçosa Ducal Sarayı'nın kütüphanesinde bulunur.[1][2][3]\n"
    },
    "Salve Regina": {
        "first_paragraph": "Salve Regina, veya Kutsal Kraliçe , bir Hristiyan ilahisidir. Meryem Ana İlahisi olarak geçer ve bu tarz ilahiler Meryem Ana'ya adanır. Bu ilahiyi söyleyenlerin çok büyük kesim Katolik'tir. Hristiyanların pazar günlerindeki kilise ayinlerinde bu ilahi söylenir. Bir çeşit tespih ile bu şarkıya ritim tutulur. Bu tespihe \"Rosary\" ismi verilir. Dindar Katolikler bu tespihi bir kolye gibi takarlar.\n"
    },
    "Noel müziği": {
        "first_paragraph": "Noel müziği, Noel döneminde çalınan ya da dinlenen çeşitli müzik türlerinden oluşan bir müzik tarzı.\"The Christmas Song\", \"Deck the Halls\" gibi şarkılar bu tarza örnek verilebilir.\n"
    },
    "All I Want for Christmas Is You: A Night of Joy and Festivity": {
        "first_paragraph": "All I Want for Christmas Is You: A Night of Joy and Festivity, Amerikalı şarkıcı Mariah Carey'nin ilk yerleşik konseri. Her yıl Manhattan, New York'taki Beacon Theatre'da gerçekleştirilen konser serisi, 15 Aralık 2014'te başladı ve dokuz ayağını ve elli yedi konseri tamamladıktan sonra 28 Kasım 2020'de sona erecek. Gösteri için ana set listesi, tatil dışı parçalar ile Merry Christmas ve Merry Christmas II You albümlerindeki şarkılardan oluşmaktadır\n"
    },
    "Bendir": {
        "first_paragraph": "Bendir, zikir defi[1] veya zikir bendiri[1] Klasik Türk müziğinde kullanılan başlıca vurmalı ritim çalgılarından biridir.\n"
    },
    "Çöğür": {
        "first_paragraph": "Çöğür, iri gövdeli, kısa saplı bir tür halk sazıdır.[1] Günümüzde \"kısa sap\" olarak anılan, 36 ilâ 42 tekne ölçüleri arasında değişen ve yukarıdan aşağıya la-sol-re düzeni ile çalınan bağlamanın, bağlama ailesi içindeki adı.\n"
    },
    "Def": {
        "first_paragraph": "Def veya tef (Farsça ve Arapça: دف), yuvarlak bir tahta kasnağın bir veya iki yanına deriden bir örtü geçirilerek yapılan ve parmak vuruşlarıyla çalınan müzik aleti.\n"
    },
    "Falak müziği": {
        "first_paragraph": "Falak (kelimenin tam anlamıyla \"cennet\", \"kader\" veya \"evren\"), Pamir Dağları'nda, yani kuzeydoğu Afganistan'ın Bedahşan bölgesinde, güneydoğu Tacikistan'da ve kuzey Pakistan'da ortaya çıkan bir Orta Asya müzik tarzıdır.[1] Seküler ve hüzünlü insan sevgisi ve kederi temalarının yanı sıra ilahi aşk, ayrılık ve yeniden birleşme (tipik olarak İran Sufi şiirinden ödünç alınmıştır) gibi dini-mistik temalar Falak şarkılarında bulunabilir.[2]\n"
    },
    "Kanun (çalgı)": {
        "first_paragraph": "Kanun, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da yaygın olarak kullanılan bir telli çalgıdır. İsmi Arapça 'yasa ve yönetmek' manasındaki 'kanun' kelimesinden gelmektedir. Araplar ise kelimeyi Grekler'in 'κανών' (kanṓn) kelimesinden ödünç almışlardır. Kanun çalgısının bilinen tarihi MÖ. 19.yy'a dayanmaktadır. Bilinen en eski kanun Süryaniler'in Nimrud adlı şehrinde bulunmuştur.[1]\n"
    },
    "Nakkare": {
        "first_paragraph": "Kudüm ya da nakkare, yarım küre biçiminde bir çift küçük davuldan oluşan vurmalı bir çalgı.\n"
    },
    "Ut": {
        "first_paragraph": "Ut ya da Ud, telli bir müzik aleti. Kelimenin aslı Arapça'da sarısabır veya ödağacı anlamındaki el-oud dan gelir.[kaynak belirtilmeli] Baştaki el- sözcüğünün, bazı dillerde olup bazılarında olmayan harf-i tarif (belirgin tanım edatı) olduğunu bilen Türkler bu edatı atmış, geriye kalan oud ('ayn, waw, dal) kelimesini de - gırtlak yapıları ayna uygun olmadığı için - \"ut\" şekline sokmuşlardır.[kaynak belirtilmeli] Dillerinde tanım edatı olan batılılar, 11-13. yüzyıllar arasındaki Haçlı Seferleri sırasında tanıyıp Avrupa'ya götürdükleri bu saza, fr:luth, en:lute, de:Laute, it:liuto, Alaut (İsp.)Laúd, Luit (Dat.) gibi hep L ile başlayan isimler vermişlerdir. Hatta saz yapıcılığı anlamında kullanılan lütiye kelimesi de yine lütfen yapılmadır (aslı Fransızca luthier).\n"
    },
    "Maher Zain": {
        "first_paragraph": "Maher Zain (Arapça: ماهر زين‎; d. 16 Temmuz 1981, Trablusşam), Lübnan doğumlu İsveçli Müslüman bir R&B şarkıcısı, söz yazarı ve müzik yapımcısıdır. İlk albümü olan Thank You Allah (Teşekkür Ederim Allah) 2009 yılında piyasaya sürülmüş ve uluslararası çapta bir başarı elde etmiştir. İkinci albümü Forgive Me (Beni Bağışla) 2 Nisan 2012 tarihinde piyasaya sürülmüştür. Dünya çapında daha çok İslamî tarzda yapmış olduğu eserleriyle tanınan sanatçı, Türkiye'de de farklı şehirlerde konserler vermiştir."
    },
    "Æthelwulf": {
        "first_paragraph": "Æthelwulf, veya Aethelwulf ya da Ethelwulf (Eski İngilizce: Æþelwulf, asil kurt anlamında) 839 yılından 858 yılındaki ölümüne kadar Wessex kralıdır. Wessex kralı Egbert'in bilinen tek erkek çocuğudur. 825 yılında babası adına Kent'i ele geçirmiş, babasına bağlı şekilde Kent kralı olmuştur. 839 yılında babasının ölümü üzerine Wessex tahtına geçmiştir. Kendi oğlu Æthelstan da ona bağlı olarak Kent kralı olmuştur.\n"
    },
    "Jane Austen": {
        "first_paragraph": "Jane Austen (16 Aralık 1775 - 18 Temmuz 1817) 19. yüzyılda yaşamış İngiliz roman yazarı. Steventon, Hampshire'da 1775'te doğan Jane Austen; 1783'te Oxford'da bir akrabası sayesinde okumuş; eğitimine Southampton'da devam etmiş; en sonunda da kadınlar için bir okul olan Reading, Berkshire'da Abbey okulunda okumuştur. Roman yazmaya 1789'da başlar, 1802'de kendi tanımıyla büyük ve garip biri tarafından (Mr. Wisley) evlenme teklifi alsa da kabul etmez. İkilinin yaşadığı ilişki Aşkın Kitabı (Becoming Jane) adlı filmde işlenmiştir. Babasının 1805'te ölmesinden sonra Southampton'a taşınır. 1809'da Chawton'a zengin kardeşinin yanına taşınır ve günümüzde bu ev bir müze ve turistler için popüler bir yer haline gelir.\n"
    },
    "Eadred": {
        "first_paragraph": "Eadred (ayrıca Edred, vb.) (923 - 23 Kasım 955), 946'dan öldüğü 955 yılına kadar İngiltere Kralı. Ağabeyi I. Edmund'dan sonra tahta çıkmıştır.\n"
    },
    "Eadwig": {
        "first_paragraph": "Eadwig, daha seyrek olarak Edwy (941? – 1 Ekim 959), (bazen lakap olarak \"Adaletli\" ismi kullanılmıştır, ingilizce All-Fair ya da the Fair), 955 yılından dört yıl sonra öldüğü yıla kadar İngiltere Kralı. I. Edmund'un en büyük oğludur. Amcası Kral Eadred'den sonra Kral olarak seçilmiştir. Kısa hükümdarlığı ailesi, baronlar ve özellikle Aziz Dunstan ve başpiskopos Odo liderliğindeki Kilise ile olan çekişmeler ile geçmiştir.\n"
    },
    "Egbert": {
        "first_paragraph": "Egbert, Ecgberht ya da Ecgbriht (771/775-839) 803 yılından 839 yılındaki ölümüne kadar Wessex kralı. Babası Kentli Ealhmund'dur. 780'li yıllarda Mercia kralı Offa ve Wessex kralı Beorthric tarafından sürgüne gönderilmiş, Beorhtric'in ölümü üzerine 802 yılında ülkesine dönüp tahta geçmiştir.\n"
    },
    "Godwin (Wessex earl'ü)": {
        "first_paragraph": "Godwine veya Godwin (1001 - 1053) \"Wessex\" earl'ü ve Edward (Günah çıkartıcı Edward)'ın kayın pederi.\n"
    },
    "Harthacnut": {
        "first_paragraph": "Harthacnut,[2] Harðacnut, ya da III. Canute (Danca: Hardeknud; \"Çetin Düğüm\", \"Tough-knot\";[3] y.1018 – 8 Haziran 1042) 1035 ile 1042 yılları arası Danimarka Kralı ve 1040 ile 1042 yılları arası İngiltere Kralı.\n"
    },
    "II. William": {
        "first_paragraph": " II. William (Anglo-Norman: Williame; y.1056 – 2 Ağustos 1100) 26 Eylül 1087'den 1100'deki ölümüne kadar, Normandiya üzerinde yetkileri ve İskoçya'da nüfuzu olan İngiltere Kralıydı. Yetki alanını Galler'e genişletme konusunda çok başarılı değildi. Fatih William'ın üçüncü oğlu, belki de kırmızı görünümünden veya büyük olasılıkla, çocukken kızıl saçlara sahip olmasından dolayı, genellikle William Rufus (Rufus Latincede \"Kızıl\" demektir.) olarak anılır.[1][a]\n"
    },
    "Knut (İngiltere kralı)": {
        "first_paragraph": "I. Knut ya da Büyük Knut (995 - 12 Kasım 1035), İngiltere, Norveç ve Danimarka Kralı. Çatalsakal Sweyn'in oğlu.\n"
    },
    "Normandiyalı Emma": {
        "first_paragraph": "Normandiyalı Emma (kraliyet belgelerinde Ælfgifu olarak anılacaktır;[1] . C 1052 984-6 1052 Mart) Yaptığı evlilikler yoluyla İngiltere Kraliçesi, Danimarka ve Norveç Kraliçesi. İlk eşi Aethelred  (1002-1016) ikinci eşi Knud’dur. (1017- 1035). Norman hükümdarı Richard ve Gunnor'ın kızıydı .\n"
    },
    "Samuel Wilberforce": {
        "first_paragraph": "Samuel Wilberforce (d. 7 Eylül 1805 – ö. 19 Temmuz 1873) İngiltere Kilisesi'nde İngiliz piskoposu olarak görev almış din adamlarındandır.\n"
    },
    "Agnes Bernauer": {
        "first_paragraph": "Agnes Bernauer (y. 1410 - 12 Ekim 1435), daha sonra Bavyera Dükü III. Albert olarak anılacak olan Albert'in metresi ve belki de ilk eşi. Albert'in o dönem Bavyera Dükü olan babası Ernest, oğlunun sosyal konumu nedeniyle bu ilişkinin yakışıksız olduğunu düşünüyordu, bu konu üzerinde oğlu ile çatışmalar yaşadı ve sonucunda Agnes'in bir cadı olduğu gerekçesi ile mahkemede hüküm giymesini sağladı ve Agnes Tuna Nehri'nde boğularak öldürüldü. Yaşamı ve ölümü sayısız edebiyat eserinde resmedilmiştir, bunlardan en bilinenleri, Friedrich Hebbel'in yazdığı ve besteci Carl Orff'un aynı isimde halk müziği haline getirdiği Die Bernauerin trajedisidir.\n"
    },
    "Anna Göldi": {
        "first_paragraph": "Anna Göldi (Anna Göldin veya Anna Goeldin, 24 Ekim 1734 - 13 Haziran 1782) Avrupa'da cadılık suçlamasıyla başı kesilerek idam edilmiş son kişi olan İsviçreli kadın. 2007 yılında İsviçre parlamentosu tarafından mahkemenin adli bir hata olduğuna kadar verildi ve ölümünden 226 yıl sonra aklandı. 2007 yılında adına bir vakıf kuruldu; 2010 yılında ise öldürüldüğü yer olan Glarus'ta Anna Göldi müzesi açıldı.\n"
    },
    "Allison Balfour": {
        "first_paragraph": "Allison Balfour ya da Margaret Balfour[a] (ö. Kirkwall, 16 Aralık 1594), cadı olduğu öne sürülen ve bu yüzden ölüm cezasına çarptırılarak öldürülen bir İskoçtur. 1594'te gerçekleştirilen cadılık davası, kendisinden en çok bahsedilen İskoç büyücülük vakalarından biridir. Balfour'un yaşadığı İskoçya'nın Orkney Adaları'ndaki Stenness bölgesinde, o dönem yürürlükte olan 1563 İskoç Cadılık Yasası'na göre büyücülük, ölüm cezası gerektiren bir suçtu.\n"
    },
    "Cadı olduğu gerekçesiyle idam edilenler listesi": {
        "first_paragraph": "Cadı olduğu gerekçesiyle idam edilenler listesi, büyük çoğunluğu 15. ve 18. yüzyıl arasında Avrupa'da organize edilen cadı avlarında idam edilen kişileri sıralar. En yoğun cadı avı dönemi 1560-1630 yılları arasında gerçekleşti.[1] 1420'ye kadar cadılık suçlamasıyla yürütülen soruşturmalar kara büyü (maleficium) denilen, doğa üstü güçleri sayesinde diğer kişilere zarar verme konseptiyle gerçekleştiriliyordu ve 15. yüzyılın erken dönemlerine kadar cadılık şeytan ile ilişkilendirilmiyordu.[1] Bu tarihten sonra hem organize bir şekilde cadı avlarına girişildi hem de cadılık direkt olarak Satanizm ile ilgili bir olay olarak kabul edildi.[1] 16. yüzyılda belli bölgelerde cadı avlarında bir azalma olduysa da 17. yüzyılda yeniden artış yaşandı. Yeni Çağ'da Avrupa'da gerçekleştirilen en önemli cadı mahkemeleri İspanya'daki Bask cadı mahkemeleri (7000 suçlama), Almanya'daki Fulda cadı mahkemeleri (250 idam), Werdenfels kontluğu cadı mahkemeleri (51 idam), Trier cadı mahkemeleri (tahminî 1000 civarında idam)[2] ve Bamberg cadı mahkemeleri (tahminî 1000 idam)[3], Würzburg cadı mahkemeleri (tahminî 900 idam)[3],  İskoçya'daki North Berwick cadı mahkemeleri (70 suçlama) ve İsveç'teki Torsåker cadı mahkemeleridir (71 idam). Avrupa'daki cadı avları 17. yüzyılda kolonilere de sıçramıştır. Bunlardan en büyüğü 1692-93'te gerçekleşen Salem cadı mahkemeleridir (29 idam).\n"
    },
    "Elizabeth Clarke": {
        "first_paragraph": "Elizabeth Clarke (d. 1565'ler, ö. 1645), 1645'te İngiltere'nin Essex kentinde Matthew Hopkins tarafından işkence gören ilk kadındır. Elizabeth, yerel bir terzi olan John Rivet tarafından cadılıkla suçlandı. Yerel sulh hâkimleri soruşturma için John Stearne ve Hopkins'i atadı. Bu durum, daha fazla suçlamaya ve iki yüz kişiye kadar olan ölümlere neden oldu. Birçok gece uykusuz bırakıldıktan sonra itirafta bulunan Elizabeth, tek bacaklı 80'li yaşlarda bir kadındı. Ayrıca Matthew Hopkins, bebek olan 'şeytani yardımcılarından' birini gördüğünü iddia etti. Daha sonra Elizabeth asıldı.\n"
    },
    "Elspeth Reoch": {
        "first_paragraph": "Elspeth Reoch (Caithness - 1616, Kirkwall), cadı olduğu öne sürülen ve bundan ötürü ölüm cezasına çarptırılarak öldürülen bir İskoçtur. Caithness'de doğdu ancak çocukluğunu Orkney anakarasına gideceği tarihe kadar Lochaber'deki bir adada akrabalarıyla geçirdi. O zamanlar İskoçya'nın yargı çevresi içerisinde olan Orkney Adaları'nda büyücülük, yürürlükteki 1563 İskoç Büyücülük Yasası'na göre ölüm cezası gerektiren bir suçtu.\n"
    },
    "Janet Boyman": {
        "first_paragraph": "Janet Boyman,  Jonet Boyman veya Janet Bowman,[a] cadılık suçlamasıyla idam edilen İskoç kadındır. Aleyhindeki dava 1570'te başladığı hâlde 1572'de yargılanmış ve idam edilmiştir.[5] İddianamesi, Lizanne Henderson akademisyenler tarafından İskoçya'daki büyücülük ve peri inancının en eski ve en kapsamlı kaydı olarak tarif edilmiştir.[5] Boyman'ın cadılıkla suçlanma nedeni ise devlet idarecilerinin ölümlerini öngördüğünü iddia etmesiydi.[2]\n"
    },
    "Lisbeth Nypan": {
        "first_paragraph": "Lisbet Nypan (doğum adı Elisabeth Pedersdotter Kulgrandstad) (tahminen 1610 – Eylül 1670) cadılık suçlamasıyla öldürülen Norveçli kadın. Norveç'teki en tanınmış cadı avı kurbanlarından biridir. Aynı zamanda, Norveç'te cadılık suçlamasıyla idam edilen sondan ikinci kadındır.\n"
    },
    "Marigje Arriens": {
        "first_paragraph": "Marigje Arriens (d. 1520, Poederoijen, Gelderland – 18 Aralık 1591, Schoonhoven), cadı olduğu gerekçesiyle idam edilmiş Hollandalı bir kadındır.\n"
    },
    "Merga Bien": {
        "first_paragraph": "Merga Bien (d. 1560'ların sonu - ö. 1603, Fulda), cadılıktan hüküm giyen ve 1603-1605'teki Fulda cadı davaları kurbanlardan olan Alman bir kadındır.\n"
    },
    "Alena Arzamasskaia": {
        "first_paragraph": "Alena Arzamasskaia (veya Alyona; Erzyanca: Эрзямассонь Олёна, Rusça: Алёна; öl. 1670), bazen Rus Jeanne d'Arc olarak da anılır, 17. yüzyıl Rusya'sında erkek kılığında ve Güney Rusya'da Kazak Stepan Razin'in (Köylü İsyanı) 1670 tarihli isyanı sırasında savaşan ünlü bir kadın isyancı savaşçıydı. Kralı adına savaşan Joan of Arc'ın aksine, Alyona çarına isyan ediyordu. Stepan Razin önderliğinde savaşan Erzyan bir kadın atamandı. Arzamas'ın Vyezdnaya slobodasından doğuştan bir köylü, ataman olmadan önce yaşlı bir rahibe (\"старица\") idi. Yaklaşık 600 kişilik bir müfrezeye komuta etti ve kazıkta yakılmadan önce 1670'te Temnikov'un ele geçirilmesine katıldı.\n"
    },
    "Aang": {
        "first_paragraph": "Aang Nickelodeon'ın animasyon televizyon dizisi Avatar: Son Havabükücü 'de bir kurgusal karakter. Karakter, Michael Dante DiMartino ve Bryan Konietzko tarafından oluşturulmuştur. ABD vb. İngilizce konuşan ülkelerde Zach Tyler Eisen, Türkiye'de ise Dizide Sercan Gidişoğlu, filmdeyse Ziya Durukan tarafından seslendirilmiştir.Dizinin Son Hava Bükücü 'deyse genç oyuncu Noah Ringer tarafından canlandırılmıştır.Filmde adı orijinal Tibetçe fonetik okunuşuyla \"Aang\" olarak okunmuştur. Aang dizinin baş kahramanıdır. \"Zuko Alone\" bölümü hariç (yayınlanmamış bir deneme bölümü de dahil) dizinin tamamında görülür.[1] Aang trading card, video oyunları, tişört ve internet karikatürleri gibi diğer medyalarda da görülmektedir.\n"
    },
    "Hao Asakura": {
        "first_paragraph": "Hao Asakura (麻倉 葉王 (ハオ), Asakura Hao), Hiroyuki Takei tarafından oluşturulmuş olan Shaman King adlı manga ve anime serisinde  başlıca kötü karakterlerden birisidir.  Ayrıca anime serisinin İngilizce seslendirlemeli versiyonunda Zeke Asakura olarak da bilinir.   Japonca versiyonunda Minami Takayama tarafından ve  İngilizce uyarlamasında ise Sebastian Arcelus tarafından seslendirilmiştir. Hao, serinin baş kahramanı olan Yoh Asakura'nın, hem atasıdır hem de kendisinin üçüncü hayatında Yoh'un ikiz erkek kardeşidir.\n"
    },
    "Köroğlu": {
        "first_paragraph": "Köroğlu, Bolu'da yaşamış bir Türk halk ozanıdır. Bu isimle yazılmış Köroğlu Destanı da vardır.\n"
    },
    "Morgan le Fay": {
        "first_paragraph": "Kral Arthur'un kız kardeşi ve Avalon'un leydilerindendir. Morgaine olarak da bilinir. Hakkında yazılmış ve söylenmiş birçok rivayetler bulunmaktadır ve bunların en başında cadı olduğu ileri sürülmektedir. Bütün bunların temelinde, Büyük Britanya'da yaşadığı dönemde Hristiyanlığın çok hızlı benimsenmesi, yaygınlaşması sırasında paganlığı savunması ve önde gelen temsilcisi olması yatmaktadır. Bazı eski hikâyelerde savaşçı olarak da anılır. Antik kraliçe Boadicea gibi. Eski savaş tanrıçası Morrigan'la da ilişkisi olduğu söylenir. Bir efsaneye göre Morgause'la da bağı vardır, bu yüzden cadı olduğu kanısı yaygındır. Bazı efsaneler doğrudan Morgause ile aynı kişi olduğunu söyler. Genel kabule göre, Kral Arthur'un üvey kız kardeşidir. Igrane'in ve eski kocası Dük Tintagil Gorlois'in kızıdır. Teyzesi Vivien tarafından küçük yaşta Avalon'a götürülür, orada rahibelik eğitimi alır. Vivien'den sonra gölün leydisidir. Güçlü bir druiddir, kendisinden oldukça korkulur. Lancelot'a âşık olduğu, bu yüzden Guinevere'den hiç hazzetmediği de rivayet edilir. Bazı versiyonlarda kardeşi krala da düşmandır, tüm şövalyelerini tuzağa düşürmek için elinden geleni yapar. Ayrıca Mordred'ın annesidir.\nGüzel bir kadın olarak betimlenir. Fakat yine bazı uç hikâyelerde yüzünün yarısı yanmış, topal ve yüzünü gizlemek için altın maskeyle dolaşan biri olarak anlatılır. \n"
    },
    "Kapok": {
        "first_paragraph": "Kapok (Ceiba pentandra), pamuk gibi bitki tohumundan elde edilen bir elyaf türü. Kapok ağacı; Hindistan, Cava Adası, Sumatra, Afrika gibi tropik iklimin hakim olduğu bölgelerde yetişir.[1] Sarı renkli, yumuşak ve dayanıksız bir elyaftır.[1] Ancak yatak ve yastık yapımında ve dolgu maddesi olarak kullanılır.[1] Elyaf, yapısındaki delikler yüzünden iyi bir hava izolasyonu sağlar.[1] Suda ıslanmaz. Nem ve su çekme özelliği olmadığından can yeleklerinde kullanılır.[1] 1 kg kapok, 35 kg'lık bir ağırlığı rahatça su üzerinde tutar.[1]\n"
    },
    "İngiliz mitolojisi": {
        "first_paragraph": "İngiliz mitolojisi, İngiltere tarihi boyunca ortaya çıkan, bazen birbirini takip eden nesiller tarafından detaylandırılan ve diğer zamanlarda reddedilip yerine başka açıklayıcı anlatılar konan mitlerin toplamıdır. Bu anlatılar, İngiltere'nin Normanlar tarafında fethinden sonra İngiltere'de geliştirilen, Anglo-Sakson mitolojisi, Hristiyan mitolojisi ve Kelt mitolojisinden gelen geleneklerle bütünleşmiş halk geleneklerinden oluşur.\n"
    },
    "Kral Arthur": {
        "first_paragraph": "Kral Arthur, Britanya mitolojisindeki efsanevi Camelot kralı. Hikâyeleri, 5. yüzyıl sonları ya da 6. yüzyıl başları Britanya'sında geçen Arthur, Britanyalılar için savaşta ve barışta ideal kralın simgesi olmuştur. Arthur'un, Sakson istilacılara karşı Kelt asıllı Britonların koruyucusu olduğuna inanılır.\n"
    },
    "Bremen Mızıkacıları": {
        "first_paragraph": "Bremen Mızıkacıları, Grimm Kardeşler (Jacob Grimm-Wilhelm Grimm)'in yazdığı masallardan biridir. Fabl uslübunda yazılmıştır. Sahiplerinin kendilerine olan kötü tutumundan dolayı evden kaçan bir eşek, bir köpek, bir kedi ve bir horozun Bremen'e gidip orada müzisyenlik yapma düşleri ana temadır. Yola çıkarak iyi arkadaş olurlar. Bir kız ve annenin evine giren hırsızlar girdiği bir evin önünde dururken bir canavar silüetini andırmaları (eşek üstünde köpek, onun üstünde kedi, onun üstünde de horoz) ve hepsinin bağırması sonucu ortaya çıkan kakofoni hırsızları korkutur. Bu canavar silüetinden korkan hırsızlar bir daha asla geri dönmezler. Dört kafadar da bu evde yaşarlar.\n"
    },
    "Hansel ve Gretel": {
        "first_paragraph": "Hansel ve Gretel (Almanca: Hänsel und Gretel), Grimm Kardeşler ve onlardan da önce Giambattista Basile tarafından uyarlanan bir masal. Alman kökenli olduğu öne sürülür.\n"
    },
    "Külkedisi": {
        "first_paragraph": "Külkedisi (Fransızca: Cendrillon, İngilizce: Cinderella, Almanca: Aschenbrödel ya da Aschenputtel, Rusça: Золушка -Zoluşka), ünlü bir Avrupa halk masalının baş kahramanı genç kızın adıdır. Masalda kıskanç üvey annesi ve üvey kız kardeşleri tarafından kötü davranılan bir genç kız (Külkedisi), ona yardım eden bir iyilik perisi ve onunla evlenip Külkedisi'nin tüm hayatını değiştiren yakışıklı bir prens anlatılır. Dünyada sayısız kez işlenen bu öykünün sadece Avrupa'da 550'yi aşkın değişik biçimi anlatılır.\n"
    },
    "Rapunzel": {
        "first_paragraph": "Rapunzel; Alman edebiyatının önemli hikâye ve masal yazarlarından Grimm Kardeşlerin aynı adlı masalının ana kahramanı.\n"
    },
    "Bay Korbes": {
        "first_paragraph": "Bay Korbes, Grimm Masalları'nın 41. bölümünde yer alan bir hayvan masalıdır. (ATÜ 210) (Kinder- und Hausmärchen/Grimm Çocuk ve Yuva Masalları 41)\n"
    },
    "Kaz Güden Kız": {
        "first_paragraph": "\"Kaz Güden Kız\" (Almanca: Die Gänsemagd) Grimm Kardeşler tarafından derlenen ve ilk olarak 1815'te Grimm Masalları'nda (KHM 89) yayınlanan bir Alman peri masalıdır. Aarne-Thompson-Uther Endeksi tip 533'tür.[1]\n"
    },
    "Korkmayı Öğrenenin Masalı": {
        "first_paragraph": "\"Korkmayı Öğrenenin Masalı\" (Almanca: \"Märchen von einem, der auszog das Fürchten zu lernen\", çev. 'Korkuyu öğrenmek için yola çıkan birinin hikâyesi'),  Grimm Kardeşler tarafından Grimm Masalları'nda (KHM 4) derlenen bir Alman halk masalıdır. Masal ayrıca Andrew Lang tarafından Lang Masalları'nın Mavi Masal Kitabı'na dahil edilmiştir. Bir erkek kahramanın korkuyu nasıl hissedeceğini öğrenmeye yönelik başarısız girişimlerini ele alır.\n"
    },
    "Kurbağa Prens": {
