{ "Siyasetçi": { "first_paragraph": "Siyasetçi ya da politikacı, parti politikasında etkin olan bir kişi ya da hükûmette herhangi bir görevi elinde bulunduran bir kişi. Politikacılar, ülkeyi ve dolayısıyla insanlarını yöneten yasalar ya da politikalar önerir, destekler ve oluşturur. Politikacı, herhangi bir bürokratik kurumda, politik iktidara ulaşmaya çalışan herhangi biri de olabilir.[1]\n" }, "Anna-Kaisa Ikonen": { "first_paragraph": "Anna-Kaisa Ikonen (d. 4 Nisan 1977), şu anda Finlandiya Parlamentosunda Pirkanmaa seçim bölgesinde Ulusal Koalisyon Partisi için görev yapan bir Fin siyasetçisidir.[1]\n" }, "Antero Laukkanen": { "first_paragraph": "Antero Jorma Laukkanen (d. 30 Mayıs 1958), 2001'den beri Espoo Belediye Meclisi'nde ve 2015'ten beri Finlandiya Parlamentosu'nda Hristiyan Demokratları temsil eden bir Fin rahip ve politikacıdır.[1] 2015 seçimlerinde 2.520 oyla Uusimaa seçmenlerinden Parlamento'ya seçildi.[2]\n" }, "Antti Kurvinen": { "first_paragraph": "Antti Ilmari Vilhelm Kurvinen (d. 14 Temmuz 1986), şu anda Finlandiya Parlamentosunda Vaasa seçim merkezinde Merkez Partisi için görev yapan Fin bir politikacı.[1]\n" }, "Ari Koponen": { "first_paragraph": "Ari Koponen (d. 5 Mayıs 1982), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa seçim bölgesi için görev yapan, Gerçek Finler üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Arto Pirttilahti": { "first_paragraph": "Arto Väinö Uolevi Pirttilahti (d. 4 Nisan 1963), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Pirkanmaa bölgesinde Merkez Partisi için hizmet veren Fin bir politikacı.[1]\n" }, "Atte Harjanne": { "first_paragraph": "Atte Erik Harjanne (d. 13 Temmuz 1984), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Helsinki bölgesinde Yeşil Birliği'nde görev yapan bir Fin siyasetçisidir.[1]\n" }, "Cindy Franssen": { "first_paragraph": "Cindy Franssen (d. 30 Ocak 1976), 2019 yılında Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak seçilen Belçikalı bir politikacıdır.[1] O zamandan beri İstihdam ve Sosyal İşler Komitesi ile Kadın Hakları ve Cinsiyet Eşitliği Komitesi'nde görev yapıyor .\n" }, "Dileeni Daniel-Selvaratnam": { "first_paragraph": "Dileni Daniel-Selvaratnam, 18 Ocak 2021'den beri Anguilla Valisi olarak görev yapan İngiliz bir avukat ve memurdur.[1] Christina Scott'tan sonra valilik makamına gelen ikinci kadındır.[2]\n" }, "Edite Estrela": { "first_paragraph": "Edite de Fátima Santos Marreiros Estrela (d. 28 Ekim 1949 [1]), 2004'ten 2014'e kadar Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapan Sosyalist Parti'nin [2] Portekizli bir politikacısıdır.\n" }, "Eeva Kalli": { "first_paragraph": "Eeva Kalli (d. 10 Ocak 1981), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Satakunta seçim bölgesinde Merkez Partisi için görev yapan bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Elaine Baxter": { "first_paragraph": "Elaine Bland Baxter (16 Ocak 1933 - 26 Mart 2021) Amerikalı siyasetçi ve öğretmen.\n" }, "Ellis Webster": { "first_paragraph": "Ellis Lorenzo Webster, Anguillalı bir politikacı ve doktordur. 29 Haziran 2020 tarihinde yapılan genel seçimlerinde partisi Anguilla İlerici Haraketi ile zafer elde ederek Anguilla Başbakanı seçilmiştir.[1]\n" }, "Fatma Koşer Kaya": { "first_paragraph": "Fatma Koşer Kaya (d. 20 Şubat 1968, Çarşamba, Türkiye [1]), Hollandalı bir avukat ve Türk kökenli bir siyasetçidir.[2]\n" }, "Fleur Agema": { "first_paragraph": "Marie-Fleur \"Fleur\" Agema (d. 16 Eylül 1976), Hollandalı bir politikacı ve eski mekansal tasarımcıdır. Özgürlük Partisi'nin bir üyesi olarak 30 Kasım 2006'dan beri milletvekilidir.[1]\n" }, "Francesco Paolo Bonifacio": { "first_paragraph": "Francesco Paolo Bonifacio (d. 3 Mayıs 1923, Castellammare di Stabia - ö. 14 Mart 1989, Roma) İtalyan siyasetçi ve Eski Anayasa Mahkemesi Başkanı.\n" }, "Georgi Ananiev": { "first_paragraph": "Georgi Gervanov Ananiev (12 Nisan 1950 - 26 Ocak 2021) Bulgaristanlı siyasetçidir. 1997 ve 1999 yılları arasında Bulgaristan Savunma bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Gitte Lillelund Bech": { "first_paragraph": "Gitte Lillelund Bech (d. 21 Ocak 1969), 2010-2011 yılları arasında Savunma Bakanlığı yapmış olan Danimarkalı bir politikacıdır. Ocak 2010'da kabine değişikliğinden sonra Søren Gade'nin yerine geçtiğinde göreve başladı.\n" }, "Hanna-Leena Mattila": { "first_paragraph": "Hanna-Leena Mattila (d. 1 Eylül 1968), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Oulu seçim bölgesinde Merkez Partisi için görev yapan bir Fin politikacısıdır.[1]\n" }, "Heidi Viljanen": { "first_paragraph": "Heidi Viljanen (d. 18 Ağustos 1980), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Sosyal Demokrat Partisi için Satakunta seçim bölgesinde hizmet veren bir Fin siyasetçisidir.[1]\n" }, "Heikki Autto": { "first_paragraph": "Heikki Samuli Autto (d. 23 Ağustos 1984), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Laponya seçim bölgesinde Ulusal Koalisyon Partisi için görev yapan bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Henrik Gustafsson": { "first_paragraph": "Henrik Gustafsson, 8 Temmuz 1934 doğumlu, memur, avukat ve 1982-1999 yıllarında Åland valisiydi. \n1999'dan beri Åland Kültür Vakfı'nın Başkanıdır.\n" }, "Hilkka Kemppi": { "first_paragraph": "Hilkka Kemppi (d. 19 Mayıs 1988), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Tavastia seçim bölgesinde Merkez Partisi için görev yapan bir Fin siyasetçisidir.[1]\n" }, "Hjalmar von Bonsdorff": { "first_paragraph": "Hjalmar von Bonsdorff, 6 Kasım 1869 Helsinki doğumlu, Aland Adaları'nın ilk valisi ve Fin memurdur. Gazatecilere karşı dikta tutum sergilemesi nedeniyle, Ålandlılar tarafından hızla sevilmeyen biri haline gelmiş ve 1918'de geldiği valilik makamını aynı yıl William Isaksson'a devretmiştir.\n" }, "Janne Sankelo": { "first_paragraph": "Janne Daniel Sankelo (d. 1 Ocak 1967), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Vaasa seçim bölgesi için görev yapan, Ulusal Koalisyon Partisi üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Jari Koskela": { "first_paragraph": "Jari Jukka Hannu Koskela (d. 11 Mart 1956), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Satakunta seçim bölgesi için görev yapan, Gerçek Finler partisi mensubu Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Jenna Simula": { "first_paragraph": "Jenna Simula (d. 13 Eylül 1989), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Oulu seçim bölgesi için görev yapan, Gerçek Finler partisi üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Jenni Pitko": { "first_paragraph": "Jenni Pitko (d. 15 Ağustos 1986), şu anda Finlandiya Parlamentosu'da Oulu seçim bölgesi için görev yapan, Yeşil Birliği üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Joakim Strand": { "first_paragraph": "Jan Joakim Strand (d. 2 Ağustos 1982), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Vaasa seçim bölgesi için görev yapan, Finlandiya İsveç Halk Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Joonas Könttä": { "first_paragraph": "Joonas Kasperi Könttä (d. 13 Aralık 1989), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Orta Finlandiya seçim bölgesi için görev yapan, Merkez Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Josefa Andrés Barea": { "first_paragraph": "Josefa Andrés Barea, (d. 17 Şubat 1958) İspanyol bir politikacıdır. 2009-2014 yılları arasında İspanya için Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Jouni Kotiaho": { "first_paragraph": "Jouni Juhani Kotiaho (d. 23 Şubat 1958), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Orta Finlandiya seçim bölgesi için görev yapan, Gerçek Finler üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Jouni Ovaska": { "first_paragraph": "Jouni Einari Ovaska (d. 9 Eylül 1986), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Pirkanmaa seçim bölgesi için görev yapan, Merkez Partisi üyesi Fin bir politikacıdır.[1]\n" }, "Juha Pylväs": { "first_paragraph": "Juha Pylväs (d. 24 Mart 1971), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Oulu seçim bölgesi için görev yapan, Merkez Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Juho Kautto": { "first_paragraph": "Juho Kautto (d. 23 Temmuz 1971), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Orta Finlandiya seçim bölgesi için görev yapan, Sol İttifak üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Kaisa Juuso": { "first_paragraph": "Kaisa Juuso (d. 23 Eylül 1960), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Laponya seçim bölgesi için görev yapan, Gerçek Finler üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Kari Tolvanen": { "first_paragraph": "Kari Tapani Tolvanen (d. 24 Temmuz 1961), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa bölgesi için görev yapan, Ulusal Koalisyon Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Kim Berg": { "first_paragraph": "Kim Kristoffer Berg (d. 9 Temmuz 1974), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Vaasa seçim bölgesi için görev yapan, Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Kristiina Salonen": { "first_paragraph": "Kristiina Johanna Salonen (d. 7 Haziran 1977), Fin bir politikacıdır. 2011'den beri Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi'nin Finlandiya Parlamentosu üyesidir.[1]\n" }, "Lenita Toivakka": { "first_paragraph": "Lenita Anneli Toivakka (d. 28 Eylül 1961), Finlandiyalı bir politikacı ve Ulusal Koalisyon Partisi üyesidir.\n" }, "Lin Sen": { "first_paragraph": "Lin Sen (16 Mart 1868 - 1 Ağustos 1943) 1931'den ölümüne kadar Çin Cumhuriyeti Devlet başkanlığını yapan Çinli devlet adamı ve siyasetçi\n" }, "Lulu Ranne": { "first_paragraph": "Lulu Ranne (d. 12 Temmuz 1971), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Häme bölgesi için görev yapan, Gerçek Finler üyesi Fin bir politikacıdır.[1]\n" }, "Mari-Leena Talvitie": { "first_paragraph": "Mari-Leena Hannele Talvitie (d. 11 Haziran 1980), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Oulu seçim bölgesi için görev yapan, Ulusal Koalisyon Partisi üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Markus Lohi": { "first_paragraph": "Markus Samuli Lohi (d. 16 Haziran 1972), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Laponya seçim bölgesi için görev yapan, Merkez Partisi üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Mauri Peltokangas": { "first_paragraph": "Mauri Peltokangas (11 Şubat 1966), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Vasaa seçim bölgesi için görev yapan,Gerçek Finler partisinin Fin politikacısıdır.[1]\n" }, "Pia Dijkstra": { "first_paragraph": "Pietje Aafke (Pia) Dijkstra (d. 9 Aralık 1954), Hollandalı politikacı ve Hollanda Temsilciler Meclisi Dışişleri Daimi Komitesinin başkanıdır. Dijkstra, Demokratlar 66'nın (D66) bir üyesidir ve 17 Haziran 2010'dan beri milletvekili olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Renske Leijten": { "first_paragraph": "Renske Maria Leijten (d. 17 Mart 1979), Hollandalı bir politikacıdır. Sosyalist Parti'nin (Socialistische Partij) üyesi olarak 30 Kasım 2006'dan beri milletvekilidir. Halk sağlığı, yaşam kalitesi ve spor konularına odaklanmaktadır. 6 Şubat 2014'ten 29 Mayıs 2014'e kadar doğum izni nedeniyle geçici olarak yoktu, ilk olarak yerine Tjitske Siderius,[1] ve 14 Mayıs 2014'te Henri Swinkels getirildi.[2]\n" }, "Robert Harris": { "first_paragraph": "Robert Malcolm Harris (9 Şubat 1941 doğumlu)[1] 1996-2000 yıllarında Anguilla valisi olarak görev yapan politikacı.[2] Alan Hoole'ın hastalığı nedeniyle görevinden ayrılmasının ardından valilik görevini devralmıştır.[3]\n" }, "Sabine Uitslag": { "first_paragraph": "Albertje Sabine Uitslag (d. 4 Mart 1973), eski bir Hollandalı siyasetçidir. Hristiyan Demokratikler'in bir üyesi olarak 3 Eylül 2008'den 19 Eylül 2012'ye kadar milletvekilliği yaptı. Sosyal hizmet, bağımlılık ve gençlik politikası konularına odaklandı.\n" }, "Sami Savio": { "first_paragraph": "Sami Juhani Savio (d. 23 Eylül 1975) şu anda Finlandiya Parlamentosunda Pirkanmaa seçim bölgesinde Fin Partisi için görev yapan bir Fin siyasetçisidir.[1]\n" }, "Seyid Hasan Müderris": { "first_paragraph": " Seyid Hasan Müderris (Farsça: سید حسن مدرس), (tam adı: Seyid Hasan Tabatabayi Zevare ; d. 1870, İsfahan – ö. 1937, Kaşmer)— İran meşrutiyet devrimi yanlarından, siyasetçı, alim [1]\n" }, "Sharon Gesthuizen": { "first_paragraph": "Sharon Maria Jacoba Gerarda Gesthuizen (d. 23 Ocak 1976 [1]), Hollandalı bir politikacı ve eski iş kadınıdır. Sosyalist Parti üyesi olarak 30 Kasım 2006 ve 23 Mart 2017 tarihleri arasında milletvekilliği yaptı.[2] Ekonomik ilişkiler, iltica ve göç politikası ve yargı konularına odaklandı.\n" }, "Sophie Hæstorp Andersen": { "first_paragraph": "Sophie Hæstorp Andersen (d. 26 Eylül 1974), Danimarkalı bir politikacıdır. 1 Ocak 2014'ten bu yana Başkent Bölgesi bölge konsey başkanıdır. Ondan önce Folketing'e üyesiydi.[1]\n" }, "Süleyman Üstün": { "first_paragraph": "Süleyman Üstün (d. 1927, Tekirdağ/Saray — ö. 19 Mayıs 2007, İstanbul), öğretmen, sendika eğitimcisi, siyasetçi.\n" }, "Tim Wilson (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Timothy Robert Wilson (d. 12 Mart 1980), Avustralyalı siyasetçi. Avustralya Parlamentosunun alt kanadını oluşturan Temsilciler Meclisinin Goldstein Seçim Bölgesi'nden federal üyesidir. Liberal Partilidir. 2016 yılında seçildikten sonra 2019 yılında tekrar seçilmiştir. Daimi Ekonomi Komitesi başkanıdır.\n" }, "Tor Brenning": { "first_paragraph": "Tor Brenning 22 Ekim 1903'te Oulu'da doğdu, 19 Şubat 1983'te Mariehamn'da öldü, 1954–1972 yıllarında Åland valisiydi.\n" }, "Martha Érika Alonso": { "first_paragraph": "Martha Érika Alonso Hidalgo (İspanyolca telaffuz: [ˈmaɾ.ta ˈɛ.ɾi.ka a.ˈlõn.so i̯.ˈðal.ɣo]; 17 Aralık 1973[1] – 24 Aralık 2018), Meksikalı siyasetçi ve bürokrattır.\n" }, "Faith Alupo": { "first_paragraph": "Faith Alupo (9 Ekim 1983 – 15 Eylül 2020), Ugandalı siyasetçi.[1]\n" }, "Ameenah Gurib": { "first_paragraph": "Bibi Ameenah Firdaus Gurib-Fakim, PhD[1][2] (Urduca: ببی امینة گورب فکیم, d. 17 Ekim 1959)[3]Mauritius Cumhurbaşkanı olarak hizmet veren bir Mauritius'lu biyoçeşitlilik bilim insanıdır. Bunun yanı sıra, Mauritius Cumhuriyeti'nin 2015 ile 2018 yılları arasında Devlet Başkanı ve başkomutanıdır. Aralık 2014'te İttifak Lepep partisinin başkan adayı olarak seçilen Gurib, bu görevi 2018 yılına kadar sürdürmüştür.\n" }, "Amina Mohamed Abdi": { "first_paragraph": "Amina Mohamed Abdi (Somalice:Aamina Maxamed Cabdi; d. 21 Ekim 1981 – ö. 23 Mart 2022), Somalili kadın siyasetçi. 2012 ile 2022 yılları arasında ölümüne kadar Barış ve Kalkınma için Birlik Partisi'nden Somali Federal Parlamentosu'nda delege olarak görev aldı.[1]\n" }, "Anke Van dermeersch": { "first_paragraph": "Anke Maria Flor Van dermeersch (d. 27 Ekim 1972), 1991 Miss Belçika birincisi, 1991 Miss World ve 1992 Miss Universe'de Belçika'yı temsil eden Belçikalı bir politikacı, eski model ve güzellik kraliçesidir.\n" }, "Anna-Liisa Hyvönen": { "first_paragraph": "Anna-Liisa Hyvönen (29 Temmuz 1926, Helsinki – 1 Aralık 2021, Helsinki, Finlandiya), Fin siyasetçi.[1]\n" }, "Annette Holmberg-Jansson": { "first_paragraph": "Annette Holmberg-Jansson (1969 doğumlu), 2011'den beri Åland Parlamento üyesidir ve aynı zamanda Ilımlılar Koalisyonu genel başkanıdır.\n" }, "Teresa Aquino-Oreta": { "first_paragraph": "Maria Teresa Aquino-Oreta (doğum adı: Maria Teresa Aquino Aquino; 28 Haziran 1944, Tarlac - 14 Mayıs 2020[1], Manila), Filipinli Liberal siyasetçi.[2]\n" }, "Jacinda Ardern": { "first_paragraph": "Jacinda Kate Laurell Ardern (26 Temmuz 1980, Hamilton), Yeni Zelandalı siyasetçidir.[1] Ardern, Okyanusya ülkesi Yeni Zelanda'da 2017 ile 2023 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Assunção Esteves": { "first_paragraph": "Maria da Assunção Andrade Esteves (d. 15 Ekim 1956, Valpaços) Portekizli yargıç, siyasetçi, eski meclis başkanı.\n" }, "Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir": { "first_paragraph": "Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir (d. 16 Ekim 1949), İzlandalı bir politikacı ve İzlanda parlamentosu'ndaki Althing'in sözcüsü. 1 Şubat 2009'dan 14 Mayıs 2009 tarihine kadar İzlanda Sosyal İşler ve Sosyal Güvenlik Bakanı olarak görev yapmıştır. 1995 yılından bu yana Althing'in bir üyesi olmuştur.\n" }, "Aynihal Babanazarova": { "first_paragraph": "Aynihal Babanazarova, Tacik avukat, aktivist.\n" }, "Barbara Webster-Bourne": { "first_paragraph": "Barbara Webster-Bourne, 17 Temmuz 2020'den bu yana Anguilla Halk Meclisi'nin şu anki Başkanıdır. 27 Şubat 2010 ile 11 Mayıs 2015 tarihleri ​​arasında da bu görevi yürütmüştür.\n" }, "Deborah Batts": { "first_paragraph": "Deborah Anne Batts (13 Nisan 1947 – 3 Şubat 2020), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi. \n" }, "Benazir Butto": { "first_paragraph": "Benazir Butto (UFA:beːnəziːr bɦʊʈːoː, 21 Haziran 1953, Karaçi - 27 Aralık 2007, Ravalpindi), iki kez Pakistan başbakanlığı yapmış siyasetçi. 1999-2007 yılları arasında yurt dışında sürgünde yaşadı. 18 Ekim 2007'de seçimlere katılmak üzere Pakistan'a geri döndü ve başkanlığını yaptığı Pakistan Halk Partisi'nin seçim mitinglerine katılmaya başladı. Ravalpindi'de katıldığı seçim mitinginden ayrılırken bir suikast sonucu öldü.\n" }, "İrina Berejna": { "first_paragraph": "İrina Berejna (Rusça: İrina Berejnaya[1]; 13 Ağustos 1980[2] - 5 Ağustos 2017[3][4]),Ukraynalı kadın siyasetçidir. Kendisi Luhansk, Ukrayna'da doğdu. Ukrayna Bölgeler Partisi'nin üyesi (Ekim 2007'den beri) ve eski Bölgeler Partisi'ne bağlı Ukrayna Halk Yardımcıları kesiminin üyesiydi.[5]\n" }, "Bernardita Catalla": { "first_paragraph": "Bernardita \"Bernie\" Leonido Catalla (18 Şubat 1958 - 2 Nisan 2020), Filipinli kadın diplomat ve siyasetçi.\n" }, "MaryAnn Black": { "first_paragraph": "MaryAnn Eaddy Black (3 Ekim 1943 –25 Mart 2020), Amerikalı klinik psikolog, sosyal hizmetler görevlisi ve siyasetçi. \n" }, "Krishna Bose": { "first_paragraph": "Hindistan Ulusal Kongresi (1996-1998)\n" }, "Božidarka Kika Damjanović-Marković": { "first_paragraph": "Božidarka Damjanović-Marković veya takma ismiyle Kika (25 Eylül 1920; Mladenovac - 17 Ocak 1996; Belgrad), II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'da faaliyet yürüten siyasi aktivist, Yugoslav Partizanları komutan, direnişçi, ulusal kahraman. Savaş sonrası pek çok görev aldı, Federal Meclis ve Sırbistan Sosyalist Cumhuriyeti Ulusal Meclisi'nde parlamento yardımcısı oldu.\n" }, "Catharina Brakenhielm": { "first_paragraph": "Catharina Bråkenhielm (d. 3 Kasım 1956), İsveçli sosyal demokrat siyasetçi. 2002'den günümüze İsveç Parlamentosu Riksdag'da parlamenter olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Hannie Bruinsma-Kleijwegt": { "first_paragraph": "Johanna \"Hannie\" Bruinsma-Kleijwegt (d. 14 Temmuz 1936 –ö. 24 Şubat 2021), Hollandalı kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Doris Bunte": { "first_paragraph": "Doris Bunte (2 Temmuz 1933, New York Şehri, New York - 15 Şubat 2021, Boston, Massachusetts), Amerikalı siyahi kadın siyasetçi.\n" }, "Camilla Gunell": { "first_paragraph": "Camilla Gunell (7 Eylül 1970 doğumlu), Finlandiya'nın özerk ve tek dilli bir İsveç bölgesi olan Åland Adaları'nda bir politikacı ve eski Åland Başbakanıdır.\n" }, "Donna Carter": { "first_paragraph": "Donna Carter (yklş. d. 1944 – ö. 3 Ocak 2018),Trinidad ve Tobagolu kadın siyasetçidir.\n" }, "Castika Baharşah": { "first_paragraph": "Castika Seyfuriddin Baharşah (d. 7 Mayıs 1937, Batı Cava), Endonezyalı siyasetçi ve aktivist. \n" }, "Zaida Catalán": { "first_paragraph": "Zaida Catalán (6 Ekim 1980, Stockholm - 27 Mart 2017, Kinşasa), İsveçli siyasetçidir. İsveç Yeşiller Partisi'nde siyaset yapmaktaydı. 2001-2005 yılları arasında İsveç Genç Yeşiller Partisi başkanlığı görevini yapmıştır.[1] Hayvan hakları, insan eşitliği ve cinsiyet özgürlüğü konusundaki sosyal çalışmalarda bulunmuştur. Birleşmiş Milletler tarafından görevle gittiği Afrika ülkesi Kongo'nun Kinşasa kentinde 27 Mart 2017'de öldürülmüş olarak bulunmuştur.\n" }, "Marlene Catzín Cih": { "first_paragraph": "Marlene Catzín Cih (1954, Maxcanú, Yucatán, Meksika - 9 Temmuz 2020, Mérida, Yucatán), Meksikalı siyasetçi.[1]\n" }, "Celia Sánchez": { "first_paragraph": "Celia Sánchez Manduley (9 Mayıs 1920 - 11 Ocak 1980), Kübalı devrimci ve komünist siyasetçi.\n" }, "Cemile Ksiksi": { "first_paragraph": "Cemile Debbeç Ksiksi (19 Ağustos 1968 – 19 Aralık 2022), Tunuslu kadın siyasetçi. \n" }, "Ezhar Cezairli": { "first_paragraph": "Ezhar Cezairli (12 Aralık 1962, Antakya – 9 Şubat 2021, Frankfurt, Almanya), Türk-Alman diş hekimi ve siyasetçi.\n" }, "Chandrawati": { "first_paragraph": "Chandrawati (d. 8 Ocak 1928 –ö. 15 Kasım 2020), Hint siyasetçi.\n" }, "Chandrika Kumaratunga": { "first_paragraph": "Chandrika Bandaranaike Kumaratunga (d. 29 Haziran 1945), Sri Lanka'nın 5. cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Joevana Charles": { "first_paragraph": "Joevana Charles (d. Temmuz 1955, Seyşeller - ö. 17 Ocak 2021, Seyşeller), Seyşelli kadın siyasetçi. \n" }, "Cheryl Gillan": { "first_paragraph": "Dame Cheryl Elise Kendall Gillan DBE MP (d. 21 Nisan 1952 - ö. 4 Nisan 2021), Britanyalı kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Geulah Cohen": { "first_paragraph": "Geulah Cohen (İbranice:גאולה כהן 25 Aralık 1925 - 18 Aralık 2019), İsrailli kadın siyasetçi ve aktivist.[1][2]\n" }, "Colette Flesch": { "first_paragraph": "Colette Flesch (d. 16 Nisan 1937, Dudelange) Lüksemburglu siyasetçi ve eskrimci.\n" }, "Constance Markievicz": { "first_paragraph": "Constance Markievicz ya da Countess Markievicz (Lehçe: Markiewiczasıl, asıl adı Gore-Booth; d. 4 Şubat 1868, Londra - ö. 15 Temmuz 1927, Dublin), Sinn Féin ve Fianna Fáil adlı siyasi partiler bünyesinde faaliyetlerde bulunmuş, İrlandalı devrimci ve yurtsever görüşe sahip süfrajet.\n" }, "Diana Aguavil": { "first_paragraph": "Diana Alexandra Aguavil Calazacón, (d. 7 Ağustos 1983)[1] 25 Ağustos 2018'den beri Ekvadorlu bir yerli liderdir. 104 yıllık erkek yönetimlerden sonra Tsáchila uyruğunun ilk kadın valisi ve 2018 Tsáchila seçimlerini kazanmıştır. Ayrıca aday olan ikinci kadındır.[2][3][4]\n" }, "Dilek Yüksel": { "first_paragraph": "2011 – Tokat\n" }, "Willie Dille": { "first_paragraph": "Wilhelmina Ruurdina (Willie) Dille (d. 2 Haziran 1965; Lahey, Hollanda  – ö. 8 Ağustos 2018), Hollandalı siyasetçidir.\n" }, "Sandrine Doucet": { "first_paragraph": "Sandrine Doucet (10 Eylül 1959, Gironde – 4 Şubat 2019, Bordeaux), Fransız siyasetçi.[1][2]\n" }, "Elizabeth Thabethe": { "first_paragraph": "Elizabeth Thabethe (d. 26 Eylül 1959) – (ö. 26 Mart 2021), Güney Afrikalı kadın siyasetçi. \n" }, "Emma Theofelus": { "first_paragraph": "Emma Inamutila Theofelus (28 Mart 1996), Bilgi ve İletişim Bakan Yardımcısı Namibyalı politikacı.[1] Hem Afrika hem de Namibya'da şu anki en genç kadın hükümet yetkilisi.23 yaşındayken Mart 2020'de göreve başladı.[2] Emma bakan yardımcısı olarak atanmasından pek çok insan rahatsızlık duymuştur.[3]\n" }, "Erzsébet Dolník": { "first_paragraph": "Erzsébet Dolník (d. 13 Mayıs 1940 – ö.12 Nisan 2021), sonradan Macaristan vatandaşlığına geçen Slovak kadın siyasetçi.\n" }, "Eva Maydell": { "first_paragraph": "Eva Konstantinova Maydell (d. 26 Ocak 1986) Bulgar bir siyasetçidir. Avrupa Halk Partisi Grubunu temsil eden Avrupa Parlamentosu üyesi ve Bulgaristan'ın GERB partisinin bir üyesidir.[1]\n" }, "Evelyn Wever-Croes": { "first_paragraph": "Evelyna Christina \"Evelyn\" Wever-Croes (d. 5 Aralık 1966), Arubalı siyasetçi ve Kasım 2017'den bu yana hizmet veren şimdiki Aruba Başbakanı. Bu ofisi elinde tutan ilk kadın.[1] Halk Seçim Hareketi'nin (MEP) üyesidir ve 2011'den beri partinin lideridir.[2]\n" }, "Wilma de Faria": { "first_paragraph": "Wilma de Faria (d. 17 Şubat 1945 –ö. 15 Haziran 2017),Brezilyalı kadın siyasetçidir. 2003 yılından 2010 yılına kadar Brezilya'nın Rio Grande do Norte eyaletinin valisi olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Fatıma Rehber": { "first_paragraph": "Fatıma Rehber (Farsça: فاطمه رهبر‎; 1964, Tahran – 7 Mart 2020, Tahran), İranlı siyasetçi.\n" }, "Maarit Feldt-Ranta": { "first_paragraph": "Maarit Kristiina Feldt-Ranta (26 Nisan 1968 – 27 Kasım 2019), Fin kadın siyasetçi.\n" }, "Ferruhru Parsa": { "first_paragraph": "Ferruhru Parsa (Farsça: فرخ‌رو پارسا; d. 22 Mart 1922, Kum - ö. 5 Mayıs 1980, Tahran), İranlı doktor, siyasetçi, bakan. 1968 ve 1971 yılları arsında Milli Eğitim bakanı olarak görev yapmış olup İran'daki ilk kadın bakan olarak bilinmektedir.\n" }, "Filiz Hüsmenova": { "first_paragraph": "Filiz Hüsmenova (Bulgarca: Филиз Хакъева Хюсменова Filiz Hakkıeva Hyusmenova) Bulgaristanlı Türk siyasetçisi.\n" }, "Suka K. Frederiksen": { "first_paragraph": "Suka K. Frederiksen (18 Temmuz 1965 - 21 Temmuz 2020), Grönlandlı siyasetçi ve bakan.[1]\n" }, "Maria Fyfe": { "first_paragraph": "Maria Fyfe (Evlilik öncesi soyadı O'Neill; d. 25 Kasım 1938, Glasgow - ö. 3 Aralık 2020, Glasgow, İskoçya), İskoç kadın siyasetçi.[2][3]\n" }, "İndira Gandi": { "first_paragraph": "İndira Priyadarşini Gandhi (d. 19 Kasım 1917, Allahabad, Britanya Hindistanı - ö. 31 Ekim 1984, Yeni Delhi, Hindistan), Hindistan'da 2 defa (1966-77, 1980-84) başbakanlık yapmış politikacı. Hindistan tarihindeki tek kadın başbakan olan Gandhi, ayrıca en uzun süre görev yapan ikinci başbakandır.\n" }, "Astrid Gjertsen": { "first_paragraph": "Astrid Gjertsen (14 Eylül 1928 - 17 Nisan 2020[1][2], Oslo, Norveç), Danimarka doğumlu Norveçli siyasetçi.\n" }, "Cecilia Gonzalez Gomez": { "first_paragraph": "Cecilia González Gómez (28 Mayıs 1961 - 3 Ocak 2017), Meksikalı siyasetçidir. Kurumsal Devrimci Parti'den Vekiller Meclisine milletvekili olarak girdi. Doğum yeri Jalisco'yu temsilen 63. yasama döneminde delege olarak seçilmiştir.[1] Geçirdiği kalp krizi sonucu 3 Ocak 2017'de 55 yaşında yaşamını yitirimiştir.[2][3]\n" }, "Elmira Minita Gordon": { "first_paragraph": "Dame Elmira Minita Gordon (d. 30 Aralık 1930, Belize City[1] - ö. 1 Ocak 2021, Los Angeles, Kaliforniya), Belizeli kadın siyasetçidir.\n" }, "Vimala Gowda": { "first_paragraph": "Vimala Gowda (1952 - 17 Nisan 2017), Hint kadın siyasetçi. Bharatiya Janata Partisi'nin (Hindistan Halk Partisi) lideri ve Karnataka Yasama Konseyi üyesiydi.[1][2]\n" }, "Barbara Gronemus": { "first_paragraph": "Barbara (Barry) Gronemus (21 Kasım 1931 - 17 Ocak 2021), Amerikalı kadın siyasetçi ve çiftçi. \n" }, "Halide Tumi": { "first_paragraph": "Halide Tumi Mesudi (d. 13 Mart 1958, Ayn Bessem, Cezayir) Cezayirli feminist ve siyasetçi.[1]\n" }, "Hanna Sawicka": { "first_paragraph": "Hanka Sawicka, gerçek ismiyle Hanna Krystyna Szapiro veya takma ismiyle Hanka (d. 19 Aralık 1917; Kraków - ö. 18 Mart 1943; Varşova), Polonyalı Yahudi komünist.[1] Ölümünden sonra kurulacak olan Polonya Halk Cumhuriyeti için faaliyet yürüten Gençlik Mücadele Birliği'nin ilk lideriydi.\n" }, "Helle Thorning-Schmidt": { "first_paragraph": "Helle Thorning-Schmidt (d. 14 Aralık 1966, Kopenhag), Danimarkalı siyasetçi. 2005-2015 yılları arası Sosyal Demokratlar'ın lideri ve Danimarka'nın eski başbakanıdır. Eylül 2011'de yapılan Genel Seçimleri kazandı. Kraliçe II. Margrethe tarafından tayin edilmiş ve 3 Ekim 2011 tarihinde göreve başlayarak Danimarka'nın ilk kadın başbakanı oldu. 2005 yılında Danimarka Parlamentosuna seçilmeden önce 1999 yılından 2004 yılına kadar Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Patricia Lesley Hollis": { "first_paragraph": "Barones Patricia Lesley Hollis (evlilik öncesi soyadı: Wells; d. 24 Mayıs 1941 −ö. 13 Ekim 2018), İngiliz İşçi Parti üyesi Lordlar Kamarası'nda görev almış kadın siyasetçi, eğitimci, akademisyen ve soylu kişi.\n" }, "Iiris Suomela": { "first_paragraph": "Iiris Suomela (d. 1 Mayıs 1994), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Pirkanmaa bölgesinde Yeşil Birliği için görev yapan bir Fin siyasetçisidir.[1]\n" }, "Ing Yoe Tan": { "first_paragraph": "Ing Yoe Tan (18 Nisan 1948 - 10 Nisan 2020), Hollandalı politikacı, milletvekili. 8 Haziran 1999 ve 7 Haziran 2011 tarihleri arasında İşçi Partisi Senatosu (PvdA) üyesiydi.[1]\n" }, "Ingrid van Engelshoven": { "first_paragraph": "Ingrid Katharina van Engelshoven (d. 12 Temmuz 1966), 26 Ekim 2017'den beri Üçüncü Rutte kabinesinde Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanı olarak görev yapan Hollandalı bir politikacıdır.[1]\n" }, "Ioana Mihaela Neacșu": { "first_paragraph": "Ioana Mihaela Neacșu (d. 1 Ocak 1969, Bükreş –ö. 5 Mart 2021, Bükreş, Romanya), Rumen kadın siyasetçi.\n" }, "Iris de Araújo": { "first_paragraph": "Iris de Araújo Rezende Machado (d. 7 Mayıs 1943 –ö. 21 Şubat 2023), Brezilyalı siyasetçi ve eski first lady. \n" }, "Irondi Pugliesi": { "first_paragraph": "Irondi Mantoan Pugliesi (d. 3 Ağustos 1947 – ö. 12 Nisan 2021), Brezilyalı kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Bernadette Isaac-Sibille": { "first_paragraph": "Bernadette Isaac-Sibille (d. 30 Mart 1930, Lyon – ö. 2 Ocak 2021, Lyon, Fransa), Fransız kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Isaura Abelairas": { "first_paragraph": "María Isaura Abelairas Rodríguez (d. 25 Haziran 1951, Taboada) – (ö. 3 Haziran 2021, Vigo, İspanya), İspanyol siyasetçi ve eğitimci. \n" }, "Iveta Radičová": { "first_paragraph": "Iveta Radičová (7 Aralık 1956, Bratislava, Çekoslovakya) 8 Temmuz 2010 - 4 Nisan 2012 tarihleri arasında Slovakya başbakanı olarak görev yaptı. Slovakya'nın ilk kadın başbakanıdır.\n" }, "Ivonne Passada": { "first_paragraph": "Ivonne Passada Leoncini (d. 4 Nisan 1956 – ö. 11 Mart 2023), Uruguaylı akademisyen, siyasetçi ve sendikacı.[1]\n" }, "İrina Vereşçuk": { "first_paragraph": "Iryna Andriivna Vereshchuk (Ukraynaca; Ірина Андріївна Верещук; 30 Kasım 1979'da Rava-Ruska'da doğdu) Ukraynalı bir sosyal aktivist, politikacı ve eski Ukrayna Miiletvekili.[1] 4 Kasım 2021'de Vereshchuk, Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Geçici İşgal Altındaki Toprakların Yeniden Entegrasyonu Bakanı olarak atandı.\n" }, "Jane Shalimar": { "first_paragraph": "Jane Shalimar (d. 2 Haziran 1980, Cakarta; ö. 4 Temmuz 2021, Cakarta, Endonezya), Endonezyalı aktris ve siyasetçi.\n" }, "Mónica Jiménez": { "first_paragraph": "Mónica Eliana Jiménez de la Jara (25 Aralık 1940 - 25 Ağustos 2020, Santiago, Şili), Şilili siyasetçi.[1]\n" }, "Joacine Katar Moreira": { "first_paragraph": "Joacine Elysees Katar Tavares Moreira, (d. 27 Temmuz 1982) Portekizli bir akademisyen, aktivist ve politikacıdır. Livre Partisi'nin bir üyesi olarak 2019 yılında Cumhuriyet Meclisi Üyesi seçildi.\n" }, "Shirley Johnson": { "first_paragraph": "Shirley Johnson (d.14 Aralık 1937, Detroit -ö. 14 Ocak 2021, Royal Oak, Michigan), Amerikalı kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Eva Johnsson": { "first_paragraph": "Eva Johnsson (d. 1958), İsveçli Hristiyan Demokrat politikacı. 2006'dan bu yana İsveç parlamentosu Riksdag'da üyedir.\n" }, "Josephine Tsang Sau-ho": { "first_paragraph": "Josephine Tsang Sau-ho (Çince:曾秀好; d. 1960, Hong Kong) – (ö. 1 Mayıs 2022, Hong Kong, Çin), Hong Konglu kadın siyasetçi ve yönetici. \n" }, "Tessa Jowell": { "first_paragraph": "Tessa Jane Helen Douglas Jowell, Baroness Jowell (evlilik öncesi soyadı: Palmer ; d. 17 Eylül 1947 ; ö. 12 Mayıs 2018), İngiliz İşçi Partisi üyesi kadın siyasetçidir.\n" }, "Judy Martz": { "first_paragraph": "Judy Martz (doğum adı : Judy Morstein ; d. 28 Temmuz 1943; Big Timber, Montana; ö. 30 Ekim 2017; Butte, Montana[1]),Amerikalı kadın bürokrat, iş insanı ve eski artistik buz patencisi. 2 Ocak 2001-3 Ocak 2005 tarihleri arasında 23. Montana Valisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Julie Fernandez-Fernandez": { "first_paragraph": "Julie R. Fernandez-Fernandez (d. 20 Mart 1972), 2010-2019 yılları arasında Temsilciler Meclisi üyesi olarak görev yapan Belçikalı bir politikacıdır.[1]\n" }, "Kailash Purryag": { "first_paragraph": "Rajkeswur Purryag (Kailash Purryag olarak da bilinir) (d. 12 Aralık 1947, Camp Fouquereaux, Mauritius), 2012-2015 yılları arası Mauritius eski Devlet Başkanı olmuş bir Mauritiuslu politikacı. Millet Meclisi tarafından Mauritius'un beşinci Cumhurbaşkanı seçildi ve 1 Temmuz 2012 tarihinde göreve başladı. Mart 2012'de istifa edene kadar 2003 yılından itibaren başkan olarak dokuz yıl geçirdi Sir Anerood Jugnauth'ın yerine göreve gelmiştir. Kailash Purryag, Meclis, Bakan ve Millet Meclisi Başkanı ve üyesi olarak görev yapmıştır. 1976 yılında erken yaşta siyasete başlamıştır.\n" }, "Kalawati Bhuria": { "first_paragraph": "Kalawati Bhuria (d. 1972; Madhya Pradeş – ö. 24 Nisan 2021; Indore, Madhya Pradeş, Hindistan), Hint kadın siyasetçi.\n" }, "Ghaida Khambash": { "first_paragraph": "Ghaida Kambash (1974, Bağdat – 10 Temmuz 2020, Bağdat, Irak), Iraklı kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Kaqusha Jashari": { "first_paragraph": "Kaqusha Jashari (d. 16 Ağustos 1946 doğumlu; Skenderaj[1]), Kosovalı Arnavut politikacı ve inşaat mühendisi. 2007'den beri Kosova Demokratik Partisi'nden Kosova Meclisi milletvekilidir.\n" }, "Karen Hækkerup": { "first_paragraph": "Karen Angelo Hækkerup (d. 12 Haziran 1974),[1] Sosyal Demokratları temsil eden Danimarkalı bir siyasetçidir. 12 Aralık 2013 - 10 Ekim 2014 tarihleri arasında Danimarka Adalet Bakanı'ydı.[2][3] Hækkerup, Danimarka tarım endüstrisinin en büyük lobi kuruluşu olan Danimarka Tarım ve Gıda Konseyi'nin CEO'su olarak Adalet Bakanı olarak görevinden istifa etti.\n" }, "Margaret Kenyatta": { "first_paragraph": "Margaret Wambui Kenyatta (16 Şubat 1928 - 5 Nisan 2017), Kenyalı siyasetçi ve diplomattır. Kenya'nın ilk Cumhurbaşkanı Jomo Kenyatta ve eşi Grace Wahu'nun kızıydı. 1970-1976 yılları arasında Nairobi Belediye Başkanı[1] ve 1976-1986 yılları arasında Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Keosaychay Sayasone": { "first_paragraph": "Keosaychay Sayasone (d. 11 Eylül 1958 - ö.4 Nisan 2021)[1][2], eski Laos first laydsi. Laos Devlet Başkanı Choummaly Sayasone'nin eşiydi.[3][4]\n" }, "Kike Elomaa": { "first_paragraph": "Ritva Tuulikki \"Kike\" Elomaa (d. 25 Temmuz 1955), bilinen adıyla Kike Elomaa, emekli Fin profesyonel bayan vücut geliştirme şampiyonu ve pop şarkıcısıdır.[1]\n" }, "Kiyoko Ono": { "first_paragraph": "Kiyoko Ono (小野 清 子, Ono Kiyoko, 4 Şubat 1936 - 13 Mart 2021), Japon siyasetçi ve jimnastikçi. 1960 ve 1964 Yaz Olimpiyatları'nda ülkesi Japonya adına jimnastik alanında yarıştı ve 1964'te takım oyununda bronz madalya kazandı.[1]\n" }, "Margareta Kjellin": { "first_paragraph": "Margareta Kjellin (3 Eylül 1948 - 15 Şubat 2017), İsveçli siyasetçidir. İsveç Ilımlılar Partisi üyesidir. Ülkesinin parlamentosu Riksdag'da 2006'dan 15 Şubat 2017'ye kadar delege olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Angela Kokkola": { "first_paragraph": "Angela Kokkola (Yunanca: Αγγέλα Κοκκόλα, 13 Temmuz 1932 – 16 Aralık 2017[1]),Panhelenik Sosyalist Hareket (PASOK) üyesi Yunan siyasetçidir.\n" }, "Kolinda Grabar-Kitarović": { "first_paragraph": "Kolinda Grabar-Kitarović (d. 29 Nisan 1968, Rijeka), Şubat 2015 yılından Şubat 2020'ye kadar Hırvatistan Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Hırvat siyasetçi.\n" }, "Jadranka Kosor": { "first_paragraph": "Jadranka Kosor (d. 1 Temmuz 1953, Pakrac), Hırvat politikacı ve eski gazetecidir. Selefi Ivo Sanader'in ani istifasının ardından 6 Temmuz 2009 tarihinde göreve gelip Hırvatistan'ın Başbakanı olmuştur. Bağımsızlığından bu yana Hırvatistan'ın ilk kadın Başbakanıdır.\n" }, "Bronislawa Kowalska": { "first_paragraph": "Bronisława Kowalska (d. 5 Aralık 1955 –ö. 26 Aralık 2020), Polonyalı kadın siyasetçi.\n" }, "Kristien Van Vaerenbergh": { "first_paragraph": "Kristien Van Vaerenbergh (d. 22 Nisan 1978), Belçikalı bir siyasetçidir. 2010 yılında Belçika Temsilciler Meclisi'ne seçildi.[1]\n" }, "Kumutha Rahman": { "first_paragraph": "Kumutha Raman (Tamilce: குமுதா ரகுமான்; d. 19 Mayıs 1979; ö. 13 Temmuz 2021), Hint kökenli Malezyalı kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Larisa Şoygu": { "first_paragraph": "Larisa Kujugetovna Şoygu (Rusça: Лариса Кужугетовна Шойгу, d. 21 Ocak 1953, Chadan) - (ö. 10 Haziran 2021, Moskova), Sovyet-Rus kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Laura Bernal (diplomat)": { "first_paragraph": "Laura Bernal (1956, Buenos Aires - 26 Nisan 2020, Dublin[a]), Arjantinli kadın diplomat.\n" }, "Marilyn Lewis": { "first_paragraph": "Marilyn Stoughton Lewis (d. 19 Temmuz 1931, Philadelphia, Pensilvanya - ö. 7 Aralık 2020, Lansdale, Pensilvanya), Amerikalı siyasetçi.\n" }, "Leyla Güven": { "first_paragraph": "Leyla Güven (d. 6 Mayıs 1964; Cihanbeyli), Kürt asıllı Türk siyasetçi.\n" }, "Diane Loeffler": { "first_paragraph": "Diane Loeffler (12 Temmuz 1953 –16 Kasım 2019), Amerikalı kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Lúcia Braga": { "first_paragraph": "Ana Lúcia Navarro Braga (13 Aralık 1934 - 8 Mayıs 2020), Brezilyalı siyasetçi, bürokrat ve hukukçu.\n" }, "Ludmila Guzun": { "first_paragraph": "Ludmila Guzun (d. 26 Haziran 1961 –ö. 16 Nisan 2021), Moldovalı kadın siyasetçi. Ungheni Bölgesi'ni temsilen Moldova Parlamentosu'nda delege olarak görev yaptı.\n" }, "Kiran Maheshwari": { "first_paragraph": "Kiran Maheshwari (d. 29 Ekim 1961 - ö. 30 Kasım 2020), Hint kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Mairead McGuinness": { "first_paragraph": "Mairead McGuinness (d. 13 Haziran 1959), İrlandalı kadın siyasetçi ve gazeteci.[1][2][3]\n" }, "Winnie Mandela": { "first_paragraph": "Winnie Madikizela-Mandela, (doğum adı : 'Nomzamo Winfreda Zanyiwe Madikizela' ; 26 Eylül 1936, Mbongweni - 2 Nisan 2018, Johannesburg[1]), Güney Afrikalı siyasetçi ve aktivisttir. Ünlü Güney Afrikalı özgürlükçü efsane lider, Nelson Mandela ile 1958'de evlenip 1996'da ayrılmıştır.\n" }, "Mari Rantanen": { "first_paragraph": "Mari Rantanen (d. 29 Mart 1976), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Helsinki bölgesi için görev yapan, Gerçek Finler üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "María Colombo de Acevedo": { "first_paragraph": "María Teresita del Valle Colombo de Acevedo (d. 1957 – ö. 3 Mayıs 2021), Arjantinli kadın siyasetçi. Catamarca Eyaleti senatörü olarak Catamarca Sivil ve Sosyal Cephesi'nin parçasını oluşturan Radikal Yurttaş Birliği'nin üyesiydi.\n" }, "Maria de Lourdes Pintasilgo": { "first_paragraph": "Maria de Lourdes Ruivo da Silva de Matos Pintasilgo (d. 18 Ocak 1930, Abrantes, Portekiz - ö. 10 Temmuz 2004, Lizbon, Portekiz), Portekiz tarihindeki ilk ve tek, Margaret Thatcher'dan sonra Avrupa tarihindeki ikinci kadın başbakandır.\n" }, "Marie-Louise Coleiro Preca": { "first_paragraph": "Marie Louise Coleiro Preca (d. 7 Aralık 1958, Qormi), Avrupa ülkesi Malta'nın dokuzuncu Cumhurbaşkanı olan bir Maltalı politikacı.\n" }, "Marielle Franco": { "first_paragraph": "Marielle Franco (d. 27 Temmuz 1979; Rio de Janeiro- ö.14 Mart 2018; Rio de Janeiro, Brezilya), Brezilyalı aktivist ve siyasetçidir.[1][2]\n" }, "Mirjana Marković": { "first_paragraph": "Mirjana \"Mira\" Marković (Sırpça: Мирјана Марковић), Sırp-Hırvatça telaffuz: [mǐrjana mǐːra mǎːrkɔʋit͡ɕ]; 10 Temmuz 1942 –14 Nisan 2019), Sırp siyasetçi ve first lady.[1]\n[2][3]\n" }, "Helen M. Marshall": { "first_paragraph": "Helen M. Marshall (d. 30 Eylül 1929 ; ö. 4 Mart 2017), Amerikalı kadın siyasetçi ve belediye başkanı New York bölgesi parlamentosunda Demokrat Parti'den delege olarak giriş yapmış, Queens belediye başkanı olarak 2002'den 2013 yılına kadar görev yapmıştır.[1]\n" }, "Gina Mason": { "first_paragraph": "Gina M. Mason (evlilik öncesi soyadı: Crafts; d. 1960; ö. 5 Eylül 2017),Amerikalı kadın siyasetçidir.\n" }, "Masume İbtikar": { "first_paragraph": "Masume İbtikar (Farsça:معصومه ابتکار; doğum adı: Masume Nilüfer İbtikar; d. 21 Eylül 1960, Tahran), İranlı kadın gazeteci, siyasetçi ve bilim insanı.\n" }, "Mary McAleese": { "first_paragraph": "Mary McAleese (d. 27 Haziran 1951; Belfast, İrlanda), eski İrlanda Cumhurbaşkanı. Avrupa Birliği'ndeki iki kadın devlet başkanından biridir. (Diğeri Letonya Cumhurbaşkanı Vaira Vike Freiberga'dır).\n" }, "Pam MacConnell": { "first_paragraph": "Pam McConnell (d. 1946 ; ö. 7 Temmuz 2017),Kanadalı kadın siyasetçidir. 1994 yılında Toronto Kent Konseyi'ne seçildi ve en son olarak Toronto Merkez-Rosedale bölgesi için Toronto Belediye Meclis Üyesi olarak 2000 yılından 2017'de ölümüne kadar görev yapmıştır.[1]\n" }, "Rigoberta Menchú": { "first_paragraph": "Rigoberta Menchú (doğum 9 Ocak 1959, Guatemala), Kiçe kökenli Guatemalalı yerlilerin hakları için mücadele eden aktivist ve 1992 Nobel Barış Ödülü sahibi.[4]\n" }, "Mercedes Aráoz": { "first_paragraph": "Mercedes Rosalba Aráoz Fernández (d. 5 Ağustos 1961), Perulu ekonomist ve siyasetçi. Aráoz, Amerika kıtasının güneyinde yer alan Peru'da 17 Eylül 2017 - 2 Nisan 2018 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Beatriz Merino Lucero": { "first_paragraph": "Beatriz Merino Lucero (doğum 15 Kasım 1947) Peru'nun ilk kadın başbakanı.\n" }, "Meryem Recavi": { "first_paragraph": "Meryem Recavi, (Evlilik öncesi soyadı Azodanlu) İranlı muhalif politikacı. 4 Aralık 1953 [1] tarihinde Tahran'da dünyaya geldi. Halkın Mücahitleri Örgütü'nün (HMÖ) kurucularından Mesud Recavi'nin eşi. 1993 yılından bu yana İran Ulusal Direniş Konseyi'nin (İUDK) seçilmiş başkanı. İUDK, üyeleri ve destekçileri tarafından[2], İran'ne muhalif organizasyon ve derneklerin bir arada olduğu \"geniş bir çatı örgüt/İran'ın sürgündeki parlamentosu\" olarak tanımlanmaktadır.[3] Başkanlığını yaptığı bu platform, kendi destekçileri, çeşitli ülkelerden bir kısım batılı parlamenter ve New York eski valisi Rudy Giuliani, Barack Obama'nın eski Ulusal Güvenlik danışmanlarından General James L. Jones gibi ABD'nin önde gelen bazı politikacıları tarafından, İran'ın gelecekteki meşru yönetimi olarak tanımlanmaktadır.[4]\n" }, "Yukiko Miyake": { "first_paragraph": "Yukiko Miyake (Japonca: 三宅 雪子 Miyake Yukiko), (5 Mart 1965 - 2 Ocak 2020), Japon siyasetçi.\n" }, "Monique Ohsan Bellepeau": { "first_paragraph": "Agnès Monique Ohsan Bellepeau (d. 1942), bir politikacı ve 31 Mart - 21 Temmuz 2012 tarihleri arası Mauritius devlet başkanı idi. 2010 yılından bu yana ise Mauritius'un Devlet Başkanı Yardımcılığını yürütmektedir.\n" }, "Gisela Mota Ocampo": { "first_paragraph": "Gisela Raquel Mota Ocampo (13 Mart 1982 - 2 Ocak 2016), Meksikalı kadın siyasetçi.\n" }, "Heather Nauert": { "first_paragraph": "Heather Ann Nauert (27 Ocak 1970, Rockford), Amerikalı gazeteci, diplomat ve bürokrat.[1] Nisan 2017'den 2019'a değin Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı sözcülüğünü görevini yürütmüştür. Ayrıca Fox News Channel televizyon kanalının haber programı Fox and Friends 'i sunmuş ayrıca ABC News Kanalı'nda çalışmıştır.\n" }, "Necah el-Attar": { "first_paragraph": "Necah el-Attar (Arapça: نجاح العطار d. 10 Ocak 1933), Suriyeli siyasetçi. 2006 yılında Suriye devlet başkanı yardımcısı olarak atanmıştır. Öncesinde 1976 - 2000 yılları arasında Suriye Kültür Bakanlığı görevini yürütmüş olan el-Attar, devlet başkan yardımcılığı görevine atanan ilk Arap kadındır.[1]\n" }, "Noora Koponen": { "first_paragraph": "Noora Riikka Koponen (d. 12 Temmuz 1983), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa seçim bölgesi için görev yapan, Yeşil Birliği üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Outi Ojala": { "first_paragraph": "Outi Marjatta Ojala (28 Haziran 1946 – 16 Mayıs 2017), Finlandiyalı Sol İttifak üyesi siyasetçidir. 1991-1996 ve 1999-2007 yılları arasında Finlandiya Parlamentosu üyeliği ve 1996-1999 yılları arasında Avrupa Parlamentosu Üyeliği yaptı.[1]\n" }, "Roza Otunbayeva": { "first_paragraph": "Roza İsakovna Otunbayeva (Rusça: Роза Исаковна Отунбаева; 23 Ağustos 1950), Kırgızistan'ın 4. Cumhurbaşkanı ve ilk Dışişleri Bakanı. Kırgızistan Sosyal Demokrat Partisi parlamento grubu başkanıdır. Muhalif parti lideri olarak 7 Nisan 2010 itibarıyla Kurmanbek Bakiyev iktidarının düşürülmesi ve Kırgızistan'ın 4 geçici bakanlıkça geçici süreyle idare edilmesi sürecinde etkin rol oynamıştır[1].\n" }, "Park Geun-hye": { "first_paragraph": "Park Geun-hye (d. 2 Şubat 1952, Daegu), Güney Koreli siyasetçi ve Güney Kore'nin 11. cumhurbaşkanıdır. Görevden ayrılma önerisinin onaylanmasından ötürü cumhurbaşkanlığı yetkileri ve görevleri 9 Aralık 2016 tarihinde askıya alındı ve Başbakan Hwang Kyo-ahn bu yetkileri ve vazifeleri Cumhurbaşkanı vekili olarak üstlendi.[3]\n" }, "Patricia Poblete": { "first_paragraph": "Patricia Poblete Benett (d. 6 Haziran 1946 − ö. 31 Mart 2022), Şilili ekonomist ve siyasetçi.[3][4]\n" }, "Patricija Šulin": { "first_paragraph": "Patricija Šulin (d. 25 Kasım 1965 – ö. 2 Kasım 2021), Sloven kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Paula Quintana": { "first_paragraph": "Paula Ximena Quintana Meléndez (d. 26 Haziran 1956 – ö. 6 Ocak 2023), Şilili sosyolog, akademisyen ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Paula-Mae Weekes": { "first_paragraph": "Paula-Mae Weekes (d. 23 Aralık 1958), Trinidad ve Tobagolu hakim ve siyasetçidir. Weekes, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Trinidad ve Tobago'da 19 Mart 2018 tarihi itibarıyla ülkenin ilk kadın başkanı olarak devlet başkanlığı makamında bulunacaktır.\n" }, "Eva Perón": { "first_paragraph": " María Eva Duarte de Perón (7 Mayıs 1919 - 26 Temmuz 1952), Arjantin Başkanı Juan Domingo Perón'un ikinci eşidir. Arjantin halkının çok sevdiği Perón, İspanyolca \"Küçük Eva\" anlamına gelen Evita lakabıyla tanınırdı.\n" }, "Beatrix Philipp": { "first_paragraph": "Beatrix Philipp (Evlilik öncesi soyadı Hellweg; 7 Temmuz 1945 – 1 Mayıs 2019), Alman siyasetçi.\n" }, "Ursula Plassnik": { "first_paragraph": "Ursula Plassnik (d. 23 Mayıs 1956, Klagenfurt), Avusturyalı diplomat ve siyasetçi. 2004-2008 yılları arasında Avusturya Dışişleri Bakanlığı görevinde bulundu. 2015 yılından beri Avusturya'nın Bern Büyükelçisi olarak görev almaktadır.\n" }, "Rachmawati Sukarnoputri": { "first_paragraph": "Diah Permana Rachmawati Sukarno ya da Rachmawati Sukarnoputri (d. 27 Eylül 1950; ö. 3 Temmuz 2021), Endonezyalı kadın siyasetçi ve hukukçu. Babası Endonezya'nın kurucu başkanı Sukarno ve ablası Endonezya'nın beşinci cumhurbaşkanı olan Megawati Sukarnoputri'dir.\n" }, "Rada Vranješević": { "first_paragraph": "Rada Vranješević (Sırpça: Рада Врањешевић; d. 25 Mayıs 1918; Banja Luka - ö. 26 Mayıs 1944; Drvar), II. Dünya Savaşı sırasında Bosna'da faaliyet yürüten Yugoslav politikacı, siyasi aktivist, partizan ve direniş lideri.[1]\n" }, "Rahila Al Riyami": { "first_paragraph": "Rahila bint Amur Al Riyami (ö. 5 Şubat 2017), Ummanlı politikacı. Lujaina Mohsin Darwish ile birlikte, 2000 yılında Umman İstişari Meclisi'ne (Meclis al-Şura) seçilen ilk Ummanlı kadındır.[1]\n" }, "Leticia Ramos-Shahani": { "first_paragraph": "Leticia Valdez Ramos-Shahani (d. 30 Eylül 1929 – ö. 20 Mart 2017),Filipinli kadın siyasetçi[1] ve yazardır. 1987-1998 yılları arasında senatör ve 1993-1996 yılları arasında Filipinler Senatosu Başkan Yardımcılığı üyesi olarak görev yapmıştır. Lakas Kampi (CMD) partisi üyesidir.\n" }, "Viviane Reding": { "first_paragraph": "Viviane Reding (d. 27 Nisan 1951, Esch-sur-Alzette, Lüksemburg) Gazeteci, Lüksemburglu politikacı. 1999 yılından itibaren kesintisiz olarak Avrupa Komiseri olmuştur.\n" }, "Maria Dolors Renau": { "first_paragraph": "Maria Dolors Renau i Manén (15 Kasım 1936; Barselona[1] –29 Ağustos 2019; Barselona, İspanya), İspanyol kadın siyasetçi.[2][3]\n" }, "Resurreccion Acop": { "first_paragraph": "Resurreccion \"Cion\" Marrero Acop (d. 21 Kasım 1947; ö. 28 Mayıs 2021), Filipinli kadın siyasetçi ve hekim.\n" }, "Ruth Dreifuss": { "first_paragraph": "Ruth Dreifuss (d. 9 Ocak 1940, St. Gallen), İsviçre Sosyal Demokrat Partisi mensubu bir İsviçreli politikacı. Cenevre'yi temsilen İsviçre Federal Hükümeti'nde 1993 ve 2002 yılları arasında görev yaptı.\n" }, "Sabina Glasovac": { "first_paragraph": "Sabina Glasovac (d. 20 Mayıs 1978, Našice), Sırp kadın siyasetçi.\n" }, "Ruth Samuelson": { "first_paragraph": "Ruth Culbertson Samuelson (d. 4 Kasım 1959 - ö. 23 Ocak 2017), Amerikalı Cumhuriyetçi Partili kadın siyasetçi, parlamenter. Kuzey Karolina Kent Konseyi'ne 104. bölgeden delege olarak girmiştir. Ayrıca Kuzey Karolina Temsilciler Meclisi'ne yükselerek 2007 ile 2015 arası görev yapmıştır.[1][2] 15 Ekim 2013'teki ön seçimlerde aday olduysa da 2014'te 5. dönemde ana seçimde seçilememiştir.[3]\n" }, "Jole Santelli": { "first_paragraph": "Jole Santelli (d. 28 Aralık 1968, Cosenza - ö. 15 Ekim 2020, Cosenza, İtalya), İtalyan kadın siyasetçi ve hukukçu.[1]\n" }, "Sarah Amiri": { "first_paragraph": "Sarah bint Yousif Al Amiri (d. 1987), Birleşik Arap Emirlikleri Bilim İnsanları Konseyi başkanı ve Emirates Mars Görevi'nin proje müdürüdür[1]. Birleşik Arap Emirlikleri kabinesinin İleri Bilimler bakanıdır." }, "Anna Senkoro": { "first_paragraph": "Anna Claudia Senkoro (d. 1962 - ö. 4 Ocak 2017), Tanzanyalı kadın siyasetçi. Tanzanya-Maendeleo İleri Görüş Partisi üyesidir.[1] 14 Aralık 2005'te üyesi olduğu PPT-Maendeleo partisinden başkan adayı olmuştur.\n" }, "Shanti Pahadia": { "first_paragraph": "Shanti Pahadia (d. 1 Ağustos 1934 – ö 23 Mayıs 2021), Hint kadın siyasetçi. \n" }, "Sharon Ambrose": { "first_paragraph": "Sharon Ambrose (9 Eylül 1939; Chicago - 1 Nisan 2017 ),[1] ABD Washington'lu kadın siyasetçidir. Washington'da 1997-2007 yılları arasında Ward 6'yı temsil eden Columbia Bölgesi Konseyi'nde Demokrat Parti (ABD) üyesiydi.\n" }, "Shirley Williams": { "first_paragraph": "Shirley Vivian Teresa Brittain Williams, Crosby Barones Williams, \"CH\", \"PC\" (evlilik öncesi soyadı: Catlin; d. 27 Temmuz 1930, Londra -ö. 12 Nisan 2021, Londra, İngiltere), İngiliz eski siyasetçi.[1][2]\n" }, "Silja Dögg Gunnarsdóttir": { "first_paragraph": "Silja Dogg Gunnarsdottir (d. 16 Aralık 1973), 2013 yılından bu yana Güney seçim bölgesi için Alþingi (İzlanda Parlamentosu) üyesi olan İzlandalı bir politikacıdır.[1]\n" }, "Louise Slaughter": { "first_paragraph": "Dorothy Louise McIntosh Slaughter (d. 14 Ağustos 1929 - ö. 16 Mart 2018), Amerikalı kadın siyasetçidir.[1]\n[2] 1987'den ölümüne kadar Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi New York üyesi olarak görev yaptı. Slaughter, Demokrat Parti'nin üyesiydi.[1]\n" }, "Sofia Dzerjinskaya": { "first_paragraph": "Sofia Sigizmundovna Dzerjinskaya (Lehçe: Zofia Dzierżyńska; Rusça: Софья Сигизмундовна Дзержинская; d. 4 Aralık 1882; Varşova; ö. 27 Şubat 1968; Moskova), Polonyalı aktivist, Polonya Komünist Partisi üyesi politikacı. Çeka'nın kurucusu Bolşevik devrimci Feliks Dzerjinski'nin eşidir.[1]\n" }, "Sonia Gandhi": { "first_paragraph": "Sonia Gandhi, asıl adı Edvige Antonia Albina Maino, (doğum: 9 Aralık 1946), İtalya doğumlu İtalyan asıllı Hint politikacı. Hindistan Ulusal Kongresinin eski lideri ve Başkanı Rajiv Gandhi'nin eşidir.\n" }, "Şablon:SSCB-kadın siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Bir SSCB'li kadın siyasetçinin biyografisi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Ursula Stenzel": { "first_paragraph": "Ursula Stenzel (d. 22 Eylül 1945, Viyana), Avusturyalı bir siyâsetçidir (ÖVP).\n" }, "Takako Suzuki": { "first_paragraph": "Takako Suzuki (5 Ocak 1986), Japonya'nın Liberal Demokrat Partisi'nden (LDP) bir Japon politikacı ve Ulusal Diet'in (ulusal yasama meclisi) üyesidir.\n" }, "Tanja Jadnanansing": { "first_paragraph": "Tanja Malti Jadnanansing (d. 26 Nisan 1967), Hollandalı bir politikacı ve eski televizyon sunucusudur. İşçi Partisi'nin bir üyesi olarak 17 Haziran 2010'dan 7 Eylül 2016'ya kadar milletvekililiği yaptı. Yerine Amma Asante girdi.[1] Jadnanansing, yükseköğrenim ve bilim politikası konularına odaklandı.\n" }, "Margaret Thatcher": { "first_paragraph": "\n" }, "Lyda Ann Thomas": { "first_paragraph": "Lyda Ann Thomas (d. 1936/1937 –ö. 19 Nisan 2017), Amerikalı kadın siyasetçi ve bürokrattır.\n" }, "Patsy Ticer": { "first_paragraph": "Patricia Smith \"Patsy\" Ticer (d. 6 Ocak 1935 –ö. 7 Ağustos 2017), Amerikalı siyasetçi ve bürokrat. Washington, DC'de doğdu. Demokrat Parti üyesi oldu.[1] Ticer Alexandria, Virginia Şehir Konseyi'nde 1980'li yıllarda yer aldı. Sonra 1991-1996 yılları arasında Alexandria, Virginia belediye başkanı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Frida Topno": { "first_paragraph": "Frida Topno (20 Eylül 1925 – 6 Şubat 2018), Odisha bölgesini temsil eden Hint siyasetçidir.[1]\n" }, "Tuba Vural Çokal": { "first_paragraph": "Tuba Vural Çokal (d. 1973, Antalya), Türk göz hastalıkları uzmanı hekim ve siyasetçi.\n" }, "Yuliya Timoşenko": { "first_paragraph": "Yuliya Volodimirivna Timoşenko[1] (d. 27 Kasım 1960[2]), Ukraynalı siyasetçi ve eski Ukrayna başbakanıdır. Timoşenko, Turuncu Devrim'in eşbaşkanlığını yaptı ve 24 Ocak'tan 8 Eylül 2005'e kadar ilk dönem başbakanlığını yapmış, 18 Aralık 2007'de yeniden başbakan olmuştur. Ukrayna Başbakanı olarak atanan ilk kadın oldu. Tüm Ukrayna Anavatan Birliği Partisi ve Yuliya Timoşenko Seçmen Bölgesi'nin (Ukraynaca: Блок Юлії Тимошенко, БЮТ) genel başkanıdır.\n" }, "Vera Harujaya": { "first_paragraph": "Vera Harujaya (Belarusça: Вера Харужая, Lehçe: Wiera Charuża; 27 Eylül 1903; Babruysk - Kasım 1942; Vitsebsk), İki Savaş Arası Dönem sırasında Polonya'da Sovyetler Birliği için casusluk görevi yapan Beyaz Rus komünist yazar, öğretmen, gazeteci, eylemci, partizan, direniş hareketi üyesi, ulusal kahraman.[1][2] Barbarossa Harekâtı sonrası Naziler tarafından idam edildi.[3] Kendisine Lenin Nişanı, Kızıl Bayrak Nişanı ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı verildi.\n" }, "Vida Tomšič": { "first_paragraph": "Vida Tomšič née Bernot (26 Haziran 1913; Ljubljana - 10 Aralık 1998; Ljubljana), Sloven komünist politikacı ve aktivist.[1] II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslav partizanları cephesinde savaştı ve Halk Kahramanı Nişanı'na layık görülü. Uzun yıllar Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde pek çok hükûmet pozisyonunda bulundu.[2] Tomšič, kadın haklarını ülkenin bütünüyle sosyal ve ekonomik kalkınmasına tamamen bağımlı olarak gören bir Marksist feministti.[3][4]\n" }, "Vaira Vīķe-Freiberga": { "first_paragraph": "Vaira Vike Freiberga (d. 1 Aralık 1937, Riga), 1999'dan 2007'ye kadar Letonya cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Viorica Dăncilă": { "first_paragraph": "Vasilica Viorica Dăncilă (d. 16 Aralık 1963), Rumen siyasetçi. Dăncilă, Avrupa ülkesi Romanya'da 29 Ocak 2018 tarihinden 4 Kasım 2019'a kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Viveka Eriksson": { "first_paragraph": "Viveka Eriksson veya Viveca Eriksson (18 Ağustos 1956 doğumlu) özerk Åland Adaları'nda bir politikacı ve 2007'den 2011'e kadar Åland Başbakanı olarak görev yapmıştır.[2]\n" }, "Margaret Wall": { "first_paragraph": "Margaret Mary Wall, Baroness Wall of New Barnet (d. 14 Kasım 1941 – 25 Ocak 2017)[1],Britanyalı kadın siyasetçi ve sendikacı. 2001-2002 yılları arsında Britanya İşçi Partisi başkanlığı görevini yürütmüştür. İşçi hakları sendikası AMICUS'un genel sekreterliğinide yapmıştır.\n" }, "İç düşman": { "first_paragraph": "İç düşman, bir ülkenin içinde bulunan bireyleri veya grupları, o ülkeye tehdit olarak algılanan kişiler veya gruplar olarak ifade eder. İç ve dış düşmanlar arasındaki ayrım, Platon'un Cumhuriyet[1] adlı eserinde tartışılmaktadır. Bazı siyasi dinamikler tarafından iç düşman olarak gösterilen gruplar arasında Türkiye'deki Kürtler,[2] İsrail'deki Filistinliler,[3] Batı ülkelerindeki Müslümanlar[4] ve Latin Amerika diktatörleri altında siyasi muhalifler bulunmaktadır.[5]\n" }, "İskender Mirza": { "first_paragraph": "Tümgeneral Sahipzade Seyid İskender Ali Mirza (13 Kasım 1899 - 12 Kasım 1969), Pakistan Dominyonu'nun son genel valisi ve Pakistan'ın ilk cumhurbaşkanı.\n" }, "Svyatlana Tsihanouskaya": { "first_paragraph": "Svyatlana Heorhiyeuna Tsihanouskaya ya da Svetlana Georgiyevna Tihanovskaya (evlilik öncesi soyadı ile Pilipçuk; Belarusça: Святлана Георгіеўна Ціханоўская (Піліпчук), Belarusça telaffuz: [sʲvʲatˈɫanə ɣʲɪˈorɣʲɪiwnə t(s)ʲɪxɐnˈowskɐjə pʲɪlipˈt͡ɕuk]; Łacinka: Śviatłana Hieorhijeŭna Cichanoŭskaja; Rusça: Светлана Георгиевна Тихановская (Пилипчук), Rusça telaffuz: [sʲvʲɪtˈɫanə ɡʲɪˈorɡʲɪivnə tʲɪxɐnˈofskɐjə pʲɪlipˈt͡ɕuk]; d. 11 Eylül 1982),[1][2][3][4][5][6][7][8] 2020 Belarus devlet başkanlığı seçiminde aday olan Belaruslu aktivist.\n" }, "U Nu": { "first_paragraph": "Nu (Birmanca: ဦးနု) ya da yaygın kullanımı ile U Nu ya da Thakin Nu (d. 25 Mayıs 1907 - ö. 14 Şubat 1995), Birmanyalı siyasetçi. Nu, Asya ülkesi Birmanya'da ilki ülkenin ilk başbakanı olmak üzere 1948-1956, 1957-1958 ve 1960-1962 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Władysław Raczkiewicz": { "first_paragraph": "Władysław Raczkiewicz (28 Ocak 1885 - 6 Haziran 1947), 1939'dan 1947'deki ölümüne kadar sürgünde olan Polonyalı bir politikacı, avukat, diplomat ve Polonya Cumhurbaşkanıydı 1945 yılına kadar uluslararası alanda tanınan Polonya devlet başkanıydı ve sürgündeki Polonya hükûmeti, 1939 Polonya hükûmetinin devamı olarak kabul edildi.\n" }, "Şablon:Siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Bir siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Piet Aalberse (1871 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Petrus Aalberse (Leiden, 1871-Lahey, 1948), Hollandalı siyaset adamı. Katolik parti üyesiydi, çalışma bakanlığı (1918-1925) yaptı. İleri bir sosyal program tasarladı. Kadınlara oy hakkının verilmesini savundu ve bu hakkı 1919'da kabul ettirdi.\n" }, "Abass Bonfoh": { "first_paragraph": "Abass Bonfoh (23 Kasım 1948, Kabu- 30 Haziran 2021) Togolu siyaset adamı. Bonfoh, 25 Şubat 2005 ile 4 Mayıs 2005 tarihleri arasında geçici olarak Afrika ülkesi olan Togo'da devlet başkanı olarak görev almıştır.\n" }, "Abba Kyari (politikacı)": { "first_paragraph": "Abba Kyari (23 Eylül 1952 - 17 Nisan 2020)[1] Nijeryalı bir iş insanı, avukat ve hükûmet yetkilisiydi. Ağustos 2015'ten Nisan 2020'ye kadar Genelkurmay Başkanı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Abbas Musavi": { "first_paragraph": "Abbas Musavi (Arapça: عباس الموسوي; 26 Ekim 1952 - 16 Şubat 1994), Lübnan'daki Hizbullah örgütünün eski genel sekreteri.\n" }, "Abdi Farah Shirdon Saaid": { "first_paragraph": "Abdi Farah Shirdon Saaid (d. 1958, Dhusamareb, Somali), Somalili iş insanı, ekonomist, politikacı ve Somali eski Başbakanı.\n" }, "Fikret Abdić": { "first_paragraph": "Fikret Abdić (29 Eylül 1939), Velika Kladuša merkezli tarım şirketi Agrokomerc'i Yugoslavya Sosyalist Federasyon Cumhuriyeti'ndeki en büyük holdinglerden birine dönüştürmedeki rolüyle ilk kez 1980'lerde öne çıkan Bosnalı bir politikacı ve iş adamıdır. 1990 Bosna cumhurbaşkanlığı seçimlerinde halk oylamasını kazandı.\n" }, "Abdiveli Muhammed Ali": { "first_paragraph": "Abdiveli Muhammed Ali (d. Dusa Mareb, 19 Temmuz 1965) (Somalice: Cabdiweli Maxamed Cali, Arapça: عبدويلي محمد علي), Somalili ekonomist ve politikacı. Somali eski Başbakanı ve Puntland'ın eski Cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Abdiveli Şeyh Ahmed": { "first_paragraph": "Abdiveli Şeyh Ahmed (d. 1959), Ayrıca Abdiveli Şeyh Ahmed Muhammed olarak bilinen, Somalili bir ekonomist, diplomat ve politikacı. Somali'nin eski Başbakanıdır.\n" }, "Abdul Rahman Mehmet Farole": { "first_paragraph": "Abdul Rahman Mehmet Mehmut Farole Arapça: عبد الرحمن محمد محمود فارولى) İngilizce: Abdirahman Mohamed Mohamoud Farole) Somalice: Cabdiraxmaan Maxamed Maxamuud Faroole); d. 6 Haziran 1945, Eyl, Somali), Somalili bir politikacı. 8 Ocak 2009'dan 8 Ocak 2014'e kadar, Puntland'ın devlet başkanıydı. Somalicenin yanı sıra, akıcı şekilde Arapça, İtalyanca ve İngilizce konuşabilmektedir.\n" }, "Abdul Wahab Al-Dailami": { "first_paragraph": "Abdul Wahab Al-Dailami (Arapça: عبد الوهاب الديلمي; 1938 – 26 Mayıs 2021), Yemenli siyasetçi.\n" }, "Abdulla Yameen": { "first_paragraph": "Abdulla Yameen Abdul Gayum (Maldivce: އަބްދުﷲ ޔާމީން އަބްދުލް ގައްޔޫމް), (d. 1959, Malé), Maldivli siyasetçidir. Yameen, Asya kıtasına bağlı ada ülkesi olan Maldivler'de 2013 ile 2018 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Abdullah bin Nasır es-Sani": { "first_paragraph": "Abdullah bin Nasır es-Sani (Arapça: عبد الله بن ناصر بن خليفة آل ثاني; d. 1959, Doha) Katarlı siyasetçi. İktidar ailesinin bir üyesi olarak 26 Haziran 2013 tarihinden 28 Ocak 2020 tarihine kadar Katar Başbakanı olarak görev yaptı. 2005-2013 yılları arasında Katar İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Abdullah Ensur": { "first_paragraph": "Abdalla Ensur (d. 1939), Ekim 2012-Mayıs 2016 tarihleri arası Ürdün eski başbakanı olan Ürdünlü bir ekonomisttir. Usta bir devlet adamı ve siyasetçi olarak, Ürdün hükûmetlerinde çeşitli kabine görevlerinde bulundu.\n" }, "Abdullahi Ibrahim": { "first_paragraph": "Abdullahi Ibrahim (14 Ocak 1939 - 24 Ocak 2021), Nijeryalı hukukçu, siyasetçi ve yönetici.[1]\n" }, "Abdullahi Yusuf Ahmed": { "first_paragraph": "Abdullah Yusuf Ahmet (Somalice: Cabdullaahi Yuusuf Axmed; 15 Aralık 1934, Galkacyo - 23 Mart 2012, Abu Dabi), Somalili politikacı. Somali Kurtuluş Demokratik Cephesi kurucularından biri olarak özerk bölgenin ilk Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. 2004'te Somali Devlet Başkanı olarak 2004'ten 2008'e kadar liderliğini yaptığı Geçici Federal Hükûmeti'nin kurulmasına yardımcı oldu.\n" }, "Abdurrahman Faris": { "first_paragraph": "Abdurrahman Faris (30 Ocak 1911, Amalou - 13 Mayıs 1991, Zemmouri), Cezayirli siyasetçi. Faris, Afrika ülkesi Cezayir'de elde edilen bağımsızlığın ardından Cezayir Geçici İcra Kurulu Başkanı unvanı ile devlet başkanlığı makamına çıkan ilk kişi olmuştur. Faris söz konusu görevi üç aylık bir süre üstlenmiştir.\n" }, "Abdurrahman Vahid": { "first_paragraph": "Abdurrahman Vahid (7 Eylül 1940-30 Aralık 2009), 1999 ila 2001 yılları arasında Endonezya devlet başkanlığı yapmış olan Endonezyalı siyasetçidir. Gus Dur adıyla da bilinen ve Ulusal Uyanış Partisinin kurucusu olan Vahid, Suharto'nun istifasının ardından seçilmiş ilk devlet başkanıdır.\n" }, "Abdus Sattar Bhuiyan": { "first_paragraph": "Abdüs Settar Bhuiyan (d. 16 Ocak 1939 –ö. 30 Eylül 2023), Bangladeşli siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Abdülaziz Cerad": { "first_paragraph": "Abdülaziz Cerad (عبد العزيز جراد; d. 12 Şubat 1954)[1] 28 Aralık 2019 tarihinden beri Cezayir Başbakanı olarak görev yapan Cezayirli bir siyasetçidir.\n" }, "Abdülaziz er-Rantisi": { "first_paragraph": "Abdülaziz el-Rantisi Arapça: عبد العزيز الرنتيسي, 23 Ekim 1947 - 17 Nisan 2004), Hamas üyesi, Filistinli devlet adamı. Gazze İslam Üniversitesi’nde okuduktan sonra eğitimine Mısır’da devam eden Rantisi'nin mesleği çocuk doktorluğudur.\n" }, "Abdülkerim İsmail el-Arhabi": { "first_paragraph": "Abdulkarim Ismail Al-Arhabi 2006-2012 yılları arası Yemen Başbakan Yardımcısı, Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı ve Yemen Cumhuriyeti Planlama ve Uluslararası İşbirliği Bakanı. Aynı zamanda 1997 yılında kurulan Sosyal Kalkınma Fonu kurucusu ve Genel Müdürüdür.\n" }, "Abdülmünim Ebu'l Futuh": { "first_paragraph": "Abdülmünim Ebu'l Futuh Abdülhadi (d. 15 Ekim 1951-Mısır), Mısırlı bir doktor ve siyasetçi.\n" }, "George Abela": { "first_paragraph": "George Abela (d. 22 Nisan 1948), Nisan 2009-Nisan 2014 arası Malta'nın 8. cumhurbaşkanıdır.[1]\n" }, "Abiy Ahmed Ali": { "first_paragraph": "Abiy Ahmed Ali (Amharca: አብይ አህመድ አሊ - Oromca: Abiyyi Ahimad Alii) (d. 1976), Etiyopyalı siyasetçi. Abiy, Afrika ülkesi Etiyopya'da 2 Nisan 2018 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Katcho Achadjian": { "first_paragraph": "Katcho Achadjian (2 Haziran 1951, Jalala, Lübnan – 5 Mart 2020, San Luis Obispo, Kaliforniya), Ermeni-Amerikalı iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Ignatius Kutu Acheampong": { "first_paragraph": "Ignatius Kutu Acheampong (23 Eylül 1931 – 16 Haziran 1979), 13 Ocak 1972'den 5 Temmuz 1978'e kadar Gana'yı yöneten general. 1978'de bir darbe sonucu görevden alındı ve idam edildi.\n" }, "Massoud Achkar": { "first_paragraph": "Massoud \"Poussy\" Achkar (Arapça: مسعود \"بوسي\" الأشقر‎; d. 1956, Beyrut - ö. 11 Ocak 2021, Beyrut, Lübnan), Lübnanlı bağımsız siyasetçi. \n" }, "Jeff Adachi": { "first_paragraph": "Jeff Adachi (29 Ağustos 1959 –22 Şubat 2019), Japon asıllı Amerikalı siyasetçi, aktivist ve hukukçuydu.[1][2]\n" }, "Matuk Adem": { "first_paragraph": "Matoug Adam (Arapça: معتوق آدم الرقعي‎; 1926 – 2 Nisan 2019), Libyalı siyasetçi, eski bakan ve şairdir.[1]\n" }, "Joseph Addison": { "first_paragraph": "Joseph Addison (1 Mayıs 1672 - 17 Haziran 1719), İngiliz deneme yazarı, şair ve siyasetçi. Lancelot Addison'ın en büyük oğludur. Yakın arkadaşı olan Richard Steele'la The Spectator dergisini yayımlamıştır.\n" }, "David Adeang": { "first_paragraph": "David Adeang Naurulu bir siyâsetçidir.\n" }, "Abdilaqim Ademi": { "first_paragraph": "Abdilaqim Ademi (20 Aralık 1969 - 16 Şubat 2018), Makedon siyasetçidir. Ademi 20 Aralık 1969'da Tetovë, Makedonya'da doğdu. 2014 yılından 2018'de ölümüne kadar Makedonya Eğitim ve Bilim Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Adenan Satem": { "first_paragraph": "Adenan bin Satem (27 Ocak 1944 ; 11 Ocak 2017),Malezyalı siyasetçi vs devlet adamı. Malezya'yı oluşturan 14 ada devletinden birisi olan Saravak'ın 1 Mart 2014'te başkanı olmuş ölene kadar bu görevde kalmıştır. Siyasetçi Adenan Satem 27 Ocak 1944'te Kuching'de doğdu. Sarawak'a ailesi II. Dünya Savaşı sonlarında Japonya'dan gelerek yerleşmiştir.\n" }, "Rabindra Prasad Adhikari": { "first_paragraph": "Rabindra Prasad Adhikari (Nepalce: रविन्द्र प्रसाद अधिकारी; 4 Haziran 1969 – 27 Şubat 2019), Nepalli siyasetçi ve bakandır.[1][2]\n" }, "Adlai Stevenson I": { "first_paragraph": "Adlai Ewing Stevenson I (23 Ekim 1835 - 14 Haziran 1914) 23. Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısıdır. 1893 yılından 1897 yılına kadar Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "Adolphe Muzito": { "first_paragraph": "Adolphe Muzito (d. 1957, Gungu, Kwilu vilayeti) Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başbakanı olan politikacı. 2007-2008 yılları arasında Bütçe Bakanlığı yapmıştır. Muzito Birleşik Lumumbist Parti (PALU) üyesidir.\n" }, "Adriaan Vlok": { "first_paragraph": "Adriaan Johannes Vlok (d. 11 Aralık 1937 - ö. 8 Ocak 2023), Güney Afrikalı siyasetçi.[2][3]\n" }, "Adrian Hasler": { "first_paragraph": "Adrian Hasler (d. 11 Şubat 1964), Lihtenştayn Ulusal Polis şefi ve Lihtenştayn'ın 2013-2021 yılları arası eski Başbakanı. Hasler, eğitimli bir ekonomisttir. Lihtenştayn Gymnasium okulundan ayrıldıktan sonra, St. Gallen Üniversitesi'nde işletme okudu. 2001 yılında Lihtenştayn Eyalet Parlamentosu'nun İlerici Vatandaş Partisi'nin (FBP) üyesi olarak seçildi. Mart 2004'te, yeni polis şefi olmak için partiden istifa etti. 1 Nisan 2004'te geçici polis şefliğini reddetti ve daha sonra başkan yardımcılığını reddetti. 2012 yılında, Başbakanlık görevi için FBP'den aday olarak seçildi; parti daha sonra 2013 Parlamento seçimlerini kazandı. Adrian Hasler, Gudrun Hasler ile evli ve Pascal ve Luis adlı iki oğlu bulunmaktadır.\n" }, "Adrian Năstase": { "first_paragraph": "Adrian Năstase (d. 22 Haziran 1950, Bükreş) Rumen siyasetçi.\n" }, "Adriano Maleiane": { "first_paragraph": "Adriano Maleiane (d. 6 Kasım 1949), Mozambikli siyasetçi. Maleiane, Afrika ülkesi Mozambik'te 3 Mart 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Afaz Uddin Ahmed": { "first_paragraph": "Afaz Uddin Ahmed (1926, Dakka - 18 Temmuz 2021, Dakka, Bangladeş), Bangladeşli siyasetçi. Bangladeş Avami Birliği üyesi olarak siyasete girerek Bangladeş Ulusal Meclisi'nde Kushtia-1 seçim bölgesini temsil etmiştir.\n" }, "Agostinho Neto": { "first_paragraph": "António Agostinho Neto (17 Eylül 1922 - 10 Eylül 1979), Angolalı doktor, şair ve siyasetçi. Neto, Afrika ülkesi Angola'nın bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından itibaren 1979 yılındaki ölümüne kadar ilk devlet başkanı olarak görev yapmıştır. Ülkesinin kurtuluş savaşına önderlik eden lider olarak görülen Neto'nun doğum günü Angola'da Ulusal Kahramanlar Günü olarak kutlanmaktadır.\n" }, "Ahmad Tejan Kabbah": { "first_paragraph": "Ahmad Tejan Kabbah (16 Şubat 1932 - 13 Mart 2014), Sierra Leoneli siyasetçi. Kabbah, Afrika ülkesi Sierra Leone'de 1996-1997 ile 1998-2007 yılları arasında olmak üzere devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ahmadou Ahidjo": { "first_paragraph": "Ahmadou Ahidjo, (24 Ağustos 1924 – 30 Kasım 1989) 1960 ile 1982 yılları arasında görev yapmış ilk Kamerun devlet başkanıdır.\n" }, "Ahmed Abdallah": { "first_paragraph": "Ahmed Abdallah (12 Haziran 1919 - 26 Kasım 1989)[1], Komorlu siyasetçi. Abdallah, Afrika ada ülkesi Komorlar'da Temmuz 1975 - Ağustos 1975, Mayıs 1978 - Ekim 1978 ile Ekim 1978 - 1989 yılları arasında üç farklı dönemde, üç farklı unvan ile Komorlar'da devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Abdallah 1975 yılında üstlendiği görev ile bağımsız Komorlar'ın ilk devlet başkanı unvanını elde etmiştir.\n" }, "Ahmed Avad bin Avf": { "first_paragraph": "Ahmed Avad bin Avf (Arapça: أحمد عوض بن عوف‎) (d. 1957), Sudanlı asker ve siyasetçi. Afrika ülkesi Sudan'da ordunun yönetime el koyması neticesinde 11 Nisan 2019 ile 12 Nisan 2019 tarihleri arasında Askeri Geçiş Konseyi Başkanı sıfatıyla fiilen devlet başkanlığı görevlerini üstlenmiştir.\n" }, "Ahmed bin Dağr": { "first_paragraph": "Ahmed bin Dağr (Arapça: أحمد عبيد بن دغر‎) (d. 2 Aralık 1952), Yemenli siyasetçi. Dağr, Asya ülkesi Yemen'de 2016 ile 2018 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Ahmed Hilmi Paşa": { "first_paragraph": "Ahmed Hilmi Paşa veya Ahmed Hilmi Abdülbaki (Arapça: أحمد حلمي عبد الباقي‎; 1883-1963), Osmanlı İmparatorluğu paşası ve Osmanlı sonrası çeşitli hükûmetlerde ve Gazze Şeridi'ndeki kısa ömürlü Filistin Umum Hükûmeti'nin başbakanı olarak görev yapmış Arap asker, ekonomist ve politikacı.\n" }, "Ahmed Nazif": { "first_paragraph": "Ahmed Nazif (Arapça: أحمد نظيف, (d. 8 Temmuz 1952), 14 Temmuz 2004 - 29 Ocak 2011 tarihleri arası Mısır'ın eski Başbakanı. Kabinesi, 2011 Mısır Devrimine yol açan bir halk ayaklanması ışığında, Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek tarafından görevden alındı. 5 Mart - 15 Nisan 2010 tarihleri arası Almanya'da ameliyat olmaya giden Cumhurbaşkanı Mübarek'in yerine vekaleten devlet başkanlığını üstlenmiştir.\n" }, "Ahmed Şah Mesud": { "first_paragraph": "Ahmed Şah Mesud (1 Eylül 1953 - 9 Eylül 2001), \"Penşir Aslanı\" lakaplı Tacik kökenli Afgan askerî lider. Kabil'in kuzeyindeki Pençşir Vilayeti'nde bulunan Cangalak’ta Tacik kökenli bir ailede dünyaya geldi. Asker olan babası, Kral Zahir Şah’ın ordusunda albay olarak görev yapıyordu. Çocukluğunun büyük bölümü Kabil’de geçti. Ardından bir Fransız Lisesi olan İstiklal’e kaydoldu. Sonra Kabil Politeknik Okulu’nda mimarlık okudu. Ancak okulu bitirme şansı bulamadı. 1970'li yıllarda İslami harekete katıldı. Kabil Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan Burhaneddin Rabbani’den etkilendi. 1973 yılında İslami hareketin ileri gelenleri arasına katıldı. 1974 yılında diğer liderler gibi Kral Davud rejiminin baskıları sonucu Pakistan’a gitti. 1975 yılında Davud yönetimini devirmek için yeniden ülkesine döndü. Kendisinden istendiği gibi Penşir Vadisi’ndeki Roka Bölgesini ele geçirdi. Ancak ordunun müdahalesi sonucu yeniden Pakistan’a kaçtı. 1978 yılında Konar bölgesinde halkı komünistlere karşı silahlandırdı. 1979 yılında Penşir’e döndüğünde Sovyet işgaline karşı başlatılan cihadın ünlü komutanlarından biri oldu. Mesud, Sovyetlere karşı askeri başarıları ile ülke çapında ün salmaya başladı. Batılı gözlemciler Mesud’u “Yetenekli Stratejist” ve “Hindikuş’un Napolyon’u” diye tanımlıyorlardı. Sovyetler 10 yıl süren işgalleri sırasında 80 km uzunluğundaki Penşir Vadisi’ne girmeye çalıştılarsa da bunda başarılı olamadılar ve Şubat 1989'da Afganistan’dan geri çekildiler.\n" }, "Ahmed Şefik": { "first_paragraph": "Ahmet Muhammed Şefik, Mısırlı politikacı ve devlet adamı. 1996-2002 yılları arasında Hava Kuvvetleri Komutanı olan Şefik, 2011 yılında yaklaşık 2 ay süreyle Mısır Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Ahmed Yasin": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ahmed Zahid Hamidi": { "first_paragraph": "Hacı Dr. Ahmed Zahid Hamidi (d. 24 Ocak 1953), Malezya Malay Ulusal Örgütü (UMNO) 7 Başkanıdır, 2015'ten 2018'e kadar Malezya Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı. 2013-2018 yılları arasında İçişleri Bakanı olarak görev yaptı ve 2009-2013 yılları arasında Savunma Bakanı olarak görev yaptı.[1] Aynı zamanda şu anki Perak Batyan Datuk'un Milletvekili.\n" }, "Ahmed Zakayev": { "first_paragraph": "Ahmed Halidoviç Zakayev (Çeçence: Заки Хьалид кlант Ахьмад, Zaki Halid-khant Ahmad; Rusça: Ахмед Халидович Закаев, Akhmed Khalidovich Zakayev; d. 26 Nisan 1959), tanınmayan Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'nin eski başbakan yardımcısı ve başbakanıdır. Ayrıca, 1997 seçimlerinden kısa bir süre sonra Aslan Mashadov tarafından ve yine 2006'da Abdul Halim Sadulayev tarafından İçkerya hükûmetinin dışişleri bakanı olarak atandı. Birinci Çeçen Savaşı sırasında Zakayev, Grozni muharabelerinde, diğer askerî operasyonlarda ve ayrıca Rus tarafıyla üst düzey müzakerelerde yer aldı.[2]\n" }, "Samsuddin Ahmed": { "first_paragraph": "Samsuddin Ahmed (d. 1945 - ö. 20 Aralık 2020), Bangladeşli siyasetçi.[1][2]\n" }, "Ahmet Aras (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Aras (d. 1970, Bodrum), Türk siyasetçidir. 2019'dan beri Bodrum belediye başkanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Ahmet Çetinsaya": { "first_paragraph": "Ahmet Çetinsaya (d. 18 Temmuz 1956), Türk doktor, siyasetçi ve eski Eminönü belediye başkanıdır.[1][2]\n" }, "Ahmet Kadirov": { "first_paragraph": "Ahmet Abdülhamidoviç Kadirov (Rusça: Ахмат Абдулхамидович Кадыров; Çeçence: Къадири lабдулхьамидан кlант Ахьмад-Хьажи; 23 Ağustos 1951 - 9 Mayıs 2004), Rusya'ya bağlı Çeçen Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı.\n" }, "Ahmet Şebani": { "first_paragraph": "Ahmet Şebani, Libyalı siyasetçi ve halk lideri. Libya İç Savaşı sırasında Libya Özgürlük ve Demokrasi Cephesi'nin desteğiyle kurulan Demokratik Parti (Libya)'nın genel başkanı [1].\n" }, "Ahmetcan Kasımî": { "first_paragraph": "Ahmetcan Kasımî (Uygurca: ئەخمەتجان قاسىمى, Exmetjan Qasim; Basitleştirilmiş Çince: 阿合买提江•哈斯木; Geleneksel Çince: 阿合買提江•哈斯木; 15 Nisan 1914-27 Ağustos 1949), Doğu Türkistan'da Uygur asıllı siyasetçi. 1946-1949 yılları arasında Doğu Türkistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olup 27 Ağustos 1949 tarihinde Abdülkerim Abbasov, Derilhan Sugurbayov, İshak Beg Mononov başta olmak üzere cumhuriyetin önderlerini taşıyan uçak Almatı'dan kalkarak Pekin'e doğru uçarken Baykal Gölü yakınlarında düşmesi sonucu hayatını kaybetti.[2]\n" }, "Sōichi Aikawa": { "first_paragraph": "Sōichi Aikawa (相川 宗一, Aikawa Sōichi, d. 13 Eylül 1942 – ö. 25 Ocak 2021), Japon siyasetçi. \n" }, "Aires Ali": { "first_paragraph": "Aires Bonifacio Baptista Ali (d. 6 Aralık 1955), Mozambikli siyasetçi. Ali, Afrika ülkesi Mozambik'te 2010 ile 2012 yılları arasında başbakan olarak görev almıştır.\n" }, "AKM Şahcihan Kemal": { "first_paragraph": "A.K.M. Şahcihan Kemal (Bengalce:এ. কে. এম. শাহজাহান কামাল; d. 10 Şubat 1950 –ö.30 Eylül 2023), Bangladeşli siyasetçi.[1][2]\n" }, "Akwasi Afrifa": { "first_paragraph": "Tuğgeneral Akwasi Amankwaa Afrifa (24 Nisan 1936 - 26 Haziran 1979), Ganalı asker ve siyasetçi. Afrifa, Afrika kıtasında bulunan Gana'da 1969 ile 1970 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Hamed bin Casim bin Cabir es-Sani": { "first_paragraph": "Şeyh Hamad bin Casim bin Cabir es-Sani (d. 30 Ağustos 1959), Katarlı bir politikacı ve 3 Nisan 2007 - 26 Haziran 2013 tarihleri arası eski Katar Başbakanı ve kraliyet ailesinin bir üyesidir.\n" }, "Hişam el-Uteybi": { "first_paragraph": "Hişam el-Uteybi (d. 1946 ; ö. 4 Ocak 2017), Kuveytli eski bakan ve siyasetçidir. 1988 yılında 1999 yılına kadar Kuveyt Sanayi ve Maliye Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur. Bachelor puanıyla girdiği Oklahoma Üniversitesi'ni bitirmiştir.[1]\n" }, "Alain Claude Billie By Nze": { "first_paragraph": "Alain Claude Billie By Nze (d. 16 Eylül 1967), Gabonlu siyasetçi. Nze, Afrika ülkesi Gabon'da 9 Ocak 2023 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Alain-Guillaume Bunyoni": { "first_paragraph": "Alain-Guillaume Bunyoni (d. 23 Nisan 1972), Burundili siyasetçi. Bunyoni, Afrika ülkesi Burundi'de 23 Haziran 2020 - 7 Eylül 2022 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Gennadi Alamiya": { "first_paragraph": "Gennady Alamiya (d. 1949 Kutol, Abhazya), Abhazya Sosyal Demokrat Partisi lideridir ve Abhaz bir şair, oyun yazarı ve \"Çerkes Dünyası\" dergisi editörüdür. Sovyetler Birliği Yazarlar Birliği ve Edebiyat Enstitüsü'nde çalışırken onun gelecekteki yardımcı yazarı ve çevirmeni Denis Chachkhalia ile tanıştı. Kaleme aldığı \"Aiaaira\" Abhazya Ulusal Marşı oldu.\n" }, "Alan Gagloyev": { "first_paragraph": "Alan Eduardovich Gagloyev (Rusça: Алан Эдуардович Гаглоев) (d. 6 Şubat 1981) Güney Osetyalı bir politikacı ve istihbarat subayı[1] ve Güney Osetya'nın başkanıdır.[2] Seçim komisyonu, 24 Mayıs 2022 için yetki devrini belirledi.[3] Şubat 2020'den beri Nykhaz partisinin şu anki başkanıdır.[4]\n" }, "Alassane Ouattara": { "first_paragraph": "Alassane Dramane Ouattara (d. 1 Ocak 1942, Dimbokro), Fildişi Sahili Devlet Başkanı olan bir Fildişili politikacı. Mesleği bir iktisatçı olan Ouattara, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Batı Afrika Devletleri Merkez Bankası için çalıştı. Kasım 1990 - Aralık 1993 tarihleri arası Fildişi Sahillerinin Başbakanlığını yaptı. 1999'da Cumhuriyetçilerin (RDR) siyasi parti başkanı oldu.\n" }, "Albert Camille Vital": { "first_paragraph": "Tuğgeneral Albert Camille Vital (d. 18 Temmuz 1952), SSCB'de eğitilmiş bir Madagaskarlı subay, siyasetçi, inşaat mühendisi ve eski Madagaskar başbakanı. Kariyerine Devlet Kuvvetleri Personel Gelişimi (1987-1991) Teknik Ofis Şefi olarak başladı ve sonra 2001-2002 yılında Paris'te École Supérieure de Guerre Askeri eğitim Bölgesi Toliara No:5 (1998-2001) alayında kolordu komutanlığına atandı.\n" }, "Albert Gomes": { "first_paragraph": "Albert Maria Gomes (25 Mart 1911 - 13 Ocak 1978), Trinidad ve Tobagolu siyasetçi. Gomes, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Trinidad ve Tobago'da henüz bağımsızlığın kazanılmadığı bir süreçte bu göreve gelenlerin ilki olarak başbakanlık görevlerini üstlenen şef bakan olarak 1950 ile 1956 yılları arasında makamda bulunmuştur.\n" }, "Albert Joseph Goblet d'Alviella": { "first_paragraph": "Albert Joseph, Count Goblet d'Alviella (26 Mayıs 1790 – 5 Mayıs 1873) Hollanda Birleşik Krallığı ordusunda bir subaydı. Belçika Devrimi'nden sonra siyasetçi oldu ve Belçika Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Albert Pahimi Padacké": { "first_paragraph": "Albert Pahimi Padacké (d. 15 Kasım 1966) 2016'dan 2018'e kadar ve yine 26 Nisan 2021'den 12 Ekim 2022'ye kadar Çad başbakanı olarak görev yapan Çadlı bir politikacı.\n" }, "Alberto Ángel Fernández": { "first_paragraph": "Alberto Ángel Fernández (d. 2 Nisan 1959, Buenos Aires) Arjantinli avukat ve siyasetçi. Güney Amerika ülkesi Arjantin'de 10 Aralık 2019 tarihinden bu yana cumhurbaşkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Alberto Vaquina": { "first_paragraph": "Alberto Vaquina (d. 4 Temmuz 1961), Mozambikli siyasetçi. Vaquina, Afrika ülkesi Mozambik'te 2012 ile 2015 yılları arasında başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Albin Kurti": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Vasile Alecsandri": { "first_paragraph": "Vasile Alecsandri (21 Temmuz 1821; Bacău - 22 Ağustos 1890), Rumen şair, oyun yazarı, politikacı ve diplomat.\n" }, "Alejandro García Padilla": { "first_paragraph": "Alejandro Javier García Padilla (d. 3 Ağustos 1971), Porto Rikolu politikacı ve Porto Riko'nun 11. ve şimdiki Valisidir. Vali olmadan önce, Porto Riko siyasetinde çeşitli görevler üstlenmiştir. Tüketici İşleri Bakanı, daha sonra Porto Riko 24. Senatosu üyesi olarak ve nihayet Popüler Demokrat Parti Başkanı olarak görev almıştır.[1] García Padilla Ulusal düzeyde, ABD'nin Demokrat Partisi üyesidir.[2]\n" }, "Alejandro Giammattei": { "first_paragraph": "Alejandro Giammattei (d. 9 Mart 1956), Guatemalalı siyasetçi. Giammattei, Orta Amerika ülkesi Guatemala'da 14 Ocak 2020 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Aleksa Simić": { "first_paragraph": "Aleksa Simić (Sırpça: Алекса Симић; 18 Mart 1800 - 17 Mart 1872), Sırp siyasetçi. Sırbistan Prensliği'nde başbakanlık yaptı.\n" }, "Aleksandar Ranković": { "first_paragraph": "Aleksandar Ranković (Sırpça: Александар Ранковић; diğer adı: Лека Leka; 28 Kasım 1909-20 Ağustos 1983), Yugoslavya'da devlet başkanlığı yardımcısı, içişleri bakanı ve Ulusal Güvenlik Dairesi (OZNA) başkanı olarak görev almış Yugoslav siyasetçi. Ranković, Josip Broz Tito ve Edvard Kardelj'den sonra Yugoslavya'nın üçüncü güçlü adamı olarak kabul edilmekteydi.[1] Ranković Sırp birliğinin çıkarlarına karşı olarak gördüğü federal bir Yugoslavya'ya karşı üniter yapıyı savunmuştur.[2] Kosova'da Arnavutlara karşı baskıcı politikalar uygulamıştır[3][4] ve Kosova Özerk Sosyalist Bölgesi'nin nomenklaturasında Sırpları çoğunluk hale getirdi.[2] 1966 yılında Tito'ya karşı bir darbe girişimi planladığı gerekçesiyle tüm görevlerinden alındı.\n" }, "Aleksander Paunov": { "first_paragraph": "Aleksander Dimitrov Paunov (Bulgarca: Александър Димитров Паунов) (d. 19 Haziran 1949), Bulgar siyasetçi ve Bulgaristan Komünist Partisi'nin lideri, aynı zamanda Bulgaristan Ulusal Meclisi'nin üyesi.\n" }, "Aleksandr Baranov": { "first_paragraph": "Aleksandr Andreyeviç Baranov (Rusça: Алекса́ндр Андре́евич Бара́нов; 1747 - 16 Nisan 1819), Rus Amerikası'nın ilk valisi olarak görev yapmış Rus siyasetçi, kâşif ve tüccar.\n" }, "Aleksandr Dugin": { "first_paragraph": "Aleksandr Gelyeviç Dugin (Rusça: Алекса́ндр Ге́льевич Ду́гин; doğum: 7 Ocak 1962, Moskova, Sovyetler Birliği), Rus siyaset bilimci ve faşist görüşleriyle tanınan strateji uzmanıdır.[3][4][5][6]\n" }, "Aleksandr Rozenberg": { "first_paragraph": "Aleksandr Nikolayeviç Rozenberg (d. 18 Ekim 1967), Transdinyesterli siyasetçi. Rozenberg, Avrupa'da bulunan, tek taraflı bağımsızlık ilanına rağmen uluslararası alanda hiçbir Birleşmiş Milletler üyesi ülke tarafından tanınmayarak Moldova'nın bir parçası olarak görülen Transdinyester'de 30 Mayıs 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Aleksey Bespalikov": { "first_paragraph": "Aleksei Akimovich Bespalikov (Rusça: Алексей Акимович Беспаликов ; 27 Mart 1948 – 30 Nisan 2021), Sovyet-Rus siyasetçi.[1]\n" }, "Alemayehu Atomsa": { "first_paragraph": "Alemayehu Atomsa (Amharca: አለማየው ፡ አቶምሳ; 12 Şubat 1969 - 6 Mart 2014), Etiyopyalı politikacı.[1]\n" }, "Alenka Bratušek": { "first_paragraph": "Alenka Bratušek (d. 31 Mart 1970, Celje), Mart 2013 - Mayıs 2014 tarihleri arası ülkenin ilk kadın Slovenya Başbakanı olmuş bir liberal Sloven siyasetçidir. Ocak 2013 - 25 Nisan 2014 tarihleri arası Pozitif Slovenya partisinin başkanı görevini yürütmüştür. 10 Eylül 2014 tarihinde Juncker Başkanlığında Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı olmak için aday oldu ancak Avrupa Parlamentosu'ndan onay alamadı.\n" }, "Aleqa Hammond": { "first_paragraph": "Aleqa Hammond (d. 23 Eylül 1965), bir Grönlandlı politikacı. Siumut partisinin eski lideri ve partisinin 2013 seçimlerindeki en çok oyu alarak ülkenin ilk kadın başbakanı olan siyasetçidir. 30 Eylül 2014 tarihinde başbakanlıktan istifa etmiştir.\n" }, "Jorge Alessandri": { "first_paragraph": "Jorge Alessandri Rodríguez (19 Mayıs 1896 – 31 Ağustos 1986), Şilili siyasetçi. 1947-1950 yılları arasında Şili Maliye Bakanı ve 1958-1964 yılları arasında Şili Devlet Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Alexander Bustamante": { "first_paragraph": "Sir William Alexander Clarke Bustamante (d. 24 Şubat 1884 - ö. 6 Ağustos 1977), Jamaikalı siyasetçi. Bustamante, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Jamaika'nın henüz koloni konumundayken başbakanlık görevlerini üstlenen şef başkan olarak makamda bulunmuştur. Makamda bulunduğu süreçte ülkesinin bağımsızlığını elde etmesi ile ülkesinin ilk başbakanı oldu.\n" }, "Alexandre-Ferdinand Nguendet": { "first_paragraph": "Alexandre-Ferdinand Nguendet 2013 yılından bu yana Orta Afrika Cumhuriyeti Ulusal Geçiş Konseyi Başkanı olarak hizmet etmiş bir Orta Afrika politikacı. 10 Ocak- 20 Ocak 2014 tarihleri arası vekaleten Orta Afrika Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı olmuştur.\n" }, "Alexandru Athanasiu": { "first_paragraph": "Alexandru Athanasiu (Rumence telaffuz: [alekˈsandru atanaˈsi.u]; d. 1 Ocak 1955) Rumen siyasetçi ve hukukçudur. Romanya Sosyal Demokrat Partisi (PSDR) eski lideri, 2001 yılından bu yana Sosyal Demokrat Parti (PSD) üyesi. 13 Aralık-22 Aralık 1999 tarihleri arasında Başbakanlık görevini geçici olarak yaptı. 1 Ocak 2007'de Romanya'nın Avrupa Birliği'ne girmesiyle Athanasiu, PSD'den Avrupa Parlamentosu'na (Avrupa Sosyalist Partisi içinde) üye oldu. Birkaç bilimsel eserin yazarı olan Athanasiu, Bükreş Üniversitesi'ndeki (1999'dan beri) profesörlüğünün yanı sıra Hukuk alanında doktora sahibidir. 1995 yılında, Legea Asigurărilor Sociale adlı kitabı (\"Sosyal Güvenlik Yasası\") Romanya Akademisinin Simion Bărnuțiu Ödülü'nü aldı.\n" }, "Alexandru Averescu": { "first_paragraph": "Alexandru Averescu (9 Mart 1859, Ukrayna - 2 Ekim 1938, Bükreş), Romanyalı mareşal ve siyaset adamı.\n" }, "Alexandru Marghiloman": { "first_paragraph": "Alexandru Marghiloman (4 Temmuz 1854, Buzău - 10 Mayıs 1925, Buzău, Romanya), Rumen devlet adamı. I. Dünya Savaşı sırasında görev yapmıştır.[1]\n" }, "Alfred Francis Russell": { "first_paragraph": "Alfred Francis Russell (25 Ağustos 1817 - 4 Nisan 1884), Liberyalı siyasetçi. Russell, Afrika ülkesi Liberya'da 1883 ile 1884 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Alfred Hugenberg": { "first_paragraph": "Alfred Wilhelm Franz Maria Hugenberg (19 Haziran 1865 - 12 Mart 1951), etkili Alman iş insanı ve politikacı. Nasyonal Sosyalistlerin çok önemli sivil bir öncüsü olarak bilinir. 1933'te Adolf Hitler'in ilk kabinesinin bir üyesiydi. Göttingen, Heidelberg'de ve Berlin'de hukuk öğrenimi gördü. Strassburg'da ekonomi dalında doktorasını yaptı. 1891'de, aşırı milliyetçi Alman Birliği Derneği'nin (Alldeutscher Verband) oluştuğu Hugenberg'i kurdu. 1900'de Hugenberg, ikinci kuzeniyle evlendi (Gertrud Adickes). Bankacılık ve çelik sanayilerinde çeşitli idare konumlarından sonra, Hugenberg'de 1916'da reklam ve gazete şirketleri için Hugenberg Konzern'in yayımladığı filmler çekti.\n" }, "Alfred Kganare": { "first_paragraph": "Alfred D. Kganare (? - 4 Temmuz 2021), Güney Afrikalı siyasetçi. 2009'dan 2014 yılına kadar kadar Güney Afrika Ulusal Meclisi'nde Halk Kongresi Hareketi'nden delege olarak görev yaptı. 2014'teki seçimde koltuğunu kaybetti.[1]\n" }, "Algirdas Brazauskas": { "first_paragraph": "Algirdas Mykolas Brazauskas (22 Eylül 1932, Rokiškis, Litvanya - 26 Haziran 2010, Vilnius) Litvanya eski cumhurbaşkanı ve başbakanı.\n" }, "Algirdas Butkevičius": { "first_paragraph": "Algirdas Butkevičius (d. 19 Kasım 1958), Aralık 2012 - Kasım 2016 tarihleri arası Litvanya eski Başbakanı olan Litvanya'lı bir politikacı. Daha önce 2004 yılından 2005 yılına kadar Maliye Bakanı ve Ulaştırma ve 2006 yılından 2008 yılına kadar Haberleşme Bakanı oldu. 2009 yılından beri Litvanya Sosyal Demokrat Partisine katılmıştır.\n" }, "II. Ali bin Hüseyin": { "first_paragraph": "II. Ali bin Hüseyin (Arapça:أبو الحسن علي باي‎ ; 1712 -1782) Hüseyni Hanedanının ve Tunus Beyliğinin dördüncü beyidir. 1782'de öldükten sonra Hammuda bin Ali geçti.\n" }, "Ali el-Ureyd": { "first_paragraph": "'Ali el-Ureyd (Arapça 'علي العريض ) Tunuslu siyasetçi, Tunus İçişleri Bakanı ve eski başbakanı.\n" }, "Ali es-Sallabi": { "first_paragraph": "Ali Muhammed el-Sallabi, (Arapça: علي محمد الصلابي; Bingazi d. 1963) Libyalı tarihçi, din adamı ve İslamcı görüşlü politikacı.[1][2] Kasım 2011'de kurduğu Özgürlük, Adalet ve Kalkınma için Ulusal Buluşma Partisi'nin başkanlığına seçildi. Ali el Sallabi, \"Türk tarzı demokrasiyi örnek alacağını\" açıkladı.[3] 2012 Libya Genel Ulusal Konferansı seçimleri'ne partisinden aday oldu.\n" }, "Ali Kenanoğlu": { "first_paragraph": "Ali Kenanoğlu, (1971, Tokat) Türk siyasetçi, mali müşavir ve 27. Dönem HDP İstanbul Milletvekilidir.\n" }, "Ali Muhammed Mücaver": { "first_paragraph": "Ali Mohammed Mujawar (d. 26 Nisan 1953), 7 Nisan 2007 - 10 Aralık 2011 tarihleri arası Yemen Başbakanlığı yapmış politikacı. Ali Muhammad Mujawar bu görevden önce Elektrik Bakanlığı yapmıştır.\n" }, "Ali Soilih": { "first_paragraph": "Ali Soilih (Arapça:علي صويلح‎‎) (7 Ocak 1937 - 29 Mayıs 1978), Komorlu siyasetçi. Soilih, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 1976 ile 1978 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Allan Louisy": { "first_paragraph": "Sir Allan Fitzgerald Laurent Louisy (5 Eylül 1916 - 2 Mart 2011), Saint Lucialı siyasetçi. Louisy, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da bağımsız ülkenin seçilmiş ilk, genelde de ikinci başbakanı olarak 2 Temmuz 1979 ile 4 Mayıs 1981 tarihleri arasında makamda bulunmuştur.\n" }, "Allen Chastanet": { "first_paragraph": "Allen Michael Chastanet, Saint Lucialı iş insanı ve siyasetçi. 2016 ile 2021 yılları arasında Saint Lucia başbakanı olarak görev yapmıştır. Birleşik İşçi Partisi siyasi lideri olmasının yanı sıra Micoud Güney seçim meclis bölgesi temsilcisidir. Daha önce de Turizm ve Sivil Havacılık Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Allen Montgomery Lewis": { "first_paragraph": "Sir Allen Montgomery Lewis (26 Ekim 1909 - 18 Şubat 1993), Saint Lucialı siyasetçi.[1] Lewis, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da bağımsızlığın kazanılmasının ardından ilki bu göreve gelen ilk kişi olarak iki farklı dönem Kraliçe II. Elizabeth'in temsilcisi olarak genel vali görevinde bulunmuştur.\n" }, "Abul Khayr Alonto": { "first_paragraph": "Abul Khayr Dangcal Alonto (30 Ekim 1945 –9 Mayıs 2019), Filipinli siyasetçi, avukat ve iş insanı.\n" }, "Aloys Van de Vyvere": { "first_paragraph": "Aloys Jean Maria Joseph Viscount[1] Van de Vyvere' (8 Haziran 1871 - 22 Ekim 1961), Belçikalı bir Katolik Partisi siyasetçisi idi.\n" }, "Alpha Condé": { "first_paragraph": "Alpha Condé (d. 4 Mart 1938), Aralık 2010'dan Eylül 2021'e kadar Gine devlet başkanı olan Gineli politikacı. Paris Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü oldu. Condé, Gine tarihinin ilk gerçekten inandırıcı bir seçim olarak kabul edilen 2010 başkanlık seçimlerinde resmi sonuçlara göre ikinci bir tur oylama ile Gine devlet başkanı olarak seçildi. Ardından muhalif siyasilere bakanlık sunarak \"yeniden bütünleşme\" teklif etti.\n" }, "Abdoulatifou Aly": { "first_paragraph": "Abdoulatifou Aly (12 Nisan 1960, Antsiranana - 26 Haziran 2020, Mamoudzou, Mayotte), Madagaskar doğumlu Fransız siyasetçi.[1][2]\n" }, "Amadou Karim Gaye": { "first_paragraph": "Amadou Karim Gaye (d. 8 Kasım 1913, Saint Louis- ö. 2 Ekim 2000, Dakar), Senegalli politikacı, asker, veteriner ve doktor. 1968-1972 yılları arasında Senegal Dış İşleri Bakanlığı görevini yürüten Gaye, 1975-1979 yılları arasında görev aldığı İslam İşbirliği Teşkilatı'nın üçüncü Genel Sekreteridir.[1]\n" }, "Aman Andom": { "first_paragraph": "Aman Mikael Andom (Amharca: አማን ሚካኤል አንዶም) (d. 21 Haziran 1924 - ö. 23 Kasım 1974), Etiyopyalı asker ve siyasetçi. Andom, Afrika ülkesi Etiyopya'da cumhuriyet döneminin ilki olarak 1974 yılında kısa süre devlet başkanlığı görevlerini üstlenmiştir.\n" }, "Amarakeerthi Athukorala": { "first_paragraph": "Amarakeerthi Athukorala (d. 23 Aralık 1964 – ö. 9 Mayıs 2022)[1], Sri Lankalı siyasetçi. \n" }, "Ambrose Lee": { "first_paragraph": "Ambrose Lee Siu-kwong \"GBS\", \"IDSM\" (Çince: 李少光; d. 17 Ağustos 1948 – ö. 14 Ağustos 2022)[1], Hong Konglu siyasetçi ve yönetici. \n" }, "İbrahim Amini": { "first_paragraph": "İbrahim Amini (30 Haziran 1925, Necef Abad, İsfahan - 24 Nisan 2020, Kum, İran), İranlı siyasetçi ve din adamı.\n" }, "Abbas Emir-İntizam": { "first_paragraph": "Abbas Emir-İntizam (18 Ağustos 1932 – 12 Temmuz 2018), İranlı siyasetçi ve hükümlüdür. 1979’da İran’ın Geçici Hükûmeti’nde Mehdi Bazargan’ın sözcüsü ve başbakan yardımcısıydı.\n" }, "Luis Amann": { "first_paragraph": "Luis Alberto Ammann (d. 17 Kasım 1942, Villa Dolores, Arjantin - ö. 6 Kasım 2020, Buenos Aires, Arjantin) Arjantinli siyasetçi.\n" }, "Andres Ammas": { "first_paragraph": "Andres Ammas (d. 25 Şubat 1962 –ö. 4 Nisan 2018), Estonyalı siyasetçidir. 2015'teki Estonya parlamento seçimlerinde 1.859 oy ile seçilerek Estonya Özgürlük Partisi üyesi olarak Riigikogu Meclisi'nde yer almıştır.[1] Siyasetçi Andres Ammas 25 Şubat 1962'de Tartu'da doğdu.\n" }, "Ana Brnabić": { "first_paragraph": "Ivica Dačić (vekâleten)\n" }, "Ana Jara Velásquez": { "first_paragraph": "Ethel Ana del Rosario Jara Velásquez (d. 11 Mayıs 1968), Temmuz 2014 - 2 Nisan 2015 yılları arası Peru eski Başbakanı olan Perulu bir avukat ve politikacı.[1]\n" }, "Anadi Charan Das": { "first_paragraph": " Anadi Charan Das (4 Ocak 1935 - 16 Haziran 2023)[1], Hintli siyasetçi.[2]\n" }, "Anastase Murekezi": { "first_paragraph": "Anastase Murekezi (d. 15 Haziran 1952), Ruandalı siyasetçi. Murekezi, Afrika ülkesi Ruanda'da 2014 yılından bu yana başbakan olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Anatole Collinet Makosso": { "first_paragraph": "Anatole Collinet Makosso (d. 1965), Kongolu siyasetçi. Makosso, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 12 Mayıs 2021 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Anatoli Bibilov": { "first_paragraph": "Anatoli İlyiç Bibilov (Osetçe:Бибылты Ильяйы фырт Анатолий, Rusça: Анатолий Ильич Бибилов) (d. 6 Şubat 1970, Tshinvali), Güney Osetyalı siyasetçi. Bibilov, Kafkasya'da bulunan, tek taraflı bağımsızlığa rağmen uluslararası alanda dört ülke hariç (Rusya, Venezuela, Nikaragua ve Nauru) Gürcistan'ın bir parçası olarak görülen Güney Osetya'da 21 Nisan 2017 - 24 Mayıs 2022 tarihleri arası devlet başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Anatoli Çubays": { "first_paragraph": "Anatoli Borisoviç Çubays (Rusça: Анато́лий Бори́сович Чуба́йс; 16 Haziran 1955), Rus iş insanı ve siyasetçi. Çubays özellikle 1990'ların başında Boris Yeltsin yönetiminin etkili bir üyesi olarak Rusya'daki özelleştirmelerden sorumluydu[1] ve bu dönemde Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Rusya'da piyasa ekonomisine geçilmesinde önemli bir figür idi. 2008 yılından itibaren Rosnano şirketinin genel müdürüdür.\n" }, "Anatoliy Fedorçuk": { "first_paragraph": "Anatoliy Solovyoviç Fedorçuk (d. 26 Kasım 1959, Maly Sknit köyü — ö. 28 Ekim 2020, Borispil)[1], Borispil Belediye Başkanlığı görevinde bulunan Ukraynalı siyasetçi.[2][3]\n" }, "Jim Anderton": { "first_paragraph": "James Patrick Anderton (d. 21 Ocak 1938 – ö. 7 Ocak 2018), Yeni Zelandalı siyasetçi.\n" }, "André Kolingba": { "first_paragraph": "André-Dieudonné Kolingba (12 Ağustos 1936 – 7 Şubat 2010) 1 Eylül 1981'den 1 Ekim 1993'e kadar Orta Afrika Cumhuriyeti'nin (CAR) dördüncü Cumhurbaşkanı olan Orta Afrikalı bir politikacıydı. 1981'de kansız bir darbeyle cumhurbaşkanı David Dacko'dan iktidarı aldı ve 1993'te yapılan demokratik bir seçimde Ange-Félix Patassé'ye karşı iktidarı kaybetti. Kolingba, 1992'de Soğuk Savaş'ın sonuna kadar Fransa'nın güçlü desteğini aldı, ardından hem iç hem de dış baskılar onu kaybettiği cumhurbaşkanlığı seçimlerine gitmeye zorladı.\n" }, "André Nzapayeké": { "first_paragraph": "André Nzapayeké (d. 20 Ağustos 1951)[1]Orta Afrika Cumhuriyeti'nin geçici eski başbakanı.\n" }, "Andrea Kdolsky": { "first_paragraph": "Andrea Kdolsky (d. 2 Kasım 1962, Viyana) Avusturyalı Avusturya Halk Partisi tarafından siyâsetçidir.\n" }, "Andreas Fakudze": { "first_paragraph": "Andreas Fakudze, Svazilandlı öğretim görevlisi, asker ve siyasetçi. Fakudze, Afrika ülkesi Esvatini'de 1993 yılında kısa bir süre başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Andreas Mölzer": { "first_paragraph": "Andreas Mölzer (d. 2 Aralık 1952 Leoben, Steiermark) Avusturyalı gazeteci ve Avrupa Parlamentosu milletvekilidir. (FPÖ)\n" }, "Andrei Sangheli": { "first_paragraph": "Andrei Sangheli (d. 20 Temmuz 1944) [1] Moldovalı bir politikacıdır.\n" }, "Andrej Babiš": { "first_paragraph": "Andrej Babiš (d. 2 Eylül 1954), Slovak kökenli Çek iş insanı ve siyasetçi. Babiš, 6 Aralık 2017'den beri Avrupa ülkesi Çekya'nın başbakanlık makamında görev yapmaktadır.\n" }, "Andrej Kiska": { "first_paragraph": "Andrej Kiska (d. 2 Şubat 1963), 4. Slovakya devlet başkanıdır. Bir hayırsever ve girişimci olan Kiska, 2014 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bağımsız aday olarak yarıştı.[2][3][4]\n" }, "Andrej Plenković": { "first_paragraph": "Andrej Plenković (Sırp-Hırvatça telaffuz: [ˌǎndreːj ˈplěːnkoʋit͜ɕ]; d. 8 Nisan 1970) 19 Ekim 2016'dan beri Hırvatistan'ın 12. başbakanı olarak görev yapan Hırvat siyasetçi ve diplomat. 2016'dan beri Hırvat Demokratik Birliği (HDZ) Başkanı olarak görev yapıyor. Daha önce, on bir Hırvat üyesi olan Avrupa Parlamentosu üyelerinden biriydi. Daha önce, Hırvatistan'ın Avrupa Birliği'ne 2013 yılında katılmasından sorumlu olan on bir Hırvat üyesi olan Avrupa Parlamentosu üyelerinden biriydi. Başbakanlık görevine geldiğinde bu görevinden istifa etmiştir.[1]\n" }, "Andres Tarand": { "first_paragraph": "Andres Tarand (d. 11 Ocak 1940), 1994-1995 yılları arasında Estonya Başbakanı olarak görev yapan bir politikacıdır. 2004 ve 2009 yılları arasında Avrupa Sosyalist Partisi'nin bir parçası olan Sosyal Demokrat Parti için Avrupa Parlamentosu (MEP) üyesidir.\n" }, "Andrew Holness": { "first_paragraph": "Andrew Michael Holness, (d. 22 Temmuz 1972), 25 Şubat 2016 genel seçimlerinin ardından, 3 Mart 2016 yılından bu yana Jamaika Başbakanı olan Jamaikalı bir politikacı.[1] Holness daha, önce Ekim 2011 tarihinden itibaren 5 Ocak 2012'ye kadar Başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Andrey Belousov": { "first_paragraph": "Andrey Removich Belousov (Rusça: Андре́й Рэ́мович Белоу́сов) (d. 17 Mart 1959), Rus ekonomist ve siyasetçi, Rusya başbakan yardımcısı. Belousov, Rusya'da 30 Nisan-19 Mayıs 2020 arasında vekaleten başbakanlık makamında bulundu.[1]\n" }, "Andrey Kabyakou": { "first_paragraph": "Andrei Kobyakov (Belarusça: Андрэй Уладзіміравіч Кабякоў; d. 21 Kasım 1960, Moskova, SSCB), 2014 ile 2018 yılları arasında Belarus Başbakanı.\n" }, "Andriamihaja": { "first_paragraph": "Andriamihaja (? - 1833), Madagaskarlı siyasetçi. Andriamihaja, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın öncel devletlerinden olan Merina Krallığı döneminde 1828 ile 1833 yılları arasında Şef Bakan unvanı ile bu göreve gelen ilk kişi olarak başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Koos Andriessen": { "first_paragraph": "Jacobus Eye \"Koos\" Andriessen (25 Temmuz 1928 –22 Ocak 2019), Hollandalı siyasetçi, eski bakan, ekonomist ve yöneticidir. Hollanda Hristiyan Demnokrat Partisi (CDA) üyesi olup 1963-65 ve 1989-1994 yılları arasında iki dönem Hollanda Ekonomik İşler Bakanı olarak görev yapmıştır.[1][2][3]\n" }, "Andris Bērziņš": { "first_paragraph": "Andris Bērziņš (d. 10 Aralık 1944, Nītaure), Letonyalı iş insanı ve politikacı. 2 Haziran 2011'de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı ve Letonya Cumhurbaşkanı oldu. 1993'ten 2004'e kadar Bērziņš, Unibanka'nın Başkanı olmuştur.\n" }, "Andrius Kubilius": { "first_paragraph": "Andrius Kubilius (d. 8 Aralık 1956, Vilnius, Litvanya SSC, Sovyetler Birliği), Litvanya'nın eski Başbakanıdır. 1999 yılında Başbakan olarak görev yaptı. Muhafazakâr siyasi parti Litvanya Hristiyan Demokratlar - Anavatan Birliği'nin lideridir.\n" }, "Anerood Jugnauth": { "first_paragraph": "Sir Anerood Jugnauth (Devanagari: अनिरुद्ध जगन्नाथ; 29 Mart 1930 - 3 Haziran 2021), Mauritiuslu siyasetçi. Jugnauth, Afrika ada ülkesi Mauritius'ta 1982-1995, 2000-2003 ile 2014-2017 yılları arasında üç dönem olmak üzere başbakan, 2003 ile de 2012 yılları arasında da devlet başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Edgardo Angara": { "first_paragraph": "Edgardo Javier Angara (d. 24 Eylül 1934 –ö. 13 Mayıs 2018), Filipinli siyasetçi ve avukattır. 1993-1991 yılları arasında Filipinler Senato Başkanı olarak görev yaptı. 1987-1998 yılları arasında Senatör, 1999-1998 yılları arasında Tarım Bakanlığı Sekreteri olarak görev yaptı. 2001'den 2013'e kadar Senato'da görev alan Angara 1998 yılında Filipinler Senatosu Başkanı seçildi.\n" }, "Anil Joshiyara": { "first_paragraph": "Anilbhai Joshiyara (d. 24 Nisan 1952 – ö. 14 Mart 2022), Hint siyasetçi ve hekim.[1][2]\n" }, "Joseph Arthur Ankrah": { "first_paragraph": "Korgeneral Joseph Arthur Ankrah (18 Ağustos 1915 - 25 Kasım 1992), Gana Ordusu Birinci Komutanı ve Savunma Kurmay Başkanlığı ve 1966 ile 1969 yılları arasında Gana'nın ikinci devlet başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Aleksandr Ankvab": { "first_paragraph": "Aleksandr Zolotinska-ipa Ankvab (Abhazca: Алықьсандр Золотинска-иҧа Анқәаб), (Rusça: Александр Золотинскович Анкваб); (d. 26 Aralık 1952), Abhazya Başbakanı, eski Cumhurbaşkanı, siyasi parti Aitaira'nın bir önde gelen üyesi ve bir iş insanı.\n" }, "Annie Shekhar": { "first_paragraph": "Annie Shekhar (d. 1938 – ö. 2 Ekim 2022)[1], Hintli kadın siyasetçi.[2]\n" }, "Anote Tong": { "first_paragraph": "Anote Tong (Çince, 湯安諾); (d. 11 Haziran 1952), 2003-2016 yılları arasında Kiribati devlet başkanlığı görevini yürüttü.\n" }, "Andrus Ansip": { "first_paragraph": "Andrus Ansip (d. 1 Ekim 1956), Eston siyasetçi. Estonya eski başbakanı ve Estonya Reform Partisi başkanıdır.\n" }, "Ansumane Mané": { "first_paragraph": "Ansumane Mané (d. ~1940 - ö. 30 Kasım 2000), Gine-Bissaulu asker ve siyasetçi. Mané, Afrika kıtasında bulunan Gine-Bissau'da 1999 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Jonas Algirdas Antanaitis": { "first_paragraph": "Jonas Algirdas Antanaitis (d. 19 Ağustos 1921 –ö. 9 Eylül 2018), Litvanyalı siyasetçidir. Litvanya meclisi Seimas'ta uzun dönem delege olarak siyaset yapmıştır. Antanaitis 19 Ağustos 1921'de Rimšiniai yerleşkesi, Pakruojis bölgesi, Litvanya'da doğmuştur.[1]\n" }, "Antanas Smetona": { "first_paragraph": "Antanas Smetona (d. 10 Ağustos 1874 – ö. 9 Ocak 1944) I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı arasındaki en önemli Litvanyalı siyasi figürlerinden biriydi. Litvanya'nın ilk Cumhurbaşkanı olarak 4 Nisan 1919'dan 19 Haziran 1920'ye kadar görev yaptı. Sovyetler Birliği tarafından işgal edilmeden önce 19 Aralık 1926'dan 15 Haziran 1940'a kadar ülkenin son devlet başkanlığını yaptı. Ayrıca Litvanya'da milliyetçiliğin ünlü ideologlarından biriydi.\n" }, "Ántero Flores Aráoz": { "first_paragraph": "Ántero Flores-Aráoz Esparza (d. 28 Şubat 1942)[1]Peru eski Başbakanı olan Perulu bir avukat ve politikacıdır. Bir zamanlar Hristiyan Halk Partisi'nin önde gelen bir üyesi ve lideriydi. 2016 genel seçimlerinde cumhurbaşkanlığına aday olmak için Düzen Siyasi Partisinden ayrıldı ve halk oylarının % 0,4'ünü alarak onuncu ve sonuncu oldu.[2][3][4]\n" }, "Anthony Meyer": { "first_paragraph": "Sir Anthony John Charles Meyer (27 Ekim 1920 – 24 Aralık 2004) İngiliz siyasetçi, diplomat. Muhafazakâr Parti üyesi. 1989'da Parti Başkanlığı için Margaret Thatcher ile yarışmasıyla tanınır. İktisat siyaseti konusundaki sağcı görüşlerine karşın, İngiltere'nin Avrupa Birliği'ne bütünleşmesine verdiği hararetli destek nedeniyle Muhafazakâr Parti içinde marjinalleşti.\n" }, "Anthony W. Gardiner": { "first_paragraph": "Anthony William Gardiner (d. 3 Şubat 1820 - ö. 12 Şubat 1885), Liberyalı hukukçu ve siyasetçi. Gardiner, Afrika ülkesi Liberya'da 1878 ile 1883 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Antoine Gizenga": { "first_paragraph": "Antoine Gizenga, (5 Ekim 1925- 24 Şubat 2019) Kongolu siyasetçi. Gizenga, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde 30 Aralık 2006-10 Ekim 2008 tarihleri arası başbakan olarak görev yaptı. Birleşmiş Lumumbist Partisi'nin (PALU) genel başkanlık görevini yürütüyordu.\n" }, "Antonella Mularoni": { "first_paragraph": "Antonella Mularoni (d. 27 Eylül 1961), reis-naip ve dışişleri ve siyasi işler devlet sekreteri olarak görev yapmış San Marinolu siyasetçi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde hakimdir. Antonella Mularoni, Bologna Üniversitesi hukuk bölümünden mezundur.\n" }, "Antonio José de Sucre": { "first_paragraph": "Antonio José de Sucre (d. 3 Şubat 1795 Cumaná, Venezuela - ö. 4 Haziran 1830 Pasto, Kolombiya), Ayacucha'nın Büyük Mareşali (İspanyolca: Gran Mariscal de Ayacucho) olarak bilinen Güney Amerikalı devrimci önderdir. Simón Bolívar'ın generallerinden birisidir ve Bolivya'nın ikinci devlet başkanıdır.\n" }, "Antti Rinne": { "first_paragraph": "Antti Juhani Rinne (d. 3 Kasım 1962), Finlandiyalı siyasetçidir. Rinne, Avrupa ülkesi Finlandiya'da 6 Haziran 2019 tarihinden, 10 Aralık 2019 tarihine kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Gebran Areiji": { "first_paragraph": "Gebran Areiji (Arapça جبران عريجي, Fransızca okunuşu: Gébrane Oreiji) (1951 – 9 Ocak 2019), Lübnanlı siyasetçi. Lübnan Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi (SSNP) eski başkanıdır.[1][2]\n" }, "Carlos Aránguiz": { "first_paragraph": "Carlos Ramón Aranguiz Zúñiga (d. 18 Eylül 1953, Antofagasta - ö. 3 Ocak 2021, Antofagasta, Şili), Şilili siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Vladislav Ardzınba": { "first_paragraph": "Vladislav Ardzınba (Abhazca: Владислав Григори-иҧа Арӡынба; 14 Mayıs 1945 – 4 Mart 2010), eski Komünist Parti üyesi Abhaz politikacı ve devlet adamı.\n" }, "Ricardo Arias Calderón": { "first_paragraph": "Ricardo Arias Calderón (d. 4 Mayıs 1933 - ö. 13 Şubat 2017), Panamalı siyasetçi. Panama Hristiyan Demokrat Partisi üyesiydi. 1989 ile 1992 yılları arasında Panama Devlet Başkanı Yardımcısı olarak görev almıştır.\n" }, "Arif Albayrak": { "first_paragraph": "Arif Albayrak, (d. 1956, Baf) Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Muhammed Arif (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Muhammad Arif (d. 1976, Tanjung Pinang – ö. 1 Ocak 2021, Tanjung Pinang), Endonezyalı siyasetçi. Arif 1976'da Tanjung Pinang, Endonezya'da doğdu.[1] 2004'te seçildiği Halk Danışma Meclisi'nde Riau Adaları'nı temsil etti.\n" }, "Aristides Gomes": { "first_paragraph": "Aristides Gomes (d. 8 Kasım 1954), Gine-Bissaulu siyasetçi. Gomes, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 16 Nisan 2018 - 28 Şubat 2020 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Arlene Foster": { "first_paragraph": "Arlene Isabel Foster (d. 3 Temmuz 1970), bir Kuzey İrlandalı siyasetçi. 11 Ocak 2016 - 6 Ocak 2017 tarihleri arası Kuzey İrlanda Birinci Bakanı olmuştur ve Aralık 2015 yılından bu yana Demokratik Birlik Partisi Lideri olan ilk kadındır. 2003 yılından bu yana Fermanagh ve Güney Tyrone bölgesinden Kuzey İrlanda Meclisi Üyesi olmuştur. Daha önce, 2007-08 yılları arası Çevre Bakanı, 2008-2015 arası Girişim ve Yatırım Bakanı ve 2015-16 Finans ve Personel Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Arnold Rüütel": { "first_paragraph": "Arnold Rüütel (d. 10 Mayıs 1928), 8 Ekim 2001 - 9 Ekim 2006 tarihleri arası Estonya'nın üçüncü Cumhurbaşkanıydı. Daha önce 8 Nisan 1983 - 29 Mart 1990 tarihleri arası Estonya SSC Yüksek Sovyeti başkanlığının son Başkanı olarak ve 29 Mart 1990 - 6 Ekim 1992 tarihleri arası (Estonya Cumhuriyeti Yüksek Konseyi) Estonya SSC Yüksek Sovyeti Başkanıydı. Estonya 1991 yılında bağımsızlığını kazandıktan sonra ikinci cumhurbaşkanı oldu. Ayrıca SSCB Yüksek Sovyetinin on beş Başkan Yardımcısından biri olarak görev yaptı.\n" }, "Klas Pontus Arnoldson": { "first_paragraph": "Klas Pontus Arnoldson (27 Ekim 1844 - 20 Şubat 1916) İsveçli yazar, gazeteci ve siyasetçidir. Kararlılığı ve pasifistliğiyl bilinen Arnoldson 1908 yılında Nobel Barış ödülüne layık görülmüştür. Arnoldson aynı zamanda İsveç Barış ve Tahkim Derneği'nin kurucu üyesi ve başkanıdır.\n" }, "Art Paleczny": { "first_paragraph": "Arthur \"Art\" Paleczny (3 Nisan 1929, Waterloo, Ontario - 6 Nisan 2020, Kitchener, Ontario) Kanadalı siyasetçi, Waterloo eski belediye başkanı.\n" }, "Arthur Chung": { "first_paragraph": "Raymond Arthur Chung (d. 10 Ocak 1918 - ö. 23. Haziran 2008), Guyanalı siyasetçi. Chung, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Guyana'da 1970 ile 1980 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Arthur Foulkes": { "first_paragraph": "Sir Arthur Alexander Foulkes (d. 11 Mayıs 1928), Bahamalar eski Genel Valisidir.\n" }, "Arthur Robinson": { "first_paragraph": "Arthur Napoleon Raymond Robinson (d. 16 Aralık 1926 - ö. 9 Nisan 2014), Trinidad ve Tobagolu siyasetçi. Robinson, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Trinidad ve Tobago'da 19 Aralık 1986 ile 17 Aralık 1991 tarihleri arasında başbakanlık, 18 Mart 1997 ile 16 Mart 2003 yılları arasında da devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Owen Arthur": { "first_paragraph": "Owen Seymour Arthur PC (d. 17 Ekim 1949, Bridgetown, Barbados - ö. 27 Temmuz 2020, Bridgetown, Barbados), Barbadoslu siyasetçi ve ekonomist. \n" }, "José Gervasio Artigas": { "first_paragraph": "José Gervasio Artigas (19 Haziran 1764 - 23 Eylül 1850), Uruguay'ın ulusal kahramanı.[1] Uruguay bağımsızlığının babası olarak da bilinir.[2] Latin Amerika'da ilk toprak reformunu hazırlayan kişidir. Bu reform ancak bir yıl uygulanabildi.[2] Oligarşinin de desteklediği Portekiz işgali reformu silip attı. Artigas'a göre herkes eşit işlem görmeliydi. Toprakları \"en yoksullara en çok yardım edilmelidir\" ilkesine göre bölüştürdü. Ayrıca Artigas'a göre Kızılderililerin hakları ön planda tutulmalıydı.\n" }, "Artur Mikvabia": { "first_paragraph": "Artur Mikvabia (Abhazca: Артур Артиом-иԥа Амқәаб), Abhazya'lı bir ekonomist, politikacı ve eski Başbakandır.\n" }, "Artur Silva": { "first_paragraph": "Artur Silva,(d.1956) Gine-Bissaulu siyasetçi. Silva, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 30 Ocak 2018 ile 16 Nisan 2018 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Artūras Paulauskas": { "first_paragraph": "Artūras Paulauskas (d. 23 Ağustos 1953, Vilnius), Litvanya'lı politikacı. 2000-2006 yılları arasında Litvanya parlamentosu Seimas'ın başkanı olarak çalışmış ve 6 Nisan 2004'ten 12 Temmuz 2004'e kadar Litvanya devlet başkanı vekili olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Arturo Alessandri": { "first_paragraph": "Arturo Allesandri Palma (1868-1950) Şilili siyasetçi.\n" }, "Arturo Uslar Pietri": { "first_paragraph": "Arturo Uslar Pietri (16 Mayıs 1906 – 26 Şubat 2001) Venezuelalı yazar, entelektüel, gazeteci, diplomat, politikacı ve devlet adamı. 20. yüzyılın en önemli Venezuelalı figürlerindendir.\n" }, "Arturs Krišjānis Kariņš": { "first_paragraph": "Arturs Krišjānis Kariņš (d. 13 Aralık 1964), Letonyalı siyasetçi. Kariņš, Avrupa ülkesi Letonya'da 23 Ocak 2019'dan 15 Eylül 2023'e kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Álvaro Arzú": { "first_paragraph": "Álvaro Enrique Arzú Yrigoyen (14 Mart 1946 - 27 Nisan 2018), Guatemalalı eski Devlet Başkanı ve siyasetçidir. 14 Ocak 1996'dan 14 Ocak 2000'e kadar Guatemala'nın 32. Başkanıydı. Guatemala Belediye Başkanı olarak beş kez seçildi ve beşinci son seçilme döneminde 2004'ten 2018 yılında ölümüne kadar hizmet vermiştir.[1]\n" }, "Aslan Abaşidze": { "first_paragraph": "Aslan Abaşidze (Gürcüce: ასლან აბაშიძე; 20 Temmuz 1938 Batum), Sovyetler Birliği, Gürcistan ve Acara Özerk Cumhuriyeti vatandaşı siyaset adamı. 1991 ve 2004 yılları arasında Acara Özerk Cumhuriyeti'nin başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Aslan Adnan Türkoğlu": { "first_paragraph": "Aslan Adnan Türkoğlu (d. 1950, Çorum- 9 Şubat 2023 Çorum[1]) TBMM 19. dönem Çorum milletvekili. Ankara Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi Mimarlık Bölümü mezunudur. Serbest Mimar olarak çalıştı.\n" }, "Aslan Bjania": { "first_paragraph": "Aslan Georgievich Bzhania (Abhazca:Аслан Гьаргь-иҧа Бжьаниа), (Rusça:Аслан Георгиевич Бжания); d. 6 Nisan 1963) 23 Nisan 2020'den beri Abhazya cumhurbaşkanı olan bir Abhaz siyasetçisidir. Devlet Güvenlik Servisi Başkanı ve Abhazya'daki muhalefet liderlerinden biriydi. Planlanan Temmuz 2019 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde favori aday olarak kabul edildi. Bununla birlikte, Nisan 2019'da, kanında büyük bir cıva ve alüminyum dozu bulunarak, politik gerekçelerle zehirlenme iddialarıyla Moskova'daki bir hastaneye kabul edildi. Mayıs 2019 itibarıyla klinikte, solunum sisteminde ve konuşmada bozulma yaşadı.[1] Daha sonraki 2020 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yarıştı ve ön raporlar seçimi kazandığını gösterdi.\n" }, "Alex Asmasoebrata": { "first_paragraph": "M.A.S. Alex Asmasoebrata (23 Haziran 1951, Cakarta – 2 Ocak 2021 Cakarta, Endonezya), Endonezyalı siyasetçi ve otomobil yarışçısı.\n" }, "Bob Astles": { "first_paragraph": "Bob Astles (23 Mart 1924; Ashford, Kent, Birleşik Krallık - 29 Aralık 2012) veya Lubowa, eski İngiliz asker ve İdi Amin'in arkadaşı. Gençlik yıllarını Hindistan Ordusu'nda geçirmiş ve Royal Engineers'ta yüzbaşı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Anti-Stalinist sol": { "first_paragraph": "Anti-Stalinist sol, çeşitli türdeki Marksist siyasi hareketlere atıfta bulunan bir terimdir. Bu hareketler, Joseph Stalin, Stalinizm, Neo-Stalinizm ve Stalin'in 1924 ile 1953 yılları arasında Sovyetler Birliği lideri olarak uyguladığı yönetim sistemine karşı gelirler. Bu terim aynı zamanda, Lev Troçki ve Sol Muhalefet içindeki diğer geleneksel Marksistler gibi, Joseph Stalin'i ve onun komünizm biçimini karşı çıkan yüksek rütbeli siyasi figürleri ve hükümet programlarını da ifade eder.\n" }, "Bolivarcılık": { "first_paragraph": "Bolivarcılık, başta Venezuela'da olmak üzere Güney Amerika'da revaçta olan bir dizi siyasi öğretidir. İsim 19. yüzyılda Güney Amerika'nın büyük bölümünde bağımsızlık mücadelesine öncülük etmiş olan Venezuelalı general Simón Bolívar'ın adından gelir. Bolivarcılığın en önemli amaçlarından biri Latin Amerika'nın birleşmesidir. Venezuela Eski Devlet Başkanı Hugo Chávez, modern Bolivarcılığın önde gelen temsilcilerindendi.[1][2]\n" }, "Burgibaizm": { "first_paragraph": "Burgibaizm, Tunus'un ilk cumhurbaşkanı olan Habib Burgiba'nın ve takipçilerinin düşüncelerini ifade eden bir kavramdır.\n" }, "Deng Şiaoping Teorisi": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "Ecevitçilik": { "first_paragraph": "Ecevitçilik, 1974, 1977, 1978-1979 ve 1999-2002 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti başbakanı görevini üstlenen Bülent Ecevit'in siyasi idealleri için kullanılan bir terimdir.[1] Sol milliyetçilik ve sosyal demokrasi ile oldukça ilgilidir.[2][3]\n" }, "Erdoğanizm": { "first_paragraph": "Erdoğanizm veya Tayyipçilik,[1] 2003'te Türkiye Başbakanı ve 2014'te Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan'ın siyasi idealleri ve gündemi için kullanılan bir terimdir.[2][3] Karizmatik otoriteden önemli derecede türetildiği ifade edilen destekle Erdoğanizm'in, Kemalizm'i tehdit ettiği ve Erdoğan'ın, Atatürk'ten sonra Türkiye'deki en güçlü kişilik olduğu belirtilmektedir.[4]\n" }, "Gandizm": { "first_paragraph": "Gandizm, adını Mahatma Gandi'den alan, onun dünya görüşlerini tanımlamak için kullanılan ve olaylar karşısında pasifizm, pasif direniş ve sivil itaatsizlik yöntemlerinin kullanılması esasına dayanan politik akım.[1] Büyük ölçüde Satyagraha felsefesini içerir.\n" }, "Guevarizm": { "first_paragraph": "Guevarizm Küba Devriminin önde gelen liderlerinden biri olan Ernesto \"Che\" Guevara ile eşleştirilen bir komünist devrim ve gerilla savaşının silahlı bir stratejisidir. Soğuk savaş sırasında, ABD ve SSCB, özellikle Üçüncü Dünya'nın gelişmekte olan ülkelerinde, birçok sömürgeden kurtulma mücadelesini de içerecek şekilde bir dizi savaşta karşı karşıya gelmişlerdir.\n" }, "Hocaizm": { "first_paragraph": "Hocaizm, Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti lideri Enver Hoca'dan alan, 1970'lerin sonunda dünya komünist hareketindeki bölünme sonucunda ortaya çıkan, Marksizm-Leninizm'in revizyonizm karşıtı bir çeşididir. Stalin sonrası dönemin ve iktidardaki iki komünist parti olan Çin Komünist Partisi ve Arnavutluk Emek Partisi arasındaki 1978'deki keskin ayrılığın ardından Enver Hoca'nın görüşlerini tanımlamak için kullanılmaktadır.[1]\n" }, "Karlizm": { "first_paragraph": "Karlizm (Baskça: Karlismo; Katalanca: Carlisme; Galiçyaca: Carlismo; İspanyolca: Carlismo), İspanya Krallığı'nı yöneten Bourbon Hanedanı'nın[1] alternatif bir kolunu kurmayı amaçlayan İspanya'da geleneksel ve meşru bir siyasi hareket.\n" }, "Kirşnerizm": { "first_paragraph": "Kirşnerizm (İspanyolca: kirchnerismo [kiɾ.ʃneɾ.'is.mo ]), Arjantinli popülist siyasi bir harekettir. Hareket adını Néstor Kirchner (Santa Cruz Valisi, Arjantin Başkanı ve Birinci Bey) ve Cristina Fernández de Kirchner'den almaktadır. Kirchnerlar Adalet Partisi üyesi olmalarına rağmen, birçok Peronist onlara karşı çıkmaktadır. Kirchnerizmin genellikle sol popülizm kategorisine girdiği kabul edilir.[2][3][4][5]\n" }, "Kruşçevcilik": { "first_paragraph": "Kruşçevcilik, Nikita Kruşçev'in ve Sovyetler Birliği'ndeki yönetiminin teori ve politikalarından oluşan bir Marksizm-Leninizm biçimiydi.[1][2][3]\n" }, "Liberal Kemalizm": { "first_paragraph": "Özgürlükçü Atatürkçülük veya Özgürlükçü Kemalizm, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu ideolojisi olan Atatürkçülük[1] ile özgürlükçü sosyal tutumun bir arada savunulması görüşünü ifade eder.[2][3] Ahmet Ağaoğlu'nun özgürlükçü perspektiften kemalizm yorumu olarak tanımlanabilir. Özgürlükçü Atatürkçüler laiklik, cumhuriyetçilik, inkılapçılık gibi Altı Ok düşüncelerini benimsemeye devam eder.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Malthusçuluk": { "first_paragraph": "Malthusçuluk, 1766-1834 yılları arasında yaşayan İngiliz ekonomisti Thomas Malthus tarafından ortaya atılan ekonomik doktrin.\n" }, "Marksizm": { "first_paragraph": "Marksizm, özgün bir siyasal felsefe akımı, tarihin diyalektik materyalist bir yorumuna dayanan ekonomik ve toplumsal bir dünya görüşü, kapitalizmin Marksist açıdan çözümlenmesi, bir toplumsal değişim teorisi, Karl Marx'ın ve Friedrich Engels'in çalışmalarından çıkarılan, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir.\n" }, "Marksizm-Leninizm": { "first_paragraph": "Marksizm-Leninizm, adını Karl Marx ve Vladimir Lenin'den alan, 1920'li yıllarda komünist partiler arasında popülerlik kazanan ideolojik akım. Marksizm-Leninizm; Marx, Engels ve Lenin'in ortaya koyduğu temel öğretilere bağlı kalarak, değişen koşullara ve çağın gereklerine uygun bir biçimde sosyalist sistemde yeniden uygulanmasıdır.[1][2]\n" }, "Marksizm-Leninizm-Maoizm": { "first_paragraph": "Marksizm-Leninizm-Maoizm (MLM), Marksizm-Leninizm ve Maoculuğu sentezleyen ve üzerine inşa eden bir siyaset felsefesidir . Savunucuları Marksizm-Leninizm-Maoizm'i Maoizm ve Maoizmi Mao Zedong Düşüncesi (MZT) veya Marksizm-Leninizm-Mao Zedong Düşüncesi olarak adlandırır. Marksizm-Leninizm-Maoizm ilk olarak 1982'de Peru Komünist Partisi ve Başkan Gonzalo tarafından resmileştirildi.\n" }, "Merkezci Marksizm": { "first_paragraph": "Merkezci Marksizm, devrim ve reformculuk arasında bir konumu ifade eden belirli bir anlama sahiptir. Örneğin, Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi (USPD) ve İngiliz Bağımsız İşçi Partisi (ILP), sosyalist bir ekonomiye reformlar aracılığıyla ulaşmayı savunmak ile devrimi savunmak arasında gidip gelen bir merkezci olarak görüldüler. İkinci Enternasyonal'in reformizmi ile Komünist Üçüncü Enternasyonal'in devrimci politikaları arasında seçim yapamayan sözde İki Buçuk Enternasyonal (Uluslararası Sosyalist Partiler İşbirliği) ve Üç Buçuk Enternasyonal (Uluslararası Devrimci Marksist Merkez) çatısı altında yer alan partiler de bu anlamda merkezcilik örneğiydiler. Bu partiler arasında İspanyol İşçi Partisi (POUM), Bağımsız İşçi Partisi (ILP) ve Poale Zion yer almaktaydı.\n" }, "Metaksizm": { "first_paragraph": "Metaksizm (Yunanca: Μεταξισμός), Yunan diktatörü İoannis Metaksas'ın oluşturduğu faşist otoriter bir ideolojidir.\n" }, "Nâsırcılık": { "first_paragraph": "Nâsırcılık, Mısır'ın eski cumhurbaşkanı Cemâl Abdünnâsır'ın düşüncelerine dayanan, Arap milliyetçisi bir siyasi ideolojidir. Kimilerince Arap sosyalizmi olarak da bilinir; ancak dini tamamıyla reddetmez. 1950 ve 60'larda Pan-Arap politikalarında büyük bir etkiye sahipti. Günümüzde de Arap dünyasında büyük bir öneme sahiptir. 1970'li yıllarda başka milliyetçi akımların da ortaya çıkmasına yol açmıştır. 1967'de Altı Gün Savaşı'nda Arapların uğradığı hezimet, Nâsır'ın ve ideolojisinin saygınlığını ciddi bir şekilde zedeledi. Cemâl Abdünnâsır, 1970 yılında vefât etti. Nâsırcılık,Cemâl Abdünnâsır'ın halefi Enver Sedat tarafından büyük oranda değiştirildi. Abdünnâsır iktidardayken Nâsırcı gruplar, Mısır tarafından teşvik edildi ve maddi olarak desteklendi. Nâsırcılık, büyük ölçüde sekülarist bir ideolojiydi.[1] Cemâl Abdünnâsır döneminde Mısır, Bağlantısızlar Hareketi'nin de önemli bir destekçisiydi.\n" }, "Özalizm": { "first_paragraph": "Özalizm veya Özalcılık, 1983-1989 yılları arasında başbakanlık, 1989-1993 yılları arasında cumhurbaşkanlığı yapan Turgut Özal'ın iktisadî ve sosyal görüşlerini ve siyaset anlayışını ifade eder. Özalizm, Özal'dan sonra başbakanlık yapan ve onun iktisadî görüşlerini kısmen sürdüren Yıldırım Akbulut ve Mesut Yılmaz dönemlerini de kapsayacak şekilde kullanılabilir.\n" }, "Pancasila": { "first_paragraph": "Pancasila (pançasila şeklinde okunur), Endonezya'nın ulusal ideolojisidir. Pancasila Sanskritçede \"beş ilke\" demektir.\n" }, "Peronizm": { "first_paragraph": "Peronizm (İspanyolca: Peronismo), Arjantin'de 1946-1955 arasında ve 1973-1974'te devlet başkanlığı görevinde bulunan Juan Peron'un popülist ve milliyetçi politikalarına verilen ad.[1] Bu politikayı savunanlara Peronist denmektedir.\n" }, "Prometeizm": { "first_paragraph": "Prometeizm, 1918'den 1935'e kadar İkinci Polonya Cumhuriyetini fiilen yöneten Józef Piłsudski tarafından başlatılan siyasi bir projeydi. Amaç, Rusya ve Sovyetler Birliği sınırları içinde yaşayan büyük Rus olmayan halklarının bağımsızlığını destekleyerek sözü edilen devletleri zayıflatmaktı. Prometeizm ile Międzymorze (Intermarium) kavramları birbirini tamamlayan iki jeopolitik strateji kavramlardır. Prometeizm ile zayıflatılan Rusya'dan kopan parçalar Intermarium federasyonu altında birleştirilmesi öngörülüyordu.[1]\n" }, "Putinizm": { "first_paragraph": "Putinizm veya Putincilik, Rusya'da devlet başkanı Vladimir Putin'in uyguladığı siyaset için kullanılan bir terimdir. Batı medyasında Putinizm ve Putinist terimleri genellikle Putin yönetiminde askeri güvenlik kurumu silovikinin ülkenin siyasi ve mali gücün çoğunu kontrol etmesi anlamında kullanılır.[1][2] Pek çok siloviki[3][4], Putin'in kişisel arkadaşları veya daha önce FSB, İçişleri Bakanlığı ve ordu gibi devletin güvenlik ve istihbarat birimlerinde çalışmaktaydı.[5][6][7]\n" }, "Rockefeller Cumhuriyetçisi": { "first_paragraph": "Rockefeller Cumhuriyetçisi ya da Liberal Cumhuriyetçi, Amerikan Cumhuriyetçi Partisi'nin liberal görüşlere ılımlı yaklaşan grubunu tanımlarken kullanılır. 41. ABD Başkan Yardımcısı Nelson Rockefeller bu grubun temsilcilerindendır. Yirminci yüzyılın son dönemlerinde ortaya çıkmış ve \"Ilımlı Cumhuriyetçi\" ile \"Liberal Cumhuriyetçi\" adlandırmalarının yerini almıştır. Modern Rockafeller Cumhuriyetçileri tipik merkez sağ maliye politikalarını destekleyen, aşırı sağ politikalara karşı olan bir tutumdadırlar ve kültürel olarak liberaldirler. Buna rağmen, çevrecilik, savunma sanayi, tarım ve yükseköğrenim gibi konularda özel yatırımları ve devleti ulusal devamlılık için Alexander Hamilton ve Theodore Roosevelt geleneği çerçevesinde gereklilik olarak benimserler. Toplumun iyiliğine uygun olacak ticari ve sosyal düzenlemeleri destekler, sosyalizme ve servetlerin paylaştırılmasına karşı çıkarlar. Dış politikada görüş farklılıklarını temsil etmekle birlikte, tarihsel açıdan komünizme sertçe karşı çıkmıslar ve Amerikan denizaşırı ticaretini desteklemişlerdir.\n" }, "Sorelyanizm": { "first_paragraph": "Sorelyanizm, Fransız devrimci sendikalist[1] Georges Sorel'in ideolojisini ve düşüncesini savunmak veya desteklemektir. Sorelciler klasisizmi desteklerken burjuva demokrasisine, 18. yüzyıl gelişmelerine, laik ruha ve Fransız Devrimi'ne karşı çıkarlar.[2] Marksizmin revizyonist bir yorumcusu olan Sorel[2], proletaryanın sınıf mücadelesindeki zaferinin ancak mitin gücü ve genel grev yoluyla elde edilebileceğine inanıyordu.[2] Sorel'e göre, sınıf çatışmasının ardından hem burjuvazinin hem de proletaryanın gençleşmesi söz konusu olacaktı.[3]\n" }, "Stahanovizm": { "first_paragraph": "Stahanovizm (Rusça: стахановец) veya Stahanov hareketi, adını Sovyet madencisi Aleksey Stahanov'dan alan, \"önceden saptanan üretim ölçüsünü aşma\" anlamında kullanılan ifade.[1]\n" }, "Strasserizm": { "first_paragraph": "Strasserizm (Almanca: Strasserismus ya da Straßerismus), nasyonal sosyalizmin, Yahudi düşmanlığı ve anti-kapitalizm temelinde ulusal yeniden doğuşu hedefleyen, daha radikal, kitlesel eylem ve işçi tabanlı bir form oluşturması çağrısında bulunan bir koludur. Neo-Nazizm'in günümüzdeki düşünce yapılanmasını oluşturur. Adını Gregor ve Otto Strasser adlı iki Nazi kardeşten almıştır. Adolf Hitler'le olan siyasal karşıtlıkları, 1930'da Otto Strasser'in Nazi Partisi'nden ihracına, 1934'te Gregor Strasser'in Uzun Bıçaklar Gecesi'nde öldürülmesine neden olmuştur.\n" }, "Şi Cinping Düşüncesi": { "first_paragraph": "Yeni Bir Dönem için Çin Özelliklerine Sahip Sosyalizm Üzerine Şi Cinping Düşüncesi veya Çin dışında çoğu zaman kullanılan haliyle Şi Cinping Düşüncesi[1][2] Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri Şi Cinping tarafından yaratılmış bir siyaset felsefesidir. Çin Komünist Partisi'nin insan odaklı bir yaklaşıma sahip olmasını, toplumsal dönüşümün hızlanarak sürmesini, kalkınmada bilimsel yöntemi temel alarak yenilikçi, eşgüdümlü, çevre dostu, açık ve paylaşımlı bir yaklaşım geliştirmeyi amaç edinmiştir. Daha az kullanılan isimlendirmeleri ise \"Şi düşüncesi\"[3] ve \"Şizm\"[4] şeklindedir.\n" }, "Thatcherizm": { "first_paragraph": "Thatcherizm, 1979-1990 arasında Birleşik Krallık başbakanlığını yapan Margaret Thatcher'ın iktisadi ve sosyal görüşlerini ve siyaset tarzını ifade eder. Thatcherizm, Thatcher'dan sonra başbakanlık yapan ve onun siyasetini kısmen sürdüren John Major, Tony Blair, Gordon Brown ve David Cameron dönemlerini de kapsayacak şekilde kullanılabilir.\n" }, "Trumpizm": { "first_paragraph": "Trumpizm veya Trumpçılık, 45. Amerikan Başkanı Donald Trump ile ilişkili bir siyasi ideoloji ve yönetim tarzıdır.[1]\n" }, "Tudjmanizm": { "first_paragraph": "Tudjmanizm veya Tuđmanizm (Hırvatça: tuđmanizam), Hırvatistan'ın ilk cumhurbaşkanı Franjo Tuđman'ın yönetimi sırasında en güçlü zirvesine ulaşan bir Hırvat milliyetçiliği biçimidir. Tuđman, ideolojiyi komünist olmayan ve Hırvat tarihinin yeniden incelendiği bir milliyetçilik olarak tanımlamıştır. [1]\n" }, "Venizelizm": { "first_paragraph": "Venizelizm (Yunanca: Βενιζελισμός Venizelyosmos), Yunanistan'da Elefterios Venizelos'un görüşlerini alan bir siyasi hareketti. 1920'lerden 1970'lere kadar Yunan siyasetinde etkinliğini sürdürmüştür. Genel olarak, Yunan milliyetçiliğini, liberal demokrasiyi, Batı yanlılığını ve cumhuriyetçiliği savunur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Adnan_Menderes": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ali_Babacan": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Aliya_%C4%B0zzetbegovi%C3%A7": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri_ba%C5%9Fkan_yard%C4%B1mc%C4%B1lar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Avrupa_Devlet_ve_H%C3%BCk%C3%BBmet_Ba%C5%9Fkanlar%C4%B1_Konseyi": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Avustralya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Hükûmet bakanlıklarının tipleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Başbakan listeleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ba%C5%9Fbakanlar": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:B%C3%BClent_Ecevit": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Cumhuriyetlerin mevcut devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ebulfez_El%C3%A7ibey": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Haydar_Aliyev": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0smet_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Kemal_K%C4%B1l%C4%B1%C3%A7daro%C4%9Flu": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Kenan_Evren": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Mevcut_E%C4%B0T_liderleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Mevcut_G20_liderleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Mevcut_G7_liderleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Mevcut_Sonraki_11_liderleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Necmettin_Erbakan": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Recep_Tayyip_Erdo%C4%9Fan": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Selçuklu vezirleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:S%C3%BCleyman_Demirel": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Turgut_%C3%96zal": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Vladimir_Putin": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Adalet ve Kalkınma Partisi genel başkan vekilleri listesi": { "first_paragraph": "AK Parti genel başkan vekilleri listesi, 14 Ağustos 2001'te açılan Adalet ve Kalkınma Partisinin 21 Mayıs 2017 tarihinde tüzük değişikliği ile getirilen genel başkan vekilliği görevini yapmış kişilerin listesi.[1]\n" }, "Ergenekon davası sanıkları listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Polonya cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu, Polonya cumhurbaşkanlarının ve 1918'den beri Polonya devletinin başkanlığını yürüten diğer kişilerin kronolojik listesidir.\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi 22. Prezidyumu": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi 22. Prezidyumu, Sovyetler Birliği Komünist Partisi 22. Kongresi sonucu seçilen 22. prezidyumdur.\n" }, "Lisimahos": { "first_paragraph": "Lisimahos (Yunanca: Λυσίμαχος, İngilizce: Lysimachus, MÖ 360 - MÖ 281) Büyük İskender döneminde Makedonya Krallığı'nda İskender'in valilerinden biri olarak görev yapmış olan Teselyalı bir general ve yöneticidir. Büyük İskender'in ölümünden 15 yıl sonra, MÖ 306'da Trakya, Anadolu ve Makedonya'da hüküm sürmeye başlamıştır.\n" }, "Poliperhon": { "first_paragraph": "Polyperchon (Antik Yunanca: Πολυπέρχων) (MÖ 394–MÖ 303), Epirus Tymphaia Simmias'ın oğlu, uzun yolculuklar boyunca II. Filip ve İskender eşlik eden Makedon generaldir. Babil'den döndükten sonra, Polyperchon ile Makedon Craterus geri gönderildi, ancak sadece, MÖ 323 yılında İskender'in ölümünden sonra Kilikya'ya ulaşmıştı. Polyperchon, Craterus ve Antipatros Lamian Savaşı'nda Yunan isyanını bastırmak için yardımcı olur isyan bastırıldıktan sonra Yunanistan'a geri döndü.\n" }, "I. Ptolemaios": { "first_paragraph": "I. Ptolemaios Soter veya Batlamyus (Yunanca: Πτολεμαίος Σωτήρ Ptolemaios Soter; d. MÖ 367 - ö. MÖ 283), Büyük İskender'in bir generali olup onun ölümünden sonra Diadokhlar mücadelesinde öne çıktı. Diadoki devletlerinden biri olarak Antik Mısır'da MÖ 305/304'te firavun unvanını da alarak (MÖ 305 - MÖ 285) döneminde krallık yapmıştır. Ptolemaios Krallığı ve Ptolemaios hanedanı kurucusudur. Kurduğu hanedana babasının ismine atfen da Lagidan hanedanı ismi de verilmiştir.\n" }, "I. Seleukos": { "first_paragraph": "I. Seleukos Nikatōr (Grekçe: Σέλευκος Νικάτωρ [seleu̯kos nikatɔːr] Transliterasyon: Séleukos Nikátōr; OT: Selefkos Nikator; Türkçe Kullanımlar: Selefkos, Selevkos; d. MÖ 358 - ö. MÖ 281) Büyük İskender'in Makedon kumandanı. İskender'in ölümünden sonra başlayan Diadoki Savaşları'nda Seleukos, Seleukos hanedanını ve Seleukos İmparatorluğu'nu kurmuştur. Krallığı İskender'den sonra kurulan devletler arasında Roma yayılmasına karşı en uzun süre direnen ülkelerden biridir. Mısır'daki Ptolemaios Krallığı Seleukosların çöküşünden sonra 34 yıl daha dayanabilmiştir.\n" }, "Abdullah Cevdet": { "first_paragraph": "Abdullah Cevdet Karlıdağ (9 Eylül 1869, Arapgir, Malatya - 29 Kasım 1932, İstanbul), Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında ve cumhuriyetin kuruluş döneminde yaşamış siyasetçi, düşünür, göz doktoru, şair ve tercümandır.\n" }, "Abdurrahman Vezirov": { "first_paragraph": "Abdurrahman Vezirov (26 Mayıs 1930 Bakü - 10 Ocak 2022 Moskova), Azerbaycan Komünist Partisi Merkezî Komitesinin Birinci Sekreteri.\n" }, "Aleksandr Lukaşenko": { "first_paragraph": "Aleksandr Grigoryeviç Lukaşenko (Rusça: Алекса́ндр Григо́рьевич Лукаше́нко, Rusça telaffuz: [ɐlʲɪˈksandr ɡrʲɪˈɡorʲjɪvʲɪtɕ ɫʊkɐˈʂɛnkə]) ya da Alyaksandr Rıhoraviç Lukaşenka (Belarusça: Алякса́ндр Рыго́равіч Лукашэ́нка, Belarusça telaffuz: [alʲaˈksand(a)r rɨˈɣɔravʲitʂ lukaˈʂɛnka]; d. 30 Ağustos 1954), Belaruslu siyasetçi. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra 10 Temmuz 1994'teki seçimleri kazanarak Belarus'un ilk ve tek devlet başkanı oldu. Lukaşenko, siyasi kariyerine başlamadan önce kolektif bir çiftliğin (kolhoz) yöneticisi olarak çalıştı. Askeriyede Sovyet Sınır Birlikleri'nde görev yaptı. 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasına karşı oy kullanan Belarus Yüksek Sovyet üyelerinden biriydi.\n" }, "Aleksey Rıkov": { "first_paragraph": "Aleksey İvanoviç Rıkov (Rusça: Алексе́й Ива́нович Ры́ков; 25 Şubat 1881, Saratov; Rus Çarlığı - 14 Mart 1938, Moskova, SSCB), Ekim Devrimi'nin ardından 1930'lu yıllara kadar önemli politik görevlerde bulunan[2] Bolşevik devrimcidir. 1920'lerin sonunda Josef Stalin'e muhalefet eden önde gelen isimlerden biridir.\n" }, "Jores Alfyorov": { "first_paragraph": "Jores İvanoviç Alferov (Rusça: Жоре́с Ива́нович Алфёров, IPA2: ʐɐˈrʲɛs ɪˈvanəvʲɪtɕ ɐlˈfʲorəf; 15 Mart 1930, Vitebsk, Belarus - 1 Mart 2019, Sankt-Peterburg, Rusya), Rusya Bilimler Akademisi üyesi fizikçi ve akademisyen. Modern heterostructure fiziğe ve elektroniğe büyük katkıları bulundu. Heterotransistörleri icat etti.\n" }, "Yuri Andropov": { "first_paragraph": "Yuri Vladimiroviç Andropov (Rusça: Юрий Владимирович Андропов; 15 Haziran 1914 - 9 Şubat 1984), Rus devlet adamı. 1967 ila 1982 yılları arasında Sovyetler Birliği'nin istihbarat servisi olan Devlet Güvenlik Komitesi (KGB)'nin başkanı olarak görev yaptı. Brejnev'in ölümünden sonra ise 12 Kasım 1982'den ölümüne değin 15 ay süreyle Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Merkez Komitesi genel sekreterliği görevinde bulunarak SSCB'yi yönetti.\n" }, "Anna Ulyanova": { "first_paragraph": "Anna İlyiniçna Elizarova-Ulyanova, (Rusça: Анна Ильинична Елизарова-Ульянова; 26 Ağustos 1864, Nijni Novgorod - 19 Ekim 1935, Moskova) Rus kadın devrimci ve siyasetçi. Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi. Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir İliç Lenin'in ablası.\n" }, "Aristide Briand": { "first_paragraph": "Aristide Briand (28 Mart 1862, Nantes - 7 Mart 1932, Paris), Üçüncü Fransız Cumhuriyeti döneminde Fransa başbakanı olarak on bir dönem görev yaptı ve 1926'da Nobel Barış Ödülü'nü kazanan bir Fransız devlet adamıydı.\n" }, "Fidel Castro": { "first_paragraph": "Fidel Alejandro Castro Ruz ( söylenişi) (13 Ağustos 1926, Mayarí - 25 Kasım 2016, Havana[1]), Kübalı Marksist-Leninist devrimci ve Küba Devrimi'nin önderi. Yaşamı boyunca ve ölümünden sonra çeşitli liderler ve muhalif kesimlerce diktatör olarak da nitelendirilmiştir.[2][3][4] Devrim sonrasında, 1959-76 arasında Küba başbakanlığı, 1976-2008 arasında da Küba devlet başkanlığı yaptı. 1961 ile 2011 yılları arasında da Küba Komünist Partisi Birinci Sekreterliği görevini yürüttü. Uluslararası alanda ise 1979-1983 ve 2006-2008 yılları arasında Bağlantısızlar Hareketi'nin Genel Sekreterliğini yaptı. Lakabı İspanyolcada At anlamına gelen \"El Caballo\"dur.\n" }, "Raúl Castro": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Georges Clemenceau": { "first_paragraph": "Georges Benjamin Clemenceau (d. 28 Eylül 1841 - ö. 24 Kasım 1929) Fransız devlet adamı, doktor ve gazeteci.\n" }, "Dimitris Hristofyas": { "first_paragraph": "Dimitris Hristofias (Yunan: Δημήτρης Χριστόφιας, 29 Ağustos 1946-21 Haziran 2019 Dikmen, Girne), Kıbrıs Cumhuriyeti'nin altıncı cumhurbaşkanı.\n" }, "Ding Xuexiang": { "first_paragraph": "Ding Xuexiang, (Çince: 丁薛祥; pinyin: Dīng Xuēxiáng), (D. Eylül 1962, Nantong, Jiangsu, Çin) Çinli bir politikacı ve Ekim 2017'den beri Çin Komünist Partisi'nin 19. ve 20. Politbürolarının bir üyesidir. Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Merkez Komitesi'nin başkanıdır. Çin Komünist Partisi Politbüro Daimi Komitesi'ne 23 Ekim 2022 tarihinde seçilmiştir.[1]\n" }, "Dmitri Ulyanov": { "first_paragraph": " Dimitri İliç Ulyanov (16 Ağustos 1874 Simbirsk / Rus Çarlığı - 16 Temmuz 1943 Leninski, Gorki / Sovyetler Birliği) - Rus devrimci, parti önderi ve doktor. Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin ilk başkanı. Rus sosyalist devrimci ve Sovyetler Birliği’nin kurucusu Vladimir İliç Lenin’in erkek kardeşi.\n" }, "Ed Miliband": { "first_paragraph": "Edward Miliband (tam adı Samuel Edward \"Ed\" Miliband) (d. 24 Aralık 1969, Londra) bir Birleşik Krallık politikacısıdır. 2005'ten itibaren Avam Kamarası'nda \"Doncaster North\" seçim bölgesinden milletvekilliği yapmaktadır. 2007-2010 döneminde Birleşik Krallık Başbakanı olan Gordon Brown'ın hükûmetinde bakanlık yapmıştır. 25 Eylül 2010'da İşçi Partisi Başkanı seçilmiştir ve Avam Kamarası'nda ana muhalefet partisi lideri olarak görev yapmıştır. 2015 Birleşik Krallık genel seçimlerinde partisinin aldığı kötü sonuçların ardından parti başkanlığı görevinden ayrılmıştır.[1]\n" }, "Enver Hoca": { "first_paragraph": "Enver Halil Hoca (Arnavutça: Enver Hoxha, 16 Ekim 1908 – 11 Nisan 1985), Arnavut komünist politikacı. 1941'den 1985'te ölümüne kadar Arnavutluk Emek Partisi Genel Sekreteri'ydi. Aynı zamanda Arnavutluk Emek Partisi Politbüro üyesi, Arnavutluk Demokratik Cephesi Başkanı ve silahlı kuvvetlerin başkomutanıydı. 1944'ten 1985'te ölümüne kadar ülkeyi yönetti. Ayrıca 1944'ten 1954'e kadar 22. Arnavutluk Başbakanı ve çeşitli zamanlarda Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'nin hem dışişleri bakanı hem de savunma bakanı oldu.\n" }, "Jules Ferry": { "first_paragraph": "Jules Ferry (d. 5 Nisan 1832, Saint-Dié-des-Vosges - ö. 17 Mart 1893, Paris), Fransa eski Başbakanı.\n" }, "Françoise Giroud": { "first_paragraph": "Françoise Giroud [Lea France Gourdji] (d. 21 Eylül 1916, Lozan - ö. 19 Ocak 2003, Neuilly-sur-Seine) Fransız gazeteci, yazar ve siyasetçi.\n" }, "Mihail Gorbaçov": { "first_paragraph": "Mihail Sergeyeviç Gorbaçov (Rusça: Михаи́л Серге́евич Горбачёв, 2 Mart 1931 - 30 Ağustos 2022), Rus siyasetçi ve Sovyetler Birliği'nin son lideri (1985-1991). İdeolojik olarak Gorbaçov başlangıçta Marksizm-Leninizm'e bağlıydı, 1990'ların başında sosyal demokrasiye yöneldi.\n" }, "Andrey Gromıko": { "first_paragraph": "Andrey Andreyeviç Gromıko (Rusça: Андре́й Андре́евич Громы́ко; 18 Temmuz 1909, Staryja Hramyki, Rus İmparatorluğu - 2 Temmuz 1989, Moskova, Rusya SFSC, SSCB), Sovyet diplomat, 1957-1985 yılları arası Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "François Hollande": { "first_paragraph": "Manuel Valls\n" }, "Erich Honecker": { "first_paragraph": "Erich Honecker (25 Ağustos 1912 - 29 Mayıs 1994), 1971'den 1989'a değin Almanya Sosyalist Birlik Partisi'nin (SED) Birinci Sekreteri olarak eski Alman Demokratik Cumhuriyeti'ni (ADC-Doğu Almanya) yöneten komünist devlet adamı.\n" }, "Hu Cintao": { "first_paragraph": "Hu Cintao (Çince: 胡錦濤 / 胡锦涛, pinyin: Hú Jǐntāo, d. 21 Aralık 1942), 2002'den 2012'ye kadar Çin Komünist Partisi genel sekreterliği, 2003'ten 2013'e kadar Çin devlet başkanlığı ve 2004'ten 2012'ye kadar Merkez Askeri Komisyon başkanlığı yapmış Çinli bir politikacıdır. Çin'in altıncı devlet başkanıydı. \n" }, "Ivica Račan": { "first_paragraph": "Ivica Račan (Sırp-Hırvatça telaffuz: [îʋit͡sa rât͡ʃan]; d. 24 Şubat 1944 – 29 Nisan 2007), 2000'den 2003'e kadar Hırvatistan'ın 7. Başbakanı olarak görev yapan ve iki merkez sol koalisyon hükûmetine başkanlık yapan bir Hırvat politikacı.\n" }, "James Callaghan": { "first_paragraph": "James Callaghan (Ceyms Kalagın) (27 Mart 1912 - 26 Mart 2005), Büyük Britanya İşçi Partisi'nden siyasetçi, 1976-1979 arasında Birleşik Krallık başbakanı.\n" }, "Jean Jaurès": { "first_paragraph": "Jean Jaures (tam adı: Auguste Marie Joseph Jean Léon Jaurès, d. 3 Eylül 1859 - ö. 31 Temmuz 1914), Fransız sosyalist politikacı.[1]\n" }, "Jiang Zemin": { "first_paragraph": "Jiang Zemin (Çince: 江泽民 / 江澤民, pinyin: Jiāng Zémín, d. 17 Ağustos 1926 - ö. 30 Kasım 2022), Çinli politikacıdır. Çin'in beşinci devlet başkanıydı. 1989-2002 arası Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri ve 1993-2003 arası Çin Devlet Başkanı'ydı.[1]\n" }, "José Gaspar Rodríguez de Francia": { "first_paragraph": "José Gaspar Rodríguez de Francia y Velasco (6 Ocak 1766 – 20 Eylül 1840) Paraguaylı bir avukat ve politikacıydı ve 1811'de Río de la Plata'nın İspanyol Genel Valiliğinden bağımsızlığını müteakip Paraguay'ın[1] ilk diktatörüydü (1814-1840). Resmi unvanı \"Paraguay'ın Yüce ve Daimi Diktatörü\" idi, ancak halk arasında El Supremo olarak biliniyordu.\n" }, "Lev Kamenev": { "first_paragraph": "Lev Kamenev (Gerçek soyadı Rosenfeld) (Rusça: Лев Бори́сович Ка́менев, 18 Temmuz 1883 – 25 Ağustos 1936), Sovyet komünist lider.\n" }, "Karl Kautsky": { "first_paragraph": "Karl Kautsky (16 Ekim 1854, Bohemya - 17 Ekim 1938, Amsterdam), Alman Marksist, sosyal demokrasi kuramcısı ve lider. Felsefe ve tarih öğrenimi gören Kautsky, Avrupa işçi sınıfı hareketinin en önemli liderlerinden birisidir.\n" }, "Keir Starmer": { "first_paragraph": "Sir Keir Rodney Starmer (d. 2 Eylül 1962), Britanyalı siyasetçi ve eski bir avukat. 2020 yılından beri İşçi Partisi ve Muhalefet Lideri olarak görev yapmaktadır. 2015'ten beri Holborn ve St Pancras seçim bölgesinden milletvekili olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Ken Livingstone": { "first_paragraph": "Kenneth Robert Livingstone (d. 17 Haziran 1945), 2000-2008 yılları arasında Londra'nın ilk belediye başkanı olarak görev yapmış Britanyalı solcu siyasetçi.\n" }, "Konstantin Çernenko": { "first_paragraph": "Konstantin Ustinoviç Çernenko (Rusça Константин Устинович Черненко), (d. 24 Eylül 1911, Sibirya - ö 10 Mart 1985, Moskova,Sovyetler Birliği)-\nSovyet devlet adamı. Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri (Şubat 1984 - Mart 1985). Yüksek Sovyet Başkanı (Nisan 1984 - Mart 1985). Politbüro üyesi (1978-1985).\n" }, "Nikita Kruşçev": { "first_paragraph": "Nikita Sergeyeviç Kruşçev (Rusça: Никита Сергеевич Хрущёв (telaffuz), d. 17 Nisan 1894, Kalinovka, Ukrayna, Rus İmparatorluğu - ö. 11 Eylül 1971, Moskova), Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri. Doğru okunuşu ve Türkçe yazım kurallarına göre soyadının doğru yazılışı[1] Hruşçov olmasına rağmen, Türkçeye İngilizce Khrushchev kelimesinin okunuşu olan Kruşçev kelimesi geçmiş ve yaygınlık kazanmıştır.\n" }, "Lazar Kaganoviç": { "first_paragraph": "Lazar Moiseyeviç Kaganoviç (Rusça: Ла́зарь Моисе́евич Кагано́вич) (22 Kasım (E.U. 10 Kasım) 1893 - 25 Temmuz 1991) Sovyet siyasetçi ve devlet adamı. Özellikle Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin'in yakın çalışma arkadaşı ve önde gelen Eski Bolşeviklerden. Stalin döneminde Sovyet siyasetinde aktif rol almış, sonrasında Nikita Kruşçev döneminde Anti Parti Grubu sürecinde tasfiye edilmiştir.\n" }, "Lázaro Cárdenas": { "first_paragraph": "Lázaro Cárdenas del Río, (21 Mayıs 1895, Jiquilpan de Juárez - 19 Ekim 1970, Meksiko), 1934 ile 1940 yılları arasında Meksika'nın devlet başkanı olarak görev yapan Meksikalı politikacı ve emekli generaldi.\n" }, "Vladimir Lenin": { "first_paragraph": "Vladimir İlyiç Ulyanov, bilinen adıyla Lenin (d. 22 Nisan 1870, Simbirsk – ö. 21 Ocak 1924, Moskova), Rus sosyalist devrimci ve politikacı. Marksist-Leninist ideolojinin fikirsel önderi, Ekim Devrimi'nin lideri ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu. Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin öncüsü olan Rusya Komünist Partisi (Bolşevik)'nin ilk lideri. Lenin aynı zamanda Marksist teorik ve felsefi yazıların yazarı olarak bilimsel sosyalizmin Marx ve Engels sonrası geliştiricilerindendir. Lenin'in en büyük amacı, kapitalizmin uzlaşmaz sınıf çelişkilerinden proleter bir dünya devrimi oluşturup toplumsal sınıf karşıtlıklarının olmadığı insan toplumunun tarihsel oluşumuna öncülük etmekti.\n" }, "Lev Troçki": { "first_paragraph": "Lev Davidoviç Bronştayn (Rusça: Лев Дави́дович Тро́цкий) ya da yaygın bilinen adıyla Lev Troçki[1] (Rusça: Лев Троцкий) ([ˈlʲef ˈtrot͡skʲɪj]; 7 Kasım 1879, Yelisavetgrad yakınları - 21 Ağustos 1940, Meksiko), Bolşevik siyasetçi, devrimci ve Marksist teorisyen.\n" }, "Mariya Ulyanova": { "first_paragraph": "Maria İliniçna Ulyanova (Rusça: Мария Ильинична Ульянова, 18 Şubat 1878 Simbirsk / Rus Çarlığı-12 Haziran 1937 Moskova / SSCB)- Rus kadın devrimci. Sovyetler Birliği’nin kurucusu Vladimir Lenin’in kız kardeşi.\n" }, "Mihail Suslov": { "first_paragraph": "Mihail Andreyeviç Suslov (Rusça : Михаил Андреевич Суслов ; 21 Kasım 1902 Saratov - 25 Ocak 1982 Moskova) Sovyet devlet adamı. Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi üyesi (1947-1982). 1965'te Brejnev döneminde Sovyetler Birliği Komünist Partisi ikinci sekreteri oldu. Stalin döneminden ölümüne kadar partinin en önemli ideoloğu olarak görev yaptı. Stalin ve Hruşçov dönemlerinde etkili olmakla birlikte özellikle Brejnev döneminde siyasi otoritesi arttı.[1].\n" }, "Zoran Milanović": { "first_paragraph": "Zoran Milanović (d. 30 Ekim 1966, Zagreb), Hırvat politikacı. 19 Şubat 2020 tarihinde Hırvatistan Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. Merkez-sol Hırvatistan Sosyal Demokrat Partisi (SDP) eski Lideri ve Hırvatistan eski Başbakanı. 23 Aralık 2011 tarihinde göreve başlamıştır. Milanoviç, aynı zamanda Hırvatistan'ın en genç Başbakanı olarak tarihe geçmiştir.\n" }, "David Miliband": { "first_paragraph": "David Wright Miliband (d. 15 Temmuz 1965), İngiliz siyasetçi, milletvekili, ünlü ekonomist Ed Miliband'ın büyük ağabeyi ve Birleşik Krallık eski Dışişleri Bakanı (2007-2010). 1938 yılında Oliver Stanley ve Lord Edward Stanley'den sonra Birleşik Krallık Kabinesi'nde bulunan ilk kardeşlerdendir.\n" }, "François Mitterrand": { "first_paragraph": "François Maurice Adrien Marie Mitterrand (d. 26 Ekim 1916, Jarnac, Charente - ö. 8 Ocak 1996, Paris 7. arrondissement) Fransız siyasetçi, 1981-1995 yılları arasında iki dönem görev yapan Fransa başkanı. Beşinci Cumhuriyet'in kuruluşundan (1958) sonra Sosyalist Parti'den seçilen ilk cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Vyaçeslav Molotov": { "first_paragraph": "Vyaçeslav Mihayloviç Molotov (Rusça: Вячеслав Михайлович Молотов (Gerçek soyadı: Skryabin / Скря́бин) (9 Mart 1890 - 8 Kasım 1986), II. Dünya Savaşı sırasında Stalin ile birlikte görev yapmış Sovyetler Birliği dışişleri bakanı. Alman Dışişleri Bakanı Ribbentrop ile Molotov Ribbentrop Paktı'nı (Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı) imzaladı. 1920'lerde Stalin ile beraber hızla yükseldi ve 1950'lerde Nikita Kruşçev'in yükselişiyle siyasetten çekilmek zorunda kaldı.\n" }, "José Mujica": { "first_paragraph": "José Alberto Mujica Cordano (d. 20 Mayıs 1935, Montevideo, Uruguay), 2010-2015 yılları arasında Uruguay'ın 40. Başkanı olarak görev yapan Uruguaylı siyasetçi ve çiftçidir. Tupamaros'ta eski bir gerilla olan Mujica, 1970'lerde ve 1980'lerde askeri diktatörlük sırasında 12 yıl hapis yattı. Sol partilerin Geniş Cephe koalisyonunun bir üyesi olan Mujica, 2005'ten 2008'e kadar Hayvancılık, Tarım ve Balıkçılık Bakanı ve daha sonra Senatör olarak görev yaptı. Geniş Cephe'nin adayı olarak 2009 cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı[1] ve 1 Mart 2010'da Başkan olarak göreve başladı.\n" }, "Olaf Scholz": { "first_paragraph": "Olaf Scholz (d. 14 Haziran 1958, Osnabrück), 8 Aralık 2021'den beri Almanya şansölyesi görevini sürdüren Alman siyasetçi. Sosyal Demokrat Parti'nin bir üyesi olarak, 2018-2021 yılları arasında Angela Merkel'in şansölye yardımcısı ve maliye bakanı olarak görev almıştır. Ayrıca 2011 ile 2018 yılları arasında Hamburg belediye başkanlığını ve 2009 ile 2019 yılları arasında da SPD'nin genel başkan yardımcılığını yapmıştır. 2021 yılı itibarıyla; Scholz'ün kabinesi kendi partisi SPD, Yeşiller ve Hür Demokratlar'dan oluşan trafik ışığı koalisyonudur.\n" }, "Pedro Sánchez": { "first_paragraph": "Pedro Sánchez Pérez-Castejon (d. 29 Şubat 1972), Haziran 2018'den bu yana İspanya Başbakanı olan İspanyol siyasetçidir. Aynı zamanda Haziran 2017'den bu yana İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) Genel Sekreteri olan Sánchez, daha önce bu görevi 2014-2016 yılları arasında yürüttü. Ayrıca Sánchez, Kasım 2022'de seçilen Sosyalist Enternasyonal'in mevcut başkanıdır.\n" }, "Plutarco Elías Calles": { "first_paragraph": "Plutarco Elías Calles (25 Eylül 1877 - 19 Ekim 1945), Meksikalı general ve siyasetçi. Calles, Meksika Devrimi sırasında general rütbesine yükseldi, Katolik isyancılarla devlet güçleri arasında 1927'de çıkan Cristero Savaşı'na yol açmasıyla tanındı. 1924-28 yıllarında devlet başkanlığı yaptı, \"maximato\" olarak adlandırılan 1928-35 yılları arasında ise de facto olarak ülkeyi yönetti. Ulusal Devrimci Parti'yi (PNR) kurdu. Bu parti 1946 yılında Kurumsal Devrimci Parti (PRI) adını alarak 2000'e kadar Meksika'da iktidarı elinde tuttu.\n" }, "Aleksandr Poskryobışev": { "first_paragraph": "Aleksandr Nikolayeviç Poskrebişev (Rusça: Александр Николаевич Поскрёбышев) (7 Ağustos 1891 – 3 Ocak 1965) Sovyet asker, siyasetçi ve devlet adamı. 1917 yılından itibaren Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi ve 1928 – 1953 yılları arasında Merkez Komitesi Sekretaryası sorumlusu.\n" }, "Gilles de Robien": { "first_paragraph": "Gilles de Robien (10 Nisan 1941, Cocquerel (Somme)), Fransız siyasetçi.\n" }, "Robin Cook": { "first_paragraph": "Robin Cook (28 Şubat 1946 – 6 Ağustos 2005) bir Britanyalı politikacıdır. 1997-2001 yılları arasında Birleşik Krallık Dışişleri Bakanlığı ve 2001-2003 yılları arasında Parlamento ile İlişkiler Bakanlığı yapmıştır.\n" }, "Slobodan Milošević": { "first_paragraph": "Slobodan Milošević (okunuşu: Slobodan Miloşeviç, Sırpça: Слободан Милошевић; 20 Ağustos 1941, Pozarevać - 11 Mart 2006, Lahey), Sırbistan ve Yugoslavya'nın eski devlet başkanıdır.\n" }, "Josef Stalin": { "first_paragraph": "იოსებ სტალინი Gürcüce\n" }, "Şi Cinping": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "Ernst Thälmann": { "first_paragraph": "Ernst Thälmann (16 Nisan 1886 Hamburg - 18 Ağustos 1944 Buchenwald Toplama Kampı), Teddy lakabıyla tanınırdı; Weimar Cumhuriyeti'nde 1925 yılı ile 1933 yılları arasında Almanya Komünist Partisi (KPD) başkanlığını yaptı. 1933 yılında Gestapo tarafından tutuklandı ve toplama kampındaki 11 yıllık hücre hapsinden sonra 1944 yılında Adolf Hitler'in emri ile kurşunlanarak öldürüldü.[1]\n" }, "Jesse Ventura": { "first_paragraph": "James George Janos (d. 16 Temmuz 1951; Minneapolis, Minnesota) Amerikalı aktör, profesyonel güreşçi, siyasetçi ve yazar.\n" }, "Venustiano Carranza": { "first_paragraph": "José Venustiano Carranza de la Garza (29 Aralık 1859 - 21 Mayıs 1920), Meksikalı siyasetçi. Diktatör Porfirio Díaz'ın devrilmesini izleyen Meksika Devrimi'nin önderlerinden ve demokrasiye dönüş sonrasında yeni rejimin ilk devlet başkanı.\n" }, "Walter Ulbricht": { "first_paragraph": "Walter Ulbricht (d. 30 Haziran 1893 - ö. 1 Ağustos 1973), Alman komünist devlet adamı. Almanya Sosyalist Birlik Partisinin 1950-1971 yılları arasındaki ilk başkanıdır.\n" }, "Wilhelm Pieck": { "first_paragraph": "Friedrich Wilhelm Reinhold Pieck (3 Ocak 1876 - 7 Eylül 1960), Alman siyaset adamı, Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin (Doğu Almanya) ilk Devlet Başkanı.\n" }, "Yakov Sverdlov": { "first_paragraph": "Yakov Mihailoviç Sverdlov (Rusça: Я́ков Миха́йлович Свердлов; 3 Haziran (E.U. 22 Mayıs) 1885, Nijni Novgorod - 16 Mart 1919, Oryol), Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi merkezi komite üyesi, 1917'den 1919'a dek Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi başkanlığı yapmış Rus siyasetçidir. Sverdlov, ölümünden üç yıl sonra, 1922'ye kadar kurulmamış olmasına rağmen, bazen Sovyetler Birliği'nin ilk devlet başkanı olarak kabul edilir.\n" }, "Miloš Zeman": { "first_paragraph": "Miloš Zeman (Çekçe telaffuz: [ˈmɪloʃ ˈzɛman]; d. 28 Eylül 1944), Çekya'nın 8 Mart 2013 - 8 Mart 2023 tarihleri arasında görev yapan üçüncü cumhurbaşkanı. 1998'den 2002'ye kadar Çek Cumhuriyeti başbakanı olarak görev yaptı. 1990'lı yıllarda Çek Sosyal Demokrat Partisi'nin liderliğini yaptı ve partisini ülkenin önde gelen partilerinden biri yaptı. 1996 ila 1998 yılları arasında Çek parlamentosunun alt meclisi olan Temsilciler Meclisinin Başkanıydı.\n" }, "Bağımsız siyasetçi": { "first_paragraph": "Bağımsız siyasetçiler, siyasetle uğraşan ve hiçbir parti, grup, görüş veya akıma doğrudan dahil olmayan kişilerdir. Birçok ülkede bağımsız siyasetçiler vardır.[1]\n" }, "Dmitri Medvedev": { "first_paragraph": "Dmitri Anatolyeviç Medvedev (Rusça: Дмитрий Анатольевич Медведев (yardım·bilgi); [ˈdmʲitrʲɪj ɐnɐˈtolʲjɪvʲɪtɕ mʲɪˈdvʲedʲɪf]) (d. 14 Eylül 1965, Leningrad) Rus siyasetçi. Eski Rusya Devlet Başkanı (2008-2012) ve Eski Rusya Başbakanı (2012-2020).\n" }, "A. P. Herbert": { "first_paragraph": "Alan Patrick Herbert (d. 24 Eylül 1890, Ashtead - 11 Kasım 1971, Londra), tanınan adlarıyla A. P. Herbert veya kısaca A. P. H., İngiliz siyasetçi, roman, oyun ve mizah yazarıdır. Bağımsız siyasetçi olarak 1935, 1945, 1950 ve 1951 genel seçimlerinde Oxford Üniversitesi milletvekili olarak Birleşik Krallık Parlamentosu'na seçildi ve üniversite seçim bölgelerinin lağvedildiği 1955'e kadar milletvekili olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Scott McClellan": { "first_paragraph": "Scott McClellan (d. 14 Şubat 1968, Austin), Amerikalı bürokrattır. 15 Temmuz 2003-10 Mayıs 2006 tarihleri arasında Beyaz Saray basın sekreteri olarak görev yapmış olup George W. Bush'un başkanlığı döneminde en uzun süre görev yapan basın sekreteri olmuştur.[1][2]\n" }, "Mihail Mişustin": { "first_paragraph": "Mihail Vladimiroviç Mişustin (Rusça: Михаил Владимирович Мишустин, 3 Mart 1966, Lobnya), Rus ekonomist ve siyasetçi. 16 Ocak 2020'den beri Rusya Başbakanı olarak görev almaktadır. 2010 yılından itibaren Rusya Federal Vergi Dairesi Başkanlığı görevini yürüttü 15 Ocak 2020 tarihi itibarıyla Rusya Federasyonu Başbakanlığı görevine başlamıştır.\n" }, "Paul von Hindenburg": { "first_paragraph": "Paul von Hindenburg (2 Ekim 1847, Posen – 2 Ağustos 1934, Neudeck), Prusyalı-Alman mareşal ve devlet adamıdır. 1925-1934 yılları arasında Almanya'nın ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Robert Guéï": { "first_paragraph": "Robert Guéï (d. 16 Mart 1941 - ö. 19 Eylül 2002), Fildişi Sahilli asker ve siyasetçi. Guéï, Afrika kıtasında yer alan Fildişi Sahili'nde gerçekleştirilen ancak kendisinin katkısının olmadığı darbe sonucu 24 Aralık 1999'dan 26 Ekim 2000 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Denis Şmihal": { "first_paragraph": "Denis Anatoliyoviç Şmihal (Ukraynaca: Денис Анатолійович Шмигаль; d. 15 Ekim 1975[4]), Ukraynalı girişimci ve siyasetçi.[5] 4 Mart 2020 tarihinden bu yana Ukrayna başbakanlığı görevinde bulunmaktadır.[6]\n" }, "Geert Wilders": { "first_paragraph": "Geert Wilders (d. 6 Eylül 1963, Venlo), Özgürlük Partisi başkanı, aşırı sağcı Hollandalı siyasetçi. 1998'den beri Hollanda Parlamentosu üyesidir.\n" }, "Lokman Ayva": { "first_paragraph": "Lokman Ayva (d. 1 Haziran 1966; Başköy, Doğanhisar, Konya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Bongo Ondimba": { "first_paragraph": "Ali Bongo Ondimba (doğum ismi Alain Bernard Bongo), (d. 9 Şubat 1959, Brazzaville), Ekim 2009 tarihinden 30 Ağustos 2023 tarihindeki askeri darbeye kadar Gabon Devlet Başkanlığı görevinde bulunmuş bir Gabonlu politikacı.\n" }, "Ceyhan Mumcu": { "first_paragraph": "Ceyhan Mumcu[1] (19 Ocak 1940, Kırşehir), Türk mâlî müşavir, avukat ve siyasetçidir. \n" }, "Chantal Petitclerc": { "first_paragraph": "Chantal Petitclerc (d. 15 Aralık 1969), Kanadalı atlet ve siyasetçi.\n" }, "Date Masamune": { "first_paragraph": "Date Masamune (Japonca: 伊達 政宗; 5 Eylül 1567-27 Haziran 1636), Azuchi-Momoyama dönemi ve Edo dönemi başlarında yaşamış bir Japon daimyō. Tōhoku bölgesinde uzun bir güçlü daimyōnun varisi olarak günümüzün Sendai kentini kurmuştur. Seçkin bir taktikçi olup bir gözünün kör olması nedeniyle dokuganryū (独眼竜, Ōshu'nun tek gözlü ejderhası) olarak bilinmekteydi.\n" }, "Edward Frederick Lindley Wood": { "first_paragraph": "Edward Frederick Lindley Wood, 1. Halifax Kontu (d. 16 Nisan 1881, Powderham Kalesi, Devon, İngiltere – 23 Aralık 1959, Garrowby Hall, Yorkshire), 1925'ten 1934 yılına kadar Lord Irwin olarak bilinen ve Viscount Halifax olarak 1934 yılından itibaren 1944 yılına kadar, 1930'ların en üst düzey İngiliz Muhafazakâr siyasetçilerden biri oldu. Bu süre boyunca, özellikle 1938 yılından 1940'a kadar Dışişleri Bakanı olarak çok sayıda üst düzey bakanlık yaptı. Bu nedenle sık sık, II. Dünya Savaşı öncesinde yatıştırma politikasının mimarlarından biri olarak kabul edilir. Savaş sırasında, Washington'da İngiliz Büyükelçisi olarak görev yaptı.\n" }, "Jan Filip Libicki": { "first_paragraph": "Jan Filip Libicki (17 Ocak 1971, Poznan) Polonyalı bir politikacıdır.\n" }, "Kimon Georgiev": { "first_paragraph": "Kimon Georgiev Stoyanov (Bulgarca: Кимон Георгиев Стоянов; 11 Ağustos 1882 – 28 Eylül 1969), 1934'ten 1935'e ve yine 1944'ten 1946'ya kadar Bulgaristan Başbakanı olan Bulgar bir generaldi.\n" }, "Kira Grünberg": { "first_paragraph": "Kira Grünberg (d. 13 Ağustos 1993 Innsbruck), Avusturyalı politikacı ve sırıkla atlama konusunda uzmanlaşmış eski bir atlettir.[1] Kariyeri boyunca, 1,70 m (5 ft 7 inç) uzunluğunda[2] ve bir kez 56 kg (123 lb) ağırlığında tartılmış bir atletti ayrıca ülkesini birçok uluslararası yarışmada temsil etti. En iyi gezileri 2012 Dünya Gençler Şampiyonası ve 2015 Avrupa U23 Şampiyonası'nda dördüncü oldu. Buna ek olarak, 2014 Avrupa Şampiyonasında finale ulaştı, ancak herhangi bir derece elde edemedi.\n" }, "Marek Plura": { "first_paragraph": "Marek Mirosław Plura (d. 18 Temmuz 1970 – ö. 21 Ocak 2023)[1], Polonyalı siyasetçi, sosyal aktivist ve psikoterapist.\n" }, "Marietta Giannakou": { "first_paragraph": "Marietta Giannakou (6 Haziran 1951 - 27 Şubat 2022), Yeni Demokrasi üyesi bir Yunan politikacıydı. Yunanistan Milli Eğitim ve Din İşleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "John McCain": { "first_paragraph": "John Sidney McCain III (29 Ağustos 1936 - 25 Ağustos 2018), Amerikalı politikacı, devlet adamı ve Amerikan donanması subayıdır. 1987 yılından 2018 yılındaki ölümüne dek Arizona eyaleti için ABD senatörlüğü görevinde bulunmuştur. Washington'da inatçılığı ve sağduyulu muhafazakarlığıyla tanınan John McCain, 2008 yılında kendinden genç Cumhuriyetçi rakiplerini alt ederek Barack Obama'nın karşısında partisinin ABD Başkanı adayı olmuştu.\n" }, "Aydın Menderes": { "first_paragraph": "Aydın Menderes (5 Mayıs 1946, Ankara - 23 Aralık 2011, Ankara), Türk siyasetçi. Adnan Menderes'in en küçük çocuğudur. 16. dönem Konya, 20. ve 21. dönem İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Mirko Tomassoni": { "first_paragraph": "Mirko Tomassoni (24 Nisan 1969 doğumlu), Ekim 2007'den Nisan 2008'e kadar altı aylık bir dönem ve Ekim 2018'den Nisan 2019'a kadar iki dönem San Marino reis-naibi olarak görev yapan Sammarili bir politikacıdır. İlk dönem Alberto Selva ve ikinci dönem Luca Santolini ile birlikte görev yaptı. San Marino Parlamento Üyesi, ICD Danışma Kurulu Üyesi ve San Marino Kültür Bakanıdır.\n" }, "Kichisaburō Nomura": { "first_paragraph": "Kichisaburo Nomura (野村 吉三郎, Nomura Kichisaburō, 16 Aralık 1877- 8 Mayıs 1964) Japon İmparatorluk Donanmasında bir amiral ve Birleşik Devletler'de Pearl Harbor Saldırısına kadar büyükelçi.\n" }, "Şafak Pavey": { "first_paragraph": "Şafak Pavey (evlilik öncesi soyadı Önal; d. 10 Temmuz 1976), Türk köşe yazarı, diplomat ve siyasetçidir.\n" }, "Hun Sen": { "first_paragraph": "Hun Sen (d. 5 Ağustos 1952)[1], Çin asıllı, Kamboçyalı bir politikacı ve 1985'ten 2023'e kadar Kamboçya'nın başbakanı olarak görev yapan eski bir askeri komutandır. 1979 yılında Vietnam'ın desteğiyle Kızıl Kmerler'in devrilmesinden bu yana Kamboçya'yı yöneten Kamboçya Halk Partisi'nin (CPP) en önemli liderlerinden biridir. Asya'nın en uzun süre görev yapan otokrat[2] ve dünyanın en uzun süre hizmet veren liderlerinden biri olarak, 1985 yılından bu yana Kamboçya'nın Başbakanlık görevini yürütmektedir. 1979'dan 1986'ya kadar ve yine 1987 yılından 1990 yılına kada Kamboçya'nın dışişleri bakanı olarak görev yaptı. 1993 yılında çok partili demokrasiye geçilmesinden bu yana kralcı Funcinpec partisi (CPP) ile bir koalisyon hükûmeti kurmuştur.\n" }, "Turan Hançerli": { "first_paragraph": "Turan Hançerli (d. 1975, Almus), Türk siyasetçi, avukat. Türkiye'nin ilk engelli belediye başkanı seçilmiştir. Hâlen Avcılar belediye başkanlığı görevini sürdürmektedir.\n" }, "Türkiye'de engelli siyasetçiler": { "first_paragraph": "TBMM'de milletvekili sıfatıyla, siyasetçi kimliği olan engelli milletvekilleri\n" }, "Gian Carlo Vacchelli": { "first_paragraph": "Gian Carlo Vacchelli Corbetto (16 Aralık 1981, Lima - 12 Ağustos 2020, Lima, Peru), Perulu spor yorumcusu ve siyasetçi. \n" }, "John Adams (mini dizi)": { "first_paragraph": "John Adams HBO yapımı bir mini dizidir. Kirk Ellis tarafından Amerikalı tarihçi David McCullough'un John Adams isimli kitabından uyarlanmıştır. İlk kez 16 Mart 2008'de HBO'da gösterilmiş, 20 Nisan 2008'de ise ekranlara veda etmiştir.\n" }, "Malcolm X (film, 1992)": { "first_paragraph": "Malcolm X, Spike Lee tarafından yönetilen, Afrikalı-Amerikalı aktivist Malcolm X'in hayatını anlatan 1992 yapımı biyografi filmi. Hikâye Alex Haley'in yazdığı The Autobiography of Malcolm X kitabından alınmıştır. Denzel Washington bu filmle En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü dalında aday olmuştur.\n" }, "Yenilmez (film, 2009)": { "first_paragraph": "Yenilmez (İngilizce özgün adıyla Invictus), 2009 çıkışlı biyografik drama filmi. Güney Afrika'da yapılan 1995 Ragbi Dünya Kupası boyunca Nelson Mandela'nın hayatını anlatmaktadır. Clint Eastwood'un yönettiği filmde Morgan Freeman Güney Afrika Cumhuriyeti Başkanı, Matt Damon ise ragbi takımının kaptanını canlandırmıştır. John Carlin'in Playing the Enemy: Nelson Mandela and the Game That Changed a Nation (Düşmanla Oynamak:Nelson Mandela ve Bir Ulusu Değiştiren Oyun) adlı eserinden esinlenilmiştir.\n" }, "First Lady": { "first_paragraph": "First lady veya başbayan, devlet büyüklerinin eşine verilen bir unvandır. Kavramın çıkış yeri olan ABD'de, eyalet valilerinin eşleri de kimi zaman \"first lady\" olarak anılır.[kaynak belirtilmeli] Türkçeye TDK tarafından başbayan olarak çevrilmiştir fakat yaygın bir kullanım değildir.[Örnek gerek]\n" }, "Alma Adamkienė": { "first_paragraph": "Alma Adamkienė (kızlık soyadı: Nutautaitė; d. 10 Şubat 1927[1] –ö. 21 Mayıs 2023), Litvanyalı-Amerikalı dilbilimci, hayırsever, kamu görevlisi ve eski first lady. \n" }, "Anka (Eflak)": { "first_paragraph": "Anka Basarab (Bulgarca: Анка Басараб; Анча), Eflak prenses ve Sırbistan imparatoriçesi.[1]\n" }, "Anna (Eflak)": { "first_paragraph": "Anna Basarab (Bulgarca: Анна Басараб), Eflak prenses ve Bulgaristan imparatoriçesi.[1]\n" }, "María Cristina Arango Vega": { "first_paragraph": "María Cristina Arango Vega (d. 15 Ekim 1928[1] ; ö. 15 Eylül 2017),Kolombiyalı eski first lady. 1997'de ölen Kolombiya 23. Başkanı Misael Pastrana Borrero'nun dul eşiydi.\n1970-1974 yılları arasında eşi Pastrana Borrero'nun başkanlığı zamanında Kolombiya'da First Ladysi olarak devlet erkanında yer aldı.[2] Ayrıca 30. Kolombiya Cumhurbaşkanı André Pastrana Arango'nun annesidir.\n" }, "Aura Herzog": { "first_paragraph": "Aura Herzog (İbranice: אורה הרצוג) (evlilik öncesi soyadı: Ambache, 24 Aralık 1924 – 10 Ocak 2022), Eski İsrail first ladysi, aktivist ve hayırsever.[1]\n" }, "Başak Demirtaş": { "first_paragraph": "Başak Demirtaş (d. 12 Ağustos 1977[1], Diyarbakır), Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski lideri Selahattin Demirtaş'ın eşi, Türkçe öğretmeni ve yazardır.\n" }, "Susan Bayh": { "first_paragraph": "Susan Breshears Bayh (d. 28 Kasım 1959, Los Angeles - ö. 5 Şubat 2021, McLean, Virginia), Amerikalı hukukçu, yazar, eğitimci ve siyasetçi eşidir. \n" }, "Begüm Gülsüm Navaz": { "first_paragraph": "Begüm Gülsüm Navaz Şerif (Urduca: ﺑﯿﮕﻢ ﻛﻠﺜﻮﻡ ﻧﻮﺍﺯ ﺷﺮﻳﻒ), (d. 29 Mart 1950, Lahor - 11 Eylül 2018), Pakistanlı kadın siyasetçi ve eski first lady. Eşi Navaz Şerif'in 3 dönem görevi esnasında; 1990 ile 1993, 1997 ile 1999 ve 2013 ile 2017 yılları arasında first lady olarak eşinin yanında hazır bulundu.\n" }, "Bice Mizzi": { "first_paragraph": "Bice Mizzi Vassallo (doğum adı Beatrix Vassallo; Bice Vassallo ve Bice Mizzi olarak da bilinir; 11 Kasım 1899 - 22 Şubat 1985), neslinin önde gelen piyanistleri arasında kabul edilen Maltalı bir piyanistti.[1] Aynı zamanda besteci Paolino Vassallo ve Maria Anna nee Grech'in kızı ve eski Malta Başbakanı Enrico Mizzi'nin karısı olarak da bilinir.\n" }, "Boonruen Choonhavan": { "first_paragraph": "Than Phu Ying Boonruen Choonhavan (önceki soyadı: Sophot; Tayca: บุญเรือน ชุณหะวัณ; d. 25 Nisan 1920 – ö. 14 Ağustos 2021), Eski Tayland first ladysi sosyoelit. \n" }, "Elena Çavuşesku": { "first_paragraph": "Elena Çavuşesku (evlilik öncesi soyadı: Petrescu) (d. 7 Ocak 1916 – ö. 25 Aralık 1989), Romanya Sosyalist Cumhuriyeti'nin komünist lideri Nikolay Çavuşesku'nun eşi ve Romanya SC'nin başbakan yardımcısıdır.\n" }, "Elena Megali Komnini": { "first_paragraph": "Elena Megali Komnini (Yunanca: Έλενα Μεγάλη Κομνηνή, Elena Megalē Komnēnē) (ö. 1366)\n" }, "Esma Esad": { "first_paragraph": "Esma Fevvaz el-Esad (Arapça: أسماء الأسد; d. 11 Ağustos 1975, Londra), Suriye devlet başkanı Beşşar Esad'ın eşidir. 3 çocuğu vardır. Daha önce yatırım bankacılığı alanında kariyer yapmış, Hafız Esad'ın ölümünden sonra, Aralık 2000'de Devlet Başkanı Beşşar Esad ile evlenerek ve Suriye'ye taşınarak bankacılık kariyerini bırakmıştır. Esma Esad aynı zamanda İngiliz vatandaşlığına sahiptir.\n" }, "Farah Pehlevi": { "first_paragraph": "Farah Diba (Pehlevi) (Farsça: فرح دیبا, d. 14 Ekim 1938, Tahran), İran Kraliçesi ve İmparatoriçesi (Farsça: شهبانو şahbanu). Son İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin üçüncü ve son eşidir.\n" }, "Şazliye Saide Ferhat": { "first_paragraph": "Şazliye Saide Ferhat es-Sibsi (1 Ağustos 1936 – 15 Eylül 2019), eski Tunus first lady'si.[1][2][3]\n" }, "Raisa Gorbaçova": { "first_paragraph": "Raisa Maksimovna Gorbaçiyova (Rusça: Раи́са Макси́мовна Горбачёва, d. 5 Ocak 1932, Rubtsovsk - Sibirya – ö. 20 Eylül 1999, Münster - Almanya), Mihail Gorbaçov'un eşi.\n" }, "Grace Mugabe": { "first_paragraph": "Grace Ntombizodwa Mugabe (doğum adı Marufu) (d. 23 Temmuz 1965)[1][2], Zimbabveli iş insanı ve siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'nin ikinci devlet başkanı Robert Mugabe ile 1996 yılından bu yana evli olması neticesinde First Lady olarak anılmaktadır.\n" }, "Isabel da Costa Ferreira": { "first_paragraph": "Isabel da Costa Ferreira yada Isabel Ruak Ferreira (d. 15 Nisan 1974 –ö. 18 Haziran 2023)[1], Doğu Timorlu hukukçu, insan hakları aktivisti, siyasetçi ve Doğu Timor'un eski başkanı Taur Matan Ruak'ın eşiydi..[2] 2012'den 2017 yılına kadar eşinin başkanlığı döneminde Doğu Timor'un First Lady'si olarak görev yapmıştır. Eşi ile birlikte Popüler Özgürlükçü Parti (PLP) üyesiydi.\n" }, "Karolina Kaczorowska": { "first_paragraph": "Karolina Kaczorowska (evlilik öncesi soyadı: Mariampolska; d. 26 Eylül 1930 - ö. 21 Ağustos 2021[1]), Eski Polonya First Lady'si ve eğitimci. \n" }, "Lucía Hiriart": { "first_paragraph": "María Lucía Hiriart Rodríguez ya da Lucía Hiriart de Pinochet (10 Aralık 1922, Antofagasta - 16 Aralık 2021, Santiago), Eski Şili first ladysi.[1][2]\n" }, "Margarita Cedeño de Fernández": { "first_paragraph": "Margarita Cedeño de Fernández (d. 1 Mayıs 1965, Santo Domingo), Dominik Cumhuriyeti eski cumhurbaşkanı yardımcısı ve eski First Lady. Margarita Cedeño de Fernández eski Cumhurbaşkanı Leonel Fernández'in karısıdır.[1] First Lady iken, o ve personeli toplumda önemli bir unsur olarak, genellikle çocuklar, gençler, yalnız anneler ve aile, sağlık ve eğitim programları oluşturarak, kocasının yönetiminde sosyal politikalarını koordine etti.\n" }, "María Auxiliadora Delgado": { "first_paragraph": "María Auxiliadora Delgado (11 Mart 1937, Montevideo - 31 Temmuz 2019,[1] ;Montevideo, Uruguay), Uruguaylı devlet görevlisi, sağlık aktivisti ve first lady.\n" }, "Maryna Poroşenko": { "first_paragraph": "Maryna Anatoliivna Poroşenko (d. 1 Şubat 1962, Kiev), Eski Ukraynalı first lady, siyasetçi, hekim ve politik kişilik.[1][2] Ukrayna'nın beşinci Devlet Başkanı Petro Poroşenko'nun (2014-2019) eşidir. 2020 seçimlerinde Kiev'den Avrupa Dayanışma Partisi'nin liste başı adayı olarak Kiev Belediye Meclisi'ne delege olarak seçilmiştir.\n" }, "Mildred Scheel": { "first_paragraph": "Mildred Scheel (31 Aralık 1932 ; Köln - 13 Mayıs 1985 ; Bonn), Almanya'nın eski first ladysi ve hekim. Dördüncü cumhurbaşkanı Walter Scheel'in eşi olup doktordu. Kanser Araştırma Vakfı’ndaki çalışmalarıyla tanındı. Üstlendiği aktif rolle, eşinin prestijini artıran bir first lady oldu. 3 Mayıs 1985'te Bonn'da öldü ve burada defnedildi.\n" }, "Madame Ngo Dinh Nhu": { "first_paragraph": "Madame Ngô Đình Nhu (d. 15 Nisan 1924, ö. 24 Nisan 2011; Hanoi, Fransız Hindiçini), 1955'ten 1963'e kadar Güney Vietnam'ın first lady'si kabul edilmiştir. Asıl adı Trần Lệ Xuân olup, kısaca Madame Nhu olarak bilinmektedir. Ngo Dinh Nhu'nun eşi, Başkan Ngo Dinh Diem'in kız kardeşi ve baş danışmanıydı. Nhu ailesi Bağımsızlık Sarayı'nda yaşadığından ve Diem bekar olduğundan, first lady olarak kabul edilmekteydi. Roma Katolik Kilisesi'ne bağlıydı.\n" }, "Nora Gúnera de Melgar": { "first_paragraph": "Alba Nora Gúnera Osorio (d. 1942, Concepción de María) – (ö. 1 Ekim 2021, Tegucigalpa)[1][2], Honduraslı siyasetçi ve first lady.\n" }, "Olena Zelenska": { "first_paragraph": "Olena Volodimirivna Zelenska (Ukraynaca: Олена Володимирівна Зеленська; Evlenmeden önceki soyadı: Kiyaşko, Кіяшко; d. 6 Şubat 1978), Ukraynalı first lady, mimar ve senarist.[2][3][4]\n" }, "Lisbet Palme": { "first_paragraph": "Anna Lisbet Christina Palme (evlilik öncesi soyadı: Beck-Friis ; 14 Mart 1931-18 Ekim 2018), İsveçli psikolog ve kamu görevlisi. UNICEF'in eski başkanıdır.[1] Çocuk psikoloğu olarak çalışmıştır. Suikaste kurban giden İsveç eski başbakanı Olof Palme'nin eşidir.[2]\n" }, "Rita Sarkisyan": { "first_paragraph": "Rita Sarkisyan (Ermeni: Ռիտա Ալեքսանդրի Սարգսյան, 6 Mart 1962, Hankendi - 20 Kasım 2020[1]), Eski Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan'ın eşi ve Ermenistan'ın Eski first lady'sidir.[2]\n" }, "Nechama Rivlin": { "first_paragraph": "Nechama Rivlin (İbranice: חמה ריבלין; d. 5 Haziran 1945 – ö. 4 Haziran 2019), İsrail first ladysi ve akademisyendir.[1][2]\n" }, "Blanca Rodríguez": { "first_paragraph": "Blanca María Rodríguez de Pérez (1 Ocak 1926 - 5 Ağustos 2020), Eski Venezuela first laydsi ve soylu kişilik.\n" }, "Cihan Sedat": { "first_paragraph": "Cihan Sedat, (Arapça: جيهان السادات) (d. 29 Ağustos 1933, Kahire – ö. 9 Temmuz 2021, Kahire) yazar, akademisyen, edebiyat eleştirmeni. Mısır Eski Devlet Başkanı Enver Sedat'ın eşi.\n" }, "Vimala Sharma": { "first_paragraph": "Vimala Devi Sharma (Hintçe: विमला देवी शर्मा; 1927; Udaipura, Hindistan - 15 Ağustos 2020; Bhopal, Madhya Pradeş) Hint sosyal hizmetler görevlisi, insan hakları aktivisti ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Ani Yudhoyono": { "first_paragraph": "Ani Yudhoyono (doğum adı: Kristiani Herrawati; 6 Temmuz 1952 –1 Haziran 2019), Endonezyalı soylu ve first lady.[1][2]\n" }, "Charles Logan": { "first_paragraph": "Charles Logan, 24 dizisindeki kurgusal bir karakterdir. Karakteri Gregory Itzin canlandırmaktadır. Dizinin 4. sezonunda Başkan yardımcısı olarak karşımıza çıktı. Başkanın öldürülmesiyle Logan başkanlığa getirildi ama kendinden hiç emin olmayan güvensiz hareketleri ve tutarsız istekleri sonucunda sezondaki düşman krizi ile ilgilenmesi için eski başkan David Palmer'ı çağırdı. 5. sezondaki düşmanlarıyla iş birliği içinde olduğu ortaya çıkınca başkanlıktan atıldı, özel bir anlaşma yaparak yargılanmadı, ömür boyu ev hapsi cezası aldı. 8. sezonda Başkan Allison Taylor'a yardımcı olmaya çalıştı fakat işleri yolunda gitmeyen Logan başarısız oldu ve intihar girişiminde bulunarak ağır yaralandı.\n" }, "Hızlı Gazeteci Keloğlan": { "first_paragraph": "Hızlı Gazeteci Keloğlan, Anonim halk öykülerindeki saflığı, doğruluğu kadar zekası ve bulduğu pratik çözümlerle de bilinen öykü kahramanıdır. Keza, Necdet Şen'in Hızlı Gazeteci adlı çizgi romanının 1989 yılında[1] Cumhuriyet gazetesinde tefrika edilmiş, 1991 yılında da Remzi Kitabevi tarafından albüm formatında kitap olarak da yayınlanan bir öyküsünün adıdır.\n" }, "Iznogoud": { "first_paragraph": "Iznogoudya da Iznogood çizgi romanı Bağdat'ta geçmektedir. Burada bir halife ile bir vezirin maceraları anlatılmaktadır. Aslında vezirin ismi, çizgi romanın da ismidir. Halife'nin ismi ise Halife Sultan Palamut'tur. (Bazı çevirilerde Halife Harun El-Şişman olarak geçer.) Iznogoud, yardımcısı Kıtkafa'yla (Bazı çevirilerde Kalas Ül-Salak) birlikte sultan yerine geçip sultan olmaya çalışmaktadır. Ama Sultan saf olsa bile hiçbir zaman bunu başaramamaktadırlar.\"Iznogoud\"un yazarı René Goscinny, çizeri Jean Tabary'dir. \n" }, "James Heller": { "first_paragraph": "James Heller, 24 dizisindeki kurgusal bir karakterdir. Karakteri William Devane canlandırmaktadır. İlk olarak 4. sezonda Savunma Bakanı olarak görüldü. Bu sezonda Jack Bauer onun korumalığını yapıyordu. Bakan Heller Jack'in kızı Audrey Raines ile olan ilşkişini hiçbir zaman tasvip etmedi. Ona göre Jack lanetli, onun değer verdiği herkes bir şekilde zarar görüyor ve bu yüzden Heller'ın kızını Jack'ten uzak tutmaya çalışıyordu.\n" }, "Jar Jar Binks": { "first_paragraph": "Jar Jar Binks, Yıldız Savaşları serisinde geçen George Lucas'ın yarattığı kurgusal karakterlerden biridir. Önbölümsel üçlemenin tüm filmlerinde (Bölüm I, II, III) ve televizyon dizisi Star Wars: Klon Savaşları'nda yer almıştır.\n" }, "Leia Organa": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Lex Luthor": { "first_paragraph": "Lex Luthor, DC Comics evrenindeki hayalî karakterlerden biridir. Superman'ın azılı düşmanıdır. Sinemada ve televizyonda defalarca kez vücut bulmuştur ve hemen her seferinde hikâyesi farklı olmuştur. Kendini 'yaşayan en büyük dahi', 'zamanımızın suç dehası' olarak tanımlamaktadır. Birçok hikâyede Superman'i yenmeye çok yaklaşmış olsa da onu hiçbir zaman yenememiştir.\n" }, "Romana (Doctor Who)": { "first_paragraph": "Romanadvoratrelundar, kısa adıyla Romana, Birleşik Krallık yapımı kült bilimkurgu dizisi Doctor Who'da kurgusal bir karakter. Gallifrey gezegeninden bir Zaman Leydisi olan Romana, Dördüncü Doktor'un yol arkadaşı olmuştur.\n" }, "Sihir Bakanlığı": { "first_paragraph": "Sihir Bakanlığı, J. K. Rowling'in Harry Potter serisinde oluşturduğu evrende, Londra'da kurulmuş olan kurgusal bir bakanlıktır. Bu kurum, Britanya'daki büyücü dünyasının yönetiminden sorumludur. Temel görevi, Mugglelar ve büyücülerin uyum içinde yaşamasını sağlayan yasal düzenlemeler yapmaktır. Bu karmaşık ve çok fazla bürokrasi gerektiren bir görevdir.\n" }, "Tracy Strauss": { "first_paragraph": "Tracy Strauss. Heroes dizisinde yer alan kurgusal karakter.\n" }, "Sylar": { "first_paragraph": "Sylar, Heroes dizisinde yer alan, dizinin kötü karakteri.\n" }, "Tom Lennox": { "first_paragraph": "Thomas \"Tom\" Lennox, 24 dizisindeki kurgusal bir karakterdir. Karakteri Peter MacNicol canlandırmaktadır.\n" }, "Siyasi makamda bulunan ilk LGBT kişilerin listesi": { "first_paragraph": "Bu sayfa lezbiyen, gey, biseksüel ve trans (LGBT) kişilerin tuttuğu siyasi makamların listesidir ve her makamı tutan ilk LGBT kişi gösterilmektedir. Sadece makam öncesi ya da makam boyunca LGBT olarak açılan kişiler listelenmeli; ancak siyaseti bıraktıktan sonra açılan ya da ölümlerinden sonra belirli referans kaynakları tarafından LGBT olarak tanımlanan kişileri içermemelidir.\n" }, "Alba Rueda": { "first_paragraph": "Alba Rueda (1976, Arjantin), Arjantinli siyasetçi, aktivist.\n" }, "Tom Ammiano": { "first_paragraph": "Tom Ammiano (Doğum 15 Kasım, 1941) bir Amerikalı politikacı ve aktif bir LGBT hakları savunucusudur. Montclair, New Jersey'de doğan Ammiano profesyonel olarak öğretmenlik ve komedyenlik yapmıştır. Siyasi yaşamına San Francisco Eğitim Kurulu'nda görev alarak başlamıştır. 1999 ve 2003 yıllarında San Francisco belediye başkanlığı seçimlerine katılmış fakat başarılı olamamıştır. 2008 yılından beri Kaliforniya Eyaleti 13. bölgeden, Kaliforniya Eyalet Alt Senato'sunda görev yapmaktadır. Ammiano ayrıca Milk adlı filmde küçük bir rol alarak kendisini oynamıştır.\n" }, "Volker Beck (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Volker Beck (d. 12 Aralık 1960, Stuttgart), Alman Birlik 90/Yeşiller Partisi milletvekili ve LGBT hakları aktivistidir. Yeşiller Partisi Meclis Grup Başkanı ve Yeşiller Partisi Federal Meclis Sözcüsüdür.\n" }, "Xavier Bettel": { "first_paragraph": "Xavier Bettel (d. 3 Mart 1973), Lüksemburglu politikacı, avukat ve 2013 yılından beri Lüksemburg başbakanı. Demokrat Parti'yi temsille Lüksemburg Belediye Başkanı ve Lüksemburg milletvekili, belediye meclisi odası üyesi. Lüksemburg'un ilk eşcinsel başbakanı[1].\n" }, "Brian Sims": { "first_paragraph": "Brian Kendall Sims (16 Eylül 1978) Pensilvanya Temsilciler Meclisi'nin 182. bölge'den Demokrat Parti üyesi. 2012 yılında seçildi, Brian Sims aynı zamanda bir avukat ve LGBT sivil hakları savunucusu.[1] Sims, Pensilvanya tarihinin seçilmiş ilk açık eşcinsel devlet kanun koyucusu oldu.[2]\n" }, "Maureen Colquhoun": { "first_paragraph": "Maureen Morfydd Colquhoun (/kəˈhuːn/ kə-HOON; (d. 12 Ağustos 1928, Londra – ö. 2 Şubat 2021, Londra, İngiltere), İngiliz siyasetçi ve ekonomist.[1][2]\n" }, "Elio Di Rupo": { "first_paragraph": "Elio Di Rupo (d. 18 Temmuz 1951, Morlanwelz, Belçika), Valon bölgesi Bakan-Başkanı olan Belçikalı bir sosyal demokrat politikacı. 2014-2019 yolları arası Sosyalist Partisi Lideriydi. Elio Di Rupo, bir yılı aşkındır süren siyasi krizi aşmak amacıyla 6 Aralık 2011 tarihinde Belçika Başbakanı olarak seçildi. Di Rupo ülkenin ilk eşcinsel başbakanı oldu.\n" }, "Fernando Grande-Marlaska": { "first_paragraph": "Fernando Grande-Marlaska Gómez (d. 26 Temmuz 1962, Bilbao), İspanyol yargıç. 7 Haziran 2018 tarihi itibarıyla İspanya içişleri bakanıdır.\n" }, "Georgina Beyer": { "first_paragraph": "Georgina Beyer \"MNZM\", \"JP\" (d. Kasım 1957, Wellington – ö. 6 Mart 2023, Wellington, Yeni Zelanda), Yeni Zelandalı transeksüel siyasetçidir.[1][2][3][4]\n" }, "Johannes R. Becher": { "first_paragraph": "Johannes R. Becher (22 Mayıs 1891, Münih - 11 Ekim 1958, Berlin), Alman siyasetçi ve şair.\n" }, "John Berry (yönetici)": { "first_paragraph": "Morrell John Berry (d. 10 Şubat 1959), Amerikalı yönetici ve ABD Personel Yönetimi Dairesi direktörüdür.\n" }, "Frank Kameny": { "first_paragraph": "Dr. Franklin E. \"Frank\" Kameny (21 Mayıs 1925, New York – 11 Ekim 2011, Washington[1]), Amerikalı gökbilimci ve LGBT hakları eylemcisi. Amerikan gey hakları hareketinin en önemli kişilerindendir.\n" }, "Leo Varadkar": { "first_paragraph": "Leo Varadkar (d. 18 Ocak 1979), İrlandalı siyasetçi. Varadkar, Avrupa ülkesi İrlanda'da 17 Aralık 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır. 2017-2020 yılları arasında da İrlanda başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Mangala Samaraweera": { "first_paragraph": "Mangala Pinsiri Samaraweera (Sinhala: Mangala Pinsiri Samaraweera, Tamilce: மங்கள சமரவீர; telaffuz [mˈʌŋgɘlɘ pinsiri sˈʌmɘrɘviːrɘ]) (d. 21 Nisan 1956[1] – ö. 24 Ağustos 2021), Sri Lankalı siyasetçi.\n" }, "Mark Leno": { "first_paragraph": "Mark Leno (d. 24 Eylül 1951, Milwaukee, Wisconsin), San Francisco kentini de içini alan Kaliforniya 3. seçim bölgesinden Kaliforniya Eyalet Senatosu'nda görev yapan Demokrat Partili Amerikalı politikacı. Büyükbabası göçmen bir Rus Yahudisi idi. Eşcinsel olduğunu açıklayan Leno, hayat arkadaşı olan ve 1990 yılında AIDS'ten ölen Douglas Jackson ile kurduğu şirketin yönetimini sürdürmektedir. 2002 yılından 2008 yılına kadar Kaliforniya Eyalet Senatosu'na seçilmeden önce Alt Senato'da bulunmuştur.\n" }, "Màxim Huerta": { "first_paragraph": "Máximo Huerta Hernández (d. 26 Ocak 1971), İspanyol siyasetçi, gazeteci ve yazardır.[1][2][3]\n[4] Pedro Sánchez başbakanlığında kurulan sosyalist azınlık hükûmetinde 7-14 Haziran 2018 tarihleri arasında Kültür ve Spor Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Harvey Milk": { "first_paragraph": "Harvey Bernard Milk (d. 22 Mayıs 1930, Long Island, New York - ö. 27 Kasım 1978, San Francisco), Amerikalı politikacı ve LGBT aktivisti. Kaliforniya eyaletinde cinsel yönelimini açıklayarak belediye meclisine seçilen ilk eşcinsel politikacı olmuştur. Eşcinselliğini uzun yıllar boyunca açıklama ihtiyacı hissetmeyen ve kırk yaşına gelene kadar bu konudaki sivil hareketlere katılmayı tercih etmeyen Milk, kararını 1960'ların karşı kültür hareketinde yer aldıktan sonra değiştirdi.\n" }, "Öykü Özen": { "first_paragraph": "Öykü Evren Özen, (1972 Yalova)[1] Türk transseksüel siyasetçi.\n" }, "Sunil Babu Pant": { "first_paragraph": "Sunil Babu Pant (Nepali: सुनिलबाबु पन्त), Nepal'da eşcinselliği ile açık olan ilk siyasetçi.[1] Birleşik Nepal Komünist Partisi'nden Nepal Kurucu Meclisi'nde oturan beş üyenin birisi. Ayrıca Nepal'ın tek eşcinsel hakları örgütü olan Blue Diamond Society'nin başkanı.\n" }, "Justin Raimondo": { "first_paragraph": "Justin Raimondo (doğum adı: Dennis Raimondo[1]; 18 Kasım 1951; New York[2] - 27 Haziran 2019; Sebastopol, Kaliforniya), Amerikalı yazar, siyasetçi ve yayın yönetmeni.[3]\n" }, "Jóhanna Sigurðardóttir": { "first_paragraph": "Jóhanna Sigurðardóttir ([jouːhanːa 'sɪːɣʏrðartouʰtɪr]; d. 4 Ekim 1942) İzlandalı siyasetçi ve İzlanda'nın eski başbakanı. 1987-1994 ve 2007-2009 yılları arasında Sosyal İşler ve Sosyal Güvenlik Bakanı idi. 1978'den beri, Reykjavik'in bazı seçim bölgelerini temsil ederek İzlanda Parlamentosu'ndadır ve sekiz kere seçildi. 1 Şubat 2009 tarihinde İzlanda'nın ilk kadın başbakanı ve dünyanın eşcinsel olduğunu açıkladıktan sonra göreve gelen ilk hükûmet başkanı oldu.[1][2]\n" }, "Vera Bergkamp": { "first_paragraph": "Vera Alida Bergkamp (d. 1 Haziran 1971), 20 Eylül 2012'den bu yana Hollanda Temsilciler Meclisi üyesi olarak görev yapan Demokratlar 66 (D66) partisinin Hollandalı bir politikacısıdır. 2012 genel seçimlerinde seçildi ve 2017'de yeniden seçildi.\n" }, "Guido Westerwelle": { "first_paragraph": "Guido Westerwelle (d. 27 Aralık 1961, Bad Honnef - ö. 18 Mart 2016, Köln), Alman hukukçu, diplomat ve siyasetçi. 2009-2013 yılları arasında 2. Merkel Kabinesi'nde başbakan yardımcılığı ve dışişleri bakanlığı görevlerinde bulundu. Ayrıca,\n1996-2013 yılları arasında Almanya Federal Meclisi üyeliği ve 2001-2011 arasında Hür Demokratik Parti (FDP) başkanlığı görevlerini yürüttü.\n" }, "Nikolay Yejov": { "first_paragraph": "Nikolay İvanoviç Yejov (Rusça: Николай Иванович Ежов; 1 Mayıs 1895 – 4 Şubat 1940) Stalin yönetimindeki Sovyetler Birliği'nin gizli polis memuru. Büyük Tasfiye sırasında kitlesel tutuklamalar, işkenceler ve infazlar düzenledi, ancak Stalin'in gözünden düşerek tutuklandı ve beraberinde (daha sonra işkence altında cebren söyletildiği iddia edilen) bir dizi itirafta bulundu. Tasfiye sırasında \"asılsız tutuklamalar\" da dahil olmak üzere bir dizi Sovyet karşıtı faaliyette bulunduğunu kabul etti. 1940'ta Tasfiye'den sorumlu tutulan diğer kişilerle birlikte idam edildi.\n" }, "Pedro Zerolo": { "first_paragraph": "Pedro González Zerolo (20 Temmuz 1960 Karakas, Venezuela - 9 Haziran 2015 Madrid, İspanya), İspanyol avukat, siyasetçi, Madrid'de bir ilçe başkanı, İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin Federal Yönetimsel Komitesi'nin bir üyesidir.\n" }, "Rokas Žilinskas": { "first_paragraph": "Rokas Žilinskas (d. 20 Temmuz 1972 –ö. 6 Haziran 2017),Litvan gazeteci ve siyasetçidir. 2008'de Litvanya parlamentosu olan Seimas'a seçilerek ölümüne kadar görev almıştır. Parlamentoda açıkça gay olan ilk Litvan üyeydi.[1]\n" }, "Hussein Ali Mwinyi": { "first_paragraph": "Hussein Ali Mwinyi (23 Aralık 1966 Unguja doğumlu) Tanzanyalı bir politikacı ve 8. Zanzibar başkanıdır. 2005'te Parlamento üyesi oldu. Ondan öncesinde Tanzanya Savunma ve Milli Hizmet Bakanı, Sağlık ve Sosyal Refah Bakanı ve Birlik İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı görevlerinde bulundu. Türkiye'de bulunan Marmara Üniversitesi'nden mezundur[1]\n" }, "Kabardey baş prensi": { "first_paragraph": "Kabardey baş prensi (Doğu Çerkesçesi: Къэбэрдеим и пщышхуэ), Kabardey yöneticilerine verilen unvan. Rus kaynaklarında Kabardey valisi olarak geçer. 18. yüzyılın sonlarında, pşı thamade terimi, 16.-19. yüzyıl Rus belgelerinde bir büyük dük veya kıdemli prens olarak bahsedilen Kabardey'in kıdemli prensi unvanını belirtmek için kullanıldı.\n" }, "Abbas Ali Çetin": { "first_paragraph": "Abbas Ali Çetin (1914, Revan - 26 Ağustos 1975), Türk siyasetçi.\n" }, "Abbas Bozyel": { "first_paragraph": "Abbas Bozyel (1956, Iğdır), sosyal pedagog ve eski Iğdır milletvekili.\n" }, "Abbas Gökçe": { "first_paragraph": "Abbas Gökçe (1927 - 20 Aralık 2014), Türk siyasetçi, eski Kars milletvekili (1981), İstanbul Türkiye-Azərbaycan Derneğinin Aksakallar Şurasının sedri[1]\n" }, "Abbas Sınay": { "first_paragraph": "Abbas Sınay (d. 1957, Malunda, Baf), Kıbrıs Türkü siyasetçi ve hekim. KKTC Cumhuriyet Meclisi'nde Cumhuriyetçi Türk Partisi'nden Girne milletvekilliği yaptı.\n" }, "Abdi Çilingir": { "first_paragraph": "Abdi Çilingir, (1902, Ermenek - 30 Aralık 1982), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdoul Mbaye": { "first_paragraph": "Abdoul Mbaye Bir Senegalli bankacı ve 3 Nisan 2012 - 3 Eylül 2013 tarihleri arası eski Senegal Başbakanı olan politikacı. 2012 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci turun galibi Başkan Macky Sall tarafından başbakanlığa atanan bir teknokrattır.\n" }, "Abdulaziz Yazar": { "first_paragraph": "Abdulaziz Yazar (d. 1951, İskenderun, Hatay), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdulbaki Ökdem": { "first_paragraph": "Abdulbaki Ökdem (d. 1915, Drama - ö 18 Ocak 1997), Türk siyaset adamı.\n" }, "Abdulbari Akdoğan": { "first_paragraph": "Abdulbari Akdoğan (1930, Ağrı - 6 Şubat 2012), Türk siyasetçidir.\n" }, "Abdulbaset Seyda": { "first_paragraph": "Abdulbaset Seyda, Suriye Ulusal Konseyi'nin başkanı ve Suriyeli siyasetçi. Burhan Galyun'dan sonra Ulusal Konsey'in başkanı seçilmiştir.\n" }, "Abdulhalim Aras": { "first_paragraph": "Abdülhalim Aras (15 Ağustos 1925, Develi, Kayseri, Türkiye - 13 Aralık 2018[2]), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdulilah Fırat": { "first_paragraph": "Abdulilah Fırat (d. 1946, Sergen, Kırklareli), siyasetçi, şeyh.[1]\n" }, "Abdulkadir Kadri Kürkcü": { "first_paragraph": "Kadri Ahmet Bey, ya da Abdulkadir Kadri Kürkcü (1882, Diyarbakır - 12 Kasım 1952), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdulkadir Kart": { "first_paragraph": "Abdulkadir Kart (d. 1964, Rize), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdulkadir Öncel": { "first_paragraph": "Abdulkadir Öncel (d. 1941, Şanlıurfa), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdulkadir Yüksel": { "first_paragraph": "Abdulkadir Yüksel (3 Temmuz 1962, Birecik, Şanlıurfa – 25 Eylül 2017, Ankara), Türk eski siyasetçi.\n" }, "Abdullah Aker": { "first_paragraph": "Abdullah Aker (1905, Yalova - 27 Şubat 1977), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Alpdoğan": { "first_paragraph": "Hüseyin Abdullah Alpdoğan (1878, Taşköprü, Kastamonu - 9 Nisan 1972, Kadıköy, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi. Dersim İsyanı'nda Tunceli Valisi olarak görev yapmış ve bazı kesimler tarafından olaylardaki rolü öne sürülerek \"Dersim Kasabı\" şeklinde adlandırılmıştır.[1][2][3]\n" }, "Abdullah Altıntaş": { "first_paragraph": "Abdullah Altıntaş (1926, Dağılgan, Emirdağ, Afyonkarahisar) - ( 25 Aralık 2018[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Aytemiz": { "first_paragraph": "Abdullah Aytemiz (1883, Kahramanmaraş) - ( 27 Aralık, 1957), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Baştürk": { "first_paragraph": "Abdullah Baştürk[1][2] (29 Mayıs 1929, Yalova – 21 Aralık 1991, İstanbul), Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ve Türkiye Genel Hizmetler İşçileri Sendikası (GENEL-İŞ) genel başkanlıklarını yapmış sendikacı ve işçi.\n" }, "Abdullah Cengiz Dağyar": { "first_paragraph": "Abdullah Cengiz Dağyar (1932, Antalya - 10 Aralık 2018[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Cilli": { "first_paragraph": "Abdullah Cilli (1906, Antakya - 25 Mayıs 1991), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Çalışkan (1958 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Abdullah Çalışkan (d. 1958, Kuyucu, Karaisalı, Adana), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Çalışkan (1974 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Abdullah Çalışkan (d. 16 Mart 1974, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Dilaver Argun": { "first_paragraph": "Abdullah Dilaver Argun (1902 - 10 Şubat 1978), Türk bürokrat.\n" }, "Abdullah Eker": { "first_paragraph": "Abdullah Eker (1915, Kavak, Samsun - 1985, Kavak, Samsun), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Ercan (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Abdullah Ercan (1922, Çorum - 7 Ocak 2011, Çorum[1]), Türk siyaset adamı.\n" }, "Abdullah Galib Paşa": { "first_paragraph": "Abdullah Galib Paşa (5 Mart 1829, İstanbul - 12 Ocak 1905, İstanbul), Osmanlı siyasetçi.\n" }, "Abdullah Gedikoğlu": { "first_paragraph": "Abdullah Gedikoğlu (1911, Ankara - 26 Mart 1976), Türk siyaset adamı.\n" }, "Abdullah Gencer": { "first_paragraph": "Abdullah Gencer, (1953, Üçkuyu, Karaman), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Güler (1894 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Abdullah Güler (1894, Sandıklı - 28 Nisan 1978), Türk siyaset adamı.\n" }, "Abdullah Güler (1969 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Abdullah İzmen": { "first_paragraph": "Abdullah İzmen (1915, Boztekke, Giresun - 13 Eylül 1991), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Karabina": { "first_paragraph": "Abdullah Karabina (1867, Boyabat, Sinop, Türkiye - 22 Nisan 1935), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Köseoğlu": { "first_paragraph": "Abdullah Köseoğlu[2] (17 Kasım 1919,[1] Kandıra, Kocaeli - 23 Nisan 1983, İstanbul[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Mursaloğlu": { "first_paragraph": "Abdullah Mursaloğlu (1889, Reyhanlı, Hatay - 26 Ağustos 1966), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Nejat Koçer": { "first_paragraph": "Abdullah Nejat Koçer (d. 20 Ağustos 1963, Gaziantep), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Okyay": { "first_paragraph": "Abdullah Okyay (1869, İstanbul - 15 Nisan 1960), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Öner Miski": { "first_paragraph": "Abdullah Öner Miski, (d. 1938, Antakya, ö. 30 Haziran 2023, Ankara), Eczacı, bürokrat ve milletvekiliydi.\n" }, "Abdullah Tenekeci": { "first_paragraph": "Abdullah Tenekeci (HV.PLT.1950-57) (1926, Akören, Konya - 24 Ağustos 2020, Alanya, Antalya), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Abdullah Tomba": { "first_paragraph": "Abdullah Tomba (1926, İstanbul - 13 Eylül, 1986), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Turan Bilge": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Abdullah Ulutürk": { "first_paragraph": "Abdullah Ulutürk (d. 1946, Sandıklı, Afyonkarahisar), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Vehbi Uğur": { "first_paragraph": "Abdullah Vehbi Uğur (d. 1920, Boyabat, Sinop, ö. 14 Ekim 1987), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Veli Seyda": { "first_paragraph": "Abdullah Veli Seyda (d. 1 Aralık 1958, Cizre, Şırnak), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Yaycıoğlu": { "first_paragraph": "Abdullah Yaycıoğlu (1905, Andırın, Kahramanmaraş - 6 Eylül, 1988), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Zeydan": { "first_paragraph": "Abdullah Zeydan (13 Mart 1972, Yüksekova), mimar, politikacı, Hakkâri eski milletvekili.\n" }, "Abdulvahap Dizdaroğlu": { "first_paragraph": "Abdulvahap Dizdaroğlu (1923, Mardin - 12 Ağustos 2010[1]), Türk siyasetçi\n" }, "Abdurrahim Erdem": { "first_paragraph": "Abdurrahim Erdem (1922; Taşağıl, Manavgat, Antalya - 14 Nisan 2008), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdurrahim Türk": { "first_paragraph": "Abdurrahim Türk (1937, Derik, Mardin - 19 Nisan 1973), Türk siyasetçidir.\n" }, "Abdurrahman Altuğ": { "first_paragraph": "Abdurrahman Altuğ (1920, Pehlivanköy, Kırklareli - 5 Ocak 2011[1]), Türk siyaset adamı.\n" }, "Abdurrahman Bayar": { "first_paragraph": "Abdurrahman Bayar (1916, Mardin - 14 Ocak 1990), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdurrahman Bozkır": { "first_paragraph": "Abdurrahman Bozkır (1927, Çumra, Konya, 14 Şubat 2022), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdurrahman Demirtaş": { "first_paragraph": "Abdurrahman Demirtaş (1924, Antakya - 3 Nisan 1991), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdurrahman Doğruyol": { "first_paragraph": "Abdurrahman Doğruyol (1921, Suşehri, Sivas - 21 Haziran 1982, İstanbul), Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Abdurrahman Fahri Ağaoğlu": { "first_paragraph": "Abdurrahman Fahri Ağaoğlu (1907 Şarkikaraağaç - 4 Haziran 1979), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdurrahman Güler": { "first_paragraph": "Abdurrahman Güler (1931, İskilip - 24 Ağustos 2008, İstanbul) Türk siyasetçi ve hukukçu.\n1931 yılında İskilip'te doğmuştur. İlk ve orta öğrenimini İskilip'te tamamlamış; liseyi İstanbul'da Kabataş Erkek Lisesi'nde okumuş ve daha sonra İstanbul Hukuk Fakültesi'ne devam etmiştir. Mezun olduktan ve askerlik görevini yerine getirdikten sonra evlenen Abdurrahman Güler iki çocuk babasıydı.\n1961 seçimlerinde Adalet Partisi Çorum milletvekili olmuş,1965 ve 1969 seçimlerinde yine Adalet Partisi Çorum milletvekili olarak parlamentoda yerini almıştır. Parlamentoda çok aktif bir milletvekili olup Adalet ve Vergi komisyonları başkanlıkları yapmıştır.\n" }, "Abdurrahman Naci Demirağ": { "first_paragraph": "Abdurrahman Naci Demirağ (1890, Sivas - 3 Temmuz 1944, Ankara), Türk iş insanı ve siyasetçi. Ağabeyi Nuri Demirağ ile birlikte cumhuriyet dönemi Türkiyesi’nin en önemli kalkınma hamlelerinden olan demiryolu ağının tesis edilmesinde en önemli vazifeyi üstlendiler. Bu vazifeleri neticesinde Atatürk, kendilerine Demirağ soyadını verdi.\n" }, "Abdurrahman Necati Kara'a": { "first_paragraph": "Abdurrahman Karaa (1932-1997) Dedesi Kütahya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti azası, Reji müdürü Karaağazade Mehmet Bey, babası Cumhuriyet Halk Partisi il başkanı Nuri Bey'dir.\n" }, "Abdurrahman Oğultürk": { "first_paragraph": "Abdurrahman Oğultürk[1] (1940; Çamlıdere - 16 Haziran 2004; Kızılcahamam), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdurrahman Şeref Laç": { "first_paragraph": "Abdurrahman Şeref Laç (1908, Prizren - 16 Eylül 1982), Türk siyaset adamı.\n" }, "Abdurrahman Ünsal": { "first_paragraph": "Abdurrahman Ünsal (1930, Adıyaman - 6 Haziran 2014[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdurrezak Yavuz": { "first_paragraph": "Abdurrezak Yavuz (d. 1946, - 29 Eylül 2018), Türk siyasetçi, müteahhit ve sendikacıdır. 19. Dönem Şanlıurfa Milletvekilliği ve Suruç Belediye Başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Abdül Batur": { "first_paragraph": "Abdül Batur[1] (d. 1957, Narlıdere), Türk siyasetçidir. \n" }, "Abdülbaki Ataç": { "first_paragraph": "Abdülbaki Ataç (d. 25 Ağustos 1950, Balıkesir, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülgani Ensari": { "first_paragraph": "Abdülgani Ensari (1885, Mardin - 17 Eylül 1974), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülgani Ertan": { "first_paragraph": "Abdülgani Ertan (1889, Bitlis - 26 Mayıs 1960), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülhalim Çelebi": { "first_paragraph": "Abdülhalim Çelebi (1869[1] Konya - 12 Kasım 1925[2]), Türk din adamı ve siyasetçi.\n" }, "Abdülkadir Akcan": { "first_paragraph": "Abdülkadir Akcan (d. 7 Mayıs 1952, Bolvadin, Afyonkarahisar, Türkiye), Türk veteriner hekim, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Abdülkadir Aksu": { "first_paragraph": "Abdülkadir Aksu (d. 12 Ekim 1944, Diyarbakır), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı ve mevcut Vakıfbank yönetim kurulu üyesidir.[1][2]\n" }, "Abdülkadir Ateş": { "first_paragraph": "Abdülkadir Ateş (1944, Gaziantep), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülkadir Atik": { "first_paragraph": "Abdülkadir Atik (1894, Kilis - 25 Temmuz 1979), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülkadir Cenkçiler": { "first_paragraph": "Abdülkadir Cenkçiler (22 Ağustos 1946, Bursa - 8 Nisan 1997), Türk sanayici ve siyasetçi.\n" }, "Abdülkadir Emirmahmutoğlu": { "first_paragraph": "Abdülkadir Emirmahmutoğlu (1878, Kahramanmaraş - 5 Ekim 1966), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülkadir Eryurt": { "first_paragraph": "Abdülkadir Eryurt (1914, Hasankale - 14 Temmuz 1990), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülkadir Kalav": { "first_paragraph": "Abdulkadir Kalav (1911, Mardin - 3 Ocak 1974, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülkadir Özbay": { "first_paragraph": "Abdülkadir Özbay (1903, Besni - 16 Aralık 1957), Türk siyaset adamı.\n" }, "Abdülkadir Timurağaoğlu": { "first_paragraph": "Abdülkadir Timurağaoğlu (1930, Altınbeşik - 27 Ocak 2019[1], Mardin) Türk siyaset adamı.\n" }, "Abdülkerim Aydemir": { "first_paragraph": "Abdulkerim Aydemir (d. 4 Mart 1954, Taşlıçay, Ağrı, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülkerim Doğru": { "first_paragraph": "Abdülkerim Doğru (d. 1927, Ardahan, Türkiye), Türk makina mühendisi, eski bakan, siyasetçi.[1]\n" }, "Abdülkerim Zilan": { "first_paragraph": "Abdülkerim Zilan (1943, Kozluk, Batman, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdüllatif Ensarioğlu": { "first_paragraph": "Abdüllatif Ensarioğlu (1935, Eğil, Diyarbakır - 22 Nisan 1984), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülmecid Bey": { "first_paragraph": "Abdülmecid Bey (d. 1862-?), Arap asıllı Osmanlı siyasetçidir.\n" }, "Abdülmelik Fırat": { "first_paragraph": "Abdülmelik Fırat (1934 - 29 Eylül 2009, Ankara), Kürt asıllı Türk siyasetçi.\n" }, "Abdürrahim Çağırıcı": { "first_paragraph": "Abdürrahim Çağırıcı (1920 - 1 Ocak 2003), Türk siyasetçi\n" }, "Abdürrezzak Şatana": { "first_paragraph": "Abdürrezzak Şatana (1865, Mardin - 24 Şubat 1948), Türk, siyasetçi.\n" }, "Abidin Binkaya": { "first_paragraph": "Zeynel Abidin Binkaya (1888, Kastamonu - 23 Haziran 1957), Türk siyaset adamı.\n" }, "Abidin Çakır": { "first_paragraph": "Mehmet Abidin Çakır (1902 - 11 Mayıs 1972), Türk siyasetçi.\n" }, "Abidin İnan Gaydalı": { "first_paragraph": "Abidin İnan Gaydalı ya da Zeynelabidin İnan[1] (1923, Hizan, Bitlis - 10 Haziran 1990), Türk siyasetçi.\n" }, "Abidin Potuoğlu": { "first_paragraph": "Zeynel Abidin Potuoğlu (1890, Sivrihisar, Eskişehir - 27 Mayıs 1977), Türk siyasetçi.\n" }, "Abidin Yurdakul": { "first_paragraph": "Zeynel Abidin Yurdakul (1878, Sivas - 5 Ocak 1950, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Nicolas About": { "first_paragraph": "Nicolas About (d. 14 Temmuz 1947, Le Chesnay (Yvelines)) Fransız merkez siyasetçi.\n" }, "Şevket Adalan": { "first_paragraph": "Hasan Şevket Adalan (1901, İzmir – 2 Kasım 1989), Türk siyasetçidir.\n" }, "Salamon Adato": { "first_paragraph": "Salamon Adato (d. 1894, Edirne - ö. 3 Nisan 1954, Adana), 1946 ve 1950 seçimlerinde yüksek oy oranları ile seçilerek, TBMM 8. Dönem ve 9. Dönem'de Demokrat Parti İstanbul milletvekilliği yapmış, böylece Cumhuriyet'in çokpartili seçim ortamında seçilerek Meclis'e giren ve ayrıca bir muhalefet partisinden seçilen ilk gayrimüslim milletvekili olmuş Musevi asıllı Türk siyasetçidir.\n" }, "Adem Tatlı": { "first_paragraph": "Adem Tatlı (d. 4 Şubat 1968, Bulancak, Giresun), Türk siyasetçi.\n" }, "Adem Yeşildal": { "first_paragraph": "Adem Yeşildal (d. 7 Şubat 1976, Antakya, Hatay), Türk siyasetçi.\n" }, "Adem Yıldız": { "first_paragraph": "Adem Yıldız (d. 1954 Bafra, Samsun), Türk siyasetçidir.\n" }, "Adil Ali Cinel": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Adil Altay": { "first_paragraph": "Ali Adil Altay (1923, Zara, Sivas - 5 Aralık 1981), Türk siyasetçidir.\n" }, "Adil Aşırım": { "first_paragraph": "Adil Aşırım (d. 1964, Iğdır), Elektrik mühendisi, siyasetçi ve eski Iğdır milletvekili.\n" }, "Adil Aydın (1928 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Adil Aydın (1928, Devrekani, Kastamonu - 10 Ekim 2009), Türk siyasetçi.\n" }, "Adil Aydın (1940 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Adil Aydın (d. 1940, Hacıisalı, Manavgat, Antalya), Türk siyasetçi.\n" }, "Adil Demir": { "first_paragraph": "Adil Demir (d. 1934 Bornova, İzmir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Adil Sağıroğlu": { "first_paragraph": "Adil Sağıroğlu (1918, Kemah, Erzincan - 18 Mayıs 2003), Türk siyasetçidir.\n" }, "Orhan Adli Apaydın": { "first_paragraph": "Orhan Adli Apaydın (d. 1926, - ö. 28 Şubat 1986[1]), Türk hukukçu, yazar.\n" }, "Adnan Akarca": { "first_paragraph": "Rifat Adnan Akarca (1922, İstanbul - 8 Temmuz 1985), Türk siyasetçidir.\n" }, "Adnan Akın (1913 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Adnan Akın (1913 Kadıköy, İstanbul - 4 Eylül 1985), Türk siyasetçidir.\n" }, "Adnan Akın (1953 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Adnan Akın (d. 1953, Devrek), Türk siyasetçidir.\n" }, "Adnan Çalıkoğlu": { "first_paragraph": "Adnan Çalıkoğlu (1916, Uşak - 16 Kasım 1964), Türk siyaset adamı.\n" }, "Adnan Ekmen": { "first_paragraph": "Mehmet Adnan Ekmen (1948 - 5 Ağustos 2021), Türk siyasetçidir.\n" }, "Adnan Karaosmanoğlu": { "first_paragraph": "Adnan Karaosmanoğlu (Akhisar, Manisa, 23 Nisan 1914[1] - 21 Mayıs 1975), Türk siyasetçi.\n" }, "Adnan Keskin": { "first_paragraph": "Adnan Keskin (9 Ocak 1942, Çivril, Denizli, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Adnan Öztrak": { "first_paragraph": "Adnan Öztrak (1915, Malkara, Osmanlı İmparatorluğu - 15 Aralık 1992, Ankara, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Adnan Selekler": { "first_paragraph": "Adnan Selekler (1918, Antalya - 7 Ekim 2009), Türk siyasetçi.\n" }, "Adnan Şefik Çirkin": { "first_paragraph": "Adnan Şefik Çirkin (d. 15 Temmuz 1962, Reyhanlı, Hatay), Türk siyasetçidir.\n" }, "Adnan Şinasi Şenyurt": { "first_paragraph": "Adnan Şinasi Şenyurt (1927, Kars - 15 Şubat 1993), Türk siyasetçi.\n" }, "Adnan Tüfekçioğlu": { "first_paragraph": "Ali Adnan Tüfekçioğlu (1911, Rize - 14 Mayıs 1975), Türk siyasetçidir.\n" }, "Adnan Yıldız": { "first_paragraph": "Adnan Yıldız (d. 1946, Üsküp), Türk siyasetçidir.\n" }, "Adnan Yılmaz (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Adnan Yılmaz (d. 29 Ekim 1953; Pasinler, Erzurum), Türk siyasetçidir.\n" }, "Afet Özcafer": { "first_paragraph": "Afet Özcafer (d. 1959, Larnaka), Kıbrıs Türkü siyasetçi ve bankacı.\n" }, "Afif Demirkıran": { "first_paragraph": "Afif Demirkıran (d. 1 Ocak 1952, Kurtalan, Siirt, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Agah Erozan": { "first_paragraph": "Agah Erozan (1 Ağustos 1910 Mudanya - 2 Eylül 1993), Türk siyasetçidir.\n" }, "Agah Kafkas": { "first_paragraph": "Agah Kafkas (d. 1956, Alaca, Çorum), Türk siyasetçidir.\n" }, "Agah Oktay Güner": { "first_paragraph": "Agâh Oktay Güner (d. 21 Haziran 1937[1], Bayburt), Türk siyasetçidir.\n" }, "Agâh Sırrı Levend": { "first_paragraph": "Hüseyin Agâh Levent[2] (1893 - 28 Ekim 1978), Cumhuriyet dönemi edebiyat tarihçisi ve siyasetçisi.\n" }, "Ahat Andican": { "first_paragraph": "Abdul Ahat Andican (d. 1 Nisan 1951, Afganistan), Türk doktor, siyasetçi ve yazardır.[1]\n" }, "Ahmed Benbitur": { "first_paragraph": "Ahmed Benbitur (Arapça: أحمد بن بيتور) (d. 20 Haziran, 1946), Cezayirli siyasetçi.\n" }, "Ahmed İhsan Kırımlı": { "first_paragraph": "Ahmed İhsan Kırımlı (1920, Balıkesir, Türkiye - 11 Aralık 2011, Ankara, Türkiye), Kırım Tatarı-Türk siyasetçi\n" }, "Ahmed Mazhar Paşa": { "first_paragraph": "Ahmed Mazhar Paşa, (1834-1890), Osmanlı siyasetçi.\n" }, "Ahmet Akgün Albayrak": { "first_paragraph": "Ahmet Akgün Albayrak (3 Şubat 1932, Bursa - 16 Haziran 2006, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Aksu (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Aksu (1887, Kahramanmaraş - 11 Kasım 1954), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Alkan (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Alkan (d. 1954, Konya, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Altıntaş (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Altıntaş (d. 1922, Çankırı), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Arıkan": { "first_paragraph": "Ahmet Arıkan (1932, Konalga, Şarkışla, Sivas 17 Mart 2014[1]), Türk siyasetçi\n" }, "Ahmet Arkan": { "first_paragraph": "Ahmet Arkan (1943, Tokat - 20 Eylül 2015, İstanbul[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Aydın (1955 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Aydın (d. 1955, Erbaa, Tokat), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Aydın (1971 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Aydın, (d. 1 Mart 1971, Kâhta, Adıyaman), Türk hukukçu, siyasetçi ve eski Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanvekili. 2007'den 2018'e kadar yapılan tüm genel seçimlerde AK Parti Adıyaman milletvekili olarak meclise girmiştir.\n" }, "Ahmet Aydın Bolak": { "first_paragraph": "Ahmet Aydın Bolak (13 Ağustos 1925, Balıkesir - 27 Temmuz 2004,[1] İstanbul), Türk siyasetçi ve iş adamıdır.\n" }, "Ahmet Bahadırlı": { "first_paragraph": "Ahmet Bahadırlı (d. 1955, Reyhanlı, Hatay), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Bahir Ersoy": { "first_paragraph": "Ahmet Bahir Ersoy (1920, Osmaniye - 22 Mayıs 1989), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Balkan": { "first_paragraph": "Ahmet Balkan (1911 Filibe - 12 Aralık 1992), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Bedii Enüstün": { "first_paragraph": "Ahmet Bedii Enüstün (1908, İştip - 22 Nisan 1970), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Bilgin (1900 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Bilgin (1900; Antakya, Hatay - 18 Şubat 1985), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Bozdağ": { "first_paragraph": "Ahmet Bozdağ (1912, Pazarcık, Kahramanmaraş - 26 Haziran 1977), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Bukan": { "first_paragraph": "Ahmet Bukan, (d. 10 Ocak 1952, Çankırı, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Buldanlı": { "first_paragraph": "Ahmet Buldanlı (1921 – 27 Eylül 2012[1]), Türk subay, bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Cemal Tunca": { "first_paragraph": "Ahmet Cemal Tunca (1884, Yenişehir, Bursa - 3 Temmuz 1963), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Cemil Kara": { "first_paragraph": "Ahmet Cemil Kara (1924, Çaykara, Trabzon - 1 Şubat 1997), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Cemil Tunç": { "first_paragraph": "Ahmet Cemil Tunç (d. 1955, Palu, Elazığ, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Cemil Yardım": { "first_paragraph": "Ahmet Cemil Yardım (1893, Siirt - 8 Nisan 1966, Kudüs), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Cevdet Aydın": { "first_paragraph": "Ahmet Cevdet Aydın (1923, Şirvan, Siirt, Türkiye - 24 Ekim 1999), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Cevdet Karslı": { "first_paragraph": "Ahmet Cevdet Karslı (1916, Amasya - 18 Şubat 2010), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Çakar (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Çakar (15 Temmuz 1951) Türk siyasetçi, avukat, ve iş insanı.\n" }, "Ahmet Çakmak": { "first_paragraph": "Ahmet Çakmak (1931, Gerede, Bolu, ö. 21 Mayıs 2021, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Çelik (1943 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Çelik (d. 10 Nisan 1943; Alut, Kâhta, Adıyaman) Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Dallı": { "first_paragraph": "Ahmet Dallı (1907 Üsküdar, İstanbul - 22 Mayıs 1971), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Demiray": { "first_paragraph": "Ahmet Demiray (1914, Amasya - 2001, Ankara), Türk siyaset adamı, şair ve öğretmendir.\n" }, "Ahmet Demircan": { "first_paragraph": "Ahmet Demircan (d. 13 Temmuz 1954, Samsun), Türk hekim ve siyasetçi, eski Devlet Bakanı ve 2017-2018 yılları arasında görev yapmış eski Sağlık Bakanı.\n" }, "Ahmet Derin": { "first_paragraph": "Ahmet Derin (1950 Tavşanlı, Kütahya - 26 Temmuz 2002), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Doğan (1950 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Doğan (d. 1950, Adıyaman, ö. 2 Nisan 2023[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Doğru": { "first_paragraph": "Ahmet Doğru, (1925, Yusufeli - 14 Temmuz 1994), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Dökülmez": { "first_paragraph": "Ahmet Dökülmez, (d. 1952, Kahramanmaraş, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Durakoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Durakoğlu (1925, Sivas - 11 Aralık 1983, Sivas), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Duran Bulut": { "first_paragraph": "Ahmet Duran Bulut (d. 20 Mayıs 1953, Tut, Adıyaman), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Edip Uğur": { "first_paragraph": "Ahmet Edip Uğur (7 Nisan 1950, Balıkesir - 8 Eylül 2021, Balıkesir), Türk siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Ahmet Enver Özgen": { "first_paragraph": "Ahmet Enver Özgen (1891, Resmo, Girit - 1 Nisan, 1948), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Er": { "first_paragraph": "Ahmet Er (10 Haziran 1927 – 29 Mayıs 2017) Türk asker, siyasetçi ve yazar. 27 Mayıs Darbesini gerçekleştiren Millî Birlik Komitesinin en genç üyelerindendir. Ondörtlerden olan Er, Libya'ya sürüldü. 1962'de Türkiye'ye döndü ve siyasete atıldı.\n" }, "Ahmet Erdal Feralan": { "first_paragraph": "Ahmet Erdal Feralan (d. 20 Aralık 1962, Nevşehir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Ersin": { "first_paragraph": "Ahmet Ersin, (d. 1950, İhsaniye, Seferihisar, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Ertürk (bürokrat)": { "first_paragraph": "Ahmet Ertürk (d. 1953, Malatya), Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet Ertürk (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Ertürk (d. 1953, Pamukören, Kuyucak, Aydın), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Eşref Fakıbaba": { "first_paragraph": "Ahmet Eşref Fakıbaba (16 Aralık 1951, Birecik), Türk doktor ve siyasetçi. Şanlıurfa'nın Eski Belediye Başkanı ve milletvekili. 2017-2018 yılları arasında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Ahmet Eymir": { "first_paragraph": "Ahmet Rifat Eymir[1] (1894 - 3 Haziran 1964), Samsun belediye başkanlığı ile 1946 - 1950 yılları arasındaki 8. dönemde Amasya milletvekilliği yapmış Türk siyasetçi.[1]\n" }, "Ahmet Faik Abasıyanık": { "first_paragraph": "Ahmet Faik Abasıyanık, (1892, Adapazarı - 6 Mart 1965), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Fevzi Baysoy": { "first_paragraph": "Ahmet Fevzi Baysoy, (d.1861, Erzincan) - (ö.1924, Erzincan), Türk din adamı ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Feyzi İnceöz": { "first_paragraph": "Ahmet Feyzi İnceöz (d. 1953, Zile, Tokat), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Fırat": { "first_paragraph": "Ahmet Fırat, (1913, Malatya - 3 Kasım 1986), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Fuat Azmioğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Fuat Azmioğlu (1927 Gediz, Kütahya - 15 Kasım 1992), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Gökhan Sarıçam": { "first_paragraph": "Ahmet Gökhan Sarıçam, (d. 28 Şubat 1969, Kırklareli, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Gürkan": { "first_paragraph": "Ahmet Gürkan (1903, Rize - 20 Şubat 1990), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Hakkı Sütekin": { "first_paragraph": "Ahmet Hakkı Sütekin (1867, Nevşehir - 1 Temmuz 1942), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hamdi Altıok": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Altıok, (1878, Yozgat - 25 Aralık 1933), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Hamdi Başar": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Başar, Limancı Hamdi olarak da tanınırdı (1897, İstanbul - 26 Haziran 1971), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hamdi Çelebi": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Çelebi, (1926, Muş - 24 Ağustos 1979), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hamdi Dikmen": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Dikmen, (1893, Ünye, Ordu - 24 Eylül 1947), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Hamdi Gürsoy": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Gürsoy (d. 1898, İnebolu, Kastamonu) - (ö 24 Eylül 1960), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ahmet Hamdi Mütevellioğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Mütevellioğlu, (1887, Tokat - 25 Nisan 1932), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hamdi Ongun": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Ongun (1894, Mersin - 23 Eylül 1986), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hamdi Sancar": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Sancar (1916, Gemlik, Bursa - 5 Temmuz 1980), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Hamdi Selçuk": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Selçuk (1906, İskenderun, Hatay - 30 Aralık 1980), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hamdi Sezen": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Sezen (1922, Çanakkale-Biga – 31 Mart 2000, İstanbul), Türk avukat, siyasetçi, 1957-1960 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti 25. TC Hükümeti ve TBMM XI.dönem Çanakkale milletvekilidir. 1957 seçimlerinde Demokrat Parti milletvekili olarak TBMM´ye girmiş ve 27 Mayıs Askeri Darbesine kadar görevini sürdürmüştür. Demokrat Parti milletvekilleriyle beraber Yassıada Mahkemeleri'nde yargılanmış ve Kayseri Cezaevi'nde cezasını çektikten sonra asıl mesleği olan avukatlığa devam edip aktif siyasetten uzak durmuştur. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olup, evli, ikiz çocuk babası ve bir torun sahibidir.\n" }, "Ahmet Hamdi Topçu": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Topçu (1913, Sofular, Şile, İstanbul - 8 Şubat 1997), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ahmet Hamdi Yalman": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Yalman, (1877 Ünye, Ordu - 6 Mayıs 1959), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Hamit Selgil": { "first_paragraph": "Ahmet Hamit Selgil (1902, İstanbul - 8 Aralık 1989), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hayri Başar": { "first_paragraph": "Hayri Başar (1917, Sivrihisar, Eskişehir, Eskişehir - 7 Temmuz 1996), Türk siyasetçi.\n" }, "İlham Aliyev": { "first_paragraph": "İlham Aliyev (Azerice: İlham Heydər oğlu Əliyev; d. 24 Aralık 1961; Bakü), Azeri siyasetçi ve işadamıdır. 2003'ten beri Azerbaycan'ın dördüncü ve mevcut cumhurbaşkanıdır. Önceki Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in oğludur. Ayrıca Yeni Azerbaycan Partisinin genel başkanlığını yürütmektedir.[1]\n" }, "Norman Saunders": { "first_paragraph": "Norman B. Saunders (d. 27 Ekim 1943), Turks ve Caicoslu siyasetçi. Saunders, Karayipler'de Britanya Denizaşırı Toprakları'na dâhil edilen Turks ve Caicos Adaları'nda 4 Kasım 1980'den 28 Mart 1985'e kadar Turks ve Caicos Adaları'nın 3. şef bakanı olarak görev yaptı. Saunders aynı zamanda Turks ve Caicos Adaları'nda en uzun süre görev yapan meclis üyesi, tarihteki tek siyasetçi olarak 1980 ve 1984 seçimlerinde 8-3'lük büyük bir zaferle arka arkaya seçimleri kazanan ilk bağımsız aday ve muhalefetin ilk lideri.\n" }, "Carmen Pereira": { "first_paragraph": "Carmen Pereira (d. 1937 - ö. 4 Haziran 2016), Gine-Bissaulu siyasetçi. Pereira, Afrika kıtasında bulunan Gine-Bissau'da 1984 yılında iki gün süreyle devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Cissé Mariam Kaïdama Sidibé": { "first_paragraph": "Cissé Mariam Kaïdama Sidibé (4 Ocak 1948 - 6 Kasım 2021), Malili bir politikacı ve Mali'nin eski başbakanı. Mali tarihinin İlk kadın başbakanıdır. Modibo Sidibe'nin yerine 3 Nisan 2011 tarihinde başbakan ilan edilmiştir.\n" }, "Elene Tevdoradze": { "first_paragraph": "Elene Tevdoradze (Gürcüce: ელენე თევდორაძე; d. 5 Eylül 1938; Tiflis), Gürcü politikacı, öğretmen ve Gürcistan Parlamentosu'nun eski üyesi.\n" }, "Fatima Aziz": { "first_paragraph": "Fatima Aziz (Darice: فاطمه عزیز; Peştuca: فاطمهٔ عزيز‎; 1973[1] – 12 Mart 2021), Afgan kadın fizikçi ve siyasetçidir.\n" }, "Fausta Morganti": { "first_paragraph": "Fausta Simona Morganti (20 Ağustos 1944 - 2 Şubat 2021), San Marino'nun iki kaptan naibinden biriydi.[1]\n" }, "Leyla Yunus": { "first_paragraph": "Leyla İslam kızı Yunusova veya Leyla Yunus (evlilik öncesi soyadı Vliyeva; d. 21 Aralık 1955, Bakü), Barış ve Demokrasi Enstitüsü müdürü olarak görev yapan Azeri insan hakları aktivistidir.[1] Özellikle, adına birkaç küçük protesto düzenlediği Bakü'de zorla tahliyelerden etkilenen vatandaşlara yardım ettiği çalışmalarıyla bilinmektedir.[2] Temmuz 2014'te Azerbaycan makamları Yunus'u, geniş çapta şüpheli görülen suçlamalarla dolandırıcılık ve vergi kaçakçılığı iddialarıyla hapse attı.[3] 13 Ağustos 2015'te 8,5 yıl hapis cezasına çarptırılan Leyla Yunus, sağlık durumunun kötüleşmesi nedeniyle 9 Aralık 2015'te tahliye edildi ve mahkeme, cezasını ertelendi.[4]\n" }, "Marcella Liburd": { "first_paragraph": "Dame Marcella Althea Liburd (d. 10 Temmuz 1953 [1]) Kittitli bir politikacıdır. Öğretmenlik ve ardından avukatlık eğitimi alan Liburd, hem Saint Kitts ve Nevis Ulusal Meclisi Başkanı hem de Genel Vali olarak görev yapan ilk kadındır. Başbakan Vekili olarak çeşitli bakanlık pozisyonlarında görev yaptı ve İşçi Partisi muhalefetinin şu anki başkanıdır. 81 yıllık teşkilatta başkan olarak görev yapan ilk kadındır.\n" }, "Maria das Neves": { "first_paragraph": "Maria das Neves Ceita Baptista de Sousa (d. 1958), São Toméli siyasetçi. Sousa, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 2002-2004 yılları arasında ülkenin başbakanı olarak makamda bulundu. São Tomé'nin Kurtuluş Hareketi ve Príncipe-Sosyal Demokrat Parti'nin (MLSTP-PSD) önemli isimlerinden biri olan Sousa, ülkedeki ilk kadın hükûmet başkanı oldu.\n" }, "Roser Suñé Pascuet": { "first_paragraph": "Roser Suñé Pascuet (d. 26 Ağustos 1960) Andorra'nın eş devlet başkanıdır. Barselona Üniversitesi mezunudur.\n" }, "Meleyke Abbaszade": { "first_paragraph": "Meleyke Mehdi kızı Abbaszade (Azerice: Məleykə Abbaszadə, evlilik öncesi soyadı Mustafayeva; d. 23 Şubat 1953, Bakü), Devlet İmtahan Merkezi başkanı (2018-), Azerbaycan Devlet Öğrenci Kabul Komisyonu Başkanıdır (2000-2018).\n" }, "Meral Akşener": { "first_paragraph": "Meral Akşener (8 Temmuz 1956 İzmit), Türk tarihçi, akademisyen ve siyasetçidir. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü mezunudur, yüksek lisans, ardından doktora yaparak \"tarih doktoru\" unvanını almıştır.\n" }, "Alice Thourot": { "first_paragraph": "Alice Thourot (d. 12 Ekim 1985), La République En Marche'ın Fransız politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Drôme bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Ane Halsboe-Jørgensen": { "first_paragraph": "Ane Halsboe-Jørgensen (d. 4 Mayıs 1983), Danimarkalı bir siyasetçidir. 2019'dan beri Yükseköğretim ve Bilim Bakanı olarak görev yapmaktadır. 2011'den itibaren Sosyal Demokratlar için Folketing üyeliğine seçildi.[1] 27 Haziran 2019 tarihinde Frederiksen Kabinesine Yükseköğretim ve Bilim Bakanı olarak atandı.[2]\n" }, "Nina Angelovska": { "first_paragraph": "Nina Angelovska (Makedonca: Нина Ангеловска, d. 3 Temmuz 1988 Üsküp, Makedonya SC); Kuzey Makedonya Maliye Bakanı, CEO ve e-ticaret şirketi Grouper.mk'nin kurucu ortağıdır.\n" }, "Anita Brodén": { "first_paragraph": "Anita Brodén (d. 22 Kasım 1948), 2002'den beri Riksdag üyesi olan, İsveç Liberal Halk Partisi siyasetçisidir.\n" }, "Ann-Christin Ahlberg": { "first_paragraph": "Ann-Christin Ahlberg (d. 27 Eylül 1957), Sosyal Demokrat Parti'nin İsveçli bir siyasetçisidir. 2006'dan beri Riksdag üyesidir.\n" }, "Anna König Jerlmyr": { "first_paragraph": "Anna Margaretha König Jerlmyr (d. 9 Mayıs 1978), 2018'den beri Stockholm Belediye Başkanı olarak görev yapan İsveçli bir politikacıdır. Ilımlı Parti'nin bir üyesidir.\n" }, "Annaïg Le Meur": { "first_paragraph": "Annaïg Le Meur (d. 29 Nisan 1973), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017'den beri Fransız Ulusal Meclisi'nde Finistère bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Annalena Baerbock": { "first_paragraph": "Annalena Charlotte Alma Baerbock (15 Aralık 1980, Hannover) Robert Habeck ile birlikte 2018'den beri Birlik 90/Yeşiller partisinin eş başkanı olarak görev yapan Alman politikacı. Aynı zamanda 2021 Alman federal seçimlerinde Yeşil Parti'nin Şansölye adayıdır ve Yeşiller için bu yüksek görevi kazanma şansı olan ilk aday olarak kabul edilmiştir.[1] 8 Aralık 2021'den beri Olaf Scholz hükûmetinde dışişleri bakanı olarak görev almaktadır. \n" }, "Anne-Laurence Petel": { "first_paragraph": "Anne-Laurence Petel (d. 8 Şubat 1970), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Bouches-du-Rhône'u Ulusal Meclis'de temsil ediyor.[1][2]\n" }, "Anne-Mari Virolainen": { "first_paragraph": "Anne-Mari Virolainen (d. 5 Aralık 1965), Fin bir siyasetçidir. Ulusal Koalisyon Partisi üyesi olarak, 2007'den beri Finlandiya Parlamentosu'nda görev yapmaktadır.[1]\n" }, "Åse Michaelsen": { "first_paragraph": "Åse Michaelsen (d. 4 Haziran 1960), İlerleme Partisi'ni temsil eden Norveçli bir siyasetçidir. Yüce Meclis'te Vest-Agder temsilcisi olarak görev yaptı ve ilk olarak 2005 yılında seçildi. Ayrıca 2018-2019 yılları arasında Yaşlı ve Halk Sağlığı Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Åshild Bruun-Gundersen": { "first_paragraph": "Åshild Bruun-Gundersen (d. 26 Kasım 1986), Norveçli bir politikacıdır. Storting'in 2017–2021 dönemi için İlerleme Partisi üyesi olarak parlamentoya seçildi.[1]\n" }, "Åsunn Lyngedal": { "first_paragraph": "Åsunn Lyngedal (d. 17 Temmuz 1968), Norveçli bir politikacıdır. Storting'in 2017–2021 dönemi için İşçi Partisi üyesi olarak parlamentoya seçildi.[1]\n" }, "Aude Luquet": { "first_paragraph": "Aude Luquet (d. 18 Ağustos 1967), Demokratik Hareket'in Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017'den bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Seine-et-Marne seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Audrey Dufeu-Schubert": { "first_paragraph": "Audrey Dufeu-Schubert (d. 3 Haziran 1980), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017'den beri Fransız Ulusal Meclisi'nde Loire-Atlantique bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Bénédicte Taurine": { "first_paragraph": "Bénédicte Taurine (18 Haziran 1976), Boyun Eğmeyen Fransa'nın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017'den beri Fransız Ulusal Meclisi'nde Ariège'yi temsil etmektedir.[1]\n" }, "Carmen Romero López": { "first_paragraph": "Carmen Romero López (d. 15 Kasım 1946), İspanyol bir siyasetçidir. 2009-2014 yılları arasında İspanya için Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Cecilie Myrseth": { "first_paragraph": "Cecilie Myreth (d. 27 Temmuz 1984), bir psikolog ve İşçi Partisi'nin Norveçli bir politikacısıdır Harstad'da doğdu,[1] Lavangen, Troms'ta büyüdü. 2017-2021 dönemi için Storting'e seçildi.[2]\n" }, "Céline Calvez": { "first_paragraph": "Céline Calvez (d. 24 Temmuz 1979), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Hauts-de-Seine bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Charlotte Lecocq": { "first_paragraph": "Charlotte Lecocq (d. 17 Temmuz 1977), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017'den beri Fransız Ulusal Meclisi'nde Nord bölgesini temsil etmektedir.[1]\n" }, "Christine Cloarec": { "first_paragraph": "Christine Cloarec (d. 28 Ekim 1964), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır.[1] 18 Haziran 2017 tarihinden beri Fransız Ulusal Meclisi'nde Ille-et-Vilaine bölgesini temsil ediyor.[2]\n" }, "Christine Defraigne": { "first_paragraph": "Christine Defraigne (d. 21 Nisan 1962 [1][2]), Belçikalı bir politikacıdır. 2014-2018 yılları arasında Belçika Senatosu'nun başkanlığını yaptı.[3]\n" }, "Cristina Fernández de Kirchner": { "first_paragraph": "Cristina Fernández de Kirchner (d. 19 Şubat 1953), Arjantinli siyasetçi. 2007-2015 yılları arasında Arjantin Devlet Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Edith Schippers": { "first_paragraph": "Edith Ingeborg Schippers (d. 25 Ağustos 1964), Hollandalı emekli bir politikacı ve DSM Şirketi'nde 1 Şubat 2019'dan beri Başkan olarak görev yapan bir iş kadınıdır.\n" }, "Einat Kalisch-Rotem": { "first_paragraph": "Dr. Einat Kalisch-Rotem (İbranice: עינת קליש-רותם; d. 3 Eylül 1970), İsrailli şehir plancısı ve Hayfa'nın belediye başkanı.\n" }, "Gunvor Eldegard": { "first_paragraph": "Gunvor Eldegard (d. 14 Nisan 1963), İşçi Partisi'nin Norveçli bir politikacısıdır.\n" }, "Elena Hrenova": { "first_paragraph": "Elena Hrenova (14 Ocak 1950 - 22 Kasım 2020), Moldovalı siyasetçidir. 2014'ten 2019'a kadar Moldova Sosyalist Partisini (PSRM) bünyesinde Moldova Parlamentosu üyesiydi. Parlamentonun Sosyal Koruma, Sağlık ve Aile Komisyonu üyesiydi. Daha önce, 2011 ve 2015 yılları arasında Kişinev Belediye Meclisi'nde meclis üyeliği yaptı.\n" }, "Ellen Trane Nørby": { "first_paragraph": "Ellen Trane Nørby (d. 1 Şubat 1980), Danimarkalı bir politikacıdır.[1] 28 Kasım 2016 - 27 Haziran 2019 tarihleri arasında Sağlık Bakanı olarak görev yapmıştır.[2]\n" }, "Élodie Jacquier-Laforge": { "first_paragraph": "Élodie Jacquier-Laforge (d. 15 Nisan 1978), Demokratik Hareket'in Fransız bir siyasetçidir. 18 Haziran 2017'den beri Fransız Ulusal Meclisi'nde Isère'yi temsil ediyor.[1]\n" }, "Émilie Chalas": { "first_paragraph": "Émilie Chalas (d. 18 Ekim 1977), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017 tarihinden beri Fransa Ulusal Meclisi'nde Isère bölgesini temsil etmektedir.[1][2]\n" }, "Emilija Redžepi": { "first_paragraph": "Emilija Redžepi (Arnavutça: Emilija Rexhepi), Kosovalı Boşnak politikacı ve Kosova Meclisi'nde Yeni Demokrat Partisi üyesidir.\n" }, "Eygló Harðardóttir": { "first_paragraph": "Eygló Harðardóttir (d. 12 Aralık 1972), İzlandalı bir siyasetçidir. 2013-2017 yılları arasında İzlanda Sosyal İşler ve İskan Bakanı olarak görev yaptı.[1] Stockholm Üniversitesi'nden sanat diplomasına sahiptir ve İzlanda Üniversitesi'nde ekonomi eğitimi almıştır. 2008 yılında İzlanda parlamentosu Althing'in temsilcisi olarak seçildi.[2]\n" }, "Fadila Khattabi": { "first_paragraph": "Fadila Khattabi (d. 23 Şubat 1962), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Côte-d'Or'u temsil ediyor.[1][2]\n" }, "Grazia Zafferani": { "first_paragraph": "Mariella Mularoni\n" }, "Gunn Karin Gjul": { "first_paragraph": "Gunn Karin Gjul (d. 26 Temmuz 1967), Norveçli bir hukukçu ve İşçi Partisi'nin bir politikacısıdır.\n" }, "Hannah Bergstedt": { "first_paragraph": "Hannah Bergstedt (d. 28 Şubat 1977), Sosyal Demokrat Partisi üyesi İsveçli bir siyasetçidir.\n" }, "Heidi Nordby Lunde": { "first_paragraph": "Heidi Nordby Lunde (d. 3 Şubat 1973), Muhafazakâr Parti'nin Norveçli bir politikacıdır. 2013 yılında Oslo'dan Storting'e milletvekili seçildi. Mali ve Ekonomik İşler Daimi Komitesi'nin üyesidir.[1]\n" }, "Tina Hidaşeli": { "first_paragraph": "Tinatin \"Tina\" Hidaşeli[1] (Gürcüce: თინათინ (თინა) ხიდაშელი; d. 8 Haziran 1973), Gürcü hukukçu ve siyasetçi. Bir Cumhuriyetçi Parti üyesi ve eski sivil toplum aktivisti olan Hidaşeli, 1 Mayıs 2015'te Gürcistan savunma bakanı olarak atandı. İrakli Garibaşvili ve Giorgi Kvirikaşvili hükûmetlerinde ülkesinin ilk kadın savunma bakanı oldu. Partisinin iktidardaki Gürcü Rüyası koalisyonundan ayrılmaya karar vermesinden sonra bakanlık görevinden 1 Ağustos 2016'da istifa etti.[2]\n" }, "Irina Vlah": { "first_paragraph": "Irina Vlah (d. 26 Şubat 1974, Komrat, Moldova SSC, Sovyetler Birliği) Moldovalı siyasetçi. 2005-2009 yılları arasında ve 2014-2015 yılları arasında Moldova Cumhuriyeti Parlamentosu üyesi olarak görev yaptı. 15 Nisan 2015'ten bu yana Gagavuz Özerk Bölgesi (Gagavuz Yeri) Valisi (Başkan) olarak görev yapmaktadır.[1][2]\n" }, "Iselin Nybø": { "first_paragraph": "Iselin Nybø (d. 14 Mayıs 1981), 2020'den beri Ticaret ve Sanayi Bakanı olarak görev yapan Liberal Parti üyesi Norveçli bir politikacıdır.[1] Ayrıca 2018-2020 yılları arasında Yükseköğretim Bakanı olarak görev yaptı. 2013 yılında Rogaland'dan Storting'e seçildi ve Eğitim, Araştırma ve Kilise İşleri Daimi Komitesinin ilk başkan yardımcısı oldu.[2]\n" }, "Jacqueline Dubois": { "first_paragraph": "Jacqueline Dubois (d. 28 Mayıs 1957), La République En Marche'ın Fransız politikacısıdır, 2017 seçimlerinden beri Fransız Ulusal Meclisi'nde Dordogne bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Jenny Klinge": { "first_paragraph": "Jenny Klinge (d. 28 Kasım 1975), Merkez Partisi'nin Norveçli bir politikacısıdır.\n" }, "Johanna Karimäki": { "first_paragraph": "Johanna Karimäki (d. 20 Mart 1973), Yeşil Birliği'ni temsil eden bir Fin politikacıdır.[1] Mart 2007'deki parlamento seçimlerinde Finlandiya Parlamentosu'na seçildi.[2] Aynı zamanda 2005 yılından bu yana Espoo belediye meclisi üyesidir.[3]\n" }, "Johanna Ojala-Niemelä": { "first_paragraph": "Johanna Katriina Ojala-Niemelä (d. 1 Ekim 1974), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Laponya bölgesi için görev yapan, Finlandiya Sosyal Demokrat Parti üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Josefin Brink": { "first_paragraph": "Josefin Brink (d. 1969) Sol Parti'nin İsveçli bir siyasetçisidir. 2006-2014 tarihleri arasında Riksdag üyesi olarak görev yapmıştır. 10 Temmuz 2011 tarihinde Åsa Brunius ile evlendi.[1]\n" }, "Justine Benin": { "first_paragraph": "Justine Benin (d. 12 Mart 1975, Les Abymes) Fransız siyasetçi.\n" }, "Mariya Kalesnikava": { "first_paragraph": "Mariya Alyaksandrauna Kalesnikava (Belarusça: Марыя Аляксандраўна Калеснікава, Rusça: Мария Александровна Колесникова, romanize: Mariya Aleksandrovna Kolesnikova; d. 24 Nisan 1982), Aleksandr Lukaşenko'nun yönetimine karşı 2020 Belarus protestoları sırasında oluşturulan Koordinasyon Konseyi başkanlığında yer alan Beyaz Rus müzisyen ve politikacıdır.[1]\n" }, "Karin Andersen": { "first_paragraph": "Karin Andersen (d. 16 Aralık 1952), Sosyalist Sol Parti'nin Norveçli bir politikacısıdır. 1997 yılında Hedmark'tan Storting'e seçildi. Daha önce 1989-1993 yılları arasında milletvekili olarak görev yapmıştı.\n" }, "Krista Kiuru": { "first_paragraph": "Krista Katriina Kiuru (d. 5 Ağustos 1974), Fin bir politikacıdır. Jyrki Katainen ve Alexander Stubb'un kabinelerinde Konut ve İletişim Bakanı ve Eğitim ve İletişim Bakanı olarak görev yaptı.[1] Haziran 2019'dan bu yana Rinne Kabinesinde ve müteakip Marin Kabinesinde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı olarak görev yapmaktadır.[2]\n" }, "Kristin Clemet": { "first_paragraph": "Kristin Clemet (20 Nisan 1957), Norveç Muhafazakâr Partisi'nin Norveçli bir politikacıdır.\n" }, "Kristin Ørmen Johnsen": { "first_paragraph": "Kristin Ørmen Johnsen (d. 8 Mart 1953) Muhafazakâr Parti'nin Norveçli bir siyasetçidir. 2013 yılında Buskerud'dan Sağlık ve Bakım Hizmetleri Daimi Komitesinin üyesi olduğu Norveç Parlamentosu'na seçildi.[1]\n" }, "Laure de La Raudière": { "first_paragraph": "Laure de La Raudière (d. 12 Şubat 1965), Agir Partisi'nin Fransız bir politikacısıdır. 2007 seçimlerinden beri Fransa Ulusal Meclisi'nde Eure-et-Loir'i temsil etmektedir.[1][2]\n" }, "Laurianne Rossi": { "first_paragraph": "Laurianne Rossi (d. 18 Mayıs 1984), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017'den bu yana Fransa Ulusal Meclisi'nde Hauts-de-Seine seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Lea Wermelin": { "first_paragraph": "Lea Wermelin (d. 10 Mayıs 1985), Danimarkalı bir siyasetçidir. 2015'ten beri Sosyal Demokratlar için Folketing üyesidir.[1] 27 Haziran 2019 tarihinde Frederiksen Kabinesine Çevre Bakanı olarak atandı.[2]\n" }, "Leona Marlin-Romeo": { "first_paragraph": "Leona M. Marlin-Romeo (d. 3 Temmuz 1973), 2018-2019 yılları arasında Sint Maarten Başbakanı olarak görev yapan bir Sint Maarten doğumlu siyasetçidir.[3][4][5] Daha önce 2014-2016 yılları arasında Parlamento Üyesi olarak görev yapmıştır.[6]\n" }, "Liliane Tanguy": { "first_paragraph": "Liliane Tanguy (d. 12 Mart 1967), La République En Marche'ın Fransız politikacısıdır. 2017 seçimlerinden beri Fransız Ulusal Meclisi'nde Finistère bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Lilja Dögg Alfreðsdóttir": { "first_paragraph": "Lilja Dögg Alfreðsdóttir (d. 4 Ekim 1973), İzlandalı bir politikacı, Kasım 2017'den bu yana İzlanda Eğitim, Bilim ve Kültür Bakanı ve 2016'dan beri Güney Reykjavík seçim bölgesi için Alþingi'in (İzlanda Parlamentosu'nun) bir üyesidir.[1]\n" }, "Line Henriette Holten Hjemdal": { "first_paragraph": "Line Henriette Holten Hjemdal (d. 18 Ekim 1971), Hristiyan Demokrat Parti'nin Norveçli bir politikacısı ve Storting'in eski 5. Başkan Yardımcısıdır.\n" }, "Olga Lyubimova": { "first_paragraph": "Olga Borisovna Lyubimova (Rusça: Ольга Борисовна Любимова; d. 31 Aralık 1980), Rus siyasetçi. 21 Ocak 2020 tarihinde Rusya Federasyonu Kültür Bakanı olarak atanmıştır.[1] Şu anki görevinden önce Lyubimova, 2015 yılından bu yana Kültür Bakanı Yardımcılığı görevini üstlenmiş ve 2018 yılından bu yana sinematografi bölümünün başkanı olarak görev yapmaktadır.[2][3]\n" }, "Margunn Ebbesen": { "first_paragraph": "Margunn Ebbesen (d. 4 Eylül 1962) Muhafazakâr Parti'nin Norveçli bir siyasetçidir. 2013 yılında Nordland'dan Norveç Parlamentosu'na seçildi ve Adalet Daimi Komitesi üyesi oldu.[1]\n" }, "Mari Holm Lønseth": { "first_paragraph": "Mari Holm Lønseth (d. 29 Ağustos 1991), Norveçli bir siyasetçidir. Storting'in 2017–2021 dönemi için Muhafazakâr Parti üyesi olarak parlamentoya seçildi.[1]\n" }, "Maria Abrahamsson": { "first_paragraph": "'Maria Abrahamsson(d. 21 Temmuz 1963), İsveçli bir avukat, gazeteci ve Ilımlı Parti'nin politikacısıdır. [1] 2010-2018 yılları arasında Riksdag üyesiydi. Daha önce on yıl boyunca Svenska Dagbladet'te editör gazeteci olarak çalıştı.[2]\n" }, "Maria do Carmo Silveira": { "first_paragraph": "Maria do Carmo Trovoada Pires de Carvalho Silveira (d. 14 Şubat 1961), São Toméli siyasetçi. Silveira, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 8 Haziran 2005'ten 21 Nisan 2006'ya kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Maria Ferm": { "first_paragraph": "Maria Ferm (d. 21 Ağustos 1985), İsveçli bir politikacıdır. Şu anda Riksdag'da Yeşiller Partisi'nin bir temsilcisidir.[1] 2008 yılında Malmö Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra, 2011 yılına kadar Genç Yeşiller sözcüsü olarak görev yaptı.[2] 2014'ten 2019'a Yeşiller Partisi'nin parlamento lideri olarak görev yaptı.[3][4][5][6]\n" }, "Marianne Aasen": { "first_paragraph": "Marianne Aasen (d. 21 Şubat 1967), İşçi Partisi'nin Norveçli bir politikacıdır.\n" }, "Marie Lebec": { "first_paragraph": "Marie Lebec (d. 17 Aralık 1990), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Yvelines seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Merav Michaeli": { "first_paragraph": "Merav Michaeli (24 Kasım 1966) İsrailli politikacı, gazeteci, TV sunucusu, radyo yayıncısı ve feminist aktivist. 2021 yılında İsrail İşçi Partisi'nin lideri seçilmiştir. Aynı yıl yapılan seçimlerden sonra kurulan hükûmette Ulaştırma ve Yol Güvenliği Bakanlığı koltuğuna oturmuştur.\n" }, "Meyrem Almaci": { "first_paragraph": "Meyrem Almacı (25 Şubat 1976 doğumlu), Flandere'li Türk kökenli Belçikalı bir politikacı. Groen partisi genel başkanı (Belçika Yeşiller) ve partisi üyesidir. 10 Haziran 2007'de Belçika Temsilciler Meclisi'ne ilk kez seçildi. 2010 yılında yeniden seçildi. 2014'ten beri Groen'in genel başkanıdır. Belçika Temsilciler Odasında Groen'in (ve Ecolo) lideridir.[1]\n" }, "Mirka Soinikoski": { "first_paragraph": "Mirka Johanna Soinikoski (d. 16 Aralık 1975), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Häme bölgesi için görev yapan, Yeşil Birliği üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Mona Fagerås": { "first_paragraph": "Mona Lill Fagerås (d. 9 Ocak 1972), Norveçli bir siyasetçidir. Storting'in 2017–2021 dönemi için Sosyalist Sol Parti üyesi olarak parlamentoya seçildi.[1]\n" }, "Monika Kryemadhi": { "first_paragraph": "Monika Kryemadhi (d. 9 Nisan 1974), Arnavut siyasetçi, Parlamento üyesi ve Sosyalist Bütünleşme Hareketi partisinin lideri.[1] Ayrıca Arnavutluk Cumhurbaşkanı İlir Meta'nın eşidir. Kryemadhi, first lady unvanını kullanmayı reddederek bu rolü en büyük kızı Bora'ya teslim etmiştir.[2]\n" }, "Nasima Razmyar": { "first_paragraph": "Nasima Razmyar (d. 13 Eylül 1984), Sosyal Demokrat Partisi temsil eden Afgan-Fin bir politikacıdır. Razmyar, 2015 yılındaki seçimde 5.156 oy aldı ve Finlandiya Parlamentosu'na seçildi.[1] Haziran 2017'ye kadar Parlamentoda görev yaptı.[2] Ayrıca 2012 yılından bu yana Helsinki Belediye Meclisi üyesidir.[3]\n" }, "Natalya Poklonskaya": { "first_paragraph": "Natalya Vladimirovna Poklonskaya (Rusça: Ната́лья Влади́мировна Покло́нская, Ukraynaca: Наталія Володимирівна Поклонська; d. 18 Mart 1980, Voroşilovgrad, Ukrayna SSC, SSCB), Ukrayna doğumlu bir Rus avukattır. 14 Haziran 2022'den beri Rusya Başsavcılığı'nın danışmanı olarak görev yapmaktadır.[1]\n" }, "Nina Sandberg": { "first_paragraph": "Nina Sandberg (d. 18 Şubat 1967), Norveçli bir siyasetçidir. 2011'den 2017'ye kadar Nesodden Belediye Başkanı olarak görev yaptı[1] ve yine aynı bölgeden 2017–2021 dönemi için İşçi Partisi üyesi olarak Riksdag'a seçildi.[2]\n" }, "Hanna Novosad": { "first_paragraph": "Hanna Ihorivna Novosad (Ukraynaca: Ганна Ігорівна Новосад; d. 28 Temmuz 1990[1]), Ukraynalı eğitim aktivisti, memur ve siyasetçi.[2] 29 Ağustos 2019 tarihinde, Honçaruk Hükûmeti tarafından Ukrayna Eğitim ve Bilim Bakanlığı'na atanmıştır.[3][4][5]\n" }, "Oksana Markarova": { "first_paragraph": "Oksana Serhiyivna Markarova (Ukraynaca: Оксана Сергіївна Маркарова; d. 28 Ekim 1976,[1] Rivne), Ukraynalı bir politikacı ve ekonomisttir. Volodımır Hroysman ve Oleksiy Honçaruk hükûmetinde maliye bakanı görevini üstlenmiştir.[2] Oleksandr Danılyuk'un 7 Haziran 2018'de Hroysman ile bir anlaşmazlıklarından sonra görevden alınmasıyla[3] 8 Haziran 2018'den beri Maliye Bakanı olarak görev yapıyordu.[4]\n" }, "Olta Xhaçka": { "first_paragraph": "Olta Xhaçka (d. 25 Aralık 1979, Tiran) Arnavut siyasetçi ve Arnavutluk Sosyalist Partisi parlamento üyesi. Mart 2017 - Ağustos 2017 arasında Arnavutluk sosyal refah ve gençlik bakanı ve Eylül 2017 - Aralık 2020 arasında savunma bakanı olarak görev yaptı. Şu anda 31 Aralık 2020 tarihinden beri dışişleri bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Pirkko Mattila": { "first_paragraph": "Pirkko Mattila, (d. 2 Nisan 1964), Mavi Reform Partisi'nin üyesi ve Oulu seçim bölgesini Finlandiya Parlamentosu'nda temsil eden bir Fin politikacıdır. 17 Nisan 2011'de genel seçimlerde Finlandiya Parlamentosu üyesi seçildi. Mattila, 2016 yılında Sosyal İşler ve Sağlık Bakanı pozisyonundan istifa eden Hanna Mäntylä'nın yerini aldı.\n" }, "Pirkko Ruohonen-Lerner": { "first_paragraph": "Pirkko Anneli Ruohonen-Lerner (d. 6 Şubat 1957), bir Fin politikacı ve Avrupa Parlamentosu üyesidir. Avrupa Muhafazakârları ve Reformcuları'nın bir parçası olan Gerçek Finler üyesidir.\n" }, "Rasa Budbergytė": { "first_paragraph": "Rasa Budbergytė (d. 8 Mayıs 1960), Litvan siyasetçi ve bir Seimas üyesidir. Daha önce devletin Sayıştay Başkanı (2005-2010), Avrupa Sayıştayı üyesi (2010-2016) ve Maliye Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Rose Marie Compaoré": { "first_paragraph": "Rose Marie Compaoré (13 Kasım 1958 - 18 Mart 2020, Ouagadougou), Burkina Fasolu politikacı ve İlerleme ve Reform Birliği (UPC) siyasi partisi üyesiydi.\n" }, "Sandra Borch": { "first_paragraph": "Sandra Konstance Nygård Borch (d. 23 Nisan 1988), Norveçli bir siyasetçidir.[1] Merkez Parti için 2009–2013 seçim döneminde Storting'e yardımcı temsilcisi seçildi.[2]\n" }, "Sandrine Josso": { "first_paragraph": "Sandrine Josso (d. 19 Eylül 1975), 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Loire-Atlantique seçim bölgesini temsil eden Fransız bir politikacıdır.[1]\n" }, "Sarah El Haïry": { "first_paragraph": "Sarah El Haïry (16 Mart 1989), 18 Haziran 2017'den bu yana Fransız Ulusal Meclisine'de Loire-Atlantique bölgesini temsil eden, Demokrat Hareket Partisi üyesi Fransız bir siyasetçisidir.[1]\n" }, "Sari Tanus": { "first_paragraph": "Sari Marja Hannele Tanus (d. 22 Şubat 1964), 2015'ten beri Finlandiya Parlamentosu'ndaki Hristiyan Demokratları temsil eden bir Fin doktor ve politikacıdır.[1] 2015 seçimlerinde 2.592 oyla Pirkanmaa seçim bölgesinden Parlamento'ya seçildi.[2]\n" }, "Shaheen Raza": { "first_paragraph": "Shaheen Raza Cheema (d. 1954- ö. 20 Mayıs 2020), Pakistanlı politikacı.[1]\n" }, "Sira Sylla": { "first_paragraph": "Sira Sylla (d. 14 Mart 1980), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Seine-Maritime seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Zoryana Skaletska": { "first_paragraph": "Zoryana Stepanivna Skaletska (Ukraynaca: Зоряна Степанівна Скалецька, evlilik öncesi soyadı Çernenko (Ukraynaca: Черненко); d. 9 Ağustos 1980[1]), Ukraynalı avukat, aktivist ve siyasetçi. 29 Ağustos 2019 tarihinde Honçaruk Hükûmeti tarafından Sağlık Bakanlığına atanmıştır.[2]\n" }, "Solfrid Lerbrekk": { "first_paragraph": "Solfrid Lerbrekk (d. 29 Kasım 1990), Norveçli bir siyasetçidir. 2017 yılında Sosyalist Sol Parti'den Storting'e milletvekili olarak seçildi.[1]\n" }, "Svandís Svavarsdóttir": { "first_paragraph": "Svandis Svavarsdóttir (d. 24 Ağustos 1964), Sol-Yeşil Hareketi'nin İzlandalı bir milletvekilidir. Jóhanna Sigurðardóttir hükûmetinde Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı olarak görev yaptı. Ayrıca Sol-Yeşil Hareketi parlamento grubunun lideriydi. Halen Sağlık Bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Svetlana Căpățînă": { "first_paragraph": "Svetlana Căpățînă (d. 2 Ekim 1969) – (ö. 25 Ocak 2022), Moldovalı siyasetçi \n" }, "Teresa Jiménez-Becerril": { "first_paragraph": "María Teresa Jiménez-Becerril Barrio (d. 24 Temmuz 1961), 2004'ten 2014'e kadar Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapan İspanyol bir politikacı, gazeteci ve iş insanıdır.[1]\n" }, "Terhi Koulumies": { "first_paragraph": "Terhi Koulumies, şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Helsinki bölgesinde Ulusal Koalisyon Partisi için görev yapan bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Tina Bru": { "first_paragraph": "Tina Bru (d. 18 Nisan 1986), Norveçli bir politikacıdır. Muhafazakâr Parti üyesidir. 2020-2021 döneminde petrol ve enerji bakanı olarak görev yapmıştır.[1] 2013 yılında Rogaland'dan Storting'e seçildi ve Daimi Enerji ve Çevre Komitesine üye oldu.[2] 2017-2021 dönemi için yeniden seçildi, ve Enerji Daimi Komitesi ve Çevre üyesi olarak devam etti.\n" }, "Tone Wilhelmsen Trøen": { "first_paragraph": "Tone Wilhelmsen Trøen (d. 23 Şubat 1966) Muhafazakâr Parti'den, Storting üyesi ve şu anki Storting Başkanı olan Norveçli bir siyasetçidir.\n" }, "Trine Bramsen": { "first_paragraph": "Trine Bramsen (d. 26 Mart 1981), Danimarkalı politikacı. 2011'den bu yana Fyns milletvekili ve 2019'dan bu yana Savunma Bakanı olarak görev yapan, Sosyal Demokratlar'ın bir politikacısıdır.\n" }, "Tuula Haatainen": { "first_paragraph": "Tuula Irmeli Haatainen (d. 11 Şubat 1960), Finlandiyalı bir politikacı ve Finlandiya Parlamentosu üyesidir. 2003–2005 Eğitim Bakanlığı ve 2005–2007 Sosyal İşler ve Sağlık Bakanlığı yaptı.[1]\n" }, "Tuva Moflag": { "first_paragraph": "Tuva Moflag (d. 17 Mart 1979), Norveçli bir politikacıdır. 2015-2017 yılları arasında Ski Belediye Başkanı olarak görev yaptı. Storting'in 2017–2021 dönemi için İşçi Partisi üyesi olarak parlamentoya seçildi.[1]\n" }, "Ulla Andersson": { "first_paragraph": "Ulla Andersson (d. 4 Ocak 1963), Sol Parti'nin İsveçli bir siyasetçisidir. 2006'dan beri Riksdag üyesidir.\n" }, "Une Bastholm": { "first_paragraph": "Une Aina Bastholm (d. 14 Ocak 1986) Yeşiller Partisi'nin Norveçli bir politikacıdır. 2016-2020 arasında partinin sözcüsü olarak görev yaptı ve daha sonra 2020'de ilk lideri seçildi.[1]\n" }, "Unnur Brá Konráðsdóttir": { "first_paragraph": "Unnur Brá Konráðsdóttir (d. 6 Nisan 1974), 24 Ocak 2017'den İzlanda parlamento seçimlerinde (28 Ekim 2017) tekrar seçilemeyene kadar Alþingi'in Başkanıydı. Parlamentonun Yargı İşleri ve Eğitim Komitesi başkanlığını da yaptı.[1]\n" }, "Wassila Hachchi": { "first_paragraph": "Wassila Hachchi (d. 6 Ocak 1980), Hollandalı eski bir politikacı ve Hollanda Kraliyet Donanması subayıdır. Demokratlar 66'nın (D66) bir üyesi olarak 17 Haziran 2010'dan 19 Ocak 2016'ya kadar milletvekilliği yaptı. Savunma, kalkınma yardımı ve Krallık ilişkileri konularına odaklandı.\n" }, "Þórunn Egilsdóttir": { "first_paragraph": "Þórunn Egilsdóttir (d. 23 Kasım 1964 - ö. 9 Temmuz 2021), 2013'ten ölümüne kadar Kuzeydoğu seçim bölgesi için Alþingi (İzlanda Parlamentosu) üyesi olan İzlandalı bir politikacıdır.[1]\n" }, "Andrea Nahles": { "first_paragraph": "Andrea Maria Nahles (d. 20 Haziran 1970, Mendig, Renanya-Palatina), Alman siyasetçi. Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin başkanıdır.\n" }, "Annemarie Renger": { "first_paragraph": "Annemarie Renger (d. 7 Ekim 1919, Leipzig - 3 Mart 2008, Remagen[1]) SPD'li Alman siyasetçi. Eski Bundestag Başkanı.\n" }, "Sylvia Bretschneider": { "first_paragraph": "Sylvia Bretschneider (14 Kasım 1960 – 28 Nisan 2019), Alman siyasetçi.[1][2]\n" }, "Corinne Werwigk-Hertneck": { "first_paragraph": "Corinna Werwigk-Hertneck (d. 23 Kasım 1952 –ö. 5 Eylül 2023), Alman hukukçu ve siyasetçi. \n" }, "Delara Burkhardt": { "first_paragraph": "Delara Burkhardt, 2019 yılından bu yana Avrupa Parlamentosu üyesi olarak görev yapan bir Sosyal Demokrat Parti (SDP) siyasetçisidir.[1] Avrupa Parlamentosu Çevre, Halk Sağlığı ve Gıda Güvenliği Komitesi üyesidir.\n" }, "Filiz Demirel": { "first_paragraph": "Filiz Demirel (d. 15 Ağustos 1964), Türk asıllı Alman siyasetçi.\n" }, "Heidemarie Wieczorek-Zeul": { "first_paragraph": "Heidemarie Wieczorek-Zeul (d. 21 Kasım 1942, Frankfurt) Alman SPD'li siyasetçi ve eski bakan.\n" }, "Katarina Barley": { "first_paragraph": "Katarina Barley (d. 19 Kasım 1968, Köln) Almanya Sosyal Demokrat Partisi üyesi Adalet Bakanı.\n" }, "Gerda Kieninger": { "first_paragraph": "Gerda Kieninger (21 Şubat 1951, Köln - 22 Ocak 2020, Köln, Almanya), Alman siyasetçi.\n" }, "Katja Kipping": { "first_paragraph": "Katja Kipping (d. 18 Ocak 1978 Dresden, Doğu Almanya) Alman siyasetçi ve Almanya Sol Parti'nin başkanı. Bir öğretmenin ve iktisatçının kızı olan Kipping, 1984 ile 1996 yılları arasında Abitur sınavını Dresden'de bir Gymnasium'da A derecesi ile bitirdi. Eğitiminden sonra Rusya'ya gitti ve 1998'de sonra da Sol Parti'ye katılan Almanya Demokratik Sosyalizm Partisi'ne (PDS) üye oldu.\n" }, "Hannelore Kraft": { "first_paragraph": "Hannelore Kraft (d. 12 Haziran 1961, Mülheim an der Ruhr), Alman politikacı. Kendisi Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinde Sosyal Demokrat Parti (SPD) başkanı ve Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin 2010-2017 yılları arası Başbakanıydı. Hannelore Kraft, Kasım 2009'dan beri SPD'nin federal yürütme görevini yapmıştır ve dört Federal yardımcısı başkandan biridir. 1 Kasım 2010 ve 31 Ekim 2011 tarihleri ​​arasında Jens Böhrnsen'den sonra Alman Bundesrat'ın Başkanı oldu. Bu görevi yapan ilk kadın başkandır.\n" }, "Ursula von der Leyen": { "first_paragraph": "Ursula Gertrud von der Leyen (d. 8 Ekim 1958, Brüksel), CDU üyesi Alman siyasetçi ve Avrupa Komisyonu Başkanı. 2005 ile 2019 yılları arasında federal hükûmete hizmet vererek Angela Merkel'in kabinesinin en uzun süreli üyesi olmuştur. Almanya'nın ilk kadın Savunma Bakanı'dır.\n" }, "Lisa Badum": { "first_paragraph": "Lisa Badum (d. 2 Ekim 1983), İttifak 90 / Yeşiller'in Alman politikacısıdır. İki başarısız denemeden sonra 2017 Alman federal seçiminden bu yana Federal Meclis üyesidir.[1]\n" }, "Melanie Bernstein": { "first_paragraph": "Melanie Bernstein (d. 28 Eylül 1976), Alman bir politikacı. Melanie Bernstein, 2017'den beri Aşağı Saksonya eyaletinden Federal Meclis üyesi olarak görev yapmaktadır.[1]\n" }, "Angela Merkel": { "first_paragraph": "Angela Dorothea Merkel (Almanca telaffuz: [aŋˈɡeːla doʁoˈteːa ˈmɛʁkl̩];[a] evlilik öncesi soyadı: Kasner; d. 17 Temmuz 1954), Alman siyasetçi ve devlet insanı. 2002-2005 yılları arasında muhalefet lideri, 2000-2018 yılları arasında Hristiyan Demokrat Birliği lideri ve 2005-2021 yılları arasında Almanya şansölyesi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Bilkay Öney": { "first_paragraph": "Bilkay Öney (23 Haziran 1970, Malatya), Türk kökenli ve Yeşiller Partisi'nin (Bündnis 90/Die Grünen) eski üyesi bir Alman politikacıdır. Baden-Württemberg Eyaleti'nin Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD)'nin Uyum Bakanıdır.\n" }, "Aydan Özoğuz": { "first_paragraph": "Aydan Özoğuz (d. 31 Mayıs 1967), Ekim 2021'den bu yana Alman Federal Meclisi Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Sosyal Demokrat Partili (SPD) bir Türk asıllı Alman siyasetçidir. 2009'dan beri Federal Meclis üyesidir ve 2011'den 2017'ye kadar partinin genel başkan yardımcısı olarak görev yaptı.\n" }, "Claudia Roth": { "first_paragraph": "Claudia Benedikta Roth (15 Mayıs 1955, Ulm), Alman siyasetçi.\n" }, "Barbara Rütting": { "first_paragraph": "Barbara Rütting (doğum adı: Waltraud Irmgard Goltz ; 21 Kasım 1927 - 28 Mart 2020), Alman aktris, siyasetçi ve yazar. \n" }, "Sabine Leutheusser-Schnarrenberger": { "first_paragraph": "Sabine Leutheusser-Schnarrenberger (d. 26 Temmuz 1951, Minden) Alman liberal siyasetçi, eski adalet bakanı.\n" }, "Ursula Lehr": { "first_paragraph": "Ursula Lehr (d. 5 Haziran 1930 – ö. 25 Nisan 2022), Alman akademisyen, yaş araştırmacısı ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Romana Acosta Banuelos": { "first_paragraph": "Romana Acosta Bañuelos (d. 20 Mart 1925 – ö. 15 Ocak 2018)[1], Cumhuriyetçi Parti üyesi Amerikalı üst düzey kamu görevlisidir. Amerika Birleşik Devletleri'nin otuz dördüncü Hazine Bakanlığı müsteşarı olarak görev yapmıştır.[2] 20 Eylül 1971'de zamanın Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Richard Nixon tarafından atanarak ve 17 Aralık 1971'den 14 Şubat 1974'e kadar görev yapmıştır.\n" }, "Adlene Harrison": { "first_paragraph": "Adlene Harrison (19 Kasım 1923 - 19 Şubat 2022), Amerikalı kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Madeleine Albright": { "first_paragraph": "Madeleine Korbel Albright (d. 25 Mayıs 1937 - ö. 23 Mart 2022) 64. ABD Dışişleri bakanı.\n" }, "Alexandria Ocasio-Cortez": { "first_paragraph": "Alexandria Ocasio-Cortez (d. 13 Ekim 1989), bilinen kısaltma ismiyle AOC, Amerikalı politikacı, aktivist ve eğitimci. Kasım 2018 tarihinde ABD Temsilciler Meclisi seçimlerinde New York 14. Bölge'den Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisine seçilerek, ABD tarihinin en genç Kongre üyesi oldu.[1] Ocasio-Cortez, Demokrat Parti üyesidir.\n" }, "Maryon Pittman Allen": { "first_paragraph": "Maryon Pittman Allen (d. 30 Kasım 1925 - ö. 23 Temmuz 2018), Amerikalı kadın gazeteci, yazar ve siyasetçidir.\n" }, "Renee Amoore": { "first_paragraph": "Renee Amoore R.N. (24 Ocak 1953 - 5 Mayıs 2020), Amerikalı siyahi kadın aktivist, fizikçi ve siyasetçi. \n" }, "Amy Klobuchar": { "first_paragraph": "Amy Jean Klobuchar (KLOH-bə-shar; d. 25 Mayıs 1960), 2007'den beri Minnesota'dan ABD senatörü olarak görev yapan Amerikalı avukat ve politikacıdır. Minnesota Demokrat-Çiftçi-İşçi Partisi (DÇİ) ve Demokrat Parti üyesi olan Klobuchar , daha önce Hennepin İlçesi Başsavcısı olarak görev yapmıştır. 10 Şubat 2019'da 2020 seçimlerinde ABD Başkanlığı için Demokrat Partiden başkan adaylığını açıkladı; 2 Mart 2020'de adaylıktan çekildi ve Joe Biden'i destekledi.[1][2]\n" }, "Antonina Uccello": { "first_paragraph": "Antonina P. Uccello (19 Mayıs 1922 – 12 Mart 2023), Amerikalı eski kadın siyasetçi. 1967 ile 1971 yılları arasında Hartford, Connecticut Belediye Başkanıydı.\n" }, "Ashley Henley": { "first_paragraph": "Ashley Henley (d. 17 Mayıs 1981) - (ö. 13 Haziran 2021), Amerikalı eğitimci ve siyasetçi. Cumhuriyetçi Parti üyesiydi. 2016-2020 yılları arasında Mississippi 40. Bölge'den Mississippi Temsilciler Meclisi'nde delege olarak görev aldı.\n" }, "Barbara-Rose Collins": { "first_paragraph": "Barbara-Rose Collins (13 Nisan 1939 – 4 Kasım 2021), Amerikalı siyahi kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Betsy DeVos": { "first_paragraph": "Elisabeth Dee DeVos (evlilik öncesi soyadı Prince, d. 8 Ocak 1958), Cumhuriyetçi Parti üyesi Amerikalı politikacı. 7 Şubat 2017 – 8 Ocak 2021 tarihleri arasında Donald Trump kabinesinde eğitim bakanı olarak görev yaptı. 2021 Amerika Birleşik Devletleri Kongre Binası Baskını sonrasında bakanlık görevinden istifa etmiştir.\n" }, "Kathleen Blanco": { "first_paragraph": "Kathleen Babineaux Blanco (15 Aralık, 1942 - 18 Ağustos, 2019), Amerikalı kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Hillary Clinton": { "first_paragraph": "Hillary Diane Rodham Clinton (d. 26 Ekim 1947), Amerikalı siyasetçi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 67. Dışişleri bakanıdır. ABD'nin 42. devlet başkanı Bill Clinton'la evli olan Hillary Rodham Clinton, 1993-2001 yılları arasında eşinin başkanlığı sırasında First Lady olarak görev yapmıştır. Ardından 2001-2009 arasında ABD Senatosunda New York'u temsil etmiştir. 20 Ocak 2007 tarihinde 2008 ABD başkanlık seçimlerine adaylığını koymuş ancak ön seçimleri az farkla Barack Obama'ya kaybetmiştir. 2016 ABD başkanlık seçimleri için Demokrat Parti'den başkan adayı olmuş ve ön seçimleri kazanmıştır. Fakat seçimler sonucunda, ülke genelinde daha fazla oy almış olsa da, delege üstünlüğünü Donald Trump kazanmış ve Clinton seçimlerden yenilgi ile ayrılmıştır.[1]\n" }, "Lila Cockrell": { "first_paragraph": "Lila May Banks Cockrell (19 Ocak 1922 - 29 Ağustos 2019), Amerikalı kadın siyasetçi ve belediye başkanı.[1][2]\n" }, "Marie Colton": { "first_paragraph": "Marie Watters Colton (d. 20 Ekim 1922[1] –ö. 25 Eylül 2018), Amerikalı kadın siyasetçidir. Asheville, Kuzey Carolina'da doğdu. 1978'den 1994'e kadar Kuzey Carolina Temsilciler Meclisinde 51. bölgeden Demokrat Parti (ABD) üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Condoleezza Rice": { "first_paragraph": "Condoleezza Rice (14 Kasım 1954, Birmingham, Alabama, ABD), 2005-2009 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin eski Dışişleri bakanı, diplomat, siyaset bilimcidir. Şu anda Stanford Üniversitesi'ndeki Hoover Enstitüsü'nün direktörlük görevini sürdürmektedir.\n" }, "Cora Faith Walker": { "first_paragraph": "Cora Faith Walker (d. 9 Mart 1985 – ö. 11 Mart 2022), Amerikalı siyahi kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Ann Coulter": { "first_paragraph": "Ann Coulter, Amerikalı köşeyazarı, yazar, politika eleştirmeni.\n" }, "Anne Cox Chambers": { "first_paragraph": "Anne Cox Chambers (1 Aralık 1919- 31 Ocak 2020), Amerikalı medya patronu, iş insanı ve diplomat.[1][2][3]\n" }, "Angela Davis": { "first_paragraph": "Angela Yvonne Davis (d. 26 Ocak 1944 Birmingham, Alabama), 1970'li yıllarda, politik tutukluların hakları hareketinin sembolü olan, Amerikalı insan hakları savunucusu, filozof, hümanist ve yazar. Ayrıca 1980 ve 1984 yıllarında ABD Komünist Partisi, Amerika başkan yardımcılığı adayı idi.\n" }, "Deanna Demuzio": { "first_paragraph": "Deanna Demuzio (d. 23 Şubat 1943, St. Louis, Missouri - ö. 20 Ekim, Carlinville, Illinois, ABD.), Amerikalı kadın siyasetçi.\n" }, "Donna Nalewaja": { "first_paragraph": "Donna Lou Nalewaja (Nahl-ah-why'-uh) (d. 8 Ekim 1939) – (ö. 30 Eylül 2021[1]), Amerikalı kadın siyasetçi ve emlakçı. \n" }, "Edna Brown": { "first_paragraph": "Edna Brown (d. 7 Nisan 1940 – ö. 1 Ocak 2022), Siyahi Amerikalı kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Elizabeth Edwards": { "first_paragraph": "Elizabeth Edwards (doğum adı: Mary Elizabeth Anania; 3 Temmuz 1949, Jacksonville, Florida - 7 Aralık 2010, Kuzey Karolina), Amerikalı politikacı, aktivist ve yazar. Kanser hastalığı nedeniyle Kuzey Karolina'da ölmüş buradaki Oakwood Mezarlığı'nda defnedilmiştir.\n" }, "Elaine Chao": { "first_paragraph": "Elaine Lan Chao (d. 26 Mart 1953), 31 Ocak 2017 - 11 Ocak 2021 arasında Amerika Birleşik Devletleri Ulaştırma Bakanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. Cumhuriyetçi Parti üyesi olan Chao, daha önce 2001-2009 yılları arasında Başkan George W. Bush'un kabinesinde Çalışma Bakanıydı.\n" }, "Dianne Feinstein": { "first_paragraph": "Dianne Goldman Berman Feinstein (doğum adıyla Dianne Emiel Goldman, 22 Haziran 1933 - 29 Eylül 2023)[1], Yahudi asıllı Amerikalı siyasetçi. Demokratik Parti üyesi olan Feinstein, 1992-2023 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya Senatörü olarak görev yapmıştır. Amerika senatosunun tarihteki en yaşlı kadın senatörü olmuştur.\n" }, "Flora D. Crittenden": { "first_paragraph": "Flora Lonette Davis Crittenden (d. 10 Ağustos 1924 – ö. 2 Kasım 2021), Amerikalı eğitimci ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Arvonne Fraser": { "first_paragraph": "Arvonne S. Fraser (d. 1 Eylül 1925 – ö. 7 Ağustos 2018), Amerikalı kadın hakları aktivisti, eğitimci, siyasetçi ve yazardır.[1] Emeritus derecesiyle Humphrey Enstitüsü ve Minnesota Üniversitesi'nde eğitim gördü. 1993-1994 yılları arasında ABD'nin Birleşmiş Milletler Kadın Statüsü Komisyonu'nda görev yapmıştır.[1][2]\n" }, "Golda Meir": { "first_paragraph": "Golda Meir (doğum Golda Mabovitch; 3 Mayıs 1898 - 8 Aralık 1978), İsrailli öğretmen, kibbutznik, devlet kadını, politikacı ve İsrail'in dördüncü başbakanıydı.\n" }, "Melanie Wade Goodwin": { "first_paragraph": "Melanie Wade Goodwin (d. 22 Temmuz 1970 - ö. 1 Eylül 2020), Amerikalı kadın siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Marjorie Holt": { "first_paragraph": "Marjorie Sewell Holt (d. 17 Eylül 1920 – ö. 6 Ocak 2018),[1] Amerikalı siyasetçi ve avukattır. Cumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri) üyesi olarak siyasete girmiştir. Maryland'in 4. kongre bölgesini temsilen Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'ne delege olarak girerek 3 Ocak 1973 - 3 Ocak 1987 tarihleri arasında görev yaptı.\n" }, "Karen Hughes": { "first_paragraph": "Karen Parfitt Hughes (d. 27 Aralık 1956), Amerikan politikacı. ABD Başkanı George W. Bush'un ABD'nin Müslüman ülkelerde bozulan imajını düzeltmesi için görevlendirdiği ABD Dışişleri Bakanlığı'nın kamu diplomasisinden sorumlu büyükelçi seviyesindeki müsteşarı.\n" }, "Janet Napolitano": { "first_paragraph": "Janet Ann Napolitano (İngilizce telaffuz: [nəpɒlᵻˈtænoʊ];[1] d. 29 Kasım 1957) 2003'ten 2009'a kadar Arizona'nın 21. valisi olarak görev yapan Amerikalı bir politikacı, avukat ve üniversite yöneticisidir. Barack Obama'nın başkanlığında 2009'dan 2013'e kadar İç Güvenlik Bakanı olarak görev almıştır. İç Güvenlik Bakanlığı görevinden ayrıldıktan sonra, Eylül 2013 - Ağustos 2020 tarihleri arasında Kaliforniya Üniversitesi rektörlüğü görevini üstlenmiştir.\n" }, "Jennifer Granholm": { "first_paragraph": "Harvard Üniversitesi\n" }, "Jill Stein": { "first_paragraph": "Jill Ellen Stein (d. 14 Mayıs 1950) Amerikalı bir politikacı, hekim ve Yeşil Parti üyesidir. 2016 ABD başkanlık seçimleri'nde Yeşil Parti'nin adayı olmuştur[1].\n" }, "Jo Jorgensen": { "first_paragraph": "Jo Jorgensen (d, 1 Mayıs 1957)[1] Amerikan akademisyen ve liberteryen siyasi aktivisttir. Liberteryen Parti'nin 2020 seçimlerinde Amerika Birleşik Devletleri başkan adayı olan Jorgensen, daha önce partinin 1996 ABD başkanlık seçimlerinde Harry Browne'un çalışan arkadaşı olarak başkan yardımcılığına aday gösterildi.[2] Aynı zamanda 1992'de Güney Carolina'nın 4. kongre bölgesi için Liberteryen adayı olarak 4,286 kişinin oyunu (%2,2) aldı.\n" }, "JoAnn Watson": { "first_paragraph": "JoAnn Watson (d. 19 Nisan 1951 – ö. 10 Temmuz 2023), Amerikalı aktivist, sunucu, akademisyen ve siyasetçi.[1]\n[2][3][4][3][3]\n[5][6]\n" }, "Vera Katz": { "first_paragraph": "Vera Katz (doğum adı : Vera Pistrak; 3 Ağustos 1933 – 11 Aralık 2017), Almanya doğumlu Amerika Demokrat Partisi üyesi siyasetçi ve bürokrattır. Siyasetçi Vera Katz 3 Ağustos 1933'te Düsseldorf, Almanya'da doğdu. Oregon Temsilciler Meclisi Başkanı olarak görev yapan ilk kadın ve 1993'ten 2005'e kadar Portland, Oregon'un 49. belediye başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Kayleigh McEnany": { "first_paragraph": "Kayleigh McEnany (/ˈkeɪli ˈmækənæni/;[1] 18 Nisan 1988[2]), Nisan 2020'den 20 Ocak 2021'e kadar Beyaz Saray basın sekreteriliği görevinde olan Amerikalı siyaset yorumcusu gazeteci ve yazar.\n" }, "Kirsten Harris-Talley": { "first_paragraph": "Kirsten Harris-Talley (d. 1979)[1], Amerikalı siyahi kadın siyasetçi. Washinton Eyaleti 37. Seçim Bölgesi'nden Eyalet Temsilciler Meclisi'ne 11 Ocak 2021'de delege olarak girdi.[2]\n" }, "Lauren Boebert": { "first_paragraph": "Lauren Opal Boebert, (d. 15 Aralık 1986) Amerikalı politikacı, milletvekili, iş insanı ve silah hakları aktivisti. Boebert ve eşi 2013 yılında bir poligon açtı.[1]\n" }, "Marilyn Lloyd": { "first_paragraph": "Rachel Marilyn Lloyd (evlilik öncesi soyadı: Laird ; 3 Ocak 1929 – 19 Eylül 2018), Amerikalı iş insanı ve siyasetçidir. 1975'ten 1995'e kadar ABD Temsilciler Meclisi üyesi olarak on dönem görev yaptı.[1]\n" }, "Catherine Small Long": { "first_paragraph": "Catherine Small Long (7 Şubat 1924 - 23 Kasım 2019), Amerikalı kadın asker ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Lou Leon Guerrero": { "first_paragraph": "Lourdes Aflague \"Lou\" Leon Guerrero (d. 8 Kasım 1950)[1] 2019’dan bu yana Guam’ın dokuzuncu Valisi olarak görev yapan Guamlı bir siyasetçi. Leon Guerrero, daha önce bir hemşire olarak çalışmış ve 1995’ten 2005’e kadar Guam’ın yasama organında senatör ve Amerika Birleşik Devletleri'nde bir eyalet veya bölge valisi olarak görev yapmıştı.\n" }, "Lucille Whipper": { "first_paragraph": "Lucille Simmons Whipper (d. 6 Haziran 1928[1] – ö. 27 Ağustos 2021), Amerikalı siyasetçi. \n" }, "Madeline Cain": { "first_paragraph": "Madeline A. Cain (d. 21 Kasım 1949 –ö. 4 Nisan 2022), Amerikalı kadın siyasetçi. \n" }, "Marie Harf": { "first_paragraph": "Marie Elizabeth Harf (d. 15 Haziran 1981),ABD'li politikacı, CIA kökenli ABD Dış İşleri Bakanlığı eski sözcüsü.\n" }, "Maryellen Goodwin": { "first_paragraph": "Maryellen Goodwin[2] (d. 27 Eylül 1964 – ö. 15 Nisan 2023)[3], Amerikalı kadın siyasetçi.[4]\n" }, "Morgan Ortagus": { "first_paragraph": "Morgan Deann Ortagus (d. 10 Temmuz 1982; Auburndale, Florida), Amerikalı bürokrat ve güvenlik uzmanı.[1]\n" }, "Nancy Pelosi": { "first_paragraph": "Nancy Patricia D'Alesandro Pelosi (d. 26 Mart 1940), Amerikalı siyasetçi ve Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi önceki başkanı. 2007 yılına kadar Temsilciler Meclisi'nde azınlıkta bulunan Demokratların liderliğini yürütmekte olan Pelosi 2006 yılı Kasım ayında yapılan ara seçimlerde Demokratik Parti'nin Temsilciler Meclisi'nde çoğunluğu ele geçirmesi sonucu, Meclis oturumuyla yapılan oylamayı kazanarak ABD tarihinde bu göreve seçilen ilk kadın olmuştur. 4 Ocak 2007 - 5 Ocak 2011 tarihleri arasında Meclis Başkanlığı görevini yürütmüş olan Pelosi, ABD tarihinde devlet kademelerinde en üst düzeye ulaşmış kadındır. Şimdiye kadar Meclis başkanı görevine seçilen ilk Kaliforniyalı ve ilk İtalyan kökenli Amerikalı olma ayrıcalıklarını da elinde tutmaktadır.\n" }, "Nikki Haley": { "first_paragraph": "Nimrata \"Nikki\" Haley, (doğum adı : Nimrata Randhawa ; d. 20 Ocak 1972; Bamberg, Güney Karolina), Amerikalı diplomat, bürokrat ve siyasetçi. 2017-2018 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin Birleşmiş Milletler Daimî Temsilcisi olarak görev yaptı.[1] Ocak 2017'de Donald Trump'ın başkan seçilmesiyle Amerika Birleşik Devletleri'nin Birleşmiş Milletler büyükelçisi görevine getirildi.[2]\n" }, "Sarah Palin": { "first_paragraph": "Sarah Louise Heath Palin (d. 11 Şubat 1964), Eski Alaska Valisi ve Cumhuriyetçi Parti'nin 2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerindeki başkan yardımcısı adayı olan Amerikalı siyasetçi. 4 Aralık 2006 tarihinde Alaska Valiliği'ne seçilen Palin'in 29 Ağustos 2008 tarihinde Cumhuriyetçi Parti'nin 2008 ABD başkanlık seçimleri'nde Başkan Yardımcısı Adayı olarak yarıştı ve seçilemedi.\n" }, "Liz J. Patterson": { "first_paragraph": "Elizabeth Johnston Patterson (18 Kasım 1939 – 10 Kasım 2018), Amerikalı siyasetçi.\n" }, "Patty Murray": { "first_paragraph": "Patricia Lynn Murray (kızlık soyadı Johns ; d. 11 Ekim 1950, Bothell, Washington), Amerikalı eğitimci ve siyasetçi.\n" }, "Jen Psaki": { "first_paragraph": "Jennifer Rene \"Jen\" Psaki (İngilizce telaffuz: [ˈsɑːki], sağki; d. 1 Aralık 1978; Stamford, Connecticut, ABD), Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı sözcüsü olarak görev yapmış olan Amerikalı politikacı. 2012 Başkanlık seçimlerinde Barack Obama Hükûmeti'nde Dışişleri Bakanlığı sözcüsü olarak görev yapmıştır.[1] 2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri'nde Demokrat Parti'nin yeniden iktidara gelmesiyle 20 Ocak 2021 - 13 Mayıs 2022 tarihleri arasında Beyaz Saray Sözcüsü olarak görev yapmıştır.\n" }, "Rita Hart": { "first_paragraph": "Rita Hart (d. 5 Mayıs 1956), 2013'ten 2019'a kadar 49. bölgeden Iowa Eyalet Senatörü olarak görev yapan Amerikalı bir politikacı ve emekli eğitimcidir. Demokrat Parti üyesidir. 2018 valilik seçimlerinde, Demokratlar için Iowa vali yardımcılığına aday oldu." }, "Jennie Robak": { "first_paragraph": "Genevieve Hayek \"Jennie\" Robak (d. 4 Mayıs 1932 ö. ; 3 Ocak 2014), Amerikalı kadın demokrat politikacı.[1]\n" }, "Sarah Huckabee Sanders": { "first_paragraph": "Sarah Elizabeth Huckabee Sanders[1] (d. 13 Ağustos 1982; Hope, Arkansas, ABD)[2], Arkansas Valisi. Amerikan Hükûmeti Basın Danışmanlığı ve Sözcülüğü görevini yürütmüştür. Sanders, 26 Temmuz 2017'de 31. Beyaz Saray Basın Danışmanı ve Sözcüsü olarak görev yapmıştır. Daha öncesinde Ocak 2017'den Temmuz 2017'ye kadar Beyaz Saray Basın Sekreteri olarak görev yapmıştır.\n" }, "Mae Schmidle": { "first_paragraph": "Mae Schmidle (8 Haziran 1926 - 26 Nisan 2019), Amerikalı siyasetçi.[1]\n" }, "Shirley Abrahamson": { "first_paragraph": "Shirley Schlanger Abrahamson (d. 17 Aralık 1933 – ö. 19 Aralık 2020), Amerikalı hukukçu, siyasetçi ve akademisyen.[1][2][3]\n" }, "Stacey Abrams": { "first_paragraph": "Stacey Yvonne Abrams (d. 9 Aralık 1973), 2007-2017 yılları arasında Georgia Temsilciler Meclisi'nde hizmet veren ve 2011-2017 yılları arasında azınlık lideri olarak görev yapan Amerikalı bir politikacı, avukat ve yazardır.[1] Demokrat Parti üyesi, 2018 Georgia valilik seçiminde partinin adayı oldu, ancak seçim sonucunu kabul etmemekle beraber Brian Kemp'e yenildi. Abrams, Amerika Birleşik Devletleri'nin büyük partilerden biri adına ilk Afrikalı-Amerikalı valilik adayı oldu.[2] Şubat 2019'da, Birliğin Durumu konuşmasına yanıt veren ilk Afrikalı-Amerikalı kadın oldu.\n" }, "Arlene Stringer-Cuevas": { "first_paragraph": "Arlene Stringer-Cuevas (25 Eylül 1933, Bronx, New York - 3 Nisan 2020), Amerikalı kadın siyasetçi. New York bölgesinde aktif olarak Amerika Birleşik Devletleri Demokratik Partisi'nde siyaset yaptı.[1]\n" }, "Susan Rice": { "first_paragraph": "Susan Elizabeth Rice (d. 17 Kasım 1964), Amerikalı diplomat, politika danışmanı ve kamu görevlisidir. Demokrat Parti üyesi olan Rice, 2021-2023 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri İç Politika Konseyi'nin 22. Direktörü, 2009-2013 yılları arasında ABD'nin 27. Birleşmiş Milletler Büyükelçisi ve 2013-2017 yılları arasında 23. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak görev yaptı.\n" }, "Sylvia Laughter": { "first_paragraph": "Sylvia Laughter (d. 1959 – ö. 15 Ekim 2022), Amerikalı kadın siyasetçi.[2][3]\n" }, "Ellen Tauscher": { "first_paragraph": "Ellen O'Kane Tauscher (15 Kasım 1951 –29 Nisan 2019), Amerikalı siyasetçi ve diplomat.[1][2][3]\n" }, "Tish Naghise": { "first_paragraph": "Letitia \"Tish\" Naghise[1] (d. 1964, Atlanta, Georgia) – (ö. 8 Mart 2023, Atlanta, Georgia), Nijerya kökenli Amerikalı kadın siyasetçi.[2][3][4][5]\n" }, "Victoria Nuland": { "first_paragraph": "Victoria Nuland (d. 1 Temmuz 1961, New York), Amerikalı kadın siyasetçi, diplomat ve hükümet sözcüsü.[2][3]\n" }, "Carolyn Warner": { "first_paragraph": "Carolyn Rexroat Warner (d. 2 Ağustos 1930 –ö. 9 Ekim 2018), Amerikan Demokrat Parti üyesi kadın siyasetçidir. Kendisi 2 Ağustos 1930'da Ardmore, Oklahoma'da doğdu.\n" }, "Wendy Long": { "first_paragraph": "Wendy Elizabeth Long (kızlık Stone ; 21 Haziran 1960 doğumlu) New York'ta yaşayan Amerikalı bir avukattır . Cumhuriyetçi Long, 2012 ve 2016'da Amerika Birleşik Devletleri Senatosu için seçime girdi ve sırasıyla görevdeki Demokratlar Kirsten Gillibrand ve Chuck Schumer'e yenildi.\n" }, "Lori Wilson": { "first_paragraph": "Lori Wilson (15 Şubat 1937 –30 Ocak 2019), Amerikalı avukat ve siyasetçidir. \n" }, "Gladys Moisés": { "first_paragraph": "Gladys Rosa Moisés (d. 10 Aralık 1961 – ö. 5 Mart 2022), Arjantinli kadın siyasetçi ve bürokrat. \n" }, "Stella Maris Leverberg": { "first_paragraph": "Stella Maris Raquel Leverberg (12 Eylül 1962 - 3 Ocak 2020), Arjantinli kadın siyasetçi ve sendikacı.[1]\n" }, "Élida Rasino": { "first_paragraph": "Élida Rasino (1 Ocak 1955, Santa Fe - 20 Şubat 2021, Buenos Aires), Arjantinli siyasetçi. \n" }, "Anila Denaj": { "first_paragraph": "Anila Denaj (d. 18 Eylül 1973) Arnavut politikacı. Ocak 2019'dan Eylül 2021'e kadar Arnavutluk Maliye ve Ekonomi Bakanı olarak görev yaptı.[1][2][3][4]\n" }, "Jozefina Topalli": { "first_paragraph": "Jozefina Çoba Topalli (d. 26 Kasım 1963) 2005-2013 yılları arası Arnavutluk Meclis Başkanlığı yapmış, aynı zamanda Arnavutluk Demokratik Partisi başkan yardımcısı politikacı.\n" }, "Mimi Kodheli": { "first_paragraph": "Mimi Kodheli (d. 11 Eylül 1964, Tiran), Arnavut siyasetçi\n" }, "Mirela Kumbaro": { "first_paragraph": "Mirela Kumbaro Furxhi, (d. 4 Mart 1966, Tiran, Arnavutluk[1]) Arnavut akademisyen, politikacı. 2013 yılında Arnavutluk'un kültür bakanı seçilmiştir.[2]\n" }, "Necmiye Hoca": { "first_paragraph": "Necmiye Hoca (Arnavutça: Nexhmije Hoxha; 7 Şubat 1921 - 26 Şubat 2020), Arnavut komünist aktivist. Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti lideri Enver Hoca'nın eşidir.\n" }, "Anna Finocchiaro": { "first_paragraph": "Anna Finocchiaro (d. 31 Mart 1955, Modica) İtalyan siyasetçi ve bakan.\n" }, "Annick Girardin": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Barbara Prammer": { "first_paragraph": "Barbara Prammer (d. 11 Ocak 1954 ; ö.2 Ağustos 2014), Avusturya Ulusal Meclis Başkanı Sosyal Demokrat politikacı.\n" }, "Brigitte Girardin": { "first_paragraph": "Brigitte Girardin (12 Ocak 1953, Verdun, Meuse) Fransız eski bakandır.\n" }, "Catherine Vautrin": { "first_paragraph": "Catherine Vautrin (d. 26 Temmuz 1960, Reims) Fransız eski bakan ve sağ siyasetçi.\n" }, "Christiane Scrivener": { "first_paragraph": "Christiane Scrivener (d. 1 Eylül 1925, Mulhouse) Fransız kadın siyasetçi.\n" }, "Marie-Madeleine Dienesch": { "first_paragraph": "Marie-Madeleine Dienesch (d. 3 Nisan 1914, Kahire - ö. 8 Ocak 1998, Paris), Fransız siyasetçi ve büyükelçi.[1][2][3] Fransa'da bakan olan ikinci kadındı.\n" }, "Dominique Versini": { "first_paragraph": "Dominique Versini (d. 17 Temmuz 1954, Rabat) Fransız siyasetçi.\n" }, "Elvira Nabiullina": { "first_paragraph": "Elvira Sakhipzadovna Nabiullina (29 Ekim 1963 doğumlu) bir Rus ekonomist ve Rusya Merkez Bankası başkanı.\n" }, "Feyza Ebu El Naga": { "first_paragraph": "Feyza Ebu El Naga (d. 12 Kasım 1951) Mısırlı kadın siyasetçi.\n" }, "Kaci Kullmann Five": { "first_paragraph": "Karin Cecilie \"Kaci\" Kullmann Five (13 Nisan 1951 - 19 Şubat 2017), Norveçli iş insanı, yönetici ve siyasetçidir. Norveç Muhafazakâr Parti üyesidir. Norveç Nobel Komitesi başkanı olarak 2015'ten 2017 yılına kadar görev yapmıştır.\n" }, "Nilcéa Freire": { "first_paragraph": "Nilcéa Freire (14 Eylül 1953 –29 Aralık 2019), Brezilyalı akademisyen ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Til Gardeniers-Berendsen": { "first_paragraph": "Mathilde Hubertine Maria Francisca \"Til\" Gardeniers-Berendsen (d. 18 Şubat 1925 –ö. 22 Ekim 2019), Hollandalı kadın siyasetçi, genel yayın yönetmeni ve bakan.[1]\n" }, "Geneviève Darrieussecq": { "first_paragraph": "Geneviève Darrieussecq (d. 4 Mart 1956, Peyrehorade (Landes)) Fransız kadın siyasetçi, eski bakan.\n" }, "George Pau-Langevin": { "first_paragraph": "George Pau-Langevin (d. 19 Ekim 1948, Pointe-à-Pitre (Guadeloupe), Fransız bakan, sosyalist siyasetçi.\n" }, "Gloria Macapagal Arroyo": { "first_paragraph": "Maria Gloria Macapagal-Arroyo (d. 5 Nisan 1947), \"G.M.A.\" olarak adının ilk harfleri ile de bilinmektedir, Filipinler'in 14. devlet başkanı. Corazon Aquino sonra Ülkenin ikinci kadın devlet başkanı. Eski başkan Diosdado Macapagal'ın kızıdır.\n" }, "Hélène Conway-Mouret": { "first_paragraph": "Hélène Conway-Mouret (d. 13 Eylül 1960, Annâbe, Cezayir) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Hélène Missoffe": { "first_paragraph": "Hélène Missoffe (d. 15 Haziran 1927, Paris - ö. 22 Ocak 2015, Paris) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Jacqueline Gourault": { "first_paragraph": "Jacqueline Gourault (d. 20 Kasım 1950, Montoire-sur-le-Loir (Loir-et-Cher)) Fransız merkez çizgideki kadın siyasetçi.\n" }, "Jeannette Bougrab": { "first_paragraph": "Jeannette Bougrab (d. 26 Ağustos 1973, Châteauroux) Fransız kadın siyasetçi.\n" }, "Valérie Létard": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Lucette Michaux-Chevry": { "first_paragraph": "Lucette Michaux-Chevry (5 Mart 1929, Saint-Claude (Guadeloupe) - 9 Eylül 2021), Fransız merkez sağ siyasetçi, eski bakan. \n" }, "Marianna Madia": { "first_paragraph": "Marianna Madia (d. 5 Eylül 1980, Roma), İtalyan siyasetçi ve Demokratik Parti[1] üyesi.\n" }, "Marie-Luce Penchard": { "first_paragraph": "Marie-Luce Penchard (d. 14 Şubat 1959, Gourbeyre (Guadeloupe)) Fransız siyasetçi eski bakan.\n" }, "Meritxell Batet": { "first_paragraph": "Meritxell Batet Lamaña (d. 19 Mart 1973, Barselona) Katalonya Sosyalistleri Partisi (PSC) mensubu İspanyol siyasetçi, bakan ve anayasa hukukçusu.\n" }, "Michèle André": { "first_paragraph": "Michèle André (d. 6 Şubat 1947, Saint-Jacques-d'Ambur (Puy-de-Dôme)) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Marie-Anne Montchamp": { "first_paragraph": "Marie-Anne Montchamp (d. 1 Kasım 1957, Tulle (Corrèze)), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Nicole Ameline": { "first_paragraph": "Nicole Ameline (d. 4 Temmuz 1952, Saint-Vaast-en-Auge (Calvados)) Fransız merkez sağ siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Ruhsar Pekcan": { "first_paragraph": "Ruhsar Pekcan (d. 1958; Demirci, Manisa), Türk bürokrat ve eski Türkiye Ticaret Bakanıdır.\n" }, "Pia Viitanen": { "first_paragraph": "Pia Viitanen (d. 7 Nisan 1967), Fin bir politikacı ve Sosyal Demokrat Parti üyesidir. Alexander Stubb'un kabinesinde Kültür ve Konut Bakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Tokia Saïfi": { "first_paragraph": "Tokia Saïfi (d. 11 Temmuz 1959, Hautmont (Nord) Fransız merkez sağ siyasetçi. Avrupa parlamentosu milletvekili.\n" }, "Marlène Schiappa": { "first_paragraph": "Fransızca: Marlène Schiappa (d. 18 Ekim 1982, Paris), Fransız siyasetçi ve yazar. 17 Mayıs 2017 - 3 Temmuz 2020 tarihlerinde 2. Édouard Philippe Hükûmetinde Kadınlar ve Erkekler Arasında Eşitlikten Sorumlu Devlet Sekreteri olarak görev almıştır. Jean Castex Hükûmetinde 6 Temmuz 2020-16 Mayıs 2022 arasında Vatandaşlıktan Sorumlu Devlet Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Sima Samar": { "first_paragraph": "Sima Samar (Farsça: سیما سمر) (d. 3 Şubat 1957) ulusal ve uluslararası forumlarda tanınmış bir kadın ve insan hakları savunucusu, aktivist ve bir sosyal hizmet uzmanıdır. Aralık 2001'den 2003 yılına kadar Afganistan Kadınlar Bakanı görevini yürütmüştür. Günümüzde Afganistan Bağımsız İnsan Hakları Komisyonu (AIHRC) başkanı ve, 2005'ten beri, Sudan'da ki insan hakları sorunuyla ilgilenen Birleşmiş Milletler Özel Raportörüdür. 2011 yılında, yeni kurulan Hakikat ve Adalet Partisi'nin bir üyesi olmuştur.\n" }, "Véronique Neiertz": { "first_paragraph": "Véronique Neiertz (d. 6 Kasım 1942, Paris), Fransız sosyalist siyasetçi. Eski bakan.\n" }, "Yvette Roudy": { "first_paragraph": "Yvette Roudy (d. 10 Nisan 1929, Pessac, Gironde) Fransız siyasetçi.\n" }, "Fazilatunnesa Bappy": { "first_paragraph": "Fazilatunesa Bappy (31 Aralık 1970 - 2 Ocak 2020), Bangladeşli hukukçu ve siyasetçidir.[1][2]\n" }, "Panna Kaiser": { "first_paragraph": "Panna Kaiser (d. 25 Mayıs 1950 – ö.4 Ağustos 2023)[1], Bangladeşli kadın siyasetçi.[2][3]\n" }, "Şeyk Anne Rahman": { "first_paragraph": "Şeyk Anne Rahman (Bengalce: শেখ এ্যানী রহমান; d. 28 Eylül 1960 – ö. 11 Ekim 2022)[1], Bangladeşli kadın siyasetçi.[2][3]\n" }, "Jennette Arnold": { "first_paragraph": "Jennette Arnold, Londra'nın Hackney, Islington ve Waltham Forest bölgelerinin alt yerleşim birimlerini denetleyen Londra Meclisinin üyesi ve İşçi Partisi'ne bağlı bir politikacıdır. Montserrat doğumludur.\n" }, "Margaret Beckett": { "first_paragraph": "Margaret Mary Beckett (d. 1943), İngiliz siyasetçi. İngiltere İşçi Partisi üyesi, 5 Mayıs 2006 ile 28 Haziran 2007 arasında İngiltere dışişleri bakanı. İngiltere'de göreve gelen ilk kadın dışişleri bakanıdır.\n" }, "Carol Monaghan": { "first_paragraph": "Carol Monaghan (d. 2 Ağustos 1972) Mayıs 2015'te genel seçimlerde Kuzeybatı Glasgow için Parlamento Üyesi (Milletvekili) olarak seçilen bir İskoç Ulusal Parti (SNP) siyasetçisidir.[1] Avam Kamarası'nda SNP Eğitim, Silahlı Kuvvetler ve Gaziler sözcüsüdür.\n" }, "Catherine Ashton": { "first_paragraph": "Catherine Ashton, Baroness Ashton of Upholland (d. 20 Mart 1956, Upholland, İngiltere), İngiliz İşçi Partisi'nden bir politikacı. 2009-2014 yılları arasında Avrupa Birliği Dışişleri bakanı ve AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikasından Sorumlu Yüksek Temsilcisiydi.\n" }, "Colleen Fletcher": { "first_paragraph": "Colleen Margaret Fletcher (d. 23 Kasım 1954) İngiliz İşçi Partisi siyasetçisidir. İlk kez 2015 genel seçimlerinde Kuzeydoğu Coventry Parlamento Üyesi (Milletvekili) olarak seçildi. Parlamento kariyerinden önce yerel bir meclis üyesiydi.\n" }, "Jo Cox": { "first_paragraph": "Helen Joanne \"Jo\" Cox (22 Haziran 1974 Dewsbury- 16 Haziran 2016, Birstall) Birleşik Krallık İşçi Partisi milletvekili.\n" }, "Irina von Wiese": { "first_paragraph": "Irina Stephanie von Wiese ve Kaiserswaldau [1] (d. 11 Eylül 1967), 2019'dan İngiltere'nin AB'den çekilmesine kadarki süreçte Londra için Avrupa Parlamentosu'nda Liberal Demokrat üyesi olarak görev yapan İngiliz bir politikacıdır.[2][3]\n" }, "Jane Stevenson": { "first_paragraph": "Jane Fiona Catherine Stevenson [1] (d. 8 Şubat 1971), İşçi Partisi Milletvekili. 2019 genel seçimlerinde Kuzeydoğu Wolverhampton için Parlamento Üyesi (Milletvekili) olarak seçilen bir İngiliz Muhafazakâr Parti siyasetçisidir. 2010 genel seçimlerinden bu yana seçmenleri temsil etmişti.[2]\n" }, "Joy Morrissey": { "first_paragraph": "William Morrisse\n" }, "Joyce Anelay": { "first_paragraph": "Joyce Anne Anelay, Baroness Anelay of St Johns (d. 17 Temmuz 1947, Londra, BK), Birleşik Krallık Muhafazakâr Partisi'nden bir politikacı.\n" }, "Julie Cooper": { "first_paragraph": "Julie Elizabeth Cooper (d. 20 Haziran 1960), 2015-2019 yılları arasında Burnley için Parlamento Üyesi (Milletvekili) olarak görev yapan bir İngiliz İşçi Partisi siyasetçisidir.\n" }, "Kate Kniveton": { "first_paragraph": "Kate Elizabeth Griffiths [1] İngiliz Muhafazakâr Parti siyasetçisi ve Burton Milletvekili.\n" }, "Laura Farris": { "first_paragraph": "Laura Rose Farris, 2019 genel seçimlerinden bu yana Newbury Parlamento Üyesi (Milletvekili) olarak görev yapan İngiliz Muhafazakâr Parti siyasetçisidir. Parlamento kariyerinden önce gazeteci ve daha sonra iş hukuku avukatı olarak çalıştı.\n" }, "Lucy Frazer": { "first_paragraph": "Lucy Frazer (d. 17 Mayıs 1972), İngiliz Muhafazakâr politikacı ve avukat. 2015 genel seçimlerinden beri Güneydoğu Cambridgeshire bölgesi milletvekilidir.\n" }, "Madeleine Moon": { "first_paragraph": "(e. 1983; vefat 2015)\n" }, "Margaret Bondfield": { "first_paragraph": "Margaret Grace Bondfield, (d. 17 Mart 1873 - ö. 16 Haziran 1953), Büyük Britanyalı sendika önderi ve Birleşik Krallık'ın ilk kadın bakanı.\n" }, "Eleanor Marx": { "first_paragraph": "Eleanor Marx (16 Ocak 1855 - 31 Mart 1898) Marksist yazar ve politik eylemci. Karl Marx'ın en küçük kızıdır.\n" }, "Theresa May": { "first_paragraph": "Theresa Mary May (evlilik öncesi soyadı: Brasier; d. 1 Ekim 1956), Britanyalı siyasetçi, eski Birleşik Krallık başbakanı.\n" }, "Rosie Duffield": { "first_paragraph": "Biberiye Clare Duffield,[1] (d. 1 Temmuz 1971) [2] İngiliz İşçi Partisi siyasetçisidir. Haziran 2017'deki genel seçimlerden bu yana milletvekilidir.\n" }, "Susan Hall": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Suzanne Webb": { "first_paragraph": "Suzanne Webb (d. 1966), 2019 genel seçimlerinden bu yana Stourbridge Parlamento Üyesi (Milletvekili) olan İngiliz Muhafazakâr Parti siyasetçisidir.\n" }, "Taiwo Owatemi": { "first_paragraph": "Taiwo Owatemi, bir İngiliz İşçi Partisi siyasetçisidir. İlk olarak 2019 seçiminde Coventry North West için milletvekili seçildi.[1]\n" }, "Tanni Grey-Thompson": { "first_paragraph": "\n(Tanni) Carys Davina Grey-Thompson, Baroness Grey-Thompson,[2] (26 Temmuz 1969, Cardiff) Galli siyasetçi, televizyon sunucusu ve eski tekerlekli sandalye yarışçısı. Aynı zamanda Temmuz 2015'ten bu yana Northumbria Üniversitesi'nin rektörü olarak görev yapmaktadır.[3] 2019 yılında BBC Sports Yılın Sporcusu Ömür Boyu Başarı Ödülü'nü kazanmıştır.[4]\n" }, "Margrete Auken": { "first_paragraph": "Margrete Helle Auken (d. 6 Ocak 1945), 2004'ten beri Avrupa Parlamentosu üyesi olarak görev yapan Danimarkalı bir siyasetçidir . Avrupa Yeşiller Partisi'nin bir parçası olan Sosyalist Halk Partisi (Danimarka)'nın bir üyesidir.\n" }, "Mette Frederiksen": { "first_paragraph": "Mette Frederiksen (d. 19 Kasım 1977), Haziran 2019’dan bu yana Danimarka’nın başbakanı ve Haziran 2015’ten bu yana Sosyal Demokratların Lideri olan Danimarkalı bir siyasetçi. Her iki görevi de üstlenen ikinci kadın, aynı zamanda Danimarka tarihinin en genç Başbakanı.[1]\n" }, "Sofie Carsten Nielsen": { "first_paragraph": "Sofie Carsten Nielsen (d. 24 Mayıs 1975) 2014-2015 yılları arasında Danimarka'nın Araştırma, Yenilik ve Yükseköğretim Bakanı'ydı. 2011'den beri Folketing üyesidir.\n" }, "Megawati Sukarnoputri": { "first_paragraph": "Diah Permata Megawati Setiawati Sukarnoputri (d. 23 Ocak 1947, Yogyakarta, Endonezya), Endonezya'nın 5. devlet başkanı ve halen anamuhalefet partisi lideridir. Megawati diye de bilinir. 23 Temmuz 2001'den 20 Ekim 2004'e kadar ülkenin ilk kadın devlet başkanı olarak görev yaptı. Endonezya'nın ilk devlet başkanı Sukarno'nun kızıdır.\n" }, "Anna-Maja Henriksson": { "first_paragraph": "Anna-Maja Kristina Henriksson (d. 7 Ocak 1964), bir Fin siyasetçidir. İlk olarak 2011 yılından 2015'e kadar Finlandiya Adalet Bakanı olarak görev yapan Henriksson 2019'da yeniden bu göreve başlamıştır.[1][2] 2007'den beri Finlandiya Parlamentosu üyesidir. 2010-2016 yılları arasında Finlandiya Halk Partisi başkan yardımcısı ve 2015-2016 İsveç Parlamento Grubu başkanıdı olarak görev yapmıştır.[3]\n" }, "Anne Kalmari": { "first_paragraph": "Anne Inkeri Kalmari (d. 20 Nisan 1968), Fin bir politikacıdır. Finlandiya Merkez Partisi'nin başkan yardımcısı ve 21 Mart 2007'den beri Finlandiya Parlamentosu'nun bir üyesidir.\n" }, "Anneli Jäätteenmäki": { "first_paragraph": "Anneli Tuulikki Jäätteenmäki (d. 11 Şubat 1955, Lapua) Finlandiya eski başbakanı.\n" }, "Annika Saarikko": { "first_paragraph": "Annika Virpi Irene Saarikko (d. 10 Kasım 1983), Finlandiyalı bir politikacı ve bakandır. Finlandiya Merkez Partisi'nin başkan yardımcısıdır.[1]\n" }, "Arja Juvonen": { "first_paragraph": "Arja Sinikka Juvonen (d. 8 Aralık 1967), Finlandiya Parlamentosu'nda Gerçek Finler'i temsil eden bir Fin politikacısıdır.[1][2][3] 2011'den beri Parlamento'da ve 2009'dan beri Espoo Belediye Meclisi'nde görev yapmaktadır.[4]\n" }, "Bella Forsgrén": { "first_paragraph": "Bella Asha Maria Belaynesh Forsgrén (10 Şubat 1992) şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Orta Finlandiya seçim bölgesinde Yeşil Birliği için görev yapan bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Eeva-Johanna Eloranta": { "first_paragraph": "Eeva-Johanna Eloranta (d. 4 Mart 1966) şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi için Güney Finlandiya seçim bölgesinde hizmet veren bir Fin politikacısıdır.[1]\n" }, "Elina Lepomäki": { "first_paragraph": "Elina Maria Lepomäki (d. 23 Ekim 1981) Fin bir politikacı. Ulusal Koalisyon Partisi üyesi, Temmuz 2014'ten bu yana Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Eveliina Heinäluoma": { "first_paragraph": "Eveliina Rosa Heinäluoma (d. 27 Şubat 1988), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi'nden Helsinki için görev yapan bir Fin siyasetçi ve milletvekilidir.[1]\n" }, "Tarja Halonen": { "first_paragraph": "Tarja Kaarina Halonen (d. 24 Aralık 1943, Helsinki), Fin siyasetçi.\n" }, "Hanna Halmeenpää": { "first_paragraph": "Hanna Maaret Halmeenpää (d. 7 Mart 1976), 2015'ten beri Finlandiya Parlamentosu'nda Yeşil Birliği'ni temsil etmektedir.[1] 2015 yılında 4.860 oyla Oulu seçim bölgesinden Parlamento'ya seçildi.[2]\n" }, "Hanna Sarkkinen": { "first_paragraph": "Hanna Maria Katariina Sarkkinen (d. 18 Nisan 1988) şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Laponya seçim bölgesinde Sol İttifak için görev yapan bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Katri Kulmuni": { "first_paragraph": "Sanna Marin\n" }, "Mari Holopainen": { "first_paragraph": "Mari Holopainen, (d. 31 Ocak 1981) Espoo'da doğdu. Şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Helsinki bölgesinde Yeşil Birliği için görev yapan bir Fin siyasetçisidir.[1]\n" }, "Mari Kiviniemi": { "first_paragraph": "Mari Johanna Kiviniemi (d. 27 Eylül 1968, Seinäjoki, Finlandiya), Fin politikacı ve Finlandiya eski Başbakanı. Haziran 2010'da göreve geldi. Kiviniemi 2007 - 2010 yılları arasında Finlandiya Danıştay Kamu Yönetimi ve Yerel Yönetimler Bakanlığı ve ondan önce 2005-2006 yılları arası Dış Ticaret ve Kalkınma Bakanlığı yapmıştır. Haziran 2010'da Merkez Partisi genel başkanı seçildi. Ağustos 2014 itibarıyla OECD Genel Sekreter Yardımcısıdır.\n" }, "Mia Laiho": { "first_paragraph": "Mia Kaarina Laiho, şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa bölgesinde Ulusal Koalisyon Partisi için görev yapan bir Fin politikacısı ve milletvekilidir.[1]\n" }, "Pia Kauma": { "first_paragraph": "Pia Liisa Kauma (d. 20 Ekim 1966), şu anda Ulusal Koalisyon Partisi'nin Fin bir politikacısı ve Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa milletvekilidir.\n" }, "Pia Lohikoski": { "first_paragraph": "Pia Marjaana Lohikoski, şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa seçim bölgesi için görev yapan, Sol İttifak üyesi bir Fin politikacısıdır.[1]\n" }, "Pihla Keto-Huovinen": { "first_paragraph": "Pihla Keto-Huovinen (d. 19 Eylül 1974), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa seçim bölgesi için görev yapan, Ulusal Koalisyon Partisi üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Piritta Rantanen": { "first_paragraph": "Piritta Maria Katariina Rantanen (d. 19 Temmuz 1979), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Orta Finlandiya bölgesi için görev yapan, Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Riikka Purra": { "first_paragraph": "Riikka Purra (d. 13 Haziran 1977), 2023'ten beri Finlandiya Başbakan Yardımcısı olarak görev yapan Finlandiyalı bir siyasetçidir. Ayrıca Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa seçim bölgesi için görev yapan, Gerçek Finler üyesidir.[1] Ağustos 2021'de Jussi Halla-aho'dan sonra partinin yeni lideri seçildi.\n" }, "Riikka Slunga-Poutsalo": { "first_paragraph": "Riikka Pirjo Maaria Slunga-Poutsalo (d. 23 Nisan 1971), şu anda görev yapmakta olan bir Fin politikacıdır. Finlandiya Parlamentosu'nda Gerçek Finler Partisi Uusimaa milletvekilidir.[1]\n" }, "Ruut Sjöblom": { "first_paragraph": "Ruut Sjöblom (d. 23 Ağustos 1976), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa seçim bölgesi için görev yapan, Ulusal Koalisyon Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Saara Hyrkkö": { "first_paragraph": "Saara Inkeri Hyrkkö (d. 26 Ağustos 1987), şu anda Finlandiya Parlamentosu'da Uusimaa bölgesi için görev yapan, Yeşil Birliği üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Sandra Bergqvist": { "first_paragraph": "Sandra Ida Christina Bergqvist (14 Nisan 1980),[1] Finlandiyalı bir politikacı, 2019'dan beri Finlandiya Parlamentosu'nun üyesidir.\n" }, "Sanni Grahn-Laasonen": { "first_paragraph": "Sanni Grahn-Laasonen (d. 4 Mayıs 1983), Fin bir politikacı ve Ulusal Koalisyon Partisi üyesidir. 29 Mayıs 2015'ten 2017 yılına kadar Eğitim ve Kültür Bakanı olarak görev yaptı.[1] 2014-2015 yılları arasında Alexander Stubb'un kabinesinde Çevre Bakanı olarak görev yaptı.[2] Siyasetteki kariyerinden önce bir Finlandiya gazetesi olan Iltalehti'de gazeteci olarak çalıştı.\n" }, "Sari Essayah": { "first_paragraph": "Sari Miriam Essayah (d. 21 Şubat 1967), Fin siyasetçi, eski atlet. Yürüyüş dalında mücadele eden Essayah, sporu bıraktıktan sonra siyasete atıldı. Avrupa Parlamentosu milletvekilliği de yapan Fin atlet, uzun yıllar Fin Parlamentosunda yer aldı. Hâlen Fin Hristiyan Demokrat Partisi'nin lideridir.\n" }, "Sari Sarkomaa": { "first_paragraph": "Sari Sarkomaa (24 Eylül 1965'te Tampere, Finlandiya'da doğdu), Finlandiyalı bir politikacı ve eski Eğitim Bakanıdır. 19 Nisan 2007 ve 19 Aralık 2008 tarihleri arasında Matti Vanhanen'in ikinci kabinesinde görev yaptı. Sarkomaa, ailesiyle daha fazla zaman geçirmek için bakanlık görevinden ayrıldı. Yerine Henna Virkkunen geçti.\n" }, "Sirkka-Liisa Anttila": { "first_paragraph": "Sirkka-Liisa Anttila; Fin siyasetçidir. Merkez Parti üyesidir. 1943 doğumludur. 2007-2011 yılları arasında Tarım Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Susanna Huovinen": { "first_paragraph": "Krista Anri Susanna Huovinen (d. 10 Haziran 1972), Sosyal Demokrat Partisi'nin Fin bir politikacısıdır. 2013-2015 yılları arasında Sosyal Hizmetler Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Susanna Koski": { "first_paragraph": "Susanna Koski (d. 22 Mart 1985) [1], Fin bir politikacı ve Finlandiya Parlamentosu'nda Ulusal Koalisyon Partisi'ni temsil eden eski bir siyasetçidir. Koski, 2015 yılındaki seçimlerde 3.102 oy aldı ve parlamentoya seçildi.[2] Ayrıca 2012 yılından bu yana Vaasa Belediye Meclisi üyesidir.[3]\n" }, "Tiina Elo": { "first_paragraph": "Tiina Susanna Elo (d. 21 Ocak 1971), şu anda Yeşil Birliği'nin Fin bir politikacısı ve Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa milletvekilidir.[1]\n" }, "Tuija Brax": { "first_paragraph": "Tuija Kaarina Brax; Fin siyasetçidir. Yeşil Parti üyesidir. 1965 Helsinki doğumludur. 2007-2011 yılları arasında Adalet Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Veronika Honkasalo": { "first_paragraph": "Veronika Honkasalo (7 Temmuz 1975 Lappeenranta doğumlu) şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Helsinki seçim bölgesinde Sol İttifak için görev yapan bir Fin siyasetçi ve milletvekilidir.[1]\n" }, "Adeline Hazan": { "first_paragraph": "1977 Kriminoloji Enstitüsü\n" }, "Agnès Buzyn": { "first_paragraph": "Agnès Buzyn (d. 1 Kasım 1962, Paris) Fransız hematolog, profesör ve bakan.\n" }, "Agnès Evren": { "first_paragraph": "Agnès Evren (d. 27 Aralık 1970), 2019 yılında Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak seçilen bir Fransız politikacıdır.[1] O zamandan beri Çevre, Halk Sağlığı ve Gıda Güvenliği Komitesi ve Dilekçe Komitesi'nde görev yapmaktadır .\n" }, "Alexandra Louis": { "first_paragraph": "Alexandra Louis (d. 17 Eylül 1983), Fransız bir avukat ve La République En Marche'ın bir politikacısıdır. 2017 Fransız yasama seçimlerinden bu yana Fransa Ulusal Meclisi'nde Bouches-du-Rhône bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Michèle Alliot-Marie": { "first_paragraph": "Michèle Jeanne Honorine Alliot-Marie (10 Eylül 1946, Villeneuve-le-Roi) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Amélie de Montchalin": { "first_paragraph": "Amélie de Lombard de Montchalin (d. 19 Haziran 1985, Lyon) Fransız siyasetçi.\n" }, "Anissa Khedher": { "first_paragraph": "Anissa Khedher (d. 1 Nisan 1980), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır.[1] 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Rhône seçim bölgesini temsil ediyor.[2]\n" }, "Anne Hidalgo": { "first_paragraph": "Anne Hidalgo (d. 19 Haziran 1959 San Fernando, İspanya), Fransız siyasetçidir ve Nisan 2014'ten beri Paris belediye başkanıdır. Sosyalist Parti üyesidir.[1] Paris'in ilk kadın belediye başkanıdır.[2]\n" }, "Anne-Marie Idrac": { "first_paragraph": "Anne-Marie Idrac (d. 27 Temmuz 1951, Saint-Brieuc (Côtes-d'Armor) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Anne-Sophie Pelletier": { "first_paragraph": "Anne-Sophie Pelletier (d. 5 Şubat 1976), 2019 yılında Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak seçilen bir Fransız politikacıdır.[1] ''EHPAD, Une Honte Française'' isminde bir kitabı vardır.\n" }, "Annie Lesur": { "first_paragraph": "Annie Lesur (d. 28 Mart 1926, Saint-Honoré-les-Bains (Nièvre) - ö. 8 Eylül 2021, 4. arrondissement (Paris)) Fransız hekim ve siyasetçi.\n" }, "Martine Aubry": { "first_paragraph": "Martine Aubry (Delors) (d. 8 Ağustos 1950, Paris), Fransız politikacı ve Sosyalist Parti'nin eski birinci sekreteridir. 1997-2000 yılları arasında İstihdam ve Dayanışma Bakanı ve Çalışma Bakanı olarak görev yaptı. Bakanlığı döneminde Fransa'da meşhur haftalık 35 saat çalışma ve evrensel sağlık sigortası (CMU) reformlarını yaptı. Hâlen Lille Belediye Başkanı olarak görevdedir.\n" }, "Aurélie Filippetti": { "first_paragraph": "Aurélie Filippetti, (d. 17 Haziran 1973 Villerupt (Meurthe-et-Moselle)) Fransız siyasetçi ve roman yazarı.\n" }, "Aurore Lalucq": { "first_paragraph": "Aurore Lalucq, 2019 yılında Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak seçilen bir Fransız ekonomist ve politikacıdır.[1] O zamandan beri Ekonomik ve Parasal İşler Komitesi'nde görev yapıyor.\n" }, "Barbara Pompili": { "first_paragraph": "Barbara Pompili (d. 13 Haziran 1975, Bois-Bernard, Pas-de-Calais) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Sylvia Bassot": { "first_paragraph": "Sylvia Bassot (18 Aralık 1940 - 3 Ocak 2014)[1], Fransız siyasetçi. 1996-2012 yılları arası 16 yıl Fransa Ulusal Meclis üyeliği yapmıştır.[2]\n" }, "Delphine Batho": { "first_paragraph": "Delphine Batho (d. 23 Mart 1973, Paris), Fransız siyasetçi.\n" }, "Bérangère Couillard": { "first_paragraph": "Bérangère Couillard (d. 24 Temmuz 1986), La République En Marche'ın Fransız politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Gironde bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Bernadette Malgorn": { "first_paragraph": "Bernadette Malgorn (19 Haziran 1951, Nantes), Fransız kadın siyasetçi ve üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Frédérique Bredin": { "first_paragraph": "Frédérique Bredin (d. 2 Kasım 1956, Paris) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan.[1]\n" }, "Nicole Bricq": { "first_paragraph": "Nicole Bricq (d. 10 Haziran 1947, La Rochefoucauld, Charente - ö. 6 Ağustos 2017, Poitiers) Fransız siyasetçi.\n" }, "Brigitte Bourguignon": { "first_paragraph": "Brigitte Bourguignon (d. 21 Mart 1959, Boulogne-sur-Mer) Fransız siyasetçi.\n" }, "Catherine Colonna": { "first_paragraph": "Catherine Colonna (d. 16 Nisan 1956) Fransız siyasetçi ve diplomattır.\n" }, "Catherine Kamowski": { "first_paragraph": "Catherine Kamowski (d. 8 Nisan 1958), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017 seçimlerinden bu yana Fransa Ulusal Meclisi'nde Isère bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Catherine Morin-Desailly": { "first_paragraph": "Catherine Morin-Desailly (d. 6 Temmuz 1960, le Petit-Quevilly (Seine-Maritime)), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Catherine Osson": { "first_paragraph": "Catherine Osson (d. 7 Şubat 1974), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Nord bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Catherine Tasca": { "first_paragraph": "Catherine Tasca (d. 13 Aralık 1941, Lyon) Fransız siyasetçi.\n" }, "Catherine Trautmann": { "first_paragraph": "Catherine Trautmann (d. 15 Ocak 1951, Strasbourg) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Cécile Duflot": { "first_paragraph": "Cécile Duflot (d. 1 Nisan 1975, Villeneuve-Saint-Georges (Val-de-Marne)), Fransız siyasetçi, bakan.\n" }, "Cécile Muschotti": { "first_paragraph": "Cécile Muschotti (30 Ekim 1987), Fransız bir politikacıdır. 18 Haziran 2017 tarihinden bu yana Fransa Ulusal Meclisi'nde Var bölgesini temsil etmektedir.[1]\n" }, "Charlotte Caubel": { "first_paragraph": "Charlotte Caubel (d. 2 Haziran 1972, Nancy) Fransız yargıç ve siyasetçi.\n" }, "Christiane Taubira": { "first_paragraph": "Christiane Taubira ya da Christiane Taubira-Delannon (d. 2 Şubat 1952, Cayenne, Fransız Guyanası)[1] 16 Mayıs 2012 tarihinde Fransa'nın Adalet Bakanı olarak atanmış Fransız siyasetçi. \n" }, "Christine Albanel": { "first_paragraph": "Christine Albanel (d. 25 Haziran 1955, Toulouse) Fransız siyasetçi.\n" }, "Christine Boutin": { "first_paragraph": "Christine Boutin (d. 6 Şubat 1944 Levroux (Indre)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Christine Lagarde": { "first_paragraph": "Christine Madeleine Odette Lagarde (d. 1 Ocak 1956; Paris, Fransa), Fransız avukat ve politikacı. 1 Kasım 2019 tarihinden itibaren Avrupa Merkez Bankası Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.\n" }, "Christine Lazerges": { "first_paragraph": "Christine Lazerges (d. 21 Kasım 1943, Clermont-Ferrand) Fransız akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Claudie Haigneré": { "first_paragraph": "Claudie Haigneré (d. 13 Mayıs 1957, Le Creusot, Saône-et-Loire), Fransız astronot, bilim insanı ve siyasetçi.\n" }, "Édith Cresson": { "first_paragraph": "Édith Cresson (d. 27 Ocak 1934, Boulogne-Billancourt, Hauts-de-Seine, Fransa), eski Fransa başbakanı. Mitterand'ın kişisel desteğine sahip Edith Cresson Fransa'nın ilk kadın başbakanı olarak 15 Mayıs 1991'de göreve başladı. Ama Mart 1992'deki bölgesel seçimlerde Sosyalist Parti oyları yüzde 18,3'e düşünce Cresson 2 Nisan 1992'de istifa etti ve yerine yine Mitterand'ın yakın çalışma arkadaşlarından Pierre Bérégovoy aldı. 1995-1999 yıllarında Avrupa Komisyonu'nda Bilim, Araştırma ve Teknoloji Komiseri olarak görev aldı. 2007 ve 2012 cumhurbaşkanlığı önseçim süreçlerinde Ségolène Royal'i desteklemiş ve onun siyasi modelini desteklemiştir.\n" }, "Danièle Hérin": { "first_paragraph": "Danièle Hérin (d. 14 Ocak 1947), Fransız bilgisayar bilimcisi ve La République En Marche'ın politikacısıdır. 18 Haziran 2017'den beri Fransız Ulusal Meclisi'nde Aude bölgesini temsil ediyor.[1][2]\n" }, "Sophie Dessus": { "first_paragraph": "Sophie Dessus (24 Eylül 1955 – 3 Mart 2016), Fransız sosyalist kadın siyasetçi. Kendisi Suresnes, Fransa'da doğdu. Fransa Ulusal Meclisi sosyalist üyesi olup burada 20 Haziran 2012'de başlayıp 3 Mart 2016'da ölümüne kadar görev yapmıştır.\n" }, "Dominique Bertinotti": { "first_paragraph": "Dominique Bertinotti (d. 10 Ocak 1954, Paris 16. arrondissement) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan.[1]\n" }, "Edwige Avice": { "first_paragraph": "Edwige Avice (d. 13 Nisan 1945, Nevers (Nièvre)) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakandır.\n" }, "Emmanuelle Cosse": { "first_paragraph": "Emmanuelle Cosse (d. 15 Kasım 1974, Paris), Fransız çevreci siyasetçi. Konut Bakanı.\n" }, "Corinne Erhel": { "first_paragraph": "Corinne Erhel (d. 3 Şubat 1967 ; ö. 5 Mayıs 2017),Fransız kadın siyasetçidir. Erhel, Fransa Sosyalist Partisi'ne katıldı. 1997'de Lannion belediye başkan yardımcılığı ile Alain Gouriou'nun zamanında parlamentoda görev aldı. 2007'den 2017'ye kadar Côtes-d'Armor bölgesini Fransa Ulusal Meclisi'nde temsil etti.[1]\n" }, "Fabienne Keller": { "first_paragraph": "Fabienne Keller (d. 20 Ekim 1959, Sélestat (Bas-Rhin)) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Florence Parly": { "first_paragraph": "Florence Parly (d. 8 Mayıs 1963, Boulogne-Billancourt) Fransız bürokrat, siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Valérie Fourneyron": { "first_paragraph": "Valérie Fourneyron (4 Ekim 1959 Petit-Quevilly, Seine-Maritime) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Françoise de Panafieu": { "first_paragraph": "Françoise de Panafieu (d. 12 Aralık 1948, Moyeuvre-Grande (Moselle)) Fransa eski turizm bakanı ve eski milletvekilidir.\n" }, "Frédérique Vidal": { "first_paragraph": "Frédérique Vidal (d. 6 Mayıs 1964, Monako) Fransız biyokimyacı ve akademisyen.\nNice-Sophia-Antipolis Üniversitesi'nde biyokimya alanında eğitim görmüştür. Pasteur Enstitüsü'nden derinlemesine öğrenim diploması sahibi olmuş, Nice-Sophia-Antipolis Üniversitesi'nde doktorasını tamamlamıştır. İlk olarak kariyerine özel sektörde başlamıştır. Moleküler genetik alanında uzman olup, 1994'te Nice-Sophia-Antipolis Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak görev almaya başlamış ve 2002 yılında hücresel ve moleküler biyoloji ve biyokimya alanında profesör olmuştur. 1999-2003 yıllarında Ulusal Tıbbi Araştırmalar ve Sağlık Enstitüsü Bilim Kurulu üyesi olarak görev yapmış, 19 Nisan 2012 - 18 Mayıs 2017 tarihleri arasında Nice-Sophia-Antipolis Üniversitesi'nin rektörü olarak görev yapmıştır. 17 Mayıs 2017 tarihi itibarıyla Yükseköğretim, Araştırma ve İnovasyon Bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Georgina Dufoix": { "first_paragraph": "Georgina Dufoix (d. 16 Şubat 1942, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Élisabeth Guigou": { "first_paragraph": "Élisabeth Guigou (d. 6 Ağustos 1946, Marakeş, Fas) Fransız siyasetçi.\n" }, "Hélène Dorlhac": { "first_paragraph": "Hélène Dorlhac de Borne (d. 4 Ekim 1935, Sumène (Gard)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Hélène Laporte": { "first_paragraph": "Hélène Laporte (d. 29 Aralık 1978), 2019 Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Avrupa Parlamentosu üyesi olarak seçilen Fransız bir siyasetçidir.\n" }, "Danièle Hoffman-Rispal": { "first_paragraph": "Danièle Hoffman-Rispal (22 Haziran 1951 – 16 Nisan 2020), Fransız kadın siyasetçi. \n" }, "Huguette Bouchardeau": { "first_paragraph": "Huguette Bouchardeau (d. 1 Haziran 1935, Saint-Étienne) Fransız sol siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Ilana Cicurel": { "first_paragraph": "Ilana Cicurel (d. 8 Şubat 1972 ), Fransız bir avukat ve La République En Marche'ın politikacısıdır. 2020'den beri Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Isabelle Rome": { "first_paragraph": "Isabelle Lonvis-Rome (d. 29 Nisan 1963, Bourg-en-Bresse) Fransız yargıç, yazar ve siyasetçi.\n" }, "Chantal Jouanno": { "first_paragraph": "Chantal Jouanno (d. 12 Temmuz 1969, Vernon, Eure, Fransa) Fransız siyasetçi eski Spor Bakanı.\n" }, "Nathalie Kosciusko-Morizet": { "first_paragraph": "Nathalie Kosciusko-Morizet, (d. 14 Mayıs 1973, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Laëtitia Saint-Paul": { "first_paragraph": "Laëtitia Rachèle Saint-Paul (d. 21 Ocak 1981), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017 seçimlerinden bu yana Maine-et-Loire seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Laurence Dumont": { "first_paragraph": "Laurence Dumont (d. 2 Haziran 1958, Vincennes (Val-de-Marne)) Fransız sosyalist siyasetçidir.\n" }, "Hélène Luc": { "first_paragraph": "Hélène Luc (d. 13 Mart 1932, Saint-Étienne) Fransız komünist siyasetçi.\n" }, "Marie-France Garaud": { "first_paragraph": "Marie-France Garaud (d. 6 Mart 1934, Poitiers) Fransız politikacı\n" }, "Marie-George Buffet": { "first_paragraph": "Marie-George Buffet (d. 7 Mayıs 1949 Sceaux (Hauts-de-Seine) Fransız komünist siyasetçi.\n" }, "Marie-Josée Roig": { "first_paragraph": "Marie-Josée Roig (d. 12 Mayıs 1938, Perpignan) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Marie-Louise Fort": { "first_paragraph": "Marie-Louise Fort (d. 3 Aralık 1950, Villeneuve-la-Guyard - ö. 24 Eylül 2022), Fransız kadın siyasetçi.\n" }, "Marie-Noëlle Lienemann": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Marie-Pierre Vedrenne": { "first_paragraph": "Marie-Pierre Vedrenne, 2019 yılında Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak seçilen bir Fransız avukat ve politikacıdır.[1] O zamandan beri Uluslararası Ticaret Komitesi başkan yardımcısı ve Dilekçeler Komitesi üyesidir.\n" }, "Marielle de Sarnez": { "first_paragraph": "Marielle Lebel de Sarnez (27 Mart 1951, Paris - 13 Ocak 2021), Fransız siyasetçi.\n" }, "Marisol Touraine": { "first_paragraph": "Marisol Touraine (d. 7 Mart 1959, Paris) 2012-2017 yıllarında Fransa sağlık bakanı, Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Marylise Lebranchu": { "first_paragraph": "Marylise Lebranchu, (d. 25 Nisan 1947 Loudéac, Côtes-du-Nord) Fransız bakandır.[1]\n" }, "Michèle Victory": { "first_paragraph": "Michèle Victory (d. 28 Ekim 1958), Sosyalist Parti'nin Fransız bir politikacıdır. Aralık 2017'den beri Fransız Ulusal Meclisi'nde Ardèche bölgesini temsil etmektedir. İlk olarak 2007 yılında yedek aday oldu ve selefi Olivier Dussopt'un Kamu Eylem ve Hesaplar Bakanlığı'nda Dışişleri Bakanı olarak hükümete katılması sonrasında Aralık 2017'de meclis üyesi oldu. Victory, mesleği İngilizce öğretmenliği olan biridir. 1995 yılında yerel siyasete katılmıştır.[1]\n" }, "Michelle Demessine": { "first_paragraph": "Michelle Demessine (d. 18 Haziran 1947) Fransız komünist siyasetçi.\n" }, "Muriel Pénicaud": { "first_paragraph": "Muriel Pénicaud (d. 31 Mart 1955, Versay) Fransız yönetici, bakan.\n" }, "Myriam El Khomri": { "first_paragraph": "Myriam El Khomri (d. 19 Şubat 1978, Rabat[1]) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Nadia Essayan": { "first_paragraph": "Nadia Essayan (d. 6 Haziran 1957), Demokratik Hareket'in Fransız bir siyasetçidir. 18 Haziran 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Cher seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Nadine Morano": { "first_paragraph": "Nadine Morano (d. 6 Kasım 1963, Nancy) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Nafissa Sid Cara": { "first_paragraph": "Nafissa Sid Cara (d. 19 Nisan 1910, Saint-Arnaud, Fransız Cezayiri - ö. 3 Ocak 2002, 16. arrondissement (Paris)) Fransız kadın siyasetçi.\n" }, "Nathalie Colin-Oesterlé": { "first_paragraph": "Nathalie Colin-OESTERLE (5 Mayıs 1965) Fransız bir hukukçu ve 2019'dan beri Avrupa Parlamentosu Üyesidir.[1]\n" }, "Nelly Olin": { "first_paragraph": "Nelly Olin (23 Mart 1941, Paris - 26 Ekim 2017), Fransa eski çevre bakanı.\n" }, "Nicole Belloubet": { "first_paragraph": "Nicole Belloubet (d. 15 Haziran 1955, Paris), Fransız siyasetçi ve akademisyen.\n" }, "Nicole Catala": { "first_paragraph": "Nicole Catala (d. 2 Şubat 1936, Millau (Aveyron) - ö. 19 Ekim 2022, 15. arrondissement (Paris)) Fransız gaullist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Nicole Fontaine": { "first_paragraph": "Nicole Fontaine (d. 16 Ocak 1942, Grainville-Ymauville (Seine-Maritime)- ö. 17 Mayıs 2018) Fransız siyasetçi, Avrupa Parlamentosu'nun eski başkanı.\n" }, "Nicole Pasquier": { "first_paragraph": "Nicole Pasquier (d. 19 Kasım 1930, Lyon 2. arrondissement - ö. 9 Ekim 1999, Lyon 8. arrondissement) Fransız siyasetçi.\n" }, "Monique Papon": { "first_paragraph": "Monique Papon (d. 5 Ekim 1934 – ö.6 Haziran 2018), Fransız kadın siyasetçi ve senatör.[1] Loire-Atlantique bölgesini temsilen Fransa Senatosu'nda hazır bulundu.\n" }, "Paulette Guinchard-Kunstler": { "first_paragraph": "Paulette Guinchard-Kunstler (d. 3 Ekim 1949, Reugney, Fransa)– (ö. 4 Mart 2021, İsviçre), Fransız siyasetçi.[1]\n" }, "Valérie Pécresse": { "first_paragraph": "Valérie Pécresse (d. 14 Temmuz 1967 Neuilly-sur-Seine (Hauts-de-Seine), Fransız siyasetçi.\n" }, "Rachida Dati": { "first_paragraph": "Rachida Dati (d. 27 Kasım 1965, Saint-Rémy, Saône-et-Loire) Fransız hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Rama Yade": { "first_paragraph": "Rama Yade (d. 13 Aralık 1976, Dakar) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Roselyne Bachelot": { "first_paragraph": "Roselyne Bachelot-Narquin (d. 24 Aralık 1946, Nevers, Nièvre) Fransız bakan.\n" }, "Laurence Rossignol": { "first_paragraph": "Laurence Rossignol (d. 22 Aralık 1957, La Garenne-Colombes, Hauts-de-Seine), Fransız sosyalist ve feminist siyasetçi. Aile bakanı.\n" }, "Ségolène Royal": { "first_paragraph": "Marie-Ségolène Royal (d. 22 Eylül 1953, Dakar) Fransız siyasetçidir. Poitou-Charentes bölgesinin başkanı ve Meclis üyesidir.[1] Sosyalist Parti'nin başlıca üyeleri arasındadır. 16 Kasım 2006'da; Sosyalist Parti üyeleri, kendisini 2007 Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday göstermiştir. Fransa tarihinde büyük bir partiden cumhurbaşkanlığına aday gösterilen ilk kadındır. Pierre Bérégovoy ve Lionel Jospin Hükümeti'nde görev almıştır. François Mitterrand'ın ilk cumhurbaşkanlığı döneminde danışmanları arasında yer almıştır. 1. Manuel Valls Hükümeti'nde Çevre ve Enerji Bakanlığı görevini üstlenmiştir. 2. Manuel Valls Hükümeti'nde ve Bernard Cazeneuve Hükümeti'nde de aynı göreve devam etmiştir. 2017-2020 yıllarında Fransa'nın Kuzey ve Güney Kutupları için Uluslararası Müzakerelerden sorumlu Büyükelçisi olmuştur.\n" }, "Sandrine Mazetier": { "first_paragraph": "Sandrine Mazetier (d. 16 Aralık 1966, Rodez, (Aveyron)) Fransız sosyalist ve feminist siyasetçidir.\n" }, "Sophie Auconie": { "first_paragraph": "Sophie Briard-Auconie (d. 19 Ağustos 1963), 2017'den bu yana Fransa Ulusal Meclisi'nde Indre-et-Loire'ni temsil eden, Bağımsızlar ve Demokratlar Birliği üyesi bir politikacıdır. 2009-2014 yılları arasında Massif Merkezi seçim bölgesini Avrupa Parlamentosu üyesi olarak temsil etti.[1]\n" }, "Suzanne Ploux": { "first_paragraph": "Suzanne Ploux (d. 2 Mart 1908, Rochefort, Charente-Maritime - ö. 28 Haziran 1992, Versay) Fransız siyasetçi.\n" }, "Sylvia Pinel": { "first_paragraph": "Sylvia Pinel (d. 28 Eylül 1977, L'Union, Haute Garonne) Fransız siyasetçi eski bakanı.\n" }, "Sylvie Goulard": { "first_paragraph": "Sylvie Goulard (d. 6 Aralık 1964, Marsilya) Fransız siyasetçi.\n" }, "Flora Tristan": { "first_paragraph": "Flora Tristan (7 Nisan 1803, Paris - 14 Kasım 1844, Bordeaux), Fransız yazar, sosyalist ve kadın hakları savunucusu. Modern feminizm'in kurucularından birisi olan Flora Tristan, ressam Paul Gauguin'in de anneannesidir.\n" }, "Valéria Faure-Muntian": { "first_paragraph": "Valéria Faure-Muntian (d. 2 Eylül 1984), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Loire seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Valérie Boyer": { "first_paragraph": "Valérie Boyer (d. 11 Haziran 1962; Bourges, Cher), Fransa Ulusal Meclisinin üyesi olan Fransız siyasetçi. Mecliste Bouches-du-Rhône bölgesini temsil etmektedir.[1]\n" }, "Valérie Petit": { "first_paragraph": "Valérie Petit (d. 23 Haziran 1976), 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Nord bölgesini temsil eden Fransız bir politikacıdır.[1][2] 2016'dan 2020'ye kadar La République En Marche'ın bir üyesiydi.\n" }, "Valérie Rabault": { "first_paragraph": "Valérie Rabault (d. 25 Nisan 1973, L'Haÿ-les-Roses) Fransız siyasetçi.\n" }, "Najat Vallaud-Belkacem": { "first_paragraph": "Najat Vallaud-Belkacem (d. 4 Ekim 1977), Fas asıllı Fransız politikacı. 2012-2014 yıllarında Kadın Hakları Bakanı ve Hükûmet Sözcüsü olarak görev yapmıştır. 2007 Fransa genel seçimlerinde Ségolène Royal'a danışmanlık yapmıştır. 2011 Önseçim sürecinde Royal'in sözcüleri arasında yer alsa da önseçim sonuçlarının ardından 2012 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimlerinde François Hollande'ın sözcüleri arasında yer almıştır. 1. Manuel Valls Hükümeti'nde Kadın Hakları, Şehir, Gençlik ve Spor Bakanı olmuştur. 2. Manuel Valls Hükümeti ve Bernard Cazeneuve Hükümeti'nde Milli Eğitim, Yükseköğretim ve Araştırma Bakanlığı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Dominique Voynet": { "first_paragraph": "Dominique Voynet (d. 4 Kasım 1958, Montbéliard, Doubs) Fransız çevreci siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Yaël Braun-Pivet": { "first_paragraph": "Yaël Braun-Pivet (d. 7 Aralık 1970, Nancy) Fransız siyasetçi ve avukat.\n" }, "Zivka Park": { "first_paragraph": "Zivka Park (d. 21 Ocak 1985), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017'den beri Fransa Ulusal Meclisi'nde Val-d'Oise bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Lana Gogoberidze": { "first_paragraph": "Lana Gogoberidze (Gürcüce: ლანა ღოღობერიძე; d. 13 Ekim 1928, Tiflis), Gürcü film yönetmeni ve politikacı.\n" }, "Maia Pancikidze": { "first_paragraph": "Maia Pancikidze (Gürcüce: მაია ფანჯიკიძე; d. 16 Ekim 1960), Gürcü diplomat ve politikacı. Önceleri Almanca öğretmenliği yapan Pancikidze, 1994 Gürcistan dışişlerine giriş yaptı. 25 Ekim 2012'de Bidzina İvanişvili hükûmetinde dışişleri bakanı olarak göreve geldi. Eniştesi İrakli Alasania savunma bakanlığı görevinden alınınca, Pancikidze de 5 Kasım 2014'te bakanlıktan istifa etti.\n" }, "Maka Çiçua": { "first_paragraph": "Maka Çiçua (Gürcüce: მაკა ჩიჩუა; d. 31 Mart 1971; Tiflis), Gürcü makyaj sanatçısı, oyuncu, şarkıcı ve Gürcistan'ın \"First Lady\"si.[1] Gürcistan Cumhurbaşkanı Giorgi Margvelaşvili ile sevgili olan Çiçua, 10 Eylül 2014'te görevdeyken cumhurbaşkanıyla evlendi ve böylece ülkenin First Lady'si oldu.[2][3]\n" }, "Tekle (Gürcistan prensesi)": { "first_paragraph": "Prenses Tekle (Gürcüce: თეკლე t'ekle; 1776 - 11 Mart 1846), Gürcü kraliyet prensesi (batonişvili) ve şair. Tekle, Prens Vahtang Orbeliani'nin eşi ve Gürcü edebiyatçı Aleksandre ve Vahtang Orbeliani'nin annesi Kartli-Kaheti Krallığı'nın kurucusu Kral II. Erekle'nin kızıydı.\n" }, "Ayaan Hirsi Ali": { "first_paragraph": "Ayaan Hirsi Ali (d. 13 Kasım 1969, Mogadişu), Hollandalı-Amerikalı aktivist, yazar ve eski Hollanda milletvekili.\n" }, "Kati Piri": { "first_paragraph": "Kati Piri (d. 8 Nisan 1979, Celldömölk), Macar asıllı Hollandalı siyasetçi. Temmuz 2014'ten bu yana Hollanda'yı temsilen İşçi Partisi'nin Eski Avrupa Parlamentosu üyesidir. Hollanda meclisi milletvekilidir.\n" }, "Ria Oomen-Ruijten": { "first_paragraph": "Maria Gertruda Hermina Cecilia (Ria) Oomen-Ruijten (d. 6 Eylül 1950, Echt, Limburg, Hollanda) Hollandalı Hristiyan demokrat siyasetçi.\n" }, "Sigrid Kaag": { "first_paragraph": "Sigrid Agnes Maria Kaag (d. 2 Kasım 1961) Hollandalı bir siyasetçi ve eski diplomattır. Ayrıca Hollandalının ikinci büyük partisi olan Demokratlar 66 partisinin başkanıdır. 10 Ocak 2022'den bu yana Rutte IV kabinesinde Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı olarak görev yapmaktadır.[1]\n" }, "Adriana Maldonado López": { "first_paragraph": "Adriana Maldonado López (d. 2 Temmuz 1990), 2019 yılında Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak seçilen İspanyol bir politikacıdır.[1] O zamandan beri İç Pazar ve Tüketicinin Korunması Komitesi'nde görev yapıyor.\n" }, "Magdalena Álvarez": { "first_paragraph": "Magdalena Álvarez Arza (d. 15 Şubat 1952, San Fernando, Cádiz), İspanyol sosyalist siyasetçi ve iktisatçı.\n" }, "Ana Palacio": { "first_paragraph": "Ana Isabel de Palacio y del Valle Lersundi (d. 22 Temmuz 1948, Madrid), İspanyol siyasetçidir.\n" }, "Carme Chacón": { "first_paragraph": "Carme Chacón tam adı ile Carme María Chacón Piqueras (d. 13 Mart 1971, Barselona - ö. 9 Nisan 2017, Madrid), İspanyol siyasetçi ve İspanya'nın ilk kadın savunma bakanı.\n" }, "Neus Català": { "first_paragraph": "Neus Català Pallejà (6 Ekim 1915 – 13 Nisan 2019)[1], Savaş karşıtı düşünceleriyle bilinen İspanyol eleştirmen, aktivist ve siyasetçi. \n" }, "Celia Villalobos": { "first_paragraph": "Celia Villalobos Talero (Benalmádena, Málaga, 18 Nisan 1949) İspanyol siyasetçi.[1] Eski sağlık bakanı.\n" }, "Dolores Ibárruri": { "first_paragraph": "Dolores Ibárruri (9 Aralık 1895, Abanto y Ciervana, Biskay - 12 Kasım 1989, Madrid) Bask kökenli komünist politikacı ve İspanya İç Savaşının daha çok La Pasionaria olarak bilinen cumhuriyetçi lideri.\n" }, "Dolors Montserrat": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Elena Espinosa": { "first_paragraph": "María Elena Espinosa Mangana (d. 21 Mart 1960, Ourense) İspanyol sosyalist siyasetçi.[1] Eski çevre bakanı.[1]\n" }, "Elena Salgado": { "first_paragraph": "Elena Salgado Méndez (d. 12 Mayıs 1949, Ourense, Galiçya, İspanya) İspanyol siyasetçi, eski bakan.[1]\n" }, "María Teresa Fernández de la Vega": { "first_paragraph": "María Teresa Fernández de la Vega Sanz (doğum: 15 Haziran 1949; Valensiya), yargıç, Zapatero hükûmetinde başkan yardımcısı, başkanlık bakanı ve hükûmet sözcüsü görevlerini yürüten, İspanya'nın ilk kadın başbakan yardımcısıdır. 5 Temmuz 2018 tarihi itibarıyla İspanya Danıştay Başkanı olup bu görevi üstlenen ilk kadındır.\n" }, "Ana Pastor Julián": { "first_paragraph": "Ana María Pastor Julián (d. 11 Kasım 1957, Cubillos, Zamora) İspanyol siyasetçi, donanım bakanı.[1]\n" }, "Pilar Llop": { "first_paragraph": "María Pilar Llop Cuenca (d. 3 Ağustos 1973), 2021 yılından bu yana İspanya Adalet Bakanı ve resen Krallığın Birinci Noteri olarak görev yapan İspanyol bir yargıç ve siyasetçi. Daha önce İspanya Senatosu'nun 61. başkanı olarak görev yaptı. Haziran 2019'dan bu yana parçası olduğu Madrid Meclisi tarafından atanan İspanyol Senatörüdür. Daha önce 2015-2018 yılları arasında Madrid Meclisi üyesi ve 2018-2019 yılları arasında İspanya Hükümeti Cinsiyet Şiddeti Hükümet Delegesi olarak görev yaptı.\n" }, "Rosa Estaràs": { "first_paragraph": "Rosa Estaràs Ferragut (d. 21 Ekim 1965) İspanyol bir politikacıdır. Avrupa Parlamentosu'nun (AP) ve Halk Partisi'nin bir üyesidir.[1]\n" }, "Isabel-Clara Simó": { "first_paragraph": "Isabel-Clara Simó i Monllor (4 Nisan 1943 - 13 Ocak 2020)[1] ,İspanyol gazeteci, yazar ve siyasetçi.[2]\n" }, "Sira Rego": { "first_paragraph": "Sira Abed Rego (d. 20 Kasım 1973) [1], 2019 yılında Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak seçilen Birleşik Sol'a bağlı bir İspanyol siyasetçidir.[2] Bu sıfatla Avrupa Birleşik Sol-İskandinav Yeşil Solu'nun Avrupa Parlamentosu Başkan adayı olarak aday gösterildi ve [3] 3 Temmuz 2019'da yapılan seçimlerde dördüncü oldu.[4]\n" }, "Soraya Sáenz de Santamaría": { "first_paragraph": "María Soraya Sáenz de Santamaría Antón (d. 10 Haziran 1971, Valladolid) İspanyol siyasetçi, başbakan yardımcısı.\n" }, "Trinidad Jiménez": { "first_paragraph": "Trinidad Jiménez García-Herrera (d. 4 Haziran 1962, Málaga) İspanyol sosyalist siyasetçi, eski bakan.[1]\n" }, "Ayelet Şaked": { "first_paragraph": "Ayelet Şaked (İbranice: איילת שקד‎‎‎) İsrailli bilgisayar mühendisi, siyasetçi ve bakan. Habayit Hayehudi partisinden milletvekili seçilen Şaked; ülkesinin Adalet Bakanlığı görevini 2015 yılından itibaren yürütmektedir.[1]\n" }, "Yael Dayan": { "first_paragraph": "Yaël Dayan (İbranice:יעל דיין, d. 2 Aralık 1939) İsrailli siyasetçi ve yazardır.\n" }, "Esther Herlitz": { "first_paragraph": "Esther Herlitz (İbranice: אסתר הרליץ, d. 9 Ekim 1921, Berlin – ö. 24 Mart 2016, Tel Aviv) , İsrailli diplomat ve politikacı. Ailesiyle Almanya'dan 1933'te o zamanki Filistin Fransız Mandasına göçmüşlerdir. Hebrew Üniversitesi mezunudur.\n" }, "Nadia Hilou": { "first_paragraph": "Nadia Hilou (en arabe: ناديا حلو ; en hébreu: נאדיה חילו), née le (d. 5 Temmuz 1953, Jaffa ; ö. 27 Şubat 2015), Arap kökenli İsrailli kadın siyasetçi ve sosyolog[1].\n" }, "Miri Regev": { "first_paragraph": "Miriam \"Miri\" Regev (d. 26 Mayıs 1965) İsrailli siyasetçi ve eski İsrail Savunma Kuvvetleri tuğgenerali. 2015-2020 yılları arasında İsrail Kültür ve Spor Bakanı olarak görev almıştır. 17 Mayıs 2020'den beri İsrail Ulaştırma Bakanı olarak görev almaktadır.[1]\n" }, "Ora Namir": { "first_paragraph": "Ora Namir (İbranice: אורה נמיר‎; 1 Eylül 1930 –7 Temmuz 2019), İsrailli siyasetçi ve diplomat.[1][2]\n" }, "Tamar Eshel": { "first_paragraph": "Tamar Eshel (İbranice: תמר אשל ; d. 24 Temmuz 1920 – ö. 24 Temmuz 2022), İsrailli diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Barbro Hietala Nordlund": { "first_paragraph": "Barbro Hietala Nordlund, 1946 doğumlu, İsveçli bir sosyal demokrat politikacıdır, Riksdag'ın üyesidir.[1] İlk olarak 1994-1998 arasında görev yapıp, 2001-2006 arasında yine Riksdag'a gelmiştir.\n" }, "Pia Hallström": { "first_paragraph": "Pia Hallström (23 Eylül 1961 – 11 Ekim 2016), İsveçli siyasetçidir. İsveç Ilımlı Partisi üyesidir. 2010-2014 arası İsveç parlamentosu Riksdag'da parlamenter olarak görev yapmıştır. 11 Ekim 2016'da göğüs kanseri nedeniyle 55 yaşında ölmüştür.[1]\n" }, "Kristina Winberg": { "first_paragraph": "Kristina Eva Martina Winberg (d. 27 Mayıs 1965) İsveçli bir politikacı ve eski Avrupa Parlamentosu Üyesi. Avrupa Muhafazakârları ve Reformcularının bir parçası olan İsveç Demokratları'nın bir üyesiydi.[1] Winberg, 25 Mayıs 2014 tarihinde 2014 Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Avrupa Parlamentosu'na seçildi.\n" }, "Anna Lindh": { "first_paragraph": "Ylva Anna Maria Lindh (19 Haziran 1957 - 11 Eylül 2003), İsveçli sosyal demokrat politikacıdır.\n" }, "Maria Arnholm": { "first_paragraph": "Maria Elisabet Wallgren Arnholm (d. 16 Mart 1958), 1 Şubat 2020'den beri Kronoberg ili valisi olarak görev yapan İsveçli bir politikacıdır.\n" }, "Ylva Johansson": { "first_paragraph": "Ylva Julia Margareta Johansson (d. 13 Şubat 1964) 2019'dan beri Avrupa İçişleri Komiseri olarak görev yapan İsveçli bir politikacıdır. Daha önce İsveç hükûmetinde 1994-1998 yılları arasında Okullar Bakanı, 2004-2006 yılları arasında Refah ve Yaşlı Sağlığı Bakanı ve 2014-2019 arasında İstihdam Bakanı olarak görev yaptı. 2006'dan beri İsveç Riksdag üyesidir.\n" }, "Micheline Calmy-Rey": { "first_paragraph": "Micheline Anne-Marie Calmy-Rey (d. 8 Temmuz 1945), İsviçreli bir siyasetçi. 2007 ve 2011 yılında iki kez İsviçre Konfederasyonu Başkanı olarak görev yaptı. 2003-2011 yılları arasında İsviçre Federal Konseyi üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Corina Casanova": { "first_paragraph": "Corina Casanova (d. 4 Ocak 1956), İsviçreli siyasetçidir. 2008-2015 yılları arasında İsviçre Federal Şansölyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Doris Leuthard": { "first_paragraph": "Doris Leuthard (d. 10 Nisan 1963, Merenschwand, İsviçre), İsviçreli siyasetçi ve avukattır. 1 Ağustos 2006-31 Aralık 2018 arasında İsviçre Federal Konseyi üyesi olarak görev yaptı. 1 Ağustos 2006 - 31 Ekim 2010 tarihleri arasında Ekonomi Bakanı olarak görev yaptı. 1 Kasım 2010 -31 Aralık 2018 arasında Çevre, Ulaştırma, Enerji ve İletişim Bakanı olarak görev yaptı. 2010 yılında İsviçre Konfederasyonu Başkanı seçildi. 2016 yılında İsviçre Konfederasyonu Başkan Yardımcısı seçildi. 2017'de tekrar İsviçre Konfederasyon Başkanı oldu.\n1999-2006 yılları arasında İsviçre Ulusal Konseyi üyesi oldu ve 2004-2006 yılları arasında İsviçre Hristiyan Demokrat Halk Partisi'nin başkanlığını yaptı.\n" }, "Elisabeth Kopp": { "first_paragraph": "Elisabeth Kopp (16 Aralık 1936, Zürih - 7 Nisan 2023, Zürih), İsviçre federal hükümetine seçilmiş ilk kadın siyasetçidir.\n" }, "Karin Keller-Sutter": { "first_paragraph": "Karin Keller-Sutter[1] (22 Aralık 1963), İsviçreli siyasetçi ve FDP.Liberaller partisinin bir üyesidir. İsviçre Federal Konseyi'nin şu anki üyesi, daha önce İsviçre Eyaletler Konseyi'nin eski bir üyesidir. Şu anda İsviçre Adalet ve Polis Dairesi bakanı olarak görev yapmaktadır.[2]\n" }, "Natalie Rickli": { "first_paragraph": "Natalie Simone Rickli (d. 19 Kasım 1976, Winterthur), İsviçre Halk Partisi'nin İsviçreli politikacısıdır.\n" }, "Sibel Arslan": { "first_paragraph": "Sibel Arslan (d. 23 Haziran 1980), İsviçreli avukat ve BastA! partisinin politikacısıdır.\n" }, "Simonetta Sommaruga": { "first_paragraph": "Simonetta Sommaruga (d. 14 Mayıs 1960, Zug), İsviçre Sosyal Demokrat Partisi'nden İsviçreli politikacıdır. 2010 yılından beri İsviçre Federal Konseyi üyesi ve İsviçre Adalet ve Polis Bakanı olarak görev yapmaktadır. 1 Ocak 2020 tarihinde İsviçre Başkanı olmuştur.[1]\n" }, "Eveline Widmer-Schlumpf": { "first_paragraph": "Eveline Widmer-Schlumpf (d. 16 Mart 1956), İsviçreli avukat ve siyasetçidir. 2008-2015 yılları arasında İsviçre Federal Konseyi üyesi, 2008-2010 yılları arasında İsviçre Adalet ve Polis Bakanı, 2010-2015 yılları arasında İsviçre Maliye Bakanı olarak görev yaptı. 2012 yılında 1 yıl süreyle İsviçre Konfederasyonu Başkanlığı görevini yürüttü.\n" }, "Annamaria Cancellieri": { "first_paragraph": "Annamaria Cancellieri (d. 22 Ekim 1943, Roma) İtalyan vali, bakan.\n" }, "Tina Anselmi": { "first_paragraph": "Tina Anselmi (25 Mart 1927; Castelfranco Veneto, İtalya- 1 Kasım 2016), İtalyan siyasetçi. İtalyan Hristiyan Demokrat Partisi'nde siyaset yapmıştır.\n" }, "Maria Elena Boschi": { "first_paragraph": "Marianna Elena Boschi (İtalyanca telaffuz: [maˈriːa ˈɛːlena ˈbɔski];[1][2] d. 24 Ocak 1981; Montevarchi, Toskana), İtalyan siyasetçi, avukat ve bakandır.[3][4] Avukatlıkla başladığı kariyerinde 2008'de İtalya Demokrat Parti üyesi olarak siyasete girmiş daha sonra Matteo Renzi Hükümeti'nde 21 Şubat 2014'ten itibaren İtalya Anayasal Reformlar Bakanı olarak 12 Aralık 2016 tarihine kadar görev yapmıştır.[5][6] 12 Aralık 2016 - 1 Haziran 2018 tarihleri arasında Başbakanlık Devlet Sekreteri olmuştur.\n" }, "Eleonora Evi": { "first_paragraph": "Eleonora Evi (d. 20 Kasım 1983), İtalyan bir politikacı. Avrupa Parlamentosu üyesi olarak ilk kez 2014'te ardından 2019'da yeniden seçildi.[1]\n" }, "Emma Bonino": { "first_paragraph": "Emma Bonino (d. 9 Mart 1948, Bra, Piemonte) İtalyan siyasetçidir.\n" }, "Federica Mogherini": { "first_paragraph": "Federica Mogherini (d. 16 Haziran 1973, Roma) İtalyan merkez sol siyasetçi. İtalya eski dışişleri bakanı. Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi olarak görev yapmıştır.[1] 2020 yılı itibarıyla Avrupa Koleji rektörüdür.\n" }, "Laura Ferrara": { "first_paragraph": "Bologna Üniversitesi (Yüksek lisans)\n" }, "Laura Ravetto": { "first_paragraph": "Laura Ravetto (d. 25 Ocak 1971) İtalyan bir politikacıdır.\n" }, "Leonilde Iotti": { "first_paragraph": "Leonilde \"Nilde\" Lotti, (d. 10 Nisan 1920, Reggio Emilia - ö. 4 Aralık 1999, Roma), İtalyan siyasetçi. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra kurucu meclis Assemblea Costituente'de görev yaptı. 1948'den ölümüne kadar 13 yasama döneminde İtalyan Temsilciler Meclisi üyesiydi ve 1979'dan 1992'ye kadar meclis başkanıydı.\n" }, "Simona Mafai De Pasquale": { "first_paragraph": "Simona Mafai De Pasquale (5 Temmuz 1928; Roma, İtalya – 16 Haziran 2019; Palermo, İtalya), İtalyan siyasetçi.\n" }, "Maria Elisabetta Alberti Casellati": { "first_paragraph": "Maria Elisabetta Alberti Casellati (d. 12 Ağustos 1946, Rovigo) İtalyan muhafazakâr siyasetçi. 2018 yılı itibarıyla Cumhuriyet Senatosu Başkanı.[1]\n" }, "Marta Grande": { "first_paragraph": "Marta Grande (d. 22 Kasım 1987; Civitavecchia, Lazio[1]) İtalyan bir politikacıdır. Haziran 2018'den bu yana İtalyan Temsilciler Meclisi Dış ve AB İşleri Komitesi'nin başkanıdır.\n" }, "Roberta Pinotti": { "first_paragraph": "Roberta Pinotti (d. 20 Mayıs 1961, Cenova) İtalya eski savunma bakanı, merkez sol siyasetçi.\n" }, "Rosa Russo Iervolino": { "first_paragraph": "Rosa Russo Iervolino (d. 17 Eylül 1936, Napoli) İtalyan siyasetçi.\n" }, "Rossana Di Bello": { "first_paragraph": "Rossana Di Bello (d. 28 Ağustos 1956 –ö. 10 Nisan 2021), İtalyan kadın siyasetçi. 2000-2006 yılları arasında Taranto belediye başkanıydı.\n" }, "Rosy Bindi": { "first_paragraph": "Maria Rosaria « Rosy » Bindy (d. 12 Şubat 1951, Sinalunga), Demokratik Parti mensubu İtalyan siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Susanna Agnelli": { "first_paragraph": "Susanna Agnelli (d. 24 Nisan 1922, Torino - ö. 15 Mayıs 2009, Roma) İtalyan siyasetçi.\n" }, "Michelle Bachelet": { "first_paragraph": "Verónica Michelle Bachelet Jeria (d. 29 Eylül 1951), Şilili siyasetçi. Şili'nin ilk kadın başkanı.\n" }, "Agatha Barbara": { "first_paragraph": "Agatha Barbara, KUOM (11 Mart 1923 Żabbar, Malta Kolonisi - 4 Şubat 2002 Żabbar, Malta)[1] Maltalı siyasetçi ve Malta'nın ilk kadın cumhurbaşkanı.\n" }, "Bidhya Devi Bhandari": { "first_paragraph": "Bidhya Devi Bhandari (Nepalce: विद्यादेवी भण्डारी; d. 19 Haziran 1961), Nepal'in ikinci ve ilk kadın Cumhurbaşkanıdır.[1][2] 28 Ekim 2015 tarihinde cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanmadan önce, Nepal Kadınlar Derneği Başkanı[3] ve Nepal Komünist Partisi'nin (Birleşik Marksist-Leninist) başkan yardımcısıydı.[4] Kul Bahadur Gurung'u yenerek, 549 üzerinden 327 oy aldıktan sonra, parlamento seçimlerinde Cumhurbaşkanı seçildi.[5] Daha önce Nepal hükûmetinin savunma bakanı olarak görev yapmıştı.[6][7][8]\n" }, "Zuzana Čaputová": { "first_paragraph": "Zuzana Čaputová (evlilik öncesi soyadı Strapáková; d. 21 Haziran 1973), Slovak siyasetçi, avukat ve aktivisttir. 15 Haziran 2019'da Slovakya cumhurbaşkanı olarak göreve başlamıştır. 2019'da yapılan seçimlerde ülkenin ilk kadın ve en genç cumhurbaşkanı seçildi. Pezinok şehrinde onyıllarca süren ve doğaya zarar veren depolama sorununa karşı başlattığı mücadele nedeniyle 2016'da Goldman Çevre Ödülü'ne layık görüldü.\n" }, "Eugenia Charles": { "first_paragraph": "Dame Mary Eugenia Charles DBE (15 Mayıs 1919 - 6 Eylül 2005), Dominikalı siyasetçi. 21 Temmuz 1980 ve 14 Haziran 1995 tarihleri arasında Dominika Başbakanlığı yaptı. Dominika'daki ilk kadın avukat, Dominika'nın ilk başbakanıydı. Hollanda Antilleri'ndeki Lucina da Costa'dan sonra Karayipler'deki ikinci kadın başbakanıydı. Amerika'da kendi başına hükûmet başkanı olarak seçilen ilk kadın oldu. Herhangi bir Dominik başbakanının en uzun dönemine hizmet etti ve Hindistan'daki Indira Gandhi'nin ve Sri Lanka'daki Sirimavo Bandaranaike'nin arkasından dünyanın üçüncü en uzun süredir hizmet veren kadın Başbakanı oldu.[1]\n" }, "Dalia Grybauskaitė": { "first_paragraph": "Dalia Grybauskaitė (d. 1 Mart 1956), Litvan siyasetçi. 12 Temmuz 2009'da açılıp Mayıs 2014'te yeniden seçilen Litvanya'nın cumhurbaşkanı. Ülkenin ilk kadın Cumhurbaşkanı olarak art arda ikinci bir dönem için seçildi.[1][2]\n" }, "Đặng Thị Ngọc Thịnh": { "first_paragraph": "Đặng Thị Ngọc Thịnh (d. 25 Aralık 1959), Vietnamlı siyasetçi. Asya ülkesi Vietnam'da 21 Eylül 2018 ile 23 Ekim 2018 tarihleri arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ellen Johnson Sirleaf": { "first_paragraph": "Ellen Johnson-Sirleaf (d. 29 Ekim 1938, Monrovia, Liberya), Liberyalı siyasetçidir. Afrika ülkesi Liberya'da 2005 ile 2018 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunan Johnson-Sirleaf devlet başkanlığı seçimini kazanarak Afrika'da halk oyu ile seçilmiş ilk kadın devlet başkanı olmuştur.[1]\n" }, "Vigdís Finnbogadóttir": { "first_paragraph": "Vigdís Finnbogadóttir (d. 15 Nisan 1930, Reykjavik), 1980 ila 1996 yılları arasında İzlanda dördüncü Cumhurbaşkanı olarak görev yapan İzlandalı bir politikacı.\n" }, "Halime Yakub": { "first_paragraph": "Halime bin Yakub (Cavi: حاليمه بنت ياچوب) (d. 23 Ağustos 1954), Malay kökenli Singapurlu siyasetçidir. Halime Yakub, Asya ülkesi Singapur'da 13 Eylül 2017 ile 14 Eylül 2023 tarihleri arasında ülkenin sekizinci devlet başkanı olarak devlet başkanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Hilda Heine": { "first_paragraph": "Hilda Cathy Heine (d. 6 Nisan 1951), Marşal Adaları'nın 8. ve ilk kadın Cumhurbaşkanı olarak görev yapan eğitimci ve siyasetçidir. Göreve başlamadan önce Milli Eğitim Bakanı olarak görev yaptı. Doktora derecesi kazanmak için Marshall Adaları'nın ilk birey ve kadın hakları grubu Birlikte Kadın United Marshall Adaları (WUTMI) kurucusudur.[1][2] Heine, 1975'ten 1982 ye kadar Majuro'da, Marshall Adaları Lisesi'nde bir sınıf öğretmeni ve danışman olarak çalıştı.\n" }, "Isabel Martínez de Perón": { "first_paragraph": "María Estela Martínez Cartas de Perón (d. 4 Şubat 1931, La Rioja, Arjantin), Juan Perón'un üçüncü karısı ve 1974-1976 arasında Arjantin başkanı. Batı Yarımküresi'nin monarşik olmayan ilk kadın devlet başkanıdır.\n" }, "Atifete Jahjaga": { "first_paragraph": "Atifete Jahjaga (d. 20 Nisan 1975), Kosovalı siyasetçidir. 2011-2016 yılları arasında Kosova Cumhurbaşkanlığı görevinde bulundu. Daha önce Kosova Polisi Müdür Yardımcısı olarak Balkanlar'daki kadınlar arasında en yüksek tümgeneral rütbesiyle görev yapmıştır.\n" }, "Janet Jagan": { "first_paragraph": "Janet Jagan (20 Ekim 1920 - 28 Mart 2009), Guyanalı yazar ve siyasetçidir. Jagan, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Guyana'da 1997 yılında kısa bir süre başbakanlık, 1997 ile 1999 yılları arasında da devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Joyce Banda": { "first_paragraph": "Joyce Hilda Banda (d. 12 Nisan 1950) Malavili eğitimci ve siyasetçi. Banda, Afrika ülkesi Malavi'de 2012 ile 2014 yılları arasında ülkenin ilk kadın devlet başkanı olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Katalin Novák": { "first_paragraph": "Katalin Éva Novák[1] (d. 6 Eylül 1977), Macar siyasetçi ve Macaristan cumhurbaşkanı. 2022 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Macaristan Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanı seçilmiştir. Novák, Macaristan'da cumhurbaşkanlığı görevine gelen ilk kadın ve 44 yaşında göreve başlayarak Macaristan tarihinin en genç cumhurbaşkanıdır. Fidesz üyesi olan Novák, ayrıca 2018'den 2022'ye kadar Ulusal Meclis üyesi ve 2020'den 2021'e kadar Dördüncü Orbán Hükûmeti'nde Aile İşleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Kersti Kaljulaid": { "first_paragraph": "Kersti Kaljulaid (d. 30 Aralık 1969, Tartu), Estonya'nın beşinci cumhurbaşkanı. Ülkenin hem ilk kadın cumhurbaşkanı ve hem de 46 yaşında göreve gelerek en genç cumhurbaşkanı oldu.[1]\n" }, "Laura Chinchilla": { "first_paragraph": "Laura Chinchilla Miranda (d. 28 Mart 1959), Kosta Rikalı bir politikacı ve Kosta Rika'nın 2010-2014 yılları arası ilk kadın devlet başkanı. Oscar Arias Sanchez'in iki başkan yardımcısından biri olarak ve onun yönetiminin Adalet Bakanı idi. 2010 genel seçimleri PLN'den aday oldu ve % 46,76 oy ile kazandı. Kosta Rika'nın devlet başkanı seçilmesiyle Latin Amerika'da seçilen altıncı kadın başkandır. 8 Mayıs 2010 tarihinde Kosta Rika başkanı olarak yemin etti.\n" }, "Maria Corazon Aquino": { "first_paragraph": "Maria Corazon Aquino, lakabı Cory Aquino (d. 25 Ocak 1933 - ö. 1 Ağustos 2009), Filipinler eski başkanı (1986-1992). Senatör Benigno Aquino'nun dul eşidir. Ferdinand Marcos yönetimine sert muhalefet etti ve 1986'da devlet başkanı oldu. 1992'de kendi isteğiyle politikadan ayrıldı. Kendisi aynı zamanda Filipinler'in ilk kadın başkanıdır.\n" }, "Mireya Moscoso": { "first_paragraph": "Mireya Elisa Moscoso Rodríguez de Arias (1 Temmuz 1946) 1999-2004 yılları arasında Panama devlet başkanı olarak görev yapan Panamalı siyasetçi. Ülkenin ilk kadın başkanıdır.\n" }, "Jeanine Áñez": { "first_paragraph": "Jeanine Áñez Chávez[3] (d. 13 Ağustos 1967)[4] Bolivya eski devlet başkanı olan Bolivyalı bir politikacı ve avukat. Beni'den bir senatördü. 2019 Bolivya genel seçimlerinde Evo Morales'in galibiyetinin ardından çıkan olaylardan sonraki istifasını takiben, 2019-2020 yılları arasında çokuluslu Bolivya Devleti'nin fiili olarak ilk kadın Başkanı olarak görev yapan Áñez, Bolivya'nın ilk kadın cumhurbaşkanıydı.\n" }, "Pratibha Patil": { "first_paragraph": "Pratibha Devisingh Patil (Marathi:प्रतिभा देवीसिंह पाटील) (d. 19 Aralık 1934), Hindistan'ın 12. ve ilk kadın devlet başkanı. Abdul Kalam ve onun rakibi Bhairon Singh Shekhawat'i yenerek 25 Temmuz 2007 tarihinde Hindistan Başkanı olarak yemin etti. Hindistan Ulusal Kongresi (INC) üyesi olan iktidardaki Birleşik İlerici İttifak ve Hint Sol tarafından cumhurbaşkanlığı için aday gösterildi.\n" }, "Mary Robinson": { "first_paragraph": "Mary Robinson (d. 21 Mayıs 1944; Ballina, Mayo Kontluğu, İrlanda) (Marie Therese Winifred Robinson), İrlandalı hukukçu, siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Dilma Rousseff": { "first_paragraph": "Dilma Vana Rousseff, Bulgar asıllı Brezilyalı ekonomist, siyasetçi ve Brezilya'nın ilk kadın Devlet Başkanı. Bir önceki Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva tarafından yeni Devlet Başkanı olarak aday gösterilmişti. Rousseff Lula'nın 2010 Devlet Başkanlığı seçimlerinde Lula da Silva'nın belirlenmiş halefi olarak seçimleri kazandı. 12 Mayıs 2016 itibarıyla geçici bir süre görevinden uzaklaştırıldı. Yerine yardımcısı Michel Temer başkanlık görevini üstlendi. 31 Ağustos 2016 Çarşamba günü, Brezilya Senatosunun oylamasıyla yolsuzluktan dolayı görevinden alındı.[2][3]\n" }, "Sahle-Work Zewde": { "first_paragraph": "Sahle-Work Zewde (Amharca: ሳህለወርቅ ዘውዴ) (d. 21 Şubat 1950, Addis Ababa[1]), Etiyopyalı diplomat ve siyasetçi. Sahle-Work, Afrika ülkesi Etiyopya'da bu göreve gelen ilk kadın olarak 25 Ekim 2018 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Katerina Sakelaropulu": { "first_paragraph": "Katerina Sakelaropulu (Yunanca: Κατερίνα Σακελλαροπούλου, Yunanca telaffuz: [kateˈrina sacelaroˈpulu]; d. 30 Mayıs 1956, Selanik), Yunan hukukçu ve siyasetçi. 13 Mart 2020'den beri Yunanistan Cumhurbaşkanı olarak görev almaktadır.[1] Bundan önce, 2018-2020 yılları arasında Yunanistan'ın en yüksek idare mahkemesi olan Danıştay başkanlığı görevinde bulundu.\n" }, "Salome Zurabişvili": { "first_paragraph": "Salome Zurabişvili (Gürcüce: სალომე ზურაბიშვილი, d. 18 Mart 1952, Paris), Gürcü diplomat ve siyasetçidir.\n" }, "Tsai Ing-wen": { "first_paragraph": "Tsai Ing-wen (Çince: 蔡英文; pinyin: Cài Yīngwén; (d. 31 Ağustos 1956), Çin Cumhuriyeti (Tayvan) cumhurbaşkanı görevine seçilen ilk kadın başkanı.[1] Hakka ve Aborijin kökenli (büyükannesi 1/4 Paiwan), ilk cumhurbaşkanıdır. Aynı zamanda Güney Kore Devlet Başkanı Park Geun-hye'den sonra Doğu Asya ülkelerindeki ikinci kadın başkandır. Demokratik İlerleme Partisi'nin (DPP) görevdeki başkanı olarak 2012 ve 2016 yılında partinin başkan adayı oldu. Tsai daha önce 2008'den 2012'ye kadar parti başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Violeta Chamorro": { "first_paragraph": "Violeta Chamorro (doğum adı Violeta Barrios Torres; 18 Ekim 1929) Nikaragua doğumlu siyasetçi. 1990 ile 1997 yılları arasında Nikaragua Devlet Başkanı olarak görev yapmıştır. Nikaragua'da devlet başkanı olarak görev yapan ilk ve tek kadındır.[2]\n" }, "Erin Babcock": { "first_paragraph": "Erin Babcock (6 Haziran 1981, Edmonton, Alberta – 25 Nisan 2020, Edmonton, Alberta), Kanadalı hemşire ve siyasetçidir.\n" }, "Nancy Charest": { "first_paragraph": "Nancy Charest (28 Kasım 1959 - 1 Mart 2014), Kanadalı siyasetçidir.[1]\n" }, "Cynthia Lai": { "first_paragraph": "Cynthia Lai (i/laɪ/ LY; Çince: 封賴桂霞; pinyin: Fēnglài Guìxiá; d. 19 Ekim 1954 - ö. 21 Ekim 2022), Çin kökenli Kanadalı kadın siyasetçi ve iş kadını. 2018-2022 yılları arasında Kuzey Scarborough 23. Bölge'den Toronto Şehir Konseyi'nde delege olarak görev yapmıştır.\n" }, "Danielle Adams (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Danielle Adams (1982, Thompson, Manitoba – 9 Aralık 2021, Manitoba), Kanadalı siyasetçi.\n" }, "Gisèle Lalonde": { "first_paragraph": "Gisèle Lalonde, CM OOnt (önceki soyadı: Deschamps; 28 Haziran 1933 – 27 Temmuz 2022)[1] Kanadalı siyasetçi, eğitimci ve topluluk aktivisti.[2] 1985 ile 1991 yılları arasında Vanier, Ontario'nun belediye başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Hazel MacCallion": { "first_paragraph": "Hazel McCallion, kızlık soyadı: Journeaux, CM (d. 14 Şubat 1921 –ö. 29 Ocak 2023), Kanadalı eski profesyonel buz hokeyi oyuncusu, iş kadını ve siyasetçi. McCallion, 14 Şubat 1921'de Port Daniel, Quebec, Kanada'da doğdu. Toronto Üniversitesi'nde eğitim gördü. Gençlik yıllarında buz hokeyi oynadı ardından bağımsız olarak siyasete girerek 1 Aralık 1978-30 Kasım 2014 tarihleri arasında aralıksız 36 sene boyunca Mississauga, Ontario Belediye Başkanı olarak görev almıştır.[1] Şehir tarihinin en uzun süre görev yapan ilk ve tek kadın belediye başkanı olarak bilinmektedir.\nMcCallion, 29 Ocak 2023'te Mississauga, Ontario, Kanada'da 101 yaşında vefat etmiştir.\n" }, "Jane Philpott": { "first_paragraph": "Jane Philpott (23 Kasım 1960), bir politikacı ve doktordur. Philpott Avam Kamarası'nda Markham-Stouffville'i temsil etmektedir. Philpott, ilk kez 2015 parlamento genel seçimlerinde Liberal Parti parlamento üyesi olarak seçildi ve 4 Kasım 2015 tarihinde Justin Trudeau başkanlığındaki 29. Kanada Bakanlar Kurulu'na atandı.\n" }, "Kim Campbell": { "first_paragraph": "Kim Campbell (d. 10 Mart 1947), Kanadalı siyasetçi, diplomat ve avukat. 25 Haziran 1993'ten 4 Kasım 1993'e kadar Kanada başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Ayşegül Baybars": { "first_paragraph": "Ayşegül Baybars (d.16 Kasım 1981), Kıbrıs Türkü siyasetçi, eski içişleri bakanı[1]\n" }, "Beran Bertuğ": { "first_paragraph": "Beran Bertuğ - Kıbrıs Türkü eğitmen, bürokrat ve siyasetçi. Kıbrıs ve Mağusa'nın ilk kadın kaymakamı.\n" }, "Filiz Besim": { "first_paragraph": "Filiz Besim (d. 1965, Baf) Kıbrıs Türkü politikacı, diş hekimi ve yazardır. 2018 yılında Kuzey Kıbrıs Sağlık Bakanı olarak Bakanlar Kurulu'nun üyesi olmuştur.\n" }, "Doğuş Derya": { "first_paragraph": "Doğuş Derya (1978; Lefkoşa, Kıbrıs Türk Federe Devleti), Cumhuriyetçi Türk Partisi milletvekili olan Kıbrıs Türkü siyasetçi.\n" }, "Gülsen Bozkurt": { "first_paragraph": "Ulusal Birlik Partisi\n" }, "Gülşah Sanver Manavoğlu": { "first_paragraph": "Gülşah Sanver Manavoğlu, (d. 12 Ekim 1971) Kıbrıs Türkü iş insanı ve siyasetçidir.\n" }, "İlay Aksoy": { "first_paragraph": "İlay Aksoy (d. 16 Aralık 1969), Kıbrıs Türkü politikacı.\n" }, "İzlem Gürçağ Altuğra": { "first_paragraph": "İzlem Gürçağ Altuğra, Kıbrıs Türkü siyasetçi, KKTC eski sağlık bakanı, biyolog.\n" }, "Jale Refik Rogers": { "first_paragraph": "Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Moleküler Genetik Laboratuvarı'nın kurucusu\nUlusal Kanser Danışma Kurulu üyesi\nSağlık Teknik Komitesi üyesi\nİnsan Hakları Vakfı Mütevelli Heyeti üyesi\n" }, "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti siyasetinde kadınların yeri": { "first_paragraph": "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde kadınların ulusal siyasette aktif katılımları vardır ve son seçimlerde Kıbrıs Türk parlamentosunda kadın sayısı giderek artmaktadır.\n" }, "Mine Atlı": { "first_paragraph": "Mine Atlı, (d. 1986) Kıbrıs Türkü aktivist, avukat ve siyasetçi\n" }, "Sıla Usar İncirli": { "first_paragraph": "Dr. Sıla Usar İncirli (d. 1972, Lefkoşa), Kıbrıs Türkü doktor ve siyasetçidir.\n" }, "Sibel Siber": { "first_paragraph": "Sibel Siber (d. 13 Aralık 1960,[1] Lefkoşa), KKTC'nin ilk ve tek kadın [2] başbakanı ve eski KKTC Cumhuriyet Meclisi başkanı.\n" }, "Şerife Ünverdi": { "first_paragraph": "Şerife Ünverdi (1955, Lefkoşa), Kıbrıslı Türk siyasetçi. eski KKTC Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanı.\n" }, "Şefika Gaspıralı": { "first_paragraph": "Şefika Gaspıralı (Kırım Tatarca:Şefiqa Gasprinskaya; Rusça: Шефика Исмаиловна Гаспринская; 1886 Bahçesaray, Kırım, Tavrida Guberniyası, Rus İmparatorluğu - 1975 İstanbul, Türkiye), 20. yüzyıl başlarındaki Rusya'da Türk kadın kültürel ve siyasi uyanışın önderlerinden olan düşünür, yayıncı, eğitimci, politikacı ve reformcu İsmail Gaspıralı'nın kızı ve en önemli yardımcısı olup, Rusya'daki Türk Kadın Hareketi'nin öncülerinden, ilk kadın dergisi Alem-i Nisvan'ın (Kadınlar Dünyası) baş editörü ve yayıncısıdır. Kırım Türk Cumhuriyeti'nde Kurultay (Parlamento) Başkanlık divanı üyesi ve iki dönem milletvekili olmuştur. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin başbakanlarından Nesib Bey Yusufbeyli'nin eşidir. Anaokulu eğitmenliği de yapmıştır.[1][2]\n" }, "Fana Koçovska": { "first_paragraph": "Fana Koçovska - Zvetkovik (27 Temmuz 1927; Manastır – 17 Nisan 2004; Üsküp) Makedon komünist direnişçi, Yugoslav Partizanı ve ulusal kahraman. Yugoslavya'nın ulusal kahramanları arasında en genç kişidir.[1][2] Çocuk yaşta Nazilere karşı mücadelede gösterdiği kahramanlıklarıyla bilinir.\n" }, "Malina Popivanova": { "first_paragraph": "Malina Popivanova (d. 7 Nisan 1902; Koçana - ö. 19 Temmuz 1954; Tümen) Makedon aktivist, komünist politikacı.\n" }, "Vera Aceva": { "first_paragraph": "Vera Atseva - Dosta (Makedonca: Вера Ацева - Доста Vera Aceva, 24 Kasım 1919; Oreovec (Pirlepe) - 10 Kasım 2006, Üsküp), Makedon komünist, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'da faaliyet yürüten siyasi aktivist, partizan, direnişçi ve ulusal kahraman.\n" }, "Irene Hernández de Jesús": { "first_paragraph": "Irene Hernández de Jesús (d. 20 Ekim 1958 –ö. 4 Nisan 2021), Meksikalı eğitimci, aktivist ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Irma Serrano": { "first_paragraph": "Irma Consuelo Cielo Serrano Castro[1] (İspanyolca okunuşu:[ˈiɾma konˈswelo ˈsjelo seˈrano ˈkastɾo]; d. 9 Aralık 1933 –ö. 1 Mart 2023), Meksikalı aktris, şarkıcı,siyasetçi, gösteri sanatçısı ve yazar.[2][3][4][5][6]\n" }, "Marcela González Salas": { "first_paragraph": "María Marcela González Salas (d. 18 Aralık 1947 - ö. 22 Nisan 2023),[1] Meksikalı siyasetçi. \n" }, "Anna (III. Andronikos'un eşi)": { "first_paragraph": "Savoyalı Anna, doğum ismi Giovanna, (d. 1306 – ö. 1365) Bizans İmparatoru III. Andronikos'un imparatoriçe eşidir. Anna, Savoya Kontu V. Amadeus ile ikinci karısı Marie'nin kızıdır.\n" }, "Benedikte (Danimarka prensesi)": { "first_paragraph": "Danimarka Prensesi Benedikte (Benedikte Astrid Ingeborg Ingrid af Glücksborg; d. 29 Nisan 1944), Danimarka Kralı IX. Frederik ve Kraliçesi Ingrid'in ikinci kızı ve çocuğu. Şu anki Danimarka Kraliçesi II. Margrethe'nin kardeşi ve Yunanistan Kraliçesi Anne-Marie'nin ablasıdır.\n" }, "Hautville'li Konstanza": { "first_paragraph": "Orta Çağın önemli kişiliklerinden biri olan Hautville'li Konstanza (2 Kasım 1154 – 27 Kasım 1198) daha çok Sicilyalı Kontanza diye bilinmektedir (İngilizce adı: Constance).\n" }, "Hiltrud": { "first_paragraph": "Hiltrud (ö. 754), Bavyera düşesi. Bavyera'nın saltanat vekilliğini 748-754 yılları arasında yapmıştır.\n" }, "İrini (Bizans imparatoriçesi)": { "first_paragraph": "İrini (Yunanca: Ειρήνη) (752 - 9 Ağustos 803) İrini Sarantapechaina veya Atinalı İrini (Yunanca:Ειρήνη η Αθηναία), olarak da anılan ve tam yetkili imparatorluk gücü ile 797-803 döneminde hüküm süren Bizans İmparatorluğu İmparatoriçesidir.\n" }, "Jingū (imparatoriçe)": { "first_paragraph": "İmparatoriçe Eş Jingū (神功皇后, Jingū-kōgō), bazen İmparatoriçe Naip Jingū (神功天皇, Jingū-tennō) olarak da bilinir,[1] Jingū Japonya'yı M.S 201'den 269'a kadar yöneten bir Japon İmparatoriçesidir. İmparator Chūai'nin eşidir. Ayrıca İmparatoriçe Jingū ülkeyi kocasının ölümünden sonra kendi başına 269 yılında oğlu tahta gelinceye dek yönetmiştir. Japonya imparatorları listesi göre (Bundan dolayı lakabı Jingū Tennō 神功天皇 olmuştur) Japonya'yı imparatorluk sistemiyle yöneten 15. hükümdardır. Ama yeniden değerlendirilen çalışmalar Jingū adının kaldırılıp yerine oğlunun İmparator Ōjin'in 15. hükümdar olması gerektiğini söyler.\n" }, "Zoe Karbonopsina": { "first_paragraph": "Zoe Karbonopsina, ayrıca Karvounopsina ya da Carbonopsina, i.e., \"Kömür siyahı gözlü\" (Yunanca: Ζωή Καρβωνοψίνα, Zōē Karbōnopsina), İmparator VI. Leon'un dördüncü karısı, İmparator VII. Konstantinos'in annesi.\n" }, "Louise de Savoie": { "first_paragraph": "Louise de Savoie (11 Eylül 1476, Pont-d'Ain - 22 Eylül 1531, Grez-sur-Loing), Fransız soylu, Auvergne ve Bourbonnais naibesi, Nemours düşesi ve Fransa Kralı I. François'nın annesi. 1515, 1525-1526 ve 1529 yıllarında Fransa naibesi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Sophia, II. Justinus'un eşi": { "first_paragraph": "Aelia Sophia (y. 530 – y./601 sonrası) 565 ile 578 yılları arası İmparator II. Justinus'un karısıdır. Özellikle ekonomik konular ile ilgilenmiştir ve Justinus'un hükümdarlığı sırasında mali konulara dahil olmuştur. Justinus'un aklî dengesini kaybettiği dönem naibe olarak hareket etmiştir. \n" }, "Theofano (II. Romanos'un eşi)": { "first_paragraph": "Theofano, Bizans imparatoriçesi. II. Romanos ve II. Nikiforos'un karısı, I. İoannis'in sevgilisi, II. Basileios ve VIII. Konstantinos'un annesidir. Theofano, 10. yüzyıl Bizans tarihinde önemli bir rol oynamıştır. Oğulları küçük iken taht naipliği yapmıştır.\n" }, "Vizigard": { "first_paragraph": "Wisigard (510 - 540) veya Wisigardis 6. yüzyılda yaşamış Frank Kraliçesidir. \n" }, "Zenobia": { "first_paragraph": "Zenobia (240- 274'ten sonra), 3. yüzyılda Suriye'de hüküm süren Palmira İmparatorluğu'nun kraliçesi ve Kral Septimius Odaenathus'un ikinci karısı. Kralın ölümüyle yönetimi ele geçirdi ve esir düşene kadar imparatorluğu yönetti. Suriye, Lübnan, Filistin, Mısır ve Anadolu'nun güney ve doğu bölgelerini kontrolü altına aldı. Roma İmparatoru Aurelian tarafından imparatorluğu yıkılarak, esir alındı ve İtalya'nın Tibur (Tivoli) şehrinde ikamete mecbur edildi.\n" }, "Grete Berget": { "first_paragraph": "Grete Anni Berget (25 Mart 1954 – 9 Kasım 2017), Norveç İşçi Partisi üyesi siyasetçidir.\nVinstra, Nord-Fron, Oppland'da doğdu ve kariyerine gazetecilik mesleğiyle başladı.[1] Berget siyasi yaşamında 1990-91 arası Başbakan'lık özel danışmanı ve 1991-96 yılları arasında Çocuk ve Aile İşleri Bakanı olarak görev yapmıştır.[2] 2003 yılından itibaren Norveç Avrupa Birliği Hareketi genel sekreterliğini yapıyordu.[1] Norveçli kadın siyasetçi ve eski bakan Grete Berget, 9 Kasım 2017'de kanserden öldü.[3]\n" }, "Erna Solberg": { "first_paragraph": "Erna Solberg (d. 24 Şubat 1961, Bergen), 2013'ten 2021'e kadar Norveç başbakanı olarak görev yapan ve Mayıs 2004'ten bu yana Muhafazakâr Parti Lideri olan Norveçli bir politikacıdır. 2013'te yapılan genel seçimlerde partisinin birinci gelmesinin ardından Norveç Başbakanı oldu. Gro Harlem Brundtland'dan sonra Norveç tarihindeki ikinci kadın başbakandır.\n" }, "Gro Harlem Brundtland": { "first_paragraph": "Gro Harlem Brundtland (d. 20 Nisan 1939, Bærum) Norveçli siyasetçi. Norveç'in ilk kadın başbakanı.\n" }, "Ragnhild Queseth Haarstad": { "first_paragraph": "Ragnhild Queseth Haarstad (d. 4 Nisan 1939 ; ö. 6 Haziran 2017), Norveç Merkezi Partisi üyesi siyasetçi ve bakandır. Kendisi 4 Nisan 1939'da Grue, Norveç'te doğmuştur. 1997'den 1999'a kadar Norveç Yerel Yönetimler ve Bölgesel Kalkınma Bakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Anne Kristin Sydnes": { "first_paragraph": "Anne Kristin Sydnes (d. 13 Mayıs 1956 – ö. 3 Mart 2017 [1]),Norveçli siyasetçidir. Norveç İşçi Partisi üyesidir. Stoltenberg hükûmetine 2000-2001 yılları arasında Norveç Kalkınma Bakanı olarak görev yapmıştır.[2] Jan Egeland ile evli olan eski kadın bakan ve siyasetçi Anne Kristin Sydnes 3 Mart 2017'de 60 yaşında ölmüştür.\n" }, "Sylvi Listhaug": { "first_paragraph": "Sylvi Listhaug, (d. 25 Aralık 1977, Ørskog), Norveçli siyasetçidir. 2021'den beri Norveç Gelişim Partisinin lideridir. Norveç'in ilk göç bakanlığını yapmıştır. Ayrıca 2013-2015 yıllarında tarım bakanı olarak kabinede görev almıştır.\n" }, "Torhild Bransdal": { "first_paragraph": "Torhild Bransdal (d. 10 Nisan 1956 – ö. 28 Eylül 2022), Norveçli siyasetçi. \n" }, "Elsa Malpartida": { "first_paragraph": "Elsa Malpartida (d. 1961 – ö. 21 Ocak 2022), Perulu kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Violeta Bermúdez": { "first_paragraph": "Violeta Bermúdez Valdivia (d. 12 Ağustos 1961) Perulu bir avukat, yazar ve diplomattır. 18 Kasım 2020 ile 28 Temmuz 2021 tarihleri arasında başbakan olarak görev yapmıştır.[1] Daha önce, Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Kalkınma Ajansı'nda görevlerde bulundu ve Başkan Alejandro Toledo ve Başbakan Beatriz Merino'nun kabinelerinde çalıştı.\n" }, "Olga Teresa Krzyżanowska": { "first_paragraph": "Olga Teresa Krzyżanowska (10 Eylül 1929 – 22 Haziran 2018), Polonyalı siyasetçi. Kendisi Varşova'da doğdu. Krzyżanowska Polonya Parlamentosu ve alt meclis olan Sejm'de Özgürlük Birliği partisi üyesi olarak 1989 ile 2005 yılları arasında görev yapmıştır.\n" }, "Cláudia Aguiar": { "first_paragraph": "Cláudia Aguiar (d. 8 Nisan 1982), 2014'ten bu yana Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapan Sosyal Demokrat Parti'nin Portekizli bir politikacısıdır.[1]\n" }, "Elisabeta Lipă": { "first_paragraph": "Elisabeta Lipă (Rumence telaffuz: [elisaˈbeta ˈlipə]; evlilik öncesi soyadı Oleniuc; d. 26 Ekim 1964, Siret), Rumen kürekçi ve siyasetçidir. Kürek kariyerini sonlandırmış olup altı Olimpiyat Oyunları'nda mücadele etmiştir ve kazandığı beş altın, iki gümüş ve bir bronz madalyayla oyunlar tarihinin en çok madalya kazanan kürekçisi konumunda bulunmaktadır. Kürek kariyerinin ardından Romanya Kürek Federasyonu başkanı, CS Dinamo București ve Romanya gençlik ve spor bakanı dahil olmak üzere çeşitli makamlarda görev almıştır.\n" }, "Anna Pankratova": { "first_paragraph": "Anna Pankratova (Rusça: Анна Михайловна Панкратова, d. 4 Şubat 1897 ö. 25 Mayıs 1957) önde gelen bir Sovyet tarihçi, eğitimci ve Rusya Bilimler Akademisi üyesiydi. Rus tarihi dergisi “Voprosy Istorii”nin baş editörüydü. Ulusal SSCB Tarihçileri Komitesi'ne başkanlık etmiştir. Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi olarak, Yüksek Sovyet Prezidyumu'na seçildi.[1]\n" }, "Ariadna Çasovnikova": { "first_paragraph": "Ariadna Leonidovna Çasovnikova (Kazakça: Ариадна Леонидовна Часовникова, d. 8 Kasım 1918; Oskemen - ö. 19 Ağustos 1988; Almatı), Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti Başkan Vekilliği yapan Kazak Sovyet politikacı. Hizmetleri dolayısıyla bir kez Kızıl Bayrak İşçi Nişanı ve iki kez Onur Rozeti Nişanı ile onurlandırıldı.\n" }, "Ayna Sultanova": { "first_paragraph": "Ayna Sultanova (1895, Pirebedil - 1938), Azeri devrimci. Azerbaycan'ın ilk kadın komünist devrimcilerinden biridir.[1] 'Şark kadını' (Azerice: Şərq Qadını) dergisinin ilk editörüdür. Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetinde(ASSC) Yüksek Mahkeme başkanı ve Eğitim, Adalet Komisarlığı gibi yüksek görevlerde bulunmuştur.\n" }, "Banat Batırova": { "first_paragraph": "Banat Hairullovna Batırova (16 Aralık 1904; Ufa - 19 Temmuz 1970, Ufa), Başkurdistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Sosyalist Emek Kahramanı unvanını kazanan ilk kadın[1], Başkurdistan Yüksek Sovyeti 2., 3. ve 4. dönem milletvekili.[2][3]\n" }, "Roza Eldarova": { "first_paragraph": "\n\n\n\n\n\n" }, "Elmira Gafarova": { "first_paragraph": "Elmira Mikayil kızı Gafarova (Azerbaijani) (1 Mart 1934 - 1 Ağustos 1993), Azerbaycanlı bir politikacı ve diplomattı.[1]\n" }, "Hertek Ançimaa-Toka": { "first_paragraph": "Khertek Amirbitovna Ançımaa-Toka, (Rusça: Хертек Амырбитовна Анчимаа-Тока, 1 Ocak 1912 – 4 Kasım 2008) Tuva-Sovyet politikacı, 1940–44 yılları arasında Tuva Halk Cumhuriyeti'nin Küçük Kurul adlı meclisinin başkanı.\n" }, "Aleksandra Kollontay": { "first_paragraph": "Aleksandra Mihayilovna Kollontay (Rusça: Алекса́ндра Миха́йловна Коллонта́й), (31 Mart 1872, Sankt-Peterburg - 9 Mart 1952), Rus komünist diplomat, Sovyetler Birliği Norveç Elçisi (1926), Sovyet hükümetindeki ilk kadın bakan.\n" }, "Meryem Vardanyan": { "first_paragraph": "Mariam Vardanian (Maro Nazarbek) (1864–1941) Rus İmparatorluğu'nda yaşayan Ermeni devrimci aktivist, Sosyal Demokrat Hınçak Partisi kurucularından.\n" }, "Nadejda Krupskaya": { "first_paragraph": "Nadejda Konstantinovna Krupskaya (Rusça: Надежда Константиновна Крупская; d. 26 Şubat 1869, St. Petersburg, Rusya - ö. 27 Şubat 1939, Moskova, SSCB), Rus kadın devrimci. Ekim Devrimi'nin lideri ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu Lenin'in eşi. Sovyetler Birliği Eğitim Halk Komiseri (bakan) yardımcısı (1929-1939). SSCB Bilimler Akademisi onursal üyesi (1931).\n" }, "Olga Dmitriyevna Ulyanova": { "first_paragraph": "Olga Dmitriyevna Ulyanova (Rusça: Ольга Дмитриевна Ульянова, 4 Mart 1922 Moskova, Rusya SFSC, SSCB - 25 Mart 2011 Moskova, Rusya), Rus profesör ve bilim insanı. Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin’in yeğeni. Lenin’in erkek kardeşi sosyalist devrimci Dmitri Ulyanov’un kızı.\n" }, "Sakine Aliyeva": { "first_paragraph": "Sakine Aliyeva (Azerice: Səkinə Abbas qızı Əliyeva, Rusça: Алиева, Сакина Аббас кызы; 15 Nisan 1925 - 2010) Azeri-Sovyet devlet görevlisi ve politikacı. 1951'den itibaren Komünist Partinin Nahçıvan Bölge Komitesinde çeşitli görevlerde bulundu. 1963'te Nahçivan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti Başkanlığı'na seçildi ve 1990 yılına kadar bu sıfatla görev yaptı.\n" }, "Sima Eyvazova": { "first_paragraph": "Sima Eyvazova (Azerice: Sima Rəhman qızı Eyvazova; 2 Ekim 1933 - 6 Mayıs 2009), 1994-1999 yılları arasında Cenevre'deki Birleşmiş Milletler Ofisi'nde bağımsız Cumhuriyet'in ilk temsilcisi olan Azerbaycanlı bir diplomattı.[1]\n" }, "Svetlana Savitskaya": { "first_paragraph": "Svetlana Yevgenyevna Savitskaya (Rusça: Светла́на Евге́ньевна Сави́цкая, d. 8 Ağustos 1948, Moskova), Sovyet pilot ve kozmonotu. 1982 yılına Soyuz T-7 uçuşuna katılarak Valentina Tereşkova'dan 19 yıl sonra uzaya giden ikinci kadın oldu. Sovyet komutan Yevgeniy Savitskiy'in kızı.\n" }, "Tahire Tahirova": { "first_paragraph": "Tahire Tahirova, (Azerice:  Tahirə Əkbər qızı Tahirova, Rusça:  Таи́ра Акпе́р кызы́ Таи́рова; 7 Kasım 1913 – 26 Ekim 1991) Sovyet siyasetçi, diplomat ve Dışişleri Bakanı. 1959 ve 1983 yılları arasında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı'nda Dışişleri Bakanı görevi yaptı.[1]\n" }, "Valentina Tereşkova": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yekaterina Furtseva": { "first_paragraph": "Yekaterina Alexeyevna Furtseva (Rusça: Екатерина Алексеевна Фурцева; d. 7 Aralık 1910 ; 24 Ekim 1974),Sovyet-Rus komünist kadın siyasetçi.\n" }, "Yelena Stasova": { "first_paragraph": "Yelena Dmitrievna Stasova (Rusça: Елена Дмитриевна Стасова; d. 3 Ekim 1873; Sankt-Peterburg, ö. 31 Aralık 1966; Moskova), Sovyet Rus Marksist-Leninist devrimci, gazeteci, Komintern temsilcisi. 1921'de Almanya'da Komintern temsilciliği yaptı. 1927-1938 yılları arasında Enternasyonal Kızıl Yardım başkanlığı yaptı. 1938'den 1946'ya kadar Internatsionalnaya Literatura (Enternasyonal Edebiyat) dergisinin editörlüğünü yaptı.\n" }, "María Ignacia Benítez": { "first_paragraph": "María Ignacia Benítez (1 Ağustos 1958 – 28 Şubat 2019), Şilili siyasetçi, eski bakan ve çevreci.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:T%C3%BCrkiye_Cumhuriyeti%27nin_kad%C4%B1n_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "İlk Türk kadın milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Kadınların ilk kez oy kullandığı TBMM 5. Dönem seçimleri 8 Şubat 1935 Türkiye genel seçimlerinde yapıldı ve 17 kadın milletvekili ilk kez meclise girdi. Ara seçimlerde bu sayı 18'e ulaştı.[1]\n" }, "Aysel Baykal": { "first_paragraph": "Aysel Baykal (1939, Ankara - 24 Ocak 2003, İstanbul)[1], Türk siyasetçidir.\n" }, "Ayşe Böhürler": { "first_paragraph": "Ayşe Böhürler (d. 1963, Kayseri) Türk gazeteci ve siyasetçidir. AK Parti'nin kurucuları arasındadır, 2023 Türkiye genel seçimlerinde partisinden Kayseri milletvekili seçilmiştir.\n" }, "Behiye Eker": { "first_paragraph": "Behiye Eker (d. 29 Ekim 1979, Mersin) Türk hukukçu ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem AKP İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Beril Dedeoğlu": { "first_paragraph": "Hatice Beril Dedeoğlu, (9 Aralık 1961, Ankara - 13 Mart 2019, İstanbul), Türk akademisyen, yazar ve siyasetçi.\n" }, "Burcugül Çubuk": { "first_paragraph": "Burcugül Çubuk (d. 1985, Emirdağ) Türk siyasetçidir.\n" }, "Büşra Paker": { "first_paragraph": "Büşra Paker (d. 1982, İstanbul) Türk matematik mühendisi ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem AKP İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Canan Kaftancıoğlu": { "first_paragraph": "Canan Kaftancıoğlu, evlilik öncesi Şahin (d. 3 Şubat 1972, Mesudiye, Ordu), Türk hekim ve siyasetçi. 14 Haziran 2022'den önce resmî, sonrasında ise fiilî olarak Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul İl Başkanı olmuştur.[4]\n" }, "Çiçek Otlu": { "first_paragraph": "Çiçek Otlu, Türk siyasetçidir. TBMM 28. dönem Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Dersim Dağ": { "first_paragraph": "Dersim Dağ (d. 2 Şubat 1996, Bismil),[1] Kürt asıllı Türk siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Diyarbakır milletvekilidir. Seçildiğinde 22 yaşındaydı ve en genç milletvekillerinden biriydi.\n" }, "Diyarbakır Anneleri": { "first_paragraph": "Diyarbakır Anneleri, PKK tarafından aldatılan veya kaçırılan çocuklarına kavuşma ümidiyle 3 Eylül 2019 tarihinden beri HDP'ye karşı oturma eylemi yapan bir gruptur.[1] Oturma eylemi HDP'nin Diyarbakır İl Başkanlığı binası önünde gerçekleşmektedir.[2]\n" }, "Emine Yavuz Gözgeç": { "first_paragraph": "Emine Yavuz Gözgeç (d. 20 Ağustos 1969, Bursa), Türk avukat, siyasetçi. 25, 26, 27 ve 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Bursa milletvekilidir.\n" }, "Filiz Koçali": { "first_paragraph": "Filiz Koçali (d. 22 Ocak 1958, İstanbul), Türk siyasetçi. Sosyalist Demokrasi Partisinin (SDP) 2. genel başkanıdır.\n" }, "Fatma Girik": { "first_paragraph": "Fatma Girik (12 Aralık 1943[1], İstanbul - 24 Ocak 2022, İstanbul), Türk oyuncu, senarist, yapımcı ve siyasetçidir.[2] 1956-2012 yılları arasında 200'den fazla sinema filmi ve dizide rol alan Girik; canlandırdığı sert, mağrur ve haksızlıklara karşı boyun eğmeyen Anadolu kadını karakterleri ile tanındı. Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit ve Filiz Akın ile birlikte Yeşilçam'ın dört yapraklı yoncası olarak tasvir edilir.\n" }, "Gül Esin": { "first_paragraph": "Gül Esin Aydın (Gülkız Ürbül) (1901, Çine, Aydın - 18 Aralık 1996, Nazilli, Aydın),[1], Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kadın muhtarı.\n" }, "Gülay Çokay": { "first_paragraph": "Gülay Çokay (Atığ, Aslıtürk), (d. 3 Nisan 1964, Çatalca, İstanbul, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Gülistan İsmet": { "first_paragraph": "Gülistan İsmet Tevfik, Türk yazar.\n" }, "Hayriye Şirin Ünsel": { "first_paragraph": "Hayriye Şirin Ünsel (d. 7 Eylül 1966, Balcılar, Taşkent) Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Hikmet İşmen": { "first_paragraph": "Hikmet İşmen[1] (d. 1918, Yanya - ö. 9 Mayıs 2006, İstanbul, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Leyla Atakan": { "first_paragraph": "Leyla Atakan (22 Ağustos 1925 - 10 Şubat 1971), Türk siyasetçi. 1968 -1971 yılları arasında Kocaeli'de belediye başkanlığı yapmıştır. Tek dereceli seçim sistemiyle seçilen ilk kadın belediye başkanı olmuştur.[1]\n" }, "Mübeccel Göktuna": { "first_paragraph": "Mübeccel Göktuna (Törüner) (1915 - 1999), Türk siyasetçi. 1972 ile 1980 yılları arasında Türkiye Ulusal Kadınlar Partisi (TUKP) Genel Başkanlığını yapmıştır.[1]\n" }, "Müfide İlhan": { "first_paragraph": "Müfide İlhan (19 Şubat 1911, İstanbul - 2 Şubat 1996, Bodrum), Türk öğretmen ve siyasetçi.\n" }, "Nesrin Ünal": { "first_paragraph": "Nesrin Ünal (d. 1961, Ankara) Türk doktor ve siyasetçidir.\n" }, "Nuray Akçasoy": { "first_paragraph": "Nuray Akçasoy (d. 1962) Türk siyasetçidir.\n" }, "Önay Alpago": { "first_paragraph": "Zehra Önay Alpago (d. 1947, Karadeniz Ereğli, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Öznur Bartin": { "first_paragraph": "Öznur Bartin, (d. 1985, Hâkkari) Türk siyasetçidir. TBMM 28. dönem Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi Hakkari milletvekilidir.\n" }, "Pınar Aydınlar": { "first_paragraph": "Pınar Aydınlar (d. 12 Şubat 1979, İstanbul), Türk halk müziği sanatçısı, yazar ve siyasetçidir.\n" }, "Rabia İlhan": { "first_paragraph": "Rabia İlhan (d. 1981, Kastamonu) Türk avukat ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem AKP İstanbul milletvekilidir.[1][2]\n" }, "Rahşan Ecevit": { "first_paragraph": "Zekiye Rahşan Ecevit (evlilik öncesi soyadı Aral; 17 Aralık 1923[2], Bursa - 17 Ocak 2020, Ankara), Türk ressam, yazar ve siyasetçidir. Demokratik Sol Parti ile Demokratik Sol Halk Partisinin kurucusu ve ilk başkanıdır. Önerisiyle 2000 senesinde çıkarılan Af Yasası, Rahşan Affı olarak bilinir.\n" }, "Sadiye Hanım": { "first_paragraph": "Sadiye Hanım, Türk siyasetçi.\n" }, "Sedef Çakmak": { "first_paragraph": "Sedef Çakmak, LGBTİ aktivisti ve siyasetçi.\n" }, "Sultan Özcan": { "first_paragraph": "Sultan Özcan, (d.1965, Develi), Türk siyasetçi.\n" }, "Tenzile Erdoğan": { "first_paragraph": "Tenzile Erdoğan (evlilik öncesi soyadı: Mutlu; 3 Mayıs 1924; Dumankaya, Rize - 24 Ekim 2011; Koşuyolu, Kadıköy, İstanbul), 12. Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın annesidir.\n" }, "Tuğba Işık Ercan": { "first_paragraph": "Tuğba Işık Ercan (d. 1977, İstanbul) Türk öğretmen ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem AKP İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Tülin Ersöz": { "first_paragraph": "Tülin Ersöz (d. 18 Şubat 1950, Malatya) Türk mimar, bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Türk siyasetinde kadınların yeri": { "first_paragraph": "Türkiye'de kadınların ulusal siyasette aktif katılımları vardır ve son seçimlerde Türk parlamentosunda kadın sayısı giderek artmaktadır.[1]\n" }, "Türkan Elçi (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Türkan Elçi, (d. 1971, Diyarbakır) Türk yazar, siyasetçi, avukat.\n" }, "Türkiye Cumhuriyeti'nin kadın bakanları listesi": { "first_paragraph": "\n" }, "Agustín Gamarra": { "first_paragraph": "Agustín Gamarra Messia (27 Ağustos 1785 - 18 Kasım 1841), Peru'da 4. ve 7. Cumhurbaşkanı unvanlarıyla görev yapan Perulu bir asker ve politikacıdır.\n" }, "Andrés Avelino Cáceres": { "first_paragraph": "Andrés Avelino Cáceres Dorregaray (d. 10 Kasım 1836 - ö. 10 Ekim 1923), Perulu asker ve siyasetçiydi. 1886 - 1890 ve 1894 -1895 yılları arasında, iki kez Peru'da devlet başkanlığı yaptı. Ayrıca Peru Ordusunda General unvanıyla yer aldığı Pasifik Savaşı (1879-1883) sırasında Şili işgaline karşı direnişe liderlik ettiği için ulusal kahraman olarak kabul edilmektedir.[1][2][3]\n" }, "Andrés de Santa Cruz": { "first_paragraph": "Andrés de Santa Cruz y Calahumana (30 Kasım 1792 - 25 Eylül 1865), 1829 yılından 1839'a kadar Bolivya'nın yedinci başkanı olarak görev yapan, Bolivyalı general ve politikacıydı.[1] Kendisinden önce başkanlık yapan José Miguel de Velasco iki kez görev aldığı için, başkanlık yapan altıncı farklı isimdir. 2005 yılında başkan seçilen Evo Morales'e kadar, Bolivya'da en uzun süre başkanlık yapan isim Santa Cruz'dur.[2] Ayrıca, 1827 yılında ve ardından 1836 yılından 1838'e kadar Peru'nun geçici başkanı olmuştur. Peru ile Bolivya'nın konfederatif bir yapıda birleşmesi için uğraşan ve 1836 yılından 1839'a kadar hayatta kalan Peru-Bolivya Konfederasyonu'nun \"Yüce Koruyucusu\" sıfatıyla görev yaptı; onun kişisel çabalarıyla oluşturulan bu siyasi yapı uzun süreli olmadı.\n" }, "Şablon:Alman siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Alman siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Alexander Abusch": { "first_paragraph": "Alexander Abusch, (14 Şubat 1902, Kraków - 27 Ocak 1982, Berlin) Alman gazeteci, yazar ve siyasetçi.\n" }, "I. Albrecht": { "first_paragraph": "I. Albrecht von Habsburg (d. 1255, Brugg - ö. 1308, Aargau), Avusturya dükü ve Germen imparatoru.\n" }, "Andreas Meyer-Landrut": { "first_paragraph": "Andreas Meyer-Landrut (d. 31 Mayıs 1929 Tallinn), Eston kökenli Alman siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Hans Apel": { "first_paragraph": "Hans Eberhard Apel (d. 25 Şubat 1932, Hamburg - ö. 6 Eylül 2011, Hamburg), Alman siyasetçi. Almanya Sosyal Demokrat Partisi üyesiydi. Helmut Schmidt'in hükûmetinde 1974-1978 yılları arasında Maliye, 1978-1982 yılları arasında da Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ernst Moritz Arndt": { "first_paragraph": "Ernst Moritz Arndt, (d. 26 Aralık 1769, Garz/Rügen, ö. 29 Ocak 1860 Bonn) Alman şair ve siyasetçi. Gençlik yıllarında toprak sahiplerine karşı mücadele veren Arndt, daha sonra Napolyon karşıtı yazılarıyla ismini duyurdu. Uzun süre yasaklı olduğundan öğretim üyeliği mesleğinden uzak kaldı. 1841'de Bonn Üniversitesi rektörlüğüne getirildi. Kendisi Des Deutschen Vaterland eseri ile ünlüdür.\n" }, "Axel Gehrke": { "first_paragraph": "Axel Gehrke (d. 12 Ocak 1942 - ö. 23 Eylül 2021), popülist Almanya için Alternatif (AfD) üyesi olan Alman siyasetçi. 2017'den 2021 yılındaki ölümüne kadar Alman Federal Meclisi'nde delegeydi.\n" }, "Rainer Barzel": { "first_paragraph": "Rainer Candidus Barzel (20 Haziran 1924, Braunsberg, Doğu Prusya - 26 Ağustos 2006, Münih, Bavyera) CDU'da Alman siyasetçi. Siyaset dışında bir avukat olarak çalışmıştır.\n" }, "August Bebel": { "first_paragraph": "August Ferdinand Bebel (22. Şubat 1840, Köln – 13 Ağustos 1913, Passugg, İsviçre), Alman sosyalist politikacı ve gazeteci-yazar.\n" }, "Kurt Beck": { "first_paragraph": "Kurt Beck (d. 5 Şubat 1949; Bad Bergzabern), Alman siyasetçi. Almanya'nın Renanya-Palatina eyaleti başbakanı ve 2006-2008 yılları arasında Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Anton Maria Karl von Belderbusch": { "first_paragraph": "Anton Maria Karl Graf von Belderbusch, (d. 1 Haziran 1758, Heerlen; ö. 1820 Bonn), 1804 - 1816 yıllarında Bonn kentinin belediye başkanlığını yürüten Alman siyasetçi. Napoleon'ın 1804 sonbaharında yaptığı Bonn ziyareti sırasında Fransız lider ile iyi ilişkiler kuran Belderbusch, Maire unvanıyla Bonn'a başkan atandı. Belediye başkanlığı, Fransız işgalinin sona erip Viyana Kongresi kararları uyarınca Bonn ve çevresinin Prusya egemenlik sahasına katılmasından sonra da devam etti.\n" }, "Bettina Kudla": { "first_paragraph": "Bettina Irene Kudla (20 Temmuz 1962, Münih), Alman politikacı. Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi'ni 1981 yılında bitirdi. İşletme bölümü mezunu olan Kudla, ilerleyen dönemlerde Deloitte Touche Tohmatsu firmasında denetçi ve vergi danışmanı olarak görev yaptı. Hristiyan Demokrat Birliği partisinden (CDU) 2009 seçimlerinde % 33.3 ve 2013 seçimlerinde % 40 oy alarak Leipzig milletvekili olarak Alman parlamentosuna girdi. Hristiyan Birlik Partileri, Sosyal Demokrat Parti ve Yeşiller'in birlikte hazırladığı 1915 olaylarının soykırım olarak tanımlanmasını içeren tasarıya hayır oyu veren tek kişi olmuştur[1][2]\n" }, "Jens Beutel": { "first_paragraph": "Jens Beutel (12 Temmuz 1946 −8 Mayıs 2019), Alman siyasetçi ve satranç oyuncusu. \n" }, "Yaşar Bilgin": { "first_paragraph": "Yaşar Bilgin (d. 12. Nisan 1950, Mersin, Türkiye), Türk asıllı Alman doktor ve siyasetçi. Kardiyoloji alanında profesör olan Bilgin, CDU Hessen yönetim kurulunda ve Türk Alman Sağlık Vakfı başkanı. Bilgin halen Gießen Üniversitesi Hastanesinde başhekim ve Kültürlerarası Sağlık Merkezi başkanı olarak görevini sürdürmektedir. Eski cumhurbaşkanlarından Süleyman Demirel ve Turgut Özal’ın doktorluğunu yapmıştır. \n" }, "Rolf Böhme": { "first_paragraph": "Rolf Böhme (d. 6 Ağustos 1934 –ö. 12 Şubat 2019), Alman siyasetçidir. \n" }, "Gerd Bollmann": { "first_paragraph": "Gerd Friedrich Bollmann (d. 28 Eylül 1947; Wanne-Eickel, Herne, Kuzey Ren-Vestfalya –ö. 17 Eylül 2017), Alman siyasetçidir. Alman Sosyal Demokrat Partisi (SPD) üyesi olarak siyaset yapmıştır.[1]\n" }, "Alwin Brück": { "first_paragraph": "Alwin Brück (23 Eylül 1931 – 14 Şubat 2020), Alman siyasetçi.\n" }, "Wolfgang Clement": { "first_paragraph": "Wolfgang Clement (d. 7 Temmuz 1940, Bochum - ö. 27 Eylül 2020, Bonn), Sosyal Demokrat Parti mensubu Alman siyasetçi. 1998-2002 yılları arasında Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin başbakanlığını yaptı. 2002-2005 yılları arasında federal ekonomi bakanlığını yürüttü. Aktif siyasete ara verdiğini açıkladıktan sonra özellikle enerji sektöründe faaliyet gösteren kuruluşların yönetim kurullarında görev almaktadır.\n" }, "Bärbel Dieckmann": { "first_paragraph": "Bärbel Dieckmann, (26 Mart 1949, Leverkusen), Alman siyasetçi.\n" }, "Erhard Eppler": { "first_paragraph": "Erhard Eppler (9 Eylül 1926 – 19 Ekim 2019), Alman Sosyal Demokrat siyasetçi, eski bakan ve eğitimci.[1][2]\n" }, "Ludwig Erhard": { "first_paragraph": "Ludwig Erhard (d. 4 Şubat 1897, Fürth - ö. 5 Mayıs 1977, Bonn, Almanya), 1963-1966 yılları arasında görev yapmış Batı Almanya Şansölyesi, 1949-1963 yılları arasında Federal Ekonomi Bakanı. Erhard, sosyal piyasa ekonomisi düşüncesinin kurucularındandır ve ordoliberalizmin temsilcilerinden biridir.\n" }, "Erich Mielke": { "first_paragraph": "Erich Fritz Emil Mielke (28 Aralık 1907 - 21 Mayıs 2000), 1957-1989 yılları arasında Doğu Almanya Devlet Güvenlik Bakanı olarak görev yapan bir Alman komünist yetkili idi.\n" }, "Ernst Reuter": { "first_paragraph": "Ernst Rudolf Johannes Reuter (29 Temmuz 1889, Apenrade (bugünkü Danimarka) - 29 Eylül 1953, Berlin), Alman siyasetçi. Batı Berlin'in ilk belediye başkanıdır.\n" }, "Ernst Zörner": { "first_paragraph": "Ernst Emil Zörner (d. 27 Haziran 1895, Nordhausen - ö. 21 Aralık 1945[1]), NSDAP üyesi Alman devlet görevlisi. Kraków belediye başkanı ve Genel Hükümet'te Lublin bölgesi valisi.\n" }, "Oskar Fischer": { "first_paragraph": "Oskar Fischer (19 Mart 1923 - 2 Nisan 2020), 1975'ten 1990'a değin Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin (ADC) dışişleri bakanı olarak görev yapmış Doğu Alman politikacı.\n" }, "Franz Müntefering": { "first_paragraph": "Franz Müntefering (d. 16 Ocak 1940, Neheim) Alman sosyal demokrat siyasetçi. Eski bakan.\n" }, "Franz Seldte": { "first_paragraph": "Franz Seldte (29 Haziran 1882 - 1 Nisan 1947), Alman Stahlhelm paramiliter örgütünün kurucusu, nazi politikacı ve 1933 ila 1945 yılları arasında Nazi Almanyası'nın Çalışma Bakanıydı.\n" }, "Wilhelm Frick": { "first_paragraph": "Wilhelm Frick (12 Mart 1877, Alsenz, Bavyera - 16 Ekim 1946, Nürnberg, Almanya), 1933'ten 1943'e kadar Adolf Hitler'in kabinesinde İçişleri Bakanı olarak görev yapan, Bohemya ve Moravya'nın son valisi ve Nazi Partisi'nin (NSDAP) önde gelen bir Alman politikacısıydı.\n" }, "Friedrich Bohl": { "first_paragraph": "Friedrich Bohl (d. 5 Mart 1945; Rosdorf, Göttingen), Alman politikacı (CDU). 1991 ile 1998 yılları arasında Şansölyelik Şefi Özel İşler Federal Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Friedrich Christoph Dahlmann": { "first_paragraph": "Friedrich Christoph Dahlmann (13 Mayıs 1785, Wismar – 5 Aralık 1860, Bonn) Alman tarihçi ve siyasetçi.\n" }, "Friedrich Naumann": { "first_paragraph": "Friedrich Naumann (25 Mart 1860, Störmthal, Prusya-24 Ağustos 1919, Travemünde, Almanya), Alman emperyalizminin en etkili savunucularından siyaset adamı ve kuramcı.\n" }, "Friedrich Zimmermann": { "first_paragraph": "Friedrich Zimmermann (18 Temmuz 1925, Münih - 16 Eylül 2012) eski bir Alman siyasetçi ve CSU üyesidir. 1982-1989 yılları arasında Federal İçişleri Bakanı, 1989-1991 yılları arasında Federal Ulaştırma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Hans-Peter Friedrich": { "first_paragraph": "Hans-Peter Friedrich (d. 10 Mart 1957, Naila, Bavyera), Alman siyasetçi, Hristiyan Sosyal Birliği (CSU) temsilcisidir. 1998'den beri Almanya Federal Meclis üyesidir. Hür Demokrat Parti ile sürdürülen koalisyon görüşmelerinde, Friedrich Konut ve Geliştirme portföyü için sorumlu oldu. 2 Mart 2011 günü Federal İçişleri Bakanı seçildi. 3 Mart 2011 tarihinde Friedrich atandı.[netleştirme gerekli] 30 Eylül 2013'te vekaleten Tarım Bakanı olmuş, 3. Merkel kabinesinde de asaleten Tarım Bakanlığı görevini üstlenmiştir. Kendisi hakkında çıkan iddialar nedeniyle istifa etmiştir. 24 Ekim 2017 tarihi itibarıyla Bundestag Başkan yardımcısıdır.\n" }, "Gerhart Baum": { "first_paragraph": "Gerhart Baum (d. 28 Ekim 1932, Dresden) Hür Demokrat Parti (FDP) Alman politikacı ve avukat.\n" }, "Gerold Rechle": { "first_paragraph": "Gerold Rechle (d. 28 Haziran 1964 – ö. 28 Aralık 2021), Almana siyasetçi. Rechle, 28 Haziran 1964'te Bad Saulgau, Baden-Württemberg, Batı Almanya'da doğdu. Bağımsız olarak girdiği siyasi kariyerinde; 2017-2021 yılları arasında Laupheim belediye başkanı olarak görev yaptı.[1] Rechle 28 Aralık 2021'de Laupheim, Almanya'da 57 yaşında öldü.[2]\n" }, "Gesine Lötzsch": { "first_paragraph": "Gesine Lötzsch (d. 7 Ağustos 1961) Almanya'da Sol Partili bir siyasetçidir. 2010'da Klaus Ernst ile birlikle Sol Parti'nin eşbaşkanı olarak seçildi.\n" }, "Carl Friedrich Goerdeler": { "first_paragraph": "Carl Friedrich Goerdeler (d. 31 Temmuz 1884 - ö. 2 Şubat 1945), Alman monarşist ve muhafazakâr bir politikacı, yönetici, ekonomist, kamu hizmeti çalışanı ve sonradan Nazi rejiminin bir rakibiydi.\n" }, "Gregor Gysi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Otto Grotewohl": { "first_paragraph": "Otto Grotewohl, (d. 11 Mart 1894; Braunschweig – ö. 21 Eylül 1964; Berlin), Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin (Doğu Almanya) ilk Başbakanı olan Alman siyasetçi.\n" }, "Ulrich Hahnen": { "first_paragraph": "Ulrich Hahnen (d. 10 Mayıs 1952 ; ö. 10 Ocak 2016), Alman politikacı. Alman Sosyal Demokrat Partisi (SPD) üyesidir. 2010'dan ölümüne Kuzey Rhine-Westphalia'dan milletvekilliği yaptı. 1994'te Kuzey Rhine-Westpalia'da bulunan Krefeld'de belediye meclisi üyeliğide yapmıştı.\n" }, "Hans Modrow": { "first_paragraph": "Hans Modrow (d. 27 Ocak 1928 - ö. 10 Şubat 2023), Alman siyasetçi. Doğu Almanya'nın son komünist öncüsü olarak bilinen Modrow, hâlen Sol Parti onursal başkanıdır.\n" }, "Heiko Maas": { "first_paragraph": "Heiko Josef Maas (d. 19 Eylül 1966, Saarlouis), Alman politikacı. 2018-2021 yılları arasında 4. Merkel Kabinesi'nde dışişleri bakanı olarak görev aldı.[1] 17 Aralık 2013 ile 14 Mart 2018 arasında Federal Adalet ve Tüketiciyi Koruma Bakanı olarak görev yaptı. Almanya Sosyal Demokrat Partisi üyesidir.\n" }, "Gustav Heinemann": { "first_paragraph": "Gustav Walter Heinemann (d. 23 Temmuz 1899 - d. 7 Temmuz 1976), Almanya Federal Cumhuriyeti'nin 3. Cumhurbaşkanı (1969-1974).\n" }, "Heinz Golombeck": { "first_paragraph": "Heinz Golombeck (d. 19 Ekim 1948 – ö. 1 Ağustos 2023), Alman siyasetçi. \n" }, "Hermann Müller": { "first_paragraph": "Hermann Müller (18 Mayıs 1876, Mannheim - 20 Mart 1931, Berlin, Almanya), Weimar Cumhuriyeti döneminde kurulan koalisyon hükûmetlerinde iki kez başbakanlık yapan Alman devlet adamı ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) lideri. Versay Antlaşması'nın (28 Haziran 1919) Alman imzacılarından biriydi.\n" }, "Hermann Rappe": { "first_paragraph": "Hermann Rappe (d. 20 Eylül 1929 – ö. 30 Ocak 2022), Alman Sosyal Demokrat siyasetçi ve sendikacı. Rappe, 20 Eylül 1929'da Hann. Münden, Almanya'da doğdu. Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SDP) bünyesinde siyasete girdi. 1972 ile 1998 yılları arasında Alman Federal Meclisi'nde delege olarak yer aldı. Ayrıca 1982-1995 yılları arasında Kimya, Kağıt ve Seramik Birliği Başkanı ve 1988-1995 yılları arasında Uluslararası Kimya, Enerji ve Genel İşçi Sendikaları Federasyonu Başkanı (ICEF) olarak hazır bulundu.\n" }, "Roman Herzog": { "first_paragraph": "Roman Herzog (d. 5 Nisan 1934 - ö. 10 Ocak 2017), 1994-1999 yılları arasında görev yapmış Almanya cumhurbaşkanı.\n" }, "Burkhard Hirsch": { "first_paragraph": "Burkhard Hirsch (29 Mayıs 1930 – 11 Mart 2020), Alman siyasetçi ve hukukçu.[1]\n" }, "Horst Sindermann": { "first_paragraph": "Horst Sindermann (Almanca telaffuz: [hɔʁst zɪndɐman]; 5 Eylül 1915 - 20 Nisan 1990), Doğu Alman siyasetçi; Doğu Almanya'nın liderlerinden biri idi. 1973, 1976 yılları arasında başbakanlık görevinde bulunan Sindermann, 1976'dan 1989 yılına dek meclis başkanlığı görevini sürdürdü.\n" }, "Hermann Höcherl": { "first_paragraph": "Hermann Höcherl (31 Mart 1912, Brennberg – 18 Mayıs 1989), Alman siyasetçi.\n" }, "Rudolf Jahn": { "first_paragraph": "Rudolf (Rudi) Jahn (d. 4 Kasım 1906, Leipzig – ö. 30 Eylül 1990), Alman siyasetçi (KPD, SED). 1949-1952 yılları arasında Brandenburg eyalet Başkanlığı görevini icra etmiştir.\n" }, "Joachim Gauck": { "first_paragraph": "Joachim Wilhelm Gauck (d. 24 Ocak 1940, Rostock), Alman politikacı, Protestan papaz ve Doğu Almanya'da eski anti-komünist insan hakları savunucusudur. 19 Şubat 2012 tarihinde, hükûmet partileri olan CDU, CSU, FDP, SPD ve Birlik 90/Yeşiller tarafından 2012 seçimlerinde Almanya Cumhurbaşkanı adayı olarak kabul edilmiştir. 18 Mart 2012 tarihi itibarıyla Almanya cumhurbaşkanı seçilmiştir.\n" }, "Johannes Rau": { "first_paragraph": "Johannes Rau (d. 16 Ocak 1931, Wuppertal - ö. 27 Ocak 2006, Berlin), Alman devlet adamı ve 1999-2004 yılları arasında görev yapmış Almanya cumhurbaşkanı.\n" }, "Joschka Fischer": { "first_paragraph": "Joseph Martin Fischer (d. 12 Nisan 1948), Alman siyasetçi.\n" }, "Joseph Wirth": { "first_paragraph": "Karl Joseph Wirth (6 Eylül 1879, Freiburg - 3 Ocak 1956, Freiburg, Almanya), Alman siyasetçi. Weimar Cumhuriyeti döneminde, 1921'den 1922'ye kadar Almanya şansölyeliği yapmıştır.\n" }, "Jürgen W. Gansel": { "first_paragraph": "Jürgen W. Gansel (6 Temmuz 1976, Opladen, Nordrhein-Westfalen) Alman bir siyâsetçidir.\n" }, "Karl Carstens": { "first_paragraph": "Karl Carstens (d. 14 Aralık 1914 Bremen - ö. 30 Mayıs 1992 Meckenheim), 1979-1984 yılları arasında görev yapmış Batı Almanya cumhurbaşkanı.\n" }, "Jörg Kastendiek": { "first_paragraph": "Jörg Kastendiek (18 Eylül 1964 – 13 Mayıs 2019), Alman siyasetçi.[1][2]\n" }, "Kurt Georg Kiesinger": { "first_paragraph": "Kurt Georg Kiesinger (d. 6 Nisan 1904 – ö. 9 Mart 1988) Batı Almanya'nın 1 Aralık 1966 - 21 Ekim 1969 tarihleri arasında görev yapmış muhafazakâr Alman şansölyesidir.\n" }, "Klaus Kinkel": { "first_paragraph": "Klaus Kinkel (17 Aralık 1936 - 4 Mart 2019), Alman eski bakan, avukat ve siyasetçidir. Almanya Hür Demokrat Partisi (FDP) üyesi olarak siyaset yapmıştır.\n" }, "Roland Koch (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Roland Koch (d. 24 Mart 1958, Frankfurt), Alman siyasetçi.\n" }, "Konstantin Fehrenbach": { "first_paragraph": "Konstantin Fehrenbach (d. 11 Ocak 1852, Wellendingen, Baden - ö. 26 Mart 1926, Freiburg, Almanya), Weimar Cumhuriyeti'nde 1920 ile 1921 yılları arasında şansölyelik yapmış olan Alman devlet adamı ve avukat.\n" }, "Kurt von Lersner": { "first_paragraph": "Kurt Freiherr von Lersner (12. Aralık 1883, Saarburg, Reichsland Alsace-Lorraine - 7 Haziran 1954, Düsseldorf), Alman diplomat ve Alman Halk Partisi üyesi politikacı. Lersner, Temmuz 1919'dan 1920 baharına kadar Almanya'nın Versaiy barış müzakereleri delegasyonunun, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Weimar Cumhuriyeti Reichstag Üyesi ve Konrad Adenauer sonrası \"ikinci lideri\" idi.[1][2]\n" }, "Lale Akgün": { "first_paragraph": "Dr. Lale Akgün (d 17 Eylül 1953, İstanbul, Türkiye), Türk asıllı bir sosyal demokrat (SPD) Alman siyasetçi ve psikolog.\n" }, "Robert Lehr": { "first_paragraph": "Robert Lehr (20 Ağustos 1883, Celle – 13 Ekim 1956, Düsseldorf), Alman siyasetçi (DNVP, CDU). Şansölye Konrad Adenauer hükûmetinde 1950'den 1953'e kadar Federal İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Lothar Ahrendt": { "first_paragraph": "Lothar Ahrendt (d. 13 Mart 1936, Erfurt), Doğu Almanya'nın eski içişleri bakanlarından biridir.\n" }, "Lothar Koch": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Lothar Späth": { "first_paragraph": "Lothar Späth (d. 16 Kasım 1937 - ö. 18 Mart 2016), Alman siyasetçi. Hristiyan Demokrat Birliği üyesidir.\n" }, "Heinrich Lübke": { "first_paragraph": "Karl Heinrich Lübke (d. 14 Ekim 1894 - ö. 6 Nisan 1972), 1959-1969 yılları arasında Batı Almanya cumhurbaşkanı olarak görev yapan Alman siyasetçi. Lübke, kariyerinin sonlarına doğru kötüleşen sağlığından dolayı acı çekti ve sağlık sorunlarından kaynaklanmış olabilecek bir dizi utanç verici olayla tanınıyor. Lübke, İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi rejimiyle ilişkisi skandalının ortasında, ikinci döneminin planlanan bitiminden üç ay önce görevinden istifa etti.\n" }, "Ludwig Carl Moyzisch": { "first_paragraph": "Ludwig Carl Moyzisch (d. 1905) 1943'te Ankara'da Nazi Almanyası Büyükelçiliği'nin diplomatik ataşesiydi.[1][2]\n" }, "Ludwig Friedrich Victor Hans": { "first_paragraph": "Ludwig Friedrich Victor Hans, Bülow Kontu (d. 14 Temmuz 1774, Essenrode, Braunschweig yakınları – ö. 11 Ağustos 1825, Landeck, Silezya), Vestfalyalı ve Prusyalı devlet adamı.\n" }, "Hans Luther": { "first_paragraph": "Hans Luther (10 Mart 1879, Berlin-11 Mayıs 1962, Düsseldorf, Batı Almanya), Alman siyasetçi. 1925'ten 1926'ye kadar Almanya şansölyesiydi. 1933-1937 yılları arasında Almanya'nın Washington büyükelçiliğini üstlendi.\n" }, "Walter Lübcke": { "first_paragraph": "Walter Lübcke (22 Ağustos 1953 – 2 Haziran 2019), Alman siyasetçi ve ekonomist.\n" }, "Paul Lücke": { "first_paragraph": "Paul Lücke (13 Kasım 1914, Schönborn - 10 Ağustos 1976), Alman siyasetçi ve bürokrat. 1965-1968 yılları arasında Batı Almanya İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Thomas de Maizière": { "first_paragraph": "Karl Ernst Thomas de Maizière (d. 21 Ocak 1954) Alman siyasetçi. Angela Merkel'in Üçüncü Kabinesinde 17 Aralık 2013 tarihinden beri İçişleri Bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Kurt Malangré": { "first_paragraph": "Kurt Malangré (d. 18 Eylül 1934 – ö. 4 Ekim 2018), Alman siyasetçidir. Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) üyesi olup parlamentoda Aachen bölgesini temsil etmiştir.[1]\n" }, "Manfred Gerlach": { "first_paragraph": "Manfred Gerlach (8 Mayıs 1928-17 Ekim 2011), Doğu Almanya'nın 6 Ekim 1989-5 Nisan 1990 tarihleri arasında devlet başkanı olarak görev yapan bir Alman hukukçu ve siyasetçi.[1]\n" }, "Manfred Kanther": { "first_paragraph": "Manfred Kanther (d. 26 Mayıs 1939, Schweidnitz, Silezya) Alman muhafazakâr politikacı ve 1993-1998 Almanya Federal Cumhuriyeti İçişleri Bakanı oldu. (1958'den beri) CDU üyesi olmuştur.\n" }, "Manfred Lahnstein": { "first_paragraph": "Manfred Lahnstein, Alman siyasetçi (SPD). 1982 yılında Alman Federal Maliye Bakanı yanı sıra Federal Ekonomi Bakanı ve 2004 yılına kadar medya holdingi Bertelsmann için çalıştı.\n" }, "Markus Meckel": { "first_paragraph": "Markus Meckel (d. 18 Ağustos 1952, Müncheberg, Brandenburg) Alman siyasetçi (SPD) Alman Parlamentosunun (Bundestag) eski bir üyesi. 12 Nisan 1990 - 20 Ağustos 1990 tarihleri arasında Alman Demokratik Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı olarak içinde Büyük koalisyonda yer aldı.\n" }, "Martin Schulz": { "first_paragraph": "Martin Schulz (d. 20 Aralık 1955, Eschweiler) Alman sosyal demokrat siyasetçi. Avrupa Parlamentosu eski başkanıdır.\n" }, "Peter Marx": { "first_paragraph": "Peter Marx (21 Aralık 1956 - 2 Ağustos 2022), Alman siyasetçi. Siyasi yaşama 15 yaşındayken Almanya Ulusal Demokratik Partisinin (NPD) gençlik koluna (Junge Nationaldemokraten) katılarak başladı. Partinin genel sekreterliğini yaptı. 6 Nisan 2014 tarihinde görevinden istifa etti. 2022'de öldü.\n" }, "Maximilian Franz von Österreich": { "first_paragraph": "Maximilian Franz Xaver von Österreich (8 Aralık 1756, Viyana - 26 Temmuz 1801, Viyana), Alman din adamı ve siyasetçidir. Avusturya İmparatoriçesi Maria Theresa ile Kutsal Roma İmparatoru I. Francis'in en küçük çocuklarıdır. Kardeşleri arasında Kutsal Roma İmparatorları II. Joseph ve I. Leopold, Fransız Kraliçesi Marie Antoinette ile Napoli ve Sicilya Kraliçesi Maria Karolina vardır.\n" }, "Maximilian von Baden": { "first_paragraph": "Baden Margravı Maximilian veya Max von Baden (Maximilian Alexander Friedrich Wilhelm; 10 Temmuz 1867 - 6 Kasım 1929), I. Dünya Savaşı sonlarında ateşkes görüşmelerini başlatan Alman şansölyesi.\n" }, "Michael Braungart": { "first_paragraph": "Michael Braungart (1958, Schwäbisch Gmünd), Alman kimyager, eski bir Greenpeace eylemcisi, politikacı.\n" }, "Michael Roth": { "first_paragraph": "Michael Roth (d. 24 Ağustos 1970), Almanya Sosyal Demokrat Partisi üyesi Alman politikacı. 27 Eylül 1998'den beri Alman Federal Meclisi üyesidir. 17 Aralık 2013'ten bu yana Şansölye Angela Merkel hükûmetinde Alman Federal Dışişleri Bakanlığı'nda Avrupa Devlet Bakanı olarak görev yapmaktadır. Ayrıca Ocak 2014'ten bu yana Fransa-Alman İşbirliği Komisyon Üyesi olarak görev yapmaktadır.[1]\n" }, "Sebastian Nerz": { "first_paragraph": "Sebastian Matthias Nerz (d. 13 Temmuz 1983, Reutlingen) Alman bir siyasetçidir ve 2011'dan Almanya Korsan Partisi'nin lideridir.\n" }, "Oğuzhan Yazıcı": { "first_paragraph": "Oğuzhan Yazıcı (d. 22 Ekim 1977; Hattingen), Alman avukat ve siyasetçi.\n" }, "Wilhelm Ohnesorge": { "first_paragraph": "Karl Wilhelm Ohnesorge (d. 8 Haziran 1872 – ö. 1 Şubat 1962), Hitler'in kabinesinde bir Alman politikacı idi. 1937-1945 yılları arası Paul Freiherr von Eltz-Rübenach'ın yerine geçerek posta bakanı olarak görev yaptı. Wilhelm Ohnesorge, bir Alman atom bombası yapılmasını ve geliştirilmesini önermiştir.\n" }, "Paul Hirsch (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Paul Hirsch (17 Kasım 1868 - 1 Ağustos 1940), Alman politikacı. 1918'den 1920'ye kadar Prusya Başbakanı olarak görev yapmıştır. Sosyal Demokrat Parti üyesiydi.\n" }, "Philipp Scheidemann": { "first_paragraph": "Philipp Scheidemann (26 Temmuz 1865, Kassel, Hessen-Kassel, Almanya - 29 Kasım 1939, Kopenhag, Danimarka), Alman siyaset adamı.\n" }, "Hans-Gert Pöttering": { "first_paragraph": "Hans-Gert Pöttering (d. 15 Eylül 1945 - Bersenbrück, Aşağı Saksonya) Alman muhafazakâr CDU partisine üye olan bir politikacıdır, ve eski Avrupa Parlamentosu başkanıdır.\n" }, "Rainer Keller": { "first_paragraph": "Rainer Johannes Keller (d. 4 Aralık 1965 – ö. 22 Eylül 2022), Alman siyasetçi.[1]\n" }, "Reinhard Rauball": { "first_paragraph": "Reinhard Rauball (d. 25 Aralık 1946) Almanya Sosyal Demokrat Partisi üyesi Alman siyasetçi ve avukat. Alman futbol takımı Borussia Dortmund'un başkanlığını yapmaktadır.[1]\n" }, "Robert Stamm": { "first_paragraph": "Robert Stamm (16 Temmuz 1900, Remscheid - 4 Kasım 1937, Berlin), Almanya Komünist Partisi (KDP) mensubu politikacı ve Bremen parlamento üyesi.\n" }, "Ronald Pofalla": { "first_paragraph": "Ronald Pofalla (d. 15 Mayıs 1959 , Weeze) Alman siyasetçidir. Şu anda Alman Başbakanlık Kurmay Başkanı ve Merkel İkinci Kabinesi Özel İşler Federal Bakanı olarak görev yapıyor.\n" }, "Philipp Rösler": { "first_paragraph": "Philipp Rösler (d. 24 Şubat 1973, Ba Xuyen, Güney Vietnam), Vietnam asıllı Alman doktor ve siyasetçi. Almanya'daki ilk Asya asıllı bakandır. 2011-2013 yılları arasında Ekonomi ve Teknoloji Federal Bakanı ve Almanya Şansölye Yardımcısı olarak görev yaptı. 2011-2013 yılları arasında Hür Demokrat Parti Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Sabine Bergmann-Pohl": { "first_paragraph": "Sabine Bergmann-Pohl (d. 20 Nisan 1946), Doğu Almanya'nın son dönemlerinde ülkenin geçici devlet başkanı ile Halk Meclisi Başkanı olarak görev yapan bir Alman doktor ve siyasetçi. Almanya'nın yeniden birleşmesinden sonra Helmut Kohl'un hükûmetinde görev yaptı.[1]\n" }, "Kurt von Schleicher": { "first_paragraph": "Kurt von Schleicher (7 Nisan 1882 - 30 Haziran 1934), Adolf Hitler'in iktidara gelmesinin arifesinde Weimar Cumhuriyeti'nin şansölyeliğini yapmış (1932-33) Alman asker ve siyasetçi.\n" }, "Jürgen Schmude": { "first_paragraph": "Jürgen Schmude (d. 9 Haziran 1936, Insterburg, Doğu Prusya, Almanya) Alman siyasetçi.\n" }, "Gerhard Schröder (CDU)": { "first_paragraph": "Gerhard Schröder (11 Eylül 1910, Saarbrücken - 31 Aralık 1989, Kampen, Sylt), Alman siyasetçi ve Hristiyan Demokrat Birliği üyesi.\n" }, "Horst Seehofer": { "first_paragraph": "Horst Lorenz Seehofer (d. 4 Temmuz 1949, Ingolstadt, Bavyera, Almanya), CSU'den Alman politikacıdır.\n" }, "Jens Seipenbusch": { "first_paragraph": "Jens Seipenbusch (d. 6 Ağustos 1968, Wuppertal), Alman fizikçi ve siyasetçidir. Ayrıca 2009'dan beri Almanya Korsan Partisi'nin lideridir.\n" }, "Rudolf Seiters": { "first_paragraph": " Rudolf Seiters (d. 13 Ekim 1937, Osnabrück, Aşağı Saksonya) Alman siyasetçi, CDU (Hristiyan Demokrat Birlik) partisi 1989-1991 yılları arasında kadar Federal Özel Bakanı ve Alman Başbakanlık Dairesi Başkanı olarak görev yaptı. 1991-1993 yılları arasında İçişleri Bakanı oldu. 1998-2002 yılları arasında Alman Bundestag Başkan Yardımcısı oldu. 2003 yılından bu yana Alman Kızılhaç Başkanı'dır.\n" }, "Sigmar Gabriel": { "first_paragraph": "Sigmar Hartmut Gabriel (d. 12 Eylül 1959, Goslar) Alman siyasetçi.\n" }, "Heide Simonis": { "first_paragraph": "Heide Simonis, (4 Temmuz 1943, Bonn - 12. Temmuz 2023, Kiel), Sosyal Demokrat Parti mensubu Alman siyâsetçidir. Schleswig-Holstein eyaletinde 1988-1993 yılları arasında önce Maliye Bakanlığı, 1993-2005 yılları arasında da başbakanlık yaptı. 2005'ten beri UNICEF'in Almanya Başkanlığını yürütmektedir.\n" }, "Peer Steinbrück": { "first_paragraph": "Peer Steinbrück, (d. 10 Ocak 1947, Hamburg), Sosyal Demokrat Parti mensubu Alman siyasetçi. 2002-2005 yılları arasında Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin başbakanlığını yaptı. 2005 yılında federal maliye bakanlığı görevine getirildi. 22 Kasım 2005 tarihinde Sosyal Demokrat Parti'nin genel başkan yardımcılığı görevini üstlendi.\n" }, "Stephan Weil": { "first_paragraph": "Stephan Weil (d. 15 Aralık 1958), Alman siyasetçi, Aşağı Saksonya Sosyal Demokrat Parti lideri ve Aşağı Saksonya Başbakanı. Daha önce yedi sene boyunca Hannover Belediye Başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Josef Terboven": { "first_paragraph": "Josef Antonius Heinrich Terboven (d. 23 Mayıs 1898, Essen - ö. 8 Mayıs 1945, Norveç), Nazi Partisi lideri ve Nazi Almanyası'nın Norveçi işgali sırasındaki valisiydi (Reichskommissar).\n" }, "Theodor Heuss": { "first_paragraph": "Theodor Heuss (31 Ocak 1884 - ö. 12 Aralık 1963), Alman siyaset adamı ve Batı Almanya'nın ilk Cumhurbaşkanı.\n" }, "Monika Thiemen": { "first_paragraph": "Monika Thiemen (d. 21 Nisan 1954'te Berlin-Wilmersdorf) Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nden bir politikacı ve şu an Berlin'in Charlottenburg-Wilmersdorf ilçesinin ilçe başkanı. 1980 senesinde SPD partisine üye olan politikacı 6 Aralık 2001'den beri Charlottenburg Wilmersdorf'un ilçe başkanı. Ayrıca ilçede eğitim, finans ve kültür bölüm başkanıdır.\n" }, "Adolph Wagner": { "first_paragraph": "Adolph Wagner (25 Mart 1835 - 8 Kasım 1917), Alman ekonomist ve politikacı, önde gelen bir Kathedersozialist ve kamu maliyesi uzmanı; devletin etkililiğini artıran kanun ondan sonra Wagner Kanunu diye adlandırıldı.\n" }, "Walter Buch": { "first_paragraph": "Walter Buch (24 Ekim 1883, Bruchsal, Baden Büyük Dükalığı - 12 Kasım 1949, Schondorf, Bavyera), Alman hukukçu ve SS-Obergruppenführerdir. 1922 yılında Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ne katılmıştır. 12 Kasım 1949 tarihinde intihar ederek ölmüştür.\n" }, "Richard von Weizsäcker": { "first_paragraph": "Richard Karl Freiherr von Weizsäcker (d. 15 Nisan 1920 - ö. 31 Ocak 2015), 1984-1994 yılları arasında görev yapmış Almanya Cumhurbaşkanı.\n" }, "Otto Wels": { "first_paragraph": "Otto Wels (d. 15 Eylül 1873, Berlin - ö. 16 Eylül 1939, Paris), 1919-1939 yılları arasında Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) başkanlığını yapmış Alman politikacı. 1873'te Berlin'de doğdu. 1891'de SPD'ye katıldı. 1912'de Reichstag'a (Alman Milli Meclisi) girdi ve milletvekilliği yapmaya başladı. 14 Haziran 1919'da SPD'nin lideri oldu. Wels önderliğindeki Almanya Sosyal Demokrat Partisi; Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) ve Almanya Komünist Partisi (KPD) ile beraber Weimar Cumhuriyeti dönemi Almanya'sının en önemli 3 partisinden biri olmuştu. Wels, komünistlere ve nasyonal sosyalistlere karşı bir propaganda yürütmekteydi, çünkü ona göre fazlasıyla radikal olan komünistler ve nasyonal sosyalistler cumhuriyetin varlığı için birer tehlikeydi. SPD Temmuz 1932, Kasım 1932 ve Mart 1933 seçimlerinde sırasıyla % 21.58, % 20.43 ve % 18.25 oranında oy alarak ana muhalefet konumunda yer aldı. 1933'te NSDAP'nin iktidara gelmesiyle çıkan Yetki Yasası'na karşı konuşma yapan tek Reichstag üyesiydi.\n" }, "Werner Loewe": { "first_paragraph": "Werner Loewe (d. 18 Mayıs 1941 – ö. 2022), Alman siyasetçi ve araştırmacı. \n" }, "Werner Maihofer": { "first_paragraph": "Werner Maihofer (d. 20 Ekim 1918 - ö. 6 Ekim 2009) Alman hukukçu ve hukuk felsefecisi. 1974-1978 yılları arasında Almanya Federal İçişleri Bakanı olarak görev yaptı. Klaus Traube yasa dışı telekulak skandalı sonrasında istifa etti.\n" }, "Wilhelm Cuno": { "first_paragraph": "Wilhelm Carl Josef Cuno (2 Temmuz 1876, Suhl-3 Ocak 1933, Aumühle, Almanya), Alman siyasetçi ve iş insanı. 22 Kasım 1922'den 12 Ağustos 1923'e kadar Almanya şansölyeliği yapmıştır.\n" }, "Wilhelm Stuckart": { "first_paragraph": "Wilhelm Stuckart (d. 16 Kasım 1902 – ö. 15 Kasım 1953), Nazi Partisi avukatı, Alman İçişleri Bakanlığı devlet sekreteri ve daha sonra mahkûm bir savaş suçlusudur.\n" }, "Manfred Wörner": { "first_paragraph": "Manfred Hermann Wörner (d. 24 Eylül 1934 – ö. 13 Ağustos 1994),[1]) Alman siyasetçi ve diplomat. 1982-1988 yıllarında Batı Almanya Savunma Bakanı olarak görev yaptı. Ardından 1994 yılında hayatını kaybedene kadar NATO'nun 7. Genel Sekreterliği görevini yürüttü. Bu görevdeyken Soğuk Savaş'ın sonuna ve Alman yeniden birleşmesine tanıklık etti. Kanser teşhisi konmasına rağmen görevine devam etti.\n" }, "You Xie": { "first_paragraph": "You Xie (謝盛友) (1 Ekim 1958, Hainan, Çin'de doğdu), Alman bir politikacı. 2019 Avrupa Parlamentosu seçimleri için aday, gazeteci ve Çin kökenli yazardır.\n" }, "Brigitte Zypries": { "first_paragraph": "Brigitte Zypries (16 Kasım 1953, Kassel) Alman sosyal demokrat siyasetçi, bakan.\n" }, "Şablon:ABD-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Amerikalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Ralph David Abernathy III": { "first_paragraph": "Ralph David Abernathy III (d. 19 Mart 1959 ; ö. 17 Mart 2016), Amerikalı siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Alexander V. Acebo": { "first_paragraph": "Alexander Valentino \"Tino\" Acebo (5 Eylül 1927 –11 Nisan 2019), Amerikalı siyasetçidir.[1][2][3][4][5]\n" }, "Adlai Stevenson III": { "first_paragraph": "Adlai Ewing Stevenson III (10 Ekim 1930 - 6 Eylül 2021), Amerikalı siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Daniel Akaka": { "first_paragraph": "Daniel Kahikina Akaka (d. 11 Eylül 1924[1] ; ö. 6 Nisan 2018), 1990'dan 2013'e kadar Hawaii'de Amerika Birleşik Devletleri Senatörü olarak görev yapan Amerikalı siyasetçidir.\nDemokrat Parti (ABD) üyesi olan Akaka, yerli Hawaii soyundan ilk Amerikan Senatörüdür. Daniel Inouye'nin Aralık 2012'de ölümünü takip eden birkaç hafta sonunda Hawaii'nin en kıdemli senatörü olmuştur.\n" }, "Alben W. Barkley": { "first_paragraph": "Alben William Barkley (24 Kasım 1877, Graves, Kentucky - 30 Nisan 1956, Lexington, Virginia, ABD), Amerikalı siyasetçi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 35. başkan yardımcısı. 1949-1953 arasında Başkan Harry S. Truman'ın yardımcılığını yaptı.[1]\n" }, "Archibald Carey Jr.": { "first_paragraph": "Archibald James Carey Jr. (d. 29 Şubat 1908 - ö. 20 Nisan 1981), Abd'li avukat, hakim, politikacı, diplomat ve din adamı.[1]\n" }, "Arnold Petersen": { "first_paragraph": "Arnold Petersen (d. Odense 16 Nisan 1885 - ö. 5 Şubat 1976) 1914-1969 yıllarında Amerika Sosyalist İşçi Partisi Ulusal Sekreteri idi. Petersen parti sözcüsü olarak ve 20. yüzyılda Marksist teorinin De Leonist versiyonunun bir organizatörü olarak önemli bir rol oynadı.\n" }, "Arthur Ravenel Jr.": { "first_paragraph": "Arthur Ravenel Jr. (d. 29 Mart 1927 – ö. 16 Ocak 2023), Amerikalı eski asker, iş adamı ve siyasetçi.[1]\n" }, "Chester A. Arthur": { "first_paragraph": "Chester Alan Arthur (5 Ekim 1829, Fairfield, Vermont, - 18 Kasım 1886, New York), Amerikalı siyasetçi. 21. Amerika Birleşik Devletleri başkanıdır.\n" }, "Kathy Augustine": { "first_paragraph": "Kathy Marie Alfano Augustine (29 Mayıs 1956 – 11 Temmuz 2006), Cumhuriyetçi parti üyesi Nevadalı kadın politikacı. Nevada Senatosu'nda 1995-1999 yılları arasında bürokrat olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Michele Bachmann": { "first_paragraph": "Michele Maria Bachmann (d. 6 Nisan 1956), Amerikalı siyasetçi. Cumhuriyetçi Parti üyesidir.\n" }, "Bainbridge Colby": { "first_paragraph": "Bainbridge Colby (22 Aralık 1869 - 11 Nisan 1950), Amerika Birleşik Devletleri İlerleme Partisi'nin kurucularından ve Woodrow Wilson'ın son Dışişleri Bakanlığını yapmış [1] Amerikalı politikacı ve avukat. Colby, 1912'de Ulusal İlerici Parti'nin ortak kurulmasına yardım edene kadar bir Cumhuriyetçiydi; partinin bir üyesi olarak birden fazla seçimlerde yarıştı ama asla kazanmadı.[2]\n" }, "Frank Ballance": { "first_paragraph": "Frank Winston Ballance Jr. (15 Şubat 1942 –22 Şubat 2019), Siyahi Amerikalı siyasetçi ve hukukçudur. \n" }, "John Hollis Bankhead": { "first_paragraph": "John Hollis Bankhead (d. 13 Eylül 1842 – ö. 1 Mart 1920), Amerikalı politikacı ve Alabama eyaleti senatörüdür.\n" }, "Barbara Everitt Bryant": { "first_paragraph": "Barbara Everitt Bryant (d. 5 Nisan 1926 – ö. 3 Mart 2023), Amerikalı bürokrat.[1]\n[2]\n" }, "Thomas Barlow (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Thomas Jefferson \"Tom\" Barlow III (7 Ağustos 1940 - 31 Ocak 2017) Amerikalı siyasetçidir. Washington D.C'de doğdu, Demokrat Parti (ABD) üyesidir. Kentucky'yi 1993'ten 1995'e kadar Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisinde temsil etti.\n" }, "Doug Barnard Jr.": { "first_paragraph": "Druie Douglas Barnard Jr. (d. 10 Mart 1922 –ö. 11 Ocak 2018), Amerikalı siyasetçidir. 1977-1993 yılları arasında Georgia'nın 10. kongre bölgesinden ABD Temsilciler Meclisi üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Birch Bayh": { "first_paragraph": "Birch Evans Bayh Jr. (22 Ocak 1928 - 14 Mart 2019), Amerikalı siyasetçi. \n" }, "Malcolm Beard": { "first_paragraph": "Malcolm Elmore Beard (21 Şubat 1919 – 2 Ocak 2019), Amerikalı siyasetçidir. \n" }, "Beau Biden": { "first_paragraph": "Joseph Robinette \"Beau\" Biden III (3 Şubat 1969 – 30 Mayıs 2015), Amerikalı politikacı ve avukat. ABD Başkanı seçilen Joe Biden ve ilk eşi Neilia Hunter'ın evliliğinden olan üç çocuğun en büyüğüydü. Delaware Başsavcısı olan Biden, Amerikan siyasetinin yükselen yıldızlarından biri olarak görülüyordu.\n" }, "James M. Beggs": { "first_paragraph": "James Montgomery Beggs (9 Ocak 1926, Pittsburgh - 23 Nisan 2020, Bethesda, Maryland), Amerikalı siyasetçi, bürokrat ve iş insanı. \n" }, "Ben Carson": { "first_paragraph": "Benjamin Solomon \"Ben\" Carson, Sr. (18 Eylül 1951), Amerikan emekli nörocerrah ve eski Amerika Birleşik Devletleri Başkan adayı. Detroit, Michigan'da doğdu. Yale Üniversitesi ve Michigan Üniversitesi'nden mezun oldu. Ben Carson yapışkan ikizlerin ayrılmasına yönelik yaptığı başarılı nörocerrahi operasyonlarla uluslararası tanınmıştır. \n" }, "Benjamin F. Jonas": { "first_paragraph": "Benjamin Franklin Jonas (19 Temmuz 1834 - 21 Aralık 1911), Amerikan İç Savaşı sırasında Louisiana'da bir Demokrat Senatör ve Konfederasyon Devletleri ordusunda subaydı. Jonas, Senato'da hizmet eden üçüncü Yahudi'ydi.\n" }, "Judah P. Benjamin": { "first_paragraph": "Judah Philip Benjamin (d. 6 Ağustos 1811, St. Thomas, Virgin Adaları - ö. 6 Mayıs 1884, Paris), Amerikalı avukat.\n" }, "David Bergland": { "first_paragraph": "David Peter Bergland (4 Haziran 1935 –3 Haziran 2019), Amerikalı siyasetçi. \n" }, "Bill de Blasio": { "first_paragraph": "Bill de Blasio (8 Mayıs 1961), 2014 - 2022 yılları arası New York'un 109. belediye başkanı olan Amerikalı siyasetçi. \n" }, "Chris Birch": { "first_paragraph": "Christopher Jim Birch (28 Ağustos 1950 - 7 Ağustos 2019), Amerikalı siyasetçi. \n" }, "Cory Booker": { "first_paragraph": "Cory Anthony Booker (d. 27 Nisan 1969, Washington, DC), ABD'li siyasetçi, New Jersey senatörü\n" }, "Leonard Boswell": { "first_paragraph": "Leonard L. Boswell (d. 10 Ocak 1934 - ö. 17 Ağustos 2018), Amerikalı siyasetçidir. 1997'den 2013'e kadar ABD Temsilciler Meclisi'nde görev yapmıştır. Boswell, Demokrat Parti (ABD) üyesidir.\n" }, "Bill Bowman (Amerikalı siyasetçi)": { "first_paragraph": "Bill Bowman (26 Mayıs 1946, Baker, Montana - 15 Ağustos 2020, Baker, Montana), Amerikalı siyasetçidir.\n" }, "Brent Scowcroft": { "first_paragraph": "Brent Scowcroft (19 Mart 1925 - 6 Ağustos 2020) ABD'li asker ve siyasetçi. Amerika Birleşik Devletleri Başkanlarından Gerald Ford ve George H. W. Bush dönemlerinde ulusal güvenlik danışmanı olarak görev yapmıştır. Amerikan-Türk Konseyi'nin Onursal Başkanlığını yürüten Scowcroft, ABD 44. Başkanı Barack Obama'ya da danışmanlık yaptı.[1]\n" }, "Brent Yonts": { "first_paragraph": "Brent Yonts (d. 21 Mart 1949 – ö. 20 Ağustos 2021), Amerikalı eski asker ve siyasetçi.[2][3][4]\n" }, "Brereton Jones": { "first_paragraph": "Brereton Chandler Jones (d. 27 Haziran 1939 – ö. 18 Eylül 2023), Amerikalı siyasetçi ve iş adamı.[1]\n" }, "Brian Kemp": { "first_paragraph": "Brian Porter Kemp (d.2 Kasım 1963), Amerikalı iş insanı ve siyasetçidir. 14 Ocak 2019' dan beri Georgia eyaletinin valisidir.\n" }, "Jack Thomas Brinkley": { "first_paragraph": "Jack Thomas Brinkley (22 Aralık 1930 - 23 Ocak 2019), Amerikalı siyasetçi, eğitimci ve avukattır.\n" }, "William Broomfield": { "first_paragraph": "William S. \"Bill\" Broomfield, (d. 28 Nisan 1922 - ö. 20 Şubat 2019), Amerikalı siyasetçidir.\n" }, "Harold Brown": { "first_paragraph": "Harold Brown (19 Eylül 1927 – 4 Ocak 2019), 1977–81 yılları arasında ABD Başkanı Jimmy Carter'ın yönetiminde ABD Savunma Bakanı olarak görev yapan Yahudi[1][2] kökenli Amerikalı nükleer fizikçi. Daha önce, John F. Kennedy ve Lyndon B. Johnson yönetimlerinde Savunma Araştırma ve Mühendislik Direktörlüğü (1961–65) ve Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri Genel Sekreterliği (1965–69) görevlerinde bulundu.[3]\n" }, "James Buchanan": { "first_paragraph": "James Buchanan (23 Nisan 1791, Mercersburg, Pensilvanya - 1 Haziran 1868, Lancaster, Pa.), 15. Amerika Birleşik Devletleri başkanı'dır.[1] Döneminde ilk deniz aşırı telgraf iletişimi İngiltere kraliçesiyle yapıldı.[2]\n" }, "Bill Burlison": { "first_paragraph": "Bill Burlison, (15 Mart 1931 -17 Mart 2019), Amerikalı siyasetçi. \n" }, "Aaron Burr": { "first_paragraph": "Aaron Burr (6 Şubat 1756 - 4 Eylül 1836), ABD'nin 3. başkan yardımcılığını (Thomas Jefferson'ın yardımcısı) yaptı. Alexander Hamilton ile bir düello yapmıştır. Bu düello sonucunda Hamilton ağır yaralanmış ve daha sonrasında hayatını kaybetmiştir.\n" }, "Michael E. Busch": { "first_paragraph": "Michael Erin Busch[1] (4 Ocak 1947- 7 Nisan 2019), Amerikalı Demokrat siyasetçidir. \n" }, "Robert L. Butler": { "first_paragraph": "Robert L. Butler (d. 23 Ocak 1927 –ö. 22 Nisan 2019), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi.[1][2]\n[3]\n[4]\n" }, "Brendan Byrne": { "first_paragraph": "Brendan Thomas Byrne (1 Nisan 1924 - ö. 4 Ocak 2018), Amerikalı siyasetçidir. \nDemokrat Parti (Amerika Birleşik Devletleri) üyesiydi. Byrne, New Jersey Valisi olarak 15 Ocak 1974'ten 19 Ocak 1982'ye kadar görev yapmıştır. Byrne, West Orange, New Jersey'de doğup büyümüştür.\n" }, "Carl Levin": { "first_paragraph": "Carl Milton Levin (d. 28 Haziran 1934 - ö. 29 Temmuz 2021), Amerikalı siyasetçi. 1979-2015 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri Michigan Senatörü olarak yer görev aldı.[1] Levin, 7 Mart 2013'te siyasetten emekli olduğunu açıkladı. Demokrat Parti üyesiydi.\n" }, "Frank Carlucci": { "first_paragraph": "Frank Charles Carlucci III (d. 18 Ekim 1930 – ö. 3 Haziran 2018), Amerikalı siyasetçidir. 1987'den 1989'a kadar ABD Savunma Bakanı olarak Başkan Ronald Reagan'ın yönetiminde görev yaptı.[1]\n" }, "Ashton Carter": { "first_paragraph": "Ashton Baldwin \"Ash\" Carter (24 Eylül 1954 - 24 Ekim 2022) Amerikalı fizikçi ve siyasetçi. 24. Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı.\n" }, "William Lacy Carter": { "first_paragraph": "William Lacy \"Bill\" Carter, Jr. (d. 2 Aralık 1925 ; ö. 25 Ocak 2017), Amerikalı politikacı ve iş insanı.\n" }, "William J. Cason": { "first_paragraph": "William J. Cason (d. 1 Ekim 1924 ; 4 Ocak 2017)[1], Amerikalı siyasetçi ve avukat. Missouri Eyalet Senatosu'nda Demokrat Parti'den delege olarak görev yapmıştır. Kendisi 1 Ekim 1924'te Higginsville, Missouri'de doğmuş aynı eyaletteki Columbia kentinde bulunan Missouri Üniversitesi'nden 1951'de mezun oldu. Cason 1951'de Missouri'de geçici işlerde çalışmıştır. 1960-76 yılları arasında Demokrat Parti'den Missouri Eyalet Senatosu'na delege olarak görev yapmıştır. ABD Demokrat Partisi üyesi olan William J. Cason 4 Ocak 2017'de ölmüştür.[2]\n" }, "Ben Chafin": { "first_paragraph": "Augustus Benton \"Ben\" Chafin Jr. (d. 18 Mayıs 1960, Abingdon, Virginia –ö. 1 Ocak 2021, Richmond, Virginia), Amerikalı hukukçu, çiftçi ve siyasetçi.[1]\n[2]\n" }, "Charlie Baker": { "first_paragraph": "Charlie Baker (d. 13 Kasım 1956), Amerikan iş insanı ve 72. Massachusetts valisidir.[1] 4 Kasım 2014'te Massachusetts'te yapılan seçim sonrasında vali seçilmiştir.\n" }, "Dick Cheney": { "first_paragraph": "Richard Bruce \"Dick\" Cheney (d. 30 Ocak 1941) Amerikalı siyasetçidir. Amerika Birleşik Devletleri'nin 46. Başkan Yardımcısıydı. Bu görevi 20 Ocak 2001-20 Ocak 2009 tarihleri arasında yapmıştır.\n" }, "Chris Christie": { "first_paragraph": "Chris Christie (d. 6 Eylül 1962), Amerikan siyasetçi. 19 Ocak 2010 - 16 Ocak 2018 tarihleri arasında New Jersey valisi olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Abraham Clark": { "first_paragraph": "Abraham Clark (15 Şubat 1725 – 15 Eylül 1794), Amerikalı politikacı ve Amerika Bağımsızlık Savaşı'nda yer almış kişilerden birisi.\n" }, "Wesley Clark": { "first_paragraph": "Wesley Clark (d. 23 Aralık 1944), 2004 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri'nde Demokrat Parti'den aday adayı olan ancak umduğu desteği bulamadıktan sonra yarıştan çekilen NATO eski başkomutanı emekli orgeneraldir.\n" }, "Henry Clay": { "first_paragraph": "Henry Clay, Sr. (d. 12 Nisan 1777) - (ö. 29 Haziran 1852), Amerikalı siyasetçi.\n" }, "Clayton Yeutter": { "first_paragraph": "Clayton Keith Yeutter (d. 10 Aralık 1930; Eustis, Nebraska- ö. 4 Mart 2017), Amerikalı siyasetçidir. Amerikan Cumhuriyet Partisi üyesi olup aktif siyasette bulunmuştur.\n" }, "Grover Cleveland": { "first_paragraph": "Stephen Grover Cleveland (d. 18 Mart 1837 Caldwell, New Jersey; ö. 24 Haziran 1908 Princeton, New Jersey). 22. ve 24. Amerika Birleşik Devletleri başkanı 4 Mart 1885 - 3 Mart 1889 ve 4 Mart 1893 - 3 Mart 1897. Ayrıca seçim kaybettikten sonra yeniden başkan olan ilk ve tek kişidir. Çoğu Amerikalının ilk kez elektrikle tanıştığı Kolomb Dünya Fuarı'na, Beyaz Saray'dan düğmeye basarak fuar merkezine elektrik sağlayan Allis makinesini harekete geçiren kişi oldu.[1] \"Paternalizme halkın inandırılmaması gerekir. Halka paternalist amaçlarla yapılacak devlet fonksiyonları dışındaki devlet hizmetlerini desteklemeleri öğretilmelidir.\" sözüyle anımsanır.\n" }, "George Clinton": { "first_paragraph": "George Clinton (d. 26 Temmuz 1739 - ö. 20 Nisan 1812), Amerikalı asker ve devlet adamı. Amerika Birleşik Devletleri'nın kurucularındandır. 1777'den 1795'e kadar ve 1801'den 1804'e kadar New York valiliği, 1805'ten 1812'ye kadar ABD başkanı Thomas Jefferson ve James Madison'ın yardımcılığını yapmıştır. John C. Calhoun ile beraber iki farklı başkanın yardımcılığını yapmış olan tek kişidir.\n" }, "Dale M. Cochran": { "first_paragraph": "Dale M. Cochran (d. 20 Kasım 1928 - ö. 27 Ağustos 2018), Amerikalı siyasetçidir. Dale M. Cochran, 20 Kasım 1928'de Fort Dodge, Iowa'da doğdu. 1965'ten 1987'ye kadar Iowa Temsilciler Meclisi'nde delege olarak görev yapan Cochran,daha öncesinde 1975'ten 1978'e kadar, Iowa Temsilciler Meclisi Başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Thad Cochran": { "first_paragraph": "William Thad Cochran (d. 7 Aralık 1937 - ö. 30 Mayıs 2019), Amerikalı siyasetçidir.[1]\n" }, "William Thaddeus Coleman, Jr.": { "first_paragraph": "William Thaddeus Coleman, Jr. (d. 7 Temmuz 1920; ö. 31 Mart 2017), Amerikalı avukat ve siyasetçidir.[1] Coleman, 7 Mart 1975'ten 20 Ocak 1977'ye kadar ABD'nin dördüncü Ulaştırma Bakanı olmuştur.\n" }, "Linda Collins-Smith": { "first_paragraph": "Linda F. Collins-Smith (17 Nisan 1962, Pocahontas, Arkansas - 4 Haziran 2019; Pocahontas, Arkansas, ABD), Amerikalı iş insanı ve siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Calvin Coolidge": { "first_paragraph": "John Calvin Coolidge, Jr. (d. 4 Temmuz 1872 - ö. 5 Ocak 1933), Amerika Birleşik Devletleri'nin 29. Başkan Yardımcısı ve 30. Başkanıdır. Yaşamının büyük bir bölümünü Massachusetts eyaletinde geçirmiştir. 1899 ve 1920 yılları arasında eyâlet içinde seçimle çeşitli görevlere gelmiş, 1919 yılında Massachusetts valiliğine kadar yükselmiştir. Başkanlığa 1923 yılında Warren G. Harding'in görev başında ölmesi sonucu o sırada Başkan Yardımcısı olduğu için gelmiştir. 1924 yılındaki seçimleri kazanarak 1929 yılına kadar başkanlığa devam etmiştir. İki dünya savaşı arasındaki başkanlık dönemi nispeten olaysız geçmiştir. 1928 yılındaki seçimlerde aday olmayarak siyâsetten ayrılmış, 1933 yılında da ölmüştür.\n" }, "Justin Cronin": { "first_paragraph": "Justin R. Cronin[1] (d. 9 Ekim 1980, Sioux Falls - ö. 11 Kasım 2020, Gettysburg, Güney Dakota), Amerikalı siyasetçi.[2][3]\n" }, "Elijah Cummings": { "first_paragraph": "Elijah Eugene Cummings (18 Ocak 1951 –17 Ekim 2019), Amerikalı siyasetçi ve insan hakları aktivisti.[1]\n" }, "Charles Curtis": { "first_paragraph": "Charles Curtis (d. 25 Ocak 1860 - ö. 8 Şubat 1936), Amerikalı avukat ve politikacı. Başkan Herbert Hoover'ın altında Amerika Birleşik Devletleri (1929-1933) 31. Başkan Yardımcısı olarak seçildi.\n" }, "Thomas D'Alesandro III": { "first_paragraph": "Thomas Ludwig John D'Alesandro III (d. 24 Temmuz 1929 - ö. 20 Ekim 2019), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi.[1][2]\n[3]\n" }, "Dale Kildee": { "first_paragraph": "Dale Edward Kildee (d. 16 Eylül 1929 – ö. 13 Ekim 2021), Amerikalı siyasetçi ve eğitimci. \n" }, "Dana Bumgardner": { "first_paragraph": "Dana Bumgardner (d. 16 Mayıs 1954) – (ö. 2 Ekim 2021), Amerikalı iş adamı ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Dave Arnold (siyasetçi)": { "first_paragraph": "David J. Arnold Jr. (d. 7 Aralık 1971) – (ö. 17 Ocak 2021), Amerikalı siyasetçi ve hukukçu. Arnold, 7 Aralık 1971'de Lebanon County, Pensilvanya'da doğdu. Kutztown Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi gördü. Cumhuriyetçi Parti'den siyasete girerek 2020'den 2021 yılında ölümüne kadar Pensilvanya Senatosu'nda senatör olarak yer aldı. \n" }, "Dave Durenberger": { "first_paragraph": "David Ferdinand Durenberger (19 Ağustos 1934 - 31 Ocak 2023), Amerikalı siyasetçi.[1]\n" }, "Dennis Moore": { "first_paragraph": "Dennis Moore (d. 8 Kasım 1945 – ö. 2 Kasım 2021), Amerikalı siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "John Dingell": { "first_paragraph": "John David \"Johnny\" Dingell, Jr. (8 Temmuz 1926 - 7 Şubat 2019), Amerikalı hukukçu ve siyasetçidir. 13 Aralık 1955-3 Ocak 2015 tarihleri arasında Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'nde görev yaptı. Kongre'nin en uzun süre görev yapan üyesidir. Temsilciler Meclisi'nde uzun dönem hizmet veren kişi olarak bilinen Dingell ayrıca 3 Ocak 1995-3 Ocak 2015 arasında Meclis'in en kıdemli üyesi olarak görev almıştır.\n" }, "David Dinkins": { "first_paragraph": "David Dinkins (10 Temmuz 1927 - 23 Kasım 2020), 1990-1993 yılları arası görev yapmış New York'un eski belediye başkanıdır. Ayrıca New York'un ilk Siyahi belediye başkanıdır. Columbia Üniversitesi'nde ders vermiş olan Dinkins Katolik'tir.\n" }, "Larry Dixon": { "first_paragraph": "Larry Dixon (d. 31 Ağustos 1942 - ö. 4 Aralık 2020), Amerikalı siyasetçi.[4][5]\n" }, "Christopher Dodd": { "first_paragraph": "Christopher John Dodd (d. 27 Mayıs 1944, Willimantic, Connecticut), Amerikalı bir avukat ve siyasetçidir. ABD Senatosu'nda 1981-2011 yılları arasında Connecticut eyaletini temsil etti.\n" }, "Bob Dole": { "first_paragraph": "Robert Joseph \"Bob\" Dole (22 Temmuz 1923 - 5 Aralık 2021), Amerikalı eski siyasetçi ve avukat. 1969'dan 1996'ya kadar ABD Senatosu'nda Kansas'ı temsil etmiştir. Görev süresinin son 11 yılı boyunca Amerika Birleşik Devletleri Senatosunun Cumhuriyetçi Lideriydi. Senato Çoğunluk Lideri olarak partisini temsil etti. Senato'da geçirdiği 27 yıldan önce, 1961'den 1969'a kadar ABD Temsilciler Meclisi'nde görev yaptı. Dole, aynı zamanda 1996 seçimlerinde Cumhuriyetçi başkan adayı ve 1976 seçimlerinde başkan yardımcısı adayıydı.\n" }, "Kenneth J. Donnelly": { "first_paragraph": "Kenneth Joseph \"Ken\" Donnelly (d. 1950 ; ö. 2 Nisan 2017), Amerikalı siyasetçidir. 2009 yılından 2017 yılına kadar Massachusetts Eyalet Senatosu üyeliği yaptı. Massachusetts eyaletinin Dördüncü Middlesex İlçesi temsilcisi olarak görev yaptı. Demokrat Parti üyesidir.\n" }, "Doug Green": { "first_paragraph": "Doug Green (d. 22 Ağustos 1955 – ö.1 Eylül 2021), Amerikalı siyasetçi.[1]\n" }, "Michael Dukakis": { "first_paragraph": "Michael Stanley Dukakis (doğum 3 Kasım 1933), Yunan (kısmen Ulah) kökenli Amerikalı demokrat siyasetçi, eski Massachusetts valisi ve 1988 ABD başkanlık seçimleri'nde demokrat başkan adayı. Seçimi cumhuriyetçi aday George H. W. Bush'a karşı kaybetti. Massachusetts tarihinde en uzun süre valilik yapmış kişidir. ABD tarihindeki ikinci Yunan asıllı validir.\n" }, "Edward Beard": { "first_paragraph": "Edward Peter Beard (d. 20 Ocak 1940 – ö. 11 Ocak 2021), Amerikalı siyasetçi ve iş insanı.[1][2]\n" }, "Elizabeth Warren": { "first_paragraph": "Elizabeth Warren (d. 22 Haziran 1949), Amerikalı akademisyen ve siyasetçidir. Demokratik Parti üyesi olarak Massachusetts'i temsil eden ABD senatörüdür. Siyasete girmeden önce Harvard Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde görev yapmaktaydı.\n" }, "Elwood Hillis": { "first_paragraph": "Elwood Haynes \"Bud\" Hillis (d. 6 Mart 1926 – ö. 4 Ocak 2023), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi.[1]\n" }, "Thomas Dunn English": { "first_paragraph": "Thomas Dunn English (29 Haziran 1819 - 1 Nisan 1902), Amerikalı siyasetçi ve yazar. New Jerseyli demokrat siyasetçi 1891-1895 yılları arasında Temsilciler Meclisi üyeliği yapmıştır. Yazarlık deneyimi de bulunan English'in Edgar Allan Poe ile yaşadığı tartışma yazın dünyasında farklı tepkilere yol açmıştır.\n" }, "Edwin Erickson": { "first_paragraph": "Edwin B. \"Ted\" Erickson (18 Mayıs 1938 - 7 Ocak 2019), Amerikalı siyasetçi ve iş adamıdır. \n" }, "Charles Evers": { "first_paragraph": "James Charles Evers (11 Eylül 1922 – 22 Temmuz 2020), Amerikalı insan hakları aktivisti ve siyasetçi. \n" }, "Charles W. Fairbanks": { "first_paragraph": "Charles Warren Fairbanks (d. 11 Mayıs 1852, Ohio - ö. 4 Haziran 1918, Indiana) Amerika Birleşik Devletleri'nin yirmi altıncı başkan yardımcısıdır. 1905-1909 yılları arası başkan yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "Lewis A. Fidler": { "first_paragraph": "Lewis A. \"Lew\" Fidler (27 Mayıs 1956 -5 Mayıs 2019), Amerikalı siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Millard Fillmore": { "first_paragraph": "Millard Fillmore (d. 7 Ocak 1800, Cayuga County, New York - ö. 8 Mart 1874, Buffalo, New York) 13. Amerika Birleşik Devletleri başkanıdır. 10 Temmuz 1850'den 4 Mart 1853'e kadar başkanlık yapmıştır.\n" }, "Nick Fish": { "first_paragraph": "Nicholas Stuyvesant Fish (d. 30 Eylül 1958–ö. 2 Ocak 2020), Amerikalı siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Mike Fitzpatrick": { "first_paragraph": "Michael G. Fitzpatrick (28 Haziran 1963 - 6 Ocak 2020), Amerikalı hukukçu ve siyasetçidir.\n" }, "Gene Fraise": { "first_paragraph": "Eugene S. \"Gene\" Fraise (d. 7 Mayıs 1932, West Point, Iowa –ö. 27 Kasım 2020, West Burlington, Iowa), Amerikalı siyasetçi.[1]\n" }, "Frank Farrar": { "first_paragraph": "Frank Leroy Farrar (d. 2 Nisan 1929 – ö. 31 Ekim 2021), Amerikalı siyasetçi ve hukukçu.[1][2]\n" }, "Richard N. Gardner": { "first_paragraph": "Richard Newton Gardner (d. 9 Temmuz 1927 -ö. 16 Şubat 2019), Amerikalı siyasetçi, hukukçu ve diplomattır.[1][2]\n" }, "James A. Garfield": { "first_paragraph": "James Abram Garfield (19 Kasım 1831 - 19 Eylül 1881), 20. Amerika Birleşik Devletleri başkanıdır.\n" }, "John Nance Garner": { "first_paragraph": "John Nance Garner, lakabı Kaktüs Jack Garner, İngilizce Cactus Jack Garner (d. 22 Kasım 1868, Red River, Teksas - ö. 7 Kasım 1967, Uvalde, Teksas, ABD), 1933-1941 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı olarak görev yapan siyasetçi.\n" }, "Robert Gates": { "first_paragraph": "Robert Michael Gates (d. 25 Eylül 1943, Wichita, Kansas), Amerika Birleşik Devletleri eski Savunma bakanı. 1991 ile 1993 arasında CIA Başkanlığı yaptı. 18 Kasım 2006'da Donald Rumsfeld'ın görevinden istifa etmesiyle senatonun da onayını alarak Savunma Bakanı oldu. Görevini 2011 yılında CIA Başkanı Leon Panetta'ya devretti.\n" }, "George M. Dallas": { "first_paragraph": "George Mifflin Dallas (10 Temmuz 1792 – 31 Aralık 1864), Amerikalı siyasetçi ve diplomat. 1828'den 1829'a kadar Philadelphia belediye başkanlığı, 1845'ten 1849'a kadar ABD başkan yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "Gerald P. Carmen": { "first_paragraph": "Gerald P. Carmen (d. 8 Temmuz 1930 -ö. 1 Eylül 2023), Amerikalı siyasetçi ve iş adamı. \n" }, "Kenneth A. Gibson": { "first_paragraph": "Kenneth Allen Gibson (15 Mayıs 1932 - 29 Mart 2019), Siyahi Amerikalı siyasetçi ve belediye başkanı.\n" }, "Gordon Humphrey": { "first_paragraph": "Gordon John Humphrey (d. 9 Ekim 1940), Amerikalı siyasetçi.[2][3]\n" }, "Slade Gorton": { "first_paragraph": "Thomas Slade Gorton III (d. 8 Ocak 1928 - ö. 19 Ağustos 2020), Amerikalı siyasetçi ve hukukçu. \n" }, "Jim Graham": { "first_paragraph": "James McMillan \"Jim\" Nielson Graham (d. 26 Ağustos 1945 – ö. 11 Haziran 2017), İskoçya doğumlu bir Amerikalı politikacıydı. Demokrat Parti üyesidir. 1999-2015 yılları arasında Washington, D.C'de Columbia Bölgesi'nden bir kesim olan Ward'u temsil etti. Kendisi Wishaw, İskoçya'da doğdu.\n" }, "Grant Woods": { "first_paragraph": "Grant Woods (d. 19 Mayıs 1954 – ö. 23 Ekim 2021), Amerikalı siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Chuck Hagel": { "first_paragraph": "Charles Timothy \"Chuck\" Hagel, (d. 4 Ekim 1946 - North Platte, Nebraska, ABD) Amerikalı politikacı, eski senatör ve 24. Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı.\n" }, "Harvey Hall": { "first_paragraph": "Harvey Leonard Hall (d. 5 Ocak 1941, Bakersfield, Kaliforniya –ö. 19 Mayıs 2018), Amerikalı iş insanı ve siyasetçidir.\n" }, "Terence Hallinan": { "first_paragraph": "Terence Hallinan (4 Aralık 1936 - 17 Ocak 2020), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi.[3][4]\n" }, "Hannibal Hamlin": { "first_paragraph": "Hannibal Hamlin (1809 - 1891), ABD'nin 15. başkan yardımcısı ve Cumhuriyetçi Parti'nin ilk başkan yardımcısı. Başkan yardımcılığından önce Birleşik Devletler Senatörlüğü, ABD Temsilciler Meclisi üyeliği ve Maine Valiliği yaptı.\n" }, "John Hancock": { "first_paragraph": "John Hancock (23 Ocak 1737 - 8 Ekim 1793), Amerikalı tüccar, devlet adamı ve Amerikan Devrimi'nde önde gelen kişilerden. Massachusetts Eyaleti'nin ilk valisidir. Aynı zamanda Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin hazırlandığı kongrenin de başkanlığını yapmıştır. Bildirgeyi imzalayan delegelerdendir.\n" }, "Curt Hanson": { "first_paragraph": "Curt Hanson (d. 13 Ağustos 1943 ; ö. 16 Haziran 2017), Amerikalı siyasetçidir. Hanson, Algona, Iowa'da doğdu. Hanson, Iowa Temsilciler Meclisi üyesiydi.[1] Demokrat Parti üyesi olarak Iowa Temsilciler Meclisi 82. ve 90. bölgelerinde 2009'dan 2017'de ölümüne kadar delege olarak görev yapmıştır.[2]\n" }, "Benjamin Harrison": { "first_paragraph": "Benjamin Harrison (20 Ağustos 1833, Ohio - 13 Mart 1901, Indianapolis), 23. Amerika Birleşik Devletleri başkanıdır. 1889-1893 yılları arasında başkanlık yapmıştır. William H. Harrison'un torunudur.[1]\n" }, "William H. Harrison": { "first_paragraph": "William Henry Harrison (d. 9 Şubat 1773, Charles City ilçesi, Virginia - ö. 4 Nisan 1841, Washington) bir Amerikan General ve 9. Amerika Birleşik Devletleri başkanı 1841 yılında. En kısa süreli Amerikan başkanıdır. Başkanlığı sadece 31 gün sürmüştür. Başkanlığa seçilişinin ardından soğuk bir havada yaptığı oldukça uzun süreli göreve başlama konuşması nedeniyle zatürre oldu ve 1841 yılında öldü.\n" }, "Haven J. Barlow": { "first_paragraph": "Haven Jesse Barlow (d. 4 Ocak 1922 – ö. 6 Şubat 2022), Amerikalı siyasetçi ve gayrimenkul uzmanı.[1]\n" }, "John Hay": { "first_paragraph": "John Milton Hay (8 Ekim 1838 - 1 Temmuz 1905), 1898-1905 arasında ABD dışişleri bakanı. ABD'nin büyük devletler arasına girdiği dönemde ülke diplomasisini başarıyla yönlendirmiş, özellikle Çin'e yönelik Açık Kapı Politikası'nda önemli rol oynamıştır.\n" }, "Rutherford B. Hayes": { "first_paragraph": "Rutherford Birchard Hayes (d. 4 Ekim 1822, Delaware, Ohio - ö. 17 Ocak 1893, Fremont, Ohio), Amerikalı siyasetçi. 19. Amerika Birleşik Devletleri başkanı.\n" }, "Henry A. Wallace": { "first_paragraph": "Henry Agard Wallace (d. 7 Ekim 1888 - ö. 18 Kasım 1965), 33. Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısıdır. 20 Ocak 1941'den 20 Ocak 1945'e kadar Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "Herbert C. Hoover": { "first_paragraph": "Herbert Clark Hoover (d. 10 Ağustos 1874, West Branch, Iowa – ö. 20 Ekim 1964, New York), Amerika Birleşik Devletleri'nin 31. başkanıdır.\n" }, "Horace Mann": { "first_paragraph": "Horace Mann (4 Mayıs 1796 - 2 Ağustos 1859), halk eğitimini destekleme taahhüdüyle tanınan Amerikalı bir eğitim reformcusu, kölelik karşıtı ve Whig politikacısıydı. 1848'de Massachusetts Eyalet Eğitim Kurulu Sekreteri olarak kamu hizmetinden sonra, Mann Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'ne (1848-1853) seçildi. Eylül 1852'den ölümüne kadar Antioch Koleji Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Mike Huckabee": { "first_paragraph": "Michael Dale Huckabee veya Mike Huckabee (d. 24 Ağustos 1955) ABD'nin Arkansas eyaletinin 54. valisidir. 2008 ABD başkanlık seçimleri'nde Cumhuriyetçi Parti'nin adaylarından biridir.\n" }, "Hugh McKean": { "first_paragraph": "Hugh McKean (d. 27 Ekim 1967 – ö. 30 Ekim 2022), Loveland, Colorado'da aktif olan Amerikalı siyasetçi. \n" }, "Hubert Humphrey": { "first_paragraph": "Hubert Horatio Humphrey, Jr. (27 Mayıs 1911 - 13 Ocak 1978), Lyndon B. Johnson'ın başkanlığı döneminde, ABD'nin 38. başkan yardımcılığı yapmıştır. Humphrey, başkan yardımcılığından önce Minnesota eyaletinden senatör seçilmiştir. Humphrey aynı zamanda, Minnesota Demokrat-Çiftçi-İşçi Partisi'nin (Minnesota Democratic-Farmer-Labor Party) kurucusudur.\n" }, "Charles J. Hynes": { "first_paragraph": "Charles Joseph Hynes (28 Mayıs 1935 - 29 Ocak 2019), Amerikalı avukat ve Amerikan Demokrat Partisi üyesi siyasetçidir. \n" }, "Isaac Robinson": { "first_paragraph": "William Isaac Robinson (21 Ağustos 1975, Lansing, Michigan - 29 Mart 2020), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi.[1]\n" }, "Jesse Jackson": { "first_paragraph": "Jesse Louis Jackson (d. 8 Ekim 1941), Amerikalı siyasetçi, insan hakları aktivisti ve Baptist pastörü.\n" }, "James Abourezk": { "first_paragraph": "James George Abourezk (d. 24 Şubat 1931 – ö. 24 Şubat 2023), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "James G. Watt": { "first_paragraph": "James Gaius Watt (d. 31 Ocak 1938 – ö. 27 Mayıs 2023), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi.[2][3][4]\n" }, "James Hormel": { "first_paragraph": "James Catherwood Hormel (d. 1 Ocak 1933 – ö. 13 Ağustos 2021), Amerikalı siyasetçi, hayırsever ve LGBT hakları aktivisti.[1][2][3][4][5][6]\n" }, "Janet Reno": { "first_paragraph": "Janet Wood Reno (21 Temmuz 1938-7 Kasım 2016), 1993-2001 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri Başsavcısı olarak görev yapan Amerikalı hukukçu ve siyasetçi.[1] Reno, ülkenin ilk kadın başsavcısı olup William Wirt'in ardından bu görevde en uzun süre kalan ikinci kişidir.[2]\n" }, "Jim Broyhill": { "first_paragraph": "James Thomas \"Jim\" Broyhill (d. 19 Ağustos 1927; ö. 18 Şubat 2023), Amerikalı iş adamı ve siyasetçi.[1]\n" }, "Joe Frank (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Joe Samuel Frank (d. 14 Kasım 1942 -ö. 27 Ekim 2022), Amerikalı siyasetçi. \n" }, "John Brennan (istihbarat subayı)": { "first_paragraph": "John Owen Brennan (d. 22 Eylül 1955), Mart 2013'ten Ocak 2017'ye kadar Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü olarak görev yapan eski bir Amerikan istihbarat görevlisidir.\n" }, "John C. Breckinridge": { "first_paragraph": "John C. Breckinridge (16 Ocak 1821 - 17 Mayıs 1875), Amerikan hukukçu, politikacı ve asker. Kentucky Eyaletini Kongrenin iki kolunda da temsil etti ve Amerika Birleşik Devletlerinin 14. ve en genç başkan yardımcısı oldu. 1857'den 1861'e kadar başkan yardımcılığı görevi yapmış ve 36 yaşında göreve başlamıştır. Demokrat Parti üyesiydi ve Amerikan iç savaşının patlak vermesi sırasında Amerikan Senatosu'nda görev yaptı, ancak Konfedere Devletler Ordusuna katıldıktan sonra sınır dışı edildi. 1865'te Konfederasyon Savaş Sekreteri olarak atandı.\n" }, "John Conyers": { "first_paragraph": "John Conyers (16 Mayıs 1929; Highland Park, Michigan; 27 Ekim 2019, Detroit, Michigan), Amerikalı siyasetçi.[1]\n" }, "John Porter (siyasetçi)": { "first_paragraph": " John Edward Porter (d. 1 Haziran 1935 – ö. 3 Haziran 2022), Amerikalı siyasetçi ve hukukçu.[1][2]\n" }, "John Y. Brown Jr.": { "first_paragraph": "John Young Brown Jr. (d. 28 Aralık 1933 – ö. 22 Kasım 2022), Amerikalı siyasetçi, hayırsever ve iş adamı.\n" }, "Walter B. Jones Jr.": { "first_paragraph": "Walter Beaman Jones Jr. (10 Şubat 1943 – 10 Şubat 2019), Amerikalı siyasetçi.\n" }, "Nathaniel R. Jones": { "first_paragraph": "Nathaniel Raphael Jones (12 Mayıs 1926 - 26 Ocak 2020) Amerikalı avukat, yargıç ve hukuk profesörü.[4]\n" }, "Judith Heumann": { "first_paragraph": "Judith Ellen Heumann (d. 18 Aralık 1947 –ö. 4 Mart 2023), Amerikalı engelli hakları aktivisti ve bürokrat.[2][3]\n" }, "Kay Bailey Hutchinson": { "first_paragraph": "Kathryn Ann Bailey Hutchison veya daha sık kullanılan ismiyle Kay Bailey Hutchinson (d. 22 Temmuz 1943), Amerikalı siyasetçi ve Teksas senatörü.\n" }, "Frank B. Kellogg": { "first_paragraph": "Frank Billings Kellogg (d. 22 Aralık 1856, Potsdam, St. Lawrence County, New York - ö. 21 Aralık 1937, St. Paul, Minnesota, ABD), Amerikalı avukat, siyasetçi ve devlet adamı, Amerika Birleşik Devletleri dışişleri bakanı (1925-1929). En önemli başarısı, ulusal politikanın bir aracı olarak savaşı yasaklamayı çok taraflı bir antlaşma niteliğindeki Kellogg-Briand Paktı'nın imzalanmasını sağlamak olmuştur. Bu başarısından dolayı 1929 Nobel Barış Ödülü'nü almıştır.\n" }, "Kenneth Waltz": { "first_paragraph": "Kenneth Neal Waltz (d. 8 Haziran 1924 - ö. 12 Mayıs 2013), Amerikalı siyasetçi, Kaliforniya Üniversitesi'nde ve Columbia Üniversitesi'nde okumuştur.\n" }, "Henry Kissinger": { "first_paragraph": "Henry Alfred Kissinger (d. 27 Mayıs 1923), Yahudi kökenli Amerikalı diplomat, politik bilimci, politikacı ve devlet adamı.\n" }, "Ed Koch": { "first_paragraph": "Edward Irving Koch (d. 12 Aralık 1924 – ö. 1 Şubat 2013) ya da daha çok tanındığı isim ile Ed Koch, Amerikalı siyasetçi. 1969'dan 1977'ye kadar ABD Kongresi üyesi, 1978'den 1989'a kadar da New York şehri belediye başkanı olarak çalıştı.\n" }, "William Kristol": { "first_paragraph": "William Kristol, 1952 doğumlu Amerikalı siyasetçi.\n" }, "Dennis Kucinich": { "first_paragraph": "Dennis John Kucinich (d. 8 Ekim 1946), Amerikalı siyasetçidir. ABD Temsilciler Meclisi'nde Ohio eyaletini temsil etmiştir.\n" }, "L. Desaix Anderson": { "first_paragraph": "L. Desaix Anderson (d. 1936, Sumner, Mississippi) – (ö. 11 Şubat 2021), Amerikalı siyasetçi ve diplomat. \n" }, "Fiorello La Guardia": { "first_paragraph": "Fiorello Henry La Guardia (doğumdaki adı: Fiorello Enrico La Guardia), (d. 11 Aralık 1882, Greenwich Village-Manhattan-New York – ö. 20 Eylül 1947, Bronx - New York) Amerikalı politikacı.\n" }, "Larry Langford": { "first_paragraph": "Larry Paul Langford (17 Mart 1946 - 8 Ocak 2019)[1], Amerikalı siyasetçi ve hükümlü. 2007'den 2009'a kadar Birmingham, Alabama kentinin Belediye başkalığını yapmıştır.\n" }, "Lauch Faircloth": { "first_paragraph": "Duncan McLauchlin \"Lauch\" Faircloth (d. 14 Ocak 1928 – ö. 14 Eylül 2023), Amerikalı siyasetçi ve iş adamı.[1][3]\n" }, "Laurence Silberman": { "first_paragraph": "Laurence Hirsch Silberman (d. 12 Ekim 1935 – ö. 2 Ekim 2022), Amerikalı hukukçu, diplomat ve hükûmet yetkilisi.[1][2][3]\n" }, "Ed Lee (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Edwin Mah \"Ed\" Lee (李孟賢; d. 5 Mayıs 1952 – ö. 12 Aralık 2017), Uzak Doğu Asya kökenli Amerikalı siyasetçi ve hukukçudur. Amerika Birleşik Devletleri Demokrat Partisi üyesidir. 2005-2011 arası ve 11 Ocak 2011'den ölümüne kadar iki dönem Kaliforniya Eyaleti San Francisco kentinin 43. Belediye Başkanı olarak görev yaptı. Şehrin Doğu Asya kökenli belediye başkanıydı.[1]\n" }, "Luke Letlow": { "first_paragraph": "Luke Joshua Letlow (d. 6 Aralık 1979, Monroe, Louisiana – ö. 29 Aralık 2020), Amerikalı siyasetçidir.\n" }, "Levi P. Morton": { "first_paragraph": "Levi Parsons Morton (16 Mayıs 1824, Shoreham, Vermont - 16 Mayıs 1920, Rhinebeck (kasaba), New York) Amerikalı siyasetçi. Amerika Birleşik Devletleri’nin 22. Başkanı Benjamin Harrison’ın Başkan Yardımcısı olarak 1889-1893 yılları arasında görev yaptı.\nBaşkan Yardımcılığı görevinin yanı sıra 1895-1897 yılları arasında New York Valiliği de yaptı.[1]\n" }, "Lincoln Almond": { "first_paragraph": "Lincoln Carter Almond (d. 16 Haziran 1936 – ö. 2 Ocak 2023), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi.[1]\n" }, "Robert Todd Lincoln": { "first_paragraph": "Robert Todd Lincoln (d. 1 Ağustos 1843 - 26 Temmuz 1926), eski ABD savaş bakanı.\n" }, "John Lindsay": { "first_paragraph": "John Vliet Lindsay (d. 24 Kasım 1921; ö. 19 Aralık 2000), Amerikalı siyasetçi, avukat ve televizyon spikeri. ABD Kongresi üyesi, New York şehri belediye başkanı ve ABD Başkan adayı olmanın yanı sıra Good Morning America'da sıkça sunuculuk yapardı.\n" }, "Liz Cheney": { "first_paragraph": "Elizabeth Lynne Cheney (d. 28 Temmuz 1966[1]), Amerikalı bir avukat ve politikacıdır. Cheney, eski Başkan Yardımcısı Dick Cheney'in büyük kızıdır. George W. Bush yönetimi sırasında ABD Dışişleri Bakanlığı'nda, özellikle Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika Girişimleri Koordinatörü olarak çeşitli görevlerde bulundu. Cheney, ulusal güvenliğe odaklanması, ABD ordusuna desteği ve iş dünyası yanlısı duruşuyla tanınan bir neocon. Cumhuriyetçi Parti'nin neo-muhafazakâr kanadının liderlerinden biri olarak kabul ediliyor.[2]\n" }, "Manuel Lujan Jr.": { "first_paragraph": "Manuel Lujan Jr. (12 Mayıs 1928 –26 Nisan 2019), Amerikalı siyasetçi.[1][2]\n" }, "Robert McNamara": { "first_paragraph": "Robert Strange McNamara (9 Haziran 1916 - 6 Temmuz 2009), Amerikalı siyasetçi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 8. Savunma Bakanı. 1961-1968 yılları arasında Amerika'yı derinden etkileyen Vietnam Savaşı'nın önemli aktörlerindendir. Bununla birlikte 1968-1981 yılları arasında Dünya Bankası Başkanıydı.\n" }, "Mark Esper": { "first_paragraph": "Mark Thomas Esper (d. 26 Nisan 1964, Uniontown, Pensilvanya) ABD'li politikacı ve iş insanı. Temmuz 2019'dan Kasım 2020'ye kadar 27. Amerika Birleşik Devletleri savunma bakanı olarak görev yaptı. Mark Esper ABD savunma bakanı olmadan önce 2017-2019 yılları arasında ABD Savunma Bakanlığına bağlı Kara Kuvvetleri sekreteri olarak görev yaptı.\n" }, "Mark Souder": { "first_paragraph": "Mark Edward Souder (d. 18 Temmuz 1950; ö. 26 Eylül 2022), Amerikalı siyasetçi.[1][2]\n" }, "B. J. Marsh": { "first_paragraph": "B. J. Marsh (21 Şubat 1940, Pennsboro, Missouri - 24 Aralık 2020, Springfield, Missouri), Amerikalı siyasetçi ve iş insanı. \n" }, "Thomas R. Marshall": { "first_paragraph": "Thomas R. Marshall (14 Mart 1854 - 1 Haziran 1925), Amerika Birleşik Devletleri'nin 28. Başkan Yardımcısıdır. 1909 yılında Indiana valiliğine yükselmiştir. 1913 ile 1921 yılları arasında, Woodrow Wilson'un Başkanlığı sırasında kesintisiz onun Başkan Yardımcılığını yapmıştır. 1925 yılında da ölmüştür.\n" }, "Şablon:Arjantinli-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Arjantinli siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Jorge Aguado": { "first_paragraph": "Jorge Rubén Aguado (6 Kasım 1925 - 12 Temmuz 2019), Arjantinli siyasetçi ve bakan.[1][2]\n" }, "Agustín Pedro Justo": { "first_paragraph": "Agustín Pedro Justo (26 Şubat 1876 - 11 Ocak 1943) Arjantinli asker ve siyasetçi. 1932-1938 yılları arasında Arjantin Devlet Başkanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Raúl Alfonsín": { "first_paragraph": "Raúl Ricardo Alfonsín (12 Mart 1927 - 31 Mart 2009), Arjantinli avukat ve siyasetçi.[1] 10 Aralık 1983'ten 8 Temmuz 1989'a kadar Arjantin devlet başkanlığı yapmıştır.[2]\n" }, "Raúl Baglini": { "first_paragraph": "Raúl Baglini (23 Aralık 1949, Mendoza - 3 Ocak 2021, Mendoza), Arjantinli siyasetçi ve hukukçudur. \n" }, "Eduardo Bauzá": { "first_paragraph": "Eduardo Bauzá (16 Kasım 1939 –17 Şubat 2019), Arjantinli siyasetçidir. \n" }, "Carlos Menem": { "first_paragraph": "Carlos Saúl Menem Akil (d. 2 Temmuz 1930, La Rioja, Arjantin - ö. 14 Şubat 2021, Buenos Aires, Arjantin), lakabı El Turco, Arjantinli siyasetçi.[1] 1989-1999 arasında Arjantin devlet başkanı.[1] Hakkında küresel şirketlerden rüşvet aldığına dair onlarca iddia bulunan; iktidardayken Arjantin'e ait tüm kamu kuruluşlarını özelleştiren devlet adamıdır.[1]\n" }, "Manuel Dorrego": { "first_paragraph": "Manuel Dorrego (11 Haziran 1787 - 13 Aralık 1828) Arjantinli devlet adamı ve asker.\n" }, "Eduardo Duhalde": { "first_paragraph": "Eduardo Alberto Duhalde (d. 5 Ekim 1941) Arjantinli siyasetçi, 2 Ocak 2002'den 25 Mayıs 2003'e kadar Arjantin devlet başkanlığı yapmıştır.[1]\n" }, "Fernando de la Rúa": { "first_paragraph": "Fernando de la Rúa (15 Eylül 1937-9 Temmuz 2019), Arjantinli siyasetçi, 10 Aralık 1999'dan 21 Aralık 2001'e kadar Arjantin devlet başkanlığı yapmıştır.[1] 9 Temmuz 2019'da Buenos Aires, Arjantin'de 81 yaşında öldü.[1]\n" }, "Héctor Polino": { "first_paragraph": "Héctor Teodoro Polino (14 Şubat 1933, Buenos Aires – 18 Eylül 2022, Buenos Aires, Arjantin), Arjantinli siyasetçi ve hukukçu. \n" }, "Hipólito Yrigoyen": { "first_paragraph": "Hipólito Yrigoyen, Irigoyen olarak da yazılır (12 Temmuz 1852 - 3 Temmuz 1933), Arjantinli devlet adamı.[1] Ülkenin genel oyla seçilen ilk başkanı olmuş, ikinci başkanlık dönemi 1930'da bir askeri darbeyle sona ermiştir.[2]\n" }, "José Pampuro": { "first_paragraph": "José Juan Bautista Pampuro (d. 28 Aralık 1949, Buenos Aires – ö. 21 Ocak 2021, Buenos Aires, Arjantin), Arjantinli siyasetçi ve fizikçi.[1][2]\n" }, "Néstor Kirchner": { "first_paragraph": "Néstor Kirchner (25 Şubat 1950 - 27 Ekim 2010) Arjantinli siyasetçi.\n" }, "Leopoldo Galtieri": { "first_paragraph": "Leopoldo Fortunato Galtieri Castelli (15 Temmuz 1926 - 12 Ocak 2003), Arjantinli general ve devlet adamı.[1] 1981-82 yıllarında devlet başkanlığı yaptı.[1]\n" }, "Mauricio Macri": { "first_paragraph": "Mauricio Macri (d. 8 Şubat 1959), Arjantinli siyasetçi ve inşaat mühendisi. 2015 ile 2019 yılları arasında Arjantin Devlet Başkanı olarak görev yapmıştır. 1916 yılından bu yana demokratik yollardan seçilmiş ilk radikal olmayan veya Peronist devlet başkanıdır. 2007-2015 yıllarında, daha önce Buenos Aires Özerk Şehrinin Hükûmet Başkanıydı. 2005-2007 yılları arasında Arjantin Kongresi'nde Buenos Aires Şehrini temsil etti.\n" }, "José Manuel de la Sota": { "first_paragraph": "José Manuel de la Sota (d. 28 Kasım 1949 – ö. 15 Eylül 2018), Arjantinli siyasetçidir. \n" }, "Şablon:Arnavut-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Arnavut siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Arnavut hükümdarlar listesi": { "first_paragraph": "II. Charles; 1365 yılında, Arnavutluk halkı adına bütün yetkisini oğlu II. Philip'e teslim etmiştir. II. Philips; Arnavutluk Krallığı'nın lordu gibi hüküm sürmüştür.\n" }, "Bamir Topi": { "first_paragraph": "Bamir Myrteza Topi (d. 24 Nisan 1957)[1] Arnavut bir diplomat ve politikacı. Topi, 1991'deki ilk çok partili seçimlerden sonra Arnavutluk'un beşinci Cumhurbaşkanı olarak seçildi.\n" }, "Fikri Dine": { "first_paragraph": "Albay Fikri Dine (Arnavutça: Fiqiri Dine, 1897, Debre[1] - 1960, Brüksel), Arnavutluk'un Nazi Almanyası'ndaki işgali altındaki hükûmetin Başbakan Yardımcısıydı.[2] Debar'dan Dine klanının baş idarecisiydi.[3]\n" }, "Idhomene Kosturi": { "first_paragraph": "Idhomene Kosturi (d. 1873 – ö. 5 Kasım 1943), aynı zamanda Idhomeno Kosturi olarak da bilinen Arnavut siyasetçi, naip ve bir zamanlar Arnavutluk Başbakanı[1] olarak görev yaptı.\n" }, "Kazım Koculi": { "first_paragraph": "Kazım Koculi (d. 22 Ağustos 1887 – ö. 2 Ocak 1943), 20. yüzyılın başlarında bir Arnavut siyasetçi ve bir günlük Arnavutluk Başbakanı olarak görev yaptı. Ayrıca 1920 Avlonya Savaşı sırasında Arnavut güçlerin başlıca ordu komutanıydı.\n" }, "Malik Buşati": { "first_paragraph": "Malik Bey Buşati (Arnavutça: Maliq Bushati, d. 8 Şubat 1880, İşkodra, İşkodra Vilayeti – ö. 15 Şubat 1946[1] Tiran, Arnavutluk Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti), 13 Şubat-12 Mayıs 1943 tarihleri arasındaki İtalyan işgali sırasında Arnavutluk Başbakanıydı.\n" }, "Pandeli Majko": { "first_paragraph": "Pandeli Majko (d. 15 Kasım 1967, Tiran), bir Arnavut siyasetçidir. İki kez Arnavutluk Başbakanı olarak görev yaptı; 1998'den 1999'a ve bir kez 2002'de.[1]\n" }, "Pjetër Arbnori": { "first_paragraph": "Pjetër Filip Arbnori (18 Ocak 1935 – 8 Temmuz 2006) Arnavut bir gulag kurbanıydı. Arbnori, 28 yıl hapishanede kaldığı için ve hapis süresinin uzunluğu nedeniyle \"Balkanların Mandelası\" olarak adlandırıldı. Adriyatik kıyısındaki Durrës'de doğdu. Başkan Topi, Pjetër Arbnori'ye (post mortem) Ulusun Şeref Nişanı'nı armağan etti.[1]\n" }, "Sali Berisha": { "first_paragraph": "Sali Ram Berisha veya Berişa (Arnavutça: Sali Berisha, d. 15 Ekim 1944, Tropoja) Arnavut politikacı ve eski başbakan.\n" }, "Vilson Ahmeti": { "first_paragraph": "Vilson Ahmeti (d. 5 Eylül 1951) Arnavut siyasetçi. 10 Aralık 1991 ile 13 Nisan 1992 tarihleri arasında Arnavutluk'un 26. Başbakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Ylli Bufi": { "first_paragraph": "Ylli Bufi (d. 25 Mayıs 1948, Tiran), 1991 yılında Arnavutluk'un 25. Başbakanı olarak görev yapan Arnavut politikacı.[1]\n" }, "Şablon:Avusturyalı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Avusturyalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Victor Adler": { "first_paragraph": "Victor Adler, (24 Haziran 1852, Prag - 11 Kasım 1918, Viyana), Avusturyalı sosyalist.\n" }, "Alexander Van der Bellen": { "first_paragraph": "Alexander Van der Bellen (d. 18 Ocak 1944, Viyana), Avusturyalı bir siyasetçidir. 1997'den 3 Ekim 2008 tarihine kadar Yeşiller'in başkanı idi. 26 Ocak 2017 tarihinden beri Avusturya Cumhurbaşkanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Alfons Gorbach": { "first_paragraph": "Alfons Gorbach (2 Eylül 1898 – 31 Temmuz 1972), Avusturya Halk Partisi'den (ÖVP) Avusturyalı bir politikacı. 1961-1964 yılları arası Avusturya Şansölyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Alfred Mayer (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Alfred Mayer (d. 5 Mart 1936, Bregenz, Vorarlberg – ö. 1 Mart 2022, Viyana), Avusturyalı siyasetçi. \n" }, "Alois Mock": { "first_paragraph": "Alois Mock (10 Haziran 1934 – 1 Haziran 2017), Avusturyalı siyasetçi. Avusturya Halk Partisi (ÖVP) üyesiydi. 1987-1989 yılları arasında Avusturya Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmıştır.[1] Dışişleri bakanı olarak 1987'den 1995'e kadar Avusturya'yı Avrupa Birliği'ne kabul ettirdi.\n" }, "Otto Bauer": { "first_paragraph": "Otto Bauer (d. 5 Eylül 1881, Viyana - ö. 4 Temmuz 1938, Paris), Avusturyalı sosyal demokrat politikacı Avusturya Marksizmi'nin teorisyenlerinden biri. 1920 yılında hazırlanan Avusturya anayasasının oluşturulmasına aktif olarak katıldı. Avusturya Sosyal Demokrat Partisi'nin öncülü olan Avusturya Sosyaldemokrat İşçi Partisi'nin (SDAP) sol kanadının öncülüğünü ve I. Dünya Savaşı sonrası Avusturya'nın Almanya'ya katılması taleplerinin sözcülüğünü yaptı. 1907'den itibaren partiye bağlı Arbeiterzeitungun (İşçi Gazetesi) redaktörlüğünü üstlendi ve 1926'da partinin tarihi Linz Programı'nı kaleme aldı. 1934'te faşizme karşı Şubat Ayaklanması'na katıldı. Ayaklanmanın bastırılmasından sonra Avusturya sosyalistlerinin dış bürosunu kurduğu Brünn'e yerleşti. Almanya'nın Çekoslovakya'yı işgalinden sonra Fransa'ya kaçtı ve orada öldü.\n" }, "Benita Ferrero-Waldner": { "first_paragraph": "Benita Ferrero-Waldner (5 Eylül 1948, Salzburg) Avusturyalı siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Brigitte Bierlein": { "first_paragraph": "Brigitte Bierlein (25 Haziran 1949, Viyana), 3 Haziran 2019'dan 7 Ocak 2020'ye kadar Avusturya Başbakanı olarak görev yapan Avusturyalı bir siyasetçi ve hukukçu. 1990'dan 2002'ye kadar esasen ülkenin başsavcılığı olan Procurator Ofisinin genel savunucusuydu ve 2001'den 2003'e kadar Uluslararası Savcılar Birliği yönetim kurulu üyeliğini yaptı. 2003 yılında Bierlein, Anayasa Mahkemesi'ne üye oldu. Ocak 2018 ile Haziran 2019 arasında bu görevde bulunan ilk kadın başkan oldu. Ancak ilgili Federal Anayasa Hukuku hükümlerine göre [1][2] Anayasa Mahkemesi üyelerinin eş zamanlı olarak federal hükûmette görev alamamalarından dolayı (Uyumsuzluk İlkesi) Anayasa Mahkemesi başkanlığı görevinden 2 Haziran 2019 tarihinde istifa etti.\n" }, "Walter Breisky": { "first_paragraph": "Walter Breisky (8 Temmuz 1871 Bern, İsviçre - 25 Eylül 1944 Klosterneubrug, Aşağı Avusturya) Avusturyalı siyasetçi ve bir gün Avusturya şansölyeliği görevini yürüttü.\n" }, "Carl Vaugoin": { "first_paragraph": "Carl Vaugoin (8 Temmuz 1873, Viyana - 10 Haziran 1949, Krems-Donau), Avusturyalı siyasetçi. 1921-1933 yılları arası Avusturya Savunma Bakanı olarak görev yaptı. 1929 den 1930'a kadar Avusturya Şansölye Yardımcısı olarak, ve ayrıca Avusturya Şansölyesi olarak 1930 yılında yaklaşık iki ay Şansölye görevinde bulundu.\n" }, "Traude Dierdorf": { "first_paragraph": "Traude Dierdorf (17 Kasım 1947, Wiener Neustadt – 1 Ocak 2021, Krankheit, Avusturya), Avusturyalı siyasetçidir.\n" }, "Engelbert Dollfuß": { "first_paragraph": "Engelbert Dollfuß (4 Ekim 1892, Texing, Aşağı Avusturya - 25 Temmuz 1934, Viyana), Avusturyalı siyasetçi ve şansölye (1932-1934).\n" }, "Erhard Busek": { "first_paragraph": "Erhard Busek (d. 25 Mart 1941, Viyana – ö. 13 Mart 2022) Avusturyalı siyasetçi. Avusturya'nın eski şansölye yardımcısıdır.\n" }, "Erwin Pröll": { "first_paragraph": "Erwin Pröll (d. 24 Aralık 1946, Radlbrunn, Aşağı Avusturya), Avusturyalı siyasetçi.\n" }, "Ignaz Seipel": { "first_paragraph": "Ignaz Seipel (d. 19 Temmuz 1876, Viyana[1] – ö. 2 Ağustos 1932) 1920'lerde iki kez Federal Şansölye olarak görev yapan Hristiyan Sosyal Partinin (CS) Avusturyalı bir başrahip ve politikacıydı.\n" }, "Werner Faymann": { "first_paragraph": "Werner Faymann (4 Mayıs 1960, Viyana), Avusturyalı siyasetçidir. 2 Aralık 2008'den 9 Mayıs 2016'ya kadar Avusturya şansölyesiydi.\n" }, "Franz Vranitzky": { "first_paragraph": "Franz Vranitzky (4 Ekim 1937, Viyana), Avusturyalı siyasetçi ve ekonomist. Avusturya Sosyal Demokrat Partisi üyesi, 1986-1997 tarihleri arası Avusturya şansölyesi.\n" }, "Fred Sinowatz": { "first_paragraph": "Alfred \"Fred\" Sinowatz (d. 5 Şubat 1929 – ö. 11 Ağustos 2008), Sosyal Demokrat Partili (SPÖ) Avusturyalı bir politikacı. 1983-1986 yılları arası Avusturya Şansölyesi olarak görev yaptı. Başbakanlıktan önce 1971-1983 arası Federal Eğitim Bakanı, 1981-1983 yılları arası ise Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmıştı. Sinowatz, üç yıllık dönem sonrasında 1986 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Kurt Waldheim'ın zaferinden sonra Başbakanlıktan istifa etti.\n" }, "Alfred Gusenbauer": { "first_paragraph": "Alfred Gusenbauer (d. 8 Şubat 1960, St. Pölten, Aşağı Avusturya), 2007 yılından beri 2008 yılına kadar Avusturya şansölyesi ve 2000 yılından 2008 yılına kadar Avusturya Sosyal Demokrat Partisi'nin başkanı oldu.\n" }, "Jörg Haider": { "first_paragraph": "Jörg Haider (26 Ocak 1950; Bad Goisern, Yukarı Avusturya - 11 Ekim 2008; Köttmannsdorf, Karintiya), Avusturyalı bir politikacı.\n" }, "Heinz-Christian Strache": { "first_paragraph": "Heinz-Christian Strache (d. 12 Haziran 1969, Viyana), istifa etmeden önce 2017-2019 yılları arasında Avusturya Şansölye Yardımcısı olarak görev yapan Avusturyalı bir politikacı ve diş teknisyenidir. 2005-2019 yılları arası Avusturya Özgürlük Partisi'nin başkanlığını yaptı.\n" }, "Hubert Gorbach": { "first_paragraph": "Hubert Gorbach (d. 27 Temmuz 1956, Frastranz) Avusturyalı siyasetçi. BZÖ üyesidir. Siyasetçi olmadan önce, bazı şirketlerde çalıştı. II. Schüssel Hükûmeti iktidardayken Şansölye Yardımcısı ve Altyapı Bakanı'ydı. Temmuz ayının sonunda, siyasetten çekildiğini açıkladı. Görevinden çekildikten sonra da özel sektörde çalıştı.\n" }, "Rudolf Hundstorfer": { "first_paragraph": "Rudolf Hundstorfer (d. 19 Eylül 1951 -ö. 20 Ağustos 2019) [1], Avusturyalı Sosyal Demokrat siyasetçi.[2]Avusturya Sosyal Demokrat Partisi üyesi olarak siyaset yapmıştır. \n" }, "Johanna Dohnal": { "first_paragraph": "Johanna Dohnal (14 Şubat 1939, Viyana - 20 Şubat 2010, Grabern), Avusturyalı bir politikacı ve Avusturya'nın ilk kadın bakanıydı.[1][2]\n" }, "Josef Klaus": { "first_paragraph": "Josef Klaus (15 Ağustos 1910, Mautern - 25 Temmuz 2001, Viyana) Avusturyalı bir siyâsetçiydi (ÖVP).\n" }, "Josef Pröll": { "first_paragraph": "Josef Pröll (d. 14 Eylül 1968, Stockerau) Avusturyalı siyasetçi. Eski Maliye Bakanı ve Şansölye Yardımcısı.\n" }, "Josef Riegler": { "first_paragraph": "Josef Riegler (d. 1 Kasım 1938, Judenburg), Avusturyalı siyasetçi.\n" }, "Julius Raab": { "first_paragraph": "Julius Raab (29 Kasım 1891, St. Pölten - 8 Ocak 1964, Viyana) Avusturyalı bir siyasetçi (ÖVP) ve 1953'ten 1961'e kadar Avusturya şansölyesiydi. Birçok anlaşmada bulunması sebebiyle Devletlerarası antlaşma şansölyesi lakabı takılmıştır.\n" }, "Karl Buresch": { "first_paragraph": "Karl Buresch (12 Ekim 1878 - 16 Eylül 1936), Birinci Cumhuriyet döneminde bir avukat, Hristiyan-Sosyal, siyasetçi ve Avusturya Şansölyesi.\n" }, "Karl Gruber": { "first_paragraph": "Karl Gruber (d. 3 Mayıs 1909, Innsbruck - ö. 1 Şubat 1995, Innsbruck) Avusturyalı diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Karl Renner": { "first_paragraph": "Karl Renner (Almanca telaffuz: [kaʁl ˈʀɛnɐ]; d. 14 Aralık 1870, Untertannowitz (şimdiki adıyla Dolni Dunajovice - ö. 31 Aralık 1950, Viyana) Avusturya Sosyaldemokrat Partisi (SPÖ) kurucularından ve Avusturya'nın İkinci Cumhuriyet'inin ilk devlet başkanıdır.\n" }, "Karl Seitz": { "first_paragraph": "Karl Seitz (Almanca telaffuz: [kaʁl zaɪ̯ʦ]; d. 4 Eylül 1869, Viyana - 3 Şubat 1950, Viyana, Avusturya), Avusturyalı siyasetçi ve devlet adamı.\n" }, "Viktor Klima": { "first_paragraph": "Viktor Klima (4 Haziran 1947, Schwechat, Aşağı Avusturya), Avusturyalı siyasetçi, 1997-2000 yılları arası şansölye ve Avusturya Sosyaldemokrat Partisi (SPÖ) lideri.\n" }, "Bruno Kreisky": { "first_paragraph": "Bruno Kreisky (22 Ocak 1911 - 29 Temmuz 1990), Avusturya Sosyal Demokrat Partisi'nin başkanı (1967-1983) ve Avusturya şansölyesi (1970-1983).\n" }, "Michael Hainisch": { "first_paragraph": "Michael Arthur Josef Jakob Hainisch (Almanca telaffuz: [ˈmɪçaːʔeːl ˈhaɪ̯nɪʃ]; d. 15 Ağustos 1858, Aue, Gloggnitz yakınları - 26 Şubat 1940, Viyana, Avusturya), Avusturyalı iktisatçı ve devlet adamı. Avusturya'da federal cumhuriyetin ilk başkanı olarak görev yapmıştır (1920-28).\n" }, "Michael Mayr": { "first_paragraph": "Michael Mayr (10 Nisan 1864 Adlwang, Yukarı Avusturya - 21 Mayıs 1922 Waldneukirchen, Yukarı Avusturya) Avusturyalı tarihçi, ve Hristiyan Sosyal Parti üyesi siyasetçi. 1920 Kasım'ından 1 Haziran 1921'e kadar Avusturya Cumhuriyeti şansölyesi.\n" }, "Michael Spindelegger": { "first_paragraph": "Michael Spindelegger (d. 21 Aralık 1959, Mödling), Avusturyalı siyasetçi.\n" }, "Wilhelm Molterer": { "first_paragraph": "Wilhelm Molterer (d. 14 Mayıs 1955, Steyr) Avusturyalı siyasetçi. Eski Şansölye Yardımcısı ve Maliye Bakanıdır.\n" }, "Otto Ender": { "first_paragraph": "Otto Ender (d. 24 Aralık 1875 - ö. 25 Haziran 1960), Avusturyalı bir siyasetçi. 1930 ve 1931 arasında Avusturya şansölyesi olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Susanne Riess-Passer": { "first_paragraph": "Susanne Riess-Passer (d. 3 Ocak 1961,[1] Braunau am Inn), Avusturyalı siyasetçi.\n" }, "Rudolf Kirchschläger": { "first_paragraph": "Rudolf Kirchschläger (Almanca telaffuz: [ˈʀuːdɔlf ˈkɪʁçˌʃlɛːɡɐ]; d. 20 Mart 1915, Niederkappel, Yukarı Avusturya - ö. 30 Mart 2000, Viyana, Avusturya), Avusturyalı diplomat, dışişleri bakanı ve 1974-1986 arasında Avusturya Cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Rudolf Ramek": { "first_paragraph": "Rudolf Ramek (d. 12 Nisan 1881 – ö. 24 Temmuz 1941), 1924-1926 yılları arası Avusturya Şansölyesi olarak görev Avusturyalı Hristiyan Sosyal politikacı.\n" }, "Wolfgang Schüssel": { "first_paragraph": "Wolfgang Schüssel (7 Haziran 1945, Viyana), Avusturyalı siyasetçi. Avusturya şansölyesi (2000-2007).\n" }, "Stefan Petzner": { "first_paragraph": "Stefan Petzner (d. 17 Ocak 1981, Tamsweg, Salzburg[1]), Avusturyalı bir siyasetçidir. Avusturya'nın Geleceği için sağcı İttifak'ın (Bündnis Zukunft Österreich, BZÖ) bir üyesiydi. Petzner (Styrian Kleine Zeitung'un) eski bir muhabiridir[2] ve gazetecilik öğrencisidir. Petzner, 2006 ve 2008'deki seçim kampanyalarını yönetti.[3]\n" }, "Thomas Klestil": { "first_paragraph": "Thomas Klestil (Almanca telaffuz: [ˈtoːmas ˈklɛstɪl]; d. 4 Kasım 1932, Viyana - ö. 6 Temmuz 2004, Viyana, Avusturya), Avusturyalı diplomat. 1992'den 2004'e kadar Avusturya cumhurbaşkanıydı.\n" }, "Şablon:Azeri-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Azeri siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Ali Esedov": { "first_paragraph": "Ali Esedov (d. 30 Kasım 1956), Azerbaycanlı siyasetçi ve ekonomist. Esedov, Azerbaycan'da 8 Ekim 2019 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Aslan Abbasov": { "first_paragraph": "Aslan Abbasov (d. 11 Mart 1950 – ö. 11 Haziran 2021), Azeri siyasetçi. \n" }, "Polat Bülbüloğlu": { "first_paragraph": "Polad Bülbüloğlu (Azerice: Polad Murtuza oğlu Məmmədov, d. 4 Şubat 1945, Bakü), Azerbaycanlı şarkıcı ve diplomat.\n" }, "Celal Aliyev": { "first_paragraph": " \n" }, "Celal Mirzayev": { "first_paragraph": "Mirzayev Celal Sabir oğlu (Azerice: Mirzəyev Cəlal Sabir oğlu; d. 17 Ekim 1977; Masallı), Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Endonezya Cumhuriyeti Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisidir.\n" }, "Elşad İskenderov": { "first_paragraph": "Elşad İskenderov, Azerbaycan'ın Dini İşlerden Sorumlu Devlet Bakanı (31 Mayıs 2012[1] - 2 Mayıs 2014)\n" }, "Erastun Cevadov": { "first_paragraph": "Erastun Nureddin oğlu Cevadov (Azerice:Ərəstun Nurəddin oğlu Cavadov; d. 20 Ekim 1948 –ö. 29 Mart 2023), Azeri siyasetçi. \n" }, "Ferruh Zeynalov": { "first_paragraph": "Ferruh Zeynalov (Azerice: Fərrux Zeynalov; 4 Mayıs 1942 - 13 Ocak 2022), Azeri siyasetçi.\n" }, "Zeynep Hanlarova": { "first_paragraph": "Zeyneb Hanlarova (Azerice: Zeynəb Yəhya qızı Xanlarova, 28 Aralık 1936, Bakü), Azerbaycanlı şarkıcı ve siyasetçi.[1]\n" }, "Haydar Aliyev": { "first_paragraph": "Haydar Alirıza oğlu Aliyev[1] (Azerice: Heydər Əlirza oğlu Əliyev, 10 Mayıs 1923 - 12 Aralık 2003) Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı, Nahçıvan Yüksek Meclisi'nin 3. Başkanı. Aynı zamanda Azerbaycan'ın görevdeki cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in babasıdır. Azerbaycan'ın \"ümummilli lider\" ve \"ulu önder\" unvanlarını taşımaktadır.\n" }, "Haydar Cemal": { "first_paragraph": "Haydar Cahid oğlu Camal Azerice:  Heydər Cahid oğlu Camal Rusça: Гейда́р Джахи́дович Джема́ль) (d. 6 Kasim 1947 – ö. 5 Aralık 2016), Azeri siyasetçi, yazar, filozof ve şair.\n" }, "İbrahim Abilov": { "first_paragraph": "İbrahim Abilov (Azerice: İbrahim Əbilov; d. 1881, Ordubad - 23 Şubat 1923, İzmir), Azerbaycanlı siyasetçi.\n" }, "İbrahim İbrahimli": { "first_paragraph": "İbrahim İbrahimli (d. 1952 – ö. 16 Haziran 2021), Azeri siyasetçi.[1][2]\n" }, "İmam Mustafayev": { "first_paragraph": "İmam Mustafayev Taşdemir oğlu (Azerice: İmam Mustafayev Daşdəmir oğlu; d. 25 Şubat 1910 - ö. 10 Mart 1997) Azeri biyolog, bilim insanı ve siyasetçi. 1954-1959 yılları Azerbaycan Komünist Partisi Birinci Sekreteri olarak görev yaptı.[1]\n" }, "İsa Gamber": { "first_paragraph": "İsa Gamber (Azerice: İsa Yunis oğlu Qəmbərov, d. 24 Şubat 1957, Bakü), Azerbaycanlı siyasetçidir. Azerbaycan'ın eski geçici cumhurbaşkanı, Azerbaycan Millî Meclisi'nin eski başkanı, AHCP kurucu üyesi, Müsavat Partisi eski başkanı.\n" }, "Tevfik Kasımov": { "first_paragraph": "Tevfik Mesim oğlu Kasımov (Azerice: Tofiq Məsim oğlu Qasımov; 10 Nisan 1938 - 29 Ocak 2020), Azeri siyasetçi ve diplomat. Azerbaycan eski dışişleri bakanı ve Azerbaycan Halk Cephesi kurucu üyesi.[1]\n" }, "Lale Abbasova": { "first_paragraph": "Lale Abbasova (Azerice: Lalə Abbasova) (d. 9 Haziran 1955, Haçmaz, Azerbaycan SSC), Azerbaycan Millî Meclisi'nin 3. dönem milletvekili olan Hınalıklı gazetecidir.\n" }, "Mir Hasan Vezirov": { "first_paragraph": "Mir Hasan Kasım oğlu Vezirov (Azerice: Mir Həsən Mir Kazım oğlu Vəzirov, Rusça: Мир Гасан Кязим оглы Везиров) (d. 1889-20 Eylül 1918 ö.) Azeri sosyalist devrimci. Sosyalist Devrimci Parti'nin Sol SR kısmına mensuptu. Bakü Komünü'nü yöneten 26 Bakü Komiserleri'nden biri. Karabağ Hanlığı'nın lideri İbrahim Halil Han'ın vezirinin büyük torunu.\n" }, "Muhtar Babayev": { "first_paragraph": "Muhtar Babayev (Azerice: Muxtar Bahadur oğlu Babayev) (d. 1967, Bakü, Azerbaycan SSC), 2.Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanı, 4. ve 5. dönem Azerbaycan Milli Meclisi milletvekili[1] olan Azeri siyasetçidir.\n" }, "Gazanfer Musabeyov": { "first_paragraph": "Gazanfer Musabeyov (Azerice: Qəzənfər Musabəyov, 26 Temmuz [E.U. 14 Temmuz] 1888, Perebidil, Bakü Valiliği - 9 Şubat 1938, Bakü), Azeri Bolşevik devrimci ve Sovyet devletadamı. Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Merkez İcra Komitesinin başkanı. 1931 ile 1936 yılları arasında Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti hükûmetine başkanlık yapmıştır. Büyük Temizlik sırasında, Gazanfer Musabeyov Haziran 1937 tarihinde tutuklandı ve Sovyet devletine karşı komplo kurmakla suçlandı, ölüm cezası aldı ve 9 Şubat 1938 tarihinde idam edildi.[1]\n" }, "Rahim Gaziyev": { "first_paragraph": "Rahim Hasan oğlu Gaziyev (Azerice: Rəhim Həsən oğlu Qazıyev, d. 1943, Şeki), 1992-1993 yılları arasında Azerbaycan'ın Savunma Bakanı. Karabağ Savaşı sırasında Şuşa'yı Ermeni güçlerine teslim ettiği iddiasıyla vatana ihanet ile suçlandı ve idam cezasına çarptırıldı. Daha sonra cezası ömür boyu hapse çevrildi ve Mart 2005 tarihinde afla serbest kaldı.[3]\n" }, "Samet bey Mehmandarov": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Suret Hüseynov": { "first_paragraph": "Suret Hüseynov (Azerice: Surət Hüseynov, 12 Şubat 1959, Gence - 31 Temmuz 2023, İstanbul[1]), 1. Karabağ Savaşı'nda rol alan Azerbaycanlı komutan ve 1993-1994 yılları arasında Azerbaycan başbakanı olan siyasetçi.\n" }, "Auguste Beernaert": { "first_paragraph": "Auguste Marie François Beernaert (d. 26 Temmuz 1829 - ö. 6 Ekim 1912) Ekim 1884 ilâ Mart 1894 tarihleri arası görev yapmış Belçika'nın 14. başbakanı.\n" }, "Charles de Broqueville": { "first_paragraph": "Charles Marie Pierre Albert, Count de Broqueville (4 Aralık 1860 – 5 Eylül 1940), Belçika'nın I. Dünya Savaşı sırasında görev yapan 20. Başbakanıydı.\n" }, "Charles Michel": { "first_paragraph": "Charles Yves Jean Ghislaine Michel (d. 21 Aralık 1975, Namur), Belçikalı siyasetçi, 1 Aralık 2019 tarihinden itibaren Avrupa Devlet ve Hükûmet Başkanları Konseyi başkanıdır. Louis Michel'in oğludur.\n" }, "Jean-Luc Dehaene": { "first_paragraph": "Jean Luc Joseph Marie Dehaene (7 Ağustos 1940 - 15 Mayıs 2014, Quimper), Belçika Krallığı'nın 46. Başbakanı.\n" }, "Edmond Leburton": { "first_paragraph": "Edmond Jules Isidore Leburton (18 Nisan 1915 – 18 Haziran 1997), Belçikalı bir siyasetçi ve eski Başbakanı. İlk olarak Belçika'nın Huy şehrini temsilen Parlamento'ya girdi.\n" }, "Félix de Muelenaere": { "first_paragraph": "Félix Amandus, Count de Muelenaere (5 Nisan 1793 - 5 Ağustos 1862) Belçikalı Roma Katolik politikacı.\n" }, "Frans Schollaert": { "first_paragraph": "François Victor Marie Ghislain Schollaert (19 Ağustos 1851 – 29 Haziran 1917) Belçikalı bir Katolik Partisi siyasetçisi idi.\n" }, "Gérard Cooreman": { "first_paragraph": "Gérard François Marie Cooreman (25 Mart 1852 – 2 Aralık 1926), Belçikalı bir Katolik Partisi siyasetçisi idi.\n" }, "Henri de Brouckère": { "first_paragraph": "Henri Ghislain Joseph Marie Hyacinthe de Brouckère (25 Ocak 1801 – 25 Ocak 1891) Belçikalı soylu ve liberal bir politikacı. Brugge'de doğdu, bir sulh hukukçusu ve Université Libre de Bruxelles'de bir profesördü. Kardeşi Charles, Brüksel'in belediye başkanıydı.\n" }, "Henry Carton de Wiart": { "first_paragraph": "Henri Victor Marie Ghislain, Count Carton de Wiart (31 Ocak 1869 – 6 Mayıs 1951), 20 Kasım 1920'den 6 Mayıs 1921'e kadar Belçika'nın 23'üncü Başbakanıydı.\n" }, "Hilaire Schoonjans": { "first_paragraph": "Hilaire Schoonjans (d. 16 Mayıs 1933 – ö. 11 Ekim 2022), Sonradan CD&V'ye dönüşen CVP partisi üyesi Belçikalı siyasetçi. Lochristi Belediye Başkanı olarak görev yapmıştır. Lochristi Belediyesi'nin hızlı gelişiminin temellerini atmak amacıyla diğer çalışmalarının yanı sıra \"Genel İnşaat Planı\" (Hollandaca: Algemeen Plan van Aanleg, APA) görev aldığı dönemde gerçekleşmiştir.[2][3][4]\n" }, "Jean Duvieusart": { "first_paragraph": "Jean Pierre Duvieusart (10 Nisan 1900 – 10 Ekim 1977) Belçika Başbakanı (1950) görevinde bulunan Belçikalı bir Katolik PSC-CVP politikacı.\n" }, "Jean Van Houtte": { "first_paragraph": "Jean Marie Joseph, Baron Van Houtte (17 Mart 1907 - 23 Mayıs 1991), Belçikalı bir politikacı.\n" }, "Jean-Baptiste Nothomb": { "first_paragraph": "Jean Baptiste, Baron Nothomb (3 Temmuz 1805 – 6 Eylül 1881), Belçikalı devlet adamı ve diplomat, Belçika'nın altıncı başbakanı.\n" }, "Jean-Maurice Dehousse": { "first_paragraph": "Jean-Maurice Dehousse (d. 11 Ekim 1936 –ö. 9 Şubat 2023), Belçikalı siyasetçi.[1]\n" }, "Johan C. Verbeke": { "first_paragraph": "Johan C. Verbeke (d. 9 Temmuz 1951, Gent) Belçikalı büyükelçi.\n" }, "Joseph Lebeau": { "first_paragraph": "Jean Louis Joseph Lebeau (3 Ocak 1794 - 19 Mart 1865), Belçikalı liberal bir politikacı, devlet adamı ve iki kez Belçika'nın Başbakanı oldu.\n" }, "Joseph Pholien": { "first_paragraph": "Joseph Clovis Louis Marie Emmanuel Pholien (28 Aralık 1884 - 4 Ocak 1968) Belçikalı bir Katolik siyasetçi ve PSC-CVP üyesiydi. Liège'de doğdu ve Birinci Dünya Savaşı sırasında Belçika ordusunda hizmet etmek için gönüllü olarak görev yaptı ve bir teğmen olarak görevlendirildi. Mayıs 1938'den Şubat 1939'e kadar Paul-Henri Spaak'ta Adalet Bakanı olarak görev yapmış ve 16 Ağustos 1950'den 15 Ocak 1952'ye kadar Belçika'nın 37. Başbakanı olarak görev yapmıştır. 1966'da Devlet Bakanı olmuştur.\n" }, "Jules d'Anethan": { "first_paragraph": "Jules Joseph, Baron d'Anethan (23 Nisan 1803 – 8 Ekim 1888) Belçikalı bir Katolik Partisi siyasetçisi idi.\n" }, "Jules de Burlet": { "first_paragraph": "Jules Philippe Marie de Burlet (10 Nisan 1844 – 1 Mart 1897) Belçikalı bir Katolik Partisi siyasetçisi idi.\n" }, "Jules de Trooz": { "first_paragraph": "Jules Henri Ghislain Marie, Baron de Trooz (21 Şubat 1857 – 31 Aralık 1907) Belçikalı bir Katolik Partisi siyasetçisi idi.\n" }, "Jules Malou": { "first_paragraph": "Jules Edouard Xavier Malou (19 Ekim 1810 - Temmuz 1886) Belçikalı bir devlet adamı ve din partisinin lideri idi.\n" }, "Jules Renkin": { "first_paragraph": "Jules Laurent Jean Louis Renkin (3 Aralık 1862 – 15 Temmuz 1934) Belçikalı politikacı.\n" }, "Jules Vandenpeereboom": { "first_paragraph": "Jules Henri Pierre François Vandenpeereboom (18 Mart 1843 – 6 Mart 1917) Belçikalı bir Katolik Partisi siyasetçisi idi.\n" }, "Julien Goekint": { "first_paragraph": "Julien Goekint (d. 8 Ekim 1929 – ö. 20 Ocak 2023), Belçikalı siyasetçi. Hristiyan Sosyal Partisi'nden siyasete girerek 1980 ile 1997 yılları arasında Oostende Belediye Başkanı olarak görev almıştır.[1][2][3]\n" }, "Karel De Gucht": { "first_paragraph": "Karel De Gucht (d. 27 Ocak 1954, Overmere) Belçikalı Flaman siyasetçi.\n" }, "Léon Delacroix": { "first_paragraph": "Léon Frédéric Gustave Delacroix (27 Aralık 1867 – 15 Ekim 1929) Belçikalı devlet adamı. Siyasete girmeden önce tanınmış bir avukattı ve 1917-1918 yılları arasında Belçika Belediye Mahkemesinin başkanlığını yaptı.\n" }, "Leopold Lippens": { "first_paragraph": "Leopold Raymond Maurice François Marie Ghislain Lippens (d. 20 Ekim 1941, Knokke –ö. 19 Şubat 2021), Belçikalı siyasetçi.[1]\n" }, "Magdeleine Willame-Boonen": { "first_paragraph": "Magdeleine Willame-Boonen (d. 30 Ekim 1940, Ixelles – ö. 17 Mayıs 2021, Brüksel, Belçika), senatör olarak görev yapan Belçikalı kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Philippe Moureaux": { "first_paragraph": "Philippe Moureaux (d. 12 Nisan 1939 – ö. 15 Aralık 2018), Belçikalı siyasetçi ve eğitimcidir. \n" }, "Paul de Smet de Naeyer": { "first_paragraph": "Paul Joseph, Count de Smet de Naeyer (13 Mayıs 1843 – 9 Eylül 1913) Belçikalı bir Katolik Partisi siyasetçisi idi.\n" }, "Paul Furlan": { "first_paragraph": "Paul Furlan (d. 3 Kasım 1962 – ö. 10 Nisan 2023), Belçikalı siyasetçi ve yönetici.\n" }, "Paul van Zeeland": { "first_paragraph": "Paul Guillaume van Zeeland (11 Kasım 1893 – 22 Eylül 1973) Belçikalı bir avukat, ekonomist, Katolik politikacı ve devlet adamı. Soignies'de doğdu.\n" }, "Prosper Poullet": { "first_paragraph": "Prosper Antoine Marie Joseph, Viscount Poullet (5 Mart 1868 – 3 Aralık 1937), Belçikalı politikacı.\n" }, "Steve Stevaert": { "first_paragraph": "Steve Stevaert (12 Nisan 1954 - 2 Nisan 2015), Belçikalı siyasetçi ve eski bakan.\n" }, "Sylvain Van de Weyer": { "first_paragraph": "Jean-Sylvain Van de Weyer (19 Ocak 1802 – 23 Mayıs 1874), Belçikalı bir siyasetçi ve Belçika Başbakanı.\n" }, "Théo Lefèvre": { "first_paragraph": "Théodore Joseph Albéric Marie \"Théo\" Lefèvre (17 Ocak 1914 – 18 Eylül 1973) Ghent mahkemesinde avukatlık yapıyordu. 1946'da PSC-CVP için Belçika parlamentosu milletvekili oldu. 25 Nisan 1961 ile 28 Temmuz 1965 tarihleri arasında Belçika'nın 39'uncu Başbakanı oldu.\n" }, "Herman Van Rompuy": { "first_paragraph": "Herman Achille Van Rompuy (ˈɦɛɾmɑn vɑn ˈɾɔmpœy̆ (yardım·bilgi); d. 31 Ekim 1947, Etterbeek, Brüksel Bölgesi, Belçika), Flaman asıllı politikacı, Belçika eski başbakanıdır. 1993-1999 yılları arasında üstlendiği bütçe bakanlığı görevinde, Belçika'nın borç yükünü yüzde 130'lardan yüzde 90'ların altına indirmeyi başarmıştı. 19 Kasım 2009'da ise Avrupa Birliği'nin ilk başkanı oldu.\n" }, "Guy Verhofstadt": { "first_paragraph": "Guy Verhofstadt (d. 11 Nisan 1953, Dendermonde), Belçika'da Açık Flaman Liberaller ve Demokratlar'ın (VLD) genel başkanı. Verhofstadt 12 Temmuz 1999'dan beri Belçika'da başbakanlık görevini yürütüyordu. 10 Haziran 2007'de genel seçimlerde yenilgiye uğradı ve ertesi gün istifasını sundu. 2014 Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Avrupa Komisyonu Başkanlığına Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı'nden aday olarak gösterilmiştir. 2009 yılı itibarıyla Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı'nın Avrupa Parlamentosu'nda grup başkanlığını yapmaktadır.\n" }, "Yves Leterme": { "first_paragraph": "Yves Camille Désiré Leterme (d. 6 Ekim 1960) Belçika'nın 48. başbakanı.\n" }, "Şablon:Birleşik Krallık-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Birleşik Krallık'tan siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Archibald Wavell": { "first_paragraph": "Archibald Percival Wavell (5 Mayıs 1883 - 24 Mayıs 1950) İngiliz asker.[1][2]\n" }, "Stanley Baldwin": { "first_paragraph": "Stanley Baldwin, (d. 3 Ağustos 1867 Worcestershire, İngiltere - ö. 14 Aralık 1947) Britanyalı siyasetçi, üç kez Birleşik Krallık başbakanı.\n" }, "Andrew Bonar Law": { "first_paragraph": "Andrew Bonar Law (d. 16 Eylül 1858 – ö. 30 Ekim 1923) Britanyalı Muhafazakâr partili siyasetçi, 1922 arası 1923 yıllarında Birleşik Krallık Başbakanı.[1]\n" }, "Leon Brittan": { "first_paragraph": "Leon Brittan, Baron Brittan of Spennithorne QC, PC, DL (25 Eylül 1939 – 21 Ocak 2015), İngiliz politikacı.\n" }, "George Brown": { "first_paragraph": "George Alfred Brown (2 Eylül 1914, Londra - 2 Haziran 1985), İngiliz siyasetçi.\n" }, "Peter Carington": { "first_paragraph": "Peter Alexander Rupert Carington, 6. Carrington Baronu, KG, GCMG, CH, MC, PC, DL (6 Haziran 1919 - 9 Temmuz 2018), Britanyalı siyasetçi. Birleşik Krallık'ta 1970-1974 yıllarında savunma bakanlığı, 1979-1982 yıllarında dışişleri bakanlığı görevlerini üstlenmiştir. 1984-1988 yıllarında ise NATO'nun 6. Genel Sekreteri olmuştur. 9 Temmuz 2018'de 99 yaşında ölmüştür.\n" }, "Denis Healey": { "first_paragraph": "Denis Healey Winston (unvanı : Baron Healey), CH, MBE, PC (30 Ağustos 1917; Kent - 3 Ekim 2015), İngiltere'nin eski bakanlarından, İşçi Partili siyasetçi. İngiltere'de 1964-1970 yılları arasında Savunma Bakanı ve 1974-1979 yılları arasında Maliye Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Frederick William Pethick-Lawrence, Baron Pethick-Lawrence": { "first_paragraph": "Frederick William Pethick-Lawrence, 1st Baron Pethick-Lawrence (28 Aralık 1871 – 10 Eylül 1961), Britanyalı İşçi Partili politikacı. Kadın hakları için Kadınların Sosyal ve Politik Birliği kapsamında faaliyetlerde bulundu. 1923'te milletvekili seçildi.\n" }, "Geoffrey Howe": { "first_paragraph": "Sir Richard Edward Geoffrey Howe, Baron Howe (20 Aralık 1926 - 9 Ekim 2015) İngiliz siyasetçi, bakan. Margaret Thatcher kabinelerinin en uzun süre hizmet gören bakanıydı. Maliye Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Avam Kamarası başkanlığı ve Başbakan Yardımcılığı yaptı. 1 Kasım 1990'daki istifasının Thatcher'ın üç hafta sonraki istifasına zemin hazırladığı söylenir.\n" }, "Herbert Henry Asquith": { "first_paragraph": "Herbert Henry Asquith (12 Eylül 1852 - 15 Şubat 1928), 1908-1916 arasında başbakanlık yapmış liberal devlet adamı. I. Dünya Savaşı'nın ilk iki yılında ülkeyi yönetmiş ve Lordlar Kamarası'nın yetkilerini kısıtlayan Parlamento Yasası'nın (1911) kabul edilmesini sağlamıştır.[1]\n" }, "Michael Heseltine": { "first_paragraph": "Michael Ray Dibdin Heseltine, Baron Heseltine, (d. 21 Mart 1933), Britanyalı iş insanı, muhafazakâr siyasetçi.\n" }, "Lindsay Hoyle": { "first_paragraph": "Sir Lindsay Harvey Hoyle (d. 10 Haziran 1957), Kasım 2019'dan beri Avam Kamarası Başkanı olarak görev yapan İngiliz siyasetçidir.[1]\n" }, "James Brokenshire": { "first_paragraph": "James Peter Brokenshire (8 Ocak 1968 – 7 Ekim 2021)[1] İngiliz hukukçu ve siyasetçidir.\n" }, "Jeremy Hunt": { "first_paragraph": "Jeremy Richard Streynsham Hunt (d. 1 Kasım 1966, Kennington, Londra) Birleşik Krallık Hazine Şansölyesi.\n" }, "John Astor": { "first_paragraph": "John Jacob \"Johnny\" Astor (16 Haziran 1946) İngiliz iş adamı ve siyasetçidir.\n" }, "Jonathan Hill": { "first_paragraph": "Jonathan Hopkin Hill, Baron Hill of Oareford (d. 24 Temmuz 1960, Londra, Birleşik Krallık), İngiltere Muhafazakâr Partisi'nden bir politikacı.\n" }, "Kenneth Clarke": { "first_paragraph": "Kenneth Harry (\"Ken\") Clarke, (d. 2 Temmuz 1940) İngiliz muhafazakâr siyasetçi, milletvekili, Adalet Bakanı.\n" }, "Nick Clegg": { "first_paragraph": "Nicholas William Peter \"Nick\" Clegg (d. 7 Ocak 1967, Chalfont St Giles, İngiltere), İngiliz politikacı.\n" }, "Spencer Perceval": { "first_paragraph": "Spencer Perceval (1 Kasım 1762 - 11 Mayıs 1812), İngiliz hukukçu ve devlet adamı.[1] Suikast sonucu yaşamını yitiren ilk ve tek Birleşik Krallık başbakanıdır.\n" }, "Genç William Pitt": { "first_paragraph": "Wiliam Pitt (28 Mayıs 1759 – 23 Ocak 1806), 1783'ten 1800 Birlik Yasası'na kadar Büyük Britanya'nın en genç ve son başbakanı ve ardından Ocak 1801'den itibaren Birleşik Krallık'ın ilk başbakanı olan bir İngiliz devlet adamıydı. Mart 1801'de görevinden ayrıldı, ancak 1804'ten 1806'daki ölümüne kadar tekrar başbakan olarak görev yaptı. Başbakanlık yaptığı süre boyunca Hazine Şansölyesi olarak da görev yaptı. Daha önce başbakanlık yapmış olan ve 1. Chatham Kontu olan \"Yaşlı William Pitt\" (ya da tarihçiler tarafından \"Chatham\") olarak anılan babasından ayırmak için \"Genç William Pitt\" olarak bilinir.\n" }, "Dominic Raab": { "first_paragraph": "Dominic Raab (d. 25 Şubat 1974 Buckinghamshire, Birleşik Krallık), Britanyalı muhafazakâr politikacı, hukukçu ve Birleşik Krallık eski Başbakan Yardımcısı'dır. Theresa May hükûmetinde bir dönem, İnsan Hakları Bakanlığı ve Aile Bakanlığı yapmış olan Raab, 15 Eylül 2021 tarihine kadar da Boris Johnson hükûmetinde Dışişleri Bakanlığı yapmıştır. Mayıs 2010’dan bugüne Esher ve Walton milletvekilliği görevini de sürdürmektedir.\n" }, "John Russell": { "first_paragraph": "John Russell (18 Ağustos 1792 - 29 Mayıs 1878) İngiliz siyasetçi. 1846-1852 ve 1865-1866 tarihleri arasında olmak üzere iki kez Birleşik Krallık başbakanı olarak görev yaptı. Kraliçe I. Victoria'nın zamanında görev yapan Russell, iktidar yıllarında liberal reformlar yapmaya çalıştı.\n" }, "Jack Straw": { "first_paragraph": "Jack Straw (d. 3 Ağustos 1946) İngiliz siyasetçi.\n" }, "Rishi Sunak": { "first_paragraph": "Rishi Sunak (12 Mayıs 1980), Britanyalı siyasetçi ve Birleşik Krallık başbakanı. Şubat 2020-Temmuz 2022 arasında Birleşik Krallık Hazine Şansölyesi olarak görev yaptı. Muhafazakâr Parti üyesi olan Sunak, Temmuz 2019 ile Şubat 2020 tarihleri arasında Hazine Bakanlığı'nda baş sekreterlik yapmıştır.[1] 2015 genel seçimlerinden beri parlamentoda Richmond (Yorks) milletvekilidir.[2]\n" }, "William Whitelaw": { "first_paragraph": "William Stephen Ian Whitelaw, 1. Whitelaw Viskontu, (28 Haziran 1918 – 1 Temmuz 1999) Britanyalı siyasetçi. Muhafazakâr Parti üyesiydi. Başlıca İçişleri Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı olmak üzere farklı bakanlıklarda bakan olarak görev yaptı.\n" }, "Şablon:Brezilyalı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Brezilyalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Abdul Hamid Sebba": { "first_paragraph": "Abdul Hamid Sebba (2 Aralık 1934 - 9 Nisan 2021), Brezilyalı hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Adriano Silva": { "first_paragraph": "Adriano Aparecido Silva ya da bilinen adıyla Adriano Silva (12 Eylül 1970 - 3 Haziran 2020), Brezilyalı politikacı ve profesör.[1]\n" }, "José de Anchieta Júnior": { "first_paragraph": "José de Anchieta Júnior (d. 11 Mart 1965 – ö.6 Aralık 2018), Brezilyalı siyasetçidir. \n" }, "Bonifácio José Tamm de Andrada": { "first_paragraph": "Bonifácio José Tamm de Andrada (d. 14 Mayıs 1930 - ö. 5 Ocak 2021), Brezilyalı siyasetçi, hukuk akademisyeni ve gazetecidir. \n" }, "Asdrubal Bentes": { "first_paragraph": "Asdrubal Mendes Bentes (27 Temmuz 1939 - 27 Nisan 2020), Pará eyaletinden Brezilyalı politikacı ve avukat.\n" }, "Gustavo Bebianno": { "first_paragraph": "'Gustavo Bebianno Rocha (18 Ocak 1964 – 14 Mart 2020), Brezilyalı hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Campos Sales": { "first_paragraph": "Dr. Manuel Ferraz Campos Sales(d. 15 Şubat 1841 - ö. 28 Haziran 1913) Brezilyalı avukat, kahve çiftçisi ve siyasetçi. 1894 yılında Sao Paulo valisi ve senatörü olarak görev yaptı. Aynı zamanda Adalet Bakanı ve milletvekili görevlerini de yürüttü.\n" }, "Castello Branco": { "first_paragraph": "Humberto de Alencar Castelo Branco (d. 20 Eylül 1897 – ö. 18 Temmuz 1967) Brezilyalı asker ve siyasetçi.\n" }, "Severino Cavalcanti": { "first_paragraph": "Severino José Cavalcanti Ferreira (18 Aralık 1930 - 15 Temmuz 2020)[1], Brezilyalı siyasetçi. Kariyerinde sekiz kez parti değiştirmesine rağmen uzun süre Brezilya İleri Görüş Partisi üyesi olarak siyasi arenada görüldü. João Alfredo Belediye Başkanı, Pernambuco Eyalet Meclisi Üyesi ve Brezilya Temsilciler Meclisi'nde delege pozisyonlarında görev almıştır.\n" }, "Dinaldo Wanderley": { "first_paragraph": "Dinaldo Wanderley olarak bilinen Dinaldo Medeiros Wanderley (20 Haziran 1950 - 24 Mayıs 2020, João Pessoa) Paraíba eyaletinden Brezilyalı politikacı, avukat ve ekonomist.[1]\n" }, "Sálvio Dino": { "first_paragraph": "Sálvio Dino (5 Haziran 1932, Grajaú, Maranhão – 24 Ağustos 2020, São Luís, Maranhão), Brezilyalı gazeteci, yazar ve siyasetçi.\n" }, "Dolores Nunes": { "first_paragraph": "Maria das Dores Braga Nunes (d. 4 Nisan 1941 –ö. 8 Eylül 2023), Brezilyalı siyasetçi ve hukukçu. \n" }, "Eurico Gaspar Dutra": { "first_paragraph": "Eurico Gaspar Dutra (18 Mayıs 1885 - 11 Haziran 1974), Brezilyalı asker ve siyasetçi. 1945-1950 yılları arasında Brezilya Devlet Başkanı olarak görev yaptı. Yönetimi sırasında anayasal demokrasiye geri dönüldü.\n" }, "Eliseu Padilha": { "first_paragraph": "Eliseu Lemos Padilha (23 Aralık 1945 - 13 Mart 2023), Brezilyalı hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Ernesto Geisel": { "first_paragraph": "Ernesto Beckmann Geisel (d. 3 Ağustos 1907 - ö. 12 Eylül 1996), Brezilyalı asker ve siyasetçi. 1974-1979 yılları arasında Brezilya Devlet Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Eurídice Moreira": { "first_paragraph": "Euridice Moreira da Silva, ya da Euridice Moreira veya Dona Dida, (5 Mart 1939 - 1 Temmuz 2020), Brezilyalı siyasetçi ve profesör.[1]\n" }, "Fernando Henrique Cardoso": { "first_paragraph": "Fernando Henrique Cardoso (d. 18 Haziran 1931, Rio de Janeiro) Brezilyalı sosyolog ve siyasetçi. 1995-2003 yılları arasında Brezilya Devlet Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "José Cleonâncio da Fonseca": { "first_paragraph": "José Cleonâncio da Fonseca (d. 14 Aralık 1936, Boquim - ö. 1 Ocak 2021, Aracaju, Brezilya), Brezilyalı siyasetçi ve iş insanı. \n" }, "Bruna Furlan": { "first_paragraph": "Bruna Dias Furlan (d. 28 Nisan 1983), Brezilyalı siyasetçi ve hukukçu.[1] Siyasi kariyerinde 2011'den itibaren Brezilya Temsilciler Meclisi'nde delege olarak São Paulo Eyaletini temsil etmektedir.[2]\n" }, "Garibaldi Alves": { "first_paragraph": "Garibaldi Alves (27 Mayıs 1923 - 7 Nisan 2022), Brezilyalı siyasetçi. \n" }, "Geraldo Melo": { "first_paragraph": "Geraldo José da Câmara Ferreira de Melo (d. 12 Temmuz 1935, Campo Grande, Brezilya) – (ö. 6 Mart 2022, Natal, Brezilya), Brezilyalı iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Gerardo Juraci Campelo Leite": { "first_paragraph": "Gerardo Juraci Campelo Leite (24 Eylül 1931 - 13 Temmuz 2020), ya da Juraci Leite olarak bilinen, Brezilyalı politikacı, diş hekimi ve profesör.[1]\n" }, "Gerson Peres": { "first_paragraph": "Gerson dos Santos Peres (2 Mayıs 1931 - 21 Nisan 2020), Pará eyaletinden Brezilyalı politikacı, avukat ve gazeteci.[1]\n" }, "Getúlio Vargas": { "first_paragraph": "Getúlio Dornelles Vargas (19 Nisan 1883, Sao Borja - 24 Ağustos 1954, Rio de Janeiro, Brezilya), 1930-1945 ve 1951-1954 dönemlerinde Brezilya devlet başkanı. Kimilerince ilkesiz bir diktatörlük kurmakla suçlanmasına karşın, büyük iş insanlarıyla toprak sahiplerine karşı açtığı savaştan ötürü yandaşlarınca Yoksulların Babası olarak yüceltilmiştir.[1]\n" }, "Gil Vianna": { "first_paragraph": "Gil Vianna ya da Gil Manhães Vianna Júnior (10 Temmuz 1965 - 19 Mayıs 2020), Brezilyalı siyasetçi ve bürokrat. Rio de Janeiro Eyaleti Özel Harekât Dairesi'nde görev almıştır.[1]\n" }, "João Goulart": { "first_paragraph": "João Goulart, lakabı Jango (1 Mart 1918 - 6 Aralık 1976), 1961-1964 arasında Brezilya'nın reformcu devlet başkanı. 1964'te askeri bir darbeyle devrilmişti.\n" }, "Helenês Cândido": { "first_paragraph": "Helenês Cândido (d. 5 Ocak 1935, Morrinhos -ö. 17 Mart 2021, Caldas Novas), Brezilyalı hukukçu ve siyasetçi.[1]\n" }, "Henrique do Rego Almeida": { "first_paragraph": "Henrique do Rego Almeida (d. 16 Kasım 1936, Curitiba, Paraná –ö. 22 Mart 2021, Curitiba, Paraná), Brezilyalı iş insanı ve siyasetçi. \n" }, "Irani Barbosa": { "first_paragraph": "Irani Barbosa (d. 22 Eylül 1950, Belo Horizonte- ö. 23 Aralık 2020, Belo Horizonte, Minas Gerais), Brezilyalı siyasetçi.[1]\n" }, "Irmão Lázaro": { "first_paragraph": "Antonio Lázaro da Silva, ya da Irmão Lázaro (d. 9 Kasım 1966 - ö. 19 Mart 2021), Brezilyalı gospel şarkıcısı ve siyasetçi. \n" }, "Itamar Franco": { "first_paragraph": "Itamar Augusto Cautiero Franco (28 Haziran 1930, Brezilya - 2 Temmuz 2011), Brezilyalı siyasetçi. 29 Aralık 1992'den 31 Aralık 1994'e kadar Brezilya devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "João Figueiredo": { "first_paragraph": "João Baptista de Oliveira Figueiredo (d. 15 Ocak 1918, Rio de Janeiro, Brezilya – ö. 24 Aralık 1999, Rio de Janeiro, Brezilya) Brezilyalı asker ve siyasetçi. Brezilya'nın 30. Devlet Başkanı.\n" }, "José Sarney": { "first_paragraph": "José Ribamar Sarney de Araújo Costa (d. 24 Nisan 1930), Brezilyalı avukat, yazar ve siyasetçi. 15 Mart 1985'ten 15 Mart 1990'a kadar Brezilya devlet başkanlığı yapmıştır.[1]\n" }, "Juscelino Kubitschek": { "first_paragraph": "Juscelino Kubitschek de Oliveira (JK) (d. 12 Eylül 1902, Diamantina, Minas Gerais – ö. 22 Ağustos 1976, Resende, Rio de Janeiro eyaleti), Brezilya'nın önde gelen politikacılarındandır.\n" }, "Ary Kara": { "first_paragraph": "Ary Kara (26 Mart 1942 - 1 Kasım 2019), Brezilyalı siyasetçi ve spor yöneticisi.\n" }, "Luiz Felipe Lampreia": { "first_paragraph": "Luiz Felipe Palmeira Lampreia (19 Ekim 1941 – 2 Şubat 2016) , Brezilyalı diplomat ve sosyolog. Rio de Janeiro'da doğdu. Profesör olarak Pontifical Katolik Üniversitesi'nde görev yaptı.\n" }, "Luiz Suzin Marini": { "first_paragraph": "Luiz Suzin Marini (d. 28 Eylül 1935 –ö. 31 Ocak 2023), Brezilyalı siyasetçi. \n" }, "José Mentor": { "first_paragraph": "José Mentor (30 Eylül 1948 – 25 Temmuz 2020), Brezilyalı hukukçu ve siyasetçi.[1] 1966'da siyasete girip 1977-1979 döneminde ikinci dönemini yaşadığı Brezilya Demokratik Hareketi'ndeki siyasi yolculuğunun ardından son olarak 1980'de geçiş yaptığı Brezilya İşçi Partisi'nde (PT) 2020'de ölümüne kadar siyasete devam etti. Siyasetçi Antonio Mentor'un kardeşiydi.[2] 2003'ten 2019 yılında kadar doğum yeri São Paulo kentini temsilen Brezilya Parlamentosu'nda delege olarak görev yaptı.\n" }, "Milton Cabral": { "first_paragraph": "Milton Bezerra Cabral (d. 6 Ekim 1921 – ö. 15 Ekim 2022), Brezilyalı mühendis ve siyasetçi. \n" }, "Miquéias Fernandes": { "first_paragraph": "Miquéias Matias Fernandes (28 Ağustos 1950 - 26 Nisan 2020, Manaus, Brezilya), Brezilyalı politikacı ve avukat.\n" }, "Nelson Meurer": { "first_paragraph": "Nelson Meurer (23 Temmuz 1942 - 12 Temmuz 2020), Paraná eyaletini ulusal düzeyde temsil eden Catarina eyaletinden Brezilyalı politikacı ve çiftçi.[1]\n" }, "Arolde de Oliveira": { "first_paragraph": "Arolde de Oliveira (d. 11 Mart 1937, São Luiz Gonzaga) - (ö. 21 Ekim 2020, Rio de Janeiro, Brezilya), Brezilyalı siyasetçi,asker ve ekonomist.\n" }, "Papaléo Paes": { "first_paragraph": "João Bosco Papaleo Paes, ya da Papaleo Paes (27 Ağustos 1952 - 25 Haziran 2020), Brezilyalı siyasetçi.[1]\n" }, "Pascoal Ranieri Mazzilli": { "first_paragraph": "Pascoal Ranieri Mazzilli (d. 27 Nisan 1910 - ö. 21 Nisan 1975) Brezilyalı siyasetçi. 1961 ve 1964 yıllarında olmak üzere iki kez Brezilya'nın devlet başkanı.\n" }, "Waldir Pires": { "first_paragraph": "Francisco Waldir Pires de Souza (d. 21 Ekim 1926 – ö.22 Haziran 2018), Brezilyalı siyasetçidir.[1] 2007 yılında azledilmeden önce Başkan Luiz Inacio Lula da Silva hükûmetinde Savunma Bakanı olarak görev yaptı.[2] Öncesinde 1987-1989, Bahia Valisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Ibsen Pinheiro": { "first_paragraph": "Ibsen Valls Pinheiro (5 Temmuz 1935 - 24 Ocak 2020), Brezilyalı siyasetçi, gazeteci ve hukukçu.[1]\n" }, "Prudente de Morais": { "first_paragraph": "Prudente José de Morais Barros (d. 4 Ekim 1841 - ö. 3 Aralık 1902) Breziyalı siyasetçi. Brezilya'nın üçüncü devlet başkanı. Ülkenin ilk sivil devlet başkanı ve Brezilya'nın 1891 Anayasası kalıcı hükümleri uyarınca doğrudan halk oylaması ile seçilen ilk devlet başkanıdır.\n" }, "Renato de Jesus": { "first_paragraph": "Renato de Jesus ya da José Renato de Jesus (27 Şubat 1963 - 15 Haziran 2020, Rio de Janeiro), Rio de Janeiro eyaletinden Brezilyalı politikacı.[1]\n" }, "Rodrigues Alves": { "first_paragraph": "Francisco de Paula Rodrigues Alves (7 Temmuz 1848 - 16 Ocak 1919) Brezilya'nın ilk Hazine Bakanı ve beşinci devlet başkanı. 1887 yılında Sao Paulo valisi olarak görev yapmış siyasetçi. 1902 yılında Brezilya Devlet Başkanı seçildi ve 1906 yılına kadar görev yaptı. Bu dönem zarfında, başkent Rio de Janeiro'yu yeniden şekillendirme çabaları, 1904 \"Aşı İsyanı\"na dek sürdü.\n" }, "Tancredo Neves": { "first_paragraph": "Tancredo de Almeida Neves (d. 4 Mart 1910 - ö. 21 Nisan 1985), Brezilyalı siyasetçi. 1964'ten sonra ilk kez sivil adayların katıldığı başkanlık seçimlerini Ocak 1985'te muhalefetin adayı olarak kazandı. Vargas geleneğinin bir temsilcisi olan Neves, göreve başlamadan hastalanarak 21 Nisan 1985 tarihinde öldü. Yerine yardımcısı José Sarney geçti.\n" }, "Vicente André Gomes": { "first_paragraph": "Vicente André Gomes (18 Ocak 1952 - 8 Mayıs 2020), Brezilyalı politikacı ve doktor.\n" }, "Vicente Fialho": { "first_paragraph": "Vicente Cavalcante Fialho (d. 27 Ocak 1938 – ö. 12 Temmuz 2022), Brezilyalı mühendis ve siyasetçi. \n" }, "Maguito Vilela": { "first_paragraph": "Maguito Vilela (d. 24 Ocak 1949[1][2] - ö. 13 Ocak 2021), Brezilyalı siyasetçi ve hukukçu.[3]\n" }, "Vitor Sapienza": { "first_paragraph": "Vitor Sapienza (16 Aralık 1933 - 9 Nisan 2020, São Paulo, Brezilya), Brezilyalı politikacı ve ekonomist.[1]\n" }, "Wanderley Mariz": { "first_paragraph": "Vigolvino Wanderley Mariz, ya da Wanderley Mariz, (2 Kasım 1940 - 2 Temmuz 2020), Brezilyalı siyasetçi ve avukat.[1]\n" }, "Wilson Braga": { "first_paragraph": "Wilson Leite Braga (18 Temmuz 1931 - 17 Mayıs 2020), Brezilyalı siyasetçi, hukukçu ve iş insanı.\n" }, "Zaire Rezende": { "first_paragraph": "Zaire Rezende (d. 25 Aralık 1931 – ö. 31 Mayıs 2022), Brezilyalı siyasetçi.\n" }, "Şablon:Bulgar-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Bulgar siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Stoyan Aleksandrov": { "first_paragraph": "Stoyan Aleksandrov (Bulgarca: Стоян Александров, 14 Haziran 1949, Köstendil - 24 Ağustos 2020, Sofya), Bulgar ekonomist ve siyasetçi.\n" }, "Anton Yugov": { "first_paragraph": "Anton Tanev (Dontço) Yugov (Bulgarca: Антон Танев Югов) (d. 28 Ağustos 1904 - ö. 6 Temmuz 1991), 1956-1962 yılları arasında ülkenin Başbakanı olarak görev yapan, Bulgar Komünist Partisinin (BCP) önde gelen bir üyesiydi.\n" }, "Stefan Danailov": { "first_paragraph": "Stefan Lambov Danailov (Bulgarca:Стефан Ламбов Данаилов ; d. 9 Aralık 1942 - ö. 27 Kasım 2019), Bulgar siyasetçi ve oyuncu. \n" }, "Georgi Dimitrov": { "first_paragraph": "Georgi Dimitrov Mihaylov (Bulgarca: Гео̀рги Димитро̀в Миха̀йлов), veya bilinen adıyla Georgi Mihayloviç Dimitrov (Rusça: Гео́ргий Миха́йлович Дими́тров) (18 Haziran 1882, Pernik - 2 Temmuz 1949, Moskova), Bulgaristan'da sosyalist yönetimin kurucusu ve ilk başbakanı olan Bulgar siyasetçidir.\n" }, "Georgi Bliznaşki": { "first_paragraph": "Georgi Bliznaşki (Bulgarca: Георги Близнашки; d. 4 Ekim 1956, Skravena, Sofya Oblastı), Avrupa Parlamentosu'nun Bulgar politikacı ve üyesidir. Bulgaristan, Avrupa Sosyalistleri Partisi kısmı için Koalisyonu'nun bir üyesi ve Bulgaristan'ın Avrupa Birliği'ne katılımıyla 1 Ocak 2007 - Haziran 2007 tarihlerinde milletvekili oldu. Mart 2014'te BSP'den atıldı. 6 Ağustos 2014 tarihinde Bulgaristan Başbakanı olarak atandı.\n" }, "Georgi Tanev (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Georgi Sotirov Tanev (Bulgarca: Георги Сотиров Танев) Bulgar Komünist Partisi üyesi Bulgar siyasetçi, İçişleri bakanlığında Tümgeneral. 1979-1981 yılları arasında Dimitrov Komünist Gençlik Birliği'nde sekreter olarak çalışmış, Canlanma Süreci sırasında ise İlçe Komitesi'nde birinci sekreter kademesinde bulunmuştur.\n" }, "Gılıb Donev": { "first_paragraph": "Gılıb Spasov Donev (Bulgarca: Гълъб Спасов Донев; d. 28 Şubat 1967), 2 Ağustos 2022 - 6 Haziran 2023 tarihleri arasında Bulgaristan başbakanı olarak görev yapan bir Bulgar siyasetçidir.[1][2][3][4]\n" }, "Grişa Filipov": { "first_paragraph": "Georgi (Grişa) Stançev Filipov (Bulgarca: Георги (Гриша) Станчев Филипов) (d. 13 Temmuz 1919, Kadievka, Ukrayna – ö. 2 Kasım 1994, Sofya, Bulgaristan), Bulgar Komünist Partisinin önde gelen bir üyesiydi.\n" }, "İvan Stançov": { "first_paragraph": "İvan İvanov Stançov (Bulgarca: Иван Иванов Станчов; 1 Nisan 1929, Sofya – 24 Kasım 2021, İskoçya), Bulgar siyasetçi ve diplomattır. Stançov, 1 Nisan 1929'da Sofya, Bulgaristan'da doğdu. Ülkesi Bulgaristan'ın Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere büyükelçisi olarak görev aldıktan sonra 1994-1995 yıllarında dönemin Başbakanı Reneta İncova liderliğinde bağımsız kurulan geçici kabinede Bulgaristan Dışişleri Bakanı olarak yer aldı.[1] Stançov, 24 Kasım 2021'de yaşamını sürdürdüğü İskoçya'da 92 yaşında öldü.\n" }, "Jelyu Jelev": { "first_paragraph": "Jelyu Mitev Jelev (Bulgarca: Желю Митев Желев) (d. 3 Mart 1935 - ö. 30 Ocak 2015), 1990 ile 1997 yılları arasında Bulgaristan devlet başkanlığı yapmış olan Bulgar siyasetçidir. Bulgaristan'ın demokratik yollardan göreve gelen ilk devlet başkanıdır.[1]\n" }, "Lüben Berov": { "first_paragraph": "Lyuben Berov (Bulgarca: Любен Беров) (6 Ekim 1925, Sofya – 7 Aralık 2006) [1]Bulgar ekonomist. 80. Hükûmette, Bulgaristan başbakanı olarak 30 Aralık 1992-17 Ekim 1994 tarihlerinde görev yaptı.\n" }, "Marin Raykov": { "first_paragraph": "Marin Raykov Nikolov (Bulgarca: Марин Райков Николов; d. 17 Aralık 1960, Washington, DC, ABD), Bulgaristan cumhurbaşkanı Rosen Plevneliev tarafından 12 Mart 2013 tarihinde Bulgaristan Dışişleri Bakanı ve geçici Başbakan olarak görevlendirilen Bulgar politikacı ve diplomat.\n" }, "Petır Mladenov": { "first_paragraph": "Petır Toşev Mladenov (Bulgarca: Петър Тошев Младенов; 22 Ağustos 1936 - 31 Mayıs 2000) Bulgar komünist diplomat ve politikacı.\n" }, "Ognyan Gercikov": { "first_paragraph": "Ognyan Stefanov Gerdjikov (Bulgarca: Огнян Стефанов Герджиков, d. 19 Mart 1946), Bulgar politikacı ve hukukçudur.[1] Bulgaristan Başbakanı olarak atanmıştır.\n" }, "Georgi Pırvanov": { "first_paragraph": "Georgi Sedefçov Pırvanov (Bulgarca: Георги Седефчов Първанов) (d. 28 Haziran 1957), 22 Ocak 2002 - 22 Ocak 2012 tarihleri arasında Bulgaristan cumhurbaşkanı olarak görev yapan Bulgar siyasetçi ve tarihçi.\n" }, "Plamen Oreşarski": { "first_paragraph": "Plamen Vasilev Oreşarski (Bulgarca: Пламен Василев Орешарски; d. 21 Şubat 1960, Bobov Dol), Bulgar politikacı ve Bulgaristan eski başbakanı. Daha önce Başbakan Sergey Stanişev altında 2005 ile 2009 yılları arasında Maliye Bakanı olarak görev yaptı. 1985 yılında, Finans ve Ekonomi Yüksek Enstitüsü'nden mezun oldu. 1993'te Maliye Bakanlığı Devlet Hazine ve Borç Bölümü Direktörü oldu. 1995 ile 1997 yılları arasında, Bulgar Menkul Kıymetler Borsası Yönetim Kurulunda ve 1997'den 2000 yılına kadar UniCredit Bulbank'ın yönetim kurulunda görev yaptı. İvan Kostov 1997 yılında başbakan olduğunda, Maliye Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Sergey Stanişev'in Sosyalist liderliğindeki hükûmette Maliye Bakanı olarak 2005 yılında siyasete geri döndü. 2013 yılında, o yıl seçimden sonra, meclis onayı ile geçici bir hükûmet oluşturmak üzere Cumhurbaşkanı Rosen Plevneliev tarafından başbakanlık görevi verildi.\n" }, "Rosen Plevneliev": { "first_paragraph": "Rosen Plevneliev (d. 14 Mayıs 1964, Nevrâkop, Bulgaristan), Bulgar politikacı. Boyko Borisov kabinesinde 2009-2011 arası Bölgesel Kalkınma Bakanı ve Bayındırlık bakanı oldu. Ekim 2011 yılında Bulgaristan Cumhurbaşkanı olarak seçildi.\n" }, "Rumen Radev": { "first_paragraph": "Rumen Georgiev Radev (Bulgarca: Румен Георгиев Радев; 18 Haziran 1963 d.) emekli Tümgeneral ve 2017 yılının Ocak ayından bu yana Bulgaristan Cumhurbaşkanı. Radev, Bulgaristan Hava Kuvettleri Komutanı olarak görev yaptı. Bulgar Sosyalist Partisi tarafından desteklendi ve ikinci turda GERB adayı Tsetska Tsacheva'yı yenerek 2016 Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı.\n" }, "Sebihan Kerim Mehmet": { "first_paragraph": "Sebihan Kerim Mehmet (Bulgarca:Себихан Керим Мехмед) Türk asıllı Bulgar politikacı. Bulgaristan'ın Kırcaali iline bağlı Koşukavak ilçesinin belediye başkanıdır.[1] Ayrıca Bulgaristan'da muhalefet konumunda olan ve Türk haklarını savunan Hak ve Özgürlükler Hareketi partisinin bir üyesidir.\n" }, "Sergey Stanişev": { "first_paragraph": "Sergey Dmitrieviç Stanişev (Bulgarca: Сергей Станишев) (d. 5 Mayıs 1966) Bulgaristan'ın 49. başbakanı ve Bulgar Sosyalist Partisi'nin genel başkanıdır.\n" }, "Stanko Todorov": { "first_paragraph": "Stanko Todorov Georgiev (Bulgarca: Станко Тодоров Георгиев) (d. 10 Aralık 1920 - ö. 17 Aralık 1996), Bulgar komünist bir politikacıydı.\n" }, "Stefan Sofiyanski": { "first_paragraph": "Stefan Antonov Sofiyanski (Bulgarca: Стефан Антонов Софиянски) (d. 7 Kasım 1951, Sofya) Bulgaristan'da Demokratik Güçler Birliği'nin önde gelen üyesi olmuştur. 1997 yılında geçici Başbakan olarak görev yapmış ve Sofya'nın üç dönem Belediye Başkanı olmuştur.\n" }, "Petır Stoyanov": { "first_paragraph": "Petır Stefanov Stoyanov (d. 25 Mayıs 1952), 1997 ile 2002 yılları arasında Bulgaristan Cumhurbaşkanlığı yapmış Bulgar siyasetçidir.\n" }, "Şablon:Çinli-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Çinli siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Bai Chongxi": { "first_paragraph": "Bai Chongxi (Çince: 白崇禧; pinyin: Bái Chóngxī; 18 Mart 1893-2 Aralık 1966), Çinli Müslüman asker ve devlet adamı.[1] 1920'lerin ortalarından 1949'a kadar, Bai ve yakın müttefiki Li Zongren, Guangxi eyaletini kendi birlikleri ve önemli siyasi özerklikleri ile bölgesel savaş ağaları olarak yönetti. Çan Kay Şek ile ilişkisi çeşitli zamanlarda düşmanca ve işbirliğine dayalıydı. Bai ve Li Zongren, 1930'da Merkez Ova Savaşı'nda Çan karşıtı savaş ağası ittifakını desteklediler, ardından İkinci Çin-Japon Savaşı ve Çin İç Savaşı'nda Çan yönetimini desteklediler. Bai, 1946-1948 yılları arasında Çin Cumhuriyeti'nin ilk savunma bakanı olarak görev yaptı. 1949'da Çin İç Savaşı'nı komünistlerin kazanmasından sonra Tayvan'a kaçtı.\n" }, "Feng-Ting kuo": { "first_paragraph": "Feng Ting-kuo (Geleneksel Çince: 馮定國; Basitleştirilmiş Çince: 冯定国; pinyin: Féng Dìngguó; 24 Eylül 1950 - 5 Haziran 2018), Tayvanlılar-Çinli siyasetçidir. 1985-1988 yılları arasında Taipei Kent Konseyi'nde görev yaptı ve 1992 ile 1996 yılları arasında Çin Ulusal Meclisi'ne girdi. Daha sonra 2008 yılına Yasama Dönemi'ne kadar Taichung ilçesini parlamentoda temsil etti.\n" }, "Li Çiang": { "first_paragraph": "Li Çiang (Basitleştirilmiş Çince: 李强; Geleneksel Çince: 李強; pinyin: Lǐ Qiáng) (d. 23 Temmuz 1959), Çinli siyasetçi. Li, Asya ülkesi Çin'de 11 Mart 2023 tarihinden bu yana başbakan ve ÇKP Politbüro Daimi Komitesinin ikinci sıradaki üyesi olarak görev yapan Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) üst düzey bir lideridir. 2017'den 2022'ye kadar Şanghay'ın parti sekreteri olarak görev yaptı.\n" }, "Li Keçiang": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "Li Xiannian": { "first_paragraph": "Li Xiannian (Çince: 李先念; 23 Haziran 1909 - 21 Haziran 1992), 1983-1988 yılları arasında Çin'in 3. devlet başkanı olarak görev yapmış Çinli siyasetçi.[1]\n" }, "Zhuge Liang": { "first_paragraph": "Zhuge Liang (Çince: 諸葛亮; pinyin: Zhūgě Liàng; MS 181-234) veya Kongming, Çinli siyasetçi, askerî stratejist, yazar ve mühendis.[1] Üç Krallık Dönemi'nde Shu Han'ın imparatorluk şansölyesi olarak görev yapmıştır. Dönemin en başarılı siyasetçi ve stratejisti olarak tanınmaktadır ve sıklıkla Savaş Sanatı'ın yazarı Sun Tzu ile karşılaştırılmaktadır.[2]\n" }, "Liu Jie": { "first_paragraph": "Liu Jie (Çince: 刘杰; pinyin: Liú Jié; 7 Şubat 1915 - 23 Eylül 2018) Çinli siyasetçidir. Henan valisi (1979-1981) ve Henan TBM Komitesi Sekreteri (1981-1985) olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Ma Bufang": { "first_paragraph": "Ma Bufang (Çince: 馬步芳; pinyin: Mǎ Bùfāng; 1903-31 Temmuz 1975), Çinli Müslüman savaş ağası ve devlet adamı. 1938-1949 yılları arasında Çinghay eyaleti valisi ve 1957-1961 yılları arasında Çin Cumhuriyeti'nin Suudi Arabistan büyükelçisi olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Song Renqiong": { "first_paragraph": "Song Renqiong (Çince: 宋任穷; pinyin: Sòng Rènqióng; 11 Temmuz 1909-8 Ocak 2005), Çinli asker ve devlet adamı. 1980'lerde etkili Çinli liderlerden biriydi ve Çin Komünist Partisi'nin Sekiz Ölümsüzü'nden biri olarak kabul edilmektedir.\n" }, "Soong Tse-ven": { "first_paragraph": "Soong Tse-ven (Çince: 宋子文; pinyin: Sòng Zǐwén; 18 Mart 1893-2 Aralık 1966) veya T. V. Soong, Çinli iş insanı ve siyasetçi. Soong kız kardeşlerinin erkek kardeşi olup Sun Yat-sen, Çan Kay Şek ve finansör Kung Hsiang-hsi'nin kayınbiraderiydi. Eylül-Aralık 1930 ile Mayıs 1945-Mart 1947 tarihleri arasında Çin Cumhuriyeti başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Xu Da": { "first_paragraph": "Xu Da (Çince: 徐光啓; pinyin: Xú Guāngqǐ; 1332-1385) veya onursal adıyla Tiande, Yuan ve Ming hanedanları döneminde bir Çinli general ve devlet adamı. Ming Hanedanı'nın kurucusu ve ilk hükümdarı olan imparator Hongwu'nun bir arkadaşıydı ve Moğol liderliğindeki Yuan Hanedanı'nı devirmesine ve Ming Hanedanı'nı kurmasına yardım etti. Aynı zamanda üçüncü Ming hükümdarı imparator Yongle ile evlenen İmparatoriçe Xu'nun babasıydı.[1]\n" }, "Yang Shangkun": { "first_paragraph": "Yang Shangkun (Çince: 杨尚昆; 3 Ağustos 1907[1]-14 Eylül 1998), 1988-1993 yılları arasında Çin'in 4. devlet başkanı olarak görev yapmış Çinli siyasetçi.\n" }, "Zhou Xianwang": { "first_paragraph": "Zhou Xianwang (Çince: 周先旺; pinyin: Zhōu Xiānwàng; d. Kasım 1963), Parti Komitesi Sekreteri Yardımcısı [en] ve Vuhan belediye başkanı olarak görev yapan Tujia etnik kökenli Çinli bir politikacı. İş gücüne Eylül 1980'de girdi ve Ocak 1987'de Çin Komünist Partisi'ne katıldı.[1]\n" }, "Zhu Yuli": { "first_paragraph": "Zhu Yuli (Çince: 朱育理; Şubat 1934 - 8 Ocak 2020), Çinli siyasetçi ve iş insanı.[1][2]\n" }, "Şablon:Danimarkalı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Danimarkalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Adam Wilhelm Moltke": { "first_paragraph": " Kont Adam Wilhelm Moltke (25 Ağustos 1785 - 15 Şubat 1864), 1848'den 1852'ye kadar Danimarka Başbakanıydı. 1848'de taslaklanan Danimarka anayasal monarşisinde ilk Danimarka Başbakanı ve 5 Haziran 1849'da Danimarka'nın VII. Frederik tarafından Danimarka Anayasası olarak imzalandı.\n" }, "Anders Sandøe Ørsted": { "first_paragraph": "Anders Sandøe Ørsted (21 Aralık 1778, Rudkøbing – 1 Mayıs 1860) Danimarkalı bir avukat, siyasetçi ve hukukçuydu. 1853-1854'te Danimarka Başbakanı olarak görev yaptı. 1855'te anayasayı ihlal suçlamasında bulunuldu, ancak beraat etti ve emekli edildi.\n" }, "Anker Jørgensen": { "first_paragraph": "Anker Henrik Jørgensen (d. 13 Temmuz 1922 – ö. 20 Mart 2016), Çeşitli zamanlarda Başbakan ve Danimarka Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Danimarkalı bir siyasetçi. 1972 ve 1982 yılları arasında 3 kez Başbakan olarak görev yaptı. Jørgensen, 1986 ve 1991'de İskandinav Kurulu Başkanıydı.\n" }, "Carl Christian Hall": { "first_paragraph": "Carl Christian Hall (d. 25 Şubat 1812 – ö. 14 Ağustos 1888), Danimarkalı bir devlet adamı idi. Hall, Danimarka Konseyi Başkanı (Başbakan) olarak görev yaptı (önce 1857'den 1859'a, sonra tekrar 1860'tan 1863'e kadar).\n" }, "Carl Christoffer Georg Andræ": { "first_paragraph": "Carl Christopher Georg Andræ (14 Ekim 1812, Hjertebjerg – 2 Şubat 1893) Danimarkalı bir siyasetçi ve matematikçiydi. 1842'den 1854 yıllarına kadar ulusal askeri okulda matematik ve mekanik profesörü oldu.\n" }, "Carl Edvard Rotwitt": { "first_paragraph": "Carl Edvard Rotwitt (2 Mart 1812 – 8 Şubat 1860) Danimarkalı bir politikacı. 1859-1860 yılları arası Danimarka Başbakanı olarak Rotwitt Kabinesinin lideri olarak görev yapmıştır. Görev sırasında 47 yaşında öldü.\n" }, "Carl Theodor Zahle": { "first_paragraph": "Carl Theodor Zahle (d. 19 Ocak 1866, Roskilde – ö. 3 Şubat 1946, Kopenhag), Danimarkalı avukatı ve politikacı; Danimarka başbakanlığı yaptı (1909-1910, 1913-1920).\n" }, "Christen Andreas Fonnesbech": { "first_paragraph": "Christen Andreas Fonnesbech (7 Temmuz 1817 – 17 Mayıs 1880) Danimarkalı bir politikacı. 1874-1875 yılları arasında Danimarka Konseyi Başkanı (başbakan) olarak Fonnesbech Kabinesinin lideri olarak görev yapıyordu.\n" }, "Christian Albrecht Bluhme": { "first_paragraph": "Christian Albrecht Bluhme (27 Aralık 1794 – 6 Kasım 1866) 1852-1853 Danimarka Başbakanı olarak (Ocak Kabinesi) ve yine 1864-1865 yılları arasında II. Bluhme Kabinesi başkanı olarak görev yaptı. İkinci Schleswig savaşının ikinci döneminde ülkeyi yönetti.\n" }, "Christian Emil Krag-Juel-Vind-Frijs": { "first_paragraph": "Kont Christian Emil Krag-Juel-Vind-Frijs (8 Aralık 1817 – 12 Ekim 1896), Danimarkalı bir asil ve politikacı. 1865-1870 yılları arasında Danimarka Konseyi Başkanlığı (başbakan) yapmış ve Frijs Kabinesinin lideri olarak görev yapmıştır.\n" }, "Ditlev Gothard Monrad": { "first_paragraph": "Ditlev Gothard Monrad (24 Kasım 1811 – 28 Mart 1887) Danimarkalı bir politikacı ve Lolland-Falster'in piskoposuydu.\n" }, "Erik Eriksen": { "first_paragraph": "Erik Eriksen (d. 20 Kasım 1902 – 7 Ekim 1972), 1950-1953 yılları arasında Danimarka Başbakanı olarak görev yapan Danimarkalı bir siyasetçi. 1956'da İskandinav Kurulu'nun dördüncü Başkanı olarak görev yaptı. 1950-1965 yılları arasında Danimarka Liberal partisi Venstre'nin lideriydi. Danimarka Başbakanı olarak 30 Ekim 1950'den 30 Eylül 1953'e kadar Kabinesinin lideri olarak Venstre ve Muhafazakâr Halk Partisi'nin azınlık hükûmetini kurdu. Bir çiftçiydi.\n" }, "Erik Scavenius": { "first_paragraph": "Erik Julius Christian Scavenius (Danca telaffuz: [sɡ̊aˈʋenjus]; d. 13 Temmuz 1877 - ö. 29 Kasım 1962), 1909-1910, 1913-1920 ve 1940-1943 yılları arasındaki Danimarka dışişleri bakanıydı. Danimarka işgali sırasında 1942-1943 yılları arasında başbakan seçildi. Danimarka'nın modern tarihinin en önemli dönemlerinde, Birinci Dünya Savaşı, Danimarka'nın kuzeyinde Schleswig'in dönüşü üzerine plebisitler ve Alman işgali gibi dışişleri bakanıydı. 1918-1920 yılları arasında Landsting (1953 öncesinde Danimarka parlamentosunun üst kanadı) ve 1925-1927 yılları arasında Sosyal Liberal Partiyi temsil eden bir üyeydi. 1922 yılından 1924 yılına kadar parti başkanlığını yaptı.\n" }, "Hannibal Sehested": { "first_paragraph": "Hannibal Sehested (16 Kasım 1842 – 19 Eylül 1924), 27 Nisan 1900'den 24 Temmuz 1901'e kadar Danimarka Konseyi Başkanıydı (başbakan) ve Sehested Kabinesinin lideri olarak görev yapıyordu. Danimarka, parlamento sistemine geçmeden ve gizli oylamadan önce, Danimarka Parlamentosu'nun desteği olmaksızın kralın atadığı son Danimarka Konseyi Başkanı'ydı.\n" }, "Hans Christian Hansen": { "first_paragraph": "Hans Christian Hansen (d. 8 Kasım 1906, Aarhus - ö. 19 Şubat 1960, Kopenhag) Danimarkalı siyasetçi.\n" }, "Hans Hedtoft": { "first_paragraph": "Hans Christian Hedtoft Hansen (d. 21 Nisan 1903 - ö. 26 Ocak 1955), Danimarkalı siyaset ve devlet adamı. Danimarka'nın dış politikada tarafsızlığı bırakarak NATO'ya üye olmasını sağlamıştır.\n" }, "Hilmar Baunsgaard": { "first_paragraph": "Hilmar Tormod Ingolf Baunsgaard (Danca telaffuz: [ˈhilmɑː ˈbaʊ̯nsɡɒː]; d. 26 Şubat 1920, Slagelse – ö. 30 Haziran 1989[1]) Danimarkalı siyasetçi. Sosyal liberal bir parti olan Det Radikale Venstre'ye üye idi. 15 Şubat 1968'den 9 Ekim 1971'e kadar Danimarka Başbakanı olarak görev yapmıştır. O zamanlardaki Sosyal Demokrat lider Jens Otto Krag'ın başında ve sonrasında başkanlık etti. 1948-1951 Baunsgaard, Danimarka Sosyal Liberal Gençliği başkanlığı yapıyordu. 1957'de milletvekili oldu.\n" }, "Hugo Egmont Hørring": { "first_paragraph": "Hugo Egmont Hørring (17 Ağustos 1842 – 13 Şubat 1909) Danimarkalı bir siyasetçi. Højre siyasi partisinin üyesiydi. 1897-1900 yılları arasında Danimarka Konseyi Başkanıydı (başbakan) ve Hørring Kabinesinin lideri olarak görev yapıyordu.\n" }, "Jacob Brønnum Scavenius Estrup": { "first_paragraph": "Jacob Brønnum Scavenius Estrup, (16 Nisan 1825 – 24 Aralık 1913), Danimarkalı bir politikacı. Højre partisinin üyesiydi. 1865 - 1869 yılları arasında Frijs Bakanlar Kurulu Kararı İçişleri Bakanı olarak görev yapmıştır. Maliye Bakanı olarak 1875-1894 arasında Estrup Kabinesinin lideri olarak seçildi. 23 yıldır, şimdiye kadar en uzun süre ile bakanlık koltuğunda oturan Danimarka bakanıdır.\n" }, "Jens Christian Christensen": { "first_paragraph": "Jens Christian Christensen (21 Kasım 1856 – 19 Aralık 1930), Çoğunlukla J.C. Christensen olarak adlandırılan ve telaffuz edilen Danimarkalı bir politikacı. 1900 ve 1920 yılları arasındaki en önemli Danimarkalı politik figürü kabul edilir.\n" }, "Jens Otto Krag": { "first_paragraph": "Jens Otto Krag (d. 15 Eylül 1914, Randers - ö. 22 Haziran 1978, Skiveren) Danimarka eski başbakanı.\n" }, "Johan Henrik Deuntzer": { "first_paragraph": "Johan Henrik Deuntzer (20 Mayıs 1845 – 16 Kasım 1918), Danimarkalı politikacı. 1905 yılına kadar Liberal Venstre partisinin üyesiydi ve burada Danimarka Sosyal Liberal Partisine katıldı.\n" }, "Klaus Berntsen": { "first_paragraph": "Klaus Berntsen (12 Haziran 1844 – 27 Mart 1927) Liberal partiyi Venstre'yi temsil eden Danimarkalı siyasetçi. 5 Temmuz 1910'dan 21 Haziran 1913'e kadar Danimarka Konseyi Başkanı (başbakan) olarak Klaus Berntsen Kabinesinin lideri olarak görev yapıyordu. 5 Mayıs 1920'den 9 Ekim 1922'ye kadar Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Knud Kristensen": { "first_paragraph": "Knud Kristensen (d. 26 Ekim 1880 – ö. 28 Eylül 1962), Danimarka Başbakanı. 7 Kasım 1945 - 13 Kasım 1947 tarihleri arasında, Almanların II. Dünya Savaşı sırasında Danimarka'yı işgal etmesinin ardından seçilen ilk hükûmetin başbakanıdır. Ekim 1945 seçimlerinden sonra Knud Kristensen, sadece Liberal Venstre partisinden oluşan bir azınlık hükûmeti olan Knud Kristensen'in kabinesini kurdu. Kristensen meslek tarafından bir çiftçiydi. Sosyal politikada, Başbakan olarak Kristensen'in onayı ile Danimarka halkı Haziran 1946'da yürürlüğe giren Ulusal Sosyal Sigorta Yasasının geçişini gördü. Erkekler için yaşlılık aylığı için yaş sınırını 60'tan 65'e çıkarmış olmasına rağmen, kötü sağlık durumlarında veya özel durumlarda 60 yaşından itibaren yaşlılara emekli aylığı verilmişti. Nisan 1946'daki Bina Yardımlaşma Yasası uyarınca, küçük çocuklu ailelere kira takviyeleri getirilirken, merkezi hükümete ihtiyaç sahipleri için konut yapımını desteklemek için düşük faiz oranları sağlandı.\n" }, "Lars Løkke Rasmussen": { "first_paragraph": "Lars Løkke Rasmussen (d. 15 Mayıs 1964, Vejle), 2009-2011 ve 2015-2019 yılları arası eski Danimarka Başbakanı ve merkez sağ Liberal Parti, Venstre lideridir. 27 Kasım 2001'de Anders Fogh Rasmussen'in birinci ve ikinci hükûmetinin bir parçası olarak İçişleri ve Sağlık Bakanlığı yaptı. 23 Kasım 2007 tarihinde Maliye Bakanı olarak atandığı Anders Fogh Rasmussen'in üçüncü kabinesinde görev yaptı. 5 Nisan 2009 tarihinde NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen'in seçilmesinden sonra yerine Başbakan olarak atandı. 28 Haziran 2015 tarihinde tekrar başbakan oldu.\n" }, "Ludvig Holstein-Holsteinborg": { "first_paragraph": "Ludvig Henrik Carl Herman Holstein-Holsteinborg (18 Temmuz 1815 – 28 Nisan 1892) Danimarkalı bir politikacı. Holstein-Holsteinborg Kabinesinin lideri olarak 28 Mayıs 1870'ten 14 Temmuz 1874'e (4 yıl, 1 ay, 16 gün) Danimarka Konseyi (başbakan) Başkanıydı.\n" }, "Ludvig Holstein-Ledreborg": { "first_paragraph": "Johan Ludvig Carl Christian Tido lensgreve Holstein til Ledreborg (10 Haziran 1839 – 1 Mart 1912), Danimarkalı siyasetçi ve Danimarka Devlet Bakanı Johan Ludvig Holstein-Ledreborg'un torunuydu.\n" }, "Michael Pedersen Friis": { "first_paragraph": "Michael Pedersen Friis (22 Ekim 1857 – 24 Nisan 1944), 5 Nisan 1920'den 5 Mayıs 1920'ye kadar Danimarka Başbakanıydı.\n" }, "Mogens Lykketoft": { "first_paragraph": "Mogens Lykketoft (d. 9 Ocak 1946, Kopenhag) Danimarkalı siyasetçi.\n" }, "Niels Neergaard": { "first_paragraph": "Niels Thomasius Neergaard (27 Haziran 1854 – 2 Eylül 1936), Danimarkalı bir tarihçi ve siyasi figür, Liberal Merkez Venstre'ye ve 1910'dan beri Venstre'ye üyeydi.\n" }, "Otto Liebe": { "first_paragraph": "Carl Julius Otto Liebe (24 Mayıs 1860 – 21 Mart 1929), 30 Mart 1920'den 5 Nisan 1920'ye kadar Danimarka Başbakanı idi.\n" }, "Peter Georg Bang": { "first_paragraph": "Peter Georg Bang (7 Ekim 1797 – 2 Nisan 1861) Danimarkalı bir siyasetçi ve hukukçuydu. 1854-1856 Danimarka Başbakanı olarak Bang Kabinesinin lideri olarak görev yapmıştır.\n" }, "Poul Hartling": { "first_paragraph": "Poul Hartling (Danca telaffuz: [pʌʊl hɑɐ̯tleŋ]; d. 14 Ağustos 1914 – ö. 30 Nisan 2000), Danimarkalı bir diplomat ve siyasetçi. Liberal Parti üyesiydi ve 1973-1975 yılları arasında Danimarka Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Poul Nyrup Rasmussen": { "first_paragraph": "Poul Oluf Nyrup Rasmussen (Danca telaffuz: [pʰɒʊ̯l ˈnyːˀɔb̥ ˈʁɑsmusn̩], gayriresmî olarak Poul Nyrup, d. 15 Haziran 1943), 25 Ocak 1993 - 27 Kasım 2001 tarihleri arasında Danimarka Başbakanı ve 2004-2001 yılları arasında Avrupa Sosyalist Partisi (PES) Başkanı olarak görev yaptı. 1992-2002 yılları arasında hükûmetteki Sosyal Demokratlar Başkanı. 2004 yılından 2009 yılına kadar Avrupa Parlamentosu üyesiydi.\n" }, "Anders Fogh Rasmussen": { "first_paragraph": "Anders Fogh Rasmussen (d. 26 Ocak 1953, Ginnerup, Danimarka), 2009-2014 yılları arası NATO 12. Genel Sekreteri olan Danimarkalı bir politikacı. Daha önce 27 Kasım 2001'den 5 Nisan 2009'a kadar Danimarka Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Tage Reedtz-Thott": { "first_paragraph": "Baron Kjeld Thor Tage Otto Reedtz-Thott (13 Mart 1839 – 27 Kasım 1923) Danimarkalı bir siyasetçi. Højre siyasi partisinin üyesiydi. 1894-1997 yılları arasında Danimarka Konseyi Başkanı (başbakan) sıfatıyla Reedtz-Thott Kabinesinin lideri olarak görev yapıyordu.\n" }, "Thomas Madsen-Mygdal": { "first_paragraph": "Thomas Madsen-Mygdal (d. 24 Aralık 1876 – ö. 23 Şubat 1943), Liberal Parti hükûmetinin lideri olarak 14 Aralık 1926'dan 30 Nisan 1929'a kadar Danimarka Başbakanı olarak görev yapıyordu. Kabinesine Madsen-Mygdal Kabinesi denilmiştir.\n" }, "Thorkild Simonsen": { "first_paragraph": "Thorkild Simonsen (d. 7 Temmuz 1926 – ö. 4 Eylül 2022), Danimarkalı siyasetçi, ressam ve eğitimci.[1]\n" }, "Thorvald Stauning": { "first_paragraph": "Thorvald August Marinus Stauning (d. 26 Ekim 1873, Kopenhag – ö. 3 Mayıs 1942), Danimarka'nın ilk sosyal demokratik Başbakanıydı. 1924'ten 1926'ya, tekrar 1929'dan 1942'deki ölümüne kadar Başbakanlık yaptı.\n" }, "Viggo Kampmann": { "first_paragraph": "Viggo Kampmann (21 Temmuz 1910, Frederiksberg - 3 Haziran 1976, Store Torøje) Danimarka eski başbakanı.\n" }, "Vilhelm Buhl": { "first_paragraph": "Vilhelm Buhl (16 Ekim 1881 - 18 Aralık 1954) II. Dünya Savaşı'nın Danimarka'yı işgali sırasında Birlik Hükûmetinin (Vilhelm Bühl Kabinesi) başkanı olarak Nazilerin kendisini görevden uzaklaştırılmasını emretmesine kadar 4 Mayıs 1942'den 9 Kasım 1942'ye kadar Danimarka Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Şablon:Ermeni-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Ermeni siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Anuşavan Danielyan": { "first_paragraph": "Anuşavan Danielyan (Ermeni: Անուշավան Դանիելյան, 1 Ağustos 1956, Bolnisi), Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin 5. başbakanı.[1]\n" }, "Aram Gasparoviç Sarkisyan": { "first_paragraph": "Aram Gasparoviç Sarkisyan (Ermenice: Արամ Գասպարի Սարգսյան, d. 14 Ağustos 1949; Erivan), Ermeni politikacı, Rus Dili ve Edebiyatı eğitmeni, komünist ve sosyal demokrat aktivist.\n" }, "Ararat Mirzoyan": { "first_paragraph": "Ararat Mirzoyan, (Ermenice: Արարատ Միրզոյան) Ermenistan dışişleri bakanı olarak görev yapan bir Ermeni siyasetçidir. Bundan önce, Ocak 2019'dan Ağustos 2021'e kadar Ermenistan Ulusal Meclisi Başkanı olarak görev yaptı. 19 Ağustos 2021 tarihinden Ermenistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı olarak makama gelmiştir.\n" }, "Artaşes Geğamyan": { "first_paragraph": "Artaşes Geğamyan (Ermenice: Արտաշես Գեղամյան, d. 2 Aralık 1949, Erivan), Ermeni siyasetçi.\n" }, "Gurgen Egiazaryan": { "first_paragraph": "Gurgen Ambartsumovich Egiazaryan (Ermenice: Գուրգեն Եղիազարյան; 29 Eylül 1948, Erivan - 28 Ekim 2020, Erivan, Ermenistan), Ermeni siyasetçi ve yazar. \n" }, "Manvel Grigoryan": { "first_paragraph": "Korgeneral Manvel Sektori Grigoryan (Ermenice: Մանվել Սեկտորի Գրիգորյան; d. 14 Temmuz 1956, Armavir - ö. 19 Kasım 2020, Erivan, Ermenistan), Ermeni rütbeli asker ve siyasetçi. \n" }, "Jirair Sefilyan": { "first_paragraph": "Jirair Sefilyan (Ermenice: Ժիրայր Սեֆիլեան, d. 10 Temmuz 1967) Lübnan doğumlu Ermeni eski yarbay, siyasi hareket lideri. Ermenistan meclisinin ilk dönem muhalefet parti lideri olan Sefilyan, 20 Haziran 2016 tarihinde darbe teşebbüsü gerekçesiyle tutuklandı.[1]\n" }, "Jirayr Poğosyan": { "first_paragraph": "Jirayr Tevani Poğosyan (Ermeni: Ժիրայր Թևանի Պողոսյան, 15 Ocak 1942, Martuni) Ermeni siyasetçi. Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin 4. başbakanı.[1]\n" }, "Karen Karapetyan": { "first_paragraph": "Karen Karapetyan (Ermenice: Կարեն Կարապետյան; 14 Ağustos 1963, Hankendi), Ermeni siyasetçi. 13 Eylül 2016 tarihinde Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan tarafından Ermenistan başbakanı olarak atandı. Bundan önce 2010-2011 yılları arasında Erivan Belediye Başkanı olarak görev aldı.[1] 28 Ekim 2011 tarihinde görevinden istifa ederek, Kasım 2011'de Taron Margaryan yerine belediye başkanı seçildi. İstifasından sonra Gazprom için çalışmaya devam etmek için Rusya'ya döndü.[2] 17 Nisan 2018 tarihinde başbakanlık görevini Serj Sarkisyan'a devretmiştir.\n" }, "Levon Ter-Petrosyan": { "first_paragraph": "Levon Ter-Petrosyan (Ermenice: Լևոն Տեր-Պետրոսյան) 9 Ocak 1945'te Suriye'de doğdu. 1991-1998 yılları arasında Ermenistan Devlet Başkanlığı görevini yürüttü. 3 Şubat 1998'de ülkede artan ekonomik sıkıntılar ve muhalif baskılar nedeniyle istifa etmek zorunda kaldı. Devlet Başkanlığı yaptığı dönemde beraber aynı partide siyaset yaptığı Robert Koçaryan'ın 1999'da Devlet Başkanı seçilmesinden sonra Koçaryan aleyhinde belli aralıklarla ülkede siyasi faaliyetler yürüttü. 2008'de ise görev süresi dolan Koçaryan'ın yerine aday olan Serj Sarkisyan karşısında aday olduğunu açıkladı ve gerçekleşen seçimlerde 21.50% oy alarak Serj Sarkisyan'ın ardından 2. oldu. Hâlen Ermeni Ulusal Kongresi'nin lideri olup ülkedeki muhalefet kanadının güçlü isimlerindendir.\n" }, "Manvel Badeyan": { "first_paragraph": "Manvel Badeyan (29 Haziran 1957 - 30 Eylül 2022)[1][2], Ermeni siyasetçi.[3][4]\n" }, "Andranik Markaryan": { "first_paragraph": "Andranik Markaryan (Ermeni: Անդրանիկ Մարգարյան, 12 Haziran 1951 - 25 Mart 2007), Ermenistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı Robert Koçaryan'ın sağ kolu olarak yıllarca Ermenistan Başbakanlığı yapmış Ermeni siyasetçidir. 25 Mart 2007 tarihinde başbakanlığı esnasında kalp krizi geçirerek ölmüştür. Böylece, 1999'da Ermenistan Millî Meclisinde vuku bulan silahlı çatışmada öldürülmüş olan Vazgen Sarkisyan'dan sonra görev başında ölen ikinci Ermenistan başbakanı olmuştur.[1]\n" }, "Eduard Nalbandyan": { "first_paragraph": "Eduard Nalbandyan (Ermenice: Եդվարդ Նալբանդյան; d. 16 Temmuz 1956) Ermeni dışişleri görevlisi. Nisan 2008-2018 yılları arasında Ermenistan Dışişleri Bakanı'dır.[1]\n" }, "Oleg Yesayan": { "first_paragraph": "Oleg Yesayan (Ermenice:Օլեգ Եսայան) (d. 1946), Ermeni politikacı ve diplomat. 5 Şubat 2010 tarihinde Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev'e güven mektubunu sunarak Ermenistan'nın Rusya Büyükelçisi olmuştur.\n" }, "Paruyr Hayrikyan": { "first_paragraph": "Paruyr Hayrikyan (Ermenice: Պարույր Հայրիկյան, d. 5 Temmuz 1949, Erivan), Ermeni siyasetçi ve eski Sovyet muhalifi.[1][2]\n" }, "Robert Koçaryan": { "first_paragraph": "Robert Koçaryan (Ermenice: Ռոբերտ Քոչարյան; d. 31 Ağustos 1954; Hankendi, Azerbaycan SSC), Ermenistan'ın Levon Ter-Petrosyan'dan sonraki ikinci devlet başkanıdır.\n" }, "Robert Nazaryan": { "first_paragraph": "\n" }, "Samvel Babayan": { "first_paragraph": "Samvel Babayan (Ermenice: Սամվել Բաբայան, d. 5 Mart 1965) Dağlık Karabağ Savunma ordusunun 1994 ile 2000 yılları arasındaki baş kumandanı ve Taşnak partisine bağlı Daşink partisinin Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nden sorumlu lideri.[1]\n" }, "Tigran Sarkisyan": { "first_paragraph": "Tigran Surani Sarkisyan (Ermenice: Տիգրան Սուրենի Սարգսյան, d. 29 Ocak 1960, Kirovakan), 9 Nisan 2008-13 Nisan 2014 tarihleri arasında Ermenistan'ın başbakanlığını yapan siyasetçi.\n" }, "Aram Sarkisyan": { "first_paragraph": "Aram Sarkisyan (Ermenice: Արամ Սարգսյան, Doğu Erm.: Aram Sargsyan, Batı Erm.: Aram Sarksyan; d. 2 Şubat 1961, Ararat), Ermeni siyasetçi, Ermenistan eski başbakanı (3 Kasım 1999-2 Mayıs 2000).\n" }, "Vazgen Sarkisyan": { "first_paragraph": "Vazgen Sarkisyan (Ermenice: Վազգեն Սարգսյան, 5 Mart 1959 - 27 Ekim 1999[1]) Ermenistan'ın eski başbakanı ve Ermenistan Silahlı Kuvvetleri'nin kurucusu.\n" }, "Taron Margaryan": { "first_paragraph": "Taron Margaryan (d. 17 Nisan 1978), Ermenistan'ın başkenti Erivan'ın belediye başkanıdır.\n" }, "Vahagn Haçaturyan": { "first_paragraph": "Vahagn Garniki Haçaturyan (Ermenice:Վահագն Գառնիկի Խաչատուրյան); d. 26 Temmuz 1959) Ermenistan cumhurbaşkanı olarak görev yapan bir Ermeni politikacıdır.[1] 1992'den 1996'ya kadar Erivan belediye başkanı ve yüksek teknoloji sanayi bakanı (2021-2022) olarak görev yaptı.[2][3]\n" }, "Vazgen Manukyan": { "first_paragraph": "Vazgen Manukyan (Ermenice: Վազգեն Մանուկյան) (d. 13 Şubat 1946, Gümrü), Ermeni siyasetçi, Ermenistan eski başbakanı ve eski Savunma Bakanı.\n" }, "Şablon:Faslı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Faslı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Ahmed Laraki": { "first_paragraph": "Ahmed Laraki (15 Ekim 1931, Kazablanka - 2 Kasım 2020), Faslı siyasetçi. Fas eski başbakanı.\n" }, "Ahmed Osman": { "first_paragraph": "Ahmed Osman (d. 3 Ocak 1930, Ucda) Fas eski başbakanı ve Ulusal Bağımsızlar Birliği'nin kurucu genel başkanıdır.\n" }, "Abdulvahid Belkeziz": { "first_paragraph": "Abdulvahid Belkeziz (Arap: عبد الواحد بلقزيز‎; 5 Temmuz 1939, Marakeş - 19 Ekim 2021, Rabat) Faslı avukat, siyasetçi ve diplomattır. Belkeziz, 2001 ve 2004 yılları arasında İslam İşbirliği Teşkilatı genel sekreteri olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Abdelilah Benkirane": { "first_paragraph": "Abdelilah Benkirane (Arapça: عبد الاله بن كيران (d. 4 Nisan 1954, Rabat, Fas), Faslı siyasetçi. Adalet ve Kalkınma Partisi'nin lideridir. Partisi, Kasım 2011 parlamento seçimlerinde sandalyelerin çoğunluğu kazandı ve 29 Kasım 2011 tarihinde Başbakan olarak atandı.\n" }, "Abbas el-Fasi": { "first_paragraph": "Abbas El Fassi (d. 18 Eylül 1940, Berkane) 19 Eylül 2007 - 29 Kasım 2011 tarihleri arası Fas Başbakanı olarak görev yapan politikacı. El Fassi, Istiqlal Partisi üyesi olarak bağımsız İdris Jetu'un yerini aldı.\n" }, "Abdüllatif Filali": { "first_paragraph": "Abdüllatif Filali (Arapça: عبد اللطيف الفلالي) (26 Ocak 1928 - 20 Mart 2009), Faslı siyasetçi ve diplomat.\n" }, "İdris Jetu": { "first_paragraph": "İdris Jetu (d. 24 Mayıs 1945, El Cedide) Fas eski başbakanı.\n" }, "Saadeddin Osmani": { "first_paragraph": "Saadeddin Osmani, (d. 16 Ocak 1956, Inezgan) Berberi Faslı psikiyatrist ve siyasetçi. 5 Nisan 2017 tarihinde Fas Başbakanı oldu. Daha önce 2012-2013 yılları arasında Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Zahra Abdulla": { "first_paragraph": "Zahra Abdulla (Somalice: Sahra Cabdulla; Arapça: زهراء عبد الله) (d. 1966, Somali), Somali doğumlu Fin siyasetçi. Yeşil Parti üyesidir.\n" }, "Adolf Ivar Arwidsson": { "first_paragraph": "Adolf Ivar Arwidsson (7 Ağustos 1791, Padasjoki - 21 Haziran 1858, Viipuri) Fin gazeteci, yazar, tarihçi ve siyasetçidir.\n" }, "Antti Hackzell": { "first_paragraph": "Antti Verner Hackzell (d. 20 Eylül 1881 – ö. 14 Ocak 1946), Ulusal Koalisyon Partisi'nden ve 1944'te Finlandiya Başbakanı olan Fin siyasetçi.[1]\n" }, "Antti Tulenheimo": { "first_paragraph": "Antti Agathon Tulenheimo (d. 4 Aralık 1879 - ö. 3 Eylül 1952), 1925'te Finlandiya Başbakanı[1] olarak görev yapan Ulusal Koalisyon Partisinden bir Fin politikacı. Aynı zamanda 1931-1944 yılları arasında Helsinki Belediye Başkanı ve 1926-1930 Helsinki Üniversitesi Rektörü idi.\n" }, "Arthur Brofeldt": { "first_paragraph": "Arthur Brofeldt; (d. 27 Ocak 1868, Taipalsaari – ö. 27 Ağustos 1928, Helsinki) Fin siyasetçidir. Finlandiya Senatosu üyesidir. Helsinki Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi görmüştür.\n" }, "Arthur Castrén": { "first_paragraph": "Johan Arthur Castrén (10 Haziran 1866, Turtola - 29 Haziran 1946, Pietarsaari), Fin siyasetçi. Finlandiya Senatosu üyesidir. 1866-1946 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Artturi Aalto": { "first_paragraph": "Arthur (Artturi) August Aalto (2 Mayıs 1876, Karjalohja - 25 Nisan 1937, Tuusula) Fin siyasetçidir. Sosyal Demokrat Parti üyesidir. 1876-1937 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Aimo Cajander": { "first_paragraph": "Aimo Kaarlo Cajander (4 Nisan 1879, Uusikaupunki – 21 Ocak 1943, Helsinki) Fin botanikçi[1] ve siyasetçi.\n" }, "Carl Björkman": { "first_paragraph": "Carl Björkman (15 Şubat 1873 - 5 Eylül 1948) Turku doğumlu Åland'lı politikacı.[1]\n" }, "Gun Carlson": { "first_paragraph": "Gun Carlson; Fin siyasetçidir. Åland Adalarında değişik bakanlıklar yapmıştır. 1939 doğumludur.\n" }, "Claes Andersson": { "first_paragraph": "Claes Andersson (30 Mayıs 1937 – 24 Temmuz 2019) ; İsveççe konuşan Fin siyasetçi aynı zamanda psikiyatrist, yazar, şair, caz müzisyeniydi. Sol İttifak Parti ve Finlandiya Halk Demokratik Birliği üyesiydi. 1987 ila 1999 ve 2007 ila 2008 yılları arasında Fin Parlamentosu üyesiydi. Paavo Lipponen'in birinci kabinesinde Kültür Bakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Edwin Linkomies": { "first_paragraph": "Edwin Johannes Hildegard Linkomies (d. 22 Aralık 1894 – 9 Eylül 1963, 1928'e kadar Edwin Flinck) Mart 1943'ten Ağustos 1944'e[1] kadar Finlandiya Başbakanı, ve Sovyetler Birliği'nin talebi üzerine Beş Yıllık Süreli Savaş'tan sorumlu olarak cezaevine giren yedi siyasetçiden biridir. Linkomies, 1932-1943 yılları arasında Helsinki Üniversitesi'nin rektör yardımcısı (idari müdürü), 1956-1962 yılları arasında rektör ve hükûmetin 1962'den ölümüne kadar üniversitenin Başbakanı olarak seçkin bir fenomen akademisyendir.\n" }, "Eemeli Aakula": { "first_paragraph": "Mikkel Emil (Mikko Eemeli) Aakula; Fin siyasetçidir. Merkez Parti üyesidir. 1879-1955 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Eero Akaan-Penttilä": { "first_paragraph": "Eero Erkki Emanuel Akaan-Penttilä; Fin siyasetçidir. Ulusal Koalisyon Partisi üyesidir. 1943 doğumludur.\n" }, "Erik Berg": { "first_paragraph": "Erik Berg; Fin siyasetçidir. Finlandiya Senatosu üyesidir. 1876-1945 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Esko Aho": { "first_paragraph": "Pertti Salolainen\n" }, "Esko Ahonen": { "first_paragraph": "Esko Olavi Ahonen; Fin siyasetçidir. Merkez Parti üyesidir. 1955 doğumludur.\n" }, "Fanny Ahlfors": { "first_paragraph": "Fanny Augusta Ahlfors (21 Mart 1884 - 13 Ocak 1947) Fin bir Sosyal Demokrat politikacıydı. 1919–27 ve 1930–33 yılları arasında Turku seçim bölgesinden Finlandiya Parlamentosu üyesiydi. Ahlfors ayrıca 1925 ve 1931'de Finlandiya cumhurbaşkanını seçmek için seçim kurulunun bir üyesiydi. [1] Pori'de doğdu ve öldü.\n" }, "Harri Holkeri": { "first_paragraph": "Harri Hermanni Holkeri (6 Ocak 1937 - 7 Ağustos 2011),[1] Fin siyasetçi ve Finlandiya'nın 57. başbakanı.\n" }, "Heimo Linna": { "first_paragraph": "Heimo Immanuel Linna (d. 11 Kasım 1925 – ö. 14 Kasım 2022), Finli çiftçi ve siyasetçi. \n" }, "Ilmari Auer": { "first_paragraph": "Ilmari Auer; Fin siyasetçidir. Finlandiya Senatosu üyesidir. 1879-1965 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Lauri Ingman": { "first_paragraph": "Lars (Lauri) Johannes Ingman; Fin teolog, papaz ve siyasetçidir.\n" }, "Ivar Alanen": { "first_paragraph": "Ivar Alanen; Fin siyasetçidir. Ulusal Koalisyon Partisi ve Fin Partisi üyesidir. 1863-1936 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Jaakko Laakso": { "first_paragraph": "Jaakko Tapani Laakso (d. 20 Mayıs 1948, Turku, Finlandiya) Fin siyasetçidir.\n" }, "Jalmar Castrén": { "first_paragraph": "Jalmar Castrén; Fin siyasetçidir. Finlandiya Senatosu üyesidir. 1873-1946 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Janina Andersson": { "first_paragraph": "Janina Maria Andersson; Fin siyasetçidir. Yeşil Parti üyesidir. 1971 doğumludur.\n" }, "Johannes Virolainen": { "first_paragraph": "Johannes Virolainen (d. 31 Ocak 1914, Viborg - ö. 11 Aralık 2000, Lohja) Finlandiya eski başbakanı.\n" }, "Juhani Arajärvi": { "first_paragraph": "Juhani Arajärvi; Fin siyasetçidir. Finlandiya Parlamentosu üyesidir. 1867-1941 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Juho Sunila": { "first_paragraph": "Johan (Juho) Emil Sunila (d. 16 Ağustos 1875, Liminka – ö. 2 Ekim 1936, Helsinki), Tarım Müdürlüğü'nde görev almış Fin politikacı. Yatarım finans kurulu genel müdürü ve Finlandiya Başbakanı olarak iki kabineden oluşuyordu.[1] Sunila'nın ilk kabineesi Aralık 1927'den Aralık'a kadar sürdü ve ikinci kabinesi Mart 1931'den Aralık 1932'ye kadar sürdü. Bundan önce Sunila, Kyösti Kallio'nun ve Antti Tulenheimo'nun kabinesinde Tarım Bakanı olarak görev yapıyordu.[2]\n" }, "Julius Ailio": { "first_paragraph": "Julius Ailio; Fin siyasetçidir. Sosyal Demokrat Parti üyesidir. 1872-1933 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Kaarlo Castrén": { "first_paragraph": "Kaarlo Castrén (d. 28 Şubat 1860 Turtola - ö. 19 Kasım 1938 Helsinki) Finlandiyalı politikacı ve Başbakan.\n" }, "Kaarlo Juho Ståhlberg": { "first_paragraph": "Kaarlo Juho Ståhlberg (IPA: ˈkɑːrlɔ ˈjuhɔ ˈstoːlbærj) (d. 28 Ocak 1865, Suomussalmi - ö. 22 Eylül 1952, Helsinki), Finlandiya Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı.\n" }, "Kalevi Sorsa": { "first_paragraph": "Kalevi Sorsa (d. 21 Ocak 1930, Keuruu - ö. 16 Ocak 2004, Helsinki) Fin sosyal-demokrat siyasetçi.\n" }, "Kalle Aalto": { "first_paragraph": "Kalle Aalto; Fin siyasetçidir. Merkez Parti üyesidir. 1884-1950 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Karl-August Fagerholm": { "first_paragraph": "Karl-August Fagerholm (d. 31 Aralık 1901, Siuntio – ö. 22 Mayıs 1984, Helsinki), Parlamento Başkanı[1] ve üç kez Finlandiya Başbakanı (1948-50, 1956-57 ve 1958) idi.[2] Fagerholm, Devam Savaşı'ndaki ateşkesin ardından Sosyal Demokratların önde gelen siyasetçilerinden biri oldu. Ancak Fagerholm'un savaş sonrası kariyeri hem Kremlin hem de yerli komünistlerin şiddetli muhalefetiyle karşılandı. 1956'da Başkanlık seçimlerinde Urho Kekkonen'e karşı kaybetti.\n" }, "Kasten Antell": { "first_paragraph": "Per Kasten Samuel Antell; Fin siyasetçidir. Finlandiya Parlamentosu üyesidir. 1845–1906 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Katrin Sjögren": { "first_paragraph": "Katrin Sjögren (2 Şubat 1966 doğumlu) Åland Adaları'ndan bir Fin politikacı. 25 Kasım 2015 - 25 Kasım 2019 tarihleri arasında Åland Başbakanı olarak görev yaptı. Ayrıca 2012'den beri Åland Liberalleri partisinin genel başkanıdır.\n" }, "Urho Kekkonen": { "first_paragraph": "Urho Kaleva Kekkonen (d. 3 Eylül 1900 Pielavesi – ö. 31 Ağustos 1986 Helsinki), 1950–1953 ve 1954–1956 yılları arasında iki dönem Finlandiya başbakanlığı, 1956-1981 yılları arasında ise Finlandiya devlet başkanlığı görevini yürütmüştür. 25 yıl boyunca bulunduğu makam ile hem Finlandiya'nın hem de demokratik seçim düzenleyen Cumhuriyet rejimini uygulayan ülkeler arasında en uzun süre görevde kalan devlet başkanı olmuştur. Kendisinden önceki başkan Juho Kusti Paasikivi'nin \"aktif tarafsızlık\" politikasını devam ettirerek soğuk savaş döneminde ülkesini, Sovyetler Birliği'nin komşusu ve eski bir parçası olmasına rağmen, doğu ve batı bloklarına eşit uzaklıkta tutmayı başarmıştır.\n" }, "Kerstin Alm": { "first_paragraph": "Kerstin Alm, Fin siyasetçidir. 2003-2005 arasında Endüstri ve Ticaret Bakanlığı yapmıştır.[1] 9 Mayıs 1949 doğumludur.\n" }, "Kyösti Kallio": { "first_paragraph": "Kyösti Kallio (d.10 Nisan 1873, Ylivieska - ö. 19 Aralık 1940, Helsinki), Finlandiya Cumhuriyeti'nin 1937 ile 1940 yılları arasında dördüncü Cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Lauri Kristian Relander": { "first_paragraph": "Lauri Kristian Relander (d. 31 Mayıs 1883, Kurkijoki, Viipuri - ö. 9 Şubat 1942, Helsinki), 1925 ile 1931 yılları arasında Finlandiya'nın Cumhuriyet tarihindeki ikinci cumhurbaşkanı olarak görev almıştır.\n" }, "Olavi Maenpaa": { "first_paragraph": "Olavi Juhani Mäenpää (d. 29 Kasım 1950; Tyrvää – ö. 31 Ocak 2018), Fin siyasetçi ve eski parti başkanıdır. Sağcı görüşlü bir parti olan Fin Halkının Mavi-Beyazlıları'nın (\"Suomen Kansan Sinivalkoiset, SKS\") başkanlığını yapmıştır.[1] 1992 yılından bu yana memleketi olan Turku şehrinin konsey üyesiydi ve 2017 seçimlerinde kaybedene kadar bu görevde kalmıştır.[2]\n" }, "Martin Isaksson": { "first_paragraph": "Martin Isaksson (1921-2001), 1972'den 1982'ye kadar Åland Adaları Valisiydi.[1] Öncesinde ise 1967'den 1972'ye kadar Åland Adaları'nın başbakanı olarak görev yapmıştı.[2] Daha sonra Finlandiya'nın İzlanda Büyükelçisi olarak görev yaptı.\n" }, "Martti Miettunen": { "first_paragraph": "Martti Juhani Miettunen (17 Nisan 1907 - ö. 19 Ocak 2002), 1961-1962 yılları arasında ve 1975-1977 yılları arasında iki kez Finlandiya'nın başbakanı olarak görev yapan Fin politikacı.[1]\n" }, "Matti Ahde": { "first_paragraph": "Matti Allan Ahde (23 Aralık 1945 - 20 Aralık 2019) Fin siyasetçidir. Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi üyeliği yapmıştır.\n" }, "Mauno Pekkala": { "first_paragraph": "Mauno Pekkala (d. 27 Ocak 1890, Sysmä – ö. 30 Haziran 1952), 1946-1948 yılları arasında Finlandiya'da bir sol politikacı ve Başbakanıydı.[1] Pekkala, Devam Savaşı sırasında partiden ayrılana kadar Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi üyesiydi. Savaştan sonra Pekkala, komünistler, sosyalistler ve sosyal demokratların ittifakı olan Finlandiya Halk Demokratik Birliği'ne (SKDL) katıldı. 1950 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaydı. Pekkala, SKDL içinde çalışan Sosyalist Birlik Partisine de aitti.\n" }, "Oskari Mantere": { "first_paragraph": "Oskari Mantere (d. 18 Eylül 1874 – ö. 9 Aralık 1942), Aralık 1928'den Ağustos 1929'a Finlandiya Başbakanı olarak görev yapan Ulusal İlerleme Partisi'nden Fin politikacı.[1]\n" }, "Outi Alanko-Kahiluoto": { "first_paragraph": "Outi Alanko-Kahiluoto; Fin siyasetçidir. Yeşil Parti üyesidir. 1966 doğumludur.\n" }, "Paavo Arhinmäki": { "first_paragraph": "Paavo Erkki Arhinmäki; Fin siyasetçidir. Sol İttifak Partisi üyesidir. 1976 doğumludur.\n" }, "Paavo Lipponen": { "first_paragraph": "Paavo Tapio Lipponen Fin siyasetçi ve eski muhabir. 1995-2003 yılları arası Finlandiya Başbakanı[1] ve 1993-2005 yılları arası Finlandiya Sosyal Demokrat Parti Başkanıydı. 2003-2007[2] yılları arasında Finlandiya Meclis Başkanı olarak görev yapmış ve 2012 Finlandiya cumhurbaşkanlığı seçiminde partisinden adayı olmuştur.\n" }, "Paula Björkqvist": { "first_paragraph": "Paula Björkqvist; Fin siyasetçidir. Merkez Parti üyesidir. 1975-2006 yılları arasında yaşamıştır.\n" }, "Pehr Evind Svinhufvud": { "first_paragraph": "Pehr Evind Svinhufvud, (d. 15 Aralık 1861, Sääksmäki - ö. 29 Şubat 1944, Luumäki) soylu bir aileden gelen ve bu sebeple Svinhufvud af Qvalstad olarak da anılan, Finlandiyalı politikacı ve devlet adamı.\n" }, "Pekka Aakula": { "first_paragraph": "Petter (Pekka) Aakula (2 Eylül 1866, Mynämäki - 11 Haziran 1928, Karttula) Fin siyasetçidir. Sosyal Demokrat Parti üyesidir. 1866-1928 yılları arasında yaşamıştır. 1909–1911 ve 1914–1917 yılları arası parlementerlik yapmıştır.\n" }, "Peter Lindbäck": { "first_paragraph": "Peter Lindbäck (14 Haziran 1955, Helsinki doğumlu) Åland Adaları valisidir.\n" }, "Toivo Topias Pohjala": { "first_paragraph": "Toivo Topias Pohjala (27 Temmuz 1931 – 12 Kasım 2018[1]), Fin tarım uzmanı, eski bakan ve siyasetçidir.\n" }, "Rafael Erich": { "first_paragraph": "Rafael Waldemar Erich (d. 10 Haziran 1879, Turku - ö. 19 Şubat 1946, Helsinki), Ulusal Koalisyon Partisi'nden bir Finlandiyalı siyasetçi, Profesör, diplomat ve Finlandiya Başbakanıydı.[1]\n" }, "Rafael Paasio": { "first_paragraph": "Kustaa Rafael Paasio (d. 6 Haziran 1903 - ö. 17 Mart 1980), Fin siyasetçi. 27 Mayıs 1966 - 22 Mart 1968 ile 23 Şubat 1972 - 4 Eylül 1972 tarihleri arasında iki kez Finlandiya başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Rainer von Fieandt": { "first_paragraph": "Berndt Rainer von Fieandt (d. 26 Aralık 1890 – ö. 28 Nisan 1972), 1957'den 1958'e kadar Finlandiya Başbakanı olarak görev yapan parti üyesi olmayan bir Fin yetkilidir.[1]\n" }, "Ralf Törngren": { "first_paragraph": "Ralf Johan Gustaf Törngren, (1 Mart 1899, Oulu – 16 Mayıs 1961, Turku), Fin politikacıdır. 5 Mayıs - 20 Ekim 1954'te Finlandiya Parlamentosu ve Finlandiya Başbakanı olan İsveç Halk Partisi (1945-1955) partisi genel başkanı oldu.[1] 1956 Finlandiya cumhurbaşkanlığı seçiminde seçmen oyu 20. seçildi.\n" }, "Reino Kuuskoski": { "first_paragraph": "Reino Kuuskoki (d. 18 Ocak 1907 - ö. 27 Ocak 1965), Fin siyasetçi. 26 Nisan 1958 - 29 Ağustos 1958 tarihleri arasında Finlandiya başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Reino Paasilinna": { "first_paragraph": "Reino Paasilinna (d. 5 Aralık 1939 – ö. 21 Temmuz 2022), Fin siyasetçi.\n" }, "Reino Ragnar Lehto": { "first_paragraph": "Reino Ragnar Lehto (d. Mayıs 2 1898, Turku, Finlandiya) – (ö. 13 Temmuz 1966, Helsinki, Finlandiya).\n" }, "Roger Jansson": { "first_paragraph": "Roger Jansson (9 Ağustos 1943 doğumlu), Finlandiya'nın özerk ve tek dilli bir İsveç bölgesi olan Åland Adaları'nda bir politikacı.[1] Åbo Akademi Üniversitesi'nden mezun olmuştur.\n" }, "Sakari Tuomioja": { "first_paragraph": "Sakari Severi Tuomioja (29 Ağustos 1911 - 9 Eylül 1964), 1953 yılında kurulan geçici hükûmet döneminde bir Fin siyasetçisi (Ulusal İlerleme Partisi), diplomat, Finlandiya Başbakanıydı.[1] Tuomioja aynı zamanda Finlandiya'nın İsveç ve Birleşik Krallık büyükelçisi ve bir zamanlar Dışişleri Bakanı olarak görev yapıyordu (1951-1952).\n" }, "Sauli Niinistö": { "first_paragraph": "Sauli Väinämö Niinistö (d. 24 Ağustos 1948, Salo, Finlandiya), Ulusal Koalisyon Partisi'nden Finlandiyalı bir politikacı. Finlandiya Cumhurbaşkanı seçilmiş olup, 1 Mart 2012 tarihinde görevi üstlenmiştir. Eğitim görmüş bir avukat olarak, 1996-2003 yılları arası Maliye Bakanı oldu. 2006 başkanlık seçimlerinde ve Ulusal Koalisyon Partisi adayı oldu. 2007 yılından 2011 yılına kadar Finlandiya Parlamentosu Başkanı olarak görev yapmış ve 2002 yılından bu yana Avrupa Halk Partisi (EPP) Onursal Başkanı olmuştur. Aynı zamanda Finlandiya Futbol Federasyonu Başkanıdır.\n" }, "Sune Eriksson": { "first_paragraph": "Sune Eriksson (19 Mart 1939 doğumlu), Finlandiya'nın özerk ve tek dilli bir İsveç bölgesi olan Åland Adaları'nın Başbakanı olarak görev yapan bir politikacı.[1]\n" }, "Teuvo Aura": { "first_paragraph": "Teuvo Ensio Aura (28 Aralık 1912, Ruskeala – 11 Ocak 1999, Helsinki), Fin siyasetçi. Liberal Halk Partisi üyesidir. 1970 ve 1971-1972 yıllarında iki kez Finlandiya Başbakan olarak görev yaptı.\n" }, "Toivo Mikael Kivimäki": { "first_paragraph": "Toivo Mikael Kivimäki (d. 5 Haziran 1886 – 6 Mayıs 1968), 1931-1956 Helsinki Üniversitesi'nde hukukçu, 1932-1936 Finlandiya Başbakanı ve 1940-1944'te Finlandiya'nın Berlin Büyükelçisi görev yapan siyasetçi.\n" }, "Ulla Anttila": { "first_paragraph": "Ulla Mari Ainikki Anttila; Fin siyasetçidir. Yeşil Parti üyesidir. 13 Aralık 1963 tarihinde Helsinki'de doğmuştur. Helsinki Üniversitesi'nde Sosyal Psikoloji alanında yüksek lisans derecesi almıştır. Tero Taponen ile evlenmiş olup, Alli (d. 1994) ve Taru (d. 1997) adlı iki çocukları vardır.\n" }, "Umayya Abu-Hanna": { "first_paragraph": "Umayya Abu-Hanna; Fin siyasetçidir. Yeşil Parti üyesidir. 1961 doğumludur.\n" }, "Urho Castrén": { "first_paragraph": "Urho Jonas Castrén (30 Aralık 1886, Jyväskylä – 8 Mart 1965, Helsinki), Finlandiya Yüksek İdare Mahkemesi Başkanı olarak 27 yıl görev yapmış bir hakimdir. 1944 Anayasal krizi sırasında[1] Castrén Ulusal Koalisyon Partisini temsil etti ve kısa bir süre için Finlandiya Başbakanı oldu.[2]\n" }, "Matti Vanhanen": { "first_paragraph": "Matti Taneli Vanhanen, (d. 4 Kasım 1955) Fin siyasetçi, Finlandiya'nın eski başbakanı, Finlandiya Merkez Partisi'nin eski genel başkanıdır. 7 Haziran 2019 - 9 Haziran 2020 tarihleri arasında Finlandiya Parlamentosu başkanı olmuştur. Halen maliye bakanı ve başbakan yardımcısıdır\n" }, "Juho Vennola": { "first_paragraph": "Juho Heikki Vennola (orijinali Karhu, 19 Haziran 1872, Oulu – 3 Aralık 1938, Helsinki) Fin siyasetçidir.\n" }, "Vieno Johannes Sukselainen": { "first_paragraph": "Vieno Johannes (Jussi) Sukselainen (12 Ekim 1906, Paimio – 6 Nisan 1995), İki kez Finlandiya Başbakanı ve dört kez Parlamento Başkanı oldu.[1] 1972 ve 1977'de İskandinav Konseyi Başkanıydı.\n" }, "Şablon:Fransız-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Fransız siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Andre Joseph Abrial": { "first_paragraph": "André Joseph Abrial (d. 19 Mart 1750, Annonay, Ardèche ; ö. 13 Kasım 1828)[1], Fransız siyasetçi ve eski bakandır. Napolyon Bonaparte dönemi'nde 1799'dan 1802 yılına kadar Fransa Adalet Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Bernard Accoyer": { "first_paragraph": "Bernard Accoyer (12 Ağustos 1945, Lyon) Fransız siyasetçi.\n" }, "Albert (Broglie dükü)": { "first_paragraph": "Jacques-Victor-Albert, 4. Broglie Dükü (13 Haziran 1821 – 19 Ocak 1901) Fransız siyasetçi.\n" }, "Albert Sarraut": { "first_paragraph": "Albert-Pierre Sarraut (28 Temmuz 1872 – 26 Kasım 1962) Üçüncü Fransız Cumhuriyeti döneminde iki kez Başbakan olan bir Fransız Radikal politikacı.\n" }, "Alexandre Ribot": { "first_paragraph": "Alexandre-Félix-Joseph Ribot (7 Şubat 1842 – 13 Ocak 1923), Fransız siyasetçi.\n" }, "Nicolas Alfonsi": { "first_paragraph": "Nicolas Alfonsi (13 Nisan 1936, Cargèse, Korsika - 16 Mart 2020), Fransız siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "André Giraud": { "first_paragraph": "André Louis Yves Giraud (d. 3 Nisan 1925, Bordeaux - ö. 27 Temmuz 1997) Fransız siyasetçi, 1986-1988 yılları arasında Savunma Bakanı.\n" }, "André Marie": { "first_paragraph": "André Marie (d. 3 Aralık 1897, Honfleur, Calvados – ö. 12 Haziran 1974, Rouen), Fransız siyasetçi ve eski başbakan (1948).\n" }, "André Tardieu": { "first_paragraph": "André Pierre Gabriel Amédée Tardieu (d. 22 Eylül 1876, Paris - ö. 15 Eylül 1945, Menton), üç kez Fransa Başbakanı (3 Kasım 1929 - 17 Şubat 1930, 2 Mart - 4 Aralık 1930, 20 Şubat - 10 Mayıs 1932) ve 1929-1932 tarihlerinde Fransız siyasi hayatına hakim bir siyasetçi. Güçlü bir entelektüel itibara sahip ılımlı bir muhafazakârdı fakat dünya çapında Büyük Bunalım'ın başında zayıf bir başbakan oldu.[1]\n" }, "François André": { "first_paragraph": "François André (19 Temmuz 1967, Pontivy, Fransa - 11 Şubat 2020, Rennes, Fransa), Fransız siyasetçi.\n" }, "Antoine Pinay": { "first_paragraph": "Antoine Pinay (d. 30 Aralık 1891, Saint-Symphorien-sur-Coise, Rhône – ö. 13 Aralık 1994, Saint-Chamond, Loire) Fransız siyasetçi ve 1952-1953 yıllarında görev yapan eski Başbakan.\n" }, "Paul Anxionnaz": { "first_paragraph": "Paul Anxionnaz (31 Aralık 1902 – 20 Şubat 1997), Aime doğumlu Fransız siyasetçi.\n" }, "Augustin Robespierre": { "first_paragraph": "Augustin Bon Joseph de Robespierre (21 Haziran 1763 – 28 Temmuz 1794)[1] veya Genç Robespierre;[2] Fransız avukat, siyasetçi ve Fransız Devrimi'nin liderlerinden Maximilien Robespierre'in küçük kardeşidir. Siyasî görüşleri ağabeyininkilere benziyordu. Ağabeyi 9 Thermidor'da tutuklandığında, Genç Robespierre de tutuklanmak için gönüllü oldu ve Maximilien ile 20 destekçisiyle birlikte giyotinle idam edildi.\n" }, "Édouard Balladur": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "François Bayrou": { "first_paragraph": "François Bayrou (25 Mayıs 1951, Bordéres, Pyrénées-Atlantiques, Fransa) Fransız politikacı. 1993-1997 yıllarında Milli Eğitim Bakanı. Union pour la Démocratie Française (UDF - Fransız Demokrasisi için Birlik) partisinin 2007'ye dek başkanıdır.\n" }, "Jean-François Bazin": { "first_paragraph": "Jean-François Bazin (26 Temmuz 1942, Dijon – 17 Nisan 2020, Dijon, Fransa), Fransız siyasetçi, gazeteci ve yazar.[1]\n" }, "Pierre Bérégovoy": { "first_paragraph": "Pierre Bérégovoy (23 Aralık 1925 - 1 Mayıs 1993), Fransız siyasetçi ve eski Başbakan.\n" }, "Bernard Kouchner": { "first_paragraph": " Bernard Kouchner (1 Kasım 1939, Avignon) Fransız politikacı, diplomat ve doktor. Fransız Sosyalist Partisi üyelerinden ve eski Fransa Sağlık Bakanı aynı zamanda MSF'nin (Médecins Sans Frontières) kurucusudur. 1999-2001 yılları arasında Birleşmiş Milletler Kosova Geçici Yönetim Misyonu başkanlığı ve BMGS özel temsilciliği görevlerini yürütmüştür. 18 Mayıs 2007-13 Kasım 2010 tarihleri arasında Fransa Dışişleri Bakanı olmuştur.\n" }, "Olivier Besancenot": { "first_paragraph": "Olivier Besancenot (d. 18 Nisan 1974), sol görüşe sahip Fransız siyasetçi, 2007 Fransa Genel Seçimleri'nde başkan adayıydı.\n" }, "Léon Blum": { "first_paragraph": "Léon Blum (d. 9 Nisan 1872, Paris - ö. 30 Mart 1950, Jouy-en-Josas, Fransa), Fransa'nın ilk sosyalist ve ilk Yahudi Başbakanı. Front populaire Koalisyon Hükûmetine başkanlık etmiştir.\n" }, "Élisabeth Borne": { "first_paragraph": "Élisabeth Borne (d. 18 Nisan 1961, Paris) Fransız bürokrat, bakan.\n" }, "Rene Bouin": { "first_paragraph": "René Bouin (d. 23 Nisan 1937- ö.7 Ekim 2018), Fransız siyasetçi.[1]\n" }, "Jean-Claude Boulard": { "first_paragraph": "Jean-Claude Boulard (d. 28 Mart 1943 –ö. 1 Haziran 2018), Fransız siyasetçidir. 2001 yılına kadar Le Mans'ın Belediye Başkanı olarak görev yaptı. 1988'den 1993'e ve yine 1997'den 2002'ye kadar Fransa Ulusal Meclis'i ile 2014'ten 2017'ye kadar Fransa Senato'su üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Pierre Bourguignon": { "first_paragraph": "Pierre Bourguignon (d. 6 Şubat 1942 –ö. 27 Mart 2019), Fransız siyasetçidir.[1]\n" }, "Bruno Retailleau": { "first_paragraph": "Bruno Retailleau (20 Kasım 1960, Cholet (Maine-et-Loire)) Fransız sağ siyasetçi, senatör.\n" }, "Camille Chautemps": { "first_paragraph": "Camille Chautemps (1 Şubat 1885 – 1 Temmuz 1963) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean Casimir-Perier": { "first_paragraph": "Jean Paul Pierre Casimir-Perier (8 Kasım 1847, Paris - 11 Mart 1907, Paris, Fransa), Fransız siyasetçi ve iş insanı. Üçüncü Fransız Cumhuriyeti'nin altıncı devlet başkanıydı.\n" }, "Jean-Pierre Cave": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Cave (d. 20 Şubat 1952 – ö. 28 Mart 2017),Fransız Demokrasi Birliği üyesi siyasetçi. Tarn-et-Garonne bölgesini temsilen 1993-1997 yılları arasında Fransa Millet Meclisi'nde delege olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Bernard Cazeneuve": { "first_paragraph": "Bernard Cazeneuve (2 Haziran 1963, Senlis, Oise) Fransız sosyalist siyasetçidir. 119. Fransa başbakanıdır.\n" }, "Jean-François Cesarini": { "first_paragraph": "Jean-François Cesarini (30 Eylül 1970, Avignon - 29 Mart 2020,Paris, Fransa), Fransız siyasetçi.\n" }, "Hervé de Charette": { "first_paragraph": "Hervé de Charette (d. 30 Temmuz 1938, Paris) Fransız siyasetçi.[1]\n" }, "Charles de Freycinet": { "first_paragraph": "Charles Louis de Saulces de Freycinet (d. 14 Kasım 1828 – ö. 14 Mayıs 1923) Fransız siyasetçi.\n" }, "Charles Duclerc": { "first_paragraph": "Charles Théodore Eugène Duclerc (d. 7 Ağustos 1812, Bagnères-de-Bigorre – ö. 29 Ocak 1888) Fransız siyasetçi.\n" }, "Charles Gravier (Vergennes kontu)": { "first_paragraph": "Vergennes Kontu Charles Gravier (20 Aralık 1717- 13 Şubat 1787), Fransız devlet adamı ve diplomat.\n" }, "Charles Revet": { "first_paragraph": "Charles Revet (9 Kasım 1937, Turretot – 30 Kasım 2021, Fransa), Fransız siyasetçi. \n" }, "Claude Cheysson": { "first_paragraph": "Claude Cheysson (d. 13 Nisan 1920, Paris - ö. 15 Ekim 2012, Paris) Fransız diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Christian Jacob": { "first_paragraph": "Christian Jacob (d. 4 Aralık 1959, Rozay-en-Brie[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Yves Cochet": { "first_paragraph": "\n" }, "Daniel Colin": { "first_paragraph": "Daniel Colin (30 Eylül 1933 – 15 Haziran 2019), Fransız siyasetçi. \n" }, "Constantin Pecqueur": { "first_paragraph": "Constantin Pecqueur (1801-1887), Fransız sosyalist kuramcı ve siyasetçi. 1848 Fransız devrimi'ne katıldı ve Karl Marx'ı düşünsel olarak etkiledi.\n" }, "Édouard Daladier": { "first_paragraph": "Édouard Daladier (d. 18 Haziran 1884, Carpentras, Vaucluse – ö. 10 Ekim 1970, Paris), Fransız siyasetçi ve II. Dünya Savaşı'nın başında Fransa Başbakanı.\n" }, "Daniel Davisse": { "first_paragraph": "Daniel Davisse (Daniel Herz; 7 Temmuz 1938 - 29 Mart 2020), Alman doğumlu Fransız politikacıydı. Almanya'nın Hamburg kentinde Fransız ebeveynleriyle dünyaya geldi. 1996-2014 yılları arasında Fransa'nın Choisy-le-Roi Belediye Başkanı idi. Davisse, 2004-2011 yılları arasında Choisy-le-Roi Kantonu genel konseyinin bir üyesiydi. Ayrıca 2013-2014 yılları arasında Agglomeration topluluğu Seine Amont'un Başkanıydı.\n" }, "Georges Jacques Danton": { "first_paragraph": "Georges Jacques Danton (26 Ekim 1759 - 5 Nisan 1794), Fransız Devrimi'nin en önemli kişiliklerinden biri olan avukat ve politikacı. Devrimin başlangıcındaki rolü tartışmalı olan Danton'u; birçok tarihçi \"Fransız monarşisinin yıkılmasında ve Birinci Fransız Cumhuriyeti'nin kuruluşunda baş güç\" olarak tanımlıyor.[1]\n" }, "Serge Dassault": { "first_paragraph": "Serge Dassault (Fransızca telaffuz: [sɛʁʒ daso]; d. 4 Nisan 1925 – ö. 28 Mayıs 2018), Fransız yönetici, iş insanı ve siyasetçidir.\n" }, "Michel Debré": { "first_paragraph": "Michel Debré (d. 15 Ocak 1912, Paris - ö. 2 Ağustos 1996, Montlouis-sur-Loire) eski Fransız siyasetçi. 1959 yılından 1962 yılına kadar Fransa Cumhuriyeti Başbakanı olmuştur; ayrıca 1958-1959 yılları arasında Adalet Bakanı, 1966-1968 yılları arasında Ekonomi Bakanı, 1968-1969 yıllarında Dışişleri Bakanı, 1969-1973 yıllarında ise Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Bertrand Delanoë": { "first_paragraph": "Bertrand Delanoë (30 Mayıs 1950 Tunus, Fransız Tunus), Fransız siyasetçisidir ve Mart 2001'den Nisan 2014'e kadar Paris belediye başkanlığını yapmıştır. Sosyalist Parti üyesidir. 1977-2014 yıllarında Paris belediye meclisi üyesi, 1981-1986 yılları arasında Paris milletvekili ve 1995-2001 arası Paris senatörü seçilmiştir.[1]\n" }, "Camille Desmoulins": { "first_paragraph": "Camille Desmoulins (2 Mart 1760 – 5 Nisan 1794), Fransız İhtilali'nin sembolik başlangıcı sayılan Bastille Hapishanesi Baskını'nın müsebbibi kabul edilen gazeteci ve politikacı.\n" }, "Michel Diefenbacher": { "first_paragraph": "Michel Diefenbacher (d. 15 Temmuz 1947 – ö. 9 Ekim 2017),Fransız siyasetçidir. Fransa Ulusal Meclisi üyesiydi.[1] Lot-et-Garonne bölümünü temsil etti,\n[2] ve bir Halk Hareketi Birliği üyesiydi.\n" }, "Gaston Doumergue": { "first_paragraph": "Pierre-Paul-Henri-Gaston Doumergue (1 Ağustos 1863 - 18 Haziran 1937), siyasi istikrarsızlıklarla dolu bir dönemde Üçüncü Cumhuriyet'in 12. cumhurbaşkanı olarak görev yapan Fransız devlet adamı.\n" }, "Roland Dumas": { "first_paragraph": "Roland Dumas (d. 23 Ağustos 1922, Limoges), Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean Duprat": { "first_paragraph": "Jean Duprat (d. 12 Kasım 1936 – ö. 26 Nisan 2018), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Édouard Mortier": { "first_paragraph": "Adolphe Édouard Casimir Joseph Mortier, (13 Şubat 1768 - 28 Temmuz 1835) Fransız general ve mareşal. İmparator I. Napolyon'un 26 mareşalinden biridir.[1] 18 Kasım 1834 ile 12 Mart 1835 yılları arasında Louis-Philippe'nin hükümdarlığı sırasında 13. Fransa Başbakanı olarak görev yaptı. Giuseppe Marco Fieschi'nin Kral I. Louis Philippe'e suikast girişimi sırasında 1835'te öldürüldü.[2][3]\n" }, "Ernest Courtot de Cissey": { "first_paragraph": "Ernest Louis Octave Courtot de Cissey (Fransızca: [ɛʁnɛst kuʁto də sise]; 1810–1882) Fransız asker ve siyasetçi.\n" }, "Ernest Monis": { "first_paragraph": "Antoine Emmanuel Ernest Monis (d. 23 Mayıs 1846, Châteauneuf-sur-Charente – ö. 25 Mayıs 1929, Mondouzil) Fransız siyasetçi.\n" }, "Paul d'Estournelles": { "first_paragraph": "Paul-Henri-Benjamin Baluet d'Estournelles, baron de Constant de Rébecque (22 Kasım 1852; 15 Mayıs 1924) Fransız diplomat ve siyasetçidir. Uluslararası tahkim savunucusu olduğundan 1909'da Nobel Barış Ödülünü kazanmıştır.\n" }, "Alain Fauré": { "first_paragraph": "Alain Fauré (1 Ekim 1962 – 12 Temmuz 2018), Fransız siyasetçidir. 2012'den 2017'ye kadar Fransa Ulusal Meclisi'nde ve 2001'den 2014'e kadar Les Pujols Belediye Başkanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Fernand Bouisson": { "first_paragraph": "Fernand Bouisson (1874–1959) Fransız siyasetçi, eski Başbakan (1935) ve Meclis Başkanı (1927-1936).\n" }, "Fernand de Brinon": { "first_paragraph": "Fernand de Brinon (26 Ağustos 1885 – 15 Nisan 1947), II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerle Fransız işbirliğinin mimarlarından biri olan Fransız avukat ve gazeteciydi. 1933 ile 1937 arasında Adolf Hitler ile beş özel görüşme yaptığını iddia etmiştir.\n" }, "Édouard Ferrand": { "first_paragraph": "Édouard Ferrand (d. 25 Nisan 1965 ; ö. 1 Şubat 2018), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Charles Floquet": { "first_paragraph": "Charles Thomas Floquet (d. 2 Ekim 1828 – ö. 18 Ocak 1896) Fransız siyasetçi.\n" }, "Joseph Fouché": { "first_paragraph": "Joseph Fouché (1759 - 1820), Fransız siyaset adamı.\n" }, "François Geindre": { "first_paragraph": "François Geindre (5 Şubat 1946, Meurthe-et-Moselle – 2 Ocak 2023, Caen, Fransa), Fransız siyasetçi.\n" }, "Frédéric François-Marsal": { "first_paragraph": "Frédéric François-Marsal (Fransızca: [fʁedeʁik fʁɑ̃swa maʁsal]; 1874–1958) Fransız siyasetçi.\n" }, "Gaëtan de Rochebouët": { "first_paragraph": "Gaëtan de Grimaudet de Rochebouët (Fransızca: [ɡa.etɑ̃ də ʁɔʃbu.ɛ]; 1813–1899) Fransız siyasetçi.\n" }, "Max Gallo": { "first_paragraph": "Max Gallo (Fransızca telaffuz: [maks ɡalo]; d. 7 Ocak 1932 – ö. 18 Temmuz 2017),Fransız tarihçi, yazar ve siyasetçidir.\n" }, "Léon Gambetta": { "first_paragraph": "Léon Gambetta (d. 2 Nisan 1838, Cahors – ö. 31 Aralık 1882, Sevr) Fransız siyasetçi.\n" }, "Roger Garaudy": { "first_paragraph": "Roger Garaudy (17 Temmuz 1913, Marsilya - 13 Haziran 2012, Paris[1]) Fransız düşünür ve yazar.\n" }, "Georges Leygues": { "first_paragraph": "Georges Leygues (d. 26 Ekim 1857 – ö. 2 Eylül 1933) Fransız siyasetçi.\n" }, "Gilles-Henry Garault": { "first_paragraph": "Gilles-Henry Garault (d. 18 Ağustos 1957) Fransız diplomat ve yönetici.\n" }, "René Goblet": { "first_paragraph": "René Goblet (d. 26 Kasım 1828 – ö. 13 Eylül 1905), Fransız siyasetçi.\n" }, "Jules Guesde": { "first_paragraph": "Jules Guesde, (1845-1922) Fransız Sosyalist Partisi Marksçı yönetici ve önderlerinden. Aynı zamanda gazeteci ve yazardır. 1853-1898, 1906-1922 dönemlerinde milletvekili seçildi.\n" }, "François Guillaume": { "first_paragraph": "François Guillaume (d. 19 Ekim 1932, Ville-en-Vermois (Meurthe-et-Moselle)) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Henri Brisson": { "first_paragraph": "Eugène Henri Brisson (31 Temmuz 1835 – 14 Nisan 1912) Fransız siyasetçi.\n" }, "Henri Ponsot": { "first_paragraph": "Auguste Henri Ponsot (2 Mart 1877 - 5 Ekim 1963)[1] Fransız siyasetçi ve devlet adamı.\n" }, "Henri Queuille": { "first_paragraph": "Henri Queuille (Fransızca: [ɑ̃ʁi køj]; d. 31 Mart 1884, Neuvic, Corrèze – ö. 15 Haziran 1970, Paris) Fransız siyasetçi ve eski Başbakan (1948-49, 1950,1951).\n" }, "Henri Weber": { "first_paragraph": "Henri Weber (23 Nisan 1944 – 26 Nisan 2020), Fransız siyasetçi.\n" }, "Édouard Herriot": { "first_paragraph": "Édouard Marie Herriot (d. 5 Temmuz 1872 – ö. 26 Mart 1957) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean Briane": { "first_paragraph": "Jean Briane (20 Ekim 1930, Quins, Aveyron – 3 Aralık 2021, Rodez, Aveyron, Fransa), Fransız siyasetçidir.[1]\n" }, "Jean François-Poncet": { "first_paragraph": "Jean François-Poncet (d. 8 Aralık 1928, Paris - ö. 18 Temmuz 2012, Paris) Fransız diplomat, siyasetçi.\n" }, "Jean Sauvagnargues": { "first_paragraph": "Jean Sauvagnargues (d. 2 Nisan 1915, Paris - ö. 6 Ağustos 2002) Fransız diplomat.\n" }, "Henry Jean-Baptiste": { "first_paragraph": "Henry-Jean Baptiste (d. 3 Ocak 1933; Fort-de-France, Martinik - ö. 5 Ocak 2018; Paris),[1] Fransız siyasetçidir.\n" }, "Jean-de-Dieu Soult": { "first_paragraph": "Jean-de-Dieu Soult[1][2] (29 Mart 1769 – 26 Kasım 1851), Fransız mareşal ve 1840 ile 1847 yılları arasında Fransa başbakanı.\n" }, "Jean-Pierre Baeumler": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Baeumler (d. 1 Temmuz 1948 – ö. 22 Ocak 2021), Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Pierre Defontaine": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Defontaine (d. 4 Şubat 1937 – ö. 1 Ocak 2022), Fransız siyasetçi.\n" }, "Joël Batteux": { "first_paragraph": "Joël Batteux (d. 16 Aralık 1943 - ö. 10 Ocak 2021), Fransız siyasetçi.\n" }, "José Bové": { "first_paragraph": "Joseph (José) Bové (d. 11 Haziran 1953; Talence, Gironde) Fransız çiftçi, politikacı, sendikalist, Via Campesina'nın sözcüsü ve European Greens'in eş başkanı. 2007 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki on iki resmi adaydan biriydi.[1]\n" }, "Joseph Caillaux": { "first_paragraph": "Joseph-Marie–Auguste Caillaux (d. 30 Mart 1863, Le Mans – ö. 22 Kasım 1944, Mamers) Fransız siyasetçi.\n" }, "Joseph Laniel": { "first_paragraph": "Joseph Laniel (ö. 12 Ekim 1889, Vimoutiers, Orne – ö. 8 Nisan 1975, Paris), Fransız siyasetçi.\n" }, "Joseph Paul-Boncour": { "first_paragraph": "Augustin Alfred Joseph Paul-Boncour (d. 4 Ağustos 1873 – ö. 28 Mart 1972) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jules Armand Dufaure": { "first_paragraph": "Jules Armand Stanislas Dufaure (d. 4 Aralık 1798 – ö. 28 Haziran 1881) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jules Méline": { "first_paragraph": "Félix Jules Méline (20 Mayıs 1838 – 21 Aralık 1925) 1896'dan 1898'e kadar başbakanlık yapan bir Fransız devlet adamıydı.\n" }, "Jules Simon": { "first_paragraph": "Jules François Simon (d. 31 Aralık 1814 – ö. 8 Haziran 1896) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Yves Le Drian": { "first_paragraph": "Jean-Yves Le Drian (d. 30 Haziran 1947 Lorient, Morbihan), Fransız siyasetçi, Fransa dışişleri bakanı.\n" }, "Albert Lebrun": { "first_paragraph": "Albert Lebrun (29 Ağustos 1871 - 6 Mart 1950), Fransa'da Üçüncü Cumhuriyet'in 14. ve son cumhurbaşkanı (1932-1940).\n" }, "Léon Aimé": { "first_paragraph": "Léon Aimé (d. 9 Şubat 1924) – (ö. 31 Ağustos 2021), Fransız siyasetçi.[1][2]\n" }, "Léon Bourgeois": { "first_paragraph": "Léon Victor Auguste Bourgeois d. 21 Mayıs 1851 – ö. 29 Eylül 1925) Fransız siyasetçi.\n" }, "Léon Solomiac": { "first_paragraph": "Léon Solomiac (19 Ekim 1873, Cajarc - 10 Mayıs 1960, Cannes)[1] Fransız Sömürge İmparatorluğu'nun çeşitli kolonilerinde bir sömürge yöneticisiydi.\n" }, "Raymond Lory": { "first_paragraph": "Raymond Lory (d. 17 Ağustos 1926 – ö. 28 Ocak 2018),Fransız siyasetçidir. 1956-1995 yılları arasında Joué-lès-Tours belediye başkanı olarak görev yaptı. 1986'da orantılı temsil yoluyla Ulusal Meclis'e (Fransa) seçildi ve burada Indre-et-Loire'yi 1988 yılına kadar temsil etti.[1]\n" }, "Émile Loubet": { "first_paragraph": "Émile François Loubet (d. 31 Aralık 1838, Marsanne - ö. 20 Aralık 1929, Montélimar, Fransa), Üçüncü Cumhuriyet'in yedinci cumhurbaşkanı olan Fransız devlet adamı. Fransa'nın 45. Başbakanı ve 8. Cumhurbaşkanıydı.\n" }, "Louis Barthou": { "first_paragraph": "Jean Louis Barthou (d. 25 Ağustos 1862 – ö. 9 Ekim 1934) Fransız siyasetçi.\n" }, "Louis Buffet": { "first_paragraph": "Louis Joseph Buffet (d. 26 Ekim 1818 – ö. 7 Temmuz 1898) Fransız siyasetçi.\n" }, "Louis de Guiringaud": { "first_paragraph": "Louis de Guiringaud (d. 12 Ekim 1911, Limoges - ö. 15 Nisan 1982, Paris) Fransız diplomat.\n" }, "Louis-Jules Trochu": { "first_paragraph": "Louis-Jules Trochu (Fransızca telaffuz: [lwi ʒyl tʁɔʃy]; d. 12 Mart 1815 - ö. 7 Ekim 1896),  Fransız askeri lider ve politikacı. 4 Eylül 1870'ten 22 Ocak 1871'e kadar Ulusal Savunma Hükûmeti'nin liderliğini yapmıştır.\n" }, "Luc Chatel": { "first_paragraph": "Luc Chatel (d. 15 Ağustos 1964, Bethesda, Maryland) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Martin Malvy": { "first_paragraph": "Martin Malvy (24 Şubat 1936, Paris) Gazeteci, Fransız siyasetçi.\n" }, "Maurice Couve de Murville": { "first_paragraph": "Maurice Couve de Murville (d. 24 Ocak 1907 Reims - ö. 24 Aralık 1999, Paris) Fransız siyasetçi ve eski başbakan (1968-1969)\n" }, "Maurice Rouvier": { "first_paragraph": "Maurice Rouvier (Fransızca telaffuz: [moʁis ʁuvje]; 17 Nisan 1842, Aix-en-Provence - 7 Haziran 1911, Neuilly, Fransa), Fransız devlet adamı. İki kez başbakanlık, yedi kez maliye bakanlığı yapmıştır. Mali politikaları ve Almanya ile olan dağılmayı önlemek için popüler olmayan politikaları ile tanınır.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Max Simeoni": { "first_paragraph": "Max Simeoni (d. 28 Ağustos 1929 –ö. 9 Eylül 2023), Korsika doğumlu Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Luc Mélenchon": { "first_paragraph": "Sosyalist Parti (1977-2008)\nSol Parti (2008-günümüz)\nLa France insoumise (2016-günümüz)\n" }, "Michel Jobert": { "first_paragraph": "Michel Jobert (d. 11 Eylül 1921, Meknes, Fas - ö. 25 Mayıs 2002[1], Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Alexandre Millerand": { "first_paragraph": "Alexandre Millerand (10 Şubat 1859 - 7 Nisan 1943), Başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı yapmış Fransız siyasetçi.\n" }, "Patrick Ollier": { "first_paragraph": "Patrick Ollier (d. 17 Aralık 1944 Périgueux, Dordogne) Fransız siyasetçi.\n" }, "Érik Orsenna": { "first_paragraph": "Érik Orsenna (Müstear adı; Érik Arnoult), (d. 22 Mart 1947, Paris) Fransız politikacı ve roman yazarı.\n" }, "Paul Painlevé": { "first_paragraph": "Paul Painlevé (d. 5 Aralık 1863 – ö. 29 Ekim 1933) Fransız siyasetçi ve matematikçi.\n" }, "Paul Ramadier": { "first_paragraph": "Paul Ramadier (d. 17 Mart 1888, La Rochelle – ö. 14 Ekim 1961, Rodez), Fransız siyasetçi ve eski başbakan (1947).\n" }, "Philippe Buchez": { "first_paragraph": "Philippe Buchez ya da Philippe-Joseph-Benjamin Buchez (1796-1865), Fransız tarihçi, sosyolog ve siyasetçidir. Gazetenin mucididir[kaynak belirtilmeli] ve 1848 yılında Kurucu Millet Meclisi Başkanı olarak Paris'te Palais Bourbon'da kısa bir süre görev yaptı.\n" }, "Philippe Douste-Blazy": { "first_paragraph": "Philippe Douste-Blazy (d. 1 Ocak 1953) Fransız siyasetçidir.[1]\n" }, "Édouard Philippe": { "first_paragraph": "Édouard Philippe (d. 28 Kasım 1970, Rouen) Fransız merkez sağ siyasetçi. 2017-2020 arasında Fransa başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Pierre Méhaignerie": { "first_paragraph": "Pierre Méhaignerie (d. 4 Mayıs 1939 Balazé (Ille-et-Vilaine)) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Pierre Pflimlin": { "first_paragraph": "Pierre Eugène Jean Pflimlin (Fransızca: [pjɛʁ flimlɛ̃]; d. 5 Şubat 1907 – ö. 27 Haziran 2000), Fransız siyasetçi ve eski başbakan (1958).\n" }, "Pierre Tirard": { "first_paragraph": "Pierre Emmanuel Tirard (d. 27 Eylül 1827 – ö. 4 Kasım 1893) Fransız siyasetçi.\n" }, "Pierre Waldeck-Rousseau": { "first_paragraph": "Pierre Waldeck-Rousseau, (2 Aralık 1846 - 10 Ağustos 1904) Fransız politikacı. Başbakanlığı döneminde Dreyfus olayının çözüme kavuşmasını ve Fransa'da sendikaların yasallaştırılmasını gerçekleştirdi.\n" }, "Pierre-Étienne Flandin": { "first_paragraph": "Pierre Étienne Flandin (d. 12 Nisan 1889, Paris, Fransa – ö. 13 Haziran 1958, Saint-Jean-Cap-Ferrat, Fransa) Fransız siyasetçi ve eski Başbakan (1934-1935).\n" }, "Armand Jean du Plessis de Richelieu": { "first_paragraph": "Armand Jean du Plessis de Richelieu, Cardinal-Duc de Richelieu (9 Eylül 1585 – 4 Aralık 1642), genellikle kullanılan ismiyle Kardinal Richelieu, Fransız bir din adamı, asilzade ve siyasetçidir. 1607 yılında psikopos olmuş ve 1616 yılında dışişlerden sorumlu danışmanlığa getirilmiştir. Richelieu'nun yıldızı zamanla hem Katolik Kilisesi'nde hem de Fransa yönetiminde parlamış; 1622'de kardinal, 1624'te XIII. Louis'in başbakanı olmuştur. Görevini ölene dek sürdürmüş, 1642'de yerini kariyeri boyunca teşvik ettiği Kardinal Mazarin'e bırakmıştır.\n" }, "Raymond Poincaré": { "first_paragraph": "Raymond Poincaré (d. 20 Ağustos 1860 - ö. 15 Ekim 1934), Fransız siyasetçi.\n" }, "Georges Pompidou": { "first_paragraph": "Georges Pompidou, (5 Temmuz 1911 – 2 Nisan 1974, Paris). Fransız siyasetçi. 1962-1968 arası başbakanlık, 1969'dan ölümüne değin cumhurbaşkanlığı yaptı.[1]\n" }, "Pierre Poujade": { "first_paragraph": "Pierre Poujade (1 Aralık 1920, Saint-Céré, Fransa - 27 Ağustos 2003, La Bastide-l'Évêque, Fransa), Fransız politikacı.\n" }, "Roland Povinelli": { "first_paragraph": "Roland Povinelli (9 Ağustos 1941 – 11 Mayıs 2020), Fransız siyasetçi. Fransa Sosyalist Partisi üyesi olarak siyaset yaptı. 2008-2014 yılları arasında Fransa Senatosu'nda delege olarak Bouches-du-Rhône bölgesini temsil etmiştir.[1] Ayrıca 1975'ten 2020'deki ölümüne kadar Marsilya yakınlarındaki Allauch kasabasının belediye başkanı olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Jean-Pierre Raffarin": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Raffarin (d. 3 Ağustos 1948, Poitiers), Fransız siyasetçidir. 2002 yılından 2005 yılına kadar Fransa Cumhuriyeti Başbakanı olmuştur.\n" }, "Jean-Bernard Raimond": { "first_paragraph": "Jean-Bernard Raimond (6 Şubat 1926, Paris - 7 Mart 2016, Neuilly-sur-Seine, Fransa) Fransız büyükelçi ve siyasetçi.\n" }, "Renaud Donnedieu de Vabres": { "first_paragraph": "Renaud Donnedieu de Vabres (d.13 Mart 1954, Neuilly-sur-Seine, Fransa) Fransız siyasetçi ve Fransa'nın 2004 ile 2007 yılları arasındaki kültür bakanı. UMP üyesi ve Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi baş hakimlerinden Henri Donnedieu de Vabres'nin torunudur.\n" }, "René Mayer": { "first_paragraph": "René Mayer (d. 4 Mayıs 1895, Paris – ö. 13 Aralık 1972, Paris) Fransız siyasetçi ve eski Başbakan (1953).\n" }, "René Viviani": { "first_paragraph": "Jean Raphaël Adrien René Viviani (8 Kasım 1863 – 7 Eylül 1925) Fransız siyasetçi.\n" }, "Robert Schuman": { "first_paragraph": "Robert Schuman (d. 29 Haziran 1886 - ö. 4 Eylül 1963) Lüksemburg doğumlu Fransız politikacı. Hristiyan Demokrat Partisi üyesi olarak siyasetle uğraşmıştır. Jean Monnet ile birlikte bir Avrupa Birliği kurulması fikrinin öncülerinden biridir.\n" }, "Didier Robert": { "first_paragraph": "Didier Robert (d. 26 Nisan 1964, Saint-Pierre, Réunion), Fransa Ulusal Meclisi üyesidir. Fransa'yı Réunion adasında temsil eder ve Cumhuriyetçiler üyesidir.\n" }, "Michel Rocard": { "first_paragraph": "Michel Rocard, (d. 23 Ağustos 1930, Courbevoie, Fransa - ö. 2 Temmuz 2016, Paris) Fransız siyasetçi, eski Fransa başbakanı, eski Sosyalist Parti genel sekreteri, eski tarım ve kalkınma bakanı.\n" }, "Waldeck Rochet": { "first_paragraph": "Waldeck Rochet (5 Nisan 1905, Sainte-Croix Saône-et-Loire – 17 Şubat 1983, Nanterre) Fransız komünist politikacı.\n" }, "Louis de Saint-Just": { "first_paragraph": "Louise (Antoine Leon) Saint Just, (d. 25 Ağustos 1767 - ö. 28 Temmuz 1794), Fransız Devrimi'nin en önemli devrimcilerinden biri, askeri ve siyasi lider.\n" }, "Ferdinand Sarrien": { "first_paragraph": "Jean Marie Ferdinand Sarrien (15 Ekim 1840 – 28 Kasım 1915) Fransız siyasetçi.\n" }, "Horace Sébastiani": { "first_paragraph": "Horace François Bastien Sébastiani de La Porta (Korsikaca: Oraziu Francescu Bastianu Sebastiani De A Porta; 11 Kasım 1771, La Porta - 20 Temmuz 1851, Paris), Fransız subay, diplomat ve siyasetçi. Deniz Kuvvetleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve Temmuz Monarşisi döneminde de Devlet Bakanlığı görevlerinde bulundu. 1805-1807 yılları arasında İstanbul'da Fransa'nın Osmanlı Devleti nezdindeki büyükelçisiydi.\n" }, "Lucien Sève": { "first_paragraph": "Lucien Sève (9 Aralık 1926, Chambéry, Fransa – 23 Mart 2020, Clamart, Fransa), Fransız filozof, komünist siyasetçi, aktivist ve politika yazarı.\n" }, "Pierre-Christian Taittinger": { "first_paragraph": "Pierre-Christian Taittinger (d. 5 Şubat 1926, Paris - ö. 27 Eylül 2009, Versay), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Théodore Steeg": { "first_paragraph": "Théodore Steeg (19 Aralık 1868, Libourne, Gironde – 19 Aralık 1950, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Édouard Vaillant": { "first_paragraph": "Édouard Vaillant (26 Ocak 1840, Vierzon - 18 Aralık 1915, Paris), Fransız hekim, siyasetçi.\n" }, "William Henry Waddington": { "first_paragraph": "William Henry Waddington (11 Aralık 1826 – 13 Ocak 1894) Fransız arkeolog ve siyasetçi.\n" }, "Laurent Wauquiez": { "first_paragraph": "Laurent Wauquiez (d. 12 Nisan 1975) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Şablon:Gürcü-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Gürcü siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Aleksandre Lomaia": { "first_paragraph": "Alexander \"Kakha\" Lomaia (Gürcüce: კახა ლომაია) Gürcü politikacı ve Gürcistan Ulusal Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri.\n" }, "Eduard Şevardnadze": { "first_paragraph": "Eduard Şevardnadze (Gürcüce: ედუარდ შევარდნაძე; d. 25 Ocak 1928 - ö. 7 Temmuz 2014), Eski SSCB Dışişleri Bakanı, Gürcistan'ın Eski Devlet Başkanı. İlk Devlet Başkanı Zviad Gamzahurdiya'nın devrilmesiyle iktidara gelmiş, Miheil Saakaşvili liderliğindeki muhalefet tarafından iktidardan ayrılmak zorunda bırakılmıştır.\n" }, "Nikoloz Gilauri": { "first_paragraph": "Nikoloz Zurabis \"Nika\" Gilauri (Gürcüce:ნიკოლოზ [ნიკა] გილაური), (d. 14 Şubat 1975, Tiflis), 6 Şubat 2009 - Temmuz 2012 tarihleri arası eski Gürcistan Başbakanı olarak görev yapan bir Gürcü politikacı. Nikoloz Gilauri, Enerji ve daha sonra Maliye Bakanı ve Gürcistan Bakanlar Kurulunun ilk Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmıştı.\n" }, "Giorgi Gaharia": { "first_paragraph": "Giorgi Gakharia (Gürcüce: გიორგი გახარია) (d. 19 Mart 1975), Gürcü siyasetçi. Kafkasya'nın güney kesiminde yer alan Gürcistan'da 8 Eylül 2019 - 18 Şubat 2021 tarihleri arasında başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Giorgi Kvirikaşvili": { "first_paragraph": "Giorgi Kvirikaşvili (Gürcüce: გიორგი კვირიკაშვილი \"giorgi k'virik'aşvili\") (d. 20 Temmuz 1967, Tiflis), Gürcü siyasetçi. 30 Aralık 2015 ile 21 Haziran 2018 tarihleri arasında Gürcistan başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Givi Cavahişvili": { "first_paragraph": "\n" }, "Grigol Mgaloblişvili": { "first_paragraph": "Grigol Mgaloblishvili (Gürcüce: გრიგოლ მგალობლიშვილი), (d. 7 Ekim 1973, Tiflis), 26 Haziran 2009 tarihinden beri Gürcistan'ın NATO Daimi Temsilcisi olan bir Gürcü siyasetçi ve diplomat. Kısa bir süre için 1 Kasım 2008 ile 6 Şubat 2009 tarihleri arası Gürcistan Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "İrakli Garibaşvili": { "first_paragraph": "İrakli Garibaşvili (Gürcüce: ირაკლი ღარიბაშვილი, d. 28 Haziran 1982; Tiflis), Gürcü politikacı ve eski işletme yöneticisi. 20 Kasım 2013 tarihinden 23 Aralık 2015 tarihinde istifa[1] edene kadar Gürcistan Başbakanı olmuştur.[2] Garibaşvili Ekim 2012 yılında, uzun süreli ortağı, iş insanı Bidzina İvanişvili ile siyasete girdi. 2012-2013 Bidzina İvanişvili kabinesinde İçişleri Bakanı olarak görev yaptı. İvanişvili kendi isteği ile Kasım 2013'te Başbakanlıktan istifa ederek halefi Garibaşvili'yi yeni başbakan olarak atamıştır.\n" }, "İrakli Okruaşvili": { "first_paragraph": "İrakli Okruaşvili (Gürcüce: ირაკლი ოქრუაშვილი; d. 6 Kasım 1973), 2004-2006 yılları arasında Gürcistan Savunma Bakanı olan Gürcü siyasetçi. 27 Eylül 2007 tarihinde Okruaşvili yolsuzluk, kara para aklama ve görevi kötüye kullanma suçlarından dolayı tutuklandı[1] ve Fransa'dan siyasi sığınma talep etmiştir.\n" }, "Lado Gurgenidze": { "first_paragraph": "Vladimer \"Lado\" Gurgenidze (Gürcüce: ვლადიმერ (ლადო)) გურგენიძე (d. 17 Aralık, 1970) Gürcü politikacı. 17. Gürcistan Başbakanı.\n" }, "IV. Liparit": { "first_paragraph": "IV. Liparit, bazen III. Liparit olarak bilinir (Gürcüce: ლიპარიტ IV [III]), 11. yüzyıl Gürcü general ve politik figürü. Gürcü Kralı IV. Bagrat'ın (h. 1027-1072) başlangıçta en değerli destekçisi sonra en tehlikeli düşmanı olmuştur. Liparit hanedanına mensuptu. Bu nedenle kalıtımsal olarak Kldekari ve Trialeti dükü oldu.[1] Kral IV. Bagrat'ın küçüklüğünde Kartli eristavisi İvane Abazasdze ile birlikte Gürcistan'ın gerçek yöneticisiydi.\n" }, "Mamuka Bahtadze": { "first_paragraph": "Mamuka Bahtadze (Gürcüce: მამუკა ბახტაძე, \"mamuk'a bah't'adze\") (d. 9 Haziran 1982, Tiflis, Gürcistan), Gürcü siyasetçi. Gürcistan'da 20 Haziran 2018 ile 2 Eylül 2019 tarihleri arasında başbakanlık makamına bulunmuştur.\n" }, "Giorgi Margvelaşvili": { "first_paragraph": "Giorgi Margvelaşvili (Gürcüce:გიორგი მარგველაშვილი; 4 Eylül 1969, Tiflis), Gürcü akademisyen ve siyasetçi. 2013-2018 yılları arasında Gürcistan devlet başkanı olarak görev aldı.[1] Gürcistan Eğitim ve Bilim Bakanı olarak Bidzina İvanişvili'nin kabine üyesi olunca, 2000 yılından 2006 yılına kadar Gürcistan Halkla İlişkiler Enstitüsü rektörü oldu ve yine 2010-2012 tarihlerinde bu görevi yaptı.  Bu yıllarda, siyaset ve Gürcistan toplumu üzerine sık sık yorumlar yaptı. Şubat 2013'te Başbakan Birinci Yardımcısı olarak atandı. 11 Mayıs 2013 Başkakan Bidzina İvanişvili liderliğindeki Gürcü Rüyası koalisyonunun Ekim 2013'teki cumhurbaşkanlığı seçimleri için aday olarak Margvelaşvili'nin adını verdi. Margvelaşvili herhangi bir siyasi partiye üye değildir.\n" }, "Nino Burcanadze": { "first_paragraph": "Nino Burcanadze (Gürcüce: ნინო ბურჯანაძე), Gürcü siyasetçi ve Gürcistan Parlamentosu başkanı. İki kez vekâleten devlet başkanlığı görevini üstlenmiştir. İlki Eduard Şevardnadze’nin istifa etmesinin ardından 23 Kasım 2003-25 Ocak 2004 ve ikincisi Mihail Saakaşvili devlet başkanlığı seçimini erken tarihe alması üzerine 25 Kasım 2007-20 Ocak 2008 tarihleri arasındadır.\n" }, "Noe Ramişvili": { "first_paragraph": "Noe Ramişvili (Gürcüce: ნოე რამიშვილი; translit.: “noe ramişvili”; 5 Nisan 1881, Kvemo Surebi, Guria, Gürcistan – 7 Aralık 1930, Paris), Gürcü siyaset adamıdır. Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk hükûmetinin başkanıydı. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Menşevik kanadı liderlerinden biri olarak da tanınır. Noe Ramişvili 1902'de Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'ne katılmış ve kısa sürede Menşeviklerin önde gelen sözcüsü olmuştur.\n" }, "Nika Rurua": { "first_paragraph": "Nikoloz Rurua (Gürcüce: ნიკოლოზ [ნიკა] რურუა, d. 17 Mart 1968 –ö. 4 Aralık 2018), Gürcü siyasetçi ve bakandır.\n" }, "Tamaz Meçiauri": { "first_paragraph": "Tamaz Mechiauri (d. 1 Aralık 1954 – ö. 15 Şubat 2022), Gürcü siyasetçi, mühendis ve ekonomist.\n" }, "Vano Merabişvili": { "first_paragraph": "Ivane \"Vano\" Merabishvili (Gürcüce: ივანე [ვანო] მერაბიშვილი; d. 15 Nisan 1968), Gürcü politikacı. Eski bir Sivil toplum kuruluşu eylemcisidir ve 1999 yılında doğrudan Gürcistan siyasetine dahil oldu ve özellikle Gürcistan'ın İçişleri Bakanı (28 Aralık 2004-30 Haziran 2012) olarak, 2003'teki Gül Devrimi sonrasında hükûmetin en etkili üyelerinden biri olarak ortaya çıkmıştır. 30 Haziran 2012 tarihinde, Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili tarafından Gürcistan Başbakanı olarak seçildi.\n" }, "Zurab Pololikaşvili": { "first_paragraph": "Zurab Pololikaşvili (d. 12 Ocak 1977, Tiflis), Gürcü politikacı ve diplomat,[2] günümüzün Dünya Turizm Örgütü genel sekreteri. 2005 - 2009 yılları arasında Gürcistan Dışişleri Bakan Yardımcılığı yapmıştır ve İspanya, Fas, Cezayir ve Andorra'ya büyükelçi olarak atanmıştır.[3][4]\n" }, "Şablon:Hollandalı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Hollandalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Harry Aarts": { "first_paragraph": "Henricus Johannes Bernardus Aarts (9 Mart 1930, 's-Hertogenbosch, Hollanda - 25 Mart 2020, Tilburg, Hollanda), Hollandalı siyasetçi.\n" }, "Adrian Duivestein": { "first_paragraph": "Adrianus Theodorus (Adri) Duivestein (d. 27 Ağustos 1950, Lahey –ö. 17 Mart 2023), Hollandalı siyasetçi ve eğitimci.[1][2]\n" }, "Jan Peter Balkenende": { "first_paragraph": "Jan Peter Balkenende (d. 7 Mayıs 1956), Hollandalı akademisyen ve siyasetçi. Hollanda eski Başbakanı.\n" }, "Louis Beel": { "first_paragraph": "Louis Joseph Maria Beel (12 Nisan 1902 – ö. 11 Şubat 1977), Hollandalı siyasetçi. 3 Temmuz 1946'dan 7 Ağustos 1948'e kadar ve 22 Aralık 1958'den 19 Mayıs 1959'a kadar Hollanda Başbakanı olarak görev yapmıştır. Uzun hizmet geçmişinden dolayı bazıları tarafından bir devlet adamı statüsüne sahip olduğu düşünülüyordu.[1]\n" }, "Barend Biesheuvel": { "first_paragraph": "Barend Willem Biesheuvel (d. 5 Nisan 1920 - ö. 29 Nisan 2001), Hollandalı siyasetçi. 6 Temmuz 1971'den 11 Mayıs 1973'e kadar Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Piet Blauw": { "first_paragraph": "Pieter Marinus \"Piet\" Blauw (30 Eylül 1937 - 16 Mayıs 2019), Hollandalı siyasetçi ve girişimcidir.\n" }, "Pieter Philip van Bosse": { "first_paragraph": "Pieter Philip van Bosse (d. 16 Aralık 1809 - ö. 21 Şubat 1879), Hollandalı liberal politikacı. Van Bosse, 19. yüzyılın ortalarında 6 kez Maliye Bakanı olarak görev yaparak Hollanda ekonomisini liberalleştiren birçok reforma öncülük etti. Kabinesini 4 Haziran 1868'den 4 Ocak 1871'e kadar Hollanda Başbakanı olarak yönetti.\n" }, "Justinus van der Brugghen": { "first_paragraph": "Justinus Jacob Leonard van der Brugghen (6 Ağustos 1804, Nijmegen – 2 Ekim 1863, Ubbergen) Hollandalı bir politikacı.\n" }, "Jo Cals": { "first_paragraph": "Jozef Maria Laurens Theo \"Jo\" Cals (18 Temmuz 1914 – ö. 30 Aralık 1971), Hollandalı siyasetçi. Sonradan Hristiyan Demokrat Canlanış'a (CDA) dönüşen Katolik Halk Partisi (KVP) siyasetçisiydi. 14 Nisan 1965'ten 22 Kasım 1966'ya kadar Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Dilan Yeşilgöz-Zegerius": { "first_paragraph": "Dilan Yeşilgöz–Zegerius (d. 18 Haziran 1977; Ankara), Ağustos 2023'ten bu yana Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi Lideri olarak görev yapan Kürt kökenli Türk-Hollandalı bir politikacıdır. Ayrıca 10 Ocak 2022'den bu yana Dördüncü Rutte kabinesinde Adalet ve Güvenlik Bakanı olarak görev yapmaktadır. \n" }, "Dick Dolman": { "first_paragraph": "Dirk (Dick) Dolman (2 Temmuz 1935 –23 Ocak 2019), Hollandalı siyasetçidir. \n" }, "Willem Drees": { "first_paragraph": "Willem Drees, (d. 5 Temmuz 1886, Amsterdam - ö. 14 Mayıs 1988, Lahey), Hollandalı siyasetçi. 1948-1958 yılları arasında Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ed van Thijn": { "first_paragraph": "Eduard \"Ed\" van Thijn (Okunuşu:[ˈeːdyɑrt ˈɛt fɑn ˈtɛin]; d. 16 Ağustos 1934 - ö. 19 Aralık 2021), Yahudi kökenli Hollandalı siyasetçi ve tarihçi. \n" }, "Fons Panis": { "first_paragraph": "Alphons Leo Walter Joseph Panis (d. 16 Ağustos 1932 -ö. 15 Ocak 2023), Hollandalı siyasetçi.\n" }, "Isaäc Dignus Fransen van de Putte": { "first_paragraph": "Isaäc Dignus Fransen van de Putte (22 Mart 1822, Goes – 3 Mart 1902, Lahey) Hollandalı bir politikacıydı. Kısaca 1866'da Başbakan, 1863'ten 1866'ya ve 1872'den 1874'e kadar Sömürge İşleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Gerben Wagenaar": { "first_paragraph": "Gerben Wagenaar (Amsterdam, 27 Eylül 1912 - Amsterdam, 31 Ağustos 1993) Hollandalı politikacıdır.\n" }, "Floris Adriaan van Hall": { "first_paragraph": "Floris Adriaan van Hall, Hall Baronu (15 Mayıs 1791 - 29 Mart 1866) 19. yüzyılda önde gelen bir Hollandalı asil ve devlet adamıydı. Amsterdam ticaret ve bankacılık sektörünün temsilcisi olarak ve daha sonra politikacı olarak önemli bir rol oynamıştır.  1853-1856 yılları arasında Hollanda Başbakanı, 1860-1861 yılları arasında da Başbakanlık yaptı.\n" }, "Hans van Baalen": { "first_paragraph": "Johannes Cornelis \"Hans\" van Baalen (d. 17 Haziran 1960 - ö. 29 Nisan 2021), Hollandalı siyasetçi. \n" }, "Theo Heemskerk": { "first_paragraph": "Theodorus \"Theo\" Heemskerk (d. 20 Temmuz 1852 - ö. 12 Haziran 1932), Hollandalı Devrimci-karşıtı politikacı. 1908-1913 yılları arasında İçişleri Bakanı ve Bakanlar Kurulu Başkanı (daha sonra Başbakan olarak adlandırılan bir görevde) görev yapmıştı. Heemskerk, özellikle Hollandalı yoksulluk ve aşı yasalarının kurucusu olarak bilinir. Babası Jan Heemskerk de Hollanda Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Schelto van Heemstra": { "first_paragraph": "Schelto van Heemstra, Heemstra Baronu (14 Kasım 1807 - 20 Aralık 1864) Hollandalı bir politikacı. 1861'den 1862'ye kadar Başbakanlık yaptı.\n" }, "Jacob de Kempenaer": { "first_paragraph": "Jacobus Mattheüs de Kempenaer (6 Temmuz 1793, Amsterdam – 12 Şubat 1870, Arnhem) Hollandalı politikacı, avukat ve Kasım 1848'den Kasım 1849'a kadar Hollanda'nın ikinci Başbakanıydı.\n" }, "Koos van den Berg": { "first_paragraph": "Jacobus Teunis \"Koos\" van den Berg (18 Eylül 1942, Lahey - 21 Nisan 2020, Nunspeet), Hollandalı siyasetçi.\n" }, "Ralf Krewinkel": { "first_paragraph": "Ralf Karel Hubert Krewinkel (d. 12 Kasım 1974, Kerkrade) Hollandalı siyasetçi ve Heerlen Belediye Başkanı. Hollanda İşçi Partisi mensubu olan Krewinkel, 31 Ağustos 2015 tarihinden beri Belediye başkanlığı görevini sürdürmektedir.\n" }, "Pieter Cort van der Linden": { "first_paragraph": "Pieter Wilhelm Adrianus Cort van der Linden (14 Mayıs 1846 - 15 Temmuz 1935), Hollandalı bir politikacıydı. 1913-1918 yılları arasında Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Theo van Lynden van Sandenburg": { "first_paragraph": "Constantijn Theodoor Tellen van Lynden van Sandenburg, (24 Şubat 1826 - 18 Kasım 1885), Hollandalı politikacı. Lynden van Sandenburg, 1879-1883 yılları arasında Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Æneas Mackay": { "first_paragraph": "Æneas, Baron Mackay (29 Kasım 1838 – 13 Kasım 1909) 1888-1891 yılları arasında Hollanda Başbakanı olarak görev yapan devrimci olmayan Hollandalı politikacı. Gelderland'tan asil bir ailede doğdu. Utrecht'te hukuk okudu ve avukat ve hakim olarak çalıştı. 1876'da Temsilciler Meclisi'ne seçildi ve başkanlığını kazanmasından önce on iki yıl görevde kaldı. Kabinesinde İçişleri Bakanı ve Sömürge İşleri Bakanı olarak görev yaptı. Evde bir on üç yılın ardından Devlet Bakanı olarak fahri unvanını alan Danimarka üyesi oldu.\n" }, "Theo de Meester": { "first_paragraph": "Theodoor Herman \"Theo\" de Meester (16 Aralık 1851 - 27 Aralık 1919), 1905-1908 yılları arasında Hollanda Başbakanı ve Maliye Bakanı olarak görev yapan Hollandalı liberal politikacı.\n" }, "Nicolaas Pierson": { "first_paragraph": "Nicolaas Gerard Pierson (7 Şubat 1839 - 24 Aralık 1909) 1897'den 1901 yıllarına kadar Hollanda Bakanlar Konseyi (Başbakan) olarak görev yapan bir Hollanda ekonomisti ve Liberal devlet adamıydı.\n" }, "Pieter ter Veer": { "first_paragraph": "Pieter ter Veer (22 Aralık 1944 - 11 Aralık 2022), Hollandalı siyasetçi ve süt üreticisi.[1]\n" }, "Jan de Quay": { "first_paragraph": "Jan Eduard de Quay (d. 26 Ağustos 1901 – 4 Temmuz 1985), Katolik Halk Partili (KVP) Hollandalı politikacı. Hristiyan Demokratik'e (CDA) dahil oldu. 19 Mayıs 1959'dan 24 Temmuz 1963'e kadar Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Jan Jacob Rochussen": { "first_paragraph": "Jan Jacob Rochussen (Felemenkçe telaffuz: [jɑn ˈjaːkɔp ˈroːxɵsən]; 23 Ekim 1797 – 21 Ocak 1871), Hollandalı bir politikacıdır. 1840-1843 yılları arasında Maliye Bakanı ve 1845-1851 yılları arasında Hollanda Doğu Hint Adaları Valiliği yaptı. 18 Mart 1858'den 23 Şubat 1860'a kadar Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Joan Röell": { "first_paragraph": "Joan Röell (21 Temmuz 1844 – 13 Temmuz 1914) Hollandalı bir asil, avukat ve siyasetçi.[1] \nBirçok kamu idareci ve politikacı üreten önde gelen Hollandalı asil bir ailenin üyesiydi. 1894'ten 1897'ye kadar Röell, Hollanda hükûmetine Başbakan (resmi olarak Bakanlar Kurulu Başkanı) ve Dışişleri Bakanı olarak başkanlık etti.\n" }, "Wim Schermerhorn": { "first_paragraph": "Willem \"Wim\" Schermerhorn (17 Aralık 1894 – 10 Mart 1977) Hollanda İşçi Partisi (PvdA) politikacısı. 1945-1946 yılları arasında Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra ilk Başbakan oldu.[1] Harry W. Laidler'a göre, Schermerhorn'un başkanlığında hükûmet \"emek, finans, konut, yaşlılık aylığı ve sosyal hizmetler alanlarında önemli sonuçlar elde etti\".[2]\n" }, "Gerrit Schimmelpenninck": { "first_paragraph": "Gerrit, Count Schimmelpenninck (25 Şubat 1794, Amsterdam – 4 Ekim 1863, Arnhem), görüşleri liberalden muhafazakâr kanadına değişen Hollandalı bir iş insanı ve devlet adamıydı. Rutger Jan Schimmelpenninck'in oğlu ve Hollanda Reform Kilisesinin bir üyesiydi.\n" }, "Gijsbert van Tienhoven": { "first_paragraph": "Gijsbert van Tienhoven (12 Şubat 1841 - 10 Ekim 1914) Liberal bir Hollandalı politikacıydı. Politik kariyerine belediye meclisi ve Amsterdam yönetim kurulu üyesi olarak başlamış ve 1880-1891 yılları arasında Amsterdam Belediye Başkanı olarak görev yapmıştır. 1891 genel seçiminden sonra bir yılını Temsilciler Meclisi'nde, on yıl da Senato'da formatör olarak geçirdi. Kabine 1894'te düşmeden önce üç yıl boyunca Hollanda Başbakanı ve Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. 1897-1911 yılları arasında on dört yıl boyunca Kraliçe'nin Kuzey Hollanda Komisyon Üyesi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Victor Marijnen": { "first_paragraph": "Victor Gerard Marie \"Vic\" Marijnen (d. 21 Şubat 1917 – 5 Nisan 1975), Hollandalı siyasetçi. sonradan Hristiyan Demokratik Canlanış'a dönüşecek olan Katolik Halk Partisi (KVP) üyesiydi. 24 Temmuz 1963'ten 14 Nisan 1965'e kadar Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Gerrit de Vries": { "first_paragraph": "Gerrit Abrahamszoon de Vries (22 Şubat 1818 – 4 Mart 1900), Hollandalı hukukçu ve politikacı. 4 Haziran 1872'den 27 Ağustos 1874'e kadar Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Jacob van Zuylen van Nijevelt": { "first_paragraph": "Jacob Pieter Pompejus, Baron van Zuylen van Nijevelt (29 Haziran 1816 – 4 Kasım 1890) 1861'de Hollanda Başbakanı olarak görev yapan Hollandalı politikacı.\n" }, "Şablon:Iraklı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Iraklı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Abdül Vahab Mircan": { "first_paragraph": "Abdül Vahab Mircan ( 1909 – 1964 ) (Arapça: عبد الوهاب مرجان) Irak'ın eski bir siyasetçisidir. Mircan, ülkenin Ürdün ile kurduğu kısa süreli ittifakın ardından, 15 Aralık 1957 ve 3 Mart 1958 arasındaki 3 ayda Irak başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Adil Abdülmehdi": { "first_paragraph": "Adil Abdülmehdi el-Müntefiki (Arapça: عادل عبد المهدي المنتفكي; d. 1942, Bağdat), Iraklı politikacı, ekonomisttir. Abdülmehdi, Şii bir parti olan Irak İslam Devrim Konseyi'nin 1982 ve 2017 yılları arasında üyesi olmuştur. Merkezi eskiden İran'da bulunmuş partinin Amerika Birleşik Devletleri ile Saddam Hüseyin hükûmetine karşı çıkmış ABD destekli Irak Ulusal Kongresi ve Kürtler gibi gruplara karşı politikalar izlemiştir.[2]\n" }, "Sultan Hashim Ahmad al-Tai": { "first_paragraph": "Sulţān Hāshim Aīmad Muţammad al-Īāīī (Arapça: سلحان هاشم ححمد محمد الحاي ي ي ; d. 1942, Musul - ö. 19 Temmuz 2020, Bağdat), Iraklı eski asker ve siyasetçi. \n" }, "Ahmed Hasan el-Bekir": { "first_paragraph": "Ahmed Hasan el-Bekir (Arapça: أحمد حسن البكر) (d. 1 Temmuz 1914 - ö. 4 Ekim 1982), Iraklı asker ve siyasetçi. 1968-1979 yılları arasında Irak cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Firsat Sofi": { "first_paragraph": "Firsat Sofi Ali (Kürtçe:فرسەت سۆفی عه‌لى ;d. 21 Mayıs 1978, Choman Bölgesi, Irak - ö. 18 Kasım 2020, Ankara, Türkiye), Iraklı Kürt siyasetçi. \n" }, "Abdüsselam Arif": { "first_paragraph": "Abdüsselam Arif (1921 - 13 Nisan 1966), Iraklı asker ve siyasetçi. 1963-1966 yılları arasında Irak cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Bir Arap milliyetçisi olarak tek bir Arap devleti olabileceğini savundu.\n" }, "Barzan İbrahim et-Tikriti": { "first_paragraph": "Barzan İbrahim el-Hasan el-Tikriti (Arapça: برزان إبراهيم الحسن التكريتي‎, 17 Şubat 1951 - 15 Ocak 2007), Genel İstihbarat Servisinin başkanı ve Saddam Hüseyin'in üvey kardeşi. El-Tikriti 5 Kasım 2006 tarihinde Duceyl katliamından suçlu bulunarak idam cezasına çarptırıldı ve 15 Ocak 2007 tarihinde asılarak idam edildi.[1][2]\n" }, "Berhem Salih": { "first_paragraph": "Berhem Ahmed Salih (Kürtçe: به‌رهه‌م ئه‌حمه‌د ساڵح‎ ; Arapça: برهم أحمد صالح; d. 12 Eylül 1960, Süleymaniye), Kürt siyasetçi. 2018-2022 tarihleri arasında Irak cumhurbaşkanlığı görevinde bulunmuş olan Salih, 2009-2012 tarihleri arasında Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başbakanlık görevinde bulunmuş ve Irak hükümetinde 2004-2005 ve 2006-2009 tarihleri arasında başbakan yardımcılığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Falah Hasan el-Nakîb": { "first_paragraph": "Falah Hasan el-Nakîb (Arapça: فلاح حسن النقيب), Iraklı bir siyasetçi ve Irak Geçici Hükûmeti bünyesinde İçişleri Bakanıydı.\n" }, "Osman el-Ganimi": { "first_paragraph": "Osman Ali Ferhud el-Ganimi (d. 1958; Arapça: عثمان علي فرهود الغانمي; Sümer, Afak, Kadisiye) Iraklı asker ve siyasetçi.\n" }, "Gazi Meşal Acil el-Yaver": { "first_paragraph": "Gazi Meşal El Yaver (Arapça: غازي مشعل عجيل الياور‎) (d. 11 Mart 1958, Musul, Irak), Iraklı siyasetçi, inşaat mühendisi ve Irak eski cumhurbaşkanı. 2004'te Saddam Hüseyin'in idam edilmesinden sonra yasal olmayan bir şekilde Irak devlet başkanı olmuştur.\n" }, "Hamid Rashid Ma`ala": { "first_paragraph": "Hamid Rashid Maʽala (Arapça: حميد رشيد معلة ; d.? - ö. 3 Mayıs 2021), Iraklı siyasetçi.[1]\n" }, "Sa'dun Hammadi": { "first_paragraph": "Sa'dun Hammadi (d. 22 Haziran 1930 - ö. 14 Mart 2007) (Arapça: سعدون حمادي) Saddam Hüseyin'in devlet başkanlığı dönemindeki eski Irak başbakanı. Hammadi başbakanlık görevini kısa bir süre, 1991 yılında Mart ile Eylül ayları arasında yapmıştır. Ayrıca Hammadi 1974-1983 yılları arasında Irak Dışişleri Bakanlığı da yapmıştı.\n" }, "Hasan Turan (Iraklı siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hasan Turan (Arapça: حسن توران; 25 Mayıs 1962, Kerkük, Irak), Irak Türkmeni siyasetçi ve aktivist. 28 Mart 2021 tarihinden bu yana Irak Türkmen Cephesi genel başkanıdır.[1]\n" }, "Hiyam Köprülü": { "first_paragraph": "Hiyam Nimet Mahmut Köprülü (d. 1961, Kerkük), Iraklı siyasetçidir. 15 Aralık 2020 tarihinden bu yana Irak'ta Devlet Bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "İbrahim el-Caferi": { "first_paragraph": "İbrahim Abdülkerim Hamza El Aşakir El Caferi (d. 25 Mart 1947, Kerbela), 7 Nisan 2005-20 Mayıs 2006 tarihleri arasında Irak başbakanı olarak görev yapan Iraklı siyasetçi. 8 Eylül 2014 tarihi itibarıyla Irak dışişleri bakanıdır.\n" }, "Kasım Ömer": { "first_paragraph": "Kasım Ömer (d. 1 Temmuz 1959, Irak), Türkmen asıllı Iraklı siyasetçi. Irak Türkmen Partisi Genel Başkan Yardımcısıdır.\n" }, "Kosret Resul Ali": { "first_paragraph": "Kosret Resul Ali (Soranice: کۆسرەت ڕەسووڵ عەلی, Arapça: كوسرت رسول علي; d. 1952, Erbil), Iraklı Kürt siyasetçi.\n" }, "Muhammed Necib er-Rubai": { "first_paragraph": "Muhammed Necib er-Rubai (Arapça: محمد نجيب الربيعي‎) (d. 1904 - ö. 1965) 14 Temmuz 1958'den 8 Şubat 1963'e kadar görev yapmış Irak'ın ilk cumhurbaşkanıdır (Egemenlik Konseyi Başkanı).[1] Aralarında Abdülkerim Kasım'ın da bulunduğu, II. Faysal'ı deviren 1958 darbesindeki önderlerden biriydi.[2]\n" }, "Mustafa el-Kazımi": { "first_paragraph": "Mustafa el-Kazımi (d. 5 Temmuz 1967; Arapça: مصطفى الكاظمي; doğum Mustafa Abdüllatif Mişatat)[1][2], Iraklı siyasetçi. Irak Ulusal İstihbarat Servisi eski Başkanı. 9 Nisan 2020 tarihinde Irak'ta hükûmeti kurmakla görevlendirildi. 7 Mayıs 2020 tarihinde Irak Temsilciler Konseyi'nden güvenoyu alarak Irak Başbakanı oldu.[3]\n" }, "Naci Talib": { "first_paragraph": "Naci Talib (1917 - 23 Mart 2012), Iraklı siyasetçi. 1966-1967 yılları arasında Irak'ın Başbakanlığını yapmıştır.\n" }, "Nuri el-Maliki": { "first_paragraph": "Nuri Kamil Muhammed Hasan el-Maliki (d. 20 Haziran 1950, el-Hindiye), Irak başbakanlığı görevinde bulunan Iraklı siyasetçi ve devlet adamıdır. Amerika Birleşik Devletleri ile ülkenin güneyindeki Şii topluluğunu barıştırmaya ve iki taraf arasında denge kurmaya yönelik bir politika izlemiştir.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Nuri Said Paşa": { "first_paragraph": "Nuri Said Paşa (d. 1888 - ö. 15 Temmuz 1958), Uzun yıllar ülke yönetiminde etkili olmuş Iraklı asker ve siyasetçi.\n" }, "Reşid Ali Geylani": { "first_paragraph": "Raşid Ali el-Geylani (Arapça: رشيد عالي الكيلاني, diğer telaffuzları Seyyid Raşid Ali el-Gillani, Seyyid Raşid Ali el-Gaylani, veya bazen Seyyid Raşid Ali el Keylani) (1892 – 28 Ağustos 1965), Irak Krallığı'nda 3 kez başbakanlık yapmış olan Iraklı asker ve siyasetçi.\n" }, "Salah el-Muhtar": { "first_paragraph": "Salah el-Muhtar (Arapça: صلاح المختار; d. 1944, Bağdat), Irak'ın en önde gelen direnişçi Baasçı lideridir. Arap Birliği genel sekreter yardımcısı ve Saddam Hüseyin'in birçok ülkedeki büyükelçisiydi.[1][2]\n" }, "Taha Yasin Ramazan": { "first_paragraph": "Taha Yasin Ramazan, (22 Şubat 1938 - 20 Mart 2007) eski Irak Halk Ordusu Lideri (1974–1991) ve Başkan Yardımcısı (1991–2003). Eski Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in sağ koluydu.[1]\n" }, "Tahir Yahya": { "first_paragraph": "Tahir Yahya (Arapça: طاهر يحيى, d. 1916 - ö. 1986) iki kere başbakanlık yapmış Iraklı asker ve siyasetçi. İlk başbakanlığını 1963-1965, ikinci başbakanlığını ise 1967-1968 yılları arasında yapmıştır.\n" }, "Şablon:İranlı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki İranlı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Muhammed Cevad Bahuner": { "first_paragraph": "Muhammed Cevad Bahuner (1933, Kirman - 1981, Tahran), İran eski başbakanı.\n" }, "Cafer Şerif İmami": { "first_paragraph": "Cafer Şerif İmami (d. 8 Eylül 1910, Tahran – ö. 6 Haziran 1998, New York), İran eski başbakanlarındandır.\n" }, "Ebulhasan Benisadr": { "first_paragraph": "Seyyid Ebulhasan Benisadr (Farsça: سیِّدابوالحسن بنی‌صدر, d. 22 Mart 1933, Hemedan - 9 Ekim 2021, Paris), İranlı siyasetçi, iktisatçı ve İran İslam Devrimi'nden sonra İran'ın ilk cumhurbaşkanı.\n" }, "Fazlullah Zahidi": { "first_paragraph": "Fazlullah Zahidi (Farsça: فضل‌الله زاهدی; 17 Mayıs 1892, Hemedan - 2 Eylül 1963, Cenevre, İsviçre), İranlı eski general ve devlet adamı. Demokratik yollarla seçilen Muhammed Musaddık'ın iktidardan düşürüldüğü darbeden sonra 1953'te başbakan olmuştur.\n" }, "Gulam Hüseyin Elham": { "first_paragraph": "Gulam Hüseyin Elham, eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad döneminde çeşitli görevlerde bulunan İranlı bir siyasetçi.\n" }, "Gulam-Rıza Ezheri": { "first_paragraph": "Golam Rıza Azhari (Farsça: غلامرضا ازهاری) (d. 1912, Şiraz – ö. 5 Kasım 2001), İran eski başbakanlarından ve İran Ordusu'nda general.\n" }, "Hasan Ali Mansur": { "first_paragraph": "Hasan Ali Mansur (Farsça: حسنعلی منصور; d. 2 Mayıs 1923, Tahran - ö. 27 Ocak 1965), İran'ın 69. başbakanıdır.\n" }, "Hasan Gafuriferd": { "first_paragraph": "Hassan Ghafourifard (Farsça: حسن غفوری‌فرد; d. 5 Ağustos 1943 – ö.9 Mart 2023), İranlı siyasetçi, akademisyen ve fizikçi.\n" }, "Hasan Pirniya": { "first_paragraph": "Hasan Pirniya (Farsça: حسن پیرنیا, d.1872, Nayin - ö. 8 Kasım 1935, Tahran) Müşîrü'l-mülk (Farsça: مشیرالملک Mošīro'l-molk) ve daha sonraları babası vefat edince Müşîrü'd-devle (Farsça: مشیرالدوله Mošīro'd-dowle) olarak tanınan, Nayin doğumlu, İranlı siyasetçı, tarihçi ve hukukçuydu. Kaçar döneminde 4 kez İranın başbanakanlığını üstlenmişti. Rusya'da hukuk eğitimi aldıktan sonra İran'a döndü ve 1902 yılında Rusya buyükelçisi oldu. Daha sonra meşrutiyet devrimine kadar adalet bakanı oldu ve devrimle birlikte İran meşrutiyet devrim anayasasının yazılmasında rol oynadı ve yeniden Hasan Vüsuk başbakanlığında adalet bakanı seçildi ve Hasan Vüsukun ardından dört dönem başbakan oldu. Onun döneminde Hiyabani ayaklanması, Mirza kuçik cengeli ayaklanması ve Rıza Pehlevi'nin kaçar hanedanının yıkma girişimleri en önemli olaylardır.\n" }, "Hasan Vüsuk": { "first_paragraph": "Ḥasan Vüsûḳü'd-Devle (Farsça: حسن وثوق‌الدوله / Ḥasan Vosūqo'd-Dowle, d. 1868 - ö. 1950), Kaçar Hanedanının birkaç dönem başbakanıydı.\n" }, "Muhammed Nebi Habibi": { "first_paragraph": "Muhammed Nebi Habibi (Farsça: محمدنبی حبیبی, 19 Aralık 1945 – 29 Ocak 2019), İranlı siyasetçidir. \n" }, "Hüseyin Şeyhülislam": { "first_paragraph": "Hüseyin Şeyhülislam (Farsça: حسین شیخ‌الاسلام‎; 29 Ekim 1952, İsfahan - 5 Mart 2020, Tahran), İranlı siyasetçi, aktivist ve diplomat.\n" }, "İbrahim Reisi": { "first_paragraph": "Seyyid İbrahim Reisülsedati (Farsça: سید ابراهیم رئیس‌الساداتی; d. 14 Aralık 1960) bilinen adıyla İbrahim Reisi (Farsça: ابراهیم رئیسی), İranlı muhafazakâr bir politikacı, hukukçu ve İran'ın günümüzdeki cumhurbaşkanıdır.[8]\n" }, "Lütfullah Safi Gülpayigani": { "first_paragraph": "Büyük Ayetullah Lütfullah Safi Gülpayigani (Farsça: لطف‌الله صافی گلپایگانی ; d. 20 Şubat 1919 - ö. 1 Şubat 2022\n), İranlı Şii merci.\n" }, "Mina Ahadi": { "first_paragraph": "Mina Ahadi (Farsça: مینا احدی; d. 1956, Ebher), İranlı-Avusturyalı siyasi aktivist. Bir komünist siyasi aktivist olarak, İran İşçi-Komünist Partisi Merkez Komitesi ve Politbüro üyesidir.\n" }, "Muhammed Rıza Mehdevi Kani": { "first_paragraph": "Muhammed Rıza Mehdevi Kani (d. 8 Nisan 1931, Kan, ö.21 Ekim 2014, Tahran), İran eski başbakanı.\n" }, "Muhammed Rıza Rahimi": { "first_paragraph": "Muhammed Rıza Rahimi (d. 11 Ocak 1949), İranlı siyasetçidir. 13 Eylül 2009'dan 3 Ağustos 2013'e kadarki dönemde cumhurbaşkanı yardımcısı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Mehrdad Pahlbod": { "first_paragraph": "Mehrdad Pahlbod (Farsça: مهرداد پهلبد‎; 16 Mart 1917 - 9 Ağustos 2018) eski İranlı siyasetçi ve bakandır. 1964-78 yılları arasında İran Kültür ve Sanat bakanı olarak görev yapmıştır. Aynı zamanda İran'ın ilk Kültür ve Sanat bakanıdır. İran Kraliyet ailesinden Şah Rıza Pehlevi'nin kızkardeşi Shams Pevlevi ile evlenmiştir.\n" }, "Rüstem Kasımi": { "first_paragraph": "Rüstem Kasımi (Farsça: Farsça: رستم قاسمی ; d. 5 Mayıs 1964 - 8 Aralık 2022), İranlı asker ve siyasetçi. 3 Ağustos 2011'den 15 Ağustos 2013'e kadar Petrol Bakanı ve 25 Ağustos 2021'den 22 Kasım 2022'ye kadar Ulaştırma ve Şehircilik Bakanı olarak görev yaptı.[1][2][3]\n" }, "Ali-Asker Zarei": { "first_paragraph": "Ali-Asker Zarei (Farsça:علی‌اصغر زارعی; d. 1956, Tahran - ö. 6 Aralık 2020, Tahran, İran), İranlı asker ve muhafazakâr siyasetçi.[1]\n[2]\n" }, "Şablon:İrlanda-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki İrlandalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Bertie Ahern": { "first_paragraph": "Patrick Bartholomew Ahern (Bertie Ahern) olarak bilinen, İrlandaca ismi: Pádraig Parthalán Ó hEachthairn, 12 Eylül 1951) İrlandalı siyasetçi. 26 Haziran 1997'den beri Fianna Fáil-Gelişen Demokratlar koalisyonunun başkanlığını İrlanda'nın 10. Başbakanı olarak yürütmektedir.\n" }, "Dana Rosemary Scallon": { "first_paragraph": "Dana Rosemary Scallon, bilinen ismiyle Dana (d. 30 Ağustos 1951, Islington, Büyük Londra), İrlandalı şarkıcı. 1970 Eurovision Şarkı Yarışmasını All Kinds of Everything şarkısıyla İrlanda adına 32 puan alarak ilk defa kazanmıştır.\n" }, "Éamon de Valera": { "first_paragraph": "Éamon de Valera (14 Ekim 1882 - 29 Ağustos 1975), İrlandalı siyaset ve devlet adamı. Bağımsızlık mücadelesinin etkin önderlerinden biri olarak başbakanlık (1932-1948, 1951-1954, 1957-1959) ve cumhurbaşkanlığı (1959-1973) görevleri yapmıştır. Akademik çalışmalarıyla da tanınan De Valera 1921'de İrlanda Ulusal Üniversitesi'nin rektörü olmuş ve Dublin Yüksek Araştırma Enstitüsü'nü kurmuştur.\n" }, "Nicholas Aylward Vigors": { "first_paragraph": "Nicholas Aylward Vigors (1785-26 Ekim 1840), İrlandalı zoolog ve siyasetçiydi. County Carlow, Old Leighlin'de doğmuştur. Trinity College, Oxford'da çalışıp, 1817'de mezun olmuştur.\n" }, "William O'Brien": { "first_paragraph": "William O'Brien (2 Ekim 1852 - 25 Şubat 1928), İrlandalı gazeteci ve siyaset adamı. Milliyetçi harekette, Charles Stewart Parnell'dan sonra gelen ikinci adam olarak çok uzun yıllar önemli rol oynamıştır. Daha çok İrlandalı kiracı çiftçilerin kira indirimini kabul etmeyen toprak sahiplerine kira ödememelerini ve bu paraları topraklarından atılan kiracıların kullanması amacıyla bir dayanışma fonuna yatırmalarını öngören kampanya planıyla (Plan of Campaign) tanınır.\n" }, "Şablon:İspanyol-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki İspanyol siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "África Lorente Castillo": { "first_paragraph": "África Lorente Castillo (16 Ekim 1954 - 1 Mayıs 2020, Castelldefels), Fas doğumlu İspanyol politikacı ve aktivist.\n" }, "Vicente Capdevila": { "first_paragraph": "Vicenç Capdevila Cardona (28 Ekim 1936, Barselona – 21 Mart 2020, Barselona), İspanyol belediye başkanı ve siyasetçi.[1]\n" }, "Chato Galante": { "first_paragraph": "José María Galante Serrano (27 Nisan 1948, Madrid - 28 Mart 2020, Madrid), İspanyol siyasi hükümlü, politik aktivist ve siyasetçi.\n" }, "Francesc Gambús": { "first_paragraph": "Francesc de Paula Gambús i Millet (21 Mayıs 1974 - 23 Kasım 2019), İspanyol siyasetçi.[1][2]\n" }, "Gustavo Villapalos": { "first_paragraph": "Gustavo A. Villapalos Salas (d. 15 Ekim 1949) - (ö. 15 Haziran 2021), İspanyol akademisyen ve siyasetçi.[1]\n" }, "Javier Barrero": { "first_paragraph": "Jaime Javier Barrero López (d. 18 Eylül 1949 – ö. 3 Mayıs 2022), İspanyol siyasetçi. \n" }, "Javier Imbroda": { "first_paragraph": "Francisco Javier Imbroda Ortiz (d. 8 Ocak 1961 – ö. 2 Nisan 2022), İspanyol basketbol antrenörü ve siyasetçi. \n" }, "Jordi Cornet": { "first_paragraph": "Jordi Cornet (d. 29 Aralık 1965, Barselona) - (ö. 19 Mart 2021, Barselona, İspanya), İspanyol siyasetçi ve iş insanı.[1][2][3]\n" }, "José Luis Álvarez": { "first_paragraph": "José Luis Álvarez y Álvarez (4 Nisan 1930 - 23 Ağustos 2023), İspanyol siyasetçi. \n" }, "Josu Jon Imaz": { "first_paragraph": "Josu Jon Imaz San Miguel, Bask kimyager ve siyasetçi. 6 Eylül 1963'te Bask Özerk Bölgesi sınırları içindeki Zumarraga şehrinde doğmuştur. 2004 yılından beri Bask Milliyetçi Partisi başkanlığını yürütmektedir.\n" }, "Juan Cotino": { "first_paragraph": "Juan Gabriel Cotino Ferrer (bilinen adıyla: Juan Cotino, 26 Ocak 1950 - 13 Nisan 2020), İspanyol iş insanı, bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Santiago Lanzuela": { "first_paragraph": "Santiago Lanzuela Marina (27 Eylül 1948 - 16 Nisan 2020), İspanyol siyasetçi.\n" }, "Arsenio Lope Huerta": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Pere Aragonès": { "first_paragraph": "Pere Aragonès i Garcia (d. 16 Kasım 1982), Katalan politikacı ve avukat. Katalonya'nın Ekonomi ve Finans bakanlığını yürütmektedir. 28 Eylül 2020 tarihinden beri Katalonya devlet başkanlığını da yapmaktadır.\n" }, "Rosario Casado": { "first_paragraph": "Rosario Casado (d. 1961 - ö. 15 Temmuz 2021), İspanyol siyasetçi ve eczacı.[1][2]\n" }, "Salvador Sánchez-Terán": { "first_paragraph": "Salvador Sánchez-Terán Hernández (19 Nisan 1934 - 31 Aralık 2022), İspanyol siyasetçi. \n" }, "Bixente Serrano Izko": { "first_paragraph": "Rufino Vicente \"Bixente\" Serrano Izco (22 Ocak 1948 - 4 Haziran 2020), İspanyol tarihçi ve siyasetçi. \n" }, "Alejandra Soler": { "first_paragraph": "Alejandra Soler Gilabert (8 Temmuz 1913, Valensiya - 1 Mart 2017, Valensiya) İspanyol kadın siyasetçi ve eğitimcidir. Rusya'da Dış İşleri Bakanlığı'na bağlı Diplomasi Akademisinde görev almıştır.[1]\n" }, "Valeriano Martínez": { "first_paragraph": "Valeriano Martínez (1961, Aldán, Cangas – 6 Ekim 2021, Santiago de Compostela, İspanya), İspanyol siyasetçi.\n" }, "Xabier Agirre": { "first_paragraph": "Xabier Agirre López (d. 8 Nisan 1951, Vitoria-Gasteiz) - (ö. 13 Şubat 2021, Pamplona), İspanyol yönetici ve siyasetçi.[1]\n" }, "Şablon:İsrailli-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki İsrailli siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Abba Huşi": { "first_paragraph": "Abba Hushi (İbranice: אבא חושי‎) (1898, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu – 24 Mart 1969, İsrail) İsrailli bir politikacı. 1951 ile 1969 yılları arasında Hayfa şehrinin belediye başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Amir Peretz": { "first_paragraph": "Amir Peretz (d. 9 Mart 1952) İsrailli politikacı. 1988'den bu yana milletvekili olan Peretz, İsrail İşçi Partisi'nin liderliğini yürütmektedir. Peretz, geçmişte ülkesinin savunma bakanlığı ve çevre koruma bakanlığı görevlerinde bulunmuştur.[1][2]\n" }, "Aryeh Deri": { "first_paragraph": "Aryeh Mahlouf Deri (İbranice: אריה דרעי‎), İsrailli siyasetçi, siyasi parti lideri ve bakan.\n" }, "Avi Gabbay": { "first_paragraph": "Avraham \"Avi\" Gabbay (İbranice: אַבְרָהָם \"אָבִי\" גַּבַּאי[1]) İsrailli siyasetçi ve eski bakan. Kulanu partisinin kurucuları arasında yer alan Gabbay, milletvekili seçilmemesine rağmen ülkesinin Çevre Koruma Bakanlığı görevini yürütmüştür.[2] 27 Mayıs 2016 tarihinde, Avigdor Liberman'ın Savunma Bakanlığına atanmasına tepki olarak Çevre Koruma Bakanlığı görevinden istifa etmiştir.[3]\n" }, "Menahem Begin": { "first_paragraph": "Menahem Begin (İbranice: מְנַחֵם בֵּגִין‎, lit. \"Menāḥem Begįn (yardım·bilgi)\"; Lehçe: Mieczysław Biegun, Menachem Begin; Rusça: Менахем Вольфович Бегин, Menahem Volfoviç Begin; 16 Ağustos 1913 – 9 Mart 1992), Likud'un kurucusu ve İsrail'in altıncı başbakanlığını yapan, aynı zamanda Nobel Barış Ödülü alan İsrailli politikacı. İsrail Devleti'nin kurulmasından önce, Yahudi paramiliterin bulunduğu Haganah örgütüne bağlı revizyonist-siyonist militan grubu Irgun'nun liderliğini yaptı. Başbakanlığı öncesindeki sekiz seçimde de yenilgiye uğramasına rağmen 1977 seçimlerini kazanarak İşçi Partisinin 30 yıllık iktidarına da son vermiştir.\n" }, "Ben Eliezer": { "first_paragraph": "Binyamin Ben Eliezer (12 Şubat 1936, Irak - 28 Ağustos 2016), Mizrahi kökenli İsrailli politikacı ve general. 1984-2014 yılları arasında Knesset üyesi olarak görev yaptı. Sanayi, Ticaret ve Çalışma Bakanı, Savunma Bakanı ve Başbakan Yardımcısı makamlarında bulundu.\n" }, "Cemal Zahalka": { "first_paragraph": "Cemal Zahalka (Arapça: جمال زحالقة, İbranice: ג'מאל זחאלקה, d. 11 Ocak 1955) İsrailli Arap politikacı. Knesset'de temsil edilen, Balad partisinin lideridir. Zahalka Kudüs İbrani Üniversitesi'nde yüksek lisans ve doktora yapmıştır.\n" }, "Chaim Levanon": { "first_paragraph": "Chaim Levanon (İbranice: חיים לבנון‎, d. 1899 – ö. 1986), Yahudi politikacı; 1953–1959 yılları arasında Tel Aviv'in belediye başkanı olmuştur.\n" }, "Meir Dagan": { "first_paragraph": "Aluf Meir Dagan (İbranice: מאיר דגן), (Ocak 1945 - 17 Mart 2016), İsrailli asker ve siyaset adamı. Mossad'ın eski direktörü.\n" }, "David Azulai": { "first_paragraph": "David Azulai (İbranice: דוד אזולאי‎‎ 5 Mayıs 1954 - 30 Ekim 2018), İsrailli siyasetçi ve bakan. Şas partisinden milletvekili seçilen Azulai; ülkesinin Din İşleri Bakanlığı görevinde bulundu.[1]\n" }, "David Bloch": { "first_paragraph": "David Bloch veya David Bloch-Blumenfeld (İbranice: דוד בלוך-בלומנפלד; 1884 – 27 Kasım 1947), 1925–1927 yılları arasında Tel Aviv'in belediye başkanı olmuştur[3]. Ahdut HaAvoda partisinin üyesiydi.\n" }, "Ehud Avriel": { "first_paragraph": "Ehud Avriel (d. 1917 – ö. 27 Ağustos 1980) İsrailli diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Ze'ev Elkin": { "first_paragraph": "Ze'ev Elkin (İbranice: זְאֵב אֵלְקִין‎) İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud partisinden milletvekili seçilen Elkin; ülkesinin Göçmen Kaynaştırma Bakanlığı ile Kudüs İlişkileri ve Mirası Bakanlığı koltuklarında oturmaktadır.[1]\n" }, "Elyakim Haetzni": { "first_paragraph": "Elyakim Haetzni (İbranice:אליקים העצני, doğum adı: Georg Bombach, d. 22 Haziran 1926 – ö. 18 Eylül 2022), Almanya doğumlu İsrailli hukukçu, aktivist ve siyasetçi. 1990'dan 1992 yılına kadar Tehiya Partisi'nden Knesset Meclisi'nde delege olarak görev yaptı.\n" }, "Gila Gamliel": { "first_paragraph": "Gila Gamliel (İbranice: גילה גמליאל‎) İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud partisinden milletvekili seçilen Gamliel; ülkesinin Sosyal Eşitlik Bakanlığı koltuğunda oturmaktadır.[1][2]\n" }, "Gilad Erdan": { "first_paragraph": "Gilad Erdan (İbranice: גִּלְעָד מְנַשֶּׁה אֶרְדָן‎) İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud partisinden milletvekili seçilen Erdan; ülkesinin Kamu Güvenliği Bakanlığı, Stratejik İlişkiler Bakanlığı ve Enformasyon Bakanlığı koltuklarında oturmaktadır.[1]\n" }, "Haim Katz": { "first_paragraph": "Haim Katz (İbranice: חיים כץ‎) İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud partisinden milletvekili seçilen Katz; ülkesinin Refah ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı koltuğunda oturmaktadır.[1]\n" }, "Hanin Zuabi": { "first_paragraph": "Hanin Zuabi (Arapça: حنين زعبي, d.23 Mayıs 1969) Arap asıllı israil vatandaşıdır. Balad partisi temsilcisi olarak Knesset'de milletvekilliği yapmaktadır. 2009 İsrail genel seçiminde, İsrail parlamentosuna, Arap partinin listesinden ilk kadın olarak girdi.[1]\n" }, "Ilan Gilon": { "first_paragraph": "Ilan Gilon (Rumence:Ilan Ghilon, İbranice: אילן גילאון‎; d. 12 Mayıs 1956 – ö. 1 Mayıs 2022), Romanya Yahudisi kökenli İsrailli siyasetçi.[1][2]\n" }, "Israel Rokah": { "first_paragraph": "Israel Rokach (İbranice: ישראל רוקח; 31 Aralık 1896 – 13 Eylül 1959), 1936–1952 yılları arasında Tel Aviv'in belediye başkanı olmuştur. Genel Siyonistler partisinin üyesiydi.\n" }, "Meir Kahane": { "first_paragraph": "Meir Kahane, (1932-1990) İsrailli aşırı sağcı siyaset adamı.[1]\n" }, "Yair Lapid": { "first_paragraph": "Yair Lapid (İbranice: יַאִיר לָפִּיד; d. 5 Kasım 1963, Tel-Aviv), İsrailli politikacı, Yesh Atid partisi genel başkanı, aktör, gazeteci, yazar, eski TV sunucusu, haber spikeri. 1 Temmuz-29 Aralık 2022 tarihleri arasında İsrail'in 14. başbakanı olarak görev yaptı. Ocak 2012 tarihinden beri Yesh Atid genel başkanlığı yapmaktadır.[1]\n" }, "Şabtay Levi": { "first_paragraph": "Shabtai Levy (10 Nisan 1876, İstanbul – 1 Kasım 1956, Hayfa), avukat, 1941-1951 yılları arasında görev yapan Hayfa'nın ilk Yahudi belediye başkanı.\n" }, "Meir Amit": { "first_paragraph": "Meir Amit (1921-2009) İsrailli politikacı ve general aynı zamanda üçüncü Mossad direktörü.[1]\n" }, "Mordechai Bar-On": { "first_paragraph": "Mordechai Bar-On (İbranice: מרדכי בר-און‎, d. 26 Aralık 1928 – ö. 7 Mart 2021), İsrailli tarihçi ve siyasetçi. \n" }, "Mordechai Namir": { "first_paragraph": "Mordechai Namir (İbranice: מרדכי נמיר, 23 Şubat 1897 – 22 Şubat 1975), İsrailli politikacı.\n" }, "Moshe Chelouche": { "first_paragraph": "Moshe Chelouche (İbranice: משה שלוש, d. 1892 – ö. 1968), Yahudi politikacı; Birleşik Krallık Filistin Mandası döneminde, 1936 yılında Tel Aviv'in belediye başkanı olmuştur.\n" }, "Moşe Katsav": { "first_paragraph": "Moshe Katsav (5 Aralık 1945), 2000'den 2007'ye kadar İsrail'in sekizinci cumhurbaşkanlığını yapmış, İsrailli eski bir siyasetçidir.[1] Ayrıca İsrail Knesset'in önde gelen Likud üyesi ve kabinede bir bakandı. (Yitzhak Navon'dan sonra) cumhurbaşkanlığına seçilen ikinci Mizrahi Yahudisi idi.[2] Başkanlığının sona ermesi, bir kadın astının tecavüz ve diğerlerinin cinsel taciz iddialarından kaynaklanan tartışmalarla gerçekleşti.[3]\n" }, "Naftali Blumenthal": { "first_paragraph": "Naftali Blumenthal (İbranice: נפתלי בלומנטל; d. 1 Mart 1922 – ö. 1 Mayıs 2022), İsrailli siyasetçi.[1] 1981-1984 yılları arasında Knesset Meclisi'nde Finans Komisyonu Üyesi olarak görev aldı.\n" }, "Ofir Akunis": { "first_paragraph": "Ofir Akunis (İbranice: אופיר אקוניס‎) İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud partisinden milletvekili seçilen Akunis; ülkesinin Bilim, Teknoloji ve Uzay Bakanlığı koltuğunda oturmaktadır.[1]\n" }, "Ofir Libstein": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Tamir Pardo": { "first_paragraph": "Tamir Pardo (İbrani: תמיר פרדו‎, 1953, Tel Aviv), İsrailli asker ve istihbaratçı, eski Mossad başkanıdır.\n" }, "Roni Milo": { "first_paragraph": "Roni Milo (İbranice: רוני מילוא‎, d. 26 Kasım 1949), İsrailli politikacı, avukat, gazeteci ve çeşitli bakanlıklarda görev yapmış eski Knesset üyesi; 1988–1990 yılları arasında İsrail Çevre Koruma Bakanı; 1990 yılında Refah ve Sosyal Hizmetler Bakanı; 1990–1992 yılları arasında Kamu Güvenlik Bakanı; 1993–1998 yılları arasında Tel Aviv'in belediye başkanı; 2000–2001 yılları arasında İsrail Sağlık Bakanı olmuştur.\n" }, "Shlomo Lahat": { "first_paragraph": "Shlomo Lahat (İbranice: שלמה להט, d. 9 Kasım 1927 – ö. 1 Ekim 2014[1]), eski bir İsrailli general ve politikacı; 1974–1993 yılları arasında Tel Aviv'in belediye başkanı olmuştur.\n" }, "İzak Şamir": { "first_paragraph": "İzak Şamir (İbranice: יִצְחָק שָׁמִיר, d. 15 Ekim 1915 – ö. 30 Haziran 2012), İsrailli siyasetçi, eski bakan ve başbakan.\n" }, "Uri Ariel": { "first_paragraph": "Uri Yehuda Ariel (İbranice: אורי אריאל‎) İsrailli siyasetçi ve bakan. Habayit Hayehudi partisinden milletvekili seçilen Ariel; ülkesinin Tarım ve Kırsal Kalkınma Bakanlığı koltuğunda oturmaktadır.[1]\n" }, "Yaakov Litzman": { "first_paragraph": "Yaakov Litzman (İbranice: יעקב ליצמן, 2 Eylül 1948) İsrail'li politikacı, bakan.\n" }, "Yariv Levin": { "first_paragraph": "Yariv Gideon Levin (İbranice: יריב גדעון לוין‎; d. 1969) İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud partisinden milletvekili seçilen Levin; ülkesinin Turizm Bakanlığı koltuğunda oturmaktadır.[1] Ocak 2023'te Adalet Bakanı olarak yemin ettikten sonra 2023 İsrail yargı reformu yapıldı.[2]\n" }, "Yehoshua Rabinovitz": { "first_paragraph": "Yehoshua Rabinovitz (İbranice: יהושע רבינוביץ‎, d. 12 Kasım 1911 – ö. 14 Ağustos 1979), İsrailli politikacı; 1969–1974 yılları arasında Tel Aviv'in belediye başkanı; 1974 yılında Konut Bakanı ve 1974–1977 yılları arasında Maliye Bakanı olmuştur.\n" }, "Yisrael Katz": { "first_paragraph": "Yisrael Katz (İbranice: ישראל כץ‎‎; 21 Eylül 1955, Aşkelon) İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud partisinden milletvekili seçilen Katz; ülkesinin İstihbarat ve Atom Enerjisi Bakanlığı ile Ulaştırma ve Yol Güvenliği Bakanlığı koltuklarında oturmaktadır.[1]\n" }, "Yitzhak Herzog": { "first_paragraph": "Antisemitizme Karşı Mücadele\n" }, "Yoav Galant": { "first_paragraph": "Yoav Galant (İbranice: יואב גלנט‎) İsrailli siyasetçi ve bakan. Kulanu partisinden milletvekili seçilen Galant; ülkesinin Yapı İşleri Bakanlığı koltuğunda oturmaktadır.[1]\n" }, "Yoel Alroy": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Ovadia Yosef": { "first_paragraph": "Ovadia Yosef (İbranice: עובדיה יוסף‎‎, 24 Eylül 1920, 7 Ekim 2013) İsrailli haham, siyasetçi. Bağdat'ta dünyaya gelen Yosef, 1924 yılında ailesiyle birlikte Kudüs'e göç etti. Burada yetişip dini eğitim alan Yosef, 1944 yılında haham oldu. 1947 yılında Kahire'ye yerleşen Yosef, burada Mısır baş hahamının yardımcısı olarak görev yaptı. 1950'de tekrar Kudüs'e dönen Yosef, bir süre dini yargıçlık vazifesinde bulundu. Yosef, 1973'te İsrail baş hahamı seçildi ve bu görevi 10 yıl boyunca sürdürdü. 1984'te Şas partisinin kurulmasına önderlik eden Yosef, ölene dek partinin dini lideri oldu. 2013 yılında Yosef, Kudüs'te öldü.[1][2][3]\n" }, "Yuli-Yoel Edelstein": { "first_paragraph": "Yuli-Yoel Edelstein (İbranice: יולי-יואל אדלשטיין‎, 5 Ağustos 1958) İsrailli politikacı ve bakan. Likud partisinden milletvekili seçilen Edelstein, geçmişte Göçmen Kaynaştırma Bakanlığı ile Enformasyon ve Diaspora Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur.[1] 17 Mayıs 2020 tarihinde Knesset'te yapılan güven oylamasının ardından ülkesinin sağlık bakanlığı görevine getirildi.[2]\n" }, "Yuval Steinitz": { "first_paragraph": "Yuval Steinitz (İbranice: ‎‎יובל שטייניץ) İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud partisinden milletvekili seçilen Steinitz; ülkesinin Ulusal Altyapı, Enerji ve Su Kaynakları Bakanlığı görevini yürütmektedir.[1]\n" }, "Şablon:İsveçli-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki İsveçli siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Anita Gradin": { "first_paragraph": "Anita Gradin (d. 12 Ağustos 1933 – ö. 23 Mayıs 2022), İsveçli kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Arvid Lindman": { "first_paragraph": "Salomon Arvid Achates Lindman (d. 19 Eylül 1862 - ö. 9 Aralık 1936), İsveçli amiral, sanayici ve muhafazakâr politikacı. 1906'dan 1911'e kadar ve 1928'den 1930'a kadar İsveç Başbakanı olarak görev yapmıştır.[1] 1917'de kısa bir süre Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Axel Pehrsson-Bramstorp": { "first_paragraph": "Axel Alarik Pehrsson-Bramstorp (doğum ismi Axel Alarik Pehrsson; 19 Ağustos 1883 – 19 Şubat 1954) İsveçli siyasetçi ve 1936'da birkaç ay boyunca Başbakanlık yaptı.[1] Parlamenter olarak Bramstorp'taki Axel Pehrsson, kısacası Bramstorp olarak biliniyordu. 1937'de çiftliğinin adını resmi olarak soyadına ekledi.\n" }, "Carl Bildt": { "first_paragraph": "Nils Daniel Carl Bildt (d. 15 Temmuz 1949) İsveçli siyasetçi ve diplomat. 1991-1994 yılları arasında İsveç Başbakanı olarak, 1986-1999 yılları arasında Ilımlı Parti Başkanı ve 2006-2014 yılları arasında İsveç Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Carl Gustaf Ekman": { "first_paragraph": "Carl Gustaf Ekman (d. 6 Ekim 1872 – ö. 15 Haziran 1945), İsveçli bir siyasetçi. 1911-1932 arası Parlamentosu Üyesi, 1924-1932 arası Özgür Fikirli Halk Partisi'nin lideri, 1926-1928 yılları arasında, 1930-1932 yılları arasında Başbakanlık görevini yaptı. Laura Ekman (Evlilik öncesi soyadı Widlund) ile evlendi ve dört çocuğu oldu.\n" }, "Carl Swartz": { "first_paragraph": "Carl Johan Gustaf Swartz (d. 5 Haziran 1858 – ö. 6 Kasım 1926) 30 Mart 1917'den 19 Ekim 1917'ye kadar İsveç Başbakanı[1] olarak görev yapan sağcı bir İsveçli politikacı. 1906-1911 yılları arasında Maliye Bakanı olarak görev yaptı. 1886 yılında Dagmar Lundström ile evlendi ve üç çocuk sahibi oldu.\n" }, "Claes Borgström": { "first_paragraph": "Claes Gustaf Borgström (21 Temmuz 1944 -15 Mayıs 2020), İsveçli hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Ernst Trygger": { "first_paragraph": "Ernst Trygger (d. 27 Ekim 1857 – ö. 23 Eylül 1943), İsveçli hukuk profesörü ve muhafazakâr siyasetçi. 1923-1924 yılları arasında İsveç Başbakanı olarak görev yaptı.[1] 1928-1930 yılları arasında Dışişleri Bakanı olarak Arvid Lindman hükûmetinde görev yaptı. 1898-1937 yılları arasında İsveç Riksdag'ın ilk meclisinin üyesiydi ve 1913-1933 yılları arasında muhafazakârların lideri olarak görev yapıyordu.\n" }, "Thorbjörn Fälldin": { "first_paragraph": "Nils Olof Thorbjörn Fälldin (d. 24 Nisan 1926 – ö. 23 Temmuz 2016) İsveçli bir politikacı. 1976-1982 yılları arasında art arda üç kez İsveç Başbakanı olarak görev yaparken, 1971'den 1985'e kadar İsveç Merkezi Partisi'nin lideri olarak görev yapmıştır.[1] 1976'da yaptığı ilk başbakanlıktan kırk yıl sonra, ilk Sosyal Demokrat olmayan Başbakan ve 1930'lardan bu yana gençlik yıllarından beri profesyonel politikacı olarak çalışmayan ilk kişi olmuştur.[2]\n" }, "Felix Hamrin": { "first_paragraph": "Felix Teodor Hamrin (14 Ocak 1875 – 27 Kasım 1937), İsveçli siyasetçi. Özgür Fikirli Halk Partisi Başkanı idi. 6 Ağustos - 24 Eylül 1932 tarihleri arasında İsveç Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Gerhard Louis De Geer": { "first_paragraph": "Baron Gerhard Louis De Geer Finspång (genellikle Louis De Geer olarak bilinir; d. 27 Kasım 1854 – ö. Şubat 1935) İsveçli bir siyasetçi. 1901-14 yılları arasında Riksdag'ın üst kamarasında görev yaptı. 1905-1923 yılları arası Kristianstad valisi, 1920-1921 yılları arasında 121 gün boyunca İsveç Başbakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Hjalmar Hammarskjöld": { "first_paragraph": "Knut Hjalmar Leonard Hammarskjöld (d. 4 Şubat 1862 – ö. 12 Ekim 1953), İsveçli siyasetçi, akademisyen. 1923'ten 1938'e kadar Parlamento üyesi olup ve 1914-1917 yılları arasında İsveç Başbakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Karl Staaff": { "first_paragraph": "Karl Albert Staaff (d. 21 Ocak 1860 – ö. 4 Ekim 1915), İsveçli liberal politikacı ve avukat. Liberal Koalisyon Partisi (1907-1915) başkanlığı yaptı ve iki kez İsveç Başbakanı olarak görev yaptı (1905-1906 ve 1911-1914).[1]\n" }, "Louis De Geer": { "first_paragraph": "Louis Gerhard De Geer (d. 18 Temmuz 1818 Finspång - ö. 24 Eylül 1896 Skåne län iline bağlı Hanaskog), İsveçli politikacı ve yazar. De Geer, İsveç'in ilk başbakanı olarak tarihe adını yazdırmıştır.\n" }, "Magdalena Andersson": { "first_paragraph": "Eva Magdalena Andersson (d. 23 Ocak 1967), İsveçli siyasetçi. 30 Kasım 2021'den 17 Ekim 2022'ye kadar İsveç başbakanlığı yapan Andersson ülke tarihindeki ilk kadın başbakandır. \n" }, "Nils Edén": { "first_paragraph": "Nils Edén (d. 25 Ağustos 1871–16 Haziran 1945), İsveçli tarihçi ve liberal siyasetçi, 1917-1920 yılları arası İsveç Başbakanı.[1] Hjalmar Branting ile birlikte İsveç'in geçiş dönemi monarşisinde eşit olarak kadın ve erkeğe seçme hakkına sahip bir parlamenter demokrasiye geçişinin eş mimarisi olarak kabul edildi.\n" }, "Ola Ullsten": { "first_paragraph": "Stig Kjell Olof (Ola) Ullsten (d. 23 Haziran 1931- ö. 28 Mayıs 2018), 1978-1979 yılları arasında İsveç Başbakanı ve 1978-1983 yılları arasında Liberal Halk Partisi genel başkanı olan bir İsveç politikacı ve diplomat.[1] 1978'de Başbakan Yardımcılığı, daha sonra 1980-1982 yılları arasında da yine Başbakan Yardımcılığı yaptı. 1979'dan 1982'ye kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. 28 Mayıs 2018'de 86 yaşında öldü.\n" }, "Oscar von Sydow": { "first_paragraph": "Oscar Fredrik von Sydow (d. 12 Temmuz 1873 – ö. 19 Ağustos 1936) 23 Şubat - 13 Ekim 1921 tarihleri arasında İsveç Başbakanı olarak görev yapmış İsveçli politikacı.[1]\n" }, "Östen Undén": { "first_paragraph": "Bo Östen Undén (25 Ağustos 1886 – 14 Ocak 1974), İsveçli bir akademisyen (J.D.), memur ve Sosyal Demokrat politikacıydı ve Per Albin Hansson'un (1885-1946) ölümünün ardından 6–11 Ekim 1946'da İsveç Başbakanlığına vekalet etmişti.[1][2]\n" }, "Per Albin Hansson": { "first_paragraph": "Per Albin Hansson (d. 28 Ekim 1885 – ö. 6 Ekim 1946), 1925'te Sosyal Demokratların başkanı olan İsveçli bir siyasetçi. 1932 ve 1946[1] yılları arasında dört hükûmette iki kez Başbakanlık yaptı. İsveç'in tarafsızlık politikasını sürdürdüğü II. Dünya Savaşı sırasında, Riksdag'daki bütün büyük partileri içeren bir birlik hükûmetine başkanlık etti. İsveç siyaseti üzerindeki sosyal demokrat tutumu yüzyıl boyunca sürdürecek olan Hansson, partisi üzerine şaşırtıcı bir miras bıraktı ve bugüne kadar hala tarafsızlığını koruyan \"İsveç modeli\" ni yarattı.\n" }, "Göran Persson": { "first_paragraph": "Hans Göran Persson (d. 20 Ocak 1949), 1996-2006 yılları arasında İsveç başbakanı ve 1996-2007 yılları arası İsveç Sosyal Demokrat Partisi lideriydi. 1996 yılından itibaren İsveç Başbakanı oldu. Eylül 2006 genel seçimlerinde yenilgiyi kabul ederek parti liderliğinden istifa edeceğini duyurdu. Mona Sahlin Mart 2007 yılında parti lideri olarak halefi seçildi. Ağustos 2007 yılından bu yana JKL Grubu için yarı zamanlı kurumsal lobici olarak çalıştı.\n" }, "Fredrik Reinfeldt": { "first_paragraph": "John Fredrik Reinfeldt (d. 4 Ağustos 1965), İsveçli iktisatçı, öğretim görevlisi, liberal muhafazakâr Ilımlı Birlik Partisi ve İsveç'in 32. başbakanıdır.\n" }, "Rickard Sandler": { "first_paragraph": "Rickard Johannes Sandler (d. 29 Ocak 1884 – ö. 12 Kasım 1964), İsveç Sosyal Demokrat Partili politikacı. İsveç hükûmetinde 10 Mart 1920'den 30 Haziran 1920'ye kadar Portföysüz olarak Bakan olarak görev yaptı. 1 Temmuz 1920'den 27 Ekim 1920'ye kadar Maliye Bakanı, 13 Ekim 1921'den 19 Nisan 1923'e kadar Portföysüz Bakan, 14 Ekim 1924 - 24 Ocak 1925 arasında Ticaret Bakanı, 24 Ocak 1925'ten 7 Haziran 1926'ya kadar Başbakan[1] ve 24 Eylül 1932'den 19 Haziran 1936'ya kadar ve yine 28 Eylül 1936'dan 13 Aralık 1939'e kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Sandler, parti başkanlığını yürüten tek İsveç Sosyal Demokrat Başbakanıdır. Ayrıca 41 yaşında İsveç'in en genç ikinci Başbakanı olmuştur.\n" }, "Sigvard Marjasin": { "first_paragraph": "Mauritz Sigvard Marjasin (d.24 Kasım 1929, Stockholm – ö. 24 Ocak 2021, Örebro), İsveçli siyasetçi ve sendikacı.\n" }, "Stig Malm": { "first_paragraph": "Stig Nils Åke Malm (d. 4 Mart 1942, Sundbyberg – ö. 5 Mart 2021, Stockholm, İsveç), İsveçli sendikacı (İsveç Metal İş Sendikası) ve siyasetçi.[1]\n" }, "Ulf Kristersson": { "first_paragraph": "Ulf Hjalmar Ed Kristersson (d. 29 Aralık 1963), İsveçli politikacı ve mevcut İsveç başbakanı. 2017'dan beri Ilımlı Birlik Partisi Lideri olarak görev yapmaktadır. 2014'ten beri Södermanland bölgesinden Riksdag üyesidir ve daha önce 1991'den 2000'e kadar Stockholm bölgesini temsil etmiştir.[1] Daha önce 2010'dan 2014'e kadar Sosyal Güvenlik Bakanı ve 1988'den 1992'ye kadar Ilımlı Gençlik Birliği Başkanı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Herman Wrangel": { "first_paragraph": "Herman Wrangel (1584 veya 1587 - 10 Aralık 1643) İsveçli bir subay ve Baltık Almanları çıkarımı politikacısı.\n" }, "Şablon:İsviçreli siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki İsviçreli siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Albert Malche": { "first_paragraph": "Albert Malche (1876-1956), İsviçreli pedagog, siyasetçi, Cenevre Üniversitesi'nde profesör.\n" }, "Albert Rösti": { "first_paragraph": "Albert Rösti (7 Ağustos 1967), 2016'dan 2020'ye kadar İsviçre Halk Partisi'ne (SVP/UDC) başkanlık eden İsviçreli bir girişimci, dernek yetkilisi ve politikacıdır. 2011'den beri Bern kantonu Ulusal Konseyi üyesi olarak görev yapmaktadır. Rösti, Thun yakınlarındaki Uetendorf'ta ikamet etmektedir. 7 Aralık 2022'de Federal Konsey'e seçildi.\n" }, "Alain Berset": { "first_paragraph": "Alain Berset (d. 9 Nisan 1972), İsviçre Sosyal Demokrat Partisi mensubu İsviçreli siyasetçidir. 1 Ocak 2012 tarihinden beri İsviçre Federal Konseyi üyesi ve İsviçre İçişleri Bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Joseph Deiss": { "first_paragraph": "Joseph Deiss (d. 18 Ocak 1946) İsviçreli ekonomist, politikacı ve İsviçre Hristiyan Demokrat Halk Partisi üyesi. 1999'dan 2006'ya kadar İsviçre Federal Konseyi üyeliği, 1999-2002 yılları arasında İsviçre Dışişleri Bakanlığı başkanlığını, 2003-2006 yılları arasında İsviçre Ekonomik İşler, Eğitim ve Araştırma Bakanlığı başkanlığını yaptı. 2010'da 65. dönem Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Başkanlığı görevine seçildi.[1]\n" }, "Didier Burkhalter": { "first_paragraph": "Didier Burkhalter (d. 17 Nisan 1960, Neuchâtel), İsviçreli Liberal siyasetçidir. 1 Kasım 2009 - 1 Kasım 2017 tarihleri arasında İsviçre Federal Konseyi üyesi olarak görev yaptı. 1 Kasım 2009 tarihinde Pascal Couchepin'in yerine İsviçre İçişleri Bakanı oldu. Federal Konsey tarafından 16 Aralık 2011 tarihinde, 1 Ocak 2012 - 1 Kasım 2017 arasında İsviçre Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Élisabeth Baume-Schneider": { "first_paragraph": "Élisabeth Baume-Schneider (24 Aralık 1963), İsviçre Sosyal Demokrat Partisi'nin (SP) [1] İsviçreli bir politikacısı ve şu anki Federal Konsey üyesidir. 7 Aralık 2022'de Jura Kantonu'ndan seçilen ilk üye olarak seçildi.[2]\n" }, "Oscar Fritschi": { "first_paragraph": "Oscar Fritschi (25 Şubat 1939, Winterthur - 8 Ocak 2016, Zürih), İsviçreli bürokrat ve siyasetçidir. Kendisi İsviçre Özerkçi Federal Demokrat Partisi üyesiydi. Siyasetçi Oscar Fritschi 25 Şubat 1939'da Winterthur, İsviçre'de doğdu. Partisinden 1986 ve 1992 yılları arasında Zürih kantonu başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Fritz Platten": { "first_paragraph": "Fritz Platten (d. 8 Temmuz 1883 - ö. 22 Nisan 1942), İsviçreli komünist siyasetçidir.\n" }, "Kurt Furgler": { "first_paragraph": "Kurt Furgler (24 Haziran 1924 - 23 Temmuz 2008), İsviçreli politikacıdır. 1972'den 1986'ya kadar İsviçre Federal Konseyi üyeliği, 1972 - 1982 yılları arasında İsviçre Adalet ve Polis Bakanlığı başkanlığını, 1983 - 1986 yılları arasında İsviçre Ekonomik İşler Bakanlığı başkanlığını yaptı. İsviçre Hristiyan Demokrat Halk Partisi üyesiydi. 1977, 1981 ve 1985'te üç kez İsviçre Konfederasyonu Başkanı seçildi.\n" }, "Albert Gobat": { "first_paragraph": "Charles Albert Gobat (d. 21 Mayıs 1843 - ö. 16 Mart 1914), İsviçreli yazar, eğitim yöneticisi ve 1902 yılında Élie Ducommun ile birlikte Nobel Barış Ödülü alan siyasetçi. Ödülü alma sebebi Ducommun ile birlikte Uluslararası Barış Bürosu'na liderlik etmesinden dolayıdır.[1]\n" }, "Guy Parmelin": { "first_paragraph": "Guy Parmelin (d. 9 Kasım 1959, Bursins), İsviçreli politikacı, İsviçre Halk Partisi üyesidir. Ticaret tarafından usta bir şarap yetiştiricisi olarak, 2003 yılından bu yana Ulusal Konseye seçildi. Federal Meclis tarafından 2021 yılı için İsviçre Konfederasyonu Başkanı başkanı seçilmiştir. 9 Aralık 2015 tarihinde, Eveline Widmer-Schlumpf'un yerine Federal Konseye Federal Meclis tarafından seçildi.[1][2]\n" }, "Johann Schneider-Ammann": { "first_paragraph": "Johann Niklaus Schneider-Ammann (d. 18 Şubat 1952), İsviçreli bir iş insanı ve siyasetçidir. Hür Demokrat Parti üyesi olarak 1999 yılında İsviçre Ulusal Konseyi'ne seçildi. Sumiswals'da bir veterinerin oğlu olarak doğdu. 1977 yılında ETH Zürih'te bir elektrik mühendisi olarak mezun oldu ve 1983 yılında Fransa'da INSEAD Business Administration'da Master derecesi elde etti.\n" }, "Moritz Leuenberger": { "first_paragraph": "Moritz Leuenberger (d. 21 Eylül 1946, Biel/Bienne, Bern, İsviçre) İsviçreli siyasetçi ve avukattır. 1995'ten 2010'a kadar İsviçre Federal Konseyi üyeliği yaptı. 2001 ve 2006'da İsviçre Konfederasyonu Başkanı seçildi.\n" }, "Ueli Maurer": { "first_paragraph": "Ueli Maurer (d. 1 Aralık 1950, Wetzikon), İsviçreli siyasetçidir. 2009 yılından beri İsviçre Federal Konseyi üyesidir. 2009-2015 yılları arasında İsviçre Savunma, Sivil Korunma ve Spor Bakanı, 2012 yılında İsviçre Konfederasyonu Başkan Yardımcısı, 2013 yılında İsviçre Konfederasyonu Başkanı olarak görev yaptı. 2015 yılında İsviçre Maliye Bakanlığı görevine seçildi.\n" }, "Hans-Rudolf Merz": { "first_paragraph": "Hans-Rudolf Merz (d. 10 Kasım 1942) FDP.Liberaller partili eski İsviçre Federal Konseyi üyesi İsviçreli politikacıdır. 2004'ten 2010'a kadar İsviçre Maliye Bakanlığı yaptı, 2009'da İsviçre Konfederasyonu Başkanı seçildi.\n" }, "Samuel Schmid": { "first_paragraph": "Samuel Schmid (d. 8 Ocak 1947, Rüti bei Büren, Bern Kantonu) İsviçreli politikacı. 2000-2008 yılları arasında kadar İsviçre Federal Konseyi Üyeliği, İsviçre Savunma, Sivil Korunma ve Spor Bakanlığı yaptı. 2005 yılında İsviçre Konfederasyonu Başkanı seçildi.\n" }, "Hans Martin Sutermeister": { "first_paragraph": "Hans Möhrle veya doğum adıyla Hans Martin Sutermeister (29 Eylül 1907, Schlossrued - 4 Mayıs 1977, Basel), İsviçreli yazardır. Yazdığı Zwischen zwei Welten[1] kitabıyla ünlüdür.\n" }, "Walter Thurnherr": { "first_paragraph": "Walter Thurnherr (d. 11 Temmuz 1963), 1 Ocak 2016 tarihinden bu yana İsviçre Federal Şansölyesidir.[1]\n" }, "Şablon:İtalyan-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki İtalyan siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Adelaide Aglietta": { "first_paragraph": "Maria Adelaide Aglietta (4 Haziran 1940, Torino – 20 Mayıs 2000, Roma), İtalyan kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Alberto Alessi": { "first_paragraph": "Alberto Alessi (30 Mayıs 1939 – 12 Aralık 2022), İtalyan hukukçu ve siyasetçi. \n" }, "Giuliano Amato": { "first_paragraph": "Giuliano Amato (d. 13 Mayıs 1938) İtalyan politikacı. İki kez, 1992-1993 ve 2000-2001 tarihlerinde İtalya başbakanı olmuştur.\n" }, "Antonio Catricalà": { "first_paragraph": "Antonio Catricalà (d. 7 Şubat 1952, Catanzaro - ö. 24 Şubat 2021, Roma, İtalya), İtalyan kamu yöneticisi, siyasetçi, akademisyen ve hukukçu.