        "first_paragraph": "Kurbağa Prens, (Almanca: Der Froschkönig oder der eiserne Heinrich, İngilizce: The Frog Prince), Grimm Kardeşler'in yazmış olduğu bir masal kitabıdır. Kurbağa Prens kitabı, Prenses ve Kurbağa adı ile sinemaya uyarlanarak Amerikan yapımı bir animasyon filmi olarak 11 Aralık 2009 tarihinde vizyona girmiştir.[1]\n"
    },
    "Ormandaki Ev": {
        "first_paragraph": "Ormandaki Ev,(Almanca: \"Das Waldhaus\") Grimm Masalları'nın 1840 yılındaki 4.baskısının 169. bölümünde bulunan bir masaldır. (ATU [1] 431) (KHM 169)\n"
    },
    "Uyuyan Güzel": {
        "first_paragraph": "Uyuyan Güzel (Fransızca: La Belle au bois dormant, Almanca: Dornröschen), yüz yıllık uykuya dalan güzel bir prensesin öyküsünü anlatan klasik bir Avrupa masalıdır.\n"
    },
    "Age of Mythology": {
        "first_paragraph": "Age of Mythology (Türkçe: Mitoloji Çağı), Ensemble Studios tarafından geliştirilen ve Microsoft Game Studios tarafından yayınlanan bir gerçek zamanlı strateji video oyunudur. Kuzey Amerika'da 31 Ekim 2002'de ve Avrupa'da 14 Kasım 2002'de piyasaya sürülmüştür.\n"
    },
    "Age of Mythology: Tale of the Dragon": {
        "first_paragraph": "Tale of The Dragon, Age of Mythology oyununun Çin medeniyeti ve tanrılarını ekleyen 28 Ocak 2016'da çıkmış olan genişleme paketidir.[1]\n"
    },
    "Age of Mythology: The Titans": {
        "first_paragraph": "Age of Mythology: The Titans adlı oyun, Age of Mythology oyununun devamı niteliğindedir. Oyunu yüklemek için önceden Age of Mythology oyununun bilgisayarda yüklü olması gereklidir. Oyunun Random Map bölümüne klasik oyuna ilave olarak Atlantis Uygarlığı ve tanrıları eklenmiştir.\n"
    },
    "Ah! Tanrıçam": {
        "first_paragraph": "Ah! Tanrıçam (Japonca: ああっ女神さまっ, romanize: Aa! Megami-sama), Kōsuke Fujishima yazılan bir manga serisidir. Seri, Eylül 1988-Nisan 2014 tarihleri arasında Kodansha'nın Monthly Afternoon dergisinde 48 tankōbon cilt halinde yayınlandı. Seri, başlangıçta sihirli bir kız arkadaşla romantik komedi olarak başlarken zaman içinde aksiyona ve içinde geçtiği dünyanın mistik yanını incelemeye ağırlık vermiştir.\n"
    },
    "Blood on Ice": {
        "first_paragraph": "Blood on Ice (Türkçe: Buz üstündeki Kan), İsveçli ekstrem metal grubu Bathory'nin dokuzuncu stüdyo albümüdür. 27 Mayıs 1996'da Black Mark Production aracılığıyla piyasaya sürüldü. Blood on Ice, Bathory'nin ilk ve tek konsept albümü olup, fiziki albümün içinde parçalar arasında geçen sürede öyküyü anlatan bir broşür bulunmaktaydı. Albümdeki bütün parçalar birbirleriyle bağlantılı olup, baştan sona dinlendiğinde kurgusal bir İskandinav sagasını anlatmaktadır.[1]\n"
    },
    "Demir Ökçe": {
        "first_paragraph": "Demir Ökçe Amerikalı yazar Jack London tarafından yeni bir distopya olarak ilk kez 1908'de yayınlandı.[1]\n"
    },
    "Ejderhanı Nasıl Eğitirsin": {
        "first_paragraph": "Ejderhanı Nasıl Eğitirsin, aynı adı taşıyan 2003'te yayınlanan kitabından DreamWorks Animation tarafından uyarlanan 2010 yılı 3D animasyon fantastik film. Filmde seslendirme yapan bazı isimler Jay Baruchel, Gerard Butler, Craig Ferguson, America Ferrera, Jonah Hill, T.J. Miller, Kristen Wiig, Christopher Mintz-Plasse ve David Tennant.\n"
    },
    "Ejderhanı Nasıl Eğitirsin 2": {
        "first_paragraph": "Ejderhanı Nasıl Eğitirsin 2 (İngilizce: How to Train Your Dragon 2) 2014 yapımı animasyon, macera filmi. DreamWorks Animation tarafından tarafından yapılmıştır. Film 13 Haziran 2014'de ABD'de, 20 Haziran 2014 tarihinde de Türkiye'de gösterime girmiştir. IMDb'de 7.8 puana sahiptir. 600 milyon Dolar'ı aşkın hasılat yapmıştır.\n"
    },
    "Götterdämmerung": {
        "first_paragraph": "\nGötterdämmerung (Almanca: Tanrıların Şafağı), Richard Wagner'in Nibelungen Yüzüğü (Der Ring des Nibelungen) adlı opera dörtlemesinin sonuncusudur. İlk gösterimi 17 Ağustos 1876 tarihinde, sonradan \"Richard Wagner Tiyatro Salonu\" olarak adlandırılan Bayreuth Festivali Salonu'nda (Festspielhaus Bayreuth), dörtlemenin ilk tam gösteriminin bir parçası olarak gerçekleştirilmiştir. Bu son kısım Nibelungen Destanı'nındaki Siegfried'in ölümüyle Ragnarok olayının birleştirilmesi sonucu oluşturulmuştur.\n"
    },
    "Hela (karakter)": {
        "first_paragraph": "Hela (/ˈhɛlə/) Marvel Comics tarafından yayımlanan Amerikan çizgi romanlarında görünen kurgusal karakterdir. Asgard'daki ölüm tanrıçası olan karakter, İskandinav mitolojisindeki Hel'e dayanmaktadır. Helheim ve Niflheim'ın hükümdarı olan karakter, sık sık Thor'un düşmanı olmuştur. Çizgi romanların Gümüş Çağı'nda çıkış yapan Hela, ilk olarak Journey into Mystery #102'de göründü ve editör/yazar Stan Lee ile sanatçı/yazar Jack Kirby tarafından İskandinav mitolojisinden uyarlandı.\n"
    },
    "Hobbit (roman)": {
        "first_paragraph": "Hobbit (The Hobbit, 1937), İngiliz filolog ve yazar J. R. R. Tolkien'ın mitopya ve epik fantazya türlerinde yazdığı bir çocuk romanıdır.[1] İlk baskısı 21 Eylül 1937 yılında yapıldı ve dönem eleştirmenlerinden büyük övgü aldı. İngiltere'nin önemli edebiyat ödülü Carnegie Madalyası'na aday gösterildi ve New York Herald Tribune'dan en iyi kurmaca çocuk eseri ödülünü kazandı.[2] Günümüzde popülerliğini hâlâ sürdürmekte ve çocuk edebiyatının klasikleri arasında gösterilmektedir.\n"
    },
    "Hobbit: Beklenmedik Yolculuk": {
        "first_paragraph": "Hobbit: Beklenmedik Yolculuk. John Ronald Reuel Tolkien'in, Yüzüklerin Efendisi üçlemesinin öncül kitabı olarak da görülen Hobbit kitabı, ilk başta Guillermo del Toro tarafından sinemaya uyarlanacaktı. Buna karşın filmin yapılması ile ilgili belirsizlikler nedeniyle filmden ayrıldı ve filmi, Yüzüklerin Efendisi serisinin yönetmeni Peter Jackson'un çekeceği kesinleşti. Çekimlerine 2010 yılı itibarıyla başlandı. 14 Aralık 2012 tarihinde vizyona girdi. .\n"
    },
    "Hugo: Cannon Cruise": {
        "first_paragraph": "Hugo: Cannon Cruise (diğer adıyla CannonCruise), ITE Media tarafından geliştirilmiş ve PlayStation 2 ile Windows için piyasaya sürülmüş olan 2004 yapımı[1] bir aksiyon video oyunudur. Oyun yalnızca Avrupa'da yayınlanmıştır. Kiloo tarafından hazırlanmış bir mobil versiyonu bulunmaktadır. Rusya'da Кузя: На абордаж! olarak da bilinmektedir. Cannon Cruise, aynı zamanda \"Hugo i de fantastiske labyrinter\" adlı kitabın esin kaynağıdır. Oyun Türkiye'de Türkçe dil seçeneğiyle satışa sunulmuştur.Cermen mitolojisinde Gençlik elmalarını koruyan Aesir tanrıçası Iduna hikayenin ana kaynaklarındandır.\n"
    },
    "İki Kule": {
        "first_paragraph": "Oxford Dilbilim Profesörü John Ronald Reuel Tolkien'in yazdığı Yüzüklerin Efendisi (İng: The Lord of the Rings) adlı fantastik edebiyat üçlemesinin ikinci kitabıdır.\n"
    },
    "Karlar Ülkesi": {
        "first_paragraph": "Karlar Ülkesi (İngilizce özgün adıyla Frozen, Türkçesi Dondurulmuş), Walt Disney Animation Studios tarafından üretilen ve Walt Disney Pictures tarafından dağıtımı yapılan, 19 Kasım 2013 tarihinde El Capitan Theatre'da gösterime girmiş ABD yapımı 3D bilgisayar animasyonu müzikal-fantezi filmidir.[5] 27 Kasım 2013'te ise diğer tiyatrolar ve sinemalarda gösterime girmiştir.\n"
    },
    "Karlar Ülkesi 2": {
        "first_paragraph": "Karlar Ülkesi 2 veya stilize hali Karlar Ülkesi II, Walt Disney Animation Studios tarafından üretilen Amerikan animasyonlu bir müzikal fantezi filmi. Stüdyo tarafından üretilen 58. film ve Karlar Ülkesi'nin (2013) devamıdır. Chris Buck ve Jennifer Lee tarafından yönetildi, hikâyeyi Buck, Marc Smith, Kristen Anderson-Lopez ve Robert Lopez ile birlikte tasarladı. Yapımcılığını Peter Del Vecho'nun üstlendiği filmin başrollerini Kristen Bell, Idina Menzel, Josh Gad ve Jonathan Groff paylaşıyor. İlk filmden üç yıl sonra geçen Frozen II, Anna ve Elsa, Kristoff, onun ren geyiği Sven ve kardan adam Olaf'ın Elsa'nın büyülü gücünün kökenini çözmek için büyülü bir ormana yolculuklarını konu alıyor.\n"
    },
    "Kralın Dönüşü": {
        "first_paragraph": "John Ronald Reuel Tolkien'in yazdığı Yüzüklerin Efendisi (İng: The Lord of the Rings) adlı bir fantastik edebiyat üçlemesinin üçüncü kitabıdır. Kitap iyilik ve kötülük arasındaki mücadaleyi konu alan üçlemenin çözümlendiği son kitaptır. Kitap kapağını resmeden ünlü ressam Alan Lee'dir.\n"
    },
    "Loki (dizi)": {
        "first_paragraph": "Loki, Michael Waldron tarafından Disney+ için oluşturulan ve 9 Haziran 2021'de dijital platformda yerini alan Amerikan mini internet dizisidir.[1] Marvel Comics'in Loki isimli karakterlerinin hikâyesine dayanan dizi Marvel Sinematik Evreni ile bağlantılı olup The Avengers ve Avengers: Endgame arası bir zaman periyodunda geçmektedir. 2.sezonu onaylandı.[2]\n"
    },
    "Loki (Marvel Comics)": {
        "first_paragraph": "Loki, Cermen Mitolojisindeki Loki'nin Marvel Comics'teki süper kötü-anti-kahraman versiyonu. Karakter yazar Stan Lee, Larry Lieber ve Jack Kirby tarafından mitolojik Loki'ye dayanarak yaratılmış ve  ilk kez Venus #6 (Ağustos 1949)'da görünmüştür. Loki'nin günümüz hali ilk kez Journey into Mystery #85 (Ekim 1962)'da görünmüştür. Loki hem süper kötü hem de antikahraman olarak tasvir edilmiştir. Thor çizgi romanlarında ana karakterlerden biri olarak yer almaktadır. Geçmişi mitolojik versiyonuyla aynıdır. Bebekken Odin tarafından evlat edinilip Asgard'a kabul edilen Loki, Jotunheim'daki Buz Devlerinin kralı Laufey'in oğludur.(Yalnız Stan Lee hikâyeyi uyarlarken Loki,eski metinlerde zaman zaman \"Laufey'in oğlu\" olarak geçtiği için, Loki'nin babası Farbauti ve annesi Laufey'in adlarını karıştırmış, böylece çizgi romanlarda babası Laufey, annesinin adı da Farbauti olarak geçmiştir.)\n"
    },
    "Magnus Chase ve Asgard Tanrıları": {
        "first_paragraph": "Magnus Chase ve Asgard tanrıları Amerikalı yazar Rick Riordan'ın yazdığı,İskandinav Mitolojisi'ne dayanan fantastik kitap serisidir.Ana kahraman, Percy Jackson'ın sevgilisi Annabeth Chase'in baba tarafından kuzeni olan Magnus Chase'dir.Magnus'un babası Vanir tanrılarından Frey'dir.Serinin ilk kitabı Yaz Kılıcı Ekim 2015'te çıkmış,ikinci kitabı olan Thor'un Çekici  4 ekim 2016'da ve son kitabı olan Ölüm Gemisi 3 ekim 2017'de çıkmıştır.[1]\n"
    },
    "Nibelung Yüzüğü": {
        "first_paragraph": "Nibelung Yüzüğü, Alman besteci Richard Wagner (1813–83) tarafından hazırlanmış dört epik operadan (Wagner'in tercih ettiği terminoloji ile \"dram\"'dan) oluşan bir opera serisidir. Bu eserlerin konusu ve karakterleri genel bir şekilde \"Nibelungenlied\" adini taşıyan İskandinav mitolojisi saga eserlerinden uyarlanmıştır. Bu dört dram \"Wagner'in Yüzüğü\" veya \"Yüzük Serisi\" veya \"Yüzük\" olarak anılmaktadır.\n"
    },
    "Ölüm Gemisi (fantastik roman)": {
        "first_paragraph": "Ölüm Gemisi (Orijinal adı:The Ship of The Dead), Rick Riordan tarafından yazılan Magnus Chase ve Asgard Tanrıları serisinin son kitabı. Disney Book Group'un bir damgası olan Disney-Hyperion tarafından 3 Ekim 2017'de yayınlandı. Magnus Chase Loki'yle yüzleşmeye hazırlanmaktadır.\n"
    },
    "Ren Altını": {
        "first_paragraph": "Ren Altını, Richard Wagner'in librettosunu yazdığı ve bestelediği Nibelung Yüzüğü epik dörtlüsünün birinci kısmıdır. Ilk temsili Münih'te 22 Eylül 1869 tarihinde yapılmıştır. Yüzüğün dövülerek hazırlanması ve bu yüzüğün lanetlenmesi hikâyesini anlatır.[1]. Fantastik yaratıklar ve tanrılarla dolu bu mistik diyar, daha perde kalkmadan, müzigi ile seyircileri sanki büyülemektedir.[2]\n"
    },
    "Siegfried (opera)": {
        "first_paragraph": "Siegfried, Richard Wagner'in librettosunu yazdığı ve bestelediği Nibelung Yüzüğü epik dörtlü operalarının üçüncü kısmıdır.[1] Siegfried operasının prömiyer temsili 16 Ağustos 1876 günü Bayreuth Festivali Tiyatrosu'nda yapılmıştır.\n"
    },
    "Thor (Marvel Comics) yardımcı karakterleri listesi": {
        "first_paragraph": "Marvel Comics'in Cermen mitolojisinden uyarladığı Thor çizgi romanında birçok yardımcı karakter bulunmaktadır. Bu karakterlerin de çoğunun Cermen mitolojisi ve diğer mitolojilerden alınmış olduğu gibi Marvel'in kendi yarattığı kurgusal karakterleri de mevcuttur. Bu karakterler başta süper kahramanlar olmak üzere dünyalı insan ve mutantlardan Elf, Troll, Dev ve Ejderha gibi sihirli yaratıklara ve uzaylılardan tanrılar ve diğer kozmik varlıklara kadar çok geniş bir yelpazede yer almaktadır. Diğer Marvel kahramanları önemli karakterlerdir. En önemli karakterler Thor'un ailesi ve halkı olan Asgard tanrılarıdır. Ayrıca, bu çizgi romanda görünen mitolojik tanrılar arasında en önemli tanrılar da onlardır. Elf Faradei, Troll Ulik, Kara Elf Malekith gibi pek çok dost ve düşmanı da bu panteonla bağlantılı sihirli yaratıklardır. İkinci en önemli tanrı grubuysa Thor'un dostu Herkül'ün de mensubu olduğu Olympos tanrılarıdır. Vişnu, Manitu, Horus ve Leir gibi diğer panteonların tanrıları da sık sık bu çizgi romanda yer almıştır. Galactus, Celestialler,Eternaller gibi kozmik varlıklar ve Skrull, Kree, Korbinite gibi uzaylı ırklar da önemli yer tutar.\n"
    },
    "Thor (Marvel Sinematik Evreni)": {
        "first_paragraph": "Thor Odinson, aynı adı taşıyan Marvel Comics karakterine ve mitolojik tanrıya dayanan Marvel Sinematik Evreni (MCU) film serisinde Chris Hemsworth tarafından canlandırılan kurgusal bir karakterdir. Filmlerde Thor, insanların tanrı olarak gördüğü, Dünya ile uzun zamandır bağları olan eski bir uzaylı uygarlığı, Asgardlıların en güçlü üyelerinden biridir. Thor, Yenilmezler'ın kurucu ve merkezi üyesidir. Daha sonra Galaksinin Koruyucuları'na katılır.\n"
    },
    "Thor: Aşk ve Gök Gürültüsü": {
        "first_paragraph": "Thor: Aşk ve Gök Gürültüsü, Marvel Comics karakteri Thor'u temel alan, 8 Temmuz 2022'de gösterime giren bir Amerikan süper kahraman filmi.[5] Marvel Studios tarafından üretilen ve Walt Disney Pictures tarafından dağıtılan filmin, Marvel Sinematik Evreni'nin 29. filmi olup başrollerinde Chris Hemsworth, Christian Bale, Natalie Portman ve Tessa Thompson yer almaktadır.[6]\n"
    },
    "Thor: Ragnarok": {
        "first_paragraph": "Thor: Ragnarok, Marvel Sinematik Evreni'nin Thor'a ve Thor çizgi romanına dayalı üçüncü filmi olup on yedinci Marvel Sinematik Evreni filmi. Taika Waititi'nin yönetmenliğini üstlendiği, Craig Kyle ve Christopher Yost ikilisinin senaryosunu kaleme aldığı, filmin başrollerinde Chris Hemsworth ve Tom Hiddleston yer almaktadır.\n"
    },
    "Thor'un Çekici (fantastik roman)": {
        "first_paragraph": "Thor'un Çekici (Orijinal adı The Hammer of Thor.) Rick Riordan tarafından yazılmış İskandinav mitolojisine dayanan bir Amerikan genç yetişkin fantezi romanı. 4 Ekim 2016'da ciltli, sesli kitap ve e-kitap olarak yayınlandı ve Magnus Chase ve Asgard Tanrıları serisinin ikinci kitabı.Magnus Chase ve arkadaşlarının Thor'un çalınan çekicini geri alıp Loki'nin Ragnarök'ü başlatma planlarını engelleme mücadelesini anlatıyor.\n"
    },
    "Valküreler (opera)": {
        "first_paragraph": "\nValküreler, Richard Wagner'in librettosunu yazdığı ve bestelediği Nibelung Yüzüğü epik dörtlüsünün ikinci kısmıdır. Ölümlü kişiler olan Siegmund ve Sieglinde'nin ve tanrısal Valküre Brunnhilde'nin tanrıların kralı ve babaları olan Votan'a itaatsizlik etmesinin hikâyelerini anlatmaktadır.[1] Telif hakları sona erdikten sonra çok popüler olarak yapımlanması Wagner'in unutulmaz müziksel temaları nedeniyledir; ama bunun yanında olağanüstü ölümsüz savaşçılar olan Valküreler de çok unutulmazlar.[2]\n"
    },
    "Valkyrie (Marvel Comics)": {
        "first_paragraph": "Valkyrie, Marvel Comics tarafından yayınlanan Amerikan çizgi romanlarında görünen kurgusal bir süper kahraman. İskandinav mitolojik figürü Brynhildr'e dayanan karakter, Roy Thomas ve John Buscema tarafından yaratıldı. İlk olarak Avengers #83'te (Aralık 1970) ortaya çıktı;[1] Valkyrie Savunucular olarak bilinen bir süper kahraman takımının ana karakteri, Thor'un kısa süreli aşkı ve yakın bir müttefiki oldu.\n"
    },
    "Yaz Kılıcı": {
        "first_paragraph": "Yaz Kılıcı, Rick Riordan'ın Magnus Chase ve Asgard tanrıları, serisinin ilk kitabıdır. Ekim 2015'yayımlanmıştır.\n"
    },
    "Ymir (Marvel Comics)": {
        "first_paragraph": "Cermen mitolojisindeki Ymir'in Marvel Comics'teki versiyonu.[1] Buz devlerinin en eski kralı ve atası olan Ymir Connan'ın zamanında kızı Atali'yle birlikte dünyada tapınım görmekteydi. Niffleheim buzlarından doğan Ymir, Jotunheim'deki devlerin atası olmuştur.[1] Asgardlılarla çeşitli savaşlara girmiştir.[1] Bor'un oğulları Ve, Vili ve Odin tarafından öldürülünce akan kanlarından Bergelmir ve kurtardıkları hariç neredeyse bütün devler boğulmuştur. Buna rağmen bedeninin yeniden oluşturup dirilen Ymir tanrılarla savaşlarına devam etmiştir. Thor'un da karşısına düşman olarak çıkmıştır.\nSurtur'la da savaşmıştır.\n"
    },
    "Yüzük Kardeşliği": {
        "first_paragraph": "John Ronald Reuel Tolkien'in yazdığı Yüzüklerin Efendisi (İng: The Lord of the Rings) adlı bir fantastik edebiyat üçlemesinin ilk kısmıdır. Bu üçlemeden önce okunması faydalı olabilen Hobbit adlı kitapta Tolkien, Hobbitlerin yaşayışlarını ve Gandalf'ın Bilbo'yla ilk tanışmasını anlatmaktadır. Bunun yanı sıra Yüzük'ün Bilbo'nun eline nasıl geçtiği de anlatılmaktadır. Yüzük Kardeşliği, Yüzüklerin Efendisi üçlemesinin ilk kısmıdır. Kitapta tek yüzüğün yok edilmesi için Imladris'te kurulan Yüzük Kardeşliği'nin yolculuğunun ilk safhası anlatılmaktadır.\n"
    },
    "Yüzüklerin Efendisi": {
        "first_paragraph": "Yüzüklerin Efendisi (İng. The Lord of the Rings), İngiliz filolojist ve Oxford Üniversitesi profesörü J. R. R. Tolkien'in yazdığı epik fantezi türündeki romandır. Hikâye, Tolkien'in çocuklar için yazdığı 1937 tarihli Hobbit'in devamı olarak başlamıştı ancak sonunda ondan çok daha büyük bir eser haline geldi. Çoğu II. Dünya Savaşı'nda olmak üzere 1937 ve 1949 yılları arasında aşamalar halinde yazıldı. 150 milyonun üstündeki satış sayısıyla tüm zamanların en çok satan ikinci romanıdır.\n"
    },
    "Diğer medyada Thor (Marvel Comics)": {
        "first_paragraph": "Marvel Comics'in İskandinav mitolojisinden uyarladığı Thor, film, çizgi film, dizi, animasyon, anime ve bilgisayar oyunlarında yer almıştır.\n"
    },
    "Saga": {
        "first_paragraph": "Saga, Orta Çağ'da Viking, Cermen ve İzlanda edebiyatında düz yazı anlatım türlerinden biridir. Geniş olarak ele alındığında \"saga\" terimi, her türlü düzyazı öykü veya tarihî anlatıyı (azizlerin yaşamları, diğer dillerden yapılmış çeviriler ya da başka din dışı hikâyeler) kapsar. Daha dar anlamda ise yazarın, geçmişte yaşanan olayları, hayâl gücüyle yeniden kurguladığı ve okuyucularına estetik bir şekilde aktardığı tarihsel öykülerdir.\n"
    },
    "Droplaugarsona saga": {
        "first_paragraph": "Droplaugarsona saga, muhtemelen 1400'lü yıllarda yazılmış bir İzlanda sagasıdır. Droplaug'un oğulları Grímr ve Helgi'nin yetişkinliklerini konu alır. Fljótsdæla saga'da da tıpkı burada olduğu gibi iki erkek kardeş anlatılır ve bu iki sagada, ayrıntılar oldukça farklı olsa da öykünün gidişatı da dahil olmak üzere epey ortak nokta vardır. Fakat bu etkileşim pek çok İzlanda sagasında görülmüştür; bu bakımdan olağandışı bir durum söz konusu değildir.\n"
    },
    "Egill'in Sagası": {
        "first_paragraph": "Egill'in Sagası, muhtemelen Snorri Sturluson (1179-1241) tarafından, büyük olasılıkla 1220 ile 1240 yılları arasında yazılmış epik İzlanda sagasıdır. Saga türünün önemli temsilcilerinden biridir ve Viking çağının bitişiyle ilgili pek çok bilgi vermektedir. Sagadaki olaylar genel olarak, Egill Skallagrímsson adında İzlandalı bir viking, çiftçi ve skaltın etrafında geçer. İzlandalı bilginler tarafından genellikle \"Egla\" olarak bahsedilir.\n"
    },
    "Hænsna-Þóris saga": {
        "first_paragraph": "Hænsna-Þóris saga, İzlanda sagalarından biridir. Hænsna-Thorir (\"Tavuk-Thorir\") lakaplı, varlıklı ama tanınmamış İzlandalı bir çiftlik sahibinin hikâyesini anlatır.\n"
    },
    "Hallfreðar saga": {
        "first_paragraph": "Hallfreðar saga bir İzlanda sagasıdır. M.S. 1000 yılları civarında yaşamış Hallfreðr Vandræðaskáld adlı bir şairin hikâyesini anlatır. Saganın içerisinde pek çok aşk hikâyesine de değinilmiştir.\n"
    },
    "Kormáks saga": {
        "first_paragraph": "Kormáks saga İzlanda sagalarından biridir. 10. yüzyılda kaleme alınmış İzlandaca bir şiiri içerir. Bu ünlü şiirin adı \"Kormákr Ögmundarson ve Steingerðr, Hayatının Aşkı\"dır. Saganın, yazıya geçirilen sagalar arasında ilk işlenenlerden biri olmasına rağmen günümüze kadar iyi korunarak gelmesi şaşırtıcıdır. Kimliği bilinmeyen yazar, halk arasında ağızdan ağza dolaşan hikâyeleri kendinden pek bir şeyler katmadan neredeyse aynen almış, hayal gücünden pek fazla yararlanmamıştır.\n"
    },
    "Laxdæla saga": {
        "first_paragraph": "Laxdæla saga, Laxárdalur adlı bir aile/sülalenin sagasıdır. En önemli İzlanda sagalarından biridir ve orijinali eski İskandinavca'nın eski bir İzlanda lehçesiyle yazılmıştır.\n"
    },
    "Njáls saga": {
        "first_paragraph": "Njáls saga (\"Brennu-Njáls saga\" ya da \"Njáll'ın Yanışının Öyküsü\" olarak da bilinir) İzlanda sagalarının en ünlülerinden biridir. İzlandalılar tarafından sıklıkla \"Njála\" olarak kısaltılır. Ayrıca \"Sagaların kraliçesi\" olarak anıldığı da olur.\n"
    },
    "Víga-Glúms saga": {
        "first_paragraph": "Víga-Glúms saga, İzlanda sagalarından biridir. Çeşitli insanları öldüren ve suçunu örtmeye çalışan bir reisten bahseder. Saganın 13. yüzyılda yazıldığına inanılır.\n"
    },
    "Avengers: Endgame": {
        "first_paragraph": "Avengers: Endgame, Marvel Comics'in İntikamcılar adlı süper kahraman grubundan uyarlanan ve Marvel Studios tarafından yapımı üstlenilen ABD süper kahraman filmi. 2018 yapımı Avengers: Sonsuzluk Savaşı filminin devamı niteliğinde olup yirmi ikinci Marvel Sinematik Evreni filmidir. Film, ABD'de 26 Nisan 2019'da vizyona girdi. 21 Temmuz tarihiyle elde ettiği 2,79 milyar dolar hasılatla tüm zamanların en yüksek ikinci hasılatını yapan film oldu.[1]\n"
    },
    "Avengers: Sonsuzluk Savaşı": {
        "first_paragraph": "Avengers: Sonsuzluk Savaşı (İngilizce: Avengers: Infinity War), Marvel Comics'in aynı adlı çizgi roman serisinden uyarlanmış, on dokuzuncu Marvel Sinematik Evreni süper kahraman filmi.\n"
    },
    "Yenilmezler (film, 2012)": {
        "first_paragraph": "Yenilmezler (İngilizce: The Avengers), bazı ülkelerde Avengers Assemble olarak da bilinmektedir. Marvel Studios tarafından üretilen ve Marvel Comics'in süper kahraman ekibidir. Dağıtımını Wss Whedon yazıp yönetmiştir. Ayrıca altıncı Marvel Sinematik Evreni filmi olup 1. Evre'nin kapanış filmidir.\n"
    },
    "Yenilmezler: Dünyanın Kuvvetli Kahramanları": {
        "first_paragraph": "Yenilmezler: Dünyanın Kuvvetli Kahramanları (özgün adı: The Avengers: Earth's Mightiest Heroes), Amerikan yapımı animasyon dizisidir. Marvel'in ünlü çizgi romanı olan The Avengers'in konusu alınarak yaratılmıştır. Orijinal kanalı Disney XD ABD'dir.\n"
    },
    "Yenilmezler: Ultron Çağı": {
        "first_paragraph": "Yenilmezler: Ultron Çağı (Özgün adı: Avengers: Age of Ultron), Marvel Comics'in aynı adlı çizgi roman serisinden uyarlanan ve Mayıs 2015'te vizyona giren on birinci Marvel Sinematik Evreni süper kahraman filmi. Joss Whedon tarafından yönetilen filmin başrollerinde Scarlett Johansson, Andy Serkis, Aaron Taylor-Johnson, Chris Evans, Elizabeth Olsen, Chris Hemsworth ve Robert Downey Jr. yer almaktadır. Film, Marvel Studios tarafından üretilip Walt Disney Studios Motion Pictures tarafından dağıtılmıştır. 2012 yapımı Yenilmezler filminin devam filmidir.\n"
    },
    "Wight": {
        "first_paragraph": "Wight John Ronald Reuel Tolkien'in evreninde eski püskü evlerde yaşayan hayaletlerdir.Wight'lerin birçok türü vardır.Buna en iyi örnek BarrowWight'lerdir.Wight'ler aynı zamanda Nazgûl'lerin köleleridir.Wight'ler gerçi Nazgûl'lerin Morgul bıçağı ile zehirledikleri insanlar olup yavaş yavaş Wight olurlar.\n"
    },
    "Runik taş": {
        "first_paragraph": "Runik Taşlar, runik tarzı yükseltilmiş taş yazıtı ama bu terim kayalar ve kaya üzerinde yazıtlar için de kullanılır. Bu gelenek 4. yüzyılda başlamış ve 12. yüzyılda da sürmüştür. En çok İskandinavya'da bulunur, ancak Viking Çağı'nda ziyaret ettikleri yerlere de dikilmiş taşlar vardır. Genellikle ölen erkekler için dikilmiş anıtlardır. Renkleri yıpranmış ve artık belli olmamasına rağmen, genellikle dikildikleri zaman parlak renkliydiler. Kelime olarak \"büyülü taş\" şeklinde anlamlandırılmaktadırlar.\n"
    },
    "Rundata": {
        "first_paragraph": "İskandinav Runik-metin veritabanı (İsveççe: Samnordisk runtextdatabas) runik metinlerin veritabanının yaratılması ve bakımını içeren proje.\n"
    },
    "Kraken": {
        "first_paragraph": "Kraken,[1] İskandinav kökenli, devasa ve kafadan bacaklı efsanevi deniz canavarıdır. Anlatılan efsanelere göre bir ada kadar büyük olan kraken, Norveç ve Grönland civarlarında gezip denizcilere terör estirir. Yıllar boyunca yazarlar, krakenın 13-15 metre boyundaki dev kalamarlardan geldiğini öne sürdü.[2][3]\n"
    },
    "Yule Lads": {
        "first_paragraph": "Yule Lads veya Yule Beyleri (İzlandaca: jólasveinarnir veya jólasveinar), İzlanda halk folklorunda yaramaz şakacılar olarak resmedilen figürlerdir. Eski zamanlardan farklı olarak günümüzde Yule Beyleri, Noel Baba gibi yardımsever bir rol üstlenir şekilde tasvir edilir. Kaç tane oldukları zamana göre değişim gösterse de günümüzde 13 tane oldukları kabul edilir.[1] Noelden önceki on üç gece boyunca çocukların pencere eşiğinde bulunan ayakkabılarına ödül veya ceza bırakırlar. Her gece, bir Yule Beyi her bir çocuğu ziyaret eder ve çocuğun yıl boyunca sergilediği davranışlara göre ayakkabının içine bir hediye ya da çürümüş patates bırakır.[2]\n"
    },
    "Cap'n Crunch": {
        "first_paragraph": "Cap'n Crunch, 1963'te tanıtılan ve 2001'den beri PepsiCo'nun bir bölümü olan Quaker Oats Company tarafından üretilen mısır ve yulaf kahvaltı gevreklerinin bir ürün serisidir.\n"
    },
    "Rice Krispies": {
        "first_paragraph": "Rice Krispies (Avustralya ve Yeni Zelanda'da Rice Bubbles olarak da bilinir) Kellogg's tarafından üretilen ve satılan kahvaltılık gevrek markasıdır. Rice Krispies, pirinçten yapılır (pirinç şekilleri veya \"meyveler\" şeklinde yapılan, pişirilmiş, kurutulmuş ve kızartılmış pirinç ve şeker macunu) yapılır ve gevrek ve gevrek olan çok ince ve oyulmuş duvarlar oluşturarak genişler. Tahıllara süt eklendiğinde, duvarlar çökmeye meyillidir, \"çıtırtı, çatırtı ve çıkartı\" sesleri (Snap, Crackle and Pop) yaratır.[1]\n"
    },
    "Blinky Bill": {
        "first_paragraph": "Blinky Bill, aynı ada sahip başlıca karakteri antropomorfik bir koaladan adını alan medya imtiyazıdır. Dorothy Wall tarafından yaratılan karakter ilk olarak, Wall'un yazdığı ve çizimlerini yaptığı 1933'te yayımlanan Blinky Bill: The Quaint Little Australian adlı çocuk romanında yer aldı.[1] İlerleyen yıllarda serinin Blinky Bill Grows Up (1934), Blinky Bill and Nutsy: Two Little Australians (1937), The Complete Adventures of Blinky Bill (1939), Blinky Bill Joins the Army (1940), Blinky Bill's Dress-Up Book (1942), Blinky Bill's ABC Book (1947) ve A Tiny Story of Blinky Bill (1947) adlı kitapları yayımlandı. Karakter; sinema filmlerine, televizyon dizilerine ve video oyunlarına uyarlandı. John Williamson 1986'da, koalanın vahşi doğadaki önemine dikkat çekme amacıyla \"Goodbye Blinky Bill\" adlı single'ı yayımladı.[2]\n"
    },
    "Gülen İnek": {
        "first_paragraph": "Gülen inek (Fransızca:La vache qui rit) 1865'ten beri Bel Group (Fromageries Bel) tarafından üretilen işlenmiş peynir ürünlerinin bir markasıdır ve özellikle markanın en popüler ürünü olan yayılabilen peynir anlamına gelir.[1]\n"
    },
    "Mr.Clean": {
        "first_paragraph": "Mr. Clean (Mr. Proper olarak da bilinir) Procter & Gamble şirketine ait, tamamen temizleyici veya melamin köpük temizleyici olarak kullanılan bir marka ve maskottur.\n"
    },
    "Nils Olav": {
        "first_paragraph": "Şövalye[1] III. Nils Olav,[2] İskoçya'nın Edinburgh kentinde yaşayan bir kral penguendir. Kendisi Norveç Kraliyet Ordusu'nun bir tümgenerali[3][4] ve aynı zamanda maskotudur.[5][6][7]\n"
    },
    "Pillsbury Doughboy": {
        "first_paragraph": "Daha yaygın olarak Pillsbury Doughboy olarak bilinen Poppin 'Fresh', Pillsbury Company için reklamlarının çoğunda görünen bir reklam maskotu idi. 1965'ten 2005'e kadar birçok reklam filmi (2009'dan 2011'e ve 2013'te bir GEICO Ticaretinde ve 2017'de bir kez daha döndü) Doughboy'un midesini dürten bir insan parmağıyla sonuçlandı. Doughboy, midesi kıkırdayarak dürtüldüğünde tepki verirdi.[1]\n"
    },
    "Eddie the Head": {
        "first_paragraph": "Eddie the Head, (tam adı Edward the Head ya da kısaca Eddie ayrıca Edward the Great olarak da bilinir) İngiliz heavy metal grubu Iron Maiden'ın maskotudur. Grubun ilk albümünden beri plak kapaklarında yer alır. Ed Hunter adlı oyunun da baş karakteridir.\n"
    },
    "Vic Rattlehead": {
        "first_paragraph": "Vic Rattlehead Thrash metal grubu Megadeth'in maskotudur. Grubun Killing Is My Business and Business Is Good, Peace Sells... But Who's Buying?, So Far, So Good... So What! ve Rust In Peace albümlerinin kapaklarında yer almıştır. Countdown To Extinction, Youthanasia, Cryptic Writings ve Risk albümlerinde gözükmeyen Vic Rattlehead 2001 yılında The World Needs A Hero albümüyle yeniden grubun artwork'lerinde yer almaya başladı. Gözlerine çivilenmiş çelik gözlüğü, ağızı zincirlerle ve kulakları metal kulaklıklarla kapatılmıştır. Bu Üç Maymun'u temsil etmektedir. Vic Rattlehead karakteri grubun Hangar 18 ve Moto Pyscho video'larında da yer almıştır.\n"
    },
    "Coppertone": {
        "first_paragraph": "Coppertone  şu anda Beiersdorf, eskiden Bayer AG, Merck & Co., Inc. ve Schering-Plough'a ait bir Amerikan güneş koruyucu markasıdır. Coppertone, Coppertone girl logosu ve kendine özgü bir koku da dahil olmak üzere çeşitli markaları kullanır.\n"
    },
    "Mr. Six": {
        "first_paragraph": "Mr. Six Six Flags adlı eğlence parkının 2004-05 tanıtımında yer almış bir karakterdir. Smokin giyen ve kalın çerçeveli gözlük kullanan yaşlı bir adam olarak kurgulanmıştır. Britanyalı oyuncu Danny Teeson tarafından canlandırılmıştır.\n"
    },
    "Paskalya tavşanı": {
        "first_paragraph": "Paskalya Tavşanı, Paskalyanın geleneksel bir ögesi ve sembolüdür, tavşan Paskalyada Paskalya yumurtası getirir. Alman Lüterciliğinden gelir.\n"
    },
    "Scrubbing Bubbles (marka)": {
        "first_paragraph": "Scrubbing Bubbles S. C. Johnson & Son tarafından üretilen bir banyo ve tuvalet temizleyicisi markasıdır. Ürün orijinal olarak Dow Chemical Company'den sonra \"Dow Banyo Temizleyicisi\" adını aldı. Tüketici ürün serilerinin 1997 yılında S.C. Johnson'a satılmasından sonra, ürün yeniden markalandı ve \"Ovma Kabarcıkları\" (Scrubbing Bubbles) maskotlarının ismini aldı (antropomorfik sabun köpüğü alt kısımlarında fırça kılları ile gülümseyerek çok sayıda köpük yaratırtı). Bubbles maskotlarının görüntüsüne rağmen, ürün aslında bir takım sorunlara neden olabilecek kıllara sahip kabarcıklara sahip değildir.[1]\n"
    },
    "Willy Wonka": {
        "first_paragraph": "Willy Wonka İngiliz yazar Roald Dahl'ın Charlie'nin Çikolata Fabrikası ve Charlie'nin Büyük Cam Asansörü adlı kitaplarında adı geçen kurgusal bir karakterdir. Willy Wonka çocukluğunda dişçilik yapan babası yüzünden ağzına hiç çikolata ve şeker alamamış, bunların zararlı olduğuna inandırılmış, bir gün dayanamayıp tattığında ise tadına hayran kalarak babasının evini çikolata için terk etmiştir.[1]\n"
    },
    "Hooper": {
        "first_paragraph": "Hooper NBA'den Detroit Pistons'ın maskotu. Genellikle Pistons'ın Ev sahibi formasını giyer. Takımın sembolü olan piston (at), 'At kadar güçlü' imajı vermek içindir. Piston'lıların sevdiği bir maskottur.\n"
    },
    "Britannia": {
        "first_paragraph": "Britannia, Roma İmparatorluğu döneminde Latince'de Albion (günümüzdeki İngiltere, İskoçya ve Galler'in olduğu Büyük Britanya adası),  Hibernia (günümüzde İrlanda ve Kuzey İrlanda'nın olduğu ada) ve pek çok küçük adayı da kapsayan Büyük Britanya Adaları'na verilen isimdir.\n"
    },
    "Ermenistan Ana (Erivan)": {
        "first_paragraph": "Ermenistan Ana (Ermenice: Մայր Հայաստան Mayr Hayastan) Ermenistan'ın kadın biçimindeki ulusal kişileştirmesidir. Erivan sınırları içinde yer alan Zafer Parkı'ndaki heykelle betimlenmiştir. Heykelin yüzü Türkiye sınırına doğru bakmaktadır.[1]\n"
    },
    "Ermenistan Ana (Gümrü)": {
        "first_paragraph": "Ermenistan Ana (Ermenice: Մայր Հայաստան; Mayr Hayastan), Ermenistan'ın Gümrü kentinde yer alan anıtsal kadın heykeli. 1975 yılında Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti döneminde şehrin batısındaki tepeye inşa edilen anıtın heykeltıraşları Ara Sargsian ve Yerem Vartanyan, mimari ise Rafik Yeghoyan'dır.[1]\n"
    },
    "Helvetya": {
        "first_paragraph": "Helvetia İsviçre'nin ulusal kişileştirme figürü olup, resmi adı \"Confœderatio Helvetica\" (Helvetia Konfederasyonu) olarak geçer.\n"
    },
    "Kartlis Deda": {
        "first_paragraph": "Kartlis Deda (Gürcüce: ქართლის დედა; Kartli'nin Annesi), Gürcistan’ın başkenti Tiflis’te, kentin sembolü olan Kartli'i konu alan anıt.[1]\n"
    },
    "Marianne": {
        "first_paragraph": "Marianne Fransa'nın \"Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik\" sloganını temsil eden ulusal bir simge, alegoridir. Marianne aynı zamanda Fransız Devrimi'ni de temsil eder.\n"
    },
    "Roma (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Roma mitolojisinde Roma, Roma şehrinin kişileştirilmiş halidir.[1] Roma, Roma şehrinin karmaşık bir şekilde kişiselleştirilmesinden oluşmaktadır. Ayrıca toplumdaki ideal kadını simgelemektedir. Roma'nın siyasi fikirleri ve dini düşünceleri Romalılar tarafından farklı şekillerde ifade edildi: Madeni paralar, heykeller ve mimari tasarımlarda figürleri kullanıldı Tasvirleri o dönemde diğer tanrıçalardan etkilenmiş olsa da Roma, Roma'nın bir sembolü olarak göze çarpıyordu. Bu tanrıçalardan bazıları şunlardır:\n"
    },
    "Sam Amca": {
        "first_paragraph": "Sam Amca (İngilizce: Uncle Sam), ABD Federal Hükûmetinin veya genel olarak ülkenin ortak bir ulusal kişiliğidir ve efsaneye göre 1812 Savaşı sırasında ortaya çıkarılmıştır ve Samuel Wilson'ı tasvir etmektedir.[1]\n"
    },
    "Ulusal kişileştirme": {
        "first_paragraph": "Ulusal kişileştirme ya da Ulusal alegori bir ulusun ya da bir halkın bir kişi ile sembolize edilmesi biçimindeki bir antropomorfizmdir.\n"
    },
    "Yaşlı tilki": {
        "first_paragraph": "Yaşlı tilki (Farsça:روباه پیر) İranlıların İngiltere'yi tanımlamak için kullandıkları terimdir.[1]\nSeyyid Ahmed Edib Pişaveri bu terimi ilk kez kullandı. Terim, İran toplumunda, medyasında ve gazetelerinde birkaç kez kullanılmaktadır.\n"
    },
    "Alex Kidd": {
        "first_paragraph": "Alex Kidd (Japonca: アレックス・キッド Arekkusu Kiddo), Sega'nın Alex Kidd video oyunu serisinin ana karakteridir. Popülerliği 1980'lerin sonlarında zirveye çıkmış olup hem Sega hem de kurgusal evren tarafından yayınlanan bir dizi video oyununun yanı sıra roman ve çizgi roman gibi çok sayıda ayrıntının başrol oynamıştır.\n"
    },
    "Sonya Blade": {
        "first_paragraph": "Sonya Blade, popüler video oyunu serisi Mortal Kombat'ın orijinal karakterlerinden biridir. Oyun serisinin ilk bölümü olan Mortal Kombat'ta (1992) ilk kez yer aldı ve o zamandan beri oyunların çoğunda yer aldı.\n"
    },
    "Johnny Cage": {
        "first_paragraph": "Jonathan \"Johnny Cage\" Carlton, Mortal Kombat dövüş oyunu serisinden kurgusal bir karakterdir. 1992 yılındaki ilk Mortal Kombat'te özgün yedi karakterden biri olarak ortaya çıktı ve daha sonra serinin ana unsurlarından biri olarak kaldı. Dövüş sanatları oyuncusu Jean-Claude Van Damme'nin taklidi olarak yaratılan karakter kendine olan fazla güveni ve kibri ile serinin mizahi unsurudur.[2] Cassie Cage'in babası ve Sonya Blade'in kocasıdır. Mortal Kombat X'te Shinnok'ı durmayı ve yenmeyi başarmıştır. Cassie Cage ve ekibine akıl verir. Shinnok tarafından kaçırılmış, ancak kızı onu kurtarmıştır. Mortal Kombat 11'de gitme hazırlığı yaparken karısı ölür ve kalmayı tercih eder. Cyber Lin Kuei ve Black Dragon Special Forces karargahı bastığında yaralanır.\n"
    },
    "Creeper (Minecraft)": {
        "first_paragraph": "Creeper ya da Ürperten, hedeflerinin yakınında patlayarak saldıran kurgusal düşmanlar ve aynı zamanda sanal alan video oyunu Minecraft'ın ana düşmanlarından ve maskotlarından biridir. Creeper'lar, 31 Ağustos 2009'da oyunun alfa güncellemesinde Minecraft'a eklendi.[1] Creeper, piyasaya sürüldüklerinden beri Minecraft için yaygın olarak tanınan bir simge haline geldi ve Minecraft ürünlerinde ve reklamlarında belirgin bir şekilde yer aldı.[2]\n"
    },
    "Desmond Miles": {
        "first_paragraph": "Desmond Miles, Assassin's Creed video oyunları serisindeki kurgusal bir karakterdir ve serinin ilk beş oyununda geçen çerçeve hikâyedeki ana kahramandır.[1][2] Adem,[3][4] Aquilus,[5][6][7] Altaïr Ibn-La'Ahad,[8] Ezio Auditore da Firenze,[3][8][9][10] Edward Kenway,[11][12] Haytham Kenway,[13][14][15][16] ve  Ratonhnhaké: ton (Connor Kenway)[17][18][19] isimli Suikastçıların uzun bir soyundan gelir. Miles, Nolan North[20][21] tarafından seslendirilmiştir ve Kanadalı manken Francisco Randez'den[22] esinlenerek modellenmiştir. İnsan vücudunun ihtiyaçlarının üstünlüğünü sembolik olarak temsil eder.[3]\n"
    },
    "Jax": {
        "first_paragraph": "Jackson Briggs, veya takma ismiyle Jax, Mortal Kombat video oyunu serisinden kurgusal bir karakterdir. İlk görünümünü serinin ikinci oyunu olan Mortal Kombat II'de yaptı. Mortal Kombat II'de Sonya Blade'den üstün ve fiziksel olarak heybetli Amerika Birleşik Devletleri Ordusu Özel Harekât Kuvvetleri'nden bir karakter olarak oyna\nnabilir ilk çıkışından bu yana neredeyse her Mortal Kombat'la ilgili şeylerde görünmüştür. Yan oyunlardan olan Mortal Kombat: Special Forces'da ana karakterdi ve Crossover oyunu Mortal Kombat vs. DC Universe'deki seriyi temsil eden 11 karakterden biriydi. Oyundaki en ayırt edici özelliği, ilk olarak Mortal Kombat 3'de ortaya çıkan metal biyonik kollarıdır.\n"
    },
    "Kano (Mortal Kombat)": {
        "first_paragraph": "Kano, Mortal Kombat dövüş oyunu serisinden kurgusal bir karakterdir. ilk olarak serinin nime Expo 202ilk çıkan oyunu olan Mortal Kombat'ta görülmüştür.\n"
    },
    "Kirby (karakter)": {
        "first_paragraph": "Kirby (Japonca: カービィ Kābī), Nintendo ve HAL Laboratory tarafından hazırlanan Kirby video oyunu serisinin ana karakteridir. Nintendo'nun en ünlü ve tanıdık ikonlarından biri olan Kirby'nin yuvarlak görünüşü ve düşmanlarının güçlerini kopyalama yeteneği, onu video oyunlarında sürekli tanınmış bir figür yaparak en ikonik video oyunu karakterlerinden biri haline geldi.\n"
    },
    "Kung Lao": {
        "first_paragraph": "Kung Lao (Çince: 功老; pinyin: gōng lăo), Mortal Kombat video oyunu serisinden kurgusal bir karakterdir. İlk olarak 1993 yılında çıkan Mortal Kombat II'de görülmüştür. Kung Lao, atası Great Kung Lao'nun White Lotus Society frakisyonunun eski bir üyesidir. Kung Lao, serinin erkek kahramanı Liu Kang'ın kardeş benzeri arkadaşıdır ve onlar birlikt, Mortal Kombat: Shaolin Monks adlı yan oyunun ana karakterleri ve kahramanlarıdır. Silah olarak ünlü şapkasından dolayı büyük ölçüde popülerlik kazandı ve olumlu eleştiriler aldı.\n"
    },
    "Link (The Legend of Zelda)": {
        "first_paragraph": "Link (Japonca: リンク Rinku), Nintendo'nun The Legend of Zelda video oyunu serisinin ana karakteridir. Oyun boyunca birçok enkarnasyonda ortaya çıkmakta ve ayrıca çizgi roman ve çizgi dizi gibi diğer Nintendo medyalarında da rol oynamaktadır. Ayrıca Nintendo'nun ana simgelerinden ve video oyunu tarihindeki en tanınmış ve popüler karakterlerden biridir.\n"
    },
    "Liu Kang": {
        "first_paragraph": "Liu Kang, Midway Games ve NetherRealm Studios tarafından yaratılan Mortal Kombat dövüş video oyunu serisinden kurgusal bir karakterdir. Earthrealm'in en büyük savaşçısı ve şampiyonu olarak gösterilen, genellikle serinin ana kahramanıdır. Orijinal 1992 oyununda, gerçekleştirmesi en kolay olan özel hareketlerle bir Shaolin keşişi olarak çıkış yaptı. Çıkışından bu yana Liu Kang 2002'deki Mortal Kombat: Deadly Alliance hariç her ana oyunda yer aldı. Aynı zamanda aksiyon-macera yan ürünü olan 2005 çıkışlı Mortal Kombat: Shaolin Monks'un baş karakterlerinden biridir.\n"
    },
    "Luigi": {
        "first_paragraph": "Luigi (Japonca: ルイージ Ruīji), Nintendo'nun Mario video oyunu serisinde bulunan bir kurgusal karakterdir. Shigeru Miyamoto tarafından yaratılan Luigi, Nintendo'nun maskotu Mario'nun biraz daha genç ama daha uzun erkek kardeşi olarak belirtilir ve Mario serisindeki birçok oyunda, genellikle ağabeyinin yardımcısı olarak görünür.[1]\n"
    },
    "Mario": {
        "first_paragraph": "Mario (マリオ, Mario) video oyun tasarımcısı Shigeru Miyamoto tarafından yaratılan ve Nintendo'nun çıkardığı Mario oyun serisinin ana karakteri olan hayali karakterdir. Donkey Kong'dan günümüze kadar 200'den fazla video oyununda yer almıştır. Super Mario Japon video oyun tasarımcısı Shigeru Miyamoto tarafından üretilen, İngilizce konuşabilen, dış görünüşüyle Meksikalı'ya benzeyen İtalyan tesisatçıdır.\n"
    },
    "Niko Bellic": {
        "first_paragraph": "Niko Bellic, Rockstar Games'in Grand Theft Auto serisinin altıncı ana oyunu olan Rockstar North'un 2008 video oyunu Grand Theft Auto IV'ün kurgusal bir karakteri ve oynanabilir kahramanıdır. Ayrıca oyunun bölümsel içeriği The Lost and Damned ve The Ballad of Gay Tony'de de oynanamaz olarak yer aldı. Her ikisi de 2009'da yayınlandı. Michael Hollick, karakterin sesini ve hareket yakalamasını sağladı.\n"
    },
    "Pac-Man (karakter)": {
        "first_paragraph": "Bilinmiyor (Pac-Man World, Mario Kart Arcade GP 1 & 2)\nMartin Sherman (Pac-Man World 3)[1]\nDebi Derryberry (Street Fighter X Tekken, Pac-Man Party)[1]\nErin Mathews (Ghostly Adventures)[1]\nErica Mendez (Ghostly Adventures game and sequel)[2]\n"
    },
    "Postal Dude": {
        "first_paragraph": "The Postal Dude, Running with Scissors tarafından yaratılan Postal video oyunu serisi ve Postal filminde yer alan kurgusal karakterdir. Dude, Postal ve Postal 2 video oyunlarında Rick Hunter tarafından, Postal III 'de Cory Cruise tarafından, Postal 4: No Regerts 'de ise Jon St. John tarafından seslendirildi. Sinema filminde Zack Ward tarafından canlandırıldı. Şiddet içeren doğası nedeniyle Postal Dude, en tartışmalı video oyunu karakterlerinden biri olarak kabul edilir.[2]\n"
    },
    "Prenses Daisy": {
        "first_paragraph": "Prenses Daisy (Japonca: デイジー姫 Deijī-hime), Nintendo'nun Mario video oyunu serisinde bulunan bir kurgusal karakterdir. İlk olarak 1989'da Super Mario Land oyununda ortaya çıkmış olup Tatanga tarafından kaçırılan Sarasaland'ın prensesi ve hükümdarıdır.[2] Mario Tennis oyunundaki görünümünden bu yana, genellikle Prenses Peach ile eşleştirildiği Mario yan oyunlarında temel oynanabilir bir karakter haline geldi. Rekabetçi bir ruha sahip olduğu bilinmektedir ve genellikle bir erkek fatma olarak belirtilmektedir. Sık sık Luigi'ye âşık olduğu söylenir.[3] Daisy, Samantha Mathis tarafından canlandırılan 1993 yapımı Super Mario Bros. filminde başrol oyuncusu olarak yer almaktadır.\n"
    },
    "Raiden (Mortal Kombat)": {
        "first_paragraph": "Raiden, (Japonca:雷電) Midway Games ve NetherRealm Studios tarafından yaratılan Mortal Kombat dövüş video oyunu serisinden kurgusal bir karakterdir. Japon tanrısı Raijin'e dayanarak, şimşek üzerinde kontrol sahibi olan gök gürültüsü tanrısı olarak tasvir edilir. Orijinal 1992 oyununda çıkış yaptı ve Mortal Kombat 3 (1995) ve ilk güncellemesi (Ultimate Mortal Kombat 3) dışında her ana oyunda oynanabilir bir karakter olarak göründü. Oyunların hikâyesinde Raiden, Earthrealm'in koruyucusudur. Earthrealm'i çeşitli tehditlere karşı savunan savaşçıları seçip eğiterek görevini yerine getirirken, aynı zamanda doğrudan diyarın savunmasına da katılır. Raiden genellikle serinin kahramanlarına bir akıl hocası olarak hizmet eder, ancak bazen hikâyede daha karanlık bir rol üstlenir. Bu da onun diyarı koruma konusunda daha acımasız hale geldiğini görür.\n"