[1][2]\n" }, "Antonio La Forgia": { "first_paragraph": "Antonio La Forgia (d. 24 Aralık 1944 – ö. 10 Haziran 2022), İtalyan siyasetçi. \n" }, "Antonio Salandra": { "first_paragraph": "Antonio Salandra (d. 13 Ağustos 1853, Troia, Puglia, İki Sicilya Krallığı - ö. 9 Aralık 1931, Roma, İtalya), İtalyan devlet adamı. I. Dünya Savaşı'nın ilk yıllarında (1914-16) başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Antonio Segni": { "first_paragraph": "Antonio Segni (İtalyanca telaffuz: [anˈtɔnjo ˈseɲɲi]; d. 2 Şubat 1891, Sassari, Sardinya - ö. 1 Aralık 1972, Roma, İtalya), İtalyan politikacıdır. 15 Şubat 1959'dan 25 Mart 1960'a kadar İtalya başbakanlığı, 11 Mayıs 1962'den 6 Aralık 1964'e kadar İtalya cumhurbaşkanlığı yapmıştır.\n" }, "Paolo Babbini": { "first_paragraph": "Paolo Babbini (19 Ağustos 1935; Bologna – 25 Mayıs 2019; Bologna, İtalya), İtalyan siyasetçi.\n" }, "Raffaele Baldassarre": { "first_paragraph": "Raffaele Baldassarre (d. 23 Eylül 1956 –ö. 10 Kasım 2018), İtalyan siyasetçidir. \n" }, "Beniamino Andreatta": { "first_paragraph": "Beniamino Andreatta (11 Ağustos 1928, Trento - 26 Mart 2007, Bologna) İtalyan siyasetçi ve ekonomist.[1]\n" }, "Carlo Bernardini (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Carlo Bernardini (22 Nisan 1930 – 21 Haziran 2018), İtalyan fizikçi ve siyasetçidir. 1976'dan 1979 yılına kadar İtalya Senatosu'nda senatörlük yapmıştır.[1]\n" }, "Rita Borsellino": { "first_paragraph": "Rita Borsellino (d. 2 Haziran 1945 –ö. 15 Ağustos 2018), Sicilya'daki mafya yapılanmasına karşı mücadele eden İtalyan aktivist ve siyasetçidir. İtalyan Demokrat Partisi'nden İtalya'nın Avrupa Parlamentosu (MEP) üyesi olarak görev almıştır.[1] 2009'dan 2014'e kadar Avrupa Parlamentosu'nda bulunan İtalyan siyasetçi ve aktivist Rita Borsellino 2 Haziran 1945'te Palermo, İtalya'da doğdu.\n" }, "Erminio Boso": { "first_paragraph": "Erminio Enzo Boso (9 Temmuz 1945; Pieve Tesino[1] –10 Ocak 2019; Pieve Tesino, İtalya), İtalyan siyasetçidir. 1992-1996 yılları arasında İtalya Senatosu'nda senatör olarak görev yapmıştır.[2]\n" }, "Bruno Astorre": { "first_paragraph": "Bruno Astorre (d. 11 Mart 1963 – ö. 3 Mart 2023), İtayan hesap uzmanı ve siyasetçi. \n" }, "Carlo Azeglio Ciampi": { "first_paragraph": "Carlo Azeglio Ciampi (d. 9 Aralık 1920, Livorno - ö. 16 Eylül 2016, Roma[1]) İtalyan siyasetçi ve bankacı, 1993–1994 yılları arasında İtalya başbakanı ve 1999 - 2006 yılları arasında İtalya Cumhurbaşkanlığı görevini yürüttü. 2006'dan itibaren İtalyan Senatosu'nda 7 tabii senatörden biridir.\n" }, "Carlo Tavecchio": { "first_paragraph": "Carlo Tavecchio (13 Temmuz 1943 - 28 Ocak 2023) İtalyan siyasetçi ve spor yöneticisiydi.\n" }, "Carlo Verri": { "first_paragraph": "Carlo Verri (1743 - 1823) İtalyan siyasetçi.[1]\n" }, "Pierre Carniti": { "first_paragraph": "Pierre Carniti (d. 25 Eylül 1936 – ö. 5 Haziran 2018), İtalyan siyasetçi ve sendikacı. Lombardiya, Cremona ilindeki Castelleone'de doğdu. 1979 ile 1985 arasında büyük bir sendika federasyonu olan CISL'nin genel sekreterliğini yapmıştır.\n" }, "Mario Casalinuovo": { "first_paragraph": "Mario Casalinuovo (18 Mayıs 1922[1] - 14 Temmuz 2018), İtalyan siyasetçi ve eski bakandır.\n" }, "Galeazzo Ciano": { "first_paragraph": "Gian Galeazzo Ciano (d. 18 Mart 1903, Livorno - ö. 11 Ocak 1944, Verona), İtalya Krallığı'nın Dışişleri bakanı ve Benito Mussolini'nin damadı. Faşist İtalya'nın kilit isimlerindendi.[1]\n" }, "Ciriaco de Mita": { "first_paragraph": "Ciriaco De Mita (İtalyanca telaffuz: [tʃiˈriːako luˈiːdʒi de ˈmiːta]; d. 2 Şubat 1928 – ö. 26 Mayıs 2022) İtalyan siyasetçi. 1988-1989 yılları arasında İtalya başbakanı olarak görev yaptı. Yakın zamanda oğluyla birlikte bir futbol skandalına karışan De Mita 26 Mayıs 2022'de Avellino, Campania, İtalya'da 94 yaşında öldü.[1][2]\n[3]\n" }, "Claudio Coccoluto": { "first_paragraph": "Claudio Coccoluto (d. 17 Ağustos 1962, Gaeta - ö. 2 Mart 2021, Cassino, İtalya), İtalyan DJ ve siyasetçi.\n" }, "Domenico Corcione": { "first_paragraph": "Domenico Corcione (d. 20 Nisan 1929, Torino - ö. 3 Ocak 2020, Torino), İtalyan rütbeli üst düzey asker ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Francesco Cossiga": { "first_paragraph": "Francesco Cossiga (d. 26 Temmuz 1928 - ö. 17 Ağustos 2010, Roma) 1979 - 1980 tarihleri arasında İtalya başbakanı ve 1985 - 1992 arasında da İtalya cumhurbaşkanı olan İtalyan politikacı. Sassari Üniversitesi'nde profesör olarak çalışmıştır.\n" }, "Bettino Craxi": { "first_paragraph": "Bettino Craxi (24 Şubat 1934 - 19 Ocak 2000), İtalyan sosyalist siyasetçi. 1983-1987 tarihleri arasında İtalya başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Massimo D'Alema": { "first_paragraph": "Massimo D'Alema (d. 20 Nisan 1949) İtalyan politikacı ve 1998 - 2000 yılları arasında İtalya Başbakanı. Romano Prodi'nin Başbakanlıktan ayrılmasından sonra, onun yerine geçti. 2006 - 2008 yılları arasında İtalya Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Alcide De Gasperi": { "first_paragraph": "Alcide De Gasperi (3 Nisan 1881 - 19 Ağustos 1954), İtalyan devlet adamı ve siyasetçi. İtalyan Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı olmuş ve 1953'e dek bu görevini sürdürmüştür. Avrupa Birliği'nin üç kurucusundan biri olarak kabul edilir.\n" }, "Dino Grandi": { "first_paragraph": "Dino Grandi Mordano kontu (1895 - 1988), Benito Mussolini'nin devrilmesinde önemli rol oynamış, Büyük Faşizm Konseyi üyesi faşist İtalyan devlet adamı.\n" }, "Cesare Dujany": { "first_paragraph": "Cesare Dujany (20 Şubat 1920 –31 Mart 2019), İtalyan siyasetçidir.[1] Valdostan Birliği Hareketi üyesi olarak siyasi kariyerini sürdürmüştür.\n" }, "Emilio Colombo": { "first_paragraph": "Emilio Colombo (d. 11 Nisan 1920 – ö. 24 Haziran 2013) İtalyan diplomat ve politikacı, Hristiyan Demokrasi üyesi ve 1970 - 1972 tarihleri arasında İtalya başbakanı. Avrupa ve İtalya politikalarında sözü geçen bir kişi idi. 1977-1979 yılları arasında Avrupa Parlamentosu başkanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Enrico Letta": { "first_paragraph": "Enrico Letta (d. 20 Ağustos 1966, Pisa), Demokratik Parti başkan yardımcılığı yapmış, İtalya eski Başbakanı. Enrico Letta Marche'yi temsil etmektedir.\n" }, "Ernesto Abaterusso": { "first_paragraph": "Ernesto Abaterusso (18 Şubat 1956 – 17 Kasım 2022), İtalyan siyasetçi. \n" }, "Amintore Fanfani": { "first_paragraph": "Amintore Fanfani (d. 6 Şubat 1908 - ö. 20 Kasım 1999), İtalyan siyasetçi. 1954 - 1987 tarihleri arasında tam beş kez İtalya Başbakanlığı görevinde bulunmuştur. 1968-1973, 1976-1982 ve 1985-1987 yılları arasında Senato Başkanlığı görevini de yürütmüş, 1992-1994 yıllarında Senato Dışişleri Komisyonu Başkanı olmuş; ayrıca çeşitli hükûmetlerde bakanlıklar da yapmıştır.\n" }, "Ferdinando Marescalchi": { "first_paragraph": "Ferdinando Marescalchi (26 Şubat 1754, Bologna - 22 Haziran 1816, Milano), \nİtalyan diplomat ve siyasetçi. Ferdinando Vicenza kökenli eski soylu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Bologna Üniversitesi'nde hukuk okuyarak sulh hakimi oldu ve Bologna'yı yöneten senatonun üyesi oldu. Aynı zamanda I. Napolyon tarafından 1804'de kurulan İtalya Krallığı'nda dış işleri bakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Ferruccio Parri": { "first_paragraph": "Ferruccio Parri (19 Ocak 1890, Pinerolo – 8 Aralık 1981, Roma), 1945 yılında birkaç ay için İtalya'nın 43. Başbakanı olarak görev yapmış bir İtalyan Partizan ve politikacı. Direniş sırasında Maurizio olarak biliniyordu.\n" }, "Arnaldo Forlani": { "first_paragraph": "Arnaldo Forlani (d. 8 Aralık 1925 - ö. 6 Temmuz 2023) İtalyan devlet adamı ve 1980 - 1981 tarihleri arasında İtalya başbakanı olan Hristiyan Demokrat siyasetçi. Daha sonraları birçok farklı hükûmette yer almıştır.\n" }, "Francesco Forleo": { "first_paragraph": "Francesco Forleo (13 Kasım 1941 - 24 Haziran 2018), İtalyan siyasetçidir. Delege olarak 1987 ile 1994 yılları arasında İtalya Parlamentosu'nda yer aldı.[1]\n" }, "Marco Formentini (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Marco Formentini (d. 14 Nisan 1930, La Spezia – ö. 2 Ocak 2021, Milano, İtalya), İtalyan siyasetçi. \n" }, "Francesco Crispi": { "first_paragraph": "Francesco Crispi (d. 4 Ekim 1819 - ö. 12 Ağustos 1901), İtalyan devlet adamı. Devrimci etkinlikleri yüzünden Napoli'den ve Sardinya-Piemonte Krallığı'ndan sürülmüş, İtalya'nın birleşmesinden sonra başbakan olmuştur.\n" }, "Franco Frattini": { "first_paragraph": "Franco Frattini (d. 14 Mart 1957, Roma - ö. 24 Aralık 2022, Roma) İtalyan siyasetçi, 2002-2004 ve 2008-2011 yıllarında İtalya dışişleri bakanı.\n" }, "Franco Stradella": { "first_paragraph": "Francesco Pietro Stradella (d. 12 Mayıs 1941 – ö. 25 Ekim 2022), İtalyan siyasetçi ve iş adamı. \n" }, "Giampaolo Di Paola": { "first_paragraph": "Giampaolo Di Paola (d. 15 Ağustos 1944, Napoli) İtalyan asker ve siyasetçi. Eski NATO Askerî Komite Başkanı ve eski İtalya Savunma Bakanı.\n" }, "Domenico Giannace": { "first_paragraph": "Domenico Rocco Giannace (bilinen adıyla: \"Mingo\" ; 21 Eylül 1924 –28 Mart 2019), İtalyan siyasetçi ve sendikacı. \n" }, "Gianni De Michelis": { "first_paragraph": "Gianni De Michelis (26 Kasım 1940, Venedik[1]- 11 Mayıs 2019) İtalyan siyasetçi.\n" }, "Giorgio Tombesi": { "first_paragraph": "Giorgio Tombesi (22 Mart 1926, Udine – 3 Ocak 2023, Trieste), İtalyan siyaseyçi. \n" }, "Giulio Terzi di Sant'Agata": { "first_paragraph": "Giuliomaria Terzi di Sant'Agata (d. 9 Haziran 1946, Bergamo) İtalyan diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Giulio Tremonti": { "first_paragraph": "Giulio Carlo Danilo Tremonti (d. 18 Ağustos 1947, Sondrio) İtalyan siyasetçi ve avukattır.\n" }, "Giuseppe Conte": { "first_paragraph": "Giuseppe Conte (d. 8 Ağustos 1964, Volturara Appula, Foggia, Puglia) İtalyan hukukçu, akademisyen ve siyasetçi. 1 Haziran 2018 tarihi ile 13 Şubat 2021 tarihleri arasında İtalya başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Giuseppe Luosi": { "first_paragraph": "Giuseppe Romolo Melchiorre Luosi (5 Eylül 1755 - 1 Ekim 1830, Milano) İtalyan hukukçu ve siyasetçi. 1804'de I. Napolyon tarafından kurulan İtalya Krallığı'nda on yıl boyunca Adalet Bakanı olarak görev yaptı, ayrıca bu sıfatla İtalya'daki hukuk kanunlarının ilk savunucusuydu.[1]\n" }, "Giuseppe Medici": { "first_paragraph": "Giuseppe Medici (d. 24 Ekim 1907, Sassuolo, Modena - ö. 21 Ağustos 2000, Roma) İtalyan siyasetçi.\n" }, "Giuseppe Pericu": { "first_paragraph": "Giuseppe Pericu (d. 20 Ekim 1937, Cenova – ö. 13 Haziran 2022)[1], İtalyan siyasetçi ve akademisyen.[2]\n" }, "Giuseppe Saragat": { "first_paragraph": "Giuseppe Saragat (d. 19 Eylül 1898 - ö. 11 Haziran 1988), İtalyan sosyalist politikacı ve İtalya'nın 5. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Giuseppe Volpi": { "first_paragraph": "Giuseppe Volpi İtalyan iş insanı ve politikacısıydı.\n" }, "Gaetano Gorgoni": { "first_paragraph": "Gaetano Gorgoni (26 Ağustos 1933 -13 Mayıs 2020), İtalyan siyasetçi.[1]İtalyan Temsilciler Meclisi'nde delege olarak görev almıştır.\n" }, "Giovanni Goria": { "first_paragraph": "Giovanni Goria (d. 30 Temmuz 1943 - ö. 21 Mayıs 1994) İtalyan siyasetçi. 1987-1988 yılları arasında İtalya başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Lamberto Dini": { "first_paragraph": "Lamberto Dini (d. 1 Mart 1931, Floransa), İtalyan siyasetçi ve ekonomist, 1994-1996 yıllarında Hazine Bakanı, 1996-2001 yılları arasında Dışişleri Bakanı ve 1995-1996 yılları arasında İtalya başbakanıydı.[1]\n" }, "Giovanni Leone": { "first_paragraph": "Giovanni Leone (d. 3 Kasım 1908 – ö. 9 Kasım 2001), İtalyan Hristiyan-Demokrat siyasetçi. 1963 ve 1968 yıllarında iki defa başbakanlık yaptı. 1971-1978 arası İtalya Cumhuriyeti'nin 6. Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Lorenzo Acquarone": { "first_paragraph": "Lorenzo Acquarone (25 Şubat 1931, Ventimiglia, İtalya – 24 Mart 2020, Cenova, İtalya), İtalyan hukukçu, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Luigi Lucherini": { "first_paragraph": "Luigi Lucherini (d. 6 Ocak 1930 – ö. 9 Ağustos 2022)[5][6], İtalyan siyasetçi ve mühendis.[7]\n" }, "Luigi Luzzatti": { "first_paragraph": "Luigi Luzzatti, (d. 11 Mart 1841 - ö. 29 Mart 1927), İtalyan siyasetçi. 31 Mart 1910 - 30 Mart 1911 tarihleri arasında İtalya başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Maria Grazia Pagano": { "first_paragraph": "Maria Grazia Pagano (d. 5 Kasım 1945 – ö. 17 Eylül 2022), İtalyan eğitimci ve siyasetçi.[1] Sol Demokrat Partisi ile Sol Demokratlar Partisi'nden yürüttüğü siyasi yaşamında; 1992-2006 yılları arasında Cumhuriyet Senatosu ve 2008-2009 yılları arasında Avrupa Parlamentosu üyesi olarak görev almıştır.[2]\n" }, "Mario Artali": { "first_paragraph": "Mario Artali (d. 18 Kasım 1938 – ö.1 Ocak 2023), İtalyan siyasetçi ve iş adamı.[1]\n" }, "Mauro Favilla": { "first_paragraph": "Mauro Favilla (d.5 Ocak 1934, Lucca – ö. 16 Mart 2021, Lucca, İtalya), İtalyan siyasetçi.\n" }, "Lorenzo de' Medici": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Lidia Menapace": { "first_paragraph": "Lidia Menapace (doğum adı: Lidia Brisca; d. 3 Nisan 1924, Novara - ö. 7 Aralık 2020, Roma, İtalya), İtalyan direnişçi ve siyasetçi. \n" }, "Michele Miraglia": { "first_paragraph": "Michele Miraglia (d. 5 Şubat 1935 –ö. 2 Eylül 2023), İtalyan yönetici ve siyasetçi. \n" }, "Mario Monti": { "first_paragraph": "Mario Monti (d. 19 Mart 1943, Varese, İtalya), İtalyan ekonomist ve siyasetçi. Aynı zamanda Bocconi Üniversitesi rektörü ve başkanı olmuştur. İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi'nin istifası sonrasında yeni bir hükûmet kurması istenmiştir. Kasım 2011'de Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano tarafından hayat boyu senatör ilan edildi.\n" }, "Aldo Moro": { "first_paragraph": "Aldo Moro (23 Eylül 1916 - 9 Mayıs 1978), İtalyan politikacı ve 1963-1968 ile 1974-1976 tarihlerinde İtalya Başbakanlığı görevinde bulunan Hristiyan demokrat lider.\n" }, "Celeste Nardini": { "first_paragraph": "Maria Celeste Nardini (d. 28 Eylül 1942, Bari – ö. 2 Eylül 2020, Bari, İtalya), İtalyan kadın siyasetçi. Nardini 28 Eylül 1942'de Bari, İtalya'da doğdu. Komünist Dönüşüm Partisi'nde siyasete girdi. 1994-2006 yılları arasında İtalya Temsilciler Meclisi ve 2006-2008 yılları arasında İtalya Senatosu üyesiydi. \n" }, "Rosario Olivo": { "first_paragraph": "Rosario Olivo (d. 18 Nisan 1940), İtalyan siyasetçi.[1]\n" }, "Paolo Bartolozzi": { "first_paragraph": "Paolo Bartolozzi (d. 12 Eylül 1957 –ö. 4 Şubat 2021), İtalyan siyasetçi.\n" }, "Paolo Boselli": { "first_paragraph": "Paolo Boselli (d. 8 Haziran 1838, Savona - ö. 10 Mart 1932, Roma), İtalyan siyasetçi.\n" }, "Paolo Gentiloni": { "first_paragraph": "Paolo Gentiloni Silveri (d. 22 Kasım 1954, Roma), 2016-2018 yılları arasında İtalya Başbakanı olan İtalyan politikacı ve eski gazeteci.\n" }, "Paolo Saviane": { "first_paragraph": "Paolo Saviane (d. 20 Mart 1962 - ö. 20 Ağustos 2021), İtalyan siyasetçi ve iş adamı.\n" }, "Giuseppe Pella": { "first_paragraph": "Giuseppe Pella (18 Nisan 1902 - 31 Mayıs 1981), İtalyan Hristiyan Demokrat politikacı ve 1953'ten 1954'e kadar İtalya başbakanı. Alcide De Gasperi'nin ölümünden sonra, 1954-1956 yılları arasında Avrupa Parlamentosu Başkanı olarak görev almıştır.\n" }, "Piergiorgio Bressani": { "first_paragraph": "Piergiorgio Bressani (d. 10 Haziran 1929 – ö. 3 Haziran 2022), İtalyan siyasetçi.\n" }, "Pietro Nenni": { "first_paragraph": "Pietro Nenni (d. 9 Şubat 1891 Faenza - ö. 1 Ocak 1980, Roma), İtalyan sosyalist siyasetçi. Eski dışişleri bakanı.\n" }, "Romano Prodi": { "first_paragraph": "Romano Antonio Prodi (d. 9 Ağustos 1939; Scandiano), sırasıyla 1996-1998 ve 2006-2008 yılları arasında iki kez İtalya Başbakanı olan ve Avrupa Komisyonu'nun onuncu başkanı olarak görev yapan İtalyan politikacı, ekonomist ve akademisyen. Prodi, İtalya'daki merkez solun kurucusu ve İkinci Cumhuriyet'in simge isimlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Akademik kariyerinden dolayı \"Profesör\" lakabıyla anılır.[1]\n" }, "Lionello Puppi": { "first_paragraph": "Lionello Puppi (d. 22 Aralık 1931 – ö. 15 Eylül 2018), İtalyan sanat tarihçisi ve siyasetçidir.\n" }, "Marino Quaresimin": { "first_paragraph": "Marino Quaresimin (22 Kasım 1937, Vicenza, İtalya - 20 Mart 2020, Vicenza), İtalyan siyasetçi.\n" }, "Giovanni Battista Rabino": { "first_paragraph": "Giovanni Battista Rabino (15 Aralık 1931, Montaldo Scarampi, Piyemonte, İtalya – 12 Mart 2020, Asti, İtalya), İtalyan siyasetçi.\n" }, "Antonio Rastrelli": { "first_paragraph": "Antonio Rastrelli (15 Ekim 1927 - 15 Ağustos 2019), İtalyan siyasetçi, belediye başkanı ve avukat.[1]\n[2]\n" }, "Renato Ruggiero": { "first_paragraph": "Renato Ruggiero (d. 9 Nisan 1930, Napoli - ö. 4 Ağustos 2013, Milano) İtalyan diplomat ve eski bakan.\n" }, "Cesare Rizzi": { "first_paragraph": "Cesare Rizzi (31 Mart 1940[1] – 28 Temmuz 2019), İtalyan siyasetçi. 1996'da delege olarak Kuzey Ligi Partisi'nden seçilerek Erba bölgesini temsilen İtalya Ulusal Meclisi'ne girdi. Ayrıca 2001-2006 yılları arasında İtalyan Temsilciler Meclisi Üyesi olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Ettore Romoli": { "first_paragraph": "Ettore Romoli (d.9 Nisan 1938-ö. 14 Haziran 2018), İtalyan siyasetçidir.[2] 1994'te girdiği Forza İtalya'da 2013 yılına kadar aktif siyaset yapmıştır.[3] 2007'den 2017'ye kadar Gorizia belediye başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Rossana Rossanda": { "first_paragraph": "Rossana Rossanda (23 Nisan 1924, Pula, İtalya Krallığı - 20 Eylül 2020, Roma, İtalya), İtalyan sol görüşlü siyasetçi, kadın hakları savunucusu, yazar ve gazeteci.[1][2]\n" }, "Mariano Rumor": { "first_paragraph": "Mariano Rumor (d. 16 Haziran 1915 - ö. 22 Ocak 1990) İtalyan politikacı, Hristiyan Demokrasi'nin liderlerinden ve 1968 - 1970 ile 1972 - 1974 tarihleri arasında İtalya başbakanı.\n" }, "Mario Scelba": { "first_paragraph": "Mario Scelba (5 Eylül 1901 - 29 Ekim 1991), İtalyan Hristiyan Demokrat politikacı ve 1954'ten 1955'e kadar İtalya başbakanı. 1969'dan 1971'e kadar Avrupa Parlamentosu Başkanı olarak görev almıştır.\n" }, "Sebastiano Giuseppe Danna": { "first_paragraph": "Sebastiano Giuseppe Danna (20 Ocak 1757, Savigliano - 20 Kasım 1811, Mantua) İtalyan general. Danna, ilk olarak Sardinya Krallığı'nda topçu subayı olarak görev yaptı. Daha sonra 1804'de I. Napolyon'un kurduğu İtalya Krallığı'nda tuğgeneral oldu. 1 Şubat 1810'da General Augusto Caffarelli'nin yerine devletin savunma bakanı oldu.[1] Ancak orduda kendisine ihtiyaç olduğu için 1811'de yerini Achille Fontanelli'ye devretti.[2][3] 1811'de Mantua'da öldü.\n" }, "Sidney Sonnino": { "first_paragraph": "Sidney Costantino Sonnino, (d. 11 Mart 1847, Pisa - ö. 24 Kasım 1922, Roma), İtalyan politikacı, 1906'da ve 1909'dan 1910'a kadar İtalya başbakanlığı yapmıştır. Ayrıca I. Dünya Savaşı sırasında İtalyan Dışişleri Bakanı olarak 1919 Paris Barış Konferansı'nda İtalya'yı temsil etti.\n" }, "Giovanni Spadolini": { "first_paragraph": "Giovanni Spadolini (d. 21 Haziran 1925 - ö. 4 Ağustos 1994) İtalya Cumhuriyetçi Partisi üyesi olan Liberalist ve İtalyan politikacı. 1981 - 1982 tarihleri arasında İtalya Başbakanlığı görevinde bulunmuştur. Hristiyan-Demokrat olmayan ilk İtalya başbakanıdır.\n" }, "Luciano Stirati": { "first_paragraph": "Luciano Fabio Stirati (15 Aralık 1922, Gubbio – 25 Temmuz 2020, Gubbio, İtalya), İtalyan siyasetçi. Siyasi yaşamında İtalya Sosyalist Partisi (PSI) üyesi olarak 1964'ten 1968 yılına kadar Gubbio kentini temsilen İtalya Senatosu'nda senatörlük görevini yürüttü.[1]\n" }, "Fernando Tambroni": { "first_paragraph": "Fernando Tambroni (d. 25 Kasım 1901 - ö. 18 Şubat 1963), İtalyan Hristiyan demokrat siyasetçi ve 1960 yılnın dört ayı süresince İtalya başbakanı. Başbakanlığı süresinceki en önemli olay, Movimento Sociale Italiano (İtalyan Sosyal Hareketi) adı verilen neo-Faşist Parti ve ona karşı ortaya çıkan Sol hareketlerdi. Başbakanlığı bıraktıktan iki yıl sonra, 1963'te öldü.\n" }, "Giuseppe Tonutti": { "first_paragraph": "Giuseppe Tonutti (d. 19 Mart 1925[1] –ö. 23 Temmuz 2018)[2], İtalyan siyasetçi. 1976'da girdiği İtalyan Senatosu'nda senatör ve delege olarak 1987 yılına kadar görev yapmıştır.[3]\n" }, "Mario Toros": { "first_paragraph": "Mario Toros (d. 9 Aralık 1922[1][2] – ö. 3 Haziran 2018), İtalyan siyasetçidir. 1958'den 1972'ye kadar İtalyan Meclisi'nde delege olarak ve 1972'den 1987'ye kadar İtalya Senatosu'nda senatör olarak görev yapmıştır.[3][4]\n" }, "Giovanni Battista Urbani": { "first_paragraph": "Giovanni Battista Urbani (d. 3 Kasım 1923 – ö. 2 Eylül 2018), İtalyan komünist siyasetçidir. 1957'den 1958'e kadar Savona Belediye Başkanı ve 1972'den 1987'ye kadar İtalya Senatosu'nda delege olarak görev yaptı.[1]\nİtalya Komünist Partisi üyesi siyasetçi Giovanni Battista Urbani 2 Eylül 2018'de 94 yaşında ölmüştür.\n" }, "Urbano Rattazzi": { "first_paragraph": "Urbano Rattazzi (d. 29 Haziran 1808 - ö. 5 Haziran 1873), İtalyan siyasetçi. 1862 ve 1867 yıllarında iki kez İtalya başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Vincenzo Scotti": { "first_paragraph": "Vincenzo Scotti (d. 16 Eylül 1933, Napoli[1]) İtalyan Hristiyan demokrat siyasetçi.\n" }, "Giuseppe Zamberletti": { "first_paragraph": "Giuseppe Zamberletti (17 Aralık 1933 –26 Ocak 2019), İtalyan siyasetçidir. \n" }, "Angelo Ziccardi": { "first_paragraph": "Angelo Ziccardi (1 Mayıs 1928 – 6 Ocak 2019), İtalyan siyasetçi.\n" }, "Adone Zoli": { "first_paragraph": "Adone Zoli (16 Aralık 1887 – 20 Şubat 1960), İtalya Cumhuriyeti'nin 49. Başbakanıdır.\n" }, "Şablon:İzlandalı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki İzlandalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Ásgeir Ásgeirsson": { "first_paragraph": "Ásgeir Ásgeirsson [ˈausceir̥ ˈausceir̥sɔn] (d. 13 Mayıs 1894, Kóranes, İzlanda - ö.15 Eylül 1972, Reykjavík) İzlandalı politikacı ve İzlanda Cumhuriyeti'nin ikinci cumhurbaşkanı.\n" }, "Benedikt Sigurðsson Gröndal": { "first_paragraph": "Benedikt Sigurðsson Gröndal (7 Temmuz 1924 – ö. 20 Temmuz 2010)[1] Sosyal Demokrat Partisi'den (Alþýðuflokkurinn) İzlanda eski Başbakanı. 15 Ekim 1979-8 Şubat 1980 tarihlerinde görev yaptı. Bundan önce 1978-1980 yıllarında Dışişleri Bakanı oldu.\n" }, "Bjarni Benediktsson (1908 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Bjarni Benediktsson (30 Nisan 1908 – 10 Temmuz 1970), İzlandalı siyasetçi. Benediktsson, Avrupa ülkesi İzlanda'da 1961 yılında kısa bir dönem ile 1963-1970 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Bjarni Benediktsson (1970 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Bjarni Benediktsson (26 Ocak 1970, Reykjavík), İzlandalı siyasetçi. Benediktsson, Avrupa ülkesi İzlanda'da Ocak 2017 ile Aralık 2017 döneminde başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Björn Þórðarson": { "first_paragraph": "Björn Þórðarson (6 Şubat 1879 – 25 Ekim 1963), İzlanda eski Başbakanı. 16 Aralık 1942-21 Ekim 1944 tarihleri arasında görev yapmıştır. hükûmetin parlamento desteğine güven vermemiştir. İzlanda cumhuriyet olunca başbakan olmuştur.\n" }, "Davíð Oddsson": { "first_paragraph": "Davíð Oddsson (d. 17 Ocak 1948), İzlandalı politikacı ve İzlanda'nın 1991'den 2004 tarihine kadar uzun süre görev yapan Başbakanı. 2004 yılından 2005 yılına kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Daha önce, 1982-1991 tarihleri arası Reykjavik Belediye Başkanı oldu ve 2005-2009 tarihlerinde İzlanda Merkez Bankası yönetim kurulu başkanlığını yaptı.\n" }, "Kristján Eldjárn": { "first_paragraph": "Kristján Eldjárn (6 Aralık 1916, Tjörn - 14 Eylül 1982), 1968-1980 yılları arasında İzlanda'nın üçüncü cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Emil Jónsson": { "first_paragraph": "Guðmundur Emil Jónsson (d. 27 Ekim 1902 – 30 Kasım 1986), İzlanda eski Başbakanı. İlk Balıkçılık ve Sosyal İşleri bakanıdır. 1956-1968 yılları arası Sosyal Demokrat Parti'nin (Alþýðuflokkurinn) başkanı oldu.\n" }, "Geir Haarde": { "first_paragraph": "Geir Hilmar Haarde (d. 8 Nisan 1951[1]), İzlandalı siyasetçi ve eski başbakandır. Ağustos 2014 yılında Amerika Birleşik Devletleri ve bazı Latin Amerika ülkelerine İzlanda Büyükelçisi olarak atandı. 23 Şubat 2015 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nin İzlanda Büyükelçisi olarak göreve başladı. Geir, 15 Haziran 2006 - 1 Şubat 2009 tarihleri arası İzlanda'nın Başbakanı oldu. 2005'ten 2009'a kadar İzlanda Bağımsızlık Partisi Başkanlığı yaptı. Geir, başlangıçta partisinin ve İlerici Parti arasında bir koalisyon yaptı. 2007 parlamento seçimlerinden sonra, Bağımsızlık Partisi oylarını artırmıştır. Geir'in partisi, Sosyal Demokrat İttifakı arasında bir koalisyon yaparak, Başbakanlık görevini yeniledi. Bu koalisyon, Ekim 2008'deki ekonomik çöküşten sonra yapılan protestoların ardından 2009 yılının Ocak ayında istifa etmişti. 2010 yılı Eylül ayında, Geir, görevi kötüye kullanmakla suçlanan ilk İzlandalı bakan oldu ve Landsdómur'un (İzlanda Yüksek Mahkemesi), bu tür durumlar için özel bir mahkemesinde yargılandı. Başlangıçta altı çeşit suç ile karşı karşıya kaldı fakat bir suçlamadan mahkûm edildi.\n" }, "Geir Hallgrímsson": { "first_paragraph": "Geir Hallgrímsson (d. 16 Aralık 1925 – ö. 1 Eylül 1990) Bağımsızlık Partisi'nden İzlanda eski Başbakanı. Bundan önce de Reykjavik Belediye Başkanı ve İzlanda Parlamentosu'nda milletvekiliydi.\n" }, "Ólafur Ragnar Grímsson": { "first_paragraph": "Olafur Ragnar Grimsson (d. 14 Mayıs 1943, Ísafjörður), İzlanda'nın, 1996'dan beri cumhurbaşkanıdır. 4 kez aynı göreve seçilmiştir. Daha önce İzlanda Üniversitesi'nde profesörlük yapan Grimsson, 1988-1991 yılları arasında da ülkenin maliye bakanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Guðni Th. Jóhannesson": { "first_paragraph": "Guðni Thorlacius Jóhannesson (d. 26 Haziran 1968), İzlanda Cumhurbaşkanı seçilen[1], İzlandalı tarihçi ve İzlanda Üniversitesi'nde öğretim görevlisidir.\n" }, "Gunnar Thoroddsen": { "first_paragraph": "Gunnar Thoroddsen (d. 29 Aralık 1910 – ö. 25 Eylül 1983), 8 Şubat 1980-26 Mayıs 1983 yılları arası İzlanda Başbakanıydı. Gunnar İzlanda'nın Parlamentosu'na (Althing) seçilen en genç milletvekiliydi. 1934 yılında milletvekili seçildiğinde 23 yaşındaydı. 1968 yılında İzlanda başkanlığı için yarıştı. 1965-1969 yılları arası Danimarka'da İzlanda Büyükelçisi olarak görev yaptı. Gunnar, 1947 den 1959'a kadar Reykjavik Belediye Başkanlığı yaptı. 1959 den 1965 kadar maliye bakanı oldu. Geir Hallgrímsson kabinesinde sanayi bakanı ve sosyal refah bakanlığı yaptı.\n" }, "Halldór Ásgrímsson": { "first_paragraph": "Halldór Ásgrímsson (d. 8 Eylül 1947 - ö. 18 Mayıs 2015), İzlanda eski başbakanı ve siyasetçi.\n" }, "Hermann Jónasson": { "first_paragraph": "Hermann Jónasson (d. 25 Aralık 1896 – ö. 22 Ocak 1976), iki kez İzlanda Başbakanı olan, İlerleme Partisi'nden bir İzlandalı siyasetçi.\n" }, "Jóhann Hafstein": { "first_paragraph": "Jóhann Hafstein (Akureyri, 19 Eylül 1915 – 15 Mayıs 1980), Bağımsızlık Partisi'nden 14 Temmuz 1971-10 Temmuz 1970'e kadar İzlanda eski Başbakanıdır. 1946 yılında Reykjavik'ten Althing'e seçildi. 1978 yılına kadar temsil mecliste temsil etti. 1946-1978 yılları arası Althingi üyesiydi. Hafstein, Althingi'de 1959-1961 ve 1962-1963 yıllarında Alt Meclisi Başkanı oldu. 1952-1963 arasında Su Ürünleri Bank'ın CEO'su oldu. 1963-1970 yılında yine 1961 yılında Sağlık portföyü yanı sıra Adalet Bakanı, Din ve Endüstriyel İlişkiler olarak görev yaptı. 1953, 1959 ve 1974 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na katıldı.\n" }, "Jón Magnússon (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Jón Magnússon (d. 16 Ocak 1859 – 23 Haziran 1926), İzlandalı siyasetçi ve iki kez İzlanda Başbakanı olmuştur. Heimastjórnarflokkurinn partisinden 4 Ocak 1917'den 7 Mart 1922 yılları arası ilk kez başbakanlık yaptı. Muhafazakâr Parti'den (Íhaldsflokkurinn, Kurtuluş Partisi'nin öncüsü) 22 Mart 1924-23 Haziran 1926 yıllarında ikinci dönem görev yaptı.\n" }, "Jón Þorláksson": { "first_paragraph": "Jón Þorláksson (3 Mart 1877 – 20 Mart 1935), İzlanda eski Başbakanı. 1929 yılında Bağımsızlık Partisi'ni kurmak için, Liberal Parti ile birleşerek Muhafazakâr Parti'nin (Íhaldsflokkurinn) tek lideriydi ve 1935'te ölümüne dek Reykjavík Belediye Başkanıydı.\n" }, "Katrín Jakobsdóttir": { "first_paragraph": "Katrín Jakobsdóttir (d. 1 Şubat 1976), İzlandalı siyasetçi. Katrín, Avrupa ülkesi İzlanda'da 30 Kasım 2017 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Magnús Guðmundsson (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Magnús Guðmundsson (d. 6 Şubat 1879 – ö. 28 Kasım 1937), İzlandalı politikacı. 1907 yılında Kopenhag Üniversitesi hukuk bölümünden mezun oldu. Magnus, 1916'dan 1937 yılında ölümüne kadar Kuzey batı İzlanda'yı temsilen Althingi'nin bir üyesiydi. 23 Haziran-8 Temmuz 1926 tarihleri arası İzlanda'nın vekaleten Başbakanı oldu ve günümüzde dağılmış olan Muhafazakâr Parti'nin (Íhaldsflokkurinn) üyesiydi. 1924-1927 yıllarında Jón Magnusson başkanlık Hükûmeti'nin Sanayi Bakanı oldu. Öncesinde, 1920-1922 yılları arasında Maliye bakanı olarak görev yaptı. Bağımsızlık Partisi'nin kurucu üyesi oldu ve Bağımsızlık Partisi'nden 1932-1934 yılları arası ilk hükûmette Adalet bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ólafur Jóhannesson": { "first_paragraph": "Ólafur Jóhannesson (1 Mart 1913 - 20 Mayıs 1984), İlerici Parti'den İzlanda'nın on beşinci Başbakanı ve iki kez bu görevi yapmıştır. İlerleme Partisi üyesi olarak 1970'lerde parti başkanı olarak hizmet verdi.\n" }, "Ólafur Thors": { "first_paragraph": "Ólafur Tryggvason Thors (d. 19 Ocak 1892 – ö. 31 Aralık 1964), İzlanda Başbakanı olarak görev yapmış Bağımsızlık Partisi lideri bir İzlandalı siyasetçi.[1] Margret Þorbjörg Kristjánsdóttir ve Danimarkalı Thor Philip Axel Jensen'in oğludur.\n" }, "Sigmundur Davíð Gunnlaugsson": { "first_paragraph": "Sigmundur Davíð Gunnlaugsson (d. 12 Mart 1975, Reykjavík), 2013-2016 yılları arası İzlanda eski Başbakanı olan bir İzlandalı politikacı. Ayrıca 2009-2016 yılları arası İlerleme Partisi başkanı olmuştur. 25 Nisan 2009 tarihinde Reykjavik Kuzey seçim bölgesinde 8 üyeli, Althing'a (İzlanda parlamentosu) seçildi. Halen 27 Nisan 2013 yılından bu yana 1 üyesi olduğu Kuzeydoğu Seçim bölgesini temsil etmektedir. Sigmundur Davið Gunnlaugsson, ekonomi ve siyaset bilimi diplomasına sahiptir. Höskuldur Thórhallsson'u (% 37.9) yenerek, 18 Ocak 2009 tarihinde parti üyelerinin % 40.9 oyunu alarak İlerici Partisi başkanı seçildi. Sigmundur Davið Gunnlaugsson, İzlanda Cumhuriyeti tarihinin en genç başbakanı ve dünyanın en genç demokratik olarak seçilmiş başkanıdır. Panama Belgeleri olarak anılan belgelerde adının geçmesi üzerine başlayan protesto gösterileri sonucu 5 Nisan 2016 tarihinde görevinden istifa etmiştir.[1]\n" }, "Sigurður Eggerz": { "first_paragraph": "Sigurður Eggerz (d. 1 Mart 1875 – ö. 16 Kasım 1945), İzlanda Başbakanı 21 Temmuz 1914-4 Mayıs 1915 tarihlerinde ilk kez, 7 Mart 1922-22 Mart 1924 tarihlerinde ikinci kez başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Sigurður Ingi Jóhannsson": { "first_paragraph": "Sigurður Ingi Jóhannsson (d. 20 Nisan 1962), İzlandalı siyasetçi ve İzlanda'nın eski Başbakanı. İlerici Parti üyesidir.\n" }, "Stefán Jóhann Stefánsson": { "first_paragraph": "Stefán Yaldi Jóhann Stefánsson (d. 20 Temmuz 1894 – ö. 20 Ekim 1980), İzlanda'nın ilk Dışişleri Bakanı. 6 Aralık 1949-4 Şubat 1947 tarihilerinde İzlanda Başbakanı oldu. 1934 yılında Althing'e seçildi ama 1937 yılında yeniden seçilemedi. 1938-1952 yılları arası artık feshedilmiş olan Sosyal Demokrat Parti'nin (Alþýðuflokkurinn) başkanıydı. 1957 den 1965 kadar Danimarka'da İzlanda büyükelçisi oldu.\n" }, "Steingrímur Hermannsson": { "first_paragraph": "Steingrímur Hermannsson (d. 22 Haziran 1928 – ö. 1 Şubat 2010)[1] İzlandalı siyasetçi. 1983-1987 ve 1988-1991 yılları arası İzlanda Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Steingrímur Steinþórsson": { "first_paragraph": "Steingrímur Steinþórsson (d. 12 Şubat 1893 - ö. 14 Kasım 1966), İzlanda eski Başbakanı. 14 Mart 1950-11 Eylül 1953 tarihleri arası bu görevi yaptı.\n" }, "Sveinn Björnsson": { "first_paragraph": "Sveinn Björnsson (27 Ocak 1881, Kopenhag - 25 Ocak 1952, Reykjavík), İzlanda'nın ilk cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Tryggvi Þórhallsson": { "first_paragraph": "Tryggvi Þórhallsson (d. 9 Şubat 1889 – 31 Temmuz 1935), 28 Ağustos 1927-3 Haziran 1932 yılları arası İzlanda Başbakanıydı. İlerleme Partisi üyesiydi.\n" }, "Þorsteinn Pálsson": { "first_paragraph": "Þorsteinn Pálsson ya da Thorsteinn Pálsson (d. 29 Ekim 1947), Bağımsızlık Partisi'nden İzlanda eski Başbakanı. 8 Temmuz 1987-28 Eylül 1988 yılları arasında görev yaptı.[1]\n" }, "Şablon:Japon-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Japon siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Masatoshi Abe": { "first_paragraph": "Masatoshi Abe (阿部 正俊, Abe Masatoshi, 4 Kasım 1942, Higashine - 25 Ekim 2020, Tokyo), Japon siyasetçi.\n" }, "Tadatoshi Akiba": { "first_paragraph": "Tadatoşi Akiba (Japonca: 秋葉忠利, d. 3 Kasım 1942), Japon matematikçi ve siyasetçi. 1990'da Japon Sosyalist Partisi milletvekili olarak seçilerek 1999'e kadar aynı görevini sürdürmüştür. 1999'de Hiroşima'nın belediye başkanılığına seçilmiş ve 2003'te tekrar aynı göreve getirilmiştir.\n" }, "Yukiya Amano": { "first_paragraph": "Yukiya Amano (天野 之弥, Amano Yukiya, d. 9 Mayıs 1947 - ö.18 Temmuz 2019), Japon siyasetçi ve diplomattır.[1][2]\n" }, "Yoshiyuki Arai": { "first_paragraph": "Yoshiyuki Arai (新井彬之, d. 15 Eylül 1934 – ö. 7 Mart 2017), Japon siyasetçi.\nShizuoka Bölgesi'nde doğan Yoshiyuki, 1969-1990 yılları arasında New Komeito Partisi üyesi olarak Hyogo 4. bölgeyi (Japonya) temsil etti ve o yılki seçimlere katılmamayı seçti.\n" }, "Dai Shimamura": { "first_paragraph": "Dai Shimamura (Japonca:島村大; 11 Ağustos 1960 - 30 Ağustos 2023), Japon siyasetçi.\n" }, "Takehiko Endo": { "first_paragraph": "Takehiko Endo (遠藤 武彦, Endō Takehiko, d. 5 Ekim 1938 - ö. 27 Aralık 2019), Japon siyasetçi ve eski bakan.\n" }, "Yasuo Fukuda": { "first_paragraph": "Yasuo Fukuda (福田 康夫, Fukuda Yasuo) (d. 16 Temmuz 1936), Japonya'nın 91. başbakanı ve Japonya Liberal Demokrat Partisi başkanı. Shinzō Abe'in başbakanlıktan istifa etmesi üzerine başbakan seçilmiştir. 1959'da Waseda Üniversitesi'nden Ekonomi derecesiyle mezun olmuştur. Babası Takeo Fukuda 1976 ile 1978 yılları arasında Japonya başbakanıydı.\n" }, "Fumiyo Kişida": { "first_paragraph": "Fumiyo Kişida (Japonca: 岸田 文雄, romanize: Kishida Fumio; d. 29 Temmuz 1957), 4 Ekim 2021 tarihinden bu yana Japonya'nın başbakanı olan Japon siyasetçi.\n" }, "Hara Takashi": { "first_paragraph": "Hara Takaşi (Japonca: 原 敬 Takaşi Hara; 9 Şubat 1856-4 Kasım 1921), 1918-1921 yılları arasında Japonya'nın 10. Başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi. Japonya'nın ilk Hristiyan Başbakanı olup 4 Kasım 1921 tarihinde bir suikast sonucu öldü.\n" }, "Yukio Hatoyama": { "first_paragraph": "Yukio Hatoyama (鳩山 由紀夫, Hatoyama Yukio) (d. 11 Şubat 1947; lakap: Uçūjin \"Uzaylı\"), Japonya'nın eski Başbakanı, göreve 16 Eylül 2009'de başladı. Ayrıca DPJ'nin (Japon Demokrat Partisi) eski başkanıdır.\n" }, "Hiranuma Kiichirō": { "first_paragraph": "Hiranuma Kiichirō (Japonca: 平沼 騏一郎; 28 Eylül 1867-22 Ağustos 1952), 1939 yılında Japonya'nın 24. başbakanı olarak görev yapmış II. Dünya Savaşı öncesi önemli, Japon millî sağ siyasetçi. Uzak Doğu Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi tarafından savaş suçu işlediği gerekçesiyle ömür boyu hapse mahkûm edilse de ölümünden kısa bir süre önce afla serbest bırakıldı.\n" }, "Kōki Hirota": { "first_paragraph": "Kōki Hirota (広田弘毅, Hirota Kōki) (Kyūjitai: 廣田 弘毅, d. 30 Temmuz 1878; Kajimachi, Naka-gun Fukuoka-ken, Japon İmparatorluğu - ö. 23 Aralık 1948; Sugamo Hapishanesi, Tokyo, Japonya), Japon diplomat ve siyasetçi ve Japonya'nın 32. başbakanıdır. (9 Mart 1936 - 23 Ocak 1937) Saitō ve 1. Konoe hükûmetlerinin Dışişleri Bakanıdır.\n" }, "Hitoshi Ashida": { "first_paragraph": "Hitoshi Ashida (Japonca: 芦田 均 Ashida Hitoshi; 15 Kasım 1887-20 Haziran 1959), 1948 yılında Japonya'nın 47. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi. Ashida, savaş sonrası siyasi manzaranın önemli bir figürüydü fakat iki bakanını hedef alan yolsuzluk skandalından (Shōwa Denkō Jiken) dolayı istifa etti.[1]\n" }, "Honda Tadakatsu": { "first_paragraph": "Honda Tadakatsu (Japonca: 本多 忠勝; 17 Mart 1548-3 Aralık 1610), Sengoku döneminin sonları ve Edo döneminin başlarında yaşamış bir Japon samuray ve daimyō. Ōtaki ve Kuwana beyliklerinin daimyōsu olup Ii Naomasa, Sakakibara Yasumasa ve Sakai Tadatsugu ile birlikte Tokugawa'nın Dört Göksel Kralı'dan biriydi.\n" }, "Inukai Tsuyoshi": { "first_paragraph": "Inukai Tsuyoshi (犬養 毅, Inukai Tsuyoshi) (d. 20 Nisan 1855 - ö. 15 Mayıs 1932), Japon politikacı ve başbakan. Suikast sonucu öldürülmesiyle II. Dünya Savaşı öncesi dönemde Japonya'da parlamentoya dayalı hükûmetler uygulaması son bulmuştur.\n" }, "Itō Hirobumi": { "first_paragraph": "Hirobumi Itō (伊藤 博文, Itō Hirobumi) (d. 16 Ekim 1841 – ö. 26 Ekim 1909) Japonya'nın ilk başbakanı olan Japon siyasetçi ve asker. Meiji Dönemi politikacısı.\n" }, "Cuniçiro Koyzumi": { "first_paragraph": "Cuniçiro Koyzumi (小泉純一郎, Koizumi Juniçirō) Takma adı: Jun-chan), (d. 8 Ocak 1942, Yokosuka, Kanagawa, 2001-2006 yılları arasında Japonya'nın 89. Başbakanı. Eski Meclis Başkan Yardımcısı Koisumi Matajirō'nun torunu ve eski Savunma Bakanı Junya Moizumi'nin oğludur.\n" }, "Yoshito Kajiya": { "first_paragraph": "Yoshito Kajiya (加治屋 義人, Kajiya Yoshito, d. 22 Nisan 1938-ö. 12 Kasım 2018), Japon siyasetçidir. Japonya Liberal Demokrat Parti'si üyesi olarak Japonya Ulusal Meclisi'nde delege olarak görev yapmıştır.\nAslen Kagoshima'lı olan Japon siyasetçi Kajiya, lise mezunu olup siyasi kariyerinde ilk önce 1976'da Kagoshima Şehir Meclisi'nde görev almıştır. 2001'de Meclis Başkanı olarak seçilmiştir.\n" }, "Kakuei Tanaka": { "first_paragraph": "Kakuei Tanaka (Japonca: 田中 角栄 Tanaka Kakuei; 4 Mayıs 1918-16 Aralık 1993), 1972-1974 yılları arasında Japonya'nın 40. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.\n" }, "Ikuo Kamei": { "first_paragraph": "Ikuo Kamei (亀井 郁夫, Kamei Ikuo, 1 Kasım 1933 –15 Mayıs 2019)[1], Japon siyasetçi.\n" }, "Naoto Kan": { "first_paragraph": "Naoto Kan (菅 直人, Kan Naoto) (d. 10 Ekim 1946) Japon siyasetçi. 4 Haziran 2010 - 26 Ağustos 2011 tarihleri arasında Japonya Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Katō Kiyomasa": { "first_paragraph": "Katō Kiyomasa (Japonca: 加藤 清正; 25 Temmuz 1562-2 Ağustos 1611), Azuchi-Momoyama ve Edo dönemlerinde yaşamış bir Japon daimyō. Kumamoto Beyliği'nin ilk daimyōsudur.\n" }, "Katō Tomosaburō": { "first_paragraph": "Katō Tomosaburō (Japonca: 加藤 友三郎; 26 Şubat 1861-24 Ağustos 1923), 1922-1923 yılları arasında Japonya'nın 12. başbakanı olarak görev yapmış Japon asker ve devlet adamı.\n" }, "Katō Takaaki": { "first_paragraph": "Takaaki Katō (加藤 高明, Katō Takaaki) (d. 3 Ocak 1860 - ö. 28 Ocak 1926) Japon siyasetçi ve Japonya'nın 11 Haziran 1924 ile 28 Ocak 1926 tarihleri arasındaki 24. başbakanı. Katō Kōmei olarak da bilinir.\n" }, "Katsura Tarō": { "first_paragraph": "Katsura Tarō (Japonca: 桂 太郎; d. 4 Ocak 1848 - ö. 10 Ekim 1913), 1901-1906, 1908-1911 ve 1912-1913 yılları arasında Japonya'nın altıncı başbakanı olarak görev yapan Japon asker ve devlet adamı.\n" }, "Keizō Obuchi": { "first_paragraph": "Keizō Obuchi (小渕 恵三, Obuchi Keizō) (d. 25 Haziran 1937, Nakanojō-machi, Agatsuma-gun, Gunma-ken, Japon İmparatorluğu - ö. Tokyo, Japonya; lakapları: Heisei Ojisan \"Heisei\" Amca), Japon siyasetçi. 30 Temmuz 1998 - 5 Nisan 2000 tarihleri arasında Japonya'nın 84. başbakan olarak görevini yapmıştır. Eski milletvekililerden Mitsuhei Obuchi'nin oğludur.\n" }, "Kido Takayoshi": { "first_paragraph": "Kido Takayoshi (11 Ağustos, 1833 - 26 Mayıs, 1877) Japon samuray ve siyasetçi.[1]\n" }, "Kintomo Mushanokōji": { "first_paragraph": "Mushanokōji Kintomo, (Japonca 武者小路 公共; d. 29 Ağustos 1882; ö. 21 Nisan 1962) Japon İmparatorluğu adına 25 Ekim 1936 yılında, Sovyetler Birliği'ne karşı Alman ve Japon Hükûmeti'nin imzaladığı Anti-Komintern Paktını Japon İmparatorluğu'nu temsil eden İmparatorluğun Berlin'deki özel büyükelçisidir.\n" }, "Nobusuke Kishi": { "first_paragraph": "Nobusuke Kishi (岸 信介, Kishi Nobusuke) (d. 13 Kasım 1896 – ö. 7 Ağustos 1987; Takma adı: Shōwa no Yōkai (昭和の妖怪 / Şova canavarı) Japonya'nın 56 ve 57. başbakanı olmuş Japon siyasetçi.\n" }, "Kiyoura Keigo": { "first_paragraph": "Kiyoura Keigo (Japonca: 清浦 奎吾; 14 Şubat veya 27 Mart 1850-5 Kasım 1942), Ocak-Haziran 1924 tarihleri arasında Japonya'nın 13. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.[1]\n" }, "Kuniaki Koiso": { "first_paragraph": "Kuniaki Koiso (小磯 国昭, Koiso Kuniaki) (Kyūjitai: 小磯 國昭, d. 22 Mart 1880; Utsunomiya-shi, Tochigi-ken, Japon İmparatorluğu - ö. 3 Kasım 1950; Sugamo Hapishanesi, Tokyo, Japonya), Japon asker ve siyasetçi. Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri'nin orgenerali ve Japonya'nın 41. başbakanı (22 Temmuz 1944 - 7 Nisan 1945) dır.\n" }, "Masayoshi Ōhira": { "first_paragraph": "Masayoshi Ōhira (大平 正芳, Ōhira Masayoshi) (d. 12 Mart 1910 - ö. 12 Haziran 1980), 1978-1980 arasında Japonya başbakanı.\n" }, "Matsudaira Katamori": { "first_paragraph": "Matsudaira Katamori (Japonca: 松平 容保; 15 Şubat 1836-5 Aralık 1893), Edo döneminin sonları ve Meiji döneminin başlarında yaşamış bir Japon daimyō. Aizu Beyliği'nin dokuzuncu daimyōsu ve Kyoto Shugoshoku'su olup Boshin Savaşı sırasında, Aizu Beyliği'ni Tokugawa şogunluğu safında yeni Meiji hükûmetine karşı yönetti, ancak Aizu Muharebesi'nda ciddi şekilde mağlup edildi. Katamori'nin hayatı bağışlandı ve daha sonra Nikkō Tōshō-gū tapınağının baş kannushi'si oldu. Katamori ve üç erkek kardeşi Matsudaira Sadaaki, Tokugawa Yoshikatsu ve Tokugawa Mochiharu ile birlikte Meiji Restorasyonu sırasında oldukça etkili rollere sahipti ve dört Takasu kardeş olarak adlandırıldı.\n" }, "Matsukata Masayoshi": { "first_paragraph": "Matsukata Masayoşi (Japonca: 松方 正義; 25 Şubat 1835-2 Temmuz 1924), 1891-1892 ve 1896-1892 yılları arasında Japonya'nın dördüncü başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.\n" }, "Yōsuke Matsuoka": { "first_paragraph": "Yōsuke \"Frank\" Matsuoka (松岡 洋右 Matsuoka Yōsuke), (d. 3 Mart 1880 - ö. 26 Haziran 1946), II. Dünya Savaşı'nın başlangıcı esnasında Japon İmparatorluğu'nun Dışişleri Bakanı.\n" }, "Michihiko Kano": { "first_paragraph": "Michihiko Kano (鹿野道彦, Kano Michihiko, d. 24 Ocak 1942, Yamagata) – (ö. 21 Ekim 2021, Yamagata, Japonya), Japon siyasetçi.\n" }, "Mitsumasa Yonai": { "first_paragraph": "Mitsumasa Yonai (Japonca: 米内 光政; 2 Mart 1880 - 20 Nisan 1948), Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri amirali ve 1940 yılında Japonya'nın 26. başbakanı olarak görev yapmış Japon asker ve devlet adamı.\n" }, "Naruhiko Higashikuni": { "first_paragraph": "Prens Naruhiko Higashikuni (Japonca: 東久邇宮稔彦王 Higashikuni-no-miya Naruhiko Ō; 3 Kasım 1887-20 Ocak 1990), 17 Ağustos 1945-9 Ekim 1945 tarihleri arasında Japonya'nın 43. başbakanı olarak görev yapmış Japonya prensi ve Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri generali. İmparator Hirohito'nun eşi İmparatoriçe Nagako'nun amcası olup[1] hükûmet başkanı olan tek İmparatorluk ailesi üyesi ve asker kökenli son Japonya başbakanıdır.\n" }, "Noboru Takeshita": { "first_paragraph": "Noboru Takeshita (Japonca: 竹下 登 Takeshita Noboru; 24 Şubat 1924-19 Haziran 2000), 1987-1989 yılları arasında Japonya'nın 46. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.[1]\n" }, "Nobuyuki Abe (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Nobuyuki Abe (Japonca: 阿部 信行 Abe Nobuyuki; 24 Kasım 1875-7 Eylül 1953), 1939-1940 yılları arasında Japonya'nın 39. Başbakanı ile 1944-1945 yılları arasında son Kore Genel Valisi olarak görev yapmış Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri generali.\n" }, "Hosei Norata": { "first_paragraph": "Hosei Norota (野呂田 芳成, Norota Hōsei, 25 Ekim 1929 –23 Mayıs 2019), Japon siyasetçi ve bakan. \n" }, "Ōkuma Shigenobu": { "first_paragraph": "Şigenobu Ōkuma (Japonca: 大隈 重信; 11 Mart 1838-10 Ocak 1922), 1898 ve 1914-1916 yılları arasında Japonya'nın sekizinci başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi. Ōkuma, aynı zamanda Japonya'da Batılı bilim ve kültürünün erken savunucusu ve Waseda Üniversitesi'nin kurucusu idi.\n" }, "Hiroshi Ōshima": { "first_paragraph": "Hiroshi Ōshima (大島 浩, Ōshima Hiroshi) (19 Nisan 1886, Ena, Gifu, Japonya - 6 Haziran 1975, Tokyo, Japonya), Japon İmparatorluğu'nun korgenerali ve II. Dünya Savaşı sırasında Berlin Büyükelçisi.\n" }, "Masahide Ōta": { "first_paragraph": "Masahide Ota (大田 昌秀, Ōta Masahide, d. 12 Haziran 1925 – ö.12 Haziran 2017) ,Japon akademisyen, bürokrat ve siyasetçi. 1990'dan 1998'e kadar Okinawa Eyaletinin valisi olarak görev yapmıştır.[1] Kendisi 12 Haziran 1925'te Kumejima, Okinawa'da doğdu.\n" }, "Ryūtarō Hashimoto": { "first_paragraph": "Ryūtarō Haşimoto (橋本 龍太郎, Haşimoto Ryūtarō) (d. 29 Temmuz 1937; Şibuya, Tokyo, Şuşşin-çi: Sōja-şi, Okayama-ken - ö. 1 Temmuz, 2006; Şinjuku, Tokyo, Takma adı: Haşi Ryū), Japon siyasetçi. 11 Ocak 1996 - 30 Temmuz 1998 tarihleri arasında Japonya'nın 86. Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ryuzo Sasaki": { "first_paragraph": "Ryuzo Sasaki (笹木 竜三, Sasaki Ryūzō, d. 27 Kasım 1956 - ö. 28 Haziran 2022)[1], Japon siyasetçi.\n" }, "Sadao Fuchigami": { "first_paragraph": "Sadao Fuchigami (渕上 貞雄, Fuchigami Sadao, d. 19 Mart 1937 – ö. 13 Ekim 2023), Japon siyasetçi. \n" }, "Saionji Kinmochi": { "first_paragraph": "Kinmoçi Sayonci (Japonca: 西園寺 公望; 7 Aralık 1849-24 Kasım 1940), 1906-1908 ve 1911-1912 yılları arasında Japonya'nın yedinci başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi. Yaşayan son genrō olarak, 1920'ler ve 1930'larda Japonya'nın en saygın devlet adamıydı.\n" }, "Saitō Makoto": { "first_paragraph": "Saitō Makoto (Japonca: 斎藤 実; 27 Ekim 1858-26 Şubat 1936), Japon asker ve devlet adamı.[1] Masatake, Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri amirali olup 1919-1927 ile 1929-1931 yılları arasında üç dönem Kore Genel Valisi ve 1932-1934 yılları arasında Japonya'nın 19. başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Sakamoto Ryōma": { "first_paragraph": "Sakamoto Ryōma (Japonca: 坂本 龍馬; 3 Ocak 1836-10 Aralık 1867), Japonya'da bakumatsu döneminde Tokugawa şogunluğunun devrilmesinde önemli rol oynayan bir Japon samuray idi.\n" }, "Seiji Maehara": { "first_paragraph": "Seiji Maehara (Japonca: 前原 誠司 Maehara Seiji; d. 30 Nisan 1962), 1993 yılından bu yana Temsilciler Meclisi milletvekili görev yapan Japon siyasetçi. 2005-2006 yılları arasında Japonya Demokratik Partisi ve 2010-2011 yılları arasında Japonya Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Senjūrō Hayashi": { "first_paragraph": "Senjūrō Hayashi (Japonca: 林 銑十郎 Hayashi Senjūrō; 26 Şubat 1876-4 Şubat 1943), Mukden Olayı sırasında Japon Kore Ordusu'nun komutanı ve 1937 yılında Japonya'nın 22. başbakanı olarak görev yapmış Japon asker ve devlet adamı.\n" }, "Sōsuke Uno": { "first_paragraph": "Sōsuke Uno (Japonca: 宇野 宗佑 Tanaka Kakuei; 27 Ağustos 1922-19 Mayıs 1998), 1989 yılında Japonya'nın 47. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçidir. Uno, göreve geldikten üç ay sonra bir geyşa tarafından ortaya çıkarılan seks skandalı sonucu istifa etmiştir.\n" }, "Teiichi Suzuki": { "first_paragraph": "Teiichi Suzuki (鈴木 貞一, Suzuki Teiichi) (16 Aralık 1888; Shibayama-machi, Sanbu-gun, Chiba-ken, Japon İmparatorluğu - 15 Temmuz 1989; Shibayama-machi, Sanbu-gun, Chiba-ken, Japonya), Japon kurmay subayı ve Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri'nin Korgeneralidir.\n" }, "Şinzo Abe": { "first_paragraph": "Şinzo Abe (安倍 晋三, Abe Shinzō); (21 Eylül 1954, Tokyo - 8 Temmuz 2022, Nara), Japon siyasetçi.\n" }, "Takahashi Korekiyo": { "first_paragraph": "Korekiyo Takahaşi (Japonca: 高橋 是清; 27 Temmuz 1854-26 Şubat 1936), 1921-1922 yılları arasında Japonya'nın 11. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.\n" }, "Takeshi Onaga": { "first_paragraph": "Takeshi Onaga (翁長 雄志, Onaga Takeshi, d. 2 Ekim 1950 – ö. 8 Ağustos 2018), Japon siyasetçidir. Okinawa Eyaleti Valisi olarak 10 Aralık 2014'ten 2018'de ölümüne kadar görevinin başında olmuştur. Daha öncesinde Kasım 2000'den Aralık 2014'e kadar Naha Belediye Başkanı olarak dört dönem görev yapmıştır.[1]\n" }, "Tanaka Giichi": { "first_paragraph": "Tanaka Giichi (d. 22 Haziran 1864, Hagi - ö. 29 Eylül 1929), Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri generalliği yapmış olan Japonya başbakanı, antikomünist politikacı ve asker.\n" }, "Tanzan Ishibashi": { "first_paragraph": "Tanzan Ishibashi (Japonca: 石橋 湛山 Ishibashi Tanzan; 25 Eylül 1884-25 Nisan 1973), 1956-1957 yılları arasında Japonya'nın 36. başbakanı olarak görev yapmış Japon gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Terauchi Masatake": { "first_paragraph": "Terauchi Masatake (Japonca: 寺内 正毅; 5 Şubat 1852-3 Kasım 1919), Japon asker ve devlet adamı.[1] Masatake, Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri mareşali olup 1910-1916 yılları arasında Kore'nin ilk genel valisi ve 1916-1918 yılları arasında Japonya'nın dokuzuncu başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Tetsu Katayama": { "first_paragraph": "Tetsu Katayama (Japonca: 片山 哲 Katayama Tetsu; 28 Temmuz 1887-30 Mayıs 1978), 1947-1948 yılları arasında Japonya'nın 33. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi. Katayama, Japonya'da başbakan olarak görev yapan ilk sosyalisttir.\n" }, "Tomiichi Murayama": { "first_paragraph": "Tomiichi Murayama (Japonca: 村山 富市 Murayama Tomiichi; d. 3 Mart 1924), 30 Haziran 1994-11 Ocak 1996 tarihleri arasında Japonya Başbakanı olan Japon siyasetçi.[1] Murayama Japonya Sosyalist Partisi'nin başkanı olup ülkenin 50 yıl aradan sonraki ilk sosyalist başbakanı idi. En çok II. Dünya Savaşı'nın bitişinin 50. yıl dönümünde yaptığı konuşmasında savaş sırasında Japonya'nın işlediği savaş suçlarından özür dilemesiyle hatırlanmaktadır.\n" }, "Tsutomu Hata": { "first_paragraph": "Tsutomu Hata (Japonca: 羽田 孜 Hata Tsutomu; d. 24 Ağustos 1935- ö. 28 Ağustos 2017), 1994 yılında Japonya'nın 51. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.[1]\nKendisi 28 Ağustos 2017'de, 82 yaşında, doğum yeri Tokyo'da ölmüştür.\n" }, "Wakatsuki Reijirō": { "first_paragraph": "Reycirō Vakatsuki (Japonca: 若槻 礼次郎; 21 Mart 1866-20 Kasım 1949), 1926-1927 ve 1931 yılları arasında Japonya'nın 15. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.\n" }, "Wataru Takeshita": { "first_paragraph": "Wataru Takeshita (竹下 亘, Takeshita Wataru, d. 3 Kasım 1946 – ö. 17 Eylül 2021), Japon siyasetçi.[1][2]\n" }, "Yamamoto Gonnohyōe": { "first_paragraph": "Yamamoto Gonbee (Japonca: 山本 權兵衞 Yamamoto Gonbee/Gonnohyōe; 26 Kasım 1852-8 Kasım 1933), 1898 ve 1914-1916 yılları arasında Japonya'nın sekizinci başbakanı olarak görev yapmış Japon asker ve devlet adamı.\n" }, "Yoshio Yatsu": { "first_paragraph": "Yoshio Yatsu (Japonca: 谷津 義男 ; Yatsu Yoshio, d. 23 Temmuz 1934, Tatebayashi - ö.3 Haziran 2021, Tatebayashi, Japonya), Japon siyasetçi.\n" }, "Yoşiro Mori": { "first_paragraph": "Yoşirō Mori (森 喜朗, Mori Yoşirō) (d. 14 Temmuz 1937, Neagari-maçi bugün: Nomi-şi, İşikawa-ken) 5 Nisan 2000 den 26 Nisan 2001 yılına kadar 55. Japon başbakan olarak olarak görevini yaptı.[1]\n" }, "Yoşihiko Noda": { "first_paragraph": "Yoşihiko Noda (Japonca: 野田 佳彦; d. 20 Mayıs 1957), Japon siyasetçi. 29 Ağustos 2011'de iktidarda olan partisinin başkanlığına seçildi ve akabinde Japonya Başbakanı oldu.\n" }, "Yuichiro Hata": { "first_paragraph": "Yuichiro Hata (羽田 雄一郎, Hata Yūichirō, d. 29 Temmuz 1967, ö. 27 Aralık 2020), Japon siyasetçi.\n" }, "Yukio Takano": { "first_paragraph": "Yukio Takano (Japonca:高野之夫 Takano Yukio; d. 25 Aralık 1937 –ö. 9 Şubat 2023), Japon iş adamı ve siyasetçi.\n" }, "Zenkō Suzuki": { "first_paragraph": "Zenkō Suzuki (鈴木 善幸, Suzuki Zenkō) (11 Ocak 1911 - 19 Temmuz 2004), 1980-82 arasında Japonya başbakanı. ABD ve öteki batı ülkeleriyle yakın iş birliği programıyla tanınır.\n" }, "Şablon:Kanada-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Kanadalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "John Joseph Caldwell Abbott": { "first_paragraph": "John Joseph Caldwell Abbot (d. 1821, St. Andrews, Québec - ö. 1893, Montreal) Kanadalı siyasetçi.\n" }, "Alfred Moses": { "first_paragraph": "Alfred Moses (d. 4 Temmuz 1977 – ö. 26 Temmuz 2022), Kanadalı siyasetçi.\n" }, "Dave Barrett": { "first_paragraph": "David Barrett (bilinen adıyla: Dave Barrett ; d. 2 Ekim 1930 – ö. 2 Şubat 2018), Kanadalı siyasetçi ve sosyal güvenlik uzmanıdır. \n" }, "Marc-André Bédard": { "first_paragraph": "Marc-André Bédard (d. 15 Ağustos 1935, Lac-à-la-Croix - ö. 25 Kasım 2020), Kanadalı hukukçu ve siyasetçi.[1]\n" }, "Bill Davis": { "first_paragraph": "William Grenville \"Bill\" Davis (d. 30 Temmuz 1929) – (ö. 8 Ağustos 2021), Kanadalı siyasetçi.\n" }, "Bill Graham (Kanadalı siyasetçi)": { "first_paragraph": "Bill Graham (17 Mart 1939, Montreal - 7 Ağustos 2022) Kanadalı siyasetçidir.\n" }, "Margaret Birch": { "first_paragraph": "Margaret Birch (13 Haziran 1921 - 29 Ekim 2020), Kanadalı siyasetçidir.[1][2]\n" }, "Brian Mulroney": { "first_paragraph": "Brian Mulroney (20 Mart 1939), Kanadalı siyasetçi, Kanada'nın on sekizinci başbakanı. 17 Eylül 1984 - 25 Haziran 1993 tarihleri arasında başbakanlık yaptı. 1983'ten 1993'e kadar İlerici Muhafazakâr Parti başkanlığını yürüttü. Siyasetten ayrıldıktan sonra eski işi olan avukatlık ve danışmanlığa geri döndü.\n" }, "Gord Brown": { "first_paragraph": "Gordon Brown, MP, (d. 31 Ağustos 1960 –ö. 2 Mayıs 2018), Kanadalı siyasetçidir. Kendisi Toronto, Ontario'da doğdu. Kanada Avam Kamarası'nın üyesiydi. Kanada'nın Ontario Seçim bölgesi'nden Leeds-Grenville-Bin Adaları ve Rideau Gölleri bölgesini temsilen 2004'ten bu yana Kanada Muhafazakâr Partisi üyesi olarak siyaset yapmıştır.\n" }, "Derek Meyers": { "first_paragraph": "Derek Meyers (d. 4 Eylül 1977 – ö. 28 Mart 2023), Kanadalı siyasetçi. \n" }, "Diane Legault": { "first_paragraph": "Diane Legault (21 Temmuz 1956 doğumlu), Quebec, diş hekimi ve siyasetçi.\n" }, "Robert Forhan": { "first_paragraph": "Robert Norman \"Bob\" Forhan (d. 27 Mart 1936 –ö. 3 Haziran 2018), Sağ kanatta oynamış Kanadalı eski buz hokeyi oyuncusu ve siyasetçidir. Ülkesinin Buz Hokeyi Milli Takımı'nda 1960 ve 1964 Kış Olimpiyatları'nda yer almıştır.\n" }, "Gary Fox (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Gary John Fox (d. 23 Aralık 1943 – ö. 8 Aralık 2022), Ontario, Kanadalı hayvan yetiştiricisi ve siyasetçi.\n" }, "Stephen Harper": { "first_paragraph": "Stephen Joseph Harper (d. 30 Nisan 1959), Kanadalı siyasetçidir. Kanada Muhafazakâr Partisinin eski başkanı ve Kanada'nın 22. Başbakanıdır. Azınlık olarak muhafazakârları yönettikten sonra Başbakan seçilmesi, 12 yıldan fazla sürmüş olan liberal yönetimi sonlandırmıştır.\n" }, "Jean Chrétien": { "first_paragraph": "Jean Chrétien (d. 11 Ocak 1934), Kanadalı siyasetçidir. 4 Kasım 1993'ten 12 Aralık 2003'e kadar Kanada Başbakanlığı yapmıştır. \n" }, "Joe Clark": { "first_paragraph": "Charles Joseph \"Joe\" Clark (d. 5 Haziran 1939, High River, Alberta), Kanadalı iş insanı ve siyasetçi. 1979-1980 yılları arasında Kanada başbakanı olarak görev yaptı. 40 yaşındayken başbakan seçildi ve Kanada tarihinin en genç başbakanı oldu.\n" }, "John Diefenbaker": { "first_paragraph": "John George Diefenbaker (d. 18 Eylül 1895; Neustadt, Kanada - ö. 16 Ağustos 1979, Ottava, Kanada), Kanadalı siyasetçidir. 21 Haziran 1957'den 22 Nisan 1963'e kadar Kanada Başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "John Turner": { "first_paragraph": "John Napier Wyndhm Turner (7 Haziran 1929; Surrey, İngiltere - 19 Eylül 2020)[1], Kanada'nın 17. Başbakanı olarak görev yapan ve 30 Haziran - 17 Eylül 1984 tarihleri ​​arasında görev yapmış olan Kanadalı avukat ve politikacı.\n" }, "Paul Martin": { "first_paragraph": "Paul Martin (d. 28 Ağustos 1938), Kanadalı siyasetçidir. 12 Aralık 2003'ten 6 Şubat 2006'ya kadar Kanada Başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Philip Owen": { "first_paragraph": " Philip Walter Owen (d. 11 Mart 1933 – ö. 30 Eylül 2021)[1], Kanadalı siyasetçi.[2]\n" }, "Roger Stuart Bacon": { "first_paragraph": "Roger Stuart Bacon (d. 29 Haziran 1926 – ö. 4 Ekim 2021), Kanadalı siyasetçi.\n" }, "Beaton Tulk": { "first_paragraph": "Beaton Tulk (22 Mayıs 1944 –23 Mayıs 2019), Kanadalı siyasetçi ve bürokrat.[1][2]\n" }, "Gene Zwozdesky": { "first_paragraph": "Gene Zwozdesky, \"MLAAB\" (24 Temmuz 1948 – 6 Ocak 2019), Kanadalı siyasetçi. \n" }, "Şablon:Kübalı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Kübalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Leopoldo Cintra Frías": { "first_paragraph": "Leopoldo Cintra Frías \"Polo\"[1] (d.17 Temmuz 1941) Kübalı asker ve siyasetçi. Küba Ordusunda general, Küba Komünist Partisi kurucusu, Politbüro üyesi ve Küba Cumhuriyeti Kahramanıdır.\n" }, "Victor Dreke": { "first_paragraph": "Víctor Emilio Dreke Cruz (d. 1937), Kübalı komünist lider ve Küba Devrim Ordusu'nda general.\n" }, "José Ramón Fernández": { "first_paragraph": "José Ramón Fernández Álvarez (d. 4 Kasım 1923 - ö. 6 Ocak 2019), Kübalı komünist lider, Küba Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "Ramón Grau": { "first_paragraph": "Dr. Ramón Grau San Martin (13 Aralık 1887, La Palma, Pinar del Río Province, Küba; 28 Temmuz 1969, Havana, Küba) Kübalı doktor ve siyasetçi. Küba eski devlet başkanı.\n" }, "José Ramón Machado Ventura": { "first_paragraph": "José Ramón Machado Ventura, M.D. (d. 26 Ekim 1930 San Antonio de las Vueltas) Küba devriminin önde gelen isimlerindendir. Küba Devrimi'ne 10 Mart 1952'de henüz öğrenci iken katıldı. 1953 yılında Havana Üniversitesi'nden Tıp doktoru olarak mezun oldu. Raul Castro'nun Küba başkanı seçilmesinden sonra Küba başkan yardımcılığı görevine getirildi.[1] ve 2013 yılına dek bu görevde kaldı.\n" }, "Manuel Urrutia Lleó": { "first_paragraph": "Manuel Urrutia Lleó (8 Aralık 1901 – 5 Temmuz 1981), Kübalı avukat ve siyasetçi. 1950'li yıllarda Gerardo Machado hükûmetini devirerek diktatör olan Fulgencio Batista'ya karşı kampanyalar yürüttü. Bu kampanyalar 1959'da ilk devrimci hükûmetin başkanı olana kadar sürdü. Sadece altı ay sonra Küba Devrimi önderi Fidel Castro ile yaşadığı bir dizi görüş ayrılığı nedeniyle görevinden istifa etti ve kısa bir süre sonra ABD'ye göç etti.\n" }, "Miguel Díaz-Canel": { "first_paragraph": "Miguel Mario Díaz-Canel Bermúdez (d. 20 Nisan 1960), Kübalı siyasetçidir. Díaz-Canel, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ada ülkesi Küba'nın Devlet Başkanı ve Küba Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteridir.\n" }, "Enrique Oltuski": { "first_paragraph": "Enrique Oltuski Osacki (18 Ekim 1930, Santa Clara - 16 Aralık 2012) Küba Devrimi'ne katılmış olan Kübalı devrimci, siyasetçi ve devlet adamı.\n" }, "Osvaldo Dorticós Torrado": { "first_paragraph": "Osvaldo Dorticós Torrado (17 Nisan 1919 – 23 Haziran 1983), Havana, Küba'lı avukat ve siyasetçi. 1959-1976 yılları arasında Küba Devlet Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ramiro Valdés": { "first_paragraph": "Ramiro Valdés Menéndez (d. 28 Nisan 1932) Kübalı devrimci ve siyasetçi. 2009 yılındaki kabine değişikliği sırasında devlet başkanı yardımcılığına getirilmiştir.\n" }, "Şablon:Macar-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Macar siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "András Hegedüs": { "first_paragraph": "András Hegedüs (Macarca telaffuz: [ˈɒndraːʃ ˈhɛɡɛdyʃ]; d. 31 Ekim 1922 – ö. 23 Ekim 1999), Macar komünist siyasetçi. 1955-1956 yılları arasında Bakanlar Kurulu Başkanı olarak görev yaptı. 28 Ekim 1956'daki Macar Devrimi'nin beşinci gününde Sovyetler Birliği'ne kaçtı, ancak 1958 yılında geri döndü ve sosyoloji dersleri verdi.\n" }, "Árpád Göncz": { "first_paragraph": "Árpád Göncz (10 Şubat 1922 - 6 Ekim 2015), Macar profesör ve siyasetçi. 2 Mayıs 1990 - 4 Ağustos 2000 tarihleri arasında Macaristan Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Árpád Szakasits": { "first_paragraph": "Árpád Szakasits (6 Aralık 1888 – 3 Mayıs 1965), Macar siyasetçi. Önce sosyal demokrat, sonra komünist fikirleri benimsedi. 2 Ağustos 1948 - 23 Ağustos 1949 tarihleri arasında Macaristan Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "György Bálint": { "first_paragraph": "György Bálint (28 Temmuz 1919; Gyöngyös, Macaristan - 21 Haziran 2020; Budapeşte, Macaristan), Macar botanikçi ve siyasetçi.\n" }, "Dezső Pattantyús-Ábrahám": { "first_paragraph": "Dezső Pattantyús-Ábrahám de Dancka (d. 10 Temmuz 1875 – ö. 25 Temmuz 1973) 1919 yılında bir ay boyunca Başbakan ve Szeged'teki ikinci karşı-devrimci hükûmetin geçici Maliye Bakanı olarak görev yapmış muhafazakâr Macar politikacı.\n" }, "Ferenc Mádl": { "first_paragraph": "Ferenc Mádl (29 Ocak 1931 – 29 Mayıs 2011), Macar profesör ve siyasetçi.\n" }, "Ferenc Münnich": { "first_paragraph": "Ferenc Münnich (Macarca telaffuz: [ˈfɛrɛnt͡s ˈmynːiç]; 18 Kasım 1886, Seregélyes – 29 Kasım 1967, Budapeşte), Macar komünist siyasetçi. 1958-1961 yılları arası Macaristan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Konseyi Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Jenő Fock": { "first_paragraph": "Jenő Fock (17 Mayıs 1916, Budapeşte - 22 Mayıs 2001, Budapeşte), Macar siyasetçi. Avrupa'da günümüzde Macaristan'ın bulunduğu bölgede 1949 ile 1989 yılları arasında var olan Macaristan Halk Cumhuriyeti'nde 1967-1975 arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Géza Fejérváry": { "first_paragraph": "Baron Géza Fejérváry de Komlóskeresztes (d. 15 Mart 1833 – ö. 25 Nisan 1914), 1903-1907 Macar Anayasa Krizi sırasında, Kral Franz Joseph tarafından atanan bürokratların hükûmetinde başbakan olarak görev yapmış bir Macar general.\n" }, "György Matolcsy": { "first_paragraph": "György Matolcsy (d. 18 Temmuz 1955, Budapeşte) Macar iktisatçı ve siyasetçi.\n" }, "György Schöpflin": { "first_paragraph": "György Schöpflin (bilinen adıyla: George Schöpflin ; d. 24 Kasım 1939 – ö. 19 Kasım 2021), Macar siyasetçi.[1]\n" }, "Gyula Kállai": { "first_paragraph": "Gyula Kállai (Macarca telaffuz: [ˈɟulɒ ˈkaːlːɒi]; 1 Haziran 1910 - 12 Mart 1996), Macar komünist siyasetçi. 1965-1967 yılları arası Macaristan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanı, 1967-1971 yılları arası Macaristan Ulusal Meclisi Başkanı ve 1957-1989 yılları arası Yurtsever Halk Cephesi Ulusal Konseyi Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Gyula Peidl": { "first_paragraph": "Gyula Peidl (4 Nisan 1873 – 22 Ocak 1943), Macar sosyalist siyasetçi. 1919 yılında Macaristan Devlet Başkanı ve Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ferenc Gyurcsány": { "first_paragraph": "Ferenc Gyurcsány (d. 4 Temmuz 1961, Pápa, Macaristan), Macar siyasetçi. 2004-2009 yılları arasında Macaristan Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Gyula Horn": { "first_paragraph": "Gyula Horn (d. 5 Temmuz 1932 – ö. 19 Haziran 2013), Macar sosyalist politikacı, eski başbakan.\n" }, "Imre Forgács": { "first_paragraph": "Imre Forgács (d. 9 Nisan 1949 – ö. 26 Ekim 2022)[1], Macar siyasetçi ve hukukçu. \n" }, "Imre Mécs": { "first_paragraph": "Imre Mécs (d.4 Eylül 1933 – ö.19 Ocak 2023), Macar siyasetçi ve devrimci. Mécs, 4 Eylül 1933'te Budapeşte, Macaristan'da doğdu. 1956'da Büyük Macar Devrimi'ne katıldığı gerekçesiyle ömür boyu hapis cezası almış 1963'te afla serbest kalmıştır. Ardından Hür Demokrasi Hareketi'nden (SZDSZ) siyasete girerek 1990-2010 yılları arasında Ulusal Meclis'te delege olarak yer aldı.[1][2] 2010'daki seçimlerde kaybedince köşesine çekilmiştir.[3] Fruzsina Magyar ile evli sekiz çocuk sahibi olan Mécs, 19 Ocak 2023'te yaşamını yitirmiştir.[2]\n" }, "István Bajkai": { "first_paragraph": "István Bajkai (d. 17 Ocak 1964, Budapeşte – ö.22 Nisan 2023), Macar hukukçu ve siyasetçi.[1]\n" }, "István Friedrich": { "first_paragraph": "István Friedrich (d. 1 Temmuz 1883 – ö. 25 Kasım 1951), 1919 yılında üç ay süreyle Macaristan başbakanı olarak görev yapan bir Macar futbolcu, politikacı ve fabrika sahibiydi.\n" }, "István Rakovszky": { "first_paragraph": "István Rakovszky de Nagyrákó et Nagyselmecz (18 Haziran 1858 – 12 Ağustos 1931), legitimist Macar politikacı. İkinci Kraliyet darbesi sırasında, I. Karl tahtını geri almak için Macaristan'a döndü fakat girişimi başarısız oldu. Kral, Sopron'da rakip bir hükûmet kurdu ve başbakan olarak Rakovszky'i atadı.\n" }, "János Áder": { "first_paragraph": "János Áder (d. 9 Mayıs 1959, Csorna, Macaristan), Macar bir avukat ve politikacı.\n" }, "János Fuzik": { "first_paragraph": "János Fuzik (d. 10 Ekim 1957 –ö. 7 Eylül 2022), Slovak kökenli Macar siyasetçi ve gazeteci. \n" }, "János Hadik": { "first_paragraph": "János Count Hadik de Futak (23 Kasım 1863, Pálócz - 10 Aralık 1933, Budapeşte), Macar siyasetçi. Hadik, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1918 yılında 17 saat başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "József Antall": { "first_paragraph": "József Antall, Jr. (d. 8 Nisan 1932 – ö. 12 Aralık 1993)[1] Komünizmin çöküşünden sonra Macaristan'ın demokratik yollardan seçilmiş ilk Başbakanı olan, Öğretmen, kütüphaneci, tarihçi ve siyaset adamı. 1989 ve 1993 yılları arasında Macar Demokratik Forumu lideriydi.\n" }, "Kálmán Katona": { "first_paragraph": "Kálmán Katona (d. 8 Nisan 1948, Pécs – 5 Şubat 2017) Macar Parlamentosu üyesi ve Macar Demokratik Forumu (MDF) muhafazakâr partisi seçmenleri görevinde bulunan bir politikacı. 1990-1994 yılları arasında Macaristan Parlamentosu Ekonomi Komisyonu Başkan Yardımcısı ve Temmuz 1998 ile Mayıs 2000 tarihleri ​​arasında Viktor Orbán kabinesinde Ulaştırma, Haberleşme ve Su Yönetimi Bakanı olarak görev yapmıştır.[1] 2006 yılında Budapeşte Belediye Başkanı Macar Demokratik Forum adayı olmuştur. 1973 yılından beri evli ve üç çocuk sahibidir. \n" }, "Kálmán Tisza": { "first_paragraph": "Kálmán Tisza de Borosjenő (Coloman Tisza veya Koloman Tisza; 16 Aralık 1830 – ö. 23 Mart 1902), 1875 ve 1890 arasında Macar başbakanıydı. Macaristan tarihinde hükûmette en uzun süre görev yapan başbakanıdır.\n" }, "Károly Huszár": { "first_paragraph": "Károly Huszár de Sárvár (d. 1882 – ö. 1941), Macar siyasetçi. 1919-1920 yılları arası Macaristan Geçici Devlet Başkanı ve Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Lajos Kossuth": { "first_paragraph": "Lajos Kossuth (19 Eylül 1802, Monok, Macaristan; 20 Mart 1894, Torino, İtalya), ilk Macar cumhurbaşkanı.\n" }, "Mária Wittner": { "first_paragraph": "Mária Wittner (Gazdagh-Wittner; d. 9 Haziran 1937 –ö. 14 Eylül 2022)[1][2], Macar stenograf, aktivist ve siyasetçi.\n" }, "Mátyás Rákosi": { "first_paragraph": "Matyas Rakosi (d. 9 Mart 1892 - ö. 5 Şubat 1971) Macar komünist siyasetçi.\n" }, "Mihály Károlyi": { "first_paragraph": "Mihály Károlyi, tam adıyla Kont Mihály (Michael) Adam Georg Nikolaus Graf Károlyi von Nagykároly (d. 4 Mart 1875, Budapeşte, Macaristan - ö. 19 Mart 1955, Nice, Fransa), Macar siyasetçi. Macaristan'ın ilk devlet başkanıdır. 31 Ekim 1918 - 11 Ocak 1919 tarihleri arasında vekâleten; 11 Ocak 1919 - 21 Mart 1919 tarihleri arasında da asâleten Macaristan devlet başkanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Miklós Hanó": { "first_paragraph": "Miklós Hanó (d. 6 Şubat 1957 –ö. 3 Eylül 2023), Macar siyasetçi.[1][1]\n" }, "Rezső Nyers": { "first_paragraph": "Rezső Nyers (d. 21 Mart 1923 – ö.22 Haziran 2018), Macar siyasetçi, ekonomist ve eski bakan. 1960'tan 1962'ye kadar Macaristan Maliye Bakanı olarak görev yaptı. 1989'da birkaç ay boyunca Macar Sosyalist İşçi Partisi'nin Başkanı olarak görev yapan ülkenin son Komünist lideri oldu.[1]\n" }, "Oszkár Jászi": { "first_paragraph": "Oszkár Jászi (2 Mart 1875, Nagykároly - 13 Şubat 1957; Oberlin, Ohio) Macar sosyal bilimci, tarihçi ve siyasetçidir.\n" }, "Ildikó Pécsi": { "first_paragraph": "Ildikó Pécsi (d. 21 Mayıs 1940, Polgár, Macaristan - ö. 5 Aralık 2020, Gödöllő, Macaristan), Macar aktris ve siyasetçi.[1]\n" }, "Péter Boross": { "first_paragraph": "Péter Boross (d. 27 Ağustos 1928), Macar politikacı, Macar Demokratik Forumu (MDF) eski üyesi, Aralık 1993-Temmuz 1994 tarihleri arası Macaristan Başbakanı olarak görev yaptı. Selefi, József Antall'ın ölümü üzerine görevi üstlenmiştir. Sağ koalisyondan halefi Gyula Horn önderliğinde Macar Sosyalist Partisi (MSZP) tarafından seçimlerde yenilene kadar görevde kaldı. Başbakanlığı öncesinde, Sivil İstihbarat Hizmetleri Bakanı (1990) ve İçişleri Bakanı (1990-1993) olarak görev yaptı. 1994-1998 yılları arası ve 2006 yılından itibaren 2009 yılına kadar Parlamento üyesiydi.\n" }, "Péter Medgyessy": { "first_paragraph": "Péter Medgyessy (d. 19 Ekim 1942, Budapeşte) Macar siyasetçi. Macaristan eski başbakanı.\n" }, "Sándor Garbai": { "first_paragraph": "Sándor Garbai (d. 27 Mart 1879 – ö. 7 Kasım 1947) Macar sosyalist siyasetçi.\n" }, "Sándor Simonyi-Semadam": { "first_paragraph": "Sándor Simonyi-Semadam (d. 23 Mart 1864 – ö. 4 Haziran 1946)[1], 1920 yılında birkaç ay için başbakan olarak görev yapan bir Macar politikacı. Simonyi, Japonya ve Macaristan arasındaki kültürel bağları oluşturmak için oluşturulan Macar-Nippon Derneği üyesiydi.\n" }, "László Sólyom": { "first_paragraph": "László Sólyom (Macarca: Sólyom László, okunuşu:[ˈʃoːjom ˈlaːsloː]; d. 3 Ocak 1942, Peçuy, Macaristan - ö. 8 Ekim 2023), Macar siyasetçi. 2005-2010 yılları arasında Macaristan Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. 8 Ekim 2023'te öldü.[1]\n" }, "Tibor Füzessy": { "first_paragraph": "Tibor Füzessy (d. 14 Eylül 1928 – ö.19 Temmuz 2023)[1], Macar siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Zoltán Tildy": { "first_paragraph": "Zoltán Tildy (18 Kasım 1889 – 4 Ağustos 1961)[1], Macar lider. 1945-1946 yılları arası başbakan olarak ve 1946 yılından 1948 yılında Sovyet destekli komünistler tarafından iktidarın ele geçirilmesine kadar cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Şablon:Makedon-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Makedon siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Arnavut Demokrat Partisi": { "first_paragraph": "Arnavut Demokrat Partisi veya PDSH Kuzey Makedonya’da bir etnik Arnavut siyasi partisidir.\n" }, "Boris Traykovski": { "first_paragraph": "Boris Traykovski (Makedonca: Борис Трајковски; 25 Haziran 1956 - 26 Şubat 2004), Makedon siyasetçi.\n" }, "Branko Srvenkovski": { "first_paragraph": "Branko Srvenkovski (Makedonca: Бранко Црвенковски; 12 Ekim 1962, Saraybosna), Makedon siyasetçi.\n" }, "Corge İvanov": { "first_paragraph": "Gjorge Ivanov (Makedonca: Ѓорге Иванов, Makedonca telaffuz: [ˈɟɔrɡɛ ˈivanɔf]; d. 2 Mayıs 1960), 2009'dan 2019'a kadar görev yapan Kuzey Makedonya Cumhurbaşkanı.[1]\n" }, "Elvin Hasan": { "first_paragraph": "Dr. Elvin Hasan (d. 10 Nisan 1985, İştip, Yugoslavya SFC), Makedonya Cumhuriyeti'nin Dış Yatırımlardan Sorumlu Türk asıllı[1] Devlet Bakanı[2]. Makedonya'daki Türk Hareket Partisinin (THP) genel başkan yardımcısı[3].\n" }, "Emil Dimitriev": { "first_paragraph": "Emil Dimitriev (Makedonca: Емил Димитриев, d. 19 Mart 1979)[1] Makedon siyasetçi ve sosyolog. VMRO-DPMNE Genel Sekreteri ve 7. Kuzey Makedonya başbakanı. Przino Anlaşmasının[2] bir parçası olarak Nikola Gruevski başbakanlık görevinden istifa etmesi üzerine 15 Ocak 2016 tarihinde Makedonya başbakanı olarak seçildi ve 18 Ocak'ta göreve başladı.[3] 31 Mayıs 2017 tarihinde görevden ayrıldı.\n" }, "Hari Kostov": { "first_paragraph": "Hari Kostov (Makedonca: Хари Костов) (d. 13 Kasım 1959, Probiştip), Ulah asıllı Makedon siyasetçi. Mayıs 2004'ten Kasım 2004'e kadar Kuzey Makedonya Başbakanıydı.[1] Cumhurbaşkanı Branko Zrvenkovski tarafından atandıktan iki hafta sonra 31 Mayıs 2004'te Parlamento tarafından Başbakanlığa seçildi. Kostov, 1980'li ve 1990'lı yıllarda Makedon hükûmeti ve Dünya Bankası için ekonomik bir danışmandı. Zrvenkovski liderliğindeki ve 2002'den 2004'e kadar süren önceki hükûmet içişleri bakanıydı ve Zrvenkovski cumhurbaşkanı seçildiğinde görevi sona erdi. Kostov, Zrvenkovski hükûmetinden yetkililerin çoğunu elinde tuttu.\n" }, "Ksente Bogoev": { "first_paragraph": "Ksente Bogoev (Makedonca: Ксенте Богоев; d. 20 Ekim 1919, Ustrumca - ö. 20 Nisan 2008, Üsküp), Yugoslav iktisatçı, profesör ve 1968-1974 yılları arasında Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti Yürütme Konseyi Başkanı.\n" }, "Lazar Kolişevski": { "first_paragraph": "Lazar Koliševski (Makedonca: Лазар Колишевски, d. 12 Şubat 1914 - ö. 6 Temmuz 2000), Makedonya asıllı Yugoslav siyaset adamı.\n" }, "Lupço Arsov": { "first_paragraph": "Lupço Arsov (Makedonca: Љупчо Арсов; 9 Mayıs 1910, İştip - 18 Kasım 1986, Üsküp), Makedon komünist siyasetçi.\n" }, "Nikola Gruevski": { "first_paragraph": "Nikola Gruevski (Makedonca: Никола Груевски; d. 31 Ağustos 1970), Makedon siyasetçi.\n" }, "Oliver Spasovski": { "first_paragraph": "Oliver Spasovski (Makedonca: Оливер Спасовски; d. 21 Ekim 1976, Kumanova) Makedon siyasetçi. 3 Ocak 2020 tarihinden 31 Ağustos 2020 tarihine kadar Kuzey Makedonya başbakanı olarak görev yapmıştır.[2]\n" }, "Stevo Pendarovski": { "first_paragraph": "Stevo Pendarovski (Makedonca: Стево Пендаровски; 3 Nisan 1963), Makedon akademisyen ve siyasetçi. 12 Mayıs 2019 tarihinden beri Kuzey Makedonya Cumhurbaşkanı olarak görev yapmaktadır.[1][2][3]\n" }, "Trayko Velyanovski": { "first_paragraph": "Trayko Velyanovski (2 Kasım 1962, Üsküp), Makedon siyasetçi. 2008-2017 yılları arasında Kuzey Makedonya Meclisi Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Zoran Zaev": { "first_paragraph": "Zoran Zaev (Makedonca: Зоран Заев; d. 8 Ekim 1974, Ustrumca), Makedon siyasetçi. 31 Mayıs 2017-2 Ocak 2020 tarihleri arasında Kuzey Makedonya başbakanı olarak görev yapmıştır. 31 Ağustos 2020 tarihinde tekrar Kuzey Makedonya başbakanı olarak göreve başlamıştır ve ikinci dönemi de istifa ettiği 17 Ocak 2022 tarihine kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Şablon:Mısırlı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Mısırlı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Adli Mansur": { "first_paragraph": "Adli Mahmud Mansur (d. 23 Aralık 1945), Mısır Yüksek Anayasa Mahkemesi eski başkanı ve Mısır'ın 3 Temmuz 2013-8 Haziran 2014 tarihleri arası geçici Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Mısırlı bir yargıçtır. Mısır ordusu tarafından yapılan bir duyuruda, kitlesel protestolar sonucu olan 2013 Mısır darbesi sonrasında Cumhurbaşkanı ilan edildi.[1] Muhammed Mursi, askerî darbeyi kabul etmediğini ve halen Mısır'ın meşru Cumhurbaşkanı olduğunu iddia etmektedir.[2] Mansur, 4 Temmuz 2013 tarihinde Yüksek Anayasa Mahkemesi önünde yeni görevi için yemin etti.\n" }, "Ahmed Ziver Paşa": { "first_paragraph": "Ahmed Ziver Paşa (1864–1945) (Arapça: أحمد زيوار باشا) 24 Kasım 1924'ten 7 Haziran 1926'ya kadar Mısır başbakanıydı.[1]\n" }, "Gaber Asfour": { "first_paragraph": "Gaber Ahmed Asfour (Arapça:جابر أحمد عصفور), okunuşu:[ˈɡæːbeɾ ʕɑsˤˈfuːɾ]; d. 25 Mart 1944 – ö. 31 Aralık 2021), Mısırlı siyasetçi ve akademisyen. \n" }, "Hisham Bastawisy": { "first_paragraph": "Hisham Muhammed Osman Bastawisy (Arapça: هشام محمد عثمان بسطاويسي) (d. 23 Mayıs 1951, Kahire - ö. 17 Nisan 2021, Kahire, Mısır), Mısırlı yargıç ve siyasetçi. \n" }, "Muhammed Necib": { "first_paragraph": "Muhammed Necib (20 Şubat 1901, Hartum - 28 Ağustos 1984, Kahire), 1952'de Kral I. Faruk'un devrilmesinde önemli rol oynayan Mısırlı asker ve devlet adamı.\n" }, "Sufi Ebu Talib": { "first_paragraph": "Sufi Ebu Talib (d. 27 Ocak 1925, Tameyya, Mısır – ö. 21 Şubat 2008, Malezya), Mısırlı siyasetçi. 1978'den 1983'e kadar Halk Meclisi Başkanı olarak görev yaptı ve 6 Ekim 1981 tarihinde Enver Sedat'ın suikast sonucu öldürülmesi üzerine, Hüsnü Mübarek'in yeni devlet başkanı olana kadar sekiz gün boyunca Mısır devlet başkanı Vekili olarak görevi üstlendi.\n" }, "Şablon:Nijeryalı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Nijeryalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Abdulsalami Abubakar": { "first_paragraph": "Abdulsalami Abubakar (13 Haziran 1942), 1998'den 1999'a kadar Nijerya'nın fiili Başkanı olarak görev yapan Nijeryalı bir devlet adamı ve emekli Nijerya Ordusu generalidir [1] 1997-1998 yılları arasında da Genelkurmay Başkanlığı yaptı. General Sani Abacha'nın ölümü üzerine yerine geçti.\n" }, "Abiola Ajimobi": { "first_paragraph": "Isiaka Abiola Ajimobi (16 Aralık 1949 - 25 Haziran 2020) Nijerya'nın güney batısındaki Oyo Eyaletinden Nijeryalı politikacı[1].\n" }, "Franca Afegbua": { "first_paragraph": "Franca Afegbua (d. 20 Ekim 1942[1] – ö. 12 Mart 2023), Nijeryalı saç tasarımcısı ve siyasetçi.[2]\n" }, "Muhammed Buhari": { "first_paragraph": "Aisha Halilu (m. 1989)\n" }, "Umaru Musa Yar'Adua": { "first_paragraph": "Umaru Musa Yar'Adua (d. 16 Ağustos 1951 – 5 Mayıs 2010)[1][2][3] Nijerya Cumhurbaşkanı ve 13. Devlet Başkanı. 29 Mayıs 1999-28 Mayıs 2007 tarihlerinde kuzey Nijerya'da, Katsina Eyaleti valisi olarak görev yaptı. 21 Nisan 2007 tarihinde yapılan tartışmalı Nijerya cumhurbaşkanlığı seçimlerinin galibi ilan edildi ve 29 Mayıs 2007 tarihinde yemin etti. iktidar Demokratik Halk Partisi (PDP) üyesiydi.\n" }, "Şablon:Norveçli-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Norveçli siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Hans Kristian Amundsen": { "first_paragraph": "Hans Kristian Amundsen (d. 2 Aralık 1959 – ö.29 Temmuz 2018), Norveçli gazete editörü ve siyasetçidir. İşçi Partisi (Norveç) üyesiydi.\n" }, "Anders Trulsson Bruland": { "first_paragraph": "Anders Trulsson Bruland (d. 1770 – ö. 1818), Norveçli memur ve siyasetçi. 1815-1816 döneminde Norveç Parlamentosu'nda görev yaptı.\n" }, "Siri Austeng": { "first_paragraph": "Siri Austeng (d. 27 Nisan 1944 –ö. 8 Temmuz 2017) ,Norveçli siyasetçi ve bürokrat. Norveç İşçi Partisi üyesidir.\n" }, "Einar Gerhardsen": { "first_paragraph": "Einar Henry Gerhardsen (yardım·bilgi) (10 Mayıs 1897 - 19 Eylül 1987), Norveçli politikacı. Norveç İşçi Partisi'nin 1945-1965 yıllarındaki başkanıdır. 1945-1951, 1955-1963 ve 1963-1965 olmak üzere üç dönem başbakanlık yaptı.[1] 17 yıllık görev süresiyle, parlamenter sistemin başlamasından bu yana Norveç'in en uzun süre hizmet veren başbakanı olmuştur. Birçok Norveçli ona \"Landsfaderen\" (Ulusun Babası) der; II. Dünya Savaşı'ndan sonra Norveç'in yeniden inşasının ana mimarlarından biri olarak kabul edilir. Ayrıca 1954'te İskandinav Kurulu'nun ikinci başkanı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Georg Indrevik": { "first_paragraph": "Georg Indrevik (d. 18 Ağustos 1939 –ö. 23 Haziran 2023), Norveçli siyasetçi. \n" }, "Ingolf Elster Christensen": { "first_paragraph": "Ingolf Elster Christensen (28 Mart 1872, Førde – 3 Mayıs 1943, Førde), Muhafazakâr Partili Norveçli hukukçu, subay, vali ve politikacı.\n" }, "Jan P. Syse": { "first_paragraph": "Jan Peder Syse (yardım·bilgi) (d. 25 Kasım 1930 – ö. 17 Eylül 1997), Muhafazakâr Partili bir avukat ve Norveçli politikacı. 1989 ile 1990 yılları Norveç Başbakanı oldu. 1983-1985 yıllar arası Sanayi Bakanı olarak görev yaptı. Syse, 1988 ve 1993 yılında Kuzey Konseyi Başkanı oldu. 1997 yılında bir beyin kanamasından ani ölümüne kadar 25 yıl boyunca Norveç parlamentosunda görev yaptı.\n" }, "Johan Nygaardsvold": { "first_paragraph": "Johan Nygaardsvold (d. 6 Eylül 1879 – ö. 13 Mart 1952,) İşçi Partisinden Norveçli politikacı. 1935-1945 yılları arası Norveç başbakanıydı (Londra'da sürgünde 1940-1945 arası).[1]\n" }, "John Lyng": { "first_paragraph": "John Daniel Lyng (yardım·bilgi) (d. 22 Ağustos 1905 – 18 Ocak 1978), Muhafazakâr Partili bir Norveçli politikacı. Muhafazakâr, Merkez, Hristiyan Demokrat ve Liberal partilerin oluşturduğu koalisyon hükûmetinde, 28 Ağustos ile 25 Eylül 1963 tarihleri arası Norveç Başbakanı oldu. Bu, 28 yıldır İşçi Partisi tarafından yönetilmeyen ilk hükûmet oldu.\n" }, "Kåre Willoch": { "first_paragraph": "Kåre Isaachsen Willoch (İsveççe telaffuz: [ˈkɔːɾə ˈiːsaksən ˈʋɪlɔk]; d. 3 Ekim 1928 - 6 Aralık 2021) Muhafazakâr Partili bir Norveçli politikacı. Muhafazakâr Parti'nin 1970-1974 yılları arası Başkanı oldu.[1][2] 1963 ve 1965-1970 yılında Ticaret ve Denizcilik Bakanı olarak görev yaptı. 1973 yılında Kuzey Konseyi başkanı ve 1981 1986 yılları arası Norveç Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Kjell Magne Bondevik": { "first_paragraph": "Kjell Magne Bondevik (İsveççe telaffuz: [çɛlː mɑŋnə bunːəviːk]; d. 3 Eylül 1947), Norveç'li Lutheran bakan ve politikacı (Hristiyan Demokrat Partili)'dır. 1997-2000 ve 2001-2005 yılları arası Norveç Başbakanı olarak görev yaptı ve II. Dünya Savaşı'ndan bu yana Norveç'in en uzun görev yapan İşçi Partisi Başbakanıdır.[1]\n" }, "Lars Korvald": { "first_paragraph": "Lars Korvald (yardım·bilgi) (d. 29 Nisan 1916 – ö. 4 Temmuz 2006), Hristiyan Demokrat Parti'den Norveçli politikacı. 1972-1973 yılları arası Norveç Başbakanı oldu. Trygve Bratteli, Avrupa Ekonomik Topluluğunda Norveç'in üyeliği üzerinde yapılan ilk referandum sonrasında istifa ederek görevi devraldı.\n" }, "Marie Lovise Widnes": { "first_paragraph": "Marie Lovise Widnes (d. 1 Kasım 1930 – ö. 19 Kasım 2021), Norveçli şair, yazar, şarkıcı, besteci ve siyasetçidir. \n" }, "Norveç başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Bu, Norveç başbakanları listesidir. Modern çağda, hükûmet başkanı, başbakan unvanına sahiptir (Norveççe: Statsminister). Geçmişte çeşitli zamanlarda, en yüksek devlet unvanı kâhya ya da vali (Norveççe: Rigsstatholder), genel vali (Norveççe: Vicekonge) ve birinci bakan (Norveççe: Førstestatsraad) idi.\n" }, "Odd Reinsfelt": { "first_paragraph": "Odd Reinsfelt (d. 23 Ağustos 1941 – ö. 16 Ağustos 2022)[1], Norveçli meteorolog ve siyasetçi. \n" }, "Odvar Nordli": { "first_paragraph": "Odvar Nordli (telaffuz (yardım·bilgi); 3 Kasım 1927, Tangen - 9 Ocak 2018, Oslo), Norveçli siyasetçi. 1976-1981 yılları arasında Norveç başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Per Borten": { "first_paragraph": "Per Borten (yardım·bilgi) (d. 3 Nisan 1913 – ö. 20 Ocak 2005), Merkez Partili Norveçli politikacı. 1965-1971 yılları arasında Norveç Başbakanıydı. 1949 yılında Norveç milletvekili seçilmiş ve 1977 yılında emekli oluncaya kadar milletvekili kalmıştır. Odelsting'in 1961-1965 ve 1973-1977 yılları arası başkanlığını yaptı.\n" }, "Vidkun Quisling": { "first_paragraph": "Vidkun Abraham Lauritz Jonssøn Quisling kısaca Vidkun Quisling (18 Temmuz 1887 – 24 Ekim 1945), Norveçli politikacı ve Nasyonal Samling genel başkanı. 1940-1945 arasında ülkesini işgal eden Naziler ile iş birliği yaptı. Norveç'in Alman işgali sırasında 9 Nisan 1940 tarihinde, Nazi destekli darbe ile iktidarı ele geçirdi. 1 Şubat 1942'de Norveç başbakanı oldu. 13 Şubat 1942'de Adolf Hitler ile yüz yüze görüşme gerçekleştirdi, Hitler ile olan görüşmelerinde Norveç'in yönetimi konusunda tavsiyeler ve emirler aldı. 1942'den itibaren 1945'de Nazilerin Kuzey Avrupa'dan tamamen çekilişine kadar Nazilerle iş birliğini sürdürdü.\n" }, "Rune Gerhardsen": { "first_paragraph": "Rune Gerhardsen (d. 13 Haziran 1946 - ö. 4 Eylül 2021), Norveçli siyasetçi, spor yöneticisi ve sendikacı. Norveç İşçi Partisi'ni ve Norveç Kayak Federasyonu'nda Aktiv SK kulübünü yönetici düzeyinde temsil etti.\n" }, "Jens Stoltenberg": { "first_paragraph": "Jens Stoltenberg, (d. 16 Mart 1959), Norveçli siyasetçi ve NATO'nun 13. Genel Sekreteri.\n" }, "Şablon:Polonyalı-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Polonyalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Adam Czartoryski": { "first_paragraph": "Prens Adam Jerzy Czartoryski (14 Ocak 1770 - 15 Temmuz 1861) Polonyalı devlet adamı ve siyasetçi. 1841 yılında İstanbul'da Şark Misyonu Başajansı'nı kurdurdu. Polonya kolonisinin kurulması için lazaryenlerle yapılan görüşmeleri himayesi altına aldı. Onun anısına bugünkü Polonezköy'e Adampol adı verildi.[1]\n" }, "Aleksander Krawczuk": { "first_paragraph": "Aleksander Krawczuk (d. 7 Haziran 1922 – ö. 27 Ocak 2023), Polonyalı tarihçi, akademisyen ve siyasetçi. \n" }, "Aleksander Kwaśniewski": { "first_paragraph": "Aleksander Kwaśniewski (15 Kasım 1954, Białogard), Polonyalı siyasetçi ve gazeteci. 1995-2005 yılları arasında Polonya Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Komünist rejim sırasında Polonya Öğrenci Sosyalist Birliği'nde aktif çalıştı ve 1980'lerde komünist hükûmette Spor Bakanı oldu. Kwaśniewski görevdeki Lech Walesa'yı yenerek, 1995 yılında Cumhurbaşkanı seçildi. 2000 yılında cumhurbaşkanı olarak ikinci ve son dönem için yeniden seçildi. 2005 yılında görev süresi sona erdi.\n" }, "Bolesław Bierut": { "first_paragraph": "Bolesław Bierut (d. 18 Nisan 1892 – 12 Mart 1956) Polonyalı bir politikacı, komünist aktivist ve 1947-1956 arasında Polonya'nın lideriydi. 1944-1947 arasında Devlet Ulusal Konseyi Başkanı, 1947-1952 arasında Polonya Başkanı, Polonya Birleşik İşçi Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri idi. 1948'den 1956'ya ve 1952'den 1954'e kadar geçici olarak Polonya Başbakanıydı. Kendi kendini yetiştirmiş bir adam olan Bierut, tam bilgi ve sağlam kararlılığa sahip, Stalinist sistemi Polonya'da uygulamayı hedefledi.[1] Ancak, ana rakibi Władysław Gomułka ile birlikte Bierut, Polonya'nın II. Dünya Savaşı sonrasında geçirdiği tarihi değişikliklerden başlıca sorumludur. Komünist haleflerinden hiçbirinin aksine, Bierut ölümüne kadar Polonya'yı yönetti.\n" }, "Tadeusz Bór-Komorowski": { "first_paragraph": "Tadeusz Bór-Komorowski (1 Haziran 1895, Lviv - 24 Ağustos 1966, Londra), Polonyalı devlet adamı ve asker.\n" }, "Bronisław Cieślak": { "first_paragraph": "Bronisław Emil Cieślak (d. 8 Ekim 1943 –ö. 2 Mayıs 2021[1]), Polonyalı aktör ve siyasetçi. \n" }, "Włodzimierz Cimoszewicz": { "first_paragraph": "Włodzimierz Cimoszewicz (d. 13 Eylül 1950, Varşova), Polonyalı siyasetçi. Eski Polonya Başbakanı (1996-1997), Dışişleri Bakanı (2001-2005) ve Sejm Mareşali (2005).\n" }, "Marian Cycoń": { "first_paragraph": "Marian Cycoń (d.17 Temmuz 1940 - ö. 20 Kasım 2020), Polonyalı siyasetçi. \n" }, "Czesław Baran": { "first_paragraph": "Czesław Baran' (d.25 Ağustos 1937 – ö. 2 Mart 2021), Polonyalı siyasetçi ve çiftçi.[1]\n" }, "Czesław Kiszczak": { "first_paragraph": "Czesław Jan Kiszczak (d. 19 Ekim 1925 – ö. 5 Kasım 2015) Polonya'nın generali, komünist dönemi içişleri bakanı (1981-1990) ve başbakan (1989) idi.\n" }, "Donald Tusk": { "first_paragraph": "Donald Franciszek Tusk (d. 22 Nisan 1957), Polonyalı siyasetçi. Avrupa Halk Partisi'nin (EPP) başkanıdır.\n" }, "Edward Babiuch": { "first_paragraph": "Edward Mikołaj Babiuch (d. 28 Aralık 1927- ö. 2 Şubat 2021), Polonyalı komünist siyasetçi. 1976-1980 yılları arası Polonya Danıştay Başkanlığının dört başkanından biriydi. Babiuch 1980 yılının Şubat ayında Polonya'nın Başbakanı olarak görev yapmıştı.[1][2]\n" }, "Jolanta Fedak": { "first_paragraph": "Jolanta Beata Fedak (d. 21 Eylül 1960, Żary –ö. 31 Aralık 2020, Varşova), Polonyalı kadın siyasetçi. Fedak 21 Eylül 1960'ta Żary, Polonya'da doğdu. Polonya Halk Partisi'nde siyasi kariyerini devam ettirdi. 2007-2011 yılları arasında Donald Tusk kabinesinde Polonya Sosyal Güvenlik ve Çalışma Bakanı olarak görev almıştır. Fedak son olarak 2019'da delege olarak girdiği Sejm meclisinde 2021'deki ölümüne kadar yer aldı.\n" }, "Felicjan Sławoj Składkowski": { "first_paragraph": "Felicjan Sławoj Składkowski (Lehçe telaffuz: [fɛˈlit͡sjan ˈswavɔj skwatˈkɔfskʲi]; 9 Haziran 1885,[2] Gąbin – 31 Ağustos 1962[2]) İçişleri Bakanı olarak görev yapan ve II. Dünya Savaşı'ndan önce Polonya'nın son Başbakanı olan Polonyalı doktor, general ve politikacı.\n" }, "Francizsek Jamroż": { "first_paragraph": "Franciszek Jamroż (d. 19 Mayıs 1943 – ö.25 Ocak 2023)[1], Polonyalı siyasetçi.\n" }, "Edward Gnat": { "first_paragraph": "Edward Gnat (d. 1 Mart 1940 –ö. 6 Ocak 2021), Polonyalı siyasetçi. Gnat 1 Mart 1940'ta Maurzyce, Polonya'da doğdu.[1] Sejm Meclisi'nde 1985-1989 ve 1993-1997 yılları arasında iki dönem delege olarak hazır bulundu. 6 Ocak 2021'de Łódź, Polonya'da COVID-19 nedeniyle 80 yaşında öldü.[2]\n" }, "Grzegorz Schetyna": { "first_paragraph": "Grzegorz Juliusz Schetyna (d. 18 Şubat 1963, Opole) Polonyalı siyasetçi.\n" }, "Ignacy Daszyński": { "first_paragraph": "Ignacy Ewaryst Daszyński (26 Ekim 1866, Zbaraż – 31 Ekim 1936), 1918'de Lublin'de oluşturulan ilk Polonya hükûmetinin, İkinci Polonya Cumhuriyeti'nden Polonyalı sosyalist politikacı, gazeteci ve Başbakanıydı. Ekim 1892'de Polonya Sosyalist Partisi'nin (PPS) öncülüğünü kuran Polonya Sosyal Demokrat Partisi'ni (PPSD) kurdu. 1897'de Avusturya Parlamentosu'na seçildi ve 1918 yılına kadar görev yaptı.\n" }, "Jan Krzysztof Bielecki": { "first_paragraph": "Jan Krzysztof Bielecki (d. 3 Mayıs 1951), Polonyalı liberal bir politikacı ve ekonomisttir. 1990'ların başında Gdańsk merkezli Liberal Demokratik Kongrenin önde gelen isimlerinden Bielecki 1991'in çoğuna Polonya Başbakanı olarak görev yapmıştır.[1] Politik sonrası kariyerinde, 2003 ve 2010 yılları arasında Bank Pekao'nun başkanlığını yaptı ve halen Polonya Uluslararası İlişkiler Enstitüsü başkanlığını yürütmektedir.[2] Bielecki, 2000'li yılların başlarından beri Sivil Toplum Kuruluşları Partisi üyesidir.[3] 2010'da Varşova İş Dünyası Dergisi, Bielecki'yi Polonya'nın en saygın ekonomistlerinden biri olarak nitelendirilir.[4]\n" }, "Jan Kucharzewski": { "first_paragraph": "Jan Kucharzewski (Lehçe telaffuz: [ˈjan kuxaˈʐɛfskʲi]; 27 Mayıs 1876, Wysokie Mazowieckie – 4 Temmuz 1952) Polonyalı bir tarihçi, avukat ve siyasetçi. , 1917, 1918'a kadar Polonya başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Jan Olszewski": { "first_paragraph": "Jan Ferdynand Olszewski (20 Ağustos 1930, Varşova - 7 Şubat 2019, Varşova) Polonyalı muhafazakâr bir avukat ve politikacı. Olszewski, Aralık 1991 ile Haziran ayı başları arasında beş ay boyunca Polonya Başbakanı olarak görev yaptı ve daha sonra Polonya Ulusal Muhafazakâr Hareketi'nin lider ismi oldu. Olszewski'nin başkanlığı, Üçüncü Cumhuriyet'in tarihinde ikinci en kısa olanıydı.\n" }, "Jerzy Hryniewski": { "first_paragraph": "Jerzy Hryniewski (29 Aralık 1895 – 15 Mart 1978), 18 Ocak - 13 Mayıs 1954 tarihleri arasında Sürgündeki Polonya Hükûmetinin Başbakanı olarak görev yapmasıyla tanınan Polonyalı bir politikacıydı. Aynı zamanda İkinci Cumhuriyet döneminde Polonya siyasetinde de aktifti.\n" }, "Józef Leśniak": { "first_paragraph": "Józef Krzysztof Leśniak (d. 6 Mart 1968, Limanowa) – (ö. 4 Mayıs 2022, Varşova, Polonya), Polonyalı siyasetçi. \n" }, "Józef Pińkowski": { "first_paragraph": "Józef Pińkowski (d. 17 Nisan 1929, Siedlce – ö. 8 Kasım 2000, Varşova) 1980-1981 yılları arasında Başbakanlık yapan Polonyalı komünist politikacıdır.\n" }, "Ryszard Kaczorowski": { "first_paragraph": "Ryszard Kaczorowski (d. 26 Kasım 1919, Białystok, Polonya - ö. 10 Nisan 2010, Smolensk), Polonyalı eski asker ve devlet adamı. II. Dünya Savaşı'nda Polonya ordusunda yer almıştır.\n" }, "Jarosław Kaczyński": { "first_paragraph": "Jarosław Aleksander Kaczyński (d. 18 Haziran 1949, Varşova, Polonya), Polonyalı siyasetçi. Eski Polonya Başbakanı (2006-2007), Hukuk ve Adalet Partisi Başkanı'dır. 6 Ekim 2020 tarihi itibarıyla Polonya Başbakan yardımcısıdır.\n" }, "Stanisław Kogut": { "first_paragraph": "Stanisław Kogut (d. 29 Ekim 1953, Biała Niżna, Polonya - ö.18 Ekim 2020, Gorlice[1]), Polonyalı siyasetçi.\n" }, "Ewa Kopacz": { "first_paragraph": "Ewa Bożena Kopacz (Doğum adı: Lis) (d. 3 Aralık 1956, Skaryszew)[1], Polonyalı siyasetçi ve Polonya eski Başbakanı. Ayrıca, Kasım 2007 - Kasım 2011 tarihleri arası Sağlık Bakanı görevinde bulundu. 2001 yılından beri Sivil Platform üyesidir.[2] Donald Tusk'tan sonra 22 Eylül 2014 tarihinde Başbakan oldu; Hanna Suchocka'dan sonra görev yapan ikinci kadın başbakandır.\n" }, "Lucyna Wiśniewska": { "first_paragraph": "Lucyna Emilia Wiśniewska (Lehçe:luˈtsɨna vʲiɕˈɲɛfska; d. 30 Haziran 1955 – ö. 30 Ekim 2022), Polonyalı siyasetçi. \n" }, "Ludwik Dorn": { "first_paragraph": "Ludwik Stanisław Dorn (d. 5 Haziran 1954 – ö. 7 Nisan 2022), Polonyalı sosyolog ve siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Marek Belka": { "first_paragraph": "Marek Marian Belka (d. 9 Ocak 1952, Łódź) Polonyalı siyasetçi. Polonya Eski Başbakanı ve Eski Merkez Bankası Başkanı.\n" }, "Mateusz Morawiecki": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Tadeusz Mazowiecki": { "first_paragraph": "Tadeusz Mazowiecki (18 Nisan 1927, Płock - 28 Ekim 2013,[1] Varşova), Polonyalı gazeteci, siyasetçi ve devlet adamıdır. 24 Ağustos 1989'dan 12 Ocak 1991'e kadar Polonya başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Mieczysław Rakowski": { "first_paragraph": "Mieczysław Franciszek Rakowski (d. 1 Aralık 1926 – ö. 8 Kasım 2008) 1988-1989 yılları arasında Polonya Başbakanı olan polonyalı bir komünist politikacı, tarihçi ve gazeteciydi. 1989-1990 yılları arasında Polonya Birleşmiş İşçi Partisi Merkez Komitesinin Birinci Sekreteri olarak görev yaptı.\n" }, "Mieczysław Szostek": { "first_paragraph": "Mieczysław Szostek (d. 20 Eylül 1933 – ö. 16 Kasım 2021), Polonyalı hekim ve siyasetçi.[1]\n" }, "Kornel Morawiecki": { "first_paragraph": "Kornel Andrzej Morawiecki (3 Mayıs 1941 –30 Eylül 2019), Polonyalı siyasetçi ve teorik fizikçi.[1][2]\n" }, "Gabriel Narutowicz": { "first_paragraph": "Gabriel Narutowicz (okunuşu: Gabriel Narutoviç), (d. 17 Mart 1865 - ö. 16 Aralık 1922), Polonyalı siyasetçi.\n" }, "Józef Oleksy": { "first_paragraph": "Józef Oleksy (d. 22 Haziran 1946 - ö. 9 Ocak 2015), Polonyalı siyasetçi ve ekonomist.[1] Eski Polonya Başbakanı.\n" }, "Edward Osóbka-Morawski": { "first_paragraph": "Edward Bolesław Osóbka-Morawski (d. 5 Ekim 1909 – ö. 9 Ocak 1997), II. Dünya Savaşı'ndan önce Polonya Sosyalist Partisi (PPS) 'de Polonyalı bir aktivist ve politikacıydı. Polonya'yı Sovyetlerin devralmasının ardından Komünist egemen geçici hükûmet başkanı olan Polonya Ulusal Kurtuluş Komitesi (Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego) Lublin'de Stalin'in onayı ile kuruldu.\n" }, "Maria Piechotka": { "first_paragraph": "Maria Piechotka (12 Temmuz 1920, Kraków - 28 Kasım 2020, Varşova), Polonyalı siyasetçi ve mimar.\n" }, "Roman Odzierzyński": { "first_paragraph": "Roman Władysław Odzierzyński (d. 1892, Lviv - ö. 1975, Londra) Polonyalı asker ve siyasetçi. 1950-1953 yılları arasında Sürgündeki Polonya Hükûmeti Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Beata Szydło": { "first_paragraph": "Beata Maria Szydło (15 Nisan 1963, Oświęcim), Polonyalı siyasetçidir. Szydło, Avrupa ülkesi Polonya'da 2015 ile 2017 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Tadeusz Ferenc": { "first_paragraph": "Tadeusz Ferenc (d. 10 Şubat 1940[1] – ö. 27 Ağustos 2022), Polonyalı ekonomist ve siyasetçi.[1]\n" }, "Tadeusz Myler": { "first_paragraph": "Tadeusz Myler (d. 19 Ocak 1949 – ö. 30 Ağustos 2022), Polonyalı girişimci ve siyasetçi. \n" }, "Tadeusz Tomaszewski (başbakan)": { "first_paragraph": "Tadeusz Tomaszewski (d. 26 Kasım 1881, Sacin (Nowe Miasto nad Pilicą, Grójec ilçesi) – ö. 10 Ağustos 1950 Londra), Sürgündeki Polonya Hükûmeti Başbakanıydı (1949[1]-1950). Londra'da öldü.\n" }, "Waldemar Pawlak": { "first_paragraph": "Waldemar Pawlak (d. 5 Eylül 1959), Polonyalı bir politikacı. İki kez, 1992 ve tekrar 1993 ile 1995 yılları arasında Polonya Başbakanı olarak görev yaptı. Kasım 2007'den Kasım 2012'ye kadar Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı olarak görev yaptı. Üçüncü Cumhuriyet döneminde (yani 1989'dan beri) Başbakanlık görevini iki defa yapan tek kişidir ve bugüne kadar Polonya'nın en genç Başbakanı olmaya devam etmektedir.\n" }, "Władysław Baka": { "first_paragraph": "Władysław Baka (d. 24 Mart 1936, Boksycka, İkinci Polonya Cumhuriyeti) - (ö. 3 Mart 2021, Varşova, Polonya), Polonyalı ekonomist, siyasetçi ve bankacı.[1]\n" }, "Zbigniew Messner": { "first_paragraph": "Zbigniew Stefan Messner (13 Mart 1929 – 10 Ocak 2014), Polonya'da komünist bir ekonomist ve politikacı. Ataları Polonya toplumuna asimile olmuş Alman Polonyalı kökenliydi. 1972'de Katowice'de, Karol Adamiecki Ekonomi Üniversitesi Profesörü oldu. 1981-1988 yılları arasında Polonya Birleşik İşçi Partisi Merkez Komitesine, 1983-1985 yılları arasında Başbakan Yardımcılığına ve 1985-1988 yılları arasında Başbakanlık görevine getirildi.\n" }, "Zbigniew Senkowski": { "first_paragraph": "Zbigniew Senkowski (d. 27 Ekim 1955 – ö. 17 Ekim 2022), Polonyalı sendikacı ve siyasetçi. \n" }, "Şablon:Portekizli-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Portekizli siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Américo Tomás": { "first_paragraph": "Américo de Deus Rodrigues Tomás (d. 19 Kasım 1894 - ö. 18 Eylül 1987), Portekizli amiral ve siyasetçi.\n" }, "Aníbal Cavaco Silva": { "first_paragraph": "Aníbal António Cavaco Silva (d. 15 Temmuz 1939, Loulé), Portekiz cumhurbaşkanı olan, merkez sağ siyasetçi.\n" }, "António de Spínola": { "first_paragraph": "António Sebastião Ribeiro de Spínola (d. 11 Nisan 1910, Estremoz-13 Ağustos 1996, Lizbon), Portekizli general ve devlet adamı.\n" }, "António Ramalho Eanes": { "first_paragraph": "António Ramalho Eanes (25 Ocak 1935, Castelo Branco, Portekiz), Portekizli devlet adamı.\n" }, "Antonio Topa": { "first_paragraph": "António André da Silva Topa (d. 2 Eylül 1954 – ö.31 Ekim 2021), Portekizli mühendis ve siyasetçi.\n" }, "Bernardino Machado": { "first_paragraph": "Bernardino Luís Machado Guimarães (28 Mart 1851, Rio de Janeiro, Brezilya - 29 Nisan 1944, Porto, Portekiz), 1915-16 ve 1925-26 dönemlerinde Portekiz cumhurbaşkanı.\n" }, "Francisco Craveiro Lopes": { "first_paragraph": "Francisco Higino Craveiro Lopes (d. 12 Nisan 1894 - ö. 2 Eylül 1964), Portekizli asker ve siyasetçi. 1951 ile 1958 yılları arasında Portekiz cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Francisco da Costa Gomes": { "first_paragraph": "Francisco da Costa Gomes (d. 30 Haziran 1914, Chaves - ö. 31 Temmuz 2001, Cascais, Portekiz), Portekizli asker ve devlet adamıdır. 1974-1976 yılları arasında Portekiz cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Joel Hasse Ferreira": { "first_paragraph": "Joel Hasse Ferreira (d. 13 Temmuz 1944, Lizbon – ö. 19 Mart 2022, Lizbon, Portekiz), Portekizli siyasetçi.\n" }, "Jorge Sampaio": { "first_paragraph": "Jorge Fernando Branco de Sampaio (18 Eylül 1939, Lizbon - 10 Eylül 2021[1]), Portekizli siyasetçi ve avukat, 1996-2006 yılları arasında Portekiz cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. 1989-1992 yıllarında Sosyalist Parti Genel Sekreteri, 1990-1995 yılları arasında Lizbon belediye başkanı olarak görev üstlendi. 2007-2013 yılları arasında da Medeniyetler İttifakı Yüksek Temsilcisi oldu.\n" }, "Marcelo Rebelo de Sousa": { "first_paragraph": "Marcelo Nuno Duarte Rebelo de Sousa (d. 12 Aralık 1948, Lizbon), Portekizli siyasetçi.\n" }, "Otelo Saraiva de Carvalho": { "first_paragraph": "Angola Bağımsızlık Savaşı\nGine-Bissau Bağımsızlık Savaşı\nKaranfil Devrimi\n" }, "António de Oliveira Salazar": { "first_paragraph": "António de Oliveira Salazar (28 Nisan 1889, Vimieiro (Santa Comba Dão) - 27 Temmuz 1970, Lizbon), Portekiz Bakanlar Konseyi Başkanı ve 1932-1968 yılları arasında Portekiz Cumhuriyeti'nin de facto diktatörü.\n" }, "Mário Soares": { "first_paragraph": "Mário Soares, (d. 7 Aralık 1924 - ö. 7 Ocak 2017), Portekizli siyasetçi. Lizbon Üniversitesi'nde tarih, felsefe ve hukuk eğitimi aldı. 1957 yılında bir üniversitede öğretim görevlisi oldu. Ancak diktatör António de Oliveira Salazar'a karşı eylemleri sebebiyle tutuklanarak görevinden alındı.\n" }, "Teófilo Braga": { "first_paragraph": "Teofilo Braga (d. 24 Şubat 1843 - ö. 28 Ocak 1924) Portekizli yazar, oyun yazarı ve siyasetçi. 29 Mayıs 1915'ten 5 Ekim 1915'e kadar Portekiz cumhurbaşkanlığı yapmıştır. 28 Ocak 1924'te 80 yaşında öldü ve Lizbon'da yer alan Jerónimos Manastırına gömülmüştür.\n" }, "Şablon:Spqr-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Romalı devlet adamı ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Aedilis": { "first_paragraph": "Aedilis (Latince: aedes, aedis kökünden \"Tapınak\", \"yapmak\"), Roma İmparatorluğunda bir memuriyet biçimidir. Aedilis devlet binalarının yapılması ve halk festivallerinin düzenlenmesi ile ilgili ödeneklerden sorumludur. Halk düzeninin yürütülmesi konusunda da yetkisi vardır.\n" }, "Marcus Aemilius Lepidus": { "first_paragraph": "Marcus Aemilius Lepidus (ö. MÖ 13) MÖ 1. yüzyılda yaşamış patrici sınıfından Romalı bir siyasetçiydi. İkinci Triumvirate içinde yer almıştır. Babası Marcus Aemilius Lepidus Roma Cumhuriyeti'ne karşı bir isyanda yer almış bu yüzden öldürülmüştü.\n" }, "Arcadius": { "first_paragraph": "Arcadius ya da Arkadyos (d. 377 veya 378 - ö. 1 Mayıs 408), Doğu Roma (Bizans) imparatoru. 383-395 arasında babası I. Theodosius'la birlikte, 402'ye değin de tek başına hüküm sürdü. 402'de oğlu II. Theodosius'u yönetimine ortak etti.\n" }, "Aulus Hirtius": { "first_paragraph": "Aulus Hirtius (d. MÖ 90 civarı - ö. MÖ 43) Jül Sezar'ın hemen ardından Roma konsülü olmuştu. Ayrıca askerî konular üzerine yazardı.\n" }, "Aulus Plautius": { "first_paragraph": "Aulus Plautius 1. yüzyıl ortalarında yaşamış Romalı bir siyasetçi ve general.\n" }, "Lucius Junius Brutus": { "first_paragraph": "Lucius Junius Brutus (ya da Lucius Iunius Brutus) Roma Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk konsüllerden biriydi (MÖ 509). Marcus Junius Brutus'ünde mensubu olduğu Antik Roma'nın meşhur Junius ailesinin başıdır. Brutus çok sert biriydi. oğullarından ikisinin Tarquin'i yeniden tahta çıkarmak için komplo hazırladıklarını öğrenince onları idam ettirdi.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Censor": { "first_paragraph": "Censor, Antik Roma'da beş yılda bir yurttaşların sahip oldukları servetlerin sayımını (census) yapmak, kaydını tutmak, senatörlerin listesini belirlemekle yükümlü memuriyettir (Magistra). Censor nüfus sayımlarından, yurttaşların morallerinden ve devlet hazinesinin denetiminden mesuldür. Censor kelimesi bugün İngilizcede hâlen kullanılan censor ve censorship kelimelerinin atasıdır. Censor'ların imperium yetkileri yoktur. Çoğunlukla daha önce konsüllük yapmış kişilerden seçilirlerdi.\n" }, "Cluvius Rufus": { "first_paragraph": "Cluvius Rufus Romalı bir senatör, vali ve tarihçiydi. Tacitus, Suetonius, Josephus ve Plutarkhos kendisinden çeşitli vesilelerle bahsederler. Caligula'nın hükümdarlığı sırasında Josephus kendisini korkonsüler saygınlığa sahip bir senatör olarak tarif eder. Caligula'yı öldürmeye yönelik komplonun içinde yer aldığı bilinmekle birlikte ne dereceye kadar işin içinde olduğu bilinmemektedir.[1] Nero'nun hükümdarlığının başlarında Nero'nun yakın çevresindekilerin çoğunu tanıyan eski bir konsüldü.[2] Ayrıca Nero'nun son dönemlerinde ve dört imparator yılında İspanya valisiydi. Tacitus kendisi için \"İspanya sivi yaşamda her türlü başarıyı elde etmiş, belagat sahibi ama savaş hakkında hiçbir tecrübesi olmayan Cluvius Rufus'un kontrolündeydi\" diye yazmıştır.[3] Cluvius'un Vitellius'un hükümdarlığı sırasında senatörleri imparatordan daha fazla güç talep etmeye yönelttiğinden bahsedilir.[4]\n" }, "Cursus honorum": { "first_paragraph": "Cursus honorum, Roma Cumhuriyeti ve İmparatorluğun erken döneminde Kamu yönetimine talip olan politikacıların ardışık olarak üstlenmek durumunda oldukları kamusal görev düzeni. Senatoryal sınıftan erkekler için tasarlanmıştır. Cursus honorum, askeri ve politik alanda yönetimsel memuriyetlerin bir karışımını ihtiva eder. Her bir göreve seçilmek için yaş sınırı vardır. Birbirini takip eden görevler arasından belirli bir süre olup aynı göreve yeniden seçilmek kanunla yasaklanmıştır. Bu kurallar, Cumhuriyetin sonlarına doğru değiştirilmiş ve zaman zaman görmezden gelinmiştir. Örneğin normal şartlarda görev süresi bir yılla sınırlı olduğu halde Gaius Marius Konsüllük görevini beş yıl süre ile M.Ö. 104 - 100 arasında sürdürebilmiştir. Resmi olarak bürokratlar için bir fırsat olarak sunulsa da, bu görevler çoğunlukla kişisel itibarın yükseltilmesi için bir fırsat olarak kullanılmıştır. Lucius Cornelius Sulla'nın yaptığı reformların ardından yeni bir göreve getirilmek ya da aynı görevi tekrar üstlenmek için on yıllık bir süre gerekiyordu.\n" }, "Decimus Junius Brutus Albinus": { "first_paragraph": "Marcus Junius Brutus Albinus (d. MÖ 81 civarı - ö. MÖ 43) MÖ 1. yüzyılda yaşamış Romalı bir siyasetçi ve generaldi. Galya savaşlarında ve Pompey'e karşı iç savaşta Sezar'ın önemli bir destekçisidir. Jül Sezar'ın ikinci dereceden mirasçısı seçilmişti. Jül Sezar'ın suikastinde rol oynamıştır. Suikastte başı çeken ve daha meşhur olan uzak kuzeni Marcus Junius Brutus ile karıştırılmamalıdır.\n" }, "Decimus Valerius Asiaticus": { "first_paragraph": "Decimus Valerius Asiaticus 35 ve 46 yıllarında iki defa Roma konsülü olarak görev yapmıştı. Gallia Narbonensis'den senatoya giren ilk kişiydi. İmparator Caligula'ya yönelik suikastin başını çekenlerden biriydi.\n" }, "Flavius Aetius": { "first_paragraph": "Flavius Aëtius (391-454), döneminin önemli generallerindendir. Son dönemlerinde imparatorun bile Romalı olmadığı Batı İmparatorluğu'nda İngiliz tabiri ile \"Last True Roman\" olarak sıfatlandırılan gerçek bir Romalıdır.\n" }, "Gaius Appius Junius Silanus": { "first_paragraph": "Gaius Appius Junius Silanus 28 yılında Publius Silius Nerva ile birlikte Roma İmparatorluğu'nda konsül olarak görev yapmıştı. 41 yılında Hispania Tarraconensis'de valiyken Claudius kendisini İmparatoriçe Valeria Messalina'nın annesi Domitia Lepida ile evlendirmişti. Üvey kızı Messalina ve Narcissus'un iknasıyla Claudius, Silanus'u kendisine suikast hazırlığında olduğu gerekçesiyle idam ettirmişti.[1]\n" }, "Gaius Marius": { "first_paragraph": "Gaius Marius (d. MÖ 157 - ö. 13 Ocak MÖ 86) Romalı asker ve kariyeri boyunca eşi benzeri görülmemiş biçimde dördü art arda olmak üzere toplam yedi kere Konsül seçilmiş siyasetçi. Topraksız vatandaşların (proleterlerin) askere alınması ve lejyonların piyade taburları şeklinde yeniden örgütlenmesi gibi çarpıcı yenilikleri içeren Marius Reformları ile tarihe geçmiştir.[1]\n" }, "Gaius Vibius Pansa Caetronianus": { "first_paragraph": "Gaius Vibius Pansa Caetronianus (ö. MÖ 43) MÖ 43'te Roma Cumhuriyeti'nin konsülüydü. İç savaş sırasında Jül Sezar'ı desteklemiştir.\n" }, "Genç Cato": { "first_paragraph": "Marcus Porcius Catō Uticensis (MÖ 95–MÖ 46), büyük dedesi politikacı ve devlet sözcüsü Yaşlı Cato ile isim benzerliğinden dolayı Genç Cato (Cato Minor) olarak bilinir. Roma Cumhuriyeti'nin son dönemlerinde yaşamış olan Romalı politikacı ve devlet adamı Cato, aynı zamanda efsanevi inatçılığı ve bildiğinden şaşmaz kişiliği ile hatırlanır. Döneminde oldukça yaygın olan rüşvetle mücadele etmesi, ahlaki dürüstlüğü ve özellikle Jül Sezar ile olan uzun mücadelesi ile tanınır.\n" }, "Gracchus": { "first_paragraph": "Gracchus kardeşler, Antik Roma'da pleb sınıfına mensup bir aileden gelen kardeşlerin adıdır.\n" }, "Imperium": { "first_paragraph": "İmperium (Latince imperare kelimesinden, \"hüküm sürmek\", \"emretmek\", \"buyurmak\" anlamlarında), geniş anlamda sahip olan kişiye göreviyle ilgili emretme yetkisi veren latince terim.\n" }, "Lictor": { "first_paragraph": "Lictor, Latince ligare (bağlamak) sözcüğünden türetilen, asıl görevi Roma Cumhuriyeti ve Roma İmparatorluğu döneminde imperium yetkisi taşıyan üst düzey magistraların güvenliğini sağlamak olan Romalı özel bir sivil hizmetli sınıfı. Lictor geleneğinin kökeni Romanın bir krallık olduğu döneme, hatta bir olasılığa göre Romalıların komşuları olan Etrüsklere kadar gider.\n" }, "Lucius Arruntius Camillus Scribonianus": { "first_paragraph": "Lucius Arruntius Camillus Scribonianus 32 yılında Roma'da konsül olarak görev yapmıştı. 8 yılında konsül olan Furius Camillus'un oğlu ve Claudius'un ikinci nişanlısı Livia Medullina'nın kardeşiydi. 32 yılında Nero'nun babası Gnaeus Domitius Ahenobarbus ile birlikte konsül olmuştu.\n" }, "Lucius Marcius Philippus": { "first_paragraph": "Lucius Marcius Philippus Roma'nın senatör ailelerinden birinin üyesiydi. Roma Kralı Ancus Marcius'un soyundandı. MÖ 60'ta praetordu ve MÖ 59'da Suriye'nin propraetoru oldu. Aynı yıl Jül Sezar'ın yeğeni Atia Balba Caesonia ile evlendi. Philippus'un önceki bir evliliğinden bir oğlu ve sonradan Genç Cato'nun karısı olacak olan Marcia adında bir kızı vardı. Bu evlilik karısının ölümü yüzünden son ermişti. Atia'nın önceki kocası Gaius Octavius Roma'ya dönerken ölmüş ve geride iki çocuk bırakmıştı. Bunlar Küçük Octavia ve Gaius Octavius (geleceğin Roma İmparatoru Augustus) idi. Philippus üvey evlatlarını kendi çocukları gibi bağrına basmıştı. MÖ 56'da Gnaeus Cornelius Lentulus Marcellinus ile birlikte konsüldü.\n" }, "Lucius Scribonius Libo": { "first_paragraph": "Lucius Scribonius Libo MÖ 1. yüzyıl'da yaşamış olan senatoryal bir aileye mensup Romalı. Lucius, Pompeia Magna'nın (triumvir Pompey'in üçüncü karısı Mucia Tertia'nın kızı) ve senatör Faustus Cornelius Sulla'nın (diktatör Lucius Cornelius Sulla'nın oğlu) kızı Cornelia Sulla ile evlenmiştir. Cornelia'nın Lucius'tan iki çocuğu olmuştur; Roma İmparatoru Augustus'un ikinci karısı Scribonia ve Lucius Scribonius Libo adında aynı adı taşıyan bir oğlan.\n" }, "Magistratus": { "first_paragraph": "Magistratus ordinarii (olağan magistralar) ve Magistratus extraordinarii (olağandışı magistralar) Roma Cumhuriyeti'nde siyasi, askerî ve bazı durumlarda dinî iktidarı elinde bulunduran yetkililerin oluşturduğu iki kategori idi. Olağan magistralar (censura dışında) senede bir seçilir ve bir yıl süreyle hizmet verirlerdi. Genellikle tek kişinin elinde çok fazla güç toplamasını engellemek için her olağan magistralığa en az iki kişi seçilirdi. Buna karşılık olağandışı magistralar yalnızca özel durumlarda seçilir ve kesinlikle ikinci bir meslektaş seçilmezdi. Olağandışı magistraların olağan magistraların üstünde yetkisi vardı.[1]\n" }, "Marcus Aemilius Lepidus (konsül, MÖ 120)": { "first_paragraph": "Marcus Aemilius Lepidus (MÖ 120 – MÖ 77), Romalı devlet adamı. İkinci Üçlü Yönetimde görev yapmış olan triumvir Marcus Aemilius Lepidus'un ve MÖ 50 yılında konsüllük yapmış olan Lucius Aemilius Lepidus Paullus'un babalarıdır.\n" }, "Pleb": { "first_paragraph": "Plebler (Latince: plebeius), Antik Roma'da ayrıcalıklı patrici sınıfından ayrı olarak Roma vatandaşlarının genel bütününü oluştururlardı. Bu kavram günümüzde bazı toplumlarda genellikle orta ve alt sınıflar için kullanılsa da Roma döneminde plebler oldukça zengin ve nüfuz sahibi olabiliyorlardı.\n" }, "Pompeyus": { "first_paragraph": "Gnaeus Pompeius Magnus veya Pompey (29 Eylül MÖ 106 - 29 Eylül MÖ 48), Roma Cumhuriyeti'nin son dönemlerinde askeri ve politik liderdi. İtalya'nın kasabalarından gelen Pompey, kendini Roma asilzadeleri arasına sokabildi. Kendisine Magnus kognomenini de Lucius Cornelius Sulla vermişti.[1]\n" }, "Praetor": { "first_paragraph": "Praetor, Eski Roma'da Sezar'ın muhafızlarına verilen isim. Sözcük anlamı olarak \"ülkeyi yöneten\" anlamına gelmesi muhtemel sıfat. Birden fazla ülkeyi yöneten modeli için Eski Roma'da vatandaşlar arasındaki uyuşmazlıkları çözen yargıç ve yönetici konumunda olan yetkililere verilen isim. Bunlar, kuralları yargılamalar sonucu belirleyip bağlayıcı hükümler haline getirme yetkisine (içtihatı birleştirme) de sahiptiler aynı zamanda.\n" }, "Prokonsül": { "first_paragraph": "Prokonsül, Antik Roma'da konsül olarak bir yıl görev yaptıktan sonra belirli Roma Eyaletlerinde Vali olarak görev yapan promagistra (propraetor gibi).\n" }, "Quaestor": { "first_paragraph": "Quaestor, Roma'da devlet hazinesinden, cezaî işlerden ve finansal işleri denetlemekten sorumlu, seçilmiş devlet memurlarıdır.\nBaşlangıç itibarıyla vatandaş olmayan pleblerin isteklerini karşılamak amacı güdülerek ihdas edilmiş bir kurumdur. Fakat cumhuriyet (respublica) devrinin savaşlar ve fetihlerle genişleyen Roma'sında da konsüllerin işlerini hafifletmeye yardımcı bir memuriyet olmuştur. Sayıları başlangıçta iki iken daha sonra kırka kadar çıkmıştır.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Roma Cumhuriyeti diktatörü": { "first_paragraph": "Diktatör, Roma Cumhuriyeti'nde siyasi bir makamdı. Diktatör kelimesi Latincede emir veren, dikte eden anlamına gelir. Roma Cumhuriyeti'ne özgü bir siyasi kurum olan bu makam normal magistraların yetkisinin üzerinde olağandışı görevler üstlenen olağandışı bir magistralıktı (magistratus extraordinarius). Resmî adı Magister Populi (\"Halkın Efendisi\"), Praetor Maximus (\"Yüksek Praetor\") ve Magister Peditum (\"Piyadelerin Efendisi\") idi.\n" }, "Sejanus": { "first_paragraph": "Lucius Aelius Seianus (MÖ 20 – 18 Ekim 31), sıklıkla Sejanus olarak anılan, Roma İmparatoru Tiberius'un dostu, sırdaşı ve Praefectus praetoriosu.\n" }, "Lucius Vitellius": { "first_paragraph": "Lucius Vitellius (MÖ 5 - 51), quaestor Publius Vitellius'un dört oğlundan en küçüğüdür.\nİçlerinde bir tek o politika yüzünden öldürülmemişti. İmparator Tiberius döneminde 34 yılında konsül, 35 yılında da Suriye valisi olmuştu. İmparator Caligula'yı desteklemişti. İmparator Claudius'un karısı Valeria Messalina'nın gözdesiydi. Claudius'un hükümdarlığı sırasında iki kere daha konsül olmuş, imparator Britanya seferindeyken Roma'yı yönetmişti. 49 yılında Claudius'un Genç Agrippina ile evlendiği sıralarda censura olarak görev yapmıştı. Rostra'da \"imparatora daima sadık kaldı\" yazan bir heykeli vardı.\n" }, "Şablon:Rus-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Rus siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Boris Grızlov": { "first_paragraph": "Boris Vyaçeslavoviç Grızlov (Rusça: Борис Вячеславович Грызлов; d. 15 Aralık 1950, Vladivostok, SSCB), Rus bir siyasetçidir. 2001 yılından 2003 yılına kadar Rusya Federasyonu İçişleri Bakanı idi ve 2004'ten 2008'e kadar Birleşik Rusya Partisinin Genel Başkanıydı. 2003-2011 yılları arası Rusya Parlamentosu olan Devlet Duması Başkanıdır.\n" }, "Nikolay Bulganin": { "first_paragraph": " \n" }, "Fatih Sibagatullin": { "first_paragraph": "Fatih Saubanoviç Sibagatullin (Rusça: Фатих Саубанович Сибагатуллин; Tatarca: Фатих Саубан улы Сибагатуллин; 1 Mayıs 1950 - 24 Haziran 2022), Rus siyasetçi. Birleşik Rusya üyesi olarak yürüttüğü siyasi yaşamında 2007'den 2021 yılına kadar Devlet Duması'nda delege olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Gennadi Yanayev": { "first_paragraph": "Gennadi İvanoviç Yanayev (Rusça: Генна́дий Ива́нович Яна́ев; 26 Ağustos 1937-24 Eylül 2010), 27 Aralık 1990-21 Ağustos 1991 tarihleri arasında Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Yardımcısı ve 1991 darbesinin mimarlarından biri olan Sovyet siyasetçi.\n" }, "Georgi Malenkov": { "first_paragraph": "Georgi Malenkov (Rusça; Гео́ргий Максимилиа́нович Маленко́в, 8 Ocak 1902, Orenburg - 14 Ocak 1988, Moskova), Josef Stalin'in yakın çalışma arkadaşlarından olan Sovyet devlet adamı ve Komünist Parti görevlisi. Stalin'in ölümünden hemen sonra SBKP Genel Sekreterliği (1953) ve Başbakanlık (Mart 1953 - Şubat 1955) yaptı.\n" }, "İgor Pançenko": { "first_paragraph": "İgor Vladimiroviç Pançenko (Rusça: Игорь Владимирович Панченко; d. 18 Mayıs 1963 -ö. 26 Temmuz 2023), 26 Eylül 2019'dan 2023 yılındaki ölümüne kadar Tula Oblastı'nda senatör olarak görev yapan Rus siyasetçi.[1]\n" }, "İrşat Fahritdinov": { "first_paragraph": "İrşat Yuniroviç Fahritdinov (Rusça: Иршат Юнирович Фахритдинов; 1 Şubat 1965 -22 Ekim 2021), Rus siyasetçi[1] Birleşik Rusya Partisi'nden Devlet Duması'nda 2007 ile 2016 yılları arasında delege olarak yer aldı.[2]\n" }, "Aleksandr Lebed": { "first_paragraph": "Aleksander Ivanovitj Lebed (ryska: Алекса́ндр Ива́нович Ле́бедь), d. 20 Nisan 1950 ; ö.28 Nisan 2002),Rus asker ve siyasetçi. Daha çocuk yaşta iken, 1962 Haziran'ında Kruşçev idaresi altındaki Sovyetler Birliği'nde doğduğu şehir Novotçersak'ta gıda maddelerindeki kısıtlama ve fiyat artışlarını protesto eden 70 kişinin emniyet güçlerince öldürülüşüne tanık olmuştur.\n" }, "Anatoli Lukyanov": { "first_paragraph": "Anatoly Ivanovich Lukyanov (Rusça: Анатолий Иванович Лукьянов) (7 Mayıs 1930 – 9 Ocak 2019[1]), Sovyet-Rus komünist siyasetçidir.\n" }, "Magomedali Magomedov": { "first_paragraph": "Magomedali Magomedoviç (Magomedoğlu) Magomedov (Rusça: Магомедали Магомедович Магомедов; 15 Haziran 1930, Levaşi köyü, Dağıstan ÖSSC, RSFSC, SSCB - 5 Aralık 2022) veya Muhammed Ali Muhammedoviç (Muhammedoğlu) Muhammedov, Sovyet, Rusya ve Dağıstan devlet ve siyaset adamı.\n" }, "Nikolay Maksyuta": { "first_paragraph": "Nikolay Kirillovich Maksyuta (Rusça:Николай Кириллович Максюта, d. 26 Mayıs 1947 - ö. 1 Kasım 2020), Rus siyasetçi. \n" }, "Nikolay Merkuşkin": { "first_paragraph": "Nikolay İvanoviç Merkuşkin, (Rusça: Николай Иванович Меркушкин, Mokşanca: Кола Меркушкин) (d. 5 Şubat 1951, Novye Verkhissy, Mordovya) eski Samara Oblastı valisi ve Rusya'daki Mordovya Cumhuriyeti'nin eski ve ilk başkanıdır.[2] Son makamına 22 Eylül 1995 - 10 Mayıs 2012 tarihleri arasında oturdu. 24 Ocak - 22 Eylül 1995 tarihleri arasında Mordovya Devlet Meclisi başkanı olarak görev yaptı.[3]\n" }, "Mihail Fradkov": { "first_paragraph": "Mihail Yefimoviç Fradkov (Rusça: Михаи́л Ефи́мович Фрадко́в) (d. 1 Eylül 1950), Rus politikacı. 2004-2007 yıllarında Rusya başbakanlığı görevinde bulundu.\n" }, "Nikolay Tihonov": { "first_paragraph": "Nikolay Aleksandroviç Tihonov (d. 1 Mayıs 1905, Harkiv, Ukrayna, Rus İmparatorluğu - 1 Haziran 1997, Moskova, Rusya Federasyonu), 1980-1985 yılları arasında Sovyetler Birliği başbakanı.[1]\n" }, "Pavel Grudinin": { "first_paragraph": "Pavel Nikolayevich Grudinin (20 Ekim 1960) Rus siyasetçi ve girişimcidir. Daha önce, Vidnoye şehir yerleşiminin Belediye Meclisi üyesi ve 2017-2019 yılları arasında Meclis Başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Yuri Pomomaryov": { "first_paragraph": "Yuri İvanoviç Ponomaryov (Rusça: Юрий Иванович Пономарёв; 10 Temmuz 1946, Petrozavodsk - 29 Ekim 2020, Petrozavodsk), Rus siyasetçi ve ekonomist.\n" }, "Leonid Potapov (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Leonid Vasilyevich Potapov (Rusça: Леони́д Васи́льевич Пота́пов; d. 4 Temmuz 1935 - ö. 12 Kasım 2020), Rus siyasetçi.\n" }, "Pyotr Demiçev": { "first_paragraph": "Piotr Niloviç Demiçev (Russian: Пётр Нилович Демичев; 3 Ocak 1918– 10 Ağustos 2010) Sovyet-Rus siyasetçidir.\n" }, "Sergey Melikov": { "first_paragraph": "Sergey Melikov (Rusça: сергей меликов) Dağıstan'ın cumhurbaşkanıdır. Putin'in seçimi ile 14 Ekim 2021'de görevine başlamıştır.\n" }, "Sergey Vitte": { "first_paragraph": "Sergey Yulyeviç Vitte (Сергей Юльевич Витте; 29 Haziran, 1849 – 13 Mart, 1915) (Sergius Vitte olarak da bilinir), Rus İmparatorluğu üzerinde büyük etkileri bulunan Rus politikacıdır. Ayrıca 1905 tarihli Ekim Manifestosu'nun yazarıdır ve Rusya İmparatorluğu Bakanlar Kurulu Başkanlığı (Başbakanlık) yapmıştır.\n" }, "Vadim Morozov": { "first_paragraph": "Vadim Nikolayevich Morozov (Rusça: Вадим Николаевич Морозов; 24 Haziran 1954 – 7 Kasım 2021), Rus siyasetçi, gazeteci ve iş adamı.[1][2]\n" }, "Valentin Knış": { "first_paragraph": "Valentin Filippoviç Knış (Rusça: Валентин Филиппович Кныш; 20 Eylül 1937, Komsomolsk-on-Amur) - 4 Mart 2022, Moskova), Rus siyasetçi. \n" }, "Vasili Kuznetsov (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Vasili Vasilyeviç Kuznetsov (Rusça: Василий Васильевич Кузнецов; 13 Şubat [E.U. 31 Ocak] 1901 – 5 Haziran 1990), Sovyetler Birliği Yüksek Prezidyumu Başkanlığı görevini üç kez üstlenmiş (ilki 1982-1983 yılları arasında, ikinci kez 1984'te ve 1985 yıllarında) Sovyet politikacı\n" }, "Viktor Çernomırdin": { "first_paragraph": "Viktor Stepanoviç Çernomırdin (Rusça: Виктор Степанович Черномырдин; 9 Nisan 1938 - 3 Kasım 2010, Moskova). Rus siyasetçi. Gazprom'un ilk başkanı. 1992-1998 yıllarında Rusya başbakanı. 2001-2009 yılları arasında Rusya'nın Ukrayna'da büyükelçisi.\n" }, "Vladimir Lopuhin": { "first_paragraph": "Vladimir Mikhailovich (23 Mayıs 1952 - 26 Mayıs 2020, Moskova) Rus ekonomist ve politikacı. 1991'den 1992'ye kadar Rusya Federasyonu 1. Yakıt ve Enerji Bakanı olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Yuri Fedotov": { "first_paragraph": "Yuri Viktoroviç Fedotov (Rusça:Юрий Викторович Федотов, d. 14 Aralık 1947 – ö. 16 Haziran 2022), Rus siyasetçi ve diplomat.[1][2]\n" }, "Yuri Mamonov": { "first_paragraph": "Yuri Vasilyeviç Mamonov (Rusça:Юрий Васильевич Мамонов; d. 18 Şubat 1958 – ö. 11 Haziran 2022), Rus siyasetçi.[1]\n" }, "Amadou Ba": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Aminata Touré": { "first_paragraph": "Aminata Touré(d. 12 Ekim 1962 Dakar, Senegal), 3 Eylül 2013 - 4 Temmuz 2014 tarihleri arası Senegal'in eski Başbakanı olan Senegalli politikacı. Mame Madior Boye'den sonra Senegal'in ikinci kadın Başbakanıdır ve daha önce resmi rakamlara ilgili çeşitli yolsuzluk davalarını takiben, 2012 - 2013 yılları arası Adalet Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Mamadou Diop": { "first_paragraph": "Mamadou Diop (d. 9 Mayıs 1936 – ö. 26 Mart 2018)[1][2] \nSenegalli siyasetçidir. Senegal Sosyalist Partisi'nin Merkez Komitesi üyesiydi. \nDiop, 1984 ve 2002 yılları arasında 18 yıl boyunca başkent Dakar'ın belediye başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Muhammed Bun Abdullah Dione": { "first_paragraph": "Muhammed Dione (d. 22 Eylül 1959), Senegalli siyasetçi. Dione, Afrika ülkesi Senegal'de 2014'ten 2019'a kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Ousmane Seck": { "first_paragraph": "Ousmane Seck (d. 28 Mayıs 1938 – ö.28 Ocak 2018),Senegalli siyasetçidir. \n1978-1983 yılları arasında Ekonomi ve Finans Bakanı (Senegal) olarak görev yapmıştır. 23 Ocak 2018'de Dakar'da 79 yaşında ölmüştür.[1]\n" }, "Şablon:Suriyeli-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Suriyeli siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Abdullah el-Ahmar": { "first_paragraph": "Abdullah el-Ahmar (Arapça: عبدالله الأحمر) (d. 6 Haziran 1936) Suriyeli bir siyasetçi ve Arap Sosyalist Baas Partisinin önde gelen bir üyesidir.[1]\n" }, "Abdurrahman el-Kayyali": { "first_paragraph": "Abdurrahman el-Kayyali (Arapça: عبد الرحمن الكيالي‎) (1887 - 13 Eylül 1969) Halep şehrinden bir doktor, iki dönem adalet bakanı olarak görev yapan ve Suriye bağımsızlık hareketinin üyesi olan kişi.\n" }, "Abdurrahman Huleyfâvî": { "first_paragraph": "Abdurrahman Huleyfâvî (Arapça: عبد الرحمن خليفاوي; 1930 - 15 Mart[kaynak belirtilmeli] 2009) Suriyeli bir subay ve siyasetçiydi. Suriye Devlet Başkanlığı görevine yeni terfi eden Hafız Esad'ın yerine 1971'den 1972'ye kadar 1 yıl ve 1976'dan 1978'e kadar yaklaşık 2 yıl boyunca Suriye başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Abdurrauf el-Kasım": { "first_paragraph": "Abdurrauf el-Kasım (Arapça: عبد الرؤوف الكسم; d. 1932) Suriyeli mimar, akademisyen ve 1980'li yıllarda Suriye'de başbakanlık yapmış bir siyasetçidir.\n" }, "Ahmed el-Cerba": { "first_paragraph": "Ahmed el-Cerba (Arapça: أحمد عوينان العاصي الجربا; d. 15 Eylül 1969, Kamışlı) Suriyeli siyasetçi. Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu eski Başkanı.\n" }, "Ahmed el-Hatib": { "first_paragraph": "Ahmed Hasan el-Hatib (1933, Süveyda - 1982, Şam), Suriyeli siyasetçi. Hafız Esad tarafından devrilen Devlet Başkanı Nureddin el-Etâsî'nin yerine atanan törensel bir Suriye devlet başkanıydı.\n" }, "Ahmed Tumeh": { "first_paragraph": "Ahmed Salih Tumeh el-Kader (ayrıca yazıldığından Tumeh, Tuma ve Tohme, (Arapça:|أحمد طعمة); d. 1965, Deyrizor, Suriye), Son zamanlarda Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu tarafından oluşturulan geçici hükûmetin Başbakanı olarak seçilen Suriyeli bir politikacı.[1] Otoritesi, 14 Eylül 2013 tarihinden beri Beşşar Esad'ın hükûmeti ile paralel olarak bulunmaktadır.\n" }, "Alaeddin ed-Dürubi": { "first_paragraph": "Alaeddin Paşa bin Abdülhamid Paşa ed-Dürubi (1870 - 21 Ağustos 1920), 1920'deki suikastından önce bir ay kadar Suriye başbakanı olarak görev yapan Suriyeli politikacı.[1]\n" }, "Ali Abdullah Eyüb": { "first_paragraph": "Orgeneral Ali Abdullah Eyüb (Arapça: علي عبد الله أيوب, romanize: ʿAlī ʿAbd Allāh Ayyūb) (d. 28 Nisan 1952, Lazkiye)[1] Suriyeli bir politikacı, Suriye Arap Ordusu'nun kıdemli bir subayı ve eski Savunma Bakanıdır. 1 Ocak 2018'de Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad tarafından atandı.[2]\n" }, "Asıf Şevket": { "first_paragraph": "Asıf Şevket (Arapça: آصف شوكت‎‎; 15 Ocak 1950, Tartus – 18 Temmuz 2012, Şam) Suriyeli siyasetçi. Eylül 2011'den bombalı saldırıda öldürüldüğü 18 Temmuz 2012 tarihine kadar Suriye savunma bakan yardımcısı.\n" }, "Behiç el-Hatib": { "first_paragraph": "Behiç el-Hatib (Arapça: بهيج الخطيب) (1895-1981) Fransızlar tarafından atanan Suriye devlet başkanı. 10 Temmuz 1939'dan 4 Nisan 1941'e kadar görev yaptı. Ahmed el-Hatib'in (1932-1982) babasıydı.\n" }, "Beşir el-Azma": { "first_paragraph": "Beşir el-Azma (1910-1992) (Arapça: بشير العظَمة), Suriyeli doktor ve politikacıdır. 16 Nisan - 14 Eylül 1962 tarihleri arasında Suriye Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Cevad Ebu Hatib": { "first_paragraph": "Cevad Ebu Hatib (d. 1962), Suriyeli bir politikacı. Mayıs 2016'dan beri Suriye Geçici Hükûmeti Başbakanı ve Savunma Bakanı olarak görev yapmıştır. 10 Mart 2019’da başbakanlık görevinden istifa etti. Başbakan seçilmesinden önce kalp cerrahı olarak çalıştı ve Suriye muhalefetinde çeşitli görevlerde bulundu.\n" }, "Davud Raciha": { "first_paragraph": "Davud Abdullah Raciha (1947 - 18 Temmuz 2012), Suriyeli asker. 2011-2012 yılları arasında Suriye Savunma Bakanı olarak görev yaptı. 2009 yılından 2011 yılına kadar Suriye Ordusu Genelkurmay Başkanı olarak görev almıştı.\n" }, "Fehd Casim el-Freyc": { "first_paragraph": "Fehd Casim el-Freyc (Arapça: فهد جاسم الفريج, d.1950, Hama), Suriyeli siyasetçi. Suriye Savunma Bakanı ve Başbakan Yardımcısı. Suriye Silahlı Kuvvetleri'nde görev yapmaktadır.\n" }, "Burhan Galyun": { "first_paragraph": "Burhan Galyun (Arapça: برهان غليون) (11 Şubat 1945, Suriye), 2011-2012 Suriye ayaklanması'nın siyasi kanadı olan Suriye Ulusal Konseyi'nde başkanlık görevi yapmakta olan Suriyeli siyaset bilimci ve sosyologdur. Paris Üniversitesi III: Sorbonne Nouvelle'de görev yapmaktadır.\n" }, "Gassan Hitto": { "first_paragraph": "Gassân Hito (Arapça: غَسَّان هيتو; d. 1963), Suriye muhalefeti ve Ulusal Koalisyonu tarafından kurulan geçici hükûmetin ilk Başbakanıdır.[1] Kürt bir ailenin çocuğu olarak Şam'da doğdu ve 1980 yılında Suriye'yi terkederek ABD'ye gitti. Amerikan vatandaşlığına geçti ve bir bilgi teknolojisi yönetici olarak çalıştı. Gassan Hitto yakın zamana kadar Teksas'ta yaşamıştır. 2012 yılında Türkiye'ye taşındı. Eski Suriye Arap Cumhuriyeti Tarım Bakanı olan Esad Mustafa'ya karşı bir farkla 18 Mart 2013 tarihinde başbakan seçildi.\n" }, "Ömer İbrahim Ğalavanci": { "first_paragraph": "Ömer İbrahim Ğalavanci (عمر ابراهیم غلاونجی, d. 1954 Tartus, 2011 tarihinden itibaren hizmet veren, Suriye Yerel Yönetimler Bakanıdır. Daha önce Konut ve İnşaat Bakanı olarak görev yaptı. Eski Suriye Başbakanı Riyad Ferid Hicab'ın Ağustos 2012'de ülkeyi terkedip kaçmasından sonra geçici bir hükûmette Suriye başbakanı olarak görevlendirilmiştir.[1] 6 Ağustos - 9 Ağustos 2012 tarihleri arası görevde kalmıştır.\n" }, "Hadi el-Bahra": { "first_paragraph": "Hadi al-Bahra (Arapça: هادي البحرة; d. 13 Şubat 1959, Şam) Suriyeli siyasetçi.[1] 9 Temmuz 2014 - 4 Ocak 2015 tarihleri arası Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu Başkanı olarak görev yaptı.[2] \n" }, "Halid Hoca": { "first_paragraph": "Halid Hoca (d. 30 Kasım 1964, Şam, Suriye), Suriyeli ve Türk siyasetçi ve tıp doktorudur. 4 Ocak 2015 - 5 Mart 2016 tarihleri arası Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Hammuda Sabbah": { "first_paragraph": "Hammuda Yusuf Sabbah (Arapça: حمودة يوسف الصباغ, 10 Şubat 1959'da Haseke'de doğdu)[1] Eylül 2017'den beri Suriye Halk Meclisi Başkanı olan Suriyeli politikacı.[2] Kendisi, bu görevi üstlenen ilk Süryani Ortodoks Hristiyandır[3][4] ve genel olarak Faris el-Huri'den bu yana bu görevi üstlenen ikinci Hristiyandır.[5] 252 oyun 193'ü ile meclis başkanı seçilmiştir.[5]\n" }, "Hasan el-Hekim": { "first_paragraph": "Hasan el-Hekim (Arapça: حسن الحكيم; 1886 - 30 Mart 1982)[1][2] 12 Eylül 1941'den 19 Nisan 1942'ye kadar Suriye Mandası'nın, 9 Ağustos 1951'den 13 Kasım 1951'e kadar da bağımsız Suriye Cumhuriyeti'nin başbakanlığını yapmıştır.\n" }, "Hasan Türkmani": { "first_paragraph": "Hasan Ali Türkmani (Arapça: حسن توركماني‎; 1 Ocak 1935 – 18 Temmuz 2012) Suriyeli asker ve siyasetçi. 2004-2009 yılları arası Suriye savunma bakanı.\n" }, "Hişam İhtiyar": { "first_paragraph": "Hişam İhtiyar (1941 - 20 Temmuz 2012, Şam), (ya da Bahtiyar, Bektiyar şeklinde de çevrilmektedir.) Suriyeli asker ve bürokrat. 1941 yılında Sünni bir ailede dünyaya geldi. Suriye devleti içinde çeşitli pozisyonlarda görev aldı. 2001-2005 yılları arası Emniyet Genel Müdürlüğü görevi yaptı. Daha sonra istihbarat başkanı oldu.[1]\n" }, "Hüseyin Arnus": { "first_paragraph": "Hüseyin Arnus (Arapça: حسين عرنوس; d. 1953) Suriyeli siyasetçi. Suriye'de 11 Haziran 2020 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "İmad Hamis": { "first_paragraph": "İmad Muhammed Dib Hamis (Arapça: عماد محمد ديب خميس) (d. 1 Ağustos 1961), 2016'dan 2020 yılına kadar Suriye Başbakanı olan Suriyeli siyasetçi. Daha önce 2011-2016 yılları arasında Elektrik Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "İzzet en-Nus": { "first_paragraph": "İzzet en-Nus (Arapça: عزت النص, 1912-1976)[1] 20 Kasım - 14 Aralık 1961 tarihleri arasında Suriye devlet başkanı ve başbakanı olan Suriyeli bir politikacı.\n" }, "Kamil Paşa el-Kudsi": { "first_paragraph": "Kamil Paşa el-Kudsi (Arapça: كامل باشا القدسي); 1920-1922 yılları arasında Halep Devleti'nin ilk genel valisi olarak görev yapan Suriyeli bir devlet adamıydı.[1][2]\n" }, "Maaruf el-Devalibi": { "first_paragraph": "Maaruf el-Devalibi (Arapça: معروف الدواليبي; 29 Mart 1909 - 15 Ağustos 2004), Suriyeli bir siyasetçiydi ve iki kez Suriye başbakanlığı yaptı. Halep'te doğdu ve hukuk alanında doktora yaptı. 1949-1950 yılları arasında ekonomi bakanı olarak görev yaptı ve 1951 yılında meclis başkanı seçildi. Ayrıca 1954 yılında savunma bakanı olarak görev yaptı.[1] Baas Partisinin 1963'te iktidara gelmesinden sonra hapse atıldı ve daha sonra sürgüne gönderildi, Kral Halid de dahil olmak üzere birçok Suudi kralına danışmanlık yaptı.[2] Oğlu Nofal el-Devalibi Suriye muhalefeti içinde yer almaktadır.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Mahmud el-Eyyubi": { "first_paragraph": "Mahmud el-Eyyubi (Arapça: محمود الأيوبي, 1932[1] - 11 Ekim 2013) Şam, Suriye'de önde gelen bir siyasi ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Suriyeli-Kürt bir siyasetçiydi.\n" }, "Muaz el-Hatib": { "first_paragraph": "Şeyh Ahmed Muaz el-Hatib el-Hasani (Arapça:  أحمد معاذ الخطيب الحسني; d. 1960, Şam), Suriye Devrimi Muhalefet Güçleri Koalisyonu eski başkanı ve Suriyeli eski bir din adamı. Eski Emevi Camii İmamı ve Sünni Müslüman Araptır.\n" }, "Muhammed Ali el-Halebi": { "first_paragraph": "Muhammed Ali el-Halebi (Arapça: محمد علي الحلبي; 1937 - 19 Eylül 2016) Suriyeli bir siyasetçiydi.\n" }, "Samir Neşar": { "first_paragraph": "Samir Neşar suriyeli muhalif ünlü. Suriye'de muhalefetde önemli bir siyas liderdir. Özgür Suriye Ulusal Partisi, Suriye İnsan Hakları Örgütü ve daha birçok muhalif oluşumun lideri ve katkıcısıdır. Sivil Toplum Canlandırıcı Komitesi'ninde üyesidir. Samir Neşar, 2005 yılında muhalefet kuruluşları oluşturdu. Kişiliği hakkında çok az şey bilinir.\n" }, "Nureddin Kahala": { "first_paragraph": "Nureddin Kahala (Arapça: نور الدين كحالة; 1908-1965) Birleşik Arap Cumhuriyeti (BAC) döneminde görev almış (1958-1961) Suriyeli bir siyasetçiydi. BAC döneminden önce küçük bir devlet bürokratı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Rıfat Esad": { "first_paragraph": "Rıfat Ali el-Esad veya Rıfat Ali el-Esed (Arapça: رفعت علي الأسد; d. 22 Ağustos 1937, Kardaha, Lazkiye), Eski Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad'ın kardeşi ve görevdeki Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın amcası.\n" }, "Riyad Ferid Hicab": { "first_paragraph": "Riyad Ferid Hicab (d. 1966, Deyrizor), Suriyeli siyasetçi. 2012 yılında bir süre Suriye Başbakanı olarak görev yaptı. Daha önce, 2011-2012 yılları arasında Tarım ve Tarım Reformu Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Riyad Seyf": { "first_paragraph": "Riad Seif (Arapça: رياض سيف; d. 25 Kasım 1946)[1] Suriyeli siyasi muhalif, önde gelen bir iş insanı. 2017-2018 yılları arası Suriye Devrimi Muhalefet Güçleri Koalisyonu başkanıydı. Ulusal Diyalog Forumu'nu kurdu ve yönetti. Seyf, 1994 yılında Suriye Parlamentosu'na bağımsız olarak girdi ve yeniden 1998 yılında seçildi. Birkaç yıldır Şam'da bir Adidas bayiliğine sahiptir.\n" }, "George Sabra": { "first_paragraph": "George Sabra (Arapça: جورج صبرة, d. 11 Temmuz 1947, Katna) Suriyeli muhalif aktivist ve Suriye Ulusal Konseyi eski Başkanı. 9 Kasım 2012 tarihinde Suriye'deki ana muhalefet grubu olan Suriye Ulusal Konseyi Başkanlığı'na seçildi. Muaz el-Hatib'in istifası üzerine 6 Temmuz 2013 tarihine kadar geçici olarak Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu Başkanlığı görevini yürüttü.[1]\n" }, "Sadullah el-Cabiri": { "first_paragraph": "Sadullah el-Cabiri (Arapça: سعد الله الجابري; 1893–1947) Suriyeli Arap politikacı, iki kez başbakan ve iki kez Dışişleri ve Gurbetçiler bakanıydı.[1][2] Cabiri, Fransız yetkililer tarafından Kuzey Lübnan'daki Douma köyüne sürgün edildi ve burada Melhim Kheir'in evini kiraladı. Kız kardeşi Feyza el-Cabiri, iki kez Lübnan başbakanı olan Riyad es-Sulh ile evlendi.[3]\n" }, "Salah Cedid": { "first_paragraph": "Salah Cedid (1926-1993) (Arapça: صلاح جديد) Suriyeli general ve politikacı, Baas Partisinin önemli isimlerinden biriydi. 1966’dan 1970’e kadar, Suriye siyasetinde aktif rol oynamıştır. İktidara geldiğinde, Baas Partisi'nin kurucuları Mişel Eflak ve Selahaddin el-Bitar'ı Suriye'den sürerek Doğu Bloku'yla ittifaka girmiştir. Cedid, iktidarı boyunca sosyalist bir politika yürütmüş ve aralarında toprak reformunun da bulunduğu birçok reform gerçekleştirmiştir. Fakat Altı Gün Savaşı sonrasında, Golan Tepeleri'nin İsrail ordusu tarafından ele geçirilmesiyle popülerliği hızlı bir şekilde düşmüştür.\n" }, "Salim el-Muslat": { "first_paragraph": "Salim el-Muslat (Arapça: سالم المسلط, d. 1959) Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu başkanı olan Suriyeli bir politikacı.\n" }, "Sami el-Hınnavi": { "first_paragraph": "Sami Hilmi el-Hınnavi (Arapça: محمد سامي حلمي الحناوي) Suriyeli politikacı ve subaydı.\n" }, "Adil Sefer": { "first_paragraph": "Adil Sefer (Arapça: عادل سفر) (d. 1953, Şam) Suriyeli siyasetçi ve akademisyen. 2011-2012 yılları arasında Suriye Başbakanı olarak görev yaptı. Daha önce 2003-2011 yılları arasında Tarım ve Tarım Reformu Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Suphi Bereket": { "first_paragraph": "Suphi Bey Bereket[2][3][4] el-Halidi (Arapça: صبحي بك بركات الخالدي; d. 1889, Antakya - ö. 1939, Antakya), Türk[5] politikacı/devlet adamıdır. Fransız Suriye Mandası sırasında, 29[6] Haziran 1922'den (kuruluşunu izleyen gün) 31 Aralık 1924'e kadar Suriye Federasyonu'nun ve 1 Ocak 1925'ten 21 Aralık 1925'e kadar Suriye Devleti'nin devlet başkanıydı.[7] 1938 - 1939 yılları arasında Hatay Cumhuriyeti'nde Antakya mebusluğu[8] yapmış ve dahiliye encümenliğine[9] seçilmiştir.\n" }, "Mustafa Talas": { "first_paragraph": "Mustafa Abdülkadir Talas (Arapça: مصطفى عبد القادر طلاس Muṣṭafâ ʿAbdü'l-Ḳâdir Ṭalâs; 11 Mayıs 1932 – 19 Haziran 2017), Suriyeli asker ve siyasetçi.[1] 1972-2004 yılları arasında Suriye Savunma Bakanı olarak görev yaptı. Hafız Esed döneminde dört üyeli Bölge Komutanlığı'nın üyesi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Riyad el-Türk": { "first_paragraph": "Riyad el Türk (Arapça: ‏رياض الترك‎, d. 1930, Humus, Suriye), Suriyeli siyaset adamı.\n" }, "Muhammed Naci el-Utri": { "first_paragraph": "Muhammed Naci el-Utri (Arapça: محمد ناجي عطري, d. 1944, Halep), Suriyeli siyasetçi. 2003-2011 yılları arasında Suriye Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Vahib el-Ganim": { "first_paragraph": "Vahib el-Ganim (1919-2003), Baas Partisini kuran Suriyeli bir doktordu. Patrick Seale'ye göre o, Zeki el-Arsuzi ile birlikte Baas Partisi'nin \"Şam liderlerinden daha güçlü bir sosyalizm dozu istedi\".[1]\n" }, "Vail Nadir el-Halki": { "first_paragraph": "Vail Nadir el-Halki (d. 1964, Dera), Suriyeli doktor ve siyasetçi. 9 Ağustos 2012 - 3 Temmuz 2016 tarihleri arası Suriye Başbakanı olarak görev yapmıştır. 2011-2012 yılları arasında Sağlık Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Yusuf Zuayyin": { "first_paragraph": "Yusuf Zuayyin (Arapça: يوسف زعيّـن; 25 Ocak 1931 - 10 Ocak 2016) Suriyeli siyasetçi. Baas Partisinin bir üyesi olarak 1965'te ve 1966'dan 1968'e kadar Suriye başbakanı olarak görev yaptı. Ebu Kemal'da doğdu.\n" }, "Zehran Alluş": { "first_paragraph": "Zehran Alluş (Arapça: زهران علوش; d. 1971 - 25 Aralık 2015), Şam’daki en etkin muhalif gruplardan olan İslam Ordusu’nun lideri olan Suriyeli muhalif asker ve siyasetçi. 50’den fazla grubu bünyesinde barındıran İslam Ordusu olarak bilinen Ceyş el İslam grubunun komutanı olan Zahran Alluş’un 1971 doğumludur.\n" }, "Zeki el-Hatib": { "first_paragraph": "Zeki el-Hatib (1887-1961), Suriye başbakanı olarak görev yapmış Halk Partili Suriyeli bir siyasetçiydi.[1]\n" }, "Ümran el-Zubi": { "first_paragraph": "Ümran Ahid el-Zubi (Arapça: عمران عاهد الزعبي; d. Eylül 1959; Şam, Suriye – ö. 6 Temmuz 2018; Şam, Suriye),[1] Suriyeli siyasetçi ve bakandır.[2] Haziran 2012'den Temmuz 2016'ya kadar Suriye Hükûmeti'nde Bilişim ve Haberleşme Bakanı olarak görev yapmıştır.[3] Suriyeli siyasetçi Omran al-Zoubi 6 Temmuz 2018'de doğum yeri Şam, Suriye'de 58 yaşında ölmüştür.\n" }, "Konstantin Züreyk": { "first_paragraph": "Konstantin Züreyk (Arapça: قسطنطين زريق) (d. 1909, Şam - ö. 2000), Arap entelektüel ve modern Arap ulusçuluğunun en önemli teorisyenlerinden biri. Politik düşüncelerini “Arapların misyonu” ve “ulusal felsefe” gibi Arap ulusçuluğunun temel kavramlarının yer aldığı kitaplar da yayınlamıştır. Züreyk, Arap toplumunda entelektüel bir reformun gerekliliğinin taraftarıydı ve rasyonelliğe olan ihtiyaç ve ahlak devrimi üzerinde ısrarcıydı.\n" }, "Şablon:Türk siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Türk siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Abdulkadir Baş": { "first_paragraph": "Abdulkadir Baş (1945, Hacıbektaş) Türk avukat ve siyasetçidir. 20. dönem Nevşehir milletvekili olarak TBMM'de yer almıştır. Evli ve üç çocuk babasıdır.[1]\n" }, "Abdullah Bazancir": { "first_paragraph": "Abdullah Bazancir (1918, Bingöl - 30 Mayıs 1999), Zaza asıllı Türk siyasetçi ve müteahhit.\n" }, "Abdullah Hulusi Zarplı": { "first_paragraph": "Abdullah Hulusi Zarplı (1883; Balıkesir - 25 Mayıs 1968; Balıkesir), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Koç": { "first_paragraph": "Abdullah Koç (d. 1 Haziran 1972) Türk siyasetçi, 27. Dönem HDP Ağrı Milletvekilidir.[1][2][3]\n" }, "Abdullah Levent Tüzel": { "first_paragraph": "Abdullah Levent Tüzel (d. 12 Temmuz 1961, Bulancak, Giresun), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Pulat Gözübüyük": { "first_paragraph": "Abdullah Pulat Gözübüyük (1912, Kayseri - 14 Ağustos 1991), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Tırtıl": { "first_paragraph": "TOP.1944-22\n\n" }, "Abdurrahman Dursun Yalvaç": { "first_paragraph": "Abdurrahman Dursun Yalvaç (1873, Zile, Tokat – 9 Eylül 1948), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdurrahman Lami Efendi": { "first_paragraph": "Abdurrahman Lami Efendi[1] (1875, Kilis - 16 Mart 1930), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülgani Türkmen": { "first_paragraph": "Abdülgani Türkmen (1882, Antakya - 30 Mayıs 1958), Türk siyasetçi. Hatay Devleti'nin Meclis Başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Abdülhak Fırat": { "first_paragraph": "İbrahim Abdülhak Fırat[1] (1881, Erzincan - 3 Nisan 1953), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdürrahim Dusak": { "first_paragraph": "Abdürrahim Dusak, (d.1970, Şanlıurfa ) hekim ve siyasetçi.\n" }, "Abidin Bey": { "first_paragraph": "Abidin Bey (1890, Manisa - 13 Temmuz 1926, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Adem Baştürk": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Adem Baştürk, (d. 1950 Yeşilhisar, Kayseri, Türkiye), Türk siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "Adem Çalkın": { "first_paragraph": "Adem Çalkın, (d.21 Şubat 1981, Kars) iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Adem Yıldırım": { "first_paragraph": "Adem Yıldırım, (d.1973, Şarkışla, Sivas ) hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Adil Biçer": { "first_paragraph": "Adil Biçer (d.1974, Simav, Kütahya) hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Adil Çelik": { "first_paragraph": "Adil Çelik (d. 1968, Kocaavşar), avukat, siyasetçi ve 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Balıkesir milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmed Mükerrem Karaağaç": { "first_paragraph": "Ahmed Mükerrem Karaağaç (1883, Şarkikaraağaç, Türkiye - 1949, Ankara, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Baydar": { "first_paragraph": "Ahmet Baydar (1866, Yozgat - 18 Aralık 1940), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Besim Özek": { "first_paragraph": "Ahmet Besim Özek (1882, Tarsus, Mersin - 21 Ocak 1965), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Esat Uras": { "first_paragraph": "Ahmet Esat Uras (1882, Amasya - 11 Ocak 1957, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Faruk Ünsal": { "first_paragraph": "Ahmet Faruk Ünsal (d. 1963, Diyarbakır), mühendis, siyasetçi ve eski MAZLUMDER genel başkanı.\n" }, "Ahmet Fehmi Işıklar": { "first_paragraph": "Ahmet Fehmi Işıklar (d. 1941, Şanlıurfa), Türk siyasetçidir. Kırıkkale Makine Tekniker Okulu mezunudur. Sendikacı, Metal-İş Federasyonu Yürütme Kurulu Üyeliği ve Genel Sekreterliği, Çağdaş Metal İş Genel Başkanlığı, DİSK Genel Sekreterliği yapmıştır. Ayrıca; 18. Dönem Bursa, 19. Dönem Diyarbakır milletvekili olarak mecliste görev almıştır (Anayasanın 84/3 maddesine göre üyeliği 17.08.1993 tarihinde sona ermiştir). Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekilliği ve Halkın Emek Partisi Genel Başkanlığı yapmıştır. Evli ve dört çocuk sahibidir.\n" }, "Ahmet Fevzi Erdem": { "first_paragraph": "Ahmet Fevzi Erdemi (1885, Çayağzı, Şavşat, Artvin – 1974, Şavşat, Artvin), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Fikri Tüzer": { "first_paragraph": "Ahmet Fikri Tüzer (1878, Şumnu - 16 Ağustos 1942), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Gündüz Ökçün": { "first_paragraph": "Gündüz Ökçün (1936, Eskişehir - 26 Kasım 1986, Ankara) Türk siyasetçi ve hukukçu.[1]\n" }, "Ahmet Hamdi Apaydın": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Apaydın (1862, Erzurum - 28 Ekim 1936 Amasya), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hamdi Denizmen": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Denizmen (1873, İstanbul - 13 Ocak 1959, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hazım Börekçi": { "first_paragraph": "Ahmet Hazım Börekçi, (1893, Ankara - 16 Ekim 1954), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hilmi Bozbay": { "first_paragraph": "Ahmet Hilmi Bozbay (1901, Kütahya, Osmanlı Devleti - 24 Ekim 1968), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hilmi Kalaç": { "first_paragraph": "Ahmet Hilmi Kalaç (1887 Kayseri - 19 Haziran 1966), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Hilmi Nalçacı": { "first_paragraph": "Ahmet Hilmi Nalçacı, (5 Şubat 1925 - 14 Aralık 1969) 1963 - 1969 yılları arasında Konya belediye başkanlığı yapmış bürokrat ve siyasetçi. Halen Konya'da kendisinin adının verilmiş olduğu bir cadde bulunmaktadır.\n" }, "Ahmet Hulusi Köymen": { "first_paragraph": "Ahmet Hulusi Köymen (1891, İstanbul - 12 Temmuz 1965), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet İffet Mercimekoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet İffet Bey (Mercimekoğlu) (1885, Bilecik - 12 Şubat 1960), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet İhsan Aksoy": { "first_paragraph": "Ahmet İhsan Aksoy (d. 28 Temmuz 1903, Köprülü), Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet İhsan Birincioğlu": { "first_paragraph": "Ahmet İhsan Birincioğlu (1923, Akçaabat, Trabzon - 20 Ocak 2007, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet İhsan Kalkavan": { "first_paragraph": "Ahmet İhsan Kalkavan (10 Haziran 1953, Samsun - 23 Temmuz 2017, Samsun), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet İnal": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ahmet İsmet Çanakcı": { "first_paragraph": "Ahmet İsmet Çanakcı, (d. 1938, Tercan, Erzincan), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet İyimaya": { "first_paragraph": "Ahmet İyimaya (d. 22 Kasım 1950, Yuvaköy), Türk siyasetçi, TBMM Adalet Komisyonu Başkanı, AK Parti Ankara Milletvekili.\n" }, "Ahmet Kabil": { "first_paragraph": "Ahmet Kabil (d. 1942, Tekke, Rize), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Kadoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Kadoğlu (1899, Kahramanmaraş - 25 Kasım, 1959), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Kangal": { "first_paragraph": "Ahmet Kangal (1919, Mühürkulak, Kangal Sivas - 25 Eylül 1993), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ahmet Karaaslan": { "first_paragraph": "Ahmet Karaaslan (d. 1935, Pütürge, Malatya - ö. 5 Haziran 2017[1]) Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Karahan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ahmet Karayiğit": { "first_paragraph": "Ahmet Karayiğit (1923, Afyonkarahisar - 19 Haziran, 1983), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Kavuncu": { "first_paragraph": "Ahmet Kavuncu, (1910, Tavşanlı, Kütahya - 29 Ekim 1994), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Kemal Varınca": { "first_paragraph": "Ahmet Kemal Varınca (1887, Bayburt - 10 Eylül 1966, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Kılıç (1927 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Kılıç, (1927, Tuzla, İstanbul - 1986, Tuzla, İstanbul), İstanbul'un Tuzla ilçesinin ilk belediye başkanıdır.[1][2]\n" }, "Ahmet Kınık": { "first_paragraph": "Ahmet Kınık (1905, Selanik - 29 Mayıs 1977), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Koca": { "first_paragraph": "Ahmet Koca, (d. 1963, Bolvadin, Afyon), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Kocabıyıkoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Sıtkı Kocabıyıkoğlu (1904, Balıkesir - 18 Şubat 1989), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Koyuncu": { "first_paragraph": "Ahmet Koyuncu, (1922, Kayapınar, Bozkır, Konya - 7 Haziran 2002), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Küçük": { "first_paragraph": "Ahmet Küçük, (d. 28 Ağustos 1958, Çakırlı, Biga), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Küçükel": { "first_paragraph": "Ahmet Küçükel, (1936, Cip/Elazığ - 20 Eylül 2009), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Küçükler": { "first_paragraph": "Ahmet Küçükler, (d. 1970, Erzurum, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Mahir Ablum": { "first_paragraph": "Ahmet Mahir Ablum (1923, Kütahya, Türkiye - 27 Temmuz 1995[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Melik": { "first_paragraph": "Ahmet Melik, (d. 1945, Şanlıurfa[1]), Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Memduh Yaşa": { "first_paragraph": "Ahmet Memduh Yaşa (1919, Siirt - 21 Temmuz 2014[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Mithat Kalabalık": { "first_paragraph": "Ahmet Mithat Kalabalık, (1878, İstanbul - 30 Ocak 1953), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Morgil": { "first_paragraph": "Ahmet Morgil, (1909, Çayeli, Rize - 31 Mayıs 1985), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Muhtar Acar": { "first_paragraph": "Ahmet Muhtar Acar (1901, Bursa - 16 Ocak 1970, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Muslihittin Gürer": { "first_paragraph": "Ahmet Muslihittin Gürer, (1926, Geyve - 13 Mayıs 1982), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Mustafaoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Mustafaoğlu (d. 1928, Erzurum, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Münir Akkaya": { "first_paragraph": "Ahmet Münir Akkaya, (1872, Derabiye - 14 Kasım 1947), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Münir Erhan": { "first_paragraph": "Ahmet Münir Erhan (1880, Bursa - 31 Ekim 1958), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Necip Bilge": { "first_paragraph": "Ahmet Necip Bilge (1912, Nevşehir, Türkiye) - 31 Temmuz 2001), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Neidim": { "first_paragraph": "Ahmet Neidim (d. 1953, Adapazarı), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Nihat Akay": { "first_paragraph": "Ahmet Nihat Akay, (d.1923, Gelibolu, Türkiye - 13 Ekim 2000[1]), Türk politikacı.\n" }, "Ahmet Nihat Akın": { "first_paragraph": "Ahmet Nihat Akın (1922, Devrek - 12 Şubat 2011, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Nurettin Aydın": { "first_paragraph": "Ahmet Nurettin Aydın, (d. 1949, Siirt), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Nuri Göktepe": { "first_paragraph": "Ahmet Nuri Göktepe, (1889, Akseki, Antalya – 29 Nisan 1967), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Nuri Gürel": { "first_paragraph": "Ahmet Nuri Gürel (1893, Trabzon - 4 Mayıs 1965), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Nusret Tuna": { "first_paragraph": "Ahmet Nusret Tuna (1916, Mucur, Kırşehir, Türkiye - 22 Kasım 1988, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Nüzhet Saraçoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Nüzhet Saraçoğlu (1861, Çemişgezek, Tunceli - 12 Aralık 1942), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Oğuz (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Oğuz (1912, Eskişehir - 19 Eylül 1972), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şablon:Ukraynalı siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Ukraynalı siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Aleksandr Zaharçenko": { "first_paragraph": "Aleksandr Vladimiroviç Zaharçenko (Rusça: Алекса́ндр Влади́мирович Заха́рченко, Ukraynaca: Олекса́ндр Володи́мирович Заха́рченко; d. 26 Haziran 1976 – ö.31 Ağustos 2018), Ukraynalı ayrılıkçı önder ve askeri lider.[1][2]\n" }, "Anatoliy Kinah": { "first_paragraph": "Anatoliy Kiriloviç Kinah (Ukraynaca: Анатолій Кирилович Кінах) Bir Ukraynalı siyasetçi ve Mykolaiv Devlet İnsani Üniversite'sinde onursal profesör. Kinah eski (uzun süredir hizmet veren) Ukrayna Milletvekili'dir.\n" }, "Andriy Beşta": { "first_paragraph": "Andriy Petroviç Beşta (Ukraynaca: Андрій Петрович Бешта ; d. 14 Aralık 1976; ö. 30 Mayıs 2021), Ukraynalı siyasetçi ve diplomat.[1]\n" }, "Yuri Bohutski": { "first_paragraph": "Yuriy Petrovich Bohutsky (Ukraynaca: Ю́рій Петро́вич Богу́цький; d. 24 Eylül 1952 –ö. 14 Mayıs 2019), Ukraynalı siyasetçi ve eski bakan.\n" }, "Vitaliy Boyko": { "first_paragraph": "Vitaliy Boiko (30 Eylül 1937 – 30 Ocak 2020), Ukraynalı hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Valeriy Bolotov": { "first_paragraph": "Valeriy Dmitrieviç Bolotov (Rusça: Валерий Дмитриевич Болотов, Ukraynaca: Вале́рій Дми́трович Бо́лотов; 13 Şubat 1970; Taganrog, Rusya - 27 Ocak 2017, Moskova, Rusya), Ukraynalı ayrılıkçı ve Rusya yanlısı asker ve siyasetçi.[1]\n[2]\n" }, "Mihaylo Çeçetov": { "first_paragraph": "Mihaylo Vasilyoviç Çeçetov (Ukraynaca: Чечетов Михайло Васильович; 3 Ekim 1953 - 27 Şubat 2015), Ukraynalı bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Denis Monastırski": { "first_paragraph": "Denis Anatoliyoviç Monastırski (Ukraynaca: Денис Анатолійович Монастирський; 12 Haziran 1980 - 18 Ocak 2023), eski Ukrayna İçişleri Bakanı, avukat ve siyasetçiydi.[1][2]\n" }, "İvan Vakarçuk": { "first_paragraph": "İvan Oleksandrovıç Vakarçuk (Ukraynaca: Іван Олександрович Вакарчук; 6 Mart 1947 – 4 Nisan 2020), Ukraynalı siyasetçi ve fizikçi.\n" }, "Vitali Kliçko": { "first_paragraph": "Vitali Vladimiroviç Kliçko (Ukraynaca: Віталій Володимирович Кличко, d. 19 Temmuz 1971, Belovodskoye), Haziran 2014'ten bu yana her iki görevi de elinde bulunduran, Kiev belediye başkanı[2] ve Kiev Şehir Devlet İdaresi başkanı olarak görev yapan Ukraynalı bir politikacı ve eski profesyonel boksördür. Klitschko, Avrupa Dayanışması partisinin eski lideri ve Ukrayna Parlamentosu'nun eski bir üyesidir.[3][4][5][6][7][8][9][10] 2005 yılında Ukrayna siyasetine aktif olarak dahil oldu ve 2013 yılında spordan emekli olana kadar bunu profesyonel boks kariyeri ile birleştirdi.[6][11][12] Kiev Üniversitesi Fizik Bilimleri Bölümü'nden Doktora Derecesine (Ph.D.) sahiptir.[13]\n" }, "Leonid Kravçuk": { "first_paragraph": "Leonid Makaroviç Kravçuk (d. 10 Ocak 1934 - ö. 10 Mayıs 2022) Ukraynalı politikacı ve 5 Aralık 1991 tarihinden, 19 Temmuz 1994 tarihindeki istifasına kadar Ukrayna devlet başkanlığını sürdürmüş devlet adamı.\n" }, "Leonid Kuçma": { "first_paragraph": "Leonid Daniloviç Kuçma (Ukraynaca: Леонід Данилович Кучма d. 9 Ağustos 1938), Bağımsız Ukrayna'nın ikinci Devlet Başkanıdır. Kuçma 1994 yılında rakibi Leonid Kravçuk'u mağlup ettikten sonra 23 Ocak 2005 tarihine kadar görevini yürütmüştür. Cumhurbaşkanlığı devrinde ülkesinin ekonomisi hızla gelişmiş Rusya ile ilişkiler ivme kazanmıştır.\n" }, "Lev Pidlisetski": { "first_paragraph": "Lev Teofiloviç Pidlisetski (Ukraynaca: Лев Теофілович Підлісецький ; d. 29 Mayıs 1977, Lviv – ö. 10 Ağustos 2021, Lviv, Ukrayna), Ukraynalı iş insanı ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Vsevolod Murahovski": { "first_paragraph": "Vsevolod Serafimovich Murakhovsky (Rusça: Всеволод Серафимович Мураховский; 20 Ekim 1926 – 12 Ocak 2017),Ukraynalı Rus Sovyet politikacı.\n" }, "Nadiya Savçenko": { "first_paragraph": "Nadiya Viktorivna Savçenko (Ukraynaca: Надія Вікторівна Савченко; d. 11 Mayıs 1981), Ukraynalı siyasetçi ve Ukrayna Kara Kuvvetleri'nin Ordu havacılık eski pilotu. 2014-2019 yılları arası Rada (Ukrayna Parlamentosu) eski üyesi ve Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi üyesidir.\n" }, "Oleksandr Bakumenko": { "first_paragraph": "Oleksandr Borisoviç Bakumenko (Ukraynaca:Олекса́ндр Бори́сович Баку́менко; d. 29 Nisan 1959 – ö. 11 Nisan 2022), Ukraynalı siyasetçi. \n" }, "Oleksiy Honçaruk": { "first_paragraph": "Oleksiy Valeriyoviç Honçaruk (Ukraynaca:Олексі́й Вале́рійович Гончару́к) (d. 7 Temmuz 1984), Ukraynalı hukukçu ve siyasetçi. Avrupa ülkesi Ukrayna'da 29 Ağustos 2019 - 4 Mart 2020 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "Oles Buzina": { "first_paragraph": "Oles Buzina (Ukraynaca: Оле́сь Олексі́йович Бузина́ ; d. 13 Temmuz 1969 ; ö. 16 Nisan 2015) ,Rusya yanlısı fikirleriyle tanınan Ukraynalı gazeteci, yazar ve siyasetçi.\n" }, "Petro Poroşenko": { "first_paragraph": "Petro Oleksiyoviç Poroşenko (Ukraynaca: Петро Олексійович Порошенко; d. 26 Eylül 1965), Ukraynalı iş insanı ve politikacı. Önceden Dışişleri Bakanı ve Ticaret ve Ekonomik Kalkınma Bakanı olarak görev alan Poroşenko, 2014 Ukrayna cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı seçildi. Ukrayna siyasetinin en etkili kişileri arasında gösterilmektedir.[2] Şubat 2007 ile Mart 2012 arasında Ukrayna Merkez Bankası Konseyinin başkanlığını yürüttü.[2][3][4][5]\n" }, "Roman İvanıçuk": { "first_paragraph": "Roman Ivanovych Ivanychuk (Ukraynaca: Роман Іванович Iваничук, 27 Mayıs 1929, İvano-Frankivsk Oblastı - 18 Eylül 2016, Lviv), Ukraynalı yazar ve siyasetçi. Lviv Üniversitesi'ni bitirdi.[1] 1985'te edebiyat alanındaki başarılarından dolayı Shevchenko Uluslararası Edebiyat Ödülünü kazandı. Ülkesi Ukrayna'da 1990 ve 1994 Verkhovna Rada'da parlamenterlik yaptı.[2] Ukrayna Kahramanı (2009) unvanına sahiptir.\n" }, "Serhiy Arbuzov": { "first_paragraph": "Serhiy Arbuzov (Ukraynaca: Сергій Геннадійович Арбузов), Serhiy Hennadiyovych Arbuzov) (d. 24 Mart 1976), Ukrayna eski Başbakan Birinci Yardımcısı, Ukrayna Milli Bankası eski başkanı ve eski başbakan. 2000'li yıllarda Privatbank ve Ukreximbank dahil olmak üzere birçok önde gelen Ukrayna bankalarında bir yönetici olarak çalıştı.\n" }, "Serhiy Tatusyak": { "first_paragraph": "Serhiy Fillipoviç Tatusiak - (Ukraynaca:Татусяк Сергій Пилипович), Serhiy Tatusiak; d. 5 Nisan, 1955), Ukraynalı siyasetçi, Ukrayna Ali Radası milletvekili, 2010-2014. de Ukrayna Vinntsiya Vilayet Konseyi (Parlamentosu) Başkanı.\n" }, "Kostyantın Sıtnık": { "first_paragraph": "Kostiantyn Merkuriyovych Sytnyk (Ukraynaca: Костянтин Меркурійович Ситник; d. 3 Haziran 1926- ö.22 Temmuz 2017), Ukraynalı-Sovyet bilim insanı, siyasetçi ve akademisyendir.\n" }, "Valentin Simonenko": { "first_paragraph": "Valentyn Symonenko (Ukraynaca: Валентин Костянтинович Симоненко; b. 4 Temmuz 1940, Odessa), bir Ukraynalı devlet adamı. 1996 ve 2011 yılları arasında Ukrayna Muhasebe Odası Başkanlığı yaptı.\n" }, "Valeriy Pustovoytenko": { "first_paragraph": "Valeri Pustovoitenko (d. 23 Şubat 1947) 16 Temmuz 1997 tarihinde Ukrayna'nın başbakanı olarak seçildi. Pustovoitenko Ukrayna'nın sekizinci başbakanıydı.[1] Leonid Kuchma'nın yeni dönem için yeniden seçilmesi ile bağlantılı olarak istifa etti.[2] Ukrayna Halk Demokrat Partisinin eski lideridir.[3]\n" }, "Vasil Durdinets": { "first_paragraph": "Vasil Vasilyoviç Durdinets (Ukraynaca: Василь Васильович Дурдинець; d. 27 Eylül 1937), Ukraynalı bir politikacı ve diplomat. Temmuz 1997’de kısa sürede Ukrayna Başbakan Vekilliği yaptı.[1] Durdinets, Ulusal İçişleri Akademisi onursal profesörüdür.\n" }, "Vitold Fokin": { "first_paragraph": "Vitold Pavlovych Fokin (Ukraynaca: Віто́льд Па́влович Фо́кін; d. 25 Ekim 1932, Novomykolaivka, Novomykolaivskyi Rayonu, Dnipropetrovsk Oblastı), bir öğretmenin oğluydu. Kasım 1991'de Ukrayna'nın ilk başbakan yardımcısı seçildi. Bugün Novomykolaivka Zaporizhia Oblast'ta ikamet etmektedir.\n" }, "Volodimir Hroysman": { "first_paragraph": "Volodimir Hroysman[1] (Ukraynaca: Володимир Борисович Гройсман; d. 20 Ocak 1978), 14 Nisan 2016 ile 29 Ağustos 2019 tarihleri arasında Ukrayna Başbakanı.[2]\n" }, "Yuhim Zvyahilski": { "first_paragraph": "Yuhim Leonidoviç Zvyahilski (Ukraynaca: Юхим Леонідович Звягільський, Rusça: Ефим Леонидович Звягильский; d. 20 Şubat 1933, Donetsk - 6 Kasım 2021, Kiev, Ukrayna), Ukraynalı bir politikacı. Sekiz seçimlerde meclise seçilen Verhovna Rada'nın tek üyesiydi.\n" }, "Oleksandr Zadorojniy": { "first_paragraph": "Oleksandr Viktorovich Zadorozhnii (Ukraynaca: Задорожній Олександр Вікторович; d. 26 Haziran 1960 – ö. 12 Mayıs 2017),Ukraynalı siyasetçi. 1998'den 2006 yılına kadar Ukrayna Yüksek Halk Şurası başkan yardımcılığı görevini yapmıştır.[1]\nUkraynalı siyasetçi Oleksandr Zadorozhnii 12 Mayıs 2017'de 56 yaşında ölmüştür.\n" }, "Valeriya Zaklunna": { "first_paragraph": "Valeriya Gavriilovna Zaklunna-Myronenko (Ukraynaca: Вале́рія Гавриїлівна Заклу́нна-Мироненко, Rusça: Вале́рия Гаврии́ловна Заклу́нная; 15 Ağustos 1942, Stalingrad – 22 Ekim 2016, Kiev[2]), Ukraynalı siyasetçi ve oyuncu. Ukrayna Komünist partisi üyesiydi. Sinema oyunculuğuda yapan Zaklunna To the last minute adlı yapımdaki rolü ile 1975 yılı Shevchenko Ulusal Ödülü'nü almıştır.\n" }, "Tareck El Aissami": { "first_paragraph": "Tareck Zaidan El Aissami Maddah (İspanyolca telaffuz: [taˈɾek ˈsaiðan el aiˈsami ˈmaða]; Arapça: طارق زيدان العيسمي مداح,[3] d. 12 Kasım 1974)[4] Dürzi asıllı Venezuelalı siyasetçi.\n" }, "Andrés Narvarte": { "first_paragraph": "Andrés Narvarte Pimentel (d. 1781 - ö. 1853), Venezuela'nın 20 Ocak 1835'ten 9 Şubat 1835'e kadar ve 24 Nisan 1836'dan 20 Ocak 1837'ye kadar devlet başkanıydı.\n" }, "Carlos Andrés Pérez": { "first_paragraph": "Carlos Andres Perez (d. 27 Ekim 1922 - ö. 25 Aralık 2010), Venezuelalı siyasetçi. 1974-1979 ve 1989-1993 yılları arasında Venezuela devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Carlos Delgado Chalbaud": { "first_paragraph": "Carlos Delgado Chalbaud (d. 20 Ocak 1909 - ö. 13 Kasım 1950), Venezuelalı asker ve siyasetçi. 1948'den 1950'ye kadar Venezuela devlet başkanıydı.\n" }, "Carlos Soublette": { "first_paragraph": "Carlos Soublette (d. 15 Aralık 1789 - ö. 11 Şubat 1870), Venezuelalı devlet başkanı, 11 Mart 1837'den 1 Şubat 1839'e kadar ve 28 Ocak 1843'ten 1 Mart 1847'ye kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır. 18 Mayıs 1849'da Caracas'ta ölmüştür.\n" }, "Cipriano Castro": { "first_paragraph": "Cipriano Castro (d. 12 Ekim 1858 - ö. 4 Aralık 1924), Venezuelalı asker ve politikacıdır. 20 Ekim 1899'dan 19 Aralık 1908'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Cristóbal Mendoza": { "first_paragraph": "Maria Regina Montilla Pumar\nGertudis Buroz Tovar\n" }, "Edgar Sanabria": { "first_paragraph": "Edgar Sanabria (d. 3 Ekim 1911 - ö. 24 Nisan 1989), Venezuelalı avukat, diplomat ve siyasetçi. 1958-1959 yılları arasında kısa bir süre Venezuela devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Eleazar López Contreras": { "first_paragraph": "Eleazar López Contreras (d. 5 Mayıs 1883 - ö. 2 Ocak 1973), Venezuelalı devlet adamıdır. 18 Aralık 1935'ten 5 Mayıs 1941'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Francisco Linares Alcántara": { "first_paragraph": "Francisco Linares Alcántara (d. 13 Nisan 1825 - ö. 30 Kasım 1878), Venezuelalı devlet adamıdır. 27 Şubat 1877'den 30 Kasım 1878'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Germán Suárez Flamerich": { "first_paragraph": "Germán Suárez Flamerich, (d. 10 Nisan 1907 - ö. 24 Haziran 1990), Venezuelalı avukat, akademisyen, diplomat ve siyasetçi. 1950'den 1952'ye kadar Venezuela devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Guillermo Tell Villegas": { "first_paragraph": "Guillermo Tell Villegas (d. 1823 - ö. 21 Mart 1907), Venezuelalı avukat, gazeteci ve politikacıdır. 1868'ten 1869'a kadar 1870'ten 1870'e kadar 1892'den 1892'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Guillermo Tell Villegas Pulido": { "first_paragraph": "Guillermo Tell Villegas Pulido (d. 28 Temmuz 1854 - ö. 25 Temmuz 1949), Venezuelalı avukat, gazeteci ve politikacıdır. 31 Ağustos 1892'den 7 Ekim 1892'ye kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Hermógenes López": { "first_paragraph": "Hermógenes López (d. 19 Nisan 1830 - ö. 17 Aralık 1898), Venezuelalı devlet adamıdır. 1887'den 1888'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Ignacio Andrade": { "first_paragraph": "Ignacio Andrade (d. 31 Temmuz 1839 - ö. 17 Şubat 1925), Venezuelalı avukat ve politikacıdır. 28 Şubat 1898'ten 20 Ekim 1899'a kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Isaías Medina Angarita": { "first_paragraph": "Isaías Medina Angarita, (d. 6 Temmuz 1897 - ö. 15 Eylül 1953), Venezuelalı asker ve siyasetçi. 5 Mayıs 1941'den 18 Ekim 1945'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Aristóbulo Iztúriz": { "first_paragraph": "Aristóbulo Iztúriz Almeida (d. 20 Aralık 1946 –ö. 27 Nisan 2021)[1], Venezuelalı siyasetçi ve akademisyen.\n" }, "Jaime Lusinchi": { "first_paragraph": "Jaime Ramón Lusinchi (d. 27 Mayıs 1924 - ö. 21 Mayıs 2014), Venezulalı siyasetçi. 2 Şubat 1984 - 2 Şubat 1989 tarihleri arasında Venezuela devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Joaquín Crespo": { "first_paragraph": "Joaquin Crespo (d. 22 Ağustos 1841 - ö. 16 Nisan 1898), Venezuelalı politikacı ve aynı zamanda da Venezuela devlet başkanıdır. 26 Nisan 1884'ten 15 Eylül 1886'ya kadar ve 7 Ekim 1892'den 28 Şubat 1898'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Jorge Arreaza": { "first_paragraph": "Jorge Alberto Arreaza Montserrat (İspanyolca telaffuz: [ˈxoɾxe alˈbeɾto areˈasa monseˈra(t)]) (d. 6 Haziran 1973), Venezuelalı siyasetçi. Başkan Hugo Chavez ve onun halefi Nicolás Maduro'nun yönetiminde önemli görevlerde bulunmuştur. Dışişleri Bakanlığı görevini yürütmüş halen Sosyal Hareketler ve Topluluklar Bakanıdır.\n" }, "José Antonio Páez": { "first_paragraph": "José Antonio Páez (d. 13 Haziran 1790 - ö. 6 Mayıs 1873), Venezuelalı lider ve Venezuela Bağımsızlık Savaşı'nda yer almıştır.\n" }, "José Gil Fortoul": { "first_paragraph": "José Gil Fortoul (d. 25 Kasım 1861 - ö. 15 Haziran 1943), yazar, tarihçi, politikacı ve aynı zamanda da Venezuela devlet başkanıdır. 5 Ağustos 1913'ten 19 Nisan 1914'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "José Gregorio Monagas": { "first_paragraph": "José Gregorio Monagas (1795-1858), Venezuelalı devlet adamıdır. 1851'den 1858'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "José Gregorio Valera": { "first_paragraph": "José Gregorio Valera, Venezuelalı devlet adamıdır. 30 Kasım 1878'ten 26 Şubat 1879'a kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "José María Carreño": { "first_paragraph": "José María Carreño (d. 19 Mart 1792 - ö. 18 Mayıs 1849), Venezuelalı politikacı ve asker, 27 Temmuz 1835'ten 20 Ağustos 1835'e kadar ve 20 Ocak 1837'den 11 Mart 1837'ye kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır. 18 Mayıs 1849'da Caracas'ta ölmüştür.\n" }, "José María Vargas": { "first_paragraph": "José María Vargas, (d. 10 Mart 1786 - ö. 13 Nisan 1854), 1835-1836 yılları arasında Venezuela devlet başkanıydı.\n" }, "José Ruperto Monagas": { "first_paragraph": "José Ruperto Monagas (d. 1831 - ö. 12 Haziran 1880), Venezuelalı devlet adamıdır. 1869'dan 1870'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "José Tadeo Monagas": { "first_paragraph": "José Tadeo Monagas (d. 28 Ekim 1784 - ö. 18 Kasım 1868), Venezuelalı devlet adamı.\n" }, "Juan Bautista Pérez": { "first_paragraph": "Juan Bautista Perez (20 Aralık 1869 - 7 Mayıs 1952), Venezuelalı avukat ve devlet başkanıdır. 30 Mayıs 1829'dan 13 Haziran 1831'e kadar devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Juan Crisóstomo Falcón": { "first_paragraph": "Juan Crisóstomo Falcón (d. 27 Ocak 1820 - ö. 29 Nisan 1870), Venezuelalı devlet adamı. 1863'ten 1868'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Juan Pablo Rojas Paúl": { "first_paragraph": "Juan Pablo Rojas Paúl (d. 26 Kasım 1826 - ö. 22 Temmuz 1905), Venezuelalı devlet adamı. 1888'den 1890'a kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Juan Vicente Gómez": { "first_paragraph": "Juan Vicente Gómez (24 Temmuz 1864 - 17 Aralık 1935), 1908-1935 arasında Venezuela diktatörü.\n" }, "Julián Castro": { "first_paragraph": "Julián Castro (d. ? - ö. 12 Haziran 1875), Venezuelalı askerdir. Aynı zamanda bir zamanlar Venezuela devlet başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Manuel Ezequiel Bruzual": { "first_paragraph": "Manuel Ezequiel Bruzual (d. 1832 - ö. 15 Ağustos 1868), Venezuelalı devlet adamıdır. 1868'te Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Manuel Felipe de Tovar": { "first_paragraph": "Manuel Felipe de Tovar (1 Ocak 1803 - 21 Şubat 1866), Venezuelalı devlet adamıdır. 1859'den 1861'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Marcos Pérez Jiménez": { "first_paragraph": "Marcos Evangelista Pérez Jiménez (25 Nisan 1914 - 20 Eylül 2001), Venezuelalı asker ve siyasetçidir. 1952-1958 yılları arasında Venezuela devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Octavio Lepage": { "first_paragraph": "Octavio Lepage (d. 24 Kasım 1923 - ö. 6 Ocak 2017), Venezuelalı siyasetçi. 21 Mayıs 1993 - 5 Haziran 1993 tarihleri arasında geçici Venezuela devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Pedro Gual Escandón": { "first_paragraph": "Pedro Gual Escandón (d. 17 Ocak 1783 - ö. 6 Mayıs 1862), Venezuelalı avukat, politikacı, ve diplomattır. Aynı zamanda bir süre Venezuela devlet başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Rafael Caldera": { "first_paragraph": "Rafael Antonio Caldera Rodríguez (d. 24 Ocak 1916 - ö. 24 Aralık 2009), Venezuelalı siyasetçi. 1969'dan 1974'e kadar ve 1994'ten 1999'a kadar Venezuela devlet başkanlığını üstlenmiştir.\n" }, "Raimundo Andueza Palacio": { "first_paragraph": "Raimundo Andueza Palacio (d. 6 Şubat 1846 - ö. 17 Ağustos 1900), Venezuelalı avukat, gazeteci ve politikacıdır. 1890'dan 1892'ye kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Ramón José Velásquez": { "first_paragraph": "Ramón José Velásquez (d. 28 Kasım 1916 - ö. 24 Haziran 2014), Venezuelalı tarihçi, gazeteci, avukat ve siyasetçi. 1993-1994 yılları arasında Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Raúl Leoni": { "first_paragraph": "Raul Leoni (d. 26 Nisan 1905 - ö. 5 Temmuz 1972), Venezuelalı siyasetçi. 1964-1969 yılları arasında Venezuela devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Rómulo Betancourt": { "first_paragraph": "Rómulo Betancourt, (d. 22 Şubat 1908 - ö. 28 Eylül 1981), Venezuelalı siyasetçi. 1945-1948 ve 1959-1964 yılları arasında Venezuela devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Rómulo Gallegos": { "first_paragraph": "Rómulo Gallegos (d. 2 Ağustos 1884 - ö. 7 Nisan 1969), Venezuelalı romancı ve politikacıdır. 17 Şubat 1948'den 24 Kasım 1948'e kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Victorino Márquez Bustillos": { "first_paragraph": "Victorino Márquez Bustillos (1858 - 1941), Venezuelalı avukat ve politikacıdır. 19 Nisan 1914'ten 24 Haziran 1922'ye kadar devlet başkanlığı yapmıştır. 10 Ocak 1941'de Caracas'ta ölmüştür.\n" }, "Wolfgang Larrazábal": { "first_paragraph": "Wolfgang Larrazábal (d. 5 Mart 1911 - ö. 27 Şubat 2003), Venezuelalı asker ve siyasetçi. 1958 yılında bir süre Venezuela devlet başkanı olarak görev yaptı. 1958 devlet başkanlığı seçiminde aday olmak için istifa etti, ancak eski devlet başkanı Rómulo Betancourt'a yenildi.\n" }, "2003 Azerbaycan ara genel seçimleri": { "first_paragraph": "2003 Azerbaycan ara genel seçimleri, Azebaycan Millî Meclisi 2. Yasama Dönemi 14 sayılı Karadağ seçim çevresinden milletvekili seçilen bağımsız milletvekili Nazım İbrahimov'un ölümü, 69 sayılı İsmayıllı seçim çevresinden milletvekili seçilen Yeni Azerbaycan Partisi milletvekili Mirmevsim Abbasov'un milletvekilliğinden istifa ve 91 sayılı Hanlar-Daşkesen seçim çevresinden milletvekili seçilmiş Yeni Azerbaycan Partisi milletvekili Yaşar Aliyev'in büyükelçi olarak atandığı için milletvekilliğinden istifa etmesi üzerine boşalmış sandalyeler için 5 Mart 2003 tarihinde düzenlenen seçimler.\n" }, "Ağustos 1998 Azerbaycan ara genel seçimi": { "first_paragraph": "Ağustos 1998 Azerbaycan ara genel seçimi, Azebaycan Millî Meclisi 1. Yasama Dönemi 48 sayılı Ağdam Köy seçim çevresinden milletvekili seçilen bağımsız milletvekili Sofig Hüseynov'un vefatı üzerine boşalmış sandalye için düzenlenen seçim.\n" }, "Azerbaycan Millî Kurtuluş Günü": { "first_paragraph": "Azerbaycan Millî Kurtuluş Günü veya Millî Kurtuluş Günü, Azerbaycan'ın millî bayramlarından biridir[1]. 15 Haziran 1997 tarihinde ilanı yapılan bayram 1998 yılında anayasaya dahil edilmiş ve her yıl kutlanmaya başlamıştır.[2]\n" }, "Haydar Aliyev'in kişilik kültü": { "first_paragraph": "Haydar Aliyev'in kişilik kültü, Haydarizm olarak da bilinir[1][2] (Azerice: heydərizm),[3] Aliyev'in 1993 yılında iktidara gelmesinden sonra Azerbaycan siyasetinin ve toplumunun önemli bir parçası oldu. 2003 yılında ölümünden sonra yerine oğlu İlham Aliyev'in geçmesiyle devam etti.[4][5] Eski bir Sovyet politbüro üyesi ve 1969'dan 1987'ye kadar Sovyet Azerbaycan'ın lideri olan Aliyev, 1993 yılında Azerbaycan Cumhurbaşkanı oldu. Daha sonra, aile ve parti üyeleriyle petrol gelirlerine güvenerek otokratik bir sistem tasarlamaya başladı.[6]\n" }, "Kasım 2001 Azerbaycan ara genel seçimleri": { "first_paragraph": "Kasım 2001 Azerbaycan ara genel seçimleri, Azebaycan Millî Meclisi 2. Yasama Dönemi 52 sayılı Ağcabedi seçim çevresinden milletvekili seçilen YAP milletvekili Fahrettin Hasanov'un milletvekilliğinden istifası ve 87 sayılı Tovuz Şehir seçim çevresinden milletvekili seçilen bağımsız milletvekili Zakir Zeynalov'un vefatı üzerine boşalmış sandalyeler için düzenlenen seçimler.[1]\n" }, "Mayıs 1999 Azerbaycan ara genel seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "Şubat 1999 Azerbaycan ara genel seçimleri": { "first_paragraph": "Şubat 1999 Azerbaycan ara genel seçimleri, Azebaycan Millî Meclisi 1. Yasama Dönemi 11 sayılı Hatai 3. seçim çevresinden milletvekili seçilen Resul Guliyevin milletvekilliğinin düşürülmesi ve 26 sayılı Nesimi 1. Nesimi seçim çevresinden milletvekili seçilen bağımsız milletvekili Yusuf Vekilov'un vefatı üzerine boşalmış sandalyeler için düzenlenen seçimler.\n" }, "Temmuz 1998 Azerbaycan ara genel seçimleri": { "first_paragraph": "\n" }, "Haydar Aliyev Vakfı": { "first_paragraph": "Haydar Aliyev Vakfı (Azerice: Heydər Əliyev Fondu), Azerbaycan'da bir yardım vakfıdır ve Azerbaycan'daki en önemli sivil toplum kuruluşularından biridir. Kurum Azerbaycan'ın başbayanı Mehriban Aliyeva'nın öncülüğünde 10 Mayıs 2004 yılında kuruldu. Vakfın genel merkezi başkent Bakü'dedir. Kuruluşundan beri vakfın başkanı Mehriban Aliyeva ve başkan yardımcısı ise kızı Leyla Aliyeva.\n" }, "2004 Azerbaycan ara genel seçimleri": { "first_paragraph": "2004 Azerbaycan ara genel seçimleri, Azebaycan Millî Meclisi 2. Yasama Dönemi 24 sayılı Nerimanov 1. seçim çevresinden milletvekili seçilen YAP milletvekili Samur Nevruzov'un ölümü, 29 sayılı Ali Bayramlı-Salyan seçim çevresinden milletvekili seçilen AHCP milletvekili Mirmahmut Miralioğlu'nun Meclisi protesto edip oturumlara katılmadığı için milletvekilliği düşürlmesi üzerine boşalmış sandalyeler ve 2002 Azerbaycan anayasa referandumu ile değiştirilen Seçim Kanunu'na esasen ülkenin 125 seçim çevresine bölünmesi üzerine yeni oluşturulan 101 sayılı Hanlar-Daşkesen seçim çevresi için düzenlenen seçimler.\n" }, "2011 Nahçıvan ara genel seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "2012 Nahçıvan ara genel seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "2016 Azerbaycan ara genel seçimi": { "first_paragraph": "2016 Azerbaycan ara genel seçimi, 2015 Azerbaycan genel seçimleri 90 sayılı Ağdaş seçim çevresindeki sonuçları iptal edildiği için yeniden düzenlenen seçim.\n" }, "2016 Nahçıvan ara genel seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "Salvador Allende": { "first_paragraph": "Salvador Allende Gossens (26 Haziran 1908, Valparaíso, Şili - 11 Eylül 1973, Santiago, Şili), Şilili devlet adamı ve Latin Amerika'da serbest seçimle iktidara gelen ilk Marksist devlet başkanıdır.[3] Ne var ki işçi sınıfının egemenliğinde bir cumhuriyet kurma amacını gerçekleştiremedi. Göreve başladıktan üç yıl sonra karşıdevrimci general Augusto Pinochet, onun başkanlığını sürdürdüğü sosyalist iktidarı bir darbe ile ortadan kaldırdı.[4][5]\n" }, "Idi Amin": { "first_paragraph": "Idi Amin Dada Oumee, (d. 17 Mayıs 1925 - ö. 16 Ağustos 2003), 1971-1979 arasında devlet başkanlığı da yapmış olan Ugandalı asker ve diktatördür. Dünya tarihinin en acımasız despotlarından biri olarak kabul edilir.[2]\n" }, "İskoçya'nın Son Kralı": { "first_paragraph": "İskoçya'nın Son Kralı (İngilizce: The Last King of Scotland), 2006 yılında \"en iyi erkek oyuncu\" dalında Forest Whitaker'ın performansı ile Akademi Ödülü'ne ulaşan, Uganda'nın bir dönemine damgasını vuran İdi Amin'in yaşamından kesiti yansıtan, gerçek kişi ve olaylara dayanan filmdir.\n" }, "Kofi Annan": { "first_paragraph": "Kofi Atta Annan (8 Nisan 1938 - 18 Ağustos 2018), yedinci Birleşmiş Milletler eski Genel Sekreteri.\n" }, "Suriye için Kofi Annan Barış Planı": { "first_paragraph": "Suriye için Kofi Annan Barış Planı, Birleşmiş Milletler ve Arap Birliği Suriye Özel Temsilcisi Kofi Annan'ın, çatışmaları durdurmak için ortaya çıkardığı uluslararası yazılı bir plandır. 2011-2012 Suriye çatışmaları'nı durdurmak için hazırlanan bu plana fiili olarak çatışan her iki taraf da uymamıştır. Bunun üzerine Suriye'ye gönderilen BM gözlemcileri planın fiilen devre dışı kaldığını ilan etmişlerdir.[1]\n" }, "Caracas Simón Bolívar Meydanı": { "first_paragraph": "Caracas Simón Bolívar Meydanı veya kısaca Bolívar Meydanı (İspanyolca: Plaza Bolívar) Venezuela'nın başkenti Caracas'ın en büyük ve en tanınmış kamu alanıdır. 1567 yılında Santiago de León de Caracas kentinin kurulduğu dönemdeki ilk 25 blokunun merkezinde yer almaktadır. Libertador Belediyesi'nin[1] Parish Katedrali'nde şehrin tarihi merkezinde bulunmaktadır.\n" }, "Simón Bolívar'ın Doğum Yeri": { "first_paragraph": "Simón Bolívar'ın Doğum Yeri (İspanyolca: Casa Natal del Libertador Simón Bolívar) Venezuela'nın başkenti Caracas'ın Simón Bolívar Meydanı yanında bulunan Venezuela ve Latin Amerika'nın bağımsızlık kahramanı ve bağımsız Venezuela'nın 2. başkanı olan Simón Bolívar'ın doğduğu evdir. Aynı zamanda Bolivar Müzesi (İspanyolca: Museo Bolivariano) olarak düzenlenerek hizmet veren yapı, ülkenin turistik cazibe noktalarından biridir.\n" }, "Ulusal Panteon, Venezuela": { "first_paragraph": "Ulusal Panteon (Panteón Nacional de Venezuela) Venezuela'nın ulusal kahramanların mezarlarının bulunduğu anıt mezardır. \nPanteon ((Latince) Pantheon,[1] (Yunanca) Pantheon kelimesi \"tüm tanrıların tanınağı\" anlamına gelir) 1870larda Venezuela'nın Caracas'ın eski şehir kısmının kuzey ucundaki yıkık bir tarihi kilisenin bulunduğu yerde inşa edilmiştir.\n" }, "Cesare Borgia": { "first_paragraph": "Cesare Borgia, (13 Eylül 1475[1] - 12 Mart 1507) güç mücadelesiyle Machiavelli'nin Prens kitabına büyük bir ilham kaynağı olan Valensiya kökenli[2] İtalyan[3][4] politikacı ve condottieri.[5][6] Papa VI. Alexander'ın gayrimeşru oğluydu ve Borgia Hanedanı mensubuydu.[7]\n" }, "VI. Alexander": { "first_paragraph": "Papa VI. Alexander veya Rodrigo Borgia (1 Ocak 1431 Xantiva, Valensiya - 18 Ağustos 1503, Roma) 1492 yılından ölümüne kadar Hristiyanlığın Papa'sıydı. Rönesans döneminin en tartışılan papasıdır. İsmi sürekli olarak yolsuzluklarla anılan Borgia ailesinin önemli isimlerindendir.\n" }, "Prens (kitap)": { "first_paragraph": "Prens veya Hükümdar (İtalyanca özgün adı Il Principe), Floransalı yazar Niccolò Machiavelli tarafından politika hakkında yazılmış bilimsel bir incelemedir[1]. Asıl adı \"De Principatibus\" (Prenslikler Hakkında) olup 1513 yılında yazılmıştır. Ancak 1532 yılına yani Machiavelli'nin ölümünden 5 yıl sonrasına kadar basılmamıştır. Yaşadığı süre boyunca yayımlanmamasına rağmen Machiavelli'nin en bilinen eseri olarak kabul edilmektedir. Ayrıca daha sonra ortaya atılan \"Makyavelist düşünce\" teriminin temelini oluşturmaktadır.\n" }, "Fidel Castro Díaz-Balart": { "first_paragraph": "Fidel Castro Díaz-Balart (d. 1 Eylül 1949 – ö. 1 Şubat 2018), Kübalı nükleer fizikçi ve devlet görevlisidir. Küba lideri Fidel Castro'nun ilk evliliğini yaptığı Mirta Diaz-Balart'an olan en büyük çocuğudur.[1][2][3][4] Fidelito adıyla bilinirdi.[5]\n" }, "Natalia Revuelta Clews": { "first_paragraph": "Natalia Revuelta Clews (26 Aralık 1925- 27 Şubat 2015), Küba'nın devrimci lideri Fidel Castro'nun eski sevgilisi Kübalı sosyaelit. Küba devriminin lideri Fidel Castro ile uzun yıllar birlikte yaşayan ve ondan bir çocuğu vardır.\n" }, "Ramon Castro": { "first_paragraph": "Ramón Eusebio Castro Ruz (14 Ekim 1924 – 23 Şubat 2016), Kübalı ulusal figür ve politikacı. Küba'nın liderleri Fidel ve Raúl Castro'nun abisidir. \n" }, "Neville Chamberlain": { "first_paragraph": "Arthur Neville Chamberlain (d. 18 Mart 1869 - ö. 9 Kasım 1940), İngiliz siyasetçi, 1937-1940 arası başbakan.\n" }, "Peace for our time": { "first_paragraph": "Zamanımızın barışı, (İngilizce özgün adıyla: Peace for our time), İngiltere Başbakanı Neville Chamberlain tarafından 30 Eylül 1938'de Londra'da Münih Anlaşması ve müteakip İngiliz-Alman Deklarasyonu ile ilgili yaptığı açıklamalarda yapılan bir bildiriydi.[1] Bu ifade, 1878'de Berlin Kongresi'nden döndükten sonra \"Almanya'dan zamanımızın barışıyla döndüm\" diyen Benjamin Disraeli'yi tekrarladı.\n" }, "Chamberlain savaş hükûmeti": { "first_paragraph": "Neville Chamberlain, Chamberlain savaş hükûmetini 1939'da Almanya'ya savaş açtıktan sonra kurdu. Chamberlain İkinci Dünya Savaşı'nın ilk sekiz ayında ülkeyi yönetti. Hükûmet, parlimentodaki Norveç Tartışması dolayısıyla Chamberlain'in istifa edip Winston Churchill'in yeni bir hükûmet kurmasına sonlandı.\n" }, "Yatıştırma politikası": { "first_paragraph": "Yatıştırma politikası uluslararası diplomaside savaşın önlenmesi için saldırgan bir devlete siyasal, maddi veya coğrafi ödünler verilmesini tarif eder. Terim çoğunlukla II. Dünya Savaşı'na giden 1935-1939 döneminde Nazi Almanyası ve Faşist İtalya karşısında bu siyaseti güden Birleşik Krallık hükûmetleri için kullanılır.[1] Başbakanlar Ramsay MacDonald (1929-1935), Stanley Baldwin (1935-1937) ve son olarak Neville Chamberlain (1937-1940) bu siyasetle anılır. İngiltere'nin baskısı altında Fransa da Nazizm ve Faşizmi yatıştırma siyaseti gütmüştür.\n" }, "Hugo Chávez": { "first_paragraph": "Hugo Rafael Chávez Frías (28 Temmuz 1954, Sabaneta - 5 Mart 2013, Caracas), Venezuelalı politikacı ve 1998'den ölümüne kadar ülkenin devlet başkanıydı. 2007 yılında Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi'nin (PSUV) lideri olan Chávez, 1997'de kuruluşundan itibaren Beşinci Cumhuriyet Hareketi'nin de liderliğini yapmıştır. Politik ideolojisi 21. yüzyıl sosyalizmi ve Bolivarcılık idi. Ülkede Bolivarcı Devrimin sosyalist reformların uygulanmasına odaklandı.\n" }, "2002 Venezuela askerî darbe girişimi": { "first_paragraph": "2002 Venezuela darbe girişimi, 11 Nisan 2002 günü Bolivarcı Venezuela Cumhuriyetinin anayasal Devlet Başkanı Hugo Chávez’i devirmek için yapılan ve başarısız olan eylemlerin tamamını anlatır.\n" }, "21. yüzyıl sosyalizmi": { "first_paragraph": "21. yüzyıl sosyalizmi (İspanyolca: Socialismo del siglo XXI), ilk kez Heinz Dieterich'in 1996 yılında dile getirdiği ve ardından Latin Amerika liderleri olan Hugo Chávez, Rafael Correa ve Evo Morales gibi liderler tarafından benimsenip uygulamaya konulan sosyalizm fikrini tanımlayan terim.\n" }, "Beşinci Cumhuriyet Hareketi": { "first_paragraph": "Beşinci Cumhuriyet Hareketi (İspanyolca: Movimiento V [Quinta] República, MVR), Venezuela'da eski sosyalist bir siyasi parti. 1998 başkanlık seçimlerinde, Venezuela'nın eski Cumhurbaşkanı Hugo Chavez'in adaylığını desteklemek için, Bolivarcı Devrimci Hareket-200 kongresinin ardından 1997 yılının Temmuz ayında kuruldu. \"Beşinci Cumhuriyet\" Cumhuriyet'i kurucu meclis aracılığıyla yeniden kurmayı amaçladı. Chavez'in 1998 seçim zaferini takiben, 1999 yılında gerçekleşirken 1999 Venezuela Anayasası'nın oluşturulmasını beraberinde getirdi.\n" }, "Latin Amerika İçin Bolivarcı İttifak": { "first_paragraph": "ALBA, Latin Amerika için Bolivarcı İttifakın kısa adı. Venezuela devlet başkanı Hugo Chavez Frias tarafından Küba'nın liderlerinden Fidel Castro ile birlikte oluşturulan, anti-emperyalist hassasiyetleri olan Latin Amerika ortak pazarı. ABD'nin bölgeyi sınırsızca sömürme çabası şeklinde algılanan Serbest Ticaret Antlaşması'na (FTAA) bir tepki olarak doğdu. İkili ticaretin para yerine mal veya hizmet takası ile yapılabilmesine olanak tanıyarak ambargo altındaki Küba ekonomisinin önünü açtı.\n" }, "Che Guevara": { "first_paragraph": "Ernesto \"Che\" Guevara ya da el Che veya bilinen adıyla Che Guevara (14 Haziran 1928 - 9 Ekim 1967), Arjantinli Marksist-Leninist siyasetçi, Küba gerillaları ile Enternasyonalist gerillaların lideri ve komünist bir devrimci.\n" }, "26 Temmuz Hareketi": { "first_paragraph": "26 Temmuz Hareketi (İspanyolca: Movimiento 26 de Julio) 1959 yılında Küba'da Fulgencio Batista rejimini deviren liderliğini Fidel Castro'nun yaptığı devrimci bir örgüttür. Örgütün isminin kaynağı, 26 Temmuz 1953 tarihinde Santiago de Cuba'daki Moncada Kışlası'na yapılan saldırıdır. Hareket 1955 yılında Meksika'da sürgündeki bir grup devrimci tarafından tekrar örgütlenmiştir. Sadece 82 kişiden oluşan bu yeniden örgütlenme safhasında Fidel ve Raúl Castro kardeşleri ve Arjantinli Che Guevara'yı sayabiliriz. Batista'yı devirmek için hazırlanacak eğitimli bir gerilla kuvveti hazırlamayı görev edinmişlerdi. Hareketin Küba'da kalan üyeleri sabotaj eylemlerine devam ederken siyasî hoşnutsuzlukları körüklemeye çalışıyorlardı.\n" }, "Jacobo Arbenz Guzmán": { "first_paragraph": "Albay Jacobo Arbenz Guzmán (14 Eylül 1913 – 27 Ocak 1971) 1951 yılından 1954 yılına kadar Guatemala'nın başkanlığını yapmıştır. 1954 yılında CIA tarafından düzenlenen (Operasyon PBSUCCESS) darbe ile başkanlıktan indirilmiş ve ülkeyi uzun yıllar süren politik karışıklığa ve kaosa iten bu darbe sonucunda başkanlığını Albay Carlos Castillo Armas'ın yaptığı askerî cunta başa getirilmiştir.\n" }, "Haydée Tamara Bunke Bider": { "first_paragraph": "Haydée Tamara Bunke Bider (d. Buenos Aires, 19 Kasım 1937 – ö. 31 Ağustos 1967), Tania ya da Gerilla Tania olarak da bilinir, Küba Devrimi'nden sonra Küba hükûmetinde ve çeşitli Latin Amerika devrimci hareketlerinde önemli rol oynamış olan komünist devrimci ve casus. Che Guevara'nın komutasında Bolivya'da komünist isyancılarla birlikte çarpışan tek kadındı.\n" }, "Che Guevara'nın modası": { "first_paragraph": "Che Guevara trendi veya \"Che chic\" [1] Arjantin doğumlu devrimci Ernesto \"Che\" Guevara'nın yer aldığı, onun tarzından etkilenen ve onun kültürel mirasını yaşatma amacıyla ortaya çıkmış bir moda trendidir.\n" }, "Fokoculuk": { "first_paragraph": "Fokoculuk (İspanyolca: foquismo), gerilla savaşı yoluyla devrim yapılmasına dair geliştirilen devrim stratejisine verilen ad. İlk olarak Fransız entelektüel Régis Debray tarafından ortaya atılan bu strateji, teoride ve pratikte Che Guevara tarafından geliştirilerek Marksist literatüre girmiş ve 1959'da gerçekleşen Küba Devrimi sayesinde bu yöntem, Vietnam Savaşı örneğinde olduğu gibi uluslararası arenaya taşınmıştır.[1]\n" }, "Alberto Granado": { "first_paragraph": "Alberto Granado (8 Ağustos 1922; Hernando, Córdoba, Arjantin - 5 Mart 2011), Latin Amerika seyahati sırasında Che Guevara'nın yolculuk arkadaşı ve Küba'daki Santiago Tıp Okulu'nun kurucusu.\n" }, "Guerrillero Heroico": { "first_paragraph": "Guerrillero Heroico, Alberto Korda'nın 5 Mart 1960 tarihinde La Coubre patlamasında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninde çektiği ünlü Ernesto Che Guevara portresi. Fotoğraf çekildikten yedi yıl sonra yayımlanmıştır. Maryland Institute College of Art bu fotoğrafın dünya üzerindeki en ünlü fotoğraf ve 20. yüzyılın sembolü olduğunu belirtmiştir.\n" }, "Hilda Gadea": { "first_paragraph": "Hilda Gadea Acosta (21 Mart 1921 – Şubat 1974)[1] Perulu ekonomist, Komünist lider ve yazar. Che Guevara'nın ilk eşi.\n" }, "Alberto Korda": { "first_paragraph": "Alberto Díaz Gutiérrez ya da bilinen adıyla Alberto Korda (14 Eylül 1928 - 25 Mayıs 2001), Kübalı fotoğrafçı. 1960 yılında çektiği ve zamanla bir simge hâlini alan Guerrillero Heroico isimli Che Guevara fotoğrafı ile bilinir.\n" }, "La Higuera": { "first_paragraph": "La Higuera (İspanyolca: \"İncir ağacı\") Bolivya'daki Santa Cruz bölgesinde, Santa Cruz de la Sierra'nın kuş uçuşu 150 km. güneybatısındaki küçük bir köydür. La Higuera 1950 m rakımda ve 2001 sayımına göre 119 kişilik bir nüfusa sahiptir. Köylülerin çoğunluğu yerli Guarani halkındandır. İdarî olarak La Higuera Pucará belediyesinin bir parçasıdır.\n" }, "Aleida March": { "first_paragraph": "Aleida March (d. 18 Şubat 1936; Santa Clara, Küba) Che Guevara'nın ikinci eşi ve Castro'nun Küba ordusunun bir üyesidir.\n" }, "Monika Ertl": { "first_paragraph": "Monika Ertl, (7 Ağustos 1937 - 12 Mayıs 1973), Ñancahuazú Guerrilla üyesi, belgesel yapımcı ve yönetmeni, kameraman. Che Guevara'nın katledilişinin intikamını alan kişi olarak bilinir.\n" }, "Che Guevara Mozolesi": { "first_paragraph": "Che Guevara Mozolesi (Che Guevara Mausoleum) Santa Clara, Küba'da bulunan bir anıttır. Ernesto Che Guevara ve onun 1967'de Bolivya'daki çatışmaları sırasında öldürülen on altı savaşçı arkadaşı burada yatmaktadır.\n" }, "Rafael Correa": { "first_paragraph": "Rafael Vicente Correa Delgado (d. 6 Nisan 1963 - Guayaquil/Ekvador), Ekvadorlu siyasetçi. Correa, Amerika kıtasının güneyinde yer alan Ekvador'da 2007-2017 yılları arasında devlet başkanlığı yapmış eski Ekvador devlet başkanıdır. Başkan seçilmeden hemen önce ülkenin maliye bakanı olarak görev yapan Correa, Ekvador'un önde gelen iktisatçılarındandır. Doğal kaynaklar üzerindeki kamulaştırma politikaları ile ülkenin kalkınma hamlesinde bir dönüm noktası başlatmıştır.\n" }, "Félix Rodríguez": { "first_paragraph": "Félix Ismael Rodríguez Mendigutia (d. 31 Mayıs 1941, Havana), Domuzlar Körfezi Çıkarması'nda, Che Guevara'nın sorguya çekilmesi ve öldürülmesinde yer almasıyla ünlü ve İran Kontra Olayı'nda George H. W. Bush ile olan bağlarıyla tanınan eski CIA ajanı.\n" }, "Santa Clara Muharebesi": { "first_paragraph": "Santa Clara Muharebesi, Küba Devrimi sırasında 1958 yılı Aralık ayında Ernesto Che Guevara komutasındaki 26 Temmuz Hareketine bağlı gerillaların Fulgencio Batista birliklerine karşı savaşarak Santa Clara kentini ele geçirdiği muharebeyi anlatır. Şehrin düşmesinden 12 saat sonra diktatör Batista Küba'dan kaçmış[1] ve Fidel Castro birlikleri tüm ülkede kesin zafer kazanmış, Küba Devrimi ilan edilmiştir.\n" }, "Cicero": { "first_paragraph": "Marcus Tullius Cicero (d. MÖ 3 Ocak 106 - ö. MÖ 7 Aralık 43), Latin kökenli Romalı devlet adamı, bilgin, hatip ve yazar. Felsefe öğrenimini, Epikürcü Phaedros, Stoacı Diodotos ve Akademi'ye bağlı Philon'dan almış olan Cicero'nun önemi, Yunan düşüncesini daha sonraki kuşaklara aktarmasından oluşur. Bilgi kuramı açısından, kesinliğe bağlanmak yerine olasılıkların yolunu izlemeyi yeğleyen, buna karşın ahlak alanında, dogmatik bir tavır sergileyip Stoacılara ve bu arada Sokrates'e yönelen Cicero, Latincenin felsefe dili olarak gelişmesine katkı yapmış ve bu arada, bilgi görüşünde daima skeptik kalmıştır.\n" }, "Gaius Cassius Longinus": { "first_paragraph": "Gaius Cassius Longinus (MÖ 85'den önce – Ekim MÖ 42) Romalı senatör, Jül Sezar'a düzenlenen suikastın baş aktörlerinden biri ve Brutus'un kayınbiraderi.\n" }, "Publius Cornelius Dolabella": { "first_paragraph": "Publius Cornelius Dolabella (d. MÖ 70- ö. MÖ 43), Romalı konsül.[1]\n" }, "İnter arma silent leges": { "first_paragraph": "İnter arma silent leges, Latince bir deyim olup, Savaş sırasında hukuk susar şeklinde Türkçeye çevrilebilir. Özellikle \"haklı savaş\" kavramının gelişmesiyle üstünde durulmaya başlanmış bir ilkedir.\n" }, "Jül Sezar": { "first_paragraph": "\n" }, "Lucius Lucceius": { "first_paragraph": "Lucius Lucceius, Cicero'nun çağdaşı ve arkadaşı olan Romalı hatip ve tarihçi. Kayda değer zenginliği ve edebi zevki ile Atticus ile mukayese edilebilir. MÖ 60 yılında yaşadığı konsül seçilememe başarısızlığının ardından toplumsal yaşamdan uzak durdu ve kendini Sosyal Savaş ve İç Savaşlar hakkında yazmaya adadı. Bu çalışması, Cicero kendi konsüllüğünün ayrı bir tarihini yazmasını ısrarla rica ettiğinde neredeyse bitmişti. Cicero Lucceius tarafından yazılmış bir methiye hayal etmişti ancak neredeyse söz vermiş olan Lucceius bu ricayı yerine getirmedi. Akabinde Cicero hem Yunanca hem de Latince olmak üzere kendi methiyesini yazmak durumunda kaldı ancak bu çalışmadan herhangi bir parça günümüze ulaşmadı. İç savaş sırasında Pompey'i destekledi ancak savaşın ardından Jül Sezar tarafından affedilince ölünceye kadar yaşayacağı Roma'ya geri döndü.\n" }, "Non nobis solum": { "first_paragraph": "Non nobis solum (Türkçe: \"Sadece kendimiz için değil\") Brunei, Tazmanya, Avustralya'nın sloganı olan Latince deyiş. Ayrıca Québec, Kanada'daki, Lower Canada College isimli özel okulun ve Virginia, ABD'deki Massanutten Military Academy'nin sloganıdır.\n" }, "Quintus Tullius Cicero": { "first_paragraph": "Quintus Tullius Cicero, (d. MÖ 102 - ö. MÖ 43), Marcus Tullius Cicero'nun kardeşi olan Romalı siyasetçi.[1]\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Cicero": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Muhammed Ali Cinnah": { "first_paragraph": "Muhammed Ali Cinnah (25 Aralık 1876 - 11 Eylül 1948), Pakistanlı 20. yüzyıl hukukçusu, politikacısı ve devlet adamıdır.\n" }, "Cinnah Caddesi": { "first_paragraph": "Cinnah Caddesi; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir caddedir. Atatürk Bulvarı'nın devamı niteliğinde olup[1] Kuğulu Park'tan başlayarak Atakule'ye kadar uzanır. Aziziye, Çankaya ve Remzi Oğuz Arık mahalleleri arasında bir sınır oluşturan cadde; Hoşdere, Çankaya ve Simon Bolivar caddelerinin kesiştiği noktada son bulur. Tek yönlü olarak araç trafiğine açık olup yaklaşık 1.8 kilometre uzunluğundadır. Cadde boyunca Afganistan, Bangladeş, Hindistan, İsveç, Kanada ve Libya gibi ülkelerin büyükelçilikleri bulunur.\n" }, "Cinnah Antarktika İstasyonu": { "first_paragraph": "Cinnah Antarktika İstasyonu (Urduca: جناح جنوبی قطب اسٹیشن Baza Sv. Kliment Ohridski), Antarktika'da bulunan bir Pakistan araştırma istasyonudur.[1][2] İstasyon, 1991 yılında açılmış olup Kraliçe Maud Toprakları'nda bulunan Sør Rondane Dağları'nda yer almaktadır.[2]\n" }, "Mezar-ı Kaid": { "first_paragraph": "Mezar-ı Kaid (Urduca: مزار قائد) bilinen diğer adlarıyla Cinnah Anıt Mezarı veya Ulusal Anıt Mezar, Büyük Önder olarak anılan Pakistan'ın kurucusu Muhammed Ali Cinnah'ın anıt mezarı.\n" }, "Çan Kay Şek": { "first_paragraph": "Çan Kay Şek (Basitleştirilmiş Çince: 蒋介石; Geleneksel Çince: 蔣介石; pinyin: Jiǎng Jièshí; Wade–Giles: Chiang Chieh-Shih; İngilizce: Chiang Kai-shek; 31 Ekim 1887 – 5 Nisan 1975), Çin doğumlu Tayvanlı asker ve siyasetçi.\n" }, "Çan Kay Şek Anıt Mezarı": { "first_paragraph": "Çan Kay Şek Anıt Mezarı (Geleneksel: 中正紀念堂 / Basit: 中正纪念堂, Tongyong Pinyin: Jhongjhēèng Jìniàntáng, Bopomofo: ㄓㄨㄥ ㄓㄥˋ ㄐ|ˋ ㄋ|ㄢˋ ㄊㄤˊ, Hanyu Pinyin: Jìniàntáng, Zhōngzhèng, resmî İngilizce adı: National Chiang Kai-shek Memorial Hall), Çin Cumhuriyeti'nin başkenti Taipei'nin Chuncheng semtinde bulunan ve eski devlet başkanı Çan Kay Şek anısına inşa edilen anıt mezar kompleksi.\n" }, "Ulusal Chengchi Üniversitesi": { "first_paragraph": "\n" }, "Derviş Eroğlu": { "first_paragraph": "Derviş Eroğlu (d. 7 Mart 1938, Ovgoroz, Mağusa) eski Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, 1985-1994, 1996-2004 ve 2009-2010 yılları arası başbakanlık yapmış Kıbrıs Türkü siyasetçi.\n" }, "2010 Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanlığı seçiminde Derviş Eroğlu": { "first_paragraph": "2010 Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Derviş Eroğlu, seçimi %50,35 oy oranıyla seçimi kazanan adaydır.[1]\n" }, "Dimitrovgrad": { "first_paragraph": "Dimitrovgrad (Kiril: Димитровград) Avrupa'da bulunan üç kasabanın adıdır. Bunlar:\n" }, "Dimitrovgrad, Bulgaristan": { "first_paragraph": "25° 36' doğu\n" }, "Dimitrovgrad, Sırbistan": { "first_paragraph": "Dimitrovgrad (Sırpça: Димитровград) Sırbistan'ın doğusundaki Pirot İlçesi'nde bulunan bir kent. 483 km²'lik bir belediye alanına sahip kent ülkenin Bulgaristan sınırında bulunur.\n" }, "Reichstag Yangını": { "first_paragraph": "Reichstag Yangını, Hitler'in sebep gösterip ülkede düzeni sağlamak adına 24 Mart 1933'te Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg'un imzasıyla elde ettiği diktatöryal güce kavuşmasından önce Alman parlamentosunun toplandığı Reichstag binasında (Almanca: Reichstagsgebäude) 27 Şubat 1933 akşamı çıkmış olan yangındır. Yangınla ilgili ilk rapor, saat 21:00'den kısa bir süre sonra, bir Berlin itfaiye istasyonuna bir alarm çağrısı geldiğinde geldi.[1] Polis ve itfaiye ekipleri geldiğinde, Temsilciler Meclisi (alt meclis) alevler içinde kaldı. Polis binanın içinde kapsamlı bir arama yaptı ve orada tutuklanan Van der Lubbe'yi buldu.\n" }, "Adolf Eichmann": { "first_paragraph": "Otto Adolf Eichmann (/ˈaɪxmən/ IEH-mən;[1] Almanca telaffuz: [ˈɔto ˈaːdɔlf ˈaɪçman]; 19 Mart 1906 - 1 Haziran 1962), Hitler'e sunduğu \"Yahudi Sorununun Nihai Çözümü\" önerisiyle Holokost'un en büyük organizatörlerinden biri olmuş Alman-Avusturyalı[2] SS-Obersturmbannführer'di.\n" }, "Der Staat gegen Fritz Bauer": { "first_paragraph": "Der Staat gegen Fritz Bauer, yönetmenliğini Lars Kraume'nin üstlendiği 2015 yılı çıkışlı bir sinema filmi. Film Yahudi kökenli Alman başhakim Fritz Bauer'ın, nazi Adolf Eichmann'ı sanık koltuğuna oturtma mücadelesini aktarmaktadır.\n" }, "Fritz Bauer": { "first_paragraph": "Fritz Bauer (16 Temmuz 1903 - 1 Temmuz 1968) bir Alman Yahudi yargıç ve savcıydı. Eski Holokost planlayıcısı Adolf Eichmann'ın savaş sonrası yakalanmasında etkili oldu ve Frankfurt Auschwitz davalarının başlamasında önemli bir rol oynadı.\n" }, "Madagaskar Planı": { "first_paragraph": "Madagaskar Planı, Nazi hükûmetinin Avrupa’daki Yahudi nüfusun Madagaskar Adası'na taşınmasını öneren bir politikasıdır.\n" }, "Rezső Kasztner": { "first_paragraph": "Rudolf Israel Kastner olarak da bilinen Rezső Kasztner (1906 - 15 Mart 1957), Holokost sırasında Yahudilerin işgal altındaki Avrupa'dan kaçmalarına yardım edişi ile tanınan Macar-İsrailli bir gazeteci ve avukattı. İsrail mahkemesinin onu Nazilerle işbirliği yapmakla suçlaması sonrası 1957'de suikasta kurban gitti.\n" }, "Friedrich Engels": { "first_paragraph": "Friedrich Engels (28 Kasım 1820, Barmen (şimdiki Wuppertal) - 5 Ağustos 1895, Londra), Alman sosyalist, filozof, tarihçi ve siyaset bilimcidir. Aynı zamanda, iş insanı olan Engels'in babasının Salford, Birleşik Krallık, Prusya'nın Barmen şehrinde (şimdiki Wuppertal) büyük tekstil fabrikaları vardı.[2] Karl Marx ile birlikte Marksizm'in kurucusu sayılan Engels \"ilk marksist\" olarak tanımlanmıştır.[3] 1845 yılında kendi gözlem ve araştırmalarına dayanan \"1844 Yılında İngiltere'de İşçi Sınıfının Koşulları\" isimli yapıtı yayınlanmıştır. Karl Marx’la beraber \"Komünist Manifesto\"’yu (1848) yazarak komünist kuramın geliştirilmesinde önemli bir rol oynamıştır. Sonrasında Karl Marx'a maddi destek sağlayarak \"Das Kapital\" için yaptığı araştırmalara yardımcı olan Engels, Karl Marx hayatını kaybettikten sonra onun önemli sayılan eserlerinden Das Kapital'in son iki cildini tamamlamıştır. Ayrıca daha sonra Artı-Değer Teorileri ve Kapital'in 4. cildi olarak Karl Kautsky tarafından basılan Marx'ın notlarını düzenlemiştir.[4] 1884 yılında, Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni isimli kitabı yayınlanmıştır.\n" }, "Barmen (şehir)": { "first_paragraph": "Barmen, 1929 yılında dört kasaba ile birleşerek Wuppertal şehrini oluşturan eski bir endüstriyel metropoldür. Komşusu Elberfeld ile birlikte, dünyanın ilk asılı demiryolu sistemi Wuppertal havarayı hattına sahip olan kasaba olan Barmen, Kıta Avrupası'nda sanayi devriminin öncüsü olan merkezlerden biridir. Aynı zamanda kasabanın sosyalist hareket ve teorinin doğuşu ve gelişiminde önemli bir yeri vardır. Naziler ilk toplama kamplarından biri olan Kemna Toplama Kampı'nı burada kurdular.[1]\n" }, "Birinci Enternasyonal": { "first_paragraph": "Uluslararası Emekçiler Birliği veya bilinen ismiyle Birinci Enternasyonal, işçi sınıfına ve sınıf çatışmasına dayanan, sosyalist ve komünist çizgideki siyasi partilerin ve sendikaların oluşturduğu, dünya işçileri arasındaki dayanışmayı temsil eden ilk büyük uluslararası sosyalist örgüt.\n" }, "Komünist Birlik": { "first_paragraph": "Komünist Birlik, ilk uluslararası komünist organizasyondur. Daha sonraları bu organizasyon 1900'lü yılların başında \"Marksist Birlik\" diye anılacaktır.\n" }, "Mary Burns": { "first_paragraph": "Mary Burns (29 Eylül 1821 [1] - 7 Ocak 1863) [2][3][4] işçi sınıfından İrlandalı bir kadındı. Friedrich Engels'in hayat boyu partneri olarak bilinir.[5][6]\n" }, "Arnavutluk Komünist Partisi": { "first_paragraph": "Arnavutluk Komünist Partisi (Arnavutça: Partia Komuniste e Shqipërisë), Arnavutluk'ta 1991 yılında kurulan Marksist-Leninist, Hocaist ve revizyonizm karşıtı komünist parti.[1][2] Arnavutluk Emek Partisi'nin 1991 yılında Arnavutluk Sosyalist Partisi'ne dönüşmesinden ve yeni partinin sosyal demokrasi'yi benimsemesinden sonra, eski partinin bölünmesiyle kurulmuştur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:CIPOML": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Tiran Piramidi": { "first_paragraph": "Tiran Piramidi, Arnavutluk'un başkenti Tiran'da yer alan piramit şeklinde bir binadır. İlk olarak 14 Ekim 1988 tarihinde Enver Hoca Müzesi adıyla açılmış olup Enver Hoca'nın damadı tarafından tasarlanmıştır.[2] 1991 yılında ülkenin demokrasiye geçmesinin ardından bir konferans merkezi ve sergi mekanı haline getirildi.\n" }, "Yunanistan Birleşik Komünist Partisi Hareketi": { "first_paragraph": "Yunanistan Birleşik Komünist Partisi Hareketi (Yunanca: Κίνηση για Ενιαίο ΚΚΕ), 1993 yılında Yunanistan'da kurulan ve Marksist-Leninist, stalinist ve Hocaist görüşlere sahip komünist parti.\n" }, "Yunanistan Komünist Partisi'nin Yeniden Kuruluşu Hareketi 1918-55": { "first_paragraph": "Yunanistan Komünist Partisi'nin Yeniden Kuruluşu Hareketi 1918-55 (Yunanca: Κίνηση για την Ανασύνταξη του ΚΚΕ 1918–55) veya bilinen adıyla Anasintaksi (Türkçe: Yeniden Kuruluş), 1996 yılında Yunanistan'da kurulan ve Marksist-Leninist, stalinist ve Hocaist görüşlere sahip komünist parti.\n" }, "Mahatma Gandi": { "first_paragraph": "Sharpeville Katliamı Soweto Ayaklanması · İhanet Davası Rivonia Davası \nChurch Street saldırısı · CODESA \nSt James Kilisesi Katliamı \nCape Town barış yürüyüşü\n" }, "Natal Hintli Kongresi": { "first_paragraph": "Natal Hint Kongresi (NHK), Güney Afrika'daki Hintlere karşı ayrımcılıkla mücadele etmeyi amaçlayan bir organizasyondu.\n" }, "Edward Gibbon": { "first_paragraph": "Edward Gibbon (d. 27 Nisan[1] 1737 - 16 Ocak 1794), İngiliz tarihçi ve milletvekili.\n" }, "Miklós Horthy": { "first_paragraph": "Miklós Horthy de Nagybánya (18 Haziran 1868 - 9 Şubat 1957), Macar asker ve siyasetçi. 1 Mart 1920 - 15 Ekim 1944 tarihleri arasında Macaristan Kral Naibi olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Muhammed İkbal": { "first_paragraph": "Muhammed İkbal (Urduca: محمد اقبال, Hintçe: मुहम्मद इक़बाल; 9 Kasım 1877 - 21 Nisan 1938), Pakistanlı İslam alimi, şair, filozof ve politikacı.\n" }, "Arthur John Arberry": { "first_paragraph": "Arthur John Arberry (12 Mayıs 1905 - 2 Ocak 1969), İngiliz doğubilimcisi; Arap, Pers uygarlıkları ve İslamiyet üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. Mısır Kahire Üniversitesi'nde Yunan ve Latin Klasikleri Departman Başkanlığı yapmış; Cambridge Üniversitesi'nde 1947 yılından ölümüne kadar Arap dilleri bölümünde en yüksek seviye olan Sir Thomas Adams'ın Arapça Profesörü olarak görev almıştır. Koran Interpreted adıyla yayımladığı Kur'an tercümesi, Müslüman olmayan yazarların çevirileri arasında en saygı duyulanlarındandır. Nifferî'nin el-Mevâkıf adlı eserini 1935 yılında Londra'da yayımlamış ve İngilizceye çevirmiştir. Aynı yıl Kelabâzî'nin tasavvufa dair et-Taarruf adlı eserini The Doctrine of the Sufis adıyla İngilizceye çevirmiştir. Mevlana hakkında yaptığı araştırmaları ile tanınır ve Mevlana'yı \"dünyanın en büyük ozanı\" olarak niteler.\n" }, "Annemarie Schimmel": { "first_paragraph": "Annemarie Schimmel (d. 7 Nisan 1922 - ö. 26 Ocak 2003), Alman İranolog ve İslam-Tasavvuf araştırmacısı.\n" }, "Ali Şeriati": { "first_paragraph": "Ali Şerîatî (Farsça: علی شريعتی‎; 23 Kasım 1933, Sabzevar - 19 Haziran 1977, Southhampton), İranlı Müslüman sosyolog, düşünür ve yazar.\n" }, "Phillip Jaisohn": { "first_paragraph": "Phillip Jaisohn ya da Seo Jae-pil (Kore: 서재필;徐載弼) (d. 7 Ocak 1864 - ö. 5 Ocak 1951), Koreli aktivist, gazeteci, politikacı, doktor. Kore'nin bağımsızlığı için mücadele edenlerin başında gelen ve Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığına geçen ilk Koreli.\n" }, "Kim Kyu-Sik": { "first_paragraph": "Kim Kyu Sik(28 Şubat 1881 - 10 Aralık 1950) Koreli bir politikacı, bağımsız aktivist ve eğitimcidir.\n" }, "Alea iacta est": { "first_paragraph": "Alea iacta est, Latince bir deyiştir. Jül Sezar'ın ünlü sözlerinden biridir.\n" }, "Anticato": { "first_paragraph": "Anticato (bazen Anti-Cato; Latince: Anticatones) Jül Sezar tarafından Cicero'nun Genç Cato'yu öven risalesine karşı düşmanca bir cevap olarak kaleme alınmış olan polemik. Asıl metin kaybolmuş ve geriye sadece bazı parçaları kalmıştır. Brutus, Cicero'nun çalışmasından memnun olmamış ve Cato'yu öven \"Cato\" adından ikinci bir risale yazmış ve bu eser de Octavian tarafından cevaplanmıştır.[1] Octavian'ın çalışmasının \"AntiCato\" olarak adlandırılıp adlandırılmadığı bilinmemekle beraber, Sezar'ın Cicero'ya vermiş olduğu cevabı örnek almış olmalıdır.\n" }, "Arrar Nehri Muharebesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Jül Sezar'ın askerî kariyeri": { "first_paragraph": "Jül Sezar'in birliklerine komuta etme yeteneği, tarihçiler tarafından tarihin en önemli askeri taktisyen ve stratejistleri olarak kabul edilen Büyük İskender, Hannibal ve Napolyon Bonapart'ta eşdeğer olarak kabul edilmiştir. Sezar, gerek Galya savaşları sırasındaki Gergovia savaşında gerekse iç savaş sırasındaki Dyrrhachium Muharebesi'nde taktik açıdan göz alıcı zaferler kazanmıştır. Ancak, Sezar'ın taktik dehası kendini Galya Savaşları sırasındaki Alesia kuşatmasında, iç savaş sırasındaki Farsalus savaşında, Pompey'in sayıca fazla birliklerini geri püskürtmesiyle ve Pharnaces'in ordusunu Zela savaşında yok etmesiyle göstermiştir.\n" }, "Asteriks Sezar'ın Tacı": { "first_paragraph": "Sezar'ın Tacı, Asteriks serisinde bir kitap.\n" }, "Athena Archegetis Kapısı": { "first_paragraph": "Athena Archegetis Kapısı, Atina'da, Roman Agora'nın batı tarafında yer alır ve Rüzgâr Kulesi'nden sonra bölgedeki en önemli ikinci kalıntı olarak kabul edilir.\n" }, "Avaricum Muharebesi": { "first_paragraph": "\n" }, "Axona Muharebesi": { "first_paragraph": "Gallo-Germen kabileler: \n" }, "Cassivellaunus": { "first_paragraph": "Cassivellaunus, Jül Sezar'ın MÖ 54 yılında Britanya'ya düzenlediği ikinci sefer sırasında Britanya kabilelerini işgale karşı organize eden efsanevi kabile reisi. Cassivellaunus adı ayını zamanda Monmouth'lu Geoffrey'nin Historia Regum Britanniae adlı eserinde (1136) Cassibelanus, Mabinogion ve Gal söylencelerinde ise Beli Mawr oğlu Caswallawn olarak da geçer.(Gal destanı Mabinogion'da Beli Mawr da güneş tanrısı Belenos'un oğlu olarak geçmiştir.) Asteriks çizgi romanlarından Asteriks Britanya'da \nalbümünde de görünmüştür.Ancak türkçe çeviride Cassivellaunus'un adını \"Fişençipos\" olarak çevirilmiştir.Albümün animasyon uyarlamasında da yer almıştır.\n" }, "Cornelia Cinna minor": { "first_paragraph": "Cornelia Cinna minor (MÖ 94– MÖ 69[1] ya da MÖ 68[2]), Lucius Cornelius Cinna'nın (Marius Partisi'nin en büyük önderlerinden biri) kızı ve suffect konsül Lucius Cornelius Cinna'nın kız kardeşi. Julia, Roma tarihinin en büyük fatihlerinden ve Roma Dikatatörü Gaius Julius Caesar ile evlenmiştir. Sezar, Julia ile MÖ 83 yılında [3], Julia henüz on üç ve Sezar henüz on sekiz yaşında iken evlenmiştir. Cornelia, Sezar'a Julia Caesaris adına bir kız çocuğu doğurmuştur. Tacitus'a göre (Yıllıklar iii 6) MÖ 82 ya da 83 yılında Sezar'ın quaestorluğundan 13 ya da 14 yıl önce doğum yaparken ölmüştür. Öldüğünde 24 ya da 25 yaşındaydı. Sezar quaestor olarak görev yaptığı sırada onun anısına Rostra'da bir söylev vermiştir.[4][5][6]\n" }, "De Bello Africo": { "first_paragraph": "De Bello Africo (Afrika'daki Savaş Üstüne) Jül Sezar tarafından yazıldığı söylenen ancak yazarının kim olduğu konusu oldukça tartışmalı olan kitap. Jül Sezar'ın Cumhuriyetçi düşmanlarına karşı Roma eyaleti Afrika'da vermiş olduğu mücadeleyi anlatır.\n" }, "De Bello Alexandrino": { "first_paragraph": "De Bello Alexandrino (İskenderiye Savaşı Üstüne), Jül Sezar tarafından yazıldığı söylenen ancak yazarının kim olduğu konusu oldukça tartışmalı olan kitap. Sezar'ın İskenderiye, Mısır ve Asya'daki askeri seferlerini anlatır.\n" }, "De Bello Hispaniensi": { "first_paragraph": "De Bello Hispaniensi (Hispanya Savaşı Üstüne), Jül Sezar tarafından yazıldığı söylenen ancak yazarının kim olduğu konusu oldukça tartışmalı olan kitap. Sezar'ın İber Yarımadasındaki mücadelesini anlatır.\n" }, "Et tu, Brute?": { "first_paragraph": "Et tu, Brute? efsaneye göre Julius Sezar'ın son sözleridir. Türkçeye \"Sen de mi Brutus?\" veya \"Sen bile mi Brutus?\" olarak çevrilmiştir.[1]\n" }, "Gallia Savaşı": { "first_paragraph": "Gallia Savaşı (Latince: Commentarii de Bello Gallico; Galya Savaşı Üzerine Notlar), Jül Sezar'ın Galya'da savaşlarla geçen dokuz yılını üçüncü şahıs ağzından anlatım tekniği ile aktardığı eseridir.[1] İlk Türkçe çevirisi Gallia Savaşı adıyla yapılmış olup[2] zaman zaman Galya Savaşı Hakkında, Galya Savaşı Üzerine ya da Galya'nın Fethi başlığıyla da çevrilir.\n" }, "Galya Savaşları": { "first_paragraph": "Galya Savaşları (MÖ 58 - MÖ 57)\n" }, "Galyalı Asteriks'in Maceraları": { "first_paragraph": "Galyalı Asteriks'in Maceraları (Fransızca: Astérix le Gaulois), metnini René Goscinny'nin, resimlemesini de Albert Uderzo'nun yaptığı Fransız bir çizgi roman dizisidir.\n" }, "İç Savaş (Jül Sezar)": { "first_paragraph": "İç Savaş (Latince: Commentarii de Bello Civili; İç Savaş Üstüne Yorumlar), Jül Sezar tarafından yazılan ve Pompey ve Senato'ya karşı yürüttüğü iç savaşı tasvir ettiği kitap. Sezar'ın bir diğer kitabı olan Commentarii de Bello Gallico ile karşılaştırıldığında sadece üç kitaptan oluşması nedeniyle daha kısa olup muhtemelen tamamlanmamıştır. Kitap MÖ 49-48 yılları arasında, Sezar'ın İtalya'yı işgal etmesinden kısa bir süre önce başlayan ve Pompeius'un Farsalus Savaşı'nda yenilmesi ve kendisini takip eden Sezar'dan kurtulmak için Mısır'a kaçması arasında geçen olayları anlatır. Pompeius'un öldürülmesi ve Sezar'ın Mısır'daki iç savaşta taraf olarak İskenderiye Savaşı'na girişmesi ile son bulur.\n" }, "İskenderiye Kuşatması (MÖ 47)": { "first_paragraph": "İskenderiye Kuşatması, Julius Caesar, VII. Kleopatra, IV. Arsinoe ve XIII. Ptolemy güçleri arasında M.Ö. 48 ve 47 yılları arasında meydana gelen bir dizi çarpışma ve çatışmalar serisidir. Bu süre zarfında Sezar, kalan Cumhuriyetçi güçlere karşı bir iç savaşa girdi.\n" }, "Jül Sezar'ın Rubicon'u geçişi": { "first_paragraph": "Jül Sezar'ın Rubicon'u geçişi, Lejyon XIII Gemina'nın başında bulunan Jül Sezar'ın MÖ 10 Ocak 49'da[1], o sırada generallerin orduları ile birlikte geçmelerinin yasak olduğu Rubicon nehrini geçmesi ve iç savaşı başlatması olayını ifade eder. Bazı kaynaklarda ordusu ile beraber nehirden geçişi sırasında Sezar'ın \"Alea iacta est\" sözünü söylediği geçmektedir.\n" }, "Kaisarion": { "first_paragraph": "Ptolemy XV[1] Philopator Philometor Caesar, lâkabı Küçük Sezar (Yunanca: Πτολεμαίος ΙΕ' Φιλοπάτωρ, Φιλομήτωρ Καίσαρ, Καισαρίων Caesarion; 23 Haziran, MÖ 47 – Ağustos, MÖ 30), Antik Mısır tahtına çocuk yaşta çıkmış olan Ptolemaios hanedanının son Kralı. Tahta annesi Kleopatra VII ile birlikte 2 Eylül MÖ 44 tarihinde çıkmış ve Octavian tarafından ölüm emri verildiği Ağustos MÖ 30 tarihine kadar saltanat sürmüştür.\n" }, "Liberatores": { "first_paragraph": "Liberatores (\"Kurtarıcılar\") Jül Sezar'a suikast düzenleyenlerin kendilerine verdiği Latince isim.\n" }, "Marcus Licinius Crassus": { "first_paragraph": "Marcus Licinius Crassus (MÖ 115 - MÖ 53), Roma Cumhuriyeti 'nin Roma İmparatorluğu na dönüşümünde anahtar rol oynayan Romalı general ve politikacı. Crassus kariyerine Gaius Marius ve Lucius Cornelius Sulla arasındaki iç savaş sırasında askeri komutan olarak başladı. Crassus’un bu savaşa girişi onun şöhretini arttırdı. Sulla’nın büyük takdirini topladı. Sulla'nın, Marius’un adamlarının mallarına el koyup sonra bu malları kendi adamlarına ucuz fiyata satmasıyla, ucuz fiyata aldığı gayrimenkulleri büyük fiyatlara satarak büyük bir servet biriktirdi. Bu nedenle zaman zaman \"Roma'nın en zengin adamı\" olarak da adlandırılırdı.[1][2] Crassus, M.Ö 71 yılında Spartacus liderliğindeki köle isyanı bastırdı ve yakalanan binlerce isyancıyı yol boyunca çarmıha gerdirdi. Jül Sezar ve Pompey ile Birinci Triumvirate olarak bilinen gizli anlaşmayı yaptı.\n" }, "Mamurra": { "first_paragraph": "Mamurra, MÖ 1. yüzyılda yaşamış ve Jül Sezar'ım emrinde görev yapmış asker.\n" }, "Oktodurus Muharebesi": { "first_paragraph": "\n" }, "Pharsalus Muharebesi": { "first_paragraph": "Pharsalus savaşı MÖ 48 yılında Jül Sezar ile Pompey arasında Farsala'da (bugünkü Yunanistan) olmuştur. Pompeius savaşı kaybetmiş ve Mısır'a kaçmıştır.\n" }, "Rubicon": { "first_paragraph": "Rubicon (Rubicō, İtalyanca: Rubicone), İtalya'nın kuzeyinde bulunan, 29 km uzunluğundaki nehir.\n" }, "Sabis Muharebesi": { "first_paragraph": "Galya Savaşları (MÖ 58 - MÖ 57)\n" }, "Sezar Tapınağı": { "first_paragraph": "Sezar Tapınağı (Latince: Aedes Divus Iulius ya da Templum Divi Iulii) Yapımına Sezar'ın evlatlık oğlu Octavian tarafından MÖ 42 yılında Jül Sezar'ın Senato tarafından ölümünün ardından tanrılaştırılmasıyla birlikte başlanmış olan ve 18 Ağustos MÖ 29 tarihinde İyonik çıkmalara sahip bir yapı olarak tamamlanan Roma tapınağı. Roma Forumunda bulunan ana meydanın doğu tarafında, Castor ve Pollux Tapınağı ve Basilica Aemilia arasında yer alan ve Sezar'ın cenaze törenin yapılıp, Marcus Antonius tarafından vasiyetinin okunduğu Regia'da bulunur.\n" }, "Thapsus Savaşı": { "first_paragraph": "\nThapsus Muharebesi, 6 Nisan MÖ 46 tarihinde antik Tunus'un Thapsus (modern Ras Dimas kenti yakınlarında yapılan savaş. Marcus Porcius Cato, Genç ve Quintus Caecillius Metellus Scipio tarafından komuta edilen Optimates destekli Cumhuriyet Ordusu ile Populares destekli Jül Sezar'ın orduları arasında yapılmıştır. Savaşı Sezar'ın kazanmasıyla birlikte Afrika'daki direniş kırılmış ve Sezar mutlak güce bir adım daha yaklaşmıştır.\n" }, "Veni, vidi, vici": { "first_paragraph": "Veni, vidi, vici (Türkçe: Geldim, gördüm, yendim), hızlı ve kesin bir zafere atıfta bulunmak için kullanılan Latince bir ifade. Veni, vidi, vici Latince venire, videre, vincere fiilerinin birinci tekil şahıs geçmiş zaman halidir. \n" }, "Vosges Muharebesi": { "first_paragraph": "Galya Savaşları (MÖ 58 - MÖ 57)\n" }, "Zela Muharebesi": { "first_paragraph": "Zela Muharebesi, MÖ 2 Ağustos 47 tarihinde Zela (bugünkü Tokat'ın Zile ilçesi)'da Roma Cumhuriyeti'nin Julius Sezar ile Pontus Kralı VI. Mitridat'ın oğlu II. Farnekes arasında gerçekleşen muharebedir.[1]\n" }, "Muammer Kaddafi": { "first_paragraph": "Muammer Muhammed Ebu Minyar el-Kaddafi (7 Haziran 1942, Sirte - 20 Ekim 2011, Sirte), devrik Libya lideri. 1969 yılında yapmış olduğu darbe sonucu iktidara gelip, 1970'ten 1972'ye kadar Libya başbakanlığı, 1972'den 1979'a kadar ise Libya devlet başkanlığı görevini yürüttü. 1977-2011 yılları arasında \"Libya Sosyalist Halk Cemahiriyesi'nin Kardeşçe Lideri ve Bir Eylül Büyük Devriminin Rehberi\" unvanını kullanarak, resmî bir görevi olmadan toplam 42 yıl boyunca Libya'yı yönetti. Dünya kamuoyu tarafından bir diktatör veya otoriteryen olarak görülmüş olsa da Kaddafi bunu reddetmiş ve kendisinin Libya halkı için sadece bir rehber ve yol gösterici olduğunu söylemişti. Başlangıçta kendisini ideolojik olarak Arap milliyetçiliği ve Arap sosyalizminin bir karışımı olan Baasçılık'a adamıştı, ancak daha sonra kendisi tarafından önerilen bir hükûmet tarzı olan Üçüncü Uluslararası Teorisine göre hüküm sürdü.\n" }, "1969 Libya askerî darbesi": { "first_paragraph": "1969 Libya darbesi veya 1 Eylül Devrimi, Libya'da 1 Eylül 1969 tarihinde Albay Muammer Kaddafi önderliğindeki Hür Subaylar Hareketi tarafından Kral İdris'e karşı düzenlenen bir askerî darbeydi. Darbe sonucu Libya'da monarşi sona erdi ve yerine Libya Arap Cumhuriyeti kuruldu.\n" }, "Amazon Muhafızları": { "first_paragraph": "Amazon Muhafızları, Libya'nın eski lideri Muammer Kaddafi'nin 1980'lerin başında kurulan tamamen kadınlardan oluşan 200 kişilik bir koruma birliği idi.[1]\n" }, "Ayşe Kaddafi": { "first_paragraph": "Ayşe Muammer Kaddafi (Arapça عائشة القذافي d. 25 Aralık 1977, Trablus) eski Libya lideri Muammer Kaddafi'nin tek biyolojik kızıdır.[1] Libyalı eski bir arabulucu, eski BM İyi Niyet Elçisi ve avukattır.\n" }, "Çad-Libya Savaşı": { "first_paragraph": "Çad-Libya Savaşı, 1978-1987 yılları arasında Libya ve müttefik Çad güçleri ile Fransa destekli Çad güçleri arasında meydana gelen bir savaştır.\n" }, "Kardeşçe Lider ve Devrimin Rehberi": { "first_paragraph": "Büyük Sosyalist Libya Arap Halk Cemahiriyesi'nin Kardeşçe Lideri ve Devrimin Rehberi (Arapça: الأخ القائد ومرشد الثورة الجماهرية العربية الليبية الشعبية الإشتراكية العظمى), ülkenin resmi yönetim yapısının yalnızca sembolik bir figürü olduğunu iddia eden Libya eski lideri Muammer Kaddafi'nin sahip olduğu bir unvandı.[1][2] Ancak eleştirmenler, Libya devletinin Kaddafi'nin herhangi bir gücü elinde bulundurduğunu inkâr etmesine rağmen, Kaddafi'yi fiilen eski siyasi görevli olarak konumlandırarak[3] uzun zaman boyunca onu bir demagog olarak tanımladılar.\n" }, "Meryem el-Betül Camii": { "first_paragraph": "Meryem el-Betül Camii (Arapça: مسجد مريم البتول‎; Maltaca: il-Moskea‎) veya Paola Camii, Malta'nın Paola kentinde bulunan bir camidir.[2] Caminin ilk taşı 1978'de Libya lideri Muammer Kaddafi tarafından atıldı[3] ve 1982'de halka açıldı. Asıl olarak çoğunlukla Libyalı göçmenler olmak üzere Malta'daki Müslümanlara hizmet vermek amacıyla inşa edilmiştir.[1]\n" }, "Kaddafi Stadyumu": { "first_paragraph": "Kaddafi Stadyumu (Urduca: قذافی اسٹیڈیم), Pakistan'ın Lahor kentinde yer alan bir kriket stadyumudur. Stadyum 1959 yılında tamamlanmış olup 1974 yılında Lahor'da düzenlenen İslam Konferansı Örgütü zirvesinde Libya lideri Muammer Kaddafi'nin Pakistan'ın nükleer silah elde etme hakkını savunması nedeniyle adı Kaddafi Stadyumu olarak değiştirilmiştir.[2]\n" }, "Üçüncü Enternasyonel Teori": { "first_paragraph": "Üçüncü Enternasyonal Teori (Arapça: نظرية عالمية ثالثة) 1970'lerin başında Muammer Kaddafi tarafından önerilen ve hükûmetinin Büyük Libya Arap Sosyalist Halk Cemahiriyesinin resmi olarak dayandığı hükûmet tarzıydı. Kısmen İslami sosyalizm, Arap milliyetçiliği, Afrika milliyetçiliğinden ve kısmen de doğrudan demokrasi ilkelerinden ilham aldı.[1]\n" }, "Kim İl-sung": { "first_paragraph": "Kim Il-sung, asıl adı Kim Song Ju (15 Nisan 1912 – 8 Temmuz 1994) Kuzey Kore'nin eski devlet başkanı ve Kore İşçi Partisi'nin eski Genel Sekreteri.\n" }, "Gigantomani": { "first_paragraph": "Gigantomani (Eski Yunanca γίγας gigas, \"dev\" ve μανία mania, \"çılgınlık\") olağandışı veya gereğinden büyük boyutlu eserlerin, yapıların, binaların, anıtların üretilmesini tanımlamak için kullanılan bir terim.\n" }, "Juche": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kang Pan-sok": { "first_paragraph": "Kang Pan-sŏk (21 Nisan 1892 - 31 Temmuz 1932) Koreli komünist ve de bağımsızlık aktivisti. Kuzey Kore'nin kurucusu Kim İl-sung'un annesi, Kim Jong-il'in anneannesi ve de Kim Jong-un'un büyük anneannesidir. Onun anısına 21 Nisan KDHC'de resmi tatil ilan edilmiştir.\n" }, "Kim Hanedanı": { "first_paragraph": "Kim hanedanlığı veya Paektu Soyluğu, ülkenin ilk lideri Kim İl-sung'dan doğan üç kuşak bir Kuzey Kore liderliği soyu. 1948'de Kim, 1945'teki Japon egemenliğinin sona ermesinden sonra Kore'nin kuzeyinde yeni oluşturulan yönetime katıldı. 1950'de Kore Yarımadası'nı yeniden bir araya getirme girişiminde Kore Savaşı başladı ve Kim ailesi bu savaşa yoğun olarak katıldı. 1980'lerde Kim, daha sonra iki halefine geçecek olan Juche devlet felsefesine yakından bağlı bir kişilik kültü geliştirdi: oğlu Kim Jong-il ve torunu Kim Jong-un.[1][2]\n" }, "Kim Hyong-gwon": { "first_paragraph": "Kim Hyong-gwon (Hangul: 김형권; d. 4 Kasım 1905 – 12 Ocak 1936 ö.) Koreli devrimci. Japon yönetiminde Kore'deki bir Japon polis istasyonuna saldırmasıyla ve Seul'daki Seodaemun Hapishanesi'nde yatarken ölmesiyle ünlenmiştir.\n" }, "Kim Hyong-jik": { "first_paragraph": "Kim Hyŏng-jik (10 Temmuz 1894 - 5 Haziran 1926) Koreli Komünist ve de bağımsızlık aktivisti. Kuzey Kore'nin kurucusu Kim İl-sung'un babası, Kim Jong-il'in dedesi ve de Kim Jong-un'un büyük dedesidir.\n" }, "Kim İl-sung Meydanı": { "first_paragraph": "Kim İl-sung Meydanı (Hanja: 金日成廣場; Hangul: 김일성광장), Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da bulunan anıtsal meydan.\n" }, "Kim İl-sung Üniversitesi": { "first_paragraph": "Kim İl-sung Üniversitesi 1 Ekim 1946'da kurulan Kuzey Kore'de kurulan ilk üniversitedir.[2] Ülkenin başkenti Pyongyang'da 15 hektarlık bir kampüste yer almaktadır. Ana akademik binaların yanı sıra, kampüste 10 ayrı ofis, 50 laboratuvar, kütüphane, müze, matbaa, bir Ar-Ge merkezi, yurtlar ve bir hastane bulunmaktadır.[3] Oldukça büyük bir bilgisayar laboratuvarı var, ancak yalnızca sınırlı bir internet erişimi var.[4] Üniversite, Kuzey Kore'nin kurucusu ve ilk lideri Kim İl-sung'un onuruna adlandırıldı.[2] Hem sosyal bilimler hem de doğa bilimleri bölümündeki derslerin tamamlanması beş yıl sürmektedir.[3]\n" }, "Kumsusan Güneş Sarayı": { "first_paragraph": "Kumsusan Güneş Sarayı (Korece: 금수산태양궁전), diğer adıyla Kumsusan Anıt Sarayı (Korece: 금수산기념궁전) ya da bazı kaynaklarda geçen adıyla Kim İl-sung Müzesi, Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da yer alan, ülkenin kurucusu Kim İl-sung'a ait anıt mezar. Yapı önceleri sadece Kim İl-sung'un adına inşa edilmiş iken, oğlu Kim Cong-il'in 2011 yılındaki ölümünün ardından her iki liderin adıyla anılmaktadır.[1]\n" }, "Kuzey Kore ebedi lideri": { "first_paragraph": "Kuzey Kore Ebedi Lideri (Korece: 주체조선의 영원한 수령), Kuzey Kore’nin ölen liderlerine ölüm sonrası unvanlar verilmesi uygulamasına atıfta bulunmaktadır. \"Juche Kore'nin Ebedi Liderleri\" ifadesi, 30 Haziran 2016'da değiştirildiği gibi Anayasa'ya giriş satırında ve ardından yapılacak revizyonlarda belirtildi.\n" }, "Orak, çekiç ve yazı fırçası": { "first_paragraph": "Orak, çekiç ve yazı fırçası veya orak, çekiç ve kalem[1] Kuzey Kore'de iktidar olan Kore İşçi Partisi bayrağında bulunan amblem.\n" }, "Kim Il-sung Stadyumu": { "first_paragraph": "Kim Il-sung Stadyumu, Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da bulunan ulusal futbol stadyumudur.\n" }, "Liyakat Ali Han": { "first_paragraph": "Liyakat Ali Han (1 Ekim 1895, Karnal, Hindistan - 16 Ekim 1951, Ravalpindi, Pakistan), Pakistan'ın ilk başbakanı.\n" }, "I. Hindistan-Pakistan Savaşı": { "first_paragraph": "Birleşmiş Milletler gözetmenliğinde ateşkes [1]\n" }, "David Lloyd George": { "first_paragraph": "David Lloyd George (okunuşu: deyvid loyd corc) (d. 17 Ocak 1863 – ö. 26 Mart 1945), Britanyalı siyasetçi, 1916-1922 arasında başbakan. David ön adı, Lloyd George soyadıdır. 1945'te ölümünden kısa bir süre önce Dwyfor Kontu payesi verildi.\n" }, "Çanakkale Krizi": { "first_paragraph": "İngilizlerin Anadolu'dan geri çekilmesi\n" }, "Niccolò Machiavelli": { "first_paragraph": "Niccolò di Bernardo dei Machiavelli (3 Mayıs 1469 – 21 Haziran 1527), devlet adamı, askerî stratejist, şair ve oyun yazarı Floransalı düşünür, İtalyan Rönesans hareketinin en önemli figürlerindendir.\n" }, "Anti-Machiavel": { "first_paragraph": "Anti-Machiavel 18. yüzyılda Prusya kralı II. Friedrich tarafından ünlü aydın Voltaire'e yazdırılan eserdir. Eser özellikle Niccolò Machiavelli'nin Prens adlı başyapıtının bölüm bölüm incelenip reddedilmesine dayanır. Eser 1740 yılı Eylül ayında basılmıştır.\n" }, "Nelson Mandela": { "first_paragraph": "Nelson Rolihlahla Mandela ya da kabile adıyla Madiba (18 Temmuz 1918 - 5 Aralık 2013), Güney Afrikalı Anti Apartheid (ayrımcılık karşıtı) aktivist ve Güney Afrika Cumhuriyeti'nin ilk siyahî devlet başkanı. 1994'te ilk defa tüm halkın katıldığı seçimlerde devlet başkanı seçilmiştir. Yönetimi, Apartheid'ın mirasının dağılmasına, ırkçılığı engellemeye, fakirlik ve eşitsizliğe odaklanmıştır. Siyasi görüş olarak Demokratik Sosyalist olan Mandela, Afrika Ulusal Konseyi siyasi partisinde 1990'dan 1999'a kadar parti başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Şablon:Nelson Mandela": { "first_paragraph": "\n" }, "İhanet Davası": { "first_paragraph": "Sharpeville Katliamı Soweto Ayaklanması · İhanet Davası Rivonia Davası \nChurch Street saldırısı · CODESA \nSt James Kilisesi Katliamı \nCape Town barış yürüyüşü\n" }, "Long Walk to Freedom": { "first_paragraph": "Long Walk to Freedom, Nelson Mandela'nın 1994 yılında Little, Brown and Company'den çıkan otobiyografik eseri, Irkçılık karşıtı epik bir niteliği vardır. Kitap Mandela'nın erken dönemi, sonraki yılları, eğitimi ve Robben Adası'ndaki hapishanede geçirdiği 27 yıla odaklanmaktadır. Son bölümde siyasi kariyerindeki yükseliş ve apartheide karşı inancını vurgulanmaktadır. Barbara Caine için kitapta apartheid rejiminin kötü hapishane koşulları açıkça görülmektedir. Ona göre anlatılan hapishanenin bir üniversiteye dönüştürülmesi ve Mandela ile çevresinin özgür kaldıktan sonra çok uluslu bir Güney Afrika'yı inşa edişlerinin hikâyesidir.[1]\n" }, "Mandela: Özgürlüğe Giden Uzun Yol": { "first_paragraph": "Mandela: Özgürlüğe Giden Uzun Yol, Güney Afrika ve ABD 2013 ortak yapımı dram ve otobiyografi filmidir. Film Güney Afrika Başkanı Nelson Mandela'nın çocukluğundan, başbakanlığına kadar uzanan hayatını Mandela'nın otobiyografisi ekseninde konu almaktadır. Yönetmenliğini Justin Chadwick'in üstlendiği ve William Nicholson'ın senaryosuyla çekilen filmin başrol oyunculuğunu Idris Elba yapmıştır. Filmde ayrıca Naomie Harris, Robert Hobbs ve Mark Elderk gibi oyuncular da yer almaktadır. Film, 4 Nisan 2014 tarihinde Türkiye'de vizyona girdi.[1]\n" }, "Rivonia Davası": { "first_paragraph": "Sharpeville Katliamı Soweto Ayaklanması · İhanet Davası Rivonia Davası \nChurch Street saldırısı · CODESA \nSt James Kilisesi Katliamı \nCape Town barış yürüyüşü\n" }, "Zindzi Mandela": { "first_paragraph": "Zindziswa Mandela ya da Zindzi Mandela-Hlongwane (23 Aralık 1960 – 13 Temmuz 2020), Güney Afrikalı kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Benito Mussolini": { "first_paragraph": "Benito Amilcare Andrea Mussolini (29 Temmuz 1883, Predappio - 28 Nisan 1945, Giulino di Mezzegra), Ulusal Faşist Partinin lideri olan İtalyan politikacı ve gazeteci. Kendini faşist olarak tanımlayan Mussolini, iktidara geldikten sonra Duce (Lider) olarak tanındı. Mussolini, faşizm ideolojisinin ilk örneği olan İtalyan faşizminin kurucusudur,[3][4][5] bu sebepten dolayı faşizmin kurucusu olarak da kabul edilmektedir. 31 Ekim 1922 ve 25 Temmuz 1943 tarihleri arasında İtalya Krallığı'nın başbakanı, 23 Eylül 1943 ve 25 Nisan 1945 tarihleri arasında ise İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin Ducesi olarak görev yaptı. II. Dünya Savaşı öncesinde ve savaş sırasında İtalyan siyasetinde önemli bir rol oynadı. Nisan 1945'te, Luftwaffe miğferi takıp bir Nazi konvoyu ile İsviçre'ye kaçmaya çalışırken, komünist İtalyan partizanlar tarafından fark edildi ve sevgilisi ile beraber kurşuna dizilerek infaz edildi.[6] Ayrıca; Adolf Hitler, Francisco Franco ve António de Oliveira Salazar gibi aşırı sağ totaliter yöneticilere de ilham vermiştir.[7][8][9][10]\n" }, "Benito Mussolini'nin ölümü": { "first_paragraph": "Benito Mussolini'nin ölümü, görevden alınan İtalyan faşist diktatörü, 28 Nisan 1945'te, Avrupa'da II. Dünya Savaşı'nın son günlerinde, İtalya'nın kuzeyindeki küçük Giulino di Mezzegra köyünde bir İtalyan partizan tarafından infaz edildiğinde meydana gelen bir olaydır. Olayların genel kabul gören versiyonu, Mussolini'nin \"Albay Valerio\" nun takma adını kullanan komünist partizan Walter Audisio tarafından vurulmasıdır.[1] Bununla birlikte, savaşın sona ermesinden bu yana, Mussolini'nin ölüm koşulları ve katilinin kimliği, İtalya'da devam eden kafa karışıklığı, anlaşmazlık ve tartışmaların konusu oldu.\n" }, "Centro Sperimentale": { "first_paragraph": "Centro Sperimentale İtalya Sinema Okulu 1935'te İtalya'nın Roma şehrinde otoritenin gücünün sinemaya yansıtmak maksadıyla Benito Mussolini tarafından kurdurulmuştur. Her ne kadar mevcut ideolojiyi empoze etmek adına çalışmalar beklense de ilerleyen zamanlarda sistemi ve Mussolini'yı irdeleyen düşünceler dillendirilmiştir.\n" }, "Clara Petacci": { "first_paragraph": "Clara Petacci, aynı zamanda Claretta Petacci olarak da bilinir (28 Şubat 1912 – 28 Nisan 1945), İtalyan diktatör Benito Mussolini'nin metresiydi. Mussolini'nin İtalyan partizanlar tarafından idam edilmesi sırasında onu mermilerden korumak için kendini üzerine attı ve beraber öldürüldüler.[1]\n" }, "Gran Sasso baskını": { "first_paragraph": " Birleşik Krallık\n" }, "Il Popolo d'Italia": { "first_paragraph": "Il Popolo d'Italia, Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı örgütünün ve Ulusal Faşist Parti'nin resmi yayın organı. 15 Kasım 1914'te Benito Mussolini tarafından kurulmuştu. İlk başlarda Mussolini bu gazeteyi geçmişte bağlı bulunduğu İtalyan Sosyalist Partisi için hazırlamıştı, ancak partiden atılınca 1919'dan 1921'e kadar Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı örgütünün, sonra ise 1921'den 1943'e kadar Ulusal Faşist Parti'nin resmî yayın organı olarak yayım yaptı. Parti propagandaları ve siyasal haberler bu gazete üzerinden yazılı halde yapılmaktaydı. 1943'te Ulusal Faşist Parti'nin dağılmasıyla birlikte 1945'e kadar da Cumhuriyetçi Faşist Parti'nin yayın organı olmuştu.\n" }, "İslam Kılıcı": { "first_paragraph": "İslam Kılıcı (Arapça: سيف الإسلام Seyfü l-İslâm), Benito Mussolini'ye 1937 yılında verilen bir törensel yakın dövüş silahıdır. Mussolini aynı zamanda İslam'ın Koruyucusu (Arapça: حامي الإسلام Hâmî l-İslâm) olarak ilan edilmişti.\n" }, "Alessandra Mussolini": { "first_paragraph": "Alessandra Mussolini (d. 30 Aralık 1962, Roma), İtalyan politikacı, eski manken ve aktris. Benito Mussolini'nin torunudur ve Sophia Loren'in yeğenidir, ve Avrupa Parlamentosu'nun milletvekillerinden biridir.\n" }, "Rachele Mussolini": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Roma'ya Yürüyüş": { "first_paragraph": "Roma'ya Yürüyüş (İtalyanca: Marcia su Roma), Ekim 1922 tarihinde İtalya'da Benito Mussolini önderliğinde Kara Gömleklilerin Napoli'den başkent Roma'ya düzenlediği yürüyüşten oluşan bir gösteridir. Yürüyüş sonunda Ulusal Faşist Parti, İtalya'da iktidarı ele geçirmiştir.\n" }, "Walter Audisio": { "first_paragraph": "Walter Audisio (28 Haziran 1909 – 11 Ekim 1973) İtalyan bir sosyalist partizan ve politikacıydı. 1930'ların sonlarında ve 1940'ların başlarında İtalyan faşist rejimi tarafından anti-faşist faaliyetleri nedeniyle hapsedildi. II. Dünya Savaşı sırasında serbest bırakıldıktan sonra İtalyan direniş hareketinin kıdemli bir partizanı olan Audisio, Benito Mussolini'nin ölümüne karıştı ve muhtemelen diktatörü ve metresini bizzat öldürdü. Savaştan sonra, 20 yıl görev yaptığı İtalyan Komünist Partisi'nden parlamentoya seçildi.\n" }, "Olof Palme": { "first_paragraph": "Sven Olof Joachim Palme (30 Ocak 1927, Stokholm - 28 Şubat 1986, Stokholm), İsveçli sosyal-demokrat siyasetçi, İsveç'in 1969–1976 ve 1982–1986 yılları arasında iki dönem görev yapmış eski başbakanı. Olof Palme, silahsızlanmayı destekleyen o dönemde en önemli politikacılardan biriydi. Üçüncü dünya ülkelerinin ihtiyaçlarının göz önüne alınması için de gayret sarf etti. Şubat 1986'da gerçekleşen suikast, aydınlatılamadı ve katillerin kimlikleri belirlenemedi.\nPalme suikastı dosyasının Başsavcısı Krister Petersson, basına yaptığı açıklamada, katil zanlısının 2000 yılında ölen Stig Engström olduğunu söyledi. Engström'un cinayeti tek başına işlediği sonucuna vardıklarını belirten Petersson, ölen katil zanlısını sorgulama ihtimalleri kalmadığı için artık dosyayı kapatmak durumunda kaldıklarını belirtti.[2]\n" }, "Olof Palme Caddesi": { "first_paragraph": "Olof Palme Caddesi adı, suikasta kurban giden İsveç başbakanı Olof Palme'nin adını taşıyan aşağıdaki sokaklara atıfta bulunabilir.\n" }, "Christer Pettersson": { "first_paragraph": "Carl Gustaf Christer Pettersson (23 Nisan 1947 - 29 Kasım 2004) 1986 yılında İsveç başbakanı Olof Palme'ye düzenlenen suikastin bilinen zanlısıdır. 1988 yılında Olof Palme'yi öldürmekten mahkûm edilmiş fakat sonraki yıl temyize giderek suçsuz bulunmuştur.\n" }, "Juan Perón": { "first_paragraph": "Juan Domingo Perón (d. 8 Ekim 1895, Lobos – ö. 1 Temmuz 1974, Olivos), Arjantinli asker ve siyasetçi. Peronist hareketin kurucusu ve önderi olan Peron, 1946-55 ve 1973-74 arasında başkanlık yapmıştır.\n" }, "Augusto Pinochet": { "first_paragraph": "Augusto José Ramón Pinochet Ugarte (25 Kasım 1915 - 10 Aralık 2006), 1973 yılından 1990 yılına kadar Şili'yi dikta rejimi ile yöneten general. 1973'ten 1998'e kadar Şili ordusunun başkomutanı ve 1973'ten 1981'e kadar Şili Cunta Hükûmeti'nin başkanı.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Augusto_Pinochet": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "1973 Şili Darbesi": { "first_paragraph": "1973 Şili Darbesi, 11 Eylül 1973 tarihinde sosyalist Başkan Salvador Allende'nin devrilip, General Pinochet'in iktidara geldiği askerî darbedir. Bu darbeyle dünyanın seçimle başa gelmiş ilk sosyalist hükûmeti devrilmiş ve yerine 17 yıl sürecek bir diktatörlük kurulmuştur.\n" }, "İzak Rabin": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Fethi Şikaki": { "first_paragraph": "Fethi Şikaki, (1951 – 1995) Filistin İslâmi Cihat örgütünün kurucusu ve lideridir.\n" }, "Maximilien Robespierre": { "first_paragraph": "Maximilien de Robespierre ya da Maximilien Robespierre, (6 Mayıs 1758 – 9 Thermidor, Yıl II [28 Temmuz 1794]) 6 Mayıs 1758'de Arras'ta doğan ve 10 Thermidor Yılı II'de (28 Temmuz 1794) Paris'te Devrim Meydanı'nda giyotinle idam edilen Fransız avukat ve siyasetçidir. Fransız Devrimi'nin önde gelen isimlerinden biriydi ve dönemin en tartışmalı figürlerinden biri olmaya devam etmektedir.\n" }, "François de Robespierre": { "first_paragraph": "Maximilien Barthélémy François de Robespierre (17 Şubat 1732, Arras - 6 Kasım 1777, Münih), Fransız avukat. Maximilien, Charlotte ve Augustin de Robespierre'in babasıdır.\n" }, "Maximilien Robespierre'in Düşüşü": { "first_paragraph": "Thermidorcular\n" }, "Mutlak Varlık Kültü": { "first_paragraph": "Mutlak Varlık Kültü veya Yüce Varlık Kültü (Fransızca: Culte de l'Être suprême), Fransız Devrimi sırasında Maximilien Robespierre tarafından Fransa'da kurulan bir deizm biçimidir. Yeni Fransız Cumhuriyeti'nin devlet dini olması ve Roma Katolikliği ile rakibi Akıl Kültü'nün yerini alması amaçlandı. Robespierre'in düşüşünden sonra desteksiz kaldı ve 1802'de Birinci Konsül Napolyon Bonapart tarafından resmen yasaklandı.\n" }, "Ruhullah Humeyni": { "first_paragraph": "Ruhullah Humeyni (doğum adıyla Ruhullah Mustafavî Musevî, Farsça: سید روح‌الله خمینی‎, 22 Eylül 1902, Humeyn - 3 Haziran 1989, Tahran), İranlı siyasetçi ve Şii din adamı. Ayetullah Humeyni olarak da anılır. İran İslam Devrimi'nin siyasi ve ruhani lideriydi. Muhammed Rıza Pehlevi rejimine son verip İslam Cumhuriyeti'ni kurdu ve devrimden sonraki tüm dinî ve siyasi yetkileri elinde tuttu.\n" }, "Amerika hiçbir halt edemez": { "first_paragraph": "Amerika hiçbir halt edemez, (Farsça: آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند) Ruhullah Humeyni tarafından İran'daki Amerika büyükelçiliği işgalı sırasında ilk kez kullanıldı. Amerika hiçbir halt edemez ABD'nin İran Şahını tahta geri getiremeyeceğini garanti eden bir slogandır. Geçmişten günümüze kadar kullanılan bu slogan, defalarca ABD karşıtlığını vurgulamak üzere İranlı siyasetçıler tarafından ifade edilmiştir.[1][2]\n" }, "Küresel kibir": { "first_paragraph": "Küresel kibir, (Farsça: استکبار جهانی) İran İslam Cumhuriyeti hükûmeti'nin resmi edebiyatında ABD'ye işaret etmek için kullanılan siyasi bir terimdir. İran İslam Devrimi'nin siyasi ve ruhani lideri olan Ruhullah Humeyni, Amerika Birleşik Devletleri'ni küresel kibrin simgesi olarak tanıttı.[1]\nİran’da 13 Aban (Kasım ayının 4. günü) küresel kibrine karşı millî mücadele günü olarak adlandırılmıştır.[2][3]\nKüresel kibir, günlük dilinde Amerika Birleşik Devletleri'nin diğer ülkeler üzerindeki kültürel ve ekonomik hegemonyasını tanımlanan bir terimdir. Bu terim, emperyalizm kavramından farklıdır. Emperyalizm'de bir devletin veya ulusun başka devlet veya uluslar üzerinde kendi çıkarları doğrultusunda etkide bulunmaya çalışmasıdır. Böylece diğer ülkeleri fiziksel olarak işgal eder.\n" }, "Mart 1979 İran İslam Cumhuriyeti referandumu": { "first_paragraph": "İran'da 30 ve 31 Mart 1979'da bir İslam Cumhuriyeti yaratma referandumu yapılmıştır. Referandumda hiçbir grup hayır oyu için kampanya yapmamıştır.[1] Bazı grupların seçime itiraz etmesine ve referandumu boykot etmesine rağmen,[2] resmi sonuçlara göre vatandaşların % 98,2'si tarafından evet oyu verilerek kabul edilmiştir. Bu referandumdan hemen önce devrime katılan İranlı gençleri onurlandırmak için oy verme yaşı 18'den 16'ya indirildi.\n" }, "Ruhullah Humeyni Türbesi": { "first_paragraph": "Ruhullah Humeyni Türbesi (Farsça: حرم سید روح‌الله خمینی), İran'ın Tahran şehrinde bulunan, İran İslam Devrimi önderi Ruhullah Humeyni ile ailesinin ve eski Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani ve başka siyasilerin mezarlarının bulunduğu türbe kompleksi.\n" }, "Velâyet-i Fakih yâ Hükûmet-i İslamî": { "first_paragraph": " İslam Siyasi İslam\n" }, "Henri de Saint Simon": { "first_paragraph": "Claude Henri de Rouvroy, comte de Saint-Simon, genellikle Henri de Saint Simon olarak anılır (17 Ekim 1760, Paris – 19 Mayıs 1825), Fransız sosyalizminin kurucusu.\n" }, "Auguste Comte": { "first_paragraph": "Isidore Marie Auguste François Xavier Comte, kısaca Auguste Comte (19 Ocak 1798 - 5 Eylül 1857), Fransız sosyolog, matematikçi ve filozof. Sosyolojinin babası olarak tanımlanmaktadır.\n" }, "Heinrich Heine": { "first_paragraph": "Christian Johann Heinrich Heine (13 Aralık 1797 - 17 Şubat 1856), 19. yüzyılın en ünlü Alman şairlerinden biri.\n" }, "Pierre Leroux": { "first_paragraph": "Pierre Leroux (7 Nisan 1798 - 12 Nisan 1871), Fransız filozof ve politik iktisatçı, Paris yakınlarındaki Bercy'de bir zanaatçı çocuğu olarak doğmuştur.\n" }, "José de San Martín": { "first_paragraph": "Arjantin General'i, Şili Ordusunda Başkomutan, Peru ve Arjantin, Generalissimo\n" }, "Saparmurat Niyazov": { "first_paragraph": "Saparmurat Atayeviç Türkmenbaşı (Niyazov) (Türkmence: Saparmyrat Ataýewiç Türkmenbaşy (Nyýazow); d. 19 Şubat 1940 - ö. 21 Aralık 2006), 1985-1991 yılları arasında Türkmenistan'ı fiilen yönetmiş, 1991-2006 yılları arasındaki 15 yıl boyunca Türkmenistan Cumhurbaşkanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Kurbansultan Ece": { "first_paragraph": "Kurbansultan Ece (1913 - 5 veya 6 Ekim 1948), Türkmenistan'ın ilk cumhurbaşkanı Saparmurat Türkmenbaşı'nın annesi. 1948 Aşkabat depremi sırasında Türkmenbaşı'nın diğer aile fertleri ile birlikte ölmüştür.\n" }, "Enver Sedat": { "first_paragraph": "Muhammed Enver Sedat (25 Aralık 1918 – 6 Ekim 1981), Mısırlı asker, siyasetçi ve Mısır'ın üçüncü Cumhurbaşkanı.\n" }, "Halid el-İslâmbûlî": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Selahaddin Eyyubi": { "first_paragraph": "Selahaddin Eyyubi[not 1] (Arapça: صلاح الدين الأيوبي; Kürtçe: سەلاحەدینی ئەییووبی, Selahedînê Eyûbî; y. 1137[not 2] – 4 Mart 1193), Eyyûbîler Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır.[4][5][6][7][8] 1187 yılında Kutsal Topraklar'ı Haçlılardan geri almak için bir ordu kurdu ve komutasındaki ordusuyla beraber 4 Temmuz 1187 tarihinde gerçekleşen Hıttin Muharebesi[9] ile Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy'ın ordusunun büyük bir bölümünü yok etti.[4][10][11] 2 Ekim 1187'de ise Kudüs'ü Haçlı kuvvetlerinden alarak bölgedeki 88 yıl süren Hristiyan egemenliğine son verdi ve kenti İslam dünyasına geri kazandırdı.[8] Avrupalı Hristiyanlar, yaşadıkları bu yenilgiden sonra, Kudüs'ü tekrar hâkimiyetlerine geçirebilmek amacıyla III. Haçlı Seferi'ni düzenlediler.[12]\n" }, "Esâdüddîn Şirkuh": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İsmet Hatun": { "first_paragraph": "İsmet Hatun veya tam adıyla İsmetüddin Amine bint Üner ed-Dımaşkıyye (Arapça: عصمة خاتون, ö. Şubat, 1186), Nureddin Mahmud Zengi'nin ve daha sonra Selahaddin Eyyubi'nin eşi.\n" }, "Selahaddin Kartalı": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Taksin Şinavatra": { "first_paragraph": "Taksin Şinavatra (Tayca: ทักษิณ ชินวัตร) (d. 29 Temmuz 1949, San Kamphaeng, Chiang Mai), Çin asıllı Tayland eski başbakanı, politikacı ve iş adamıdır. Taksin Şinavatra 9 Şubat 2001'de başbakan olarak göreve gelmiş olup 19 Eylül 2006'da Askeri Darbe nedeniyle görevden alınarak yapılan askerî darbede devrildi. Partisi yasadışı ilan edildi ve siyasi faaliyetlerden men edildi.[1] 5 yıl boyunca siyaset yapması yasaklandı. Thaksin o zamandan beri 2008'de Tayland'a yaptığı kısa süreli bir ziyareti dışında sürgünde yaşamaktadır. Gıyaben iktidarı kötüye kullanmaktan iki yıl hapse mahkûm edilmiştir.\n" }, "2006 Tayland darbesi": { "first_paragraph": "Eylül 2006 Tayland darbesi Tayland Kraliyet Ordusu tarafından başbakan Thaksin Shinawatra hükûmetine karşı yapılmıştır. Darbe Tayland'daki uzun bir politik krizin arkasından gelmektedir.\n" }, "Suharto": { "first_paragraph": "Suharto (d. 8 Haziran 1921 - ö. 27 Ocak 2008), Endonezyalı asker ve siyasetçi. 1967-1998 yılları arasında Endonezya devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Bandung Konferansı": { "first_paragraph": "Endonezya'nın Bandung kentinde 18-24 Nisan 1955'te toplanan ve o dönem yeni bağımsızlığını kazanan Asya-Afrika devletlerini bir araya getiren konferanstır. Bağlantısızlar Hareketinin bir parçasıdır.\n" }, "Tepedelenli Ali Paşa": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ali Paşa Kalesi": { "first_paragraph": "Ali Paşa Kalesi (Arnavutça: Kalaja e Ali Pashës), Arnavutluğun Avlonya kentin yanındaki Butrint dünya miras eseri yanında bulunmakta olan ve Osmanlı döneminde inşa edilen tarihî bir yapımdır. Ali Paşa kalesi Tepedelenli Ali Paşa döneminde 1819 ve 1820 yılları arasında inşa edilmiş ve Osmanlı mimarisinin Arnavutluk'taki yapıtlarından birisidir.\n" }, "Borş Kalesi": { "first_paragraph": "Borşi Kalesi (Arnavutça: Kalaja e Borshit) veya Sopoti Kalesi (Kalaja e Sopotit), Arnavutluğun Borşi köyünün yanındaki Sopot tepesinin üstünde bulunmakta olan ve Osmanlı döneminde inşa edilen tarihî bir yapımdır. Kalenin içinde Hacı Bendo Camii bulunmaktadır. Fakat bu camii komünizm dönemde zarar görmüştür ve bugüne kadar yeniden ibadete açılamıştır. Eskiden kırmızı tuğladan olan kubbe, bugün beton ile kapatılmıştır.\n" }, "Hacı Bendo Camii": { "first_paragraph": "Hacı Bendo Camii (Arnavutça: Xhamia e Haxhi Bendos) veya Hacı Bedo Camii (Xhamia e Haxhi Bedos), Arnavutluğun Borşi köyünün yanındaki Sopot tepesinin üstünde bulunmakta olan ve Osmanlı döneminde inşa edilen tarihî bir Türk dinî yapısıdır. Yapı, Borşi Kalesi'nin içinde bulunmaktadır. Fakat bu cami komünizm dönemde zarar görmüştür ve bugüne kadar yeniden ibadete açılamıştır. Eskiden kırmızı tuğladan olan kubbesi, bugün beton ile kapatılmıştır. Bölgedeki Bizans dönemi kiliseler ve manastırlar bugün restore edilirken Hacı Bendo Camii bugüne kadar restore edilmemiştir. İçindeki Müslüman freskler ve nakkaşlık işleri yok olma tehlikesindedir. Taştan olan minaresinin yarısı eksiktir.\n" }, "Kira Frosini": { "first_paragraph": "Efrosini Vasiliu (Yunanca: Ευφροσύνη Βασιλείου; 1773 - 11 Ocak 1800), ya da bilinen adıyla Kira Frosini (Κυρά Φροσύνη), Osmanlı İmparatorluğu'nun Yanya valisi Tepedelenli Ali Paşa ile evliyken yaşadığı aşk nedeniyle başka 16 kadınla birlikte öldürülen Yunan kadın. Hikâyeye göre politik nedenlerle öldürülen Frosini bu nedenle ulusal bir kahraman olarak görülür. Kira Frosini'nin yaşamı birçok roman, bir opera, bir film ve birçok şarkıya ilham vermiştir.\n" }, "Veli Paşa": { "first_paragraph": "Veli Paşa, Tepedelenli Ali Paşa'nın oğludur. Yanina valiliği (paşalığı) yapmıştır. Osmanlı komutanı olarak Souliotes, Yedi Ada Cumhuriyeti ve Sırp isyancılara karşı mücadele etti.\n" }, "Eleftherios Venizelos": { "first_paragraph": "Elefterios Venizelos (Yunanca: Ελευθέριος Βενιζέλος Eleftherios Venizelos, d. 23 Ağustos [E.U. 11 Ağustos] 1864[1] - ö. 18 Mart 1936), Yunanistan'ın eski başbakanı, Megali İdea'nın (Türkçe: Büyük Fikir, Yunanca: Μεγάλη Ιδέα) mimarı ve modern Yunanistan'ın en önemli siyasetçilerinden biriydi.[2]\n" }, "1920 Yunanistan genel seçimleri": { "first_paragraph": "Elefterios Venizelos\nLiberal Parti (Yunanistan)\n" }, "Balkan Savaşları'nda Yunanistan": { "first_paragraph": "Yunanistan'ın 1912-1913 yıllarındaki Balkan Savaşları'na katılımı, Yunan devletinin büyüklüğünü neredeyse iki katına çıkarmasını ve bugünkü toprak büyüklüğünün çoğuna ulaşmasını sağladığı için modern Yunan tarihinin en önemli bölümlerinden biridir. Aynı zamanda, ilişkilerin sonraki on yıla hükmedeceği ve Yunanistan için uzun süren yankı uyandıran iki kişiliğin ön plana çıkmasıyla birlikte siyasi gelişmelerin bir katalizörü olarak da hizmet etti: Başbakan Elefterios Venizelos ve ordu komutanı, prens ve daha sonra kral olan I. Konstantin.\n" }, "Mayıs 1915 Yunanistan genel seçimleri": { "first_paragraph": "Dimitrios Gunaris\nJapon Grubu\n" }, "Sevr Antlaşması": { "first_paragraph": "Sevr Antlaşması (Fransızca: Le Traité de Sèvres), I. Dünya Savaşı sonrasında İtilâf Devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu hükûmeti arasında 10 Ağustos 1920'de Fransa'nın başkenti Paris'in 3 km batısındaki Sevr (Sèvres) banliyösünde bulunan Seramik Müzesi'nde (Musée National de Céramique) imzalanmış antlaşmadır. Antlaşma imzalandığı dönemde devam eden Türk Kurtuluş Savaşı'nın sonucunda Türklerin galibiyetiyle, bu antlaşma yerine 24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması imzalanıp uygulamaya konulduğundan Sevr Antlaşması geçerliliğini kaybetmiştir. Sevr Antlaşması 433 maddeden oluşmaktaydı.[1]\n" }, "Sofoklis Venizelos": { "first_paragraph": "Sophoklis Venizelos (Yunanca: Σοφοκλής Βενιζέλος); (d. 3 Kasım 1894 - ö. 7 Şubat 1964) Yunan siyasetçi.\n" }, "Ulusal Bölünme": { "first_paragraph": "Ulusal Bölünme (Yunanca: Εθνικός Διχασμός, Ethnikós Dichasmós), bazen Büyük Bölünme olarak da anılan bu, Kral I. Konstantin ile Başbakan Elefterios Venizelos arasında 1910–1922 döneminde Yunanistan'ın dış politikasına ilişkin bir dizi anlaşmazlıktı ve bunun devrilme noktası, Yunanistan'ın I. Dünya Savaşı'na girip girmemesi idi.Başbakan Müttefikleri destekleyen ve Yunanistan'ın kendi tarafında savaşa katılmasını isterken, Alman yanlısı Kral Yunanistan'ın tarafsız kalmasını istedi, bu da İttifak Devletleri'nin planlarını destekliyordu.\n" }, "Raoul Wallenberg": { "first_paragraph": "Raoul Wallenberg (4 Ağustos 1912 – 17 Temmuz 1947)[1][2] İsveçli bir mimar, iş insanı, diplomat ve yardımseverdi. İkinci Dünya Savaşı sonlarına doğru, Alman işgali altında bulunan Macaristan’da, Macar faşistleri ve Nazilerden, 100.000’i aşkın Yahudi’nin hayatını kurtarmasından dolayı oldukça saygı ve övgü duyulan biridir. Budapeşte’de, İsveç Özel Elçiliği görevini sürdürürken (Temmuz-Aralık 1944), Wallenberg, Yahudilere dokunulmazlık sağlayabilen pasaportlar verip, İsveç sınırları olarak sayılan, resmi olarak dokunulmaz binalarda binlerce Yahudinin hayatını kurtardı.[3] 17 Ocak 1945’te [4] Budapeşte’nin Kızıl Ordu tarafından işgali esnasında, Sovyet otoriteler tarafından, casus olduğu şüphesiyle göz altına alındı ve sonra ortadan kayboldu. Daha sonra edinilen bilgilere göre, 17 Temmuz 1947’de Moskova’daki KGB ana üssü ve KGS hapishanesinin bulunduğu Lubyanka binasında öldüğü iddia edildi. Wallenberg’ün KGB Sovyet Hükûmeti tarafından yakalanması, casus olduğu şüpheleri, ölümü ve Amerikan istihbaratıyla olan bağları tamamen sır olarak kaldı ve sürekli farklı spekülasyonlarla dile getirildi [5]\n" }, "Tuna Kıyısındaki Ayakkabılar": { "first_paragraph": "Tuna kıyısındaki ayakkabılar (Macarca: Cipők a Duna-parton) veya Tuna Ayakkabıları, Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de bulunan bir Holokost anıtıdır.\n" }, "Robert Walpole": { "first_paragraph": "Robert Walpole (d. 26 Ağustos 1676, Norfolk - ö. 18 Mart 1745, Londra), Britanyalı devlet adamı. Genellikle ilk Büyük Britanya başbakanı olarak anılır.\n" }, "Horace Walpole": { "first_paragraph": "Horatio Walpole, Orford'un 4. Kontu (24 Eylül 1717 – 2 Mart 1797), Horace Walpole diye bilenen, bir İngiliz sanat tarihçisi, antikacı ve İngiltere'nin Whig partisinde politikacı.[1]\n" }, "Şas": { "first_paragraph": "Şomrei Sfarad (İbranice: שומרי ספרד, Türkçe: Tevrat Muhafızları Partisi) ya da kısaca Şas (İbranice: ש״ס), İsrail merkezli siyasi parti. 1984 yılında haham Ovadia Yosef önderliğinde kurulan parti, kuruluşundan bu yana katıldığı parlamento seçimleri sonucunda iktidar koalisyonları içinde bulunmuştur. Parti, 25. dönem İsrail parlamentosunda 11 milletvekili ile temsil edilmektedir. Partinin mevcut lideri Aryeh Deri'dir.[1]\n" }, "Yitzhak Yosef": { "first_paragraph": "Yitzhak Yosef (İbranice: יצחק יוסף), 16 Ocak 1952 doğumlu İsrail’in Sefarad Baş Haham’ı, Yeshivat Hazon Ovadya Talmud okulunun dekanı, ve Yahudi dini kanunu (Halaha) üzerine yazılmış “Yalkut Yosef” adında popüler kitap seti yazarı. Haham Yosef önceki İsrail Baş Hahamı Ovadya Yosef’in oğludur ve Yahudi kanunu üzerindeki hükümlerini babasının yöntemlerini temel alarak yapmaktadır.[1] Kitapları İsrail ve dünya çapındaki büyük bir kısım Sefaradi Yahudi için esas sayılmaktadır. Kitapları birkaç ödül kazanmıştır.\n" }, "Yun Chi-ho": { "first_paragraph": "Yun Chi-ho (Korece: 윤치호, 尹致昊, 26 Aralık 1864 - 9 Aralık 1945), Koreli eğitimci, bağımsız aktivist ve siyasetçi idi. Kore'de Hristiyan Methodist Misyon ve yayılmasına katkıda bulunmuştur.\n" }, "Aegukga": { "first_paragraph": "Aegukga ya da Aegukka (Hangıl: 애국가 / Hanja: 愛國歌), Güney Kore'nin resmî olmayan ulusal marşı. Marşın adı \"Ülkeye Aşk Şarkısı\" ya da \"Yurtseverlik Şarkısı\" anlamına gelir.\n" }, "Na Hye-sok": { "first_paragraph": "Na Hye-sok (Korece: 나혜석 羅蕙錫, d. 18 Nisan 1896 - ö. 10 Aralık 1948) Koreli aktivist, ressam, gazeteci, şair, feminist yazar. Yazılarında Jeongwol(정월 晶月) mahlasını kullanmıştır.\n" }, "Yi Kwang-su": { "first_paragraph": "Yi Kwang-su, (Korece:이광수 李光洙, d. 4 Mart 1892 - ö. 25 Ekim 1950) Koreli romancı, yazar, şair ve gazeteci.\n" }, "Kemalizm": { "first_paragraph": "Kemalizm, Kamâlizm veya Atatürk'ün ölümü sonrası yaygınlaşan bir diğer adıyla Atatürkçülük, Türkiye Cumhuriyeti'nin Atatürk İlkeleri'ni[1] esas alan kurucu ideolojisidir.[2][3][4][5][6][7][8][9] Kemalizm, Mustafa Kemal Atatürk tarafından uygulandığı şekliyle yeni Türk devletini öncülü Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayırma, laikliğin getirilmesi, batı demokrasisine dayanan cumhuriyetin ilanı, ekonomik kalkınma ve sanayileşme, bilim, teknoloji ve sanata devlet desteği, ücretsiz ve zorunlu eğitim gibi kapsamlı siyasi, sosyal, ekonomik, kültürel ve dinî reformları içermektedir.[10] Reformların amacı Atatürk'ün tarifiyle \"muasır medeniyetler seviyesinin üstüne çıkmak\", çağdaş ve Batılı bir hayat tarzını benimsemektir.[11]\n" }, "Altı Ok": { "first_paragraph": "Altı Ok, Cumhuriyet Halk Partisi'nin temel ilkelerini temsil eden simgedir.[1] Aynı zamanda kırmızı zemin üzerine beyaz Altı Ok simgesi partinin bayrağı olarak kullanılmaktadır.[1]\n" }, "Anti-Kemalizm": { "first_paragraph": "Anti-Kemalizm ya da Kemalizm karşıtlığı, ilkelerden oluşan Türk milliyetçisi bir düşünce olan Kemalizm'i reddetme ve bu düşüncenin lehine olan çalışmaların yaygınlığını azaltmaya çalışan bir düşüncedir. Bazı anti-Kemalistler Kemalizm'i laiklik ilkesi sebebiyle reddederken bazıları da Kemalizm'i bir burjuva ideolojisi olarak gördüğünden[1][2][3] reddeder. Bazıları da Kemalizm'in fazla milliyetçilik ve hatta asimilasyon politikası içerdiğini düşündüklerinden[2] Kemalizm'i reddetmektedir. Kemalizm'in uygulandığı tek parti dönemi ise baskıcı ve yasakçı olması gerekçesiyle[4] veya bu dönemde tek tip insan yetiştirildiği ve halktan kopuk olduğu[5] iddiasıyla bazı anti-Kemalistlerce eleştirildi. 1980 ve sonrası; sivil toplum, anti-Kemalizm tartışmalarının da yoğunlaşmaya başladığı bir dönemdir.[6] Anti-Kemalizm, Atatürk düşmanlığı ile karıştırılmamalıdır.\n" }, "Atam izindeyiz": { "first_paragraph": "Atam izindeyiz, Atatürkçüler arasında yaygınlaşmış bir slogandır. İlk örneklerinden biri Aziz Nesin'in ilk kez 1982'de yayımlanmış Azizname adlı eserindeki bir şiirin başlığı olarak görülebilir.[1] Slogan genellikle, Türkiye'nin modernleşmeci batı idealinden Ortadoğu'ya doğru yaşadığı eksen kaymasına atıfla, kurucu ideallere dönülmesi gerektiğinin bir işareti olarak kullanılır. İfadedeki \"izindeyiz\" kısmının hem iz sürmek hem de izinde olmak anlamında bir çift anlama sahip olması, özellikle Atatürkçülük karşıtı kesimler tarafından kimi zaman alay ve eleştiri konusu olmuştur.[2]\n" }, "Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu": { "first_paragraph": "Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türkiye Anayasası'nın 134. maddesine göre, Atatürkçü düşünceyi, Atatürk ilke ve inkılâplarını, Türk Kültürünü, Türk tarihini ve Türk dilini bilimsel yoldan araştırmak, tanıtmak ve yaymak amacıyla 1983 yılında kuruldu.\n" }, "Atatürkçülük ve Marksizm": { "first_paragraph": "Marksizm ve Atatürkçülük veya Marksizm ve Kemalizm, Marksizm ve Atatürkçülük akımlarının karşılıklı ilişkileri, koşutlukları ve karşıtlıkları ile ilgilenir.\n" }, "Halkçılık Programı": { "first_paragraph": "Halkçılık Programı veya Halkçılık Beyannamesi olarak Türkiye'nin siyaset tarihine geçen Mustafa Kemal Atatürk tarafından ilan edilen 1921 Anayasası olarak da bilinen Teşkilat-ı Esasiye'nin taslağı olarak kabul edilen metindir.\n" }, "Kemalist tarihyazımı": { "first_paragraph": "İnkılapları\n" }, "Atatürk milliyetçiliği": { "first_paragraph": "Atatürk milliyetçiliği, Atatürk'ün millet tanımından yola çıkarak Kemalizm'in milliyetçilik ilkesini oluşturur. Atatürk'e göre millet, geçmişte bir arada yaşamış, bir arada yaşayan, gelecekte de bir arada yaşama inancında ve kararında olan, aynı vatana sahip, aralarında dil, kültür ve siyasi birlik olan insanlar topluluğudur. Atatürk'ün tanımladığı milliyetçilik; din ve ırk ayrımı gözetmeksizin, ulus tanımını vatandaşlık ve üst kimlik değerlerine dayandıran sivil milliyetçi[1][2][3] bir vatanperverlik anlayışıdır.[4][5][6]\n" }, "Mustafa Kemal'in askerleriyiz": { "first_paragraph": "\"Mustafa Kemal'in askerleriyiz\", 2010'lu yıllarda yaygınlaşan bir slogandır. İddialara göre, ilk kez kullanan Turgut Özakman'dır.[1] Gezi Parkı olaylarında kullanılan slogan, tartışmalara neden olmuştur.[2][3][4] Eylemlerde sloganla \"Mustafa Keser'in askerleriyiz\" denerek dalga geçilmiş[5] ancak Mustafa Keser, sloganı doğru bulmadığını belirtmiştir.[6] Slogan, zaman zaman tekrar gündeme gelmiştir. Mesela, 2018'de Canan Kaftancıoğlu'nun sloganı militarist bulması kamuoyunda yankı bulmuştur.[7] Benzer şekilde, üzerindeki tişörtte \"Mustafa Kemal'in askerleriyiz\" yazan kişinin Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne alınmaması partilerce kınanmıştır.[8] Daha sonra, sloganın Atatürkçü çevrelerce kullanımına rastlamak mümkündür.[9][10] \"Mustafa Kemal'in askerleriyiz\" sloganını Türkiye Gençlik Birliği (TGB) yoğun olarak kullanır. Bu slogan derneğin ana sloganlarından birisi olarak bilinir.[11]\n" }, "Post-Kemalizm": { "first_paragraph": "Post-Kemalizm, özellikle Türk akademisinde ve siyasi tartışmasında; Türkiye'nin, başta demokratikleşme olmak üzere yaşadığı siyasi ve kültürel sorunların kaynağının askeri-bürokratik ittihatçı-kemalist ideolojide yattığını savunan ve temelinde Türk resmi tarihçiliğini sorgulama olan bir akımdır. 12 Eylül sonrası ortaya çıkan post-Kemalist akım, 2000'li yıllarda Adalet ve Kalkınma Partisi'nin iktidara gelmesi ile Türk tarihyazımının merkezine oturmuş, 2010'lu yıllardan sonra ise gerilemeye başlamıştır.[1]\n" }, "Türkiye'de Kürtlerin inkarı": { "first_paragraph": "Türkiye'de Kürtlerin inkârı, Kürtlerin bir halk olduğunu reddeden ve bunun yerine Türklerin bir alt grubu olduklarını iddia eden[kaynak belirtilmeli] Türkiye hükümetlerininin onlarca yıldır resmi devlet politikasıydı ve Kürt ve Kürdistan kelimeleri devlet kurumları tarafından yasaklanmıştı.\n" }, "Yurtta sulh, cihanda sulh": { "first_paragraph": "\"Yurtta sulh, cihanda sulh\" ilk defa Mustafa Kemal Atatürk tarafından 20 Nisan 1931'de seçim dolayısıyla millete beyannamesinde dile getirilmiştir:[1] \"Cumhuriyet Halk Fırkasının müstakar umumî siyasetini şu kısa cümle açıkça ifadeye kâfidir zannederim: Yurtta sulh, cihanda sulh için, çalışıyoruz.\"[2]\n" }, "Bordigizm": { "first_paragraph": "Bordigizm, İtalya Komünist Partisi'nin kurucusu ve Enternasyonal Komünist Partisi'nin önde gelen isimlerinden olan Marksist Amadeo Bordiga tarafından benimsenen bir sol komünizm çeşididir. Bordigizm, dışardan konulmuş bir etikettir: bu ekolün takipçileri kendilerini bu şekilde nitelemeyip İtalya komünist solu tabirini tercih ederler. Kökenleri İtalya Sosyalist Partisi'nin sol kesimine dayanan Bordigizm, seçimleri boykot etmeyi savunmakla bilinir. Enternasyonal Komünist Partisi (Programma Comunista) 80'lerin başlarında Türkçe Enternasyonalist Proleter gazetesini çıkarmış[1], Enternasyonal Komünist Partisi (il Partito Comunista) ise 2019'dan beri internet üzerinden Türkçe yayın yapmaktadır[2].\n" }, "Amadeo Bordiga": { "first_paragraph": "Amadeo Bordiga (13 Haziran 1889, Campania - 23 Temmuz 1970, Lazio), İtalyan Marksist, komünist ideolojiye katkıda bulunan, İtalyan Komünist Partisi'nin kurucusu, Üçüncü Enternasyonal'ın lideri ve daha sonra Uluslararası Komünist Partisi'nin önde gelen isimlerinden biriydi. Bordiga aslen İtalya Komünist Partisi ile ilişkiliydi, ancak Troçkizm ile suçlandıktan sonra 1930'da kovuldu.\n" }, "Maoculuk": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "1 Ekim Anti-Faşist Direniş Grupları": { "first_paragraph": "1 Ekim Anti-faşist Direniş Grupları (GRAPO), İspanya'da Marksist-Leninist bir örgüt olup İspanya Cumhuriyeti'nin yeniden kurulmasını hedeflemiştir.\n" }, "Antagonist çelişki": { "first_paragraph": "Antagonist çelişki (Çince: 矛盾; Hanyu Pinyin: Máo dùn) veya uzlaşmaz çelişki, antagonist, yani zıt olan farklı sosyal sınıflar arasında uzlaşmaz çelişkiyi ifade eden terim. Özellikle Maoist teoride bu çelişkiye sıklıkla atıfta bulunulmuştur.[1]\n" }, "Anti-revizyonizm": { "first_paragraph": "Anti-revizyonizm, Marksizm-Leninizm içinde 1950'lerde Sovyet lider Nikita Kruşçev'in reformlarına karşı ortaya çıkan bir pozisyondur. Kruşçev'in selefi Josef Stalin'den farklı bir yorum getirdiği durumlarda, uluslararası komünist hareket içindeki anti-revizyonistler Stalin'in ideolojik mirasına bağlı kalmış ve Kruşçev ve haleflerinin yönetimindeki Sovyetler Birliği'ni devlet kapitalisti ve sosyal emperyalist olmakla eleştirmişlerdir.\n" }, "Çin Rüyası": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "Çin-Sovyet ayrılığı": { "first_paragraph": "Çin-Sovyet Ayrılığı (Basitleştirilmiş Çince: 中苏交恶; Geleneksel Çince: 中蘇交惡; pinyin: Zhōngsū jiāoè; Rusça: Советско-китайский раскол, Sovyetsko-kitayskiy raskol), dönemin iki büyük komünist devleti olan Çin ve Sovyetler Birliği (SSCB) arasında 1960-1989 yılları arasında Marksizm-Leninizm'e dair teorik ve ideolojik tartışmalardan kaynaklanan ciddi bir diplomatik ayrılıktır. Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'in 1953 yılındaki ölümünden sonra Nikita Kruşçev tarafından başlatılan destalinizasyon ve barış içinde bir arada yaşama politikaları sonucunda doktriner ayrılıklar kısmen başlamış, 1969'da zirveye ulaşmış ve farklı yollarla 1980'lerin sonuna kadar sürmüştür.\n" }, "Filipin Komünist Ayaklanması": { "first_paragraph": " Filipinler\n" }, "Hindistan Komünist Partisi (Maoist)": { "first_paragraph": "Hindistan Komünist Partisi (Maoist), halk savaşı ile Hindistan hükûmetini devirmeyi amaçlayan bir yeraltı siyasi partidir. 21 Eylül 2004 tarihinde Halk Savaşı Grubu'nun Maoist Komünist Merkezi ile birleşmesiyle kurulmuştur. Liderliğini Muppala Lakshmana Rao yürütmektedir. Hindistan hükûmeti tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.[1]\n" }, "Kâğıttan kaplan": { "first_paragraph": "Kâğıttan kaplan (Çince: 紙老虎; zhilaohu), güçlü görünen fakat aslında zararsız olan objeleri tanımlamak için kullanılan Çince terim. Bu ifade, tehdit gibi görünen ama özünde etkisiz olan ve direnemeyen yapıları tanımlamak için kullanılır.\n" }, "Kapitalist yolcu": { "first_paragraph": "Kapitalist yolcular (Basitleştirilmiş Çin yazısı: 走资派; Geleneksel Çin yazısı: 走資派; Hanyu Pinyin: Zǒu zīpài), Maoist teoride önceden komünist olmasına rağmen kapitalist burjuva güçlerin baskısına boyun eğmek için belirgin bir eğilim gösteren ve daha sonra kapitalizmi savunan kişi veya grupları ifade eden terim.[1]\n" }, "Kendi kaderini tayin hakkı": { "first_paragraph": "Kendi kaderini tâyin hakkı (self determinasyon ya da Türk Dil Kurumu tarafından tavsiye edilen biçimiyle öz belirtim), alışılmış anlamda ulusların kendi geleceklerini belirlemesi kavramıdır. Genel olarak, milletlerin kendi siyasal durumlarını, ekonomik, sosyal ve kültürel manada izleyecekleri yolu kendi istençleriyle belirlemeleri şeklinde tarif edilir. Buna göre; kendi geleceğini belirleme hakkı yalnızca ulusun kendisine aittir; kimse ulusun hayatına zorla müdahale etme, okullarını ve diğer kurumlarını yok etme, gelenek ve göreneklerine saldırma, dilini baskı altına alma ve özgürlüklerini kısıtlama hakkına sahip değildir. Kelime İngilizce Self determination kelimesinden türetilmiştir.\n" }, "Kızıl siyasi üs": { "first_paragraph": "Kızıl siyasi üs, Mao Zedong'un ortaya attığı, şehir merkezlerine uzak kırsal bölgelerde köylüleri örgütleme yoluyla kurulan komün köylerin genel kapitalist rejime baskısını ifade eden terimdir.[1][2] 1949 yılında gerçekleşen Çin Komünist Devrimi'nin ardından Marksist literatüre girmiştir. \"Kızıl\" ifadesi sosyalizmi sembolize etmesinden ileri gelir.\n" }, "Naksalit": { "first_paragraph": "Naksalit veya Naksal, Hindistan'da faaliyet yürüten, genellikle Hindistan Komünist Partisi (Maoist) ile ilişkili olan komünist gerillalara verilen isim. Naksal terimi, adını hareketin başladığı Batı Bengal'da yer alan Naksalbari köyünden alır.\n" }, "Naksalit-Maoist İsyanı": { "first_paragraph": " Hindistan[1]Destekleyenler: Bangladeş Bhutan   Nepal Sri Lanka Myanmar İran\n" }, "Peru İç Savaşı": { "first_paragraph": " Abimael Guzmán (Esir)\n Yoldaş José\n Yoldaş Raul\n Óscar Ramírez (Esir)\n Yoldaş Artemio (Esir)\n Yoldaş Alipio †\n Yoldaş Mono (Esir)\n Víctor Polay (Esir)\n" }, "Üç Dünya Teorisi": { "first_paragraph": "Üç Dünya Teorisi, Soğuk Savaş döneminde Mao Zedong'un geliştirdiği uluslararası ilişkiler teorisidir. Bu teoriye göre; 1. dünya emperyalist ABD ile sosyal-emperyalist SSCB'den oluşur. 2. dünya da onların tahakkümündeki Avrupa ülkeleri, Kanada, Japonya, Avustralya gibi ülkelerden oluşur. 3. dünya ise Çin'in de dahil olduğu bağlantısız ülkelerdir.[1]\n" }, "Yeni Demokrasi": { "first_paragraph": "Yeni Demokrasi ya da Yeni Demokratik Devrim, Mao Zedong'un \"dört sınıf bloku\" teorisi kapsamında, Çin Devrimi sonrasında kurulan Çin'deki demokrasi anlayışı ifade eden terim. Bu teoriye göre; devrim sonrası Çin'de gelişecek demokrasi farklı bir yol izleyecek, batılı devletlerde yer alan parlamenter sistem ve liberal ekonomiden farklı olarak, Sovyet türünde bir örgütlenme modeli ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ekonomisi türüne adapte olmuş bir demokrasi türü oluşacaktı. Bu kavramın literatüre girmesinin ardından geçen sürede, Yeni Demokrasi kavramı benzer gerekçeleri ile diğer ülke ve bölgelerde uyarlanmıştır.\n" }, "McCarthycilik": { "first_paragraph": "McCarthycilik ya da İkinci Kızıl Panik, 1940'lı yılların sonunda başlayıp 1950'li yılların sonuna değin ABD'de sürmüş antikomünist kuşkuculuğunu belirtmektedir.[1] İkinci Kızıl Tehlike olarak da anılan terim, adını ABD senatörü Joseph McCarthy'den almaktadır.\n" }, "Joseph Raymond McCarthy": { "first_paragraph": "Joseph Raymond McCarthy (14 Kasım 1908 - 2 Mayıs 1957) 1947 ve 1957 yılları arasında Wisconsin eyaleti Cumhuriyetçi parti senatörüydü. Senatodaki 10 yıllık görev süresinde McCarthy ve çalışanları, komünist parti ya da komünist sempatizanları hakkında sorumsuz suçlamalarla kötü bir şöhret kazandılar. Bu suçlamalar ABD hükûmetindeki insanlara özellikle Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'nda ve denizaşırı ülkelerde hükûmet kütüphanelerinde çalışanlara yöneltilmişti.\n" }, "Whittaker Chambers": { "first_paragraph": "Whittaker Chambers (doğum ismi Jay Vivian Chambers ve David Whittaker Chambers olarak bilinir)[1] (1 Nisan 1901 – 9 Temmuz 1961), Amerikalı yazar ve editör. ABD Komünist Partisi üyesi ve Sovyetler Birliği casusudur. Daha sonra komünistlikten vazgeçti ve rakibi oldu. En çok Alger Hiss hakkında casusluk ve yalancı şahitliği ile tanınır.\n" }, "Edward Condon": { "first_paragraph": "Edward Uhler Condon (2 Mart 1902 - 26 Mart 1974) Manhattan Projesi'nin bir parçası olan seçkin bir Amerikan nükleer fizikçi, kuantum mekaniğinin öncülerinden ve II. Dünya Savaşı sırasında radar ve nükleer silahların geliştirilmesinde katılımcıydı. Franck-Condon prensibi ve Slater-Condon kuralları onun ismini taşır.\n" }, "J. Edgar Hoover": { "first_paragraph": "John Edgar Hoover (d. 1 Ocak 1895 - ö. 2 Mayıs 1972), 1924'ten ölümüne değin Federal Soruşturma Bürosu'nun (FBI) Başkanlığı'nı yapan Amerikalı kamu görevlisi.\n" }, "Kızıl Tehlike": { "first_paragraph": "Kızıl Tehlike ya da Kızıl Panik, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarafından ilk olarak 1919-1920 yılında politik aktivistlere ve sosyalistlere karşı başlatılan antikomünist propagandaya verilen ad. Ardından II. Dünya Savaşı'nı izleyen 1947-1957 yılları arasında tekrar Amerika Birleşik Devletleri içerisindeki ve dışarısındaki komünistlerin federal hükûmeti yıkıp yerine komünist bir düzen getirmesi tehlikesine karşı yürütüldü.\n" }, "Martha Dodd": { "first_paragraph": "Martha Eccles Dodd (8 Ekim 1908 - 10 Ağustos 1990) Amerikalı bir gazeteci ve romancıydı. ABD Başkanı Franklin Delano Roosevelt'in Almanya ilk Büyükelçisi William Edward Dodd'un kızı Dodd, 1933-1937 yılları arasında Berlin'de yaşadı ve Üçüncü Reich'ın yükselişine tanık oldu. Nazi devletinin şiddetine ilk elden tanık olduktan sonra sol siyasete dahil oldu. İkinci kocası Alfred Stern Jr. ile İkinci Dünya Savaşı öncesinden Soğuk Savaş'ın zirvesine kadar Sovyetler Birliği adına casusluk yaptı.\n" }, "Burgess Meredith": { "first_paragraph": "Oliver Burgess Meredith (16 Kasım 1907, Cleveland, Ohio, ABD; ö. 9 Eylül 1997, Malibu, Kaliforniya) Amerikalı tiyatro, televizyon ve sinema oyuncusudur.\n" }, "Milo Radulovich": { "first_paragraph": "Milo John Raduloviç (28 Ekim 1926 – 19 Kasım 2007), Sırp asıllı ABD vatandaşı. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetlerinde yedek subay olarak görev yaparken güvenlik tehlikesi olasılığı yüzünden 1953 yılında ordudan uzaklaştırılmıştır. Başına gelenlerin kamuoyuna yansımasıyla beraber Amerikan halkında Senatör Joseph Raymond McCarthy öncülüğünde yürütülen komünist cadı avına karşı bir tepki oluşmuştur.\n" }, "Clifford Odets": { "first_paragraph": "Clifford Odets (18 Temmuz 1906 – 14 Ağustos 1963), Büyük Buhran döneminde yazdığı tiyatro oyunlarıyla ünlenen Amerikan oyun yazarıdır. Aynı zamanda oyunculuk ve yönetmenlik de yapmıştır. Özellikle Lefty'i Beklerken (Waiting for Lefty) olmak üzere, ilk oyunları sosyalist öğeler taşır.\n" }, "Talcott Parsons": { "first_paragraph": "Talcott Parsons (13 Aralık 1902 - 8 Mayıs 1979), Amerikalı sosyolog.\n" }, "Ethel ve Julius Rosenberg": { "first_paragraph": "Ethel Greenglass Rosenberg (d. 25 Eylül 1915 – ö. 19 Haziran 1953) ve Julius Rosenberg (d. 12 Mayıs 1918 – ö. 19 Haziran 1953), Amerikan vatandaşı ve Amerika Birleşik Devletleri Komünist Partisi (CPUSA) üyesiydiler. Sovyetler Birliği adına casusluk yapmakla ve atom bombasıyla ilgili bilgileri Ruslara vermekle suçlanıp yargılandılar, suçlu bulundular ve idam edildiler.\n" }, "Millî Görüş": { "first_paragraph": " İslam Siyasi İslam\n" }, "Ayhan Songar": { "first_paragraph": "Ayhan Songar (1926, Gönen, Balıkesir- 2 Temmuz 1997, Samatya, Fatih, İstanbul), Türk psikiyatri doktoru.\n" }, "Bahri Zengin": { "first_paragraph": "Bahri Zengin (1942, Kilis - 10 Kasım 2011, Ankara), Türk siyasetçi ve mühendis.\n" }, "Fatih Erbakan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kadir Topbaş": { "first_paragraph": "Kadir Topbaş (8 Ocak 1945, Yusufeli, Artvin - 13 Şubat 2021, İstanbul), Türk mimar, iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Millî Gazete": { "first_paragraph": "Millî Gazete, 12 Ocak 1973 tarihinde İstanbul'un Cağaloğlu semtinde kiralık bir binada Hasan Aksay tarafından yayın hayatına başladı. Kendi matbaası olmadığı için baskısını bir süre diğer gazetelerin tesislerinde sürdürdü.[2]\n" }, "Necmettin Erbakan Vakfı": { "first_paragraph": "Necmettin Erbakan Vakfı, Necmettin Erbakan'ın fikir ve projelerini yaşatmak amacıyla 2013 yılında Ankara'da faaliyete geçen vakıftır. Vakfın başkanı Fatih Erbakan'dır.\n" }, "Nermin Erbakan": { "first_paragraph": "Hatice Nermin Erbakan (evililik öncesi soyadı: Saatçioğlu) (1943, Karesi - 23 Ekim 2005, Söğütözü) Türkiye'nin eski başbakanlarından Necmettin Erbakan'ın eşidir.\n" }, "Osman Yumakoğulları": { "first_paragraph": "Osman Yumakoğulları (d. 1947, Korkuteli, Antalya - ö. 21 Mart 2016[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Recai Kutan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Rıza Ulucak": { "first_paragraph": "Rıza Ulucak (d. 1928, Ankara) - (ö. 17 Mart 2014[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Saadet ve Gelecek İttifakı": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Süleyman Arif Emre": { "first_paragraph": "Süleyman Ârif Emre (1 Temmuz 1923, Adıyaman - 21 Temmuz 2019 İstanbul), Türk siyasetçi ve şair.\n" }, "Süleyman Karagülle": { "first_paragraph": "Süleyman Karagülle (d. 1 Temmuz 1928; Borçka, Artvin - ö. 24 Mayıs 2021[1][2]), Türk siyasetçi, İslâm alimi, Elektrik mühendisi, düşünür ve yazar.[3][4][5] Babasından dini ilimler tahsili gördü.[6] 1955 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Elektrik Yüksek Mühendisi olarak mezun oldu. 14 yıl kamu görevinde bulundu. 1967’de İzmir'de Akevler Kooperatifi[7]’ni kurdu.[8] Necmettin Erbakan ile beraber Milli Nizam Partisi ve Milli Selamet Partisi'nin kuruluş çalışmalarında yer aldı.[8] Milli Görüş Hareketi'nin öncülerindendir.[9] Kapitalizm'e ve Sosyalizm'e alternatif olarak geliştirilen Adil Düzen'in teorisyenidir.[8][9][10] 1998 yılında İstanbul'da Akevler Kooperatifi'ni[11] kurdu. Tefsir, İktisat, Fıkıh ve İslam Siyaset Teorisi'ne dair seminerler verdi ve kitaplar yazdı.[12][13] Akevler Dergisi[14], Vesika Dergisi[15], Gurbet Dergisi[16], Kriter Dergisi[17], Tekyol Dergisi, İslam Medeniyeti Dergisi[15], Bilgi ve Hikmet Dergisi[18]'nde makaleleri; Milli Gazete ve Yeni Akit[19][20]'te günlük yazıları yayınlandı. Arapça ve Fransızca bilmekte olan Süleyman Karagülle 24 Mayıs 2021 tarihinde öldü.\n" }, "Şevket Kazan": { "first_paragraph": "Şevket Kazan (7 Aralık 1933 – 9 Mart 2020) Türk avukat ve siyasetçi. Eski Adalet Bakanı.\n" }, "Şevki Yılmaz": { "first_paragraph": "Şevki Yılmaz (1955, İzmit, Kocaeli), TBMM 20. dönem Rize milletvekili.\n" }, "Tahir Büyükkörükçü": { "first_paragraph": "Tahir Büyükkörükçü (1925, Konya - 5 Mart 2011 Selçuklu, Konya), Konya eski müftüsü ve Kapu Camii vâizi, 20. yüzyılın önemli İslâm âlimlerindendir. 5 Mart 2011 günü 06.00 sularında tedavi gördüğü Meram Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde vefat etmiştir.\n" }, "TV5 (Türkiye)": { "first_paragraph": "TV5, uydudan, D-Smart ve internet üzerinden yayın yapmaktadır. TV5, Necmettin Erbakan'ın lideri olduğu Millî Görüş adlı siyasi ve toplumsal harekete yakınlığıyla bilinmektedir. İlk kurulduğunda genel yayın yönetmenliğini iletişimci akademisyen ve yazar Yusuf Kaplan yapmıştır. Bu ilk dönemde kanal, pek çok program hazırlamıştır. Yusuf Kaplan, kanal sahiplerinin beklediği şekilde siyasi propagandaya yer vermediği gerekçesiyle yayın yönetmenliğinden alınmıştır. Kanal, ilk dönemde kullandığı logosunu değiştirmiş ve hâlen kullanılan logoya geçmiştir. TV5'in binası ve stüdyoları Sefaköy Milsan Tesisleri'nde yer almaktadır.\n" }, "Yeni Devir": { "first_paragraph": "Yeni Devir, Türkiye'nin İstanbul şehrinde yayınlanan günlük gazete. Yeni Devir, Necmettin Erbakan'ın lideri olduğu Milli Görüş adlı siyasi ve toplumsal harekete yakınlığıyla bilinmektedir.[1] Muhafazakar kimliği ile tanınmakta[2] olan gazetenin binası Sefaköy Milsan tesislerinde yer almaktadır. Günümüzde Millî Gazete yönetiminde devam etmektedir.[3][4]\n" }, "Stalinizm": { "first_paragraph": "Stalinizm veya Stalincilik, Marksist-Leninist ideolojinin 1928-1953 yılları arasında Sovyetler Birliği’ni yöneten Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin’in uyguladığı siyasi sistemde kullanılan teori ve pratiğine verilen addır.[1]\n" }, "Bolşevikleşme": { "first_paragraph": "Bolşevikleşme, 1920'lerin ortalarında başlayan ve çoğulcu Komintern ve onun kurucu komünist partilerinin Moskova'daki Kremlin tarafından Marksizm-Leninizm'i takip etmeleri için giderek artan bir baskıya maruz kaldıkları bir süreçti. Komintern, Sovyet dış politikasının bir aracı haline geldi. Bu politika, Sovyetler Birliği'ne ve onun dış politikasına destek adına özerkliği ikinci plana attı.\n" }, "Büyük Temizlik": { "first_paragraph": "Büyük Temizlik, Büyük Tasfiye veya Büyük Terör (Rusça: Большая чистка, Bolşaya çistka), Sovyetler Birliği'nde 1936-1938 yılları arasında yapılan siyasi baskı kampanyasıdır.[1] Komünist Parti ve devlet görevlileri arasında temizliğe yol açarken, Kızıl Ordu ile toprak sahiplerinin baskı altına alınmasına ayrıca geniş çapta polis araştırması, tutuklamalara ve keyfî infazlara yol açmıştır.[2] Rus tarihçesinde en yoğun tasfiye harekâtıdır, 1937-1938 arası Yejovşçina (Rusça: Ежовщина; yani, \"Yejov olayı\" ya da \"Yejov devri\" olarak da çevirisi yapılmıştır), Sovyet gizli polisi NKVD'nin şefi Nikolay Yejov'un adından kaynaklanır. 600.000 ila 1.2 milyon kişinin hayatını kaybettiği tahmin edilmektedir.[3][4][5]\n" }, "Destalinizasyon": { "first_paragraph": "Destalinizasyon (Rusça: десталинизация, Destalinizatsiya), Sovyetler Birliği'nde Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'in ölümünün ardından yeni genel sekreter seçilen Nikita Kruşçev ile başlayan süreci ifade eden terim. Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nin 20. Kongresi, Stalin'in ölümünden 3 yıl sonra 14 Şubat-25 Şubat 1956'da yapıldı ve bu tarihten itibaren Stalin dönemine ait uygulamalar, \"kişinin putlaştırılması\" olarak değerlendirildi ve destalinizasyon süreci başlatılmış oldu. Stalin'e ait görüşlerin etki ve gücünün çözülmesi, buna bağlı hiyerarşik yapı ve ideolojik hâkimiyetin geriletilmesi girişimi; destalinizasyon olarak ifade edilir.\n" }, "Devlet Töreni (2019 belgesel film)": { "first_paragraph": "Devlet Töreni (Rusça: Государственные похороны) Ukraynalı yönetmen Sergey Loznitsa'nın yaptığı Josef Stalin'in ölümü sonrası yapılan ülke çapındaki cenaze töreni'ni konu alan 2019 yapımı uzun metrajlı bir belgesel filmidir. Belgesel 6 - 19 Mart 1953 tarihleri ​​arasında ülke çapında çekilmiş arşiv görüntülerinden oluşmaktadır. Belgesel kronolojik sıraya uygun ve yorumsuz bir şekilde bir araya getirilmiş görüntülerden oluşur. Yönetmenin yorumuna göre film; Stalin değil insanlar hakkındadır.[1]\n" }, "Diyalektik ve Tarihsel Materyalizm": { "first_paragraph": "Diyalektik ve Tarihsel Materyalizm (Rusça: О диалектическом и историческом материализме), Joseph Stalin tarafından yazılan, Sovyetler Birliği'nin siyasi teorisi Marksizm-Leninizmin temel metinlerinden biridir.\n" }, "Halk demokrasisi": { "first_paragraph": "Halk demokrasisi, Marksist-Leninist partilerin yönettiği devletlerde yönetim biçimi için kullanılan bir tanımdır. Halk demokrasisi adı, komünist devletler tarafından II. Dünya Savaşı sırasında gelişen ve Avrupa ile Asya'daki bazı ülkelerde sosyalizme yeni bir geçiş biçimi olarak görülüyordu ve \"burjuva demokrasisi\" olarak adlandırdıkları batılı demokrasilerden ayırmak için kullanılmaktaydı. Yine komünist ideolojiye göre iktidar işçi sınıfınındı.\n" }, "Kızıl faşizm": { "first_paragraph": "Kızıl faşizm kavramı, bazı sosyalist rejimler için kullanılmaktadır. Kızıl Faşizm ismi genellikle, Stalin dönemi Sovyetler Birliği için kullanılmıştır. Bu kavramı kullananlar, Stalinizm ile faşizm arasında büyük bir benzerlik olduğu fikrini dile getirerek Nazizm ile Stalinizm'in benzer olduğunu savunurlar.\n" }, "Stalin kişi kültü": { "first_paragraph": "Stalin kişi kültü, Josef Stalin şahsında, onun tüm kişiliğinin bir kült haline getirilmesidir. Özellikle Aralık 1929'da Stalin'in 50. yaş günü kutlamasından sonra Sovyetler Birliği kültürünün önemli bir parçası hâline gelmiştir.[1] Stalin'in yönetimi boyunca Sovyet basını Stalin'i her şeye kudreti yeten, her şeye vâkıf olan bir lider olarak sunmuş ve Stalin'in adı ile imgesi her an her yerde karşılaşılır hâle gelmiştir. 1936'dan itibaren Sovyet yazılı basını Josef Stalin'den Ulusların Babası olarak söz etmeye başlamıştır.[2]\n" }, "Lenin'in Vasiyeti": { "first_paragraph": "Lenin’in Vasiyeti, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1922 yılı sonu – 1923 yılı başında yazılan belge. Belgede Lenin Sovyetler Birliği yönetim organlarında değişiklik yapılması gereğini bildirmektedir. Ayrıca Sovyet liderleri hakkında düşüncelerini de sıraladığı belgede özellikle Josef Stalin’in Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri görevinden alınmasını önermiştir.[1] Yaptırım özelliği olmayan belgenin Merkez Komite'de gündem edilmesi üzerine Stalin görevinden istifa etse de, Merkez Komite tarafından buna izin verilmemiştir.\n" }, "Ulrike Meinhof": { "first_paragraph": "Ulrike Marie Meinhof (7 Ekim 1934 - 9 Mayıs 1976), Alman radikal sol kanadın militanı ve gazeteci.\n" }, "Nazizm ile Stalinizm'in karşılaştırılması": { "first_paragraph": "Nazizm ile Stalinizm'in karşılaştırılması, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin dönemi politikaları ile Nazi Almanyası lideri Adolf Hitler'in politikaları arasındaki karşılaştırmalardır. Çok sayıda yazar Nazizm ile Stalinizm karşılaştırılmasını yapmış ve iki ideolojinin benzer olup olmadığı, 20. yüzyıl tarihini anlamak için bu ideolojilerin karşılaştırılmasının etkilerini, iki rejim arasında var olan ilişkileri ve neden her iki ideolojinin de aynı zaman dilimi içinde baskınlaştığını incelemiştir.[1] 20. yüzyılda Stalinizm ile Nazizm karşılaştırması totalitarizm, ideoloji ve liderlerin kişiliği üzerine yapılmıştır. Her iki rejim de Batı'da süregelen liberal rejim ile kıyaslanmış ve ikisi arasındaki benzerlikler ön plana çıkarılırken aralarındaki ayrılıklar minimize edilmiştir.[2] Hannah Arendt, Carl Friedrich gibi siyasi kuramcılar ve Amerikalı Zbigniew Brzezinski, bu ideolojileri \"totaliter\" olarak yorumlayan önde gelen isimlerdir.[3]\n" }, "Stalin tuniği": { "first_paragraph": "Stalin tuniği ya da Stalinka, Josef Stalin ile ilişkilendirilen bir tür tunik veya cekettir. 1920'lerden 1950'lere ve sonrasına kadar, Sovyetler Birliği'ndeki hükümet yetkilileri (ve II.Dünya Savaşı'ndan sonra Sovyet uydu devletlerindeki yetkililer) tarafından genellikle siyasi bir üniforma olarak giyildi.[1]\n" }, "Palmiro Togliatti": { "first_paragraph": "Palmiro Togliatti (26 Mart 1893 - 21 Ağustos 1964), İtalyan siyaset adamı ve komünist önder. Yaklaşık 40 yıl yöneticiliğini yaptığı İtalyan Komünist Partisi'ni (PCI) Batı Avrupa'nın en büyük komünist partisi durumuna getirmiştir.\n" }, "Troçkizm": { "first_paragraph": "Troçkizm, Marksizm'in Troçki'nin bakış açısıyla yorumlanmasıdır. Aynı zamanda 1917 Ekim Devrimi'nden sonra ortaya çıkmış bir ayrımı ifade eder. Sovyetler Birliği'nde \"sol muhalefet\" olarak örgütlenmiş, Troçki'nin kurduğu 4. Enternasyonal'le başlayarak günümüze kadar gelmiştir.\n" }, "Devrimci İşçi Partisi": { "first_paragraph": "Devrimci İşçi Partisi, Haziran 2007'de İşçi Mücadelesi adlı Marksist gazetenin çağrısıyla kuruluşuna başlanan, Şubat 2011'de yapılan kongresiyle kuruluşunu tamamlayan, Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir.\n" }, "Dördüncü Enternasyonal": { "first_paragraph": "Dördüncü Enternasyonal, kapitalizme ve stalinizme karşı Troçki önderliğinde kurulmuş olan uluslararası örgüt. Öncülleri Sol Muhalefet ve Uluslararası Komünist Birlik'tir. Troçki ölümünden önce Dördüncü Enternasyonal'in zaferinin kesin olduğunu söylemiştir.\n" }, "Dördüncü Enternasyonal'in Yeniden Kuruluş Koordinasyonu": { "first_paragraph": "Dördüncü Enternasyonal'in Yeniden Kuruluş Koordinasyonu(İngilizce: Coordinating Committee for the Refoundation of the Fourth International,\nİspanyolca: Coordinadora por la Refundación de la Cuarta Internacional) uluslararası devrimci Marksist/Troçkist örgüt. Genellikle İngilizce kısaltması olan CRFI adı ile anılır.\n" }, "\"İleri\" Sosyalist Hareket": { "first_paragraph": "«İleri» Sosyalist Hareket (Sozialisticheskoe Dvizhenie «Vpered»; Социалистическое движение «Вперёд»), Rusya'da sol radikal bir politik örgüt. 2005 yılında Rusya'da CWI (İşçi Enternasyonali Komitesi) şubesinden çıkan aktivistler tarafından kuruldu. «İleri» Sosyalist Hareket’in şubeleri birkaç Rusya şehrinde var.\n" }, "İşçi Demokrasisi Partisi": { "first_paragraph": "İşçi Demokrasisi Partisi 2014 yılında duyurulan ve 21 Ağustos 2015 tarihinde kurulan Troçkist partidir.\n" }, "İşçilerin Uluslararası Birliği - Dördüncü Enternasyonal": { "first_paragraph": "İşçilerin Uluslararası Birliği - Dördüncü Enternasyonal(İngilizce: International Workers' Unity – Fourth International\nİspanyolca: Unidad Internacional de los Trabajadores – Cuarta Internacional\nPortekizce: Unidade Internacional dos Trabalhadores - Quarta Internacional) uluslararası Troçkist örgüt. Genellikle İspanyolca kısaltması olan UIT-CI adı ile anılır. UIT-CI, Uluslararası İşçi Birliği - Dördüncü Enternasyonal (LIT-CI) ile beraber, Nahuel Moreno'nun görüşlerini ve Morenist geleneği sahiplenen yapılardandır.\n" }, "Kazakistan Sosyalist Direnişi": { "first_paragraph": "Kazakistan Sosyalist Direnişi (Rusça: Социалистическое Сопротивление Казахстана, Socialističeskoe Soprotivlenie Kazahstana), Kazakistan'da faaliyet yürüten Troçkist siyasi kuruluş.\n" }, "POUM": { "first_paragraph": "Marksist Birleşim İşçi Partisi (İspanyolca: Partido Obrero de Unificación Marxista, POUM; Katalanca:  Partit Obrer d'Unificació Marxista) İspanya'da ikinci cumhuriyet sırasında kurulan ve İspanya iç savaşı sırasında başlıca güçlerden biri olan komünist parti.\n" }, "Sol Muhalefet": { "first_paragraph": "Sol Muhalefet 1923'ten 1927'ye kadar Bolşevik Partisi içinde Lev Troçki'nin önderlik ettiği muhalefet grubu.[1]\n" }, "Sürekli devrim": { "first_paragraph": "Sürekli devrim, Lev Troçki tarafından kaleme alınan (ortaya atılan) Marksist, Sosyalist ve Anti-Stalinist harekettir.\n" }, "Toplumsal devrim": { "first_paragraph": "Toplumsal devrim kavramı, anarşist teoride, sahip olunan siyasal perspektife göre çeşitli anlamlar yüklenen, toplumun tümüyle yeniden örgütlenmesini amaçlayan, öncü veya politik değil aksine aşağıdan yukarıya gelişen bir devrimi ifade eder. Peter Kropotkin kavramı şöyle dile getirmiştir: \"Toplumsal devrim, ülkenin endüstriyel, ekonomik yaşamının ve aynı zamanda tüm toplum yapısının yeniden örgütlenmesi demektir.\" Troçkist hareket açısından ise toplumsal devrim, var olan mülkiyet ilişkilerinin parçalandığı bir ayaklanmaya işaret eder.\n" }, "Yozlaşmış işçi devleti": { "first_paragraph": "Troçkist siyaset teorisinde, deforme olmuş işçi devletleri, kapitalist sınıfın devrildiği, ekonominin büyük ölçüde devlete ait olduğu ve planlandığı devletlerdir, ancak iç demokrasi ya da endüstride işçi kontrolü yoktur. Deforme olmuş bir işçi devletinde işçi sınıfı, Rus Devrimi'nden kısa bir süre sonra Rusya'da olduğu gibi hiçbir zaman siyasi iktidarda bulunmadı. Bu devletler, siyasi ve ekonomik yapıları yukarıdan (veya dışarıdan) dayatıldığı ve devrimci işçi sınıfı örgütleri ezildiği için deforme olmuş olarak kabul edilir. Dejenere olmuş bir işçi devleti gibi, deforme olmuş bir işçi devletinin sosyalizme geçiş yapan bir devlet olduğu söylenemez.\n" }, "Şablon:Afrika devlet ve hükûmet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Afrika Birliği başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Angola başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Angola_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Arap Birliği üye devletleri liderleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Benin devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Botsvana devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Burkina_Faso_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Burkina_Faso_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Burundi devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Cezayir_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Cezayir_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Cibuti başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Cibuti_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Çad başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Çad devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ekvator_Ginesi_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Ekvator Ginesi devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Etiyopya başbakanları": { "first_paragraph": "\n" }, "Şablon:Etiyopya devlet başkanları": { "first_paragraph": "\n" }, "Şablon:Etiyopya imparatorları": { "first_paragraph": "\nİlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Fas başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Fildi%C5%9Fi_Sahili_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Fildi%C5%9Fi_Sahili_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Gabon_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Gabon_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Gambiya devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Gana devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Gine_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Gine_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Gine-Bissau_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Gine-Bissau_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:G%C3%BCney_Afrika_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Güney Afrika devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:G%C3%BCney_Sudan_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Kamerun başbakanları": { "first_paragraph": "\n" }, "Şablon:Kamerun devlet başkanları": { "first_paragraph": "\n" }, "Şablon:Kenya devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Komorlar_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Kongo Cumhuriyeti başbakanları": { "first_paragraph": "*geçici     † askeri\n" }, "Şablon:Kongo Cumhuriyeti devlet başkanları": { "first_paragraph": "*geçici     † askeri\n" }, "Şablon:Kongo Demokratik Cumhuriyeti başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Lesotho başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Liberya devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Libya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Libya_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Madagaskar başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Madagaskar cumhurbaşkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Malavi devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Mali_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Mauritius_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Mauritius devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Merina_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1_h%C3%BCk%C3%BCmdarlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Moritanya başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Moritanya devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Mozambik başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Mozambik devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Muammer Kaddafi": { "first_paragraph": "\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Namibya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Namibya_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Nijer başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Nijerya devlet başkanları": { "first_paragraph": "\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Orta_Afrika_Cumhuriyeti_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Orta Afrika Cumhuriyeti cumhurbaşkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Ruanda başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ruanda_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:São Tomé ve Príncipe başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:São Tomé ve Príncipe cumhurbaşkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Senegal_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Seyşeller devlet başkanları, başkan yardımcıları ve başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Sierra_Leone_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Somali_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Somali devlet başkanları": { "first_paragraph": "\n" }, "Şablon:Sudan başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Tanzanya başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Tanzanya_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Togo_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Togo_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Tunus_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Tunus_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Uganda_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Uganda_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ye%C5%9Fil_Burun_Adalar%C4%B1_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ye%C5%9Fil_Burun_Adalar%C4%B1_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Zambiya_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Zimbabve cumhurbaşkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Asya devlet ve hükûmet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Afganistan başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Afganistan_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Azerbaycan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Azerbaycan_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Banglade%C5%9F_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Çeçenistan liderleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C3%87in_Halk_Cumhuriyeti_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C3%87in_Halk_Cumhuriyeti_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Çin Halk Cumhuriyeti yüce liderleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:ÇKP liderleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Da%C4%9Fl%C4%B1k_Karaba%C4%9F_Cumhuriyeti_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Endonezya devlet başkan yardımcıları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Endonezya devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ermenistan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Ermenistan devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Filipinler_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Filistin_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:G%C3%BCney_Kore_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:G%C3%BCney_Kore_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:G%C3%BCn%C3%BCm%C3%BCzdeki_Ba%C4%9F%C4%B1ms%C4%B1z_Devletler_Toplulu%C4%9Fu_liderleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:G%C3%BCn%C3%BCm%C3%BCzdeki_GUAM_liderleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:G%C3%BCrcistan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:G%C3%BCrcistan_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Hindistan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Hindistan_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:İsrail çevre bakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Japonya başbakanları": { "first_paragraph": "\n" }, "Şablon:Kamboçya başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Katar_emirleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Kazakistan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Kazakistan_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:K%C4%B1rg%C4%B1zistan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:K%C4%B1rg%C4%B1zistan_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:K%C4%B1z%C4%B1l_Kmer_liderleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Kore İşçi Partisi liderleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Kuzey Kore Yüce Liderleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Maldivler_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Nepal devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C3%96zbekistan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C3%96zbekistan_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Pakistan başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Pakistan_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Singapur başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Suriye devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Suriye başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Tacikistan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Tacikistan_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Tayland başbakanları": { "first_paragraph": "\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:T%C3%BCrkmenistan_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C3%9Crd%C3%BCn_krallar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Vietnam_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Avrupa devlet ve hükûmet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Almanya_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Almanya_%C5%9Fans%C3%B6lyeleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Arnavutluk başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Arnavutluk_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Avrupa_Komisyonu_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Avusturya_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Avusturya_%C5%9Fans%C3%B6lyeleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Belarus başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Belarus_liderleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Bel%C3%A7ika_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Bel%C3%A7ika_h%C3%BCk%C3%BCmdarlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Birle%C5%9Fik_Krall%C4%B1k_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Bosna-Hersek_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Bosna-Hersek_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Bosna-Hersek yüksek temsilcileri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Bulgaristan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Bulgaristan_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C3%87ekoslovakya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C3%87ekoslovakya_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C3%87ekya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Çekya cumhurbaşkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Danimarka_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Danimarka hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Estonya başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Estonya cumhurbaşkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Finlandiya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Finlandiya_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Fransa_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Fransa_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Fransa Kültür bakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Grönland başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Hırvatistan başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Hırvatistan cumhurbaşkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Heinrich Himmler": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Adolf Hitler": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Hollanda_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Hollanda hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:İngiltere, İskoçya ve Britanya hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:İrlanda başbakanları": { "first_paragraph": "\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0rlanda_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:İrlanda Kralları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0spanya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:İspanya hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0sve%C3%A7_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:İsveç hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0svi%C3%A7re_Konfederasyonu_Ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:İsviçre şansölyeleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0talya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0talya_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:İzlanda başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0zlanda_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Karada%C4%9F_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Katalonya_H%C3%BCk%C3%BBmeti_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:K%C4%B1br%C4%B1s_Cumhuriyeti_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Kuzey_K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk_Cumhuriyeti_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Kuzey_K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk_Cumhuriyeti_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Kuzey_Makedonya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Kuzey_Makedonya_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Letonya başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Letonya cumhurbaşkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Litvanya başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Litvanya liderleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Lüksemburg hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Macaristan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Macaristan_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Malta_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Moldova başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Moldova cumhurbaşkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Monako Devlet Bakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Norve%C3%A7_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Norveç hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Polonya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Polonya_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Portekiz_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Portekiz cumhurbaşkanları": { "first_paragraph": "\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Portekiz_h%C3%BCk%C3%BCmdarlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Romanya başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Romanya_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Rusya başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Rusya_Federasyonu_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Sırbistan başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Sırbistan cumhurbaşkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Slovakya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Slovakya_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Slovenya_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Slovenya_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:T%C3%BCrkiye_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:T%C3%BCrkiye_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ukrayna_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ukrayna_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Yugoslavya başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Yugoslavya devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Yunanistan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Yunanistan_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Yüksek Sovyet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Amerika_devlet_ve_h%C3%BCk%C3%BBmet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Arjantin_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Bolivya_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Brezilya_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ekvador_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Kolombiya devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:K%C3%BCba_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Paraguay_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Peru_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Surinam devlet başkanları": { "first_paragraph": "\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C5%9Eili_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Uruguay_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Venezuela_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Amerika Birleşik Devletleri başkanları": { "first_paragraph": "Şablonu ABD başkanına ait maddenin sonuna yerleştiriniz - genellikle \"Dış bağlantılar\" bölümünden sonra ve herhangi bir DEFAULTSORT sıralama anahtarından ve kategori bağlantısından önce.\n" }, "Şablon:Antigua ve Barbuda başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Guatemala devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Che Guevara": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Honduras devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Kanada başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:KKP liderleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Kosta Rika devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Meksika devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Nikaragua_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Panama devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Hawaii_valileri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Okyanusya devlet ve hükûmet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Aleksandras Stulginskis": { "first_paragraph": "Aleksandras Stulginskis (26 Şubat 1885 - 22 Eylül 1969) Litvanya'nın 1920-1926 yılları arasında görev yapan ikinci Cumhurbaşkanı. Stulginskis, selefi Cumhurbaşkanı 1926'da Antanas Smetona tarafından yönetilen ve Stulginskis'in halefi Kazys Grinius'u göreve getiren bir askerî darbeye kadar Litvanya Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.[1][2][3][4]\n" }, "Alfonsas Petrulis": { "first_paragraph": "Alfonsas Petrulis (Telaffuz (yardım·bilgi); 1873; Biržai - 1928; Musninkai) Litvan Roma Katolik rahip ve gazeteci.Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biridir.[1][2]\n" }, "Donatas Malinauskas": { "first_paragraph": "Donatas Malinauskas (Telaffuz (yardım·bilgi); d. 1877, Krāslava - ö. 30 Kasım 1942, Altay Krayı[1]) Litvanyalı politikacı ve diplomat.[2][3] Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biridir.\n" }, "Gediminas Vagnorius": { "first_paragraph": "Gediminas Vagnorius (d. 10 Haziran 1957), Litvanyalı bir siyasetçi ve Litvanya Devleti'nin Yeniden Kurulması Yasası'nın imzacısıdır. 1991 ile 1992 yılları arasında ve yine 1996 ile 1999 yılları arasında hükümete başkanlık ederek Litvanya Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Jokūbas Šernas": { "first_paragraph": "Jokūbas Šernas (d. 14 Haziran 1888 - ö. 31 Temmuz 1926), Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biri olan Litvanyalı avukat, gazeteci, öğretmen ve bankacı.[1][2]\n" }, "Jonas Basanavičius": { "first_paragraph": "Jonas Basanavičius (d. 23 Kasım 1851 - ö. 16 Şubat 1927), Litvanyalı bağımsızlık aktivisti politikacı, doktor, yazar. Litvanya'nın bağımsızlığı için çok sayıda çalışma yürüttü.[1][2][3] Litvanya Bağımsızlık Yasası imzacıları oturumunun başkanı idi.\n" }, "Jonas Smilgevičius": { "first_paragraph": "Jonas Smilgevičius (Telaffuz (yardım·bilgi); d. 12 Şubat 1870, Šoniai - ö. 27 Eylül 1942) Litvanyalı ekonomist, yatırımcı ve politikacı. Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biriydi.[1][2]\n" }, "Jonas Vailokaitis": { "first_paragraph": "Jonas Vailokaitis (Telaffuz (yardım·bilgi); d. 1886 - ö. 1944), Litvanyalı politikacı, bankacı ve sanayici. Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biriydi.[1][2]\n" }, "Jonas Vileišis": { "first_paragraph": "Jonas Vileišis (3 Ocak 1872 - 1 Haziran 1942), Litvan avukat, siyasetçi ve diplomattır.\n" }, "Jurgis Šaulys": { "first_paragraph": "Jurgis Šaulys (d. 1879 - ö. 1948), Litvanyalı ekonomist, diplomat ve politikacı ve Litvanya Bağımsızlık Yasası'na imza atan yirmi kişiden biriydi.[1][2][3]\n" }, "Justinas Staugaitis": { "first_paragraph": "Justinas Staugaitis (14 Kasım 1866, Šakiai yakınlarında - 8 Temmuz 1943, Telšiai ) Litvanyalı bir Roma Katolik piskoposu, politikacı, eğitimci ve yazar. Litvanya'nın Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biri .\n" }, "Kazimieras Bizauskas": { "first_paragraph": "Kazimieras Bizauskas veya Kazys Bizauskas (Telaffuz (yardım·bilgi); d. 1893, Pāvilosta - ö. 26 Haziran 1941), Litvanya politikacı, diplomat ve yazar.[1][2] Litvanya Bağımsızlık Yasası'nn yirmi imzacısından biriydi.[3][4][5][6]\n" }, "Kazimieras Steponas Šaulys": { "first_paragraph": "Kazimieras Steponas Šaulys (d. 1872 - ö. 9 Mayıs 1964) Litvanyalı Roma Katolik papaz, ilahiyatçı. ve Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biriydi.[1][2]\n" }, "Mykolas Biržiška": { "first_paragraph": "Mykolas Biržiška ( listen (yardım·bilgi)) ; d.24 Ağustos 1882'de Viekšniai - ö.24 Ağustos 1962'de Los Angeles'ta), Litvanya editörü, tarihçi, edebiyat profesörü, diplomat ve politikacı, Litvanya Bağımsızlık Yasası'nın yirmi imzacısından biriydi.\n" }, "Petras Klimas": { "first_paragraph": "Petras Klimas (Telaffuz (yardım·bilgi); d. 23 Şubat 1891 - ö. 16 Ocak 1969) Litvanyalı diplomat, yazar ve tarihçi. Litvanya Bağımsızlık Yasası'nın yirmi imzacısından biriydi.[1]\n" }, "Pranas Dovydaitis": { "first_paragraph": "Pranas Dovydaitis (d. 2 Aralık 1886 - ö. 4 Kasım 1942) Litvanyalı politikacı, öğretmen, yazar ve profesör. 1918'de Litvanya Bağımsızlık Yasası'nın yirmi imzacısından biriydi. Litvanya Başbakanı olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Saliamonas Banaitis": { "first_paragraph": "Saliamonas Banaitis (pronunciation (yardım·bilgi); d. 15 Temmuz 1866 - ö. 4 Mayıs 1933) Litvanyalı yayıncı, politikacı ve iş insanı. 1918'de Litvanya Bağımsızlık Yasası'nın yirmi imzacısından biriydi.[1][2][3][4][5]\n" }, "Stanisław Narutowicz": { "first_paragraph": "Stanisław Narutowicz (Telaffuz (yardım·bilgi); d. 2 Eylül 1862, Telšiai - ö. 31 Aralık 1932, Kaunas) Litvan/Leh avukat ve politikacı.[1][2][3] Litvanya Bağımsızlık Yasası'nın yirmi imzacısından biri ve Polonya'nın ilk cumhurbaşkanı Gabriel Narutowicz'in kardeşidir. Litvanya Konseyi'nin tek Leh üyesi idi.\n" }, "Steponas Kairys": { "first_paragraph": "Steponas Kairys (Telaffuz (yardım·bilgi); d. 3 Ocak 1879 - ö. 16 Aralık 1964), Litvanyalı milliyetçi ve sosyal demokrat politikacı, mühendis. 16 Şubat 1918'de Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişi arasındaydı.[1][2][3]\n" }, "Vladas Mironas": { "first_paragraph": "Vladas Mironas (Telaffuz (yardım·bilgi); 22 Haziran 1880 - 18 Şubat 1953), Litvanyalı papaz, politikacı. 16 Şubat 1918'de Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişi arasındaydı. Litvanya Başbakanı seçilmiştir.[1][2][3]\n" }, "Abbasi Tarsus valileri listesi": { "first_paragraph": "Tarsus, Küçük Asya'nın güneydoğu bölgesinde (modern Türkiye), Kilikya'da bir şehirdir.[1] MÖ 67 yılından itibaren Roma kontrolünde olan şehir sonra 7. yüzyıl ortasına kadarBizans İmparatorluğu kontrolüne geçmiştir, Levant'ın Müslüman fethinin takiben şehrin kontrolü yeni doğan Halifelik ile çekişme konusu oldu.[2] Bizanslılar ile Emevîler arasında gerçekleşen ihtilaflarda, iki imparatorluk arasında tartışmalı ara bölgede yer alan bir şehirdi ve sıklıkla el değiştirmesi süreç içerisinde şehrin terkedilmesine ve haraplaşmasına neden oldu.[3] 778/9 yılında Abbasiler Bizans'a karşı şehri operasyon üssü olarak ilk teşebbüse giriştiler fakat çalışma açık şekilde tamamlanmadı. 787/8 yılından sonra Halife Harun Reşid (h. 786-809) emriyle Faraj ibn Sulaym tarafından şehir yeniden kurulup ve yerleşime açıldı. 3,000 Horasanlı ve 2,000 Suriyeliye (Antakya ve Misis'in her birinden bin tane) şehir kalesi içinde ev ve toprak verildi.[4]\n" }, "Adalet ve Kalkınma Partisi genel başkanları listesi": { "first_paragraph": "Adalet ve Kalkınma Partisi genel başkanları listesi, 14 Ağustos 2001'de kurulan Adalet ve Kalkınma Partisinin bugüne kadar genel başkanlığını yapmış kişilerin listesi.\n" }, "Alabama valileri listesi": { "first_paragraph": "      Demokrat (52)[a]\n      Demokratik-Cumhuriyetçi (3)\n      Bağımsız (1)\n      Asker (1)[b]\n      Cumhuriyetçi (7)[c]\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcıları listesi": { "first_paragraph": "1789 yılında makamın ortaya çıkmasından itibaren 49 Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı vardır. Başlangıçta, başkan yardımcısı, Seçiciler kurulunda başkan için en çok oyu alan ikinci kişi olurdu. Ancak 1800 seçimlerinde, Seçiciler kurulunda Thomas Jefferson ile Aaron Burr arasında oy eşitliği Temsilciler Meclisi tarafından başkanın seçilmesine yol açtı. Böyle bir olayın tekrarlanmasını önlemek için, Anayasaya 12. Ek Madde eklendi ve seçmenlerin başkan yardımcısı için ayrı bir oy kullandığı mevcut sistem oluşturuldu.[1]\n" }, "Amerikan Samoası valileri listesi": { "first_paragraph": "Amerikan Samoası valisi, Büyük Okyanus'un güney kesiminde Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin ada bölgeleri'ne dâhil olarak ABD'nin yapısına entegre olmayan sadece siyasi birlik içerisinde olan ve Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan adalar topluluğunda valilik görevini yürüten kişiye verilen unvandır.. Adada 1978'den bu yana valiler doğrudan halk tarafından seçilmektedir; daha önce sadece askerî (1951'e kadar) atanmış ve sivil görevliler vardı.\n" }, "Anguilla Meclis Başkanlarının listesi": { "first_paragraph": "Anguilla Meclis başkanı makamına gelenlerin listesi:\n" }, "Azerbaycan devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan devlet başkanları, Azerbaycan'da 1918'den bugüne değin görev yapmış tüm devlet başkanlarının listesini içerir.\n" }, "Azerbaycan Halk Cephesi Partisi genel başkanları listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan Halk Cephesi Partisi genel başkanları listesi, 1989'da kurulan Azerbaycan Halk Cephesi, 1995'te kurulan Azerbaycan Halk Cephesi Partisi'nin bugüne kadar genel başkanlığı yapan kişilerin listesi.\n" }, "Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanları listesi": { "first_paragraph": "CHP genel başkanları listesi, 9 Eylül 1923'te kurulan Cumhuriyet Halk Partisinin bugüne kadar genel başkanlığını yapmış kişilerin listesi.\n" }, "Göreve başlama tarihine göre mevcut devlet liderleri listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, ulusal liderlik pozisyonundaki sürekli görev sürelerine göre sıralanan mevcut devlet liderlerinin bir listesidir. Devlet başkanı ve hükûmet başkanının ayrı olduğu ülkeler için her iki makam da listelenmiştir. Devletin bağımsızlığından önce aynı görevi yürüten liderler için bağımsızlık değil, görev süresinin başlangıcı kullanılır. Bağımsızlık tarihlerini dikkate alan devlet başkanlarının listesi için, bkz. Diplomatik önceliğe göre devlet başkanları listesi.\n" }, "Günümüzdeki devlet ve hükûmet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste günümüzdeki devlet ve hükûmet başkanlarının listesi olarak, halen görevde olan devlet başkanları ve hükûmet başkanlarını göstermektedir. Parlamenter sistem'de bu görevler farklı kişilerdeyken, başkanlık sistemi ve diktatörlükler'de aynı kişinin elindedir. Yarı başkanlık sisteminin olduğu bazı ülkelerde devlet başkanlığı, hükûmet başkanlığına ait görevlerin birçoğuna sahiptir. \n" }, "İran cumhurbaşkanı yardımcısı": { "first_paragraph": "İran devlet başkanı yardımcısı (معاون ریاست جمهوری اسلامی ایران), İran anayasasının 124. maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda yerine vekalet etmek amacıyla kurulmuş bir makamdır. Cumhurbaşkanı bu göreve bir yardımcı atama konusunda muhayyerdir. 2009 Temmuz ayına kadar bu makama 677 kişi atanmıştır.\n" }, "İsviçre konfederasyon başkanları listesi": { "first_paragraph": "İsviçre konfederasyon başkanı, Avrupa ülkesi İsviçre'de 1848 yılından bu yana toplam yedi kişiden oluşan Federal Konsey'e başkanlık yapan kişiye verilen unvandır. Konfederasyon Başkanı, Federal Konsey toplantılarına başkanlık eder ve özel temsil görevlerini üstlenir.\n" }, "Liberal Demokrat Parti genel başkanları listesi": { "first_paragraph": "Liberal Demokrat Parti genel başkanları listesi, 26 Temmuz 1994'te açılan Liberal Demokrat Parti'nin bugüne kadar genel başkanlığını yapan kişilerin listesidir.\n" }, "Müsavat Partisi başkanları listesi": { "first_paragraph": "Müsavat Partisi başkanları listesi, 1911'de açılan Müsavat Partisi'nin bugüne kadar başkanlığı yapan kişilerin listesi.\n" }, "Yeni Azerbaycan Partisi genel başkanları listesi": { "first_paragraph": "Yeni Azerbaycan Partisi genel başkanları listesi, 1992'de kurulan Yeni Azerbaycan Partisi'nin bugüne kadar genel başkanlığı yapan kişilerin listesi.\n" }, "Ali": { "first_paragraph": "Ali bin Ebu Talib (Arapça: علي بن أبو طالب‎; 21 Mart 599 veya 600, Mekke - 28 Ocak 661, Kufe)[1][2], İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi. İslam peygamberi Muhammed'in damadı ve amcası Ebu Talib'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk kişidir.[3][4] Sünni İslam'a göre Ali, dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.[5]\n" }, "Ebû Bekir": { "first_paragraph": "Ebû Bekir (Arapça: أبو بكر, d. 573 - ö. 634) ya da tam adıyla Ebû Bekir Abdullah bin Ebî Kuhâfe Osmân bin Âmir el-Kureşî et-Teymî (Arapça: عبد الله بن أبي قحافة عثمان بن كعب التيمي القرشي أبو بكر الصديق), İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi ve Dört Halife'nin ilki. Muhammed sonrası Müslüman toplumda 632-634 arası liderlik ve yöneticilik yapması, bu sebeple Muhammed'in halefi olması kendisine ilk halife unvanını kazandırmıştır.\n" }, "Muhammed": { "first_paragraph": "Muhammed[not 1] (Arapça: مُحَمَّد, Arapça telaffuz: [muħammad]; y. 570 – 8 Haziran 632[not 2]), İslam'ın kurucusu ve merkezî figürü olan dinî, askerî ve siyasi Arap liderdir.[7] Arap Yarımadası'nın tamamını ele geçirerek Müslüman hâkimiyetini tek bir yönetim altında birleştirmiş ve böylece İslam'ın kutsal kitabı Kur'an'ın yanı sıra, öğretileri ile uygulamalarını güvence altına alarak İslamî dinî inancın temelini oluşturmuştur.[8] Müslümanlar tarafından Âdem, İbrahim, Musa, İsa ve diğer peygamberlerin daha sonradan tahrif edilmiş tek tanrılı dinlerini onaran ve tamamlayan kişi ve Allah'ın insanlara gönderdiği son peygamber olduğuna inanılır.[not 3][not 4]\n" }, "Musa bin Bik": { "first_paragraph": "Musa bin Bik (Arapça: موسى بن بيك), Portekizliler tarafından 1544'te ele geçirilmeden önce Mozambik Adası'nı yöneten varlıklı tüccardır.[1][2]\n" }, "Müseylime": { "first_paragraph": "Müseylime bin Habib (Arapça: مسيلمة بن حبيب‎‎) veya Mesleme, 7. yüzyılda Arabistan'da peygamberliğini ilan etmiş dini liderdir.[1][2][3] Müseylime, İslam'a göre sahte peygamber olarak tanımlanır ve bazı Müslüman kaynaklarda \"büyük yalancı\" manasına gelen el-Kezzâb (اَلْكَذَّابُ) adıyla anılır.[4][5]\n" }, "Ömer": { "first_paragraph": "\n" }, "Enrique Múgica": { "first_paragraph": "Enrique Múgica Herzog (20 Şubat 1932 - 10 Nisan 2020) İspanyol avukat ve politikacı, eski bakan.\n" }, "Arnaldo Otegi": { "first_paragraph": "Arnaldo Otegi Mondragón (d. 6 Temmuz 1958) 2003 yılında yasa dışı ilan edilen Herri Batasuna partisinin lideri ve ideoloğu. Siyasete girmeden önce ETA üyesiydi. 27 Nisan 2006 tarihinde terörizmi övmekten 15 ay hapis cezası aldı.\n" }, "Balah Şir Mezari": { "first_paragraph": "Serdar Riyaz Mahmud Han Mezari (oğlu) Serdar Zahid Mahmud Han Mezari (oğlu)\n" }, "Zaferullah Han Cemali": { "first_paragraph": "Zaferullah Han Cemali (Urduca: میر ظفراللہ خان جمالی‎, 1 Ocak 1944, Dera Murad Cemali - 2 Aralık 2020), Pakistanlı siyasetçi ve spor yöneticisi. 21 Kasım 2002 ile 26 Haziran 2004'teki istifasına kadar Pakistan'ın 13. başbakanı olarak görev yapmıştır.