    },
    "Scorpion (Mortal Kombat)": {
        "first_paragraph": "Scorpion, fiksiyonel gerçek adıyla Hanzo Hasashi, Midway Games ve NetherRealm Studios tarafından geliştirilen Mortal Kombat dövüş oyunu serisinden bir kurgusal karakterdir. Çoğunlukla kendisinin, ailesinin ve klanının ölümlerinin intikamını alma arayışında olan ölümsüz bir ninjadır. Birincil silahı, rakiplerini zıpkınlayıp kendine çektiği bir kunai silahıdır.\n"
    },
    "Shang Tsung": {
        "first_paragraph": "Shang Tsung (尚宗 - pinyin: shàng zōng), Mortal Kombat dövüş oyunu serisinden kurgusal bir karakterdir. İlk görünümünü serinin orijinal Mortal Kombat'da boss karakteri olarak yapmıştır. Ed Boon ve John Tobias tarafından oluşturulmuştur. Güçlü ve şeytani bir büyücüdür. Yenilgiye uğrattığı karakterlerin yaşayan ruhlarını emen ve onların görünüşünü değiştirebilen bir şekil değiştiricidir. Güçlerinde kendi yeteneklerinin dışında başka karakterlere de dönüşüp yeteneklerini kullanabilir.\n"
    },
    "Solid Snake": {
        "first_paragraph": "Solid Snake, Hideo Kojima tarafından yaratılan Metal Gear adlı oyun serisinin baş kahramanıdır. \"İmkansızı mümkün hale getiren adam\" olarak bilinir. Geçmişi tamamen bir sırdır ve oyun serileri boyunca açıklanmaktadır. Babası Big Boss (Naked Snake) annesi Eva kardeşleri Liquid ve Solidus Snake'dir.\n"
    },
    "Steve (Minecraft)": {
        "first_paragraph": "Steve, Minecraft adlı video oyunundaki bir kurgusal karakterdir. İsveçli video oyun geliştiricisi Markus \"Notch\" Persson tarafından yaratıldı ve Minecraft'ın 17 Mayıs 2009'da halka açık olan Java tabanlı ilk sürümünde tanıtıldı. Steve, Minecraft'taki 9 varsayılan karakter dış görünümünden birisi ve en eskisidir. Steve, özelleştirilebilir bir oyuncu avatarı olması amaçlandığından, resmi bir arka plan hikayesine sahip değildir. Steve'in kadın versiyonu olarak görülen Alex, ilk olarak Ağustos 2014'te Minecraft'ın bilgisayar sürümleri için tanıtıldı, diğer yedi tanesi de ilk olarak Ekim 2022'de Java sürümünde çıkış yaptı.\n"
    },
    "Sub-Zero": {
        "first_paragraph": "Sub-Zero, Midway Games ve NetherRealm Studios tarafından geliştirilen Mortal Kombat dövüş oyunu serisinden kurgusal bir karakterdir. Esas olarak buzu birçok biçimde kontrol etme yeteneği ile tanımlanan ve kurgusal bir klan olan Lin Kuei (Çince: 林魁; pinyin: Lín Kúi)'den bir savaşçı olan karakter, spin-off aksiyon-macera oyunu Mortal Kombat Mythologies: Sub-Zero'nun ana kahramanı olarak öne çıkmanın yanı sıra, serinin her ana oyununda yer alan tek karakterdir.\n"
    },
    "Trevor Philips": {
        "first_paragraph": "Trevor Philips, kurgusal bir karakterdir. Rockstar North tarafından geliştirilen ve Rockstar Games tarafından satışa sunulan Grand Theft Auto serisi'nin yedinci ana oyunu olan Grand Theft Auto V'in Michael De Santa ve Franklin Clinton ile birlikte üç oynanabilir kahramanından biridir. Ayrıca oyunun çok oyunculu bileşeni Grand Theft Auto Online'da da yer alıyor. Bir kariyer suçlusu ve eski bir banka soyguncusu olan Trevor, kendi örgütü Trevor Philips Enterprises'a liderlik ediyor ve San Andreas, kurgusal Blaine County'deki uyuşturucu ve silah ticaretinin kontrolünü ele geçirmeye çalışırken çeşitli rakip çeteler ve suç örgütleriyle çatışmaya giriyor. Oyuncu Steven Ogg tarafından canlandırılıyor, karakter için ses ve hareket yakalamayı sağlayan kişi.\n"
    },
    "Waluigi": {
        "first_paragraph": "Waluigi (Japonca: ワルイージ Waruīji), Nintendo'nun Mario video oyunu serisinde bulunan bir kurgusal karakterdir. Fumihide Aoki tarafından yaratılan Waluigi, Wario'nun yardımcısı ve Luigi'nin ana rakibidir. Adı, Luigi'nin adı ve Japonca kötü anlamına gelen warui (悪い) kelimesinin birleşimidir.\n"
    },
    "Wario": {
        "first_paragraph": "Wario (Japonca: ワリオ Wario), Nintendo'nun Mario video oyunu serisinde bulunan bir kurgusal karakterdir. Hiroji Kiyotake tarafından yaratılan Wario, Mario'nun ana rakibidir. Adı, Mario'nun adı ve Japonca kötü anlamına gelen warui (悪い) kelimesinin birleşimidir. İlk olarak 1992 Game Boy'un Super Mario Land 2: 6 Golden Coins oyununun ana düşmanı ve son bossu olarak ortaya çıktı.\n"
    },
    "Piyango": {
        "first_paragraph": "Piyango, bir ödül için rastgele sayıların çekilmesini içeren bir kumar türüdür. Bazı hükûmetler piyangoları yasaklarken, diğerleri bunu ulusal veya eyalet piyangosu organize edecek kadar onaylıyor.\n"
    },
    "Strip poker": {
        "first_paragraph": "Strip poker, bir parti oyunu ve geleneksel pokerin bir türü. Oyuncular kaybettikleri her el kıyafetlerini çıkarırlar. Hemcins bireyler veya farklı cinsten kişilerle birlikte oynanabilir.\n"
    },
    "Texas hold 'em": {
        "first_paragraph": "Texas Hold’em, poker oyununun bir türüdür. En dinamik versiyonu olarak bilinir.\n"
    },
    "Pachinko": {
        "first_paragraph": "Pachinko (Japonca: パチンコ), Japonya menşeli bir mekanik oyun türüdür. Hem eğlence amaçlı bir arcade oyunu hem de çok daha sık bir kumar makinesi olarak kullanılır ve Batı'daki slot makinesinin Japon muadili olarak kabul edilir.\n"
    },
    "Barbut": {
        "first_paragraph": "Barbut, Orta Doğu kökenli, Türkiye ve Yunanistan'da iki zarla oynanan bir tür kumar oyunudur.[1]\n"
    },
    "Perudo": {
        "first_paragraph": "Bir Güney Amerika oyunu olan perudo, özellikle Amerika kıtasında ve Avrupa’da sevilen bir oyun. Her oyuncuya 6’şar zar ve bir bardak ya da kutunun dağıtıldığı oyun, diğer oyuncuları yanıltma düşüncesi üzerine kurulu bir taktik oyunudur.\n"
    },
    "Zar oyunları listesi": {
        "first_paragraph": "Zar oyunları, genellikle rastgele erişim ve tek veya merkezi bileşen olarak bir veya daha fazla zar kullanan veya içeren oyunlardır .\n"
    },
    "Philippa Foot": {
        "first_paragraph": "Philippa Ruth Foot, (3 Ekim 1920 - 3 Ekim 2010) İngiliz filozoftur ve Aristoteles'in etiğinden esinlenerek çağdaş erdem etiğinin kurucularındandır. 1950'ler ve 1960'lardaki çalışmaları Aristoteles'in etik teorisini modern deontolojik ve faydacı etik gibi teorilerle rekabet edecek şekilde çağdaş bir dünya görüşüne uyarlamaya çalıştı. Bazı çalışmaları, analitik felsefe içinde normatif etiğin yeniden ortaya çıkması, özellikle de sonuçsallık ve bilişsel olmayan eleştiriler için çok önemliydi ve bu durum tramvay problemi olarak adlandırılan bir örneğinin sürekli tartışmasında ortaya çıkmaktadır.[1]\n"
    },
    "Rose Byrne": {
        "first_paragraph": "Rose Judith Esther Byrne (d. 24 Temmuz 1979), Altın Küre Ödülüne aday gösterilmiş Avustralyalı oyuncu. Byrne ilk kez ekranlara Dallas Doll filmi ile çıkmıştır. 2000 yılında The Goddess of 1967 filminde ana karakter görevini üstlenmiştir. Bu filmdeki performansı ona Venedik Film Festivalinde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü getirmiştir. 2007'den 2012'ye kadar Damages dizisinde Ellen Parsons rolünü oynamıştır. Bu rol ile iki Golden Globe kazanmıştır ve iki Emmy adaylığı almıştır. Byrne aynı zamanda finansal açıdan büyük başarı gösteren ve dünya çapında üne sahip filmlerde de rol almıştır bunlar 28 Weeks Later, Insidious, X-Men: First Class, Bridesmaids, Kötü Komşular (Neighbors) ve Ajan'dır.\n"
    },
    "Helen Caldicott": {
        "first_paragraph": "Helen Mary Caldicott (d. 7 Ağustos 1938), Avustralyalı hekim ve yazar. Ayrıca nükleer enerjiye, zayıflatılmış uranyum mühimmatlarına, atom bombalarına, nükleer silahlanmaya, savaşa ve genel olarak askeri hareketlere karşıtlığa tahsis edilen çeşitli dernekler kurmuş bir nükleer karşıtı savunucusudur. Haftalık sunulan If You Love This Planet (Türkçe: Eğer bu gezegeni seviyorsanız) isimli radyo programına ev sahipliği yapmaktadır. 2009 yılında National Women's History Project tarafından Women's History Month onuruna layık gösterilmiştir.[1]\n"
    },
    "Frank Macfarlane Burnet": {
        "first_paragraph": "Frank Macfarlane Burnet (3 Eylül 1889-31 Ağustos 1985), genellikle Macfarlane veya Mac Burnet olarak bilinir. Avustralyalı virolog. Bağışıklık sistemi ile ilgili çalışmalarıyla bilinir. 1960 yılında  Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanılmış immün tolerans gösteren ve klonal seleksiyon teorisinin geliştirilmesi ile ilgili çalışmaları için kazanmıştır.[1][2]\n"
    },
    "Howard Walter Florey": {
        "first_paragraph": "Howard Walter Florey, Baron Florey (d. 24 Eylül 1898, Adelaide, Avustralya - ö. 21 Şubat 1968, Oxford, İngiltere) Avustralyalı eczacı ve patolog. Ernst Boris Chain ve Alexander Fleming ile birlikte penisilinin tedavi edici etkilerini keşfetti ve bu keşif ile Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü'ne lâyık görüldüler. Florey'in keşifleri Avustralya'da 6 milyondan fazla hayat kurtardı.[1]\n"
    },
    "Fazıl Say": {
        "first_paragraph": "Fazıl Say (d. 14 Ocak 1970, Ankara), Türk klasik batı müziği piyanisti ve besteci.\n"
    },
    "Ricky Gervais": {
        "first_paragraph": "Ricky Dene Gervais (d. 25 Haziran 1961), İngiliz komedyen, aktör, hicivci, film yapımcısı ve yayıncı. Gervais asıl ününü, arkadaşı Stephen Merchant ile birlikte yardımcı yazarlık ve yardımcı yönetmenlik yaptığı televizyon dizisi The Office ve sonraki dizisi Extras ile elde etti. Yazarlığının ve yönetmenliğin yanı sıra The Office dizisinde David Brent, Extras dizisinde Andy Millman rollerini oynadı. Ghost Town, Müzede Bir Gece gibi sinema filmlerinde de rol aldı.\n"
    },
    "Jacques-André Naigeon": {
        "first_paragraph": "Jacques-André Naigeon (15 Temmuz 1738, Paris - 28 Şubat 1810, Paris) Fransız sanatçı ve ateist filozof. Encyclopédie'nin yazarları arasındaydı.\n"
    },
    "Jacques-René Hébert": {
        "first_paragraph": "Jacques-René Hébert (d. 15 Kasım 1757 - ö. 24 Mart 1794), Fransız gazeteci ve devrimci.\n"
    },
    "Jiang Zemin": {
        "first_paragraph": "Jiang Zemin (Çince: 江泽民 / 江澤民, pinyin: Jiāng Zémín, d. 17 Ağustos 1926 - ö. 30 Kasım 2022), Çinli politikacıdır. Çin'in beşinci devlet başkanıydı. 1989-2002 arası Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri ve 1993-2003 arası Çin Devlet Başkanı'ydı.[1]\n"
    },
    "José Saramago": {
        "first_paragraph": "José Saramago (d. 16 Kasım 1922, Lizbon – 18 Haziran 2010, Lanzarote), Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Portekizli yazardır.\n"
    },
    "Julien Offray de La Mettrie": {
        "first_paragraph": "Julian Offray de La Mettrie (1709 - 11 Kasım 1751), Fransız maddeciliğinin kurucusu olarak ün kazanmış olan hekim-filozof.\n"
    },
    "Lev Troçki": {
        "first_paragraph": "Lev Davidoviç Bronştayn (Rusça: Лев Дави́дович Тро́цкий) ya da yaygın bilinen adıyla Lev Troçki[1] (Rusça: Лев Троцкий) ([ˈlʲef ˈtrot͡skʲɪj]; 7 Kasım 1879, Yelisavetgrad yakınları - 21 Ağustos 1940, Meksiko), Bolşevik siyasetçi, devrimci ve Marksist teorisyen.\n"
    },
    "Mirza Fetali Ahundov": {
        "first_paragraph": "Mirza Fetali Ahundov (Azerbaycanca: Mirzə Fətəli Axundov, میرزا فتحعلی آخوندزاده / Mirzə Fətəli Axundzadə), modern Azerbaycan edebiyatının kurucusu[2] ve Azerbaycan'ın ilk ateist aydını[3] olan yazar ve filozof.\n"
    },
    "Murat Belge": {
        "first_paragraph": "Mehmet Murat Kadri Belge (d. 16 Mart 1943, Ankara), Türk akademisyen, yazar, çevirmen, edebiyat eleştirmeni ve insan hakları savunucusu.\n"
    },
    "Peter Atkins": {
        "first_paragraph": "Peter William Atkins (d. 10 Ağustos 1940) İngiliz kimyager, Oxford Üniversitesi Lincoln College emekli öğretim üyesi[1], yazar. Üniversitede lisans ve yüksek lisans seviyesinde okutulan Physical Chemistry, 8th ed.(with Julio de Paula), Inorganic Chemistry ve Molecular Quantum Mechanics, 4th ed. gibi ders kitaplarının yanı sıra genel okuyucu kitlesi için  bilimsel yayınlar da kaleme almıştır.\n"
    },
    "Pol Pot": {
        "first_paragraph": "Pol Pot, asıl adı ile Saloth Sar (d. 19 Mayıs 1925 - ö. 15 Nisan 1998), Kızıl Kmerler adlı komünist gerilla teşkilatının kurucusudur. İşçi sınıfına  muhalif oldukları iddiasıyla eğitimli kesime yapılan katliamlarla ve tarım sosyalizmi üzerine kurulu bir devlet yaratmak istemesiyle bilinir.[1] Pol Pot, Kamboçya'yı tek partili komünist bir devlete dönüştürdü ve ardından 1976 ilâ 1979 yıllarında Kamboçya'nın başbakanlığını yaptı.\n"
    },
    "Gilles de Robien": {
        "first_paragraph": "Gilles de Robien (10 Nisan 1941, Cocquerel (Somme)), Fransız siyasetçi.\n"
    },
    "Bertrand Russell": {
        "first_paragraph": "Bertrand Arthur William Russell, 3. Earl Russell (18 Mayıs 1872 - 2 Şubat 1970), Britanyalı filozof, matematikçi, tarihçi ve toplum eleştirmeni.\n"
    },
    "Stellan Skarsgård": {
        "first_paragraph": "Stellan John Skarsgård (d. 13 Haziran 1951, Göteborg), İsveçli oyuncu. Skarsgård Karayip Korsanları (film serisi)'ndeki rolüyle de tanınır.\n"
    },
    "Theo van Gogh (film yönetmeni)": {
        "first_paragraph": "Theodoor van Gogh (23 Temmuz 1957, Lahey - 2 Kasım 2004, Amsterdam), Hollandalı film yönetmeni, yapımcısı, senarist, yazar ve gazeteci.\n"
    },
    "Rachel Griffiths": {
        "first_paragraph": "Rachel Anne Griffiths (d. 18 Aralık 1968), Avustralyalı oyuncu. En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Altın Küre Ödülü sahibi olmuştur.  Brenda Chenowith karakterini canlandırdığı Six Feet Under dizisi dışında Sarah Whedon karakterini canlandırdığı Brothers and Sisters ve televizyon filmi Hilary and Jackie yer aldığı başarılı yapımlardır.\n"
    },
    "Ebru Umar": {
        "first_paragraph": "Ebru Umar (d. 20 Mayıs 1970; Lahey, Hollanda), Türk-Hollandalı köşe yazarıdır. Theo van Gogh'un altında yazarlık yaptıktan sonra ve önce van Gogh'un web sitesinde ve kendisinin halefi sonra Metro gazetesinin köşe yazarı oldu.[1] Birçok Hollandalı dergide yazmaktadır ve feminizm ve İslam eleştirisi konularında dört kitap yayınlamıştır.\n"
    },
    "Harriet Martineau": {
        "first_paragraph": "Harriet Martineau (/ˈmɑːrtənˌoʊ/; 12 Haziran 1802 - 27 Haziran 1876) İngiliz sosyal kuramcı ve ilk kadın sosyolog olarak görülmektedir.[1] Sosyolojik, bütüncül, dini ve kadınsı bir bakış açısıyla yazdı, Auguste Comte'un eserlerini tercüme ediyor ve o zamanlar nadiren obir kadın yazar için geçimini sağlayacak kadar kazandı.[2] Genç Prenses Victoria yaptığı işten keyif aldı ve onu taç giyme törenine davet etti.[3][4] Martineau, \"temel siyasi, dini ve sosyal kurumlar da dahil olmak üzere [toplumun] tüm yönlerine odaklanmayı\" tavsiye ediyordu. Kadınların erkekler altındaki statüsüne kapsamlı bir analiz uygulamıştı. Romancı Margaret Oliphant onu \"doğuştan bir öğretim görevlisi ve politikacı... kendi kuşağının erkek ya da kadın herhangi birine göre cinsiyetinden belirgin bir şekilde daha az etkilenmiş\" olarak nitelendirdi.[2]\n"
    },
    "Sheila Jeffreys": {
        "first_paragraph": "Sheila Jeffreys (d. 1948), Birleşik Krallık'ta cinsellik tarihi ve politikası incelemeleriyle tanınan lezbiyen feminist, akademisyen ve etkincidir.\n"
    },
    "Abimael Guzmán": {
        "first_paragraph": "Manuel Rubén Abimael Guzmán Reynoso (3 Aralık 1934 - 11 Eylül 2021[1]), takma adı Başkan Gonzalo, eski felsefe profesörü, Peru’daki Aydınlık Yol devrimci hareketinin lideri.\n"
    },
    "Alain de Botton": {
        "first_paragraph": "Alain de Botton (d. 20 Aralık 1969, Zürih), Yahudi asıllı Londra'da yaşayan yazar ve televizyon programları yapımcısı.\n"
    },
    "Alexandre Kojève": {
        "first_paragraph": "Alexandre Kojève (28 Nisan 1902 - 4 Temmuz 1968), Rus asıllı Fransız filozof ve siyasetçidir. 20. yüzyıl Fransız felsefesini etkilemiş bir Hegel yorumcusudur. Hegelci kavramları kıta felsefesine aktarmayı başarmıştır.[1][2] Fransız bir siyasetçi olarak da Avrupa Birliği'nin oluşmasında etkili olmuştur.\n"
    },
    "Georges Bataille": {
        "first_paragraph": "Georges Bataille (10 Eylül 1897, Billom; 9 Temmuz 1962, Paris), Fransız yazar, sosyolog, antropolog ve filozof. Nietzsche'nin izinde düşüncelerini geliştirmiş, gerçeküstücü düşüncenin geliştiricilerinden biri olmuştur. Kötülüğü üstlenen ve gizemsel yolculuklara dayalı iç deneyimlere dayanan bir ahlakın savunuculuğunu yapmıştır. Çalışmaları postyapısalcılık da dahil olmak üzere sonraki felsefe ve sosyal teori okullarındaki etkileri kanıtlamaktadır.[1]\n"
    },
    "Bernard Williams": {
        "first_paragraph": "Bernard Arthur Owen Williams (21 Eylül 1929 - 10 Haziran 2003), bir İngiliz ahlak filozofuydu. Yayınları arasında Benlik Sorunları (1973), Etik ve Felsefenin Sınırları (1985), Utanç ve Gereklilik (1993) ve Doğruluk ve Doğru Sözlülük (2002) yer almaktadır. 1999 yılında şövalye ilan edilerek Sir unvanı verilmiştir.\n"
    },
    "Albert Camus": {
        "first_paragraph": "Albert Camus (Fransızca telaffuz: [albɛʁ kamy]; 7 Kasım 1913 - 4 Ocak 1960), Fransız yazar ve filozof.\n"
    },
    "Claude Adrien Helvétius": {
        "first_paragraph": "Claude Adrien Helvétius (26 Şubat 1715 – 26 Aralık 1771), Aydınlanma Çağı'nın önemli düşünürlerinden biri olup, Encyclopédie'nin hazırlanmasına katkı yapmış olan Fransız filozoftur.\n"
    },
    "Denis Diderot": {
        "first_paragraph": "Denis Diderot (5 Ekim 1713 - 31 Temmuz 1784), Fransız yazar ve filozof.\n"
    },
    "Eino Kaila": {
        "first_paragraph": "Eino Sakari Kaila (9 Ağustos 1890 - 31 Temmuz 1958 [1]), Fin filozof, eleştirmen ve öğretmendi. Psikoloji (kimilerince Fin psikolojisinin kurucusu olarak kabul edilir), fizik ve tiyatro gibi birçok alanda çalıştı. Toplum ve doğa bilimlerinin çeşitli dallarının arkasında birleştirici ilkeler bulmaya çalıştı.\n"
    },
    "Frank Ramsey": {
        "first_paragraph": "Frank Plumpton Ramsey (/ˈræmzi/ 22 Şubat 1903 - 19 Ocak 1930), İngiliz filozof, matematikçi ve ekonomist. 26 yaşında ölümünden önce üç alana da önemli katkıları olmuştur. Ludwig Wittgenstein'ın yakın bir arkadaşıydı ve Wittgenstein'ın Tractatus Logico-Philosophicus'unu İngilizceye çevirmenin yanı sıra Wittgenstein'ı felsefeye ve Cambridge'e geri dönmeye ikna etmede yardımcı oldu. Wittgenstein gibi, 1921'den itibaren gizli entelektüel topluluk olan Cambridge Apostles'in bir üyesiydi.\n"
    },
    "Jean le Rond d'Alembert": {
        "first_paragraph": "Jean le Rond d'Alembert (16 Kasım 1717 – 29 Ekim 1783), bir  Fransız matematikçi, mekanikçi, fizikçi ve filozoftur.\n"
    },
    "Jeremy Bentham": {
        "first_paragraph": "Jeremy Bentham (15 Şubat 1748 –  6 Haziran 1832), İngiliz filozof, hukukçu ve toplum reformcusu.\n"
    },
    "Joseph Dietzgen": {
        "first_paragraph": "Dietzgen, Joseph, (d. 28 Ekim 1828 - ö. 15 Nisan 1888) Marksist filozof ve işçi önderi, yazar\n"
    },
    "Jürgen Habermas": {
        "first_paragraph": "Jürgen Habermas (d. 18 Haziran 1929, Düsseldorf), Alman felsefeci/felsefe profesörü, sosyolog ve siyaset bilimci.\n"
    },
    "Karl Kautsky": {
        "first_paragraph": "Karl Kautsky (16 Ekim 1854, Bohemya - 17 Ekim  1938, Amsterdam), Alman Marksist, sosyal demokrasi kuramcısı ve lider. Felsefe ve tarih öğrenimi gören Kautsky, Avrupa işçi sınıfı hareketinin en önemli liderlerinden birisidir.\n"
    },
    "Kazimierz Łyszczyński": {
        "first_paragraph": "Kazimierz Łyszczyński (4 Mart 1634, Brest - 30 Mart 1689, Varşova),[1] ateist olduğu için 1689'da başı kesilerek idam edilmiş bir Leh asilzade, filozof ve asker.[2][3]\n"
    },
    "Sylvain Maréchal": {
        "first_paragraph": "Sylvain Maréchal (asıl adıyla Pierre-Sylvain Maréchal; 15 Ağustos 1750, Paris - 18 Ocak 1803, Montrouge), Fransız şair, filozof ve devrimcidir. Maréchal Takvimi'nin yaratıcısıdır. Maréchal Révolutions de Paris adlı gazetede yazarlık yapmıştır.\n"
    },
    "Marquis de Condorcet": {
        "first_paragraph": "Marie Jean Antoine Nicolas de Caritat, Marquis de Condorcet, (17 Eylül 1743 – 28 Mart 1794), Nicolas de Condorcet olarak da bilinen Fransız filozof ve matematikçi. Liberal ekonomi, anayasal hükûmet, parasız ve eşit kamu eğitimi, kadınlar ve tüm ırklardan insanlar için eşit hakları destekleyen düşünceleriyle Aydınlanma Çağı ve Aydınlanma rasyonalizminin ideallerini somutlaştırmıştır. Condorcet, Fransız Devrimi'nin yetkililerinden bir süre kaçtıktan sonra yakalandı ve hapishanede öldü.\n"
    },
    "Pierre-Joseph Proudhon": {
        "first_paragraph": "Pierre-Joseph Proudhon (15 Ocak 1809, Besançon - 19 Ocak 1865, Passy), Fransız ekonomist ve düşünür. Kendini \"anarşist\" olarak adlandıran ilk kişidir[1][2] ve ilk anarşist düşünür olarak nitelenir.[kaynak belirtilmeli]\n"
    },
    "Jean-Baptiste Say": {
        "first_paragraph": "Jean-Baptiste Say (d. 5 Ocak 1767 - ö. 15 Kasım 1832), Fransız felsefeci ve ekonomist.\n"
    },
    "Moritz Schlick": {
        "first_paragraph": "Moritz Schlick (14 Nisan 1882, 22 Haziran 1936), Alman filozof ve fizikçi. Viyana Çevresi'nin kurucularından ve zamanının önde gelen mantıkçı pozitivistlerinden biri olan Schlick, hem Yeni-Kantçı eğilimleri ve hem de Husserl'in felsefesini reddetmiş, felsefede analitik ve mantıksal yöntemlerin önemini vurgulayarak, algıyı eleştirel bir tarzda analiz etme çabası vermiştir. Bilgi konusunda, Kant'a ve Kantçılığa karşı çıkarak, empirist bir bakış açısı benimseyen, matematiğin ve mantığın önermelerinin, sentetik a priori önermeler olmayıp, tanım gereği doğru olan, analitik, yani içerik yönünden boş olan önermeler olduğunu öne süren Moritz Schlick, Poincare'de söz konusu olan uzlaşımcılığa da şiddetle karşı çıkıp, bilimsel kuramların, doğrulukları tekabüliyete bağlı olan kavramlardan meydana gelen a posteriori bir sistem olduğunu iddia etmiştir. Şu halde, önermeleri mantıksal bakımdan zorunlu olan analitik önermeler ve gerçek bir içeriği olan empirik ya da sentetik a posteriori önermeler olarak ikiye ayıran Schlick, mutlak kesin bilgiye ulaşmanın olanaksız olduğunu öne sürmüş; yapılabilecek en iyi şeyin, bilimin gerçekliği betimlerken oluşturduğu önerme sistemlerine yönelmek olduğunu belirtmiştir.\n"
    },
    "Simone de Beauvoir": {
        "first_paragraph": "Simone Lucie-Ernestine-Marie-Bertrand de Beauvoir ([simɔn də boˈvwaʀ]; 9 Ocak 1908 – 14 Nisan 1986), Fransız yazar ve feminist filozof. Roman, felsefe politik ve sosyal deneme, biyografi ve otobiyografi yazarı, gazeteci.\n"
    },
    "Max Stirner": {
        "first_paragraph": "Max Stirner, ya da gerçek adıyla Johann Kaspar Schmidt, (Bayreuth, 25 Ekim 1806 – 26 Haziran 1856), Alman filozoftur. Özellikle Hegel'in toplumsal yabancılaşma ve öz bilinç kavramlarıyla ilgilenmiştir. Stirner, genellikle nihilizmin, varoluşçuluğun, psikanalitik teorinin, postmodernizmin ve bireyci anarşizmin öncülerinden biri olarak kabul edilir. Birçok bireyci filozofu düşünceleriyle etkilemiştir.\n"
    },
    "Thomas Hobbes": {
        "first_paragraph": "Thomas Hobbes, (5 Nisan 1588 - 4 Aralık 1679) felsefede materyalizmi, etikte haz ahlakını, siyasette monarşiyi benimseyen bir İngiliz filozoftur. En tanınmış eseri olan 1651 tarihli Leviathan, Batı siyaset felsefesinin izleyeceği yolu çizmiş ve baş ucu eseri olmuştur. Leviathan, Tevrat'ta geçen bir canavarın adıdır ve Hobbes'ta her şeye egemen olan devletin simgesidir. Bir siyaset felsefecisi olarak tanınsa da, tarih, geometri, etik ve genel felsefe gibi pek çok alanla ilgilenmiştir.\n"
    },
    "Giulio Cesare Vanini": {
        "first_paragraph": "Giulio Cesare Vanini (1585 - 1619), İtalyan keşiş, filozof ve ateizm kuramcısı.\n"
    },
    "Etienne Vermeersch": {
        "first_paragraph": "Etienne Vermeersch (2 Mayıs 1934; Bruges - 18 Ocak 2019; Gent), Belçikalı filozof, aktivist ve eski bir akademisyendir.\n"
    },
    "Wole Soyinka": {
        "first_paragraph": "Akinwande Oluwole Soyinka (d. 13 Temmuz 1934, Abeokuta/Nijerya), Nijeryalı yazardır. 1986'da \"Geniş bir kültürel bakış açısı ve şairane bir sezi üslubu ile sunduğu hayatının tiyatrosu için\" [1]Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı. Bu ödüle layık görülen ilk Afrikalı yazar oldu. Nijerya'da, Gana'da, Birleşik Krallık'ta ve Amerika Birleşik Devletleri'nde ders verdi. Trajedi ve komedi, şiir, roman ve otobiyografik metinler yazdı. Eserlerinde Afrika ile Avrupa değerlerinden etkilenen bir burjuvazi arasında, Afrika toplumunun izlenimini serimler. 1997 yılında, kurucularından biri olduğu Uluslararası Yazarlar Parlamentosu'nun başkanı oldu. Günümüzde kendini, tehdit altındaki yazarlar için tüm dünyada barınak sağlamaya adamıştır.\n"
    },
    "Zeki el-Arsuzi": {
        "first_paragraph": "Zeki el-Arsuzi (Arapça: زكي الأرسوزي; Haziran 1899 – 2 Temmuz 1968) Suriyeli bir filozof, filolog, sosyolog, tarihçi ve Arap milliyetçisiydi . Fikirleri Baasçılığın ve siyasi hareketinin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Yaşamı boyunca başta Arapçanın Kendi Dilindeki Dehası (1943) olmak üzere birçok kitap yayımlamıştır.\n"
    },
    "Abdullah Cevdet": {
        "first_paragraph": "Abdullah Cevdet Karlıdağ (9 Eylül 1869, Arapgir, Malatya - 29 Kasım 1932, İstanbul), Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında ve cumhuriyetin kuruluş döneminde yaşamış  siyasetçi, düşünür, göz doktoru, şair ve tercümandır.\n"
    },
    "Abdurrahman Vezirov": {
        "first_paragraph": "Abdurrahman Vezirov (26 Mayıs 1930 Bakü - 10 Ocak 2022 Moskova), Azerbaycan Komünist Partisi Merkezî Komitesinin Birinci Sekreteri.\n"
    },
    "Aleksey Rıkov": {
        "first_paragraph": "Aleksey İvanoviç Rıkov (Rusça: Алексе́й Ива́нович Ры́ков; 25 Şubat 1881, Saratov; Rus Çarlığı - 14 Mart 1938, Moskova, SSCB), Ekim Devrimi'nin ardından 1930'lu yıllara kadar önemli politik görevlerde bulunan[2] Bolşevik devrimcidir. 1920'lerin sonunda Josef Stalin'e muhalefet eden önde gelen isimlerden biridir.\n"
    },
    "Jores Alfyorov": {
        "first_paragraph": "Jores İvanoviç Alferov (Rusça: Жоре́с Ива́нович Алфёров, IPA2: ʐɐˈrʲɛs ɪˈvanəvʲɪtɕ ɐlˈfʲorəf; 15 Mart 1930, Vitebsk, Belarus - 1 Mart 2019, Sankt-Peterburg, Rusya), Rusya Bilimler Akademisi üyesi fizikçi ve akademisyen. Modern heterostructure fiziğe ve elektroniğe büyük katkıları bulundu. Heterotransistörleri icat etti.\n"
    },
    "Yuri Andropov": {
        "first_paragraph": "Yuri Vladimiroviç Andropov (Rusça: Юрий Владимирович Андропов; 15 Haziran 1914 - 9 Şubat 1984), Rus devlet adamı. 1967 ila 1982 yılları arasında Sovyetler Birliği'nin istihbarat servisi olan Devlet Güvenlik Komitesi (KGB)'nin başkanı olarak görev yaptı. Brejnev'in ölümünden sonra ise 12 Kasım 1982'den ölümüne değin 15 ay süreyle Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Merkez Komitesi genel sekreterliği görevinde bulunarak SSCB'yi yönetti.\n"
    },
    "Anna Ulyanova": {
        "first_paragraph": "Anna İlyiniçna Elizarova-Ulyanova, (Rusça: Анна Ильинична Елизарова-Ульянова; 26 Ağustos 1864, Nijni Novgorod - 19 Ekim 1935, Moskova) Rus kadın devrimci ve siyasetçi. Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi. Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir İliç Lenin'in ablası.\n"
    },
    "Aristide Briand": {
        "first_paragraph": "Aristide Briand (28 Mart 1862, Nantes - 7 Mart 1932, Paris), Üçüncü Fransız Cumhuriyeti döneminde Fransa başbakanı olarak on bir dönem görev yaptı ve 1926'da Nobel Barış Ödülü'nü kazanan bir Fransız devlet adamıydı.\n"
    },
    "Fidel Castro": {
        "first_paragraph": "Fidel Alejandro Castro Ruz ( söylenişi) (13 Ağustos 1926, Mayarí - 25 Kasım 2016, Havana[1]), Kübalı Marksist-Leninist devrimci ve Küba Devrimi'nin önderi. Yaşamı boyunca ve ölümünden sonra çeşitli liderler ve muhalif kesimlerce diktatör olarak da nitelendirilmiştir.[2][3][4] Devrim sonrasında, 1959-76 arasında Küba başbakanlığı, 1976-2008 arasında da Küba devlet başkanlığı yaptı. 1961 ile 2011 yılları arasında da Küba Komünist Partisi Birinci Sekreterliği görevini yürüttü. Uluslararası alanda ise 1979-1983 ve 2006-2008 yılları arasında Bağlantısızlar Hareketi'nin Genel Sekreterliğini yaptı. Lakabı İspanyolcada At anlamına gelen \"El Caballo\"dur.\n"
    },
    "Georges Clemenceau": {
        "first_paragraph": "Georges Benjamin Clemenceau (d. 28 Eylül 1841 - ö. 24 Kasım 1929) Fransız devlet adamı, doktor ve gazeteci.\n"
    },
    "Dimitris Hristofyas": {
        "first_paragraph": "Dimitris Hristofias (Yunan: Δημήτρης Χριστόφιας, 29 Ağustos 1946-21 Haziran 2019 Dikmen, Girne), Kıbrıs Cumhuriyeti'nin altıncı cumhurbaşkanı.\n"
    },
    "Ding Xuexiang": {
        "first_paragraph": "Ding Xuexiang, (Çince: 丁薛祥; pinyin: Dīng Xuēxiáng), (D. Eylül 1962, Nantong, Jiangsu, Çin) Çinli bir politikacı ve Ekim 2017'den beri Çin Komünist Partisi'nin 19. ve 20. Politbürolarının bir üyesidir. Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Merkez Komitesi'nin başkanıdır. Çin Komünist Partisi Politbüro Daimi Komitesi'ne 23 Ekim 2022 tarihinde seçilmiştir.[1]\n"
    },
    "Dmitri Ulyanov": {
        "first_paragraph": " Dimitri İliç Ulyanov   (16 Ağustos 1874 Simbirsk / Rus Çarlığı - 16 Temmuz 1943 Leninski, Gorki / Sovyetler Birliği) - Rus devrimci, parti önderi ve doktor. Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin ilk başkanı. Rus sosyalist devrimci ve Sovyetler Birliği’nin kurucusu Vladimir İliç Lenin’in erkek kardeşi.\n"
    },
    "Ed Miliband": {
        "first_paragraph": "Edward Miliband (tam adı Samuel Edward \"Ed\" Miliband) (d. 24 Aralık 1969, Londra) bir Birleşik Krallık politikacısıdır. 2005'ten itibaren Avam Kamarası'nda \"Doncaster North\" seçim bölgesinden milletvekilliği yapmaktadır. 2007-2010 döneminde Birleşik Krallık Başbakanı olan Gordon Brown'ın hükûmetinde bakanlık yapmıştır. 25 Eylül 2010'da İşçi Partisi Başkanı seçilmiştir ve Avam Kamarası'nda ana muhalefet partisi lideri olarak görev yapmıştır. 2015 Birleşik Krallık genel seçimlerinde partisinin aldığı kötü sonuçların ardından parti başkanlığı görevinden  ayrılmıştır.[1]\n"
    },
    "Françoise Giroud": {
        "first_paragraph": "Françoise Giroud [Lea France Gourdji] (d. 21 Eylül 1916, Lozan - ö. 19 Ocak 2003, Neuilly-sur-Seine) Fransız gazeteci, yazar ve siyasetçi.\n"
    },
    "Mihail Gorbaçov": {
        "first_paragraph": "Mihail Sergeyeviç Gorbaçov (Rusça: Михаи́л Серге́евич Горбачёв, 2 Mart 1931 - 30 Ağustos 2022), Rus siyasetçi ve Sovyetler Birliği'nin son lideri (1985-1991). İdeolojik olarak Gorbaçov başlangıçta Marksizm-Leninizm'e bağlıydı, 1990'ların başında sosyal demokrasiye yöneldi.\n"
    },
    "Andrey Gromıko": {
        "first_paragraph": "Andrey Andreyeviç Gromıko (Rusça: Андре́й Андре́евич Громы́ко; 18 Temmuz 1909, Staryja Hramyki, Rus İmparatorluğu - 2 Temmuz 1989, Moskova, Rusya SFSC, SSCB), Sovyet diplomat, 1957-1985 yılları arası Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n"
    },
    "Erich Honecker": {
        "first_paragraph": "Erich Honecker (25 Ağustos 1912 - 29 Mayıs 1994), 1971'den 1989'a değin Almanya Sosyalist Birlik Partisi'nin (SED) Birinci Sekreteri olarak eski Alman Demokratik Cumhuriyeti'ni (ADC-Doğu Almanya) yöneten komünist devlet adamı.\n"
    },
    "Hu Cintao": {
        "first_paragraph": "Hu Cintao (Çince: 胡錦濤 / 胡锦涛, pinyin: Hú Jǐntāo, d. 21 Aralık 1942), 2002'den 2012'ye kadar Çin Komünist Partisi genel sekreterliği, 2003'ten 2013'e kadar Çin devlet başkanlığı ve 2004'ten 2012'ye kadar Merkez Askeri Komisyon başkanlığı yapmış Çinli bir politikacıdır. Çin'in altıncı devlet başkanıydı. \n"
    },
    "James Callaghan": {
        "first_paragraph": "James Callaghan (Ceyms Kalagın) (27 Mart 1912 - 26 Mart 2005), Büyük Britanya İşçi Partisi'nden siyasetçi, 1976-1979 arasında Birleşik Krallık başbakanı.\n"
    },
    "Jean Jaurès": {
        "first_paragraph": "Jean Jaures (tam adı: Auguste Marie Joseph Jean Léon Jaurès, d. 3 Eylül 1859 - ö. 31 Temmuz 1914), Fransız sosyalist politikacı.[1]\n"
    },
    "Keir Starmer": {
        "first_paragraph": "Sir Keir Rodney Starmer (d. 2 Eylül 1962), Britanyalı siyasetçi ve eski bir avukat. 2020 yılından beri İşçi Partisi ve Muhalefet Lideri olarak görev yapmaktadır. 2015'ten beri Holborn ve St Pancras seçim bölgesinden milletvekili olarak görev yapmaktadır.\n"
    },
    "Ken Livingstone": {
        "first_paragraph": "Kenneth Robert Livingstone (d. 17 Haziran 1945), 2000-2008 yılları arasında Londra'nın ilk belediye başkanı olarak görev yapmış Britanyalı solcu siyasetçi.\n"
    },
    "Konstantin Çernenko": {
        "first_paragraph": "Konstantin Ustinoviç Çernenko (Rusça Константин Устинович Черненко), (d. 24 Eylül 1911, Sibirya - ö 10 Mart 1985, Moskova,Sovyetler Birliği)-\nSovyet devlet adamı. Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri (Şubat 1984 - Mart 1985). Yüksek Sovyet Başkanı (Nisan 1984 - Mart 1985). Politbüro üyesi (1978-1985).\n"
    },
    "Lazar Kaganoviç": {
        "first_paragraph": "Lazar Moiseyeviç Kaganoviç (Rusça: Ла́зарь Моисе́евич Кагано́вич) (22 Kasım (E.U. 10 Kasım) 1893 - 25 Temmuz 1991) Sovyet siyasetçi ve devlet adamı. Özellikle Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin'in yakın çalışma arkadaşı ve önde gelen Eski Bolşeviklerden. Stalin döneminde Sovyet siyasetinde aktif rol almış, sonrasında Nikita Kruşçev döneminde Anti Parti Grubu sürecinde tasfiye edilmiştir.\n"
    },
    "Lázaro Cárdenas": {
        "first_paragraph": "Lázaro Cárdenas del Río, (21 Mayıs 1895, Jiquilpan de Juárez - 19 Ekim 1970, Meksiko), 1934 ile 1940 yılları arasında Meksika'nın devlet başkanı olarak görev yapan Meksikalı politikacı ve emekli generaldi.\n"
    },
    "Mariya Ulyanova": {
        "first_paragraph": "Maria İliniçna Ulyanova  (Rusça: Мария Ильинична  Ульянова, 18 Şubat 1878 Simbirsk / Rus Çarlığı-12 Haziran 1937 Moskova / SSCB)- Rus kadın devrimci. Sovyetler Birliği’nin kurucusu Vladimir Lenin’in kız kardeşi.\n"
    },
    "Mihail Suslov": {
        "first_paragraph": "Mihail Andreyeviç Suslov  (Rusça : Михаил Андреевич Суслов ; 21 Kasım 1902 Saratov - 25 Ocak 1982 Moskova) Sovyet devlet adamı. Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi üyesi (1947-1982). 1965'te Brejnev döneminde Sovyetler Birliği Komünist Partisi ikinci sekreteri oldu. Stalin döneminden ölümüne kadar partinin en önemli ideoloğu olarak görev yaptı. Stalin ve Hruşçov dönemlerinde etkili olmakla birlikte özellikle Brejnev döneminde siyasi otoritesi arttı.[1].\n"
    },
    "David Miliband": {
        "first_paragraph": "David Wright Miliband (d. 15 Temmuz 1965), İngiliz siyasetçi, milletvekili, ünlü ekonomist Ed Miliband'ın büyük ağabeyi ve Birleşik Krallık eski Dışişleri Bakanı (2007-2010). 1938 yılında Oliver Stanley ve Lord Edward Stanley'den sonra Birleşik Krallık Kabinesi'nde bulunan ilk kardeşlerdendir.\n"
    },
    "Vyaçeslav Molotov": {
        "first_paragraph": "Vyaçeslav Mihayloviç Molotov (Rusça: Вячеслав Михайлович Молотов (Gerçek soyadı: Skryabin / Скря́бин) (9 Mart 1890 - 8 Kasım 1986), II. Dünya Savaşı sırasında Stalin ile birlikte görev yapmış Sovyetler Birliği dışişleri bakanı. Alman Dışişleri Bakanı Ribbentrop ile Molotov Ribbentrop Paktı'nı (Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı) imzaladı. 1920'lerde Stalin ile beraber hızla yükseldi ve 1950'lerde Nikita Kruşçev'in yükselişiyle siyasetten çekilmek zorunda kaldı.\n"
    },
    "Aleksandr Poskryobışev": {
        "first_paragraph": "Aleksandr Nikolayeviç Poskrebişev (Rusça: Александр Николаевич Поскрёбышев) (7 Ağustos 1891 – 3 Ocak 1965) Sovyet asker, siyasetçi ve devlet adamı. 1917 yılından itibaren Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi ve 1928 – 1953 yılları arasında Merkez Komitesi Sekretaryası sorumlusu.\n"
    },
    "Robin Cook": {
        "first_paragraph": "Robin Cook (28 Şubat 1946 – 6 Ağustos 2005) bir Britanyalı politikacıdır. 1997-2001 yılları arasında Birleşik Krallık Dışişleri Bakanlığı ve 2001-2003 yılları arasında Parlamento ile İlişkiler Bakanlığı yapmıştır.\n"
    },
    "Slobodan Milošević": {
        "first_paragraph": "Slobodan Milošević (okunuşu: Slobodan Miloşeviç, Sırpça: Слободан Милошевић; 20 Ağustos 1941, Pozarevać - 11 Mart 2006, Lahey), Sırbistan ve Yugoslavya'nın eski devlet başkanıdır.\n"
    },
    "Ernst Thälmann": {
        "first_paragraph": "Ernst Thälmann (16 Nisan 1886 Hamburg - 18 Ağustos 1944 Buchenwald Toplama Kampı), Teddy lakabıyla tanınırdı; Weimar Cumhuriyeti'nde 1925 yılı ile 1933 yılları arasında Almanya Komünist Partisi (KPD) başkanlığını yaptı. 1933 yılında Gestapo tarafından tutuklandı ve toplama kampındaki 11 yıllık hücre hapsinden sonra 1944 yılında Adolf Hitler'in emri ile kurşunlanarak öldürüldü.[1]\n"
    },
    "Venustiano Carranza": {
        "first_paragraph": "José Venustiano Carranza de la Garza (29 Aralık 1859 - 21 Mayıs 1920), Meksikalı siyasetçi. Diktatör Porfirio Díaz'ın devrilmesini izleyen Meksika Devrimi'nin önderlerinden ve demokrasiye dönüş sonrasında yeni rejimin ilk devlet başkanı.\n"
    },
    "Walter Ulbricht": {
        "first_paragraph": "Walter Ulbricht (d. 30 Haziran 1893 - ö. 1 Ağustos 1973), Alman komünist devlet adamı. Almanya Sosyalist Birlik Partisinin 1950-1971 yılları arasındaki ilk başkanıdır.\n"
    },
    "Wilhelm Pieck": {
        "first_paragraph": "Friedrich Wilhelm Reinhold Pieck (3 Ocak 1876 - 7 Eylül 1960), Alman siyaset adamı, Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin (Doğu Almanya) ilk Devlet Başkanı.\n"
    },
    "Miloš Zeman": {
        "first_paragraph": "Miloš Zeman (Çekçe telaffuz: [ˈmɪloʃ ˈzɛman]; d. 28 Eylül 1944), Çekya'nın 8 Mart 2013 - 8 Mart 2023 tarihleri arasında görev yapan üçüncü cumhurbaşkanı. 1998'den 2002'ye kadar Çek Cumhuriyeti başbakanı olarak görev yaptı. 1990'lı yıllarda Çek Sosyal Demokrat Partisi'nin liderliğini yaptı ve partisini ülkenin önde gelen partilerinden biri yaptı. 1996 ila 1998 yılları arasında Çek parlamentosunun alt meclisi olan Temsilciler Meclisinin Başkanıydı.\n"
    },
    "Adalet Ağaoğlu": {
        "first_paragraph": "Adalet Ağaoğlu (23 Ekim 1929, Ankara - 14 Temmuz 2020, İstanbul), Türk yazar.\n"
    },
    "Ahmet Arslan (akademisyen)": {
        "first_paragraph": "Ahmet Arslan (d. 1944, Şanlıurfa), Türk felsefeci, akademisyen ve çevirmendir.\n"
    },
    "Anton Çehov": {
        "first_paragraph": "Anton Pavloviç Çehov (Rusça: Анто́н Па́влович Че́хов, Rusça telaffuz: [ɐnˈton ˈpavɫəvʲɪtɕ ˈtɕɛxəf]; 29 Ocak 1860 - 15 Temmuz 1904), Rus oyun ve kısa öykü yazarıdır. Tarihte kısa öykü alanında en iyi yazarlar arasında sayılmaktadır. Oyun yazarı olarak kariyerinde dört klasik eser üretmiş ve en iyi kısa öyküleri, yazarlar ve eleştirmenler tarafından olumlu eleştiriler almıştır.[2][3] Çehov, Henrik Ibsen ve August Strindberg ile birlikte çoğu zaman tiyatroda erken modernizmin doğuşundaki üç yaratıcı figürden biri olarak anılmaktadır.[4] Çehov, edebî kariyerinin çoğunda tıp doktoru olarak çalışmış ve \"Tıp benim nikâhlı karım, edebiyat ise metresim.\" sözlerini dile getirmiştir.[5]\n"
    },
    "Avijit Roy": {
        "first_paragraph": "Avijit Roy (bengal. অভিজিৎ রায়; d. 1972,  Bangladeş[1] ; ö. 26 Şubat 2015, Dakka, Bangladeş), Bangladeşli ateist yazar.\n"
    },
    "André Breton": {
        "first_paragraph": "André Breton (d. 19 Şubat[1] 1896 – ö. 28 Eylül 1966), Fransız yazar, şair, ve gerçeküstücü kuramcı, Gerçeküstücülüğün babası olarak tanınır. 1924 yılında yayınlanan Gerçeküstücü Manifesto'su ile psikolojik çözümlemeler içeren otonom yazı tekniğini edebiyat dünyasına tanıtmıştır.\n"
    },
    "Jeremy Clarkson": {
        "first_paragraph": "Jeremy Charles Robert Clarkson (11 Nisan 1960, Doncaster İngiltere), otomobil konusunda uzmanlaşmış yazar ve yayıncıdır. The Sunday Times´da ve The Sun gazetesinde de haftalık yazılar yazmaktadır ancak en çok BBC otomobil programı Top Gear ile tanınır.\n"
    },
    "Claude Simon": {
        "first_paragraph": "Claude Simon (d. 10 Ekim 1913 Tananarive, Madagaskar - ö. 6 Temmuz 2005, Paris) Fransız yazardır. \"Yeni Roman\" akımının önde gelen temsilcileri arasında kabul edilir. 1985'te \"İnsan durumunu tarif ettiği vakit, derin bir bilinç ile bir şairin ve bir ressamın yaratıcılığının bir arada bulunduğu romanları için\"[1] Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.\n"
    },
    "Marcel Duchamp": {
        "first_paragraph": "Marcel Duchamp (28 Temmuz 1887, Blainville-Crevon - 2 Ekim 1968, Neuilly-sur-Seine), Fransız-Amerikalı sanatçı. Asıl adı Henri-Robert-Marcel Duchamp'dır. Yirminci yüzyılda Avrupa ve Kuzey Amerika'nın en önemli sanatçılarından olmuş, II. Dünya Savaşı sonrası Amerika'da pop sanatı ve kavramsal sanat akımlarının temellerinin atılmasında etkili olmuştur.\n"
    },
    "Anatole France": {
        "first_paragraph": "Anatole France (Anatole François Thibault, 16 Nisan 1844, Paris - 12 Ekim 1924, Saint-Cyr-sur-Loire, Tours), Fransız yazardır.\n"
    },
    "Giosue Carducci": {
        "first_paragraph": "Giosue Carducci (İtalyanca: Giosuè Carducci; Mahlas: Enotrio Romano; d. 27 Temmuz 1835 Pietrasanta, Toskana; ö. 16 Şubat 1907 Bologna) İtalyan şair ve edebiyat tarihçisi. Modern İtalya'nın önde gelen ozanları arasında kabul edilir. Babası  Michele Carducci, 1831 İtalyan devrimine katılmış ve bu yüzden hapsedilmiş bir devrimciydi.  1849’da ise Michele Carducci, siyasal olaylar sebebiyle Toscana’dan Floransa’ya kaçmak zorunda kaldı ve böylece Giosuè Carduccİ, orta öğrenimini burada tamamladı. Daha sonra burs kazanarak Piza Üniversitesi’ne girdi ve burada italyan edebiyatı öğrenimi gördü.1906'da edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü. Bu ödülü alan ilk İtalyan yazar oldu\n"
    },
    "William Godwin": {
        "first_paragraph": "William Godwin (3 Mart 1756 - 7 Nisan 1836) İngiliz gazeteci, politik filozof ve yazardır. Faydacılığın ilk taraftarlarından ve felsefi anarşizmin ilk modern destekçilerinden biri olarak kabul edilir. Godwin en çok bir yıl arayla yazdığı iki kitabıyla ünlüdür: Politik kuramlara bir saldırı olan Politik Adalet Üzerine Bir İnceleme ve aristokratik ayrıcalıklara karşı çıkan Oldukları Gibi Şeyler ya da Caleb Williams'ın Maceraları. Bu iki kitabının başarısı üzerine Godwin 1790’lerde Londra’daki radikal çevrelerde önemli biri hâline geldi. Daha sonraki yıllarda Godwin İngiliz radikalizmine karşı ortaya çıkan muhafazakâr tepkilerin hedefi hâline geldi. Bu tepkiler kısmen öncü feminist yazar Mary Wollstonecraft ile olan evliliğinden (1979) ve onun ölümünden sonra yazdığı dürüst biyografisinden kaynaklanıyordu. Çocukları Mary Goldman (sonraları Mary Shelley) Frankenstein’ı yazdı ve şair Percy Bysshe Shelley ile evlendi. Godwin hayatı boyunca çeşitli türde romanlar; tarih ve demografi üzerine kitaplar yazdı. Mary Jane Clairmont ile yaptığı ikinci evliliğinden itibaren Shakespeare’den Hikâyeler ile birlikte yayımladığı çocuklar için İncil'e ve klasik tarihe giriş kitapları yazdı. Godwin’in İngiliz edebiyatına ve edebiyat kültürüne de önemli etkileri oldu.\n"
    },
    "Günter Grass": {
        "first_paragraph": "Günter Wilhelm Grass, (d. 16 Ekim 1927; Danzig, Polonya - ö. 13 Nisan 2015; Lübeck, Almanya), Alman yazar, heykeltıraş, ressam ve grafik tasarımcıydı.[1] Grass, 1957'den itibaren Gruppe 47'ye üyesiydi ve 1959'daki ilk romanı Teneke Trampet ile, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Alman edebiyatının uluslararası alanda en saygın ve meşhur yazarı oldu.\n"
    },
    "Milan Kundera": {
        "first_paragraph": "Milan Kundera (d. 1 Nisan 1929 - ö. 11 Temmuz 2023[1]), Çek asıllı Fransız romancı, yazar.[2] 1969 tarihli Gülünesi Aşklar başlıklı düzyazı çalışmasıyla meşhur oldu. Ticarî olarak en başarılı eseri ise 1984 tarihli Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği başlıklı romanı oldu. Eserlerini 1993 yılından beri Fransızca olarak kaleme almış ve hayatını Paris'te sürdürmüş olan Kundera, ölümünden önce yaşayan son varoluşçu olarak nitelendirilirmiştir.\n"
    },
    "Ludwig Büchner": {
        "first_paragraph": "Friedrich Karl Christian Ludwig Louis Büchner (d. 29 Mart 1824, Darmstadt - ö. 1 Mayıs 1899), maddeci Alman düşünürü ve yazar. Georg Büchner'in kardeşi.\n"
    },
    "Mark Haddon": {