[1] Bir dönem Pakistan Hokey Federasyonu başkanlığı görevinde de bulunmuştur.\n" }, "Adem Delimhanov": { "first_paragraph": "Adem Sultanoviç Delimhanov (Rusça: Адам Султанович Делимханов; d. 25 Eylül 1969 Benoy, Sovyetler Birliği), Devlet Duması Çeçenistan milletvekili olan Çeçen asıllı Rus siyasetçi.[1] Çeçenistan lideri Ramazan Kadirov'un kuzeni ve yakın bir müttefiki olup[2] Rusya Ulusal Muhafızları'nın Çeçenistan kolunun başıdır.[3]\n" }, "Aslambek Aslahanov": { "first_paragraph": "Aslambek Akhmedovich Aslakhanov (Rusça: Асламбек Ахметович Аслаханов; 11 Mart 1942, Novye Atagi) Çeçen Rusya Federasyonu Devlet Duması milletvekili, ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in danışmanı ve eski yaveri.[1]\n" }, "Aslan Mashadov": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Cevher Dudayev": { "first_paragraph": "Cevher Musayeviç Dudayev (Çeçence: Дудин Муса-кӀант Джохар, Dudin Musa-khant Dƶoxar; Rusça: Джоха́р Муса́евич Дуда́ев; 15 Şubat 1944 – 21 Nisan 1996), Sovyet Hava Kuvvetleri generali olmuş Çeçen lider. 1991'den 1996'daki ölümüne kadar Kuzey Kafkasya'da ayrılık bir bölge olan Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanlığını yapmıştı.\n" }, "İçkerya Çeçen Cumhuriyeti cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Bu madde,1991'den 2000'e kadar İçkerya Çeçen Cumhuriyeti Başkanlarının listesidir.Son başkanlık seçimleri Ocak 1997'de yapıldı. " }, "Ramazan Kadirov": { "first_paragraph": "Ramazan Ahmetoviç Kadirov (Çeçence: Къадар АхIмат-кIант Ръамазан, Rusça: Рамзан Ахматович Кадыров; d. 5 Ekim 1976, Tsentoroi), Rusya Federasyonu'na bağlı Çeçenistan'ın üçüncü devlet başkanı.\n" }, "Ruslan Hasbulatov": { "first_paragraph": "Ruslan İmranoviç Hasbulatov (Rusça: Русла́н Имранович Хасбула́тов; Çeçence: Хасбола́ти Имра́ни кIант Руслан) (d. 22 Kasım 1942 - ö. 3 Ocak 2023), Çeçen asıllı Rus ekonomist ve devlet adamı. 1993 Rusya anayasa krizinde önemli bir rol oynamıştır.\n" }, "Tapa Çermoyev": { "first_paragraph": "Tapa Abdülmecid Bey Ortsa Çermoyev (Çeçence: Тапа Абдул Миджит Бей Орца Чермо́ев; 1882-28 Ağustos 1937), 1918-1921 yılları arasında kısa süreli Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti'nin başbakanı olarak görev yapmış Çeçen asıllı siyasetçi. 1921 yılında Bolşevikler tarafından hükûmeti ile birlikte sürgüne gönderildi.\n" }, "Umar Cebrailov": { "first_paragraph": "Umar Aliyeviç Cebrailov (Rusça: Умар Алиевич Джабраилов; d. 28 Haziran 1958; Grozni, Sovyetler Birliği), Rus siyasetçi, Devlet Başkanı Yardımcısı Sergey Prikhodko'nun danışmanı,[1] Rusya Sanatçılar Birliği başkan yardımcısı, hayırsever ve bir modern sanat uzmanı.\n" }, "Dokka Umarov": { "first_paragraph": "Doku (Dokka) Umarov (Çeçence: Умаран Хамади кант Докка) (d. 13 Nisan 1964, Kharsenoi, Çeçen-İnguş Cumhuriyeti, Çeçenistan - ö. 7 Eylül 2013), 2006-2007 yılları arasında İçkerya Çeçen Cumhuriyeti başkanıydı. İçkerya Çeçen Cumhuriyeti'ni lağvederek yerine Kafkasya Emirliği'ni kurdu ve 2007'den 2014'e kadar Kafkasya Emirliği'nin emiri olarak görev yaptı.\n" }, "Zelimhan Yandarbiyev": { "first_paragraph": "Zelimhan Abdulmuslimoviç Yandarbiyev (Çeçence: Яндарбин Абдулмуслиман-кIант Зелимха, Rusça: Зелимхан Абдумуслимович Яндарбиев, aynı zamanda Yandarbiev; 12 Eylül 1954 - 13 Şubat 2004), 1996 ile 1997 yılları arasında ayrılıkçı İçkerya Çeçen Cumhuriyeti'nin ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yapan bir yazar ve politikacıydı. 2004 yılında sürgünde olan Yandarbiyev'e Katar'da suikast düzenlendi.[1]\n" }, "Kerim Halili": { "first_paragraph": "Kerim Halili, Afgan siyasetçi. Devlet Başkanı Hamid Karzai yönetiminde Afganistan'ın ikinci Başkan Yardımcısıydı. Halili, 2002 yılında Başkan Yardımcısı olarak ilk defa atandı ve 2004 yılında Hamid Karzai'nin eş çalışanı seçildi. 1989'dan beri Hazara Azınlık Vahdet Siyasi partisinin başlıca liderlerinden biri olmuştur.\n" }, "Salima Mazari": { "first_paragraph": "Salima Mazari ( Pashto; 1980), Afgan bir siyasetçi. Afganistan'ın Belh vilayetinin Çar Kent İlçesinin Kaymakamıdır. Aynı zamanda Afganistan'daki üç kadın kaymakamdan biri olarak görev yapmış olmasıyla adından söz ettirmiştir.[1]\n" }, "Sultan Ali Keştmand": { "first_paragraph": "Sultan Ali Keştmand (d. 22 Mayıs 1935, Kabil) Afgan bir politikacıdır. Kabil Üniversitesi mezunudur. Afganistan Demokratik Halk Partisi temsilcisi olarak 1989-1990 yılları arasında Afganistan Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Bakır Han": { "first_paragraph": "Bakır Han (1862-1916), Tebriz Devrimi (Azerbaycan; 1905-1911) sırasında ortaya çıkan askeri konseyin beş üyesinden biri. İran Meşrutiyet Devrimi'nin (1905-1911) liderlerinden Settar Han'a yakın kişiler arasındadır.\n" }, "Gulam Rıza Hasani": { "first_paragraph": "Gulam Rıza Hasani (Farsça: غلامرضا حسنی), İranlı alim. Sünnet ve hilafet karşıtı görüşleriyle tanınmıştır.\n" }, "Artur Mas i Gavarró": { "first_paragraph": "Mas i Gavarró Katalanca bir isimdir. Mas birincil soyad, ikincili ise Gavarró'dur.\n" }, "Carles Puigdemont": { "first_paragraph": "Carles Puigdemont i Casamajó (Katalanca telaffuz: [karɫəs pudʒðəˈmon i kazəmə'ʒo]; d. 29 Aralık 1962), Katalan politikacı.\n" }, "Federica Montseny": { "first_paragraph": "Federica Montseny Mañé (12 Şubat 1905 - 14 Ocak 1994), İspanyol anarşist, siyasetçi ve romancı. Montseny, Batı Avrupa'da ilk kadın bakan olarak tanınmaktadır.\n" }, "Josep Puig i Cadafalch": { "first_paragraph": "Josep Puig i Cadafalch (17 Ekim 1867, Mataró; 23 Aralık 1956, Barcelona) Katalan mimar, sanat tarihçisi ve siyasetçi.\n" }, "José Montilla Aguilera": { "first_paragraph": "José Montilla Aguilera (d. 15 Ocak 1955; Iznájar, Córdoba ili). Katalan siyasetçi ve Katalonya Özerk Bölgesi Başbakanı. Pasqual Maragall i Mira'nın Başbakanlığı bırakmasını ardından göreve 2006 yılında başlamıştır. José Montilla Aguilera Katalonya dışında doğmuş ilk Katalonya başbakanıdır.\n" }, "Muriel Casals i Couturier": { "first_paragraph": "Muriel Casals i Couturier (6 Nisan 1945 - 14 Şubat 2016), Fransa doğumlu İspanyol ekonomist, siyasetçi ve bilim insanı. Casals 2010-2015 yılları arasında Omnium Cultural adlı derneğin başkanlığını yapmıştır. Katalonya'da 2015 yılı ekim ayında yapılan özerk yönetim seçimlerinde, bağımsızlık hedefiyle kurulan \"Junts pel Si\" ittifakından milletvekili seçilmiştir.\n" }, "Salvador Puig Antich": { "first_paragraph": "Salvador Puig Antich (d. 30 Mayıs 1948 – ö. 2 Mart 1974) 1960'larda aktif olan Barselonalı anarşist. İberya Kurtuluş Hareketi örgütüne mensup olan Antich, askeri mahkemede yargılanıp bir İspanyol jandarmanın ölümünden suçlu bulunduktan sonra Franco İspanyası tarafından idam edildi.\n" }, "Abdulla Dagci": { "first_paragraph": "Abdulla Dagci (1900 - 26 Haziran 1943), İkinci Dünya Savaşı sırasında Simferopol şehri civarında bulunan bir Kırım Tatar Sovyet partizan komutanıydı. Hem Simferopol direnişini hem de etnik Kırım Tatarları arasındaki direnişi örgütlemekten sorumlu olan Dağcı, Temmuz 1943'te Almanlar tarafından yakalandı ve idam edildi. Ölümünün ardından iki kez (1943 ve 1966'da) Sovyetler Birliği Kahramanı unvanına aday gösterildi, ancak her iki adaylık da Sovyet hükûmeti tarafından kabul edilmedi.\n" }, "Cafer Seydahmet Kırımer": { "first_paragraph": "Cafer Seydahmet Kırımer (Kırım Tatarcası: Cafer Seydamet Qırımer) (d. 1 Eylül 1889, Kızıltaş - ö. 3 Nisan 1960, İstanbul), Kırım Tatarı ve Türk siyasetçisi ve devlet adamı. 1 Eylül 1889 senesinde Kırım'nın Yalta şehri yakınlarında Kızıltaş köyünde doğdu. İlk tahsilini Kırım'da, orta ve lise tahsilini İstanbul'da gördü. 1911 senesi Paris'te \"Hukuk Fakültesi\"ne başladı. I. Dünya Savaşı başladığında Kırım'a geldi. Kırım'da yakın arkadaşları ile birlikte inkılâpçı, gizli bir teşkilât kurdu.\n" }, "Fevzi Yakubov": { "first_paragraph": " Ukrayna\n" }, "İsmail Gaspıralı": { "first_paragraph": "İsmail Gaspıralı (Gasprinskiy) (20 Mart 1851[1] - 24 Eylül 1914), Kırım Tatarı fikir adamı, eğitimci ve yazar-yayıncı. Gaspıralı, Rus İmparatorluğu'nda Türk ve İslam toplumlarının eğitim, kültür reformu ve modernleşmeye ihtiyacını betimleyen Türkçü aydındır. Soyadı, Kırım'daki Gaspra şehrinden gelmektedir.\n" }, "İsmail Müftüzade": { "first_paragraph": "İsmail Murza Müftüzade,[1] (Kırım Tatarca. İsmail Müftizade, 3 Mayıs 1841 Gözleve, Tavrida Guberniyası - Nisan 1917 Simferopol, Rus İmparatorluğu) Kırım Tatarı kökenli emekli albay ve siyasetçi. Rus İmparatorluğu'nun 3. Devlet Duması'nda (7 Kasım 1907 - 9 Haziran 1912) Tavrida Guberniyası'nı temsilen milletvekilliği yapmıştır.[2]\n" }, "Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, (Kırım Tatarcası: Mustafa Abdülcemil oğlu Cemilev (Qırımoğlu), Мустафа Абдульджемиль Джемилев, Rusça: Мустафа́ Абдулджеми́ль Джеми́лев, Ukraynaca: Мустафа́ Абдульджемі́ль Джемі́лєв d. 13 Kasım 1943), Kırım Tatarı siyasetçi ve aktivist. 1998'den beri Ukrayna Yüksek Şurası üyesidir ve kurulduğu tarih olan 1991'den 2013'e kadar Kırım Tatar Millî Meclisi'nde başkanlık yapmıştır.\n" }, "Rüstem Ümerov": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Seyit Tahirov": { "first_paragraph": "Seyit Memetoviç Tahirov (Rusça; Сеит Меметович Таиров), (d. 25 Nisan 1928 - ö. 4 Ekim 1989), Sürgün'den sonra Sovyetler Birliği'ndeki en yüksek rütbeli Kırım Tatar siyasetçisiydi. Akkurgan'da lider olarak öne çıktı ve ardından Komünist Parti'nin Cizzah bölge komitesinin ilk sekreteri oldu. Bugün Kırım Tatarları arasında tartışmalı bir figür olarak, Kırım'a tam dönüş hakkına sert muhalefetiyle hatırlanıyor. Özbekistan'da \"kök salmanın\" destekçisi oldu. Mart 1968'de Kırım Tatar mücadelelerini ve sürgündeki ayrımcılık hareketlerini küçümseyen ve Kırım Tatarlarını Kırım'a dönme arzularını \"yenmekten\" kaçınmaya çağıran kötü şöhretli \"On Yediler Mektubu\"nun en önemli imzacılarından biriydi.[1]\n" }, "Heungseon Daewongun": { "first_paragraph": "Heungseon Daewongun (Korece: 흥선대원군, 興宣大院君; 21 Aralık 1820-22 Şubat 1898), Gojong döneminde Joseon Krallığı naibiydi. Özellikle yönetimi sırasında teşebbüs ettiği geniş çaplı reformların yanı sıra, inzivasyon politikasının güçlü bir şekilde uygulanması, Hristiyanlara karşı baskı uygulanması ve Kore topraklarına giren yabancıların öldürülmesi emrini vermesiyle bilinmektedir.[1]\n" }, "Jeong Do-jeon": { "first_paragraph": "Jeong Do-jeon (Korece: 정도전, 鄭道傳; 1342-6 Ekim 1398), Koryo ve Joseon hanedanları döneminde yaşamış bir Koreli bilgin ve devlet adamı. 1392'den 1398'e kadar Joseon'un ilk Devlet Konseyi üyesi olarak görev yaptı. Jeong Do-jeon, Kral Taejo'nun danışmanıydı ve ve aynı zamanda Joseon Hanedanı'nın politikalarının baş mimarıydı ve krallığı beş yüzyıl boyunca yönetecek olan ideolojik, kurumsal ve yasal çerçeveleri ortaya koydu.[1]\n" }, "Park Ji-won": { "first_paragraph": "Park Ji-won, (Korece:박지원, 朴趾源, 5 Şubat 1737 - 20 Ekim 1805) Koreli Neo-Konfüçyüsçü filozof, merkantilist, diplomat, ekonomist ve romancı.\n" }, "Park Je-ga": { "first_paragraph": "Park Je-ga (Korece: 박제가, 朴齊家, 5 Kasım 1750 - 25 Nisan 1815), Koreli Neo-Konfüçyüsçü filozof, merkantilist, diplomat, ekonomist ve yazar.\n" }, "Shin Saimdang": { "first_paragraph": "Shin Saimdang (Korece:신사임당 申師任堂, 29 Ekim 1504 - 17 Mayıs 1551) Koreli filozof, sanatçı, ressam, yazar ve şair. Yazılarında Saimdang (사임당 師任堂), Inimdang (인임당 姻姙堂), Imsage (임사제 姙師齊) adlarını kullandı.\n" }, "Sung Jae-ki": { "first_paragraph": "Sung Jae-ki(Korece: 성재기, 成在基, 11 Eylül 1967 - 26 Temmuz 2013) oldu Güney Koreli bir insan hakları savunucuları, sivil haklar eylemci ve erkek kurtuluş aktivistler, liberalism filozoflar ve yazar. Bir başlık Erkek bir Korece (남성연대 男性連帶) 2008 ve 2013.\n" }, "Yi Ik": { "first_paragraph": "Yi Ik(Korece:이익, 李瀷, 18 Ekim, 1681 - 17 Aralık 1763) oldu Koreli Neo-Konfüçyüsçü filozof ve yazar.\n" }, "Yi I": { "first_paragraph": "Yi I (Korece: 이이, 李珥, 16 Ocak 1536 - 26 Aralık 1584) Koreli Neo-Konfüçyüsçü filozof ve yazar.\n" }, "Yu Hyung-won": { "first_paragraph": "Yu Hyung-won (Korece: 유형원, 柳馨遠, 21 Ocak 1622 - 19 Mart 1673), Koreli Neo-Konfüçyüsçü filozof, yazar. Kuzey Man (북인 北人) partisi üyesi.\n" }, "Yun Hyu": { "first_paragraph": "Yun Hyu (Korece:윤휴 尹鑴), (14 Ekim 1617 - 20 Mayıs 1680) Koreli Joseon Hanedanlığı mensubu siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Türk": { "first_paragraph": "Ahmet Türk (d. 2 Temmuz 1942, Derik), Kürt asıllı Türk siyasetçidir. 11 Aralık 2009 tarihinde kapatılan[1] DTP'nin son genel başkanıdır.\n" }, "Bafel Talabani": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mesrur Barzani": { "first_paragraph": "Mesrur Barzani (Kürtçe: مه‌سروور بارزانی / Mesrûr Barzanî) (d. 2 Mart 1969)[1][2] Kürt siyasetçi, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başbakanı.[3] Kürdistan Demokrat Partisinin bir üyesidir. Mesut Barzani'nin oğlu ve Kürdistan Bölgesi'ndeki Kürdistan Bölgesi Güvenlik Konseyi eski başkanıdır. 10 Temmuz 2019'da, Kürdistan Parlamentosu'ndaki 97 milletvekilinden aldığı 88 oyla Kürdistan Bölgesel Yönetimi 9. kabinesinin Başbakanı olarak yemin ederek görevine başlamıştır.[4][5]\n" }, "Cafer Şeyh Mustafa": { "first_paragraph": "Cafer Şeyh Mustafa (Kürtçe : جەعفەر شێخ مستەفا) Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkan yardımcısıdır.[2] Kürdistan Yurtseverler Birliği üyesidir. \n" }, "Cahit Kırkazak": { "first_paragraph": "Cahit Kırkazak, (d.1979, Diyarbakır) Kürt siyasetçi, avukat.\n" }, "Çiya Hamid Şerif": { "first_paragraph": "Çiya Hamid Şerif (Çiya Şerif) (Kürtçe: Çiya Hemîd Şerîf; d. 15 Eylül 1975, Zaho, Irak) Kürt siyasetçi ve Kürdistan Demokrat Partisi (PDK) üyesidir. Çiya Şerif şu anda Kürdistan Parlamentosu Duhok milletvekilidir.[1] Çiya Şerif, Kürdistan Dış İşler ve Dıaspora Komisyonu üyesi ve aynı zamanda Kürdistan Parlamentosu Parlamento İşleri ve Şikayet Komisyonu Başkan Yardımcısıdır.[2][3] Çiya Şerif, Kürtçe, Farsça, Felemenkçe, İngilizce, Arapça ve Türkçe dillerini bilmektedir.[4][5][6]\n" }, "Ekrem Cemilpaşa": { "first_paragraph": "Ekrem Cemilpaşa ya da Ekrem Cemil Paşa (Burc) ya da Cemilpaşazade Ekrem (Kürtçe: اکرم جهمیل پاشا Ekrem Cemîl Paşa; 22 Şubat 1891, Diyarbakır - 31 Ocak 1974, Şam), Kürt siyaset adamı.\n" }, "Emin Ali Bedirhan": { "first_paragraph": "Emin Ali Bedirhan (1851, Girit, Kandiye - 1926, Kahire) Kürt politikacı. Kürt Dayanışma ve Terakki Cemiyeti'nin kurucu üyesi ve Kürdistan Teali Cemiyeti'nin başkan yardımcısıydı.\n" }, "Feryal Demirci Clark": { "first_paragraph": "Feryal Demirci Clark (d. 6 Ocak 1979, Malatya), 2019 Birleşik Krallık genel seçimlerinden bu yana Kuzey Enfield seçim bölgesinden İşçi Partisi Milletvekili olarak görev yapmakta olan bir Türk asıllı Britanyalı politikacı.\n" }, "Fırat Anlı": { "first_paragraph": "Fırat Anlı, (1971, Diyarbakır), hukukçu, siyasetçi.[1]\n" }, "Abdülhak Tevfik Gençtürk": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Giyasettin Sayan": { "first_paragraph": "Gıyasettin Sayan (d. 4 Nisan 1950, Hasköy, Türkiye), Kürt kökenli bir Alman siyasetçidir. Die Linke partisine mensuptur.\n" }, "Hacı Baba Şeyh": { "first_paragraph": "Hacı Baba Şeyh, (Kürtçe: Hecî Baba Şêx; 1882 Bükan, İran - 1959, Turcan, Kürdistan Eyaleti, İran) Mahabad Cumhuriyeti'nin tek (Serokwezîr) başbakanıdır.\n" }, "Halide Türkoğlu": { "first_paragraph": "Halide Türkoğlu (d. 1980, Diyarbakır), Kürt asıllı Türk siyasetçi ve sosyolog.\n" }, "Hasip Kaplan": { "first_paragraph": "Hasip Kaplan (d. 1 Ocak 1954, Şırnak), Kürt asıllı Türk siyasetçi ve avukat.\n" }, "Hero İbrahim Ahmed": { "first_paragraph": "Hero İbrahim Ahmed (Soranice: ھێرۆ ئیبراھیم ئەحمەد, Arapça: هيرو إبراهيم أحمد; d. 1948, Süleymaniye), Iraklı Kürt siyasetçi, yazar İbrahim Ahmed'in kızı, Irak eski cumhurbaşkanı Celal Talabani'nin eşi.\n" }, "Hevrin Halef": { "first_paragraph": "Hevrin Halef (Kürtçe: Hevrîn Xelef, 15 Kasım 1984 - 12 Ekim 2019), Suriyeli Kürt siyasetçi ve inşaat mühendisi. Suriye Kürdistanı'nda çalıştıktan sonra Suriye'nin Geleceği Partisinde genel sekreterlik yaptı. Barış Pınarı Harekâtı sırasında, bölgede silahlı çatışmaların devam ettiği Suriye'deki M4 karayolunun Rakka bölgesinde, aracı ile seyahat ederken silahlı bir grubun kurduğu kontrol noktasında ele geçirilip infaz edilmiştir. Muhaliflere yakınlığı ile bilinen Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre cinayetin faili Türkiye destekli Ahrar El Şarkiye silahlı örgütüdür.[2][3]\n" }, "İlham Ahmed": { "first_paragraph": "Îlham Ehmed (Arapça : إلهام أحمد), aynı zamanda İlham Ahmed olarak da tercüme edilir, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Yürütme Konseyi'nin eş başkanı olarak görev yapan PYD üyesi [1] Suriyeli bir politikacıdır.[2][3] ve Demokratik Toplum Hareketi (TEV-DEM) koalisyonunun yürütme kurulu üyesidir.[4][5] Temmuz 2018'e kadar, Suriye Demokratik Güçleri'nin Kuzey ve Doğu Suriye Yönetimi için yasama organı olarak hareket eden siyasi kanadı olan Suriye Demokratik Konseyi'nin (SDC) [5][6] eş başkanıydı.\n" }, "Kadı Muhammed": { "first_paragraph": "Kadı Muhammed (Kürtçe:  Qazî Mihemed / قازی محەممەد, Farsça: قاضی محمد), İran Kürdü lider, devlet adamı ve Mahabad Cumhuriyeti'nin kurucusudur. İran Kürdistan Demokrat Partisi'nin başkanı olarak siyaset yapmıştır. Kürtlerin ilk cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Kadri Cemilpaşa": { "first_paragraph": "Kadri Cemilpaşa ya da Kadri Cemil Paşa (Burc), Cemilpaşazade Kadri, Zınar Silopi (Kürtçe: قادری جهمیل پاشا Qedrî Cemîl Paşa ya da Zinar Sîlopî; d. 1891 Diyarbekir - ö. 26 Kasım 1973 Şam), Kürt siyaset adamı.\n" }, "Kamuran Yüksek": { "first_paragraph": "Kamuran Yüksek (d. 1 Ocak 1980, Erzurum) Kürt[1] siyasetçi ve Demokratik Bölgeler Partisi eski eş genel başkanı.\n" }, "Keremê Anqosî": { "first_paragraph": "Keremê Anqosî (10 Ekim 1937; Tiflis - 1 Ekim 2019; Tiflis), Gürcistan Kürdü yazar, bilim insanı ve politikacı. Sovyetler Birliği'nde Kürtler hakkındaki çalışmalarıyla tanınır.\n" }, "Kolağası Kerem Bey": { "first_paragraph": "Kolağası Kerem Bey (? Yolgören, Karayazı - 1926 İran)\nKürt siyaset adamı ve askeri şahsiyet. Zirkan aşireti lideri ve Hamidiye alaylarında komutanlık yapmıştır. 1925 yılında Erzurum'da toplanan Azadî kongresine katıldı. Şeyh Said isyanında aktif olarak bulundu. İsyan başarısızlıkla sonuçlanınca adamları ile beraber İran'a geçti ve İran rejimi ile çıkan bir çatışmada öldü.[1]\n" }, "Kubad Talabani": { "first_paragraph": "Kubad Talabani (Kürtçe: قوباد تاڵەبانی), Kürt siyasetçi. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başbakan yardımcısıdır. Kürdistan Bölgesi'nin ABD temsilcisi olarak görev yapan Kubad, eski Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani'nin ikinci oğludur.\n" }, "Mazlum Kobani": { "first_paragraph": "Mazlum Kobani (Kürtçe: Mazlûm Kobanî, Arapça: مظلوم عبدي), Mazlum Abdi, Ferhat Abdi Şahin veya kod adı ile Şahin Cilo (d. 1967, Kobani), Kürt lider. Suriye Demokratik Güçleri başkomutanı.[1][3] Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı ve Interpol tarafından kırmızı bültenle aranmaktadır.[4][5] Kendi açıklamalarına göre 2012 yılına kadar PKK'ya mensup olan Kobani, örgüt içerisinde yöneticilik dahil birçok pozisyonda görev almıştır.[5] Türk yetkileri; PKK tarafından gerçekleştirilen birçok saldırı emrinin Kobani tarafından verildiğini belirtmektedir.[5]\n" }, "Mevlânzâde Rifat": { "first_paragraph": "Mevlânzâde Rifat Bey (1869, İstanbul - 1930, Halep), Osmanlı Kürt bir gazeteci ve şairdi, ailesi Süleymaniye kökenliydi ve Hâlid Bağdâdî'nin soyundan gelir.[1]\n" }, "Mustafa Said Kadir": { "first_paragraph": "Mustafa Said Kadir, Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkan yardımcısıdır. Değişim Hareketi üyesidir.[1][2]\n" }, "Nureddin Zaza": { "first_paragraph": "Nureddin Zaza, Kürt siyasetçi, yazar ve şair. Suriye Kürdistan Demokrat Partisi'nin kurucu ortağı ve Paris Kürt Enstitüsü'nün kurucu üyesi olan Zaza, Kürt milliyetçisi parti Hoybun'un üyesiydi.[1]\n" }, "Nuri Dersimi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Remzi Kartal": { "first_paragraph": "Remzi Kartal (d. 5 Mayıs 1948, Van), Kürt asıllı Türk[1] eski siyasetçi ve PKK/KCK yöneticisi.\n" }, "Revaz Faik": { "first_paragraph": "Revaz Faik, Kürt siyasetçi. Kürdistan Parlamentosu'nun başkanlığını yapan Faik, Kürdistan Yurtseverler Birliği üyesidir.\n" }, "Salih Müslim": { "first_paragraph": "Salih Müslim Muhammed, (Arapça: صالح مسلم محمد, Kürtçe: Salih Muslim Mihemed‎, 3 Mart 1951 Kobani, Halep), Kürt siyasetçi ve mühendis. PYD'nin eş başkanıdır.[1][2]\n" }, "Semra Güzel": { "first_paragraph": "Semra Güzel (d. 1984, Viranşehir), Kürt asıllı Türk doktor ve siyasetçi. TBMM 27. dönem HDP Diyarbakır milletvekiliydi.\n" }, "Serkan Köse": { "first_paragraph": "Serkan Köse (d. 4 Ekim 1976, Yeniceoba, Konya), Kürt asıllı İsveçli siyasetçi. İsveç Sosyal Demokrat Partisi temsil eden Serkan Köse, 2014'ten bu yana İsveç parlamentosunda milletvekili olarak yer almaktadır. Ayrıca Botkyrka şehrinde Sosyal Demokrat Parti başkanıdır.\n" }, "Röj Nuri Şaveyis": { "first_paragraph": "Röj Nuri Şaveyis (Kürtçe: رۆژ نووری شاوەیس; Roj Nûrî Şaweys) - d. 1947, Süleymaniye- ö. 15 Şubat 2021, Erbil), Iraklı Kürt siyasetçi.\n" }, "Süreyya Bedirhan": { "first_paragraph": "Süreyya Bedirhan (1883, İstanbul-1938, Paris ), Bedirhan Bey'in soyundan gelen ve Bedirhan ailesinin bir üyesi olan bir Kürt prensiydi. Kürt bağımsızlığının etkili bir destekçisi, gazeteci ve yazardı. Eserleri, Bletch Chirguh müstear adıyla da bilinir.[1] Bedirhan ailesinin diğer üyeleri gibi, İslam'ın Kılıcı ve İslam peygamberi Muhammed'in generali ve arkadaşı Halid bin Velid'in soyundan geldiğini iddia etti.[2]\n" }, "Leyla Zana": { "first_paragraph": "Leyla Zana (3 Mayıs 1961, Diyarbakır), Kürt asıllı Türk siyasetçi. Zana 1991-94 yılları arasında Diyarbakır ve 2011-18 yılları arasında ise Ağrı milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yer aldı.\n" }, "Disanayaka Mudiyanselage Jayaratne": { "first_paragraph": "Disanayaka Mudiyanselage Jayaratne (4 Haziran 1931 - 19 Kasım 2019), Sri Lanka'nın 20. Başbakanı ve kıdemli bir Sri Lankalı politikacı. Sri Lanka Özgürlük Partisi kurucu üyesi olarak Jayaratne ilk kez 1970 yılında parlamentoya seçildi. 21 Nisan 2010 tarihinde Başbakan olarak yemin etti.\n" }, "Junius Richard Jayewardene": { "first_paragraph": "Junius Richard Jayewardene (17 Eylül 1906-1 Kasım 1996), Sri Lanka'da yaygın olarak JR olarak da bahsedilir, 1977'den 1989'a kadar Sri Lanka'nın lideriydi. 1977'den 1978'e kadar Başbakan olarak ve 1978'den 1989'a kadar Sri Lanka'nın Başkanı olarak görev yaptı. Bağımsızlığı takip eden yıllarda çeşitli kabine pozisyonlarında görev yapan Seylan'daki (şimdiki Sri Lanka) milliyetçi hareketin lideriydi. Birleşik Ulusal Parti'nin uzun süredir bir üyesi olarak 1977'de ezici bir zafere öncülük etti ve anayasanın değiştirilmesinden ülkenin ilk başkanı olana dek altı ay boyunca Başbakan olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Ferit Muhametşin": { "first_paragraph": "Ferit Hayrulloviç Muhametşin (Tatarca: Фәрит Хәйрулла улы Мөхәммәтшин; Rusça: Фарид Хайруллович Мухаметшин; d. 22 Mayıs 1947) Tatar bir politikacı ve eski bir Tataristan Başbakanı. Tataristan Cumhuriyeti Devlet Konseyi Başkanı (27 Mayıs 1998'den beri) ve siyaset bilimi doktoru (2001).[1] Mart 1994'te Rusya Federal Meclisi'nin üst meclisine seçilmiştir.[2]\n" }, "Fevziye Bayram": { "first_paragraph": "Fevziye Bayram (Tatarca:Фәүзия Аухади кызы Бәйрәмова / Fawziä Awhadi qızı Bäyrämova), (Rusça: Байрамова, Фаузия Аухадиевна ) (5 Aralık 1950, Tataristan), Tatar Türklerinden tanınmış yazar, tarihçi, toplum önderi ve düşünce kişisi. \nİttifak fırkası başkanı[1], Milli Meclis reisi. 1990'lı yıllarda faal siyasetçisi. Tatar güzeli diye adlandırılmış ve Süyümbike ile özdeşleştirilmiştir. \nHalen Tataristan'da olup Yar Çallı şehrinde çeşitli konulardaki yazılarını sürdürmektedir.\n" }, "Fikret Tabeyev": { "first_paragraph": "Fikret Ahmedyanoviç Tabeyev (Tatarca: Fikrət Əxmətcan uğlı Tabiev; d. 4 Mart 1928, Azeyevo - ö. 3 Haziran 2015, Moskova), Sovyet Tatar politikacı, büyükelçi, parti lideri. Aynı zamanda Tataristan Cumhuriyeti Komünist Partisi'nin kurucusudur.\n" }, "İlsur Metşin": { "first_paragraph": "İlsur Metşin (Rusça: Ильсур Раисович Метшин, Tatarca: Илсур Рәис улы Метшин, d. 24 Nisan 1969) Tatar kökenli bir Rus politikacı. Nijnekamsk'ta doğdu. 1993'ten beri Kazan'da siyasetçi olarak çalıştı. 1998'den beri Nizhnekamsk ve Nizhnekamsky Bölgesi Belediye Başkanı ve Nizhnekamsk Meclisi Başkanı olarak görev yaptı. 17 Kasım 2005'ten bu yana, Kamil İskhakov'un yerine Kazan Belediye Başkanıdır.[1] 4 Eylül 2015'te FC Rubin Kazan'ın yeni başkanı seçildi.[2]\n" }, "Nail Nabiullin": { "first_paragraph": "Nail Nabiullin veya kısaca Nail Nabiula (Tatarca: Наил Нәбиуллин )- Tatar milli hareketi aktivisti, Türkçü-Turancı, \"Azatlık\" Tatar Gençleri Birliği ([1] 10 Mayıs 2020[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) başkanı (2010 yılından beri), yazar[1] Tatar Türkçesinin devlet dili statüsüne gelmesi için mücadele vermektedir. Tataristan bayrağına büyük saygı duyan Nail Nabiula, Kazan'da ve Tataristan'ın diğer bölgelerinde her yıl Tatar dili, bayrağı ve devletini Hatırlama Günü düzenlemektedir.\n" }, "Zilya Valeyeva": { "first_paragraph": "Zilya Rahimyanovna Valeeva (d. 15 Ekim 1952, Ufa), Tataristan Cumhuriyeti'nde faaliyet yürüten gazeteci ve politikacı.[1] Rusya Federasyonu’nun kültürel ve felsefi çalışmaları sonucu 2010 yılında doktorasını tamamladı.[2]\n" }, "Ahmatjan Osman": { "first_paragraph": "Ahmatjan Osman (Uygurca yazımı: ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى) 1964 yılında Urumçi'nin Weihuliang maden bölgesinde işçi bir ailede doğdu.[1] Urumçi Deneysel Lisesi'nden mezun olduktan sonra Eylül 1981'de Sincan Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ne kabul edildi. 1982'de Devlet Maarif Heyeti tarafından Suriye'nin Şam kentindeki Dil ve Edebiyat Enstitüsüne gönderildi.[2]\n" }, "İsa Yusuf Alptekin": { "first_paragraph": "İsa Yusuf Alptekin (Uygurca: ئەيسا يۈسۈپ ئالپتېكىن, romanize: Eysa Yüsüp Alptëkin, Çince: 艾沙 尤舒夫 阿布泰金, romanize: Àisà Yùsùfŭ Ābùfŭtàikěn; d. 1901 - ö. 17 Aralık 1995), Çin Cumhuriyeti'nin ilk döneminde Uygur siyasetçisi ve Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin genel sekreteri.\n" }, "Mehmet Emin Buğra": { "first_paragraph": "Mehmet Emin Buğra (Uygurca: محمد أمين بۇغرا; Nisan 1901, Hoten - 29 Nisan 1965, Türkiye),[2] Uygur siyasetçi ve yazar. Buğra, Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıydı.\n" }, "Ben Bernanke": { "first_paragraph": "Ben Şalom Bernanke (13 Aralık 1953), 2006–2014 yılları arası ABD Merkez Bankası olan Federal Reserv'in başkanlığını yapmış Yahudi kökenli Amerikalı ekonomist, finansçı ve politikacı.[2][3] Görev süresi 2009'da dolmasına karşın ABD Başkanı Barack Obama tarafından görev süresi 5 yıl daha uzatılmıştır. FED Başkanı olarak görev yaptığı süre boyunca, 2000'lerin finansal kriz Fed'in yanıtını yönetti. Amerikan Merkez Bankası (FED) başkanı olmadan önce, Princeton Üniversitesi'nde kadrolu ekonomi profesörüydü. 2002-2005 arasında Federal Reserv Sistemi (FED) yönetim kurulu üyesi oldu.\n" }, "Henry M. Goldfogle": { "first_paragraph": "Henry Mayer Goldfogle (23 Mayıs 1856 – 1 Haziran 1929), New York'u temsil etmiş bir Temsilciler Meclisi üyesiydi.\n" }, "Joe Lieberman": { "first_paragraph": "Joseph Isadore \"Joe\" Lieberman (d. 24 Şubat 1942, Stamford, Connecticut, ABD), Amerikalı bir siyasetçi, lobici ve avukat. 1989-2013 yılları arasında Connecticut'tan ABD Senatörü olarak görev yaptı. Demokratik Parti'nin eski bir üyesi ve partinin 2000 seçimlerinde Başkan Yardımcısı adayı oldu. Görevdeki son döneminde, resmi olarak bağımsız bir Demokrat olarak yer aldı ve Demokrat Parti için komitelerle görüştü ve başkanlık yaptı.\n" }, "Meyer Basin": { "first_paragraph": "Meyer Velkoviç Basin (d. 8 Haziran 1890-20 Eylül 1918 ö.), Yahudi kökenli devrimci, 26 Bakü Komiseri'nden biri, Kafkasya Ordusu Devrimci Askeri Komitesi Üyesi.\n" }, "Nathan Rothschild": { "first_paragraph": "Nathaniel Mayer Rothschild, 1. Baron Rothschild, Baron de Rothschild, GCVO, PC (8 Kasım 1840 - 31 Mart 1915) zengin uluslararası Rothschild ailesinden bir Birleşik Krallık vatandaşı Yahudi bankacı ve politikacıydı.\n" }, "Rasela Mizrahi": { "first_paragraph": "Rasela Mizrahi (Makedonca: Рашела Мизрахи; d. 24 Kasım 1981, Üsküp), Makedon siyasetçi ve veteriner. VMRO-DPMNE partisinin bir üyesi olan Mizrahi, Kuzey Makedonya'nın ilk Yahudi bakanıdır.\n" }, "Yevda Abramov": { "first_paragraph": "Yevda Sasunoviç Abramov, (12 Haziran 1948 – 6 Aralık 2019) Azerbaycanlı politikacıydı. 2005 yılından 2019 yılına kadar (ölenedek) Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisinin milletvekili ve Meclisin İnsan Hakları Komitesi Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı.[1] Abramov, Azerbaycan Yahudi kesiminin bir bölümünü temsil eden bir Dağ Yahudisiydi.[2][3]\n" }, "Bakan": { "first_paragraph": "Bakan, bir bakanlığın başında bulunan ve diğer bakanlarla birlikte politika kararlarını alıp uygulayan bir siyasetçidir. Bazı yargı bölgelerinde hükümet başkanı da bir bakan olup \"başbakan\", \"şansölye\" veya başka bir unvanla tanımlanır.[1][2]\n" }, "Al-Muhtadee Billah": { "first_paragraph": "Al-Muhtadee Billah, GCVO (tam adı: Pengiran Muda Al-Muhtadee Billah ibni Sultan Hassanal Bolkiah Mu'Izzaddin Waddaulah), (d. 17 Şubat 1974), Brunei Sultanı'nın ilk doğan oğlu ve mirasçısıdır. Sultan Hassanal Bolkiah ve Kraliçe Saleha'nın oğludur.\n" }, "Andrey Andreyev": { "first_paragraph": "Andrey Andreyeviç Andreyev (Rusça: Андре́й Андре́евич Андре́ев; d. 30 Ekim 1895 - ö. 5 Aralık 1971), Sovyet siyasetçi, bakan. Josef Stalin döneminde politik olarak yükseldi, 1926'da aday olarak Politbüro'ya katıldı, 1932'te tam üye oldu. Sovyetler Birliği Komünist Partisi Parti Kontrol Komitesi'nin 1930-1931 arası ve 1939-1952 arası başkanlığı görevi yaptı. 1952'de Andreyev Politbüro'dan uzaklaştırıldı ve Yüksek Sovyet Başkanlığı'nın bir üyesi olarak büyük ölçüde onursal bir konuma yerleştirildi.\n" }, "Mehmet Muş": { "first_paragraph": "Mehmet Muş (d. 1 Mayıs 1982; Sürmene, Trabzon), Türk siyasetçi ve ekonomist. 2021-2023 yılları arasında Türkiye Ticaret Bakanı olarak görev yaptı. TBMM 24, 25, 26 ve 27. dönemlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul milletvekili olarak yer aldı.[1] TBMM'nin 26 ve 27. dönemlerinde AK Parti Grup Başkanvekilliğini yürüttü.\n" }, "Rufus Scrimgeour": { "first_paragraph": "Rufus Scrimgeour, J.K. Rowling tarafından yazılmış Harry Potter serisinin bir karakteridir. Lord Voldemort ve Ölüm Yiyenler'e karşı çok sert ve kararlı bir duruş sergilemesiyle tanınmıştır. Sihir Bakanlığı'na başlangıçta bir seherbaz olarak katılmıştır, hayatını karanlık büyücülerle savaşarak geçirmiştir. Rufus, Voldemort'un dönüşünün ortaya çıktığı ve Büyücü dünyasının kargaşa içinde olduğu tehlikeli bir zamanda Cornelius Fudge'ın yerine geçerek Sihir Bakanı olmuştur.[1] Rufus, Voldemort tehdidini çok ciddiye almıştır ki aldığı önlemler ilerleme kaydetmiştir. Bakanlığa 1 Ağustos 1997'de Ölüm Yiyenler tarafından darbe yapılarak Voldemort bakanlığın kontrolünü ele geçirmiştir.[2]\n" }, "Võ Nguyên Giáp": { "first_paragraph": "General Võ Nguyên Giáp (25 Ağustos 1911 - 4 Ekim 2013) Vietnam Halk Ordusundan emekli eski asker ve politikacı. Katıldığı belli başlı savaşlar, I. Hindiçini Savaşı (1946-1954) ve Vietnam Savaşıdır (1960-1975). Katıldığı belli başlı muharebeler ise Lang Son (1950); Hoa Binh (1951-1952); Dien Bien Phu (1954); Nguyen Hue Saldırısı (1972); ve son Ho Chi Minh harekâtıdır (1975). Giap aynı zamanda bir gazetecidir ve Ho Chi Minh’in Viet Minh hükûmetinde içişleri bakanlığı yapmıştır. Viet Minh ve Vietnam Halk Ordusu komutanıdır, savunma bakanlığı yapmıştır, Lao Dong Partisinin Politbüro üyesi olmuştur. Vietnam Bağımsızlık Savaşında Ho Chi Minh’den sonra en tanınan askeri komutandır ve savaşın sonuna dek gerçekleşen bütün askerî operasyonlara önderlik etmiştir.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/Afrika_Birli%C4%9Fi_ba%C5%9Fkan%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/Afrika_Birli%C4%9Fi_%C3%96rg%C3%BCt%C3%BC_ba%C5%9Fkan%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Devlet konseyi başkanı": { "first_paragraph": "Devlet Konseyi Başkanı, farklı ülkelerde farklı makamları tanımlamak için kullanılan resmi bir unvandır. Küba ve Kuzey Kore'de devlet başkanını tanımlar. Bu unvan, Doğu Almanya, Polonya, Romanya, Bulgaristan, Kamboçya ve Vietnam gibi eski komünist devletlerde de kullanılırdı.\n" }, "İsviçre Konfederasyonu başkanı": { "first_paragraph": "İsviçre Konfederasyonu Başkanı (Almanca: Bundespräsident(in) der Eidgenossenschaft, Fransızca: Président(e) de la Confédération, İtalyanca: Presidente della Confederazione, Reto Romanca: President(a) da la Confederaziun), Federal Konsey'in ve İsviçre'nin başkanıdır. Federal Meclis tarafından bir yıllığına seçilirler. Arka arkaya 2 dönem görev yapamazlar.\n" }, "Subramanyan Ramaswamy": { "first_paragraph": "Subrahmanyan Ramaswamy (1937 - 15 Mayıs 2017), Hint siyasetçi ve bürokrattır. 2. dönem üst üste Hindistan'ın Pondicherry eyalet başkanlığını yapmıştır.[1]\n" }, "Belediye başkanı": { "first_paragraph": "Belediye başkanı, bir şehir veya kasabanın belediye hükümetindeki en üst düzey yetkili olarak görev yapar. Dünya genelinde, bir belediye başkanının yetkileri ve sorumlulukları ile bir belediye başkanının seçimi veya diğer şekillerde görevlendirilmesi konusunda yerel yasalar ve adetler arasında geniş bir farklılık bulunmaktadır. Seçilen sistemlere bağlı olarak, bir belediye başkanı belediye hükümetinin baş yürütme görevlisi olabilir, sadece bağımsız gücü olmayan çok üyeli bir yönetim kurulunu yönetebilir veya sadece sembolik bir rol oynayabilir. Bir belediye başkanının görev ve sorumlulukları, belediye yöneticilerini ve çalışanlarını atamak ve denetlemek, seçmenlere temel hükümet hizmetleri sağlamak ve bir belediye yönetim organı tarafından kabul edilen yasaları ve yönetmelikleri uygulamaktır (veya bir devlet, bölgesel veya ulusal yönetim organı tarafından zorunlu kılınır). Bir belediye başkanının seçilme seçenekleri, halk tarafından doğrudan seçilme veya seçilmiş bir yönetim kurulu veya kurul tarafından seçilme gibi seçenekleri içerebilir.\n" }, "Alex Bodry": { "first_paragraph": "Alex Bodry (d. 3 Ekim 1958, Dudelange) Lüksemburglu siyasetçi.\n" }, "Anne Brasseur": { "first_paragraph": "Anne Brasseur (d. 19 Mayıs 1950, Lüksemburg) Lüksemburglu siyasetçi. 27 Ocak 2014 - 24 Ocak 2016 tarihleri arasında Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi başkanı.\n" }, "Claude Meisch": { "first_paragraph": "Claude Meisch (d. 27 Kasım 1971, Pétange (Lüksemburg)) Lüksemburglu siyasetçi. Demokrat Parti eski başkanı\n" }, "Akhilesh Das": { "first_paragraph": "Dr Akhilesh Das Gupta (31 Mart 1961 - 12 Nisan 2017), Hint siyasetçi, spor yöneticisi, eğitimci ve hayırsever. Kendisi 31 Mart 1961'de Uttar Pradesh Eyaleti, Hindistan'da doğdu.\n" }, "Nicolás Díaz": { "first_paragraph": "Nicolás Díaz Sánchez (10 Ağustos 1929 - 18 Ekim 2019), Şilili siyasetçi ve kardiyolog. \n" }, "Vicente Emano": { "first_paragraph": "Vicente Yap Emano (31 Mart 1943 – 7 Mayıs 2019), Filipinli siyasetçi. \n" }, "Erna Hennicot-Schoepges": { "first_paragraph": "Erna Hennicot-Schoepges (d. 24 Temmuz 1941, Dudelange) Lüksemburglu kadın siyasetçi ve piyanist. Eski Meclis başkanı.\n" }, "Ludvig Hope Faye": { "first_paragraph": "Ludvig Hope Faye (d. 4 Mart 1931 – ö. 1 Haziran 2017),Norveçli siyasetçidir. \nNorveç Muhafazakâr Partisi üyesidir.[1]\n" }, "José Folgado": { "first_paragraph": "José Folgado Blanco (1944, Morales de Rey, İspanya - 23 Mart 2020), İspanyol iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Geoff Makhubo": { "first_paragraph": "Moloantoa Geoffrey Makhubo (d. 8 Şubat 1968; ö. 9 Temmuz 2021), Güney Afrikalı siyasetçi. \n" }, "Gergely Karácsony": { "first_paragraph": "Gergely Szilveszter Karácsony (d. 11 Haziran 1975), Macaristanlı siyaset bilimci ve politikacı. 2010'dan 2014'e kadar Ulusal Meclis'in bir üyesiydi. 2014 yılında Zugló'nun belediye başkanı olarak seçildi. Şu anda ise Budapeşte'nin belediye başkanı konumunda.\n" }, "Halil Posbıyık": { "first_paragraph": "Karadeniz Ereğli, Türkiye\n" }, "Hayrettin Güngör": { "first_paragraph": "Hayrettin Güngör[1] (d. 1965; Göksun), Türk siyasetçidir. Nisan 2019'dan bu yana Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "İlyas Busaab": { "first_paragraph": "İlyas Busaab (d. 8 Eylül 1967, Dhour Choueir, Cebel-i Lübnan İli, Lübnan) Lübnanlı siyasetçidir.\n" }, "Jacques Sylla": { "first_paragraph": "Jacques Hugues Sylla (d. 1946 Temmuz – ö. 26 Aralık 2009), Madagaskarlı siyasetçi. Sylla, Afrika ada ülkesiMadagaskar'da 2002-2007 arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Jean-Marie Halsdorf": { "first_paragraph": "Jean-Marie Halsdorf (d. 1 Şubat 1957, Lüksemburg) Lüksemburglu siyasetçi.\n" }, "Lelio Lagorio": { "first_paragraph": "Lelio Lagorio (d. 9 Kasım 1925 - ö. 7 Ocak 2017), İtalyan siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "Lucien Lux": { "first_paragraph": "Lucien Lux (d. 13 Eylül 1956, Troisvierges) Lüksemburglu sendikacı ve siyasetçi. Lüksemburg Ulusal Demiryolları Şirketi'nde (CFL) çalışmış, Lüksemburg Bağımsız Sendikal Konfederasyon (OGB-L) üye olmuş ve sendika yöneticiliği yapmıştır. Lüksemburg Sosyalist İşçi Partisi (LSAP) Bettembourg teşkilatını yönetmiş ayrıca 1988-2004 yıllarında Bettembourg belediye başkanlığı, 1989-2004 ve 2009-2013 yıllarında milletvekilliği yapmıştır. 2004-2009 yıllarında ise Çevre ve Ulaştırma Bakanı olmuştur. 2009-2013 yıllarında LSAP meclis grubu başkanlığı görevini üstlenmiştir. 2013 yılı itibarıyla Danıştay üyesidir.\n" }, "Lydie Polfer": { "first_paragraph": "Lydie Polfer (d. 22 Kasım 1952, Lüksemburg) Lüksemburglu kadın siyasetçi, eski başbakan yardımcısı.\n" }, "Mars Di Bartolomeo": { "first_paragraph": "Mars Di Bartolomeo (d. 27 Haziran 1952, Dudelange) Eski Lüksemburg Temsilciler Meclisi başkanı.\n" }, "John Mbiti": { "first_paragraph": "John Samuel Mbiti (30 Kasım 1931 - 5 Ekim 2019), Kenya doğumlu Hristiyan din adamı, filozof, siyasetçi, akademisyen ve yazar.\n" }, "Mehmet Üstündağ": { "first_paragraph": "Mehmet Üstündağ (23 Ekim 1925, Gebze – 10 Mayıs 2016, Pendik), Türk belediye başkanı, iş insanı.\n" }, "A. B. M. Mohiuddin Chowdhury": { "first_paragraph": "A. B. M. Mohiuddin Chowdhury (d. 1 Aralık 1944 – ö. 15 Aralık 2017),Bangladeşli siyasetçi. Bangladeş Awami Partisi (BAL) üyesiydi.[1][2]\n" }, "Mongameli Bobani": { "first_paragraph": "Mongameli Bobani (d. 12 Temmuz 1968) - (ö. 11 Kasım 2020), Güney Afrikalı siyasetçi ve hukukçu.[1][2][3]\n" }, "Muharrem Ergül": { "first_paragraph": "Muharrem Ergül (d. 1954, Trabzon) Türk siyasetçi.\n" }, "Orhan Uğur": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Paweł Adamowicz": { "first_paragraph": "Paweł Bogdan Adamowicz (d. 2 Kasım 1965 – ö. 14 Ocak 2019), Polonyalı siyasetçi ve avukattır.[1][2] 14 Ocak 2019'da suikast sonucu ölümüne kadar Polonya'daki Pomeranya Voyvodalığı'na bağlı olan Gdańsk şehrinin belediye başkanlığı yaptı.[3]\n" }, "Pedro Santana Lopes": { "first_paragraph": "Pedro Miguel de Santana Lopes (d. 29 Haziran 1956, Lizbon), Portekizli avukat ve siyasetçi. 2004-2005 yılları arasında Portekiz başbakanlığı ve Sosyal Demokrat Parti başkanlığı yaptı.\n" }, "Saefullah": { "first_paragraph": "Saefullah (11 Şubat 1964 - 16 Eylül 2020), Endonezyalı siyasetçi ve eğitimci. \n" }, "Alexander Tschäppät": { "first_paragraph": "Alexander Tschäppät (16 Nisan 1952 – 4 Mayıs 2018), İsviçreli siyasetçidir.[1] Tschäppät, İsviçre Sosyal Demokrat Partisinin üyesiydi. 1991'den 2003'e kadar ve tekrar seçilerek 2011'den 2018'e kadar İsviçre Ulusal Konseyi'nin üyesi olmuştur.\n" }, "Hans Olav Tungesvik": { "first_paragraph": "Hans Olav Tungesvik (d. 22 Mayıs 1936; Skånevik, Hordaland – ö. 16 Haziran 2017) ,Hristiyan Demokrat Partili Norveçli bir politikacı.\n" }, "Türkiye'de görevde olan il belediye başkanlarının listesi": { "first_paragraph": "Türkiye'de görevde olan belediye başkanları listesi, Türkiye'de hâlen görevini sürdürmekte olan il belediye başkanlarını göstermektedir. Büyükşehir belediyeleri ilin tamamından sorumlu iken; ilin adını taşıyan büyükşehir olmayan belediyeler, il merkezindeki ilçeden sorumludur.\n" }, "Uladzimir Yarmoşın": { "first_paragraph": "Vladimir Vasilyeviç Yermoşin (Belarusça: Уладзі́мір Васі́левіч Ярмо́шын, Rusça: Влади́мир Васи́льевич Ермо́шин; d. 26 Ekim 1942), Beyaz Rus siyasetçi.\n" }, "Ülgür Gökhan": { "first_paragraph": "Ülgür Gökhan[1] (d. 1 Nisan 1950, Çanakkale), Türk siyasetçi, mevcut Çanakkale Belediye Başkanı.\n" }, "Zanele kaMagwaza-Msibi": { "first_paragraph": "Zanele kaMagwaza-Msibi (1 Şubat 1962 – 6 Eylül 2021), Güney Afrikalı kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Mısır devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Mısır devlet başkanı, Afrika ülkesi Mısır'ın yönetim sistemini monarşiden cumhuriyete değiştirdiği 1953 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Ülkeyi yöneten devlet başkanı 1953 ile 1958 yılları arasında Mısır Cumhuriyeti'ni, 1958 ile 1971 yılları arasında Mısır ile Suriye'nin birleşmesi sonucu oluşan Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni (Mısır ile Suriye arasındaki bu birliktelik 1961 yılında son bulsa da, Mısır bu ismi 1971 yılına kadar kullanmıştır), 1971 yılından bu yana da Mısır Arap Cumhuriyeti'ni yönetmektedir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Mihail Formuzal": { "first_paragraph": "Mihail Formuzal — Gagavuz politikacı, Gagavuzya'nın 3. başkanıdır. Görev yılları ( 2006-2010; 2010-).\n" }, "Aleksandr Volkov (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Aleksandr Aleksandroviç Volkov (Udmurtça ve Rusça: Алекса́ндр Алекса́ндрович Во́лков; 25 Aralık 1951 – 20 Mayıs 2017) ,Rusya Federasyonu'na bağlı Udmurtya cumhurbaşkanı. Başkan olarak Volkov, Udmurt Cumhuriyeti'ndeki en üst düzey yetkili, Ülkesindeki Cumhuriyetin yönetiminin en üst düzey yürütme organının başkanı olarak iki milyon nüfusu temsil etmiştir.\n" }, "Devlet başkanı": { "first_paragraph": "Devlet başkanı, bir devletin en yüksek seviyedeki yöneticisidir. Devlet başkanına Cumhuriyet ile yönetilen ülkelerde cumhurbaşkanı, mutlakî ya da meşrutî monarşi ile yönetilen ülkelerde ise genellikle kral adı verilir. (Bunun bir istisnası, Amerika Birleşik Devletleri de bir cumhuriyet olmasına rağmen, ülkenin resmî adında cumhuriyet geçmemesi sebebiyle ABD cumhurbaşkanı çoğunlukla sadece başkan olarak adlandırılır.)\n" }, "Hükûmet başkanı": { "first_paragraph": "Hükûmet başkanı veya hükûmetin başı, egemen bir devletin, federasyonel bir devletin veya özerk bir bölgenin yürütme organında en yüksek veya ikinci en yüksek yetkili kişidir. Genellikle bir kabineyi, bakanları veya sekreterleri yöneten ve yönetim departmanlarını yönlendiren bir grup olarak da kabine toplantılarına başkanlık eder. Diplomasi alanında, \"hükümet başkanı\" terimi, \"devlet başkanı\"ndan ayrılır, ancak bazı ülkelerde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde, veya Türkiye'de aynı kişi olabilir.[1][2][3][4]\n" }, "Grandük": { "first_paragraph": "Grandük[a] (Fransızca: grand-duc [ɡʁɑ̃dyk], Türkçe: büyük dük) veya granduka (İtalyanca: granduca [ɡranˈduka], Türkçe: büyük duka) Batı Avrupa'da, özellikle Cermen ülkelerinde taşra krallarına verilen bir unvandır. Grandükler protokolde kralın ve arşidükün altında, diğer düklerden ise yukarıda yer alırlar. Grandükler eşlerine grandüşes adı verilir.[1]\n" }, "Nevvab": { "first_paragraph": "Nevvab, Babür İmparatorluğu'nun bir bölgesini ya da eyaletini vekaleten yöneten idarecilere verilen unvandır.\n" }, "Sultan": { "first_paragraph": "Sultan (Arapça: سلطان sulṭān, [sʊlˈtˤɑːn, solˈtˤɑːn]), tarihte pek çok farklı anlamda kullanılmış olan İslamî bir sıfattır. Sözcük olarak \"güç\", \"otorite\", \"yönetici\" anlamlarına gelir. Genelde bağımsızlığını ilan eden İslam hükümdarları tarafından kullanılmıştır.\n" }, "Cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Cumhurbaşkanı ya da eski adıyla reisicumhur[1], cumhuriyetle yönetilen ülkelerin devlet başkanına verilen addır. Başkanlık sistemiyle yönetilen ABD, Brezilya, Türkiye ve Güney Kore gibi cumhuriyetlerde cumhurbaşkanı hükûmetin başı iken, Hindistan, Almanya, İtalya ve Yunanistan gibi parlamenter sistemle yönetilen parlamenter cumhuriyetlerde cumhurbaşkanı çoğunlukla semboliktir.\n" }, "Adige Cumhuriyeti Başkanı": { "first_paragraph": "Adige Cumhuriyeti Başkanı (Batı Çerkesçesi: Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ, Адыгэ Республикэм и Къэрал-Тхьаматэ), Adige Cumhuriyeti'nin en üst siyasi yetkilisidir. Mayıs 2011'e kadar bu pozisyon Adige Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Batı Çerkesçesi: Адыгэ Республикэм и Президент) olarak adlandırılıyordu.\n" }, "Aleksandr Darjay": { "first_paragraph": "Aleksandr Darjay (Rusça: Даржай, Александр Александрович / Aleksandr Aleksandroğlu Darjay) (3 Kasım 1944; Sug Aksı, Süt göl ilçesi, Çağdaş Tuva edebiyatında önemli bir yeri olan çok sayıda eserlere imza atmış roman, öykü, ve oyun yazarıdır, şairdir. Tıva Edebiyatı'nın belkemiğidir[1]. Tuva kişisi olarak yakından tanımıştır[2]. Eserlerinde Tuva'daki yaşamı ve toplumsal sorunları ele almış insanı insan çevre ilişkisi içinde yansıtmıştır. Vatansever bir şair, yazardır. Rusya Federasyonu Kültür Ansiklopedisinde Rusya'nın en önemli insanları arasında geçer.[3]\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Marcus Porcius Cato": { "first_paragraph": "Marcus Porcius Cato (MÖ 234, Tusculum-MÖ 149), Romalı devlet adamı, hukukçu ve hatip. Yaşlı Cato veya Bilge Cato diye de bilinir. Oldukça ahlakçı ve prensiplidir, bu yüzden Scipio ailesine tavırlı olmasıyla bilinir.[1]\n" }, "Diktatör": { "first_paragraph": "Diktatör, mutlak güce sahip olan bir siyasi liderdir. Bir diktatörlük ise bir diktatör veya küçük bir zümrenin yönettiği bir devlettir.[1] Kelime, Roma Senatosu tarafından cumhuriyetin acil durumlarda yönetimi için seçilen bir Roma diktatörü unvanının kökeninden gelmektedir.[1]\n" }, "Doçe": { "first_paragraph": "Doçe (İtalyanca : Dòge çoğulu: Dògi), İtalya'da Orta Çağ'da ve Rönesans çağlarında birçok İtalyan şehir-devletinde bulunan \"kral tarafından yönetilen cumhuriyet\" şekilde devlet yönetiminde seçim ile devletin en üst yönetimine gelen devlet başkanı ve hükümdar.\n" }, "Doge": { "first_paragraph": "Bir doge ( /doʊdʒ/ DOHJ,[1] Italian: [ˈdɔːdʒe] ; çoğul dogi veya doges), ortaçağ ve Rönesans dönemlerinde başta Venedik ve Ceneviz olmak üzere birçok İtalyan şehir devletinde seçilmiş lord ve devlet başkanıydı. Bu tür devletlere \"taçlı cumhuriyetler\" denir.\n" }, "Dorju Monguş": { "first_paragraph": "Dorju Bayanoğlu Monguş (Tuvaca: Доржу Баянович Монгуш / Dorju Bayanoğlu Monguş) (20 Ekim 1939, Övür bölgesinde- 9 Nisan 1992) — Çağdaş Tuva edebiyatında adı geçen Tuva Türk'ü yazarı, şair, çevirmen.\n" }, "Emir (makam sahibi)": { "first_paragraph": "Emir (Arapça: أمير ʾamīr), Arap ülkeleri, Batı Afrika, Afganistan ve Hindistan altkıtasındaki çeşitli yerlerde kullanılan bir kral, aristokrat veya askerî olarak yüksek bir makam unvanını ifade eder. Terim, bir \"komutan\", \"general\" veya \"lider\" anlamına gelecek biçimde de Emîrü'l-mü'minîn olarak yaygın biçimde kullanılmıştır. Dişil formu emire (Arapça: أميرة ʾamīrah) kelimesidir. \"Prens\" olarak çevrildiğinde, \"emirlik\" kelimesi egemen bir prensliğe benzer. Çağdaş kullanımda bu terim, bir Emirliğin Müslüman bir devlet başkanını veya İslamî bir örgütün liderini belirtebilir.\n" }, "Han (unvan)": { "first_paragraph": "Han, eski Türk - Moğol topluluklarında hükümdar. \"Ulu insan\", \"lider\" anlamları taşımaktadır. Moğolcada ve bazı Altay lehçelerinde Kan (Gan) olarak da söylenir. İngilizcede king denilen kral sözcüğünün Türkçedeki karşılığıdır.\n" }, "Hospodar": { "first_paragraph": "Hospodar veya gospodar \"efendi\" veya \"lord\" anlamına gelen Slav kökenli bir terimdir.\n" }, "İlteber": { "first_paragraph": "İlteber (Eski Türkçe: , ilteber[1]), Türk Kağanlığı ve Hazar Kağanlığı'nın siyasi hiyerarşisinde kendisine vergi toplama ve bunun belirli bir miktarını Türk kağanına ödeme görevi bulunan boy başkanlarına verilen addır. Bu terime ilk kez, 680'de Kuzey Kafkasya Hunları'nda rastlanmaktadır. Hristiyan kaynaklarında, Albanya'da hüküm süren Hun derebeyinin adı Alp İlteber olarak geçmektedir.\n" }, "Kimon": { "first_paragraph": "Kimon (Yunanca Κίμων, Kimōn) (MÖ 510, Atina - MÖ 450, Salamis), Atina'lı bir devlet adamı ve generaldi. Milattan önce 470-460 arasında antik Atina kentinde (polis) önemli bir politik figürdü.\n" }, "Kombu Bijek": { "first_paragraph": "Kombu Doyduloğlu Bijek (Tuvaca: Комбу Дойдулович Бижек / Kombu Doydul-oglu Bijek) (1 Mart 1937; Erzin köyünde Çağdaş Tuva edebiyatında tanınan şair, yazar, çevirmen, binbaşı, sınır hattında görevli askerlerin komutanı. Tuva Yazarlar Birliği ve Rusya Federasyonu Ressamlar Cemiyeti'nin mensubudur. Moskova'da Tuva Cumhuriyeti'nin yetkili elçilerinden biridir\n" }, "Kralların kralı": { "first_paragraph": "Kralların Kralı,[7] özellikle Orta Doğu'da yerleşik hükümdarlar tarafından kullanılan bir yönetici unvandı. Osmanlı İmparatorluğunda kullanılan Padişah terimi de bu anlama gelmektedir (peder-i şah)\n" }, "Maadırool Hovalıg": { "first_paragraph": "Maadırool Hovalıg (Tıva Türkçesi: Маадыр-оол Ховалыг) — Tıva nesir ustası, yazar.\n" }, "Man Lordu": { "first_paragraph": "Man Lordu (İngilizce: Lord of Mann) Birleşik Krallık'a bağlı özerk bir bölge olan Man Adası'nın devlet başkanı ve Lord Sahip'idir. Şu anki Lord Sahip, Birleşik Krallık Kraliçesi ve Kralıdır, Şuan ki Man Lordu Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Kralı III. Charles'tir. Man Lordu unvanı her iki cinsiyet için de kullanılabilir ancak tercihen, Birleşik Krallık kraliçesi Victoria \"Man'ın Hanımefendisi\" unvanıyla anılmıştır.\n" }, "Muhammed'in mektupları": { "first_paragraph": "Muhammed'in devlet başkanlarına yazdığı mektuplar, İslam peygamberi Muhammed'in dünyanın siyasi liderlerine gönderdiği ve onları İslam'a davet ettiği bildirilen diplomatik mektuplardır. İslam tarihçiliğine göre Muhammed, Doğu Roma İmparatoru Herakleios'a, Pers Kralı II . Hüsrev'e, Etiyopya kralı Necaşi'ye, Mısır valisi Mukavkıs'a, Bizans Suriye'sinin vasal kralına ve Arap satrapına, ayrıca Doğu Arabistan'ın bazı aşiret despotlarına bu tür mektuplarla elçiler göndermişti.[1][2][a]\n" }, "Necaşi": { "first_paragraph": "Necaşi ya da Negus (nəguś, Amharca: ንጉሥ) Geez ve Amharca dillerinde \"kral\" anlamına gelen ve Etiyopya İmparatorluğu'nun en eski feodal unvanlarından biridir. [1]\n" }, "Ömür boyu liderlik": { "first_paragraph": "Ömür boyu başkanlık, bazı devlet başkanları tarafından görev sürelerini ölümlerine kadar uzatmak için üstlenilen veya verilen bir unvandır. Unvan bazen sahibine bir halef atama veya atama hakkı verir. Monark gibi geleneksel olarak otokratik bir unvan yerine \"ömür boyu başkan\" unvanının kullanılması, cumhuriyetlerin başlı başına demokratik olması gerekmese de liberal demokrasinin tapu sahibi tarafından yıkılmasını ima eder.\n" }, "Perikles": { "first_paragraph": "İkinci Kutsal Savaş (MÖ 440)\n" }, "Podestà": { "first_paragraph": "Podestà, Geç Orta Çağ'da, Orta ve Kuzey İtalya şehirlerinin hükûmetindeki en yüksek devlet dairesinin sahibinin kullandığı unvandır. Sonraki yüzyıllarda ve 1918'e kadar bu terim, özellikle İtalyanca konuşulan bölgelerde belediye idaresinin başkanını belirlemek için kullanıldı. İtalya'daki faşist rejim döneminde de aynı anlamla unvan yeniden ele alındı.\n" }, "Poglavnik": { "first_paragraph": "Poglavnik, II. Dünya Savaşı Hırvat hareketi Ustaše'nin ve 1941 ile 1945 yılları arasında Hırvatistan Bağımsız Devleti'nin lideri olan Ante Pavelić tarafından kullanılan unvandı.\n" }, "Salim Sürünool": { "first_paragraph": "Salim Sürünool (Tıva Türkçesi: Салим Сазыгович Сүрүң-оол) (15 Nisan 1924 - 10 Nisan 1995) Batı Hemçik yöresindeki Akka'da doğmuştur. Tıvalı şair, nesir ustası, mütercim, Tıva ulusunun milli yazarlarından biri olup Çağdaş Tuva edebiyatında tanınmış bir kalemdir.\n" }, "Publius Servilius Vatia Isauricus (Konsül MÖ 48)": { "first_paragraph": "Publius Servilius Isauricus, Cumhuriyetin son dönemlerinde yaşamış olan Romalı devlet adamı. MÖ 48 yılında Jül Sezar ile birlikte konsül seçilmiş olan Vatia, Sezar'la olan uzun ilişkisi nedeniyle genellikle onun kuklası olmakla itham edilmiştir. Eski Konsüllerden Publius Servilius Vatia Isauricus'un oğludur.\n" }, "Stepan Sarıgool": { "first_paragraph": "Stepan Sarıgool (Tuvaca: Степан Агбаанович Сарыг-оол)(Kasım 17, 1908 yılı - Mayıs 27, 1983 yılı) — roman yazarı, şair, oyun yazarı, mütercim, Tıva ulusunun milli yazarı. Tıva Sovyet Sosyalist Otonom Cumhuriyeti'nin edebiyat ve sanatının ünlü kalemidir. Tıva Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin Тыва АССР-ниң Yüksek Şura'sının mebusu olmuştur. Çağdaş Tıva edebiyatının kurucularının arasında yer alır.\n" }, "Şeyh Mansur": { "first_paragraph": "Şeyh Mansur (Çeçence: Шайх Мансур; Batı Çerkesçesi: Шыихъ Мансур; İmam Mansur olarak da bilinir) veya doğum ismiyle Uşurma (Çeçence: Ушурма; 1760 - 13 Nisan 1794[1]), Çeçenistan, Çerkesya[2] ve Dağıstan ordularına komutanlık etmiş Çeçen İslam âlimi, asker ve Kuzey Kafkasya'nın 1. İmamı.[3] Kuzey Kafkasya'da Rus yayılmasına karşı cihat hareketinin başlatıcısı olarak görülmektedir.[4][5]\n" }, "Yüce lider": { "first_paragraph": "Yüce lider, genellikle bir devletin, örgütün veya benzer bir grubun liderleri arasında en fazla veya tam otoriteye sahip olan veya bu otoriteyi kullanabilen kişiyi ifade eder. Dinlerde, bu rol genellikle yeryüzündeki bir tanrının temsilcisi veya tezahürü olarak kabul edilen bir kişi tarafından yerine getirilir. Siyasette, bir yüce lider genellikle otoriter veya totaliter bir hükümetin başında bulunur ve onunla kişilik kültü ilişkilendirilir.\n" }, "Gauleiter": { "first_paragraph": "Gauleiter, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin yerel şube başkanı (bölge parti başkanı) idi. Gau'nun Almanca kelime anlamı bölge, leiter'ın anlamı ise yöneticidir. Gauleiter'lar (Bölge Yöneticileri) doğrudan Adolf Hitler'e bağlıydı ve sadece Hitler tarafından atanıyor ya da görevden alınıyorlardı.\n" }, "Adolf Wagner (Gauleiter)": { "first_paragraph": "Adolf Wagner'in (1. Ekim 1890, Algringen, Lorraine'de ; 12 Nisan 1944, Bad Reichenhall'da ), Gau Münih-Yukarı Bavyera'da NSDAP Gauleiter, Bavyera Bakanı ve SA Obergruppenführer idi.\n" }, "Alfred Meyer": { "first_paragraph": "Dr. Alfred Meyer (5 Ekim 1891 – 11 Nisan 1945), bir Nazi subayı idi. Avrupa'da II. Dünya Savaşı'nın sonunda, ölümüne kadar, Staatssekretär ve İşgal Altındaki Doğu Toprakları Reich Bakanlığı (Reichministerium für die Besetzten Ostgebiete veya Ostministerium) bakan idi. Ayrıca toponomi okuyan bir arkeologdu.\n" }, "Arthur Greiser": { "first_paragraph": "Arthur Karl Greiser (22 Ocak 1897 - 21 Temmuz 1946), Nazi Alman politikacı, Wartheland'ın Alman-işgalindeki topraklarının SS-Obergruppenführer ve Reichsstatthalter'ı (Reich Valisi) idi. Polonya'da Yahudi Soykırımı'nı ve insanlığa karşı sayısız suçları organize eden öncelikli sorumlu kişilerden biriydi. 1945 yılında Amerikalılar tarafından tutuklandı, yargılandı ve 1946 yılında Polonya'da asılarak idam edildi.\n" }, "August Eigruber": { "first_paragraph": "August Eigruber (16 Nisan 1907 – 28 Mayıs 1947), Avusturya doğumlu bir Nazi Gauleiter ve Reichsgau Oberdonau (Yukarı Tuna) ve Yukarı Avusturya'dan Landeshauptmann'ın Reichsstatthalter'ıydı . Mauthausen-Gusen toplama kampında savaş suçlarından hüküm giydi ve idam edildi.\n" }, "August Heissmeyer": { "first_paragraph": "August Heißmeyer (veya Heissmeyer – 11 Ocak 1897, Gellersen, Aerzen – 16 Ocak 1979, Schwäbisch Hall), SS'in önde gelen üyesiydi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Heißmeyer bir savaş suçlusu olarak bir hapis cezasına çarptırıldı. Yeğeni Kurt Heissmeyer, SS hekimiydi.\n" }, "Edmund Heines": { "first_paragraph": "Edmund Heines (21 Temmuz 1897 – 30 Haziran 1934) Alman Nazi politikacısı ve Sturmabteilung'un (SA) Stabschef'i Ernst Röhm'ün yardımcısıydı. Heines, Nazi Partisi'nin en eski üyelerinden biri ve SA'nın Münih'teki önde gelen üyelerinden biriydi, Birahane Darbesi'ne katıldı ve partinin kötü şöhretli bir infazcısı oldu. Haziran 1934'te Uzun Bıçaklar Gecesi sırasında idam edilene kadar Nazi yönetiminde birkaç üst düzey görevde bulundu.\n" }, "Erich Koch": { "first_paragraph": "Erich Koch (19 Haziran 1896 - 12 Kasım 1986), NSDAP'nin Doğu Prusya Gauleiteri ve 1941-1943 yılları arasında Ukrayna Reichkomissarı olan Alman Nazi siyasetçi.\n" }, "Ernst Wilhelm Bohle": { "first_paragraph": "Ernst Wilhelm Bohle (28 Temmuz 1903 – 9 Kasım 1960), 1933'ten 1945'e kadar Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin (NSDAP; Nazi Partisi) Dış Örgütü'nün lideriydi.\n" }, "Albert Forster": { "first_paragraph": "Albert Maria Forster (26 Temmuz 1902 – 28 Şubat 1952), Nazi Alman siyasetçi ve savaş suçlusu. II. Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın Danzig-Batı Prusya hükümdarı (işgal altındaki Polonya'nın Almanya'ya katılmış bölümü) idaresi altında, Polonyalılar ve Yahudileri, yerel olmayan nüfusu alt-insan olarak sınıflandırmış ve imha kampanyasına tabi tutulmuştur. Etnik temizlik, kitlesel cinayet ve güçlü Almanlaşma politikası gütmüştür. Bununla birlikte, tarımsal iş gücü yetersizliği, Forster'i kendi politikalarını gözden geçirmeye ve Polonyalıları Almanlaşmaya zorladı; Aryanlara bölgedeki tüm Polonyalıları makul derecede Almanca bildiği ilan edildi. Forster, Almanya yenildiğinde Varşova'daki suçlarıyla yargılandı, suçlu bulundu ve asıldı.\n" }, "Franz Kutschera": { "first_paragraph": "Franz Kutschera (22 Şubat 1904 - 1 Şubat 1944) Avusturyalı bir Nazi politikacı ve hükûmet yetkilisiydi. 1938'de Avusturya'nın Alman Anschluss'undan önce ve sonra Nazi Partisi ve Schutzstaffel (SS) ile çok sayıda siyasi ve askeri pozisyonda bulundu. II. Dünya Savaşı sırasında Fransa, Yugoslavya ve Sovyetler Birliği'nde SS ile görev yaptı.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Franz Pfeffer von Salomon": { "first_paragraph": "Franz Pfeffer von Salomon (19 Şubat 1888, Düsseldorf – 12 Nisan 1968, Münih) (Franz von Pfeffer olarak da bilinir), 1925'te yeniden kurulduktan sonra Sturmabteilung'un (SA) ilk komutanıydı. Pfeffer, 1930'da SA komutanlığından ve 1941'de Nazi Partisinden kovuldu. 1968'de Münih'te öldü.\n" }, "Odilo Globocnik": { "first_paragraph": "Odilo Lotario Globocnik (21 Nisan 1904 - 31 Mayıs 1945), Avusturyalı bir Nazi ve sonrasında bir SS lideri. Odilo Globocnik insanları yakarak kurban etme esnasında milyonlarca insanın cinayetinden sorumluydu. Sloven asıllı Avusturyalıydı.\n" }, "Joseph Goebbels": { "first_paragraph": "Dr. Paul Joseph Goebbels (29 Ekim 1897, Rheydt (Mönchengladbach) - 1 Mayıs 1945, Berlin), 1933-1945 yılları arasında Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanlığı yapmış Alman politikacı ve Nazi Almanyası'nın ikinci şansölyesi. Adolf Hitler'in en yakın arkadaşlarından biri ve en sadık yandaşıydı. Kendisi coşkulu ve enerjik hitabet yeteneği, topluluk önünde konuşma becerisi, sert anti-semitik görüşleri ve kitlesel propagandanın Büyük Yalan olarak bilinen tekniğini kullanmadaki ustalığıyla bilinirdi. Hitler intihar ettikten sonra bir günlüğüne III. Reich'in başına geçmiştir.\n" }, "Karl Hanke": { "first_paragraph": "Karl August Hanke (24 Ağustos 1903; Lauban - 8 Haziran 1945; Neudorf, lakap: Henker von Breslau: \"Breslau'nun cellatı\"), Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi üyesi Alman siyasetçi ve SS subayı.\n" }, "Konrad Henlein": { "first_paragraph": "Konrad Ernst Eduard Henlein (6 Mayıs 1898 - 10 Mayıs 1945), Çekoslovakya'nın önde gelen Nazi yanlısı etnik Alman siyasetçi ve Südetli Alman ayrılıkçıların lideriydi. Bohemya'nın Alman ilhakından sonra Gauleiter'i, bölgesel parti lideri seçildi ve II. Dünya Savaşı boyunca bu pozisyonunu korudu.\n" }, "Hinrich Lohse": { "first_paragraph": "Hinrich Lohse (2 Eylül 1896 – 25 Şubat 1964) Nazi Alman siyasetçisi ve hüküm giymiş bir savaş suçlusuydu. II. Dünya Savaşı sırasında Baltık devletlerindeki egemenliği ile tanınır.\n" }, "Josef Bürckel": { "first_paragraph": "Joseph Bürckel (30 Mart 1895 – 28 Eylül 1944) bir Alman Nazi politikacı ve Alman parlamentosunun (Reichstag) bir üyesiydi. Nazi Partisi'nin ilk üyelerinden biriydi ve Nasyonal Sosyalist hareketin yükselişinde etkili oldu. Almanya'nın Saarland ve Avusturya'yı satın almasında merkezi bir rol oynadı. Hem Gau Westmark hem de Reichsgau Viyana'da Gauleiter ve Reichsstatthalter görevlerinde bulundu.\n" }, "Karl Kaufmann": { "first_paragraph": "Karl Kaufmann (10 Ekim 1900 - 4 Aralık 1969), 1925'ten 1945'e kadar Nazi Partisi Gauleiter'i ve 1933'ten 1945'e kadar Hamburg'un Reichsstatthalter'ı (Reich Valisi) olarak görev yapan bir Alman politikacıydı.\n" }, "Robert Ley": { "first_paragraph": "Dr. Robert Ley (d. 15 Şubat 1890, Niederbreidenbach - ö. 25 Ekim 1945, Nürnberg), Nazi Almanyası'nda politikacı ve 1933-1945 yılları arası Deutsche Arbeitsfront (DAF, \"Alman Emek Cephesi\") başkanıydı.[1]\n" }, "Martin Mutschmann": { "first_paragraph": "Martin Mutschmann (9 Mart 1879 – 14 Şubat 1947), Üçüncü Reich döneminde Saksonya eyaletinin (Gau Saxony) Nazi Bölgesel Lideri (Gauleiter) idi.\n" }, "Paul Giesler": { "first_paragraph": "Paul Giesler (15 Haziran 1895 - 8 Mayıs 1945), güney Almanya'da rejim muhaliflerini öldürmeyi de içeren vahşet eylemlerinden sorumlu bir Alman Nazi Partisi görevlisiydi. Nazi Partisi'ne (NSDAP) ilk olarak 1922'de katıldı; 1 Ocak 1928'de Parti numarası 72.741 ile yeniden kaydoldu. [1] 1941'den itibaren Vestfalya-Güney (Westfalen-Süd) yerel şube başkanı idi ve 1942'de Gau Münih-Yukarı Bavyera (Gau München-Oberbayern) pozisyonuna atandı. 2 Kasım 1942'den 28 Nisan 1945'e kadar aynı zamanda Bavyera'nın Bakan-Başkanı (Minängerpräsident) idi.\n" }, "Robert Heinrich Wagner": { "first_paragraph": "Robert Heinrich Wagner, doğum ismi Robert Heinrich Backfisch (13 Ekim 1895 – 14 Ağustos 1946) II. Dünya Savaşı'nda Almanya'nın Fransa'yı işgali sırasında Baden'de Gauleiter ve Reichsstatthalter ve Alsas'ta Sivil İdare Şefi olarak görev yapan bir Nazi Partisi yetkilisi ve politikacıydı.[1][2]\n" }, "Fritz Sauckel": { "first_paragraph": "Ernst Friedrich Christoph \"Fritz\" Sauckel (d. 27 Ekim 1894 – ö. 16 Ekim 1946), II. Dünya Savaşı'nda, sistematik olarak toprakları işgal edilen ülkelerde yaşayan milyonlarca kişinin köleleştirmiş bir şekilde çalıştırılmasının organize edilmesinden sorumlu tutulan Alman savaş suçlusudur. 1942 yılından savaşın sonuna kadar, çalışma tanziminden tam yetkili olarak görevlendirildi. Savaş sonrası Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi tarafından yargılandı ve idam edildi.[1]\n" }, "Baldur von Schirach": { "first_paragraph": "Baldur Benedikt von Schirach (9 Mayıs 1907, Berlin - 8 Ağustos 1974, Kröv, Renanya-Palatina), 1931-1940 yılları arasında Hitler Gençliği (Hitlerjugend) lideriydi.\n" }, "Gregor Strasser": { "first_paragraph": "Gregor Strasser (31 Mayıs 1892 - 30 Haziran 1934), Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP)'nde bir politikacı. Uzun Bıçaklar Gecesi sırasında Berlin'de öldürülmüştür.\n" }, "Julius Streicher": { "first_paragraph": "Julius Streicher (d. 12 Aralık 1885; Fleinhausen, Augsburg - ö. 16 Ekim 1946; Nürnberg), Nazi Almanyası'nda antisemitist ideolog, demagog, asker ve siyasetçi. Haftalık gazetesi Der Stürmer'in kurucusu, Sturmabteilung Obergruppenführer ve Kuzey Franconia Gualieter'i.\n" }, "Wilhelm Kube": { "first_paragraph": "Wilhelm Kube (13 Kasım 1887 – 22 Eylül 1943) bir Nazi yetkilisi ve Alman politikacıydı. Nazi yönetiminin ilk yıllarında Alman Hristiyan hareketinde önemli bir figürdü. Savaş sırasında Sovyetler Birliği'ndeki işgalci hükûmette kıdemli bir yetkiliydi ve Weissruthenien'de (Beyaz Rusya) Generalkommissar rütbesine ulaştı. 1943'te Minsk'te suikasta kurban gitti ve bu suikast Minsk vatandaşlarına karşı acımasız misillemelere yol açtı.\n" }, "I. Aleksandr (Bulgaristan prensi)": { "first_paragraph": "I. Aleksandr (d. 5 Nisan 1857, Verona, Venedik - ö. 17 Kasım 1893, Graz, Avusturya), özerk Bulgaristan Prensliği'nin ilk prensi. 1879'dan tahttan çekildiği 1886 yılına kadar hüküm sürmüştür.\n" }, "Boswell Williams": { "first_paragraph": "Boswell Williams (d. 1926 - ö. 20 Temmuz 2014), Saint Lucialı siyasetçi. Williams, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da Kraliçe II. Elizabeth'in temsilcisi olarak genel vali görevinde bulunmuştur.\n" }, "John Montague Stow": { "first_paragraph": "Sir John Montague Stow (d. 1911 - ö. 16 Mart 1997), Barbadoslu siyasetçi. Stow, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Barbados'ta bağımsızlığın kazanılmasının ardından ilk genel vali olarak 30 Kasım 1966 ile 18 Mayıs 1967 yılları arasında makamda bulunmuştur.\n" }, "Orville Turnquest": { "first_paragraph": "Sir Orville Alton Turnquest (d. 19 Temmuz 1929; Nassau, Bahamalar) emekli Bahamalı politikacı. 1992'den 1994'e kadar Bahamalar Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olarak, 3 Ocak 1994'ten 13 Kasım 2001'de emekli olana kadar ise Bahamalar'ın beşinci Genel Valisi olarak görev yaptı.\n" }, "Aristidis Steryadis": { "first_paragraph": "Aristidis Steryadis (Yunan: Αριστείδης Στεργιάδης; d. 1861 - ö. 22 Haziran 1949), Yunan işgali boyunca İzmir yüksek komiserliği makamında bulunmuş Yunan siyasetçi. Yüksek komiserliğe 1919 Şubat'ında atanmış ve 15 Mayıs 1919'daki İzmir'in işgalinden dört gün sonra şehre gelmiştir. 25 Eylül 1922'de bir İngiliz gemisiyle İzmir'den kaçmış, ömrünün kalanını Nice'te geçirmiştir.\n" }, "Birinci bakan": { "first_paragraph": "Birinci bakan, hükümet sisteminin liderlik terimlerinden biridir. Bu terim, kelime anlamı olarak \"başbakan\" ile aynı anlama gelir, ancak genellikle görev sahibini üstün bir başbakanından ayırt etmek için tercih edilir. Şu anda birinci bakan unvanı, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda gibi yetki devriyeli ulusal hükümetin siyasi liderini veya bir bağımlı bölgenin siyasi liderini ifade etmek için kullanılır.\n" }, "Logothetis tu dromu": { "first_paragraph": "Logothetis tu dromu (Yunanca: Grekçe: λογοθέτης τοῦ δρόμου),cursus publicus (\"Kamu Postası\" Latince: cursus publicus, Yunanca: δημόσιος δρόμος, dēmosios dromos, ya da kısaca Grekçe: ὁ δρόμος, ho dromos) idaresinin başı ve Bizans İmparatorluğunun en kıdemli maliye bakanlarından (Logothetis) biri.\n" }, "Mesazon": { "first_paragraph": "Mesazōn (Yunanca: μεσάζων \"arabulucu\") Bizans imparatoru'nun başbakanı ve baş yardımcısı olarak hareket eden Bizans İmparatorluğu'nun son yüzyıllarında yüksek bir makam ve görevlisi.\n" }, "Premier": { "first_paragraph": "Premier, bazı ülkelerin merkezi hükümetleri, eyalet hükümetleri ve yerel yönetimlerinde hükümetin başbakanı için kullanılan bir unvandır. Premier makamının ardından gelen kişiler premier yardımcısı olarak belirlenir.\n" }, "Zogu": { "first_paragraph": "I. Zog ya da Ahmed Muhtar Bey Zogoğlu (Arnavutça: Ahmet Muhtar Zogolli, 8 Ekim 1895 - 9 Nisan 1961), Arnavut siyasetçi ve devlet adamı. Başbakan olarak başladığı siyasi kariyerini Arnavutluk kralı olarak sonlandırmıştır. 1939'da İtalya'nın Arnavutluk'u işgalinden sonra da krallık payesini önce Mısır'da, sonra Fransa'nın Nice kentinde sürgünde taşımıştır.\n" }, "Kaymakam": { "first_paragraph": "Kaymakam (Arapça: kâim ‎قائم, romanize: \"sabit olmak\", makâm Arapça: ‏مقام‎, romanize: \"rütbe, mevki\") Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yönetim sisteminde, ilçenin en yüksek mülki idare amiridir. Kaymakamlar görevlerini il valilerinin gözetim ve denetimi altında yaparlar. İlk kez Osmanlı Devleti'nde Tanzimat Fermanı'nın ilanıyla görev yapmaya başlamışlardır.\n" }, "Jacques Trorial": { "first_paragraph": "Jacques Trorial (d. 8 Şubat 1932, Saulnes (Meurthe-et-Moselle)) Fransız siyasetçi ve devlet görevlisi.\n" }, "Menteş Gündüz": { "first_paragraph": "Menteş Gündüz (d. 1961, Limasol) KKTC'li bakan.\n" }, "René Tomasini": { "first_paragraph": "René François Tomasini (d. 14 Nisan 1919, Petreto-Bicchisano (Güney Korsika) - ö. 5 Mayıs 1983, Tosny (Eure)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Milletvekili": { "first_paragraph": "Milletvekili, parlamenter, salgut[1] veya mebus, bir parlamentoda oy verenleri temsil eden kişidir. Birçok ülkede bulunan bikameral sistem gereği; parlamento üyelerine değişik isimler verilebilmektedir. Örneğin; senato bulunan sistemlerde seçilen kişi; senatör olarak tanımlanabilmektedir. Parlamenter bağımsız olabileceği gibi sıklıkla görüldüğü üzere bir siyasi partiye bağlı da olabilir. Ülkenin parlamento sistemine ve yürürlükteki mevzuatına göre seçme ve seçilme kuralları ile milletvekilinin görev ve sorumlulukları değişiklik gösterebilir.\n" }, "Kleisthenis": { "first_paragraph": "Kleistenes (diğer yaygın kullanımlarıyla Kleisthenes, Cleisthenes - Yunanca: Κλεισθένης), Antik Yunanistan'da Atinalı bir soyludur. MÖ 501'de anayasal düzene geçerek Demokrasinin ilk adımlarını atmıştır.\n" }, "Solon": { "first_paragraph": "Solon (Yunanca: Σόλων), MÖ 640-560'ta yaşadığı tahmin edilen, Atinalı devlet adamı ve şair. Yaptığı reformlarla Atina demokrasisinin temelini attığı kabul edilir. Orta halli bir aileden gelen Solon, önceleri ticaretle uğraştı. Bu sırada pek çok ülkeyi gezdi.\n" }, "Şansölye": { "first_paragraph": "Şansölye, Roma İmparatorluğu mirası üzerinde kurulmuş çeşitli ülkelerde değişik zamanlarda değişik anlamlarda kullanılmış bir görev isimlendirmesidir. Bugün ise en bilinen manasıyla Almanya ve Avusturya'da (başbakanlığa denk düşen) hükûmet başkanlığı makamıdır.\n" }, "Reaganizm": { "first_paragraph": "Reaganizm ya da Reagancılık, Amerika Birleşik Devletleri'nin 40. başkanı Ronald Reagan'ın görüşlerini savunan siyasi akımdır. Temel dış politikası, askeri güçte Sovyetler Birliği'ne eşit olmak ve onu geçmek ve \"ulusal güç\" olarak adlandırdığı yola koymaktı. 1985 yılında Sovyet lider Mihail Gorbaçov ile yakın işbirliği yapmaya başladı ve büyük ölçekli silahsızlanma projelerini müzakere etti. Soğuk Savaş, Sovyetler'in, Reagan'ın Beyaz Saray'da Reagan'ın politikalarını takip eden başkan yardımcısı George H. W. Bush tarafından değiştirilmesinden dokuz ay sonra Ekim 1989'da neredeyse bir gecede Doğu Avrupa'nın kontrolü kaybetmesiyle birlikte ortadan kalktı ve aniden sona erdi. Sovyetler Birliği 1991'de dağıldı. Reagan doktrini açısından Afganistan, Nikaragua ve birçok ülkede anti-komünist isyanlara askeri, mali ve diplomatik desteği teşvik etti. Çoğunlukla Sovyetler Birliği çöktüğünde yerel komünist güç çöktü.[1]\n" }, "Anders Behring Breivik": { "first_paragraph": "Anders Behring Breivik (d. 13 Şubat 1979, Oslo[1]), Norveçli aşırı sağcı, göçmen karşıtı ve beyaz üstünlükçüsü terör eylemcisi. Tarihe 2011 Norveç saldırıları olarak geçen, 77 kişinin yaşamını yitirdiği, 242 kişinin ise yaralandığı terör eylemlerinin failidir.[6] Polis Breivik'in saldırıda tek başına hareket ettiğini düşünse de, bir yardım ihtimalini de elden bırakmadı.[7][8][9]\n" }, "Luboš Dobrovský": { "first_paragraph": "Luboš Dobrovský (doğum adı: Luboš Hamerschlag; 3 Şubat 1932 - 30 Ocak 2020),[1] Çek gazeteci, aktivist ve siyasetçi.[2]\n" }, "Francisco Frutos": { "first_paragraph": "Francisco \"Paco\" Frutos Gras (6 Eylül 1939 – 26 Temmuz 2020), İspanyol siyasetçi.[1]\n" }, "Li Peng": { "first_paragraph": "Li Peng (Basitleştirilmiş Çince: 李鹏; Geleneksel Çince: 李鵬; pinyin: Lǐ Péng; 20 Ekim 1928 - 22 Temmuz 2019) Çinli siyasetçidir.\n" }, "Đỗ Mười": { "first_paragraph": "Đỗ Mười (2 Şubat 1917 - 1 Ekim 2018), Vietnamlı komünist siyasetçidir. 27 Haziran 1991-29 Aralık 1997 tarihleri arasında Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri olarak görev yaptı.\n" }, "Ruben Tovmasyan": { "first_paragraph": "Ruben Tovmasyan (Ermenice: Ռուբեն Թովմասյան; d. 15 Şubat 1937 –ö. 30 Mart 2019), Ermeni siyasetçi. 15 Şubat 1937'de Erivan, Ermenistan'da doğdu. 2005-2014 yılları arasında Ermeni Komünist Partisi Genel Sekreteri olarak görev yaptı.\n" }, "Dinesh Chandra Yadav": { "first_paragraph": "Dinesh Chandra Yadav (Nepalce:दिनेशचन्द्र यादव; d. ? -ö. 14 Ocak 2021), Nepalli siyasetçi. 2013 yılında Nepal Komünist Partisi'nden Nepal Kurucu Meclisi'ne delege olarak girerek 2021'deki ölümüne kadar görev yaptı.[1][2][3]\n" }, "Diamond ve Silk": { "first_paragraph": "Ineitha Lynnette Hardaway ve Herneitha Rochelle Hardaway Richardson ya da Diamond ve Silk Amerikalı aşırı sağ muhafazakar siyasi yorumcu, sosyal medya fenomeni, politik aktivist ve televizyon kişiliği olan ikili. \n" }, "Marie-Josée Jacobs": { "first_paragraph": "Marie-Josée Jacobs (d. 22 Ocak 1950, Marnach) Lüksemburglu kadın siyasetçi.\n" }, "Syarhey Kavalenka": { "first_paragraph": "Syarhey Kavalenka (Belarusça: Сяргей Каваленка, d. 16 Ocak 1975), Belaruslı Muhafazakâr Hristiyan Partisi üyesi politik aktivist. Vitsebsk'deki bir Noel ağacının üstüne beyaz-kırmızı-beyaz bayrak yerleştirildikten sonra 2 yıl hapis cezasına çarptırıldı.\n" }, "Tony Blair": { "first_paragraph": "Sir Anthony Charles Lynton Blair (6 Mayıs 1953 Edinburgh, İskoçya), Britanyalı avukat, siyasetçi ve eski başbakan. Kariyerine İşçi Partisinde başlamış olan Blair, 1997 - 2007 yılları arasında Birleşik Krallık Başbakanlığı, 1994-2007 yılları arasında İşçi Partisi Başkanlığı yaptı. 1983-2007 yılları arasında Birleşik Krallık Parlamentosunda Sedgefield Milletvekili olarak yer aldı.\n" }, "Edi Rama": { "first_paragraph": "Edi Rama (d. 4 Temmuz 1964, Tiran), Arnavut siyasetçi. 2005 yılından beri Arnavutluk Sosyalist Partisi'nin lideridir. 1998-2000 yılları arası Kültür, Gençlik ve Spor Bakanı ve 2000-2011 yılları arası başkent Tiran'ın Belediye Başkanı oldu. Rama 23 Haziran 2013 tarihinde, görevdeki Başbakan Sali Berişa'yı yenerek, 2013 seçimlerini kazandı. Yeni Arnavutluk parlamentosunun açılmasının ardından başbakan olarak hükûmeti kurmakla görevlendirildi.\n" }, "Lars Engberg": { "first_paragraph": "Lars Engberg (27 Ocak 1943 – 17 Şubat 2017), Danimarkalı siyasetçi ve bürokrat. Danimarka Sosyal Demokrat Parti üyesidir. Kopenhag Bölge konseyine girmiş ve daha sonra Kopenhag Belediye Başkanlığı görevine seçilmiştir.[1]\n" }, "Jeremy Corbyn": { "first_paragraph": "Jeremy Bernard Corbyn (d. 26 Mayıs 1949)[1][2] İşçi Partisi'nin ve muhalefetin eski lideri, Avam Kamarası üyesi İngiliz siyasetçi. Parlamento'da 1983 seçimlerinden beri Islington North (Birleşik Krallık Parlamentosu en küçük seçim bölgesidir) yer almaktadır. 1974 yılında siyasi kariyerine Haringey belediye meclisine seçilerek ve ardından İşçi Partisi Islington bölge sekreteri olarak görev aldı. Milletvekili olarak Avam Kamarası girene kadar (1983) bu görevlerini sürdürdü. Antisemitist söylemlerinden dolayı 2020'de partiden ihraç edilmiştir.\n" }, "Sadiq Khan": { "first_paragraph": "Sadiq Khan, Sadık Han (8 Ekim 1970, Londra), Pakistan asıllı İngiliz siyasetçi. 2005-2016 yılları arasında Büyük Londra'nın Tooting bölgesinden milletvekili olarak görev yaptı. 2016'da İşçi Partisi'nden Londra Belediye başkanı seçilerek Batı Avrupa ülkelerindeki büyükşehirlerde belediye başkanı olan ilk Müslüman siyasetçi olmuştur.\n" }, "Kurt Grelling": { "first_paragraph": "Kurt Grelling (d. 2 Mart 1886 - ö. Eylül 1942), Alman mantıkçı ve filozoftu. Berlin Çevresi'nin bir üyesiydi.\n" }, "Mehmet Ali Talat": { "first_paragraph": "Mehmet Ali Talat, (d. 6 Temmuz 1952, Girne), Kıbrıs Türkü siyasetçidir. \n" }, "Mustafa Akıncı": { "first_paragraph": "Günümüz: Limasol, Kıbrıs Cumhuriyeti\n" }, "Philipp Mainländer": { "first_paragraph": "Philipp Mainländer (5 Ekim 1841, Offenbach am Main - 1 Nisan 1876, Offenbach am Main), asıl adı Philipp Batz olan Alman şair ve filozof. Doğduğu bölgeye olan sevgisinden dolayı soyadını daha sonra \"Mainländer\" olarak değiştirecektir. Başyapıtı Die Philosophie der Erlösung (Kurtuluşun Felsefesi), Theodor Lessing'e göre pesimizm konusunda felsefe yazınının tanıdığı belki de en radikal sistemdir. Bu eserinde Mainländer, insansal varoluşun değer içermediği ve \"olmamanın olmaktan daha iyi olduğu\" düşüncesinden doğan istencin, etiğin en üst ilkesi olduğunu ileri sürer. Bu tümcesinden anlaşılacağı gibi Mainländer, \"nihilizmi aşmak için hiçbir şey meşrulaştırmaya çalışmıyor, [...] çünkü ona göre Varlık zaten ölümdür, doğmamak daha iyidir ama doğduysan da fazla beklemene gerek yok.\"\n" }, "Bernie Sanders": { "first_paragraph": "Bernard \"Bernie\" Sanders (8 Eylül 1941), Amerikalı siyasetçi ve Amerika Birleşik Devletleri Vermont Senatörü'dür. 2016 ve 2020 yıllarında düzenlenen ABD başkanlık seçimlerinde Demokratik Parti'nin aday adayları arasında yer almış, ancak ön seçimleri kaybetmiştir.\n" }, "Torsten Nilsson": { "first_paragraph": "Harald Torsten Leonard Nilsson (d. 1 Nisan 1905, Nevishög - ö. 14 Aralık 1997, Stokholm) İsveçli sosyaldemokrat siyasetçi.\n" }, "Tufan Erhürman": { "first_paragraph": "Tufan Erhürman (d. 1970), Kıbrıslı Türk siyasetçi, akademisyen, hukukçu ve diplomat. Kamu hukuku alanında akademisyenlik yaptı. 2008-2010 yılları arasında Kıbrıs Sorunu müzakerelerinde yer aldı. 1999-2004 yıllarında Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığında görev alıp Türkiye'de ombudsman makamının tesis edilmesinde rol oynadı. 2013 yılından beri milletvekili, 13 Kasım 2016 tarihinden beri Cumhuriyetçi Türk Partisi genel başkanıdır. 2 Şubat 2018 tarihinde KKTC Başbakanı oldu. 2020 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimi'ne Cumhuriyetçi Türk Partisi'nin adayı olarak katılmıştır.\n" }, "Cemal Abdünnâsır": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Carlos Altamirano": { "first_paragraph": "Carlos Altamirano Orrego (18 Aralık 1922 - 19 Mayıs 2019), Şilili siyasetçi, eski atlet, hukukçu ve yazar.\n" }, "Élmer Lábog": { "first_paragraph": "Élmer Calagui Labog, Filipinli bir sendikacı ve politikacıdır.[1] [2]\n" }, "Thomas Sankara": { "first_paragraph": "Thomas Isidore Noël Sankara (d. 21 Aralık 1949 - ö. 15 Ekim 1987), Burkina Fasolu asker ve siyasetçi. Sankara, Afrika kıtası ülkesi Yukarı Volta'da (isim değişikliği sonrası Burkina Faso) 1983-1987 yılları arasındaki devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Bu süreçte 1984 yılına kadar Yukarı Volta devlet başkanı olan Sankara, gerçekleştirdiği isim değişikliği sonrasında 1984 ile 1987 yılları arasında Burkina Faso devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Mimi Soltysik": { "first_paragraph": "Emidio \"Mimi\" Soltysik (/ˌsɒlˈtɪsɪk/ d. 30 Ekim 1974 -ö. 28 Haziran 2020[1][2]), Amerikalı sosyalist siyasetçi ve politik aktivist.[3][4][5]\n" }, "Oliver Batali Albino": { "first_paragraph": "Oliver Batali Albino (11 Kasım 1935 - 4 Ocak 2020[1]), Güney Sudanlı siyasetçi, eski bakan ve yazar.[2][3]\n" }, "Bernard Dadié": { "first_paragraph": "Bernard Binlin Dadié (10 Ocak 1916 – 9 Mart 2019), Fildişi Sahilli yazar, şair ve siyasetçi. \n" }, "Seif Sharif Hamad": { "first_paragraph": "Seif Sharif Hamad (d. 22 Ekim 1943, Pemba Adası, Zanzibar – ö. 17 Şubat 2021, Darüsselam), Tanzanyalı siyasetçi.\n" }, "Sidik Mia": { "first_paragraph": "Mohammed Sidik Mia ya da Sidik Mia (d. 1965 – ö.12 Ocak 2021), Malavili iş insanı ve siyasetçi.[1] Demokratik İlerleme Partisi'nden girdiği siyasi kariyerinde 2004-2014 yılları arasında Malavi Millet Meclisi'nde delege, 2009-2010 yılları arasında Malavi Savunma Bakanı ve 2020'den 2021'deki ölümüne kadar Malavi Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Almasbei Kchach": { "first_paragraph": "Almasbei Kchach (9 Eylül 1958 - 17 Nisan 2012) eski kabine üyesi ve başkan yardımcısı adayı. Alexander Ankvab suikastini araştıran polisler Kchach'ı tutuklamaya geldiklerinde Kchach intihar etmiştir.\n" }, "Bagrat Şinkuba": { "first_paragraph": "Bagrat Uasyl-ipa Shinkuba (Abhazca: Баграҭ Уасыл-иҧа Шьынқәба; Rusça: Баграт Васильевич Шинкуба; Doğum: 12 Mayıs 1917, Chlou, Oçamçıra, Kutaisi — ölüm: 25 Şubat 2004) dilbilimci, yazar, şair, tarihçi ve siyasetçiydı. Batı Çerkesleri, Abhaz, Ubıh dili ve tarihi üzerine çalışmıştır. \"Ayrılanların Sonu\" adlı romanı yüzyıllar içinde nüfusları azalmış Ubıh ulusunun trajik kaderini anlatmaktadır.\n" }, "Iakub Lakoba": { "first_paragraph": "Iakub Uasyl-Ipa Lakoba (Abhazca: Иакуб Уасыл-иҧа Лакоба; Gürcüce: იაკუბ ლაკობა; 2 Ağustos 1949 - 9 Temmuz 2022), Abhaz siyasetçi. Abhazya'nın eski başkanlık adaylarındandır.\n" }, "Mihail Logua": { "first_paragraph": "\n" }, "Valerian Kobahiya": { "first_paragraph": "Valerian Kobahia (1929-1992) bir Abhaz Sovyet devlet adamı ve parti lideriydi. Parlamento başkanı olarak Abhazya'nın Egemenlik Bildirgesi'ni imzaladı.[1]\n" }, "Abdullah Abdullah": { "first_paragraph": "Abdullah Abdullah (Darice: عبدالله عبدالله, d. 5 Eylül 1960), Afgan politikacı ve hekim. Afganistan İcra Kurulu Başkanı'ydı. Bir danışman olarak Eylül 2001'de öldürülen \"Panjşir Aslanı\" olarak bilinen Kuzey İttifakı lideri ve komutanı Ahmet Şah Mesud'un yakın arkadaşıydı.[1] Abdullah, Taliban rejiminin yıkılmasından sonra, 2001-2005 yılları arası Afganistan Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Taliban ile Afganlar arası barış görüşmelerine liderlik etmesi beklenen Ulusal Uzlaşma Yüksek Konseyi'ne (HCNR) liderlik etmiştir.\n" }, "Abdülrahim Hatif": { "first_paragraph": "Abdül Rahim Hatif (Peştuca: عبدالرحیم هاتف; 20 Mayıs 1926 – 19 Ağustos 2013), Afganistan Demokratik Cumhuriyeti'nin son yıllarında Devlet Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Afgan siyasetçi. Afganistan'ın Kandehar şehrinde doğdu.[1]\n" }, "Ahmed Mesud": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Babrak Karmal": { "first_paragraph": "Babrak Karmal (Farsça: ببرک کارمل; 6 Ocak 1929, Kamari - 3 Aralık 1996, Moskova), 1979-1986 yılları arasında Afganistan Demokratik Cumhuriyeti dönemi esnasında Afganistan'ın üçüncü devlet başkanıydı.\n" }, "Abdürreşid Dostum": { "first_paragraph": "Abdürreşid Dostum ya da Raşid Dostum (Farsça: عبدالرشید دوستم; d. 1954, Şibirgan), Özbek asıllı Afgan asker. Afganistan tarihinin Mareşal unvanına sahip üçüncü komutanı,[2] Afganistan'daki Özbeklerin lideri ve eski Afganistan Devlet Başkan yardımcısı.\n" }, "Emrullah Salih": { "first_paragraph": "Emrullah Salih (Darice: امرالله صالح); (d. 15 Ekim 1972) 17 Ağustos 2021'den beri Afganistan cumhurbaşkanlığı görevini üstlenen bir Afgan politikacı.[1] Ayrıca Şubat 2020'den Ağustos 2021'e kadar Afganistan'ın 5. birinci başkan yardımcısı olarak görev yaptı ve 2018 ve 2019'da Afganistan İçişleri Bakanı olarak görev yaptı ve 2004'ten 2010'daki istifasına kadar Ulusal Güvenlik Müdürlüğü (NDS) başkanı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Eşref Gani": { "first_paragraph": "Muhammed Eşref Gani Ahmedzay (Peştuca: محمد اشرف غني احمدزی, d. 12 Şubat 1949), Eylül 2014-Ağustos 2021 tarihleri arasında Afganistan'ın 5. cumhurbaşkanı ve Afganistan İslam Cumhuriyeti'nin 2. ve son cumhurbaşkanı olarak görev yapmış Afgan politikacı, ekonomist ve antropolog. Hükûmeti Taliban tarafından devrildi.\n" }, "Fevziye Kûfî": { "first_paragraph": "Fawzia Koofi (d. 1975), Afganistan uyruklu bir politikacı ve kadın hakları savunucusudur. Aslen Badakhshan ilinden olan, parlamento üyesi olarak hizmet etmiş ve aynı zamanda Ulusal Meclis’in vekil başkanıdır.\n" }, "Gulam Muhammed Ferhad": { "first_paragraph": "Ghulam Mohammad Farhad (1901 - 1984), Afgan mühendis ve Paştun milliyetçisiydi. 1921 yılından 1928 yılına kadar kraliyet bursu ile Almanya'da Münih Teknik Üniversitesi'nde elektrik öğrenimi gördü. Almanya'da okurken, Nazilerle yakınlaştı ve bazı açılarda Nazi politikalarından etkilendi. Afganistan'a döndükten sonra, Farhad, hükûmet içerisinde elektrik ile ilgili çeşitli görevlere atandı ve son olarak 1939'dan 1966'ya kadar Kabil Elektrik Şirketi'nin başkanlığını yaptı. 1947 yılında ekipman sağlamak amacıyla Almanya seyahatine çıktı ve Farhad sıklıkla Alman yapımı ürünleri tercih etmesi nedeniyle suçlanıyordu. 1948 ve 1954 yılları arasında Kabil belediye başkanlığı görevini yerine getirdi. Farhad şehre ilk defa trafik ışıklarını getirdi ve trafiği sağdan akmak üzere değiştirdi. 1966 yılında Farhad; Paştun milliyetçiliği, sosyal demokrasi ve antikomünizm temelleri üzerine Afgan Sosyal Demokrat Partisi'ni (Afgan Mellat) kurdu. Farhad, 1968 yılında Kabil'in 6. seçim bölgesinden parlamentoya seçildi ancak 1970 yılında parlamentodan istifa ederek çekildi. Farhad, Afganistan Demokratik Cumhuriyeti sırasında 1978 yılından genel affın çıktığı 1980 yılına kadar siyasi tutuklu idi.\n" }, "Habibullah Kalakani": { "first_paragraph": "Habibullah Kalakani (d. 19 Ocak 1891 - ö. 1 Kasım 1929; حبیبالله کلکانی), de Bache saqaw olarak da bilinen, Afganistan'ın modernleşme karşıtı olan çeşitli Ghilzai kabilelerinin yardımı ile Emanullah Han'ın tahttan çekilmesinden sonra 1929 yılı Ocak ve Ekim ayları arasındaki Afganistan hükümdarı.\n" }, "Hacı Muhammed Çamkani": { "first_paragraph": "Hacı Muhammed Çamkani (1947-2012), Afgan siyasetçi.\n" }, "Halime Sadaf Karimi": { "first_paragraph": "Halima Sadaf Karimi, Afgan politikacı ve eski milletvekili.[1]\n" }, "Azizullah Ludin": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Malali Cuya": { "first_paragraph": "Malali Cuya (Peştuca ملالۍ جویا) (d. 25 Nisan 1978) Afganistanlı aktivist, yazar, politikacı. 2005-2007 yılları arasında Afganistan Meclisinde görev yaptı.\n" }, "Muhammed Fehim": { "first_paragraph": "Muhammed Kasım Fehim (Arapça: محمد قسيم فهيم; d. 1957 - 9 Mart 2014; aynı zamanda \"Mareşal Fahim Han\" olarak bilinir), Kasım 2009'dan beri bir Afgan askeri komutan, politikacı ve Birinci Başkan Yardımcısıdır.\n" }, "Muhammed Necibullah": { "first_paragraph": "Muhammed Necibullah Ahmedzai (6 Ağustos 1947 - 27 Eylül 1996), 1987-1992 yılları arasında Afganistan Demokratik Cumhuriyeti'nin devlet başkanı.\n" }, "Nesrin Oryahil": { "first_paragraph": "Nesrin Oryahil (d.1964 ) Afgan bakan, kadın doğum uzmanı doktor ve ebe.\n" }, "Süheyla Sıddık": { "first_paragraph": "Süheyla Sıddık (d. 11 Mart 1949)[1] – (ö. 4 Aralık 2020), Afgan kadın siyasetçi. Sıddık, 11 Mart 1949'da Kabil, Afganistan'da doğdu. 2001 ile 2004 yılları arasında Hamid Karzai yönetiminde Afganistan Sağlık Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Şükriye Barakzai": { "first_paragraph": "Şükriye Barakzai veya Şükriye Barakzay (1972, Kabil), Afgan politikacı, gazeteci, Müslüman feminist.\n2010 yılında yapılan genel seçimlerde pek çok kadın adayla birlikte parlamentoya girdi.[1][2] \nBaşta Taliban olmak üzere radikal gruplar tarafından ölüm tehditleri alan Barakzai Kasım 2014'te bir suikast girişiminden yaralı olarak kurtuldu.[3]\n" }, "Belit Onay": { "first_paragraph": "Belit Nejat Onay (d. 15 Ocak 1981 Goslar, Batı Almanya), 22 Kasım 2019 tarihinden bu yana Hannover belediye başkanı olarak görev yapan Alman siyasetçi.[1]\n" }, "Franz Schlegelberger": { "first_paragraph": "Louis Rudolph Franz Schlegelberger (d. 23 Ekim 1876 - ö. 14 Aralık 1970), Alman Reich Adalet Bakanlığı Devlet Sekreteri ve Adalet Bakanı olarak Üçüncü Reich döneminde bir süre görev yaptı. Nürnberg'de Hakimler davası'nda yargılanan en yüksek rütbeli sanıktı.\n" }, "Fritz Baade": { "first_paragraph": "Fritz Baade (d. 23 Ocak 1893-ö. 15 Mayıs 1974), Alman politikacı, Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Bundestag üyesi.[1]\n" }, "Murad Wilfried Hofmann": { "first_paragraph": "Murad Wilfried Hofmann (6 Temmuz 1931 - 13 Ocak 2020), Alman siyasetçi ve yazar.[1][2]\n" }, "Lars Klingbeil": { "first_paragraph": "\n" }, "Lars Patrick Berg": { "first_paragraph": "Lars Patrick Berg (d. 22 Ocak 1966), 2019'dan beri Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapan Almanya için Alternatif'in Alman politikacısıdır.[1]\n" }, "Lothar Bisky": { "first_paragraph": "(günümüz: Korzybie, Pomeranya Voyvodalığı, Polonya)\n" }, "Ludwig Bamberger": { "first_paragraph": "Ludwig Bamberger (22 Temmuz 1823; Mainz – 14 Mart 1899; Berlin), Yahudi asıllı Alman ekonomist, siyasetçi, devrimci ve yazardı.\n" }, "Markus Söder": { "first_paragraph": "Markus Söder (5 Ocak 1967, Nürnberg), Hristiyan Sosyal Birliği genel başkanı ve 16 Mart 2018'den beri Bavyera başbakanı olan Alman siyasetçi.[1]\n" }, "Michael Bloss": { "first_paragraph": "Viyana Üniversitesi\n" }, "Otto Richard Tannenberg": { "first_paragraph": "Otto Richard Tannenberg Alman stratejist ve Pan-Cermenist. 19. yüzyılın ortalarında doğmuş ve 20. yüzyılın ilk çeyreğinde ölmüştür.\n" }, "Sevim Dağdelen": { "first_paragraph": "Sevim Dağdelen (d. 4 Eylül 1975 Duisburg, Batı Almanya), Sol Parti üyesi Alman gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Heinrich von Sybel": { "first_paragraph": "Heinrich von Sybel (2 Aralık 1817, Düsseldorf - 1 Ağustos 1895, Marburg), Alman bilim insanı ve politikacı. Almanya'da 1848-1849 ayaklanması sırasında büyük burjuvazinin ideologu olmuştur.\n" }, "Faruk Şen": { "first_paragraph": "Faruk Şen, (d. 21 Nisan 1948, Ankara), Alman vatandaşı Türk akademisyen. 1967 yılından beri Almanya'da yaşayan Faruk Şen, 1985 yılından 2008 yılına kadar Türkiye Araştırmaları Merkezi'nin yöneticiliğini yaptı.\n" }, "Adolf von Thadden": { "first_paragraph": "Adolf von Thadden (7 Temmuz 1921 - 16 Temmuz 1996), aşırı sağcı bir Alman politikacıydı. Pomeranya'da toprak sahibi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmişti. Üvey kardeşi Elisabeth von Thadden, 1944'te Nazi yönetimi tarafından rejimi eleştirdiği için idam edilmişti.\n" }, "Uta Ranke-Heinemann": { "first_paragraph": "Uta Ranke-Heinemann (2 Ekim 1927, Essen - 25 Mart 2021, Essen), Alman ilahiyatçı, akademisyen ve yazar. \n" }, "Dean Acheson": { "first_paragraph": "Dean Gooderham Acheson (11 Nisan 1893 - 12 Ekim 1971), Amerikalı devlet adamı ve avukat; ABD dışişleri bakanı (1949-1953), ABD başkanlarından dördünün danışmanı. II. Dünya Savaşı'nı izleten Soğuk Savaş döneminde ABD'nin dış politikasının mimarlığını yapmış, Sovyetler Birliği ve öteki komünist ülkelere karşı Batı İttifakı'nın oluşturulmasında etkili olmuştur.\n" }, "John Adams": { "first_paragraph": "John Adams (d. 30 Ekim 1735, Quincy, Massachusetts, ö. 4 Temmuz 1826, Quincy, Massachusetts), 1797'den 1801'e kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin 2. başkanı olarak görev yapan, Amerikalı devlet adamı, avukat, diplomat, yazar ve ABD'nin kurucu babalarındandır. ABD'nin ilk başkan yardımcısı olması ile de bilinir.\n" }, "John Quincy Adams": { "first_paragraph": "John Quincy Adams (d. 11 Temmuz 1767 - ö. 23 Şubat 1848), Amerika Birleşik Devletleri'nin 6. Başkanı.\n" }, "Samuel Adams": { "first_paragraph": "Samuel Adams (d. 27 Eylül 1722, Boston - ö. 2 Ekim 1803) Amerikalı devlet adamı.\n" }, "Spiro Agnew": { "first_paragraph": "Spiro Theodore Agnew (9 Kasım 1918, Baltimore - 17 Eylül 1996, Berlin, Maryland, ABD), ABD'nin 39. başkan yardımcısı. 1968'de ve 1972'de, Richard Nixon'un başında bulunduğu Cumhuriyetçi Parti listesinden seçilmiştir.\n" }, "Roger Ailes": { "first_paragraph": "Roger Eugene Ailes (d. 15 Mayıs 1940 ; ö. 18 Mayıs 2017)[2] ,Amerikalı Cumhuriyetçi Parti (ABD) üyesi siyasetçi, Medya yöneticisi ve patronudur. Birleşik Devletler eski Başkanları George H. W. Bush ve Richard Nixon için çalıştı.\nFox News Network'ü Rupert Murdoch ile kurdu. Fox Haber Kanalı Başkanlığı ve Fox Televizyon İstasyonları Grubu başkanlığı yapmıştır.\nAiles became President of NBC's CNBC in 1993.[3] NBC için çalışırken, America's Talking adlı bir kablo kanalını 1994 yılında kuruldu. Bu kanal daha sonra MSNBC adını aldı. 1996 yılında Rupert Murdoch'a ait News Corporation 'a katılmak için ayrıldı ve News Corporation'a bağlı Fox Haber Kanalı (ABD)'yi açtı. Fox Haber Network'ün CEO'luğunu yapmıştır.[4]\n" }, "Al Smith": { "first_paragraph": "Alfred Emanuel Smith (30 Aralık 1873 - 4 Ekim 1944) New York Valisi olarak 4 dönem görev yapan Amerikalı bir politikacıydı.\n" }, "Andrew Johnson": { "first_paragraph": "Andrew Johnson (29 Aralık 1808 - 31 Temmuz 1875), Amerika Birleşik Devletleri'nin 17. başkanı (1865-1869).[1] Amerikan İç Savaşı'nın bitmesinin ve Abraham Lincoln' ün öldürülmesinden sonra ülkenin başkanlığını yapmıştır.[2]\n" }, "Andrew Scheer": { "first_paragraph": "Andrew James Scheer (d. 20 Mayıs 1979) 2004’ten beri Regina-Qu'Appelle bölgesinden Milletvekili olarak görev yapan Kanadalı bir siyasetçidir. 2017’den bu yana Muhafazakâr Partinin Lideri ve Resmi Muhalefet Lideri olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Antony Blinken": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Gustavo Barreiro": { "first_paragraph": "Gustavo \"Gus\" A. Barreiro (d.12 Temmuz 1959 –16 Ağustos 2019), Küba doğumlu Kübalı-Amerikalı siyasetçi.[1][2]\n" }, "Bailey Bartlett": { "first_paragraph": "Bailey Bartlett (29 Ocak 1750, Haverhill - 9 Eylül 1830), Amerikalı siyasetçidir. Massachusetts ABD Temsilciler Meclisi üyesiydi. 1750 yılında Massachusetts'e bağlı Haverhill'de doğdu.\n" }, "Bernie Juskiewicz": { "first_paragraph": "Bernard Charles Juskiewicz Jr. (6 Nisan 1943 - 8 Nisan 2020)[1][2] Amerikalı politikacı, Temsilciler Meclisi üyesi.[3][4]\n" }, "Joe Biden": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı\n" }, "Zbigniew Brzezinski": { "first_paragraph": "Zbigniew Kazimierz Brzezinski (28 Mart 1928 Varşova- 26 Mayıs 2017), Polonya kökenli Amerikalı siyaset bilimci, devlet adamıdır. Kendisi aslen bugün Ukrayna'ya bağlı Brzezany (bugün Berezhany, Berejani okunur) kasabası kökenlidir ki soyadı Brzezany'li anlamına gelir.\n" }, "George H. W. Bush": { "first_paragraph": "George Herbert Walker Bush (d. 12 Haziran 1924, Milton - ö. 30 Kasım 2018, Houston), 1989-93 arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) 41. başkanı, 1981-89 arasında da ABD'nin 43. başkan yardımcısı. II. Dünya Savaşı gazisi son ABD başkanıdır. ABD'nin 43. başkanı George W. Bush'un babasıdır.\n" }, "George W. Bush": { "first_paragraph": "George Walker Bush (d. 6 Temmuz 1946), 2001'den 2009'a kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin 43. başkanı olarak görev yapan Amerikalı bir politikacı ve iş adamıdır. Daha evvel 1995'ten 2000'e kadar Teksas'ın 46. valisi olarak görev yapmış olan Bush, aynı zamanda Cumhuriyetçi Parti'nin ve Bush ailesinin bir üyesi, eski başkan George H. W. Bush'un oğludur.\n" }, "Jeb Bush": { "first_paragraph": "John Ellis \"Jeb\" Bush (d. 11 Şubat 1953), Amerikalı iş insanı, politikacı, eski Florida valisi. Bush, eski ABD Başkanı George W. Bush'un kardeşi ve eski ABD başkanı George H. W. Bush'un oğludur. Neo-muhafazakâr çerçeve içerisindeki Yeni Amerikan Yüzyılı Projesinde aktif olarak yer almaktadır. Bu proje Amerika'nın dünyada liderliğini ve üstünlüğünü artırmayı amaçlamaktadır.\n" }, "Nicholas Murray Butler": { "first_paragraph": "Nicholas Murray Butler (2 Nisan 1862, Elizabeth - 7 Aralık 1947, New York), Amerikalı eğitimci, siyasetçi ve uluslararası ilişkiler uzmanıdır. 1931 yılında Nobel Barış Ödülü'nün sahibi olmuştur.\n" }, "William M. Calder": { "first_paragraph": "William Musgrave Calder I (3 Mart 1869 - 3 Mart 1945), New York doğumlu Amerikalı siyasetçi.\n" }, "John C. Calhoun": { "first_paragraph": "John Caldwell Calhoun (d. 18 Mart 1782 - ö. 31 Mart 1850), Amerikalı devlet adamı. 1825 yılından 1832 yılına kadar Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "William Carney": { "first_paragraph": "William Carney (d. 1 Temmuz 1942 –ö. 23 Mayıs 2017) ,Amerikalı siyasetçidir.[1]\n1979-1987 yılları arasında New York'un 1. kongre bölgesinden ABD Temsilciler Meclisi üyesi olarak görev yaptı.\nCarney, New York'un Muhafazakâr Partisi ve daha sonra Cumhuriyetçi Parti üyesi olarak görev aldı.[2]\n" }, "Jimmy Carter": { "first_paragraph": "James Earl \"Jimmy\" Carter Jr. (d. 1 Ekim 1924), Amerikan siyasetçi ve Amerika Birleşik Devletleri'nin 39. başkanı. 1977-1981 yılları arasında başkanlık yapmıştır. Carter Center'daki çalışmalarından dolayı 2002 yılında Nobel Barış Ödülü'nü kazanmıştır. George H. W. Bush'un 30 Kasım 2018'de ölmesinden sonra hayatta olan en yaşlı ABD Başkanı unvanını kazandı.\n" }, "Charles Evans Hughes": { "first_paragraph": "Charles Evans Hughes Sr. (11 Nisan 1862 - 27 Ağustos 1948), 1930'dan 1941'e kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin 11. Başyargıç'ı olarak görev yapan Amerikalı bir devlet adamı, politikacı ve hukukçuydu. Cumhuriyetçi Parti üyesi, aynı zamanda 36. New York Valisi, 1916 başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi aday ve 44. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı idi.\n" }, "Charles G. Dawes": { "first_paragraph": "Charles Gates Dawes (27 Ağustos 1865 - 23 Nisan 1951) Amerikalı bankacı ve devlet adamı. Amerika Birleşik Devletleri'nin 30. başkan yardımcısıdır (1925-1929). I. Dünya Savaşı savaş tazminatı için üzerinde çalıştığı Dawes Planı sayesinde Nobel Barış Ödülü kazanmıştır. I. Dünya Savaşında hizmet etmeden önce 1898-1901 yılları arasında Hazine denetçisi (Maliye Müfettişi) olarak görev yaptı. Bugünkü Yönetim ve Bütçe bürosunun ilk müdürü oldu ve daha sonraki hayatında ABD'nin Birleşik Krallık Büyükelçisi olarak görev yaptı.\n" }, "Charles J. Folger": { "first_paragraph": "Charles James Folger (16 Nisan 1818 - 4 Eylül 1884) Amerikalı avukat ve politikacıydı. 1881'den ölümüne kadar ABD Hazine Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Chris Murphy": { "first_paragraph": "Chris Murphy tam adıyla Christopher Scott Murphy (d. 3 Ağustos 1973) Amerikalı siyasetçi, yazar, avukat ve 2013'ten beri Connecticut senatörü olarak görev yapan politikacı.\nBundan önce Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'nde 2007-2013 yılları arasında Connecticut milletvekili olarak görev yaptı. \nKongreye seçilmeden önce Murphy, Connecticut Eyalet Kongresi'nin her iki kanadının bir üyesiydi ve Connecticut Temsilciler Meclisi (1999–2003) ve Connecticut Senatosu'nda (2003–2007) iki dönem görev yaptı.\nJoe Lieberman, Ocak 2011'de Amerika Birleşik Devletleri Başkanlık seçimine katılmayacağını ve siyaseti bırakacağını belirtti. Bunun ardından Chris Murphy 2012'de ABD Senato seçimlerinde aday oldu ve 2012 ile 2018 seçimlerinde Connecticut senatörü seçildi.\n" }, "Christian Herter": { "first_paragraph": "Christian Archibald Herter (28 Mart 1895 – 30 Aralık 1966), 1953'ten 1957'ye kadar Massachusetts'in 59. Valisi ve 1959'dan 1961'e kadar Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı olan Amerikalı bir Cumhuriyetçi politikacıydı [1]\n" }, "Bill Clinton": { "first_paragraph": "William \"Bill\" Jefferson Clinton (19 Ağustos 1946; Hope, Arkansas), Amerika Birleşik Devletleri'nin 42. başkanı.\n" }, "Jack Coghill": { "first_paragraph": "John Bruce Coghill (24 Eylül 1925 -13 Şubat 2019), Amerikalı iş insanı ve siyasetçi.[1]\n" }, "Mark Connolly": { "first_paragraph": "Mark Connolly (2 Eylül 1955 -13 Nisan 2019), Amerikalı siyasetçi ve iş insanı.[1][2]\n" }, "Douglas M. Costle": { "first_paragraph": "Douglas Michael Costle (27 Temmuz 1939 -13 Ocak 2019), Amerikalı siyasetçi ve çevrebilimci.[1]\n" }, "Randy Cunningham": { "first_paragraph": "Randall Harold Cunningham (8 Aralık 1941, Los Angeles Kaliforniya), lakabı Randy veya Duke Cunnigham olan, 1991'den Kasım 2005'e kadar ABD Kongresinde Kaliforniya milletvekilliği yapmış siyasetçi.\n" }, "Andrew Cuomo": { "first_paragraph": "Andrew Mark Cuomo (d. 6 Aralık 1957, Queens, New York), Demokratik Parti üyesi Amerikalı siyasetçidir. 1 Ocak 2011'den 24 Ağustos 2021'deki istifasına kadar New York Eyalet Valisi olarak çalışmıştır. Bundan önce de 1 Ocak 2007'de eyalet başsavcısı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Mario Cuomo": { "first_paragraph": "Mario Matthew Cuomo (d. 15 Haziran 1932 - ö. 1 Ocak 2015), Amerikalı Demokrat Partili politikacı ve yazar.\n" }, "Cyrus Vance": { "first_paragraph": "Cyrus Roberts Vance (27 Mart 1917 - 12 Ocak 2002), ABD'li avukat ve 1977-1980 yılları arasında Başkan Jimmy Carter kabinesinde ABD Dışişleri Bakanı. Bu görevde bulunmadan önce Johnson İdaresinde ABD Savunma Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Kennedy yönetimi sırasında Ordu Sekreteri ve Savunma Bakanlığı Baş Hukuk Müşaviri olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Sandy D'Alemberte": { "first_paragraph": "Talbot \"Sandy\" D'Alemberte (d. 1 Haziran 1933 -ö. 20 Mayıs 2019), Amerikalı hukukçu, akademisyen, siyasetçi ve eğitimcidir.[1][2]\n" }, "Dwight F. Davis": { "first_paragraph": "Dwight F. Davis (d. 5 Temmuz 1879 - ö. 28 Kasım 1945), Amerikalı tenis oyuncusu ve politikacı, Ayrıca Davis Kupası'nın kurucusudur.\n" }, "John Foster Dulles": { "first_paragraph": "John Foster Dulles (25 Şubat 1888 - 24 Mayıs 1959), Amerikalı avukat ve siyaset adamı. Başkan Dwight D. Eisenhower döneminde ABD dışişleri bakanı (1953-1959). II. Dünya Savaşı'nı izleyen soğuk savaş döneminde ABD'nin dış politikasının belirlenmesinde önemli rol oynamıştır.\n" }, "Eddie Calvo": { "first_paragraph": "Eddie Baza Calvo (d. 29 Ağustos 1961, Tamuning, Guam), 2011-2019 yılları arası politikacı ve Guam Valisi. 2010 valilik seçimlerinde Demokrat Carl Gutierrez'i yendikten Guam Valisi oldu. Calvo, Senatör Ray Tenorio'yu Guam Vali yardımcısı olarak seçti.\n" }, "Edward Stettinius Jr.": { "first_paragraph": "Edward Reilly Stettinius Jr (22 Ekim 1900 - 31 Ekim 1949), Franklin D. Roosevelt ve Harry S. Truman başkanlıkları zamanında Dışişleri Bakanlığı görevini 1944-1945 arasında yapmış ve 1945-1946 yılları arasında ABD'nin ilk Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği görevini yürütmüş Amerikalı siyasetçi ve iş insanıdır.\n" }, "Dwight D. Eisenhower": { "first_paragraph": "Yabancı Ülkeler \n \n" }, "Elizabeth Brackett": { "first_paragraph": "Elizabeth Brackett (evlilik öncesi soyadı: Everett;[1]; d. 11 Aralık 1941 -ö. 17 Haziran 2018), Amerikalı gazeteci, televizyon sunucusu ve politika yazarı.[2]\n" }, "Rahm Emanuel": { "first_paragraph": "Rahm Israel Emanuel (d. 29 Kasım 1959, Chicago) ABD demokrat parti siyasetçisidir. 2003 yılından itibaren Illinois eyaleti kongre temisilsicidir. 2008 başkanlık seçimlerdeninden galip olarak çıkan Barack Obama tarafından (White House Chief of Staff) beyaz saray kadro başkanı olarak seçildi. Yahudi asıllıdır. Tam adı Rahm Israel Emanuel'dir. 2011-2019 yılları arasında Şikago belediye başkanıydı.\n" }, "Gerald Ford": { "first_paragraph": "Gerald Rudolph Ford, Jr. (14 Temmuz 1913 - 26 Aralık 2006), 1974'ten 1977'ye kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin 38. başkanı olarak görev yapan Amerikalı politikacı. Cumhuriyetçi Parti'ye üye olan Ford, daha önce 1973-1974 yılları arasında başkan yardımcılığı yaptı.\n" }, "Frank A. Howard": { "first_paragraph": "Frank \"Frankie\" Alden Howard (1 Aralık 1938 - 27 Temmuz 2020), 2008'den 2020'ye kadar Louisiana Temsilciler Meclisi üyesi olarak görev yapan bir Amerikan kolluk görevlisi ve politikacıydı. Eyalet yasama organı görevinden önce Vernon Parish, Louisiana'da şerif yardımcısı ve daha sonra 1976'dan 2000'e şerif olarak hizmet etti.\n" }, "Benjamin Franklin": { "first_paragraph": "Benjamin Franklin (17 Ocak 1706, Boston - 17 Nisan 1790,[1] Philadelphia), Amerikalı yayımcı, yazar, mucit, filozof, bilim insanı, siyasetçi ve diplomattır. Döneminin önde gelen entelektüelleri arasında yer alan Franklin, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kurucu Babalarından biri, Bağımsızlık Bildirgesi'nin hazırlayıcısı ve imzacısı ve ilk posta genel müdürüydü.[2]\n" }, "Cornelius Edward Gallagher": { "first_paragraph": "Cornelius Edward \"Neil\" Gallagher (d. 2 Mart 1921 –ö. 17 Ekim 2018), Amerika Birleşik Devletleri Demokrat Parti üyesi siyasetçidir. 1959'dan 1973'e kadar Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'nde New Jersey'deki 13. Kongre bölgesini temsil etti.[1]\n" }, "Garry Davis": { "first_paragraph": "Sol Gareth \"Garry\" Davis (27 Temmuz 1921 - 24 Temmuz 2013), Amerikan vatandaşlığından vazgeçmesi ve 1948'de Birleşmiş Milletleri, milli savaşları sona erdirmenin bir yolu olarak dünya hükûmetini savunmasıyla tanınan uluslararası bir barış aktivisti.[1] Onun eylemleri, Albert Camus ve Albert Einstein gibi entelektüellerin desteği de dahil olmak üzere uluslararası ilgi gördü, ancak Eleanor Roosevelt tarafından alay konusu oldu.\n" }, "George McGovern": { "first_paragraph": "George Stanley McGovern (19 Temmuz 1922 – 21 Ekim 2012) Amerikalı tarihçi, yazar, ABD temsilcisi, Senatör ve 1972 başkanlık seçimlerindeki Demokrat Parti adayı.\n" }, "George W. Romney": { "first_paragraph": "George Wilcken Romney (d.8 Temmuz 1907 –  ö. Temmuz 26, 1995) bir Amerikalı iş insanı ve Cumhuriyetçi Parti'li politikacı. Kendisi 1954-1962 yılları arasında American Motors Corporation da , 1963-1969 yılları arasında 43. Michigan valiliğinde ve 1969-1973 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri konut ve kentsel kalkınma sekreterliğin'de yöneticilik ve başkanlık görevlerinde bulunmuştur. Eski Massachusetts valilisi ve 2012 Cumhuriteyçi başkan adayı Mitt Romney'nin babası ve eski Michigan senato adayı Lenore Romney'nin eşidir.\n" }, "Elbridge Gerry": { "first_paragraph": "Elbridge Thomas Gerry (d. 17 Temmuz 1744, Marblehead, Massachusetts ö. 23 Kasım 1814), Amerika Birleşik Devletlerinin 5. Başkan Yardımcısı, Massachusetts valisi ve devlet adamı. Demokratik-Cumhuriyetçi Parti'den başkan James Madison'ın yardımcısı olarak 1813-1814 yılları arasında görev yaptı. Gerrymandering olarak bilinen seçim bölgelerinin iktidardaki partinin yararına olacak şekilde düzenlenmesini sağlayan işlemin isim babası olarak tanınmaktadır.[1]\n" }, "Rudy Giuliani": { "first_paragraph": "Rudolph William Louis Giuliani III (d. 28 Mayıs 1944) New York'un 1994-2001 yılları arasında Belediye başkanlığını yapmasıyla tanınmış Amerikalı bir siyasetçi ve hukukçudur.[1] Cumhuriyetçi Parti'den 2008 ABD başkanlık seçimleri'ne adaylığını koydu ancak başarılı olamayarak Ocak 2008'de adaylıktan çekildi.[1]\n" }, "Mary L. Good": { "first_paragraph": "Mary Lowe Good (20 Haziran 1931 - 20 Kasım 2019)[1], Amerikalı organik kimyager, eczacı, siyasetçi ve bilim insanı. \n" }, "Al Gore": { "first_paragraph": "Albert Arnold Gore Jr. (Albert A. Gore, Jr. veya kısaca Al Gore) (d. 31 Mart 1948, Washington, DC), Amerikalı siyaset adamı, iş insanı, belgesel film yapımcısı ve Nobel Barış Ödülü sahibi.\n" }, "Lindsey Graham": { "first_paragraph": "Lindsey Olin Graham (d. 9 Temmuz 1955, Central), Amerikalı siyasetçi. Cumhuriyetçi Partili olup 2003'ten beri Güney Karolina senatörüdür. 1995-2003 yılları arasında Güney Karolina 3. bölge temsilcisi olarak görev yapmıştır.[1] 2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinde başkan adaylığını duyurmuş ancak sonradan yarıştan çekilmiştir.[2] Kasım Süleymani'nin ölümünden sonra: Ayetullah'tan sonra Tahran'daki en önemli adamı öldürdük. Bu eylem geçmişte yaptıklarının intikamını almak için değildi. Saldırı organize eden birini öldürmek için önleyici savunmaya yönelik bir saldırıydı demiştir.[3] 13 Nisan 2020'de dünyada yaşanan COVID-19 salgını nedeniyle Çin'in cezalandırılmasını gerektiğini böylece bunun gelecekte caydırıcı bir rol oynayacağını belirtti.[4]\n" }, "Ulysses S. Grant": { "first_paragraph": "Ulysses S.[1] Grant, gerçek adı Hiram Ulysses Grant (27 Nisan 1822 - 23 Temmuz 1885), Amerikalı general ve 18. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1869-1877). Amerikan İç Savaşı'nda kuzeyli Birlik (Union) tarafının başkomutanlığını üstlenerek uluslararası alanda ün kazandı.\n" }, "Greg Kirk": { "first_paragraph": "Greg M. Kirk, (d- 24 Eylül 1963, Americus, Georgia - ö. 22 Aralık 2019, Americus, Georgia), Amerikalı siyasetçi.[1]\n" }, "Alberto Gutman": { "first_paragraph": "Alberto Gutman (4 Ocak 1959 – 17 Şubat 2019), Kübalı-Amerikalı siyasetçi ve dolandırıcılık suçundan hapis almış eski bir hükümlü. Amerika Birleşik Devletleri Demokrat Parti üyesi olarak siyaset yaptı. 4 Ocak 1959'da Havana, Küba'da doğdu, 6 yaşında ailesiyle Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleştiler. Gutman 1992-1999 arasında Florida Eyalet Senatosu üyesi olarak görev yaptı. 1998'de dolandırıcılık suçunu işlediği öne sürülerek yargılandı ve görev bitimi olan 1999'da hapis cezası aldı.\n" }, "William P.G. Harding": { "first_paragraph": "William Proctor Gould Harding (1864 (Alabama) –1930) Amerikalı bir bankerdir. Alabama'da doğdu ve yetişti. Alabama Üniversitesi'nden 1881 yılında mezun oldu. Federal Rezerv'in ikinci dönem başkanı olup 1916-1922 yılları arasında hizmet verdi. Ayrıca Savaş Finans Birliği nde idareci direktör olarak görev yaptı.\n" }, "Henry Morgenthau Jr.": { "first_paragraph": "Henry Morgenthau Jr. (11 Mayıs 1891 - 6 Şubat 1967) Franklin D. Roosevelt'in ABD Başkanı olduğu dönem boyunca Amerika Birleşik Devletleri hazine bakanı görevinde bulunmuş olan devlet adamı. Roosevelt dönemindeki New Deal programının mimarlarındandır. ABD'nin II. Dünya Savaşı'na katılımının ekonomik arka planını örmüştür. Savaş sırasında uyguladığı Lend-Lease programıyla bilinir. Ayrıca savaşın ardından Nazi Almanyası'nın savunma sanayii alanındaki altyapısının tamamen tasfiye edilmesini savunan Morgenthau Planı'nın mimarıdır. Roosevelt'in ölümünün ardından ABD Başkanı olan Harry S. Truman görevden alınmıştır.\n" }, "Henry Stimson": { "first_paragraph": "Henry Lewis Stimson (21 Eylül 1867 - 20 Ekim 1950) Amerikalı devlet adamı, ABD Dışişleri Bakanı ve iki kez ABD Savaş Bakanı oldu. I. Dünya Savaşı sırasında Fransa'da savaştı.\n" }, "Henry Wilson": { "first_paragraph": "Henry Wilson (d. 16 Şubat 1812 - ö. 22 Kasım 1875) 18. Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısıdır. 1873-1875 yılları arasında ABD başkan yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "Garret A. Hobart": { "first_paragraph": "Garret Augustus Hobart (3 Haziran 1844 - 21 Kasım 1899), William McKinley'ın hizmeti altında 24. Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısıdır (1897-1899). Ayrıca görev sırasında ölen 6. ABD başkan yardımcısıdır.\n" }, "Eric Holder": { "first_paragraph": "Eric Himpton Holder Jr. (d. 21 Ocak 1951, New York), Amerikalı hâkim, savcı, siyasetçi ve akademisyendir. 3 Şubat 2009-27 Nisan 2015 tarihleri arasında 82. Amerika Birleşik Devletleri başsavcısı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Howie Hawkins": { "first_paragraph": "Howard Gresham Hawkins (d.8 Aralık 1952), New York'tan Amerikalı bir sendikacı ve çevre aktivistidir . Amerika Birleşik Devletleri Yeşiller Partisi'nin kurucularından biri olan Hawkins, partinin 2020 başkanlık seçimlerinde başkanlık adayıdır.[2]\n" }, "Walter Huddleston": { "first_paragraph": "Walter Darlington \"Dee\" Huddleston (d. 15 Nisan 1926- ö. 16 Ekim 2018), Amerikalı siyasetçidir. \n" }, "Cordell Hull": { "first_paragraph": "Cordell Hull (d. 2 Ekim 1871 - ö. 23 Haziran 1955). Tennesseeli Amerikalı politikacı. Amerika Birleşik Devletlerinde yaptığı uzun dönemli bakanlık görevi ile bilinmektedir (Secretary of the State - Dışişleri Bakanlığı). Bu açıdan bir rekor sahibidir. Franklin Delano Roosevelt döneminde yaptığı görev 11 yıl sürmüştür. 1945 yılında Birleşmiş Milletler teşkilatının kurulmasında yaptığı katkılar nedeni ile Nobel Barış Ödülüne layık görülmüştür. Başkan Roosvelt tarafından \"Birleşmiş Milletlerin babası\" olarak tanıtılmış ve değerlendirilmiştir.\n" }, "Jim Inhofe": { "first_paragraph": "James Mountain \"Jim\" Inhofe (d. 17 Kasım 1937, Des Moines), Amerikalı siyasetçidir. Cumhuriyetçi Partili olup, 1994-2023 yılları arasında Oklahoma Senatörü olarak görev yapmıştır. 2003-2007 yılları arasında Senato Çevre ve Bayındırlık İşleri Komitesi Başkanı olarak görev yapmış, Ocak 2015'te tekrar bu göreve gelmiştir. 1987-1994 yılları arasında ise Oklahoma 1. bölge Temsilcisi olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Zoltan Istvan": { "first_paragraph": "Zoltan Istvan Gyurko,[1] ya da bilinen adıyla Zoltan Istvan (1973), Amerikalı gazeteci,[2] girişimci,[3][4] ve Transhümanist. Transhümanistik temalarda makaleler yazmaktadır: \"The Transhumanist Philosopher\" adlı blogu Psychology Todayde.[5] ve \"Transhumanist Future\" adlı blogu Vice Motherboard dergisinde bulunmaktadır. Ayrıca National Geographic Channel'da muhabir olarak çalışmış[6] ve The Huffington Post da fütüristik, transhümanistik ve ateist topikler hakkında bir bloglar yazmaktadır.[7]\n" }, "Andrew Jackson": { "first_paragraph": "Andrew Jackson (15 Mart 1767, Güney Karolina - 8 Haziran 1845; Nashville, Tennessee), 7. Amerika Birleşik Devletleri başkanı.\n" }, "James F. Byrnes": { "first_paragraph": "James Francis Byrnes (2 Mayıs 1882 – 9 Nisan 1972), Güney Karolina eyaletinden Amerikalı yargıç ve politikacıdır. Demokrat Parti'nin bir üyesi olan Byrnes, Amerika Birleşik Devletleri Kongresinde, yürütme kolunda ve Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesinde görev yaptı. Aynı zamanda Güney Carolina'nın 104. valisi idi ve onu Amerikan federal hükûmetinin her üç şubesinin en üst kademelerinde görev yaparken aynı zamanda eyalet hükûmetinde de faal olan çok az sayıda politikacıdan biri yaptı.\n" }, "James S. Sherman": { "first_paragraph": "James Schoolcraft Sherman (d. 24 Ekim 1855 - ö. 30 Ekim 1912) Amerikalı siyasetçi. 1909'dan 1912 yılındaki ölümüne kadar Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "Jay Rockefeller": { "first_paragraph": "John Davison \"Jay\" Rockefeller IV (doğum 18 Haziran 1937), Rockefeller ailesinin önemli üyelerinden biri olan, Batı Virginia'dan 1985 ve 2015 arasında Birleşik Devletleri Senatörü olarak görev yapmış emekli bir Amerikan politikacıdır. Aynı zamanda, ünlü işletmeci ve sanayici John D. Rockefeller'ın üçüncü kuşaktan torunudur.\n" }, "Jeff Flake": { "first_paragraph": "Jeffrey Lane Flake (31 Aralık 1962), Amerikalı siyasetçi ve diplomat. Amerika Birleşik Devletleri'nin mevcut Türkiye Büyükelçisi ve Arizona eski Senatörü'dür.[1]\n" }, "Thomas Jefferson": { "first_paragraph": "Thomas Jefferson (d.13 Nisan 1743 - ö. 4 Temmuz 1826), Amerika Birleşik Devletleri'nin üçüncü başkanı. 1801-1809 tarihleri arasında başkanlık görevini sürdürdü. Eski Virginia valisidir. Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin asıl yazarı olması ve ABD'deki Cumhuriyetçilik akımının ideallerini savunması ve yayması nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucu babaları arasında en etkili olanlarından biri olarak kabul edilir. Jefferson, Amerika'yı hep Cumhuriyetçiliği savunan ve İngiliz İmparatorluğu'nun emperyalizmine karşı gelen büyük bir Özgürlük İmparatorluğu'nun ardındaki güç olarak tahayyül etmiştir.\n" }, "Joel Kovel": { "first_paragraph": "Joel Kovel (27 Ağustos 1936; Brooklyn, New York), Amerikalı yazar ve psikiyatrist.\n" }, "John Bolton": { "first_paragraph": "John Robert Bolton (20 Kasım 1948), Amerikalı diplomat ve politikacı. ABD Başkanı Donald Trump döneminde 9 Nisan 2018 ve 10 Eylül 2019 tarihleri arasında Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak görev yaptı.\n" }, "Antoni Morell Mora": { "first_paragraph": "Antoni Morell Mora (14 Aralık 1941 - 5 Ocak 2020), İspanyol asıllı Andorralı diplomat, hukukçu, bürokrat ve yazardır.[1][2]\n" }, "Fernando da Piedade Dias dos Santos": { "first_paragraph": "Fernando da Piedade Dias dos Santos (d. 5 Mart 1950, Luanda, ), Nando olarak bilinen, 2010-2012 tarihleri arası Angola Başkan Yardımcısı olan bir Angolalı politikacı. Kendisi 2002 ila 2008 yılları arası Angola Başbakanı oldu ve 2008 ile 2010 yılları arası Angola Millet Meclisi Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Alicia Moreau de Justo": { "first_paragraph": "Alicia Moreua de Justo (11 Ekim 1885, Londra - 12 Mayıs 1986, Buenos Aires), Arjantinli siyâsetçi, insan hakları savunucusu.\n" }, "Alejandro Betts": { "first_paragraph": "Alexander Jacob Betts Goss (bilinen adıyla: Alejandro Betts; 28 Ekim 1947 - 13 Mart 2020), Falkland Adaları doğumlu Arjantinli hava trafik kontrolörü, siyasetçi, aktivist, yazar ve tarihçi.\n" }, "Claudio Bonadio": { "first_paragraph": "Claudio Bonadio (1 Şubat 1956 - 4 Şubat 2020), Arjantinli federal hakim ve siyasetçi.\n" }, "Carlos Reutemann": { "first_paragraph": "Carlos Alberto Reutemann (12 Nisan 1942 – 7 Temmuz 2021), Arjantinli eski Formula 1 pilotu.[1]\n" }, "Julio Cobos": { "first_paragraph": "Julio César Cleto Cobos (d. 30 Nisan 1955, Mendoza, Arjantin), 2007-2011 yılları arası Cumhurbaşkanı Cristina Fernandez de Kirchner'in yanında Arjantin Başkan Yardımcısı olarak hizmet vermiş bir Arjantinli politikacı. 2003 yılında Mendoza Valisi oldu. Radikal Civic Birliği (UCR) üyesi olarak siyasi kariyerine başladı. Başkan yardımcısı adayı olarak Zafer için Cephesi'nden Cristina Fernández'den seçime katıldı. 2007 yılında partiden ihraç edildi.\n" }, "Lidia Elsa Satragno": { "first_paragraph": "Lidia Elsa Satragno ya da Pinky (d. 11 Kasım 1935 – ö. 8 Aralık 2022), Arjantinli aktris ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Lucila Lehmann": { "first_paragraph": "María Lucila Lehmann (d. 28 Mayıs 1983, Santa Fe, Arjantin), Arjantinli bir politikacı. 10 Aralık 2017'den, 10 Aralık 2021'e kadar dört yıl milletvekilliği yaptı. Coalición Cívica ARI partisinin bir üyesidir. Merkez sağ koalisyonu olan Juntos por el Cambio'da (Türkçe: Değişim için birlikte) Parlamento gurubunda yer aldı.\n" }, "Luciano Benjamín Menéndez": { "first_paragraph": "Luciano Benjamín Menéndez (d. 19 Haziran 1927 – ö. 27 Şubat 2018), Arjantinli eski bir general ve insan hakları ihlali yaparak cinayetten mahkûm edilen hükümlüdür. 1975-1979 yılları arasında Üçüncü Ordu Kolordusu Komutanı olarak görev yaptı. Ayaklanmalar sırasında meydana gelen toplu cinayet sosyal aktvist olarak önemli rol oynamıştır. Yüzlerce sendika üyesi, öğrenci, öğretmen, gazeteci ve sol kanat gerillalarından şüphelenen veya işbirliği yapan diğer kişilerin toplu olarak tutuklanmalarını emretti.\n" }, "Roberto Digón": { "first_paragraph": "Roberto Secundino Digón (d. 25 Temmuz 1935 – ö. 30 Ocak 2022), Arjantinli siyasetçi ve spor yöneticisi.[1]\n" }, "Ahmed Dino": { "first_paragraph": "Ahmed Bey Dino (1785–1849) Arnavut askeri lider ve siyasetçi.\n" }, "Arta Dade": { "first_paragraph": "Arta Dade (d. 15 Mart 1953), Arnavut siyasetçi. Arnavutluk Sosyalist Partisi mensubu olan Dade, 1997'den beri Arnavutluk Meclisinde milletvekilidir.[1] Bu dönem içerisinde Kültür Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı da yaptı. Ülkenin ilk kadın dışişleri bakanı olmuştu. Dade hâlen Dışişleri Komitesi başkanlığını yürütmektedir.[2]\n" }, "Avni Rüstemi": { "first_paragraph": "Avni Rüstemi (22 Eylül 1895-22 Nisan 1924), Arnavut vatansever, militan, öğretmen, aktivist ve Arnavut parlamentosu üyesi. Rüstemi, hem Atdheu hem de Bashkimi demokratik örgütlerinin lideriydi ve aynı zamanda Haziran 1924 Devrimi öncesinde Arnavutluk Millet Meclisinde demokratik muhalefetin bir üyesiydi. Ayrıca Esad Paşa Toptani suikastı ile tanınmaktadır.\n" }, "Cemil Dino": { "first_paragraph": "Cemil Dino (1894–1972) Arnavut siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Diana Çuli": { "first_paragraph": "Diana Çuli (d.13 Nisan 1951, Tiran) Arnavut yazar, gazeteci ve politikacı.[1][2] 1973 yılında Tiran Üniversitesi Felsefe Fakültesi'nden mezun oldu. Mezun olduktan sonra Fransızca Les lettres albanaises dergisinin yayın kurullarına katıldı.[3] 1990'da demokratik muhalefetle ilgilenerek Bağımsız Kadın Forumu'nun başına geçti ve ardından Arnavutluk Sosyal Demokrat Partisi'ne katıldı.\n" }, "Elbasanlı Akif Paşa": { "first_paragraph": "Akif Paşa Biçakçiu çoğunlukla Elbasanlı Akif Paşa olarak bilinir (1860 – 10 Şubat 1926) Elbasan Sancağı'nda bir Osmanlı Arnavut siyasi figürüydü ve Jön Türk Devrimi'nden sonra Arnavut ulusal davası için bir aktivist oldu.\n" }, "Esad Toptanî Paşa": { "first_paragraph": "Esad Toptani Paşa veya Toptani Esad Paşa (1863, Tiran, Osmanlı - 13 Haziran 1920, Paris, Fransa), Osmanlı Arnavut asker ve siyasetçidir. Balkan Savaşları'ndan sonra Balkan Birliği'ne destek vererek, özellikle Sırbistan yardımıyla orta Arnavutluk'ta Dıraç merkezli Merkezi Arnavutluk Cumhuriyeti adı verilen bir devlet kurdu.[1]\n" }, "Gjon Markagjoni": { "first_paragraph": "Gjon Markagjoni veya Con Marka Coni, Arnavut hükûmetine karşı ayaklanan Arnavut kabile lideri. 1921 yılında Esadistler ile ittifak yaparak Prizren'de Merdita Cumhuriyeti'ni kurdu ve başkanı olarak devletin kısa varlığı boyunca görev yaptı. Ne var ki, kurduğu cumhuriyet kendi vatandaşları ya da diğer ülkeler tarafından tanınmadı. Markagjoni'nin isyanı Arnavutluk hükûmeti tarafından bir yıl sonra bastırıldı. Markagjoni Yugoslavya'ya kaçtı, ama daha sonra ülkesine dönerek aktif siyaset yaptı.\n" }, "Gusinyeli Ali Paşa": { "first_paragraph": "Ali Paşa Şabanagay (1828-5 Mart 1888, Sırpça: Али-паша Шабанагић Ali-paša Šabanagić; Türkçe: Gusinyeli Ali Paşa; Arnavutça: Ali Pashë Gucia),[1][2] bir Arnavut askeri komutanı ve Prizren İttifakı'nın liderlerinden biriydi.[3] Bugün Platon ve Gusinye olarak bilinen Doğu Karadağ'ın civarında bir bölgeyi Osmanlı kaymakamı olarak yönetti. Novšiće Savaşında Karadağ Prensliğine karşı Prizren İttifakı'nda savaşan gayri nizami Arnavut kuvvetlerin lideriydi .\n" }, "Hysni Milloshi": { "first_paragraph": "Hysni Milloshi (d. 26 Ocak 1946; Macukull, Mat - ö. 25 Nisan 2012; Tiran), Arnavutluk Emek Partisi'nin halefi olan Arnavutluk Komünist Partisi'nin kurucusu ve ilk genel sekreteri.[1]\n" }, "İsa Bolatin": { "first_paragraph": "İsa Bolatin (Arnavutça: Isa Boletini; 15 Ocak 1864-24 Ocak 1916), Kosovalı Arnavut gerilla ve siyasetçidir.\n" }, "Koçi Xoxe": { "first_paragraph": "Koçi Xoxe (1 Mayıs 1911 - 11 Haziran 1949), Arnavut komünist siyasetçi.\n" }, "Mehmet Şehu": { "first_paragraph": "Mehmet İsmail Şehu (10 Ocak 1913 - 17 Kasım 1981), 1954 yılından 1981 yılına kadar Arnavutluk'ta Başbakanlık yapan Arnavut komünist. Başarılı askeri taktikleri ile komünist partizanlara liderlik yaparak Marksist düşüncenin Arnavutluk'ta yayılmasını sağlamıştır.[1] Mehmet Şehu, II. Dünya Savaşı sonuna kadar elindeki gücü Enver Hoca ile paylaştı. Resmi Arnavut hükûmeti kaynaklarına göre Mehmet Şehu \"ülkenin en tehlikeli düşmanı ve hain\" ilan edilmesiyle birlikte ailesi ve akrabalarının yakalanıp mahkûm edilmesinden sonra 17 Aralık 1981'de intihar etti.[2] Bununla birlikte bazı rivayetlere göre Şehu'nun öldürülme emrini veren kişi Enver Hoca'ydı.\n" }, "Mustafa Merlika-Kruja": { "first_paragraph": "Mustafa Merlika-Kruja[1] (15 Mart 1887, Akçahisar – 27 Aralık 1958, Niagara Şelalesi), Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'ne imza atanlardan birisidir. İtalya işgali sırasında 4 Aralık 1941 ile 19 Ocak 1943 arasında Arnavutluk başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Mihal Grameno": { "first_paragraph": "Mihal Grameno (13 Ocak 1871-5 Şubat 1931) Arnavut milliyetçi, politikacı, yazar, özgürlük savaşçısı ve gazeteciydi.\n" }, "Necip Draga": { "first_paragraph": "Mehmed Necib Draga (d.1867, Mitroviça - ö. 1920) Arnavut millî uyanışının önemli bir figürü[2] ve Arnavut bir politikacıydı.\n" }, "Priştineli Hasan Bey": { "first_paragraph": "Priştineli Hasan (Arnavutça: Hasan Prishtina) veya Volçetrinli Hasan Bey, asıl adıyla Hasan Berişa (Hasan Berisha,[1] 1873 Vuçıtırın, Kosova Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu - Ağustos 1933 Selanik, Yunanistan), Arnavut siyasetçi.\n" }, "Priştineli Kadri": { "first_paragraph": "Hoxha Kadri olarak da adlandırılan Kadri Priştine (1878-1925), 1920'li yıların başında Arnavut siyasi figürü idi.[1]\n" }, "Rasih Dino": { "first_paragraph": "Rasih Dino (Mehmed Rasih Bey), (1865–1927 veya 1928) Arnavut asıllı Osmanlı bürokrat, 20. yüzyılın başlarındaki Arnavut millî uyanışında politikacı ve diplomat.\n" }, "Refo Çapari": { "first_paragraph": "Refo Çapari (1884-1944) Arnavut bir devlet adamı ve dini önder idi. Çapari Avlonya ilinin ilk valisi ve İsmail Kemal Bey'in biyografisini yazan ilk yazardır. Bahai Dinini Arnavutluk'a tanıtan kişi olarak bilinir.[1]\n" }, "Süleyman Delvina": { "first_paragraph": "Süleyman Fehmi (Arnavutça: Sulejman bej Delvina, d. 5 Ekim 1884, Devline - ö. 1 Ağustos 1933, Avlonya), Mart-Kasım 1920 arasında Arnavut bir politikacı ve başbakanıydı.[1]\n" }, "İlyas Viryoni": { "first_paragraph": "İlyas Bey Viryoni (Arnavutça: Iljaz bej Vrioni, 1882, Berat, Yanya Vilayeti, Osmanlı Devleti – 17 Mart 1932, Paris, Fransa), Osmanlı daha sonraları Arnavut siyasetçidir.[1]\n" }, "Doug Anthony": { "first_paragraph": "John Douglas Anthony (d. 31 Aralık 1929, Murwillumbah - ö. 20 Aralık 2020, Murwillumbah), Avustralyalı siyasetçi.\n" }, "Peter Coleman": { "first_paragraph": "William Peter Coleman AO (d. 15 Aralık 1928 – ö. 31 Mart 2019), Avustralyalı yazar, gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Duncan Pegg": { "first_paragraph": "Duncan Andrew Pegg (27 Haziran 1980 - 10 Haziran 2021), Avustralyalı siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Ella Stack": { "first_paragraph": "Ellen Mary Stack \"CBE\" (d. 4 Mayıs 1929 – ö. 19 Mayıs 2023), Avustralyalı hekim ve siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Kep Enderby": { "first_paragraph": "Keppel Earl \"Kep\" Enderby (25 Haziran 1926 - 8 Ocak 2015), Avustralyalı siyasetçi ve yargıç.\n" }, "Ewen Jones": { "first_paragraph": "Ewen Thomas Jones (d. 7 Mart 1960 –ö. 13 Temmuz 2023), Avustralyalı siyasetçi.[1]\n" }, "Tim Fischer": { "first_paragraph": "Timothy Andrew Fischer (3 Mayıs 1946 - 22 Ağustos 2019), Avustralyalı siyasetçi ve diplomat.[1]\n" }, "Henry Parkes": { "first_paragraph": "Henry Parkes (27 Mayıs 1815 - 27 Nisan 1896), 19. yüzyılın ikinci yarısında Avustralya'nın önde gelen siyaset adamlarındandır. Çoğu zaman Avustralya'nın federasyonlaşması sürecinin babası olarak anılır. 1872-91 arasında beş dönem Yeni Güney Galler başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Jeff Kennett": { "first_paragraph": "Jeffrey Gibb Kennett AC (d. 2 Mart 1948), Melbourne doğumlu Avustralyalı eski siyasetçi ve medya yorumcusu. 1992-99 arasında Victoria eyaletinin başbakanlığını üstlendi. 2005-11 arasında Hawthorn Football Club'un başkanıydı. Ayrıca beyondblue adlı kuruluşun kurucu başkanıdır.[1]\n" }, "John Devine (Avustralya futbolu oyuncusu)": { "first_paragraph": "Carji Greeves Madalyası (1960, 1965)\n" }, "Johno Johnson": { "first_paragraph": "John Richard \"Johno\" Johnson KCSG (d. 26 Temmuz 1930 – ö. 9 Ağustos 2017),Avustralyalı siyasetçidir. 1978-1991 yılları arasında Yeni Güney Galler Eyaleti Yasama Konseyi Başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Joseph Palmer Abbott": { "first_paragraph": "Joseph Palmer Abbott, (29 Eylül 1842-15 Eylül 1901) Avustralyalı politikacı ve hukukçu. \nMurrurundi'de hukuk eğitimi almıştır.\n" }, "Julian Beale": { "first_paragraph": "Julian Howard Beale (d. 10 Ekim 1934, Sidney) – (ö. 3 Ağustos 2021), Avustralyalı siyasetçi ve iş insanı.[1]\n" }, "Malcolm Fraser": { "first_paragraph": "John Malcolm Fraser (21 Mayıs 1930 - 20 Mart 2015), Avustralyalı liberal politikacı, eski başbakan.\n" }, "Mike Ahern": { "first_paragraph": "Vince Lester (Küçük Sanayi)\n" }, "Paul Neville (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Paul Christopher Neville (d. 20 Mart 1940 -ö. 1 Ocak 2019), Avustralyalı siyasetçi. \n" }, "Peter Garrett": { "first_paragraph": "Peter Robert Garrett AM (16 Nisan 1953 doğumlu)[1] Avustralyalı bir müzisyen, çevreci, aktivist ve eski politikacı.\n" }, "Ninian Stephen": { "first_paragraph": "Sir Ninian Martin Stephen, (d. 15 Haziran 1923 –ö. 29 Ekim 2017), Avustralyalı hukukçu, devlet memuru ve siyasetçi.\n" }, "Steve Bracks": { "first_paragraph": "Stephen Phillip \"Steve\" Bracks, AC (d. 15 Ekim 1954), Avustralyalı eski siyasetçi ve Victoria'nın 44. başbakanı. 2007'de siyaseti bıraktı.\n" }, "Sussan Ley": { "first_paragraph": "Sussan Penelope Ley (d. Susan Braybrooks, 14 Aralık 1961, Kano), Avustralyalı bir siyasetçidir. Mayıs 2022'den beri, ülkedeki ana muhalefet konumundaki Avustralya Liberal Partisi'nin başkan yardımcılığını yapmaktadır.[1]\n" }, "Leopold Berchtold": { "first_paragraph": "Leopold Anton Johann Sigismund Josef Korsinus Ferdinand Graf Berchtold von und zu Ungarschitz, Frättling und Püllütz (Macarca: Gróf Berchtold Lipót, Çekçe: Leopold hrabě Berchtold z Uherčic) (18 Nisan 1863 - 21 Kasım 1942), Avusturya-Macaristanlı Siyasetçi, diplomat ve devlet adamı. İmparatorluk Dışişleri Bakanı olarak görev yaptığı sırada, Sırbistan'a gönderdiği ültimatom I. Dünya Savaşı'nın başlamasının resmî nedeni olmuştur.\n" }, "İvan Franko": { "first_paragraph": "Ivan Yakoviç Franko (Ukraynaca: Іван Якович Франко, telaffuz edilen [iˈwɑn ˈjɑkowɪtʃ frɐnˈkɔ]; 27 Ağustos [E.U. 15 Ağustos] 1856 - 28 Mayıs [E.U. 15 Mayıs] 1916) Ukraynalı bir şair, yazar, sosyal ve edebiyat eleştirmeni, gazeteci, tercüman, ekonomist, politik aktivist, felsefe doktoru, etnograf ve Ukrayna dilinde ilk polisiye romanları ve modern şiirin yazarıdır.\n" }, "Salo Weisselberger": { "first_paragraph": "Dr. Salo Weisselberger (1867–1931, ayrıca Salo von Weisselberger olarak da adlandırılır), Yahudi siyasi lider, hukukçu ve yargıçtır. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu döneminde Bukovina'nın Eyalet Meclisinin bir üyesi olmuştur. 1912–1914'te Czernowitz Belediye Başkanlığı daha sonra Romanya Senatosu üyeliği ve ardından Temsilciler Meclisi üyeliği yapmıştır.\n" }, "Avusturya eyalet başkanları listesi": { "first_paragraph": "(1921 yılına kadar eyâlet başkanı değil, belediye başkanı)\n" }, "Adelheid Popp": { "first_paragraph": "Adelheid Popp (kızlık soyadı Dworschak; d. 11 Şubat 1869 - ö. 7 Mart 1939), gazeteci ve politikacı olarak çalışan Avusturyalı bir feminist ve sosyalistti.\n" }, "Alexander Zach": { "first_paragraph": "Alexander Zach (d. 10 Eylül 1976, Viyana), Avusturyalı bir siyasetçi (LİF).\n" }, "Angelika Mlinar": { "first_paragraph": "Angelika Mlinar (d. 29 Haziran 1970,Völkermarkt,Karintiya,Avusturya) Sloven asıllı Avusturyalı bir siyasetçi ve müteşebbistir.\n" }, "Avusturya şansölyeleri listesi": { "first_paragraph": "Avusturya şansölyeleri listesi 1918'de Avusturya Cumhuriyeti kurulduktan sonra bu devlette ortaya çıkartılan en yüksek yürütme organı olan \"Avusturya Şansölyeliği\" görevini yapan kişilerin listesidir.\n" }, "Walter Baier": { "first_paragraph": "Walter Baier (d. 1954-Viyana) Avusturyalı politikacı, Avusturya Komünist Partisi (KPÖ) eski genel başkanı.\n" }, "Barbara Rosenkranz": { "first_paragraph": "Barbara Rosenkranz (20 Haziran 1958, Salzburg), Avusturya'da bir siyasetçidir. (FPÖ)\n" }, "Werner Becher": { "first_paragraph": "Werner Becher, (d. 12 Ağustos 1972) Avusturyalı yazılımcı ve siyasetçidir.\n" }, "Christian Kern": { "first_paragraph": "Christian Kern (d. 4 Ocak 1966, Viyana, Avusturya), eski Avusturya Şansölyesi, iş insanı ve 2010–2016 yılları arası Avusturya Federal Demiryolları'nın CEO'suydu.\n" }, "Christian Köck": { "first_paragraph": "Christian Köck (1 Haziran 1958, Viyana) Avusturyalı bir âlim, girişimci ve önceki siyâsetçidir. (LIF)\n" }, "Christof Zernatto": { "first_paragraph": "Christof Zernatto (d. 11 Haziran 1949; Wolfsberg, Karintiya) Avusturyalı eski siyasetçi. 1986'dan 1989'a dek Millî Meclis'te milletvekiliydi. 1989 yılında, Karintiya'da ÖVP serdârı olup, eyâlet hükûmetinde Jörg Haider'in yardımcısı oldu. 1991 yılından 1999'a kadar Karintiya landeshauptmann'ıydı. 2002'de Bay Christof Zernatto işletmecilik danışmanı oldu.\n" }, "Fritz Dinkhauser": { "first_paragraph": "Fritz Dinkhauser (16 Nisan 1940, İnnsbruck) Tirollu siyasetçidir (ÖVP).\n" }, "Eduard Wallnöfer": { "first_paragraph": "Eduard Wallnöfer (11 Aralık 1913, Schluderns, Güney Tirol - 15 Mart 1989, İnnsbruck) Avusturyalı siyasetçi. (ÖVP)\n" }, "Ernest Kaltenegger": { "first_paragraph": "Ernest Kaltenegger (d. 28 Kasım 1949 Steiermark'ta) Avusturyalı KPÖ'lü bir siyâsetçidir.\n" }, "Erwin Frühbauer": { "first_paragraph": "Erwin Frühbauer (11 Nisan 1926, Knittelfeld − 10 Ağustos 2010) Avusturyalı bir siyasetçidir. (SPÖ)\n" }, "Felix Hurdes": { "first_paragraph": "Felix Hurdes (9 Ağustos 1901, Bruneck – 12 Ekim 1974, Viyana) Avusturyalı avukat ve ÖVP'li siyasetçiydi. 1953 yılından 1959'a kadar Avusturya Millî Meclis başkanıydı.\n" }, "Jodok Fink": { "first_paragraph": "Jodok Fink (19 Şubat 1853 – 1 Temmuz 1929) was an Avusturyalı siyasetçi. Hristiyan Sosyal Parti bünyesinde siyaset yapmıştır. Avustralya’nın 1919-1920 yıllarında ilk şansölye yardımcısı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Heinz Fischer": { "first_paragraph": "Heinz Fischer (Almanca telaffuz: [haɪnts ˈfɪʃɐ]; 9 Ekim 1938, Graz, Steiermark), Avusturyalı siyasetçi (SPÖ). 8 Temmuz 2004-2016 yılları arası Avusturya'nın eski cumhurbaşkanıdır. 25 Nisan 2010'da ikinci ve son dönem için yeniden seçildi. Daha önce 1983 ile 1987 yılları arası Bilim Bakanı olarak görev yaptı ve 1990 ile 2002 yılları arasında da Avusturya Ulusal Konseyi Başkanı olarak görev yaptı. Avusturya Sosyal Demokrat Partisi (SPÖ), Cumhurbaşkanlığı süresince partisine olan üyeliğini askıya almıştır.\n" }, "Freda Meissner-Blau": { "first_paragraph": "Freda Meissner-Blau (11 Mart 1927, Dresden - 22 Aralık 2015), Avusturyalı siyâsetçi (Yeşiller).\n" }, "Friedhelm Frischenschlager": { "first_paragraph": "Friedhelm Frischenschlager (d. 6 Ekim 1943, Salzburg) Avusturyalı bir siyasetçidir. (LİF, daha önce FPÖ).\n" }, "Gerhard Dörfler": { "first_paragraph": "Gerhard Dörfler (*29 Mayıs 1955, Deutsch-Griffen, Karintiya) Avusturyalı bir siyasetçidir (BZÖ/FPK).\n" }, "Grete Rehor": { "first_paragraph": "Grete Rehor (30 Haziran 1910, Viyana - 28 Ocak 1987, Viyana), Avusturya Halk Partisi'ne bağlı Avusturyalı siyasetçidir.\n" }, "Hans-Peter Haselsteiner": { "first_paragraph": "Hans-Peter Haselsteiner (d. 1 Şubat 1944, Wörgl) Avusturyalı bir sanayici ve siyâsetçidir. (LIF)\n" }, "Heide Schmidt": { "first_paragraph": "Heide Schmidt (d. 27 Kasım 1948; Kempten), Avusturyalı bir politikacıdır.\n" }, "Helene Partik-Pablé": { "first_paragraph": "Helene Partik-Pablé (d. 12 Ağustos 1939, Viyana), Avusturyalı siyasetçi ve emekli hakimdir. 1977 yılında, Partik-Pablé hakim oldu. 1983'ten 2006'ya kadar Nationalrat'ta milletvekiliydi. 28 Nisan 2006 tarihinde FPÖ'den çıkıp, BZÖ'ye girdi." }, "Herbert Alois Kraus": { "first_paragraph": "Herbert Alois Kraus (d. 18 Kasım 1911, Zagreb - ö. 3 Eylül 2008, Viyana), Avusturyalı siyasetçi, gazeteci ve yazar.\n" }, "Herbert Sausgruber": { "first_paragraph": "Herbert Sausgruber (d. 24 Haziran 1946, Bregenz) Vorarlberg eyâleti başkanıdır. (ÖVP)\n" }, "Johannes Hahn": { "first_paragraph": "Johannes Hahn (d. 2 Aralık 1957), 1 Aralık 2019'dan bu yana Ursula von der Leyen başkanlığında Avrupa Komisyonu'nun Bütçe ve Yönetimden Sorumlu Üyesi olarak görev yapan Avusturyalı bir siyasetçidir.[1] Daha önce Kasım 2014'ten Kasım 2019'a kadar Avrupa Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden sorumlu Avrupa Komiseri ve ondan önce 2010'dan 2014'e kadar Bölgesel Politikadan sorumlu Avrupa Komiseri olarak görev yaptı. Hahn, Avrupa Komisyonu'na girmeden önce Avusturya'da Avusturya Bilim ve Araştırma Bakanı olarak görev yaptı (2007-2010).[2] Avrupa Halk Partisi'nin (EPP) bir parçası olan Avusturya Halk Partisi'nin (ÖVP) üyesidir.[3][4]\n" }, "Josef Pühringer": { "first_paragraph": "Josef Pühringer (Almanca telaffuz: [ˈjoːzɛf ˈpyʀɪŋɐ]), (d. 30 Ekim 1949 Traun şehrinde) Avusturyalı bir hukukçu ve siyâsetçidir (ÖVP).\n" }, "Karin Resetarits": { "first_paragraph": "Karin Resetarits (15 Aralık 1961, Viyana) Avusturyalı bir siyâsetçidir. (LIF)\n" }, "Karl Lueger": { "first_paragraph": "Karl Lueger (24 Ekim 1844, Wieden, Avusturya İmparatorluğu - 10 Mart 1910 Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu), Avusturyalı politikacı ve Viyana belediye başkanıdır. Lideri olduğu Hristiyan Sosyal Partisi'nin halkçı ve Anti-semitik siyaseti, bazen Hitler'in Nazizm'i için bir model olarak görülüyordu.\n" }, "Karl Nehammer": { "first_paragraph": "Karl Nehammer (18 Ekim 1972)[1] 6 Aralık 2021'den beri Avusturya şansölyesi olarak görev yapan Avusturyalı bir politikacıdır. Avusturya Halk Partisi'nin (ÖVP) bir üyesidir ve daha önce 2020'den 2021'e kadar İçişleri Bakanı, 2018'den 2020'ye kadar ÖVP Genel Sekreteri ve 2017'den 2020'ye kadar Ulusal Konsey üyesi olarak görev yapmıştır.[2]\n" }, "Waltraud Klasnic": { "first_paragraph": "Waltraud Klasnic (d. 27 Ekim 1945, Graz) Avusturyalı bir siyâsetçidir.\n" }, "Klemens von Metternich": { "first_paragraph": "Prens Klemens von Metternich (1773-1859), Avusturyalı diplomattır.[1]\n" }, "Hans Kronberger": { "first_paragraph": "Hans Kronberger (d. 9 Mayıs 1951; Hall bei Admont, Steiermark – ö. 14 Temmuz 2018; Viyana[1]), Alman-Avusturyalı siyasetçidir. Avusturya’yı temsilen Avrupa Parlamentosu üyeliği yapmıştır.[2] Avusturya Özgürlük Partisi'nin meclis üyesiydi. 1996'dan 2004'e kadar MEP olarak görev yapmıştır. Avusturyalı-Alman siyasetçi Hans Kronberger 14 Temmuz 2018'de 67 yaşında ölmüştür.[3]\n" }, "Leopold Kunschak": { "first_paragraph": "Leopold Kunschak (d. 11 Kasım 1871, Viyana - ö. 13 Mart 1953, Viyana) Avusturyalı bir siyâsetçiydi. (ÖVP, daha önce Hristiyan-Sosyal Partisi)\n" }, "Mirko Messner": { "first_paragraph": "Mirko Messner (d. 16 Aralık 1948 Windischgrätz) Avusturyalı Slav dilleri uzmanı, politikacı ve 11 Mart 2006'dan beri, Melina Klaus'la birlikte Avusturya Komünist Partisi (KPÖ) genel başkanıdır.\n" }, "Siegfried Nagl": { "first_paragraph": "Siegfried Nagl (d. 18 Nisan 1963, Graz) 2003'ten beri Graz şehrinin belediye başkanıdır.\n" }, "Peter Pilz": { "first_paragraph": "Peter Pilz (22 Ocak 1954, Kapfenberg) Avusturyalı yazar ve siyâsetçidir. (Yeşiller)\n" }, "Peter Schieder": { "first_paragraph": "Peter Schieder (d. 20 Ağustos 1941, Viyana - ö. 11 Ekim 2013, Viyana) Avusturyalı siyasetçi.\n" }, "Peter Westenthaler": { "first_paragraph": "Peter Vestentaler (d. 6 Kasım 1967, Viyana), Avusturyalı politikacı (BZÖ, daha önce FPÖ).\n" }, "Günther Platter": { "first_paragraph": "Günther Platter (d. 7 Haziran 1954, Zams, Tirol), Avusturyalı siyasetçi.\n" }, "Oskar Potiorek": { "first_paragraph": "Oskar Potiorek (20 Kasım 1853 - 17 Aralık 1933) 1911-1914 yılları arasında Bosna-Hersek Valisi olarak görev yapmış Avusturyalı generaldir.\n" }, "Reinhold Mitterlehner": { "first_paragraph": "Reinhold Mitterlehner (d. 10 Aralık 1955), Avusturyalı siyasetçi. 2008-2013 yılları arası Avusturya Ekonomi Bakanı olarak görev yaptı. 1 Eylül 2014 tarihinde Avusturya Şansölye Yardımcısı ve Avusturya Halk Partisi Başkanı oldu. 9 Mayıs 2016 tarihinde Werner Faymann'ın istifasının ardından Avusturya'nın geçici Şansölyesi olarak yetki ve görevlerini üstlendi. 17 Mayıs 2016 tarihinde Christian Kern'e görevini devretti.\n" }, "Richard von Coudenhove-Kalergi": { "first_paragraph": "Richard Nikolaus Eijiro, Coudenhove-Kalergi Kont[1] (16 Kasım 1894 - 27 Temmuz 1972) Avusturyalı-Japon bir politikacı, filozof ve Coudenhove-Kalergi kontuydu.\n" }, "Walter Schwimmer": { "first_paragraph": "Walter Schwimmer (d. 16 Ocak 1942, Viyana), Avusturyalı siyasetçi ve diplomattır.\n" }, "Otto Scrinzi": { "first_paragraph": "Otto Scrinzi (5 Şubat 1918, Lienz, Tirol — 2 Ocak 2012, Moosburg, Avusturya), Avusturyalı bir sinir hastalık uzmanı, gazeteci ve aşırı sağcı siyasetçidir. (VdU/FPÖ)\n" }, "Sebastian Kurz": { "first_paragraph": "Sebastian Kurz (d. 27 Ağustos 1986, Viyana), Avusturyalı diplomat ve eski [1] siyasetçi. 18 Aralık 2017'de Avusturya Şansölyesi görevine başlamıştır. Hakkında yolsuzluk soruşturması başlatılan Kurz, 9 Ekim 2021 tarihinde başbakanlık görevinden istifa etmiştir.[2] Bundan önce 2013-2017 yılları arasında Avusturya Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. Ayrıca, 14 Mayıs 2017'den, siyaseti bıraktığı 3 Aralık 2021 tarihine kadar Avusturya Halk Partisi (ÖVP) Genel Başkanı olarak Avusturya Ulusal Konseyi'nde yer almıştır.[3]\n" }, "Abid Şerifov": { "first_paragraph": "Abid Sharifov Goja oglu, 1995'ten 2018'e kadar Azerbaycan Başbakan Yardımcısı olarak görev yapan Azerbaycanlı bir siyasetçidir.[1]\n" }, "Ali Ekber Tufan": { "first_paragraph": "Iğdır İcra Komitesi Başkanı\n" }, "Ali Kerimli": { "first_paragraph": "Timur Kerimli;\nSezen Kerimli.\n" }, "Anar Kerimov": { "first_paragraph": "Anar Gabil oğlu Kerimov (Azerice: Anar Qabil oğlu Kərimov 3 Haziran 1977), Azeri siyasetçidir. Azerbaycan Cumhuriyeti eski Kültür Bakanı.\n" }, "Arif Hacılı": { "first_paragraph": "Arif Mustafa oğlu Hacılı (Azerice: Arif Mustafa oğlu Hacılı; 22 Ocak 1962), Azerbaycanlı bir siyasetçidir.\n" }, "Arzu Sametbeyli": { "first_paragraph": "Arzu Sametbeyli (Arzu Habib oğlu Sametbeyli ; 10 Mayıs 1962, Ermenistan SSC, Başargeçer, Zerkend), Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi milletvekili 3. dönem milletvekili (2005-2010), Müsavat Partisi eski Başkan Yardımcısı, eski Parti Meclis Başkanı ve Divan Üyesi, Milli Stratejik Düşünce Merkezi'nin (MSDM) kurucu üyesidir.\n" }, "Asım Mollazade": { "first_paragraph": "Asım Nazım oğlu Mollazade (6 Haziran 1953 Bakü), siyasetçi, Demokratik Islahatlar Partisi kurucu genel başkanı, Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 2., 3., 4., 5. ve 6. dönem milletvekili, Azerbaycan Halk Cephesi Partisi eski genel başkan yardımcısı (1994-2005), tıp bilimleri doktoru.\n" }, "Bahar Muradova": { "first_paragraph": "Bahar Avaz kızı Muradova - Azerbaycan Cumhuriyeti Aile, Kadın ve Çocuk Problemleri üzere Devlet Komitesi Başkanı, Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi eski Başkan Yardımcısı, Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 2., 3., 4. ve 5. dönem milletvekili.\n" }, "Bahtiyar Vahapzade": { "first_paragraph": "Bahtiyar Vahabzade (Azerice: Bəxtiyar Mahmud oğlu Vahabzadə, 16 Ağustos 1925, Şeki – 13 Şubat 2009, Bakü), Azerbaycanlı şair ve yazar.\n" }, "Behbud Han Cevanşir": { "first_paragraph": "Behbud Han Cevanşir Azad Han oğlu (Azerice: Behbud xan Cavanşir Azad xan oğlu; 25 Temmuz 1878 - 18 Temmuz 1921), Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti İçişleri Bakanı olarak görev yapmış Azeri diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Cemil Hasanlı": { "first_paragraph": "Cemil Polathan oğlu Hasanlı (Azerice: Cəmil Poladxan oğlu Həsənli) (d. 15 Ocak 1952) Azeri tarihçi, yazar ve siyasetçi. 1993-2011'de Bakü Devlet Üniversitesi'nde[2] ve 2011-2013 yılları arasında ise Hazar Üniversitesi'nde profesör olarak görev aldı. Elçibey hükûmetinin son yılında Genel Meseleler üzere Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Müşaviri görevinde çalıştı. 1994-2005 senelerinde Azerbaycan Halk Cephesi Partisinin insanî meseleler üzere genel başkan yardımcısı görevinde bulunmuş ve AHCP üyesi olarak 2. ve 3. dönüm Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi milletvekili seçilmiştir. 2013 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçiminde muhalefetin kurduğu Demokratik Kuvvetlerin Millî Şûrası başkanı seçilen Hasanov, ortak aday olarak seçimlere katılmış ve %5,53 oy alarak seçimleri ikinci sırada bitirmişti. 2013'ten beri Demokratik Kuvvetlerin Millî Şûrası'nın lideridir.\n" }, "Dilara Aliyeva": { "first_paragraph": "Dilara Aliyeva, Aliyeva Dilara Elekber kızı (Azerice: Dilarə Əliyeva, Əliyeva Dilarə Ələkbər qızı; 14 Aralık 1929, Tiflis, Gürcistan SSC,Sovyetler Birliği - 19 Nisan 1991, Bakü, Azerbaycan SSC,Sovyetler Birliği), Azeri edebiyatçı, çevirmen, siyasetçi, feminist. 20. yüzyıl sonu Azerbaycan'ın en etkin kadın hakları savunucularından birisi olmuştur ve Azerbaycan Kadın Haklarını Koruma Derneği kurucusudur.\n" }, "Ebulfez Elçibey": { "first_paragraph": "Ebulfez Elçibey veya Ebulfez Aliyev (Azerice: Əbülfəz Qədirqulu oğlu Əliyev (Elçibəy), 24 Haziran 1938 - 22 Ağustos 2000), akademisyen, 2. Azerbaycan cumhurbaşkanı, Azerbaycan Halk Cephesi Partisi'nin kurucusu ve ilk genel başkanı.\n" }, "Eldar Azizov": { "first_paragraph": "Eldar Aziz oğlu Azizov (Azerice: Eldar Əzizov Əziz oğlu; 28 Haziran 1957 Bakü, Sovyetler Birliği), 15 Kasım 2018 tarihinden bu yana Bakü valisi olarak görev yapan Azeri siyasetçi.[1]\n" }, "Elnur Allahverdiyev (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Elnur Marat oğlu Allahverdiyev (21 Nisan 1978; Bakü, Azerbaycan SSC, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti), Azeri siyasetçi ve devlet adamı. 2020 Azerbaycan genel seçimlerinde 17 sayılı Yasamal 3. seçim bölgesinden YAP milletvekili olarak 6. dönem Azerbaycan Milli Meclisi`ne girmeyi başardı. \n" }, "Erkin Kadirli": { "first_paragraph": "Erkin Kadirli (tam adı: Erkin Tuğrul oğlu Kadirli ;d. 13 Mayıs 1972, Bakü, Azerbaycan SSR, SSCB ) - Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisinin 6. dönem milletvekili, Cumhuriyetçi Alternatif Partisi Siyasi Komitesi üyesi.\n" }, "Fazıl Mustafa": { "first_paragraph": "Fazıl Mustafa (Azerice: Fazil Mustafa, d. 15 Ekim 1965), 3., 4.,5. ve 6. dönem Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi milletvekili.\n" }, "Abdürrahman Fatalibeyli-Düdanginski": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Fezail Ağamalı": { "first_paragraph": "Fezail Ağamalı (Azerice: Fəzail Ağamalı; d. 27 Ağustos 1947; Zengezur), Azerbaycanlı siyasetçi, milletvekili, Ana Vatan Partisinin genel başkanı ve tarih bilimleri profesörü.[1]\n" }, "Fezail İbrahimli": { "first_paragraph": "Fezail Feyruz oğlu İbrahimli (12 Nisan 1951, Yardımlı) - Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi Başkan Yardımcısı, Vatandaş Dayanışması Partisi Genel Başkan 1. Yardımcısı, Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 2., 3., 4., 5. ve 6. dönem milletvekili, Meclis İçtimai Birlikler ve Dini Kurumlar Komitesi Başkanı.\n" }, "Gulamhüseyn Alibeyli": { "first_paragraph": "Gulamhüseyn Surhay oğlu Alibeyli (d. 8 Eylül 1958 ; Masallı, Azerbaycan SSC), Azerbaycan siyasetçisi, Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisinin 1. ve 2. dönem milletvekili, Aydınlar Partisi Genel Başkanı (2008-2023), Azerbaycan Halk Cephesi Partisi Yüksek Meclis Başkanı (1995-2008).\n" }, "Hasan Seyidov (bilim adamı)": { "first_paragraph": "Hasan Ali oğlu Seyidov (Azerice: Həsən Əli oğlu Seyidov; 1908 – 8 Haziran 1999, Bakü) Azerbaycanlı bir siyasetçi ve bilim adamıydı. Seyidov, Bakü Bölgesel Yürütme Komitesi başkanı, Dmitri Mendeleyev'in adını taşıyan Kimyagerler Derneği'nin bölüm başkanı ve Azerbaycan SSC Tarım Bakanı olmuştur.\n" }, "Hicran Hüseynova": { "first_paragraph": "Hicran Hüseynova (d. 12 Ağustos 1955, Bakü), Azerbaycanlı devlet görevlisi ve siyasetçidir. Aile, Kadın ve Çocuk Devlet Komitesi başkanlı (2006-2020) ve Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisinin 6. dönem üyesidir.\n" }, "Hikmet Hacıyev": { "first_paragraph": "Hikmet Ferhad oğlu Hacıyev (Azerice: Hikmət Fərhad oğlu Hacıyev; 14 Ekim 1979 Kirovabad, Sovyetler Birliği), 28 Kasım 2018 tarihinden bu yana Azerbaycan cumhurbaşkanı yardımcısı olan Azerbaycanlı siyasetçi. Cumhurbaşkanlığı İdaresi Dış Politika İşleri Daire Başkanı olarak da görev yapmaktadır.\n" }, "İlgar Memmedov": { "first_paragraph": "İlgar Memmedov (d. 14 Haziran 1970, Azerice: İlqar Məmmədov), Azerbaycan'ın yeni akım ve cumhuriyetçi muhalefet partisi olan Cumhuriyetçi Alternatif Partisi (REAL) genel başkanı.\n" }, "İlyas İsmailov": { "first_paragraph": "İlyas Abbas oğlu İsmailov (20 Mart 1938, Tovuz), Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan SSC Başsavcısı ve Azerbaycan Cumhuriyeti'nin ilk Adalet Bakanı, Azerbaycan Millî Meclisi 3. ve 4. dönem milletvekili, Azerbaycan Demokrat Partisi eski genel başkanı ve eş genel başkanı, Adalet Partisi kurucu ve ilk genel başkanı, hukuk doktoruve profesör.\n" }, "İtibar Mammadov": { "first_paragraph": "İtibar Selidar oğlu Mammadov (2 Nisan 1955, Bakü) Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi'nin kurucusu ve ilk genel başkanı (1992-2003), Azerbaycan ana muhalefet partisi lideri (1992-1993; 1995-2000), Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi 1. dönem milletvekili, Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti milletvekili (1990-1995), Azerbaycan Halk Cephesi kurucu üyesi.\n" }, "Kudret Hasanguliyev": { "first_paragraph": "Kudret Muzaffer oğlu Hasanguliyev, Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 2., 3., 4., 5. ve 6. dönem milletvekili (2003-), Meclis Hukuk Politikası ve Devlet Kuruculuğu Komite Başkan Yardımcısı, Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi'nin kurucu genel başkanı. 2003, 2008, 2013 ve 2018 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı.\n" }, "Lale Şevket": { "first_paragraph": "Lale Şevket ( 7 Kasım 1951, Bakü, Azerbaycan SSR ) - Azerbaycan Devlet Katipi (7 Temmuz 1993 - 29 Ocak 1994), Azerbaycan siyasetçisi; Azerbaycan Liberal Partisi ve Milli Birlik Hareketi lideri, Azatlık İttifakı kurucu üyesi.\n" }, "Mehralı Gasimov": { "first_paragraph": "Gasimov Mehrali Süleyman oğlu (30 Ekim 1993, Bakü) - Ukrayna Cumhuriyeti'nin Azerbaycan Fahri Konsolosu.[1][2][3][4]\n" }, "Mikail Cabbarov": { "first_paragraph": "Mikail Cabbarov (Azerice: Mikayıl Cabbarov; d. 19 Eylül 1976, Bakü) Azeri siyasetçi. 2019 yılından Azerbaycan Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığının başkanı olarak görevdedir.\n" }, "Mirmahmut Miralioğlu": { "first_paragraph": "Mirmahmut Miralioğlu (Azerice: Mirmahmud Mirəli oğlu Fəttayev, 1 Eylül, Televar, Yardımlı rayonu) - 2. dönem [1] Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisinin milletvekili; Klasik Halk Cephesi Partisi genel başkanı.\n" }, "Feyruz Mustafayev": { "first_paragraph": "\n\n\n" }, "Mübariz Kurbanlı": { "first_paragraph": "Mübariz Kahraman oğlu Kurbanlı (7 Ocak 1954, Şemkir) - Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 1., 2., 3. ve 4. dönem milletvekili; Azerbaycan Cumhuriyeti Dini Kurumlarla İş üzere Devlet Komitesi Başkanı (21 Temmuz 2014 [1] beri), Azerbaycan Demokratik İstiklâl Partisi kurucu üyesi (1993-1999), Yeni Azerbaycan Partisi Yönetim Kurulu üyesi ve Genel Sekreter yardımcısı (1999-2021).\n" }, "Natig Aliyev": { "first_paragraph": "\n\n\n" }, "Neriman Nerimanov": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Nevruz Memmedov": { "first_paragraph": "Nevruz Memmedov (Azerice: Novruz İsmayıl oğlu Məmmədov; d. 15 Mart 1947, Şıhmahmud), Azeri siyasetçi ve çevirmen. 21 Nisan 2018 ile 8 Ekim 2019 tarihleri arasında Azerbaycan başbakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Oktay Esedov": { "first_paragraph": "Oktay Esedov (Azerice: Oqtay Əsədov; d. 3 Ocak 1955) Azeri siyasetçi ve mühendis. 2005-2019 yılları arasında Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Ömer Eldarov": { "first_paragraph": "Ömer Eldarov (Azerice: Ömər Həsən oğlu Eldarov, d. 21 Aralık 1927, Derbent) Azeri heykeltıraş, ressam, siyasetçi, halk sanatçısı ve Azerbaycan Millî İlimler Akademisi asil üyesi.\n" }, "Ömer Faik Numanzade": { "first_paragraph": "Ömer Faik Numanzade (Azerice: Ömər Faiq Nemanzadə, 24 Aralık 1872, Atskuri[1] - 10 Ekim 1937, Tiflis) Ahıska Türkü asıllı Azeri yazar, gazeteci, öğretmen ve siyasetçi. Gayret Matbaası'nın sahibi ve Molla Nasreddin hiciv dergisinin kurucularından biri.\n" }, "Penah Hüseyn": { "first_paragraph": "Penah Çodar oğlu Hüseyn (28 Ekim 1957, Sabirabad), Azerbaycan Cumhuriyeti Başbakanı (Nisan 1993 - Haziran 1993 ), Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi 3. dönem milletvekili (2005-2010).\n" }, "Piruz Dilenci": { "first_paragraph": "Piruz Dilenci (d. 16 Mayıs 1965,Tahran, İran), Azerbaycanlı yazardır. 14 yaşında iken ilk kitabı Tahran'da Farsça olarak basılmıştır.[1][2]\n[3][4][5] Doğduğu kentte yaşadığı yıllarda 7 kitabı Farsça ve Azericeden etkilenmiştir.[6][7][8]\n" }, "Ramiz Mehdiyev": { "first_paragraph": "Ramiz Mehdiyev (17 Nisan 1938 Bakü), Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti eski Cumhurbaşkanlığı İdaresi başkanı;[1] Azerbaycan Millî İlimler Akademisi üyesi, ve eski Azerbaycan Millî İlimler Akademisi başkanı.[2]\n" }, "Resul Guliyev": { "first_paragraph": "Resul Bayram oğlu Guliyev (Azerice: Rəsul Bayram oğlu Quliyev, d. 10 Aralık 1947, Nahçıvan), Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisinin eski başkanı, Azerbaycan Demokrat Partisi eski genel başkanı, Açık Toplum Partisi kurucu lideri ve Gelecek Azerbaycan Partisi’nin lideridir.\n" }, "Rövşen Cevadov": { "first_paragraph": "Rövşen Cevadov (Azerice: Rövşən Bəxtiyar oğlu Cavadov, 19 Ekim 1951, Laçın - 17 Mart 1995, Bakü), Azeri siyasetçi, asker. Karabağ Savaşı'nda Azerbaycan'ın Özel Amaçlı Polis Birimi'nin (OMON) komutanlığını yapmıştır.[1]\n" }, "Sabir Rüstemhanlı": { "first_paragraph": "Sabir Rüstemhanlı (Azerice: Sabir Xudu oğlu Rüstəmxanlı; d.20 Mayıs, 1946. Hamarkend, Yardımlı) –Vatandaş Dayanışması Partisinin genel başkanı, Azerbaycanın halk şairi, 6 dönem Azerbaycan milletvekili.\n" }, "Sahibe Gafarova": { "first_paragraph": "Sahibe Gafarova (Azerice: Sahibə Qafarova; d. 19 Mart 1955) Azeri siyasetçi, öğretmen, doçent ve profesör. 10 Mart 2020 yılında Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi başkanı olarak görev yapmaya başlamıştır.[1]\n" }, "Serdar Celaloğlu": { "first_paragraph": "Serdar Celaloğlu veya Serdar Mammadov (3 Haziran 1954; Cehri, Babek Rayonu, Nahçıvan ÖC, Azerbaycan SSC), Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Demokratik Partisi Kurucu (1992-1996) ve şimdiki Genel Başkanı (2007-), Hürriyet Gazetesi kurucusu, Nahçıvan Halk Cephesi[a] ilk Yönetim Kurulu Üyesi, 2008, 2013 ve 2018 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı.\n" }, "Seyid Cafer Pişevari": { "first_paragraph": "Seyid Cafer Pişeveri, (Azerice: Seyid Cəfər Pişəvəri, d. 26 Ağustos 1892, Zeyva, Halhal, İran - ö. 11 Haziran 1947, Bakü, Azerbaycan SSC, SSCB), İranlı Azeri. İran'ın ilk Marksistlerinden, yenilikçi, gazeteci, yazar ve Azerbaycan Demokrat Fırkası'nin başkanı olarak 1945-46 arasında Tebriz başkentli Marksist Azerbaycan Millî Hükûmeti'ni kurdu.\n" }, "Sultanmecid Efendiyev": { "first_paragraph": "Sultanmecid Efendiyev ya da Sultan Mecid Efendiyev Azerice: Sultanməcid Əfəndiyev, Rusça: Султан Меджид Эфендиев d. 26 Mayıs 1887-21 Nisan 1938 ö.) Azeri devrimci, devlet adamı, Azerbaycan Komünist Partisi'nin kurucularından.\n" }, "Tahir Kerimli": { "first_paragraph": "Tahir Kerimli (5 Mart 1956, Ağsu), Azerbaycan Millî Meclisi 5. ve 6. dönem milletvekili, Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi Başkanı (1992-1993), Vahdet Partisi'nin kurucusu ve genel başkanı.\n" }, "Tevfik Yakuplu": { "first_paragraph": "Tevfik Reşid oğlu Yakuplu (d. 6 Şubat 1961; Bolnisi, Gürcüstan SSC) — Azerbaycanlı siyasetçi, Müsavat Partisi ve Millî Şûra üyesi, Müsavat Partisi eski genel başkan yardımcısı (2010—2018), YAP hükûmeti ve cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e muhalif siyasetçi.\n" }, "Vasıf Talıbov": { "first_paragraph": "Vasıf Talıbov (d. 14 Ocak 1960, Aralıg-Nahçıvan), Azerbaycanlı siyasetçi. Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi Başkanı ve milletvekili.\n" }, "Vilayet Eyvazov": { "first_paragraph": "Vilayet Süleyman oğlu Eyvazov (Azerice: Vilayət Süleyman oğlu Eyvazov; 28 Haziran 1968 Ebrekunus, Sovyetler Birliği), 20 Haziran 2019 tarihinden bu yana Azerbaycan İçişleri Bakanı olan Azeri siyasetçi ve orgeneral.[1]\n" }, "Zahid Oruç": { "first_paragraph": "Zahid Oruç (tam adı: Zahid Muharrem oğlu Oruc ; 1 Şubat 1972, Gədəbəy), Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi 2., 3., 4., 5. ve 6. dönem milletvekili, Sosyal Araştırmalar Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı (2019).\n" }, "Mahbubey Alam": { "first_paragraph": "Mahbubey Alam (Bengalce:মাহবুবে আলম; 17 Şubat 1949 - 27 Eylül 2020)[1], Bangladeşli siyasetçi ve hukukçu.[2][3]\n" }, "M M Ruhul Amin": { "first_paragraph": "M M Ruhul Amin (d. 23 Aralık 1942 ; ö. 17 Ocak 2017), Bangladeşli politikacı ve üst düzey hukukçudur. 1 Haziran 2008'den 22 Aralık 2009'da kadara Bangladeş baş hakimi olmuştur. Dakka Üniversitesi mezunudur. 23 Aralık 1942'de Lakshmipur District'de doğmuştur.\n" }, "ATM Alamgir": { "first_paragraph": "ATM Alamgir (ö. 3 Ağustos 2020)[1], Jatiya Partisi (Ershad) siyasetçisi ve Comilla-10 seçim bölgesini Bangladeş Milliyetçi Partisi üyesi olarak temsil eden Jatiya Sangsad üyesi.[2]\n" }, "Azizur Rahman (Bangladeşli siyasetçi)": { "first_paragraph": "Azizur Rahman (26 Eylül 1943[1] - 18 Ağustos 2020), Bangladeş Avami Birliği politikacısı ve Maulvibazar-3 Parlamentosu'nun eski üyesidir.\n" }, "Badar Uddin Ahmed Kamran": { "first_paragraph": "Badar Uddin Ahmed Kamran (1 Ocak 1951 - 15 Haziran 2020), Bangladeşli politikacı ve belediye başkanıdır.\n" }, "Chowdhury Khurshid Alam": { "first_paragraph": "Çovduri Kürşad Alam (1940 - 10 Eylül 2023), Bangladeşli siyasetçi.[1]\n" }, "Ebul Hasnat (hukukçu)": { "first_paragraph": "Ebul Hasnat (d. 1940 – ö. 16 Eylül 2022)[1], Bangladeşli siyasetçi ve hukukçu. Bangladeş Milliyetçi Partisi daimi komitesinin kurucu üyesiydi.[2]\n" }, "Ghulam Azam": { "first_paragraph": "Ghulam Azam (Bengalce: গোলাম আযম ; d. 7 Kasım 1922 – ö. 23 Ekim 2014), Bangladeş Cemaat-i İslami lideri. \n" }, "Aminul Haque": { "first_paragraph": "Aminul Haque (Bengalce: আমিনুল হক; 1942/1943 – 21 Nisan 2019), Bangladeşli eski siyasetçi, bakan ve avukattır.[1][2][3][4][5][6][7]\n" }, "Hashibur Rahman Swapon": { "first_paragraph": "Hashibur Rahman Swapon (d. 16 Mayıs 1954 – ö. 2 Eylül 2021), Pakistan doğumlu Bangladeşli siyasetçi.[1][2]\n" }, "Sedat Hüseyin": { "first_paragraph": "Sedat Hüseyin (24 Kasım 1946 - 22 Nisan 2020[2]), Bangladeşli bürokrat ve siyasetçi.[3][4]\n" }, "Sayed Ashraful Islam": { "first_paragraph": "Sayed Ashraful İslam (d. 1 Ocak 1952 - ö. 3 Ocak 2019), Bangladeşli siyasetçidir. \n" }, "Kabori Sarwar": { "first_paragraph": "Kabori Sarwar (doğum adı: Meena Pal,[1] d. 19 Temmuz 1950 –ö. 17 Nisan 2021[2])[3], Bangladeşli aktris, siyasetçi ve sosyal hizmetler görevlisi.[4][5]\n" }, "Nur Hossain Kasemi": { "first_paragraph": "Allama Nur Hossain Kasemi (Bengalce: নূর হুসাইন কাসেমী) (d. 10 Ocak 1945, Dakka - ö. 13 Aralık 2020, Dakka, Bangladeş), Bangladeşli İslam alimi, siyasetçi, eğitimci, din adamı ve ruhani figür.[1]\n" }, "Muhammed Micarul Kayes": { "first_paragraph": "Muhammed Micarul Kayes (Bengalce: মো. মিজারুল কায়েস; 2 Nisan 1960 - 11 Mart 2017), Bangladeşli diplomat ve bürokrattır. Ülkesi Bangladeş'in Brezilya büyükelçisi olarak 2014 yılından ölümüne kadar görev yapmıştır. Diplomat olmadan önce 2009-2014 yılları arasında Birleşik Krallık'taki St. James Yüksek Mahkemesi yüksek komiserliği görevini yapmıştır.\n" }, "Sahara Khatun": { "first_paragraph": "Sahara Khatun (d. 1 Mart 1943, Dakka - ö. 9 Temmuz 2020, Bangkok), Bangladeşli kadın siyasetçi ve bakan. \n" }, "Maqbul Ahmed": { "first_paragraph": "Emir Maqbul Ahmed (d. 2 Ağustos 1939 – ö. 13 Nisan 2021), Bangladeşli din adamı, eğitimci ve siyasetçi.[1]\n" }, "Md. Akabbar Hossain": { "first_paragraph": "Md. Akabbar Hossain (Bengalce:মোঃ একাববর হোসেন; d. 12 Temmuz 1956 - ö. 16 Kasım 2021), Bangladeş Avami Birliği üyesi siyasetçiydi. Dört dönem üst üste Tangail-7 seçim bölgesinden Bangladeş Ulusal Meclisi'ne delege olarak girdi.\n" }, "Meraj Uddin Mollah": { "first_paragraph": "Meraj Uddin Mollah (d. 1946, Rajshahi Bölgesi, Bangladeş –ö. 9 Mayıs 2021, Dakka), Bangladeşli siyasetçi. Bangladeş Avami Birliği'nden Rajshahi-3 seçim bölgesi'nden Bangladeş Ulusal Meclisi'ne delege olarak girdi.[1]\n" }, "Mir Kasım Ali": { "first_paragraph": "Mir Kasım Ali (d 1952 - o 2016) Cemaat-i İslami üyesi iş insanı[1] Cemaat-i İslami'nin önemli finansörlerinden olmak ile de bilinir.[2]\n" }, "Mohammed Nasim": { "first_paragraph": "Mohammed Nasim (2 Nisan 1948 - 13 Haziran 2020[1]), 2014-2019 ve 1999-2001 yılları arasında sırasıyla Sağlık ve Aile Refahı Bakanı ve Bangladeş Hükûmetinin İçişleri Bakanı olarak görev yapan Bangladeşli politikacı.[2][3] Awami Ligi başkanlık üyesiydi ve 14 parti ittifakının sözcüsüydü.[4]\n" }, "Mrinal Das": { "first_paragraph": "Mrinal Das (d. 14 Ocak 1948[1] - ö. 4 Ocak 2014), Bangladeşli komünist siyasetçi ve sendikacı.[2]\n" }, "Muhammad Sirajul Islam": { "first_paragraph": "Md. Sirajul İslam (y. 1943 - 4 Nisan 2020) Bangladeş'li politikacı.[1] 1973 ve 1979'da Bölünmemiş Sylhet-12'den (şimdiki Maulvibazar-1) milletvekili seçildi. Bangladeş Kurtuluş Savaşı'nın organizatörüdür.[2][3]\n" }, "Muhammed Abdülhamid": { "first_paragraph": "Muhammed Abdülhamid (d. 1 Ocak 1944), 2009-2013 yılları arası Bangladeş Ulusal Meclis Başkanı olarak görev yapan, Mart 2013 yılında Zillur Rahman ölümünden sonra Bangladeş Cumhurbaşkanı vekili olan[1] ve daha sonra yapılan seçimlerde Bangladeş Cumhurbaşkanı seçilen siyasetçi.\n" }, "Muhammed Zillurrahman": { "first_paragraph": "Muhammed Zillurrahman (d. 9 Mart 1929 - ö. 20 Mart 2013), eski Bangladeş devlet başkanı ve Avami üst düzey Başkanlık heyeti üyesi. Bangladeş Seçim Komisyonu tarafından 11 Şubat 2009'da Avami parlamento seçimlerinde sandalyelerin büyük çoğunluğu kazanmasından bu yana cumhurbaşkanlığı seçimlerinde on dokuzuncu devlet başkanı ilan edildi ve 12 Şubat 2009 tarihinde göreve başladı.\n" }, "Najma Chowdhury": { "first_paragraph": "Najma Chowdhury (Bengalce: নাজমা চৌধুরী; d. 26 Şubat 1942, Sylhet – ö. 8 Ağustos 2021, Dakka), Bangladeşli akademisyen. \n" }, "Nur-i-Elam Sıddıkui": { "first_paragraph": "Nur-i-Elam Sıddıkui (d. 26 Mayıs 1940 – ö. 29 Mart 2023), Bangladeşli siyasetçi.[1]\n" }, "Quazi Rosy": { "first_paragraph": "Quazi Rosy (Bengalce:কাজী রোজী) (d. 1 Ocak 1949 – ö. 20 Şubat 2022[1]), Bangladeşli şair ve siyasetçi. Bangladeş Ulusal Meclisi'ne 5 Ocak 2014'te yapılan 10. Bangladeş parlamento seçimlerinden sonra kadınlar için ayrılmış sandalyelerden (41 nolu koltuk) delege olarak girdi. Bangladeş Edebiyatı'na katkılarından dolayı 2018'de Bangladeş Akademisi Edebiyat Ödülü ile 2021'de Ekushey Padak Ödülü'nü aldı.[2]\n" }, "Rıza Ali (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Rıza Ali (d. 10 Nisan 1940 – ö. 13 Şubat 2023), Bangladeşli siyasetçi.[1]\n" }, "İsmet Ara Sadique": { "first_paragraph": "İsmet Ara Sadique (12 Aralık 1942 - 21 Ocak 2020)[1], Bangladeşli siyasetçi ve bakan.[2]\n" }, "Siraj Sikder": { "first_paragraph": "Siraj Sikder (Bengalce: সিরাজ সিকদার; 2 Ocak 1944 - 27 Ekim 1975), Bangladeşli komünist siyasetçi, Maoist devrimci, teorisyen ve aktivist. Purba Banglar Sarbahara Parti'nin kurucusudur.\n" }, "Syeda Sacide Chowdhury": { "first_paragraph": "Syeda Sacide Chowdhury (d. 8 Mayıs 1935 – ö. 11 Eylül 2022)[1], Bangladeşli kadın siyasetçi. Faridpur-2 seçim bölgesini temsilen 2008, 2014 ve 2018'deki seçimlerde üç dönem Bangladeş Ulusal Meclisi'ne girdi.[2] Üst üste üç dönem meclise girmesi nedeniyle 12 Şubat 2019'da Bangladeş Parlamentosu Meclis Başkan Yardımcısı oldu.[3][4] Öncesinde Bangladeş Çevre ve Orman Bakanı olarak görev yapmıştı. Hizmetlerinden ötürü 2010 Yılında Bangladeş Hükûmeti tarafından Bağımsızlık Günü Ödülü'ne layık görüldü.[5]\n" }, "Şah Muazzam Hüseyin": { "first_paragraph": "Şah Muazzam Hüseyin (Bengalce:শাহ মোয়াজ্জেম হোসেন) (bilinen adıyla: SM Hüseyin; d. 10 Ocak 1939, Dakka – ö. 14 Eylül 2022, Dakka, Bangladeş)[1], Bangladeşli siyasetçi.[2][3]\n" }, "Şahidül İslam (müftü)": { "first_paragraph": "Şahidül İslam ibni Şems el-Ḥak es-Serdar el-Cezeri (Arapça:شاهد الإسلام بن شمس الحق السردار الجسري ; d. 15 Mart 1960 – ö. 27 Ocak 2023),[1] yada bilinen adıyla; Şahidül İslam (Bengalce:শহিদুল ইসলাম), Bangladeşli islam alimi ve siyasetçi.[2][3][4]\n" }, "Toabur Rahim": { "first_paragraph": "Toabur Rahim (Bengalce: তোয়াবুর রহিম) (d. ? ; ö. 1 Ocak 2021, Londra, İngiltere), Bangladeşli siyasetçi. Bangladeş Avami Birliği partisinden Bangladeş Parlamentosu'nda Sylhet şehri 14. bölgeyi temsil etti.\n" }, "Ziauddin Ahmed Bablu": { "first_paragraph": "Ziauddin Ahmed Bablu (d. 31 Aralık 1954 – ö.2 Ekim 2021), Bangladeşli siyasetçi. \n" }, "Aleksandr Sloboda": { "first_paragraph": "Aleksandr İvanoviç Sloboda (Belarusça: Аляксандр Іванавіч Слабада; 27 Ağustos 1920 - 14 Kasım 2022), Belaruslu siyasetçi.\n" }, "Syamyon Domaş": { "first_paragraph": "Syamyon Mikalayeviç Domaş (Belarusian: Сямё́н Мікала́евіч До́маш, Russian: Семён Никола́евич До́маш, Semyon Nikolayeviç Domaş; d. 2 Ocak 1950 - ö. 9 Şubat 2019), Belaruslu siyasetçidir.[1]\n" }, "Mikalay Dzemyantsey": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Tadeusz Kościuszko": { "first_paragraph": "Andrzej Tadeusz Bonawentura Kościuszko (4 Şubat 1746 - 15 Ekim 1817), Polonya, Litvanya ve Belarus ulusal kahramanıdır. Kościuszko Ayaklanması'nın lideridir. Tadeusz 4 veya 12 Şubat 1746'da Polonya-Litvanya sınırında doğdu. Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda da George Washington tarafında savaştı. Solothurn, İsviçre'de 15 Ekim 1817'de öldü.\n" }, "Pyotr Maşerov": { "first_paragraph": "Pyotr Mironoviç Maşerov (Rusça: Пётр Миро́нович Маше́ров) (26 Şubat 1918 - 4 Ekim 1980), Sovyetler Birliği Komünist Partisi Belarus Komitesi'nde sekreterlik görevinde bulunmuş Sovyet Beyaz Rus komünist lider.\n" }, "Meçislav Grib": { "first_paragraph": "Meçislav İvanoviç Grib (Belarusça: Мечыслаў Іванавіч Грыб; Rusça: Мечислав Иванович Гриб; d. 25 Eylül 1938), Sovyet-Beyaz Rus siyasetçi. 28 Ocak 1994'ten 10 Ocak 1996'ya kadar Belarus Yüksek Sovyetinin on birinci başkanıydı. Grib devlet başkanı olarak, Belarus'un ilk anayasasını kabul etti.[1] Stanislav Şuşkeviç'ten devraldığı ve 28 Ocak-20 Temmuz 1994'te sürdürdüğü devlet başkanlığını, yeni oluşan Belarus cumhurbaşkanlığı makamına gelen Aleksander Lukaşenko'ya devretti. Ardından meclis başkanı olarak devam etti. Grib hâlen Sosyal-Demokrat Parti'nin bir üyesidir.[2]\n" }, "Syarhey Tsihanouski": { "first_paragraph": "Syarhey Leanidaviç Tsihanouski veya Sergey Leonidoviç Tihanovski (Belarusça: Сяргей Леанідавіч Ціханоўскі, Rusça: Серге́й Леони́дович Тихано́вский); d. 18 Ağustos 1978), Belaruslu bir vicdan mahkumu,[1] YouTuber, video blog yazarı, muhalif ve demokrasi yanlısı aktivist. Öncelik olarak Belarus devlet başkanı Aleksandr Lukaşenko rejimine karşı aktivizmiyle tanınmaktadır. Mayıs 2020'de, 2020 başkanlık seçimlerine aday olma niyetini açıkladı, ancak iki gün sonra tutuklandı.[2] Karısı Sviatlana Tsikhanouskaya, çekişmeli seçimlerde Lukashenko'nun en büyük rakibiydi.\n" }, "Uladzimir Nyaklyayeu": { "first_paragraph": "Uladzimir Prakopaviç Nyaklyayeu (Belarusça: Уладзімір Пракопавіч Някляеў, Belarus Latin alfabesi: Uładzimir Prakopavič Niaklajeŭ, Rusça: Владимир Прокофьевич Некляев, romanize: Vladimir Prokofyeviç Neklyayev; d. 11 Temmuz 1946, Smarhon'), Belaruslu şair, yazar ve Doğruyu Söyle! (\"Гавары праўду!\") kampanyasının eski başkanıdır. Belarus'taki 19 Aralık 2010 seçimlerine aday oldu[1][2][3] ve Uluslararası Af Örgütü'ne göre, seçim sonrası protestolardaki rolü nedeniyle ev hapsine alındı.[4]\n" }, "Luc Beyer de Ryke": { "first_paragraph": "Luc Charles Henri Beyer de Ryke (d. 9 Eylül 1933 – ö. 18 Ocak 2018) ,Belçikalı gazeteci ve siyasetçidir. 1980-89 yılları arasında Avrupa Parlamentosu üyesi olarak görev yapmıştır.[1] Belçikalı siyasetçi ve gazeteci Luc Beyer de Ryke 18 Ocak 2018'de aort rahatsızlığı nedeniyle 84 yaşında ölmüştür.[2]\n" }, "Véronique Cornet": { "first_paragraph": "Véronique Cornet (31 Ağustos 1968; Charleroi – 14 Temmuz 2015; Namur), Belçikalı kadın belediye başkanı ve siyasetçi.\n" }, "Zuhal Demir": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Barthélemy Charles Joseph Dumortier": { "first_paragraph": "Barthélemy Charles Joseph Dumortier (d. 1797 - ö. 1878), Belçikalı bir botanikçi ve politikacıdır. \"Dumortier\" soyadı, \"du Mortier\" ya da \"Du Mortier\" olarak da yazılabilmektedir.\n" }, "Erasme Louis Surlet de Chokier": { "first_paragraph": "Erasme Louis Surlet de Chokier (d. 1769, Gingelom, Liège Piskoposluğu - ö. 7 Ağustos 1839), Belçikalı politikacı ve bağımsız Belçika'nın ilk hükûmdarı.\n" }, "Georges Trussart": { "first_paragraph": "Georges Trussart (Namur, 26 Mayıs 1933 - 8 Nisan 2020), Belçikalı senatör.\n" }, "Hassan İdrissi": { "first_paragraph": "Hassan İdrissi (d. 15 Temmuz 1976 –ö. 7 Mayıs 2023), Fas kökenli Belçikalı siyasetçi. \n" }, "Jef Turf": { "first_paragraph": "Jef Turf (d. 12 Mart 1932 - ö. 12 Ekim 2022), 1970'li ve 1980'li yıllarda Belçika'da komünist hareketinin öncülerinden olan Belçikalı siyasetçi ve gazeteci.[1]\n" }, "Joseph Jacquemotte": { "first_paragraph": "Joseph Jacquemotte (1883-1936), Belçikalı sendikacı ve Brüksel Sosyalist İşçiler Sendikası daimi sekreteri ve Belçika Komünist Partisi yöneticilerindendi. 1921 yılında Belçika Komünist Partisi'ni kuran iki gruptan birinin başında bulunuyordu. Politik faaliyetleri nedeniyle defalarca tutuklandı. 1925 yılında parlamentoya seçildi. Partinin 1927 yılında yaşadığı Troçkizm-Stalinizm ayrışmasında önemli bir rol oynadı. Troçkizm'e karşı Komintern çizgisinden yana tutum aldı. 1936 yılında öldü.\n" }, "Julien Lahaut": { "first_paragraph": "Julien Lahaut (6 Eylül 1884, Seraing - 18 Ağustos 1950, Seraing[1]), Belçikalı komünist parlamenter, Belçika Komünist Partisi başkanı ve II. Dünya Savaşı sırasında faşizme karşı direniş kahramanı.\n" }, "Emir Kır": { "first_paragraph": "Emir Kır(d. 17 Ekim 1968, Charleroi - Belçika) Türk kökenli Belçikalı siyasetçi. Brüksel'in 19 belediyesinden biri olan Saint-Josse-ten-Noode'un belediye başkanı.\n" }, "Anne-Marie Lizin": { "first_paragraph": "Anne-Marie Lizin (5 Ocak 1949, Huy - 17 Ekim 2015), Belçikalı sosyalist politikacı ve Huy eski Belediye başkanı.\n" }, "Mahinur Özdemir Göktaş": { "first_paragraph": "Mahinur Özdemir Göktaş (d. 7 Kasım 1982, Schaerbeek), Türk-Belçikalı siyasetçidir. Brüksel Meclisi'nde milletvekilliği ve Türkiye'nin Cezayir Büyükelçiliği görevlerinde bulunmuştur. Mevcut Türkiye Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı'dır\n" }, "Ludo Martens": { "first_paragraph": "Ludo Martens (12 Mart 1946- 5 Haziran 2011) Belçikalı tarihçi ve komünist politikacı. Özellikle Afrika'nın Fransızca konuşulan bölgeleri ve Sovyetler Birliği hakkındaki çalışmalarıyla tanınır. Aynı zamanda Belçika İşçi Partisi'nin kurucularındandır ve partinin ilk başkanıdır.\n" }, "Michel Tromont": { "first_paragraph": "Michel Jules Arthur Tromont (d.24 Haziran 1937 – ö.9 Temmuz 2018), Belçikalı siyasetçidir. Liberal Reformcu Parti üyesi olarak, 1978'den 1983'e kadar Temsilciler Meclisi'nde (Belçika) milletvekili olarak çalışmış, 1981'den 1983'e kadar Fransa Milli Eğitim Bakanı ve 1977'den 1983'e kadar Quiévrain belediye başkanı olarak görev yapmıştı.\n" }, "Karel Poma": { "first_paragraph": "Karel Emiel Hubert, Baron Poma (d. 14 Mart 1920 – ö. 27 Aralık 2014) , Belçikalı liberal politikacı.\nKarel Poma bürokrat olarak 1953-1958 ve 1965-1985 yılları arası Belçika Federal Meclisine girdi. Kendisi Anvers, Belçika doğumludur.\n" }, "Paul-Henri Spaak": { "first_paragraph": "Paul-Henri Charles Spaak (25 Ocak 1899 - 31 Temmuz 1972), Belçikalı devlet adamı. Avrupa Birliği'nin başlıca savunucularından olmuş, Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET), Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO) ve Benelüks Ekonomik Birliği'nin kurulmasında önemli rol oynamıştır.\n" }, "Louis Van Geyt": { "first_paragraph": "Louis Van Geyt (Anvers, 24 Eylül 1927) Belçikalı politikacı. 1972-1989 yılları arasında Belçika Komünist Partisi başkanı. Aynı zamanda partinin parlamentodaki son temsilcisi. Brüksel milletvekili olan Van Geyt parlamentodaki sandalyesini 1985 yılında kaybetti.\n" }, "Bert Van Hoorick": { "first_paragraph": "Bert Van Hoorick (Aalst, 31 Ocak 1915 - 19 Şubat 2000) Belçikalı yazar ve politikacı. 1946-1949 ve 1958-1976 yılları arasında parlamenter.\n" }, "Jean-Pierre Van Rilossem": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Van Rossem (d. 29 Mayıs 1945 – ö. 14 Aralık 2018), Belçikalı ekonomist, suç bilimi uzmanı, yazar ve siyasetçi.[1] 1991 ile 1995 arası Belçika Parlamentosu ve 1992-95 döneminde Flemenk Parlamentosunda delege olarak görev almıştır. Van Rossem 29 Mayıs 1945'te Brüksel, Belçika'da doğdu. \"ROSSEM\" partisine üye oldu. 1991'de işlediği bir suçtan ötürü hapiste 5 yılı geçmiştir.\n" }, "Marc Wilmots": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "George Cadle Price": { "first_paragraph": "George Cadle Price (d. 15 Ocak 1919, Belize City - ö. 19 Eylül 2011, Belize City), Belizeli siyasetçi. Price, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Belize'de bağımsızlık sonrası başbakan unvanı ile bu göreve gelen ilk siyasetçi olmuştur.\n" }, "Said Musa": { "first_paragraph": "Said Wilbert Musa (d. 19 Mart 1944, San Ignacio), Belizeli hukukçu ve siyasetçi. Musa, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Belize'de 1998 ile 2008 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Alphonse Amadou Alley": { "first_paragraph": "Alphonse Amadou Alley (9 Nisan 1930 - 28 Mart 1987), Dahomeyli (günümüzde Beninli) asker ve siyasetçi. Alley, Afrika ülkesi Dahomey'de (günümüzde Benin) 1967-1968 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Christophe Soglo": { "first_paragraph": "Christophe Soglo (d. 28 Haziran 1909 - ö. 7 Ekim 1983), Dahomeyli (günümüzde Beninli) asker ve siyasetçi. Soglo, Afrika ülkesi Dahomey'de (günümüzde Benin) 1963-1964 ile 1965-1967 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Coutoucou Hubert Maga": { "first_paragraph": "Coutoucou Hubert Maga (d. 10 Ağustos 1916, Parakou - ö. 8 Mayıs 2000, Cotonou), Dahomeyli (günümüzde Benin) siyasetçi. Maga, Dahomey Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1963 yılları arasında bu görevi yürütmüş, bu görevi daha sonra 1970 ile 1972 yılları arasında da üstlenmiştir.\n" }, "Iropa Maurice Kouandété": { "first_paragraph": "Iropa Maurice Kouandété ya da Maurice Kouandété (d. 22 Eylül 1932 - ö. 7 Nisan 2003), Dahomeyli (günümüzde Beninli) asker ve siyasetçi. Kouandété, Afrika ülkesi Dahomey'de (günümüzde Benin) 1967 ile 1969 yıllarında iki defa olmak üzere çok kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Jean-Baptiste Hachème": { "first_paragraph": "Jean-Baptiste Hachème (d. 24 Haziran 1929 - ö. 3 Mayıs 1998), Dahomeyli (günümüzde Beninli) asker ve siyasetçi. Hachème, Afrika ülkesi Dahomey'de (günümüzde Benin) 1967 yılında bir gün süre ile devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Justin Ahomadegbé-Tomêtin": { "first_paragraph": "Justin Ahomadegbé-Tomêtin (d. 16 Ocak 1917 - ö. 8 Mart 2002), Dahomeyli (günümüzde Beninli) siyasetçi. Ahomadegbé-Tomêtin, Afrika ülkesi Dahomey'de (günümüzde Benin) 1965 ile 1972 yıllarında iki defa çok kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Mathieu Kérékou": { "first_paragraph": "Mathieu Kérékou (d. 2 Eylül 1933 - ö. 14 Ekim 2015), Beninli siyasetçi. Kérékou, Afrika ülkesi Benin'de 1972-1991 ile 1996-2006 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Ülkesinin isminin Dahomey olduğu bir dönemde, 1972 yılında gerçekleştirdiği darbe ile başa geçen Kérékou, otoriter ve sosyalist yönetimi neticesinde ülkesinin ismini 1975 yılında Benin Halk Cumhuriyeti olarak değiştirmiş, 1991 yılında rejim değişikliğine gidilerek ülkenin ismi Benin Cumhuriyeti olmuştur. Kérékou bu süreçte ülkesinin üç farklı isim döneminde de başkanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Nicéphore Dieudonné Soglo": { "first_paragraph": "Nicéphore Dieudonné Soglo (d. 29 Kasım 1934), Beninli siyasetçi. Soglo, Afrika ülkesi Benin'de 1991 ile 1996 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Patrice Talon": { "first_paragraph": "Patrice Talon (d. 1 Mayıs 1958), Beninli iş insanı ve siyasetçi. Talon, Afrika kıtasi ülkesi Benin'de Nisan 2016 tarihinden itibaren devlet başkanlığı makamına oturmuştur.\n" }, "Paul-Émile de Souza": { "first_paragraph": "Paul-Émile de Souza (d. 1930 - ö. 17 Haziran 1999), Dahomeyli (Beninli) asker ve siyasetçi. De Souza, Afrika ülkesi Dahomey'de (günümüzde Benin) 1969-1970 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Sourou-Migan Apithy": { "first_paragraph": "Sourou-Migan Apithy (d. 8 Nisan 1913 - ö. 3 Aralık 1989), Dahomeyli (günümüzde Beninli) siyasetçi. Apithy, Afrika ülkesi Dahomey'de (günümüzde Benin) 1964 ile 1965 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Tahirou Congacou": { "first_paragraph": "Tahirou Congacou (d. 1913 – ö. 1994), Dahomeyli (günümüzde Beninli) siyasetçi. Congacou, Afrika ülkesi Dahomey'de (günümüzde Benin) 1965 yılında çok kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Lotay Tshering": { "first_paragraph": "Lotay Tshering (d. 1968), Bhutanlı doktor ve siyasetçi. Tshering, Asya ülkesi Bhutan'da 7 Kasım 2018 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Birleşik Arap Emirlikleri başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Birleşik Arap Emirlikleri başbakanı, Asya ülkesi Birleşik Arap Emirlikleri'nde başbakan olarak hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Abdullah bin Zayid en-Nehyan": { "first_paragraph": "Abdullah bin Zayid en-Nehyan (Arapça: عبد الله بن زايد ال نهيان; d. 30 Nisan 1972, Abu Dabi), Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı. BAE kurucusu Zayid bin Sultan en-Nehyan'ın oğlu.\n" }, "Enver Gargaş": { "first_paragraph": "Enver Gargaş tam adı ile Enver Muhammed Gargaş (Arapça: أنور محمد قرقاش), Birleşik Arap Emirliklikli siyasetçi. 2008-2021 yılları arasında Birleşik Arap Emirlikleri'nin Dışişleri'nden Sorumlu Devlet Bakanlığı görevini yürütmüştür. Bundan önce Federal Ulusal Konsey İşleri'nden Sorumlu Devlet Bakanı olarak görev aldı.\n" }, "Mansur bin Zayid en-Nehyan": { "first_paragraph": "Mansur bin Zayid bin Sultan bin Zayid bin Halife en-Nehyan (d. 1970), Birleşik Arap Emirlikleri'nde politikacı ve Abu Dabi iktidar ailesinin bir üyesidir. Abu Dabi Cumhurbaşkanı Halife bin Zayid en-Nehyan'ın kardeşidir.\nYüksek Petrol Konseyi üyesi, Uluslararası Petrol Yatırım Şirketi ve Abu Dabi Yatırım Konseyi dahil çok sayıda yatırım şirketlerinin yönetim kurulu üyesidir. Mansur ayrıca, Virgin Galactic ve Sky News Arabistan gibi ticari girişimler şirketlerinde bir dizi hisseye sahiptir. Ayrıca Manchester City Futbol Kulübü'nün sahibidir.\n" }, "Muhammed bin Zayid en-Nehyan": { "first_paragraph": "Muhammed bin Zâyid bin Sultan en-Nehyan (Arapça: محمد بن زايد آل نهيان; d. 11 Mart 1961, Abu Dabi, Birleşik Arap Emirlikleri) Abu Dabi emiri ve Birleşik Arap Emirlikleri devlet başkanı.\n" }, "Sultan bin Muhammed el-Kasımî": { "first_paragraph": "Sultan bin Muhammed el Kasımi (Arapça:سلطان بن محمد القاسمي) d. 25 Ocak 1972 Şarika Emiri ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin Federal Yüksek Konseyi Üyesi olarak göreve başladı. 17 Haziran 1987'de (1987 Şarika Krizi), ağabeyi Abdülaziz bin Muhammed el Kasımi tarafından girişilen ve altı gün süren başarısız darbe teşebbüsüne maruz kaldı.[1][2][2][3][3][2]\n" }, "Sultan bin Tahnun el-Nehyan": { "first_paragraph": "Sultan bin Tahnun El Nahyan (d. Abu Dabi, Birleşik Arap Emirlikleri) Abu Dabi emirliğinde yer alan Abu Dabi Kültür ve Miras İdaresi kurumunun başkanıdır.[1]\n" }, "César Virguetti": { "first_paragraph": "César Augusto Virguetti Pinto (d. 17 Haziran 1955, Bolivya - ö. 29 Haziran 2021, Cochabamba), Bolivyalı siyasetçi, eğitimci.\n" }, "Julio Jiménez (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Julio Sabas Jiménez Llanque (5 Aralık 1964–6 Temmuz 2020), 22 Ocak 2015'ten itibaren milletvekili olarak görev yapan Bolivyalı politikacı.\n" }, "Moisés Torres": { "first_paragraph": "Moisés Torres (d. 1949 – ö. 4 Ağustos 2021), Bolivyalı siyasetçi, gazeteci ve akademisyen.\n" }, "Mario Monje": { "first_paragraph": "Mario Monje (29 Mart 1929 – 15 Ocak 2019), Bolivyalı siyasetçidir. Bolivya Komünist Partisi'nin (İspanyolca: Partida Comunista Boliviana, PCB) genel sekreteriydi. PCB Sovyet yanlısı ve Çin yanlısı olarak ikiye ayrılınca Sovyet yanlısı kanadın başına geçti. 1966 yılında Ernesto Che Guevara'ya Bolivya'da bir devrim başlatmak için yardım etmeye karar verdi. Ancak daha sonra bu kararından vazgeçerek Che Guevara'ya gereken desteği sağlamadı.\nErnesto Guevara'ya destek vermemesinin sebebi ise che'nin de içinde bulunduğu bu gerilla hareketinin askeri ve siyasi lideri olmak isteğinin Ernesto Guevara tarafından kabul edilmemesidir.Jon Lee Anderson'un Ernesto Che Guevara'nın hayatını anlattığı kitabında belirttiği üzere Sovyetler'e gerçekleştirdiği birkaç ziyaretten sonra Ernesto Che Guevara'ya destek verme kararından vazgeçmiştir.\n" }, "Ali Paşa Rıdvanbegoviç": { "first_paragraph": "Ali Paşa Rıdvanbegoviç (Boşnakça: Ali-paša Rizvanbegović) (1783 - 20 Mart 1851), 1813-1833 yılları arasında Ustolça Kaptanı ve 1832-1851 yılları arasında Hersek Sancakbeyi olarak görev yapmış Hersekli siyasetçidir.\n" }, "Bakir Izetbegović": { "first_paragraph": "Bakir Izetbegović, Bakir İzzetbegoviç (28 Temmuz 1956, Saraybosna) Boşnak siyasetçi. Bosna-Hersek Kurucu Cumhurbaşkanı Alija Izetbegovic'in oğludur.[1] Demokratik Eylem Partisi (SDA) Başkanı. 2010-2018 yılları arasında Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı Boşnak Üyesi olarak görev yaptı. Bu süre içerisinde 2012, 2014, 2016 ve 2018 yıllarında olmak üzere dört kez Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Beriz Belkić": { "first_paragraph": "Beriz Belkić (8 Eylül 1946 - 16 Ağustos 2023), Bosna Hersekli siyasetçi.[1]\n" }, "Denis Bećirović": { "first_paragraph": "Denis Bećirović (28 Kasım 1975) Boşnak akademisyen ve siyasetçi. Mevcut Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı Boşnak üyesi ve Sosyal Demokrat Parti başkan yardımcısı. Daha öncesinde 2006-2018 yılları arasında Temsilciler Meclisi üyesi, 2019-2022 yılları arasında da Halklar Meclisi üyesiydi.\n" }, "Dragan Đokanović": { "first_paragraph": "Dragan Đokanović (d. 20 Nisan 1959, Saraybosna), Bosna Hersekli bir politikacı.[1] Demokrat Partisinin cumhurbaşkanı Demokrat Parti Federalisti ile. Mesleği tıp doktoru - çocuk doktoru (pediyatrist). Ilkokul, lise ve Tıp Fakültesi'nden Saraybosna'da mezun oldu. Saraybosna Üniversitesi Klinik Merkezinde çocuk kliniğinde çalışıyor.[2]\n" }, "Dragan Čović": { "first_paragraph": "Dragan Čović (d. 20 Ağustos 1956), Bosnalı Hırvat siyasetçi. Bosna-Hersek Hırvat Demokrat Birliği (HDZ BiH) lideridir.\n" }, "Nijaz Duraković": { "first_paragraph": "Nijaz Duraković (26 Aralık 1955, Stolaç - 29 Ocak 2012, Saraybosna), Bosnalı yazar, entelektüel, profesör ve siyasetçi. Kendi kuşağı bölgesindeki sosyo-politik konularda en etkili modern yazarlardan biri olarak kabul edilir.[1]\n" }, "Hasan Muratović": { "first_paragraph": "Hasan Muratović (11 Nisan 1940, Olovo – 14 Kasım 2020, Saraybosna) Boşnak akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Aliya İzzetbegoviç": { "first_paragraph": "Aliya İzzetbegoviç (Boşnakça: Alija Izetbegović), 1992'de yeni bağımsızlığını kazanan Bosna-Hersek cumhurbaşkanlığı konseyi'nin ilk başkanı olan Boşnak siyasetçi, avukat, İslam filozofu ve yazardı. 1996 yılına kadar bu görevi yürüttükten sonra 2000 yılına kadar görev yapan Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı üyesi oldu.\n" }, "Radovan Karadžić": { "first_paragraph": "Radovan Karadžić, Bosnalı Sırp siyasetçi, psikiyatrist ve şairdir. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarından mahkum edildi. Bosna Savaşı sırasında Sırp Cumhuriyeti'nin başkanıydı.\n" }, "Željko Komšić": { "first_paragraph": "Željko Komšić (20 Ocak 1964, Saraybosna), Bosnalı Hırvat siyasetçi.\n" }, "Džafer-beg Kulenović": { "first_paragraph": "Dr Džafer-beg Kulenović (d. 17 Şubat 1891 - ö. 3 Ekim 1956) NDH en yüksek rütbeli Bosnalı biri olarak, Hırvatistan Bağımsız Devleti (NDH) 1941 ve 1945 yılları arasında Başkan Yardımcısı oldu. Yugoslav Müslüman Örgütü'nde 1939-1941 yılları arasında Başkan Yardımcısı görevinde bulundu.\n" }, "Zlatko Lagumdžija": { "first_paragraph": "Zlatko Lagumdžija (Kiril alfabesi'nde: Златко Лагумџија) (d. 26 Aralık 1955, Saraybosna), Bosnalı siyasetçi.[1] 2001-2002 yılları arasında 4. Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu'nun Başkanı, 2001-2002 ve tekrar 2012-2015 yılları arasında Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. 1997'den 2014'e kadar Sosyal Demokrat Parti'nin başkanlığını yaptı.\n" }, "Mehmed Spaho": { "first_paragraph": "Mehmed Spaho (12 Mart 1883-29 Haziran 1939), Yugoslav Müslüman Örgütü'nün kurucusu ve lideri olan Yugoslav Bosnalı siyasetçi. Yugoslavya'da iki kez bakanlık yapmış olup İki Savaş Arası Dönem'de Boşnakların lideri olarak kabul edilmiştir.\n" }, "Milorad Dodik": { "first_paragraph": "Milorad Dodik (Sırpça: Милорад Додик; d. 12 Mart 1959), Bosnalı Sırp siyasetçi. Bosna-Hersek'e bağlı Sırp Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı ve Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı'nın genel başkanıdır.\n" }, "Živko Radišić": { "first_paragraph": "Živko Radišić (Sırpça: Живко Радишић; 15 Ağustos 1937, Prijedor - 5 Eylül 2021, Banja Luka) Bosna-Hersek'li Sırp siyasetçi ve Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı'nın eski Sırp üyesidir.\n" }, "Salko Bukvarević": { "first_paragraph": "Salko Bukvarević (20 Nisan 1967 - 29 Temmuz 2020) Bosna ve Hersek Federasyonu 6. Gaziler ve Engelli Gaziler Bakanı olarak görev yapan Bosnalı politikacı ve asker.\n" }, "Šefik Džaferović": { "first_paragraph": "Šefik Džaferović (9 Eylül 1957), Boşnak siyasetçi. Demokratik Eylem Partisi (SDA) başkan yardımcısı ve Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı eski Boşnak üyesidir.\n" }, "Vojislav Šešelj": { "first_paragraph": "Vojislav Šešelj (Sırpça: Војислав Шешељ) (d. 11 Ekim 1954, Saraybosna), Bosnalı Sırp siyasetçi ve hukukçu. Sırbistan'da Sırp Radikal Partisi'nin kurucusudur.\n" }, "Sulejman Tihić": { "first_paragraph": "Sulejman Tihić (26 Kasım 1951 - 25 Eylül 2014) Boşnak siyasetçi. 2002-2006 yılları arasında Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı'nın 4. Boşnak üyesi olarak görev yaptı. Demokratik Eylem Partisi'nin üyesi ve daha sonra başkanıydı. 2007'den 2014'teki ölümüne kadar, Halklar Meclisi üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Zoran Tegeltija": { "first_paragraph": "Zoran Tegeltija (d. 29 Eylül 1961) Bosnalı Sırp siyasetçi. Ocak 2023'ten beri Maliye ve Hazine Bakanı olarak görev yapmaktadır. Daha önce 2004-2010 yılları arasında Mrkonjić Grad Belediye Başkanı, 2010-2018 yılları arasında Sırp Cumhuriyeti Maliye Bakanı ve 2019-2023 yılları arasında Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Antonio Nonato Lima Gomes": { "first_paragraph": "Antonio Nonato Lima Gomes (19 Nisan 1963 - 27 Mart 2020), Brezilyalı politikacı, belediye başkanı.\n" }, "Marco Aurélio Garcia": { "first_paragraph": "Marco Aurélio Garcia, (d. 22 Haziran 1941 ; ö. 20 Temmuz 2017), Brezilyalı siyasetçi ve akademisyen. Breziya İşçi Partisi (Partido dos Trabalhadores) üyesiydi. UNICAMP Üniversitesi'nde sol idealist Latin Amerika Tarihi'nde uzman bir profesör olarak görev yaptı.\n" }, "Augusto Pestana": { "first_paragraph": "Augusto Pestana (22 Mayıs 1868 - 29 Mayıs 1934), Brezilyalı bir mühendis ve politikacı idi. Ölümünün ardından Augusto Pestana (Rio Grande do Sul) şehrine onun adı verilmiştir.\n" }, "Benedito Valadares": { "first_paragraph": "Benedito Valadares Ribeiro veya kısaca Benedito Valadares (4 Aralık 1892, Pará de Minas, Brezilya – ö. 2 Mart 1973, Rio de Janeiro, Brezilya) Brezilyalı bir gazeteci ve politikacı.\n" }, "Beth Carvalho": { "first_paragraph": "Beth Carvalho (doğum adı : Elizabeth Santos Leal de Carvalho ; 5 Mayıs 1946- 30 Nisan 2019)[1]), Brezilyalı kadın şarkıcı, besteci, dans müzisyeni ve siyasetçi.[2] Samba Müziği tarzında müzik çalışmaları yapmıştır.\n" }, "Daisy Lúcidi": { "first_paragraph": "Daisy Lúcidi (10 Ağustos 1929 - 7 Mayıs 2020), Brezilyalı aktris, dublaj sanatçısı ve siyasetçi.\n" }, "Eduardo Riedel": { "first_paragraph": "Eduardo Riedel (d. 5 Temmuz 1969), Brezilya Sosyal Demokrasi Partisi'ne bağlı Brezilyalı bir politikacı ve iş adamıdır, 2022 seçimlerinde Mato Grosso do Sul valisi seçilmiştir.[1]\n" }, "Félix de Almeida Mendonça": { "first_paragraph": "Félix de Almeida Mendonça, ya da Félix Mendonça (23 Mart 1928 - 26 Haziran 2020), Bahia eyaletinden Brezilyalı politikacı ve mühendis.[1]\n" }, "Fernando Collor de Mello": { "first_paragraph": "Fernando Affonso Collor de Mello (d. 12 Ağustos 1949, Rio de Janeiro, Brezilya), Brezilyalı siyasetçi. 1990'dan 1992'ye makamını kullanarak \"haksız ekonomik avantajlar\" sağladığının ortaya çıkmasına kadar Brezilya devlet başkanlığı yapmasıyla tanınan Brezilyalı siyasetçi.[1]\n" }, "Gustavo Capanema": { "first_paragraph": "Gustavo Capanema Filho veya Gustavo Capanema (d. 10 Ağustos 1900, Pitangui, Brezilya – ö. 10 Mart 1985, Rio de Janeiro, Brezilya) Brezilya’nın bir politikacı. Brezilya tarihinde en uzun bakanlık görevini gerçekleştirme unvanına sahiptir.\n" }, "Haroldo Lima": { "first_paragraph": "Haroldo Lima (7 Ekim 1939, Caetité - 24 Mart 2021, Salvador), Brezilyalı siyasetçi ve diktatörlük karşıtı aktivist.[2][3]\n" }, "José Américo de Almeida": { "first_paragraph": "José Américo de Almeida (d. 10 Ocak 1887 - ö. 10 Mart 1980), Brezilya'nın kuzeydoğu bölgesindeki bölgesel edebiyatçılar kuşağının ilk önemli romancısı.\n" }, "José Gentil Rosa": { "first_paragraph": "José Gentil Rosa (Zé Gentil olarak da bilinir; 18 Mayıs 1940 - 15 Haziran 2020, Teresina), Maranhão eyaletinden Brezilyalı politikacı ve iş insanı.[1]\n" }, "José Roberto Arruda": { "first_paragraph": "José Roberto Arruda (d. 5 Ocak 1954, Itajubá), Brezilyalı siyasetçidir. Federal Bölge'den senatör ve temsilci seçilmiş olup 2007-2010 yılları arasında Federal Bölge belediye başkanlığı yapmıştır.[1]\n" }, "Marconi Alencar": { "first_paragraph": "Marconi José Figueiredo de Alencar, ya da Marconi Alencar (21 Mart 1939 - 21 Haziran 2020), Ceará eyaletinden Brezilyalı politikacı.[1][2][3]\n" }, "Mário Calixto Filho": { "first_paragraph": "Mário Calixto Filho (9 Ağustos 1946 - 17 Haziran 2020), Minas Gerais eyaletinden ulusal düzeyde Rondônia eyaletini temsil eden Brezilyalı politikacı, gazeteci ve iş insanı.[1]\n" }, "Eunico Miranda": { "first_paragraph": "Eurico Ângelo de Oliveira Miranda (7 Haziran 1944 – 12 Mart 2019), Brezilyalı siyasetçi ve iş insanıdır.[1]\n" }, "Sérgio Cabral Filho": { "first_paragraph": "Sérgio Cabral Filho (tam ad: Sérgio de Oliveira Cabral Santos Filho, d. 27 Ocak 1963; Rio de Janeiro), Brezilyalı gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Antony Higginbotham": { "first_paragraph": "Antony Higginbotham (d. 16 Aralık 1989), 2019 genel seçimlerinde Burnley için Parlamento Üyesi (Milletvekili) seçilen İngiliz Muhafazakâr bir siyasetçidir.[1]\n" }, "Benjamin Disraeli": { "first_paragraph": "Benjamin Disraeli (21 Aralık 1804 – 19 Nisan 1881), Britanyalı politikacı ve 19. yüzyıl'da birçok kez Birleşik Krallık başbakanı olmuş devlet adamı. Yahudi asıllıdır. 19. yüzyıl'ın ikinci yarısında Britanya siyasetinin, Liberal Partili(en) William Gladstone ile birlikte en önemli ismiydi. Muhafazakâr Parti'nin önde gelen liderlerinden biriydi. 1870 ve 1880 yılları arasındaki başbakanlığı döneminde Britanyalı aristokratlarını da arkasına alarak Birleşik Krallık siyasetini kontrolü altına almıştır. Kraliçe Victoria'nın en çok değer verdiği siyasetçiydi. Seçimlerde ezeli rakibi Gladstone tarafından yenilgiye uğradıktan sonra siyaset sahnesinden silindi. Sınıf savaşı ve işçi sınıfı hakkındaki düşünceleri, 1950'li yılların Birleşik Krallık'ındaki pragmatik ve merkezci ekonomi politikaları üzerinde etkili olmuştur.\n" }, "James Cross": { "first_paragraph": "James Richard \"Jasper\" Cross, \"CMG\" (d. 29 Eylül 1921, Nenagh, Tipperary Kontluğu, İrlanda - ö. 6 Ocak 2021, Seaford, East Sussex, İngiltere), Britanyalı diplomat.\n" }, "Piers Dixon": { "first_paragraph": "Piers John Shirley Dixon (d. 29 Aralık 1928 – ö. 25 Mart 2017),İngiltere Muhafazakâr Parti'li politikacıdır.[1]\n" }, "Paul Flynn (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Paul Philip Flynn \"GBR-MP\" (d. 9 Şubat 1935 - ö.17 Şubat 2019), Galli-Britanyalı siyasetçi. \n" }, "Charles Gordon-Lennox (10. Richmond dükü)": { "first_paragraph": "Charles Henry Gordon-Lennox, 10. Richmond Dükü, 10. Lennox Dükü, 10. Aubigny Dükü, 5. Gordon Dükü. (d. 19 Eylül 1929 – ö.1 Eylül 2017), bilinen :Lord Settrington ve Earl of March and Kinrara adlarıyla 1935 ve 1989 yılları arasında İngiliz Peerage Soylular Meclisi'nde görev yapmış Düke unvanına sahip soylu ve üst düzey Devlet Görevlisidir.[1] 1975'ten 1990 yılında Batı Sussex'te yardımcı görevlerde 1990-1994 yılları arasında da üst düzey olarak görev yapmış, 1 Eylül 2017'de 87 yaşında ölmüştür..\n" }, "Jeffrey Evans": { "first_paragraph": "Jeffrey Richard de Corban Evans, Baron Mountevans (d. 13 Mayıs 1948 İsveç), İngiltere bağımsız siyasetçi[1] ve Londra belediye başkanı.[2]\n" }, "Boris Johnson": { "first_paragraph": "Alexander Boris de Pfeffel Johnson (19 Haziran 1964, New York, ABD), Britanyalı muhafazakâr politikacı, gazeteci ve eski Birleşik Krallık başbakanı.[1] Londra Eski Belediye Başkanı olan Johnson, daha önce Henley milletvekilliği görevinde bulundu. Ayrıca The Spectator dergisinde editör olarak çalıştı.\n" }, "May Blood, Barones Blood": { "first_paragraph": "May Blood, Barones Blood, MBE[1] (d. 26 Mayıs 1938 – ö. 21 Ekim 2022), Britanyalı işçi hareketi lideri ve siyasetçi.[2][3]\n" }, "Rhodri Morgan": { "first_paragraph": "Hywel Rhodri Morgan (d. 29 Eylül 1939 - ö. 17 Mayıs 2017),Galli siyasetçi ve devlet adamı. Galler İşçi Partisi üyesi olup bu partide 2000 yılından 2009 yılına kadar Galler Birinci Bakanlığı ve Galler İşçi Partisi başkanlığı görevlerinde bulundu. Ayrıca 1999'dan 2011'e kadar Batı Cardiff Bölgesi Galler Ulusal Meclisi (Meclis seçmenleri) üyeliği ve 1987'den 2001 yılına kadar Batı Cardiff (İngiltere Parlamento seçmenleri) parlamentosu üyeliği görevlerinde bulundu.\n" }, "Norman Tebbit": { "first_paragraph": "Norman Beresford Tebbit (Baron Tebbit) (d. 29 Mart 1931) Muhafazakâr Parti üyesi Britanyalı siyasetçi, milletvekili.\n" }, "Baron Lawson Soulsy": { "first_paragraph": "Ernest Jackson Lawson Soulsby, Baron Soulsby of Swaffham Prior (23 Haziran 1926 - 8 Mayıs 2017), Britanyalı mikrobiyoloji uzmanı bilim insanı ve siyasetçidir. Parazitoloji ve mikrobiyoloji alanındaki çalışmaları ile bilinir. 1990'lı yılların başında İngiltere Muhafazakâr Parti bünyesinde girdi ve Aralık 2015'te emekli oluncaya kadar Lordlar Kamarası üyesiydi.\n" }, "William Russell": { "first_paragraph": "William Anthony Bowater Russell (d. 15  Nisan 1965, Londra NW8), İngiltere bağımsız siyasetçi[1] ve Londra Lord Belediye Başkanı.[2]\n" }, "Ahmed Doğan": { "first_paragraph": "Ahmed Demir Doğan (Bulgarca: Ахмед Демир Доган, d. 29 Mart 1954, Dobriç), Bulgar siyasetçidir. Bulgaristan Türklerinin haklarını savunan Hak ve Özgürlükler Hareketi'nin kurucusu ve eski genel başkanı.[1]\n" }, "Aleko Paşa": { "first_paragraph": "Aleko Paşa ya da Bulgarca adıyla Aleksandır Stefanov Bogoridi (1822 - 17 Temmuz, 1910) Bulgar asıllı Osmanlı devlet adamı ve Bulgaristan'ın özerklik kazanması sonucu kurulan Şarki Rumeli Vilayeti'nin ilk valisiydi.[1]\n" }, "Asen Vasilev": { "first_paragraph": "Asen Vaskov Vasilev (Bulgarca: Асен Васков Василев; d. 9 Eylül 1977[1]) 13 Aralık 2021'den beri mevcut Bulgaristan Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı olan Bulgar politikacı, ekonomist ve girişimcidir. Daha önce 2013 yılında Marin Raykov'un geçici hükûmetinde Ekonomi, Enerji ve Turizm Bakanı ve Stefan Yanev'in geçici hükûmetinde 12 Mayıs 2021-16 Eylül 2021 tarihleri ​​arasında Maliye Bakanı olarak görev yaptı. Kiril Petkov ile birlikte kurduğu siyasi bir hareket olan Değişime Devam Ediyoruz'un eş lideridir.[2][3][4]\n" }, "Georgi Damyanov": { "first_paragraph": "Georgi Purvanov Damyanov (Bulgarca: Георги Дамянов Първанов) (23 Eylül 1892 - 27 Kasım 1958), Bulgar komünist politikacıdır.\n" }, "Bojidar Dimitrov": { "first_paragraph": "Bojidar Dimitrov Stoyanov (Bulgarca: Божидар Димитров Стоянов,[1] d. 3 Aralık 1945 – 1 Temmuz 2018), Bulgar siyasetçi ve tarihçidir. Orta Çağ Bulgar tarihi, Osmanlı yönetimi ve Makedon Sorunu konuları üzerinde çalışmalar yaptı.\n" }, "Dimitır Ganev": { "first_paragraph": "Dimitır Varbanov Ganev, (28 Ekim 1898, Gradets, İslimiye - 20 Nisan 1964) Bulgar komünist politikacı.\n" }, "Hristo Lukov": { "first_paragraph": "Hristo Nikolov Lukov (d. 6 Ocak 1887, Varna - ö. 13 Şubat 1943, Sofya), büyük ölçüde Nazi ideolojisini destekleyen milliyetçi Bulgar Ulusal Lejyonları Birliği'ne (UBNL) liderlik eden bir Bulgar korgeneral, politikacı ve Savaş Bakanıydı. Lukov, 1943'te Bulgar direniş hareketinin ve Bulgar Komünist Partisi'nin iki üyesi Violeta Yakova ve Ivan Burudzhiev tarafından öldürüldü.\n" }, "Todor Jivkov": { "first_paragraph": "Todor Hristov Jivkov (Bulgarca: Тодор Живков, trl: Todor Živkov, Makedonca telaffuz: [ˈtɔdɔr ˈxristɔf ˈʒifkɔf]; 7 Eylül 1911 - 5 Ağustos 1998), 1954-1989 arasında Bulgar Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteri ve 1971-1989 arasında Bulgaristan Başbakanı.[3][4]\n" }, "Kiril Petkov": { "first_paragraph": "Kiril Petkov Petkov (Bulgarca: Кирил Петков Петков; 17 Nisan 1980 doğumlu), 13 Aralık 2021'den 2 Ağustos 2022'ye kadar Bulgaristan başbakanı olarak görev yapan Bulgar siyasetçi, ekonomist ve girişimcidir.[1] Asen Vasilev ile birlikte kurduğu bir siyasi parti Değişime Devam'ın (PP) eş lideridir.\n" }, "Volen Siderov": { "first_paragraph": "Volen Nikolov Siderov (Bulgarca: Волен Николов Сидеров) (doğum yılı 19 Nisan 1956) tartışmalı bir Bulgar politikacı ve aşırı sağcı ATAKA partisinin başkanıdır. Bulgaristan'daki azınlıklara bilhassa Türkler ve Romanlara karşı sert tavırlarıyla ün yapmıştır.\n" }, "Simeon Sakskoburggotski": { "first_paragraph": "Simeon Borisov Sakskoburggotski ya da II. Simeon (d. 16 Haziran 1937, Sofya), 1943-1946 yıllarında Bulgaristan çarı olmuştur ve 1946 yılındaki devrim sırasında annesi ve kardeşiyle beraber ülkeden sürgün edilmiş ve daha sonra 2001'den 2005'e kadar Bulgaristan Başbakanı olarak görev yapan bir Bulgar siyasetçidir.\n" }, "Petko Slaveykov": { "first_paragraph": "Petko Rachov Slaveykov (Bulgarca: Петко Рачов Славейков) (17 Kasım 1827 E.U. Tırnovo - 1 Temmuz 1895 E.U. Sofya ) Bulgar şair, gazeteci, aydın ve folklorist.[1]\n" }, "Solomon Pasi": { "first_paragraph": "Solomon Pasi (d. 22 Aralık 1956, Filibe) Yahudi kökenli Bulgar siyasetçi. Eski dışişleri bakanı.\n" }, "Vasil Kınçov": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Burkina Faso başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Burkina Faso başbakanı, Afrika ülkesi Burkina Faso'nun Fransa'dan bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından (bağımsızlık Yukarı Volta ismi ile olmuştur) bu yana ülkede kurulan hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Christophe Joseph Marie Dabiré": { "first_paragraph": "Christophe Joseph Marie Dabiré (d. 27 Ağustos 1948), Burkina Fasolu siyasetçi. Dabiré, Afrika ülkesi Burkina Faso'da 21 Ocak 2019-10 Aralık 2021 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur. 8 Aralık 2021'de Başkan Roch Marc Christian Kabore, bir “istifa mektubu” yazarı olan başbakan Dabiré'nin görevlerini sonlandırdı ve otomatik olarak tüm hükûmetin görevine son verdi.\n" }, "Gilbert Diendéré": { "first_paragraph": "Gilbert Diendéré (d. ~1960/1961), Burkina Fasolu asker. Diendéré, Afrika kıtasında yer alan alan Burkina Faso'da gerçekleştirilen darbe sonucu 2015 yılında birkaç gün devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Jean-Baptiste Ouédraogo": { "first_paragraph": "Jean-Baptiste Ouédraogo (d. 30 Haziran 1942), Yukarı Voltalı (günümüzde Burkina Fasolu) doktor ve siyasetçi. Ouédraogo, Afrika kıtası ülkesi Yukarı Volta'da (günümüzde Burkina Faso) 1982 ile 1983 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Lassina Zerbo": { "first_paragraph": "Lassina Zerbo (d. 10 Ekim 1963), Burkina Fasolu siyasetçi. Zerbo, Afrika ülkesi Burkina Faso'da 10 Aralık 2021 ile 24 Ocak 2022 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Luc-Adolphe Tiao": { "first_paragraph": "Luc-Adolphe Tiao (d. 4 Haziran 1954), Burkina Faso'nun bir siyasetçisi ve diplomat. Tiao Burkina Faso Cumhurbaşkanı Blaise Compaoré tarafından 18 Nisan 2011 tarihinde Başbakan olarak atandı. 2008 yılından beri ülkesinin Fransa büyükelçisiydi. Öğrenciler, askerler ve polisler tarafından yapılan protestolar sonrası Başbakan olmuştur.\n" }, "Maurice Yaméogo": { "first_paragraph": "Maurice Yaméogo (d. 31 Aralık 1921, Koudougou - ö. 9 Eylül 1993, Ouagadougou ), Yukarı Voltalı (günümüzde Burkina Fasolu) siyasetçi. Yaméogo, Afrika kıtasında bulunan Yukarı Volta'nın (günümüzde adı Burkina Faso) bağımsızlığını kazanması sonrası 1960 ile 1966 yılları arasında ilk devlet başkanı olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Paul Kaba Thieba": { "first_paragraph": "Paul Kaba Thieba (d. 28 Temmuz 1960, Bobo-Dioulasso), Burkina Fasolu ekonomist ve siyasetçi. Thieba, Afrika ülkesi Burkina Faso'da 2016 ile 2019 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Sangoulé Lamizana": { "first_paragraph": "Aboubacar Sangoulé Lamizana (d. 31 Ocak 1916 - ö. 26 Mayıs 2005) Yukarı Voltalı (günümüzde Burkina Fasolu) asker ve siyasetçi. Lamizana, Afrika kıtasında bulunan Yukarı Volta'nın (günümüzde adı Burkina Faso) ikinci devlet başkanı olarak 1966 ile 1980 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Saye Zerbo": { "first_paragraph": "Saye Zerbo (d. 27 Ağustos 1932 - ö. 19 Eylül 2013), Yukarı Voltalı (günümüzde Burkina Fasolu) asker ve siyasetçi. Zerbo, Afrika kıtası ülkesi Yukarı Volta'da (günümüzde Burkina Faso) 1980 ile 1982 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Alexis Sinduhije": { "first_paragraph": "Alexis Sinduhije (d. 5 Mayıs 1967) Burundili gazeteci ve politikacı. Burundi İç Savaşı sırasında Afrika Halk Radyosu'nu kurmuş ve yaptığı yayınlar ile 2004 yılında CPJ Uluslararası Basın Özgürlüğü Ödülü'nü kazanmıştır. 2009 yılında tüm zamanların en etkili 100 kişisi olarak da gösterilen Alexis Sinduhije, 2012 yılında Dayanışma ve Demokrasi Hareketi Partisi'ni kurmuştur.\n" }, "Emmanuel Niyonkuru": { "first_paragraph": "Emmanuel Niyonkuru (d. 20 Temmuz 1962 – ö. 1 Ocak 2017), Burundili bürokrat ve siyasetçi. Muramvya biölgesinden senatörlük yapmış ayrıca Nisan 2015'te Burundi Çevre Bakanlığı görevini icra etmiştir.[1]\n" }, "Abdülhamid İbrahimi": { "first_paragraph": "Abdülhamid İbrahimi, (2 Nisan 1936 Konstantin - 15 Ağustos 2021), Cezayirli siyaset adamı. Şadli Bencedid döneminde, 22 Ocak 1984 - 5 Kasım 1988 arası başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Abdülmecid Tebbun": { "first_paragraph": "Abdülmecid Tebbun (d. 17 Kasım 1945) 17 Aralık 2019 tarihinden beri Cezayir'in 8. Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Cezayirli bir siyasetçi. Eski Cumhurbaşkanı Abdülaziz Buteflika ve eski Devlet Başkanı Abdülkadir bin Salih'in iktidarını devraldı. Daha önce, Mayıs 2017'den Ağustos 2017'ye kadar Cezayir Başbakanı idi.[1] Daha önce 2001-2002 yılları arasında Konut Bakanı, 2012-2017 yılları arasında ise yine Konut Bakanı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Abdülmelik Sellal": { "first_paragraph": "Abdülmelik Sellal (d. 1 Ağustos 1948, Konstantin, Cezayir), Cezayirli siyasetçi. Cezayir eski Başbakanı.\n" }, "Ahmed bin Bella": { "first_paragraph": "Muhammed Ahmed Bin Bella (Arapça: أحمد بن بلّة) (d. 25 Aralık 1916 - ö. 11 Nisan 2012), 1963 ve 1965 yılları arası Cezayir'in ilk devlet başkanı olan Cezayirli sosyalist asker ve devrimcidir.\n" }, "Lamine Bechichi": { "first_paragraph": "Lamine Bechichi (d. 19 Aralık 1927[1]-ö. 23 Haziran 2020), Cezayirli siyasetçi. 1995'te Cezayir'de hükûmeti kuran Mokdad Sifi'nin kabinesinde Cezayir Haberleşme ve iletişim Bakanı olarak görev aldı.[2]\n" }, "Ferhat Abbas": { "first_paragraph": "Ferhat Abbas (Arapça: فرحات عباس‎; 1899-1985), Cezayirli siyasetçi.\n" }, "Moussa Benhamadi": { "first_paragraph": "Moussa Benhamadi (4 Ocak 1953 - 17 Temmuz 2020), Cezayirli politikacı ve araştırmacı.[1] Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) üyesiydi.\n" }, "Saadi Yacef": { "first_paragraph": "Saadi Yacef (20 Ocak 1928 – 10 Eylül 2021), Cezayirli asker, aktivist ve oyuncudur.[1][2]\n" }, "Yusuf Yusufi": { "first_paragraph": "Yusuf Yusufi (Arapça: يوسف اليوسفي; d. 2 Ekim 1941, Batna), Mart-Nisan 2014 tarihleri arası Cezayir Başbakan Vekili olan Cezayirli bir politikacı. 2010-2014 yılları arası enerji ve maden bakanı olarak Cezayir hükûmetinde görev yapmıştı. Daha önce 2006-2008 yılları arası Birleşmiş Milletler'de Cezayir'in Daimi Temsilcisi olarak görev yaptı.\n" }, "Hassan Gouled Aptidon": { "first_paragraph": "Hassan Gouled Aptidon (d. 15 Ekim 1916 - ö. 21 Kasım 2006), Cibutili siyasetçi. Aptidon, Afrika ülkesi Cibuti'nin 1977 yılında bağımsızlığını kazanması neticesinde ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1977 ile 1999 yılları arasında bu makamda bulunmuştur.\n" }, "İsmail Ömer Gulle": { "first_paragraph": "İsmail Omar Guelleh (Somalice: Ismaaciil Cumar Geelle. Arapça: اسماعيل عُمر جليه)[1]) (d. 27 Kasım 1947), Cibutili siyasetçi. Guellah, Afrika ülkesi Cibuti'nin 1999 yılından bu yana devlet başkanlığı görevini yürütmektedir.\n" }, "Musa Faki Muhammed": { "first_paragraph": "Musa Faki Muhammed (Arapça: موسى فكي محمد) (d. 21 Haziran 1960), Çadlı siyasetçi. Faki, Afrika kıtasında bulunan Çad'da 2003 ile 2005 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Faki 2017 yılında bu yana Afrika Birliği komisyon başkanlığı görevini yürütmektedir.\n" }, "Emmanuel Nadingar": { "first_paragraph": "Emmanuel Djelassem Nadingar (d. 1951) Mart 2010-Ocak 2013 tarihleri arası Çad Başbakanı olmuş Çadlı politikacı.\n" }, "Saleh Kebzabo": { "first_paragraph": "Saleh Kebzabo (Arapça: صالح كبزابو), (d. 27 Mart 1947, Léré, Çad)[1]Çadlı bir politikacıdır. Ulusal Demokrasi ve Yenilenme Birliği'nin (UNDR) Başkanı ve Çad Ulusal Meclisi'nde Milletvekilidir.[2] 12 Ekim 2022'de cumhurbaşkanı Mahamat İdriss Déby tarafından Başbakan olarak atandı.\n" }, "Antonín Kachlík": { "first_paragraph": "Antonín Kachlík (26 Şubat 1923 - 20 Nisan 2022), Çek film yönetmeni, senarist ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Peter Colotka": { "first_paragraph": "Peter Colotka (d. 10 Ocak 1925 –ö. 21 Nisan 2019), Slovak hukukçu, eski başbakan, akademisyen ve siyasetçi.[1][2][3][4]\n" }, "Dolly Buster": { "first_paragraph": "Dolly Buster (d. 23 Ekim 1969, Prag), asıl adı Kateřina Nora Bochníčková olan Dolly Buster eskiden Almanya´da porno filmlerde oyunculuk yapıyordu. Şimdi ise yapımcı, yönetmen, yazar ve ressamdır.\n" }, "Edvard Beneš": { "first_paragraph": "Edvard Beneš (d. 28 Mayıs 1884, Kožlany, Bohemya – ö. 3 Eylül 1948, Sezimovo Ústí, Çekoslovakya), Çekoslovak bağımsızlık hareketi lideri, Dışişleri Bakanı ve Çekoslovakya ikinci Cumhurbaşkanı. Beneš yetenekli bir diplomat olarak biliniyordu.\n" }, "Ladislav Hejdánek": { "first_paragraph": "Ladislav Hejdánek (10 Mayıs 1927, Prag –28 Nisan 2020, Prag, Çekya), Çek filozof, aktivist, eğitimci ve siyasetçi. \n" }, "Jana Černochová": { "first_paragraph": "Jana Černochová (d. 26 Ekim 1973), 2010 yılından bu yana Çek Parlamentosu üyesi olan ve Sivil Demokrat Parti'yi (ODS) temsil eden bir Çek siyasetçidir.\n" }, "Jiří Ventruba": { "first_paragraph": "Jiří Ventruba (2 Şubat 1950, Brno - 9 Mart 2021, Prag), Çek beyin cerrahı ve siyasetçidir.\n" }, "Josef Dürich": { "first_paragraph": "Josef Dürich (19 Ağustos 1847, Borovice - 12 Ocak 1927, Hradiště nad Jizerou Manastırı), Eski Çek Partisi ve daha sonra Tarım Partisi'nde görev almış, Birinci Dünya Savaşı sırasında Çekoslovak Ulusal Konseyi'nin aktif üyesi olarak Birinci Çekoslovakya Cumhuriyeti'nin kurulmasında rol oynamış yazardır.\n" }, "Josef Tošovský": { "first_paragraph": "Josef Tošovský (Çekçe telaffuz: [ˈjozɛf ˈtoʃofskiː]) (28 Eylül 1950) Çek iktisatçı, Çek Merkez Bankası'nın eski guvernörü (1993-2000). Aynı zamanda kurulan geçici hükûmette başbakanlık yapmış politikacı.\n" }, "Ivan Mašek": { "first_paragraph": "Ivan Mašek (28 Temmuz 1948; Prag - 7 Ocak 2019), Çek siyasetçi.\n" }, "Petr Nečas": { "first_paragraph": "Petr Nečas (d. 19 Kasım 1964; Uherské Hradiště), Çek siyasetçidir.[1] 28 Haziran 2010'dan 10 Haziran 2013'e kadar Çek Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Radola Gajda": { "first_paragraph": "Radola Gajda veya Rudolf Geidl (14 Şubat 1892, Kotor, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu – 15 Nisan 1948, Prag, Çekoslovakya) Çek komutan ve siyasetçi.\n" }, "Miloslav Ransdorf": { "first_paragraph": "Miloslav Ransdorf (d. 15 Şubat 1953 - ö. 22 Ocak 2016), Çek politikacı. Avrupa Parlamentosu milletvekilliği yapmıştır.\n" }, "Jan Sokol": { "first_paragraph": "Jan Sokol (d. 18 Nisan 1936, Prag - ö. 16 Şubat 2021, Prag, Çekya), Çek filozof, çevirmen ve siyasetçi.\n" }, "Stanislav Gross": { "first_paragraph": "Stanislav Gross (d. 30 Ekim 1969; Prag - 16 Nisan 2015, Prag), Çek siyasetçidir.[1] 4 Ağustos 2004'ten 25 Nisan 2005'e kadar Çek Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Vĕslav Michalik": { "first_paragraph": "Vĕslav Michalik (d. 3 Mart 1963 – ö. 12 Haziran 2022), Çek siyasetçi ve fizikçi. \n" }, "Vladimír Franz": { "first_paragraph": "Vladimír Franz (d. 25 Mayıs 1959, Prag), Çek besteci ve ressam.\n" }, "Milan Rastislav Štefánik": { "first_paragraph": "Milan Rastislav Štefánik (d. 21 Temmuz 1880, Kosariska, Myjava yakınları, Slovakya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - ö. 4 Mayıs 1919, Wenor, Bratislava yakınları, Çekoslovakya), Tomáš Masaryk [1] ve Edvard Beneš ile birlikte 1918-19'da Çekoslovakya'nın kurulmasına öncülük eden Slovak astronom ve general.\n" }, "Alihan Töre": { "first_paragraph": "Alihan Töre (Uygurca: ئەلىخان تۆرە; Çince: 艾力汗·吐烈; 21 Mart 1884-28 Şubat 1976), İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olan Özbek asıllı siyasetçi.\n" }, "Bo Yibo": { "first_paragraph": "Bo Yibo (Çince: 薄一波; pinyin: Bó Yībō; 17 Şubat 1908-15 Ocak 2007), Çinli siyasetçi ve askerî lider. 1980'lerde ve 1990'larda Çin'deki en üst düzey siyasi figürlerden biriydi.\n" }, "Che Dalha": { "first_paragraph": "Che Dalha (Tibetçe: ཆེ་ དགྲ་ ལྷ ; d. Ağustos 1958), aynı zamanda Che Zala ve Qizhala ( Çince :齐扎拉; pinyin : Qí Zhāl as) olarak da isimlendirilir, Çinli bir politikacıdır. Ocak 2017 yılından bu yana Tibet Özerk Bölgesi'nin başkenti olan Lhasa'da vali olarak görevini yerine getirmektedir.\n" }, "Chen Shou": { "first_paragraph": "Chen Shou (Çince: 陳壽; MS 233-MS 297) veya onursal adıyla Chengzuo, Üç Krallık ve Jin Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli tarihçi, yazar ve devlet adamı.[1] Chen Shou, en ünlü eseri olan ve Doğu Han Hanedanı ve Üç Krallık döneminin tarihini kaydeden Üç Krallığın Kayıtları ile bilinmektedir.\n" }, "Chen Yun": { "first_paragraph": "Chen Yun (Çince: 陈云; pinyin: Chén Yún; 13 Haziran 1905-10 Nisan 1995), Çin Komünist Partisi mensubu bir Çinli siyasetçi.[1] Yun, 1980'ler ve 1990'larda Çin Halk Cumhuriyeti'nin en etkili liderlerinden biri ve Deng Xiaoping ile birlikte Çin ekonomik reformunun en önemli mimarlardan ve önemli politika yapıcılardan biriydi. Ailesi öldükten sonra kendisi tarafından evlat edinildiğinde amcasının soyadını aldığı için Liao Chenyun olarak da biliniyordu.\n" }, "Deng Yingchao": { "first_paragraph": "Deng Yingchao (Çince: 邓颖超; pinyin: Dèng Yǐngchāo; 4 Şubat 1904-11 Temmuz 1992), Çin Komünist Partisi üyesi Çinli siyasetçi. İlk Çin Halk Cumhuriyeti başbakanı Çu Enlay'ın eşi olup[1] 1983-1988 yılları arasında Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı Ulusal Komitesi Başkanı olarak görev yaptı. Deng Yingchao, Çin Komünist Partisi'nin Sekiz Ölümsüzü'nden biri olarak kabul edilmektedir.\n" }, "Emine Buğra": { "first_paragraph": "Emine Buğra (Çince: 愛美娜), 1948-1955 yılları arasında Yasama Yuanı milletvekili olan Uygur kökenli Tayvanlı siyasetçi.\n" }, "Fan Weitang": { "first_paragraph": "Fan Weitang (Çince: 范维唐; 18 Temmuz 1935, Pekin – 1 Ocak 2023, Pekin, Çin), Çinli mühendis ve siyasetçi. 1993-1995 yılları arasında Çin Kömür Endüstrisi bakan yardımcısı ve Çin Mühendislik Akademisi'nde akademisyen olarak görev yaptı.\n" }, "Fan Ye": { "first_paragraph": "Fan Ye (Çince: 范曄; pinyin: Fàn Yè; MS 398-MS 445 veya 446) veya onursal adıyla Weizong, Liu Song Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli tarihçi, filozof ve devlet adamı. Fan Tai'nin oğlu olup Hou Hanshu tarihi metin kitabının derleyicisiydi.\n" }, "Fan Zhongyan": { "first_paragraph": "Fan Zhongyan (Çince: 范仲淹; pinyin: Fàn Zhòngyān; 5 Eylül 989-19 Haziran 1052) veya onursal adıyla Xiwen, Song Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli şair, filozof, yazar ve devlet adamı. Fan, Çin'in dünyanın en büyük ekonomisine ve nüfusuna sahip olduğu bir dönem olan Song Hanedanı'nın (960-1279) en önde gelen isimlerinden biriydi. Fan, merkezi hükûmete onlarca yıl hizmet ettikten sonra, modern öncesi ekonomik, sosyal ve kültürel gelişiminin zirvesine yaklaşan tüm imparatorluk üzerinde şansölyeliğe yükseldi.\n" }, "Fei Xiaotong": { "first_paragraph": "Konular\n" }, "Guan Qiao": { "first_paragraph": "Guan Qiao (Çince:关桥; d. 2 Temmuz 1935 – ö. 26 Aralık 2022), kaynak kullanımı üzerine uzmanlaşmış Çinli mühendis ve siyasetçi. Çin Mühendislik Akademisi'nde akademisyen, öncesinde Çin Kaynak Derneği'nin başkanı ve Uluslararası Kaynak Enstitüsü'nün başkan yardımcısı olarak görev yaptı.\n" }, "Guan Zhong": { "first_paragraph": "Guan Zhong (Çince: 管仲; pinyin: Guǎn Zhòng; MÖ 720-645), Çin'de İlkbahar ve Sonbahar Dönemi'nde yaşamış bir Çinli filozof ve siyasetçi. Qi devletinin şansölyesi olarak görev yaptı ve reformcusuydu.[1] Felsefe ve değerlendirme bölümünde detaylandırıldığı üzere, itibarı Konfüçyüsçüler arasında tartışmalı olmaya devam etse de, Qi kralı Huan yönetimindeki şansölye olarak yaptığı reformlar ve meslektaşı Bao Shuya ile dostluğuyla hatırlanmaktadır.[2]\n" }, "H. H. Kung": { "first_paragraph": "Kung Hsiang-hsi (11 Eylül 1881 - 16 Ağustos 1967), genellikle Dr. HH Kung olarak bilinir, Çinli bir bankacı ve politikacıydı. Üç Soong kız kardeşin en büyüğü olan Soong Ai-ling ile evlendi; diğer ikisi Başkan Sun Yat-sen ve ikinci Başkan Çan Kay-şek ile evlendi. Kayınbiraderi Soong Tse-ven ile birlikte, 1930'lar ve 1940'larda Çin Cumhuriyeti'nin Kuomintang liderliğindeki Milliyetçi hükûmetinin ekonomi politikalarının belirlenmesinde oldukça etkiliydi. 1938 - 1939 Arasında Çin Cumhuriyeti'nin başbakanlığını yaptı.\n" }, "Han Yu": { "first_paragraph": "Han Yu (Çince: 韓愈; pinyin: Hán Yù; MS 768-25 Aralık MS 824) veya onursal adıyla Tuizhi, Tang Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli şair, bilgin ve devlet adamı. Neokonfüçyüsçülüğün gelişimini önemli ölçüde etkilemiş olup[1] Çin edebi geleneği üzerindeki etkisi nedeniyle Dante, Shakespeare veya Goethe ile karşılaştırılan[2] Han Yu, siyasette güçlü bir merkezi otorite ve kültürel konularda sağlamlıkla durdu.\n" }, "Huo Guang": { "first_paragraph": "Huo Guang (Çince: 霍去病; pinyin: Huò Qùbìng; ö. MÖ 68), Batı Han Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli general ve devlet adamı. Ünlü Han Hanedanı generali Huo Qubing'in üvey kardeşi ve Çin imparatorluk tarihindeki en güçlü eş akrabalarından biriydi. Çin tarihinde tahtı gasp etmek yerine devletin iyiliği için bir imparatoru görevden alan güçlü bir yetkilinin nadir bir örneğiydi.\n" }, "Huo Qubing": { "first_paragraph": "Huo Qubing (Çince: 霍去病; pinyin: Huò Qùbìng; MÖ 140-117), Batı Han Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli general ve devlet adamı. General Wei Qing ve İmparatoriçe Wei Zifu'nun yeğeni ve devlet adamı Huo Guang'ın üvey kardeşiydi. Wei Qing ile birlikte, Hiung-nu göçebe konfederasyonunu yenmek için Gobi Çölü'ne bir sefer düzenledi ve MÖ 119'da Mobei Muharebesi gibi belirleyici zaferler kazandı.\n" }, "Ji Kang": { "first_paragraph": "Ji Kang (Çince: 嵇康; pinyin: Jī Kāng; MS 223-262) veya Xi Kang, Üç İmparatorluk döneminde yaşamış bir Çinli yazar, şair, müzisyen, filozof ve devlet adamı. 3. yüzyıl Çin'inin tehlikeli siyasetinden uzak duran ve kendilerini sanata ve zarafete adayan Bambu Korusunun Yedi Bilgesi'nden biriydi.\n" }, "Jin Midi": { "first_paragraph": "Jin Midi (Çince: 金日磾; pinyin: Jīn Mìdī; MÖ 134-86), Batı Han Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli devlet adamı.[1] Hiung-nu kökenli olup İmparator Zhao'nun saltanatının başlarında nüve olarak görev yaptı.\n" }, "Jin Shuren": { "first_paragraph": "Jin Shuren (Çince: 金樹仁; pinyin: Jīn Shùrén; 1883-1941), 1928-1933 yılları arasında Sincan valisi olarak görev yapan bir Çinli savaş ağası. Yaklaşık beş yıl süren egemenliği, yolsuzluk, baskı ve aksamadan kaynaklanan istikrarsızlık ile karakterize edildi. Etnik ve dini çatışmalar yoğunlaştı ve rejimine karşı sayısız isyanla ve nihayetinde çöküşüyle ​​sonuçlandı.\n" }, "Kao Chun-ming": { "first_paragraph": "Kao Chun-ming (Çince: 高俊明; Pe̍h-ōe-jī: Ko Chùn-bêng; 6 Haziran 1929 –14 Şubat 2019),Çinli siyasetçi ve aktivisttir. Tayvan'daki Presbiteryen Kilisesi (PCT)'den sorumlu olan Çinli Hristiyan mezhebinden idarecisi olarak görev yapmıştır. Chun-Ming Kao 6 Haziran 1929'da Tainan Şehri'nde doğdu.\n" }, "Lin Zexu": { "first_paragraph": "Lin Zexu (Çince: 林則徐; pinyin: Lín Zéxú; 30 Ağustos 1785-22 Kasım 1850) veya onursal adıyla Yuanfu, Qing Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli bilgin ve devlet adamı. Huguang, Yu-Gui, Shaan-Gan ve Liangguang valiliklerini yaptıktan sonra 1838'de imparatorluk komiseri oldu.\n" }, "Liu Şaoçi": { "first_paragraph": "Liu Şaoçi (Basitleştirilmiş Çince: 毛泽东; Geleneksel Çince: 毛澤東; pinyin: Liú Shàoqí telaffuz [ljǒu ʂâutɕʰǐ]; Çince: 刘少奇; 24 Kasım 1898 – 12 Kasım 1969) Çinli devrimci, siyasetçi ve kuramcı. Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi Başkanı (1954-1959), Çin Komünist Partisi'nin ilk Başkan Yardımcısı (1956-1966) ve Çin'in de jure Devlet Başkanı (1959-1968). Döneminde ekonomik yeniden yapılanma politikaları uygulamıştır.\n" }, "Liu Xiang (bilgin)": { "first_paragraph": "Liu Xiang (Çince: 劉向; pinyin: Liú Xiàng; MÖ 77-MS 6) veya onursal adıyla Zizheng, Batı Han Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli matematikçi, tarihçi, astronom ve devlet adamı. Polimatik bilimsel uzmanlık alanları arasında tarih, edebi bibliyografya ve astronomi vardı. Özellikle geniş imparatorluk kütüphanesinin kataloglanması ve düzenlenmesi konusundaki bibliyografik çalışmalarıyla tanınmaktadır.\n" }, "Liu Xin": { "first_paragraph": "Liu Xin (Çince: 劉歆; pinyin: Liú Xīn; MÖ 50-MS 23) veya onursal adıyla Zijun, Batı Han ve Xin hanedanları döneminde yaşamış bir Çinli matematikçi, tarihçi, astronom ve devlet adamı.[1] Konfüçyüsçü bilgin Liu Xiang'ın oğlu ve filozof Huan Tan gibi diğer önde gelen düşünürlerin bir arkadaşı olup Eski Metin Konfüçyüsçülük okulunu kurmuştur.\n" }, "Liu Zongyuan": { "first_paragraph": "Liu Zhongyuan (Çince: 柳宗元; pinyin: Liǔ Zōngyuán; MS 773-28 Kasım MS 819) veya onursal adıyla Zihou, Tang Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli şair, yazar ve devlet adamı. Han Yu ile birlikte Klasik Nesir Hareketi'nin kurucusuydu. Geleneksel olarak \"Tang ve Song'un Sekiz Büyük Düzyazı Ustası\"ndan biri olarak sınıflandırılmıştır.\n" }, "Lü Buwei": { "first_paragraph": "Lü Buwei (Çince: 呂不韋; pinyin: Lǚ Bùwéi; MÖ 291-MÖ 235), Çin'de Savaşan Devletler Çağı'nda yaşamış bir Çinli tüccar ve devlet adamı. Zhuangxiang ve Ying Zheng'in saltanatı sırasında yaklaşık 16 yıl boyunca Qin devletinin şansölyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Ouyang Xiu": { "first_paragraph": "Ouyang Xiu (Çince: 歐陽脩; pinyin: Ōuyáng Xiū; 1 Ağustos 1007-22 Eylül 1072) veya onursal adıyla Yongshu, Song Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli şair, tarihçi ve yazar. Hem çağdaşları arasında hem de sonraki yüzyıllarda çok ünlü bir yazar olan Ouyang Xiu, Tang ve Song'un Sekiz Ustası'nın merkezi figürü olarak kabul edilir. Klasik Düzyazı Hareketi'ni canlandıran ve imparatorluk sınavlarında terfi ettiren, Su Shi ve Su Zhe gibi geleceğin ustalarının yolunu açmıştır.\n" }, "Peng Zhen": { "first_paragraph": "Peng Zhen (Çince: 彭真; pinyin: Péng Zhēn; 12 Ekim 1902-26 Nisan 1997), Çin Komünist Partisi mensubu bir Çinli siyasetçi. 1949'da Çin İç Savaşı'nda komünistlerin zaferini takiben Pekin'deki parti örgütüne liderlik etti, ancak Kültür Devrimi sırasında Mao Zedong'nun edebiyatın devletle ilgili rolüne ilişkin görüşlerine karşı çıktığı için tasfiye edildi. 1982'de diğer \"yanlışlıkla suçlanan\" yetkililerle birlikte Deng Xiaoping yönetiminde itibarı iade edildi ve Merkezi Siyasi ve Hukuki İşler Komisyonu'nun ilk başkanı ve Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi'nin dördüncü başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Qin Jiushao": { "first_paragraph": "Qin Jiushao (Çince: 秦九韶; pinyin: Qín Jiǔsháo; 1202-1261), Song Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli matematikçi, meteorolog, mucit, siyasetçi ve yazar. Horner'ın yöntemini keşfetmesinin yanı sıra meteorolojik verileri toplamak için kullanılan bir tür yağmur ölçer aleti olan Tianchi havzalarını icat etmesiyle tanınır.[1]\n" }, "Qu Yuan": { "first_paragraph": "Qu Yuan (Çince: 屈原; pinyin: Qū Yuán) (MÖ 343 - y. MÖ 278) güney Chu asıllı Muharip Devletler Dönemi, Çinli şairi. Eserlerinin çoğunluğu Chu Ci isimli şiir antolojisinde bulunmaktadır.\n" }, "Shen Buhai": { "first_paragraph": "Shen Buhai (Çince: 申不害; pinyin: Shēn Búhaì; MÖ 400-MÖ 337), Han devleti döneminde yaşamış bir Çinli filozof ve devlet adamı. MÖ 354'ten MÖ 337'ye kadar on beş yıl boyunca Zhao altında Han devleti şansölyesi olarak görev yaptı.[1] Senkretist Shi Jiao ve Hukukçu Shang Yang'ın çağdaşı oluğ Zheng devletinde doğdu ve muhtemelen orada küçük bir memurdu. Han, MÖ 375'te Zheng'i fethettikten sonra, Han yetkililerinin saflarında yükseldi, topraklarını böldü ve başarılı bir şekilde reform yaptı. Kendisi ceza hukukuyla uğraşmasa da, idari yenilikleri, en ünlü halefi Han Fei tarafından \"Çin Hukukçusu\" devlet idaresine dahil edilecekti. MÖ 337'de görevdeyken eceliyle öldü.\n" }, "Shen Yue": { "first_paragraph": "Shen Yue (Çince: 沈約; MS 411-514), Çinli şair, devlet adamı ve tarihçi. Liu Song Hanedanı, Güney Qi Hanedanı ve Liang Hanedanı altında imparatorlara hizmet etti.\n" }, "Sheng Shicai": { "first_paragraph": "Sheng Shicai (Çince: 盛世才; pinyin: Shèng Shìcái; 3 Aralık 1895-13 Temmuz 1970), 1933-1944 yılları arasında Sincan eyaletini yöneten bir Çinli siyasetçi ve savaş ağası.\n" }, "Sima Shi": { "first_paragraph": "Sima Shi (Çince: 司馬師; pinyin: Sīmǎ Shī; MS 208-23 Mart MS 255), Çin'de Üç İmparatorluk döneminde yaşamış siyasetçi ve general ve Wei Hanedanı naibiydi.\n" }, "Sima Xiangru": { "first_paragraph": "Sima Xiangru (Çince: 司馬相如; pinyin: Sīmǎ Xiāngrú; MÖ 179-117), Batı Han Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli şair, müzisyen ve devlet adamı. Sima, Klasik Çin şiiri tarihinde önemli bir figürdür ve genellikle fu heyecanlarında tüm bestecilerinin en büyüğü olarak kabul edilir. Şiirleri, düzyazı dizeleriyle karıştırdığı şiir dizelerine yeni metrik ritimler uygulayarak icadını veya en azından fu biçimini geliştirmesini içermekte ve bu tür için sonraki yüzyıllarda bir grup ortak konu arasında olacak olanlardan birkaçını sağlamaktadır. Sima Xiangru, Chu ci tarzında yazacak kadar çok yönlüydü ve ayrıca yuefu resmi tarzı olarak bilinecek olan şarkı sözleri yazdı.\n" }, "Sima Yi": { "first_paragraph": "Sima Yi (Çince: 司馬懿; pinyin: Sīmǎ Yì; ö. 28 Haziran MS 207), Çin'de Üç İmparatorluk döneminde yaşamış siyasetçi ve general ve Wei Hanedanı naibiydi.\n" }, "Su Shi": { "first_paragraph": "Su Shi veya sanat adı ile Dongpo (Çince: 蘇軾; d. 8 Ocak 1037 - ö. 24 Ağustos 1101), Song Hanedanı döneminde yaşamış Çinli şair, ressam, akademisyen, bilim insanı ve devlet adamıdır. Song döneminin önemli kişilerinden biri olan Su Shi, Sima Guang ve diğerleri ile birlikte Wang Anshi liderliğindeki \"Yeni Politika\" reformlarına karşı önemli bir şahsiyetti.\n" }, "Tao Yuanming": { "first_paragraph": "Tao Yuanming (Çince: 陶淵明; pinyin: Táo Yuānmíng; MS 365-427) veya Tao Qian, Altı Hanedan döneminde yaşamış bir Çinli şair ve devlet adamı. Tao Yuanming, hayatının çoğunu inzivada geçirerek, kırsalda yaşayarak, çiftçilik yaparak, okuyarak, şarap içerek, ara sıra misafir kabul ederek ve hayatın zevklerini ve zorluklarını ve memuriyetten geri çekilme kararını sık sık yansıttığı şiirler yazarak geçirdi. Tao'nun basit ve dolaysız üslubu, zamanının edebi yazı normlarıyla bir şekilde çelişiyordu.[1] Kuzey Song Hanedanı döneminde Tang Hanedanı'nda münzevi bir şair olarak nispeten iyi tanınan Su Shi gibi etkili edebiyatçılar, Tao Yuanming'in kalıcı edebi üne kavuşacağını şiirde özgünlük ve kendiliğindenliğin bir örneği olarak ilan ettiler.[2] Bununla birlikte, Tao Yuanming'in 6. yüzyıl edebi Wen Xuan antolojisine dahil edilmesi, en azından kendi çağında, en azından kendi doğduğu bölgede bir şöhret başlangıcını savunmaktadır. Tao Yuanming daha sonra, şimdi Tarlalar ve Bahçeler şiiri olarak bilinen şeyin en önde gelen temsilcisi olarak görülecekti. Tao Yuanming, yakınlardaki doğal dünyanın güzelliğinden ve dinginliğinden ilham almıştır.\n" }, "Wan Li": { "first_paragraph": "Wan Li (Çince: 万里; pinyin: Wàn Lǐ; 1 Aralık 1916-15 Temmuz 2015), Çinli siyasetçi ve devrimci.[1] Çin Halk Cumhuriyeti'ndeki uzun idari kariyeri boyunca, art arda başbakan yardımcısı, Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi Başkanı ve Çin Komünist Partisi Sekreterliği ve Politbüro üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Wang Xianliang": { "first_paragraph": "Wang Xianliang (Çince: 王献良; pinyin: Wáng Xiànliáng; Mayıs 1957, Hubei – 26 Ocak 2020) Wuhan Etnik ve Diyanet İşleri Komisyonu bürosu başkanı olarak görev yapan Çinli bir politikacı ve hükûmet yetkilisiydi.\n" }, "Wang Xizhi": { "first_paragraph": "Wang Xizhi (Çince: 王羲之; pinyin: Wáng Xīzhī; MS 303-361), Doğu Jin Hanedanı döneminde yaşamış Çinli bir hattat, siyasetçi, general ve yazardı. Özellikle Çin kaligrafisindeki ustalığıyla tanınırdı. Wang, bazen Çin tarihindeki en büyük Çinli hattat olarak kabul edilir ve Çin kaligrafisinin her türünün, özellikle de yazının ustasıydı. Çin kaligrafisinde Dört Yetenekli Hattat'tan biri olarak bilinir.[1] Tang imparatoru Taizong, eserlerine o kadar hayran kaldı ki Wang'ın Orkide Köşkü'nde Bestelenen Şiirlerin Önsözü eserinin imparatorla birlikte mozolesine gömüldüğü söylenmektedir.\n" }, "Wang Yangming": { "first_paragraph": "Wang Yangming (Çince: 王陽明; pinyin: Wáng Yángmíng; 26 Ekim 1472-9 Ocak 1529) veya onursal adıyla Bo'an, Ming Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli hattat, filozof ve devlet adamı. Zhu Xi'den sonra, Zhu Xi'nin ortodoks felsefesinin rasyonalist düalizmini reddeden Konfüçyüsçülük yorumlarına sahip en önemli Neokonfüçyüsçü düşünür olarak kabul edilir. Wang, edebiyat çevrelerinde Yangming Xiansheng veya Yangming Zi olarak bilinmekteydi.\n" }, "Wang Zhen": { "first_paragraph": "Wang Zhen (Çince: 王震; pinyin: Wáng Zhèn; 11 Nisan 1908-12 Mart 1993), Çinli asker ve devlet adamı.[1] Çin Komünist Partisi'nin Sekiz Ölümsüzü'nden biri olup Çin'in dördüncü devlet başkanı yardımcısıydı. Wang Zhen, Çin lideri Deng Şiaoping'in altında Merkez Danışma Komisyonu'nda görev yapan ilk başkan yardımcısı oldu.\n" }, "Wang Zhen (mucit)": { "first_paragraph": "Wang Zhen (Çince: 王禎; pinyin: Wáng Zhēn; ö. 1333), Yuan Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli mucit, mühendis, agronomist, siyasetçi ve yazar. Ahşap hareketli tip baskı teknolojisinin ilk yenilikçilerinden biriydi. Resimli tarım tezi, aynı zamanda, 13. yüzyılın sonlarında ve 14. yüzyılın başlarında mevcut olan çok çeşitli ekipman ve teknolojileri kapsayan, zamanının en gelişmişlerinden biriydi.\n" }, "Wei Zheng": { "first_paragraph": "Wei Zheng (Çince: 魏徵; pinyin: Hán Yù; MS 580-MS 643) veya onursal adıyla Xuancheng, Tang Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli tarihçi ve devlet adamı. İmparator Taizong'un saltanatı sırasında yaklaşık 13 yıl boyunca Tang Hanedanı'nın şansölyesi olarak görev yaptı. Ayrıca MS 636'da yazılan Sui Hanedanı'nın resmi tarihi olan Sui Kitabı eserinin baş yazarıydı.\n" }, "Wu Tao": { "first_paragraph": "Wu Tao (Çince:武韬; d. 13 Kasım 1940 – ö. 8 Ocak 2023)[1], Çinli siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Xi Zhongxun": { "first_paragraph": "Xi Zhongxun (Çince: 习仲勋; pinyin: Xí Zhòngxūn; 15 Ekim 1913-24 Mayıs 2002), Çinli siyasetçi ve devrimci. Çin liderliğinin birinci ve ikinci nesillerinden biri ve Çin Komünist Partisi'nin Sekiz Ölümsüzü'nden biri olarak kabul edilmektedir.[1] 1930'larda kuzeybatı Çin'de komünist gerilla üslerinin kurulmasından 1980'lerde güney Çin'de ekonomik liberalleşmenin başlatılmasına kadar Çin komünist devrimine ve Halk Cumhuriyeti'nin gelişimine çok sayıda ve kapsamlı katkıda bulundu. Siyasi ılımlılığı ve kariyerinde katlandığı aksiliklerle tanınıyordu. Birkaç kez hapsedildi ve tasfiye edildi.\n" }, "Xu Guangqi": { "first_paragraph": "Xu Guangqi (Çince: 徐光啓; pinyin: Xú Guāngqǐ; 24 Nisan 1562 - 8 Kasım 1633) veya vaftiz adıyla Paul, Ming Hanedanı döneminde bir Çinli teolog, astronom, matematikçi, yazar ve devlet adamı. Xu, İtalyan Cizvitleri Matteo Ricci ve Sabatino de Ursis'in meslektaşıydı ve Öklid'in Öğeleri tezinin bir kısmı da dahil olmak üzere birçok klasik Batı metninin Çince'ye çevrilmesine yardımcı oldu. Aynı zamanda tarım üzerine olan Nong Zheng Quan Shu incelemesinin da yazarıydı. Xu, Çin Katolikliğinin Üç Sütunu'ndan biriydi ve Tanrı'nın hizmetkârı unvanına sahipti.\n" }, "Yixin": { "first_paragraph": "Yixin (Çince: 奕訢; pinyin: Yìxīn; 11 Ocak 1833-29 Mayıs 1898) veya Prens Gong, Çing Hanedanı prensi ve devlet adamı.[1] 1861'den 1865'e kadar imparatorluğun naipiydi ve diğer zamanlarda da büyük nüfuza sahipti.\n" }, "Yuan Shao": { "first_paragraph": "Yuan Shao (Çince: 袁紹; pinyin: Yuán Shào; ö. 28 Haziran MS 207), Çin'de Doğu Han Hanedanı döneminde yaşamış siyasetçi ve savaş ağasıydı. Han Hanedanı'nın sonlarına doğru meydana gelen iç savaşlar sırasında Çin'in kuzey bölgelerini işgal etti. Aynı zamanda Huai Nehri bölgesini kontrol eden bir savaş ağası olan Yuan Shu'nun üvey ağabeyiydi, ancak ikisi birbirleriyle iyi ilişkiler içinde değildi.\n" }, "Yuan Shu": { "first_paragraph": "Yuan Shu (Çince: 袁术; pinyin: Yuán Shù; ö. MS 199), Çin'de Doğu Han Hanedanı döneminde yaşamış siyasetçi ve savaş ağasıydı. Huai Nehri bölgesini kontrol eden bir savaş ağası olup Yuan Shao'nun üvey kardeşiydi, ancak ikisi birbirleriyle iyi ilişkiler içinde değildi.\n" }, "Yulbars Han": { "first_paragraph": "Yulbars Han (Uygurca: يۇلبارس خان; Çince: 堯樂博斯; pinyin: Yáolèbósī; 13 Ağustos 1889-27 Temmuz 1971), Uygur aşiret lideri ve Çin İç Savaşı sırasında Kuomintang generali.\n" }, "Zhao Gao": { "first_paragraph": "Zhao Gao (Çince: 趙高; pinyin: Zhào Gāo; ö. MÖ 207), Çin'de Çin Hanedanı döneminde yaşamış siyasetçi ve hattattı.[1] Qin Er Shi'nin saltanatı sırasında Çin şansölyesi olarak görev yaptı. Bir iddiaya göre hadım olup Çin Hanedanı'nın üç hükümdarına da yakın bir yardımcı olarak hizmet etti ve hanedanın çöküşünde araçsal bir rol oynadığı kabul edildi.\n" }, "Zhao Ziyang": { "first_paragraph": "Zhao Ziyang (Çince: 赵紫阳 ; 17 Ekim 1919 - 17 Ocak 2005) Çinli bir politikacıydı. 1980'den 1987'ye kadar Çin Halk Cumhuriyeti'nin üçüncü başbakanı, 1981'den 1982'ye kadar Çin Komünist Partisi (ÇKP) başkan yardımcısı ve 1987'den 1989'a kadar ÇKP genel sekreteriydi . 1986'dan itibaren Çin'deki siyasi reformlardan sorumluydu, ancak reformcu neootoriterlik akımı ve 1989 Tiananmen Meydanı protestolarına verdiği destekle bağlantılı olarak gücünü kaybetti.\n" }, "Zhou Qingjun": { "first_paragraph": "Zhou Qingjun (28 Haziran 1943 - 16 Haziran 2021), Tayvan'da yaşayan Çinli insan hakları aktivisti ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Fredrik Bajer": { "first_paragraph": "Fredrik Bajer (21 Nisan 1837 – 22 Ocak 1922) Danimarkalı yazar, öğretmen ve pasifist siyasetçidir. 1908 yılında Nobel Barış Ödülü'nü aldı.\n" }, "Benny Engelbrecht": { "first_paragraph": "Benny Engelbrecht (4 Ağustos 1970), 2019'dan beri Ulaştırma Bakanı olarak görev yapan Danimarkalı bir siyasetçidir.\n" }, "Demmus Hentze": { "first_paragraph": "Demmus Hentze (4 Aralık 1923 - 3 Ocak 2016), Faroeli siyasetçi ve finansçıdır. Faroe Halk Partisi üyesi olarak siyaset yapmıştır. 1975-81 arası adanın Maliye Bakanlığını yapmıştır. Doğum yeri Faroe Adaları, Sandoy'dur. Kopenhag Üniversitesi mezunudur.\n" }, "Mette Abildgaard": { "first_paragraph": "Mette Abildgaard Juulsager, 12 Ekim 1988'de Horsens yakınlarındaki Brædstrup, Føvling'de doğdu. Folketing üyesi ve Muhafazakâr Halk Partisi grup başkanı olan Danimarkalı bir politikacı.[1]\n" }, "Jens Okking": { "first_paragraph": "Jens Dyhr Okking (d. 18 Aralık 1939 – ö. 21 Ocak 2018)[1][2], Danimarkalı oyuncu, şarkıcı ve siyasetçidir.\n" }, "Rasmus Paludan": { "first_paragraph": "Rasmus Paludan (2 Ocak 1982)[1] Danimarkalı-İsveçli aşırı sağcı bir politikacı ve avukattır. 2017'de kurduğu Danimarka'daki aşırı sağcı siyasi parti Stram Kurs'un (\"Sıkı Yön\") lideridir.[2] Paludan, Kuran-ı Kerim'in yakıldığı birkaç etkinlik düzenledi. İslam'ı \"eşcinsel İslam\" olarak adlandırdığı gibi Kuran'ı yaktı, üzerine tükürdü, fırlattı[3] ve insanları üzerine idrar yapmaya teşvik etti.[4] Bunun sonucunda bazı şiddet ve arabaların yakılmasıyla dikkat çeken karşı protestolara yol açtı.\n" }, "Arthur Z'ahidi Ngoma": { "first_paragraph": "Arthur Z'ahidi Ngoma (d. 18 Eylül 1947 –ö. 5 Ekim 2016), Demokratik Kongolu Devlet ve siyaset adamı. Geçiş hükûmetlerinde başkan yardımcılığı görevinde bulunmuş; 17 Temmuz 2003'te yemin ederek Kongo Devlet Başkanlığına aday olmuş ancak kazanamamıştır.\n" }, "Helene Weigel": { "first_paragraph": "Helene Weigel, (d. 12 Mayıs 1900, Viyana - ö. 6 Mayıs 1971, Berlin), Avusturyalı tiyatro oyuncusudur.\n" }, "Averroes Bucaram": { "first_paragraph": "Averroes Bucaram (d. 14 Ekim 1954- ö. 1 Aralık 2018), Ekvadorlu siyasetçidir. İki dönem halinde milletvekili (1985–1986, 1990) ve Ekvador Ulusal Kongresi Başkanı olarak (1984–1986, 1988–1992) görev yapmıştır.[1]\n" }, "Jamil Mahuad": { "first_paragraph": "Jorge Jamil Mahuad Witt (d. 20 Temmuz 1949 Loja, Ekvador), Ağustos 1998-Ocak 2000 tarihleri arasında Ekvador cumhurbaşkanı olarak görev yapan Ekvadorlu siyasetçi ve avukat.\n" }, "Jorge Orlando Semería": { "first_paragraph": "Jorge Washington Orlando Semería (1944 veya 1945 - 25 Mart 2020), Ekvadorlu doktor ve politikacı.\n" }, "José María Velasco Ibarra": { "first_paragraph": "José María Velasco Ibarra (19 Mart 1893 – 30 Mart 1979), Ekvadorlu politikacı ve lider. Ekvador'da 1934–1935, 1944–1947, 1952–1956, 1960–1961 ve 1968–1972 seneleri arasında devlet başkanı olarak görev yapmıştır. Normal yollarla görevini devrettiği tek seçim dönemi 1952-1956 seneleri arasında yürüttüğü devlet başkanlığı görevidir. Diğer dört dönemin sonunda askeri cunta ülkedeki yönetime el koymuştur.\n" }, "Oswaldo Larriva": { "first_paragraph": "Óscar Oswaldo Larriva Alvarado (1946 - 6 Ocak 2020), Ekvadorlu siyasetçi ve akademisyen.\n" }, "María Fernanda Espinosa": { "first_paragraph": "María Fernanda Espinosa Garcés, (d. 7 Eylül 1964) Ekvadorlu siyasetçi ve diplomat. 73. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Armando Calderón Sol": { "first_paragraph": "Armando Calderón Sol, (d. 24 Haziran 1948- ö. 9 Ekim 2017) 1 Haziran 1994 ve 1 Haziran 1999 tarihleri arasında El Salvador devlet başkanı olan Milliyetçi Cumhuriyetçi İttifak (MCİ) üyesi siyasetçi.\n" }, "Mauricio Funes": { "first_paragraph": "Carlos Mauricio Funes Cartagena (doğum 18 Ekim 1959, San Salvador), eski El Salvador Devlet Başkanıdır. 2009 başkanlık seçimini solcu siyasi parti FMLN adayı olarak kazandı ve 1 Haziran 2009'da göreve başladı.\n" }, "Nayib Bukele": { "first_paragraph": "Nayib Armando Bukele Ortez (d. 24 Temmuz 1981, San Salvador), Salvadorlu siyasetçi ve iş insanı. Bukele, 2015 yılından 2018 yılına kadar San Salvador'un belediye başkanı idi. 3 Şubat 2019'da gerçekleşen seçim sonucunda El Salvador'un yeni başkanı olarak seçildi.\n" }, "Antonio Saca": { "first_paragraph": "Elías Antonio Saca González (doğum 9 Mart 1965, Usulután) El Salvadorlu bir politikacı ve El Salvador devlet başkanı. Seçildiği 2004'ten başlayan beş yıllık görev süresi 2009'da sona erdi.\n" }, "Salvador Sánchez Cerén": { "first_paragraph": "Salvador Sánchez Cerén (d. 18 Haziran 1944, Quezaltepeque), 2014-2019 yılları arası El Salvador Devlet Başkanı olmuştur. Daha önce 2009-2014 Başkan Yardımcısı olarak görev yapan bir politikacıdır. 2014 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, solcu Farabundo Martí Ulusal Kurtuluş Cephesi (FMLN) adayı olarak yarıştı ve Cumhurbaşkanı olarak seçildi. 1 Haziran 2014 tarihinde göreve başladı.\n" }, "Amris": { "first_paragraph": "Amris (d. 29 Aralık 1957 - ö. 29 Nisan 2021), Endonezyalı siyasetçi ve general.[1]\n" }, "Aptripel Tumimomor": { "first_paragraph": "Aptripel Tumimomor (3 Nisan 1966 - 2 Nisan 2020), Endonezyalı politikacı, iş insanı ve mühendis.\n" }, "Arminsyah": { "first_paragraph": "Dr. Arminsyah (3 Mayıs 1960 - 4 Nisan 2020), Endonezyalı hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Bahrum Daido": { "first_paragraph": "Bahrum Daido (30 Eylül 1964 – 2 Ocak 2021), Endonezyalı siyasetçi.[1][2]\n" }, "Abu Bakar (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Drs. H. Abubakar, M.Si (9 Aralık 1952 –13 Temmuz 2019)[1], Endonezyalı siyasetçi ve asker. Siyasi kariyerini Endonezya Demokratik Mücadele Partisi'nde sürdürdü.\n" }, "Dani Anwar": { "first_paragraph": "Dani Anwar (22 Şubat 1968-3 Ağustos 2020) [1] Senatör olarak görev yapan Endonezyalı politikacı.[2]\n" }, "B.J. Habibie": { "first_paragraph": "Bacharuddin Jusuf Habibie (25 Haziran 1936 - 11 Eylül 2019)[1], Endonezyalı devlet adamı, siyasetçi ve mühendis.[2][3] 21 Mayıs 1998 ve 20 Ekim 1999 tarihleri arasında Endonezya Devlet Başkanı olarak görev almıştır.[4][5]\n" }, "Harunata": { "first_paragraph": "Harunata (d. 28 Temmuz 1953; ö. 20 Ocak 2023), Endonezyalı bürokrat ve siyasetçi.[3][4]\n" }, "Herman Johannes": { "first_paragraph": "Herman Johannes (28 Mayıs 1912) – 17 Ekim 1992) Endonezyalı bir profesör, bilim adamı, politikacı ve Ulusal Kahramandı . Johannes, Yogyakarta'daki Universitas Gadjah Mada'nın rektörü (1961–1966), 1966'dan 1979'a kadar Yüksek Öğrenim Koordinatörü, 1968'den 1978'e kadar Endonezya Cumhurbaşkanlığı Yüksek Danışma Konseyi ( Dewan Pertimbangan Agung veya DPA) üyesi ve 1950-1951 yılları arasında Bayındırlık ve Enerji Bakanıydı. Ayrıca 1954'ten 1957'ye kadar UNESCO Yürütme Kurulu üyesiydi\n" }, "Husnie Hentihu": { "first_paragraph": "Husnie Hentihu (20 Ağustos 1950 - 20 Şubat 2023), 2002-2012 yılları arasında Buru Naibi olarak görev yapan Endonezyalı siyasetçi.\n" }, "I Gede Ardhika": { "first_paragraph": "I Gede Ardhika[1] (d. 15 Şubat 1945 –ö. 19 Şubat 2021), Endonezyalı siyasetçi. \n" }, "Imam Suroso": { "first_paragraph": "İmam Suroso (10 Ocak 1964, Pati, Java, Endonezya - 27 Mart 2020, Semarang, Java, Endonezya), Endonezyalı siyasetçi.\n" }, "John Siffy Mirin": { "first_paragraph": "John Siffy Mirin (30 Eylül 1978 - 3 Temmuz 2021), Papua doğumlu Endonezyalı siyasetçi.[1][2]\n" }, "Klemen Tinal": { "first_paragraph": "Klemen Tinal (d. 23 Ağustos 1970; ö. 21 Mayıs 2021), Endonezyalı siyasetçi.[1]\n[2][3]\n" }, "Kuryana Azis": { "first_paragraph": "Kuryana Azis (d. 10 Nisan 1952[2] –ö. 8 Mart 2021), Endonezyalı siyasetçi.[3]\n" }, "Burhan Muhammed": { "first_paragraph": "Burhan Muhammad (3 Ağustos 1957, Yogyakarta, Endonezya ; ö. 19 Mayıs 2015, Naltar, Pakistan), Endonezyalı diplolmat ve bürokrat. Ülkesi Endonezya'nın 14 Kasım 2012'den ölümüne kadar Pakistan büyülelçisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Muladi (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Prof. Dr. H. \"Muladi\" ,S.H. (d. 26 Mayıs 1943, Surakarta -ö. 31 Aralık 2020, Cakarta), Endonezyalı akademisyen, yargıç ve siyasetçi. \n" }, "Nasrul Abit": { "first_paragraph": "Nasrul Abit (24 Aralık 1954 – 28 Ağustos 2021), Endonezyalı siyasetçi. Büyük Endonezya Hareket Partisi'nden siyasete girdi. 12 Şubat 2016'dan 12 Şubat 2021 tarihine kadar vali Irwan Prayitno yönetiminde Batı Sumatra'nın 8. Vali Yardımcısı olarak görev yaptı. 2015 yılında Batı Sumatra valiliği seçimlerinde Prayitno'nun yardımcısı olarak seçildi. Ayrıca 2000'den 2005 yılına kadar Pesisir Selatan Eyaleti Naib Yardımcısı ve Eylül 2005'ten Eylül 2015 tarihine Pesisir Selatan Eyaleti Naibi olarak görev aldı.[1]\n" }, "Omar Said Tjokroaminoto": { "first_paragraph": "Ömer Said Tjokroaminoto (16 Ağustos 1882 - 17 Aralık 1934),[1] Endonezya'da H.O.S. Tjokroaminoto, Endonezyalı Milliyetçilik hayranıydı. Samanhudi tarafından kurulan ve ikisinin de kurucu ortağı olduğu Sarekat Islam olan İslami Sendika'nın (Endonezce: Syarekat Dagang Islam) liderlerinden biri oldu.[2][3]\n" }, "Hari Sabarno": { "first_paragraph": "Hari Sabarno (12 Ağustos 1944 – 1 Haziran 2019), Endonezyalı asker ve siyasetçi. Endonezya Ordusu'nda General ve Endonezya İçişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.[1][2][3]\n" }, "Djoko Santoso": { "first_paragraph": "Djoko Santoso ([ˈdʒoko sanˈtoso]; 8 Eylül 1952 -10 Mayıs 2020), Endonezyalı asker ve siyasetçi.\n" }, "Sjarifuddin Baharsjah": { "first_paragraph": "Seyfuriddin Baharşah (d. 16 Mayıs 1931 - ö. 15 Ocak 2021), Endonezyalı siyasetçi ve akademisyen.\n" }, "Subiakto Tjakrawerdaya": { "first_paragraph": "Subiakto Tjakrawerdaya (d. 10 Ağustos 1944 -ö. 2 Ocak 2021), Endonezyalı siyasetçi ve iş insanı.[1][2]\n" }, "Aşot Hovhannisyan": { "first_paragraph": "Aşot Hovhannisyan (Rusça: Иоаннисян, Ашот Гарегинович) (d. 18 Haziran 1887 – ö. 30 Haziran 1972), Sovyet ve Ermeni siyasetçi. Ermenistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri, tarihçi ve akademisyen.[1][2]\n" }, "Celal Harutyunyan": { "first_paragraph": "Celal Anatolii Harutyunyan (Ermenice: Ջալալ Անատոլիի Հարությունյան; Rusça: Джалал Анатольевич Арутюнян Calal Anatolyeviç Arutyunyan; d. 11 Kasım 1974 Badara, Sovyetler Birliği), Dağlık Karabağlı asker ve siyasetçi. Daha önceden Dağlık Karabağ Savunma Ordusu ile Savunma Bakanlığı görevlerini yürüttü.[1]\n" }, "David Tonoyan": { "first_paragraph": "David Edgari Tonoyan (Ermenice: Դավիթ Էդգարի Տոնոյան; d. 27 Aralık 1967 Öskemen, Sovyetler Birliği), Ermeni siyasetçi. 2018-2020 yılları arasında Savunma Bakanı ve 2017-2018 yılları arasında Acil Durumlar Bakanı görevlerini yürüttü.\n" }, "II. Artavazd": { "first_paragraph": "II. Artavazd (Ermenice: Արտավազդ Երկրորդ; Yunanca: ΑΡΤΑΒΑΖΔΟΥ, Artavazdou), İÖ 55-34 arası Ermenistan imparatoru. Büyük Tigran ile Pontuslu Kleopatra'nın çocuğudur. Böylece anne yanından Büyük Mitridat'ın da torunu olmaktadır.\n" }, "Gagik Beglaryan": { "first_paragraph": "Gagik Beglaryan (Ermenice: Գագիկ Բեգլարյան), Ermeni politikacı ve Erivan'ın belediye başkanı. 4 Mart 2009 tarihinde Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan tarafından geçici olarak 31 Mayıs'ta yapılacak yerel seçimlere kadar Erivan belediye başkanı olarak atandı. 31 Mayıs 2009'da yapılan seçimler sonucunda mensupu ve baş adayı olduğu Ermenistan Cumhuriyet Partisinin %47.39 oy alıp kazanmasıyla beraber Erivan belediye başkanı seçildi.[1]\n" }, "Garegin Njdeh": { "first_paragraph": "Garegin Ter-Harutyunyan, savaşlardaki bilinen adıyla Garegin Njdeh veya Garegin Nzhdeh (Njdeh Ermenicede \"sürgün\" veya \"göçebe” anlamındadır. (Ermenice:Գարեգին Նժդեհ), (1 Ocak 1886, Nahçıvan, Güznüt (Kznut) - 21 Aralık 1955, Sovyetler Birliği, Vladimir), gerçek adı Garegin Yeğişe Ter-Harutünyan olan Ermeni devlet adamı, asker, stratejist, gerilla lideri. Ermeni Devrimci Federasyonu (Taşnagsütun) üyesi olarak Ermeni Ulusal bağımsızlık hareketlerine katılmıştir. Balkan Savaşları ve 1.Dünya Savaşında Bulgaristan ve Rusya lehine Ermeni Taburlarını yöneterek Osmanlı'ya karşı çarpışmıştır. Başarıları yanında yönettiği birlikler müslüman halka, Türklere, Pomaklara, Kürtlere yaptığı katliamlarla bilinmektedir.\nSavaş sonrası ilk Ermeni Cumhuriyeti olan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti 'nin önde gelen politik ve askeri figürlerindendir.Bu sebeple pek çok Ermeninin gözünde karizmatik ulusal kahramandır.[1][2]\nAnti-bolşevik faaliyetleri ile Dağlık Ermenistan Cumhuriyeti'nin esas kurucularından olmakla birlikte Sünik bölgesinin Sovyet Azerbaycan'a değil Sovyet Ermenistan'a bağlanmasındaki temel faktörde kendisi olmuştur.[3][4]\nİkinci Dünya Savaşı sırasında ise Sovyetler Birliği'ne karşı Nazi Almanyasını desteklemiş ve Wehrmacht için Ermeni Taburları kurarak Sovyetler Birliği'nin Nazilerce işgali onlarla birlikte Ermenistan'ı Sovyetlerden kurtarıp Türkiye'yi işgalini ve buralardan da bir kısım toprakların Ermenilere verilmesini sağlayıp tamamen bağımsız Büyük Ermenistan kurma hayali ile çarpışmıştır.[5][6] 1944 sonrası ise bu defa SSCB'yi Türkiye'ye savaş açıp işgali için kışkırtmış ancak kendisine itibar eden olmamıştır. \nAdı çeşitli savaş suçlarına karıştığından Nazi işbirlikçisi olduğundan aynı zamanda 1920-1921 yılları arasında Sovyetlere karşı devrimci faaliyette bulunduğundan bahisle Sovyetlerce yakalanıp tutuklanmış sonrasında hapishanede 1955'te ölmüştür.\n" }, "Grigor Areşyan": { "first_paragraph": "Grigor Areşyan (Ermenice: Գրիգոր Եվգենիի Արեշյան, 13 Mayıs 1949, Erivan - 2 Ağustos 2020, Erivan), Amerikalı-Ermeni arkeolog, tarihçi, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Grigoriy Korganov": { "first_paragraph": "Gregoriy Nikolayeviç Korganov (Korganyan, Korganaşvili) (d. 30 Temmuz 1896 Tiflis, Rus İmparatorluğu-20 Eylül 1918 Krasnovodsk, Trans-Hazar Hükümeti ö.), Gürcü-Ermeni komünist, Bolşevik Parti üyesi 26 Bakü Komiseri'nden biri.\n" }, "Haçadur Malumyan": { "first_paragraph": "Haçatur Malumyan, Aknuni (1863, Meğri - 1915) Ermeni gazeteci ve politik aktivisttir. Taşnaksütyun'un en faal ideologları arasında gösterilmektedir.[1]\n" }, "Ruben Hovsepyan": { "first_paragraph": "Ruben Hovsepyan (Ermenice: Ռուբեն Հովսեփյան; d. 5 Mayıs 1939 – ö.27 Ekim 2016), Ermeni yazar, siyasetçi, çevirmen ve editör. 1990'lı yıllarda politikayla ilgilenmiş ve Ermenistan Meclisi'nde 2000-2007 yılları arasında vekil olarak görev yapmıştır.\n" }, "I. Tigran": { "first_paragraph": "I. Tigran (Ermenice: Տիգրան Ա), MÖ 115-95 arası Ermenistan hükümdarı. Bu dönemde MÖ 112-111'de Ermenistan, Büyük Mihrdat yönetimindeki Arşaklı İmparatorluğu'na karşı yenilmiş[1] ve gelecekte II. Tigran olarak tahta oturacak hanedan üyesi, Arşaklı sarayına tutsak olarak verilmiştir.[2]\n" }, "II. Tigran": { "first_paragraph": "II. Tigran, II. Dikran ya da daha çok bilinen adıyla Büyük Tigran[2] (Ermenice: Տիգրան Մեծ, Tigran Mets; Latince: Tigranes Magnus; Yunanca: Τιγράνης ὁ Μέγας, Tigranis ho Megas),[3] MÖ 95-MÖ 55 arasında egemenlik süren Ermenistan imparatoru. Yönetimi sırasında ülkesi, Roma Cumhuriyeti'nin doğusundaki en güçlü devlet[4] ve bir süper güç[5] durumuna yükselmiştir.\n" }, "Kamo Areyan": { "first_paragraph": "Kamo Areyan (Ermenice: Կամո Արեյան, d. 20 Kasım 1957), Ermeni bir ekonomist ve politikacıdır.\n" }, "Karapet Rubinyan": { "first_paragraph": "Karapet Rubeni Rubinyan, (Ermenice: Կարապետ Ռուբենի Ռուբինյան), bir Ermenistan politikacı ve kamu figürü. Millet Meclisi eski başkan yardımcısı bir [bir Ermenistan bir (1995-1998), eski başkan yardımcısı belediye başkanı Erivan (1992-1993), eski belediye başkanı Shengavit ilçe bir Erivan (1991-1992).Üyesi Pan-Ermeni Ulusal Hareketi parti yönetim kurulu (1991-1998).\n" }, "Karen Demirciyan": { "first_paragraph": "Karen Demirciyan (Ermenice: Կարեն Դեմիրճյան, 17 Nisan 1932 – 27 Ekim 1999), Sovyet ve Ermeni siyasetçidir. 1974 ile 1988 yılları arasında Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin genel sekreterliğini yapmıştır. 1990'ların sonlarında tekrar politikaya atılan Demirciyan, Ermenistan Millî Meclisi'nde meclis başkanı seçildiği 1999 yılında meclisi basan silahlı bir grup tarafından öldürülmüştür.\n" }, "Anastas Mikoyan": { "first_paragraph": "Anastas İvanoviç Mikoyan, (25 Kasım 1895 Sanahin - 21 Ekim 1978 Moskova), Bolşevik önder ve Ermeni Sovyet politikacıdır.\n" }, "Minas Çeraz": { "first_paragraph": "Minas Çeraz Efendi (Ermenice: Մինաս Չերազ, 25 Temmuz 1852; Hasköy, Beyoğlu - 1929, Marsilya), Osmanlı Ermeni yazar, çevirmen, aktivist ve siyasetçidir.\n" }, "Movses Hakobyan": { "first_paragraph": "Movses Hranti Hakobyan (Ermenice: Մովսես Հրանտի Հակոբյան; d. 4 Şubat 1965), Dağlık Karabağ Ermenisi general, eski Dağlık Karabağ Savunma Bakanı ve Ermenistan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı.[1] Hagopyan, 19 Kasım 2018'den 18 Kasım 2020'deki istifasına kadar Silahlı Kuvvetlerin Baş Askeri Müfettişliğini yaptı. 19 Kasım 2018'den 18 Kasım 2020'deki istifasına kadar Ermenistan Silahlı Kuvvetleri Umumi Müfettişliği görevini sürdürdü.[2][3]\n" }, "Nairi Hunanyan": { "first_paragraph": "Nairi Hrachiki Hunanyan (Ermenice: Նաիրի Հունանյան d. 8 Aralık 1965) Ermeni Parlamentosunda dönemin başbakanı Vazgen Sarkisyan, o dönem ki Meclis Başkanı olan Karen Demirciyan ve 7 bakana suikast düzenleyen Ermeni gazeteci.\n" }, "Nikol Paşinyan": { "first_paragraph": "Nikol Vovayi Paşinyan (Ermenice: Նիկոլ Վովայի Փաշինյան; d. 1 Haziran 1975; İcevan), Ermeni siyasetçi, eski gazeteci ve editör. 8 Mayıs 2018'de Ermenistan başbakanı olarak göreve başlamıştır.\n" }, "Razmik Davoyan": { "first_paragraph": "Razmik Davoyan (Ermenice: Ռազմիկ Դավոյան, 3 Temmuz 1940 - 11 Ocak 2022), Ermeni şair, siyasetçi ve halk figürü.\n" }, "Ruben Rubinyan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Sergo Karapetyan": { "first_paragraph": "Sergo Karapetyan (Ermenice: Սերգո Կարապետյան ; d. 6 Ağustos 1948 – ö. 18 Şubat 2021), Ermeni siyasetçi. Karapetyan, 6 Ağustos 1948'de Erivan, Ermenistan'da doğdu. 2010 ile 2016 yılları arasında Ermenistan Turizm Bakanı olarak görev aldı.[1][2]\n" }, "Suren Spandaryan": { "first_paragraph": "Suren Spandaryan (15 Aralık [E.U. 3 Aralık] 1882, Tiflis - 24 Eylül [E.U. 11 Eylül] 1916, Krasnoyarsk) Ermeni asıllı Rus devrimci, edebiyatçı ve yayıncı. 1901 yılında Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisine üye olmuş ve Bolşevikler arasında yer almış, Merkez Komite ve Rusya Bürosunda görev yapmıştır.\n" }, "Vartan Oskanyan": { "first_paragraph": "Vartan Oskanyan (d. 1955, Halep, Suriye), Eski Ermenistan Dışişleri Bakanı, Civilitas Vakfı kurucusu ve başkanı.\n" }, "Varvara Sahakyan": { "first_paragraph": "Varvara Sahakyan (ö. 1934), Ermeni siyasetçidir. 1919'da ülke parlamentosuna seçilen üç kadın milletvekilinden biridir.\n" }, "Yervand Zaharyan": { "first_paragraph": "\n" }, "Alar Karis": { "first_paragraph": "Alar Karis (d. 26 Mart 1958), 11 Ekim 2021'den beri Estonya'nın altıncı Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Eston biyolog, memur ve siyasetçidir.[1][2]\n" }, "Carmen Kass": { "first_paragraph": "Carmen Kass (d. 14 Eylül 1978) Estonyalı bir model ve eski siyasi adayıdır. Versace, Yves Saint Laurent, Gucci, Valentino, Chanel, Calvin Klein, Ralph Lauren, Christian Dior, Céline ve 10 yıl üst üste Michael Kors gibi markaların yüzü olarak çalıştı. Vogue Dergisi'nin Amerikan baskısı, Ocak 2000 tarihli kapağında onu ve Gisele Bündchen'i dönemin iki süper modeli ilan etti.[2]\n" }, "Emma Asson": { "first_paragraph": "Emma Asson (13 Temmuz 1889 – 1 Ocak 1965), Eston siyasetçi.\n" }, "Hjalmar Mäe": { "first_paragraph": "Hjalmar-Johannes Mäe (24 Ekim [E.U. 11 Ekim] 1901 1901, Tuhala, Harrien Bölgesi, Estonya Guberniyası, Rus İmparatorluğu - 10 Nisan 1978, Graz, Avusturya) Estonyalı bir siyasetçidir.[1]\n" }, "Indrek Toome": { "first_paragraph": "Indrek Toome (d. 19 Eylül 1943, Talinn –ö. 28 Şubat 2023, Talinn, Estonya), Sovyet-Eston komünist siyasetçi ve iş adamı. 1988-1990 yılları arasında o dönemde Sovyet İşgali'ndeki Estonya'da başbakan olarak görev almıştır. 1991'de Estonya'nın bağımsızlığının yeniden kazanmasıyla siyaseti bırakıp emlakçılık yapmaya başlamıştır.[1][1]\n" }, "Karl Vaino": { "first_paragraph": "Karl Genrikhovich Vaino (Estonca: Karl Vaino; Rusça: Karlарлл Генриририовов; doğum adı: Kirill Voinov;[1] d. 28 Mayıs 1923 – ö. 14 Şubat 2022), Eston siyasetçi.[2][3]\n" }, "Mart Nutt": { "first_paragraph": "Mart Nutt (21 Mart 1962 –2 Haziran 2019), Eston siyasetçi ve tarihçi.[1]\n" }, "Jüri Pihl": { "first_paragraph": "Jüri Pihl (17 Mart 1954 - 3 Şubat 2019), Eston siyasetçidir.[1]\n" }, "Siiri Sisask": { "first_paragraph": "Siiri Sisask (d. 21 Eylül 1968), Eston şarkıcı, aktris ve siyasetçi.[1]\n" }, "Sirje Kingsepp": { "first_paragraph": "Sirje Kingsepp (d. 13 Eylül 1969; Kiviõli) Estonyalı politikacı.\n" }, "Yana Toom": { "first_paragraph": "Yana Toom (d. 15 Ekim 1966) Estonyalı bir politikacı ve Estonya'dan Avrupa Parlamentosu Üyesidir. Avrupa Merkez Liberaller ve Demokratlar İttifakı'nın bir parçası olan Estonya Merkez Partisi'nin bir üyesidir.[1] Yana Toom'un annesi, Rus-Yahudi kökenli bir politikacı Margarita Chernogorova'ydı.\n" }, "Esvatini kralları listesi": { "first_paragraph": "Svaziland kralı ya da ülke isim değişikliğinden sonra Esvatini kralı, Afrika ülkesi Esvatini'nin bağımsızlığını kazandığı 1968 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişilere verilen unvandır. Ülkeyi bağımsızlığını kazandığı 1968 yılına kadar Yüce Şef unvanı ile yöneten krallar, bağımsızlık sonrası kral unvanı ile Svaziland'ı yönetmişlerdir. Kralın tahta çıktığında belli bir yaşın altında olduğu dönemlerde ülkeyi kralların anneleri kral naibi olarak yönetmiştir. Ülkede kral Ngwenyana (Türkçe:Aslan) unvanı ile ülkeyi yönetmektedir. Kral naibi olarak ülkeyi yöneten kraliçe anneler Ndlovukati (Türkçe:Dişi fil) unvanı ile anılmaktadırlar. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "II. Mswati": { "first_paragraph": "II. Mswati ya da diğer yaygın kullanılan isimleriyle Mswazi, Mavuso ve Mdvuso (1820-1868), Svazilandlı kral. II. Mswati, Afrika ülkesi Svaziland'da 1840 ile 1868 yılları arasında Svaziland kralı olarak hüküm sürmüştür.\n" }, "II. Sobhuza": { "first_paragraph": "Kral II. Sobhuza (d. 22 Temmuz 1899 - ö. 21 Ağustos 1982), Svazilandlı hükümdar. II. Sobhuza, Afrika ülkesi Svaziland'da henüz dört aylık iken Yüce Şef unvanı ile tahta çıkartılmış, ülkesinin bağımsızlığını kazanması sonrasında da Kral olarak ülkeyi ölümüne kadar yönetmiştir.\n" }, "III. Ngwane": { "first_paragraph": "III. Ngwane (d. ? - ö. 1780), Svazilandlı hükümdar. III. Ngwane, Afrika ülkesi Svaziland'ın bilinen ilk hükümdarı olarak 1780 yılına kadar hüküm sürmüştür.\n" }, "III. Mswati": { "first_paragraph": "III. Mswati (d. Makhosetive Dlamini; 19 Nisan 1968), 1986'dan beri görev başında olan Esvatini kralı. Aynı zamanda Swazi Kraliyet Ailesi başkanıdır. Ülkesini monarşi ile yönetmektedir. Mswati kabine üyeleri ve yargı atama yetkisine sahiptir ve bu özellikle dünyanın son mutlak hükûmdarlardan biri olarak kabul edilir. Ancak, Swazi geleneklerine belli ölçüde bağlıdır ve mirasçısı seçme yetkisine sahip değildir. Mswati'nin politikaları ve lüks yaşam tarzı yerli protestoları ve uluslararası eleştirileri tetiklemiştir.\n" }, "Bheki Dlamini": { "first_paragraph": "Bheki Dlamini, Svazilandlı siyasetçi. Dlamini, Afrika ülkesi Svaziland'da 2008 yılında kısa bir süre başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Christian Ntshangase": { "first_paragraph": "Christian Ntshangase (d. ? ; ö. 16 Ocak 2021), Estvatinili siyasetçi.\n" }, "Makhosini Dlamini": { "first_paragraph": "Makhosini Dlamini (1914, Hlatikulu - 28 Nisan 1978, Mbabane), Svazilandlı siyasetçi. Dlamini, Afrika ülkesi Svaziland'ın henüz bağımsızlığını kazanmadan önce geldiği başbakanlık makamında bağımsızlıktan sonra da bulunarak 1967 ile 1976 yılları arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Paul Shabangu": { "first_paragraph": "Paul Shabangu (~1943), Svazilandlı siyasetçi. Shabangu, Afrika ülkesi Esvatini'de 2003 yılında kısa bir süre geçici olarak başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Themba Dlamini": { "first_paragraph": "Absalom Themba Dlamini (1 Aralık 1950[1]), Svazilandlı siyasetçi. Dlamini, Afrika ülkesi Svaziland'da 2003-2008 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.[2]\n" }, "Fisseha Desta": { "first_paragraph": "Fisseha Desta (Tigrinyaca:ፍስሃ ደስታ; d. 21 Nisan 1941 – ö. 7 Mayıs 2022), Etiyopyalı rütbeli asker ve siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Fikre Selassie Wogderess": { "first_paragraph": "Fikre Selassie Wogderess (Geez dili:ፍቅረ ሥላሴ ወግደረስ; d. 13 Temmuz 1945, Addis Ababa[1] - ö. 12 Aralık 2020, Addis Ababa, Etiyopya), Etiyopyalı siyasetçi.[2]\n" }, "Aksel V. Johannesen": { "first_paragraph": "Aksel Vilhelmsson Johannesen (d. 8 Kasım 1972, Klaksvík), Faroeli avukat ve siyasetçi. Johannesen, Avrupa'da Danimarka özerk bölgesi olan Faroe Adaları'nda 22 Aralık 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır. Sosyal Demokrat Parti (Javnaðarflokkurin) lideri olan Johannesen, 2015 ile 2019 yılları arasında da bu makamda bulunmuştu.[1]\n" }, "Andrass Samuelsen": { "first_paragraph": "Andrass Samuelsen (Danca: Andreas Samuelsen) (d. 1 Temmuz 1873 - ö. 30 Haziran 1954) Faroeli siyasetçi ve Birlik Partisi üyesiydi. Samuelsen, Avrupa kıtasında Danimarka Krallığı'na bağlı olan özerk Faroe Adaları'nda ülkeni özerkliğini kazandığı 1948 yılında adanın ilk başbakanı (Løgmenn) olarak makama gelmiştir.\n" }, "Bárður á Steig Nielsen": { "first_paragraph": "Bárður á Steig Nielsen (16 Nisan 1972), Faroeli politikacı ve iş insanı. Nielsen, Avrupa'da Danimarka'ya bağlı özerk bölge olan Faroe Adaları'nda 2019-2022 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Dan M. Knudsen": { "first_paragraph": "Dan Michael Knudsen (d. 2 Mart 1962), Faroe Adaları'nın Yüksek Komiseri (Rigsombudsmanden på Færøerne). Knudsen, 2008 yılında göreve atandı. Daha önce 1997-2000 yılları arası Faroe hükûmetinde, Maliye Bölümü'nde çalıştı:Knudsen, 1997 yılında Odense'de, Güney Danimarka Üniversitesi Sosyal Ekonomi alanında yüksek lisans derecesi ile mezun oldu.[1]\n" }, "Hans Jacobsen": { "first_paragraph": "Hans Jacobsen ( 29 Kasım 1938'de Glyvrar, Faroe Adaları'ndaki Bakka'da doğdu , 17 Aralık 2011'de öldü ), Hans á Bakka olarak da bilinir, girişimci ve Faroe Adaları'nın en büyük somon çiftliği şirketi Bakkafrost 'un kurucusuydu. Bakkafrost bugün dünyanın en büyük balık yetiştiriciliği şirketlerinden biri haline geldi.[1]\n" }, "Kaj Leo Johannesen": { "first_paragraph": "Kaj Leo Johannesen (d. 28 Ağustos 1964, Streymoy, Faroe Adaları), Faroe Birlik Partisi (Sambandsflokkurin)'ni temsil eden Faroe Adalarının eski başbakanıdır. 26 Eylül 2008 tarihinde göreve başladı. Johannesen aynı zamanda eski bir uluslararası futbol oyuncusu, Faroe Adaları millî futbol takımı kalecisiydi.[1]\n" }, "Lene Moyell Johansen": { "first_paragraph": "Lene Moyell Johansen (d. 1968) 15 Mayıs 2017'den beri Faroe Adaları Yüksek Komiserliği yapmış Danimarkalı bir avukat. Daha önce Roskilde hükûmetinde görev yaptı ve 2008'den beri Faroe Adaları'nda çalıştı.[1]\n" }, "Abdülkerim Hattabi": { "first_paragraph": "Abdülkerim Hattabi, tam adı Muhammed bin Abdülkerim el-Hattabi (Arapça: محمد بن عبد الكريم الخطابي)(d. 1882, Ajdir, Fas - ö. 6 Şubat 1963, Kahire, Mısır) Kuzey Afrika'daki İspanyol ve Fransız egemenliğine karşı direniş hareketinin önderi ve kısa ömürlü Rif Cumhuriyeti'nin (1921-26) kurucusu. Usta bir taktikçi ve yetenekli bir örgütçü olan Abdülkerim kendini Magrip (Kuzeybatı Afrika) kahramanı yapan bir bağımsızlık hareketini yönetti. Ho Chi Minh'in silahlı bağımsızlık mücadelesinin ve modern gerilla tekniklerinin öncüsü olarak adlandırdığı Abdülkerim ancak sömürgeci güçlerin askeri ve teknolojik üstünlüğü ile yenilebildi.\n" }, "Muhammed Kerim Lamrani": { "first_paragraph": "Muhammed Kerim Lamrani (1 Mayıs 1919 – 20 Eylül 2018), Faslı siyasetçi ve eski başbakan. Üç dönem Fas başbakanı olarak görev aldı.[1] Lamrani, ölümünden önceki dönemde en yaşlı Dünya genelindeki siyasi liderlerden biriydi.\n" }, "Roshika Deo": { "first_paragraph": "Roshika Deo (d. 1981) Fijili siyasetçi ve aktivist.\nFeminizm, LGBT, engelli ve insan hakları, çevrecilik konularında çalışmaları bulunan Fiji Değişim Kampanyası/Hareketinin kurucusudur. Örgüt öncelikle Fiji’de sosyal, siyasi, ekonomik ve kültürel alanda değişiklikler yapma amacıyla hareket etmektedir. Roshika Deo örgütün lideri olarak 2014 Fiji Genel Seçimlerinde bağımsız olarak aday oldu. Deo 2014 seçimlerine bağımsız olarak adaylığını koyan ilk kişi olmuştur.[1][2] Bağımsız aday olması dolayısıyla FijiFirst ve Sodelpa partilerinin yanı sıra Fiji Metodist Kilisesi tarafından da eleştirilere maruz kalan Deo, resmi adaylık için gerekli olan imza sayısına ulaşmakta güçlük yaşadı.[3] 2013 yılında Uluslararası Af Örgütü tarafından İnsan Hakları Savunucusu Ödülüne aday gösterildi. 2014 yılında ise ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülüne layık görüldü.[4]\nDeo özellikle kadına karşı şiddete karşı etkili çalışmalarıyla bilinmektedir.[5][6]\n" }, "Epeli Nailatikau": { "first_paragraph": "Tuğgeneral Ratu Epeli Nailatikau (d. 5 Temmuz 1941), Fiji'nin eski Cumhurbaşkanı. Askeri ve diplomatik olarak hükûmetde uzun bir kariyere sahiptir. Fiji Parlamentosu'nda 2001 yılından 2006 yılına kadar Temsilciler Meclisi Başkanı olarak görev yaptı. Ayrıca Parlamenterler Tahsisatlar Komitesi ve Temsilciler Meclisi Komitesi Başkanı oldu. 8 Ocak 2007 tarihinde, geçici olarak Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı olarak atandı; Eylül 2008'de İl Geliştirme ve Multi-Etnik İşler Bakanı oldu. Ekim 2008 yılında, Yerli İşleri Bakanı ve \"Büyük Konsey Şefleri başkanı\" oldu. 17 Nisan 2009 tarihinde, Askeri hükûmet tarafından Devlet Başkanı Yardımcısı olarak atandı. 30 Temmuz 2009 tarihinde, 88 yaşındaki Devlet Başkanı Josefa Iloilo emekli olduktan sonra Devlet Başkan Vekili oldu. 5 Kasım 2009 tarihinde, Fiji'nin yeni Cumhurbaşkanı olarak yemin etti.\n" }, "Frank Bainimarama": { "first_paragraph": "Josaia Voreqe \"Frank\" Bainimarama (d. 27 Nisan 1954), Fijili siyasetçi ve deniz subayı. Bainimarama, Okyanusya ülkesi Fiji'de 5 Ocak 2007 ile 24 Aralık 2022 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. 16 Nisan 2020 - 24 Aralık 2022 tarihleri arasında Dışişleri Bakanlığı görevinde de bulunmuştur.\n" }, "George Konrote": { "first_paragraph": "Jioji Konousi \"George\" Konrote (d. 26 Aralık 1947),[1] Fijili siyasetçi ve emekli tümgeneral. 2015-2021 yılları arası Fiji'nin cumhurbaşkanlığını yapmıştır.\n" }, "Kamisese Mara": { "first_paragraph": "Ratu Sir Kamisese Mara (doğum ismi: Kamisese Kapaiwai Tuimacilai Uluilakeba Mara) (d. 6 Mayıs 1920, Vanua Balavu - ö. 18 Nisan 2004, Suva), Fijili siyasetçi. Mara, Okyanusya ülkesi Fiji'de hem başbakanlık hem de devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Mara, modern Fiji'nin kurucusu olarak kabul edilmektedir.[1]\n" }, "Laisenia Qarase": { "first_paragraph": "Laisenia Qarase (4 Şubat 1941; Vanua Balavu - 21 Nisan 2020; Suva), Fijili siyasetçi.\n" }, "Wiliame Katonivere": { "first_paragraph": "Ratu Wiliame Maivalili Katonivere (d. 20 Nisan 1964), Fijili siyasetçi. Katonivere, Büyük Okyanus'ta Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan Fiji'de 12 Kasım 2021 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Charles Konan Banny": { "first_paragraph": "Charles Konan Banny (d. 11 Kasım 1942[1] – ö. 10 Eylül 2021[2][3]), Fildişi Sahilli siyasetçi ve ekonomist.[4]\n" }, "Laurent Gbagbo": { "first_paragraph": "Laurent Koudou Gbagbo (d. 31 Mayıs 1945, Gagnoa), 26 Ekim 2000 yılından 11 Nisan 2011 yılında tutuklanmasına kadar Fildişi Sahili'nin dördüncü Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Herminio Bautista": { "first_paragraph": "Herminio \"Butch\" Bautista, (bilinen adıyla: Arsenio Bautista ; d. 1934- ö. 13 Şubat 2017 ),Filipinli tanınmış komedyen, yönetmen, oyuncu ve siyasetçidir. 1956 yapımı Fernando Poe Jr. imzalı Lo'Waist Gang adlı film ile oyunculuğa adım atmıştır.\n" }, "Benigno Aquino III": { "first_paragraph": "Benigno Simeon Cojuangco Aquino III (8 Şubat 1960 - 24 Haziran 2021), Haziran 2010-30 Haziran 2016 tarihleri arası Filipinler'in 15. devlet başkanı olan Filipinli politikacıdır.\n" }, "Benigno Aquino Jr.": { "first_paragraph": "Benigno Simeon \"Ninoy\" Aquino, Jr. (27 Kasım 1932 - 21 Ağustos 1983) bir Filipin senatörü ve Tarlac ilinin eski valisiydi.[1] Aquino, Gerry Roxas ve Jovito Salonga ile birlikte Başkan Ferdinand Marcos karşıtı bir grubun lideriydi.[2] Sıkı yönetimden sonra Aquino ve muhalifleri gözaltına alındılar ve yedi yıl hapsedildiler. Aquino, kalp krizine karşı Amerika Birleşik Devletleri'ne tedavi olması için gitmesine izin vermişlerdir. 1983'te hapsinin bitmesinden üç yıl sonra geri dönerken Manila Uluslararası Havalimanı'nda öldürüldü. Onun ölümünden sonra dul eşi Maria Corazon Aquino kocasının başladığı işi bitirmek için UNİDO partisinin içinde 1986 seçimlere başkanlık için aday olmuştur.[3][4]\n" }, "Helena Benitez": { "first_paragraph": "Helena Zoilo Benitez (27 Haziran 1914, Manila - 14 Temmuz 2016), Filipinli siyasetçi ve bürokrat.[1]\n" }, "Gazali Cafer": { "first_paragraph": "Gazali Cafer (6 Mayıs 1944 –13 Mart 2019), Filipinli üst düzey rütbeli asker ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Cielito del Mundo": { "first_paragraph": "Cielito del Mundo (bilinen adıyla: Mahal d. 4 Temmuz 1935, Filipinler – ö. 9 Ocak 2016, Arizona, ABD), Filipinli şarkıcı, oyuncu, politikacı ve TV sunucusudur[1]\n" }, "Danilo Lacuna": { "first_paragraph": "Danilo Bautista Lacuna Sr. (d. 20 Mart 1938 –ö. 13 Ağustos 2023), Filipinli hukukçu ve siyasetçi.[2]\n" }, "Nestor Espenilla Jr.": { "first_paragraph": "Nestor Aldave Espenilla Jr. (12 Ekim 1958 - 23 Şubat 2019), Filpinli siyasetçi ve ekonomist.\n" }, "Eva Estrada Kalaw": { "first_paragraph": "Eva Estrada Kalaw (d. 16 Haziran 1920 –ö. 25 Mayıs 2017),Filipinli kadın siyasetçi ve profesördür.\n1965-1972 yılları arasında Filipinler Senatosu'nda senatör olarak görev yaptı. 1965 yılında Nacionalista Partisi tarafından senatör seçildi.[1] Ferdinand Marcos başkanlığında Senato'da görev yapıyordu, Filipin iç ve dış politikalarında büyük bir dönüşümün parçası olmuştur.\n" }, "Fidel Ramos": { "first_paragraph": "Fidel Valdez Ramos (d. 18 Mart 1928 - ö. 31 Temmuz 2022), Filipinli general ve siyasetçi. 30 Haziran 1992'den 30 Haziran 1998'e kadar Filipinler devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Jose Maria Sison": { "first_paragraph": "José María Canlás Sison (d. 8 Şubat 1939 – ö. 16 Aralık 2022), Filipinli siyasetçi, asker, yazar ve aktivist.[2]\n[3][4]\n" }, "Gina Lopez": { "first_paragraph": "Regina Paz \"Gina\" La'O López (27 Aralık 1953 -19 Ağustos 2019), Filipinli çevreci, siyasetçi ve hayırsever.[1][2]\n" }, "Mel Lopez": { "first_paragraph": "Gemiliano \"Mel\" Campos Lopez, Jr. (d. 1 Eylül 1935 - ö. 1 Ocak 2017), Filipinli bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Murad İbrahim": { "first_paragraph": "Murad İbrahim (Doğum 2 Mayıs 1948) Moro İslami Kurtuluş Cephesi'nin başkanı ve 22 Şubat 2019 da kurulan Bangsamoro Geçiş Hükûmetinin başbakanı[1]\n" }, "Prospero Nograles": { "first_paragraph": "Prospero Castillo Nograles (d. 30 Ekim 1947 –ö.4 Mayıs 2019), Filipinli siyasetçi ve hukukçu.[1][2][3]\n" }, "Noli de Castro": { "first_paragraph": "Manuel \"Noli\" Leuterio De Castro, Jr. (d. 6 Temmuz 1949), Filipinler'in siyasetçisi ve eski gazeteci. De Castro 2001'de senatör olarak ve 2004'te Devlet Başkanı Gloria Macapagal Arroyo zamanında Başkan yardımcısı olarak seçildi. İlk bağımsız başkan yardımcısıdır.\n" }, "Sergio Osmeña": { "first_paragraph": "Sergio Osmeña (9 Eylül 1878 - 19 Ekim 1961) Filipinli devlet adamı.\n" }, "Ramon Revilla Sr.": { "first_paragraph": "José Acuña Bautista Sr. (bilinen adıyla: Ramon Revilla Sr. ya da Ramon Revilla ; d. 8 Mart 1927 –ö. 26 Haziran 2020),[1] Filipinli aktör ve siyasetçi. \n" }, "Carmencita Reyes": { "first_paragraph": "Carmencita Ongsiako Reyes (d. 9 Kasım 1931 – ö. 7 Ocak 2019), Filipinli kadın siyasetçi ve hukukçu.[1]\n" }, "Reynaldo Umali": { "first_paragraph": "Reynaldo Villar Umali (d. 26 Şubat 1957 – ö. 7 Ocak 2021)[1][2], Filipinli siyasetçi ve hukukçu.[3][4][5][6]\n" }, "Rodolfo Severino Jr.": { "first_paragraph": "Rodolfo Certeza Severino Jr. (d. 27 Nisan 1936 - ö. 19 Nisan 2019), Filipinli siyasetçi, akademisyen ve diplomat.[1][2][3]\n" }, "Roel Degamo": { "first_paragraph": "Roel Ragay Degamo (d. 29 Nisan 1966[1] – ö. 4 Mart 2023[2]), Filipinli siyasetçi.[3]\n" }, "Perfecto Yasay Jr.": { "first_paragraph": "Perfecto \"Jun\" Rivas Yasay Jr. (27 Ocak 1947, Kidapawan - 12 Haziran 2020, Manila), Filipinli siyasetçi.\n" }, "Abd el-Sattar Kasım": { "first_paragraph": "Abd el-Sattar Tawfiq Kasım el-Khader (Arapça: عبد الستار توفيق قاسم الخضر خليلية 21 Eylül 1948 - 1 Şubat 2021) Filistinli yazar, düşünür, siyasi analist ve akademisyendi.\n" }, "Abdullah Rimavi": { "first_paragraph": "Abdullah Rimawi (Arapça: عبد الله الريماوي; Abdullah er-Rimawi, 1920 - 5 Mart 1980)[1][2] 1950'lerde Ürdün'deki Baas Partisi'nin başkanıydı. 1957'de Süleyman Nabulsi hükûmetinde dışişleri bakanı olarak görev yaptı. Sadık bir pan-Arabist olan Rimawi, Ürdün'deki Haşimi yönetici ailesinin en sesli muhaliflerinden biri haline geldi ve Suriye ile birleşmeyi tercih etti. 1957'de (bir parçası olduğu) sol hükûmet ile kraliyet ailesi arasındaki kriz nedeniyle Ürdün'den kaçtı. Birleşik Arap Cumhuriyeti'ne (BAC; 1958'de Mısır ve Suriye arasındaki birliğin sonucu) yerleşti ve burada BAC Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'a yakınlaştı. 1959'da bu yakınlık, Nasır ile anlaşmazlığı olan Baas Partisi'nden ihraç edilmesine sebep oldu. Kısa bir süre sonra Arap Sosyalist Devrimci Baas Partisi adında ayrı bir parti kurdu. Sürgünü sırasında, Ürdün monarşisine saldırmak veya monarşiyi baltalamak için bir dizi girişimde bulunduğu iddia edildi.\n" }, "Ahmed Kurey": { "first_paragraph": "Ahmed Ali Muhammed Kurey (Arapça: أحمد علي محمد قريع; 26 Mart 1937, Ebu Dis - 22 Şubat 2023) veya Arapça künyesiyle Ebu Âlâ (Arapça: أبو علاء), Filistinli siyasetçi. Filistin Ulusal Yönetimi'nin 2. başbakanıdır. 7 Ekim 2003'te bu göreve gelmiş, bir sonraki seçimlerde tekrar aday olacağından 18 Aralık 2005'te görevinden istifa etse de aday olmaktan vazgeçmesinin ardından 24 Aralık'ta tekrar bu göreve dönüş ve 29 Mart 2006'ya kadar görevini sürdürmüştür.[1]\n" }, "Ahmed Şukayri": { "first_paragraph": "Ahmed Şukayri, (Arapça: أحمد الشقيري‎‎) , (1 Ocak 1908, Tebine, Cebel-i Lübnan Sancağı Osmanlı Devleti – 26 Şubat 1980, Amman, Ürdün) Arap siyasetçi ve Filistin Kurtuluş Örgütü'nün ilk başkanı.\n" }, "Yaser Arafat": { "first_paragraph": "\n" }, "Aziz Duveyk": { "first_paragraph": "Aziz Duwaik (d. 1950), 18 Ocak 2006 tarihinde bu göreve seçilmesinin yana Filistin Yasama Konseyi (PLC) Başkanıdır. Hamas üyesi olduğu iddiasıyla 6 Ağustos 2006 tarihinde İsrail'de hapse atıldı ama 22 Haziran 2009 tarihinde serbest bırakıldı. Bazı Filistinliler, Duveyik'i, Filistin Ulusal Yönetimi'nin Cumhurbaşkanı vekili olarak düşünürler.\n" }, "Cemal Ebu Samhadana": { "first_paragraph": "Cemal Ebu Samhadana (8 Şubat, 1963 - 8 Haziran, 2006), Filistinli güvenlikçidir. Filistin Halk Direniş Komiteleri'nin lideriydi.\n" }, "Ahmed Cibril": { "first_paragraph": "Ahmed Cibril (1938 - 7 Temmuz 2021; Arapça: أحمد جبريل), radikal solcu Filistin Halk Kurtuluş Cephesi-Genel Komutanlık (FHKC-GK) örgütünün kurucusu ve lideri.\n" }, "Muhammed Ebu Faris": { "first_paragraph": "Muhammed Abdülkadir Ebu Faris (Arapça: محمد عبد القادر أبو فارس; 1938, El-Feluce - 3 Kasım 2015, Amman), Filistinli-Ürdünlü siyasetçi, akademisyen ve vaizdir.\n" }, "İbrahim el-Meşuhi": { "first_paragraph": "İbrahim el-Meşuhi (Arapça: إبراهيم المشوخي; d. 1949, Refah), Filistinli-Ürdünlü siyasetçi ve yazardır.\n" }, "Emin el-Hüseynî": { "first_paragraph": "Muhammed Emin el-Hüseyni (Arapça: محمد أمين الحسيني) (d. 1897, Kudüs - ö. 4 Temmuz 1974, Beyrut), Filistinli bir Arap milliyetçisi ve Filistin Mandası'nda Müslüman liderdi.[1] 1921-1948 yılları arasında Kudüs başmüftüsü olarak görev yapmış ve Arap Yüksek Komitesi'nin kurucusudur.\n" }, "Wadie Haddad": { "first_paragraph": "Wadie Haddad (وديع حداد) (doğumu 1927– ölümü 1978), lakabı Ebu Hani, 1960’lı ve 1970’li yıllarda etkin olmuş Filistinli militan.\n" }, "Halid Meşal": { "first_paragraph": "Halit Meşal (d. 1956), 2004'ten beri İslami Direniş Hareketi'nin (Hamas) siyasi lideri olan Filistinli siyasetçi.\n" }, "Leyla Halid": { "first_paragraph": "Leyla Halid (ليلى خالد laylà ẖālid; 9 Nisan 1944) Filistin Halk Kurtuluş Örgütü'nün bir üyesi. Şu anda Filistin Ulusal Yönetimi'nin bir üyesidir. 1982 yılında evlendiği ikinci kocası doktor Fayez Raşid Hilal ve Bader ve Başar adındaki iki oğluyla birlikte Ürdün'ün başkenti Amman'da ikamet etmektedir. [1]\n" }, "İsmail Haniye": { "first_paragraph": "İsmail Haniye (d. 1963), Filistinli siyaset adamı, Filistin Ulusal Yönetimi'nin tartışmalı[kaynak belirtilmeli] eski başbakanı. 2017 yılından itibaren Hamas'ın Siyasi Büro Başkanı[1]\n" }, "Kadri Ebu Bekir": { "first_paragraph": "Kadri Ebu Bekir (Arapça:قدري أبو بكر; d. 10 Ocak 1953 –ö. 1 Temmuz 2023), Filistinli siyasetçi.[1]\n" }, "Ahmad Kurd": { "first_paragraph": "Ahmed Kurd (Arapça: أحمد كرد; 1949 - 9 Mayıs 2020), Filistinli siyasetçi ve din adamı.\n" }, "Mahmud Abbas": { "first_paragraph": "Mahmud Abbas (Arapça: مَحْمُود عَبَّاس, Maḥmūd ʿAbbās; d. 26 Mart 1935, Safed; takma adı: Ebu Mazen), Filistin Kurtuluş Örgütü kurucularından ve Filistin devlet başkanı.\n" }, "Muhammed Iştiyye": { "first_paragraph": "Muhammed Iştiyye (Arapça: محمد اشتية) (17 Ocak 1958 doğumlu) Filistinli bir politikacı. İştiye, 14 Nisan 2019'dan bu yana Filistin Ulusal Yönetimi'nin başbakanıdır.\n" }, "Nayif Havatme": { "first_paragraph": "Naif Havatme, 17 Kasım 1935 yılında Ürdün’ün Salt şehrinde doğmuş Filistinli politikacıdır.\nHavatme Grek Ortodoks bir bedevi kabilesinden gelmekteydi. 1954 yılında yüksek eğitimine Kahire’de devam ederken, Arap Ulusal Hareketi örgütüne katılarak partinin sol kanadında yer aldı. Eğitimini ekonomik problemler nedeniyle yarım bıraktı. 1956 yılında Ürdün’e geri döndü ve bir Katolik okulunda öğretmenlik yaptı. Bir yandan da devrimci aktiviteleri yönetti. 1958 de Lübnan’a iltica etti. Sonrasında ise Irak’a sürgüne gönderildi. AUH’nin Irak kolunu beş yıl boyunca yönetti. Abdülkerim Kasım’ın düşüşünden sonra, Büyük Britanyalılara karşı savaşmak için Güney Yemen’e gitti ve 1963-1967 yılları arasında burada savaştı. Ürdün’de çıkan genel aftan faydalanarak 1967’de tekrar bu ülkeye döndü ve Filistin Halk Kurtuluş Cephesine katıldı. Kurucularından biri olduğu FHKC’den koparak 1969 yılında Filistin'in Kurtuluşu İçin Demokratik Cephe’yi (FKDC) oluşturarak bu Marksist hareketin genel sekreteri oldu. Havatme, Suriye’de yaşayarak bu ülkeyle iyi ilişkiler kurdu ve FKDC Suriye’den destek aldı. Havatme, İsrail devletinin yanında bir Filistin devleti kurulmasını savunan ilk Filistinli lider oldu.\n" }, "Rami Hamdallah": { "first_paragraph": "Rami Hamdallah (Arapça: رامي حمدالله; d. 10 Ağustos 1958), Filistinli akademisyen ve siyasetçi. Nablus'ta, El-Nacah Ulusal Üniversitesi'nin rektörüdür. 2 Haziran 2013 tarihinde, Filistin Ulusal Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas tarafından eski başbakan Selam Feyyad'ın yerine yeni başbakan olarak atandı.[1] 6 Haziran 2013 tarihinde resmen göreve başladı.\n" }, "Salim Zanoun": { "first_paragraph": "Salim Zanoun ya da Ebu el-Edib (Arapça:سليم الزعنون, Salim al-Za'nun; d. 28 Aralık 1933 – ö. 14 Aralık 2022), Filistinli siyasetçi.[1][2]\n" }, "Selam Feyyad": { "first_paragraph": "Selam Feyyad (d. 1952), Filistinli bir politikacı ve Filistin Ulusal Yönetimi'nin hukuki anlaşmazlık altında iki tartışmalı Başbakanlarından biriydi. 15 Haziran 2007 tarihinde, \"ulusal acil durum\" temelinde, Cumhurbaşkanı Mahmud Abbas tarafından haklı olduğu, Filistin Yasama Konseyi, Filistin Yönetimi parlamentosu tarafından teyit edilmemiştir. 19 Mayıs 2009 tarihinde tekrar görevlendirildi. Ayrıca, 17 Mart 2007 tarihinde itibaren Maliye bakanı oldu ve daha önce Haziran 2002-Kasım 2006 tarihlerinde de bu görevde bulunmuştur.\n" }, "Ziyad Ebu Ayn": { "first_paragraph": "Ziyad Ebu Ayn ( 1959, Filistin - 10 Aralık 2014, Batı Şeria), Filistin'li siyasetçi ve sivil aktivist.\n" }, "Ahti Karjalainen": { "first_paragraph": "Ahti Kalle Samuli Karjalainen (10 Şubat 1923 – 7 Eylül 1990), Bir Fin politikacıydı. Agrarian League (daha sonra Keskusta, Merkez Partisi olarak bilinir) üyesiydi ve iki dönem Finlandiya Başbakanı olarak görev yaptı.[2] Bununla birlikte, Finlandiya Dışişleri Bakanı olduğu dönemi daha iyi bilinmektedir. Karjalainen, savaş sonrası Finlandiya siyasetinin en etkili isimlerinden biri olarak düşünülmektedir. Karjalainen, Başkan Urho Kekkonen gibi Finlandiya'nın Sovyetler Birliği ile olan ilişkisine de büyük önem verdi.\n" }, "Martti Ahtisaari": { "first_paragraph": "Martti Oiva Kalevi Ahtisaari, (d. 23 Haziran 1937- ö. 16 Ekim 2023), Fin siyasetçi.\nYakın tarihte başta Kosova olmak üzere, Avrupa, Afrika, Orta Doğu ve Uzak Doğu Asya'da birçok sorunun çözümü sürecinde üstlendiği arabuluculuk görevinden ötürü 2008 Nobel Barış Ödülüne layık görüldü.\n" }, "Anders Adlercreutz": { "first_paragraph": "Anders Erik Gunnar Adlercreutz (d. 26 Nisan 1970), Finlandiya Parlamentosu'nda 2015'ten bu yana Finlandiya İsveç Halk Partisi'ni temsil eden Fin bir mimar ve siyasetçidir.[1] 2015 seçimlerinde 3.337 oyla Parlamentoya Uusimaa seçim bölgesinden seçildi.[2]\n" }, "Anders Norrback": { "first_paragraph": "Anders Norrback (d. 14 Eylül 1963), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Vaasa seçim bölgesi için görev yapan, Finlandiya İsveç Halk Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Carl Gustaf Emil Mannerheim": { "first_paragraph": "Carl Gustaf Emil Mannerheim (4 Haziran 1867 - 27 Ocak 1951), Fin asker ve devlet adamı.[1] II. Dünya Savaşı'nda çok üstün Sovyet güçleri karşısında Finlandiya'nın savunulmasına başarıyla önderlik etmiş ve 1944-1946 arasında cumhurbaşkanlığı yapmıştır.[2] Mannerheim'ın savaş suçları davasında yargılanması gerektiği talep edildi, ancak Sovyetler Birliği yargılanmayacağını belirtti.[3]\n" }, "Jörn Donner": { "first_paragraph": "Jörn Johan Donner (5 Şubat 1933 - 30 Ocak 2020), Finlandiyalı yazar, film yönetmeni, aktör, eleştirmen, film yapımcısı ve siyasetçi.\n" }, "Eeles Landström": { "first_paragraph": "Eeles Enok Landström (d. 3 Ocak 1932 – ö. 29 Haziran 2022), Fin sırıkla atlamacı, siyasetçi ve iş insanı.[4][4][6][7][8]\n" }, "Eero Suutari": { "first_paragraph": "Eero Johannes Suutari (d. 27 Aralık 1956), 2011'den beri Finlandiya Parlamentosu'nda Ulusal Koalisyon Partisi'ni temsil eden bir Fin siyasetçidir.[1] Sotkamo'da doğdu ve 2011 yılında 3.495 oyla ve yine 2015 yılında 3.303 oyla Oulu seçim bölgesi için meclise seçildi.[2][3]\n" }, "Fin Parti": { "first_paragraph": "Fin Parti (Fince: Suomalainen Puolue), Finlandiya'nın özerk Büyük Dükalığı ve bağımsız Finlandiya'da yer alan muhafazakâr bir siyasi partiydi. 1860'larda Finlandiya'nın dil çekişmesinden doğan parti, Fin dilinin Fin toplumundaki konumunu iyileştirmeye çalıştı. Johan Vilhelm Snellman, Yrjö Sakari Yrjö-Koskinen ve Johan Richard Danielson-Kalmari partinin ideolojik liderleriydi.\n" }, "Heikki Vestman": { "first_paragraph": "Heikki Vestman (d. 8 Nisan 1985), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa seçim bölgesi için görev yapan, Ulusal Koalisyon Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Ilkka Laitinen": { "first_paragraph": "Ilkka Laitinen (22 Ağustos 1962, Nurmes - 29 Eylül 2019), Fin siyasetçi. Avrupa Birliği'nın sınır koruma kurumu Frontex'te yönetici olarak görev yapmıştır.\n" }, "Ilmari Nurminen": { "first_paragraph": "Ilmari Taisto Nurminen (d. 24 Şubat 1991), Finlandiyalı bir politikacı ve Finlandiya Parlamentosu üyesidir.[1]\n" }, "Janne Heikkinen": { "first_paragraph": "Janne Artturi Heikkinen (d. 16 Mayıs 1990), Fin bir politikacı ve Finlandiya Parlamentosu'nun bir üyesidir.[1] Oulu seçim bölgesinden 4124 oyla seçildi.[2]\n" }, "Jari Myllykoski": { "first_paragraph": "Jari Heikki Myllykoski (d. 27 Haziran 1959), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Satakunta seçim bölgesi için görev yapan, Sol İttifak üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Johan Kvarnström": { "first_paragraph": "Johan Birger Matias Kvarnström, şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa seçim bölgesi için görev yapan, Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Johan Vilhelm Snellman": { "first_paragraph": "Johan Vilhelm Snellman (12 Mayıs 1806 – 4 Temmuz 1881), Fin filozof, yazar, diplomat.\n" }, "Johan Wilhelm Rangell": { "first_paragraph": "Johan Wilhelm (Jukka) Rangell (d. 25 Ekim 1894 – ö. 12 Mart 1982), 1941-1943 yılları arasında Finlandiya Başbakanı olarak görev yaptı.[1] Bir avukat olarak eğitilmiş, savaş öncesinde Başkan Risto Ryti ile yakın bir ilişki kurmuş ve ilk kariyerini Finlandiya Bankası'nda bankacı olarak yapmıştır.[2] Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin (IOC) Tokyo'nun seçilmesini geri çekmesinden sonra Helsinki'de düzenlenen 1940 Yaz Olimpiyatları'nda gösterilen çabalarda rol oynamıştır.[3]\n" }, "Juha Mäenpää": { "first_paragraph": "Juha Petri Mäenpää (d. 25 Ekim 1971), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Vaasa seçim bölgesi için görev yapan, Gerçek Finler üyesi bir Fin siyasetçisidir.[1]\n" }, "Juha Sipilä": { "first_paragraph": "Juha Petri Sipilä (d. 25 Nisan 1961, Veteli), Finlandiya'nın eski Başbakanı olan Fin politikacı ve iş insanı. 9 Haziran 2012 yılından bu yana Merkez Partisi lideri olmuştur. 2015 genel seçimlerinde Merkez partisi lideri olduktan sonra, bir merkez sağ koalisyon kurdu ve 29 Mayıs 2015 tarihinde Finlandiya parlamentosu tarafından başbakan olarak atandı.[1]\n" }, "Jukka Mäkynen": { "first_paragraph": "Jukka Mäkynen (d. 27 Nisan 1961), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Vaasa seçim bölgesi için görev yapan, Gerçek Finler üyesi Fin bir politikacıdır.[1]\n" }, "Jussi Saramo": { "first_paragraph": "Jussi Antero Saramo (d. 9 Temmuz 1979), Sol İttifak üyesi Fin siyasetçi. Uusimaa seçim bölgesinden Finlandiya Parlamentosu üyesidir.[1] Partisinin lideri Li Andersson doğum izninde olduğu için şu anda eğitim bakanı olarak görev yapmaktadır.[2]\n" }, "Kai Donner": { "first_paragraph": "Kai Donner (d. 1 Nisan 1888, Helsinki, Finlandiya - ö. d. 12 Şubat 1935, Helsinki, Finlandiya) Fin dilbilimci, etnograf ve siyasetçi.\n" }, "Keijo Korhonen": { "first_paragraph": "Keijo Tero Korhonen (d. 23 Şubat 1934 – ö. 7 Haziran 2022)[1][2], Fin siyasetçi, diplomat ve akademisyen.[3]\n" }, "Keijo Liinamaa": { "first_paragraph": "Keijo Antero Liinamaa (6 Nisan 1929, Mänttä – 28 Haziran 1980, Helsinki), Finlandiya'da bir avukat ve geçici Başbakandı.[1]\n" }, "Matias Marttinen": { "first_paragraph": "Matias Marttinen (d. 25 Haziran 1990), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Satakunta bölgesi için görev yapan, Ulusal Koalisyon Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Mika Kari": { "first_paragraph": "Mika Pekka Kari (d. 19 Ağustos 1967), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Häme seçim bölgesi için görev yapan, Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Mikko Alatalo": { "first_paragraph": "Mikko Tapio Alatalo (d. 1 Mayıs 1951, Oulu), Fin müzisyen ve siyasetçidir.\n" }, "Mikko Kärnä": { "first_paragraph": "Mikko Kärnä (d. 8 Aralık 1980), Fin bir politikacıdır. 30 Nisan 2015'ten 12 Haziran 2018'e kadar Laponya seçim bölgesi için Finlandiya Parlamentosu'nda görev yaptı.[1] Ayrıca 2012-2015 yılları arasında Enontekiö belediye başkanıydı.[2] Merkez Parti üyesidir.\n" }, "Mikko Kinnunen": { "first_paragraph": "Mikko Pekka Johannes Kinnunen (d. 16 Temmuz 1967), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Oulu seçim bölgesi için görev yapan, Merkez Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Mikko Savola": { "first_paragraph": "Mikko Tapio Savola (d. 29 Kasım 1981), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Vaasa seçim bölgesini temsil eden, Merkez Partisi üyesi bir Fin siyasetçidir.[1]\n" }, "Olli Immonen": { "first_paragraph": "Olli Immonen (d. 12 Şubat 1986), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Oulu seçim bölgesini temsil eden, için Gerçek Finler üyesi bir Fin politikacıdır.[1][2]\n" }, "Otto Donner": { "first_paragraph": "Otto Donner (15 Aralık 1835, Kokkola – 17 Ekim 1909, Helsinki) Türkoloji alanında katkı yapmış Finlandiyalı dilbilimci ve politikacıdır. Anadili İsveççedir. Helsinki Üniversitesi'nde Sanskritçe ve karşılaştırmalı Hint- Avrupa Dilleri profesörlüğü yaptı. Fin- Ural dillerini de araştırdı. 1883'te Fin-Ugor Society'nin kuruluşunda önemli rol oynadı. Ayrıca 1886'da American Philosophical Society'nin bir üyesi olarak seçildi. \n" }, "Otto Wille Kuusinen": { "first_paragraph": "Otto Wilhelm (Wille) Kuusinen (4 Ekim 1881-17 Mayıs 1964), Fin-Sovyet siyasetçi, tarihçi ve şair. Kuusinen, Fin İç Savaşı'nın ardından Sovyetler Birliği'ne göç etmiş olup çalışmalarını bu ülkede ölümüne kadar sürdürmüştür.\n" }, "Ozan Yanar": { "first_paragraph": "Ozan Göksu Yanar [1] (d. 3 Mayıs 1987, İstanbul), Yeşiller partili Türk-Fin siyasetçi ve Finlandiya Parlamentosu'nun eski Helsinki milletvekili.\n" }, "Pasi Kivisaari": { "first_paragraph": "Pasi Petri Kivisaari (d. 23 Ekim 1971), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Vaasa seçim bölgesi için görev yapan, Merkez Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Pekka Aittakumpu": { "first_paragraph": "Pekka Juhani Aittakumpu (d. 30 Haziran 1981), şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Oulu seçim bölgesini temsil eden, Merkez Partisi üyesi Lüteriyen bir Fin rahip ve politikacıdır.[1]\n" }, "Petri Honkonen": { "first_paragraph": "Petri Erkki Olavi Honkonen (d. 29 Temmuz 1987), 2015'ten beri Finlandiya Parlamentosu'nda Merkez Parti'yi temsil eden bir politikacıdır.[1] Pylkönmäki'de doğdu ve 2015 seçimlerinde 2.978 oyla Orta Finlandiya seçim bölgesinden Parlamentoya seçildi.[2]\n" }, "Sanna Marin": { "first_paragraph": "Sanna Mirella Marin (d. 16 Kasım 1985 Helsinki, Finlandiya), Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi'nden Finlandiyalı bir politikacı ve 2019'dan 2023'e kadar Finlandiya başbakanıydı. 10 Aralık 2019'dan 20 Haziran 2023 tarihine kadar Finlandiya başbakanlığı yapmış olan Marin, Dünya'nın görev yapmış en genç başbakanı ve Finlandiya'nın en genç başbakanıdır. 2015 yılından beri Finlandiya Parlamentosu'nda üye olarak bulunmakta ve 6 Haziran-10 Aralık 2019 tarihleri arasında Finlandiya'nın Ulaştırma ve Haberleşme Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Alexander Stubb": { "first_paragraph": "Cai-Göran Alexander Stubb (d. 1 Nisan, 1968, Helsinki), Fin politikacıdır. 4 Nisan 2008 tarihinde Finlandiya Dışişleri bakanı olmuş[1], 2011-2014 yıllarında Avrupa İşleri Bakanı, 2014-2015 yıllarında ise Finlandiya başbakanı olarak görev yapmış, 2015-2016 yılları arasında ise Maliye Bakanı olarak görev yapmıştır. 2004'ten 2008 yılına kadar Avrupa Parlamentosu milletvekilliği görevini Avrupa Halk Partisi'nde yapmıştır (EPP) ve Avrupa Koleji'nde profesördür.[2]\n" }, "Tom Packalén": { "first_paragraph": "Tom Erik Packalén (d. 5 Ekim 1969) Finlandiyalı bir politikacı, polis komiseri [1] ve Fin Partisi'ni temsil eden Finlandiya Parlamentosu milletvekilidir.\n" }, "Väinö Tanner": { "first_paragraph": "Väinö Tanner (12 Mart 1881 – 19 Nisan 1966; soyadı 1895'e kadar Thomasson) Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi’nde önde gelenlerden biriydi ve Finlandiya’daki kooperatif hareketinde öncü ve liderdi. 1926-1927 arasında Finlandiya Başbakanıydı.[1]\n" }, "Louis Aliot": { "first_paragraph": "Louis Aliot (4 Eylül 1969, Toulouse), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Enrico Braggiotti": { "first_paragraph": "Enrico Braggiotti (27 Ocak 1923, Monako - 31 Ekim 2019, Monako), Sefarad asıllı Türk-İtalyan kökenli Monakolu bankacı ve siyasetçi.\n" }, "Damien de Martel": { "first_paragraph": "Kont Damien de Martel, (27 Ekim 1878 - 27 Ocak 1940) Fransız politikacı ve diplomattı. Çin'de, ardından Letonya'da tam yetkili bir bakandı ve 16 Temmuz 1933'ten Ocak 1939'a kadar Suriye ve Lübnan'da altıncı Levant Yüksek Komiseriydi.[1]\n" }, "Philippe Daverio": { "first_paragraph": "Philippe Daverio (17 Ekim 1949 - 2 Eylül 2020), Fransız asıllı İtalyan sanat eleştirmeni, eğitimci, yazar, siyasetçi ve televizyon sunucusu. \n" }, "Guillaume Faye": { "first_paragraph": "Guillaume Faye (Fransızca telaffuz: [faj]; 7 Kasım 1949 –7 Mart 2019)[1], Fransız gazeteci, yazar ve siyasetçi. \n" }, "René Fontès": { "first_paragraph": "René Fontès (d. 11 Haziran 1941 –ö. 17 Mart 2019), Fransız spor yöneticisi ve siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Gisèle Halimi": { "first_paragraph": "Gisèle Halimi (doğum adı: Zeiza Gisèle Élise Taïeb; 27 Temmuz 1927, Tunis, Tunus – 28 Temmuz 2020, Paris, Fransa), Tunuslu-Fransız hukukçu, feminist, siyasetçi ve deneme yazarı.[1]\n" }, "Henri (Orleans prensi)": { "first_paragraph": "Paris Kontu ve Fransa Dükü Henri (Henri Philippe Pierre Marie d'Orléans; 14 Haziran 1933 – 21 Ocak 2019),[1] VII. Henry olarak feshedilmiş Fransız tahtına Orléans Hanedanı'ndan hak iddia eden kimseydi.\n" }, "Jean Ernest Mercier": { "first_paragraph": "Jean Ernest Mercier (d. 17 Eylül 1840, ö. 16 Mayıs 1907) Fransız çevirmen, tarihçi ve politikacıydı.\n" }, "Jean-Antoine Marbot": { "first_paragraph": "Jean-Antoine Marbot veya Antoine Marbot (Fransızca telaffuz: [ʒɑ̃ ɑ̃twan maʁbo]; 7 Aralık 1754, Altillac - 19 Nisan 1800, Cenova), Fransız general ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Jean-François Pintat": { "first_paragraph": "Jean-François Pintat (d. 29 Temmuz 1923, Bordeaux - ö. 14 Haziran 1990, Soulac-sur-Mer (Gironde)) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Jean-Luc Marx": { "first_paragraph": "Jean-Luc Marx (d. 14 Eylül 1954, Metz) Fransız vali ve siyasetçi.\n" }, "Jérôme Bonaparte": { "first_paragraph": "Jérôme-Napoléon Bonaparte (d. Girolamo Buonaparte; 15 Kasım 1784 - 24 Haziran 1860), I. Napolyon'un en küçük kardeşiydi ve 1807 ile 1813 yılları arasında I. Jerome Napolyon adıyla Vestfalya kralı (resmi adıyla Hieronymus Napoleon) olarak hüküm sürdü. Tarihçi Owen Connelly mali, askeri ve idari başarıları olduğunu ve Napolyon'a sadık, askeri açıdan yararlı biri olduğunu belirtir.[1]\n" }, "Olivier Dassault": { "first_paragraph": "Olivier Dassault (d. 1 Haziran 1951 – ö. 7 Mart 2021), Fransız siyasetçi ve iş insanı.[1][2]\n" }, "Jacques Oudin": { "first_paragraph": "Jacques Oudin (7 Ekim 1939, Da Nang, Vietnam – 20 Mart 2020, Paris, Fransa), Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean Eyeghé Ndong": { "first_paragraph": "Jean Eyeghé Ndong (d. 12 Şubat 1946), Gabonlu siyasetçidir. 20 Ocak 2006'dan 17 Temmuz 2009'a kadar Gabon Başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Paulin Obame-Nguema": { "first_paragraph": "Paulin Obame-Nguema (d. 28 Aralık 1934, Libreville), Gabonlu siyasetçidir. 2 Kasım 1994'den 23 Ocak 1999'a kadar Gabon Başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Adama Barrow": { "first_paragraph": "Adama Barrow (16 Şubat 1965[2], Mankamang Kunda), Gambiyalı siyasetçi. Barrow, Afrika ülkesi Gambiya'da Aralık 2016'da gerçekleştirilen seçimler sonucunda Ocak 2017 itibarıyla cumhurbaşkanlığı makamına seçilmiştir.[3]\n" }, "Badara Joof": { "first_paragraph": "Badara Alieu Joof (d. 1958 – ö. 17 Ocak 2023)[1], Gambiyalı siyasetçi ve bürokrat.[2]\n[3]\n" }, "Yahya Jammeh": { "first_paragraph": "Yahya Abdul-Aziz Jemus Junkung Jammeh ya da kısaca Yahya Jammeh (d. 25 Mayıs 1965), Gambiyalı asker ve siyasetçi. Jammeh, Afrika ülkesi Gambiya'nın 1994-2017 yılları arası devlet başkanlığını yürütmüştür. Jammeh'in görev süresi 19 Ocak 2017 tarihi itibarıyla bitmiş olsa da kendisi seçim sonuçlarını tanımadığını ve makamı terk etmeyeceğini açıklamış[2], 20 Ocak 2017 tarihinde rakibi Barrow'un şahsi sosyal medya hesabından yaptığı açıklaması doğrultusunda görevi bırakmayı kabul ettiği ifade edilmiştir.\n" }, "Daniel Okyem Aboagye": { "first_paragraph": "Daniel Okyem Aboagye (d. 31 Aralık 1973 –ö. 23 Eylül 2023), Ganalı siyasetçi ve iş adamı.[1][2][3]\n" }, "John Dramani Mahama": { "first_paragraph": "John Dramani Mahama (29 Kasım 1958, Damongo), Ganalı siyasetçi. Mahama, Afrika ülkesi Gana'da 2012-2017 yılları arası devlet başkanlığını yapmış siyasetçi.\n" }, "Fred Akuffo": { "first_paragraph": "Frederick William Kwasi Akuffo ya da yaygın kullanıldığı hali ile Fred Akuffo (21 Mart 1937, Akropong - 26 Haziran 1979, Accra), Ganalı asker ve siyasetçi. Akuffo, Afrika ülkesi Gana'da 1978 ile 1979 yılları arasında askerî cunta lideri olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Jerry Rawlings": { "first_paragraph": "Jerry John Rawlings ya da kısaca J.J. (Junior Jesus) (Türkçe: Küçük İsa) (d. 22 Haziran 1947, Akra- ö. 12 Kasım 2020)[1]), Ganalı asker ve siyasetçi. Rawlings, Afrika kıtasında bulunan Gana'da 1981 ile 2001 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "John Atta Mills": { "first_paragraph": "John Evans Fifii Atta Mills (d. 21 Temmuz 1944, Tarkwa, Altın Sahili (Şimki ki Gana) - ö. 24 Temmuz 2012, Akra), Gana Dördüncü Cumhuriyeti'nin üçüncü devlet başkanıdır. 2008 seçimlerinde iktidar partisi adayı Nana Akufo-Addo kendisine mağlup olmuştur.\n" }, "Nana Addo Dankwa Akufo-Addo": { "first_paragraph": "Nana Addo Dankwa Akufo-Addo (29 Mart 1944, Ga-Maami)[1], Ganalı iş insanı, avukat ve siyasetçi. Akufo-Addo, Afrika ülkesi Gana'da çeşitli dönemlerde Adalet Bakanı ve Dışişleri Bakanı görevlerinde bulunmuştur. Akufo-Addo 2008, 2012 ve 2016 devlet başkanlığı seçimlerinde aday olarak katılmış, 2016 yılında gerçekleştirilen seçimlerden galip ayrılarak Ocak 2017 itibarıyla devlet başkanlığı makamına çıkmaya hak kazanmıştır.\n" }, "Hennric David Yeboah": { "first_paragraph": "Hennric David Yeboah (1957 –1 Mart 2019), Ganalı siyasetçi ve iş insanı. 2014-2015 yılları arasında Gana Parlamentosu'na delege olarak seçilerek Gana Yeni Vatanseverlik Partisi'ni temsil etmiştir.\n" }, "Amilcar Cabral": { "first_paragraph": "Amilcar Lopes Cabral (12 Eylül 1924 – 20 Ocak 1973) Afrikalı ziraat mühendisi, yazar, marksist ve vatansever siyasetçi. Cabral, Gine-Bissau ve Yeşil Burun Adalarındaki bağımsızlık hareketinin önderlerindendir. 1973 yılında Portekizli ajanlarca suikast sonucu öldürülmüş, ölümünden kısa bir süre sonra da Gine-Bissau tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etmiştir.\n" }, "João Bernardo Vieira": { "first_paragraph": "João Bernardo \"Nino\" Vieira (27 Nisan 1939 - 2 Mart 2009), Gine-Bissaulu siyasetçi. Vieira, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 1980-1984, 1984-1999 ve 2005-2009 yılları arasında olmak üzere üç defa devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Álvaro Colom Caballeros": { "first_paragraph": "Álvaro Colom Caballeros (15 Haziran 1951 - 23 Ocak 2023), 2008-2012 yılları arasında Guatemala Devlet Başkanı. Hope sosyal-demokratik Ulusal Birlik (UNE) lideridir. 14 Ocak 2012'de görevi sona ermiştir.\n" }, "Adela de Torrebiarte": { "first_paragraph": "Adela Ana María del Rosario Camacho Sinibaldi de Torrebiarte (30 Mart 1949, Guatemala Şehri – 15 Aralık 2020, Guatemala Şehri, Guatemala), Guatemalalı siyasetçi.[1][2]\n" }, "Jimmy Morales": { "first_paragraph": "Jimmy Morales (doğum ismi: James Ernesto Morales Cabrera, d. 18 Mart 1969), 2015 başkanlık seçimlerinde kazandığı zaferden sonra 2016-2020 yılları arası Guatemala'nın devlet daşkanıydı. Siyasi kariyerinin öncesinde komedyen idi.\n" }, "Jorge Ubico": { "first_paragraph": "Jorge Ubico y Castañeda (d. 10 Kasım 1878 - ö. 14 Haziran 1946), Guatemala eski devlet başkanı.\n" }, "Jorge Villavicencio": { "first_paragraph": "Jorge Alejandro Villavicencio Álvarez (1958 - 20 Temmuz 2020) Guatemalalı cerrah ve politikacı. Otto Pérez Molina başkanlığı sırasında 2 Mayıs 2012 - 24 Eylül 2014 tarihleri arasında Halk Sağlığı ve Sosyal Yardım Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Otto Pérez Molina": { "first_paragraph": "Otto Pérez Molina (d. 1 Aralık 1950), Guatemala'nın Yurtsever Partisi (Partido Patriota) adayı olarak 2011 Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan bir Guatemalalı politikacı ve emekli tuğgeneral. 2012-2015 yılları arası istifasına kadar devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Juan Francisco Reyes": { "first_paragraph": "Juan Francisco Reyes López (10 Temmuz 1938 - 10 Ocak 2019), Guatemalalı siyasetçidir. Eski Guatemala Devlet Başkanı Alfonso Portillo zamanında 14 Ocak 2000-14 Ocak 2004 tarihleri arasında Guatemala Başkan Yardımcısı olarak görev almıştır.[1][2]\n" }, "Roxana Baldetti": { "first_paragraph": "Ingrid Roxana Baldetti Elías (d. 13 Mayıs 1962), Guatemala'nın mevcut ve ilk kadın Başkan Yardımcısıdır. Univision'un Primer Impacto adlı haber programının eski bir gazetecidir. 2004 yılında Guatemala kongresine seçildi ve 2009 yılından beri Vatansever Partisi Genel Sekreteridir.\n" }, "Cheddi Jagan": { "first_paragraph": "Cheddi Berret Jagan (d. 22 Mart 1918, Britanya Guyanası - ö. 6 Mart 1997, Washington, DC / ABD), Guyanalı siyasetçi. Jagan, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Güney Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Guyana'nın ülkenin henüz Britanya Guyanası ismi ile Büyük Britanya'nın kolonisi olduğu 1953 yılından itibaren şef bakan olarak başbakanlık makamına gelmiştir. Jagan bunun haricinde 1992 ile 1997 yılları arasında Guyana devlet başkanlığı görevini de yürütmüştür.\n" }, "Forbes Burnham": { "first_paragraph": "Ulele,\nRoxane,\nAnabelle,\nFrancesca,\nMelanie,\n" }, "Hugh Desmond Hoyte": { "first_paragraph": "Hugh Desmond Hoyte (d. 9 Mart 1929 - ö. 22 Aralık 2002), Guyanalı siyasetçi. Hoyte, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Guyana'da 1984-1985 arasında başbakanlık, 1985-1992 yılları arasında da devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Beatrice Marshoff": { "first_paragraph": "Frances Beatrice Marshoff (d. 17 Eylül 1957; ö. 15 Nisan 2023), Güney Afrikalı siyasetçi ve sağlık görevlisi.[5]\n" }, "Bheki Ntuli": { "first_paragraph": "Muntukayise Bhekuyise Ntuli (d. 24 Aralık 1957 – ö. 16 Ocak 2021), Güney Afrikalı siyasetçi.[1][2]\n" }, "Cecil Rhodes": { "first_paragraph": "Cecil John Rhodes (5 Temmuz 1853, Hertfordshire - 26 Mart 1902, Muizenberg), İngiliz asıllı Güney Afrikalı siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Charles Robberts Swart": { "first_paragraph": "Charles Robberts Swart (d. 5 Aralık 1894 - ö. 16 Temmuz 1982), Güney Afrikalı hukukçu ve siyasetçi. Swart, Afrika ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 1961 ile 1967 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Clarence Mini": { "first_paragraph": "Dr. Clarence Mazwangwandile Mini (6 Kasım 1951 - 12 Mayıs 2020) Güney Afrikalı doktor, apartheid karşıtı aktivist, özgürlük savaşçısı, insan hakları aktivisti.\n" }, "Edward Philip Solomon": { "first_paragraph": "Sir Edward Phillip Solomon (1845 - 20 Kasım 1914), Transvaal Kolonisi ve Güney Afrika Birliği'nin başarılı bir avukatı ve politikacısıydı.\n" }, "Frene Ginwala": { "first_paragraph": "Frene Noshir Ginwala (d. 25 Nisan 1932 – ö. 12 Ocak 2023)[1][2] Güney Afrikalı gazeteci, siyasetçi, aktivist ve akademisyen.[3][3]\n" }, "Denis Goldberg": { "first_paragraph": "Denis Theodore Goldberg (11 Nisan 1933 - 29 Nisan 2020), Güney Afrikalı insan hakları aktivisti ve siyasetçidir.\n" }, "Gordon Kegakilwe": { "first_paragraph": "Mothibedi Gordon Kegakilwe (1 Nisan 1967 - 6 Temmuz 2020) Güney Afrikalı politikacı ve Afrika Ulusal Kongresi parti üyesiydi.\n" }, "Nombulelo Hermans": { "first_paragraph": "Nombulelo Lilian Hermans (d. 1 Ocak 1970 - ö. 18 Ocak 2021), Güney Afrikalı kadın siyasetçi. \n" }, "Hlengiwe Mkhize": { "first_paragraph": "Hlengiwe Buhle Mkhize \"MP\" (d. 6 Eylül 1952 – ö. 16 Eylül 2021), Güney Afrikalı kadın siyasetçi.[2]\n" }, "Ivy Matsepe-Casaburri": { "first_paragraph": "Ivy Matsepe-Casaburri (18 Eylül 1937 - 6 Nisan 2009), Güney Afrikalı öğretim görevlisi ve siyasetçidir. Matsepe-Casaburri, Afrika kıtasının güney ucunda yer alan Güney Afrika Cumhuriyeti'nde Eylül 2008'de bir gün süreyle geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Jackson Mthembu": { "first_paragraph": "Jackson Mphikwa Mthembu (d. 5 Haziran 1958) – (ö. 21 Ocak 2021), Güney Afrikalı siyasetçi ve aktivist.[1][2]\n" }, "Joyce Maluleke": { "first_paragraph": "Boitumelo Joyce Maluleke (d. 25 Nisan 1961 –ö. 16 Temmuz 2021), Güney Afrikalı kadın siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Ahmed Kathrada": { "first_paragraph": "Ahmed Mohamed Kathrada (21 Ağustos 1929[1] - 28 Mart 2017), bilinen adıyla Kathy, Güney Afrikalı politikacı, eski politik tutsak ve ırk ayrımı önleyici eylemci.\n" }, "Kgalema Motlanthe": { "first_paragraph": "Kgalema Petrus Motlanthe (d. 19 Temmuz 1949), Güney Afrikalı siyasetçi. Mbeki, Afrika ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 25 Eylül 2008 ve 9 Mayıs 2009 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Philip Kgosana": { "first_paragraph": "Philip Kgosana (d. 1936 – ö. 20 Nisan 2017),Güney Afrikalı siyasetçi, özgürlükçü lider ve aktivisttir.[1] 30 Mart 1960'ta, ülkenin geçiş yasalarına karşı çıkan 30 000 protestocunun Langa'dan Cape Town'a kadar yürüdüğü en büyük anti-apartheid gösteri ve yürüyüşlerinden birisi olan Güney Afrika, Cape Town'daki Pan Afrikanist Kongresi'nin liderliğini yapmıştır.[2]\n" }, "Paul Kruger": { "first_paragraph": "Stephanus Johannes Paulus Kruger (10 Ekim 1825, Zutpansdrift çiftliği, Venterstad yakınlarında, Cape kolonisi – 14 Temmuz 1904, Clarens, İsviçre), daha çok Paul Kruger adıyla bilinen ve Boerlerin Oom Paul (Afrikaans dilinde, Paul Amca) adını verdikleri Güney Afrika Cumhuriyeti (Transvaal) devlet başkanı.\n" }, "Leander Starr Jameson": { "first_paragraph": "Sir Leander Starr Jameson (d. 9 Şubat 1853, Edinburgh - ö. 26 Kasım 1917, Londra), Doktor Jim olarak da bilinen İngiliz doktor ve siyaset adamı.\n" }, "Lorraine Botha": { "first_paragraph": "Lorraine Juliette Botha (d. 2 Temmuz 1965 - ö. 31 Ağustos 2022), Güney Afrikalı siyasetçi.[3][4]\n" }, "Mangosuthu Buthelezi": { "first_paragraph": "Mangosuthu Gatsha Buthelezi ya da Shenge (d. 27 Ağustos 1928 ; ö. 9 Eylül 2023), Güney Afrikalı siyasetçi ve Zulu kabilesi lideri.[3][4]\n" }, "Marais Viljoen": { "first_paragraph": "Marais Viljoen (d. 2 Aralık 1915 - ö. 4 Ocak 2007), Güney Afrikalı siyasetçi. Viljoen, Afrika ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti'nde ilki 1978 yılında kısa süre geçici, ikincisi ise 1979-1984 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Martha Mmola": { "first_paragraph": "Martha Phindile Mmola (d.?-ö. 18 Temmuz 2020), Güney Afrikalı kadın siyasetçi.[1] Mmola Afrika Ulusal Kongresi'nin sürekli üyesiydi. 2014-2019 yılları arasında Güney Afrika Ulusal Meclisi'nde ve 2019'dan 2020'de ölümüne kadar Güney Afrika Ulusal Eyalet Konseyi'nde delege olarak hazır bulundu.[2]\n" }, "Nicolaas Diederichs": { "first_paragraph": "Nicolaas Johannes Diederichs (d. 17 Kasım 1903 - ö. 21 Ağustos 1978), Güney Afrikalı siyasetçi. Diederichs, Afrika ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 1975 ile 1978 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Pieter Willem Botha": { "first_paragraph": "Pieter Willem Botha (d. 12 Ocak 1916 - ö. 31 Ekim 2006), Güney Afrikalı siyasetçi. Botha, Afrika ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 1984 ile 1989 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Ulusal Parti'nin de uzun süre liderliğini yapmıştır.\n" }, "Ricardo Mthembu": { "first_paragraph": "Njabulo Ricardo Mthembu (1970 - 8 Temmuz 2020), Güney Afrikalı politikacı. 2019-2020 yılları arasında KwaZulu-Natal Yasama Meclisinde Afrika Ulusal Kongresi üyesi ve partinin bir temsilcisiydi. Mthembu, yasama organının Kooperatif Yönetişimi ve Geleneksel İşler Portföy Komitesi'nde görev yaptı. KwaDukuza'da İcra Başkanı olarak 2011 ve 2019 yılları arasında görev yaptı.[1][2]\n" }, "Robert Sobukwe": { "first_paragraph": "Sharpeville Katliamı Soweto Ayaklanması · İhanet Davası Rivonia Davası \nChurch Street saldırısı · CODESA \nSt James Kilisesi Katliamı \nCape Town barış yürüyüşü\n" }, "Theophilus Dönges": { "first_paragraph": "Theophilus Ebenhaezer ('Eben') Dönges (8 Mart 1898, Klerksdorp - 10 Ocak 1968, Cape Town), Güney Afrikalı siyasetçi. Dönges, Afrika ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 1967 yılında ülkenin ikinci devlet başkanı olarak seçilmiş ancak göreve başlamadan rahatsızlandığı için göreve hiç başlayamamıştır.\n" }, "Tozama Mantashe": { "first_paragraph": "Priscilla Tozama Mantashe (d. 23 Ekim 1960 - ö. 31 Ocak 2021), Güney Afrikalı kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Vytjie Mentor": { "first_paragraph": "Mabel Patronella Mentor ya da Vytjie Mentor (d. 19 Ekim 1963 – ö. 23 Ağustos 2022), Güney Afrikalı kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Zamuxolo Peter": { "first_paragraph": "Zamuxolo Joseph Peter (10 Ocak 1965 - 31 Temmuz 2020) Mayıs 2019'dan Temmuz 2020'de ölümüne kadar Afrika Ulusal Kongresi için Güney Afrika Ulusal Meclisi üyesi olarak görev yapan Güney Afrikalı politikacı. Peter, 2011'den 2015'e kadar Makana Yerel Belediyesi'nin belediye başkanıydı.[1]\n" }, "Cyril Ramaphosa": { "first_paragraph": "Cyril Ramaphosa (d. 17 Kasım 1952), Güney Afrikalı siyasetçi. Afrika kıtasının güney ucunda yer alan Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 15 Şubat 2018 tarihinden bu yana devlet başkanlığı görevini yürütmektedir.\n" }, "Jacob Zuma": { "first_paragraph": "Jacob Gedleyihlekisa Zuma (d. 12 Nisan 1942, Nkandla, KwaZulu-Natal), Güney Afrikalı siyasetçi. Zuma, Afrika kıtasının güney ucunda yer alan Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 2009 ile 2018 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.[1] Zuma 22 Nisan 2009 ile 18 Aralık 2017 tarihleri arasında Afrika Ulusal Kongresi'nin (ANC) genel başkanlık görevini yürütmüştür.\n" }, "Chang Myon": { "first_paragraph": "Chang Myon (Korece: 장면, Hanja: 張勉; 28 Ağustos 1899 İncheon - 4 Haziran 1966 Seul) Güney Kore siyasetçi ve eğitimci. Güney Kore Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve 2. ve 7. başbakanı.\n" }, "Choi Kyu-ha": { "first_paragraph": "Choi Kyu-ha (Korece: 최규하, 崔圭夏; 16 Temmuz 1919-22 Ekim 2006), Güney Kore'nin 1979-1980 yılları arasında dördüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapmış Güney Koreli siyasetçi.\n" }, "Chun Doo-hwan": { "first_paragraph": "Chun Duhwan (Hangıl: 전두환, Hanja: 全斗煥, d. 18 Ocak 1931 - 23 Kasım 2021), Güney Koreli asker ve siyasetçi. 1981-1988 yılları arasında Güney Kore Cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Gwangju Ayaklanması nedeniyle 1996'da ölüm cezasına çarptırılmış, ancak daha sonra Cumhurbaşkanı Kim Young-sam tarafından affedilmiştir.\n" }, "Chung Il-kwon": { "first_paragraph": "Chung Il-kwon (Korece: 정일권; Hanja: 丁一權, 21 Kasım 1917 - 17 Ocak 1994), Güney Koreli siyasetçi ve asker. Dışişleri bakanı (1963-1964, 1966-1967), Kore Cumhuriyeti Türkiye Büyükelçisi (1957-1959[1]), 1964-1970 yılları arası Güney Kore 9. Başbakanı. Takma 'ChungSa'(Korece:청사).[2]\n" }, "Lee Hae-chan": { "first_paragraph": "Lee Hae-chan, (Korece:이해찬, d. 10 Temmuz 1952) Güney Koreli siyasetçi ve akademisyen, gazeteci. Güney Kore'nin 36. Başbakanı.\n" }, "Heo Jeong": { "first_paragraph": "Heo Jeong (Korece: 허정, 許政; 8 Nisan 1896-18 Eylül 1988), Güney Kore'nin İkinci Cumhuriyet döneminde 6. başbakanı olarak görev yapmış Güney Koreli siyasetçi ve Kore bağımsızlık aktivisti.[1]\n" }, "Hwang Kyo-ahn": { "first_paragraph": "Hwang Kyo-ahn (Korece: 황교안, Hanja: 黃敎安; d. 15 Nisan 1957), Güney Koreli avukat ve siyasetçi. Kyo-ahn, Asya ülkesi Güney Kore'de 18 Haziran 2015 - 11 Mayıs 2017 tarihleri arasında başbakan ve dönemin devlet başkanı Park Geun-hye'nin görevden alınması ile beraber 9 Aralık 2016 - 11 Mayıs 2017 tarihleri arasında da geçici devlet başkanı olarak hizmet vermiştir.[1]\n" }, "Hyun Hong-choo": { "first_paragraph": "Hyun Hong-choo (Korece: 현홍주; 19 Ağustos 1940 – 26 Mayıs 2017), Güney Koreli avukat, siyasetçi ve diplomattır. Hukuk eğitimine Seul Ulusal Üniversitesi'nde başladı. 1963'te mezun olduktan sonra baro sınavına girdi ve 1968'de savcı oldu. Hyun, 1969'da Amerika Birleşik Devletleri Columbia Üniversitesi'nde bir LLM kazandı. 1978 yılına kadar savcılık yaptı ve Ulusal Meclis'e (Güney Kore) seçildi. 1985 yılında Demokratik Adalet Partisi üyesi olarak seçti. Hyun, 1988'de yasama organından istifa etti ve cumhurbaşkanı Roh Tae-woo'nun hükûmet yasama şefi olarak atandı. Hyun, Roh'in nordpolitik politikasını uygulama ve bir diplomat olarak Güney Kore'nin Macaristan, Polonya, Yugoslavya, Çekoslovakya, Bulgaristan ve Romanya dahil olmak üzere birçok ülke ile ikili ilişkileri geliştirmesine yardımcı oldu.[1] 1990 yılında Birleşmiş Milletler'in büyükelçiliğine seçildi ve ertesi yıl Birleşik Devletler'in büyükelçiliğine başlayarak 1993 yılına kadar görev yaptı. Hyun, daha sonra uluslararası ticarete ve yatırıma odaklanan özel uygulamaya döndü. 2007-2013 yılları arasında, Ulusal Birleşme Danışma Konseyi'nde görev yapan Hyun, aynı zamanda bir ulusal güvenlik danışmanıydı. 2013'ten itibaren Hyun, Dışişleri Bakanlığı tarafından yönetilen Kore Ulusal Diplomasi Akademisi'nde dersler verdi ve 27 Mayıs 2017'de 76 yaşında öldü.\n" }, "Jung Hong-won": { "first_paragraph": "Jung Hong-won (d. 9 Ekim 1944), Güney Kore'li savcı ve Güney Kore'nin eski Başbakanı.\n" }, "Kim Hwang-sik": { "first_paragraph": "Kim Hwang-sik (d. 9 Ağustos 1948), Güney Koreli bir avukat ve politikacı. Denetim ve Teftiş Kurulu eski Başkanıdır. 1 Ekim 2010 tarihinde Güney Kore Başbakanı oldu.\n" }, "Kim Jong-pil": { "first_paragraph": "Kim Jong-pil (Korece: 김종필, d. 7 Ocak 1926 ; ö. 23 Haziran 2018), Güney Koreli asker ve siyasetçidir.\n" }, "Kim Won-ung": { "first_paragraph": "Kim Won-ung (Korece:김원웅; d. 8 Mart 1944 – ö. 30 Ekim 2022), Güney Koreli siyasetçi. \n" }, "Kim Dae-jung": { "first_paragraph": "Kim Dae-jung (Hangıl: 김대중, Hanja: 金大中, d. 6 Ocak 1924 - ö. 18 Ağustos 2009), Güney Kore eski cumhurbaşkanı (1998-2003). 2000 yılında, Kuzey Kore ile ilişkilerin yeniden başlatılması için gösterdiği çabaları nedeniyle Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştür. Nobel'e aday olan ve sahip olan ilk Koreli olmuştur.[1] 1957'den bu yana Katolik olan Kim Dae-jung uzun yıllardır baskıcı yönetime muhalefetinden ötürü \"Asya'nın Nelson Mandela\"sı olarak adlandırıldı.[2]\n" }, "Lee Wan-koo": { "first_paragraph": "Lee Wan-koo (Hangıl: 이완구); (d. 2 Haziran 1950 - ö. 14 Ekim 2021), Güney Koreli bir politikacı. 23 Ocak 2015 tarihinde Cumhurbaşkanı Park Geun-hye, Saenuri Partisi'nin Lideri Lee Wan-koo'nun Kore Cumhuriyeti'nin yeni Başbakanı olarak göreve başlayacağını duyurdu.\n" }, "Lee Yong-hui": { "first_paragraph": "Lee Yong-hui (Korece:이용희; d. 10 Haziran 1931 – ö. 16 Ekim 2022), Güney Koreli asker ve siyasetçi. \n" }, "Lee Cha-su": { "first_paragraph": "Lee Cha-su (Korece: 이차수|李且壽; bilinen adıyla Lee Cha-soo; 6 Haziran 1957 – 9 Mart 2020), Güney Koreli siyasetçi ve aktivist.[1]\n" }, "Li Myong-bak": { "first_paragraph": "Li Myong-bak (d. 19 Aralık 1941, Osaka, Japonya), Güney Koreli bir politikacı ve Güney Kore eski Cumhurbaşkanı. Lee Myung-bak daha önce Hyundai Mühendislik ve İnşaat CEO'su ve Seul Belediye Başkanlığı yapmıştır. Yoon-ok Kim ile evlidir ve üç kızı ve bir oğlu vardır. Abisi Lee Sang-Deuk, Güney Koreli bir politikacıdır. Lee Myung-bak Somang Presbiteryen Kilisesi ne katılmaktadır.\n" }, "Moon Hee-sang": { "first_paragraph": "Moon Hee-sang (3 Mart 1945 doğumlu) Güney Koreli bir politikacıdır. Seul Ulusal Üniversitesinden hukuk diplomasına sahiptir. Ulusal Meclis üyesi ve 2014-2015 yılları arasında Demokrasi için Yeni Politika İttifakı'nın geçici lideriydi.[1]\n" }, "Moon Jae-in": { "first_paragraph": "Moon Jae-in (Korece: 문재인, 文在寅; 24 Ocak 1953), Güney Kore'nin 10 Mayıs 2017'den 9 Mayıs 2022'ye kadar Cumhurbaşkanı olan Güney Koreli siyasetçi.[1][2][3][4][5]\n" }, "Park Won-soon": { "first_paragraph": "Park Won-Soon (Korece: 박원순; 26 Mart 1956 - 9 Temmuz 2020), Güney Koreli siyasetçi, hukukçu ve aktivist. \n" }, "Roh Moo-hyun": { "first_paragraph": "Roh Moo-hyun ([no mu hjʌn] Korece: 노무현, Hanja: 盧武鉉 2000 sistemi: No Muhyeon / McCune-Reischauer: No Mu-hyŏn, d. 6 Ağustos 1946 - ö. 23 Mayıs 2009), Güney Kore 16. (eski) cumhurbaşkanı.\n" }, "Roh Tae-wu": { "first_paragraph": "Soh Yeong Roh (daughter)\nRoh Jae-heon (son)\n" }, "Kim Seong-soo": { "first_paragraph": "Kim Seong-Soo (Korece:김성수, 11 Ekim 1891 Gochang Jeonrabuk Kore - 18 Şubat 1955 Seul Kore) Koreli siyasetçi, bağımsız aktivist ve eğitimci. Güney Kore'nin 1951 - 1952 yılları arasında ikinci Başkan yardımcılığını yaptı. Kore Üniversitesi Vakfı'nda görev aldı. (1932 - 1955).\n" }, "Soon Cho": { "first_paragraph": "Soon Cho (Korece: 조순; d. 1 Şubat 1928 - ö. 23 Haziran 2022), Güney Koreli akademisyen ve siyasetçi. \n" }, "Syngman Rhee": { "first_paragraph": "Yi Seungman (kendisinin kullandığı İngilizce imzası: Syngman Rhee, d. 26 Mart 1875 - ö. 19 Temmuz 1965), Güney Kore'nin ilk cumhurbaşkanı.\n" }, "Yun Boseon": { "first_paragraph": "Yun Boseon veya Yun Po-sun(Koreli:윤보선, hanja:尹潽善, 26 Ağustos 1897 - 18 Temmuz 1990), Güney Koreli politikacı ve aktivist.\n" }, "Yun Hyon-seok": { "first_paragraph": "Yun Hyon-seok (2000 sistemi: Yun Hyonsuk/ McCune-Reischauer: Yun Hyun-seŏk, 7 Ağustos 1984 - 26 Nisan 2003), Güney Kore Gey şair ve yazar, İnsan hakları aktivistli ve sivil aktivist, özgürlükçü düşünür. Yook Woo-dang(육우당 六友堂) lakabıyla bilinir[1], şiirlerinde Sulheon(설헌 雪軒), Midong(미동 美童) maslahlarını kullandı.[2]\n" }, "James Wani Igga": { "first_paragraph": "James Wani Igga Güney Sudan'ın devlet başkanı yardımcısı. Daha önce Ulusal Yasama Meclisi Başkanı oldu ve SPLM'nin genel sekreteriydi.\n" }, "John Garang": { "first_paragraph": "John Garang de Mabior (Arapça: جون قرنق دي مبيو) (d. 23 Haziran 1945 – ö. 30 Temmuz 2005), Güney Sudanlı siyasetçi ve isyancı lider. Garang, Afrika ülkesi Güney Sudan'ın henüz bağımsız olmadığı bir süreçte ülkenin hükûmet başkanı olarak 2005 yılında makama çıkmış, aynı yıl Sudan birinci başkan yardımcısı görevini de yürütmüştür.\n" }, "Riek Machar": { "first_paragraph": "Riek Machar Teny (d. 1952), Güney Sudan Cumhuriyetinin ilk Başkan Yardımcısıdır. 2011-2013 yılları arası görev yapmıştır. Kartum Ünversitesi'nden makine mühendisi olarak mezun olduktan sonra 1984'yılında Bradford Üniversitesi'nde felsefe ve stratejik planlama doktorası yapmıştır.\n" }, "Anzor Erkomaişvili": { "first_paragraph": "Anzor Erkomaişvili (Gürcüce: ანზორ ერქომაიშვილი; d. 10 Ağustos 1940 - ö. 31 Mart 2021), Gürcü şarkıcı, besteci, halk müziği araştırmacısı ve siyasetçi. 1968 yılından itibaren Gürcü halk müziği grubu Rustavi Topluluğu'nun müzik direktörü olarak sürdürdüğü müzik çalışmaları ve Gürcistan'ın halk müziği mirasının korunması için yürüttüğü çabalarla bilinmektedir.\n" }, "Lavrenti Beriya": { "first_paragraph": "Lavrenti Beriya (Gürcüce: ლავრენტი ბერია, Lavrenti Pavles dze Beria; Rusça: Лаврентий Павлович Берия; 29 Mart 1899 - 23 Aralık 1953), Sovyet politikacı, Sovyet Güvenlik Sekreteri ve Sovyet Gizli Polisi şefi.[1]\n" }, "İlia Çavçavadze": { "first_paragraph": "İlia Çavçavadze (Gürcüce: ილია ჭავჭავაძე; d. 8 Kasım 1837 – ö. 12 Eylül 1907), Gürcü edebiyatı ve siyasal yaşamının 19. yüzyılda en önde gelen adıdır. Gürcü ulusal düşüncesinin mimarı olarak, ülkenin 19. yüzyılın ikinci yarısında Rus boyunduruğundan kurtuluş hareketinde önemli rol oynamıştır. Akaki Tsereteli ile birlikte yeni Gürcü edebiyatının ve yeni edebiyat dilinin yaratıcısıdır.\n" }, "Grigol Veşapeli": { "first_paragraph": "Grigol Veşapeli (Gürcüce: გრიგოლ ვეშაპელი; d. 1892, Sairhe, Şorapani - ö. 10 Haziran 1926, Paris ), Gürcü siyasetçi ve gazeteci. Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti Kurucu Meclisi üyesidir.\n" }, "Guram Gabiskiria": { "first_paragraph": "Guram Gabiskiria (Gürcüce: გურამ გაბესკირია) (1947-1993), 1993’te Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik sırasında ayrılıkçı militanlar tarafından öldürülen Sohum belediye başkanı.[1]\n" }, "İrakli Bagration-Muhraneli": { "first_paragraph": "Prens İrakli Bagration-Muhraneli (Gürcüce: ირაკლი ბაგრატიონ-მუხრანელი) (21 Mart 1909 – 30 Ekim 1977), eski bir Gürcü kraliyet hanedanı olan Bagratinoni'nin Muhrani branşının Gürcü kökenli prensi ve 1957-1977 yılları arası Gürcistan Kralı unvanı hak iddia edicisi ve Muhrani Prensliği ile Gürcü Kraliyet Ailesi'nin reisidir. Rusya İmparatoriçesi unvanı birinci dereceden hak sahibi Mariya Vladimirovna Romanova'nın öz dayısı ve annesi Rusya Grandüşesi Leonida Georgiyevna'nın ağabeyidir.\n" }, "İrakli Kobahidze": { "first_paragraph": "İrakli Kobahidze (Gürcüce: ირაკლი კობახიძე; d. 25 Eylül 1978), Gürcü politikacı. 18 Kasım 2016 tarihinde Gürcistan Parlamentosu Başkanı olarak seçilmiştir.[1]\n" }, "İvane Mhargrdzeli": { "first_paragraph": "İvane I. Mhargrdzeli (Gürcüce: ივანე მხარგრძელი, Ermenice: Իվանէ Զաքարեան[1]) Gürcü kraliçe Tamara'nın sarayının mensubu ve komutandır.\n" }, "Arçil Habadze": { "first_paragraph": "Arçil Habadze (Gürcüce: არჩილ ხაბაძე) (d. 11 Mart 1980), bir Gürcü politikacı. 