        "first_paragraph": "Mark Haddon (d. 26 Eylül 1962, Northampton), İngiliz romancı. Süper İyi Günler (2003) kitabıyla tanınan Haddon, bu kitabıyla Whitbread Ödülü, Guardian Ödülü[1] ve Commonwealth Yazarları Ödülü'nü kazandı. \n"
    },
    "Ian McEwan": {
        "first_paragraph": "Ian McEwan (d. 21 Haziran, 1948, -), Man Booker Ödülü sahibi İngiliz roman yazarı.\n"
    },
    "China Miéville": {
        "first_paragraph": "China Tom Miéville (d. 6 Eylül 1972), İngiliz spekülatif kurgu yazarı. Romanları, çeşitli antolojilerde yayınlanmış hikâyeleri, novellaları, çizgi romanları, çocuk kitapları ve öykü kitaplaı bulunmaktadır. Miéville yazdığı eserlerle Arthur C. Clarke Ödülü, British Fantasy Ödülü, BSFA Ödülü, Hugo Ödülü, Locus Ödülü ve World Fantasy Awards de dahil olmak üzere çok sayıda ödül kazanmıştır.[1] Akademisyen olarak Marksizm ve uluslararası hukuk konusunda yazdığı bir kitabı yayımlamıştır.[2] 2015 yılında Royal Society of Literature'ın üyesi olmuştur.[3] Eserleri Türkçeye Yordam Kitap tarafından kazandırılmaktadır.[4]\n"
    },
    "Mîna Urgan": {
        "first_paragraph": "Mîna Urgan (1 Mayıs 1915, İstanbul - 15 Haziran 2000, İstanbul), Türk İngiliz edebiyatı profesörü, yazar, filolog ve çevirmen.\n"
    },
    "Octave Mirbeau": {
        "first_paragraph": "Octave Mirbeau (16 Şubat 1848 – 16 Şubat 1917) Fransız gazeteci, romancı ve drama yazarı. Mirbeau, Académie Goncourt'un on üyesinden biriydi.\n"
    },
    "Philip Reeve": {
        "first_paragraph": "Philip Reeve, (d. 28 Şubat 1966; Brighton, İngiltere), İngiliz fantastik yazarı. Diskdünya serisi en ünlü kitaplarıdır.\n"
    },
    "Terry Pratchett": {
        "first_paragraph": "Terry Pratchett, (d. 28 Nisan 1948; Beaconsfield, Buckinghamshire, İngiltere - ö. 12 Mart 2015), İngiliz fantastik komedi yazarı. Diskdünya serisi en ünlü kitaplarıdır.\n"
    },
    "Robert Louis Stevenson": {
        "first_paragraph": "Robert Louis Stevenson, (d. 13 Kasım 1850, Edinburgh - ö. 3 Aralık 1894, Samoa), İskoç romancı ve şair. En ünlü eseri Define Adası'dır. 2018 yılında itibarıyla dünyada en çok başka dile çevrilen yazarlar sıralamasında Charles Dickens’ın hemen ardında, 26. sıradadır.[1]\n"
    },
    "Terry Wogan": {
        "first_paragraph": "Sir Michael Terence Wogan, KBE, DL (İngilizce telaffuz: [ˈwoʊgən], 3 Ağustos 1938 – 31 Ocak 2016), İrlandalı radyo ve televizyon sanatçısı. Kariyeri boyunca İngiltere'de BBC kanalında çalıştı. Emekli olmadan önce 2009 yılında hafta içi iki gün BBC radyosunda Wake Up to Wogan programını sundu, yedi milyon tekil dinleyicisi olan sanatçı, Avrupa'da en çok dinlenen radyo programını sundu.[1] Wogan kariyerine İrlanda ulusal radyosu olan RTE'de 1960 yılında başlamıştı.\n"
    },
    "Emma Thompson": {
        "first_paragraph": "Dame Emma Thompson DBE (d. 15 Nisan 1959); Emmy, BAFTA ve Akademi ödüllü Britanyalı oyuncu ve senaryo yazarı.\n"
    },
    "Georges Vacher de Lapouge": {
        "first_paragraph": "Georges Vacher de Lapouge (12 Aralık 1854, Neuville-de-Poitou - 20 Şubat 1936, Poitiers), öjeni ve bilimsel ırkçılık teorisyeni olan Fransız antropologdur.[1]\n"
    },
    "Vissarion Belinski": {
        "first_paragraph": "Vissarion Grigoryeviç Belinski (Rusça: Виссарио́н Григо́рьевич Бели́нский) (11 Haziran 1811 – 7 Haziran 1848), Batılılaşmaya eğilimli, milliyetçi Rus yazar ve edebiyat eleştirmenidir.\n"
    },
    "Émile Zola": {
        "first_paragraph": "Émile François Zola (2 Nisan 1840, Paris – 29 Eylül 1902), Fransız yazardır.\n"
    },
    "Avusturya Marksizmi": {
        "first_paragraph": "Avusturya Marksizmi; 19. yüzyıl sonlarından 1934 yılına kadar, özellikle Viyana'da gelişen, en önemli temsilcileri arasında Max Adler, Otto Bauer, Rudolf Hilferding ve Karl Renner'in bulunduğu marksist düşünce okulu.[1]\n"
    },
    "Max Adler": {
        "first_paragraph": "Max Adler (15 Ocak 1873, Viyana - 28 Haziran 1937, Viyana)[1], Avusturyalı marksist hukukçu, sosyolog ve sosyalist teorisyen. Viyana Üniversitesi'nde öğretim üyesi. Otto Bauer'le birlikte Avusturya Marksizmi'nin en önemli teorisyenlerinden biri.\n"
    },
    "Otto Bauer": {
        "first_paragraph": "Otto Bauer (d. 5 Eylül 1881, Viyana - ö. 4 Temmuz 1938, Paris), Avusturyalı sosyal demokrat politikacı Avusturya Marksizmi'nin teorisyenlerinden biri. 1920 yılında hazırlanan Avusturya anayasasının oluşturulmasına aktif olarak katıldı. Avusturya Sosyal Demokrat Partisi'nin öncülü olan Avusturya Sosyaldemokrat İşçi Partisi'nin (SDAP) sol kanadının öncülüğünü ve I. Dünya Savaşı sonrası Avusturya'nın Almanya'ya katılması taleplerinin sözcülüğünü yaptı. 1907'den itibaren partiye bağlı Arbeiterzeitungun (İşçi Gazetesi) redaktörlüğünü üstlendi ve 1926'da partinin tarihi Linz Programı'nı kaleme aldı. 1934'te faşizme karşı Şubat Ayaklanması'na katıldı. Ayaklanmanın bastırılmasından sonra Avusturya sosyalistlerinin dış bürosunu kurduğu Brünn'e yerleşti. Almanya'nın Çekoslovakya'yı işgalinden sonra Fransa'ya kaçtı ve orada öldü.\n"
    },
    "Karl Renner": {
        "first_paragraph": "Karl Renner (Almanca telaffuz: [kaʁl ˈʀɛnɐ]; d. 14 Aralık 1870, Untertannowitz (şimdiki adıyla Dolni Dunajovice - ö. 31 Aralık 1950, Viyana) Avusturya Sosyaldemokrat Partisi (SPÖ) kurucularından ve Avusturya'nın İkinci Cumhuriyet'inin ilk devlet başkanıdır.\n"
    },
    "Marksist arkeoloji": {
        "first_paragraph": "Marksist arkeoloji, arkeolojik yaklaşımların marksizm düşüncesi ile bağlantılı ele alındığı bir kuramdır.\n"
    },
    "Marksizm-Leninizm-Maoizm": {
        "first_paragraph": "Marksizm-Leninizm-Maoizm (MLM), Marksizm-Leninizm ve Maoculuğu sentezleyen ve üzerine inşa eden bir siyaset felsefesidir . Savunucuları Marksizm-Leninizm-Maoizm'i Maoizm ve Maoizmi Mao Zedong Düşüncesi (MZT) veya Marksizm-Leninizm-Mao Zedong Düşüncesi olarak adlandırır. Marksizm-Leninizm-Maoizm ilk olarak 1982'de Peru Komünist Partisi ve Başkan Gonzalo tarafından resmileştirildi.\n"
    },
    "Değişim değeri": {
        "first_paragraph": "Siyasi ekonomi ve özellikle Marksist ekonomide, değişim değeri  piyasa için üretilmiş ve piyasada satılan malın dört temel özelliğinden biridir. Diğer üçü kullanım değeri, ekonomik değer ve fiyattır.[1]\nBu dört kavramın insanın düşüncesinde Aristo’dan Ricardo’ya kadar çok uzun bir tarihi vardır[2]. \n"
    },
    "Diyalektik ve Tarihsel Materyalizm": {
        "first_paragraph": "Diyalektik ve Tarihsel Materyalizm (Rusça: О диалектическом и историческом материализме), Joseph Stalin tarafından yazılan, Sovyetler Birliği'nin siyasi teorisi Marksizm-Leninizmin temel metinlerinden biridir.\n"
    },
    "Emek değer teorisi": {
        "first_paragraph": "Emek-değer teorileri heteredoks ekonomik değer teorileridir. En çok Marksist ekonomiyle anılmakla birlikte Adam Smith ve David Ricardo gibi klasik ekonomi teorisyenlerine de temel oluşturur.\n"
    },
    "Kapitalist Gerçekçilik": {
        "first_paragraph": "Kapitalist Gerçekçilik: Başka Alternatif Yok mu? İngiliz filozof Mark Fisher'ın 2009 yılında yayımlanan bir kitabıdır. Fisher'ın \"kapitalizmin tek geçerli politik ve ekonomik sistem olduğuna yönelik algının yanı sıra aynı zamanda ona tutarlı bir alternatif hayal etmenin artık imkansız olduğu yönündeki yaygın algı\" olarak tanımladığı  \"kapitalist gerçekçilik\" kavramını araştırmaktadır.[1]\n"
    },
    "Kapitalist üretim biçimi": {
        "first_paragraph": "Kapitalist üretim biçimi, Marksist ekonomik söylemde 18. yüzyılın sonunda Batı Avrupa'da hızlıca büyüyen kapitalist toplumların sosyoekonomik temelini ifade eder, bu üretim tarzı daha sonra Batı Avrupa'yı da aşarak dünyaya yayılmıştır. Karakteristik özelliği özel mülkiyetin üretim araçlarının ağırlıklı bir bölümüne sahip olması; dağılımın ve değişiminin ana olarak piyasa ekonomisine dayanmasıdır. Sermaye sahibi hakim sınıf burjuva olarak ifade edilirken belirli bir ücret için emek gücünü satan sayıca çok, fakat hakimiyet kuramamış sınıfa da geniş anlamda proletarya denir.\n"
    },
    "Marx'ın insan doğası teorisi": {
        "first_paragraph": "Karl Marx’ın insan doğası teorisi onun kapitalizm eleştirisinde, komünizm anlayışında ve maddecilik anlayışında önemli bir yer tutar. Marx, tam olarak “insan doğası” ifadesini kullanmaz, bunun yerine kullandığı “gattungswesen” kavramı genellikle ‘varlık türü’ ya da ‘tür-özü’ olarak çevrilir. Marx bu terimle insanların bir ölçüde kendi doğalarını oluşturma veya şekillendirme yeteneğine sahip olduklarını belirtmektedir. Genç Marx'ın 1844 yılına ait el yazmalarındaki bir nota göre terimi, hem birey hem de insan doğasından bir bütün olarak bahsederken kullanan Ludwig Feuerbach’tan alıntılamıştır.[1] Bütünsel bir insan anlayışına sahip olan Marx, insanı yabancılaşmamış durumuna geri dönmeye, doğayla, başka insanlarla ve toplumla yeniden birleşmeye ihtiyaç duyan bir varlık olarak görmüştür.[2]\n"
    },
    "Neo-Marksizm": {
        "first_paragraph": "Neo-Marksizm, Marksizmi ve Marksist teoriyi tipik olarak eleştirel teori, psikanaliz veya varoluşçuluk ( Jean-Paul Sartre örneğinde oluğu gibi) gibi diğer entelektüel geleneklerden unsurları birleştirerek değiştiren veya genişleten 20. yüzyıl yaklaşımlarını kapsar.\n"
    },
    "Özgür üreticiler birliği": {
        "first_paragraph": "Özgürler birliği veya Üreticilerin özgür birliği veya, sıklıkla Marx'ın ifade ettiği gibi, Özgürce bir araya gelmiş bireyler birliği), bir devletin, toplumsal sınıfın veya otoritenin ve üretim biçimlerinden kaynaklanan özel mülkiyetin olmadığı bir yerde bireyler arası ilişki.\n"
    },
    "Proleter enternasyonalizm": {
        "first_paragraph": "Proleter enternasyonalizm, işçi sınıfına ait bütün dünyadaki insanların millete bakmaksızın dünya devrimini gerçekleştirmek için birlik içerisinde hareket etmesi gerektiğini söyleyen Marksist sosyal sınıf teorisidir. Komünist Manifesto'nun son dizesi \"Dünyanın bütün işçileri, birleşin!\", proleter enternasyonalizmin sloganıdır.\n"
    },
    "Sermaye birikim yasası": {
        "first_paragraph": "Karl Marx'ın Das Kapital'ine göre, sermaye birikimi kuralı, kapitalist üretim biçiminde sermaye birikim sürecinin nasıl gelişmesi gerektiğine işaret eder.[1]\n"
    },
    "Sınıfsız toplum": {
        "first_paragraph": "Sınıfsız toplum, toplumu oluşturan bireylerin statü,mülkiyet veya destekledikleri siyasi birlik gibi özelliklerle eşit olmayan konumlara dağılmadıkları toplum düzeni.[1]\n"
    },
    "Sosyalist yurtseverlik": {
        "first_paragraph": "Sosyalist yurtseverlik (veya sosyalist vatanseverlik), Marksist-Leninist düşünce yapısı içerisinde, çeşitli komünist partilerin yönettiği sosyalist devletlerin bulunduğu topraklara yurtseverlik kapsamında duyulan sevgiye verilen ad.[1] Bir başka tanıma göre ise; sosyalist vatana, toplumun devrimci dönüşümü ve komünizm ideali doğrultusunda sevgi beslemektir.[2] Bu terim, milliyetçilik ve şovenizm kapsamında değerlendirilen vatanseverlik kapsamına girmez.\n"
    },
    "Tek ülkede sosyalizm": {
        "first_paragraph": "Tek ülkede sosyalizm, 1924 yılında Josef Stalin tarafından ortaya konulan, ertesi yıl Nikolay Buharin tarafından geliştirilen ve son olarak Stalin tarafından devlet politikası olarak benimsenen bir kuramdır.[1]\n"
    },
    "Teknolojik belirlenimcilik": {
        "first_paragraph": "Teknolojik belirlenimcilik ya da teknik determinizm, genel olarak teknolojinin, politik, kültürel ve sosyal alanlarda büyük bir değişimi beraberinde getirdiği ve yaşanan bu değişimin toplumu değiştirdiği iddiasını içinde barındıran kavramdır. Terimi ilk kullanan kişinin Amerikalı toplumbilimci ve ekonomist Thorstein Veblen olduğu sanılmaktadır. Teknolojik belirlenimci düşüncenin ilk örneklerine ise Alman filozof ve ekonomist Karl Marx'ın yapıtlarında rastlanmaktadır.\n"
    },
    "Uluslararası ilişkiler teorisi": {
        "first_paragraph": "Uluslararası ilişkiler teorileri uluslararası ilişkilerin kuramsal perspektiften çalışma alanıdır. Analiz edilebilen uluslararası ilişkilere kavramsal çerçeveden bakılabilmeye olanak sağlar. Ole Holsti uluslararası ilişkiler teorilerini, yalnızca teoriyle alakalı göze çarpan olayları görmeye olanak sağlayan renkli bir güneş gözlüğüne benzeterek tanımlamaktadır. Örneğin realizmi savunan bir kimse, konstrüktivizmi savunan bir kimsenin çok önemli gördüğü bir olayı tam aksine hiç umursamayabilir. Uluslararası ilişkiler teorilerinde üç temel teori vardır: realizm, liberalizm ve inşacılıktır.\n"
    },
    "Ücretli emek": {
        "first_paragraph": "Ücretli emek,  işçi ile işveren arasındaki sosyoekonomik ilişkilerde işçinin emeğini resmî veya gayriresmî bir iş sözleşmesi kapsamında satmasıdır.[1] İşlemler genellikle ücretlerin piyasa tarafından belirlendiği emek piyasalarında gerçekleşir.[2]\n"
    },
    "Marx'ın yabancılaşma teorisi": {
        "first_paragraph": "Yabancılaşma kavramı, Marx'in teorisinin özellikle başlangıç evresinde belirgin bir önceliğe ve öneme sahiptir. Marx'ın erken yazılarında bu önceliği ve yabancılaşma kavramının çeşitli açılımlarını görmek mümkündür. 1844 Elyazmaları ve Alman İdeolojisi bu noktada anılmaya değer. İki tür yabancılaşmadan sözedilebilir Marx'ın bu çalışmalarında. Bunlardan ilki, doğadan kopuş anlamındaki yabancılaşmadır. İnsan, doğadan koparak kültürel-toplumsal alanda kendine ikinci bir doğa kurmak anlamında, doğaya yabancılaşır. Bu insan oluşu açıklayan niteliğiyle olumlu karşılanan yabancılaşmadır, zorunlu bir süreç olarak anlaşılır. İkinci yabancılaşma ise, bizzat kapitalist pazarın ve kapitalist toplumsal sistemin yarattığı yabancılaşmadır. Bunun sonucu olarak insan kendi doğasına yabancılaşır. Böylece insan kendine, kendi emeğine, ilişkilerine, dünyaya ve yaşama yabancılaşır. Kapitalist pazarın bir unsuru olarak işleyen çarklardan biri haline gelir. Anlaşılacağı gibi, yabancılaşma teorisinin Marx'ın İnsanın doğası anlayışıyla yakından ilişkisi vardır. Marx'ın çalışmalarının sonraki dönemlerinde (örneğin Kapital'e gelindiğinde) bu kavramı kullanmadığı görülür, ancak bununla birlikte bu kavramın içerdiği perspektifi bir şekilde devam ettirdiği söylenebilir. Meta fetişizmi nosyonunun bir anlamda insanın kendi doğasına yabancılaşmasının kapitalizm içindeki  maddi temelini ya da yapısını açıklamaya çalıştığını ve bu açıklamanın içeriğini kapitalist toplumun üretim ve değişim ilişkilerini toplumsal iş bölümü ekseninde birbirleriyle ancak ürünleri dolayımıyla kurup yürüttüklerinin oluşturduğunu söylemek yanlış olmaz.\n"
    },
    "Yoksullaşma tezi": {
        "first_paragraph": "Marksist teoride yoksullaşma tezi; kapitalist üretimin, mantığı ve doğası gereği, işçilerin reel ücretlerini sürekli düşüreceğini ve işçi koşullarını düzenli kötüleştireceğini ifade eder. Tez daha sonra Lenin ve Frankfurt Okulu tarafından gözden geçirilmiştir.\n"
    },
    "Ankara Demokratik Yüksek Öğrenim Derneği": {
        "first_paragraph": "Ankara Demokratik Yüksek Öğrenim Derneği (ADYÖD), PKK lideri Abdullah Öcalan ile bir grup marksist öğrenci tarafından 1975’te kurulan öğrenci derneği.[1]\n"
    },
    "Avusturya Komünist Gençliği": {
        "first_paragraph": "Avusturya Komünist Gençliği (Almanca: Kommunistische Jugend Österreichs; KJÖ), Avusturya'da faaliyet yürüten bağımsız Marksist-Leninist gençlik örgütü.[1]\n"
    },
    "Avusturya Marksist-Leninist Partisi": {
        "first_paragraph": "Avusturya Marksist-Leninist Partisi (Almanca: Marxistisch-Leninistische Partei Österreichs, MLPÖ), 1967 yılında Avusturya'da Marksist-Leninist grup aktivistlerce kurulan komünist parti.[1] 1963 yılında, gelecekte partinin merkezî yayın organı olacak olan Rote Fahne (Türkçe: Kızıl Bayrak) etrafında toplanan grup partinin öncülü sayılır.[2] Partinin sonraki genel sekreteri Franz Strobl tarafından bu gazetenin kuruluşunda öncü rolü oynadı.[3]\n"
    },
    "Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi": {
        "first_paragraph": "Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (kısaca DHKP-C), 30 Mart 1994 tarihinde Devrimci Sol örgütünün partileşme kararı alması ile Dursun Karataş liderliğinde kurulan Türkiye'de yasa dışı kabul edilen Marksist-Leninist partidir.[4] Parti (DHKP) siyasal faaliyetler ve propagandadan sorumludur. Cephe (DHKC) ise askerî örgütlenme ve silahlı eylemlerden sorumludur. Cephe, Türk güvenlik güçlerine, bürokratlara ve hükûmet üyelerine karşı ölümlü saldırılar gerçekleştirmektedir.[5]\n"
    },
    "Devrimci Komünist Parti (Amerika Birleşik Devletleri)": {
        "first_paragraph": "Devrimci Komünist Parti (Revolutionary Communist Party) kısaca RCP ya da Revcoms olarak bilinen, Amerika Birleşik Devletleri'nde 1975'te kurulan ve Bob Avakian tarafından yönetilen bir komünist partidir. Partinin nihai hedefi dünya komünizmidir; bu amaçla kapitalist sistemi devirmek ve yerine sosyalist bir devlet kuracak bir devrim için örgütlenmektedir.[1]\n"
    },
    "Kızıl Eylem": {
        "first_paragraph": "Kızıl Eylem (Hırvatça: Crvena akcija; kısaca CA) Hırvatistan’da faaliyet gösteren anti-emperyalist siyasi kuruluş. Kuruluş Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne (NATO) şiddetle karşı çıkmaktadır. Ülkedeki NATO sembollerini kırmızı boyayla boyamasıyla bilinmektedir.[1] Bununla birlikte kuruluş Avrupa Birliği'ni; Batı Avrupa emperyalizminin temsilcisi ve Doğu Avrupa'yı sömüren bir güç olarak tanımlamaktadır.[2]\n"
    },
    "Kızıl Ordu Fraksiyonu": {
        "first_paragraph": "Kızıl Ordu Fraksiyonu (Almanca: Rote Armee Fraktion - RAF), Baader-Meinhof Grubu ya da Alman basınında Baader-Meinhof Çetesi olarak da bilinen radikal sol görüşlü bir örgüttür.\n"
    },
    "Marksist-Leninist Parti (Komünist yeniden inşa)": {
        "first_paragraph": "Marksist-Leninist Parti (Komünist yeniden inşa) (İspanyolca: Partido Marxista-Leninista (Reconstrucción Comunista) veya kısa ismiyle Komünist yeniden inşa, 2014 yılında İspanya'da kurulan Marksist-Leninist ve Hocaist komünist parti. İspanya Komünist Partisi'nden ayrılan ve bu partiyi revizyonizm ile itham eden gruplarca yasa dışı olarak kurulmuştur.[1]\n"
    },
    "Potere Operaio": {
        "first_paragraph": "Potere Operairo (İşçi Gücü), 1968 ile 1973 yılları arasında İtalya'da faaliyet göstermiş radikal sol örgüt.\n"
    },
    "Türkiye Devrimci Komünist İşçi Hareketi": {
        "first_paragraph": "Türkiye Devrimci Komünist İşçi Hareketi (TDKİH), 1989'da kurulan Marksist-Leninist görüşe sahip yasa dışı komünist örgüt.\n"
    },
    "Leninizm": {
        "first_paragraph": "Leninizm veya Lenincilik, Marksizm üzerine kurulmuş siyâsî ve iktisâdî bir teoridir.\n"
    },
    "Anarşizm mi? Sosyalizm mi?": {
        "first_paragraph": "Anarşizm mi? Sosyalizm mi?, Josef Stalin'in Aralık 1906 - Ocak 1907 tarihleri arasında kaleme aldığı, anarşizmi Marksist metotlarla tahlil ettiği eserdir.[1][2][3] Eserde Friedrich Engels'in Otorite Üzerine adlı eserindeki görüşlere atıflar bulunur. Türkçe baskısı ilk kez 1974 yılında Sol Yayınları tarafından yapılmıştır.[4]\n"
    },
    "Bir Adım İleri, İki Adım Geri": {
        "first_paragraph": "Bir Adım İleri, İki Adım Geri (Partimizdeki Krizler adıyla da bilinir), Bolşevik lider Lenin'in 19 Haziran 1904 tarihinde yayınlanan eseri. Türkiye'de ilk kez 1969 yılında Sol Yayınları tarafından yayınlandı.[1]\n"
    },
    "Bolşevikler İktidarı Ellerinde Tutabilecekler mi?": {
        "first_paragraph": "Bolşevikler İktidarı Ellerinde Tutabilecekler mi?, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1917'de, Ekim Devrimi'nin hemen öncesinde yayınlanan eseri.[1][2]\n"
    },
    "Devlet ve Devrim": {
        "first_paragraph": "Devlet ve Devrim, Vladimir İlyiç Lenin'in 1917 yılının Ağustos ve Eylül ayları arasında yazdığı kitaptır. Lenin bu kitabında Devlet organının varlık nedenlerini ve sosyalist devrim sonrası kurulacak bir proletarya diktatörlüğünde devlet organının nasıl ve neden sönümleneceği üzerine var olan marksist teorileri geliştirmiştir.\n"
    },
    "Devrimci durum": {
        "first_paragraph": "Devrimci durum, Marksist-Leninist terminolojide devrim ihtimali belirten bir siyasi kavram.\n"
    },
    "Ekonomik Romantizmin Bir Karakterizasyonu": {
        "first_paragraph": "Ekonomik Romantizmin Bir Karakterizasyonu, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1897 yılında yazılan ve aynı yıl Novoye Slovo dergisinde yayınlanan eser. 1898 yılında  Ekonomik Araştırmalar ve Makaleler adı ve \"Vladimir Ilyin\" takma adıyla tekrar basılmıştır. Eser aynı dergi tarafından 10 yıl sonra, 1908 yılında bu makalenin de içinde bulunduğu birçok makaleyi derleyerek Tarım Sorunu başlığı altında tekrar yayınlamıştır.[1]\n"
    },
    "Felsefe Defterleri": {
        "first_paragraph": "Felsefe Defterleri, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1913 yılında yazmış olduğu eser.\n"
    },
    "\"Halkın Dostları\" Kimlerdir ve Sosyal-Demokratlara Karşı Nasıl Savaşırlar?": {
        "first_paragraph": "\"Halkın Dostları\" Kimlerdir ve Sosyal-Demokratlara Karşı Nasıl Savaşırlar?, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1894 yılında yazmış olduğu eser.\n"
    },
    "Hikmet Kıvılcımlı": {
        "first_paragraph": "Hikmet Ali Kıvılcımlı (d. 1902, Priştine - ö. 11 Ekim 1971, Belgrad), Türk Marksist-Leninist siyasetçi ve kuramcı, yazar, yayıncı ve çevirmen.\n"
    },
    "İkili iktidar": {
        "first_paragraph": "İkili iktidar (Rusça: Двоевластие / Dvoyevlastiye), Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1917 yılında ortaya atılan, Rusya'daki Şubat Devrimi sonra ortaya çıkan Geçici Hükûmet ve Sovyet iktidarının bir arada olmasını tanımlayan terim.[1][2]\n"
    },
    "Lenin ve Leninizm": {
        "first_paragraph": "Şevket Süreyya Aydemir, Sadrettin Celal Antel, Pierre Pascal, Grigori Zinoviyev ve Luzovsky tarafından kaleme alınan Aydınlık Külliyatı'nın 10. no.lu yayını olarak 1924 yılında Lenin ve Leninizm Hayatı Şahsiyeti Üzerine Müteaalar adı ile yayımlanan kitap Türkiye de Lenin ve Leninizm üzerine yapılan ilk çalışma olması ve döneminin ötesinde bir fikriyat taşıması hasebiyle halen Lenin üzerine yapılan pek çok çalışmada bir başvuru kaynağı niteliğindedir. Çok kısa (69. sayfa) olmasına rağmen bugün dahi litaratüre geçen pek çok önemli akademik çalışmada atıfta bulunulan kitap aradan seksen bir yıl geçtikten sonra yine aynı adla Salkım Söğüt Yayınları tarafından 2005 yılında Elmas Şahin'nin Osmanlıca'dan yaptığı çeviriyle yeniden yayımlanmıştır.\n"
    },
    "Leninizmin İlkeleri": {
        "first_paragraph": "Leninizmin İlkeleri, Bolşevik lider Vladimir Lenin'den sonra Sovyetler Birliği lideri Jozef Stalin'in yazdığı ve ilk kez 1924 yılında yayımlanan eser.[1] Türkçe baskısı ilk kez 1969 yılında Sol Yayınları tarafından yayımlandı.[2]\n"
    },
    "Marksizmin Bir Karikatürü ve Emperyalist Ekonomizm": {
        "first_paragraph": "Marksizmin Bir Karikatürü ve Emperyalist Ekonomizm, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından Ağustos-Ekim 1916 tarihleri arasında yazılan eser.[1] Kitap Türkçe olarak ilk kez Sol Yayınları tarafından 1979 yılında yayınlanmıştır.[2]\n"
    },
    "Materyalizm ve Ampiryokritisizm": {
        "first_paragraph": "Materyalizm ve Ampiryokritisizm, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1908 yılında yazılan ve 1909 yılında yayımlanan eser.[1] Lenin'in en çok bilinen felsefe kitabıdır. Türkçeye ilk kez Sevim Belli tarafından çevirilen eser 1976 yılında Türkiye'de Sol Yayınları tarafından yayınlandı.[2]\n"
    },
    "Ne Yapmalı?": {
        "first_paragraph": "Ne Yapmalı? (Rusça: Что делать?), Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1901-1902 yılları arasında yazılan kitap.[1] Eserin başlığı, Nikolay Çernişevski tarafından aynı isimle yazılan romandan esinlenmiştir.[2]\n"
    },
    "Nisan tezleri": {
        "first_paragraph": "Nisan Tezleri (Rusça: апрельские тезисы), 1917 Şubat Devrimi ile Rusya’daki Çarlık rejiminin devrilmesi üzerine sürgünde bulunduğu İsviçre’den, Mühürlü Tren ile Rusya’nın başkenti Petrograd’a gelen Bolşevik lider Lenin tarafından ilan edilen ve parti tarafından izlenmesi gereken siyasi hattı anlatan açıklamalar. Tezler daha çok Rusya’nın içinde bulunduğu durumu tahlil etmekte ve Bolşevikler tarafından yapılması gerekenleri sıralamaktadır.\n"
    },
    "Öncü parti": {
        "first_paragraph": "Öncü parti ya da öncücülük, klasik Marksizm'de yer alan sınıf mücadelesi teorisine, Lenin tarafından \"Proletarya Partisi\" kapsamında yaptığı katkıyı ifade eden terim. Bu kavram Lenin tarafından Ne Yapmalı? adlı eserinde detaylı olarak açıklanır. Sovyet Anayasası 6. maddesi bu teoriye göre hazırlanmıştır.\n"
    },
    "Parti genel çizgisi": {
        "first_paragraph": "Parti genel çizgisi, komünizm terminolojisinde, bir partinin (genellikle bir komünist partinin) yönetim organlarının direktiflerini ve partinin genel politik tutumunu ifade eden terim.\n"
    },
    "Parti sekreteri": {
        "first_paragraph": "Parti sekreteri, Marksist-Leninist modele göre örgütlenmiş siyasi partilerde en yüksek makam.\n"
    },
    "Proleter Devrimi ve Dönek Kautsky": {
        "first_paragraph": "Proleter Devrimi ve Dönek Kautsky, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından yazılan ve 1918 yılı sonlarında yayınlanan eser. Lenin bu eserinde İkinci Enternasyonal’in lideri ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin başkanı Karl Kautsky'ye birçok eleştiri yöneltmektedir.[1][2][3]\n"
    },
    "Rusya'da Kapitalizmin Gelişmesi": {
        "first_paragraph": "Rusya'da Kapitalizmin Gelişmesi, Bolşevik lider Lenin'in 1899 yılında Vladimir Ilyin takma adıyla yayınlanan eseri.[1] Lenin; bu eseriyle birlikte kendi marksist yöntemlerini geniş kitlelere tanıtacak ve bu yöntemler ileride Leninizm adıyla doktrinleştirilecektir.[2]\n"
    },
    "Sosyalizm ve Savaş": {
        "first_paragraph": "Sosyalizm ve Savaş, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından Temmuz-Ağustos 1915'te yazılan Cenevre'de broşür halinde basılan eser.[1] İlk Türkçe baskısı 1970 yılında Sol Yayınları tarafından yapıldı.[2]\n"
    },
    "Tasfiyecilik Üzerine": {
        "first_paragraph": "Tasfiyecilik Üzerine, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından tasfiyecilik üzerine yazılan yazıların derlendiği, İlerleme Yayıncılık tarafından 1973 yılında Progress Publishers'ın bastığı eserden çevrilip basılan eser.[2] İlk Türkçe baskısı 1977 yılında Sol Yayınları tarafından yapıldı.[3]\n"
    },
    "Ulusların Kendi Kaderini Tayin Hakkı": {
        "first_paragraph": "Ulusların Kendi Kaderini Tayin Hakkı (Rusça: О праве наций на самоопределение), Bolşevik lider Vladimir Lenin'in Şubat-Mayıs 1914 tarihleri arasında yazmış olduğu eser.[1][2] Prosveşçeniye dergisi Nisan-Haziran 1914 sayılarında yayınlanmıştır.\n"
    },
    "Stalinizm": {
        "first_paragraph": "Stalinizm veya Stalincilik,  Marksist-Leninist ideolojinin 1928-1953 yılları arasında Sovyetler Birliği’ni yöneten Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin’in uyguladığı siyasi sistemde kullanılan teori ve pratiğine verilen addır.[1]\n"
    },
    "Bolşevikleşme": {
        "first_paragraph": "Bolşevikleşme, 1920'lerin ortalarında başlayan ve çoğulcu Komintern ve onun kurucu komünist partilerinin Moskova'daki Kremlin tarafından Marksizm-Leninizm'i takip etmeleri için giderek artan bir baskıya maruz kaldıkları bir süreçti. Komintern, Sovyet dış politikasının bir aracı haline geldi. Bu politika, Sovyetler Birliği'ne ve onun dış politikasına destek adına özerkliği ikinci plana attı.\n"
    },
    "Büyük Temizlik": {
        "first_paragraph": "Büyük Temizlik, Büyük Tasfiye veya Büyük Terör (Rusça: Большая чистка, Bolşaya çistka), Sovyetler Birliği'nde 1936-1938 yılları arasında yapılan siyasi baskı kampanyasıdır.[1] Komünist Parti ve devlet görevlileri arasında temizliğe yol açarken, Kızıl Ordu ile toprak sahiplerinin baskı altına alınmasına ayrıca geniş çapta polis araştırması, tutuklamalara ve keyfî infazlara yol açmıştır.[2] Rus tarihçesinde en yoğun tasfiye harekâtıdır, 1937-1938 arası Yejovşçina (Rusça: Ежовщина; yani, \"Yejov olayı\" ya da  \"Yejov devri\" olarak da çevirisi yapılmıştır), Sovyet gizli polisi NKVD'nin şefi Nikolay Yejov'un adından kaynaklanır. 600.000 ila 1.2 milyon kişinin hayatını kaybettiği tahmin edilmektedir.[3][4][5]\n"
    },
    "Destalinizasyon": {
        "first_paragraph": "Destalinizasyon (Rusça: десталинизация, Destalinizatsiya), Sovyetler Birliği'nde Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'in ölümünün ardından yeni genel sekreter seçilen Nikita Kruşçev ile başlayan süreci ifade eden terim. Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nin 20. Kongresi, Stalin'in ölümünden 3 yıl sonra 14 Şubat-25 Şubat 1956'da yapıldı ve bu tarihten itibaren Stalin dönemine ait uygulamalar, \"kişinin putlaştırılması\" olarak değerlendirildi ve destalinizasyon süreci başlatılmış oldu. Stalin'e ait görüşlerin etki ve gücünün çözülmesi, buna bağlı hiyerarşik yapı ve ideolojik hâkimiyetin geriletilmesi girişimi; destalinizasyon olarak ifade edilir.\n"
    },
    "Devlet Töreni (2019 belgesel film)": {
        "first_paragraph": "Devlet Töreni (Rusça: Государственные похороны) Ukraynalı yönetmen Sergey Loznitsa'nın yaptığı Josef Stalin'in ölümü sonrası yapılan ülke çapındaki cenaze töreni'ni konu alan 2019 yapımı uzun metrajlı bir belgesel filmidir. Belgesel 6 - 19 Mart 1953 tarihleri ​​arasında ülke çapında çekilmiş arşiv görüntülerinden oluşmaktadır. Belgesel kronolojik sıraya uygun ve yorumsuz bir şekilde bir araya getirilmiş görüntülerden oluşur. Yönetmenin yorumuna göre film; Stalin değil insanlar hakkındadır.[1]\n"
    },
    "Gigantomani": {
        "first_paragraph": "Gigantomani (Eski Yunanca γίγας gigas, \"dev\" ve μανία mania, \"çılgınlık\") olağandışı veya gereğinden büyük boyutlu eserlerin, yapıların, binaların, anıtların üretilmesini tanımlamak için kullanılan bir terim.\n"
    },
    "Halk demokrasisi": {
        "first_paragraph": "Halk demokrasisi, Marksist-Leninist partilerin yönettiği devletlerde yönetim biçimi için kullanılan bir tanımdır. Halk demokrasisi adı, komünist devletler tarafından II. Dünya Savaşı sırasında gelişen ve Avrupa ile Asya'daki bazı ülkelerde sosyalizme yeni bir geçiş biçimi olarak görülüyordu ve \"burjuva demokrasisi\" olarak adlandırdıkları batılı demokrasilerden ayırmak için kullanılmaktaydı. Yine komünist ideolojiye göre iktidar işçi sınıfınındı.\n"
    },
    "Kızıl faşizm": {
        "first_paragraph": "Kızıl faşizm kavramı, bazı sosyalist rejimler için kullanılmaktadır. Kızıl Faşizm ismi genellikle, Stalin dönemi Sovyetler Birliği için kullanılmıştır. Bu kavramı kullananlar, Stalinizm ile faşizm arasında büyük bir benzerlik olduğu fikrini dile getirerek Nazizm ile Stalinizm'in benzer olduğunu savunurlar.\n"
    },
    "Lenin'in Vasiyeti": {
        "first_paragraph": "Lenin’in Vasiyeti, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1922 yılı sonu – 1923 yılı başında yazılan belge. Belgede Lenin Sovyetler Birliği yönetim organlarında değişiklik yapılması gereğini bildirmektedir. Ayrıca Sovyet liderleri hakkında düşüncelerini de sıraladığı belgede özellikle Josef Stalin’in Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri görevinden alınmasını önermiştir.[1] Yaptırım özelliği olmayan belgenin Merkez Komite'de gündem edilmesi üzerine Stalin görevinden istifa etse de, Merkez Komite tarafından buna izin verilmemiştir.\n"
    },
    "Ulrike Meinhof": {
        "first_paragraph": "Ulrike Marie Meinhof (7 Ekim 1934 - 9 Mayıs 1976), Alman radikal sol kanadın militanı ve gazeteci.\n"
    },
    "Nazizm ile Stalinizm'in karşılaştırılması": {
        "first_paragraph": "Nazizm ile Stalinizm'in karşılaştırılması, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin dönemi politikaları ile Nazi Almanyası lideri Adolf Hitler'in politikaları arasındaki karşılaştırmalardır. Çok sayıda yazar Nazizm ile Stalinizm karşılaştırılmasını yapmış ve iki ideolojinin benzer olup olmadığı, 20. yüzyıl tarihini anlamak için bu ideolojilerin karşılaştırılmasının etkilerini, iki rejim arasında var olan ilişkileri ve neden her iki ideolojinin de aynı zaman dilimi içinde baskınlaştığını incelemiştir.[1] 20. yüzyılda Stalinizm ile Nazizm karşılaştırması totalitarizm, ideoloji ve liderlerin kişiliği üzerine yapılmıştır. Her iki rejim de Batı'da süregelen liberal rejim ile kıyaslanmış ve ikisi arasındaki benzerlikler ön plana çıkarılırken aralarındaki ayrılıklar minimize edilmiştir.[2] Hannah Arendt, Carl Friedrich gibi siyasi kuramcılar ve Amerikalı Zbigniew Brzezinski, bu ideolojileri \"totaliter\" olarak yorumlayan önde gelen isimlerdir.[3]\n"
    },
    "Stalin tuniği": {
        "first_paragraph": "Stalin tuniği ya da Stalinka, Josef Stalin ile ilişkilendirilen bir tür tunik veya cekettir. 1920'lerden 1950'lere ve sonrasına kadar, Sovyetler Birliği'ndeki hükümet yetkilileri (ve II.Dünya Savaşı'ndan sonra Sovyet uydu devletlerindeki yetkililer) tarafından genellikle siyasi bir üniforma olarak giyildi.[1]\n"
    },
    "Palmiro Togliatti": {
        "first_paragraph": "Palmiro Togliatti (26 Mart 1893 - 21 Ağustos 1964), İtalyan siyaset adamı ve komünist önder. Yaklaşık 40 yıl yöneticiliğini yaptığı İtalyan Komünist Partisi'ni (PCI) Batı Avrupa'nın en büyük komünist partisi durumuna getirmiştir.\n"
    },
    "Yunanistan Birleşik Komünist Partisi Hareketi": {
        "first_paragraph": "Yunanistan Birleşik Komünist Partisi Hareketi (Yunanca: Κίνηση για Ενιαίο ΚΚΕ), 1993 yılında Yunanistan'da kurulan ve Marksist-Leninist, stalinist ve Hocaist görüşlere sahip komünist parti.\n"
    },
    "Yunanistan Komünist Partisi'nin Yeniden Kuruluşu Hareketi 1918-55": {
        "first_paragraph": "Yunanistan Komünist Partisi'nin Yeniden Kuruluşu Hareketi 1918-55 (Yunanca: Κίνηση για την Ανασύνταξη του ΚΚΕ 1918–55) veya bilinen adıyla Anasintaksi (Türkçe: Yeniden Kuruluş), 1996 yılında Yunanistan'da kurulan ve Marksist-Leninist, stalinist ve Hocaist görüşlere sahip komünist parti.\n"
    },
    "Antagonist çelişki": {
        "first_paragraph": "Antagonist çelişki (Çince: 矛盾; Hanyu Pinyin: Máo dùn) veya uzlaşmaz çelişki, antagonist, yani zıt olan farklı sosyal sınıflar arasında uzlaşmaz çelişkiyi ifade eden terim. Özellikle Maoist teoride bu çelişkiye sıklıkla atıfta bulunulmuştur.[1]\n"
    },
    "Demokratik konfederalizm": {
        "first_paragraph": "Demokratik konfederalizm, Apoizm ya da Apoculuk, PKK lideri Abdullah Öcalan'ın İmralı Adası'ndaki cezaevinde teorize ettiği liberteryen sosyalist politik kuram.[3][4]\n"
    },
    "Dünya devrimi": {
        "first_paragraph": "Dünya devrimi, Marksizmde, devrimin ancak dünyasal ölçekte var olabileceği, yaşayabileceği ve hedeflerine ulaşabileceği varsayımına dayanan siyasi sav. Lev Troçki tarafından savunulan başlıca görüşlerden biri.\n"
    },
    "Dünya komünizmi": {
        "first_paragraph": "Dünya komünizmi (aynı zamanda uluslararası komünizm ve küresel komünizm ), bütün dünya ülkelerini kapsayan uluslararası boyuttaki komünizm biçimidir.\n"
    },
    "Faşizme ölüm, halka hürriyet": {
        "first_paragraph": "\"Faşizme ölüm, halka hürriyet\" (Sırp-Hırvatça: Smrt fašizmu, sloboda narodu; Смрт фашизму, слобода народу, Slovence: Smrt fašizmu, svoboda narodu, Makedonca: Смрт на фашизмот, слобода на народот, Arnavutça: Vdekje fashizmit, liri popullit), II. Dünya Savaşı kapsamındaki Yugoslavya Halk Kurtuluş Savaşı sırasında özellikle Yugoslav Partizanları olmak üzere Yugoslavya'daki tüm direniş hareketinin resmi sloganı olarak bilinen slogan. Bu slogan savaş sonrasında Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde ve dünya komünist hareketi tarihinde önemli bir yere sahip olmuştur.\n"
    },
    "Göreli yoksunluk": {
        "first_paragraph": "Göreli yoksunluk veya göreceli yoksunluk, birey veya grupların beklentilerinin konusu olan şeylerin mutlak yoksunluğundan ziyade, diğerlerine göre, göreceli mahrumiyet algısını ifade eder. Göreli yoksunluk bir hak veya inandığı bir şeyden yoksun olma deneyimidir.[1]\n"
    },
    "Halk savaşı": {
        "first_paragraph": "Halk savaşı; Mao Zedong'un, Çin Devrimi pratiği içerisinde geliştirdiği, yarı-sömürge konumunda olan ülkelerde, işçi sınıfı önderliğinde, temel gücü köylü kitlelere dayanan bir işçi-köylü ordusunun emperyalizme ve feodalizme karşı verdiği savaştır.[1] İşçi sınıfı ve köylülüğün bazı kesimlerinin yanı sıra kent küçük-burjuvazisini de kapsayan bir ordunun savaşı olmasından kaynaklı, bu savaşa halk savaşı denir.[2]\n"
    },
    "İlkel komünizm": {
        "first_paragraph": "İlkel komünizm, Karl Marx ve Friedrich Engels'e göre avcı ve toplayıcı ilk insan toplulukları. Marx ve Engels çalışmalarında öncü antropolog Lewis H. Morgan'dan etkilenmiştir. Morgan'ın çalışması, günümüzde ilkel topluluklar için evrensel bir tanım olmadığından dolayı bütünüyle doğru kabul edilmemektedir ama ilkel komünizm kavramının doğruluğunu savunan birçok araştırmacı bulunmaktadır.\n"
    },
    "Kâğıttan kaplan": {
        "first_paragraph": "Kâğıttan kaplan (Çince: 紙老虎; zhilaohu), güçlü görünen fakat aslında zararsız olan objeleri tanımlamak için kullanılan Çince terim. Bu ifade, tehdit gibi görünen ama özünde etkisiz olan ve direnemeyen yapıları tanımlamak için kullanılır.\n"
    },
    "Kapitalist yolcu": {
        "first_paragraph": "Kapitalist yolcular (Basitleştirilmiş Çin yazısı: 走资派; Geleneksel Çin yazısı: 走資派; Hanyu Pinyin: Zǒu zīpài), Maoist teoride önceden komünist olmasına rağmen kapitalist burjuva güçlerin baskısına boyun eğmek için belirgin bir eğilim gösteren ve daha sonra kapitalizmi savunan kişi veya grupları ifade eden terim.[1]\n"
    },
    "Kızıl siyasi üs": {
        "first_paragraph": "Kızıl siyasi üs, Mao Zedong'un ortaya attığı, şehir merkezlerine uzak kırsal bölgelerde köylüleri örgütleme yoluyla kurulan komün köylerin genel kapitalist rejime baskısını ifade eden terimdir.[1][2] 1949 yılında gerçekleşen Çin Komünist Devrimi'nin ardından Marksist literatüre girmiştir. \"Kızıl\" ifadesi sosyalizmi sembolize etmesinden ileri gelir.\n"
    },
    "Kültürel hegemonya": {
        "first_paragraph": "Kültürel hegemonya kavramı, esas olarak Marksist filozof ve politikacı Antonio Gramsci tarafından öne sürülmüş ve geliştirilmiş bir kavramdır.\n"
    },
    "Lümpen proletarya": {
        "first_paragraph": "Lümpen (Almanca: Lumpenproletariat, \"proletarya yığını\"; \"pejmürde proletarya\"), başlangıçta Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından ikinci ünlü ortak çalışmaları Alman İdeolojisi'nde (1854) icat edilen terim.\n"
    },
    "Meta fetişizmi": {
        "first_paragraph": "Meta fetişizmi (metâ fetişizmi), Marksist teorinin en özgün kavramlaştırmalarından birisidir. Bu kavram Kapital'de açık bir şekilde kullanılır ve belirgin olarak tanımlanır. \"Metaların fetişizmi ve Bunun Sırrı\" başlıklı bölümde, hem metanın fetişist karakterinin doğası, hem de bunun neden açıkça görünür olmadığı anlatılır. Bu bölüm, Kapital'in içinde çok uzun olmayan ama çarpıcı ve etkileyici olan bir bölüm olarak yer alır.\n"
    },
    "Otzovist": {
        "first_paragraph": "Otzovistler, Rusça \"geri çağırmak\" fiilinden türetilen, 1908'de Bolşevikler arasında görüş ayrılığı sonucu ortaya çıkan bir grubu tanımlamak için kullanılan terim.[1][2] Özellikle Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 5. Konferansı'nda Menşeviklere ve tasfiyecilik yanlılarına yönelik söylenmiştir.[3]\n"
    },
    "Özyönetim": {
        "first_paragraph": "Özyönetim ya da işçilerin özyönetimi genel olarak, işçi kooperatifleri, işçi konseyleri, katılımcı ekonomi ve iş yerinin patronsuz çalıştırıldığı benzer oluşumlarda kullanılan karar alma modelidir.\n"
    },
    "Proleter devrim": {
        "first_paragraph": "Proleter devrim, bir ülkede, toplum içindeki tüm mevcut proleter ve ezilen sınıfların (başta işçi sınıfı olmak üzere) siyasi ve ekonomik iktidarı ele geçirmesinden sonra sermaye (kapitalist) düzeninin hakimi olan burjuvazi yerine emek iktidarını kurmasıyla oluşan ve gelişen süreç. Ezilen işçi ve emekçi halkların diktatörlüğü üzerine kurulmuş bir sistemdir. En canlı örneği, Rusya'da işçi, köylü ve asker konseylerinin 1905'te ve 1917'de Sovyetler olarak görülmesi olmuştur. Proleter devrim, sosyalizm ve komünizm görüşlerini benimseyenler tarafından savunulurken, sonucunda bir diktatörlüğün ortaya çıkacağını gerekçe olarak gösteren birçok anarşist tarafından reddedilmektedir.\n"
    },
    "Savaşa Hayır, Ancak Sınıf Savaşı": {
        "first_paragraph": "Savaşa Hayır, Ancak Sınıf Savaşı (İngilizce: No War But The Class War; NWBTCW), anarşist ve komünist gruplar tarafından sınıf mücadelesi kavramını savunmak için kullanılan ve kapitalizme karşıtlığı ifade eden slogan.[1] Aynı zamanda bazı antikapitalist ve otorite karşıtlığıyla bilinen grupların adıdır.\n"
    },
    "Süper emperyalizm": {
        "first_paragraph": "Süper emperyalizm, güçlü emperyalist devletlerin, zayıf veya eşit düzeydeki rakiplerine karşı hegemonyasını ifade eden Marksist-Leninist terim.\n"
    },
    "Sürekli devrim": {
        "first_paragraph": "Sürekli devrim, Lev Troçki tarafından kaleme alınan (ortaya atılan) Marksist, Sosyalist ve Anti-Stalinist harekettir.\n"
    },
    "Tasfiyecilik": {
        "first_paragraph": "Tasfiyecilik (Rusça: Ликвидаторство), ya da Likidasyonizm [1] Marksist-Leninist terminolojide teorinin tasfiyesi ve parti üyelerinin, parti programını reddetmesini ifade eden terim.\n"
    },
    "Ücretli kölelik": {
        "first_paragraph": "Ücretli kölelik ya da maaşlı kölelik, kişilerin yaşamlarını sürdürmek için belli bir ücret karşılığı çalışmak zorunda olması durumunda kullanılan bir terimdir. Kişi ücretli olarak çalışıyor (Marksist terminolojiye göre emeğini satıyor), ama yine de geçimini güçlükle sağlıyorsa ve çalışma - geçimini sağlama döngüsünü sürdürebilmesi için mutlaka çalışmaya devam etmesi gerekiyorsa o zaman ücretli bir kölelikten bahsedilebilir.\n"
    },
    "Üretim araçları": {
        "first_paragraph": "Üretim araçları, somut ve insansız girdilerin -fabrikalar, makineler ve gelir meydana getirmede kullanılan araçlar- üretim sürecinde kullanılması.[1] Marksizm, terim olarak üretim araçları sermaye, toprak, emek ve hammaddeden oluşan ve artık değer üretiminde kullanılan ögelere tekabül eder. Üretim araçlarını elinde tutanlara \"kapitalist\" ya da \"burjuva\", kendi emeğini bile bir üretim aracı kullanma yetisinden arındırılmış ve mülk sahibi olmayan insan topluluğuna da \"proleterya\" denmektedir.\n"
    },
    "Üretim biçimi": {
        "first_paragraph": "Üretim biçimi ya da başka bir deyişle Üretim tarzı, Marksist teoride genel olarak belirli bir tarihsel dönemdeki üretimin niteliğini ya da üretimin karakteristik formunu ifade etmek anlamında kullanılır. Esas itibarıyla üretim sürecinin nihai sonucuyla üretim araçları arasındaki ilişkiyi belirtir. Bu kategori, Marks'ın şekillendirdiği tarih anlayışının temel kavramlarındandır. Kavramın içerimleri farklı şekillerde ele alınıp farklı vurgularla değerlendirilmekle birlikte, genel anlamda, tarihsel gelişmenin Marks'ın formüle ettiği anlamda Materyalist bir şekilde açıklanmasında bu kavram temel bir rol oynar. Ekonomi-politiğe ait bir kavram olmakla birlikte, Marks'ın kuramında bu terim çok daha genel bir kuramsal yapının ögesi durumundadır. Üretim ilişkileri ve üretici güçler kavramları, belirli bir tarihsel andaki ilişkileriyle üretim biçiminin niteliğini belirlerler.\n"
    },
    "Yeni Demokrasi": {
        "first_paragraph": "Yeni Demokrasi ya da Yeni Demokratik Devrim, Mao Zedong'un \"dört sınıf bloku\" teorisi kapsamında, Çin Devrimi sonrasında kurulan Çin'deki demokrasi anlayışı ifade eden terim. Bu teoriye göre; devrim sonrası Çin'de gelişecek demokrasi farklı bir yol izleyecek, batılı devletlerde yer alan parlamenter sistem ve liberal ekonomiden farklı olarak, Sovyet türünde bir örgütlenme modeli ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ekonomisi türüne adapte olmuş bir demokrasi türü oluşacaktı. Bu kavramın literatüre girmesinin ardından geçen sürede, Yeni Demokrasi kavramı benzer gerekçeleri ile diğer ülke ve bölgelerde uyarlanmıştır.\n"
    },
    "Troçkizm": {