30 Ekim 2012 - 15 Temmuz 2016 tarihleri arası, Acara Özerk Cumhuriyetinin eski Hükûmet Başkanıydı.\n" }, "Leri Habelov": { "first_paragraph": "Leri Habelov (Gürcüce: ლერი ხაბელოვი, Rusça: Лери Габрелович Хабелов; d. 5 Temmuz 1964), Gürcü politikacı ve emekli bir güreşçi. Serbest güreşte Olimpiyat şampiyonluğu bulunmaktadır. 2012'de Gürcü Rüyası partisinden Gürcistan Parlamentosuna seçildi.\n" }, "Giorgi Maisaşvili": { "first_paragraph": "George (Gia) Maisashvili (Gürcüce: გიორგი [გია] მაისაშვილი) (d. 24 Kasım 1962 –ö. 26 Şubat 2018), Gürcü insan hakları aktivisti, siyasetçi ve ekonomist. 2008'de ülkesi Gürcistan'ın cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmuş ama elenmiştir. Kendisi Tiflis'te doğdu.\n" }, "Polikarpe Mdivani": { "first_paragraph": "Polikarpe Gurgenoviç \"Budu\" Mdivani (Gürcüce: პოლიკარპე [ბუდუ] მდივანი; Rusça: Поликарп Гургенович [Буду] Мдивани, Polikarp Gurgenovich [Budu] Mdivani) (1877 - 9-10 Temmuz 1937) 1917 Rus Devrimleri ve İç Savaşa aktif olarak katılan deneyimli bir Gürcü Bolşevik siyasetçi, Sovyet hükûmet yetkilisi ve diplomattır. 1920'lerde, özellikle Kafkasya'nın Sovyetleştirilmesinde önemli bir rol oynadı ancak daha sonra 1922 Gürcistan Olayı sırasında Josef Stalin'in merkezileştirme politikası sırasında Komünist Gürcistan muhalefetine öncülük etti. 1930'larda Troçkist muhalefete desteği gerekçe gösterilerek işkence gördü ve Büyük Temizlik kapsamında idam edildi.\n" }, "Memed Abaşidze": { "first_paragraph": "Memed Abaşidze (Gürcüce: მემედ აბაშიძე), Memed Beg olarak da bilinir (18 Ocak 1873, Batum – 17 Eylül 1937?), Gürcü siyasi lider, yazar ve hayırseverdir. Acara'da yaşayan Müslüman Gürcülerin ulusal bilincini geliştirmek için çaba harcamıştır. Büyük Temizlik sırasında kurşuna dizilmiştir.[1]\n" }, "Mirza Hüseyin Hasanzade": { "first_paragraph": "Mirza Huseyn Hasanzade veya Mirza Huseyn Iravani (1869, Erivan - 1947, Tiflis) Azeri öğretmen, pedagog ve Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti Ulusal Konseyi'ne seçilen 4 Azeri milletvekilinden biri.[1]\n" }, "Noe Jordania": { "first_paragraph": "Noe Jordania (Gürcüce: ნოე ჟორდანია; d. 14 Ocak 1868, Lançhuti, Gürcistan - ö. 11 Ocak 1953, Paris, Fransa), Gürcü siyaset adamı, gazeteci, Gürcü Sosyal Demokratların lideri, Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin hükûmet başkanı.\n" }, "Sergo Orconikidze": { "first_paragraph": "Grigol Orconikidze (Gürcüce: გრიგოლ (სერგო) ორჯონიკიძე, Rusça: Григорий Константинович Орджоникидзе / Grigoriy Konstantinoviç Orconikidze. 24 Ekim 1886 – ö. 18 Şubat 1937), Sergo Orconikidze olarak da tanınır. Politbüro üyesi. \"Koba\" lakaplı Stalin'in yakın dostu.[1] Orconikidze, Stalin ve Mikoyan ile birlikte yarı şaka maksatlı \"Kafkasya hizbi\" olarak anılmıştır.[2]\n" }, "Otar Patsatsia": { "first_paragraph": "Otar Patsatsia (Gürcüce:ოთარ ფაცაცია) (d. 15 Mayıs 1929 –ö. 9 Aralık 2021), Gürcü siyasetçi. Patsatsia, 15 Mayıs 1929'da Ingiri, Zugdidi Bölgesi, Gürcistan'da doğdu. 20 Ağustos 1993 ile 5 Ekim 1995 tarihleri arasında Gürcistan Başbakanı olarak görev yapmıştır. Patsatsia, 9 Aralık 2021'de Tiflis, Gürcistan'da koronavirüs nedeniyle 92 yaşında ölmüştür.[1]\n" }, "Tengiz Sigua": { "first_paragraph": "Tengiz Sigua (Gürcüce:თენგიზ სიგუა ; 9 Kasım 1934 - 21 Ocak 2020[1]), Gürcü siyasetçi. Kasım 1992'den Ağustos 1993'e kadar Gürcistan Başbakanı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Sulhan-Saba Orbeliani": { "first_paragraph": "Sulkhan-Saba Orbeliani (Gürcüce: სულხან-საბა ორბელიანი / sulhtan-saba orbeliani; 1658-1725), Gürcü şair, yazar ve diplomat. VI. Vahtang döneminde Kartli Krallığı'nın Fransa ve Vatikan elçisi olarak görev yapan Orbeliani'nin Tsigni Sibrdzne Sitsruisa adındaki eseri Gürcü edebiyatının temel eserlerinden biri olarak kabul edilmektedir.\n" }, "Jiuli Şartava": { "first_paragraph": "Jiuli Şartava (Gürcüce: ჟიული შარტავა; 7 Mart 1944 - 27 Eylül 1993), Gürcü siyasetçidir. Abazya Özerk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu başkanıyken 1993’te Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik sırasında Abhaz militanlar tarafından öldürülmüştür.\n" }, "Valiko Cuğeli": { "first_paragraph": "Valiko Cuğeli (Gürcüce: ვალიკო ჯუღელი; 1 Ocak 1887 - 30 Ağustos,[1] 1924), Gürcü asker ve siyasetçi.\n" }, "Levan Varşalomidze": { "first_paragraph": "Levan Varşalomidze (d. 17 Ocak 1972), Gürcü siyasetçi.\n" }, "Vasil Mjavanadze": { "first_paragraph": "Vasil Pavloviç Mjavanadze (ya da sadece Vasili; Gürcüce: ვასილ მჟავანაძე; 20 Eylül 1902; Kutaisi - 31 Ağustos 1988; Moskova), Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde görev yapmış Sovyet politikacı. Eylül 1953'ten Eylül 1972'ye kadar Gürcistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri görevi yürüttü. 29 Haziran 1957 - 18 Aralık 1972 tarihleri arasında Sovyetler Birliği Komünist Partisi Politbürosu üyesi idi. Bir yolsuzluk skandalı sonrasında görevden alındı ve yerine Eduard Şevardnadze getirildi.\n" }, "Ariel Henry": { "first_paragraph": "Ariel Henry (d. 6 Kasım 1949), Haitili beyin cerrahı ve siyasetçi. Henry, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu olan Haiti'de 20 Temmuz 2021 tarihinden bu yana başbakanlık görevinin yanı sıra geçici olarak devlet başkanlığı görevini de yürütmektedir.[1][2][3]\n" }, "Boniface Alexandre": { "first_paragraph": "Boniface Alexandre (Fransızca okunuşu: [bɔnifas alɛksɑ̃dʁ]; d. 31 Temmuz 1936 - ö. 4 Ağustos 2023) Haitili siyasetçi ve hukukçu. 2004 Haiti darbesi 24 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'nin ardından görevden alınan eski Başkan Jean-Bertrand Aristide'nin yerine Mayıs 2006'ya kadar Haiti'nin geçici Cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Jean-Jacques Dessalines": { "first_paragraph": "Jean-Jacques Dessalines (d. 20 Eylül 1758 - ö. 17 Ekim 1806), Haiti Devriminden sonra 1804'te ülkesinin bağımsızlığını ilan eden Haiti imparatoru.\n" }, "Enex Jean-Charles": { "first_paragraph": "Enex Jean-Charles (d. 18 Temmuz 1960), Haitili politikacı. 25 Mart 2016'dan 21 Mart 2017'ye kadar Haiti Başbakanı olmuştur.[1]\n" }, "Jack Guy Lafontant": { "first_paragraph": "Jack Guy Lafontant (d. 4 Nisan 1961), Haitili doktor ve siyasetçi. Lafontant, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu bulunan Haiti'de Mart 2017 ile Eylül 2018 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Jean-Henry Céant": { "first_paragraph": "Jean-Henry Céant (d. 27 Eylül 1956), Haitili siyasetçi. Céant, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu bulunan Haiti'de 17 Eylül 2018 ile 21 Mart 2019 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Jean-Jacques Honorat": { "first_paragraph": "Jean-Jacques Honorat (d. 1 Nisan 1931 - ö. 26 Temmuz 2023), Haitili siyasetçi, hayırsever ve yazar. Haiti'nin 3. Haiti Başbakanı.\n" }, "Laurent Lamothe": { "first_paragraph": "Laurent Salvador Lamothe (d. 14 Ağustos 1972), Haitili bir siyasetçidir. Ekim 2011 tarihinden itibaren Dışişleri Bakanı olarak Haiti hükûmeti'nde görev yaptı. 4 Mayıs 2012 tarihinde Başbakan olarak atandı. Daha önce, kurucularından olduğu Küresel Ses Grubu şirketinin CEO'su idi.\n" }, "Evans Paul": { "first_paragraph": "Evans Paul (d. 1955) Haitili politikacı ve Demokratik Birleşik Komitesi eski başkanıdır. 1990 seçimlerinde Port-au-Prince belediye başkanı seçildi. Demokratik İttifak Partisi bayrağı altında 2006 seçimlerinde Haiti Cumhurbaşkanlığı için yarıştı fakat başarısız oldu.[1][2] 25 Aralık 2014 tarihinde Cumhurbaşkanı Michel Martelly, Twitter üzerinden Haiti'nin yeni Başbakanı olarak Evans Paul'ün adaylığını açıkladı.[3]\n" }, "Toussaint L'Ouverture": { "first_paragraph": "François-Dominique Toussaint L'Ouverture (20 Mayıs 1743 – 7 Nisan 1803) Haiti Devriminde yer almış Haitili devrimci önder ve yönetici. Fransız sömürgesi olan Saint-Domingue'de köle olarak doğar. Adadaki Fransız sömürgecilere karşı siyahi kölelerin ayaklanmasına önderlik ederek başarı kazanır. Ülkede köleliği kaldırır, Fransız yönetimini adadan kovar ve Haiti’nin bağımsızlığını ilan eder. Hispanyola adasının diğer kısmındaki İngiltere hakimiyetindeki Santo Domingo’yu da ele geçirerek buradaki köleleri de özgürlüklerine kavuşturur. Haiti tarihindeki ilk anayasayı yazar.[1][2]\n" }, "Željka Antunović": { "first_paragraph": "Sosyal Demokrat Parti (1994-günümüz)\n" }, "Milan Bandić": { "first_paragraph": "Milan Bandić (Hırvatça: [mǐlan bâːndit͡ɕ:]; d. 22 Kasım 1955 –ö. 28 Şubat 2021), Hırvat siyasetçi.[1][2]\n" }, "Enzo Bettiza": { "first_paragraph": "Vincenzo Bettiza (d. 6 Temmuz 1927 – ö. 28 Temmuz 2017), Hırvatistan doğumlu İtalyan romancı, gazeteci ve siyasetçidir.[1] Yugoslavya Krallığı (Hırvatistan), Split'te doğdu.\n" }, "Stjepan Filipović": { "first_paragraph": "Stjepan Filipović (d. 27 Ocak 1916 – ö. 22 Mayıs 1942), Yugoslav Ulusal Kurtuluş Ordusu'nun bir üyesi ve Yugoslavya Halk Kahramanı. Sırbistan'nın Valjevo kasabasına, II. Dünya Savaşı sırasında idamı ve ikonik fotoğrafıyla ünlüdür.\n" }, "Franjo Gregurić": { "first_paragraph": "Franjo Gregurić (Sırp-Hırvatça telaffuz: [frǎːɲo grěgurit͡ɕ]; d. 12 Ekim 1939) Hırvat bir siyasetçi. Temmuz 1991'den Eylül 1992'ye kadar Hırvatistan'ın 3. Başbakanı olarak görev yapmış, Hırvatistan Savaşı'nın başında ulusal birlik hükûmetine liderlik etmiştir.\n" }, "Goran Hadžić": { "first_paragraph": "Goran Hadžić (Sırpça: Горан Хаџић), (7 Eylül 1958; Vinkovci, Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti, Yugoslavya - 12 Temmuz 2016, Novi Sad, Sırbistan), Hırvatistan Savaşı sırasında görev yapan Krayina Sırp Cumhuriyeti eski devlet başkanı. Goran Hadžić, eski Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından insanlığa karşı işlenen suçlar ve savaş yasası ve geleneklerini ihlal etmekle suçlanıyor. Hadziç, 20 Temmuz 2011 tarihinde Sırp yetkililer tarafından yakalanmıştır.[1]\n" }, "Hrvoje Šarinić": { "first_paragraph": "Hrvoje Šarinić (Sırp-Hırvatça telaffuz: [xr̩̂ʋoje ʃǎrinit͡ɕ]; d. 17 Şubat 1935[1]) 1992'den 1993'e kadar Hırvatistan Cumhuriyeti'nin 4. Başbakanı olarak görev yapan eski bir Hırvat politikacısı.\n" }, "Ivo Sanader": { "first_paragraph": "Ivo Sanader (d. 8 Haziran 1953 Split), Hırvatistan eski Başbakanı. 2000 ve 2002 yılında HDZ partisinin lideriydi. Sanader daha sonra iki ayrı davada, Hypo Bank ve Fimi Media davalarında yolsuzluk ve görevi kötüye kullanmaktan suçlu bulundu.\n" }, "Josip Friscic": { "first_paragraph": "Josip Friščić (d.15 Ağustos 1949 – ö.23 Ocak 2016), Hırvat politikacı. Hırvat Köylü Partisi (HSS) başlanlığını 17 Aralık 2005'ten  28 Ocak 2012'ye kadar yapmıştır. 2008-2011 yılları arası Hırvat Parlamentosunda görev yapmıştır. Kendisi Subotica Podravska şimdikiş adıyla Rasinja'da doğdu.\n" }, "Ivo Josipović": { "first_paragraph": "Ivo Josipoviç (d. 28 Ağustos 1957, Zagreb), Hırvat siyasetçi. Hırvatistan eski Cumhurbaşkanı. Hırvatistan Komünistler Birliği'nin (SKH) üyesi olarak siyasete girdi ve bir yazar olarak bu partinin demokratik dönüşümünde önemli bir rol oynadı. 1994 yılında siyaseti bırakmıştı ama Parlamentonun bağımsız bir üyesi olarak 2003 yılında geri döndü. Siyasete ek olarak bir üniversite profesörü, hukukçu, müzisyen ve besteci olarak çalıştı.\n" }, "Mario Banožić": { "first_paragraph": "Mario Banožić (doğum 10 Mart 1979[2]) Hırvat politikacı.[3][4] 2. Plenković kabinesinde Savunma Bakanı olarak görev yapıyor.[5][6][7][8] Daha önce 2019'dan 2020'ye kadar ilk kabinesinde Devlet Mülkiyet Bakanı olarak görev yaptı.[9][10][11][12] Zagreb Üniversitesinde öğrenim gördü.[13]\n" }, "Zlatko Mateša": { "first_paragraph": "Zlatko Mateša (Sırp-Hırvatça telaffuz: [zlâtko mâteʃa]; d. 17 Haziran 1949[1]) 1995'in sonundan 31 Ocak 2000'e kadar Hırvatistan'ın 6. Başbakanıydı. Hırvat Demokratik Birliği üyesidir. Halen Hırvatistan'da Moğolistan Cumhuriyeti'nin Hırvat Olimpiyat Komitesi (Hrvatski olimpikski odbor) ve fahri konsolosu başkanlığını yürütüyor.\n" }, "Tomislav Merčep": { "first_paragraph": "Tomislav Merčep (28 Eylül 1952, Vukovar - 16 Kasım 2020, Zagreb), Hırvat siyasetçi ve makhumiyet almış eski savaş suçlusu rütbeli asker.[1][2]\n" }, "Milo Hrnić": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Nikica Valentić": { "first_paragraph": "Nikica Valentić (Sırp-Hırvatça telaffuz: [nîkit͡sa ʋǎleːntit͡ɕ]; d. 24 Kasım 1950 - ö. 3 Mayıs 2023), bir Hırvat girişimci, avukat ve siyasetçidir. 1993'ten 1995'e kadar Hırvatistan'ın Beşinci Başbakanı olarak görev yapıyordu. Görev sırasında 42 yaşındayken bu kapasitede hizmet veren en genç kişidir.\n" }, "Slobodan Praljak": { "first_paragraph": "Slobodan Praljak (Sırp-Hırvatça telaffuz: [sloˌbǒdan ˈprǎːʎak]; 2 Ocak 1945, Čapljina - 29 Kasım 2017, Lahey), Bosnalı Hırvat asker ve hükümlü savaş suçlusu.\n" }, "Tihomir Orešković": { "first_paragraph": "Tihomir 'Tim' Orešković (Sırp-Hırvatça telaffuz: [ˌtîhomiːr tîm ˈǒreʃkoʋit͡ɕ]) (d. 1 Ocak 1966), 22 Ocak-19 Ekim 2016 tarihleri arası Hırvatistan eski Başbakanı ve ilk Bağımsız siyasetçi. Orešković Hırvat-Kanadalı girişimci olarak, Teva Pharmaceutical Industries küresel jenerik'in CFO'su olarak görev yaptı. Daha önce Pliva'nın Denetleme Kurulu Başkanı ve Avrupa Teva mali yönetim başkanı olarak görev yapmıştı.\n" }, "Urša Raukar-Gamulin": { "first_paragraph": "Urša Raukar-Gamulin (Zagreb, 18 Mayıs 1960), bir Hırvat tiyatro, televizyon ve sinema oyuncusu olmanın yanı sıra siyasi bir aktivisttir. Zagreb Gençlik Tiyatrosu topluluğunun daimi üyesidir.\n" }, "Sudarshan Agarwal": { "first_paragraph": "Sudarshan Agarwal (d. 19 Haziran 1931 –ö. 3 Temmuz 2019), Hint siyasetçi.[1][2]\n" }, "Agnivesh": { "first_paragraph": "Agnivesh (doğum adı: Vepa Shyam Rao; 21 Eylül 1939, Chennai - 11 Eylül 2020, Yeni Delhi), Hint aktivist, eğitimci ve siyasetçi. \n" }, "Ajay Kumar Tripathi": { "first_paragraph": "Ajay Kumar Tripathi (12 Kasım 1957 – 2 Mayıs 2020), Hint yüksek hakim ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Ambareesh": { "first_paragraph": "Malavalli Huchche Gowda Amarnath (29 Mayıs 1952 – 24 Kasım 2018), bilinen sahne adıyla; Ambareesh, Hint oyuncu ve siyasetçidir. Hint Sineması (Bollywood) yapımı olan; Naagarahaavu, Paduvaaralli Pandavaru ve 1994 yapımı Mandayada Gandu (İngilizce: Man of Mandya) vb. filmlerdeki oyunculuğu ile bilinir.[1] Oyuncu ve siyasetçi Ambareesh 29 Mayıs 1952'de Doddarasinakere, Karnataka'da doğdu.\n" }, "Bhimrao Ramji Ambedkar": { "first_paragraph": "Bhimrao Ramji Ambedkar, Babasaheb olarak ayrıca tanınır, 14 Nisan 1891 - 6 Aralık 1956 tarihleri arasında yaşamış Hint politikacı, filozof, antropolog, ekonomist ve tarihçi.\n" }, "Anshuman Singh": { "first_paragraph": "Anshuman Singh (d. 7 Temmuz 1935, Allahabad) - (ö. 8 Mart 2021), Hint siyasetçi ve hukukçu. \n" }, "Arvind Trivedi": { "first_paragraph": "Arvind Trivedi (d. 8 Kasım 1938) – (ö. 5 Ekim 2021), Hint aktör ve siyasetçi.[1]\n" }, "Gurdev Singh Badal": { "first_paragraph": "Gurdev Singh Badal (d. ?- ö. 28 Mart 2017), Hint siyasetçi. Shiromani Akali Dal üyesiydi. Badal, Faridkot bölgesindeki Panjgrain seçim bölgelerinden Punjab Yasama Meclisi üyesi olarak görev yapmıştır.[1][2][3]\n" }, "Bal Gangadhar Tilak": { "first_paragraph": "Bal Gangadhar Tilak (23 Temmuz 1856 - 1 Ağustos 1920), Hint bilim insanı, hukukçu, matematikçi, düşünür ve milliyetçi önderdir. 1914'te Hint Yönetsel Özerklik Birliği'ni kurarak başkanlığını üstlenmiş, 1916'da Muhammed Ali Cinnah'la bağımsızlık mücadelesinde Hindu-Müslüman birliğini sağlayan Lucknow Paktı'nı imzalamıştır.\n" }, "V. Balakrishnan": { "first_paragraph": "V. Balakrishnan (31 Aralık 1939 - 8 Ağustos 2020), Hint siyasetçi. Tamil Nadu Yasama Meclisi'nde görev aldı. 1980 ve 1984 seçimlerinde Sivakasi seçim bölgesinden Anna Dravida Munnetra Kazhagam Partisi'ni temsilen delege olarak Tamil Nadu Yasama Meclisine seçildi.[1][2]\n" }, "Balram Jakhar": { "first_paragraph": "Balram Jakhar (23 Ağustos 1923, Pencap, Hindistan - 3 Şubat 2016), Hint siyasetçi. Parlamentoda görev yaptıktan sonra  Madhya Pradesh eyaletinde 2004-2009 arası başkanlık yapmıştır.\n" }, "Ardhendu Bhushan Bardhan": { "first_paragraph": "Ardhendu Bhushan Bardhan (25 Eylül 1924 - 2 Ocak 2016), Hint komünist politikacı. Hindistan Komünist Partisi'nin (CPI) Eski Genel Sekreteridir.\n" }, "Surjit Singh Barnala": { "first_paragraph": "Surjit Singh Barnala (21 Ekim 1925 - 14 Ocak 2017), Hint politikacı ve bürokrat. Pencap Eylaeti belediye başkanı olarak 29 Eylül 1985 ile 11 Haziran 1987 arası ve Tamil Nadu eyaletinde bulunan Uttarakhand, Andhra Pradesh ve Andaman ve Nicobar Adaları şehirlerinin valisi olarak 3 Kasım 2004 ile 31 Ağustos 2011 arası görev yağmıştır.\n" }, "P. N. Bhagwati": { "first_paragraph": "Prafullachandra Natwarlal Bhagwati (21 Aralık 1921 - 15 Haziran 2017), Hint bürokrat ve hâkimdir. 12 Temmuz 1985'ten 20 Aralık 1986'da emekli olana kadar hizmet eden Hindistan 17. Baş Hâkimi olarak görev aldı.\n" }, "Kumar Bhattacharyya": { "first_paragraph": "(Baron) Sushanta Kumar Bhattacharyya, Baron Bhattacharyya [1][2] (6 Haziran 1940[3] –1 Mart 2019), İngiliz-Hint mühendis, eğitimci ve siyasetçidir.[4]\n" }, "Bir Devinder Singh": { "first_paragraph": "Hindistan Ulusal Kongresi[1978-86][1999-2008][2014-2016]Shiromani Akali Dal[2008-2010]Pencap Halk Partisi[2010-2012]Shiromani Akali Dal (Taksali)[05.02.2019-Temmuz 2020]\nShiromani Akali Dal (Sanyukt)[Temmuz 2020-Aralık 2021]\n" }, "Bishnu Pada Ray": { "first_paragraph": "Bishnu Pada Ray (d. 19 Haziran 1950; ö. 25 Temmuz 2023), Hint siyasetçi.[1]\n" }, "Indramoni Bora": { "first_paragraph": "Indramoni Bora (1938 - 28 Aralık 2019)[1], Hint siyasetçi. Hindistan Halk Partisi üyesi olarak Assam kentini Rajya Sabha Meclisi'nde delege olarak temsil etmiştir.[2][3][4][5]\n" }, "Chandan Ram Das": { "first_paragraph": "Chandan Ram Das (d. 10 Ağustos 1957 – ö. 26 Nisan 2023), Hint siyasetçi.\n" }, "Sudhindra Chandra Dasgupta": { "first_paragraph": "Sudhindra Chandra Dasgupta (1937 – 12 Ocak 2017), Hint siyasetçi ve bürokrat. Tripura doğumludur. Hindistan Halk Partisi üyesidir. Tripura belediye başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Anil Madhav Dave": { "first_paragraph": "Anil Madhav Dave (d. 6 Temmuz 1956 –ö. 18 Mayıs 2017), Hindistan Halk Partisi (BJP) üyesi siyasetçi, çevreci ve bakandır. siyasetçisi ve Narendra Modi başbakanlığındaki hükûmette Temmuz 2016'dan ölümüne kadar kadar Çevre, Orman ve İklim Bakanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Ashok Desai": { "first_paragraph": "Ashok H. Desai (1943 - 13 Nisan 2020), Hint siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Devidhan Besra": { "first_paragraph": "Devidhan Besra (d. 1945 – ö. 25 Ağustos 2022), Hint siyasetçi. \n" }, "Sheila Dikshit": { "first_paragraph": "Sheila Dikshit (evlilik öncesi soyadı: Kapoor;[1] (d. 31 Mart 1938 - ö. 20 Temmuz 2019), Hint siyasetçi.[2]\n" }, "Ebul Kelam Azad": { "first_paragraph": "Ebul Kelam Muhiddin Azad (Urdu: مولانا ابوالکلام محی الدین احمد آزاد, Bengalce: আবুল কালাম মুহিয়ুদ্দিন আহমেদ আজাদ) (11 Kasım 1888 - 22 Şubat 1958), Hint Müslüman bilgin ve Hint bağımsızlık hareketinin üst düzey siyasi lideridir.\n" }, "George Fernandes": { "first_paragraph": "George Fernandes[1] (3 Haziran 1930 - 29 Ocak 2019), Hint siyasetçi, yazar sendikacı, tarım uzmanı ve[2] gazetecidir.[3]\n" }, "Rahul Gandhi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Tarun Gogoi": { "first_paragraph": "Tarun Gogoi [2] (d. 11 Ekim 1934, Jorhat bölgesi, Assam Eyaleti - ö. 23 Kasım 2020, Guwahati, Assam), Hint siyasetçi ve hukukçu. \n" }, "Gurudas Kamat": { "first_paragraph": "Gurudas Kamat (d. 5 Ekim 1954-ö. 22 Ağustos 2018), Hint avukat, ekonomist ve siyasetçidir.[1] Hindistan Siyasetçiler Derneği (INC) başkanı olarak görev yapmıştır. Hint Parlamento'su \"Lok Sabha\" 'ya girerek 1984-2014 yılları arasında Mumbai bölgesini delege olarak temsil etmiştir.[2] 2003'ten bu yana Mumbai bölgesi'nde bulunduğu partinin bölge başkanlığını icra eden Hint siyasetçi, avukat ve eokonomist Gurudas Kamat 22 Ağustos 2018'de 63 yaşında ölmüştür.\n" }, "Hardwar Dubey": { "first_paragraph": "Hardwar Dubey (d. 1 Temmuz 1949 –ö. 26 Haziran 2023)[1], Hint siyasetçi.[2][3]\n" }, "Haribhau Jawale": { "first_paragraph": "Haribhau Madhav Jawale (1 Haziran 1953 - 16 Haziran 2020), Kuzey Maharaştra'dan Bharatiya Janata Partisine mensup Hint politikacı.\n" }, "Kawdoor Sadananda Hedge": { "first_paragraph": "Kawdoor Sadananda Hegde (d. 11 Haziran 1909 - ö. 24 Mayıs 1990 ), Hint siyasetçi ve bürokrat. 1977-79 yılları arasında Hindistan'da üst düzey görevlerde bulunmuştur.. Kendisi aynı zamanda Santosh Hegde' in babasıdır.\n" }, "Hema Malini": { "first_paragraph": "Hema Malini (d. 16 Ekim 1948), Hint aktris, yönetmen, yapımcı ve politikacıdır.[1] Hintçe filmlerdeki çalışmaları ile tanınır. Malini ilk oyunculuk deneyimini 1963 yılında bir Tamil filmi olan Idhu Sathiyam ile yaptı.[2] Malini ilk olarak Sapno Ka Saudagar adlı filmde (1968) başrol olarak oynadı ve daha sonra 1980'de evlendiği Dharmendra ile çok sayıda Hintçe filmde rol aldı.[3][4] Malini başlangıçta \"Dream Girl\" olarak tanıtıldı ve 1977'de aynı adlı bir filmde rol aldı.[4] Hem komik hem de dramatik rollerde oynadığı bilinen, Hint sinemasının en başarılı başrol oyuncuları arasındaydı.[5][6][7][8]\n" }, "Hemananda Biswal": { "first_paragraph": "Hemananda Biswal (d. 1 Aralık 1939 – ö.25 Şubat 2022), Hint siyasetçi.[1]\n" }, "J. F. R. Jacob": { "first_paragraph": "Jacob Farj Rafael Jacob (14 Haziran 1923 – 13 Ocak 2016) , Irak Yahudisi asıllı Hint general. 1965'te başlayıp 1971'e değin Hindistan-Pakistan arasındaki savaşta yer aldı. Jacob, korgeneral ve çeşitli kademelerde komutanlık görevlerindede bulunmuştur. II. Dünya Savaşı ve Pakistan'la olan savaşta başarıyla ülkesini savunmuştur. \n" }, "M.M. Jacob": { "first_paragraph": "Mundakkal Mathew Jacob (bilinen adıya; M. M. Jacob , d. 9 Ağustos 1927 – ö. 8 Temmuz 2018), Hint siyasetçi ve bürokrattı. Hint Ulusal Kongresi üyesi olarak görev almıştır.[1]\n" }, "Jagannath Pahadia": { "first_paragraph": "Jagannath Pahadia (d. 15 Ocak 1932 – ö. 19 Mayıs 2021), Hint siyasetçi.[1][2]\n" }, "Jagarnath Mahto": { "first_paragraph": "Jagannath Mahto bilinen adlarıyla; \"Kaplan Mahto\" yada \"Carkhand Kaplanı\" (d. 1 Ocak 1967 –ö. 6 Nisan 2023), Hint siyasetçi.[1]\n" }, "Jagdish Nehra": { "first_paragraph": "Jagdish Nehra (d. 1943 – ö. 18 Ocak 2023), Hintli çiftçi, iş adamı ve siyasetçi. \n" }, "Jambey Tashi": { "first_paragraph": "Jambey Tashi (d. 1978 – ö. 2 Kasım 2022), Hint siyasetçi.[1]\n" }, "Jamuna (oyuncu)": { "first_paragraph": "Jamuna (doğum adıyla: Jamuna Jaluri; d. 30 Ağustos 1936 – ö. 27 Ocak 2023), Hint aktris, yönetmen ve siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Jayalalithaa": { "first_paragraph": "Jayalalithaa Jayaram, (doğum adı : Selvi J Jayalalithaa ; d. 24 Şubat 1948; Mandya, Karnataka ; ö. 5 Aralık 2016; Chennai),Hint-Tamil kadın politikacı ve oyuncudur. Jayalalithaa kısa ön adıyla tanınmaktaydı. Tamil kökenlidir üst düzey eyalet yöneticiliği yapmış sinema filmlerinde rol alnnıştır.\n" }, "Kailsh Chandra Joshi": { "first_paragraph": "Kailsh Chandra Joshi (14 Temmuz 1929 - 24 Eylül 2019), Hint siyasetçi.\n" }, "Kamal Rani Varun": { "first_paragraph": "Kamal Rani Varun (3 Mayıs 1958 - 2 Ağustos 2020) Uttar Pradesh Hükûmeti'nde Hint siyasetçi ve Bakan. Uttar Pradesh Yasama Meclisi üyesiydi. Ayrıca Onbirinci ve Onikinci Lok Sabha üyesiydi.[1]\n" }, "Kamla Verma": { "first_paragraph": "Kamla Verma (d. 1 Ocak 1928) – (ö. 8 Haziran 2021), Hint kadın siyasetçi.\n" }, "Rishang Keishing": { "first_paragraph": "Rishang Keishing (25 Ekim 1920 - 22 Ağustos 2017), Hint siyasetçidir. Hint Ulusal Kongresi partisinin kıdemli politikacısıydı. Hindistan Parlamentosu üyesi, Manipur'u Hindistan Parlamentosu'nun üst evi olan Rajya Sabha'da temsil ediyordu. Keishing, 1980-1988 yılları ve 1994-1997 yılları arasında Manipur Başbakanı olarak iki dönem hizmet verdi. Manipur, Ukhrul Bölgesi Bungpa köyündendi.\n" }, "Keshari Nath Tripathi": { "first_paragraph": "Keshari Nath Tripathi (Hintçe:केसरी नाथ त्रिपाठी; 10 Kasım 1934 – 8 Ocak 2023), Hintli siyasetçi. \n" }, "B. J. Khatal-Patil": { "first_paragraph": "Bhikajirao Jijaba Khatal-Patil (Hintçe: बी. जे. खताळ - पाटील) (bilinen adıyla: Dada ya da Khatal Saheb ; 26 Mart 1919 - 16 Eylül 2019), Hint siyasetçi, yazar ve aktivist.[1][2]\n" }, "Kondapalli Koteswaramma": { "first_paragraph": "Kondapalli Koteswaramma (d. 5 Ağustos 1918 –ö . 19 Eylül 2018)[1], Hint komünist devrimci siyasetçi lider, feminist ve yazardır.\n5 Ağustos 1918'de Andhra Pradesh, Krishna bölgesinde Pamarru'da doğdu.\nKaleme aldığı eserleri aresında; Amma Cheppina Aidu Geyalu (1972), Ashru Sameekshanam (1991), Sanghamitra Kathalu (1991) sayılabbilir. Otobiyografisi Nirjana Vaaradhi (2012) adıyla Haydarabad Trust Kitapçılık tarafından yayınlandı.\nAyrıca İngilizce olarak \"The Sharp Knife of Memory\" adıyla çevrildi.[2]\n" }, "Ananth Kumar": { "first_paragraph": "Ananth Kumar (d. 22 Temmuz 1959 – ö.12 Kasım 2018), Hint siyasetçi ve bakandır. Hindistan Halk Partisi üyesi olarak siyaset yapmıştır.\n" }, "Liladhar Vaghela": { "first_paragraph": "Liladhar Vaghela (d. 17 Şubat 1935 - ö. 16 Eylül 2020), Hint siyasetçi.\n" }, "M. Chandran": { "first_paragraph": "M. Chandran (d. 15 Temmuz 1946 –ö. 1 Mayıs 2023), Hint siyasetçi.[1]\n" }, "Çaru Mazumdar": { "first_paragraph": "Çaru Mazumdar (Bengalce: চারু মজুমদার; 12 Mart 1916 - 28 Temmuz 1972) Bengal kökenli Hint maoist devrimci, teorisyen ve aktivist. Hindistan Komünist Partisi/Marksist-Leninist'in kurucusudur.\n" }, "Mehbuba Mufti": { "first_paragraph": "Mehbuba Mufti (Urduca: محبوبہ مُفتی, d. 22 Mayıs 1959, Bijbehara), Keşmirli siyasetçi. 2016-2018 yılları arasında Cemmu ve Keşmir'in ilk kadın başbakanı olmuştur.\n" }, "Somen Mitra": { "first_paragraph": "Somendra Nath Mitra ya da Somen Mitra (d. 31 Aralık 1941 - ö. 30 Temmuz 2020), Hint siyasetçi. \n" }, "Mohan Jena": { "first_paragraph": "Mohan Jena (14 Temmuz 1957 – 12 Aralık 2022), Hintli siyasetçi. \n" }, "N. C. Debbarma": { "first_paragraph": "Narendra Chandra Debbarma (d. 28 Ağustos 1942 – ö. 1 Ocak 2023[3]), Hint siyasetçi ve yönetici.[4]\n" }, "N. M. Joseph": { "first_paragraph": "N. M. Joseph (d. 18 Ekim 1943 –ö. 13 Eylül 2022), Hint siyasetçi.\n" }, "Narinder Bragta": { "first_paragraph": "Narinder Bragta (d. 15 Eylül 1952) – (ö. 5 Haziran 2021), Hint siyasetçi. \n" }, "Nasrul İslam": { "first_paragraph": "Nasrul İslam (d. 12 Ağustos 1949 – ö. 7 Ocak 2023), Assam Eyaleti bölgesini temsil eden Hint siyasetçi ve fizikçi. \n" }, "Kuldip Nayar": { "first_paragraph": "Kuldip Nayar (d. 14 Ağustos 1923 – ö. 23 Ağustos 2018), Hint gazeteci, insan hakları aktivisti, siyasetçi ve yazardır. Nayar 14 Ağustos 1923'te o zamanki Britanya Hindistanı'na bağlı Pencap'ta doğdu.\n" }, "Pandurang Raut": { "first_paragraph": "Pandurang Dattaram Raut (d. 13 Temmuz 1946 — ö. 3 Ekim 2022),[1][2], Hint siyasetçi. \n" }, "Ahmed Patel": { "first_paragraph": "Ahmedbhai Mohammedbhai Patel ya da Ahmed Patel (21 Ağustos 1949, Gujarat- 25 Kasım 2020, Gurugram, Haryana), Hint siyasetçi.\n" }, "Pradeep Maharathy": { "first_paragraph": "Pradeep Maharathy (d. 4 Temmuz 1955 – ö. 4 Ekim 2020), Hint siyasetçi.\n" }, "Prayar Gopalakrishnan": { "first_paragraph": "Prayar Gopalakrishnan (d. 1949 - ö. 4 Haziran 2022), Hint siyasetçi.\n" }, "Pundlik Hari Danve": { "first_paragraph": "Pundlik Hari Danve (d. 1926 – ö. 1 Kasım 2021), Hint siyasetçi. Hindistan Halk Partisi üyesi olarak 6. dönem Lok Sabha (1977) ve 9. dönem Lok Sabha (1989) meclislerine Jalna, Maharaştra seçim bölgesinden delege olarak girmiştir.[1][2][3]\n" }, "Pydikondala Manikyala Rao": { "first_paragraph": "Pydikondala Manikyala Rao (1 Kasım 1961 - 1 Ağustos 2020) [1] Hint siyasetçi. Tadepalligudem Yasama Meclisi Üyesi ve Andhra Pradesh Eski Vakıflar Bakanıydı (2014 - Mart 2018). Bharatiya Janata Partisi'nin bir üyesiydi.[2][3][4] Rao, COVID-19 hastalığına yakalandıktan 1 hafta sonra Vijayawada'daki bir hastanede 1 Ağustos 2020'de öldü.[5][6]\n" }, "R. Dhruvanarayana": { "first_paragraph": "Rangaswamy Dhruvanarayana (d. 31 Temmuz 1961 –ö. 11 Mart 2023)[2], Hintli siyasetçi.[3]\n" }, "Rajendra Prasad": { "first_paragraph": "Rajendra Prasad (Hintçe: राजेन्द्र प्रसाद d. 3 Aralık 1884 - ö. 28 Şubat 1963) Hint bağımsız aktivist, avukat, bilgin ve siyasetçi daha sonra Hindistan cumhurbaşkanı olup Hindistan' ın ilk cumhurbaşkanı olmuştur. Mahatma Gandhi' nin destekçisi olmuştur. 1931' de Gandhiyle birlikte Tuz Martı olarak bilinen isyana katıldığı için İngilizler tarafından hapse atılmıştır.\n" }, "Rajendrasingh Baghel": { "first_paragraph": "Thakur Rajendrasingh Baghel (d. 24 Ekim 1945 – ö. 29 Nisan 2021)[1], Hint siyasetçi ve tarımcı. Baghel, 24 Ekim 1945'te Sonkatch, Dewas bölgesi'nde doğdu. Hindistan Ulusal Kongresi partisinden girdiği siyasi kariyerinde Hatpipliya seçim bölgesinden Madhya Pradeş Yasama Meclisi'ne üç dönem delege olarak girdi.\n" }, "Ramesh Latke": { "first_paragraph": "Ramesh Latke (d. 21 Nisan 1970, Mumbai) - (ö. 12 Mayıs 2022, Dubai)[1], Hint siyasteçi. \n" }, "Raosaheb Antapurkar": { "first_paragraph": "Raosaheb Antapurkar (d. 12 Ağustos 1958 -ö. 9 Nisan 2021), Hint siyasetçi.[1]\n" }, "Naini Narshimha Reddy": { "first_paragraph": "Nayini Narsimha Reddy (12 Mayıs 1944 - 22 Ekim 2020), Hint siyasetçi.[1]\n" }, "Manabendra Nath Roy": { "first_paragraph": "Manabendra Nath Roy (Bengalce: মানবেন্দ্র নাথ রায়) (d. 21 Mart 1887 – ö. 25 Ocak 1954) (gerçek adı: Narendra Nath Bhattacharya), bilinen adıyla M. N. Roy, Bengal kökenli Hint devrimci, teorist ve aktivist. Meksika ve Hindistan Komünist Partileri'nin kurucusu. Hayatına devrimci bir nasyonalist olarak başlamıştır. Daha sonra devrimci bir komünist oluyor. Hayatının son dönemlerinde de Radikal Hümanist olarak hayatına veda ediyor.[1]\n" }, "S. N. M Ubayadullah": { "first_paragraph": "Santhi Maideen (Late)\n" }, "Sarvepalli Radhakrishnan": { "first_paragraph": "Sarvepalli Radhakrishnan (Hintçe: सर्वेपल्लि राधाकृष्णन, d. 5 Eylül 1888 - ö. 17 Nisan 1975) Hintli filozof ve siyasetçidir. Kendisi Hindistan' ın 2. Cumhurbaşkanıdır. Aynı zaman da ilk Cumhurbaşkanı yardımcısıdır. Hindistan' ın 1949' dan 1952' ye kadar 2. S.S.C.B elçiliğini yapmıştır. 1931' den 1936' ya kadar Andhara Üniversitesinin rektör yardımcılığını yapmıştır. 1939' dan 1958' e kadar Banaras Hindu Üniversitesi rektörlüğü yapmıştır. Sarvepalli Radhakrishnan 5 Eylül tarihin de doğmuştur. Bugün Hindistan da onun doğum günü öğretmenler günü olarak kutlanmaktadır.\n" }, "Mufti Mohammad Sayeed": { "first_paragraph": "Mufti Mohammad Sayeed (d.12 Ocak 1936 ; ö.7 Ocak 2016) , Hint politikacı. Jammu ve Keşmir Bölgesi Demokrat Partisi (PDP) üyesidir. 2 Kasım 2002 ile 2 Kasım 2005 dönemi ve ve 1 Mart 2015'te Jammu ve Keşmir bölgesinin başkanlığını iki dönem yapmıştır.\n" }, "Anant Shet": { "first_paragraph": "Anant Shet (d. 1961, Maem köyü, Hindistan – ö. 2 Ağustos 2020, Yeni Delhi), Hint siyasetçi. \n" }, "Shyamal Chakraborty": { "first_paragraph": "Shyamal Chakraborty, Hint politikacı. \n2008'den 2014'e kadar Rajya Sabha üyesiydi. 1982-1996 yılları arasında Batı Bengal Ulaştırma Bakanı olarak görev yaptı. Ayrıca 1981-1996 yılları arasında Batı Bengal Yasama Meclisi üyesiydi.[1][2][3][4] COVID-19 teşhisi konulduktan sonra 6 Ağustos 2020'de kalp durmasından 76 yaşında öldü.\n" }, "Buta Singh": { "first_paragraph": "Buta Singh (d. 21 Mart 1934, Mustafapur, Jalandhar bölgesi, Pencap - ö. 2 Ocak 2021, Yeni Delhi, Hindistan), Hint siyasetçidir. \n" }, "Sivaji Patnaik": { "first_paragraph": "Sivaji Patnaik (d. 1 Ocak 1930 – ö. 23 Mayıs 2022), Hint siyasetçi. \n" }, "Subhas Chandra Bose": { "first_paragraph": "Subhas Chandra Bose (Hintçe: सुभाष चन्द्र बोस / Subhāṣ Chandra Bōs, Bengalce: সুভাষচন্দ্র বসু / Subhāṣ Chondro Bosu, Oriya: ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ, d. 23 Ocak 1897 - ö. 18 Ağustos 1945), genelde \"Netaji\" (Hintçe: नेताजी, Netāji: \"Önder\") olarak hitap edilen milliyetçi, Hindistan Bağımsızlık Hareketi'nin siyasi lideri, Hindistan Ulusal Kongresi'nin başkanı, Özgür Hindistan Geçici Hükûmeti (Hintçe: आर्ज़ी हुक़ूमत-ए-आज़ाद हिन्द, Urduca: عارضی حکومت‌ِ آزاد ہند, Arzi Hukumat-e-Azad Hind)'nin hükûmet başkanı ve Özgür Hindistan Ordusu (Hintçe: आज़ाद हिन्द फ़ौज / Azad Hind Fauj, İngilizce: Indian National Army:INA)'nun başkomutanı. II. Dünya Savaşı sırasında faşistlerle iş birliği yaptı.\n" }, "Subrata Saha": { "first_paragraph": "Subrata Saha (d. 5 Aralık 1953 – ö. 29 Aralık 2022), Hint siyasetçi ve iş adamı. \n" }, "Suresh Amonkar": { "first_paragraph": "Suresh Kuso Amonkar (15 Mayıs 1952 - 6 Temmuz 2020) Hint siyasetçi.\n" }, "Suresh Bansal": { "first_paragraph": "Suresh Bansal (d. 31 Ocak 1943 – ö.29 Ocak 2022), Hint siyasetçi. Uttar Pradeş'in Ghaziabad seçim bölgesini temsilen Hindistan Yasama Meclisi'ne delege olarak girdi.[1][2] Bahujan Samaj Partisi üyesiydi.[3][4]\n" }, "Swarna Ram": { "first_paragraph": "Swarna Ram (d. 1940 –ö. 1 Nisan 2023)[1], Hint siyasetçi.[2][3]\n" }, "Tarachand Patel": { "first_paragraph": "Tarachand Patel (d. 20 Ekim 1941 –ö. 18 Eylül 2023), Hintli siyasetçi. \n" }, "Thirumagan Evera": { "first_paragraph": "Thirumagan Evera (d. 1977 – 4 Ocak 2023), Hintli siyasetçi.[1]\n" }, "Totharam Sanadhaya": { "first_paragraph": "Totharam Sanadhaya, 1876'da Hindistan'da doğmuş Fiji asıllı bir politikacıdır. 1973'te İngiltere'den bağımsızlık kazanan Okyanusya ülkesi Fiji'nin kurucusudur. 1957'de, doğduğu ülke olan Hindistan'da ölmüştür.\n" }, "Trilochan Kanungo": { "first_paragraph": "Trilochan Kanungo (d. 24 Kasım 1940 -ö. 21 Nisan 2023), Hint siyasetçi. \n" }, "V. K. Krişna Menon": { "first_paragraph": "Vengali Krişnan Krişna Menon (3 Mayıs 1897 - 6 Ekim 1974), Hint siyaset ve devlet adamı.\n" }, "P. Vetrivel": { "first_paragraph": "P. Vetrivel (d. ?-ö. 15 Ekim 2020)[1], Hint siyasetçi. Hindistan'a bağlı Tamil Nadu eyaletini temsilen siyasete girdi. \n" }, "Vinayak Mete": { "first_paragraph": "Vinayak Tukaram Mete (d. 30 Haziran 1970 – ö. 14 Ağustos 2022), Hint siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Virbhadra Singh": { "first_paragraph": "Virbhadra Singh (23 Haziran 1934 – 8 Temmuz 2021), Hint siyasetçi ve bürokrat.[3]\n" }, "Motilal Vora": { "first_paragraph": "Motilal Vora (d. 20 Aralık 1928, Nimbi Jodha, Jodhpur Eyaleti - ö. 21 Aralık 2020, Yeni Delhi, Hindistan), Hint siyasetçi.\n" }, "Dina Wadia": { "first_paragraph": "Dina Wadia (d. 15 Ağustos 1919 – ö. 2 Kasım 2017), Hint siyasi kadın kişiliktir. İngiltere'de Londra'da doğdu. Babası Muhammed Ali Cinnah idi. 1938'de Neville Wadia ile evlendi ve 1943'te boşandı.[1][2]\n" }, "Parasnath Yadav": { "first_paragraph": "Parasnath Yadav (12 Ocak 1949, Jaunpur, Uttar Pradeş - 12 Haziran 2020, Jaunpur, Uttar Pradeş), Hint siyasetçi.\n" }, "Yadlapati Venkata Rao": { "first_paragraph": "Yadlapati Venkata Rao (16 Aralık 1919 – 28 Şubat 2022), Hint siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Nandi Yellaiah": { "first_paragraph": "Nandi Yellaiah (1 Temmuz 1942, Haydarabad Nizamlığı – 8 Ağustos 2020, Telangana, Haydarabad), Hint siyasetçi.[1][2]\n" }, "Zakir Hüseyin (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Zakir Hüseyin (8 Şubat 1897-3 Mayıs 1969), 1967-1969 arasında Hindistan cumhurbaşkanıdır.[2] Ülkesinde bu göreve getirilen ilk Müslüman olmuş ve laikliği savunduğu için bazı eylemci Müslümanlarca eleştirilmiştir.\n" }, "Annie Schreijer-Pierik": { "first_paragraph": "Annie Schreijer-Pierik (d. 17 Şubat 1953[1]), Hollandalı bir politikacı ve Avrupa Parlamentosu Üyesidir. Avrupa Halk Partisi'nin bir parçası olan Christian Democratic Appeal üyesidir .\n" }, "Boris Dittrich": { "first_paragraph": "Boris Ottokar Dittrich (21 Temmuz 1955, Utrecht doğumlu) insan hakları aktivisti, eski bir Hollandalı siyasetçi ve yazar.\n" }, "Hugo Grotius": { "first_paragraph": "Hugo Grotius (10 Nisan 1583 - 28 Ağustos 1645), doğal hukuk öğretisiyle ün kazanmış olan Hollandalı düşünür. Hukuk alanında, Descartes bilgi felsefesiyle modern düşünce açısından ne kadar önemliyse, o kadar önemli olan Grotius, Descartes'ın bilgi alanında gerçekleştirdiği şeyi, hukuk alanında yapmıştır. Başka bir deyişle, nasıl ki modern felsefenin kurucusu olan Descartes, kuşku yoluyla bilgiyi teolojik-skolastik tasalluttan kurtararak özneden yola çıktıysa, aynı şekilde Grotius da hukuku, Tanrı iradesi karşısında bağımsız ve nesnel bir kurum olarak öne sürmüştür.\n" }, "Helma Lodders": { "first_paragraph": "Wilhelmina Jenneke Helena (Helma) Lodders (d. 21 Haziran 1968), Hollandalı bir siyasetçidir. Özgürlük ve Demokrasi Halk Partisi'nin (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) bir üyesi olarak 17 Haziran 2010'dan bu yana milletvekilidir. Doğa, işgücü piyasaları, sağlık bilimleri eğitimi ve savaş kayıpları konularına odaklanmaktadır.\n" }, "Ferry Hoogendijk": { "first_paragraph": "Ferdinand Alexander \"Ferry\" Hoogendijk (d. 23 Kasım 1933 ; ö. 14 Şubat 2014), Hollandalı politikacı ve yazar.\n" }, "Joram van Klaveren": { "first_paragraph": "Joram Jaron van Klaveren (d. 23 Ocak 1979), Hollandalı siyasetçidir. 2017 yılına kadar Özgürlük Partisi üyesiydi.\n" }, "Chris van der Klaauw": { "first_paragraph": "Christoph Albert \"Chris\" van der Klaauw (13 Ağustos 1924, Leiden - 16 Mart 2005, Lahey), Hollandalı diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Tunahan Kuzu": { "first_paragraph": "Tunahan Kuzu (5 Haziran 1981, İstanbul) Türk asıllı Hollandalı siyasetçi.\n" }, "Joost Lagendijk": { "first_paragraph": "Joost Lagendijk, (d. 8 Haziran 1957, Roosendal), GroenLinks partisi mensubu, Avrupa Parlamentosu üyesi Hollandalı siyasetçidir. Avrupa Parlamentosu dış ilişkiler komitesi üyesi ve Avrupa Birliği-Türkiye Karma Parlamento Komisyonu eş başkanıdır.\n" }, "René van der Linden": { "first_paragraph": "René van der Linden tam adı ile Pierre René Hubert Marie van der Linden (d. 14 Aralık 1943; Limburg), Hollandalı siyasetçi ve devlet adamı. Linden 2005-2008 yılları arasında Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Başkanlığı ve 2009-2011 yılları arasında Hollanda Senatosu Başkanlığını yürütmüştür. 2011-2015 yılları arasında Hollanda Senatosu milletvekili olarak görev aldı.[1][2]\n" }, "Madeleine van Toorenburg": { "first_paragraph": "Madeleine Melisande Ermens-Van Toorenburg (d. 10 Mayıs 1968), 1 Mart 2007'den beri Hollanda Temsilciler Meclisi üyesi olan Hollandalı bir politikacıdır. Yargı ve diğer yargı işleri konularına odaklanmaktadır.\n" }, "Selçuk Öztürk": { "first_paragraph": "Selçuk Öztürk (d. 8 Nisan 1972; Ankara) Türk asıllı Hollandalı siyasetçi.\n" }, "Reinier van Lanschot": { "first_paragraph": "Reinier van Lanschot (d. 7 Eylül 1989), Hollandalı politikacı. 2018 yılında Laurens Dassen ile birlikte Volt Hollanda'yı kurdu ve halen genel başkanı olarak görev yapmaktadır.[1] 2019 seçimlerinde partisinin Avrupa Parlamentosu için bir numaralı adayıydı. Van Lanschot, 12–13 Ekim 2019 tarihlerinde Sofya'da düzenlenen 2019 Genel Kurulu'nda Volt Europa'nın ( Volt Almanya'dan Valerie Sternberg ile birlikte) eş başkanlığına seçilmiştir.[2]\n" }, "Diederik Samsom": { "first_paragraph": "Diederik Maarten Samsom (d. 10 Temmuz 1971, Groningen), Hollandalı politikacı. İşçi Partisi'nin (Partij van de Arbeid) bir üyesi olarak 30 Ocak 2003 yılından bu yana bir milletvekilidir. Çevre konularında partinin sözcüsüdür. 16 Mart 2012 günü meclis başkanı seçildi. Meclis seçimlerinden önce bir yeşil enerji şirketi CEO'su ve Greenpeace Hollanda'nın bir savunucusuydu.\n" }, "David Romero Ellner": { "first_paragraph": "David Romero Ellner (ö. 18 Temmuz 2020)[1] Honduraslı gazeteci, avukat ve politikacı. Movimiento de Izquierda Revolucionaria (MRI, Devrimci Sol Hareket),[2] ve eskiden bir Liberal parti kongresinin lideriydi. Radio Globo ve Globo TV'nin yönetmenliğini yaptı.[3]\n" }, "José de la Paz Herrera": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Juan Orlando Hernández": { "first_paragraph": "Juan Orlando Hernández Alvarado, genellikle JOH, (d. 28 Ekim 1968, Gracias, Lempira), 27 Ocak 2014-27 Ocak 2022 tarihleri arasında Honduras devlet başkanı olan Honduraslı bir politikacıdır. Honduras muhafazakâr Ulusal Parti üyesi olarak, Ocak 2010 ve Haziran 2013 tarihleri arasında Honduras Ulusal Kongresi Başkanı oldu.\n" }, "Porfirio Lobo Sosa": { "first_paragraph": "Porfirio Lobo Sosa (d. 22 Aralık 1947), Pepe Lobo olarak bilinen, Honduras eski devlet başkanı, siyasetçi ve tarım toprak sahibi. Ulusal Parti (merkez sağ muhafazakâr bir siyasi parti) ve Honduras Ulusal Kongresinin 1990 yılından itibaren bir milletvekili, 2002 ve 2006 yılları arasında Honduras Ulusal Kongresi Başkanı olmuştur. Rakibi Manuel Zelaya, 2005 genel seçimlerinde % 46 oy ile ikinci oldu. 2009 başkanlık seçimlerinde başkan seçildi ve 27 Ocak 2010 tarihinde göreve başladı.\n" }, "Roberto Suazo Córdova": { "first_paragraph": "Roberto Suazo Córdova (d. 17 Mart 1927[1] – ö. 22 Aralık 2018[2]), Honduraslı siyasetçi ve eski devlet başkanıdır.[3]\n" }, "Xiomara Castro": { "first_paragraph": "Iris Xiomara Castro Sarmiento[1] (Xiomara Castro de Zelaya olarak bilinir ,d. 30 Eylül 1959) 27 Ocak 2022'de göreve başlayan,[2] Honduras'ın seçilmiş cumhurbaşkanı olan bir Honduraslı politikacı. Ülkenin ilk kadın cumhurbaşkanı ve aynı zamanda 1982'de demokrasinin geri gelmesinden bu yana Liberal Parti'ye veya Ulusal Parti'ye üye olmayan ilk cumhurbaşkanıdır.[3]\n" }, "Abdülilah": { "first_paragraph": "Abdülilah (Abdul Ilah bin Ali Al Hashemi, Arapça:عبد الإله بن علي الهاشمي, 4 Kasım 1913 - 14 Temmuz 1958), Irak Kralı Gazi bin Faysal'ın kuzeni ve kayınbiraderi. Son Irak Kralı II. Faysal'ın Kral Naipliğini üstlenmiştir. Kral Faysal'ın küçük yaşta tahta geçtiği 4 Nisan 1939 tarihinden 14 Temmuz Darbesinde öldürülmesine kadar Kral Naibi ve Irak Veliahtı[a] olarak görevde kaldı.\n" }, "Ali Haşim Muhtaroğlu": { "first_paragraph": "Ali Haşim Muhtaroğlu, Iraklı Türkmen siyasetçi. 1965 yılında Tuzhurmatu kentinde doğdu. 2011-2013 yılları arasında Irak Türkmen Cephesi başkan yardımcılığını yürüttü. 25 Haziran 2013 tarihinde Tuzhurmatu ilinde taziye çadırına düzenlenen çift intihar saldırısında öldü.\n" }, "Ali Salih es-Sadi": { "first_paragraph": "Ali Salih es-Sadi (Arapça: علي صالح السعدي, 1928 - 19 Eylül 1977) Iraklı bir siyasetçiydi. 1950'lerin sonlarından Kasım 1963 Irak Darbesi'ne kadar Baas Partisinin Irak kolunun genel sekreterliğini yaptı. 8 Şubat 1963'ten (Ramazan Devrimi) Kasım 1963 Irak Darbesi'ne kadar Ahmed Hasan el-Bekir'in başbakan yardımcısı, içişleri bakanı ve Ulusal Muhafızlar (El-Hars el-Kavmi) komutanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "İyad Allavi": { "first_paragraph": "İyad Allavi (Arapça: إياد علاوي‎; d. 31 Mayıs 1944, Bağdat), Iraklı siyasetçi ve sinirbilimcidir. Haziran 2004-Mayıs 2005 arasında Irak başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Avad Hamid el-Bender": { "first_paragraph": "Avad Hamid el-Bender (Arapça: عواد حمد بندر السعدون; 2 Ocak 1945-15 Ocak 2007), Saddam Hüseyin döneminde görev yapmış Iraklı yargıç. Baas Partisi'nin bir üyesiydi ve 8 Temmuz 1982'de Saddam Hüseyin'e yönelik başarısız suikast girişiminin ardından 143 Duceyil sakini aleyhine ölüm cezası veren Devrim Mahkemesi'nin başkanıydı.\n" }, "Ebu Bekir el-Bağdadi": { "first_paragraph": "Ebu Bekir el-Bağdadi (Arapça: أَبُو بَكْر الْبَغْدَادِي, ʾAbū Bakr al-Baḡdādī) veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarayi (إِبْرَاهِيم عَوَّاد إِبْرَاهِيم عَلِيّ مُحَمَّد الْبَدْرِي السَّامَّرائِي, ʾIbrāhīm ʿAwwād ʾIbrāhīm ʿAlī Muḥammad al-Badrī as-Sāmarrāʾī; 28 Temmuz 1971 – 26 Ekim 2019),[2] kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten beri lideriydi.\n" }, "Hazım eş-Şaalan": { "first_paragraph": "Hazım eş-Şaalan (d. 1947), Iraklı bir ekonomist, bürokrat ve siyasetçidir. Haziran 2004-Haziran 2005 tarihleri arasında Irak savunma bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Bakır Cebr ez-Zübeydi": { "first_paragraph": "Bakır Cebr ez-Zübeydi (Arapça: باقر جبر الزبيدي; d. 1946, Meysan) ya da tanınan diğer adıyla Bayan Bekir Sulağ,[1] Iraklı inşaat mühendisi ve siyasetçidir. Irak hükûmetlerinde, Eylül 2003-Haziran 2004 tarihleri arasında bayındırlık ve iskan bakanlığı, Nisan 2005-Haziran 2006 tarihleri arasında İçişleri Bakanlığı, Mayıs 2006-Aralık 2010 tarihleri arasında Maliye Bakanlığı, Eylül 2014-Ağustos 2016 tarihleri arasında ise Ulaştırma Bakanlığı yapmıştır.\n" }, "Ezekiyel Sason": { "first_paragraph": "Ezekiyel Sason Efendi veya Sasun Hasgayl Efendi (1860-1932), Osmanlı Yahudisi siyasetçi.\n" }, "I. Faysal": { "first_paragraph": "I. Faysal (Faysal bin Hüseyin bin Ali El Haşimi, Arapça:فيصل بن الحسين بن علي الهاشمي, d. 20 Mayıs 1885[1] - 8 Eylül 1933), 1920 yılında kurulan kısa ömürlü Suriye Krallığı ve ardından Irak Krallığı kralı. Taç giydiği 23 Ağustos 1921 tarihinden, kalp krizi geçirerek hayatını kaybettiği 1933 yılına kadar 12 sene hüküm sürmüştür. Kendisini Hicaz Kralı ilan ederek Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Arap İsyanını başlatan Şerif Hüseyin'in üçüncü oğludur.\n" }, "Fuad Masum": { "first_paragraph": "Fuad Masum tam adı ile Muhammed Fuad Masum Havrami (Kürtçe: فوئاد مەعسووم, Arapça: محمد فؤاد معصوم 1938, Süleymaniye), Iraklı Kürt politikacı ve 7. Irak Cumhurbaşkanı. 24 Temmuz 2014'te Irak Temsilciler Konseyi'nde yapılan oylama sonucu 211 milletvekilinin oyunu alarak yeni Irak Cumhurbaşkanı seçildi.\n" }, "Haydar el-İbadi": { "first_paragraph": "Haydar Cevad Kazım el-İbadi (Arapça: حيدر جواد كاظم العبادي, d. 1952; Kerrade, Bağdat[2]) Iraklı siyasetçi. Cumhurbaşkanı Fuad Masum tarafından 11 Ağustos 2014 tarihinde Irak Başbakanlığı için aday gösterildi.[3] 8 Eylül 2014 tarihinde Irak Başbakanı olarak atandı.\n" }, "Uday Hüseyin": { "first_paragraph": "Uday Hüseyin el-Tikriti (d. 18 Haziran 1964, Bağdat – ö. 22 Temmuz 2003, Musul), devrik Irak lideri Saddam Hüseyin'in büyük oğludur. Uday yıllarca babasının varisi olarak görüldü, ancak kimilerine göre 1996'daki bir suikast girişiminin sebep olduğu yaralanmalar yüzünden küçük kardeşi Kusay'in varis olarak yerine geçtiği iddia edildi.\n" }, "Kusay Hüseyin": { "first_paragraph": "Kusay Saddam Hüseyin el-Tikriti (Arapça: قصي صدام حسين‎, 17 Mayıs 1966-22 Temmuz 2003), eski Irak Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'in ikinci oğlu. Kusay Hüseyin Cumhuriyet Muhafızları'nın lideriydi ve büyük olasılıkla Irak'ın bir sonraki lideri olarak görülmekteydi.\n" }, "Mehmet Şükrü Sekban": { "first_paragraph": "Mehmet Şükrü Sekban (d. 1881 Ergani - ö. 1960), Kürt doktor ve siyasetçi.\n" }, "Menahem Salah Daniel": { "first_paragraph": "Menahem Salah Daniel veya Menahem Efendi (1846-1940), Osmanlı Yahudi siyasetçi.\n" }, "Muhammed Said es-Sahaf": { "first_paragraph": "Muhammed Said es-Sahhaf (Arapça: محمد سعيد الصحاف‎‎‎, d. 1940), Iraklı eski diplomat ve siyasetçidir. Es-Sahaf 2003 Irak Savaşı'nda ülkenin Enformasyon Bakanı iken Irak Ordusu'nun yenilmezliğini ve Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'i öven ve yaptığı görkemli ve gerçek olmayan propaganda yayınları nedeniyle \"Baghdad Bob\"[1] ve \"Komik Ali\" lakapları ile tanınmıştır.\n" }, "Mukteda es-Sadr": { "first_paragraph": "Mukteda es-Sadr (Arapça: مقتدى الصدر; 4 Ağustos 1974), Iraklı dini lider ve siyasetçidir. Irak'ta politik ve toplumsal gelişmelere yön vermiş, Şii mezhebine mensup Sadr ailesinin mevcut lideridir.\n" }, "Ahmed Radi": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "İzzeddin Salim": { "first_paragraph": "İzzeddin Salim (23 Mart 1941 - 17 Mayıs 2004, عبد الزهراء عثمان محمد) veya Abdelzahra Othman Mohammed olarak da bilinen Iraklı politikacı, yazar, eğitimci, İslamcı teorisyen ve 1980 yılları arasında İslami Davet Partisi'nin önde gelen üyesi. 2004 yılında Amerikan destekli Koalisyon Kuvvetleri tarafından desteklenen ve Irak devletinin yönetiminde sorumlu olan başkanı olarak görev yaptı (45. Irak Başbakanı olarak).\n" }, "Tarık Aziz": { "first_paragraph": "Tarık Aziz, gerçek adıyla Mikhail Yuhanna (d. 28 Nisan 1936, Tel Keppe, Irak - 5 Haziran 2015, Nasiriye, Irak), eski Irak Dışişleri Bakanı (1983–1991) ve Başbakan Yardımcısı (1979–2003). Uzun yıllar eski Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in yakın danışmanlarından biri oldu. Saddam kabinesinin tek Hristiyan üyesiydi. Keldani kökenlidir. 26 Ekim 2010 günü mahkeme tarafından geçmişte dini partilere uyguladığı baskı sebebiyle idama mahkûm edildi. Fakat idam cezası sağlık sorunları sebebiyle kaldırıldı.\n" }, "Tevfik el-Yasiri": { "first_paragraph": "Tevfik el-Yasiri (ö. 14 Haziran 2020, Al Diwaniyah), Iraklı askeri subay ve politikacı.\n" }, "Abdurrahman Hacı Ahmedi": { "first_paragraph": "Abdurrahman Hacı Ahmedi (Farsça: عبدالرحمن حاجی‌احمدی; d. 1941 İran), İranlı Kürt lider.[1] İran'da özerk bir Kürt bölgesi oluşturmak için İran hükûmetine karşı savaşan Kürdistan Özgür Yaşam Partisi (PJAK) örgütünün lideridir. Almanya'nın Köln kentinde Alman vatandaşı olarak yaşadığı ve örgütü buradan yönettiği iddia edilmektedir.[1]\n" }, "Davud Ahmedinejad": { "first_paragraph": "Davud Ahmedinejad (d. 13 Mart 1950 –ö. 4 Ekim 2017)[1], İranlı siyasetçidir. Eski İran cumhurbaşkanlarından Mahmud Ahmedinejad[2] ve Pervin Ahmedinejad'ın kardeşidir.[3] Kendisi Aradan, İran doğumludur.\n" }, "Ali Laricani": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Murtaza Alviri": { "first_paragraph": "Murtaza Alviri (d. 1948) İranlı siyasetçi. 1999-2002 yılları arasında Tahran Belediye Başkanlığı görevini yapmıştır.\n" }, "Ebu'l-Kasım Kaşanî": { "first_paragraph": "Seyyid Ebu'l-Kasım Kaşanî veya kısaca Ayetullah Kaşanî (Farsça: سید ابوالقاسم کاشانی), İranlı merci-i taklid, siyasetçi.\n" }, "Emir Abbas Huveyda": { "first_paragraph": "Emir Abbas Huveyda (Farsça: امیرعباس هویدا), (d. 18 Şubat 1919, Tahran - ö. 7 Nisan 1979, Tahran), İranlı diplomat ve siyaset adamı. Şah Muhammed Rıza Pehlevi döneminde İran başbakanı olarak 26 Ocak 1965 - 7 Ağustos 1977 tarihleri arasında görev yapan Huveyda, İran tarihinin en uzun süre hizmet veren başbakanıdır.\n" }, "Emir Aslan Afşar": { "first_paragraph": "Emir Aslan Afşar (Farsça: امیراصلان افشار; 22 Kasım 1919 - 18 Şubat 2021), İranlı siyasetçi ve diplomat. 1942'de Viyana Üniversitesinden siyaset bilimi alanında doktorasını aldı. 1973'ten 1977'ye İran'ın Almanya büyükelçisi, 1969'dan 1972'ye kadar İran'ın Amerika Birleşik Devletleri büyükelçisi ve 1967'den 1969'a kadar İran'ın Avusturya büyükelçisi olarak görev yaptı. Parlamento üyesi olarak çalışmasının yanı sıra 1957'den 1961'e kadar Birleşmiş Milletler Ekonomi Komitesi'nde delege olarak görev yaptı. Nadir Şah'a dayanan Afşar Hanedanı'nın son temsilcilerindi.\n" }, "Nasır Farbod": { "first_paragraph": "Nasır Farbod (Farsça: ناصر فربد‎ 1922 – 26 Nisan 2019), İranlı siyasetçi ve üst düzey rütbeli askerdir.[1][2]\n" }, "Muhammed Bakır Galibaf": { "first_paragraph": "Muhammed Bakır Kalibaf (Farsça: محمد باقر قالیباف), (d. 23 Ağustos 1961) Eski Tahran Büyükşehir Belediye Başkanı, Eski İran Polis Teşkilatı Başkanı, Eski İran Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri Komutanı.\n" }, "Hamid İnayet": { "first_paragraph": "Hamid İnayet (1932 Tahran - 1982 Londra), İranlı siyaset bilimci, akademisyen, yazar ve tercümandır.\n" }, "Hamid Kahram": { "first_paragraph": "Hamid Kahram (Farsça: حمید کهرام‎; 1958, Tahran - 19 Mart 2020, Tahran), İranlı siyasetçi ve veteriner.\n" }, "Hasan Habibi": { "first_paragraph": "Hasan İbrahim Habibi (29 Ocak 1937 - 31 Ocak 2013), İranlı siyasetçi, avukat ve akademisyen.\n" }, "Hasan Ruhani": { "first_paragraph": "Hasan Ruhani (Farsça: حسن روحانی‎‎; d. 12 Kasım 1948, Surhe, Simnan Eyaleti), İranlı siyasetçi, din adamı, hukukçu ve İran'ın 7. cumhurbaşkanı.\n" }, "Faize Haşimi Rafsancani": { "first_paragraph": "Faize Haşimi Behramani (Farsça: فائزه هاشمی رفسنجانی‎‎, d. 7 Ocak 1962, Kum) veya tanınan adıyla Faize Haşimi Rafsancani, İranlı aktivist, siyasetçi ve gazeteci. 1999-2000 yılları arasında, Tahran milletvekili olarak İslami Şûra Meclisi'nde görev yapmıştır. İnşaat Yöneticileri Partisi kadın kolları başkanlığı görevini yürütmektedir.\n" }, "Hadi Hosroşahi": { "first_paragraph": "Seyyid Hadi Hosroşahi (Farsça: سید هادی خسروشاهی‎; 1939, Tebriz, İran – 27 Şubat 2020, Tahran, İran), İranlı din görevlisi ve diplomat.\n" }, "Hüseyin Dehkan": { "first_paragraph": "Hüseyin Dehkani Pude, (2 Mart 1957 Pudeh, Isfahan) İran'ın eski savunma bakanı olan, eski tuğgeneral ve IRGC hava kuvvetleri askeri.\n" }, "Hüseyin Rızazade": { "first_paragraph": "Hüseyin Rızazade (Farsça: حسین رضازاده, d. 12 Mayıs 1978), İranlı siyasetçi, eski halterci. Kariyerinde, iki Olimpiyat, dört dünya ve beş Asya Oyunları şampiyonluğu vardır. Ülkesinde dört kez Yılın Sporcusu seçilen Rızazade, bu ödülü en çok kazanan isimdir.\n" }, "İsfendiyar Rahim Meşai": { "first_paragraph": "İsfendiyar Rahim Meşai (Farsça: اسفندیار رحیم‌مشایی; d. 16 Kasım 1960 - Ramser, Mazenderan, İran), İranlı siyasetçi.\n" }, "İshak Cihangiri": { "first_paragraph": "İshak Cihangiri (Farsça: ‌اسحاق جهانگیری; d. 10 Ocak 1957, Sircan), İranlı siyasetçi.\n" }, "Mahmud Ahmedinejad": { "first_paragraph": "Mahmud Ahmedinejad (Farsça: محمود احمدی‌نژاد, d. 28 Ekim 1956, Aradan), İran'ın altıncı cumhurbaşkanı. Ayrıca, ülkedeki muhafazakâr siyasî gruplardan oluşan bir koalisyon olan İslamî İran İnşaatçılar İttifakı'nın ana siyasî lideriydi ve 2003'ten 2005'e kadar Tahran belediye başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Manuçehr Muttaki": { "first_paragraph": "Manuçehr Muttaki (Farsça:  منوچهر متکی ; d. 12 Mayıs 1953, Bandar Gaz, Gülistan), İranlı siyasetçi ve diplomat. 2005 ile 2010 arasında İran dışişleri bakanı.\n" }, "Mehdi Kerrubi": { "first_paragraph": "Mehdi Kerrubi (Farsça: مهدی کروبی Mehdī Karrūbĩ; d.26 Eylül 1937, Aligudarz), İranlı siyasetçi ve bilim insanı.\n" }, "Merziye Afham": { "first_paragraph": "Merziye Afham (Farsça: مرضیه افخم), İranlı diplomat ve eski İran Dışişleri Bakanlığı Kamu Diplomasisi ve Medya Merkezi sözcüsü ve başkanı.[1] 2013-2015 yılları arasında İran Dışişleri Bakanlığı'nın ilk kadın sözcüsü olarak görev aldı.[2]\n" }, "Muhammed Mirmuhammedi": { "first_paragraph": "Seyyid Muhammed Mirmuhammedi (Farsça: سید محمد میرمحمدی‎; 1948, Kum, İran – 2 Mart 2020), İranlı siyasetçi.\n" }, "Mirza Taki Han": { "first_paragraph": "Mirza Taki Han (Farsça:میرزا تقی‌خان فراهانی, d.1807 ö.1852), 1807 yılında Irâk-ı Acem’de Ferâhân yakınlarındaki Hezâve’de doğdu. Emîr-i Kebîr ve Emîr-i Nizâm unvanlarıyla tanınır.\n" }, "Muhammed Cevad Zarif": { "first_paragraph": "Muhammed Cevad Zarif (Farsça: محمدجواد ظریف خوانساری d. 7 Ocak 1960; Tahran, İran), İranlı politikacı ve diplomat. 2013-2021 yılları arasında İran Dışişleri bakanlığı yapmıştır. ABD'nin Colorado eyaletindeki Denver Üniversitesi'nde Uluslararası Hukuk ve Politika alanında doktora yapmıştır. Tahran Üniversitesi’nde uluslararası hukuk profesörü olarak görev yapmıştır.\n" }, "Muhammed Hatemi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Muhammed Hiyabani": { "first_paragraph": "Şeyh Muhammed Hiyabani (Fars: شیخ محمد خیابانی, Azerbaycan: Şeyx Məhəmməd Xiyabani; 1879, Hamene - 1920, Tebriz), Azeri asıllı İranlı ilahiyatçı ve politikacı.\n" }, "Muhammed Kiyaveş": { "first_paragraph": "Muhammed Alevi Taber (Kiyaveş olarak da bilinir; 1930 - 10 Mart 2020), İranlı politikacı.\n" }, "Muhammed Muhbir": { "first_paragraph": "Muhammed Muhbir Dezfuli (d. 1955), 8 Ağustos 2021'den bu yana İran'ın 7. ve şu anki birinci cumhurbaşkanı yardımcısı olan İranlı bir politikacıdır. Ayrıca Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi üyesi İmam Humeyni Fermanı İcra Kurulu'nun (EIKO) eski başkanı, Sina Bankası yönetim kurulu başkanı ve Huzistan Eyaleti'nin vali yardımcısıydı. İran'ın Dezful şehrinde doğmuştur.[1][2][3]\n" }, "Muhammed Rıza Arif": { "first_paragraph": "Muhammed Rıza Arif (d. 19 Aralık 1951, Yezd), İranlı politikacı ve akademisyen.\n" }, "Muhammed Rıza Rahçemeni": { "first_paragraph": "Muhammed Rıza Rahçemeni (Farsça: محمدرضا راه‌چمنی ‎; 1 Aralık 1952, Sebzevar - 9 Mart 2020, Tahran), İranlı hekim, bilim insanı ve reformcu siyasetçi.\n" }, "Murtaza Mutahhari": { "first_paragraph": "Murtaza Mutahhari (Farsça: مرتضی مطهری; d. 3 Şubat 1920, Feriman - ö. 1 Mayıs 1979, Tahran), İranlı alim, din bilgini, filozof, üniversite hocası ve siyasetçidir. Ali Şeriati'yle birlikte 1979 İran İslam Devrimi'nin entelektüel zemininin hazırlayıcılarındandır.\n" }, "Nasır Kenani": { "first_paragraph": "Nasser Kanaani (Farsça: ناصر کنعانی) İranlı bir diplomat ve 27 Haziran 2022'den beri İran Dışişleri Bakanlığı'nın 13. sözcüsüdür.[1][2] Ayrıca Temmuz 2018'den Temmuz 2022'ye kadar İran'ın Kahire'deki çıkarlarını koruma ofisi başkanıydı. Nasır Kenani daha önce Dışişleri Bakanlığı Irak kurmay başkanlığı, Arap Orta Doğu ve Kuzey Afrika Dairesi müdür yardımcılığı ve Ürdün'deki İran büyükelçiliği gibi görevlerde bulundu. Anadili olan Farsça'nın yanı sıra iyi derecede İngilizce ve Arapça bilmektedir.[3][4][5]\n" }, "Perviz Davudi": { "first_paragraph": "Perviz Davudi (Farsça: پرویز داوودی; d. 5 Şubat 1952, Tahran), İranlı siyasetçi.\n" }, "Sadık Halhali": { "first_paragraph": "Muhammed Sadık Givi Halhali (Farsça: صادق خلخالی, d. 27 Temmuz 1926, Givi – ö. 26 Kasım 2003, Tahran), İran İslamî Devrim Mahkemesi Başkanı.\n" }, "Sadık Vaizzade": { "first_paragraph": "Sadık Vaizzade, şu anda Tahran Üniversitesi'nde ders veren İranlı bir profesördür. Aynı zamanda İran Kültür Devrimi ve Menfaat Konseyi Yüksek Kurulu üyesidir.\n" }, "Said Celili": { "first_paragraph": "Said Celili (Farsça: سعید جلیلی; d. 6 Eylül 1965; Meşhed), İran'ın Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi eski başkanı ve eski nükleer başmüzakerecisi.\n" }, "Settar Han": { "first_paragraph": "Settar Han (Fars: ستارخان, Azeri: Səttar xan; 20 Ekim 1866, Tebriz - 17 Kasım 1914, Tahran), ona verilen sıfatıyla سردار ملی (Sardār- Melli Ulusal Kumandan) İran Anayasa Devrimi'nde kilit bir rol oynadığından İran'da önemli bir ulusal simgedir.[1]\n" }, "Raziye Şabani": { "first_paragraph": "Raziye Gülami-Şabani (Farsça: راضیه غلامی شعبانی ; d. 21 Nisan 1925, Tebriz – ö. 28 Ocak 2013, Köln, Almanya), İranlı-Azeri kadın siyasetçi ve aktivist. \n" }, "Mehdi Tebatebayi": { "first_paragraph": "Seyid Mehdi Tebatebayi Şirazi (Farsça: سید مهدی طباطبایی شیرازی, d. 21 Mart 1936 — ö. 17 Mayıs 2018), İranlı Şii din adamı ve muhafazakâr görüşte olan siyasetçidir.\n" }, "Arthur Wellesley": { "first_paragraph": "Arthur Wellesley lakabı Demir Dük (1 Mayıs 1769 - 14 Eylül 1852), Napolyon Savaşları sırasında Britanya ordusu komutanlığı ve sonradan başbakanlık (1828-1830) yapan asker ve devlet adamı.\n" }, "Edmund Burke": { "first_paragraph": "Edmund Burke (Türkçe: Edmund Börk okunur) (12 Ocak 1729 Dublin - 9 Temmuz 1797 Beaconsfield), İngiltere Avam Kamarası'nda uzun yıllar milletvekilliği yapmış İrlandalı-İngiliz siyaset adamı, yazar, hatip, siyaset kuramcısı, filozof.\n" }, "Liam Cosgrave": { "first_paragraph": "Liam Cosgrave (d. 13 Nisan 1920 ; ö. 4 Ekim 2017),İrlandalı siyasetçi ve eski başbakan. Cosgrave, İrlanda Başbakanı (1973-77) ve Fine Gael Partisi lideri olarak (1965-77) yılları arasında görev yaptı.\n1943-1981 yılları arasında İrlanda Teachta Dála Parlamentosu (TD) daimi üyesi idi.[1]\n" }, "Garret FitzGerald": { "first_paragraph": "Garret FitzGerald (9 Şubat 1926 - 19 Mayıs 2011[1]) İrlandalı siyasetçi. Temmuz 1981 - Şubat 1982 ve Aralık 1982 - Mart 1987 arasında iki kez başbakan (Taoiseach) oldu.[2]\n" }, "Cosmo Haskard": { "first_paragraph": "Sir Cosmo Dugal Patrick Thomas Haskard KCMG MBE (d. 25 Kasım 1916 –ö. 21 Şubat 2017), İrlanda doğumlu Britanyalı koloni yöneticisi ve emekli subay sınıfındaki asker. Kendisi Dublin'de doğmuştur. 1964'ten 1970 yılına kadar Britanya'nın Falkland Adaları valisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Maurice Hayes": { "first_paragraph": "Maurice Hayes (d. 8 Temmuz 1927; ö. 23 Aralık 2017) ,İrlandalı siyasetçidir. \nİrlanda başbakanı Taoiseach tarafından senatör olarak 21. ve 22. dönemde atanmış olan Éireann Senatosu'na bağımsız bir üyesiydi.[1]\n" }, "John A. Murphy": { "first_paragraph": "John A. Murphy (d. 17 Ocak 1927, Cork – ö. 28 Şubat 2022, Cork, İrlanda)[1], İrlandalı siyasetçi ve tarihçi.[2][3]\n" }, "John Gormley": { "first_paragraph": "John Gormley (d. 4 Ağustos 1959, Dublin), İrlandalı politikacı. İrlanda Yeşiller Partisi'nin şu anki lideri olup Güneydoğu Dublin'de Teachta Dala (TD) olarak hizmet verdi. 2007-2011 arası Çevre, Kültür Mirası ve Yerel Yönetimler Bakanı olarak görev yaptı. Daha önce Dışişleri, Savunma ve Sağlık ve Çocuk üzerinde parti sözcüsü ve parti başkanı oldu.\n" }, "Seán MacBride": { "first_paragraph": "Seán MacBride (26 Ocak 1904 – 15 Ocak 1988), İrlandalı politikacı.\n" }, "Martin O'Donoghue": { "first_paragraph": "Martin O’Donoghue (d. 13 Mayıs 1933; Dublin; ö. 20 Temmuz 2018; Dublin, İrlanda), Fianna Fáil Partisi üyesi İrlandalı ekonomist, akademisyen ve siyasetçidir.\n" }, "Michael Collins (İrlandalı önder)": { "first_paragraph": "Michael Collins (İrlandaca: Mícheál Seán Ó Coileáin) (16 Ekim 1890 - 22 Ağustos 1922), İrlanda bağımsızlık mücadelesi kahramanlarından. İrlanda Bağımsızlık Savaşı'nın şiddetlendiği sıralarda yürüttüğü kentsel gerilla savaşı stratejisiyle tanınır.\n" }, "Paul Murphy": { "first_paragraph": "Paul Murphy (d. 13 Nisan 1983, Dublin), İrlandalı siyasetçi ve aktivist.\n" }, "Pat Cox": { "first_paragraph": "Pat Cox, (d. 28 Kasım 1952, Dublin) İrlandalı liberal siyasetçi. Avrupa Parlamentosu eski başkanı.\n" }, "José María Calleja": { "first_paragraph": "José María Fernández Calleja (16 Mayıs 1955 -21 Nisan 2020) İspanyol gazeteci, siyasi hükümlü ve ETA karşıtı aktivist. \n" }, "Carlos Padrós": { "first_paragraph": "Carles Padrós Rubió olarak da bilinen Carlos Padrós Rubió (9 Kasım 1870 - 30 Aralık 1950), Real Madrid'in 3. Başkanı olan İspanyol bir politikacı, iş adamı ve futbol öncüsüydü. 1931'de dağılıncaya kadar İspanyol Liberal Parti'nin bir üyesiydi.\n" }, "Josep Corominas i Busqueta": { "first_paragraph": "Josep Corominas i Busqueta (d.24 Mart 1939[1] – ö. 30 Aralık 2020), İspanyol Katalan hekim ve siyasetçi. 1989-2000 yılları arasında İspanya Parlamentosu'nda Milletvekili ve 2002-2006 yılları arasında İspanya Büyük Locası'nın Büyük Üstadı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Fernando Álvarez de Toledo, III. Alba Dükü": { "first_paragraph": "Fernando Álvarez de Toledo y Pimentel, 3. Alba Dükü (29 Ekim 1507) – 11 Aralık 1582), İspanya ve Portekiz'de Alba Büyük Dükü olarak (İspanyolca: Gran Duque de Alba) ve Hollanda'da Demir Dük olarak bilinen İspanyol soylu, general ve diplomat. Alba, İspanya Hollanda'sındaki Seksen Yıl Savaşları sırasında uzun süreli askeri kampanyalarının ve sert baskısının Hollanda isyanını bastırmada başarısız olduğu eylemleriyle tanınmaktadır.[1]\n" }, "Francisco Largo Caballero": { "first_paragraph": "Francisco Largo Caballero (15 Ekim 1869 - 23 Mart 1946) İspanyol bir politikacı ve sendikacıydı ve İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) ve İşçi Genel Birliği'nin (UGT) tarihi liderlerinden biriydi. Caballero, 1936 ve 1937'de, İspanya İç Savaşı sırasında İkinci İspanya Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Jose Echegaray": { "first_paragraph": "Jose Echegaray y Eizaguirre (İspanyolca: José Echegaray y Eizaguirre; d. 19 Nisan 1832 Madrid; ö. 14 Eylül 1916) İspanyol oyun yazarı ve politikacı. İspanyol tiyatrosunun gelişimine büyük katkı sağladı; eserleri Avrupa çapında sahnelendi. Siyaset hayatında ise ekonomi bakanlığına kadar yükseldi; İspanya Merkez Bankası'nı kurdu ve banknot basımını sağladı. 1904 yılında Frédéric Mistral ile birlikte edebiyat dalında Nobel Ödülü'ne layık görüldü.\n" }, "José Guirao": { "first_paragraph": "José Guirao Cabrera (d. 9 Haziran 1959 – ö. 11 Temmuz 2022), İspanyol siyasetçi, müzeci ve sanat uzmanı.[1][2][3]\n" }, "Uri Avnery": { "first_paragraph": "Uri Avnery (İbranice: אורי אבנרי, bilinen adıyla; Uri Avneri, d. 10 Eylül 1923 – ö. 20 Ağustos 2018), İsrailli yazar siyasetçi ve aktivisttir. \"Gush Shalom Barış Hareketi\" kurucusudur.\n" }, "David Ben-Gurion": { "first_paragraph": "David Ben-Gurion veya David Grün (İbranice: דָּוִד בֶּן-גּוּרִיּוֹן‎; 16 Ekim 1886 - 1 Aralık 1973), İsrail'in ilk başbakanı ve İsrail Devleti'nin kurucusudur. 14 Mayıs 1948'de Tel Aviv'de İsrail Bağımsızlık Bildirgesi'ni okumuş ve 1948 Arap-İsrail Savaşı'nda ülkenin liderliğini yapmıştır. 1942 yılında New York'ta düzenlenen Biltmore Konferansı'nın programını hazırlayan kişi oldu.[1] Ayrıca Gurion, hükûmetteki görevinden ve daha sonra Knesset'ten ayrıldıktan sonra Ulusun Atası payesi ile onurlandırılmıştır.\n" }, "Avi Duan": { "first_paragraph": "Avraham \"Avi\" Duan (d. 17 Ekim 1955 –ö. 22 Eylül 2018), İsrailli siyasetçidir. 2012-2013 yılları arasında Kadima Partisi'nden Knesset Meclisi'nde delege olarak görev yaptı.\nSiyasetçi Avi Duran 17 Ekim 1955'te Ramat Gan, İsrail'de doğdu.[1] 2008'de kendi üyesi olduğu Kadima Partisi başkanlık seçimlerinde Shaul Mofaz'a karşı aday olduysada kaybetmiştir.[2]\n" }, "Rafi Eitan": { "first_paragraph": "Rafael \"Rafi\" Eitan (İbranice: רפי איתן; 23 Kasım 1926 – 23 Mart 2019)[1], İsrailli siyasetçi ve istihbaratçıdır.[2]\n" }, "Shmuel Flatto-Sharon": { "first_paragraph": "Shmuel \"Samy\" Flatto-Sharon (d. 18 Ocak 1930 –ö. 7 Aralık 2018), İsrailli iş insanı, sunucu ve siyasetçidir. \n" }, "Itzhak Ilan": { "first_paragraph": "Itzhak Ilan (İbranice:יצחק אילן ; d. 28 Temmuz 1956 - ö. 16 Ekim 2020), Gürcistan doğumlu İsrailli istihbarat uzmanı.\n" }, "Avigdor Liberman": { "first_paragraph": "Avigdor Levi Liberman, (İbranice: אביגדור ליברמן‎‎, d. 5 Temmuz 1958, Kişinev, Sovyetler Birliği) İsrailli siyasetçi, siyasi parti lideri eski bakan.\n" }, "Tzipi Livni": { "first_paragraph": "Tziporah Malkah \"Tzipi\" Livni (İbranice:  ציפורה (ציפי) ליבני‎; 8 Temmuz 1958, Tel Aviv), eski Mossad ajanı, İsrail'in eski Dışişleri Bakanı ve eski Adalet Bakanı. Hatnuah Partisinin lideri.\n" }, "Meir Dizengoff": { "first_paragraph": "Meir Dizengoff (İbranice: מאיר דיזנגוף, Rusça: Меер Янкелевич Дизенгоф, d. 25 Şubat 1861 – ö. 23 Eylül 1936), 1921–1925 yılları arasında Tel Aviv'in ilk ve 1928–1936 yılları arasında üçüncü belediye başkanı olmuştur. Genel Siyonistler partisinin üyesi idi.\n" }, "Moşe Dayan": { "first_paragraph": "Moşe Dayan (İbranice: משה דיין‎; 20 Mayıs 1915 – 16 Ekim 1981), İsrailli asker, devlet adamı ve halk figürü. Askerî kariyerine Haganah ve Palmaḥ'a subay olarak girerek başlamış Dayan, Süveyş Krizi sırasında komuta edeceği IDF Genelkurmay Başkanlığına atanıncaya kadar rütbeli olarak orduda hizmet vermeye devam etti. Knesset'in de bir üyesi olmuş Dayan, aynı zamanda İsrail'in hükûmet çatısı altında birçok misyon yürütmüş bir politikacıydı. Altı Gün Savaşı, Yıpratma Savaşı ve Yom Kippur Savaşı sırasında da Savunma Bakanı olarak görevine devam etti. Ayrıca Dayan, Menāḥem Begin hükûmeti için dışişleri bakanı olarak görev yaparken İsrail–Mısır arasında yapılan barış anlaşmasında da önemli katkılarda bulundu.\n" }, "Moşe Feiglin": { "first_paragraph": "Tam adı Moşe Zalman Feiglin. 1962'de Hayfa'de doğmuş olan İsrailli politikacı.[1] Yahudi değerlerini en katı şekilde savunma amacı güden Manhigut Yehudit hareketinin lideri. 2007 yılında İsrail'de yapılan genel seçimlerde Benyamin Netanyahu'ya kaybetmiştir.\n" }, "Ron Huldai": { "first_paragraph": "Ron Huldai (İbranice: רון חולדאי; d. 26 Ağustos 1944, Hulda, Birleşik Krallık Filistin Mandası), Tel Aviv kentinin yönetimini üstlenmekte olan Tel Aviv-Yafa belediyesinin şu anki belediye başkanı[1] Akademik yönetici; İsrailli eski savaş pilotu; politikacı. İsrail Hava Kuvvetleri'nin Tuğgeneral'i. İsrail İşçi Partisi üyesi.\n" }, "Şaul Mofaz": { "first_paragraph": "Şaul Mofaz (İbranice: שאול מופז‎,Farsça: شائول موفاز, d. 4 Kasım 1948) İsrail Devleti'nin 16.Genelkurmay Başkanı ve Eski Savunma Bakanı.\n" }, "Andreas Norlén": { "first_paragraph": "Per Olof Andreas Norlén (d. 6 Mayıs 1973), Eylül 2018'den bu yana Riksdag Sözcüsü olarak görev yapan İsveçli bir Ilımlı Birlik Partisi siyasetçisidir. Ekim 2006'dan beri Östergötland ili için Riksdag üyesidir. Norlén daha önce Anayasa Komitesi'nin 2014-2018 yılları arasında komite başkanı olarak görev yapmıştı.\n" }, "Anna Johansson": { "first_paragraph": "Anna Frida Wiktoria Johansson (d. 29 Mayıs 1971), Sosyal Demokratların İsveçli bir politikacısıdır. 2014-2017 yılları arasında İsveç Hükûmeti Altyapı Bakanı olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Anna Wallentheim": { "first_paragraph": "Anna Wallentheim, 2014-2018 yılları arasında Riksdag'da Sosyal Demokrat Partisi'nin milletvekili olarak görev yapan İsveçli bir öğretmen ve politikacıdır.[1][2][3]\n" }, "Arba Kokalari": { "first_paragraph": "Arba Kokalari, (d. 27 Kasım 1986) İsveçli bir siyasetçidir. İsveç'te 2019 Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Avrupa Parlamentosu Üyesi seçildi.[1] O zamandan beri İç Pazar ve Tüketicinin Korunması Komitesi ile Kadın Hakları ve Cinsiyet Eşitliği Komitesi'nde görev yapmaktadır. Komite görevlerine ek olarak, ABD ile ilişkiler heyeti üyesidir..\n" }, "Åsa Lindestam": { "first_paragraph": "Åsa Lindestam (d. 24 Nisan 1956) Sosyal Demokrat Partisi'nin İsveçli bir siyasetçisidir. Lindestam, 2002'den beri Riksdag'ın bir üyesi ve Eylül 2018'den beri Birinci Başkan Vekilidir.[1] Savunma Komitesi ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın bir üyesidir.[2]\n" }, "Åsa Torstensson": { "first_paragraph": "Åsa-Britt Maria Torstensson (d. 25 Mart 1958) İsveçli bir politikacı ve Merkez Partisi üyesidir. Sosyal hizmet alanında üniversite diplomasına sahiptir (İsveççe: socionomexamen). 1998-2002 yılları arasında Västra Götaland ilini temsil eden Riksdag üyesiydi. 2006 genel seçimlerinde Torstensson tekrar Riksdag'a seçildi. 6 Ekim 2006'da Fredrik Reinfeldt Kabinesinde Altyapı Bakanı seçildi.[1] 2010 genel seçimlerinden sonra kabineden ayrıldı ve Riksdag'a döndü.\n" }, "Åsa Westlund": { "first_paragraph": "Åsa Ingrid Gunilla Westlund (d. 19 Mayıs 1976), 2004-2014 yılları arasında Avrupa Sosyalistler Partisi'nin Avrupa Parlamentosu üyesi olan, şu anda İsveç Sosyal Demokrat Partisi'nin İsveçli bir politikacıdır.[1]\n" }, "Axel Oxenstierna": { "first_paragraph": "Axel Gustafsson Oxenstierna af Södermöre (1583 - 1654) Södermöre Kontu, \nİsveçli bir devlet adamı.[1] \n1609 yılında İsveç Özel Konseyi'ne üye oldu ve 1612'den ölümüne kadar İsveç Yüksek Rektörlüğü yaptı. \nÖnce İsveç kralı II. Gustaf Adolf'un ardından Kraliçe Christina'nın sırdaşı oldu.[2] İsveç'in Lehistan'a karşı savaşlarında hemen hemen yer aldı.\n" }, "Barbro Westerholm": { "first_paragraph": "Barbro Westerholm (d. 16 Haziran 1933 - ö. 13 Mart 2023) Liberaller Halk Partisi'nin İsveçli bir politikacısıdır. Westerholm, 2006'dan bu yana Riksdag'ın bir üyesidir. Westerholm daha önce de 1988'den 1999'a kadar Riksdag'ın bir üyesiydi.\n" }, "Catharina Elmsäter-Svärd": { "first_paragraph": "Catharina Sabine Maria Laurine Elmsäter-Svärd (d. 23 Kasım 1965), 2010-2014 yılları arasında Altyapı Bakanı olarak görev yapan İsveçli bir siyasetçidir. Ilımlı Parti'nin bir üyesi olarak, Ekim - Aralık 2014 arasında Riksdag'da Stockholm ili için milletvekilliği yapmıştır. Daha önce 1997'den 2008'e kadar da bu görevde bulunmuştu. 16 Aralık 2014'te siyasetten ayrılacağını açıkladı.[1]\n" }, "Cecilia Widegren": { "first_paragraph": "Cecilia Widegren (d. 10 Eylül 1973), Ilımlı Parti'nin İsveçli bir politikacısıdır. Widegren, 2002 yılıdan beri Riksdag üyesidir.\n" }, "Cecilie Tenfjord-Toftby": { "first_paragraph": "Cecilie Tenfjord-Toftby (d. 3 Ocak 1970) İsveçli bir Ilımlı Parti (İsveç) siyasetçisidir. 2008'den beri Riksdag üyesidir.\n" }, "Ulf Dinkelspiel": { "first_paragraph": "Ulf Adolf Roger Dinkelspiel (d. 4 Temmuz 1939 ; ö. 9 Ocak 2017), İsveçli siyasetçi ve ekonomist. Ülkesinde İsveç Ilımlı Partisi üyesiydi. 1991 ile 1994 yılları arasında ülkesinin Avrupa İşleri ve Ticaret Bakanlığı'nı yapmıştır.\n" }, "Claes Elmstedt": { "first_paragraph": "Claes Yngve Elmstedt (d. 31 Mart 1928 – ö. 14 Şubat 2018[1]), İsveçli siyasetçidir. İsveç Merkez Partisi üyesidir. 1965-1970 yılları arasında ikinci meclise delege olarak seçilmiş ve daha sonra 1971-1981 yılları arasında tek taraflı mecliste görev yapmıştır.\n" }, "Erik Belfrage": { "first_paragraph": "Erik Jean Christian Antoine Belfrage (13 Nisan 1946 – 18 Nisan 2020), İsveçli diplomat, bankacı ve siyasetçi.\n" }, "Dag Hammarskjöld": { "first_paragraph": "Dag Hjalmar Agne Carl Hammarskjöld (29 Temmuz 1905, Jönköping, İsveç - 18 Eylül 1961, Rodezya), İsveçli iktisatçı, devlet adamı ve Birleşmiş Milletler'in ikinci genel sekreteri (1953-1961). BM'nin saygınlığını ve etkisini artırmış, ölümünden sonra Nobel Barış Ödülü (1961) verilmiştir.\n" }, "Hans Blix": { "first_paragraph": "Hans Blix, (d. 28 Haziran 1928, Uppsala, İsveç) Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun İsveçli eski başkanı.\n" }, "Helena Lindahl": { "first_paragraph": "Helena Sofi Lindahl, (d. 1 Temmuz 1972) Merkez Parti'nin İsveçli bir politikacıdır.[1] 2010 yılından bu yana Riksdag'da milletvekilidir, önce bakan değişikliği, ardından Maud Olofsson'un parti lideri ve milletvekili olarak istifa etmesinden sonra tam üye olarak görev yapmaya başlamıştır. Lindahl, Çevre ve Tarım Komitesinde yer alan Riksdagens endüstri komitesinin bir üyesidir. Västerbottens'ten Riksdag'a seçildi.[2]\n" }, "Helene Hellmark Knutsson": { "first_paragraph": "Helene Hellmark Knutsson (d. 12 Eylül 1969), Sosyal Demokrat Partisi'nin İsveçli bir politikacısıdır . Ekim 2014'ten Ocak 2019'a kadar İsveç Hükûmeti Yükseköğretim ve Araştırma Bakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Hillevi Engström": { "first_paragraph": "Hillevi Maria Engström, (d. 15 Nisan 1963), 2010-2013 yılları arasında Çalışma Bakanı ve 2013-2014 yılları arasında Uluslararası Kalkınma İşbirliği Bakanı olarak görev yapan İsveçli eski bir siyasetçidir. Ilımlı Parti üyesi olarak 2002-2015 yılları arasında Riksdag üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Hillevi Larsson": { "first_paragraph": "Hillevi Larsson (d. 3 Eylül 1974) 2004'ten beri Riksdag üyesi olan İsveçli bir Sosyal Demokrat Partisi siyasetçidir .\n" }, "Jennie Nilsson": { "first_paragraph": "Jennie Gaby Christel Nilsson,(d. 25 Ocak 1972) Sosyal Demokratların İsveçli bir politikacısıdır . Ocak 2019'dan bu yana Löfven kabinesinde Kırsal İşler Bakanı olarak görev yaptı ve Ekim 2006'dan bu yana Riksdag'da Halland ilini temsil ediyor.\n" }, "Karolina Skog": { "first_paragraph": "Karolina Maria Skog (d. 30 Mart 1976) 25 Mayıs 2016 - 21 Ocak 2019 tarihleri arasında Çevre Bakanı olarak görev yapan İsveçli bir politikacıdır. [1] Yeşiller Partisi üyesidir ve 2010'da Bakanlar Kurulu'na atanana kadar Malmö Belediyesinde Şehir Komiseri olarak görev yapmıştır.\n" }, "Lawen Redar": { "first_paragraph": "Lawen Redar (d. 29 Eylül 1989) şu anda Riksdag'da Sosyal Demokrat Partisi'nin İsveçli bir siyasetçidir.[1][2] Stockholm Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur.[3]\n" }, "Lena Ek": { "first_paragraph": "Lena Ek (d. 16 Ocak 1958) 2011-2014 yılları arasında Çevre Bakanı olarak görev yapan İsveçli bir politikacıdır . Avrupa Parlamentosu'nun eski bir üyesidir ve Riksdag üyesidir. Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı'nın bir parçası olan Merkez Partisi'nin bir üyesidir.\n" }, "Lena Rådström Baastad": { "first_paragraph": "Lena Therese Rådström Baastad (d. 4 Nisan 1974), İsveçli bir Sosyal Demokrat politikacıdır.[1] Ağustos 2016'dan bu yana İsveç Sosyal Demokrat Partisi Genel Sekreteri'dir. Daha önce Örebro Belediye Başkanı olarak görev yapıyordu.\n" }, "Lennart Axelsson": { "first_paragraph": "Lennart Axelsson (d. 1953), Riksdag'da İsveç Sosyal Demokrat Partisi üyesi olarak görev yapan İsveçli bir siyasetçidir.\n" }, "Lotta Johnsson Fornarve": { "first_paragraph": "Lotta Johnsson Fornarve Sol Parti'nin İsveçli bir politikacısıdır. 2014'ten bu yana İsveç parlamentosu Riksdag'ın bir üyesidir. Bundan önce Linköping Belediyesi ve Oxelösund Belediyesi belediye meclislerine üye oldu.[1] Eylül 2018'den beri Riksdag'ın İkinci Başkan Yardımcısı olarak görev yapıyor.[2] 2015 yılından 2019 yılında kadar da Avrupa Birleşik Solu'nda üye olarak görev yapmıştır.[3]\n" }, "Marta Obminska": { "first_paragraph": "Marta Amalia Obminska, (d. 1 Ağustos 1979) Ilımlı Parti'nin İsveçli bir politikacısı ve Riksdag'da 2010-2014 yılları arasında ve yine 2015'ten itibaren milletvekilidir.[1] Uppsala 6. seçim bölgesinden Riksdag'a seçildi.[2]\n" }, "Matilda Ernkrans": { "first_paragraph": "Matilda Elisabeth Ernkrans, (d. 12 Mart 1973), Sosyal Demokrat Parti'nin İsveçli bir siyasetçisidir. Ernkrans, 2006'dan beri Riksdag üyesidir. Öncesinde 2002 yılından 2006 yılına kadar Riksdag'ın yedek üyesiydi. 21 Ocak 2019'da Yükseköğrenim ve Araştırma Bakanı olarak atandı.\n" }, "Mehmet Kaplan (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Güner Kaplan (d. 18 Haziran 1971; Gaziantep), Türk kökenli İsveçli siyasetçi. 2014-2016 yılları arasında İskan ve Kentsel Gelişim Bakanı olarak görev yaptı. İsveç Yeşiller Partisi üyesidir.\n" }, "Muharrem Demirok": { "first_paragraph": "Muharrem Demirok (d. 3 Eylül 1976; Huddinge) Türk kökenli İsveçli siyasetçi. Linköping Belediyesi Çevre ve Toplum Planlamasından sorumlu Belediye Başkanı. Merkez Parti (Centerpartiet) MKYK Üyesi.\n" }, "Alva Myrdal": { "first_paragraph": "Alva Reimer Myrdal (31 Ocak 1902, Uppsala - 1 Şubat 1986, Ersta), İsveçli diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Nooshi Dadgostar": { "first_paragraph": "Mehrnoosh \"Nooshi\" Dadgostar (d. 20 Haziran 1985) İsveçli bir politikacı ve Riksdag'da Sol Parti üyesidir.[1] 2014 ile 2018 yılları arasında partinin başkan yardımcısı olan Dadgostar, şu anda partinin başkanlığını yapmaktadır.[2]\n" }, "Per Gahrton": { "first_paragraph": "Carl Per Gunnar Gahrton (d. 2 Şubat 1943 –ö. 19 Eylül 2023)[1], İsveçli siyasetçi, yazar ve sosyolog.[2]\n[3]\n" }, "Hans Stenberg": { "first_paragraph": "Hans Stenberg (d. 3 Temmuz 1953 –ö.27 Ağustos 2016), İsveçli Sosyal Demokrat politikacı. İsveç parlamentosu Riksdag'da 1991 ile 2010 yılları arası parlamenter olarak görev yapmıştır.[1][2]\nİsveç Sosyal Demokrat Partisi üyesi olan Stenberg 27 Ağustos 2016'da 63 yaşında ölmüştür.\n" }, "Tomas Eneroth": { "first_paragraph": "Karl Tomas Eneroth (d. 4 Aralık 1966) Sosyal Demokrat Partisi'nin İsveçli bir politikacısıdır. 2017'den bu yana Altyapı Bakanı olarak görev yapmaktadır. Daha önce 2014'ten 2017'ye kadar Sosyal Demokratların Riksdag'daki lideriydi . 1994 yılından beri Kronoberg İlini Riksdag'da temsil etmektedir.[1]\n" }, "Veronica Palm": { "first_paragraph": "Veronica Palm (d. 1 Şubat 1973) Sosyal Demokrat Partisi'nin İsveçli bir politikacısıdır. Palm, 2002 yılından bu yana Riksdag üyesi, 2009'dan beri de Stokholm İşçi Komünü'nün kürsü başkanıdır.\n" }, "Alfred Escher": { "first_paragraph": "Alfred Escher, tam adıyla Johann Heinrich Alfred Escher vom Glas (20 Şubat 1819 Zürih - 6 Aralık 1882 Zürih) İsviçreli politikacı ve iş adamı. İsviçrede demiryollarının geliştirilmesine öncülük etti. Birçok politik görevde bulundu, bunun yanında İsviçre Kuzeydoğu Demiryolu Şirketi, İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü (ETH-Zürih), Credit Suisse, Swiss Life ve Gotthard demiryollarının kuruculuğunu yaptı. İsviçre'nin 19. yüzyıldaki politik ve ekonomik hayatında çok önemli etkileri oldu.\n" }, "Beat Arnold": { "first_paragraph": "Beat Arnold (d. 24 Nisan 1978 – ö. 10 Ekim 2021), İsviçreli siyasetçi.[1]\n" }, "Christa Markwalder": { "first_paragraph": "Christa Markwalder (d. 27 Temmuz 1975), İsviçreli bir siyasetçi ve eski Ulusal Konsey Başkanı.\n" }, "François Couchepin": { "first_paragraph": "François Couchepin (d. 19 Ocak 1935 –ö. 23 Şubat 2023), İsviçreli siyasetçi ve hukukçu. \n" }, "Hans Conrad Escher von der Linth": { "first_paragraph": "Hans Conrad Escher von der Linth (d. 24 Ağustos 1767, Zürih - ö. 9 Mart 1823, Zürih), İsviçreli bilim insanı, inşaat mühendisi, iş insanı, haritacı, ressam ve politikacıdır.\n" }, "Ruth Genner": { "first_paragraph": "Ruth Genner (d. 13 Ocak 1956), İsviçreli politikacıdır. Zürih hükûmeti (2008–2014), İsviçre Ulusal Konseyi (1998-2008) üyesi ve İsviçre Yeşiller Partisi (2001-2008) lideriydi. Genner, Avrupa Konseyi'nin bir üyesiydi ve Birleşmiş Milletler ile düzenli olarak Avrupa Nüfus ve Kalkınma Parlamenterler Forumu Başkanı olarak çalıştı.\n" }, "Daniel Vischer": { "first_paragraph": "Daniel Vischer (d. 16. Ocak 1950, Basel - ö. 17. Ocak 2017, Zürih) İsviçreli siyasetçidir.\n" }, "Giuseppe Ciarrapico": { "first_paragraph": "Giuseppe Ciarrapico (28 Ocak 1934 –14 Nisan 2019), İtalyan iş insanı spor yöneticisi ve siyasetçi.[1][2]\n[3]\n" }, "David Sassoli": { "first_paragraph": "David Maria Sassoli (30 Mayıs 1956, Floransa – 11 Ocak 2022, Aviano), İtalyan siyasetçi ve gazeteci. 2019'dan 2022 yılında ölene kadar Avrupa Parlamentosu başkanı olarak görev aldı.\n" }, "Enrico Milo": { "first_paragraph": "Enrico Millo (12 Şubat 1865 - 14 Haziran 1930), amiral ve politikacı. Filotilla kumandanı olarak İtalyan-Türk Savaşı sırasında Çanakkale Boğazı'nda Osmanlı donanmasına yönelik baskını yönetti.[1]\n" }, "Francesco Guicciardini": { "first_paragraph": "Francesco Guicciardini (d. 6 Mart 1483, Floransa - ö. 22 Mayıs 1540, Santa Margherita a Montici), ünlü İtalyan tarihçi, diplomat ve devlet adamı. Çağının İtalyan tarihine ilişkin en önemli kaynak olan Storia d'Italia'nın (İtalya Tarihi) yazarıdır.\n" }, "Franco Marini": { "first_paragraph": "Franco Marini (d. 9 Nisan 1933, San Pio delle Camere, L'Aquila-ö. 9 Şubat 2021, Roma) İtalyan siyasetçi ve sendikacıdır.\n" }, "Giovanni Battista Balbis": { "first_paragraph": "Giovanni Battista Balbis (17 Kasım 1765 - 3 Şubat 1831), Fransa ve İtalya'da çalışmış İtalyan politikacı ve botanikçi. Bitki bilim mahlası Balb.'dır.[1]\n" }, "Giovanni Bovara": { "first_paragraph": "Giovanni Bovara Rejna (30 Eylül 1734 - 12 Ekim 1812, Milano) İtalyan rahip ve siyasetçi.\n" }, "Giuseppe Mazzini": { "first_paragraph": "Giuseppe Mazzini (d. 22 Haziran 1805, Cenova, Birinci Fransız İmparatorluğu - ö. 10 Mart 1872, Pisa, İtalya Krallığı), İtalyan milliyetçisi, siyasetçi, avukat, aktivist, gazeteci, yazar ve mason. Giuseppe Garibaldi ile birlikte İtalya'nın birleşmesine öncülük etmiştir. 1864 yılında İstanbul'da Giuseppe Garibaldi ile birlikte Societa' Operaia (İtalyan İşçi Cemiyeti)'ni ve İstanbul'daki ilk İtalyan mason locasını kurmuştur.[1][2] Karbonariler İtalya'daki faaliyetlerine öncülük etmiştir. Mazzini'nin ulusçu düşünceleri Avrupa'da yeni cumhuriyetçi ve muhafazakâr hareketlerin temellerini atmıştır. Etkiledikleri arasında Eski ABD Başkanı Woodrow Wilson, eski İngiltere Başbakanı David Lloyd George ve Lorenzo Compagni dışında Mahatma Gandhi, Hindistanlı politikacı Vinayak Damodar Savarkar, Hindistan'ın ilk Başbakanı Jawaharlal Nehru, İsrail'in kurucusu David Ben-Gurion, İsrail'in eski Devlet Başkanı Golda Meir, Ganalı devrimci Kwame Nkrumah ve Çin Ulusunun Babası olarak anılan Çinli siyasetçi Sun Yat-sen vardır.[3]\n" }, "Giuseppe Prina": { "first_paragraph": "Kont Giuseppe Prina (20 Temmuz 1766, Novara - 20 Nisan 1814) İtalyan devlet adamı. \nPavia Üniversitesi'nde eğitim gördü, daha sonra 1789'da hukuk doktoru oldu. Memleketi Novara'da birkaç yıl avukat olarak çalıştı. 1791'de Sardinya Krallığı'nın Piedmont eyaletinde devlet adamı olarak görev yapmaya başladı. 1804'de I. Napolyon'un kurduğu İtalya Krallığı'nda maliye bakanı olarak görev yaptı. 1814 Milano Ayaklanması'nda öldürüldü.\n" }, "Gregorio de Falco": { "first_paragraph": "Gregorio de Falco (8 Mart 1965, Napoli), İtalyan siyasetçi ve denizci. İtalya senatosunda mebustu. Özellikle 2012'de Costa Concordia faciasında kontrolü ele almasıyla tanındı.\n" }, "Jules Mazarin": { "first_paragraph": "Jules Mazarin (d. 14 Temmuz 1602, Pescina, Abruzzi e Molise, Napoli Krallığı - ö. 9 Mart 1661, Vincennes, Fransa krallığı), Fransa'yı yönetmiş olan İtalyan Kardinal ve siyasetçidir.[1]\n" }, "Padovalı Marsilius": { "first_paragraph": "Padovalı Marsilius (İtalyanca: Marsilio dei Mainardini; c.1275-1342), hekim ve Orta Çağ siyasi düşünürüdür. Padova Üniversitesi'nde tıp eğitimi görmüştür.[1] 1313'te Paris Üniversitesi'nde rektör olarak görev yaptı. Paris Üniversitesi'nde öğretmen olduğu zamanlarda yazdığı siyasi tezi Defensor Pacis'i (Barışın Savunucusu;1324) ile ünlüdür.[2]\n" }, "Paolo Alli": { "first_paragraph": "Paolo Alli (d. 6 Temmuz 1950), Kasım 2016 - Mart 2018 arasında NATO Parlamenterler Asamblesi Başkanlığını yapmış, İtalyan bir politikacıdır.\n" }, "Ricciotti Garibaldi": { "first_paragraph": "Montevideo'da doğdu ve adı Bandiera Kardeşlerin Napoli Krallığı'na karşı yürüttüğü başarısız sefer sırasında idam edilen Nicola Ricciotti'nin onuruna seçildi. Gençliğinin çoğunu Nice, Caprera ve İngiltere'de geçirdi.\n" }, "Valerio Moro": { "first_paragraph": "Valerio Moro (1952 - 5 Mart 2020), İtalyan siyasetçi, belediye başkanı.[1]\n" }, "Snorri Sturluson": { "first_paragraph": "Snorri Sturluson (1178 - 23 Eylül 1241), İzlandalı tarihçi, şair ve politikacıydı. İzlanda parlamentosu, Althing'de iki kez (1215–18 ve 1222–31) kanun konuşmacısı olmuştur. Prose Edda (ya da Genç Edda)'nın yazarıydı ve bu eserde Nors mitolojisi ile ilgili Gylfaginning (Gylfi ile dalga geçilmesi), şiir dili ile ilgili Skaldskaparmal ve mısra çeşitlerini anlatan Hattatal bulunuyordu. Ayrıca Heimskringla isimli Norveç krallarını İskandinav tarihi doğrultusunda anlatan kitabın da yazarıydı. Metotları ve stili doğrultusunda birçok kez Egill'in Sagası'nın da yazarı olduğu düşünülmüştür.\n" }, "Atsuko Tōyama": { "first_paragraph": "Atsuko Tōyama (Japonca: 遠山 敦子, romanize: Tōyama Atsuko; d. 10 Aralık 1938 Kuwana, Japonya), Japon diplomat ve siyasetçi. 1996-1999 yılları arasında Japonya'nın Türkiye büyükelçisi[2] ve 2001-2003 yılları arasında Eğitim, Kültür, Spor, Bilim ve Teknoloji Bakanı olarak görev yaptı.[3] Bunun dışında Tokyo Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları Organizasyon Komitesi'nin mütevelli heyeti ve Fuji Dağı Dünya Mirası Merkezi'nin başkanıdır.\n" }, "Fujiwara no Fuhito": { "first_paragraph": "Fujiwara no Fuhito (Japonca: 藤原 不比等; MS 659-13 Eylül MS 720), Asuka ve Nara dönemlerinde yaşamış Japon devlet adamı ve aristokrat.[1] Fujiwara no Kamatari'nin ikinci oğlu olup iki kadından oğulları vardı ve bu oğullar Fujiwara boyunun Güney, Kuzey, Tören ve Başkent olmak üzere dört ana soyunun kurucularıydı. Ayrıca iki kadından, üçü Kamohime'den, biri Tachibana no Michiyo'dan dört kızı oldu. Kamohime'nin bir kızı, İmparator Mommu'nun karısı Miyako olup İmparator Shōmu'nun annesiydi.\n" }, "Fujiwara no Kamatari": { "first_paragraph": "Fujiwara no Kamatari (Japonca: 藤原 鎌足; MS 614-14 Kasım MS 669), Asuka döneminde yaşamış Japon devlet adamı ve aristokrat.[1] Nara ve Heian dönemlerinde Japonya'nın en güçlü aristokrat ailesi olan Fujiwara boyunun kurucusudur.[2] Fujiwara no Kamatari, Mononobe boyuyla birlikte Şintoizm'in bir destekçisiydi ve Budizm'in yayılmasına karşı savaştı. Asuka döneminde Budizm'in savunucusu olan Soga boyu, Kamatari'yi ve Mononobe boyunu mağlup etti ve Budizm, imparatorluk sarayının baskın dini hale geldi. Kamatari, daha sonra İmparator Tenji olan Prens Naka no Ōe ile birlikte, merkezi hükûmeti merkezileştiren ve güçlendiren MS 645 Taika Reformları'nı başlattı. Ölümünden hemen önce İmparator Tenji'den Fujiwara soyadını ve Taishōkan rütbesini aldı ve böylece Fujiwara boyunu kurdu.[3]\n" }, "Fujiwara no Michinaga": { "first_paragraph": "Fujiwara no Michinaga (Japonca: 藤原 道長; 966-3 Ocak 1028), Japonya'da Heian döneminde yaşamış bir devlet adamıydı. Döneminde, Fujiwara boyu Japonya ve siyaseti üzerindeki kontrolü zirveye ulaşmıştır.\n" }, "Fujiwara no Sanekata": { "first_paragraph": "Fujiwara no Sanekata (Japonca: 藤原実方; ö. 998), orta Heian döneminde yaşamış bir Japon waka şairiydi. Fujiwara no Tadahira'nın büyük torunuydu ve amcası Fujiwara no Naritoki tarafından büyütüldü. Bildirildiğine göre Sei Shōnagon'un sevgilisiydi ve birçok kadınla aşk şiirleri alışverişinde bulundu.\n" }, "Genrō": { "first_paragraph": "Genrō (Japonca: 元老), Japonya tarihinde Meiji, Taishō ve erken Shōwa dönemlerinde imparatora resmî olmayan danışman olarak görev yapan ve modern Japonya'nın \"kurucu ataları\" olarak düşünülen bazı eski emekli Japon devlet adamlarına verilen gayriresmî bir unvandı.\n" }, "Gotō Shōjirō": { "first_paragraph": "Gotō Shōjirō (Japonca: 後藤 象二郎; 13 Nisan 1838-4 Ağustos 1897), Bakumatsu ve Meiji döneminde yaşamış Japon siyasetçi.[1] Meiji hükûmetinde çeşitli vali ve bakanlık görevlerinde bulunmuş olup daha sonradan siyasi bir partiye dönüşecek olan Özgürlük ve Halk Hakları Hareketi'nin lideriydi.\n" }, "Hōjō Masako": { "first_paragraph": "Hōjō Masako (Japonca: 北条 政子; 1156-16 Ağustos 1225), Heian ve Kamakura dönemlerinde yaşamış bir Japon siyasi lider. Hōjō Tokimasa'nın en büyük kızı ve Hōjō Yoshitoki'nin ablası olup ikisi de Kamakura şogunluğunun shikkeniydiler. Aynı zamanda Kamakura şogunu Minamoto no Yoritomo'nun karısı ve sonraki şogunlar olan Minamoto no Yoriie ve Minamoto no Sanetomo'nun annesiydi.[1] Hōjō Masako, Kamakura döneminin ilk yıllarında önemli bir güce sahipti.\n" }, "Iemasa Tokugawa": { "first_paragraph": "Iemasa Tokugawa (Japonca: 徳川 家正, romanize: Tokugawa Iemasa; 23 Mart 1884-18 Şubat 1963), Japon diplomat ve siyasetçi. Tokugawa boyunun eski şogunluk şubesinin 17. kalıtsal başkanı olup Japonya'nın Sidney başkonsolosu, Kanada elçisi, 1937-1939 yılları arasında Japonya'nın Türkiye büyükelçisi[1] ve 1946-1947 yılları arasında İmparatorluk Dieti Akranlar Meclisi'nin son başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Iwakura Tomomi": { "first_paragraph": "Iwakura Tomomi (Japonca: 岩倉 具視; 26 Ekim 1825-20 Temmuz 1883), Bakumatsu ve Meiji döneminde yaşamış Japon siyasetçi.[1] Japonya'nın feodalizmden moderniteye geçişini gören Meiji Restorasyonu'nun önde gelen isimlerinden biriydi.\n" }, "Katsutoshi Kaneda": { "first_paragraph": "Katsutoshi Kaneda (金田 勝年, Kaneda Katsutoshi) 2016-2017 yılları arasında Japonya Adalet Bakanı olarak görev yapmış Japon bir politikacıdır. Hitotsubashi Üniversitesi'nde okudu ve mezun oldu.[1]\n" }, "Kazuo Shii": { "first_paragraph": "Kazuo Shii (志位 和夫 Shii Kazuo, 29 Temmuz 1954 doğumlu) Japon siyasetçi ve 2000'den beri Japon Komünist Partisi (JKP) Başkanı.\n" }, "Koichiro Matsuura": { "first_paragraph": "Koichiro Matsuura (松浦 晃 一郎, d. 29 Eylül 1937) Japon diplomat, UNESCO'nun eski Genel Direktörü.\n" }, "Ōshikōchi no Mitsune": { "first_paragraph": "Ōshikōchi no Mitsune (Japonca: 柿本 人麻呂; MS 829-925), Heian döneminde yaşamış bir Japon devlet adamı ve şair. Japon imparatorluk sarayında waka şairi ve Otuz Altı Şiir Ölümsüzü'nün bir üyesidir. Kai, Izumi ve Awaji vilayetlerinin valisi olarak gönderildi ve Kyoto'ya dönüşünde Kokin Wakashū'nun derlenmesine katılması istendi. Şiirsel maçların ustasıydı ve paravanlardaki resimlere eşlik eden şiirleri, kalitelerinden dolayı büyük beğeni topladı. O dönemdeki etkisi Ki no Tsurayuki ile orantılıydı ve resmi şiir koleksiyonlarında alışılmadık derecede fazla sayıda şiiri bulunmaktadır.\n" }, "Sakanoue no Korenori": { "first_paragraph": "Sakanoue no Korenori (Japonca: 坂上是則), erken Heian döneminde yaşamış bir Japon şair ve devlet adamı. Doğum ve ölüm tarihleri kesin olarak bilinmemekle birlikte Sakanoue no Tamuramaro'nun dördüncü kuşak soyundan gelmekteydi ve şair Mochiki'nin babasıydı.\n" }, "Sakanoue no Tamuramaro": { "first_paragraph": "Sakanoue no Tamuramaro (Japonca: 坂上 田村麻呂; MS 758-17 Haziran MS 811), erken Heian döneminde yaşamış bir Japon siyasetçi, general ve şogun. Dainagon, Savaş Bakanı ve Ukon'e no Taisho olarak görev yaptı. Ōsukune kabanesini ve ju ichi-i saray rütbesini aldı ve İkinci Sınıf Nişanı ile ödüllendirildi. Sakanoue no Karitamaro'nun oğluydu.[1]\n" }, "Seiji Mataichi": { "first_paragraph": "Seiji Mataichi (又市 征治 Mataichi Seiji, d. 18 Temmuz 1944 - ö. 18 Eylül 2023) Japon bir siyasetçi ve Danışmanlar Meclisi üyesidir. Sosyal Demokrat Parti Genel Başkanıdır.\n" }, "Soga no Umako": { "first_paragraph": "Soga no Umako (Japonca: 蘇我 馬子; MS 551-19 Haziran 626), Japonya'da Asuka döneminde yaşamış Soga boyu üyesi bir devlet adamı. Soga no Iname'nin oğluydu.\n" }, "Sone no Yoshitada": { "first_paragraph": "Sone no Yoshitada (Japonca: 曾禰好忠), orta Heian döneminde yaşamış bir Japon waka şairiydi. Kesin doğum ve ölüm tarihleri bilinmemekle birlikte, 10. yüzyılın ikinci yarısında yaşadığı tahmin edilmektedir. Şiirin Otuz Altı Ölümsüzü'nden biriydi ve şiirlerinden biri Hyakunin Isshu'ya dahil edildi.\n" }, "Norodom Buppha Devi": { "first_paragraph": "Norodom Buppha Devi (Kmerce:នរោត្តម បុប្ផាទេវី, Söyleniş:n̪ɔroːt̪ˈɗɑm ɓupˈpʰaː~ɓopʰaː t̪eːʋiː; bilinen adıyla; Majesteleri Samdech Reach Botrei Preah Ream Norodom Buppha Devi, d. 8 Ocak 1943 – ö. 18 Kasım 2019),[1] Kamboçyalı prenses, siyasetçi, aktivist ve balerin.\n" }, "Heng Samrin": { "first_paragraph": "Heng Samrin (Khmerce: ហេង សំរិន; d. 25 Mayıs 1934), Kamboçya Millet Meclisi Başkanı, Kampuçya Halk Partisi'nin Onursal Genel Başkanı aynı zamanda Kamboçya Devleti'nin ilk Cumhurbaşkanıdır ve Kampong Cham İli parlamentosu üyesidir. Daha önce, 1979-1981 yılları arasında Hanoi destekli Kampuçya Halk Cumhuriyeti'nin de facto lideri olarak ve 1981'den 1991 yılına kadar Kamboçyalı Halkın Devrimci Partisi Genel Sekreteri olarak görev yaptı. Samrin, Kamboçya'nın en yaşlı milletvekili olarak kayda geçti. Onursal unvanı \"Samdech Akeak Moha Ponhea Chakrei Heng Samrin\" dir (Khmerce: សម្តេចអគ្គមហាពញាចក្រីហេង សំរិន).\n" }, "Hun Manet": { "first_paragraph": "Hun Manet (Kmerce: ហ៊ុន ម៉ាណែត) (d. 20 Ekim 1977, Memot, Demokratik Kampuçya (günümüzde Memot, Tboung, Kamboçya)), Kamboçyalı general ve siyasetçi.[1][2] Hun, Asya ülkesi Kamboçya'da aynı zamanda babası da olan başbakan Hun Sen'in istifasının ardından 22 Ağustos 2023 tarihi itibarıyla başbakanlık makamına gelmiştir.[3][4]\n" }, "Kral Sisowath": { "first_paragraph": "Sisowath' (Kmerce ព្រះបាទស៊ីសុវតិ្ថ); 7 Eylül 1840 – 9 Ağustos 1927) 1904 yılından öldüğü 1927 yılına kadar Kamboçya Kralı. Kral Ang Duong'un oğlu, Prens Si Votha ve Kral Norodom'un üvey kardeşi.\n" }, "Lon Nol": { "first_paragraph": "Lon Nol (Kmerce: លន់ ន ល់, ya da លន់ ណុ ល) (d. 1913 ö.1985) Kamboçya Başbakanı olarak iki kez (1966-67; 1969-71) görev yapan Kamboçyalı bir politikacı ve generaldi. Milliyetçi ve muhafazakar olarak Norodom Sihanuk'a karşı 1970 askeri darbesine liderlik etti, monarşiyi kaldırdı ve Kmer Cumhuriyeti'ni kurdu. Anayasal olarak yarı başkanlıklı bir cumhuriyetti. Kamboçya İç Savaşı sırasında Khmer Ulusal Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıydı. Kızıl Kmerler Phnom Penh'i ele geçirdikten sonra Lon Nol, Amerika Birleşik Devletleri'ne kaçtı, önce Hawaii gitti ardından Michigan'a son olarak Kalifornya'ya gitti ve ölümüne kadar orada kaldı. \n" }, "Norodom Sihamoni": { "first_paragraph": "Norodom Sihamoni (d. 14 Mayıs 1953), Kamboçya Kralı. Norodom Sihanouk ve Norodom Monineath Sihanouk'un en büyük oğludur. Daha önce UNESCO nezdinde Kamboçya Büyükelçisi olan babası Norodom Sihanouk'un 2004 yılında kendi isteği ile tahttan çekildikten sonra kral olması için dokuz kişilik bir taht kurulu tarafından seçildi. Sihamoni Taht'a geçmeden önce Avrupa'da bir kültür elçisi olarak ve bir klasik dans eğitmeni olarak yaptığı çalışmalarla tanınıyordu.\n" }, "Norodom Sihanuk": { "first_paragraph": "Norodom Sihanuk (Khmerce: នរោត្តម សីហនុ) (d. 31 Ekim 1922, Punon Pen, Kamboçya - ö. 15 Ekim 2012, Pekin, Çin), 1941-1955 ve 1993-2004 yılları arasında iki defa Kamboçya Kralı olarak tahtta kalmıştır. 7 Ekim 2004 yılında tahtı kendi isteğiyle oğlu Norodom Sihamoni'ye devretmiştir. Tahta ilk çıkışından itibaren ‘Baba-Kral’ olarak bilinmekteydi. Uzun kariyeri boyunca Kamboçya'yı çeşitli unvanlar ile yönetti, Kamboçya'nın hem Kralı hem de Başbakanı olarak görev yaptı. Sihanuk'un yaşamı boyunca Kamboçya, Fransız sömürge yönetimi (1953'e kadar), bağımsız krallık (1953–1970), cumhuriyet (1970–1975), Kızıl Kmer rejimi (1975–1979), komünist bir rejim (1979–1989), bir eyalet (1989–1993) ve yine krallık (1993'ten beri) rejimlerini yaşamıştı.\n" }, "Sisowath Monivong": { "first_paragraph": "Sisowath Monivong (Kmerce:ព្រះបាទ ស៊ីសុវត្ថិ៍ មុនីវង្ស), (27 Aralık 1875 – 24 Nisan 1941). 1927'den, öldüğü 1941 yılına kadar Fransa himayesindeki Kamboçya'nın krallığını yapan kişi. Şair kral Ang Duong'un torunu, Norodom Sihanouk'un büyükbabası ve şimdiki kral Norodom Sihamoni'nin büyük büyükbabası. \n" }, "Ta Mok": { "first_paragraph": "Ta Mok, (d. ~1926 - ö. 21 Temmuz 2006, Phnom Penh, Kamboçya), Kamboçyalı siyasetçi.\n" }, "Ieng Thirith": { "first_paragraph": "Ieng Thirith (née Khieu;[1] Kmerce: អៀង ធីរិទ្ធ;[2] 10 Mart 1932[3] – 22 Ağustos 2015), Kızıl Kmerler'in üst düzey isimlerinden Kamboçyalı politikacı.[4]\n" }, "Ephraïm Inoni": { "first_paragraph": "Ephraïm Inoni (16 Ağustos 1947), Kamerunlu siyasetçi. Inoni, Afrika ülkesi Kamerun'da 2004 ile 2009 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Manamourou Silikam": { "first_paragraph": "Isabelle Manamourou Silikam (d. 1974 – ö.23 Haziran 2023), Kamerunlu kadın siyasetçi. Silikam, 1974'te Mayo-Danay, Uzak Kuzey Bölgesi, Kamerun'da doğdu. Memleketi Uzak Kuzey Bölgesi'ni temsilen Kamerun Ulusal Parlamentosu'nda ve ülkesi Kamerun adına Pan-Afrikan Parlamentosu'nda delege olarak yer aldı.[1][2]\n" }, "Nuran Fotsing Moluh Hassana": { "first_paragraph": "Nuran Moluh Hassana Epse Fotsing yada Nuran Foster (d. 11 Aralık 1987, Kahire, Mısır), Kamerunlu girişimci ve siyasetçi. \n" }, "Paul Biya": { "first_paragraph": "Paul Biya (doğum ismi: Paul Barthélemy) (d. 13 Şubat 1933), 7 yıllık başbakanlığından sonra, 6 Kasım 1982 tarihinden bu yana Kamerun devlet başkanıdır. Paul Biya Afrika'da en uzun süre görev yapan ulusal lider olmuştur.\n" }, "Peter Mafany Musonge": { "first_paragraph": "Peter Mafany Musonge (d. 3 Aralık 1942, Fako, Kamerun) Kamerunlu siyasetçidir. 1996-2004 yılları arasında Kamerun Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Philémon Yang": { "first_paragraph": "Philémon Yunji Yang (d. 14 Haziran 1947), Kamerunlu siyasetçi. Yang, Afrika ülkesi Kamerun'da 30 Haziran 2009 ile 4 Ocak 2019 tarihleri arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Sadou Hayatou": { "first_paragraph": "Sadou Hayatou (15 Şubat 1942 - 1 Ağustos 2019) Kamerunlu siyasetçi.\n" }, "John Crosbie": { "first_paragraph": "John Carnell Crosbie, \"CAN\", \"PC\", \"OC\", \"ONL\", \"QC\" (30 Ocak 1931 -10 Ocak 2020) Kanadalı siyasetçi ve hukukçu.[2][3]\n" }, "Paul Dewar": { "first_paragraph": "Paul W. Dewar (d. 25 Ocak 1963 - ö. 6 Şubat 2019), Kanadalı eğitimci, aktivist ve siyasetçidir. \n" }, "William Fenwick Williams": { "first_paragraph": "Sir William Fenwick Williams (4 Aralık 1800-26 Temmuz 1883), Viktorya Dönemi'nde Yeni İskoçyalı bir asker ve devlet adamı.\n" }, "Dritan Abazović": { "first_paragraph": "Dritan Abazović (Karadağca: Дритан Абазовић, Arnavutça: Dritan Abazoviq; d. 25 Aralık 1985), Nisan 2022'de Karadağ başbakanı olarak göreve başlayan Karadağlı bir politikacıdır.[1] Etnik bir Arnavut olarak, Birleşik Reform Eylemi partisine başkanlık ediyor. Daha önce 2020'den 2022'ye kadar Zdravko Krivokapić kabinesinde başbakan yardımcısı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Milo Đukanović": { "first_paragraph": "Milo Đukanović (Karadağca: Мило Ђукановић; d. 15 Şubat 1962), Karadağlı siyasetçidir. 2012-2016 yılları arası Karadağ Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Duško Marković": { "first_paragraph": "Duško Marković (Karadağca: Душко Марковић; d. 6 Temmuz 1958), 28 Kasım 2016'da Başbakan seçilen Karadağ'lı siyasetçi.[1]\n" }, "Milovan Đilas": { "first_paragraph": "Milovan Đilas (Karadağca: Милован Ђилас; 4 Haziran 1911 - 20 Nisan 1995), Karadağ asıllı Yugoslav siyasetçi, komünizm karşıtı teorisyen ve yazar. II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslav Partizanları örgütünde ve savaş sonrası kurulan Yugoslav hükûmetinde etkili bir isimdi. Komünist lider Tito ile birlikte çalıştı. 1953'ten itibaren Komünist Parti yöneticileri ile arası açılan Djilas, parti içi bürokrasiyi ve yönetimin bazı kademelerini eleştirmesi sonucu partiden atıldı. \"Yeni Sınıf\" teorisi ile ünlüdür.\n" }, "II. Petar Petrović Njegoš": { "first_paragraph": "II. Petar Petrović Njegoš (Karadağca: Петар II Петровић Његош) (Njeguši, d. 13 Kasım 1813 (1 Kasım 1813 eski takvime göre) - Cetinje, ö. 31 Ekim 1851) bir Karadağ devlet şefi, Karadağ Ortodoks Kilisesi piskoposu, yazar, şair ve filozof.[1]\n" }, "Radoje Kontić": { "first_paragraph": "Radoje Kontić (Sırp Kiril alfabesi: Радоје Контић; 31 Mayıs 1937), eski Karadağlı politikacı ve teknoloji uzmanıdır. 1993'ten 1998'e kadar Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Başbakanlığı görevinde bulundu.\n" }, "Stana Tomašević": { "first_paragraph": "Stana Tomašević (28 Nisan 1920 - 1983), II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslav Partizanları memuru, model ve 1979-82 yılları arasında Federal Oda Başkanı (yani konuşmacı) olarak görev yapan bir Yugoslav politikacı, partizan ve diplomattır.\n" }, "Zdravko Krivokapić": { "first_paragraph": "Zdravko Krivokapić (Sırp Kiril alfabesi: Здравко Кривокапић; 2 Eylül 1958) Karadağlı bir makine mühendisliği profesörü, yazar ve politikacı, 4 Aralık 2020 - 28 Nisan 2022 tarihleri arasında Karadağ başbakanı olarak görev yaptı. Karadağ ve Doğu Saraybosna Üniversitelerindeki profesörlüğünün yanı sıra, Karadağlı profesör ve aydınların Sırpları desteklemek için kurduğu \"Karadağ'dan Vazgeçmeyeceğiz\" adlı sivil toplum örgütünün kurucularındandır. Tartışmalı bir din yasasının ardından Karadağ'daki Ortodoks Kilisesi, Kilise'nin hukuki statüsünü ve mülkünü hedef aldı.\n" }, "Abay Tasbolatov": { "first_paragraph": "Abay Tasbolatov (Kazakça: Абай Тасболатов; Abai Bolekbaiuly Tasbolatov, 21 Eylül 1951 Nikolaevka, Kazakistan SSC, Sovyetler Birliği) Kazak siyasetçi, Kazakistan Silahlı Kuvvetleri korgenerali, 2006-2011 yılları arasında Cumhuriyet Muhafızları komutanı ve 2012'den beri Mazhilis'in üyesi.\n" }, "Alihan Bökeyhan": { "first_paragraph": "Alihan Nurmuhammedoğlu Bökeyhan (Kazak Türkçesi: Әлихан Нұрмұхамедұлы Бөкейхан; 5 Mart 1866, Karkaralı;, Semey oblastı, Dala ilçesi - 27 Eylül 1937, Moskova) — Kazak siyasetçi, 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyıl başında Kazak Türkleri aydınlarının, milliyetçi önderi. Ulusal bağımsızlık ve Alaş Hareketinin üyesi. Alaşorda Otonomiyalı Hükümetinin başkanı, Alaşorda Özerk Cumhuriyetinin önderi. Siyasetçi, bilim insanı.\n" }, "Altınbek Sarsenbayulı": { "first_paragraph": "Altynbek Sarsenbayuly (Kazakça: Алтынбек Сәрсенбайұлы, Altynbek Särsenbaiūly; 12 Eylül 1962 - 11 Şubat 2006), siyasi muhalefet lideri olmadan önce Kazakistan hükümeti'nde görev yapan bir Kazak politikacıydı. Ölümünden önce, muhalefetteki Naghyz Ak Zhol (Gerçek Parlak Yol) partisinin eş başkanı olarak görev yapıyordu\n" }, "Amangeldi İmanov": { "first_paragraph": "Amangeldi İmanov (Kazakça: Аманкелді Үдербайұлы Иманов Amankeldi Uderbayulı İmanov; (Rusça: Амангельды́ Удербайулы́ Има́нов Amangeldı Uderbayulı İmanov; 3 Nisan 1873-18 Mayıs 1919), 1916 Orta Asya Ayaklanması'nın liderlerinden biri olan Kazak devrimci.\n" }, "Bazil Yakupov": { "first_paragraph": "Bazil Yakupov (Kazakça:Базыл Шамұқанұлы Жақыпов; 5 Ocak 1965) – 5 Ekim 2021), Kazak siyasetçi ve ziraat mühendisi.[1]\n" }, "Bircan Nurımbetov": { "first_paragraph": "Bircan Bidaybekoğlu Nurımbetov (19 Mart 1968 doğumlu), 20 Ağustos 2019 - 18 Ocak 2021 tarihleri arasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı olarak görev yapan bir Kazak siyasetçidir.\n" }, "Bulat Abilov": { "first_paragraph": "Bulat Abilov (1957, Kazakça: Болат Әбілов), Kazakistan'ın en büyük partilerinden biri Otan Republican (Cumhuriyetçi Anavatan) partisinde aktif siyaset yapan Kazak siyasetçi.\n" }, "Mustafa Çokay": { "first_paragraph": "Çokay, Mustafa ya da Mustafa Çokayoğlu (d. 25 Aralık 1890, Akmescit - ö. 27 Aralık 1941, Berlin) Türkistan'da geçmişte etkili bir siyasi bir akım olan Alaş Orda siyasi hareketi mensubu. Çarlık Rusyası ve Sovyet işgali altında bulunan Türk halkları­nın birliğini savunması ile tanınır. Bu fikrin temsilcisi Alaş Orda hükûmetinin üyesi, gazeteci ve yazar.\n" }, "Düsen Kaseinov": { "first_paragraph": "Düsen Kaseinov (d. 1947, Karaganda), Kazak devlet adamı. " }, "Jambıl Ahmetbekov": { "first_paragraph": "Jambıl Ahmetbekov (d. 11 Şubat 1961; Kazakistan SSC, SSCB) - Kazak politikacı. Kazakistan Komünist Halk Partisi Sekreteri. Kazakistan meclisi başkan yardımcısı.\n" }, "Janat Süleymenov": { "first_paragraph": "Janat Kuanışoğlu Süleymenov (Kazakça: Жанат Куанышұлы Сүлейменов, romanize: Janat Quanyşūly Suleimenov ; 22 Temmuz 1962 - 10 Ocak 2022), Kazak asker ve siyasetçi. 2017-2019 yılları arasında Kazakistan İçişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı.[1] 2022 Kazakistan protestoları sırasında 10 Ocak 2022'de hakkında açılan soruşturmanın ardından 59 yaşında yaşamına son verdi.[2]\n" }, "Kadir Baykenov": { "first_paragraph": "Kadir Karkabatuly Baikenov (Kazakça:Қадыр Қарқабатұлы Бәйкенов; 10 Ekim 1944 – 31 Ağustos 2022), Kazak mühendis ve siyasetçi. \n" }, "Kalmuhanbet Kasımov": { "first_paragraph": "Kalmuhanbet Nurmuhanbetulı Kasımov (Kazakça: Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов) Kazak asker ve siyasetçi. Ocak 2020'den beri Devlet Güvenlik Servisi başkanı olarak görev yapmaktadır. Bundan önce Kasımov, Şubat 2019'dan Ocak 2020'ye kadar Kazakistan Güvenlik Konseyi sekreteri ve 2011'den 2019'a kadar içişleri bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Kazakistan liderleri listesi": { "first_paragraph": " BDT Üye Devleti\n" }, "Maulen Aşimbayev": { "first_paragraph": "Maulen Sağathanoğlu Aşimbayev (Kazakça: Мәулен Сағатханұлы Әшімбаев; Mäulen Sağathanulı Äşimbayev), (d. 28 Ocak 1971, Almatı) Ekonomist, siyasetçi ve şu anki Kazakistan Senatosu Başkanı.\n" }, "Mir Yakub Dulatoğlu": { "first_paragraph": "Mir Yakub Dulatoğlu (Kazak Türkçesi: Міржақып Дұлатұлы; d. 25.11.1885, Torgay;, 05.10.1935) — Kazak siyasetçi, yazar, şair. Ulusal bağımsızlık ve Alaş Hareketinin üyesi. \nAyrıca eserlerinde şu müstear adları da kullanmıştır: Madiyar, Azamat, Tayminer, Argın balası, Türk balası.\n" }, "Muhtar Ablyazov": { "first_paragraph": "Muhtar Kabiloğlu Ablyazov (Kazakça: Мұхтар Қабылұлы Әблязов, Muhtar Qabyluly Ábliazov; 16 Mayıs 1963 doğumlu) Bank Turan Alem'in (BTA Bank) [1] başkanı olarak görev yapmış bir Kazak iş insanı ve kayıt dışı siyasi parti Kazakistan Demokratik Seçimi'nin (QDT) lideri olan siyasi aktivisttir.[2] Aynı zamanda devlete ait Kazakistan Elektrik Şebekesi İşletmesi Şirketi'nin (KEGOC) eski başkanıydı ve Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'e muhalif olmak için istifa eden kadar Balgimbayev'in kabinesinde Enerji, Sanayi ve Ticaret Bakanı olarak görev yaptı.[3] Kasım 2001'de, diğer eski Kazak hükûmet yetkilileriyle birlikte Kazakistan Demokratik Seçimi'ni (QDT) kurdu. Sonuç olarak, Ablyazov, 2003 yılında Nazarbayev tarafından affedilene kadar, Mart 2002'de mali dolandırıcılık ve siyasi suistimal suçlamaları nedeniyle hapsedildi. Hapisten çıktıktan sonra, muhalefetteki resmi siyasi faaliyetlerini durdurdu.\n" }, "Muhtar Şahanov": { "first_paragraph": "Muhtar Şahanov (Kazakça: Мұхтар Шаханов), Kazak şair. 1942 yılında doğmuştur. Kazakistan Halk Yazarı ve Kırgızistan Halk Şairi unvanlarını almıştır. ABD Kaliforniya Uluslararası Endüstri, Eğitim ve Sanat Bilimleri Akademisi, Kazakistan'da ve yurt dışında birçok akademi ve üniversitenin üyesi ve fahri profesörü olmuştur.\n" }, "Nursultan Nazarbayev": { "first_paragraph": "Nursultan Äbişulı Nazarbayev (Kazakça: Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Kazakça telaffuz: [nʊrsʊlˈtɑn æbəʃʊˈlɯ nɑzɑrˈbɑ.jɪf]; Rusça: Нурсултан Абишевич Назарбаев Rusça telaffuz: [nur.suɫˈtan ɐˈbʲi.ʂɨ.vʲɪt͡ɕ nə.zɐrˈba.jɪf]); (6 Temmuz 1940), Kazak siyasetçi, Kazakistan Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı. 24 Aralık 1990'da başladığı cumhurbaşkanlığı görevinden 19 Mart 2019'da istifa etti.[1] Günümüzde Türk Devletleri Teşkilatı ömür boyu onursal başkanıdır.[2]\n" }, "Nurlan Balgimbayev": { "first_paragraph": "Nurlan Balgimbayev (Kazakça:Нұрлан Өтепұлы Балғымбаев, Nurlan Ótepuly Balǵymbaev; 20 Kasım 1947 – 14 Ekim 2015) 10 Ekim 1997'den 1 Ekim 1999'a kadar Kazakistan başbakanı. Şubat 2002'de Kazakistan Petrol Yatırım Şirketi Başkanı oldu.\n" }, "Nurlan Nigmatulin": { "first_paragraph": "Nurlan Zayrollaoğlu Nığmatulin (Kazakça: Нұрлан Нығматулин; Nūrlan Zairollaūly Nyğmatulin, 31 Ağustos 1962), Kazak siyasetçi. Daha önceden Kazakistan Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı, 2009-2012 yılları arasında Nur Otan partisinin Başkan Yardımcılığı, 2006-2009 yılları arasında Karagandı Eyaleti Belediye Başkanı ve 2016-2022 yılları arasında Kazakistan Parlamentosu Meclisi Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Rahat Aliyev": { "first_paragraph": "Rahat Aliyev (Kazakça: Рахат Мұхтарұлы Әлиев, Rahat Muhtaruly Álıev; 10 Aralık 1962 - 24 Şubat 2015), Kazak diplomat, siyasetçi ve iş insanı. Avusturya'da Cinayet suçlamasıyla yargılanmayı beklerken kendini asarak intihar etmiştir.[1]\n" }, "Sergey Tereşçenko": { "first_paragraph": "Sergey Alexandrovych Tereshchenko (d. 30 Mart 1951 - ö. 10 Şubat 2023), Kazak siyasetçi. Kazakistan'ın 1. Başbakanı.\n" }, "Serikbolsın Abdildin": { "first_paragraph": "Serikbolsın Abdildayeviç Abdildin (Kazakça: Серикболсын Абдильдаевич Абдильдин; 25 Kasım 1937; Semipalatinsk, SSCB - 1 Ocak 2020), Kazak politikacı. Kazakistan Komünist Partisi birinci sekreteri (1991-2010). 1999 yılında yapılan Kazakistan devlet başkanlığı seçimlerine Komünist Parti adayı olarak katılmış ve %13 oy alarak ikinci gelmiştir.\n" }, "Törökul Canuzakov": { "first_paragraph": "Torekul Canuzakov (d. 1893- ö. 1921) Sovyet politikacı.\n" }, "Turar Rıskulov": { "first_paragraph": "Turar Rıskulov (Kazakça:Тұрар Рыскұлұлы) (16 Aralık 1894 - 10 Şubat 1938), Sovyet siyasetçidir.\n" }, "Vladimir Kozlov (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Vladimir İvanoviç Kozlov (Rusça ve Kazakça: Владимир Иванович Козлов; d. 10 Ağustos 1960), Kazakistan'da demokratik muhalefetin lideri ve ülkesinin cumhurbaşkanlığı adayı olan bir Kazak gazeteci ve politikacıdır. 2012'de Deutsche Welle'nin \"Kazakistan'daki ilk siyasi duruşma\" olarak tanımladığı davanın sanıkıydı. ABD Kazakistan'ı cezai adalet sistemini \"önde gelen muhalefetin sesini susturmak için\" kullanmakla suçladı. Suçlu bulunan ve hapis cezasına çarptırılan Kozlov, Uluslararası Af Örgütü tarafından \"vicdan tutsağı\" ilan edildi.[1] 2016 yılında serbest bırakıldı.\n" }, "Yakov Gorelnikov": { "first_paragraph": "Yakov Veniaminoviç Gorelnikov (Rusça:Яков Вениаминович Горельников; 8 Eylül 1947 - 18 Eylül 2022), Kazak aktör ve siyasetçi. Bağımsız olarak siyasete girerek 1994-1995 yılları arasında Kazakistan Yüksek Konseyi'nde delege olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Yeljan Birtanov": { "first_paragraph": "Yeljan Amantayulı Birtanov (Kazakça: Елжан Амантайұлы Біртанов; d.18 Ekim 1971), 2017'den 2020'ye kadar Sağlık Bakanı olarak görev yapan bir Kazak siyasetçidir.\n" }, "Yeralı Toğjanov": { "first_paragraph": "Yeralı Toğjanov (Kazakça: Ералы Лұқпанұлы Тоғжанов, latinize: Eraly Lūqpanūly Toğjanov; 13 May 1963, Şagatay, Kazakistan SSC, SSCB), Kazak siyasetçi ve Kazakistan Başbakan Yardımcısı.\n" }, "Yerlan Koşanov": { "first_paragraph": "Yerlan Koşanov (Kazakça: Ерлан Жақанұлы Қошанов, Erlan Jaqanūly Qoşanov; 14 Ağustos 1962), Kazak siyasetçi ve 26 Nisan 2022 tarihinden beri Amanat Genel Sekreteri. Daha önce, 18 Eylül 2019'dan itibaren Tokayev'e bağlı Kazakistan Cumhurbaşkanlığı İdaresi'ne ve 14 Mart 2017'den 18 Eylül 2019'a kadar Karagandı Eyaleti akimliği ve 2 Şubat 2012'den 14 Mart'a kadar Başbakanlık Ofisi Başkanı gibi çeşitli başkanlık görevlerinde bulundu.\n" }, "Charles Njonjo": { "first_paragraph": "Charles Mugane Njonjo (d. 23 Ocak 1920 –ö. 2 Ocak 2022), Kenyalı hukukçu ve siyasetçi.[1][2][3][4]\n" }, "Daniel arap Moi": { "first_paragraph": "Daniel Toroitich arap Moi (2 Eylül 1924 - 4 Şubat 2020), Kenyalı siyasetçi. Moi, Afrika ülkesi Kenya'nın ikinci devlet başkanı olarak 1978 ile 2002 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.[2]\n" }, "Grace Onyango": { "first_paragraph": "Grace Monica Akech Onyango (d. 26 Haziran 1924 –ö. 8 Mart 2023), Halk arasında Nya'Bungu (Bush'un Kızı) olarak bilinen Kenyalı eğitimci ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Kenya devlet başkanı": { "first_paragraph": "\nKenya Cumhuriyeti devlet başkanı (Svahili: Rais wa Jamhuri ya Kenya), Afrika ülkesi Kenya Cumhuriyeti'nin devlet başkanı ve hükûmet başkanıdır. Devlet başkanı aynı zamanda Kenya hükûmetinin yürütme organının da başıdır.\n" }, "Jomo Kenyatta": { "first_paragraph": "Jomo Kenyatta (d. 20 Eylül 1889[1]- ö. 22 Ağustos 1978), Kenyalı siyasetçi. Kenyatta, Afrika ülkesi Kenya'nın 1963 ile 1964 yılları arasında ilk başbakanı, 1964 ile de 1978 yılları arasında ilk devlet başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Wangari Maathai": { "first_paragraph": "Wangari Muta Maathai (1 Nisan 1940 - 25 Eylül 2011), Kenyalı çevreci ve siyasi eylemcidir.\n" }, "Mwai Kibaki": { "first_paragraph": "Emilio Mwai Kibaki (15 Kasım 1931 - 21 Nisan 2022), Kenya Cumhuriyeti'nin üçüncü devlet başkanıdır. Kibaki daha önce 1978-1988 itibaren on yıl süreyle Kenya Başkan Yardımcısı oldu ve aynı zamanda Maliye Bakanı (1969-1981), İçişleri Bakanı (1982-1988) ve Sağlık (1988-1991) Bakanı olarak birçok kabine bakanlığı görevlerinde bulunmuştur.\n" }, "David Mwiraria": { "first_paragraph": "David (Daudi) Mwiraria (d. 3 Eylül 1938 –ö. 13 Nisan 2017), Kenyalı siyasetçi. Kenya'da yapılan Genel Seçimi kazanıp Aralık 2007 tarihine kadar Kenya'da Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı ile Finans Bakanı Bakanı olarak görev yaptı\n.Kenya Ulusal Birlik Partisi'nden yeniden seçime girmiştier. Ancak seçimde Kenya Mazingira Yeşiller Partisi adına katılan yarışan Silas Muriuki tarafından yenilgiye uğratılmıştır.\n.[1][2]\n" }, "Simeon Nyachae": { "first_paragraph": "Simeon Nyachae (d. 6 Şubat 1932, Nairobi - ö. 1 Şubat 2021, Nairobi, Kenya) , Kenyalı siyasetçi ve iş adamı.[1][2]\n" }, "Joseph Nyagah": { "first_paragraph": "Joseph William Nthiga Nyagah (d. 6 Ocak 1948, Nairobi - ö. 11 Aralık 2020, Nairobi), Kenyalı siyasetçi.\n" }, "John Obiero Nyagarama": { "first_paragraph": "Nyagarama ya da John Obiero Nyagarama (d. 1946 - ö. 18 Aralık 2020), Kenyalı siyasetçi.[1]\n" }, "Uhuru Kenyatta": { "first_paragraph": "Uhuru Muigai Kenyatta (d. 26 Ekim 1961, Nairobi, Kenya), 9 Nisan 2013 ile 13 Eylül 2022 tarihleri arasında görev yapan Kenya'nın 4. Devlet Başkanıdır. Kendisi daha önce 2001-2002 yılları arası Yerel Yönetimler Bakanı olarak Kenya Hükûmetinde ve 2002 yılından 2007 yılına kadar Resmi Muhalefet Lideri idi; sonradan 2008-2013 yılları arası Başbakan yardımcısı oldu. 2002 yılında Gatundu Güney Seçim Bölgesinden Meclis Üyesi olarak görev yaptı. Kenyatta Ulusal Birlik Partisinin (PNU) bir parçası olduğunu Kenya Afrika Ulusal Birliğinin (KANU) Yönetim Kurulu Başkanıdır.\n" }, "Munyua Waiyaki": { "first_paragraph": "Dr. Fredrick Lawrence Munyua Waiyaki (d. 12 Aralık 1925 –ö. 25 Nisan 2017),Kenyalı siyasetçi ve hekim. Tarım Bakanı, Dışişleri Bakanlığı görevlerinde bulunmuş ayrıca Kasarani kenti Kenya Anayasa Ulusal Meclisi üyesiydi. Kendisi Nairobi'de dünyaya geldi. 1963'te Parlamento sekreterliğine atanmıştır.[1]\n1960'larda Kenya hükûmetin'dan tıp doktoru görevinden emekli olduktan bir yıl sonra Kenya'da kendi kliniğini açarak serbest doktorluk yapmaya başladı. Aynı zamanda, Kenya Afrika Ulusal Birliği (KANU) için 1960-1968 dönemi Bölge Başkanı olarak görev yaparak, siyasettede aktif olmaya başlamıştır.\n" }, "Andros Kiprianu": { "first_paragraph": "Andros Kiprianu[1] (Yunanca: Άντρος Κυπριανού, d. 26 Ekim 1955, Strovolos, Lefkoşa[1] - ), Kıbrıslı Rum politikacı ve Ocak 2009'daki seçimlerden sonra AKEL Genel Sekreteri.[2]\n" }, "Kiriakos Triandafillidis": { "first_paragraph": "Kiryakos Triantafillidis (d. 3 Eylül 1944, Palehori) Kıbrıslı Rum siyasetçi. Emekçi Halkın İlerici Partisi'nin Avrupa Parlamentosu üyesi, Avrupa Birleşik Sol-İskandinav Yeşiller Sol'a mensup Avrupa Parlamentosu'nun Bölgesel Kalkınma Komitesi üyesidir.\n" }, "Glafkos Kliridis": { "first_paragraph": "Glafkos İoannu Kliridis (Yunan: Γλαύκος Ιωάννου Κληρίδης, 24 Nisan 1919, Lefkoşa - 15 Kasım 2013, Lefkoşa), Kıbrıs Cumhuriyeti siyasetçisi ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nin dördüncü cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Markos Kiprianu": { "first_paragraph": "Yunanca: Márkos Kyprianoú (Yunanca: Μάρκος Κυπριανού, [ˈmarkɔs kipriaːˈnu]) (d. 22 Ocak 1960, Limasol), Kıbrıslı politikacı ve eski Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı. Demokrat Parti üyesi ve eski Kıbrıs Cumhuriyeti Maliye Bakanı ve Avrupa Sağlık Komisyonu Başkanıdır. 29 Şubat 2008 tarihinde yeni Devlet Başkanı seçilen Dimitris Hristofyas tarafından Dışişleri Bakanlığına atandı, 3 Mart 2008 tarihinde Avrupa Komisyonu üyeliğinden istifa ederek yerini Androulla Vasiliou'a bıraktı.[1][2][3] 18 Temmuz 2011 tarihinde Evangelos Florakis deniz üssü patlaması nedeniyle Dışişleri Bakanlığından istifa etti.[4]\n" }, "Lia Vissi": { "first_paragraph": "Lia Vissi (d. 1955 Larnaka, Kıbrıs) Yunan şarkıcı. Anna Vissi'nin kız kardeşidir.\n" }, "Mahdesyan Vartkes": { "first_paragraph": "Mahdessian Vartkes (d. 13 Kasım 1950, Lefkoşa) Kıbrıslı Ermeni siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "III. Makarios": { "first_paragraph": "(Başpiskopos) III. Makarios (Yunanca: Μακάριος Γ') asıl adı Mihail Hristodulu Muskos (Yunanca: Μιχαήλ Χριστοδούλου Μούσκος) veya III. Makaryos[1] (d. 13 Ağustos 1913, Panagia - ö. 3 Ağustos 1977, Lefkoşa), Kıbrıs Ortodoks Kilisesi başpiskoposu ve bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kıbrıs'ın Yunanistan ile birleşmesi amacıyla başlatılan Enosis hareketinin önderleri arasında yer almıştır.\n" }, "Marios Garoyan": { "first_paragraph": "Marios Garoyan (Ermeni: Մարիոս Գարոյանը, Yunan: Μάριος Καρογιάν, 31 Mayıs 1961), Kıbrıs Ermenisi siyasetçi. 2006-2013 yıllarında Demokrat Parti lideri ve 2008-2011 yıllarında Kıbrıs Temsilciler Meclisi başkanı oldu.\n" }, "Marios Maçakis": { "first_paragraph": "Marios Maçakis (Yunan: Μάριος Ματσάκης, 2 Ağustos 1954, Limasol), Kıbrıs Cumhuriyeti'ndeki Demokrat Parti Avrupa Parlamentosu üyeliği yapan (Avrupalı Liberaller ve Demokratlar grubu içinde) Kıbrıslı Rum bir siyasetçidir. Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu üyesidir.\n" }, "Nikos Anastasiadis": { "first_paragraph": "Nikos Anastasiadis (Yunan: Νίκος Αναστασιάδης, 27 Eylül 1946,) Demokratik Seferberlik lideri ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nin yedinci Cumhurbaşkanı.\n" }, "Nikos Sampson": { "first_paragraph": "Nikos Sampson (16 Aralık 1935 - 9 Mayıs 2001), EOKA-B isimli örgütün komutanıdır. Karpaz'ın Vasili (Gelincik) köyünde doğmuştur.\n" }, "Tasos Papadopulos": { "first_paragraph": "Tassos Nikolaou Papadopoulos (Τάσσος Νικολάου Παπαδόπουλος, d. 7 Ocak 1934; Lefkoşa - ö. 12 Aralık 2008[1][2]; Lefkoşa), eski Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı ve siyasetçi.\n" }, "Spiros Kiprianu": { "first_paragraph": "Spiros Kiprianu (Yunanca: Σπύρος Κυπριανού) (28 Ekim, 1932, Limasol, Kıbrıs – 12 Mart, 2002), Kıbrıslı Rum siyasetçi. 3 Eylül 1977 ve 28 Şubat 1988 tarihleri arasında 2. Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. 12 Mart 2002 tarihinde kanserden öldü.\n" }, "Vahakn Atamyan": { "first_paragraph": "Vahakn Atamyan (d. 20 Kasım 1957, Lefkoşa) Kıbrıslı Ermeni siyasetçi ve hekim.\n" }, "Yannakis Maçis": { "first_paragraph": "Yannakis Maçis (Yunanca: Γιαννάκης Μάτσης, d. 24 Ekim 1933), Kıbrıs Cumhuriyeti politikacısı ve Avrupa Halk Partisi'nin 14 Haziran 2004'ten Haziran 2009'a kadar Avrupa Parlamentosu milletvekilliği yapan üyesidir. 2009 Avrupa Parlamentosu seçimlerinde tekrar seçilemedi.\n" }, "Yorgos Lillikas": { "first_paragraph": "Yorgo Lillikas (Yunanca: Γιώργος Λιλλήκας, 1 Haziran 1960, Panagia, Baf), Kıbrıs Rumu siyasetçi.\n" }, "Yorgos Vasiliu": { "first_paragraph": "Yorgo Vasos Vasiliu (Yunan: Γιώργος Βάσος Βασιλείου, 20 Mayıs 1931, Mağusa), Kıbrıslı Rum siyasetçi. 28 Şubat 1988 ve 28 Şubat 1993 yılları arasında Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Birleşik Demokratlar'ın kurucusudur.\n" }, "Çolpon Sultanbekova": { "first_paragraph": "Çolpon Aalievna Sultanbekova (Kırgızca: Чолпон Аалыевна Султанбекова; 19 Ağustos 1969'da Bişkek'te doğdu), Kırgız siyasetçi. Yüksek Kurulun (Cogorku Keneş) eski üyesi ve şu anda ülkenin başbakan yardımcılarından biridir.\n" }, "Dastan Sarıgulov": { "first_paragraph": "Dastan Sarıgulov, Kırgızistan hükûmet sekreteri, Kırgızaltın'ın başkanı ve Kırgızistan'da yaratılmaya çalışan yeni bir Turancı ideolojinin önde gelen liderlerinden birisidir.\n" }, "İshak Razzakov": { "first_paragraph": "İshak Razzakov (d. 25 Ekim 1910 - ö. 19 Mart 1979), Kırgız bürokrat ve politikacı.\n" }, "Kadircan Batirov": { "first_paragraph": "Kadircan Batirov (Özbekçe: Qodirjon Botirov, Қодиржон Ботиров; Rusça: Кадыржан Батыров; d. 9 Mart 1956 – 4 Aralık 2018), Kırgız iş insanı, siyasetçi ve gazetecidir.[1]\n" }, "Cırgalbek Kalmamatov": { "first_paragraph": "Cırgalbek Kalmamatov (22 Aralık 1972 - 2 Ocak 2018),Kırgız siyasetçidir. 2015'te Kırgızistan Yüksek Konseyi'ne seçilmiştir. 2 Ocak 2018'de 45 yaşında kalp krizinden ölümüne kadar görevini sürdürmüştür.[1]\n" }, "Kasım Tınıstanov": { "first_paragraph": "Kasım Tınıstanov (Kırgızca: Касым Тыныстанов; d. 10 Eylül 1901 - ö. 6 Kasım 1938), Kırgız dilbilimci, şair, oyun yazarı, eğitimci, gazeteci. Kırgız dilbiliminin kurucusu ve Modern Kırgız edebiyatının kurucularından olan Tınıstanov, ilk Kırgız profesördür (1936).\n" }, "Mukar Çolponbayev": { "first_paragraph": "Mukar Şaltakoviç Çolponbayev (Kırgızca: Мукар Шалтакович Чолпонбаев; 29 Mart 1950 - 24 Mayıs 2020), Kırgızistan Yasama Meclisi Başkanı olarak görev yapan Kırgız politikacı.\n" }, "Ömürbek Tekebayev": { "first_paragraph": "Ömürbek Çirkeşoviç Tekebayev (d. 22 Aralık 1958), Ata Meken Sosyalist Partisi lideri ve eski Kırgız parlamentosu eski sözcüsü, Kırgız politikacı.\n" }, "Sultan Raev": { "first_paragraph": "Sultan Raev (Kırgızca: Султан Раев); (13 Temmuz 1958, Oş, Kırgızistan SSC[1]), Kırgız devlet görevlisi, edebiyatçı ve yazar. 31 Mart 2022 tarihinden beri Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) Genel Sekreteri olarak görevine devam etmektedir.[2][3]\n" }, "Nikolay Tanayev": { "first_paragraph": "Nikolay Timofeyeviç Tanayev (Kırgızca: Николай Тимофеевич Танаев; 5 Kasım 1945 - 19 Temmuz 2020), Kırgız siyasetçi ve eski başbakan.\n" }, "Belisario Betancur": { "first_paragraph": "Belisario Betancur Cuartas (4 Şubat 1923 – ö.7 Aralık 2018), Kolombiyalı siyasetçi, yazar ve hukukçu.\n" }, "Pablo Escobar": { "first_paragraph": "Pablo Emilio Escobar Gaviria (1 Aralık 1949, Kolombiya - 2 Aralık 1993, Medellín, Kolombiya), Kolombiyalı uyuşturucu lordu ve Medellín Karteli'nin kurucusudur.[2][3]\n" }, "Iván Duque": { "first_paragraph": "Iván Duque Márquez (d. 1 Ağustos 1976), Kolombiyalı avukat ve siyasetçi. Güney Amerika'da yer alan Kolombiya'da 7 Ağustos 2018 ile 7 Ağustos 2022 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Jorge Eliécer Gaitán": { "first_paragraph": "Jorge Eliécer Gaitán, (23 Ocak 1903 – 9 Nisan 1948) Kolombiyalı politikacı.\n" }, "Juan Manuel Santos": { "first_paragraph": "Juan Manuel Santos Calderón (d. 10 Ağustos 1951, Bogotá), Kolombiyalı siyasetçidir. 7 Ağustos 2010 tarihinden beri Kolombiya Devlet Başkanı olarak görev yapmaktadır. Daha önce Dış Ticaret, Maliye Bakanı ve Millî Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "María Ángela Holguín": { "first_paragraph": "María Ángela Holguín (d. 13 Kasım, 1963, Bogota), Kolombiyalı politikacı. 2010-2018 döneminde dışişleri bakanlığı yapmıştır. Kolombiya'nın Birleşmiş Milletler daimi temsilciliği ve Venezuela büyükelçiliği de yapmıştır.\n" }, "María Cano": { "first_paragraph": "María de los Ángeles Cano Márquez (12 Ağustos 1887 - 26 Nisan 1967), Kolombiyalı şair, yazar ve siyasetçi. Ülkesinin ilk kadın siyasi lideriydi. \"Flor del trabajo\" (İşçi çiçeği) olarak anılan Cano, temel insan hakları ve maaşlı çalışanların hakları konusundaki mücadelelere öncülük etti. Birçok işçi grevinin başında yer alan Kolombiyalı, Sosyalist Devrimci Partinin de kuruculardandı.\n" }, "José Eustasio Rivera": { "first_paragraph": "José Eustasio Rivera (19 Şubat 1888 - 1 Aralık 1928) Kolombiyalı siyasetçi, yazar ve avukat.\n" }, "Rodrigo Lara": { "first_paragraph": "Rodrigo Lara Bonilla (11 Ağustos 1946 - 30 Nisan 1984), Başkan Belisario Betancur döneminde Adalet Bakanı olarak görev yapan ve kokain kaçakçılarını kovuşturmadaki görevi nedeniyle Pablo Escobar'ın emriyle suikaste uğrayan Kolombiyalı bir avukat ve politikacıydı. Esas olarak Medellin karteli ile mücadele etmiştir.[1]\n" }, "Álvaro Uribe": { "first_paragraph": "Álvaro Uribe Vélez (İspanyolca telaffuz: [ˈalβaɾo uˈɾiβe ˈβeles]; d. 4 Temmuz 1952), Kolombiyalı politikacı ve 2002 ve 2010 yılları arasında Kolombiya Devlet Başkanı. Daha önceden Medellin Belediye Başkanı ve Antioquia Valisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Adem Hodža": { "first_paragraph": "Adem Hodža, (16 Haziran 1968, Restelica), Kosova Goralı siyasetçi ve Eşsiz Goralı Partisi Genel başkanı.\n" }, "Fatmir Sejdiu": { "first_paragraph": "Fatmir Sejdiu veya Fatmir Seydiu (d. 23 Ekim 1951), Kosova eski cumhurbaşkanıdır. 1951'de Poduyeva Belediyesi'ne bağlı Pakaştiça köyünde dünyaya gelen Dr. Fatmir Seydiu, evli ve üç çocuk babası. Siyaset bilimi doktorası bulunan Seydiu, Priştine Üniversitesi'nde öğretim görevlisiydi. Fransızca ve İngilizce bilmektedir.\n" }, "Glauk Konjufca": { "first_paragraph": "Glauk Konjufca (d. 25 Temmuz 1981) Kosovalı bir aktivist, gazeteci ve politikacı, 22 Mart 2021'den beri Meclis Başkanı ve Kosova 22 Mart-4 Nisan 2021 tarihleri arası Cumhurbaşkanı vekiliydi. Daha önce Meclis üyesi, Vetëvendosje parlamento grubu başkanı, Meclis başkanı ve Dışişleri Bakanıydı.\n" }, "Hamza Balje": { "first_paragraph": "Hamza Balje (13 Eylül 1970, Restelica), Kosovalı Goralı siyasetçi ve Kosova Hükûmeti'nde Ekonomi Bakan Yardımcısı.\n" }, "Ibrahim Rugova": { "first_paragraph": "Ibrahim Rugova (2 Aralık 1944 - 21 Ocak 2006), Kosova Cumhurbaşkanı. 2002 yılından görev başında ölümüne dek Kosova Cumhurbaşkanlığı ve Kosova'nın önde gelen siyasi partisi Kosova Demokratik Birliği'nin (LDK) başkanı. \n1944'te o dönemde Yugoslavya'nın bir parçası olan Kosova bölgesinin Çerçi (Cerrcë) köyünde doğmuştur. Babası ve dedesi II. Dünya Savaşı'nın hemen akabinde, Nazi Almanyası işgal güçleri ile iş birliği yaptıkları gerekçesiyle kurşuna dizilmişlerdir. Üniversite öğrenimini Paris'te Sorbonne Üniversitesi'nde yapmıştır. 1990'da ihracına dek Yugoslav Komünist Partisi'nin üyesi olmuştur.\n" }, "Isa Mustafa": { "first_paragraph": "İsa Mustafa (d. 15 Mayıs 1951), Kosovalı siyasetçi. Mustafa, Avrupa kıtasında bulunan ve kısmen tanınan Kosova'da 9 Aralık 2014 ile 9 Eylül 2017 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Kolë Berisha": { "first_paragraph": "Kolë Berisha (Sırpça: Kola Beriša; d. 26 Ekim 1947 – ö. 29 Ağustos 2021), Kosovalı siyasetçi.\n" }, "Oliver Ivanović": { "first_paragraph": "Oliver İvanoviç (Sırpça: Оливер Ивановић, 1 Nisan 1953, Rznić - 16 Ocak 2018, Mitroviça), Kosovalı Sırp siyasetçi ve Özgürlük, Demokrasi ve Adalet Halk İnisiyatifi Genel Başkanı.\n" }, "Vjosa Osmani": { "first_paragraph": "Vjosa Osmani-Sadriu, (d. 17 Mayıs 1982, Mitroviça, Kosova)[1], Kosovalı bir hukukçu ve politikacıdır. Nisan 2021'den beri Kosova Cumhuriyeti'nin beşinci cumhurbaşkanıdır. Osmani, 2019 Kosova genel seçimlerinde Kosova Demokratik Birliği (LDK) partisinin başbakan adayı oldu.[2][3]\n" }, "Ramush Haradinaj": { "first_paragraph": "Ramush Haradinaj (d. 3 Temmuz 1968, Deçan), Arnavut kökenli Kosovalı siyasetçi. Avrupa kıtasında bulunan ve kısmen tanınan Kosova'da 3 Aralık 2004 – 8 Mart 2005 tarihleri arasındaki ilk döneminin ardından 9 Eylül 2017 - 3 Şubat 2020 tarihleri arasında ikinci kez başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "Bajram Rexhepi": { "first_paragraph": "Bajram Rexhepi (3 Haziran 1954 – 21 Ağustos 2017), Kosovalı siyasetçi. Eski Kosova Cumhuriyeti İçişleri Bakanı ve Kosova Meclisi üyesiydi.[1]\n" }, "Rrahman Morina": { "first_paragraph": "Rrahman Morina (Sırpça: Рахман Морина; 1943 - 12 Ekim 1990, Priştine), Yugoslav komünist politikacı, Kosova Komünistler Ligi'nin 27 Ocak 1989 - 12 Ekim 1990 tarihleri arasında görev yapan son parti genel sekreteridir. Kosova Arnavutu olan Morina Arnavutluk ve Kosova'nın Birleşmesina karşı çıkan sıkı bir Arnavut ayrılıkçılığı karşıtı idi.[1]\n" }, "Sinan Hasani": { "first_paragraph": "Sinan Hasani (d. 14 Mayıs 1922 – ö. 28 Ağustos 2010, Belgrad) Arnavut yazar ve devlet adamıdır.\n" }, "Óscar Arias": { "first_paragraph": "Óscar Arias Sánchez (d. 13 Eylül 1940), Kosta Rikalı siyaset adamı. 2006 ve 2010 yılları arasında Kosta Rika'nın devlet başkanlığını yapmıştır. Daha önceki yıllarda 1986 ve 1990 arası Cumhurbaşkanlığı görevini üstlendi. Orta Amerika ülkeleri arasındaki iç savaşları engellemek için gösterdiği çabaları için 1987 yılında Nobel Barış Ödülü almaya hak kazandı.\nAyrıca Arias Sánchez Albert Schweitzer İnsanlık için çalışan kişiler ve Barış ve Güvenliği Sağlayan Ekonomistler ödüllerinin de sahibidir.\n" }, "Carlos Alvarado Quesada": { "first_paragraph": "Carlos Andrés Alvarado Quesada (d. 14 Ocak 1980); Kosta Rikalı siyasetçi, siyaset bilimci, gazeteci ve yazar. Kosta Rika'da 8 Mayıs 2018 tarihinden beri devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Nasser Sabah Al-Ahmad Al-Sabah": { "first_paragraph": "Şeyh Nasser Bin Sabah Al-Ahmad Al-Sabah (Arapça: ناصر بن صباح الأحمد الصباح ; d. 27 Nisan 1948, Kuveyt City - ö. 20 Aralık 2020, Kuveyt City, Kuveyt), Kuveyt Kraliyet ailesi mensubu siyasetçi.[1]\n" }, "Nuriye el Subah": { "first_paragraph": "Nuriye el Subah, Kuveytli siyasetçi. 2007 yılında Kuveyt Eğitim Bakanlığı'nın başına getirilerek ülkenin ilk kadın Eğitim Bakanı ve ikinci kadın bakanı olmuştur (İlk kadın bakan Planlama Bakanlığı yapan siyaset profesörü Masume El Mübarek'tir).\n" }, "Ahmet Çaluda": { "first_paragraph": "Ahmet Çaluda (d. 1963, Gökağaç), Kıbrıs Türkü siyasetçi ve sendikacı. KKTC Cumhuriyet Meclisi'nde Ulusal Birlik Partisi'nden Güzelyurt milletvekilliği yapmaktadır.\n" }, "Ahmet Kaşif": { "first_paragraph": "Ahmet Kaşif, (d. 1950) Kıbrıs Türkü siyasetçi. 11 Şubat 2008 - 6 Mayıs 2009 tarihleri arasında KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkan yardımcısı.[1] Küçük Hükûmeti'nde Sağlık Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ali Çetin Amcaoğlu": { "first_paragraph": "Ali Çetin Amcaoğlu (d. 1952, Gönyeli), Kıbrıslı Türk siyasetçi. Şu anda KKTC Tarım ve Doğal Kaynaklar bakanlığını yürütmektedir.\n" }, "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ana muhalefet partisi liderleri listesi": { "first_paragraph": "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ana muhalefet partisi liderleri listesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde 1983 yılından itibaren ana muhalefet partisi lideri olan kişilerin listesidir.\n" }, "Arif Salih Kırdağ": { "first_paragraph": "Arif Salih Kırdağ, Kıbrıslı Türk manifaturacı, seyyar satıcı ve siyasetçi.\n" }, "Asım Akansoy": { "first_paragraph": "Asım Akansoy, (d. 1967, Gazimağusa) Kıbrıslı Türk siyasetçi, KKTC Eski İçişleri ve Çalışma Bakanı.\n" }, "Ayhan Halit Acarkan": { "first_paragraph": "Ayhan Halit Acarkan (d. 1935, Limasol) Kıbrıslı Türk siyasetçi ve diş hekimi.\n" }, "Ayhan Kaymak": { "first_paragraph": "Ayhan Kaymak, Kıbrıs Türkü siyasetçi ve köşe yazarı.\n" }, "Aytaç Beşeşler": { "first_paragraph": "Aytunç Aytaç Beşeşler (12 Haziran 1940, Kırklareli - 14 Mayıs 2016, Antalya), Türk siyasetçi ve asker. Beşeşler, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucu bakanlarından olup KKTC'nin ilk ada toprakları dışında doğan bakanıdır. 1983-1998 yılları arasında KKTC siyasetinde milletvekili ve bakanlık görevlerinde toplam 15 yıl görev yapmıştır.\n" }, "Burhan Nalbantoğlu": { "first_paragraph": "Burhan Nalbantoğlu (1925 - 6 Şubat 1980), Kıbrıs Türkü tıp doktoru ve siyasetçi. Türk Mukavemet Teşkilatının kurucuları arasında yer almıştır.\n" }, "Cemal Metin Bulutoğluları": { "first_paragraph": "Cemal Metin Bulutoğluları (d. 2 Eylül 1960, Lefkoşa), Kıbrıslı Türk siyasetçi ve Lefkoşa Türk Belediyesi eski başkanı.\n" }, "Cemal Özyiğit": { "first_paragraph": "Cemal Gürsel Özyiğit, (d. 1960, Dağyolu) Kıbrıs Türkü öğretmen ve siyasetçi.\n" }, "Dursun Oğuz": { "first_paragraph": "Dursun Oğuz (d. 1966, Ayvacık), Türkiye kökenli, KKTC vatandaşı siyasetçi.\n" }, "Erdal Özcenk": { "first_paragraph": "Erdal Özcenk (d. 1958, Lefkoşa), Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Erkut Şahali": { "first_paragraph": "Erkut Şahali, (d. 1973) Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Ersan Saner": { "first_paragraph": "Hamza Ersan Saner, (d. 1966, Gazimağusa) 2020-2021 yılları arasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin 24'üncü hükûmetinde başbakanlık yapmış Kıbrıs Türkü politikacı.\n" }, "Ersin Tatar": { "first_paragraph": "Ersin Tatar (d. 7 Eylül 1960; Lefkoşa), Kıbrıslı Türk iktisatçı, siyasetçi ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanı. 22 Mayıs 2019'dan 23 Ekim 2020'ye Kadar Tatar Hükümeti'nde Başbakanlık görevini üstlendi. 2018-2020 yılları arasında Ulusal Birlik Partisi Genel Başkanlığı görevini yürütmüştür. Bundan önce 2009-2013 yılları arasında Maliye Bakanı olarak görev aldı. 2020 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimine Ulusal Birlik Partisinin adayı olarak katılmış ve 18 Ekim 2020 tarihinde yapılan ikinci tur seçiminde cumhurbaşkanı seçilmiştir.[1][2]\n" }, "Ertuğrul Hasipoğlu": { "first_paragraph": "Ertuğrul Hasipoğlu (d. 1941, Lefkoşa[1]), Kıbrıs Türkü siyasetçi ve hekim.\n" }, "Fatma Ekenoğlu": { "first_paragraph": "Fatma Ekenoğlu (d. 1956, Baf), Kıbrıs Türkü politikacı ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi eski başkanıdır.\n" }, "Fazıl Küçük": { "first_paragraph": "Fazıl Küçük (14 Mart 1906; Ortaköy, Lefkoşa - 15 Ocak 1984, Londra), Kıbrıs Türkü siyasetçi, gazeteci ve köşe yazarı. 1959 sonunda Kıbrıs Türkleri ile Kıbrıs Rumlarının ortak kurduğu Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı yardımcısı. Kıbrıs Türklerinin, Rauf Denktaş'tan önceki önderi.[1]\n" }, "Fazilet Özdenefe": { "first_paragraph": "Fazilet Özdenefe, (d. 1980, Lefkoşa) Kıbrıs Türkü hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Fikri Ataoğlu": { "first_paragraph": "Fikri Ataoğlu (d. 1964), Kıbrıslı Türk siyasetçidir.\n" }, "Hakan Dinçyürek": { "first_paragraph": "Hakan Dinçyürek, (d.1963, Mağusa) Kıbrıslı Türk siyasetçi, KKTC Sağlık Bakanı.\n" }, "Hakkı Atun": { "first_paragraph": "Hakkı Atun, 1935 yılında Mağusa'nın Ergazi Köyünde doğdu. 1959'da İstanbul Teknik Üniversitesi'nden yüksek mühendis mimar olarak mezun oldu. Manchester ve Nottingham Üniversitelerinde kent planlama ihtisası yaptı. 1961-1975 yıllarında çeşitli kamu görevlerinde bulundu.1963 yılında Limasol-Baf Planlama Bölge Müdürü, 1967’de Planlama İnşaat Dairesi Müdürü, 1975'te İskan Müsteşarı oldu.\n" }, "Hasan Bozer": { "first_paragraph": "Hasan Bozer (d. 1944, Baf), Kıbrıs Türkü siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Angolemli": { "first_paragraph": "Hüseyin Angolemli, (d. 1944, Taşpınar) Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Özgürgün": { "first_paragraph": "Hüseyin Özgürgün (d. 1965, Lefkoşa) Kıbrıs Türkü politikacı, Ulusal Birlik Partisi Genel Başkanı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin 21. Hükûmetinde[1] Başbakanı.\n" }, "İrsen Küçük": { "first_paragraph": "İrsen Küçük (1940, Lefkoşa - 10 Mart 2019, Güney Lefkoşa), Kıbrıs Türkü siyasetçi. 2010-13 yılları arasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Kadri Fellahoğlu": { "first_paragraph": "Kadri Fellahoğlu (d. 1957, Çıralı, Baf), Kıbrıs Türkü siyasetçidir.\n" }, "Kemal Dürüst": { "first_paragraph": "Kemal Dürüst (d. 1971, Limasol), Kıbrıs Türkü siyasetçi.\n" }, "Kenan Atakol": { "first_paragraph": "Kenan Atakol (d. 1937, Baf), Kıbrıs Türkü siyasetçi. KKTC Eski Dışişleri Bakanı.\n" }, "Kutlay Erk": { "first_paragraph": "Kutlay Erk, (d. 1952, Lefkoşa), Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Kutlu Evren": { "first_paragraph": "Kutlu Evren (d. 1957, Girne), Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Çakıcı": { "first_paragraph": "Mehmet Çakıcı (d. 1966, Lefkoşa) Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Arabacıoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Arabacıoğlu (d. 1953, Gönyeli, Lefkoşa) Kıbrıs Türkü hekim ve siyasetçi.\n" }, "Mustafa Çağatay": { "first_paragraph": "Mustafa Çağatay (1937-1989). Kıbrıslı Türk devlet adamı ve siyasetçi. Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin 1978-1983 arasında başbakanlık görevini yürüttü. 15 Kasım 1983'te KKTC'nin kuruluşunda kurucu başbakandı.\n" }, "Mustafa Hacıahmetoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Hacıahmetoğlu (1931 - 22 Eylül 2017), Kıbrıs Türkü, Kıbrıs Cumhuriyeti ve sonrasında Kıbrıslı Türklerin bağımsızlığını kazandığı Kıbrıs Türk Federe Devleti ve KKTC için 33 sene milletvekilliği yapmış siyasetçi.\n" }, "Mustafa Yektaoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Yektaoğlu (d. 1951, Lefkoşa), Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Necdet Numan": { "first_paragraph": "Necdet Numan (d. 1951, Düzkaya), Kıbrıs Türkü siyasetçi. KKTC Cumhuriyet Meclisi'nde Ulusal Birlik Partisi'nden Girne milletvekilliği yapmaktadır.\n" }, "Nejat Konuk": { "first_paragraph": "Osman Nejat Konuk, (1928 - 1 Ocak 2015), Kıbrıs Türkü siyasetçi. Kuzey Kıbrıs'ın 2. Başbakanı\n" }, "Oğuz Ramadan Korhan": { "first_paragraph": "Oğuz Ramadan Korhan (d. 1921, Yeşilköy, Baf[1] - ö. 25 Mart 2015), Kıbrıslı Türk siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Orhan Müderrisoğlu": { "first_paragraph": "Orhan Müderrisoğlu veya tam adıyla Orhan Doğan Müderrisoğlu[2] (d. 20 Şubat 1920 - ö. 1991) Kıbrıs Türk Yönetim Meclisi'nin ilk başkanı ve eski Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sağlık Bakanıdır. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezunudur.\n" }, "Orhan Zihni Bilgehan": { "first_paragraph": "Orhan Zihni Bilgehan (29 Ağustos 1929, Mağusa - ö. 20 Şubat 2023[1]), Kıbrıs Türkü siyasetçi ve emekli hâkim. Bilgehan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Kurucu Meclisi'nde milletvekilliği yaptı.\n" }, "Osman Örek": { "first_paragraph": "Osman Nuri Örek (26 Aralık 1925 - 24 Mart 1999), Kıbrıs Türkü siyasetçi, hukukçu, yazar ve akademisyen.[1] Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin 1978'de başbakanlık görevini yürüttü.\n" }, "Ömer Kalyoncu": { "first_paragraph": "Ömer Soyer Kalyoncu, (d. 1950, Girne) Kıbrıs Türkü siyasetçi, Cumhuriyetçi Türk Partisi Girne milletvekili ve eski Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti başbakanı.\n" }, "Özdemir Berova": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Özdil Nami": { "first_paragraph": "Özdil Nami, (d. 23 Mayıs 1967, Londra), Kıbrıslı Türk siyasetçi, KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı ve Kıbrıs müzakereleri Başmüzakerecisi.\n" }, "Özkan Yorgancıoğlu": { "first_paragraph": "Özkan Yorgancıoğlu, (d. 1954, Çıralı, Baf) Kıbrıs Türkü siyasetçi, eski Cumhuriyetçi Türk Partisi genel başkanı ve 9. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti başbakanı.\n" }, "Rauf Denktaş": { "first_paragraph": "Rauf Raif Denktaş (27 Ocak 1924 - 13 Ocak 2012[1]), Kıbrıs Türkü siyasetçi ve yazardır. Denktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır. 1983'ten 2005'e kadar toplamda 21 yıl 5 ay 9 gün cumhurbaşkanlığı yapmıştır.\n" }, "Serdar Denktaş": { "first_paragraph": "Serdar Denktaş (d. 1959, Lefkoşa), Kıbrıs Türkü siyasetçidir.\n" }, "Sonay Adem": { "first_paragraph": "Sonay Adem (doğumu 1957, Baf) Kıbrıslı Türk politikacı. 2. Soyer Hükûmeti'nde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yapmış, 29 Ekim 2018'de ölmüştür.[1]\n" }, "Ferdi Sabit Soyer": { "first_paragraph": "Ferdi Sabit Soyer (d. 5 Mart 1952, Lefkoşa), eski Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti başbakanı, Cumhuriyetçi Türk Partisi eski genel başkanı ve Cumhuriyet Meclisi Gazimağusa milletvekili.\n" }, "Sunat Atun": { "first_paragraph": "Sunat Atun (d. 16 Mayıs 1973, Gazimağusa) Kıbrıs Türkü siyasetçi, KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı, KKTC Maliye Bakanı, UBP Gazimağusa Milletvekili ve Ulusal Birlik Partisi eski Genel sekreteri.\n" }, "Şemsi Kazım Erkman": { "first_paragraph": "Şemsi Kazım Erkman veya Şemzi Kazım (d. 1929, Yeşilova, Baf), Kıbrıs Türkü politikacı ve iş insanı.\n" }, "Tahsin Ertuğruloğlu": { "first_paragraph": "Tahsin Ertuğruloğlu (d. 1953, Lefkoşa), Kıbrıs Türkü siyasetçi ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı.\n" }, "Teberrüken Uluçay": { "first_paragraph": "Teberrüken Uluçay (d. 1966, Mağusa), Kıbrıs Türkü siyasetçi. 2013-2015 yılları arasında KKTC İçişleri Bakanlığı yaptı. 9 Şubat 2018 tarihinde KKTC Cumhuriyet Meclisi'nde yapılan oylama sonucunda Meclis Başkanı seçildi. 18 Ocak 2021 tarihinde görevini Önder Sennaroğlu'na devretti.\n" }, "Turgay Avcı": { "first_paragraph": "Turgay Avcı, (d. 1959, Larnaka) Kıbrıslı Türk siyasetçi. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olarak görevde bulundu ve Özgürlük ve Reform Partisi Genel Başkanıdır.\n" }, "Türkay Tokel": { "first_paragraph": "Türkay Tokel (d. 1951, Baf) Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Ünal Üstel": { "first_paragraph": "Ünal Üstel (d. 4 Ocak 1955, Yeşilova, Baf), Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Vehbi Zeki Serter": { "first_paragraph": "Vehbi Zeki Serter (1938, Lefkoşa - 19 Haziran 2014), Kıbrıslı Türk siyasetçi ve tarihçi.\n" }, "Zeki Çeler": { "first_paragraph": "Zeki Çeler, (d. 1981, Girne) Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Choe Ryong-hae": { "first_paragraph": "Choe Ryong-hae (Korece: 최룡해) (d. 15 Ocak 1950), Koreli siyasetçi. Ryong-hae, Asya ülkesi Kuzey Kore'de 11 Nisan 2019 tarihinden bu yana Yüksek Halk Meclisi başkanlığı görevini üstlenmektedir.\n" }, "Choe Yong-rim": { "first_paragraph": "Choe Yong-rim (d. 20 Kasım 1930), Kuzey Kore'nin Eylül 2010 tarihinden Mayıs 2011'den itibaren Kore İşçi Partisi ve Kore merkez komitesine başkanlık üyesi ve 2010 - 2013 yılları arası eski (Premier) başbakanı.\n" }, "Ho Jong-suk": { "first_paragraph": "Ho Jong-suk (Korece: 허정숙; d. 16 Temmuz 1908 - ö. 5 Haziran 1991), Koreli Japonya işgali dönemi bağımsızlık aktivisti, kadın hakları savunucusu, gazeteci, yazar, politikacı ve başyargıç. Kore Savaşı'ndan önce Geunwoohoe, Singanhoe gibi pek çok bağımsızlık yanlısı örgütte aktif olarak yer aldı. Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin (Kuzey Kore) kurulmasının ardından siyasetçi ve başyargıç olarak pek çok konumda çalışmalar yürüttü. Özgür aşk kavramının teorisyenlerinden biri olarak anılır.\n" }, "Ho Ka-i": { "first_paragraph": "Alexei Ivanovich Hegai (18 Mart 1908-2 Temmuz 1953), Ho Ka-i olarak da bilinir, Kuzey Kore'de (DPRK) bir Sovyet siyasi operatörü ve Kuzey Kore'nin erken siyasi yapısı içinde Sovyet Kore hiziplerinin lideriydi. İddiaya göre Pyongyang'da intihar etti. [1]\n" }, "Jang Sung-taek": { "first_paragraph": "Jang Sung-taek (Korece: 장성택, 2 Şubat 1946-12 Aralık 2013), Kuzey Koreli siyasetçi ve ülkenin önde gelen isimlerinden biriydi. Jang Sung-taek, Kim Il-sung'un kızı Kim Kyong-hui ile evliydi.[2][3]\n" }, "Kim Chon-hae": { "first_paragraph": "Kim Chon-hae (Korece: 김천해; Hanja: 金天海; RR: Gim Cheon-hae, Japonca okunuşu: Kin Tenkai; 10 Mayıs 1898, Ulsan-gun, Güney Gyeongsang – 1969?) Japon Komünist Partisinin önde gelen isimlerinden biri ve kurucusu olan Japonya'da bulunan bir Koreliydi. Daha sonra Kuzey Kore'de Kore İşçi Partisi'ne bağlı bir politikacı haline geldi.\n" }, "Kim Jae-ryong": { "first_paragraph": "Kim Jae-ryong (Korece:김재룡), Koreli siyasetçi. Jae-ryong, Asya ülkesi Kuzey Kore'de 11 Nisan 2019-13 Ağustos 2020 tarihleri arası başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Kim Jong-nam": { "first_paragraph": "Kim Jong-nam (d. 10 Mayıs 1971 - ö. 13 Şubat 2017), Kuzey Kore eski lideri Kim Jong-il'in en büyük oğludur. 1998'den 2001 yılına kadar babası tarafından Kuzey Kore'nin yeni lideri için belirgin varisi olarak kabul edilmişti. Kim Jong-nam, sahte pasaport kullanarak gizlice Japonya'ya gitmek ve Mayıs 2001'de Disneyland'ı ziyaret etme amacının başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, babasının gözünden düşmüştür. Kim Jong-nam'ın, üvey kardeşi Kim Jong-un 2010 yılının Eylül ayında varis seçildi. Sürgündeki Jong-nam ailesi Kuzey Kore rejiminin eleştirmeni ve reform yapılmasını gerektiğini bir savunucusu haline gelmiştir. Kim Jong-nam’ın Malezya'da suikaste uğradığı ve öldürüldüğü iddia edilmiştir.[1]\n" }, "Kim Tok-hun": { "first_paragraph": "Kim Tok-hun (Korece:김덕훈), d. 1961[1]), Kuzey Kore Başbakanıdır ve 13 Ağustos 2020'den beri bu görevde hizmet vermektedir.[2] Aynı zamanda Kore İşçi Partisi'nin Politbüro'nun tam üyesidir ve parlamento bütçe komitesi başkanı olarak görev yaptı.[3] Yüksek Halk Meclisi tarafından Başbakan Yardımcısı olarak atanmadan önce, eskiden Kuzey Kore-Güney Kore işbirliğinin delegesiydi.[4][5]\n" }, "Kim Yong-nam": { "first_paragraph": "Kim Yong-nam (d. 4 Şubat 1928), 1998 ile 2019 yılları arasında Kuzey Kore Yüksek Halk Meclisi başkanıdır. 2010 yılında Kore İşçi Partisi merkez komitesi politbüro başkanlık üyesi seçildi.\n" }, "Pak Pong-ju": { "first_paragraph": "Pak Pong-ju (d. 24 Ekim 1939), 3 Eylül 2003 tarihinde Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Anayasa Halk Meclisi tarafından Başbakan olarak seçildi ve bu görevi 11 Nisan 2007 yılına kadar sürdürdü.1 Nisan 2013 yılında ise tekrar başbakan olarak seçildi.\n" }, "Alejandro Castro Espín": { "first_paragraph": "Alejandro Castro Espín (d. 1965, Havana) Kübalı siyasetçi ve asker. Küba Devrimci Silahlı Kuvvetleri bünyesinde albaydır. Küba Devlet Başkanı Raúl Castro’nun tek oğludur.[1]\n" }, "Álvaro López Miera": { "first_paragraph": "Álvaro López Miera El Gral (d. 26 Aralık 1931[1]) Kübalı devrimci, Küba Devrimci Silahlı Kuvvetler Bakan Yardımcısı, Küba Devrimci Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Küba Komünist Partisi Politbüro üyesi ve Küba Cumhuriyeti Kahramanı.\n" }, "Armando Hart": { "first_paragraph": "Armando Hart (d. 13 Haziran 1930- ö. 26 Kasım 2017), Kübalı devrimci ve komünist siyasetçi. Küba Devrimi sırasında Fidel Castro önderliğindeki 26 Temmuz Hareketi üyesi olmuş ve şehir örgütlenmesinde faaliyet göstermiştir.\n" }, "Juan Almeida Bosque": { "first_paragraph": "Juan Almeida Bosque (17 Şubat 1927, Havana - 12 Eylül 2009, Havana) Kübalı komünist siyasetçi, besteci. Küba Devlet Konseyi'nin en kıdemli üçüncü üyesi ve Konsey Başkan Yardımcısıdır. Küba Devrimi'ni gerçekleştiren askeri komutanlardan bir tanesidir. Küba Cumhuriyeti Kahramanı ödülünü alan az sayıdaki kişilerden birisidir. Küba Devrimi Gazileri Derneğinin başkanıydı.\n" }, "Mariela Castro": { "first_paragraph": "Mariela Castro Espín (d. 27 Temmuz 1962, Havana), Kübalı LGBT hakları savuncusu ve Küba Ulusal Cinsellik Eğitimi Merkezi'nin müdürü. Küba devlet başkanı Raul Castro'nun kızı, eski devlet başkanı Fidel Castro'nun yeğenidir. Mariela Castro, evli ve iki çocuk sahibidir.\n" }, "Julio Antonio Mella": { "first_paragraph": "Julio Antonio Mella (25 Mart 1903 Havana – 10 Ocak 1929 Meksiko) Kübalı komünist siyasetçi ve Küba Komünist Partisi kurucusudur. Havana Üniversitesinde hukuk eğitimi görürken siyasi fikirleri nedeniyle 1925 yılında atılmıştır. 1929 yılında cinayete kurban giderek öldürülmüştür. Sosyalist Küba hükûmetleri tarafından ulusal kahraman olarak kabul edilmektedir.\n" }, "José Martí": { "first_paragraph": "José Julián Martí Pérez (28 Ocak 1853 – 19 Mayıs 1895), Küba bağımsızlık mücadelesinin öncülerinden, şair ve yazardır.[1]\n" }, "Raul Roa": { "first_paragraph": "Raúl Roa García (18 Nisan 1907 – 6 Temmuz 1982) Kübalı düşünür, hukukçu, siyasetçi ve diplomat. 1959-1976 yılları arasında Küba Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı görevini yürüttü. 1940 ve 50’li yıllarda üniversite öğretim üyeliği yaptı.\n" }, "Tomás Estrada Palma": { "first_paragraph": "Tomás Estrada Palma (y. 6 Temmuz 1832 - 4 Kasım 1908) Kübalı bir politikacı ve Küba'nın ilk Başkanıydı. \n" }, "Bounnhang Vorachith": { "first_paragraph": "Bounnhang Vorachith (15 Ağustos 1937), Laos'lu politikacı. 1996 yılından itibaren 2001 yılına kadar başbakan yardımcısı olarak görev yaptı ve daha sonra başbakan olarak atandı. Bouasone Bouphavanh ise başbakan olarak atandı. Kendisi 8 Haziran 2006 tarihinde başkan yardımcısı oldu. 20 Nisan 2016-22 Mart tarihleri arası cumhurbaşkanıydı.\n" }, "Choummaly Sayasone": { "first_paragraph": "Korgeneral Choummaly Sayasone (d. 6 Mart 1936), Lao Halk Devrimci Parti ve Lao Demokratik Halk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Genel Sekreteridir. Partinin 8. Kongre tarafından 21 Mart 2006 tarihinde Parti Genel Sekreteri olarak seçildi ve daha sonra 8 Haziran 2006 günü Laos Cumhurbaşkanı olarak seçildi.\n" }, "Thongsing Thammavong": { "first_paragraph": "Thongsing Thammavong (d. 1944), Laoslu bir politikacı. Lao Halk Devrimci Partisi (LPRP) üyesi oldu ve 1991 yılından bu yana LPRP Politbüro üyesidir. Halen Luang Prabang İlini temsil eder ve Laos Millet Meclisinde hizmet vermektedir. 2006 ile 2010 yılları arası Millet Meclisi Başkanı oldu. 23 Aralık 2010 tarihinde Laos Başbakanı oldu. 20 Nisan 2016 senesinde görevi sona erdi.\n" }, "Aivis Ronis": { "first_paragraph": "Aivis Ronis (d. 20 Mayıs 1968, Kuldīga), Leton diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Ausma Kantāne-Ziedone": { "first_paragraph": "Ausma Kantāne-Ziedone (d. 10 Kasım 1941 – ö. 29 Mayıs 2022)[1][2], Leton siyasetçi ve aktris.\n" }, "Vilnis Edvīns Bresis": { "first_paragraph": "Vilnis Edvīns Bresis (30 Ocak 1938; Jelgava – 25 Ekim 2017) ,Leton siyasetçidir. 6 Ekim 1988'den 7 Mayıs 1990 tarihine kadar Letonya SSR Bakanlar Konseyi Başkanıydı.[1]\n" }, "Dace Melbārde": { "first_paragraph": "Dace Melbārde (d. 3 Nisan 1971) Letonyalı bir politikacı ve Ulusal İttifak (Letonya) üyesidir. 2013'ten 2019'a kadar Letonya Kültür Bakanı olarak görev yaptı.[1][2] 2019'dan beri Avrupa Parlamentosu üyesidir.\n" }, "Laimdota Straujuma": { "first_paragraph": "Laimdota Straujuma (d. 24 Şubat 1951), Letonyalı bir politikacı, ekonomist, eski üst düzey memur ve Letonya eski Tarım Bakanı ve eski başbakanıdır.\n" }, "Boris Pugo": { "first_paragraph": "Boris Karloviç Pugo (Letonca: Boriss Pugo, Rusça: Бори́с Ка́рлович Пу́го) (19 Şubat 1937 – 22 Ağustos 1991, Moskova) Letonya asıllı komünist ve Sovyet siyasetçi. Alexander Nevsky Nişanı sahibidir.\n" }, "Solvita Āboltiņa": { "first_paragraph": "Solvita Āboltiņa (d. 19 Şubat 1963, Riga) Leton siyasetçi, meclis başkanı.\n" }, "Valdis Zatlers": { "first_paragraph": "Valdis Zatlers (d. 22 Mart, 1955, Riga), Letonyalı siyasetçi ve doktor. 2007-2011 yılları arasında Letonya Cumhurbaşkanı olarak görev aldı.\n" }, "Florence Chenoweth": { "first_paragraph": "Florence Alletta Chenoweth (d. 2 Nisan 1945 – ö. 26 Haziran 2023)[1], Liberyalı zıraat mühendisi ve siyasetçi.[2][3][4]\n" }, "George Weah": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Joseph Boakai": { "first_paragraph": "Joseph Nyumah Boakai (d. 30 Kasım 1944), Liberyalı bir politikacı ve Liberya mevcut Başkan Yardımcısıdır. Başkan Ellen Johnson-Sirleaf döneminden itibaren bu görevi üstlenmiştir. George Weah yeni devlet başkanı seçilince görevinde kalmıştır.\n" }, "Abdulhamid Dibeybe": { "first_paragraph": "Abdülhamid Muhammed el-Dibeybe (Arapça: عبد الحميد الدبيبة, 13 Şubat 1958[1]), Libya'nın geçici Ulusal Birlik Hükümeti'nin şu anki başbakanı olan bir Libyalı politikacıdır. 5 Şubat 2021'de Libya Siyasi Diyalog Forumu sırasında ülkenin başbakanı olarak atandı ve Aralık 2021'de yapılması planlanan seçimlere kadar liderlik görevini sürdürmesi bekleniyor.[2]\n" }, "Abdül Hafız Goga": { "first_paragraph": "Abdül Hafız Goga Ulusal Geçici Konseyi sözcüsü olarak öne çıkan Libyalı bir insan hakları avukatı. 2011 Libya İç Savaşı sırasında Bingazi'de bir gövde kurdu. 23 Mart tarihinde Ulusal Geçici Konseyinin Başkan Yardımcısı oldu.\n" }, "Ahmed Muaytik": { "first_paragraph": "Ahmed Ömer Muaytik,[1] 25 Mayıs 2014'te Libya Başbakanı seçilen Libyalı bir iş insanı ve politikacı. Anayasa mahkemesinin güvenoyunu iptaliyle kendisinden önce olan Abdullah es-Sani'ye tekrar 10 Haziran 2014'te görevi devretti.\n" }, "Akile Salih İsa": { "first_paragraph": "Akile Salih İsa (Arapça: عقيلة صالح عيسى, d. 11 Ocak 1944[1]), Libyalı hukukçu ve siyasetçi. El-Kubbe temsilcisi[2][3][4] olarak 5 Ağustos 2014 tarihinden beri Libya Temsilciler Meclisi Başkanı'dır.\n" }, "Ali Tarhuni": { "first_paragraph": "Ali Tarhuni (d. 1951), bir süre Libya'nın geçici Başbakanı olarak görev yapan bir Libya'lı ekonomist. 23 Mart 2011 tarihinde, Libya Ulusal Geçiş Konseyi'nin Maliye ve Petrol bakanı olarak atanmıştı. 22 Nisan 2014 tarihinde Libya Kurucu Meclis Başkanı oldu.[1]\n" }, "Ali Zeydan": { "first_paragraph": "Ali Zeydan (Arapça: علي زيدان), Libyalı politikacı, eski diplomat, insan hakları aktivisti ve Libya'nın eski başbakanı. 2012 Libya Genel Ulusal Kongresi seçimleri'ne girdi ve Genel Ulusal Kongre'de vekil seçildi. Eski başbakan Mustafa Ebu Şakur güvenoyu alamayınca yerine Zeydan seçilmiştir.\n" }, "Bağdadi Mahmudi": { "first_paragraph": "el-Bağdadi Ali el-Mahmudi (Arapça:البغدادي علي المحمودي), (1946), 5 Mart 2006 tarihinden itibaren Libya Genel Halk Komitesi başkanı (başbakan) idi. Doğum ve Jinekoloji konusunda uzmanlaşmış bir tıp derecesine sahipti.\n" }, "Abdürrahim El-Keib": { "first_paragraph": "Abdürrahim El-Keib (1950- 21 Nisan 2020), Elektrik mühendisi profesörü ve Libyalı politikacı. 31 Ekim 2011 tarihinde ülkenin Ulusal Geçiş Konseyi tarafından Libya'nın geçici Başbakanı seçildi.\n" }, "Fayiz es-Serrac": { "first_paragraph": "Fayiz Mustafa es-Serrac (Arapça: فائز السراج veya فايز السراج; d. 20 Şubat 1960) Libya Siyasi Anlaşması kapsamında 17 Aralık 2015 tarihinde kurulan Ulusal Mutabakat Hükümetinin başbakanı 2016-2021 yılları arasında Libya Başkanlık Konseyi başkanı[2] olarak görev yapan Libyalı bir siyasetçidir. Trablus Parlamentosu üyesi olmuştur.[3]\n" }, "Fethi Başağa": { "first_paragraph": "Fethi Ali Abdüsselam Başağa (Arapça: فتحي علي عبد السلام باشآغا; d. 20 Ağustos 1962), kısaca Fethi Başağa veya Fethi Ali Paşa olarak bilinen, şu anda Libya'nın geçici başbakanı olarak görev yapan bir Libyalı politikacıdır.[2] 2018-2021 yılları arasında içişleri bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Halife el-Gavil": { "first_paragraph": "Halife el-Gavil (Arapça: خليفة الغويل), Libyalı politikacıdır. Trablus'taki Genel Ulusal Kongre liderliğindeki Ulusal Kurtuluş Hükümeti'nin (UKH) başbakanıydı.[2]\n" }, "I. İdris": { "first_paragraph": "I. İdris, tam adı Sidi Muhammed İdris El Mehdi es-Senusi (d. 12 Mart 1890, Trablusgarp - ö. 25 Mayıs 1983, Mısır), Libya'nın 1951'de bağımsızlığını kazanmasından sonra ilk kral olarak göreve başladı. Muammer Kaddafi'nin 1969 yılında yaptığı darbe ile iktidardan indi.\n" }, "Muhammed Ali Selim": { "first_paragraph": "Muhammed Ali Selim (d. 1935), Libyalı siyasetçi. Muhammed Mekariyef'in göreve başlamasına kadar Libya'da demokratik yollarla seçilmiş ilk meclisin en yaşlı üyesi olarak görev almıştır.[1] 8 Ağustos 2012 ile 9 Ağustos 2012 tarihleri arası vekaleten sadece 1 gün görevde kalmıştır.\n" }, "Muhammed Ebu el-Kasım ez-Zuai": { "first_paragraph": "Muhammed Ebu el-Kasım ez-Zuai (d. 14 Mayıs 1952), 2010'dan 2011'e kadar Libya devleti De jure başkanı, Genel Halk Kongresi Genel Sekreteri. Ayrıca Genel Halk Kongresi Libya hükûmeti yasama ve yürütme organı Genel Halk Komitesi delegesidir. Embarek Şamih'in yerini almıştır.\n" }, "Muhammed el-Menfi": { "first_paragraph": "Muhammed Yunus el-Menfi (Arapça: محمد يونس المنفي, d. 3 Mart 1976)[1], Tobruk, Libyalı diplomat ve politikacıdır. 5 Şubat 2021'de Libya Siyasi Diyalog Forumu'nda Libya Başkanlık Konseyi'nin başkanı seçildi.[2] Geçmişte, Libya'nın Yunanistan Büyükelçisi olarak görev yapmıştı.[3]\n" }, "Muhammed Mekariyef": { "first_paragraph": "Muhammed Yusuf el-Mekariyef (d. 1940, Bingazi, İtalyan Libyası), Ağustos 2012 - Mayıs 2013 tarihleri arası Libya Genel Ulusal Kongre Başkanı olarak görev yapan Libyalı siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Muhammed Sovan": { "first_paragraph": "Muhammed Sovan, Libyalı İslamcı siyasetçi ve aktivist. Mart 2012'de Müslüman Kardeşler destekli kurduğu Adalet ve Kalkınma Partisi'nin liderliğine seçildi.[1][2]\n" }, "Mustafa Abdül Celil": { "first_paragraph": "Mustafa Abdül Celil, Libyalı bir politikacı. 2007-2011 yılları arasında Muammer Kaddafi hükûmeti altında Adalet Bakanı idi (gayriresmî, Genel Halk Komitesi Sekreteri). 2011 Libya İç Savaşı sırasında Abdul Celil, Trablus'ta Kaddafi'ye muhalefet ederek ve ülkenin çoğunu kontrol ederek Bingazi'de Geçici Ulusal Konseyi Başkanı oldu.\n" }, "Mustafa Ben Halim": { "first_paragraph": "Mustafa Ahmed Ben Halim (Arapça:مصطفى احمد بن حليم); d. 29 Ocak 1921 – ö. 7 Aralık 2021), Libyalı siyasetçi. \n" }, "Mustafa Ebu Şakur": { "first_paragraph": "Dr. Mustafa Ebu Şakur (Arapça: مصطفى ابوشاقور غيت ابوشاقور ; d. 15 Şubat 1951), Libyalı bir politikacı, elektrik mühendisliği profesörü, üniversite rektörü ve girişimcidir. 12 Eylül 2012 tarihinde, modern Libya'nın seçilmiş ilk başbakanı oldu. Başbakan olarak görev yaptığı dönemden önce, Ebu Şakur Abdurrahim El-Keib kabinesi'nde 22 Kasım 2011'den 12 Eylül 2012 tarihine kadar Libya'nın geçici Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı.\n" }, "Mutassım Kaddafi": { "first_paragraph": "Mutassim Billah Kaddafi (d. 18 Aralık 1974, Trablus, ö. 20 Ekim 2011, Sirte), bir Libya Ordusu subayı ve 2008'den 2011 yılına kadar Libya Ulusal Güvenlik Danışmanı'ydı.\n" }, "Necla el-Menguş": { "first_paragraph": "Necla el-Menguş, (7 Haziran 1973, Cardiff), Libyalı avukat, diplomat ve siyasetçi. 2021-2023 yılları arasında Abdulhamid Dibeybe hükümetinde Libya Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. Menguş, Libya'nın ilk kadın dışişleri bakanıdır. Ayrıca Arap dünyasında dışişleri bakanı görevine getirilen beşinci kadın siyasetçi oldu.[1] 2021 yılında BBC'nin yayınladığı en ilham veren 100 kadın arasında yer aldı.[2]\n" }, "Nuri Ebusehmen": { "first_paragraph": "Nuri Ebusehmen (Arapça: نوري أبو سهمين, d. 25 Ekim 1956), Libyalı siyasetçi. 2014 Libya Çatışması'nın İslamcı tarafında önemli bir figür ve uluslararası kabul görmüş Libya parlamentosu tarafından \"terörist\" olarak kabul edilen LDOO grubunun kurucusu. Başkan olarak görev yaparken, Genel Ulusal Kongrenin işlemlerine hile karıştırdığı bildirildi.[1]\n" }, "Şükrü Ganem": { "first_paragraph": "Şükrü Muhammed Ganem, (9 Ekim 1942, Trablus - 29 Nisan 2012, Viyana), Libyalı siyasetçi. 14 Haziran 2003 ile 1 Mart 2006 tarihleri arasında Libya başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Adolfas Šleževičius": { "first_paragraph": "Adolfas Šleževičius (2 Şubat 1948 - 6 Aralık 2022), Eski Litvanya Başbakanı.\n" }, "Mykolas Burokevičius": { "first_paragraph": "Mykolas Burokevičius (7 Ekim 1927, Alytus - 20 Ocak 2016; Vilnius, Litvanya) Litvanya'da komünist siyasi bir liderdir. Litvanya Komünist Partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nden ayrıldıktan sonra alternatif bir Yeni Sovyetler Birliği Komünist Partisi kurdu, 1990'da partinin merkez komitesinde genel sekteri oldu, parti 1991 yılında yasaklandı.\n" }, "Eliziejus Draugelis": { "first_paragraph": "Eliziejus Draugelis (d. 11 Nisan 1888 - ö. 8 Ekim 1981) Litvanyalı doktor ve politikacı.\n" }, "Kęstutis Glaveckas": { "first_paragraph": "Kęstutis Glaveckas (d. 30 Nisan 1949, Vilnius –ö 30 Nisan 2021, Vilnius, Litvanya[1]), Litvanyalı siyasetçi. \n" }, "Konstantinas Olšauskas": { "first_paragraph": "Konstantinas Olšauskas (d. 1867 - ö. 1933), Litvan politikacı ve rahip.\n" }, "Litvanya liderleri listesi": { "first_paragraph": "Aşağıda, tarihi Litvanya toprakları üzerindeki otorite başkanları olan (büyük dükler, krallar ve başkanlar) yöneticilerin bir listesi bulunmaktadır.\n" }, "Liudas Mažylis": { "first_paragraph": "Liudas Mažylis, şu anda Vatan Birliği için Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapan Litvanyalı bir politikacı ve profesördür.[1]\n" }, "Algimantas Nasvytis": { "first_paragraph": "Algimantas Nasvytis (d. 8 Nisan 1928 – ö.28 Temmuz 2018)[1], Litvan mimar ve siyasetçidir. Bağımsızlık yanlısı Sąjūdis hareketinde faaldi ve Litvanya'nın Sovyetler Birliği'nden ayrılıp devlet olarak bağımsızlığını kazanmasıyla Litvanya'nın ilk dört hükûmetinde (1990'dan bu yana) İnşaat ve Kentsel Kalkınma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Petras Vileišis": { "first_paragraph": "Petras Vileišis (d. 25 Ocak 1851 - ö. 12 Ağustos 1926; Palanga) önde gelen Litvanyalı mühendis, siyasi aktivist ve hayırsever.[1][2]\n" }, "Antanas Sniečkus": { "first_paragraph": "Antanas Sniečkus (7 Ocak 1903 – 22 Ocak 1974) Litvan komünist, partizan ve siyasetçi. 1940 yılından ölümüne kadar Litvanya Komünist Partisinin liderliğini yürütmüş, II. Dünya Savaşı sırasında partizan komutanı olarak Nazilere karşı savaşmıştır.\n" }, "Viktorija Čmilytė-Nielsen": { "first_paragraph": "Viktorija Čmilytė-Nielsen (d. 6 Ağustos 1983), Litvanyalı bir politikacı ve satranç oyuncusu. 2010 yılında FIDE tarafından büyükusta unvanını aldı, 2011 yılında Avrupa kadınlar şampiyonu oldu ve iki kez Litvanya şampiyonu oldu. 13 Kasım 2020'den beri Litvanya Meclisi Başkanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Vytautas Kolesnikovas": { "first_paragraph": "Vytautas Kolesnikovas (25 Ekim 1948 – 1 Ekim 2021[1]), Litvan ressam, grafiker ve siyasetçi.[2]\n" }, "Vytautas Sakalauskas": { "first_paragraph": "Vytautas Sakalauskas (24 Nisan 1933, Kaunas - 29 Mayıs 2001, Vilnius), Litvanyalı siyasetçi. 1990'da Litvanya'nın bağımsızlığından önce Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin son başbakanı.\n" }, "Emir Şekib Arslan": { "first_paragraph": "Emir Şekib Arslan (Arapça: الأمير شكيب أرسلان; d. 25 Aralık 1869 - ö. 9 Aralık 1946), Lübnanlı yazar, politikacı ve fikir adamı.\n" }, "Naim Kasım": { "first_paragraph": "Naim Kasım (d. 1953, Arapça: نعیم قاسم), meşhur adıyla \"Şeyh Naim Kasım\", Lübnan'daki Hizbullah örgütünün Genel Sekreter Yardımcısı ve Lübnan'daki en etkileyici Şii şahsiyetlerinden biridir.\n" }, "Muhammed Hüseyin Fadlallah": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mustafa Bedreddin": { "first_paragraph": "Mustafa Bedreddin (d. 6 Nisan 1961, ö. 10 Mayıs 2016, Arapça: مصطفى بدر الدين), ‘Mustafa Yusuf Bedreddin’, ‘Sami İsa’, ‘İlyas Sa’b’, ‘İbrahim İsa’, ‘İlyas Fuad Saib’ ve ‘Seyyid Zulfikar’ isimleriyle ve “Zülfikar” lakabıyla tanınan Hizbullah’ın Askeri Kuvvetler Komutanı ve İmad Muğniye’nin halefi olarak bilinir.[1]\n" }, "Hasan Nasrallah": { "first_paragraph": "Seyyid Hasan Nasrallah (d. 30 Ağustos 1960, Arapça: حسن نصرالله) Lübnan'daki Hizbullah örgütünün genel sekreteridir.\n" }, "Eugène Berger": { "first_paragraph": "Eugène Berger (4 Aralık 1960 – 21 Ocak 2020), Lüksemburglu siyasetçi, eğitimci ve dağcı.[1][2]\n" }, "Niki Betendorf": { "first_paragraph": "Niki Bettendorf (d. 20 Aralık 1936 – ö. 27 Ocak 2018)[1],Lüksemburglu siyasetçidir. 1982'den 2001'e kadar Bertrange Belediye Başkanı olarak görev yapmıştır..\n" }, "Fernand Etgen": { "first_paragraph": "Fernand Etgen (d. 10 Mart 1957, Ettelbruck) Lüksemburglu siyasetçi.\n" }, "Lucien Weiler": { "first_paragraph": "Lucien Weiler (d. 3 Ağustos 1951, Ettelbruck) Lüksemburglu siyasetçi.\n" }, "Jean (Lüksemburg büyük dükü)": { "first_paragraph": "Jean (Jean Benoît Guillaume Robert Antoine Louis Marie Adolphe Marc d'Aviano de Nassau-Weilbourg; 5 Ocak 1921 - 23 Nisan 2019), 1964'ten 2000'deki feragatına kadar Lüksemburg büyük düküydü. Fransız agnatik kökenli ilk Lüksemburg büyük düküydü.\n" }, "Marie-Thérèse Gantenbein-Koullen": { "first_paragraph": "Marie-Thérèse Gantenbein-Koullen (d. 28 Ağustos 1938 – ö.7 Eylül 2023), Lüksemburglu kadın siyasetçi.\n" }, "Paul-Henri Meyers": { "first_paragraph": "Paul-Henri Meyers (d. 1 Ocak 1937, Binsfeld, Weiswampach (Clervaux kantonu)) Lüksemburglu siyasetçi.\n" }, "Emil Dessewffy": { "first_paragraph": "Kont Emil Dessewffy de Csernek ve Tarkeő (24 Şubat 1814, Eperjes - 28 Ocak 1866, Pozsony ), 1855'ten ölümüne kadar Macar Bilimler Akademisi Başkanı olarak görev yapan Macar muhafazakâr politikacı ve Macaristan Muhafazakâr Partisi lideri.\n" }, "István Szalay": { "first_paragraph": "István Szalay (22 Mart 1944 - 1 Eylül 2022) Macar matematikçi ve politikacı. 1998-2002 yılları arasında Ulusal Meclis'te görev yaptı.[1] Bu görevinden önce ise, 1994'ten 1998'e kadar Szeged belediye başkanlığı yaptı.\n" }, "István Vágó": { "first_paragraph": "István Vágó (d. 14 Şubat 1949 – ö.29 Nisan 2023), Macar televizyon sunucusu, siyasetçi, aktivist ve müzisyen.[1][2][3]\n" }, "János Esterházy": { "first_paragraph": "János Esterházy (Slovakça: Ján Esterházi; 14 Mart 1901 - 8 Mart 1957) Çekoslovakya'da ve daha sonra Birinci Slovak Cumhuriyeti'nde önde gelen bir etnik Macar politikacı. Çekoslovak Parlamentosu ve Slovak Meclisi üyesiydi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra, yasa dışı bir şekilde Sovyetler Birliği'ne sürüldü, bir göstermelik duruşmada mahkûm edildi ve hapse atıldı. Bratislava Ulusal Mahkemesi tarafından Devlete Yüksek Muamele suçlamaları, düşmanla işbirliği, Çekoslovakya'nın dağılması ve anti-demokratik bir rejime katılımı nedeniyle ölüm cezasına çarptırıldı.[1] Bu ceza, Sovyetler Birliği'nden Çekoslovakya'ya dönüşünün ardından Cumhurbaşkanlığının affının bir sonucu olarak öldürülmedi. Fakat 1957'de hapishanede öldü.\n" }, "Klára Dobrev": { "first_paragraph": "Klára Dobrev, Temmuz 2019 ile Ocak 2022 arasında Avrupa Parlamentosu Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Macar sol görüşlü[1] bir politikacı.\n" }, "Lajos Für": { "first_paragraph": "Lajos Für (21 Aralık 1930 - 22 Ekim 2013), Macar politikacı ve tarihçiydi. 1990 ila 1994 yılları arasında savunma bakanı olarak görev yaptı.[1] Für, 1994'ten 1996'ya kadar, merhum Başbakan József Antall'ın 1993'teki ölümüne kadar lideri olduğu muhafazakar parti Macar Demokratik Forumu'nun (MDF) da başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Péter Márki-Zay": { "first_paragraph": "Péter \"MZP\" Márki-Zay (Macarca telaffuz: [peːtɛɾ maːɾkizɒji],[6] 9 Mayıs 1972) Macar politikacı, pazarlamacı, ekonomist, elektrik mühendisi ve tarihçi.[5][7] 2018'den beri Hódmezővásárhely belediye başkanı olarak görev yapıyor[8][9] ve Herkesin Macaristan Hareketi'nin (Mindenki Magyarországa Mozgalom; MMM) kurucularındandır.[10][11]\n" }, "Géza Szőcs": { "first_paragraph": "Géza Szőcs (d. 21 Ağustos 1953, Târgu Mureș[1] -ö. 5 Kasım 2020, Budapeşte), Romanya doğumlu Macar şair ve siyasetçi. \n" }, "Zoltán Böszörmény": { "first_paragraph": "Zoltán Böszörmény (d.5 Ocak 1893) İkinci Dünya Savaşı'ndan önce Macaristan'da Faşizmin önde gelen savunucularından biri olan siyasi aktivisttir.\n" }, "Christian Ntsay": { "first_paragraph": "Christian Louis Ntsay (d. 27 Mart 1961), Madagaskarlı siyasetçi. Ntsay, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 6 Haziran 2018 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Gabriel Ramanantsoa": { "first_paragraph": "Gabriel Ramanantsoa (d. 13 Nisan 1906, Antananarivo - ö. 9 Mayıs 1979, Paris), Madagaskarlı siyasetçi. Ramanantsoa 1972 ile 1975 yılları arasında Madagaskar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Hyppolite Ramaroson": { "first_paragraph": "Hippolite Rarison Ramaroson (d. 28 Eylül 1951), Madagaskarlı asker ve siyasetçi. Ramaroson, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 2009 Madagaskar siyasi krizi sırasında, başkan Marc Ravalomanana istifa ettikten sonra, gücü Andry Rajoelina'ya devretmeden önce 17 Mart 2009'da birkaç saatliğine geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Ramaroson ayrıca 2010'dan 2011'e kadar Dışişleri Bakanı ve Yüksek Geçiş Otoritesi'ndeki üç başbakan yardımcısından biri olarak görev yaptı.\n" }, "Joel Rakotomalala": { "first_paragraph": "Joel Rakotomalala ya da Joël Rakotomalala (29 Mart 1929, Tanandrana - 30 Temmuz 1976, Antsirabe), Madagaskarlı asker ve siyasetçi. Rakotomalala, Afrika ada ülkesi Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti'nde 1976 yılında kısa bir süre başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Madagaskar başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Madagaskar başbakanı, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın 1828 yılında Merina Krallığı döneminde başlayan ve Şef Bakan olarak adlandırılan, 1960 yılında bağımsızlığın ilan edilmesi ile birlikte hükûmetin başında yer alan kişi olarak başbakanlık makamında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Marcel Ranjeva": { "first_paragraph": "General Marcel Razanakombana Ranjeva (15 Ocak 1944 doğumlu[1]) Malagaşlı politikacı. 8 Mart 2002'de istifa edene kadar Cumhurbaşkanı Didier Ratsiraka yönetiminde Madagaskar hükûmetinde Savunma Bakanı olarak görev yaptı ve Aralık 2001 cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandığını iddia eden muhalefet cumhurbaşkanı adayı Marc Ravalomanana'ya destek sözü verdi.[2] Ravalomanana, Ranjeva'yı Mayıs 2002'de Dışişleri Bakanı olarak atadı [3] ve Mart 2009'da Ravalomanana'nın devrilmesine kadar Dışişleri Bakanı olarak kaldı.\n" }, "Olivier Mahafaly Solonandrasana": { "first_paragraph": "Olivier Mahafaly Solonandrasana (21 Haziran 1964, Nosy Be), Madagaskarlı siyasetçi. Solonandrasana, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da Nisan 2016'dan Haziran 2018'e kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Philibert Tsiranana": { "first_paragraph": "Philibert Tsiranana (d. 18 Ekim 1912, Ambarikorano - ö. 16 Nisan 1978, Antananarivo), Madagaskarlı siyasetçi. Tsiranana, Afrika ülkesi olan Madagaskar'ın bağımsızlığı kazandığı günden önce üstlendiği devlet başkanlığını, bağımsızlık sonrası da devam ettirmiş, bundan dolayı da bağımsız Madagaskar'ın ilk devlet başkanı olma unvanına sahip olmuştur. Tsiranana, 1959 ile 1972 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Rainiharo": { "first_paragraph": "Rainiharo (d. ? - ö. 10 Şubat 1852, Rabodomiarana), Madagaskarlı siyasetçi. Rainiharo, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın öncel devletlerinden olan Merina Krallığı döneminde 1833 ile öldüğü 10 Şubat 1852 yılları arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.[1]\n" }, "Rainilaiarivony": { "first_paragraph": "Rainilaiarivony (d. 30 Ocak 1828 – ö. 17 Temmuz 1896), Madagaskarlı siyasetçi. Rainilaiarivony, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın öncel devletlerinden olan Merina Krallığı döneminde 1864 ile 1895 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Rainitsimbazafy": { "first_paragraph": "Rainitsimbazafy, Madagaskarlı siyasetçi. Rainilaiarivony, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın öncel devletlerinden olan Merina Krallığı döneminde 1895 ile 1896 yılları arasında krallığın başbakan sıfatıyla başbakanlık makamına gelen son kişi olarak görevi üstlenmiştir.\n" }, "Rainivoninahitriniony": { "first_paragraph": "Rainivoninahitriniony ya da kendisine hitap edildiği şekli ile Raharo (d. 1821 - ö. 1869), Madagaskarlı siyasetçi. Rainivoninahitriniony, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın öncel devletlerinden olan Merina Krallığı döneminde 1852 ile 1865 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Rasanjy": { "first_paragraph": "Rasanjy (1851 - 1918), Madagaskarlı siyasetçi. Rasanjy, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın öncel devletlerinden olan Merina Krallığı döneminde 1896 ile 1897 yılları arasında krallığın vali unvanı ile başbakanlık görevlerini üstlenen kişi.\n" }, "Metodiya Andonov-Çento": { "first_paragraph": "Metodiya Andonov-Çento (Makedonca: Методија Андонов Ченто; 17 Ağustos 1902 - 24 Temmuz 1957), Makedon devlet adamı. II. Dünya Savaşı sonrası Yugoslavya Federal Halk Cumhuriyeti'nde ilk Makedonya Ulusal Kurtuluş Anti-Faşist Meclisi ve Makedonya Halk Cumhuriyeti Başkanı oldu.\n" }, "Atanas Zabaznoski": { "first_paragraph": "Atanas Zabaznoski (Makedonca: Атанас Забазноски; d. 7 Ocak 1926; Pirlepe - ö. 17 Mayıs 2013; Üsküp), Makedon komünist aktivist, Yugoslavya Cephesi'nde savaşan asker. Halk Kahramanı Nişanı'na layık görülerek Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde ulusal kahraman ilan edilmiştir.[1]\n" }, "Dimitar Kovačevski": { "first_paragraph": "Dimitar Kovačevski (Makedonca: Димитар Ковачевски; d. 1974), 17 Ocak 2022'den beri Kuzey Makedonya başbakanı olarak görev yapan Makedon siyasetçi ve ekonomist.[1] Makedonya Sosyal Demokrat Birliği (SDSM) üyesi olan Kovačevski, daha önce 2020'den 2022'de başbakan olarak atanana kadar maliye bakan yardımcısı olarak görev yapmıştı.\n" }, "Makedonya Komünistler Birliği Merkez Komite Sekreterliği": { "first_paragraph": "Makedonya Komünistler Birliği Merkez Komite Sekreterliği (Makedonca: Секретар на Централниот комитет на Сојузот на комунистите на Македонија), Makedonya Komünistler Birliği merkez komitesi'ne başkanlık eden makam. Bu makamın sahibi, önemli bir süre için, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin kurucu cumhuriyeti olan Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti'ndeki en etkili siyasetçiydi. Ofisin resmi adı Mayıs 1982'de \"Merkez Komite Sekreteri\" nden Makedonya Komünistler Birliği Merkez Komitesi Başkanlığı (Makedonca: Претседател на Президиумот на Централниот комитет на Сојузот на комунистите на Македонија) olarak değiştirilmiştir.\n" }, "Cornelius Mwalwanda": { "first_paragraph": "Cornelius T. Mwalwanda (ö. 16 Temmuz 2020), Malavili kalkınma ekonomisti.\n" }, "Hastings Banda": { "first_paragraph": "Hastings Kamuzu Banda (d. Mart ya da Nisan 1898 - ö. 25 Kasım 1997)[1], Malavili siyasetçi. Banda, Afrika ülkesi Malavi'nin 1964 yılında İngiliz Milletler Topluluğu içerisinde bağımsızlığını kazanması sonrasında başbakan olarak görev almış, ülkenin yönetim şeklini cumhuriyet olarak değiştirmesi neticesinde de 1966 yılında ülkenin ilk devlet başkanı olarak devlet başkanlığı görevini üstlenmiştir. Banda, ön ismi olan Kamuzu'yu devlet başkanı olduktan sonra ismine eklemiştir.\n" }, "Abdulla Shahid": { "first_paragraph": "Abdulla Shahid (Maldivce: ޢަބްދުﷲ ޝާހިދު); d. 26 Mayıs 1962), Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Başkanıdır.[1][2] Shahid, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Başkanı olan ilk Maldivli politikacıdır. 2018'den beri Maldivler Dışişleri Bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "İbrahim Muhammed Salih": { "first_paragraph": "İbrahim Muhammed Salih (Maldivce: އިބްރާހީމް މުޙައްމަދު ޞާލިޙު) ya da halk arasında kullanılan yaygın adı ile İbu (d. 4 Mayıs 1964), Maldivli siyasetçi. Salih, Asya kıtasına bağlı ada ülkesi olan Maldivler'de 17 Kasım 2018'den beri devlet başkanlığı görevini üstlenmektedir.\n" }, "Mariya Ahmed Didi": { "first_paragraph": "Mariya Ahmed Didi (d. 1963), Maldivli milletvekili, hukukçu, kadın hakları aktivisti.[1] Birleşik Krallık'ta hukuk okuyan Didi, ülkedeki ilk kadın avukat olmuştu.[2] Parlamentoya bağımsız olarak seçilen isim, 2005 Kasım'ında muhalefet partisine katıldı.[2] Mart 2008-2011 döneminde Maldivler Demokratik Partisinin genel başkanlığını yaptı.[3][4]\n" }, "Muhammed Naşid": { "first_paragraph": "Muhammed Naşid (Maldivce: މުހައްމަދު ނަޝީދު) (d. 17 Mayıs 1967), Maldivli bir politikacı. Naşid, Asya ada ülkesi Maldivler'in eski devlet başkanıdır. Naşid, Maldivler Demokratik Partisi'nin kurucusu olan ve oylamada ikinci turda uzun süredir cumhurbaşkanı olan Mamun Abdül Gayyum'u geçerek, Ekim 2008 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı oldu. 11 Kasım 2008 tarihinde devlet başkanı olarak yeni görevi için and içti.\n" }, "Salleh Abas": { "first_paragraph": "Mohamed Salleh bin Abas (d. 25 Ağustos 1929 - ö. 16 Ocak 2021), Malezyalı siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Enver İbrahim (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Enver İbrahim (d. 10 Ağustos 1947, Cherok Tok Kun, Penang), Malezyalı siyasetçi, Malezya Başbakanı. Ayrıca eski başbakan yardımcısı ve eski maliye bakanıdır. 2008 yılında, TIME dergisinin yaptığı dünyadaki en etkili 100 kişi listesinde yer almıştır.[1]\n" }, "Guan Dee Koh Hoi": { "first_paragraph": "Datuk Guan Dee bin Koh Hoi (d. 4 Ekim 1954 – ö. 26 Ekim 2021), Malezyalı siyasetçi[1]\n" }, "Hsing Yin Shean": { "first_paragraph": "Leonard Hsing Yin Shean (Basitleştirilmiş Çince: 刑荣显; Geleneksel Çince: 刑榮顯; pinyin: Xíng Róng Xiǎn, d. 1 Ocak 1952) - (ö. 1 Haziran 2021), Malezyalı siyasetçi ve müteahhit.\n" }, "Lajim Ukin": { "first_paragraph": " Datuk Hacı Lajim Ukin (d. 15 Haziran 1955 – ö. 29 Ağustos 2021), Malezyalı siyasetçi.\n" }, "Peter Lo Sui Yin": { "first_paragraph": "Tan Sri Datuk ya da Peter Lo Sui Yin (Basitleştirilmiş Çince: 罗思仁; Geleneksel Çince: 羅思仁; pinyin: Luō Sīrén; 19 Mayıs 1923 - 1 Ocak 2020), Malezyalı siyasetçi.[1][2]\n" }, "Onn Cafer": { "first_paragraph": "Onn bin Dato' Cafer (12 Şubat 1895, Bukit Gambir - 19 Ocak 1962, Johor Bahru, Malezya), Malaya Federasyonu'nun kurulmasında ve Merdeka (Bağımsızlık) hareketinde önemli rol oynayıp Birleşik Malay Milli Örgütü'nü kuran Malay siyaset adamı. Oğlu Hüseyin Onn, 1976'da Malezya Başbakanı Abdurrezzak Hüseyin'in ölümünün ardından görevi devralarak Malezya'nın üçüncü başbakanı olmuştur. Hükûmette eğitim, içişleri ve savunma bakanlığı gibi görevler yapan Hişamuddin Hüseyin de Onn Cafer'in torunlarından biridir.\n" }, "Sakaran Dandai": { "first_paragraph": "Tun Sakaran Mohd Hashim bin Dandai (d. 15 Nisan 1930 – ö. 30 Ağustos 2021)[1], Malezyalı siyasetçi. \n" }, "Alpha Oumar Konaré": { "first_paragraph": "Alpha Oumar Konaré (2 Şubat 1946, Kayes), Malili öğretim görevlisi ve siyasetçi. Konaré, Afrika ülkesi Mali'de 1992 ile 2002 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Cheick Modibo Diarra": { "first_paragraph": "Cheick Modibo Diarra (d. 1952, Nioro du Sahel, Fransız Sudanı-(Şimdi Mali), Malili bir astrofizikçi, iş insanı ve 17 Nisan 2012 - 11 Aralık 2012 tarihleri arası Mali Başbakanı olan politikacı.\n" }, "Soumaïla Cissé": { "first_paragraph": "Soumaïla Cissé (d. 20 Aralık 1949, Timbuktu - ö. 25 Aralık 2020, Paris, Fransa), Malili siyasetçi.\n" }, "Hamane Niang": { "first_paragraph": "\nHamane Niang (6 Haziran 1952 doğumlu), Uluslararası Basketbol Federasyonu'nun (FIBA) şu anki başkanı olan Malili bir politikacı ve basketbol yetkilisidir.[1][2]\n" }, "Modibo Keïta": { "first_paragraph": "Modibo Keïta (4 Haziran 1915, Bamako - 16 Mayıs 1977, Bamako)[1], Malili siyasetçidir. Keïta, Afrika ülkesi Mali'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1968 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Soumeylou Boubèye Maïga": { "first_paragraph": "Soumeylou Boubèye Maïga (d. 8 Haziran 1954, Gao - 21 Mart 2022), Malili siyasetçi.[1] Maïga, Afrika ülkesi Mali'de 31 Aralık 2017 ile 22 Nisan 2019 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Adrian Delia": { "first_paragraph": "Adrian Delia, MP (d. 8 Ağustos 1969, Sliema, Malta), Maltalı siyasetçi ve avukat.[1] Eylül 2017'den Ekim 2020'ye kadar Milliyetçi Partinin liderliğini yapmıştı.[2][3]\n" }, "Karmenu Mifsud Bonnici": { "first_paragraph": "Karmenu Mifsud Bonnici (17 Temmuz 1933 - 5 Kasım 2022), Maltalı siyasetçi ve hukukçu.[1][2]\n" }, "Ian Micallef": { "first_paragraph": "Ian Micallef (d. 6 Eylül 1969, Gzira, Malta) Mayıs 2006’dan bu yana Avrupa Konseyi’ne bağlı Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Yerel yönetimler odasının başkanıdır.\n" }, "Roberta Metsola": { "first_paragraph": "Roberta Metsola Tedesco Triccas (d. 18 Ocak 1979), Maltalı siyasetçi.[2] 18 Ocak 2022'den beri Avrupa Parlamentosu Başkanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Barlen Vyapoory": { "first_paragraph": "Paramasivum Pillay \"Barlen\" Vyapoory ya da kısaca Barlen Vyapoory (Tamilce; பார்லே வையாபுரி) (d. 1945), Mauritiuslu siyasetçi. Vyapoory, Afrika ada ülkesi Mauritius'ta 23 Mart 2018 ile 26 Kasım 2019 tarihleri arasında geçici görevle devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Cassam Uteem": { "first_paragraph": "Cassam Uteem (22 Mart 1941), Mauritiuslu siyasetçi. Uteem, Afrika ada ülkesi Mauritius'ta 1992 ile 2002 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Eddy Balancy": { "first_paragraph": "Eddy Balancy, Mauritiuslu başsavcı ve siyasetçi. Balancy, Afrika ada ülkesi Mauritius'ta 26 Kasım 2019 ile 2 Aralık 2019 tarihleri arasında geçici görevle devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Karl Offmann": { "first_paragraph": "Karl Auguste Offmann, \"GCSK\" (d. 25 Kasım 1940 – ö. 12 Mart 2022), Mauritiuslu siyasetçi.[1]\n" }, "Pravind Jugnauth": { "first_paragraph": "Pravind Kumar Jugnauth (Devanagari:प्रवीण जगनाथ) (d. 25 Aralık 1961), Mauritiuslu siyasetçi. Jugnauth, Afrika ada ülkesi Mauritius'ta Ocak 2017'den bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Prithvirajsing Roopun": { "first_paragraph": "Pritvirajsing Roopun ya da yaygın kullanımıyla Pradeep Roopun (d. 24 Mayıs 1959), Mauritiuslu siyasetçi. Roopun, Afrika ada ülkesi Mauritius'ta 26 Kasım 2019 tarihinden bu yana geçici görevle devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Veerasamy Ringadoo": { "first_paragraph": "Sir Veerasamy Ringadoo (Tamilce: வீரசாமி ரிங்காடு) (20 Ekim 1920, Port Louis - 9 Eylül 2000, Port Louis), Mauritiuslu siyasetçi. Ringadoo, Afrika ada ülkesi Mauritius'un bağımsızlığının ardından ilk devlet başkanı olarak makama çıkmıştır.[1]\n" }, "Agustín de Iturbide": { "first_paragraph": "Agustín de Iturbide. Meksika Bağımsızlık Savaşı sırasında başarılı bir siyasi ve askeri koalisyon kurdu ve 27 Eylül 1821'de Mexico City'nin kontrolünü ele geçirerek, Meksika için kesin bir bağımsızlık kazandı. Ayrılıktan sonra 1821'de Meksika'nın deklare Başkanı oldu. 1 yıl sonra Meksikayı Anayasal Monarşiye çevirerek 19 Mayıs 1822'den 19 Mart 1823'e kadar hüküm sürdü. Ayrıca Meksika'nın Bayrağını Tasarlayan ilk kişi olma unvanına sahiptir.\n" }, "Alejandro Encinas Rodríguez": { "first_paragraph": "Alejandro Encinas Rodríguez (d. 13 Mayıs 1954, Meksiko), Meksikalı sol görüşlü politikacıdır. Demokratik Devrim Partisi, Meksika Birleşik Sosyalist Partisi, Demokratik Devrim Komünist Partisi gibi birçok partide bulunmuştur. 2005'ten 2006'ya kadar Federal Bölge Hükûmet Başkanlığı görevini yapmıştır. Alejandro Encinas Rodríguez senato'da hükûmeti temsil etmektedir.\n" }, "Andrés Manuel López Obrador": { "first_paragraph": "Andrés Manuel López Obrador (d. 13 Kasım 1953, Tabasco), Meksikalı siyasetçi ve mevcut Meksika Devlet Başkanı. Temmuz 2005'te başkanlık seçimleri için istifa edene kadar, Herkesin İyiliği İçin Koalisyonu temsil ediyordu. Yurttaş Hareketi ve İşçi Partisi'ni de içerisinde bulunduran koalisyona ve Demokratik Devrim Partisi'ne liderlik ediyordu. 2012 başkanlık seçimleri için PRD koalisyonundan Yurttaş Hareketi ve İşçi Partisi'nden aday oldu. 9 Eylül 2012 tarihinde partiden istifa ettiğini açıkladı. Ayrıca Ulusal Yenilenme Hareketi (MORENA)'nin liderliğini yapmaktadır.\n" }, "Rubén Mendoza Ayala": { "first_paragraph": "Rubén Mendoza Ayala (d.2 Şubat 1961 – ö. 16 Nisan 2016), Meksikalı politikacı.[1], Meksika Demokrat Partisi üyesiydi. Meksika Kongresi'nde delege seçilerek 2014-2016 arası Meksiko şehri adına parlamentoda yer aldı.\n" }, "Federico Barbosa Gutierrez": { "first_paragraph": "Federico Barbosa Gutiérrez (27 Nisan 1952 – 26 Ağustos 2018)[1], Meksikalı siyasetçidir. Kurumsal Devrimci Partisi (PRI) üyesidir. 2014 yılından itibaren Tlaxcala'yı temsil eden Meksika Kongresi'nin LIX Yasama Temsilciliği görevini yürütmüştür.[2]\n" }, "Nicolás Bravo": { "first_paragraph": "Nicolás Bravo Rueda (10 Eylül 1786, Chichihualco - 22 Nisan 1854, Chilpancingo), Meksikalı asker ve siyasetçidir. Üç farklı dönemde Meksika devlet başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Virgilio Caballero Pedraza": { "first_paragraph": "Virgilio Dante Caballero Pedraza (24 Şubat 1942 – 24 Mart 2019), Meksikalı gazeteci, medya araştırmacısı ve siyasetçidir.\n" }, "Cuauhtémoc Cárdenas": { "first_paragraph": "Federal Bölgesi başkanı olarak\n" }, "Salvador Díaz Mirón": { "first_paragraph": "Salvador Antonio Edmundo Espridión y Francisco de Paula Díaz Ibáñez veya tanınan adıyla Salvador Díaz Mirón (14 Aralık 1853, Veracruz - 12 Haziran 1928, Veracruz), Meksikalı şair, yazar ve siyasetçi.[1]\n" }, "Enrique Peña Nieto": { "first_paragraph": "Enrique Peña Nieto (d. 20 Temmuz 1966, Atlacomulco, Meksika), Meksikalı siyasetçi. Kurumsal Devrimci Parti (PRI) ve 2005 yılından 2011 yılına kadar Meksika Eyalet Valisi oldu. Meksika genel seçimlerinde, Federal Seçim Mahkemesi tarafından seçimin geçerli olduğu ilan edildi.[1]\n" }, "Felipe Calderón": { "first_paragraph": "Felipe de Jesús Calderón Hinojosa (d. 18 Ağustos 1962), Meksika eski Devlet Başkanı. Makamını 1 Aralık 2006 tarihinden 2012'ye kadar, bir daha seçilememek üzere devraldı. Serbest ekonomi fikirleri ile bilinen muhafazakâr National Action Party (PAN)(Milli Hareket Partisi)'sine bağlıdır. Resmî ikameti Los Pinos'tur.\n" }, "Hanna Jaff": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Héctor Mayagoitia Domínguez": { "first_paragraph": "Héctor Mayagoitia Domínguez (d. 7 Ocak 1923 – ö.4 Ekim 2023), Meksikalı kimyager ve siyasetçi.[1]\n" }, "Benito Juárez": { "first_paragraph": "Benito Pablo Juárez García (İspanyolca telaffuz: [beˈnito ˈpaβlo ˈxwaɾes garˈsi.a])(21 Mart 1806 - 18 Temmuz 1872)[1], Meksikalı hukukçu ve siyasetçi. Juárez, Amerika kıtasının orta kesiminde yer alan Meksika'da 1858 ile 1872 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Juárez, Meksika'ya Fransız müdahalesi sırasında ülkesinde direnişe liderlik etmiş ve ülkesinin modernleşmesi yolunda önemli adımlar atmıştır.\n" }, "Jesus Kumate Rodriguez": { "first_paragraph": "Jesús Kumate Rodríguez (d. 13 Kasım 1924 ; ö. 7 Mayıs 2018), Meksikalı hekim ve siyasetçidir. Meksika'nın Sinaloa şehrinde Mazatlan'da doğdu. 1988-1994 yılları arasında Carlos Salinas de Gortari Başkanlığı sırasında Meksika Sağlık Bakanlığı sekreteri olarak görev yaptı.\nLegion d’Honneur, Şövalye ve Onur ödüllerini aldı.[1]\nAilesi aslen Japon[2]\nasıllı olan Meksikalı siyasetçi Jesús Kumate Rodríguez, Mexico Şehri'nde 7 Mayıs 2018'de 93 yaşındayken solunum yetmezliğinden öldü.[3]\n" }, "Lilia Aragón": { "first_paragraph": "Lilia Aragón (doğum adı: Lilia Isabel Aragón del Rivero, d. 22 Eylül 1938 – ö. 2 Ağustos 2021), Meksikalı aktris ve siyasetçi. \n" }, "Luis Walton": { "first_paragraph": "Luis Walton Aburto (1 Haziran 1949, Acapulco – 20 Mayıs 2023, Acapulco, Meksika)[1], Meksikalı siyasetçi. \n" }, "Miguel Luna Hernández": { "first_paragraph": "José Miguel Luna Hernández (d. 6 Eylül 1953 – ö. 10 Temmuz 2017[1]),Meksikalı siyasetçidi. Meksika Demokratik Devrim Partisi (PRD) üyesidir\n2014'ten beri Meksika Kongresi LIX Yasama organı vekili olarak Guanajuato'yu temsilen görev yapıyordu.[2]\n" }, "María Elena Chapa": { "first_paragraph": "María Elena Chapa Hernández (d. 19 Nisan 1944 – ö. 9 Ağustos 2021), Meksikalı siyasetçi ve kadın hakları aktivisti.[1]\n" }, "María Teresa Marú Mejía": { "first_paragraph": "Maria Teresa Maru Mejia (doğum adı: María Teresa Marú Mejía; d. 29 Ekim 1958 - ö. 3 Ağustos 2021), Meksikalı kadın siyasetçi ve yönetici.[1]\n" }, "Joel Molina Ramírez": { "first_paragraph": "Joel Molina Ramírez (d. 1 Kasım 1942, Ixtacuixtla, Meksika - ö. 24 Ekim 2020, Tlaxcala), Meksikalı siyasetçi ve eğitimci.[1][2]\n" }, "Rafael Moreno Valle Rosas": { "first_paragraph": "Rafael Moreno Valle Rosas (30 Haziran 1968 – 24 Aralık 2018), Meksikalı eski siyasetçi ve bürokrattır.\n" }, "Pablo Gómez Álvarez": { "first_paragraph": "Pablo Gómez Álvarez (Doğum: 1946, Meksiko) Meksikalı siyasetçidir. Senatörlük ve Demokratik Devrim Partisi'nin (PRD) başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Isidro Pedraza Chávez": { "first_paragraph": "Isidro Pedraza Chávez (15 Mayıs 1959, Jacala de Ledezma, Hidalgo - 10 Kasım 2020, Pachu, Hidalgo), Meksikalı siyasetçidir.\n" }, "Petra Herrera": { "first_paragraph": "Petra Herrera (29 Haziran 1887 - 14 Şubat 1916), Meksika Devrimi sırasında savaşan ve Soldaderas olarak bilinen kadın askeri birliğine mensup kadın devrimci.\n" }, "Porfirio Muñoz Ledo": { "first_paragraph": "Porfirio Alejandro Muñoz Ledo y Lazo de la Vega (d. 23 Temmuz 1933, Meksiko - 9 Temmuz 2023, Meksiko) Meksikalı politikacı. Demokratik Devrim Partisi'nin kurucularındandır.\n" }, "Andrés Quintana Roo": { "first_paragraph": "Andrés Eligio Quintana Roo (30 Kasım 1787, Mérida - 15 Nisan 1851, Meksiko), Meksikalı siyasetçi, avukat ve şair. Meksika Bağımsızlık Savaşı'nda önemli rol oynamış ve bağımsızlık mücadelesi sırasında gerçekleştirilen Chilpancingo Kongresi'ne katılmıştır.[1] 1813-1814 yıllarında Meksika Kurucu Meclisi'nde başkanlık yapmış, 1813'te Meksika'nın bağımsızlık bildirgesinin taslağını oluşturmuş; meclis üyesi, senatör ve bakan olarak görev yapmıştır.[2] Quintana Roo ayrıca, Milletin Adalet Yüce Mahkemesi üyeliği ve başkanlığı görevlerinde de bulunmuştur. Meksika'nın Quintana Roo eyaleti, adını Andrés Quintana Roo'dan almaktadır.\n" }, "Gilberto Rincón Gallardo": { "first_paragraph": "Gilberto Rincón Gallardo y Meltis (d. 15 Mayıs, 1939, Meksiko, ö. 30 Ağustos, 2008, Meksiko) Meksikalı siyasetçi.\n" }, "Rosario Robles": { "first_paragraph": "Rosario Robles Berlanga (d. 1956), Enrique Peña Nieto kabinesinde Sosyal Kalkınma Bakanı olarak görev alan Meksikalı politikacıdır. Ayrıca Cuauhtémoc Cárdenas, 2000 Meksika genel seçimleri için Federal Bölgesi Hükûmet Başkanlığından (Meksiko Belediye Başkanlığı) istifa ettiğinde onun vekilliğini yapmıştır. Rosario Robles Berlanga, Meksiko'nun ilk kadın belediye başkanı olmuştur.\n" }, "María Santos Gorrostieta Salazar": { "first_paragraph": "María Santos Gorrostieta Salazar (1976 - 15 Kasım 2012), Meksikalı doktor ve Demokratik Devrim Partisi siyasetçisi. 2008-2011 yılları arasında Meksika'nın batısında yer alan Michoacán eyaletindeki Tiquicheo adlı küçük kasabanın belediye başkanlığını yapmıştır. \"La Familia Michoacana\" ve \"Los Caballeros Templarios\" gibi uyuşturucu kartellerini barındıran eyalette organize suçlara karşı verdiği savaşımla adını duyurmuştur. Kendisini hedef alan üç başarısız suikasta ve bu suikastlardan birinde eşinin öldürülmesine rağmen savaşımını sürdürmüştür. Bir uyuşturucu kartelince yapıldığından kuşkulanılan dördüncü saldırıda, Salazar kaçırıldıktan sonra öldürülmüştür.[1]\n" }, "Tulio Hernández Gómez": { "first_paragraph": "Tulio Hernández Gómez (d. 26 Mayıs 1938 – ö. 16 Eylül 2023), Meksikalı siyasetçi.[1]\n" }, "Javier Usabiaga Arroyo": { "first_paragraph": "Javier Bernardo Usabiaga Arroyo (d. 20 Ağustos 1939 –ö. 9 Eylül 2018)\nMeksikalı iş insanı ve siyasetçidir. Kendisi Celaya, Guanajuato'da doğdu.\n" }, "Josefina Vázquez Mota": { "first_paragraph": "Josefina Eugenia Vázquez Mota (d. 20 Ocak 1961, Meksiko), Meksikalı iş insanı, ekonomist ve siyasetçidir. 2012 Meksika genel seçimlerinde Ulusal Hareket Partisi'nin başkan adayı olarak yarışmıştır.[1]\n" }, "Guadalupe Victoria": { "first_paragraph": "Guadalupe Victoria (d. José Miguel Ramón Adaucto Fernández y Félix; 29 Eylül 1786, Tamazula de Victoria - 21 Mart 1843, Perote), Meksikalı siyasetçi, asker ve avukat.\n" }, "Xicoténcatl Leyva Mortera": { "first_paragraph": "Xicoténcatl Leyva Mortera (d. 4 Nisan 1940 – ö. 30 Eylül 2021[1]), Meksikalı siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Beatriz Yamamoto Cázarez": { "first_paragraph": "Beatriz Eugenia Yamamoto Cázarez (d. 22 Eylül 1957 -ö. 8 Şubat 2021)[1], Meksikalı kadın siyasetçi. \n" }, "Emiliano Zapata": { "first_paragraph": "Emiliano Zapata (tam adı: Emiliano Zapata Salazar; 8 Ağustos 1879, Anenecuilco, Morales, Meksika – 10 Nisan 1919, Meksiko), 1910'da başlayan Meksika Devrimi'nin lideridir.\n" }, "II. Abbas Hilmi Paşa": { "first_paragraph": "II. Abbas Hilmi Paşa (14 Temmuz 1874, İskenderiye - 19 Aralık 1944, Cenevre), son Mısır hidividir.\n" }, "Ahmed et-Tayyib": { "first_paragraph": "Ahmed Muhammed et-Tayyib (d. 6 Ocak 1946, Kurne), Mısırlı imam, akademisyen ve siyasetçidir. Mart 2010'dan beri el-Ezher şeyhi olarak görev yapmaktadır.[1] 2002-2003 yılları arasında Mısır başmüftüsü, 2003-2010 yılları arasında ise el-Ezher Üniversitesi rektörü olarak görev yapmıştır.\n" }, "Abdülhakim Amir": { "first_paragraph": "Abdülhakim Amir (Arapça: عبد الحكيم عامر) (d. 11 Aralık 1919 - ö. 14 Eylül 1967), Mısırlı asker ve siyasetçi. 1948 Arap-İsrail Savaşı'nda görev almış, Süveyş Krizi, Yemen İç Savaşı ve Altı Gün Savaşı'nda Mısır birliklerine komuta etmiştir. 1958-1965 yıllarında Mısır cumhurbaşkanı yardımcılığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Atıf Ebeyd": { "first_paragraph": "Atıf Muhammed Ebeyd (Arapça: عاطف محمد عبيد, (d. 14 Nisan 1932 – ö. 12 Eylül 2014), Mısır hükûmetlerinde çeşitli kademelerde görev yapan Mısırlı politikacı. 1999 dan 2004'e kadar Mısır Başbakanı oldu. 1955 yılında Kahire Üniversitesi'nden mezun oldu ve 1962 yılında Urbana-Champaign Illinois Üniversitesi'nde doktorasını aldı.\n" }, "Aziz Ali (Mısırlı)": { "first_paragraph": "Aziz Ali (1879, Kahire – 15 Haziran 1965, Kahire), Arap ve Çerkes kökenli Osmanlı subay ve siyâsetçi, İttihat ve Terakki Partisi'nin önde gelenlerinden, Kahtaniye ve el-Ahd Cemiyetlerinin kurucusu[1].\n" }, "Butros Butros-Gali": { "first_paragraph": "Boutros Boutros-Ghali (Arapça: بطرس بطرس غالي; 14 Kasım 1922 - 16 Şubat 2016), Mısırlı diplomat ve altıncı Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri. Kıptî Hristiyan bir aileden gelmektedir.\n" }, "Cemal Mübarek": { "first_paragraph": "Cemal Mübarek (Arapça: جمال مبارك‎) ya da Gamal El Deen Muhammad Hosni Sayed Mubarak (Arapça: جمال الدين محمد حسنى سيد مبارك, [ɡæˈmæːl edˈdiːn mæˈħæmːæd ˈħosni moˈbɑːɾɑk]) (d.1963), Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'in iki oğlundan küçük olanıdır. Abisi Ala Mübarek'in aksine politikaya atılmış ve Mısır siyasetinin önemli aktörlerinden biri haline gelmiştir.\n" }, "Muhammed el-Baradey": { "first_paragraph": "Muhammed el-Baradai, (Arapça: محمد مصطفى البرادعى‎; d. 17 Haziran 1942, Kahire), Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı, 2005 Nobel Barış Ödülü sahibi bir hukukçu. Haziran'daki 2013 Mısır Askerî darbesi sonrası, Mısır'ın geçici Cumhurbaşkanı yardımcısı seçildiyse de,[1] 14 Ağustos 2013'te görevinden istifa ettiğini açıkladı.\n" }, "Hazım el-Beblavi": { "first_paragraph": "Hazım Abdülaziz el-Beblavi (d. 17 Ekim 1936, Kahire), Mısırlı eski maliye bakanı, ekonomist ve eski Mısır Başbakanı. 2012-13 Mısır protestoları'nda Muhammed Mursi'nin bir devrilmesinde gerçekleşen 2013 Mısır Darbesi sonucunda atanan Cumhurbaşkanı Adli Mansur tarafından, 9 Temmuz 2013 tarihinde hükûmeti kurmakla görevlendirilerek geçici başbakan olmuştur.[1]\n" }, "Hişam Kandil": { "first_paragraph": "Hişam Kandil (d. 1962) Mısırlı siyasetçi. Mısır'ın eski Başbakanı. 24 Temmuz 2012 tarihinde Devlet Başkanı Muhammed Mursi tarafından atandı.[1] Kandil, 2011 yılından 2012 yılına kadar önceden Su Kaynakları ve Sulama Bakanı idi. Reuters Haber ajansı, Kandil'in Mursi yönetiminde siyasi olarak bağımsız bir üst düzey kamu görevlisi olduğunu bildirdi ama halk Başbakan görevi için olası bir aday olarak kabul edildi.\n" }, "İbrahim Mehlab": { "first_paragraph": "İbrahim Rüşdü Mehlab (d. 1949), 2014-2015 arası Mısır'ın başbakanı olarak görev yapan siyasetçi. Daha önce Konut bakanıydı.[1]\n" }, "Kemal Amir": { "first_paragraph": "Kemal Amir (Arapça: كمال أمر ; d. 13 Haziran 1942 - ö. 4 Mart 2021), Mısırlı siyasetçi ve üst rütbeli asker.[1]\n" }, "Kemal Ganzuri": { "first_paragraph": "Kemal Ganzuri (Arapça: سمال الجنزورى, IPA: [kæˈmæːl elɡænˈzuːɾi]; 12 Ocak 1933, Minufiye, Mısır – 31 Mart 2021, Kahire, Mısır), Mısırlı bir politikacı. 7 Kasım 2011 - 2 Ağustos 2012 tarihleri arası Mısır Başbakanı olmuştur. Daha önce de 1996 yılından itibaren 1999 yılına kadar Başbakan olarak görev yaptı. Atıf Sıdkı'nın yerine 1996 yılında iktidara geldi ve 1999 yılında yerine Atıf Ebeyd geçti. Başbakan olmadan önce, Planlama ve Uluslararası İşbirliği Bakanı olarak görev yaptı. 24 Kasım 2011 tarihinde Mısır Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyi askeri yöneticileri tarafından Başbakan olarak atandı.\n" }, "Ali Lütfi Mahmud": { "first_paragraph": "Ali Lütfi Mahmud (6 Ekim 1935 - 27 Mayıs 2018), Mısırlı siyasetçidir. Hüsnü Mübarek başkanlığı döneminde 4 Eylül 1985 - 9 Kasım 1986 tarihleri ​​arasında Mısır Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Muhammed Mursi": { "first_paragraph": "Muhammed Mürsî Îsa el-Eyyat (Arapça: محمد مرسي عيسى العياط; d. 8 Ağustos 1951, Şarkiya - ö. 17 Haziran 2019, Kahire, Mısır), Mısır'ın seçimle ilk defa başa gelen, devrik 5. cumhurbaşkanı olan siyasetçi.[1] 3 Temmuz 2013 tarihinde Mısır Silahlı Kuvvetleri'nin askerî darbe yapması sonucu devrildi.[2]\n" }, "Mustafa Madbuli": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Madbuli (Arapça: مصطفى كمال مدبولي) (d. 28 Nisan 1966), Mısırlı siyasetçi. Madbuli, Afrika ülkesi Mısır'da 7 Haziran 2018 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Nebil el-Arabi": { "first_paragraph": "Nebil El Arabi (Arapça: نبيل العربي), (d. 15 Mart 1935 Kahire) Arap Birliği eski genel sekreteri, eski Mısır dışişleri bakanı ve diplomat.\n" }, "Hafız Ebu Saada": { "first_paragraph": "Hafız Ebu Saada (Arapça: حافظ أبو سعدة ; d. 1965, Kahire - 26 Kasım 2020, Kahire), Mısırlı siyasetçi ve insan hakları aktivisti.\n" }, "Safiye Zağlul": { "first_paragraph": "Safiye Zağlul (Arapça: صفية زغلول; d. 1876 - ö. 1946), Mısırlı politik eylemci. Vefd Partisi'nin ilk liderleri arasındadır. Mısırlıların Annesi (Umm el-Mısriyyin) olarak anılmış ve Kahire'deki evi Ulus'un Evi (Beyt el-Umma) olarak adlandırılmıştır.[1]\n" }, "İsam Şeref": { "first_paragraph": "İsam Abdülaziz Şeref (d. 1952), 3 Mart 2011 - 7 Aralık 2011 tarihleri arası Mısır Başbakanı olan mühendis ve Mısırlı bir profesördür. Daha önce de 2004-2005 yılları arası Ulaştırma Bakanı oldu.\n" }, "Ömer Süleyman": { "first_paragraph": "Ömer Süleyman (Arapça: عمر سليمان d. 1936, Kina, Mısır - ö. 19 Temmuz 2012, Cleveland, ABD), Mısırlı politikacı, diplomat ve ordu generali.\n" }, "Şerif İsmail": { "first_paragraph": "Şerif İsmail Muhammed (Arapça:  d. 6 Temmuz 1955; ö. 4 Şubat 2023 ;شريف إسماعيل) Eylül 2015 ile Haziran 2018 tarihleri arasında Mısır başbakanı olarak da görev yapan Mısırlı mühendis.[1] 16 Temmuz 2013 ve 12 Eylül 2015 tarihleri arasında Petrol ve maden kaynakları bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Muhammed Avad Taceddin": { "first_paragraph": "Muhammed Avad Taceddin (Arapça: محمد عوض تاج الدين; d. 23 Kasım 1945, Kahire), Mısırlı hekim, akademisyen ve siyasetçidir. Mart 2002-Aralık 2005 arasında Mısır sağlık bakanlığı yapmıştır. Ayn Şems Üniversitesi mezunu olup yine aynı üniversitede öğretim görevlisi ve 1997-Eylül 2001 arasında üniversitenin rektörü olarak hizmet vermiştir.[1]\n" }, "Ziyad Bahaddin": { "first_paragraph": "Ziyad Bahaddin (d. 30 Ağustos 1964), Mısırlı avukat ve siyasetçi. Aynı zamanda Sosyal Demokrat Parti'nin kurucu üyesidir.\n" }, "Chiril Gaburici": { "first_paragraph": "Chiril Gaburici (d. 23 Kasım 1976, Logănești, Hîncești, Moldova), Moldovalı bir iş insanı, siyasetçi ve Moldova eski başbakanı.\n" }, "Viorel Cibotaru": { "first_paragraph": "Viorel Cibotaru (d. 19 Nisan 1958, Kişinev), 18 Şubat 2015 ve 30 Temmuz 2015 tarihleri ​​arasında Moldova Savunma Bakanı olarak görev yapan Moldovalı siyasetçi, eski siyasi analist ve gazeteci. 18 Haziran 2016'dan bu yana Cibotaru, Moldova Liberal Demokrat Partisi'nin başkanıdır.[1]\nCibotaru dört kitap yazdı.[2]\n" }, "Gheorghe Brega": { "first_paragraph": "Gheorghe Brega (d. 25 Eylül 1951), 30 Ekim 2015 - 20 Ocak 2016 tarihleri arası Moldova'nın geçici Başbakanı olmuş Moldovalı siyasetçi. 2009'dan 2015 yılına kadar Moldova Parlamentosu üyesiydi.\n" }, "Igor Dodon": { "first_paragraph": "Igor Dodon (Rumence telaffuz: [iˈgor doˈdon]; d. 18 Şubat 1975), Moldova eski Cumhurbaşkanı ve Moldova Cumhuriyeti Sosyalistler Partisi başkanı olan Moldovalı bir siyasetçi.\n" }, "Ion Chicu": { "first_paragraph": "Ion Chicu (d. 28 Şubat 1972) Moldova Parlamentosu tarafından yapılan güvenoyu oylamasının ardından Maia Sandu liderliğindeki Sandu Kabinesinin görevinin sonlandırılmasının ardından Kasım 2019'da Moldova Başbakanlığına atanan olan bir Moldova'lı siyasetçi.[1]\n" }, "Maia Sandu": { "first_paragraph": "Maia Sandu (d. 24 Mayıs 1972), 8 Haziran 2019-14 Kasım 2019 tarihleri arası Moldova Başbakanı olarak görev yapmış, 16 Kasım 2020 yapılan seçimler sonucunda 6. Moldova Cumhurbaşkanı olmuştur.\n" }, "Mircea Snegur": { "first_paragraph": "Mircea Snegur İon ( pronounced [ˈmirtʃe̯a ˈsneɡur ] ; 17 Ocak 1940 - 13 Eylül 2023), Moldovalı siyasetçi. 1990 - 1997 arası 1. Moldova Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Pavel Filip": { "first_paragraph": "Pavel Filip (d. 10 Nisan 1966, Pănăşeşti), Moldovalı siyasetçi. 20 Ocak 2016 - 8 Haziran 2019 tarihleri arası eski Moldova Başbakanı.[1] Daha önce 2011'den Ocak 2016'ya kadar Bilgi Teknolojileri ve haberleşme Bakanı olarak görev yaptı. Moldova Demokrat Partisi üyesidir ve III. Avrupa Entegrasyon İttifakına bağlıdır.[2]\n" }, "Pantelei Sandulache": { "first_paragraph": "Pantelei Sandulache (d. 4 Mayıs 1956- ö. 30 Ocak 2021), Moldovalı siyasetçi. 1990 ile 1994 yılları Moldova Parlamentosu'nda delege olarak girerek görev yaptı.[1]\n" }, "Vasile Tarlev": { "first_paragraph": "Vasile Petru Tarlev (d. 6 Ekim 1963), Moldovalı siyasetçi.\n" }, "Ion Ungureanu": { "first_paragraph": "Ion Ungureanu (2 Ağustos 1935 - 28 Ocak 2017), Moldovalı oyuncu ve siyasetçi. Ülkesinin parlamentosuna delege olarak seçilmiş ve 1990 ile 1994 yılları arası görev alarak Moldova Kültür Bakanı görevini icra etti. Oyunculuk kariyerine 1960'lı yılların başında adım atan sanatçı 1990'lı yıllara kadar birçok yapımda rol almıştır.\n" }, "Valeriu Streleț": { "first_paragraph": "Valeriu Streleț (d. 8 Mart 1970), Moldovali siyasetçi. 30 Temmuz 2015 - 30 Ekim 2015 tarihleri arasında Moldova Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Vlad Filat": { "first_paragraph": "Vladimir Filat (d. 6 Mayıs 1969), Moldovalı bir siyasetçi. 25 Eylül 2009 - 25 Nisan 2013 tarihleri arası Moldova Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Muhammed Salim Veled Beşir": { "first_paragraph": "Muhammed Salim Veled Bekir (Arapça:محمد سالم ولد البشير) (d. 17 Aralık 1962), Moritanyalı siyasetçi. Bekir, Afrika ülkesi Moritanya'da 30 Ekim 2018 ile 5 Ağustos 2019 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Muhtâr Veled Dâde": { "first_paragraph": "Muhtâr Veled Dâde (Arapça: مختار ولد داده; 25 Aralık, 1924 - 14 Ekim, 2003), ülkesinin Fransa'dan bağımsızlık kazandığı 1960'tan, bir askerî darbeyle devrildiği 1978'e kadar Moritanya Devlet Başkanı olarak görev yapmış olan siyasetçi.\n" }, "Mulay Veled Muhammed el-Ağtaf": { "first_paragraph": "Mulay Veled Muhammed el-Ağtaf (d. 1957), Ağustos 2008'den bu yana Moritanya Başbakanı olarak görev yapmaktadır. Bir mühendis ve Tajakant kabilesinin bir üyesi olan Muhammed el-Ağtaf cunta lideri Muhammed Veled Abdül Aziz'in 14 Ağustos 2008 tarihinde kendisini Başbakan olarak atamadan önce 2006 yılında Moritanya'nın Belçika Büyükelçiliğini yaptı.\n" }, "Yahya Veled Hademin": { "first_paragraph": "Yahya Veled Hademin (Arapça: يحي ولد حدمين‎) (d. 31 Aralık 1953), Moritanyalı siyasetçi. Hademin, Afrika ülkesi Moritanya'da 21 Ağustos 2014 ile 30 Ekim 2018 tarihleri arasında başbakan olarak görev almıştır.[1][2]\n" }, "David Simango": { "first_paragraph": "David Simango, Maputo Belediye Başkanı. 2009 Mozambik cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday oldu ve %8.59 oy aldı.\n" }, "Afonso Dhlakama": { "first_paragraph": "Afonso Marceta Macacho Dhlakama (1 Ocak 1953 – 3 Mayıs 2018), Mozambikli siyasetçidir. 1979'dan 2018'e kadar anti-komünist gerilla savaş hareketi olan RENAMO'nun lideriydi.\nBarış anlaşması imzalamadan önce Mozambik İç Savaşı'nda FRELIMO hükûmetiyle savaştı. Dhlakama, 1990'ların başında muhalefet lideri oldu. Dhlakama Sofala Eyaleti Muxúngue'de doğdu.[1]\n" }, "Filipe Nyusi": { "first_paragraph": "Filipe Nyusi ya da Filipe Nyussi[1] (d. 9 Şubat 1959), Mozambikli siyasetçi. Nyusi, Afrika ülkesi Mozambik'te Ocak 2015'ten bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Graça Machel": { "first_paragraph": "Graça Machel, DBE (Graça Simbine doğumlu; 17 Ekim 1945) Mozambikli politikacı ve insani yardım gönüllüsü. Güney Afrika Devlet Eski Başkanı Nelson Mandela'nın üçüncü eşi ve Mozambik Cumhurbaşkanı Samora Machel eski dul eşidir.\nGraça Machel, kadın ve çocuk hakları için uluslararası bir savunucusu olan ve 1997 yılında insani çalışmalarından dolayı bir İngiliz dame unvanına terfi ettirildi.\nGraça Machel iki farklı ülkenin tek first lady'si olarak dünyada bu konuda bir ilk olarak bilinir.\n" }, "Armando Guebuza": { "first_paragraph": "Armando Emílio Guebuza (d. 20 Ocak 1943), Mozambikli siyasetçi. Guebeza, Afrika ülkesi Mozambik'te 2005-2015 yılları arasında devlet başkanlığı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Samora Machel": { "first_paragraph": "Samora Moisés Machel (d. 29 Eylül 1933 - ö. 19 Ekim 1986), Mozambikli askeri komutan, devrimci ve siyasetçi. Machel, Afrika ülkesi Mozambik Halk Cumhuriyeti'nin (günümüzde Mozambik Cumhuriyeti) 1975 yılında bağımsızlığını kazanmasında büyük rol oynamış, 1975 yılında üstlendiği devlet başkanlığını 1986 yılındaki ölümüne kadar yürütmüştür. 1986 yılında devlet başkanlığı uçağı Mozambik, Esvatini ve Güney Afrika Cumhuriyeti sınırlarının olduğu dağlık bölgede yere çakılmış ve Machel ölmüştür.\n" }, "Aung Thein Lynn": { "first_paragraph": "Aung Thein Lynn (d. 1962), Yangon belediye başkanı. 27 Kasım 2005 tarihinde Lang Lynn ile evlenmiştir. Evli, 3 çocuk babasıdır.\n" }, "Myint Swe": { "first_paragraph": "Myint Swe (Birmanca: မြင့်ဆွေ) (d. 24 Haziran 1951), Myanmarlı asker ve siyasetçi. Swe, Asya ülkesi Myanmar'da 21 Mart 2018 ile 30 Mart 2018 tarihleri arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ne Win": { "first_paragraph": "Ne Win (d. 24 Mayıs 1911[1], Paungdale - ö. 5 Aralık 2002, Yangon (eskiden Rangun)). Myanmarlı siyasetçi. 2 Mart 1962 tarihinde gerçekleştirilen askeri darbe sonrasında ülke yönetimine el koymuştur. Burma Sosyalist Program Partisi 'nin ilk başkanıdır.\n" }, "Win Myint": { "first_paragraph": "Win Myint (Birmanca: ဝင်းမြင့်) (d. 8 Kasım 1951), Myanmarlı siyasetçidir. Myint, Asya ülkesi Myanmar'da 2018-2021 yılları arasında devlet başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Adolf Hitler Uunona": { "first_paragraph": "Adolf Hitler Uunona, 2010 [2], 2015 [3] ve Aralık 2020'de Ompundja Seçim Bölgesi için meclis üyesi olarak seçilen Namibyalı bir apartheid karşıtı aktivist ve politikacıdır. 1.196 seçmenin kendisine oy vermesiyle, %85 oy aldı.[4] GAHÖ partisinin bir üyesidir.[5]\n" }, "Nickey Iyambo": { "first_paragraph": "Nickey Iyambo (20 Mayıs 1936 –19 Mayıs 2019), Namibyalı siyasetçi, bakan ve fizikçi.[1]\n[2]\n" }, "Johannes Isaaks": { "first_paragraph": "Johannes Isaaks (23 Ocak 1941 - 19 Mart 2010) Namibyalı bir öğretmen, politikacı ve toplum aktivistiydi. Gibeon'un ilk belediye başkanıydı. Ayrıca bağımsızlıktan önce ve sonra bir dizi önde gelen okulda öğretmenlik yaptı.[1]\n" }, "Kazenambo Kazenambo": { "first_paragraph": "Kazenambo Kazenambo (d. 6 Temmuz 1963 – ö. 17 Ağustos 2021), Namibyalı siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Mburumba Kerina": { "first_paragraph": "Mburumba Kerina (doğum adı: William Eric Getzen; d. 6 Haziran 1932, Tsumeb) – (ö. 14 Haziran 2021, Windhoek), Namibyalı siyasetçi, çiftçi, akademisyen ve yazar.[1][2]\n" }, "Jhala Nath Khanal": { "first_paragraph": "Jhala Nath Khanal (Nepali:झलनाथ खनाल), (d. 20 Mayıs 1950), Nepal'in Şubat 2011'de seçilen eski Nepal Başbakanı. Jhala Nath Khanal Nepal Komünist Partisi (Birleşik Marksist-Leninist) ve Kurucu Meclis Parlamento Partisi Lideri (UML) Başkanlığı konumunu sürdürmektedir.\n" }, "Kirti Nidhi Bista": { "first_paragraph": "Kirti Nidhi Bista (15 Ocak 1927 - 11 Kasım 2017)[1], Nepalli siyasetçi ve Nepal'in 25. Başbakanı.\n" }, "Ujwal Thapa": { "first_paragraph": "Ujwal Thapa (Nepalce: उज्वल थापा; d. 1976 – ö. 1 Haziran 2021), Nepalli siyasetçi, aktivist ve hayırsever. Bibeksheel Nepal Partisi genel başkanıydı.\n" }, "Ram Baran Yadav": { "first_paragraph": "Ram Baran Yadav (Nepalce: रामवरण यादव), (d. 4 Şubat 1948), Nepal'in ilk devlet başkanıdır. 2008 yılının Temmuz ayında seçilerek ülkenin ilk devlet başkanı olmuştur. Daha önce Sağlık Bakanı olarak ve Nepal Kongre Partisi Genel Sekreteri olarak görev yaptı. Yadav 1991-1994 yılları arasında Nepal Kongresi hükûmetinde Sağlıktan Sorumlu Devlet Bakanıydı. Nepal Kongre adayı olarak 1999 seçimlerinde Temsilciler Meclisi'ne seçildi. Bu seçimden sonra Sağlık Bakanı oldu.\n" }, "Ali Lamine Zeine": { "first_paragraph": "Ali Mahamane Lamine Zeine (1965, Zinder) Nijerli siyasetçi ve ekonomisttir. 8 Ağustos 2023 tarihinden bu yana Nijer başbakanıdır.[1][2]\n" }, "Mohamed Ben Omar": { "first_paragraph": "Mohamed Ben Omar (1 Ocak 1965-3 Mayıs 2020), Nijerli politikacı. Birkaç kabinede hükûmet bakanı olarak görev yaptı, son olarak Nisan 2017'den 3 Mayıs 2020'deki ölümüne kadar İstihdam, Çalışma ve Sosyal Koruma Bakanı olarak görev yapmaktaydı. Ayrıca 2015 yılında Nijer Sosyal Demokrat Partisi'ni (PSD) de kurdu.[1]\n" }, "Inuwa Abdulkadir": { "first_paragraph": "Inuwa Abdulkadir (12 Ocak 1966 - 6 Temmuz 2020), Nijeryalı hukukçu ve siyasetçi.[1]\n" }, "Hussaini Abdullahi": { "first_paragraph": "\"Koramiral\" Husaini Abdullahi (3 Mart 1939 - 9 Temmuz 2019), Nijeryalı üst düzey rütbeli eski asker ve siyasetçi.[1]\n" }, "Adebayo Osinowo": { "first_paragraph": "Adebayo Sikiru Osinowo (Pepper[1] olarak da bilinir; 28 Kasım 1955[2][3] - 15 Haziran 2020), Nijeryalı iş insanı ve politikacı.\n" }, "Adebayo Adedeji": { "first_paragraph": "Adebayo Adedeji (21 Aralık 1930; Ijebu-Ode – 26 Nisan 2018; Lagos)[1], Nijeryalı ekonomist ve akademisyendir.\n" }, "Alex Badeh": { "first_paragraph": "Alex Sabundu Badeh (7 Kasım 1957 - 18 Aralık 2018), Nijeryalı siyasetçi ve general rütbesindeki üst düzey asker.\n" }, "Gbenga Elegbeleye": { "first_paragraph": "Gbenga Elegbeleye (1 Ekim 1964) Nijeryalı spor yöneticisi ve siyasetçidir. Gbenga Elegbeleye, Nijerya'da bulunan Ulusal Spor Komisyonu'nun Genel Müdürüdür. Nijerya Temsilciler Meclisinde de görev almıştır.[1]\n" }, "Laz Unaogu": { "first_paragraph": "Laz Unaogu (27 Şubat 1956 - 6 Temmuz 2004), eski Nijerya Bilim ve Teknoloji Bakanı. Ayrıca bir dönem Nijerya Özel Görevler Bakanı görevinde de bulunmuştur.[1] Unaogu, Nijerya hükûmeti için çok sayıda siyasi görev üstlenmiştir.[2]\n" }, "Olabiyi Durojaiye": { "first_paragraph": "Olabiyi Durojaiye (d. 8 Şubat 1933[1] – ö. 24 Ağustos 2021), Nijeryalı siyasetçi.[2][3]\n" }, "Shehu Shagari": { "first_paragraph": "Alhaji Shehu Usman Aliyu Shagari (25 Şubat 1925 - 28 Aralık 2018), Nijeryalı eski Devlet adamı ve siyasetçidir. 1 Ekim 1979-31 Aralık 1983 tarihleri arasında Nijerya cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Jaja Wachuku": { "first_paragraph": "Jaja Anucha Wachuku (d. 1 Ocak 1918, Abia Eyaleti - ö. 7 Kasım 1996, Enugu), Nijeryalı siyasetçi.\n" }, "Ernesto Cardenal": { "first_paragraph": "Ernesto Cardenal Martínez (20 Ocak 1925 – 1 Mart 2020[1]), Nikaragualı Katolik rahibi, şair ve siyasetçi.\n" }, "Georg Apenes": { "first_paragraph": "Georg Apenes (d. 5 Nisan 1940 – ö. 2 Ekim 2016), Norveçli siyasetçi, bürokrat ve hukukçudur.[1]\n" }, "Arne Nævra": { "first_paragraph": "Arne Nævra (d. 7 Aralık 1953), Norveçli bir fotoğrafçı ve politikacıdır.\n" }, "Bjarne Mørk Eidem": { "first_paragraph": "Bjarne Mørk Eidem (d. 4 Ekim 1936 – ö. 2 Ekim 2022), Norveçli siyasetçi.\n" }, "Thor Bjarne Bore": { "first_paragraph": "Thor Bjarne Bore (d. 10 Ocak 1938 –ö. 22 Aralık 2019), Norveçli gazeteci, editör, iş insanı ve siyasetçi. \n" }, "Martin Buvik": { "first_paragraph": "Martin Buvik (d. 14 Ocak 1923 – ö. 17 Şubat 2018)[1] ,Norveçli siyasetçidir. \nNorveç Muhafazakâr Partisi üyesidir.\n" }, "Ebbe Hertzberg": { "first_paragraph": "Ebbe Hertzberg (d. 1847 – ö. 1912), Norveçli tarihçi, ekonomist ve siyasetçi. Hukuk tarihi eğitimi gördü. Oslo Üniversitesi'nde istatistik ve ekonomi profesörü oldu. Nisan 1884 tarihinde kısa süreliğine devlet bakanı olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Even Hansen": { "first_paragraph": "Even Hansen (d. 1790 – ö. 1840), Norveçli memur ve siyasetçi. 1830-1833 döneminde Norveç Parlamentosu'nda görev yaptı.\n" }, "Berge Furre": { "first_paragraph": "Berge Ragnar Furre (13 Nisan 1937 - 11 Ocak 2016) , Norveçli teolog, tarihçi ve politikacı. Norveç Sosyalist Partisi (SF) ve Sosyalist Sol Partisi (SV) 'de politikacılık yaptı. 1976-1983 arası Sosyalist Sol Partisi başkanlığıda yapmıştır. 1900'lü yıllarda Norveç tarihi üzerine araştırmalar yapmıştır.\n" }, "Gjermund Hagesæter": { "first_paragraph": "Gjermund Hagesæter (d. 12 Aralık 1960, Lindås), Norveçli siyasetçi. Kalkınma Partisi üyesidir. İlk kez 2001 yılında parlamentoya seçilen Hagesæter, Hordaland'ın temsilcisidir. 2001–2009 yıllarında Finans Komitesi'nde, 2005–2009 yıllarında Seçim Komitesi'nde çalışmıştır.\n" }, "Carl I. Hagen": { "first_paragraph": "Carl Ivar Hagen (d. 6 Mayıs 1944, Oslo), Norveçli politikacı ve Norveç Parlamentosu Başkanvekili. Fremskrittspartiet (İlerleme Partisi)'in başkanlığını 1978 yılından 2006'ya kadar yapmıştır. 2006 yılında görevi Siv Jensen'e bırakmıştır. Eli Hagen'le evlidir.\n" }, "Helge Ellingsen Waagaard": { "first_paragraph": "Helge Ellingsen Waagaard (d. 1781 – ö. 1817), Norveçli çiftçi ve siyasetçi. Ringerike'de doğdu. 1814 yılında Norveç Kurucu Meclisi'nde görev yaptı.[1]\n" }, "Sigurd Ibsen": { "first_paragraph": "Sigurd Ibsen (1859–1930), Norveçli yazar ve politikacı. Henrik Ibsen ve Suzannah Thoresen'in oğlu olarak Oslo'da dünyaya gelmiştir.. Norveç'in Stockholm'deki ilk bakanıdır. 1903-1905 yılları arasında görev yapmıştır ve ayrıca George Francis Hagerup ile birlikte Norveç-İsveç birlikteliğinin son bulmasında da rol almıştır.\n" }, "Ingvild Kjerkol": { "first_paragraph": "Ingvild Kjerkol (d. 18 Mayıs 1975), İşçi Partisi'nin Norveçli bir politikacıdır. 2013 yılında Nord-Trøndelag'dan Norveç Parlamentosu'na seçildi ve Ulaştırma ve İletişim Daimi Komitesi üyesi oldu.[1]\n" }, "Trygve Lie": { "first_paragraph": "Trygve Halvdan Lie (d. 16 Temmuz 1896, Kristiania [bugün Oslo] - ö. 30 Aralık 1968, Geilo, Norveç), Norveçli siyaset adamı, diplomat. Lie, 1946-1952 yılları arasında görev yaptığı Birleşmiş Milletler'in ilk genel sekreteridir.\n" }, "Finn Lied": { "first_paragraph": "Finn Lied (d. 12 Nisan 1916 ; ö. 10 Ekim 2014), Norveçli liberal görüşlü politikacı. Norveç İşçi Partisi üyesi idi. Lied, Fana, Norveç'te doğdu.\n.[1]\n" }, "Mona Juul": { "first_paragraph": "Mona Juul (d. 10 Nisan 1959) Norveç Dışişleri Bakanlığı'nda bir yetkili ve İşçi Partisi'nin eski politikacısıdır. Juul Sparbu'dan geliyor ve siyaset bilimi eğitimi aldı. 1990'larda Oslo Anlaşmalarını kolaylaştırmada kilit bir rol oynadı. 25 Temmuz 2019'da Juul Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi Başkanı seçildi.\n" }, "Odd Emil Ingebrigtsen": { "first_paragraph": "Odd Emil Ingebrigtsen (d. 8 Ekim 1964), Muhafazakâr Partili Norveçli siyasetçi. 13 Mart 2020 tarihinden beri Norveç balıkçılık ve deniz ürünleri bakanı olarak görev yapmaktadır.[1]\n" }, "İvar Odnes": { "first_paragraph": "Ivar Odnes (d. 25 Mayıs 1963 –ö. 5 Ekim 2018)[1], Norveçli siyasetçidir. Norveç Merkez Partisi üyesidir.[2]\n" }, "Erik Tandberg": { "first_paragraph": "Erik Tandberg (19 Ekim 1932, Oslo - 2 Mayıs 2020, Oslo, Norveç), Norveçli mühendis, siyasetçi, yazar, televizyoncu ve uzay bilimleri eğitimcisi. \n" }, "Thorvald Stoltenberg": { "first_paragraph": "Thorvald Stoltenberg (d. 8 Temmuz 1931 - ö. 13 Temmuz 2018), Norveçli siyasetçi ve bürokrattır. Ailesinin kökleri Tønsberg'den gelmektedir. Norveç İşçi Partisi hükûmetlerinde bir kez Savunma Bakanı (1979-81) ve iki kez Dışişleri Bakanı (1987-1989 ile 1990-1993) olarak görev yaptı.\n" }, "Tore Storehaug": { "first_paragraph": "Tore Storehaug (d. 18 Şubat 1992), Norveçli bir siyasetçidir. Storting'in 2017–2021 dönemi için Hristiyan Demokrat Parti üyesi olarak parlamentoya seçildi.[1] Enerji ve Çevre Daimi Komitesinin bir üyesidir.\n" }, "Torill Eidsheim": { "first_paragraph": "Torill Eidsheim (d. 8 Nisan 1970) Muhafazakâr Parti'nin Norveçli bir politikacısıdır. 2013 yılında Hordaland'dan Norveç Parlamentosu'na seçildi ve Ulaştırma ve İletişim Daimi Komitesi üyesi oldu.[1]\n" }, "Agâh Paşa": { "first_paragraph": "Abdülâziz Paşa ya da Agâh Paşa (Osmanlıca: آكاه پاشا) (d. Kasım/Aralık 1855) farklı bürokratik vazifelerde ve valiliklerde bulunan bir Osmanlı memuruydu. 1850-1852 yılları arasında vezirlik yapmıştır.\n" }, "Ahmed Rıza": { "first_paragraph": "Ahmed Rıza Bey (Osmanlıca: ‎احمد رضا بیگ, 1858, İstanbul - 26 Şubat 1930, İstanbul), Osmanlı siyasetçi, eğitimci ve ideolog. İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin önde gelen kurucularından ve Osmanlı İmparatorluğu’nda önemli siyasal gelişmeleri sağlayan İkinci Meşrûtiyet döneminin önde gelen Jön Türk (Genç Türkler) grubunun başındaki isimlerindendir. Auguste Comte’un pozitivizm felsefesini günümüz Türkiye’sine taşıyan kişidir.[1][2] Osmanlı’nın kurtuluşunu ve kalkınmasını, kişi veya siyasal rejim değişiklikleri yerine toplumsal yapı değişikliğinde gören ve bu yönde çalışmalar üreten ilk kişi olmuştur.\n" }, "Ahmed Zühdü Paşa": { "first_paragraph": "Ahmed Zühdü Paşa (3 Şubat 1834-12 Nisan 1902), Osmanlı devlet adamı.\n" }, "Ahmet Müfit Saner": { "first_paragraph": "Ahmet Müfit Saner, (d. 1871, İzmit), eğitimci ve siyasetçi.\n" }, "Aleksandır Buynov": { "first_paragraph": "Aleksandır Buynov (Bulgarca: Александър Буйнов), Bujnov[1] adlı bir Bulgar aktör ve İç Makedon-Edirne Devrimci Örgütü'nün Bulgar aktivistidir.[2][3]\n" }, "Ali Kabuli Paşa": { "first_paragraph": "Ali Kabuli Paşa (1812, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 1875), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Rıza Bey": { "first_paragraph": "Ali Rıza Bey (1830; Vaniköy, Üsküdar, İstanbul - 1886 Ilgın, Konya), Osmanlı siyasetçi.\n" }, "Alişir": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Arif İsmet Bey": { "first_paragraph": "Arif İsmet Bey, İsmetzade Doktor Mehmed Arif olarak da bilinir (d. 1870, Kerkük ö. 18 Ocak 1911, İstanbul), Osmanlı siyaset adamı ve yazar. Yazar olarak daha çok Gürcü Köyleri adlı kitabıyla tanınır.\n" }, "Babanzade İsmail Hakkı": { "first_paragraph": "Babanzade İsmail Hakkı (1876, Bağdat - 1913, İstanbul).\n" }, "Böcüzâde Süleyman Sami": { "first_paragraph": "Böcüzade Süleyman Sami (5 Ocak 1851, Isparta - 30 Mayıs 1932, Isparta), Osmanlı Devleti'nde uzun bir bürokratlık kariyerinden sonra, Meclis-i Mebûsan 1908-1912 dönemi (emekliliğini istediği 1911'e kadar) Hamid-i Abad (Isparta) mebusluğu yapmış, emeklilik yıllarında da çok kapsamlı bir Isparta Tarihini kaleme almış Osmanlı yazarı, bürokrat ve siyasetçisidir.\n" }, "Cemil Sıdkı ez-Zahavi": { "first_paragraph": "Cemil Sıtkı el-Zahavi, (Arapça: جميل صدقي الزهاوي, 18 Haziran 1863 – Şubat 1936) Irakl'ı Kürt düşünür, şair, edip ve yazardır.\n" }, "Cenanizade Mehmed Kadri Paşa": { "first_paragraph": "Cenanizade Mehmed Kadri Paşa (1832 - 11 Şubat 1884), II. Abdülhamid saltanatında 9 Haziran 1880 - 12 Eylül 1880 tarihleri arasında üç ay üç gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Ayrıca 6 Ağustos 1874 - 7 Eylül 1874 ve 11 Şubat 1876 - 4 Şubat 1877 tarihleri arasında İstanbul Şehremini (Belediye Başkanı) olmuştur.\n" }, "Dimitar Vlahof": { "first_paragraph": "Dimitır Vlahof Efendi (Bulgarca: Димитър Янакиев Влахов; 1878, Kılkış - 1953, Belgrad), Makedonya ve Osmanlı tarihinde rol oynamış siyasetçi. Meclisi Mebusan'da Balkan sosyalizmini temsil ediyordu.[1]\n" }, "Doktor Nâzım": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Emrullah Efendi": { "first_paragraph": "Emrullah Efendi (d. 1859, Lüleburgaz – ö. 14 Ağustos 1914, İstanbul), Osmanlı eğitimcisi, siyasetçi, felsefeci.\n" }, "Fevzi Bey": { "first_paragraph": "Fevzi Bey, (d. 1832, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 29 Haziran 1886), Osmanlı siyasetçi.\n" }, "Fuat Şükrü Dilbilen": { "first_paragraph": "Fuat Şükrü Dilbilen, Türk bir siyasetçi ve şairdi. İttihat ve Terakki'ye katılmış, buradan ayrıldıktan sonra Selâmet-i Umumiye Cemiyeti ile Osmanlı Demokrat Fırkası'nın kurucuları arasında yer almıştı.[1] Türkçü ideolojiye sahip olan Dilbilen ayrıca, Turan ve Türkler (1931) ve Türk Birliği ve Türk Hazneleri (1940) adlı iki şiir kitabı yayımlamıştı.[2]\n" }, "Gebilizade Mustafa Necip Efendi": { "first_paragraph": "Gebilizade Mustafa Necip Efendi (?) 1905-1907 ve 1909-1914 yılları arası görev yapan Samsun Belediye Başkanı.\n" }, "Hacı Ahmed Efendi": { "first_paragraph": "Hacı Ahmed Efendi, (d. 1822, Kastamonu, Türkiye) - (ö. 1876 İstanbul, Türkiye), Osmanlı siyasetçi.\n" }, "Hacı Hüsam Efendi": { "first_paragraph": "Hacı Hüsam Efendi (d. 1797 Fatih, İstanbul - ö. 1872), Osmanlı devlet görevlisi.\n" }, "Hüseyin Hilmi": { "first_paragraph": "Hüseyin Hilmi veya İştirakçi Hilmi (1885?[1], İzmir – 16 Kasım 1922, İstanbul), Türk sosyalist siyasetçi. Osmanlı Sosyalist Fırkası ve Türkiye Sosyalist Fırkası’nın kurucusu ve genel başkanı. Osmanlı İmparatorluğu’nda sosyalizm düşüncesinde öne çıkan isimlerden biridir.\n" }, "Hüseyin Hasib Bey": { "first_paragraph": "Hüseyin Hasib Bey, (d. 1800 - ö. 1871), Osmanlı siyasetçi.\n" }, "Ispartalı Hakkı Bey": { "first_paragraph": "Ispartalı Hakkı Bey, (ya da Ağlarcazade Mustafa Hakkı Bey) (d. 1867, Isparta - ö. 1923), Osmanlı yazar ve siyasetçi.\n" }, "İbrahim Haydar Efendi": { "first_paragraph": "Haydar Efendi (d. 1825 - ö. 1885), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmet Bey (İstanbul belediye başkanı)": { "first_paragraph": "İsmet Bey, Türk siyasetçi.\n" }, "Kösemihaloğlu Mehmed Paşa": { "first_paragraph": "Kösemihaloğlu Mehmed Paşa (ö. 1495) Osmanlı devlet adamı.\n" }, "Mahmut Naci Balkış": { "first_paragraph": "Mahmut Naci Bey (Soyadı Kanunu'ndan sonra Mahmut Naci Balkış) (ö. 1948, İstanbul), Türk siyasetçi, asker, Osmanlı Mebusan Meclisi Trablusgarp Milletvekili (17 Aralık 1908), Beşiktaş Jimnastik Kulübü'nün kurucusu (1903).\n" }, "Mehmed Besim Bey": { "first_paragraph": "Mehmed Besim Bey (d. 1828 - ö. 1892), Osmanlı siyasetçi.\n" }, "Mehmed Reşid": { "first_paragraph": "Dr. Mehmed Reşid (Şahingiray) (8 Ocak 1873, Bjeduğ - 6 Şubat 1919, İstanbul), Daha sonraları İttihat ve Terakki Fırkası adını alacak olan İttihad-ı Osmani Cemiyeti’nin ilk 5 kurucu üyesinden biri ve I. Dünya Savaşı sırasında Diyarbekir Valisi olan Çerkes asıllı Osmanlı doktor, asker ve devlet adamıdır.\n" }, "Mehmet Esat Işık": { "first_paragraph": "Mehmet Esat Işık veya bilinen adıyla Mehmet Esat Paşa (16 Nisan 1865,[1] İstanbul - 1 Kasım 1936, İstanbul), Türk göz hekimi, siyasetçi.\n" }, "Menâpirzâde Nuri Bey": { "first_paragraph": "Yusuf Paşazâde (Menâpirzâde) Nuri Bey, Reji Komiseri Nuri Bey (d. 1844, Kahramanmaraş - ö. 16 Temmuz 1906[1] İstanbul), Gürcü asıllı Osmanlı siyasetçi, müzisyen.\n" }, "Mizancı Murad": { "first_paragraph": "Mehmet Murad Bey, Mizancı Murat (1854, Dağıstan - 15 Nisan 1917, İstanbul), Türk politikacı, gazeteci, tarihçi ve yazar.\n" }, "Mustafa Ağa": { "first_paragraph": "Kozbekçi Mustafa Ağa, ya da kısaca Mustafa Ağa,  Sultan III. Ahmed'in, 1709-1714 yılları arasında Ruslar'dan kaçarak Bender'de Osmanlı İmparatorluğu'na sığınmış olan İsveç kralı Demirbaş Şarl'a verdiği borcu tahsil etmek göreviyle Stockholm'e giden 23 kişilik heyetin başkanıdır.[1] İsveç'te 1727-1728 yıllarında \"temsilci\" sıfatıyla görev yapmıştır.[2] Borç ile ilgili hiçbir tahsilat yapamadan geri dönmüştür. Avrupa'ya giden Osmanlı elçilerinin çoğu gibi Kozbekçi Mustafa Ağa da resmedilmiştir. Georg Engelhard Schröder tarafından çeşitli defa resmedilen elçinin iki portresi Pera Müzesi'nde yer almaktadır.\n" }, "Mustafa Hilmi Paşa": { "first_paragraph": "Mustafa Hilmi Altınoklu (1849 - İstanbul 2 Ekim 1922 - İstanbul) 6. ve 14. Kolordu Komutanı olarak görev yapmış Osmanlı asker ve devlet adamıdır. Babası, İbrahim Sarim Paşa'dır. Çeşitli eğitimler alarak 30 Mayıs 1907’de generalliğe terfi etti. 6. Kolordu ve daha sonrasında 14. Kolordu komutanlığına atandı. 29 Kasım 1914’te Mirliva rütbesine terfi ettirilerek Paşa unvanı kazanmıştır. Halep'teki orduyla Fransızlara karşı çarpıştı. 2 Ekim 1922’de İstanbul'da öldü.[2]\n" }, "Mustafa Nail Bey": { "first_paragraph": "Mustafa Nail Bey (1861, İstanbul - 1922), Osmanlı devlet adamı.\n" }, "Mustafa Nazım Paşa": { "first_paragraph": "Mustafa Nazım Paşa (1862-1909), Adliye ve Mezahib Nazırı. 31 Mart Vakasında, isyan eden askerler tarafından Ahmed Rıza Bey'e benzetilerek Meclis önünde öldürülmüştür. Cenazesi Karacaahmet Mezarlığı'nda aile kabristanına defnedilmiştir.\n" }, "Osman Raşid Paşa": { "first_paragraph": "Osman Raşid Paşa, (d. 1802, İstanbul Türkiye - ö. 1880), Osmanlı siyasetçi.[1]\n" }, "Ömer Lütfi Efendi": { "first_paragraph": "Ömer Lütfi Efendi, (d. 1873 - ö. 1923), Osmanlı siyasetçi ve din adamı.\n" }, "Ömer Lütfi Yasan": { "first_paragraph": "Ömer Lütfi Yasan, (d. 1879, Merzifon - ö. 12 Mart 1956), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Pepe Salih Paşa": { "first_paragraph": "Pepe Salih Paşa (d. 1813, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 26 Temmuz 1861, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu), Türk siyasetçi.\n" }, "Refik Ali Rıza Bey": { "first_paragraph": "Refik Ali Rıza Bey (ö. 1878), Türk siyasetçi.\n" }, "Rosa Plaveva": { "first_paragraph": "Rosa Plaveva, evlilik öncesi soyadı Varnalieva (1878 – 1970), bir Osmanlı ve Yugoslav sosyalisti ve süfrajettir.\n" }, "Ruhi el-Halidi Bey": { "first_paragraph": "Ruhi el-Halidi (1864-1913) (Arapça: روحي الخالدي) yirminci yüzyılın başında Osmanlı İmparatorluğu'nda yazar, öğretmen, aktivist ve siyasetçidir. 1899'dan 1906'ye kadar Kudüs belediye başkanı olan Yusuf Ziya el-Halidi'nin yeğenidir.[1] 1908 Jön Türk Devrimi sonrasında yapılan seçimlerde yeni Meclis-i Mebûsan'a Kudüs temsilcisi olarak seçilen üç mebustan biridir ve daha sonra 1911 yılında meclis başkanvekili olmuştur.[2]\n" }, "Hoca Sâdeddin Efendi": { "first_paragraph": "Hoca Sadeddin Efendi (1536/7, İstanbul - 1599, İstanbul), Türk tarihçi, şeyhülislam ve müderris.\n" }, "Said el-Hüseyni Bey": { "first_paragraph": "Said el-Hüseyni Bey, Arap Osmanlı siyasetçi.\n" }, "Samih Fethi Bey": { "first_paragraph": "M. Samih Fethi[a] (d. 1885; Osmanlı İmparatorluğu - ö. 25 Aralık 1939; Türkiye), yazar ve siyasetçidir.\n" }, "Server Paşa": { "first_paragraph": "Mahmud Server Paşa (1821 İstanbul - 1886 İstanbul), Adliye, Dahiliye, Hariciye Nazırı, Şura-yı Devlet Reisliği ve Ayan Meclisi Reisliği görevlerinde bulunmuş Osmanlı bürokrat.\n" }, "Stoyo Hacıyev": { "first_paragraph": "Stoyo Nikolov Hacıyev (Bulgarca: Стойо Хаджиев), İç Makedon-Edirne Devrimci Örgütü'nün Bulgar aktivisti.\n" }, "Şerafettin Mağmumi": { "first_paragraph": "Şerafettin Mağmumi (1860 - 1931), Osmanlı aydını ve Türk doktordu. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin kurucularındandır.[1][2]\n" }, "Tokadîzâde Şekib Bey": { "first_paragraph": "Tokadîzâde Şekib Bey (d. 24 Haziran 1871, İzmir - ö. 6 Ekim 1932, İzmir), daha çok dinî ve tasavvufî şiirleriyle tanınan Osmanlı şairi ve siyasetçisi.\n" }, "Vasil Glavinov": { "first_paragraph": "Vasil Glavinov (1872-24 Ocak 1929), Osmanlı Devleti'nin Makedonya topraklarında sosyalist propagandanın öncüsü militan.\n" }, "Yağcı Şefik Bey": { "first_paragraph": "Yağcı Şefik Bey (1852, İstanbul - 1915, İstanbul), tüccar ve siyasetçi.\n" }, "Ziya Paşa": { "first_paragraph": "Ziya Paşa (Osmanlıca: ضيا پاشا)[2] doğum adıyla Abdülhamid Ziyâeddin (1829[1], İstanbul - 17 Mayıs 1880, Adana), Tanzimat devri devlet ve fikir adamı, gazeteci ve şairdir. Osmanlı İmparatorluğu'nda 19'uncu yüzyılın en önemli devlet adamlarından birisidir ve Tanzimat edebiyatının en fazla eser veren yazarlarındandır.[3] Şinasi ve Namık Kemal ile birlikte “Batılılaşma” kavramını ilk defa ortaya atan Osmanlı aydınları arasında yer alır.\n" }, "Abdülaziz Kamilov": { "first_paragraph": "Abdülaziz Hafızoviç Kamilov[3] (Özbekçe: Abdulaziz Xafizovich Kamilov; Rusça: Абдулазиз Хафизович Камилов, Abdulaziz Chafizovič Kamilov; d. 16 Kasım 1947) Özbek siyasetçi. 2012-2022 yılları arasında Özbekistan Dışişleri Bakanı olarak görev yapmıştır. Daha önce aynı görevde 1994'ten 2003'e kadar bulundu.[4]\n" }, "Bekcan Rahmanov": { "first_paragraph": "Bekcan Rahmanov (Özbekçe: Bekjon Rahmonov; 1887-1929), yaygın olarak Molla Bekcan olarak bilinen, Özbek ve Sovyet devlet adamı, siyasi ve halk figürü, eğitimci, dilbilimci[1], gazeteciydi. Harezm Cedid hareketinin ve Genç Hivanların en önde gelen isimlerinden biriydi.[2]\n" }, "Dedehan Hasan": { "first_paragraph": "Dedehan Hasan, (15 Kasım 1941, Fergana), Sovyet Özbek şair, gazeteci, sanatçı, ozan, besteci, kanaat önderi ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Emrullah İnayetov": { "first_paragraph": "Emrullah İnayetov (Özbekçe: Amrillo Shodiyevich Inoyatov, Rusça: Амрилло Шодиевич Иноятов; d. 13 Kasım 1979), Özbek akademisyen, siyasetçi. Mevcut Özbekistan sağlık bakanıdır. 2020-2022 yıllarında sağlık bakanı birinci yardımcısı[1][2][3] Temmuz-Kasım 2020 döneminde Özbekistan Cumhurbaşkanlığı Gençlik, Bilim, Eğitim, Sağlık, Kültür ve Spor Danışman Yardımcısı ve Türk Üniversitesi fahri profesörü olmuştu.[4][5]\n" }, "Enahan Sıddıkova": { "first_paragraph": "Enahan Sıddıkova (Özbekçe: Enaxon Siddiqova; 28 Ağustos 1954 - 13 Ocak 2023), Özbek şair ve siyasetçi. Sıddıkova, 28 Ağustos 1954'te Altıarık İlçesi, Fergana Eyaleti'nde doğdu. Fergana Eyalet Enstitüsü'nde öğrenim gördü. 2015 ile 2023 yılları arasında ölümüne kadar Özbekistan Senatosu üyesi olarak görev aldı.\n" }, "Feyzullah Hocayev": { "first_paragraph": "Feyzullah Ubeydullayeviç Hocayev (Özbekçe: Fayzulla Ubaydulloyevich Xo‘jayev, Файзулла Убайдуллоевич Хўжаев; Rusça: Файзулла Убайдуллаевич Ходжаев) (d. Buhara 1896- 13 Mart 1938 Moskova) Özbek politikacı.\n" }, "Kerim Kemalov": { "first_paragraph": "Karim Dzhamalovich Kamalov, ya da Karim Djamalovich Kamalov (1954 - 22 Ağustos 2020), Özbek siyasetçidir.\n" }, "Muhammed Salih": { "first_paragraph": "Muhammed Salih, sürgündeki Özbek muhalefet lideri, yazar ve politikacı. İlk şiir denemelerini de öğrencilik yıllarında yapar. Özbekistan'da Sovyet baskısına ve komünizme karşı edebi alanda bir mücadele başlatır. Gazetecilik, senaristlik ve 1988–1991 yılları arasında Özbekistan Yazarlar Birliği Başkanlığı yapar. Milletvekili seçilir. Siyasi dernekler kurar ve 1991'de Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Kerimov'a karşı adaylığını koyar. 1992 yılında baskılar sonucu yurdunu terk etmek zorunda kalır. Bir süre Azerbaycan'da yaşar sonra da Türkiye'ye gelir.\n" }, "Nasrullo Sayidov": { "first_paragraph": "Nasrullo Sayidov (Nasrullo Sayyid) Özbek bir muhalif siyasetçidir. Özbek Parlamentosu'nun eski üyesi (1990-1993). Ayni zamanda bir yazar, gazeteci ve \"Erk\" muhalefet partisinin liderlerinden biri, partinin Buhara Bölgesi şubesi başkanı. Özbekistan Bağımsızlık Bildirgesi'nin kabulünü başlatan öncü aktivistlerden biridir.\n" }, "Nigmatilla Yuldaşev": { "first_paragraph": "Niğmatilla Tolkinoviç Yoldaşev (Özbekçe: Nig‘matilla To‘lqinovich Yo‘ldoshev / Ниғматилла Тўлқинович Йўлдошев; d. 5 Kasım 1962)[1] Özbekistan Meclisi Başkanı olarak, İslam Kerimov'un ölümünden sonra bir süre Özbekistan Cumhurbaşkanı Vekili olarak görev yapan Özbek avukat ve siyasetçi.[2] Daha önce Adalet Bakanı olarak görev yaptı.[3]\n" }, "Remzi İlyasov": { "first_paragraph": "Remzi İlyasov (d. 12 Nisan 1958, Fergana), Özbek siyasetçi.\n" }, "Rüstem Azimov": { "first_paragraph": "Rüstem Sadıkoviç Azimov (Rusça: Рустам Содикович Азимов; d. 20 Eylül, 1958) 2005-2016 yılları arasında Maliye Bakanlığı görevini yürüten Özbek siyasetçi. 1998-2000 yılları arasında da aynı görevi yürüttü.[1]\n" }, "Tatyana Kerimova": { "first_paragraph": "Tatyana Akbarovna Karimova ilk Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İslam Kerimov'un karısıdır. 1991'den 2016'ya kadar Özbekistan First Lady'si olarak görev yaptı [1][2].\n" }, "Tenzile Narbayeva": { "first_paragraph": "Narbaeva Tanzila Kamalovna- Özbekistan Cumhuriyeti Âli Meclisi Senatosu Başkanı (2019'dan beri), Özbekistan Bisiklet Federasyonu Başkanı (2011'den beri) [1][2], Özbekistan Kadın Komitesi Başkanı [3] (2016-2019), Senato Üyesi (2019'dan beri).[4]\n" }, "Veli Kayyum Han": { "first_paragraph": "Veli Kayum Han (1904, Taşkent - 1993 Düsseldorf), Türkistan Milli Birlik Komitesi lideri.\n" }, "Vladimir Norov": { "first_paragraph": "Vladimir İmamoviç Norov, şu anki Özbekistan Dışişleri Bakanı[1] ve eski Şanghay İşbirliği Örgütü Genel Sekreteridir (2019-2021).[2][3]\n" }, "Muhammad Aslam (hukukçu)": { "first_paragraph": "Sardar Muhammad Aslam (Urduca: سردار محمد اسلم ; d. 10 Mart 1947 - ö. 20 Temmuz 2020), Pakistanlı siyasetçi ve hukukçu. \n" }, "Tarık Aziz (oyuncu)": { "first_paragraph": "(84 yaşında)Lahor, Pencap,\n" }, "Fazal Elahi Çaudhri": { "first_paragraph": "Fazal İlahi Çaudhri (1 Ocak 1904 - 2 Haziran 1982), Pakistanlı siyasetçi. 5. Pakistan cumhurbaşkanı.\n" }, "Yusuf Rıza Gilani": { "first_paragraph": "Yusuf Rıza Gilani (Urduca: مخدوم سیّد یوسف رضا گیلانی), (d. 9 Haziran 1952), Pakistan Halk Partisi (PPP) Başkan Yardımcısı ve Pakistan 17. Başbakanı. Daha önce Millet Meclisi (1993-1997) Başkanı ve Federal Bakan (1985-1986, 1989-1990) olarak görev yaptı.\n" }, "Humayun Khan (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Humayun Khan (d. 31 Ağustos 1932 – ö. 22 Eylül 2022)[1][2], Pakistanlı siyasetçi ve diplomat. Pakistan Dışişleri Bakanlığı görevinin yanı sıra Hindistan ve İngiltere Yüksek Komiseri olarak görev yaptı.[3][4][5] Aynı zamanda Kırsal Yönetim Enstitüsü (IRM) Başkanı olarak hazır bulundu.\n" }, "Hurşid Mahmud Kesuri": { "first_paragraph": "Hurşid Mahmud Kesuri (d. 1941), Pakistanlı diplomat ve politikacı. 2002-2007 yılları arasında Pakistan dışişleri bakanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Faruk Leghari": { "first_paragraph": "Faruk Leghari (Urduca: فاروق لیغاری, d. 29 Mayıs 1940, Dera Gazi Han - ö. 20 Ekim 2010, Ravalpindi), 14 Kasım 1993'ten 2 Aralık 1997'ye kadar Pakistan Cumhurbaşkanıdır. 20 Ekim 2010'da kalp krizi sonucu kaldırıldığı hastanede 70 yaşında ölmüştür.\n" }, "Mahdum Şahabuddin": { "first_paragraph": "Mahdum Şahabuddin (d. 7 Nisan 1947, Rahim Yar Khan, Britanya Hindistanı), Pakistanlı bir siyasetçi ve finans, sağlık ve tekstil için federal bakanlık yaptı. Şubat 2008'den beri Pakistan Ulusal Meclisi üyesidir.\n" }, "Sherbaz Khan Mazari": { "first_paragraph": "Sherbaz Khan Mazari (Urduca:سردار شیر باز خان مزاری) (d. 6 Ekim 1930, Rojhan, Britanya Hindistanı - ö. 5 Aralık 2020, İslamabad) Pakistanlı siyasetçi.[1]\n" }, "Mir Hazar Han Hoso": { "first_paragraph": "Federal Şeriat Mahkemesi Adalet Başkanı\n" }, "Muhammet Tahir'ül Kadri": { "first_paragraph": "Muhammet Tâhir'ül Kadrî (Pencapça: محمد طاهر القادری, Urduca: طاہر القادری), (d. 19 Şubat 1951, Güney Asya), Pakistanlı İslamcı aktivist; özellikle din sosyolojisi üzerine eserler vermiştir.\n" }, "Ahmad Mukhtar": { "first_paragraph": "Chaudhry Ahmad Mukhtar (Urduca: احمد مختار‎; 22 Haziran 1946, Lahor - 25 Kasım 2020, Lahor, Pakistan), Pakistanlı siyasetçi, asker ve iş insanı.[2]\n" }, "Mustafa Kamal": { "first_paragraph": "Mustafa Kamal (Urduca: مصطفیٰ کمال; d. 27 Aralık 1971), Pakistanlı siyasetçidir. Pak Sarzameen Partisinin kurucusu ve şu anki genel başkanıdır. Daha önce Pakistan Senatosunda senatördü ve Pakistan'ın en büyük şehri Karaçi'nin belediye başkanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Necma Hamid": { "first_paragraph": "Necma Hamid (Urduca: نجمہ حمید; d. 18 Mart 1944 -ö. 2 Aralık 2022)[1], Pakistanlı kadın siyasetçi.\n" }, "Raca Pervez Eşref": { "first_paragraph": "Raca Pervez Eşref (d. 26 Aralık 1950, Sanghar, Sind Eyaleti), Haziran 2012 - Mart 2013 yılları arası Pakistan'ın 17. Başbakanı olan Pakistanlı politikacı. Mart 2008-Şubat 2011 arasında görev yapan Yusuf Rıza Gilani liderliğindeki kabinede Su ve Enerji Federal Bakanı oldu. Rawalpindi İlçesi'nden Pakistan Halk Partisi'nin (PPP) üst düzey bir lideridir.\n" }, "Rehman Malik": { "first_paragraph": "Abdul Rehman Malik \"NI\" (12 Aralık 1951, Sialkot – 23 Şubat 2022, İslamabad), Pakistanlı siyasetçi ve bürokrat.[1][2]\n" }, "Hafız Hafeezur Rehman": { "first_paragraph": "Hafız Hafizer Rahman (Urduca: حافظ حفیظ الرحمان d. 23 Eylül 1971), Pakistanlı siyasetçi.\n" }, "Sahabzade Yakub Han": { "first_paragraph": "Sahabzade Yakub Han (23 Aralık 1920 – 26 Ocak 2016), Pakistanlı orgeneral ve politik figür. \n" }, "Munira Yamin Satti": { "first_paragraph": "Munira Yamin Satti (d. 1 Ocak 1966, Pencap - ö. 7 Ocak 2021, Pencap), Pakistanlı kadın siyasetçi. 15 Ağustos 2018 ile 7 Ocak 2021'deki ölümüne kadar Pencap Eyalet Meclisi'nde delege olarak hazır bulundu.\n" }, "Syed Fazal Agha": { "first_paragraph": "Syed Muhammad Fazal Agha (Urduca: سید محمد فضل آغا) (1946-20 Mayıs 2020), Pakistanlı siyasetçi.\n" }, "Şah Mahmud Kureyşi": { "first_paragraph": "Şah Mahmud Hüseyin Kureyşi (Urduca: مخدوم شاہ محمود قریشی; d. 22 Haziran 1956, Multan), Pakistanlı siyasetçi. 2008-2011 yılları arasında Pakistan dışişleri bakanı olarak görev yapmıştır. 2013 yılından beri Pakistan Adalet Hareketi'nin başkan yardımcısı olarak Pakistan Ulusal Meclisi milletvekilidir.[1]\n" }, "Şahid Hakan Abbasi": { "first_paragraph": "Şahid Hakan Abbasi (Urduca: شاہد خاقان عباسی; d. 27 Aralık 1958, Karaçi), 1 Ağustos 2017 - 31 Mayıs 2018 tarihleri arasında Pakistan başbakanı olan Pakistanlı bir siyasetçi. Siyasete başlamadan önce, bir elektrik mühendisi ve iş insanı idi. Pakistan Müslüman Birliği (N) üyesi olarak, 2013-2017 yılları arasında kadar Petrol ve Doğal Kaynaklar Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Rabbie Namaliu": { "first_paragraph": "Sir Rabbie Langanai Namaliu \"GCL\", \"KCMG\", \"PC\" (d. 3 Nisan 1947 –ö. 31 Mart 2023), Papua Yeni Gineli siyasetçi.[1]\n" }, "Sam Basil": { "first_paragraph": "Sam Basil (d. 16 Kasım 1969 - ö. 11 Mayıs 2022), Papua Yeni Gineli siyasetçi ve yönetici.[1][2][3]\n" }, "Bernardino Cano Radil": { "first_paragraph": "Bernardino Cano Radil (d. 29 Kasım 1955, Asunción – ö. 12 Eylül 2021, Havana, Küba), Paraguaylı siyasetçi.\n" }, "Óscar Denis": { "first_paragraph": "Oscar Denis Sánchez (d. 2 Ekim 1946, Concepción), bir Paraguaylı politikacı ve eski Devlet Başkanı Yardımcısıdır. 2012 Haziran ayında seçildi. Yapılan seçim üzerine Paraguay Senatosu'nda Senatör oldu.\n" }, "Federico Franco": { "first_paragraph": "Luis Federico Franco Gómez (d. 24 Temmuz 1962, Asunción), Gerçek Radikal Liberal Partili (PLRA) Paraguaylı politikacı. Fernando Lugo'nun Başkan Yardımcısı olarak seçildi ve 15 Ağustos 2008 tarihinde göreve başladı.[1] 22 Haziran 2012 tarihinde Fernando Lugo'nun görevinden azledilmesi üzerine Paraguay Senatosu tarafından Devlet Başkanı olarak görevlendirildi.[2]\n" }, "Horacio Cartes": { "first_paragraph": "Horacio Manuel Cartes Jara (d. 5 Temmuz 1956, Asunción), Nisan 2013 seçimlerinde Paraguay Devlet Başkanı seçilen bir Paraguaylı iş insanı. Colorado Partisi'nin bir üyesi olarak ve 15 Ağustos 2013 tarihinde göreve başladı ve bu görevi 15 Ağustos 2018 tarihine kadar sürdürmüştür.\n" }, "Juan Afara": { "first_paragraph": "Juan Eudes Afara Maciel (d. 19 Ağustos 1960) Paraguaylı politikacı. Nisan 2013 seçimlerinden sonra Paraguay'ın başkan yardımcısı oldu. Colorado Partisi mensubudur ve 15 Ağustos 2013 tarihinde göreve başladı.[1]\n" }, "Fernando Lugo": { "first_paragraph": "Fernando Armindo Lugo Méndez, (d. 30 Mayıs, 1951 San Solano,[1] San Pedro del Paraná bölgesi, Itapúa kısmı) Paraguaylı siyasetçi ve Roma Katolik Kilisesi piskoposu ve APC ve Devrimci Febrerista Partisi koalisyonu üzerinden Sosyalist Enternasyonal'a bağlıdır. Nisan 2008 başkanlık seçimini kazandı ve Paraguay'ın seçilmiş başkanı oldu. Başkanlık yarışına katılmak için kilise görevinden affını istedi. Ancak Papalık bunun yerine onun piskoposluk yetkisini askıya aldı ancak papazlık statüsünün korunmasına karar verdi.[2]\n" }, "Mario Abdo Benítez": { "first_paragraph": "Mario Abdo Benítez (d. 10 Kasım 1971), Paraguaylı siyasetçi. Güney Amerika ülkesi Paraguay'da 15 Ağustos 2018 tarihinden 15 Ağustos 2023 tarihine kadar devlet başkanlığı makamında bulundu.\n" }, "Santiago Peña": { "first_paragraph": "Santiago Peña Palacios (16 Kasım 1978), 2023 genel seçimlerinin ardından Paraguay Devlet Başkanı olan Paraguaylı bir politikacı ve ekonomist.\n" }, "Abimael Guzmán": { "first_paragraph": "Manuel Rubén Abimael Guzmán Reynoso (3 Aralık 1934 - 11 Eylül 2021[1]), takma adı Başkan Gonzalo, eski felsefe profesörü, Peru’daki Aydınlık Yol devrimci hareketinin lideri.\n" }, "Carlos Bolona Behr": { "first_paragraph": "Carlos Boloña Behr (d. 27 Temmuz 1950 – ö. 17 Ekim 2018), Perulu siyasetçidir. 1991-1993 yılları arasında ve 2000 yılı Temmuz-Kasım döneminde Alberto Fujimori diktatörlüğü yönetiminde Peru Ekonomi ve Finans Bakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "César Villanueva": { "first_paragraph": "César Villanueva Arévalo (d. 5 August 5 1946, Tarapoto), Perulu siyasetçi. Arévalo, Güney Amerika ülkesi Peru'da 31 Ekim 2013 - 24 Şubat 2014 tarihleri ile 2 Nisan 2018 - 11 Mart 2019 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Dina Boluarte": { "first_paragraph": "Dina Ercilia Boluarte Zegarra (31 Mayıs 1962) 7 Aralık 2022'den bu yana Peru cumhurbaşkanı olarak görev yapan Perulu bir avukat ve politikacıdır. Devlet Başkanı Pedro Castillo tarafından kendi kendine yaptığı başarısız darbenin ardından göreve getirildi. Peru Devlet Başkanı olan ilk kadın ve daha önce 2007'den 2022'ye kadar RENIEC yetkilisi olarak görev yaptı.\n" }, "Francisco Sagasti": { "first_paragraph": "Francisco Rafael Sagasti Hochhausler (10 Ekim 1944)[1] Perulu bir mühendis, akademisyen ve yazardır, 16 Kasım 2020-28 Temmuz 2021 tarihleri arası Peru'nun devlet başkanıydı.[2][3] Mart 2020'den beri Lima seçim bölgesi Kongre Üyesi olarak görev yapmaktadır.[4]\n" }, "Alberto Fujimori": { "first_paragraph": "Alberto Kenya Fujimori (İspanyolca: Ken'ya Alberto Fujimori, Japonca: 藤森 謙也, Japonya vatandaşı olarak: Kataoka Kenya, 片岡 謙也) (d. 28 Temmuz 1938), 28 Temmuz 1990 – 17 Kasım 2000 tarihleri arasında görev yapmış Japonya asıllı Peru devlet başkanı. Devlet başkanlığı sırasında önemli ekonomik reformlar yapmış, baskıcı bir idare kurmuş, insan hakları ihlallerinde bulunmuş ve solcu hareketlere karşı yargısız infazlar gerçekleştirmiştir.\n" }, "Ronald Gamarra": { "first_paragraph": "Ronald Álex Gamarra Herrera (doğum Lima 15 Aralık 1958) Peru'nun insan hakları avukatı.\n" }, "Hipólito Chaiña Contreras": { "first_paragraph": "Hipólito Chaiña Contreras (d. 3 Şubat 1954 - ö. 22 Şubat 2021), Perulu siyasetçi ve fizikçi.\n" }, "Luis Arias Graziani": { "first_paragraph": "Luis Alfonso Arias Graziani (21 Nisan 1926 - 13 Temmuz 2020), Savunma Bakanı ve Ortak Komutanlık Şefi olarak görev yapan Perulu hava kuvvetleri subayı ve politikacı.\n" }, "Luis Bedoya Reyes": { "first_paragraph": "Luis Fernán Bedoya Reyes (d. 20 Şubat 1919; Callao - ö. 18 Mart 2021; Lima, Peru), Perulu siyasetçi.\n" }, "Luisa Revilla": { "first_paragraph": "Luisa Revilla (d. 12 Ekim 1971 -ö. 15 Nisan 2021), Perulu siyasetçi ve LGBT hakları aktivisti. Bölgesel Güvenlik ve Dürüstlük Hareketi (MDSH) partisi üyesiydi. 2015-2018 yılları arasında Trujillo Kent Meclisi'nde delege olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Manuel Merino": { "first_paragraph": "Manuel Arturo Merino de Lama (20 Ağustos 1961)[1] 10-16 Kasım 2020 tarihleri arasında Peru'nun devlet başkanı olan Perulu bir politikacıdır.[2][3][4] Başkan olmadan önce, 2001-2006 döneminde ve 2011-2016 döneminde Kongre üyesi olarak görev yapmıştır.[5] Son seçimde ise 2020-2021 dönemi için Tumbes seçim bölgesini temsil eden Kongre üyesi seçilmiştir. Ayrıca 16 Mart-10 Kasım 2020 tarihleri arasında Kongre Başkanı olarak görev yapmıştır. 9 Kasım 2020'de Peru Kongresi, Devlet başkanı Martín Vizcarra'yı belirsiz bir terim olan \"ahlaki yetersizlik\" gerekçesiyle görevden aldı. Birçok Perulu siyasi analist ve ülkedeki medya kuruluşları bunu bir darbe olarak gördü, Vizcarra'nın görevden alınması, 2020 Peru protestoları'nın başlamasıyla sonuçlandı. Ertesi gün, Peru Kongre Başkanı olan Merino, ülkenin anayasasına göre Peru'nun yeni Devlet başkanı oldu.[6]\n" }, "Mario Vargas Llosa": { "first_paragraph": "Yeşil Ev (1966, 1984)\nKöpek Yavruları (1967)\nKatedralde Konuşma (1974)\nYüzbaşı ve Kadınlar Taburu (1973, 1988)\nMayta'nın Öyküsü (1992)\nAnd Dağları'nda Terör (1993)\n" }, "Martín Vizcarra": { "first_paragraph": "Martín Alberto Vizcarra Cornejo (d. 22 Mart 1963), Perulu bir mühendis ve politikacı. 2018'den 2020'ye kadar Peru Başkanı olarak görev yaptı. Vizcarra, daha önce Moquegua Bölgesi Valisi (2011-2014), Peru Ulaştırma ve İletişim Bakanı (2016-2017) ve Peru Büyükelçisi olarak görev yaptı.\n" }, "Pedro Castillo": { "first_paragraph": "José Pedro Castillo Terrones (d. 19 Ekim 1969), Perulu siyasetçi. 11 Nisan 2021 tarihinde düzenlenen seçimlerde Peru'nun 63. devlet başkanı seçildi. 28 Temmuz 2021 tarihinde göreve başladı.\n" }, "Santiago Manuin Valera": { "first_paragraph": "Santiago Manuin Valera (1 Ocak 1957 - 1 Temmuz 2020) Perulu insan hakları aktivisti ve yerli lideri. Peru, Condorcanqui Eyaletinde doğdu. Peru'daki Aguaruna halkının kilit liderlerinden biriydi. Condorcanqui'nin Yerli Halklarına Saygı Mücadelesi Komitesi Başkanıydı.\n" }, "Víctor Raúl Haya de la Torre": { "first_paragraph": "Víctor Raúl Haya de la Torre (22 Şubat 1895 – 2 Ağustos 1979), Amerikan Halk Devrimi Birliği (APRA) politik hareketini kuran Perulu politikacı.\n" }, "Wojciech Borowik": { "first_paragraph": "Wojciech Jan Borowik (d. 24 Haziran 1956 – ö.22 Aralık 2020), Polonyalı siyasetçi ve aktivist. Polonya'daki yasama organı Sejm Meclisi'nde delege olarak bulundu.[1]\n" }, "Borys Budka": { "first_paragraph": "Borys Piotr Budka (11 Mart 1978, Czeladz),[1] Polonyalı politikacıdır.\n" }, "Cezary Grabarczyk": { "first_paragraph": "Cezary Stanisław (d. 26 Nisan 1960), Polonyalı politikacıdır.[1]\n" }, "Roman Dmowski": { "first_paragraph": "Roman Stanisław Dmowski (9 Ağustos 1864 - 2 Ocak 1939), Polonyalı devlet adamı. Polonya'nın ulusal kurtuluşu için Çarlık Rusyası ile iş birliğini savunmuştur.\n" }, "Edward Raczyński (1786-1845)": { "first_paragraph": "Edward Raczyński (2 Nisan 1786, Poznań - 20 Ocak 1845, Zaniemyśl), Polonyalı muhafazakar bir siyasetçi ve sanat hamisiydi. Poznań'daki Raczyński Kütüphanesi'nin kurucusudur. 1817'de Konstancja Potocka ile evlenmişti.\n" }, "Maciej Grubski": { "first_paragraph": "Maciej Tomasz Grubski (20 Ağustos 1968, Łódź - 17 Aralık 2020, Łódź, Polonya)[1], Polonyalı siyasetçi. Son olarak 2006-2018 yılları arasında Polonya Sivil Platformu'nda siyaset yaptı. 2007'den 2019'a kadar Polonya Senatosu üyesi olarak görev aldı.[2]\n" }, "Gustaw Holoubek": { "first_paragraph": "Gustaw Teofil Holoubek (21 Nisan 1923 – 6 Mart 2008)[1] Polonya Sejm'e üye olan bir Polonyalı aktör, yönetmen, ve senatör.\n" }, "Ignacy Mościcki": { "first_paragraph": "Ignacy Mościcki, 1926-1939 yılları arası Polonya Cumhurbaşkanlığı görevini yapmış politikacı ve kimyager. Polonya Cumhuriyeti tarihinin en uzun süre görev yapan kişidir. Nazi Almanyası ve Sovyetler Birliği Polonya'yı işgal ettiğinde Polonya Cumhurbaşkanıydı.\n" }, "İgnati Grinevitski": { "first_paragraph": "İgnati Grinevitski veya Ignacy Hryniewiecki[not 1](Rusça: Игнатий Гриневицкий; y.1856 - 13 Mart 1881), II. Aleksandr Suikastı'nı düzenleyen devrimci Narodnaya Volya grubunun Polonyalı bir üyesiydi. Grinevitski, II. Aleksandr'ın öldürüldüğü bombalı suikast saldırısına katılımı ile tanındı. Grinevitski, Çar'ı ve kendisini ölümcül şekilde yaralayan ikinci bombayı atmıştı. Çar'ın ölümünden birkaç saat sonra aynı gün kendisi de öldü. Grinevitski ve suç ortakları, II. Aleksandr'a yapılacak herhangi bir suikastın çarlık otokrasisini devirmek için siyasi veya sosyal bir devrimi tetikleyebileceğine inanmaktaydılar.\nBirçok tarihçi ise suikastı bir Pirus zaferi olarak görmektedir, zira bir devrime katılmak yerine devletin devrimci hareketi ezmek için kararlılığını güçlendirmiştir ve 1880'lerde devrim hareketinin düşüşüne yol açmıştır.Grinevitski'nin ise suikastteki rolünün İntihar saldırılarının ilk örneklerinden olarak görülmektedir.\n" }, "Józef Borzyszkowski": { "first_paragraph": "Józef Borzyszkowski (d. 6 Şubat 1946, Karsin) bir üretken Polonyalı tarihçi,[1]  Gdansk Üniversitesinde profesör ve Kashubian eylemci, 1986-92 yılları arasında Kashubian-Pomeranian Derneğinde başkanlık yapmıştır.[2]\n" }, "Wiesław Kilian": { "first_paragraph": "Wiesław Kilian (d. 25 Temmuz 1952 –ö. 15 Mart 2019), Polonyalı siyasetçidir. \n" }, "Roman Kosecki": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Katarzyna Łaniewska": { "first_paragraph": "Katarzyna Janina Łaniewska-Błaszczak (d. 20 Haziran 1933, Łódź - ö. 7 Aralık 2020, Łódź, Polonya), Polonyalı aktris, siyasetçi ve aktivist. \n" }, "Grzegorz Lato": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Magdalena Adamowicz": { "first_paragraph": "(e.1999, vefat 2019)\n" }, "Maria Pańczyk-Pozdziej": { "first_paragraph": "Maria Pańczyk-Pozdziej (d. 10 Ocak 1942, Tarnowskie Góry) – (ö. 12 Mayıs 2022, Varşova), Polonyalı siyasetçi, eğitimci ve gazeteci. \n" }, "Małgorzata Niemczyk": { "first_paragraph": "Małgorzata Barbara Niemczyk (d. 25 Ekim 1969, Łódź), eski Polonyalı kadın voleybolcu. İlk kez 1989 yılında ulusal takımda yer aldı. Voleybol kariyerini Polonya takımlarında sürdürdü. Ulusal takımla 2003 Avrupa Şampiyonası’nda şampiyonluk yaşadı.\n" }, "Olga Tokarczuk": { "first_paragraph": "Olga Nawoja Tokarczuk (d. 29 Ocak 1962, Sulechów, Polonya), Polonyalı Nobel Edebiyat ödüllü şair, yazardır.\n" }, "Ignacy Jan Paderewski": { "first_paragraph": "Ignacy Jan Paderewski (18 Kasım 1860 - 29 Haziran 1941), Polonyalı piyanist, besteci, diplomat, siyasetçi ve eski Polonya Başbakanı.\n" }, "Janusz Sanocki": { "first_paragraph": "Janusz Sanocki (d. 5 Mart 1954 –ö. 7 Aralık 2020), Polonyalı siyasetçi. 2015 ile 2019 yılları arasında Polonya yaşama meclisi Sejm bünyesinde delege olarak yer aldı.[1]\nPolonya'da COVID-19 pandemisi esnasında 7 Aralık 2020 tarihinde COVID-19 ile enfekte olarak 66 yaşında öldü.\n" }, "Adolf Henryk Silberschein": { "first_paragraph": "Adolf Henryk Silberschein (30 Mart 1882, Lviv – 30 Aralık 1951, Cenevre) – Abraham Silberschein olarak da bilinir – Polonyalı-Yahudi avukat, Dünya Yahudi Kongresi aktivisti, siyonist, Ulusal Azınlıklar Bloğu’ndan ilk dönem Sejm (Polonya Meclisi) üyesi (1922–1927)[1], yasadışı Latin Amerika pasaportları düzenleyip işgal altındaki Polonya’ya kaçırarak pasaport sahipleri ve ailelerini derhal imha kamplarına götürülmekten kurtaran Yahudi örgütler ve Polonyalı diplomatlar arasında gayri resmi bir işbirliği olan aynı zamanda \"Bern Grubu\" olarak da bilinen \"Ładoś Grubu\" üyesi.[2][3]\n" }, "Jolanta Szczypińska": { "first_paragraph": "Jolanta Irena Szczypińska (24 Haziran 1957 - 8 Aralık 2018), Polonyalı siyasetçi. \n" }, "Władysław Anders": { "first_paragraph": "Władysław Albert Anders (11 Ağustos 1892 - 12 Mayıs 1970), II. Dünya Savaşı sırasında İtalya ve Orta Doğu'daki Polonya kuvvetlerine komuta eden subaydır. Savaştan sonra anayurtlarına dönmeyi reddeden antikomünist Polonyalıların önde gelenlerindendir.\n" }, "Zbigniew Pacelt": { "first_paragraph": "Zbigniew Pacelt (26 Ağustos 1951 - 4 Ekim 2021), Polonyalı spor yöneticisi, siyasetçi, eski sporcu.\n" }, "António Arnault": { "first_paragraph": "António Duarte Arnault, GOL (d. 28 Ocak 1936 – ö. 21 Mayıs 2018), Portekizli şair, yazar, avukat ve siyasetçidir.\nMário Soares liderliğindeki ikinci Anayasa dönemi Portekiz Hükûmeti'nde Sosyal İşler Bakanı olarak görev almıştır.\n" }, "Kaulza de Arriaga": { "first_paragraph": "Kaúlza de Oliveira de Arriaga (Porto 18 Ocak 1915-Lizbon 2 Şubat 2004), Portekizli general, profesör, siyasetçi. 1953-55 yılları arasında içişleri bakanlığı yaptı. 1969 yılından Karanfil Devriminin olduğu 1974 yılına kadar Portekiz sömürgelerindeki savaşlarda komutanlık yaptı.\n" }, "José Manuel Barroso": { "first_paragraph": "José Manuel Durão Barroso (d. 23 Mart 1956, Lizbon), Portekizli siyasetçi, 6 Nisan 2002 ve 29 Haziran 2004 tarihleri arasında Portekiz Başbakanı olarak görev yaptı. Başbakanlığı, Avrupa Komisyonu Başkanı olacağı için bıraktı. 1 Kasım 2004 yılında Romano Prodi'den görevi devraldı.\n" }, "Carlos César": { "first_paragraph": "Carlos Manuel Martins do Vale César (d. 30 Ekim 1956), Portekizli bir siyasetçi ve Azorlar'ın Portekiz özerk bölgesinin Bölgesel Hükûmeti'nin eski Başkanıdır. Halen Cumhuriyet Meclisi Üyesi, Devlet Konseyi Üyesi ve Sosyalist Parti Başkanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Adelino da Palma Carlos": { "first_paragraph": "Adelino da Palma Carlos (3 Mayıs 1905, Faro - 27 Ekim 1992, Lizbon, Portekiz), Portekizli avukat ve siyasetçi. Karanfil Devrimi'nden hemen sonra işbaşına gelen ilk geçici hükûmetin başkanı oldu.\n" }, "Sebastião José de Carvalho e Melo": { "first_paragraph": "Sebastião José de Carvalho e Melo, 1. Marquis de Pombal (d. 13 Mayıs 1699, Lizbon — 15 Mayıs 1782, Pombal) 18. yüzyıl Portekizli devlet adamı.\n" }, "Álvaro Cunhal": { "first_paragraph": "Álvaro Barreirinhas Cunhal (10 Kasım 1912, Coimbra — 13 Haziran 2005, Lizbon) Portekizli komünist siyasetçi. 1961 -1992 yılları arasında Portekiz Komünist Partisi genel sekreterliğini yaptı. Avrupa komünist partileri arasında yaygın olan avrokomünizme karşı çıkarak Sovyet yanlısı geleneksel komünist çizgiyi takip etmiştir. Bu kapsamda Sovyetler Birliği'nin 1968 Çekoslovakya müdahalesini desteklemiştir. Gorbaçov’a karşı yapılan 1991 Sovyet darbe girişimini desteklemiş ve devrilen sosyalist blok rejimlerini eleştirmeyerek sahiplenmiştir. 2002 yılındaki son yazılarında Kuzey Kore dahil varlığını sürdüren sosyalist devletlere destek vermiştir.\n" }, "José Baptista Pinheiro de Azevedo": { "first_paragraph": "José Baptista Pinheiro de Azevedo (d. 5 Haziran 1917 - ö. 10 Ağustos 1983), Portekizli siyasetçi. 1975-1976 yılları arasında Portekiz başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Pedro Passos Coelho": { "first_paragraph": "Pedro Manuel Mamede Passos Coelho (d. 24 Temmuz 1964; Coimbra, Portekiz), Portekizli siyasetçi ve iş adamıdır.\n" }, "João Semedo": { "first_paragraph": "João Pedro Furtado da Cunha Semedo (d. 20 Haziran 1951 – ö.17 Temmuz 2018), Portekizli siyasetçi ve fizikçidir.[1]\n" }, "Vasco de Almeida e Costa": { "first_paragraph": "Vasco Fernando Leote de Almeida e Costa (26 Temmuz 1932, Lizbon - 25 Temmuz 2010, Lizbon, Portekiz), Portekizli deniz subayı ve siyasetçi.\n" }, "Marcus Junius Brutus": { "first_paragraph": "Marcus Junius Brutus (MÖ 85 – MÖ 42), veya Quintus Servilius Caepio Brutus, Romalı askerî ve politik lider. Roma Cumhuriyeti diktatörü Julius Caesar'a karşı senatoda yapılan saldırı ile tanınır.[1] Bazı kaynaklarda Julius Caesar 'ın evlatlık oğlu bazı kaynaklarda ise öz oğlu olduğu söylenmektedir.\n" }, "Gaius Calpurnius Piso": { "first_paragraph": "Gaius Calpurnius Piso, 1. yüzyılda yaşamış bir Romalı senatör. 65 yılında İmparator Nero'ya karşı yapılan ve onun saltanatına karşı yapılmış en ünlü komplo olan Pisonia tertibinin merkezindeki kişidir.\n" }, "Gaius Julius Caesar (prokonsül)": { "first_paragraph": "Gaius Julius Caesar (MÖ 140– MÖ 85), Gaius Marius'ın destekçilerinden ve Roma Cumhuriyeti diktatörü Jül Sezar'ın babası olan Romalı senatör.\n" }, "Gaius Verres": { "first_paragraph": "Gaius Verres (MÖ 120 - 43), Sicilya'yı yönettiği dönemde gerçekleştirdiği geniş çaplı yolsuzluklar ile bilinen, Roma Cumhuriyeti'nin son yıllarına imzasını atmış bir Roma magistrasıydı.\n" }, "Marcus Antonius Pallas": { "first_paragraph": "Marcus Antonius Pallas (1 civarı–63) Roma İmparatorları Claudius ve Neron'un saltanatları sırasında sekreter olarak görev yapmış olan Yunan azatlı köle. Küçük kardeşi Marcus Antonius Felix, Yahudiye eyaleti procurator'u olarak görev yapmıştır. Tacitus'a göre, Pallas ve Felix Arkadya'nın Yunan krallarının soyundan geliyordu.\n" }, "Tiberius Nero": { "first_paragraph": "Tiberius Nero, Antik Roma'nın en köklü ve eski ailelerinden olan Claudius Ailesi'nin bir üyesiydi. Hem babası hem de annesi Cladius Ailesi mensubuydu, doğrudan atalarının biri de konsüldü. Ailesi cumhuriyetçi olan Tiberius Nero'nun babası Drusus Claudius Nero, Pompey'in komutasında çalışmış, tanınmış bir kişiydi. Roma İmparatorlarından Tiberius'un ve general Nero Claudius Drusus'un babası; Germanicus'un büyük-babası, Julius Sezar Drusus, Livilla ve Roma İmparatoru Claudius'un büyükbabası; Roma İmparatorlarından Caligula'nın büyük-büyükbabası ve Roma İmparatorlarından Nero'nun da büyük-büyük-büyük babasıdır.\n" }, "Quintus Sertorius": { "first_paragraph": "Quintus Sertorius (ö. MÖ 72), Antik Roma'da yaşamış bir devlet adamı ve general.\n" }, "Tiberius Claudius Nero (Tiberius Caesar'ın büyükbabası)": { "first_paragraph": "Tiberius Claudius Nero (fl. MÖ 79–63) Romalı bir senatör ve askeri memurdu. İmparator Tiberius'un büyükbabasıydı.\n" }, "Georges Rutaganda": { "first_paragraph": "Georges Anderson Nderubumwe Rutaganda (27 Kasım 1958 - 11 Ekim 2010) Ruanda Hutu milis Interahamwe 'de ikinci başkan yardımcısıdır.\n" }, "Ion Antonescu": { "first_paragraph": "Ion Antonescu (d. 15 Haziran 1882; Piteşti, Argeş - ö. 1 Haziran 1946; Jilava Hapishanesi, Ilfov), Rumen asker ve siyasetçi. II. Dünya Savaşı sırasında Romanya Krallığı'nın mareşal, başbakan ve \"Millî Şef\"i olarak Nazi Almanyası yanlısı bir diktatörlük kurmuştur.\n" }, "Marcian Bleahu": { "first_paragraph": "Marcian David (Matty) Bleahu (d. 14 Mart 1924, Brașov – ö. 30 Temmuz 2019, Bükreş), Rumen jeolog, speleolog, coğrafyacı, dağcı, kâşif, yazar ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Cornelius Vadim Tudor": { "first_paragraph": "Corneliu Vadim Tudor (Rumence telaffuz: [korˈnelju vaˈdim ˈtudor] (28 Kasım 1949, Bükreş - 14 Eylül 2015), Rumen aşırı sağcı siyasetçi, yazar, gazeteci ve şair.\n" }, "Diana Iovanovici Șoșoacă": { "first_paragraph": "Diana Iovanovici Șoșoacă (d. 13 Kasım 1975[2] Bükreş, Romanya[3]) Rumen avukat ve politikacı. Facebook gibi sosyal medya sitelerinde COVID-19 kısıtlama önlemlerine karşı birkaç mesaj yayınladıktan sonra 2020'de popülerlik kazandı.[3][4][5][6] Iovanovici Șoșoacă, 21 Aralık 2020'den beri Romenler Birliği'nin (AUR) eski bir üyesi.[2][7][8]\n" }, "Dragoș Petre Dumitriu": { "first_paragraph": "Dragoș Petre Dumitriu (d. 17 Şubat 1964 – ö. 13 Kasım 2021), Rumen siyasetçi. Büyük Romanya Partisi'nden girdiği siyasi kariyerinde; 2004 ile 2008 yılları arasında Romanya Temsilciler Meclisi'nde delege olarak yer aldı.[1]\n" }, "Emil Boc": { "first_paragraph": "Emil Boc (d. 6 Eylül 1966), Rumen siyasetçi. 2008-2012 yılları arasında Romanya Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Emil Constantinescu": { "first_paragraph": "Emil Constantinescu, (d. 19 Kasım 1939), Rumen profesör ve siyasetçi, 1996-2000 yılları arasında Romanya Devlet Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Mihail Frunze": { "first_paragraph": "Mihail Vasilyeviç Frunze (Rusça: Михаи́л Васи́льевич Фру́нзе; Rumence: Mihail Vasilievici Frunză; d. 2 Şubat 1885 – ö. 31 Ekim 1925), Ekim Devrimi'nde Bolşevik önderi. Bir Romen[1] ve Rus[2] aileye mensuptu. Frunze babası Herson Guberniyası'nda görevli bir askeri doktordu.[1] Savaşta Pyotr Vrangel'ı mağlup etmesiyle bilinir.\n" }, "Gheorghe Gheorghiu-Dej": { "first_paragraph": "Gheorghe Gheorghiu-Dej (Rumence telaffuz: [ˈɡe̯orɡe ɡe̯orˈɡi.u deʒ]; d. 8 Kasım 1901, Birlad - ö. 19 Mart 1965, Bükreş, Romanya), 1947-1965 yılları Romanya Komünist Partisi Genel Sekreteri olarak görev yapan Rumen komünist politikacı.\n" }, "Gigi Becali": { "first_paragraph": "George \"Gigi\" Becali (d. 25 Haziran 1958; Vădeni, Brăila ili), Rumen siyasetçi ve iş adamıdır.\n" }, "Ion Diaconescu": { "first_paragraph": "Ion Diaconescu (Rumence telaffuz: [iˈon di.akoˈnesku]; 25 Ağustos 1917 – 11 Ekim 2011) Rumen antikomünist politikacı. Romanya Sosyalist Cumhuriyeti döneminde, 1947-1964 yılları arasında siyasi suçlu olarak 17 yıl hapis yattı.[1][2] Sonrasında Hristiyan Demokrat Ulusal Köylü Partisi'nin (Partidul Național Țărănesc Creștin Democrat-\"PNTCD\") başına geçti.\n" }, "László Tőkés": { "first_paragraph": "László Tőkés (d.1 Nisan 1952, Cluj-Napoca) Macar uyruklu bir Rumen politikacı ve rahip.[1]\n" }, "Luminița Anghel": { "first_paragraph": "Luminița Anghel (d. 7 Ekim 1968, Bükreş), Rumen şarkıcıdır.\n" }, "Matei-Agathon Dan": { "first_paragraph": "Matei-Agathon Dan (17 Eylül 1949, Bükreş – 20 Temmuz 2023, Bükreş, Romanya), Rumen siyasetçi ve ekonomist.[1]\n" }, "Mihai Răzvan Ungureanu": { "first_paragraph": "Mihai Răzvan Ungureanu (d. 22 Eylül 1968, Yaş, Romanya), Rumen tarihçi, politikacı ve Romanya'nın eski Başbakanı. 28 Aralık 2004 ile 12 Mart 2007 tarihleri arası Romanya'nın dışişleri bakanı oldu ve daha sonra 2007 yılında Dış İstihbarat Servisi Müdürü olarak atandı. Emil Boc hükûmetinin istifasının ardından yapılan kabine Parlamentosu'nda bir gensoru oylaması sonrasında Başbakan olarak atandı. Mihai Răzvan Ungureanu 1985 ve 1989 yılları arası Komünist Gençlik Merkez Komitesi Birliği'nin alternatif bir üyesiydi.\n" }, "Mihai Șora": { "first_paragraph": "Mihai Șora (okunuşu:[miˈhaj ˈʃora]; d. 7 Kasım 1916 –ö. 25 Şubat 2023), Rumen filozof, deneme yazarı ve siyasetçi.\n" }, "Mircea Dușa": { "first_paragraph": "Mircea Dușa (d. 1 Nisan 1955 –ö. 19 Aralık 2022), Rumen ekonomist ve siyasetçi. Eski başbakan Victor Ponta'nın kabinelerinde 6 Ağustos - 21 Aralık 2012 tarihleri arasında İçişleri Bakanı ve ardından 21 Aralık 2012 - 17 Kasım 2015 tarihleri arasında Milli Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Nicolae Iorga": { "first_paragraph": "Nicolae Iorga (18 Haziran 1871, Botoşani - 28 Kasım 1940, Strejnicu), Rumen tarihçi, akademisyen, yazar, şair ve siyasetçidir.[1]\n" }, "Sergiu Nicolaescu": { "first_paragraph": "Sergiu Nicolaescu (d. 13 Nisan 1930; Târgu Jiu - ö. 3 Ocak 2013; Bükreş), Rumen yönetmen ve eski senatör. Kariyeri boyunca 50 kadar filme imza atmıştır. Daha çok tarihsel içerikli yapımlarla ünlenmiştir. Sosya Demokratik Parti'den senatörlük de yapan Romanyalı yönetmen Nicolaescu; 82 yaşında ölmüştür.\n" }, "Raluca Turcan": { "first_paragraph": "Raluca Turcan (doğum adıyla Raluca Tatarcan; d. 2 Nisan 1976), Rumen siyasetçi. Ulusal Liberal Parti'nin (PNL) bir üyesi olan Turcan 2004 yılından bu yana Sibiu ili Romanya Temsilciler Meclisi üyesi ve 4 Kasım 2019 tarihinden beri Romanya başbakan yardımcısı görevini yürütmektedir.\n" }, "Duiliu Zamfirescu": { "first_paragraph": "Duiliu Zamfirescu (d. 30 Ekim 1858 – ö. 3 Haziran 1922), Rumen yazar, şair, hukukçu ve politikacı.\n" }, "Aleksandr Maltsev": { "first_paragraph": "Aleksandr Nikolayeviç Maltsev (Rusça: Александр Николаевич Мальцев; d. 20 Nisan 1949 Kirovo-Çepetsk, Sovyetler Birliği), Sovyet ve Rus eski buz hokeyi oyuncusu.\n" }, "Aleksandr Puzanov": { "first_paragraph": "Aleksandr Mihayloviç Puzanov (d.12 Ekim 1906, Rus İmparatorluğu - ö.1 Mart 1998, Moskova) 1952-1956 Rus SFSR Bakanlar Kurulu Başkanı olan bir Sovyet-Rus devlet adamı oldu, tam anlamıyla Premier veya Başbakan.\n" }, "Aleksey Gordeyev": { "first_paragraph": "\n" }, "Aleksey Juravlyov": { "first_paragraph": "Aleksey Aleksandroviç Juravlyov (d. 30 Haziran 1962, Voronej) Rus Siyasetçi, Devlet Duması Başkan Yardımcısı. Rodina Partisi Genel Başkanı.[1][2]\n" }, "Alina Kabayeva": { "first_paragraph": "Şablon:MadalyaCount\n" }, "Anatoli Sobçak": { "first_paragraph": "Anatoli Aleksandroviç Sobçak (Rusça: Анатолий Александрович Собчак, Rusça telaffuz: [ɐnɐˈtolʲɪj ɐlʲɪˈksandrəvʲɪtɕ sɐpˈtɕak]; 10 Ağustos 1937 - 19 Şubat 2000), bir Sovyet ve Rus siyasetçidir. Rusya Federasyonu Anayasası'nın ortak yazarı, Sankt-Peterburg'un demokratik olarak seçilmiş ilk belediye başkanı ve geleceğin başkanları Vladimir Putin ve Dmitri Medvedev'in akıl hocası ve öğretmenidir.\n" }, "Nikolay Antoşkin": { "first_paragraph": "Rusya Hava Kuvvetleri (1992-98)\n" }, "Boris Misnik": { "first_paragraph": "Boris Grigorievich Misnik (Rusça:Бори́с Григо́рьевич Ми́сник; d. 30 Temmuz 1938 – ö. 4 Aralık 2021), Sovyet-Rus siyasetçi.[1]\n" }, "Dmitri Rogozin": { "first_paragraph": "Dmitri Olegoviç Rogozin (Rusça: Дми́трий Оле́гович Рого́зин; d. 21 Aralık 1963 Moskova, Sovyetler Birliği), 2018-2022 yılları arasında Roscosmos'un genel müdürü olarak görev yapan Rus siyasetçi. 2012-2018 yılları arasında da savunma ve uzay endüstrisinden sorumlu başbakan yardımcısı ve 2008-2011 yılları arasında Rusya'nın NATO temsilcisi olarak görev yaptı.\n" }, "Eduard Bagirov": { "first_paragraph": "Eduard İsmail oğlu Bagirov (Rusça:Багиров Эдуард Исмаил оглу; d. 25 Ekim 1975 – ö. 12 Nisan 2023), Azeri asıllı Rus yazar, edebiyat eleştirmeni, radyo yayıncısı ve siyasetçi.[1]\n" }, "Gennadi Raykov": { "first_paragraph": "Gennady İvanoviç Raikov (Rusça:Генна́дий Ива́нович Райко́в; d. 8 Ağustos 1939 –ö. 28 Eylül 2023), Sovyet-Rus mühendis ve siyasetçi. \n" }, "Herman Gref": { "first_paragraph": "Hermann Gräf (8 Şubat 1964 doğumlu), Rus politikacı ve iş adamı. Mayıs 2000'den Eylül 2007'ye kadar Rusya Ekonomi ve Ticaret Bakanı olarak görev yaptı. Rusya'nın en büyük bankası olan Sberbank'ın CEO'su ve yönetim kurulu başkanıdır.\n" }, "Amir İşemgulov": { "first_paragraph": "Amir Ishemgulov (Rusça: Амир Минниахметович Ишемгулов; d. 22 Mayıs 1960 -ö. 29 Ekim 2020), Rus biyolog ve siyasetçi.[1]\n" }, "İgor Seçin": { "first_paragraph": "İgor İvanoviç Seçin (Rusça: И́горь Ива́нович Се́чин; d. 7 Eylül 1960 Leningrad, Sovyetler Birliği), 2012 yılından bu yana Rosneft'in icra kurulu başkanı olarak görev yapan Rus hükûmet yetkilisi ve oligark. Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in yakın bir müttefiki ve fiili yardımcısı olarak kabul edilmekte olup[1] Darth Vader takma adıyla bilinmektedir.[2]\n" }, "Aleksey Lebed": { "first_paragraph": "Aleksey Ivanovich Lebed (Rusça: Алексей Иванович Лебедь; 14 Nisan 1955 –27 Nisan 2019), Rus asker ve siyasetçidir.[1][2] 2002'de şüpheli bir helikopter kazasında Sibirya'da ölen Rus siyasetçi ve asker Aleksandr Lebed'in kardeşidir.[3]\nBirleşik Rusya Partisi üyesi olarak siyasi kariyerini sürdürdü. Kendisi 1997'den 2009'a kadar Rusya'a bağlı Hakasya Cumhuriyeti Devlet Başkanı olarak görev yapmıştır.[4][5][6][7]\n" }, "Maksim Suraykin": { "first_paragraph": "Maksim Aleksandroviç Suraykin, (8 Ağustos 1978 Moskova, Sovyetler Birliği) - Rus sosyalist politikacı. Rusya Komünistleri Partisi'nin kurucu lideri.[1]\n" }, "Nikolay Bortsov": { "first_paragraph": "Nikolay İvanoviç Bortsov (Rusça:Николай Иванович Борцов; d. 8 Mayıs 1945 – ö. 23 Nisan 2023), Sovyet-Rus siyasetçi ve iş adamı.[1][2]\n" }, "Oleg Betin": { "first_paragraph": "Oleg Ivanoviç Betin (Rusça: Олег Иванович Бетин; d. 25 Ağustos 1950 - ö. 17 Haziran 2023), Sovyet-Rus siyasetçi. Tambov Oblastı, Rusya valisiydi. Birleşik Rusya partisinin üyesiydi. 1995'te vali oldu. Kendisi 7 Aralık 2003'te kullanılan oyların yaklaşık %70'ini alarak yeniden seçilmiştir.[1][2] Betin yönetimindeki Tambov Oblastı 2000'de savaştan zarar gören Çeçenistan'a gıda sevkiyatı yaptı.[3][4][5]\n" }, "Pşımaho Kotse": { "first_paragraph": "Pşımaho Kotse (Kabardeyce: Куэцэ Пщымахуэ, Rusça: Пшемахо Коцев), Çerkes yazar, aktivist ve Kuzey Kafkasya Dağlık Cumhuriyeti hükûmetinin ikinci lideri. 1917-1920'de Kuzey Kafkasya'nın en önde gelen siyasî figürlerinden biriydi.[1][2][3][4][5]\n" }, "Pyotr Aven": { "first_paragraph": "Pyotr Olegoviç Aven (Rusça: Пëтр Олегович Авен; Letonca: Pjotrs Avens; d. 16 Mart 1955 Leningrad, Sovyetler Birliği), Rus-Leton iş insanı, siyasetçi ve oligark.[1] Mart 2022'ye kadar Rusya'nın en büyük ticari bankası olan Alfa-Bank'a başkanlık etmiş olup yaptırımlardan kaçınmalarına yardımcı olmak için Alfa-Bank ve LetterOne Group'ta yönetim kurulundan istifa etti.[2] 2022'de, yaklaşık 4,7 milyar dolarlık net servetiyle dünyanın en zengin 665. kişisi seçildi.[3]\n" }, "Roman Dmitriyev": { "first_paragraph": "\nRoman Mikhaylovich Dmitriyev (Rusça: Роман Михайлович Дмитриев; 7 Mart 1949 - 11 Şubat 2010), Yakut kökenli Rus serbest güreşçi, antrenör ve politikacıydı. 1972 ve 1976 Olimpiyatları'nda yarıştı ve sırasıyla bir altın ve bir gümüş madalya kazandı. 1969 ile 1974 arasında dünya şampiyonalarında 1973'teki altın madalya dahil dört madalya kazandı; ayrıca 1969'da Avrupa şampiyonu oldu. Yurtiçinde Dmitriyev 1969, 1971, 1972, 1976, 1979 ve 1981'de Sovyet şampiyonalarını kazandı.\n" }, "Sergey Korepanov (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Sergey Yevgeneviç Korepanov (Rusça:Серге́й Евге́ньевич Корепа́нов; d. 6 Ocak 1948 – ö. 28 Haziran 2022), Sovyet-Rus siyasteçi. Birleşik Rusya partisinden 1998'den 2022 yılındaki ölümüne kadar Tümen Bölgesi Duma Meclisi Başkanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Yevgeni Şapoşnikov": { "first_paragraph": "Yevgeni İvanoviç Şapoşnikov (Rusça: Евгений Иванович Шапошников; 3 Şubat 1942, Rostov Oblastı - 8 Aralık 2020, Moskova), Sovyet-Rus yüksek rütbeli asker ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "İvan İvanoviç Tolstoy": { "first_paragraph": "İvan İvanoviç Tolstoy (1858-1916), bir Rus devlet adamı, eski para koleksiyoncusu ve arkeologdu. Büyük babası Mareşal Mikhail Kotuzov, babası Kont Ivan Matveyeviç Tolstoy, annesi Elizaveta Tulinova idi. İmaparatorlu Bilimler Akademisi'nin fahri üyesi, ve İmparratorluk Sanat Akademisi'nin başkan yardımcısı (1893-1905) oldu. 1905-1906'da Witte hükûmetinde eğitim bakanı oldu. Kırım'da Gaspra kasabasında bulunan Kontes Panina'nın malikanesinde öldü, ve Sankt-Peterburg'da Aziz Aleksandr Nevsky manastırında gömüldü (1916).\n" }, "Vadim Bakatin": { "first_paragraph": "Vadim Viktorovich Bakatin (Rusça: Вадим Викторович Бакатин; d. 6 Kasım 1937 - ö. 31 Temmuz 2022), Sovyet-Rus siyasetçi.[4]\n" }, "Vadim Oyun": { "first_paragraph": "Vadim Orambaloviç Oyun (Rusça:Вадим Орамбалович Оюн; d. 1 Ocak 1944 –ö. 29 Mart 2023), Sovyet-Rus siyasetçi ve çiftçi. \n" }, "Valentina Matviyenko": { "first_paragraph": "Valentina İvanovna Matviyenko (Rusça: Валентина Ивановна Матвиенко; 7 Nisan 1949 Şepetivka, Sovyetler Birliği), 21 Eylül 2011 tarihinden bu yana Federasyon Konseyi başkanı olarak görev yapan Rus siyasetçi. Daha önce 2003-2011 yılları arasında Sankt-Peterburg valisi olarak görev yaptı.\n" }, "Valeriya Novodvorskaya": { "first_paragraph": "Valeriya İlyiniçna Novodvorskaya (Rusça: Валерия Ильинична Новодворская; 17 Mayıs 1950-12 Temmuz 2014), Rus yazar ve siyasetçi.[1] Demokratik Birlik partisinin kurucusu ve başkanı olup The New Times gazetesinin yayın kurulu üyesiydi.[2]\n" }, "Vladimir Potanin": { "first_paragraph": "Vladimir Olegoviç Potanin (Rusça: Владимир Олегович Потанин; d. 3 Ocak 1961 Moskova, Sovyetler Birliği), Rus milyarder iş insanı ve oligark.[1] Interros'un başkanı olup servetini, özellikle 1990'ların başından ortalarına kadar Rusya'daki tartışmalı hisse karşılığı kredi programı aracılığıyla elde etti.[2]\n" }, "Yegor Borisov": { "first_paragraph": "Yegor Afanasyevich Borisov, Yakut etnik kökenine sahip bir Rus politikacısıdır.\n" }, "Yegor Gaydar": { "first_paragraph": "Yegor Timuroviç Gaydar (Rusça: Егор Тимурович Гайдар; 19 Mart 1956, Moskova - 16 Aralık 2009, Odintsovo), 1992 yılının Haziran-Aralık ayları arasında geçici başbakanlık görevinde bulunan Rus siyasetçi ve iş insanıdır.[1]\n" }, "George Charles": { "first_paragraph": "Sir George Frederick Lawrence Charles (d. 7 Haziran 1916 - ö. 26 Haziran 2004), Saint Lucialı siyasetçi. Charles, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da henüz bağımsızlığın kazanılmadığı bir süreçte bu görevdeki ilk kişi olarak başbakanlık görevlerini yürüten şef bakan makamında bulunmuştur.\n" }, "Kenny Anthony": { "first_paragraph": "Kenny Davis Anthony (d. 8 Ocak 1951), 1997-2006 ve 2011-2016 yılları arası tekrar Saint Lucia başbakanı olmuş Saint Lucia'lı politikacı. Saint Lucia İşçi Partisi lideri olarak, 2006-2011 yıllarında Muhalefet Lideri oldu ve 2011 seçimlerinin ardından 30 Kasım 2011 tarihinde başbakan olarak göreve döndü.\n" }, "Lenard Montoute": { "first_paragraph": "Peter Lenard Montoute (d. 30 Haziran 1962), Saint Lucialı siyasetçidir. Birleşik İşçi Partisi mensubu olarak Temsilciler Kamarası'nda Gros Islet temsilcisi olarak görev yapmaktadır. Daha önce Saint Lucia sosyal değişim, insani hizmetler, aile ilişkileri, gençlik ve spor bakanı olarak da görev yapan Montoute; Saint Lucia Senatosu'nda senatörlük de yapmıştır.\n" }, "Philip Pierre": { "first_paragraph": "Philip Joseph Pierre, Saint Lucialı siyasetçi. Pierre, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da 28 Temmuz 2021 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Stephenson King": { "first_paragraph": "Stephenson Toby King (d. 13 Kasım 1958, Castries), Saint Lucia'nın altıncı Başbakanıdır. Saint Lucia Meclisi'nde Birleşik İşçi Partisi (UWP) için Kuzey Castries'i temsil eder. Önceki başbakan Compton 7 Eylül tarihinde öldü ve King, ölümünü 8 Eylül'de açıkladı. King daha sonra 9 Eylül tarihinde Genel Vali Pearlette Louisy tarafından Başbakan olarak atandı. 30 Kasım 2011'de görevi sona erdi.\n" }, "Naomi Mata'afa": { "first_paragraph": "Fiame[1] Naomi Mataʻafa (d. 29 Nisan 1957)[2] Fa'atuatua i le Atua Samoa ua Tasi (FAST) partisinin lideri olarak görev yapan Samoalı bir politikacı ve Yüksek Şefliktir (matai).\n" }, "Tufuga Efi": { "first_paragraph": "Tuiatua Tupua Tamasese Efi (d. 1 Mart 1938), Samoalı siyasetçidir. Efi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 2007 ile 2017 yılları arasında Samoa devlet başkanı olarak görev yapmıştır. Efi bu görevinden önce de 1976 - Nisan 1982 ile Eylül 1982 - Aralık 1982 dönemlerinde Samoa başbakanı görev almıştır.\n" }, "Tuila'epa Aiono Sailele Malielegaoi": { "first_paragraph": "Tuilaepa Lupesoliai Sailele Malielegaoi (14 Nisan 1945, Lepa), Samoalı siyasetçi. Malielegaoi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 1998 ile 2021 yılları arasında kesintisiz başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "II. Va'aletoa Sualauvi": { "first_paragraph": "II. Va'aletoa Sualauvi (d. 29 Nisan 1947), Samoalı öğretmen, hukukçu ve siyasetçidir. Sualauvi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 21 Temmuz 2017 itibarıyla devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.[1]\n" }, "Va'ele Pa'ia'aua Iona Sekuini": { "first_paragraph": "Va'ele Pa'ia'aua Iona Sekuini (d. 1964, Upolu Adası – ö. 25 Mart 2022, Savai'i Adası, Samoa)[1], Samoalı siyasetçi. \n" }, "Gian Nicola Berti": { "first_paragraph": "Gian Nicola Berti (d. 9 Ağustos 1960)[1] Bir politikacı, şu anda (Massimo Andrea Ugolini'nin yanında) San Marino Önder Naibi olarak hizmet vermiştir. 1 Nisan 2016 tarihinde göreve başladı.[2]\n" }, "Gianfranco Terenzi": { "first_paragraph": "Gianfranco Terenzi (2 Ocak 1941 - 20 Mayıs 2020), San Marino'nun üç kez naipi[1][2] olmuştur. San Marino Hristiyan Demokrat Parti üyesidir. İlk dönem Rossano Zafferani (Ekim 1987-Nisan 1988) ile naip oldu. ikinci dönem Enzo Colombini (Ekim 2000-Nisan 2001) ile oldu. Üçüncü döneminde (Nisan 2006 Ekim 2006) Loris Francini ile naip olmuştur.\n" }, "Italo Righi": { "first_paragraph": "Italo Righi (d. 5 Haziran 1959, Sassofeltrio, İtalya), San Marino'nun Önder Naipi olarak Maurizio Rattini ile birlikte hizmet veren 1 Nisan 2012-1 Ekim 2012 tarihleri arası görev yapan bir San Marino'lu politikacı.\n" }, "Lorella Stefanelli": { "first_paragraph": "Lorella Stefanelli (d. 20 Şubat 1959) San Marino'lu siyasetçi. Nicola Renzi ile beraber, 1 Ekim 2015'ten Nisan 2016 yılına kadar San Marino Kral Naibidir.\n" }, "Luca Beccari": { "first_paragraph": "Luca Beccari (d. 29 Ekim 1974), Valeria Ciavatta ile birlikte eş-kral naipi hizmet vermiş bir San Marino'lu politikacı. Serravalle'de ikamet etmektedir ve San Marino Merkez Bankası'nın eski bir görevlisidir.[1] 1993 yılından bu yana Hristiyan Demokrat olmuştur.\n" }, "Luca Boschi": { "first_paragraph": "Luca Boschi (d. 29 Aralık 1972) [1], San Marinolu siyasetçi. Boschi, Avrupa ülkesi San Marino'da 1 Ekim 2019 tarihinden bu yana Mariella Mularoni ile birlikte naip olarak görev almaktadır.\n" }, "Mariella Mularoni": { "first_paragraph": "Mariella Mularoni (d. 15 Ekim 1962) [1], San Marinolu siyasetçi. Mularoni, Avrupa ülkesi San Marino'da 1 Ekim 2019 tarihinden bu yana Luca Boschi ile birlikte naip olarak görev almaktadır.\n" }, "Massimo Andrea Ugolini": { "first_paragraph": "Massimo Andrea Ugolini (d. 26 Temmuz 1978)[1] Bir politikacı, şu anda (Gian Nicola Berti ile birlikte) San Marino Önder naibi olarak hizmet vermektedir. 1 Nisan 2016 tarihinde göreve başladı ve San Marino Hristiyan Demokrat Partisini temsil etmektedir.[2]\n" }, "Maurizio Rattini": { "first_paragraph": "Maurizio Rattini (d. 13 Kasım 1949), San Marino'nun eski Önder Naipi olarak Italo Righi ile birlikte hizmet veren, 1 Nisan 2012 - 1 Ekim 2012 tarihleri arası görevde olan bir San Marino'lu politikacı. Ayrıca daha önce Giancarlo Venturini ile 1 Ekim 1996 - 1 Nisan 1997 tarihleri arası bir Önder Naipi olarak görev yaptı.\n" }, "Michele Muratori": { "first_paragraph": "Michele Muratori (d. 13 Aralık 1983)[1] San Marino'lu bir politikacı ve önder naib'lerinden biri olan Nicola Selva ile birlikte görev yapmıştır. 1 Nisan - 1 Ekim 2019 arasında görevde bulunmuştur.\n" }, "Nicola Selva": { "first_paragraph": "Nicola Selva (d. 4 Temmuz 1962) San Marino'lu bir politikacı ve emekli bir sprinter. Michele Muratori ile birlikte hizmet veren önder naipi'idi. 1 Nisan-Ekim 2019'da tarihleri arasında görev yaptı.\n" }, "Valeria Ciavatta": { "first_paragraph": "Valeria Ciavatta (d. 16 Ocak 1959, Borgo Maggiore), Nisan-Eylül 2014 dönemi için Luca Beccari ile birlikte San Marino naibidir. Ciavatta, Demokratlar Popüler İttifakı üyesidir.\n" }, "Abdou Diouf": { "first_paragraph": "Abdou Diouf (d. 7 Eylül 1935, Louga, Senegal), Senegalli politikacı ve 1981 ile 2000 yılları arası Senegal'in ikinci Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Diouf 2003 yılından bu yana Frankofon'un Genel Sekreter olmuştur.\n" }, "Abdoulaye Wade": { "first_paragraph": "Abdoulaye Wade (d. 29 Mayıs 1926)[1] Senegal’in üçüncü Cumhurbaşkanıdır. 2000-2012 yılları arası görev yapan Wade aynı zamanda Senegal Demokrat Partisi (Senegalese Democratic Party)’nde genel sekreterliği görevini sürdürmektedir. 1974[2][3] yılında kurulan partiye Wade 1978 yılında katıldı ve uzun zaman muhalefet liderliği yaptı. Cumhurbaşkanı olabilmek için 4 kez seçime katılmış ancak 2000 yılında, Abdou Diouf’un önünde seçimi kazanarak devlet başkanı olmuştur.\n" }, "Djibo Leyti Kâ": { "first_paragraph": "Djibo Leyti Kâ (d. 21 Şubat 1948, Linguère- ö. 14 Eylül 2017) Senegalli sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Idrissa Seck": { "first_paragraph": "Idrissa Seck (d. 9 Ağustos 1959[1], Thiès), Senegalli siyasetçidir.[2][2][3] 2002-2004 yılları arasında Senegal Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Jacques Diouf": { "first_paragraph": "Jacques Diouf (1 Ağustos 1938; Saint-Louis, Senegal; 17 Ağustos 2019), Senegalli diplomat ve siyasetçidir.[1][2]\n" }, "Léopold Sédar Senghor": { "first_paragraph": "Léopold Sédar Senghor (9 Ekim 1906, Joal, Senegal - 20 Aralık 2001, Verson, Fransa), Senegalli şair ve siyasetçidir. 1960-1980 yılları arasında Senegal başkanlığı görevini üstlenen Senghor bu süre zarfında sayısız darbe ve suikast girişimi ile karşı karşıya kalmıştır.\n" }, "Macky Sall": { "first_paragraph": "Macky Sall (d. 11 Aralık 1961, Fatick, Senegal), Mart 2012 yılında Senegal Devlet Başkanı seçilen Senegalli politikacı. Cumhurbaşkanı Abdoulaye Wade'nin altında Nisan 2004 - Haziran 2007 tarihleri arası Senegal Başbakanı oldu. Haziran 2007 ile Kasım 2008 Senegal Millet Meclisi Başkanlığı yaptı. 2002 ile 2008 Fatick Belediye Başkanı oldu ve Nisan 2009 tarihinden itibaren tekrar bu görevini yürütmektedir.\n" }, "Youssou Diagne": { "first_paragraph": "Youssou Diagne (29 Ağustos 1938 – 18 Kasım 2022), Senegalli siyasetçi. 2001-2002 yılları arasında Ulusal Meclis'in yedinci başkanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Borisav Jović": { "first_paragraph": "Borisav Jović (Sırpça: Борисав Јовић, telaffuzu [jǒːʋit͡ɕ]; d. 19 Ekim 1928 - ö. 13 Eylül 2021), Sırp komünist siyasetçi. \n" }, "Božidar Delić": { "first_paragraph": "Božidar Delić (Sırpça Kiril: Божидар Делић, telaffuz: [bǒʒidar dě:litɕ]; d. 20 Şubat 1956 - ö. 23 Ağustos 2022) Sırp siyasetçi ve asker.[1]\n" }, "Branko Mamula": { "first_paragraph": "Branko \"Đuro\" Mamula (Sırpça:Бранко \"Ђурo\" Мамула; d. 30 Mayıs 1921) – (ö. 19 Ekim 2021), Yugoslav-Sırp asker ve siyasetçi. \n" }, "Dobrica Ćosić": { "first_paragraph": "Dobrica Ćosić (29 Aralık 1921, Velika Drenova, Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı - 18 Mayıs 2014, Belgrad, Sırbistan) Sırp siyasetçi, yazar ve siyasi teorisyendi. 1992'den 1993'e kadar Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanlığını yaptı.\n" }, "Dušan Čkrebić": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Dušan Simović": { "first_paragraph": "Dušan Simović (Sırpça: Душан Симовић; 28 Ekim 1882 — 26 Ağustos 1962), Yugoslav Kraliyet Ordusu Genelkurmay Başkanı ve Yugoslavya'nın Başbakanı olarak görev yapan Sırp general.\n" }, "Ivan Tasovac": { "first_paragraph": "Ivan Tasovac (Sırp Kiril: Иван Тасовац; d. 21 Haziran 1966 - ö. 29 Eylül 2021), Sırp müzisyen, yönetici ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Jovan Dučić": { "first_paragraph": "Jovan Dučić (17 Şubat 1871 - 7 Nisan 1943), şair, diplomat ve akademisyendi.\n" }, "Jovan Veselinov": { "first_paragraph": "Jovan Veselinov Žarko (20 Ocak 1906 - 8 Şubat 1982), Sırp komünist politikacı. Sırbistan Cumhurbaşkanı, Sırbistan Başbakanı ve Sırbistan Komünistler Birliği Başkanı olarak görev yaptı. II. Dünya Savaşı'nda Partizan olarak savaştı ve Yugoslavya Halk Kahramanı ilan edildi.[1]\n" }, "Milan Stamatović": { "first_paragraph": "Milan Stamatović (Sırp Kiril Alfabesi: Милан Стаматовић, 24 Mayıs 1960 doğumlu [mǐlan stǎmatoʋit͜ɕ] olarak telaffuz edilir), 2004 yılında Čajetina belediyesinin başkanı olan Sırp siyasetçi. 2017 Sırbistan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bağımsız aday oldu.\n" }, "Milan Stojadinović": { "first_paragraph": "Milan Stojadinović (Sırpça: Милан Стојадиновић; d. 4 Ağustos 1888 – ö. 26 Ekim 1961), bir Sırp ve Yugoslav siyasi figür ve tanınmış iktisatçı. 1935'ten 1939 yılına kadar Yugoslavya Krallığı Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Miroslav Lazanski": { "first_paragraph": "Miroslav Lazanski (Sırpça: Мирослав Лайански; d. 18 Eylül 1950 - ö. 3 Ağustos 2021), Sırp gazeteci, askeri analist, siyasetçi ve diplomat.[1][2][3]\n" }, "Obren Joksimović": { "first_paragraph": "Obren Joksimović (Sırpça: Обрен Јоксимовић; d. 15 Mayıs 1952 – ö. 13 Mart 2021), Sırp cerrah ve siyasetçi. 25 Ocak 2001 - 22 Ekim 2001 tarihleri arasında Sırbistan Hükümeti'nde Sağlık Bakanı olarak görev aldı.[1]\n" }, "Petar Stambolić": { "first_paragraph": "Petar Stamboliç (Sırpça telaffuz: [pětar stambǒliːt͡ɕ]; 12 Temmuz 1912 - 21 Eylül 2007), 1963'ten 1967'ye kadar Yugoslavya Federal Yürütme Konseyi Başkanı ve 1982'den 1983'e kadar Başkanlık Konseyi Başkanı olarak görev yapan bir Sırp komünist politikacı.\n" }, "Vladan Batić": { "first_paragraph": "Vladan Batić (Владан Батић) (27 Temmuz 1949 – 29 Aralık 2010[1]) Sırbistan siyasetinin muhafazakâr kanadına mensup bir Sırp siyasetçisidir. 2000 - 2003 yılları arasında Sırbistan Adalet Bakanlığı yapmış, 2004'te cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmuştur. Hâlen Sırbistan Hristiyan Demokrat Partisi genel başkanlığını sürdürmektedir.\n" }, "Zoran Stanković": { "first_paragraph": "Zoran Stanković (Sırpça:Зоран Станковић, okunuşu: zǒran stǎːŋkoʋitɕ ; 9 Kasım 1954 – 5 Ekim 2021), Sırp siyasetçi, asker ve hekim.[1]\n" }, "Solomon Berewa": { "first_paragraph": "Solomon Ekuma Dominic Berewa (6 Ağustos 1938 – 5 Mart 2020), Sierra Leoneli siyasetçi.[1][2][3][4]\n" }, "J. B. Dauda": { "first_paragraph": "Joseph Bandabla Dauda (d.24 Aralık 1942[1] ; ö. 1 Haziran 2017) bilinen adıyla J. B Dauda, Sierra Leoneli siyasetçi ve ekonomist.\n" }, "David Francis": { "first_paragraph": "David J. Francis (d. 1965), Sierra Leoneli siyasetçi. Francis, Afrika ülkesi Sierra Leone'de 7 Mayıs 2018-30 Nisan 2021 tarihleri arası şef bakan unvanı ile başbakanlık makamında bulunmuş politikacıdır.[1]\n" }, "David Sengeh": { "first_paragraph": "Harvard University \nMassachusetts Institute of Technology\n" }, "Jacob Jusu Saffa": { "first_paragraph": "Jacob Jusu Saffa, Sierra Leoneli siyasetçi. Saffa, Afrika ülkesi Sierra Leone'de 30 Nisan 2021-10 Temmuz 2023 tarihleri arası başbakanlık görevlerini yürütmüş şef bakan makamında bulunmuştur.\n" }, "Othman Wok": { "first_paragraph": "Tuan Haji Othman Bin Wok[1] (d. 8 Ekim 1924 –ö. 17 Nisan 2017),Singapurlu siyasetçidir.[2] \nSingapur'da bulunan Raffles Enstitüsü Lisesi'ni bitirmiştir.[3]\n" }, "Vasiľ Biľak": { "first_paragraph": "Vasiľ Biľak (11 Ağustos 1917 - 6 Şubat 2014), Slovak komünist lider.[1] Slovakya Komünist Partisi üyeidir.\n" }, "Daniel Lipšic": { "first_paragraph": "Daniel Lipšic (d. 8 Temmuz 1973, Bratislava), Slovak bir politikacı ve hukukçu.\n" }, "Alexander Dubček": { "first_paragraph": "Alexander Dubček (27 Kasım 1921; Uhrovec, Slovakya - 7 Kasım 1992, Prag), Slovak asıllı Çekoslovak devlet adamı.\n" }, "Eduard Heger": { "first_paragraph": "Eduard Heger (d. 3 Mayıs 1976), 1 Nisan 2021 - 15 Mayıs 2023 tarihleri arasında Slovakya'nın başbakanı olarak görev yapan bir Slovak politikacı. Daha önce Igor Matovič'in kabinesinde başbakan yardımcısı ve Maliye Bakanı olarak görev yaptı. Liberal-muhafazakâr Parti Sıradan İnsanlar ve Bağımsız Kişilikler başkanlığı üyesidir.\n" }, "Igor Matovič": { "first_paragraph": "Igor Matovič (d. 11 Mayıs 1973), Slovakya'nın 2020-2021 yılları Başbakanı olarak görev yapmış Slovak bir siyasetçidir. Trnava'da doğdu, Comenius Üniversitesi'nde okudu ve yayıncılık işine girdi.\n" }, "Ivan Hopta": { "first_paragraph": "Ivan Hopta (d. 19 Eylül 1958 – ö. 21 Aralık 2021), Slovak siyasetçi. Hopta, 19 Eylül 1958 tarihinde doğdu. 2002 ile 2006 yılları arasında Slovakya Ulusal Konseyi'nde delege olarak aldı. 2004 yılına kadar Slovakya Komünist Partisi'nde siyasi kariyerini yürütmüş 2005 yılında kurucuları arasında olduğu Şafak Hareketi'nin (ÚSVIT) başkanlığını üstlenmiştir.[1] Hopta, 21 Aralık 2021 tarihinde 63 yaşında öldü.[2]\n" }, "Ján Kollár": { "first_paragraph": "Jan Kollár (29 Temmuz 1793, Mošovce (Mosóc), Macaristan Krallığı, Habsburg Monarşisi, şu andaSlovakya – 24 Ocak 1852, Viyana, Avusturya İmparatorluğu ), Slovak yazar (çoğunlukla şair), arkeolog, bilim insanı, politikacı ve Panslavizm ana ideoloğu.\n" }, "Jozef Sivák": { "first_paragraph": "Jozef Sivák (14 Ocak 1886 - 27 Ocak 1959 ) 9 Mart 1939'dan 11 Mart 1939'a kadar İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti'nin Slovak Özerk Hükümeti'nin başbakanıydı.[1] 1939'dan 1944'e kadar Nazi Slovak Devletinin eğitim bakanıydı.\n" }, "Michal Kováč": { "first_paragraph": "Michal Kováč (5 Ağustos 1930 Ľubiša – 5 Ekim 2016) , Slovakya Eski Devlet Başkanı ve siyasetçi. Slovakya'nın ilk Cumhurbaşkanıdır.[1]\n" }, "Ľubomír Roman": { "first_paragraph": "Ľubomír Roman (d. 12 Nisan 1944 – ö. 14 Mart 2022), Slovak siyasetçi ve aktör.[1]\n" }, "Pavol Paška": { "first_paragraph": "Pavol Paška (d. 23 Şubat 1958 – ö. 6 Nisan 2018), Slovak siyasetçidir.[1] \n2006'dan 2010'a ve yine 2012'den 2014'e kadar Slovak Cumhuriyeti Ulusal Konseyi Başkanı olarak görev yaptı. Kendisi, Yönetimsel-Sosyal Demokrasi (Smer-SD) partisi üyesiydi.\n" }, "Peter Pellegrini": { "first_paragraph": "Peter Pellegrini (d. 6 Ekim 1975, Banská Bystrica), Slovak siyasetçi. Pellegrini, Avrupa ülkesi Slovakya'da 22 Mart 2018 tarihinden 20 Mart 2020 tarihine kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Anton Vratuša": { "first_paragraph": "Anton Vratuša,[1][2] (d. 21 Şubat 1915, Dolnji Slaveči, Slovenya - ö, 30 Temmuz 2017, Ljublijana, Slovenya), Slovenya başbakanı ve Birleşmiş Milletler nezdinde Yugoslavya büyükelçiliği yapmış eski bir siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Janko Smole": { "first_paragraph": "Janko Smole (2 Haziran 1921 Ljubljana - 11 Haziran 2010), Sloven komünist partizan, Marksist-Leninist aktivist, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı. Yugoslavya'da ve Slovenya SC'de ulusal kahraman olarak anılmıştır.[1]\n" }, "Viktor Avbelj": { "first_paragraph": "Viktor Avbelj (26 Şubat 1914 - 3 Nisan 1993, Ljubljana), Sloven komünist partizan, Marksist-Leninist aktivist, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı.[1] Yugoslavya'da ve Slovenya SC'de ulusal kahraman olarak anılmıştır.[2]\n" }, "Boris Kidrič": { "first_paragraph": "Boris Kidrič (10 Nisan 1912; Viyana - 11 Nisan 1953; Belgrad), Sloven partizan, Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Edvard Kardelj ile birlikte Titoist politikaların uygulayıcısı olarak bilinir.\n" }, "Boris Kraigher": { "first_paragraph": "Boris Kraigher (14 Şubat 1914 - 4 Ocak 1967, Sremska Mitrovica), Sloven komünist partizan, Marksist-Leninist aktivist, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı.[1] Yugoslavya'da ve Slovenya SC'de ulusal kahraman olarak anılmıştır.[2]\n" }, "Borut Pahor": { "first_paragraph": "Borut Pahor (2 Kasım 1963), Sloven siyasetçi. 22 Aralık 2012'den 23 Aralık 2022'ye kadar Slovenya cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Bunun öncesinde 2008 - 2012 yılları arasında başbakanlık yapmıştır. Ayrıca 2000 - 2004 yılları arasında Slovenya Millet Meclisi başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Edvard Kardelj": { "first_paragraph": "Edvard Kardelj (d. 27 Ocak 1910 – ö. 10 Şubat 1979), Yugoslav siyaset adamı.\n" }, "Ivan Cankar": { "first_paragraph": "Ivan Cankar (10 Mayıs 1876-11 Aralık 1918) Sloven yazar, oyun yazarı, denemeci, şair ve politik aktivist. Oton Župančič, Dragotin Kette ve Josip Murn ile birlikte Sloven edebiyatında modernizmin başlatıcısı olarak kabul edilir. Slovencenin en büyük yazarı olarak kabul edilir ve bazen Franz Kafka ve James Joyce ile karşılaştırılır.\n" }, "Janez Kocijančič": { "first_paragraph": "Janez Kocijančič (20 Ekim 1941, Ljubljana, Yugoslavya - 1 Haziran 2020, Ljubljana, Slovenya), Sloven siyasetçi ve hukukçu.[1]\n" }, "Andrej Marinc": { "first_paragraph": "Andrej Marinc (d. 4 Ekim 1930; Celje), Sloven komünist politikacı, Marksist-Leninist aktivist, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı.\n" }, "Miha Marinko": { "first_paragraph": "Miha Marinko (8 Eylül 1900, Trbovlje - 19 Ağustos 1983, Ljubljana), Sloven partizan, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı. Günümüzde Slovenya'da ulusal kahraman olarak anılmaktadır.[1]\n" }, "Nataša Pirc Musar": { "first_paragraph": "Nataša Pirc Musar (9 Mayıs 1968) Sloven avukat ve yazar, eski Bilgi Komiseri (2004–2014), gazeteci ve Slovenya Kızılhaçı'nın eski başkanıdır (2015–2016). Daha çok, bilgi edinme özgürlüğü, hukuki görüş ve yüksek profilli yasal davalar hakkındaki kararları ve kitaplarıyla tanınır. Kasım 2022'de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda, Slovenya'nın ilk kadın cumhurbaşkanı seçildi.[1]\n" }, "Dušan Šinigoj": { "first_paragraph": "Dušan Šinigoj (d. 7 Kasım 1933; Dornberk), Sloven komünist politikacı, Marksist-Leninist aktivist, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı.\n" }, "Stane Kavčič": { "first_paragraph": "Stane Kavčič (d. 1919 – ö. 1987), Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde, bir Sloven komünist politikacıydı.\n" }, "Vilmos Tkálecz": { "first_paragraph": "Vilmos Tkálecz (Slovence: Vilmoš Tkalec) (8 Ocak 1894 - 27 Mayıs 1950), 1919'da Prekmurje Cumhuriyeti'nin valisi olarak görev yapan Macar-Sloven okul müdürü ve politikacıydı.\n" }, "Janez Zemljarič": { "first_paragraph": "Janez Zemljarič (d. 30 Aralık 1928; Markovci - ö. 30 Aralık 2022), Sloven komünist politikacı, Marksist-Leninist aktivist, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı.\n" }, "Abdul Raşid Yusuf Cibril": { "first_paragraph": "Abdiraşid Yusuf Cibril (Türkçe: Abdiraşid Yusuf Cibril: (İngilizce: Abdirashid Yusuf Jibril) (Arapça: عبد الرشيد يوسف جبريل:)(Somalice: Abdirashiid Yuusuf Jibriil), somali bir politikacı ve şimdiki Puntland Temsilciler Meclisi Başkanı, Somali.[1]\n" }, "Abdulkadir Mohamed Nur": { "first_paragraph": "Abdulkadir Mohamed Nur, Somalili politikacı, eski Somali İstihbarat Başkan Yardımcısı[1] ve şimdiki Somali Federal Hükûmeti Savunma Bakanı.[2][3]\n" }, "Abşir Ömer Çama": { "first_paragraph": "Abşir Ömer Çama \"Hürüse\" (English Abshir Omar Jama \"Huruse\" (Somali: Abshir Cumar Huruuse, Arapça: أبشير عمر هوروسي) Somalili politikacı ve 2 Ağustos[1] 2022'den beri Somali'nin Dışişleri Bakanıdır.[2]\n" }, "Nur Hasan Hüseyin": { "first_paragraph": "Nur Hasan Hüseyin (Somalice: Nuur Xasan Xuseen Cadde, Arapça: نور حسن حسين‎; 16 Şubat 1937 – 1 Nisan 2020), Somalili siyasetçi.\n" }, "Ismail Gamadiid": { "first_paragraph": "İsmail Diriye Gamadiid (ölümü 25 Mayıs 2020'de ilan edildi) Somali Puntlander politikacısı.\n" }, "Khalif Mumin Tohow": { "first_paragraph": "Khalif Mumin Tohow (ö. 12 Nisan 2020) Somalili politikacı.\n" }, "Mohamud Muse Hersi": { "first_paragraph": "Mahamud Muse Hersi veya Mahmud Muse Hirzi 1 Temmuz 1937 [1] - 8 Şubat 2017), bilinen adıyla Adde Musa, Somalili siyasetçi. 8 Ocak 2005'ten 8 Ocak 2009'a kadar Somali'nin Puntland bölgesinin başkanıydı [2]\n" }, "Muhammed Abdullah Hasan": { "first_paragraph": "Hacı Hafız Seyyid Muhammed Abdullah Hasan (Somalice: Sayid Maxamed Cabdille Xasan; Arapça: محمّد عبد اللّه حسن‎‎; 7 Nisan 1856-21 Aralık 1920), Somali'de Derviş Devleti'nin kurucusu olan Somalili dini ve siyasi lider. Muhammed Abdullah Hasan, Somali'de Büyük Britanya, İtalyan ve Etiyopyalı güçlere karşı 20 yıllık bir savaş vermiştir.\n" }, "Abdikani Mohamed Wa’ays": { "first_paragraph": "Abdikani Mohamed Wa'ays (? - 10 Mayıs 2020), Somalili siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Yusuf Haçı Nur": { "first_paragraph": "Yusuf Hacı Nur (23 Haziran 2019'da öldü) Somalili bir siyasetçi ve avukattı. Ayrıca Puntland Hükümeti Adalet Şefi. Puntland'ın Başyargıcıydı.\n" }, "Abdülkadir İnan": { "first_paragraph": "Abdülkadir Süleyman İnan[1][2], (Rusça: Абдулкадир Инан; Başkurtça: Әбделҡадир Инан, Äbdelqadir İnan; 26 Eylül 1889, Çıgay - 1 Ekim 1976, Ankara), Başkurt tarihçisi, halkbilimci, dilbilimci ve öğretim üyesi. Arapça, Farsça, Rusça, Almanca ve bütün Türk lehçelerini bilmekteydi. Türk folkloru, Türk tarihi, Türk inançları, Türk lehçeleri ve Türk edebiyatı üzerine araştırmalar yapmış, bu konularda 350 kadar bilimsel makale ve kitap yayımlamıştır.[3]\n" }, "Aleksandr Şotman": { "first_paragraph": "Aleksandr Vasiliyeviç Şotman (Rusça: Алекса́ндр Васи́льевич Шо́тман) (25 Ağustos (6 Eylül) 1880 Sankt-Peterburg – 30 Ekim 1937 Moskova) Sovyet devlet adamı ve Bolşevik lider.\n" }, "Alihaydar Karayev": { "first_paragraph": "Alihaydar Ağakerim oğlu Karayev (Azerice: Qarayev Ağakərim oğlu Əliheydər; d. 20 Haziran 1896 - ö. 24 Nisan 1938 ) eski Menşevik sonradan Bolşevik devrimci, Azerbaycan'ın sosyalist döneminde Adalet Halk Komiseri ve de Askerî ve Donanma İşleri Halk Komiseri.\n" }, "Andrey Bubnov": { "first_paragraph": "Andrey Sergeyeviç Bubnov (Rusça: Андре́й Серге́евич Бу́бнов) (d. 23 Mart 1883 - ö. 1 Ağustos 1938[1] - resmen 12 Ocak 1940), Ekim Devrimi önderlerinden Bolşevik devrimci, Sol Muhalefet üyesi.\n" }, "Andrey Jdanov": { "first_paragraph": "Andrey Aleksandroviç Jdanov (Rusça: Андре́й Алекса́ндрович Жда́нов / Andrey Aleksandrovich Zhdanov), (d. 26 Şubat 1896, Mariupol – ö. 31 Ağustos 1948, Moskova), Sovyet politikacı.\n" }, "Artyom Mikoyan": { "first_paragraph": "Artem (Artyom) Ivanovich Mikoyan (Rusça: Артём Ива́нович Микоя́н; Ermenice: Արտյոմ (Անուշավան) Հովհաննեսի Միկոյան Artyom (Anushavan) Hovhannesi Mikoyan; 5 Ağustos [E.U. 23 Temmuz] 1905 – 9 Aralık 1970) Sovyet Ermeni bir uçak tasarımcısı. Mikhail Gurevich ile birçok tanınmış MiG askeri uçağının tasarımını yapmıştır.\n" }, "Babken Sarkisov": { "first_paragraph": "Babken Esayeviç Sarkisov (Rusça:Саркисов, Бабкен Есаевич, 8 Aralık 1913, Şuşa - 4 Şubat 1999, Erivan) - Sovyet devlet adamı, siyasetçi.\n" }, "Boris Şerbina": { "first_paragraph": "Boris Yevdokimoviç Şerbina (Ukraynaca:  Борис Євдокимович Щербина; d. 5 Ekim 1919 - ö. 22 Ağustos 1990) 1984'ten 1989'a kadar Sovyetler Birliği Bakanlar Konseyi'nin başkan yardımcısı olarak görev yapan Ukraynalı Sovyet siyasetçi. Bu dönemde yaşanan iki büyük felaketin kriz yönetiminin başındaydı: 1986 Çernobil felaketi ve 1988 Spitak depremi.[1][2]\n" }, "Boris Yeltsin": { "first_paragraph": "Boris Nikolayeviç Yeltsin (Rusça: Бори́с Никола́евич Е́льцин) (1 Şubat 1931, Sverdlovsk - 23 Nisan 2007, Moskova), Rusya'nın ilk başbakanı ve devlet başkanı.\n" }, "Celalettin Korkmazov": { "first_paragraph": "Celalettin Asildaroğlu Korkmazov veya Celalettin Asildaroviç Korkmazov (Rusça:Джелал-Эд-Дин Асельдерович Коркмасов; 1 Ekim 1877, Kumtorqala, Dağıstan Vilayeti - 27 Eylül 1937, Moskova, Rusya SFSC), Kumuk asıllı Sovyet politikacı.[1] Vladimir Lenin'in yakın çalışma arkadaşlarındandır.[2]\n" }, "Cengiz Yıldırım": { "first_paragraph": "Cengiz Yıldırım oğlu Sultanov (Azerice: Çingiz İldırım oğlu Sultanov) (1890–1937) daha çok Cengiz Yıldırım olarak bilinir. Sovyet Kürdü Bolşevik devrimci, mucit ve Kızıl Ordu'nun Azerbaycan'ı İşgali sonrası ilk Azerbaycan Asker ve Donanma İşleri Halk Komiseri (savunma bakanı).[1]\n" }, "Anatoli Çernyayev": { "first_paragraph": "Anatoliy Sergeyeviç Çernyayev (d. 25 Mayıs 1921; Moskova – ö. 13 Mart 2017; Moskova, Rusya),Rus tarihçi, siyasetçi ve yazardır. Sovyetler Birliği'nin son günlerinde Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Mihail Gorbaçov'un başlıca dış politika danışmanıydı.\n" }, "Georgi Çiçerin": { "first_paragraph": "\n" }, "Dadaş Bünyadzade": { "first_paragraph": "Dadaş Bünyadzade (1888 – 1938) — Azeri devlet adamı ve 14 Mart 1930 ile 23 Ekim 1932 tarihleri arasında Transkafkasya SFS Cumhuriyeti'nin 3. başbakanı.\n" }, "Yakov Ganetski": { "first_paragraph": "Yakov Ganetski, Yakub Haneki veya Jakub Hanecki (Rusça: Яков (Якуб) Станиславович Ганецкий (Фюстенберг); 15 Mart 1879, Varşova, Vistula, Rus İmparatorluğu - 26 Kasım 1937, Moskova SSCB), Sovyet diplomat ve siyaset adamı.\n" }, "Georgi Beregovoy": { "first_paragraph": "Georgiy Timofeyevich Beregovoy (Rusça: Гео́ргий Тимофе́евич Берегово́й, Ukraynaca: Гео́ргій Тимофі́йович Берегови́й; d. 15 Nisan 1921 – 30 Haziran 1995) 1968 yılında Soyuz 3 görevine liderlik eden Sovyet kozmonottur.[1] Uçuşu sırasında Beregovoy 47 yaşındaydı. Bu onu yörüngeye çıkmış en erken tarihte doğmuş insan yapmaktadır, eski rekorun sahibi John Glenn'den üç ay ve üç gün önce doğmuştur, ama daha sonra X-15 pilotu Joe Walker bu rekoru kırmıştır.\n" }, "Georgi Oppokov": { "first_paragraph": "Georgi İppolitoviç Oppokov (5 Şubat 1888 / Saratov - 30 Aralık 1938 / Moskova) - Sovyet devlet adamı ve politikacı. Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin ilk hükûmetinde Adalet Komiseri (bakanı)[1].\n" }, "Grigori Zinovyev": { "first_paragraph": "Grigori Yevseyeviç Zinovyev (Rusça: Григо́рий Евсе́евич Зино́вьев; asıl adı: Овсей-Гершен Аро́нович Радомысльский/Ovsey-Gerşen Aronoviç Radomıslski; d. Annesinin soyadı Hirsch Apfelbaum adını da kullanmıştır, 11 Eylül (Gregoryen: 23 Eylül) 1883 – 25 Ağustos 1936), Yahudi kökenli Ukraynalı devrimci ve Sovyetler Birliğinin siyasetçisidir.\n" }, "Anatoli Gromıko": { "first_paragraph": "Anatoliy Andreyeviç Gromıko (Rusça: Анато́лий Андре́евич Громы́ко, 15 Nisan 1932 - 25 Eylül 2017),[1]) Sovyet-Rus bilim insanı ve diplomat.\nBarysaw, Sovyetler Birliği'nde doğdu. Uluslararası İlişkiler, Amerikan ve Afrika araştırmaları konusunda uzmanlaşmış, Rusya Bilimler Akademisi ve Rus Sanatçılar Birliği üyesiydi.\n" }, "Sergey İlyuşin": { "first_paragraph": "Sergey Vladimirovich İlyuşin, (d. 30 Mart 1894, Diliyalevo – ö. 9 Şubat 1977, Moskova), Rus asıllı Sovyet mühendis, uçak tasarımcısı. I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı'nda birçok hizmette bulunmuştur.[1]\n" }, "İsak Jvania": { "first_paragraph": "İsak Jvania (Gürcüce: ისაკ ჟვანია; 1891 - 30 Aralık 1937), Megrelcenin basın yoluyla halka ulaştırılması için çalışmalarda bulunmuş Bolşevik politikacıdır.[1]\n" }, "İvan Silayev": { "first_paragraph": "İvan Stepanoviç Silayev (d. 21 Ekim 1930 - ö. 8 Şubat 2023), Sovyet Rus siyasetçi. 1990-91 yılları arasında Rusya Federatif Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı olarak görev yaptı. RFSSC'nin son hükûmet başkanıdır.\n" }, "İvan Teodoroviç": { "first_paragraph": "İvan Adolfoviç Teodoroviç (Rusça: Ива́н Адольфо́вич Теодо́рович; Lehçe: Iwan Adolfowicz Teodorowicz) (10 Eylül 1875, Smolensk - 20 Eylül 1937[1]) Rus Bolşevik aktivist ve Sovyet devlet adamı olup ilk Gıda Halka Komiseri ve Halk Komiserleri Konseyi'nin kurucuydu (Ekim - Kasım 1917). Kendisi aynı zamanda Rus devrimci hareketinin Sovyet tarihçisiydi.\n" }, "Sergey Kirov": { "first_paragraph": "Sergey Mironoviç Kirov, (Rusça: Серге́й Миро́нович Ки́ров), (27 Mart 1886 – 1 Aralık 1934), Bolşevik lider.\n" }, "Georgiy Koşlakov": { "first_paragraph": "Georgy Koshlakov (Tacikçe:Георгий Кошлаков; d. 8 Şubat 1936 –ö. 7 Temmuz 2017), Tacikistan SSC başbakanlığı yardımcılığı görevinde bulunan Tacik Sovyet siyasetçi. 23 Ocak 1989'da görev yaptığı esnada 1989 Gissar depremi meydana gelmiştir.\n" }, "Aleksey Kosıgin": { "first_paragraph": " \n" }, "Solomon Lozovski": { "first_paragraph": "Solomon Alexandr Lozovsky (gerçek adı: Samuil Abramoviç Dridzo) (1878; Danilovka, Ukrayna - 1952, Sovyetler Birliği), Yahudi kökenli Ukraynalı komünist.\n" }, "Mikola Skripnik": { "first_paragraph": "Mikola Oleksiyoviç Skripnik (Ukraynaca: Микола Олексійович Скрипник) veya bilinen diğer adıyla Nikolay Alekseyeviç Skripnik (25 Ocak 1872 - 7 Temmuz 1933), Ukrayna'nın bağımsızlığını savunan ve Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ndeki Ukraynizasyon isimli kültürel çabalara öncülük eden Ukraynalı Bolşevik devrimci ve Ukrayna Halk Komiserleri Konseyi Başkanı. Uğraştığı politikaların tersine çevrilmesi ve görevinden alınması üzerine, savunduğu politikalardan pişmanlık duymasına zorlandı. Fakat Skripnik bunu reddetti ve ardından intihar etti.[1][2]\n" }, "Mîroyê Esed": { "first_paragraph": "Mîroyê Esed (Rusça: Миро Асадович Мстоян/Miro Asadoviç Mstoyan, 5 Eylül 1919 – 4 Şubat 2008), Sovyet Kürdü yazar, Ermenistan SSC Yüksek Sovyeti 10. Dönem milletvekili, gazeteci.\n" }, "Mirza Davud Hüseynov": { "first_paragraph": "Mirzə Davud Hüseyinov (Mart 1894 – 21 Mart 1938) — Azerbaycan Devrim Komitesi Başkan Yardımcısı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1921 Mayıs-Aralık tarihleri arasında Dış İşleri Bakanı, 1925 yılı içinde Maliye Bakanı. Ayrıca Yüksek İktisat Şûrası Başkanlığı, Transkafkasya SFSC XKS Başkan Yardımcılığı, Transkafkasya SFSC Halk Maliye Komiserliği,[1] Tacikistan Komünist Partisi Merkez Komite Birinci Kâtipliği (1930-1933)[2] görevlerinde de bulunmuştur.[3]\n" }, "Nado Mahmudov": { "first_paragraph": "Nado Mahmudov (Rusça: Nado Hudoeviç Mahmudov (Надо Худоевич Махмудов, Kürtçe: Nadoyê Xudo Maxmûdov); 1 Ocak 1907 – 1990), Sovyet Kürdü yazar ve siyasetçi, SSCB Yüksek Sovyeti 1. dönem milletvekili,[1] Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulaştırma bakanı yardımcısı, kamu hizmetleri komiseri, belediye ekonomisi ve pamuk üretiminden sorumlu devlet komitesi başkanı.[2][3]\n" }, "Nedirbay Aytakov": { "first_paragraph": "Nedirbay Aytakoviç Aytakov (Türkmence: Nedirbay Aytakowiç Aytakow; Rusça: Недирбай Айтакович Айтаков; 1894 - 28 Ekim 1938), Sovyet Türkmen devrimci ve siyasetçi.\n" }, "Nikolay Rıjkov": { "first_paragraph": "Nikolay İvanoviç Rıjkov (Rusça: Николай Иванович Рыжков; d. 28 Eylül 1929 Donetsk, SSCB), Rus devlet adamı. 1985-1991 yılları arasında Sovyetler Birliği Bakanlar Konseyi Başkanı olarak görev yaptı.[1] Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi (1956-1991), Yüksek Sovyet meclisi Sverdlovsk bölgesi milletvekili (1974-1989).[2] Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra 1995-2003 yılları arasında Duma milletvekilliği ve 2003 yılından itibaren de Federasyon Konseyi üyeliği yaptı.[3]\n" }, "Yakov Pavlov": { "first_paragraph": "Yakov Fedotoviç Pavlov (Rusça: Я́ков Федо́тович Па́влов; 4 Ekim 1917 - 29 Eylül 1981), Sovyet Kızıl Ordu askerlerinin Stalingrad Muharebesi sırasında kendi ismini taşıyan Pavlov'un Evi 'ni düşman askerlerinden savunarak Sovyetler Birliği Kahramanı madalyası almış bir Sovyet askeri.\n" }, "Roman Malinovski": { "first_paragraph": "Roman Vatslavoviç Malinovski (Rusça: Роман Вацлавович Малиновский) (1876-1918) Rus Bolşevik Partisi Merkez Komitesine kadar yükselmiş Ohranka ajanıdır.\n" }, "Aleksandr Saburov": { "first_paragraph": "Aleksandr Nikolayeviç Saburov (Rusça: Алекса́ндр Никола́евич Сабу́ров) (1 Ağustos 1908 – 15 Nisan 1974) II. Dünya Savaşı Doğu Cephesinde verilen Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Nazi işgali altındaki Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti topraklarında faaliyet gösteren Sovyet partizanlarının komutanı.\n" }, "Sergey Sobyanin": { "first_paragraph": "Sergey Semyonoviç Sobyanin (Rusça: Серге́й Семёнович Собя́нин); d. 21 Haziran 1958) 21 Ekim 2010'dan bu yana Moskova'nın 3. Belediye Başkanı olarak görev yapan bir Rus siyasetçi.\n" }, "Samand Siyabendov": { "first_paragraph": "Samand Aliyeviç Siyabendov (Rusça: Саманд Алиевич Сиабандов, Kürtçe: Semendê Elî Siyabendov; 20 Kasım 1909, Kars Oblastı - 14 Kasım 1989, Erivan), Belarus Cephesi 48. Ordu 217. Piyade Tümeni 755. Piyade Alay komutan yardımcısı yarbay, Sovyet Kürdü Sovyetler Birliği Kahramanıdır.[3]\n" }, "Sovyetler Birliği başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Başbakanı (Rusça: Глава Правительства СССР; Glava Pravitel'stva SSSR), Sovyetler Birliği'ndeki hükûmet başkanının resmi olmayan adıdır. Bu makamın resmi adı, farklı yıllarda farklı şekilde olmuştur.\n" }, "Sovyetler Birliği liderleri listesi": { "first_paragraph": "\n" }, "Mirsaid Sultangaliyev": { "first_paragraph": "Mirsaid Sultangaliyev (13 Temmuz 1892; Elimbetova, Başkurdistan - 28 Ocak 1940; Kazan, Tataristan ÖSSC), Orta Asya'daki Türk halklarını birleştirerek sosyalist bir Türkistan devleti kurmak istemiş Tatar lider ve düşünce adamı. Müslüman \"ulusal komünizm\"in kurucusudur.\n" }, "Şeyhulla Çanbarisov": { "first_paragraph": "Şeyhulla Habibulloviç Çanbarisov (Rusça: Шайхулла Хабибуллович Чанбарисов, Shaikhulla Habibullovich Chanbarisov; d. 22 Mayıs 1916; Büzdek, Büzdek ili - ö. 4 Ekim 1996; Ufa), Sovyet Başkurt bilim insanı, tarih bilimleri doktoru, politikacı, asker, profesör. Ufa Rektörleri Konseyi başkanlığı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Ufa'daki yerel örgütünün lideri olan Çanbarisov, Ufa'nın milletvekilliğini de yapmıştır.\n" }, "Aleksandr Şlyapnikov": { "first_paragraph": "Aleksandr Gavriloviç Şlyapnikov (Rusçası: Александр Гаврилович Шляпников) (30 Ağustos 1885, Murom – 2 Eylül 1937, Moskova), Rus komünist siyasetçi, sendika lideri ve metal işçisi.\n" }, "Dmitri Ustinov": { "first_paragraph": "Dmitri Fyodoroviç Ustinov (Rusça: Дмитрий Фёдорович Устинов; 30 Ekim 1908, Samara, Rus İmparatorluğu - 20 Aralık 1984, Moskova, SSCB), Kızıl Ordu komutanı ve Sovyetler Birliği Mareşali. 1976 yılından ölümüne kadar Sovyetler Birliği Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Vladimir Gusev (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Vladimir Kuzmich Gusev (Rusça:Владимир Кузьмич Гусев, d. 19 Nisan 1932 – ö 29 Ağustos 2022), Sovyet-Rus siyasetçi.\n" }, "Vladimir İvaşko": { "first_paragraph": "Vladimir Antonoviç İvaşko (Rusça: Влади́мир Анто́нович Ива́шко; Ukraynaca: Володимир Антонович Івашко; 28 Ekim 1932-13 Kasım 1994), 24 Ağustos 1991-29 Ağustos 1991 tarihleri arasında geçici olarak Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin son Genel Sekreteri olan Ukrayna asıllı siyasetçidir.\n" }, "Vladimir Milyutin": { "first_paragraph": "Vladimir Pavloviç Milyutin (5 Kasım 1884, Lgovskiy, Rus Çarlığı – 30 Ekim 1937 Kursk, Sovyetler Birliği) - Sovyet devlet adamı. İlk Sovyet hükûmetinde Tarım Halk Komiseri (bakanı) olarak görev yaptı. 1910 yılında Menşeviklerden ayrılarak RSDİP'nin Bolşevik kanadına katıldı.\n" }, "Vlas Çubar": { "first_paragraph": "Vılas Yakovleviç Çubar (Ukraynaca: Влас Якович Чубар Rusça: Вла́с Я́ковлевич Чуба́рь) (22 Şubat 1891 – 26 Şubat 1939), Bolşevik devrimci, Ukrayna 1932-33 kıtlık yılları politikalarının etkili isimlerinden Sovyet politikacı.[1]\n" }, "Yuri Çurbanov": { "first_paragraph": "Yuri Mihayloviç Çurbanov (Rusça: Ю́рий Миха́йлович Чурба́нов, 11 Kasım 1936 - 7 Ekim 2013), Sovyet siyasetçi, Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Leonid Brejnev'in damadı.\n" }, "Yuri Maslyukov": { "first_paragraph": "Yuri Dmitriyevich Maslyukov (Rusça: Юрий Дмитриевич Маслюков; d. 30 Eylül 1937 - ö. 1 Nisan 2010) Sovyet ve Rus devlet adamı ve siyasi figür,\n" }, "T. B. Ekanayake": { "first_paragraph": "Thilakarathne Bandara Ekanayake (d. 28 Ağustos 1954, Kolombo - ö. 6 Aralık 2020, Kolombo, Sri Lanka), Sri Lankalı siyasetçi.\n" }, "W. J. M. Lokubandara": { "first_paragraph": "Wijesinghe Jayaweera Mudiyanselage Lokubandara (Sinhala:විජෙසිංහ ජයවීර මුදියන්සේලාගේ ලොකුබණ්ඩාර, Tamilce:விஜேசிங்க ஜயவீர முதியன்சேலாகே லொக்குபண்டார; 5 Ağustos 1941 - 14 Şubat 2021), bilinen adıyla; W. J. M. Lokubandara, Sri Lankalı siyasetçi. \n" }, "M. K. A. D. S. Gunawardana": { "first_paragraph": "Munasinghe Kariyawasam Appuhamilage Don Somadasa Gunawardana (d. 6 Mart 1947 – 19 Ocak 2016 ), Srilankalı siyasetçi. Parlamentoda  Sri Lanka Özgürlük  Partisi ve Merkezi Ulusal Parti Üyesi olarak görev yapmıştır.  Çevre bakanı 12 Ocak 2015'te ölünce yerine geçmiştir.\n" }, "Mahinda Rajapaksa": { "first_paragraph": "Don Percy Mahendra Rajapaksa ya da Mahinda Rajapaksa (Seylanca: පර්සි මහේන්ද්‍ර රාජපක්ෂ; Tamilce: மஹிந்த ராஜபக்) (d. 18 Kasım 1945), Sri Lankalı avukat ve siyasetçi. Rajapaksa, Asya kıtasına dahil edilen ada ülkesi Sri Lanka'da 26 Ekim 2018-15 Aralık 2018 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur. Rajapaksa bu görevinden önce 2004-2005 yıllar arasında başbakan, 2005 ile 2015 yılları arasında da Sri Lanka devlet başkanlığı görevini yürütmüştür. Rajapaksa, kardeşi Gotabaya Rajapaksa'nın devlet başkanlığı görevine gelmesinin ardından 21 Kasım 2019 tarihi itibarıyla toplamda üçüncü kez olmak üzere yeniden başbakanlık makamına gelmiştir.\n" }, "Rohana Wijeweera": { "first_paragraph": "Rohana Wijeweera (14 Temmuz 1943 - 13 Kasım 1989), Sri Lankalı marksist politikacı, Janatha Vimukthi Peramuna partisinin kurucusu.\n" }, "Suranimala Rajapaksha": { "first_paragraph": "Jayasinghe Rajapakse Mohottige Don Suranimala Rajapaksha (Sinhala: සුරනිමල රාජපක්ෂ) (d. 5 Ocak 1949 – ö. 14 Mart 2016), Sri Lankalı politikacı. 1994'ten bu yana Sri Lanka parlamentosu üyesiydi. 2001-2004 arası ülkesindeki bir partinin başkanlığını yaptı.\n" }, "Tudor Gunasekara": { "first_paragraph": "Ranasinghe Hettiarachchige Tudor Edward Ranasinghe Gunasekara[1] ya da Tudor Gunasekara (Sinhala: ටියුඩර් ගුණසේකර) (d. 23 Ocak 1935 – ö. 29 Ağustos 2021), Sri Lankalı siyasetçi ve diplomat.[2][3]\n" }, "Salih Abdullah": { "first_paragraph": "Salih Abdullah \"Goş\" (d. Nuri), tümgeneral rütbesindeki Sudanlı asker, siyasetçi ve devlet personeli. Sudan'ın iç güvenlik birimlerinin başı, Ulusal İstihbarat ve Güvenlik Servisi şefi ve Sudan devlet başkanının ulusal güvenlik danışmanı pozisyonlarında bulunmuştur.\n" }, "Babikir İvadullah": { "first_paragraph": "Babikir İvadullah (Arapça: بابكر عوض الله; 2 Mart 1917 – 17 Ocak 2019), Sudanlı Arap kökenli siyasetçi ve eski başbakan.[1]\n" }, "Hasan et-Turabi": { "first_paragraph": "Hassan 'Abd Allah al-Turabi[1] (1 Şubat 1932 – 5 Mart 2016)[2] , Sudanlı İslami lider ve siyasetçi. Kendisi Sudan'ın tanınmış politik modern figürlerinden birisi olmuştur . Ünlü lider ve siyasetçi Hasan  el-Turabi Kassala, Sudan'da doğdu. Al-Turabi Ulusal Sudan İslami Hareketi (NIF) kurucusudur. Ayrıca uluslararası Asamble'de 1996-1999 arası görev almıştır. Popüler Kongre Partisi'ni 1999'da kurarak ölümüne kadar başında kalmıştır. Sadık el-Mehdi ile görüş ayrılıkları yaşamıştır.\n" }, "Mahmud Muhammed Taha": { "first_paragraph": "Mahmud Muhammed Taha, 1909 Rufaa, Sudan doğumlu Müslüman düşünür ve yazar. Dinden çıkmak iddiasıyla suçlanıp idam edilmiştir.\n" }, "Gabriel Tang": { "first_paragraph": "Gabriel Gatwech Chan (bilinen adı ve lakabıyla : Gabriel Tang ya da Gabriel Tang Ginye; (d. 1960[1] ; ö. 4 Ocak 2017) ,Güney Sudanlı isyancı milislerin lideri general. General Tang Hartum'da Sudan hükûmet i karşıtı güney sınır milis kuvvetini kurarak savaş açmıştır.[2] Seçtiği savaşçıların çoğu bölge yerli etnik gruplardan oluşmaktaydı.[3] General Tang idaresindeki milisler 2006'da Sıdan Silahlı Kuvvetlerine karşı yaptıkları suikastte 150 kişinin ölümüne sebep olmuşlardır. 2009'da ise Sudan Halk Kurtuluş Ordusu (SPLA) daha önceden varılan barış antlaşması silahlı eylemler artınca bozulmuştur.[2] Nisan 2011'de Hükûmet Yetkililerine göre General Tang milisleri ile SPLA arasında Jonglei'deki çatışmalarda 57 kişi ölmüştür.[2] Kısa bir süre sonra General Tang ve yanındakiler teslim olmuş SPLA güçlerince Tang Juba, Güney Sudan'da ev hapsine alınmıştır.[4] Güney Sudan İç Savaşı'nda, Lam Akol milis hareketiyle ortalık yapan General Tang milisleri Juba kentinde \nUlusal Demokratik Hareketi adıyla birleşmişler Tang'da başkanları olmuştur.[5] Ocak 2017'de John Uliny idaresindeki isyancılar grubuyla SPLM-IO kuvvetleri arasında silahlı çatışma çıkmıştır.[1] Kuzey Üst Nil Hamra bölgesine kadar yayılan bu çatışmalarda 4 Ocak 2017'de John Ulıny ve General Tang dahil 20 kişi ölmüştür.\n" }, "Chan Santokhi": { "first_paragraph": "Chandrikapersad Santokhi ya da daha yaygın olarak bilinen Chan Santokhi (d. 3 Şubat 1959; Lelydorp, Surinam), Surinamlı siyasetçi ve eski bir polis şefi. Santokhi, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 16 Temmuz 2020 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Dilip Sardjoe": { "first_paragraph": "Dilip Sardjoe (d. 11 Kasım 1949 –ö. 15 Ocak 2023), Surinamlı siyasetçi ve iş adamı. Rudisa Holdingmaatschappij N.V.'nin CEO'su ve kurucusuydu.[1][2][3]\n" }, "Winston Lackin": { "first_paragraph": "Winston Guno Lackin (23 Aralık 1954 – 11 Kasım 2019), Surinamlı siyasetçidir.[1][2]\n" }, "Abdurrahman Mustafa": { "first_paragraph": "Abdurrahman Mustafa (1964, Taşlıhüyük, Halep), Suriye Türkmeni asıllı Suriyeli siyasetçidir. Suriye Türkmen partilerini ve gruplarını temsil eden çatı oluşumu Suriye Türkmen Meclisinin eski başkanı ve Suriye Geçici Hükûmeti Başbakanı.\n" }, "Adil Arslan (politikacı)": { "first_paragraph": "Adil Arslân (1880 - 23 Ocak 1954 Lübnanlı Dürzi bir politikacı, yazar ve şairdi.[1][2] Prens Şakib Arslan ve Nasib Arslan'ın ağabeyleriydi. Osmanlı Meclsi'nde Lübnan Milletvekiliği, Suriye Vali Yardımcılığı (1918-1919), ve Irak ve Suriye Kralı Faysal'ın danışmanlığını yaptı (1919-1920).[3]\n" }, "Ali Rikabi": { "first_paragraph": "1299 (1883) İs.-17[1]\n" }, "Edib Çiçekli": { "first_paragraph": "Edib el-Çiçekli (Arapça: أديب الشيشكلي, romanize: ʾAdīb aš-Šīšaklī) (1909 - 27 Eylül 1964) Suriye askeri lideri ve 1953'ten 1954'e kadar Suriye Devlet Başkanıydı.