        "first_paragraph": "Troçkizm, Marksizm'in Troçki'nin bakış açısıyla yorumlanmasıdır. Aynı zamanda 1917 Ekim Devrimi'nden sonra ortaya çıkmış bir ayrımı ifade eder. Sovyetler Birliği'nde \"sol muhalefet\" olarak örgütlenmiş, Troçki'nin kurduğu 4. Enternasyonal'le başlayarak günümüze kadar gelmiştir.\n"
    },
    "Devrimci İşçi Partisi": {
        "first_paragraph": "Devrimci İşçi Partisi, Haziran 2007'de İşçi Mücadelesi adlı Marksist gazetenin çağrısıyla kuruluşuna başlanan, Şubat 2011'de yapılan kongresiyle kuruluşunu tamamlayan, Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir.\n"
    },
    "Dördüncü Enternasyonal": {
        "first_paragraph": "Dördüncü Enternasyonal, kapitalizme ve stalinizme karşı Troçki önderliğinde kurulmuş olan uluslararası örgüt. Öncülleri Sol Muhalefet ve Uluslararası Komünist Birlik'tir. Troçki ölümünden önce Dördüncü Enternasyonal'in zaferinin kesin olduğunu söylemiştir.\n"
    },
    "Dördüncü Enternasyonal'in Yeniden Kuruluş Koordinasyonu": {
        "first_paragraph": "Dördüncü Enternasyonal'in Yeniden Kuruluş Koordinasyonu(İngilizce: Coordinating Committee for the Refoundation of the Fourth International,\nİspanyolca: Coordinadora por la Refundación de la Cuarta Internacional) uluslararası devrimci Marksist/Troçkist örgüt. Genellikle İngilizce kısaltması olan CRFI adı ile anılır.\n"
    },
    "\"İleri\" Sosyalist Hareket": {
        "first_paragraph": "«İleri» Sosyalist Hareket (Sozialisticheskoe Dvizhenie «Vpered»; Социалистическое движение «Вперёд»), Rusya'da sol radikal bir politik örgüt. 2005 yılında Rusya'da CWI (İşçi Enternasyonali Komitesi) şubesinden çıkan aktivistler tarafından kuruldu. «İleri» Sosyalist Hareket’in şubeleri birkaç Rusya şehrinde var.\n"
    },
    "İşçi Demokrasisi Partisi": {
        "first_paragraph": "İşçi Demokrasisi Partisi 2014 yılında duyurulan ve 21 Ağustos 2015 tarihinde kurulan Troçkist partidir.\n"
    },
    "İşçilerin Uluslararası Birliği - Dördüncü Enternasyonal": {
        "first_paragraph": "İşçilerin Uluslararası Birliği - Dördüncü Enternasyonal(İngilizce: International Workers' Unity – Fourth International\nİspanyolca: Unidad Internacional de los Trabajadores – Cuarta Internacional\nPortekizce: Unidade Internacional dos Trabalhadores - Quarta Internacional) uluslararası Troçkist örgüt. Genellikle İspanyolca kısaltması olan UIT-CI adı ile anılır. UIT-CI, Uluslararası İşçi Birliği - Dördüncü Enternasyonal  (LIT-CI) ile beraber, Nahuel Moreno'nun görüşlerini ve Morenist geleneği sahiplenen yapılardandır.\n"
    },
    "Kazakistan Sosyalist Direnişi": {
        "first_paragraph": "Kazakistan Sosyalist Direnişi (Rusça: Социалистическое Сопротивление Казахстана, Socialističeskoe Soprotivlenie Kazahstana), Kazakistan'da faaliyet yürüten Troçkist siyasi kuruluş.\n"
    },
    "POUM": {
        "first_paragraph": "Marksist Birleşim İşçi Partisi (İspanyolca: Partido Obrero de Unificación Marxista, POUM; Katalanca:  Partit Obrer d'Unificació Marxista) İspanya'da ikinci cumhuriyet sırasında kurulan ve İspanya iç savaşı sırasında başlıca güçlerden biri olan komünist parti.\n"
    },
    "Sol Muhalefet": {
        "first_paragraph": "Sol Muhalefet 1923'ten 1927'ye kadar Bolşevik Partisi içinde Lev Troçki'nin önderlik ettiği muhalefet grubu.[1]\n"
    },
    "Toplumsal devrim": {
        "first_paragraph": "Toplumsal devrim kavramı, anarşist teoride, sahip olunan siyasal perspektife göre çeşitli anlamlar yüklenen, toplumun tümüyle yeniden örgütlenmesini amaçlayan, öncü veya politik değil aksine aşağıdan yukarıya gelişen bir devrimi ifade eder. Peter Kropotkin kavramı şöyle dile getirmiştir: \"Toplumsal devrim, ülkenin endüstriyel, ekonomik yaşamının ve aynı zamanda tüm toplum yapısının yeniden örgütlenmesi demektir.\" Troçkist hareket açısından ise toplumsal devrim, var olan mülkiyet ilişkilerinin parçalandığı bir ayaklanmaya işaret eder.\n"
    },
    "Yozlaşmış işçi devleti": {
        "first_paragraph": "Troçkist siyaset teorisinde, deforme olmuş işçi devletleri, kapitalist sınıfın devrildiği, ekonominin büyük ölçüde devlete ait olduğu ve planlandığı devletlerdir, ancak iç demokrasi ya da endüstride işçi kontrolü yoktur. Deforme olmuş bir işçi devletinde işçi sınıfı, Rus Devrimi'nden kısa bir süre sonra Rusya'da olduğu gibi hiçbir zaman siyasi iktidarda bulunmadı. Bu devletler, siyasi ve ekonomik yapıları yukarıdan (veya dışarıdan) dayatıldığı ve devrimci işçi sınıfı örgütleri ezildiği için deforme olmuş olarak kabul edilir. Dejenere olmuş bir işçi devleti gibi, deforme olmuş bir işçi devletinin sosyalizme geçiş yapan bir devlet olduğu söylenemez.\n"
    },
    "Papa Hamlet": {
        "first_paragraph": "Papa Hamlet, Arno Holz ve Johannes Schlaf'ın ortak yazdıkları kitaplarıdır. Natüralizm çağının tipik romanlarından biri olmasıyla da tanınır. Eserin isminin Papa \"Hamlet\" olmasının sebebi, kitapta Shakespeare'in hamlet adlı eserinden bol bol alıntı olmasıdır. Kullandıkları günlük dili, noktalama işaretleri, birbirini yineleyen cümleler, okuyucuda gerçek bir konuşmaya tanık oluyormuş gibi bir his bırakır ve eseri canlı tutar.\n"
    },
    "Lotte Hass": {
        "first_paragraph": "Charlotte (\"Lotte\") Hildegard Hass (née Baierl; 6 Kasım 1928 – 14 Ocak 2015) , Avusturyalı natüralist, oyuncu ve dalış sporcusu.[1]                                                               Su altı üzerine yaptığı ve kendisinin hazırladığı belgesel ve gösteri üzerine filmlerle tanındı.[2]\n"
    },
    "Maria Sibylla Merian": {
        "first_paragraph": "Maria Sibilla Merian (2 Nisan 1647; Frankfurt, Almanya). Alman entomolog, bilimsel illüstratör ve naturalist. Merian, böcekleri doğrudan gözlemleyen ilk Avrupalı doğa bilimcilerinden biriydi.\n"
    },
    "Max Liebermann": {
        "first_paragraph": "Max Liebermann (20 Temmuz 1847 - Berlin; 8 Şubat 1935 Berlin), Alman ressam ve grafik sanatçısı. Alman izlenimciliği akımının en önemli temsilcilerinden biridir.\n"
    },
    "George Reisman": {
        "first_paragraph": "George Gerald Reisman /ˈriːsmən/ d. 13 Ocak 1937),[1] Amerikalı bir ekonomist. Pepperdine Üniversitesi 'ndeFahri Ekonomi Profesörüdür ve hem FA Hayek hem de Henry Hazlitt tarafından övülen The Government Against the Economy (1979)[2] ve Capitalism: A Treatise on Economics (1996) adlı kitapların yazarıdır.[3] Serbest piyasa veya bırakınız yapsınlar kapitalizminin savunucusu olarak bilinir.\n"
    },
    "Terry Goodkind": {
        "first_paragraph": "Terry Goodkind (11 Ocak 1948[1] - 17 Eylül 2020[2]), Amerikalı yazar. Türkçeye Doğruluk Kılıcı olarak çevrilen epik fantezi serisinin ve Dokuzlar Yasası olarak çevrilen romanın yazarıdır. Yazarın Doğruluk Kılıcı serisi 1 Kasım 2008'de Legend of the Seeker olarak isimlendirilen televizyon dizisine uyarlanmıştır. 2010 Mayıs ayında dizi sonlanmıştır.[3]\n"
    },
    "Amerikan Güzeli": {
        "first_paragraph": "Amerikan Güzeli (İngilizce orijinal adı: American Beauty), 1999 yapımı ABD filmi.\n"
    },
    "Aşk Yazım": {
        "first_paragraph": "Aşk Yazım (Özgün adı My Summer of Love) Pawel Pawlikowski tarafından yazılan ve yönetilen Britanyalı filmi. Farklı sınıflardan gelen iki genç kızın bir yaz tanışıp birbirlerine aşık olmalarını ve beraberinde meydana gelen olayları anlatır.\n"
    },
    "Çikolata (film)": {
        "first_paragraph": "Çikolata (Chocolat) Joanne Harris'in aynı isimli romanından sinemaya uyarlanan 2000 İngiliz/Amerikan ortak yapımı yapımı film. Tutucu bir Fransız kasabasına (Lansquenet-sous-Tannes) gelen genç bir anne ile (Vianne Rocher; filmde Juliette Binoche) altı yaşındaki kızından (Anouk) ve onların çikolata dükkânından bahsetmektedir (La Chocolaterie Maya). Vianne'nin çikolataları kısa zamanda kasaba halkının hayatını değiştirir.\n"
    },
    "Hayat Ağacı (film)": {
        "first_paragraph": "Hayat Ağacı, Terrence Malick tarafından yazılan ve yönetilen 2011 yapımı Amerikan filmidir.\n"
    },
    "Indignation": {
        "first_paragraph": "Indignation, 2016 yapımı Amerikan dram filmi. Senaristliğini, yapımcılığını ve yönetmenliğini James Schamus üstenmiştir.\n"
    },
    "İngiliz Hasta": {
        "first_paragraph": "İngiliz Hasta, 1992'de yayımlanmış olan  Michael Ondaatje romanından uyarlanmış Oskar ödüllü bir film. Ayrıca romanı da ilgi çekici kurgusundan dolayı Kanada'da devlet tarafından verilen önemli ödüller kazanmıştır. Film ise 1996 yılında vizyona girmiştir. Filmin yönetmenliğini Anthony Minghella yapmıştır. Film 1996 yılında en iyi film de dahil olmak üzere 9 dalda Oskar ödülü kazanmıştır. Ek olarak, romanın yazarı Ondaatje de film yapımcıları ve senaristler ile birlikte çalışmış ve filmin romandan uyarlanma aşamasında önemli katkılarda bulunmuştur.\n"
    },
    "Larry Flynt: Skandalın İsmi": {
        "first_paragraph": "Larry Flynt: Skandalın İsmi[2][3] (özgün adı:The People vs. Larry Flynt), 2 Akademi Ödülüne aday gösterilmiş ABD'li dergi çıkaran Larry Claxton Flynt Jr.ın gerçek hayat hikâyesini ve Hustler isimli pornografik dergi üzerine verdiği hukuk mücadelesini anlatan Milos Forman yönetmenliğinde (film ile Akademi Ödülüne aday oldu), Woody Harrelson (film ile Akademi Ödülüne aday oldu), Courtney Love ve Edward Norton'un başrollerini paylaştığı biyografik dram filmidir.\n"
    },
    "Mesaj (film)": {
        "first_paragraph": "Mesaj (İngilizce özgün adı: Contact), Carl Sagan'ın aynı adlı romanından beyaz perdeye uyarlanan 1997 yapımı bir bilimkurgu filmidir. Yönetmenliğini Robert Zemeckis yapmış ve başrollerini Dr. Eleanor Ann \"Ellie\" Arroway rolüyle Jodie Foster, Palmer Joss rolüyle Matthew McConaughey, Ulusal Güvenlik Müşaviri Michael Kitz rolüyle James Woods ve Dr. David Drumlin rolüyle Tom Skerritt oynamıştır.\n"
    },
    "Nazarín (film, 1959)": {
        "first_paragraph": "Nazarín, yönetmenliğini Luis Buñuel' in yaptığı 1959 yapımı bir Meksika filmidir.\nJulio Alejandro ve Bunuel tarafından Benito Pérez Galdós' un aynı adlı romanından uyarlanarak senaryosu yazılan film, aynı yıl Cannes Film Festivali' nde Uluslararası Ödül 'ü kazanmış ve Altın Palmiye' ye aday olmuştur.\n"
    },
    "Paris'te Son Tango": {
        "first_paragraph": "Paris'te Son Tango (İtalyanca: Ultimo tango a Parigi), yönetmenliğini Bernardo Bertolucci'nin yaptığı 1972 tarihli romantik dram filmi.\n"
    },
    "The Man from Earth": {
        "first_paragraph": "Dünyalı [1] 2007 ABD yapımı dramatik bilimkurgu filmdir. Özgün adı The Man From Earth'tür. Senaryosunu Jerome Bixby'nin yazdığı filmin yönetmeni Richard Schenkman'dır. Filmin önemli rollerinde David Lee Smith, William Katt, Richard Riehle ve Tony Todd oynamışlardır. Richard Schenkman aynı zamanda filmin yapımcılarından biridir ve filmin tema müziği olan \"Forever\"'ın da sözlerini yazmıştır.\n"
    },
    "Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği (film)": {
        "first_paragraph": "Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği, Milan Kundera'nın 1984 tarihli aynı adlı romanından uyarlanan 1988 Amerika yapımı drama filmidir . Senaryoyu Jean-Claude Carrière ile birlikte yazan Philip Kaufman'ın yönettiği filmin başrollerinde Daniel Day-Lewis, Juliette Binoche ve Lena Olin var . Film , Prag Baharı sırasında Çekoslovak sanatsal ve entelektüel yaşamını ve 1968'de Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'yı işgalinden kaynaklanan komünist baskının ana karakterleri üzerindeki etkisini anlatıyor.\n"
    },
    "Yalanın İcadı": {
        "first_paragraph": "Yalanın İcadı (orijinal adıyla The Invention of Lying), yönetmenliğini Ricky Gervais ve Matthew Robinson ikilisinin yaptığı 2009 yılı ABD yapımı, fantastik romantik komedi filmidir. Oyuncuları arasında Ricky Gervais, Jennifer Garner ve Jonah Hill yer almaktadır.\n"
    },
    "Banebdjedet": {
        "first_paragraph": "Banebdjedet (Banebdjed), eski Mısır'da Khnum İle ilişkilendirilen Yukarı Mısır'da daha çok bilinen bir mitolojik varlıkdır.\n"
    },
    "Enten": {
        "first_paragraph": "Enten bir Sümer doğurganlık tanrısıdır. Enlil tarafından bitki tanrısı Emesh ile birlikte çiftçilerin koruyucusu olarak yaratılmıştır. Enten'e koyunların, keçilerin, ineklerin, eşeklerin, kuşların ve diğer hayvanların doğurganlığı için Enlil tarafından özel sorumluluk verilmiştir. Toprağın bolluğu ve kış dönemi ile özdeşleşmiştir.\n"
    },
    "Kokopelli": {
        "first_paragraph": "Kokopelli, genellikle Güneybatı ABD'de Hopiler, Zuniler gibi bazı Kızılderili kültürleri tarafından çok saygı duyulan bir bereket tanrısıdır. Genellikle kafasında tüy veya antene benzer çıkıntılar olan ve flüt çalan kambur biri olarak betimlenir. Pek çok bereket tanrısı gibi doğumu ve tarımı da yönetir. Oyunbaz bir tanrıdır ve müziğin ruhunu temsil eder.\n"
    },
    "Mutunus Tutunus": {
        "first_paragraph": "Antik Roma dininde, Mutunus Tutunus veya Mutinus Titinus, bazı açılardan Priapus ile eşdeğer olan fallik (phalus) bir evlilik tanrısıydı. Tapınağı, Roma'nın kuruluşundan bu yana, MÖ 1. yüzyıla kadar, Velian Tepesi'nde bulunuyordu .\n"
    },
    "Sebiumeker": {
        "first_paragraph": "Sebiumeker içinde doğurma ve doğurganlık gibi kavramları taşıyan önemli bir yüce tanrıdır.\n"
    },
    "Ama-arhus": {
        "first_paragraph": "Ama-arhus (Arad-Ama-arhus, Amat-Ama-arhus) bir Akad bereket tanrıçasıdır. Metinlerde Helenistik zamanlarda Uruk'taki panteon arasında yer aldığından bahsedilir. Zamanla tanrıça Gula ile eşitlenmiştir.\n"
    },
    "Amasagnul": {
        "first_paragraph": "Amasagnul, bir Akad doğurganlık tanrıçasıdır. Helenistik Dönem'den Uruk belgelerinde kendisinden bahsedilmektedir. Papsukkal'ın eşi olarak bilinirdi.\n"
    },
    "Astğik": {
        "first_paragraph": "Astğik[1] veya Batı Ermenice Asdğig (Ermenice: Աստղիկ Astłik), eski tarih öncesi dönemde doğurganlık ve aşk tanrıçası olarak Ermeni toplumunda tapınılan bir varlık olarak kabul edilirdi. Daha sonraları, gökyüzü ışığı onun kişileştirilmiş hali olarak görülerek, Vahagn'ın eşi olarak kabul edildi. Sonraki dönemde, halk inancında aşkın, saf güzelliğin ve su kaynaklarının tanrıçası olarak anılmaya başlandı.[2]\n"
    },
    "Bat": {
        "first_paragraph": "Bat, Mısır mitolojisinde inek kulakları ve boynuzları olan bir insan yüzü veya bir kadın olarak tasvir edilen bir inek tanrıçasıdır. Bat'a yapılan ibadetlerin kanıtları, eski Mısır'daki dini uygulamaların en eski kayıtlarından alınmıştır. Orta Krallık zamanına gelindiğinde, Aşağı Mısır ve Yukarı Mısır'ın birleşmesinden sonra, kimliği ve nitelikleri, benzer bir tanrıça olan tanrıça Hathor'un [1] içinde yer aldı. Bat'ın imgeleri, eski Mısır tarihi boyunca, dini uygulamalarla ilişkili kalan kutsal bir enstrüman olan sistrum üzerinde devam etti.\n"
    },
    "El-Lât": {
        "first_paragraph": "El-Lât (Al Laht, Allat, Allatu, Alilat, Allāt, Ar. اللات; \"Tanrıça\"[1]), İslam öncesi Arabistan'daki kader, kısmet ve bereket tanrıçası.[1] En büyük tapınağı Taif'te bulunuyordu. Lat, Taif'te dört köşeli düz bir kaya parçası ile temsil ediliyordu ve etrafında bir ev inşa edilmişti. Tapınak Taif Kabesi olarak biliniyordu.[2] Kara taş, İslam öncesi dönemde Petra'da bir adı da Kaab olan tanrıça El-lât'ın sembolü durumundaydı.[3]\n"
    },
    "El-Uzzâ": {
        "first_paragraph": "Uzza (Ar. اَلْعُزَّى (el-uzza:)‎), İslâm öncesi Arabistan'daki bereket tanrıçası olup bu dönemde Mekke şehrinin üç baş tanrıçasından biriydi. O dönemlerde Uzza, Manat ve Lat, asıl ulaşılmak istenen ulu tanrı El-İlah'ın kızları olarak anılıyorlardı.[1]\n"
    },
    "Epona": {
        "first_paragraph": "Gallo-Roman dininde Epona, atların, midillilerin, eşeklerin ve katırların koruyucusuydu. Pateralar, ve bazı heykellerdeki tayların varlığıyla gösterildiği gibi, özellikle bir doğurganlık tanrıçasıydı. [1] O ve atları bazen yaşam sonrası yolculukta ruhun liderleri olarak görülür.[2] Roma'da ibadet edilen tek Kelt tanrısı da denir. Lakin Sulis Minerva'da Kelt kökenli olduğundan bu konu kesin değildir.  Epona'ya ibadet, Roma İmparatorluğu'nda MS birinci ve üçüncü yüzyıllar arasında yaygındı. Bu alışılmadık bir durumdur, çünkü Kelt tanrılarının çoğu belirli bir bölge ile ilişkilendirilmiştir.[3][4]\n"
    },
    "Fecunditas": {
        "first_paragraph": "Roma mitolojisinde Fecunditas (Latince: \"doğurganlık, bereket\") doğurganlığın tanrıçasıydı. Bazen bir bereket veya hasta (mızrak) pura tutan, kucağında çocuklarla veya çocukların yanında duran bir başhemşire olarak tasvir edildi.[1]\n"
    },
    "Heket": {
        "first_paragraph": "Heket veya Heqet, Antik Mısır'da Hermopolis'teki 8 tanrıdan birisidir. Mısır mitolojisinde bereketin simgesi sayılan kurbağa biçimini taşımaktadır.\n"
    },
    "İnanna": {
        "first_paragraph": "İnanna (Sümerce: 𒀭𒈹 Dinanna, ayrıca 𒀭𒊩𒌆𒀭𒈾 Dnin-an-na[6][7]); aşk, güzellik, seks, savaş, adalet ve siyasi güçle ilişkilendirilen antik Mezopotamya tanrıçasıdır. Sümerlerde kendisine \"İnanna\" adıyla ibadet edilirken daha sonraki dönemlerde Akad, Babil ve Asurlular tarafından İştar (Dištar)[6] olarak tanımlanmış ve \"Cennetin Kraliçesi\" olarak anılmıştır. Ana tapınma merkezi Uruk'taki Eanna Tapınağı'dır ve buranın koruyucu tanrıçası kabul edilmiştir. Venüs gezegeniyle ilişkilendirilmiş ve aslan ile sekiz köşeli yıldız, en belirgin sembolü olmuştur. İştar'ın kocası, daha sonraki dönemlerde Tammuz olarak anılacak olan Tanrı Dumuzid iken yardımcısı (sukkal) ise sonraki dönemlerde erkek tanrılar İlabrat ve Papsukkal ile bir tutulacak olan Ninşubur'dur.\n"
    },
    "Lada (mitoloji)": {
        "first_paragraph": "Lada, Baltık ve Slav mitolojisinde yer alan güzellik ve doğurganlık tanrıçasıdır. Eril eşi Lado'dur. Lada ve Lado bazen tanrısal ikizler olarak görülürken bazen de bir ana tanrıça ile oğul olarak anılır. Ekim, hasat ve düğünlerle ilgili şarkılarda ikili, sıkça birlikte anılır. Lada ve Lado birlikte Güneş, su ve tahıl ile ilgili birçok tanrının bir yönünü oluşturur.\n"
    },
    "Nanshe": {
        "first_paragraph": "Sümer mitolojisinde Nanshe (Sümerce: 𒀭𒀏) Enki (bilgelik, sihir ve su tanrısı) ve Ninhursag'ın (toprak ve ana tanrıça) kızıydı. Bir tanrıça olarak işlevleri çeşitliydi. Sosyal adalet, kehanet, doğurganlık ve balıkçılık tanrıçasıydı. Babası gibi, o da suyla yoğun bir şekilde ilişkiliydi. Basra Körfezi ve içindeki tüm hayvanlar üzerinde hakimiyet kurdu. Onun kült merkezi, Lagaş şehrinde bulunan Sirara tapınağıydı. Eşi Nindara'ydı.[1]\n"
    },
    "Nebethetepet": {
        "first_paragraph": "Nebethetepet (nb.t-ḥtp.t) eski bir Mısır tanrıçasıdır. Adı, \"Adakların Leydisi\" veya \"Memnun Kadın\" anlamına gelir. Heliopolis'te Atum'un kadın muadili olarak ibadet edildi. Kadın'ın yaratma yeteneğini temsilen Atum'un elini kişileştirdi, ancak bunun dışında çok az önemi vardı.[1]\n"
    },
    "Nisaba": {
        "first_paragraph": "Nisaba ya da Nidaba  (Sümerce: 𒀭𒉀 DNAGA; sonradan Sümerce: 𒀭𒊺𒉀 DŠE.NAGA),[1] ayrıca Nanibgal (Sümerce: 𒀭𒀭𒉀 DAN.NAGA; sonradan Sümerce: 𒀭𒀭𒊺𒉀 DAN.ŠE.NAGA)[1] epitetiyle de bilinir, Sümer yazma, öğrenme ve hasat tanrıçasıdır. Kutsal tapınakları, Ereş ve Umma'daki E-zagin idi.\n"
    },
    "Ops": {
        "first_paragraph": "Ops veya Ops Consivia, (Latince \"Bolluk\" anlamına gelir.) Antik Roma dininde bereket ve toprak tanrıçasıydı.\n"
    },
    "Renpet": {
        "first_paragraph": "Renpet, Mısır dilinde \"yıl\" kelimesiydi.[1] Hiyeroglifi, başının üzerinde palmiye (zamanı simgeleyen) giyen bir kadın olarak tasvir edildi.[2] Sık sık Sonsuzluğun Metresi olarak anılır ve aynı zamanda doğurganlığı, gençliği ve baharı kişileştirmiştir. İsmi firavunun kraliyet yılını kaydeden cümlenin başlangıcı olarak Mısır tarihi boyunca anıtlarda ve belgelerde düzenli olarak görünür.\n"
    },
    "Satis": {
        "first_paragraph": "Satet (Satit veya Satjet, Satjit), Khnum ve Anuket ile birlikte Fil Üçlüsü'nün bir parçasını oluşturan bir Yukarı Mısır tanrıçasıydı. Mısır'ın Nübye ile güney sınırının koruyucu tanrısı olarak, Nil'in eski yıllık selini kişileştirirdi ve bir savaş, avlanma ve doğurganlık tanrıçası olarak hizmet ederdi.\n"
    },
    "Sopdet": {
        "first_paragraph": "Sopdet, Sirius yıldızının bir Mısır tanrıçası olarak kişileştirilmesidir . Yunanlar tarafından Sothis olarak bilinir, bir tanrıça olarak İsis ve bir tanrı olarak Anubis ile birleştirilmesidir.\n"
    },
    "Tefnut": {
        "first_paragraph": "Tefnut, Antik Mısır mitolojisinde nem, çiğ ve yağmur tanrısıdır.[1] Hava tanrısı Şu'nun hem eşi hem kız kardeşidir. Geb ve Nut'un annesidir.\n"
    },
    "Uni": {
        "first_paragraph": "Uni, Etrüsk dininde ve mitinde eski evlilik, doğurganlık, aile ve kadın tanrıçasıdır ve Perugia'nın koruyucu tanrıçasıdır. Roma mitolojisinde Juno'nun ve Yunan mitolojisinde Hera'nın Etrüsk eşdeğeri olarak tanımlanır.[1] Etrüsk panteonunun yüce tanrıçası olarak gökyüzü tanrısı kocası Tinia ve bilgelik tanrıçası kızı Menrva'dan oluşan Capitoline Üçlüsü'nün [2] özgün öncüsü olan Etrüsk üçlüsünün bir parçasıdır.\n"
    },
    "Agathos Daimon": {
        "first_paragraph": "Agathos Daimon (Grekçe: ἀγαθός δαίμων ) [a] aslen klasik antik Yunan dininin ve Greko-Mısır dininin küçük bir tanrısıydı ( daimon ). Orijinal Yunan biçiminde, bir ev tanrısı olarak hizmet etti ve yemeklerden sonra Zeus ile birlikte onurlarına içki içilirdi. Daha sonraki  Ptolemaik antik çağda, kısmen farklı iki rol üstlendi; biri, İskenderiye'nin özel koruyucusu olarak hizmet eden, önde gelen bir yılan tanrı olan Agathos Daimon olarak. Diğeri ise ev tanrılarının bir cinsi olarak, tapınıldıkları evlerin bireysel koruyucuları olan yılan şeklindeki Agathoi Daimonlar.[1]\n"
    },
    "Consus": {
        "first_paragraph": "Antik Roma dininde tanrı Consus tahılların koruyucusudur. Genellikle bir tahıl tohumuyla temsil edildi.[1] Ona adanan sunak [2] bulunamamıştır.[3] Ya yeraltındaydı ya da başka kaynaklara göre, iki Consualia sırasında, 21 Ağustos ve 15 Aralık'taki festivallerinde ve 7 Temmuz'da papazların orada bir ayin yaptığında süpürülen toprakla kaplıydı.[4] Dolayısıyla o bir kitonik tanrıydı.[5] Flamen Quirinalis ve Vestallar onun ayinlerinde görev yaptı.[6]\n"
    },
    "Haya": {
        "first_paragraph": "