\n" }, "Enes el-Ebda": { "first_paragraph": "Enes el-Ebda (d. 1967), Mart 2016-Mayıs 2017 tarihleri arası Suriye Devrimi Muhalefet Güçleri Koalisyonu'nun başkanı olan Suriyeli bir politikacı. 6 Mayıs 2017'de görevinden istifa etti ve yerine Riad Seif getirildi. 29 Haziran 2019'da, ertesi gün Başbakan olarak atadığı Abdurrahman Mustafa'nın yerine Suriye Geçici Hükûmeti Başkanı seçildi.\n" }, "Faruk eş-Şara": { "first_paragraph": "Faruk eş-Şara (d. 10 Aralık 1938), Suriyeli diplomat ve siyasetçi. Esad rejiminin önde gelen simalarından birisidir. 1984-2006 arasında devlet başkan yardımcısı iken dışişleri bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Faysal Mikdad": { "first_paragraph": "Faysal Mikdad (Arapça: فيصل المقداد; d. 1954) Suriyeli diplomat ve siyasetçi. 22 Kasım 2020'den beri Suriye Dışişleri Bakanı olarak görev almaktadır.\n" }, "Hakkı Bey el-Azm": { "first_paragraph": "Hakkı el-Azm (Arapça: حقي العظم Ḥaqqī al-'Aẓm) (d. Şam 1864, ö. 1955) Suriyeli bir politikacı. Osmanlı hükûmetinde aktifti ve daha sonra cumhuriyet Suriye'sinde ilk başbakan olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Halid el-Azm": { "first_paragraph": "Halid el-Azm (Arapça: خالد العظم, 11 Haziran 1903 - 18 Kasım 1965), Suriye'nin ulusal lideri ve beş kez başbakan ve 4 Nisan - 16 Eylül 1941 tarihleri arasında devler başkanı vekili idi. Suriye'nin en önde gelen siyasi ailelerinden biri olan el-Azm ailesinin üyesiydi ve bir Osmanlı diyanet nazırının oğluydu.\n" }, "Haşim el-Etâsî": { "first_paragraph": "Haşim el-Etâsî[1] (Arapça: هاشم الأتاسي; 11 Ocak 1875 - 5 Aralık 1960), 1936'dan 1939'a, 1949'dan 1951'e ve 1954'ten 1955'e kadar Suriye devlet başkanı olarak görev yapmış Suriye milliyetçisi siyasetçi ve devlet adamı.\n" }, "Hüsnü Zaim": { "first_paragraph": "Hüsnü Zaim (Arapça: حسني الزعيم, Ḥusnī az-Za'īm) (11 Mayıs 1897 - 14 Ağustos 1949), Kürt kökenli bir Suriye askeri subayı ve politikacısıydı. Hüsnü Zaim,[1] Osmanlı Ordusunda bir subaydı. Fransa, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Suriye üzerindeki sömürge mandasını kurduktan sonra, Fransız Ordusunda subay oldu. 1946'da Suriye'nin bağımsızlığından sonra genelkurmay başkanlığına getirildi ve 1948 Arap-İsrail Savaşı'nda Suriye Ordusunu, İsrail Ordusuna karşı savaşa sokması emredildi. Arap Birliği güçlerinin bu savaşta yenilmesi Suriye'yi ve ülkenin kaotik parlamenter demokrasisine olan güveni sarstı ve Zaim'in 1949'da iktidarı ele geçirmesine izin verdi. Ancak devlet başkanı olarak yönetimi kısa sürecekti: Birkaç ay içinde idam edildi.\n" }, "Mansur el-Atraş": { "first_paragraph": "Mansur el-Atraş (Arapça: منصور الأطرش, 3 Şubat 1925, el-Kureyya - 14 Kasım 2006), Suriyeli bir siyasetçi ve gazetecidir. El-Atraş, üniversite arkadaşlarıyla birlikte 1947'de Baas Partisinin ve Suriye bölgesel kolunun kurucu üyelerindendi. Edib Çiçekli'nin devlet başkanlığı sırasında (1951-54) hükûmet karşıtı bir aktivist oldu ve iki kez mahkum edildi. Çiçekli'nin, El-Atraş'ın babası Sultan el-Atraş'ın desteğini kazanmak için yaptığı başarısız bir girişim sebebiyle serbest bırakıldı. Çiçekli'nin bir askerî darbe sonucu devrildiği 1954'te el-Atraş, parlamento seçimlerinde milletvekili seçilse de Said el-Gazi hükûmetinde görev alma teklifini reddetti. Birleşik Arap Cumhuriyeti döneminde (1958-61), Mısır'ın Pan Arabist Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnâsır'ın destekçilerindendi. Suriye'nin Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden ayrılmasına karşı çıktı ve bunu protesto etmek için art arda gelen ayrılıkçı hükûmetlerde görev alma tekliflerini geri çevirdi.\n" }, "Mehmed Ali Bey el-Abid": { "first_paragraph": "Muhammed Ali el-Abid (Arapça: محمد علي العابد Muhammed 'Ali el-'Ābid, 1867- 22 Ekim 1939), aynı zamanda Mehmed Ali Bey olarak da bilinir,[1] Suriye devlet başkanı olarak (11 Haziran 1932'den 21 Aralık 1936'ya kadar) Şam'daki milliyetçi Suriye parlamentosunun adayı olarak, ülkenin egemenliğin Fransa'dan kısmen tanınmasından sonra atandı. Fransa, Suriye'yi yoğun milliyetçi baskı altındaki bir ulus olarak tanımayı kabul etti, ancak 1946'ya kadar birliklerini tamamen geri çekmedi.\n" }, "Mişel Eflak": { "first_paragraph": "Mişel Eflak (Arapça: ميشيل عفلق) (9 Ocak 1910 - 23 Haziran 1989), Suriyeli düşünür, sosyolog, Arap milliyetçisi politikacı. Düşünceleri Baasçılık fikrinin ortaya çıkmasında ve bu fikir etrafında gelişen siyasal hareketin oluşmasında çok önemli rol oynamıştır. Bu siyasi düşünceye gönül verenlerin bazıları tarafından, Baasçılığın fikir babası olarak anılmaktadır. Yaşamı boyunca en önemlileri Tek Kader için Savaş (1958) ve Arap Devrimi Hareketinin Çarpıtılmasına Karşı Mücadele (1975) olmak üzere çeşitli kitaplar yayımlamıştır.\n" }, "Muhammed es-Sufi": { "first_paragraph": "Muhammed el-Sufi (Arapça: محمد الصوفي; 1927 - 19 Kasım 2018), Suriye Ordusunda feldmareşaldi.[1] 1963 Suriye Darbesi'nde rol oynadı ve aynı yılın Mart ve Mayıs ayları arasında kısa bir süre savunma bakanı olarak görev yaptı. Siyasi olarak bir Nasırcıydı, ordudaki Baasçı rakipleri tarafından kenara itildi ve 1990'larda Suriye'ye dönmeden önce siyaset sahnesinden ayrıldı.\n" }, "Münif Razzaz": { "first_paragraph": "Münif er-Razzaz (Arapça: منيف الرزاز; 19 Aralık 1919 - 16 Eylül 1984), Nisan 1965'te düzenlenen 8. Ulusal Kongre'de göreve seçilen Arap Sosyalist Baas Partisi Ulusal Komutanlığı'nın ikinci ve son Genel Sekreteri olan Ürdünlü-Suriyeli bir hekim ve politikacı.\n" }, "Nazım el-Kudsi": { "first_paragraph": "Nazım el-Kudsi (Arapça: ناظم القدسي; 14 Şubat 1906 - 6 Şubat 1998[1]), 14 Aralık 1961'den 8 Mart 1963'e kadar Suriye Devlet Başkanı olarak görev yapan Suriyeli bir politikacı.\n" }, "Randa Kassis": { "first_paragraph": "Randa Kassis (Arapça: رندة قسيس), Fransız-Suriyeli bir siyasetçi, Beşar El Esad Suriye rejimine muhalif seküler bir politikacı. Çoğulcu Toplum Hareketi'nin kurucusu ve Başkanı ve Astana Platformu Başkanıdır. Ağustos 2012'ye kadar Suriye Ulusal Konseyinin bir üyesiydi.[1][2]\n" }, "Sami el-Cundi": { "first_paragraph": "Sami el-Cundi (Arapça: سامي الجندي; 15 Aralık 1921 - 14 Aralık 1995) Suriyeli Baasçı bir siyasetçi ve Mişel Eflak'ın takipçisiydi.\n" }, "Sultan el-Atraş": { "first_paragraph": "Sultan el-Atraş, (5 Mart 1891[1] - 26 Mart 1982) (Arapça: سلطان الأطرش), yaygın olarak bilinen adıyla Sultan Paşa el-Atraş (Arapça: سلطان باشا الأطرش), önde gelen bir Suriye milliyetçisi Arap Dürzi lider ve Suriye Devrimi'nin (1925-27) başkomutanıydı. Fransızlara karşı savaştı. Suriye ve Dürzi tarihinin en etkili isimlerinden biri olarak Cebel el-Dürzi'nin ve genel olarak Suriye'nin kaderinin belirlenmesinde önemli bir rol oynadı.\n" }, "Buseyna Şaban": { "first_paragraph": "Buseyna Şaban (Arapça: بثينة شعبان; d. 1953, Humus), Suriyeli akademisyen siyasetçi. 2008'den beri Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın siyaset ve basın danışmanı olarak görev yapmaktadır. 2002-2008 yılları arasında göçmen bakanlığı yapmıştır.\n" }, "Şükri el-Kuvvetli": { "first_paragraph": "Şükri el-Kuvvetli (Arapça: شكري القوّتلي, 6 Mayıs 1891 - 30 Haziran 1967), bağımsızlık sonrası Suriye'nin ilk devlet başkanıydı. Kariyerine Osmanlı İmparatorluğu'nun Arap topraklarının bağımsızlığı ve birliği için çalışan bir muhalif olarak başladı ve bu nedenle aktivizmi nedeniyle hapsedildi ve işkence gördü. Suriye Krallığı kurulduğunda, Kuvvetli bir hükûmet yetkilisi oldu, ancak monarşizmden hayal kırıklığına uğradı ve cumhuriyetçi Bağımsızlık Partisini kurdu. Kuvvetli, 1920'de Suriye'yi kontrol altına alan Fransızlar tarafından derhal ölüme mahkum edildi. Daha sonra, Suriye-Filistin Kongresi'nin baş büyükelçisi olarak görev yaptığı ve Suudi Arabistan ile özellikle güçlü bağlar geliştirdiği Kahire'ye yerleşti. Bu bağlantılarını Büyük Suriye İsyanı'nı (1925-1927) finanse etmek için kullandı. 1930'da Fransız yetkililer Kuvvetli'yi affetti ve Kuvvetli ardından Suriye'ye döndü ve yavaş yavaş Ulusal Blok'un başlıca lideri oldu. 1943'te Suriye devlet başkanı seçildi ve üç yıl sonra ülkenin bağımsızlığını sağladı.\n" }, "Tevfik Bey": { "first_paragraph": "Seyyid Ahmed Tevfik Bey Şerif Efendi (Arapça: سيد احمد توفيق باي شريف أفندي), Suriyeli Arap gezgin ve siyasetçi. Suudi Arabistan kralı İbn Suud'un hizmetinde iken 1932'de Sincan'a seyahat etti. Çinli Müslüman Daotai Ma Shaowu tarafından sınır dışı edildi. 26 Ağustos'ta Kaşgar vahalarına ulaştı.[1] Çin Cumhuriyeti hükûmetine sadık 36. Tümenin (Ulusal Devrimci Ordusu) Çinli Müslüman kuvvetlerine karşı savaşan Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin Uygur ve Kırgız Türk Müslüman savaşçılarına katıldı. Tevfik Bey bir Pan-İslamcıydı.\n" }, "Abdurrahman bin Faysal bin Türkî el-Suud": { "first_paragraph": "Abdurrahman bin Faysal bin Türkî el-Suud (Arapça: عبد الرحمن بن فيصل بن تركي آل سعود; d. 1845 - ö. 1928, Riyad), Necid emiri, Suudi Arabistan Krallığı'nın kurucusu Abdülaziz el-Suud'un babası.\n" }, "Bender bin Sultan": { "first_paragraph": "Bender bin Sultan bin Abdulaziz es-Suud (2 Mart 1949), 1983 ile 2005 yılları arasında Suudi Arabistan krallığının Washington, DC büyükelçisi olarak görev yapmıştır. Suudi Arabistan kralı Abdullah tarafından 16 Ekim 2005 tarihinden itibaren güvenlik konsey başkanı olarak görevlendirilmiştir.\n" }, "Nura el-Feyz": { "first_paragraph": "Nura bint Abdallah el Feyz (Arapça: نورة بنت عبد الله الفايز; d. 1956, Şakra),[1] Suudi Arabistanlı siyasetçi. 2009 yılında Eğitim Bakanı olarak görevlendirildi ve ülkesinin ilk kadın bakanı oldu.[2]\n" }, "Nayif bin Abdülaziz el-Suud": { "first_paragraph": "Nayif bin Abdülaziz el-Suud (Arapça: نايف بن عبد العزيز آل سعود; d. 1934, Taif - ö. 12 Haziran 2012, Cenevre), Suudi prens, 2011-2012 yılları arasında Suudi Arabistan veliaht prensi ve 1975-2012 yılları arasında Suudi Arabistan içişleri bakanı.\n" }, "Ossama bin Abdul Majed Shobokshi": { "first_paragraph": "Usame bin Abdül Mecit Subaşı\n(Arapça:أسامة بن عبد المجيد شبكشي;\nd. 21 Ekim 1943 – ö. 31 Mart 2023), Suudi Arabistanlı siyasetçi ve diplomat. Subaşı, 21 Ekim 1943'te Cidde, Suudi Arabistan'da doğdu. Almanya'daki Erlangen Üniversitesi'nde tıp öğrenimi gördü. Cidde'deki Kral Abdülaziz Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. Ardından siyasete girerek 1995 ile 2003 yılları arasında Suudi Arabistan Sağlık Bakanı ve ülkesinin Almanya büyükelçisi olarak görev aldı. Subaşı, 31 Mart 2023'te hayata veda etti.[1]'\n" }, "Mişel bin Abdülaziz el-Suud": { "first_paragraph": "Mişel bin Abdülaziz el-Suud (Arapça: مشعل بن عبد العزيز آل سعود; d. 5 Eylül 1926, Riyad - ö. 3 Mayıs 2017, Riyad), Suudi Arabistan Kraliyet ailesi üyesi prens, iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Yusuf bin Ahmed el-Useymim": { "first_paragraph": "Yusuf bin Ahmed el-Useymin, (Arapça: يوسف بن أحمد العثيمين) Suudi siyasetçi ve diplomat. 2016-2021 yılları arasında İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri olarak görev aldı. \n" }, "Adolfo Zaldívar": { "first_paragraph": "Miguel Adolfo Gerardo Zaldívar Larraín (13 Eylül 1943 - 27 Şubat 2013), Şilili politikacı. Aysen bölgesi senatörü olan isim, 12 Mart 2008-13 Mart 2009 tarihleri arasında Şili Senatosu Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Andres Aylwin": { "first_paragraph": "Andrés Aylwin Azócar (d. 20 Haziran 1925 –ö. 20 Ağustos 2018), Şilili avukat, siyasetçi ve aktivisttir. 1965'ten 1973'e kadar Şili Hristiyan Demokrat Partisi'ni temsilen Şili Temsilciler Meclisi'nde delege olarak görev yapan Aylwin aynı zamanda 1990-1998 yılları arasında Şili Devlet başkanı olarak görev yapan Patricio Aylwin'in kardeşidir.[1][2][3][4][5][6][7]\n" }, "Hugo Ballesteros Reyes": { "first_paragraph": "Hugo Eugenio Ballesteros Reyes (3 Ocak 1931 –7 Nisan 2019), Şilili siyasetçi ve diplomat. \n" }, "Julio Canessa": { "first_paragraph": "Julio Canessa Roberts (19 Mart 1925 – 24 Ocak 2015)[1] , Şilili asker ve politikacı. 1973'te Cunta yönetimini deviren orduda yer alan generallerdendi. 1973 ve 1990 arası orduda, 1998 - 2006 arası da senatör olarak politikada yer aldı.\n" }, "José Miguel Carrera": { "first_paragraph": "José Miguel Carrera Verdugo (15 Ekim 1785 Santiago - 4 Eylül 1821, Mendoza, Arjantin'de idam edildi), Güney Amerikalı milli kahraman ve Şilili politikacı.\n" }, "Chris Watson": { "first_paragraph": "John Christian Watson (9 Nisan 1867 - 18 Kasım 1941), Avustralyalı siyasetçi, 27 Nisan 1904'ten 18 Ağustos 1904'e kadar Avustralya başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Luis Corvalán": { "first_paragraph": "Luis Alberto Corvalán Castillo Lepe (14 Eylül 1916, Puerto Montt- 21 Temmuz 2010[1]) Şilili politikacı ve Şili Komünist Partisi eski genel sekreteri.\n" }, "Roberto Delmastro": { "first_paragraph": "Roberto Delmastro Naso (d. 17 Ekim 1945 ; ö. 26 Aralık 2014), Şilili poltikacı ve mühendis. Delmastro Santiago doğumludur. Mart 1998 ile Mart 2014 arası Şili Meclisi'nde bürokratlık yaptı.\n" }, "Álex Figueroa": { "first_paragraph": "Álex Adolfo Figueroa Muñoz (20 Eylül 1961 – 25 Aralık 2018), Şilili siyasetçi ve fizikçidir. \n" }, "Rosa González Román": { "first_paragraph": "Rosa González Román (d. 23 Temmuz 1942 – ö.21 Ocak 2019), Şilili kadın gazeteci ve siyasetçidir. \n" }, "Antonio Horvath": { "first_paragraph": "Antonio Horvath (d. 3 Ocak 1950 – ö. 23 Mayıs 2018), Şilili siyasetçidir. 1990-1994 arasında Şili parlamentosu'na girerek milletvekili olmuş daha sonra 1994'ten 2018'e kadar senatör olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Jose Maria Hurtado Ruiz-Tagle": { "first_paragraph": "José María Hurtado Ruiz-Tagle (5 Mart 1945 - 24 Eylül 2018), Şilili siyasetçidir. Santiago'da doğdu. 1990 ve 1998 yılları arasında Şili Ulusal Yenilik Partisi (RN) üyesi olarak Şili Temsilciler Meclisi'nde görev aldı.[1][2][3]\n" }, "Gladys Marín": { "first_paragraph": "Plaza de Armas'da bir konuşma yaparken]]\n" }, "Juan Luis Maurás": { "first_paragraph": "Juan Luis Maurás (d. 18 Haziran 1922[1] – ö. 22 Kasım 2017), Şilili avukat ve siyasetçidir. Temsilciler Meclisi Üyeliği (1958) ve Senato Başkanlığı (1966) görevlerinde bulundu.[2]\n" }, "Manfred Max-Neef": { "first_paragraph": "Artur Manfred Max Neef (İspnayolca:ˈmaɱfɾeð maks; 26 Ekim 1932 - 8 Ağustos 2019), Şilili siyasetçi ve ekonomist.[1]\n" }, "Bernardo O'Higgins": { "first_paragraph": "Bernardo O’Higgins Riquelme (20 Ağustos 1778 Chillán, Şili - 24 Ekim 1842, Lima, Peru), asker ve Şili'nin bağımsızlık savaşçısıdır. 1817-1823 yılları arasında Şili'nin ilk Director Supremo'sudur.\n" }, "Andrés Zaldívar": { "first_paragraph": "José Andrés Rafael Zaldívar Larraín (18 Mart 1936, Santiago, Şili), Şilili siyasetçi ve Şili Demokrat Hristiyan Partisi üyesidir. Eduardo Frei Montalva hükûmetinde 1968-1970 yılları arasında devlet bakanlığı yapmıştır. 11 Mart 1990 ve 11 Mart 2006 yılları arasında Cumhuriyet Senatörürü olup, bu kurumun 1996 ile 2004 yılları arasında başkanlığını yapmıştır. Michelle Bachelet hükûmetinde de içişleri bakanlığında bulunmuştur.\n" }, "Akil Akilov": { "first_paragraph": "Akil Gaybulloyeviç Akilov veya Oqil Oqilov (Tacikçe: Оқил Оқилов, Oqil Oqilov veya عاقل غیب‌الله‌یویچ عاقلف) (d. 2 Şubat 1944), Tacik siyasetçi. 20 Aralık 1999 - 23 Kasım 2013 tarihleri arası Tacikistan Başbakanı olarak görev yaptı. Halkın Demokratik Partisi üyesidir.\n" }, "Kohir Rasulzoda": { "first_paragraph": "Kohir Rasulzoda (Tacikçe: Қоҳир Расулзода/Qohir Rasulzoda; Rusça: Кохир Расулзада; d. 8 Mart 1961, Gafurov), Tacik siyasetçi. 23 Kasım 2013 tarihinde göreve gelen Tacikistan'ın şimdiki Başbakanı.\n" }, "Rahman Nabiyev": { "first_paragraph": "Rahman Nabiyeviç Nabiyev (Tacikçe: Раҳмон Набиев; Farsça: رحمان نبی‌اف, d. 5 Ekim 1930 – ö. 11 Nisan 1993) Tacik siyasetçi. Tacikistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri olarak iki kez Tacikistan Başkanı olarak görev yaptı. Kısmen Tacikistan İç Savaşı'nı kışkırttı. Nabiyev Tacikistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri olarak 1982 yılında iktidara yükseldi. 1991 yılının Eylül ayında Tacikistan Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan ettikten sonra Nabiyev seçimleri kazandı ve 2 Aralık 1991 tarihinde Tacikistan ilk seçilmiş başkanı oldu. Seçilmesine ilişkin uyuşmazlıklar Mayıs 1992'de bir iç savaşa dönüştü ve muhalefetin sokak gösterilerine yol açtı.\n" }, "Asha-Rose Migiro": { "first_paragraph": "Asha-Rose Migiro (d. 9 Temmuz 1956, Songea, Tanzanya) Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı, Tanzanyalı siyasetçi.\n" }, "Jakaya Kikwete": { "first_paragraph": "Jakaya Kikwete (d. 7 Ekim 1950), Tanzanyalı asker ve siyasetçi. Kikwete, Afrika ülkesi Tanzanya'da 2005 ile 2015 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Kassim Majaliwa": { "first_paragraph": "Kassim Majaliwa Majaliwa (d. 22 Aralık 1960), 2015 yılından beri Tanzanya Başbakanı olan Tanzanya'lı siyasetçidir. 2015 genel seçimlerinden sonra Başkan John Magufuli tarafından atanmıştır. iktidardaki Chama Cha Mapinduzi partisine üyedir ve 2010 yılından beri Ruangwa seçim bölgesinden Parlamento Üyesi olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Mizengo Pinda": { "first_paragraph": "Mizengo Kayanza Peter Pinda (d. 12 Ağustos 1948), Şubat 2008-Kasım 2015 tarihleri arası Tanzanya Başbakanı olan Tanzanyalı politikacı.\n" }, "Kraisak Choonhavan": { "first_paragraph": "Kraisak Choonhavan (Tayca: ไกรศักดิ์ ชุณหะวัณ; 8 Ekim 1947, Bangkok - 11 Haziran 2020, Bangkok), Taylandlı siyasetçi ve müzisyen.\n" }, "Thanat Khoman": { "first_paragraph": "Thanat Khoman (diğer: Thanad; Tayca: ถนัด คอมันตร์; bilinen adı: Thanat Khoman; d. 9 Şubat 1914 - ö. 3 Mart 2016), Taylandlı siyasetçi ve diplomat. 1959-71 arası Tayland Demokrat Partisi'nden milletvekili 1979-82 arasında aynı partinin başkanlığını yapmıştır. 1980-82 arası ayrıca Tayland başbakan yardımcılığı görevinde bulundu.[1][2]\n" }, "Pide Limjaroenrat": { "first_paragraph": "Pita Limjaroenrat (Tayca: พิธา ลิ้มเจริญรัตน์; d. 5 Eylül 1980) Taylandlı bir politikacı ve iş adamıdır. \n" }, "Yingluk Şinavatra": { "first_paragraph": "Yingluk Şinavatra (Tayca: ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร), (d. 21 Haziran 1967), Taylandlı bir iş insanı ve politikacı. Pheu Thai Partisi üyesi ve 2011 genel seçimleri sonrasında 28. Tayland Başbakanı oldu. Yingluck Shinawatra Tayland'ın ilk kadın Başbakanı olmuştur. Chiang Mai ilinde doğan Yingluck Shinawatra, Chiang Mai Üniversitesi ve Kentucky Devlet Üniversitesi'nden kamu yönetimi master yaparak lisans derecesini aldı. Ağabeyi olan eski Tayland başbakanı Thaksin Shinawatra tarafından kurulan işletmelerin yöneticiliğini yaptı ve daha sonra emlak geliştiricisi olan SC Varlık ve Gelişmiş Bilgi Servisi müdürü başkanı oldu. Bu arada ağabeyi Thaksin Shinawatra görevini kötüye kullandığı gerekçesiyle bir askerî darbeyle devrildi. Yingluck Shinawatra Mayıs 2011 genel seçimlerinde Başbakan adayı olarak adaylığı koydu. Genel seçimlerinin ardından Temsilciler Meclisi 5 Ağustos sabahı yeni bir Başbakan seçmek için ayrı bir oturum yaptı. Yingluck 9 Ağustos'ta Bakanlar Konseyini kurmuştur. Yingluck Shinawatra ve Bakanları 10 Ağustos'ta yemin ettiler.\n" }, "Sombat Metanee": { "first_paragraph": "Sombat Metanee (Tayca: สมบัติ เมทะนี; d. 26 Haziran 1937 – ö. 18 Ağustos 2022), Taylandlı aktör, şarkıcı, siyasetçi ve film yönetmeni.[1]\n" }, "Abhisit Vejjajiva": { "first_paragraph": "Abhisit Vejjajiva (d. 3 Ağustos 1964), Demokrat Parti lideri ve Tayland'ın 27. Başbakanıdır.\n" }, "Emmanuel Bob-Akitani": { "first_paragraph": "Emmanuel Bob-Akitani (18 Temmuz 1930, Aneho - 16 Mayıs 2011), Togolu siyasetçi. Afrika ülkesi Togo'da bulunan Union des Forces de Changement (UFC) partisinin onursal başkanı olan Bob-Akitani, 2003 ve 2005 yıllarında gerçekleştirilen genel seçimlerde muhalefetin devlet başkan adayı olarak yer almış ancak sonuca ulaşamamıştır.\n" }, "Emmanuel Bodjollé": { "first_paragraph": "Emmanuel Bodjollé (d. 1928), Togo'da 1963 yılında gerçekleştirilen darbenin başında bulunan kişi. Bodjollé darbenin gerçekleştirildiği 13 Ocak ile görevi Grunitzky'ye devrettiği 15 Ocak tarihleri arasında Togo devlet başkanlığı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Faure Gnassingbé": { "first_paragraph": "Faure Essozimna Gnassingbé (d. 6 Haziran 1966, Afagnan), Afrika ülkesi Togo'nun 4 Mayıs 2005 tarihinden bu yana görevde olan devlet başkanıdır.\n" }, "Gilbert Houngbo": { "first_paragraph": "Gilbert Fossoun Houngbo (d. 4 Şubat 1961), 8 Eylül 2008 - 23 Temmuz 2012 tarihleri arası Togo'nun eski Başbakanıdır.\n" }, "Kléber Dadjo": { "first_paragraph": "Kléber Dadjo (d. 1914 - ö. 1979) Afrika ülkesi Togo'nun 1967 yılında çok kısa bir süre devlet başkanlığı görevini yürüten politikacısıydı.\n" }, "Koffi Sama": { "first_paragraph": "Koffi Sama (d. 1944 Amoutchou, Ogou) 2002-2005 yılları arasında Togo başbakanı.\n" }, "Komi Sélom Klassou": { "first_paragraph": "Komi Sélom Klassou (d. 10 Şubat 1960[1][2]), Togolu siyasetçi. Klassou, Afrika ülkesi Togo'da 2015 ile 2020 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Kwesi Ahoomey-Zunu": { "first_paragraph": "Kwesi Ahoomey-Zunu (d. 1 Aralık 1958), Temmuz 2012 - Haziran 2015 yılları arası Togo Başbakanı olmuş bir Togolu politikacı. Önceden Mart 2011-Temmuz 2012 tarihleri ​​arasında Ticaret Bakanı oldu.\n" }, "Nicolas Grunitzky": { "first_paragraph": "Nicolas Grunitzky (d. 5 Nisan 1913, Atakpame - ö. 27 Eylül 1969, Paris) Alman-Afrika kökenli mühendis ve Togolu politikacıydı.\n" }, "Sylvanus Olympio": { "first_paragraph": "Sylvanus Olympio (d. 6 Eylül 1902 - ö. 13 Ocak 1963) Togolu siyasetçi. Olympio, Afrika ülkesi Togo'nun bağımsızlığı kazandığı gün üstlendiği devlet başkanlığını, gelişen bir darbe sonucu öldürüldüğü 13 Ocak 1963 yılına kadar sürdürmüştür. Olympio, Togo'nun ilk devlet başkanı olma unvanına sahip olmuştur.\n" }, "Victoire Tomegah Dogbé": { "first_paragraph": "Victoire Tomegah Dogbé (d. 23 Aralık 1959), Togolu siyasetçi. Dogbé, Afrika ülkesi Togo'da 28 Eylül 2020 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Aleksandr Martinov": { "first_paragraph": "Aleksandr Martinov (d. 12 Ocak 1981), Transdinyesterli siyasetçi. Martinov, Avrupa'da bulunan, tek taraflı bağımsızlık ilanına rağmen uluslararası alanda hiçbir Birleşmiş Milletler üyesi ülke tarafından tanınmayarak Moldova'nın bir parçası olarak görülen Transdinyester'de 17 Aralık 2016 - 30 Mayıs 2022 tarihleri arasında başbakanlık görevini yürütmüştür.\n" }, "İgor Smirnov": { "first_paragraph": "İgor Nikolayeviç Smirnov (Rusça: Игорь Николáевич Смирнóв, Rumence: Igor Smirnov) (d. 23 Ekim 1941), Transdinyesterli siyasetçi. Smirnov, Avrupa'da bulunan, tek taraflı bağımsızlığa rağmen uluslararası alanda Moldova'nın bir parçası olarak görülen Transdinyester'de 1990 ile 2011 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Maija Parnas": { "first_paragraph": "Maija Ivanovna Parnas (Rusça:Майя Ивановна Парнас); d. 15 Mayıs 1974, Tiraspol, Moldova SSC)[1] Transdinyester'li siyasetçi ve Tatiana Turanskaya'nın yerine Transdinyester'in geçici ve eski Başbakanı. 23 Aralık 2015'te görevi sona ermiştir.\n" }, "Pavel Prokudin": { "first_paragraph": "Pavel Prokudin (d. 17 Ağustos 1966), Transdinyester'in eski Başbakanı.[1]\n" }, "Pyotr Stepanov": { "first_paragraph": "Pyotr Petrovich Stepanov (Rusça:Пётр Петро́вич Степа́нов); (d. 2 Ocak 1959, Sankino, SSCB, Şimdiki Rusya), Transdinyesterli bir politikacı ve Transdinyester'in eski Başbakanıdır.\n" }, "Tatiana Turanskaya": { "first_paragraph": "Tatiana Mikhailovna Turanskaya (Ukraynaca:Тетяна Михайлівна Туранська); (d. 20 Kasım 1972, Odessa), Transdinyesterli politikacı ve Transdinyester'in 13 Ekim 2015 tarihine kadar görev yapmış olan eski başbakanı. 11 Temmuz 2013 tarihinde Pyotr Stepanov'un yerine göreve atanmıştır ve ülkenin ikinci başbakanı olmuştur.[1]\n" }, "Vadim Krasnoselski": { "first_paragraph": "Vadim Nikolaeviç Krasnoselski, (Rusça: Вади́м Никола́евич Красносе́льский; d. 14 Nisan 1970) Transdinyesterli siyasetçi ve 16 Aralık 2016'dan bu yana uluslararası alanda tanınmayan Transdinyester'in cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Yevgeni Şevçuk": { "first_paragraph": "Yevgeni Vasilyeviç Şevçuk ya da Evgheni Vasilievici Şevciuk (Rusça:Евгéний Васильевич Шевчýк, (Ukraynaca:Євген Васильович Шевчýк), (d. 19 Haziran 1968, Rîbniţa, Moldova SSC), etnik köken olarak Ukrayna asıllı, Transdinyester eski devlet başkanıdır. 2011 yılında devlet başkanı olarak seçilmesine kadar 2000 yılından beri Transdinyester Yüksek Sovyeti'nde milletvekiliği yaptı. Ayrıca, 2005 ila 2009 yılları arasında Meclis Başkanlığı görevini yürüttü. 2010 yılına kadar muhalefet partisi Yenileme'nin lideriydi. Aralık 2011'de, Transdinyester'in devlet başkanı seçildi.\n" }, "Abir Musi": { "first_paragraph": "Abir Musi (Arapça: عبير موسي; d. 15 Mart 1975) Tunuslu bir hukukçu ve politikacı. 2016'dan beri Hür Düstur Partisinin başkanı ve 2019'dan beri Parlamento üyesidir. Abir Musi, sivil devleti ve Burgiba'nın yaklaşımını savunan en önemli ve ünlü Tunuslu politikacılardan biri olarak kabul edilir. Siyasal İslam hareketlerini ve din ile siyaset arasındaki her türlü karışmayı mutlak olarak reddetmesiyle de tanınır.\n" }, "Hadi Bakkuş": { "first_paragraph": "Hadi Bakkuş (15 Ocak 1930 - 21 Ocak 2020), Tunuslu siyasetçi ve eski başbakan.[1]\n" }, "Ahmed bin Salah": { "first_paragraph": "Ahmed bin Salah (Arapça: أحمد بن صالح) (d. 13 Ocak 1926 – 16 Eylül 2020), Tunuslu siyasetçi ve sendikacı. \n" }, "Joseph Bismuth": { "first_paragraph": "Joseph Roger Bismuth (4 Kasım 1926; Tunis – 1 Ekim 2019; Tunis, Tunus), Tunuslu iş insanı ve siyasetçi.[1]\n" }, "Ömer eş-Şazeli": { "first_paragraph": "Amor Chadli (14 Mayıs 1925 – 8 Kasım 2019), Tunuslu fizikçi, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Fuad Mebazaa": { "first_paragraph": "Fuad Mebazaa (d. 15 Haziran 1933), 15 Ocak 2011 - 13 Aralık 2011 tarihleri arasında Tunus Cumhurbaşkanı vekili olan bir Tunuslu politikacı. Gençlik ve Spor Bakanı, Sağlık Bakanı ve Kültür ve Enformasyon Bakanı olarak görev yaptı ve 1997 yılından bu yana Tunus Temsilciler Meclisi Başkanı oldu.\n" }, "Habib Cemli": { "first_paragraph": "Habib Cemli (Arapça: الحبيب الجملي), (d. 28 Mart 1959, Kayrevan), Tunuslu siyasetçi.\n" }, "Habib Essid": { "first_paragraph": "Habib Essid (d. 1 Haziran 1949), 6 Şubat 2015-27 Ağustos 2016 tarihleri arası Tunus Başbakanı olmuş bir Tunuslu siyasetçi. İkinci Tunus Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı olarak kabul edilerek, yeni anayasanın kabulü ile atanan ilk başbakan oldu. Daha önce 2011 yılında İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Hammadi Cibali": { "first_paragraph": "Hammadi Cibali (d. 12 Ocak 1949, Susa, Tunus), Tunuslu mühendis, İslamcı politikacı, gazeteci ve Tunus eski başbakanı. Ilımlı İslamcı bir parti olan Nahda Hareketi'nin Genel Sekreteridir.\n" }, "Maya Jribi": { "first_paragraph": "Maya Jribi (19 Ocak 1960 - 19 Mayıs 2018[1]), Tunuslu siyasetçi. 2006'dan 2012'ye kadar İlerici Demokratik Parti'nin (PDP) lideriydi.[2] PDP'den sonra Nisan 2012'de Cumhuriyetçi Parti'ye katılarak, 2017'de istifasına kadar merkezci partinin Genel Sekreterliği görevini yürüttü.\n" }, "Chedli Klibi": { "first_paragraph": "Chedli Klibi (Arapça:الشاذلي القليبي), 6 Eylül 1925 - 13 Mayıs 2020), Tunuslu siyasetçi. \n" }, "Meherzia Labidi Maïza": { "first_paragraph": "Meherzia Labidi Maïza (Arapça:محرزية العبيدي معيزة; d. 17 Aralık 1963, Hammamet - ö. 22 Ocak 2021, Tunis, Tunus), Tunuslu siyasetçi, çevirmen ve yazar. \n" }, "Moufida Tlatli": { "first_paragraph": "Moufida Tlatli (Arapça: مفيدة التلاتلي ; d. 4 Ağustos 1947 – ö. 7 Şubat 2021), Tunuslu film yönetmen, editör ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Muhammed Brahmi": { "first_paragraph": "Muhammed El-Brahmi (d. 15 Mayıs 1955 - ö. 24 Temmuz 2013), Tunuslu muhalif, siyasetçi.\n" }, "Muhammed en-Nasır": { "first_paragraph": "Muhammed en-Nasır, Muhammed Nasır[2] (Arapça: محمد الناصر; d. 21 Mart 1934), Cumhurbaşkanı El-Beci Kaid es-Sibsi'nin ölümünün ardından 25 Temmuz 2019'da Tunus'un geçici Başkanı olan Tunuslu siyasetçi. 2014'ten beri Halk Temsilcileri Meclisi Başkanı ve yönetimdeki Nida Tunus partisinin lideri olarak görev yapıyor. Daha önce 1970'lerde ve 1980'lerde Cumhurbaşkanı Habib Burgiba başkanlığında Sosyal İşler Bakanı olarak ve 2011'de de geçici Gannuşi ve Es-Sibsi hükûmetlerinde görev yaptı.\n" }, "Munsif Merzuki": { "first_paragraph": "Munsif Marzuki (d. 7 Temmuz 1945), Tunuslu insan hakları savunucusu, siyasetçi ve hekim. 2011-2014 yılları arasında Tunus Devlet Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Raşid Gannuşi": { "first_paragraph": "Raşid Gannuşi (Arapça: راشد الغنوشي; d. 22 Haziran 1941, el-Hamma), Tunuslu siyasetçi, Nahda Hareketi'nin lideri.\n" }, "Mohamed Sayah": { "first_paragraph": "Mohamed Sayah (d. 31 Aralık 1933[1] – ö.15 Mart 2018), Tunuslu siyasetçi. 1960'lı 1970'li, ve 1980'li yıllarda ülkesi Tunus'ta değişik mevkilerde bakanlık görevinde bulunmuştur[2]\n" }, "Suad Abdurrahim": { "first_paragraph": "Suad Abdurrahim (Arapça: سعاد عبد الرحيم; 16 Aralık 1964 Safakes, Tunus), 3 Temmuz 2018 tarihinden bu yana Tunus belediye başkanı olarak görev yapan Tunuslu siyasetçi.[1] Nahda Hareketi üyesi olup Tunus'un ilk kadın belediye başkanıdır.[2]\n" }, "Selim Şakir": { "first_paragraph": "Selim Şakir (d. 24 Ağustos 1961 - ö. 8 Ekim 2017), Tunuslu siyasetçi. Kendisi Sfax, Tunus'ta doğdu. Siyasetçi Selim Şakir; Nidaa Tounes partisinin üyesiydi.\n" }, "Şükrü Beleyid": { "first_paragraph": "Şükrü Beleyid (Arapça: شكري بلعيد‎; 26 Kasım 1964 – 6 Şubat 2013), Tunuslu avukat ve siyasetçi. Demokrat Yurtseverler Partisi ile Tunus'ta laik ve solcu muhalefetin lideri olan Beleyid, 2011 Yasemin Devriminin öncesinde Bin Ali rejimine ve mevcut İslamcı Tunus hükûmetine yönelik muhalif tutumunu korudu. 6 Şubat 2013'te evinin önünde uğradığı silahlı saldırıda öldü.[1] Tunus Başbakanı Hammadi Cibali, suikastın ardından mevcut ulusal hükûmeti dağıtacağını ve geçici bir \"ulusal birlik\" hükûmeti kuracağını açıkladı.[2]\n" }, "Abdurrahman Peşaveri": { "first_paragraph": "Abdurrahman Peşaveri veya Peşaverli Abdurrahman Bey (Urduca: عبدالرحمن پشاوری; 1886-1925), Müslüman Hint asıllı Türk asker, gazeteci ve diplomat. 1920-1922 yılları arasında Türkiye'nin ilk Afganistan büyükelçisi olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Abdurrahman Tutdere": { "first_paragraph": "Abdurrahman Tutdere (d.1976, Adıyaman), avukat, siyasetçi.\n" }, "Abdülkadir Kaya": { "first_paragraph": "Abdülkadir Kaya (1935, Midyat; 2018) Türk siyasetçi.\n" }, "Adil Karaismailoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ahmet Kılıç (1986 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Kılıç (d. 27 Mart 1986, Bursa), iş insanı, siyasetçi. TBMM 27 ve 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Bursa milletvekilidir.\n" }, "Ahmet Önal": { "first_paragraph": "Ahmet Önal (d. 22 Kasım 1983[1], Kırıkkale), Türk avukat ve siyasetçi. Türkiye Büyük Millet Meclisi Cumhuriyet Halk Partisi 27. dönem Kırıkkale milletvekili.\n" }, "Akif Hamzaçebi": { "first_paragraph": "Mehmet Akif Hamzaçebi (1 Aralık 1953, Araklı, Trabzon), Türk maliyeci, ekonomist, spor yöneticisi, politikacı.\n" }, "Akif Serin": { "first_paragraph": "Akif Serin (d. 1959, Silifke, Mersin) Türk siyasetçi ve eski Mersin milletvekili. Gazi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi'nde İngilizce İstatistik bölümünden mezun oldu ve bilgisayar yazılımları üzerine uzmanlaştı. İngiltere'de South East London Technical College'de bilgisayar uygulamaları konusunda çalışmalar yürüttü. Buradan Mersin'e geri dönen Serin kendi bilgisayar mağazasını işletmeye başladı ve bir süre sonra siyasete atıldı.\n" }, "Ali Bozan": { "first_paragraph": "Ali Bozan (d. 1978, Adıyaman) Türk hukukçu ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem YSP Mersin milletvekilidir.\n" }, "Ali Dikmen (1924 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ali Dikmen (1924, Selcen, Çal, Denizli - 30 Ocak 2018), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Ali Gökçek": { "first_paragraph": "Ali Gökçek (d. 12 Ekim 1990) Türk makine mühendisi ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem CHP İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Işıklar": { "first_paragraph": "Ali Işıklar, (d. 1950, Adıyaman) Türk ekonomist ve siyasetçi. TBMM 21. dönem MHP Ankara milletvekilidir.\n" }, "Ali Karataş": { "first_paragraph": "Ali Karataş (d. 1948; Aşağıoba, Döşemealtı, Antalya), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Mahir Başarır": { "first_paragraph": "Ali Mahir Başarır (d. 3 Eylül 1975, Tarsus, Mersin), Türk siyasetçi, avukat ve 27. Dönem Mersin Milletvekili.\n" }, "Ali Muhittin Taşdoğan": { "first_paragraph": "Ali Muhittin Taşdoğan (d. 1973, Gaziantep) Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Sarıbaş": { "first_paragraph": "Ali Sarıbaş (d. 1 Eylül 1955, Çan, Çanakkale), Türk siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Çanakkale 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Şakir Ergin": { "first_paragraph": "Ali Şakir Ergin (d.1938, Yozgat) Türk vaiz, müftü ve siyasetçi\n" }, "Alptekin Cevherli": { "first_paragraph": "Alptekin Cevherli (d. 3 Ocak 1975, Ankara), Türk siyasetçi ve yazardır.\n" }, "Arife Polat Düzgün": { "first_paragraph": "Arife Polat Düzgün (d. 9 Aralık 1969, Ankara), genel cerrahi doktoru, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Ankara milletvekilidir.[1]\n" }, "Arslan Tatar": { "first_paragraph": "Arslan Tatar (d. 1 Ocak 1973, Şırnak) Türk çiftçi, müteahhit ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem AKP Şırnak milletvekilidir.[1][2]\n" }, "Atila Zorlu": { "first_paragraph": "Atila Zorlu (d. 27 Şubat 1974), ya da bilinen adıyla Atilla Zorlu, Ermenek, Karaman), Akademisyen ve Ermenek Eski Belediye Başkanıdır.[1] 14 Mayıs genel seçimlerinde milletvekili aday adayı olmak için 16 Mart 2023 tarihinde görevinden istifa etmiştir. \n" }, "Aydın Sezer": { "first_paragraph": "Aydın Sezer, (1959 Amasya) Türk siyasetçi ve yazar.\n" }, "Ayhan Barut": { "first_paragraph": "Ayhan Barut (1964, Karataş, Adana), Türk siyasetçi, ziraat mühendisi ve TBMM 27. ve 28. dönem CHP Adana milletvekilidir.[1][2]\n" }, "Ayşe Gürocak": { "first_paragraph": "Ayşe Gürocak, (d. 1949, Islahiye) Türk siyasetçi ve öğretmendir.\n" }, "Aziz Aydınlık": { "first_paragraph": "Aziz Aydınlık, (d. 1960, Şanlıurfa) Türk siyasetçi, iş insanı ve TBMM 27. dönem CHP Şanlıurfa milletvekilidir.\n" }, "Bekir Aksun": { "first_paragraph": "Bekir Aksun[1] (1967, Üzümlü), Türk siyasetçi. 31 Mart 2019'da Erzincan belediye başkanı seçilmiştir.[2][3]\n" }, "Bilal Çelik": { "first_paragraph": "Bilal Çelik (d. 1984, Şanlıurfa) siyasetçi, hukukçu ve yazar.\n" }, "Burhanettin Binzet": { "first_paragraph": "Burhanettin Binzet (1884, Kızıltoprak, İstanbul - 5 Ekim 1953) Türk siyasetçi ve askeri doktor.\n" }, "Burhanettin Bulut": { "first_paragraph": "Burhanettin Bulut (25 Ağustos 1970, Bitlis),[1] Türk siyasetçi.\n" }, "Bülent Belen": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Cem Zorlu": { "first_paragraph": "Cem Zorlu. Türk akademisyen.\n" }, "Cengiz Koçal": { "first_paragraph": "Cengiz Koçal (1938 - 13 Haziran 2013, Bursa), Türk siyasetçi ve eski Yalova belediye başkanıdır.[1] Kendisi gibi iki dönem Yalova Belediye Başkanlığı yapmış Yakup Bilgin Koçal'ın amcası, Çalışma ve Sosyal Güvenlik eski Bakanı Yaşar Okuyan'ın dayısıdır.[2]\n" }, "Cengiz Tokmak": { "first_paragraph": "Cengiz Tokmak (d. 1976, Sinop), Türk İş insanı ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Sinop milletvekilidir.[1]\n" }, "Ceyhun İrgil": { "first_paragraph": "Ceyhun İrgil (d. 1 Ocak 1965, İzmir) Türk tıp doktoru, siyasetçi ve TBMM 26. dönem CHP Bursa milletvekilidir.[1]\n" }, "Gürbüz Çapan": { "first_paragraph": "Gürbüz Çapan (1954, Çıldır), Türk siyasetçi, tıp doktoru. 1989-2004 yılları arasında görev yapan Esenyurt Kurucu Belediye Başkanı.\n" }, "Muammer Çavuşoğlu": { "first_paragraph": "Muammer Çavuşoğlu (1903, Kuşadası - 9 Ağustos 1972), Türk mimar ve siyasetçidir.\n" }, "Deniz Köken": { "first_paragraph": "Deniz Köken (1964; Ordu, Perşembe), Türk siyasetçi ve Eyüpsultan Belediye Başkanı.\n" }, "Doğan Bekin": { "first_paragraph": "Doğan Bekin (d. 5 Şubat 1957) Türk yazar, çevirmen ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem Yeniden Refah Partisi İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Ebubekir Gizligider": { "first_paragraph": "Ebubekir Gizligider (d. 1979, Nevşehir), Avukat, siyasetçi ve Ak Parti 24. ve 26. Dönem Nevşehir milletvekili.\n" }, "Ekrem Barlas": { "first_paragraph": "Ekrem Celal Barlas (1912, Kosova — 18 Şubat 1998, Ankara) eski Ankara Belediye Başkanı ve bürokrat.\n" }, "Emin Çınar": { "first_paragraph": "Emin Çınar (d. 1967), Türk siyasetçi ve TBMM XXIV. ve XXV. Dönem Milliyetçi Hareket Partisi Kastamonu milletvekilidir. 2020 Haziran ayında Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Kastamonu İl Başkanlığı görevine tekrar getirildi.\n" }, "Emin Şirin": { "first_paragraph": "Emin Şirin (d. 22 Kasım 1948, İskenderiye), Türk iş insanı, siyasetçi ve gazeteci.\n" }, "Enise Güneyli": { "first_paragraph": "Enise Çoban Güneyli (d. 1986, Mardin), Türk mühendis ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Halkların Demokratik Partisi Mardin milletvekilidir.[1]\n" }, "Erdoğan Özyalçın": { "first_paragraph": "Erdoğan Özyalçın (d. 1965, Erzincan), Türk doktor ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Cumhuriyet Halk Partisi Erzincan milletvekilidir.[1]\n" }, "Erol Kaya": { "first_paragraph": "Erol Kaya, (d. 1 Ekim 1959, Akyazı, Sakarya), Türk siyasetçi.\n" }, "Ersin Beyaz": { "first_paragraph": "Ersin Beyaz (d. 1977, Gümüşhane) Türk mimar ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem İYİ Parti İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Ertuğrul Mat": { "first_paragraph": "Ertuğrul Mat (d. 1934, İstanbul) Türk hukukçu, yazar ve siyasetçidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi 14. dönem Adalet Partisi Bursa milletvekilidir.\n" }, "Ertuğrul Tolga Orhan": { "first_paragraph": "Ertuğrul Tolga Orhan (d. 1979, Ankara), Türk Avukat ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Gaziantep milletvekilidir.[1]\n" }, "Esat Öz": { "first_paragraph": "Esat Öz (d. 1961) Türk siyasetçi ve öğretim üyesidir.\n" }, "Esvet Özdoğu": { "first_paragraph": "Esvet Özdoğu (d. 1948, Kalkandelen) Türk siyasetçi ve diş hekimi.\n" }, "Necdet Evliyagil": { "first_paragraph": "Necdet Evliyagil (1927, İstanbul - 2 Nisan 1992), Türk şair, siyasetçi ve yazardır.\n" }, "Eylem Ertuğ Ertuğrul": { "first_paragraph": "Eylem Ertuğ Ertuğrul (1976, Zonguldak, Ereğli), Türk siyasetçi ve doktordur.\n" }, "Eyyüp Kadir İnan": { "first_paragraph": "Eyyüp Kadir İnan (d. 1993, İzmir) Türk siyasetçidir.\n" }, "Fadlı Ağaoğlu": { "first_paragraph": "Fadlı Ağaoğlu, (d. 1967, Razgrad) Türk mühendis ve siyasetçidir. TBMM 21. dönem DSP İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Fatih Süleyman Denizolgun": { "first_paragraph": "Fatih Süleyman Denizolgun (d. 11 Mart 1987; Üsküdar, İstanbul) Türk siyasetçi ve mühendis.\n" }, "Fatma Aksal": { "first_paragraph": "Fatma Aksal (d. 3 Ocak 1965, Keşan), Türk ekonomist ve siyasetçi. TBMM 27 ve 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Edirne milletvekilidir.\n" }, "Mukbil Gökdoğan": { "first_paragraph": "Ali Mukbil Gökdoğan (9 Ocak 1909, İstanbul - 29 Ekim 1992), Türk akademisyen.\n" }, "Gönül Saray Alphan": { "first_paragraph": "Gönül Saray Alphan (d. 1953, Dereli, Taşova, Amasya - ö. 19 Aralık 2020) Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Faruk Gürtunca": { "first_paragraph": "Mehmet Faruk Gürtunca (1904, Edirne - 5 Ağustos 1982), Türk eğitimci, gazeteci ve siyasetçidir.\n" }, "Haluk Öztürkatalay": { "first_paragraph": "Haluk Öztürkatalay (d. 27 Şubat 1943), Türk iş insanı, siyasetçi ve eski Beyoğlu belediye başkanıdır.[1]\n" }, "Hasan Özdemir": { "first_paragraph": "Hasan Özdemir (d. 1 Ocak 1947, Oğuzeli), Türk polis, bürokrat ve siyasetçidir.\n" }, "Hasan Sıddık Haydari": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hasan Tokcan": { "first_paragraph": "Hasan Tokcan (1866, Serinhisar, Denizli - 7 Ekim 1943) Türk siyasetçi ve din adamı.\n" }, "Hasan Toktaş": { "first_paragraph": "Hasan Toktaş (d. 1971, Trabzon), mühendis ve siyasetçi.\n" }, "Hasari Güler": { "first_paragraph": "Hasari Güler (d. 1958, Adıyaman), Türk siyasetçi ve öğretmendir. TBMM 21. dönem MHP Adıyaman milletvekilidir.\n" }, "Hatice Kocaman": { "first_paragraph": "Hatice Kocaman (d. 1977, Siirt), Türk siyasetçidir. TBMM 25. dönem Halkların Demokratik Partisi Siirt milletvekilidir.[1]\n" }, "Hayati Tekin": { "first_paragraph": "Hayati Tekin (d. 3 Nisan 1959, Samsun), Türk mimar, siyasetçi ve TBMM 26. dönem CHP Samsun milletvekilidir.\n" }, "Hayri Terzioğlu": { "first_paragraph": "Hayri Terzioğlu (1908, Bursa, 1976, Bursa), Türk işletmeci, gazeteci, sanayici ve siyasetçidir. 6 yıl boyunca BTSO Başkanlığı görevinde bulunmuş olan Terzioğlu TOBB'da da görev almıştır.[1]\n" }, "Hulusi Oral": { "first_paragraph": "Mehmet Hulusi Oral (1894, Çal - 10 Temmuz 1981), Türk siyasetçidir.[1]\n" }, "Hurşit Yıldırım": { "first_paragraph": "Hurşit Yıldırım (d. 3 Mart 1974, Yozgat), Türk siyasetçi, hukukçu ve TBMM 26. dönem AK Parti İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Hüseyin Arabacı": { "first_paragraph": "Hüseyin Arabacı (d. 1963) Türk siyasetçi ve iş insanı. TBMM 21. dönem MHP Bilecik milletvekilidir.\n" }, "Hüseyin Sungur": { "first_paragraph": "Hüseyin Suat Sungur (1931 – 21 Ağustos 2022), Türk tüccar ve siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Şanverdi": { "first_paragraph": "Hüseyin Şanverdi (d. 1963, Hatay) Türk iş insanı, ilahiyatçı ve TBMM 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Hatay milletvekilidir.[1]\n" }, "Hüsmen Kırkpınar": { "first_paragraph": "Hüsmen Kırkpınar (d. 1960, İzmir) Türk siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Hüsnü Akyol": { "first_paragraph": "Hüseyin Hüsnü Akyol[1][2] (19 Mayıs 1900 - 9 Aralık 1978), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüsnü Bozkurt": { "first_paragraph": "Mustafa Hüsnü Bozkurt (d. 27 Aralık 1950, Çanakkale), Türk tıp doktoru, siyasetçi ve TBMM 26. dönem CHP Konya milletvekilidir.\n" }, "İbrahim Çağlar": { "first_paragraph": "İbrahim Çağlar (1960; Erenköy, Kadıköy, İstanbul – 11 Aralık 2017, İstanbul) Türk iş insanı. Eski İstanbul Ticaret Odası Başkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi kurucu üyelerindendi.[1]\n" }, "İbrahim Ethem Sedef": { "first_paragraph": "2023 – Yozgat\n" }, "İbrahim Öztürk (1920 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "İbrahim Öztürk (1920, Nallıhan, Ankara - 14 Şubat 2014), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "İhsan Gürbüz": { "first_paragraph": "İhsan Gürbüz (d.1925, ö. 2003) Türk bürokrat ve siyasetçi\n" }, "İlyas Topsakal": { "first_paragraph": "Prof. Dr. İlyas Topsakal (d. 1970) Türk akademisyen ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem MHP Samsun milletvekilidir.[1]\n" }, "Ender İmrek": { "first_paragraph": "Ender İmrek (d. 1961, Elbistan, Kahramanmaraş), siyasetçi, gazeteci ve yazar. Ben De Sana Onu Söyleyecektim, Şafakta Buluşuruz ve Zamanı Gelince isimli üç romanı bulunan Ender İmrek Evrensel Gazetesi köşe yazarıdır. Özgürlük Dünyası dergisinde çok sayıda makalesi yayınlandı.\n" }, "İrfan Kaplan": { "first_paragraph": "İrfan Kaplan (d. 10 Nisan 1954) Türk eczacı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem CHP Gaziantep milletvekilidir.[1][2]\n" }, "İrfan Riza Yazıcıoğlu": { "first_paragraph": "İrfan Riza Yazıcıoğlu (d. 1961, Diyarbakır), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmet Büyükyaylacı": { "first_paragraph": "İsmet Büyükyaylacı (d. 1 Şubat 1923, Karapınar - ö. 1 Kasım 1991), Türk siyasetçi, avukat.\n" }, "Jülide İskenderoğlu": { "first_paragraph": "Jülide İskenderoğlu (d. 1974, Balıkesir), siyasetçi. 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Çanakkale milletvekilidir.\n" }, "Kadri Güçlü": { "first_paragraph": "Kadri Güçlü (1941 - 4 Ağustos 2007), Türk tüccar, siyasetçi. TBMM'nin 19. döneminde Doğru Yol Partisinden Bursa milletvekilliği görevinde bulunmuştur. 2 kız, 1 erkek çocuk babası olan Güçlü, 4 Ağustos 2007'de marketten eve dönerken geçirdiği kalp krizi sebebiyle öldü.[1]\n" }, "Kahraman Sağra": { "first_paragraph": "Dursun Kahraman Sağra[1] (1910, Ordu[1] - 9 Temmuz 1983), Türk çiftçi, sanayici, siyasetçi.\n" }, "Kemal Bahtiyar": { "first_paragraph": "Kemal Bahtiyar, (1 Haziran 1958, Perşembe, Ordu, Türkiye), Türk siyasetçidir. Eski AK Parti Perşembe İlçe Başkanı (2006-2013) ve eski Perşembe Belediye Başkanıdır (2014-2019). 2014 yılı Türkiye yerel seçimlerinde %43,5 oy alarak Perşembe Belediye Başkanı seçilmiştir. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler programı mezunudur. Evli ve dört çocuk babasıdır.\n" }, "Kemal Zeybek": { "first_paragraph": " Kemal Zeybek (d. 1962, Ladik, Samsun, Türkiye) Türk siyasetçi.\n" }, "Kerem Güneş": { "first_paragraph": "Kerem Güneş (1930, Kağızman- 6 Temmuz 2010), 18. dönem Anavatan Partisi Kars Milletvekilidir. Anavatan Partisi'nin ilk kurulduğu 1983-1987 yılları arasında Kars İl Başkanlığı görevini yürütmüştür. Ankara Hasanoğlan Köy Enstitüsü mezunudur.[1] Evli ve 7 çocuk babasıdır. 6 Temmuz 2010 tarihinde ölmüştür.[2]\n" }, "Kerem Özcan": { "first_paragraph": "Kerem Özcan (d. 1925; Tutak, Ağrı - ö. 25 Ocak 1989), Türk siyasetçidir.[1]\n" }, "Keskin Bayındır": { "first_paragraph": "Keskin Bayındır (d. 1984, Sason, Batman[1]) Türk siyasetçi, öğretmen ve 30 Kasım 2019 tarihinden beri Demokratik Bölgeler Partisi'nin (DBP) Salihe Aydeniz ile birlikte eş genel başkanıdır.[2]\nBayındır ilkokul, ortaokul ve lise eğitimini Batman'da tamamladı. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde 2003-2007 yılları arasında sınıf öğretmeni bölümünde eğitim aldı. 9 yıl sendikal mücadele içerisinde yer alan Bayındır, 29 Ekim 2016 tarihinde KHK ile öğretmenlik görevinden ihraç edildi. 2018-2019 yıllarında HDP parti meclisi üyesi olarak görev yapmıştır. 27 Aralık 2022 tarihinde \"silahlı terör örgütüne üye olmak\" suçundan tutuklanmıştır.[3] Bayındır, evli ve iki çocuk babasıdır.\n" }, "Keziban Konukcu Kok": { "first_paragraph": "Keziban Konukcu Kok (d. 1972, Aksaray), mühendis, öğretmen ve siyasetçi \n" }, "Levent Uysal": { "first_paragraph": "Levent Uysal (d. 1968, Mersin) Türk iş insanı, girişimci ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem MHP Mersin milletvekilidir.\n" }, "Lütfi Bayraktar": { "first_paragraph": "Lütfi Bayraktar (d. 28 Eylül 1968, Karasu, Sakarya), Türk siyasetçi.\n" }, "Mahmut Sami Mallı": { "first_paragraph": "Mahmut Sami Mallı (d. 1985, Ankara), Türk mühendis, iş insanı ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Ankara milletvekilidir.[1]\n" }, "Mehmet Aşıla": { "first_paragraph": "Mehmet Aşıla (d. 1961, Çorum) Türk siyasetçi.[6]\n" }, "Mehmet Ay": { "first_paragraph": "Mehmet Ay (d. 1960, Gaziantep) Türk siyasetçi ve iş insanıdır.\n" }, "Mehmet Demir": { "first_paragraph": "Mehmet Demir (d. 1963, Kırşehir), Türk iş insanı ve siyasetçidir. TBMM 26. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Kırıkkale milletvekilidir.[1]\n" }, "Mehmet Fatih Kacır": { "first_paragraph": "Mehmet Fatih Kacır (d. 16 Ekim 1984, İstanbul) Türk siyasetçi ve girişimcidir. T3 Vakfı ve TEKNOFEST kurucularındandır. 2018’de Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı, 2023'te Sanayi ve Teknoloji Bakanı olarak atanmıştır.\n" }, "Mehmet Hanifi Tiryaki": { "first_paragraph": "Mehmet Hanifi Tiryaki (d. 1960, Nizip) Türk siyasetçi, mühendis ve işletmecidir.\n" }, "Mehmet Sait Değer": { "first_paragraph": "Mehmet Sait Değer (d. 1938, Cizre, Şırnak - ö. 13 Temmuz 2017) eski asker ve milletvekili.\n" }, "Mehmet Sarı (1945 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Sarı (d. 1945, Düziçi, Osmaniye), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Sarı (1968 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Sarı (d.10 Mayıs 1968, Nizip) Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Sıraç Bilgin": { "first_paragraph": "Mehmet Sıraç Bilgin (1944-2015), Kürt şair ve siyasetçi. Röntgen teknisyeni olarak çalıştığı İsveç'e sürgüne gidene kadar birkaç kez mahkum oldu. Şeyh Said İsyanı liderinin soyundan geliyordu.\n" }, "Mehmet Varol": { "first_paragraph": "Mehmet Varol (d. 4 Eylül 1964), Türk siyasetçi. Milliyetçi Hareket Partisi üyesidir.\n" }, "Melek Mızrak Subaşı": { "first_paragraph": "Melek Mızrak Subaşı (1988, Razgrad), Nisan 2022'den beri Bilecik belediye başkan vekilliği yapan Türk politikacı.[1]\n" }, "Mensur Işık": { "first_paragraph": "Mensur Işık (d. 1975, Muş), Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 27. dönem HDP Muş milletvekilidir.\n" }, "Metin Özkan": { "first_paragraph": "Metin Özkan (d. 1964, Yozgat), Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi.\n" }, "Metin Yavuz": { "first_paragraph": "Metin Yavuz (d. 1969, Söke, Aydın), iş insanı, siyasetçi ve 27. Dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Aydın milletvekili'dir.[1]\n" }, "Mithat Ali Kabaali": { "first_paragraph": "\n" }, "Mithat Aydın": { "first_paragraph": "Mithat Aydın (1884, Aydın - 28 Aralık 1959), Türk siyasetçi.\n" }, "Muammer Keskin": { "first_paragraph": "Muammer Keskin (d. 1954, Ardahan), Türk siyasetçidir.[1] Cumhuriyet Halk Partisi mensubu olup 2019'dan beri Şişli belediye başkanlığı görevini yürütmektedir.\n" }, "Muhammed Fatih Toprak": { "first_paragraph": "Muhammed Fatih Toprak (2 Temmuz 1985, Adıyaman) Türk avukat, Uluslararası Hukuk ve Kamu Diplomasisi Uzmanı ve siyasetçidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi 27. dönem milletvekilidir. Haziran 2018 Türkiye genel seçimleri sonucu AK Parti Adıyaman Milletvekili seçilmiştir.[1][2]\n" }, "Muhtar Uluer": { "first_paragraph": "Muhtar Uluer, Türk bakan. 27 Mayıs İhtilâli'nden sonra 30 Mayıs 1960 ve 27 Ağustos 1960 tarihleri arasında Sanayi Bakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Murat Aydın": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Murat Koç": { "first_paragraph": "Murat Koç (d. 10 Nisan 1956, Gümüşhane) Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Musa Konyar": { "first_paragraph": "Musa Konyar (d. 1949, Ağrı) Türk siyasetçi ve inşaat mühendisidir.\n" }, "Mustafa Canbey": { "first_paragraph": "Mustafa Canbey (d. 19 Mayıs 1975, Balıkesir), gazeteci ve siyasetçi. 27 ve 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.[1]\n" }, "Mustafa Çakır": { "first_paragraph": "Mustafa Çakır (1949, Çarşamba, Samsun) Türk siyasetçi, müteahhit ve TBMM AK Parti 22. dönem Samsun Milletvekilidir.[1]\n" }, "Mustafa Erdem (1963 doğumlu)": { "first_paragraph": "Mustafa Erdem, (1963, Güçlüköy, Akseki, Antalya) Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Levent Karahocagil": { "first_paragraph": "Mustafa Levent Karahocagil, (28 Mart 1959, Erzurum) Türk siyasetçi, müteahhit, esnaf ve 27. dönem AK Parti Amasya milletvekilidir.[1]\n" }, "Mustafa Verkaya": { "first_paragraph": "Mustafa Verkaya (d. 1954) Türk siyasetçi ve mühendistir.\n" }, "Mürsel Alban": { "first_paragraph": "Mürsel Alban (1970, Erzurum) Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem CHP Muğla milletvekilidir.[1][2][3]\n" }, "Nadir Yıldırım": { "first_paragraph": "Nadir Yıldırım (d. 1981, Ağrı), Türk siyasetçidir. TBMM 26. dönem Halkların Demokratik Partisi Van milletvekilidir.[1]\n" }, "Nedim Korkmaz": { "first_paragraph": "Saim Nedim Korkmaz (d. 1929), Türk siyasetçi, avukat.\n" }, "Neslihan Hancıoğlu": { "first_paragraph": "Neslihan Hancıoğlu (d. 01 Ocak 1963, Ünye), Türk siyasetçi.\n" }, "Nesrin Ulema": { "first_paragraph": "Nesrin Ulema (d. 1971, Çankırı), Türk eczacı ve siyasetçidir. TBMM 24. ve 25. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi İzmir milletvekilidir.[1]\n" }, "Nevzat Palta": { "first_paragraph": "Nevzat Palta (d. 1962, Aksaray), Türk mühendis, bürokrat ve siyasetçidir. 2004-2014 yılları arası Aksaray Belediye Başkanı ve TBMM 25. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Aksaray milletvekilidir.[1]\n" }, "Numan Esin": { "first_paragraph": "Numan Sabit Esin (18 Ekim 1929 – 6 Ocak 2020) Türk asker, siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Nusrettin Maçin": { "first_paragraph": "Nusrettin Maçin (d. 1963), Türk siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Şanlıurfa milletvekilidir.\n" }, "Nükhet Hotar": { "first_paragraph": "Fatma Seniha Nükhet Hotar (25 Ekim 1961) Türk akademisyen ve siyasetçi. Mevcut Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörü.\n" }, "Abdurrahman Odabaşı": { "first_paragraph": "Abdurrahman Odabaşı (1924, Siverek - 7 Ağustos 2002), Türk siyasetçidir. Türkiye Büyük Millet Meclisinin 11. döneminde Cumhuriyet Halk Partisi Şanlıurfa milletvekili olarak görev yapmıştır.\n" }, "Mahmut Odabaşı": { "first_paragraph": "Mahmut Odabaşı (1868, Siverek - 10 Kasım 1932), Türk siyasetçidir.\n" }, "Orhan Erzurum": { "first_paragraph": "Orhan Erzurum (1 Ocak 1971, Giresun), Türk siyasetçi ve doktordur. TBMM 25. dönem MHP Giresun milletvekilidir.\n" }, "Orhan Kırcalı": { "first_paragraph": "Orhan Kırcalı (d. 1968), Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Samsun milletvekilidir.\n" }, "Osman Aşkın Bak": { "first_paragraph": "Osman Aşkın Bak (d. 11 Ekim 1966), Türk makine mühendisi ve siyasetçi. Mevcut Gençlik ve Spor Bakanı.\n" }, "Osman Müderrisoğlu": { "first_paragraph": "Osman Müderrisoğlu (d. 1938, Burdur) Türk müftü ve siyasetçidir.\n" }, "Osman Nuri Önügören": { "first_paragraph": "Birko İplik Fabrikası\nYatsan Yatak Fabrikası\nMilsan Matbaacılık\nAdil Efendi Vakfı\n" }, "Osman Tüfekçi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ömer Bolat": { "first_paragraph": "Ömer Bolat (d. 30 Ağustos 1963, İstanbul) Türk siyasetçi. 4 Haziran 2023'te Ticaret Bakanı olarak görevine başladı.\n" }, "Ömer Doğan Öztürkmen": { "first_paragraph": "Ömer Doğan Öztürkmen, (1929 - 1 Kasım 2010) Türk siyasetçi, gazeteci ve yazardır.\n" }, "Önder İşleyen": { "first_paragraph": "Önder İşleyen (d. 1980, Almanya), Türk gazeteci, aktivist ve siyasetçi. Sol Parti Kurucu Genel Başkanı ve eski Özgürlük ve Dayanışma Partisi Genel Başkan Yardımcısıdır.\n" }, "Özer Akdemir": { "first_paragraph": "Özer Akdemir, Türk gazeteci, yazar, aktivist, siyasetçi.\n" }, "Özer Yılmaz": { "first_paragraph": "Özer Yılmaz (d. 1934 İzmir - ö. 30 Eylül 2007 Ankara) Türk siyasetçi.\n" }, "Pero Dundar": { "first_paragraph": "Pero Dundar (d. 1971), Türk siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Mardin milletvekilidir.\n" }, "Rafet Sezen": { "first_paragraph": "Rafet Sezen (d. 1956, Edirne), Türk çiftçi, iş insanı ve siyasetçidir. TBMM 26. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Edirne milletvekilidir.[1]\n" }, "Rasim Arı": { "first_paragraph": "Rasim Arı (d. 20 Ağustos 1975, Nevşehir),[1] Türk bürokrat, siyasetçi. 2019-2021 döneminde Nevşehir belediye başkanlığı yapmıştır. 24 Mart 2023’te İYİ Partiye katılmıştır.\n" }, "Remzi Özgökçe": { "first_paragraph": "Remzi Özgökçe, (d. 1 Ocak 1965, Van) Halkların Demokratik Partisi 25. dönem Van milletvekilidir.[1]\n" }, "Remziye Sıvacı": { "first_paragraph": "Remziye Sıvacı (d. 1965, Malatya), Türk akademisyen, doktor ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Afyonkarahisar milletvekilidir.[1]\n" }, "Rıdvan Turan": { "first_paragraph": "Rıdvan Turan (d. 1971, Tokat), Türk tıp doktoru, siyasetçi ve TBMM 25 ve 27. dönem Halkların Demokratik Partisi milletvekilidir.\n" }, "Rıdvan Uz": { "first_paragraph": "Rıdvan Uz, (19 Şubat 1975[2] Ayvalık, Balıkesir) Türk siyasetçi.\n" }, "Rizgin Birlik": { "first_paragraph": "Rizgin Birlik (d. 1966, Şırnak) Türk tüccar, siyasetçi ve TBMM 27. dönem AK Parti Şırnak milletvekilidir.\n" }, "Rüveyde Gülseren Işık": { "first_paragraph": "Rüveyde Gülseren Işık (d. 1985, Konya), Türk akademisyen ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Konya milletvekilidir.[1]\n" }, "Sadık Doğruer": { "first_paragraph": "Sadık Doğruer (1970; Karşıyaka, İzmir), Türk siyasetçi, doktor. 2014 yılından beri Kınık Belediye Başkanlığı görevini sürdürmektedir.\n" }, "Sadık Şide": { "first_paragraph": "M. Sadık Şide (1928 - 19 Eylül 2022), Türk sendikacı.\n" }, "Salih Çelen": { "first_paragraph": "Salih Çelen (d. 1964, Keşan) Türk hukukçu ve siyasetçidir.\n" }, "Savaş Kalaycı": { "first_paragraph": "Eyüp Hüsamettin Arslan\nMahmut Güventürk\n[1]\n" }, "Savcı Sayan": { "first_paragraph": "Savcı Sayan[2] (d. 1971; Tutak), Kürt kökenli Türk siyasetçi ve eski Ağrı belediye başkanı.\n" }, "Selahaddin Karacagil": { "first_paragraph": "Selahaddin Karacagil (1906, Bursa - 28 Kasım1981) çiftçi ve siyasetçi.\n" }, "Selami Değirmenci": { "first_paragraph": "Selami Değirmenci (d. 14 Mart 1954),[1][2] Türk siyasetçi ve üç dönem üst üste seçilmiş eski Silivri belediye başkanıdır.[3]\n" }, "Selami Özyaşar": { "first_paragraph": "Selami Özyaşar (d. 1978, Van), Türk öğretmen ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Halkların Demokratik Partisi Van milletvekilidir.[1]\n" }, "Selim Sırrı Paşa": { "first_paragraph": "Selim Sırrı Paşa (1851, Vidin - 1924), Osmanlı siyasetçi. İzmit mutasarrıfı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Sera Kadıgil": { "first_paragraph": "Saliha Sera Kadıgil[1] (29 Kasım 1984, İstanbul), Türk siyasetçi ve avukat. Türkiye İşçi Partisi 28. dönem İstanbul milletvekili olarak görev yapmaktadır.[2]\n" }, "Serdar Hüseyin Yıldırım": { "first_paragraph": "Serdar Hüseyin Yıldırım (d. 1961) Türk siyasetçi, mühendis Türkiye Uzay Ajansının ilk başkanı.[1][2][3]\n" }, "Seyit Ahmet Göçer": { "first_paragraph": "Seyit Ahmet Göçer (d. 1979, Kırıkkale), Türk iş insanı ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Kırıkkale milletvekilidir.[1]\n" }, "Seyithan İzsiz": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Sıddık Altay": { "first_paragraph": "Mehmet Sıddık Altay, (d. 2 Şubat 1949) Türk siyasetçi, makine mühendisi, eski albay. Refah Partisinden XX. dönem Ağrı milletvekili olarak TBMM'de yer aldı.\n" }, "Sıtkı Turan": { "first_paragraph": "Sıtkı Turan (1951 - 12 Aralık 1999), Türk öğretmen ve siyasetçidir.\n" }, "Ziya Soylu": { "first_paragraph": "Ahmet Ziya Soylu (29 Ocak 1913, Erzurum - 15 Nisan 1987, Ankara), Türk eczacı ve siyasetçidir.\n" }, "Sururi Çorabatır": { "first_paragraph": "Sururi Çorabatır, (1966, İstanbul) Türk siyasetçi.\n" }, "Süleyman Girgin": { "first_paragraph": "Süleyman Girgin (d. 18 Temmuz 1962, Muğla), Türk sendikacı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem CHP Muğla milletvekilidir.[1]\n" }, "Süleyman Korkmaz": { "first_paragraph": "Süleyman Korkmaz (d. 1968, Kayseri), Türk İş insanı ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Kayseri milletvekilidir.[1]\n" }, "Şerdil Dara Odabaşı": { "first_paragraph": "Şerdil Dara Odabaşı (d. 12 Kasım 1973, Siverek), Türk siyasetçi, avukat. Hâlen Kadıköy belediye başkanlığı görevini sürdürmektedir.[1]\n" }, "Talha Erol Durmaz": { "first_paragraph": "Talha Erol Durmaz (d. 1973, Erzincan, Türk doktor ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Erzincan milletvekilidir.[1]\n" }, "Tarkan Akıllı": { "first_paragraph": "Tarkan Akıllı (d. 1969, Antalya), Türk iş insanı, mühendis ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Antalya milletvekilidir.[1]\n" }, "Taşkın Aktaş": { "first_paragraph": "Taşkın Aktaş (d. 1965, Ardahan), Türk doktor ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Halkların Demokratik Partisi Ardahan milletvekilidir.[1]\n" }, "Suna Tural": { "first_paragraph": "Fatma Suna Tural (1927, Karşıyaka - 19 Mayıs 2005, Ankara), Türk siyasetçidir. TBMM 14. Dönem (1969-73) Ankara milletvekili olarak görev yapmıştır. 19 Mayıs 2005 tarihinde Ankara'da öldü.[1]\n" }, "Turan Yaldır": { "first_paragraph": "İyi Parti (2023-günümüz)\n" }, "Turgut Öker": { "first_paragraph": "Turgut Öker (d. 1960, Sivas), Türk sosyal danışman ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Halkların Demokratik Partisi İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Seyfi Tülümen": { "first_paragraph": "Ali Seyfi Tülümen (1886, Uzunköprü, Edirne - 24 Aralık 1959, İstanbul), Türk bürokrat.\n" }, "Uygar Suphi Aktan": { "first_paragraph": "Uygar Suphi Aktan (d. 1973, Kenya), Türk akademisyen ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Vahit Kayrıcı": { "first_paragraph": "2023 – Çorum\n" }, "Vedat Bayram": { "first_paragraph": "Vedat Bayram (d. 1956, Niğde), Türk öğretmen, siyasetçi ve bürokrattır. TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Niğde milletvekilidir.\n" }, "Vedat Işıkhan": { "first_paragraph": "Vedat Işıkhan (1966, Mardin), Türk akademisyen ve siyasetçi. Mevcut Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı'dır.\n" }, "Vehbi Koç (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Vehbi Koç,, (d. 1960, Ankara)[1]Türk kaptan ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem AK Parti Trabzon milletvekilidir.[2]\n" }, "Vejdin Ensarioğlu": { "first_paragraph": "Vejdin Ensarioğlu (d. 17 Aralık 1973, Diyarbakır) Zaza kökenli Türk siyasetçi, İYİ Parti Diyarbakır İl başkanıdır.[1][2]\n" }, "Aksultan Atayeva": { "first_paragraph": "Aksultan Atayeva (d. 6 Kasım 1944, Aşkabat), Türkmen siyasetçi, diplomat.\n" }, "Kurbankulu Berdimuhammedov": { "first_paragraph": "Kurbankulu Berdimuhammedov (Türkmence: Gurbanguly Mälikgulyýewiç Berdimuhamedow, Kiril: Гурбангулы Мәликгулыевич Бердимухамедов, 29 Haziran 1957; Babarap, Göktepe, Ahal), Türkmen siyasetçi ve Türkmenistan'ın ikinci cumhurbaşkanıdır. Asıl mesleği diş hekimliği olan Berdimuhamedov, 1997'de başlayarak Cumhurbaşkanı Saparmurat Niyazov yönetiminde ve 2001'de başlayarak başkan yardımcısı olarak görev yaptı. 21 Aralık 2006'da Niyazov'un ölümünden sonra başkan vekili oldu ve ardından Şubat 2007'de cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı. Oylamada anlamlı bir muhalefetle karşılaşmadı ve ezici bir farkla kazandı (%89,23).[2] Şubat 2012'de cumhurbaşkanlığı seçimlerinde %97 oyla yeniden seçildi. Şubat 2017'de cumhurbaşkanlığı seçiminde oyların %97,69'unu alarak üçüncü bir dönem için yeniden seçildi.[3][4]\n" }, "Raşit Meredov": { "first_paragraph": "Raşit Övezgeldiyeviç Meredov (Türkmence: Рашит Өвезгелдиевич Мередов; d. 1960) 2001 yılından bu yana Türkmenistan Hükûmeti'nde Dışişleri Bakanı olarak görev yapan bir Türkmen politikacı ve diplomat, ayrıca 2007 yılından bu yana Başkan Yardımcılığı görevine benzeyen Türkmenistan Bakanlar Kurulunda Başkan Vekilliği görevini yürütmektedir.[1]\n" }, "Erşat Salihi": { "first_paragraph": "Erşat Salihi (Arapça: أرشد الصالحي; d. 1959), Iraklı siyasetçi ve aktivisttir. 2004'te Irak Türkmen Cephesi partisine katılan Salihi, 2010 Irak parlamento seçimlerinde Kerkük'ten ilk defa meclis üyesi olarak seçildi. 2011'de Irak Türkmen Cephesi'nin başkanı oldu. 2014'te Irak Temsilciler Meclisi İnsan Hakları Komisyonu başkanı olarak seçildi. 28 Mart 2021'de Irak Türkmen Cephesi başkanlığından istifa etti ve yerine vekaleten partinin başkan yardımcısı Hasan Turan getirildi.\n" }, "Mustafa Adrisi": { "first_paragraph": "Mustafa Adrisi ya da General Mustafa Adrisi (d.1922 - ö. 28 Temmuz 2013) Uganda'lı siyasetçidir. 1977- 1978 yıllarında İdi Amin'in Devlet Başkanlığı döneminde Devlet Başkan Yardımcılığı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Deo Rwabiita": { "first_paragraph": "Deo K. Rwabiita (d. 1943 – ö. 7 Haziran 2017) ,Ugandalı siyasetçi ve diplomattır.\n" }, "Anatolii Mokrousov": { "first_paragraph": "Anatolii Alekseevich Mokrousov (Ukraynaca: Мокроусов Анатолій Олексійович; d. 14 Nisan 1943 – ö. 9 Ocak 2021), Ukraynalı siyasetçi. \n" }, "Anton Korineviç": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Anatoliy Butenko": { "first_paragraph": "Anatoliy Butenko (d. 23 Şubat 1938 –ö. 4 Ocak 2021), Ukraynalı siyasetçi. Butenko 23 Şubat 1938'de Myrhorod, Sovyetler Birliği'nde doğdu. Komünist Parti'de siyaset yaptı. 1990-1994 yılları arasında Ukrayna Yüksek Şurası'nda delege olarak görev aldı.[1] 4 Ocak 2021'de Odessa, Ukrayna'da 82 yaşında öldü.\n" }, "David Jvaniya": { "first_paragraph": "David Vajeyeviç Jvaniya (Ukraynaca: Давид Важаєвич Жванія, Latince: დავით ვაჟას ძე ჟვანია; 20 Temmuz 1967 - 9 Mayıs 2022), Gürcü kökenli Ukraynalı siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Hatia Dekanoidze": { "first_paragraph": "Hatia Dekanoidze (Gürcüce: ხატია დეკანოიძე, Ukraynaca: Хатія Деканоідзе; d. 20 Ocak 1977), 4 Temmuz 2012 - 25 Ekim 2012 tarihleri ​​arasında Gürcistan Eğitim ve Bilim Bakanı olarak görev yapan Gürcü bir hükûmet yetkilisidir. 4 Kasım 2015'ten 16 Kasım 2016'ya kadar Dekanoidze, Ukrayna Ulusal Polis Şefi olarak görev yapmıştır.[2]\n" }, "Ivan Dziuba": { "first_paragraph": "Ivan Mykhailovych Dziuba (Ukraynaca:Іва́н Миха́йлович Дзю́ба; d. 26 Temmuz 1931, Mykolaivka, Volnovakha Rayonu –ö. 22 Şubat 2022, Kiev), Ukraynalı edebiyat eleştirmeni, sosyal aktivist, muhalif ve siyasetçi. \n" }, "Demyan Korotçenko": { "first_paragraph": "Demyan Serhiyovych Korotçenko (Ukraynaca: Дем’ян Сергійович Коротченко; 29 Kasım 1894 - 7 Nisan 1969) bir Ukraynalı ve Sovyet politikacısıydı. Ukrayna SSC hükûmetinin başı olarak iki defa hizmet etti (günümüzdeki karşılığı başbakanı).[1][2]\n" }, "Leonid Pilunski": { "first_paragraph": "Leonid Pilunsky (Ukraynaca: Пілунський Пілунський; d. 15 Eylül 1947 – ö. 21 Kasım 2021), Ukraynalı-Kırımlı siyasetçi.[1]\n" }, "Lubomyra Mandziy": { "first_paragraph": "Lubomyra Stepanivna Mandziy (Ukraynaca:Любомира Степанівна Мандзій; d. 10 Mayıs 1973 – ö. 27 Kasım 2021), Ukraynalı eğitimci, bürokrat ve siyasetçi. 25 Mart 2020-25 Haziran 2020 tarihleri Ukrayna Eğitim ve Bilim Bakanı olarak görev aldı.[2][3]\n" }, "Mihaylo Kuşnerenko": { "first_paragraph": "Mihailo Kuşnerenko (Ukraynaca:Михайло Кушнеренко; d. 18 Ağustos 1938 – ö. 2 Nisan 2021), Ukraynalı siyasetçi.\n" }, "Mihaylo Podolyak": { "first_paragraph": "Mykhailo Mykhailovych Podolyak (Ukraynaca: Михайло Михайлович Подоляк)[1] (16 Şubat 1972) [2] Ukrayna devlet başkanı Volodymyr Zelenskyy'nin danışmanı olarak görev yapan Ukraynalı bir politikacı, gazeteci ve müzakerecidir.[3][4]\n" }, "Mikola Kuliniç": { "first_paragraph": "Mikola Kuliniç (Ukraynaca: Микола Андрійович Кулінич; d. 19 Temmuz 1953, Kiev), Ukraynalı bir diplomattır. Ukrayna'nın Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisidir.[1]\n" }, "Oleg Tsaryov": { "first_paragraph": "Oleg Anatolyeviç Tsaryov - (2 Haziran 1970 Dnipro , Ukrayna SSC , SSCB) - Rus politikacı. 26 Temmuz 2014'ten beri Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyeti'nin birleşmesiyle kurulan Novorossiya Federal Devleti'nin parlamento başkanı.\n" }, "Oleksandr Omelçenko": { "first_paragraph": "Oleksandr Oleksandroviç Omelçenko (Ukraynaca:Олександр Олександрович Омельченко; Oleksandr Oleksandrovyč Omel'čenko; d. 9 Ağustos 1938 – ö. 25 Kasım 2021), Ukraynalı siyasetçi.[2][3][4]\n" }, "Oleksandr Rjavski": { "first_paragraph": "Oleksandr Mikolayoviç Rjavski (Ukraynaca:Олександр Миколайович Ржавський; d. 30 Ocak 1959 – ö. 27 Mart 2022[1]), Ukraynalı siyasetçi. \n" }, "Pavlo Kuznyetsov": { "first_paragraph": "Pavlo Serhíyovych Kuznietsov (Ukraynaca:Павло́ Сергі́йович Кузнєцо́в; d. 1 Mayıs 1950 – ö. 27 Ocak 2022), Ukraynalı siyasetçi.\n" }, "Petro Simonenko": { "first_paragraph": "Petro Mikolayoviç Simonenko (Ukraynaca: Петро Миколайович Симоненко; d. 1 Ağustos 1952, Stalino Ukrayna SSC. SSCB), Ukraynalı siyasetçi. Ukrayna Komünist Partisi Birinci Sekreteri (1993'ten beri). Ukrayna Cumhurbaşkanı adayı (1999 , 2004 , 2010 , 2014 seçimleri).\n" }, "Nikolay Podgorni": { "first_paragraph": "Nikolay Podgorni, (Rusça: Никола́й Ви́кторович Подго́рный, Ukraynaca: Микола Вікторович Підгорний; 16 Şubat 1903 Karlivka, Poltava Oblastı, Rus İmparatorluğu - 11 Ocak 1983 Kiev, Ukrayna SSC, SSCB), Ukrayna asıllı Bolşevik lider, Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) üyesidir.\n" }, "Sergey Aksyonov": { "first_paragraph": "Sergey Valeryeviç Aksyonov (Rusça:Сергей Валерьевич Аксёнов), (Ukraynaca:Сергій Валерійович Аксьонов); (d. 26 Kasım 1972), de facto Kırım Cumhuriyetinin Başbakanı.[1]\n" }, "Stepan Bandera": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Symon Petlyura": { "first_paragraph": "Symon Vasylyovych Petliura Symon Petliura aynı zamanda Simon Petlura olarak bilinir,[1] Symon Petlura,[2] veya Symon Petlyura.[3]\n(Ukraynaca:Си́мон Васи́льович Петлю́ра); (10 Mayıs 1879 – 25 Mayıs 1926) Ukraynalı bir politikacı ve gazeteciydi. 1918-1921 yıllarında Ukrayna'nın kısa süreli egemenliği sırasında Ukrayna Ordusu Yüksek Komutanı ve Ukrayna Halk Cumhuriyeti Başkanıydı. 1917'de Rusya İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra Ukrayna Bağımsızlık Savaşına öncülük etti.\n" }, "Dmitro Timçuk": { "first_paragraph": "Dmitro Borisoviç Timçuk (Ukraynaca: Дмитро́ Бори́сович Тимчу́к; 27 Haziran 1972 – 19 Haziran 2019), Ukraynalı siyasetçi, askeri uzman, gazeteci ve blog yazarı.[1][1]\n" }, "Valeriy Babych": { "first_paragraph": "Valeriy Georgievich Baych (d. 25 Ağustos 1953 - ö. 29 Ekim 2020), Ukraynalı siyasetçi, ekonomist ve iş insanı.[1][2][3]\n" }, "Valeriy Baranov": { "first_paragraph": "Valeriy Oleksіyoviç Baranov (Ukraynaca:Валерій Олексійович Баранов; d. 19 Nisan 1957 – ö. 5 Mayıs 2023), Ukraynalı siyasetçi.[1][2]\n" }, "Vitali Kim": { "first_paragraph": "Vitali Oleksandrovych Kim (d. 13 Mart 1981, Mikolaiv, Ukrayna SSC, SSCB), Ukraynalı bir iş insanı ve Kore kökenli politikacıdır. 25 Kasım 2020'den itibaren Nikolaev bölgesel devlet idaresi başkanıdır.\n" }, "Volodimir Çernyak": { "first_paragraph": "Volodimir Kiriloviç Çernyak (Ukraynaca: Володимир Кирилович Черняк; 26 Ekim 1941 - 18 Ocak 2021), Ukraynalı siyasetçi. \n" }, "Volodimir Struk": { "first_paragraph": "Volodymyr Oleksiiovych Struk (Ukraynaca:Володимир Олексійович Струк; d. 15 Mayıs 1964 – ö. 2 Mart 2022), Ukraynalı siyasetçi. Mart 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında kaçırılması ve ardından ölümü nedeniyle uluslararası mecrada öne çıktı.[1]\n" }, "Yana Zinkeviç": { "first_paragraph": "Yana Vadimina Zinkeviç (Ukraynaca: Яна Вадимівна Зінкевич, d. 2 Temmuz 1995 Rivne [2]) belden aşağısı felçli bir Ukraynalı parlamento üyesi ve eski bir askeri gazidir. 2022'de BBC'nin 100 Kadınından biri seçildi.\n" }, "Yuriy Prylypko": { "first_paragraph": "Yuri İlyiç Prilipko (Ukraynaca:Юрій Ілліч Прилипко, d. 11 Ağustos 1960 – ö. 7 Mart 2022), Ukraynalı siyasetçi.[1]\n" }, "Fahd bin Mahmud": { "first_paragraph": "Seyyid Fahd bin Mahmud el-Busaidi (d. 1944), Umman Sultanlığı başbakan yardımcısı ve 23 Haziran 1970 yılından beri bu görevi yapmaktadır. Es-seyyid Muhammed bin Sultan bin Hamud el- Busaidi devlet televizyonunda yer alan habere göre, Yüksek Yargı Konseyi Başkan Yardımcısı olarak görevlendirildi.[1]\n" }, "Aparicio Méndez": { "first_paragraph": "Aparicio Méndez Manfredini (1904 - 1988), Uruguaylı siyasetçi. 1976-1981 yılları arasında Uruguay Devlet Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Jorge Brovetto": { "first_paragraph": "Jorge Brovetto Cruz (14 Şubat 1933 – 8 Haziran 2019), Uruguaylı kimya mühendisi, akademisyen ve siyasetçi. \n" }, "Carolina Cosse": { "first_paragraph": "Villanueva Garrido (babası)\n" }, "Jorge Lepra": { "first_paragraph": "Jorge Alberto Lepra Loiodice (4 Eylül 1942 - 4 Ocak 2016) , Uruguaylı diplomat ve siyasetçi. Uruguay'da 2005-2008 arası Endüstri ve Enerji bakanıydı. 2008-2010 yılları arasında Uruguay'ın Fransa büyükelçisi olarak görev yaptı.\n" }, "Luis Alberto Lacalle Pou": { "first_paragraph": "Luis Alberto Lacalle Pou (d. 11 Ağustos 1973), Uruguaylı siyasetçi. Pou, Güney Amerika ülkesi Uruguay'da 1 Mart 2020 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Antonio Marchesano": { "first_paragraph": "Antonio Marchesano (7 Kasım 1930 -24 Ocak 2019), Uruguaylı siyasetçi ve avukattır.[1]\n" }, "Raúl Jude": { "first_paragraph": "Raúl Jude (1891, Montevideo - 1971, Montevideo), Uruguaylı avukat, siyasetçi ve spor yöneticisidir. 1922 seçimlerinde Uruguay Temsilciler Meclisine seçilen Jude, ilerleyen yıllarda adalet ve kamu eğitimi, içişleri ve ekonomi bakanı olarak görev yaptı. 1927-1930 ve 1934-1937 yılları arasında, iki dönem Uruguay Futbol Federasyonu başkanı pozisyonunda bulundu.[1]\n" }, "Rodolfo González Rissotto": { "first_paragraph": "Rodolfo González Rissotto (7 Ekim 1949 - 28 Mart 2020), Uruguaylı profesör, tarihçi ve politikacı.\n" }, "Serafín Bejérez": { "first_paragraph": "Rufino Serafín Bejérez Pereira das Neves (d. 13 Temmuz 1952 – ö. 29 Ekim 2022), Uruguaylı çiftçi ve siyasetçi. \n" }, "Tabaré Vázquez": { "first_paragraph": "Tabaré Ramón Vázquez Rosas (d. 17 Ocak 1940- ö. 6 Aralık 2020), Uruguaylı bir siyasetçi. 2015-2020 yılları arasında Uruguay'ın devlet başkanıdır. Daha önce 2005-2010 yılları arası Başkan olarak görev yaptı. Eğitimli bir doktor (Onkolog) olarak, solcu Frente Amplio (Geniş Cephe) koalisyonun bir üyesidir. Vázquez, 31 Ekim 2004 tarihinde Cumhurbaşkanı seçildi, 1 Mart 2005 tarihinde göreve geldi ve 1 Mart 2010 tarihinde görevi bıraktı. Başkan olarak, eğitim ve çalışma koşullarında önemli iyileştirmeler üzerinde, refah sisteminin önemli bir şekilde genişlemesine[1][2] başkanlık etti ve 2004-2009 yılları arası ülke nüfusunda, yoksulluk oranı % 32'den % 20'ye düşerek bir azalma meydana gelmiştir.[3] Vázquez 2014 başkanlık seçimlerini kazanarak tekrar göreve dönmüştür.[4]\n" }, "Abdüsselam Mecali": { "first_paragraph": "Abdelsalam Atalla al-Majali (d. 18 Şubat 1925, Kerek - ö. 3 Ocak 2023, Amman), Ürdünlü siyasetçi ve fizikçi. Ürdün Krallığı'nın 29. başbakanı.\n" }, "Maruf el-Bahit": { "first_paragraph": "Maruf Süleyman el-Bahit (Arapça: معروف البخيت‎,) (18 Mart 1947 -7 Ekim 2023[1]), Ürdünlü siyasetçi. 27 Kasım 2005'ten 25 Kasım 2007 tarihine kadar Ürdün başbakanıydı. Daha önce Ürdün'ün İsrail ve Türkiye büyükelçiliği ve ulusal güvenlik şefliği de yaptı. 2005'teki Amman bombalamaların ardından Kral II. Abdullah tarafından başbakan olarak atanan Bahit, ana önceliklerinin Ürdün'ün güvenlik ve istikrarını korumak olduğunu belirtmişti. 1 Şubat 2011 tarihinde Kral II. Abdullah tarafından başbakan olarak tekrar görevlendirildi.\n" }, "Ali Ebu es-Sukkar": { "first_paragraph": "Ali Ebu es-Sukkar (Arapça: علي أبو السكر; d. 1961, Zerka), Ürdünlü siyasetçi ve mühendistir.\n" }, "Fayiz et-Taravine": { "first_paragraph": "Fayiz et-Taravine (d. 1949 - 15 Aralık 2021) Ürdünlü siyasetçi.\n" }, "Mervan el-Muaşer": { "first_paragraph": "Mervan el-Muaşer (Arapça:مروان المعشر) (d. 1956, Amman) Ürdünlü Hristiyan siyasetçi.\n" }, "Nadia Haşim": { "first_paragraph": "Nadia Haşim (d. ?; ö. 12 Şubat 2023), Ürdünlü matematikçi, gazeteci ve siyasetçi.[2]\n" }, "Leys Şubeylat": { "first_paragraph": "Leys Şubeylet (Arapça: ليث شبيلات; d. 28 Ekim 1942, Amman), Ürdünlü mühendis ve siyasetçidir. 1984'te[1] ve 1989 genel seçimlerinde Temsilciler Meclisine seçildi.[2] 1982-1984, 1988-1990 ve 1994-1998 yılları arasında Ürdün Mühendisler Derneği başkanlığı yaptı.\n" }, "José Antonio Abreu": { "first_paragraph": "José Antonio Abreu Anselmi (d. 7 Mayıs 1939 – ö. 24 Mart 2018), Venezuelalı orkestra şefi, eğitimci, piyanist, ekonomist, aktivist ve siyasetçidir. Gençlerin ve çocukların suça yönelmeden daha iyi yetişmesi için kurulan müzik programı \"El Sistema\" projesinde yaptığı çalışmalarıyla bilinir.[1] Müzik sanatıyla ilgili yaptığı çalışmalarıyla 2009 yılında \"Latin Amerika Müzik Sanatı ve Bilim Akademisi\" 'nin verdiği onur ödülü \"Latin Grammy Mütevelli Heyeti Ödülü\" 'nü almaya hak kazanmıştır.\n" }, "Alí Rodríguez Araque": { "first_paragraph": "Alí Rodríguez Araque, (9 Eylül 1937 – 19 Kasım 2018) Venezuelalı siyasetçi, avukat ve diplomat.\n" }, "Bolivia Suárez": { "first_paragraph": "Bolivia Suárez (d. 3 Haziran 1957 - ö. 17 Aralık 2020), Venezuelalı kadın siyasetçi.\n" }, "Douglas Bravo": { "first_paragraph": "Douglas Ignacio Bravo Mora (d. 11 Mart 1932 –ö. 31 Ocak 2021), Venezuelalı siyasetçi ve direnişçi örgüt lideridir.[1]\n[2][3]\n" }, "Darío Vivas": { "first_paragraph": "Darío Ramón Vivas Velasco (12 Haziran 1950 – 13 Ağustos 2020)[1], Venezuelalı siyasetçi. Son olarak 2017'den 2020 yılına kadar Venezuela Başkent Bölgesi'nden Venezuela Kurucu Millet Meclisi onursal üyesi olarak görev yaptı. Ayrıca iki defa (2010 – 2011) ile (2013 - 2015) yılları arasında Venezuela Devlet Başkanı Yardımcısı ve 2015 yılında Parlamentolar Arası Birlik Konferansı Başkan Yardımcısı olarak görev yapmıştır.[2]\n" }, "Juan Guaidó": { "first_paragraph": "Juan Gerardo Guaidó Márquez (İspanyolca telaffuz: [xwaŋ xeˈɾaɾðo ɣwai̯ˈðo ˈmaɾ.kes]; d. 28 July 1983 La Guaira, Venezuela)[2] 5 Ocak 2019 ile 5 Ocak 2023 tarihleri arasında iktidara karşı oluşturulan muhalif hükûmette Venezuela geçici cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır.[3][4]\n" }, "Pompeyo Márquez": { "first_paragraph": "Pompeyo Ezequiel Márquez Millán (d. 28 Mayıs 1922 - ö. 21 Haziran 2017), Venezuela'lı siyasetçi, gazeteci ve 1960'larda etkin olan eski marxist gerilla üyesi.\nMovimiento al Socialismo (MAS)'ın kurucularından ve eski Venezuela cumhurbaşkanı Hugo Chávez'e muhalefet olan birisiydi.[1]\n" }, "Miguel Otero Silva": { "first_paragraph": "Miguel Otero Silva (26 Ekim 1908 Barselona, Venezuela - 28 Ağustos 1985 Caracas, Venezuela) Venezuelalı gazeteci, romancı, şair, siyasetçi, devrimci. Venezuela edebiyatında büyük bir referans figürü olan Silva'nın edebi ve gazetecilik çalışmaları özellikle Venezuela'nın sosyal ve siyasal tarihi ile ilgiliydi. 1958 yılında demokrasiye geçilmeden önce defalarca sürgüne zorlandı; ancak sonrasında Venezuela Senatosu'na seçildi.\n" }, "Rito Jiménez": { "first_paragraph": "Rito Jiménez (d. 1951, Caracas- ö. 20 Mart 2021, Caracas, Venezuela), Venezuelalı siyasetçi.\n" }, "Tibisay Lucena": { "first_paragraph": "Tibisay Lucena (d. 26 Nisan 1959 – ö. 12 Nisan 2023), Venezuelalı kadın siyasetçi ve sosyolog.[1][2][3][4]\n" }, "Đồng Sĩ Nguyên": { "first_paragraph": "Đồng Sĩ Nguyên (bilinen adıyla: Nguyễn Hữu Vũ ; d. 1 Mart 1923 –ö. 4 Nisan 2019), Vietnamlı eski asker ve siyasetçi.[1][2][3][3][3]\n" }, "Dương Văn Minh": { "first_paragraph": "Dương Văn Minh (16 Şubat 1916 - 6 Ağustos 2001), Güney Vietnamlı bir general ve siyasetçi. Ngo Dinh Diem döneminde Vietnam Cumhuriyeti Ordusu'nda bir kıdemli generaldi. 1963 Güney Vietnam darbesini düzenleyerek Diem'i devirip öldürdükten sonra başkan oldu. Üç aylık bir başkanlıktan sonra 1964 Güney Vietnam darbesi ile Nguyen Khanh tarafından başkanlığı sona erdirildi. Nisan 1975'te, Saygon'un düşüşü ve Vietnam Savaşı'nı komünistlerin kazanmasından iki gün önce tekrar başkan oldu. Komünist zaferinden sonra Saygon hükûmetinin dağıldığını açıklayan bir konuşma yaptı. Bir süre Vietnam'da inzivaya çekildi ve 1983'te Fransa'ya göç ederek Paris yakınlarına yerleşti.\n" }, "Lê Đức Thọ": { "first_paragraph": "Lê Ðức Thọ (Vietnamca telaffuz: [lē ɗɨ̌k tʰɔ̂ˀ]  ( dinle); 14 Ekim 1911 - 13 Ekim 1990), Vietnamlı devrimci, general, diplomat ve siyasetçidir.\n" }, "Ngô Đình Diệm": { "first_paragraph": "Ngô Đình Diệm (3 Ocak 1901 - 2 Kasım 1963), 1955-1963 arasında Güney Vietnam'ın devlet başkanı. Baskıcı bir yönetim kurmuş[1] ve askeri bir darbe sonucu öldürülmüştür.\n" }, "Ngô Đình Nhu": { "first_paragraph": "Ngô Ðình Nhu (7 Ekim 1910 - 2 Kasım 1963), Güney Vietnam'ın ilk başkanı olan Ngo Dinh Diem'in küçük kardeşi ve baş politik danışmanıydı. Nhu, Ngo ailesinin Güney Vietnam'daki baskıcı ve kayırıcı yönetiminin mimarı olarak nitelendirilir. Resmi bir makamda olmasa da çok büyük bir gücü elinde bulunduruyordu. Vietnam Cumhuriyeti Ordusu Özel Kuvvetleri (Ngo ailesinin gayriresmî özel ordusu) ve Can Lao Partisi'nin (Ngo ailesinin gayriresmî gizli polisi) komutanlığını yapmaktaydı. Uyuşturucu ticaretiyle Ngo ailesine milyonlarca dolar para kazandırdı. Adolf Hitler'in hayranı olduğunu açıklamış olan Nhu'nun yönetimi hem faşist hem de komünist öğeler içermekteydi.\n" }, "Nguyễn Tấn Dũng": { "first_paragraph": "Nguyễn Tấn Dũng (d. 17 Kasım 1949), Vietnam'ın 2006-2016 yılları arası eski başbakanı. Emekli olan selefi Phan Văn Khai tarafından aday gösterilmiş ve 27 Haziran 2006 tarihinde Millet Meclisi tarafından onaylanmıştır. Nguyễn Tấn Dũng şu anda Vietnam Komünist Partisi hiyerarşisi içinde üçüncü sırada yer alıyor.\n" }, "Nguyen Van Luc": { "first_paragraph": "Nguyen Van Luc, Viet Nam Quoc Dan Dang'ın lideri olan Vietnamlı bir teğmendi. Ngo Dinh Diem rejimine karşı çıkmaktaydı. 1960 yılında, Diem Luc'u \"hükümet karşıtı faaliyetler\" yüzünden bir aylığına hapse gönderdi.[1] Oğlu Nguyễn Văn Cử, 1962 Güney Vietnam Bağımsızlık Sarayı bombalı saldırısını gerçekleştiren iki pilottan biriydi. Luc, katılığıyla tanınıyordu ve bir keresinde küçük bir çocuğu askeri bir eğitim sırasında öldürdüğü bildirilmişti.\n" }, "Nguyễn Xuân Phúc": { "first_paragraph": "Nguyễn Xuân Phúc (d. 20 Temmuz 1954), Vietnamlı siyasetçi. Phúc, Asya ülkesi Vietnam'da 5 Nisan 2021 ile 18 Ocak 2023 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Phúc 2016-2021 yılları arasında da ülkenin sekizinci başbakanı olarak başbakanlık görevinde bulunmuştur. Hiyerarşide altıncı sırada olan 12. politbüronun bir üyesidir.[1]\n" }, "Nguyễn Minh Triết": { "first_paragraph": "Nguyễn Minh Triết (d. 9 Ekim 1942), Vietnam eski devlet başkanıdır. 27 Haziran 2006 tarihinde 464 oy (% 94,12) ile Vietnam Millet Meclisi tarafından seçildi. Daha önce Ho Şi Minh kenti Vietnam Komünist Partisi'nin başkanı oldu. Vietnam başkanlığına Politbüro hükûmet politikası karar vermektedir. 2006'dan 2011'e kadar politbüro'nun dördüncü düzey üyesiydi. Görev süresi mayıs ayında sona ermiştir. Kıdemli Politbüro üyesi Truong Tan Sang yerine geçmiştir.\n" }, "Phạm Minh Chính": { "first_paragraph": "Phạm Minh Chính (d. 10 Aralık 1958), Vietnamlı siyasetçi. Chính, Asya ülkesi Vietnam'da 5 Nisan 2021 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Trần Ngọc Châu": { "first_paragraph": "Tran Ngoc Chu (1923 veya 1924 - 17 Haziran 2020), Vietnamlı asker (yarbay), sivil yönetici (şehir belediye başkanı, il başkanı), siyasetçi (Millet Meclisi Alt Meclis lideri) ve daha sonra siyasi mahkum.\n" }, "Trương Tấn Sang": { "first_paragraph": "Trương Tấn Sang (d. 21 Ocak 1949), 2011'den 2016'ya kadar Vietnam'ın yedinci Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Vietnamlı siyasetçi. Başbakan Nguyễn Tấn Dũng ve Parti genel sekreteri Nguyễn Phú Trọng ile birlikte Vietnam'ın önde gelen liderlerinden biriydi. Temmuz 2011'de Trương Tấn Sang, Vietnam Ulusal Meclisi tarafından Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti devlet başkanı seçildi ve görevinden emekli olan selefi Nguyễn Minh Triết tarafından aday gösterildi.\n" }, "Võ Văn Thưởng": { "first_paragraph": "Võ Văn Thưởng (d. 13 Aralık 1970), Vietnamlı siyasetçi. Thưởng, Asya ülkesi Vietnam'da 2 Mart 2023 tarihinden bu yana devlet başkanı olarak görev yapmaktadır [1][2]\n" }, "Hasan el-Levzi": { "first_paragraph": "Hasan Ahmed el-Levzi (1952 - 13 Temmuz 2020), Yemenli siyasetçi ve yazar. Enformasyon Bakanı idi.\n" }, "Haydar Ebu Bekir el-Attas": { "first_paragraph": "Haydar Ebu Bekir el-Attas (Arapça: حيدر أبو بكر العطاس, d. 5 Nisan 1939) Yemenli politikacı. Yemen birleşmeden önce Güney Yemen'de 1985-1986 yılları arasında başbakanlık görevini ve 1986- 1990 yılları arasında Yüksek Halk Konseyi Heyeti başkanlığı da yürütmüştür.[1] Yemen'in birleşmesi ardından 1990-1994 yılları arasında başbakanlık görevini yaptı.[2] 1994 Yemen İç Savaşı sırasında ülkenin hüküm sürdüğü iki ay boyunca Yemen Demokratik Cumhuriyeti başbakanlığı görevini yaptı.\n" }, "İbrahim bin Yahya Hamideddin": { "first_paragraph": "Seyfülisam İbrahim bin Yahya Hamideddin (Arapça: سيف الإسلام إبراهيم بن يحيى حميد الدين romanize:Säyf'ûlislam İbrahim bin Yahya Hemideddin) Yemenli devrimci ve vezirdir. İmam Yahya'nın sekizinci ve kardeşi İsmail bin Yahya ile en sevmediği çocuğuydu. Babasına karşı 1948'de yapılan Yemen Meşrutiyet Devrimi'ne katıldı. Yönetimi ele geçirmiş Abdullah el-Vezir tarafından 1 günlüğüne Yemen veziri oldu. Darbe'nin ardından aşiret destekli Ahmed bin Yahya'nın karşılığıyla darbe başarısız oldu ve İbrahim bin Yahya zehirlenene kadar 2 ay boyunca gözaltında kaldı.\n" }, "Muhammed bin Yahya bin Muhammed": { "first_paragraph": "Muhammed bin Yahya (Arapça: محمد بن يحيى بن محمد حميد الدين,1898-1932) Yemenli şair ve politikacı. Dönemin Yemen kralı, İmam Yahya'nın oğluydu. Şaraf ve Hudeyde sancağı görevini üstlendi. Hizmetçilerinin birinin hayatını kurtarmaya çalışırken Kızıldeniz'de boğularak öldü. Mısırlı şair Ahmet Şevki ölümü dolayısıyla gazel yazmıştır.[1]\n" }, "Münir El Yafi": { "first_paragraph": "Komutan.Münir El Yafi (Arapça: أبو اليمامة اليافعي ; 1974; Yemen- 1 Ağustos 2019; Aden, Yemen), Yemenli rütbeli asker ve siyasetçi.[1]\n" }, "Reşad el-Uleymi": { "first_paragraph": "Reşad Muhammed el-Uleymi[1] (d. 1954), 7 Nisan 2022'den beri Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi başkanı olarak görev yapan Yemenli bir politikacıdır.\n" }, "Zayd Mutee' Dammaj": { "first_paragraph": "Zayd Mutee 'Dammaj (Arapça: زيد مطيع دماج‎; 1948-2000) Yemenli bir yazar ve politikacıydı. 20. yüzyılın en iyi 100 Arap romanından biri olarak seçilen kısa romanı Rehine ile tanınır.[1][2]\n" }, "Bill English": { "first_paragraph": "Simon William \"Bill\" English (30 Aralık 1961, Lumsden, Southland, Yeni Zelanda), Yeni Zelandalı siyasetçi. 12 Aralık 2016'dan 25 Ekim 2017'ye kadar Yeni Zelanda Başbakanı olarak görev yaptı. Ulusal Parti eski genel başkanıdır. Daha önce 2008-2016 yılları arasında Başbakan Vekili olarak göreve yapmıştır.\n" }, "Catherine Tizard": { "first_paragraph": "Dame Catherine Anne Tizard (d. 4 Nisan 1931 - ö. 31 Ekim 2021), Yeni Zelandalı siyasetçi. 1983'ten 1990 yılına kadar Auckland Belediye Başkanı olarak, 1990'dan 1996'ya kadar 16. Yeni Zelanda genel valisi olarak görev yapmıştır. O dönem aynı anda her iki makama sahip ilk kadındır.[1][2]\n" }, "Chester Borrows": { "first_paragraph": "Kerry James \"Chester\" Borrows \"QSO\" (20 Haziran 1957 – 27 Şubat 2023), İngiliz kökenli Yeni Zelandalı siyasetçi ve bürokrat.[1][2]\n" }, "Chris Hipkins": { "first_paragraph": "Christopher John Hipkins (5 Eylül 1978), Ocak 2023'ten beri Yeni Zelanda'nın 41. başbakanı ve Yeni Zelanda İşçi Partisi'nin lideri olarak görev yapan Yeni Zelandalı bir siyasetçidir.[4] Halen eğitim bakanı, polis, Kamu Hizmeti ve Meclis başkanı olarak görev yapmaktadır. 2008 seçimlerinden bu yana Remutaka için Parlamento üyesi (MP) olarak görev yaptı. Temmuz'dan Kasım 2020'ye kadar sağlık bakanı ve Kasım 2020'den Haziran 2022'ye kadar COVID-19 müdahalesinden sorumlu bakan olarak görev yapan Yeni Zelanda'daki COVID-19 salgınının sonucu olarak öne çıkan bir isim oldu.\n" }, "Cindy Kiro": { "first_paragraph": "Dame Alcyion Cynthia Kiro (d. 1958) 21 Ekim 2021'den beri Yeni Zelanda'nın 22. genel valisi olarak görev yapan Yeni Zelanda halk sağlığı akademisyeni, yöneticisi ve savunucusudur. Kiro, ilk Māori kadını, Māori kökenli üçüncü kişi ve görevde ki dördüncü kadındır.\n" }, "Helen Clark": { "first_paragraph": "Helen Clark (d. 26 Şubat 1950), eski Yeni Zelanda başbakanı.\n" }, "Dick Quax": { "first_paragraph": "Theodorus Jacobus Leonardus \"Dick\"'Quax (d. 1 Ocak 1948 - ö. 28 Mayıs 2018), Hollanda doğumlu Yeni Zelandalı atlet ve siyasetçidir.[1] Montreal'de düzenlenen 1976 Yaz Olimpiyatları'nda 5000 metrede ikinci olmuştur.[2]\n" }, "Don Brash": { "first_paragraph": "Donald \"Don\" Thomas Brash; (d. 24 Eylül 1940, Whanganui, Yeni Zelanda) Yeni Zelandalı siyasetçi ve ekonomisttir.\n" }, "Don McKinnon": { "first_paragraph": "Sir Donald Charles \"Don\" McKinnon (d. 27 Şubat 1939, Londra), Yeni Zelandalı siyasetçi.\n" }, "William Fox": { "first_paragraph": "William Fox (d. 2 Eylül 1812, South Shields, İngiltere - ö. 23 Haziran 1893, Auckland, Yeni Zelanda), Yeni Zelanda'da dört dönem başbakanlık yapan devlet adamı. Ülkeye yönetsel özerklik verilmesi yolundaki çabalarıyla Yeni Zelanda'yı iç işlerinde bağımsız kılan 1852 Anayasası'nın biçimlenmesine katkıda bulunmuştur. Maoriler ve Avrupalı göçmenler arasında baş gösteren I. Taranaki Savaşı'ndan (1860-1861) duyduğu kaygı nedeniyle, Maorilere karşı kararlı bir savaş yürütülmesini ve topraklarına el konulmasını savundu.\n" }, "Francis Bell": { "first_paragraph": "Francis Henry Dillon Bell; (d. 31 Mart 1851, Nelson, Yeni Zelanda - ö. 13 Mart 1936, Wellington, Yeni Zelanda) Yeni Zelandalı siyasetçidir. 14 Mayıs 1925 – 30 Mayıs 1925 arasında 16 gün Yeni Zelanda Başbakanı olarak görev yapmasına rağmen ilk Yeni Zelanda doğumlu bir başbakan olarak ülkesinin tarihine geçmiştir.[1]\n" }, "Tim Francis": { "first_paragraph": "Harold Huyton \"Tim\" Francis (1928, Auckland - 2 Ocak 2016, Wellington), Yeni Zelandalı diplomat ve büyükelçi. Yeni Zelanda adına Birleşmiş Milletler'de 1978-1982 arası diplomat olarak çalışmış ayrıca 1988-1991 arası Yeni Zelanda'nın Amerika başkonsolosu olarak görev almıştır.\n" }, "George Forbes": { "first_paragraph": "George William Forbes; (d. 12 Mart 1869, Lyttelton, Christchurch, Yeni Zelanda - ö. 17 Mayıs 1947, Cheviot, Yeni Zelanda) Yeni Zelandalı siyasetçidir. 1930-1935 yılları arasında Yeni Zelanda Başbakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Harry Atkinson": { "first_paragraph": "Harry Albert Atkinson; (d. 1 Kasım 1831, Broxton, Cheshire, İngiltere - ö. 28 Haziran 1892, Wellington, Yeni Zelanda) Yeni Zelandalı siyasetçidir. 1876'dan 1891 yılına kadar değişik tarihler arasında dört dönem Yeni Zelanda Başbakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Jack Luxton": { "first_paragraph": "John Finlay \"Jack\" Luxton, QSO (1923 - 29 Ağustos 2005), mandıra çiftçi ve Yeni Zelandalı politikacıdır. Finlay, önceleri Piako sonraları sınır değişikliklerini takiben Matamata Ulusal Parti üyesi olarak 1966 yılında Parlamentoya girmiştir. Kendisi 21 yıl 1987 'ye kadar ağırlıklı olarak kırsal seçmeni temsil etti.\n" }, "James Temple Fisher": { "first_paragraph": "James Temple Fisher; (d. 1828 - ö. 3 Ocak 1905, Christchurch, Yeni Zelanda) Yeni Zelandalı siyasetçidir.\n" }, "John Jeffries": { "first_paragraph": "Sir John Francis Jeffries \"GBR\" \"Kt\" (28 Mart 1929 - 25 Ocak 2019), Yeni Zelandalı siyasetçi ve hâkim.[1]\n" }, "Jenny Shipley": { "first_paragraph": "Jenny Shipley, (d. 4 Şubat 1952, Gore, Yeni Zelanda), Aralık 1997 - Aralık 1999 arasında Yeni Zelanda başbakanlığı yapmış politikacı. Shipley, ülkesinde bu görevi yapan ilk kadındır.\n" }, "Jerry Mateparae": { "first_paragraph": "Sir Jeremiah \"Jerry\" Mateparae (d. 14 Kasım 1954, Wanganui), Yeni Zelanda'nın 20. Genel Valisidir. 2006 ve 2011 yılları arasında Yeni Zelanda Savunma Kuvvetleri'nde görev yapmak üzere ilk Maori Şefi oldu. 7 Şubat 2011'den 1 Temmuz 2011 tarihine kadar Yeni Zelanda Hükûmeti İletişim Güvenliği Bürosu ve Direktörü idi. Genel Vali olarak atanmadan 8 Mart 2011 tarihinde görevi ilan edildi ve 31 Ağustos 2011 tarihinde görevi devraldı.\n" }, "Joe Hawke": { "first_paragraph": "Joseph Parata Hohepa Hawke \"MNZM\" (d. 1940, Auckland) - (ö. 22 Mayıs 2022, Auckland, Yeni Zelanda), Yeni Zelandalı siyasetçi ve Maori toprak hakları aktivisti. \n" }, "John Ballance": { "first_paragraph": "John Ballance; (d. 27 Mart 1839, Glenavy, Antrim Kontluğu, Kuzey İrlanda - ö. 27 Nisan 1893, Wellington, Yeni Zelanda) Yeni Zelandalı siyasetçidir. 1891 - 1893 yılları arasında Yeni Zelanda Başbakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "John Cuff": { "first_paragraph": "John Cuff; (d. 1805 - ö. 1869) Yeni Zelandalı siyasetçidir. 1855 - 1858 yılları arasında 2. Yeni Zelanda parlamentosunda Akaroa bölgesini temsil etti.\n" }, "Harry Lapwood": { "first_paragraph": "Henry Robert (\"Harry\") Lapwood (d. 1 Kasım 1915 - ö. 26 Nisan 2007), Yeni Zelandalı asker ve politikacı. Ulusal Parti üyesiydi.\n" }, "Mike Moore": { "first_paragraph": "Michael Kenneth Moore \"GBR\", \"ONZ\", \"AO\", \"PC\" (28 Ocak 1949 - 2 Şubat 2020), Yeni Zelandalı siyasetçi, sendikacı ve yazar.[1][2][3]\n" }, "Parekura Horomia": { "first_paragraph": "Parekura Tureia Horomia; (d. 9 Kasım 1950, Tolaga Bay, Yeni Zelanda - ö. 29 Nisan 2013, Tolaga Bay, Yeni Zelanda) Yeni Zelandalı siyasetçidir. 2000-2008 yılları arasında Maori Bakanlığı yapmıştır.[1]\n" }, "Patsy Reddy": { "first_paragraph": "Dame Patricia Lee Reddy (d. 17 Mayıs 1954[1]), 2016'dan 2021'e kadar Yeni Zelanda'nın 21. genel valisi olarak görev yapan Yeni Zelandalı bir avukat ve iş insanıdır. Catherine Tizard ve Sylvia Cartwright'tan sonra bu göreve atanan üçüncü kadın validir.\n" }, "Peter Fraser": { "first_paragraph": "Peter Fraser (28 Ağustos 1884 - 12 Aralık 1950), 1940-1949 arasında Yeni Zelanda başbakanı. Fraser'ın II. Dünya Savaşı sırasındaki yönetimi, Yeni Zelanda'nın uluslararası plandaki ağırlığını artırmıştır.\n" }, "Phil Goff": { "first_paragraph": "Philip Bruce Goff[1]; (d. 22 Haziran 1953, Auckland, Yeni Zelanda) Yeni Zelandalı siyasetçidir. 1999-2005 yılları arasında Adalet ve Dışişleri Bakanı, 2005-2008 yılları arasında Savunma Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Pita Sharples": { "first_paragraph": "Pita Russell Sharples, (d. 20 Temmuz 1941, Waipawa, Hawke's Bay, Yeni Zelanda) Yeni Zelandalı siyasetçidir.\n" }, "Rosemary Banks": { "first_paragraph": "Rosemary Banks; (d. 1951) Yeni Zelandalı diplomat ve siyasetçidir. Fransa'da Yeni Zelanda'nın büyükelçisidir.[1]\n" }, "Anand Satyanand": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Te Ururoa Flavell": { "first_paragraph": "Te Ururoa James William Ben Flavell[1]; (Hemi Flavell olarak da bilinir.)[2](d. 7 Aralık 1955, Tokoroa, Yeni Zelanda) Yeni Zelandalı siyasetçidir.\n" }, "Winston Peters": { "first_paragraph": "Winston Peters (d. 11 Nisan 1945), Yeni Zelandalı siyasetçi. New Zealand First partisinin, kurulduğu 1993 yılından beri başkanıdır. 2017 seçimleri sonrası Yeni Zelanda İşçi Partisi'nin koalisyon ortağı olmuştur. Aynı hükûmette başbakan yardımcılığı görevini üstlenmiştir. 2017'de kurulan hükûmetin başbakanı, koalisyondaki koltuk üstünlüğü sayesinde Jacinda Ardern olmuştur.\n" }, "Aleš Bebler": { "first_paragraph": "Aleš Bebler, (8 Haziran 1907; Idrija - 12 Ağustos 1981), Sloven, Yugoslav hukukçu, diplomat.\n" }, "Bogoljub Jevtić": { "first_paragraph": "Bogoljub Jevtić (24 Aralık 1886; Kragujevac, Sırbistan Krallığı - 7 Haziran 1960; Paris, Fransa), Yugoslavya Krallığı'nda başbakanlık yapan Sırp politikacı ve diplomat.\n" }, "Fadıl Hoca": { "first_paragraph": "Fadıl Hoca (15 Mart 1916 Djakovica, Sırbistan Krallığı – 22 Nisan 2001 Priştine, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ), Yugoslav siyasetçi. Hoca, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi'nin icra kurulu başkanlığı görevini üstlenmiştir. Hoca bunun haricinde 1974 ile 1984 yılları arasında Kosova bölgesi adına Yugoslavya başkanlık konseyi üyeliğinde bulunmuştur.\n" }, "Boško Krunić": { "first_paragraph": "Boško Krunić (21 Ekim 1929; Prhovo, Yugoslavya Krallığı - 23 Ocak 2017; Novi Sad, Sırbistan)[1], Yugoslav komünist siyasetçi. Yugoslavya Komünistler Birliği'nin 1987-1988 yılları arasında başkanlığını yapmıştır.[2] Yugoslav komünist siyasetçi Boško Krunić 23 Ocak 2017'de 87 yaşında ölmüştür.\n" }, "Momir Bulatović": { "first_paragraph": "Momir Bulatović (21 Eylül 1956, Belgrad, Sırbistan Sosyalist Cumhuriyeti - 30 Haziran 2019, Raći, Karadağ), Sırp politikacı. 1989-1992 yılları arasında Karadağ Sosyalist Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, 1992-1997 yılları arasında Karadağ Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı ve 1998-2000 yılları arasında Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Başbakanlığı görevlerinde bulundu.\n" }, "Pavle Karađorđević": { "first_paragraph": "Paul Karađorđević, Yugoslavya Prensi Paul olarak da bilinir (Sırpça-Hırvatça: Pavle Karađorđević; Sırpca-Kiril: Павле Карађорђевић; 27 Nisan 1893 - 14 Eylül 1976), Kral I. Petar'ın kardeşi Prens Arsen'in oğluydu. Kral II. Petar'ın reşit olmadığı sırada naiplik yaptı. Naipliğini yaptığı II. Petar, büyük kuzeni I. Aleksandar'ın en büyük oğluydu.\n" }, "Ali Dino": { "first_paragraph": "Ali Dino (Yunanca: Αλή Ντίνο), ayrıca Ali Dino Bey (Arnavutça: Ali Bej Dino; Yunanca: Αλή Ντίνο Μπέης) olarak da bilinir, (1890-1938) Arnavut karikatürist ve Yunan Parlamentosu üyesi. Abidin Dino'nun abisidir.\n" }, "Anestis Vlahos": { "first_paragraph": "Anestis Vlahos (Yunanca: Ανέστης Βλάχος) (d. 7 Şubat 1934, Drama) – (ö. 23 Ağustos 2021, Atina), Yunan aktör ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Andonis Balomenakis": { "first_paragraph": "Andonis Balomenakis (Yunanca:Αντώνης Μπαλωμενάκης; 18 Ocak 1954 – 3 Ocak 2020), Yunan siyasetçi ve hukukçudur.[1]\n" }, "Dimitris Kremastinos": { "first_paragraph": "Dimitris Kremastinos (1 Mayıs 1942- 8 Mayıs 2020), Yunan siyasetçi ve hekim.\n" }, "Efi Ahçioğlu": { "first_paragraph": "Efi Ahçioğlu (Yunanca: Έφη Αχτσιόγλου, 4 Ocak 1985, Yenice) Yunan avukat ve siyasetçi. Radikal Sol Koalisyon Partisi ve 2019'dan beri Yunan Parlamentosu üyesidir. 2016-2019 yılları arasında Çalışma, Sosyal Sigorta ve Sosyal Güvenlik Bakanı olarak görev aldı.[1][2]\n" }, "Elena Kuntura": { "first_paragraph": "Elena Kuntura (d. 2 Kasım 1962), Yunan politikacıdır. Avrupa Parlamentosu Üyesi, Aleksis Çipras kabinesinde turizm bakanı ve Atina Parlamentosunda milletvekiliydi.\n" }, "Eliza Vozemberg": { "first_paragraph": "Eliza Vozemberg-Vrionidi (d. 14 Eylül 1956), 2014'ten beri Yeni Demokrasi için Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapan bir Yunan avukat ve politikacıdır.\n" }, "Elsa Papadimitriu": { "first_paragraph": "Elsa Papadimitriu (Yunanca: Έλσα Παπαδημητρίου; 16 Şubat 1942 - 17 Mart 2022), Yunan kadın siyasetçi.\n" }, "Giorgos Tragas": { "first_paragraph": "Giorgos Tragas (Yunanca:Γιώργος Τράγκας; d. 30 Temmuz 1949 – ö. 14 Aralık 2021), Yunan gazeteci, televizyon yapımcısı, radyocu ve siyasetçi.[1] Tragas, 30 Temmuz 1949'da Metaxourgeio, Yunanistan'da doğdu. Yunan Hür Bireyler Partisi (KELAN) kurucusu olup 14 Mart 2021 ile 14 Aralık 2021 tarihindeki ölümüne kadar başkanlığını yapmıştır. Tragas, 14 Aralık 2021'de Yunanistan'daki COVID-19 salgını esnasında COVID-19 ile enfekte olarak Atina, Yunanistan'da 72 yaşında ölmüştür.[2]\n" }, "İoannis Paleokrassas": { "first_paragraph": "İoannis Paleokrassas (Yunanca: Ιωάννης Παλαιοκρασσάς; 27 Mart 1934, Atina - 2 Ekim 2021, Atina, Yunanistan), Yunan siyasetçidir.[1]\n" }, "Konstandinos Tasulas": { "first_paragraph": "Konstantinos Tasulas (Yunanca: Κωνσταντίνος Τασούλας Konstantinos Tasoulas; 17 Temmuz 1959, Yanya, Yunanistan doğumlu) 18 Temmuz 2019'dan itibaren Yunanistan Parlamentosu Başkanı olarak görev yapan bir Yunan siyasetçidir.[1] Kültür ve Spor Bakanı, Milli Savunma Bakan Yardımcısı ve Kifse Belediye Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Kostas Kazakos": { "first_paragraph": "Kostas Kazakos (Yunanca: Κώστας Καζάκος, İngilizce yazılışı: Costas Kazakos; d. 29 Mayıs 1935 - ö. 13 Eylül 2022), Yunan aktör, tiyatro yönetmeni ve siyasetçi.\n" }, "Moses Elisaf": { "first_paragraph": "Moisis Elisaf (Yunanca:Μωυσής Ελισάφ; d. 17 Temmuz 1954 –ö. 17 Şubat 2023), Yunan hekim, siyasetçi ve akademisyen.[1][1][2][2][3][3]\n" }, "Periklis Pierrakos-Mavromihalis": { "first_paragraph": "I. Dünya Savaşı\n" }, "Sofakles Hüdaverdioğlu": { "first_paragraph": "Sofakles Hüdaverdioğlu (Yunanca: Σοφοκλής Αβραάμ Χουδαβερδόγλους Θεόδοτος Sofoklis Avraam Hudaverdoglu Teodotos, 1872, Konstantiniyye – 1956, Atina), seçkin bir Osmanlı Rum bilgini, tarihçi, stenografdır. Niğde'nin Kemerhisar köyünden gelen bir ailenin çocuğu olan Hüdaverdioğlu, Rum Soykırımı döneminde kendi memleketinden kaçmak zorunda kaldı.\n" }, "Stavros Psiharis": { "first_paragraph": "Stavros Psiharis (Yunanca:Σταύρος Ψυχάρης; d. 1945 – ö. 2 Ağustos 2022), Yunan yayıncı ve siyasetçi. \n" }, "Stefanos Kasselakis": { "first_paragraph": "Stefanos Kasselakis (Yunanca: Στέφανος Κασσελάκης\n, d. 29 Mart 1988), Yunan girişimci ve siyasetçi. 2023 yılında Radikal Sol Koalisyon (Syriza) lideri olmuştur.[1][2]\n" }, "Theodoros Kaçanevas": { "first_paragraph": "Theodoros Kaçanevas (Yunanca: Θεόδωρος Κατσανέβας; 13 Mart 1947 - 8 Mayıs 2021), Yunan siyasetçi, akademisyen ve ekonomisttir. \n" }, "Yannis Lagos": { "first_paragraph": "Yannis Lagos (Yunanca: Γιάννης Λαγός, 7 Eylül 1972, Perama), Yunan siyasetçi. 2 Temmuz 2019'dan beri Avrupa Parlamentosu milletvekili olarak görev almaktadır. Ayrıca Yunan neo-Nazi ve neofaşist siyasi partisi Altın Şafak'ın kurucularından birisidir.\n" }, "Yeoryos Korcas": { "first_paragraph": "Yeoryos Korcas (Yunanca: Γεώργιος Κορτζάς, 1875-1944), Yunan tümgeneral ve bakandır. 1922 baharında 3. Tümen komutanlığına atandı.[1] 1924'te tümgeneral oldu.[2] 20 Nisan 1941'den 2 Haziran 1941'e kadar Emmanuel Çuderos hükûmetinde bakan olarak görev yaptı.[3] Aralık 1944'te idam edildi.[4]\n" }, "Abel Muzorewa": { "first_paragraph": "Abel Tendekayi Muzorewa (14 Nisan 1925[1] – 8 Nisan 2010), ya da Piskopos Muzorewa (İngilizce: Bishop Muzorewa),[2] İç Uzlaşma'dan 1979 Lancaster House Antlaşması'na dek Zimbabve-Rodezya Cumhuriyeti'nin Başbakanı olarak görev yapmıştır. Birleşik Metodist Kilisesi'nin bir piskoposu ve milliyetçi bir lider olan Muzorewa, makammında sadece birkaç ay kalabilimiştir.[3]\n" }, "Constantino Chiwenga": { "first_paragraph": "Constantino Guveya Dominic Nyikadzino Chiwenga (doğum adı Constantine Guveya Chiwenga; d. 25 Ağustos 1956), Zimbabveli asker ve siyasetçi. Chiwenga, Afrika ülkesi Zimbabve'de Zimbabve Millî Ordusu ile Zimbabve Savunma Kuvvetleri'nde üst düzey görevler almış, genelkurmay başkanı olarak orduyu komuta etmiştir.[1] Aralık 2017 tarihinde Zimbabve birinci devlet başkanlığı görevine atanmıştır.[2]\n" }, "Dumiso Dabengwa": { "first_paragraph": "Dumiso Dabengwa (6 Aralık 1939[1]– 23 Mayıs 2019), Zimbabveli asker, eski bakan ve siyasetçi.[2]\n[3]\n" }, "Sibusiso Moyo": { "first_paragraph": "Sibusiso Busi Moyo (d. 1960, Mberengwa - ö. 20 Ocak 2021, Harare, Zimbabve), Zimbabveli siyasetçi ve tümgeneraldir.\n" }, "Ian Smith": { "first_paragraph": "Ian Douglas Smith (8 Nisan 1919, Selukwe - 20 Kasım 2007, Cape Town), çiftçi, savaş pilotu, politikacı ve 1964'te koloni statüsündeki Güney Rodezya'daki ilk Rodezyalı başbakan. 11 Kasım 1965 tarihinde ülkesinin İngiliz Milletler Topluluğu ile olan bağlantıların keserek Tek Taraflı Bağımsızlık İlanı ile Rodezya'nın (Günümüz Zimbabve) bağımsızlığını bildirmiştir. Birleşmiş Milletler Rodezya'nın Bağımsızlığını tanımama ve yaptırım uygulama çağrısında bulunmuş ve devlet 1979'da yıkılmasına kadar olan süreçte izole kalmıştır.[1]\n" }, "Ahmet Şükrü Bayındır": { "first_paragraph": "Ahmet Şükrü Bey (1875, Kastamonu - 13 Temmuz 1926), Türk siyasetçi.\n" }, "Ruhulla Ahundov": { "first_paragraph": "Ruhullah Ahundov (Azerice: Ruhulla Əli oğlu Axundov; 1 Ocak 1897, Shuvalan, Bakü Guberniyası, Rus İmparatorluğu – 21 Nisan 1938), Josef Stalin yönetiminde buluna Sovyetler Birliği'nde 1925 ile 1926 yılları arası Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Komünist lideri[1][2]\n" }, "Aleksandır Stamboliyski": { "first_paragraph": "Aleksandır Stamboliyski (Bulgarca: Александър Стамболийски, 1 Mart 1879 - 14 Haziran 1923), Bulgar Halk Çiftçi Birliği'nin başkanı. I. Dünya Savaşı'nda Alman yanlısı Kral Ferdinand'a karşı çıkarak İtilaf Devletleri'ni desteklemiş, savaştan sonra kurulan reformcu hükûmette başbakan olmuştur.\n" }, "Feyzi Bey Alizoti": { "first_paragraph": "Feyzi Bey Alizoti (d. 22 Eylül 1874, Ergiri, Yanya Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu – ö. 14 Nisan 1945, Tiran, Arnavutluk)[1] Osmanlı daha sonraları Arnavut siyasetçi. 22 Ocak ile 7 Mart 1914 tarihleri arasında kısa bir süre Arnavutluk başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Alois Eliáš": { "first_paragraph": "Alois Eliáš (29 Eylül 1890, Prag - 19 Haziran 1942, Prag), Çekoslovak asker ve siyasetçi. 28 Eylül 1941 ile 27 Nisan 1939 tarihleri arasında Bohemya ve Moravya Protektorası Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Anton Mussert": { "first_paragraph": "Anton Adriaan Mussert (d. 11 Mayıs 1894, Werkendam, Kuzey Brabant – ö. 7 Mayıs 1946), Hollanda'da Nasyonal Sosyalist Hareket (NSB) lideri ve resmi kurucularından biriydi. Bu nedenle, II. Dünya Savaşı öncesi ve sırasında Hollanda'da en önemli nasyonal sosyalist kişisiydi. Savaş sırasında, Almanlardan aldığı destek ile bu konumunu korumayı başardı. Savaştan sonra mahkûm edildi ve vatana ihanet suçundan idam edildi.\n" }, "Vladimir Antonov-Ovseyenko": { "first_paragraph": "Vladimir Aleksandroviç Antonov-Ovseyenko (Rusçası: Владимир Александрович Антонов-Овсеенко) (9 Mart 1883 - 10 Şubat 1939) Bolşevik lider ve Sovyet diplomat.\n" }, "26 Bakü Komiseri": { "first_paragraph": "26 Bakü Komiseri (Azerice: 26 Bakı komissarı, Rusça: 26 Бакинских комиссаров / Dvadsat şest Bakinskih komissarov), Ekim Devrimi'nden sonra Bakü'de kurulan Bakü Sovyet Komünü'nün Bolşevik ve Sol Sosyalist Devrimci Partisi'ne bağlı mensupları.\n" }, "Cavid Bey": { "first_paragraph": "Mehmed Cavid Bey (Osmanlıca: محمد جاويد بك, d. 1875, Selanik - ö. 26 Ağustos 1926, Ankara), II. Meşrutiyet döneminde maliye nazırlığı yapmış Yahudi kökenli Osmanlı siyasetçisi.[1][2] Atatürk’e suikast girişiminin sorumlularından biri olduğu gerekçesiyle tutuklandı ve yargılandıktan sonra idam edildi. Osmanlı İmparatorluğu’nda liberalizm düşüncesinin öne çıkan isimlerindendi.[3] Hukukçu, dil eleştirmeni ve çevirmen Şiar Yalçın’ın babasıydı.\n" }, "Thomas Cromwell": { "first_paragraph": "Thomas Cromwell, Birinci Essex Kontu (d. 1485 - ö. 28 Temmuz 1540). Kral VIII. Henry döneminde İngiltere Parlamento Şansölyesi, Kral Genel Sekreteri, Ferman Mührü Emini ve İngiltere Kilisesi'nin Kral VIII. Henry'den sonra en yetkili yöneticisi. İngiliz Reform Hareketi'nin kurucularından ve savunucularındandır.\n" }, "Nikolay Çavuşesku": { "first_paragraph": "Nikolay Çavuşesku (Rumence: Nicolae Ceaușescu, okunuş: [nikoˈla.e tʃa.uˈʃesku]; 26 Ocak 1918, Scorniceşti - 25 Aralık 1989, Târgovişte), 1965-1989 tarihleri arasında Romanya Komünist Partisi (PCR) Genel Sekreteri, 1967 yılından itibaren Devlet Konsülü Başkanı ve 1974-1989 yılları arasında Romanya Cumhurbaşkanı olan Rumen politikacı.\n" }, "Döme Sztójay": { "first_paragraph": "Döme Sztójay (d. 5 Ocak 1883 – ö. 22 Ağustos 1946), Sırp kökenli bir Macar asker ve diplomat. II. Dünya Savaşı sırasında, 1944 yılında Macaristan Krallığı Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "John Dudley": { "first_paragraph": "Northumberland Dükü John Dudley (d. 1504, Londra - ö. 22 Ağustos 1553, Tower Hamlets), İngiliz siyasetçi ve asker.\n" }, "Muhammed Bakır es-Sadr": { "first_paragraph": "Muhammed Bakır es-Sadr (1 Mart 1935-1980, Arapça: محمد باقر الصدر) din adamı, şii taklit mercii ve Iraklı siyasetçi. Lakabı ise beşinci şehiddir. Irak’ın en etkili dini ve politik figürlerinden birisidir. Mukteda es-Sadr onun damadıdır.[1]\n" }, "Fatin Rüştü Zorlu": { "first_paragraph": "Ahmet Fatin Zorlu[1] (20 Nisan 1910, İstanbul – 16 Eylül 1961, İmralı), Türk siyasetçi ve diplomattır. 1957-1960 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. Bundan önce ise 1954-55 yılları arasında Başbakan Yardımcılığı yaptı. 27 Mayıs Darbesi sonrası başlatılan Yassıada Yargılamaları sonrası Başbakan Adnan Menderes ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan ile birlikte İmralı adasında idam edildi.\n" }, "Filibeli Hilmi": { "first_paragraph": "Filibeli Hilmi (1885; Şavşat, Artvin - 26 Ağustos 1926, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Gabriel Péri": { "first_paragraph": "Gabriel Péri (9 Şubat 1902, Toulon - 15 Aralık 1941), Fransız komünist siyasetçi ve gazeteci. Fransız Direnişi üyesi olan Péri, II. Dünya Savaşı'nda Fransa'yı işgal eden Nazi yönetimi tarafından idam edilmiştir.\n" }, "Hafız Mehmet": { "first_paragraph": "Hafız Mehmed Bey (1874, Sürmene - 13 Temmuz 1926, İzmir), TBMM 1. Dönem'de Trabzon mebusluğu yapmış ve II. İcra Vekilleri Heyeti'nde 8 Şubat 1921-19 Mayıs 1921 tarihleri arasında vekaleten (Celalettin Arif Bey'in yerine) Adliye Vekilliği yapmış siyaset adamıdır. Öncesinde Meclis-i Mebûsan II. ve III. Dönem Trabzon mebusluğunu da yürütmüştür. Sürmene eşrafından, Memiş Ağa'nın torunu ve Hacı Yakubzâde Ahmed Ağa'nın oğludur.\n" }, "Hasan Polatkan": { "first_paragraph": "Hasan Polatkan[2] (1915, Eskişehir[2] – 16 Eylül 1961,İmralı, Bursa), Kırım Tatarı kökenli Türk siyasetçi ve maliyeci.[3] Mayıs ile Aralık 1950 arasında kısa bir dönem Çalışma Bakanlığı görevine getirildi. 1950-60 yılları arasında ise Maliye Bakanlığı görevinde bulundu. 27 Mayıs Darbesi sonrası başlatılan Yassıada Yargılamaları sonrası Başbakan Adnan Menderes ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ile birlikte İmralı adasında idam edildi.\n" }, "İsmail Canbulat": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Canbulat (1880, İstanbul - 13 Temmuz 1926, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Joseph Darnand": { "first_paragraph": "Joseph Darnand (19 Mart 1897 – 10 Ekim 1945), bir Fransız asker ve daha sonra Nazi Almanyası ile Vichy Fransası'nın destekçileri arasında olan bir liderdi.\n" }, "Abdülkerim Kasım": { "first_paragraph": "Abdülkerim Kasım, (Arapça: عبد الكريم قاسم, d. 1914, Bağdat - ö. 9 Şubat 1963, Bağdat), Iraklı askerdir. 1958 Irak Devrimi'nden sonra çağdaş Irak Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı.\n" }, "Aleksandr Kolçak": { "first_paragraph": "Aleksandr Vasiliyeviç Kolçak (Rusçası: Алекса́ндр Васи́льевич Колча́к, 4 Kasım (Gregoryen takvimi) 1874 – 7 Şubat 1920), Rus deniz subayı, amiral, kutup araştırmacısı, Rusya İç Savaşı sırasında Bolşevik karşıtı Beyaz Ordu komutanı, 1918 yılında Rusya Beyaz Ordu Mareşalı[1] Rus İç Savaşı sırasında gerçekleşen Beyaz Terör'ün en önemli komutanı.\n" }, "László Bárdossy": { "first_paragraph": "László Bárdossy (10 Aralık 1890, Szombathely - 10 Ocak 1941, Budapeşte), Macar diplomat ve siyasetçidir. Şubat 1941-Mart 1942 arasında Macaristan Krallığı dışişleri bakanı, Nisan 1941-Mart 1942 arasında Macaristan Krallığı başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Pierre Laval": { "first_paragraph": "Pierre Laval (28 Haziran 1883 - 15 Ekim 1945), Fransız politikacı. Üçüncü Cumhuriyet döneminde, 27 Ocak 1931'den 20 Şubat 1932'ye ve ikinci kez 7 Haziran 1935'ten 24 Ocak 1936'ya kadar Fransa Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Matyo Kofidi": { "first_paragraph": "Matyö Kofidis veya Matyo Kofidi Efendi (Yunanca: Ματθαίος Κωφίδης Matheos Kofidis, 22 Mart 1855[1] – 1921), Osmanlı Rum iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Mehmet Arif Bey (1883 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Arif Bey (1883, Adana - 13 Temmuz 1926, İzmir), Türk asker ve siyasetçi. Cephedeki çadırında ayı beslediği için daha ziyade Ayıcı Arif lakabıyla tanınır.[2]\n" }, "Mehmet Halis Tarıkahya": { "first_paragraph": "Halis Turgut Bey ya da Mehmet Halis [Tarıkahya] (1886, Sivas - 13 Temmuz 1926, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Adnan Menderes": { "first_paragraph": "Ali Adnan Menderes[1] (1899, Aydın - 17 Eylül 1961, Bursa), Türk siyasetçi. 1950-60 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı görevinde bulundu. Ayrıca, aynı tarihler arasında kurucuları arasında yer aldığı Demokrat Parti (DP) Genel Başkanlığını yürüttü. Menderes, Türkiye siyasi tarihinde idam edilen ilk ve tek Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olarak tarihe geçti. 1990'da Türkiye Büyük Millet Meclisi çıkardığı yasayla, Menderes ve onunla beraber idam edilen Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'ya itibarlarını iade etmiştir.[2]\n" }, "Meşedi Azizbeyov": { "first_paragraph": "Meşedi Azim-bey oğlu Azizbeyov (Azerice Arap Harfleriyle: مشه‌دی عزیزبه‌ی‌اوو, Azerice: Məşədi Əzim bəy oğlu Əzizbəyov; Rusça: Мешади Азим-бек оглы Азизбеков; 6 Ocak, 1876 - 20 Eylül, 1918) Azeri komünist, Bolşevik devrimci ve mühendis. 1917 Ekim Devrimi sırasında Kafkaslarda önde gelen Bolşevik önderlerdendir ve aynı zamanda ülkesinin ilk Marksistlerinden biridir.\n" }, "Mircafer Bağırov": { "first_paragraph": "Mircafer Bağırov (Azerice: Mircəfər Abbas oğlu Bağırov; 17 Eylül 1896 – 7 Mayıs 1956), Josef Stalin yönetiminde bulunan Sovyetler Birliği'nde 1932 ile 1953 yılları arası Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Komünist lideri.[2]\n" }, "Mirza Abu'l-Qasem Qa'em-Maqam": { "first_paragraph": "Mirza Abolghasem Ghaem Magham Farahani (Farsça) veya Mirza Ebu'l Kasım Farahani Kaim Makam (1779 – 28 Haziran 1835, Negarestan Garden, Tahran) 1834'ten 1835'e kadar İran Başbakanıydı.\n" }, "Mollanur Vahidov": { "first_paragraph": "Mollanur Mollazyanoviç Vahidov (Tatarca Kiril Formatta: Мулланур Муллазянович Вахитов d. 10 Ağustos 1885 - ö. 19 Ağustos 1918) Tatar devrimci. Rus İç Savaşı'nda müslüman Bolşevikler'i örgütlemiştir.\n" }, "Nikolay ve Elena Çavuşesku'nun yargılanması ve infazı": { "first_paragraph": "Nikolay ve Elena Çavuşesku'nun yargılanması, 25 Aralık 1989'da, Ulusal Kurtuluş Cephesi adlı yeni kurulan bir grubun talebi üzerine oluşturulan bir askeri mahkeme olan İstisnai Askeri Mahkeme tarafından düzenlenen kısa bir duruşmaydı. Bu duruşmada, eski Romanya Cumhurbaşkanı ve Romanya Komünist Partisi Genel Sekreteri Nikolay Çavuşesku ve eşi Elena Çavuşesku suçlu bulunarak ölüm cezalarına çarptırıldı.\n" }, "Hristian Rakovski": { "first_paragraph": "Hristian Georgiyeviç Rakovski (Chaim Rakover) ya da Rakovskiy (13 Ağustos 1873; Kotel, Osmanlı Devleti - 11 Eylül 1941; Oryol, RSFSC), Bulgar devrimci. Romanya'da giriştiği devrimci etkinliklerin ardından Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi'ne (RSDRP) katılmış ve Sovyetler Birliği'nde devlet adamı ve diplomat olarak önemli görevlerde bulunmuştur.\n" }, "Rıza Silsüpür": { "first_paragraph": "Rıza Silsüpür (d. 1877, Kırşehir – ö. 11 Ocak 1926) Türk siyasetçi.\n" }, "Rudolf Slansky": { "first_paragraph": "Rudolf Slansky (31 Temmuz 1901 - 3 Aralık 1952), Çekoslovakya'nın komünist siyasetçisi. II. Dünya Savaşı'nın ardından komünist partinin genel sekreterliği görevinde bulunan ve Çekoslovakya'daki komünizm hareketinin önde gelen isimlerindendir.\n" }, "Rüştü Paşa": { "first_paragraph": "Rüştü Paşa (1872, Erzurum - 13 Temmuz 1926), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Stepan Şaumyan": { "first_paragraph": "Stepan Gevorgiyeviç Şaumyan (Ermenice: Ստեփան Գեւորգի Շահումյան, Rusça: Степан Георгиевич Шаумян Stepan Georgiyeviç Şaumyan, 1 Ekim 1878 – 20 Eylül 1918), Ermeni asıllı Rus komünist ve Bolşevikdir. 1917 Ekim Devrimi sırasında Kafkaslarda önde gelen Bolşevik önderlerdendir.[1][2]\n" }, "Hamid Sultanov": { "first_paragraph": "Hamid Hasan oğlu Sultanov (Azerice: Həmid Sultanov; 26 Mayıs 1889 – 1938), Azeri Sovyet siyasetçi, Azerbaycan SSC İç İşleri Halk Komiseri ve sonra Nahçıvan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanı.\n" }, "Thomas Wentworth": { "first_paragraph": "Thomas Wentworth, 1. Strafford Earlü (13 Nisan 1593 - 12 Mayıs 1641) İngiliz devlet adamı İngiliz İç Savaşına giden dönemde önde gelen siyasi kişiliklerdendir. Parlamentoda görev almıştır, koyu I. Charles taraftarıdır. 1632-39 arasında İrlanda'da yöneticilik görevi yapmış, İngiltere'ye döndüğünde kralın baş danışmanı olmuştur. Parlamentoya karşı monarşinin konumunu kuvvetlendirmeye çalışmıştır. Parlamentonun, idamını isteyen kararı I. Charles tarafından onaylanınca idam edilmiştir.\n" }, "Ulrich von Hassell": { "first_paragraph": "Ulrich von Hassell (d. 12 Kasım 1881 - ö. 8 Eylül 1944), Alman diplomat. Adolf Hitler'e karşı Alman direnişinin bir üyesiydi. Hassell başarısız olan 20 Temmuz suikast girişiminin ardından idam edildi.\n" }, "Yusuf Ziya (1882 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Koçzade Yusuf Ziya Bey (1882, Bitlis - 14 Nisan 1925, Bitlis), Birinci Meclis üyelerinden Kürt asıllı Türk siyaset adamı.[1]\n" }, "Ziya Hurşit": { "first_paragraph": "Ziya Hurşit Bey (1892, Hemşin - 14 Temmuz 1926, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Adolf Joffe": { "first_paragraph": "Adolf Abramoviç Joffe (Rusça: Адо́льф Абра́мович Ио́ффе; 10 Ekim 1883, Simferopol;– 16 Kasım 1927, Moskova) komünist devrimci, Bolşevik siyasetçi ve Karaylar diplomatı.\n" }, "José Manuel Balmaceda": { "first_paragraph": "José Manuel Balmaceda Fernández (19 Temmuz 1840, Hacienda Bucalemu, Santo Domingo - 18 Eylül 1891, Santiago), Şilili siyasetçi. 1886-1891 yılları arasında Şili devlet başkanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Martin Bormann": { "first_paragraph": "Martin Bormann, (17 Haziran 1900, Wegeleben, Prusya, Almanya - 2 Mayıs 1945, Berlin), NSDAP’nin parti sözcüsü, aynı zamanda Adolf Hitler’in özel sekreteri. Adolf Hitler'in özel sekreteri olarak ülkedeki bilgi akışını ve Hitler'e erişimi kontrol etti. Bunun sonucunda muazzam bir güç elde etti. Diğer birçok NSDAP yetkilisi gibi II. Dünya Savaşı sırasında kendi otoritesini oluşturdu. Otoritesini ülke ve savaşla ilgili karar alma süreçlerine mümkün olduğunca dahil olmak için kullandı. Adolf Hitler'in sözlü emirlerini yazılı emirlere çeviren de çoğunlukla Bormann idi.\n" }, "Cemil Keleşoğlu": { "first_paragraph": "Cemil Keleşoğlu, (d. ? - ö. 14 Temmuz 1960, Yassıada, İstanbul), Türk bürokrat.\n" }, "Chivu Stoica": { "first_paragraph": "Chivu Stoica (8 Ağustos 1908 - 18 Şubat 1975), önde gelen Rumen komünist politikacı. Stoica, Buzău ilinin Smeeni köyünde, çiftçi bir ailenin altıncı çocuğu olarak dünyaya geldi. 12 yaşındayken evden ayrıldı ve Romanya'nın ünlü demiryolu şirketlerinden biri olan Căile Ferate Române'de çalışmaya başladı. 1921 yılında Bükreş'e taşındı ve orada kazan üreticisi olarak Vulcan, Lemaitre ve Malaxa şirketlerinde çalıştı. 20 Ağustos 1934 tarihinde, Stoica ve 15 kişi grev yaptıkları gerekçesiyle hapse atıldı.\n" }, "Dan White": { "first_paragraph": "Daniel James White (d. 2 Eylül 1946; Long Beach, Kaliforniya – ö. 21 Ekim 1985; San Francisco, Kaliforniya) Amerikalı politikacı.\n" }, "Alan García": { "first_paragraph": "Alan Gabriel Ludwig García Pérez (23 Mayıs 1949, Lima - 17 Nisan 2019, Lima), eski Peru devlet başkanıdır. Peru için Birlik Partisi adayı Ollanta Humala ile yarıştığı 2006 seçimlerini kazanarak 4 Haziran 2006'da devlet başkanlığı koltuğuna oturmuştur. APRA'nın lideri olan Alan García partinin devlet başkanlığı yapan ilk üyesidir. İlk olarak 1985-1990 yıllarında devlet başkanlığı yapmıştır. 2011 Peru devlet başkanlığı seçimlerine kızı katılsa da kazanamamıştır. 28 Temmuz 2011'de görevi son bulmuştur. Rüşvet ve yolsuzluk yaptığı iddiasıyla gözaltına alınması kararlaştırılan eski Peru Devlet Başkanı Alan García 17 Nisan 2019'da silahla kendisini vurarak 69 yaşında yaşamına son vermiştir.\n" }, "Hannibal": { "first_paragraph": "Hannibal veya Annibal[1] (Pönce: 𐤇𐤍𐤁𐤏𐤋𐤟𐤁𐤓𐤒;[2]}}) MÖ 247 – MÖ 183/181[3][4][5] yılları arasında yaşamış Sami ırkından gelen Kartacalı politikacı ve general. Tüm zamanların en büyük askeri dehalarından biri olarak kabul edilen Hannibal, Scipio ve Philopoemen ile birlikte çağının üç büyük generalinden biriydi.[6] Scipio onu şimdiye kadar yaşamış en büyük generallerden biri olarak kabul eder, Epirli Pyrrhus'u ikinci sıraya yerleştirir, kendisini de üçüncü olarak kabul eder.[6] Aynı sıralama Hannibal'a sorulduğunda o, Büyük İskender'in en büyük general olduğunu söyler. İkinci olarak Pyrrhus'u gösterir, kendisini de üçüncü sıraya koyar.[7] Askeri tarihçi Theodore Ayrault Dodge Hannibal'ı \"Stratejinin Babası\" olarak nitelendirir [8] ve en büyük düşmanı olan Roma'nın bile onu yine kendi taktikleriyle alt ettiğini belirtir.\n" }, "Hayri Kozakçıoğlu": { "first_paragraph": "Hayri Kozakçıoğlu (1938, Alaşehir, Manisa - 23 Mayıs 2013, Sarıyer, İstanbul), OHAL ve İstanbul eski valisi, TBMM XX.ve XXI. dönem İstanbul milletvekili.\n" }, "Rudolf Hess": { "first_paragraph": "Walter Richard Rudolf Hess (26 Nisan 1894; İskenderiye, Mısır Hidivliği – 17 Ağustos 1987; Berlin, Batı Almanya), Nazi Almanyası'nın önde gelen isimlerindendi. Aralık 1933'ten itibaren SS-Ehrenführer (SS onursal lideri) olarak Obergruppenführer formasını giyme hakkına sahipti. Adolf Hitler'in Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisindeki vekiliydi.\n" }, "Adolf Hitler": { "first_paragraph": "Adolf Hitler (Almanca telaffuz: [ˈadɔlf ˈhɪtlɐ], dinle (yardım·bilgi); 20 Nisan 1889, Braunau am Inn – 30 Nisan 1945, Berlin), Avusturya doğumlu Alman politikacı ve Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi lideridir. 20. yüzyılın en güçlü ve nüfuzlu diktatörlerinden biri olarak kabul edilir.[5][6]\n" }, "İmam Hüseyin İncioğlu": { "first_paragraph": "İmam Hüseyin İncioğlu, (d. 1920, Gaziantep - ö. 31 Temmuz 2009, Gaziantep) Türk siyasetçi\n" }, "Jiang Qing": { "first_paragraph": "Jiang Qing (19 Mart 1914 - 14 Mayıs 1991), Çinli siyasetçi.\n" }, "Kara Kemal": { "first_paragraph": "Kara Kemal, (d. 1868 - ö. 27 Temmuz 1926), Osmanlı devlet adamı. I. Dünya Savaşı sırasında iaşe nazırı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Kubilay Uygun": { "first_paragraph": "Kubilay Uygun (d. 7 Aralık 1955, Ankara - ö. 23 Temmuz 2016, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Paul Lafargue": { "first_paragraph": "Paul Lafargue (15 Ocak 1842-26 Kasım 1911); Fransız uyruklu düşünür ve eylem adamı. Küba'nın Santiago kentinde doğdu. Dokuz yaşındayken ailesiyle birlikte göçtüğü Fransa'da Tıp Akademisi'ne yazıldı. Üniversitede, kralcı hükümete karşı giderek genişleyen gençlik devinimine katıldı. Yine aynı dönemde yoğun bir okuma uğraşına daldı. Hegel'den Feuerbach'a, Fourier'den Comte'a kadar pek çok düşünürün yapıtlarını okumasına karşın, özellikle Proudhon'dan etkilendi.\n" }, "Laura Marx": { "first_paragraph": "Jenny Laura Marx (26 Eylül 1845 – 26 Kasım 1911), Karl Marx ve Jenny von Westphalen'in ikinci kızlarıydı. 1868'de Paul Lafargue ile evlendi. Lafargue'ler 1911'de birlikte intihar ettiler.[1]\n" }, "Yüksel Menderes": { "first_paragraph": "Yüksel Menderes (d. 1930, İzmir, - ö. 8 Mart 1972, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Milan Nedić": { "first_paragraph": "Милан Недић (Sırpça)\n" }, "Antonin Proust": { "first_paragraph": "Antonin Proust (15 Mart 1832 - 20 Mart 1905), Fransız gazeteci ve politikacı.\n" }, "Roger Quilliot": { "first_paragraph": "Roger Quilliot (d. 19 Haziran 1925, Hermaville (Pas-de-Calais) - ö. 17 Temmuz 1998, Clermont-Ferrand), Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan ve senatör.\n" }, "Sadullah Paşa": { "first_paragraph": "Sadullah Paşa (Osmanlıca: سعد الله پاشا, d. 1838, Erzurum - ö. 1891, Viyana) Ticaret ve Ziraat Nazırlığı görevinde bulunmuş, Tanzimat Döneminin önde gelen Osmanlı devlet adamı, siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Saigō Takamori": { "first_paragraph": "Saigo Takamori (西郷隆盛) (23 Ocak 1828 Kagoshima, Satsuma - 27 Eylül 1877 Shiroyama, Kagoshima), Japon samuray, asker ve siyasetçi.\n" }, "Screaming Lord Sutch": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yevgeniya Boş": { "first_paragraph": "Yevgenia Bosch (Ukraynaca: Євгенія Богданівна (Готлібівна) Бош; Rusça: Евге́ния Богда́новна (Го́тлибовна) Бош) (Yevgenia Bogdanovna (Gotlibovna) Bosch, Almanca: Jewgenija Bogdanowna Bosch) Evgenia Bosh, Evgenia Bogdanovna Bosch veya Evheniya Bohdanivna Bosch olarak da bilinir (3 Eylül [E.U. 22 Ağustos] 1879 - 5 Ocak 1925), Bolşevik bir aktivist, siyasetçi ve 20. yüzyılın başlarındaki devrim döneminde Ukrayna'daki Sovyet hükümetinin bir üyesiydi.\n" }, "Zamanbek Nurkadilov": { "first_paragraph": "Zamanbek Qalabayuly Nurkadilov (Kazakça: Заманбек Қалабайұлы Нұрқаділов, Zamanbek Qalabaıuly Nurqadilov; 15 Ocak 1944 – 11 Kasım 2005), Almatı Belediye Başkanı ve Nazarbayev iktidarında Acil Durumlar Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Zviad Gamsahurdia": { "first_paragraph": "Zviad Gamsahurdia (Gürcüce ზვიად გამსახურდია / zviad gamsah'urdia) (31 Mart 1939, Tiflis, Gürcistan - 31 Aralık 1993, Dzveli-Hibula köyü, Samegrelo, Gürcistan) Gürcü muhalif, devlet adamı ve yazar. Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan eden Gürcistan'ın ilk devlet başkanıdır (1991-1992). Eski Sovyet coğrafyasında demokratik seçimle iş başına gelen ilk devlet başkanıydı. Darbeyle devrildikten sonra, bulunduğu makama Sovyetler Birliği'nin son dışişleri bakanı Eduard Şevardnadze gelmiştir. Gamsahurdia, 31 Aralık 1993'te öldürüldü; ancak nasıl ve kim tarafından öldürüldüğü bugün de tam olarak aydınlatılamamıştır.\n" }, "Afiyeddin Celilov": { "first_paragraph": "Afiyeddin Celil oğlu Celilov (Azerice: Afiyəddin Cəlil oğlu Cəlilov; 1946 – 1994), Azerbaycanlı siyasetçi ve devlet adamı.\n" }, "Ahmed Esad Paşa": { "first_paragraph": "Sakızlı Ahmed Esad Paşa (1828, Sakız - 1875, İzmir), Osmanlı devlet adamı. Abdülaziz'in saltanatında iki dönem sadrazamlık yapmıştır. Darüşşafaka'nın kurucularındandır. Sanat tarihçi Celal Esad Arseven'in babasıdır.\n" }, "Aleksey Nikolayeviç Romanov": { "first_paragraph": "Aleksey Nikolayeviç Romanov (Rusça: Алексе́й Никола́евич Романов, Aleksey Nikolaeviç Romanov) (12 Ağustos 1904 (Jülyen: 30 Temmuz) – 17 Temmuz 1918), Rus İmparatorluğu'nun Çesareviç'i ve taht varisi. imparatorluk Rusyası'nın son hâkimi Çar II. Nikolay'ın ve onun eşi Aleksandra Fyodorovna'nın en küçük çocukları ve tek oğullarıdır.\n" }, "Aleksios Apokaukos": { "first_paragraph": "\n" }, "Antonio Cánovas del Castillo": { "first_paragraph": "Antonio Cánovas del Castillo (d. 8 Şubat 1828, Málaga, İspanya - ö. 8 Ağustos 1897, Santa Agueda, Guipúzcoa, İspanya), İspanyol devlet adamı, başbakan ve 1876 Anayasası'nın hazırlayıcısı. Bourbon Hanedanı'nın yeniden İspanya tahtına geçmesini sağlamıştı.\n" }, "Dilaver Paşa": { "first_paragraph": "Dilaver Paşa (ö. 19 Mayıs 1622) II. Osman saltanatı döneminde 17 Eylül 1621- 19 Mayıs 1622 tarihleri arasında sekiz ay iki gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.\n" }, "Hüseyin Avni Paşa": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Paşa (Osmanlıca: حسين عونى پاشا, d. 1819 - ö. 15 Haziran 1876), Osmanlı devlet adamı ve asker. Sultan Abdülaziz saltanatında 15 Şubat 1874 - 26 Nisan 1875 tarihleri arasında bir yıl iki ay dokuz gün süreyle sadrazamlık görevinde bulundu. Sultan Abdülaziz'e karşı yapılan darbe sonrası düzenlenen toplantı sırasında toplantıyı basan Kolağası Çerkes Hasan tarafından suikast sonucu öldürüldü.\n" }, "Hüsü Hacıyev": { "first_paragraph": "Hüsü Hacıyev (Rusça: Гаджиев, Гуси Гусейнали оглы, Azerice: Hüsü Hüseynəli oğlu Hacıyev; d. 1897 - ö. 18 Mayıs 1931) - Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde faaliyet yürüten Sovyet Azeri politikacı.\n" }, "Derviş Ali Kavazoğlu": { "first_paragraph": "Derviş Ali Kavazoğlu (4 Nisan 1924, Mağusa, Alaniçi - 11 Nisan 1965), AKEL üyesi Kıbrıslı Türk siyasetçi. Silahlı Türk Mukavemet Teşkilatı örgütü tarafından Kostas Mişaulis ile birlikte öldürülmüştür.[1]\n" }, "Umarali Kuvatov": { "first_paragraph": "Umarali Kuvatov (d. 21 Kasım 1968 - ö. 5 Mart 2015, İstanbul), Tacikistanlı muhalif siyasetçi ve iş adamı.[1]\n" }, "Rosa Luxemburg": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mahmud Şevket Paşa": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mehmed Raşid Paşa": { "first_paragraph": "Mehmed Raşid Paşa (d. 1824 - ö. 15 Haziran 1876) Osmanlı Devleti'nin Hariciye Nazırı[1].\n" }, "Mehmed Selim Sırrı Paşa": { "first_paragraph": "Benderli Mehmed Selim Sırrı Paşa (1771-1831) II. Mahmud saltanatında 14 Eylül 1824 - 24 Ekim 1828 tarihleri arasında dört yıl bir ay on gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.\n" }, "Nâzım Paşa": { "first_paragraph": "Hüseyin Nâzım Paşa (1848 - 23 Ocak 1913), Osmanlı İmparatorluğu'nun 8 Ocak 1912 - 23 Ocak 1913 tarihleri arasındaki Çerkes kökenli Harbiye Nazırı idi. Babası Çerkes İsmail Paşa'dır.\n" }, "Boris Nemtsov": { "first_paragraph": "Boris Jefimovitsj Nemtsov (Rusça: Борис Ефимович Немцов; d. 9 Ekim 1959, Soçi - 27 Şubat 2015, Moskova), Rus muhalif lider politikacıdır.\n" }, "Ohrili Hüseyin Paşa": { "first_paragraph": "Ohrili Hüseyin Paşa (ö. 20 Mayıs 1622), II. Osman saltanatı döneminde 9 Mart 1621-17 Eylül 1621 tarihleri arasında altı ay dokuz gün ve 20 Mayıs 1622'de bir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.\n" }, "Fazıl Önder": { "first_paragraph": "Fazıl Önder (1926 Lefkoşa - 24 Mayıs 1958 Lefkoşa), Kıbrıslı Türk gazeteci. Kıbrıs'taki iki toplum arasındaki barış çabalarıyla öne çıkmıştır.\n" }, "Said Halim Paşa": { "first_paragraph": "Said Halim Paşa, (Osmanlıca: سعيد حليم پاشا‎, 19 Şubat 1864, Kahire - 5 Aralık 1921, Roma[1]), 12 Haziran 1913 - 3 Şubat 1917 tarihleri arasında, fiili gücün İttihat ve Terakki ve özellikle de Talat Paşa - Enver Paşa - Cemal Paşa üçlüsü elinde olduğu bir dönemde sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.\n" }, "Sokollu Mehmed Paşa": { "first_paragraph": "Sokollu veya Sokullu Mehmed Paşa (Osmanlıca: صوقوللى محمد پاشا, Boşnakça: Mehmed-paša Sokolović, Sırpça: Мехмед-паша Соколовић; 1505 - 11 Ekim 1579), I. Süleyman döneminde Osmanlı donanmasının Kaptan-ı Deryalığı ve yine I. Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde 14 yıl Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Süleyman'ın son sadrazamı olmuştur. Hem Osmanlı İmparatorluğu'nun zirvede bulunduğu dönemi simgelemesi itibarıyla hem de icraatları, projeleri ve kişiliği sayesinde en önemli Osmanlı sadrazamlarından biri kabul edilir. II. Selim'in damadı ve Esmehan Sultan'ın eşidir.\n" }, "Adnan Kahveci": { "first_paragraph": "Adnan Kahveci (20 Şubat 1949, Beşköy, Köprübaşı - 5 Şubat 1993, Gerede), Türk bürokrat, milletvekili ve bakan. 12 Eylül 1980 Darbesi sonrası Turgut Özal'ın yakın çevresinde geniş bir kamuoyunun takdirini kazanan Adnan Kahveci, 1983'te Anavatan Partisi'nin kurucuları arasında da yer almıştı. Adnan Kahveci, 1993 yılında kendi kullandığı arabayla meydana gelen trafik kazasında eşi ve kızıyla birlikte öldü.\n" }, "Ahmet Remzi Yüreğir": { "first_paragraph": "Ahmet Remzi Yüreğir, (1892, Adana - 7 Ekim 1951), Türk gazeteci, politikacı.\n" }, "Anton Graf von Arco auf Valley": { "first_paragraph": "Anton von Padua Alfred Emil Hubert Georg Graf von Arco auf Valley (5 Şubat 1897 – 29 Haziran 1945), genellikle Anton Arco-Valley olarak bilinen, bir Alman aşırı sağ aktivisti, Bavyera milliyetçisi ve asiliydi. 21 Şubat 1919'da Bavyera'nın ilk cumhuriyetçi başbakanı olan Bavyera başbakanı Kurt Eisner'e suikast düzenledi.\n" }, "Osman Server Atabek": { "first_paragraph": "Osman Server Atabek (1886, Ahıska-13 Aralık 1962, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Bilal Ergün": { "first_paragraph": "Bilal Ergün 1959 yılında Palas'ta doğdu. İlkokulu Palas İlkokulu'nda okuduktan sonra ortaokul eğitimi için Sarıoğlan'a gitti. Sarıoğlan Ortaokulu'nu başarıyla tamamladıktan sonra Kayseri Lisesi'ne kaydını yaptırdı. Liseden sonra Kayseri Eğitim Enstitüsü' nde eğitim almaya başladı. 1979 yılında mezun oldu öğretmen olarak ilk görevine Sivas'ın Kangal ilçesinde başladı. Burada 4 yıl görev yaptıktan sonra askerlik nedeniyle mesleğine ara verdi. Daha sonra Hatay Antakya'da görevine devam etti. Daha sonra kasabası Palas'a tayin oldu. Palas'ta 18 yıl boyunca öğretmenlik ve yönetimde görev yaptı. 1999 yerel seçimlerinde DYP' den belediye başkanlığına aday oldu. Az farkla kaybetti. Daha sonra öğretmenlik görevine devam etti. Daha sonra 2004 yerel seçimlerine öğretmenlikten istifa ederek aday oldu. 2004 yılında Palas Belediye Başkanı seçildi. Çevre düzenleme altyapı çalışmaları yaptı. Kasabanın temiz su sıkıntısı çevre köylerin desteğiyle giderildi. Kasabada bulunan tarihi Ulu Camii tanıtmak için çalışmalar yaptı. Yine kasabada bulunan bozulmamış ender tuz göllerinden olan Palas Tuzla Gölü için Kayseri Valiliği ile işbirliği içinde tanıtım ve turistik faaliyetler için tesisler yaptırdı. Tanıtım faaliyetleri için Tuzla Gölü / Tuzla Lake Belgesel Filmi çekildi. Ayrıca kasabının, belediyeninde bulunduğu ana caddesi meydan haline getirildi. Caddeye belediye dükkânları ve Atatürk büstü yaptırıldı. Kendisi de futbolla ilgilenen Bilal Ergün dağılan Palas Spor Kulübü'nü yeniden topladı. Kulübün maddi sıkıntılarını gidererek amatör kulüpler liginde 3. lige çıkmak için yarışmasına olanak sağladı.\n" }, "Cemil Sait Barlas": { "first_paragraph": "Mehmet Cemil Barlas[1] (1905, İstanbul- 10 Ekim 1964, Adapazarı[3]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Vedat Dalokay": { "first_paragraph": "Vedat Ali Dalokay (10 Kasım 1927, Elazığ – 21 Mart 1991, Kırıkkale), Türk mimar ve siyasetçi, eski Ankara Belediye Başkanı.\n" }, "Dündar Taşer": { "first_paragraph": "Dündar Taşer (15 Mayıs 1925 - 14 Haziran 1972)[1] 27 Mayıs Darbesi gerçekleştiren 38 kişilik Millî Birlik Komitesi üyesi, emekli kurmay binbaşı. 13 Kasım 1960 tarihinde Millî Birlik Komitesi tarafından görevinden alındı. 14'lerden biri olan ve Fas'a \"görevli diplomat\" olarak gönderildi. Milliyetçi Hareket Partisi ideologlarındandır. \n" }, "Enver Öktem": { "first_paragraph": "Enver Öktem, (13 Mart 1957 - 6 Şubat, 2017[1]\n), Türk siyasetçi.\n" }, "Fehmi Demir": { "first_paragraph": "Fehmi Demir (2 Ocak 1957; Yeniceoba, Konya - 25 Ekim 2015; Tarsus, Mersin), Kürt asıllı Türk siyasetçi. Ölümüne kadar Hak ve Özgürlükler Partisi'nin Genel Başkanlığını yaptı.\n" }, "Francisco Mendes": { "first_paragraph": "Francisco Mendes ya da takma adı Chico Té (7 Şubat 1939 - 7 Temmuz 1978), Gine-Bissaulu asker ve siyasetçi. Mendes, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da ülkenin ilk başbakanı olarak 1973 ile 1978 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Fuat Bulca": { "first_paragraph": "Ahmet Fuat Bulca (1881, Selanik - 14 Eylül 1962, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Gennady Gagulia": { "first_paragraph": "Gennadi Gagulia (Abhazca: Геннадии Леонид-иҧа Гагәлиа, Gürcüce: გენადი გაგულია) (4 Ocak 1948 - 8 Eylül 2018), Abhaz siyasetçi. Gagulia, Kafkasya'da bulunan, tek taraflı bağımsızlığa rağmen uluslararası alanda beş ülke hariç (Rusya, Venezuela, Nikaragua, Nauru ve Suriye) Gürcistan'ın bir parçası olarak görülen Abhazya'da 1995-1997, 2002-2003 yıllarının ardından 25 Nisan 2018 tarihi itibarıyla üçüncü kez başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "II. Moshoeshoe": { "first_paragraph": "II. Moshoeshoe (doğum adı Constantine Bereng Seeiso) (d. 2 Mayıs 1938 - ö. 15 Ocak 1996), Lesotholu hükûmdar. II. Moshoeshoe, Afrika ülkesi Lesotho'da 1966-1990 ve 1995-1996 yılları arasında Lesotho kralı olarak tahta çıkmıştır.\n" }, "İhsan Nuri": { "first_paragraph": "İhsan Nuri Paşa, (Kürtçe: إحسان نوري پاشا Îhsan Nûrî paşa, 1892 Bitlis - 25 Mart 1976 Tahran), Hoybun Cemiyetinin liderlerinden olup Ağrı ayaklanmalarını yönetmiş Kürt asker ve politikacı.[1] Halk arasında Ararat Kartalı olarak da bilinir. Hoybun tarafından Kürt Silahlı Kuvvetleri genel komutanlığına atanarak Ağrı ayaklanmalarının başına geçmiştir.[2]\n" }, "Makbule Dıblan": { "first_paragraph": "Makbule Dıblan (1913, Adana - 25 Ağustos 1970, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Manuel Piñeiro": { "first_paragraph": "Manuel Piñeiro Losada veya takma adıyla Barbarroja (İspanyolca: \"kızıl sakal\"; 14 Mart 1934 – 11 Mart 1998)[1] Küba Devrimi'ne katılan ve Küba Haberalma Teşkilatı'nın (İspanyolca: Dirección General de Inteligencia) başına ilk olarak geçen devrimci ve siyasetçidir. Matanzas'da doğan Piñeiro, Columbia Üniversitesi'ndeki işletme öğrenimi bırakarak 1959 Küba Devrimi'ne katılmıştır.\n" }, "Mehmet Aydın (1928 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Aydın (1928, Samsun - 26 Mayıs 1990, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Rüştü Taşar": { "first_paragraph": "Mustafa Rüştü Taşar (1951, Gaziantep – 3 Ocak 2007, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Mutlu Menderes": { "first_paragraph": "Mutlu Menderes (1937 - 1 Mart 1978, Ankara), Türk siyasetçi. Eski başbakanlardan Adnan Menderes'in oğludur.\n" }, "Mümin Gençoğlu": { "first_paragraph": "Mümin Gençoğlu (9 Temmuz 1932, Kırcaali - 7 Şubat 1993, Eskişehir), Türk iş insanı, siyasetçi ve spor yöneticisi. Bursaspor'un 7. başkanı.\n" }, "Necati Çakıroğlu": { "first_paragraph": "Necati İsfendiyar Çakıroğlu (1933, Kıyıcık, Of, Trabzon - 21 Ekim 1978, Eskişehir), Türk siyasetçi.\n" }, "Ömer Abuşoğlu": { "first_paragraph": "Prof. Dr.Ömer Abuşoğlu, (d. 1951, Gaziantep, Türkiye) - (ö. 2 Nisan 2007), Türk siyasetçi\n" }, "Rahmi Gümrükçüoğlu": { "first_paragraph": "Rahmi Gümrükçüoğlu, (d. 1927) - (ö. 1 Nisan 1998, İstanbul), Türk diplomat.\n" }, "Sadık Ahmet": { "first_paragraph": "Sadık Ahmet (Yunanca: Σαδίκ Αχμέτ Sadik Achmet, 7 Ocak 1947, Gümülcine - 24 Temmuz 1995, Gümülcine), mensubu olduğu Batı Trakya Türklerinin hakları için verdiği mücadele ile tanınmış bir tıp doktoru ve siyasetçidir.\n" }, "Tevfik Ertüzün": { "first_paragraph": "Tevfik Ertüzün (1949, İstanbul - 11 Ocak 1998), Türk siyasetçidir.\n" }, "Gordon Voss": { "first_paragraph": "Gordon Owen Voss (25 Şubat 1938, Duluth, Minnesota - 21 Haziran 2017, Wayzata, Minnesota) Amerikalı siyasetçi ve makine mühendisidir.\n" }, "Yılmaz Hocaoğlu": { "first_paragraph": "Yılmaz Hocaoğlu (1941, Adana - 8 Ağustos 1993, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Verónika Mendoza": { "first_paragraph": "Verónika Fanny Mendoza Frisch (9 Aralık 1980) Perulu-Fransızpsikolog, eğitimci ve politikacıdır . Yeni Peru hareketinin kurucusu ve şu anki lideridir.[1][2]\n" }, "James Brady": { "first_paragraph": "James Scott Brady (29 Ağustos 1940 – 4 Ağustos 2014), ABD başkanının yardımcısı ve Başkan Ronald Reagan'ın altında görev yapan, 17. Beyaz Saray Basın Sekreteri olarak da görev yapmış bir Amerikan kamu görevlisiydi. 1981'de Brady, Reagan'ın göreve başlamasından sadece iki ay ve 10 gün sonra, John Hinckley Jr. tarafından Ronald Reagan'a suikast girişimi sırasında aldığı kurşun yarası nedeniyle kalıcı olarak sakat kaldı.\n" }, "Mitch McConnell": { "first_paragraph": "Addison Mitchell McConnell III[1] (20 Şubat 1942), yedinci döneminde Kentucky'den Amerika Birleşik Devletleri senatörü olarak görev yapan Amerikalı bir politikacı ve emekli avukattır ve daha önce 2007'den 2015'e kadar bu görevi yürüten Senato Azınlık Lideri olarak görev yapmıştır. 2015'ten 2021'e kadar Cumhuriyetçilerin kontrolünde olduğu dönemde Senato Çoğunluk Lideri olarak görev yaptı 2007'den bu yana Senato Cumhuriyetçi Konferansı'nın lideridir.\n" }, "Franklin D. Roosevelt": { "first_paragraph": "Franklin Delano Roosevelt (/ˈroʊzəvəlt/, /-vɛlt/ ROH-zə-velt; 30 Ocak 1882 - 12 Nisan 1945), adının ve soyadının baş harfleri FDR ile de anılır[1], 1933 yılından 1945'teki ölümüne kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin otuz ikinci başkanı olarak görev yapan Amerikan politikacı ve devlet adamı.[2][3] Demokrat Parti üyesi olarak dört başkanlık seçimi kazandı, Büyük Buhran ve II. Dünya Savaşı'nın da yaşandığı on iki yıllık dönemde federal hükûmeti yönetti.[4] Yeni Düzen adı verilen bir dizi siyasal ve ekonomik reformu yürürlülüğe koydu.[5][6] Ölümünden 143 gün sonra II. Dünya Savaşı hukuken sona erdi.\n" }, "William David Upshaw": { "first_paragraph": "William David Upshaw (15 Ekim 1866 - 21 Kasım 1952), döneminde alkol karşıtlığı ile ün yapmış olan, 1919-1927 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri Kongre üyesi olarak görev alan senatördür.\n" }, "Atatürk Ne İdi?": { "first_paragraph": "Atatürk Ne İdi?, Falih Rıfkı Atay'ın Atatürk'ün hayatını ve Atatürkçülüğün ne olduğunu anlattığı anı ve deneme türünde eseri. Atay, kitapta Atatürk düşmanlığını Türk düşmanlığı ile özdeşleştirmektedir.[1]\n" }, "Çankaya: Atatürk Devri Hatıraları": { "first_paragraph": "Çankaya: Atatürk Devri Hatıraları, Falih Rıfkı Atay'ın Mustafa Kemal Atatürk'ün yaşamını ve Türk Kurtuluş Savaşı'nı anlattığı anı türündeki eseridir.[1][2]\n" }, "Kruşçev'in Anıları": { "first_paragraph": "Kruşçev'in Anıları (İngilizce özgün adı: \"Khrushchev Remembers\"), Sovyetler Birliği'nin üçüncü lideri Nikita Kruşçev'in görevden alındıktan sonra 1966'da yazmaya başladığı, ancak KGB'nin baskısı üzerine ülke dışına gizlice gönderterek 1970'te orada İngilizce olarak bastırttığı anı kitabıdır. SSCB resmi yetkilileri Batı dünyasında büyük sansasyon yaratan ve onlarca dile çevrilen kitabın sahte olduğunu ilân etmişlerdi. Kitap orijinalinden iki ay sonra da Türkiye'de yayımlanmıştır.\n" }, "Politikada 45 Yıl": { "first_paragraph": "Politikada 45 yıl, Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun siyasi anılarını anlattığı anı kitabıdır.\n" }, "Zor Seçimler": { "first_paragraph": "Zoe Seçimler (İngilizce özgün adıyla Hard Choices), Hillary Clinton'ın yazdığı, 2014 yılında Simon & Schuster tarafından yayımlanan anı kitabıdır. 2009-2013 yılları arasında sürdürdüğü Amerika Birleşik Devletleri dışişleri bakanı görevi sırasında yaşadıklarını konu alır.[1] İlk haftasında 100.000'den fazla kopya satan kitap, The New York Times Best Seller listesine bir numaradan giriş yaptı.[2]\n" }, "Benim Adım Khan": { "first_paragraph": "My Name Is Khan (Hintçe: माई नेम इज़ खान, Türkçe: Benim adım Khan), 2010 senesinde vizyona giren Hint filmidir. Shahrukh Khan ve Kajol bu filmde başrolleri paylaşmaktadır. Aynı oyuncular Kuch Kuch Hota Hai, Kabhi Khushi Kabhie Gham, Dilwale Dulhania Le Jayenge filmlerinde de başrolleri paylaşmıştır. Filmin yönetmenliğini ve yapımcılığını Karan Johar üstlenmiştir.\n" }, "Situation Room": { "first_paragraph": "Durum Odası, Beyaz Saray fotoğrafçısı Pete Souza tarafından aynı adı taşıyan Beyaz Saray Durum Odası'nda[1] 1 Mayıs 2011 öğleden sonra saat 4:05'te çekilmiş bir fotoğraftır. Fotoğraf, ABD Başkanı Barack Obama'yı ulusal güvenlik ekibiyle birlikte, El Kaide lideri Usame bin Ladin'in öldürülmesine yol açan Neptün Mızrağı Operasyonu hakkında canlı güncellemeler alırken gösteriyor.\n" }, "Popüler kültürde Che Guevara": { "first_paragraph": "Che Guevara, özellikle Batı Dünyası'nın popüler kültüründe oldukça yaygın olarak yer alır. Bir politik figür olmasına rağmen popüler kültürün de odağıdır. Devrimin simgesi olmakla beraber zamanla kült bir figür haline gelmiştir. Fotoğrafı tişört, saat, araba gibi nesnelerin üstünde yer almaktadır. Kısa bir süre içinde 20. yüzyıl'ın simgelerinden biri haline gelmiştir.\n" }, "Hasta Siempre": { "first_paragraph": "Hasta Siempre, Kübalı sanatçı Carlos Puebla'nın 1965'te Ernesto Che Guevara'nın veda mektubundan sonra yazdığı şarkı.\n" }, "All the King's Men (film, 1949)": { "first_paragraph": "All the King's Men, Robert Rossen tarafından yazılan, üretilen ve yönetilen 1949 tarihli bir Amerikan kara filmidir. Aynı adlı 1946 Robert Penn Warren romanına dayanıyor. Filmde Broderick Crawford, John Ireland, Mercedes McCambridge ve Joanne Dru rol alıyor. Film Amerika'nın güneyinde hırslı ve acımasız politikacı Willie Stark'ın (Crawford) yükselişi ve düşüşünü konu edindi.[2] Kurgusal bir karakter olmasına rağmen, Stark, Louisiana valisi Huey Long'a çok benzediği düşünülür.\n" }, "Beyaz Saray Düştü": { "first_paragraph": "Beyaz Saray Düştü, Roland Emmerich tarafından yönetilen 2013 yapımı Amerikan filmidir.\n" }, "Charlie Wilson'ın Savaşı": { "first_paragraph": "Charlie Wilson's War 2007 yapımı drama filmi. Senaryosunu Aaron Sorkin’in yazdığı “Charlie Wilson’s War”da, Afganistan’daki Sovyet işgali sırasında SSCB'ye karşı direnen mücahitlere gizli yollardan silah ve finans desteği sağlayan Teksaslı kongre üyesi Charlie Wilson’un gerçek yaşam öyküsü anlatılıyor.[1]\n" }, "Çiçerin (film, 1986)": { "first_paragraph": "Çiçerin (Kiril alfabesiyle: Чичерин), yönetmenliğini Aleksandr Zarhi'nin gerçekleştirdiği 1986 çıkışlı Sovyetler Birliği yapımı filmdir.[1] Film, Georgiy Çiçerin'in hayatını anlatmaktadır.\n" }, "JFK (film)": { "first_paragraph": "JFK, Oliver Stone'ın yönettiği, 1991 ABD yapımı politik gerilim filmidir. John F. Kennedy'nin suikastına yol açan olayları ve bu olayların eski New Orleans bölge avukatı Jim Garrison'un (Kevin Costner) gözleri önünde nasıl örtbas edildiğini anlatır. Garrison, Warren Komisyonu tarafından, Lee Harvey Oswald'ın (Gary Oldman) sorumlu tutulduğu Kennedy suikastına dahil olduğu gerekçesiyle New Orleans'lı iş insanı Clay Shaw'a (Tommy Lee Jones) dava açar.\n" }, "Joker (film, 2019)": { "first_paragraph": "Joker, aynı isimdeki DC Comics karakterine dayanan, Todd Phillips'in yönettiği, başrollerini Joaquin Phoenix, Robert De Niro, Frances Conroy, Brett Cullen ve Zazie Beetz'ın paylaştığı Amerikan psikolojik gerilim filmidir.[2][3][4] 76. Venedik Uluslararası Film Festivali'nde Altın Aslan ödülünü kazanmıştır.[5]\n" }, "Kader Ajanları": { "first_paragraph": "Kader Ajanları (İng. The Adjustment Bureau), 2011 yapımı romantik, bilimkurgu ABD filmi. Film, Philip K. Dick tarafından yazılan kısa bir hikâye olan \"Adjustment Team\"'i temel alır. George Nolfi tarafından yazılıp yönetilen filmin başrollerinde Matt Damon ve Emily Blunt oynuyor. Anthony Mackie, John Slattery, Michael Kelly ve Terence Stamp ise diğer oyunculardır.\n" }, "The Batman (film)": { "first_paragraph": "The Batman, aynı adlı DC Comics karakterine dayanan 2022 Amerikan süper kahraman filmidir. DC Films tarafından üretilen filmin dağıtımı Warner Bros. Pictures tarafından gerçekleştirildi. Batman film serisinin reboot'u olan filmin yönetmenliğini, Peter Craig'le birlikte senaryoyu yazan Matt Reeves üstlenmektedir. Robert Pattinson ana karakter Bruce Wayne / Batman rolünde yer alırken Zoë Kravitz, Paul Dano, Jeffrey Wright, John Turturro, Peter Sarsgaard, Barry Keoghan, Jayme Lawson, Andy Serkis ve Colin Farrell geri kalan ansambl kadroyu oluşturmaktadır. The Batman, ikinci yılında suçla mücadele eden Batman'in Gotham City'deki yozlaşmayı araştırırken, bir seri katil olan Riddler ile yüzleşmesini anlatmaktadır.\n" }, "Adolf Hitler bibliyografyası": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in bu bibliyografyası, yalnızca İngilizce ve kurgusal olmayan bir bibliyografyadır. Hitler hakkında yazılmış binlerce kitap var; bu nedenle, bu her şeyi kapsayan bir liste değildir. Listeyi daha kolay yönetilebilir hale getirmek için liste gruplara ayrılmıştır.\n" }, "İradenin Zaferi": { "first_paragraph": "İradenin Zaferi, 1935 Almanya yapımı propaganda amacıyla çekilmiş bir belgesel filmdir. Özgün adı Triumph des Willens'dir. ABD'de Triumph of the Will adı ile gösterilmiştir. Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin (NSDAP) 1934 tarihinde Nürnberg şehrinde yaptığı gösterişli 6. kongresini belgelemek üzere ısmarlama yaptırılmış bir propaganda filmidir.\n" }, "Operasyon Valkyrie": { "first_paragraph": "Operasyon Valkyrie,[1] 2008 ABD-Almanya ortak yapımı politik gerilim, savaş filmdir. Özgün adı Valkyrie olan film 30 Ocak 2009 tarihinde Türkiye'de de gösterilmiştir.\n" }, "Popüler kültürde Adolf Hitler": { "first_paragraph": "1933-1945 yılları arasında Almanya'nın diktatörü olan Adolf Hitler, Almanya'da tanınmış bir politikacı haline geldiğinden beri popüler kültürde temsil edilmiştir. Kendine özgü imajı muhalifleri tarafından sık sık parodileştirildi. Parodiler, iktidarda olduğu dönemde Almanya dışında çok daha belirgin hale geldi. İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden bu yana Hitler'in hem ciddi hem de hicivsel temsilleri popüler kültürde öne çıkmaya devam etmiş ve bazen önemli tartışmalara yol açmıştır.[1][2] Birçok kitap ve filmde Hitler ve Nazizm arketipik kötülük rolünü üstlenmektedir.[3][4] Bu yaklaşım kurguyla sınırlı olmayıp, Hitler'i bu şekilde ele alan kurgusal olmayan yazarlar arasında da yaygındır.[5][6][7][8] Hitler başka açılardan da hayranlık uyandırmaya devam etmiştir; Alman Tarih Müzesi'nde geniş katılımlı bir sergi de benzer örnekler arasındadır.[9]\n" }, "Tag der Freiheit: Unsere Wehrmacht": { "first_paragraph": "Tag der Freiheit: Unsere Wehrmacht (\"Özgürlük Günü: Silahlı Kuvvetlerimiz\"), Leni Riefenstahl'ın yönettiği, \"İnancın Zaferi\" ve \"İradenin Zaferi\"nden sonraki üçüncü filmdir. Üçüncü film, 1935'te Nürnberg'de meydana gelen Nazi Partisi'nin yedinci Parti Mitingi'ni anlatıyor ve Alman Ordusu'na odaklanıyor.[1]\n" }, "Le Sacre de Napoléon": { "first_paragraph": "Le Sacre de Napoléon, Napolyon'un resmî ressamı olan Fransız ressam Jacques-Louis David'in 1805-1807 yılları arasında tamamladığı ve 1808'de ilk defa sergilenen tablodur. Neoklasisizm akımının bir örneği olan eser şu anda Paris'te Louvre Müzesi'nde sergilenmektedir. Bu kopyanın dışında Versay Sarayı'nda başka bir kopyası sergilenmektedir.\n" }, "Louis Bonaparte'ın 18 Brumaire'i": { "first_paragraph": "Louis Bonaparte'ın 18 Brumaire'i (Almanca: Der 18te Brumaire des Louis Napoleon), Karl Marx tarafından Aralık 1851 - Mart 1852 tarihleri arasında yazılmıştır. İlk defa New York'ta Almanca basılan Die Revolution aylık dergisinde yayımlanmıştır. Daha sonraki basımlarında Louis Bonaparte'in 18 Brumaire'i olarak adlandırılmıştır.\n" }, "Sharpe's Rifles": { "first_paragraph": "Sharpe's Rifles, Bernard Cornwell’in aynı adlı roman dizisinden televizyona uyarlanan Sharpe adlı film dizisinin ilk bölümüdür. İngiliz ITV kanalında ilk olarak 1993 yılında gösterilen filmde Sean Bean ve Daragh O'Malley başrollerdedir. Film uzun ve başarılı bir tarihi macera serisinin ilk filmi olma özelliğini taşır.\n" }, "Takunyalı Führer": { "first_paragraph": "Takunyalı Führer, 2007 yılında tutuklanan Ergün Poyraz'ın 2010'un ağustos ayında basılan siyasi inceleme kitabı. Yazar kitabında Recep Tayyip Erdoğan'ın icraat ve söylemlerini incelemiştir. Kitap Ergün Poyraz'ın 2007 Temmuz ayından beri silahlı terör örgütü üyesi olduğu iddiasıyla tutuklu bulunduğu Silivri Cezaevinde yazılmıştır.\n" }, "Stalin Epigramı": { "first_paragraph": "Stalin epigramı, Rus Akmeist şair Osip Mandelstam tarafından 1933 yılında yayımlanan önemli hicivli bir şiirdir. Sadece 16 satır uzunluktaki şiir, Mandelstam'ın tutuklaması, hapisi ve son olarak ölümü için büyük ölçüde sorumluydu. Hem bir intihar notu hem de Josef Stalin ve kalabalık çevresinin etrafını kuşattığı bir suçlamadır.\n" }, "Barbara Bush": { "first_paragraph": "Barbara Pierce Bush (8 Temmuz 1925 - 17 Nisan 2018), Amerika Birleşik Devletleri'nin 41. Başkanı George H. W. Bush'un eşidir.\n" }, "Phyllis George": { "first_paragraph": "Phyllis Ann George (d. 25 Haziran 1949, Denton, Teksas - ö. 14 Mayıs 2020, Lexington, Kentucky), Amerikalı aktris, televizyon sunucusu, iş insanı ve eski modeldir. 1970'te Teksas Güzeli ve 1971'de Amerika Birleşik Devletleri Güzeli seçilerek güzelliğini tescilledi.[1]\n" }, "Anne Gust": { "first_paragraph": "Anne Gust Brown (d. 15 Mart 1958), Amerikalı iş insanı, yönetici ve first lady. Kaliforniya eski valisi Jerry Brown'un eşi olup Kaliforniya first ladysi olarak tanınmıştır. Kariyer pozisyonlarında giyim perakendecisi GAP'ın genel müdür yardımcılığı ve fast food zinciri Jack in the Box'un yöneticiliği görevleri bulunmaktadır.\n" }, "Happy Rockefeller": { "first_paragraph": "Margaretta Large Fitler Murphy „Happy“ Rockefeller (d. 9 Haziran 1926 , Bryn Mawr, Pensilvanya ; ö. 19 Mayıs 2015 , Tarrytown, New York[1]) , ABD'nin en zengin ailelerinden Rockefeller ailesi mensubu hayırsever ve New York eyaletinin eski First Lady'si ve Eski ABD İkinci Lady'sidir..\n" }, "Laura Bush": { "first_paragraph": "Laura Lane Welch Bush (d. 9 Kasım 1946; Midland, Teksas), ABD'nin 43. eski Başkanı George W. Bush'un eşi ve ABD'nin 2001 - 2009 yılları arası First Lady'si. Laura Bush aynı zamanda kütüphaneci, yazar ve öğretmendir. George W. Bush ile 5 Kasım 1977'de evlenmiş olup 2 çocuk sahibidir.\n" }, "Louisa Adams": { "first_paragraph": "Louisa Catherina Adams (kızlık soyadı Johnson; d. 12 Şubat 1775 - ö. 15 Mayıs 1852) 6. A.B.D başkanı John Quincy Adams' ın eşi, A.B.D' nin 6. first ladysidir. Aynı zaman da A.B.D' nin ilk göçmen first ladysidir.\n" }, "Cindy McCain": { "first_paragraph": "Cindy Lou Hensley McCain (d. 20 Mayıs 1954) Amerikalı iş insanı ve hayırsever. ABD Senatosu üyesi ve Cumhuriyetçi Parti'den eski başkan adayı John McCain'in eşidir. Güney Kaliforniya Üniversitesi mezunudur. Gençliğinde bir Kappa Alpha Theta üyesiydi.\n" }, "Michelle Obama": { "first_paragraph": "Michelle LaVaughn Robinson Obama (17 Ocak 1964, Chicago, Illinois), Amerikalı avukat ve Amerika Birleşik Devletleri 44. Başkanı Barack Obama'nın eşidir.\n" }, "Pat Nixon": { "first_paragraph": "Thelma Catherine \"Pat\" Ryan Nixon (d. 16 Mart 1912 – ö. 22 Haziran 1993), Amerika Birleşik Devletlerinin 37. başkanı Richard Nixon'ın eşidir. 1969'dan 1974'e kadar ABD First Lady'sidir. Kısaca Pat Nixon denilmiştir.\n" }, "Nancy Reagan": { "first_paragraph": "Nancy Davis Reagan (6 Temmuz 1921, New York - 6 Mart 2016, Bel Air, Los Angeles), Amerikan aktris ve 40. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Ronald Reagan'ın eşi. Reagan 1981 ve 1989 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri First Lady'si idi.\n" }, "Eleanor Roosevelt": { "first_paragraph": "Eleanor Roosevelt (11 Ekim 1884 - 7 Kasım 1962) ABD'nin 32. Başkanı Franklin D. Roosevelt'in eşi ve kuzeni, ABD'nin 26. Başkanı olan Theodore Roosevelt'in yeğeni. Başkan Truman döneminde Birleşmiş Milletler temsilciliği yapmıştır. İnsan Hakları Bildirisi'ne büyük katkılar sağlamıştır.\n" }, "Sandra Deal": { "first_paragraph": "Emilie Sandra Deal (önceki soyadı: Dunagan;[1] d. 1 Şubat 1942 – ö. 23 Ağustos 2022)[2], Amerikalı eğitimci, aktivist ve first lady.[3][4][5]\n" }, "Azerbaycan devlet başkanı eşleri listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan devlet başkanı eşleri listesi veya Azerbaycan başbayanları listesi (Azerbaycanca: Azərbaycanın birinci xanımı), Azerbaycan'ın devlet başkanları ile evli olan kişilere yer veren listedir. Azerbaycan Cumhurbaşkanının eşinin gayriresmî adıdır. Mevcut başbayan, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in eşi Mihriban Aliyeva'dır.[1]\n" }, "Mihriban Aliyeva": { "first_paragraph": "Mihriban Aliyeva (evlilik öncesi soyadı Paşayeva; Azerice: Mehriban Arif qızı Əliyeva, 26 Ağustos 1964, Bakü), 21 Şubat 2017 itibarıyla Azerbaycan Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı yardımcısı[1] ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in eşi. Yeni Azerbaycan Partisi Genel Başkan Yardımcısı. Mihriban Aliyeva aynı zamanda Haydar Aliyev vakfının başkanı ve UNESCO iyi niyet elçisidir.[2]\n" }, "Zarife Aliyeva": { "first_paragraph": "Zarife Aliyeva (Azerice: Zərifə Əziz qızı Əliyeva - Zarife Aziz kızı Aliyeva; 28 Nisan 1923, Şahtahtı - 15 Nisan 1985, Moskova), Azerbaycanlı göz doktoru, oftalmolog, Azerbaycan SSC'nin emekli bilim insanı, doktor (1976), profesör (1979) ve Azerbaycan Millî İlimler Akademisi asil üyesi (1983) idi.[1]\n" }, "Abigail": { "first_paragraph": "Abigail (İbranice: אֲבִיגַיִל, Avigayil), Nabal'ın karısıydı; Nabal'ın ölümünden sonra gelecekteki Kral Davud'un eşi oldu (1 Samuel 25).[1] Abigail, Ahionam ve Davud saklanmaya başladıktan sonra Laish'in oğlu Palti ile evlenen Saul'un kızı Michal'in ardından Davud'un üçüncü karısıydı.\n" }, "Batşeba": { "first_paragraph": "Batşeba (İbranice: בַּת שֶׁבַע‎, romanize: Baṯ-šeḇa, lit. \"Şeba'nın kızı\", Tanakh'ta ismine yer verilen ve güzelliğiyle övülmüş Hititli kadındı.[2][3] Kral Davud'un eşi olduktan sonra Birleşik İsrail Krallığı'nın en güçlü kadını oldu.[3] Kral Davud'un oğlu ve gelecekte İsrail Kralı olacak olan Kral Süleyman'ın da annesidir.[2] Daha öncesinde, hem amcasının oğlu hem de Kral Davud'un şövalyelerinden biri olan Hititli Uriya'yla evlenmişti.[2]\n" }, "Brigitte Macron": { "first_paragraph": "Emmanuel Macron (e.2007)\n" }, "Oya Talat": { "first_paragraph": "Oya Talat (d. 1952, Limasol), Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat'ın eşi ve Yurtsever Kadınlar Birliği Başkanıdır.[1]\n" }, "Victoria Aguiyi-Ironsi": { "first_paragraph": "Victoria Nwanyiocha Aguyi-Ironsi (21 Kasım 1923 - 23 Ağustos 2021), 16 Ocak 1966 - 29 Temmuz 1966 tarihleri ​​arasında Nijerya'nın ikinci First Lady'si.[1] İlk Nijerya Genelkurmay Başkanı ve 2. Nijerya Devlet Başkanı olan İbadan'da Murtala Muhammed liderliğinde[2] Yakubu Gowon'un yönetime gelmesine yol açan darbede öldürülen General Johnson Aguiyi-Ironsi'nin dul eşiydi.[3]\n" }, "Aylin Kotil": { "first_paragraph": "Aylin Kotil (d. 1970, İstanbul), Türk eğitimci ve siyasetçidir. 2014 yerel seçimlerinde Beyoğlu Belediye Başkanlığı için CHP'nin adayı olmuştur.[1]\n" }, "Dilek İmamoğlu": { "first_paragraph": "Dilek İmamoğlu[a] (evlilik öncesi soyadı: Kaya, d. 18 Kasım 1974, Trabzon), İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun eşidir. 1974 Trabzon doğumlu İmamoğlu İstanbul Üniversitesi Turizm Bölümü mezunudur ve kamu yönetimi alanında yüksek lisans yapmıştır. 1995 yılında Ekrem İmamoğlu ile evlenmiştir. Dilek İmamoğlu, engelli bireylerin farkındalığını arttırmak, kadın hakları ve çocuk eğitimi ile ilgili çeşitli çalışmalarda bulunmaktadır.\n" }, "Duygu Dikmenoğlu": { "first_paragraph": "Duygu Dikmenoğlu (13 Ağustos 1981, İzmir), Türk manken, sunucu.\n" }, "İhsan Dağı": { "first_paragraph": "İhsan Duran Dağı (d. 29 Ocak 1964, Kilis), Türk akademisyen, yazar, köşe yazarı.\n" }, "Mümtaz'er Türköne": { "first_paragraph": "Mümtaz'er Türköne (d. 1956, İstanbul), Türk öğretim üyesi ve köşe yazarı.\n" }, "Nazlı Ecevit": { "first_paragraph": "Fatma Nazlı Ecevit (4 Ocak 1900 - 14 Ağustos 1985), Türk ressam. TBMM VII. ve VIII. dönem Milletvekili Fahri Ecevit'in eşi ve 16. Türkiye Başbakanı Bülent Ecevit'in annesidir.\n" }, "Pervin Yapar": { "first_paragraph": "Pervin Yapar Ersoy (d. 3 Şubat 1972, Edirne), Türk eski manken ve sunucu.[1]\n" }, "Selvi Kılıçdaroğlu": { "first_paragraph": "Selvi Kılıçdaroğlu (evlilik öncesi soyadı Özdağ[3]; d. 5 Mayıs 1952[4]; Ayranlı, Nazımiye, Tunceli), CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun eşidir.[5]\n" }, "Célima Dorcély": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mümtaz Mahal": { "first_paragraph": "Mümtaz Mahal (d. 27 Nisan 1593[1] - ö. 17 Haziran 1631) (Urduca: ممتاز محل; adının anlamı \"sarayın sevgili süsü\") (Devanagari: मुमताज़ महल) ya da Ercümend Banu Begüm, Hint-Türk-Moğol[2] Babür İmparatorluğu'nun 5. Hükümdarı Şah Cihan'ın 3. ve en gözde eşi. Adına yapılan Tac Mahal anıt mezarı, tarihin en önemli mimari eserlerinden sayılmaktadır. 7 Temmuz 2007'de New7Wonders Vakfı tarafından düzenlenen oylama sonucunda Dünyanın Yeni Yedi Harikasından biri seçilmiştir.\n" }, "Peng Liyuan": { "first_paragraph": "Peng Liyuan (Çince: 彭丽媛; geleneksel Çince: 彭麗媛; pinyin: Péng Lìyuán, 20 Kasım 1962 doğumlu) Çinli bir çağdaş halk şarkıcısı ve sahne sanatçısıdır. Peng Liyuan, Çin Komünist Partisinin şu anki Genel Sekreteri olan Şi Cinping'in karısıdır. Peng, Çin medyasında \"Çin First Lady\" olarak adlandırılıyor.[1] 2012'den 2017'ye kadar Peng, Halk Kurtuluş Ordusu Sanat Akademisi'nin Başkanıydı (akademinin adı, 2017 yılında Ulusal Savunma Üniversitesi Askeri ve Kültür Enstitüsü, Halk Kurtuluş Ordusu olarak değiştirildi).\n" }, "Sacide Telfa": { "first_paragraph": "Sacide Telfa[1] (Arapça: سجیده طلفه), d. tahimini 1935)[2] Devrik Irak Cumhuriyetinin cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'in karısı ve kuzeni[3] ve iki oğlu (Uday ve Kusay) ve üç kızı (Raghad, Rana ve Hala)[4] annesidir. Kocasının dayısı Hayırallah Telfa'nın en büyük kızıdır.\n" }, "Salçak Toka": { "first_paragraph": "Salçak Toka (Rusça: Тока, Салчак Калбак-Хөрекович / Salçak Kalbak-Herekoğlu TOKA) (asıl adı: Kol Tıvıkı (Кол Тывыкы); 15 Aralık 1901 - 11 Mayıs 1973[1]), Tuva yazar ve devlet idarecisi. General. Sosyalist İşçi kahramanı. Tuva Halk Cumhuriyeti'nin cumhuriyet ödülünü aldı. Bağımsız Tuva Halk Cumhuriyeti'ni Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ile birleştirdi.[2]\n" }, "Samira Şahbandar": { "first_paragraph": "Samira Şahbandar (d. 1946) Iraklı eski bir doktor ve hekimdir. Saddam Hüseyin'in ikinci eşiydi. Şahbandar, Saddam ile 40 yaşındayken evlendi ve ondan çocuğu olmadı.[1]\n" }, "Suzan Mübarek": { "first_paragraph": "Suzanne Mubarak (kızlık soyadı Thabet ; 28 Şubat 1941), Mısır eski cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in dul eşi ve kocasının 14 Ekim 1981'den 11 Şubat 2011'e kadar cumhurbaşkanlığı görev süresi boyunca Mısır'ın First Lady'siydi. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün İyi Niyet Elçisi olarak görev yaptı ve British Museum ile işbirliği yaparak Kahire Çocuk Müzesi'ni kurdu. Mısırlı bir baba ve İngiliz bir annenin çocuğu olarak dünyaya geldi ve sosyolog eğitimi aldı.\n" }, "Mary Wilson (barones)": { "first_paragraph": "Gladys Mary Wilson, Baroness Wilson of Rievaulx (evlilik öncesi soyadı: Baldwin; 12 Ocak 1916 - 6 Haziran 2018), İngiliz şair ve iki defa İngiltere Başbakanı olarak görev yapan Harold Wilson'ın eşidir. Rievaulx Baronesi unvanıyla bilinen Mary Wilson 1940'ta evlendiği eski başbakan Harold Wilson'dan 1943 doğumlu Robin ve 1948 doğumlu Giles adında iki erkek çocuk sahibi olmuştur.[1] Mary, 24 Mayıs 1995'te kocasının bağırsak kanseri ve Alzheimer hastalığından ölümüyle dul kalmıştır. 55 yıldır evli kalmışlardır. 2007 yılı itibarıyla Westminster'de Downing Street'te yaşamını sürdürmüştür.[2]\n" }, "Matthew Casey": { "first_paragraph": "Matthew Casey 2012-Günümüz yılları arasında NBC'de yayınlanan drama televizyon dizisi Chicago Fire'da Jesse Spencer tarafından canlandırılan itfaiyeci.[1][2][3]\n" }, "Jaina Proudmoore": { "first_paragraph": "Jaina Proudmoore, Warcraft (Blizzard Entertainment tarafından yapılan video oyunları serisi ) evreninde kurgusal bir karakterdir. Oyunun hikayesine göre, Jaina yaşayan en güçlü büyücüdür. Oyunun son sürümü itibarıyla, Jaina Kul Tiras krallığını yönetmektedir. Daha öncesinde, kendisi Kurin Tor ' un (Dalaran şehrini yöneten büyücüler topluluğu ) liderliğini yapmaktaydı. Jaina, Burning Legion ve onun uğursuz vekillerini yenmek için yemin etmiştir, ve Legion'a ve onun şeytanlarına karşı savaşmıştır. Bir zamanlar diplomasi ile ilgilenmiş ve Alliance ve Horde arasındaki barışın savunucusu olmuştur. Fakat, yaşadığı şehir olan Theramore, Horde tarafından yok edildikten sonra, Jaina, Alliance saflarına katılmıştır. Jaina, Warcraft hikayesinin en ikonik karakterlerinden birisidir. Aynı firma tarafından sunulan bir kart oyunu olan Hearthstone ve çevrimiçi savaş alanı tarzında bir oyun olan Heroes of the Storm ' da da bu karakter boy göstermektedir. Jaina ' nın seslendirmesini, Warcraft III: Reign of Chaos ve World of Warcraft ' ta Carrie Gordon Lowrey yapmıştır.[1] Hearthstone ve Heroes of the Storm oyunlarında ise karakter Laura Bailey tarafından seslendirilmektedir.[2][3][4]\n" }, "Batının Kötü Cadısı": { "first_paragraph": "Batı'nın Kötü Cadısı, Amerikalı yazar L. Frank Baum tarafından yaratılan klasik çocuk romanı Oz Büyücüsü’nde (1900) yer alan kurgusal bir karakterdir. Baum'un sonraki Oz romanlarında, asıl kötü adam Nome Kralıdır; Batı'nın Kötü Cadısı, ilk kitapta ölümünden sonra nadiren tekrar anılır.\n" }, "Cutler Beckett": { "first_paragraph": "Lord Cutler Beckett, Karayip Korsanları serisinin 2. ve 3. filminde kendini göstermiş bir kurgusal karakterdir.\n" }, "Büyük Birader": { "first_paragraph": "Büyük Birader ya da İngilizcedeki özgün adıyla Big Brother, George Orwell tarafından kaleme alınan Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı romanda yer alan kurgusal karakterlerden biridir. Romana göre en ileri safhada bir totaliter rejimle yönetilen, iktidar partisinin kendi çıkarları uğruna halkı üzerinde büyük baskı kurduğu Okyanusya ülkesinin gizemli diktatörüdür.\n" }, "Büyük Diktatör": { "first_paragraph": "Büyük Diktatör, Charlie Chaplin'in yönettiği ve başrolü Paulette Goddard ile paylaştığı, 1940, ABD yapımı politik komedi filmidir.[1] Aynı zamanda Chaplin'in ilk sesli filmidir.\n" }, "Cersei Lannister": { "first_paragraph": "Cersei Lannister, Amerikalı yazar George R.R.Martin'in epik fantezi romanlarının Buz ve Ateşin Şarkısı serisinde yer alan ve Bermudan-İngiliz aktris Lena Headey tarafından canlandırılan televizyon uyarlaması Game of Thrones'da yer alan kurgusal bir karakterdir. 1996'da Taht Oyunları'nda tanıtılan Cersei, Batıdiyar kıtasındaki en zengin ve en güçlü ailelerden biri olan Lannister Hanesi'nin bir üyesidir. \n" }, "Davros": { "first_paragraph": "Davros, Birleşik Krallık bilimkurgu dizisi Doctor Who'da Doktor'un baş düşmanı olan kurgusal karakter. Doktor'un en büyük düşmanlarından olan Daleklerin zırhını yapmıştır. Davros, senarist Terry Nation tarafından oluşturulmuştur.\n" }, "Diktatör (film)": { "first_paragraph": "Diktatör (İngilizce özgün adı: The Dictator), 2012 Amerika Birleşik Devletleri-Birleşik Krallık ortak yapımı komedi filmi. Sacha Baron Cohen'in senaryosuna katkıda bulunduğu ve başrolü oynadığı film New York ile İspanya'da çekildi, 16 Mayıs 2012 tarihinde gösterime girdi.\n" }, "Leo Fitz": { "first_paragraph": "Leopold James Fitz, Marvel Sinematik Evreni'nde bulunan kurgusal karakter. Karakter; Joss Whedon, Jed Whedon ve Maurissa Tancharoen tarafından yaratılmış ve ilk kez 2013 yılında Agents of S.H.I.E.L.D. dizisinin pilot bölümünde Iain De Caestecker tarafından canlandırılmıştır.\n" }, "Ganon": { "first_paragraph": "Ganon (Japonca: ガノン) veya insansı formunda Ganondorf, Nintendo'nun The Legend of Zelda video oyunu serisinin ana düşman karakteridir. Ganon, birçok Zelda oyununda ana karakterin yenmesi gereken son düşmandır.\n" }, "Macbeth (karakter)": { "first_paragraph": "Lord Macbeth, Glamis Baronu ve kısa sürede Cawdor Baronu olan, William Shakespeare'in Macbeth'inin (c. 1603-1607) baş karakteri ve ana kahramanıdır. Karakter İskoçya'nın tarihi kralı Macbeth'e dayanmaktadır ve büyük ölçüde İngiliz tarihinin bir derlemesi olan Holinshed's Chronicles'daki (1577) bilgilerden türetilmiştir.\n" }, "Palpatine": { "first_paragraph": "Sheev Palpatine, Galaktik Cumhuriyet'in son Başkanı ve Galaktik İmparatorluk'un ilk İmparatoru olup aynı zamanda Darth Sidious olarak da bilinir.\n" }, "Skynet (Terminatör)": { "first_paragraph": "Skynet; kurgusal, bilince sahip ve Terminatör film serisinde insanlığı yok etmeye çalışan bir yapay zeka sistemidir. Bu yapay zeka sistemi askeri uyduları, cyborgları, tankları, denizaltıları ve hatta nükleer silahları kontrol edebilmektedir. Skynet açıldıktan sonra yavaş yavaş bilinç kazanmaya başlamış ve bir noktada bilinmeyen bir sebepten dolayı daha sonra Kıyamet Günü (İngilizce: Judgement Day) olarak adlandırılacak olan 29 Ağustos 1997'de insanlığı yok etmeye karar vermiştir.\n" }, "Vali (The Walking Dead)": { "first_paragraph": "Vali, The Walking Dead çizgi romanında yer alan bir kurgusal karakterdir ve aynı adlı televizyon dizisinde David Morrissey tarafından canlandırılmaktadır. Robert Kirkman ve sanatçılar Charlie Adlard ile Cliff Rathburn tarafından yaratılan karakter, ilk kez çizgi romanın 27. sayısında, 2006 yılının Nisan ayında betimlenmiştir. Vali, hem çizgi romanda hem de televizyon dizisindeki baş karakterlerden birisidir ve Woodbury, Georgia'nın cani ve deli lideri olarak betimlenir. Vali, dizinin baş karakteri Rick Grimes ile anlaşmazlık içine girer. Vali, her iki yayın organında birkaç önemli karakterin ölümünden sorumludur. Karakterin kökeni, Kirkman ve Jay Bonansiga tarafından yazılan The Walking Dead: Rise of the Governor (Türkçe: The Walking Dead: Vali'nin Yükselişi) isimli romanda incelenmiştir.\n" }, "Yürek Kraliçesi": { "first_paragraph": "Yürek Kraliçesi, Lewis Carroll'un Alice Harikalar Diyarında adlı çocuk romanında yer alan kurgusal karakterdir. Eserde birincil antagonist olarak yer almaktadır. Carroll'un kendisini \"kör bir öfke\" olarak tanımladığı ve en ufak bir suçta ölüm cezası vermeye hazır olan kötü huylu bir hükümdardır. Sık sık kullandığı \"Uçurun kafasını\", en bilinen lafıdır.\n" }, "Tuğgeneral Lethbridge-Stewart": { "first_paragraph": "Tuğgeneral Sir Alistair Gordon Lethbridge-Stewart, Büyük Britanya bilimkurgu dizisi Doctor Who'da kurgusal karakter. Mervyn Haisman ve Henry Lincoln tarafından oluşturulan karakteri Nicholas Courtney oynamıştır.[1] Dünya'yı uzaylı tehditlere karşı savunan UNIT'in kurucularındandır. Ayrıca İngiliz birliğinin komutanı olarak hizmet vermiştir. Doktor'un en iyi arkadaşlarından olan Tuğgeneral, çoğu zaman Doktor'a yardım etmiştir.\n" }, "Peacemaker (karakter)": { "first_paragraph": "Peacemaker, aslen Charlton Comics'e ait olan ve daha sonra DC Comics tarafından satın alınan bir dizi kurgusal karakterin adıdır. Orijinal Barışçı ilk olarak Fightin' 5 #40'ta (Kasım 1966) ortaya çıktı ve yazar Joe Gill ve sanatçı Pat Boyette tarafından yaratıldı.[1]\n" }, "Spock": { "first_paragraph": "Spock veya Mr. Spock, Uzay Yolu: Orijinal Seri'in baş karakterlerinden biridir. Spock en bilinen televizyon kahramanlarından biridir. Yıldız Filosu'nda çok çeşitli görevler almış olmasına rağmen en çok Kaptan Kirk'ün yanında Atılgan'ın ikinci kaptanı olması ile bilinir. Vulkan tarafının mantığı ile insan tarafının duygusallığı arasındaki bocalama karakterin merkezidir.\n" }, "Elizabeth Weir": { "first_paragraph": "\n" }, "Richard Woolsey": { "first_paragraph": "Richard Woolsey, Kanadalı-Amerikalı SciFi Channel televizyon dizisinde kurgusal bir karakterdir, askerî bilimkurgu Yıldız Geçidi SG-1 ve Yıldız Geçidi Atlantis'te yer almıştır. Karakter Robert Picardo tarafından canlandırılmıştır, Woolsey ilk olarak \"Heroesss\" adlı SG-1 bölümünde, NID'in bir üyesi olarak göründü, Yıldız Geçidi SG-1'in yedinci sezonunda bir kez ve sezon 10'a kadar ayrı bölümlerde yer aldı. Ayrıca Yıldız Geçidi Atlantis'in beşinci sezonundan itibaren bir ana karakter oldu, daha öncesinde ise Atlantis'in üç ve dördüncü sezonlarında konuk oyuncu olarak yer alıyordu.\n" }, "Worf": { "first_paragraph": "Worf, Mogh'un oğlu Star Trek serisindeki, aktör Michael Dorn tarafından canlandırılan kurgusal bir karakterdir. Star Trek: The Next Generation (TNG) adlı televizyon dizisinde, Star Trek: Deep Space Nine'ın (DS9) dördüncü ve yedinci sezonları ile Star Trek: Picard'ın üçüncü ve son sezonunda yer almaktadır. Ayrıca uzun metrajlı Star Trek Generations (1994), Star Trek: First Contact (1996), Star Trek: Insurrection (1998) ve Star Trek: Nemesis (2002) filmlerinde de yer almıştır.[1]\n" }, "Nathan Petrelli": { "first_paragraph": "Nathan Petrelli, Heroes dizisine ait kurgusal karakter. New York şehrinde senatörlüğe aday olan Petrelli uçma yeteneğine sahiptir.[1]Kaynak hatası: Açılış etiketi hatalı biçimlendirilmiş veya hatalı bir ada sahip (Bkz: Kaynak gösterme)\n" }, "Grand Moff Tarkin": { "first_paragraph": "Grand Moff Wilhuff Tarkin, Star Wars'un dördüncüsü A New Hope filminde artık her şey tamamen Galactic Empire'nin kontrolünde. Tarkin Klon Savaşları döneminde General Piell'in komutasında yüzbaşıdır. Peter Cushing'in canlandırdığı karakter. İlk Ölüm Yıldızı'nın İmparator'dan sonra (Darth Vader'da bir rütbe yok) en ileri geleni. Karizması ve askeri yetenekleri geliştiği ve hatta Darth Vader'ı bile gölgede bırakabilen davranışları ile Büyük Moff unvanını almıştır. Kendine yakın askerleri bile Darth Vader'dan kurtarabilen bir şahsiyettir ki Amiral Motti olayı buna güzel bir örnektir. En büyük kusuru ise aşırı kibirli olmasıdır. İşte bu kibir kendisinin de bulunduğu I. Ölüm Yıldızı'nın yok olmasına neden olmuştur. I. Ölüm Yıldızı yok olduğunda kendisi içinde can vermiştir.\n" }, "Getúlio": { "first_paragraph": "Getúlio (Portekizce: Getúlio) 2014 yılında Brezilya'da çekilmiş Brezilya ortak yapımı film, aha sonra João Jardim tarafından filme çekilmiştir. Ana rollerde Tony Ramos ve Drica Moraes oynamıştır. Başkan Getúlio Vargas'ın ölümünün altmışıncı yıldönümü münasebetiyle hazırlanmıştır.\n" }, "Milk (film)": { "first_paragraph": "Milk, Gus Van Sant'ın yönettiği 2008 yapımı bir Amerikalı filmidir. Filmin konusu Amerikalı bir eşcinsel olan Harvey Milk'in etrafında gelişir.\n" }, "Çöküş (film)": { "first_paragraph": "Çöküş (Almanca: Der Untergang, İtalyanca: La caduta - Gli ultimi giorni di Hitler), 1945 yılı Nazi Almanyası'nda Adolf Hitler'in son günlerini ve Berlin'in düşüşünü anlatan 2004 yılı yapımı Almanca tarihi bir savaş drama filmidir. Oliver Hirschbiegel'in yönetmenliğini yaptığı filmin senaryosu Joachim Fest isimli tarihçinin yazdığı Inside Hitler's Bunker (Hitler'in Sığınağında) adlı eserden esinlenilmiştir. Son günlere ait anılar kısmen Albert Speer'in kısmen de Hitler'in sekreteri Traudl Junge'nin Until the Final Hour adlı kitaplarına dayanmaktaktadır.\n" }, "Speer und Er": { "first_paragraph": "Speer und Er, üç bölümden oluşan bir Almanya yapımı belgeseldir. Sırasıyla 1942 ve 1943'te Hitler tarafından Silahlanma Bakanı olarak atanan mimar ve daha sonra savaş suçlusu Albert Speer'in hikayesini ve onun diktatör Adolf Hitler ile olan ilişkisini anlatıyor. Film sahneleri ve tarihi görüntülere ek olarak, belgesel ayrıca, Speer ve Speer'in üç çocuğu ile yapılan konuşmalar da dahil olmak üzere görgü tanıklarıyla yapılan röportajları da içeriyor.\n" }, "The Bunker (film)": { "first_paragraph": "The Bunker, 1975 yılında James P. O'Donnell'in The Bunker adlı kitabına dayanan Time-Life Productions tarafından üretilen 1981 Amerikan yapımı tarihi savaş filmidir.[1] George Schaefer tarafından yönetilen ve John Gay tarafından beyazperdeye uyarlanan film, Adolf Hitler'in Berlin'deki yeraltı sığınağında ve çevresinde geçen haftalarda Berlin Savaşı öncesi ve sırasında geçen olayları anlatan bir dramatizasyondur. Filmde Hitler rolünde Anthony Hopkins'in yanı sıra Richard Jordan, Susan Blakely ve Cliff Gorman yer alıyor.\n" }, "Atatürk kişi kültü": { "first_paragraph": "İnkılapları\n" }, "Operation Finale": { "first_paragraph": "Operation Finale 2018 Amerikan yapımı tarihî dram filmidir. Chris Weitz'ın yönettiği yapım, Mossad yetkililerinin Adolf Eichmann adlı eski SS subayını yakalama girişimini konu almaktadır. Filmin başrollerini Oscar Isaac, Ben Kingsley ve Mélanie Laurent paylaşmaktadır.\n" }, "Napoléon (madenî para)": { "first_paragraph": "Napoléon Fransız altın madenî parası için konuşma diline ait bir terimdir.\n" }, "Waterloo (film)": { "first_paragraph": "Waterloo (Rusça: Ватерлоо) 1970 yılı İtalyan-Sovyet ortaklığı yapımı tarih filmidir. Sergey Bondarçuk tarafından yönetilen ve yapımcılığını Dino De Laurentiis'in üstlendiği film Waterloo Muharebesi'ni anlatmaktadır. Film savaş sahneleri ile ünlüdür.\n" }, "Berlin'in Düşüşü (film)": { "first_paragraph": "Berlin'in Düşüşü (Rusça: Падение Берлина) 1950 yapımı Sovyet savaş ve propaganda filmidir. Film, dizi şeklinde ayrılmış iki bölümdür.[1] Yapımcılığını Mosfilm Studio, yönetmenliğini Mikheil Chiaureli'nin üstlendiği filmin senaryosunu Pyotr Pavlenko ve bestesini Dmitri Shostakovich yaptı. İkinci Dünya Savaşı tarihini, olaylarda Sovyet diktatörü Joseph Stalin'in (Mikheil Gelovani'nin canlandırdığı) oynadığı rolün son derece olumlu bir tasvirine odaklanarak betimleyen film, Stalin'in kişilik kültünün en önemli tezahürlerinden biri olarak kabul edilir ve Sovyet gerçekçiliğinin tanınmış bir örneğidir. De-Stalinization'dan sonra gösterilen film, Doğu Bloku'nda onlarca yıl yasaklanmıştır.\n" }, "Çöl Kraliçesi": { "first_paragraph": "Çöl Kraliçesi (İngilizce özgün adıyla: Queen of the Desert), Werner Herzog tarafından senaryosu yazılan ve yönetilen 2015 yapımı bir Amerikan epik biyografik drama filmidir ve İngiliz gezgin, yazar, arkeolog, kaşif, haritacı ve siyasi memur Gertrude Bell'in hayatına dayanmaktadır.[6][7] Film, Bell'in yirmili yaşlarının başından ölümüne kadar olan hayatını kronolojik olarak takip ediyor.\n" }, "Soysuzlar Çetesi": { "first_paragraph": "Soysuzlar Çetesi (İngilizce: Inglourious Basterds), Quentin Tarantino'nun yazdığı ve yönettiği 2009 yapımı film. Tarantino, II. Dünya Savaşı sırasında geçen filmin ismi için, İtalyan asıllı yönetmen Enzo Girolami Castellari'nin 1978 yapımı olan filmi Quel Maledetto Treno Blindato'dan ilham aldı. Filmde Brad Pitt (Teğmen Aldo Raine), Christoph Waltz (Albay Hans Landa), Diane Kruger (Bridget von Hammersmark), Mélanie Laurent (Shosanna Dreyfus), Mike Myers (General Ed Fenech), Samuel L. Jackson (Anlatıcı) gibi isimler oynadı.\n" }, "The Crown (dizi)": { "first_paragraph": "\n" }, "Zoraki Kral": { "first_paragraph": "Zoraki Kral (orijinal adı: The King's Speech), Tom Hooper tarafından yönetilen ve David Seidler tarafından senaryosu yazılan 2010 tarihsel drama. Film, 2010 Toronto Uluslararası Film Festivali, People's Choice Ödülü kazandı ve on dört BAFTA (yedisini kazandı), on iki Akademi (dördünü kazandı) ve yedi Altın Küre ödülüne aday gösterildi.\n" }, "Gandhi (film)": { "first_paragraph": "Gandhi, Mohandas Karamçand Gandi'nin hayatını anlatan 1982 yapımı biyografik film. 20. yüzyılın ilk yarısında İngiltere'nin Hindistan'da koloniler kurması ve Hindistan'ın durumu etrafında toplanan filmin yönetmenliğini Richard Attenborough yapmıştır. Gandi rolüyle Ben Kingsley, Akademi Ödülü aldı.\n" }, "Hemingway ve Gellhorn": { "first_paragraph": "Orijinal adıyla Hemingway & Gellhorn isimli film, HBO tarafından yaptırılan ve gazeteci Martha Gellhorn ve eşi, yazar Ernest Hemingway 'in hikâyesini anlatmaktadır. Philip Kaufman tarafından yönetilen film, ilk defa 28 Mayıs 2012'de HBO'da yayımlanmıştır.[1]\n" }, "Alice Harikalar Diyarında": { "first_paragraph": "Alice Harikalar Diyarında (İngilizce özgün adı: Alice's Adventures in Wonderland), Lewis Carroll takma adını kullanan Charles Lutwidge Dodgson'ın 1865 yılında yayımlanan fantezi türündeki romanıdır.\n" }, "Disraeli (film)": { "first_paragraph": "Disraeli biryönettiği Alfred E. Green tarafından yönetilen, Warner Bros. ve Pictures, Inc. tarafından yayınlanan, Louis N. Parker'ın 1911 tarihli Disraeli oyunundan Julien Josephson tarafından uyarlanan 1929 tarihi film.[2]\n" }, "Mrs Brown": { "first_paragraph": "Mrs Brown (aynı zamanda Her Majesty, Mrs Brown adıyla sinemalarda yayınlandı), Judi Dench, Billy Connolly, Geoffrey Palmer, Antony Sher ve Gerard Butler'ın oynadığı 1997 İngiliz drama filmidir . Jeremy Brock tarafından yazıldı ve John Madden tarafından yönetildi. Film BBC ve Ecosse Films tarafından BBC One'da ve WGBH'nin Masterpiece Theatre'ında gösterilmek amacıyla yapıldı. Ancak, Miramax tarafından satın alındı ve piyasaya sürüldü. Beklenmedik bir başarı kazandı ve dünya çapında 9 milyon dolar kazanmaya devam etti.\n" }, "Çocuk Kalbi": { "first_paragraph": "Çocuk Kalbi, İtalyan yazar Edmondo De Amicis tarafından 1886 yılında tamamlanmış, ilkokul çağındaki Enrico adındaki İtalyan bir çocuğun okul ve sosyal yaşamını, çocuğun kendi ağzından anlatan bir romandır.\n" }, "Kızıl Gömlekliler (İtalya)": { "first_paragraph": "Kızıl Gömlekliler (veya Kırmızı Gömlekliler) (İtalyanca: Camicie rosse veya Giubbe rosse), aynı zamanda Red coats (Kızıl Üniformalılar) olarak da bilinir, seferleri sırasında İtalyan vatansever Giuseppe Garibaldi'yi takip eden gönüllülerdir. Gönüllülerin genellikle Garibaldini olarak adlandırdıkları ve üniforma yerine giydikleri gömleklerinin veya bol bluzlarının renginden türetilen isim. (Bu sebeple Garibaldini (Garibaldinler) olarak da adlandırılabilirler.)\n" }, "Hitler (film)": { "first_paragraph": "Hitler, 1962 yapımı siyah beyaz bir Amerikan filmidir. Adolf Hitler rolünde Richard Basehart; Geli Raubal rolünde Cordula Trantow, Eva Braun rolünde Maria Emo ve Gregor Strasser rolünde John Banner yer almaktadır.[1] Film, Hitler'i Kasım 1923'teki Birahane Darbesi'nden başlayarak yıllar boyunca tasvir ediyor ve esas olarak özel hayatına, özellikle de yeğeni Geli ve uzun süredir arkadaşı/eşi Eva Braun ile ilişkilerine odaklanıyor. Film eleştirmeni ve tarihçi Leonard Maltin'e göre Basehart, Hitler'in Nazi Almanyası'nın lideri olduğu dönemdeki \"beyinsel yorumunu\" yapıyor.[2] Cordula Trantow, performansıyla 1962 yılında Altın Küre \"En Umut Veren Yeni Oyuncu - Kadın\" kategorisinde aday gösterildi. Film, Three Crown Productions, Inc. tarafından üretildi ve Allied Artists Pictures tarafından dağıtıldı.[3]\n" }, "Hitler Çetesi": { "first_paragraph": "Hitler Çetesi, John Farrow tarafından yönetilen ve Adolf Hitler'in siyasi yükselişini konu alan 1944 Amerikan filmidir.\n" }, "Hitler: The Rise of Evil": { "first_paragraph": "Hitler: The Rise of Evil, 2003 yılı Kanada yapımı bir televizyon filmidir. CBS'nin katkılarıyla hazırlanmıştır.\n" }, "Jew Suss: Rise and Fall": { "first_paragraph": "Jew Suss: Rise and Fall (Almanca özgün adı: Jud Süss - Film ohne Gewissen), Oskar Roehler tarafından yönetilen ve antisemitik Nazi propaganda filmi Jud Süß'ün (1940) arkasındaki yaratıcı süreci dramatize eden 2010 Alman tarihî drama filmi. Film 60. Berlin Uluslararası Film Festivali'nde Altın Ayı ödülüne aday gösterildi.[1]\n" }, "Moloh (film)": { "first_paragraph": "Moloh (Rusça: Молох), Aleksandr Sokurov tarafından yönetilen 1999 yapımı bir Rus biyografik filmidir. Hikaye, Yuri Arabov ve Marina Koreneva tarafından yazılan bir senaryodan tasarlanmıştır. Adolf Hitler'in Bavyera Alpleri'ne yaptığı ani bir yolculuk sırasında mütevazı bir şekilde yaşamasını konu alır. Filmin başrollerinde Leonid Mozgovoy, Yelena Rufanova, Vladimir Bogdanov ve Leonid Sokol yer alıyor. Moloh arkadaşlık, samimiyet ve diktatörlük konularını işliyor.[1]\n" }, "Rüzgarın Oğlu": { "first_paragraph": "Rüzgarın Oğlu (asıl ismi Race), 1936 Berlin Olimpiyat Oyunlarında rekor kıran dört altın madalya kazanan Afrikalı-Amerikalı atlet Jesse Owens hakkında 2016 biyografik bir spor drama filmidir.[10] Stephen Hopkins tarafından yönetilen ve Joe Shrapnel ve Anna Waterhouse tarafından yazılan filmde Owens rolünde Stephan James ve Jason Sudeikis, Jeremy Irons, William Hurt ve Carice van Houten başroldedir. Kanada, Almanya ve Fransa ortak yapımıdır.\n" }, "Sevgili Dostum Hitler": { "first_paragraph": "Hindistan'da Gandi'den Hitler'e adıyla gösterime giren Sevgili Dostum Hitler, Mahatma Gandi'nin Nazi Partisi lideri, Almanya Şansölyesi ve Nazi Almanyası diktatörü Adolf Hitler'e yazdığı mektuplara dayanan 2011 yapımı bir Hint savaş draması filmidir. Adolf Hitler rolünde Raghubir Yadav ve Eva Braun rolünde Neha Dhupia'nın oynadığı filmin yönetmenliğini Rakesh Ranjan Kumar, yapımcılığını ise Amrapali Media Vision yapım şirketi altında Anil Kumar Sharma üstlendi. Film ilk olarak 61. Berlin Uluslararası Film Festivali'nde gösterildi ve olumsuz eleştiriler aldı.[3][4] Film Business Asia, \"kışkırtıcı başlığına rağmen filmin katil Führer'e bir övgü olmadığını\" aktardı.[5] Hindistan'da 29 Temmuz 2011 tarihinde gösterime girdi.\n" }, "Chernobyl (mini dizi)": { "first_paragraph": "Chernobyl, İngiliz-Amerikan yapımı beş bölümlük tarihi drama türünde çekilen TV mini dizisidir. Dizi Craig Mazin tarafından yaratılıp yazılmıştır. Yönetmeni ise Johan Renck'dir. Jared Harris, Stellan Skarsgård, Emily Watson ve Paul Ritter gibi isimler dizinin oyuncu kadrosunu oluşturmaktadır. Chernobyl, Amerikan kablo kanalı HBO ile İngiliz televizyon kanalı Sky'ın ortak yapımıdır. Dizinin ilk bölümü ABD'de 6 Mayıs 2019'da, Birleşik Krallık'ta 7 Mayıs 2019'da yayımlanmıştır. Dizi, Nisan 1986'da Sovyetler Birliği'nde meydana gelen Çernobil faciasını ve ardından gelen tasfiye girişimlerini ele almaktadır.\n" }, "Rocky IV": { "first_paragraph": "Rocky IV, Sylvester Stallone'nin yönettiği ve başrolünü Talia Shire ile paylaştığı 1985 ABD yapımı spor-dram filmidir. Filmde Rocky Balboa, Clubber Lang ile ikinci kez dövüşüp ve rövanşı aldıktan sonra boks'tan emekli olmuştur ve ailesi ile birlikte daha sakin bir hayat yaşamaktadır. Ancak Sovyetler Birliği'nin en iyi boksörü ve en iyi atleti Ivan Drago, Balboa ile dövüşmek için meydan okur. Rocky Balboa'nın en iyi arkadaşı Apollo Creed onun yerine mücadele etmeye karar verir ve Drago ile maç sırasında öldürülür. Rocky arkadaşının intikamını almak ve ülkesinin onurunu savunmak için Rusya'da Drago ile mücadele etmeye karar verir.\n" }, "Tetris (film)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Adolf Hitler'in Garip Ölümü (film)": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in Garip Ölümü, James P. Hogan tarafından yönetilen 1943 yapımı bir Amerikan savaş filmidir. Film, Adolf Hitler'i öldürmeyi ve kimliğini çalmayı planlayan bir adamı konu alıyor.\n" }, "Demir Kalpli Adam (film)": { "first_paragraph": "Demir Kalpli Adam[3][4] (İngilizce: The Man with the Iron Heart), (Fransa'da HHhH ve Kanada'da Killing Heydrich olarak yayınlandı), Cédric Jimenez tarafından yönetilen ve David Farr, Audrey Diwan ve Jimenez tarafından yazılan 2017 biyografik aksiyon - gerilim filmidir. İngilizce bir Fransız-Belçika yapımı olan film, Fransız yazar Laurent Binet'in 2010 tarihli HHhH adlı romanına dayanıyor. Film, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi liderlerinden Reinhard Heydrich'a Prag'da yapılan suikaste (Anthropoid Operasyonuna) odaklanıyor.\n" }, "Return to Castle Wolfenstein": { "first_paragraph": "Return to Castle Wolfenstein, Activision tarafından 19 Kasım 2001'de Microsoft Windows ve ardından PlayStation 2, Xbox, Linux ve Macintosh için yayınlanan birinci şahıs nişancı video oyunudur. Oyun, Gray Matter Interactive tarafından geliştirildi. Nerve Software tarafından çok oyunculu modun da eklenmesiyle oyun yayınlanmaya hazır hale geldi. Buna ek olarak ise çok oyunculu mod, oyunun en popüler parçası haline geldi ve oyunun popülerliğine olumlu anlamda etki etti. Ayrıca bu popülerliğin bir sonucu olarak, “Wolfenstein” adlı devam oyunu 18 Ağustos 2009'da çıktı.\n" }, "Yüksek Şatodaki Adam (dizi)": { "first_paragraph": "Yüksek Şatodaki Adam (İngilizce: The Man in the High Castle), Mihver güçlerinin II. Dünya Savaşı'nı kazandığı paralel bir evreni betimleyen bir Amerikan alternatif tarih televizyon dizisidir. Frank Spotnitz tarafından yaratılmıştır ve Amazon Studios, Scott Free Productions, Headline Pictures, Electric Shepherd Productions ve Big Light Productions tarafından üretilmiştir.[1] Dizi, Philip K. Dick'in 1962 yılında yazdığı aynı adlı romanına dayanıyor.[2]\n" }, "Halk Düşmanları (film)": { "first_paragraph": "Public Enemies, 2009 Amerikan yapımı polisiye dram filmi. Bryan Burrough'un Public Enemies: America's Greatest Crime Wave and the Birth of the FBI, 1933-43 isimli kitabından sinemaya uyarlanmıştır. Yönetmenliğini Michael Mann yapmıştır. 1930'larda Büyük Bunalım döneminde geçen filmde FBI ajanı Melvin Purvis'in o zamanın ünlü suçluları John Dillinger, Baby Face Nelson, ve Pretty Boy Floyd'u durdurmaya çalışması anlatılacaktır. Christian Bale FBI ajanı Purvis'i oynarken, Johnny Depp Dillinger, ve Marion Cotillard Dillinger'ın kız arkadaşı Billie Frechette'i canlandıracaktır. Filmin çekimleri Columbus, Wisconsin'de on 17 Mart 2008'de başlamıştır.[1]Chicago ve Wisconsin'de bazı yerlerde çekimler yapılmış ve filmin çekimleri Haziran'da sona ermiştir.[2] Film ABD'de 1 Temmuz Türkiye'de ise 10 Temmuz 2009'da gösterime girmiştir.\n" }, "Hollywood Steps Out": { "first_paragraph": "Hollywood Steps Out, yapımı Merrie Melodies tarafından üstlenilen 1941 tarihli bir çizgi film. Tex Avery tarafından yönetilmiştir.\n" }, "Judas and the Black Messiah": { "first_paragraph": "Judas and the Black Messiah, 1960'ların sonlarında Chicago'da Kara Panter Partisi'nin Illinois bölümünün başkanı olan Fred Hampton'ın (Daniel Kaluuya tarafından canlandırılan) bir FBI muhbiri olan William O'Neal'a (Lakeith Stanfield’ın oynadığı) ihanetini konu alan 2021 ABD yapımı biyografik suç drama filmidir. Jesse Plemons, Dominique Fishback, Ashton Sanders, Darrell Britt-Gibson, Lil Rel Howery, Algee Smith, Dominique Thorne ve Martin Sheen de filmde rol alır. Filmin yönetmenliğini ve yapımcılığını Shaka King üstlenir ve Kenny ve Keith Lucas çiftinin bir hikayesine dayanan senaryoyu Will Berson ile birlikte yazmıştır.\n" }, "Nixon (film)": { "first_paragraph": "Nixon, yapımcılığını Clayton Townsend, Stone ve Andrew G. Vajna'nın üstlendiği, yönetmenliğini Oliver Stone'un yaptığı, 1995 tarihli bir Amerikan epik tarihi drama filmidir . Film, \"proje danışmanları\" Christopher Scheer ve Robert Scheer'in önemli katkılarıyla Stone, Christopher Wilkinson ve Stephen J. Rievele tarafından yazılmıştır. Film, Anthony Hopkins'in canlandırdığı eski ABD Başkanı Richard Nixon'ın siyasi ve kişisel yaşamını anlatıyor.\n" }, "Panter (film)": { "first_paragraph": "Panther (özgün adı: Panther), 1995 yapımı, siyah panter ile ilgili bir filmdir. Dram içerikli filmde ayrıca ırkçılığın kötü bir şey olduğu gösterilmektedir. Mario Van Peebles`in yönetmenliğini yaptığı filmin senaristi ve kitabının yazarı Melvin Van Peebles (Mario'nun babası). Film aşırı şiddet ve küfür içermekte olduğundan 13 yaş ve üzerine tavsiye edilmektedir.\n" }, "Selma (film)": { "first_paragraph": "Selma, Ava DuVernay'ın yönettiği ve Paul Webb'in yazdığı 2014 tarihli bir drama filmi. Hikâyesi James Bevel,[5][6] Hosea Williams, Martin Luther King Jr. ve John Lewis liderliğindeki 1965 Selma'dan Montgomery'ye oy hakları yürüyüşüne dayanmaktadır. Başrollerde David Oyelowo Martin Luther King Jr., Tom Wilkinson ABD Başkanı Johnson, Tim Roth siyasetçi George Wallace, Carmen Ejogo King'in eşi Coretta Scott King ve Common ise Bevel'i canlandırmıştır.\n" }, "Popüler Kültürde Attila": { "first_paragraph": "Hun hükümdarı Attila'nın popüler kültürde birçok tasviri vardır. Bu tasvirlerin çoğu onu ya büyük bir hükümdar, ya da acımasız bir fatih olarak tasvir eder. Attila aynı zamanda Etzel ve Atli adları adı altında, her ikisinde de tamamen farklı kişiliklere sahip olarak pek çok Alman ve İskandinav destanında yer almıştır. Ani ölümü, çözülmemiş büyüleyici bir gizem olarak kalmaya devam ediyor.[1]\n" }, "Batum Stalin Müzesi": { "first_paragraph": "Batum Stalin Müzesi, Batum'da Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin anısına düzenlenen müze. Stalin 1901-1902 yılları arasında Batum'daki rafineri işçileri arasında sosyalist propaganda da aktif olarak yer almıştı.[1]\n" }, "Ermenistan Ana (Erivan)": { "first_paragraph": "Ermenistan Ana (Ermenice: Մայր Հայաստան Mayr Hayastan) Ermenistan'ın kadın biçimindeki ulusal kişileştirmesidir. Erivan sınırları içinde yer alan Zafer Parkı'ndaki heykelle betimlenmiştir. Heykelin yüzü Türkiye sınırına doğru bakmaktadır.[1]\n" }, "Josef Stalin Müzesi": { "first_paragraph": "Josef Stalin Müzesi, Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin anısına doğum yeri Gori'de inşa edilen tarih müzesi.[1] Müze Sovyet dönemi özelliklerini hala korumaktadır.\n" }, "Lenin Anıtı (Volga-Don Kanalı)": { "first_paragraph": "Volga-Don Kanalı'ndaki Lenin Anıtı (Rusça: Памятник Владимиру Ленину (Волго-Донской канал); Pamjatnik Vladimiru Leninu (Volgo-Donskoj kanal)), Volga Nehri'ndeki Volga-Don Kanalı'nın girişinde yer alan Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin'e adanılan anıt. Volgograd'da yer alan heykel dünyanın en yüksek heykellerinden birisidir.\n" }, "Stalin Anıtı (Budapeşte)": { "first_paragraph": "Stalin Anıtı (Macarca: Sztálin-szobo), Macaristan Halk Cumhuriyeti'nin başkenti Budapeşte'de yer alan, dönemin Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin'in Aralık 1951'deki yetmiş üçüncü yaş günü şerefine inşa edilen anıt. 1956 Macaristan ayaklanması sırasında destalinizasyon politikalarından güç alan gruplar tarafından 23 Ekim 1956'da yıkıldı ve parçalara ayrıldı.[1] Daha sonra heykelsiz olarak yeniden inşa edilerek 1 Mayıs İşçi Bayramı geçit törenlerinde kullanılan dekoratif bir yer olarak işlev gördü. 1990'lı yıllarda kaide tamamen yıkıldı.\n" }, "Stalin Anıtı (Gori)": { "first_paragraph": "Stalin'in Anıtı, Gori'de yer alan Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin'e atfen inşa edilen anıt heykel. Anıt Stalin'in anavatanı olan Gürcistan'da Gori belediye binasının önünde bulunuyordu. 24 Haziran 2010 tarihinde söküldü ve Josef Stalin Müzesi'ne taşındı.\n" }, "Stalin Heykeli (Satikari)": { "first_paragraph": "Stalin'in Anıtı, Güney Osetya'daki Tshinvali rayonuna bağlı Satikari'de yer alan Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin'e ve Büyük Vatanseverlik Savaşı'nda yaşamını yitirenlere atfen 1947 yılında inşa edilen anıt heykel.[1] 2013 yılında restore edilmiştir.[2]\n" }, "Stalin Heykeli (Telavi)": { "first_paragraph": "Stalin Heykeli, Telavi'de inşa edilen Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin'e ve Büyük Vatanseverlik Savaşı'nda yaşamını yitirenlere atfen inşa edilen anıt heykel. Anıt Stalin'in anavatanı olan Gürcistan'da \"Stalineli\" (Gürcistan Gaziler Birliği) isimli kuruluşunun inisiyatifiyle toplanan bağışlar sonucu 1 Eylül 2013 tarihinde açıldı.[1] Açılışta \"Sovyet uluslarının liderine\" olarak tanımlanan Stalin'e adanan şiirler okundu.\n" }, "Jül Sezar'ın kültürel tasviri": { "first_paragraph": "Jül Sezar (MÖ 100 – MÖ 44) Romalı askeri ve politik lider ve dünya tarihinin en etkili şahsiyetlerinden biri. Bu özelliklerinden dolayı antik dönemden beri sık sık edebiyat ve sanat dünyasında pek çok esere konu olmuştur.\n" }, "Asteriks Amerika'yı Fethediyor": { "first_paragraph": "Asteriks Amerikayı fethediyor 1994 tarihli Fransız-Alman-Amerikan ortak yapımı, animasyon filmi. Asteriks'in Asteriks Büyük Yolculuk macerası temel alınmıştır. Almanya'da yapımı tamamlanan film, Fransa dışında üretilen ilk Asteriks filmi olma özelliğini taşımaktadır.\n" }, "Asteriks Fitneci": { "first_paragraph": "Asteriks Fitneci, René Goscinny ve Albert Uderzo'nun kitabıdır.\n" }, "Asteriks Galya Kalkanı": { "first_paragraph": "Asteriks Galya Kalkanı, René Goscinny ve Albert Uderzo'in kitabıdır.\n" }, "Asteriks Gladyatör": { "first_paragraph": "Asteriks Gladyatör (Fransızca özgün adı: Astérix gladiateur), Fransız René Goscinny'nin metnini yazdığı, yine Fransız Albert Uderzo'nun resimlediği Asterix çizgi roman albümlerinin dördüncüsüdür.\n" }, "Asteriks İspanya'da": { "first_paragraph": "Asteriks İspanya'da René Goscinny ve Albert Uderzo'in Galyalı Asteriks'in Maceraları serisinden bir çizgi romandır.\n" }, "Asteriks Lejyoner": { "first_paragraph": "René Goscinny ve Albert Uderzo'nun kitabıdır. 1986'da Asteriks Gladyatör'le birleştirilip Asteriks Versus Caesar adıyla animasyon olarak sinemaya uyarlandı.\n" }, "Asteriks Olimpiyat Oyunları'nda": { "first_paragraph": "Asteriks Olimpiyat Oyunları'nda (Fransızca: Astérix aux jeux olympiques), Frédéric Forestier ve Thomas Langmann tarafından yönetilmiş 2008 yılı yapımı sinema filmi.\n" }, "Asteriks Tanrılar Sitesi": { "first_paragraph": "Asteriks Tanrılar Sitesi (Fransızca orijinal adı: Asterix Le Domaine Des Diux) Asteriks serisinden çıkan albüm. Rene Goscinny ve Albert Uderzo tarafından yazılmıştır.Bu albümde, bir önceki albüm olan Sezar'ın Tacı'nda esir alınan korsanların serbest bırakıldıkları görülmektedir.2014'te Asteriks:Roma Sitesi adlı animasyon uyarlaması çekilmiştir.Bu yapım,Asteriks'in çekilen ilk 3D animasyon filmi olmuştur\n" }, "Asteriks ve Kleopatra": { "first_paragraph": "René Goscinny ve Albert Uderzo'nun kitabıdır.\n" }, "Asteriks ve Oburiks Gizli Görevde": { "first_paragraph": "Asteriks ve Oburiks Gizli Görevde (Fransızca: Astérix & Obélix: Au service de sa Majesté), Laurent Tirard tarafından yönetilmiş, 2012 yılı yapımı sinema filmi. Asteriks Britanya'da ve Asteriks ve Normanlar albümlerinden uyarlanmıştır.\n" }, "Asteriks ve Oburiks Sezar'a Karşı": { "first_paragraph": "Asteriks ve Oburiks Sezar'a Karşı (Fransızca orijinal adı: Asterix & Obelix Contre Cesar), 1999 tarihli, Pathe yapımı, Rene Goscinny ve Albert Uderzo'nun Galyalı Asteriks'in maceraları çizgi roman serisinden uyarlanan fantastik macera komedi filmi. Yönetmenliğini Claude Zidi, yapımcılığını Claude Berri üstlenmiştir. Başrollerinde Christian Clavier, Gérard Depardieu, Roberto Benigni, Claude Pieplu, Michel Galabru, Pierre Palmade, Laetitia Casta, Gortfried, John ve Marianne Sagebrach yer almaktadır. Ünlü Asteriks & Oburiks serisinin en sevilen filmlerinden biri olan “Asterix & Oburiks Sezar’a Karşı”, Fransız sinemasının gişe hâsılatı en yüksek filmlerinden bir tanesi.\n" }, "Asteriks ve Oburiks: Görevimiz Kleopatra": { "first_paragraph": "Asteriks ve Oburiks: Görevimiz Kleopatra (Özgün adı: Astérix & Obélix: Mission Cléopâtre), René Goscinny ve Albert Uderzo'nun Asteriks ve Kleopatra çizgi romanından uyarlanan 2002 Fransız yapımı film. 1999 yapımı Asterix ve Oburiks Sezar'a Karşı devam filmidir. Filmde Oburiks'i canlandıran oyuncu Gerard Depardieu, film hakkında şunları söylüyor; “Bu harika, komedilerde asla seks olmuyor, aşk hikâyesi olsa da oldukça erdemli yaşanıyor. Yanlış anlama ve acı çekme de yok”.\n" }, "Asteriks: Roma Sitesi": { "first_paragraph": "Asteriks Roma Sitesi 2015 yapımı Asteriks'in çekilen ilk 3D animasyon filmidir. Asteriks Tanrılar Sitesi adlı albümden uyarlanmıştır. Filmin yönetmenliğini Louis Clichy ve Alexandre Astier üstlenmiştir.\n" }, "Asteriks: Sihirli İksirin Sırrı": { "first_paragraph": "Asteriks: Sihirli İksirinin Sırrı, Alexandre Astier ve Louis Clichy'nin birlikte yönettiği, 2018 Fransız bilgisayar animasyonu olan bir fantastik, macera ve komedi filmi. Astier'in senaryosu, René Goscinny ve Albert Uderzo tarafından oluşturulan Asteriks çizgi roman karakterlerine dayanıyor.\n" }, "Julius Caesar (film, 1953)": { "first_paragraph": "Julius Caesar (ekranda William Shakespeare'in Julius Caesar'ı olarak geçer), Shakespeare oyununun 1953 Amerikan film uyarlamasıdır, Joseph L. Mankiewicz tarafından yönetilir ve Metro-Goldwyn-Mayer için John Houseman tarafından üretilmiştir. Marlon Brando, Mark Antony rolünde; James Mason, Brutus rolünde; John Gielgud, Cassius rolünde; Edmond O'Brien, Casca rolünde;, Louis Calhern Caesar rolünde; Greer Garson, Calpurnia rolünde ve Deborah Kerr Portia rolünde oynamıştır.\n" }, "Pharsalia": { "first_paragraph": "Pharsalia ya da bir diğer adıyla Bellum Civile, Romalı şair Marcus Annaeus Lucanus'un başyapıtı olarak kabul edilen şiir. Bellum Civile adı eski çağdaki biyografilerden ve el yazmalarından elde edilmişken Lucanus ise yapıtından dokuzuncu kitabın 985. dizesinde Pharsalia diye söz etmektedir.\n" }, "The Irishman": { "first_paragraph": "The Irishman, yönetmenliğini Martin Scorsese'nin gerçekleştirdiği ve senaryosu Steven Zaillian tarafından yazılan Amerika Birleşik Devletleri yapımı biyografik suç filmi. Charles Brandt'ın I Heard You Paint Houses adlı kitabından uyarlanan filmin oyuncu kadrosunda Robert De Niro, Al Pacino, Joe Pesci, Anna Paquin, Bobby Cannavale, Harvey Keitel ve Ray Romano yer alıyor. Film, 2019 yılının Kasım ayı itibarıyla Netflix tarafından yayınlanmıştır.\n" }, "Kurye (film)": { "first_paragraph": "Kurye, Dominic Cooke tarafından yönetilen 2020 yapımı bir tarihi casus filmidir. Filmde Benedict Cumberbatch, 1960'larda Gizli İstihbarat Servisi tarafından Rus casus kaynağı Oleg Penkovsky (Merab Ninidze tarafından canlandırılıyor) ile bir mesaj kanalı olarak işe alınan İngiliz bir iş insanı olan Greville Wynne rolünde yer alıyor.\n" }, "Stalin'in Ölümü": { "first_paragraph": "Stalin'in Ölümü, Armando Iannucci'ın yönettiği 2017 yılı İngiltere ve Fransa ortak yapımı politik mizah filmi.\n" }, "Dartanyan ve Üç Havhavlar": { "first_paragraph": "Dartanyan ve Üç Havhavlar (İspanyolca: D'Artacán y los Tres Mosqueperros; Japonca: ワンワン三銃士, romanize: Wan Wan Sanjūshi), BRB Internacional ve Nippon Animation tarafından hazırlanan 1981 yapımı bir İspanyol-Japon çizgi dizidir. Seri, Alexandre Dumas'nın Üç Silahşorlar adlı romanına dayanmakta olup Ekim 1981-Mart 1982 tarihleri arasında yayınlandı.[1]\n" }, "Üç Silahşorlar": { "first_paragraph": "Üç Silahşorlar, Alexandre Dumas tarafından yazılmış olan tarihi macera romanı.\n" }, "Üç Silahşorlar (anime)": { "first_paragraph": "Üç Silahşorlar (Japonca: アニメ三銃士, romanize: Anime Sanjūshi), Gallop tarafından hazırlanan 1987 yapımı bir anime televizyon serisidir. Seri, Alexandre Dumas'nın Dartanyan Romansı romanına dayanmakta olup Ekim 1987-Şubat 1989 tarihleri arasında yayınlandı. Bir devam filmi uyarlaması ise 11 Mart 1989 tarihinde gösterime girdi.\n" }, "Ulusun Kuruluş Töreni": { "first_paragraph": "Ulusun Kuruluş Töreni (ya da Ulusun Kuruluşu; Çince: 开国大典; pinyin: Kāiguó Dàdiǎn), Çinli ressam Dong Xiwen'in 1953 yılında tamamladığı yağlı boya resim. Mao Zedong ile diğer Komünist Parti yetkililerin 1 Ekim 1949 tarihinde Tiananmen Meydanı'nda Çin'in kuruluşunu ilan etmesini betimler. Sosyalist gerçekçiliğin belirgin bir örneği olan bu resim, resmi Çin sanatının en ünlü eserlerinden biridir. Resim defalarca revize edildi ve resmedildiği liderler iktidardan düşüp daha sonra rehabilitasyona girdikçe, daha da fazla değişiklik yapmak için resmin reprodüksiyonu yapıldı.\n" }, "Çöl Aslanı Ömer Muhtar": { "first_paragraph": "Çöl Aslanı Ömer Muhtar (İngilizce: Lion of the Desert), 1981'de gösterime giren ABD-Libya ortak yapımı dramatik savaş filmidir.\n" }, "Münih: Savaş Yaklaşıyor": { "first_paragraph": "George MacKay\n" }, "Demir Leydi (film)": { "first_paragraph": "Demir Leydi (Özgün adı: The Iron Lady), 2011 Büyük Britanya yapımı yarı-biyografik film. Filmde 20. yüzyılın en uzun süre görevde kalan Birleşik Krallık başbakanı (1979-1990) olan Margaret Thatcher'ın (1925-2013) yaşamının bir bölümü anlatılmaktadır.[4] Filmin yönetmeni Phyllida Lloyd'dur. Thatcher, öncelikle Meryl Streep tarafından canlandırılmıştır,[5] bununla birlikte siyaset öncesi ve erken siyasi yılları da Alexandra Roach tarafından canlandırılmıştır. Thatcher'ın kocası, Denis Thatcher; Jim Broadbent tarafından ve Thatcher'ın en uzun süre hizmet eden kabine üyesi ve nihai yardımcısı, Geoffrey Howe; Anthony Head tarafından canlandırılmıştır.[6]\n" }, "Iluminados por el fuego": { "first_paragraph": "Iluminados por el fuego, Holly Goldberg Sloan tarafından senaryosu yazılan ve yönetilen, 1982'de gerçekleşen Falkland Savaşı'nı konu alan 2005 yılı Arjantin yapımı film. Filmin senaryosunda, falkland savaş gazisinin yazdığı kitap temel alınmıştır. Film, Türkiye'de vizyona girmemiştir.\n" }, "Sanctuary (Iron Maiden şarkısı)": { "first_paragraph": "Sanctuary Iron Maiden'ın ikinci single'ıdır. 23 Mayıs 1980 tarihinde piyasaya çıkmıştır. İngiltere listelerinde 29 numaraya kadar yükselmiştir. Şarkı grubun ilk albümünün ABD baskısında da yer alır ancak albümün Avrupa ve İngiltere baskılarında bulunmaz. 1998 yılında albümün İngiltere'de yapılan yeni baskısına şarkı eklenmiştir.\n" }, "The House of Rothschild": { "first_paragraph": "The House of Rothschild, George Hembert Westley'in oyunundan uyarlanarak Nunnally Johnson tarafından yazılan ve Alfred L. Werker'ın yönettiği 1934 tarihli bir Amerikan Kod öncesi filmidir. Avrupalı bankacılardan oluşan Rothschild ailesinin yükselişini anlatıyor.\n" }, "Robert Biedroń": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mokjong": { "first_paragraph": "Mokjong (Korece: 목종, 穆宗; 5 Temmuz MS 980-2 Mart MS 1009), Kore'de Koryo Hanedanı'nın yedinci kralıdır. Saltanatı MS 997'den 1009 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Tobias Billström": { "first_paragraph": "Tobias Lennart Billström (d. 27 Aralık 1973), Ilımlı Birlik Partisi üyesi İsveçli politikacıdır. 18 Ekim 2022'den beri Ulf Kristersson kabinesinde Dışişleri Bakanı olarak görev yapmaktadır ve 2002 genel seçimlerinden bu yana Malmö Belediyesi'ni (2002–2022) ve Stockholm İlçesini (2022'den beri) temsil eden Riksdag üyesidir.[1]\n" }, "Dario Hunter": { "first_paragraph": "Progressive (2020-Present)\n" }, "Edgars Rinkēvičs": { "first_paragraph": "Edgars Rinkēvičs (d. 21 Eylül 1973, Jūrmala) Letonyalı siyasetçi ve diplomat. 2011 yılından beri Letonya Dışişleri Bakanlığı görevini yürütmektedir. \n" }, "Franco Zeffirelli": { "first_paragraph": "Gian Franco Corsi Zeffirelli KBE ve İtalya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı sahibi (İtalyanca telaffuz: [fraŋko ddzeffiˈrɛlli]; 12 Şubat 1923 - 15 Haziran 2019), Franco Zeffirelli olarak bilinen[1] bir İtalyan yönetmen ve opera, film ve televizyon yapımcısıydı. Aynı zamanda 1994 ile 2001 arasındaİtalyan merkez sağ Forza Italia partisinin senatörüydü.\n" }, "Gábor Szetey": { "first_paragraph": "Gábor Szetey (6 Ocak 1968 doğumlu) Macar eski bir politikacı ve Gyurcsány hükûmetinde Temmuz 2006'dan Nisan 2009'a kadar rol olan eski İnsan Kaynakları Devlet Sekreteri. Eşcinsel olduğunu açıklayan ilk Macar hükûmet üyesiydi. Szetey, halen İspanya'da yaşamaktadır.\n" }, "Jerzy Zawieyski": { "first_paragraph": "Jerzy Zawieyski, asıl adı Henryk Nowicki (2 Ekim 1902, Radogoszcz, Piotrków Valiliği - 18 Haziran 1969, Varşova) Polonyalı senarist, nesir yazarı, Katolik siyasi aktivist ve amatör tiyatro oyuncusuydu. Psikolojik, sosyal, ahlaki ve tarihi romanlar, dramalar, öyküler, denemeler ve günlükler yazdı.\n" }, "Joe Exotic": { "first_paragraph": "Joseph Allen Maldonado-Passage (doğum adı Schreibvogel; 5 Mart 1963 doğumlu), daha çok sahne adı Joe Exotic ile tanınan, Amerikalı eski bir hayvanat bahçesi operatörü ve hüküm giymiş bir suçlu. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Wynnewood, Oklahoma'da bulunan Greater Wynnewood Egzotik Hayvan Parkı'nın (aynı zamanda G. W. Zoo olarak bilinir) eski sahibi ve işletmecisi olan Maldonado-Passage en üretken kaplan yetiştiricisi olduğunu iddia etmişti. Hayvanlarla çalışmadan önce, kısa bir süre Eastvale, Teksas'ta polis şefi olarak görev yapan bir polis memuruydu.[1][2] Maldonado-Passage, kamu görevi için üç başarısız yarışa imza attı: 2016'da bağımsız olarak Amerika Birleşik Devletleri Başkanı ve 2018'de Özgürlükçü olarak Oklahoma Valisi için; 2017'de Vali yarışına resmi olarak girmeden önce, Özgürlükçü Başkan adaylığı için aday olarak başvurdu.[3]\n" }, "Krzysztof Śmiszek": { "first_paragraph": "Krzysztof Jan Śmiszek (25 Ağustos 1979 doğumlu) Polonyalı bir avukat, politikacı, insan hakları aktivisti ve üniversite öğretim görevlisidir. 2019 yılından bu yana Sejm (9. dönem) üyesidir.[1]\n" }, "Pete Buttigieg": { "first_paragraph": "Pembroke Kolej, Oxford\n" }, "Peter Mandelson": { "first_paragraph": "Ticaret Kurulu Başkanı (İngiltere)\n" }, "Tim Wilson (animatör)": { "first_paragraph": "Tim Wilson (d. 12 Mayıs 1961), İngiliz animatör ve eski siyasetçidir. 2015'te South Northamptonshire'ın Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi adayı seçildi, ancak parti üyeleri tarafından yapılan ırkçı yorumlara katılmadığı için geri çekildi.[1] 2019'da Channel 4 dizisi The Circle'ın ikinci dizisini üçüncü sırada tamamladı.\n" }, "Börje Vestlund": { "first_paragraph": "Börje Vestlund (2 Şubat 1960 –ö. 22 Eylül 2017),İsveçli siyasetçi. İsveç Sosyal Demokrat Partisi'nden 2002-2017 yılları arasında İsveç Riksdag Parlamentosu'nda vekil olarak bulunmuştur.[1]\n" }, "Wes Streeting": { "first_paragraph": "Wesley Paul William Streeting ( /ˈstritɪŋ/ 1983 doğumlu), 2021'den beri Gölge Sağlık Bakanı ve Parlamento Üyesi (MP) olan İngiliz İşçi Partisi politikacısıdır. 2015'ten beri Ilford North milletvekilidir.\n" }, "I. Karl (Württemberg kralı)": { "first_paragraph": "I. Karl (Almanca: Karl Friedrich Alexander, 6 Mart 1823 - 6 Ekim 1891), 25 Haziran 1864'ten 1891 yılına kadar Württemberg kralıydı.[1]\n" }, "II. Ludwig (Bavyera kralı)": { "first_paragraph": "II. Ludwig (25 Ağustos 1845, Münih - 13 Haziran 1886, Münih), 10 Mart 1864 - 13 Haziran 1886 yılları arasında Bavyera Krallığı'nı yöneten 4. hükümdarıdır. Bazen Kuğu Kralı veya der Märchenkönig (\"Masal Kralı\") olarak adlandırılır. Ayrıca Kont Palatine, Bavyera Dükü, Franconia Dükü ve Swabia'daki Dük unvanlarını almıştır.[1]\n" }, "IV. Nikomidis": { "first_paragraph": "IV. Nikomedes Philopator, y. MÖ 94 - MÖ 74 yılları arası Bitinya Kralı. III. Nikomedes'in oğlu ve ardılıdır.\n" }, "Abdullah Hamduk": { "first_paragraph": "Abdullah Hamduk (Arapça: عبدالله حمدوك) (d. 1 Ocak 1956),[1][2] 2019-2022 arası Sudan'ın 15. başbakanı olarak görev yapan Sudanlı bir kamu yöneticisidir. Hamduk başbakanlığa atanmadan önce çok sayıda ulusal ve uluslararası idari pozisyonda görev yaptı.[3] Kasım 2011'den Ekim 2018'e kadar Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Kurulu (UNECA) Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yaptı.[3][4] UNECA personeli Hamdok'u \"[bir] diplomat, alçakgönüllü bir adam, parlak ve disiplinli bir zihin\" olarak nitelendirdi.[4] Ağustos 2019'da Hamduk, 2019 Sudan'ın demokrasiye geçiş süreci için olası bir Sudan Başbakanı adayı olarak önerildi.[1][5]\n" }, "Abdülaziz": { "first_paragraph": "Padişah Abdülaziz (Osmanlıca: عبد العزيز; 8 Şubat 1830 - ö. 4 Haziran 1876), 32. Osmanlı padişahı ve 111. İslam halifesidir. II. Mahmud ve Pertevniyal Valide Sultan'ın oğlu, Padişah Abdülmecid'in kardeşidir. Padişah Abdülaziz 25 Haziran 1861 tarihinde kardeşinin ölümü üzerine, 31 yaşında iken tahta geçmiştir. Tahttan indirilip öldürülen son padişahtır.\n" }, "Abdürrahman Arif": { "first_paragraph": "Hacı Abdürrahman Muhammed Arif el-Cumayli (Arapça: عبد الرحمن محمد عارف الجميلي, romanize: Abdürrahman Arif; 14 Nisan 1916 - 24 Ağustos 2007), 16 Nisan 1966'dan 17 Temmuz 1968'e kadar görevde kalmış Irak'ın üçüncü cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Ahazya (Yehuda)": { "first_paragraph": "Ahaziah (veya Ahazya, Yehoahaz, Jehoahaz; İbranice: אחזיהו; Yunanca: Οχοζιας; Latince: Ochozias) Yehuda Kralıydı. Babası Jehoram annesi de Ahab'ın kızı (veya kızkardeşi) Athaliah idi. Tanah'ta adı Jehoahaz olarak da geçer.[1][2]. Ahab Hanedanlığı yıllarına göre 42 yaşında tahta geçti fakat gerçek yaşı 22 idi.[3] Çoğu dinbilimciler 2 Tarihler kitabında geçen 42 yaşın bir yazım hatası olduğu, doğrusunun 2 Krallar kitabında yazıldığı gibi 22 olduğunu[4] savunur. Bazı Yunan ve Suriye metinlerinde 2 Tarihler'deki yaşın 22 olarak düzeltildiği gözükür. William F. Albright'a göre M.Ö. 842'de, E. R. Thiele'ye göre ise M.Ö. 841/840 yılında krallık yaptı.[5] Annesi Athaliah'ın etkisiyle \"Yahveh\"cileri kızdıran ibadet şekillerini ülkeye soktu.\n" }, "Ahmed Şah Kaçar": { "first_paragraph": "Ahmet Şah Kaçar (21 Ocak 1898 - 21 Şubat 1930), 16 Temmuz 1909-15 Aralık 1925 arasında İran Şahı.\n" }, "Albert Ouédraogo": { "first_paragraph": "Albert Ouédraogo, Ocak 2022 Burkina Faso Darbesi'nin ardından 3 Mart'tan 30 Eylül'deki ikinci darbeye kadar Burkina Faso başbakanı olarak görev yapan Burkina Fasolu bir ekonomisti.[1]\n" }, "Aleksandar Obrenoviç": { "first_paragraph": "Aleksandar Obrenoviç (Sırpça: Александар Обреновић Aleksandar Obrenović, d. 14 Ağustos 1876, Belgrad - ö 11 Haziran 1903, Belgrad), Sırbistan kralı (1889-1903). Halk tarafından sevilmeyen otoriter yönetimi Obrenoviç Hanedanı'nın sona ermesine yol açmış, kendisi de bir suikast sonucunda öldürülmüştür.\n" }, "XIII. Alfonso": { "first_paragraph": "XIII. Alfonso (17 Mayıs 1886 - 28 Şubat 1941), 1886-1931 yılları arasında İspanya kralı.[1]\n" }, "Alfredo Stroessner": { "first_paragraph": "Alfredo Stroessner Matiauda (3 Kasım 1912 – 16 Ağustos 2006), 1954 ve 1989 yılları arasında Paraguay'ı yöneten askeri diktatör. Latin Amerika'da 20. yüzyılın en uzun süren diktatörlüğünü kurdu.\n" }, "Alphonse Massemba-Débat": { "first_paragraph": "Alphonse Massemba-Débat (1921 – 25 Mart 1977), Kongolu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Massemba-Débat, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1963 ile 1968 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Amadou Toumani Touré": { "first_paragraph": "Amadou Toumani Touré (4 Kasım 1948, Mopti - 10 Kasım 2020, İstanbul), Mali eski devlet başkanıdır. 1991 yılında askeri bir darbe ile eski devlet başkanı Moussa Traoré'yi devirdi. Amadou Toumani Touré, geniş bir koalisyon desteği ile 2002 yılında başkanlık seçimlerini kazandı ve 2007 yılında yeniden seçildi.\n" }, "Arturo Umberto Illia": { "first_paragraph": "Arturo Umberto İllia, Arjantinli devlet adamı.[1]\n" }, "Celâl Bayar": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ömer el-Beşir": { "first_paragraph": "Ömer Hasan Ahmed el-Beşir (Arapça: عمر حسن احمد البشير; d. 1 Ocak 1944, Hoş Banaka), Sudanlı asker ve siyasetçi. 1989-2019 yılları arasında Sudan devlet başkanı ve Ulusal Kongre Partisi'nin lideri. 1989'da tuğgeneral rütbesiyle görev yaptığı Sudan ordusu kansız bir darbeyle hükûmeti devralmış, Ekim 1993'te cuntanın kendisini feshetmesinden sonra devlet başkanlığına getirilmiştir.\n" }, "Cafer Numeyri": { "first_paragraph": "Cafer Muhammed en-Numeyri (Arapça: جعفر محمد نميري; 26 Nisan 1928[2][3] – 30 Mayıs 2009[4]), 1969'dan 1985'e kadar Sudan Devlet Başkanı olarak görev yapmış Sudanlı politikacı.\n" }, "Carlos Julio Arosemena Monroy": { "first_paragraph": "Carlos Julio Arosemena Monroy (d. 24 Ağustos 1919- ö. 5 Mart 2004)[1][2] Ekvadorlu siyasetçi. Arosemena Monroy, 1960 yılında Ekvador Başkan Yardımcılığına seçildi ve Başkan José María Velasco Ibarra'nın devrilmesi sonucu 7 Kasım 1961'den 11 Temmuz 1963'e kadar Ekvador Devlet Başkanı olarak görev yaptı.[3][4]\n" }, "X. Charles": { "first_paragraph": "X. Charles veya Artois Kontu Charles-Philippe (1824'e değin), (d. 9 Ekim 1757, Versay - ö. 6 Kasım 1836, Gorizia, Friuli, o zamanda Avusturya İmparatorluğu) 1824-1830 yılları arasında Fransa kralı. XV. Louis'nin torunu, XVI. Louis ve XVIII. Louis'nin kardeşi. Hükümdarlık dönemi, yeniden iktidara gelen Bourbonların tanrısal hak temeline dayalı monarşi geleneği ile 1830 Devrimi öncesinde oluşan demokratik ortamın bağdaşmazlığını sergilemiştir.\n" }, "Charles William Ferdinand": { "first_paragraph": "Charles William Ferdinand (9 Ekim 1735 – 10 Kasım 1806) Brunswick-Wolfenbüttel Dükü. \nBir devlet adamı ve bir askeri lider ve Brunswick-Wolfenbüttel'in hükümdarıydı. Kendisinden önceki Dük, I. Charles'in oğludur.\n" }, "Cihangir Mirza": { "first_paragraph": "Cihangir, 1444'ten 1454'e kadar Akkoyunlular'ın tek lideriydi, ancak daha sonra 1457'de kendisini yenen ve Devlet üzerinde tam güç kazanan küçük kardeşi Uzun Hasan ile hanedan mücadelesine girdi. [1] [2] Cihangir 1469'da öldü. [3]\n" }, "David Dacko": { "first_paragraph": "David Dacko (d. 24 Mart 1930 - ö. 20 Kasım 2003), Orta Afrikalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Dacko, Afrika kıtasında yer alan Orta Afrika Cumhuriyeti'nin ilki ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1966 yılları arasında, ikincisi ise 1979-1981 yılları arasında olmak üzere iki defa devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Dawda Jawara": { "first_paragraph": "Sir Dawda Kairaba Jawara (16 Mayıs 1924 - 27 Ağustos 2019), Gambiyalı veteriner hekim ve siyasetçi. Jawara, Afrika ülkesi Gambiya'da bu makama çıkan ilk devlet başkanı olarak 1970 ile 1994 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "I. Dmitri": { "first_paragraph": "I. Dmitri İvanoviç (Rusça: Дмитрий Иванович) (d. tahminen 19 Ekim 1582 – ö. 17 Mayıs 1606), Moskova Knezliği tahtında hak iddia edip, 1605'ten 1606'daki ölümüne kadar yaklaşık bir yıl boyunca I. Dmitri adıyla hüküm süren Rusya Çarı'dır. Rurik hanedanına mensup olduğu varsayılsa da, aslında Rurik soyundan gelmemektedir. Dmitri'nin gerçek ismi Grigori (Yuri) Bogdanoviç Otrepyev'dir. Bu nedenle muhalifleri ve ölümünün ardından tarihçiler tarafından yaygın olarak Düzmece Dmitri olarak anılmıştır.\n" }, "Edward Akufo-Addo": { "first_paragraph": "Edward Akufo-Addo (d. 26 Haziran 1906 - ö. 17 Temmuz 1979), Ganalı siyasetçi. Akufo-Addo, Afrika kıtasında bulunan Gana'da 1970 ile 1972 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Emin el-Hafız": { "first_paragraph": "Emin el-Hafız (Arapça: أمين الحافظ; d. 12 Kasım 1921,[1] Halep - 17 Aralık 2009,[2] Halep) Suriyeli politikacı, asker. Baas Partisi üyesi olan Hafız, 27 Temmuz 1963 - 23 Şubat 1966 tarhileri arasında Suriye devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Necmettin Erbakan": { "first_paragraph": "Necmettin Erbakan, (29 Ekim 1926, Sinop – 27 Şubat 2011, Ankara), Türk makine yüksek mühendisi, akademisyen, siyasetçi ve Millî Görüş ideolojisinin kurucusudur. Başbakan yardımcılığı ve başbakanlık görevlerinde bulunmuştur. 1974 yılında Bülent Ecevit liderliğindeki Cumhuriyet Halk Partisi ile kurulan koalisyon hükûmetinde başbakan yardımcısı ve devlet bakanı olmuştur. 1974 Genel Affı ve Kıbrıs Harekâtı'na destek vermiştir. 1996'da başbakan olmuş, başbakanlık görevini 28 Haziran 1996 ile 30 Haziran 1997 tarihleri arasında sürdürmüştür. 28 Şubat sürecinde istifa etmeye zorlanmış, partisi kapatılmış ve kendisine 5 yıl süreliğine siyaset yasağı getirilmiştir. Kayıp Trilyon Davası'nda 2 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırılmıştır.\n" }, "I. Faruk": { "first_paragraph": "I. Faruk (Arapça: فاروق الأول; d. 11 Şubat 1920 - ö. 18 Mart 1965), 1936 - 1952 arasında Mısır kralı. Unvanı: Mısır ve Sudan Kralı, Darfur ve Nübye Hükümdarı.[1]\n" }, "Francisco Macías Nguema": { "first_paragraph": "Francisco Macías Nguema (d. 1 Ocak 1924 - ö. 29 Eylül 1979), Ekvator Gineli siyasetçi. Nguema, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nin bağımsızlığını kazandığı 1968 yılından darbe ile görevinden uzaklaştırılıp öldürüldüğü 1979 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "François Bozizé": { "first_paragraph": "François Bozizé Yangouvonda (d. 14 Ekim 1946), 2003-2013 yılları arası Orta Afrika Cumhuriyeti'nin eski Cumhurbaşkanı. Devlet Başkanı Ange-Félix Patassé'ye karşı bir isyan lideri olduktan sonra 2003 yılı Mart ayında iktidara geldi ve hükûmet bir geçiş dönemi başlattı. Ülkenin 2005 başkanlık seçimlerini kazandı. 2005 yılının Mart ayında ilk turda en çok oyu aldı.\n" }, "II. Fyodor": { "first_paragraph": "II. Fyodor Borisoviç Godunov (Rusça: Фёдор II Борисович); 1589 – 10 Haziran 1605), 1606 yılında kısa süre hüküm sürmüş, Rurik hanedanına mensup Rusya Çarıdır. Hükümdarlığı Karışıklık Dönemi'ne denk gelmiştir.\n" }, "Grégoire Kayibanda": { "first_paragraph": "Grégoire Kayibanda (d. 1 Mayıs 1924 - ö. 15 Aralık 1976), Ruandalı siyasetçi. Kayibanda, Afrika ülkesi Ruanda'nın seçimle iş başına gelen ilk, genelde de ikinci olmak üzere 1961 ile 1973 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Habib Burgiba": { "first_paragraph": "Habib bin Ali Burgiba (Arapça: حبيب بورقيبة, 3 Ağustos 1903, Munastır - 6 Nisan 2000, Munastır), Tunus Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk devlet başkanıdır (1957-1987). Arap dünyasında ılımlılık ve aşamalı ilerlemenin önde gelen savunucularından olmuştur. İdeolojisi Burgibaizm olarak adlandırılır.\n" }, "Hamani Diori": { "first_paragraph": "Hamani Diori (6 Haziran 1916 - 23 Nisan 1989), Nijerli öğretim görevlisi ve siyasetçi. Diori, Afrika ülkesi Nijer'in ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1974 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Hugo Banzer": { "first_paragraph": "Hugo Banzer Suárez (d. 10 Mayıs 1926 – ö. 5 Mayıs 2002), Bolivyalı asker ve siyasetçi. 1971-1978 yılları arası askerî diktatör olarak; 1997-2001 yılları arasında da kadar anayasal olarak iki kez Bolivya Devlet Başkanlığı görevini yürüttü.\n" }, "Ibrahim Boubacar Keïta": { "first_paragraph": "Ibrahim Boubacar Keïta (d. 29 Ocak 1945, Koutiala, ö.16 Ocak 2022, Bamako), Genellikle baş harfleri IBK ile bilinen Malili bir politikacı. Askeri bir darbeyle istifa etmek zorunda kaldığında 2013'ten 2020'ye kadar Mali cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Daha önce 1994 ile 2000 yılları arası Mali Başbakanı oldu. 2002 yılından 2007 yılına kadar Mali Millet Meclisi Başkanlığı yaptı. Temmuz-Ağustos 2013'teki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı seçildi ve 4 Eylül 2013 tarihinde yemin etti. Başkent Bamako'da düzenlenen yemin törenine Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande da katılmıştır.[1]\n" }, "II. Hüsrev": { "first_paragraph": "II. Hüsrev (klasik kaynaklarda Chosroes II; Orta Farsça: 𐭧𐭥𐭮𐭫𐭥𐭣𐭩; Modern Farsça: Husrō), ayrıca Hüsrev Perviz (Farsça: خسرو پرویز, \"Muzaffer Hüsrev\"), bir yıl kesinti hariç 590'dan 628'e kadar hüküm süren İran'ın son büyük Sasani kralı (şah) olarak kabul edilir.[1]\n" }, "II. Manuel (Portekiz)": { "first_paragraph": "II. Manuel (15 Kasım 1889 – 2 Temmuz 1932),[1] Vatansever (Portekizce: \"o Patriota\") veya Talihsiz (Portekizce: \"o Desventurado\"), babası Kral I. Carlos ve ağabeyinin öldürülmesinden sonra tahta çıkan son Portekiz kralı. Manuelʼin saltanatı, 5 Ekim 1910 devriminde monarşinin yıkılmasıyla sona erdi ve hayatının geri kalanını İngiltereʼnin Middlesex kentinde sürgünde geçirdi.\n" }, "İsmâil el-Ezherî": { "first_paragraph": "İsmail el-Ezheri (20 Ekim 1900 - 26 Ağustos 1969) (Arapça: إسماعيل الأزهري) Sudanlı milliyetçi ve siyasetçi. 1954-1956 yılları arasında Sudan'ın ilk başbakanı ve 1965'ten 1969'da Cafer Numeyri tarafından devrilinceye kadar Sudan Devlet Başkanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Juan María Bordaberry": { "first_paragraph": "Juan María Bordaberry Arocena (17 Haziran 1928 - 17 Temmuz 2011)[1], 1972'den 1973'e kadar anayasal Uruguay Devlet Başkanı olarak görev yapmış ve daha sonra 1976'ya kadar sivil-askeri bir diktatörlüğün başı olarak hüküm sürmüş Uruguaylı asker, siyasetçi, çiftçi ve sığır yetiştiricisi.\n" }, "Justin Lekhanya": { "first_paragraph": "Justin Metsing Lekhanya (7 Nisan 1938 - 20 Ocak 2021), Lesotholu asker ve siyasetçidir. Lekhanya, Afrika ülkesi Lesotho'da 1986 ile 1991 yılları arasında askeri konsey başkanı olarak başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Kofi Abrefa Busia": { "first_paragraph": "Kofi Abrefa Busia (11 Temmuz 1913, Wenchi - 28 Ağustos 1978, Oxford), Ganalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Busia, Afrika ülkesi Gana'da bağımsızlığın ardından başbakanlık makamına gelen ilk ve tek kişi olarak 1969 ile 1972 yılları arasında başbakanlık görevini üstlenmiştir.\n" }, "Kumba Ialá": { "first_paragraph": "Kumba Ialá ya da Kumba Yalá (15 Mart 1953 - 4 Nisan 2014), Gine-Bissaulu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Ialá, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 2000 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Leabua Jonathan": { "first_paragraph": "Leabua Jonathan (d. 30 Ekim 1914 - ö. 5 Nisan 1987), Lesotholu siyasetçidir. Jonathan, Afrika ülkesi Lesotho'nun henüz Basutoland adı ile Birleşik Krallık koloni bölgesi iken ülkenin ikinci başbakanı olarak makama seçilmiş, bu görevi ülkesinin Lesotho ismi ile bağımsızlığını kazanması esnasında da sürdürmüştür. Jonathan 1986 yılında kendisine karşı gerçekleştirilen askerî darbe ile görevden uzaklaştırılmıştır.\n" }, "Liliʻuokalani": { "first_paragraph": "Liliʻuokalani; Lydia Liliʻu Loloku Walania Kamakaʻeha (2 Eylül 1838 - 11 Kasım 1917), 29 Ocak 1891'den 17 Ocak 1893'te Hawai Krallığı'nın devrilmesine kadar hüküm süren Hawaii Krallığı'nın tek kraliçesi ve son egemen hükümdarıydı. \"Aloha ʻOe\" ve diğer birçok eserin bestecisidir. Ayrıca Hawaiʻi'nin Hawaiʻi'nin Kraliçesi tarafından Öyküsü adlı otobiyografisini devrilmesinin ardından hapisteyken yazdı.\n" }, "Hilla Limann": { "first_paragraph": "Hilla Limann (12 Aralık 1934 – 23 Ocak 1998), 24 Eylül 1979 ile 31 Aralık 1981 tarihleri arasında Gana Devlet Başkanı.\n" }, "Louis Lansana Beavogui": { "first_paragraph": "Louis Lansana Beavogui (28 Aralık 1923 - 19 Ağustos 1984), Gineli doktor ve siyasetçi. Beavogui, Afrika ülkesi Gine'de 1972 ile 1984 yılları arasında başbakanlık makamında ve 1984 yılında da kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Luis Cabral": { "first_paragraph": "Luís de Almeida Cabral (11 Nisan 1931 - 30 Mayıs 2009), Gine-Bissaulu siyasetçi. Cabral, Afrika ülkesi Gine-Bissau’nun ilk devlet başkanı olarak 1973 ile 1980 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Ülkenin bağımsızlığını kazanan PAIGC örgütünün kardeşi Amilcar Cabral ile beraber kurucusudur.\n" }, "Mamadou Tandja": { "first_paragraph": "Mamadou Tandja (22 Aralık 1938 - 24 Kasım 2020[1]), Nijerli asker ve siyasetçi. Tandja, Afrika ülkesi Nijer'de 1999 ile 2010 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Manuel Zelaya": { "first_paragraph": "José Manuel Zelaya Rosales, ya da sıkça kullanılan kısaltmasıyla Mel Zelaya (d. 20 Eylül 1952), Honduraslı bir iş insanı ve politikacıdır. 27 Kasım 2005'te Honduras devlet başkanı olarak seçildi ve 27 Haziran 2006'da yeminle göreve başladı. Kendisi zengin bir iş insanının oğlu olup liseden sonra koleje devam etmiştir. Babasının Mel lakabını miras almıştır. Zelaya çiftlik işleriyle, tomrukçuluk ve kereste ticaret işleriyle uğraştı.[1]\n" }, "Moussa Traoré": { "first_paragraph": "Moussa Traoré (25 Eylül 1936 - 15 Eylül 2020), Malili asker ve siyasetçi. Traoré, Afrika ülkesi Mali'de 1968 yılından 1991 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Muaviye Veled Seyyid Ahmed et-Tayi": { "first_paragraph": "Muaviye Veled Seyyid Ahmed et-Tayi (d. 28 Kasım 1941), Moritanyalı öğretmen, asker ve siyasetçi. Ahmet et-Tayi, Afrika ülkesi Moritanya'da 1984 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Muhammed Bazum": { "first_paragraph": "Muhammed Bazum (d. 1 Ocak 1960) Nijer Cumhuriyeti'nin eski cumhurbaşkanı olan Nijerli bir politikacıdır. 2 Nisan 2021 tarihinde göreve başladı.[1] 26 Temmuz 2023 tarihinde askerî darbe ile devrildi.[2]\n" }, "Muhammed Davud Han": { "first_paragraph": "Serdar Muhammed Davud Han (18 Temmuz 1909, Kâbil - 28 Nisan 1978, Kâbil), Paştun asıllı Afgan siyasetçi. 1973-1978 arasında Afganistan devlet başkanıydı. Davud Han, reformist politikaları ile bilinmektedir, özellikle kadın hakları ile ilgili gerçekleştirdiği iki adet beş yıllık \"modernizasyon planları\" olmuştur.[1]\n" }, "Muhammed Musaddık": { "first_paragraph": "Muhammed Hidâyet Musaddık (Mossadeq (yardım·bilgi) Farsça: محمد مصدق) (d. 16 Haziran, 1882; Tahran - ö. 5 Mart, 1967; Tahran), İran'daki İngiliz petrol tesislerinin millileştiren ve başbakanlığı sırasında (1951-1953) Şah Muhammed Rıza Pehlevi'yle büyük bir iktidar çekişmesi içine giren İranlı siyasi önder. 1951 yılında İran Başbakanlığına geldi ve 1953 yılında darbe ile görevden uzaklaştırıldı. Başbakanlık maaşını almamıştır ve başbakanlık kurumunun masraflarını kendisi karşılamıştır.[1]\n" }, "Nadav": { "first_paragraph": "Nadav (veya Nadab) (İbranice:נָדָב) Jeroboam I'ın oğlu ve İkinci İsrail Krallığı'nın ikinci kralıydı.[1]\n" }, "Nasırü'd Devle": { "first_paragraph": "Ebu Muhammed el-Hasan ibn Ebu'l-Hayja Abdallah ibn Hamdan al-Taghlibi[a] (Arapça: أبو محمد الحسن ابن أبو الهيجاء عبدالله ابن حمدان ناصر الدولة التغلبي; ö.968 veya 969), daha yaygın olarak basitçe Nasırü'd Devle'nin (Arapça: ناصر الدولة, \"[Abbâsî] Hanedanlığının Savunucusu\"), Cezire'nin çoğunu kapsayan Musul Emirliği'nin ikinci Hamdani hükümdarıydı.\n" }, "Navaz Şerif": { "first_paragraph": "Mian Muhammed Navaz Şerif (Urduca: میاں محمد نواز شریف; d. 25 Aralık 1949, Lahor),[1] Pakistanlı siyasetçi. Daha önce iki kez Pakistan başbakanı seçilmiş, başbakanlığının ilk dönemini 1 Kasım 1990-18 Temmuz 1993 arasında, ikinci dönemini 17 Şubat 1997 ile 12 Ekim 1999 arasında yapmıştır. Navaz Şerif 5 Haziran 2013 tarihinde üçüncü kez Pakistan'ın başbakanı olmuştur.\n" }, "II. Nikolay": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kwame Nkrumah": { "first_paragraph": "Kwame Nkrumah (asıl adı Francis Nwia Kofi Kwame Nkrumah[1]) (d. 21 Eylül 1909[2] – ö. 27 Nisan 1972), Ganalı siyasetçi. Nkrumah, Afrika ülkesi Gana'nın kurucusu ve ilk devlet başkanı olarak bu makama gelmiştir. Nkrumah, Afrika'nın sömürgecilik karşıtı ve 20. yüzyılın en etkili Pan-Afrikacı liderlerinden biri olmuş,\n" }, "Nnamdi Azikiwe": { "first_paragraph": "Nnamdi Benjamin Azikiwe (16 Kasım 1904 - 11 Mayıs 1996),[1][2] genellikle \"Zik \" olarak anılır, 1963'ten 1966'ya kadar Nijerya'nın ilk Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Nijeryalı bir devlet adamı ve siyasi liderdi.[3] Ulusun bağımsızlığının arkasındaki itici güç olarak kabul edildi ve \" Nijerya Milliyetçiliğinin babası\" olarak bilindi.[4][5][6]\n" }, "Nureddin el-Etâsî": { "first_paragraph": "Nureddin Mustafa el-Etâsî (Arapça: نور الدين مصطفى الأتاسي‎; 11 Ocak 1929 - 3 Aralık 1992), 1966-1970 yılları arasında Suriye'nin 17. devlet başkanı olarak görev yapmış Suriyeli siyasetçi.\n" }, "Milton Obote": { "first_paragraph": "Milton Obote (d. 28 Aralık 1925; Apac, Uganda Protektorası - ö. 10 Ekim 2005, Johannesburg, Gauteng, Güney Afrika Cumhuriyeti), Uganda'nın bağımsızlıktan sonraki ilk Başbakanı (1962-1966) ve Devlet Başkanı (1966-1971, 1980-1985). Ülkesinin bağımsızlığa kavuşmasında önemli rol oynadı ve iki kez askerî darbeyle görevinden uzaklaştırılmıştır.\n" }, "Paul Barras": { "first_paragraph": "Paul François Jean Nicolas, Barras Vikontu (30 Haziran 1755, Fox-Amphoux - 20 Ocak 1829, Chaillot, Fransa), Fransız Devrimi sırasında Direktuvar rejiminin üyesi ve ana yönetici lideri.\n" }, "Paul-Henri Sandaogo Damiba": { "first_paragraph": "Paul-Henri Sandaogo Damiba (d. Ocak 1981[2]), 31 Ocak 2022'den bir darbeyle görevden alındığı 30 Eylül 2022'ye kadar Burkina Faso'nun geçici cumhurbaşkanı olarak görev yapan Burkinalı subaydır. Damiba, sadece sekiz ay önce, 24 Ocak 2022'de Cumhurbaşkanı Roch Marc Christian Kabore'yi bir darbeyle görevden aldığında iktidara gelmişti.[3][4]\n" }, "II. Pedro (Brezilya imparatoru)": { "first_paragraph": "II. Dom Pedro (2 Aralık 1825 - 5 Aralık 1891), Brezilya İmparatorluğu'nun ikinci ve son hükümdarıydı ve 58 yılı aşkın bir süre hüküm sürdü. Brezilya İmparatoru I. Dom Pedro ve İmparatoriçe Dona Maria Leopoldina'nın yedinci çocuğu olarak Rio de Janeiro'da doğdu ve böylelikle Braganza Hanedanı'nın Brezilya kolu kurulmuş oldu. Babasının beklenmedik tahttan çekilmesi ve 1831'de Avrupa'ya giderek, beş yaşındaki Pedro'yu İmparator olarak geride bırakması, onun acımasız ve yalnız bir çocukluğa ve ergenlik geçirmesine sebep oldu, zamanını kuralları (soylu davranışları vb.) öğrenmek ile geçirmek zorunda kaldı. Bu zamandaki saray entrikaları ve siyasi kargaşa ortamı ile ilgili deneyimleri, sonraki dönem karakterini büyük ölçüde etkiledi; ülkesine ve halkına karşı güçlü bir görev duygusu ve bağlılığı olan, ancak hükümdar olarak rolüne giderek artan bir şekilde bunalımlar yaşadı.\n" }, "III. Petro (Rusya)": { "first_paragraph": "III. Petro, veya Petro Feodoroviç, tam adı Karl Peter Ulrich, (21 Şubat 1728; Kiel, Holstein-Gottorp - 17 Temmuz 1762; Ropşa, Petersburg yakınları, Rusya İmparatorluğu), 5 Ocak 1762'den 9 Temmuz 1762'ye değin Rus imparatoru.\n" }, "Petros Protopapadakis": { "first_paragraph": "Petros Protopapadakis (Yunanca: Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, d. 1859 - ö. 1922), Yunan siyasetçi, Mayıs-Eylül 1922 arasında Yunanistan başbakanı.[1]\n" }, "Raimundo Pereira": { "first_paragraph": "Raimundo Pereira (d. 9 Şubat 1955, Dar Salam, Portekiz Ginesi), Gine-Bissau'lu avukat. Cumhurbaşkanı Malam Bacai Sanhá'nın ölümü nedeniyle 9 Ocak - 12 Nisan 2012 tarihleri arası Gine-Bissau Cumhurbaşkanı Vekili olarak görev yapmıştır. Pereira, 22 Aralık 2008 tarihinden beri Ulusal Halk Meclisi Başkanı olmuştur. Ayrıca 3 Mart 2009'dan 8 Eylül 2009 tarihine kadar geçici cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Pereira, Afrika, Gine ve Cape Verde Bağımsızlık Partisi(PAIGC) üyesidir.\n" }, "Sadık el-Mehdi": { "first_paragraph": "Sadık el-Mehdi (Arapça: الصادق المهدي, romanize: aṣ-Ṣādiq al-Mahdī; 25 Aralık 1935 - 26 Kasım 2020), Sadık es-Sıddık olarak da bilinir, 1966'dan 1967'ye ve 1986'dan 1989'a kadar Sudan Başbakanı olan siyasi ve dini figürdü. Ulusal Ümmet Partisi'nin başkanı ve İslam'ın kurtarıcısı Mehdi olduğunu iddia eden Muhammed Ahmed'e (1844-1885) bağlılık sözü veren bir sufi tarikatındandı.\n" }, "Selahaddin el-Bitar": { "first_paragraph": "Selahaddin el-Bitar (Arapça: صلاح الدين البيطار) (1 Ocak 1912 – 21 Temmuz 1980), 1940'ların başında Mişel Eflak ile birlikte Arap Baas Partisini kuran Suriyeli politikacı. 1930'ların başında Paris'te Eflak ile birlikte öğrenci olarak, ikisi milliyetçilik ve sosyalizmin yönlerini birleştiren bir doktrin formüle etti. Bitar daha sonra Suriye'deki birkaç Baasçı hükûmette başbakan olarak görev yaptı, ancak parti daha radikal hale geldikçe partiden yabancılaştı. 1966'da ülkeden kaçtı, çoğunlukla Avrupa'da yaşadı ve 1980'de suikaste uğrayana kadar siyasi olarak aktif kaldı.\n" }, "Simon Narcisse Bozanga": { "first_paragraph": "Simon Narcisse Bozanga (d. 26 Aralık 1942 - ö. 7 Temmuz 2010), Orta Afrikalı siyasetçi. Bozanga, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1981 yılında kısa bir süre başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Sukarno": { "first_paragraph": "Sukarno (6 Haziran 1901; Surabaya, Cava - 21 Haziran 1970, Cakarta), Endonezya bağımsızlık hareketinin önderi, hatip, devrimci, milliyetçi ve ve 1945-1967 arasında Endonezya'nın ilk devlet başkanı.\n" }, "Şadli Bencedid": { "first_paragraph": "Şadli Bencedid (Arapça: الشاذلي بن جديد‎; Arapçanın romanizasyonu: ash-Shādhilī bin Jadīd; 14 Nisan 1929 – 6 Ekim 2012) Cezayir'in üçüncü Cumhurbaşkanıdır; 9 Şubat 1979 ile 11 Ocak 1992 arasında görev yapmıştır.\n" }, "Şeyh Muciburrahman": { "first_paragraph": "Bangabandhu Şeyh Muciburrahman (17 Mart 1920 - 15 Ağustos 1975), Bangladeş'in ilk başbakanı ve devlet başkanıydı.\n" }, "Tadjidine Ben Said Massounde": { "first_paragraph": "Tadjidine Ben Said Massounde (d. 1933 (?) - ö. 29 Şubat 2004), Komorlu siyasetçi. Massounde, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 1998 ile 1999 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "François Tombalbaye": { "first_paragraph": "François Tombalbaye, diğer adıyla Ngarta Tombalbaye (d. 15 Haziran, 1918 - ö. 13 Nisan 1975), Çad'ın ilk devlet başkanı olarak görev yapmış olan bir öğretmen ve sendika aktivisti. Ülkenin güney bölgesinde, Koumara şehri yakınında Moyen-Chari Valiliği'nde doğdu. Güneydeki beş bölgede etkin konumda olan Sara etnik grubundandı. Tombalbaye Çad İlerici Partisi lideri olarak Gabriel Lisette'nin ardılı oldu ve 1959'da Çad koloni hükûmetinin başına geçti. Ülkeyi 11 Ağustos 1960'taki bağımsızlığı sırasında yönetti ve ilk devlet ve hükûmet başkanı oldu.\n" }, "IV. Vasili": { "first_paragraph": "IV. Vasili Şuyski (22 Eylül 1552, Rusya – 12 Eylül 1612, Lehistan) Rurik Hanedanı'na yakın soylu, Eski Boyar ve 19 Mayıs 1606 – 19 Temmuz 1610 arasında Rus çarı.\n" }, "Yasin el-Haşimi": { "first_paragraph": "Yasin el-Haşimi (Arapça: ياسين الهاشمي; ‎ 1884 - 21 Ocak 1937), iki kez başbakanlık yapan Iraklı bir politikacıydı. Irak'ın ilk liderlerinin çoğu gibi, el-Haşimi de ülkenin Osmanlı kontrolü sırasında askeri subay olarak görev yaptı.[1] Siyasi olarak ilk çıkışını selefi Cafer el-Askerî'nin hükûmeti altında yaptı ve kısa bir süre sonra, Ağustos 1924'te onun yerine başbakan oldu. El-Haşimi on ay boyunca hizmet etti, ardından yerini Abdulmuhsin es-Sa'dun aldı. Sonraki on yıl boyunca çeşitli hükûmet pozisyonlarını doldurdu ve nihayet Mart 1935'te başbakanlık makamına geri döndü. 30 Ekim 1936'da Haşimi, General Bekir Sıdkî ve etnik azınlıklardan oluşan bir koalisyon tarafından yönetilen bir darbeyle görevden alınan ilk Irak başbakanı oldu. O zamanlar savunma bakanı olan el-Askerî'nin aksine, el-Haşimi darbeden sağ çıktı ve üç ay sonra öldüğü Suriye'nin Şam kentine gitti. Ağabeyi ve yakın müttefiki Taha el-Haşimi, 1941'de Irak Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Émile Derlin Henri Zinsou": { "first_paragraph": "Émile Derlin Henri Zinsou (23 Mart 1918 - 28 Temmuz 2016), Dahomeyli (günümüzde Beninli) siyasetçi. Zinsou, Afrika ülkesi Dahomey'de (günümüzde Benin) 1968-1969 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Zülfikar Ali Butto": { "first_paragraph": "Zülfikar Ali Butto (Sindhî: ذوالفقار علي ڀٽو, Urduca: ذُوالفِقار علی بُھٹّو Ocak 1928 - 4 Nisan 1979), 1973'ten 1977'ye kadar Pakistan'ın dokuzuncu Başbakanı, 1971'den 1973'e kadar Pakistan'ın dördüncü Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Pakistanlı bir avukat ve politikacı. Aynı zamanda Pakistan Halk Partisi'nin (PPP) kurucusudur. 1979'da idam edilinceye kadar partinin başkanlığını üstlenmiştir.[1]\n" }, "Kemal Kılıçdaroğlu'nun seçimler tarihi": { "first_paragraph": "Kemal Kılıçdaroğlu, siyasi kariyerine 3 Kasım 2002'de yapılan genel seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi'nden İstanbul 2. bölge milletvekili seçilerek başladı. Partisi bu seçim bölgesinde oyların %22,24'ünü almış ve ikinci olmuştu.[1] Yalnızca 2 partinin meclise girebildiği genel seçimlerde Deniz Baykal yönetimindeki CHP, oy oranını %10,68 artırarak oyların %19,39'unu aldı ve ana muhalefet partisi konumuna yükseldi.[2]\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan'ın seçimler tarihi": { "first_paragraph": "\n" }, "Süleyman Demirel'in seçimler tarihi": { "first_paragraph": "Bu madde, 9. Türkiye cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in aday olduğu seçimler tarihini konu almaktadır.\n" }, "Andreja Katič": { "first_paragraph": "Andreja Katič (d. 22 Aralık 1969, Slovenj Gradec) Sloven sosyal demokrat kadın siyasetçi ve bakan.\n" }, "Aysel Çelikel": { "first_paragraph": "Aysel Çelikel (1933, İstanbul), Türk hukukçu.\n" }, "Christine Lambrecht": { "first_paragraph": "Christine Lambrecht (d. 19 Haziran 1965, Mannheim) Alman sosyaldemokrat kadın siyasetçi.\n" }, "Dolores Delgado": { "first_paragraph": "Dolores Delgado García (d. 9 Kasım 1962, Madrid) İspanyol savcı, 7 Haziran 2018 - 13 Ocak 2020 tarihleri arasında Adalet Bakanıdır.\n" }, "Eka Tkeşelaşvili": { "first_paragraph": "Ekaterine Tkeshelashvili (Gürcüce: ეკატერინე ტყეშელაშვილი) (Doğum. 23 Mayıs, 1977) Gürcü hukukçu, politikacı ve 5 Mayıs 2008 tarihinden itibaren Gürcistan Dışişleri Bakanı . Tiflis Üniversitesi'ni bitirdikden sonra Gürcistan Adalet bakanı ve Başsavcı olarak görev yapmıştır. Onun ilk ismi Katherine, kısaltılmış olarak Eka (ეკა) kelimesi kullanılmıştır.\n" }, "Ekaterina Zaharieva": { "first_paragraph": "Ekaterina Zaharieva (Bulgarca: Екатерина Захариева; d. 8 Ağustos 1975, Pazarcık, Bulgaristan), Bulgar siyasetçi.\n" }, "Rosario Fernández": { "first_paragraph": "Rosario Del Pilar Fernández Figueroa (d. 1955), Peru Adalet Bakanı ve eski Başbakanı olan bir Perulu politikacı.\n" }, "Grete Faremo": { "first_paragraph": "Grete Faremo (d. 16 Haziran 1955, Arendal, Norveç) Norveçli siyasetçi, hukukçu ve iş insanı.\n" }, "Laila Freivalds": { "first_paragraph": "Laila Freivalds (d. 22 Haziran 1942, Riga) İsveçli siyasetçi, eski dışişleri bakanı.\n" }, "Laurette Onkelinx": { "first_paragraph": "Laurette Onkelinx (d. 2 Ekim 1958, Ougrée, Liège) Belçikalı sosyalist siyasetçi.\n" }, "Lene Espersen": { "first_paragraph": "Lene Espersen (d. 26 Eylül 1965, Hirtshals, Danimarka), Danimarkalı muhafazakâr siyasetçi ve eski bakandır.\n" }, "Liz Truss": { "first_paragraph": "Mary Elizabeth Truss (d. 26 Temmuz 1975), Eylül'den Ekim 2022'ye kadar Birleşik Krallık Başbakanı ve Muhafazakar Parti Lideri olarak görev yapan bir İngiliz siyasetçidir.\n" }, "Loretta Lynch": { "first_paragraph": "Loretta Elizabeth Lynch (d. 21 Mayıs 1959) 2015'ten 2017'ye kadar 83. Amerika Birleşik Devletleri başsavcısı olarak görev yapan Amerikalı bir avukattır. Başkan Barack Obama tarafından Eric Holder'ın halefi olarak atandı ve bu atamadan daha önce Başkan Bill Clinton (1999–2001) ve Barack Obama (2010–2015) yönetimlerinde New York'un Doğu Bölgesi için Amerika Birleşik Devletleri Başsavcısı olarak görev yaptı. Avukatlığı süresince, Brooklyn, Queens, Staten Island ve Long Island'daki federal kovuşturmalara nezaret etti.\n" }, "Margarita Mariscal de Gante": { "first_paragraph": "Margarita Mariscal de Gante y Mirón (d. 10 Ocak 1954, Madrid) İspanyol siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Marta Cartabia": { "first_paragraph": "Marta Cartabia (d. 14 Mayıs 1963, San Giorgio su Legnano) İtalyan hukukçu, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Anne McLellan": { "first_paragraph": "Anne McLellan (d. 31 Ağustos 1950, Noel, Yeni İskoçya) Kanadalı liberal siyasetçi ve akademisyen. Eski başbakan yardımcısı.\n" }, "Sam Tanson": { "first_paragraph": "Sam Tanson (d. 4 Nisan 1977, Lüksemburg) Lüksemburglu kadın siyasetçi.\n" }, "Hanna Suchocka": { "first_paragraph": "Hanna Stanisława Suchocka (d. 3 Nisan 1946) Polonyalı bir siyasi figür, avukat, Poznań'daki Adam Mickiewicz Üniversitesi'nde profesör ve Venedik Komisyonu eski Başkan Yardımcısı olan Anayasal Hukuk Bölümü Başkanıdır.[1][2] Venedik Komisyonu Onursal Başkanıdır.[3]\n" }, "Tsetska Tsaçeva": { "first_paragraph": "Tsetska Tsaçeva Dangovska (Bulgarca: Цецка Цачева Данговска; d. 24 Mayıs 1958, Dragana, Bulgaristan), Bulgar siyasetçi.\n" }, "Alice Saunier-Seïté": { "first_paragraph": "Alice Saunier-Seïté (d. 26 Nisan 1925, Saint-Jean-le-Centenier (Ardèche) - ö. 5 Ağustos 2003, 6. arrondissement (Paris)[1]) Fransız akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Ayşen Gürcan": { "first_paragraph": "Ayşen Gürcan (d. 25 Kasım 1963; Burdur), Türk siyasetçi, bürokrat ve eski Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı. Görevini Ahmet Davutoğlu başkanlığında kurulan Seçim hükûmeti'nde 28 Ağustos 2015–17 Kasım 2015 tarihleri arasında sürdürmüştür. Ayrıca Cumhuriyet tarihinin ve seçim hükûmetinin ilk başörtülü kadın bakanı olmuştur.[1]\nTBMM 28. Dönem Eskişehir milletvekili olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Ayşenur İslam": { "first_paragraph": "Ayşenur İslam (16 Ocak 1958, Üsküdar, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Claude Greff": { "first_paragraph": "Claude Greff (d. 2 Haziran 1954, Briey (Meurthe-et-Moselle)) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Corinne Cahen": { "first_paragraph": "Corinne Cahen (d. 16 Mayıs 1973, Lüksemburg) Lüksemburglu kadın gazeteci ve siyasetçi, Demokrat Parti'nin başkanı.\n" }, "Slavica Đukić Dejanović": { "first_paragraph": "Slavica Đukić Dejanović (Sırpça: Славица Ђукић Дејановић), (d. 4 Temmuz 1951, Rača), Sırp siyasetçi, Sırbistan Sosyalist Partisi 'nin uzun süreden beri üyesi ve 25 Haziran 2008 tarihinden itibaren Sırbistan Millî Meclisi'nin mevcut başkanıdır.\n" }, "Fatma Betül Sayan Kaya": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Fatma Şahin": { "first_paragraph": "Fatma Şahin[2] (d. 20 Haziran 1966, Gaziantep), Türk siyasetçi ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı. Eski Aile ve Sosyal Politikalar bakanı ve Gaziantep'in ilk kadın milletvekilidir. Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) eski başkanıdır.[3]\n" }, "Güldal Akşit": { "first_paragraph": "Güldal Akşit (23 Ocak 1960, Malatya - 3 Aralık 2021, Ankara), Türk avukat, siyasetçi ve Adalet ve Kalkınma Partisi (Ak Parti) kurucu üyesi.\n" }, "Güler İleri": { "first_paragraph": "Güler İleri (d. 1948, Zile), Türk siyasetçi.\n" }, "Monique Pelletier": { "first_paragraph": "Monique Pelletier (d. 25 Temmuz 1926, Trouville-sur-Mer (Calvados)) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Nimet Baş": { "first_paragraph": "Nimet Baş (d. 2 Mart 1965, Ayrancı, Karaman), Türk hukukçu ve siyasetçidir.\n" }, "Sabine Oberhauser": { "first_paragraph": "Sabine Oberhauser (d. 30 Ağustos 1963 ; ö. 23 Şubat 2017) ,Avusturyalı doktor ve siyasetçi. Avusturya Sosyal Demokrat Parti üyesidir. 2014 yılından itibaren Sağlık Bakanlığı ve Kadın ve Aile Bakanlığı yapmıştır. Avusturya Ulusal Konseyine 2006'da girmiştir.\n" }, "Işılay Saygın": { "first_paragraph": "Işılay Saygın (4 Nisan 1947; Buca, İzmir - 27 Temmuz 2019, İzmir), Türk mimar, siyasetçi ve Türkiye'nin ilk kadın turizm bakanı ve ilk kadın çevre bakanı. 51. hükûmetten 55. hükûmete kadar aralıksız bakan olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Selma Aliye Kavaf": { "first_paragraph": "Selma Aliye Kavaf (evlilik öncesi soyadı Bostancı; d. 1 Temmuz 1962, Denizli), Türk siyasetçi, öğretmen. Devlet Bakanı Selma Aliye Kavaf, 2007'den 2011'e kadar AK Parti Denizli milletvekili olarak mecliste yer aldı. Denizli'den seçilmiş ilk kadın milletvekilidir. Ayrıca 2023 yılında DEVA Partisi kontenjanından CHP Manisa milletvekili seçilmiştir. İngilizce bilen Kavaf, evli ve 1 çocuk annesidir.\n" }, "Sema Ramazanoğlu": { "first_paragraph": "Sema Ramazanoğlu (d. 25 Ağustos 1959, Denizli); Türk doktor, siyasetçi ve eski TC. Aile ve Sosyal Politikalar bakanı. 4 Kasım 2015 ile 24 Mayıs 2016 tarihleri arasında 64. Türkiye Hükûmeti'nde T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı olarak görev almıştır.[1] Meclise ilk defa Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde Denizli milletvekili olarak girmiştir.\n" }, "Türkân Akyol": { "first_paragraph": "Peyman Türkân Akyol (12 Ekim 1928, İstanbul - 7 Eylül 2017, Ankara), Türk tıp doktoru, akademisyen, siyasetçi, Türkiye'nin ilk kadın bakanı ve Ankara Üniversitesi rektörü.[1]\n" }, "Simone Veil": { "first_paragraph": "Simone Veil (d. 13 Temmuz 1927, Nice, Alpes-Maritimes - ö. 30 Haziran 2017, Paris 7. arrondissement) Fransız bakan, siyasetçi.\n" }, "Catherine Lalumière": { "first_paragraph": "Catherine Lalumière (d. 3 Ağustos 1935, Rennes) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Helena Dalli": { "first_paragraph": "Helena Dalli (evlilik öncesi soyadı Abela; d. 29 Eylül 1962) 1 Aralık 2019'dan bu yana Avrupa Birliği Eşitlik Komiseri olarak görev yapan Maltalı politikacı.[1][2][3][4]\n" }, "Cecilia Malmström": { "first_paragraph": "Anna Cecilia Malmström (d. 15 Mayıs 1968, Stockholm, İsveç), daha önce, Barroso Komisyonu'nda Avrupa Komisyonu'nun İçişlerinden sorumlu üyesi olarak hizmet veren, 2014 yılından bu yana Ticaretten Sorumlu Avrupa Komiseri olarak görev alan İsveçli bir politikacı. Komiser olarak görevinden önce 1999-2006 yılları arası Avrupa Parlamentosu üyesi olarak görev yaptı. İsveç Avrupa Birliği İşleri Bakanı (2006-2010) olarak da görev yapmıştır. Malmström Avrupa Liberaller ve Demokratlar İttifakının bir parçası olan Liberal Halk Partisi üyesidir.\n" }, "Nathalie Loiseau": { "first_paragraph": "Nathalie Loiseau (d. 1 Haziran 1964, Neuilly-sur-Seine) Fransız diplomat ve bürokrat.\n" }, "Noëlle Lenoir": { "first_paragraph": "Noëlle Lenoir (d. 27 Nisan 1948, Neuilly-sur-Seine) Fransız hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Sophie Wilmès": { "first_paragraph": "Sophie Wilmès (d. 15 Ocak 1975) Belçika eski Başbakanı olan Belçikalı bir politikacı. Belçika hükûmetinin ilk kadın başbakanıdır.\n" }, "Carmen Calvo": { "first_paragraph": "María del Carmen Calvo Poyato (d. 7 Haziran 1957, Cabra, Kurtuba), İspanyol siyasetçi, akademisyen ve anayasa hukukçusu.\n" }, "Tansu Çiller": { "first_paragraph": "Tansu Çiller (d. 24 Mayıs 1946, İstanbul), Türk ekonomist, akademisyen, siyasetçi ve 22. Türkiye Başbakanı. Başbakanlık görevini 1993-1996 yılları arasında sürdüren Çiller, Türkiye siyasi tarihindeki ilk ve tek kadın başbakandır. 1993-2002 yılları arasında Doğru Yol Partisi genel başkanlığı görevini yürüttü. 1996-1997 yılları arasında Başbakan yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı görevini üstlendi.\n" }, "Dariga Nazarbayeva": { "first_paragraph": "Dariga Nursultankızı Nazarbayeva (Kazakça: Дариға Нұрсұлтанқызы Назарбаева; d. 7 Mayıs 1963) Kazak siyasetçi, eski Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev'in kızı.\n" }, "Donika Gërvalla-Schwarz": { "first_paragraph": "Donika Gërvalla-Schwarz (d. Ekim 1971) Kosovalı politikacı. Vetëvendosje siyasi partisinin Guxo siyasi listesinin bir üyesi, 2021'den beri İkinci Kurti kabinesinde dışişleri bakanı ve ikinci başbakan yardımcısı olarak görev yapıyor. Gërvalla-Schwarz, suikasta kurban giden Arnavut aktivist Jusuf Gërvalla'nın kızıdır.\n" }, "Julia Gillard": { "first_paragraph": "Julia Eileen Gillard (d. 29 Eylül 1961), Avustralya'nın ilk kadın başbakanıdır. 24 Haziran 2010 tarihinde parti içinde yapılan oylamayı kazanmış, partisinin 2010 seçimlerinden birinci parti olarak çıkması üzerine Avustralya'nın 27. başbakanı olarak göreve başlamıştır. Aynı zamanda da Avustralya İşçi Partisi'nin lideridir. 2013 yılında yeninden yapılan parti içinde oylama sonucu yerine geldiği eski başbakan Kevin Rudd'a karşı kaybetti. Bu sonuçla parti liderliğini kaybeden Julia Gillard başbakanlık koltuğunu da Kevin Rudd'a bıraktı.[1]\n" }, "Korneliya Ninova": { "first_paragraph": "Korneliya Petrova Ninova, BSP parlamento grubundan milletvekili bir Bulgar politikacı. 8 Mayıs 2016'dan bu yana Bulgar Sosyalist Partisi genel başkanılığını yürütmektedir.[1]\n" }, "Margot Wallström": { "first_paragraph": "Margot Elisabeth Wallström[1] (d. 28 Eylül 1954, Kåge, İsveç) İsveçli siyasetçi, bakan.\n" }, "Nadia Calviño": { "first_paragraph": "Nadia María Calviño Santamaría (d. 3 Ekim 1968; A Coruña), Temmuz 2021'den bu yana Başbakan Birinci Yardımcısı olarak görev yapan ve Haziran 2018'den beri Ekonomi Bakanı olan İspanyol ekonomist ve devlet memurudur. Aynı zamanda Ocak 2022'de Uluslararası Para ve Finans Komitesi'nin başkanıdır.\n" }, "Natalia Gherman": { "first_paragraph": "Natalia Snegur-Gherman (d. 20 Mart 1969) 2013-2016 yıllarında Dışişleri ve Avrupa Entegrasyon Bakanı olarak görev yapan Moldovalı politikacı. İstifası sonrasında Başbakan olarak Chiril Gaburici'nin yerine 22 Haziran 2015-30 Temmuz 2015 tarihleri arası Moldova'nın geçici olarak başbakanlığını yapmıştır.\n" }, "Radmila Şekerinska": { "first_paragraph": "Radmila Şekerinska Yankovska (Makedonca: Радмила Шекеринска Јанковска Makedonca telaffuz: [ˈradmila ʃɛˈkɛrinska]; d. 10 Haziran 1972, Üsküp, Yugoslavya, günümüz Kuzey Makedonya), Makedonya Sosyal Demokrat Birliği (SDSM) eski lideri,Kuzey Makedonya eski başbakanı. 1 Haziran 2017'den beri Kuzey Makedonya Savunma bakanı olarak görevini sürdürmektedir.\n" }, "Sevil Shhaideh": { "first_paragraph": "Sevil Shhaideh (Evlilik öncesi soyadı: Geambec; d. 4 Aralık 1964), Tatar asıllı Rumen ekonomist ve siyasetçidir. 21 Aralık 2016'da seçimleri kazanan Sosyal Demokrat Parti tarafından başbakanlığa aday gösterilmiştir. Annesi Türk tarihçi Kemal Karpat'ın yeğenidir.[1][2]\n" }, "Tanja Fajon": { "first_paragraph": "Tanja Fajon (d. 9 Mayıs 1971, Ljubljana) Slovenya dışişleri bakanı, Sosyal Demokratlar adlı partinin genel başkanı.\n" }, "Teresa Ribera": { "first_paragraph": "Teresa Ribera Rodríguez (d. 19 Mayıs 1969, Madrid) İspanyol üst düzey devlet görevlisi, siyasetçi.\n" }, "Geneviève Fioraso": { "first_paragraph": "Geneviève Fioraso (d. 10 Ekim 1954, Amiens) Fransız siyasetçi, yükseköğretim bakanı. 1983'ten itibaren Sosyalist Parti üyesidir.\n" }, "Julie Bishop": { "first_paragraph": "Julie Isabel Bishop (d. 17 Temmuz 1956, Lobethal), Avustralyalı siyasetçidir.\n" }, "Mónika Lamperth": { "first_paragraph": "Mónika Lamperth (d. 5 Eylül 1957) Macar siyasetçi. Eski bakan.\n" }, "Irena Degutienė": { "first_paragraph": "Irena Degutienė (d. 1 Haziran 1949), Litvanyalı siyasetçi. Muhafazakâr Homeland Union partisi üyesi ve şu anda Seimas Başkan Vekilidir. 4 Mayıs 1999-18 Mayıs 1999 ve 27 Ekim 1999-3 Kasım 1999 tarihleri arasında geçici geçici olarak Litvanya Başbakanlığı yapmıştır. Ayrıca 1996 ve 2000 yılları arasında Sosyal Güvenlik ve Çalışma Bakanlığı görevini yürütmüştür. 1978 yılında Vilnius Üniversitesi'ni bitirmiş ve tıp bölümünden mezun olmuştur. Yaklaşık on iki yıl Vilnius Kızılhaç Hastanesi'nde çalıştıktan sonra 1994 yılında Sağlık Bakanı sekreteri olmuştur. 1996 ve 2000 yılında Seimas seçimlerini kazanmıştır.\n" }, "İmren Aykut": { "first_paragraph": "İmren Aykut (d. 1940, Adana) Türk siyasetçi ve akademisyen.\n" }, "Jülide Sarıeroğlu": { "first_paragraph": "Jülide Sarıeroğlu (d. 7 Haziran 1979), çalışma ekonomisti, sendikacı, siyasetçi.\n" }, "Amina J. Mohammed": { "first_paragraph": "Amina J. Mohammed (d. 27 Haziran 1961, Liverpool), Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğinden sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve eski Nijerya Çevre Bakanı.\n" }, "Siri Bjerke": { "first_paragraph": "Siri Bjerke (d. 19 Haziran 1958, Oslo - ö. 11 Şubat 2012, Oslo, Norveç), Norveçli siyasetçi ve bakan.\n" }, "Carole Dieschbourg": { "first_paragraph": "Carole Dieschbourg (d. 3 Ekim 1977, Ettelbruck) Lüksemburglu kadın siyasetçi.\n" }, "Corinne Lepage": { "first_paragraph": "Corinne Lepage (11 Mayıs 1951, Boulogne-Billancourt, Hauts-de-Seine) 1995-1997 yılları arasında Çevre Bakanı. Fransız siyasetçi.\n" }, "Elvira Rodríguez": { "first_paragraph": "María Elvira Rodríguez Herrer (15 Mayıs 1949, Madrid), İspanyol ekonomist. Comisión Nacional del Mercado de Valores başkanıdır.[1] İşçi Partisi üyesidir, Murcia meclisinde ve medya bakanlığı görevi yürütmüş ve aynı zamanda 9. yasama Madrid meclisinin başkanlığında bulunmuştur. Kendisi çeşitli başka görevlerde de bulunmuştur, \n" }, "Fatma Güldemet Sarı": { "first_paragraph": "Fatma Güldemet Sarı (d. 25 Haziran 1970; Darende, Malatya), Türk mimar ve siyasetçi. Adalet ve Kalkınma Partisi Çukurova Kurucu İlçe Başkanı, Adana İl Yönetim Kurulu Üyesi ve Adana Siyasi ve Hukuki İşler Başkanı olarak görev yapmıştır. TBMM 25. ve 26. Dönemde AK Parti Adana milletvekili seçildi. 24 Kasım 2015 tarihinde kurulan 64. Türkiye Hükûmeti'nde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı görevine atandı.[1]\n" }, "Feyza Kafi": { "first_paragraph": "Feyza Kafi (d. 3 Temmuz 1949, Tunus) Tunuslu kadın siyasetçi.\n" }, "Leyla İskender": { "first_paragraph": "Leyla Raşid İskender Kamil (d. 1949) Mısırlı siyasetçi ve sosyal girişimci.\n" }, "Teresa Patrício Gouveia": { "first_paragraph": "Maria Teresa Pinto Basto Patrício de Gouveia (d. 18 Temmuz 1946, Lizbon) Portekizli kadın siyasetçi, bakan.\n" }, "Yuriko Koike": { "first_paragraph": "Yuriko Koike (Japonca: 小池 百合子 Koike Yuriko; d. 15 Temmuz 1952), 2016 yılından bu yana Tokyo Valisi olarak görev yapan Japon siyasetçi.\n" }, "Ayfer Yılmaz": { "first_paragraph": "Ayfer Yılmaz (d.1956, Ankara), Türk ekonomist ve siyasetçidir. TBMM'nin 20 ve 21. dönemlerinde milletvekilliği ve ardından devlet bakanlığı yapmıştır. İYİ Parti'nin genel sekreteridir.\n" }, "Melda Bayer": { "first_paragraph": "Melda Bayer (d. 1950, Sivas, Türkiye) Türk siyasetçidir.\n" }, "Nicole Questiaux": { "first_paragraph": "Nicole Questiaux (d. 19 Aralık 1930, Nantes) Fransız siyasetçi.\n" }, "Tayyibe Gülek": { "first_paragraph": "Tayyibe Gülek Domaç (d. 20 Haziran 1969, Ankara[1][2][3]), Türk siyasetçi. Türk siyasi tarihinin önemli isimlerinden Kasım Gülek’in kızıdır.\n" }, "Fleur Pellerin": { "first_paragraph": "Fleur Pellerin (d. 29 Ağustos 1973, Seul) Fransız siyasetçi.\n" }, "Ang San Su Çi": { "first_paragraph": "Ang San Su Çi (Birmanca: အောင်ဆန်းစုကြည်) (d. 19 Haziran 1945, Yangon) Myanmarlı şiddetsiz direniş savunucusu aktivist, Ulusal Demokrasi Birliği partisinin lideri, tanınmış düşünce mahkûmu ve 2016'dan 2021'e kadar dışişleri bakanı ve hükûmet başdanışmanı (bir başbakana eş değer). Aynı zamanda diplomatlık, eğitim bakanlığı, enerji bakanlığı görevlerinde bulundu.\n" }, "Ann Linde": { "first_paragraph": "Ann Christin Linde (d. 4 Aralık 1961) 10 Eylül 2019 - 17 Ekim 2022 tarihler arası Başbakan Stefan Löfven ve Magdalena Andersson hükûmetinde Dışişleri Bakanı olarak görev yapmış Sosyal Demokrat Partili[1] İsveçli bir politikacı.[2][3]\n" }, "Dora Bakoyanni": { "first_paragraph": "Theodora \"Dora\" Bakoyannis (Yunanca: Θεοδώρα \"Ντόρα\" Μπακογιάννη; d. 6 Mayıs 1954, Theodora Mitsotakis) Yunanistan’ın ilk kadın Dışişleri Bakanı, eski milletvekili ve Atina Belediye Başkanı. Forbes dergisi tarafından 2006 yılında en güçlü 100 kadın arasında 66. olarak seçildi.[1]\n" }, "Sirimavo Bandaranaike": { "first_paragraph": "Sirimavo Ratwatte Dias Bandaranaike (17 Nisan 1916 - 10 Ekim 2000), Dünyanın ilk kadın başbakanı[2] olan Sri Lankalı politikacıdır. 1960-65, 1970-77 ve 1994-2000 yılları arasında 3 kez başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Delcy Rodríguez": { "first_paragraph": "Delcy Eloína Rodríguez Gómez (d. 18 Mayıs 1969), Venezuelalı siyasetçi. 14 Haziran 2018 tarihinden bu yana Venezuela Devlet Başkan Yardımcılığı görevinde bulunmaktadır.[1][2] 2013-2014 yılları arasında Venezuela İletişim ve Enformasyon Gücü Bakanı, 2014'ten 2017'ye kadar Dışişleri Bakanı ve 4 Ağustos 2017'den 14 Haziran 2018'e kadar Venezuela Anayasa Meclisi Başkanlığı görevlerini yürütmüştür.[3][4]\n" }, "Nkosazana Dlamini-Zuma": { "first_paragraph": "Nkosazana Dlamini-Zuma (d. 27 Ocak 1949, Natal, Güney Afrika Cumhuriyeti), Güney Afrikalı siyasetçidir. Dlamini-Zuma 2012-2017 yılları arasında Afrika Birliği Komisyonu Başkanlığı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Emine Çolak": { "first_paragraph": "Emine Çolak (d. 9 Mart 1958), Temmuz 2015-Nisan 2016 tarihleri arasında Kalyoncu Hükûmeti'nde KKTC Dışişleri Bakanlığı yapmış Kıbrıslı Türk avukat.\n" }, "Erato Kozaku-Markullis": { "first_paragraph": "Erato Kozaku-Markullis (Yunanca: Ερατώ Κοζάκου-Μαρκουλλή d. 3 Ağustos 1949, Limasol), Kıbrıslı Rum diplomat, siyasetçi ve akademisyen. 2007-2008 ve 2011-2013 yılları arasında Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. Bunun yanında, Mart 2010'dan Ağustos 2011'e kadar İletişim ve Çalışma Bakanlığı görevinde bulundu.\n" }, "Eva-Maria Liimets": { "first_paragraph": "Eva-Maria Liimets (d. 31 Mayıs 1974)[1] Eston politikacı. Başbakan Kaja Kallas'ın kabinesinde dışişleri bakanı olarak görev yapıyor.[2][3] Ocak 2021 itibarıyla bağımsızdır, ancak kendisini aday gösteren Estonya Merkez Partisi'ni temsil etmektedir.[4]\n" }, "Karin Kneissl": { "first_paragraph": "Karin Kneissl (d. 18 Ocak 1965), Avusturyalı bir diplomat, gazeteci ve bağımsız siyasetçi. 2017-2019 yılları arasında Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Şansölye Sebastian Kurz tarafından kendisine teklif edilen hükûmet pozisyonunu üstlenmeden önce Orta Doğu konusunda uzman ve öğretim görevlisiydi.\n" }, "Lindiwe Sisulu": { "first_paragraph": "Lindiwe Nonceba Sisulu (d. 10 Mayıs 1954, Johannesburg) Güney Afrikalı bakandır.\n" }, "Maite Nkoana-Mashabane": { "first_paragraph": "Maite Emily Nkoana-Mashabane (d. 30 Eylül 1963, Ga-Makanye, Limpopo (Güney Afrika Cumhuriyeti ili)) Güney Afrikalı bakan.\n" }, "Marija Pejčinović Burić": { "first_paragraph": "Marija Pejčinović Burić (d. 9 Nisan 1963)[1] merkez sağ Hırvat Demokrat Birliği partisinden Hırvat politikacı. 19 Haziran 2017 - 19 Temmuz 2019 tarihleri arasında Hırvatistan'ın 14. Dışişleri ve Avrupa İşleri Bakanı ve Hırvatistan Başbakan yardımcısı (Martina Dalić, Damir Krstičević ve Predrag Štromar ile birlikte) olarak çalıştı. Kolinda Grabar-Kitarović ve Vesna Pusić'in ardından dışişleri bakanlığı görevini sürdüren üçüncü kadındır. Pejčinović Burić Altıncı Meclisi sırasında daha önce Parlamento Üyesi olarak görev yapmıştı (2008-2011). Burić, 6. seçim bölgesini temsil etmektedir.\n" }, "Naledi Pandor": { "first_paragraph": "Grace Naledi Mandisa Pandor Matthews (d. 7 Aralık 1953, Durban) Güney Afrikalı eğitimci ve siyasetçidir.\n" }, "Ngozi Okonjo-Iweala": { "first_paragraph": "Ngozi Okonjo-Iweala (13 Haziran 1954), Nijeryalı ekonomist, politikacı.\n" }, "Sandra Kalniete": { "first_paragraph": "Sandra Kalniete (d. 22 Aralık 1952) Letonyalı bir politikacı, yazar, diplomat ve bağımsızlık hareketi lideridir. 2002-2004 Letonya Dışişleri Bakanı ve 2004'te Avrupa Tarım, Kırsal Kalkınma ve Balıkçılık Komiseri olarak görev yaptı. 2009 yılından bu yana Avrupa Halk Partisi'nde Avrupa Parlamentosu (MEP) üyesi olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Claudette Werleigh": { "first_paragraph": "Claudette Werleigh (d. 26 Eylül 1946),[1] Haitili siyasetçi. 7 Kasım 1995 ve 6 Mart 1996 tarihleri arasında Haiti Başbakanıydı. Haiti'nin ilk kadın Başbakanı oldu.[2]\n" }, "Elisabeth Gehrer": { "first_paragraph": "Elisabeth Gehrer (d.11 Mayıs 1942, Viyana) Avusturyalı siyasetçi.\n" }, "Kamla Persad-Bissessar": { "first_paragraph": "Kamla Persad-Bissessar (d. 22 Nisan 1952[1], Siparia), Trinidad ve Tobagolu hukukçu, eğitimci ve siyasetçi. Persad-Bissessar, Karayipler ülkesi Trinidad ve Tobago'da 26 Mayıs 2010 tarihinde başbakan olarak yemin ederek ülkenin ilk kadın başbakanı oldu ve bu görevi 2015 yılına kadar sürdürdü..[2][3]\n" }, "Kristin Halvorsen": { "first_paragraph": "Kristin Halvorsen 2 Eylül 1960 günü Horten, Vestfold'da doğan Norveçli sosyalist politikacı. 1997-2012 yılları arasında Sosyalist Sol Parti'nin başkanlığını yürütmüştür. İkinci Stoltenberg Kabinesi'nin 2005-2009 yıllarında Maliye Bakanı olmuş daha sonra Eğitim ve Bilim Bakanı olarak görev yapmıştır. \n5 Ocak 2007 günü İsrail'in Filistinlilere saldırısını protesto etmek için Norveçlileri İsrail ürünlerini boykota çağırarak ve Danimarka'da yayınlanan Muhammed'e hakaret içeren karikatürleri protesto etmek için Norveç'te düzenlenen yürüyüşe katılarak Müslümanların sevgisini kazanmıştır.\n" }, "Margrethe Vestager": { "first_paragraph": "Margrethe Vestager (d. 13 Nisan 1968, Glostrup), Danimarkalı siyasetçi, eski bakan, 2014 yılı itibarıyla Avrupa Komiseri.[1]\n" }, "Valeria Fedeli": { "first_paragraph": "Valeria Fedeli (d. 29 Temmuz 1949, Treviglio) İtalyan kadın siyasetçi, sendikacı.\n" }, "Yordanka Fandıkova": { "first_paragraph": "Yordanka Asenova Fandıkova (Bulgarca: Йорданка Асенова Фандъкова, d. 12 Nisan 1962, Samokov, Bulgaristan), Bulgar siyasetçi. Sofya'nın ilk kadın belediye başkanıdır.\n" }, "Ayşe Dönmezer": { "first_paragraph": "Ayşe Dönmezer (d. 1956, Lefkoşa) Kıbrıslı Türk bürokrat, KKTC eski ekonomi bakanı.\n" }, "Carmen Alborch": { "first_paragraph": "Carmen Alborch Bataller (d. 31 Ekim 1947 –ö. 24 Ekim 2018), İspanyol siyasetçi, kadın hakları savunucusu ve yazardır. \n" }, "Audrey Azoulay": { "first_paragraph": "Audrey Azoulay (d. 4 Ağustos 1972), 2016'dan 2017'ye kadar Fransa'nın Kültür Bakanı olarak görev yapmış Fransız politikacıdır.[1] 10 Kasım 2017'de Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) Genel Direktörü olarak atandı ve örgütün ikinci kadın lideri oldu.[2]\n" }, "Françoise Nyssen": { "first_paragraph": "Françoise Nyssen (d. 9 Haziran 1951, Etterbeek) Fransız-Belçikalı yayıncı, Fransa kültür bakanı.\n" }, "Lena Adelsohn Liljeroth": { "first_paragraph": "Lena Elisabeth Adelsohn Liljeroth (d. 24 Kasım 1955), 2006-2014 yılları arasında Kültür ve Spor Bakanı olarak görev yapan İsveçli bir siyasetçidir.[1] Ilımlı Birlik Partisi'nin bir üyesi olarak, 2002'den 2014'e kadar Riksdag'da görev yaptı.\n" }, "Linda Cathrine Hofstad Helleland": { "first_paragraph": "Linda Cathrine Hofstad Helleland (d. 26 Ağustos 1977), Muhafazakâr Parti'nin 2020'den beri İlçeler ve Dijitalleşme Bakanı olarak görev yapan Norveçli bir siyasetçidir.[1] Daha önce 2015-2018 yılları arasında Kültür Bakanı ve 2018-2019 yılları arasında Çocuk ve Eşitlik Bakanı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Nermin Neftçi": { "first_paragraph": "Hayriye Ayşe Nermin Neftçi[1] (1924, İstanbul, Türkiye - 20 Ağustos 2003, Bodrum), Türk siyasetçidir. Türkiye tarihindeki ilk kadın Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekili olan Neftçi, 20 Ağustos 2003 tarihinde kalp krizi nedeniyle öldü. 1974 ve 1975 yıllarında T.C. Kültür Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Rima Abdul Malak": { "first_paragraph": "Rima Abdul-Malak (d. 11 Şubat 1979, Beyrut) Fransız siyasetçi.\n" }, "Saara Kuugongelwa": { "first_paragraph": "Saara Kuugongelwa-Amadhila (d. 12 Ekim 1967), Namibyalı siyasetçi. Kuugongelwa, Afrika ülkesi Namibya'da 21 Mart 2015 tarihinden bu yana başbakan olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Yuriko Backes": { "first_paragraph": "Yuriko Backes (d. 22 Aralık 1970, Kobe, Japonya) Lüksemburglu kadın siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Eva Biaudet": { "first_paragraph": "Eva Biaudet (d. 27 Şubat 1961, Helsinki) Fin siyasetçidir. Azınlıklar için ombudsmanlık yapmıştır. İsveç kökenlidir. Finlandiya İsveçli Toplumun Partisi (Suomen ruotsalainen kansanpuolue - RKP) üyesidir. 1991 ila 2006 yılları arasında parlamentoda bulunmuştur. 2012 yılında partisinin başkan adayı olmuş, ilk turda % 2.7 oy alarak oylamayı 7. sırada tamamlamıştır.\n" }, "Livia Turco": { "first_paragraph": "Livia Turco (d. 13 Şubat 1955, Cuneo) İtalyan kadın siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Nora Berra": { "first_paragraph": "Nora Berra (d. 21 Ocak 1963, Lyon) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Agnès Pannier-Runacher": { "first_paragraph": "Agnès Pannier-Runacher (d. 19 Haziran 1974, Paris) Fransız siyasetçi ve yönetici.\n" }, "Cécile Manorohanta": { "first_paragraph": "Cécile Manorohanta (d. ?), Madagaskarlı siyasetçi. Manorohanta, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 2009 yılında birkaç gün geçici olarak başbakanlık makamında bulunmuştur. Manorohanto günümüz hükûmetinde İçişlerinden Sorumlu başbakan yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Manorohanta daha önce 2007 yılından 2009 yılına kadar da Savunma Bakanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Cynthia A. Pratt": { "first_paragraph": "Cynthia Alexandria \"Anne\" Pratt (5 Kasım 1945), 1 Eylül 2023'ten bu yana Bahamalar'ın 12. genel valisi olarak görev yapan Bahamalı bir politikacıdır.\n" }, "Annegret Kramp-Karrenbauer": { "first_paragraph": "Annegret Kramp-Karrenbauer (d. 9 Ağustos 1962), AKK olarak da tanınır,[1] Alman politikacı ve CDU Genel Sekreteri. 2011-2018 yılları arasında Saarland Eyaleti Başbakanı olarak görev yapan Karrenbauer, bu göreve gelen ilk kadındır. Şansölye Angela Merkel'in siyaseti bırakma kararının ardından bir sonraki Almanya Şansölyesi olmaya en yakın isimlerden birisi olarak gösterilmektedir.[2] 7 Aralık 2018 tarihinde düzenlenen CDU Parti Kongresi'nde 999 oyun 517'sini alarak (% 51,75) Friedrich Merz'i (482 oy - % 48,25) geçerek CDU Partisi lideri olmuştur. Böylelikle Almanya Şansölyesi Angela Merkel'in de halefi konumundadır. 17 Temmuz 2019 tarihinde Savunma Bakanı olarak atanmıştır.\n" }, "Margarita Robles": { "first_paragraph": "María Margarita Robles Fernández (d. 10 Kasım 1956, León), İspanyol yargıç ve siyasetçi. Mevcut Savunma Bakanı.\n" }, "María Dolores de Cospedal": { "first_paragraph": "María Dolores de Cospedal García (d. 13 Aralık 1965, Madrid) İspanyol siyasetçidir.\n" }, "Olivera Injac": { "first_paragraph": "Olivera Injac (Karadağ Kiril: Оливера Ињац; d. 1976, Podgorica) Karadağlı üniversite güvenlik profesörü ve 4 Aralık 2020'den bu yana Karadağ hükûmeti; Zdravko Krivokapić kabinesinde Savunma Bakanı olarak görev yapmaktadır. Sosyalist Demokrat Parti'den Predrag Bošković'in yerini aldı.[1][2]\n" }, "Penny Mordaunt": { "first_paragraph": "Penelope Mary Mordaunt (4 Mart 1973, Torquay, Devon Kontluğu), Muhafazakâr Parti üyesi İngiliz politikacı. Eylül 2022'den bu yana Avam Kamarası Lideri ve Birleşik Krallık Özel Konseyi Başkanı olarak görev yapmaktadır. Mordaunt, Birleşik Krallık'ın ilk kadın savunma bakanıdır.\n" }, "Rasa Juknevičienė": { "first_paragraph": "Rasa Juknevičienė (d. 26 Ocak 1958), 2019'dan beri Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapan Litvanyalı bir politikacı ve çocuk doktorudur . 2008-2012 yılları arasında Litvanya Savunma Bakanı olarak görev yaptı.[1] Merkez sağ Vatan Birliği üyesidir.\n" }, "Viola Amherd": { "first_paragraph": "Viola Amherd (d.7 Haziran 1962), 2019'dan beri İsviçre Federal Konseyi üyesi olarak görev yapan İsviçreli bir politikacı. Merkezin bir üyesi, Federal Savunma, Sivil Koruma ve Spor Bakanıdır. Amherd bu pozisyonda görev yapan ilk kadındır.[1]\n" }, "Laura Flessel-Colovic": { "first_paragraph": "Laura Flessel-Colovic (d. 6 Kasım 1971; Pointe-à-Pitre, Guadeloupe), Fransız eskrimci. 5 Olimpiyat madalyasıyla bu alandaki en başarılı Fransız kadın sporcu olan Flessel 2007'ye dek Levallois Sporting Club Escrime takımında yer almış; daha sonra Lagardère Paris Racing kulübü adına yarışmaya başlamıştır.[1]\n" }, "Olga Kefaloyanni": { "first_paragraph": "Olga Kefalogianni (d. 29 Nisan 1975) 2012-2015 yılları arasında Yunan Hükûmeti Turizm Bakanı olarak görev yapmış bir Yunan politikacıdır. Başbakan Antonis Samaras tarafından Haziran 2012'de bu göreve atandı. Yeni Demokrasi partisini temsil eden Parlamento üyesidir. 2007 ve 2009 genel seçimlerinde Girit vilayetinin Resmo şehrinden iki defa seçildi. 6 Mayıs 2012 seçimlerinde, Atina'nın önemli A Bölgesi seçim bölgesi için Parlamento Üyesi olarak seçildi. 17 Haziran 2012 seçimlerinde ve Ocak 2015 seçimlerinde tekrar seçildi. Olga Kefalogianni, eski bir bakan ve milletvekili olan Ioannis Kefalogiannis'in kızıdır. Yunan iş insanı Manos Pentheroudakis ile evlidir.\n" }, "Olivia Grégoire": { "first_paragraph": "Olivia Grégoire (d. 30 Eylül 1978, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Doris Bures": { "first_paragraph": "Doris Bures (d. 3 Ağustos 1962), Avusturyalı bir politikacı. Eylül 2014 yılından beri Avusturya Ulusal Konseyi başkanı olmuştur. Bures, Sozialdemokratische Partei Österreichs (SPÖ) üyesidir. Yenilik ve Teknoloji ve Kadın Bakanı ve Ulaştırma Bakanı olarak görev yaptı. Medya ve Kamu Hizmeti ve Ulusal Konseyi'nin bir üyesidir. Avusturya Cumhurbaşkanı Heinz Fischer'in görevi bırakmasından sonra, 8 Temmuz 2016 tarihinde seçimin galibi göreve başlayıncaya kadar geçici konumda bulunup Cumhurbaşkanı olarak görev yapılacaktır.[1]\n" }, "Halide Edib Adıvar": { "first_paragraph": "Halide Adıvar,[1] Osmanlıca: خالده اديب, (1884, İstanbul - 9 Ocak 1964, İstanbul), Türk yazar, siyasetçi, akademisyen ve öğretmen. Halide Onbaşı olarak da bilinir.\n" }, "Alev Dedegil": { "first_paragraph": "Alev Dedegil, (d. 21 Şubat 1958, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Aliye Coşar": { "first_paragraph": "Aliye Coşar (d. 22 Aralık 1976, Gelendost, Isparta), Türk avukat, siyasetçi.\n" }, "Aliye Timisi Ersever": { "first_paragraph": "Aliye Timisi Ersever (d. 25 Şubat 1963; Divriği, Sivas), Türk siyasetçi.\n" }, "Arzu Aydın": { "first_paragraph": "Arzu Aydın (d. 9 Ocak 1969, Bolu) Türk siyasetçidir.\n" }, "Asu Kaya": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Aşkın Asan": { "first_paragraph": "Aşkın Asan (d. 26 Kasım 1965, Trabzon), Türk politikacı ve Türkiye'nin Endonezya Büyükelçisi.\n" }, "Aycan İrmez": { "first_paragraph": "Aycan İrmez (d. 1985, Kütahya), Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 26. dönem Halkların Demokratik Partisi Şırnak milletvekilidir.\n" }, "Ayça Taşkent": { "first_paragraph": "Ayça Taşkent (d. 1959, Sakarya), siyasetçi.\n" }, "Ayhan Zeynep Tekin Börü": { "first_paragraph": "Ayhan Zeynep Tekin Börü (1950, Diyarbakır) Türk siyasetçi.[1]\n" }, "Ayla Akat Ata": { "first_paragraph": "Ayla Akat Ata (d. 16 Şubat 1976, Diyarbakır), TBMM 23. ve 24. dönem Barış ve Demokrasi Partisi Batman milletvekili, avukattır.\n" }, "Aylin Cesur": { "first_paragraph": "Aylin Cesur (d. 1970, Eskişehir), Türk siyasetçi ve doktor. Süleyman Demirel'in manevi kızı ve özel doktoru.[1]\n" }, "Aylin Nazlıaka": { "first_paragraph": "Aylin Nazlıaka (d. 3 Aralık 1968, Ankara), Türk iş insanı, siyasetçi. 2011, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekili olarak meclise giren Nazlıaka, Mayıs 2016 tarihinde CHP'den ihraç edilmiştir. 15 Eylül 2019 tarihinde parti meclisinin aldığı kararla CHP'ye geri dönmüştür. 9 Ağustos 2020'den bu yana CHP'nin Kadın Kolları Başkanıdır.\n" }, "Aylin Yaman": { "first_paragraph": "Aylin Yaman (d.1967, Ankara) Türk tıp doktoru, sağlık yöneticisi siyasetçi.\n" }, "Aysel Uğural": { "first_paragraph": "Aysel Uğural[1] (1935, Alaşehir, Manisa - 11 Aralık 2015[2]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Aysu Bankoğlu": { "first_paragraph": "Aysu Bankoğlu (1989, Bartın) Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 27 ve 28. dönem CHP Bartın milletvekilidir.[1]\n" }, "Ayşe Acar Başaran": { "first_paragraph": "Ayşe Acar Başaran (d. 2 Ekim 1985, Batman), Kürt asıllı Türk avukat ve siyasetçi. Haziran 2015, Kasım 2015 ve 2018 Türkiye genel seçimlerinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) Batman milletvekili olarak meclise girdi. Şubat 2020'deki 4. HDP Parti Konferansı'nda HDP Kadın Meclisi sözcülüğüne getirilmiştir.\n" }, "Ayşe Akbaş": { "first_paragraph": "Ayşe Akbaş (17 Mayıs 1971, Sındırgı, Balıkesir) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Balıkesir 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ayşe Doğan (1971 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Kasım 2015 – Tekirdağ\n" }, "Ayşe Eser Danışoğlu": { "first_paragraph": "Amsterdam Üniversitesi\n" }, "Ayşe Günel": { "first_paragraph": "Ayşe Günel (1900, Selanik - 19 Haziran 1988), Türk siyasetçi.\n" }, "Ayşe Keşir": { "first_paragraph": "Ayşe Keşir (d. 26 Aralık 1967, Düzce), Türk siyasetçi ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) milletvekili. Haziran 2015, Kasım 2015, 2018 ve 2023 Türkiye genel seçimlerinde AK Parti Düzce milletvekili olarak meclise giren Keşir, politikaya girmeden önce çeşitli sivil toplum kuruluşlarında yoksulluk, aile, kadın, gençler ve Türk Cumhuriyetleri üzerine çalışmalarda bulunmuştur.[1]\n" }, "Ayşe Nedret Akova": { "first_paragraph": "Ayşe Nedret Akova(d. 13 Aralık 1948, Burhaniye, Balıkesir), Türk siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Balıkesir 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ayşe Nur Bahçekapılı": { "first_paragraph": "Ayşe Nur Bahçekapılı (d. 26 Kasım 1954, Maçka, Trabzon), Türk siyasetçi. Adalet ve Kalkınma Partisi mensubu olan Bahçekapılı, TBMM 24. ve 26. dönem başkanvekilliği görevinde bulunmuştur.[1]\n" }, "Ayşe Sibel Ersoy": { "first_paragraph": "Ayşe Sibel Ersoy, (d. 1964, Ceyhan, Adana), eczacı ve siyasetçi\n" }, "Ayşe Sula Köseoğlu": { "first_paragraph": "Ayşe Sula Köseoğlu (d. 1 Eylül 1969, Trabzon), Türk avukat ve siyasetçidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi 25. dönem ve 26. dönem Trabzon milletvekili olan Ayşe Sula Köseoğlu siyaset yaşamını Adalet ve Kalkınma Partisi'nde sürdürmektedir.\n" }, "Ayşe Sürücü": { "first_paragraph": "Ayşe Sürücü (d. 1983, Viranşehir, Şanlıurfa), Türk iş insanı, siyasetçi. TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Şanlıurfa milletvekilidir.[1]\n" }, "Ayşe Şekibe İnsel": { "first_paragraph": "Ayşe Şekibe İnsel (Akkavuk)[not 1] (1886 – 29 Mart 1970), Türk siyasetçi\n" }, "Ayşe Sibel Yanıkömeroğlu": { "first_paragraph": "Ayşe Sibel Yanıkömeroğlu (d. 11 Mayıs 1966, Ankara), Türk politikacı, mühendis, yönetici ve 16 Ağustos 2018 tarihinden 1 Nisan 2022 tarihine kadar İYİ Parti Kadın Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı görevini sürdürmüştür. Halen Genel İdare Kurulu Üyesi olarak aktif siyasete devam etmektedir.[1] 2023 Türkiye genel seçimlerinde İYİ Parti'den İstanbul milletvekili seçildi.[2]\n" }, "Ayten Kordu": { "first_paragraph": "Ayten Kordu, (1971), Türk siyasetçi\n" }, "Bahire Bediş Morova Aydilek": { "first_paragraph": "Bahire Bediş Morova Aydilek (1897 - 10 Kasım 1938), kadınlara seçme-seçilme hakkı tanındığı 1935 yılında TBMM'ye giren 14 kadın milletvekilinden biridir.[1]\n" }, "Belgin Uygur": { "first_paragraph": "Belgin Uygur (d. 1977, Balıkesir), Türk avukat ve siyasetçi. TBMM 27 ve 28. dönem AK Parti Balıkesir milletvekilidir.[1]\n" }, "Benal Nevzat Arıman": { "first_paragraph": "Benal Zübeyde Arıman[1] (1903, İzmir – 19 Temmuz 1990, İstanbul), Türk yazar, şair, siyasetçi.\n" }, "Besime Konca": { "first_paragraph": "Besime Konca (20 Şubat 1970), Türk siyasetçi. 2015 genel seçimleri ile Halkların Demokratik Partisi (HDP) Siirt milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde temsil etti. 2017 yılında hakkındaki kesinleşmiş hapis cezası sebebiyle milletvekilliği düşürüldü.\n" }, "Bihlun Tamaylıgil": { "first_paragraph": "Bihlun Tamaylıgil (15 Ekim 1966, İstanbul) Türk siyasetçi.\n" }, "Binnaz Toprak": { "first_paragraph": "Binnaz Toprak (d. 24 Mart 1942, Sivas), Türk akademisyen ve siyasetçi. 2011-2015 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yer aldı.\n" }, "Birgen Keleş": { "first_paragraph": "Birgen Keleş (18 Nisan 1939, Vezirköprü, Samsun, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Behice Boran": { "first_paragraph": "Behice Sadık Boran (1 Mayıs 1910, Bursa – ö. 10 Ekim 1987, Brüksel), Türkiye İşçi Partisinin son Genel Başkanı, siyasetçi, akademisyen ve sosyolog.\n" }, "Burcu Çelik Özkan": { "first_paragraph": "Kasım 2015 – Muş\n" }, "Burcu Köksal": { "first_paragraph": "Burcu Köksal (18 Ocak 1980), Türk avukat, siyasetçi. \n" }, "Cânân Aritman": { "first_paragraph": "Cânân Aritman[2] (evlilik öncesi soyadı Akçay; 1 Ocak 1950, Ankara - 7 Mayıs 2022, İzmir), Türk hekim ve siyasetçi. Cumhuriyet Halk Partisi 22. ve 23. Dönem İzmir Milletvekili.[3]\n" }, "Canan Candemir Çelik": { "first_paragraph": "Canan Candemir Çelik (d. 1 Ocak 1974, Oğuzeli), Türk siyasetçi.\n" }, "Canan Kalsın": { "first_paragraph": "Canan Kalsın, (6 Temmuz 1967, Elazığ) Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem AK Parti İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Candan Yüceer": { "first_paragraph": "Candan Yüceer (d. 4 Mayıs 1973, Ankara), Türk siyasetçidir. TBMM 24., 25., 26 ve 27. Dönem Tekirdağ Milletvekili.\n" }, "Ceyda Çetin Erenler": { "first_paragraph": "Ceyda Çetin Erenler (d. 1975, Kütahya), iş insanı, siyasetçi ve 27 dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Çağla Aktemur": { "first_paragraph": "Çağla Aktemur (d.14 Temmuz 1972, Çıldır, Ardahan), 23. dönem Ak Parti Şanlıurfa TBMM milletvekili, jeofizik mühendisi, iş insanı.\n" }, "Çağlar Demirel": { "first_paragraph": "Çağlar Demirel (d. 29 Temmuz 1969), Türk siyasetçi ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekili. Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde HDP Diyarbakır milletvekili olarak meclise girmiş, HDP grup başkan vekilliği yapmıştır.[1]\n" }, "Çiğdem Karaaslan": { "first_paragraph": "Çiğdem Karaaslan (d. 13 Ağustos 1979, Beyoğlu) Türk siyasetçi ve peyzaj mimarı.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Çiğdem Kılıçgün Uçar": { "first_paragraph": "Çiğdem Kılıçgün Uçar (d. 1976), Türk siyasetçidir. Yeşiller ve Sol Gelecek Partisinin eş genel başkanıdır.[1] 2023 Türkiye genel seçimlerinde partisinden İstanbul milletvekili seçilmiştir.[2]\n" }, "Çiğdem Koncagül": { "first_paragraph": "2023 – Tekirdağ\n" }, "Çiğdem Münevver Ökten": { "first_paragraph": "Çiğdem Münevver Ökten (d. 8 Haziran 1961, Mersin), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Mersin 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Çilem Küçükkeleş Öz": { "first_paragraph": "Çilem Küçükkeleş Öz (d. 1978, Sivas), Türk gazeteci ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Halkların Demokratik Partisi Mersin milletvekilidir.\n" }, "Zeynep Dağı": { "first_paragraph": "Zeynep Dağı (d. 20 Aralık 1964; Gölbaşı, Ankara), 23. dönem Ankara milletvekili, akademisyen, yazar.\n" }, "Deniz Depboylu": { "first_paragraph": "Deniz Depboylu (d. 7 Haziran 1968), Türk siyasetçi ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) milletvekili. Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde MHP Aydın milletvekili olarak meclise girdi.\n" }, "Derya Bakbak": { "first_paragraph": "Derya Bakbak (d. 1972, Gaziantep), Türk siyasetçi.\n" }, "Derya Yanık": { "first_paragraph": "Derya Yanık (d. 30 Mayıs 1972, Kadirli) Türk avukat ve siyasetçi. Eski Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanıdır.\n" }, "Didem Engin": { "first_paragraph": "Didem Engin (d. 13 Haziran 1977, Ankara), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 26. dönem Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Dilan Kunt Ayan": { "first_paragraph": "Dilan Kunt Ayan (d. 1989, Viranşehir) Türk avukat, kadın hakları aktivisti ve siyasetçidir.\n" }, "Dilek Akagün Yılmaz": { "first_paragraph": "Dilek Akagün Yılmaz (d. 11 Şubat 1963 Külköy, Karahallı, Uşak), Türk avukat ve siyasetçidir. \n" }, "Dilek Öcalan": { "first_paragraph": "Dilek Öcalan (d. 3 Ekim 1987; Halfeti, Şanlıurfa), Türk siyasetçi.\n" }, "Edibe Sayar": { "first_paragraph": "Edibe Sayar (d. 1912, Safranbolu, Karabük) - (ö 24 Eylül 1970), Türk siyasetçi.\n" }, "Edibe Sözen": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Edibe Sözen (1961, Sivas), Türk iletişim bilimci ve siyasetçi.\n" }, "Edibe Şahin": { "first_paragraph": "Edibe Şahin, (d. 1960, Nazımiye, Tunceli), Kürt kökenli Türk siyasetçi.\n" }, "Elif Doğan Türkmen": { "first_paragraph": "Elif Doğan Türkmen (d. 1 Ocak 1962, Kırıkhan, Hatay), Türk siyasetçi.\n" }, "Elvan Işık Gezmiş": { "first_paragraph": "Elvan Işık Gezmiş (d. 23 Ekim 1974, Giresun), Türk eczacı, siyasetçi.\n" }, "Emel Gözükara Durmaz": { "first_paragraph": "Emel Gözükara Durmaz (d. 1975, Bursa), çevre mühendisi, siyasetçi. XXVIII. dönem TBMM'de Adalet ve Kalkınma Partisi Bursa milletvekilidir.\n" }, "Emine Ayna": { "first_paragraph": "Emine Ayna (d. 1 Temmuz 1968, Dicle, Diyarbakır), Zaza[1] politikacı, kapatılan Demokratik Toplum Partisi ve Demokratik Bölgeler Partisi eski eş başkanı. 12 Haziran 2011 tarihinde yapılan 24. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde BDP'nin desteklediği bağımsız aday olarak Diyarbakır'dan aday olmuş ve seçilmiştir.\n" }, "Emine Beyza Üstün": { "first_paragraph": "Emine Beyza Üstün (d. 28 Ekim 1957, Eskişehir), Türk mühendis, siyasetçi ve TBMM 25. dönem Halkların Demokratik Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Emine Gülizar Emecan": { "first_paragraph": "Emine Gülizar Emecan (d. 1968, Antalya), iş insanı, siyasetçi ve 27. Dönem Cumhuriyet Halk Partisi milletvekilidir.\n" }, "Emine Nur Günay": { "first_paragraph": "Emine Nur Günay (d. 13 Ağustos 1962, Eskişehir) Türk ekonomist ve siyasetçi.\n" }, "Emine Sare Aydın": { "first_paragraph": "Emine Sare Aydın (d. 1975, Zonguldak), akademisyen, siyasetçi ve 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Emine Ülker Tarhan": { "first_paragraph": "Emine Ülker Tarhan (d. 29 Kasım 1963; Tarsus, Mersin), Türk hakim ve siyasetçi.\n" }, "Emine Zeybek": { "first_paragraph": "Emine Zeybek (d. 1967, Of, Trabzon) Türk siyasetçi ve avukat.\n" }, "Esma Nayman": { "first_paragraph": "Fatma Esma Nayman (1899, İstanbul – 16 Aralık 1967), Türk siyasetçi.[1]\n" }, "Fakihe Öymen": { "first_paragraph": "Fakihe Öymen, (1900, İşkodra - 6 Nisan 1983, Ankara[1]), Türk eğitimci ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kadın milletvekillerindendir. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin V., VI., VII., VIII. dönemlerinde İstanbul ve Ankara milletvekilliği görevlerinde bulundu.\n" }, "Fatma Benli": { "first_paragraph": "Fatma Benli Yalçın (d. 1982, İstanbul), Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 26. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Fatma Gaye Yiğit": { "first_paragraph": "Fatma Gaye Yiğit (d. 1988, Niksar, Tokat), Türk tarihçi, siyasetçi ve TBMM 25. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Fatma Kaplan Hürriyet": { "first_paragraph": "Fatma Kaplan Hürriyet (d. 20 Mart 1982, Çerkezköy, Tekirdağ), Türk politikacı. 31 Mart 2019 seçimlerinde İzmit belediye başkanı seçilmiştir.\n" }, "Fatma Kurtulan": { "first_paragraph": "Fatma Kurtulan (d. 1 Mart 1964, Kahramanmaraş-Pazarcık, Türkiye), Türk siyasetçidir. TBMM 23. dönem Van milletvekillerindendir. 2007 Türkiye genel seçimlerinde bağımsız aday oldu, seçildikten sonra ise DTP'ye katıldı. DTP'nin kapatılması ile diğer DTP'liler gibi BDP'ye katılmıştır.\n" }, "Fatma Mihriban Erden": { "first_paragraph": "Fatma Mihriban Erden (1917, Denizli - 24 Kasım 2004), Türk siyasetçi.\n" }, "Fatma Öncü": { "first_paragraph": "Fatma Öncü (d. 19 Şubat 1976[1], Erzurum), Türk avukat, siyasetçi.\n" }, "Fatma Salman": { "first_paragraph": "Fatma Salman (d. 10 Ekim 1970; Doğubayazıt, Ağrı), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fatma Şakir Memik": { "first_paragraph": "Fatma Şakir Memik (1903-1991) Türk tıp doktoru ve siyasetçi.\n" }, "Fatoş Gürkan": { "first_paragraph": "Fatoş Gürkan, (d. 1 Ocak 1966, Çevlik, Karaisalı, Adana, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fazilet Dağcı Çığlık": { "first_paragraph": "Fazilet Dağcı Çığlık (d. 1973, İspir, Erzurum), Türk siyasetçi.\n" }, "Feleknas Uca": { "first_paragraph": "Feleknas Uca (d. 17 Eylül 1976),[1] Yezidi asıllı Türk siyasetçidir.[2] 1999'dan 2009'a kadar Almanya'dan Avrupa Parlamentosu üyesiydi ve Die Linke'de görev yaptı. Feleknas Uca, Ocak 2005 Irak parlamento seçimlerine kadar dünyanın tek Yezidi parlamenteriydi. Haziran 2015'te Diyarbakır'dan milletvekili seçildi.[3]\n" }, "Ferruh Güpgüp": { "first_paragraph": "Ferruha Güpgüp[1] (1891, Kayseri – 18 Nisan 1951), Türk siyasetçi.[2]\n" }, "Figen Yüksekdağ": { "first_paragraph": "Figen Yüksekdağ Şenoğlu (19 Aralık 1971, Adana) Türk gazeteci ve siyasetçi. 2014-2017 yılları arasında Halkların Demokratik Partisi eşbaşkanı olarak görev aldı. Ayrıca Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne Van'dan seçilerek, 25. ve 26. dönemlerde milletvekili olarak görev yaptı.\n" }, "Filiz Kerestecioğlu": { "first_paragraph": "Filiz Kerestecioğlu Demir (d. 31 Ocak 1961, Gölcük) Türk hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Gamze Akkuş İlgezdi": { "first_paragraph": "Gamze Akkuş İlgezdi (d. 1969, İstanbul) Türk hekim ve siyasetçi.\n" }, "Gamze Taşcıer": { "first_paragraph": "Gamze Taşcıer, (10 Aralık 1982, Ankara) Türk siyasetçi, eczacı.\n" }, "Gaye Usluer": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Gencay Gürün": { "first_paragraph": "Şekibe Gençay Gürün[1] (1932; Üsküdar, İstanbul - 19 Ocak 1978, İstanbul), Türk tiyatro yönetmeni, çevirmen.\n" }, "Gökcen Özdoğan Enç": { "first_paragraph": "Gökcen Özdoğan Enç (d. 16 Mart 1976), Türk siyasetçi.\n" }, "Gökçe Gökçen": { "first_paragraph": "Gökçe Gökçen (24 Eylül 1991) Türk hukukçu ve siyasetçi. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcısı.[4]\n" }, "Göksel Kalaycıoğlu": { "first_paragraph": "Göksel Kalaycıoğlu (d. 1936, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Gönül Bekin Şahkulubey": { "first_paragraph": "Gönül Bekin Şahkulubey (d. 18 Haziran 1970, Mardin), Türk siyasetçi.\n" }, "Gülay Dalyan": { "first_paragraph": "Gülay Dalyan (d. 1 Haziran 1962, İstanbul), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Gülay Samancı": { "first_paragraph": "Av. Gülay Samancı (d. 25 Şubat 1977, Drammen, Norveç), Türk avukat ve Türkiye Büyük Millet Meclisi 24. 27. dönem Konya milletvekili seçilmiştir. TBMM Adalet Komisyonu Sözcüsü olarak görevini sürdürmektedir.[1]\n" }, "Gülay Yedekci": { "first_paragraph": "Gülay Yedekci (d. 1976, İstanbul), Türk siyasetçi ve mimar.\n" }, "Güldal Mumcu": { "first_paragraph": "Şükran Güldal Mumcu[1][2] (d. 20 Eylül 1951, Denizli), Türk siyasetçidir.\n" }, "Güldal Okuducu": { "first_paragraph": "Güldal Okuducu (d. 1958) Türk siyasetçi ve yazar.[1]\n" }, "Birgül Ayman Güler": { "first_paragraph": "Birgül Ayman Güler (1 Haziran 1961, Bergama), Boşnak[1][2][3] asıllı Türk akademisyen, yazar ve siyasetçi.\n" }, "Gülizar Biçer Karaca": { "first_paragraph": "Gülizar Biçer Karaca (d. 20 Eylül 1967, Denizli) Türk siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Gülser Yıldırım": { "first_paragraph": "Gülser Yıldırım (d. 1963, Nusaybin, Mardin), 24. ve 25. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Mardin milletvekilidir.\n" }, "Gülsün Bilgehan": { "first_paragraph": "Ayşe Gülsün Bilgehan (d. 25 Şubat 1957, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Gülşen Orhan": { "first_paragraph": "Gülşen Orhan (d. 12 Aralık 1970, Bahçesaray, Van), Türk siyasetçi.\n" }, "Gülüstan Kılıç Koçyiğit": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hacer Dicle": { "first_paragraph": "Hacer Dicle (d. 1902, Taşköprü, Kastamonu) - (ö. 18 Nisan 1966), Türk siyasetçi.\n" }, "Hamide Sürücü": { "first_paragraph": "Hamide Sürücü (d. 1980, Birecik, Şanlıurfa), Türk siyasetçi ve TBMM 25. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Hasene Ilgaz": { "first_paragraph": "Hasene Ilgaz (d. 1902, İstanbul - ö. 3 Mayıs 2000), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hatı Çırpan": { "first_paragraph": "Hatı Çırpan (Satı Kadın; d. 1890 - ö. 21 Mart 1956)[1], Türk siyasetçi.\n" }, "Hatice Ayseli Göksoy": { "first_paragraph": "Hatice Ayseli Göksoy (d. 1935, İstanbul, Türkiye), Türk siyasetçi ve ressam.\n" }, "Hatice Dudu Özkal": { "first_paragraph": "Hatice Dudu Özkal (d. 13 Eylül 1966), Türk ilahiyatçı, siyasetçi ve eski milletvekili. 1 Kasım 2015 - 24 Haziran 2018 tarihleri arasında milletvekiliği yapmıştır.\n" }, "Hatice Özgener": { "first_paragraph": "Hatice Özgener (1865, Selanik – 21 Şubat 1940, İzmit), Türk öğretmen, siyasetçi.\n" }, "Huriye Öniz Baha": { "first_paragraph": "Huriye Baha Hafiz Öniz (1887 İstanbul – 2 Kasım 1950, İstanbul), Türk eğitimci, siyasetçi, yazar.\n" }, "Hüda Kaya": { "first_paragraph": "Hüda Kaya (9 Ekim 1960, İstanbul), Türk yazar, aktivist ve siyasetçidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi 25., 26. ve 27. Dönem HDP İstanbul Milletvekilidir. IMWU (Uluslararası Müslüman Kadınlar Birliği) gibi birçok kadın organizasyonunda aktif olarak yer almaktadır.[1]\n" }, "Hülya Güven": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Hülya Güven, (d. 13 Aralık 1951, Isparta) Türk hekim, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Hülya Nergis": { "first_paragraph": "Hülya Nergis (d. 1967, Pınarbaşı), avukat, siyasetçi, AK Parti 26. dönem Kayseri milletvekili.[1]\n" }, "Hüsnüye Erdoğan": { "first_paragraph": "Hüsnüye Erdoğan (d. 5 Mayıs 1965; Sarayönü, Konya); Türk siyasetçi, Tıp Doktoru ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) milletvekili. İlk defa Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri'nde meclise girmiştir.\n" }, "İlknur Denizli": { "first_paragraph": "İlknur Denizli (d. 12 Ekim 1964, İzmir), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi İzmir 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "İlknur İnceöz": { "first_paragraph": " İlknur İnceöz (d. 16 Ekim 1973; Aksaray, Türkiye), Türk siyasetçi ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) milletvekili. İlk kez 2007 Türkiye genel seçimlerinde AK Parti Aksaray milletvekili olarak seçilmiştir.\n" }, "İnanç Siraç Kara Ölmeztoprak": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Jale Nur Süllü": { "first_paragraph": "Jale Nur Süllü, (d. 13 Ekim 1962, Eskişehir) Türk siyasetçi.\n" }, "Gültan Kışanak": { "first_paragraph": "Gültan Kışanak (d. 15 Haziran 1961; Elazığ), Kürt gazeteci ve siyasetçi. Eski Diyarbakır Büyükşehir Belediye başkanı, eski Barış ve Demokrasi Partisi eşbaşkanı,[1] Türkiye Büyük Millet Meclisi 23. dönem Diyarbakır ve 24. dönem Siirt milletvekilidir.\n" }, "Kıznaz Türkeli": { "first_paragraph": "Kıznaz Türkeli (d. 1 Ocak 1962 Melekli, Iğdır), Azeri asıllı[1][2] Türk esnaf ve siyasetçidir. \n" }, "Lale Aytaman": { "first_paragraph": "Lale Aytaman (d. 11 Haziran 1944, İstanbul), Türk bürokrat ve siyasetçi. Türkiye'nin ilk kadın valisi olarak 1991-1995 yılları arasında Muğla'da görev yapmıştır.[1]\n" }, "Lale Karabıyık": { "first_paragraph": "Lale Karabıyık (d. 22 Ağustos 1965, Bilecik), Türk akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Leyla Birlik": { "first_paragraph": "Leyla Birlik, (3 Mart 1974, Derik) Türk siyasetçi. Birlik, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Şırnak milletvekili olarak 25. ve 26. dönemde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev aldı.\n" }, "Leyla Şahin Usta": { "first_paragraph": "Leyla Şahin Usta (d. 8 Mart 1973, İstanbul) Türk doktor ve siyasetçi.\n" }, "Leyla Yeniay Köseoğlu": { "first_paragraph": "Leyla Yeniay Köseoğlu (d. 1926, Beşiktaş, İstanbul - ö. 19 Mayıs 2002, Bodrum, Muğla), Türk siyasetçi.\n" }, "Lütfiye Selva Çam": { "first_paragraph": "Lütfiye Selva Çam (d. 5 Eylül 1970), Türk mühendis ve siyasetçi. 7 Haziran 2015 tarihinden beri Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) Ankara milletvekilidir.\n" }, "Mebrure Gönenç": { "first_paragraph": "Mebrure Gönenç (1900, İstanbul – 6 Aralık 1981, Ankara). Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kadın milletvekillerinden.[1]\n" }, "Meliha Ulaş": { "first_paragraph": "Ayşe Meliha Ulaş Ekeman (1901, Sinop – 17 Şubat 1942), Türk siyasetçi.[1]\n" }, "Melike Basmacı": { "first_paragraph": "Melike Basmacı (d. 17 Ocak 1978, Denizli) Türk İnşaat Mühendisi ve siyasetçi.\n" }, "Meral Danış Beştaş": { "first_paragraph": "Meral Danış Beştaş (5 Nisan 1967, Mazıdağı), Kürt hukukçu, politikacı, Halkların Demokratik Partisi Eş genel başkan yardımcısı. Yeşil Sol Parti 28. dönem Erzurum milletvekili.[1]\n" }, "Merve Kavakcı": { "first_paragraph": "Merve Safa Kavakcı (d. 19 Ağustos 1968, Ankara), Türk akademisyen, siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Mihri Pektaş": { "first_paragraph": "Mihri İffet Pektaş (d. 1895, Bursa – ö. 4 Temmuz 1979, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Mihrimah Belma Satır": { "first_paragraph": "Mihrimah Belma Satır (d. 20 Şubat 1961, Erzurum), Türk siyasetçi ve avukat.\n" }, "Mine Lök Beyaz": { "first_paragraph": "Mine Lök Beyaz, (d. 19 Ağustos 1973, Ankara) Türk mimar ve siyasetçi.\n" }, "Muallâ Akarca": { "first_paragraph": "Hatice Mualla Akarca[1] (d. 1918, Bursa - ö. 8 Ağustos 2008), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muammer Develi": { "first_paragraph": "Muammer Develi (d. 1896, İstanbul - ö. 27 Mayıs 1959), Türk siyasetçi.\n" }, "Muazzez Orhan": { "first_paragraph": "Muazzez Orhan (d. 1972, Başkale, Van), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Van milletvekilidir.\n" }, "Oya Akgönenç Muğisuddin": { "first_paragraph": "Oya Akgönenç Muğisuddin (d. 11 Ocak 1939, İzmir - ö. 17 Ekim 2018, Ankara), Türk öğretim üyesi ve siyasetçi.\n" }, "Müşerref Pervin Tuba Durgut": { "first_paragraph": "Müşerref Pervin Tuba Durgut (d. 1973, Rize), Türk eczacı, halk sağlığı uzmanı, siyasetçi ve 27. ve 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Müzeyyen Şevkin": { "first_paragraph": "Müzeyyen Şevkin (1961, Sucuzade, Adana), Türk siyasetçi.\n" }, "Nakiye Elgün": { "first_paragraph": "Nakiye Elgün (d. 1882, Rumelifeneri, Sarıyer, İstanbul – ö. 22 Mart 1954), Türk siyasetçi ve eğitimci.[1]\n" }, "Nazire Karakuş": { "first_paragraph": "Nazire Karakuş (d. 1947 Sındırgı, Türkiye), Türk siyasetçidir.[1]\n" }, "Nazlı Ilıcak": { "first_paragraph": "Ayşe Nazlı Ilıcak (d. 14 Kasım 1944, Ankara), Türk gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Nazlı Tlabar": { "first_paragraph": "Hatice Nazlı Tlabar (13 Eylül 1913, İstanbul - 22 Nisan 1971), Türk siyasetçi.\n" }, "Necla Arat": { "first_paragraph": "Necla Arat, (d. 5 Ocak 1940, İstanbul, Türkiye), Türk siyasetçi, akademisyen.\n" }, "Neclâ Tekinel": { "first_paragraph": "Arife Neclâ Tekinel (1921, İstanbul - 24 Eylül 2015, İstanbul) Türk siyasetçidir.\n" }, "Nejla Demir": { "first_paragraph": "Nejla Demir (d. 1988, Ağrı) Türk ziraat mühendisi, gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Neriman Elgin": { "first_paragraph": "Neriman Elgin, (d. 1921, Malatya) - (ö. 11 Mart 1994), Türk siyasetçi.\n" }, "Nermin Yıldırım Kara": { "first_paragraph": "Nermin Yıldırım Kara (d.1975, Hatay), Türk siyasetçi.\n" }, "Nesrin Baytok": { "first_paragraph": "Nesrin Baytok (d. 20 Nisan 1960; Tarsus, Mersin), Türk siyasetçi, TBMM 23. dönem milletvekili.\n" }, "Nesrin Nas": { "first_paragraph": "Nesrin Nas (d. 1958, Bünyan), Türk ekonomist, akademisyen ve eski siyasetçi. 2009 yılında kapanan Anavatan Partisi'nin (ANAP) 5. genel başkanı ve TBMM 21'inci dönem ANAP İstanbul milletvekili.\n" }, "Nevin Gaye Erbatur": { "first_paragraph": "Nevingaye Erbatur[1] (d. 22 Temmuz 1950, Kocamustafapaşa), 22. Dönem ve 23. Dönem CHP Adana milletvekilidir. Hacettepe Üniversitesi Kimya Fakültesi'nden mezun oldu ve aynı fakülteden doktorasını aldı. Kimya Yüksek Mühendisi ve Öğretim Üyesidir. İngiltere 'de University of Aston ve ABD'de Colorado State University 'de araştırmacılık yaptı. Çukurova Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kurucu Öğretim Üyesi ve Kimya Bölüm Başkanı, Çukurova Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma Merkezi Kurucu Müdürüdür. Rotary International'in \"The Jean Harris Award\" uluslararası ödülünü almıştır. AB Uyum Komisyonu üyesi ve Parlamentolar Arası Birlik (PAB) Türk Grubu Başkan Yardımcısıdır. Evli ve bir çocuk annesidir. İngilizce bilir.\n" }, "Nevin Taşlıçay": { "first_paragraph": "Nevin Taşlıçay (d. 1974, Kırşehir); Türk eczacı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem MHP Ankara milletvekilidir.[1]\n" }, "Nilgün Ök": { "first_paragraph": "Nilgün Ök (d. 1976, Denizli) Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Nimet Özdemir": { "first_paragraph": "Nimet Özdemir (d. 1970, Develi, Kayseri) Türk iş insanı, girişimci ve siyasetçi.\n" }, "Nur Serter": { "first_paragraph": "Fatma Nur Serter (d. 10 Kasım 1948, İstanbul), Türk ekonomist ve siyasetçi.\n" }, "Nurcan Dalbudak": { "first_paragraph": "Nurcan Dalbudak (d. 7 Mart 1979, Afyonkarahisar), Türk siyasetçi.\n" }, "Nurdan Şanlı": { "first_paragraph": " Nurdan Şanlı (d.10 Eylül 1954) AK Parti Ankara Milletvekili.\n" }, "Nurhayat Altaca Kayışoğlu": { "first_paragraph": "Nurhayat Altaca Kayışoğlu (d. 1978, Pertek) Türk avukat ve siyasetçi. TBMM 25, 26, 27 ve 28. dönem CHP Bursa milletvekilidir.[1]\n" }, "Nuriye Pınar": { "first_paragraph": "Nuriye Ferhan Erdem[1] (d. 1914, İstanbul - ö. 30 Eylül 2006), Türk jeolog, siyasetçi.\n" }, "Nursel Aydoğan": { "first_paragraph": "Nursel Aydoğan (Tükel) (17 Kasım 1958, Bursa), Türk siyasetçi. 2011-2017 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi 24., 25. ve 26. dönem Diyarbakır milletveki olarak görev aldı.[1]\n" }, "Nursel Reyhanlıoğlu": { "first_paragraph": "Nursel Reyhanlıoğlu (d. 3 Mart 1968), Türk eczacı ve siyasetçidir.\n" }, "Nursuna Memecan": { "first_paragraph": "Mesude Nursuna Memecan (d. 23 Temmuz 1957, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Oya Araslı": { "first_paragraph": "Oya Araslı (d. 1943 Bursa Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Oya Eronat": { "first_paragraph": "Oya Eronat (d. 19 Ocak 1962, Diyarbakır), Türk siyasetçi ve inşaat mühendisi. TBMM 24 ve 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Diyarbakır milletvekilidir.[1]\n" }, "Oya Tekin": { "first_paragraph": "Oya Tekin (d. 17 Aralık 1966; Tarsus, Mersin), avukat, siyasetçi.\n" }, "Özlem Babadağ": { "first_paragraph": "Özlem Babadağ (d. 30 Ağustos 1971, Çorlu, Tekirdağ), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Tekirdağ 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "David Akers-Jones": { "first_paragraph": "Sir David Akers-Jones KBE (Çince: 鍾逸傑 爵士, 14 Nisan 1927; Worthing, Sussex, İngiltere - 30 Eylül 2019; Hong Kong), Eski İngiliz sömürge yönetimi idarecisi.[1][2]\n" }, "Alan Hurst (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Alan Arthur Hurst (d. 2 Eylül 1945 –ö. 31 Ocak 2023)[1], İngiliz siyasetçi.\n" }, "Anthony Eden": { "first_paragraph": "Robert Anthony Eden (12 Haziran 1897 – 14 Ocak 1977), Büyük Britanyalı İngiliz siyasetçi, II. Dünya Savaşı yıllarında dışişleri bakanı, 1955-1957 arası başbakan olarak görev yaptı.\n" }, "Robert Armstrong, Baron Armstrong of Ilminster": { "first_paragraph": "Robert Temple Armstrong, Baron Armstrong Ilminster, \"GCB\", \"CVO\" (30 Mart 1927 - 3 Nisan 2020), İngiliz soylu ve eski siyasetçi. 1978'den 2020 yılında ölümüne kadar Avam Kamarası üyesiydi. 1970-1975 yılları arasında Başbakan'ın Özel Sekreteri oldu. 1978 yılında şövalyelik unvanı aldı. 1979'dan 1987'ye kadar eski İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher'ın yanında Kabine Sekreteri olarak hazır bulunmuştur.[1]\n" }, "Joe Ashton": { "first_paragraph": "Joseph William Ashton \"OBE\" (9 Ekim 1933 - 30 Mart 2020), İngiliz siyasetçi.[1]\n" }, "Bernard Atha": { "first_paragraph": "Bernard Peter Atha CBE (d. 27 Ağustos 1928 - ö. 22 Ekim 2022), İngiliz siyasetçi ve aktör. Leeds Belediye Başkanı olarak görev yapmıştır. Ayrıca Batı Yorkshire bölgesinde sanat ile spor faaliyetlerinin gelişmesinde pay sahibi olup birçok sinema filminde rol almıştır.\n" }, "Betty Boothroyd": { "first_paragraph": "Betty Boothroyd, Barones Boothroyd \"OM\", \"PC\" (d. 8 Ekim 1929 – ö. 26 Şubat 2023), İngiliz eski dansçı, yazar ve siyasetçi.[3][4][5]\n" }, "Bill Olner": { "first_paragraph": "William John Olner (9 Mayıs 1942 - 18 Mayıs 2020), İngiliz politikacı.\n" }, "Clement Attlee": { "first_paragraph": "Clement Richard Attlee (d. 3 Ocak 1883 - ö. 8 Ekim 1967), Britanyalı siyasetçi. İşçi Partisi lideri (1935–55) ve Britanya Başbakanı (1945–51).\n" }, "Cyril Wyche": { "first_paragraph": "Sir Cyril Wyche (d.1632 - ö. 1707)[1] İngiliz avukat ve siyasetçi. 1683 - 1684 yıllarında Royal Society Başkanlığı yapmıştır.\n" }, "George Grenville": { "first_paragraph": "George Grenville (14 Ekim 1712 - 13 Kasım 1770), 1763 ile 1765 yılları arasında başbakanlık yapmış olan Britanyalı politikacı.\n" }, "Charles Grey": { "first_paragraph": "Charles Grey (d. 13 Mart 1764 - ö. 17 Temmuz 1845), Vikont Howick olarak da bilinen Britanyalı siyasetçi, 1830 ile 1834 yılları arasında Britanya başbakanı.\n" }, "Halford John Mackinder": { "first_paragraph": "Halford John Mackinder (15 Şubat 1861 – 6 Mart 1947) İngiliz coğrafyacı, akademisyen ve politikacı.\n" }, "Harold Wilson": { "first_paragraph": "James Harold Wilson (11 Mart 1916, Huddersfield - 24 Mayıs 1995), Britanyalı İşçi partili siyasetçi ve 3 dönem Birleşik Krallık Başbakanı.\n" }, "Edward Heath": { "first_paragraph": "Edward Richard George Heath, (d. 9 Temmuz 1916 - ö. 17 Temmuz 2005) İngiliz siyasetçi ve 1970 ve 1974 arası Birleşik Krallık Başbakanı.[1]\n" }, "Henry Plumb (Plumb Baronu)": { "first_paragraph": "Charles Henry Plumb, Baron Plumb, \"DL\" (d. 27 Mart 1925 - ö. 15 Nisan 2022), İngiliz çiftçi ve siyasetçi.[4][5][6]\n" }, "James Burrow": { "first_paragraph": "Sir James Burrow (d.28 Kasım 1701 - ö.5 Kasım 1782 Starborough Kalesi, Lingfield, Surrey), Londra Inner Temple hukuk raportörü ve Royal Society başkan yardımcısı. 1773 yılında şövalye ilan edilmiş, iki defa kısa süreyle de olsa başkanlık görevini yürütmüştür.\n" }, "James Cleverly": { "first_paragraph": "James Spencer Cleverly (d. 4 Eylül 1969) İngiliz siyasetçi ve subay. 2022'den beri Birleşik Krallık Dışişleri Bakanlığı görevini yapmaktadır.[1] Muhafazakar Parti üyesidir ve 2015'ten beri Essex parlamentosunda Braintree milletvekili olarak görev yapmaktadır. Daha önce Temmuz-Eylül 2022 arasında Eğitim Bakanı, 2019-2020 yılları arasında Ben Elliot ile birlikte Muhafazakar Parti Eş Başkanı ve 2008-2016 yılları arasında Bexley ve Bromley için Londra Meclisi üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "James West": { "first_paragraph": "James West, (d. 2 Mayıs 1703 - 2 Temmuz 1772) İngiliz siyasetçi ve antika koleksiyoncusu.[1][2] 1768 ve 1772 yılları arasında Royal Society Konsey başkanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "John Major": { "first_paragraph": "John Major (d. 29 Mart 1943, Londra), İngiliz siyasetçi ve Birleşik Krallık başbakanı. 1990-1997 yılları arasına Muhafazakâr Parti Genel Başkanlığı ve Birleşik Krallık başbakanlığı yapmıştır. 1979-1990 yılları arasında Margaret Thatcher'ın kurmuş olduğu hükûmetlerde dışişleri bakanı ve maliye bakanı olarak, 2001 yılına kadar Birleşik Krallık Parlamentosu Huntingdon üyesi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Lord Toby Jug": { "first_paragraph": "Lord Toby Jug[1] (doğum adı: Brian Borthwick; 1965/1966 – 2 Mayıs 2019), İngiliz siyasetçidir.[2][3]\n" }, "Karen Lumley": { "first_paragraph": "Karen Elizabeth Lumley (d. 28 Mart 1964 –ö. 25 Mayıs 2023)[2], İngiliz siyasetçi.[3][4][5][6]\n" }, "Margaret McDonagh, Barones McDonagh": { "first_paragraph": "Margaret Josephine McDonagh, Barones McDonagh (d. 26 Haziran 1961 –ö. 24 Haziran 2023), İngiliz kadın siyasetçi.[1][2][3][4]\n" }, "Michael Martin": { "first_paragraph": "Michael John Martin, Springburn Baron Martin, Şablon:Postnom (d. 3 Temmuz 1945 – ö. 29 Nisan 2018), Britanyalı İşçi Partili siyasetçidir.\n1979'dan 2005'e kadar Glasgow Springburn (Birleşik Krallık Parlamentosu) için Parlamento Üyesi (MP) ve daha sonra 2009'a kadar Glasgow Kuzey Doğu (Birleşik Krallık Parlamentosu) delegesi olarak seçilmiştir. 2000'de Avam Kamarası Meclisi Başkanı olarak seçime kadar milletvekili ve 2009'da istifasına kadar dokuz yıl boyunca sözcü olarak görev yapmıştır.[1] Bir yıl sonra İngiltere Avam Kamarası üyeliğinden seçilmeyerek düşmüştür.[2]\n" }, "Nigel Lawson (Blaby Lordu Lawson)": { "first_paragraph": "Nigel Lawson (Blaby Lordu Lawson) PC (d. 11 Mart 1932 - ö. 3 Nisan 2023), İngiliz muhafazakar siyasetçi, gazeteci ve yemek kitabı yazarı. \n" }, "Paddy Ashdown": { "first_paragraph": "Paddy Ashdown ya da Baron Ashdown (d. 27 Şubat 1941; Yeni Delhi; ö. 22 Aralık 2018), İngilliz siyasetçi ve diplomat.\n" }, "George Robertson": { "first_paragraph": "George Islay MacNeill Robertson, Baron Robertson of Port Ellen, KT, GCMG, FRSA, FRSE, PC (d. 12 Nisan 1946), Britanyalı siyasetçi. Ekim 1999'dan Ocak 2004'e kadar NATO'nun 10. Genel Sekreteri olmuştur. Daha öncesinde kendi ülkesinde Savunma Bakanlığı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Sally Greengross, Greengross Baronesi": { "first_paragraph": "Sally Ralea Greengross, Greengross Baronesi, OBE (önceki soyadı: Rosengarten; d. 29 Haziran 1935 – ö. 23 Haziran 2022), İngiliz kadın siyasetçi.[1][2]\n" }, "Michael Shaw, Baron Shaw of Northstead": { "first_paragraph": "Northstead Baronu, Michael Norman Shaw (d. 9 Ekim 1920 – ö. 8 Ocak 2021), İngiliz siyasetçi.\n" }, "Thomas Elwood (milletvekili)": { "first_paragraph": "Thomas Elwood (ö. 1612), İngiliz politikacıdır.\n" }, "Şablon:İskoç-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki İskoç siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Arthur Henderson": { "first_paragraph": "Arthur Henderson (13 Eylül 1863, Glasgow - 20 Ekim 1935, Londra), Britanyalı siyasetçidir. Britanya İşçi Partisi'ni örgütleyen isimlerden biri olan Henderson, Haziran 1929-Ağustos 1931 tarihleri arasında dışişleri bakanlığı yapmış, 1934'te Nobel Barış Ödülü'nü almıştır.\n" }, "Cameron Buchanan": { "first_paragraph": "Cameron Roy Marchand Buchanan[1] (d. Eylül 1946 –ö. 25 Haziran 2023)[2], İskoç iş adamı ve siyasetçi.[3]\n" }, "Alex Fergusson": { "first_paragraph": "Sir Alexander Charles Onslow Fergusson (d. 8 Nisan 1949 – ö.31 Temmuz 2018), İskoç siyasetçidir.[1] 1999'dan 2016'ya kadar İskoç Muhafazakâr ve Birlikçi Partisi üyesi olarak İskoç Parlamentosu'nda hazır bulunmuştur.[2][3]\n2007'den 2011'e kadar İskoç Parlamentosu'nun üçüncü Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı.\n" }, "Nicola Sturgeon": { "first_paragraph": "Nicola Ferguson Sturgeon (d. 19 Temmuz 1970), İskoç siyasetçi. İskoçya'nın beşinci başbakanı. 2014-2023 yılları arasında İskoç Ulusal Partisi lideri olmuştur. 1999 yılından bu yana İskoç Parlamentosu üyesi olmuştur. İlk olarak 1999 yılından 2007 yılına kadar Glasgow seçim bölgesinin üyesi olarak ve 2007 yılından bu yana Glasgow Southside'dan üye olmuştur.\n" }, "Şablon:Kıbrıs Rumu siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Kıbrıs Rumu siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Yeoryos Grivas": { "first_paragraph": "Yeoryos Grivas (Yunanca: Γεώργιος Γρίβας, d. 23 Mayıs 1898,[1] İskele - ö. 27 Ocak 1974, Limasol), Kıbrıslı Yunan asker. EOKA örgütünün kurucusu ve lideridir.[2]\n" }, "Theofilos Yeoryadis": { "first_paragraph": "Teofilos Yorgiadis (d. 1957 - ö. 20 Ekim 1994, Lefkoşa), Kıbrıslı Rum politikacı.[1]\n" }, "Şablon:Kıbrıs Türkü siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Kıbrıs Türkü siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Ahmet Benli": { "first_paragraph": "Ahmet Yalçın Benli (d. 1957, Gönyeli), Kıbrıslı Türk siyasetçi, elektrik ve bilgisayar öğretmeni ve 25 Haziran 2006'dan beri Gönyeli Belediyesi başkanıdır.[1]\n" }, "Ahmet Mithat Berberoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Mithat Berberoğlu, Kıbrıs Türkü politikacı ve Cumhuriyetçi Türk Partisinin kurucusu.\n" }, "Cevdet Mirata": { "first_paragraph": "Cevdet Mirata, Kıbrıs Türkü siyasetçi; Lefkoşa Türk Belediyesi'nin ikinci Başkanı[1].\n" }, "Eşref Vaiz": { "first_paragraph": "Eşref Vaiz, Kıbrıs Türkü siyasetçi.\n" }, "Faiz Sucuoğlu": { "first_paragraph": "Faiz Sucuoğlu (d. 27 Ağustos 1961 Poli, Baf), 2021-2022 yılları arasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde başbakanlık yapmış Kıbrıs Türkü doktor ve siyasetçi.\n" }, "Fuat Celalettin": { "first_paragraph": "Fuat Celalettin, Kıbrıs Türkü siyasetçi; Lefkoşa Türk Belediyesi'nin üçüncü Başkanı.[1]\n" }, "Günay Caymaz": { "first_paragraph": "Günay Caymaz (d. 1943, Limasol) KKTC'li siyasetçi ve eğitimci.\n" }, "Hasan Büyükoğlu": { "first_paragraph": "Hasan Büyükoğlu (d. 20 Ocak 1970; Lefkoşa) Kıbrıslı Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Taçoy": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hasan Tosunoğlu": { "first_paragraph": "Hasan Tosunoğlu (d. 1969), Kıbrıs Türkü iş insanı ve siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Avkıran Alanlı": { "first_paragraph": "Hüseyin Avkıran Alanlı, (d. 1970, Larnaka, Kıbrıs ) Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "İlkay Kamil": { "first_paragraph": "İlkay Kamil, (d. 1944, Düzkaya Köyü, Limasol) KKTC'li siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "İsmail Bozkurt (siyasetçi)": { "first_paragraph": "1940 Kıbrıs Larnaka doğumlu siyasetçi, yazar ve devlet adamı. Larnaka'nın Boğaziçi Köyü'nde doğdu.\n" }, "Kemal Havalı": { "first_paragraph": "Kemal Havalı, Kıbrıs Türkü siyasetçi.\n" }, "Kenan Akın": { "first_paragraph": "Kenan Akın, (d. 20 Ocak 1953, Adana) Türkiye Cumhuriyeti kökenli KKTC siyasetçisi\n" }, "Mehmet Albayrak (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Albayrak (d. 1945, Baf) KKTC'li hekim ve siyasetçi.\n" }, "Mehmet Bayram": { "first_paragraph": "Mehmet Bayram, (d. 30 Ağustos 1944, Balalan) Kıbrıslı siyasetçi.\n" }, "Mehmet Ertuğruloğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Ertuğruloğlu (ö. 23 Temmuz 1976), Kıbrıslı Türk siyasetçi ve diplomat. 1960-1964 yılları arasında Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk Türkiye büyükelçisi olarak Ankara'da görev yaptı.[2][3] Türk Mukavemet Teşkilatı ile olan ilişkisi nedeniyle[2][3] 28 Ağustos 1964'te görevinden azledildi[4] ve yerine Ahmet Zaim getirildi.[5] Büyükelçilik görevinden önce Kıbrıs Türk Kültür Derneğinin genel başkanlığını üstlendi.[6][7] Profesör unvanı[8] da bulunan Ertuğruloğlu, 23 Temmuz 1976'da Ankara'da hayatını kaybetti.[9]\n" }, "Mustafa Gökmen": { "first_paragraph": "Mustafa Gökmen, (d. 1957, Uzuntarla, Çaykara, Trabzon[1]) Kıbrıs Türkü siyasetçi.\n" }, "Mustafa Lakadamyalı": { "first_paragraph": "Mustafa Lakadamyalı (d. 4 Nisan 1966, Lefkoşa) Kıbrıslı Türk diplomat.\n" }, "Naci Talat": { "first_paragraph": "Naci Talat Usar, Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Nazım Çavuşoğlu": { "first_paragraph": "Nazım Çavuşoğlu (d. 1965 Topçuköy) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti İçişleri ve Yerel Yönetimler Bakanı.\n" }, "Nazif Borman": { "first_paragraph": "Nazif Borman (d. 1940, Aydın Köyü, Baf) KKTC'li siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Ali Pilli": { "first_paragraph": "Ali Pilli (d. 1955, Falya; Baf), Kıbrıs Türkü hekim ve siyasetçi.\n" }, "Salih Coşar": { "first_paragraph": "Salih Coşar (d. 1938, Baf) Kıbrıs Türkü siyasetçi.\n" }, "Salih İzbul": { "first_paragraph": "Salih İzbul (d. 1957, Limasol) KKTC'li hekim ve siyasetçidir.\n" }, "Salih Miroğlu": { "first_paragraph": "Salih Miroğlu (d. 20 Ekim 1953, Kayakale, Limasol[1] - ö. 22 Kasım 2005, Gazimağusa) KKTC'li siyasetçi ve hekim.\n" }, "Tahsin Gözmen": { "first_paragraph": "Tahsin Gözmen, Kıbrıs Türkü siyasetçi; Lefkoşa Türk Belediyesi'nin ilk Başkanı[1].\n" }, "Zorlu Töre": { "first_paragraph": "Zorlu Töre, (d. 1956, Larnaka) Kıbrıslı Türk iş insanı, yüksek mühendis ve siyasetçi.\n" }, "Ortsbauernführer": { "first_paragraph": "Ortsbauernführer, Nazi döneminde gıda üretimini düzenlemek için kurulmuş bir devlet yapılanması olan Reichsnährstand'ın yapılanmasında en küçük birimin başıydı.[1]\n" }, "Otto von Bismarck": { "first_paragraph": "Otto von Bismarck (1 Nisan 1815 - 30 Temmuz 1898), 19. yüzyılda, bağları kuvvetli olmayan bir konfederasyon olan Almanya'nın birleşmesinde önemli rol oynayan ve Birleşik Almanya'nın ilk Şansölyesi olan Alman devlet adamıdır. Bismarck-Schönhausen Kontu ve Lauenburg Dükü olarak da anılan Otto von Bismarck, Yeni Almanya'yı kan ve demir politikasına göre kuracağını söylediği için kendisine Demir Şansölye[1] adı verilmiştir.\n" }, "Ems Telgrafı": { "first_paragraph": "Ems Telgrafı 1870-1871'deki Fransa-Prusya Savaşı'nın başlamasına sebep olan nottur.\n" }, "Kulturkampf": { "first_paragraph": "Kulturkampf (Türkçe: Kültür savaşı), Alman İmparatorluğu'nda 19. yüzyılın son çeyreğinde Katolikliğin toplumsal hayattaki etkisini kırmaya yönelik bir dizi devlet müdahalesi ve bunlara tepkilerden oluşan sürece verilen ad.\n" }, "Teminat Antlaşması (1887)": { "first_paragraph": "Teminat Antlaşması ya da Reasürans Antlaşması (Almanca: Rückversicherungsvertrag), 1887-1890 yılları arasında yürürlükte olan Alman İmparatorluğu ile Rusya İmparatorluğu arasında imzalanan ve o dönemde sadece Berlin ve Sankt-Peterburg'daki üst düzey yetkililerden oluşan az sayıda kişinin varlığını bildiği çok gizli antlaşmadır.\n" }, "Albert Bormann": { "first_paragraph": "Albert Bormann (d. 2 Eylül 1902 – 8 Nisan 1989), II. Dünya Savaşı sırasında Gruppenführer (Korgeneral) rütbesine yükselen bir Alman Nasyonal Sosyalist Sürücüler Kolordusu (NSKK) subayı idi. Bormann, Adolf Hitler'in yardımcısıydı ve Martin Bormann'ın küçük kardeşiydi.\n" }, "Fritz Darges": { "first_paragraph": "Fritz Darges (8 Şubat 1913 – 25 Ekim 2009), II. Dünya Savaşı sırasında Waffen SS'de bir Obersturmbannführer (Yarbay) idi.\n" }, "Nazi Partisi Şansölyeliği": { "first_paragraph": "Parti Şansölyeliği, 12 Mayıs 1941'de Alman Nazi Partisi'nin (NSDAP) genel merkezinin adıydı. Bu ofis daha önce Führer Yardımcısı'nın (Stab des Stellvertreters des Führers) Kurmay Başkanlığı olarak vardı, ancak Rudolf Hess'in Adolf Hitler'in izni olmadan bir barış anlaşması müzakere etmek amacıyla İskoçya'ya uçmasından sonra yeniden adlandırıldı. Hess, Hitler tarafından suçlandı, eski makamı feshedildi ve yerine Hess'in eski yardımcısı Martin Bormann altında yeni Parti Şansölyeliği kuruldu.\n" }, "Wilhelm Zander": { "first_paragraph": "Wilhelm Zander (d. 22 Nisan 1911 – ö. 27 Eylül 1974), II. Dünya Savaşı sırasında Martin Bormann'ın yardımcısıydı. 1974 yılında Münih'te öldü.\n" }, "Roland Freisler": { "first_paragraph": "Roland Freisler (1893 - 1945), Alman hukukçu, Nazi Almanyası'nın Adalet Bakanı ve müsteşarı.[1]\n" }, "Halk Mahkemesi (Almanya)": { "first_paragraph": "Halk Mahkemesi (Almanca: Volksgerichtshof), Nazi Almanyası'nda kurulan bir özel mahkemeydi.\n" }, "Hermann Göring": { "first_paragraph": "Hermann Wilhelm Göring (12 Ocak 1893; Rosenheim, Almanya - 15 Ekim 1946; Nürnberg, Almanya), Nasyonal Sosyalist Partinin ileri gelenlerinden Alman siyasetçi, Nazi Almanyası'nın hava kuvvetleri komutanı ve hüküm giymiş savaş suçlusudur. 1933'ten 1945'e kadar Almanya'yı yöneten Nazi Partisi'nin en güçlü isimlerinden biriydi.\n" }, "Carin Göring": { "first_paragraph": "Carin Axelina Hulda Göring (d. 21 Ekim 1888, Stockholm – ö. 17 Ekim 1931, Stockholm), Hermann Göring'in İsveçli ilk eşiydi.\n" }, "Carinhall": { "first_paragraph": "Carinhall Hermann Göring'in 1930'larda Berlin'in kuzeydoğusundaki Schorfheide Ormanı'nda, Großdöllner See ve Wuckersee gölleri arasında, Brandenburg'un kuzeyindeki büyük bir av arazisinde inşa edilen kır eviydi.\n" }, "Dört Yıllık Plan": { "first_paragraph": "Dört Yıllık Plan, 1936'da Nazi Almanya'sında Adolf Hitler tarafından başlatılan bir dizi ekonomik önlemdi. Hitler, Hermann Göring'i bu önlemlerden sorumlu tuttu ve onu, yetkisi Ekonomi Bakanı, Savunma Bakanı ve Tarım Bakanı da dahil olmak üzere çeşitli kabine bakanlıklarının görevlerini üstlenen bir Reich Tam Yetkilisi yaptı. Dört Yıllık Plan, Todt Örgütü ve Schutzstaffel (SS) ve Gestapo da dahil olmak üzere Alman polis güçlerinin Heinrich Himmler altında birleştirilmesi gibi planları içeren Hitler ve Nazi Partisi tarafından oluşturulan alternatif hükûmet yapısının bir parçasıydı.[1]\n" }, "Edda Göring": { "first_paragraph": "Edda Carin Wilhelmine Göring (d. 2 Haziran 1938 - ö. 21 Aralık 2018), aktris Emmy Göring ve Nazi Hermann Göring'in kızıdır.\n" }, "Albert Göring": { "first_paragraph": "Albert Günther Göring (9 Mart 1895, Friedenau - 20 Aralık 1966), Alman iş insanı ve Reichsmarschall Hermann Göring'in kardeşidir. Savaş sırasında muhaliflere ve Yahudilere yardım etmiştir.\n" }, "Emmy Göring": { "first_paragraph": "Emma Johanna Henny \"Emmy\" Göring (evlilik öncesi soyadı Sonnemann) (24 Mart 1893, Hamburg – 8 Haziran 1973, Münih), Alman aktris, sahne sanatçısı ve Luftwaffe Komutanı Hermann Göring'in ikinci eşi. Birçok devlet görevinde Adolf Hitler'in hostesi olarak görev yaptı ve bu nedenle \"Üçüncü Reich'in First Lady'si\" unvanıyla anıldı.[1]\n" }, "Göring Telgrafı": { "first_paragraph": "Göring Telgrafı, 23 Nisan 1945'te Adolf Hitler'in halefi Hermann Göring tarafından gönderilen ve çökmekte olan Üçüncü Reich'ın liderliğini üstlenmek için izin isteyen bir mesajdı. Telgraf, Hitler'in seçilmiş halefini görevden almasına ve yeni siyasi halefler Joseph Goebbels ve Karl Dönitz'in atanmasına neden oldu.\n" }, "Reinhard Heydrich": { "first_paragraph": "Reinhard Tristan Eugen Heydrich (7 Mart 1904, Halle - 4 Haziran 1942, Prag), Alman asker ve siyasetçi. SS-Obergruppenführer. Sicherheitspolizei (kısaca: SiPo, Güvenlik Polisi) ve Sicherheitsdienst (kısaca: SD, Güvenlik Teşkilatı)'nin birleşme sonucu kurulan Reichssicherheitshauptamt (kısaca: RSHA, Reich Güvenlik Başdairesi) başkanı. Reichsprotektorat Böhmen und Mähren (Reich himayesindeki Bohemya ve Moravya Protektorası) Genel Vali Vekili. Holokost'un başmimarlarından biriydi.\n" }, "Luftwaffe (Wehrmacht)": { "first_paragraph": "Luftwaffe (Türkçe anlamı: Hava Kuvvetleri[4]), II. Dünya Savaşı sırasında Alman Wehrmacht birliklerinin hava savaş birimiydi. Almanya'nın I. Dünya Savaşı sırasındaki askeri hava kuvvetleri, İmparatorluk Ordusu'nun Luftstreitkräfte'si ve İmparatorluk Donanması'nın Marine-Fliegerabteilung'u, Mayıs 1920'de Versay Antlaşması'nın şartları uyarınca dağıtıldı ve Almanya'nın herhangi bir hava kuvvetlerine sahip olması yasaklandı.\n" }, "Reichsluftfahrtministerium": { "first_paragraph": "Reichsluftfahrtministerium (Türkçe: Alman Havacılık Bakanlığı) Nazi Almanyası dönemi esnasında bir hükûmet bakanlıklarından biriydi (1933-45). Merkezi Berlin'de Wilhelmstraße'de bir binanın orijinal ismidir. Günümüzde ise Alman Maliye Bakanlığı olarak kullanılmaktadır. İkinci dünya savaşında uçakların tasarımlarından sorumlu bakanlıktı. Genel olarak uçakları tasarımı, hava kuvvetlerinin saha yönetimi, uçak üretimi ve pilot yetiştirmek bu bakanlığın temel amacıydı. Mayıs 1933'de Nazi Almanyası savaş bakanlığının bir kolu olan havacılık bürosunun bakanlığa çevirilmesiyle oluştu.\n" }, "Reichswerke Hermann Göring": { "first_paragraph": "Reichswerke Hermann Göring, 1937'den 1945'e kadar Nazi Almanyası'nda bir sanayi holdingiydi. Özel çelik fabrikaları tarafından ekonomik olmadığı düşünülen yerli demir cevherlerini Salzgitter'den çıkarmak ve işlemek için kuruldu. Devlete ait olan Reichswerke, kapitalistlerin planları ve görüşleri ne olursa olsun, Adolf Hitler'in stratejik vizyonuna aykırı olan cevher madenciliği ve çelik üretimindeki büyümeyi hızlandıran bir araç olarak görülüyordu. Kasım 1937'de Reichs Havacılık Bakanı Hermann Göring, devlet finansmanına kontrolsüz erişim sağladı ve Rheinmetall'in de ele geçirilmesiyle askeri endüstrilere çeşitlenen bir birleşme zinciri başlattı. Göring, Reichswerke'yi bizzat denetledi, ancak hiçbir şekilde sahibi değildi. Göring zaman zaman özel harcamaları için şirket hesabından nakit çekebilmesine rağmen, doğrudan kişisel kar elde etmedi.[1]\n" }, "Eugene K. Bird": { "first_paragraph": "Yarbay Eugene K. Bird (11 Mart 1926 - 28 Ekim 2005), 1964'ten 1972'ye kadar Führer Yardımcısı Rudolf Hess'in hapsedildiği Spandau Müttefik Hapishanesinin ABD'li komutanıydı.\n" }, "Ilse Hess": { "first_paragraph": "Ilse Hess (kızlık soyadı Pröhl ; 22 Haziran 1900 - 7 Eylül 1995), Rudolf Hess'in karısıydı.[1] Dünya Savaşı'ndan sonra tanınmış bir yazar oldu.\n" }, "Spandau Hapishanesi": { "first_paragraph": "Spandau Hapishanesi, Berlin'in batısında Spandau'da bir hapishaneydi. 1876 yılında yapılmıştı. 1987'de son mahkûm Rudolf Hess'in ölümünün ardından yıkılmıştır. Hapishane eski Spandau kalesinin yanındaydı. Daha sonra Almanya'da konuşlanmış İngiliz kuvvetleri için bir alışveriş merkezi olarak yeniden inşa edilmiştir.\n" }, "Wolf Rüdiger Hess": { "first_paragraph": "Wolf Rüdiger Hess (Alman alfabesiyle Heß ; 18 Kasım 1937 - 24 Ekim 2001), Rudolf Hess ve Ilse Hess'in (kızlık soyadı Pröhl) tek oğlu olan bir Alman mimardı.\n" }, "Einsatzgruppen": { "first_paragraph": "Einsatzgruppen (\"Hareket Birlikleri\"), SS'e bağlı, Heinrich Himmler'in kontrolünde ve Reinhard Heydrich'in yönetimi altındaki, II. Dünya Savaşı sırasında Alman Ordusunun işgal ettiği bölgeleri ev ev arayarak Yahudileri, Romanları ve komünistleri öldüren seyyar infaz birlikleri. A B C ve D isminde 4 Einsatzgruppe timi vardı ve her birlik 600-1000 askerden oluşuyordu. Toplama kampları kurulmadan önce infazlarda etkin rol oynamışlardır. En önemli eylemleri Babi Yar Katliamı'dır. Gezici birliklerdir. Sürekli hareket halinde olup bir infazdan ötekine doğru eylemlerini gerçekleştirmişlerdir. Çukur kazıp öldürüp gömme işi oyalayıcı olduğundan ve öldürme sırasında çok fazla mermi harcandığından bunun yerine toplama kampları kurulmuştur.\n" }, "Lidice Katliamı": { "first_paragraph": "Lidice Katliamı, Haziran 1942'de Adolf Hitler ve Reichsführer-SS Heinrich Himmler'in halefi Kurt Daulege'nin emriyle şimdiki Çek Cumhuriyeti topraklarında yer alan Bohemya ve Moravya Protektorası'ndaki Lidice köyünün tamamen yok edilmesi olayıdır.\n" }, "Sicherheitspolizei": { "first_paragraph": "Sicherheitspolizei (Güvenlik Polisi) (Kısaca Sipo) Nazi Almanyası'nda terörizm, muhalefet, karşı casusluk ve devlete karşı işlenen suçlar ile ilgilenen polis birimi.\n" }, "Wannsee Konferansı": { "first_paragraph": "Wannsee Konferansı, 20 Ocak 1942 tarihinde Berlin banliyösünde düzenlenen, Nazi Alman rejiminin üst düzey yetkilileri tarafından yapılan konferanstır. Bu Konferansta SS ve NSDAP'den ve çeşitli bakanlıklardan 15 üst düzey temsilci Yahudilerin sürülmesi ve katledilmesinde nasıl iş birliği yapılabileceğini görüştüler. Reich Güvenlik Başdairesi (Reichssicherheitshauptamt) Şefi Reinhard Heydrich tarafından yönetiliyordu. Yahudi uzmanı Adolf Eichmann tarafından tutanağı tutulmuştur. Toplantı esnasında, Heydrich, Doğu Avrupa'da Alman işgali altındaki bölgelere muhtemelen Avrupa ve Fransız Kuzey Afrika (Fas, Cezayir ve Tunus) Yahudi nüfusunun tehciri sunulmuş, Adolf Hitler tarafından onaylanan planda Yahudilerin imha edilmesi, yol yapım projelerinde iş için uygun olanların çalıştırılması hayatta kalanların ise projelerin tamamlanmasından sonra öldürüleceği görüşülmüştür. Alman işgali altındaki Avrupa'da Yahudilerin çoğu imha ya da toplama kamplarına gönderildi ya da yaşayanlar öldürüldüler.\n" }, "Heinrich Himmler": { "first_paragraph": "Heinrich Luitpold Himmler (7 Ekim 1900, Münih - 23 Mayıs 1945, Lüneburg), Alman politikacı ve askerdi. Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisinin (NSDAP) liderlerindendi ve 1929-1945 yılları arasında Schutzstaffel'in (SS) başkomutanlığını yapmıştı. Nazi Almanyası'ndaki en güçlü devlet adamlarından ve Holokost'un baş mimarlarından biriydi.\n" }, "Viktor Brack": { "first_paragraph": "Viktor Brack (9 Kasım 1904, Haaren, (şimdiki Aachen'in parçası) - 2 Haziran 1948, Landsberg am Lech), Nazi savaş suçlusu, Ötanazi Programı, T4 operasyonu'nda bulundu. Bunu takiben, Brack, erkek Yahudilere imha kamplarında gaz verilerek öldürülmelerinden sorumlu biriydi ve Nihai Çözümün pratikte uygulanması hakkında Odilo Globocnik ile haizdi. Brack 1947 yılında idama mahkûm edildi ve 1948 yılında idam edildi.\n" }, "Hermann Fegelein": { "first_paragraph": "Hans Georg Otto Hermann Fegelein (30 Ekim 1906 - 29 Nisan 1945), Nazi Almanyası'nın Waffen-SS'inde yüksek rütbeli bir komutandı. Adolf Hitler'in yakın çevresinin bir üyesi ve kız kardeşi Gretl ile olan evliliğinden dolayı Eva Braun'un eniştesiydi.\n" }, "Generalplan Ost": { "first_paragraph": "Generalplan Ost (Türkçe: Genel Doğu Planı) ya da kısaca GPO, Nazi Almanyası hükûmetinin planlı soykırım ve etnik temizlik amacıyla geniş ölçekte hazırladığı Orta ve Doğu Avrupa'nın Alman kolonizasyonunu içeren plan. II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın işgal ettiği bölgelerde uygulanacaktı. Plan, savaş sırasında kısmen gerçekleşti ve dolaylı olarak ve doğrudan milyonlarca etnik Slavların açlıktan ölmesi, hastalık veya zorla çalıştırılarak imha edilmesi ile sonuçlandı. Ancak tam olarak uygulanması bakımından büyük askeri operasyonlar sırasında uygulanabilir değildi ve Nazilerin savaştan yenilgiyle çıkmasıyla tamamen uygulanamadı.[1][2]\n" }, "Erhard Heiden": { "first_paragraph": "Erhard Heiden (23 Şubat 1901-1933), Nazi Partisi'nin ilk üyelerinden ve Sturmabteilung'un (\"Fırtına Kıtası; SA\") paramiliter kanadı olan Schutzstaffel'in (SS) üçüncü komutanıdır. 1927'de SA'nın elit bir alt bölümü olan SS'in başına getirildi. O dönemde SS'lerin sayısı binden azdı ve Heiden çok daha büyük olan SA ile baş etmekte zorlanıyordu. Heiden görevinde başarılı olamadı ve SS üyeliği onun liderliğinde önemli ölçüde düştü. Resmî olarak \"ailevi nedenlerle\" 1929 yılında görevinden alındı. 1933'te Nazilerin iktidara gelmesinden sonra tutuklandı ve aynı yıl idam edildi.\n" }, "Heinrich Himmler'in savaş zamanı günlükleri": { "first_paragraph": "Heinrich Himmler'in savaş zamanı günlükleri 2013 yılında Rusya'da Podolsk'daki bir savunma bakanlığı arşivinde bulundu.[1] Heinrich Himmler'in yardımcıları tarafından yazılmıştır ve Himmler'in Kristallnacht'ın gerçekleştiği 1937-1938 yılları arasındaki günlük programını ve ayrıca 1943 ile 1944 yılları arasındaki kritik yılı içermektedir.[2] Günlüklere savaştan sonra Berlin çevresindeki Alman askeri tesislerinden ele geçirilen diğer belgelerle birlikte Kızıl Ordu tarafından el konulmuştur. Ayrıca 1990 yılında bulunan 1941-1942 yıllarına ait bir başka günlük daha vardır.[1]\n" }, "Hugo Blaschke": { "first_paragraph": "Dr. Hugo Johannes Blaschke (d. 14 Kasım 1881 – ö. 6 Aralık 1959), 1933'ten Nisan 1945'e kadar Adolf Hitler'in özel diş hekimi olarak ve Heinrich Himmler'in diş hekimi şefi olarak dikkat çeken bir Alman diş hekimi idi.\n" }, "Ernst Kaltenbrunner": { "first_paragraph": "Ernst Kaltenbrunner (d. 4 Ekim 1903, Ried im Innkreis, Avusturya - ö. 16 Ekim 1946, Nürnberg, Almanya), Nazi Almanyası'nda profesör, doktor, general ve Nazi Partisinin önde gelenlerindendi.\n" }, "Lebensborn": { "first_paragraph": "Lebensborn e.V. (Türkçesi: Yaşam Kaynağı), Nazi ırk temizliğine ve sağlık ideolojisine dayanan \"ırksal olarak saf ve sağlıklı\" olarak sınıflandırılan kişilerin abartılı ilişkiler yoluyla \"Aryan\" çocukların doğum oranlarını yükseltmek amacıyla Nazi Almanyası'nda SS tarafından başlatılan ve devlet tarafından desteklenen kayıtlı bir birliktir (Üstün Irkın Çocukları). Reichsführer-SS Heinrich Himmler tarafından geliştirilerek hayata geçirildi.\n" }, "Ordu Grubu Oberrhein": { "first_paragraph": "Ordu Grubu Oberrhein (Almanca: Heeresgruppe Oberrhein, kısaca: HGr Oberrhein), II. Dünya Savaşı sırasında faaliyeti gösteren Nazi Almanyası'nın Wehrmacht'a bağlı ordu gruplarından biri.\n" }, "Ordu Grubu Vistül": { "first_paragraph": "Ordu Grubu Vistül (Almanca: Heeresgruppe Weichsel), II. Dünya Savaşı sırasında faaliyet gösteren, Nazi Almanyası'nın Wehrmacht'a bağlı ordu gruplarından biri.\n" }, "Persönlicher Stab Reichsführer-SS": { "first_paragraph": "Personal Staff of the Reich Leader of the SS (Persönlicher Stab Reichsführer-SS) Heinrich Himmler tarafından 1933'te Reichsführer-SS'in direkt idaresinin altında çeşitli faaliyetler ve projeleri koordine eden ve kişisel bir daire olarak hizmet etmek için kurulan bir SS merkez acentesiydi.\n" }, "Posen konuşmaları": { "first_paragraph": "Posen konuşmaları, Nazi Almanyası'nın SS komutanı Heinrich Himmler tarafından 4 ve 6 Ekim 1943'te Alman işgali altındaki Polonya'daki Posen (Poznan) belediye binasında yapılan iki konuşmaydı. Kayıtlar, Hitler Kabinesi üyesinin imha kamplarında Yahudilerin devam eden imhasından bahsettiği bilinen ilk belgelerdir. Posen konuşmaları Alman hükûmetinin Holokost'u istediğini, planladığını ve uyguladığını göstermektedir.\n" }, "Schutzstaffel": { "first_paragraph": "Schutzstaffel (SS; Armanen rünleri ile ᛋᛋ olarak stilize edilir; Almanca telaffuz: [ˈʃʊtsˌʃtafl̩]  ( dinle); lit. \"Koruma Timi\"), Adolf Hitler ve Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) altında Nazi Almanyası'nda ve daha sonra Alman işgali altındaki Avrupa'da önemli bir paramiliter örgüttü. Örgüt, Münih'teki parti toplantılarına güvenlik sağlaması için NSDAP gönüllülerinden oluşan ve Saal-Schutz olarak bilinen küçük bir koruma birimi olarak başladı. 1925'te Heinrich Himmler birime katıldı, bu zamana kadar birim reforme edilmiş ve son adı verilmişti. Himmler'in yönetimi (1929-1945) altında örgüt Weimar Cumhuriyeti içerisinde küçük bir paramiliter kuruluştan Nazi Almanyası'ndaki en güçlü örgütlerden birine dönüştü. NSDAP'nin yükselmesinden 1945'te yönetimin çökmesine kadar, SS Almanya'nın ve Alman işgali altındaki Avrupa'nın en önemli güvenlik, gözetim ve terör organıydı.\n" }, "SS-Rasse und Siedlungshauptamt": { "first_paragraph": "SS Irk ve İskan Ana Ofisi, (Rasse- und Siedlungshauptamt der SS, RuSHA), Nazi Almanyası'nda SS'in ırk \"saflığını\" korumaktan sorumlu örgütüydü.[1] Görevlerinden biri, SS personelinin evliliklerini Nazi Almanyası'nın ırk politikasına uygun olarak denetlemekti.\n" }, "1. Waffen-SS Panzer Tümeni Leibstandarte SS Adolf Hitler": { "first_paragraph": "Sepp Dietrich (17 Mart 1933 - 1 Ağustos 1944)\n" }, "12. Waffen-SS Panzer Tümeni Hitlerjugend": { "first_paragraph": "12. SS Panzer Tümeni \"Hitlerjugend\" (Almanca: 12. SS-Panzer-Division \"Hitlerjugend\"), 1943 yılının Şubat ayında Adolf Hitler'in oluşturulması için emir verdiği tümendir. Tümenin mensupları Hitlerjugend'den geliyordu.\n" }, "1932 Almanya cumhurbaşkanlığı seçimleri": { "first_paragraph": "1932 Almanya cumhurbaşkanlığı seçimleri 13 Mart'ta yapıldı ve 10 Nisan'da ikinci tura kaldı.[1] Görevdeki bağımsız politikacı Paul von Hindenburg, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) lideri Adolf Hitler'e karşı ikinci bir yedi yıllık dönem kazandı. Komünist Parti (KPD) lideri Ernst Thälmann da aday oldu ve ikinci turda oyların yüzde onundan fazlasını aldı. I. Dünya Savaşı gazileri örgütü Der Stahlhelm lider yardımcısı Theodor Duesterberg de ilk turda aday oldu ancak ikinci tura katılmadı. Bu, Weimar Cumhuriyeti döneminde Almanya'nın devlet başkanı olan Reich Başkanı (Reichspräsident) makamı için yapılan ikinci ve son doğrudan seçimdi.\n" }, "20 Şubat 1933 Gizli Toplantısı": { "first_paragraph": "20 Şubat 1933 Gizli Toplantısı (Almanca: Geheimtreffen vom 20. Februar 1933), Adolf Hitler ve 20-25 sanayici tarafından Reichstag Başkanı Hermann Göring'in Berlin'deki resmi konutunda düzenlenen gizli bir toplantıydı. Amacı, Nazi Partisi'nin seçim kampanyası için para toplamaktı.[1]\n" }, "Adolf Hitler Okulları": { "first_paragraph": "Adolf Hitler Okulları, 1937'den 1945'e kadar Nazi Almanyası'nda SS tarafından yönetilen 12 seçkin yatılı okuldu. Amaçları gençleri Nazi Partisi'nin ideolojilerine aşılamaktı. 14 ila 18 yaşları arasındaki gençler içindi ve tek cinsiyetliydi, üç kız okul ve geri kalanı erkekler içindi.[1] Okullara kabul için yapılan seçim titizdi; öğrenciler, akademik yeteneklerinin aksine, politik adanmışlıkları ve fiziksel uygunluklarına göre seçilirdi.[1] Etkinlikler akademik çalışmalardan çok siyasi telkinlere odaklanmıştı. SS genellikle okullardan geleceğin subaylarını seçerdi.[1]\n" }, "Adolf Hitler tarafından yapılan konuşmalar listesi": { "first_paragraph": "Adolf Hitler tarafından yapılan konuşmalar listesi, Adolf Hitler'in yaptığı konuşmaları listeler. Hitler, 1919'da Münih'teki ilk konuşmasından, Şubat 1945'deki son konuşmasına kadar toplam 1525 konuşma yaptı. Bunların hepsini listelemek mümkün değildir, bu nedenle burada önemli konuşmalarından bazıları listelenmiştir.\n" }, "Adolf Hitler ve Stefanie Rabatsch": { "first_paragraph": "Stefanie Rabatsch (kızlık soyadı: Isak; d. 28 Aralık 1887 – ölüm tarihi bilinmiyor, 1973 sonrası) Hitler'in çocukluk arkadaşı August Kubizek'in iddiasına göre, o zamanlar genç olan Adolf Hitler'in karşılıksız aşkı olduğu iddia edilen Avusturyalı bir kadındı. Musevi gibi görünen kızlık soyadı Isak, bu bağlamda spekülasyonlara konu oldu. Ancak Hitler'in böyle bir bağlılığı olduğuna dair Kubizek dışında hiçbir kanıt-kaynak yoktur.\n" }, "Adolf Hitler'e yönelik suikast girişimleri": { "first_paragraph": "Bu, Adolf Hitlere yönelik belgelenmiş suikast girişimlerinin eksik bir listesidir.[1]\n" }, "Adolf Hitler'in 50. doğum günü": { "first_paragraph": "\n" }, "Adolf Hitler'in adını taşıyan sokakların listesi": { "first_paragraph": "Bu, Nazi Almanyası döneminde Adolf Hitler'in adını taşıyan cadde ve meydanların kısmi bir listesidir.\n" }, "Adolf Hitler'in askerî kariyeri": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in askeri kariyeri, Adolf Hitler'in hayatının iki ayrı bölümüne bölünebilir. Esas olarak, I. Dünya Savaşı sırasındaki dönem Hitler'in Bavyera Ordusunda Gefreiter (onbaşı) olarak görev yaptığı dönem ve Nazi Almanyası Führer'i olarak Wehrmacht'ın (Alman Silahlı Kuvvetleri) Başkomutanı olarak görev yaptığı dönemdir.\n" }, "Adolf Hitler'in cinselliği": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in cinselliği uzun süredir tarihsel ve bilimsel tartışmaların yanı sıra spekülasyon ve söylenti meselesidir. Yaşamı boyunca bir dizi kadınla ilişkisi olduğuna dair kanıtlar bulunmakla birlikte, eşcinselliğe karşı olan antipatisinin kanıtı ve eşcinsel davranışlarda bulunduğuna dair bir kanıt yoktur. Hitler'in adı, ikisi intihar eden bir dizi olası kadın sevgiliyle bağlantılıdır. Üçünden biri intihar girişiminden sekiz yıl sonra komplikasyonlardan öldü ve dördüncüsü de intihar girişiminde bulundu.\n" }, "Adolf Hitler'in dinî inancı": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in dinî inancı tartışma konusu olmuştur. Tarihçiler Hitler'i Hristiyanlık karşıtı görüşlere sahip olarak görmüşler[1] ve onu seküler bir teist olarak nitelendirmişlerdir.[2] Albert Speer'e göre Hitler, Japon dinî inançlarının veya İslamın Almanlar için Hristiyanlıktan daha uygun bir din olacağına inanıyordu.[3] Hitler, Hristiyanlığın yanı sıra ateizmi de eleştirdi.[4]\n" }, "Adolf Hitler'in direktifleri": { "first_paragraph": "Adolf Hitler, Nazi Almanyasından Führer, çoğu askeri politika ve işgal altındaki ülkelerdeki sivillere yönelik muameleyle ilgili yüzlerce talimat, emir ve kararname çıkardı. Bunların çoğu, kötü şöhretli Komando Emri gibi savaş suçlarının işlendiğinin doğrudan kanıtıdır. Diğer emirler insanlığa karşı suçların kanıtını sağlar. 1939'da T4 operasyonu kapsamında engellilere zorla ötanazi tesis eden Hitler emri ve işgal altındaki ülkelerdeki sivil direnişçileri ortadan kaldırmak için Nacht und Nebel emri gibi insanlığa karşı işlenen suçlara dair kanıtlar sağlamaktadır.\n" }, "Adolf Hitler'in iddia edilen dublörleri": { "first_paragraph": "Nazi lideri Adolf Hitler, yaşamı boyunca yaptığına dair bir kanıt olmamasına rağmen, benzerleri siyasi tuzaklar olarak kullanmış olabilir. Sovyetler Birliği, Hitler'in intihar ettiği Berlin Savaşı'nın ardından Hitler'e benzeyen cesetlerin bulunduğunu çeşitli şekillerde iddia etti. En belirgin kanıt, Reich Şansölyeliği bahçesinde bulunan Gustav Weler olarak tanımlanan bir cesedin Sovyet görüntüleridir. Weler'in Reich Şansölyesinde, belki de bir aşçı olarak çalıştığı söyleniyordu. Komplo teorisyenleri, Hitler'in Almanya'dan kaçtığına dair iddia edilen kanıtların bir örneği olarak bu bedeni dublörü olarak gösterdiler. Uzmanlar genel olarak Hitler'in dublörü olduğu ve Hitler'in Almanya'dan kaçtığı iddiasını reddederler.[2]\n" }, "Adolf Hitler'in iktidara yükselişi": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in iktidara yükselişi, Almanya'da Eylül 1919'da Hitler'in daha sonra Deutsche Arbeiterpartei - DAP (Alman İşçi Partisi) olarak bilinen siyasi partiye katılmasıyla başladı. İsim 1920'de Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei - NSDAP (Nazi Partisi olarak bilinen Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi) olarak değiştirildi. Anti-Marksistti ve Weimar Cumhuriyeti'nin savaş sonrası demokratik hükûmetine ve Versay Antlaşması'na karşıydı, aşırı milliyetçiliği (Pancermenizmi) ve aynı zamanda antisemitizmi savunuyordu. Hitler, Reichstag'ın o ay 1933 Yetki Kanununu kabul etmesinden sonra Mart 1933'te iktidara geldi ve genişletilmiş yetkiler aldı. Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg, bir dizi parlamento seçimleri ve ilgili arka oda entrikalarından sonra 30 Ocak 1933'te Hitler'i Şansölye olarak atadı. Yetki Kanunu - acımasızca ve otoriterce kullanıldığında - Hitler'in bundan sonra anayasal olarak yasal itiraz olmaksızın diktatörlük yetkisini kullanabileceği imkanına kavuştu.\n" }, "Adolf Hitler'in kişilik kültü": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in kişilik kültü, Nazi Almanyası'nın (1933–1945) öne çıkan bir özelliğiydi,[1] ve 1920'lerde Nazi Partisi'nin ilk günlerinde başladı.\nFührerprinzip'e dayanarak, aralıksız Nazi propagandasının her zaman öne sürerek, liderin her zaman haklı olduğu, ve Hitler'in Almanya'nın ekonomik sorunlarını çözmedeki bariz başarısıyla, İkinci Dünya Savaşı öncesinde dış politikadaki kan dökmeden elde ettiği zaferleriyle pekiştirildi, ve savaşın başlarında Polonya ve Fransa'daki hızlı askeri başarıları, sonunda Alman halkının Nazi kontrolünün merkezi bir yönü haline geldi.\n" }, "Adolf Hitler'in Münih'teki apartman dairesi": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in Münih'teki apartman dairesi, 1920'de Münih'te kurulan Nazi Partisi'nin doğum yeri ve başkenti olan Alman kenti Münih'teki Prinzregentenplatz 16'da bulunan, Adolf Hitler'in sahip olduğu bir apartmandı.\n" }, "Adolf Hitler'in olası monorizmi": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in sadece bir testisi olma olasılığı, Alman liderini araştıran tarihçiler ve akademisyenler arasında anlamsız bir konu olmuştur. Söylenti, muhtemelen günümüz İngiliz askeri şarkısı Hitler Has Only Got One Ball'dan (\"Hitler'in Sadece Bir Taşağı Var\") kaynaklanan bir şehir efsanesi olabilir. Bununla birlikte, araştırma, görgü tanığı ifadesi ve tarihsel çalışma, öneriyi kanıtlayamamış veya çürütememiştir.\n" }, "Adolf Hitler'in ölümü": { "first_paragraph": "Adolf Hitler, 1921'den 1945'e kadar Nazi Partisinin lideri, 1933'ten 1945'e kadar Almanya Şansölyesi ve 1934'ten 1945'e kadar Nazi Almanyası'nın Führer'i ('Lider') olan Avusturyalı-Alman bir politikacıydı. Adolf Hitler, 30 Nisan 1945'te Berlin'deki yer altı sığınağı Führerbunker'de kendini vurarak intihar etti. (Hitler'in çene kemiğinde hiçbir barut kalıntısı tespit edilmedi, bu da Hitler'in bir kurşun yarasıyla ölmediğini göstermektedir.[1]) Kendisiyle birlikte eşi Eva Braun da siyanür alarak kendini öldürdü. Hitler'in daha önceden vermiş olduğu talimatlar doğrultusunda cesetleri, aynı gün öğleden sonra sığınağın acil çıkışının merdivenlerinden dışarı çıkarıldı ve Reichskanzlei'nin bahçesinde üzerine benzin dökülerek ateşe verildi.[2] Sovyet arşivlerindeki kayıtlar, yanmış kalıntıların 1946 yılına kadar toparlandığını ve birbirini takip eden yerlere defnedildiğini göstermektedir.[a] 1970 yılında yeniden mezardan çıkarılıp yakıldı ve külleri dağıtıldı.[b]\n" }, "Adolf Hitler'in ölümüyle ilgili çelişkili açıklamalar": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in 30 Nisan 1945'teki ölümünün ardından, görgü tanıklarının yanı sıra ilk soruşturmaları yürüten ve bilgilerin açıklanmasını kısıtlayan Sovyetler Birliği'nden gelenler de dahil olmak üzere çeşitli çelişkili raporlar geldi. Hem Hitler hem de Eva Braun'un ölümleriyle ilgili nesnel gerçekler, cesetlerinin yakılmasıyla (Nazi görgü tanıklarına göre neredeyse kül olacak şekilde) büyük ölçüde gizlendi ve kimlik tespiti için yalnızca diş kalıntıları kaldı.\n" }, "Adolf Hitler'in ölümüyle ilgili komplo teorileri": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in ölümüyle ilgili komplo teorileri, 30 Nisan 1945'te Führerbunker'da intihar ettiği gerçeğiyle çelişmektedir. Bu teorilerin çoğu, Hitler ve eşi Eva Braun'un hayatta kaldığını, Almanya ve Avrupa'dan kaçtığını savunuyor. Bu teoriler popüler kültürde bir miktar teşhir edilmiş olsa da, bu bakış açıları tarihçiler ve bilimsel uzmanlar tarafından çürütülmüş saçak teoriler olarak görülüyor.[1]\n" }, "Adolf Hitler'in özel kütüphanesi": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in özel kütüphanesi, Alman devlet kütüphanesi için satın aldığı kitaplar hariç Adolf Hitler'in özel kitap koleksiyonuydu. Hitlerjugend'in lideri olan Baldur von Schirach, Hitler'in yaklaşık 6.000 cilt kitabı bulunduğunu ve her birini okuduğunu iddia etti. Diğer tahminler ise 16.000 cildi buldu. Tarihçiler, koleksiyonunun 2/3'üne dokunmadığını ve kalan kalemlerin kendi notlarını ve işaretlerini içerdiğini söylemektedirler. Müttefikler tarafından birkaç kitap imha edildiği için, bu tutarı teyit edecek kayıt bulunmamaktadır.[1]\n" }, "Adolf Hitler'in sağlığı": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in sağlığı uzun zamandır popüler tartışmalara konu olmuştur. Hem fiziksel hem de zihinsel sağlığı inceleme altına alınmıştır.\n" }, "Adolf Hitler'in serveti ve geliri": { "first_paragraph": "Nazi Almanyası'nın diktatörü ve Avrupa'daki II. Dünya Savaşı'nın merkezinde bulunan Adolf Hitler, esas olarak Mein Kampf (Kavgam) adlı kitabının ve onun şansölyelik ve cumhurbaşkanlığı maaşlarının bir araya toplanmasıyla siyasi kariyeri boyunca milyonlarca Reichsmark kazandı. Hitler iktidara geldikten sonra, vergiden muaf olmak için harekete geçmiştir.\n" }, "Adolf Hitler'in siyasi görüşleri": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in siyasi görüşleri tarihçilere ve biyografilere bir miktar zorluk çıkarmıştır. Antisemitizm, anti-komünizm, anti-parlamentarizm, Alman Lebensraum (\"yaşam alanı\") gibi bazı sabit temalar olmasına rağmen, yazıları ve yöntemleri, Ari ırkının üstünlüğüne ve aşırı bir Alman milliyetçiliğine olan inancı genellikle ihtiyaca ve o dönemin koşullarına göre uyarlanmıştır. Hitler, kişisel olarak \"Yahudi Bolşevizmi\"ne karşı savaştığını iddia etmiştir.[A 1]\n" }, "Adolf Hitler'in tabloları": { "first_paragraph": "II. Dünya Savaşı'na kadar geçen yıllarda Almanya'da Nazi Partisi lideri Adolf Hitler de bir ressamdı.[1] Yüzlerce eser üretti ve Viyana yıllarında (1908-1913) hayatını kazanmak için tablolarını ve kartpostallarını sattı. Profesyonel olarak çok az başarı elde etmesine rağmen, hayatı boyunca resim yapmaya devam etti.\n" }, "Alman İşçi Partisi": { "first_paragraph": "Alman İşçi Partisi (Almanca: Deutsche Arbeiterpartei; DAP), I. Dünya Savaşı'ndan sonra Weimar Almanya'sında kurulan kısa ömürlü aşırı sağcı bir siyasi partiydi. Resmî olarak Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (Almanca: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, NSDAP) olarak bilinen Nazi Partisi'nin öncüsüydü. DAP sadece 5 Ocak 1919'dan 24 Şubat 1920'ye kadar varlığını sürdürmüştür.\n" }, "Almanya'nın Amerika Birleşik Devletleri'ne savaş ilanı": { "first_paragraph": "11 Aralık 1941'de, Japonya'nın Peal Harbor'a saldırmasından ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Japonya'ya savaş ilan etmesinden dört gün sonra, Nazi Almanyası, Amerika Birleşik Devletleri'nin II. Dünya Savaşı sırasında resmi olarak hala tarafsız olduğu bir dönemde, Amerika Birleşik Devletleri hükûmetinin bir dizi provokasyonuna yanıt olarak Amerika Birleşik Devletleri'ne savaş ilan etti.\n" }, "Alois Hitler": { "first_paragraph": "Alois Hitler (Asıl adı Alois Schicklgruber; 7 Haziran 1837, Waldviertel - 3 Ocak 1903, Linz), Alman diktatör Adolf Hitler'in babasıdır.\n" }, "Angela Hitler": { "first_paragraph": "Angela Franziska Johanna Hammitzsch (Evlilik öncesi soyadı Hitler; d. 28 Temmuz 1883 - ö. 30 Ekim 1949), Adolf Hitler'in büyük kız kardeşiydi. İlk kocası Leo Raubal, Sr.'dan olan Geli Raubal'ın annesiydi.\n" }, "Begleitkommando-SS": { "first_paragraph": "Begleitkommando-SS, Alman hükûmet ve Nazi parti binalarını korumak için yaratılan özel bir Schutzstaffel birimiydi. En yüksek rütbeli hükûmet memurlarına refakat etmek için kullanıldı.[1]\n" }, "Bernile Nienau": { "first_paragraph": "Bernhardine Nienau (20 Nisan 1926, Dortmund — 5 Ekim 1943, Münih), 1933'ten 1938'e kadar Adolf Hitler ile olan yakın dostluğu nedeniyle \"Führer'in çocuğu\" olarak tanınan bir Alman kızıydı.\n" }, "Birahane Darbesi": { "first_paragraph": "Reichswehr ve polis güçlerinin zaferi.\n" }, "Blondi": { "first_paragraph": "Blondi (1941 - 29 Nisan 1945), Adolf Hitler'in dişi Alman çoban köpeği. Martin Bormann tarafından 1941'de bir hediye olarak Hitler'e verildi. Blondi, 16 Ocak 1945'ten itibaren yeraltı sığınağı olan Führerbunker'de Hitler'le beraber kaldı.\n" }, "Eva Braun": { "first_paragraph": "Eva Anna Paula Braun ya da evlendikten sonra aldığı soyadıyla Eva Hitler (6 Şubat 1912 - 30 Nisan 1945), Adolf Hitler'in uzun süreli hayat arkadaşı ve kısa bir süre (40 saatten az bir süre) için nikahlı eşiydi.\n" }, "Devlet ve Endüstri Liderleri için Columbus Küresi": { "first_paragraph": "Devlet ve Endüstri Liderleri için Columbus Küresi (İngilizce: The Columbus Globe for State and Industry Leaders) (aynı zamanda Hitler'in Küresi veya Führer Küresi olarak da bilinir) Adolf Hitler ve Nazi Partisi için özel olarak tasarlanmış bir küreydi.\n" }, "Diş fırçası bıyık": { "first_paragraph": "Diş fırçası bıyık yanların sivrilmek yerine dikey (veya neredeyse dikey) olduğu, kıllara buruna tutturulmuş bir diş fırçasının kıllarının görünümünü veren bir bıyık stilidir. Charlie Chaplin ve Oliver Hardy gibi komedyenler tarafından ünlendi. Bu bıyık tarzı ilk olarak 19. yüzyılın sonlarında Amerika Birleşik Devletleri'nde popüler oldu; oradan Almanya'ya ve başka yerlere yayıldı. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra modası geçmeden önce, Alman Nazi lideri Adolf Hitler ile olan güçlü ilişkisi nedeniyle iki savaş arası yıllarda popülerliğin zirvesine ulaştı. Bu algı o kadar güçlendi ki diş fırçası Hitler bıyığı olarak da bilinir hale geldi.\n" }, "Ein Volk, ein Reich, ein Führer": { "first_paragraph": "\"Ein Volk, ein Reich, ein Führer\" (Türkçe: \"Tek Halk, tek İmparatorluk, tek Lider\"), nasyonal sosyalistlerin propaganda sözcüğü ve ilkesidir.\n" }, "Elsbeth Ebertin": { "first_paragraph": "Elsbeth Ebertin (14 Mayıs 1880 - 28 Kasım 1944) Alman grafik sanatçısı, yazar ve astrolog idi. Elsbeth yazılarında Elsa Gorlizia takma adını kullanmıştır.\n" }, "Führer": { "first_paragraph": "Führer, Adolf Hitler'in, Ulusal Toplumcu Alman İşçi Partisi'nin ve Üçüncü Alman İmparatorluğu'nun yöneticisi olduğu dönemde kullandığı ve “önder” anlamına gelen unvan. Führer, “tek halk, tek imparatorluk, tek önder” (Ein Volk, ein Reich, ein Führer) ilkesinin gerektirdiği şekilde, tüm yurttaşların temsilcisi olmakla beraber halkın, partinin ve devletin önderidir. Ulusal toplumculuk' ta (Nasyonal sosyalizm) halkın ulusal ve toplumsal bütünlüğünü ile eşitliğini sağlamakla sorumlu olan Führer , halkın ve devletin lehine işlerde bulunmakla görevlidir. Kesin kararlar alır. O, halkın isteklerini kendi benliğinde hissederek gerçekleştirir ve dikkate alır. Ulusun yol göstericisidir ve ulusu için çalışır. Führer, ulusunun parçası olan insanların yaşadığı ülke için en iyi olanı yapmalıdır. Kanunları Führer yapar ve denetler.\n" }, "Führer Karargâhı": { "first_paragraph": "Führer Karargâhı ya da FHR (Almanca: Führerhauptquartiere), II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın lideri Adolf Hitler ile birlikte Alman komutanları ve yetkililerinin kullandığı karargâhlardır. Bu karargâhlardan en bilineni Nazi Almanyası'nın başkenti Berlin'de bulunan, 30 Nisan 1945'te Hitler'in intihar ettiği Führerbunker'dir. Diğer bilindik karargâh, Doğu Prusya'da bulunan Wolfsschanze'dir. Bu karargâhta Claus von Stauffenberg'in liderlik ettiği 20 Temmuz suikast girişimi meydana gelmişti.\n" }, "Führermuseum": { "first_paragraph": "Führermuseum veya Führer Müzesi aynı zamanda Linz sanat galerisi olarak da anılır, Adolf Hitler tarafından doğduğu yer olan Braunau yakınlarındaki Avusturya şehri Linz için planlanan bir kültür kompleksi içindeki gerçekleşmemiş bir sanat müzesi idi. Amacı, II. Dünya Savaşı sırasında Avrupa'nın dört bir yanından Naziler tarafından satın alınan, el konulan veya çalınan sanat eserlerinden bir seçki sergilemekti. Kültür bölgesi, Linz'i yeniden yaratarak Nazi Almanyası'nın kültür başkenti ve Avrupa'nın en büyük sanat merkezlerinden biri haline getirerek Hitler'in kişisel olarak hoşlanmadığı Viyana'yı gölgede bırakacak genel bir planın parçası olacaktı. Şehri Budapeşte'den daha güzel yapmak istiyordu, böylece Tuna Nehri'nin en güzeli, aynı zamanda bir sanayi merkezi ve ticaret merkezi olacaktı; müzenin Avrupa'nın en büyüklerinden biri olması planlanıyordu.[1][2]\n" }, "Godesberg Memorandumu": { "first_paragraph": "Godesberg Memorandumu, Adolf Hitler tarafından 24 Eylül 1938'in erken saatlerinde Sudetenland ile ilgili olarak yayınlanan ve Çekoslovakya hükûmetine yönelik bir ültimatom anlamına gelen bir belgedir.\n" }, "Godwin kanunu": { "first_paragraph": "Godwin kanunu (ya da Godwin'in Nazi Kıyaslaması Kuralı)[1][2] \"Çevrimiçi tartışma büyüdükçe, Hitler veya Nazilerle ilgili bir karşılaştırma yapılma olasılığı 1'e yaklaşır.\" diyen mizahi sözdür.[2][3] Buna göre herhangi bir konudaki çevrimiçi tartışma eğer yeterince uzarsa, eninde sonunda biri ya da birileri Hitler veya Nazilerden bahsedecektir.\n" }, "Otto Günsche": { "first_paragraph": "Otto Günsche (24 Eylül 1917 - 2 Ekim 2003), Nazi Almanyası'nda Adolf Hitler'in yaveri olarak görev yapmış Alman SS Subayı. Hitler'in ölümüne kadar ona sadık kalmıştır. Hitler'in ölümünden sonra cesedinin yakılması işini organize eden 2 kişiden biridir. Berlin Savaşı'nın ardından Günsche, 2 Mayıs 1945'te Berlin'de Kızıl Ordu askerleri tarafından esir alındı. Sovyetler Birliği'ndeki çeşitli hapishanelerde ve çalışma kamplarında tutulduktan sonra, 2 Mayıs 1956'da Bautzen Hapishanesinde serbest bırakıldı.[1]\n" }, "Gustav Weler": { "first_paragraph": "Gustav Weler, iddiaya göre Adolf Hitler'in dublörüydü.[1][2] II. Dünya Savaşı'nın sonunda, Berlin alındığında Müttefik birliklerin kafasını karıştırmak amacıyla alnından vurularak idam edildi. Ayrıca iddiaya göre \"güvenlik nedenleriyle bir yem olarak\" da kullanıldı.[3] Cesedi Sovyet birlikleri tarafından Reich Şansölyesi bahçesinde bulunduğunda, aynı bıyık ve saç kesimi nedeniyle Hitler'e ait olduğuna inanılıyordu. Ceset ayrıca Sovyetler tarafından fotoğraflandı ve videoya alındı.\n" }, "Hitler Gençliği": { "first_paragraph": "Hitler Gençliği (Almanca: Hitlerjugend (yardım·bilgi)), genç Alman erkeklere nasyonal sosyalist ilkeleri öğretmek ve onları bu ilkeler doğrultusunda yetiştirmek amacıyla Baldur von Schirach'ın 1922'de kurduğu bir örgüttür. Örgüt Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin alt kuruluşu olarak doğrudan Adolf Hitler'e bağlıydı. 1933'ten itibaren Almanya'da 8,7 milyon üyesiyle (tüm Alman gençliğinin %98'i) devlet tarafından tanınan tek gençlik derneği haline gelmiştir.\n" }, "Hitler selamı": { "first_paragraph": "Hitler selamı (Almanca: Hitlergruß, aynı zamanda Nazi selamı olarak da bilinir), Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi tarafından partinin lideri Adolf Hitler'e itaati göstermek için benimsenen ve Alman ulusu ve savaş gayretine şükretmeyi ifade eden selam şekli.\n" }, "Hitler Şansölyeliği": { "first_paragraph": "Hitler Şansölyeliği aynı zamanda Kanzlei des Führers der NSDAP olarak da bilinen bir Nazi Partisi örgütüydü. Privatkanzlei des Führers (\"Führer'in Özel Şansölyeliği\") olarak da bilinir. Örgüt, Adolf Hitler'in özel bakanlığı olarak görev yaptı. Parti yetkililerine yönelik şikayetler, parti mahkemelerinden gelen temyizler, resmi kararlar, NSDAP üyelerinin af dilekçeleri ve Hitler'in özel işleri gibi farklı konuları ele alıyordu. Führer'in Şansölyeliği de Nazi ötenazi programında önemli bir fiɡürdü.\n" }, "Hitler ve Mannerheim kaydı": { "first_paragraph": "Hitler ve Mannerheim kaydı, Nazi Almanyası Führeri Adolf Hitler ile Finlandiya Savunma Kuvvetleri Komutanı Carl Gustaf Emil Mannerheim'ın Devam Savaşı sırasında 4 Haziran 1942'deki 75. doğum gününü onurlandıran gizli bir ziyaretin ses kaydıdır. Finlandiya yayın şirketi Yle'nin mühendisi Thor Damen, Hitler'in ilk 11 dakikasını ve Mannerheim'ın özel görüşmesini kaydetti. Damen resmî doğum günü konuşmalarını ve Mannerheim'ın yanıtlarını kaydetmek için görevlendirilmişti. Ancak Damen, konuşma resmî görevden özel konulara geçtikten sonra -Hitler'in bilgisi olmadan- kayıt yapmaya devam etti. Hitler'in gayriresmî bir tonda konuştuğu bilinen tek kaydıdır.\n" }, "Hitler Yemini": { "first_paragraph": "Hitler Yemini (Almanca: Führereid veya Führer Yemini), Alman Silahlı Kuvvetlerinin subay ve askerleri ile Nazi Almanyası memurlarının 1934 ile 1945 yılları arasında ettikleri bağlılık yemini. Yemin, ülkenin anayasasına bağlılık yerine Adolf Hitler'e kişisel sadakat sözü veriyordu. Tarihçiler, Üçüncü Reich'ın bu yeminini, savaş suçları, zulüm ve soykırım işlemek için verilen emirlere uymak için önemli bir psikolojik unsur olarak görür.[1] Nürnberg mahkemeleri sırasında birçok Alman subay, ettikleri yeminini, savaş suçları ve insanlığa karşı suçlara karşı savunma olarak kullanmaya çalışmış fakat başarısız olmuşlardır.[2]\n" }, "Hitler'in Masa Konuşmaları": { "first_paragraph": "Hitler'in Masa Konuşmaları (Almanca: Tischgespräche im Führerhauptquartier), Adolf Hitler tarafından verilen ve 1941'den 1944'e kopyalanan bir dizi II. Dünya Savaşı monologuna verilen başlıktır. Hitler'in sözleri Heinrich Heim, Henry Picker ve Martin Bormann tarafından kaydedildi ve daha sonra farklı editörler tarafından üç farklı dilde farklı başlıklar altında yayınlandı.[1][2][3]\n" }, "Hofbräuhaus": { "first_paragraph": "Hofbrauhaus, Almanya'nın Münih şehrindeki ünlü bira evi. II. Dünya Savaşı öncesi Almanya'daki nasyonal sosyalist (Nazi) hareketinin lideri olan (Führer) Adolf Hitler, Hermann Göring, Joseph Goebbels, Heinrich Himmler gibi arkadaşlarıyla bu birahanede toplanıp, Nasyonal Sosyalist Parti'nin politikalarını belirlerlerdi.\n" }, "Jean-Marie Loret": { "first_paragraph": "Jean-Marie Loret (18 veya 25 Mart 1918 – 14 Şubat 1985) Fransız bir demiryolu işçisi ve iddiaya göre Adolf Hitler'in gayri meşru oğluydu. Loret'e göre, 1948'de annesi, ölümünden kısa bir süre önce, Birinci Dünya Savaşı sırasında ilişkisi olduğu \"bilinmeyen Alman askeri\" nin Adolf Hitler olduğunu açıkladı.\n" }, "Klara Hitler": { "first_paragraph": "Klara Hitler (evlilik öncesi soyadı Pölzl) (d. 12 Ağustos 1860, Spital, Weitra, Avusturya - ö. 21 Aralık 1907, Linz), eşi Alois Hitler'den olma Adolf Hitler'in annesi.\n" }, "Machtergreifung": { "first_paragraph": "Machtergreifung (Tr. iktidarı ele geçirme), Almanca bir terim olup 30 Ocak 1933'te Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) tarafından Almanya'da devlet iktidarının alınmasını ve ardından demokrasinin diktatörlüğe dönüştürülmesini ifade eder.[1] Olay, fiilen Üçüncü Reich'ın varlığının başlangıcıdır. Machtübernahme (Tr. iktidarı ele alma) de denir.\n" }, "Constanze Manziarly": { "first_paragraph": "Constanze Manziarly (14 Nisan 1920; Innsbruck, Avusturya – kayboldu k. 2 Mayıs 1945), 1945 yılında Berlin'de son günlerine kadar Adolf Hitler'in aşçısı / diyetisyeni olarak görev yaptı.\n" }, "Maria Reiter": { "first_paragraph": "Maria Reiter (23 Aralık 1911 – 28 Temmuz 1992), \"Mimi\" veya \"Mitzi\" olarak bilinir, 1920'lerin sonunda romantik olarak Adolf Hitler ile ilişkilendirildi. Hikâyesini 1959'da Alman Stern dergisine anlattı.\n" }, "Meldemannstraße yurdu": { "first_paragraph": "Meldemannstraße yurdu Avusturya'nın Brigittenau bölgesinde 1905'ten 2003'e kadar erkekler için bir devlet yurdu (Almanca: Männerwohnheim) idi. Öncelikle, 1910'dan 1913'e kadar Nazi Almanyası'nın daha sonraki diktatörü olan Adolf Hitler'in ikametgâhı olduğu için kamu yararına bir konudur.[1]\n" }, "Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi": { "first_paragraph": "Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi veya yaygın kısa adıyla Nazi Partisi (Almanca: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei), Weimar Cumhuriyeti döneminde kurulmuş ve Almanya'yı Nazi Almanyası'na dönüştürüp 1933-1945 yılları arasında yönetmiş olan bir Alman siyasi partisidir. Yirminci yüzyılın ilk yarısında Alman siyasetinde önemli bir yere sahip olmuş partinin programı ve ideolojisi olan nasyonal sosyalizm, radikal antisemitizm ile birlikte etnik milliyetçiliğe dayanan anti-liberal ve anti-Marksist bir görüşteydi. 1921 senesinden itibaren parti başkanlığını sürdürmüş Adolf Hitler'in 1933 senesinde şansölye olmasının ardından 1945 senesine kadar nasyonal sosyalizm döneminde Almanya'nın tek yasal partisi olmuştur.\n" }, "Nasyonal Sosyalist Program": { "first_paragraph": "Nasyonal Sosyalist Program, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin 25 maddeden oluşan resmî parti programıdır. 24 Şubat 1920 tarihinde Adolf Hitler ve Anton Drexler tarafından yazılmıştır.\n" }, "Nasyonal sosyalizm": { "first_paragraph": "Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı  •\nUlusal Faşist Parti  •\nBüyük Faşizm Konseyi  •\nCumhuriyetçi Faşist Parti •\nAlman İşçi Partisi  •\nNasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi  •\nUstaşa  •\nDemir Muhafızlar  •\nBritanya Faşistler Birliği  •\nOk Haç Partisi\n" }, "Otto Wagener": { "first_paragraph": "Otto Wilhelm Heinrich Wagener (29 Nisan 1888 - 9 Ağustos 1971) bir Alman tümgenerali ve bir dönem Adolf Hitler'in ekonomi danışmanı ve sırdaşıydı.\n" }, "Paula Hitler": { "first_paragraph": "Paula Hitler (aynı zamanda Paula Wolff olarak bilinir)[1] (21 Ocak 1896, Hafeld, Avusturya[2] – 1 Haziran 1960, Berchtesgaden), Adolf Hitler'in kız kardeşi, Alois Hitler ve üçüncü karısı Klara Pölzl'ün son çocuğuydu.\n" }, "Putler": { "first_paragraph": "Putler veya Vladimir Vladimiroviç Putler, Putin ve Hitler soyadılarının birleşmesi sonucu yaranmış neolojizm. Putin'in eleştirmenleri tarafından kullanılır. Tam versiyonu şöyledir: \"Putler Kaputt!\". Putler sözü, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yaptığı işgalci siyaset (Kırım'ın işgali, Donbass Savaşı, 2022 istilası ve diğeri) sonucu çok yayılmıştır.\n" }, "Geli Raubal": { "first_paragraph": "Angela Maria \"Geli\" Raubal (4 Haziran 1908 - 19 Eylül 1931), Adolf Hitler'in üvey yeğeniydi. Hitler'in üvey kızkardeşi olan Angela Raubal ve Leo Raubal'ın ikinci kızıydı. Hitler ona Geli der; o da Hitler'e Alfi Dayı derdi. Geli Hitler'in izni olmadan hiçbir yere gidemez ve hiç kimseyi göremezdi.\n" }, "Reductio ad Hitlerum": { "first_paragraph": "Reductio ad Hitlerum veya argumentum ad Hitlerum, felsefeci Leo Strauss tarafından 1951 yılında ortaya çıkarılmış bir terimdir.[1] Strauss'a göre Reductio ad Hitlerum; karşısındaki kişinin görüşünü, Adolf Hitler veya Nazi Partisi'nin görüşleri ile karşılaştırarak çürütmeye çalışmaktır.\n" }, "Reichssicherheitsdienst": { "first_paragraph": "Reichssicherheitsdienst (RSD), Nazi Almanyası'nın bir SS güvenlik kuvvetiydi. Başlangıçta Adolf Hitler'in kişisel korumalığını yaptı ve sonra, Nazi Rejiminin diğer yüksek dereceli bireylerini korudu.\n" }, "SS-Begleitkommando des Führers": { "first_paragraph": "SS-Begleitkommando des Führers (Türkçe: \"Führer'in SS refakatçi emri\"), aslen 1930'ların başlarında Adolf Hitler'in hayatını korumakla görevli on iki kişilik bir güvenlik ekibinden (SS-Begleitkommando olarak bilinir) oluşturulan sekiz kişilik bir SS ekibiydi. 29 Şubat 1932 tarihinde oluşturdu. Asıl birim sekiz kişiden oluşmaktaydı. Bunlar: Franz Schädle (1906-1945), Bruno Gesche (1905-1967), Erich Kempka (1910-1975), August Körber (1905-?), Adolf Dirr (1907-?), Kurt Gildisch (1899-?), Willy Herzberger (1895-?) ve Bodo Gelzenleuchter (1905-?)'dir. Şahsen Hitler tarafından hepsi onaylandı.\n" }, "Stoßtrupp-Hitler": { "first_paragraph": "Stoßtrupp-Hitler veya Stosstrupp-Hitler (\"Şok Birliği-Hitler\"), 1923 yılında Adolf Hitler için özel olarak kurulmuş küçük, kısa ömürlü bir koruma birimiydi.[2] Önemli üyeler arasında Rudolf Hess, Julius Schreck, Joseph Berchtold, Emil Maurice, Erhard Heiden, Ulrich Graf ve Bruno Gesche bulunuyordu.\n" }, "Sturmabteilung": { "first_paragraph": "Sturmabteilung (kısaca SA, Türkçe: Fırtına Kıtası[1] veya Fırtına Bölüğü), Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin, Weimar Cumhuriyeti zamanında nasyonal sosyalistlerin yükselişinde önemli rol oynamış yarı askerî örgütü. Mensupları kahverengi gömlekler giydiği için Kahverengi Gömlekliler adıyla da anılır oldu. Ernst Röhm en bilinen Sturmabteilung lideri olarak \"Stabschef\" ünvanına sahipti ve Ocak 1931'den, Temmuz 1934'e kadar SA operasyonlarını yöneten kişiydi.\n" }, "The End: Hitler's Germany, 1944–45": { "first_paragraph": "The End: Hitler's Germany 1944–45 (Türkçe: Çöküş: Almanya 1944-45), Ian Kershaw'ın 2011 yılında yazdığı kitaptır. Kitap II. Dünya Savaşı'nın, başarısız 20 Temmuz darbesi ve 1945 yılının Mayıs ayının sonlarına, Nazi rejiminin son liderlerinin tutuklanıp hükûmetin feshedildiği zamana kadarki olayları konu alır.\n" }, "Uzun Bıçaklar Gecesi": { "first_paragraph": "Uzun Bıçaklar Gecesi (Almanca: Nacht der langen Messer (yardım·bilgi)), ya da Röhm tasfiyesi (Almanca: Röhm-Putsch), ya da Sinekkuşu Operasyonu (Almanca: Unternehmen Kolibri), 30 Haziran ile 2 Temmuz 1934 arasında Nazi Almanyası'nda yapılan bir tasfiyeydi. Şansölye Adolf Hitler, Hermann Göring ve Heinrich Himmler tarafından teşvik edilerek, gücünü sağlamlaştırmak; Alman ordusundaki Ernst Röhm'ün rolü ve Kahverengi Gömlekliler olarak bilinen Sturmabteilung (SA) hakkındaki endişeleri azaltmak üzere bir dizi siyasi yargısız infaz emri verdi. Nazi Partisi'nin sol kanat Strasserist hizbinden Gregor Strasser, önemli muhafazakâr Nazi karşıtları (eski Şansölye Kurt von Schleicher ve 1923'te Birahane Darbesi'ni bastıran Gustav Ritter von Kahr) ve birçok Sturmabteilung (SA) lideri öldürülmüştür.\n" }, "Volkshalle": { "first_paragraph": "Volkshalle (\"Halk Salonu\"), aynı zamanda Große Halle (\"Büyük Salon\") veya Ruhmeshalle (\"Görkem Salonu\"), Nazi Almanyası'nda yeniden yapılandırılmış bir Berlin'de (Germania olarak yeniden adlandırılacak) inşa edilecek anıtsal, kubbeli bir bina önerisiydi. Projenin fikir babası Adolf Hitler idi ve tasarımını Hitler'in mimarı Albert Speer üstlendi. Volkshalle, çizim tahtasını asla geçemedi.\n" }, "Walther PPK": { "first_paragraph": "Walther PP serisi tabancalar, Walther PP, PPK ve PPK/S'yi içeren; Almanya'da Carl Walther GmbH Sportwaffen tarafından veya Walther lisansı altında Fransa ve ABD'de üretilen, horoz-operasyonlu yarı otomatik tabanca. PPK'nın açılımı \"Polizei Pistole Kurz\", yani \"Kısa Polis Tabancası\"dır. James Bond'un ajanstan izin verilmemesine rağmen ısrarla kullandığı ve Adolf Hitler'in intiharını gerçekleştirdiği silahtır.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Welthauptstadt Germania": { "first_paragraph": "52°31′00″K 13°23′20″D / 52.51667°K 13.38889°D / 52.51667; 13.38889\n" }, "Wolfsschanze": { "first_paragraph": "Führerhauptquartier Wolfsschanze (\"Führer Karargâhı Kurt İni\"), Adolf Hitler'in Doğu Prusya, Rastenburg'da bulunan İkinci Dünya Savaşı'nda Doğu Cephesi'nde bulunan karargâhı. 1941-1944 yılları arasında kullanılmıştır. Orta ve Doğu Avrupa'nın çeşitli yerlerinde birçok Führerhauptquartiere'den (Führer Genel Merkezi) biri olan bu kompleks, 1941'de Sovyetler Birliği'nin işgali olan Barbarossa Operasyonunun başlaması için inşa edilmiştir. Organizasyon Todt tarafından inşa edildi.[1]\n" }, "Yahudi Sorunu": { "first_paragraph": "Yahudi Sorunu, 19. ve 20. yüzyıl Avrupa toplumunda Yahudilerin statüsü ve uygulanan muamele ile ilgili geniş kapsamlı bir tartışmaydı. Diğer “ulusal sorunlara” benzeyen bu tartışma, Yahudilerin toplum içindeki 18-20. yüzyıllarda Avrupa’da bir azınlık olarak medeni, yasal, ulusal ve politik statüsünü kapsıyordu.\n" }, "Zweites Buch": { "first_paragraph": "Zweites Buch, Hitler'in Gizli Kitabı ve daha sonra Hitler'in İkinci Kitabı olarak yayımlanan[1], Adolf Hitler'in 1928'de yazılan dış politika hakkındaki düşüncelerinin düzenlenmemiş bir suretidir; Mein Kampf'tan sonra yazılmıştır ve yaşamı boyunca yayımlanmamıştır.\n" }, "Helmut Kohl": { "first_paragraph": "Helmut Josef Michael Kohl (d. 3 Nisan 1930, Ludwigshafen-Almanya - ö. 16 Haziran 2017, Ludwigshafen), Alman siyasetçi ve devlet adamı. 1982 ile 1998 arasında (1982-1990 arasında Batı Almanya), Almanya şansölyesi, 1973 ile 1998 arasında Hristiyan Demokrat Birliği'nin (CDU) lideri.\n" }, "Hans-Dietrich Genscher": { "first_paragraph": "Hans-Dietrich Genscher (21 Mart 1927, Reideburg - 31 Mart 2016, Wachtberg), Hür Demokratlar üyesi Alman siyasetçi. Almanya'da Dışişleri Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Başbakan Yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur.\n" }, "İki Artı Dört Antlaşması": { "first_paragraph": "İki Artı Dört Antlaşması (Almanca: Zwei-plus-Vier-Vertrag), 1990'da Batı Almanya ve Doğu Almanya ile Fransa, SSCB, ABD ve Birleşik Krallık arasında müzakere edilen antlaşma. Bunun sonucunda adı geçen dört ülke, Almanya'daki tüm haklarından vazgeçti ve Almanya birleşerek bağımsız bir devlet oldu.\n" }, "2009 Almanya federal seçimleri": { "first_paragraph": "Angela Merkel\nCDU/CSU\n" }, "2013 Almanya federal seçimleri": { "first_paragraph": "Angela Merkel\nCDU/CSU\n" }, "2017 Almanya federal seçimleri": { "first_paragraph": "Angela Merkel\nCDU/CSU\n" }, "Joachim Sauer": { "first_paragraph": "Joachim Sauer (19 Nisan 1949, Hosena, Brandenburg, Doğu Almanya), Alman kuantum kimyacısı ve Berlin Humboldt Üniversitesi'ndeki fiziksel ve teorik kimya profesörü.[1]\n" }, "Normandiya Dörtlüsü": { "first_paragraph": "Normandiya Dörtlüsü[1][2][3][4] veya Normandiya Formatı (Fransızca: Format Normandie), Donbas'taki savaşı ve daha geniş anlamda Rusya-Ukrayna Savaşı'nı çözmek amacıyla bir araya gelen devletler grubudur. Grubu oluşturan dört ülke -Almanya, Rusya, Ukrayna ve Fransa- ilk kez 2014 yılında Fransa'nın Normandiya bölgesinde Normandiya Çıkarması kutlamaları sırasında gayri resmî olarak bir araya geldi.[5]\n" }, "2021 Almanya federal seçimleri": { "first_paragraph": "4. Merkel Kabinesi\n[[CDU/CSU–SPD]]\n" }, "Scholz Kabinesi": { "first_paragraph": "Scholz Kabinesi (Almanca : Kabinett Scholz), 2021 Almanya Federal Seçimleri'nde başarılı sonuçlar alan Sosyal Demokrat Parti, Birlik 90/Yeşiller Partisi ve Hür Demokrat Parti'nin koalisyon anlaşmasına varmasını takiben, Olaf Scholz'un başbakanlığında göreve başlayacak olan Federal Almanya Hükûmeti'dir. Partilerin renklerine ithafen \"Trafik Işığı Koalisyonu\" olarak da adlandırılır.[1][2]\n" }, "Albert Speer": { "first_paragraph": "Berthold Konrad Hermann Albert Speer (19 Mart 1905, Mannheim - 1 Eylül 1981, Londra), Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı boyunca Silahlanma Bakanı. Modern görüşlere sahip başarılı bir mimar, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ne ilk katılanlardan, Hitler'in yakın dostu. Bazı tarihçiler onu \"Nazi rejiminin en güçlü ve vicdansız liderlerinden\" diye tanımladı.[1] Savaştan sonra, Nazi yönetiminin bizzat içinde yer almış biri olarak kaleme aldığı iki otobiyografik eseri Üçüncü Reich'ın işleyişini açığa çıkaran önemli eserler olarak değerlendirilir.\n" }, "Reichsparteitagsgelände": { "first_paragraph": "Reichsparteitagsgelände (Reich Partisi Kongre Alanı), Nazi Almanyası'nda Nürnberg kentinin güneydoğusunda 11 km²'lik bir miting alanıydı. Alan, Albert Speer tarafından, kongre binası ise Ludwig ve Franz Ruff tarafından tasarlanmıştır.\n" }, "II. Wilhelm": { "first_paragraph": "II. Wilhelm (Friedrich Wilhelm Viktor Albert von Preußen; 27 Ocak 1859 – 4 Haziran 1941), son Alman İmparatoru (Kaiser) ve Prusya Kralı'ydı. 15 Haziran 1888'den 9 Kasım 1918'deki feragatına kadar hüküm sürdü.\n" }, "Kinder, Küche, Kirche": { "first_paragraph": "Kinder, Küche, Kirche (3 K), Türkçesi \"Çocuk, Mutfak, Kilise\" olan bir Alman slogandır. Bu slogan 1945'ten önceki bir Alman ailesine mensup bir kadının ideal modelini belirtir.\n" }, "Halliburton": { "first_paragraph": "Halliburton Energy Services (Halliburton Enerji Hizmetleri), merkezi Houston, Teksas'ta bulunan çok uluslu bir şirkettir. 95.000'den fazla çalışanı olup gelirleri 20 milyar doları aşan şirket teknik ürünler, petrol ve gaz bulunması, çıkarılması ve üretiminin sağlandığı Enerji Hizmet Grubu (Energy Services Group) ve rafineriler, petrol tesisleri, boru hatları ve kimyasal tesislerin kurulmasıyla uğraşan Kellogg Brown & Root olarak iki alanda etkinlik gösterir.\n" }, "Vice (film, 2018)": { "first_paragraph": "Vice, yönetmenliğini ve senaristliğini Adam McKay'ın gerçekleştirdiği 2018 çıkışlı Amerikan yapımı biyografik komedi-dram filmidir.\n" }, "1850 Uzlaşması": { "first_paragraph": "1850 uzlaşması ABD tarihinde seri halinde kabul edilmiş 5 beyannamedir. Uzlaşmanın amacı Meksika-Amerika Savaşı sırasında Birlik'ten ayrılmaya eğilimli bölgeleri Birlik'te tutmaktı. Uzlaşma ile kuzey ve güney arasındaki kölelik sorununun da çözümü amaçlanmıştı. Bu uzlaşma 1861'de başlayacak olan ABD İç Savaşı'nı bir süre erteledi ama tamamen engelleyemedi.\n" }, "2016 Demokratik Parti Ulusal Kongresi": { "first_paragraph": "2016 Demokratik Ulusal Kurultayı Demokratik Parti delegelerinin 2016 ABD başkanlık seçimleri için başkan ve başkan yardımcısını seçecekleri kurultay. 25-28 Temmuz 2016 tarihleri arasında, Philadelphia'daki Wells Fargo Center gerçekleştirilecek kurultayda Michelle Obama, Bernie Sanders, Bill Clinton, Barack Obama, Joe Biden, Chelsea Clinton ve Hillary Clinton'ın konuşma yapacakları açıklandı.[1][2]\n" }, "Betsey Wright": { "first_paragraph": "Betsey Ross Wright (4 Temmuz 1943 doğumlu), Arkansas'ta Bill Clinton için on yıldan fazla çalışan Amerikalı bir lobici, aktivist ve siyasi danışmandır .[1][2][3] Yedi yıl boyunca Vali Clinton'ın kurmay başkanı olarak görev yaptı. 1992 Clinton başkanlık kampanyasının başkan yardımcısı olarak Wright, Clinton'ın Arkansas'ta savunmaktan ve adaya yönelik tüm kişisel saldırılara derhal yanıt vermekten sorumlu olan hızlı yanıt sistemini kurdu.[4] 1992 kampanyası sırasında Wright, Clinton tarafından evlilik dışı ilişkiler iddiasında bulunan söylentileri tanımlamak için \"bimbo patlamalar\" terimini kullandı.[2] 1990'larda Wright, Washington DC'de bir lobi şirketi olan Wexler Group'ta yöneticiydi [1] Şu anda Rogers, Arkansas'ta ikamet ediyor.[2][5]\n" }, "Amerikan Felsefe Topluluğu": { "first_paragraph": "Amerikan Felsefe Topluluğu (APS), 1743 yılında Philadelphia'da kurulan, bilimsel araştırmalarda mükemmeliyet yoluyla bilim ve beşeri bilimlerde yararlı bilgiyi, bilimsel araştırmayı, profesyonel toplantıları, yayınları, kütüphane kaynaklarını ve toplumu daha ileriye taşımayı teşvik eden uluslararası itibara sahip seçkin bir bilimsel örgüttür. Amerika Birleşik Devletleri'nde ilk bilgin topluluk olarak kabul edilmiş, 270 yılı aşkın bir süredir Amerikan kültürel ve entelektüel yaşamında önemli bir rol oynamıştır. \n" }, "Benjamin Franklin etkisi": { "first_paragraph": "Benjamin Franklin Etkisi, iyilik yaptığımız kişilere daha çok bağlandığımızı iddia eden fenomen.[1]\n" }, "Beşli komite": { "first_paragraph": "İkinci Kıta Kongresi'nin Beşli komite'si, 4 Temmuz 1776'da Pensilvanya Eyalet Meclisi'nde Amerikan Bağımsızlık Bildirisi'ni tasarlayan ve kongreye sunan beş kişilik gruptur. Bu Deklarasyon komitesi 11 Haziran 1776'dan, bildirinin yayınlandığı 5 Temmuz 1776'ya kadar işledi.\n" }, "Jack Coleman": { "first_paragraph": "John MacDonald \"Jack\" Coleman (d. 21 Şubat 1958)[1], Amerikalı aktör ve senaryo yazarı.\n" }, "The New-England Courant": { "first_paragraph": "Amerikanın ilk gazetelerinden biri olan New-England Courant (New England Courant olarak da bilinir), 1721'de James Franklin tarafından Boston'da kuruldu. Haftalık ve Boston'ın üçüncü gazetesiydi. Diğer ikisinin aksine, İngiliz sömürge hükûmeti ve diğer otorite figürleri hakkında daha eleştirel duruşa sahipti. Boston'daki 1721 çiçek hastalığı salgını sırasında, çiçek aşısına dair tartışmayı körükleyen çiçek aşısı hakkında eleştirel yorumlar yayınladı. Sonunda, 1726'da İngiliz sömürge makamları tarafından kışkırtıcı olarak gördükleri makaleleri yayınlamalarından dolayı kapatıldılar. Franklin, kardeşi Benjamin Franklin'i çırak olarak aldı ve bir noktada daha fazla kovuşturmayı önlemek için Courant'ın baskıları Benjamin Franklin imzasıyla yayınlanmak zorunda kaldı. Benjamin, Courant'a isimsiz başyazılar yazdı, bu da yayınlamaya başlamasıyla James'in hapse atılmasıyla sonuçlandı. Erken sömürge dönemi gazetelere yapılan bu Hükûmet sansürü, basında Amerikan İfade Özgürlüğü idealini büyük ölçüde besleymiştir. New England Courant, tarihçiler tarafından Benjamin'in yazılarını yayınlayan ilk gazete olarak çokça belirtilmektedir.\n" }, "Uçurtma deneyi": { "first_paragraph": "Uçurtma deneyi, Benjamin Franklin tarafından önerilmiş ve sonrasında muhtemelen, oğlu William Franklin yardımıyla hayata geçirilmiştir. Deneyin amacı şimşek ve elektriğin doğası hakkında bilinmeyen gerçekleri açıklamaktır.\n" }, "1964 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "1964 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 3 Kasım 1964 tarihinde Mevcut Demokrat Başkan Lyndon B. Johnson ile Cumhuriyetçi Arizona senatörü Barry Goldwater arasından gerçekleşti. Seçimleri büyük bir zaferle Mevcut Demokrat Başkan Lyndon B. Johnson kazandı.\n" }, "Live Earth": { "first_paragraph": "Live Earth, çevre bilinci sorumluluğuyla tüm dünya çapında düzenlenmiş dev konser organizasyonudur.\n" }, "Uygunsuz Gerçek": { "first_paragraph": "Uygunsuz Gerçek, 2006 ABD yapımı belgesel filmdir. Yönetmenliğini Davis Guggenheim'ın üstlendiği film, eski ABD Başkan Yardımcısı Al Gore'un vatandaşları kapsamlı bir slayt gösterisiyle küresel ısınma konusunda eğitmeyi amaçlayan kampanyasına ilişkindir.\n" }, "Alexander Hamilton": { "first_paragraph": "Alexander Hamilton (11 Ocak 1757 - 12 Temmuz 1804), Amerika Birleşik Devletleri tarihindeki ilk Hazine Bakanı ve Amerika Birleşik Devletleri'nin mali sisteminin kurucusu. Aynı zamanda ülkenin kurucu önderlerinden ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk partisi olan Federalist Parti'nin kurucusu ve teorisyenidir.\n" }, "New York Post": { "first_paragraph": "The New York Post (New York Postası) ABD'de yayımlanan tabloid formatında günlük gazete. İlk kez 1801 yılında yayımlanmaya başlanan gazete ABD'nin en eski 13. gazetesidir.\n" }, "Patrick Henry": { "first_paragraph": "Patrick Henry (29 Mayıs 1736 – 6 Haziran 1799), Amerikalı avukat, Güneyli çiftlik sahibi ve politikacıdır.\n" }, "Bana ya özgürlük verin ya da ölüm!": { "first_paragraph": "Bana ya Özgürlük verin ya da Ölüm!, özgün İngilizcesi \"Give me Liberty, or give me Death!\" olan, Patrick Henry'ye ve İkinci Virginia Konvansiyonunda yaptığı konuşmasına atfedilen bir sözdür. Konuşma 23 Mart 1775'te, Richmond, Virginia'da yapılmıştır ki bu sözle birlikte konuşmanın Virginia'daki durumu etkileyerek, Virginia'nın Amerikan Bağımsızlık Savaşı'na asker göndermesine yol açtığı söylenmiştir. Konvansiyondaki delegelerin arasında daha sonra ABD Başkanı olacak olan George Washington ve Thomas Jefferson da vardı.\n" }, "Edward Kennedy": { "first_paragraph": "Edward Moore Kennedy ya da Ted Kennedy, (d. 22 Şubat 1932, Boston - ö. 25 Ağustos 2009; Hyannisport, Massachusetts) Amerikalı siyasetçi. Kardeşlerinin aksine hiç suikaste uğramamıştır. 1962-2009 yılları arasında kesintisiz olarak ABD Senatosu'nda Massachusetts eyaletini temsil ederek ABD tarihinde 3. en uzun süreli hizmet yapmış senatör unvanını kazandı. ABD'nin 35. devlet başkanı (1961-1963) John F. Kennedy'nin kardeşi olup Demokrat Partinin en kıdemli ve en etkin üyelerindendi.\n" }, "Kara Kennedy": { "first_paragraph": "Kara Anne Kennedy Allen (27 Şubat 1960, Bronxville, Westchester County, New York (eyalet) – 16 Eylül 2011, Washington), Tv yapımcısı, ABD eski Başkanı John Fitzgerald Kennedy'nin yeğeni ve Ted Kennedy'nin kızı.[1]\n" }, "Robert F. Kennedy": { "first_paragraph": "Robert Francis \"Bobby\" Kennedy (d. 20 Kasım 1925, Brookline - ö. 6 Haziran 1968, Los Angeles), Amerikalı siyasetçi. Ağabeyi Başkan John F. Kennedy'nin (1961-1963) yönetiminde adalet bakanlığı ve danışmanlık yapmış, daha sonra senato üyeliğine (1965-1968) seçilmiş, başkan adaylığı sırasında öldürülmüştür.\n" }, "Bobby (film, 2006)": { "first_paragraph": "Bobby Altın Küre en iyi film ödülüne aday gösterilmiş, Venedik Film Festivali'nde galası yapılmış olan tarihi bir dram filmidir. Yönetmenliğini ve senaristliğini Emilio Estevez'in üstlendiği filmde birçok ünlü isim rol almaktadır. Ambassador Oteli'nde yaşanan ve Robert F. Kennedy'nin ölümünü 24 farklı karakterle birlikte gösteren Bobby filminin yapımcılığını ise filmin oyuncu kadrosunda da yer alan Anthony Hopkins ile John Ridley yapmaktadır. Emilio Estevez'in babası Martin Sheen de filmde rol almıştır. Bunun dışında filmin kadrosunda Laurence Fishburne, Heather Graham, Ashton Kutcher, Helen Hunt, Elijah Wood, Nick Cannon, Lindsay Lohan, Sharon Stone, Demi Moore ve William H. Macy gibi isimleri de barındırıyor.\n" }, "RFK Stadyumu": { "first_paragraph": "RFK Stadyumu (İngilizce: District of Columbia Stadium ve Robert F. Kennedy Memorial Stadium), Amerika Birleşik Devletleri'nin başkenti Washington, DC'de yer alan çok amaçlı stadyum. Stadyum Amerikan Kongre Binası'nın doğusundan yaklaşık 2 mil (3 km) uzaklıkta, Anacostia Nehri'nin batı yakasında ve DC Armoury'nin bitişiğinde yer almaktadır. 1961 yılında hizmete açılmıştır.\n" }, "Diplomasi (kitap)": { "first_paragraph": "Diplomasi, eski Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Henry Kissinger tarafından yazılan ve 1994'te yayımlanan kitaptır. Kitap, uluslararası ilişkiler tarihinin ve diplomasi sanatının büyük ölçüde 20. yüzyıl ve Batı Dünyası'nın bir taraması niteliğindedir. Realist teori geleneğinin önemli temsilcilerinden biri olan Kissinger, I. Dünya Savaşı öncesi Avrupa'daki güç dengesine, raison d'État ve Realpolitik kavramlarına yoğunlaşmıştır.\n" }, "Paris Barış Anlaşması": { "first_paragraph": "Paris Barış Anlaşması ya da resmi adıyla Vietnam'da Savaşı Sona Erdirme ve Barışı Sağlama Anlaşması, Vietnam Savaşı'na son vererek bölgede barışı sağlamak amacıyla 1973 yılında Paris'te imzalanan anlaşmadır.\n" }, "Malcolm X": { "first_paragraph": "Malcolm X (İngilizce telaffuz: [ˈmælkəm_ˈɛks] (19 Mayıs 1925, Omaha - 21 Şubat 1965, New York), gerçek ismi Malcolm Little olan, hacca gittikten sonra Arapça El-Hacc Mâlik eş-Şabâz (Arapça: الحاجّ مالك الشباز) adını alan Amerikalı siyasetçi ve insan hakları savunucusuydu. Suikast sonucu öldürülmüştür. Gelmiş geçmiş en etkili Siyahi Amerikalılardan biridir.[1]\n" }, "Afro-Amerikan Birliği Örgütü": { "first_paragraph": "İngilizce adı Organization of Afro-American Unity olan ve Malcolm X'in kurduğu birlik. Amacı Amerika Birleşik Devletleri'ndeki siyahların haklarını korumak ve beyazlar tarafından baskı görmemeleri için mücadele etmektir.\n" }, "Şablon:Malcolm X": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Haklar Bildirisi": { "first_paragraph": "Haklar Bildirisi (İngilizce Bill of Rights), ABD Anayasası’nın 15 Aralık 1791’de tek bir bölüm olarak kabul edilen ilk 10 ek maddesidir. Haklar Bildirisi’nin esin kaynakları Magna Carta, İngiliz Haklar Bildirgesi ve kolonilerin krala ve parlamentoya karşı yürüttüğü mücadele ile Amerikan halkı arasında gitgide yaygınlaşan eşitlik düşüncesidir. Haklar Bildirisi (Bill of Rights), Bu maddelerle birey haklarına ilişkin güvenceleri ve federal yönetim ile eyalet yönetimlerine getirilen sınırlamaları pekiştirmiştir.[1] James Madison tarafından 1789'da Amerika Birleşik Devletleri'nin Birinci Kongresi'ne bir dizi makale olarak sunuldu ve eyaletlerin dörtte üçü tarafından onaylandıktan sonra 15 Aralık 1791'de yürürlüğe girdi.[2]\n" }, "Virginia Haklar Beyannamesi": { "first_paragraph": "Virjinya Haklar Beyannamesi, \"yetersiz\" hükûmete karşı isyan hakkını da içeren insanın doğuştan gelen doğal haklarını beyan etmek üzere hazırlanan bir belgedir. Beyanname 29 Haziran 1776'da kabul edilen Virginia Anayasası'dan ayrı bir belge olarak 12 Haziran 1776'da Virginia Kongre Delegelerinin oybirliği ile kabul edilmiştir. John Locke'un doktrini ve Montesquieu'nun gücler ayrılığı ilkelerinden esinlenerek hazırlanmıstır.[1] Bu belge daha sonra Virginia Eyalet Anayasası'nın 1. maddesi olarak düzenlenmiştir ve az bir değişiklik yapılmış hali bugün de Virjinya Anayasası'nda günümüze hukuki anlamada etkide bulunması açısından görülebilir. Bu belge daha sonra Amerikan Bağımsızlık Bildirgesini (1776] ve Fransız Devrimi'nin İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisini de (1789) içeren bir dizi belgeyi etkilemiştir.\n" }, "The Times of Harvey Milk": { "first_paragraph": "The Times of Harvey Milk (Türkçe: Harvey Milk Zamanları), 1984 yılı ABD yapımı belgesel film. İlk gösterimini Telluride Film Festivali ve New York Film Festivali'nde,[1] ardından 1 Kasım 1984'te San Francisco'da Castro Theatre'da yaptı.[2][3] Rob Epstein tarafından yönetilen filmin yapımını Richard Schmiechen, anlatımını Harvey Fierstein, müziklerini ise Mark Isham üstlendi.\n" }, "Ron Paul": { "first_paragraph": "Ron Paul (d. 20 Ağustos 1935, Pittsburgh, Pensilvanya), Teksas eyaleti 14. bölge Temsilciler Meclisi eski üyesi. \n" }, "Rand Paul": { "first_paragraph": "Randal Howard \"Rand\" Paul (doğumu 7 Ocak 1963) Amerikalı politikacıdır. 2011'den beri Kentucky senatörü. Önceden oftalmolojist olarak çalışmaktaydı. Cumhuriyetçi Parti üyesidir. Eski ABD Temsilciler Meclisi Teksas üyesi ve ABD başkan aday adayı Ron Paul'ün oğludur.\n" }, "Ron Paul 1988 başkanlık kampanyası": { "first_paragraph": "1988'deki Ron Paul başkanlık kampanyası 1987'nin başlarında Teksas'tan eski Kongre Üyesi Ron Paul'un Liberteryen Parti'nin 1988 başkanlık adaylığı için adaylığını açıklamasıyla başladı.\n" }, "Mike Pence": { "first_paragraph": "Michael Richard \"Mike\" Pence (7 Haziran 1959), Amerika Birleşik Devletleri'nin 48. başkan yardımcısı olan Amerikalı politikacı ve avukat. 2013'ten 2017'ye kadar Indiana'nın 50. valisi olarak görev yapmış Pence,[2] 2001'den 2013'e kadar ise ABD Temsilciler Meclisi'nde altı dönem görev yaptı.[3][4]\n" }, "2016 Cumhuriyetçi Parti Ulusal Kongresi": { "first_paragraph": "Ulusal Cumhuriyetçi Kongresi 2016 (Republican National Convention), Amerika Birleşik Devletlerinde yapılmış olan başkanlık seçiminde Cumhuriyetçi Parti'nin başkan ve başkan yardımcısı adaylarının belirlenmesi amacıyla 18-21 Temmuz tarihlerinde Ohio eyaletinin Cleveland şehrinin ev sahipliğinde yaptığı ön seçimidir. Seçimde toplam 2472 delege bulunmuştur. Cleveland şehri bu organizasyona 1936'dan sonra üçüncü kez ev sahipliği yapmıştır. Donald Trump 1725 delegenin oyunu alarak başkanlık seçiminde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olmaya hak kazanmıştır.[1]\n" }, "Dan Quayle": { "first_paragraph": "James Danforth \"Dan\" Quayle (d. 4 Şubat 1947, Indianapolis, Indiana, ABD), Amerika Birleşik Devletleri'nin 44. başkan yardımcısı olan Amerikalı siyasetçi. 1989-1993 yılları arasında Başkan George H. W. Bush'un yardımcılığını yaptı.\n" }, "Nelson Rockefeller": { "first_paragraph": "Nelson Aldrich Rockefeller (8 Temmuz 1908 - 26 Ocak 1979), New York valisi (1959-1973) ve ABD'nin 41. başkan yardımcısı (1974-1977). Cumhuriyetçi Parti'nin ılımlı kanadının önderlerindendi.\n" }, "Mitt Romney": { "first_paragraph": "Willard Mitt Romney (d. 12 Mart 1947), Amerikalı bir iş insanı ve siyasetçidir. 2 Ocak 2003 – 4 Ocak 2007 tarihleri arasında Massachusetts eyaletinin 70. valisi olarak görev yapmıştır. 2012 ABD başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı olarak yarışmış,[1] ancak bu seçimleri Barack Obama'ya karşı kaybetmiştir.\n" }, "Paul Ryan": { "first_paragraph": "Paul Davis Ryan (d. 29 Ocak 1970) 54. Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi başkanıdır. Meclis başkanlığına seçilmeden önce, 3 Ocak 1999 tarihinden bu yana ABD Temsilciler Meclisi'nde Wisconsin eyaletini temsil etmiştir. 2012 ABD başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'yi temsil etmiş olan Mitt Romney'le birlikte başkan yardımcısı adayı olarak yarışmış fakat seçilememiştir[1].\n" }, "Marco Rubio": { "first_paragraph": "Marco Antonio Rubio (d. 28 Mayıs 1971), Amerikalı politikacı ve ABD'nin Florida Eyaleti senatörü. 2016 ABD başkanlık seçimlerinde, Cumhuriyetçi Partiden aday adayı olmuş fakat 15 Mart 2016'da yarıştan çekilmiştir.\n" }, "Conservative Solutions Project": { "first_paragraph": "Conservative Solutions Project, 2014 yılında kurulmuş kâr amacı gütmeyen bir organizasyon. Pat Shortridge'in başkanlığındaki Conservative Solutions Project, ABD'deki başkanlık seçim yarışında (2016) Cumhuriyetçi aday adayı Marco Rubio'nun kampanyasına olan güçlü desteği ile ön plana çıktı.[1]\n" }, "Arnold Schwarzenegger": { "first_paragraph": "Arnold Alois Schwarzenegger (d. 30 Temmuz 1947, Graz), Avusturya doğumlu Amerikalı sporcu, aktör ve politikacı. Schwarzenegger 2003-11 yılları arasında California Eyaleti Valisi olarak görev yapmıştır. Sinema kariyerinde özellikle Terminatör filmleriyle ünlenmiştir.\n" }, "Agra schwarzeneggeri": { "first_paragraph": "Agra schwarzeneggeri, Arnold Schwarzenegger isimli oyuncudan ismini alan bir kın kanatlı karafatma türüdür. Tip örneği Costa Rica'da toplandı ve bilim dünyasına ilk defa 2002'de tanıtıldı.[1]\n" }, "Arnold Spor Festivali": { "first_paragraph": "Arnold Schwarzenegger Spor Şöleni olarak da bilinen IFBB Arnold Spor Festivali, profesyonel vücut geliştirme yarışması, (Arnold Classic), (Arnold Strongman Classic), fitness yarışması, figür ve bikini yarışmalarının yapıldığı bir festivaldir. 1989 yılında kurulmuş olup adını Arnold Schwarzenegger'den almıştır. Ana etkinlik, Uluslararası Vücut Geliştirme ve Fitness Federasyonu (IFBB) tarafından Şubat ayı sonlarında veya Mart ayının başında her yıl Ohio, Amerika'da gerçekleştirilmektedir.\n" }, "Arnold Schwarzenegger filmografisi": { "first_paragraph": "Arnold Schwarzenegger, Avusturya asıllı ABD vatandaşı, sporcu, sinema oyuncusu ve siyasetçidir. Schwarzenegger, oyunculuk kariyerine öncelikle sinema ve televizyonda küçük rollerde görev alarak başladı. İlk rol aldığı filmde \"Arnold Strong\" (Güçlü Arnold) karakteriyle ön plana çıktı ancak daha sonraki filmlerinde gerçek ismiyle rol aldı ve sevildi. Schwarzenegger otuz filmde rol aldı ve aynı zamanda yönetmenlik ve yapımcılık görevlerini de üstlendi. O ağırlıklı olarak, bilim kurgu, aksiyon ve komedi filmlerinde rol aldı. Film ve televizyon işlerinin yanı sıra, AC/DC, Bon Jovi ve Guns N' Roses rock müzik gruplarının videolarında görev aldı.\n" }, "Arnold Schwarzenegger'in kazandığı ve aday gösterildiği ödüller listesi": { "first_paragraph": "Arnold Schwarzenegger, Avusturya asıllı Amerikalı aktör. Schwarzenegger bugüne kadar birçok filmde rol aldı. Kariyeri boyunca Altın Küre Ödülü, Nickelodeon Kids' Choice Ödülü, MTV Film Ödülü, Altın Ahududu Ödülü olmak üzere birçok ödüle aday gösterildi ve kazandı.\n" }, "Terminatör (karakter)": { "first_paragraph": "Terminatör (aynı zamanda T-800 olarak bilinir), Terminatör film serisinde, neredeyse yok edilemez bir asker ve suikastçı ve aynı zamanda bir ajan olarak da tasarlanan genellikle insansı bir Cyborg türü robottur. Programlanabilir bir suikastçı ve askeri infiltrasyon (gizlice sızma) ünitesi olarak tasvir edilen bu Cyborg türü robot, Arnold Schwarzenegger tarafından canlandırılan bir hayali karakterdir. \"Terminatör\" karakteri 1984 yılı yapımı ilk Terminatör filmi itibarı ile antagonist olarak ortaya çıktı ve senarist James Cameron tarafından ortaklaşa yazılmış devam filmleri çevrildi. Schwarzenegger tarafından canlandırılan Terminatör, serinin ilk filminde sadece bir Cyborg özellikleri ile görüldü. Eski Dünya Vücut Geliştirme Şampiyonu olan Franco Columbu tarafından canlandırılan ikinci Terminatör ise gelecekte (2029'da) bir flashback sahnesinde gösterildi.\n" }, "Rainier Wolfcastle": { "first_paragraph": "Rainier Luftwaffe Wolfcastle, animasyon televizyon dizisi Simpsonlar'daki kurgusal karakterdir. Harry Shearer tarafından seslendirilmektedir. İlk kez The Way We Was bölümünde McBain karakterini canlandırarak görünmüştür. Kendisi olarak Radio Bart bölümünde görülmüştür. Greta adında bir kızı vardır. Karakter bir Arnold Schwarzenegger parodisidir.\n" }, "Joseph Smith, Jr.": { "first_paragraph": "Joseph Smith, Jr. (23 Aralık 1805, Sharon, Vermont - 27 Temmuz 1844, Carthage, Illinois), Mormonluk adıyla bilinen İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin kurucusu olup ilk başkanı ve Mormon peygamberlerinden biridir.\n" }, "Brigham Young": { "first_paragraph": "Brigham Young (1 Haziran 1801, Whitingham, Vermont - 29 Ağustos 1877, Salt Lake City, Utah), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin ikinci başkanı, Mormonluk inancında peygamber, Utah eyaletinin ilk valisi ve eyaletin başkenti Salt Lake City'nin kurucusudur.\n" }, "Brigham Young'un eşleri listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, Brigham Young'un eşleri listesidir.[1]\n" }, "Kızıl Dosya": { "first_paragraph": "Kızıl Dosya[a] Sir Arthur Conan Doyle tarafından yazılmış Sherlock Holmes romanıdır. İlk Sherlock Holmes macerası olması nedeniyle önemi büyüktür. Sherlock Holmes'ün en yakın arkadaşı ve hikâyelerinin anlatıcısı Dr. John Watson bu macerada tanışmıştır.\n" }, "Brigham Young Üniversitesi": { "first_paragraph": "Brigham Young Üniversitesi (veya genel olarak kullanılan kısaltmasıyla BYU) Amerika Birleşik Devletleri'nde, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'ne bağlı ve kilise tarafından yönetilen özel üniversitedir. 16 Ekim 1875 tarihinde kurulan üniversite Utah eyaletinin üçüncü büyük şehri olan Provo'dadır.\n" }, "Bir Yolculuk": { "first_paragraph": "Bir Yolculuk (İngilizce: A Journey), İngiliz eski başbakan Tony Blair'in anılarını yazdığı bir kitaptır. Kitap, 1 Eylül 2010 günü çıkmıştır. Blair kitap piyasaya çıkmadan önce yayınevinden 4.6 milyon £ ödeme almıştır. Blair, bu para ile birlikte bütün kitap gelirini Royal British Legion'a bağışlayacağını açıklamıştır. Kitabın arka ve ön kapaklarında ise Blair'in yakası açık, kravatsız bir fotoğrafı bulunuyor.[1]\n" }, "Chilcot Raporu": { "first_paragraph": "Chilcot Raporu, Irak Soruşturması veya Irak Raporu, Irak Savaşı'na yönelik hazırlanmış en kapsamlı rapor. Yedi yılda hazırlanan ve 2,6 milyon kelimeden oluşan 12 ciltlik bu rapor 6 Temmuz 2016 tarihinde emekli bürokrat John Chilcot tarafından Londra'da yayımlanmıştır. Raporu hazırlayan soruşturma komisyonunun başkanı John Chilcot, dönemin İngiltere başbakanı olan Tony Blair'e karşı \"Askeri harekat son seçenek değildi\" ifadelerini kullanmıştır. İngiltere'de Chilcot raporundan önce Irak Savaşı'na dair hazırlanan raporlarda istihbarat hatalarından bahsedilmiş fakat herhangi bir hükûmet yetkilisi doğrudan suçlanmamıştır. Bu raporda ise başta dönemin başbakanı Tony Blair olmak üzere çoğu kişi doğrudan hatalı bulunmuştur. Uluslararası Ceza Mahkemesi ise hazırlanan raporu inceleyeceğini açıklamıştır.[1][2]\n" }, "Winston Churchill": { "first_paragraph": "Sir Winston Leonard Spencer Churchill[a] (30 Kasım 1874 - 24 Ocak 1965) (Nişanları: KG, OM, CH, TD, DL, FRS, RA), 1940-1945 ve 1951-1955 dönemi Birleşik Krallık Başbakanı. II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık'ın başında bulunmuştur. Savaşın ardından 5 Mart 1946'da ABD'nin Missouri eyaletinin Fulton kentindeki Westminster Kolejinde verdiği söylevle \"Demir Perde\" teriminin benimsenmesini sağlamış ve Soğuk Savaş'ın habercisi olarak tanımlanmıştır.[2]\n" }, "Adana Görüşmesi": { "first_paragraph": "Adana Görüşmesi (Adana Mülakatı, Yenice Görüşmesi veya Yenice Mülakatı), 30-31 Ocak 1943 tarihlerinde, Türkiye Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ile Birleşik Krallık Başbakanı Winston Churchill'in gerçekleştirdiği iki taraflı toplantıdır.\n" }, "Churchill (tank)": { "first_paragraph": "Taret zırhı : 101 mm ön zırh, 88 mm yan zırh\n" }, "Churchill Savaş Hükûmeti": { "first_paragraph": "Churchill savaş Hükûmeti, 10 Mayıs 1940'tan 23 Mayıs 1945'e kadar İkinci Dünya Savaşı'nın çoğunda Birleşik Krallık'ın koalisyon hükûmetiydi. Neville Chamberlain'in istifasının ardından Kral VI. George tarafından Başbakan olarak atanan Winston Churchill tarafından yönetildi.\n" }, "Çanakkale Savaşı": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Geçici Churchill Hükûmeti": { "first_paragraph": "Geçici Churchill Hükûmeti, İkinci Dünya Savaşı'nın ikinci aşamalarında, 23 Mayıs'tan 26 Temmuz 1945'e kadar kısa vadeli bir Birleşik Krallık (BK) hükûmetiydi. Başbakan, Muhafazakar Parti lideri Winston Churchill'di . Bu hükûmet, 10 Mayıs 1940'ta ilk kez başbakan olarak atanmasından sonra oluşturduğu ulusal koalisyonun yerini aldı. Koalisyon Muhafazakar, İşçi ve Liberal partilerin önde gelen üyelerinden oluşuyordu ve Nazi Almanyası'nın yenilgisinden kısa bir süre sonra sona erdi, çünkü koalisyon tarafları Japonya'nın yenilgisine kadar devam edip etmeme konusunda anlaşamadılar.\n" }, "II. Dünya Savaşı'nda Winston Churchill": { "first_paragraph": "Winston Churchill, Birleşik Krallık'ın Nazi Almanyası'na savaş ilan ettiği 3 Eylül 1939'da Amiralliğin Birinci Lordu olarak atandı. 10 Mayıs 1940'ta Neville Chamberlain'in yerini aldı ve 26 Temmuz 1945'e kadar görevde kaldı. 1930'larda görev dışında kalan Churchill, Nazi Almanyası'nda artan militarizm tehdidine karşı Britanya'nın yeniden silahlanması çağrısında başı çekmişti. Başbakan olarak, Mihver güçlerine karşı Müttefiklerin savaş çabalarına İngilizlerin katılımını denetledi. Churchill, faşizmin yayılmasına karşı Avrupa'nın liberal demokrasisini savunmada önemli bir rol oynayan muzaffer bir savaş zamanı lideri olarak görülüyor, ancak 1945'te Dresden'in bombalanması gibi bazı savaş olayları tartışma yarattı. İkinci Dünya Savaşı'nın ilk yarısında Müttefik liderlerin en önemlisiydi.\n" }, "Martin Gilbert": { "first_paragraph": "Martin John Gilbert (25 Ekim 1936[1] - 3 Şubat 2015), İngiliz tarihçi.\n" }, "Savaş kabinesi krizi, Mayıs 1940": { "first_paragraph": "Mayıs 1940'ta, İkinci Dünya Savaşı sırasında, İngiliz savaş kabinesi, Nazi Almanyası ile anlaşma mı yapılacağı yoksa düşmanlıklara devam mı edileceği konusunda ikiye bölündü. Başlıca aktörler Birleşik Krallık Başbakanı Winston Churchill ve Dışişleri Bakanı Viscount Halifax idi. Anlaşmazlık kriz noktasına tırmandı ve Churchill hükûmeti'nin devamlılığını tehdit etti.\n" }, "Tahran Konferansı": { "first_paragraph": "Tahran Konferansı (Kod adı: Eureka[1]), 28 Kasım - 1 Aralık 1943 tarihleri arasında, Müttefik liderler, Joseph Stalin, Franklin D. Roosevelt ve Winston Churchill katılımıyla, SSCB'nin Tahran Büyükelçiliği'nde gerçekleşen ve o ana dek ilk kez tüm Müttefik liderlerin (ABD, Birleşik Krallık ve SSCB) katıldığı bir strateji toplantısı idi. 22-26 Kasım 1943 tarihlerinde yapılan Kahire Konferansı'ndan hemen sonra yapılan bu liderler zirvesini, 1945 yılında yapılan Yalta Konferansı ve Potsdam Konferanları takip etti. Üç lider, toplantıya ajandalarındaki farklı gündemlerle başlamış olmakla birlikte, Nazi Almanyası'na karşı yeni bir cephe açılması konusunda oy birliği ile aldıkları bir kararla toplantıyı sonlandırdılar. Müttefiklerin Türkiye ve İran'la olan ilişkileri, Yugoslavya'daki operasyon, Japonya'nın durumu ve savaştan sonra yapılacaklar, Konferans'ta ele alınan diğer konulardı. İran'ın bağımsızlığının, müttefiklerin üç büyük üyesince tanındığına dair ayrı bir protokol de imza altına alındı.\n" }, "Üçüncü Churchill Hükûmeti": { "first_paragraph": "Winston Churchill, 1951 genel seçimlerinden sonra Birleşik Krallık'ta Üçüncü Churchill Hükûmetini kurdu, (26 Ekim 1921 - 5 Nisan 1955). Kral George VI tarafından yeniden Birleşik Krallık Başbakanı olarak atandı ve 1952'de Kraliçe II. Elizabeth'in tahta çıkışına ve taç giyme törenine tanık oldu.\n" }, "We shall fight on the beaches": { "first_paragraph": "We shall fight on the beaches (Türkçe: Sahillerde savaşacağız) İkinci Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık Parlamentosunun Avam Kamarasında 4 Haziran 1940 tarihinde Başbakan Winston Churchill tarafından yapılan konuşmanın genel adıdır. Nazi Almanyası zaferiyle sonuçlanan Fransa Muharebesi'nin ardından Churchill tarafından yapılan üç ayrı söylevden ikincisidir. İlk söylev 13 Mayıs günkü Blood, toil, tears and sweat, üçüncü söylev ise 18 Haziran günkü This was their finest hour söylevidir. Churchill bu söylevlerle karmaşık askerî ve diplomatik gündemlere dair yorumlarını kamuoyuyla paylaşmıştır.\n" }, "Yalta Konferansı": { "first_paragraph": "Yalta Konferansı ya da Kırım Konferansı (İngilizce: Yalta Conference, Rusça: Ялтинская конференция / Yaltinskaya konferentsiya), II. Dünya Savaşı sırasında 4 Şubat 1945 - 11 Şubat 1945 tarihleri arasında SSCB'nin önde gelen tatil yeri Yalta'nın 3 kilometre güneyinde bulunan Livadia Sarayı'nda düzenlenen ve Churchill (Birleşik Krallık Başbakanı), Roosevelt (Amerika Birleşik Devletleri Devlet Başkanı) ve Stalin (Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri ve SSCB Halk Komiserleri Kurulu Başkanı) olmak üzere \"Üç Büyük\" (Big Three)'ün katıldığı konferans.[1]\n" }, "İkinci Thatcher Hükûmeti": { "first_paragraph": "Margaret Thatcher, 4 Mayıs 1979'dan 28 Kasım 1990'a kadar Birleşik Krallık Başbakanıydı ve bu süre zarfında muhafazakâr çoğunluk hükûmetine liderlik etti. Başbakanlığı sırasında Thatcher, özelleştirme ve girişimciliğin teşviki yoluyla İngiliz ekonomisini liberalleştirmeye başladı.\n" }, "Üçüncü Thatcher Hükûmeti": { "first_paragraph": "Margaret Thatcher, 4 Mayıs 1979'dan 28 Kasım 1990'a kadar Birleşik Krallık başbakanıydı ve bu süre zarfında muhafazakâr çoğunluk hükûmetine liderlik etti. Başbakanlığı sırasında Thatcher, özelleştirme ve girişimciliğin teşviki yoluyla İngiliz ekonomisini liberalleştirmeye başladı.\n" }, "Lastik çizme": { "first_paragraph": "Lastik çizme (veya Wellington çizmeleri) ayakları sudan, nemden ve diğer çevresel faktörlerden korumak için orijinal olarak tasarlanmış bir tür ayakkabı, bot veya çizme'dir.[1]\n" }, "Corinne Luquiens": { "first_paragraph": "Corinne Luquiens (d. 28 Şubat 1952, Paris 17. arrondissement) Fransa Anayasa Konseyi üyesi.\n" }, "Pierre Dartout": { "first_paragraph": "Pierre Dartout (d. 9 Nisan 1954), Fransız memur. 1 Eylül 2020'den beri Monako devlet bakanı olarak görev yapmaktadır.[1][2][3] Daha önce 1980'den 2020'ye kadar vali olarak görev yaptı. 1980'den beri vilayet teşkilatında önemli görevlerde bulundu.\n" }, "Jean Gicquel": { "first_paragraph": "Jean Gicquel (d. 14 Eylül 1937, Paris) Fransız anayasa hukuku uzmanı.\n" }, "2012 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "Jean-Marc Ayrault\nSosyalist Parti (Fransa)\n" }, "35 saat kanunu": { "first_paragraph": "35 saat kanunu, 1998 ve 2000 yıllarında parlamento tarafından oylanıp 2000 yılında Lionel Jospin Hükümeti tarafından yürürlüğe sokulan kanun, Fransız iktisadi politikası açısından bir ölçüt olarak görülmektedir. Ücretli çalışma zamanın yasal olarak haftada 35 saat ile sabitlenmesini sağlayan kanundur.[1]\n" }, "Benoît Hamon": { "first_paragraph": "Benoît Hamon (26 Haziran 1967, Saint-Renan, Finistère) Fransa eski Milli Eğitim Bakanı ve sosyalist siyasetçidir.\n" }, "Didier Tabuteau": { "first_paragraph": "Didier-Roland Tabuteau (d. 20 Mayıs 1958) Danıştay üyesi.\n" }, "Olivier Faure": { "first_paragraph": "Olivier Faure (d. 18 Ağustos 1968, La Tronche (Isère)) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "François Lamy": { "first_paragraph": "François Lamy (d. 31 Ekim 1959, Brunoy (Essonne)) Fransız sosyalist siyasetçidir.\n" }, "Martin Hirsch": { "first_paragraph": "Martin Hirsch (d. 6 Aralık 1963, Suresnes, Hauts-de-Seine), Fransız yönetici, eğitimci.[1]\n" }, "Jean Glavany": { "first_paragraph": "Jean Glavany (d. 14 Mayıs 1949, Sceaux (Hauts-de-Seine)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Pierre Sueur": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Philippe Martin": { "first_paragraph": "Philippe Martin (d. 22 Kasım 1953, La Garenne-Colombes (Hauts-de-Seine)) Fransız sosyalist siyasetçidir.\n" }, "Thierry Mandon": { "first_paragraph": "Thierry Mandon (d. 30 Aralık 1957, Lozan) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Jean-Marc Ayrault": { "first_paragraph": "Jean-Marc Ayrault (d. 25 Ocak 1950) Fransız siyasetçi. 15 Mayıs 2012 - 31 Mart 2014 tarihleri arasında Fransa başbakanı olarak görev yapmıştır. Sosyalist Parti'nin bir üyesidir. Daha önce Nantes Belediye Başkanlığı yapmıştır. 1997 ile 2012 yılları arasında Fransa Ulusal Meclisi'nde Sosyalist Parti Grup Başkanı olmuştur. 11 Şubat 2016 - 10 Mayıs 2017 tarihleri arasında ise Dışişleri Bakanı olmuştur.\n" }, "Christophe Chantepy": { "first_paragraph": "Christophe Chantepy (d. 8 Ağustos 1959, Saint-Chamond (Loire)) Fransız üst düzey devlet memuru.\n" }, "Clément Beaune": { "first_paragraph": "Clément Beaune (d. 14 Ağustos 1981, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Laurent Pic": { "first_paragraph": "Laurent Pic (d. 2 Ağustos 1964, Paris 14. arrondissement) Fransız büyükelçi.\n" }, "Odile Renaud-Basso": { "first_paragraph": "Odile Renaud Basso (d. 2 Haziran 1965, Saint-Étienne) Fransız üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Serval Harekâtı": { "first_paragraph": " Mali Fransa Çad Nijerya Burkina Faso Senegal Togo MNLA\n" }, "1995 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "François Mitterrand\nSosyalist Parti (Fransa)\n" }, "Bernard de Montferrand": { "first_paragraph": "Bernard de Faubournet de Montferrand (6 Ağustos 1945, Caudéran Gironde) Fransız diplomat.\n" }, "Christian Noyer": { "first_paragraph": "Christian Noyer (d. 6 Ekim 1950, Soisy-sous-Montmorency (Val-d'Oise)) Fransa Merkez Bankası Başkanı, ekonomist.\n" }, "Édouard Balladur Hükûmeti": { "first_paragraph": "Édouard Balladur Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyetin 24. hükûmetidir ve ayrıca 2. kohabitasyon hükûmetidir. 29 Mart 1993 - 11 Mayıs 1995 tarihleri arasında sürmüştür.\n" }, "Philippe Goujon": { "first_paragraph": "Philippe Goujon (d. 30 Nisan 1954, Paris 9. arrondissement) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jacques Friedmann": { "first_paragraph": "Jacques Friedmann (d. 15 Ekim 1932, 8. arrondissement (Paris) - ö. 15 Aralık 2009, 15. arrondissement (Paris)) Fransız üst düzey yönetici.\n" }, "Jean-Claude Trichet": { "first_paragraph": "Jean-Claude Trichet (d. 20 Aralık 1942, Lyon) 2003-2011 yılları arasında Avrupa Merkez Bankası Başkanı, 1993-2003 yılları arasında ise Fransa Bankası Başkanı.\n" }, "Jean-Pierre Lacroix": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Lacroix (d. 2 Mayıs 1960) Fransız diplomat.\n" }, "Marc Le Fur": { "first_paragraph": "Marc Le Fur (d. 28 Kasım 1956, Dakar), Fransız siyasetçi.\n" }, "Philippe Marland": { "first_paragraph": "Philippe Marland (d. 17 Ocak 1947, Saint-Florentin (Yonne)) Fransız üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Pierre Mongin": { "first_paragraph": "Pierre Mongin (d. 9 Ağustos 1954, Marsilya) Fransız bürokrat.\n" }, "Georges Tron": { "first_paragraph": "Georges Tron (d. 1 Ağustos 1957, Neuilly-sur-Seine) Fransız siyasetçi. François Baroin hükûmetinde Kamu Bakanı olarak görev alıp hakkındaki cinsel taciz suçlamaları nedeniyle istifa etti.[1] 1995 ile 2021 yılları arasında Draveil Belediye Başkanlığı yaptı ve tecavüz yüzünden hakkında verilen 3 yıllık hapis cezası sebebiyle istifa etti.\n" }, "Xavier Musca": { "first_paragraph": "Xavier Musca (d. 23 Şubat 1960, Bastia) Fransız bürokrat.\n" }, "Raymond Barre": { "first_paragraph": "Raymond Barre (12 Nisan 1924; Saint-Denis, Réunion - 25 Ağustos 2007, Paris), Fransız siyasetçi ve eski başbakan (1976-1981).\n" }, "1978 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "1978 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 12 Mart ve ikinci turu 19 Mart 1978 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.\n" }, "1988 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "François Mitterrand\nSosyalist Parti (Fransa)\n" }, "Edmond Alphandéry": { "first_paragraph": "Edmond Alphandéry (d. 2 Eylül 1943, Avignon) Fransız merkez sağ siyasetçi. Eski bakan\n" }, "François d'Aubert": { "first_paragraph": "François d'Aubert (d. 31 Ekim 1943, Boulogne-Billancourt (Hauts-de-Seine)) Fransız siyasetçi, eski bakandır.\n" }, "Michel Dupuch": { "first_paragraph": "Michel Dupuch (d. 1 Eylül 1931) Fransız diplomat.\n" }, "Patrick Gautrat": { "first_paragraph": "Patrick Gautrat (d. 21 Mart 1944) Fransız büyükelçi.\n" }, "Philippe Massoni": { "first_paragraph": "Philippe Massoni (13 Ocak 1936, Zürih - 14 Şubat 2015, Paris), İtalyan asıllı Fransız polis ve üst düzey siyasi görevli.\n" }, "Philippe Mestre": { "first_paragraph": "Philippe Mestre (23 Ağustos 1927, Talmont-Saint-Hilaire (Vendée) - 25 Nisan 2017) Fransız merkez sağ siyasetçidir.\n" }, "Pierre Steinmetz": { "first_paragraph": "Pierre Steinmetz, 23 Ocak 1943 Sainte Colombe, Rhône doğumludur. Paris Siyasal Bilgiler Enstitüsü (IEP de Paris) ve Ulusal İdare Okulu'nu (ENA) bitirmiştir. Çeşitli bürokratik görevlerin ardından 1979 yılında Raymond Barre'ın başbakanlığında danışman olarak ve 1982-1983 yıllarında dea Şehircilik ve Konut Bakanlığında görevli memur olarak görev yapmış, 1983-1987 yılları arasında Paris yerel yönetiminde memur olarak görev almıştır. Çeşitli valiliklerde bulunmuş, 1989-1991 yılları arasında İşbirliği ve Kalkınma Bakanı Jacques Pelletier'nin kabine direktörlüğü ile 2000-2002 yılları arasında Ulusal Jandarma Genel Müdürlüğü görevlerinde bulunmuş, 2002-2003 yılları arasında Başbakan Jean-Pierre Raffarin'in kabine direktörü olmuştur. Cumhurbaşkanı Jacques Chirac tarafından Anayasa Konseyi üyeliğine atanmış ve 10 Mart 2004 tarihi itibarıyla görevine başlamıştır. 9 yıllık görev süresinin dolması üzerine 8 Mart 2013'te Konsey üyeliğinden ayrılmıştır. Ayrıca Jacques Chirac'a yakınlığıyla bilinmektedir. 2020 yılı itibarıyla Kamusal Hayatın Şeffaflığı Yüksek Otoritesi üyeliğine atanmıştır.\n" }, "Pierre-André Wiltzer": { "first_paragraph": "Pierre-André Wiltzer (d. 31 Ekim 1940, Agen, Lot-et-Garonne) Fransız siyasetçi.\n" }, "Claude Bartolone": { "first_paragraph": "Claude Bartolone (d. 29 Temmuz 1951, Tunus) Fransız siyasetçidir.\n" }, "2002 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Jacques Chirac\nCumhuriyet için Birlik\n" }, "2002 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "2002 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 9 Haziran ve ikinci turu 16 Haziran 2002 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.\n" }, "2007 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Jacques Chirac\nHalk Hareketi için Birlik\n" }, "2007 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "2007 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 10 Haziran ve ikinci turu 17 Haziran 2007 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.\n" }, "2012 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Nicolas Sarkozy\nHalk Hareketi için Birlik\n" }, "André Diligent": { "first_paragraph": "André Diligent (d. 10 Mayıs 1919, Roubaix - ö. 3 Şubat 2002, Villeneuve-d'Ascq) Fransız Hristiyan demokrat siyasetçidir.\n" }, "Azouz Begag": { "first_paragraph": "Azouz Begag (d. 5 Şubat 1957, Lyon 3. arrondissement) Fransız siyasetçi, ekonom.\n" }, "Charles de Courson": { "first_paragraph": "Charles Amédée du Buisson de Courson (d. 2 Nisan 1952, Paris 16. arrondissement) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Xavier Darcos": { "first_paragraph": "Xavier Darcos (d. 14 Temmuz 1947, Limoges) Fransız siyasetçi.\n" }, "Demokrat Hareket (Fransa)": { "first_paragraph": "Demokrat Hareket (Fransızca: Mouvement Démocrate) Fransa'da merkez bir siyasi partidir. 2007 Fransa cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra François Bayrou tarafından kuruldu.\n" }, "Fransız Demokrasisi için Birlik": { "first_paragraph": "Fransız Demokrasisi için Birlik (Fransızca: Union pour la Démocratie Française, UDF) Fransa'da eski merkez siyasi partidir.\n" }, "Luc Ferry": { "first_paragraph": "Luc Ferry (d. 3 Ocak 1951, Colombes (Hauts-de-Seine)) Fransız akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Marc Fesneau": { "first_paragraph": "Marc Fesneau (d. 11 Ocak 1971, Paris) Fransa parlamento ile ilişkiler bakanı.[1]\n" }, "Sosyal Demokratların Merkezi": { "first_paragraph": "Sosyal Demokratların Merkezi (Fransızca: Centre des démocrates sociaux, CDS) Hristiyan demokrasiyi benimseyen, merkez ve merkez sağ çizgideki siyasi partidir.\n" }, "Jean-Pierre Bel": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Bel (d. 30 Aralık 1951 Lavaur, Tarn), Fransız siyasetçi.\n" }, "Pierre-René Lemas": { "first_paragraph": "Pierre-René Lemas (d. 23 Şubat 1951, Cezayir) Fransız bürokrat\n" }, "1993 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "1993 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 21 Mart ve ikinci turu 28 Mart 1993 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.\n" }, "François Villeroy de Galhau": { "first_paragraph": "François Villeroy de Galhau (d. 24 Şubat 1959, Strasbourg) Fransa Bankası Başkanı.\n" }, "Hervé Hannoun": { "first_paragraph": "Hervé Hannoun (d. 3 Ağustos 1950, Konstantin, Cezayir) Fransız bürokrat, bankacı.\n" }, "Jacques Maire (diplomat)": { "first_paragraph": "Jacques Maire (d. 4 Nisan 1962, Enghien-les-Bains (Val-d'Oise)) Fransız diplomat, siyasetçi ve yönetici.\n" }, "Jean-Claude Cousseran": { "first_paragraph": "Jean-Claude Cousseran (d. 15 Eylül 1944, Toulouse) Fransız diplomat.\n" }, "Louis Joinet": { "first_paragraph": "Louis Joinet (26 Mayıs 1934, Nevers - 22 Eylül 2019[1]) Fransız hukukçu. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu nezdinde bağımsız uzman.\n" }, "Pierre Bérégovoy Hükûmeti": { "first_paragraph": "Pierre Bérégovoy Hükûmeti, Fransa'nın Beşinci Cumhuriyet'inin 23. Hükûmeti'dir. 2 Nisan 1992'de kurulmuş milletvekili seçimleri ardından 29 Mart 1993 tarihinde son bulmuştur.\n" }, "Robert Bouchery": { "first_paragraph": "Robert Bouchery (d. 9 Kasım 1920, La Mure (Isère) - ö. 10 Ekim 1996) Fransız savcı.\n" }, "Augustin de Romanet": { "first_paragraph": "Augustin de Romanet de Beaune (d. 2 Nisan 1961, Boulogne-Billancourt) Fransız devlet görevlisi.\n" }, "Bağımsızlar ve Demokratlar Birliği": { "first_paragraph": "Bağımsızlar ve Demokratlar Birliği (Fransızca: Union des démocrates et indépendants) Fransa'daki merkez sağ siyasi partilerden biridir.\n" }, "Christian Frémont": { "first_paragraph": "Christian Frémont (d. 23 Nisan 1942, Champagnac-de-Belair (Dordogne) - ö. 2 Ağustos 2014, Paris[1]) Fransız bürokrat.\n" }, "Hugues Moutouh": { "first_paragraph": "Hugues Moutouh (d. 22 Aralık 1967, Paris) Fransız bürokrat.\n" }, "Jean-François Carenco": { "first_paragraph": "Jean-François Carenco (d. 7 Temmuz 1952, Talence (Gironde)) Fransız vali.\n" }, "Jean-Louis Borloo": { "first_paragraph": "Jean-Louis Borloo (d. 1 Nisan 1951 Paris 15. arrondissement) Fransız siyasetçi.\n" }, "Radikal Parti (Fransa)": { "first_paragraph": "Cumhuriyetçi, Radikal ve Radikal-Sosyalist Parti (Fransızca: Parti républicain, radical et radical-socialiste) Fransa'nın en eski siyasi partisidir. Günümüzde merkez çizgide yer almaktadır. 1971'de parti içindeki anlaşmazlıklar sonucu sol politikaları desteklemek amacıyla Radikal Sol Parti kurulmuş ve Radikal Parti ise daha merkez sağ çizgiye kaymış, 1978-2002 yıllarında UDF'in ortak partileri arasında yer almış, 2002-2011 yıllarında ise UMP'ye bağlı olarak siyasi yaşamını sürdürmüş ancak 2011'de UMP'den ayrılarak bağımsız bir parti olmuş, 2012'de UDI'nin kuruluşunda yer almıştır.\n" }, "2023 Fransa emeklilik reformu protestoları": { "first_paragraph": "19 Ocak 2023 tarihinde Fransa'da Borne hükümeti tarafından önerilen ve emeklilik yaşını 62'den 64'e çıkaran 2023 Fransız emeklilik reform yasa tasarısına karşı çıkanlar tarafından düzenlenen bir dizi genel grev ve gösteri başladı. Grevler, sokaklarda biriken çöpler ve toplu taşımanın çalışmaması dahil olmak üzere geniş bir aksamaya yol açtı. Mart ayında hükûmet, tasarıyı Fransız Parlamentosu'ndan geçirmek için anayasayı kullandı. Bunun sonucunda hükûmet 2 kere güven oyu alamadı ve sendikaların örgütlediği grev eyleminin yanı sıra protestolarda şiddetin artmasına katkıda bulundu.[2]\n" }, "Élisabeth Borne Hükûmeti": { "first_paragraph": "Élisabeth Borne Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 43. hükûmetidir. 16 Mayıs 2022 tarihinde başbakanlığa Élisabeth Borne’un atanması ile kurulmuştur. 20 Mayıs 2022 tarihinde bakanlar, bakan yardımcıları ve devlet sekreterleri atanmıştır.\n" }, "Franck Robine": { "first_paragraph": "Franck Robine (d. 25 Haziran 1967, Brignoles) Fransız vali.\n" }, "Jean Castex": { "first_paragraph": "Jean Castex (25 Haziran 1965, Vic-Fezensac (Gers)), Fransız siyasetçi. 3 Temmuz 2020'de Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından Fransa Başbakanı olarak atandı.[1]\n" }, "Jean Castex Hükûmeti": { "first_paragraph": "Jean Castex Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 42. hükûmetidir. 3 Temmuz 2020 tarihinde başbakanlığa Jean Castex’in atanması ile kurulmuş, 6 Temmuz 2020 tarihinde bakanlar, bakan yardımcıları ve hükûmet sözcüsü olan devlet sekreteri atanmış, 26 Temmuz 2020 tarihinde ise diğer devlet sekreterleri atanmıştır. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından 16 Mayıs 2022 tarihinde başbakanın istifası ile hükümet son bulmuştur.\n" }, "2015 Île-de-France saldırıları": { "first_paragraph": "2015 Île-de-France saldırıları 7-9 Ocak arası gerçekleştirilen 5 saldırı. Saldırılar bilhassa Paris'teki Île-de-France bölgesinde meydana gelmiştir. Saldırılar sonucunda toplan 17 insan ve ilaveten 3 saldırgan öldü.[1][2] 22 insan yaralandı.\n" }, "2015 Paris saldırıları": { "first_paragraph": "2015 Paris saldırıları, 13 Kasım 2015 tarihinde, yerel saatle 21:16'da başlayan (OAS) Paris'in birinci, onuncu ve on birinci bölgeleriyle birlikte Fransa Stadyumu'nda düzenlenen silahlı ve bombalı saldırılardır. Bataclan tiyatrosunda yapılan rehin alma eyleminin yanı sıra başkent çevresinde en az altı silahlı ve üç bombalı saldırı yapıldığı açıklanmıştır.\n" }, "2016 Nice saldırısı": { "first_paragraph": "2016 Nice saldırısı, 14 Temmuz 2016 tarihinde, yerel saatle 23.00'de Fransa'nın Nice kentinde Fransız İhtilali'nin yıl dönümünde düzenlenen Bastille Günü kutlamalarının yapıldığı sırada bir saldırgan tarafından kalabalığın içine kamyon sürülerek yapılan intihar saldırısı.[4]\n" }, "2017 Fransa ayaklanmaları": { "first_paragraph": "2017 Fransa ayaklanmaları 2 Şubat tarihinde medyaya yansıyan kamera kayıtlarında Paris'te bulunan \"Aulnay-sous-Bois\" banliyösünde kimlik kontrolü için polis tarafından durdurulan 22 yaşındaki Siyahi Théo adında gencin Fransız polisince tecavüze uğradığının görülmesinin ardından Paris banliyölerinde bir dizi ayaklanma meydana gelmiş,[1] polis karşıtı protestolar Fransa'nın bazı bölgelerine yayılmıştır.\n" }, "Charlie Hebdo saldırısı": { "first_paragraph": "Charlie Hebdo saldırısı, 7 Ocak 2015 tarihinde, yerel saatle 11.30 OAS (10:30 UTC) Said ve Cherif Kouachi'nin Fransızca yayın yapan hiciv dergisi Charlie Hebdo'nun Paris'teki ofisine yaptığı saldırı.[4] Saldırı tüfeği ve diğer silahlarla yapılan saldırıda 11 kişi hayatını kaybetmiş, 11 kişi yaralanmıştır.[5] Charlie Hebdo ofisinden ayrıldıktan sonra binanın dışında bekleyen polisi öldürdüler. Charlie Hebdo saldırısı ve daha sonra Île-de-France (bölge)'da 5 kişinin ölümü ve 11 kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan saldırıyı yapan silahlı kişiler kendilerini Arap Yarımadası el-Kaidesi'ne ait olarak tanımladı.\n" }, "François Lecointre (asker)": { "first_paragraph": "François Lecointre (d. 6 Şubat 1962, Cherbourg (Manche)) 20 Temmuz 2017 - 21 Temmuz 2021 tarihlerinde Fransa Genelkurmay Başkanı olmuştur.\n" }, "Bernard Cazeneuve Hükûmeti": { "first_paragraph": "Bernard Cazeneuve Hükûmeti, Fransa'da Beşinci Cumhuriyet'in 39. hükûmetidir. Manuel Valls'in cumhurbaşkanlığına adaylığını açıklayıp başbakanlıktan istifa etmesi üzerine 6 Aralık 2016 tarihinde Başbakanlığa Bernard Cazeneuve atanmış, aynı tarihte hükûmetin diğer üyeleri de atanmıştır. 2017 Fransa cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından 10 Mayıs 2017 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "Michel Lalande": { "first_paragraph": "Michel Lalande (d. 8 Ocak 1955, Sancerre, Cher) Fransız vali.\n" }, "Nuit debout": { "first_paragraph": "\"Nuit debout\" protestoları (Türkçe: \"Gece Ayakta\") protestoları olarak bilinen Fransa'da içerisinde \"Yeni İş Yasası\" adıyla[5] yer alan kısıtlayıcı kanunlarında yer aldığı çalışma reformlarına karşı gösteri ve grevlerinde yer aldığı, 31 Mart 2016'da Fransa hükûmetine karşı başlatılan,[6] Fransa geneline yayılan ve işçi sendikalarının da destek verdiği sivil halk ayaklanması. \"Yeni İş Yasası\" adıyla Fransa Hükûmeti tarafından çıkarılan kanunla günlük çalışma saatleri artırılmış,[7] çalışan işçilerin sosyal hakları kısıtlanmış ve işverenlere, çalışanlar aleyhine ek haklar tanınmıştır.\n" }, "Patrick Strzoda": { "first_paragraph": "Patrick Strzoda (d. 5 Ocak 1952, Thann (Haut-Rhin)) Fransız vali.\n" }, "Thierry Lataste": { "first_paragraph": "Thierry Lataste (d. 31 Ocak 1954, Talence (Gironde) Fransız vali.\n" }, "Jacques Chaban-Delmas": { "first_paragraph": "Jacques Michel Pierre Delmas, (7 Mart 1915, Paris - 10 Kasım 2000, Paris), Fransız siyasetçi.\n" }, "1974 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Alain Poher (Georges Pompidou'nun Nisan'daki ölümünden sonra Geçici Cumhurbaşkanı)\nDemokratik Merkez (Fransa)\n" }, "Chaban-Delmas Stadyumu": { "first_paragraph": "Stade Chaban-Delmas Fransa'nın Bordeaux şehrinde 1938 yılında inşa edilen bir 34.327 seyirci kapasiteli stadyumdur.\n" }, "Christian Le Gunehec": { "first_paragraph": "Christian Pierre-Marie Le Gunehec (d. 22 Ağustos 1930, Auray (Morbihan) - ö. 30 Ekim 2011, Carnac (Morbihan)) Fransız yargıç.\n" }, "Jacques Chaban-Delmas Hükûmeti": { "first_paragraph": "Jacques Chaban-Delmas Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 7. hükûmetidir. Fransa cumhurbaşkanlığına Georges Pompidou'nun seçilmesinin ardından 20 Haziran 1969 tarihinde başbakan Jacques Chaban-Delmas, 22 Haziran 1969 tarihinde de diğer üyelerin atanmasıyla hükûmet oluşmuş ve 5 Temmuz 1972 tarihinde de istifa etmiştir.\n" }, "Jacques Delors": { "first_paragraph": "Jacques Delors (d. 20 Temmuz 1925, Paris), Fransız iktisatçı ve siyasetçidir.\n" }, "Jean-Bernard Ouvrieu": { "first_paragraph": "Jean-Bernard Ouvrieu (d. 1939, Creil (Oise)) Fransız diplomat.\n" }, "Jean-Pierre Grand": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Grand (d. 18 Kasım 1950, Montpellier) Fransız siyasetçi. 2011 yılı itibarıyla République Solidaire (Dayanışmacı cumhuriyet) partisi genel başkanıdır.\n" }, "Michel Roussin": { "first_paragraph": "Michel Roussin (d. 3 Mayıs 1939, Rabat[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Yves Monnet": { "first_paragraph": "Yves Monnet (d. 21 Kasım 1932, Lyon), Fransız hâkim.\n" }, "Paris'in Kurtuluşu": { "first_paragraph": "Müttefikler'in zaferi\n" }, "Pierre Charon": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Simon Nora": { "first_paragraph": "Simon Nora (d. 21 Şubat 1921, 16. arrondissement (Paris) - ö. 5 Mart 2006, 6. arrondissement (Paris)[1]) Fransız üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Michel Vauzelle": { "first_paragraph": "Michel Vauzelle (d. 15 Ağustos 1944, Montélimar (Drôme)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Yeni toplum": { "first_paragraph": "Yeni Toplum, Fransa cumhurbaşkanı Georges Pompidou'nun başbakanı Jacques Chaban-Delmas'ın savunuculuğunu yaptığı bir politikadır. 1969'da Hükûmet programını açıkladığı konuşmasından itibaren bu politikayı savunmuştur. Kolbertist ve Merkezci anlayıştan etkilenmiştir. Sosyal diyaloğa geniş yer veren, ifade özgürlüğü ve bazı siyasi açılımlar konusunda ilerlemeci bir taahhüt ile Mayıs 68 olaylarındaki taleplere yanıt vermek istemiştir.\n" }, "1997 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "1997 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 25 Mayıs ve ikinci turu 1 Haziran 1997 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.\n" }, "Alain Dejammet": { "first_paragraph": "Alain Dejammet (d. 1936) Fransız büyükelçi.\n" }, "Jean-Pierre Chevènement": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Chevènement (d. 9 Mart 1939; Belfort, Territoire de Belfort), Fransız siyasetçi.\n" }, "François Gouyette": { "first_paragraph": "François Gouyette (d. 17 Haziran 1956, Vincennes (Val-de-Marne)) Fransız diplomat.\n" }, "Jacques Lanxade": { "first_paragraph": "Jacques Lanxade (d. 8 Eylül 1934, Toulon) Fransız asker ve diplomat.[1]\n" }, "Jean Félix-Paganon": { "first_paragraph": "Jean Félix-Paganon (d. 10 Haziran 1951) Fransız diplomat.\n" }, "Jean-Luc Laurent": { "first_paragraph": "Jean-Luc Laurent (d. 23 Haziran 1957, Paris 14. arrondissement) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Paul Proust": { "first_paragraph": "Jean-Paul Proust (d. 3 Mart 1940, Vaas (Sarthe) - ö. 8 Nisan 2010, Marsilya), Fransız vali, siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "Loïc Hennekinne": { "first_paragraph": "Loïc Hennekinne (d. 20 Eylül 1940, Caudéran (Gironde)) Fransız diplomat.\n" }, "Marc Perrin de Brichambaut": { "first_paragraph": "Marc Perrin de Brichambaut (d. 29 Ekim 1948, Rabat) Fransız diplomat. Uluslararası Ceza Mahkemesi yargıcıdır.\n" }, "Marie-Françoise Bechtel": { "first_paragraph": "Marie-Françoise Bechtel (d. 19 Mart 1946, Coarraze (Pyrénées-Atlantiques)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Patrick Bloche": { "first_paragraph": "Patrick Bloche (d. 4 Temmuz 1956, Neuilly-sur-Seine[1]), Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Pierre Cohen": { "first_paragraph": "Pierre Cohen (d. 20 Mart 1950, Bizerte) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Pierre Maillard (diplomat)": { "first_paragraph": "Pierre Maillard (24 Haziran 1916, Laval - 22 Temmuz 2018), Fransız diplomat.\n" }, "Raymond Forni": { "first_paragraph": "Raymond Forni (d. 20 Mayıs 1941, Belfort - 5 Ocak 2008, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Georges Sarre": { "first_paragraph": "Georges Sarre (26 Kasım 1935, Chénérailles (Creuse)-31 Ocak 2019, Paris 18. arrondissement), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Yannick Moreau": { "first_paragraph": "Yannick Moreau (d. 30 Aralık 1945, Nantes) Fransız üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Jacques Chirac": { "first_paragraph": "Jacques René Chirac (29 Kasım 1932, 5. arrondissement (Paris); 26 Eylül 2019; 6. arrondissement (Paris), Fransa), eski Fransa Cumhurbaşkanı olan Fransız siyasetçi. Bu göreve ilk olarak 17 Mayıs 1995'te getirilmiş, yedi yıllık birinci dönem görev süresinin sonrasında Nisan 2002'de tekrar cumhurbaşkanı seçilmiştir. Beş yıllık ikinci dönem cumhurbaşkanlığı görev süresi 16 Mayıs 2007'de biten Chirac, yaklaşık 12 yıllık görev süresi ile François Mitterrand'dan sonra Fransa'da en uzun süre cumhurbaşkanlığı koltuğunda oturan isim olmuştur.\n" }, "1981 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Valéry Giscard d'Estaing\nFransız Demokrasisi için Birlik\n" }, "1981 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "1981 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 14 Haziran ve ikinci turu 21 Haziran 1981 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.\n" }, "1986 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "1986 Fransa yasama seçimleri, 16 Mart 1986 tarihinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.\n" }, "1988 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "1988 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 5 Haziran ve ikinci turu 12 Haziran 1988 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.\n" }, "2005 Fransa ayaklanmaları": { "first_paragraph": "2005 Fransa ayaklanmaları, Paris'te 27 Ekim 2005 akşamı, kimlik kontrolü yapan polis tarafından kovalanırken yüksek gerilim trafosuna sığınıp elektrik çarpması sonucu Kuzey Afrikalı Zyed Benna (17) ile Bouna Traoré'nin (15) ölümü ve 17 yaşındaki Muhittin Altun’un ağır yaralanmasının ardından başlayan ayaklanmalar.[1] Olayların başlamasından sonra bir camiye gaz bombası atılması[2] ve Fransa İçişleri Bakanı Nicolas Sarkozy'in olaylara karışanlara \"ayaktakımı\" olarak nitelemesi gerilimi tırmandırmıştır.[3] Terör dalgası, Paris'in Kuzey Afrikalı göçmen azınlığın yoğun olarak yaşadığı semtlerine sıçramıştır.\n" }, "Air France'ın 4590 sefer sayılı uçuşu": { "first_paragraph": "Air France'ın 4590 sefer sayılı uçuşu, 25 Temmuz 2000 günü Charles de Gaulle Havalimanı'ndan John F. Kennedy Uluslararası Havalimanı'na giderken kalkış sırasında pistteki yabancı bir parçaya çarparak havada alev alan ve ardından düşen charter yolcu uçuşudur.\n" }, "Alain Marleix": { "first_paragraph": "Alain Marleix (d. 2 Ocak 1946, Paris) Fransız siyasetçi ve eski bakandır.[1]\n" }, "Alexandre Benmakhlouf": { "first_paragraph": "Alexandre Benmakhlouf (d. 9 Eylül 1939, Vahran, Cezayir) Fransız savcı.\n" }, "André Bord": { "first_paragraph": "André Bord (d. 30 Kasım 1922, Strazburg - ö. 13 Mayıs 2013, Holtzheim (Bas-Rhin)) Fransız siyasetçi.\n" }, "André Parant": { "first_paragraph": "André Parant (d. 11 Ekim 1956) Fransız büyükelçi.\n" }, "Antoine Durrleman": { "first_paragraph": "Antoine Durrleman (d. 31 Temmuz 1951, Lille), Fransız bürokrat.\n" }, "Antoine Rufenacht": { "first_paragraph": "Antoine Rufenacht (11 Mayıs 1939, Le Havre - 5 Eylül 2020, Le Havre), Fransız siyasetçi.\n" }, "François Baroin": { "first_paragraph": "François Baroin; (d. 21 Haziran 1965(1965-06-21), Paris) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Bernard Émié": { "first_paragraph": "Bernard Émié (6 Eylül 1958) Fransız büyükelçi.\n" }, "Bernard Pons": { "first_paragraph": "Bernard Pons (d. 18 Temmuz 1926, Béziers, Hérault - ö. 27 Nisan 2022, Aigues-Mortes, Gard) Fransız siyaset adamı.\n" }, "Bertrand Landrieu": { "first_paragraph": "Bertrand Landrieu (d. 9 Şubat 1945, Paris 16. arrondissement - ö. 6 Aralık 2019, Paris 14. arrondissement) Fransız üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Jérôme Bonnafont": { "first_paragraph": "Jérôme Bonnafont (d. 8 Ocak 1961), Fransız bürokrat ve diplomat.[1]\n" }, "Bruno Racine": { "first_paragraph": "Bruno Racine (d. 17 Aralık 1951, Paris) Fransız yazar ve devlet görevlisi.\n" }, "Charles Fries": { "first_paragraph": "Charles Fries (d. 30 Aralık 1962) Fransız büyükelçi.\n" }, "Cumhuriyet için Birlik": { "first_paragraph": "Cumhuriyet için Birlik (Fransızca: Rassemblement pour la République Fransızca telaffuz: [ʁa.sɑ̃.blə.mɑ̃.puʁ.la.ʁe.pyˈblik]; RPR Fransızca telaffuz: [ɛr.peˈɛr]) Fransa'daki merkez sağ siyasi parti.\n" }, "Dominique de Villepin Hükûmeti": { "first_paragraph": "Dominique de Villepin Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 31. hükûmetidir. Başbakan 31 Mayıs 2005'te diğer hükûmet üyeleriyse 2 Haziran'da göreve atanmışlardır. 2007 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda Hükûmet istifa etmiştir.\n" }, "François Bujon de l'Estang": { "first_paragraph": "François Étienne Vladimir Bujon de l'Estang (d. 21 Ağustos 1940, Neuilly-sur-Seine) Fransız diplomat.\n" }, "Frédéric Salat-Baroux": { "first_paragraph": "Frédéric Salat-Baroux (d. 12 Temmuz 1963, Paris) Fransız bürokrattır.\n" }, "Gérard Errera": { "first_paragraph": "Gérard Paul Errera (d. 30 Ekim 1943, Brive-la-Gaillarde (Corrèze)) Fransız diplomat.\n" }, "Hamlaoui Mekachera": { "first_paragraph": "Hamlaoui Mékachéra (d. 17 Eylül 1930, Sevk Ahras, Cezayir -ö. 17 Ekim 2018, Saint-Aubin, Jura, Fransa) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Henri Guaino": { "first_paragraph": "Henri Guaino (d. 11 Mart 1957, Arles), Fransız bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Jacques Lapouge": { "first_paragraph": "Jacques Lapouge (d. 13 Ekim 1957) Fransız büyükelçi.\n" }, "Jean-David Levitte": { "first_paragraph": "Jean-David Levitte (d. 14 Haziran 1946, Moissac, Tarn-et-Garonne) Fransız diplomat.\n" }, "Jean-François Copé": { "first_paragraph": "Jean-François Copé (d. 5 Mayıs 1964, Boulogne-Billancourt (Hauts-de-Seine)), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Jean-Jacques de Peretti": { "first_paragraph": "Jean-Jacques de Peretti (d. 21 Eylül 1946, Clermont-Ferrand) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Marc Boegner": { "first_paragraph": "Jean-Marc Boegner (d. 3 Temmuz 1913, 14. arrondissement (Paris) - ö. 24 Ocak 2003, Chamonix-Mont-Blanc) Fransız diplomat.\n" }, "Jean-Marc de La Sablière": { "first_paragraph": "Jean, Marc, Eugène, Marie, Gérard Rochereau de La Sablière (d. 8 Kasım 1946, Atina) Fransız diplomat.\n" }, "Jean-Marie Poirier (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Jean-Marie Poirier (d. 1 Aralık 1929, Chartres - ö. 30 Ocak 2007, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Pierre Lafon": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Lafon (d. 2 Mart 1941) Fransız diplomat.\n" }, "Jean-Yves Caullet": { "first_paragraph": "Jean-Yves Caullet (d. 8 Şubat 1957, Roubaix) Fransız siyasetçi.\n" }, "Josselin de Rohan": { "first_paragraph": "Josselin Charles Louis Jean Marie de Rohan-Chabot, (Josselin de Rohan olarak bilinir) (d. 5 Haziran 1938, Suresnes, Hauts-de-Seine) Fransız sağ siyasetçi.\n" }, "Alain Juppé": { "first_paragraph": "Alain Marie Juppé (d.15 Ağustos 1945, Mont-de-Marsan) Fransız merkez sağ siyasetçi. Fransa eski başbakanı.\n" }, "Laurent Bili": { "first_paragraph": "Laurent Bili (d. 12 Ağustos 1961) 2011-2015 yılları arasında Fransa'nın Türkiye Büyükelçiliği görevini yürüten Fransız diplomat.\n" }, "Laurent Le Mesle": { "first_paragraph": "Laurent Le Mesle (d. 8 Şubat 1951, Saint-Brieuc, Côtes-d'Armor) Fransız başsavcı.\n" }, "Marie-Claire Carrère-Gée": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Maurice Gourdault-Montagne": { "first_paragraph": "Maurice Gourdault-Montagne (d. 16 Kasım 1953, Paris), Fransız diplomat.\n" }, "Maurice Ulrich": { "first_paragraph": "Maurice Ulrich (6 Ocak 1925, Paris 3. arrondissement - 14 Kasım 2012, Paris[1]), Fransız diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Michel Blangy": { "first_paragraph": "Michel-Daniel Blangy (d. 5 Mayıs 1939, Suresnes) Fransız vali, üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Michel de Bonnecorse": { "first_paragraph": "Michel de Bonnecorse Benault de Lubières (d. Kasım 1940) Fransız diplomat.\n" }, "Jérôme Monod": { "first_paragraph": "Jérôme Monod (d. 7 Eylül 1930, Paris 7. arrondissement - ö. 18 Mart 2016, Lourmarin (Vaucluse)) Fransız iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Pascale Andreani": { "first_paragraph": "Pascale Andreani (d. 6 Nisan 1955) Fransız büyükelçi.\n" }, "Patrick Stefanini": { "first_paragraph": "Patrick Stefanini (d. 11 Temmuz 1953, Bourg-en-Bresse, Ain) Fransız bürokrat.\n" }, "Paul Dijoud": { "first_paragraph": "Paul Dijoud (d. 25 Haziran 1938, Neuilly-sur-Seine), Fransız siyasetçi, diplomat.\n" }, "Philippe Bas": { "first_paragraph": "Philippe Bas (d. 20 Temmuz 1958, Paris) Fransız bürokrat, siyasetçidir.\n" }, "Pierre de Bousquet de Florian": { "first_paragraph": "Pierre de Bousquet de Florian (d. 12 Haziran 1954, Boulogne-Billancourt) Fransız vali.\n" }, "Pierre Juillet": { "first_paragraph": "Pierre Juillet (21 Temmuz 1921; Vallière, Creuse - 23 Aralık 1999; Puy-Judeau, Vallière, Creuse), Fransız siyasi danışman.\n" }, "Pierre Lellouche": { "first_paragraph": "Pierre Lellouche (d. 3 Mayıs 1951, Tunus) Fransız siyasetçi.\n" }, "Pierre Ménat": { "first_paragraph": "Pierre Ménat (d. 12 Ağustos 1950, Paris) Fransız diplomat.\n" }, "Pierre-Mathieu Duhamel": { "first_paragraph": "Pierre-Mathieu Duhamel (d. 17 Kasım 1956, Boulogne-Billancourt) Bürokrat, Şirket Yöneticisi ve Siyasetçi.\n" }, "Richard Duqué": { "first_paragraph": "Richard Duqué (d. 12 Aralık 1947) Fransız büyükelçi.\n" }, "Roch-Olivier Maistre": { "first_paragraph": "Roch-Olivier Maistre (d. 11 Kasım 1955, Meknes, Fas) Fransız bürokrat.\n" }, "Serge Boidevaix": { "first_paragraph": "Serge Boidevaix (d. 15 Ağustos 1928 - ö. 6 Nisan 2018) Fransız diplomat.\n" }, "Éric Woerth": { "first_paragraph": "Éric Woerth (d. 29 Ocak 1956, Creil (Oise)[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Bruno de Leusse": { "first_paragraph": "Bruno de Leusse (Baron Bruno de Leusse de Syon, 12 Ağustos 1916, Vienne (Isère) - 2 Temmuz 2009, Nernier (Haute-Savoie)), Fransız diplomattır.[1]\n" }, "Gabriel Robin (büyükelçi)": { "first_paragraph": "Gabriel Robin (d. 25 Ağustos 1929, Molières-sur-Cèze (Gard)[1]) Fransız tarihçi ve büyükelçi.\n" }, "Gilles Curien": { "first_paragraph": "Gilles Curien (d. 26 Şubat 1922, Vosges - ö. 8 Şubat 2017[1]) Fransız büyükelçi.\n" }, "Jacques Viot": { "first_paragraph": "Jacques Viot (d. 25 Ağustos 1921, Bordeaux - ö. 4 Temmuz 2012) Fransız büyükelçi.\n" }, "Maurice Couve de Murville Hükûmeti": { "first_paragraph": "Maurice Couve de Murville Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 6. hükûmetidir. 1968 milletvekili seçimleri ardından 10 Temmuz 1968 tarihinde başbakan atanmış ve diğer üyeler 12 Temmuz 1968 tarihinde atanmıştır. Cumhurbaşkanlığına seçilen Georges Pompidou'nun göreve başlanmasıyla hükûmet istifa etmiştir.\n" }, "Robert Gillet (diplomat)": { "first_paragraph": "Robert Gillet (17 Nisan 1912, Lyon - 23 Kasım 2003[1]), Fransız diplomat.\n" }, "Alain Pichon": { "first_paragraph": "Alain Pichon (d. 29 Kasım 1945, Ajaccio) Fransız Sayıştay üyesi.\n" }, "Édith Cresson Hükûmeti": { "first_paragraph": "Édith Cresson Hükûmeti, 5. Cumhuriyet'in 22. hükûmetidir. Cumhurbaşkanı François Mitterrand tarafından 15 Mayıs 1991'de başbakan atanmış ve diğer hükûmet üyeleri de 16 ve 17 Mayıs tarihinde görevlerine başlamışlardır. Bu hükûmet başbakanın 2 Nisan 1992'ye değin sürmüştür.\n" }, "Jean-Pierre Thébault": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Thébault (d. 21 Ekim 1961, Lourdes (Hautes-Pyrénées)) Fransız büyükelçi.\n" }, "Philippe Bastelica": { "first_paragraph": "Philippe Bastelica (d. 23 Kasım 1959), Fransız büyükelçi.\n" }, "Jean-Louis Debré": { "first_paragraph": "Jean-Louis Debré (d. 30 Eylül 1944, Toulouse), Fransız yargıç, siyasetçi.\n" }, "Bernard Debré": { "first_paragraph": "Bernard Debré (30 Eylül 1944, Toulouse - 13 Eylül 2020), Fransız sağ siyasetçi ve ürolog.\n" }, "1961 Paris Katliamı": { "first_paragraph": "1961 Paris katliamı, 17 Ekim 1961 günü Paris'te Cezayir Bağımsızlık Savaşı sırasında gerçekleşen bir katliamdır. Paris polis müdürü Maurice Papon'un (1910-2007) talimatı üzerine Fransız polisi Ulusal Kurtuluş Cephesini destekleyen 30 bin kadar Cezayirli göstericiye saldırdı. 37 yıl boyunca katliamı inkâr eden Fransa hükûmeti 1998 yılında 40 kişinin ölümünü kabul etse de ölü sayısına ilişkin bazı tahminler 200'ün üzerine çıkmaktadır.[1]\n" }, "Christian de La Malène": { "first_paragraph": "Christian Lunet de La Malène (d. 5 Aralık 1920, Nîmes - ö. 26 Eylül 2007) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Yves Guéna": { "first_paragraph": "Yves Guéna (6 Temmuz 1922, Brest (Finistère) - 3 Mart 2016), Fransız devlet adamı.\n" }, "Jean Guéguinou": { "first_paragraph": "Jean Guéguinou (d. 17 Ekim 1941, Carhaix-Plouguer - ö. 21 Haziran 2021, Paris), Fransız diplomat.\n" }, "Michel Debré Hükûmeti": { "first_paragraph": "Michel Debré Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in ilk hükûmetidir. 8 Ocak 1959 tarihinde cumhurbaşkanı Charles de Gaulle tarafından başbakan Michel Debré ve hükûmetin diğer üyeleri atanmıştır. Hükûmet 14 Nisan 1962 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "René Lenoir": { "first_paragraph": "René Lenoir (d. 21 Ocak 1927, Cezayir - ö. 16 Aralık 2017) Fransız siyasetçi.\n" }, "Henri Emmanuelli": { "first_paragraph": "Henri Emmanuelli (d. 31 Mayıs 1945 Eaux-Bonnes (Pyrénées-Atlantiques- ö. 21 Mart 2017 Bayonne (Pyrénées-Atlantiques)) Fransız siyasetçi\n" }, "Philippe Bélaval": { "first_paragraph": "Philippe Bélaval (d. 21 Ağustos 1955, Toulouse) Fransız üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Vincent Peillon": { "first_paragraph": "Vincent Peillon (d. 7 Temmuz 1960, Suresnes, Hauts-de-Seine) Fransız bakan.\n" }, "Laurent Fabius": { "first_paragraph": "Laurent Fabius (d. 20 Ağustos 1946, Paris), Fransız sosyalist siyasetçi. Fransa dışişleri bakanı ve eski başbakan.\n" }, "Alexandre Ziegler": { "first_paragraph": "Alexandre Ziegler (d. 8 Eylül 1969) Fransız büyükelçi.\n" }, "André Laignel": { "first_paragraph": "André Laignel (d. 4 Aralık 1942, Paris 14. arrondissement) Fransız sosyalist siyasetçidir.\n" }, "Jacques Attali": { "first_paragraph": "Jacques Attali, (d. 1 Kasım 1943, Cezayir), Fransız ekonomist, yazar ve siyasetçidir. François Mitterrand'ın danışmanlığını yapmış, bu dönemden sonra ön plana çıkmıştır.\n" }, "Bernard Pêcheur": { "first_paragraph": "Bernard Pêcheur (7 Aralık 1950, Fontainebleau) Fransız bürokrat, danıştay üyesi.\n" }, "Christian Pierret": { "first_paragraph": "Christian Pol Gaston Pierret [d. 12 Mart 1946, Bar-le-Duc (Meuse)] Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakandır.\n" }, "Daniel Bernard (diplomat)": { "first_paragraph": "Daniel Bernard (d. 13 Eylül 1941, Lyon - ö. 29 Nisan 2004, Paris) Fransız büyükelçi.\n" }, "Denis Pietton": { "first_paragraph": "Denis Gilbert Joseph Pietton (d. 11 Haziran 1956 - ö. 8 Aralık 2015, Paris[1]) Fransız diplomat.\n" }, "Didier Migaud": { "first_paragraph": "Didier Migaud (d. 6 Haziran 1952, Saint-Symphorien (Indre-et-Loire)) Fransız siyasetçi. Sayıştay 1. Başkanı\n" }, "François Rebsamen": { "first_paragraph": "François Rebsamen (d. 25 Haziran 1951, Dijon), Fransız siyasetçi.\n" }, "Gayssot Yasası": { "first_paragraph": "Gayssot Yasası ya da Gayssot Kanunu (Fransızca: Loi Gayssot), Nazi liderlerinin 1945 ila 1946 yılları arasında Nürnberg'de Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi'nde yargılanmasının temelini oluşturan 1945 tarihli Londra Antlaşması'nda tanımlanan insanlığa karşı suçları Fransa'da sorgulamayı suç haline getiren 13 Temmuz 1990 tarihli kanundur.\n" }, "Jean-Louis Destans": { "first_paragraph": "Jean-Louis Destans (d. 3 Mart 1951, Libourne) Fransız siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Jean-Luc Névache": { "first_paragraph": "Jean-Luc Névache (d. 17 Ekim 1959, Grenoble) Fransız vali.\n" }, "Laurent Cathala": { "first_paragraph": "Laurent Cathala (d. 21 Eylül 1945, Saint-Jean-de-Barrou (Aude)) Fransız sosyalist siyasetçidir.\n" }, "Laurent Fabius Hükûmeti": { "first_paragraph": "Laurent Fabius Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 18. hükûmetidir. 17 Temmuz 1984-20 Mart 1986 tarihleri arasında görev sürmüştür. Başbakan Laurent Fabius 17 Temmuz'da, Bakan ve Yardımcı Bakanlar 19 Temmuz'da, Devlet Sekreterleri ise 23 Temmuz'da görevlerine başlamışlardır, 1986 milletvekili seçimleri sonrası hükûmet istifa etmiştir.\n" }, "Louis Leterrier": { "first_paragraph": "Louis Leterrier (17 Haziran 1973; Paris, Fransa), Jason Statham'ın yer aldığı Taşıyıcı ve Morgan Freeman ile Jet Li'nin yer aldığı Kır Zincirlerini filmleri ile üne kavuşan Fransız film yönetmenidir. 2008 yılında Incredible Hulk filmini yönetmiştir. Yönetmen Luc Besson ile yakın arkadaştır. Fransa Anayasa Konseyi Başkanı Laurent Fabius'ün yeğenidir.\n" }, "Paul Quilès": { "first_paragraph": "Paul Quilès (d. 27 Ocak 1942, Saint-Denis-du-Sig, Cezayir - ö. 24 Eylül 2021, Paris, Fransa) Fransız siyasetçi.\n" }, "Rainbow Warrior'ın batırılması": { "first_paragraph": "Rainbow Warrior'ın batırılması, kod adıyla Opération Satanique,[1] Fransız istihbarat teşkilatı DGSE tarafından 10 Temmuz 1985'te gerçekleştirilen bir operasyon. Operasyon sırasında iki operatör, Greenpeace filosunun amiral gemisi Rainbow Warrior'ı Moruroa'da yapılacak olan Fransız nükleer denemesini protesto etmeye giderken Auckland, Yeni Zelanda'daki limanda batırdı. Olayda fotoğrafçı Fernando Pereira boğularak hayatını kaybetti.\n" }, "Romain Nadal": { "first_paragraph": "Romain Nadal (d. 19 Mayıs 1968) Fransız büyükelçi.\n" }, "Louis Schweitzer": { "first_paragraph": "Louis Schweitzer (d. 8 Temmuz 1942, Cenevre) Fransız bürokrat.\n" }, "Stéphane Gompertz": { "first_paragraph": "Stéphane Gompertz (d. 23 Nisan 1949) Fransız büyükelçi.\n" }, "Edgar Faure": { "first_paragraph": "Edgar Faure (Fransızca: [ɛdɡaʁ foʁ]; 18 Ağustos 1908 – 30 Mart 1988) Fransız siyasetçi ve tarihçi.\n" }, "Jacques Duhamel": { "first_paragraph": "Jacques Duhamel (d. 24 Eylül 1924, Paris - ö. 8 Temmuz 1977, Paris) Fransız merkez çizgideki siyasetçi, eski kültür ve tarım bakanı.\n" }, "Pierre Sudreau": { "first_paragraph": "Pierre Sudreau (d. 13 Mayıs 1919 - ö. 22 Ocak 2012, Paris) Fransız siyasetçi ve direnişçi.\n" }, "Richard Ferrand": { "first_paragraph": "Richard Ferrand (d. 1 Temmuz 1962, Rodez), Fransız sosyaldemokrat siyasetçi.\n" }, "Rönesans (siyasi parti, Fransa)": { "first_paragraph": "Rönesans (Fransızca: Renaissance; RE), 6 Nisan 2016 tarihinde Fransa'da kurulan liberal siyasi parti. Emmanuel Macron'un 2017 Fransa cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olması için kuruldu. Sosyal liberalizm, ekonomik liberalizm, Pro-Avrupacılık ve ilerlemecilik ideolojilerini savunmaktadır. 2016-2017 yıllarında Yürüyüş (En Marche; EN), 2017-2022 döneminde ise Cumhuriyet Yürüyüşü (La République En Marche; LREM) olarak bilinmekteydi.\n" }, "François Fillon": { "first_paragraph": "François Fillon, tam adı ile François Charles Amand Fillon, (d. 4 Mart 1954, Le Mans), Fransız siyasetçi.\n" }, "2011 Libya askerî müdahalesi": { "first_paragraph": "Uygulanan kararBM GK 1973 Sayılı Kararı:\n" }, "2017 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "Christian Philip": { "first_paragraph": "Christian Philip (d. 2 Ekim 1948, Boulogne-Billancourt (Hauts-de-Seine)) Fransız hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Éric Ciotti": { "first_paragraph": "Éric Ciotti (d. 28 Eylül 1965, Nice) Fransız muhafazakâr siyasetçi.\n" }, "Denis Robin": { "first_paragraph": "Denis Robin (d. 15 Aralık 1962, Romans-sur-Isère) Fransız vali.\n" }, "François Jacq": { "first_paragraph": "François Jacq (d. 28 Ekim 1965, Harfleur, Seine-Maritime) Fransız Mühendis.\n" }, "François Seners": { "first_paragraph": "François Seners (d. 4 Şubat 1958, Metz) Fransız bürokrat ve hukukçu.\n" }, "Gérard Larcher": { "first_paragraph": "Gérard Larcher (14 Eylül 1949, Flers (Orne)), Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean de Boishue": { "first_paragraph": "Jean de Boishue (d. 12 Eylül 1943, Boulogne-Billancourt) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Jean-Paul Faugère": { "first_paragraph": "Jean-Paul Faugère (d. 12 Aralık 1956, Paris) Fransız üst düzey devlet görevlisi, bürokrat.\n" }, "Joël Le Theule": { "first_paragraph": "Joël Le Theule (d. 20 Mart 1930, Sablé-sur-Sarthe (Sarthe) - ö. 14 Aralık 1980, Saint-Brice (Mayenne)) Fransız sağ siyasetçi. Eski Savunma Bakanı.\n" }, "Pierre de Villiers (asker)": { "first_paragraph": "Pierre Le Jolis de Villiers de Saintignon (d. 26 Temmuz 1956, Boulogne (Vendée)) Fransa eski Genelkurmay Başkanı.\n" }, "Étienne Pinte": { "first_paragraph": "Étienne Pinte (d. 19 Mart 1939; Ixelles, Belçika), Fransız sağ siyasetçi.\n" }, "Charles de Gaulle": { "first_paragraph": "Charles André Joseph Marie de Gaulle (22 Kasım 1890 - 9 Kasım 1970), Fransız asker ve siyasetçi.\n" }, "Gaullizm": { "first_paragraph": "Gaullizm (Fransızca: Gaullisme), Beşinci Fransa Cumhuriyeti'nin kurucu Başkanı olacak olan II. Dünya Savaşı Fransız Direniş lideri Charles de Gaulle'nin düşünce ve eylemine dayanan bir Fransız siyasi duruşudur.[1]\n" }, "18 Haziran Çağrısı": { "first_paragraph": "18 Haziran Çağrısı (Fransızca: L'Appel du 18 juin) Sürgündeki hükûmet olan Özgür Fransa'nın lideri Charles de Gaulle 18 Haziran 1940 tarihinde Londra'da BBC radyosuna yaptığı bir konuşma ve direniş çağrısıdır.\n" }, "1965 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Charles de Gaulle\nYeni Cumhuriyet için Birlik\n" }, "1968 Mayıs olayları": { "first_paragraph": "1968 Mayıs olayları, Fransa'nın yakın tarihinin en önemli kırılma noktalarından birini oluşturmaktadır.\n" }, "Bernard Tricot": { "first_paragraph": "Bernard Tricot (17 Haziran 1920, Aurillac (Cantal) - 8 Haziran 2000, Paris) Fransız üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Étienne Burin des Roziers": { "first_paragraph": "Étienne Burin des Roziers (d. 11 Ağustos 1913, 9. arrondissement (Paris) - ö. 26 Aralık 2012, 16. arrondissement (Paris)), Fransız diplomat ve üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Charles de Gaulle (R91)": { "first_paragraph": "Charles de Gaulle Fransız Donanması amiral gemisidir (Deniz Nationale). Gemi, onuncu Fransız uçak gemisidir Fransanın nükleer güçle çalışan ilk yüzey gemisi ve Birleşik Devletler Donanması dışında tamamlanan tek nükleer güçle çalışan gemidir. Adını Fransız devlet adamı ve general Charles de Gaulle'den almıştır.[2] Gemide 18 adet Rafael uçağı konuşlandırılabilmektedir. 2021 yılında Rum Milli Muhafız ordu ile tatbikat amacıyla Limasol limanına demirlemiştir.[3] Ayrıca Suriye'de DEAŞ karşıtı operasyonlarda görev almak üzeri Doğu Akdeniz'de görev almaktadır.[4]\n" }, "Charles de Gaulle Havalimanı": { "first_paragraph": "Paris-Charles de Gaulle Havalimanı (IATA: CDG, ICAO: LFPG) (Fransızca: Aéroport Paris-Charles de Gaulle) Ile-de-France bölgesi'nde yer alıp Fransa'nın en büyük havalimanı. Fransa'nın 18. Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle'nin ismi verilmiştir.\n" }, "Charles de Gaulle Meydanı": { "first_paragraph": "Charles de Gaulle Meydanı (Fransızca: Place Charles-de-Gaulle) Fransa'nın başkenti Paris'te, içlerinde ünlü Şanzelize Caddesi'nin de bulunduğu 12 ana caddenin kesişim noktasındaki meydandır. Meydan eski ismi olan Etoile Meydanı olarak da bilinir. 1970'te Charles de Gaulle'ün ölümünden sonra Charles de Gaulle Meydanı ismini almıştır. Tarihi bir anıt olan Zafer Takı da bu meydanda bulunmaktadır.\n" }, "Xavier de La Chevalerie": { "first_paragraph": "Xavier Daufresne de La Chevalerie (d. 28 Ocak 1920, Paris - ö. 21 Ağustos 2004, Saint-Nazaire) Fransız büyükelçi.\n" }, "François Flohic": { "first_paragraph": "François Flohic (d. 2 Ağustos 1920 –ö. 5 Eylül 2018), Fransız amiraldir. Kendisi 2 Ağustos 1920'de Ploubazlanec, Brittany, Fransa'da doğdu. II. Dünya Savaşı sırasında Fransa Deniz Kuvvetleri'nde görev alan Flohic ayrıca General Charles de Gaulle'nin yakın danışmanıydı.[1]\n" }, "Fransız Direnişi": { "first_paragraph": "Fransa'da La Résistance (direniş) olarak da anılan Fransız Direnişi, II. Dünya Savaşı sırasında Fransa'nın Almanya tarafından işgal edilmesine karşı çıkan kaçak hareketler ve şebekeler topluluğuna; ve bu toplulukların 22 Haziran 1940 tarihinde ilan edilen ateşkes ile 1944 yılındaki kurtuluşa kadar geçen süredeki ortak eylemlerine verilen addır.\n" }, "Fransız Ulusal Kurtuluş Komitesi": { "first_paragraph": "Fransız Ulusal Kurtuluş Komitesi (Fransızca: Comité français de la Libération nationale) 3 Haziran 1943'te Cezayir'de Charles de Gaulle ve yüksek rütbeli general Henri Giraud tarafından kurulmuş bir komitedir. Alexandre Parodi, Ludovic Chancel, Hervé Alphand ve Louis de Guiringaud gibi bazı isimler bir dönem komitenin genel delegesi olmuşlardır.\n" }, "Geoffroy Chodron de Courcel": { "first_paragraph": "Geoffroy Chodron de Courcel (11 Eylül 1912, Tours - 9 Aralık 1992, Paris), Fransız diplomattır.\n" }, "Olivier Guichard": { "first_paragraph": "Olivier Guichard (d. 27 Temmuz 1920, Néac (Gironde) - ö. 20 Ocak 2004, Paris[1]) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Henri Giraud": { "first_paragraph": "Henri Giraud (18 Ocak 1879, Paris - 11 Mart 1949, Dijon) hem I. Dünya Savaşı hem de II. Dünya Savaşı'nda savaşmış bir Fransız generaldi.\n" }, "Henri Monnet": { "first_paragraph": "Henri Monnet (d. 7 Mart 1896, Montluçon - ö. 6 Ağustos 1983, La Celle-Saint-Cloud) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Jacques Soufflet": { "first_paragraph": "Jacques Soufflet (d. 4 Ekim 1912, Lesboeufs (Somme) - ö. 9 Ocak 1990, Neuilly-sur-Seine (Hauts-de-Seine)), Fransız asker ve gaullist siyasetçi.\n" }, "Jean Bailly": { "first_paragraph": "Jean-Marie Bailly (d. 31 Mayıs 1922, Saint-Germain-le-Châtelet (Territoire de Belfort) - ö. 21 Nisan 1984, 5. arrondissement (Paris)[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean Donnedieu de Vabres": { "first_paragraph": "Jean Donnedieu de Vabres (9 Mart 1918, 17. arrondissement (Paris) - 3 Ağustos 2009, 16. arrondissement (Paris)), Fransız üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Louis Joxe": { "first_paragraph": "Louis Joxe (d. 16 Eylül 1901, Bourg-la-Reine (Hauts-de-Seine) - ö. 6 Nisan 1991, Paris) Fransız siyasetçi, gazeteci.\n" }, "Pierre Messmer": { "first_paragraph": "Pierre Auguste Joseph Messmer (d. 20 Mart 1916, Vincennes - ö. 29 Ağustos 2007[1], Paris), Fransız siyasetçi, eski başbakan (1972-1974).\n" }, "Özgür Fransa": { "first_paragraph": "Özgür Fransa (Fransızca: France Libre), II. Dünya Savaşı sırasında 23 Haziran 1940 tarihinde Fransa ile Almanya arasında imzalanan antlaşmanın ardından, İngilizlerin yardımıyla Londra'da kurulmuştur. Kuruluşun nedeni ise II. Dünya Savaşı'nda Fransa'nın Almanlar tarafından yenilgiye uğratılıp Fransa'nın %60'ının işgal edilmesidir. Kuruluştaki başkanı General Charles de Gaulle'dir.\n" }, "Alexandre Parodi": { "first_paragraph": "Alexandre Parodi (1 Haziran 1901, Paris 17. arrondissement - 15 Mart 1979, Paris) Fransız diplomat ve hukukçu.\n" }, "Pierre-Louis Blanc": { "first_paragraph": "Pierre-Louis Blanc (d. 18 Ocak 1926, Apt (Vaucluse)) Fransız diplomat.\n" }, "René Brouillet": { "first_paragraph": "René Brouillet (9 Mayıs 1909, Cleppé (Loire) - 28 Kasım 1992, Paris), Fransız diplomat.\n" }, "Valéry Giscard d'Estaing": { "first_paragraph": "Valéry Marie René Giscard d'Estaing audio (yardım·bilgi) (2 Şubat 1926 - 2 Aralık 2020) Fransa'da Beşinci Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı olan merkez-sağ siyasetçi (1974-1981).\n" }, "Bağımsız Cumhuriyetçiler": { "first_paragraph": "Bağımsız Cumhuriyetçiler (Fransızca: Républicains Indépendants) Fransa'da 1960'lardan 1970'lere kadar etkili olmuş siyasi parti.\n" }, "Cumhuriyetçi Parti (Fransa)": { "first_paragraph": "Cumhuriyetçi Parti (Fransızca: Parti Républicain) Fransa'da 1960'lardan 1990'lara kadar etkili olmuş siyasi parti.\n" }, "Jacques de Larosière": { "first_paragraph": "Jacques de Larosière de Champfeu (d. 12 Kasım 1929, Paris), Fransız ekonomist ve eski IMF başkanı.\n" }, "Jacques Wahl": { "first_paragraph": "Jacques-Henri Wahl (d. 18 Ocak 1932, Lille) Fransız devlet görevlisi, yönetici.\n" }, "Jean-Philippe Lecat": { "first_paragraph": "Jean-Philippe Lecat (d. 29 Temmuz 1935, Dijon - ö. 26 Mart 2011) Fransız siyasetçi, eski bakandır.\n" }, "Alain Madelin": { "first_paragraph": "Alain Madelin (d. 26 Mart 1946, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Michel d'Ornano": { "first_paragraph": "Michel d'Ornano (d. 12 Temmuz 1924, Paris - ö. 8 Mart 1991, Saint-Cloud (Hauts-de-Seine)) Fransız merkez sağ siyasetçidir.\n" }, "Patrick Leclercq": { "first_paragraph": "Patrick André Leclercq (d. 2 Ağustos 1938, Lille), Fransız siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Pierre Hunt": { "first_paragraph": "Pierre Hunt (d. 3 Eylül 1925, Paris 16. arrondissement - ö. 20 Temmuz 2021, Paris 15. arrondissement) Fransız büyükelçi.\n" }, "Raymond Mondon": { "first_paragraph": "Raymond Mondon (d. 8 Mart 1914, Ancy-sur-Moselle (Moselle) - ö. 31 Aralık 1970, Metz) Fransız siyasetçi.\n" }, "Lionel Stoléru": { "first_paragraph": "Lionel Stoléru (d. 22 Kasım 1937, Nantes - ö. 30 Kasım 2016, Paris[1]), Fransız siyasetçi ve ekonomisttir.\n" }, "Bernard Roman": { "first_paragraph": "Bernard Roman (15 Temmuz 1952, Lille) Fransız siyasetçi.\n" }, "Emmanuel Bonne": { "first_paragraph": "Emmanuel Bonne (d. 13 Ağustos 1970) Fransız büyükelçi.\n" }, "Frédéric Cuvillier": { "first_paragraph": "Frédéric Cuvillier (d. 9 Aralık 1968, Boulogne-sur-Mer) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Julie Gayet": { "first_paragraph": "Julie Gayet (Fransızca telaffuz: [ʒyli ɡajɛ]; d. 3 Haziran 1972), Fransız oyuncu ve film yapımcısı.\n" }, "Germanwings'in 9525 sefer sayılı uçuşu": { "first_paragraph": "Germanwings 9525 sefer sayılı uçuşu (4U9525/GWI18G [3] ) Almanya merkezli Germanwings firmasının Barselona ile Düsseldorf arasında icra ettiği tarifeli uluslararası uçuş. 24 Mart 2015 günü yapılması planan uçuş, yolcu uçağının; Fransa'nın Digne-les-Bains bölgesinin yakınlarında düşmesi sonucu kazayla sonuçlanmıştır. Kazada, uçakta bulunan 144 yolcu ve 6 mürettebattan sağ kurtulan olmamıştır.[4][5]\n" }, "Hélène Le Gal": { "first_paragraph": "Hélène Le Gal (d. 21 Nisan 1967) Fransız büyükelçi.\n" }, "Jean-Maurice Ripert": { "first_paragraph": "Jean-Maurice Ripert (d. 22 Haziran 1953, Paris) Fransız büyükelçi.\n" }, "Jean-Pierre Jouyet": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Jouyet (d. 13 Şubat 1954, Montreuil, Seine-Saint-Denis) Fransız bürokrat siyasetçi.\n" }, "Julien Dray": { "first_paragraph": "Julien Dray (d. 5 Mart 1955, Vahran, Cezayir) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Kader Arif": { "first_paragraph": "Kader Arif (d. 3 Temmuz 1959, Cezayir) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Emmanuel Macron": { "first_paragraph": "Emmanuel Macron (d. 21 Aralık 1977, Amiens), Fransız bankacı, bürokrat ve siyasetçi. 2017 Fransa cumhurbaşkanlığı seçiminde kurucusu olduğu merkez parti En Marche !'ın adayı olup cumhurbaşkanı seçilmiştir.\n" }, "Michel Yahiel": { "first_paragraph": "Michel Yahiel (d. 30 Nisan 1957, Saint-Germain-en-Laye) Fransız üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Pierre Moscovici": { "first_paragraph": "Pierre Moscovici (d. 16 Eylül 1957, Paris) Fransız sosyalist siyasetçi, maliye bakanı.\n" }, "Robert Gelli": { "first_paragraph": "Robert Gelli (d. 14 Ocak 1955, Marsilya) Fransız başsavcı.\n" }, "Michel Sapin": { "first_paragraph": "Michel Sapin (d. 9 Nisan 1952, Boulogne-Billancourt) Fransız bakan.\n" }, "Stéphane Le Foll": { "first_paragraph": "Stéphane Le Foll (d. 3 Şubat 1960, Le Mans), Fransız siyasetçi.\n" }, "Sylvie Hubac": { "first_paragraph": "Sylvie Hubac (d. 5 Mart 1956, Tunus), Andorra'nın Eski Fransız Temsilcisi.\n" }, "Valérie Trierweiler": { "first_paragraph": "Valérie Trierweiler (d. 16 Şubat 1965, Angers), Fransız politika gazetecisi, Fransa fist lady'si. Sorbonne'de üniversite eğitimini siyaset üzerine almış Bologna projesi adıyla master yaparak mezun olmuştur. Fransa cumhurbaşkanı François Hollande bir süre nikahsız yaşadıktan sonra evlenmiştir, evli olmasına rağmen mesleğine devam etmektedir.\n" }, "André Vallini": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Lionel Jospin": { "first_paragraph": "Lionel Jospin (d.12 Temmuz 1937, Meudon) Fransız siyasetçi. 1997 yılından 2002 yılına kadar Fransa başbakanı olmuştur.\n" }, "Claude Allègre": { "first_paragraph": "Claude Jean Allègre (d. 31 Mart 1937, Paris), Fransız jeokimyacı, siyasetçi.\n" }, "Çoğul Sol": { "first_paragraph": "Çoğul Sol, 1997-2002 yıllarında Fransız Solu'nun oluşturduğu ittifaktır. Bu ittifakın teorisyeni Jean-Christophe Cambadélis'dir ve Lionel Jospin Hükümeti'nde bu ittifak görülmektedir. Çoğul Sol'u oluşturan partiler:\n" }, "Daniel Vaillant": { "first_paragraph": "Daniel Vaillant (d. 19 Temmuz 1949, Lormes, Nièvre), Fransız siyasetçi\n" }, "Denis Delbourg": { "first_paragraph": "Denis Delbourg (d. 30 Temmuz 1952) Fransız diplomat.\n" }, "Jean-Christophe Cambadélis": { "first_paragraph": "Jean-Christophe Cambadélis (d. 14 Ağustos 1951, Neuilly-sur-Seine (Hauts-de-Seine)) Fransa Sosyalist Partisi lideri.\n" }, "Lionel Jospin Hükûmeti": { "first_paragraph": "Lionel Jospin Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 27. hükûmetidir ve 3. kohabitasyon hükûmetidir. 25 Mayıs ve 1 Haziran 1997 milletvekili seçimleri sonucunda Cumhurbaşkanı Jacques Chirac tarafından 2 Haziran 1997'de Lionel Jospin başbakanlığa atanmış ve hükûmetin diğer üyeleri 4 Haziran'da görevlerine atanmışlardır. Hükûmet Jacques Chirac'ın tekrar cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından istifa etmiştir.\n" }, "Louis Gautier (bürokrat)": { "first_paragraph": "Louis Gautier (d. 26 Eylül 1956, Paris) Fransız bürokrat.\n" }, "Nouméa Antlaşması": { "first_paragraph": "Nouméa Antlaşması, Fransa ile Yeni Kaledonya arasında 5 Mayıs 1998 tarihinde imzalanan antlaşmadır.\n" }, "Olivier Schrameck": { "first_paragraph": "Olivier Schrameck (d. 27 Şubat 1951, Paris) Fransız üst düzey devlet görevlisi, Görsel-İşitsel Yüksek Kurul[1] Başkanı.\n" }, "Pacte civil de solidarité": { "first_paragraph": "Pacte civil de solidarité (\"Medeni Dayanışma Sözleşmesi\"), Fransa'da iki kişinin resmî nikâh olmadan gelecekteki birlikte yaşamlarını düzenleyen sözleşme. Noterde imzalanan sözleşme her iki kişinin kabul edebileceği maddelerden oluşmaktadır. Bu sözleşme Fransa ve bazı diğer ülkelerde yasalar tarafından desteklenmektedir. İhlal edilmesi durumunda önceden öngörülen yaptırımlar uygulanır. Aynı cinsten insanlar veya farklı cinsler arasında imzalanabilir. Lionel Jospin Hükûmeti döneminde yasalaşmış ve uygulanmaya başlanmıştır.[1]\n" }, "Serge Telle": { "first_paragraph": "Serge Telle (d. 5 Mayıs 1955), 2016-2020 yılları arası Monako eski Devlet Bakanıdır.[1]\n" }, "Manuel Valls": { "first_paragraph": "Manuel Carlos Valls (d. 13 Ağustos 1962, Barselona), Fransız siyasetçi. 31 Mart 2014 - 6 Aralık 2016 tarihleri arasında Fransa Başbakanı. 2002 yılından beri Ulusal Meclisi Üyesi ve aynı zamanda Evry Belediye Başkanı olmuştur. 16 Mayıs 2012 tarihinde Jean-Marc Ayrault'un kurduğu hükûmetlerde İçişleri Bakanı olarak atandı. 1988-1991 yılları arası Başbakan Michel Rocard için gençlik konularında danışman olarak görev yaptı.\n" }, "Bernard Boucault": { "first_paragraph": "Bernard Boucault (d. 17 Temmuz 1948, Blois) Fransız vali, bürokrat.\n" }, "Christian Vigouroux": { "first_paragraph": "Christian Vigouroux (d. 29 Eylül 1950), Fransız bürokrat.\n" }, "François Nicoullaud": { "first_paragraph": "François Nicoullaud (d. 24 Temmuz 1940, Port Tevfik, Mısır - ö. 20 Mart 2021, Paris) Fransız diplomat.\n" }, "François Roussely": { "first_paragraph": "Jean-François Roussely (d. 9 Ocak 1945, Belvès (Dordogne) - ö. 11 Ocak 2023, Égly (Essonne)), Fransız üst düzey devlet görevlisi, Credit Suisse-Avrupa başkan yardımcısıdır.\n" }, "François Sénémaud": { "first_paragraph": "François Sénémaud (d. 12 Haziran 1957) Fransız büyükelçi.\n" }, "Jean Coussirou": { "first_paragraph": "Jean-Marie Coussirou (d. 22 Ocak 1930, Larche (Corrèze) - ö. 6 Mayıs 2006) Fransız vali.\n" }, "Jean-Claude Mallet": { "first_paragraph": "Jean-Claude Mallet (d. 25 Mart 1955, Paris 16. arrondissement) Fransız üst düzey devlet görevlisi.[1]\n" }, "Pierre Charasse": { "first_paragraph": "Pierre Charasse (d. 30 Kasım 1948, Chamalières, Puy-de-Dôme - ö. 13 Mart 2015, Meksiko) Fransız büyükelçi.\n" }, "Pierre Joxe": { "first_paragraph": "Pierre Joxe (d. 28 Kasım 1934, Paris), Fransız bakan.\n" }, "Benoist Apparu": { "first_paragraph": "Benoist Apparu (24 Kasım 1969, Toulouse) Fransız merkez sağ siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Xavier Bertrand": { "first_paragraph": "Xavier Bertrand (d. 21 Mart 1965 Châlons-sur-Marne) Fransız siyasetçidir.\n" }, "François Richier": { "first_paragraph": "François Richier (d. 11 Ağustos 1963) Fransız büyükelçi.\n" }, "Hervé Gaymard": { "first_paragraph": "Hervé Gaymard (d. 31 Mayıs 1960, Bourg-Saint-Maurice, Savoie) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Hervé Ladsous": { "first_paragraph": "Hervé Ladsous (d. 12 Nisan 1950) Fransız diplomat.\n" }, "Jacques Gérault": { "first_paragraph": "Jacques Gérault (d. 24 Aralık 1951, Dijon) Fransız bürokrat.\n" }, "Jacques Kosciusko-Morizet": { "first_paragraph": "Jacques Kosciusko-Morizet (d. 31 Ocak 1913, Paris - ö. 15 Mayıs 1994, Paris) Fransız diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Jean Cadet": { "first_paragraph": "Jean Cadet (d. 15 Ekim 1942) Fransız büyükelçi.\n" }, "Nicolas Galey": { "first_paragraph": "Nicolas Galey (d. 18 Kasım 1960, Paris) Fransız diplomat.\n" }, "Renaud Dutreil": { "first_paragraph": "Renaud Dutreil (d. 12 Haziran 1960, Chambéry (Savoie)) Fransız siyasetçi ve eski bakandır.\n" }, "Dominique de Villepin": { "first_paragraph": "Dominique de Villepin (d. 14 Kasım 1953, Rabat, Fas), Fransız siyasetçi. 2005-2007 yılları arasında Fransa başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Xavier Driencourt": { "first_paragraph": "Xavier Driencourt (d. 1 Ocak 1954) Fransız büyükelçi.\n" }, "Arap Dünyası Enstitüsü": { "first_paragraph": "Arap Dünyası Enstitüsü (Fransızca: Institut du Monde Arabe, kısaca IMA) 1980 yılında Fransa'nın başkenti Paris'te 18 Arap ülkesinin Fransa ile anlaşmasıyla kurulmuş bir organizasyondur. Kuruluş amacı Arap dünyası arasında bilgi alışverişinin sağlanması, Arapça ve Arap kültürel değerleri hakkında daha fazla araştırma yapılmasının teşvik edilmesidir. Enstitünün amaçlarından birisi de Arap Dünyası ile Fransa arasında özellikle bilim ve teknoloji alanlarında işbirliği sağlanmasıdır. En son olarak Libya da bu organizasyona 1984 yılında katılmıştır.\n" }, "Dominique Lefebvre": { "first_paragraph": "Dominique Lefebvre (d. 7 Mayıs 1956, Roubaix) Fransız siyasetçi.\n" }, "Dünya Müzik Günü": { "first_paragraph": "Dünya Müzik Günü, 21 Haziran'da kutlanan, Fête de la Musique şeklinde anılan bir gündür.\n" }, "Francis Beck": { "first_paragraph": "Francis Beck (d. 11 Mayıs 1947, Baden-Baden) Fransız vali ve memur.\n" }, "Jack Lang": { "first_paragraph": "Jack Lang (d. 2 Eylül 1939, Mirecourt, Vosges) Fransız bakan.\n" }, "Jacques Sallois": { "first_paragraph": "Jacques Sallois (d. 24 Haziran 1941) Fransız siyasetçi, sendikacı ve bürokrat.\n" }, "Nicole Klein": { "first_paragraph": "Nicole Klein (d. 29 Şubat 1952, Boulogne-Billancourt, (Hauts-de-Seine)) Fransız kadın vali.\n" }, "Nihat Akyol": { "first_paragraph": "Nihat Akyol (d. 5 Ekim 1947, Ankara) Türk büyükelçi.\n" }, "Thierry Le Roy": { "first_paragraph": "Thierry Le Roy (d. 12 Ocak 1947, Londra) Fransız siyasetçi ve devlet görevlisi.\n" }, "2017 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "Édouard Philippe\nCumhuriyetçiler (Fransa)\n" }, "2022 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "Fransa'da COVID-19 pandemisi": { "first_paragraph": "Dünya geneline yayılan COVID-19 salgınının ilk vakası Fransa Sağlık Bakanlığı tarafından 24 Ocak 2020'de Bordeaux şehrinde görüldüğü doğrulandı. 14 Şubat 2020 tarihinde Paris'te, ülkedeki ve Avrupa'daki COVID-19'dan ilk ölüm gerçekleşti. 13 Nisan'da halka seslenen Fransa Cumhurbaşkanı Macron, kısmi sokağa çıkma yasağının 11 Mayıs'a kadar uzatıldığını açıkladı. 2 ay süren kısmi sokağa çıkma yasağı, 11 Mayıs 2020 tarihinde sona erdi ve 1. normalleşme 13 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. süreci başladı. Sokağa çıkmak için izin kağıdı gerekliliği ortadan kalktı. 28 Mayıs 2020 tarihinde 2. normalleşme 13 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. sürecine dair yapılan açıklamada, 2 Haziran 2020 tarihinde ülke genelinde pek çok hizmet işletmesinin faaliyete geçeceği duyuruldu. 7 Nisan 2023 itibarıyla Fransa'da 39.835.817 onaylanmış vaka, iyileşen varken virüs nedeniyle 165.857 hasta öldü.\n" }, "Hénin-Beaumont": { "first_paragraph": "Hénin-Beaumont Fransa'nın Hauts-de-France bölgesine bağlı Pas-de-Calais ilinde yer alan bir komündür. Komünün nüfusu 2010 yılı itibarıyla 26,278'dir.\n" }, "Jean-Marie Le Pen": { "first_paragraph": "Jean-Marie Le Pen (20 Haziran 1928, La Trinité-sur-Mer, Bretanya, Fransa), Fransız aşırı sağ siyasetçi, aynı zamanda Ulusal Cephe'nin (Front National) kurucusu.\n" }, "Marine Le Pen": { "first_paragraph": "Marine Le Pen (d. 5 Ağustos 1968, Neuilly-sur-Seine), Fransız siyasetçi ve avukat. Ulusal Birlik (Fransızca: Rassemblement National) partisinin başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Ulusal Birlik (Fransa)": { "first_paragraph": "Ulusal Birlik (Fransızca: Rassemblement national, RN) Fransa'da milliyetçi, sağ popülist ve aşırı sağcı[1][2][3][4] bir siyasi partidir. 5 Ekim 1972'de Jean-Marie Le Pen tarafından Ulusal Cephe (Fransızca: Front national, FN) adıyla kuruldu. Kuruluşundan beri partinin liderliğini yapan Le Pen, 16 Ocak 2011'de liderliği küçük kızı Marine Le Pen'e bıraktı. Marine Le Pen 20 Ağustos 2015'te babasını partiden attı ve 1 Haziran 2018'de partinin adını Ulusal Birlik olarak değiştirdi. İsim değişikliği ile birlikte anti-semitizim, ölüm cezası, kürtaj ve eşcinsel karşıtlığından tamamen vazgeçmiş, daha sonrasında Marine Le Pen, Avrupa Birliği, Euro Bölgesi, Schengen Bölgesi'den ayrılmaya artık karşı olduğunu ama bu kurumlarda önemli reformların ve değişikliklerin gerektiğini söylemiştir. NATO'nun askeri kanadından çıkılmasını desteklemektedir. 2019 Avrupa Parlamentosu seçimlerini 1. sırada bitirmiş ve parlamentoya 23 milletvekili göndermiştir. 2022 milletvekili seçimlerinde 89 milletvekili çıkarmış ve ittifaklar sayılmadıkça en büyük ikinci parti olmuştur.\n" }, "Alexis Kohler": { "first_paragraph": "Alexis Kohler (d. 16 Kasım 1972, Strazburg[1]) Fransız bürokrat.\n" }, "Christophe Castaner": { "first_paragraph": "Christophe Castaner (d. 3 Ocak 1966, Ollioules (Var)), Fransız sosyaldemokrat siyasetçi.\n" }, "Christophe Farnaud": { "first_paragraph": "Christophe Farnaud (d. 8 Nisan 1965) Fransız büyükelçi.\n" }, "Isabelle Dumont": { "first_paragraph": "Isabelle Dumont (9 Kasım 1975), Fransız büyükelçi.[1]\n" }, "Jean-Paul Delevoye": { "first_paragraph": "Jean-Paul Delevoye (d. 22 Ocak 1947, Bapaume (Pas-de-Calais)[1]) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Julien Denormandie": { "first_paragraph": "Julien Denormandie (d. 14 Ağustos 1980, Cahors) Fransız siyasetçi.\n" }, "Philippe Étienne": { "first_paragraph": "Philippe Étienne (d. 24 Aralık 1955, Neuilly-sur-Seine) Fransız diplomat.\n" }, "Sarı yelekliler hareketi": { "first_paragraph": "Sarı yelekliler hareketi, (Fransızca: Mouvement des gilets jaunes, Fransızca telaffuz: [ʒilɛ ʒon]) 17 Kasım 2018 Cumartesi günü Fransa'da gösterilerle başlayan ve daha sonra yakın ülkelere (örn. İtalya (İtalyanca: gilet gialli), Belçika ve Hollanda (Hollandaca: gele hesjes)) sıçrayan bir protesto hareketidir.[33][34][35]\n" }, "Stanislas Guerini": { "first_paragraph": "Stanislas Guerini (d. 14 Mayıs 1982, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Stéphane Travert": { "first_paragraph": "Stéphane Travert (d. 12 Ekim 1969, Carentan (Manche)) Fransız siyasetçi, bakan.\n" }, "Pierre Mauroy": { "first_paragraph": "Pierre Mauroy (5 Temmuz 1928, Cartignies, Nord - 7 Haziran 2013, Clamart, Hauts-de-Seine), Fransa eski başbakanı.\n" }, "Bruno Le Roux": { "first_paragraph": "Bruno Le Roux (2 Mayıs 1965, Gennevilliers, Hauts-de-Seine) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "André Chandernagor": { "first_paragraph": "André Chandernagor (d. 19 Eylül 1921; Civray, Vienne), Fransız siyasetçi, hukukçu.\n" }, "Michel Delebarre": { "first_paragraph": "Michel Delebarre (d. 27 Nisan 1946, Bailleul (Nord) - ö. 9 Nisan 2022, Lille), Fransız siyasetçi.\n" }, "Gilles Johanet": { "first_paragraph": "Gilles Johanet (d. 22 Mayıs 1950, Paris) Fransa Sayıştay Başsavcısı.\n" }, "Orly Havalimanı saldırısı": { "first_paragraph": "Orly Havalimanı Saldırısı veya Orly Katliamı[1], Ermeni ASALA örgütü tarafından 15 Temmuz 1983'te Türk Hava Yolları'nın Paris Orly Havalimanındaki sivillerin bulunduğu bürosuna karşı gerçekleştirilen bombalı saldırı. Olayda patlatılan bomba ile ikisi Türk, dördü Fransız, biri Amerikalı ve biri İsveçli olmak üzere sekiz kişi ölmüştür, 28'i Türk, 55 kişi de yaralanmıştır.[2]\n" }, "Patrick Kanner": { "first_paragraph": "Patrick Kanner (d. 29 Nisan 1957, Lille) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Pierre Mauroy Stadyumu": { "first_paragraph": "Pierre Mauroy Stadyumu ya da Grand Stade Lille Métropole, Fransa'da Villeneuve d'Ascq kenti yakınlarında yapımı planlama aşamasında olan çok kullanımlı bir stattır. 2012 yılında bittiğinde stad çoğunlukla futbol maçları için kullanılacak ve Lille OSC'nin maçlarına evsahipliği yapacak. Stadın 50,000 kişilik bir kapasitesi olacak. Şimdi kullandıkları Stadium Lille-Metropole'ın ve daha önceki stadları olan Stade Grimonprez Jooris'in yerini alacak. Borne de l'Espoir adı stad için seçilen yerden gelmektedir. 18 Mart 2006 yılında Lille şehri yetkilileri projeye ön onayını vermiştir.\n" }, "Laurent Aublin": { "first_paragraph": "Laurent Aublin (d. 14 Mayıs 1949, Chauny (Aisne) - ö. 9 Temmuz 2009, Lorient) Fransız büyükelçi.\n" }, "Louis Mermaz": { "first_paragraph": "Louis Mermaz, (d. 20 Ağustos 1931, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "1973 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "1973 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 4 Mart ve ikinci turu 11 Mart 1973 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.\n" }, "Hubert Germain": { "first_paragraph": "Hubert Germain (d. 6 Ağustos 1920, Paris - ö. 12 Ekim 2021), Fransız gaullist siyasetçi.\n" }, "Hubert Haenel": { "first_paragraph": "Hubert Haenel (d. 20 Mayıs 1942, Pompey (Meurthe-et-Moselle) - ö. 10 Ağustos 2015, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Michel Aurillac": { "first_paragraph": "Michel Aurillac (d. 11 Temmuz 1928, Marsilya[1] - ö. 6 Temmuz 2017[2]) Fransız siyasetçi, bürokrat.\n" }, "NATO Kaplan Birliği": { "first_paragraph": "NATO Kaplan Birliği 1961'de Fransız Savunma Bakanı Pierre Messmer tarafından kuruldu. Amacı NATO Hava Kuvvetleri arasındaki dayanışmayı teşvik etmektir. NATO'nun resmî yapısında yer almamaktadır.\n" }, "Raoul Béteille": { "first_paragraph": "Raoul Béteille (d. 1 Ocak 1924, Nîmes - ö. 18 Nisan 2015, Nîmes) Fransız siyasetçi ve yargıç.\n" }, "Türk Hava Yolları'nın 981 sefer sayılı uçuşu": { "first_paragraph": "Türk Hava Yolları Uçuş 981, 3 Mart 1974 tarihinde Türk Hava Yollarına ait McDonnell Douglas DC-10 model yolcu uçağının Paris-Londra seferini yaparken düşmesi sonucu 13'ü mürettebat 333'ü yolcu 346 kişinin ölümüyle sonuçlanan uçuş. Uçak, yük kapısının düşük basınç sonucu patlaması nedeniyle Paris'in kuzeyindeki Ermenonville Ormanı'na çakılmıştır. Bu olay havacılık tarihinin dördüncü büyük kazasıdır.\n" }, "Alexandre Jevakhoff": { "first_paragraph": "Alexandre Jevakhoff (d. 21 Ağustos 1952, Paris 19. arrondissement) Fransız bürokrat.\n" }, "Bertrand Besancenot": { "first_paragraph": "Bertrand Besancenot (d. 6 Nisan 1952, Kazablanka) Fransız büyükelçi.\n" }, "François Molins": { "first_paragraph": "François Molins (d. 26 Ağustos 1953, Banyuls-dels-Aspres (Pyrénées-Orientales)) Fransa Yargıtay Başsavcısı.\n" }, "Michel Cadot": { "first_paragraph": "Michel Cadot (d. 22 Mayıs 1954, Suresnes (Hauts-de-Seine)) Fransız valiler.\n" }, "Michel Delpuech": { "first_paragraph": "Michel Delpuech (d. 13 Şubat 1953, Aurillac (Cantal)) Fransız vali.\n" }, "1967 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "1968 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 5 Mart ve ikinci turu 12 Mart 1967 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.\n" }, "1968 Fransa yasama seçimleri": { "first_paragraph": "1968 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 23 Haziran ve ikinci turu 30 Haziran 1968 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.\n" }, "2. Jacques Chirac Hükûmeti": { "first_paragraph": "2. Jacques Chirac Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 19. hükûmetidir. 1986 Fransa genel seçimleri sonucunda 20 Mart 1986-10 Mayıs 1988 tarihleri arasında kurulmuş olan hükûmettir. 1988 cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda istifa etmiştir. Beşinci Cumhuriyet'in ilk kohabitasyon hükûmetidir.\n" }, "Air Inter'in 148 sefer sayılı uçuşu": { "first_paragraph": "Air Inter'in 148 sefer sayılı uçuşu, Air France'ın bir alt kolu olarak ülke içinde uçuşlar yapan Air Inter firmasının 20 Ocak 1992 tarihinde Lyon-Saint-Exupéry Havalimanı'ndan Strazburg Havalimanı'na gerçekleştirdiği iç hat uçuşunda, Airbus A320 tipi uçağın iniş esnasında düşmesi sonucunda 5'i mürettebat olmak üzere 87 kişinin ölümü ve 9 kişinin de yaralanmasıyla sonuçlanan hava yolu kazası.\n" }, "André Rousselet": { "first_paragraph": "André Rousselet (d. 1 Ekim 1922, Nancy - ö. 29 Mayıs 2016, Paris) Fransız siyasetçi, bürokrat ve iş adamı.\n" }, "Béatrice Marre": { "first_paragraph": "Béatrice Marre (d. 2 Nisan 1952, Paris 16. arrondissement) Fransız sosyalist siyasetçi ve vali.\n" }, "Bruno Delaye": { "first_paragraph": "Bruno Delaye (8 Mayıs 1952, Kazablanka) Fransız büyükelçi.\n" }, "Michel Charasse": { "first_paragraph": "Michel Charasse (8 Temmuz 1941, Chamalières (Puy-de-Dôme) - 21 Şubat 2020 Clermont-Ferrand (Puy-de-Dôme)), Fransız siyasetçi.\n" }, "Charles Hernu": { "first_paragraph": "Charles Hernu (d. 3 Temmuz 1923, Quimper - ö. 17 Ocak 1990, Villeurbanne, Rhône) Fransız sosyalist siyasetçi, 1981-1985 yıllarında savunma bakanı.\n" }, "Christian Sautter": { "first_paragraph": "Christian Sautter (d. 9 Nisan 1940, Autun) Fransız bürokrat, siyasetçi.\n" }, "Claude Estier": { "first_paragraph": "Claude Estier (d. 8 Haziran 1925, Paris 17. arrondissement - ö. 10 Mart 2016) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Danielle Mitterrand": { "first_paragraph": "Danielle Émilienne Isabelle Mitterrand (kızlık soyadı Gouze; 29 Ekim 1924 - 22 Kasım 2011) Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand'ın eşi ve Fransa Libertés Vakfı Danielle Mitterrand vakfı başkanı.[1]\n" }, "François Luchaire": { "first_paragraph": "François Luchaire (d. 1 Ocak 1919, La Rochelle - ö. 7 Ağustos 2009, Paris) Fransız akademisyen, Anayasa Hukuku uzmanı.\n" }, "Frédéric Mitterrand": { "first_paragraph": "Frédéric Mitterrand (d. 21 Ağustos 1947, Paris) Fransız gazeteci, siyasetçi.\n" }, "Georges Serre": { "first_paragraph": "Georges Serre (d. 6 Ağustos 1952) Fransız büyükelçi.\n" }, "Gilles Ménage": { "first_paragraph": "Gilles Ménage (d. 5 Temmuz 1943, Bourg-la-Reine (Hauts-de-Seine) - ö. 5 Temmuz 2017[1]) Fransız bürokrat.\n" }, "Henri Benoît de Coignac": { "first_paragraph": "Henri Benoît de Coignac (d. 3 Ekim 1935[1], Rodez) Fransız büyükelçi.\n" }, "Henri Nallet": { "first_paragraph": "Henri Nallet (d. 6 Ocak 1939, Bergerac, Dordogne) Fransız siyasetçi.\n" }, "Hubert Védrine": { "first_paragraph": "Hubert Védrine (d. 31 Temmuz 1947, Saint-Silvain-Bellegarde (Creuse)) Fransız siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Huzuru Temin Harekâtı": { "first_paragraph": "Huzur Harekâtı ya da Huzuru Temin Harekâtı (1991-1996 arasında Huzur Harekâtı-2 (İngilizce: Operation Provide Comfort) Körfez Savaşı'ndan sonra, Kuzey Irak'taki Kürtleri Saddam Hüseyin'in saldırılarından korumayı amaçlayan, Amerika Birleşik Devletleri öncülüğünde savaşa katılan diğer müttefik ülkelerin de dahil olduğu ve Türkiye üzerinden gerçekleştirilen askerî harekât. Bu harekâtı uygulayan hava birliğinin adı olan \"Poised Hammer\" (Kalkık Horoz) yanlış bir biçimde \"Çekiç Güç\" adıyla Türkçeye tercüme edilmiş ve uzun yıllar Türkiye'de yaygın biçimde bu harekâtı ve 1997-2003 yılları arasında bu harekâtın devamı olan Kuzeyden Keşif Harekâtı'nı (Operation Northern Watch) uygulayan Birleşik Görev Gücü'nün (Combined Task Force) yerine kullanılmıştır.[1]\n" }, "Jacques Fournier (memur)": { "first_paragraph": "Jacques Fournier (d. 5 Mayıs 1929, Épinal - ö. 14 Ağustos 2021, Paris 15. arrondissement), Sosyalist siyasetçi ve devlet görevlisi.\n" }, "Jean Musitelli": { "first_paragraph": "Jean Musitelli (d. 18 Temmuz 1946) Fransız bürokrat.\n" }, "Jean Vidal": { "first_paragraph": "Jean Vidal (d. 15 Ağustos 1939) Fransız büyükelçi.\n" }, "Jean-Claude Colliard": { "first_paragraph": "Jean-Claude Colliard (d. 15 Mart 1946, 16. arrondissement (Paris) - ö. 26 Mart 2014, 13. arrondissement (Paris)[1]) Fransız hukukçu, akademisyen.\n" }, "Jean-Louis Bianco": { "first_paragraph": "Jean-Louis Bianco (d. 12 Ocak 1943, Neuilly-sur-Seine (Hauts-de-Seine)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Joseph Franceschi": { "first_paragraph": "Joseph Franceschi (15 Ocak 1924, Tunus - 10 Mart 1988, Paris), Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Michèle Gendreau-Massaloux": { "first_paragraph": "Michèle Gendreau-Massaloux (d. 28 Temmuz 1944, Limoges) Fransız akademisyen ve devlet görevlisi.\n" }, "Paul Legatte": { "first_paragraph": "Paul Legatte, (d. 25 Ağustos 1916, Saint-Hilaire-la-Palud, Deux-Sèvres - ö. 27 Şubat 2002[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Pierre Chassigneux": { "first_paragraph": "Pierre Chassigneux (d. 25 Aralık 1941, Neuilly-sur-Marne (Seine-Saint-Denis)[1]) Fransız bürokrat.\n" }, "Pierre Marcilhacy": { "first_paragraph": "Pierre Marcilhacy (14 Şubat 1910, Paris - 6 Temmuz 1987, Paris), Fransız siyasetçi.\n" }, "Pierre Morel (diplomat)": { "first_paragraph": "Pierre Morel (d. 27 Haziran 1944) Fransız diplomat.\n" }, "Pierre Nicolaÿ": { "first_paragraph": "Pierre Nicolaÿ (8 Şubat 1918, Angoulême - 24 Kasım 2005), Fransız hukukçu, eski Danıştay Başkan yardımcısı.\n" }, "Stade Armand Cesari faciası": { "first_paragraph": "Stade Armand Cesari faciası, 5 Mayıs 1992 tarihinde Fransa'ın Korsika adasındaki Bastia şehrinde tribün çökmesine ve 18 kişinin ölmesine ile 2,300'den fazla kişinin ise yaralanmasına sebep olan facianın adı.\n" }, "Gaston Monnerville": { "first_paragraph": "Gaston Monnerville (d. 2 Ocak 1897, Cayenne - 7 Kasım 1991, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Pierre Brousse": { "first_paragraph": "Pierre Brousse (d. 30 Kasım 1926, Limoges - ö. 30 Temmuz 1992, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Napolyon Bonapart": { "first_paragraph": "Napolyon Bonapart (Fransızca: Napoléon Bonaparte; İtalyanca: Napoleone Bonaparte; 15 Ağustos 1769, Korsika - 5 Mayıs 1821), Fransız asker, politikacı ve I. Napolyon olarak 1804-1814 arası (ve 1815'te kısa süreliğine) Fransa İmparatoru.\n" }, "18 Brumaire Darbesi": { "first_paragraph": "18 Brumaire Darbesi, General Napolyon Bonaparte'ı Fransa'nın Birinci Konsülü olarak iktidara taşıdı ve çoğu tarihçiye göre Fransız Devrimi'ni sona erdirdi. Bu kansız darbe, Direktuvar'ın yerini Fransız Konsüllüğüne bıraktı. Olay, Fransız cumhuriyet takvimine göre 18 Brumaire, VIII yılı olan 9 Kasım 1799'da meydana geldi.\n" }, "1814 Fontainebleau Antlaşması": { "first_paragraph": "Fontainebleau Antlaşması, Fransa’nın başkenti Paris yakınlarındaki Fontainebleau Sarayında 11 Nisan 1814 tarihinde Napolyon Bonapart ile Avusturya İmparatorluğu, Rus İmparatorluğu ve Prusya Krallığı arasında imzalanan antlaşmadır. Napolyon Savaşlarının sonunda Paris’in düşmesi ile yenik düşen Napolyon antlaşmayı imzalamak zorunda kalmış[1] ve iktidardan çekilerek Elba Adası’na sürgüne gitmiştir. Antlaşma, Napolyon’un Yüz Gün olarak bilinen ve sürgünden dönerek yeniden iktidara gelmesiyle geçersiz hale gelmiştir.\n" }, "Fontainebleau Sarayı": { "first_paragraph": "Fontainebleau Sarayı, Fransız kraliyet saraylarının en büyüklerinden biri. Paris şehir merkezine yaklaşık 55 km uzaklıkta bulunan Fontainebleau şehrindedir. 1981 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.[1]\n" }, "Frankfurt önerileri": { "first_paragraph": "Frankfurt önerileri veya Frankfurt muhtırası, Avusturya dışişleri bakanı Klemens von Metternich tarafından tasarlanan bir Koalisyon barış girişimiydi. Leipzig Muharebesi'nde kesin bir yenilgiye uğradıktan sonra Kasım 1813'te Fransız İmparatoru I. Napolyon'a teklif edildi. Amaç, Altıncı Koalisyon Savaşı'na barışçıl bir şekilde son vermekti.[1] Müttefikler, Ren'e kadar Almanya'nın çoğunu yeniden fethettiler, ancak bir sonraki adıma karar vermemişlerdi. Metternich inisiyatifi ele aldı. Frankfurt'ta bir araya gelen Müttefikler, Metternich'in yakın gözetimi altında teklifleri hazırladılar. Katılan İngiliz diplomat Lord Aberdeen, Londra'nın tutumunu yanlış anladı ve ılımlı şartları kabul etti.[2]\n" }, "I. Napolyon'un tacı": { "first_paragraph": "I. Napolyon'un tacı, Birinci Fransız Cumhuriyeti'nin imparatoru I. Napolyon için üretilen ve 2 Aralık 1804'de taç giyme töreninde kullanılan bir taç. Napolyon bu tacı, Fransız Devrimi sırasında tahrip olan Fransa'nın eski kraliyet taç giyme adı olan \"Charlemagne Tacı\" olarak adlandırdı. Bu ismi koyarken Napolyon ünlü orta çağ hükümdarı Frenkler'in kralı ve Kutsal Roma İmparatoru Şarlman'dan esinlendi.\n" }, "Napolyon Yasaları": { "first_paragraph": "Napolyon Yasaları (Fransızca: Code Napoléon; Code civil des Français) - Napolyon Bonapart'ın hazırlattığı medeni yasa metnidir. Onun isteğiyle Fransa'da hazırlanmış ve 1804 yılında yürürlüğe girmiştir.\n" }, "Subalpin Cumhuriyeti": { "first_paragraph": "Subalpin Cumhuriyeti, Napolyon tarafından Piyemonte topraklarında 1800 yılında kurulan cumhuriyettir. Cumhuriyetim ömrü kısa sürdü. Kuruluşundan 2 sene sonra yıkıldı.\n" }, "Napoleon teoremi": { "first_paragraph": "Napoleon teoremi bir üçgenin kenarlarına çizilen eşkenar üçgenlerin merkezlerinin yine bir eşkenar üçgen oluşturduğunu gösteren teoremdir.\n" }, "Napolyon ve Yahudiler": { "first_paragraph": "Napolyon Bonapart iktidarı, Avrupa Yahudileri'nin tarihinde, gettolarda yaşama zorunluluğunu kaldıran; varlık, ibadet ve meslek alanındaki haklara özgürlük getiren Yahudi emansipasyonu için önemli bir dönüm noktasıdır.\n" }, "Achille Peretti": { "first_paragraph": "Achille Peretti (13 Haziran 1911 Ajaccio - 14 Nisan 1983 Neuilly-sur-Seine) Fransız siyasetçi.\n" }, "Alain Poher": { "first_paragraph": "Alain Émile Louis Marie Poher (17 Nisan 1909 – 9 Aralık 1996), Merkez eğilimli Fransız siyasetçi. Val-de-Marne ilini temsilen 1946-1995 yılları arasında senatörlük görevinde bulundu. 3 Ekim 1968 ile 1 Ekim 1992 yılları arasında Senato Başkanlığı görevini yürüttü. 1969 ve 1974 yıllarında iki kez vekaleten cumhurbaşkanlığını üstlendi. 1969 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri'nde aday olmasına rağmen ikinci turda Pompidou'ya karşı kaybetmiştir.\n" }, "1969 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Alain Poher (Charles de Gaulle'un Nisan'daki istifası sonrası Geçici Cumhurbaşkanı)\nDemokratik Merkez (Fransa)\n" }, "Bernard Beck": { "first_paragraph": "Bernard Beck (9 Ocak 1914, Gavray - 21 Nisan 2009) Fransız bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Bernard Guyomard": { "first_paragraph": "Bernard Guyomard (2 Haziran 1926, Paris - 10 Kasım 2010, Sérandon (Corrèze)) Fransız bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Jacques Godfrain": { "first_paragraph": "Jacques Godfrain (d. 4 Haziran 1943, Toulouse[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Pompidou Merkezi, Paris": { "first_paragraph": "Pompidou Merkezi (Fransızca: Centre Georges-Pompidou, Tam adı: Centre national d'art et de culture Georges-Pompidou / Georges Pompidou Sanat ve Kültür Millî Merkezi), Paris'te şu anda kütüphane olarak işlemektedir. Burada 2000'in üzerinde periyodik yayın vardır.\n" }, "Michel Rougagnou": { "first_paragraph": "Michel Rougagnou (d. 21 Temmuz 1933, Boissy-Saint-Léger (Val-de-Marne)) Fransız büyükelçi.\n" }, "François-Xavier Ortoli": { "first_paragraph": "François-Xavier Ortoli (d. 16 Şubat 1925, Ajaccio - ö. 29 Kasım 2007, Paris) Fransız eski siyasetçi. 1973-1977 yılları arasında Avrupa Komisyonu Başkanı.\n" }, "Raymond Marcellin": { "first_paragraph": "Raymond Marcellin (d. 19 Ağustos 1914, Sézanne (Marne) - ö. 8 Eylül 2004, Paris) Fransız eski içişleri bakanıdır.\n" }, "Philippe Séguin": { "first_paragraph": "Philippe Séguin (d. 21 Nisan 1943, Tunus - ö. 7 Ocak 2010, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Christian Poncelet": { "first_paragraph": "Christian Poncelet (d. 24 Mart 1928 Blaise, Ardennes - ö. 11 Eylül 2020, Remiremont, Vosges) Fransız siyasetçi, devlet adamıdır.\n" }, "Dominique Bussereau": { "first_paragraph": "Dominique Bussereau, (d. 13 Temmuz 1952, Tours (Indre-et-Loire)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Dominique Perben": { "first_paragraph": "Dominique Perben (d. 11 Ağustos 1945, Lyon) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Benoît Albertini": { "first_paragraph": "Jean-Benoît Albertini (d. 9 Mayıs 1963, Port-Étienne (günümüzde:Nouadhibou), Moritanya) Fransız vali.\n" }, "Michel Boyon": { "first_paragraph": "Michel Boyon (d. 30 Nisan 1946, Paris 17. arrondissement) Fransız devlet görevlisi, iletişim sektörü uzmanı.\n" }, "Pierre-Étienne Bisch": { "first_paragraph": "Pierre-Étienne Bisch (d. 19 Ekim 1951, Lörrach) Fransız vali.\n" }, "René Garrec": { "first_paragraph": "René Garrec (d. 24 Aralık 1934, Lanvéoc (Finistère) - ö. 12 Ekim 2023, Paris)[1] Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Michel Roger": { "first_paragraph": "Michel Roger (d. 9 Mart 1949, Poitiers), Monako'nun eski başbakanıdır.\n" }, "Serge Degallaix": { "first_paragraph": "Serge Degallaix (d. 5 Eylül 1947, Denain, Nord, Fransa), Fransız diplomattır.\n" }, "René Monory": { "first_paragraph": "René Monory (6 Haziran 1923, Loudon (Vienne) - 11 Nisan 2009, Loudon) Fransız siyasetçi ve devlet adamıdır.\n" }, "Claude Goasguen": { "first_paragraph": "Claude Goasguen (12 Mart 1945, Toulon, 28 Mayıs 2020) Fransız sağ siyasetçidir.\n" }, "Jean-Dominique Giuliani": { "first_paragraph": "Jean-Dominique Giuliani (d. 5 Şubat 1956, Marsilya) Fransız siyasetçi.\n" }, "Thierry Breton": { "first_paragraph": "Thierry Breton (d. 15 Ocak 1955, Paris 14. arrondissement) Fransız iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "François-Régis Bastide": { "first_paragraph": "François-Régis Bastide (d. 1 Temmuz 1926, Biarritz (Pyrénées-Atlantiques) - ö. 17 Nisan 1996, Paris[1]) Fransız siyasetçi, edebiyatçı ve diplomat.\n" }, "Christian Blanc": { "first_paragraph": "Christian Blanc (d. 17 Mayıs 1942, Talence (Gironde)) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Gilles Martinet": { "first_paragraph": "Gilles Martinet (d. 8 Ağustos 1916, Paris - ö. 29 Mart 2006, Paris) Fransız gazeteci, siyasetçi, diplomat ve sol entelektüel.\n" }, "Guy Carcassonne": { "first_paragraph": "Guy Carcassonne (d. 14 Mayıs 1951, 16. arrondissement (Paris) - ö. 27 Mayıs 2013, Sankt-Peterburg[1]) Fransız hukukçu, Anayasa hukuku profesörü\n" }, "Jean-Paul Huchon": { "first_paragraph": "Jean-Paul Huchon (d. 29 Temmuz 1946, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Matignon Antlaşması (1988)": { "first_paragraph": "Matignon Antlaşması (Fransızca: Accords de Matignon ve Accords de Matignon - Oudinot ), 26 Haziran 1988'de Paris'teki Hôtel Matignon'da yapılan anlaşmadır.\n" }, "Arnaud Montebourg": { "first_paragraph": "Arnaud Montebourg (d. 30 Ekim 1962, Clamecy (Nièvre)), Fransız siyasetçi.\n" }, "Charles Fiterman": { "first_paragraph": "3. Pierre Mauroy Hükûmeti(22 Mart 1983 - 17 Temmuz 1984)\n" }, "Danielle Bousquet": { "first_paragraph": "Danielle Bousquet (d. 10 Mayıs 1945, Plœuc-sur-Lié (Côtes-du-Nord)) Fransız feminist ve sosyalist siyasetçi.\n" }, "Jean-Michel Hayat": { "first_paragraph": "Jean-Michel Gaston Hayat (d. 2 Mart 1955, Paris) Fransız yargıç.\n" }, "Thierry Repentin": { "first_paragraph": "Thierry Repentin (d. 5 Nisan 1963, Saint-Pierre-d'Albigny (Savoie)) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Nicolas Sarkozy": { "first_paragraph": "Nicolas, Paul, Stéphane Sarközy de Nagy-Bocsa veya Nicolas Sarkozy (d. 28 Ocak 1955), eski Fransa cumhurbaşkanı ve 16 Mayıs 2007'den 15 Mayıs 2012'ye kadar resen Andorra eş prensi olarak görev yapan emekli bir Fransız siyasetçi.\n" }, "Akdeniz için Birlik": { "first_paragraph": "Akdeniz için Birlik (AiB) Avrupa ve Akdeniz Havzası'ndan 43 ülkenin yer aldığı hükûmetler arası bir kuruluştur: Avrupa Birliği'nden 28 üye devlet ve Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Güneydoğu Avrupa'dan 15 ortak Akdeniz ülkesini kapsar.\n" }, "Brice Hortefeux": { "first_paragraph": "Brice Hortefeux (11 Mayıs 1958, Neuilly-sur-Seine (Hauts-de-Seine) Fransız siyasetçi\n" }, "Valeria Bruni Tedeschi": { "first_paragraph": "Valeria Bruni Tedeschi (d. 16 Kasım 1964), İtalyan asıllı Fransız sinema oyuncusu ve yönetmen. 2004 yılında Berlin Uluslararası Film Festivali'nde jüri üyesi olarak görev aldı. Kendisi gibi sanatçı olan kızkardeşi Carla Bruni, Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ile evlendi.\n" }, "Carla Bruni": { "first_paragraph": "Carla Bruni-Sarkozy (d. 23 Aralık 1967;[2] Torino, İtalya, Carla Bruni Tedeschi), İtalyan ve Fransız müzisyen ve fotomodel. Kendisi Fransa eski cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin eşidir.[3]\n" }, "Bruno Joubert": { "first_paragraph": "Bruno Joubert (29 Temmuz 1950) Fransız diplomat.\n" }, "Christian Clavier": { "first_paragraph": "Christian Clavier (d. 6 Mayıs 1952, Paris), Fransız oyuncu, yönetmen, yapımcı ve senarist. Fransız film yönetmeni Stéphane Clavier'in kardeşi. Ayrıca Ouille Production adlı bir prodüksiyon şirketinde çalışmaktadır.\n" }, "Claude Guéant": { "first_paragraph": "Claude Guéant (d. 17 Ocak 1945, Vimy, Pas-de-Calais), Fransız bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Daniel Canepa": { "first_paragraph": "Daniel Raoul Canepa (d. 16 Temmuz 1948, Clichy) Fransız vali.\n" }, "David Martinon": { "first_paragraph": "David Martinon (d. 13 Mayıs 1971, Leiden, Hollanda) Fransız büyükelçi.\n" }, "Patrick Devedjian": { "first_paragraph": "Patrick Devedjian (26 Ağustos 1944, Fontainebleau, Seine-et-Marne - 29 Mart 2020, Paris), Fransız siyasetçi.\n" }, "Emmanuelle Mignon": { "first_paragraph": "Emmanuelle Mignon (d. 26 Nisan 1968, Paris) Fransız bürokrat.\n" }, "Erard Corbin de Mangoux": { "first_paragraph": "Erard Corbin de Mangoux (d. 6 Ocak 1953, Tübingen) Fransız üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Harmattan Operasyonu": { "first_paragraph": " Nicolas Sarkozy Amiral Édouard Guillaud\n François Fillon\n Jean-Paul Paloméros\n" }, "Olivier Stirn": { "first_paragraph": "Olivier Stirn (d. 24 Şubat 1936, Boulogne-Billancourt) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Éric Raoult": { "first_paragraph": "Éric Raoult (d. 19 Haziran 1955, Paris - 16 Nisan 2021, Saint Denis), Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Jean Reno": { "first_paragraph": "Juan Moreno y Herrera-Jiménez (d. 30 Temmuz 1948), Jean Reno olarak tanınan Fransız aktör. Fransızca, İngilizce, Japonca, İspanyolca ve İtalyanca filmlerde rol almasının yanında Kızıl Nehirler, Da Vinci Şifresi, Godzilla, Görevimiz Tehlike, Ronin, Les Visiteurs, Derinlik Sarhoşluğu ve Sevginin Gücü gibi başarılı yapımlarda oynamıştır.\n" }, "Olivier Dutheillet de Lamothe": { "first_paragraph": "Olivier Dutheillet de Lamothe (d. 10 Kasım 1949) Fransız bürokrat\n" }, "Pascal Mailhos": { "first_paragraph": "Pascal Mailhos (d. 5 Aralık 1958, Albi (Tarn)) Fransız vali.\n" }, "Roger Karoutchi": { "first_paragraph": "Roger Karoutchi (d. 26 Ağustos 1951, Kazablanka) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Jean-Marie Bockel": { "first_paragraph": "Jean-Marie Bockel, (d. 22 Haziran 1950, Strasbourg) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Jean-Marie Le Guen": { "first_paragraph": "Jean-Marie Le Guen (d. 3 Ocak 1953, Paris) Fransız sosyalist siyasetçidir.\n" }, "Matthias Fekl": { "first_paragraph": "Matthias Fekl (d. 4 Ekim 1977, Frankfurt, Almanya)[1] Fransız siyasetçi ve bakan.\n" }, "Roland Lescure": { "first_paragraph": "Roland Lescure (d. 26 Kasım 1966, 11. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi ve ekonomist.\n" }, "Dominique Strauss-Kahn": { "first_paragraph": "Dominique Gaston André Strauss-Kahn (d. 25 Nisan 1949, Neuilly-sur-Seine, Fransa), medyada genellikle DSK olarak adlandırılan bir Fransız ekonomist, avukat ve siyasetçi ve Sosyalist Parti (Fransa)sinin üyesidir. Eski bir komünist olan Strauss-Kahn, ülkesinin Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin de desteğiyle 28 Eylül 2007 tarihinde Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı oldu.\n" }, "Didier Guillaume": { "first_paragraph": "Didier Guillaume (d. 11 Mayıs 1959, Bourg-de-Péage, Drôme) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Stéphane Romatet": { "first_paragraph": "Stéphane Romatet (d. 28 Eylül 1960) Fransız büyükelçi.\n" }, "François Goulard": { "first_paragraph": "François Goulard (d. 21 Eylül 1953, Vannes (Morbihan)) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Hervé Mariton": { "first_paragraph": "Hervé Mariton (d. 5 Kasım 1958, Cezayir) Fransız sağ siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Bruno Le Maire": { "first_paragraph": "Bruno Le Maire (15 Nisan 1969, Neuilly-sur-Seine), Fransız siyasetçi.\n" }, "Philippe Faure": { "first_paragraph": "Philippe Faure (d. 13 Haziran 1950, Toulouse) Fransız diplomat.\n" }, "Pierre Vimont": { "first_paragraph": "Pierre Vimont (d. 15 Haziran 1949), Fransız diplomat.\n" }, "Pierre-Henri Guignard": { "first_paragraph": "Pierre-Henri Guignard (d. 3 Nisan 1956) Fransız büyükelçi.\n" }, "Yves Saint-Geours": { "first_paragraph": "Yves Saint-Geours (d. 5 Şubat 1953) Fransız büyükelçi.[1]\n" }, "2018 Kuzey Kore-Amerika Birleşik Devletleri zirvesi": { "first_paragraph": "2018 Kuzey Kore-Amerika Birleşik Devletleri zirvesi, Eski ABD başkanı Donald Trump ile Kuzey Kore Başkanı Kim Jong-un arasında Singapurda gerçekleşen zirve. Bir Amerikan başkanı ile Kuzey Kore'den bir lider ilk defa görüşmüştür.[1]\n" }, "2019 Amerika Birleşik Devletleri-Kuzey Kore Hanoi Zirvesi": { "first_paragraph": "2019 Kuzey Kore–Amerika Birleşik Devletleri Hanoi Zirvesi yaygın olarak Hanoi Zirvesi olarak bilinen, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ve ABD Başkanı Donald Trump arasında iki günlük bir zirve toplantısıydı.[1] 27-28 Şubat 2019 tarihlerinde Vietnam, Hanoi'deki Metropole Otel'de düzenlendi. Geçen yıl Singapur'daki ilk toplantılarının ardından Kuzey Kore ile ABD liderleri arasındaki ikinci toplantıydı.\n" }, "Kim Jong-un": { "first_paragraph": "\nKim Jong-un (Korece: 김정은, romanize: Kim Cong-ın; d. 8 Ocak 1983 veya 1984), 2011'den bu yana Kuzey Kore Lideri ve 2012'den beri Kore İşçi Partisi Başkanı olan Kuzey Koreli siyasetçidir. Kim, Ko Yong-hui (1952–2004) ve 1994'ten 2011'e ülkenin ikinci lideri olan Kim Jong-il'in (1941–2011) ikinci çocuğudur.[2] 1948'den 1994'e kadar Kuzey Kore'nin kurucusu ve ilk lideri olan Kim İl-sung'un torunudur.[3] Kim, ülkenin kuruluşundan sonra dünyaya gelen ilk Kuzey Kore lideri ve aynı zamanda dünyadaki en genç ikinci hükûmet başkanıdır.[4]\n" }, "Nisan 2018 Koreler arası zirve": { "first_paragraph": "Nisan 2018'de Koreler arası zirve 27 Nisan 2018'de [1] Ortak Güvenlik Bölgesi'nin Güney Kore tarafında,[2] Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ve Başkan Kim Jong-un arasında gerçekleşti. Kore İşçi Partisi ve Kuzey Kore'nin Yüce Lideri Zirve, Koreler arası üçüncü zirveydi - on bir yıl sonra ilkiydi. Aynı zamanda, 1953'te Kore Savaşı'nın sona ermesinden bu yana ilk kez bir Kuzey Kore lideri Güney topraklarına girdi; Başkan Moon da kısa bir süre Kuzey'in topraklarına geçti.[3][4]\n" }, "Kim Cong-il'in unvanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, Kim Jong-il'in unvanları listesidir. Kim Jong-il, Kuzey Kore'nin lideri iken ülkede yalnızca ismiyle değil, birçok unvanla da anılmakta idi. Hakkındaki bütün yayınlarda en az bir tane unvanı geçmekte ve adı da özel kalın harfler veya daha büyük bir yazı tipi ile yazılmakta idi: \"Büyük lider yoldaş Kim Jong-il, Ragwon Makine Kompleksi'ne yerinde rehberlik etti\".[1] veya \"Büyük lider yoldaş Kim Jong-il, Ragwon Makine Kompleksi'ne yerinde rehberlik etti.\"[2]\n" }, "Glasnost": { "first_paragraph": "Glasnost (Rusça: гла́сность, \"açıklık\"), Sovyetler Birliği'nin son döneminde Mihail Gorbaçov'un liderliğinde ülkede bilhassa ekonomik sorunlara son vermek amacıyla uygulanmış politikaların tümüne verilen addır. 1985'te uygulanmaya başlamış, Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla son bulmuştur.[1]\n" }, "Ortak Avrupa Evi": { "first_paragraph": "Ortak Avrupa Evi, Sovyetler Birliği'nin eski Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov tarafından üretilen ve savunulan bir kavramdır.\n" }, "Sovyetler Birliği devlet başkanı": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Devlet Başkanı (Rusça: Президент Советского Союза, Prezident Sovetskogo Soyuza), resmi olarak SSCB Devlet Başkanı (Президент СССР)[1] veya Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Devlet Başkanı (Президент Союза Советских Социалистических Республик), Sovyetler Birliği'nin 15 Mart 1990-25 Aralık 1991 tarihleri arasındaki devlet başkanıydı. Mihail Gorbaçov resmi olarak makamda bulunan tek kişi olmuştur. Devlet Başkanlığı makamı ABD ve Fransa'daki başkanlıkların karışımına dayalı bir yönetim makamıydı.\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi 27. Kongresi": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi 27. Kongresi Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin 25 Şubat ile 6 Mart 1986 tarihleri arasında Moskova'da gerçekleşen kongresidir. Mihail Gorbaçov'un Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi (SBKP MK) Genel Sekreteri olarak başkanlık ettiği ilk kongredir.[1] 20 yıl önce Leonid Brejnev'in oluşturduğu görüntüye uyumlu olarak, bir önceki SBKP Kongresinden beş yıl sonra toplanmıştır. Bu geçen beş yılda çok şey değişmişti. Sovyet politikasının anahtar isimleri Mihail Suslov, Leonid Brejnev, Yuri Andropov, Dmitri Ustinov ile Konstantin Çernenko ölmüş ve Mihail Gorbaçov Parti'nin Genel Sekreteri olmuştu. Bu nedenle Gorbaçov'un yeni politikalarını ve istikametini görmek için Kongre hem içte hem de dışarıda geniş bir merakla bekleniyordu. Kongreye 4,993 delege katıldı. 27. Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi seçildi. Bu kongre, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Tarihinde sondan bir önceki olma özelliğine sahiptir.\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi 28. Kongresi": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi 28. Kongresi 2 Temmuz 1990 – 13 Temmuz 1990 tarihleri arasında Moskova'da yapıldı. Planlanandan bir yıl önce, olağanüstü olarak toplanan Kongre, aynı zamanda Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin (SBKP) son kongresi olma özelliğini taşımaktadır.\n" }, "START I": { "first_paragraph": "START I (Türkçe: Stratejik Silahların Azaltılması Antlaşması (İngilizce özgün adıyla:Strategic Arms Reduction Treaty), ABD ve Sovyetler Birliği arasında stratejik saldırı silahlarının azaltılması ve sınırlandırılmasına ilişkin ikili bir anlaşmaydı. Anlaşma 31 Temmuz 1991'de imzalandı ve 5 Aralık 1994'te yürürlüğe girdi.[1] Anlaşma, imzacıların 6.000'den fazla nükleer savaş başlığı ve toplam 1.600 kıtalararası balistik füze (ICBM) ve bombardıman uçağı yerleştirmesini yasakladı.\n" }, "Yeni Politik Düşünce": { "first_paragraph": "Yeni Politik Düşünce veya sadece Yeni Düşünce,, Mihail Gorbaçov'un Sovyetler Birliği reformlarının bir parçası olarak ortaya koyduğu doktrin. Bu fikrin başlıca unsurları uluslararası politikada ideolojik hareket etmeme, sınıf mücadelesi kavramını terk etme, herhangi bir sınıfın çıkarları yerine evrensel olarak insanlığın menfaatlerinin önceliği, dünya dayanışmasını arttırmak ve askeri yollardan ziyade siyasete dayalı karşılıklı güven oluşturmaktı. Gorbaçov Sovyetler Birliği'nin dış politikasını bu ilkelere göre dizayn etti.[1][2][3]\n" }, "Anti Parti Grubu": { "first_paragraph": "Anti Parti Grubu (Rusça: Антипартийная группа, Antipartiynaya gruppa), Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Nikita Kruşçev'in başlattığı destalinizasyon sonrası Haziran 1957'de Kruşçev'i görevden alınmasına çalışan fakat başarısız olan grup. Kruşçev'in tanımlaması olan Anti Parti Grubu, Bolşevik liderler Georgi Malenkov, Vyaçeslav Molotov, Lazar Kaganoviç, Dmitri Şepilov gibi isimlerin önderliğindeki muhaliflerden oluşmaktaydı. Grup destalinizasyon sürecinde Stalin'in etkisizleştirilmesine şiddetle karşı çıktı.\n" }, "Ayakkabı Vurma Olayı": { "first_paragraph": "Ayakkabı vurma olayı, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri Nikita Kruşçev'in, 12 Ekim 1960'ta New York'ta düzenlenen Birleşmiş Milletler 902. Genel Kurulu sırasında Filipinli delege Lorenzo Sumulong'un konuşmasına yönelik delege masasına ayakkabısını vurarak gerçekleştirdiği protestodur.[6][7][8]\n" }, "Bakir Topraklar Projesi": { "first_paragraph": "Bakir Topraklar Projesi, Nikita Kruşçev'in inisiyatifi ile 1954'te başlanan, Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Altay bölgesinde bulunan el değmemiş bozkırların tarıma açılması projesidir.\n" }, "Barış içinde bir arada yaşama": { "first_paragraph": "Barış içinde bir arada yaşama (Rusça: Мирное сосуществование), Soğuk Savaş döneminde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği tarafından geliştirilmiş teoridir. Buna göre nükleer silahlara sahip Sovyetler Birliği ve sosyalist ülkeler ile kapitalist devletler bir arada barışçıl bir şekilde varlıklarını devam ettirebilirler. Bu teori sosyalizm ile kapitalizmin uzlaşmaz çelişki içinde olduklarından bir arada yaşayamayacaklarını söyleyen marksizmin genel söylemiyle çelişmektedir. Teori Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı ülkeleri tarafından ABD ve NATO örgütüne üye ülkeleriyle olan ilişkilerinde bir dönem hakim olmuştur.\n" }, "Hruşçovka": { "first_paragraph": "Hruşçovka (Rusça: хрущёвка), 1960'lı yılların başlarında SSCB döneminde, adını Nikita Kruşçev'den alan, hükûmetin direktifleriyle inşa edilen düşük maliyetli, betonarme panellerden ve/veya tuğladan yapılmış üç ile beş katlı apartmanlardır.[1][2]\n" }, "Komünizmin 20 yılı": { "first_paragraph": "Komünizmin 20 yılı, 1961 yılında gerçekleşen Sovyetler Birliği Komünist Partisi 22. Kongresi'nde Nikita Kruşçev tarafından ileri sürülen politik slogan.[1]\n" }, "Kruşçev çözülmesi": { "first_paragraph": "Kruşçev çözülmesi (Rusça: хрущёвская о́ттепель; khrushchovskaya ottepel veya kısaca ottepel[1]) Sovyetler Birliği'nin 1950'lerin sonu ve 1960'ların başındaki Nikita Kruşçev dönemi için kullanılan terim. Sovyetler Birliği'ndeki siyasi baskıların ve sansürün görece azaldığı, destalinizasyon süreci ile birlikte Gulag kamplarındaki çok sayıda siyasi mahkûmun tahliye edildiği ve diğer uluslarla barış içinde bir arada yaşama politikalarının benimsendiği dönemi ifade eder.[2]\n" }, "Küba Füze Krizi": { "first_paragraph": "Küba Füze Krizi, ABD’nin Türkiye ve İtalya'ya, SSCB’nin ise Küba’ya nükleer başlıklı füze yerleştirmesi ile başlayan; Ekim 1962’de dönemin iki süper gücünü karşı karşıya getiren ve dünyayı nükleer savaş tehdidi altında bırakan bunalımdır.\n" }, "Mutfak Tartışması": { "first_paragraph": "Mutfak Tartışması (İngilizce: Kitchen Debate, Rusça: Кухонные дебаты); 24 Temmuz 1959'da Moskova'daki Sokolniki Parkı'nda Amerikan Ulusal Sergisi'nin açılışında ABD Başkan Yardımcısı Richard Nixon ile Sovyet Başbakan Nikita Kruşçev arasında tercümanlar vasıtasıyla plansız olarak gerçekleşen bir dizi ikili görüşmeye verilen isim. ABD'li yetkililer parkta sergi için sıradan bir ABD vatandaşının sahip olabileceğini iddia ettikleri bir ev örneği inşa ettiler. Kapitalist tüketici pazarının meyvelerini ve ABD'deki yaşam tarzının konforlarını Ruslara göstermek için evin içi iş gücü tasarrufu sağlayan çeşitli dinlence araçları ile doldurulmuştu. Renkli olarak filme alınan ve her iki ülkede de yayınlanan bu tartışmalarda Nixon ABD yaşam tarzına vurgu yapmaktaydı.\n" }, "Sizi gömeceğiz": { "first_paragraph": "Sizi gömeceğiz! (Rusça: \"Мы вас похороним!\"), Sovyet Genel Sekreteri Nikita Kruşçev'in 18 Kasım 1956'da Moskova'daki Polonya büyükelçiliğinde düzenlenen resepsiyonda Batılı büyükelçilerle görüşürken kullandığı bir cümledir.[1][2] Bu ifade ilk olarak Kruşçev'in şahsi tercümanı Viktor Suhodrev tarafından İngilizceye çevrilmiştir.[3]\n" }, "Sovnarhoz": { "first_paragraph": "Sovnarhoz (Rusça: совнархоз, совет народного хозяйства, sovet narodnogo khozyaystva) veya Bölgesel Ekonomik Sovyeti, Sovyetler Birliği'nde ayrı ekonomik bölgeleri yönetmek için kurulan kuruluşlardır. Tamamı Ulusal Ekonomi Yüksek Sovyeti'ne bağlıydı. Bu kuruluşlar Sovyetler Birliği'nin iki tarihsel döneminde var oldu, ilki kapsar 1917-1932 arası dönemde[1], ikincisi ise 1957-1965 yıllarındaki ekonomik reformlar sonrası kuruldu.\n" }, "Sputnik 1": { "first_paragraph": "Sputnik 1 (Rusça: Спутник-1), Dünya'nın ilk yapay uydusu. Sputnik serisinden ilk uzay aracı. SSCB tarafından 4 Ekim 1957'de yörüngeye oturtuldu. Sputnik 1'in uzaya gönderilmesi soğuk savaş yıllarında gerçekleşti ve süper güçler arasında yeni bir rekabet olan Uzay Yarışı'nı başlattı.[1][2]\n" }, "Sputnik 2": { "first_paragraph": "Sputnik 2 (Rusça: Спутник-2), dünya yörüngesine fırlatılan ikinci uydu. Sovyetler Birliği tarafından 3 Kasım 1957 tarihinde fırlatılan uydu, uzaya çıkan ilk canlı olan Layka adında bir köpek taşımaktaydı. 500 kg ağırlığındaki uydu, 4 metre uzunluğunda ve çapı 2 metreydi. Uyduda ayrıca radyo vericileri, bir telemetri sistemi, bir programlama ünitesi, kabin için bir yenileme ve ısı kontrol sistemi ve bilimsel ekipmanlar bulunuyordu. Ayrı ve mühürlenmiş bir bölmeye ise Layka yerleştirilmişti.[1]\n" }, "Sputnik 3": { "first_paragraph": "Sputnik 3 (Rusça Спутник-3, Uydu-3) Baykonur Uzay Üssü'nden 15 Mayıs 1958 tarihinde fırlatılan Sovyet uydusu. Bu uydu'nun amacı atmosfer ile uzayı incelemek ve jeofizik bilimine katkıda bulunmak için bilimsel ekipmanlarını kullanmaktı. Uydu 6 Nisan 1960 tarihine kadar yörüngede kalmış ve sonrasında atmosfere girerek yanmıştır.\n" }, "1907 Tiflis banka soygunu": { "first_paragraph": "1907 Tiflis Banka Soygunu 26 Haziran 1907 tarihinde[a] Gürcistan'ın günümüzde başkenti olan Tiflis şehrinde gerçekleşmiş silahlı bir soygundur. Sevk edilmekte olan yüklü miktarda nakit para, Bolşevikler tarafından devrimci faaliyetlerine kaynak oluşturmak üzere çalındı. Soyguncular, posta ofisinden Rus İmparatorluğu Devlet Bankası'nın Tiflis şubesine gitmekte olan posta arabası ve korumalarına Erivan Meydanı'nda (şimdiki adı Özgürlük Meydanı) bomba ve silahlarla saldırdı. Resmi kaynaklara göre saldırı sonucu kırk kişi hayatını kaybetti ve elli kişi yaralandı. Soyguncular, 341.000 ruble (2008 yılında yaklaşık 3.4 milyon Amerikan doları) ile birlikte kaçtı.\n" }, "Vladimir İlyiç Lenin'in 100. Yıldönümünü Anma Jübile Madalyası": { "first_paragraph": "Vladimir İlyiç Lenin'in 100. Yıldönümünü Anma Jübile Madalyası (Rusça: Юбилейная медаль В ознаменование 100-летия со дня рождения Владимира Ильича Ленина») Vladimir Lenin'in doğumunun 100. yıldönümünü kutlamak için 5 Kasım 1969'da Yüksek Sovyet Başkanlığı kararnamesiyle kurulan Sovyetler Birliği devletinin hatıra madalyasıydı.[1] Tüzüğü, 18 Temmuz 1980'de Yüksek Sovyet Presidyumunun kararnamesiyle değiştirildi. Sovyet toplumunun önde gelen üyeleri, ordu liderliği ve uluslararası komünist ve emek hareketlerinin yabancı üyeleri tarafından ödüllendirildi.[2]\n" }, "Inessa Armand": { "first_paragraph": "Inessa Fyodorovna Armand (doğum Elisabeth-Inès Stéphane d'Herbenville; 8 Mayıs 1874 - 24 Eylül 1920) Fransız-Rus komünist bir siyasetçi, Bolşeviklerin üyesi ve hayatının çoğunu Rusya'da geçiren bir feministti.[1][2][3] Devrim öncesi Rus komünist hareketinde ve komünist dönemin ilk günlerinde önemli bir rol olan Armand, (kasıtlı Stalinist sıkı denetim nedeniyle, kısmen Lenin ile olan ilişkisi göz önüne alındığında) 1990'larda Sovyet arşivlerinin kısmen açılmasına kadar neredeyse uzun zamandır neredeyse unutulmuştu (buna rağmen, Rus arşivlerinde hayatıyla ilgili birçok değerli kaynağa hala ulaşılamıyor).[4] Tarihçi Michael Pearson onun hakkında şöyle yazdı: \"Ona (Lenin) konumunu iyileştirmesi ve Bolşeviklerini çardan daha fazla güç elde edecek ve 1919'da Moskova'nın en güçlü kadını olacak bir güç haline getirmesi için yardım edecekti.\"[5]\n" }, "Büyük Ekim Devrimi Anıtı": { "first_paragraph": "Büyük Ekim Devrimi Anıtı (Ukraynaca: Монумент Великій Жовтневій соціалістичній революції, Rusça: Монумент Великой Октябрьской социалистической революции), 1977-1991 yılları arasında Ekim Devrimi Meydanı'nda bulunan Sovyet anıtı.[1][2]\n" }, "İskra": { "first_paragraph": "İskra (Rusça: Искрa; anlam: \"Kıvılcım\"), Rus sosyalist mültecilerinin Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin resmî gazetesi olarak çıkardıkları siyasi gazete.\n" }, "İşçi Sınıfının Kurtuluşu için Mücadele Birliği": { "first_paragraph": "İşçi Sınıfının Kurtuluşu için Mücadele Birliği, 1895 yılında kurulan ve yönetimini Bolşevik lider Vladimir Lenin ve arkadaşlarının oluşturduğu grup.\n" }, "Fanya Kaplan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Vladimir Lenin'in konuşmaları listesi": { "first_paragraph": "Vladimir Lenin'in konuşmaları listesi, Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin'in 1919 - 1921 yılları arasında gramofona kaydedilen topluluk önünde gerçekleştirdiği bazı konuşmalarını içeren listedir.[1] Rusça olarak kaydedilen bu ses kayıtlarından bazıları günümüze ulaşmışken, bazılarına ulaşılamamıştır.[2][3][4]\n" }, "Lenin Konağı": { "first_paragraph": "Lenin Konağı, Gorki Leninskiye Konağı veya Gorki Malikanesi, Sovyetler Birliği'nin kurucusu Bolşevik lider Vladimir Lenin'in hayatının son yıllarını geçirdiği ve 1924'te öldüğü konak. Aynı adı taşıyan Gorki Leninskiye'de yer alır. Konak 1949'dan itibaren Lenin'e adanmış bir müze olup salı günleri ve ayın son pazartesi günü hariç sabah 10'dan akşam 5'e kadar halkın ziyaretine açıktır.\n" }, "Lenin Parkı": { "first_paragraph": "Lenin Parkı (İspanyolca: Parque Lenin), Küba'nın başkenti Havana'daki park kompleksi. Adını Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin'den alan[1] park, Lenin'in 102. doğum doğum günü olan 22 Nisan 1972'de açılmıştır.[2] Yaklaşık 750 hektar alana[3] kurulu olan parkın 670 hektarı yeşil ormandır. Park; eğlence alanı, akvaryum, tekne yolculuğu, amfi tiyatro, sanat galerisi, rodeo, at biniciliği , yüzme havuzları, suni göl, kafe ve restoranlar içerir. Ayrıca farklı alanlarda dolaşmak için parkı çevreleyen dar bir demiryolu hattı da mevcuttur.[4]\n" }, "Lenin ve Leninizm": { "first_paragraph": "Şevket Süreyya Aydemir, Sadrettin Celal Antel, Pierre Pascal, Grigori Zinoviyev ve Luzovsky tarafından kaleme alınan Aydınlık Külliyatı'nın 10. no.lu yayını olarak 1924 yılında Lenin ve Leninizm Hayatı Şahsiyeti Üzerine Müteaalar adı ile yayımlanan kitap Türkiye de Lenin ve Leninizm üzerine yapılan ilk çalışma olması ve döneminin ötesinde bir fikriyat taşıması hasebiyle halen Lenin üzerine yapılan pek çok çalışmada bir başvuru kaynağı niteliğindedir. Çok kısa (69. sayfa) olmasına rağmen bugün dahi litaratüre geçen pek çok önemli akademik çalışmada atıfta bulunulan kitap aradan seksen bir yıl geçtikten sonra yine aynı adla Salkım Söğüt Yayınları tarafından 2005 yılında Elmas Şahin'nin Osmanlıca'dan yaptığı çeviriyle yeniden yayımlanmıştır.\n" }, "Lenin'in vurulması": { "first_paragraph": "Lenin'in vurulması veya Lenin suikastı, 30 Ağustos 1918 günü Bolşevik lider Vladimir Lenin'e yapılan suikast girişimi. Olay günü Lenin, Moskova'da bulunan \"Orak-Çekiç\" adındaki bir silah fabrikasında Ekim Devrimi hakkında konuşma yapmaktaydı. Konuşmasının ardından fabrikadan ayrılıp arabasına binerken Fanya Kaplan tarafından üç kez ateş edilerek vuruldu.[1]\n" }, "Lenin'in Mozolesi": { "first_paragraph": "Lenin Mozolesi (Rusça: Мавзолей В. И. Ленина, Mavzoley V. İ. Lenina), Rusya'nın başkenti Moskova'nın merkezindeki Kızıl Meydan'da Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir İlyiç Lenin'in tahnit edilmiş naaşının bulunduğu ve halka ziyarete açık olan yerdir.[1]\n" }, "Olga Ulyanova": { "first_paragraph": "Olga İlyiniçna Ulyanova, (Rusça:Ульянова, Ольга Ильинична 16 Kasım 1871 Ulyanovsk / Rus Çarlığı - 20 Mayıs 1891 Sankt-Peterburg / Rus Çarlığı)-Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir İliç Lenin'in kızkardeşi.\n" }, "Sankt-Peterburg": { "first_paragraph": "Sankt-Peterburg (Rusça: Санкт-Петербург (yardım·bilgi), [sankt pʲɪtʲɪrˈburk]) ya da Türkçe kaynaklardaki yaygın adıyla St. Petersburg, Moskova'nın 715 km kuzeybatısında bulunan, Rusya'nın 2., Avrupa'nın 4. büyük şehridir.[1] Kültürel merkez oluşunun yanı sıra binalarıyla da bilinir. Baltık Denizi kıyısında Neva Nehri üzerindeki 42 ada üzerine yayılmıştır. Çar I. Petro tarafından 16 Mayıs 1703'te Rus Çarlığı'nın Avrupa'ya açılan kapısı olması amacıyla kurulan şehir, 200 yıl Rus Çarlığı'nın başkentliğini yapmıştır. 1914-1924 yılları arasında, yani çoğunluğunu I. Dünya Savaşı ile Rus İç Savaşı'nın kapsadığı dönemde Rusya'nın Almanya ile savaşmasından dolayı Almanca St. Petersburg ismi terk edilerek Petrograd olarak adlandırılmıştır.\n" }, "Şuşenskoye": { "first_paragraph": "Şuşenskoye (Rusça: Шу́шенское), Rusya'da Krasnoyarsk Krayı'nın güney kısımda ve Yenisey Nehri ile Büyük Şuş Nehri'nin birleştiği noktada yer alan kent tipi yerleşimdir. Nüfus: 19.067 (2002 nüfus sayımı); 19.289 (1989 nüfus sayımı).\n" }, "Ufa Lenin Müzesi": { "first_paragraph": "Ufa Lenin Müzesi, Rusya, Başkurdistan, Ufa'da Vladimir Lenin'e adanmış bir müzedir.\n" }, "Ukrayna'da Vladimir Lenin anıtlarının tahribatı": { "first_paragraph": "Ukrayna'da Vladimir Lenin anıtlarının tahribatı Sovyetler Birliği'nin dağılması sırasında başladı. Yevromaydan sırasında yaygın bir fenomen hâline geldi ve Ukraynalılar tarafından Leninopad (Ленінопад)[1] olarak anılmaya başlandı.\n" }, "İlya Ulyanov": { "first_paragraph": "İlya Nikolayeviç Ulyanov - (26 Temmuz 1831, Astrahan / Rusya - 24 Ocak 1886, Simbirsk / Rusya) Rus eğitimci. Evrensel, ücretsiz ve eşit eğitim sisteminin savunucusu. Rus sosyalist devrimci ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin'in babası.\n" }, "Mariya Aleksandrovna Ulyanova": { "first_paragraph": "Mariya Aleksandrovna Ulyanova (Мария Александровна Ульянова) (6 Mart 1835, Sankt-Peterburg - 25 Temmuz 1916, Sankt-Peterburg), Rus sosyalist devrimci ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin'in annesi.\n" }, "Vladimir Lenin heykelleri listesi": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği zamanından beri birçok şehirde Vladimir Lenin'in heykelleri bulunmaktadır. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra heykeltıraşlarından izin almaksızın birçoğu kırılmış ve tahrip edilmiştir. Daha öncelerinde de post-komünizm ülkeleri olan Baltık devletlerindede bu tip olaylar yaşanmıştır. Hâlen daha bazı eski Sovyet ülkelerinde (Rusya ve Belarus gibi) heykeller durmakta ya da yenileri yapılmaktadır.[1]\n" }, "Şablon:Vladimir Lenin": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Vladimir Putin": { "first_paragraph": "Vladimir Vladimiroviç Putin (Rusça: Владимир Владимирович Путин (yardım·bilgi); [vlɐˈdʲimʲɪr vlɐˈdʲimʲɪrəvʲɪt͡ɕ ˈputʲɪn]; d. 7 Ekim 1952, Leningrad, SSCB), Rusya Federasyonu'nun şu anki devlet başkanı olan Rus politikacı ve eski istihbarat görevlisidir. Putin, 1999-2000 yılları arasında başbakanlık, 2000-2008 yılları arasında başkanlık, 2008-2012 yılları arasında tekrar başbakanlık görevini üstlenmiştir. Başbakanlığı döneminde İktidar partisi Birleşik Rusya'nın genel başkanlığı görevini üstlenmiştir.[1][2][3]\n" }, "2012 Rusya devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Dmitri Medvedev\nBirleşik Rusya\n" }, "Birleşik Rusya": { "first_paragraph": "Birleşik Rusya (Rusça: Единая Россия; Yedinaya Rossiya), Rusya'da muhafazakâr bir siyasi partidir. 2001'de Birlik ile Vatan - Bütün Rusya adlı siyasi partilerin birleşmesiyle kuruldu.\n" }, "Sik kafalı Putin!": { "first_paragraph": "Putin huylo! (Ukraynaca: Путін хуйло, Rusça: Путин хуйло) (Türkçe: Sik kafalı Putin[1]) Ukrayna'da futbol taraftarları tarafından sıkça söylenen çift dilli bir şarkıdır. FK Metalist Harkiv taraftarlarının söylemesi ile başlamış, 2014 Rusya'nın Ukrayna'ya askerî müdahalesi nedeniyle ulusal ve daha sonra küresel olarak yayılmıştır.\n" }, "Karadeniz Tahıl Girişimi": { "first_paragraph": "Karadeniz Tahıl Girişimi olarak da adlandırılan Ukrayna Limanlarından Tahıl ve Gıda Maddelerinin Güvenli Taşınması Girişimi[1][2] 2022 yılında Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Rusya ve Ukrayna arasında Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) ile yapılan bir anlaşmadır.\n" }, "Katerina Tihonova": { "first_paragraph": "Katerina Tihonova (Rusça: Катерина Тихонова) veya doğum adıyla Yekaterina Vladimirovna Putina (Екатерина Владимировна Путина) (d. 31 Ağustos 1986)[1], Rus akrobatik dansçı ve Moskova Devlet Üniversitesi'ndeki iki girişimin yöneticisidir.[2] Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in küçük kızıdır.[3][4]\n" }, "Mariya Vorontsova": { "first_paragraph": "Mariya Vorontsova (Rusça: Мария Воронцова), doğum adıyla Mariya Vladimirovna Putina (Мария Владимировна Путина) veya başka bilinen adıyla Maria Faassen[1][2] (d. 28 Nisan 1985), Rus pediatrik endokrinoloji uzmanı[3]. Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in ilk kızıdır.[4]\n" }, "Putin'in Sarayı": { "first_paragraph": "\"Putin'in Sarayı\" (Rusça: \"Дворец Путина\", romanize: Dvorets Putina), Rusya'nın Krasnodar Krayı'na bağlı Gelencik kentinde bulunan bir saray kompleksidir.[2]\n" }, "Putin'le telefon görüşmesi": { "first_paragraph": "Putin'le Telefon Görüşmesi bazı Rus polis teşkilatları tarafından kişinin kulak memelerine ve/veya burnuna ve cinsel organlarına elektrik şoku verilmesinden oluşan işkence yöntemi için kullanılan argo bir terimdir.[1][2][3][4] Uluslararası Af Örgütü'ne göre, Rusya'da güvenlik güçleri ve karakol, hapishane ve ceza kolonisi gardiyanları tarafından elektrik şokuyla işkence yaygın.[5][6][7][8][9][10]\n" }, "Putinland": { "first_paragraph": "Putinland, Anna Politkovskaya ve Aleksandr Litvinenko'nun öldürülmesinden sonra literatüre kazandırılan siyasi bir kavramdır. Terim, Rusya'yı kolluk güçleriyle çetelerin arasındaki farkın bulanıklaştığı yozlaşmış ve gaddar bir rejim olarak tanımlamak veya ülkedeki muhalefeti ortadan kaldıran ve özgürlüklerden bihaber bir petrol devleti olarak görmek biçiminde kendini gösterir.[1]\n" }, "Putinleştirme": { "first_paragraph": "Putinleştirme, Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz tarafından popüler hale getirilen bir terimdir. Bu terim, Rusya'da ki Vladimir Putin rejimini taklit ederek bazı Doğu Avrupa ülkelerinde liberal demokrasiden uzaklaşma eğilimini ifade eder. Otoriter bir yönetimden liberal bir demokrasiye geçiş süreci ise \"Putin'den arınma\" olarak bilinir.[1]\n" }, "Putinversteher": { "first_paragraph": "Putinversteher veya Putin-Versteher, Almanca ihtira ve moda sözcüktür. Putin + verstehen, \"Putin'i anlayan\" anlamına gelir.[1] Terim, Putin için empati ifade eden yorumcu ve siyasilere karşı aşağılama amacıyla kullanılır. Bu yorumcular genelde \"Putin'i anlamamız gerek\" gibi tümceler kurar. Putin dostu tavrın önemli köşe noktası Rusya'nın Eski Sovyet ülkelerindeki meşru çıkarları olabilirken[2] Amerikan karşıtlığı da olabilir.[3]\n" }, "Rusya'nın Ukrayna'yı işgali": { "first_paragraph": " Rusya\n" }, "Sığınaktaki dede": { "first_paragraph": "Sığınaktaki dede,[1][2][3] (Rusça: Бункерный дед, Latin harfleriye: Bunkernıy ded; Ukraynaca: Бункерний дід, Latin harfleriye: Bunkerniy did) Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin için kullanılan aşağılayıcı bir ifadedir. İfade, Rus ve Ukraynalı internet kullanıcıları arasında yayılmıştır.\n" }, "Tandemokrasi": { "first_paragraph": "Tandemokrasi, 2008-2012 yılları arasında Vladimir Putin ve Dmitri Medvedev arasındaki görev değişikliğini ifade etmek kullanılan bir terimdir. Bu değişiklik sonucu Medvedev devlet başkanı, Putin ise başbakan olmuştur. Terimin ortaya çıkmasına üçüncü bir dönem seçilmeyi önleyen Rusya Anayasası neden olmuştur.Bu dört yıllık süreçte yine ülkeyi de facto da olsa Putin yönetmiştir. 2012 Rusya devlet başkanlığı seçiminde ise Putin yeniden devlet başkanı seçilmiştir.\n" }, "Vladimir Putin'in toplantı masası": { "first_paragraph": "Vladimir Putin'in toplantı masası, Kremlin'de bulunan beyaz tepeli oval bir masadır. Masa, 1990'ların sonlarında Boris Yeltsin'in başkanlığı sırasında kurulmuştur.[1] Masanın 6 metre uzunluğunda, tek levha kayın ağacından yapıldığı ve içi boş üç ahşap sehpa üzerinde taşındığı bildirilmektedir. Beyaz lakelidir ve yan tarafı altın kaplamadır.[2]\n" }, "Tüm Rusya Halk Cephesi": { "first_paragraph": "Tüm Rusya Halk Cephesi (ONF; Rusça: Общероссийский народный фронт, ОНФ), Rusya'da 2011 yılında dönemin Başbakanı Vladimir Putin tarafından Birleşik Rusya'ya \"yeni fikirler, yeni öneriler ve yeni yüzler\" sağlamak için başlatılan siyasi bir koalisyondur. İktidar partisi ve çok sayıda Rus sivil toplum kuruluşu arasında resmi bir ittifak olması amaçlanmaktadır. 12 Haziran 2013'te Putin liderliğine seçildi.[7]\n" }, "Wagner Grubu isyanı": { "first_paragraph": "Wagner ilerleyişini durdurdu\n" }, "227 No.lu Emir": { "first_paragraph": "227 No.lu Emir veya bilinen adıyla Geri adım yok! (Rusça: Ни шагу назад!; Ni shagu nazad!), devam eden Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Halk Savunma Komiseri olarak görev yapan Josef Stalin tarafından 28 Temmuz 1942 tarihinde verilen emirdir. Emiri konu alan Geri adım yok! sloganı 1942 yazında Sovyet basınının ana sloganı haline geldi.[1][2]\n" }, "Anarşizm mi? Sosyalizm mi?": { "first_paragraph": "Anarşizm mi? Sosyalizm mi?, Josef Stalin'in Aralık 1906 - Ocak 1907 tarihleri arasında kaleme aldığı, anarşizmi Marksist metotlarla tahlil ettiği eserdir.[1][2][3] Eserde Friedrich Engels'in Otorite Üzerine adlı eserindeki görüşlere atıflar bulunur. Türkçe baskısı ilk kez 1974 yılında Sol Yayınları tarafından yapılmıştır.[4]\n" }, "Boris Bajanov": { "first_paragraph": "Boris Georgiyeviç Bajanov (Rusça: Борис Георгиевич Бажановbazen) veya kısaca Bajanov (9 Ağustos 1900 - 30 Aralık 1982) Sovyetler Birliği Komünist Partisi Politbürosu sekreteri ve 1923 - 1925 yılları arasında Josef Stalin'in sekreteri.[1][2]\n" }, "Eşelonnaya": { "first_paragraph": "Eşelonnaya (Rusça: Эшелонная) ya da bilinen diğer isimleriyle Voroşilov İçin Şarkı (Песня о Ворошилове) veya Kızıl Muhafızların Savaşı (Боевая красногвардейская), 1933 yılında bestesi Aleksandr Aleksandrov, sözleri Osip Koliçev tarafından yazılan Sovyet şarkısı. Rus İç Savaşı dönemini anlatan popüler Sovyet marşlarından biridir.[1] Kliment Voroşilov'a adanan şarkı aynı zamanda savaş döneminde önemli yeri olan buharlı lokomotifi konu alır.[2]\n" }, "Finlandiya Demokratik Cumhuriyeti": { "first_paragraph": "Finlandiya Demokratik Cumhuriyeti, II. Dünya Savaşı'nın Kış Savaşı cephesinde Sovyetler Birliği'nin lideri Josef Stalin tarafından örgütlenmiş komünizm destekçisi milislerden ve Sovyet partizanlarından oluşturulmuş devlettir. Bu ülkenin hiçbir özelliği olmaması ile birlikte Kış Savaşı'nın bitiminde imzalanan Moskova Barış Antlaşması ile birlikte lağvedilmiştir. Daha sonra Devam Savaşı başlamış olsa bile, Stalin bu devleti tekrar kurmamıştır. O dönemlerde Stalin yönetimi altındaki Sovyetler Birliği'nin Finlandiya, Japonya, Türkiye ve Batı Almanya için özel planları olmasına karşın ancak Batı Avrupa'da aşırı solcu örgütleri desteklemek ile yetinmiş ve Kore Savaşı bitiminde hastalanarak ölmüştür. Söz konusu topraklar şu an Rusya kontrolü altındadır. Bazı muhalif partiler dışında Finlandiya'nın resmi bir toprak talebi yoktur.[1][2][3][4][5]\n" }, "Gürcistan Olayı": { "first_paragraph": "Gürcistan Olayı (Rusça: Грузинское дело), Rus İmparatorluğu'nda gerçekleşen Ekim Devrimi ve Rus İç Savaşı'nın ardından 1922 yılında Gürcistan topraklarında sosyalizmin gerektirdiği sosyal ve siyasi değişikliklerin nasıl gerçekleştirileceğine dair Bolşevik önder kadro arasında çıkan siyasi anlaşmazlık ve bunu izleyen olayları kapsar.\n" }, "Stalin Hattı": { "first_paragraph": "Stalin Hattı, Sovyetler Birliği'nin batı sınırı boyunca uzanan bir tahkimatlar dizisidir. Batıdan gelecek bir saldırı karşısında Sovyet sınırlarını korumak üzere 1930'lu yıllarda inşasına başlanmıştır.[1]\n" }, "Jit stalo luçşe": { "first_paragraph": "Zhit stalo luchche (Türkçe: Hayat daha iyi hale geldi), Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin'in 17 Kasım 1935 tarihinde Stahanov hareketinden işçilerle birlikte düzenlediği toplantıda söylediği sözler üzerine söz sonucu yazılan şarkıdır.[1][2][3] Bolşevik Parti Marşı, Sovyetler Birliği Marşı ve Rusya Federasyonu Devlet Marşı bu eserden köken alır.\n" }, "Josef Stalin ve antisemitizm": { "first_paragraph": "Stalin ve antisemitizm, Josef Stalin'in antisemitizm ile ilgili görüşlerini kapsar. Stalin'in Yahudi karşıtlığı düşüncesinin derecesi, tarihçiler tarafından geniş ölçüde tartışılmıştır. Stalin'in bazı dönemlerde antisemitik tutumlar sergilediğine dair örnekler çağdaşları tarafından görülmüş ve tarihsel kaynaklar tarafından belgelenmiştir.[1]\n" }, "Josef Stalin ve din": { "first_paragraph": "Josef Stalin'in dine karşı tutumu zamanla değişti. Aynı zamanda, komünist rejimin hayatta kalması ve genişlemesi gibi pragmatik hedeflerin peşinden gitmedeki tutarlılığı ile ayırt edildi. Bazı araştırmacılar, Stalin'in dine karşı tutumunun belirsiz olduğunu düşünüyor. 15 Mayıs 1932'de Sovyetler Birliği'nde, 1 Mayıs 1937'ye kadar ülkede dinin tamamen ortadan kaldırılması olan bir kampanya ilan edildi. 1939'a gelindiğinde, Sovyetler Birliği'nde çalışmaya devam eden kiliselerin sayısı birkaç yüze indirildi ve piskoposluk yapıları tamamen yıkıldı. Büyük Temizlik sırasında, Stalin'in kişisel kararı ile Başpiskopos Pitirim ve Moskova Patrikhanesi başkanı Başrahip Alexander Vasilyevich Lebedev vuruldu.[1]\n" }, "Josef Stalin yönetimindeki Sovyetler Birliği'nde ölümler": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği'nin 1991 yılında çözülmesinden önce, Stalin döneminde öldürülen insan sayısını saymaya çalışan araştırmacılar, 2 ile 60 milyon arasında değişen tahminler üretti. Sovyetler Birliği dışa kapalı bir ülke olduğu için 1991 yılına kadar insanlar Sovyetler Birliği'nde neler olduğunu öğrenemediler. 1991 yılında Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra paylaşılan resmi belgelere göre 799.455 infazın (1921-1953)[1], Gulag'da yaklaşık 1,7 milyon ölüm ve zorunlu göçler sırasında yaklaşık 390,000 ölüm - bu kategorilerde toplam 2.9 milyon resmi kayıtlı ölüm vakası vardır.[2][3]\n" }, "Josef Stalin'in ölümü ve devlet cenaze töreni": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği'nin ikinci lideri Josef Stalin, 5 Mart 1953'te 74 yaşında, Kuntsevo Dacha'da felç geçirdikten sonra öldü. Dört günlük ulusal yas ilan edildikten sonra bir devlet cenazesi töreni yapıldı. Vücudu daha sonra mumyalandı ve 1961'e kadar Lenin ve Stalin'in Mozolesi'ne defnedildi. Nikita Kruşçev, Georgi Malenkov, Vyaçeslav Molotov ve Lavrenti Beriya, cenazeyi organize etmekten sorumluydular.\n" }, "Kamo (Bolşevik devrimci)": { "first_paragraph": "Simon Arshaki Ter-Petrosian (Rusça: Симон \"Камо\" Аршакович Тер-Петросян, D. 27 Mayıs 1882 - Ö. 14 Temmuz 1922), daha çok Kamo takma adıyla bilinir, Bolşevik devrimci ve Sovyet lideri Josef Stalin'in ortaokul yıllarında beri arkadaşı olan kişi.\n" }, "Katyn Katliamı": { "first_paragraph": "Katyn Katliamı veya Katyn Ormanı Katliamı, 1940 yılında yaklaşık 22.000 Polonyalı subay, sivil ve aydınların başlarına birer kurşun sıkılarak gerçekleştirilen toplu infaz.[1] Sovyetler Birliği hükûmeti uzun yıllar bu olayda kendisinin sorumlu olmadığını açıkladı, olayın Nazi Almanyası tarafından gerçekleştirildiğini savundu. Ancak 1990 yılında Mihail Gorbaçov yaşananların Sovyetler tarafından gerçekleştirildiğini kabul etti. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından 1992 yılında Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, Polonya Devlet Başkanı Lech Walesa'ya infaza dair Josef Stalin'in imzaladığı emrin orijinal belgelerini verdi.[2][3][4] Ayrıca 2010 yılında, dönemin Rusya başbakanı Dmitri Medvedev, 22.000 bin kişinin infaz edildiği bu katliam hakkındaki Sovyet belgelerinin çevrimiçi olarak yayınlanmasını emretmiştir. Bunun üzerine Rusya, hükûmete ait bir web sitesinde Katyn'deki Polonyalı mahkumların katliamına ilişkin belgeleri yayınladı.[5]\n" }, "Leninizmin İlkeleri": { "first_paragraph": "Leninizmin İlkeleri, Bolşevik lider Vladimir Lenin'den sonra Sovyetler Birliği lideri Jozef Stalin'in yazdığı ve ilk kez 1924 yılında yayımlanan eser.[1] Türkçe baskısı ilk kez 1969 yılında Sol Yayınları tarafından yayımlandı.[2]\n" }, "Na prostorah Rodini çudesnoy": { "first_paragraph": "Na prostorah Rodini çudesnoy (На просторах Родины чудесной / Na prostorakh Rodiny chudesnoy ; anlam: \"Harika vatanın alanında\"), Pesnya o Staline (Песня о Сталине; anlam: \"Stalin üzerine şarkı\") olarak da bilinen Sovyet popüler propaganda şarkısı.\n" }, "Nadejda Alliluyeva": { "first_paragraph": "Nadejda Alliluyeva-Stalina (Rusça: Надежда Аллилуева-Сталина; 22 Eylül 1901, Bakü - 9 Kasım 1932, Moskova), SSCB lideri Josef Stalin'in ikinci eşi.\n" }, "Sovyet mimarisi": { "first_paragraph": "Sovyet mimarisi, bazı kaynaklarda geçtiği gibi Stalinist mimari (Rusça: ста́линский ампи́р) ya da Sosyalist Klasisizm, Sovyetler Birliği'nin Stalin dönemi (1933-1955) mimarisini tanımlamak için kullanılan bir terim.\n" }, "Stalin (anlam ayrımı)": { "first_paragraph": "Stalin şu anlama gelebilir:\n" }, "Stalin'in topçu marşı": { "first_paragraph": "Stalin'in topçu marşı (Rusça: Марш Сталинской артиллерии / Marsh Stalinskoy artillerii), Sovyet popüler şarkısı.\n" }, "Stalinu slava!": { "first_paragraph": "Stalinu slava! (Rusça: Сталину слава!, anlam: \"Yaşasın Stalin!\"), Sovyet film müziği ve şarkı.\n" }, "Tek ülkede sosyalizm": { "first_paragraph": "Tek ülkede sosyalizm, 1924 yılında Josef Stalin tarafından ortaya konulan, ertesi yıl Nikolay Buharin tarafından geliştirilen ve son olarak Stalin tarafından devlet politikası olarak benimsenen bir kuramdır.[1]\n" }, "Tiflis Ruhban Okulu": { "first_paragraph": "Tiflis Ruhban Okulu, (Gürcüce: თბილისის სასულიერო სემინარია, Rusça: Тбили́сская духо́вная семина́рия) 1817'den 1919'a kadar Rus Ortodoks Kilisesi'nin Tiflis'teki manevi eğitim kurumu olan ruhban okulu. Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin 1895'te on altı yaşındayken burada okudu. Eğitim dili Rusça idi ve Gürcü dili orada eğitim veren Rus rahipleri tarafından küçümsendi. Stalin her iki dilde de iyi bir okuyucu oldu ve bu yıllarda Rus baskınlığına karşı Gürcü kültürünü savundu. Anonim olarak yerel basında Gürcüce şiirler yazdı ve siyaset ile uğraştı. Performansı iyi olmasına rağmen, final sınavlarını kaçırdıktan sonra 1899'da okuldna atıldı.[1]\n" }, "Tito-Stalin ayrılığı": { "first_paragraph": "Tito–Stalin ayrılığı Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ve SSCB liderleri arasında baş gösteren ve 1948 yılında Yugoslavya'nın Kominform'dan ihraç edilmesiyle sonuçlanan görüş ayrılığına ve uzlaşmazlık sürecine verilen isimdir. Bu aynı zamanda, Yugoslavya'da İnformbiro Dönemi adıyla anılacak, SSCB ile olan ilişkilerin iyice zayıfladığı, 1955 yılına kadar devam edecek bir dönemin başlangıcıydı.\n" }, "Uluslar Halk Komiserliği": { "first_paragraph": "Uluslar Halk Komiserliği veya Narkomnatlar SSCB'nin erken döneminde 1917'den 1924'e kadar[1] Rus olmayan milletler konusunda faaliyet gösteren kuruluş. Jozef Stalin 1917-23 arasında Halk Komiserleri Kurulu'nun Uluslar Halk Komiseri görev yapmıştır.\n" }, "Vissariyon İvanoviç Cugaşvili": { "first_paragraph": "Vissariyon İvanoviç Cugaşvili (Gürcüce: ბესარიონ ჯუღაშვილი, Rusça: Виссарион Иванович Джугашвили; 1849 veya 1850 – 25 Ağustos 1909), Josef Stalin'in babasıdır. Genellikle gerçek adını değil, takma adı olan \"Viso\"yu kullandı. Yoksulluk içinde yaşadı. Ayakkabıcılık yaptı. Eşi, Stalin'in annesi olan Ketevan Geladze'dir.\n" }, "Abdullah Gül": { "first_paragraph": "Abdullah Gül (d. 29 Ekim 1950, Bünyan, Kayseri), Türk siyasetçi, ekonomist ve Türkiye'nin 11. Cumhurbaşkanı.[2] Cumhurbaşkanlığı görevini 2007 - 2014 yılları arasında sürdürmüştür.[3][4] Bu görevinden önce 4 aylığına 2002 - 2003 yılları arasında Türkiye Başbakanı olarak görev almıştır.[5] 2003 - 2007 yılları arasında Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olarak görev almıştır.[6]\n" }, "Abdullah Gül tarafından yapılan cumhurbaşkanlığı ziyaretleri listesi": { "first_paragraph": "Bu madde, Türkiye Cumhuriyeti'nin 11. cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından yapılan cumhurbaşkanlığı seyahatleri listesini içermektedir. 28 Ağustos 2007'de göreve başlayan Gül, görev süresinin dolduğu 28 Ağustos 2014'e kadar 4 farklı kıtada 63 farklı ülkeyi ziyaret etmiştir.\n" }, "2007 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Ahmet Necdet Sezer\n" }, "58. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "58. Türkiye Hükûmeti veya Gül Hükûmeti, 3 Kasım 2002 genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisinin tek başına iktidara gelmesinden sonra,[1] AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın siyaset yasağı yüzünden seçimlere katılamaması nedeniyle Kayseri Milletvekili Abdullah Gül'ün kurduğu hükûmettir.\n" }, "Abdullah Gül Üniversitesi": { "first_paragraph": "Abdullah Gül Üniversitesi (AGÜ), 2010 yılında Kayseri'de kurulan devlet üniversitesidir.\n" }, "Altay Cengizer": { "first_paragraph": "Ahmet Altay Cengizer (d. 22 Ekim 1954, İstanbul) Türk büyükelçi.\n" }, "Cihangir Akşit": { "first_paragraph": "Emin Cihangir Akşit (d. 16 Temmuz 1953, İstanbul) Türk asker.\n" }, "Mehmet Ferden Çarıkçı": { "first_paragraph": "Ferden Çarıkçı (d. 1968, İstanbul) Türk büyükelçi.\n" }, "Fikret Nesip Üçcan": { "first_paragraph": "Fikret Nesip Üçcan (d. 1 Şubat 1943, İstanbul[1]) Eski Başbakanlık müsteşarı.\n" }, "Gürcan Balık": { "first_paragraph": "Gürcan Balık (d. 18 Haziran 1973, Yerköy) Türk büyükelçi.\n" }, "Gürcan Türkoğlu": { "first_paragraph": "Hüsnü Gürcan Türkoğlu, (d. 1955, İstanbul) Türk diplomat.\n" }, "Hayrünnisa Gül": { "first_paragraph": "Hayrünnisa Gül (evlilik öncesi soyadı Özyurt; 18 Ağustos 1965[1]; Beşiktaş, İstanbul), Türkiye'nin 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün eşidir.\n" }, "Hüseyin Avni Karslıoğlu": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Karslıoğlu, (d. 15 Kasım 1956, Yozgat), Türk diplomat ve Türkiye'nin eski Almanya büyükelçisi.\n" }, "Hüseyin Diriöz": { "first_paragraph": "Hüseyin Diriöz (d. 17 Eylül 1956, İstanbul) Türk büyükelçi.\n" }, "Murat Salim Esenli": { "first_paragraph": "Murat Esenli (d. 23 Mart 1962, Ankara[1]) Türk büyükelçi.\n" }, "Mustafa İsen": { "first_paragraph": "Mustafa İsen (3 Aralık 1953, Nalköy, Ferizli, Sakarya Türkiye), Türk akademisyen, bürokrat, siyasetçi.\n" }, "Sadık Arslan": { "first_paragraph": "Sadık Arslan (d. 1 Ocak 1968, Sivrihisar) Türk diplomat.\n" }, "Zergün Korutürk": { "first_paragraph": "Zergün Korutürk (d. 1948 Ankara), Türk diplomat.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Halide_Edib_Ad%C4%B1var": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Abdülhak Adnan Adıvar": { "first_paragraph": "Abdülhak Adnan Adıvar[1] (1882, Gelibolu – 1 Temmuz 1955, İstanbul), Türk siyasetçi, yazar, tarihçi, akademisyen ve hekim.\n" }, "Sinekli Bakkal (film)": { "first_paragraph": "Sinekli Bakkal, senaryo ve yapımcılığını Osman F. Seden'in üstlendiği, Mehmet Dinler'in yönettiği 1967 yapımı Türk filmidir. Filmin başrollerdeki oyuncuları Türkân Şoray ve Ediz Hun'dur.\n" }, "Vurun Kahpeye (film, 1949)": { "first_paragraph": "Vurun Kahpeye, Lütfi Ömer Akad'ın 1949 yapımı filmi. İftira sonrası linç edilen Aliye Öğretmenin hikâyesini konu edinmektedir. Film, Halide Edib Adıvar'ın 1923 yılı sonlarında Akşam gazetesinde tefrika edilen ve 1926'da ilk defa kitap olarak yayınlanan[1] aynı adlı eserinden sinemaya uyarlanmıştır. Roman, toplamda üç defa sinemaya uyarlanmış ve bu, ilk uyarlamadır. Başrolde Aliye Öğretmeni canlandıran Sezer Sezin vardır.\n" }, "Ahmet Davutoğlu": { "first_paragraph": "Ekonomi ile Siyaset Fakültesi, İstanbul\n" }, "Ahmet Davutoğlu'nun başbakanlıktan istifa süreci": { "first_paragraph": "Davutoğlu'nun istifa süreci, Ahmet Davutoğlu ve Recep Tayyip Erdoğan arasında yaşanan gerginlik sonucunda Davutoğlu'nun başbakanlık ve Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanlığı görevlerini bırakması ile sonuçlanmış süreçtir. Bu süreç, arka planını sunduğunu iddia eden Pelikan adlı bir grubun blog sitesinin adı ile özdeşleştirilip Pelikan Dosyası olarak da adlandırılmaktadır.[1] Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez bir Başbakan; askerî darbe, gensoru ve seçim mağlubiyeti gibi sebepler dışında bir sebepten ötürü partisinin genel başkanlığını ve başbakanlığı bırakma kararı almıştır.[2][3] Süreç, bazı yorumcular tarafından Saray Darbesi şeklinde de ifade edilmiştir.[4][5][6]\n" }, "Ali Sarıkaya": { "first_paragraph": "Durmuş Ali Sarıkaya (d. 25 Ekim 1974, İstanbul) Türk bürokrat.\n" }, "Cihad Erginay": { "first_paragraph": "Cihad Erginay (d. 24 Eylül 1966, Ankara) Türk büyükelçi.\n" }, "Feridun Sinirlioğlu": { "first_paragraph": "Feridun Hadi Sinirlioğlu (30 Ocak 1956, Görele, Giresun), Türk diplomat ve siyasetçi. 21 Ekim 2016'dan 4 Şubat 2023[1] tarihine kadar Türkiye'nin Birleşmiş Milletler daimî temsilcisi olarak görev almıştır. Bundan önce 2009-2016 tarihleri arasında Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı ve 2015 Türkiye genel seçimleri sonrasında oluşturulan geçici seçim hükûmetinde Türkiye Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. Ocak 2021'de Cumhurbaşkanlığı atama kararı ile Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanlığına atanmıştır.[2]\n" }, "Kemal Madenoğlu": { "first_paragraph": "Kemal Madenoğlu, (d. 1964, Seydişehir) Büyükelçi[1], bürokrat ve planlamacı. 2014-2016 yılları arasında Başbakanlık müsteşarlığı[1], 2009-2011 yılları arasında Devlet Planlama Teşkilatı müsteşarlığı[2], 2011-2014 yılları arasında Kalkınma Bakanlığı müsteşarlığı[1] görevlerini yürütmüştür.\n" }, "Kemal Ökem": { "first_paragraph": "Mekin Mustafa Kemal Ökem[1] (25 Ekim 1967, Ankara) Türk diplomat.\n" }, "Selçuk Ünal": { "first_paragraph": "Selçuk Ünal (d. 1971, Ankara) Türk büyükelçi.\n" }, "Stratejik Derinlik": { "first_paragraph": "Stratejik Derinlik: Türkiye'nin Uluslararası Konumu, Ahmet Davutoğlu'nun Türk dış politikası üzerine yazmış olduğu eserdir. Kitap soğuk savaş öncesi ve sonrası dünyadaki uluslararası sistemi incelemekte ve bu değişen yapıda Türkiye'nin konumunu tartışmaktadır. Sağlıklı bir anlayışın, bir ülkenin üzerinde yükseldiği temelleri kavrayışla mümkün olduğu kanısında olan yazar; Türkiye'nin Osmanlı İmparatorluğu mirasıyla ilişkilerini göstermekte ve medeniyet havzasının yattığı Balkanlar - Anadolu - Orta Doğu - Kuzey Afrika - Batı Asya bölgesiyle tarihi ve organik bağlarının yüklediği sorumluluklar dairesinde bir gelecek tasavvuru geliştirmektedir.[1]\n" }, "1. Demokrasi ve Atılım Partisi Olağan Büyük Kongresi": { "first_paragraph": "Ali Babacan\nDemokrasi ve Atılım Partisi\n" }, "10 Kasım Atatürk'ü anma günü ve Atatürk haftası": { "first_paragraph": "10 Kasım Atatürk'ü Anma Günü, 10 Kasım 1938 günü saat 09.05'te yaşamını yitiren, Türkiye'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk anısına her yıl tutulan ulusal yastır. 10 Kasım gününü kapsayan Atatürk Haftası ise Atatürk'ün yurt genelinde anıldığı, ilke ve devrimlerinin anlatıldığı, radyo ve televizyonda konuşmalarının kendi sesinden yayımlandığı, Atatürk'le ilgili filmlerin gösterildiği; 10-16 Kasım tarihleri arasına karşılık gelen haftaya denir.\n" }, "1923 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "1927 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "1931 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "1935 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk'ün adını taşıyan şeyler listesi": { "first_paragraph": "Bu sayfada adını Mustafa Kemal Atatürk'ten alan şeyler listelenmektedir.\n" }, "Agop Dilâçar": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ali Galip Olayı": { "first_paragraph": "Ali Galip Olayı, Sadrazam Damat Ferit Paşa hükûmetinin, Elazığ Valisi Ali Galip Bey’in önderliğinde Sivas Kongresi'nin yapılmasını engellemeye ve Mustafa Kemal Paşa'yı ortadan kaldırmaya, Heyet-i Temsiliye ve Millî Mücadeleyi durdurmaya çalıştığı girişim.[1][2]\n" }, "Süreyya Anderiman": { "first_paragraph": "Süreyya Anderiman (1902, Taif - 28 Eylül 1959, Tokyo, Japonya), Türk bürokrat.\n" }, "Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun": { "first_paragraph": "Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun veya 5816 sayılı kanun, kamuoyunda anıldığı şekliyle Atatürk'ü Koruma Kanunu, 25 Temmuz 1951'de kabul edilmiş Türkiye Cumhuriyeti kanunudur. Konusu, ülkenin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'e karşı işlenecek suçlardır.\n" }, "Atatürk Devlet Modeli Lisesi": { "first_paragraph": "Atatürk Devlet Modeli Lisesi (Bengali: আতাতুর্ক সরকারি আদর্শ উচ্চ বিদ্যালয়) Bangladeş'in Feni ilçesinde bulunan bir orta öğretim okuludur. İlçenin en eski okullarından biridir. 8 dönüm arazi üzerine inşa edilen okul, adını milletin babası ve Türkiye'nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ten alıyor.\n" }, "Atatürk Kitaplığı": { "first_paragraph": "Atatürk Kitaplığı, İstanbul'un Taksim semtinde Mete Caddesi üzerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü'ne bağlı, halka ve araştırmacılara hizmet veren bir kitaplıktır.\n" }, "Atatürk Kurtuluş Savaşında": { "first_paragraph": "Atatürk Kurtuluş Savaşında, Cahit Külebi'nin Türk Kurtuluş Savaşı üzerine yazdığı yapay destan. Bazı yerlerde sadece manzum metin olarak geçer.[1] 1952 tarihli bu eserde yazarın Rüzgâr adlı şiir kitabınında bulunan Atatürk şiiri çeşitli yerlerde kullanılmıştır. Şiir dizeleriyle eserin temeli oluşturulmuştur. Yapıt ülke güzellikleri ve yurt sevgisini işleyen bir anlatımla başlar. Sonrasında işgal altında yaşanan acılar işlenir. Devamında Mustafa Kemal Atatürk'ün kurtarıcı olarak görülmesi, ondan duyulan umut ve beklentiler, Türk halkının direnişi ve elde edilen zafer sıralanır. Atatürk'ün özgürlükçü, halkçı ve devrimci nitelikleri vurgulanır. Halk şiiri anlatımına uyan ve içerikle yaratılan coşku unsuru dikkat çekmektedir. Nevit Kodallı bu eserden esinlenerek Atatürk Oratoryosu'nu bestelemiştir.[2]\n" }, "Atatürk Uluslararası Barış Ödülü": { "first_paragraph": "İnkılapları\n" }, "Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi": { "first_paragraph": "Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi ya da resmi adıyla Anıtkabir Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi, Anıtkabir'de Atatürk'ün mozolesinin bulunduğu Şeref Salonu'nun altındaki 3 bin metrekarelik sütunlu alanda bulunan 21 Haziran 1960'ta ziyarete açılmış müze.[1]\n" }, "Atatürk Yılı": { "first_paragraph": "UNESCO'nun 27 Kasım 1978'de Paris'te düzenlediği 20. Genel Kurul toplantısında 1981 yılının Atatürk Yılı olarak kutlanmasına karar verildi. 12 Eylül Darbesi ile yönetime gelen Millî Güvenlik Konseyi de bir kanun çıkararak 1981 yılını Atatürk Yılı kabul ve ilan etti.[1]\n" }, "Atatürk'ün Sevdiği Şarkılar": { "first_paragraph": "Atatürk'ün Sevdiği Şarkılar, Atatürk'ün sevdiği şarkıların yer aldığı, toplamda 20 şarkıdan oluşan, Müzeyyen Senar ve Safiye Ayla tarafından seslendirilen Türk sanat müziği şarkılarından oluşan albümdür.[1]\n" }, "Atatürklü İş Bankası reklamı": { "first_paragraph": "\nAtatürklü Türkiye İş Bankası reklamı, Türkiye'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün canlandırıldığı reklam. İlk kez 9 Kasım 2007'de, prime-time kuşağında saat 21.00'da yayınlanmış olup 10 Kasım 2007'de Atatürk'ün 69. ölüm yıldönümünde genel olarak yayınlanmıştır.\n" }, "Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Başkomutanlık Meydan Muharebesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Conk Bayırı Muharebesi": { "first_paragraph": " Britanya İmparatorluğu\n" }, "Atatürk Devrimleri": { "first_paragraph": "Atatürk Devrimleri ya da Atatürk İnkılâpları (Atatürk Reformları, Kemalist Devrim, Türk Devrimi, Cumhuriyet Devrimi vb. adlarla da anılır), I. Dünya Savaşı'ndan sonra teokratik ve çok uluslu Osmanlı Devleti'nin laik, demokratik ulus devlet Türkiye'ye dönüşmesiyle sonuçlanan, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı olan Mustafa Kemal Atatürk'ün kişiliği, önerileri, girişimleri ile gerçekleştirilmiş toplumsal, kültürel, yasal ve iktisadi bir dizi düzenlemenin genel adıdır.\n" }, "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir": { "first_paragraph": "\n" }, "Ercüment Ekrem Talû": { "first_paragraph": "Ercüment Ekrem Talû (d. 1888, İstanbul - ö. 16 Aralık 1956), Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi.\n" }, "Güneş-Dil Teorisi": { "first_paragraph": "İnkılapları\n" }, "Hagop Vahram Çerçiyan": { "first_paragraph": "Hagop Vahram Çerçiyan, İstanbul Robert Koleji'nde bir matematik, coğrafya ve kaligrafi öğretmeniydi.\n" }, "İzmir Suikastı": { "first_paragraph": "\n" }, "Atatürk Koşusu": { "first_paragraph": "Atatürk Koşusu, Atatürk'ün Ankara'ya ilk gelişine rastlayan 27 Aralık günü yapılan ve bir gelenek halini almış bulunan 10.800 m'lik sokak koşusudur. İlk kez 27 Aralık 1936'da yapılmıştır. Bu koşuyu Galip Darılmaz kazanmıştır (41 dakika 08 saniye ile).[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Latife Uşşakî": { "first_paragraph": "Latife Uşşakî ya da Latife Hanım, (d. 17 Haziran 1898, İzmir - ö. 12 Temmuz 1975, İstanbul), Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün ilk ve tek evliliğinde eşiydi. 29 Ocak 1923 ile 5 Ağustos 1925 tarihleri arasında, iki buçuk yıl Atatürk ile evli kalmıştır. Atatürk ile evliliği ve bu evliliğin bitişi, Türkiye Cumhuriyeti tarihi açısından önemli ve popüler bir konudur.[1]\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk kronolojisi": { "first_paragraph": "İnkılapları\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk'ün askerî kariyeri": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk'ün dinî inancı": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Atatürk'ün dinî inancı tartışma konusu olmuştur. Kimi araştırmacılar onun dine ilişkin söylemlerinin dönemsel olduğunu vurgulamakta ve bu konuyla alakalı olumlu görüşlerinin 1920'lerin başlarıyla kısıtlı olduğunu belirtmektedirler.[1] Atatürk'ün dinî inancı hakkında farklı kaynaklar, farklı çıkarımlarda bulunmuştur.[2] Bazı kaynaklar Müslüman olduğunu iddia ederken,[3][4][5] diğer kaynaklar deist[6][7] veya ateist[8][9][10] olduğunu iddia etmektedir.[11][12]\n" }, "MV Savarona": { "first_paragraph": "MV Savarona, 28 Mart 1931'de Hamburg'da denize indiğinde dünyanın en büyük yatı olan, 23 Şubat 1938’de yedi yaşındayken Türk Hükûmeti tarafından satın alınarak devrin cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'e hediye edilmiş yat.\n" }, "Ne mutlu Türk'üm diyene": { "first_paragraph": "\"Ne mutlu Türk'üm diyene\", Mustafa Kemal Atatürk'ün, Onuncu Yıl Nutku'nun bitiminde Cumhuriyet Bayramı tebriği için söylediği sözdür. Daha sonra 1972 yılında Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı tarafından öğrenci andına eklenmiştir.[1][2][3] Siyasi miting ve eylemlerde bir slogan olarak da kullanılmaktadır. Türkiye'deki ve KKTC'deki birçok dağ ve tepede de bu sözü görmek mümkündür. Zaman zaman bu sözün etnik ayrımcılığa yol açtığı iddiasıyla çeşitli eleştirilerde de bulunulmuştur. Fakat söz, mensup olduğu millet fark etmeksizin “Türk’üm” diyebilene ne mutlu anlamı taşımaktadır.\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk'ün ödülleri listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede, Mustafa Kemal Atatürk'ün Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye döneminde aldığı ödüllerin bir listesi yer almaktadır. Atatürk'ün madalya ve nişanları ile manevi evlatlarından Afet İnan, Rukiye Erkin, Sabiha Gökçen'in armağan ettikleri Atatürk'e ait eşyalar, Anıtkabir'deki Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi'nde sergilenmektedir.\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümü ve devlet cenaze töreni": { "first_paragraph": "İnkılapları\n" }, "Popüler kültürde Mustafa Kemal Atatürk": { "first_paragraph": "1938'deki ölümünden bu yana, Mustafa Kemal Atatürk günümüz kültüründe farklı tasvirlere konu olmuştur. Bu tasvirler müzik, sinema ve şiir gibi çeşitli sanat alanlarında hayat bulmuştur. Bunların yanı sıra televizyon belgeselleri ve reklamlarına konu olmuştur.\n" }, "Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali": { "first_paragraph": "Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali, 1772'de Fransa'da Aydınlanma filozofu Baron d'Holbach tarafından ateist papaz Jean Meslier'nin adı kullanılarak Le Bon Sens, ou Idées naturelles opposées aux idées surnaturelles (\"Sağduyu, veya doğaüstü fikirlere karşı doğal fikirler\") başlığıyla yayımlanmış bir din eleştirisi kitabıdır. Türkiye'de ilk olarak Doktor Abdullah Cevdet tarafından \"Rahib Melye'nin Vasiyetnamesi Hakkında\" adıyla 1924 yılında eski harflerle neşredilmiştir.[1] 1928'de Atatürk'ün emriyle Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları'nca \"Aklı Selim\" adıyla basılmıştır. Ertesi yıl 2. baskısı yeni harflerle yapılan kitap bugün ise Kaynak Yayınları'nca \"Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali\" adıyla yayımlanmaktadır.[2]\n" }, "Salih Bozok": { "first_paragraph": "1319 (1902) P.-158[1]\n" }, "Damal'daki Atatürk silüeti": { "first_paragraph": "Atatürk silüeti, bir doğa olayı ile her yıl Ardahan ilinin Damal ilçesinin Ata Mahallesi'nde Karadağlar'ın eteğine her yıl beliren ünlü silüet.[1] Atatürk silüeti Ardahan'ın Karadağlar'ın eteğine yanındaki tepenin gölgesinin düşmesiyle oluşuyor.[1] Her yıl haziran ayının 15'i ile temmuz ayının 15'ine kadar saat 18 sıralarında Karadağ sırtlarında Atatürk'ün bu silüeti net olarak yaklaşık 20 dakika izlenmektedir.\n" }, "Hasan Rıza Soyak": { "first_paragraph": "Hasan Rıza Soyak (1888, Üsküp - 26 Ekim 1970,[1][2] İstanbul), Türk bürokrat, siyasetçi\n" }, "Tevfik Bıyıklıoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Tevfik Bıyıklıoğlu (1891, Çanakkale - 24 Kasım 1961), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "The Incredible Turk": { "first_paragraph": "The Incredible Turk (İnanılmaz Türk, Muhteşem Türk ya da Müthiş Türk), 1958 yılında America Prudential Insurance Company tarafından Mustafa Kemal Atatürk hakkında hazırlanan belgesel filmdir. Film '20. yüzyıl serisi' için yapılmış ve Walter Cronkite tarafından sunulmuştur.\n" }, "Türk Ulusal Hareketi": { "first_paragraph": "Türk Ulusal Hareketi, Kuvâ-yi Milliye'nin direnişiyle Ankara Hükûmeti'nin siyasal ve askerî eylemlerini kapsayan Türk hareketi. I. Dünya Savaşı'nın kötü sonuçlarından sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun bölünmesi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasına kadar geçen süreyi kapsar. Ulusal hareketin ilk adımı Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı kabul edilmektedir.[1] Türkler aşamalı olarak, Mustafa Kemal Paşa'nın liderliği çevresinde birleşti.\n" }, "Türkiye Türklerindir": { "first_paragraph": "Türkiye Türklerindir, Mustafa Kemal Atatürk'e ait bir söz.[1] Çeşitli siyasetçiler ve yazarlar tarafından da kullanılmıştır.[2] Hürriyet gazetesinin sloganı olarak da kullanılmaktadır.\n" }, "Ruşen Eşref Ünaydın": { "first_paragraph": "Mehmet Ruşen Ünaydın[1] (18 Mart 1892, İstanbul - 21 Eylül 1959, İstanbul), Türk gazeteci, yazar, siyasetçi ve diplomat. Türk Dil Kurumu ve Galatasaray'ın kurucularından (12 numaralı üye) biridir.\n" }, "Vatan ve Hürriyet Cemiyeti": { "first_paragraph": "Vatan ve Hürriyet Cemiyeti, 20. yüzyılın başlarında Sultan II. Abdülhamit'in otokratik yönetimine karşı olan reformist subayların kurduğu gizli dernek.\n" }, "Ya istiklâl ya ölüm": { "first_paragraph": "Ya istiklal ya ölüm, Mustafa Kemal Atatürk'ün Sivas Kongresi'ne dayanan sözüdür.\n" }, "Yusuf Hikmet Bayur": { "first_paragraph": "Yusuf Hikmet Bayur[1] (1891, İstanbul - 6 Mart 1980, İstanbul), Türk siyasetçi ve tarihçi. Türk devrim tarihi konusundaki çalışmalarıyla tanınmıştır. 1933–1934 yılları arasında İsmet İnönü tarafından kurulan hükûmette Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanı olarak yer almıştır. Bu görevinden önce 1932–1933 ve 1927–1928 yılları arasında Türkiye Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği görevini sürdürmüştür. 1925–1927 yılları arasında Yugoslavya, 1928–1931 yılları arasında ise Afganistan Büyükelçisi olmuştur.\n" }, "1950 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "İsmet İnönü\nCumhuriyet Halk Partisi\n" }, "1954 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Celal Bayar\nDemokrat Parti (1946)\n" }, "1957 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "Ali Haydar Görk": { "first_paragraph": "Ali Haydar Görk (26 Ekim 1905, İstanbul - 23 Mart 1966), Türk diplomat.\n" }, "Cemal Yeşil": { "first_paragraph": "Cemal Yeşil (1900, Bağdat, Osmanlı İmparatorluğu - 27 Kasım 1977) Türk bürokrat.\n" }, "Dörtlü Takrir": { "first_paragraph": "Dörtlü Takrir, 7 Haziran 1945'te CHP'li Celâl Bayar, Refik Koraltan, Adnan Menderes ve Fuat Köprülü'nün meclis grubunda açık olarak görüşülmek üzere verdiği önergedir. Dört kişi verdiği için Dörtlü Takrir diye anılır.[1] Amacı, Türkiye'nin tek parti yönetiminden çok partili hayata geçmesi, serbest seçimlerin yapılması, üniversite özerkliği, tek dereceli seçim sistemi, yürütme erkinin CHP'nin tüzel hamiliğinden çıkarılması idi. Menderes ile Köprülü Vatan gazetesinde muhalif yazılar yazmaya başlayınca 21 Eylül 1945'te ikisi de partiden ihraç edildi. Buna tepki gösteren Refik Koraltan'ın partiden ihraç edilmesi takip etti. Gelişen olaylar doğrultusunda Celâl Bayar ise hem milletvekilliğinden hem de partiden istifa etmiştir.\n" }, "Kemal Gedeleç": { "first_paragraph": "Hasan Kemaleddin \"Kemal\" Gedeleç (1878, İstanbul - 1962), Türk bürokrattır.\n" }, "Ahmet İhsan Gürsoy": { "first_paragraph": "Ahmet İhsan Gürsoy (1913, Gediz, Kütahya - 15 Ağustos 2008, İstanbul), TBMM 8. Dönem, 9. Dönem, 10. Dönem ve 11. Dönem (1946-1960) Demokrat Parti Kütahya milletvekili.\n" }, "Haldun Derin": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Munis Faik Ozansoy": { "first_paragraph": "Munis Faik Ozansoy (22 Mart 1911, Midilli, Osmanlı İmparatorluğu - 31 Mart 1975, Paris, Fransa[1][2]), Türk bürokrat, şair ve yazar.\n" }, "Nilüfer Gürsoy": { "first_paragraph": "Nilüfer Gürsoy (d. 1 Haziran 1921), Türk siyasetçi. 3. Türkiye Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın kızıdır.\n" }, "Nurullah İhsan Tolon": { "first_paragraph": "Mehmet Nurullah Tolon (1904, İstanbul - 1 Ağustos 1986), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ömer Fikret Belbez": { "first_paragraph": "Ömer Fikret Belbez (d. 1903, Van - ö. 4 Haziran 1985, İstanbul) Türk büyükelçi ve bürokrat.\n" }, "Reşide Bayar": { "first_paragraph": "Reşide Bayar (d. 1887,[1] Bursa - ö. 24 Aralık 1962, Ankara), Türkiye Cumhuriyeti 3. Cumhurbaşkanı Celâl Bayar'ın eşi. Refii, Turgut ve Nilüfer adlarında üç çocuğu olmuştur. İlk çocuğu olan Refii kalp romatizmasından ölmüştür. Üç dönem üst üste Cumhurbaşkanlığı görevinde bulunan Celâl Bayar ile 1903'te evlenmiştir.[2] 24 Aralık 1962'de İstanbul'dan Ankara'ya gelirken trende kalp krizi geçirerek öldü.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:27_May%C4%B1s_Darbesi": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Süleyman Demirel": { "first_paragraph": "Süleyman Sami Demirel[2] (1 Kasım 1924, Isparta - 17 Haziran 2015, Ankara), 1993-2000 yılları arasında Türkiye'nin 9. cumhurbaşkanı olarak görev yapan Türk mühendis, siyasetçi ve devlet adamı.\n" }, "1993 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Hüsamettin Cindoruk (vekaleten)\n" }, "Ali Naci Tuncer": { "first_paragraph": "Ali Naci Tuncer (1939, Çaykara, Trabzon) Türk siyasetçi, hakim.\n" }, "Ekrem Ceyhun": { "first_paragraph": "Ertuğrul Ekrem Ceyhun (4 Şubat 1927, Erzurum, Türkiye - ö. 1 Nisan 2017, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Ender Arat": { "first_paragraph": "Ender Arat, (d. 21 Ocak 1947, İzmir), Türk bürokrat.\n" }, "Güniz Sokak": { "first_paragraph": "Güniz Sokak, Süleyman Demirel ve eşi Nazmiye Demirel'in ikamet etmiş olduğu Ankara'nın Çankaya ilçesi Kavaklıdere semtinde evinin bulunduğu sokaktır.\n" }, "Mustafa Ernam": { "first_paragraph": "Mustafa Ernam (15 Kasım 1931; Kemaliye, Erzincan - 22 Aralık 1988), Türk bürokrat.\n" }, "Nazmiye Demirel": { "first_paragraph": "Nazmiye Demirel (evlilik öncesi soyadı Şener; d. 3 Ocak 1928 - ö. 27 Mayıs 2013), Türkiye Cumhuriyeti'nin 9. Cumhurbaşkanı olan Süleyman Demirel'in eşi.\n" }, "Necdet Seçkinöz": { "first_paragraph": "Necdet Seçkinöz (1 Ekim 1927, Üsküdar, İstanbul Türkiye - 7 Şubat 2004), Türk bürokrat.\n" }, "Turgut Özal": { "first_paragraph": "Siyasi Partisi\n" }, "Rafet Akgünay": { "first_paragraph": "Dr. Merih Rafet Akgünay (d. 25 Haziran 1953, Ankara) Türk büyükelçi ve akademisyen.\n" }, "Süleyman Demirel Anıt Mezarı": { "first_paragraph": "Süleyman Demirel Anıt Mezarı, Türkiye'nin 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in doğduğu köy olan Isparta'nın Atabey ilçesine bağlı İslamköy'de Çalcatepe mevkiinde bulunan anıt mezarı. Kapladığı 58 bin m2 alan ile Anıtkabir'den sonra Türkiye'nin ikinci büyük anıt mezarıdır. Anıt mezar, Demirel hayattayken oluşturulmaya başlandı.[1]\n" }, "Süleyman Demirel Üniversitesi (Kazakistan)": { "first_paragraph": "Süleyman Demirel Üniversitesi Almatı, Kazakistan'da bulunan 1996 kurulmuş ve kısa süre içerisinde ülkenin en prestijli üniversitesi haline gelmiş Türkiye eski Cumhurbaşkanının ismini taşıyan yükseköğretim kurumudur. Üniversitenin öğretim dili İngilizcedir. Birçok öğrenci Kazakistan'ın büyük şehirlerinden gelen Türk-Kazak liselerinden mezun olan öğrencilerdir.\n" }, "Volkan Bozkır": { "first_paragraph": "Volkan Bozkır (d. 22 Kasım 1950, Ankara), Türk hukukçu, diplomat ve siyasetçi. Türkiye’nin eski Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakerecisi, İstanbul Milletvekili, TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı, Türkiye-ABD Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı görevlerini yürütmüştür.\n" }, "Deniz Baykal": { "first_paragraph": "Deniz Baykal (20 Temmuz 1938, Antalya - 11 Şubat 2023, Ankara) Türk avukat, siyaset bilimci,[1] akademisyen ve siyasetçi. Cumhuriyet Halk Partisinin 4. genel başkanı. 1995-1996 yılları arasında başbakan yardımcılığı görevini yürüttü. Birçok hükûmette yer alan Baykal, kısa aralıklar dışında 1992-2010 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisinin genel başkanlığını yaptı. 2002-2010 yılları arasında CHP'yi ana muhalefet partisi olarak yönetti.\n" }, "Önder Sav": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yılmaz Ateş": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "2016 Milliyetçi Hareket Partisi Olağanüstü Kongresi": { "first_paragraph": "Devlet Bahçeli\nMilliyetçi Hareket Partisi\n" }, "Devlet Bahçeli": { "first_paragraph": "Devlet Bahçeli (d. 1 Ocak 1948, Osmaniye),[2] Türk akademisyen,[3] ekonomist ve siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisinin (MHP) Genel Başkanı ve eski Başbakan Yardımcısı'dır.\nÜlkü Ocaklarının kurucularından olan Bahçeli, 6 Temmuz 1997 tarihinden beri MHP Genel Başkanlığı görevini sürdürmektedir. 1999-2002 yılları arasında Bülent Ecevit tarafından kurulan ANASOL-M Koalisyon Hükûmetinde Başbakan Yardımcısı olarak yer aldı. Koalisyon ortaklarıyla birlikte Rahşan Affı'nı çıkardı.\n" }, "Devlet Bahçeli'nin seçimler tarihi": { "first_paragraph": "Günümüzde Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı olan Devlet Bahçeli'nin seçimler tarihi, kendisinin aday olduğu tüm seçimleri konu almaktadır. Bahçeli, 1987 yılında Alparslan Türkeş'in çağrısıyla başlayan siyasi kariyerinde birçok genel seçime katılmıştır.\n" }, "Ömer Karakaş": { "first_paragraph": "Ömer Karakaş (d.1973, Sivas) Türk siyasetçi.\n" }, "Üstün Dinçmen": { "first_paragraph": "Üstün Dinçmen (d. 11 Ağustos 1936, Bakırköy) Türk büyükelçi.\n" }, "Bülent Ecevit": { "first_paragraph": "Mustafa Bülent Ecevit[1] (28 Mayıs 1925, İstanbul - 5 Kasım 2006, Ankara), Türk gazeteci, şair, yazar, çevirmen ve siyasetçidir. Eski Türkiye başbakanı, çalışma bakanı, devlet bakanı ve başbakan yardımcısıdır. 1974, 1977, 1978-1979 ve 1999-2002 yıllarında beş kez Türkiye başbakanlığı görevini üstlenmiştir. 1972-1980 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanlığında, 1987-2004 yılları arasında ise Demokratik Sol Parti genel başkanlığında bulunmuştur. 1961-1965 yılları arasında İsmet İnönü tarafından kurulan hükûmetlerde çalışma bakanı olarak yer almıştır. Ecevit, 20 Temmuz 1974 tarihinde ilk Kıbrıs Harekâtı'nı, 14 Ağustos 1974 tarihinde ise \"Ayşe tatile çıksın.\" parolasıyla ikinci harekâtı başlatmıştır. 1999 yılında PKK’nın Kurucu lideri Abdullah Öcalan’ın Kenya'da yakalanarak Türkiye’ye getirilmesini sağlamıştır. 1974'te genel af, 2000'de eşi Rahşan Ecevit'in etkisi ile Rahşan Affı'nı çıkarmıştır. Anne tarafından dedesi olan Medine Harem Şeyhi Hacı Emin Paşa'dan kendisine kalan Medine'deki yüklü mirası 2005 yılında Türk hacılarının yararlanması koşuluyla devlete, Diyanet İşleri Başkanlığına bağışlamıştır.[2][3]\n" }, "2001 Türkiye ekonomik krizi": { "first_paragraph": "2001 Türkiye ekonomik krizi (diğer adıyla Kara Çarşamba), Türkiye'de gerçekleşmiş bir ekonomik kriz.\n" }, "Anayasa kitapçığı krizi": { "first_paragraph": "Anayasa kitapçığı krizi, Anayasa fırlatma krizi ya da Kara Çarşamba, 19 Şubat 2001 Pazartesi tarihli Millî Güvenlik Kurulu toplantısında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in Başbakan Bülent Ecevit'e Türkiye Cumhuriyeti anayasa kitapçığını fırlatması ile başlayan siyasi kriz. Kısa süre içinde ülke piyasalarını etkiledi ve 2001 Türkiye ekonomik krizinin nedenlerinden biri hâline geldi.[1]\n" }, "Arayış": { "first_paragraph": "Arayış dergisi, 21 Şubat 1981'de Bülent Ecevit tarafından Ankara'da yayınlamaya başladı. İmtiyaz sahibi Necdet Onur'du, dizgi, baskı ve dağıtımı Milliyet Gazetecilik ve GAMEDA tarafından yapılıyordu, 100 bin adet basılıyordu. 14. sayıdan itibaren baskı tesisleri değişti, Daily News Matbaacılık'ta basıldı. Bülent Ecevit 12 Eylül askerî darbesinden sonra siyasi yasaklı olmuş, bir süre Hamzakoy'da alıkonulmuştu. CHP genel başkanlığından da istifa ettikten sonra gazetecilik yapmaya başladı. Daha önce Ulus, Yeni Ulus, Halkçı, Milliyet gazetelerinde çalışmış, yazarlık yapmıştı. 1972'de Özgür İnsan dergisini çıkarmıştı.\n" }, "Bir Şeyler Olacak Yarın": { "first_paragraph": "Bir Şeyler Olacak Yarın, Bülent Ecevit'in tüm şiirlerinin toplandığı 2005 tarihli bir şiir kitabıdır. Ecevit'in aktif siyasi yaşamını noktaladıktan sonra çıkardığı tek kitaptır.[1] Kitap ismini 1975'te yazdığı Yarın başlıklı şiirinden almıştır. Ecevit kitapta bazı şiirlerini açıklarken ayrıca şiir hakkındaki görüşlerinin yer aldığı Neden Şiir başlıklı önsözünü de eklemiştir.\n" }, "Bu Düzen Değişmelidir": { "first_paragraph": "Bu Düzen Değişmelidir, Bülent Ecevit'e ait, Tekin Yayınları'ndan çıkan kitap. İlk baskısı 1968'de, ikinci baskısı 1973 yılında yapılmıştır. 272 sayfalık kitap, TBMM 1968 Bütçesi görüşmelerinde Ecevit'in yaptığı meclis konuşmasına dayanmakta, bütçe ve Adalet Partisi hükûmeti eleştirilmektedir.\n" }, "Demokratik Sol Parti": { "first_paragraph": "Demokratik Sol Parti, 14 Kasım 1985 tarihinde Bülent Ecevit liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması \"DSP\" şeklindedir. Simgesi ak güvercindir. Genel başkanı Önder Aksakal'dır.\n" }, "Ertuğrul Çırağan": { "first_paragraph": "Ertuğrul Oğuz Çırağan (d. 1928, Malatya) Türk büyükelçi.\n" }, "Füsun Koroğlu": { "first_paragraph": "Füsun Koroğlu (d. 12 Ocak 1953, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Güneş Motel Olayı": { "first_paragraph": "Güneş Motel Olayı veya 11'ler Olayı, 1977 yılı sonunda, 1977 Türkiye genel seçimlerinde Adalet Partisi'nden milletvekili seçilen 11 vekilin partilerinden istifa ederek Cumhuriyet Halk Partisi'ne destek vermesini ifade eden olay. Bu vekiller 5. Demirel Hükûmeti'ne verilen gensoruyu desteklemek, Bülent Ecevit'in kuracağı hükûmetin güvenoyu oylamasında destek vermek karşılığında Ecevit'in kuracağı 42. Türkiye Hükûmeti'nde ekseriyetle bakanlık görevi almıştır.\n" }, "Şükrü Sina Gürel": { "first_paragraph": "Şükrü Sina Gürel (d. 1 Ocak 1950, İzmir), Türk akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Güvercin (dergi)": { "first_paragraph": "Güvercin, Demokratik Sol Parti'nin yayın organı olarak faaliyet gösteren dergi.\n" }, "Hikmet Sami Türk": { "first_paragraph": "Hikmet Sami Türk (1935, Of) Türk hukukçu, akademisyen ve siyasetçidir.\n" }, "Hikmet Uluğbay": { "first_paragraph": "Hikmet Uluğbay (d. 29 Mart 1939[1], Isparta, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüsamettin Özkan": { "first_paragraph": "Hasan Hüsamettin Özkan[1] (d. 20 Haziran 1950[2], Develi, Kayseri), Türk siyasetçi. 1999 ve 2002 yılları arasında Bülent Ecevit tarafından kurulan Koalisyon Hükûmeti'nde Başbakan Yardımcısı olarak yer aldı. 1991, 1995 ve 1999 Türkiye genel seçimlerinde İstanbul Milletvekili olarak meclise girdi.[3]\n" }, "İbrahim Nami Çağan": { "first_paragraph": "İbrahim Nami Çağan (d. 6 Şubat 1947; Amasya, Türkiye - ö. 18 Haziran 2017; Ankara, Türkiye), Türk akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "İsmail Ertan": { "first_paragraph": "İsmail Ertan (1926 Konarı, Safranbolu Karabük, ö. 6 Ekim 1985[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Köykent": { "first_paragraph": "Köykent, Türkiye Cumhuriyeti'nin Köy Enstitüleri Projesi'nden sonraki en kapsamlı kırsal kalkınma projesinin adıdır. Cumhuriyet Halk Partisi'nin 1969 yılı seçim bildirgesinde yer almış, daha sonra da bu dönemde kurulan Köy İşleri Bakanlığı tarafından benimsenerek geliştirilmiştir. Bakanlığın 1973 yılında yayımladığı raporda, köykent yaklaşımının amacı üç madde halinde özetlenmiştir:\n" }, "Ortanın solu": { "first_paragraph": "Ortanın solu, CHP'nin politik yelpazede merkez solda konumlandırılmasını ve CHP'nin sosyal demokratlaşma dönemini ifade eder. En başta \"ortanın solu\" söylemi, İsmet İnönü'nün Kemalizm'i siyasi yelpazede merkez sola koymasıyla başlamış, sonrasında Bülent Ecevit ile beraber Kemalizm ile sosyal demokrasinin kaynaşmasıyla devam etmiştir.[1][2]\n" }, "Bülent Ecevit'e suikast girişimleri": { "first_paragraph": "Bülent Ecevit'e suikast girişimleri, 1970'li yıllarda Türk siyasetçi Bülent Ecevit'e karşı yapılmış tümü başarısızlıkla sonuçlanmış suikast girişimleri.\n" }, "Zekeriya Temizel": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Toprak işleyenin, su kullananın": { "first_paragraph": "\"Toprak işleyenin, su kullananın\", Türkiye'de ortanın solu anlayışını savunan Bülent Ecevit'in 1970'li yıllarda miting ve siyasi demeçlerinde kullandığı, sosyal demokrasiyi öne çıkararak kırsal kalkınmayı hedefleyen köykent projesine atıfla kullanılan siyasi slogan.\n" }, "Ümit Pamir": { "first_paragraph": "Ümit Pamir (d. 18 Eylül 1942, İstanbul Türk büyükelçi\n" }, "Yekta Güngör Özden": { "first_paragraph": "Yekta Güngör Özden (d. 5 Haziran 1932, Niksar), Türk hukukçu, yazar ve şair. Ankara Barosu Başkanlığı (1972-1974), Anayasa Mahkemesi Başkanlığı (1991-1998) ve Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Başkanlığı (1998-2000) yapmıştır.\n" }, "Ekrem İmamoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "2023 Erzurum olayları": { "first_paragraph": "7 Mayıs 2023 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun Erzurum ilinde gerçekleştirmesi planlanan mitingine taşlı saldırı yapıldı. Tahmini 200 kişinin gerçekleştirdiği saldırılarda sonucu toplam 12 kişi yaralandı.[1][2] İmamoğlu saldırı sonucu mitingini yarıda kesmek zorunda kaldı ve konuşma yapacağı otobüs hasar aldı.[3]\n" }, "İmamoğlu davası": { "first_paragraph": "İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'na, 4 Kasım 2019 tarihinde yaptığı basın açıklamasında YSK üyelerine hakaret ettiği iddiası ile dava açıldı. 14 Aralık 2022'de mahkeme, İmamoğlu hakkında 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası ve siyasi yasak kararı verdiğini açıkladı.[2]\n" }, "2019 İstanbul ara yerel seçimi": { "first_paragraph": "Ali YerlikayaVekâleten, İstanbul Valisi olarak\n" }, "Enver Paşa": { "first_paragraph": "1315 (1899) P.-4[1]\n" }, "Atilla Koç": { "first_paragraph": "Atilla Koç (1 Mart 1946, Aydın), 59. Hükûmet Kültür ve Turizm Bakanı, TBMM 22. ve 23. Dönem AK Parti Aydın milletvekilli.\n" }, "Davam": { "first_paragraph": "Türkiye'nin 23. başbakanı Prof. Dr. Necmettin Erbakan'ın bir kısmını yazdığı, bir kısmınınsa konuşmalarından derlendiği, siyasi mücadelesini konu alan anı türündeki kitabıdır.[1] Kitap Necmettin Erbakan'ın ölümünden 2 yıl sonra 2013'te Millî Gazete tarafından yayınlandı. Kitap günümüzde Millî Gazete tarafından basılıp, MGV Yayınları tarafından dağıtılmakta ve satılmaktadır.\n" }, "Millî Gençlik Vakfı": { "first_paragraph": "Necmettin Erbakan’ın direktifi ile 1975 yılında kurulmuş vakıftır. Millî Görüş hareketi üyesidir. 28 Şubat Süreci sonrası yaşanan gelişmelere bağlı olarak 2004 yılında kapatılmıştır.[kaynak belirtilmeli] Günümüzde Anadolu Gençlik Derneği adı altında çalışmalarına devam etmektedir.\n" }, "Osman Kadri Keskin": { "first_paragraph": "Osman Kadri Keskin (14 Ağustos 1947, Kastamonu - 14 Kasım 2003), Türk hukukçu.\n" }, "Pancar Motor": { "first_paragraph": "Pancar Motor San.ve Tic. A.Ş., Türkiye merkezli bir motor üreticisidir. Şirket, 1956 yılında kurulmuş olup Türkiye'nin ilk dizel motor üreticisidir.[1][2] Ağırlıklı olarak tarım ve sulama amaçlı motor ve motopompa üretimi yapmaktadır. Şirketin merkezi Konya'nın Selçuklu ilçesinde yer almaktadır.[3]\n" }, "Selahattin Erbakan": { "first_paragraph": "Selahattin Erbakan (30 Ocak 1918, Tekirdağ - 23 Temmuz 2011, İzmir) Türk hekim, asker ve akademisyen. 23. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Necmettin Erbakan'ın ağabeyidir.\n" }, "Erdal İnönü": { "first_paragraph": "Erdal İnönü (6 Haziran 1926, Ankara – 31 Ekim 2007, Houston), Türk fizikçi, akademisyen ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün küçük oğludur.\n" }, "Ahmet Karabilgin": { "first_paragraph": "Ahmet Karabilgin, (d. 1941, Aksaray) Türk vali.\n" }, "Kemal Nehrozoğlu": { "first_paragraph": "Kemal Nehrozoğlu (23 Nisan 1940, Mardin, Türkiye), Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri; İzmir, Muğla, Amasya ve Kocaeli valiliği de yapmıştır.\n" }, "Murat Karayalçın": { "first_paragraph": "Murat Karayalçın (26 Ekim 1943, Samsun), Türk siyasetçi. 1993–1994 arasında Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı, 1994-1995 arasında Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı, 1995-1999 arasında CHP Samsun Milletvekili, 1997-1999 arasında TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı ve 1989- 1993 arasında SHP’den Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı olarak görev yaptı[1].\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "2003 Türkiye milletvekili ara seçimleri": { "first_paragraph": "2003 Türkiye Milletvekili Ara Seçimleri, TBMM 22. Yasama Dönemi üyelerinin belirlenmesi için 3 Kasım 2002'de yapılan milletvekili genel seçimlerinde AK Parti Milletvekili Mervan Gül, CHP Milletvekili Ekrem Bilek ve Bağımsız Milletvekili Fadıl Akgündüz'ün milletvekilliği düşürüldü. Bunun üzerine Siirt iӀi seçimlerinin itiraz üzerine Yüksek Seçim Kurulu tarafından iptal edilmesi nedeniyle 9 Mart 2003 tarihinde yapılan yenileme seçimleridir.\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan'ın 2023 cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası": { "first_paragraph": "Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhur İttifakı'nın ortak cumhurbaşkanı adayı oldu.[2]\n" }, "59. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "59. Türkiye Hükûmeti, I. Erdoğan Hükûmeti olarak da isimlendirilen hükûmettir.[1]\n" }, "60. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "60. Türkiye Hükûmeti veya II. Erdoğan Hükûmeti olarak da isimlendirilen hükûmettir.\n" }, "61. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "\n61. Türkiye Hükûmeti veya III. Erdoğan Hükûmeti, AK Parti genel başkanlığını ve hükûmet başkanlığını Recep Tayyip Erdoğan'ın yaptığı hükûmettir. 2011 Türkiye genel seçimlerinin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül hükûmeti kurma görevini vermesinin ardından kurulan hükûmettir.\n" }, "Adalet ve Kalkınma Partisi": { "first_paragraph": "Adalet ve Kalkınma Partisi, 14 Ağustos 2001 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması \"AK PARTİ\" şeklindedir. Simgesi ampuldür.[48] TBMM'de 263 milletvekili ile en çok üyeye sahip partidir. Genel başkanı aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı da olan Recep Tayyip Erdoğan'dır.\n" }, "AKBİL Skandalı": { "first_paragraph": "AKBİL Skandalı veya AKBİL yolsuzluğu, Recep Tayyip Erdoğan başkanlığındaki İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nde ortaya çıkan bir skandaldır. İddialara göre, 1997 ila 1999 arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi, şehir içi toplu taşıma taşıtlarında ödeme aracı AKBİL'den elde ettiği 2.6 trilyon liralık kazancını gizlemiştir.[1] Nisan 1999'da başlayan soruşturma kapsamında 65 kişi gözaltına alınmıştır. Kamuoyunda, Erdoğan'ın elde ettiği parayla yeni kuracağı partiye kaynak sağladığı şüphesi oluşmuştur.[2] Soruşturma daha sonra skandalın yaşandığı BELBİM'in yanı sıra İGDAŞ, İsfalt, İston ve İBB ile iş yapan şirketler olmak üzere genişletilmiştir.[3] Yargıtay tarafından açılan davada eski belediye başkanı Tayyip Erdoğan, halihazırdaki belediye başkanı Ali Müfit Gürtuna, maliye müfettişi Mustafa Açıkalın ve bu süreçte Belbim'de görev yapan kişiler yargılanmıştır.[1] Davanın hakimi, 2015'te Yargıtay başkanlığına atanan İsmail Rüştü Cirit'ti. Hakimin dava sırasında bayılması medyanın gözünden kaçmamıştır.[4] Sanıkların çoğunun beraat ettiği davada Tayyip Erdoğan ve üç milletvekilinin dokunulmazlıkları bulunduğu gerekçesiyle dosyaları ayrılmıştır.[5][6]\n" }, "Aydın Ünal": { "first_paragraph": "Aydın Ünal (d. 22 Ocak 1970), Türk siyasetçi ve Adalet ve Kalkınma Partisi eski Ankara milletvekili. 2007 ve 2015 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan'ın metin yazarlığını yaptı.\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapılan başbakanlık ziyaretleri listesi": { "first_paragraph": "Bu liste Türkiye Cumhuriyeti'nin 25. başbakanı olan Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapılan başbakanlık ziyaretlerini içermektedir. 14 Mart 2003 tarihinde göreve başlayan Erdoğan, 17 Mart 2011'e kadar 6 kıtada 87 ülkeye 259 ziyaret gerçekleştirmiştir.\n" }, "Böhmermann Olayı": { "first_paragraph": "Böhmermann olayı (Erdogate olarak da bilinir[1]), Mart 2016 sonlarında Alman hicivci Jan Böhmermann'ın hiciv gösterisi Neo Magazin Royale programında Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret ettiği iddia edilen deneysel bir şiirinin ardından meydana gelen bir politik olaydı.\n" }, "Bu Şarkı Burada Bitmez": { "first_paragraph": "Bu Şarkı Burada Bitmez, Recep Tayyip Erdoğan'ın 26 Mart 1999'da yayımlanan albümü.[1] 6 Aralık 1997 tarihinde Siirt'te düzenlenen açıkhava toplantısı sırasında topluluğa yaptığı konuşmada kullandığı ifadeler nedeniyle 10 ay hapis cezası alan dönemin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Erdoğan'ın cezaevine girdiği gün piyasaya sürüldü.[1] Albümde yedi şiir ve bir şarkı yer almaktadır.[1] Ulus Müzik etiketiyle yayımlanan albümün yapımcılığını İskender Ulus üstlenmiştir.[1] Albüm, 1 milyon adet satarak Türkiye'de 1999'un en çok satan albümü olmuştur.[2]\n" }, "Çözüm Süreci": { "first_paragraph": "Çözüm süreci, açılım süreci, demokratik açılım veya Kürt açılımı, uzun yıllardır süren Türkiye-PKK çatışmasını çözmeye yönelik olarak Adalet ve Kalkınma Partisi Hükûmeti tarafından başlatılan sürecin adıdır. \n" }, "Dava konusu olmuş Recep Tayyip Erdoğan karikatürleri": { "first_paragraph": "Dava konusu olmuş Recep Tayyip Erdoğan karikatürleri, 12. Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kişisel tazminat davası açmış olduğu karikatürlerdir. Açılan davalar medyada önemli ölçüde yankı bulmuş ve beraat ile sonuçlanmıştır.\n" }, "Davos Krizi": { "first_paragraph": "Davos Krizi veya \"one minute\" çıkışı, 29 Ocak 2009 tarihinde İsviçre'nin Davos kentinde düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu panelinde dönemin Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Dünya Ekonomik Forumu Moderatörü David Ignatius ve İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres arasında yaşanmış olaydır. Olayda Erdoğan moderatörün tutumuna tepki göstermiş, İsrail'in Filistin'e karşı zulümde bulunduğunu savunmuş ve paneli terk etmiştir.[1][2][3]\n" }, "Demokratik açılım": { "first_paragraph": "Demokratik açılım süreci, 60. Türkiye Hükûmeti[1] Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başlatmış olduğu; Türkiye'de insan haklarına saygı, demokrasi, özgürlükler ve standartlarını geliştirmeyi amaçlayan bir projedir.[kaynak belirtilmeli] Projenin bir diğer ismi de Millî Birlik ve Kardeşlik Projesi'dir.[kaynak belirtilmeli] 60. Türkiye Hükûmeti İçişleri Bakanı Beşir Atalay projenin temel hedefinin demokratik standartların geliştirilmesi ve Türkiye'nin terörle sorunun bitirilmesi olduğunu ifade etmiştir.[kaynak belirtilmeli] Başbakan Recep Tayyip Erdoğan \"Biz kısa vadede genelge yayınlayarak, orta vadede yasalar ve uzun vadede anayasa değişiklikleri yaparak gerekli adımları atacağız.\" demiştir.[2]\n" }, "Dünya 5'ten büyüktür": { "first_paragraph": "Dünya 5'ten büyüktür, 12. Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dillendirdiği[1] bir politik doktrindir. Tümcedeki \"5\" Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri olan beş ülkeye gönderimde bulunmaktadır. Bu beş ülkenin veto hakkı doktrinin temel hedefidir. Tayyip Erdoğan, bu beş ülkenin Birleşmiş Milletleri etkisizleştirdiğini savunmaktadır.[2] Erdoğan, ilk kez 2013'te dile getirdiği doktrini[3] New York'ta yapılan 74. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'ndaki konuşmasında da bunu değinmiştir.[4] Doktrin ders kitaplarına kadar girmiştir.[5]\n" }, "Emin Zararsız": { "first_paragraph": "Muhammet Emin Zararsız (d. 11 Eylül 1961, Yozgat) Türk bürokrat.\n" }, "Erdowie, Erdowo, Erdogan": { "first_paragraph": "Erdowie, Erdowo, Erdogan (\"Erdo-nasıl, Erdo-nerede, Erdoğan\"), Alman TV şovu extra 3 'ün Mart 2016'da yapımcılığını üstlendiği hiciv müzik videosudur. Şarkı, Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile alay ettiği gerekçesiyle şarkının yayınlanmasının ardından Türkiye, Almanya'nın Türkiye büyükelçisini çağırdı ve şarkının kaldırılmasını istedi.[1] Almanya hükûmeti bu talebi reddetti. Türkiye hükûmetinin videoya verdiği yanıt, bir Alman komedyenin Erdoğan'a yönelik kaba bir şiirle yanıt vermesiyle diplomatik bir anlaşmazlığı hızlandıran doğrudan Böhmermann olayına yol açtı.\n" }, "Ertan Aydın": { "first_paragraph": "Ertan Aydın (d. 6 Haziran 1971), Akademisyen, Türk siyasetçi ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) eski milletvekili. 2012 ve 2014 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan'ın, 2014-2015 yılları arasında da Ahmet Davutoğlu'nun siyasi işlerden sorumlu başdanışmanlığı görevini sürdürmüştür.[1]\n" }, "Fahri Kasırga": { "first_paragraph": "Mehmet Serdar Kasırga\n" }, "Kafkas İttifakı": { "first_paragraph": "Kafkasya İstikrar ve İşbirliği Platformu, kısaca Kafkas İttifakı, Türkiye başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından önerilen, Kafkaslardaki beş ülke arasında sorunları diplomasi yoluyla çözmeyi hedefleyen ittifak.\n" }, "Man Adası davası": { "first_paragraph": "Man Adası davası, Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun partisinin TBMM'deki 21 Aralık 2017 tarihli grup toplantısında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yakınlarının Man Adası'ndaki bir şirkete para aktararak vergi kaçırdığını iddia etmesi ve sonrasında her iki tarafın da konuyu yargıya taşıması olayıdır.[1]\n" }, "Muhsin Köse": { "first_paragraph": "Muhsin Köse, Türk polis, Cumhurbaşkanlığı Koruma Müdürü.\n" }, "Nabi Avcı": { "first_paragraph": "Nabi Avcı, (d. 8 Ekim 1953, Pazaryeri), Türk iletişim bilimci, bürokrat, bakan. Avcı, 2016 ile 2017 yılları arasında kültür ve turizm bakanlığı görevini sürdürdü. 2013-2016 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan ve Ahmet Davutoğlu tarafından kurulan hükûmetlerde millî eğitim bakanı olarak yer aldı.\n" }, "Fuat Oktay": { "first_paragraph": "Fuat Oktay (d. 1964, Çekerek, Yozgat), Türk siyasetçi, akademisyen ve bürokrattır. Türkiye eski cumhurbaşkanı yardımcısı ve 28. dönem milletvekilidir.[1][2]\n" }, "Ömer Dinçer": { "first_paragraph": "Ömer Dinçer (d. 10 Eylül 1956, Karaman), Türk akademisyen, bürokrat ve siyasetçidir. 2011 ve 2013 yılları arasında Millî Eğitim Bakanı olarak görevlendirilen Dinçer, 2009 ve 2011 yılları arasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görevini sürdürmüştür. Ayrıca 2003 ve 2007 yılları arasında Türkiye Başbakanlık Müsteşarlığı yapmıştır.\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan Hükûmeti döneminde sivil-asker ilişkileri": { "first_paragraph": "Recep Tayyip Erdoğan hükümeti döneminde sivil-asker ilişkileri normalleşme yönünde ilerlemiş ve ordunun etkisi azalmıştır. İktidarı boyunca, iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) sık sık orduyla karşı karşıya geldi ve ülkenin laik müesses nizamının bir ayağına meydan okuyarak siyasi güç kazandı.[1]\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapılan cumhurbaşkanlığı ziyaretleri listesi": { "first_paragraph": "Bu liste Türkiye Cumhuriyeti'nin 12. ve mevcut cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından, cumhurbaşkanlığı görev süresi içerisinde gerçekleştirilen resmî ve gayriresmî ziyaretleri içermektedir. 28 Ağustos 2014 tarihinde göreve başlayan Erdoğan, 2017 sonu itibarıyla 58 farklı ülkeye toplam 90 seyahat gerçekleştirmiştir.\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan'a verilen fahri doktora unvanları listesi": { "first_paragraph": "Bu, şu anki Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a Fahri doktora veren üniversiteler ve verdikleri tarihleri içeren bir listedir.\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan'ın 2014 cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası": { "first_paragraph": "11. cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün görevinin bitmesi üzerine ve 2007 Türkiye anayasa değişikliği referandumunda halk tarafından seçilmesi kararı alındıktan sonra AK Parti, 1 Temmuz 2014'te cumhurbaşkanı adayının Recep Tayyip Erdoğan olduğu açıklamıştır. Açıklamadan sonra daha çok Türkiye'nin büyükşehirlerinde mitingler yapılmıştır. 10 Ağustos 2014'te Recep Tayyip Erdoğan, %51.8 oyla birinci çıkarak Türkiye'nin 12. cumhurbaşkanı olmuştur.\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan'ın 2018 cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası": { "first_paragraph": "2014'ten bu yana cumhurbaşkanlığı görevini yürütmekte olan Recep Tayyip Erdoğan'ın 2017'de değiştirilen anayasaya uygun olarak Adalet ve Kalkınma Partisi tarafından 2018 cumhurbaşkanlığı seçimi için aday gösterilmesidir. Erdoğan'ın adaylığı 3 Mayıs 2018'de kesinleşmiş,[1] mecliste grubu bulunan Milliyetçi Hareket Partisi[2] ve meclis dışındaki Büyük Birlik Partisi ile Hür Dava Partisi adaylığa destek vermiştir.[3]\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan'ın aldığı ödüller listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede, Recep Tayyip Erdoğan'ın başbakanlık döneminde ve cumhurbaşkanlığı döneminde aldığı ödüllerin bir listesi yer almaktadır.\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan'ın halk üzerindeki imajı": { "first_paragraph": "Recep Tayyip Erdoğan'ın halk üzerindeki imajı, şu anki Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın gerek Türkler gerekse diğer ülke vatandaşları üzerindeki olumlu veya olumsuz imajı üzerine yapılmış bir araştırmayı kapsar.\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan'ın ilk yılları ve kariyeri": { "first_paragraph": "Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye Cumhuriyeti'nin 25. Başbakanı ve 12. Cumhurbaşkanıdır. 26 Şubat 1954 tarihinde İstanbul'da doğdu.\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan'ın üçüncü göreve başlama töreni": { "first_paragraph": "Recep Tayyip Erdoğan'ın Türkiye cumhurbaşkanı olarak üçüncü kez göreve başlama töreni, 3 Haziran 2023 tarihinde Türkiye'nin başkenti Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleşmiştir.[1]\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan'ın üniversite diploması tartışması": { "first_paragraph": "Recep Tayyip Erdoğan'ın üniversite diploması tartışması, Recep Tayyip Erdoğan'ın ilk kez cumhurbaşkanlığına adaylığını koyduğu 2014 cumhurbaşkanlığı seçimi sürecinde belirginleşen bir tartışmadır. Tartışmanın ana nedeni Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 101. maddesi uyarınca cumhurbaşkanı olacak kişinin yükseköğretim mezunu olma şartı olmasına rağmen Recep Tayyip Erdoğan'ın bir üniversite diplomasına sahip olmadığı iddiasıdır.[1][2][3]\n" }, "Tayyipler Âlemi": { "first_paragraph": "\"Tayyipler Âlemi\", Türk mizah dergisi Penguen'in 24 Şubat 2005'te kapağında yer alan karikatürdür. Derginin birçok karikatüristi tarafından çizilen karikatürde dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan; fil, zürafa, maymun, deve, kurbağa, yılan, inek ve ördek şeklinde karikatürize edilmektedir. Karikatürün yayımlanmasından sonra Erdoğan, dergi aleyhine 40 bin liralık tazminat davası açtı fakat Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen dava reddedildi.\n" }, "TÜRGEV": { "first_paragraph": "TÜRGEV, Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet Vakfı adıyla bilinen kız çocuklarına yurt, eğitim hizmeti veren kâr amacı gütmeyen vakıf olarak faaliyetlerini sürdürmektedir.[1]\n" }, "Türk modeli": { "first_paragraph": "Türk modeli, çağdaş, ılımlı ve işleyen bir Müslüman demokrasi örneği olarak Türkiye'ye atıf yapar.[1] Türkiye, seküler anayasayla sistematize edilmiş bir devletin, İslamcı köklere sahip parti ya da partilerce (Adalet ve Kalkınma Partisi) yönetilebilmesinin örneği olarak görülmektedir. Recep Tayyip Erdoğan tarafından yönetilen Adalet ve Kalkınma Partisi, Türkiye'yi 2002 yılından beri parlamentoda idare etmektedir. Bu iktidar sürecinin özellikle ilk yıllarında Türkiye Batı dünyasıyla iyi ilişkiler geliştirirken İran İslam Cumhuriyeti'yle de nispeten olumlu ilişkiler kurmuş ve uluslararası arenada Filistin yanlısı bir siyaset sürdürmüştür.[2] Ülke, oldukça çekişmeli ve temelde özgür ve adil seçimleriyle, canlı ve dış dünyaya etki eden kültürüyle,[3] ekonomik büyümesiyle ve genişleyen orta sınıfıyla dikkat çekmiştir.[1] Ancak Gezi Parkı olaylarına sert müdahale eden ve sonraki yıllarda politik duruşunu değiştiren AK Parti hükûmeti batı dünyasından aldığı desteği kaybetmiş, Türk modelinin sona erdiği yorumları yapılmıştır.[4][5]\n" }, "Erdil Akay": { "first_paragraph": "Erdil Kamil Akay (22 Ekim 1936, Pire - 8 Şubat 2012, İstanbul[1]) Türk diplomat.\n" }, "Haluk Bayülken": { "first_paragraph": "Ümit Haluk Bayülken (1921 - 26 Nisan 2007), Türk diplomat ve siyasetçi.\n" }, "İhsan Sabri Çağlayangil": { "first_paragraph": "İhsan Sabri Çağlayangil[2] (1908, İstanbul - 30 Aralık 1993, Ankara), Türk siyasetçi ve diplomat. 1965-1971 ve 1975-1977 arasında Dışişleri Bakanlığı, 1979-1980'de Cumhuriyet Senatosu Başkanlığı ve Cumhurbaşkanı Vekilliği yapmıştır.[3]\n" }, "İlhan Öztrak": { "first_paragraph": "İlhan Öztrak (1925, Malkara - 22 Mayıs 1992, Ankara), Türk siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "İsmet İnönü": { "first_paragraph": "1319-SAH.TOP.1\n\n" }, "1938 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "1939 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "1943 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "\n" }, "1946 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "İsmet İnönü\nCumhuriyet Halk Partisi\n" }, "Cebeci İnönü Stadyumu": { "first_paragraph": "Cebeci İnönü Stadyumu, Ankara'da Cebeci semtinde bulunan koltuksuz 37.000 kişi kapasiteli stadyumdu.[3] Yıkılmadan önce kapasite açısından Türkiye'nin beşinci, Ankara'nın ise en büyük stadyumuydu[4]\n" }, "Birinci İnönü Muharebesi": { "first_paragraph": "Türk zaferi.[1] Yunan ordusu durduruldu[2] Yunan ordusu kuzeyde İnönü, güneyde Afyon hattı olmak üzere her iki taraftan da geri çekildi[2]\n" }, "İkinci İnönü Muharebesi": { "first_paragraph": "Kesin Türk zaferi\n" }, "İsmet İnönü'nün adını taşıyan şeyler listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Mustafa İsmet İnönü'nün adını taşıyan şeyler listelenmektedir.\n" }, "İkinci Kahire Konferansı": { "first_paragraph": "İkinci Kahire Konferansı, 4-6 Aralık 1943 tarihlerinde Kahire, Mısır'da, Türkiye'nin II. Dünya Savaşı'na Müttefik Devletler lehine katılması için gerçekleşen konferanstır.[1]\n" }, "Malatya İnönü Stadyumu": { "first_paragraph": "Malatya İnönü Stadyumu, Malatya'da bulunan 13.000 koltuk kapasiteli stadyumdur.[1] Adını, kendisi de bir Malatyalı olan İsmet İnönü'den almıştır. Malatyaspor[2] ve Yeni Malatyaspor[3] maçlarını bu stadda oynamaktadır. Stadda maraton sahası, koşu alanları ve ışıklandırma mevcuttur. Sivas Caddesi'nde bulunur.\n" }, "Mudanya Mütarekesi": { "first_paragraph": "Mudanya Mütârekesi veya Mudanya Ateşkes Antlaşması, Kurtuluş Savaşı'nın sonunda imzalanan mütarekedir. Osmanlı İmparatorluğu bu mütarekeyle beraber hukuken sona erdi.\n" }, "Necip San": { "first_paragraph": "İbrahim Necip San[1] (1906, Siirt, Türkiye - 22 Ekim 1983), Türk asker ve bürokrattır.\n" }, "Pembe Köşk (İsmet İnönü Evi)": { "first_paragraph": "Pembe Köşk, Türkiye Cumhuriyeti 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün 48 yılını geçirdiği köşk.\n" }, "İsmail Cem": { "first_paragraph": "İsmail Cem[5] (15 Şubat 1940, İstanbul - 24 Ocak 2007, İstanbul), Türk siyasetçi ve gazeteci. 1997 ile 2002 yılları arasında Türkiye Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. 2000 yılında dünyada yılın devlet adamı ödülüne layık görüldü.[6] Suikast sonucu hayatını kaybeden gazeteci-yazar Abdi İpekçi ile kuzenlerdir.[7]\n" }, "Faruk Loğoğlu": { "first_paragraph": "Osman Faruk Loğoğlu (15 Ekim 1941, Ankara, Türkiye), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "İstemihan Talay": { "first_paragraph": "Mustafa İstemihan Talay (1945, Tarsus, Mersin, Türkiye), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Mehmet Kemal Bozay": { "first_paragraph": "Mehmet Kemal Bozay (d. 1966, Ankara), Türk diplomat, Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Başkanı.[1]\n" }, "Metin Şahin (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Metin Şahin (d. 1 Şubat 1942, Kırıkkale, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Oğuz Demiralp": { "first_paragraph": "Mustafa Oğuz Demiralp, (22 Ocak 1952, İstanbul), Türk diplomat.\n" }, "Ömer Gücük": { "first_paragraph": "Ömer Gücük (d. 15 Ağustos 1963) Türk büyükelçi.[1]\n" }, "Rauf Engin Soysal": { "first_paragraph": "Rauf Engin Soysal, (d. 8 Ekim 1960, İstanbul), Türk diplomat.\n" }, "Sıtkı Uğur Ziyal": { "first_paragraph": "Sıtkı Uğur Ziyal, (25 Ağustos 1944, İstanbul), Türk diplomat.\n" }, "Yeni Türkiye Partisi (2002)": { "first_paragraph": "Yeni Türkiye Partisi (YTP), 2002 ile 2004 yılları arasında var olmuş merkez sol eğilimli siyasi parti.\n" }, "Kemal Kılıçdaroğlu": { "first_paragraph": "Kemal Kılıçdaroğlu[a] (d. 17 Aralık 1948; Nazımiye, Tunceli), Türk ekonomist, sosyal demokratçı, bürokrat ve siyasetçidir. 2010 yılından beri Cumhuriyet Halk Partisinin (CHP) genel başkanı olmakla birlikte Türkiye'nin ana muhalefet lideridir. 2002-2015 yılları arasında yapılan genel seçimlerde İstanbul 2. Bölge milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisine girmiştir. Haziran 2015'te İzmir 2. Bölge milletvekili olarak yeniden meclise girmiş, 2023'e kadar bu görevini sürdürmüştür.\n" }, "18. Cumhuriyet Halk Partisi Olağanüstü Kurultayı": { "first_paragraph": "Kemal Kılıçdaroğlu\nCumhuriyet Halk Partisi\n" }, "Kemal Kılıçdaroğlu'nun 2023 cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası": { "first_paragraph": "Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı ve İzmir milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu, 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde Millet İttifakı'nın ortak cumhurbaşkanı adayı oldu.\n" }, "33. Cumhuriyet Halk Partisi Olağan Kurultayı": { "first_paragraph": "Deniz Baykal\nCumhuriyet Halk Partisi\n" }, "34. Cumhuriyet Halk Partisi Olağan Kurultayı": { "first_paragraph": "34. Cumhuriyet Halk Partisi Olağan Kurultayı 17-18 Temmuz 2012 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi'nin genel başkanlık, 60 üyeden oluşan parti meclisi ve 15 üyeden oluşan Yüksek Disiplin Kurulu'nun belirlenmiş olduğu seçimlerdir. Mevcut Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu 1164 oyun tamamını alarak yeniden genel başkanlığa seçildi.[1] 1,282 delegenin oy kullanma hakkı vardı. Partinin 6. genel başkanı Altan Öymen, Divan Kurulu Başkanı olarak kurultayı yönetti.[2]\n" }, "35. Cumhuriyet Halk Partisi Olağan Kurultayı": { "first_paragraph": "Kemal Kılıçdaroğlu\nCumhuriyet Halk Partisi\n" }, "36. Cumhuriyet Halk Partisi Olağan Kurultayı": { "first_paragraph": "Kemal Kılıçdaroğlu\n" }, "37. Cumhuriyet Halk Partisi Olağan Kurultayı": { "first_paragraph": "Kemal Kılıçdaroğlu\nCumhuriyet Halk Partisi\n" }, "2016 Artvin saldırısı": { "first_paragraph": "25 Ağustos 2016 tarihinde Kemal Kılıçdaroğlu'nun Şavşat'tan Artvin'e giden konvoyuna Ardanuç mevkiinde roketle bir terör saldırısı yapıldı.[1] Saldırı sonucunda Jandarma Er Fatih Çaybaşı hayatını kaybederken iki asker de yaralandı.[2] Saldırıyı PKK üstlendi ancak hedefin Kemal Kılıçdaroğlu olmadığını söyledi.[3]\n" }, "Çubuk linci": { "first_paragraph": "Çubuk linci, 21 Nisan 2019 tarihinde Ankara'nın Çubuk ilçesine bağlı Akkuzulu mahallesinde Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'na, PKK tarafından katledilen sözleşmeli er Yener Kırıkçı'nın cenazesinde gerçekleştirilen saldırıdır.[1]\n" }, "İstanbul'da 2009 Türkiye yerel seçimleri": { "first_paragraph": "Kadir Topbaş\nAdalet ve Kalkınma Partisi\n" }, "Y-CHP": { "first_paragraph": "Y-CHP veya uzun adıyla Yeni Cumhuriyet Halk Partisi, Kemal Kılıçdaroğlu'nun Cumhuriyet Halk Partisinde yarattığı paradigma değişimini ifade etmek için kullanılan bir kavramsallaştırmadır. Bu paradigma değişimi ile birlikte Deniz Baykal'ın temsil ettiği sağ grup süreç içerisinde tasfiye edilmiş ve Kılıçdaroğlu yönetimindeki CHP; toplumun daha önce ulaşamadığı kesimlerine açılabilme iddiasıyla, giderek ana karakterini oluşturan değerlerinden uzaklaşmış ve daha ılımlı bir laiklik anlayışını benimsemiştir.[1]\n" }, "17 Şubat 1959 Türk Hava Yolları Londra kazası": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Adnan Menderes Anıt Mezarı": { "first_paragraph": "Adnan Menderes Anıt Mezarı, İstanbul'un Topkapı semtinde Vatan Caddesi üzerindeki Türkiye'nin eski başbakanlarından Adnan Menderes'in mozolesinin bulunduğu Topkapı Mezarlığı içinde yer alan anıt mezar.\n" }, "Adnan Menderes'in idamı": { "first_paragraph": "Adnan Menderes, 27 Mayıs Darbesi sonrası Başbakanlık görevinden alındı ve Yüce Divan'da yargılandı. Mahkemede suçlu bulunan 62 yaşındaki Menderes, İmralı Cezaevi'ne nakledilerek 17 Eylül 1961, Pazar günü asılarak idam edildi.\n" }, "Ahmet Salih Korur": { "first_paragraph": "Ahmet Salih Korur (1905, İstanbul - 2 Şubat 1982), Türk bürokrat.\n" }, "Adnan Menderes Anadolu Lisesi": { "first_paragraph": "Adnan Menderes Anadolu Lisesi, İstanbul Bahçelievler'de yer alan öğretim kurumu.\n" }, "Ben Onu Çok Sevdim": { "first_paragraph": "Ben Onu Çok Sevdim, ilk bölümü 10 Eylül 2013 tarihinde yayımlanan dram ve politik türdeki Türk televizyon dizisidir. Pana Film'in yapımcılığını üstlendiği dizinin yönetmenliğini Mehmet Bahadır Er ve Eylem Koza üstlenmektedir. Adnan Menderes'i Mehmet Aslantuğ canlandırdı. Dizi, 24 Ocak 2014 tarihinde yayımlanan 15. bölümü ile final yaparak sona erdi.\n" }, "Berrin Menderes": { "first_paragraph": "Fatma Berrin Menderes[1][2] (1905, İzmir - 22 Nisan 1994, Ankara), Türkiye'nin eski başbakanlarından Adnan Menderes'in eşi.\n" }, "Adnan Menderes Havalimanı": { "first_paragraph": "Adnan Menderes Havalimanı (IATA: ADB, ICAO: LTBJ), Türkiye'nin İzmir iline hizmet veren uluslararası havalimanıdır. Şehir merkezinin 14 km güneyinde, Gaziemir ve Menderes ilçeleri sınırları içindedir. Adını 1950-1960 yılları arasında başbakanlık yapan Adnan Menderes'ten (1899-1961) almaktadır. Havalimanının sahibi Devlet Hava Meydanları İşletmesi iken işletmecisi TAV Havalimanları'dır.\n" }, "İsmail Hakkı Ülkmen": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Ülkmen (1901, İstanbul - 8 Şubat 1966), Türk bürokrat.\n" }, "Menderes'in Dramı?": { "first_paragraph": "Menderes'in Dramı?, Şevket Süreyya Aydemir'in 1969 yılında Remzi Kitabevi tarafından yayımlanan kitabı.\n" }, "Adnan Menderes Stadyumu": { "first_paragraph": "Adnan Menderes Stadyumu, Türkiye'nin Aydın ilinin Efeler ilçesinde yer alan bir futbol stadyumudur.[2] Şu anda Aydınspor 1923 ile Efeler 09 SFK tarafından kullanılmaktadır.[3]\n" }, "1. İYİ Parti Olağan Kurultayı": { "first_paragraph": "Meral Akşener\nİYİ Parti\n" }, "1. İYİ Parti Olağanüstü Kurultayı": { "first_paragraph": "Meral Akşener\nİYİ Parti\n" }, "2. İYİ Parti Olağan Kurultayı": { "first_paragraph": "Meral Akşener\nİYİ Parti\n" }, "3. İYİ Parti Olağan Kurultayı": { "first_paragraph": "Meral Akşener\nİYİ Parti\n" }, "3. İYİ Parti Olağanüstü Kurultayı": { "first_paragraph": "3. İYİ Parti Olağanüstü Kurultayı, 25 Mayıs 2019 tarihinde yapılmış olan İYİ Parti Olağanüstü Kurultayı'dır.\n" }, "4. İYİ Parti Olağanüstü Kurultayı": { "first_paragraph": "4. İYİ Parti Olağanüstü Kurultayı, 3 Ağustos 2019 tarihinde yapılmış olan İYİ Parti Olağanüstü Kurultayı'dır.\n" }, "Mesut Yılmaz": { "first_paragraph": "Ahmet Mesut Yılmaz[25] (6 Kasım 1947, İstanbul - 30 Ekim 2020, İstanbul),[26] Türk siyasetçi, 21. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı ve eski ANAP Genel Başkanı. 1991-1999 yılları arasında toplam 2 yıl 3 ay boyunca 3 kez başbakanlık ve çeşitli bakanlıklar yapmıştır. 1991-2002 yılları arasında ise ANAP genel başkanlığı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Abdurrahim Albayrak": { "first_paragraph": "Abdurrahim Albayrak (d. 13 Haziran 1954, Rize) Türk iş insanı ve spor yöneticisi. Altur Turizm'in kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanıdır.[1]\n" }, "Birkan Erdal": { "first_paragraph": "Birkan Erdal (1952, Ankara), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "İsmet Alver": { "first_paragraph": "İsmet Alver (1 Mart 1934, Çarşamba, Samsun - 5 Nisan 2019, İstanbul) Türk bürokrat ve bankacı.\n" }, "Mehmet Ali İrtemçelik": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Sabahattin Çakmakoğlu": { "first_paragraph": "Sabahattin Çakmakoğlu (25 Kasım 1930, İncesu, Kayseri), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Sırrı Süreyya Önder": { "first_paragraph": "Sırrı Süreyya Önder (7 Temmuz 1962, Adıyaman), Türk yönetmen, senarist, yapımcı, oyuncu, gazeteci ve siyasetçidir.\n" }, "Talat Paşa: İttihatçılığın Beyni ve Soykırımın Mimarı": { "first_paragraph": "Talat Paşa: İttihatçılığın Beyni ve Soykırımın Mimarı (İngilizce: Talaat Pasha: Father of Modern Turkey, Architect of Genocide), Hans-Lukas Kieser tarafından 2018 yılında yazılan bir akademik kitaptır. Kitap, Princeton University Press tarafından yayınlanmış olup Talat Paşa'nın biyografisidir. Kitap, yazarın Talat Paşa'nın, Mustafa Kemal Atatürk ile birlikte modern Türk milletinin eş-babası olduğu tezini ve ayrıca Talat'ın egemenliğini ve önemini tartışmaktadır.\n" }, "Arif Yüksel": { "first_paragraph": "Arif Yüksel (3 Ocak 1942, Alucra, Giresun - 25 Aralık 2014, İstanbul), Türk hukukçu.\n" }, "Volkan Vural": { "first_paragraph": "Volkan Vural, (d. 29 Aralık 1941 Yalova)[1], Türk diplomat\n" }, "İcraatın İçinden": { "first_paragraph": "İcraatın İçinden, Turgut Özal'ın 13 Aralık 1983'te başbakan olmasının ardından devlet televizyonu TRT'de belirli aralıklarla genellikle ekonomi ağırlıklı olmak üzere ülkede kamunun yaptığı yatırım ve icraatleri anlattığı ve ilk olarak 31 Ocak 1984'te[1] yayınlanan televizyon programının adı. Turgut Özal kameranın karşısında yalnız olur ve halka hitap ederdi.\n" }, "Özallı Yıllar": { "first_paragraph": "Özallı Yıllar, Mehmet Ali Birand, Soner Yalçın ve Serdar Akinan'ın hazırladığı, 12 Eylül Darbesi'nden önce Turgut Özal'ın başbakan müsteşarlığına getirilmesinden ölümüne kadar geçen dönemin anlatıldığı belgesel dizi. İlk kez 5 Kasım 2000 - 7 Ocak 2001 tarihleri arasında CNN Türk'te yayımlanmıştır.\n" }, "Özal Suikastı": { "first_paragraph": "Özal Suikastı, 1988 yılında dönemin Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Turgut Özal'a yönelik düzenlenen ve Özal'ın yaralı olarak kurtulduğu suikasttır.\n" }, "Turgut Özal Anıt Mezarı": { "first_paragraph": "Turgut Özal Anıt Mezarı, 17 Nisan 1993'te vefat eden Türkiye'nin 8. cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın mezarının bulunduğu yapı. Beş yıl süren yapım sürecinin ardından 1998'de ziyarete açıldı. Mimarı Yılmaz Sanlı'dır.[1] Turgut Özal, İstanbul'da defnedilen ilk Cumhurbaşkanı'dır.\n" }, "Turgut Özal Tabiat Parkı": { "first_paragraph": "Turgut Özal Tabiat Parkı, Malatya ilinin Battalgazi ilçesi sınırları içinde yer alan tabiat parkıdır.\n" }, "Alparslan Türkeş": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ülkü Ocakları": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "2021 Suriye devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Beşşar Esad\nArap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi\n" }, "Beşşar Esad": { "first_paragraph": "Beşşaru Hafızı'l-Esed[a] veya kısaca Beşşaru'l-Esed (Arapça: بَشَّارُ ٱلْأَسَدِ; d. 11 Eylül 1965), Suriye devlet başkanı ve Suriye Baas Partisi'nin lideridir. İsminin Beşar Esad[1], Beşşar Esed[2] gibi formları Türk basın-yayın araçlarıyla meşhur hâle getirilmiştir.[3]\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Be%C5%9F%C5%9Far_Esad_kenar_kutusu": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Suriye İç Savaşı": { "first_paragraph": " Suriye hükûmeti (Ulusal İlerici Cephe)\n" }, "Temmuz 2012 Şam Saldırısı": { "first_paragraph": "Temmuz 2012 Şam Saldırısı, 18 Temmuz 2012 tarihinde Şam'ın merkezinde yapılan Ulusal Güvenlik Toplantısı nın olduğu binada gerçekleşen bombalı bir saldırıdır. Saldırıyı muhalif Özgür Suriye Ordusu ve İslam Tugayı üstlenmiştir.\n" }, "II. Friedrich (Prusya kralı)": { "first_paragraph": "II. Friedrich (Almanca: Friedrich II.; 24 Ocak 1712 - 17 Ağustos 1786); 1740 yılından ölümüne kadar Prusya kralıydı. Prusya onun yönetimi altında topraklarını büyük ölçüde genişletti ve Avrupa'da önemli bir askeri güç haline geldi. Askeri alandaki başarıları ve ülkesinin kalkınması yolundaki çabalarından dolayı Büyük Friedrich (Friedrich der Große) adıyla anılır.\n" }, "Silezya Savaşları": { "first_paragraph": "Silezya Savaşları, 18. yüzyılın ortalarında Prusya ve Avusturya İmparatorluğu arasında Silezya bölgesinin kontrolünü sağlayabilmek amacıyla gerçekleşen üç adet savaştır. Bu savaşlar;\n" }, "SMS Friedrich der Grosse (1911)": { "first_paragraph": "SMS Friedrich der Grosse Alman İmparatorluk Donanması (Kaiserliche Marine) için üretilen Kaiser sınıfı dört zırhlıdan ikincisidir. Geminin omurgası 26 Ocak 1910'da Hamburg'daki AG Vulcan tersanesinde serilmiş, gemi denize 10 Haziran 1911'de indirilmiş, donatımının tamamlanmasının ardından 15 Ekim 1912'de donanmaya katılmıştı. I. Dünya Savaşı'nda Alman Açık Deniz Filosu'nda görev yaptı. 1917 yılına dek III. Savaş Bölüğü'nün bayrak gemisi olarak görevde kalan gemi, Kasım 1918'de Almanya'nın ateşkes imzalamasıyla Scapa Flow'da İngilizlerin gözetiminde beklemeye alındı. 21 Haziran 1919'da gemi kendi mürettebatı tarafından İngilizlere geçmemesi için batırıldı. 1936'da gemi tekrar yüzdürülerek söküldü, geminin çanı 1965'te Almanya'ya iade edildi.\n" }, "II. Charles (İngiltere kralı)": { "first_paragraph": "II. Charles (26 Mayıs 1630 - 6 Şubat 1685), İngiltere, İskoçya ve İrlanda kralı. I. Charles ve Fransa kralı IV. Henri ile Marie de' Medici'nin kızı Henrietta Maria'nın ikinci oğludur.\n" }, "Aziz Edward'ın Tacı": { "first_paragraph": "Aziz Edward'ın Tacı veya St. Andrew Tacı, Birleşik Krallık Kraliyet Mücevherlerinin en temel parçasıdır.[1] Adını Günah Çıkartıcı Aziz Edward 'dan alan bu taç, 13. yüzyıldan bu yana geleneksel olarak İngiliz ve İngiliz hükümdarlarının taç giyme törenlerinde taç giydirmek için kullanılmıştır.\n" }, "Breda Bildirisi": { "first_paragraph": "Breda açıklaması, Restorasyon ile birlikte iktidara gelen İngiltere Kralı II. Charles tarafından 4 Nisan 1660 günü yapılan açıklamadır. Buna göre İngiliz İç Savaşı ve takip eden Fetret Devri döneminde işlenen suçlar, suçluların kral II. Charles'ı yasal kral olarak tanımaları karşılığında affedilmekte, bu dönemde satın alınan mallar sahiplerinde kalmakta, dini özgürlükler güvence altına alınmakta ve silahlı birliklerde görev yapmış olan askerlerin alacakları ödenmekteydi.\n" }, "Catherine (Bragança)": { "first_paragraph": "Braganzalı Catherine (Portekizce: Catarina de Bragança; 25 Kasım 1638 - 31 Aralık 1705), Kral II. Charles ile 21 Mayıs 1662'den 6 Şubat 1685'teki ölümüne kadar süren evliliği sırasında İngiltere, İskoçya ve İrlanda Kraliçesi idi. İspanyol Habsburgların Portekiz üzerindeki 60 yıllık egemenliğini devirdikten ve ilk kez 1143'te kurulan Portekiz tahtını yeniden kurduktan sonra 1640 yılında Braganza Hanedanı'ndan ilk kral olan Portekiz Kralı IV. John'un kızıydı. Catherine, 1701'de kardeşi II. Peter'in yokluğunda ve 1704-1705'te dul olarak memleketine döndükten sonra Portekiz'in naibi olarak görev yaptı. \n" }, "II. Charles'ın kaçışı": { "first_paragraph": "II. Charles'ın kaçışı, henüz kral olamamış olan II. Charles'ın 1651 yılında Oliver Cromwell'ın Yeni Ordu birliklerine Worcester Muharebesinde yenildikten sonra kaçışıdır. Altı hafta süren bu kaçış ileride kral olacak olan Charles'ın hayatında çok önemli bir yere oturmaktadır.\n" }, "Restorasyon (İskoçya)": { "first_paragraph": " \nRestorasyon, İngiliz Milletler Topluluğu döneminden sonra 1660'ta monarşinin İskoçya'ya geri dönüşünden 1689'daki Devrim ve Mülkler Sözleşmesi'ne kadar İskoç tarihinin otuz yılıydı. Stuart Hanedanı'nın II. Charles'ın şahsında İngiltere ve İrlanda tahtlarına dönüşünü içeren, Britanya Adaları'ndaki daha geniş bir Restorasyon'un parçasıydı.\n" }, "Royal Oak": { "first_paragraph": "Royal Oak veya Kraliyet Meşe Ağacı, İngiliz İç Savaşı sırasında 1651 yılında yapılan Worcester Muharebesi'nde yenilen II. Charles'ın kaçışı sırasında saklandığı saplı meşe (Quercus robur) ağacının özel adıdır. Ağaç Boscobel Malikanesi içindeki ormanlık alan içindedir. Kaçış dönemi anılarını 1680 yılında Samuel Pepys'e anlatan kral o saklandığı sırada ağacın altından Oliver Cromwell'e bağlı Yeni Ordu askerlerinin geçtiğini söylemiştir. 1859 yılına dek her yıl 29 Mayıs günü Royal Oak günü olarak kutlanmıştır. Olayı anlatan çeşitli sanat eserleri yapılmıştır.[1]\n" }, "VI. Edward": { "first_paragraph": "VI. Edward (12 Ekim 1537, 6 Temmuz 1553), İngiltere ve İrlanda Kralı. VIII. Henry ve Jane Seymour'un oğludur. Ayrıca Küçük Edward da denirdi. Tudor Hanedanı'ndan ülkeyi yöneten 3. kişidir ve ülkenin Protestan kurallara göre doğan ilk hükümdarıdır. 28 Ocak 1547'de 9 yaşındayken ülkenin başına geçmiştir. Edward küçük yaşta ülkenin başına geçtiğinden bir konsey ile birlikte ülkeyi yönetmekteydi. Bu konseye ilk önce dayısı Edward Seymour (1547–1549), daha sonra Thomas Seymour'un tüm çabalarına rağmen John Dudley (Northumberland Dükü (1549–1553)) başkanlık yaptı.\n" }, "Arundel İsyanı": { "first_paragraph": "Arundel İsyanı. 1549 yılında İngiltere'de çıkmış iç isyan.\n" }, "III. George": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Charlotte (Mecklenburg-Strelitz)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "IV. George": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "II. James (İngiltere kralı)": { "first_paragraph": "II. James (14 Ekim 1633-16 Eylül 1701), İngiltere, İskoçya ve İrlanda kralı. Birleşik Krallık'ın son katolik hükümdarıdır.\n" }, "Boyne Muharebesi": { "first_paragraph": "Boyne Muharebesi, İngiltere kralı III. William ile daha önce tahtın sahibi olan II. James'in güçleri arasında İrlanda'nın Boyne Nehri kıyısında kıyılarında gerçekleşen muharebedir. III. William'ın zaferiyle sonuçlanmıştır.\n" }, "Jakobitizm": { "first_paragraph": "Jacobitism ( /ˈdʒækəbaɪˌtɪzəm/ ; Scottish Gaelic , [ʃeːməs̪əxəs̪] ; , İrlandaca: Séamusachas ), büyük ölçüde 17. ve 18. yüzyılda yaşanan, Stuart Hanedanı'nı, Britanya tahtına tekrar çıkarmayı destekleyen bir hareketti. Adı, James'in Latince versiyonu olan Jacobus'tan türetilmiştir.\n" }, "Mary (Modena)": { "first_paragraph": "Modenalı Mary ( İtalyanca: Maria di Modena ;[1] 5 Ekim [E.U. 25 Eylül] 1658  – 7 Mayıs [E.U. 26 Nisan] 1718 ), II ve VII. James’in (1633-1701) ikinci eşi olarak İngiltere, İskoçya ve İrlanda kraliçesiydi. Dindar bir Roma Katoliği olan Mary, o zamanlar II. Charles’ın (1630-1685) varisi ve küçük kardeşi olan dul James ile evlendi.[2][3] Politikaya karşı ilgisizdi. James ile ve ikisi yetişkinliğe kadar hayatta kalan çocukları ile ilgilenmekten hoşlanıyordu. Bu çocuklar daha sonra taht üzerinde hak iddia eden Jakobitlerin desteklediği James Francis Edward ve Louisa Maria Teresa idi.[4]\n" }, "XVI. Louis": { "first_paragraph": "XVI. Louis (d. 23 Ağustos 1754 – ö. 21 Ocak 1793), 1774-1792 yılları arasında hüküm sürmüş Son Fransa kralıdır ve kraliçe Marie Antoinette'nin kocasıdır. Louis Capet olarak da bilinir.\n" }, "10 Ağustos 1792 Ayaklanması": { "first_paragraph": "Antoine Joseph Santerre\n" }, "XVII. Louis": { "first_paragraph": "XVII. Louis, Normandiya Dükü Louis-Charles ya da Veliaht Louis Charles (1789-93) olarak da bilinir. (Fransızca Louis Charles, Duc de Normandie ya da Louis Charles de France) (d. 27 Mart 1785, Versay - ö. 8 Haziran 1795, Paris), Kral XVI. Louis ile Kraliçe Marie Antoinette'nin ikinci oğlu. XVI. Louis'in idam edilmesinin ardından kralcılar tarafından tahtın varisi olarak ilan edilmiş ve 1793'ten ölümüne değin Fransa Kralı unvanı taşımıştır.\n" }, "XVIII. Louis": { "first_paragraph": "XVIII. Louis (d. 17 Kasım 1755 - ö. 16 Eylül 1824), 1795'ten sonra Fransa kralı unvanını taşıyan ve Napolyon'un yeniden imparatorluğunu ilan ettiği Yüz Gün (1815) dışında, 1814-1824 arasında tahtta kalan hükümdar.\n" }, "Marie Antoinette": { "first_paragraph": "Josephe Jeanne Marie Antoinette von Habsburg-Lorraine veya Maria Antonia Josepha Johanna (Jozef Jan Mari Antuanet von Habsburg Loren) (d. 2 Kasım 1755 – ö. 16 Ekim 1793), Fransa Kraliçesi ve Avusturya arşidüşesi. Kısaca Marie Antoinette veya Maria Antonia olarak bilinir. Kutsal Roma İmparatoru I. Franz ve eşi Avusturya İmparatoriçesi Maria Theresa'nın kızıdır. Henüz 14 yaşındayken Fransa veliahtı XVI. Louis ile evlendi. 1774 Mayıs'ında XVI. Louis Fransa kralı olunca Marie Antoinette Fransa kraliçesi oldu. XVII. Louis'nin (Kayıp Dofen) annesidir. Fransız Devrimi esnasında \"Vatan hainliği\" ile suçlanarak giyotinle idam edildi (1793).[1]\n" }, "Louis Pierre de Chastenet de Puységur": { "first_paragraph": "Louis Pierre de Chastenet de Puységur (d. 1751- ö. 1825), topçu albay. Canlısal manyetizma üzerine deneyleriyle tanınır. 1782’den itibaren la Société de l'Harmonie Derneği’nde Franz Anton Mesmer’in öğrencisi oldu. Fransız devrimi sırasında iki yıl tutukevinde kaldı. Daha sonra, 1800-1805 yılları arasında Soissons belediye başkanlığı görevinde bulundu.\n" }, "XVI. Louis'nin İdamı": { "first_paragraph": "21 Ocak 1793 günü Paris Devrim Meydanı'nda (1795'te adı Concorde Meydanı olarak değiştirildi) devrik Kral XVI. Louis'nin idamı gerçekleşti. 17 Ocak 1793'te Ulusal Kongre'de neredeyse oybirliğiyle kralı vatana ihanetten mahkum etti (Suçsuz oyu sıfır iken, pek çok çekimser oyu çıkmıştır). İnfaz dört gün sonra gerçekleştirildi. İşlem, 3.000'e yakın infaz gerçekleştiren dönemin ünlü celladı Charles-Henri Sanson tarafından giyotin aracılığıyla gerçekleştirildi.\n" }, "Neuschwanstein Şatosu": { "first_paragraph": "Neuschwanstein Şatosu veya Neuschwanstein Kalesi (Almanca: Schloss Neuschwanstein, [nɔʏˈʃvaːnʃtaɪ̯n]), Almanya'nın Bavyera eyaletine bağlı Füssen yakınlarındaki Hohenschwangau kasabası yakınında bulunan sarp bir tepeye kurulmuş olan, 6 katlı, 19. yüzyıl Neo-romantizm mimari stiliyle yapılan kaledir. Günümüzde Würzburg ile Füssen'i birbirlerine bağlayan Romantische Straße'nin duraklarından biri olarak turistlerin yoğun ilgisini çekmektedir.\n" }, "Richard Wagner": { "first_paragraph": "Richard Wagner (22 Mayıs 1813, Leipzig – 13 Şubat 1883, Venedik), Alman opera bestecisi, tiyatro direktörü, müzik teorisyeni ve yazarı.\n" }, "Ferdinand Marcos": { "first_paragraph": "Ferdinand Emmanuel Edralín Marcos (11 Eylül 1917 – 28 Eylül 1989), 1965-1986 arasında Filipinler devlet başkanı. Kurduğu otoriter rejim, yolsuzluklar ve baskı uygulamaları nedeniyle büyük tepki uyandırmıştır.\n" }, "Halkın Gücü Devrimi": { "first_paragraph": "Halkın Gücü Devrimi (İngilizce: People Power Revolution) veya 1986 Filipin Devrimi, 22-25 Şubat 1986 tarihleri arasında Filipinler'de Ferdinand Marcos rejimine karşı gerçekleştirilen protesto gösterileridir. Rejim şiddetine ve seçim hilelerine karşı sürekli bir barışçıl sivil direniş kampanyası yapıldı. Gösterilerin sonunda Başkan Ferdinand Marcos devrildi ve Filipinler'de demokratik yönetim yeniden kuruldu.[1]\n" }, "İmelda Marcos": { "first_paragraph": "İmelda Marcos ya da İmelda Remedios Visitacion Romualdez (d. 2 Temmuz 1929) Filipinli siyasetçi ve 10. Filipinler Başbakanı Ferdinand Marcos'un eşi. Demir Kelebek veya Çelik Kelebek olarak da adlandırılır.[1][2] Kocasının iktidardan inişinden sonra Hawaii'ye yerleştiler. 5 yıl sonra iktidara geçmeye çalıştı fakat kaybetti.\n" }, "Park Chung-hee suikastı": { "first_paragraph": "Park Chung-hee suikastı (Korece: 10·26 사건), 26 Ekim 1979 tarihinde, Güney Kore'nin üçüncü Cumhurbaşkanı Park Chung-hee'ye karşı Kore Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın (KCIA) başkanı Kim Jae-gyu tarafından bir akşam yemeği sırasında gerçekleştirilmiş suikasttır. Park göğsünden ve kafasından vurularak öldürüldü. Park'la birlikte dört koruma ve bir başkanlık şoförü de öldürüldü. Olay, Güney Kore'de genellikle \"10.26\" veya \"10.26 olayı\" olarak anılır.[1]\n" }, "Saddam Hüseyin": { "first_paragraph": "Körfez Savaşı\n" }, "Saddam'ın Fedaileri": { "first_paragraph": "Saddam'ın Fedaileri (Arapça: فدائيي صدام, romanize: Fedayin Saddam), Irak'ta Baas döneminde doğrudan cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'e bağlı bir paramiliter bir örgüttü.\n" }, "Sun Yat-sen": { "first_paragraph": "Sun Yat-sen (孫逸仙, hao: 中山/中山, Chung-shan/Zhongshan; 12 Kasım 1866 - 12 Mart 1925), geçici ilk başkan olarak görev yapan Çinli bir devlet adamı, doktor ve siyaset filozofuydu.[1] Çin Cumhuriyeti ve Kuomintang'ın (Çin Milliyetçi Partisi) ilk lideridir. Çin Cumhuriyeti'nde \"Ulusun Babası\" ve Xinhai Devrimi sırasında Çing hanedanının devrilmesindeki önemli rolü nedeniyle Çin Halk Cumhuriyeti'nde \"Devrimin Öncüsü\" olarak anılır. Sun, hem Çin'de hem de Tayvan'da geniş saygı görmesiyle 20. yüzyıl Çinli liderleri arasında benzersizdir.\n" }, "Sun Yat-sen Üniversitesi": { "first_paragraph": "Sun Yat-sen Üniversitesi (Çince: 中山大学; SYSU), Zhongshan Üniversitesi, olarak da bilinir, Çin'in Guangdong,Guangzhou şehrindeki ulusal bir devlet araştırma üniversitesi’dir. 1924'te devrimci ve Çin Cumhuriyeti'nin kurucusu Sun Yat-sen tarafından kuruldu ve onun adını aldı. Genel olarak Güney Kampüs olarak adlandırılan ana kampüsü, eski Lingnan Üniversitesi'nden kampüsü devralan Haizhu Bölgesi, Guangzhou'dadır (tahmini 1888). Üniversitenin Guangzhou, Zhuhai ve Shenzhen adlı üç şehirde beş kampüsü ve on bağlı hastanesi vardır. Önde gelen araştırma üniversiteleri için olan ülkenin Çifte Birinci Sınıf Üniversite Planı, Proje 985 ve Proje 211'in üyesidir.\n" }, "Tongmenghui": { "first_paragraph": "Tongmenghui (Çince: 中國同盟會; pinyin: Zhōngguó Tóngménghuì; \"Çin Birleşik Ligi\"), Çin'de Sun Yat-sen, Song Jiaoren ve diğerleri tarafından kurulan gizli bir örgüt ve yeraltı direniş hareketiydi. 20 Ağustos 1905 tarihinde Tokyo'da kurulmuş olup[1][2] Çing Hanedanı'nın son dönemlerinde çok sayıda Çinli devrimci grubun birleşmesi ile kuruldu.\n" }, "Josip Broz Tito": { "first_paragraph": "Josip Broz Tito (7 Mayıs 1892, Kumrovec - 4 Mayıs 1980, Ljubljana), Marksist-Leninist görüşlere sahip Yugoslav devlet ve siyaset adamı. Fikirleri Titoizm olarak bilinir.\n" }, "Kardeşlik ve Birlik": { "first_paragraph": "Kardeşlik ve Birlik [a] Yugoslav Halk Kurtuluş Savaşı (1941-45) sırasında ortaya çıkan ve Yugoslavya'nın savaş sonrası etnik gruplar arası politikasının yol gösterici bir ilkesine dönüşen Yugoslavya Komünistler Birliği'nin popüler bir sloganıydı.[1] Slovenya'da \"Kardeşlik ve Barış\" sloganı (Slovence: bratstvo in mir) başlangıçta kullanıldı.[2]\n" }, "Tito'nun Mavi Treni": { "first_paragraph": "Tito'nun Mavi Treni (Sırp-Hırvatça: Plavi voz), Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin başkanı Josip Broz Tito'nun kullanımı için ayrılmış lüks tren. Günümüzde Sırbistan'ın başkenti Belgrad ile Karadağ'ın liman kenti Bar arasındaki Belgrad-Bar demiryolunda turistik amaçla işletilmektedir.[1][2]\n" }, "Asıf Ali Zerdari": { "first_paragraph": "Asıf Ali Zerdari (26 Temmuz 1955) Pakistanlı siyasetçi. 2008-2013 yılları arasında 11. Pakistan Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. 2017 itibarıyla Pakistan Halk Partisi'nin eş başkanıdır.\n" }, "Benazir Butto Suikastı": { "first_paragraph": "Benazir Butto Suikastı 27 Aralık 2007'de Pakistan'ın Rawalpindi kentinde gerçekleşti. Pakistan'da daha önce iki kez Başbakanlık yapmış (1988–1990; 1993–1996) ve muhalefetteki Pakistan Halk Partisi'nin lideri Benazir Butto, Ocak 2008'de yapılması planlanan seçimler öncesinde kampanya yürütüyordu.[1][2][3] Rawalpindi'deki mitingden sonra kendisine ateş edildi ve vurulmanın hemen ardından bir intihar bombası patlatıldı. Rawalpindi Hastanesinin açıklamasına göre yerel saat ile 18:16'da hayatını kaybettiği açıklandı. Bombardımanda en az yirmi üç kişi daha öldürüldü.[4] Butto, iki ay önce sürgünden döndükten sonra en az 180 kişinin ölümüne yol açan benzer bir suikast girişiminden sağ olarak kurtulmuştu.\n" }, "Pakistan Halk Partisi": { "first_paragraph": "Pakistan Halk Partisi (Urduca: پاکستان پیپلز پارٹی), Pakistan'da Sosyalist Enternasyonal'a bağlı sosyal demokrat bir siyasi parti. Parti, kurulduğu günden bu yana 5 kez iktidara gelmiştir. Pakistan Halk Partisi liderleri her zaman Butto ailesinden olmasına rağmen Benazir Butto'nun ölümünden sonra liderlik Zerdari ailesine geçmiştir.\n" }, "Ali Ahmedov": { "first_paragraph": "Ali Cevad oğlu Ahmedov, (d. 27 Ocak 1953) Azerbaycan Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı, Yeni Azerbaycan Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve eski Parti Genel Sekreteri (1999-2021), Felsefe Doktoru, Profesör.[3]\n" }, "Ejder İsmailov": { "first_paragraph": "Ejder İsmailov ya da Ejder Tağıoğlu (Azerice: İsmayılov Əjdər Tağı oğlu; 23 Nisan 1938; Çomahtur, Şerur Rayonu, Nahçıvan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Azerbaycan SSC), Azeri filolog ve siyasetçi. Yeni Azerbaycan Partisi'nin en aktif kurucu üyeleri olan 91`lerden biridir.\n" }, "Mihail Zabelin": { "first_paragraph": "Mihail Zabelin (19 Mart 1946, Bakü) - Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 1., 2., 3., 4., 5. ve 6. dönem milletvekili[1] , Yeni Azerbaycan Partisi Yönetim Kurulu Üyesi, Azerbaycan Rus Topluluğu Başkanı [2], Bakü Uluslararası Çokkültürlülük Merkezi Mütevelli Heyeti Üyesi[3] .\n" }, "Murtuz Alaskerov": { "first_paragraph": "Murtuz Necef oğlu Alaskerov (20 Eylül 1928, Gence, Azerbaycan SSR, SSCB - 7 Ağustos 2012, Bakü, Azerbaycan) - Bakü Devlet Üniversitesi Rektörü (1993-1996), Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi Başkanı (1996-2005), Hukuk Doktoru, Profesör, Azerbaycan Cumhuriyeti emektar avukatı.[1]\n" }, "Haydar Aliyev Nişanı": { "first_paragraph": "Haydar Aliyev Nişanı (Azerice: \"Heydər Əliyev\" ordeni), Azerbaycan′ın en yüksek nişanıdır.[1] Azerbaycan'ın ülke gelişiminde katkıda bulunan kişilere verilmektedir. 22 Nisan 2005'te çıkarılan kanunla tedavüle girmiştir. İlk olarak Azerbaycan'ın dördüncü cumhurbaşkanı, Haydar Aliyev'in oğlu İlham Aliyev'e verilmiştir. Günümüze kadar toplamda 26 kişiye nişan verilmiştir.\n" }, "Venceremos": { "first_paragraph": "\"Venceremos\", Claudio Iturra tarafından yazılan (metnin alternatif bir versiyonu Víctor Jara tarafından yazılmıştır) ve Salvador Allende'nin 1970 seçim kampanyası için Sergio Ortega tarafından bestelenen bir Şili şarkısıdır.\n" }, "Gloria Estefan": { "first_paragraph": "Gloria Estefan (tam adı: Gloria María Milagrosa Fajardo; d. 1 Eylül 1957, Havana), Küba asıllı Amerikalı bir şarkıcı ve bestecidir.\n" }, "John F. Kennedy": { "first_paragraph": "John Fitzgerald Kennedy veya John F. Kennedy, kısaca JFK (d. 29 Mayıs 1917, Brookline, Massachusetts - ö. 22 Kasım 1963, Dallas, Teksas, ABD), Ocak 1961'den suikasta uğradığı Kasım 1963'e değin Amerika Birleşik Devletleri'nin 35. başkanı.\n" }, "Luis Possada Carilles": { "first_paragraph": "Luis Clemente Posada Carriles (d. 15 Şubat 1928 –ö. 23 Mayıs 2018) ,Amerikan Merkezi İstihbarat Ajansı (CIA) adına çalışmış Küba asıllı askeri personel ve istihbaratçıdır. Amerika Birleşik Devletleri Federal Soruşturma Bürosu ve Küba Hükümeti tarafından terörist olduğu düşünülüyordu.[1][2] Amerika'dan ülkesi Küba'ya gönderilerek burarada sürgünde yaşamıştır.[3]\n" }, "Tarih beni beraat ettirecektir": { "first_paragraph": "Tarih beni beraat ettirecektir veya Tarih beni aklayacaktır[1] (İspanyolca: La historia me absolverá), Kübalı devrimci lider Fidel Castro'nun 16 Ekim 1953 günü mahkemede yaptığı ünlü konuşmanın son cümlesi ve sonradan basılan konuşma metninin başlığıdır.\n" }, "Küba Devrimi": { "first_paragraph": "26 Temmuz Hareketi zaferi\n" }, "2506. Tugay": { "first_paragraph": "2506. Tugay (İspanyolca: Brigada Asalto 2506) 1960 yılında, Fidel Castro yönetimindeki Küba hükûmetini devirmek için CIA desteğiyle Kübalı sürgünler tarafından kurulan birlik.[1] Birlik 17 Nisan 1961 günü başarısız Domuzlar Körfezi Çıkarmasını gerçekleştirmiştir.\n" }, "Domuzlar Körfezi Çıkarması": { "first_paragraph": "Domuzlar Körfezi Çıkarması, 1961 yılında ABD´nin desteğini arkasına alan sürgündeki Kübalıların, Fidel Castro rejimini yıkmak için gerçekleştirdikleri başarısız işgal girişimi. Adını, çıkarmanın yapıldığı körfez olan Playa Giron'dan almıştır.\n" }, "Haydutlara Karşı Savaş": { "first_paragraph": "Haydutlara Karşı Savaş (İspanyolca: Lucha Contra Los Bandidos), Küba’da Fidel Castro yönetimine karşı özellikle Escambray Dağlarında yaşanan silahlı ayaklanma. Ayaklanma büyük ölçüde toprak reformu kapsamında topraklarına el konan orta büyüklükteki toprak sahiplerince gerçekleştirilmiştir.\n" }, "Küba Komünist Partisi": { "first_paragraph": "Küba Komünist Partisi (İspanyolca: Partido Comunista de Cuba, PCC), Küba'da işçi sınıfının öncüsü Marksist-Leninist siyasi parti.[13]\n" }, "Moncada Kışlası": { "first_paragraph": "Moncada Kışlası, Küba'nın Santiago kentinde, Küba bağımsızlık savaşı kahramanlarınan General Guillermon Moncada'nın adıyla anılan askeri bir kışlanın adıdır.\n" }, "Mongoose Operasyonu": { "first_paragraph": "Mongoose (Firavunfaresi) Operasyonu, ABD Başkanı John Kennedy döneminde CIA tarafından örtülü olarak başlatılan operasyon. Başarısız Domuzlar Körfezi Çıkarmasından sonra 30 Kasım 1961 tarihinde Küba’daki Fidel Castro yönetimine karşı örtülü saldırılara Kennedy tarafından onay verilmiştir. Operasyona Hava Kuvvetleri Generali Edward Lasdale komuta ediyordu.\n" }, "Radio Rebelde": { "first_paragraph": "Radio Rebelde Küba kaynaklı İspanyolca yayın yapan radyo kanalıdır. günde 24 saat yayın yapan kanalda ulusal ve uluslararası müzik, haberler ve canlı spor müsabakaları yayını yapılır. Küba Devrimi sürecinde 1958 yılında Ernesto Che Guevara tarafından Sierra Maestra'da kısa dalga üzerinden yayın yapacak şekilde kurulmuştur. Kuruluş amacı Fidel Castro liderliğindeki 26 Temmuz Hareketinin tanınması ve desteklenmesi olmuştur.\n" }, "Vilma Espín": { "first_paragraph": "Vilma Lucila Espín Guillois (7 Nisan 1930 - 18 Haziran 2007) Kübalı devrimci, feminist ve kimya mühendisi. Halihazırdaki Küba Devlet Başkanı Raul Castro'nun eşiydi.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:K%C3%BCba_Devrimi_s%C3%BCreci_(1953-1962)": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Münih Antlaşması (1938)": { "first_paragraph": "Münih Antlaşması, Birleşik Krallık, Fransa, İtalya ve Almanya arasında yapılan ve Çekoslovakya'nın Südet bölgesinin Almanya'ya verilmesini öngören 29 Eylül 1938 tarihli antlaşmadır.\n" }, "Batı ihaneti": { "first_paragraph": "Batı ihaneti, Birleşik Krallık, Fransa ve bazen ABD'nin, II. Dünya Savaşı'nın başlangıcında ve sonrasında Çekoslovak ve Polonya devletlerine ilişkin yasal, diplomatik, askeri ve ahlaki yükümlülüklerini yerine getirmediği görüşüdür. Ayrıca bazen o sırada diğer Orta ve Doğu Avrupa devletlerinin muamelesine de atıfta bulunur.\n" }, "Çekoslovakya'nın İşgali": { "first_paragraph": "Çekoslovakya'nın İşgali (1938-1945), Münih Antlaşması sonucu Almanya'nın, Südetler olarak bilinen bölgeyi işgal etmesiyle başlamıştır.[1] 16 Mart 1939'da Alman birlikleri Çekoslovakya'nın geri kalanını da işgal ederek II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar ülkenin varlığına son vermiştir.\n" }, "İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti": { "first_paragraph": "İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti (Çekçe: Druhá Česko-Slovenská republika, Slovakça: Druhá Česko-Slovenská republika), 30 Eylül 1938 ile 15 Mart 1939 arasında 169 gün yaşadı. Bohemya, Moravya, Silezya, Karpat Rutenya ve Slovakya'nın özerk bölgelerinden oluşuyordu.\n" }, "Mayıs Krizi": { "first_paragraph": "Mayıs Krizi, 1938'de Alman birliklerinin Çekoslovakya'ya doğru harekete geçtiği ve bunun Avrupa'da yakında bir savaşın patlak vereceğine işaret ettiği yönündeki haberlerin yol açtığı kısa süreli bir uluslararası gerilim dönemiydi. Gerçek bir askeri yığınak tespit edilmediğinde yüksek endişe hali kısa sürede yatışmış olsa da, krizin sonuçları geniş kapsamlı olmuştur.\n" }, "Rosario": { "first_paragraph": "Rosario Arjantin'in Santa Fe eyaletinin en büyük, Buenos Aires ve Córdoba'dan sonra Arjantin'in üçüncü en büyük şehridir. Buenos Aires'in 285 km. kuzeybatısında ve Paraná Nehrinin batı kıyısında yer almaktadır. 2001 sayımına göre şehirde 910.000 kişi yaşamaktadır.\n" }, "2013 Rosario gaz patlaması": { "first_paragraph": "2013 Rosario gaz patlaması 6 Ağustos 2013'te Arjantin'in üçüncü büyük şehri Rosario'daki bir yerleşim bölgesinde gaz patlamasıdır. Patlamanın nedeni bir gaz sızıntısıydı; yakındaki bir bina yıkıldı ve diğerleri yüksek yıkılma riski altındaydı. Yirmi iki kişi öldü ve altmış kişi yaralandı. Birçok kuruluş bölgeyi korumaya, hayatta kalanları aramaya yardımcı oldu ve evlerini kaybeden insanlara yardım eli uzattı. Patlamadan kısa bir süre sonra, yeniden inşa için gereken süre altı ay olarak tahmin edildi.\n" }, "De Officiis": { "first_paragraph": "De Officiis (Yükümlülükler Üzerine), Romalı bir hatip, filozof ve devlet adamı olanı olan Cicero tarafından M.Ö. 44 yılında kaleme alınmış, siyasi etik alanında incelemelerde bulunan bir eserdir. Eser üç cilde ayrılmıştır, bu ciltlerin her birinde sırasıyla; yaşam, davranışlar ve ahlaki yükümlülükler işlenmiştir. İlk ciltte neyin onurlu olduğu, ikinci ciltte neyin avantajlı olduğu, üçüncü ciltte ise onurlu ve avantajlı davranışlar çatıştığında kişinin ne yapması gerektiği irdelenmiştir. Cicero'nun ilk ciltte Stoacı filozof Panaetius’tan son derece etkilendiği görülmektedir fakat bu etkiler son ciltte gittikçe azalır. Günümüz eğitiminde pek yer tutmasa bile De Officiis son derece önemli bir felsefe kitabıdır. Türkiye'de İş Bankası Yayınları tarafından \"Yükümlülükler Üzerine\" adıyla basılmıştır.\n" }, "Pro Ligario": { "first_paragraph": "Pro Ligario, Marcus Tullius Cicero tarafından Quintus Ligarius'un savunulduğu bir metindir.\n" }, "Verres'e Karşı": { "first_paragraph": "Verres'e Karşı (Latince: in Verrem) Marcus Tullius Cicero tarafından MÖ 70 yılında soylu ancak yolsuzlukları bilinen Sicilya valisi Gaius Verres'e yönelik yaptığı meşhur konuşmasının adıdır.\n" }, "1844 Yılında İngiltere'de İşçi Sınıfının Koşulları": { "first_paragraph": "1844 Yılında İngiltere'de İşçi Sınıfının Koşulları (Almanca: Die Lage der arbeitenden Klasse in England Friedrich Engels'in en ünlü çalışması.\n" }, "Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni": { "first_paragraph": "Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni (Almanca orijinal adı: Der Ursprung der Familie, des Privateigentums und des Staats) Friedrich Engels'in 1884 yılında yazdığı ve devletin kökenini ve insanlık tarihinin ilk dönemlerini incelediği kitabı.\n" }, "Doğanın Diyalektiği": { "first_paragraph": "Doğanın Diyalektiği (Almanca: Dialektik der Natur), Alman devrimci ve filozof Friedrich Engels tarafından yazılan tamamlanmamış eserdir.[1] Engels bu eserinde marksizmin temel prensiplerinden diyalektik materyalizmi bilim alanına uygulamıştır.\n" }, "Kapital": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Komünist Manifesto": { "first_paragraph": "Komünist Parti Manifestosu (Almanca: Das Manifest der Kommunistischen Partei), Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından ilk olarak 21 Şubat 1848'de Almanca olarak Londra'da yayımlanan yazı, komünizmin ilk bildirgesi.[1][2]\n" }, "Komünizmin İlkeleri": { "first_paragraph": "Komünizmin İlkeleri (İngilizce: Principles of Communism), Friedrich Engels'in 25 maddede komünizm fikrini özet olarak anlatmak üzere 1847 yılı sonunda yazdığı eserdir. Bu yapıt, ilki \"Komünist İman Yemini Taslağı\" olan Komünist Birlik'in program taslağının ikinci bölümüdür. Engels, bu ikinci program taslağını Komünist Birlik'in Paris teşkilatının isteği üzerine kaleme almıştır.\n" }, "Kutsal Aile": { "first_paragraph": "Kutsal Aile (Almanca: Die heilige Familie) Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından 1844 Kasım'ında yayımlanan bir kitaptır. Kitap Genç Hegelciler ve o tarihte akademik çevrelerde çok tutulan düşüncelerinin eleştirisidir. Kitabın adı yayımcının önerisiydi ve Bauer Kardeşler ve taraftarlarına aşağılayıcı bir göndermeydi. Kitap basının etkisiyle bir tartışma yarattı ve Bruno Bauer'in iddialarını çürütmek amacıyla 1845 tarihinde Wigand's Vierteljahrsschrift de basılan makalesinin yazılmasına neden oldu. Bauer Marx ve Engels'in onun söylemek istediklerini yanlış anladıklarını iddia etti. Marx daha sonra Ocak 1846'da Gesellschaftsspiegel yayımlanan kendi makalesinde yanıtladı. Marx aynı zamanda Alman İdeolojisi kitabının 2. bölümünde de aynı konuyu tartıştı.\n" }, "Otorite Üzerine": { "first_paragraph": "Otorite Üzerine, Friedrich Engels'in her türlü otoriteyi reddeden Mihail Bakunin önderliğindeki anarşistlerin görüşlerini eleştirdiği ve proleter devrimin devlet karşısındaki tutumu sorununa ilişkin marksist görüşlere bir temel getiren makalesidir. Makale; dönemin enternasyonal sosyalist hareketini Bakunin etkisindeki anarşizmin etkisinden korumak amacıyla yazılmıştır.[1]\n" }, "Avusturya Marksist-Leninist Partisi": { "first_paragraph": "Avusturya Marksist-Leninist Partisi (Almanca: Marxistisch-Leninistische Partei Österreichs, MLPÖ), 1967 yılında Avusturya'da Marksist-Leninist grup aktivistlerce kurulan komünist parti.[1] 1963 yılında, gelecekte partinin merkezî yayın organı olacak olan Rote Fahne (Türkçe: Kızıl Bayrak) etrafında toplanan grup partinin öncülü sayılır.[2] Partinin sonraki genel sekreteri Franz Strobl tarafından bu gazetenin kuruluşunda öncü rolü oynadı.[3]\n" }, "Demokratik merkeziyetçilik": { "first_paragraph": "Demokratik merkeziyetçilik, siyasi bir partide çeşitli kararların alınması amacıyla yapılan tartışmalar sırasında, her konunun herhangi kısıtlama olmaksızın tartışılabileceğini fakat çoğunlukça hemfikir olunan bir kararın alınmasından sonra bu kararın uygulanmasında birlik sağlanması gerektiğini savunan Marksist-Leninist ilkeyi ifade eden terimdir.[1] Bu ilke, dünyadaki pek çok komünist partinin parti genel çizgisi olarak kabul görmüştür.\n" }, "Kara Panter Partisi": { "first_paragraph": "Kara Panter Partisi (Black Panther Party), asıl adı Kara Panter Öz Savunma Partisi (Black Panther Party for Self-Defense), ABD'de 1966-1982 yılları arasında var olmuş, siyahların haklarını savunmuş siyasi parti.[1] 1966'da Kaliforniya eyaletinin Oakland kentinde Huey Newton ve Bobby Seale tarafından kurulmuştur.[2]\n" }, "Kulak (köylü)": { "first_paragraph": "Kulak (Rusça: кула́к, \"kulak\") veya Ukrayna'da kullanılan adıyla kurkuli veya Azerbaycan'da kullanılan adıyla qolçomaq, Rus İmparatorluğu'nun son yıllarında ve Sovyetler Birliği'nin ilk dönemlerinde varlıklı köylülere verilen ad. \"Yumruk\" veya \"yumruğu sıkı insan\" anlamına gelen \"kulak\" kelimesi, ilk olarak 1906'daki Stolipin reformu ile zenginleşen bağımsız çiftçiler için kullanıldı. Kulak, ilk başta en az 3,2 hektarlık toprağı mülkiyetinde bulunduran köylüler için kullanılmıştı. 1918'de kelimenin anlamı Moskova'dan gönderilen birliklere tahıl vermemek için direnen tüm köylüleri kapsayacak şekilde genişletildi.[1] 1929-33 yılları arasında Josef Stalin liderliğinde gerçekleşen köylü sınıfının kolektivizasyonu girişimi çerçevesinde \"komşularından birkaç inek veya beş altı dönüm arazi fazlası\" olan köylüler \"kulak\" olarak damgalandı[2] ve mülkiyet sahibi köylüler devrimin çekimser destekçileri olarak yaftalandı.[3]\n" }, "Marksist-Leninist ateizm": { "first_paragraph": "Marksist-Leninist ateizm ya da bilinen diğer adıyla Marksist-Leninist bilimsel ateizm, Marksizm-Leninizm'in antiklerikal ve dinsizlik unsurudur. Sovyetler Birliği'nin resmi devlet ideolojisi idi.[1]\n" }, "Şablon:Marksizm-Leninizm kenar çubuğu": { "first_paragraph": "Bu şablon açılabilir bir listeyi içerir.\n" }, "Siyasi ideolojiler listesi": { "first_paragraph": "Sosyal bilimlerde, siyasi ideoloji, belirli bir toplumsal hareketin, kurumun, sınıfın veya büyük bir grubun etik ideallerini, prensiplerini, doktrinlerini, mitlerini veya sembollerini açıklayan ve toplumun nasıl çalışması gerektiğini ve belirli bir toplumsal düzen için bazı siyasi ve kültürel bir plan sunan bir dizi fikirler bütünüdür. Siyasi ideoloji, gücün nasıl dağıtılması gerektiği ve hangi amaçlar için kullanılması gerektiği konularıyla ilgilenir. Bazı siyasi partiler belirli bir ideolojiyi sıkı bir şekilde takip ederken, diğerleri genel olarak ilgili ideolojiler grubundan ilham alabilir, ancak belirli bir ideolojiyi açıkça benimsemezler. Bir ideolojinin popülaritesi, bazen çıkarları doğrultusunda hareket eden ahlaki girişimcilerin etkisiyle de ilgilidir. Siyasi ideolojilerin iki boyutu vardır: (1) hedefler: toplumun nasıl organize edilmesi gerektiği; ve (2) yöntemler: bu hedefe ulaşmanın en uygun yolu.\n" }, "Gandhi Barış Ödülü": { "first_paragraph": "Uluslararası Gandhi Barış Ödülü, Hindistan devleti tarafından Mahatma Gandhi adında verilen barış ödülü.\n" }, "Roma İmparatorluğu'nun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi": { "first_paragraph": "Roma İmparatorluğu'nun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi (İngilizce: The History of the Decline and Fall of the Roman Empire) 18. yüzyılda altı cilt halinde basılan, İngiliz tarihçi Edward Gibbon tarafından yazılmış bir kitap serisidir. Birinci cilt 1776'da yayımlanmış ve altı baskı yapmıştır. İkinci ve üçüncü ciltler 1781 yılında basılmış; dördüncü, beşinci ve altıncı ciltler de 1788 ve 1789 yıllarında yayımlanmıştır. Ciltlerin orijinalleri o dönemin yaygın basım uygulamasınca dört yapraklı formalar halinde yayımlanmıştır.\n" }, "Macaristan Krallığı (1920-1946)": { "first_paragraph": "Macaristan Krallığı (Macarca: Magyar Királyság), Bazen Regency veya Horthy dönemi olarak anılan, 1920'den 1946'ya kadar[1] Naib Miklós Horthy'nin yönetimi altında bir ülkeydi.[2] Horthy, nominal olarak Macar monarşisini temsil ediyordu. Ancak tahtta oturan bir kral yoktu.[3] IV. Karl'ın tahta geri dönme girişimleri Horthy tarafından engellendi.\n" }, "Mihály Károlyi hükûmeti": { "first_paragraph": "Mihály Károlyi hükümeti, 31 Ekim 1918'de Yıldızpatı Devrimi'nin ardından Mihály Károlyi liderliğinde kurulan hükümettir. Károlyis'in eski sistemin liderlerini ve \"gereksiz\" savaşı tüm sorunların nedeni olarak adlandırdığı sokaktaki kışkırtıcı konuşmasından sonra, bir grup asker ile Macar Ulusal Konseyi'ne yeminli askeri birlikler Budapeşte'nin kamu binalarını işgal etti. Fanatikler eski Başbakan István Tisza'yı saat 17.00 civarında öldürürken, devrimciler hükümdar adına Arşidük József Károlyi'yi başbakan olarak atadı. Kasım ayının başında Károlyi, hükümdarın yemininden muafiyet talep etti ve yemini esnasında Ulusal Konsey için \"halk hükümeti\" olarak ifade etti. Kral Károly'nin Kasım ayında istifasını takiben, birkaç yüz kişiye yayılan ve geçici yasama yetkisi kullanan Macar Ulusal Konseyi, 16 Kasım'da cumhuriyeti (halk cumhuriyeti) ilan etti ve ardından 11 Ocak 1919'da Károlyi'yi geçici cumhurbaşkanı olarak seçti. Başbakanlık, Berinkey hükümeti kurulana kadar (19 Ocak) Dénes Berinkey tarafından devralındı.\n" }, "Cavidname": { "first_paragraph": "Cavidname, Muhammed İkbal'in özelde oğlu Cavid için yazmış olduğu, mesnevi tarzında (hem felsefi hem de tasavvufi) kaleme aldığı şiir kitabıdır.[1]\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Asteriks": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Eburonlar": { "first_paragraph": "Eburonlar (Yunanca: Ἐβούρωνες, Strabon), Galyanın kuzeyinde, çoğunlukla Ren ve Maas nehirleri arasında ve Menapilerin doğusunda yaşamış olan Germen ya da Kelt kökenli antik kabile.\n" }, "Gaius Crastinus": { "first_paragraph": "Gaius Crastinus (yaklaşık MÖ 85 – MÖ 48), Galya Savaşları sırasında Jül Sezar'ın 10. lejyonunda bir askerdi.\n" }, "Helvetler": { "first_paragraph": "Helvetler (Latince: Helvetii), MÖ 1. yüzyılda İsviçre Platosunun asıl ve en kalabalık sakinleri olan Kelt kabilesi. Sezar'ın Galya Savaşı Üstüne Yorumlar [1] adlı eserinde kendilerinden sıklıkla bahsedilmiştir.\n" }, "Menapiler": { "first_paragraph": "Menapiler, Roma öncesi dönemde ve Romalılar döneminde Kuzey Galyada yaşamış bir Belgic kabilesi. Strabon ve Ptolemy'ye göre yaşadıkları yer Ren nehrinin ağzından Scheldenin güneyine kadar uzanan topraklardı.\n" }, "Trinovanteler": { "first_paragraph": "Trinovanteler, Jül Sezar'ın MÖ 54 yılında Büyük Britanyaya çıkışı sırasında Thames Nehri'nin ağzında bulunan halicin kuzeyinde yaşayan Kelt kökenli kabile.[1] İlk başkentleri Camulodunum (Colchester) iken ayaklanmanın ardından Colonia Victricensis şehri Caesaromagus (Chelmsford) adıyla yeni başkentleri olarak anılmaya başlanmıştır.\n" }, "Vercingetorix": { "first_paragraph": "Vercingetorix [vɛrtsɪŋˈgeːtorɪks] (d. MÖ 82; ö. MÖ 46, Roma) Kelt kavimlerinin biri olan Arvernilerin lideridir. MÖ 52 yılında Galya'da Keltika toplumlarını Roma Cumhuriyeti'ne karşı son bir genel direniş ve kurtuluş savaşı için birleştirdi. Julius Caesar, Roma'nın Gallia Narbonensis valisi olarak Roma emperyalizminin yayılma politikasını uygulamak için Keltlerin ülkesi Galya'yı fethetmek hedefiyle çıktığı seferde Vercingetorix ile karşı karşıya geldi.\n" }, "Jülyen takvimi": { "first_paragraph": "Jülyen takvimi, Jül Sezar tarafından MÖ 46 yılında kabul edilen ve Batı dünyasında 16. yüzyıla kadar kullanılan takvim. Artık yıl hesaplamasındaki ufak bir fark sonucu yaklaşık her 128 yılda bir günlük bir kayma oluşturduğu için, 1582 yılında yerini Gregoryen takvimi almıştır.\n" }, "Bizans takvimi": { "first_paragraph": "Bizans takvimi, \"'Konstantinopolis'in Yaratılış Dönemi'\" ya da \"'Dünya Dönemi'\" olarak da bilinir (Grekçe: Ἔτη Γενέσεως Κόσμου κατὰ Ῥωμαίους,[1] ayrıca Grekçe: Ἔτος Κτίσεως Κόσμου ya da Grekçe: Ἔτος Κόσμου) takvimi Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından 691'dan 1728'e kadar Rum Ortodoks Patrikhanesi olarak kullanıldı. Ayrıca bu takvim 988 ile 1453 yılları arasında Doğu Roma İmparatorluğu'nun ve aynı zamanda 988 ile 1700 yılları arasında Rusya'nın resmî takvimi olmuştur.\n" }, "Eski Usul ve Yeni Usul tarihler": { "first_paragraph": "Eski Usul (E.U.) (İngilizce O.S.) ve Yeni Usul (Y.U.) (İngilizce N.S.) tarihler, özellikle tarihsel İngilizce dil çalışmalarında Jülyen takviminde de her ne kadar yılın başlangıcı (E.U.) 1 Ocak'tan itibaren başlamış olsa bile, bazı ülkelerde Gregoryen takvimine (Y.U.) geçişin değişik tarihlerde olması nedeniyle arada oluşan gün farkını belirtmek amacıyla kullanılan bir zaman gösterme yöntemidir. Çünkü sonuç olarak, Jülyen takviminde tarih 1 Ocak iken, Gregoryen takviminde tarih 14 Ocak'tır. Arada toplam 13 günlük fark bulunmaktadır.[1][2][3][4]\n" }, "Indictio": { "first_paragraph": "Indictio, Roma İmparatorluğu'nda her on beş yılda bir yapılan vergilendirmenin periyodik olarak yeniden değerlendirilmesidir. Geç Antik Çağ'da bu 15 yıllık döngü, belgeleri tarihlendirmek için kullanılmaya başlandı ve Orta Çağ Avrupa'sında bu amaçla kullanılmaya devam edildi,[1] ve döngüdeki tek bir yılı da ifade edebilir; örneğin, \"dördüncü indictio\", mevcut indictio'nun dördüncü yılı anlamına geldi. Döngülerin kendileri numaralandırılmadığından, belirli yılı tanımlamak için başka bilgilere ihtiyaç vardır.\n" }, "Sosigenes (tarihçi)": { "first_paragraph": "İskenderiyeli Sosigenes (Grekçe: Σωσιγένης ὁ Ἀλεξανδρεύς), Romalı tarihçi Yaşlı Pliny'ye göre Jül Sezar'ın Jülyen takviminin tasarımı için danıştığı Ptolemaik Mısırlı bir Yunan astronomu ve matematikçi.[1][2]\n" }, "Jülyen yılı": { "first_paragraph": "Jülyen yılı (sembol: a), astronomide her biri 86400 SI saniyelik tam 365.25 gün olarak tanımlanan bir zaman ölçü birimidir.[1][2][3][4] Jülyen yılının uzunluğu, Batılı toplumlarda birkaç yüzyıl öncesine kadar kullanılan ve birimin adlandırıldığı Jülyen takviminde yılın ortalama uzunluğudur. Yine de, astronomik Julian yılı tarihleri belirlemekten ziyade süre ölçtüğü için, bir Jülyen yılı, Jülyen takviminde veya başka herhangi bir takvimdeki yıllara karşılık gelmez. Aynı zamanda bir yılı tanımlamanın diğer birçok yolu ile de örtüşmemektedir.\n" }, "Askerlik Sanatı": { "first_paragraph": "Askerlik Sanatı (Dell'arte della guerra) Niccolo Machiavelli'nin sağlığında yayımlanmış ilk ve tek siyasal içerikli kitabıdır. Kitap Machiavelli ve bazı dostlarının Rucellai Sarayı'nda yaptığı konuşmayı içerir. Konuşma 1517'de geçmişse de o 1519'da yazmaya başlamıştır. Kitabı yazma gerekçesi ise saray sahibi dostu Cosimo Rucellai'nin 1519'da erken yaşta ölmesidir. Cosimo, son günlerinde adını yaşatacak bir eser bırakamadığından hayıflanması üzerine yazılmıştır. Ancak kitap bir vefa borcundan çok dönemin İtalyan şehir devletlerinin ordu sistemlerini ve dezavantajlarını, ne yapılması gerektiğini anlatan bir kitaptır ve Machiavelli paralı kuvvetlerden çok milis kuvvetlerinin önemini ve yararını anlatır.\n" }, "Makyavelizm (siyaset)": { "first_paragraph": "Makyavelizm, İtalyan düşünür ve politikacı Niccolò Machiavelli'nin düşünceleri üzerine kurulu bir yaklaşımdır.[1]\n" }, "Böl ve yönet": { "first_paragraph": "Böl ve yönet politikası (Latince: divide et impera deyiminden kaynağını almıştır), rakiplerini bölerek ya da onları bölünmüş vaziyette tutarak zayıf durumda bırakmak isteyen devletlerin izledikleri yoldur.\n" }, "Karanlık Üçlü": { "first_paragraph": "Karanlık üçlü psikolojide narsisizm, makyavelizm ve psikopatinin kişilik özelliklerini ifade eder. Kötü niyetli nitelikleri nedeniyle bunlara \"karanlık\" denir.\n" }, "Makyavelizm (psikoloji)": { "first_paragraph": "Kişilik psikolojisi alanında makyavelizm, başkalarını manipüle etme ve sömürme, ahlâka kayıtsızlık, duygu eksikliği ve şahsî menfaate aşırı düşkünlük şeklinde ortaya çıkan bir kişilik özelliğidir.[1] Psikolog Richard Christie ve Florence Geis tarafından insan davranışlarını incelemek için Makyavelli'nin eserlerinden alıntılayarak kullandıkları ifadeler ve kavramlar nedeniyle, söz konusu kişilik özelliği adını Niccolò Machiavelli'den almaktadır.[2][3][4] 20 sorudan oluşan Likert ölçekli bir kişilik tespit yöntemi olan Mach IV testi, makyavelizmin temel değerlendirme aracı ve ölçeğidir. Ölçekte yüksek puan alanların (High Machs) yüksek düzeyde aldatıcılık ve duyarsızlığa sahip olma olasılığı daha yüksektir.[5]\n" }, "Sosyal baskınlık yönelimi": { "first_paragraph": " Sosyal baskınlık yönelimi (SBY)[1] sosyal ve politik tutumları yordayan bir kişilik faktörü ve yaygın olarak kullanılan bir Sosyal Psikolojik ölçektir. SBY, grup temelli ayrımcılık düzeylerinde bireysel farklılıkların ölçümü olarak kavramsallaşmıştır. Bir başka deyişle, bireyin herhangi bir sosyal sistem içinde hiyerarşi ve düşük statülü gruplar üzerinde otorite kurma tercihinin bir ölçümüdür. Bu, grup içi ve gruplar arası eşitlikçilik karşıtı bir eğilimdir. SBY, sosyal baskınlık kuramının ölçülebilir bir bireysel farklılık bileşenidir.\n" }, "Bryan Stevenson": { "first_paragraph": "Bryan Stevenson (d. 14 Kasım 1959, Milton, Delaware ), Amerikalı avukat ve insan hakları savunucusu ve aktivisti.\n" }, "Denis Mukwege": { "first_paragraph": "Denis Mukwege (/mʊkˈweɪɡi/;[1] d. 1 Mart 1955), Kongolu jinekolog ve pentekostal papazdır. Silahlı isyancılar tarafından tecavüze uğrayan kadınların tedavisinde uzmanlaştığı Bukavu'daki Panzi Hastanesi'ni kurmuş ve çalışmaktadır.[2]\n" }, "Hanan Aşravi": { "first_paragraph": "Hanan Daoud Halil Aşravi (Arapça: حنان داوود خليل عشراوي ; d. 8 Ekim 1946), Filistinli siyasetçi, düşünür ve aktivist. Birinci İntifada döneminin önde gelen kişileri arasında bulunan Aşravi birçok kez Filistin Yasama Meclisi üyeliğinde bukunmuştur. Filistin'in eski başbakanlarından Selam Feyyad'ın genel başkanlığını yürüttüğü Üçüncü Yol partisi üyesidir.[1] Filistin Ulusal Meclisi'ne seçilen ilk kadın olma unvanına sahiptir.[2]\n" }, "Evita (film, 1996)": { "first_paragraph": "Evita Eva Perón'un hayatını konu alan Tim Rice ve Andrew Lloyd Webber'ın aynı adlı müzikalinin 1996 yapımı film uyarlaması.[1] Yönetmenliğini Alan Parker'ın yaptığı filmin başrolünde Madonna, Antonio Banderas ve Jonathan Pryce yer alıyor.[2] Film 25 Aralık 1996'da Hollywood Pictures ve Cinergi Pictures tarafından yayınlandı.\n" }, "Evita (müzikal)": { "first_paragraph": "Evita, Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron'un eşi Eva Peron'un hayat hikâyesini anlatan müzikaldir. Andrew Lloyd Webber tarafından, Tim Rice'ın metinleri üzerine bestelenmiştir.\n" }, "Abdullah bin Abdülaziz el-Suud": { "first_paragraph": "Abdullah bin Abdülaziz el-Suud (Arapça : عبد الله بن عبد العزيز آل سعود - 1 Ağustos 1924, Riyad - 23 Ocak 2015, Riyad), Suudi Arabistan eski kralı.\n" }, "Konrad Adenauer": { "first_paragraph": "Konrad Hermann Josef Adenauer (5 Ocak 1876, Köln - 19 Nisan 1967, Bad Honnef), Alman devlet adamı, şansölye.\n" }, "Bhumibol Adulyadej": { "first_paragraph": "Bhumibol Adulyadej (Tayca: ภูมิพลอดุลยเดช) (5 Aralık 1927 - 13 Ekim 2016), Asya ülkesi Tayland'da 1946 yılından hayatını kaybettiği 2016 yılına kadar kral olarak tahtta bulunmuştur. 70 yıl 126 gün süren saltanatıyla, Kral XIV. Louis ve Kraliçe II. Elizabeth'ten sonra dünya tarihinde en uzun süre tahtta kalan üçüncü hükümdardır.[1]\n" }, "Carlos Ibáñez del Campo": { "first_paragraph": "General Carlos Ibáñez del Campo (3 Kasım 1877 - 28 Nisan 1960), Şilili asker ve siyaset adamı.\n" }, "Haile Selassie": { "first_paragraph": "I. Haile Selassie (Amharca ቀዳማዊ ኀይለ ሥላሴ qädamawi haylä səllasé)[nb 1]; Amharca ha.ɪlɜ sɨlːase [nb 2]; listen (yardım·bilgi)) (23 Temmuz 1892 - 27 Ağustos 1975), doğum adı: Tafari Makonnen Woldemikael,[4] 1916'dan 1930'a Etiyopya'nın naibi ve 1930'dan 1974'e kadar Etiyopya İmparatoru. Geleneksel olarak kökleri Kral Süleyman ve Saba Melikesi Belkıs'a kadar izlenen bir hanedanın mirasçısıdır.\n" }, "Muhammed Rıza Pehlevi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Nicolás Maduro": { "first_paragraph": " Nicolás Maduro Moros (d. 23 Kasım 1962, Caracas), Venezuela Devlet Başkanı.\n" }, "Üçüncü Haçlı Seferi": { "first_paragraph": "Haçlılar\n" }, "Arsuf Muharebesi": { "first_paragraph": "Arsuf Muharebesi, III. Haçlı Seferi sırasında Haçlı ordusuna kumandanlık eden I. Richard ile Müslüman kuvvetlere kumandanlık eden Selahaddin Eyyübi arasında geçen ve Haçlı ordusunun zaferi ile sonuçlanan çatışmadır. Bu savaşla birlikte Haçlı devletler doğuda yıkılma noktasına gelen Haçlı devletleri yüzyıl daha hayatta kalabilmişlerdir.\n" }, "Konya Muharebesi (1190)": { "first_paragraph": "Konya Muharebesi (bazen Iconium Muharebesi olarak ifade edilir) Üçüncü Haçlı Seferi sırasında Kutsal Topraklara doğru giden Frederick Barbarossa'nın kuvvetleriyle Türk ordusu arasında 18 Mayıs 1190'da gerçekleşti. Sonuç olarak Anadolu Selçuklu Devleti'nin başkenti imparatorluk güçleri tarafından ele geçirildi.\n" }, "Angkatan 66": { "first_paragraph": "Angkatan 66 ya da 66 kuşağı, 1960'ların ortalarında Sukarno'nun düşüşü ile iktidara gelen Suharto'nun Yeni Düzeni kurmasını takip eden dönemde kurulan yeni hükümete olan umutları ifade eder. Yeni Düzen, halk desteğiyle kuruldu ve Sukarno dönemindeki sıkıntıların sona ereceği ümit edildi. Ancak kısa bir süre sonra bu ümitler hayal kırıklığı ile sona erecekti.\n" }, "Endonezya'nın Doğu Timor'u işgali": { "first_paragraph": "Endonezya'nın Doğu Timor'u işgali veya Lotus Operasyonu (Endonezyaca: Operasi Seroja), Endonezya ordusunun 7 Aralık 1975'te sömürgecilik karşıtlığı ve antikomünizmi gerekçe göstererek Doğu Timor'da Fretilin liderliğindeki hükûmetin devrilmesi için başlayan işgal.\n" }, "Lozan Antlaşması": { "first_paragraph": "Lozan Antlaşması (Dönemin Türkçesi ile Lozan Sulh Muâhedenâmesi), 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Britanya İmparatorluğu, Fransız Cumhuriyeti, İtalya Krallığı, Japon İmparatorluğu, Yunanistan Krallığı, Romanya Krallığı ve Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (Yugoslavya) temsilcileri tarafından, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace'ta imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.\n" }, "Beau-Rivage Palace": { "first_paragraph": "Beau-Rivage Sarayı, İsviçre'nin Lozan kentinde tarihi bir otel. Léman Gölü kıyısında, Ouchy'de bulunmaktadır. 1861 yılında açılan otel, 1908 yılında yeniden Art Deco ve neo barok tarzında inşa edilmiştir.\n" }, "Lozan Anıtı": { "first_paragraph": "Lozan Anıtı[1] ya da tam adıyla Lozan Anıtı, Meydanı ve Müzesi,[2] 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan Antlaşması anısına Edirne'nin Karaağaç mahallesinde inşa edilen anıt ve müze. 1998'de açılan anıt ve müze, tarihi Karaağaç Tren İstasyonu binasının yanındadır.\n" }, "Lozan Barış Konferansı": { "first_paragraph": "Lozan Barış Konferansı (11 Kasım 1922–24 Temmuz 1923), İsviçre'nin Lozan (Lausanne) şehrinde 8 ay sürmüş ve Türk tarafının kayıtsız şartsız bağımsızlık talebi nedeniyle çetin geçmiştir. Görüşmelerde Türkiye'yi temsil eden İsmet Paşa başkanlığındaki heyetin bu başarıdaki rolü büyüktür.\n" }, "Osmanlı İmparatorluğu kapitülasyonları": { "first_paragraph": "Osmanlı kapitülasyonları, Osmanlı İmparatorluğu'nda yabancılara verilen ekonomik, adli, idari vb. hak ve ayrıcalıklardır. Kapitülasyon kelimesi Latince \"şartlar, fasıllar, maddeler\" anlamına gelen \"capitula\" sözcüğünden türemiş olup \"teslim olma\" anlamı galat-ı meşhurdur.\n" }, "Ahmet Taner Kışlalı": { "first_paragraph": "Ahmet Taner Kışlalı (10 Temmuz 1939, Tokat – 21 Ekim 1999, Ankara), Türk siyaset bilimci, siyasetçi, Kültür Eski Bakanı, yazar ve öğretim üyesi.\n" }, "Ahmet Yılmaz (1950 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Yılmaz (d. 23 Şubat 1950, Bülbüllü, Piraziz, Giresun), Türk siyasetçi ve inşaat müteahhidi. \n" }, "Alev Coşkun": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Altemur Kılıç": { "first_paragraph": "Altemur Kılıç (1924, Ankara - 20 Ekim 2016, Antalya), Türk gazeteci ve yazar. Kurtuluş Savaşı komutanlarından Kılıç Ali'nin oğludur.\n" }, "Cüneyt Arkın": { "first_paragraph": "Cüneyt Arkın, asıl adıyla Fahrettin Cüreklibatır, (7 Eylül 1937, Eskişehir - 28 Haziran 2022, İstanbul), Türk doktor, oyuncu, senarist, yapımcı ve yönetmendir. Arkın, 1963-2021 yılları arasında 330 sinema filmi, dizi ve tiyatro oyununda rol aldı. Yeşilçam'ın dört yapraklı yoncası Türkan Şoray, Fatma Girik, Hülya Koçyiğit ve Filiz Akın ile çevirdiği birçok aşk filminde başrolü paylaştı ve yakışıklı esas jön rollerine hayat verdi. Arkın; Malkoçoğlu, Kara Murat ve Battal Gazi gibi birçok tarihî filmde \"yenilmez kahramanı\" ve toplumsal filmlerin \"iyi kalpli\", \"yiğit direnişçisi\", \"yardımsever\" ve \"adaletli\" karakterlerini canlandırdı. Aralarında Deli Şahin, Dünyayı Kurtaran Adam, Gırgır Ali ve Son Kahramanlar gibi birçok filmin senaristliğini ve yönetmenliğini üstlenen Arkın; Küskün Çiçek, Vatandaş Rıza ve Kartal Murat gibi filmlerin yapımcısı olarak yer aldı.\n" }, "Attilâ İlhan": { "first_paragraph": "Attilâ İlhan, tam adıyla Attilâ Hamdi İlhan,[1][2] (15 Haziran 1925, İzmir - 10 Ekim 2005, İstanbul)[5], Türk şair, romancı, düşünür, deneme yazarı, gazeteci, senarist ve eleştirmen. Entelektüel çalışmalarıyla Türk edebiyat ve düşünce dünyasına önemli katkıları olmuştur.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Banu Avar": { "first_paragraph": "Banu Avar (d. 18 Temmuz 1955, Eskişehir), Türk yazar, gazeteci, program yapımcısı ve sunucusu.\n" }, "Şevket Süreyya Aydemir": { "first_paragraph": "Şevket Süreyya Aydemir (1897, Edirne - 25 Mart 1976, Ankara), Türk yazar, düşün insanı, iktisatçı ve tarihçi.\n" }, "Aziz Kocaoğlu": { "first_paragraph": "Aziz Kocaoğlu (d. 12 Eylül 1948, Erbaa), Türk siyasetçidir. 2004-2019 yılları arasında İzmir Büyükşehir Belediyesi başkanlığı görevini üstlendi.\n" }, "Bedri Baykam": { "first_paragraph": "Bedri Baykam (1957, Ankara), Türk ressam.[1]\n" }, "Buğra Atsız": { "first_paragraph": "Buğra Atsız (14 Temmuz 1946; Kadıköy, İstanbul), Türk tarihçi ve yazardır. Hüseyin Nihal Atsız ve Bedriye Atsız'ın küçük oğlu, Nejdet Sançar'ın yeğeni, Yağmur Atsız'ın kardeşidir. Türkçü ve Turancı görüşleri ile tanınmaktadır.\n" }, "Cavit Orhan Tütengil": { "first_paragraph": "Cavit Orhan Tütengil (d. 17 Ocak 1921, Tarsus - ö. 7 Aralık 1979, İstanbul)[1], Türk sosyolog ve akademisyen.\n" }, "Celâl Şengör": { "first_paragraph": "Ali Mehmet Celâl Şengör[2] (d. 24 Mart 1955; İstanbul), Türk akademisyen, bilim insanı ve yer bilimcidir.[3] Yapısal yer bilimi ve tektonik dallarındaki çalışmaları ile tanınır. Şerit kıtaların dağ kuşaklarının yapısına etkisini ortaya koymuş ve Kimmer Kıtası adını verdiği bir şerit kıta keşfetmiştir.\n" }, "İlhan Cihaner": { "first_paragraph": "İlhan Cihaner (23 Şubat 1968, Kars), Türk hukukçu ve siyasetçi. Eski cumhuriyet başsavcısı, eski Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekili. 2012, 2014 ve 2016'da yapılan CHP kurultaylarında parti meclisi üyeliğine seçilmiş olup, halen bu görevi yürütmektedir.[1]\n" }, "Emin Çölaşan": { "first_paragraph": "Mustafa Emin Çölaşan (d. 14 Mart 1942, Ankara), Türk gazeteci ve yazar.\n" }, "Emre Kongar": { "first_paragraph": "Reşit Emre Kongar (d. 13 Ekim 1941, İstanbul), Türk toplum bilimci ve akademisyen.\n" }, "Ergün Poyraz": { "first_paragraph": "Ergün Poyraz (d. 31 Ocak 1963, İstanbul), Türk araştırmacı yazar. Siyasi partiler ve tarikatların yapılanmaları ve aralarındaki bağlantıları inceleyen çalışmaları ile tanındı.\n" }, "Falih Rıfkı Atay": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Fikri Sağlar": { "first_paragraph": "Durmuş Fikri Sağlar (1 Ocak 1953, Mut), Türk siyasetçi ve yazar.\n" }, "Haydar Baş": { "first_paragraph": "Haydar Baş[2][3] (28 Ocak 1947; Akçaabat, Trabzon - 14 Nisan 2020; Trabzon[4]), Türk siyasetçi, profesör, öğretmen, ekonomist, araştırmacı, yazar ve iş insanı.\n" }, "Hıfzı Veldet Velidedeoğlu": { "first_paragraph": "Hıfzı Veldet Velidedeoğlu[1] (24 Ağustos 1904, İstanbul - 24 Şubat 1992, İstanbul), Türk hukukçu, akademisyen, yazar ve gazeteci.\n" }, "Hikmet Erenkaya": { "first_paragraph": "Hikmet Erenkaya (d. 10 Ekim 1953 Kandıra, Kocaeli), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Baş": { "first_paragraph": "Hüseyin Baş (d. 25 Nisan 1991; Trabzon, Türkiye), Türk siyasetçi ve şu anki Bağımsız Türkiye Partisi genel başkanıdır. Aynı zamanda eski siyasetçi Haydar Baş'ın oğludur.\n" }, "İbrahim Talî Öngören": { "first_paragraph": "İbrahim Edhem (Talî) Öngören (d. 1875, İstanbul – ö. 2 Ocak 1952, İstanbul), Türk hekim ve siyasetçi, diplomat.\n" }, "İlhan Arsel": { "first_paragraph": "İlhan Arsel (d. 5 Nisan 1920[1], İstanbul - ö. 7 Şubat 2010, Florida), Türk akademisyen, yazar, araştırmacı ve senatör.\n" }, "İlhan İrem": { "first_paragraph": "İlhan İrem, doğum adıyla İlhan Aldatmaz[1] (1 Nisan 1955, Bursa - 28 Temmuz 2022, İstanbul), Türk şarkıcı ve söz yazarıdır.\n" }, "İlhan Selçuk": { "first_paragraph": "İlhan Selçuk (11 Mart 1925, Aydın - 21 Haziran 2010, İstanbul), Türk gazeteci ve yazar.\n" }, "Muharrem İnce": { "first_paragraph": "Muharrem İnce (d. 4 Mayıs 1964, Yalova), Türk öğretmen ve siyasetçidir. 2021 yılından beri Memleket Partisi genel başkanıdır. 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhuriyet Halk Partisi tarafından cumhurbaşkanı adayı olarak gösterilmiştir.\n" }, "Abdi İpekçi": { "first_paragraph": "Abdi İpekçi (9 Ağustos 1929, İstanbul - 1 Şubat 1979,İstanbul) Türk gazeteci ve yazardır.\n" }, "Kemal Anadol": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Levent Kırca": { "first_paragraph": "Zeki Levent Kırca[1][2][3][4] (28 Eylül 1950[5][4], Samsun - 12 Ekim 2015, İstanbul), Türk komedyen, tiyatro ve sinema oyuncusudur. Aydınlık gazetesi yazarlığı ve Vatan Partisi'nin Merkez Yürütme Kurulu üyeliğini yapmıştır. Sanatçının ikisi ilk eşinden, ikisi de Oya Başar'dan olan 4 çocuğu vardır. 33. Türkiye Hükûmeti'nde Kültür Bakanlığının tavsiyesiyle verilmeye başlanan Devlet Sanatçısı unvanına 1998'de[6] layık görülen sanatçının bu unvanı 62. Türkiye Hükûmeti tarafından geri alındı.[7]\n" }, "Mahmut Esat Bozkurt": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mehmet Kesimoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Siyam Kesimoğlu[1] (d. 7 Mart 1960, Vize, Kırklareli), Türk siyasetçidir. 2014 yılından bu yana Kırklareli Belediye Başkanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Mehmet Sefa Sirmen": { "first_paragraph": "Mehmet Sefa Sirmen (d. 1949, Gölcük, Kocaeli), İzmit belediye başkanlığı ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi başkanlığı, Kocaeli milletvekilliği yapmış Türk eski siyasetçidir. Sirmen, ayrıca Marmara Belediyeler Birliği başkanlığı, Kocaelispor başkanlığı ve 22. dönem Kocaeli milletvekilliği yaptı.\n" }, "Merdan Yanardağ": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Metin Akpınar": { "first_paragraph": "Metin Akpınar (d. 2 Kasım 1942, İstanbul), Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusudur.\n" }, "Muammer Aksoy": { "first_paragraph": "Mustafa Muammer Aksoy[1][2] (1917; İbradı, Antalya - 31 Ocak 1990, Ankara), Türk hukukçu, siyaset adamı ve yazar. 1961 Anayasası'nı hazırlayan komisyonun sözcülüğünü yapmıştır. Milletvekili Numan Aksoy'un oğludur. 1990 yılında, faili meçhul bir cinayet sonucu öldürülmüştür.\n" }, "Uğur Mumcu": { "first_paragraph": "Uğur Mumcu (22 Ağustos 1942, Kırşehir - 24 Ocak 1993, Ankara), Türk gazeteci, araştırmacı ve yazar.\n" }, "Müjdat Gezen": { "first_paragraph": "Müjdat Gezen, doğum adıyla Halit Müjdat Gözen[1], (d. 29 Ekim 1943, İstanbul); Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, şair, eğitmen. Müjdat Gezen Sanat Merkezini kurmuştur. Kasım 2007'den beri UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi'dir.[4]\n" }, "Mümtaz Soysal": { "first_paragraph": "Osman Mümtaz Soysal[1] (15 Eylül 1929, Zonguldak - 11 Kasım 2019, İstanbul), 1961 Anayasası'nın imza sahiplerinden biri olarak isim yapan hukukçu, akademisyen ve siyaset adamı.\n" }, "Necip Hablemitoğlu": { "first_paragraph": "Necip Hablemitoğlu (28 Kasım 1954, Ankara - 18 Aralık 2002, Ankara), Türk tarihçi ve yazar.\n" }, "Nuri Ok": { "first_paragraph": "Nuri Ok (10 Kasım 1942, Tarsus[1], Mersin, Türkiye - 5 Ağustos 2015, Ankara), Türk hukukçu.\n" }, "Sinan Oğan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Onur Öymen": { "first_paragraph": "Onur Başaran Öymen[1] (d. 18 Ekim 1940,[2] İstanbul[2]), Türk diplomat ve siyasetçidir. Diplomat olarak uzun bir süre dış ülkelerde Türkiye Cumhuriyeti'ni temsil eden Onur Öymen, daha sonra siyasete girmiştir. Türkiye Büyük Millet Meclisi 22. dönem İstanbul ve 23. dönem Bursa milletvekili olan Öymen,[3] aynı zamanda 5 Kasım 2003'ten 23 Mayıs 2010 tarihine kadar Cumhuriyet Halk Partisi genel başkan yardımcısıydı.[4]\n" }, "Orhan Bursalı": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İlber Ortaylı": { "first_paragraph": "İlber Ortaylı (d. 21 Mayıs 1947; Bregenz, Avusturya), Türk tarihçi, akademisyen ve yazar.[2] Türk Tarih Kurumu Şeref üyesidir. Ortaylı, Uluslararası Osmanlı Etütleri Komitesi yönetim kurulu üyesi ve Avrupa İranoloji Cemiyeti ve Avusturya-Türk Bilimler Forumu üyesidir.[3]\n" }, "Osman Pamukoğlu": { "first_paragraph": "P.1967-116\n\n" }, "Örsan Kunter Öymen": { "first_paragraph": "Örsan Kunter Öymen (d. 20 Ağustos 1965; Berlin, Almanya); Türk felsefeci, akademisyen, köşe yazarı ve siyasetçidir.\n" }, "Övgün Ahmet Ercan": { "first_paragraph": "Övgün Ahmet Ercan (d. 10 Kasım 1947[1]; Nazilli, Aydın), Türk bilim insanı, yüksek jeofizik mühendisi.\n" }, "Özgür Özel": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İsmail Saymaz": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Sinan Meydan": { "first_paragraph": "Sinan Meydan (d. 1975, Şavşat), Türk tarihçi ve yazar.\n" }, "Tunç Soyer": { "first_paragraph": "Mustafa Tunç Soyer[1] (13 Mayıs 1959, Ankara), Türk siyasetçi ve hukukçudur. Cumhuriyet Halk Partisi'nin İzmir Büyükşehir Belediyesi başkanı olarak görev yapan Soyer, 2009-2019 yılları arasında Seferihisar belediye başkanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Tahsin Tarhan": { "first_paragraph": "Tahsin Tarhan (d. 15 Nisan 1964, Gümüşhane), Türk politikacı.\n" }, "Tayfun Talipoğlu": { "first_paragraph": "Tayfun Talipoğlu (3 Ağustos 1962, Kars - 21 Mart 2017, Konak, İzmir), Türk gazeteci ve televizyon yapımcısıdır.\n" }, "Tarık Akan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Munis Tekinalp": { "first_paragraph": "Munis Tekinalp (doğum Moiz Kohen, 1883 – 1961), gönüllüce Türkleşmiş Osmanlı Yahudisi yazar, filozof ve gazeteci. Farklı zaman aralıklarında farklı hareketlerin ideologlarından biri oldu: Osmanlıcılık, Türkçülük ve Kemalizm.\n" }, "Turgut Özakman": { "first_paragraph": "Turgut Özakman (1 Eylül 1930, Ankara - 28 Eylül 2013, Ankara), Türk bürokrat, yazar ve avukat.\n" }, "Bahriye Üçok": { "first_paragraph": "Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi (doktora)\n" }, "Uğur Dündar": { "first_paragraph": "İsmail Uğur Dündar[3] (d. 28 Ağustos 1943; Karagümrük, Fatih),[4] Türk gazeteci, haber programcısı, spor yöneticisi, yazar ve oyuncu. Fenerbahçe Spor Kulübü Yüksek Divan Kurulu Başkanı.\n" }, "Ümit Özdağ": { "first_paragraph": "Ümit Özdağ, (d. 3 Mart 1961; Tokyo), Türk siyaset bilimci, akademisyen, yazar ve siyasetçi. Zafer Partisi'nin kurucusu ve mevcut genel başkanı, İstanbul eski milletvekilidir. Lisans eğitimini tamamladıktan sonra akademisyen olarak çalıştı. Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi'nin ve halen yönetim kurulu başkanlığını yaptığı 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Vakfı'nın kuruluşunda görev aldı.\n" }, "Ünsal Arık": { "first_paragraph": "Ünsal Mukadder Arık (d. 27 Ekim 1980; Bavyera, Almanya), Türk profesyonel boksör.\n" }, "Vural Savaş": { "first_paragraph": "Vural Savaş (21 Ağustos 1938, Antalya - 15 Şubat 2023, Ankara), Türk hukukçu ve yazar. 1997-2001 yılları arasında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı görevinde bulundu.\n" }, "Yakup Kadri Karaosmanoğlu": { "first_paragraph": "Yakup Kadri Karaosmanoğlu (27 Mart 1889, Kahire - 13 Aralık 1974, Ankara), Türk yazar ve diplomattır. Türk Dil Kurumunun kurucularındandır.\n" }, "Soner Yalçın": { "first_paragraph": "Hüseyin Soner Yalçın (d. 1 Ocak 1966, Çorum), Türk gazeteci ve yazar.\n" }, "Yaşar Nuri Öztürk": { "first_paragraph": "Yaşar Nuri Öztürk (5 Şubat 1951, Bayburt[2][5] - 22 Haziran 2016, İstanbul[3]), Türk İslam felsefesi profesörü, ilahiyatçı, gazeteci, yazar, avukat, televizyon programcısı, siyasetçi ve İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi kurucu dekanıdır.[6][7] Türkiye'de \"Kur'an Müslümanlığı\" düşüncesinin öncüsü olan Yaşar Nuri Öztürk, Türkiye başta olmak üzere ABD, Avrupa, Orta Doğu ve Balkanlar'da \"İslam ve insan hakları\" ile ilgili birçok konferans verdi. Çoğunluğu İslam hakkında olan birçok kitap yazdı. İslam'ı ve Kur'an'ı anlamaya yönelik olarak kaleme aldığı birçok kitabının yanı sıra siyaset, sosyoloji ve tarih konulu kitaplar da yazdı.\n" }, "Mansur Yavaş": { "first_paragraph": "Mansur Yavaş (d. 23 Mayıs 1955; Beypazarı, Ankara), Türk avukat, siyasetçi ve mevcut Ankara Büyükşehir Belediye başkanıdır. 2019 yerel seçimlerinde Millet İttifakı adayı olarak seçilmiştir.\n" }, "Yılmaz Büyükerşen": { "first_paragraph": "Yılmaz Büyükerşen[1] (d. 8 Kasım 1937, Eskişehir), Türk akademisyen ve siyasetçi. Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı, eski Anadolu Üniversitesi rektörü.\n" }, "Yılmaz Özdil": { "first_paragraph": "Yılmaz Özdil (d. 2 Ocak 1965, İzmir), Türk gazeteci ve yazar.\n" }, "Cumhuriyet Halk Partisi": { "first_paragraph": "Cumhuriyet Halk Partisi, 9 Eylül 1923 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması \"CHP\" şeklindedir. Simgesi Altı Ok'tur. TBMM'de 130 milletvekili ile ana muhalefeti temsil eden partidir. Genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'dur.\n" }, "2016 Taksim mitingi": { "first_paragraph": "Taksim Mitingi, Cumhuriyet Halk Partisi'nin 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında \"demokrasi ve cumhuriyet değerlerine sahip çıkmak amacıyla\" 24 Temmuz 2016 tarihinde Taksim Meydanı’nda “Cumhuriyet ve Demokrasi Mitingi” adıyla düzenlediği miting. Miting adlandırmasında Türkiye’nin kurucu ve en eski partisi olmasının etkisi oldu. Miting partiler üstü bir miting olacak ve parti ayrımı gözetmeksizin herkes katılabilecekti.[1]\n" }, "40. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "40. Türkiye Hükûmeti veya II. Ecevit Hükûmeti (21 Haziran 1977-21 Temmuz 1977), 5 Haziran 1977 genel seçimleri sonrasında Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk onayı ile CHP lideri Bülent Ecevit tarafından kurulan ancak TBMM'de güvenoyu alamadığı için Bülent Ecevit'in istifası ile sonuçlanan bir ay sürmüş hükûmettir.\n" }, "Atatürk Kupası (1963-1964)": { "first_paragraph": "Atatürk Kupası, Cumhuriyet Halk Partisi'nin 40. yılı dolayısıyla Türkiye'nin İstanbul ilinde düzenlenen özel bir futbol turnuvası. Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray'ın katıldığı ve lig usulüyle düzenlenen turnuvada her takım diğer ikisiyle birer maç yaptı. 9 Eylül 1963, 2 Ekim 1963 ve 2 Temmuz 1964 tarihlerinde, Mithatpaşa Stadyumu'nda oynanan maçlar sonunda her iki rakibini de yenen Fenerbahçe turnuvayı şampiyon olarak tamamladı.\n" }, "Beyaz ihtilal": { "first_paragraph": "Beyaz ihtilal, Türkiye'de çok partili döneme geçilmesi ile birlikte Demokrat Parti tarafından 14 Mayıs 1950 genel seçimleri için kullanılan ifade. CHP'nin iktidarı kaybetmesi \"ihtilal\" olarak, bunun şiddet ve kansız bir şekilde demokratik bir usul olan seçimle yapılması \"beyaz\" olarak nitelendirilmiştir.\n" }, "CHP Sanat Mükafatı": { "first_paragraph": "CHP Sanat Mükafatı, Cumhuriyet Halk Partisi'nin 1942, 1943, 1945, 1946 ve 1947 yıllarında verdiği ödüldür. Roman, şiir, tiyatro, müzik, resim, heykel ve mimarî olmak üzere yedi dalda verilmesi planlanmıştır. Ödül, her yıl güzel sanatlardan birine veya birkaçına verilmek suretiyle her beş yılda bir devrolunacaktı. Kazananlar, Halkevleri’nin kuruluş tarihi olan 19 Şubat’ı takip eden ilk Pazar günü açıklanacaktı.[1]\n" }, "Cumhuriyet Halk Partisi Gençlik Kolları": { "first_paragraph": "Cumhuriyet Halk Partisi Gençlik Kolları, Cumhuriyet Halk Partisi'nin Türkiye'deki gençlik örgütüdür. Örgüt, 2012'den beri Uluslararası Sosyalist Gençlik Birliği'nin[1] ve 2011'den beri Genç Avrupalı Sosyalistler'in üyesidir.[2]\n" }, "Cumhuriyet Halk Partisi'nin seçim şarkıları listesi": { "first_paragraph": "Listedeki şarkılar, CHP'nin yeniden kurulduğu 1993'den sonra çıkan şarkılardır.\n" }, "Güç Birliği Cephesi": { "first_paragraph": "Güç Birliği Cephesi, 1957 Türkiye genel seçimleri öncesinde Cumhuriyetçi Millet Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi olmak üzere muhalefet partilerinin iktidardaki Demokrat Parti hükûmetine karşı oluşturduğu siyasi işbirliği oluşturma fikridir. Ancak aynı yıl seçim kanununda yapılan değişiklik ile siyasi partilerin seçimde işbirliği yapmaları yasaklandığından işbirliği fikri sözde kalmış, seçimlerden sonra parti birleşmeleri yoluyla fiili olarak kısmen gerçekleşmiştir. Bu işbirliğine tepki olarak Demokrat Parti tarafından Vatan Cephesi oluşturulmuştur.\n" }, "Güçlendirilmiş parlamenter sistem": { "first_paragraph": "Güçlendirilmiş parlamenter sistem[1] veya iyileştirilmiş ve güçlendirilmiş parlamenter sistem,[2] Türkiye'deki bazı siyasi partilerin (CHP, İYİ Parti, DEVA, Gelecek Partisi, SAADET ve DP) geliştirdiği, parlamenter sistemi ve yönetimde etkin olmayan sembolik cumhurbaşkanı makamını temel alan bir yönetim sistemidir.[3][4] Sembolik cumhurbaşkanlığı makamının yanında yetkili ve güçlü bir başbakan makamını esas alır.[5]\n" }, "İkinci Yüzyıla Çağrı Beyannamesi": { "first_paragraph": "İkinci Yüzyıla Çağrı Beyannamesi, Cumhuriyet Halk Partisi 37. Olağan Kurultay'ında 1381 delegenin oy birliği ile kabul edilmiş bir manifestodur. Bu manifestoda CHP, iktidara geldiğinde uygulayacağı politikaların temellerini vurgulamıştır. Manifesto, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu tarafından 25 Temmuz 2020 tarihinde halka ilan edilmiştir.[1]\n" }, "İlk Hedefler Beyannamesi": { "first_paragraph": "İlk Hedefler Beyannamesi, CHP'nin 14. Kurultayında anayasayı değiştirecek çoğunluğa ulaştığında yeni anayasaya uygulayacağı temel ilkeleri ifade eden 14 Ocak 1959 tarihinde kurultayda Turan Güneş tarafından okunan bir metindir. " }, "Karagöz (gazete)": { "first_paragraph": "Karagöz, 1908-1968 yılları arasında Türkiye'de yayımlanan siyasi ve mizahî halk gazetesi. İlk sayısı 10 Ağustos 1908'de çıkan gazete, Ali Fuat Bey tarafından kurulmuştur ve haftada iki gün yayımlanmıştır.[1] Gazetenin her bir sayısının kapağında Karagöz ve Hacivat'ın karikatürü ve altında gündemde olan bir konuyla ilgili konuşmalar yer almıştır.\n" }, "Müstakil Grup": { "first_paragraph": "29 Mayıs 1939'da yapılan 5. Cumhuriyet Halk Partisi 417 mebus ve 211 delegenin katılımıyla yapılan kurultayında, CHP tüzüğünde değişikliklere gidildi. Yeni tüzük ile parti müfettişlikleri ve kurultayın seçeceği 21 milletvekilinden oluşan, parti içinde denetim yetkisine sahip \"Müstakil Grup\" oluşturuldu.[1] Bu grubun reisi Ali Rana Tarhan'dır.[2]\n" }, "Şero": { "first_paragraph": "Şerafettin (2005, genellikle Şero), Cumhuriyet Halk Partisi'nin Ankara'daki genel merkezinde yaşayan bir kedi.[1] Şero, 32 binden fazla takipçisi olan bir Twitter hesabının olmasıyla ünlüdür, ancak hesabın arkasındaki gerçek operatör bilinmemektedir. Şero CHP'nin maskotudur ve 'standart sosyal demokratik kedi' olarak tanımlanır.[2] Twitter hesabında yapılan tuhaf ve mizahi politik yorumlar için haberlerde sürekli olarak yer alan Şero, Türk siyasetinde önemli bir ikondur.[3]\n" }, "Öncü Gençlik": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mao Zedong": { "first_paragraph": "Mao Zedong (Basitleştirilmiş Çince: 毛泽东; Geleneksel Çince: 毛澤東; pinyin: Máo Zédōng; Wade–Giles: Mao Tse-tung, telaffuz (yardım·bilgi); 26 Aralık 1893 - 9 Eylül 1976), Türkçe literatürde sık kullanılan Türkçe kurallarına uygun romanizasyon ile Mao Zedung veya sık anılan şekliyle kısaca Başkan Mao (Çince: 毛主席; pinyin: Máo Zhǔ xí; Wade–Giles: Mao Chu-hsi, telaffuz: Mao Cu-şi), Çinli devrimci ve siyasetçi. Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurucusu olup aynı zamanda ÇKP Politbüro (1943-1976) ve ÇKP Merkez Komitesi Başkanı (1945-1976) idi.[1] Mao Zedong, 2008 yılında yapılan bir araştırmada hakkında en çok eser yazılan ilk 100 kişi listesinde 15. sırada yer almıştır.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Mao Zedong Anıt Mezarı": { "first_paragraph": "Mao Zedong Anıt Mezarı (Basitleştirilmiş Çince: 毛主席纪念堂; Geleneksel Çince: 毛主席紀念堂; pinyin: Máo Zhǔxí Jìniàn Táng), Çin'in başkenti Pekin'de 1945-1976 yılları arasında Çin Komünist Partisi lideri Mao Zedong'un bulunduğu bir anıt mezardır.\n" }, "Mao Anying": { "first_paragraph": "Mao Anying (24 Ekim 1922, Çangşa - 25 Kasım 1950, Kuzey Pyongan), Çin Devrimi lideri Mao Zedong'un Kore Savaşı sırasında savaşırken bir hava saldırısı sonucu hayatını kaybeden oğlu.[1]\n" }, "Mao Zedong'un kişilik kültü": { "first_paragraph": "Mao Zedong'un kişilik kültü, Başkan Mao Zedong'un 1949'daki yükselişinden 1976'daki ölümüne kadar Çin'deki yönetiminin önemli bir parçasıydı. Kitle iletişim araçları, propaganda ve bir dizi başka teknik devlet tarafından Mao Zedong'un statüsünü Batı'ya karşı durabilecek ve Çin'i Komünizmin bir feneri haline getirebilecek yanılmaz bir kahraman lider konumuna yükseltmek için kullanıldı. Ancak Mao'nun kendisi, etrafında oluşturulan kişilik kültünü açıkça eleştirmiştir.[1]\n" }, "Nixon'ın Çin ziyareti": { "first_paragraph": "Nixon'ın Çin ziyareti, Soğuk Savaş döneminde, ABD ile Çin arasındaki ilişkilerin normale dönmesi için atılan ilk resmi adımdır. 1972 yılında gerçekleşmiştir. İlk kez bir ABD Başkanı Çin'i ziyaret etmiştir.\n" }, "Sağcı Karşıtı Hareket": { "first_paragraph": "Sağcı Karşıtı Hareket, Sağ Karşıtı Kampanya (basitleştirilmiş Çince 反右运动), Çin Halk Cumhuriyeti'nde 1957'den 1959'a kadar süren, Çin Komünist Partisi içinde ve yurtdışındaki \"sağcı\" olduğu iddia edilenlere karşı tasviye hareketiydi. Sağcıların belirlenişi her zaman tutarlı değildi, bazen hükûmetin solundaki eleştirmenler de dahil edilse de, resmî olarak kapitalizmi desteklediği ve kolektivizasyona karşı çıktığı iddia edilen entelektüeller ima edilmişti. Kampanyalar Başkan Mao Zedong tarafından başlatıldı ve Çin'in resmî istatistiklerine göre, en az 550.000 kişi siyasi baskıya maruz kaldı.[1][2][3]\n" }, "Alain Badiou": { "first_paragraph": "Alain Badiou, (doğ. 17 Ocak 1937, Rabat, Fas) önde gelen Fransız sol kanat düşünür, École Normale Supérieure'nin (ENS) eski felsefe bölüm başkanı.\n" }, "Ali Haydar Yıldız": { "first_paragraph": "Ali Haydar Yıldız (1953; Palu, Elazığ - 24 Ocak 1973; Merkez, Tunceli), TKP/ML-TİKKO kurucularından olan Kürt kökenli Türk militan.\n" }, "Bob Avakian": { "first_paragraph": "Robert \"Bob\" Bruce Avakian (d. 7 Mart 1943, Washington, DC), ABD'deki Devrimci Komünist Partisi (Amerika Birleşik Devletleri) kurucularından ve partinin genel başkanı. 1960'ların Yeni sol hareketinden yol çıkan ve Maoculuk'tan güçlü bir şekilde etkilenen Avakian, Partisinin teorik çerçevesini oluşturan \"Yeni Sentez\" veya \"Yeni Komünizm\" fikrini geliştirdi. \n" }, "Carol Hanisch": { "first_paragraph": "Carol Hanisch (d. 1942 Iowa ABD), Amerikalı radikal feminist. New York Radikal Kadınları ve Redstockings'in önemli bir üyesiydi. En çok tanınıp popülerleşen sözü, 1970 tarihli bir makalesinin de adı olan Kişisel olan politiktir ifadesidir. Bununla birlikte Hanisch, 2006 yılında güncellendiği makalesinde, yeni bir giriş kaleme aldı, bu adı kendisinin vermediğini ve makalesi içinde de hiç kullanmadığını açıklayarak ifadenin sorumluluğunu almadığını yazdı. Bunun yerine, başlığın daha sonraki baskılarda ikinci yıldan itibaren Notes editörleri Shulie Firestone ve Anne Koedt tarafından yapıldığını açıklamıştır.[1]\n" }, "Ferit Uzun": { "first_paragraph": "Ferit Uzun (Kürtçe: Ferid Uzun d. 1 Ocak 1950 Siverek/Şanlıurfa[1]-22 Kasım 1978 Saat 15:30 civarı [1] ö.) Dengê Kawa isimli örgütün kurucusu Maoist devrimci. Emin Dal isimli PKK üyesi tarafından öldürülmüştür.\n" }, "İbrahim Kaypakkaya": { "first_paragraph": "İbrahim Kaypakkaya (1948 - 18 Mayıs 1973), fikirlerini benimseyenler arasında anıldığı adıyla İbo veya kod adıyla Hamza, 68 Kuşağı'nın en öne çıkan isimlerinden Türk Marksist-Leninist devrimci ve Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist'in kurucu lideri, Türk hükûmeti tarafından terörist kabul edilen militan.\n" }, "Julia Kristeva": { "first_paragraph": "Julia Kristiva (Bulgarca: Юлия Кръстева, d. 24 Haziran 1941, Sliven), edebiyat teorisyeni, psikanalist, yazar ve filozof. 1965’ten beri Fransa’da Paris’te yaşamakta ve çalışmalarını esas olarak burada yürütmektedir.[1]\n" }, "Laurent-Désiré Kabila": { "first_paragraph": "Laurent-Désiré Kabila (d. 27 Kasım 1939 – ö. 18 Ocak 2001) Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkanlığını yapmıştır. 1997 Mayısı'nda Mobutu Sese Seko'yu devirerek başa geçen Kabila, 16 Ocak 2001 tarihinde bir suikast sonucu öldürüldü.[1] Yerine oğlu Joseph Kabila geçti.\n" }, "Barbara Kistler": { "first_paragraph": "Barbara Anna Kistler (21 Kasım 1955, Zürih - Ocak 1993, Tunceli) İsviçreli maoist devrimci, TKP/ML aktivisti ve örgütün silahlı kanadı olan Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TİKKO) mensubu.[1][2]\n" }, "Süleyman Cihan": { "first_paragraph": "Süleyman Cihan, (d. 1947, Hülükuşağı, Ovacık, Tunceli - ö. 30 Temmuz 1981, Kadıköy, İstanbul [resmî] / 22 Eylül 1981, İstanbul [iddia]) Kürt[5] komünisttir. Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist'in 2. Genel Sekreteridir.\n" }, "Ziya Ulusoy": { "first_paragraph": "Ziya Ulusoy (d. 1953), Türk komünist devrimci.\n" }, "Aydınlık Yol": { "first_paragraph": "Peru Komünist Partisi - Aydınlık Yol (İspanyolca: Partido Comunista del Perú – Sendero Luminoso, PCP-SL), Abimael Guzmán tarafından kurulan Peru'da yasa dışı Marksist-Leninist-Maoist komünist gerilla örgütü.\n" }, "Çin Maoist Komünist Partisi": { "first_paragraph": "Çin Maoist Komünist Partisi (Çince: 中国毛泽东主义共产党) Çin Halk Cumhuriyeti’nde yeraltı anti-revizyonist ve Maoist bir komünist partidir.[1]\n" }, "Akhil Bharat Nepali Ekta Samaj": { "first_paragraph": "Akhil Bharat Nepali Ekta Samaj (ABNES), aslında işçi birliği ve Hindistan’da yaşayan Nepallilerin refahi için kurulmuştur. Örgüt kademeli olarak Nepalli Maoist direnişçilerin öncü kuruluşu oldu. ABNES 1979 yılında Kuzey Hisdistan’da bulunan Hindular için kutsal olan Varanasi (Benaras) kentinde kuruldu. Varanasi ile Nepal ve Nepallilere çok eski geleneksel bir bağlantı vardır.[1]\n" }, "Bolşevik Parti (Kuzey Kürdistan-Türkiye)": { "first_paragraph": "Bolşevik Parti (Kuzey Kürdistan-Türkiye) (kısaca BP (KK-T)) Türkiye'de faaliyet gösteren Marksist-Leninist çizgiye sahip komünist parti. Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist'ten 1981 yılında kopan bir grubun oluşturduğu partidir. İlk kurulduğunda ismi Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (Bolşevik)'ti. Parti isminde geçen Kürdistan kelimesiyle ayrılıkçı bir Kürt partisi değil, halkların kardeşliği ilkesini savunan bir parti olduğunu söylemektedir.\n" }, "Çin Komünist Partisi": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "Kampuçya Komünist Partisi": { "first_paragraph": "Kampuçya Komünist Partisi (Kmerce: បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា, Pak Kŏmmŭynĭs Kămpŭchéa), Kamboçya'da 1951-1981 yılları arasında faaliyet göstermiş siyasi partidir.\n" }, "Kızıl Muhafızlar (Çin)": { "first_paragraph": "Kızıl Muhafızlar (Basitleştirilmiş Çince: 红卫兵; Geleneksel Çince: 紅衛兵; pinyin: Hóng Wèibīng), Kültür Devrimi sırasında 1966 ile 1967 yıllarında Mao Zedong'un harekete geçirdiği fanatik öğrenci yarı askerî kitlesel toplumsal hareket.[1] Bir Kızıl Muhafız liderine göre hareketin amaçları şunlardı:\n" }, "Maoist Komünist Partisi": { "first_paragraph": "Maoist Komünist Partisi ya da kısaca MKP veya MKP/HKO-PHG; Türkiye'de faaliyet gösteren Maoist ideolojiye sahip, yasa dışı, silahlı komünist parti. Örgütün amacı Türkiye'de Maoist ilkelere bağlı sosyalist bir devrim yapmaktır. Bu amaçla başta Tunceli (Dersim) olmak üzere çeşitli bölgelerde silahlı faaliyetler yürütmektedir. Partinin silahlı kanadı, Halk Kurtuluş Ordusudur (HKO). MKP, TKP(ML)-TİKKO'nun 2002 yılında yaptığı ilk kongresinde isim değiştirmesiyle ortaya çıkmıştır. Örgüt, silahlı faaliyetlerini Tunceli, Tokat, Kastamonu, Giresun, Ordu ve metropollerde yürütmektedir.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Nepal Komünist Partisi (Maoist merkez)": { "first_paragraph": "Nepal Komünist Partisi (Maoist merkez) (kısaltma CPN (Maoist), CPN-Maoist veya CPN (M)), (Nepalce: नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)) Nepal'de faaliyet gösteren komünist siyasi partidir. 1994 yılında Nepal Komünist Partisi (Birleşik merkez)'nden ayrılarak kurulmuştur. 2008-2009 ve 2016-2017'de Pushpa Kamal Dahal liderliğinde iki ve 2013-2015 Baburam Bhattrai bir defa olmak üzere toplam üç defa hükûmeti kurmuştur.[1][2][3]\n" }, "Rus Maoist Partisi": { "first_paragraph": "Rus Maoist Partisi (Rusça:Российская маоистская партия, РМП), 9 Haziran 2000 tarihinde Rusya'da kurulmuş Maoist Parti.\n" }, "Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (Maoist Parti Merkezi)": { "first_paragraph": "Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (Maoist Parti Merkezi), Türkiye'de silahlı mücadele yürüten yasa dışı bir gizli komünist örgüttür. 1987 yılında Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist örgütünde yaşanan ayrılma sonucu kuruldu.\n" }, "Yeni Demokrat Gençlik": { "first_paragraph": "Yeni Demokrat Gençlik ya da kısaca YDG, 1994 yılında kurulan politik dergi. Kendisini antifaşist, anti-feodal ve antiemperyalist olarak tanımlamaktadır.[1]\n" }, "Yeni Halk Ordusu": { "first_paragraph": "Yeni Halk Ordusu (Filipince: Bagong Hukbong Bayan), 29 Mart 1969'da Filipinler Komünist Partisi'nin askerî kanadı olarak kurulmuştur.[1] Filipinler hükümetine karşı gerilla savaşı veren örgütün amacı, Filipinler'de sosyalist halk iktidarını kurmaktır.\n" }, "Bir İkiye Bölünür": { "first_paragraph": "Bir İkiye Bölünür Çince: 一分为二), 1964 yılında Çin'de ortaya çıkan ideolojik tartışma ve politik slogan. Kavram, Vladimir Lenin'in Felsefe Defterleri adlı kitabı köken alır.\n" }, "Dört Eski": { "first_paragraph": "Çin'deki Kültür Devrimi sırasında, \"Dört Eski\" veya \"Dört Eski Şey\" (basitleştirilmiş Çince: 四旧; geleneksel Çince: 四舊; pinyin: sì jiù) terimi, öğrencilerin önderliğindeki bir grup devrimci olan Kızıl Muhafızlar tarafından, ortadan kaldırmaya çalıştıkları komünizm öncesi Çin kültürünün yönlerini ifade etmek için kullanıldı. Bunlar arasında Eski Fikirler, Eski Kültür, Eski Adetler ve Eski Alışkanlıklar (Çince: Jiù Sīxiǎng 旧思想, Jiù Wénhuà 旧文化, Jiù Fēngsú 旧风俗 ve Jiù Xíguàn 旧习惯).[1] Dört Eski'yi yok etme kampanyası, Kültür Devrimi'nin başlamasından kısa bir süre sonra, 19 Ağustos 1966'da (\"Kızıl Ağustos\" olarak bilinir) Pekin'de başlamıştır. Bu dönemde Pekin'de bir katliam da yaşanmıştır.[2]\n" }, "Dörtlü Çete": { "first_paragraph": "Dörtlü Çete (Çince: 四人帮; pinyin: Sì Rén Bāng; Wade–Giles: Ssu-Jen-Pang) 1960'larda ve 1970'lerin başında yapılan Çin Kültür Devrimi sırasında belirlenen politikaların sürdürülmesinden yana olan grubun önderlerine sonradan verilen ad. Bu önderler Mao Zedong'un karısı Jiang Qing, Wang Hongwen, Zhang Chunqiao ve Yao Wenyuan idi.\n" }, "Halk savaşı": { "first_paragraph": "Halk savaşı; Mao Zedong'un, Çin Devrimi pratiği içerisinde geliştirdiği, yarı-sömürge konumunda olan ülkelerde, işçi sınıfı önderliğinde, temel gücü köylü kitlelere dayanan bir işçi-köylü ordusunun emperyalizme ve feodalizme karşı verdiği savaştır.[1] İşçi sınıfı ve köylülüğün bazı kesimlerinin yanı sıra kent küçük-burjuvazisini de kapsayan bir ordunun savaşı olmasından kaynaklı, bu savaşa halk savaşı denir.[2]\n" }, "İşçi-Köylü-Asker öğrenci": { "first_paragraph": "İşçi-Köylü-Asker öğrenciler (工农兵学员) 1970 ve 1976 yılları arasında Kültür Devrimi'nin (1966-1976) son zamanlarına doğru üniversitelerde okuyan Çinli öğrencilerdi . Bu öğrencilerin üniversitelere kabul edilme nedeni akademik başarıları değil ailelerinin belirli \"sınıfsal arka plandan\" gelmesiydi. İşçi, köylü ve askerlerin çocukları \"Beş Kırmızı Kategori\" içinde sınıflandırılıp belirli ayrıcalıklardan yararlanıyorlardı.\n" }, "Yüz Çiçek Kampanyası": { "first_paragraph": "Yüz Çiçek Kampanyası, Yüz Çiçek Hareketi olarak da bilinir (Basitleştirilmiş Çince: 百花运动; Geleneksel Çince: 百花運動; pinyin: Bǎihuā yùndòng), 1956 yılında Çin'de[1] Çin Komünist Partisi'nin kendi vatandaşlarını komünist rejim hakkındaki görüşlerini açıkça dile getirmeye teşvik ettiği bir dönemdir. Başkan Mao Zedong'un ünlü sözüne dayanarak (\"Yüz çiçeğin açmasına ve yüzlerce düşünce okuluna izin verilmesi politikası, sanatın gelişmesini ve bilimsel ilerlemeyi teşvik etmek için tasarlanmıştır.\"), ulusal politikalar hakkında farklı görüşler ve çözümler teşvik edildi.[2][3] Bu hareket kısmen kendilerini Komünist Parti'den yabancılaşmış hisseden entelektüellerin moralsizliğine tepki olarak ortaya çıktı.[kaynak belirtilmeli] Bu kısa liberalleşme döneminin ardından Mao, bunu kendi kuvvetlerini kullanarak komünist rejime meydan okuyanlara baskı yapmak için kullandı. Bu baskılar, 1957'de Sağcı Karşıtı Hareket halinde rejimi ya da rejimin ideolojisini eleştirenlere karşı yer almaya devam etti. Bu kapsamda hedeflenenler halka açık şekilde eleştirildi ve hapishane çalışma kamplarına sevk edildi.[4]\n" }, "Hollywood kara listesi": { "first_paragraph": "Hollywood kara listesi 1940-1950 arası yıllarda aralarında yaşamlarının bazı \nnoktalarında komünist partiye üye olanların da olduğu, Amerikan Karşıtı Faaliyetleri İzleme Komitesi tarafından komünist aktivite sebebiyle soruştululan senarist, oyuncu ve yönetmen topluluğudur.[1]\n" }, "Alexander Knox": { "first_paragraph": "Alexander Knox (16 Ocak 1907 - 25 Nisan 1995) tiyatro, sinema ve bazen televizyonda çalışmış olan Kanadalı bir aktör. Oscar'a aday gösterildi ve Wilson (1944) filmindeki Woodrow Wilson rolüyle Altın Küre kazandı.\n" }, "Anne Revere": { "first_paragraph": "Anne Revere (25 Haziran 1903 - 18 Aralık 1990) Amerikalı bir aktris ve Ekran Oyuncuları Derneği yönetim kurulunun ilerici bir üyesiydi. En çok Broadway'deki çalışmaları ve eleştirmenlerce beğenilen bir dizi filmdeki anne rolleri tanınıyordu. Amerikan Karşıtı Faaliyetler Komitesi'nin açıkça eleştirmiş, adı Red Channels: The Report on Communist Influence in Radio and Television'da 1950'de çıkmasının ardından Hollywood’da kara listeye alınmıştır.\n" }, "Harry Belafonte": { "first_paragraph": "Harold George Belafonte, Jr. (d. 1 Mart 1927, Manhattan - ö. 25 Nisan 2023, Manhattan), Amerikalı müzisyen ve oyuncu.\n" }, "Betsy Blair": { "first_paragraph": "Betsy Blair (doğum adı Elizabeth Winifred Boger;[1] 11 Aralık 1923) – 13 Mart 2009), uzun süre Londra'da yaşayan Amerikalı bir sinema ve tiyatro oyuncusuydu.\n" }, "Lloyd Bridges": { "first_paragraph": "Lloyd Vernet Bridges, Jr. (15 Ocak 1913 – 10 Mart 1998) Amerikalı sinema ve televizyon oyuncusudur.\n" }, "Aaron Copland": { "first_paragraph": "Aaron Copland, (14 Kasım 1900, Brooklyn - 2 Aralık 1990, New York), Amerikan klasik müziğinin öncüsü kabul edilen bestecidir.[1]\n" }, "Dalton Trumbo": { "first_paragraph": "James Dalton Trumbo (9 Aralık 1905 – 10 Eylül 1976) Roma Tatili, Exodus, Spartaküs, Thirty Seconds Over Tokyo gibi filmlerin senaryosunun yazımında bulunmuş Amerikan senarist ve yazar. 1947 yılında Amerikan Karşıtı Faaliyetleri İzleme Komitesi'nin film endüstrisindeki komünist etkiler soruşturmasında komiteye karşı ifade vermeyi reddettiği için kara listeye alınmıştır. Çalışmalarına gizlice devam etmiş ve kazandığı iki Akademi Ödülü'nde ismi geçmeden çalışmıştır; öncü yazar olarak Roma Tatili (1953) ve takma adıyla The Brave One (1956).[1][2] 1960 yılıyla beraber McCarthyciliğin kamuoyunda etkisini kaybetmesi ve 1960 yapımı Spartaküs filminin başrol oyuncusu ve yapımcısı Kirk Douglas'ın etkisi sonrasında karaliste uygulaması delinmiş ve adı ilk kez ekranda yer almıştır.[3] İzleyen dönemde geçmişte takma isimlerle yaptığı çalışmalardaki katkıları tanınmıştır.[4][5]         \n" }, "Jules Dassin": { "first_paragraph": "Jules Dassin, (d. 18 Aralık 1911, Middletown, Connecticut, ABD - ö. 31 Mart 2008, Atina, Yunanistan), Amerikalı yönetmen.\n" }, "Dorothy Parker": { "first_paragraph": "Dorothy Parker (22 Ağustos 1893 - 7 Haziran 1967) New York'ta yaşayan Amerikalı bir şair, yazar, eleştirmen ve hicivciydi.\n" }, "Edward G. Robinson": { "first_paragraph": "Edward G. Robinson (asıl adı Emmanuel Goldenberg) (12 Aralık 1893 - 26 Ocak 1973), güçlü, sert adam tiplemeleriyle, özellikle de gangster rolleriyle ünlü Romanya doğumlu Amerikalı sinema oyuncusudur ve gelmiş geçmiş en etkili oyunculardan biri olmayı başarmıştır.[1]\n" }, "Hanns Eisler": { "first_paragraph": "Hanns Eisler (d. 6 Temmuz 1898, Leipzig - ö. 6 Eylül 1962, Berlin) Alman ve Avusturyalı besteci.\n" }, "Gale Sondergaard": { "first_paragraph": "Gale Sondergaard (doğum adı Edith Holm Sondergaard ; 15 Şubat 1899 - 14 Ağustos 1985), Amerikalı aktris.\n" }, "John Garfield": { "first_paragraph": "John Garfield (d. 4 Mart 1913 – ö. 21 Mayıs 1952) Amerikalı oyuncu.\nBüyük Buhran döneminde New York'ta yoksulluk içinde büyüdü. 1930'ların başında Group Theatre (New York)'un önemli bir üyesi oldu. 1937 yılında Hollywood'a taşındı ve Warner Bros. şirketinin yıldızlarından biri haline geldi. Amerikan Karşıtı Faaliyetleri İzleme Komitesi'nce tanıklığına başvuruldu. Komünist eğilim suçlamalarını isim isim reddetti ve aktif oyunculuk kariyerini sonlandırdı.\n" }, "Lee Grant": { "first_paragraph": "Lee Grant (d. 31 Ekim 1926, New York), Amerikalı oyuncu, yönetmen ve yapımcı.\n" }, "Dashiell Hammett": { "first_paragraph": "Samuel Dashiell Hammett (d. 27 Mayıs 1894,St. Mary's ilçesi, Maryland - ö. 10 Ocak 1961, New York) Dedektif romanları ve kısa öyküleri ile tanınan Amerikalı polisiye yazarı.\n" }, "Sterling Hayden": { "first_paragraph": "Sterling Relyea Walter (26 Mart 1916 - 23 Mayıs 1986), Amerikalı oyuncu, yazar, modeldir. Boyu 1,96 m (6 ft 5 in)'yı geçmektedir.\n" }, "Howard K. Smith": { "first_paragraph": "Howard Kingsbury Smith (12 Mayıs 1914 - 15 Şubat 2002) Amerikalı gazeteci, radyo muhabiri, televizyon Haber sunucusu, siyasi yorumcu ve sinema oyuncusuydu. Murrow Boys olarak bilinen savaş muhabirleri ekibinin özgün üyelerinden biriydi.\n" }, "John Cromwell (yönetmen)": { "first_paragraph": "John Cromwell (doğum adı Elwood Dager ; 23 Aralık 1886 - 26 Eylül 1979) Amerikalı bir film ve sahne yönetmeni ve aktördür. Filmleri, sesin ilk günlerinden, kariyerinin Hollywood kara listesi nedeniyle yarıda kesildiği 1950'lerin kara filmine kadar uzanıyordu.[2]\n" }, "Georgann Johnson": { "first_paragraph": "Georgann Johnson (doğum adıyla: Georgia Anne Johnson ;[1] d. 15 Ağustos 1926 -ö.4 Haziran 2018), Amerikalı tanınmış tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.[2] Sahne adları; Georgiann Johnson ya da Georgianne Johnson adlarıyla da bilinir.[1]\n" }, "Judy Holliday": { "first_paragraph": "Judy Holliday (doğum Judith Tuvim, 21 Haziran 1921 - 7 Haziran 1965) Amerikalı aktris, komedyen ve şarkıcıydı.[1]\n" }, "Larry Parks": { "first_paragraph": "Samuel Lawrence \"Larry\" Klausman Parks (13 Aralık 1914 - 13 Nisan 1975), Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu.[1] Kariyeri, bir zamanlar tüm Hollywood stüdyoları tarafından Hollywood kara listesine alınmasına yol açan bir olayla, Komünist Parti hücresinin üyesi olduğunu kabul etmesiyle neredeyse sona erdi. Bundan önce kariyeri yardımcı rollerden yıldızlığa kadar uzanıyordu.[2]\n" }, "Marsha Hunt (1917 doğumlu oyuncu)": { "first_paragraph": "Marsha Virginia Hunt[1] (d. 17 Ekim 1917 - ö. 7 Eylül 2022), Amerikalı eski tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu. \n" }, "Arthur Miller": { "first_paragraph": "Arthur Asher Miller (17 Ekim 1915 – 10 Şubat 2005) Amerikalı yazar.\n" }, "John Randolph (oyuncu)": { "first_paragraph": "Emanuel Hirsch Cohen, (bilinen adıyla : John Randolph ; d. 1 Haziran 1915; New York, New York-ö. 24 Şubat 2004, Hollywood, Kaliforniya), Amerikalı tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.[1][2] Oyuncu 1 Haziran 1915'te New York, New York'ta doğdu.[3][4]\n" }, "Robert Rossen": { "first_paragraph": "Robert Rossen, (d. 16 Mart 1908 - ö. 18 Şubat 1966), Amerikalı senarist, yapımcı ve film yönetmeni.\n" }, "Paul Robeson": { "first_paragraph": "Paul LeRoy Bustill Robeson (9 Nisan 1898, Princeton - 23 Ocak 1976, Philadelphia), ABD'li bas bariton ses sanatçısı, oyuncu, atlet, yazar, insan hakları savunucusu.[1]\n" }, "Sam Jaffe": { "first_paragraph": "Sam Jaffe (10 Mart 1891, New York - 24 Mart 1984, Beverly Hills), Amerikalı oyuncu, öğretmen, müzisyen ve mühendis.\n" }, "Lionel Stander": { "first_paragraph": "Lionel Jay Stander (11 Ocak 1908 – 30 Kasım 1994), Amerikalı radyo, sinema, tv, tiyatro ve dizi oyuncusudur.\n" }, "Uta Hagen": { "first_paragraph": "Uta Thyra Hagen (12 Haziran 1919 - 14 Ocak 2004), Alman-Amerikalı aktris ve tiyatrocuydu . Kim Korkar Hain Kurttan? oyununun 1962 Broadway yapımında Martha rolünü üstlendi. Edward Albee tarafından \"son derece dürüst bir aktris\" olarak adlandırıldı. Hagen, özellikle Paul Robeson ile olan ilişkisi nedeniyle Hollywood'un kara listesinde olduğundan, film yapma fırsatları azaldı ve kariyerinde New York tiyatrosuna odaklandı.\n" }, "Orson Welles": { "first_paragraph": "George Orson Welles (6 Mayıs 1915, Kenosha - 10 Ekim 1985, Los Angeles), Amerikalı oyuncu, yönetmen, yazar ve yapımcı.\n" }, "Richard Wright (yazar)": { "first_paragraph": "Richard Nathaniel Wright (4 Eylül 1908; Adams County, Mississippi - 28 Kasım 1960, Paris), Afrikalı-Amerikalı öykü, roman ve makale yazarı, şair.\n" }, "Zero Mostel": { "first_paragraph": "Samuel Joel \"Zero\" Mostel (28 Şubat 1915 - 8 Eylül 1977) Amerikalı oyuncu, şarkıcı. Sahne ve ekranda, en iyi komedyenlerden biri olarak tanındı. Tiyatro sahnesinde Damdaki Kemancı müzikalinde çarpıcı başrol Tevye'yi oynadı, A Funny Thing Happened on the Way to the Forum'da (Aptallar Şehri) sahnede ve perdede başrol Pseudolus karakterini, Mel Brooks'un The Producers'ın (Yapımcılar, 1967) filminde Max Bialystock karakterini canlandırdı. Mostel, Don Richardson'ın bir öğrencisiydi ve kas hafızasına dayalı bir oyunculuk tekniği kullandı.[1][2][3] 1950'lerde kara listeye alındı; Amerikan Karşıtı Faaliyetleri İzleme Komitesi nezdinde yaptığı ifade kamuoyunda geniş yankı bulmuştu. Mostel daha sonra Hollywood kara listesine alınacak The Front (1976) adlı drama filminde Woody Allen ile birlikte rol aldı ve Mostel'in En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu dalında Britanya Akademisi Film Ödülü'ne aday gösterildi.\n" }, "Fazilet Partisi": { "first_paragraph": "Fazilet Partisi (kısaca FP), Millî Görüş'ü benimseyen Refah Partisinin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasına az bir zaman kala İsmail Alptekin başkanlığında kurulan siyasi çatısı. Daha sonra Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'ın iddiaları Anayasa Mahkemesince haklı bulundu ve parti kapatıldı.[2]\n" }, "Ali Oğuz (1928 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ali Oğuz (1928, Kayseri - 1 Mayıs 2006), Türk siyasetçi.\n" }, "Asaf Ataseven": { "first_paragraph": "Asaf Ataseven (d. 1932, Gaziantep - ö. 8 Eylül 2008), Türk akademisyen ve tıp doktorudur.\n" }, "Cahit Zarifoğlu": { "first_paragraph": "Abdurrahman Cahit Zarifoğlu (1 Temmuz 1940, Ankara - 7 Haziran 1987,[1][2] İstanbul) Türk şair ve yazar.\n" }, "Cevat Ülger": { "first_paragraph": "Cevat Ülger (d. 15 Mayıs 1933, Eskişehir - ö. 6 Eylül 1977, İstanbul) Türk mimar, karikatürist, yazar. \"Cami Mimarı\" olarak da bilinir.[1].\n" }, "Erdem Bayazıt": { "first_paragraph": "Adil Erdem Bayazıt (1939, Kahramanmaraş - 5 Temmuz 2008, İstanbul), Türk şair ve milletvekili.\n" }, "Gülay Pınarbaşı": { "first_paragraph": "Gülay Pınarbaşı, (d. 1969, Karaman) Türk sinema oyuncusu.\n" }, "Hasan Aksay (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hasan Aksay (d. 1931, Haruniye, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Karakaya (gazeteci)": { "first_paragraph": "Hasan Karakaya (1957, Salihli - 30 Aralık 2015, Medine), İslamcı görüşlü Türk gazeteci, yazar ve televizyon yorumcusudur. Yeni Akit gazetesinde Genel Yayın Koordinatörü ve başyazarı ve Ülke TV haber yorumcusu olarak çalışmıştır.[2]\n" }, "Mehmet Şevket Eygi": { "first_paragraph": "Mehmet Şevket Eygi (7 Şubat 1933, Ereğli - 12 Temmuz 2019, İstanbul), Türk gazeteci, makale ve köşe yazarı.\n" }, "Mustafa Kaya (siyasetçi)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mustafa Kurdaş": { "first_paragraph": "Mustafa Kurdaş (d.1 Ocak 1971 Giresun) Türk gazeteci ve Millî Gazete'nin Genel Yayın Yönetmeni.[1][2][3]\n" }, "Mustafa Miyasoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Miyasoğlu (1946 - Kayseri; ö. 1 Ağustos 2013 - İstanbul), Türk romancı ve yazardır.\n" }, "Necip Fazıl Kısakürek": { "first_paragraph": "Ahmet Necip Kısakürek (26 Mayıs 1904,[4] İstanbul - 25 Mayıs 1983, İstanbul), Türk şair, romancı, oyun yazarı ve İslamcı ideolog.[5][6][7]\n" }, "Necmettin Çalışkan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Nevzat Yalçıntaş": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Oğuzhan Asiltürk": { "first_paragraph": "Oğuzhan Asiltürk (25 Mayıs 1935, Hekimhan, Malatya - 1 Ekim 2021, Ankara), Türk siyasetçidir. İçişleri bakanlığı, sanayi ve teknoloji bakanlığı görevlerinde bulunmuş, son olarak Saadet Partisi Yüksek İstişare Kurulu başkanlığı görevini yürütmüştür.[3]\n" }, "Osman Yüksel Serdengeçti": { "first_paragraph": "Osman Zeki Yüksel[1] (25 Temmuz[2] 1917, Akseki, Antalya - 10 Kasım 1983, Ankara), Türk siyasetçi, gazeteci ve şairdir.\n" }, "Rasim Özdenören": { "first_paragraph": "Rasim Özdenören (20 Mayıs 1940, Kahramanmaraş - 23 Temmuz 2022, Ankara), Türk öykü ve deneme yazarı. Alâeddin Özdenören'in ikiz kardeşi.\n" }, "Resul Tosun": { "first_paragraph": "Resul Tosun (1956, Artova -) Türk siyasetçi ve gazeteci. 22. Dönem AK Parti Tokat milletvekilidir. \n" }, "Sabahattin Zaim": { "first_paragraph": "Sabahattin Zaim (d. 15 Mayıs 1926, İştip, Yugoslavya Krallığı - ö. 10 Aralık 2007, İstanbul), Türk iktisatçı, akademisyen ve eğitimci.\n" }, "Sezai Karakoç": { "first_paragraph": "Ahmet Sezai Karakoç (22 Ocak 1933 – 16 Kasım 2021) Türk şair, yazar, düşünür ve siyasetçi.\n" }, "Şule Yüksel Şenler": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Turgay Güler": { "first_paragraph": "Ahmet Turgay Güler, (d. 19 Ekim 1975, Kulaksız, Beyoğlu, İstanbul) Türk köşe yazarı, gazeteci, muhabir ve televizyon sunucusudur.\n" }, "Yusuf Kaplan": { "first_paragraph": "Yusuf Kaplan (d. 01 Ocak 1964, Şarkışla Sivas) Türk gazeteci yazar.[1][2]\n" }, "Millî Selamet Partisi": { "first_paragraph": "Millî Selâmet Partisi (kısaca MSP), 1972 ile 1980 arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş İslâmcı bir siyasî parti. Millî Görüş Hareketi'nin ikinci partisidir.\n" }, "Refah Partisi": { "first_paragraph": "Refah Partisi (kısaca RP), Millî Görüş hareketinin 12 Eylül Darbesi'nden sonra kurulan siyasi partisi. 1987'de genel başkanlığa Necmettin Erbakan getirildi. 1991 seçimlerinde meclise girdi. 1995 seçimlerinden birinci parti olarak çıktı. 1997'de Refahyol Hükûmetini kurdu. \"Lâik Cumhuriyet ilkesine aykırı eylemleri\" gerekçesiyle, 16 Ocak 1998'de Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı.\n" }, "Ahmet Bilgin (1953 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Bilgin, (d. 1953, Silvan) Türk siyasetçi ve Akademisyen.\n" }, "Kayıp Trilyon Davası": { "first_paragraph": "Kayıp trilyon davası, 28 Şubat süreci sonrası, Refah Partisi'nin 1998 senesinde kapatılmasının akabinde, yöneticilerinden, ellerinde bulunan 896 milyar TL'lik, (1 trilyona yuvarlanan) hazine yardımını, devlete iade etmeleri istendi. Partinin, hazine yardımını devlete iade etmemesi üzerine, açılan davaya bu isim verilmiştir. Davada müfettişlerin yaptığı incelemelerde, paranın sahte belgelerle harcanmış gibi gösterildiği iddia edilmiştir.[1][2]\n" }, "Saadet Partisi": { "first_paragraph": "Saadet Partisi, 20 Temmuz 2001 tarihinde Necmettin Erbakan ve Recai Kutan liderliklerinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren Millî Görüş çizgisindeki siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması \"SAADET\" şeklindedir. Simgesi hilal ve beş adet yıldızdır. TBMM'de 20 milletvekili ile Meclis Grubu bulunmaktadır. Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu'dur.\n" }, "Millî İttifak": { "first_paragraph": "Millî İttifak, Türkiye'de Büyük Birlik Partisi'nin Haziran 2015 genel seçimlerine Saadet Partisi listelerinden girme kararı neticesiyle oluşan eski bir ittifaktır.[1] Adaylar arasında eski cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın oğlu Ahmet Özal gibi önceden tanınan kişiler de vardı.[2] Yaklaşık %36 civarında oy potansiyeli olduğunu belirten ittifak,[3] %2,06 oy alarak beşinci oldu.[4]\n" }, "Saadet Partisi genel başkanları listesi": { "first_paragraph": "Saadet Partisi genel başkanları listesi, 20 Temmuz 2001'de kurulan Saadet Partisi'nin bugüne kadar genel başkanlığını yapmış kişilerin listesi.\n" }, "Abdulhamit Gül": { "first_paragraph": "Abdulhamit Gül (d. 12 Mart 1977, Nizip), Türk hukukçu ve siyasetçi. 2017-2022 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Abdulkadir Karaduman": { "first_paragraph": "Abdulkadir Karaduman (d. 1992, Pütürge, Malatya) Türk siyasetçi ve TBMM 27. Dönem Saadet Partisi Konya milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmet Bahçivan": { "first_paragraph": "Ahmet Bahçivan (d. Nisan 1951; Eyyübiye, Şanlıurfa) Türk siyasetçi, yüksek mühendis, sanayici ve iş insanı. 1994-2004 yılları arasında Şanlıurfa belediye başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Ahmet Tekdal": { "first_paragraph": "Ahmet Tekdal (6 Şubat 1931[1], Ağrı, - 2 Haziran 2020, Ankara), Türk siyasetçi, bürokrat.\n" }, "Ali Akmaz": { "first_paragraph": "Ali Akmaz (d. 20 Kasım 1958, Güneysınır, Konya) Türk akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Altan Tan": { "first_paragraph": "Altan Tan (11 Eylül 1958, Batman), Türk yazar ve siyasetçidir.\n" }, "Birol Aydın": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Cevat Ayhan": { "first_paragraph": "Cevat Ayhan, (d. 1938; Akyazı - Sakarya - ö. 7 Mayıs 2018[1]; Ankara), Türk makine mühendisi ve siyasetçi.\n" }, "Cihangir İslam": { "first_paragraph": "Nazır Cihangir İslam (6 Şubat 1959, Sakarya), Türk hekim, siyasetçi.\n" }, "Erol Bayraktar": { "first_paragraph": "Erol Bayraktar[1] (d. 1971, Kaynaşlı), Türk siyasetçi ve eğitimci. Bayraktar, 2014-2019 yıllarında Kaynaşlı Belediye Başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Fehim Adak": { "first_paragraph": "Fehim Adak (1931, Kayadere, Ömerli, Mardin - 7 Şubat 2016, Ankara, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fethullah Erbaş": { "first_paragraph": "Fethullah Erbaş (d. 28 Nisan 1947 Van Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hamza Yanılmaz": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hasan Bitmez": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İbrahim Bilgen": { "first_paragraph": "İbrahim Bilgen (2 Mart 1949; Beşiri, Batman[1] - 31 Mayıs 2010; Gazze Şeridi açıklarındaki uluslararası sular, Akdeniz), Türk siyasetçi ve elektrik mühendisi. 31 Mayıs 2010 günü İsrail'in düzenlediği Gazze filosu saldırısında öldürüldü.\n" }, "İbrahim Ertan Yülek": { "first_paragraph": "İbrahim Ertan Yülek (d. 28 Temmuz 1939, Karamustafalı, Erzin, Hatay) Türk siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "İzzet Özgenç": { "first_paragraph": "İzzet Özgenç, (D. 1 Şubat 1960, Araklı, Trabzon) Türk ceza hukukçusu. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde ceza hukuku dersi vermektedir.\n" }, "Lütfi Doğan (1930 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Lütfi Doğan (d. 1930, Gümüşhane, Türkiye), Türk ilahiyatçı ve siyasetçi, 10. Diyanet İşleri Başkanı.\n" }, "Lütfü Esengün": { "first_paragraph": "Lütfü Esengün, (d. 1947, Erzurum), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mahmut Arıkan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mehmet Atmaca": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mehmet Karaman": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mehmet Zeki Okudan": { "first_paragraph": "Saadet Partisi\n" }, "Mesut Doğan": { "first_paragraph": "Mesut Doğan (d. 1972 Niksar, Tokat) Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Özkafa": { "first_paragraph": "Mustafa Özkafa (d. 1959; Konya), Türk siyasetçi ve harita mühendisi. 1999-2004 yılları arasında Konya büyükşehir belediye başkanlığı görevini yapmıştır.[1]\n" }, "Nazım Maviş": { "first_paragraph": "Nazım Maviş (d. 1971; Boyabat, Sinop), Türk siyasetçi.\n" }, "Ömer Özmen": { "first_paragraph": "Ömer Özmen (d. 1978; Avusturya), Türk avukat ve siyasetçidir.\n2023 genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi'den Aydın milletvekili seçilmiştir.\n" }, "Şerafettin Kılıç": { "first_paragraph": "Şerafettin Kılıç (d. 1959 Çine, Aydın) Türk siyasetçi, Saadet Partisi genel muhasebe ve mali işler başkanı aynı zamanda Saadet Partisi 28. Dönem Antalya milletvekili.\n" }, "Turhan Alçelik": { "first_paragraph": "Turhan Alçelik, (d.1958, Giresun) göz hekimi ve eski bir milletvekilidir. Aynı zamanda göz kamaştırma etkisi yapmaksızın uzun mesafeli aydınlatma sağlayan araç farı'nın mucididir.[1]**\n" }, "Yeniden Refah Partisi": { "first_paragraph": "Yeniden Refah Partisi, 23 Kasım 2018 tarihinde Fatih Erbakan liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren Millî Görüş çizgisindeki siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması \"Yeniden Refah\" şeklindedir. Simgesi hilal içerisinde başaktır. TBMM'de 5 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Fatih Erbakan'dır.[20]\n" }, "Davut Güloğlu": { "first_paragraph": "Davut Güloğlu (1 Ocak 1972, Yenigüzel, Rize), Türk halk müziği (Karadeniz) ve pop müzik şarkıcısı.\n" }, "Suat Kılıç": { "first_paragraph": "Suat Kılıç (d. 23 Temmuz 1972; Samsun, Türkiye), Türk siyasetçi, gazeteci ve avukattır. 22, 23 ve 24. dönem TBMM Samsun milletvekilidir. 6 Temmuz 2011 - 25 Aralık 2013 tarihleri arasında gençlik ve spor bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Suat Pamukçu": { "first_paragraph": "Suat Pamukçu (d. 1950, Bayburt), Türk siyasetçi.\n" }, "Bakü Müzik Akademisi": { "first_paragraph": "Hacıbeyov Bakü Müzik Akademisi (Azerice: Hacıbəyov adına Bakı Musiqi Akademiyası) Azerbaycan'ın Bakü şehrinde bulunan bir müzik okuludur. 1920 yılında Bakü'de kurulmuştur. Daha önceleri Hacıbeyov Azerbaycan Devlet Konservatuvarı olarak biliniyordu.\n" }, "Belarus Devlet Başkanlığı Binası": { "first_paragraph": "Belarus Devlet Başkanlığı Binası, Minsk'teki Karl Marx Caddesi' üzerinde yer alan Belarus devlet başkanının resmî konutu.[1]\n" }, "Casa Presei Libere": { "first_paragraph": "Casa Presei Libere (Özgür Basın Evi), Bükreş'in kuzeyinde mimar Horia Maicu tarafından inşa edilmiş 1956 tarihli Stalinist mimari tarzındaki büyük yapı.\n" }, "Güney Ural Devlet Üniversitesi": { "first_paragraph": "Güney Ural Devlet Devlet Üniversitesi (Ulusal Araştırma Üniversitesi), Rusya'daki en büyük ve Çelyabinsk bölgesindeki en büyük eğitim kurumlarından biridir. 2000'lerin başında, öğrenci sayısı açısından Rusya'daki en büyük üniversite oldu.\n" }, "Kültür Sarayı (Tiran)": { "first_paragraph": "Kültür Sarayı (Arnavutça: Pallati i Kulturës), Arnavutluk'un başkenti Tiran'da bulunan bir saraydır. Saray, 1963 yılında tamamlanmış olup Enver Hoca'nın isteği üzerine inşa edilmiştir.\n" }, "Kültür ve Bilim Sarayı": { "first_paragraph": "Kültür ve Bilim Sarayı (Lehçe: Pałac Kultury i Nauki, kısaca PKiN) Polonya'nın başkenti Varşova'da bulunan çok katlı bir yapı. Yapı içinde sinema, tiyatro, kütüphane, spor kulüpleri, bilimsel enstitüler, üniversite ve müzeler gibi birçok kurum barındırır. 1955'te Sovyet mimar Lev Rudnev'in mimarlığında tamamlanan yapı Leh tarihselciliği ve Amerikan art deco türlerinden esinlenen \"Yedi Kardeş\" tarzında inşa edilmiştir.\n" }, "Letonya Bilimler Akademisi": { "first_paragraph": "Letonya Bilimler Akademisi (Letonca: Latvijas Zinātņu akadēmija), Letonya'daki en üst bilimler akademisi kuruluşu. Letonya SSC Bilimler Akademisi (Latvijas PSR Zinātņu akadēmija) adıyla 1946'da kurulan akademi, başkent Riga'da bulunmaktadır. Mevcut başkanı Ojārs Spārītis'tir.\n" }, "Moskova Devlet Üniversitesi": { "first_paragraph": "Lomonosov Moscow State University (MSU), QS World University Rankings®'in küresel ilk 150'si arasında tutarlı bir konuma sahip, Rusya'daki en yüksek dereceli üniversitedir.[1] Rusya'nın en prestijli üniversitelerinden biri olarak kabul edilen, dünyanın en yüksek eğitim binasına ev sahipliği yapmakta ve 47.000'den fazla öğrenciye ev sahipliği yapmakta ve her yıl 4.000 uluslararası öğrenciyi ağırlamaktadır.[2]\n" }, "Moskova Havuzu": { "first_paragraph": "Moskova Havuzu (Rusça: Москва), yapıldığı 1958 tarihinde dünyanın en geniş açık hava yüzme havuzu unvanına sahip havuz.\n" }, "Parlamento Sarayı, Bükreş": { "first_paragraph": "Parlamento Sarayı (Rumence: Palatul Parlamentului veya Casa Poporului), başkent Bükreş'te bulunan, Romanya Parlamentosu'nun iki Meclisi'nin de bulunduğu çok amaçlı binadır. Dünya Guinness Rekorlar Kitabı'na göre, dünyanın en büyük sivil yönetim, en pahalı yönetim ve en ağır binasıdır. Saray, politik ve yönetim yerleşkesi olarak Ceauşescu Rejimi döneminde planlanmış ve bitirilmiştir. Ceauşescu, sarayın ismini Cumhuriyet Evi (Casa Republicii) koymuş, ancak Rumenler halen Halkın Evi (Casa Poporului) olarak adlandırmaktadır.\n" }, "Sovyetler Sarayı": { "first_paragraph": "Sovyetler Sarayı (Rusça: Дворец Советов), tasarımı Sovyet mimar Boris İofan tarafından hazırlanan ve resmen kabul edilen yapı. 1937 yılında başlanan proje, Nazi Almanyası'nın 1941 yılında Sovyetler Birliği'ne saldırması (Barbarossa Harekâtı) sebebiyle sonlandırılamamıştır.\n" }, "Stalinka": { "first_paragraph": "Stalinka SSCB'de, 1930'ların sonlarından 1950'lerin sonlarına kadar, çoğunlukla neoklasisizm tarzda (Stalin ampiri tarzında), JV Stalin'in hüküm sürdüğü dönemde inşa edilen apartman binalar.\n" }, "Vake Parkı": { "first_paragraph": "Vake Parkı (Gürcüce: ვაკის პარკი; translit.: “vak’is p’ark’i”), Gürcistan’ın başkenti Tiflis'te halka açık park. 1946'da açılmış olan park, Çavçavadze Bulvarı'nın batı ucunda Tiflis'in Vake semtinde yer alır. Parkın tepesinde II. Dünya Savaşı Anıtı bulunur. Parkın hemen kıyısında, Çavçavadze Bulvarı'ndan teleferikle Kaplumbağa Gölü'ne çıkılır.\n" }, "Yedi Kız Kardeş (Moskova)": { "first_paragraph": "Yedi Kız Kardeş (Rusça: Сталинские высотки Stalinskiye vısotki), Moskova'da 1947-1953 yılları arasında inşa edilen yedi gökdelendir. Stalinist mimari tarzına sahip olup Rus Barok ve Gotik tarzlarının ayrıntılı bir kombinasyonunu da içermektedir.\n" }, "Tarık Ali": { "first_paragraph": "Tarık Ali, (d. 21 Ekim 1943, Lahor, Pencap), Pakistan kökenli İngiliz yazar ve film yapımcısıdır. New Left Review'un yayın kurulu üyesidir.\n" }, "Steven Brust": { "first_paragraph": "Steven Karl Zoltán Brust (d. 23 Kasım 1955) Amerikalı fantezi ve bilimkurgu yazarıdır.\n" }, "Cornelius Castoriadis": { "first_paragraph": "Cornelius Castoriadis (Yunanca: Κορνήλιος Καστοριάδης Kornelios Kastoriadis, 11 Mart 1922(1922-03-11), İstanbul - 26 Aralık 1997, Paris), Yunan asıllı Fransız filozof ve psikanalizci, hukukçu, aktivist ve özgürlükçü sosyalist.\n" }, "Tony Cliff": { "first_paragraph": "Tony Cliff, (20 Mayıs 1917, Filistin - 9 Nisan 2000) Marksist siyaset kuramcısı.\n" }, "Leung Kwok-hung": { "first_paragraph": "Leung Kwok-hung (Çince: 梁國雄; 27 Mart 1956), takma adıyla da bilinir \"Uzun saç\" (Çince: 長毛) Hong Konglu bir politik eylemcidir. Hong Kong Yasama Konseyi'nde görev yapmaktadır. 2006 yılında Sosyal Demokratlar Birliği'ne katılmıştır. Her zaman üzerinde Che Guevara resmi olan bir kırmızı tişört giymesi ile bilinir. 2001 yılında Hong Kong Bayrağı üzerine yazı yazıp slogan attığı için bayrağa muhalefet yasası gereğince hakkında yasal işlem yapılmıştır. 3000 Hong Kong doları tutarındaki parayı ödemek zorunda kalan Kwok-hung, bayrağa yazı yazarak eylem yapmasının nedenini, Hong Kong için sahip olduğu umutlarını dile getirmek amacıyla kullandığını yazmıştır. Hong Kong'da birçok siyasi eylemde yer almış ve medya aracılığı ile çok tanınan bir yüz hâline gelmiştir.\n" }, "Ernest Mandel": { "first_paragraph": "Ernest Ezra Mandel (5 Nisan 1923 - 20 Temmuz 1995), Ernest Germain, Pierre Gousset, Henri Vallin gibi takma isimlerle de tanınan Belçikalı Sendikacı, İktisat kuramcısı ve marksist.\n" }, "Roni Margulies": { "first_paragraph": "Roni Margulies (5 Mayıs 1955,[1] İstanbul - 19 Temmuz 2023), Türk Troçkist görüşlü gazeteci, yazar, şair[2] ve çevirmendir.[1]\n" }, "Nahuel Moreno": { "first_paragraph": "Nahuel Moreno (Hugo Miguel Bressano Capacete) (d. 24 Nisan 1924 - ö. 25 Ocak 1987), Arjantinli Troçkist önder, Marksist teorisyen, Uluslararası İşçi Birliği - Dördüncü Enternasyonal (LIT-CI)’in kurucusu.\n" }, "Pierre Frank": { "first_paragraph": "Pierre Frank (24 Ekim 1905, Paris - 18 Nisan 1984, Paris) Fransız Troçkist bir liderdi.[1] 1948'den 1979'a kadar Dördüncü Enternasyonal'in sekreterliğinde görev yaptı. Kimya mühendisi olarak eğitim gören Frank, sürrealist Pierre Naville ve sendikalist Alfred Rosmer ile çalışan ilk Fransız Troçkistlerinden biriydi.\n" }, "Leninizm": { "first_paragraph": "Leninizm veya Lenincilik, Marksizm üzerine kurulmuş siyâsî ve iktisâdî bir teoridir.\n" }, "Bir Adım İleri, İki Adım Geri": { "first_paragraph": "Bir Adım İleri, İki Adım Geri (Partimizdeki Krizler adıyla da bilinir), Bolşevik lider Lenin'in 19 Haziran 1904 tarihinde yayınlanan eseri. Türkiye'de ilk kez 1969 yılında Sol Yayınları tarafından yayınlandı.[1]\n" }, "Bolşevikler İktidarı Ellerinde Tutabilecekler mi?": { "first_paragraph": "Bolşevikler İktidarı Ellerinde Tutabilecekler mi?, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1917'de, Ekim Devrimi'nin hemen öncesinde yayınlanan eseri.[1][2]\n" }, "Devlet ve Devrim": { "first_paragraph": "Devlet ve Devrim, Vladimir İlyiç Lenin'in 1917 yılının Ağustos ve Eylül ayları arasında yazdığı kitaptır. Lenin bu kitabında Devlet organının varlık nedenlerini ve sosyalist devrim sonrası kurulacak bir proletarya diktatörlüğünde devlet organının nasıl ve neden sönümleneceği üzerine var olan marksist teorileri geliştirmiştir.\n" }, "Devrimci durum": { "first_paragraph": "Devrimci durum, Marksist-Leninist terminolojide devrim ihtimali belirten bir siyasi kavram.\n" }, "Ekonomik Romantizmin Bir Karakterizasyonu": { "first_paragraph": "Ekonomik Romantizmin Bir Karakterizasyonu, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1897 yılında yazılan ve aynı yıl Novoye Slovo dergisinde yayınlanan eser. 1898 yılında Ekonomik Araştırmalar ve Makaleler adı ve \"Vladimir Ilyin\" takma adıyla tekrar basılmıştır. Eser aynı dergi tarafından 10 yıl sonra, 1908 yılında bu makalenin de içinde bulunduğu birçok makaleyi derleyerek Tarım Sorunu başlığı altında tekrar yayınlamıştır.[1]\n" }, "Felsefe Defterleri": { "first_paragraph": "Felsefe Defterleri, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1913 yılında yazmış olduğu eser.\n" }, "\"Halkın Dostları\" Kimlerdir ve Sosyal-Demokratlara Karşı Nasıl Savaşırlar?": { "first_paragraph": "\"Halkın Dostları\" Kimlerdir ve Sosyal-Demokratlara Karşı Nasıl Savaşırlar?, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1894 yılında yazmış olduğu eser.\n" }, "Hikmet Kıvılcımlı": { "first_paragraph": "Hikmet Ali Kıvılcımlı (d. 1902, Priştine - ö. 11 Ekim 1971, Belgrad), Türk Marksist-Leninist siyasetçi ve kuramcı, yazar, yayıncı ve çevirmen.\n" }, "İkili iktidar": { "first_paragraph": "İkili iktidar (Rusça: Двоевластие / Dvoyevlastiye), Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1917 yılında ortaya atılan, Rusya'daki Şubat Devrimi sonra ortaya çıkan Geçici Hükûmet ve Sovyet iktidarının bir arada olmasını tanımlayan terim.[1][2]\n" }, "Kolektivizasyon": { "first_paragraph": "Kolektivizasyon, çiftçilerin paylarını birleştirerek büyük bir çiftlik oluşturması ve burada bir arada çalışarak meydana gelen kârdan pay alması üzerine kurulu tarım politikasına verilen tanımlama. Özel kolektif çiftliklerde veya bazı devlet çiftliklerinde toprak ile emeğin verimini artırmak amacıyla uygulanır.\n" }, "Marksizmin Bir Karikatürü ve Emperyalist Ekonomizm": { "first_paragraph": "Marksizmin Bir Karikatürü ve Emperyalist Ekonomizm, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından Ağustos-Ekim 1916 tarihleri arasında yazılan eser.[1] Kitap Türkçe olarak ilk kez Sol Yayınları tarafından 1979 yılında yayınlanmıştır.[2]\n" }, "Materyalizm ve Ampiryokritisizm": { "first_paragraph": "Materyalizm ve Ampiryokritisizm, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1908 yılında yazılan ve 1909 yılında yayımlanan eser.[1] Lenin'in en çok bilinen felsefe kitabıdır. Türkçeye ilk kez Sevim Belli tarafından çevirilen eser 1976 yılında Türkiye'de Sol Yayınları tarafından yayınlandı.[2]\n" }, "Ne Yapmalı?": { "first_paragraph": "Ne Yapmalı? (Rusça: Что делать?), Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1901-1902 yılları arasında yazılan kitap.[1] Eserin başlığı, Nikolay Çernişevski tarafından aynı isimle yazılan romandan esinlenmiştir.[2]\n" }, "Nisan tezleri": { "first_paragraph": "Nisan Tezleri (Rusça: апрельские тезисы), 1917 Şubat Devrimi ile Rusya’daki Çarlık rejiminin devrilmesi üzerine sürgünde bulunduğu İsviçre’den, Mühürlü Tren ile Rusya’nın başkenti Petrograd’a gelen Bolşevik lider Lenin tarafından ilan edilen ve parti tarafından izlenmesi gereken siyasi hattı anlatan açıklamalar. Tezler daha çok Rusya’nın içinde bulunduğu durumu tahlil etmekte ve Bolşevikler tarafından yapılması gerekenleri sıralamaktadır.\n" }, "Öncü parti": { "first_paragraph": "Öncü parti ya da öncücülük, klasik Marksizm'de yer alan sınıf mücadelesi teorisine, Lenin tarafından \"Proletarya Partisi\" kapsamında yaptığı katkıyı ifade eden terim. Bu kavram Lenin tarafından Ne Yapmalı? adlı eserinde detaylı olarak açıklanır. Sovyet Anayasası 6. maddesi bu teoriye göre hazırlanmıştır.\n" }, "Parti genel çizgisi": { "first_paragraph": "Parti genel çizgisi, komünizm terminolojisinde, bir partinin (genellikle bir komünist partinin) yönetim organlarının direktiflerini ve partinin genel politik tutumunu ifade eden terim.\n" }, "Parti sekreteri": { "first_paragraph": "Parti sekreteri, Marksist-Leninist modele göre örgütlenmiş siyasi partilerde en yüksek makam.\n" }, "Proleter Devrimi ve Dönek Kautsky": { "first_paragraph": "Proleter Devrimi ve Dönek Kautsky, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından yazılan ve 1918 yılı sonlarında yayınlanan eser. Lenin bu eserinde İkinci Enternasyonal’in lideri ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin başkanı Karl Kautsky'ye birçok eleştiri yöneltmektedir.[1][2][3]\n" }, "Rusya'da Kapitalizmin Gelişmesi": { "first_paragraph": "Rusya'da Kapitalizmin Gelişmesi, Bolşevik lider Lenin'in 1899 yılında Vladimir Ilyin takma adıyla yayınlanan eseri.[1] Lenin; bu eseriyle birlikte kendi marksist yöntemlerini geniş kitlelere tanıtacak ve bu yöntemler ileride Leninizm adıyla doktrinleştirilecektir.[2]\n" }, "Sosyalist yurtseverlik": { "first_paragraph": "Sosyalist yurtseverlik (veya sosyalist vatanseverlik), Marksist-Leninist düşünce yapısı içerisinde, çeşitli komünist partilerin yönettiği sosyalist devletlerin bulunduğu topraklara yurtseverlik kapsamında duyulan sevgiye verilen ad.[1] Bir başka tanıma göre ise; sosyalist vatana, toplumun devrimci dönüşümü ve komünizm ideali doğrultusunda sevgi beslemektir.[2] Bu terim, milliyetçilik ve şovenizm kapsamında değerlendirilen vatanseverlik kapsamına girmez.\n" }, "Sosyalizm ve Savaş": { "first_paragraph": "Sosyalizm ve Savaş, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından Temmuz-Ağustos 1915'te yazılan Cenevre'de broşür halinde basılan eser.[1] İlk Türkçe baskısı 1970 yılında Sol Yayınları tarafından yapıldı.[2]\n" }, "Tasfiyecilik Üzerine": { "first_paragraph": "Tasfiyecilik Üzerine, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından tasfiyecilik üzerine yazılan yazıların derlendiği, İlerleme Yayıncılık tarafından 1973 yılında Progress Publishers'ın bastığı eserden çevrilip basılan eser.[2] İlk Türkçe baskısı 1977 yılında Sol Yayınları tarafından yapıldı.[3]\n" }, "Ulusların Kendi Kaderini Tayin Hakkı": { "first_paragraph": "Ulusların Kendi Kaderini Tayin Hakkı (Rusça: О праве наций на самоопределение), Bolşevik lider Vladimir Lenin'in Şubat-Mayıs 1914 tarihleri arasında yazmış olduğu eser.[1][2] Prosveşçeniye dergisi Nisan-Haziran 1914 sayılarında yayınlanmıştır.\n" }, "Şablon:Birleşik Arap Emirlikleri devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Filistin_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Irak başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Irak_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0ran_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:İran cumhurbaşkanı yardımcıları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0ran_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0srail_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0srail_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Katar_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Kuveyt_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:L%C3%BCbnan_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:L%C3%BCbnan_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:M%C4%B1s%C4%B1r_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:M%C4%B1s%C4%B1r_cumhurba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Suriye Parlamentosu Başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Umman sultanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Ürdün başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Yemen devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "KKTC Cumhuriyet Meclisi 1. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "KKTC Cumhuriyet Meclisi 1. dönem milletvekilleri listesi, 23 Haziran 1985 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri sonucunda Cumhuriyet Meclisi'nde milletvekili olan kişilerin listesidir. Siyasi parti olarak kişilerin aday olup seçildikleri partiler eklenmiştir.[1]\n" }, "KKTC Cumhuriyet Meclisi 2. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "KKTC Cumhuriyet Meclisi 2. dönem milletvekilleri listesi, 6 Mayıs 1990 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri sonucunda Cumhuriyet Meclisi'nde milletvekili olan kişilerin listesidir. Siyasi parti olarak kişilerin aday olup seçildikleri partiler eklenmiştir.[1]\n" }, "KKTC Cumhuriyet Meclisi 3. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "KKTC Cumhuriyet Meclisi 3. dönem milletvekilleri listesi, 12 Aralık 1993 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri sonucunda Cumhuriyet Meclisi'nde milletvekili olan kişilerin listesidir. Siyasi parti olarak kişilerin aday olup seçildikleri partiler eklenmiştir.[1]\n" }, "KKTC Cumhuriyet Meclisi 4. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "KKTC Cumhuriyet Meclisi 4. dönem milletvekilleri listesi, 6 Aralık 1998 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri sonucunda Cumhuriyet Meclisi'nde milletvekili olan kişilerin listesidir. Siyasi parti olarak kişilerin aday olup seçildikleri partiler eklenmiştir.[1]\n" }, "KKTC Cumhuriyet Meclisi 5. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "KKTC Cumhuriyet Meclisi 5. dönem milletvekilleri listesi, 14 Aralık 2003 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri sonucunda Cumhuriyet Meclisi'nde milletvekili olan kişilerin listesidir. Siyasi parti olarak kişilerin aday olup seçildikleri partiler eklenmiştir.[1]\n" }, "KKTC Cumhuriyet Meclisi 6. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "KKTC Cumhuriyet Meclisi 6. dönem milletvekilleri listesi, 20 Şubat 2005 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs genel seçimleri ve 25 Haziran tarihinde yapılan ara genel seçimleri sonucunda Cumhuriyet Meclisi'nde milletvekili olan kişilerin listesidir. Siyasi parti olarak kişilerin aday olup seçildikleri partiler eklenmiştir.[1]\n" }, "KKTC Cumhuriyet Meclisi 7. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "KKTC Cumhuriyet Meclisi 7. dönem milletvekilleri listesi, 19 Nisan 2009 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs genel seçimleri sonucunda Cumhuriyet Meclisi'nde milletvekili olan kişilerin listesidir. Siyasi parti olarak kişilerin aday olup seçildikleri partiler eklenmiştir.\n" }, "KKTC Cumhuriyet Meclisi 8. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "KKTC Cumhuriyet Meclisi 8. dönem milletvekilleri listesi, 28 Temmuz 2013 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri sonucunda Cumhuriyet Meclisi'nde milletvekili olan kişilerin listesidir. Siyasi parti olarak kişilerin aday olup seçildikleri partiler eklenmiştir.\n" }, "KKTC Cumhuriyet Meclisi 9. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "KKTC Cumhuriyet Meclisi 9. dönem milletvekilleri listesi, 7 Ocak 2018 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri sonucunda Cumhuriyet Meclisi'nde milletvekili olan kişilerin listesidir. Siyasi parti olarak kişilerin aday olup seçildikleri partiler eklenmiştir.\n" }, "KKTC Cumhuriyet Meclisi 10. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "KKTC Cumhuriyet Meclisi 10. dönem milletvekilleri listesi, 23 Ocak 2022 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri sonucunda Cumhuriyet Meclisi'nde milletvekili olan kişilerin listesidir. Siyasi parti olarak kişilerin aday olup seçildikleri partiler eklenmiştir.[1]\n" }, "24. Knesset": { "first_paragraph": "Muhalefet (58)\n" }, "25. Knesset": { "first_paragraph": "Muhalefet (56)\n" }, "Meclis-i Mebûsan 1. dönem mebusları listesi": { "first_paragraph": "1877 Mart-Haziran Osmanlı Meclis-i Mebusanı veya I. Meclis-i Mebusan, Türk tarihinde halk oylarıyla seçilen ilk meclistir. 18 Mart - 28 Haziran 1877 tarihleri arasında görev yaptı.\n" }, "Meclis-i Mebûsan 2. dönem mebusları listesi": { "first_paragraph": "1877-1878 Osmanlı Meclis-i Mebusanı veya II. Meclis-i Mebusan Osmanlı Meclis-ı Umumisi'nin alt kanadı olan Meclis-i Mebusan'ın II. dönemidir. Meclis, 13 Aralık 1877 - 14 Şubat 1878 tarihleri arasında görev yaptı.\n" }, "Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi": { "first_paragraph": "Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi, 1908 Osmanlı genel seçimleri ile Meclis-i Mebûsan'a seçilen mebusların tam listesidir. 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 tarihleri arasında görev yaptı.\n" }, "Meclis-i Mebûsan 4. dönem mebusları listesi": { "first_paragraph": "1912 Nisan-Ağustos Osmanlı Meclis-i Mebusanı, 1912 Osmanlı genel seçimleri ile Meclis-i Mebûsan'a seçilen mebusların tam listesidir. 18 Nisan 1912-5 Ağustos 1912 tarihleri arasında görev yaptı.\n" }, "Meclis-i Mebûsan 5. dönem mebusları listesi": { "first_paragraph": "1914-1918 Osmanlı Meclis-i Mebusanı, Bâb-ı Âli Baskını sonrası 1914'te tek parti düzeninde seçime gidildi ve V. Meclis-i Mebûsan 87 sandalyenin tamamını İttihat ve Terakki kazandı. Bu Meclis I. Dünya Savaşı boyunca görev yaptı.[1]\n" }, "Meclis-i Mebûsan 6. dönem mebusları listesi": { "first_paragraph": "1920 Osmanlı Meclis-i Mebusanı ya da VI. Meclis-i Mebusan, 12 Ocak - 18 Mart 1920 tarihleri arasında görev yapan son Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'dır. 16 Mart 1920'de İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi nedeniyle 18 Mart'ta çalışmalarını sonlandırdı. Bu meclisteki mebusların büyük bölümü 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara'da açılan Büyük Millet Meclisi'ne katıldı.\n" }, "TBMM 1. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Birinci Dönem Büyük Millet Meclisi ya da kısaca Birinci Meclis, 23 Nisan 1920'de Ankara'da toplanmış, 1 Nisan 1923'te yeni seçim kararı alarak 15 Nisan 1923'te son oturumunu yapmıştır. Yeni Türk devletinin kurucu meclisi olarak kabul edilir. Meclis'in açılış günü olan 23 Nisan, Türkiye'de millî bayram olarak kutlanmaktadır.\n" }, "TBMM 2. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 2. dönem milletvekilleri listesi, 11 Ağustos 1923 - 26 Haziran 1927 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir. Bu dönemde bağımsız olarak seçilebilen birkaç vekil dışında hepsi Birinci Grup'tan seçildi.\n" }, "TBMM 3. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 3. dönem milletvekilleri listesi, 1 Kasım 1927 - 26 Mart 1931 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir. Bu dönemdeki tüm milletvekilleri Cumhuriyet Halk Fırkası'ndan seçildi.\n" }, "TBMM 4. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 4. dönem milletvekilleri listesi, 4 Mayıs 1931 - 23 Aralık 1934 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir. Bu dönemdeki 317 vekilin 287'si Cumhuriyet Halk Fırkası'ndan 30'u ise bağımsız olarak seçildi.\n" }, "TBMM 5. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 5. dönem milletvekilleri listesi, 1 Mart 1935 - 27 Ocak 1939 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir. Bu dönemdeki tüm milletvekilleri Cumhuriyet Halk Partisi'nden seçildi.\n" }, "TBMM 6. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 6. dönem milletvekilleri listesi, 3 Nisan 1939 - 15 Ocak 1943 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir. Bu dönemdeki tüm milletvekilleri Cumhuriyet Halk Partisi'nden seçildi.\n" }, "TBMM 7. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 7. dönem milletvekilleri listesi, 8 Mart 1943 - 14 Haziran 1946 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir. Bu dönemdeki tüm milletvekilleri Cumhuriyet Halk Partisi'nden seçildi. Tek partili son meclistir.\n" }, "TBMM 8. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 8. dönem milletvekilleri listesi, 5 Ağustos 1946 - 24 Mart 1950 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 9. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 9. dönem milletvekilleri listesi, 22 Mayıs 1950 - 12 Mart 1954 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 10. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 10. dönem milletvekilleri listesi, 14 Mayıs 1954 - 11 Eylül 1957 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 11. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 11. dönem milletvekilleri listesi, 1 Kasım 1957 - 25 Mayıs 1960 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 12. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 12. dönem milletvekilleri listesi, 25 Ekim 1961 - 10 Ekim 1965 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 13. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 13. dönem milletvekilleri listesi, 22 Ekim 1965 - 12 Ekim 1969 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 14. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 14. dönem milletvekilleri listesi, 22 Ekim 1969 - 14 Ekim 1973 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 15. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 15. dönem milletvekilleri listesi, 24 Ekim 1973 - 5 Haziran 1977 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 16. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 16. dönem milletvekilleri listesi, 13 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 17. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 17. dönem milletvekilleri listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 17. döneminde (24 Kasım 1983 - 16 Ekim 1987) görev yapan, 1983'de seçilen, milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 18. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 18. dönem milletvekilleri listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 18. döneminde (14 Aralık 1987 - 1 Eylül 1991) görev yapan, 1987'de seçilen, milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 19. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 19. dönem milletvekilleri listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 19. döneminde (14 Kasım 1991 - 4 Aralık 1995) görev yapan, 1991'de seçilen, milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 20. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 20. dönem milletvekilleri listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 20. döneminde (8 Ocak 1996 - 25 Mart 1999) görev yapan, 1995'te seçilen, milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 21. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "TBMM 22. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 22. dönem milletvekilleri listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 22. döneminde (14 Kasım 2002 - 3 Haziran 2007) görev yapan, 2002'de seçilen, milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 23. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 23. dönem milletvekilleri listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 23. döneminde (23 Temmuz 2007 - 23 Nisan 2011) görev yapan, 2007'de seçilen, milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 24. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 24. dönem milletvekilleri listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 24. döneminde (28 Haziran 2011 - 23 Nisan 2015) görev yapan milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 25. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 25. dönem milletvekilleri listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 25. döneminde (23 Haziran 2015 – 1 Ekim 2015) görev yapan, 7 Haziran'da seçilen, milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 26. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 26. dönem milletvekilleri listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 26. döneminde (17 Kasım 2015 – 16 Mayıs 2018) görev yapan, 1 Kasım'da seçilen, milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 27. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 27. dönem milletvekilleri listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 27. döneminde (7 Temmuz 2018 - 7 Nisan 2023) görev yapan, 24 Haziran 2018 tarihinde seçilen milletvekillerinin listesidir.\n" }, "TBMM 28. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "TBMM 28. dönem milletvekilleri listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 28. döneminde (2 Haziran 2023 - günümüz) görev yapan, 14 Mayıs 2023 tarihinde seçilen milletvekillerinin listesidir.\n" }, "Adana milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Adana milletvekilleri, 23 Nisan 1920 tarihinden beri Türkiye Büyük Millet Meclisinde Adana şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Adıyaman milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Adıyaman milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 11. döneminden beri Adıyaman şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Afyonkarahisar milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ağrı milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Ağrı milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Ağrı şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Aksaray milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Aksaray milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 2. ve 4. arası dönemleri ile 19. döneminden beri Aksaray şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir.\n" }, "Amasya milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Amasya milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Amasya şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Ankara milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Ankara milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Ankara şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Antalya milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Antalya milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Antalya ilini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Ardahan milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Ardahan milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. ve 2. dönemleri ile 20. döneminden beri Ardahan şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir.\n" }, "Artvin milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Artvin milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 2. döneminden beri Artvin şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Aydın milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Aydın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Aydın şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Balıkesir milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Balıkesir milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Bartın milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Bartın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 19. döneminden beri Bartın şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir. Bartın, 7 Eylül 1991 tarih ve 20984 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 3760 sayılı Kanunla il olmuştur.\n" }, "Batman milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Batman milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 19. döneminden beri Batman şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir. Batman, 18 Mayıs 1990 tarih ve 20522 sayılı Resmî Gazete'de (Mükerrer) yayımlanarak yürürlüğe giren 3647 sayılı Kanunla il olmuştur.\n" }, "Batum milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Batum, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 1. döneminde 6 milletvekili ile temsil etti. Ancak dönem sona ermeden 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması ile Batum Gürcistan'a bırakıldı.\n" }, "Bayazıt milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Bayazıt milletvekilleri\n" }, "Bayburt milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Bayburt milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 19. döneminden beri Bayburt şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir. Bayburt, 21 Haziran 1989 tarih ve 20202 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 3578 sayılı Kanunla il olmuştur.\n" }, "Biga milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Biga Milletvekilleri, Bağımsız Biga Sancağının merkezi olan Çanakkale ili olunca, Biga İlçesi Çanakkale’ye bağlanmıştır.[1]\n" }, "Bilecik milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Bilecik milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Bilecik şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Bingöl milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Bingöl milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 6. döneminden beri Bingöl şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Genç milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Genç milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 1. ve 2. döneminde Genç'i temsil eden milletvekillerinin listesidir. Genç Vilayeti'nin adı, 24 Ekim 1926 tarih ve 4248 sayılı Kararname ile Bingöl olmuştur.[1]\n" }, "Bitlis milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Bitlis milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Bitlis şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Bolu milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Bolu milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Bolu şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Burdur milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Burdur milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Burdur şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Bursa milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Bursa milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Bursa şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Cumhuriyet Senatosu kontenjan senatörleri listesi": { "first_paragraph": "Kontenjan Senatörlüğü; 1961 Anayasası sonrası ihdas edilen Cumhuriyet Senatosunda Cumhurbaşkanı tarafından seçilmiş 15 üyenin aldığı siyasi sıfattır.\n" }, "Cumhuriyet Senatosu seçilmiş senatörler listesi": { "first_paragraph": "1961 Anayasası'na göre oluşturulan ve 1961-1980 yılları arasında görev yapan Cumhuriyet Senatosu'nun üyeleri, halk tarafından seçiliyordu. Halk tarafından seçilen üyelerin görev süresi altı yıldı. Ancak seçimler 2 yılda bir yapılıyordu ve her seçimde üyelerinin sadece üçte biri yenileniyordu. 1961 Anayasası'nın geçici 10. maddesine göre 1961 seçimlerinden iki yıl sonra yapılacak seçimlerle yenilenecek üyeler ile dört yıl sonra yapılacak seçimle yenilenecek olan üyeler ad çekilerek belirlenmiştir. Böylece A, B ve C grubu olmak üzere 3 grup oluşmuştur.\n" }, "Cumhuriyet Senatosu tabii senatörleri listesi": { "first_paragraph": "Tabii Senatörlük (Yaşam Boyu Senatörlük), 1961 Anayasası'na göre kurulan Cumhuriyet Senatosu'nu oluşturan üç çeşit üyeden biridir. Tabii Senatörler kendi içinde iki gruba ayrılıyorlardı.\n" }, "Çanakkale milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Çanakkale milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 3. döneminden beri Çanakkale şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Çankırı milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Çankırı milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Çankırı şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Çatalca milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Çatalca ili, 26 Haziran 1926 tarih ve 404 sayılı Resmî Ceride’de yayımlanan 30 Mayıs 1926 tarih ve 877 sayılı Kanunla ilçeye dönüstürülerek İstanbul İline bağlanmıştır.\n" }, "Çorum milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Çorum milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Çorum şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "TBMM 1981 Danışma Meclisi": { "first_paragraph": "Danışma Meclisi (DM), 12 Eylül 1980 Darbesi'nden sonra, Millî Güvenlik Konseyi'yle (MGK) birlikte, 1982 Anayasası'nı hazırlamak için kurulan Kurucu Meclis'i oluşturan iki organdan biridir.\n" }, "Denizli milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Denizli milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Denizli şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Diyarbakır milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Diyarbakır milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Diyarbakır şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Düzce milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Düzce milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 22. döneminden beri Düzce şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir. Düzce, 9 Aralık 1999 tarih ve 23901 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 584 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle il olmuştur.\n" }, "Edirne milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Edirne milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Edirne şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Elazığ milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Elazığ milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Elazığ şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Ergani milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Ergani milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 1. ve 2. döneminde Ergani'yi temsil eden milletvekillerinin listesidir. 2. dönemden sonra Diyarbakır Vilayeti'ne bağlandı.[1]\n" }, "Erzincan milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Erzincan milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Erzincan şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Erzurum milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Erzurum milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Erzurum şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Eskişehir milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Gaziantep milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Gaziantep milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Gaziantep şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Gelibolu milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Gelibolu milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 1. ve 2. döneminde Gelibolu'yu temsil eden milletvekillerinin listesidir. Gelibolu ili, 26 Haziran 1926 tarih ve 404 sayılı Resmî Ceride'de yayınlanan 30 Mayıs 1926 tarih ve 877 sayılı Kanunla ilçe olmuştur.\n" }, "Giresun milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Giresun milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 2. döneminden beri Giresun şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Gümüşhane milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Gümüşhane milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Gümüşhane şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Hakkâri milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Hakkâri milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Hakkâri şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Hatay milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Hatay milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 6. döneminden beri Hatay şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir. Hatay ili, 11 Temmuz 1939 tarih ve 4255 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 3711 sayılı Kanun ile kurulmuştur.\n" }, "Iğdır milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Iğdır milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 20. döneminden beri Iğdır şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir. Iğdır, 3 Haziran 1992 tarih ve 21247 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 3806 sayılı Kanunla il olmuştur.\n" }, "Isparta milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Isparta milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Isparta şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "İstanbul milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "İstanbul milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri İstanbul şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "İzmir milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "İzmir milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri İzmir şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "TBMM 1961 Temsilciler Meclisi": { "first_paragraph": "TBMM 1961 Kurucu Meclisi, 27 Mayıs Darbesi sonrası başta 1961 Anayasası'nı hazırlamak için 6 Ocak 1961 - 24 Ekim 1961 tarihleri arasında toplanmış özel yasama meclisidir. Başkanlığını emekli Orgeneral Kazım Orbay, başkanvekilliğini Lütfi Akadlı ve İbrahim Hilmi Senil yapmıştır.\n" }, "Kahramanmaraş milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Kahramanmaraş milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Kahramanmaraş şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Karabük milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Karabük milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 20. döneminden beri Karabük şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir. Karabük, 6 Haziran 1995 tarih ve 22305 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kanun hükmünde Kararnameyle il olmuştur.\n" }, "Karaman milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Karaman milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 19. döneminden beri Karaman şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir. Karaman, 21 Haziran 1989 tarih ve 20202 sayılı Resmî Gazete'te yayımlanan 15 Haziran 1989 tarih ve 3578 sayılı Kanunla il olmuştur.\n" }, "Kars milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Kars milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Kars şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Kastamonu milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Kastamonu milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Kastamonu şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Kayseri milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kırıkkale milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Kırıkkale milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 19. döneminden beri Kırıkkale şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir. Kırıkkale, 21 Haziran 1989 tarih ve 20202 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 3578 sayılı Kanunla il olmuştur.\n" }, "Kırklareli milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Kırklareli milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 2. döneminden beri Kırklareli şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir. Kırkkilise ilinin adı, 14 Ocak 1925 tarih ve 82 sayılı Resmî Ceride'de yayımlanan 20 Aralık 1924 tarih ve 537 sayılı Kanunla Kırklareli olarak değiştirilmiştir.\n" }, "Kırşehir milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Kırşehir milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Kilis milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Kilis milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 20. döneminden beri Kilis şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir. Kilis, 6 Haziran 1995 tarih ve 22305 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kanun Hükmünde Kararnameyle il olmuştur.\n" }, "Kocaeli milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Kocaeli milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Kocaeli şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Konya milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kozan milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Kozan milletvekilleri, Kozan ili, 30 Mayıs 1926 tarih ve 877 sayılı Kanunla ilçeye dönüştürülmüştür.[1]\n" }, "Kütahya milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Kütahya milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Kütahya şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Malatya milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Malatya milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Manisa milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Manisa milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden[1] beri Manisa şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Mardin milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Mardin milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Mardin şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Mersin milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Mersin milletvekilleri, 23 Nisan 1920 - 27 Mayıs 1933 tarihleri arasında Mersin, 27 Mayıs 1933 - 28 Haziran 2002 tarihleri arası İçel, 28 Haziran 2002 tarihinden beri Mersin milletvekillerini içeren listedir. 23 Nisan 1920 ile 27 Mayıs 1933 tarihleri arasındaki İçel milletvekilleri Silifke milletvekilleri listesinde yer almaktadır.\n" }, "Muğla milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Muğla milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Muğla şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Muş milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Muş milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Muş şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir. Kurtuluş Savaşı sırasında 1920 yılında yörede Hallo Ayaklanması yaşandı. Bu olaylardan sonra 1924 yılında şehir, il merkezi yapıldı. Daha sonra Şeyh Said Ayaklanması yaşanan yörede, kısa süreliğine tekrar Bitlis'e bağlanan şehir, 1929'da tekrar il merkezi oldu.[1]\n" }, "Nevşehir milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Nevşehir milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 11. döneminden beri Nevşehir şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir. Nevşehir, 6429 sayılı yasa ile 20 Temmuz 1954 tarihinde il haline getirilmiştir.\n" }, "Niğde milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Niğde milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Niğde şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Oltu milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Oltu milletvekilleri, Meclis-i Mebûsan'da Oltu Şura Hükümeti temsilcileridirler. 17 Mayıs 1920'de Oltu'nun (bugün Erzurum ilinin ilçesi) anavatana katılmasıyla mebus kabul edilmişlerdir.\n" }, "Ordu milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Ordu milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 2. döneminden beri Ordu şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Osmaniye milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Osmaniye milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1., 2., 3. ve 4. dönemleri ile 21. döneminden beri Osmaniye şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir. Osmaniye, 28.10.1996 tarih ve 22801 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 4200 sayılı Kanunla yeniden il olmuştur.\n" }, "Rize milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Rize milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Rize şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Sakarya milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Samsun milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Samsun milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Samsun şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Siirt milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Siirt milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Siirt şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Silifke milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Silifke ya da İçel milletvekilleri, Mersin ili, 27 Mayıs 1933 tarih ve 2411 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 20 Mayıs 1933 tarih ve 2197 sayılı Kanunla merkez ve Mersin olmak üzere, İçel İli ile birleştirilmiştir. 23 Nisan 1920 ile 27 Mayıs 1933 tarihleri arasındaki İçel milletvekilleri listesidir.\n" }, "Sinop milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Sinop milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Sinop şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Sivas milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Sivas milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Sivas şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Siverek milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Siverek Milletvekilleri, Siverek İli, 26 Haziran 1926 tarih ve 404 sayılı Resmî Ceride'de yayımlanan 877 sayılı Kanunla ilçe olmuştur.\n" }, "Şanlıurfa milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Şebinkarahisar milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Şebinkarahisar, Karahisar-ı Şarki veya Şarki Karahisar milletvekilleri Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 1.-4. dönemleri arasında Şebinkarahisar'ı temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Şırnak milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Şırnak milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 19. döneminden beri Şırnak şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir. Şırnak, 18 Mayıs 1990 tarih ve 20522 sayılı Resmî Gazete'de (Mükerrer) yayımlanarak yürürlüğe giren 3647 sayılı Kanunla il olmuştur.\n" }, "Tekirdağ milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Tekirdağ milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 2. döneminden beri Tekirdağ şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Tokat milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Tokat milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Tokat şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Trabzon milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Trabzon milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Trabzon şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Tunceli milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Tunceli milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Tunceli şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Uşak milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Uşak milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 10. döneminden beri Uşak şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Van milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Van milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Van şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Yalova milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Yalova milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 20. döneminden beri Yalova şehrini temsil eden milletvekillerinin listesidir. Yalova, 6 Haziran 1995 tarih ve 22305 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kanun Hükmünde Kararnameyle il olmuştur.\n" }, "Yozgat milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Yozgat milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 1. döneminden beri Yozgat şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Zonguldak milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Zonguldak milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 2. döneminden beri Zonguldak şehrini temsil eden milletvekilleri ve senatörlerin listesidir.\n" }, "Dışişleri ve Gurbetçiler Bakanlığı (Suriye)": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Abhazya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Abhazya başbakanı, Kafkasya'da bulunan, tek taraflı bağımsızlığa rağmen uluslararası alanda beş ülke hariç (Rusya, Venezuela, Nikaragua, Nauru ve Suriye) Gürcistan'ın bir parçası olarak görülen Abhazya'da tek taraflı bağımsızlık ilanının gerçekleştirildiği 1992 yılından üç yıl sonra, 1995 yılından itibaren hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Afganistan icra kurulu başkanları listesi": { "first_paragraph": "Afganistan icra kurulu başkanı, Asya kıtasında yer alan Afganistan'da hükûmet görevini yerine getirilen ve 2014 devlet başkanlığı seçimleri sonrasında oluşturulan yapıya başkanlık eden kişiye verilen unvandır.\n" }, "Åland Başbakanı": { "first_paragraph": "Åland Başbakanı, Finlandiya'ya bağlı özerk bölge olan Åland'da göreve gelen ve Lantråd olarak adlandırılan hükûmet başkanının unvanıdır. Görevi elinde bulunduran kişi, bölgesel hükûmetine liderlik eder.[1]\n" }, "Almanya şansölyeleri listesi": { "first_paragraph": "Almanya Şansölyesi, Almanya Federal Cumhuriyeti'nin siyasi lideri ve federal hükûmetin başıdır. Bu maddede şansölyeler sıralanmıştır. " }, "Andorra başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Andorra başbakanı, Avrupa ülkesi Andorra'da 1982 yılında bu yana ülkede kurulan hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Andorra hükûmet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Andorra hükûmet başkanları listesi (Katalanca: President del Govern Andorrà, Fransızca: Chef du gouvernement d'Andorre), Andorra Prensliği Hükûmeti'nin başkanlarının listesidir.\n" }, "Angola başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Angola başbakanı, Afrika ülkesi Angola'da bağımsızlığın kazanıldığı 1975 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1978 ile 1991 yılları arasında kaldırılsa da, 1991 yılında yeniden oluşturulmuştur. 1991 yılından itibaren ikinci süreci başlayan başbakanlık makamı 2010 yılına kadar devam etmiş, söz konusu yıl tekrar kaldırılarak tüm yetki devlet başkanında toplanmıştır.\n" }, "Anguilla başbakanı": { "first_paragraph": "Anguilla Başbakanı, Britanya Denizaşırı Toprakları'ndaki Anguilla hükûmetinin başıdır. Başbakan, Birleşik Krallık hükümdarı Kraliçe II. Elizabeth adına Anguilla Valisi tarafından atanmaktadır.[1]\n" }, "Antigua ve Barbuda başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Antigua ve Barbuda başbakanı, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Antigua ve Barbuda'da 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Bu görevde bulunan kişi 1960 ile 1967 yılları arasında Antigua şef bakanı olarak, 1967 ile 1981 arasında Antigua başbakanı olarak ve 1981 tarihinden itibaren de Antigua ve Barbuda başbakanı olarak bu makamda görev almıştır.\n" }, "Arnavutluk başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Arnavutluk başbakanları listesi, Arnavutluk'un bağımsız olduğu 1912 yılından beri başbakanlarının listesi.\n" }, "Avustralya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Avustralya başbakanı, Avustralya kıtasının ana parçasını oluşturan Avustralya'da 1901 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.[1]\n" }, "Azerbaycan başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan Başbakanı, Azerbaycan Cumhurbaşkanı'ndan sonra ülkenin en yüksek 3. siyasi makamıdır. Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Mevcut başbakan 8 Ekim 2019 tarihinden beri Ali Esedov'dur.\n" }, "Bahamalar başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Bahamalar başbakanı, Karayipler'de yer alan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Bahamalar'da 1955 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülkenin 1955 yılından itibaren Büyük Britanya'ya bağlı olduğu bir dönemde Şef Bakan unvanı ile bu görev yürütülmüş, ülkenin 1964 yılında iç işlerinde özerkliğini elde etmesi ile birlikte de başbakan unvanı ile görev üstlenilmiştir. Ülkenin 1973'te bağımsızlığını kazanması sonrasında da bu makama gelenler bağımsız Bahamalar'ın başbakanı olarak görevlerini yürütmüşlerdir.\n" }, "Bangladeş başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Bangladeş başbakanı, Asya ülkesi Bangladeş'te bağımsızlığın elde edildiği 1971 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Barbados başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Barbados başbakanı, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Barbados'ta henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1953 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Belarus başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Belarus başbakanları listesi 1918'den sonraki başbakanları listeler.\n" }, "Belize başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Belize başbakanı, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Belize'nin ülkenin henüz Britanya Hondurası ismi ile Büyük Britanya'nın kolonisi olduğu 1961 yılından itibaren sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Bu görevde bulunan kişi 1961 ile 1964 yılları arasında Britanya Hondurası şef bakanı olarak, 1964 ile 1973 arasında Britanya Hondurası başbakanı olarak, iç işlerinde özerklik elde edildiği 1973 ile 1981 yılları arasında Belize başbakanı ve bağımsızlığın kazanıldığı 1981 tarihinden itibaren de Belize başbakanı olarak bu makamda görev almıştır.\n" }, "Birleşik Krallık başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Birleşik Krallık Başbakanlarının bir listesi;\n" }, "Britanya Virjin Adaları başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Britanya Virjin Adaları başbakanı, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen, Britanya Denizaşırı Toprakları'nın bir parçası olarak Birleşik Krallık bölgesi olan Britanya Virjin Adaları'nda 1967 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Bu görevde bulunan kişi 1967 ile 2007 yılları arasında Virjin Adaları şef bakanı olarak, 2007 tarihinden itibaren de Virjin Adaları başbakanı olarak bu makamda görev almıştır.\n" }, "Bulgaristan başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, Bulgaristan Prensliği'nin kuruluşundan günümüze kadar modern Bulgaristan devletinin hükûmet başkanlarının bir listesidir.\n" }, "Cezayir başbakanları listesi": { "first_paragraph": " Afrika Birliği Üye Devleti\n" }, "Cibuti başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Cibuti başbakanı, Afrika ülkesi Cibuti'nin bağımsızlığını kazandığı 1977 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Fransız Afar ve İssa Bölgesi olarak Fransa'ya bağlı bir koloni bölgesi olduğu 1967 yılında oluşturulmuştur.\n" }, "Cook Adaları başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Cook Adaları başbakanı, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, bağımsız bir ada devleti olmasına rağmen Yeni Zelanda ile ilişkili devlet konumunda olan Cook Adaları'nda 1965 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Çad başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Çad başbakanı, Afrika ülkesi Çad'ın bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Çekoslovakya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Çekoslovakya başbakanları listesi, Avrupa'da 1992 yılına kadar var olan Çekoslovakya'da 1918 yılında Çekoslovakya Cumhuriyeti ile başlayıp 1992 yılında Çekya ve Slovakya Federatif Cumhuriyeti ile son bulan süreçte başbakanlık makamında bulunan kişileri içermektedir. Aynı dönemde 1938-1939 ile 1969-1992 yılları arasında federasyon içerisinde kısmi devletleri oluşturan Çekya ve Slovakya başbakanları ile 1939-1945 yılları arasında var olan Bohemya ve Moravya Protektorası ile Slovak Cumhuriyeti başbakanları da bu listede yer almaktadır.\n" }, "Çekya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Çek Cumhuriyeti başbakanları listesi, 1993'te Çekoslovakya'nın Çekya ve Slovakya olarak ikiye bölünmesinden sonra Çekya'nın hükûmet başkanlarının listesi;\n" }, "Çin Halk Cumhuriyeti başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Çin Halk Cumhuriyeti başbakanı, Asya ülkesi Çin'de 1949 yılında bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti başbakanı": { "first_paragraph": "Ayrıca bakınız:\n" }, "Ekvator Ginesi başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Ekvator Ginesi başbakanı, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin henüz İspanyol Ginesi olarak İspanya'ya bağlı bir koloni bölgesi iken oluşturulmuş, bu makam bağımsızlığın kazanıldığı 1968 yılında itibaren 1982 yılına kadar kaldırılmış, 1982 yılından itibaren de günümüze kadar yeniden oluşturularak kişiler görevlendirilmiştir.\n" }, "Ermenistan başbakanı": { "first_paragraph": " BDT Üye Devleti, AK Üye Devleti\n" }, "Esvatini başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Esvatini başbakanı, Afrika ülkesi Esvatini'nin (eski adıyla Svaziland) bağımsızlığını kazandığı 1968 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1967 yılında ülkenin henüz Birleşik Krallık'a bağlı bir bölgeyken oluşturulmuştur. Ülkede makama gelenler 2018 yılına kadar Svaziland başbakanı unvanına sahipken, söz konusu yılda yapılan isim değişikliğinin ardından Esvatini başbakanı unvanını elde etmişlerdir.\n" }, "Etiyopya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Etiyopya başbakanı, Afrika ülkesi Etiyopya'nın yönetim şeklini krallıktan cumhuriyete değiştirdiği 1974 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Fas başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, 1955'te Fas hükûmet başkanlığı görevinin kurulmasından günümüze kadar Fas hükûmet başkanlarının bir listesidir.\n" }, "Fiji başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Fiji başbakanı, Büyük Okyanus'ta Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan Fiji'de 1970 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Fildişi Sahili başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Fildişi Sahili başbakanı, Afrika ülkesi Fildişi Sahili'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılında bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Gabon başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Gabon başbakanı, Afrika ülkesi Gabon'da bağımsızlığın kazanıldığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Bu makam 1959'da ülke henüz Fransa'ya bağlı özerk bir bölge iken oluşturulmuştur.\n" }, "Gambiya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Gambiya başbakanı, Afrika ülkesi Gambiya'da bağımsızlığın kazanıldığı 1965 yılından rejim değişikliğine gidildiği 1970 yılına kadar hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke bağımsızlığını kazandığı 1965 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1970 yılına kadar Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanan genel vali tarafından yönetilmiştir. 1970 yılında gerçekleştirilen rejim değişikliği sonrasında mutlak monarşiden cumhuriyete geçiş sürecinde bu makamda ortadan kaldırılarak tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır.\n" }, "Gana başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Gana başbakanı, Afrika ülkesi Gana'nın bağımsızlığın kazanıldığı 1957 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1960 ile 1969 yılları arasında kaldırılsa da, 1969 yılında yeniden oluşturulmuştur. 1969 yılından itibaren ikinci süreci başlayan başbakanlık makamı 1972 yılına kadar devam etmiş, söz konusu yıl tekrar kaldırılarak tüm yetki devlet başkanında toplanmıştır.\n" }, "Gine başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Gine başbakanı, Afrika ülkesi Gine'nin bağımsızlığını kazandığı 1958 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Gine-Bissau başbakanları listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Grenada başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Grenada başbakanı, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Grenada'da henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Grönland başbakanı": { "first_paragraph": "Grönland başbakanı, Amerika kıtasında Arktika'nın bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Kuzey Amerika'ya dâhil edilen ve Avrupa ülkesi Danimarka'ya bağlı bir bölge olan Grönland'da Naalakkersuisut olarak adlandırılan hükûmetin en başında yer alan kişidir.\n" }, "Grönland başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Grönland başbakanı, Amerika kıtasında Arktika'nın bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Kuzey Amerika'ya dâhil edilen ve Avrupa ülkesi Danimarka'ya bağlı bir bölge olan Grönland'da Naalakkersuisut olarak adlandırılan hükûmetin en başında yer alan kişidir.\n" }, "Guyana başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Guyana başbakanı, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Güney Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Guyana'nın ülkenin henüz Britanya Guyanası ismi ile Büyük Britanya'nın kolonisi olduğu 1953 yılından itibaren hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Güney Kore başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Güney Kore başbakanı, Asya ülkesi Güney Kore'de 1948 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Güney Osetya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Güney Osetya başbakanı, Kafkasya'da bulunan, tek taraflı bağımsızlığa rağmen uluslararası alanda dört ülke hariç (Rusya, Venezuela, Nikaragua ve Nauru) Gürcistan'ın bir parçası olarak görülen Güney Osetya'da tek taraflı bağımsızlık ilanının gerçekleştirildiği 1991 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Gürcistan başbakanı": { "first_paragraph": "Gürcistan başbakanı (Gürcüce: საქართველოს პრემიერ-მინისტრი), Gürcistan Parlamentosu tarafından seçilip Gürcistan devlet başkanı tarafından atanan Gürcistan Bakanlar Kurulunun en kıdemli bakanıdır. Gürcistan Hükûmeti Başkanının resmi unvanı tarih boyunca değişmiştir, ancak liderin görev ve işlevleri sadece marjinal olarak değişmiştir. Gürcistan'ın ilk başbakanı Noe Ramişvili, görevdeki başbakanı Mamuka Bahtadze'dir. Gürcistan'da 1918 yılından beri 39 başbakan değişmiştir.\n" }, "Haiti başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Haiti başbakanı, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu bulunan Haiti'de 1988 yılında bu yana hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "İran başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, 1906 yılındaki İran Anayasa Devrimi'nden, 1989'daki İran anayasa referandumu'na kadarki sürede görev yapmış İran başbakanlarını göstermektedir. İran başbakanları, ülkede hükûmetin en üst yönetisi konumundaydı. 1989 yılında Humeyni'nin ölümünün ardından yapılan anayasa refarandumuyla başbakanlık makamı kaldırılmıştır. Son başbakan ise, 3 Ağustos 1989'da makamı bırakan Mir Hüseyin Musavi Hamene olmuştur.\n" }, "İspanya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "İspanya başbakanları listesi, 1834 yılından beri İspanya'da görev yapan başbakanların listesidir.\n" }, "İsrail başbakanları listesi": { "first_paragraph": "İsrail başbakanları listesi, 1948 yılından beri İsrail başbakanı olarak görev yapan siyasetçilerin bulunduğu listedir.\n" }, "İtalya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "İtalya başbakanları İtalya'nın Hükûmet Başkanı ve Bakanlar Kurulunun başıdırlar (İtalyanca: Presidente del Consiglio dei Ministri).\n" }, "Jamaika başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Jamaika başbakanı, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Jamaika'da henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1953 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Japonya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kamerun başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Kamerun başbakanı, Afrika ülkesi Kamerun'un bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Başbakan, 1960 ile 1961 yılları arasında Kamerun Cumhuriyeti'ni, 1961 ile 1972 yılları arasında Federal Kamerun Cumhuriyeti'ni, 1972 ile 1984 yılları arasında Kamerun Birleşik Cumhuriyeti'ni ve 1984 yılında itibaren de Kamerun Cumhuriyeti'nde hükûmet görevlerini üstlenmiş, 1961 ile 1972 yılları arasında var olan federal yapı gereği hem Batı Kamerun hem de Doğu Kamerun'da ayrı başbakanlar göreve gelmiştir.\n" }, "Kanada başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Kanada başbakanı, Amerika kıtasının kuzeyinde yer alan ve Milletler Topluluğu'na üye olan Kanada'da 1867 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Karadağ başbakanı": { "first_paragraph": "Karadağ başbakanı (Karadağca: Премијер/Премијерка Црне Горе, romanize: Premijer/Premijerka Crne Gore) veya resmi olarak Karadağ hükûmet başkanı (Karadağca: Предсједник/Предсједница Владе Црне Горе, romanize: Predsjednik/Predsjednica Vlade Crne Gore) Karadağ hükûmetinin başkanıdır. Başbakanın rolü, hükûmetin çalışmalarını yönlendirmek ve önerilen bakanların bir listesini içeren hükûmet programını Parlamentoya sunmaktır. Başbakanın istifası, hükûmetin düşmesine neden olur.\n" }, "Kazakistan başbakanı": { "first_paragraph": " BDT Üye Devleti\n" }, "Kongo Cumhuriyeti başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Kongo Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin (Kongo-Brazzaville olarak da adlandırılan) bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1970 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1970 ile 1992 yılları arasında Kongo Halk Cumhuriyeti ve 1992 yılından itibaren de tekrar Kongo Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır.\n" }, "Kongo Demokratik Cumhuriyeti başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Kongo Demokratik Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1964 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1964 ile 1971 yılları arasında Kongo Demokratik Cumhuriyeti, 1971 ile 1997 yılları arasında Zaire ve 1997 yılından itibaren de tekrar Kongo Demokratik Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır.\n" }, "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti başbakanları listesi": { "first_paragraph": "13 Şubat 1975 tarihinden beri Kıbrıs Türk Federe Devleti ve 15 Kasım 1983 tarihinden beri Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde görev yapan başbakanların listesidir.\n" }, "Kuzey Kore başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Kuzey Kore'de 9 Eylül 1948'den beri varlığını sürdüren siyasi kurumdur. En uzun başbakanlığı 24 yıl ile Kim Il-sung yapmıştır.\n" }, "Kuzey Makedonya başbakanı": { "first_paragraph": "Kuzey Makedonya başbakanı (Makedonca: Премиерот на Северна Македонија, Arnavutça: Kryeministri i Maqedonisë së Veriut) ya da resmî adıyla Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Hükûmet Başkanı (Makedonca: Претседател на Владата на Република Северна Македонија, Arnavutça: Kryetari i Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut), Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nin hükûmet başkanlığını temsil eden makamdır.\n" }, "Laos başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Laos başbakanı, Asya ülkesi Laos'ta 1945 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülkede başbakanlar 1945 ile 1975 yılları arasında Laos Krallığı, 1975 yılında itibaren de Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti'nde başbakanlık görevlerini yürütmüşlerdir.\n" }, "Lesotho başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Lesotho başbakanı, Afrika kıtası ülkesi Lesotho'nun bağımsızlığını kazandığı 1966 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Basutoland ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir bölge olduğu 1965 yılında oluşturulmuştur.\n" }, "Libya başbakanları listesi": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Macaristan başbakanları listesi": { "first_paragraph": "1848 Macar Devriminden günümüze kadar görev almış Macaristan başbakanları listelenmektedir.\n" }, "Malavi başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Malavi başbakanı, Afrika ülkesi Malavi'de bağımsızlığın kazanıldığı 1964 yılından rejim değişikliğine gidildiği 1966 yılına kadar hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. 1966 yılında gerçekleştirilen rejim değişikliği sonrasında mutlak monarşiden cumhuriyete geçiş sürecinde bu makamda ortadan kaldırılarak tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır.\n" }, "Malezya başbakanı": { "first_paragraph": "Malezya başbakanı (Malayca: Perdana Menteri Malaysia), Malezya'nın hükûmet başkanıdır. Başbakan Kral tarafından atanmaktadır. Malezya'da kralın yetkileri sembolik olup yetkiler başbakanın etrafında toplanmıştır. İlk başbakan Tunku Abdurrahman olup ülkenin bağımsızlığından 9 Mayıs 2018 tarihine kadar tüm başbakanlar Birleşik Malay Millî Örgütü'ndendi.\n" }, "Mali başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Mali başbakanı, Afrika ülkesi Mali'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Mauritius başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Mauritius başbakanı, Afrika ada ülkesi Mauritius'un yönetim şeklini monarşiden cumhuriyete değiştirdiği 1992 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ada ülkesi bağımsızlığını kazandığı 1968 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1992 yılına kadar Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanan genel vali tarafından yönetilmiş, bu süreçte de ilk başbakan seçimleri gerçekleştirilmiştir.\n" }, "Mısır başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Mısır başbakanı, Afrika ülkesi Mısır'ın Mısır Hidivliği döneminden itibaren ülkede hükûmetin başında bulunan kişiye verilen unvandır. Ülkede başbakanlık makamında bulunan kişi 1878-1914 arasında Mısır Hidivliği'nde, 1914-1922 arası Mısır Sultanlığı'nda, 1922-1953 arası Mısır Krallığı'nda, 1953 ile 1958 yılları arasında Mısır Cumhuriyeti'nde, 1958 ile 1971 yılları arasında Mısır ile Suriye'nin birleşmesi sonucu oluşan Birleşik Arap Cumhuriyeti'nde (Mısır ile Suriye arasındaki bu birliktelik 1961 yılında son bulsa da, Mısır bu ismi 1971 yılına kadar kullanmıştır), 1971 yılından bu yana da Mısır Arap Cumhuriyeti'nde görevde bulunmaktadır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Moritanya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Moritanya başbakanı, Afrika ülkesi Moritanya'nın bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1957 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.\n" }, "Mozambik başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Mozambik başbakanı, Afrika kıtası ülkesi Mozambik'in bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Portekiz Doğu Afrikası ismi ile Portekiz'e bağlı bir koloni bölgesi olduğu 1974 yılında oluşturulmuştur.\n" }, "Namibya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Namibya başbakanı, Afrika ülkesi Namibya'nın bağımsızlığını kazandığı 1990 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülkenin başbakanı seçimlerden galibiyetle ayrılan siyasi partinin üyesi olarak görevdeki devlet başkanı tarafından atanmaktadır.\n" }, "Nijer başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Nijer başbakanı, Afrika ülkesi Nijer'in bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1957 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.\n" }, "Nijerya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Nijerya başbakanı, Afrika ülkesi Nijerya'nın bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu görevin 1966 yılında kaldırılması ile birlikte tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Niue başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Niue başbakanı, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, kendi kendine yöneten bir bölge olarak, Yeni Zelanda ile ilişkili devlet konumunda olan Niue'da 1974 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Orta Afrika Cumhuriyeti başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Orta Afrika Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1958 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.\n" }, "Özbekistan başbakanı": { "first_paragraph": "Özbekistan başbakanı, Asya ülkesi Özbekistan'ın bağımsızlığını kazandığı 1991 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Papua Yeni Gine başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Papua Yeni Gine başbakanı, Okyanusya kıtasında bulunan Papua Yeni Gine'de 1975 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Portekiz başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Portekiz başbakanları listesi, Portekiz'in anayasal monarşiye geçtiği 1834'ten beri görev yapmış başbakanların listesi.\n" }, "Ruanda başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Ruanda başbakanı, Afrika ülkesi Ruanda'nın bağımsızlığını kazandığı 1962 yılından önce oluşturulan ve bu yüzden 1961 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Rusya hükûmet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Rusya hükûmet başkanları listesi, Rusya'nın, 1905'te anayasal monarşiye geçilmesinden beri Çarlık ve Sovyetler Birliği'n dönemlerinin de dahil edildiği görev yapmış hükûmet başkanlarının listesi.\n" }, "Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti başbakanı, Afrika kıtasında bulunan ve varlığı kısmen tanınan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nin bağımsızlık ilanının yapıldığı 1976 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkenin bağımsızlığını ilan ettiği Batı Sahra bölgesinin büyük çoğunluğu Fas'ın kontrolü altında tutulduğu için ülke Cezayir'de bulunan Tindouf şehrindeki mülteci kamp alanında sürgünde ülkeyi yönetebilmektedir.\n" }, "Saint Kitts ve Nevis başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Saint Kitts ve Nevis başbakanı, Saint Kitts ve Nevis Federasyonu'nun hükûmet başkanıdır. Mevcut başbakan, 2022'den beri Terrance Drew'dür.\n" }, "Saint Lucia başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Saint Lucia başbakanı, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Saint Vincent ve Grenadinler başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Saint Vincent ve Grenadinler başbakanı, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Vincent ve Grenadinler'de henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1956 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Samoa başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Samoa başbakanı, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 1875 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "São Tomé ve Príncipe başbakanları listesi": { "first_paragraph": "São Tomé ve Príncipe başbakanı, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'in bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1974 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Portekiz koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.\n" }, "Senegal başbakanı": { "first_paragraph": "Senegal başbakanı, Afrika ülkesi Senegal'de bağımsızlığın kazanıldığı 1960 yılında sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Sierra Leone başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Sierra Leone başbakanı, Afrika ülkesi Sierra Leone'nin bağımsızlığını henüz kazanmadığı 1954 yılından itibaren hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülkenin bağımsızlığını elde ettiği 1961 yılından 1978 yılına kadar kesintisiz olarak makam var olmuş, söz konusu 1978 yılında gerçekleştirilen anayasa referandumu ile kaldırılmıştır. Makam 2018 yılında yeniden oluşturulmuştur. Bu süreçte en üst makamda yer alan kişiler dönem içerisinde himaye bölgesi şef bakanı, himaye bölgesi başbakanı başbakan, askerî cunta başkanı ya da son olarak şef bakan unvanları alsa da hepsi fiilen başbakan görevlerini yürütmüşlerdir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Slovakya başbakanı": { "first_paragraph": "Slovakya Cumhuriyeti başbakanı (Slovakça: Predseda vlády Slovenskej republiky veya Slovakça: Premiér), Slovakya cumhurbaşkanı ve Ulusal Konsey Başkanı'ndan sonra en yüksek 3. siyasi makamdır. Slovakya parlamenter bir cumhuriyet olduğundan dolayı Başbakan, Ulusal Konsey'e sorumludur. 1969 yılında oluşturulan bu makama şimdiye kadar 20 kişi oturdu. Mevcut başbakan 15 Mayıs 2023 tarihinden beri Ľudovít Ódor'dur.\n" }, "Slovenya başbakanı": { "first_paragraph": "Slovenya başbakanı, Slovenya hükûmetinin başkanıdır. Slovenya'nın cumhurbaşkanından sonra gelen en yüksek 2. makamdır. Mevcut başbakan 25 Mayıs 2022 tarihinden beri Robert Golob'dur.\n" }, "Solomon Adaları başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Solomon Adaları başbakanı, Büyük Okyanus'ta Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan Solomon Adaları'nda 1978 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Somali başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Somali başbakanı, Afrika ülkesi Somali'de henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1956 yılından bu yanan hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makam gelen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Sudan başbakanları listesi": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Surinam başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Surinam başbakanı, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1949 yılından itibaren ülkede kurulan hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. Bu makam bağımsızlığın elde edildiği 1975 yılından 1988 yılına kadar da kalmış, söz konusu yıl kaldırılarak tüm yetki devlet başkanında toplanmıştır.\n" }, "Tanzanya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Tanzanya başbakanı, Afrika ülkesi Tanzanya'nın bağımsızlığını kazandığı 1961 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1961 ile 1964 yılları arasında Tanganika Cumhuriyeti olarak varlığını sürdürmüş, 26 Nisan 1964'te Zanzibar ile Pemba Halk Cumhuriyeti'nin birleşmesiyle günümüzde de varlığını sürdüren Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti'ni oluşturmuştur.\n" }, "Togo başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Togo başbakanı, Afrika ülkesi Togo'nun bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1956 yılında ülkenin henüz Fransız Togoland ismi ile Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.\n" }, "Tonga başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Tonga başbakanı, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tonga Krallığı'nda 1876 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.[1]\n" }, "Transdinyester başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Transdinyester başbakanı, Avrupa'da bulunan, tek taraflı bağımsızlığa rağmen uluslararası alanda Moldova'nın bir parçası olarak görülen Transdinyester'de tek taraflı bağımsızlık ilanının gerçekleştirildiği 1990 yılından itibaren hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Trinidad ve Tobago başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Trinidad ve Tobago başbakanı, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Trinidad ve Tobago'da henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1950 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Tunus başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Tunus başbakanı, 1800'de makamın kurulmasından 1957'de cumhuriyetin ilanıyla kaldırılmasına kadar Tunus hükûmetinin başıdır. Pozisyon 1969'da cumhuriyetçi sistem altında yeniden canlandırıldı. 1969'da makamın kurulmasından bu yana Tunus'ta 15 başbakan görev yaptı. Bu pozisyon bağımsızlıktan önce Tunus Kralı'nın hükûmet başkanı olarak bir sadrazam atamasıyla mevcuttu. Ancak 1957'de cumhuriyetin ilan edilmesiyle yürürlükten kaldırıldı. 1959 Tunus Anayasası, cumhurbaşkanının hem devlet başkanı hem de hükûmet başkanı olduğu bir başkanlık sistemi kurdu. Kasım 1969'da Cumhurbaşkanı Habib Burgiba, Bahi Ladgam'ı cumhuriyetçi sistemdeki ilk başbakan olarak atayarak pozisyonu geri getirdi.\n" }, "Tuvalu başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Tuvalu başbakanı, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 1978 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Türkiye başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye başbakanları listesi, Türkiye Cumhuriyeti başbakanı olarak görev yapmış kişileri içeren liste.\n" }, "Türkmenistan başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Türkmenistan başbakanları listesi, Türkmenistan'da 1925-1992 yılları arasında görev yapan en yüksek ikinci siyasi makamdı. Mevcut Türkmenistan Anayasası'nın 1992 yılında yürürlüğe girmesinden sonra Başbakanlık makamı kaldırıldı ve Türkmenistan Cumhurbaşkanı aynı zamanda Hükûmet Başkanlığı görevini de üstlendi.\n" }, "Uganda başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Uganda başbakanı, Afrika ülkesi Uganda'nın bağımsızlığını kazandığı 1962 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Ukrayna başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Ukrayna Başbakanı (Ukraynaca: Прем'єр-міністр України, Prem'ier-ministr Ukrayiny), Ukrayna'nın hükûmet başkanıdır. Ukrayna hükûmetinin en yüksek yürütme organı olan Bakanlar Kurulu'na başkanlık eder.\n" }, "Vanuatu başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Vanuatu başbakanı, Büyük Okyanus'un güney kesiminde Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan ada ülkesi Vanuatu'da 1980 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Yeni Zelanda başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Yeni Zelanda başbakanı, Okyanusya kıtasında bulunan ada devleti Yeni Zelanda'da 1856 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Yeşil Burun Adaları başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Yeşil Burun Adaları başbakanı, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda bağımsızlığın kazanıldığı 1975 yılında sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Yunanistan başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Bu listede modern Yunan devletinin hükûmet başkanları sıralanmıştır.\n" }, "Zambiya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Zambiya başbakanı, Afrika ülkesi Zambiya'da bağımsızlığın kazanıldığı 1964 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Kuzey Rodezya ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir koloni bölgesi olduğu dönemde oluşturulmuştur.\n" }, "Zimbabve başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Zimbabve başbakanı, Afrika ülkesi Zimbabve'de bağımsızlığın kazanıldığı 1980 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Güney Rodezya ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir koloni bölgesi iken Zimbabve adı ile bağımsızlığını kazanması ile oluşturulmuştur. 1980 yılından 1987 yılına kadar görevi üstlenen Robert Mugabe, devlet başkanı Canaan Banana'nın yerine devlet başkanlığına seçilmesi ile bu makam kaldırılmıştır. 2009 yılında yeniden oluşturulan başbakanlık makamı 2013 yılında kabul edilen anayasa referandumu ile birlikte yeniden kaldırılmıştır.[1] 2013 yılında makamın yeniden kaldırılması ile birlikte tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır.\n" }, "Atina belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, Atina belediye başkanları listesi 'dir. Atina Belediye Başkanı, Yunanistan'ın başkenti Atina'nın yönetiminden sorumlu olan yöneticidir. Günümüz belediye başkanı 1 Eylül 2019 tarihinde göreve başlayan Yeni Demokrasi Partisi’nden Kostas Bakoyannis'tir.\n" }, "Belgrad belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Sırbistan'ın başkenti Belgrad'ın belediye başkanlarının bir listesi yer almaktadır. Sırbistan'daki diğer idari bölümlerden farklı olarak özerk bir yönetime sahip olan Belgrad'ın,[1] 4 yıllığına seçilen ve 110 üyeden oluşan bir Kent Meclisi bulunmaktadır.[2] Belediye başkanı ve yardımcısı tarafından atanan 13 üyeli Kent Konseyi ise Kent Yönetiminin kontrol ve denetiminden sorumludur.[3] Son Belgrad Belediye Başkanı, 24 Nisan 2014'ten beri bu görevde bulunan bağımsız siyasetçi Siniša Mali'dir.\n" }, "Bonn belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bonn belediye başkanları listesi, Almanya'nın Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin Bonn kentinde büyükşehir belediye başkanı ve büyükşehir direktörü olarak görev almış kişilerin tamamını kapsar.\n" }, "Kayseri belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "[1]\n" }, "Londra belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, Londra belediye başkanları listesi 'dir. Londra Belediye Başkanı, 25 üyeli Londra Meclisi ile birlikte Büyük Londra'nın stratejik hükûmetinden sorumlu bir yöneticidir. Günümüz belediye başkanı 9 Mayıs 2016 tarihinde göreve başlayan Sadık Han'dır.\n" }, "Meksiko belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Meksika'nın başkenti Meksiko'nun yönetiminden sorumlu kişi, günümüzde Meksiko hükûmeti başkanı (İspanyolca: Jefe de gobierno de la Ciudad de México) olarak adlandırılır. Ülkenin İspanyol sömürgesinden bağımsızlığını kazanmasının ardından, günümüzde şehrin bulunduğu bölge bir kent konseyi tarafından yönetildi. 1997'de şehir, federal bölge statüsü alırken 2018'de yapılan değişiklikle daha yüksek bir özerk statü olan \"şehir\" statüsünü elde etti.\n" }, "New York belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede New York belediye başkanları listesi yer almaktadır. New York Şehri Belediye Başkanı, New York Şehri Hükûmeti'nin yürütme organının başı olup tüm şehir hizmetlerini, kamu mallarını, polis ve itfaiye ile çoğu kamu kurumunu yönetir ve New York'taki tüm şehir ve eyalet kanunlarının uygulanmasından sorumludur.\n" }, "Washington, DC belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Amerika Birleşik Devletleri'nin başkenti Washington, DC'nin belediye başkanlarının bir listesi yer almaktadır. 1871 yılına kadar Washington, DC; City of Washington, Georgetown ve tüzel kişiliği olmayan Washington County olarak bilinen üç ayrı belediyeden oluşmakta ve her bir belediye birbirinden bağımsız olarak yönetilmekteydi. 1871 District of Columbia Anayasası ile birlikte bu üç belediye ortadan kaldırıldı ve bunları yöneten tek bir valinin bulunduğu sistem getirildi. Üç yıl kadar süren bu sistemden 1874'te vazgeçildi ve üç üyeden oluşan Delegeler Meclisi'nin başkanı, ilçeyi yöneten kişi olarak belirlendi. 1975 yılına kadar bu sistem devam etti. 24 Aralık 1973'te yürürlüğe giren District of Columbia Yerleşim Yasası ile birlikte halka kendi belediye başkanını seçme hakkı verildi.\n" }, "Abhazya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Abhazya cumhurbaşkanı, de facto bağımsız Abhazya'nın en üst siyasi makamıdır. Uluslararası mercilerde Gürcistan yönetiminin bir parçasını oluştururlar.\n" }, "Almanya cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "      SPD\n      Bağımsız\n" }, "Almanya cumhurbaşkanları listesi (1919-1945)": { "first_paragraph": "Reichspräsident yani İmparatorluk Başkanı, Almanya'nın Weimar Cumhuriyeti (1919–33)[Not 1] ve Nazi Almanyası (1933–45)[Not 2] dönemlerindeki Devlet Başkanı. Günümüzün Almanya Federal Cumhuriyeti'nde Federal Cumhurbaşkanı'nın (Bundespräsident) kısıtlanmış yetkilerinin aksine, çok daha geniş yetkileri vardı.\n" }, "Arnavutluk devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Arnavutluk cumhurbaşkanları listesi, 1912 yılından günümüze kadar görev yapmış Arnavutluk cumhurbaşkanlarının listesini içermektedir.\n" }, "Avusturya cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu listede 1919 yılında kuruluşundan bu yana Avusturya'nın federal cumhurbaşkanları yer almaktadır.\n" }, "Bangladeş devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bangladeş devlet başkanı, Asya ülkesi Bangladeş'te bağımsızlığını kazandığı 1971 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Bosna-Hersek Federasyonu cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, Bosna-Hersek Federasyonu'nun cumhurbaşkanları listesidir.\n" }, "Doğu Timor devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Doğu Timor devlet başkanı, Asya'nın güney kesimine yer alan ada ülkesi Doğu Timor'da henüz bağımsızlığın elde edilemediği 1975 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkenin 2002 yılında bağımsızlığı elde etmesi neticesinde bu makama gelen kişiler bağımsız Demokratik Doğu Timor Cumhuriyeti devlet başkanı olarak göreve gelmiştir.\n" }, "Ermenistan devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Fiji devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": " Fiji devlet başkanı, Büyük Okyanus'ta Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan Fiji'de 1987 yılından bu yana devlet başkanlığı makamında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Fransa cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu sayfa Fransa cumhurbaşkanları listesini içermektedir.\n" }, "Güney Afrika cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Güney Afrika Cumhurbaşkanı Güney Afrika Cumhuriyeti'nin devlet başkanı ve hükûmet başkanı unvanına sahip siyasetçidir.\n" }, "Güney Kore cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Güney Kore cumhurbaşkanları listesi, 1948 yılından beri Güney Kore cumhurbaşkanı olarak görev yapan kişilerin bulunduğu listedir. 1988 yılından itibaren cumhurbaşkanlığı görev süresi 5 yılla sınırlandırıldı.\n" }, "Güney Osetya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Güney Osetya Cumhuriyeti devlet başkanı, Kafkasya'da bulunan, tek taraflı bağımsızlığa rağmen uluslararası alanda dört ülke hariç (Rusya, Venezuela, Nikaragua ve Nauru) Gürcistan'ın bir parçası olarak görülen Güney Osetya'daki en yüksek siyasi makamıdır. 28 Kasım 1991 ve 27 Kasım 1996 tarihleri arasındaki kişiler Parlamento başkanı olarak görev yapmışlardır.\n" }, "Honduras devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Honduras devlet başkanı, Amerika kıtasının merkezinde, coğrafi açıdan Orta Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Honduras'ta ülkenin İspanya'dan bağımsızlığını elde ettiği 15 Eylül 1821 yılından sonra devlet başkanlığı makamına getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Irak cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Irak cumhurbaşkanları listesi, cumhuriyet rejiminin ilan edildiği 1958'den beri görev yapmış Irak cumhurbaşkanlarının listesidir.\n" }, "İsrail cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "İsrail cumhurbaşkanları listesi, Batı Asya ülkesi İsrail'in bağımsızlığını kazandığı 1948'de oluşturulan ve ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "İtalya cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "İtalya cumhurbaşkanları listesi (İtalyanca: Presidente della Repubblica), 1948 yılında İtalya Cumhuriyeti'nin ilan edilmesinden sonra görev yapan cumhurbaşkanlarının listesidir.\n" }, "İzlanda cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "İzlanda cumhurbaşkanı, Avrupa ülkesi İzlanda'da 1944 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Kanarya Adaları cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Kanarya Adaları cumhurbaşkanları listesi:\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/Katalonya_h%C3%BCk%C3%BBmet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1_listesi": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Kosova cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Kosova Cumhuriyeti cumhurbaşkanı (Arnavutça: Presidenti i Republikës së Kosovës, Sırpça: Sırpça: Председник Pепублике Косовa/Predsednik Republike Kosova) Kosova'nın devlet başkanıdır.\n" }, "Kosova cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Kosova cumhurbaşkanı, Avrupa'da Balkanlar'da bulunan ve Birleşmiş Milletler üyesi 112 ülke tarafından tanınan Kosova'da bağımsızlık ilanının yapıldığı 2008 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Kuzey Makedonya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti cumhurbaşkanı (Makedonca: Претседател на Република Северна Македонија, Arnavutça: Presidenti i Republikës së Maqedonisë së Veriut), Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nin devlet başkanıdır.\n" }, "Marshall Adaları devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Marshall Adaları devlet başkanı, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Marshal Adaları'nda 1979 yılından bu yana devlet başkanlığı makamında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Nauru devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Nauru devlet başkanı, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da 1968 yılından bu yana devlet başkanlığı makamında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Portekiz cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Portekiz cumhurbaşkanları listesi; Portekiz'in cumhuriyet rejimine geçtiği 1910'dan beri görev yapmış devlet başkanlarının listesi.\n" }, "Sırp Cumhuriyeti cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, Sırp Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanları listesidir.[1]\n" }, "Surinam devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Surinam devlet başkanı, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1975 yılından sonra devlet başkanlığı makamına getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Surinam eyaleti başkanları listesi": { "first_paragraph": "(Royalist, bkz . İngiltere Kralı I. Charles )\n" }, "Trinidad ve Tobago devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Trinidad ve Tobago devlet başkanı, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Trinidad ve Tobago'da henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1962 yılından sonra devlet başkanlığı makamına getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Türkiye cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye cumhurbaşkanları listesi, Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmış kişileri içeren listedir.\n" }, "Türkmenistan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Türkmenistan cumhurbaşkanı, icra makamının başı ve Türkmenistan'ın en üst düzey devlet görevlisidir. Türkmenistan Anayasası'nda, ulusal bağımsızlığın ve ülkenin toprak bütünlüğünün teminatı olarak tanımlanmaktadır. Uluslararası anlaşmalara ve anayasa hükümlerine uymakla yükümlüdür.\n" }, "Vanuatu devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Vanuatu devlet başkanı, Büyük Okyanus'un güney kesiminde Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan ada ülkesi Vanuatu'da 1980 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Afganistan cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Afganistan cumhurbaşkanları listesi, 1973 yılından beri Afganistan cumhurbaşkanı olarak görev yapan siyasetçilerin listesidir.\n" }, "Afganistan devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu madde, 1709'da ilk Afgan devleti olan Hotak İmparatorluğu'nun kuruluşundan bu yana Afganistan devlet başkanlarını listeler.\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri başkanları listesi": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri devlet başkanları listesi, Amerika Birleşik Devletleri'nde 1789 yılından beri görev yapmış devlet başkanlarının listesidir.\n" }, "Andorra eş prensleri listesi": { "first_paragraph": "Andorra eş prensler, Avrupa ülkesi Andorra'da 1278 yılında bu yana kolektif olarak yürütülen devlet başkanlığı görevinde bulunan Urgell piskoposu ile Fransa cumhurbaşkanı'na verilen unvandır.\n" }, "Angola devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Angola devlet başkanı, Afrika ülkesi Angola'nın bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkeyi yöneten devlet başkanı 1975 ile 1992 yılları arasında Angola Halk Cumhuriyeti 'ni, 1992 yılından itibaren de Angola Cumhuriyeti 'ni yönetmiştir.\n" }, "Arjantin cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Arjantin cumhurbaşkanı, Amerika kıtasının güney bölümünde (Güney Amerika) yer alan Arjantin'de 1810 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Bahreyn hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bahreyn hükûmdarı, Asya ülkesi Bahreyn'de 18. yüzyılın sonundan itibaren devletin başına gelen kişi. 2002 yılına kadar Emir unvanı kullanan hükûmdarlar, 2002 yılından itibaren Kral unvanını kullanmaya başlamıştır.\n" }, "Barbados devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Barbados devlet başkanı, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Barbados'ta 1966 yılından itibaren devlet başkanlığı makamına getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Belarus devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Belarus devlet başkanı, Avrupa ülkesi Belarus'un bağımsızlığını kazandığı 1994 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Benin devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Benin devlet başkanı, Afrika ülkesi Benin'in bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından (bağımsızlık Dahomey ismi ile olmuştur) bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkeyi yöneten devlet başkanı 1960 ile 1975 yılları arasında Dahomey Cumhuriyeti'ni, 1975 yılından 1990 yılına kadar Benin Halk Cumhuriyeti'ni, 1990 yılından itibaren de Benin Cumhuriyeti'ni yönetmiştir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Birleşik Arap Emirlikleri devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Birleşik Arap Emirlikleri devlet başkanı ya da Arapça yaygın kullanımıyla Re'is (Arapça: رَئِـيْـس‎), Birleşik Arap Emirlikleri'nde devlet başkanı olarak makama gelen kişiye verilen unvandır.[1][2]\n" }, "Bolivya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bolivya devlet başkanı, Güney Amerika'da bulunan Bolivya'da 1825 yılından bu yana devlet başkanlığı makamına gelen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Botsvana devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Botsvana devlet başkanı, Afrika ülkesi Botsvana'nın bağımsızlığını kazandığı 30 Eylül 1966 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede devlet başkanı olarak görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/Brezilya_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1_listesi": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Brunei sultanları listesi": { "first_paragraph": "Brunei sultanı, Asya ülkesi Brunei'de 1363 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişilere verilen unvandır.\n" }, "Bulgaristan cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Bulgaristan cumhurbaşkanları listesi, monarşinin kaldırıldığı 1946'dan bugüne kadar görev yapmış Bulgaristan cumhurbaşkanlarının listesini içerir.\n" }, "Burkina Faso devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Burkina Faso devlet başkanı, Afrika ülkesi Burkina Faso'nun Fransa'dan bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından (bağımsızlık Yukarı Volta Cumhuriyeti ismi ile olmuştur) bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Burundi devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Burundi devlet başkanı, Afrika ülkesi Burundi'nin yönetim şeklini krallıktan cumhuriyete değiştirdiği 1966 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Cezayir cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": " Afrika Birliği Üye Devleti\n" }, "Cibuti devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Cibuti devlet başkanı, Afrika ülkesi Cibuti'nin bağımsızlığını kazandığı 1977 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Çad devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Çad devlet başkanı, Afrika ülkesi Çad'ın bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Çin Cumhuriyeti cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Çin Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Tayvan adasında yerleşen Çin Cumhuriyetinin devlet başkanıdır. \n" }, "Çin Halk Cumhuriyeti devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Çin Halk Cumhuriyeti devlet başkanı, Asya ülkesi Çin'de 1949 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti devlet başkanı": { "first_paragraph": "Ayrıca bakınız:\n" }, "Dominik Cumhuriyeti devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Dominik Cumhuriyeti devlet başkanı, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu bulunan Dominik Cumhuriyeti'nde 1844 yılından bu yana ülkenin üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Ekvator Ginesi devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Ekvator Ginesi devlet başkanı, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nin bağımsızlığını kazandığı 1968 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "El Salvador devlet başkanı": { "first_paragraph": "El Salvador Devlet Başkanı, El Salvador adı verilen Orta Amerika ülkesinin devlet ve hükûmet başkanı olan siyasi lidere verilen isimdir.\n" }, "El Salvador devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "El Salvador devlet başkanı, Amerika kıtasında bulunan El Salvador'da 1841 yılından bu yana ülkenin üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Endonezya cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Endonezya cumhurbaşkanı, Asya ada ülkesi Endonezya'da 1945 yılından bu yana cumhurbaşkanlığı makamına gelen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Eritre devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Eritre devlet başkanı, Afrika ülkesi Eritre'nin bağımsızlığını kazandığı 1993 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Eritre bağımsızlığını kazandığı günden bu yana Isaias Afewerki öncülüğünde oluşturulan geçici hükûmet ile yönetilmekte ve devlet resmi olarak hala inşa aşamasındadır. Ülkede bugüne kadar geçici hükûmetin yerine göreve gelebilecek olası hükûmet için birçok defa seçimler planlanmış ancak günümüze kadar bu seçimler gerçekleştirilmemiştir. Ülkede devlet başkanı olarak görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Estonya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Estonya devlet başkanı, Avrupa ülkesi Estonya'da 1938-1940 ile bağımsızlığın yeniden elde edildiği 1992 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Etiyopya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Etiyopya devlet başkanı, Afrika ülkesi Etiyopya'nın yönetim şeklini krallıktan cumhuriyete değiştirdiği 1974 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Fas kralları listesi": { "first_paragraph": "Fas kralı, Afrika ülkesi Fas'ın en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Fas kralı milattan önceki döneme dayalı dönemde de günümüzde Fas'ın kurulu olduğu bölgelerde hakimiyet sağlamıştır. Aşağıda belirtilen listede 1664 yılından bu yana ülkeyi yöneten Alevî Hanedanı'nın hükümdarlarını içermektedir. Ülkenin en üst makamında yer alan kişi 1957 yılına kadar Sultan unvanı ile ülkeyi yönetmiş, bu yıldan itibaren de kral unvanını almıştır. Ülkede 1640 yılında bu yana bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Fildişi Sahili devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Fildişi Sahili devlet başkanı, Afrika ülkesi Fildişi Sahili'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Finlandiya cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Finlandiya cumhurbaşkanı, Avrupa ülkesi Finlandiya'da 1919 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Gabon devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Gabon devlet başkanı, Afrika ülkesi Gabon'un bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede, darbe sonucu darbeciler tarafında bu makama kısa süreli de olsa atanan kişiler de dahil olmak üzere bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Gambiya cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Gambiya cumhurbaşkanı, Afrika ülkesi Gambiya'nın yönetim şeklini mutlak monarşiden cumhuriyete değiştirdiği 1970 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke bağımsızlığını kazandığı 1965 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1970 yılına kadar Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanan genel vali tarafından İngiliz Milletler Topluluğu içerisinde yönetilen bir ülke konumundaydı. Gambiya 1982 ile 1989 yılları arasında Senegal ile birlikte Senegambiya Konfederasyonu oluşturmuş, bu süreçte devlet başkanı Jawara konfederasyonun başkan yardımcısı görevini üstlenmiştir. 1989 yılında konfederasyonun dağılması ile birlikte Jawara yeniden Gambiya'nın devlet başkanı olmuştur. Ülkede 1965-1970 arası genel vali ile 1970 yılından itibaren devlet başkanlığı görevinde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Gana devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Gana devlet başkanı, Afrika ülkesi Gana'nın bağımsızlığını 1957 yılında kazanmasına rağmen 1960 yılında oluşturduğu devlet başkanlığı makamını yürüten kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Gine devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Gine devlet başkanı, Afrika ülkesi Gine'nin bağımsızlığını kazandığı 1958 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Gine-Bissau devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Gine-Bissau devlet başkanı, Afrika ülkesi Gine-Bissau'nin bağımsızlığını ilan ettiği 1973 (Portekiz tarafından kabulü 1974 yılında gerçekleşmiştir) yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Guatemala devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Guatemala devlet başkanı, Amerika kıtasında bulunan Guatemala'da 1839 yılından bu yana ülkenin üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Guyana devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Guyana devlet başkanı, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Güney Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Guyana'nın 1970 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Güney Afrika Cumhuriyeti devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Güney Afrika Cumhuriyeti devlet başkanı, Afrika ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti'i bağımsızlığını kazandığı 1910 yılından 1961 yılına kadar İngiliz Milletler Topluluğu içerisinde bağımsız bir dominyon olarak yer almış ve bu süreçte ülkenin en üst makamında anayasal hükumdar olarak Birleşik Krallık kral ve kraliçesi yer almış, kral ve kraliçenin atadığı genel vali ise ülke içerisindeki temsilcisi olmuştur. Ülkede 1961 yılından itibaren cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra ülkenin en üst makamında yer alan kişi 1994 yılına kadar devlet başkanı olarak, 1994 yılından itibaren de sadece başkan olarak adlandırılmıştır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Güney Sudan devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Güney Sudan devlet başkanı, Afrika ülkesi Güney Sudan'ın bağımsızlığını kazandığı 2011 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkenin bağımsızlığını kazandığı yıldan bu yana devlet başkanlığını Salva Kiir Mayardit yürütmektedir.\n" }, "Gürcistan devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Gürcistan Devlet Başkanı (Gürcüce: საქართველოს პრეზიდენტი, sakartvelos prezidenti) Gürcistan'ın en yüksek siyasi makamıdır. 1918 yılından beri Gürcistan'ın başında bulunan devlet başkanlarının listesidir. Aynı zamanda Gürcistan Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı ve hükûmet başkanı olan Başbakan arasında bölünmüş durumdadır. Gürcistan Cumhurbaşkanı, Devletin ve yürütme gücünün başkanıdır. Cumhurbaşkanı Anayasa ile, devlet organlarının faaliyetlerini yönlendirir, iç ve dış politikayı uygular ve ülkenin birliği ve toprak bütünlüğünü sağlar ve denetler. Cumhurbaşkanı, dış ilişkilerde Gürcistan'ın baş temsilcisidir. Gürcistan Cumhurbaşkanı, beş yıllık bir süre için gizli oyla evrensel, eşit ve doğrudan seçim hakkı temelinde seçilir. Başkanlar ikiden fazla dönem üst üste seçilemezler. 35 yaşına ulaşmış ve en az 15 yıldır Gürcistan'da yaşayan her Gürcistan vatandaşı, Cumhurbaşkanı seçimlerinde aday olabilir.\n" }, "Haiti devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Haiti devlet başkanı, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu bulunan Haiti'de Haiti Devrimi'nin gerçekleştirildiği 1791 yılından bu yana ülkenin üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Hindistan devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Hindistan devlet başkanı, Asya ülkesi Hindistan'da 1950 yılından bu yana devlet başkanı olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Kamboçya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Kamboçya devlet başkanı ya da Kamboçya kralı, Asya ülkesi Kamboçya'da 5. yüzyıldan itibaren ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Kamerun devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Kamerun devlet başkanı, Afrika ülkesi Kamerun'un bağımsızlığını kazandığı 1960 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkeyi yöneten devlet başkanı 1960 ile 1961 yılları arasında Kamerun Cumhuriyeti 'ni, 1961 ile 1972 yılları arasında Federal Kamerun Cumhuriyeti 'ni, 1972 ile 1984 yılları arasında Kamerun Birleşik Cumhuriyeti 'ni ve 1984 yılında itibaren de Kamerun Cumhuriyeti 'ni yönetmiştir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Karadağ cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Karadağ cumhurbaşkanı (Karadağca: Predsjednik), Avrupa ülkesi Karadağ'da 1990 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. 1990 yılında ülkenin henüz Yugoslavya'nın federal bir parçası olduğu Karadağ Sosyalist Cumhuriyeti sürecinde kullanılmaya başlanan unvan, ülkenin Karadağ Cumhuriyeti adı ile bağımsızlığını elde ettiği 2006 yılından bu yana da kullanılmaktadır.\n" }, "Kenya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Kenya devlet başkanı, Afrika ülkesi Kenya'nın bağımsızlığın kazanıldığı 1963 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Kırgızistan devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Kırgızistan devlet başkanı, Asya ülkesi Kırgızistan'da bağımsızlığını kazandığı 1990yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Kiribati devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Kiribati devlet başkanı, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Kiribati'nde 1979 yılından bu yana devlet başkanı olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Kolombiya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Kolombiya devlet başkanı, Amerika kıtasının güneyinde bulunan Kolombiya'da öncel devletlerini de kapsayacak şekilde 1831 yılından bu yana ülkenin üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Komorlar devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Komorlar devlet başkanı, Afrika ada ülkesi Komorlar'ın bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke 1975 ile 1978 yılları arasında Komorlar Devleti, 1978 ile 2001 yılları arasında Federal Komorlar İslam Cumhuriyeti ve 2001 yılından itibaren de Komorlar Birliği olarak adlandırılmıştır. Ülkede devlet başkanı olarak görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Kongo Cumhuriyeti devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin (Kongo-Brazzaville olarak da adlandırılan) bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1970 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1970 ile 1992 yılları arasında Kongo Halk Cumhuriyeti ve 1992 yılından itibaren de tekrar Kongo Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır. Ülkede devlet başkanı olarak görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanı, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1964 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1964 ile 1971 yılları arasında Kongo Demokratik Cumhuriyeti, 1971 ile 1997 yılları arasında Zaire ve 1997 yılından itibaren de tekrar Kongo Demokratik Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır. Ülkede devlet başkanı olarak görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Kosta Rika devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Kosta Rika devlet başkanı, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Kosta Rika'da 1821 yılından bu yana devlet başkanı olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Kuzey Kore devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Kuzey Kore devlet başkanı, Asya ülkesi Kuzey Kore'de 1948 yılında bu yana devlet başkanlığı makamında bulunan kişilere verilen unvandır.\nSöz konusu makam güncel olarak Yüksek Lider konumunda bulunan kişinin ardından ikinci makam konumundadır. İlgili kişi Yüksek Halk Meclisi başkanlığı unvanı ile de facto devlet başkanlığı görevini üstlenmektedir.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C3%BCba_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1_listesi": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Lesotho kralları listesi": { "first_paragraph": "Lesotho kralı, Afrika ülkesi Lesotho'nun bağımsızlığını kazandığı 1966 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişilere verilen unvandır. Ülkeyi bağımsızlığını kazandığı 1966 yılına kadar Basutoland 'ı (1966 yılına kadar Lesotho'nun olduğu bölgeler bu isim ile anılmaktaydı) Paramount Chiefs (Sotho dili:morena e moholo) (Türkçe:Büyük Koruyucu ve Sağlayıcı) unvanı ile yöneten krallar, bağımsızlık sonrası kral unvanı ile Lesotho'yu yönetmişlerdir. Kralın tahta çıktığında belli bir yaşın altında olduğu dönemlerde ülkeyi kralların anneleri kral naibi olarak yönetmiştir. Ülkede kral morena unvanı ile ülkeyi yönetmektedir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Letonya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Letonya devlet başkanı, Avrupa ülkesi Letonya'da ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Liberya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Liberya devlet başkanı, Afrika ülkesi Liberya'nın bağımsızlığını kazandığı 1847 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede 1980 ile 2006 yılları arasında devlet başkanlığı koltuğu üç kez boş bırakılmıştır. Bunlardan birinin sebebi darbe girişimi olurken, diğer ikisi iç savaş nedeniyle olmuştur. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Libya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Macaristan cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "1848 Macar Devriminden günümüze kadar görev almış Macaristan devlet başkanları listelenmektedir.\n" }, "Madagaskar devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Madagaskar devlet başkanı, Afrika ada ülkesi Madagaskar 'da bağımsızlığın kazanıldığı 1960 yılında bu yana ülkeyi yöneten kişiye verilen unvandır.\n" }, "Malavi devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Malavi devlet başkanı, Afrika ülkesi Malavi'nin yönetim şeklini mutlak monarşiden cumhuriyete değiştirdiği 1966 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke bağımsızlığını kazandığı 1964 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1966 yılına kadar Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanan genel vali tarafından İngiliz Milletler Topluluğu içerisinde yönetilen bir dominyon konumundaydı. Ülkede 1964-1966 arası genel vali ile 1966 yılından itibaren devlet başkanlığı görevinde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Mali devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Mali devlet başkanı, Afrika ülkesi Mali'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Mauritius devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Mauritius devlet başkanı, Afrika ada ülkesi Mauritius'un yönetim şeklini monarşiden cumhuriyete değiştirdiği 1992 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ada ülkesi bağımsızlığını kazandığı 1968 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1992 yılına kadar Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanan genel vali tarafından yönetilmiştir. Ülkede 1992 yılından itibaren devlet başkanlığı görevinde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Meksika devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Meksika devlet başkanı, ülkedeki yürütme erkini kontrol eden devlet başkanlığı makamında bulunan kişidir. Tarih boyunca farklı yönetim şekilleri benimsense de yürütme gücü her daim devlet başkanlığı makamında olmuştur. Buna ek olarak iki farklı dönemde ülkede anayasal monarşi uygulanmış ve bu dönemlerde yürütme yetkisi imparatora verilmiştir.\n" }, "Moğolistan devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Moğolistan devlet başkanı, Asya ülkesi Moğolistan'da 1911 bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Moldova devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Moldova devlet başkanı, Avrupa ülkesi Moldova'da 1990 yılından bu yana ülkenin üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Moritanya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Moritanya devlet başkanı, Afrika ülkesi Moritanya'nın bağımsızlığın kazanıldığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Mozambik devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Mozambik devlet başkanı, Afrika ülkesi Mozambik'in bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkenin ilk devlet başkanı Machel'in 1986 yılında hayatını kaybetmesi neticesinde kısa bir süre devlet başkanlığı yetkileri FRELIMO Merkez Komitesi Siyasi Bürosu tarafından oluşturulan geçici hükûmet tarafından yürütülmüştür. Ülkeyi yöneten devlet başkanı 1975 ile 1990 yılları arasında Mozambik Halk Cumhuriyeti 'ni, 1990 yılından itibaren de Mozambik Cumhuriyeti 'ni yönetmiştir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Myanmar devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Myanmar devlet başkanı, Asya ülkesi Myanmar'da 1948 yılından bu yana devlet başkanı olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1989 yılına kadar Birmanya veya Burma ismini kullanmaktaydı.\n" }, "Namibya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Namibya devlet başkanı, Afrika ülkesi Namibya'nın bağımsızlığını kazandığı 1990 yılından bu yanan ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Namibya devlet başkanı beş yıllık bir süre için seçilmekte olup, bu kural günümüzde sadece ilk devlet başkanı olan Sam Nujoma için kullanım dışı bırakılmış ve Nujoma üç dönem üst üste bu göreve seçilmiştir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Nepal devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Nepal devlet başkanı, Asya ülkesi Nepal'de monarşinin kaldırılarak cumhuriyetin ilan edildiği 2007 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Nijer devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Nijer devlet başkanı, Afrika ülkesi Nijer'in bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Nijerya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Nijerya devlet başkanı, Afrika ülkesi Nijerya'nın bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Orta Afrika Cumhuriyeti devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Orta Afrika Cumhuriyeti devlet başkanı, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke 1976-1979 yılları arasında Jean-Bédel Bokassa tarafından ilan edilen Orta Afrika İmparatorluğu olarak anılmış, diğer yıllarda varlığını Orta Afrika Cumhuriyeti olarak sürdürmüştür. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Özbekistan cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Özbekistan cumhurbaşkanları listesi, Özbekistan'da 1924 yılından beri devlet başkanı olarak görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Palau devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Palau devlet başkanı, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Palau'da 1981 yılından bu yana devlet başkanı olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Peru devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki tablo Peru'da görev yapmış devlet başkanlarını göstermektedir.\n" }, "Romanya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu sayfa 1859'dan itibaren görev yapmış Romanya devlet başkanlarını gösterir. Liste kral, prens ve cumhurbaşkanı adıyla en üst düzey devlet görevlilerini sıralamaktadır.\n" }, "Ruanda devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Ruanda devlet başkanı, Afrika ülkesi Ruanda'nın bağımsızlığını kazandığı 1962 yılından önce oluşturulan ve bu yüzden 1961 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede 1961 yılında krallığın kaldırılması ile ilk devlet başkanını seçmesinden sonra altı kişi bu göreve gelmiştir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti devlet başkanı, Afrika kıtasında bulunan ve varlığı kısmen tanınan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nin bağımsızlık ilanının yapıldığı 1976 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkenin bağımsızlığını ilan ettiği Batı Sahra bölgesinin büyük çoğunluğu Fas'ın kontrolü altında tutulduğu için ülke Cezayir'de bulunan Tindouf şehrindeki mülteci kamp alanında sürgünde ülkeyi yönetebilmektedir.\n" }, "Samoa devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Samoa devlet başkanı, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 1962 yılından bu yana devlet başkanı olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Devlet başkanlığı makamına Samoaca O le Ao o le Malo ile ifade edilmektedir. Samoaca] dilinde Ao kabile şefleri tarafından kullanılan bir unvan iken malo hükûmet anlamında kullanılmaktadır.[1][2]\n" }, "San Marino reis-naipleri listesi": { "first_paragraph": "San Marino reis-naibi[1] (İtalyanca: Capitani reggenti), Avrupa ülkesi San Marino'da 1243 yılında bu yana Büyük ve Genel Konsey (İtalyanca: Consiglio Grande e Generale) tarafından altı aylık bir süreç için iktidara seçilen kişilere verilen unvandır.\n" }, "São Tomé ve Príncipe devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "São Tomé ve Príncipe devlet başkanı, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'in bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Senegal devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "\nSenegal devlet başkanı, Afrika ülkesi Senegal'in bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişilere verilen unvandır. Senegal devlet başkanı 2001 yılında gerçekleştirilen halk referanduma kadar yedi yıllık bir süre için seçilmekteydi, söz konusu referandum sonucu devlet başkanlığı süresi beş yıl ile sınırlandırılmıştır. 2008 yılında gerçekleştirilen değişiklik ile devlet başkanlığı görev süresi yeniden yedi yıla çıkarılmıştır. Güncel olarak görevde bulunan devlet başkanı Macky Sall yaptığı açıklamada görev süresini yeniden beş yıla indireceğini açıklamıştır.[1] Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Seyşeller devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Seyşeller devlet başkanı, Afrika ada ülkesi Seyşeller'in bağımsızlığını kazandığı 1976 yılından bu yana ülken en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Sierra Leone devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Sierra Leone devlet başkanı, Afrika ülkesi Sierra Leone'nin bağımsızlığını kazandığı 1961 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Bu süreçte en üst makamda yer alan kişiler dönem içerisinde devlet başkanı, başbakan ya da askerî cunta başkanı unvanları alsa da hepsi fiilen devlet başkanı görevlerini yürütmüşlerdir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Somali devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste Somali devlet başkanlarının bir listesidir. Cumhurbaşkanlığı makamının 1960 yılında kurulmasından bu yana 9 resmi cumhurbaşkanı olmuştur. Cumhurbaşkanı, Somali'nin devlet başkanı ve Somali Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır. Şu anki makam sahibi, 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Hasan Şeyh Mahmud'dur. Daha önce 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan ve 2012-2017 yılları arasında görev yapan Mahmud, bu görevi birkaç kez üstlenen ilk kişidir.\n" }, "Somaliland devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Somaliland devlet başkanları listesi, Afrika kıtasında 1991 yılında tek taraflı bağımsızlığını ilan ederek kurulan ancak bu bağımsızlığı uluslararası alanda kabul görülmeyerek hâlen Somali'nin bir bölgesi olarak değerlendirilen Somaliland'da ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Sovyetler Birliği devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "SSCB Devlet Başkanı hukuken devletin en üst otoritesidir. 69 yıllık SSCB tarihinde dört farklı adla anılmışlardır.\n" }, "Sri Lanka devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Sri Lanka devlet başkanı, Asya ada ülkesi Sri Lanka'da 1972 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Sudan devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Suriye devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Tanzanya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Tanzanya devlet başkanı, Afrika ülkesi Tanzanya'nın bağımsızlığını kazandığı 1961 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişilere verilen unvandır. Ülke 1962 ile 1964 yılları arasında Tanganika Cumhuriyeti olarak varlığını sürdürmüş, 26 Nisan 1964'te Zanzibar ile Pemba Halk Cumhuriyeti'nin birleşmesiyle günümüzde de varlığını sürdüren Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti'ni oluşturmuştur.\n" }, "Togo devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Togo devlet başkanı, Afrika ülkesi Togo'nun bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Tunus devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Tunus devlet başkanı, Afrika ülkesi Tunus'un yönetim şeklini mutlak monarşiden cumhuriyete değiştirdiği 1957 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke bağımsızlığını kazandığı 1956 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1957 yılına kadar monarşi ile yönetilmiştir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Uganda devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Uganda devlet başkanı, Afrika ülkesi Uganda'nın yönetim şeklini mutlak monarşiden cumhuriyete değiştirdiği 1963 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke bağımsızlığını kazandığı 1962 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1963 yılına kadar Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanan genel vali tarafından İngiliz Milletler Topluluğu içerisinde yönetilen bir ülke konumundaydı. Ülkede 1962-1963 arası genel vali ile 1963 yılından itibaren devlet başkanlığı görevinde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Ukrayna devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Ukrayna devlet başkanları listesi, Ukrayna'da 1918 yılından beri değişik isimler altında görev yapan devlet başkanlarının bulunduğu listedir.\n" }, "Venezuela devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu sayfa bütün Venezuela devlet başkanlarını listeler.\n" }, "Yemen devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Yeşil Burun Adaları devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Yeşil Burun Adaları devlet başkanı, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nın bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Yunanistan cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste modern devlet olarak kuruluşundan günümüze kadar Yunanistan cumhurbaşkanı olarak görev yapmış kişileri içermektedir.\n" }, "Zambiya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Zambiya devlet başkanı, Afrika ülkesi Zambiya'nın bağımsızlığını kazandığı 1964 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Zimbabve devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Zimbabve devlet başkanı, Afrika ülkesi Zimbabve'nin bağımsızlığını kazandığı 1980 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Britanya Virjin Adaları başbakanı": { "first_paragraph": "Britanya Virjin Adaları başbakanı [1], Britanya Virjin Adaları hükûmetinin başkanıdır. Adalar topluluğu, bir Britanya Denizaşırı Toprakları bölgesi konumunda olup, başbakan, Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth adına Britanya hükûmdarı adına vali tarafından atanmaktadır. 2007 yılına kadar, hükûmet başkanı Virjin Adaları şef bakanı olarak adlandırılıyordu, ancak 2007'de yapılan bir anayasa değişikliği ile makamın adı 'başbakan' olarak değiştirildi.\n" }, "Lihtenştayn başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Lihtenştayn başbakanı, Avrupa ülkesi Lihtenştayn'da 1921 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Tokelau hükûmet başkanı": { "first_paragraph": "Tokelau hükûmet başkanı (Tokelauca: Ulu-o-Tokelau), genellikle kısaca Ulu olarak adlandıran,[1] Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde, Yeni Zelanda'ya tam bağımlı bir bölge olan Tokelau'da her yıl adayı oluşturan üç atol olan Atafu, Fakaofo ve Nukunonu liderleri (Faipule) arasında değişen ofis. 6 Mart 2023'ten bu yana bu görevi Atafu atolü Faipule'si [2] Kelihiano Kalolo yürütmektedir.[3]\n" }, "Abbâsî halifeler listesi": { "first_paragraph": "Abbâsî Hâlifeleri soyağacı ve listeleri Abbâsâ halifelerinin soyağacını gösteren tablo; Abbâsî Hâlifeleri ecdadı listesi;\nBağdad Abbâsîleri nesli listesi ve Kahire-Memlûk Abbâsîleri nesli listesini ihtiva eder.\n" }, "Akkad krallarının listesi": { "first_paragraph": "Akad İmparatorluğu, Mezopotamya'da \"Akad Kralı\" olarak bilinen bir kral tarafından yönetilen eski bir uygarlıktı. Akadlı Sargon'un hükümdarlığından Şar-Kali-Şarri'ye kadar Akad İmparatorluğu Mezopotamya'daki baskın güç ve bilinen ilk büyük imparatorluktu. Ancak imparatorluk, ilk beş kralının yönetiminden sonra iç istikrarsızlık ve yabancı istilalar nedeniyle çökmüş ve Mezopotamya'nın bağımsız şehir devletlerine bölünmesine yol açmıştır. Buna rağmen Akkad'ın mirası ve prestiji, Yeni Sümer İmparatorluğu'nu kuran ve Mezopotamya'nın büyük bölümünü yeniden birleştiren Urlu Ur-Nammu gibi daha sonraki hükümdarlar tarafından sahiplenilmeye devam etmiştir. \"Sümer ve Akad Kralı\" unvanı Ahameniş İmparatorluğu zamanına kadar kullanılmıştır.\n" }, "Almanya hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Almanya hükümdarları listesi, 843'de Frank İmparatorluğunun bölünmesinden (ayrı bir Doğu Frank Krallığı yaratıldı) 1918'de Alman İmparatorluğu'nun çöküşüne kadar Orta Avrupa'da bulunan Alman topraklarında hüküm süren hükümdarların bir listesidir. 1806'da Alman Ulusunun Kutsal Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra çeşitli Alman konfederasyonlarının başkanlarını ve 1867-1871 yılları arasındaki ilk federal devleti Kuzey Almanya Konfederasyonu'nun başkanını da içerir.\n" }, "Altın Orda hanlar listesi": { "first_paragraph": "Aşağıda Altın Orda hanlarının listesi ve Cuci ulusunun soyağacı yer almaktadır.\n" }, "Anadolu Selçuklu sultanları listesi": { "first_paragraph": "Anadolu Selçuklu sultanları listesi, 1060-1308 yılları arasında hüküm sürmüş olan Anadolu Selçuklu Devleti sultanlarının listesidir. Anadolu Selçuklu Sultanları'nın Büyük Selçuklu Sultanları ile akrabalık bağı bulunmaktadır.\n" }, "Artuklu beyleri listesi": { "first_paragraph": "Artuklu Beyliği 1102-1409 yılları arasında Mardin, Hasankeyf ve Harput bölgelerinde hüküm süren bu Türkmen beyliği Sökmen Bey'e dayanan Sökmenoğulları ve İlgazi Bey'e dayanan İlgazioğulları olarak iki hanedana ayrılmışlardır.\n" }, "Astrahan hanları listesi": { "first_paragraph": "Altın Orda Devleti'nin çökmeye başlamasıyla 1466 yılında ortaya çıkan bu hanlık 1557 yılına dek varlığını sürdürmüş, anılan tarihte Rusya tarafından ilhak edilince son han da tahttan inmek zorunda kalmıştır.\n" }, "Asur kralları listesi": { "first_paragraph": "Bu sayfa ilk zamanlardan itibaren Asur Krallarını listelemektedir. Kayıp tarihler için Babil kronolojisi ile senkronize olarak hazırlanmıştır.[1][2]\n" }, "Avusturya hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Avusturya, 1246'ya kadar Babenberg Hanedanı ve 1282'den 1918'e kadar Habsburg Hanedanı tarafından yönetildi. Bu listede Avusturya'nın lord, kral ve arşidüklerinin listesi yer almaktadır.\n" }, "Babil kralları listesi": { "first_paragraph": "Babil Krallarının Listesi\nAntik aşağı Mezopotamya'da büyük bir şehir ve imparatorluk olan Babil'in krallarının aşağıda sunulan listesi arkeolojik kazılardan elde edilen bulguların ışığı altında hazırlanmıştır.\n" }, "Belçika hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Belçika hükûmdarları listesi, 1830 Belçika Devrimi ile Belçika'nın Birleşik Hollanda Krallığı'ndan ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesinden sonra 1831'de I. Léopold'un yerine kral naibi olarak Erasme Louis Surlet de Chokier'in makama seçilmesi ile başlayan ve günümüze kadar bu makama çıkan kralları içermektedir. Surlet de Chokier hariç Charles'da Alman işgali sürecinde kral III. Léopold'ün yokluğu nedeniyle, kardeşi olarak parlamento tarafından kraliyet vekili seçilerek ülke tarihindeki ikinci kral naibi olmuştur.\n" }, "Belçika monarşisi": { "first_paragraph": "Belçika monarşisi, Avrupa ülkesi Belçika'nın yönetildiği monarşidir. Belçika monarşisi, anayasal, kalıtsal ve halk monarşisidir . Hükûmdar, Belçikalıların kralı veya kraliçesi olarak adlandırılırken, ülkenin devlet başkanı olarak görev yapar. Ülkenin bağımsızlığını kazandığı 1830 yılından bu yana yedi kral tahta çıktı.\n" }, "Birinci Babil Hanedanı": { "first_paragraph": "Birinci Babil Hanedanlığı, yaklaşık olarak MÖ 1894-MÖ 1595 arasına uzanmaktadır. Üçüncü Ur Hanedanı ile İsin Hanedanı'nın yıkılmasından sonra kurulmuştur. Babil Krallığı A Listesi[1] ve Babil Kralı B[2] Listesi olduğu için ilk Babil hanedanının kronolojisi tartışılmaktadır. Bu kronolojide, Liste A'nın hükümdarlık yılları geniş kullanımları nedeniyle kullanılırken Liste B'deki hükümdarlıklar genel olarak daha uzundur.\n" }, "Bizans imparatorları listesi": { "first_paragraph": "Bizans imparatorları listesi, Bizans İmparatorluğu'nun imparatorları hakkında kısa ayrıntılar sağlayan ve bu uzun (330'dan 1453'e kadar) süren imparatorluğun başına geçmiş olan kişileri hepsini bir arada gösteren bir bilgi kaynağıdır. Bu genel olarak, tek başına imparatorluk yapmayan ya da kıdemli imparator unvanını hiçbir zaman taşımayan birçok Bizans hükümdarlarının isimlerini kapsamamaktadır.\n" }, "Bohemya hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bohemya hükümdarları listesi, Bohemya Krallığı hükümdarlarının listesidir. 1198 yılında I. Ottokar ile başlatılan krallık dönemi 1918 yılına kadar sürmüştür. Krallık öncesi dönemde Bohemya dükleri hüküm sürmüştür.\n" }, "Bolkiah Hanedanı": { "first_paragraph": "Bolkiah Hanedanı, Brunei Sultanlığı'nı yöneten kraliyet ailesidir. Sultan Muhammed Şah ve ailesinin soyundan gelenlerden oluşur. Brunei Sultanı, Brunei'nin devlet başkanı ve mutlak hükümdarıdır . Aynı zamanda Başbakan sıfatıyla hükümetin başıdır .[1]\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/Brezilya_h%C3%BCk%C3%BCmdarlar%C4%B1_listesi": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Britanya hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste Büyük Britanya Krallığı (1707-1801), Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı (1801-1927) ve Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı (1927-günümüze) hükümdarlarının listesidir. İngiltere hükümdarları listesi ve İskoçya hükümdarları listesinin devamıdır.\n" }, "Bulgar hükümdarların listesi": { "first_paragraph": "İlk Bulgar devleti 681 yılında karadenizin kuzeyinde Asparuh Han tarafından kurulmuş, ve 1018 yılında Bizans tarafından yenilgiye uğrayana kadar varolmuştur.\n" }, "Büyük Selçuklu sultanları listesi": { "first_paragraph": "Büyük Selçuklu sultanları, 1037-1194 yılları arasında hüküm sürmüşlerdir. Bu devlete ismini veren Oğuzların Kınık boyundan olan Selçuk Bey, Cend şehrinde kendi devletini kurdu. Karahanlılar ve Samaniler arasındaki hakimiyet mücadelesinde Samanîlerin yanında yer aldı. Bir savaşta ölen oğlu Mikail'in oğulları olan Tuğrul Bey ve Çağrı Bey yanına alarak kendi yetiştirdi. 1007 veya 1009 yılında Cend'de öldü. Tuğrul Bey Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. Sultan Sencer'den sonra Büyük Selçuklu Devleti yıkılmış, aynı hanedan Irak Selçuklu Devleti'ni yönetmiştir.\n" }, "Çağatay hanları listesi": { "first_paragraph": "Çağatay hanları listesi, bu maddede Cengiz Han'ın oğullarından Çağatay Han'ın ulusuna bağlı Çağatay Hanlığı, Doğu Çağatay Hanlığı ve Yarkand Hanlığı'nın hanlar listesi ve soy ağaçları mevcuttur.\n" }, "Çin hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste Çin hükümdarları listesi'dir. Çin'de Zhou Hanedanı'ndan Qin Hanedanı'na kadar hükümdarlar genellikle \"kral\" (Çince: 王; pinyin: wáng) unvanını kullandılar. Çin'in farklı Savaşan Devletler'e bölünmesiyle bu unvanın yaygın olması nedeniyle ülkeyi tek bir devlet halinde birleştiren ilk Çin imparatoru Qin Shi Huang \"imparator\" (huángdì) unvanını kullanmaya başladı. Çin'de imparator unvanı, 1912'de Qing Hanedanı'nın çöküşüne kadar, Çin'in imparatorluk döneminde kullanılmaya devam etti.\n" }, "Danimarka hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Danimarka hükümdarları listesi Danimarka ülkesi üzerinde hüküm süren kral ve kraliçe unvanı taşımış kişilerin listesidir. Bu kral ve kraliçeler şöyle siralanır[1]:\n" }, "Dânişmendliler beyleri listesi": { "first_paragraph": "1074-1178 yılları arasında önce Malatya, 1095'ten sonra da Niksar merkez olmak üzere Çorum, Tokat, Niksar, Amasya, Malatya, Kayseri şehirleri civarında kurulmuş bu Anadolu beyliğini yöneten beyler hükümdar oldukları yıllar itibarıyla şu şekildedir:\n" }, "Emevî halifeler listesi": { "first_paragraph": "Emevî halifeleri listesi, Emevî Hanedanı'nın halifelik unvanına sahip olan hükümdarlarının yer aldığı liste. Emevî ismi Dört Halife döneminden (632-661) sonra İslam Devleti'ne egemen olan Emevî Hanedanı'nın kurucusu Muaviye'nin büyük-büyük-babası Ümeyye bin Abdişems'ten ve Mekkeli Kureyş kabilesine bağlı Ümeyye ailesinden gelmektedir. Muaviye, Ömer döneminin sürdüğü 641'de Şam valisi olarak atanmış ve Suriye'yi denetimi altına almıştı. 661'de kurduğu halifelik devletinin başkenti de Şam'dı. Emevîler, Muhammed'in ölümünden sonra kurulan dört Arap halifelik devletinin ikincisidir. Kurulmasından sonra oldukça büyüyen Emevî Devleti bir imparatorluk haline gelmiş ve arazi yüzölçümü bakımından birbirine bağlı arazilerden oluşan imparatorlukların en büyük dördüncüsü olmuştur.\n" }, "Finlandiya hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, 1919'da cumhuriyet kurulana kadar Finlandiya hükümdarlarının listesidir. Bu listede ayrıca İsveç kralları, Kalmar Birliği hükümdarları ve Finlandiya Büyük Dükleri de yer almaktadır.\n" }, "Fransa hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Fransa hükümdarları Fransa Krallığı'nın Orta Çağ'daki kuruluşundan 1870'e kadar ilk başta kral olarak, daha sonra imparator (sadece Bonapartelar) olarak yönettiler. Fransa'nın ortaya çıkışı üzerine bazı anlaşmazlıklar vardır. En eski veriler, Roma İmparatorluğu'nun Galya'daki son temsilcisi Syagrius'un, 486 yılında I. Clovis tarafından yenilmesiyle kurulan Merovenj krallığına kadar gitmektedir. 8. yüzyılda bu krallık yıkıldı. 843 yılında Verdun Antlaşması ile Batı Frank Krallığı kuruldu, ki bu krallık zaman içerisinde modern Fransa'yı oluşturacaktır.\n" }, "Göktürk kağanları listesi": { "first_paragraph": "Kağan, Orta Çağ Türkleri tarafından kullanılan bir unvandı. Birinci ve İkinci Türk Kağanlığı, 552 ile 745 yılları arasında Orta Asya'nın büyük bölümünü ve Moğol Platosu'nu kontrol eden ve konfederasyon Türk boylarından oluşan Göktürklerin Aşina kabilesi tarafından yönetilen imparatorluklardı. Tarihleri çalkantılı. 6. yüzyılda Central Plains'deki çok sayıda hanedanın gücüne meydan okudular. Bir iç savaşın ardından yüzyılın sonunda, kağanlık doğu ve batı kanatlarına ayrıldı. 7. yüzyılın ikinci yarısında her iki kanat da Tang hanedanına yenildi. Ancak 682'de bağımsızlıklarını yeniden kazandılar.\n" }, "Grek-Baktriya Krallığı": { "first_paragraph": "Grek-Baktriya Krallığı, Orta Asya'daki Baktriya ve Soğdya'yı MÖ 250'den 125'e kadar kontrol etmiş, Hint-Yunan Krallığı ile birlikte Helenistik dünyanın en doğusundaki devlet. Günümüz Afganistanının kuzeyinde merkezlenmiştir. Devletin günümüzdeki doğu Afganistan ve Pakistan’a MÖ180’de genişlemesi, MS 10’a kadar devam edecek Hint-Yunan Krallığı’nı kurmuştur.[1][2][3]\n" }, "Günümüzdeki bağımsız hükümdarlar listesi": { "first_paragraph": "Hükûmdar, hünkâr ya da monark, bir monarşinin, yani normalde ömür boyu ya da makamından vazgeçene dek bir ükenin başında durduğu ve genellikle makamına verasetle geçtiği bir sistemle yönetilen bir ülkenin başındaki kişidir. Hükümdarlar, mutlak monarşilerdeki gibi otokrat da olabilir[1], çoğu meşrutiyette (ya da anayasal monarşide) olduğu gibi gerçek otoritenin yasama organının ya da bakanlar kurulunun elinde olduğu, kendilerinin sadece kısıtlı yetkilerle ya da sıfır yetkiyle hareket ettiği sembolik liderler de.[2] Çoğu durumda hükümdar, bir devlet diniyle de bağlantılıdır.[3] Çoğu devlette bir seferde sadece bir hükümdar olur, ancak bir naip (hükümdar vekili), hükümdar küçükken, yokken ya da yönetme ehliyetinden yoksunken onun yerine ülkeyi yönetebilir. İki hükümdarın tek bir ülkeyi aynı anda yönettiği Andorra'daki gibi sistemlere \"eş prenslik\" denir.[4]\n" }, "Historia Regum Britanniae": { "first_paragraph": "Historia Regum Britanniae' (Britanya Krallarının Tarihi), Monmouth'lu Geoffrey tarafından yazılmış İngiliz tarihi kitabıdır. 7. yüzyılda başlayan ve iki bin yıl boyunca yaşamış olan kralların hayatını anlatıyor. Bu kitap İngiltere'nin en önemli parçalarından biridir. Kral Arthur efsanesinin tanınmasında büyük yardımı olmuştur. Kral Lear efsanesi de burada yer alır. Bu efsane de William Shakespeare'in Kral Lear oyunun temelini olmuştur.Boudica ve Cassivellaunus'tan da bahsetmiştir. Geoffrey, Britanyalıların ve Galyalıların soyunun yıkılan Troya kentinden kaçan Aeneas'ın torunu Brutus'a bağlamıştır. Hikâyeye göre Brutus ve yanındaki Troyalı koloniciler, Galya üzerinden adaya geçmiş ve adaya Brutus'tan ötürü \"Büyük Britanya\", kendilerine de Britonlar demişlerdir. Geofrey Kral Arthur'un ve Kral Lear'ın da Brutus'un soyundan geldiğini yazmaktadır.\n" }, "Hitit kralları listesi": { "first_paragraph": "Hitit devletinin kurucusu kimi kaynaklarda I. Hattuşili olarak belirtiliyor olsa da Telipinu fermanında aktarıldığı üzere, bir önceki kral Labarna'nın zamanında Anadolu'nun çeşitli bölgelerinin fethedildiği anlaşılmaktadır. Hitit beylikleri döneminde sağlam bir devlet yapısı olduğu söylenemez. Bu dönemde Orta Anadolu'da sadece Hititler değil, Hattiler, Luwiler gibi grupların da hüküm sürdüğü şehir devletleri mevcuttur. Labarna'dan son kral II. Şuppiluliuma'ya kadar yaklaşık 5 asır boyunca hükümdarlığı kesin olarak belgelenmiş 26 Hitit kralı hüküm sürmüştür.[1]\n" }, "Hollanda hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bu madde Hollanda Krallığına ait hükümdarların listesidir. (Felemenkçe: Koningen der Nederlanden). Pratik nedenlerden dolayı, bu liste 1556 yılından itibaren Hollanda'da stadhouder olarak atanmış Orange Nassau Hanedanı mensuplarına da yer verilmiştir. Ancak bu kişiler Hollanda Cumhuriyeti'nde bulunan özerk eyaletlere temsilci olarak seçimle getirilen sivil görevlilerdir ve teknik açıdan hükümdar sayılmazlar. 1813'ten itibaren VI. William'ın doğrudan soyundan gelme yöneticiler (önce Bağımsız Prenslik, 1815'ten itibaren Krallık olarak) Hollanda monarşisisini teşkil etmektedirler.\n" }, "Irak hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Irak kralı (Arapça: ملك العراق), 1921'den 1958'e kadar Irak'ın devlet başkanı ve hükümdarıydı. Irak monarşisi - Haşim Hanedanı tarafından kontrol edildi.[1]\n" }, "İngiltere hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "757 yılından itibaren Mercia Kralı olan Offa, 774 yılında İngiltere Kralı unvanını üstlenen ilk hükümdar oldu. Offa, İngiltere'nin resmi olarak birleşmesinden önce gelen kralların en güçlüsü oldu fakat bu güç ölümünden sonra devam etmedi.\n" }, "İran hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "İran hükümdarları listesi coğrafyacılara tarafından Büyük İran bölgesi olarak tanınan arazilerde kurulan devletlerde hükûmet süren tüm imparatorluk, krallıklar ve hükümdarlıklarda hukuken idareci olan hükümdarların listesidir. \n" }, "İskoçya hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "İskoçya Krallığı hükümdarları listesi İskoçya Krallığı devletinde hükümdarlık yapan kişilerin listesidir. İskoçya Krallığı 843'ten 1707'ye kadar devam eden Britanya adasının kuzeyinde kurulmuş bir devlettir. Bu İskoçya Krallığı devletinin hükümdarları İskoçya Krallarıdır.\n" }, "İspanya hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "İspanya hükümdarları listesi, İspanya Krallığı'nı yönetmiş hanedanların ve hükümdarların listesidir.\n" }, "İsveç hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "İsveç hükümdarları listesi İsveç'te hüküm sürmüş krallar ve yönetim gücü bulunup hüküm sürmüş kraliçeler listesidir. Bu liste krallık naiplerini ve Kalmar Birliği krallık genel valilerini de ihtiva ederek yaklaşık günümüze kadar İsveç'te hüküm sürmüş hükümdarlarının listesini vermektedir:\n" }, "İtalya hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "İtalya hükümdarları listesi, 476 ile 1946'ya cumhuriyetin kuruluşuna kadarki kralların listesi.\n" }, "Kapadokya Kralları Listesi": { "first_paragraph": "Bu makale, Orta Anadolu'da antik bir bölge olan Kapadokya'nın Ahameniş dönemi satraplarını ve Helenistik dönemdeki krallarını listeler.\n" }, "Karahanlılar hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bu madde; Karahanlılar, Doğu Karahanlılar ve Batı Karahanlılar hükümdarlarının kronolojik olarak sıralandığı listeyi içermektedir.\n" }, "Karkamış kralları listesi": { "first_paragraph": "Karkamış kralları listesi, Karkamış Krallığı'nın bilinen tarihi boyunca saptanmış krallarının bulunduğu bir liste.\n" }, "Kasım hanları listesi": { "first_paragraph": "1445-1681 yılları arasında hüküm süren devlet çeşitli hanedanlara mensup hanlarca yönetildi. 1506 yılından itibaren Rusya'ya tâbi olan devlet, son han Seyyid Burhan'ın 1679'da ölümüyle müteakip iki yıl Naibe Fatma Sultan Bike tarafından idare edildiyse de, adı geçenin de ölümüyle tamamen Rusya tarafından ilhak edildi.\n" }, "Katar emiri": { "first_paragraph": "Katar Devleti Emîri, Katar'ın hükümdarıdır. Katar emîrleri Sani Hanedanı'na mensupturlar. 1825-1878 yılları arasında Hakim unvanı ile anılmakta olup 1878'den itibaren emîr adını almıştır.\n" }, "Kazak hetmanları listesi": { "first_paragraph": "Kazak hetmanları listesi; Zaporojya Kazakları'nın liderlerinin listesidir. Ukrayna'da Bogdan Hmelnitski tarafından çıkarılan ayaklanmada kurulan Kazak Hetmanlığı'nın resmi olarak 11 lideri vardır, 4 lider ise Kazak Konseyi tarafından tayin edilmiştir. Toplam da ise 15 tane hetman hüküm sürmüştür.[1][2]\n" }, "Kıbrıs kralları listesi": { "first_paragraph": "Kıbrıs kralları listesi; Kıbrıs Krallığı hükümdarlarının listesidir. Kıbrıs Krallığı'nda 2 adet kraliçe ve 16 adet kral hüküm sürmüştür. Son hükümdar olan Kraliçe Catherine Cornaro 1489 yılında Kıbrıs Krallığı'nı Venedikler'in koruması altına vererek krallığı sona erdirmiştir.\n" }, "Kırım hanları listesi": { "first_paragraph": "Kırım hanları listesi, 1441–1783 yılları arasında hüküm süren Orta Avrupa'da Tatarlar tarafından kurulmuş, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı hanlık. Aşağıda Kırım Hanlığı'nın hanlarının listesi bulunmaktadır.\n" }, "Koguryo kralları listesi": { "first_paragraph": "[1]\n" }, "Kommagene hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Kommagene Krallığı Anadolu'da kurulan Helenistik hükümdarlıklarından biri olan Kommagene hanedanı mensuplarıdır.\n" }, "Kore hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste Kore hükümdarları listesi'dir. Bilinen ilk Kore hükümdarı MÖ 2333'te Gojoseon'u kurduğuna inanılan efsanevi Dangun olup[1] son hükümdar ise 1907-1910 yılları arasında hüküm süren Kore İmparatoru Sunjong'tur.\n" }, "Kudüs kralları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste 1099-1291 döneminde Kudüs Krallığı Kralları ve kral naipleri listesidir. Kudüs Krallığı, 1099'da Birinci Haçlı Seferi ile Haçlı ordusunun Kudüs'ün zaptı sonucunda Kudüs başkentli olarak kurulmuş; 1187'de Selahaddin Eyyubi'nin Kudüs'ü tekrar fethetmesi ile Akka merkezli olarak 1291'e kadar ismen devam etmiştir. Akka merkezli Kudüs Krallığı'nın başına geçen krallardan bazıları Akka'da yaşamamışlardır. Gittikçe küçülen Akka etrafında bulunan ve Kudüs Krallığı ülkesi kabul edilen ülke, fiilen taht naipleri tarafından idare edilir olmuştur. 1291'da Memlûk Sultanlığı hükümdarı El-Eşref Halil tarafından Akka kalesi kuşatılıp Memlûklerce ele geçirilince Kudüs Krallığı resmen sona ermiş ancak bu olaya rağmen Avrupa'da bulunan pek çok soylu ve hükümdar kendilerini hala ''Kudüs Kralı'' olarak ilan etmişlerdir.\n" }, "Kutsal Roma imparatoriçeleri listesi": { "first_paragraph": "Kutsal Roma İmparatoriçesi (Latince: Sancta Romana Imperatrix, Almanca: Heilige Römische Kaiserin) veya Kutsal Roma İmparatorluğu'nun İmparatoriçesi (Kaiserin des Heiligen Römischen Reiches), Kutsal Roma İmparatorunun eşine veya naipine verilen unvandır.\n" }, "Kutsal Roma imparatorları listesi": { "first_paragraph": "Kutsal Roman İmparatorları (Almanca: Römischer Kaiser veya Römisch-Deutscher Kaiser, Latince: Romanorum Imperator), Orta Avrupa'da Orta Çağ ve Yeni Çağ'da hüküm sürmüş olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun seçimle işbaşına geçen hükümdarlarıydı. Geleneğe göre 2 Şubat 962 tarihinde Papa XII. Ioannes'in elinden taç giymiş olan Saksonya kralı I. Otto ilk Kutsal Roma İmparatoru kabul edilmektedir. Ancak İmparatorluğun kendisi daha sonraları kurulmuştur. Son Kutsal Roma İmparatoru II. Franz 1806 yılındaki Napolyon Savaşları sırasında tahttan feragât etti ve İmparatorluk böylece son buldu.\n" }, "Kuveyt emirleri listesi": { "first_paragraph": "Kuveyt Emiri, Kuveyt'in devlet başkanıdır. Ülkeyi 1752'den beri Es-Sabah Hanedanı'na mensup kişiler yönetmektedir. 29 Eylül 2020'de göreve gelen Nevaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, görevini hâlen sürdürmektedir.\n" }, "Latin imparatorları listesi": { "first_paragraph": "Latin imparatorları listesi, Latin İmparatorluğu hükümdarlarını içerir. Dördüncü Haçlı Seferi'nden (1204) sonra Konstantinopolis'te kurulup 1261 yılında Bizans Rumları tarafından geri alınmasına kadar Haçlıların krallığının tarihsel düzenidir. İsmi, Katolik ve Batı Avrupa (\"Latin\") tabiatından türemiştir. Resmi unvanı Imperium Romaniae (Latince: \"Romania imparatoru\") olan İmparator, topraklarının çoğu Haçlılar tarafından alınıp paylaşılan Doğu Roma İmparatorluğu'nun doğrudan varisi olduğunu iddia etmiştir. Fakat bu iddia Bizans Rumları'nın halife devletleri, İznik İmparatorluğu, Trabzon İmparatorluğu ve Epir Despotluğu, tarafından da öne sürülmüştür. Bu üçü arasında, İznikliler 1261 yılında Latin imparatorlarını yerini almayı başarıp Bizans İmparatorluğu'nu tekrar kurmayı başarmışlardır.\n" }, "Lihtenştayn prensleri listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Lihtenştayn topraklarının Karl Lihtenştayn tarafından Kutsal Roma İmparatorluğu meclisinde danışman olan Lihtenştayn ailesinin sözünün daha çok geçmesi için Kutsal Roma İmparatorluğu'na bağlı Schellenberg Lorduğu ve Vaduz Kontluğu'nu satın alınıp Lihtenştayn Prensliğinin kurulmasıyla Lihtenştayn Prensi unvanını taşıyan hükümdarları içerir. Bu zamana kadar ülke sadece Lihtenştayn Ailesi tarafından yönetilmiştir.\n" }, "Macaristan hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Macaristan hükümdarları listesi, büyük prensleri (895-1000) ve Macaristan'ın krallarını ve kraliçelerini (1000-1918) içerir.\n" }, "Memlûk sultanları listesi": { "first_paragraph": "Mısır Memlûk sultanları listesi, Bahri Hanedanı ve Burci Hanedanı başta olmak üzere Mısır Memlûk hanedanlarının sultanlar listesidir.\n" }, "Mısır firavunları listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mudaito hanedanı": { "first_paragraph": "Mudaito hanedanı (Modaytó hanedanı), Etiyopya'daki Aussa Sultanlığı'nın (Awsa Sultanlığı) yönetici hanedanıdır. La'o ve Doobi bölgelerinden gelen Afars'ın Asaihemara Modaito klanı tarafından kuruldu.\n" }, "Napoli hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bu Napoli Krallığı krallarının bir listesidir:\n" }, "Nepal hükûmdarları listesi": { "first_paragraph": "Nepal Kralı (geleneksel olarak Mahārājādhirāja olarak bilinir; Türkçe: ~ ''Kralların Kralı'' ya da \"Egemen İmparator\" olarak da tercüme edilebilir) (Nepalce: श्री ५ महाराजधिराज) 1768'den 2008'e kadar Nepal'in devlet başkanı ve hükümdarıydı . Nepal monarşisinin başıydı - Şah Hanedanlığı. Monarşi 28 Mayıs 2008 tarihinde 1. Kurucu Meclis tarafından kaldırılmıştır.[1] Mustang, Bajhang, Salyan ve Jajarkot'taki ulus altı monarşiler de Ekim ayında kaldırıldı.[2]\n" }, "Norveç hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Norveç hükümdarları listesi 872'de başlamaktadır. Geleneksel olarak anlatıya göre bu tarihte Hafrsfjord Muharebesi yapılmış ve bu muharebede galip gelen İ. Harald Güzelsaçlı birkaç küçük Norveç krallıklarını babasının hükümdarlık yaptığı küçük devlete ilhak ederek tüm Norveç'i tek bir hükümdarlık içinde birleştirmiştir. Harald'in kral olduğu bu tek krallık sonradan \"Norveç Krallığı\" olarak bilinmeye başlanmıştır.\n" }, "Osmanlı padişahları listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Palermo Taşı": { "first_paragraph": "Palermo Taşı Antik Mısır'ın Eski Krallık döneminden kalma Kraliyet Yıllıkları olarak bilinen bir dikili taşın geniş bir parçasıdır. Bu parça Mısır ilk hanedan döneminden Beşinci Hanedan dönemine kadar olan Mısır firavunlarının isim kayıtlarını içermektedir.\n" }, "Papalar listesi": { "first_paragraph": "Latince: \"baba\" anlamına gelen papa sözcüğünden türetilen bu isim, bazı kiliseler tarafından yüksek ruhani liderlerini tanımlamak için kullanılmış, zamanla Roma Katolik Kilisesi'nin dünyevi başını ifade etmek için kullanılmaya başlanmıştır. Unvanın kendisi, Papa Siricius'un imtiyazından beri resmî olarak Roma Katolik Kilisesi'nin başı için kullanılmıştır.\n" }, "Parma dükleri listesi": { "first_paragraph": "Parma ve Piacenza Dükleri listesi İtalya'da bulunan tarihsel bir küçük bölgesel dükalık devleti olan Parma ve Piacenza Dükalığı'nın hükümdarları olan \"Parma ve Piacenza Dükleri\" listesidir. Parma ve Pianceza Dükalığı bir devlet olarak 1542-1802 döneminde ve sonra 1814-1860 döneminde uluslararası devletler arasında bulunmuştur.\n" }, "Polonya hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Polonya hükümdarları listesi, Aşağıda Lehistan-Litvanya Birliği'nin liderleri yer almaktadır.\n" }, "Pontus kralları listesi": { "first_paragraph": "Pontus Krallığı Klasik Yunan dönemini takip eden Helenistik dönemde Anadolu'da kurulan hükümdarlıklarından biridir. Bu krallık Anadolu'nun birçok yörelerini zaman zaman elinde bulundurmakla beraber en önemli merkezi Doğu Karadeniz bölgesinde idi.\n" }, "Portekiz hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Portekiz'in León Krallığı'ndan bağımsızlığını kazandığı 1128 yılından 5 Ekim 1910 yılında ilan edilen cumhuriyete kadar geçen süre içinde hüküm sürmüş olan Portekiz hükümdarlarını içerir. Portekiz'in ilk kralı Afonso Henriques ya da I. Afonso 1139 yılında kendini kral ilan etmiştir. Portekiz hükümdarları ana olarak dört hanedandan çıkmıştır:\n" }, "Roma imparatorları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, Roma İmparatorluğu'nda tahta çıkan ya da imparatorluğun tamamında ya da bir kısmında imparatorluklarını ilan eden Roma imparatorlarının listesidir ve Batı Roma İmparatorluğu'nun sona erdiği 476 yılına ya da son Latince konuşan imparator olan I. Justinianus'un öldüğü 565 yılına kadar olan süreyi kapsar.\n" }, "Rus hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Rus hükümdarları listesi; Kiev Knezliği, Vladimir-Suzdal Knezliği, Moskova Knezliği, Rusya Çarlığı ve Rus İmparatorluğu'nun hükümdarlarını içeren bir liste maddesidir. Bu listedeki hükümdarlar değişik dönemlerde Knez (Dük veya Prens), Veliki Knez (Büyük Knez, Grandük veya Yüce Prens), Çar sonra da İmparator unvanıyla anılmışlardır.\n" }, "Sasani şehinşahları listesi": { "first_paragraph": "Sasani İmparatorluğu'nun şehinşahları (Orta Farsça: Šāhān šāh ī Ērān ud Anērān, \"İranlı ve İranlı Olmayanların Krallarının Kralı\") geniş bir coğrafyada hüküm sürmüşlerdir. En güçlü olduğu zaman, batıda Türkiye ve Rodos doğuda Pakistan'a kadar uzanıyordu ve aynı zamanda modern Kafkasya, Yemen, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Mısır, İsrail, Lübnan, Suriye, Ürdün ve Orta Asya'daki bölgeleri kapsıyordu.\n" }, "Seleukos imparatorları listesi": { "first_paragraph": "Seleukos İmparatorluğu imparatorluk hanedanı Seleucus Hanedanı (veya antik Yunanca: Σελευκίδαι, Seleukídai) olarak isimlendirilir. Bu hanedan bir Antik Yunan Makedonyalı kraliyet ailesidir ve Büyük İskender'in genrallerinden olan ve onun ölümünden sonra başladığı kabul edilen Helenistik dönem'de Diadoki (Takipçiler) adı verilen birbirlerine rakip olan devlet kurucularından en başta gelenlerinden olan I. Seleukos Nikator (\"Galip\") tarafından kendi ismine izafeten \"Seleukos İmparatorluğu\" adıyla kurulmuştur. Seleukos İmparatorluğu Helenistik dönemde Yakın Doğu'da kuruldu ve daha önce Pers Ahameniş İmparatorluğu'nun elinde bulunan Asya arazilerinde gelişti. Başkentleri önce Seleukia, sonraları ise Antakya'ydı.\n" }, "Sicilya hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bu Sicilya krallarının bir listesidir:\n" }, "Sicilyateyn hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bu listede, 1861'de İtalya Krallığı ile birleşene kadar, Sicilyateyn Kraliyeti'nin yöneticileri yer almaktadır.\n" }, "Suudi Arabistan kralı": { "first_paragraph": "Suudi Arabistan Kralı, Suudi Arabistan Krallığı'nın başı, aynı zamanda Devlet ve Hükûmet Başkanı'dır. Mutlak monarşi ile yönetilen Suudi Arabistan Suud Hanedanı tarafından yönetilmektedir. İdarenin bütün üst makamları kraliyet ailesine mensup olan erkeklerin elinde bulunmaktadır.[1]\n" }, "Suudi Arabistan veliaht prensi": { "first_paragraph": "Suudi Arabistan veliaht prensi (Arapça: ولاية العهد السعودية, \"veliyy'ül-ahd es-suudiyye\"), Suudi Arabistan'ın en önemli ikinci makamıdır, kralın ikincisi ve onun halefidir. Şu anda, Sadakat Konseyi'nin onayından sonra Suudi Arabistan kralının atamasıyla veliaht prens ilan edilir. Bu sistem Kral Abdullah bin Abdülaziz el-Suud zamanında getirilmiştir.\n" }, "Sümer Kral Listesi": { "first_paragraph": "Sümer Kral Listesi, Sümerli ve yabancı hanedanlıklardaki Sümer krallarını listeleyen Sümer dilinde yazılmış antik bir metindir. Daha sonra yazılan Babil kralları listesi ve Asur kralları listesi bu metne benzer.\n" }, "Tonga hükûmdarları listesi": { "first_paragraph": "Tonga hükûmdarı, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tonga Krallığı'nda 1845 yılından bu yana hükûmdar olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Trabzon hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "bu, 1204'te Trabzon İmparatorluğu'nun kuruluşundan 1461'de Osmanlı İmparatorluğu tarafından Trabzon'un Fethi'ne kadar uzanan Trabzon hükümdarları listesi'dir. Trabzon imparatorları Trabzon'u (Yunanca: Trapezus) yönetmişlerdir. Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Latinlerin 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip şehri talan etmesi ve şehirde Katolik Hıristiyanlar idaresinde bir Latin İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından Bizans İmparatorluğu'nun devamı olduğunu iddia eden üç Bizans Yunan devletinden biridir. Bu üç devletten, İznik İmparatorluğu 1261 yılında Konstantinopolis'i geri alıp Bizans İmparatorluğu'nu Paleologos Hanedanı altında yeniden kurmayı başarmıştır. Trabzon İmparatorluğu, Konstantinopolis'te yeniden kurulan imparatorluktan daha uzun yaşayacak ve imparatorluk unvanını sona erene kadar biraz değişmiş olsa da kullanmaya devam etmiştir.\n" }, "Tunus beyleri listesi": { "first_paragraph": "Tunus Beyliğinin beyleri ve bey süresi aşağıda belirtilmiştir.\n" }, "Umman sultanları listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Urartu kralları listesi": { "first_paragraph": "Urartu kralları listesi, dört yüzyıl boyunca Doğu Anadolu'da hüküm süren Urartuların bilinen krallarının listelendiği bir liste.\n" }, "Uygur kağanları listesi": { "first_paragraph": "特健俟斤 \n" }, "Ürdün kralları listesi": { "first_paragraph": "Ürdün kralları listesi, Ürdün devlet başkanı, hükümdarı ve aynı zamanda Haşimi hanedanı reisi olan kişilerin listesidir. Hanedanın kökeni Suudi Arabistan'da bulunan Hicaz'dır. Ürdün monarşisi 1921'de kurulmuştur. Mekke Şerifi Hüseyin'in oğlu I. Abdullah 1921-1946 arasında Emir olarak anılmış ve Ürdün'ün bağımsızlığını kazanmasıyla 25 Mayıs 1946'da ilk kez Kral unvanını almıştır. Kral'a majesteleri (Arapça: صاحب الجلالة) diye hitap edilir. Hüküm süren krallar ve tahtta bulundukları yıllar aşağıda gösterilmiştir.\n" }, "Venedik doçeleri listesi": { "first_paragraph": "Bu Venedik Cumhuriyeti doçeleri listesi 697-1797 tarihleri arasında İtalya'da Venedik Cumhuriyeti'nde bir aristokrat seçmenler koleji tarafından seçilmiş olan; \"doçe\" (İtalyanca: Doge) adı verilen; seçildikten sonra hayat boyu devlet başkanlığı yapan devlet adamlarının listesidir. Venedik Cumhuriyeti'nde ilk \"doçe\" Bizanslılara tabi olarak 697 seçilmiş olan Paolo Lucio Anafesto olup 120'nci \"doçe\" olan Ludovico Manin 1797'de bu görevden feragât etmesi ile bu makam sona ermiştir. Bu listede \"doçe\"ler hakkında verilen tarihler geleneksel olup en eski \"doçe\"ler hakkında olanlar geleneksel olarak tespit edilmiştir ve belgelerle doğrulanmaları imkansızdır.\n" }, "Württemberg hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Bu listede, 11. yüzyıl'da Württemberg eyaletinin başlangıcından 1918 yılında Württemberg Krallığı'nın sonuna kadar Württemberg ve diğer farklı bölgelere hükmeden Kont, Dük, Elektör ve Krallar listelenmektedir.\n" }, "Yang di-Pertuan Agong": { "first_paragraph": "Yang di-Pertuan Agong (Cavi: يڠ دڤرتوان اݢوڠ), Malezya'nın hükümdarıdır. Makam 1957 yılında ülkenin Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etmesiyle kurulmuştur. Malezya anayasal bir monarşi olup seçimli monarşi sistemi bulunmaktadır ve Kral beş yıllığına eyaletlerin sultanlarından seçilmektedir. Malezya'da kralın yetkileri sembolik olup yetkiler başbakanın etrafında toplanmıştır.\n" }, "Yunanistan hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Yunanistan hükümdarları listesi, Yunanistan Krallığı üzerinde hüküm süren kral unvanını taşımış kişilerin listesidir. Bu krallar şu hanedanlar ile;\n" }, "Bâb-ı Âli tercümanı": { "first_paragraph": "\n" }, "Cezâyir-i Garp vali ve hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Fransız Cezayiri (19-20. yüzyıl)\n" }, "Dağılma dönemi Osmanlı sadrazamları listesi": { "first_paragraph": "Dağılma dönemi Osmanlı sadrazamları listesi Safranbolulu İzzet Mehmed Paşa'dan Ahmed Tevfik Paşa'ya kadar, yani 1773-1922 döneminde, sadaret başlangıç tarihine göre sıralanmış Osmanlı Sadrazamları listesidir\n" }, "Duraklama dönemi Osmanlı sadrazamları listesi": { "first_paragraph": "Duraklama Dönemi Osmanlı Sadrazamları listesi Semiz Ahmed Paşa'dan Elmas Mehmed Paşa dahil, yani 1579-1697 yılları arasında, sadaret başlangıç tarihine göre sıralanmış Osmanlı Sadrazamları listesidir.\n" }, "Gerileme dönemi Osmanlı sadrazamları listesi": { "first_paragraph": "Gerileme Dönemi Osmanlı Sadrazamları listesi, Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa'dan Muhsinzade Mehmed Paşa'ya kadar, yani 1697-1773 yılları arasında görev yapmıș Osmanlı Sadrazamlarının, sadaret başlangıç tarihine göre sıralı listesidir.\n" }, "Kaptan-ı deryalar listesi": { "first_paragraph": "1401-1867 yılları arasında Osmanlı donanmasının en üst kademedeki sorumlusu olan ve önceleri -16. yüzyılın ortalarına kadar- deryabeyi olarak da anılan Kaptan-ı Derya'ların (Kaptan Paşa) listesi aşağıdadır. Kaptan-ı Deryalık kurumu 1867'de kaldırılarak yerine Bahriye Nezareti ve Osmanlı Donanması donanma komutanlığı görevleri kurulmuştur.\n" }, "Kubbealtı vezirleri": { "first_paragraph": "Kubbealtı vezirleri, Osmanlı İmparatorluğu'nda dîvân-ı hümâyûn üyesidirler. Askerî sınıfa mensup beylerbeyi rütbeli paşalar arasından sadrâzam ve pâdişâh tarafından seçilirler. Sadrâzama bağlı olarak çalışırlar. Sadrâzama ve pâdişâha danışmanlık ederler, verilen özel görevleri yerine getirirlerdi. Dîvân müzakerelerinde ve siyasi herhangi bir işin hallinde de tecrübeli devlet adamları olan kubbealtı vezîrlerinin fikirlerinden istifade edilirdi.\n" }, "Kuruluş dönemi Osmanlı sadrazamları listesi": { "first_paragraph": "Kuruluş dönemi Osmanlı sadrazamları listesi Alâüddin Paşa'dan Çandarlı Halil Paşa'ya kadar, yani 1320-1453 döneminde, sadaret başlangıç tarihine göre sıralanmış Osmanlı sadrazamları listesi.\n" }, "Nişancı": { "first_paragraph": "Nişancı (Osmanlıca: نشانچی), Divan-ı Hümayun'a katılan devlet görevlilerinden biridir. Nişancı, Kalemiye sınıfının başıdır. Nişancı, pâdişâh adına yazılacak fermanlara, beratlara, nâmelere, hükümdârın imzâsı demek olan tuğrayı çekmekle görevlidir. Tuğra, Roma geleneğinin bir devamı olarak, hazırlanan belgelerin başında bulunurdu.\n" }, "Osmanlı başdefterdarları listesi": { "first_paragraph": "Başdeftardar 14. yüzyıl ile 19. yüzyıl arasinda Osmanlı Devleti'nin en yüksek maliye görevlisi idi. Fatih'in kanunnamesine göre bașdefterdar padișahın malının vekili ve veziri-azam da nazırı idi. Devlet hazinesinin açılıp kapanmasi başdefterdar bulunmasıyla yapılırdı. \"Başdefterdar\" Divan-ı Hümayun üyesi idi. Başdefterdar 14. yüzyıl ile 19. yüzyıl dönemi protokolüne göre vezir ve kazasker rütbelerinden daha asagida ama Yeniçeri Ağası'nın üzerinde bulunmaktaydı.\n" }, "Tersane tercümanı": { "first_paragraph": "Tersane tercümanı (Osmanlıca: tersâne terdjümân-ı, Yunanca: δραγουμάνος του στόλου), Osmanlı İmparatorluğu'nda 18. yüzyıldan 19. yüzyılın başlarına kadar Fenerli Rumlar tarafından yönetilen kıdemli makama verilen addı. Kaptan-ı derya'nın başvekili olarak, tersane tercümanı, Cezayir-i Bahr-i Sefid Eyaleti sınırları içerisindeki adaların ve kıyıların çeşitli özerk topluluklarının yönetiminde öncü bir rol oynadı.\n" }, "Yeniçeri ağaları listesi": { "first_paragraph": "Yeniçeri Ağalar listesi, Yeniçeri Ocağı'nın en yüksek rütbeli idareci komutanlarının listesidir.\n" }, "Yükseliş dönemi Osmanlı sadrazamları listesi": { "first_paragraph": "Yükseliş Dönemi Osmanlı Sadrazamları listesi: Veli Mahmud Paşa'dan Sokollu Mehmed Paşa'ya kadar yani 1453-1579 doneminde Osmanlı Sadrazamları listesidir. Yaklaşık 126 yılda 34 sadrazam vardır.\n" }, "Türkiye Başbakanlık müsteşarları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Başbakanlık müsteşarları listesi:[1]\n" }, "Türkiye Adalet Bakanlığı müsteşarları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı müsteşarları[1]\n" }, "Ceza ve Tevkifevleri genel müdürleri listesi": { "first_paragraph": "Ceza ve Tevkifevleri genel müdürleri listesi, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü'ne müdürlük yapmış müdürlerin listesidir.[1]\n" }, "Türkiye Cumhurbaşkanlığı genel sekreterleri listesi": { "first_paragraph": "Bu liste Türkiye Cumhurbaşkanlığı genel sekreterlerinin listesini içermektedir.\n" }, "Türkiye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müsteşarları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müsteşarları listesi.[1]\n" }, "Türkiye Dışişleri Bakanlığı müsteşarları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı müsteşarları listesi[1]\n" }, "Gümrükler Muhafaza genel müdürleri listesi": { "first_paragraph": "Gümrükler Muhafaza genel müdürleri listesi, Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü'ne müdürlük yapmış müdürlerin listesidir.\n" }, "Türkiye İçişleri Bakanlığı müsteşarları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı müsteşarları listesi[1]\n" }, "Millî İstihbarat Teşkilatı başkanları listesi": { "first_paragraph": "Millî İstihbarat Teşkilatı 1965'ten önceki adı ile Millî Emniyet Hizmeti başkanlarının listesidir.\n" }, "Türkiye Maliye Bakanlığı müsteşarları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı müsteşarları listesi.[1]\n" }, "Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu madde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası başkanlarının listesini içerir.\n" }, "Türkiye Millî Eğitim Bakanlığı müsteşarları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı müsteşarları listesi.[1]\n" }, "Türkiye Sağlık Bakanlığı müsteşarları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı müsteşarları listesi.[1]\n" }, "TCDD genel müdürleri listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) genel müdürleri listesidir.[1]\n" }, "Danışmanlar Meclisi (Japonya) başkanları listesi": { "first_paragraph": "Danışmanlar Meclisi Başkanları (gichō) ve Başkan Yardımcıları (fuku-gichō) listesi.\n" }, "Halk Topluşu": { "first_paragraph": "Gagavuzya Halk Meclisi (Gagavuzca: Gagauziyanin Halk Topluşu ) Gagavuzya Otonom Bölgesinin temsil ve yasama organıdır.\n" }, "İran parlemento başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu makale İran Anayasa Devrimi'nden günümüze İran Parlamentosu'nun konuşmacılarını listeler.\n" }, "Kore Cumhuriyeti Ulusal Meclisi başkanı": { "first_paragraph": "Ulusal Meclis Başkanı (Korece: 국회의장; Hanja: 國會議長; Gukhoe Uijang) Kore Cumhuriyeti Ulusal Meclisinin başkanıdır.\n" }, "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Meclisi başkanları listesi": { "first_paragraph": "Kuzey Makedonya Meclisi başkanları listesi, 1991'de açılan Kuzey Makedonya Meclisi başkanlarını içermektedir.\n" }, "Suriye Halk Meclisi başkanı": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Temsilciler Meclisi (Japonya) başkanları listesi": { "first_paragraph": "Japonya Temsilciler Meclisinin Başkanlar (gichō) ve Başkan Yardımcıları (fuku-gichō) listesi.\n" }, "Charles-Maurice de Talleyrand-Périgord": { "first_paragraph": "Charles-Maurice de Talleyrand-Périgord (2 Şubat 1754 - 17 Mayıs 1838) Fransız siyaset adamı, Dışişleri Bakanı'dır. 1815 Viyana Kongresi'nin mimarlarındandır. Sadece Fransa’nın değil bütün Avrupa tarihinin en önemli diplomatlarından biridir.\n" }, "Joseph Bonaparte": { "first_paragraph": "Joseph Bonaparte (İtalyanca: Giuseppe Bonaparte; İspanyolca: José I Bonaparte) (d. 7 Ocak 1768, Corte, Haute-Corse, Korsika - ö. 28 Temmuz 1844, Floransa, Toskana Büyük Dükalığı, (günümüzde İtalya), Napolyon Bonapart'ın en büyük erkek kardeşidir. Kardeşi tarafından 1806-1808 arasında Napoli Kralı ve 1808-1813 arasında da (I. Jose adı ile) İspanya kralı yapılmıştır. Napolyon Bonapart'ın düşmesinden sonra Joseph kendini Survilliers Kontu olarak isimlendirmiştir.\n" }, "François-René de Chateaubriand": { "first_paragraph": "François-René de Chateaubriand (d. 4 Eylül 1768 – ö. 4 Temmuz 1848), Fransız yazar, politikacı ve diplomat. Fransız edebiyatı'nda Romantizm'in kurucusu kabul edilir.\n" }, "Antoine Agénor de Gramont": { "first_paragraph": "Antoine Agénor de Gramont (14 Ağustos 1819 - 17 Ocak 1880) Fransız diplomat ve devlet adamı.\n" }, "Konstantin Josef Jireček": { "first_paragraph": "Konstantin Josef Jireček (24 Temmuz 1854, Viyana - 10 Ocak 1918, Viyana), Çek tarihçi, diplomat ve Slavist.\n" }, "Zachary Taylor": { "first_paragraph": "Zachary Taylor (24 Kasım 1784, Barboursville (en), Virginia - 9 Temmuz 1850, Washington), Amerikalı general.\n" }, "Harriet Tubman": { "first_paragraph": "Harriet Tubman, (doğum adı: Araminta \"Minty\" Ross; d. Mart 1822, Maryland, ABD – ö. 10 Mart 1913, Auburn, New York, ABD) Siyahi Amerikalı kölelik karşıtı eylemci, Süfrajet, Sivil haklar eylemcisi ve Amerikan İç Savaşı sırasında Konfederasyon aleyhine çalışıp Birlik lehine casusluk yapmış hemşire.\n" }, "Alain Bombard": { "first_paragraph": "Alain Bombard (27 Ekim 1924, Paris; 19 Temmuz 2005 Toulon) Fransız doktor, biyolog ve Sosyalist Parti üyesi. 1981'den 1994'e kadar Avrupa Parlamentosu milletvekili idi.\n" }, "Albert Henry": { "first_paragraph": "Albert Royle Henry (d. 11 Haziran 1907 Aitutaki, Cook Adaları - ö. 2 Ocak 1981, Rarotonga, Cook Adaları) Cooklu siyasetçi. Henry, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, bağımsız bir ada devleti olmasına rağmen Yeni Zelanda ile ilişkili devlet konumunda olan Cook Adaları'nda adanın ilk başbakanı olarak 1965 ile 1978 yılları arasında makamda bulunmuştur.\n" }, "Alfonso Oiterong": { "first_paragraph": "Alfonso Rehobong Oiterong (d. 9 Ekim 1924 [1] - ö. 30 Ağustos 1994 ), Palaulu siyasetçi. Oiterong, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Palau'da 1985 yılında kısa bir dönem devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Charles Percy Snow": { "first_paragraph": "Charles Percy Snow (d. 15 Ekim 1905 Leicester - ö. 1 Temmuz 1980 Londra), İki Kültür adlı eseriyle tanınan Britanyalı bilim insanı ve yazar. Bu kitabında paylaştığı düşüncelerine göre edebi entelektüeller ile bilim adamları arasında neredeyse kutupsal düzeyde bir kültür ve anlayış farkı vardır.\n" }, "Frank Lui": { "first_paragraph": "Frank Fakaotimanava Lui CNZM [1] (d. 19 Kasım 1935 [2] Alofi - ö. 9 Temmuz 2021), Niueli siyasetçi. Lui, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, kendi kendine yöneten bir bölge olarak, Yeni Zelanda ile ilişkili devlet konumunda olan Niue'da 1993 ile 1999 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Geoffrey Henry": { "first_paragraph": "Sir Geoffrey Arama Henry KBE (d. 16 Kasım 1940, Aitutaki, Cook Adaları - ö. 9 Mayıs 2012[1]) Cooklu siyasetçi. Henry, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, bağımsız bir ada devleti olmasına rağmen Yeni Zelanda ile ilişkili devlet konumunda olan Cook Adaları'nda ilki 1983 yılında ikincisi de 1989 ile 1999 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Hasan Gönüllü": { "first_paragraph": "Hasan Gönüllü (d. 1938, Uluköy, Tavas), Türk siyasetçi ve eski Denizli Belediye Başkanı. İstanbul Teknik Üniversitesi'nden 1960 yılında mimar unvanı ile mezun oldu. İki dönem art arda Cumhuriyet Halk Partisi'nin adayı olarak Denizli Belediye Başkanı seçildi.[1] Belediye Başkanlığı dönemlerinde Denizli'ye 798 hektar imar planı kazandırmış,[2] belediyenin makine parkını yenileyerek, belediyenin kendi personeli ile yaklaşık 18 Km uzunluğunda toplam 18 adet ana cadde, 250 Km'ye varan uzunlukta sokaklar açmış ve asfaltlamış ve Denizli'ye kazandırmıştır.[3]\n" }, "Jean Ping": { "first_paragraph": "Jean Ping (French pronunciation: [ʒɑ PIN] ; 24 Kasım 1942'de Omboué'de doğdu) [1][2][3], 2008'den 2012'ye kadar Afrika Birliği Komisyonu Başkanı olarak görev yapan Gabonlu bir diplomat ve politikacıdır. Çinli bir baba ve Gabonlu bir anneden dünyaya gelen Jean Ping, Afrika Birliği'nin yürütme organına liderlik eden Çin asıllı ilk kişidir.[4]\n" }, "John Compton": { "first_paragraph": "Sir John George Melvin Compton (d. 26 Nisan 1925 - ö. 7 Eylül 2007), Saint Lucialı siyasetçi. Compton, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da ilki bağımsızlık sürecinin de yaşandığı 1964 -1979, ikincisi 1982-1996, üçüncüsü ise 2006-2007 arasında olmak üzere üç farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "José Eduardo dos Santos": { "first_paragraph": "José Eduardo dos Santos (d. 28 Ağustos 1942, Luanda - ö. 8 Temmuz 2022, Barselona), Angolalı siyasetçi. Santos, Afrika kıtası ülkesi Angola'nın başa gelen ikinci devlet başkanı olarak 1979 - 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Lazarus Salii": { "first_paragraph": "Lazarus Salii (d. 17 Kasım 1936 - ö. 20 Ağustos 1988), Palaulu siyasetçi. Salii, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Palau'da 1985 ile 1988 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Johan C. Løken": { "first_paragraph": "Johan Christen Løken (d. Elverum, 27 Temmuz 1944 – ö. 18 Aralık 2017[1]), Norveç Muhafazakâr Partisi üyesi siyasetçidir.[2]\n" }, "Ludwig Scotty": { "first_paragraph": "Ludwig Derangadage Scotty (d. 20 Haziran 1948), Naurulu siyasetçi. Scotty, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da 2003 yılında kısa bir süre ve 2004-2007 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Luis Echeverría": { "first_paragraph": "Luis Echevarría Álvarez (d. 17 Ocak 1922, Meksiko - ö. 8 Temmuz 2022, Cuernavaca), Meksikalı avukat, akademisyen ve 1970 ile 1976 arasında 50. Meksika devlet başkanı olmuş Kurumsal Devrimci Partili (PRI) siyasetçi. Devlet başkanlığından önce İçişleri Bakanı (1963-1969) olarak çalışmıştı. 100 yaşında olan Álvarez yaşayan en yaşlı Meksika başkanıdır.\n" }, "Michael Pilgrim": { "first_paragraph": "Bryan Michael Pilgrim (d. 3 Ocak 1947[1]), Saint Lucialı siyasetçi. Pilgrim, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da 1982 yılında kısa bir süre başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Ngiratkel Etpison": { "first_paragraph": "Ngiratkel Etpison (d. 3 Mayıs 1925 - ö. 1 Ağustos 1997), Palaulu siyasetçi. Etpison, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Palau'da 1989 ile 1993 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Pupuke Robati": { "first_paragraph": "Sir Pupuke Robati (d. 9 Nisan 1925 – ö. 26 Nisan 2009), Cooklu siyasetçi. Robati, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, bağımsız bir ada devleti olmasına rağmen Yeni Zelanda ile ilişkili devlet konumunda olan Cook Adaları'nda 1987 ile 1989 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Robert Llewellyn Bradshaw": { "first_paragraph": "Robert Llewellyn Bradshaw (d. 16 Eylül 1916 - ö. 23 Mayıs 1978), St. Kitts ve Nevisli siyasetçi. Bradshaw, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Kitts ve Nevis'te 1966 ile 1978 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Robert Rex": { "first_paragraph": "Sir Robert Richmond Rex (d. 25 Ocak 1909 - ö. 12 Aralık 1992), Niuelu siyasetçi. Rex, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi Niue'da ülkenin ilk başbakanı olarak 19 Ekim 1974 ile hayatını kaybettiği 12 Aralık 1992 yılları arasında makamda bulunmuştur. Rex, bölgenin henüz yarı özerk olduğu bir süreçte 4 Ağustos 1965 tarihinde şef bakan olarak atanmıştı.\n" }, "Ruben Kun": { "first_paragraph": "Ruben James Tullen Kun[1] (30 Mart 1942 - 21 Eylül 2014), Naurulu siyasetçi. Kun, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da 1996-1997 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Sani Lakatani": { "first_paragraph": "Sani Elia Lagigietama Lakatani (d. 4 Haziran 1936[1]), Niueli siyasetçi. Lakatani, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, kendi kendine yöneten bir bölge olarak, Yeni Zelanda ile ilişkili devlet konumunda olan Niue'da 1999 ile 2002 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Thomas Davis": { "first_paragraph": "Sir Thomas Robert Alexander Harries Davis (d. 11 Haziran 1917 – ö. 23 Temmuz 2007)[1] Cooklu siyasetçi. Davis, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, bağımsız bir ada devleti olmasına rağmen Yeni Zelanda ile ilişkili devlet konumunda olan Cook Adaları'nda 1978-1983 ile 1983-1987 yılları arasında iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Toaripi Lauti": { "first_paragraph": "Sir Toaripi Lauti GCMG, PC (d. Kasım 1928, Papua Yeni Gine - ö. 25 Mayıs 2014), Tuvalulu siyasetçi. Lauti, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da ülkesinin ilk başbakanı olarak 1978 yılından 1981 yılına kadar makamda bulunmuştur.\n" }, "Tomasi Puapua": { "first_paragraph": "Tomasi Puapua (d. 10 Eylül 1938[1]), Tuvalulu siyasetçi. Puapua, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 1981 ile 1989 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Puapua, 1998-2003 yılları arasında da genel vali olarak görev yapmıştır.\n" }, "Vaughan Lewis": { "first_paragraph": "Sir Vaughan Allen Lewis (d. 17 Mayıs 1940) Saint Lucialı siyasetçi. Lewis, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da 2 Nisan 1996 ile 24 Mayıs 1997 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Winston Cenac": { "first_paragraph": "Winston Francis Cenac (d. 14 Eylül 1925 - ö. 22 Eylül 2004), Saint Lucialı siyasetçi. Cenac, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da 1981-1982 yılları arasında başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "Alfred Mtsi": { "first_paragraph": "Skuta Alfred Mtsi[1] (y. 1950-1951 - 12 Temmuz 2020), Güney Afrikalı politikacı. Belediye başkanlığı öncesinde Doğu Cape Eyaleti Yasama Meclisi üyesi olarak görev yaptı ve daha sonra ölümünden önce Buffalo City konseyinin Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Apisai Ielemia": { "first_paragraph": "Apisai Ielemia (d. 19 Ağustos 1955, Vaitupu - ö. 19 Kasım 2018, Funafuti [1]), Tuvalulu siyasetçi. Ielemia,Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 2006 ile 2010 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Ben Zyskowicz": { "first_paragraph": "Ben Berl Zyskowicz (d. 24 Mayıs 1954), Fin bir politikacı ve Finlandiya Parlamentosu'nun bir üyesidir. Zyskowicz, 1993'ten 2006'ya kadar Finlandiya Ulusal Koalisyon Partisi'nin (Fince: Kansallinen Kokoomus) parlamento grubunun başkanıydı ve 1979'dan beri Ulusal Koalisyon Partisi parlamento üyesidir.[1] Fin parlamentosuna seçilen ilk Yahudi soyundan gelen kişi olmuştur.[2]\n" }, "Bjarne Corydon": { "first_paragraph": "Bjarne Sis Corydon (1 Mart 1973), Danimarkalı eski bir siyasetçidir ve Sosyal Demokratların bir üyesi olarak görev yapmaktadır. 2011-2015 yılları arasında Helle Thorning-Schmidt kabinesinde Danimarka Maliye Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Gunnar Bragi Sveinsson": { "first_paragraph": "Gunnar Bragi Sveinsson (9 Haziran 1968), Merkez Partisi'nin İzlandalı bir politikacıdır.\n" }, "David Vunagi": { "first_paragraph": "David Vunagi (d. 1950), Solomonlu siyasetçi. Vunagi, Büyük Okyanus'ta Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan Solomon Adaları'nda 7 Temmuz 2019 tarihinden bu yana genel vali olarak görev yapmaktadır.[1]\n" }, "Denis Puşilin": { "first_paragraph": "Denis Vladimiroviç Puşilin (Rusça: Дени́с Влади́мирович Пуши́лин; Ukraynaca: Денис Володимирович Пушилін) (d. 9 Mayıs 1981), Ukraynalı siyasetçi. Puşilin, Donbass Savaşı'nın ardından Ukrayna'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden ve Rusya tarafından tanınan Donetsk Halk Cumhuriyeti'nde (DHC) 2018 yılında bu yana devlet başkanlığı görevini yürütüyor.\n" }, "Derog Gioura": { "first_paragraph": "Derog Gioura (d. 1 Eylül 1932 - ö. 25 Eylül 2008 [1]), Naurulu siyasetçi. Gioura, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da 2003 yılında kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Dorin Recean": { "first_paragraph": "Dorin Recean (d. 17 Mart 1974, Donduşeni), Moldovalı siyasetçi. Recean, Avrupa ülkesi Moldova'da 16 Şubat 2023 tarihinden bu yana başbakanlık makamındadır.\n" }, "Jean-Louis Touraine": { "first_paragraph": "Jean-Louis Touraine (d. 8 Ekim 1945), 2017 seçimlerinden bu yana Fransa Ulusal Meclisi'nde Rhône seçim bölgesini temsil eden, La République En Marche üyesi bir tıp öğretmeni ve politikacıdır.[1] Daha önce Sosyalist Parti'nin bir üyesiydi.\n" }, "Jean-Luc Fugit": { "first_paragraph": "Jean-Luc Fugit (d. 27 Kasım 1969), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Rhône seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Juhana Vartiainen": { "first_paragraph": "Juhana Vartiainen (d. 28 Mayıs 1958), Finlandiya Parlamentosu'nda Ulusal Koalisyon Partisi için görev yapan bir Fin politikacıdır.\n" }, "Kai Mykkänen": { "first_paragraph": "Kai Aslak Mykkänen (d. 31 Temmuz 1979), Finlandiyalı bir politikacı ve eski İçişleri Bakanıdır. Şu anda Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa seçim bölgesinde Ulusal Koalisyon Partisi'ni temsil ediyor.\n" }, "Louise Lake-Tack": { "first_paragraph": "Dame Louise Agnetha Lake-Tack (d. 26 Temmuz 1944), Antigua ve Barbuda'nın eski Genel Valisi.\n" }, "Maatia Toafa": { "first_paragraph": "Maatia Toafa OBE (d. 1 Mayıs 1954), Tuvalulu siyasetçi. Toafa, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 2004-2006 ve 2010'da kısa bir süre olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Nico Semsrott": { "first_paragraph": "Nico Semsrott ( 11 Mart 1986, Hamburg'da), Alman kabare sanatçısı, hicivci, politikacı ve komedyendir. 2019 yılında Avrupa Parlamentosu'na Parlamento Üyesi olarak seçildi .[1]\n" }, "Óttarr Proppé": { "first_paragraph": "Rttarr Olaf Proppé (d. 7 Kasım 1968), İzlandalı bir siyasetçidir.[1] Müzisyen, aktör, eski Reykjavik Şehir Meclisi üyesi ve eski bir milletvekilidir. Rttarr 2015 yılında parti genel başkanlığına seçildi. 1988-1994 yılları arasında HAM rock grubunun bir üyesi ve rock - kabare grubu Dr. Spock'ın baş şarkıcısıydı. 1992'de Sódóma Reykjavík [2] ve 2000'den Nói Albinói [3] ve Evren Melekleri [4] de dahil olmak üzere birçok filmde rol aldı.\n" }, "Peter Hummelgaard Thomsen": { "first_paragraph": "Peter Hummelgaard Thomsen (d. 17 Ocak 1983), Danimarkalı bir politikacı ve 2019'dan beri Çalışma Bakanıdır.\n" }, "Peter M. Christian": { "first_paragraph": "Peter M. Christian (d. 16 Ekim 1947), Mikronezyalı siyasetçi. Christian, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Mikronezya Federal Devletleri'nde 11 Mayıs 2015 - 11 Mayıs 2019 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Richard Ramos": { "first_paragraph": "Richard Ramos, (d. 21 Mart 1968), Demokratik Hareket Partisi'nin Fransız bir siyasetçisidir. 18 Haziran 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Loiret seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Robert Woonton": { "first_paragraph": "Robert Woonton (d. 1949), Cooklu siyasetçi. Woonton, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, bağımsız bir ada devleti olmasına rağmen Yeni Zelanda ile ilişkili devlet konumunda olan Cook Adaları'nda 2002 ile 2004 yılları arasında başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "Samuel Wembé": { "first_paragraph": "Samuel Wembé (1 Ocak 1947 - 12 Nisan 2020) Kamerun Ulusal Meclisi'nde milletvekili olarak da görev yapan Kamerunlu iş insanı.[1][2]\n" }, "Simon Kollerup": { "first_paragraph": "Simon Kollerup (d. 20 Mayıs 1986), 2019'dan beri Frederiksen Kabinesinde Ekonomi ve Ticari İşler Bakanı olarak görev yapan Danimarkalı Sosyal Demokrat bir siyasetçidir.\n" }, "Srettha Thavisin": { "first_paragraph": "Srettha Thavisin (Tayca: เศรษฐา ทวีสิน) (d. 15 Şubat 1963)[1], Taylandlı iş insanı ve siyasetçi. Thavisin, Asya ülkesi Tayland'da 22 Ağustos 2023 tarihinden bu yana başbakalık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Taylan Burcu": { "first_paragraph": "Taylan Burcu (26.05.1985, Frankfurt) Alman Yeşiller Partisi siyasetçisi ve Hessen eyaletinde milletvekilidir.[1][2]\n" }, "Young Vivian": { "first_paragraph": "Mititaigimimene Young Vivian (d. 1935), Niueli siyasetçi. Vivian, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi Niue'da ilki 12 Aralık 1992 - 9 Mart 1993 arası ikincisi ise 1 Mayıs 2002 - 19 Haziran 2008 tarihleri arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Xabier Arzalluz": { "first_paragraph": "Xabier Arzalluz Antia (24 Ağustos 1932, Azkoitia - 28 Şubat 2019) Bask asıllı İspanyol siyasetçidir.[1][2]\n" }, "José Antonio Aguirre": { "first_paragraph": "José Antonio Aguirre y Lecube (Baskça: Agirre ta Lekube'taŕ Joseba Andoni; 6 Mart 1904; Bilbao – 22 Mart 1960; Paris), Bask eski politikacı, aktivist, futbolcu, avukat ve Bask Milliyetçi Partisi lideri. Bask Geçici Yönetimi'nin ilk başkanı olan Aguirre, İspanya İç Savaşı döneminde Bask Bölgesi'nde önemli bir figür olmuştur.[1] Yönetimi sırasında Bask Ordusu kurulmuş ve bu ordu iç savaşta Cumhuriyetçilerin safında savaşmıştır. Planladığı Santoña İhaneti'nin ardından Kuzey Cephesi Francocuların kontrolüne geçmiş, cephe çökmüştür. Tahliye sırasında Paris'e kaçmış ve sürgündeki Bask hükûmetinin başı olmaya devam etmiştir. Ayrıca Aguirre, Athletic Bilbao kulübü ile 1923 Copa del Rey'i kazanmıştır.[2][3]\n" }, "Şamil Basayev": { "first_paragraph": "Şamil Salmanoviç Basayev (Rusça: Шамиль Салманович Басаев, kod adı: Emir Abdullah Şamil Ebu-İdris, 14 Ocak 1965 - 10 Temmuz 2006), Çeçen direniş lideri[1][2] ve Çeçen İçkerya Cumhuriyeti silahlı kuvvetleri komutanı.[3][4]\n" }, "Abdulhalim Sadulayev": { "first_paragraph": "Abdülhalim Abusalamoviç Sadulayev[1][2] (Rusça: Абдул-Халим Αбусаламович Сайдулаев, 2 Haziran 1966, Çeçen-İnguş Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti – 17 Haziran 2006, Argun), Çeçen İçkerya Cumhuriyeti 4. cumhurbaşkanıydı. Sadulayev, FSB ve Rusya yanlısı Çeçen güçlerle yaşanan silahlı çatışmada öldürülmeden önce bir yıldan biraz fazla bir süre cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Alu Alhanov": { "first_paragraph": "Anavatan için Liyakat Nişanı\n" }, "Çeçen Cumhuriyeti başkanı": { "first_paragraph": "Çeçen Cumhuriyeti Başkanı veya Çeçenistan Baikanı (Rusça: Глава Чеченской Республики, Chechen: Мехкада Нохчийн Республика; 5 Mart 2011'e kadar Çeçen Cumhuriyeti Cumhuraşkanı veya Çeçenistan Cumhurbaşkanı) Çeçenistan Devleti'nin ve Hükûmeti'nin başı olarak Çeçen Cumhuriyeti'nin siyasetinde ulaşılabilecek en yüksek makamdır. Makam, 2003 yılındaki İkinci Çeçen Savaşı sırasında, Rusya Federal Hükümeti'nin bölgenin kontrolünü yeniden ele alması sonrası yapılan bir anayasal referandum sonucunda Çeçen Cumhuriyeti'nin Kurulması ile birlikte tayin edilmiştir.\n" }, "Refat Appazov": { "first_paragraph": "Refat Appazov (d. 8 Eylül 1920, Akmescit Simferopol - ö. 18 Nisan 2008 Korolyov Moskova Rusya) Kırım Tatarı asıllı Ukraynalı bilim insanı, yazar.[1]\n" }, "Refat Çubarov": { "first_paragraph": "Refat Çubarov, (d. 22 Eylül 1957, Semerkand, Özbekistan SSC) Kırım Tatarı siyasetçi, eski Ukrayna milletvekili, Mevcut Kırım Tatar Millî Meclisi Başkanı.\n" }, "Daviçon Efendi": { "first_paragraph": "Daviçon Levi Efendi (David Matasya Levi, 1832-1913), Osmanlı Yahudi siyasetçi.\n" }, "Avram Galanti Bodrumlu": { "first_paragraph": "Avram Galanti veya Abraham Galante (4 Ocak 1873, Bodrum, Muğla - 8 Ağustos 1961, İstanbul), Türk eğitimci, siyaset adamıdır. Soyadı Kanunu ile \"Bodrumlu\" soyadını almıştır.\n" }, "Emanuel Karasu": { "first_paragraph": "Emanuel Karasu (veya Emmanuel Carasso, c.1862, Selanik – 1934, Trieste), Osmanlı İmparatorluğu vatandaşı olan Yahudi avukat ve politikacı.\n" }, "Mişon Ventura": { "first_paragraph": "Mişon Ventura Efendi (d.1881[a], Hasköy, Beyoğlu - ö.12 Nisan 1961, İstanbul), Osmanlı Yahudisi hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Nesim Mazliyah": { "first_paragraph": "Nesim Mazliyah veya Masliyah Efendi (d.1878, Manisa - ö.16 Eylül 1931, Beyrut), Osmanlı Yahudi hukukçu ve Meclis-i Mebûsan I.(3), II.(4) ve III.(5) dönem mebusu.\n" }, "Vitali Hayim Faraci": { "first_paragraph": "Vitali Hayim Faraggi (ya da Faraci), (d.13 Mayıs 1854, Serez - ö.5 Aralık 1918, İstanbul), Osmanlı Yahudi siyasetçi.\n" }, "Yusuf Nassi": { "first_paragraph": "Yasef Nassi veya Yosef Nasi (y. 1524, Portekiz – 2 Ağustos 1579, Konstantiniyye), Yahudi diplomat ve yönetici. Portekizcede João Micas olarak bilinen ve Dona Gracia Mendes Nasi'nin yeğeni olan Yosef Nasi, Sultan Süleyman ve II. Selim dönemi Osmanlısı'nın en etkili figürlerinden birisiydi.[1]\n" }, "Hüseyin Aksu": { "first_paragraph": "Hüseyin Aksu (d.1893, Erzincan - ö.12 Aralık 1976, Erzincan), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Haydar Veziroğlu": { "first_paragraph": "Ali Haydar Veziroğlu (d. 1946, Ovacık, Tunceli) Türk müteahhit iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Ali Sırrı Özata": { "first_paragraph": "Ali Sırrı Özata, (1884, Çemişgezek, Tunceli - 25 Aralık 1936), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Aygün": { "first_paragraph": "Hüseyin Aygün (d. 20 Ekim 1970, Tunceli), Zaza asıllı Türk siyasetçi.[1]\n" }, "Azimet Köylüoğlu": { "first_paragraph": "Azimet Köylüoğlu (d. 1940, Demircilik, Sivas), Türk siyasetçi.\n" }, "Sedat Bucak": { "first_paragraph": "Sedat Edip Bucak (d. 31 Ekim 1960; Siverek, Şanlıurfa) Zaza asıllı Türk siyasetçi. 19, 20 ve 21. dönem DYP Şanlıurfa milletvekili. Susurluk kazasından sağ kurtulan tek kişidir.\n" }, "Cevdet Yılmaz": { "first_paragraph": "Cevdet Yılmaz (d. 1 Nisan 1967, Bingöl), Zaza asıllı Türk bürokrat ve siyasetçidir. Mevcut Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısıdır.\n" }, "Tahsin Coşkan": { "first_paragraph": "Yasin Tahsin Coşkan (1890, Çemişgezek - 13 Mart 1952) Türk siyasetçi.\n" }, "Selahattin Demirtaş": { "first_paragraph": "Selahattin Demirtaş (d. 10 Nisan 1973, Palu), Zaza kökenli Türk avukat, siyasetçi ve yazardır. 22 Haziran 2014'te seçildiği Halkların Demokratik Partisi eş genel başkanlığı görevini 11 Şubat 2018 tarihine kadar yürütmüştür. 4 Kasım 2016'dan beri tutukludur.\n" }, "Erdal Aydemir": { "first_paragraph": "Erdal Aydemir (d. 4 Temmuz 1968, Bingöl), Zaza asıllı Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 27. dönem HDP Bingöl milletvekilidir.[1]\n" }, "Fatih Mehmet Maçoğlu": { "first_paragraph": "Fatih Mehmet Maçoğlu[4] (d. 20 Aralık 1968; Ovacık, Tunceli), Kürt asıllı[5] Türk laborant ve Tunceli Belediye Başkanı. 2014 Türkiye yerel seçimlerinde Türkiye Komünist Partisi'nden aday olarak Ovacık belediye başkanı seçilen[6] Maçoğlu Türkiye'nin ilk TKP'li belediye başkanıdır.[7] Maçoğlu, Türkiye Komünist Partisi (TKP) ile Demokratik Haklar Federasyonu'nun (DHF) seçimdeki ortak adayı idi.[8]\n" }, "Feridun Fikri Düşünsel": { "first_paragraph": "Feridun Fikri Düşünsel (1892, İstanbul - 23 Aralık 1958, Ankara), Türk hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Kamer Genç": { "first_paragraph": "Kamer Genç (23 Şubat 1940; Nazimiye, Tunceli - 22 Ocak 2016; İstanbul), Türk siyasetçi. Türkiye Büyük Millet Meclisinde, 18, 19. dönemlerde SHP'den, 20. ve 21. dönemlerde DYP'den, 22.dönem Bağımsız olarak, 23. ve 24. dönemlerde CHP'den Tunceli milletvekilliği yapmıştır.\n" }, "Ahmet Şükrü Kulualp": { "first_paragraph": "Ahmet Şükrü Kulualp (1885, Pertek, Tunceli - 13 Kasım 1938), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Zeki Saltık": { "first_paragraph": "Mustafa Zeki Saltık (d. 1881, Harput - ö. 7 Mart 1969, Hozat, Tunceli), Dersim kökenli Türk siyasetçi.\n" }, "Nurettin Demirtaş": { "first_paragraph": "Nurettin Demirtaş (1972, Palu), Zaza kökenli Türk siyasetçi ve PKK üyesi. 2007-2008 yılları arasında Demokratik Toplum Partisi (DTP) eş genel başkanı olarak görev aldı. Hâlen PKK'nın \"eğitim komitesi üyesi\" olarak örgüt kadrosunda yer almaktadır. Demirtaş, Halkların Demokratik Partisi (HDP)'nin eski eş genel başkanı Selahattin Demirtaş'ın ağabeyidir. 2018 yılından beri Türkiye İçişleri Bakanlığı'nın “en çok aranan teröristler” listesinde yer alan Nurettin Demirtaş, örgütün yayın organlarında PKK yanlısı birçok yazı kaleme aldı.\n" }, "Mustafa Öztürk (1859 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mustafa Öztürk, (d. 1859, Ergan Köyü, Tunceli) - (ö. 1938), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sertaç Bucak": { "first_paragraph": "Sertaç Bucak (10 Ocak 1951, Şanlıurfa), Zaza asıllı siyasetçi.\n" }, "Ahmet Ramiz Tan": { "first_paragraph": "Ahmet Ramiz Tan, (1884, Karacaköy, Hozat, Tunceli) - 1 Haziran 1928), Zaza asıllı Osmanlı asker ve Türk siyasetçi.\n" }, "Aysel Tuğluk": { "first_paragraph": "Aysel Tuğluk (17 Temmuz 1965, Elazığ), Zaza[1] kökenli Türk siyasetçidir. 2007-2009 ve 2011-2015 yılları arasında yaklaşık 6,5 yıl boyunca TBMM'de milletvekili olarak görev yapmıştır. \n" }, "Ferhat Tunç": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Diyap Yıldırım": { "first_paragraph": "Diyap Yıldırım, bilinen adıyla Diyap Ağa kimlikteki tam adı Dersimli Diyap Ağa (d. 1852, Çemişgezek, Tunceli - ö. 1932, Divriği, Sivas), Zaza siyasetçi ve aşiret reisi, I. TBMM Tunceli milletvekili.\n" }, "Başbakan": { "first_paragraph": "Başbakan, bir ülkedeki yürütme organı kurulun (hükûmetin) başkanına verilen ad. Her ülkede başbakan olmaz. Başbakanlar görevlerine seçimle gelir. Belçika, Danimarka, Japonya, Hollanda, Norveç, Malezya, İspanya, İsveç, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Birleşik Krallık gibi anayasal monarşi ile yönetilen ülkelerde olabileceği gibi Finlandiya, Fransa, Almanya, Hindistan, İtalya, İrlanda, Portekiz, Karadağ, Hırvatistan, Bulgaristan, Romanya, Sırbistan gibi cumhuriyetlerde de olabilir.\n" }, "Mladen Ivanić": { "first_paragraph": "Mladen Ivanić (Sırpça: Младен Иванић; 16 Eylül 1958)[1] Bosnalı Sırp politikacı. Kasım 2014 yılından Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı Konseyi'nin Sırp üyesidir. Demokratik İlerleme merkez-sağ Partisi'nin (PDP) 1999 yılından bu yana kurucu üyesidir.\n" }, "Aníbal Torres": { "first_paragraph": "Aníbal Torres Vásquez (d. 28 Aralık 1942), Perulu hukukçu ve siyasetçi.[1] Torres, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Peru'da 8 Şubat 2022-22 Kasım 2022 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Balthazar Johannes Vorster": { "first_paragraph": "Balthazar Johannes Vorster ya da kısaca John Vorster (13 Aralık 1915 - 10 Eylül 1983), Güney Afrikalı siyasetçidir. Vorster, Afrika ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 1978 ile 1979 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Carlos Saavedra Lamas": { "first_paragraph": "Carlos Saavedra Lamas (d. 1 Kasım 1878 - ö. 5 Mayıs 1959), Arjantinli akademisyen ve politikacı. 1936 yılında Bolivya ile Paraguay arasındaki Chaco Savaşı'nın sona erdirilmesindeki katkılarından ötürü Nobel Barış Ödülü almıştır.\n" }, "Django Sissoko": { "first_paragraph": "Django Sissoko (1948 - 4 Nisan 2022[1]), Aralık 2012 - 5 Eylül 2013 tarihleri arası Mali eski Başbakanı olan Malili bir subay ve politikacıdır. 1984'ten 1988'e kadar Adalet Bakanı ve daha sonra 1988-1991 ve 2008-2011 yılları arası Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri olarak iki kez görev yaptı. Aynı zamanda 2011 yılından 2012 Ombudsman olarak görev yaptı.\n" }, "Edgar Lungu": { "first_paragraph": "Edgar Chagwa Lungu (d. 11 Kasım 1956), 25 Ocak 2015-24 Ağustos 2021 tarihleri arasında Zambiya'nın altıncı cumhurbaşkanı olarak görev yapan Zambiya siyasetçisidir. Cumhurbaşkanı Michael Sata'nın altında Lungu, daha önce Adalet Bakanı ve Savunma Bakanı olarak görev yaptı. Ekim 2014 yılında Sata'nın ölümünü takiben, Sata'nın partisi Yurtsever Cephe'nin adayı olarak kabul edilmiştir. Seçimde, muhalefet adayı Hakainde Hichilema'yı yendi ve 25 Ocak 2015 tarihinde göreve başladı.\n" }, "Guido de Marco": { "first_paragraph": "Guido de Marco (22 Temmuz 1931 - 12 Ağustos 2010)[1] 1999'dan 2004'e kadar Malta'nın altıncı Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Maltalı bir politikacı. Ünlü bir devlet adamı ve milletvekili olan de Marco, Başbakan Yardımcısı, İçişleri Bakanı, Adalet ve Dışişleri Bakanı olarak da görev yaptı.\n" }, "Ignacio Milam Tang": { "first_paragraph": "Ignacio Milam Tang (d. 20 Haziran 1940), Temmuz 2008 - Mayıs 2012 tarihleri arası görev yapan Ekvator Ginesi eski Başbakanı olan bir Ekvator Gineli politikacı. Ekvator Ginesi Demokrat Partisi (PDGE) üyesidir.\n" }, "Jeannot Ahoussou-Kouadio": { "first_paragraph": "Jeannot Ahoussou-Kouadio (d. 6 Mart 1951, Raviart, Fransız Batı Afrikası), Mart 2012-Kasım 2012 yılları arası Fildişi Sahili Başbakanı olmuş Fildişili bir politikacı. 2002 yılından 2005 yılına kadar Sanayi Bakanı oldu. 2010'dan 2012 yılına kadar Adalet Bakanlığı yaptı. Partinin eski Başkanı Henri Konan Bédié liderliğindeki Afrika Demokratik Rallisi'nin (PDCI-BKİ) bir üyesidir.\n" }, "José Antonio Gómez Urrutia": { "first_paragraph": "José Antonio Gómez Urrutia (d. 18 Aralık 1953, Santiago, Şili) Şilili siyasetçi ve bakan.\n" }, "Mehdikulu Han Hidayet": { "first_paragraph": "Mehdikulu Han Hidayet (Farsça: مهدی‌قلی هدایت‎; 1863 - 21 Eylül 1955), 1927-1933 yılları arasında İran'ın 21. başbakanı olarak görev yapmış İranlı siyasetçi. Aynı zamanda İran müziği, modern eğitim, şiir, güncel olaylar ve en önemlisi İran'ın son 6 şahı altındaki siyasi görevini kapsayan bir anı hakkında birkaç kitabın yazarıdır.[1]\n" }, "Nikola Selaković": { "first_paragraph": "Nikola Selaković (Sırpça: Никола Селаковић; d. 30 Nisan 1983) Sırp hukukçu ve siyasetçidir ve şu anda 28 Ekim 2020'den beri Sırbistan dışişleri bakanı olarak görev yapmaktadır.[1][2] 2017-2020 yılları arasında Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić cumhurbaşkanlığı sekreteri ve 2012-2016 yılları arasında Sırbistan hükûmetinde adalet bakanı olarak görev yaptı.[3]\n" }, "Sylvestre Nsanzimana": { "first_paragraph": "Sylvestre Nsanzimana (d. 5 Ocak 1936 - ö. 1999), Ruandalı siyasetçi. Nsanzimana, Afrika ülkesi Ruanda'nın bağımsızlık sonrası birinci, genelde de ikinci başbakanı olarak 1991 ile 1992 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Thage G. Peterson": { "first_paragraph": "Thage Edvin Gerhard Peterson (d. 24 Eylül 1933, Växjö) İsveçli sosyal demokrat siyasetçi.\n" }, "Tonio Borg": { "first_paragraph": "Tonio Borg (d. 12 Mayıs 1957, Floriana, Malta) Malta eski dışişleri bakanı.\n" }, "Benny Berg": { "first_paragraph": "Bernard Berg (d. 14 Eylül 1931, Dudelange - ö. 21 Şubat 2019) Lüksemburglu sendikacı ve siyasetçi, eski başbakan yardımcısı.\n" }, "Cemil Ul Abbas": { "first_paragraph": "Cemil Ul Abbis (d. 24 Şubat 1934, Tilimsan) Cezayirli siyasetçi. Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) Genel Sekreteri.\n" }, "Dermot Ahern": { "first_paragraph": "Dermot Ahern (d. 2 Şubat 1955, Drogheda) İrlandalı siyasetçi ve eski bakan.\n" }, "Fernand Boden": { "first_paragraph": "Fernand Boden (d. 13 Eylül 1943, Echternach) Lüksemburglu siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Fernando Negrão": { "first_paragraph": "Fernando Mimoso Negrão (d. 29 Kasım 1955, Angola) Portekizli siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Jean Spautz": { "first_paragraph": "Jean Spautz (d. 9 Eylül 1930, Schifflange, Esch-sur-Alzette) Eski Lüksemburg Meclis başkanı.\n" }, "Marc Spautz": { "first_paragraph": "Marc Spautz (d. 10 Nisan 1963, Esch-sur-Alzette) Lüksemburglu siyasetçi.\n" }, "Abel Goumba": { "first_paragraph": "Abel Nguéndé Goumba (d. 18 Eylül 1926 - ö. 11 Mayıs 2009), Orta Afrikalı siyasetçidir. Goumba, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nin Ubangi-Chari adı ile henüz Fransız Uluslar Topluluğu'nun özerk bir üyesi olduğu bir süreçte, 1959 yılında bir ay süreyle başbakanlık makamında bulunmuştur. Goumba, 2003 yılında da bağımsız Orta Afrika Cumhuriyeti'nin başbakanı olarak kısa bir süre bu görevi üstlenmiştir.\n" }, "Abdullah Ahmad Badawi": { "first_paragraph": "Datuk Seri Abdullah bin Haji Ahmad Badawi (d. 26 Kasım 1939 Kepala Batas, Penang). 2003'ten 2009'a kadar Malezya Cumhuriyeti eski başbakanıdır.\n" }, "Bujar Osmani": { "first_paragraph": "Bujar Osmani (Makedonca: Бујар Османи; d. 11 Eylül 1979, Üsküp) Kuzey Makedonya'dan Arnavut kökenli siyasetçi, şu anki Kuzey Makedonya dışişleri bakanı ve eski sağlık bakanı. Haziran 2017'de Avrupa işlerinden sorumlu başbakan yardımcısı olarak atandı.[1] 30 Ağustos 2020'de Osmani dışişleri bakanı oldu.[2]\n" }, "Hailemariam Desalegn": { "first_paragraph": "Haile Mariam Desalegne (d. 19 Temmuz 1965, Boloso Sore, Etiyopya), 2010 yılından beri Dışişleri Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı olarak Etiyopya hükûmetinde görev yapan Etiyopyalı bir politikacı. Başbakan Meles Zenawi'nin 20 Ağustos 2012'de ölümünden sonrası geçici olarak başbakan olan Desalegne, 2015 yılındaki gerçekleştirilen seçimler sonucu resmen başbakan olarak makama gelmiş ve bu görevi istifa ettiği 2018 yılına kadar sürdürmüştür. Etiyopya tarihinde hükûmetin ilk Protestan Hristiyan (Pentay) başbakanıdır.\n" }, "Hasan Tuhami": { "first_paragraph": "Hasan El Tuhami (1924-2009), Mısırlı siyasetçi. Enver Sedat döneminde Başbakan Yardımcılığı görevini yürütmüştür. El Tuhami, ayrıca İslam İşbirliği Teşkilatı'nın ikinci genel sekreteridir.\n" }, "Lee Hsien Loong": { "first_paragraph": "Lee Hsien Loong (d. 10 Şubat 1952), Singapur'un üçüncü ve şimdiki Başbakanı. Lee Hsien Loong, hükûmetin sahip olduğu Temasek Holding İcra Direktörü ve İcra Kurulu Başkanı Ho Çing ile evlidir. Lee Hsien Loong eski Başbakan Lee Kuan Yew'in en büyük oğludur.\n" }, "Igor Lukšić": { "first_paragraph": "Igor Lukšić (Karadağca: Игор Лукшић; d. 14 Haziran 1976), Karadağlı siyasetçi.\n" }, "Necip Rezak": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Nureddin Zerhuni": { "first_paragraph": "Nureddin Yezid Zerhuni (5 Eylül 1937, Tunus - 18 Aralık 2020, Cezayir), Cezayirli siyasetçi. Doğum adı Nureddin Zerhuni olup Yezid ismini savaştan itibaren kullanmıştır.\n" }, "Sırbistan başbakan yardımcısı": { "first_paragraph": "Sırbistan Başbakan Yardımcısı (Sırpça: Потпредседник Владе Србије / Potpredsednik Vlade Srbije Çevirisi: Sırbistan Hükûmeti Başkan Yardımcısı) Sırbistan Cumhuriyeti Hükümetinin bir üyesi, resmi olarak Sırbistan'ın Başbakan yardımcısıdır.\n" }, "Suriye başbakan yardımcısı": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Tomislav Nikolić": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Uhnaagiyn Hürelsüh": { "first_paragraph": "Uhnaagiyn Hürelsüh (Moğolca:Ухнаагийн Хүрэлсүх; d. 14 Haziran 1968), Moğol siyasetçi. Asya ülkesi Moğolistan'da 25 Haziran 2021 tarihinde devlet başkanlığı makamına geldi. Hürelsüh, 2017-2021 yılları arasında da başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Velid Muallim": { "first_paragraph": "Velid Muhi Edine el-Muallim (Arapça: وليد محيي الدين المعلم‎; 13 Ocak 1941 - 16 Kasım 2020), 2006-2020 yılları arasında Dışişleri Bakanı, 2012-2020 yılları arasında Başbakan Yardımcısı olarak görev yapan Suriyeli diplomat, siyasetçi ve Baas Partisi üyesiydi.\n" }, "Claude Wiseler": { "first_paragraph": "Claude Wiseler (d. 30 Ocak 1960, Lüksemburg) Lüksemburglu siyasetçi ve eğitimi, Hristiyan Sosyal Halk Partisi başkanı.\n" }, "François Bausch": { "first_paragraph": "François Bausch (d. 16 Ekim 1956, Lüksemburg) Lüksemburglu siyasetçi, başbakan yardımcısı.\n" }, "Lorenzo Natali": { "first_paragraph": "Lorenzo Natali Pierucci Bondicchi (d. 2 Ekim 1922, Floransa - ö. 29 Ağustos 1989, Roma) İtalyan siyasetçi, eski Avrupa Komiseri.\n" }, "Marc Jacquet": { "first_paragraph": "Marc Jacquet (d. 17 Şubat 1913, Mercy-le-Bas (Meurthe-et-Moselle) - ö. 18 Nisan 1983, 10. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi ve sanayici.\n" }, "Mikuláš Dzurinda": { "first_paragraph": "Mikuláš Dzurinda (4 Şubat 1955, Spišský Štvrtok, Çekoslovakya) 1998 ile 2006 yılları arasında Slovakya başbakanı. SDK ve Slovak Demokratik ve Hristiyan Birliği'nin kurucu lideridir. Dzurinda, 2010-2012 yıllarında Başbakan Iveta Radičová'nın koalisyon hükûmetinde Slovakya Dışişleri Bakanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Raila Odinga": { "first_paragraph": "Raila Amollo Odinga (d. 7 Ocak 1945), Kenyalı siyasetçi. Odinga, Afrika ülkesi Kenya'da 2008-2013 yılları arası oluşturulan koalisyon hükûmetinin başbakanı olarak hizmet vermiştir.\n" }, "Robert Buron": { "first_paragraph": "Robert Buron (d. 27 Şubat 1910, 6. arrondissement (Paris) - ö. 28 Nisan 1973, 13. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Robert Goebbels": { "first_paragraph": "Robert Goebbels (d. 3 Nisan 1944, Lüksemburg) Lüksemburglu siyasetçi ve gazeteci.\n" }, "Roger Dusseaulx": { "first_paragraph": "Roger Dusseaulx (d. 18 Temmuz 1913, Paris - ö. 28 Mayıs 1988, Rosay-sur-Lieure (Eure)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Arben Imami": { "first_paragraph": "Arben Fahri Imami (d. 21 Ocak 1958) Arnavut bir politikacı ve eski aktör. 2009-2013 yılları arasında savunma bakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Bakıtcan Sağıntayev": { "first_paragraph": "Bakıtcan Abdirulı Sağıntayev (Kazakça: Бақытжан Әбдірұлы Сағынтаев, Baqıtjan Äbdirulı Sağıntayev,, d. 13 Ekim 1963) 8 Eylül 2016'dan 21 Şubat 2019'a kadar Kazakistan Başbakanı olarak görev yapmış Kazak politikacı.[1] Kazakistan Devlet Üniversitesi Ekonomi Bilim Dalından mezun oldu.\n" }, "Fernando Nogueira": { "first_paragraph": "Joaquim Fernando Nogueira (d. 26 Mart 1950, Matosinhos) Portekizli siyasetçi.\n" }, "Bashkim Fino": { "first_paragraph": "Bashkim Fino (12 Ekim 1962, Ergiri Arnavutluk - 29 Mart 2021, Tiran, Arnavutluk), Arnavut siyasetçi ve Arnavutluk'un 28. başbakanıydı.\n" }, "Gordon Bajnai": { "first_paragraph": "György Gordon Bajnai (d. 5 Mart 1968, Szeged) 2009-2010 yılları arası Macaristan'ın yedinci Başbakanı olarak görev yapan Macar girişimci ve ekonomist. 2009 yılı Mart ayında, Başbakan Ferenc Gyurcsany'ın istifası sonrasında Bajnai, Macaristan'ın yeni başbakanı olmak amacıyla iktidardaki Macar Sosyalist Partisi (MSZP) tarafından aday gösterildi.[1] Parlamento, 14 Nisan 2009 tarihinde Ferenc Gyurcsany aleyhindeki gensorudan sonra Bajnai yeni başbakan oldu.[2]\n" }, "Kaspars Gerhards": { "first_paragraph": "Kaspars Gerhards (d. 7 Şubat 1969, Jelgava) Leton siyasetçi ve ekonomist.\n" }, "Māris Kučinskis": { "first_paragraph": "Māris Kučinskis (d. 28 Kasım 1961, Valmiera), Letonyalı siyasetçi. Kučinskis, Avrupa ülkesi Letonya'da 2016-2019 yılları arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Nureddin Bedevi": { "first_paragraph": "Nureddin Bedui (Arapça: نور الدين بدوي‎)(d. 22 Aralık 1959),Cezayirli siyasetçi. Bedui, Afrika ülkesi Cezayir'de 11 Mart 2019-19 Aralık 2019 tarihleri arasında Cezayir Başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Raimonds Vējonis": { "first_paragraph": "Raimonds Vējonis (d. 15 Haziran 1966, Pskov Oblastı), 2015'ten 2019'a kadar Letonya'nın 9. Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Letonyalı bir siyasetçi.\n" }, "Silvan Şalom": { "first_paragraph": "Silvan Şalom (d. 4 Ağustos 1958, Gabes, Tunus) İsrailli sağ siyasetçi ve bakan.\n" }, "Amadou Gon Coulibaly": { "first_paragraph": "Amadou Gon Coulibaly (d. 10 Şubat 1959- ö. 8 Temmuz 2020) Ocak 2017'den Temmuz 2020'de ölümüne kadar Fildişi Sahili Başbakanı olarak görev yapmış Fildişili siyasetçi. 2020 Fildişi Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde iktidar partisinin adayıydı ve seçimi kazanmanın favorileri arasındaydı.[1] Coulibaly daha önce 2011-2017 yılları arasında devlet başkanı Alassane Ouattara başkanlığında Genel Sekreterlik görevini yürütmüştür.\n" }, "Emmanuel Issoze-Ngondet": { "first_paragraph": "Franck Emmanuel Issoze-Ngondet (2 Nisan 1961[1], Makokou; 11 Haziran 2020, Libreville[2]), Gabonlu diplomat ve siyasetçi. Issoze-Ngondet, Afrika ülkesi Gabon'da Eylül 2016 ile Ocak 2019 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Ernesto Zedillo": { "first_paragraph": "Ernesto Zedillo Ponce de León (d. 27 Kasım 1951), Meksikalı ekonomist ve politikacı. 1994-2000 yılları arasında Meksika Devlet Başkanı olarak görev yapmıştır ve 70 yıllık kesintisiz Kurumsal Devrimci Parti kökenli son devlet başkanıdır.\n" }, "Hery Rajaonarimampianina": { "first_paragraph": "Hery Martial Rakotoarimanana Rajaonarimampianina (d. 6 Kasım 1958, Antananarivo) Madagaskarlı siyasetçi. Rajaonarimampianina, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 25 Ocak 2014 ile 7 Eylül 2018 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ibrahima Kassory Fofana": { "first_paragraph": "İbrahima Kassory Fofana (d. ~1954), Gineli siyasetçi. Fofana, Afrika ülkesi Gine'de 24 Mayıs 2018-5 Eylül 2021 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Kerim Mesimov": { "first_paragraph": "Kerim Kazımkan oğlu Mesimov (Kazak: Кәрім Қажымқанұлы Мәсімов, 15 Haziran 1965, Selinograd), eski Kazakistan Başbakanı ve eski Kazakistan Ulusal Güvenlik Kurulu Başkanı.[1] Daha önce 10 Ocak 2007 - 24 Eylül 2012 tarihler arası Kazakistan'ın Başbakanlığını yapmıştır. Mesimov Kazakça yanında Rusça, Çince, Uygurca, İngilizce ve Arapça bilmektedir. Kerim Mesimov Çin'de okudu ve Kazakistan'ın ticaret işlemleri için Hong Kong'da çalıştı. Aynı zamanda Kremlin'e de bağlı olduğu düşünülmektedir. Daha önce 19 Ocak 2006 ve 9 Ocak 2007 yılları arasında Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı. 2001 yılında Ekonomi ve Bütçe Planlama, Ulaştırma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Murad Medelsi": { "first_paragraph": "Murad Medelsi (30 Nisan 1943, Tlemcen - 28 Ocak 2019), Cezayir Anayasa Konseyi Başkanı, eski Dışişleri Bakanı.\n" }, "Rose Christiane Ossouka Raponda": { "first_paragraph": "Rose Christiane Ossouka Raponda (d. 1964), Gabonlu siyasetçi. Raponda, Afrika ülkesi Gabon'da 9 Ocak 2023 tarihinde devlet başkanı yardımcılığı görevine atanmıştır. Raponda, 16 Temmuz 2020-9 Ocak 2023 tarihleri arasında ülkenin ilk kadın başbakanı olarak başbakanlık makamında bulunmuştur.[1] Daha önce Libreville Belediye Başkanı ve daha sonra Şubat 2019'dan Temmuz 2020'ye kadar ülkenin Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Achille Van Acker": { "first_paragraph": "Achille Van Acker (8 Nisan 1898 - 10 Temmuz 1975), 1946-1958 yılları arasında Belçika'nın Başbakanı olarak dört dönem görev yapan Belçikalı politikacı Flanders'den ılımlı olan Van Acker, Belçika Sosyalist Partisi (PSB-BSP) üyesiydi ve II. Dünya Savaşı'ndan sonra Belçika refah devletinin kurulmasında önemli bir rol oynamıştır.\n" }, "Per Ahlmark": { "first_paragraph": "Per Axel Ahlmark (15 Ocak 1939 – 8 Haziran 2018), İsveçli siyasetçi ve yazardır.\n" }, "Apostolos Kaklamanis": { "first_paragraph": "Apostolos Kaklamanis (d. 7 Eylül 1936, Lefkada) Yunan PASOK mensubu siyasetçi.\n" }, "Ingemund Bengtsson": { "first_paragraph": "Sten Bertil Ingemund Bengtsson (d. 30 Ocak 1919, Veddige - ö. 12 Nisan 2000, Varberg) İsveçli sosyal demokrat siyasetçi.\n" }, "Jarosław Gowin": { "first_paragraph": "Jarosław Adam Gowin (4 Aralık 1961 doğumlu) bir Polonyalı muhafazakar politikacı ve editör. Gowin, 2011-2013 yılları arasında Başbakan Donald Tusk'un kabinesinde Adalet Bakanı, 2015-2020 yılları arasında Mateusz Morawiecki'nin kabinesinde Bilim ve Yüksek Eğitim Bakanı, Ekonomik Kalkınma, Çalışma ve Teknoloji Bakanı ve Ekim 2020'den Ağustos 2021'de görevden alınmasına kadar Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Julien Nkoghe Bekale": { "first_paragraph": "Julien Nkoghe Bekale (d. 23 Ağustos 1958), Gabonlu siyasetçi. Bekale, Afrika ülkesi Gabon'da 12 Ocak 2019 - 16 Temmuz 2016 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuş siyasetçi.\n" }, "Muhammed Fneyş": { "first_paragraph": "Muhammed Fneyş (d. 2 Ekim 1953, Maarub) Lübnanlı Şii Hizbullah partisi mensubu siyasetçi ve bakan.\n" }, "Nureddin Haşid": { "first_paragraph": "Nureddin Haşid (d. 22 Temmuz 1944, Safakes) Tunuslu diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Paavo Väyrynen": { "first_paragraph": "Yurttaşlar Partisi (Finlandiya)\nYedi Yıldız Hareketi (Finlandiya)\n" }, "Ram Vilas Paswan": { "first_paragraph": "Reena Sharma (e. 1982⁠-⁠2020)\n" }, "Souleymane Ndéné Ndiaye": { "first_paragraph": "Souleymane Ndéné Ndiaye (d. 6 Ağustos 1958), 30 Nisan 2009 tarihinde Senegal Başbakanı olarak atanan Senegalli politikacı. 2005 yılında, daha önce Kamu Hizmeti ve Çalışma Bakanı idi. 2007-2009 tarihlerinde Denizcilik Ekonomi Devlet Bakanlığı yaptı.\n" }, "Tony Abbott": { "first_paragraph": "Anthony John \"Tony\" Abbott (d. 4 Kasım 1957, Londra, Birleşik Krallık), Avustralya Başbakanı seçilen Liberal Parti lideri ve politikacı. 1994 yılından itibaren Warringah'ın Parlamento Üyesi olarak görev yapmaktadır. Meclis girmeden önce, İktisat Lisans ve Sydney Üniversitesi'nde Kanunlar lisansı okudu ve daha sonra Oxford, Queen's College'da Rhodes bursu ile Sanatlar Yüksek Lisansı aldı. Daha sonra bir gazeteci, işletme yöneticisi ve siyasi danışman olarak çalıştı.\n" }, "Vladimír Špidla": { "first_paragraph": "Vladimír Špidla (22 Nisan 1951, Prag) Çek politikacı. 2002-2004 yılları arasında Çek Cumhuriyeti Başbakanı ve 2004-2010 yılları arasında Avrupa Komisyonu'nun ilk Çek komiseriydi.\n" }, "Abdoulaye Idrissa Maïga": { "first_paragraph": "Abdoulaye Idrissa Maïga (d. 11 Mart 1958)[1] 9 Nisan 2017'den bu yana Mali Başbakanı olan bir politikacı.[2] Daha önce 3 Eylül 2016'dan beri Savunma Bakanı olmuştu. Savunma Bakanı olarak, Boni köyünü cihad kuvvetleri tarafından devraldıktan sonra istifa eden Tiéman Hubert Coulibalı'nın yerine göreve geldi. Maïga daha önce Terörle Mücadele Bakanı ve Çevre, Su ve Sanitasyon Bakanı olarak görev yapmıştır.[3][4] 2013'teki cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında Başkan Ibrahim Boubacar Keïta'nın seçim kampanyası müdürü oldu.[5]\n" }, "Branislav Blažić": { "first_paragraph": "Branislav Blažić (1 Nisan 1957 - 1 Nisan 2020), Sırp cerrah ve politikacı. FR Yugoslavya, Sırbistan ve Voyvodina meclislerinde çeşitli görevlerde bulundu ve 1998-2000 yılları arasında Sırbistan Hükûmeti'nde Çevre Koruma Bakanı olarak görev yaptı . Eskiden aşırı sağ Sırbistan Radikal Partisi'nin önde gelen isimlerinden olan Blažić, 2008'deki kuruluşundan bu yana Sırp İlerleme Partisi'nin bir üyesiydi.\n" }, "Charles Goerens": { "first_paragraph": "Charles Goerens (d. 6 Şubat 1952, Ettelbruck) Lüksemburglu siyasetçi.\n" }, "F. W. de Klerk": { "first_paragraph": "Frederik Willem de Klerk (18 Mart 1936 – 11 Kasım 2021), Güney Afrikalı siyasetçi. De Klerk, 1989 Eylül'ünden 1994 Mayıs'ına kadar görev yapmış olan Aparthayd dönemi Güney Afrika Cumhuriyeti'nin son devlet başkanıdır. De Klerk 1989 Şubat'ından 1997 Eylül'üne kadar Ulusal Parti'nin (sonradan Yeni Ulusal Parti adını aldı) başkanıydı. De Klerk Güney Afrika'daki ırkçı ayrım politikası aparthaydn sonunu hazırlaması ve Güney Afrika'nın çok ırklı bir demokrasiye dönüşümünü desteklemesi ile tanınır. Aparthaydın sona erdirilmesindeki rolünden ötürü 1993'te Nelson Mandela ile birlikte Nobel Barış ödülünü almıştır. Uzlaştırıcı tavırları nedeniyle 1993 yılında Yasser Arafat ve Yitzhak Rabin ile beraber Time Yılın Kişisi seçilmiştir.\n" }, "Sorin Frunzăverde": { "first_paragraph": "Sorin Frunzăverde (d. 26 Nisan 1960 – ö. 3 Kasım 2019), Rumen siyasetçi ve eski bakan. \n" }, "Johny Lahure": { "first_paragraph": "Johny Lahure (d. 24 Mart 1942, Nidderkuer - ö. 23 Kasım 2003) Lüksemburglu siyasetçi.\n" }, "Joseph Barthel": { "first_paragraph": "Joseph Barthel diğer bilinen adıya Josy Barthel (d. 24 Nisan 1927, Mamer - ö. 7 Temmuz 1992, Lüksemburg) Lüksemburglu atlet ve siyasetçi.\n" }, "Joseph Joute": { "first_paragraph": "Joseph Joute (d.17 Ekim 1961), Haitili siyasetçi. Joute, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu olan Haiti'de 2 Mart 2020 ile 14 Nisan 2021 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Henk Kamp": { "first_paragraph": "Henricus Gregorius Jozeph \"Henk\" Kamp (Felemenkçe telaffuz: [ɦɛnˈrikəs xreːˈɣoːriəs ˈjoːzəf ɦɛŋk kɑmp] (d. 23 Temmuz 1952, Hengelo) Hollandalı liberal siyasetçi.\n" }, "Mahir Yağcılar": { "first_paragraph": "Mahir Yağcılar (d. 6 Mayıs 1961, Prizren, Yugoslavya SFC, bugün Kosova) Kosovalı Türk siyasetçi ve eski ulaştırma ve trafik mühendisidir. 2012 yılı itibarıyla Kosova Çevre ve Alan Planlama Bakanıdır. 2000-2019 yılları arasında KDTP Genel Başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Malcolm Turnbull": { "first_paragraph": "Malcolm Bligh Turnbull (d. 24 Ekim 1954), Avustralya'nın 29. Başbakanı olarak 2015 ile 2018 yılları arasında görev yapan Avustralyalı siyasetçi. 2015 yılından beri Liberal Parti Lideri ve 2004 yılından bu yana Wentworth Milletvekili (MP) olarak görev yapmıştır.\n" }, "Yoshio Mochizuki": { "first_paragraph": "Yoshio Mochizuki (望月 義夫, Mochizuki Yoshio, d. 2 Mayıs 1947 - ö. 19 Aralık 2019), Japon siyasetçi ve eski bakan.\n" }, "Muhammed El Yazgı": { "first_paragraph": "Muhammed El Yazgı (d. 28 Eylül 1935, Fes, Fas) Fas eski devlet bakanı. Fas İnsan Hakları Derneği'nin kurucularındandır.\n" }, "Richard Brabec": { "first_paragraph": "Richard Brabec (d. 5 Temmuz 1966, Kladno) Çek Cumhuriyeti Çevre Bakanı.\n" }, "Robert Krieps": { "first_paragraph": "Robert Ernest Krieps (d. 15 Ekim 1922, Dalheim - ö. 1 Ağustos 1990), Lüksemburglu siyasetçi. Eski bakan.\n" }, "Stéphane Dion": { "first_paragraph": "Stéphane Maurice Dion (d. 28 Eylül 1955, Québec), Kanadalı siyasetçi ve bakan.\n" }, "Casimir Oyé-Mba": { "first_paragraph": "Casimir Oyé-Mba (d. 20 Nisan 1942[1][2] - 16 Eylül 2021) Gabon'un 1990'dan beri önemli ve ünlü bir siyâset adamıdır. Oyé-Mba, 3 Mayıs 1990'dan 2 Kasım 1994'e kadar Gabon'un başbakanlığını yapmıştır.[3]\n" }, "Guillaume Soro": { "first_paragraph": "Guillaume Kigbafori Soro (d. 8 Mayıs 1972, Ferkessédougou, Fildişi Sahili), 4 Nisan 2007 - 13 Mart 2012 tarihleri arası Fildişi Sahili eski Başbakanı olarak görev yapan politikacı. Başbakan olmadan önce Fildişi Sahili Yurtsever Hareketi ve daha sonra Yeni Kuvvetleri isyancı grubun Genel Sekreteriydi.\n" }, "Hamed Bakayoko": { "first_paragraph": "Hamed Bakayoko (d. 8 Mart 1965 - ö. 10 Mart 2021) 8 Temmuz 2020'den 10 Mart 2021 tarihindeki ölümüne kadar Fildişi Sahili Başbakanı olan Fildişili siyasetçi. Daha önce ülkenin Yeni Teknolojiler, Bilgi ve İletişim Bakanı, İçişleri Bakanı ve Savunma Bakanı olarak görev yapmıştı.\n" }, "Velid Canbolat": { "first_paragraph": "Velid Canbolat (Arapça: وليد جنبلاط) (d. 7 Ağustos 1949) Lübnan'ın İlerici Sosyalist Partisi'nin Genel Başkanı ve Dürzi topluluğunun en tanınmış lideridir.[1]\n" }, "Kastriot İslami": { "first_paragraph": "Kastriot Selman Islami (d. 18 Ağustos 1952, Tiran, Arnavutluk), Bir Arnavut siyasetçidir. 17 Nisan 1991'den 6 Nisan 1992 tarihine kadar Arnavutluk Meclisi Başkanı olarak görev yaptı. Son komünist cumhurbaşkanı Ramiz Alia'nın istifası üzerine 3 Nisan 1992'de üç gün boyunca geçici cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Patrick Achi": { "first_paragraph": "Patrick Achi (d. 17 Kasım 1955) 8 Mart 2021'den bu yana Fildişi Sahili'nin Başbakan vekili olarak görev yapan Fildişili bir politikacıdır.[1] Démocratique de Côte d'Ivoire Partisi üyesidir. Supélec ve Stanford Üniversitesi'nde okudu ve mühendislik ve altyapı alanlarında uzmanlaştı. Cumhurbaşkanı Alassane Ouattara'nın hükûmet sözcüsü olarak da çalıştı.[2]\n" }, "Ali Alatas": { "first_paragraph": "Ali Alatas (Cakarta, 4 Kasım 1932 – Singapur, 11 Aralık 2008[1]), Endonezyalı siyasetçi ve diplomat.[2]\n" }, "Claude Joseph": { "first_paragraph": "Claude Joseph, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu olan Haiti'de, 4 Mart 2020 - 24 Kasım 2021 tarihleri arasında Dışişleri ve İbadet Bakanı olarak görev yapan ve 14 Nisan 2021 - 20 Temmuz 2021 tarihleri arasında Haiti Başbakan vekili ve 7 Temmuz 2021 - 20 Temmuz tarihleri arasında Haiti cumhurbaşkanı vekili olarak görev yapmış Haitili bir politikacıdır.[1][2][3]\n" }, "Daniel Kablan Duncan": { "first_paragraph": "Daniel Kablan Duncan (d. 1943), Kasım 2012 - Ocak 2017 yılları arası Fildişi Sahili Başbakanı olmuş bir Fildişili politikacı. Daha önce 11 Aralık 1993 ile 24 Aralık 1999 arasında Başbakan olarak görev yaptı ve Haziran 2011 ile Kasım 2012 tarihleri ​​arasında Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Danilo Medina": { "first_paragraph": "Danilo Medina Sánchez (d. 10 Kasım 1951), Dominik Cumhuriyeti eski Cumhurbaşkanı. 2000'deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Dominik Kurtuluş Partisi başkan adayı oldu ve Hipolito Mejía'ya yenildi. 20 Mayıs 2012 tarihinde, oyların % 51'ini aldı ve Hipolito Mejía'yı yenerek cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı.\n" }, "Didier Ratsiraka": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "ʻAkilisi Pōhiva": { "first_paragraph": "Samiuela 'Akilisi Pōhiva (7 Nisan 1941 - 12 Eylül 2019),[1] Tongalı bir siyasetçi ve ülkenin demokrasi yanlısı hareketin önde gelen üyesidir. Eski bir öğretmen, yayıncı ve gazete yayıncısı ve İnsan Hakları ve Demokrasi Hareketi ve Demokratik Parti kurucu üyesidir. 2014 ile 2019 yılları arasında Tonga Başbakanı olarak görev yapmıştır.[2][3]\n" }, "Mahmud ez-Zehhar": { "first_paragraph": "Mahmud ez-Zehhar (1945 doğumlu) Filistinli bir politikacıdır. Hamas'ın kurucu üyesi ve Gazze Şeridi'ndeki Hamas liderliğinin bir üyesidir. Zehhar, Mart 2006'da Filistin Ulusal Yönetimi'nde Hamas/\"Değişim ve Reform\" hükûmetinin kurulmasından yana, başbakan İsmail Haniye hükûmetinde dışişleri bakanı olarak görev yaptı. Bundan önce, Filistin Yasama Konseyi'ne başbakan olarak seçilen Hamas üyeleri arasında önemli bir aday olarak görülüyordu, çünkü o zamanlar örgütün en üst düzey yetkilisiydi. Hamas askeri kanadı İzzeddin el Kassam Tugayları'nın bir üyesi olan oğlu, 5 Ocak 2008'de İsrail'in Gazze'de ateş açmasıyla öldürüldü.[1]\n" }, "Michel Kafando": { "first_paragraph": "Michel Kafando (d. 18 Ağustos 1942), Burkina Fasolu siyasetçi. Kafando, Afrika ülkesi Burkina Faso'da 2014 ile 2015 yılları arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Michel Micombero": { "first_paragraph": "Michel Micombero (d. 1940 - ö. 16 Temmuz 1983), Burundili asker ve siyasetçi. Micombero, Afrika ülkesi Burundi'de 1966 ile 1976 yılları arasında ülkenin ilk devlet başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Albert Pintat": { "first_paragraph": "Albert Pintat Santolària (d. 23 Haziran 1943, Sant Julià de Lòria, Andorra), Andorralı siyasetçi. 2005 ile 2009 yılları arasında Andorra hükûmet başkanlığı ve 1997-2001 yılları arasında ise Andorra dışişleri bakanlığı yapmıştır.\n" }, "Rupiah Banda": { "first_paragraph": "Rupiah Bwezani Banda (d. 13 Şubat 1937 - ö. 11 Mart 2022), 2008 - 2011 yılları arası Zambiyalı politikacı ve dördüncü Zambiya Cumhurbaşkanı. Kenneth Kaunda Başkanlığı sırasında önemli diplomatik görevlerde bulundu ve Birleşik Ulusal Bağımsızlık Partisi (UNIP) bir üyesi olarak siyasete aktif olarak görev aldı. Yıllar sonra yeniden seçilmesinin ardından 2006 yılının Ekim ayında Devlet Başkanı Levy Mwanawasa'nın Başkan Yardımcısı olarak atandı. Mwanawasa Haziran 2008 yılında bir felç geçirdi sonra Mwanawasa'nın başkanlık sorumluluklarını devraldı. Mwanawasa'nın Ağustos 2008 yılında ölümünün ardından Cumhurbaşkanı vekili oldu. Çok Partili Demokrasi yönetim Hareketi (MMD) aday olarak resmî sonuçlarına göre Ekim 2008'de yapılacak başkanlık seçimlerini kazandı.\n" }, "Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah": { "first_paragraph": "Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah (Arapça: الشيخ صباح الأحمد الجابر الصباح; (d. 16 Haziran 1929, Kuveyt Şehri - ö. 29 Eylül 2020, Rochester), Kuveyt emiri ve Kuveyt Askeri Kuvvetleri Komutanıydı. 29 Ocak 2006 tarihinde Milli Meclisi'nin onayıyla başa geçti ve 29 Eylül 2020'de ölümüne kadar görev yaptı. Şeyh Sabah eski Kuveyt Emirlerinden Şeyh Ahmed el-Cabir el-Sabah'ın dördüncü oğludur ve hayatta iken Es-Sabah ailesinin başıydı. Unvanlarından biri \"insanlık prensi\" idi, aynı zamanda körfez devletlerinde ve Arap dünyasında insani çalışmaları ve diplomatik siyasetiyle sevildi.\n" }, "Sabah el-Halid es-Sabah": { "first_paragraph": "Sabah el-Halid es-Sabah (d. 3 Mart 1953), Kuveytli siyasetçi. el-Sabah, Asya ülkesi Kuveyt'te 19 Kasım 2019 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Sabah es-Salim es-Sabah": { "first_paragraph": "Sabah es-Salim es-Sabah (Arapça: الشيخ صباح الثالث السالم الصباح d. 1913 – ö. 31 Aralık 1977), Salim el-Mübarek es-Sabah'ın en genç çocuğuydu ve 1965-1977 yılları arası Kuveyt Emiri olarak hüküm sürdü.\n" }, "Semisi Sika": { "first_paragraph": "Semisi Sika (d. 31 Ocak 1968), Tongalı siyasetçi. Sika, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tonga Krallığı'nda 12 Eylül 2019-27 Eylül 2019 tarihleri arası geçici olarak başbakanlık makamında bulunan siyasetçi.\n" }, "Sylvestre Ntibantunganya": { "first_paragraph": "Sylvestre Ntibantunganya (d. 8 Mayıs 1956), Burundili siyasetçi. Ntibantunganya, Afrika ülkesi Burundi'de 1994-1996 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Theo-Ben Gurirab": { "first_paragraph": "Theo-Ben Gurirab (23 Ocak 1938 - 14 Temmuz 2018), Namibyalı siyasetçi. Gurirab, Afrika ülkesi Namibya'da 2002 ile 2005 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Tunku Abdurrahman": { "first_paragraph": "Tunku Abdurrahman Putra El-Haj (Malayca: Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah) (8 Şubat 1903 - 6 Aralık 1990), 1957 - 1963 arasında bağımsız Malaya Federasyonu'nun, 1963 - 1970 arasında da Malezya'nın ilk başbakanı. Önderliği sırasında yeni yönetim istikrara kavuşmuştur.\n" }, "Çu Enlay": { "first_paragraph": "Çu Enlay, (Çince: 周恩来, pinyin: Zhōu Ēnlái; Wade-Giles; Chou En-Lai; d. 5 Mart 1898 - ö. 8 Ocak 1976) Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) önderlerinden. 1949-1976 arasında başbakanlık, 1949-1958 arasında dışişleri bakanlığı görevlerinde bulunmuştur. Çin Devrimi'nde büyük rol oynamış, daha sonra da Çin'in Afrika ve Asya ülkelerinin önderliğini üstlenmesine yönelik katkılarıyla da tanınmıştır. Müzakereciliği ve ayrıntıları kavramada gösterdiği sınırsız yetenekle 20. yüzyılın en büyük siyaset adamlarınan biri olarak sivrilmiş, parti içi temizliklerden her seferinde önderlik konumunu koruyarak çıkmayı başarmıştır.\n" }, "Anna Zalewska": { "first_paragraph": "Anna Elżbieta Zalewska (kızlık soyadı Gąsior) (d. 6 Temmuz 1965) Polonyalı bir politikacı ve 2015-2019 yılları arasında hizmet veren eski Milli Eğitim Bakanı. Zalewska, 2007'den beri Sejm Üyesidir ve bakan olarak atandığı tarihe kadar parlamento üyeliği yapmıştır.\n" }, "Ashat Aymağambetov": { "first_paragraph": "Ashat Kanatoğlu Aymağambetov (d. 14 Haziran 1982), Haziran 2019'dan beri Eğitim ve Bilim Bakanı olarak görev yapan bir Kazak siyasetçidir.\n" }, "Carlos Holmes Trujillo": { "first_paragraph": "Carlos Holmes Trujillo García (23 Eylül 1951 - 26 Ocak 2021), savunma, dışişleri, içişleri ve eğitim bakanı olarak görev yapan bir Kolombiyalı hanedan siyasetçisi, diplomat, bilim insanı ve avukatıydı. Ayrıca Cali belediye başkanı ve Amerikan Devletleri Teşkilatı (OAS), Avrupa Birliği ve bazı ülkelerde büyükelçi olarak da görev yaptı.\n" }, "Chedly Ayari": { "first_paragraph": "Chedly Ayari (Arapça: الشاذلي البياري) (d. 21 Ağustos 1933 - ö. 28 Ocak 2021), Tunuslu siyasetçi, ekonomist ve diplomat.\n" }, "Willy Claes": { "first_paragraph": "Willem Werner Hubert \"Willy\" Claes[1] (d. 24 Kasım 1938), Belçikalı siyasetçi. 1994-1995 yıllarında NATO'nun 8. Genel Sekreteri olmuştur.\n" }, "Elías Jaua": { "first_paragraph": "Elías José Jaua Milano (d. 16 Aralık 1969), Venezuelalı siyasetçi ve Venezuela Eğitim Bakanı olarak görev yapan eski üniversite profesörü. Ocak 2010'dan Ekim 2012'ye kadar Venezuela Devlet Başkan Yardımcısı olarak, Ocak 2013'ten Eylül 2014'e kadar ise Dışişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Geraldo Martins": { "first_paragraph": "Geraldo João Martins, (d. ?), Gine Bissaulu siyasetçi. Martins, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da başbakanlık makamında bulunmaktadır. Martins, 8 Ağustos 2023 itibarıyla makama gelmiştir.[1]\n" }, "Hubert Pierlot": { "first_paragraph": "Hubert Marie Eugène Pierlot (d. 23 Aralık 1883 – ö. 13 Aralık 1963), Belçikalı bir politikacı ve Belçika'nın 32. Başbakanı.\n" }, "İmangali Tasmagambetov": { "first_paragraph": "İmangali Nurgaliulı Tasmagambetov (Kazakça: Иманғали Нұрғалиұлы Тасмағамбетов; d. 9 Aralık 1956), Kazak siyasetçi. 2014-2016 yılları arasında Kazakistan Savunma Bakanı ve 2016-2017 yılları arasında Kazakistan Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı.[1] Daha önce Almatı ve Astana belediye başkanlıkları yapmış olup 2002-2003 yılları arasında da Kazakistan Başbakanı idi.\n" }, "Joseph Bech": { "first_paragraph": "Joseph Bech (d. 17 Şubat 1887, Diekirch - ö. 8 Mart 1975, Lüksemburg) Lüksemburg eski başbakanı.\n" }, "Jürgen Ligi": { "first_paragraph": "Jürgen Ligi (d. 16 Temmuz 1959, Tartu) Estonyalı siyasetçi, bakan.\n" }, "Ricardo Lagos": { "first_paragraph": "Ricardo Froilán Lagos Escobar (d. 2 Mart 1938, Santiago), bir avukat, ekonomist ve 2000-2006 yılları arası Şili devlet başkanı olarak görev yapmış sosyal demokrat bir politikacı. Bağımsız Demokrat Birliği (SSM) adayı Joaquín Lavín'e karşı küçük bir farkla 1999-2000 cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı. Lagos, 1990 yılından bu yana Şili hükûmetinde merkez-sol koalisyondan gelen üçüncü devlet başkanı oldu. Mayıs 2007 tarihinden itibaren Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon adına İklim Değişikliğinde Özel Temsilcisi olarak görev yaptı.\n" }, "Alejandro Maldonado Aguirre": { "first_paragraph": "Alejandro Maldonado Aguirre (d. 6 Ocak 1936), 3 Eylül 2015 tarihinde Otto Pérez Molina'nın istifası üzerine Guatemala Kongresi'nce seçilen Guatemala'nın devlet başkanıdır.[1] Selefi Roxana Baldetti, yolsuzluk iddiaları üzerine istifa etmesi sonrasında, 14 Mayıs 2015 tarihinde Kongre tarafından Başkan Yardımcısı seçildi. Başkan Yardımcısı olmadan önce, 1982 yılında yargıç, kongre milletvekili, Birleşmiş Milletler büyükelçisi ve siyasi lider olarak görev yaptı.[2][3] 1970-1974 yılları arası Eğitim Bakanı ve 1995'ten 1996 yılına kadar Dışişleri Bakanlığı yaptı.\n" }, "Nahas Angula": { "first_paragraph": "Nahas Gideon Angula (d. 22 Ağustos 1943), Namibyalı siyasetçi. Angula, Afrika ülkesi Namibya'da 2005 ile 2012 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Nikolay Denkov": { "first_paragraph": "Nikolay Denkov Denkov (Bulgarca: Николай Денков Денков, d. 3 Eylül 1962), 6 Haziran 2023'ten bu yana Bulgaristan Başbakanı olarak görev yapan Bulgar siyasetçidir.[1] Daha önce Bulgaristan Cumhuriyeti Eğitim Bakanıydı Denkov bir fizikçi, fiziksel kimyager ve kimyagerdir. Bulgaristan Bilimler Akademisi üyesi ve Sofya Üniversitesi'nde öğretim görevlisidir.\n" }, "Tayib Bakkuş": { "first_paragraph": "Tayib Bakkuş (d. 13 Nisan 1944, Jemmal) Tunuslu siyasetçi, sendikacı ve akademisyen.\n" }, "Troels Lund Poulsen": { "first_paragraph": "Troels Lund Poulsen (d. 30 Mart 1976) Danimarkalı siyasetçi ve bakan.\n" }, "Caspar Weinberger": { "first_paragraph": "Caspar Willard \"Cap\" Weinberger (18 Ağustos 1917  – 28 Mart 2006), Abd'li siyasetçi ve iş insanı. Seçkin bir Cumhuriyetçi olarak, 1962-68 yılları arasında Kaliforniya Cumhuriyetçi Parti'nin Başkanlığı da dahil olmak üzere 30 yıl boyunca çeşitli devlet ve federal görevlerde bulundu. 1981-1987 yılları arasında ABD Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Zigmas Zinkevičius": { "first_paragraph": "Zigmas Zinkevičius (4 Ocak 1925; Juodausiai, Ukmergė – 20 Şubat 2018; Vilnius), Litvan[1] dilbilimci ve tarihçi. Vilnius Üniversitesi'nde profesör ve Litvanya Bilimler Akademisi üyesi olarak görev yaptı. Dillerin onomastik tarihi gelişimi üzerine ve diğer alanlardaki çalışmalara katkıda bulunmuştur.[2] Zinkevičius, çalışmalarıyla 1994 yılında Herder Ödülü'nü kazandı ve çeşitli dilde 30 akademik kitap ve yüzlerce bilimsel yayının yazarıydı.\n" }, "Boubou Cissé": { "first_paragraph": "Boubou Cissé(1974),[1][2] Malili siyasetçi. Boubou Cissé, Afrika ülkesi Mali'de 23 Nisan 2019 - 19 Ağustos 2020 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Fuad Sinyora": { "first_paragraph": "Fuad Sinyora (Arapça: فؤاد السنيوره‎) (d. 14 Nisan 1943) Lübnan'ın eski geçici cumhurbaşkanı ve eski başbakanı.\n" }, "Mübaşir Hasan": { "first_paragraph": "Mübaşir Hasan (Urduca:مبشر حس ; 22 Ocak 1922 – 14 Mart 2020), Pakistanlı sosyalist görüşlü siyasetçi ve mühendis.[2]\n" }, "Ilir Meta": { "first_paragraph": "Ilir Meta (d. 24 Mart 1969, İskarapar), Arnavut siyasetçi. Meta, Avrupa ülkesi Arnavutluk'ta 24 Temmuz 2017 - 24 Temmuz 2022 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ivan Mikloš": { "first_paragraph": "Ivan Mikloš (d. 2 Haziran 1960) Slovak siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Jakov Milatović": { "first_paragraph": "Jakov Milatović (d. 7 Aralık 1986, Podgorica), Karadağlı siyasetçi ve ekonomisttir. 2023 seçimlerinde Karadağ cumhurbaşkanı seçilmiştir. Daha önce 2020-2022 yılları arasında ekonomi bakanlığı görevini yürütmüştür.[1]\n" }, "José Vieira da Silva": { "first_paragraph": "José António Fonseca Vieira da Silva (d. 14 Şubat 1953, Marinha Grande) Portekizli sosyalist siyasetçi.\n" }, "Margarete Schramböck": { "first_paragraph": "Margarete Schramböck (d. 12 Mayıs 1970) Avusturyalı işletmeci ve siyasetçi. Ocak 2020'den bu yana İkinci Kurz hükümetinde ve Schallenberg hükümetinde Ekonomi Bakanı;[1][2][3] daha önce bu pozisyonda Aralık 2017'den Haziran 2019'a kadar Birinci Kurz hükümetinde görev yaptı. Mayıs 2016'dan Ekim 2017'ye kadar A1 Telekom Austria'nın CEO'su olarak görev yaptı.[4] Schramböck, Avusturya Halk Partisi üyesidir.\n" }, "Muhammed Gannuşi": { "first_paragraph": "Muhammed Gannuşi (Arapça: محمد الغنوشي, İngilizce: Mohamed Ghannouchi; 18 Ağustos 1941), Tunus'un eski başbakanıdır. Yasemin Devrimi'nin başladığı 14 Ocak 2011'den itibaren kısa bir süreliğine cumhurbaşkanlığı görevini ifa etmiştir.\n" }, "Antoine Wehenkel": { "first_paragraph": "Antoine Wehenkel (d. 10 Şubat 1907, Lüksemburg - 27 Şubat 1992, Lüksemburg) Lüksemburglu siyasetçi.\n" }, "Hani el-Mulki": { "first_paragraph": "Hani Al-Mulki (aynı zamanda Hani Mulki olarak bilinir; Arapça: هاني الملقي; Hāni Al-Mulki; d. 15 Ekim 1951), Ürdünlü siyasetçi. El-Mulki, Orta Doğu'da yer aln Ürdün'de 2016 ile 2018 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "İmran Han": { "first_paragraph": "İmran Han (Urduca: عمران خان; d. 5 Ekim 1952), Pakistanlı siyasetçi, eski kriket oyuncusu, hayırsever, kriket oyunu yorumcusu ve Bradford Üniversitesi'nin eski rektörü. Ayrıca Han, annesi Şevket Hanım Anısına Kanser Hastanesinin (Urduca: شوکت خانم یادگاری سرطان شفاخانہ اور مرکز تحقیق; İngilizce: Shaukat Khanum Memorial Cancer Hospital) ve Mianvali'de Namal Kolejinin kurucusudur. Han 20. yüzyılın son yirmi yılında ulusal kriket oyuncusuydu. Spor kariyerinden sonra politikayla ilgilenmeye başladı.[1][2]\n" }, "José Antonio Meade Kuribreña": { "first_paragraph": "José Antonio Meade Kuribreña (d. 27 Şubat 1969, Meksiko), Meksikalı siyasetçidir.\n" }, "Marcel Mart": { "first_paragraph": "Marcel Mart (d. 10 Mayıs 1927, Esch-sur-Alzette - ö. 15 Kasım 2019) Lüksemburglu siyasetçi, gazeteci ve avukat.\n" }, "Mário da Graça Machungo": { "first_paragraph": "Mário Fernandes da Graça Machungo (1 Aralık 1940[1] - 17 Şubat 2020[2]), Mozambikli ekonomist ve siyasetçi. Machungo, Afrika ülkesi Mozambik'te 1986 ile 1994 yılları arasında başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Pedro Pablo Kuczynski": { "first_paragraph": "Pedro Pablo Kuczynski Godard (İspanyolca telaffuz: [ˈpeðɾo ˈpaβlo kuˈtʃinski ɣoˈðaɾð]; d. 3 Ekim 1938), PPK adıyla bilinen, 2016 yılında Peru Cumhurbaşkanı olarak seçilen[1] Perulu ekonomist, siyasetçi ve kamu yöneticisidir.[2] 2005-2006 yılları arasında Peru Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Raşid Sefer": { "first_paragraph": "Raşid Sefer (11 Eylül 1933, Mehdiye - 20 Temmuz 2023), Tunus eski başbakanı.\n" }, "Stavros Dimas": { "first_paragraph": "Stávros Dímas (d. 30 Nisan 1941, Atina) Yunan merkez sağ siyasetçi ve bakan.\n" }, "Aleksandar Vučić": { "first_paragraph": "Aleksandar Vučić (Sırpça: Александар Вучић, 5 Mart 1970, Belgrad[1]), Sırbistan'ın 5. ve şimdiki cumhurbaşkanı olan bir Sırp siyasetçidir. 2008'de aşırı milliyetçi Sırp Radikal Partisi'nden ayrıldıktan sonra, popülist muhafazakâr Sırp İlerleme Partisi'nin (SİP) kurucularından biri oldu ve 2012'den beri parti başkanıdır.\n" }, "Manuel Fraga Iribarne": { "first_paragraph": "Manuel Fraga Iribarne (23 Kasım 1922; Vilalba, Lugo, Galiçya, İspanya - 15 Ocak 2012; Madrid, İspanya), Galiçyalı muhafazakâr bir siyasetçi ve devlet adamı. 15 yıl boyunca Galiçya Başbakanlığı yapmıştır. İspanya'da Franco rejiminin en önemli ideologlarından biridir. Ayrıca İspanyol Halk Partisi'nin onursal başkanıdır.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "James Michel": { "first_paragraph": "James Alix Michel (d. 16 Ağustos 1944), Seyşelli öğretmen ve siyasetçi. Michel, Afrika ada ülkesi Seyşeller'de ülkenin üçüncü devlet başkanı olarak 2004 ile 2016 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Mişel Avn": { "first_paragraph": "Michel Naim Avn (Arapça: ميشال عون, (d. 30 Eylül 1933), Lübnanlı asker ve siyasetçi. Lübnan'ın 13. Cumhurbaşkanıdır. Lübnan parlamentosunun 46. seçim oturumunda 31 Ekim 2016 tarihinde cumhurbaşkanı seçildi. 30 Ekim 2022'de görev süresi sona erdi.\n" }, "Muhtar Kul-Muhammed": { "first_paragraph": "Muhtar Abrarulı Kul-Muhammed (kazakça Мұхтар Абрарұлы Құл-Мұхаммед, 12 Aralık 1960, Çöçek, Sincan Uygur Özerk Bölgesi, Çin) - Kazakistan’ın devlet ve siyaset adamı, “Nur Otan” Partisi başkanının birinci yardımcısı[1], tarih bilimleri docenti, hukuk bilimleri doktoru, profesör. \n" }, "Davor Božinović": { "first_paragraph": "Davor Božinović (d. 27 Aralık 1961, Pula) Hırvat siyasetçi, diplomat.\n" }, "Piet Hein Donner": { "first_paragraph": "Piet Hein Donner (d. 20 Ekim 1948, Amsterdam) Hollandalı siyasetçi ve hukukçu.[1]\n" }, "Gregor Virant": { "first_paragraph": "Gregor Virant (d. 4 Aralık 1969, Ljubljana) Sloven siyasetçi. Eski meclis başkanı.\n" }, "Abelardo Colomé Ibarra": { "first_paragraph": "Abelardo Colomé Ibarra (d. 13 Eylül 1939, Oriente Küba) Kübalı devrimci, asker ve devlet adamı. Küba Devrimci Silahlı Kuvvetlerinde general ve Küba Komünist Partisi kurucusu, Politbüro ve Merkez Komite üyesidir. 2015 yılına dek Küba İçişleri Bakanı ve Devlet Konseyi Başkan Yardımcısı görevinde bulunmuştur. Çok sayıda muharebeye girmiş bir askerdir. Küba Cumhuriyeti Kahramanıdır.[1]\n" }, "Jan Hamáček": { "first_paragraph": "Jan Hamáček(d. 4 Kasım 1978, Mladá Boleslav) Çek Sosyal Demokrat Partisi başkanı ve başbakan yardımcısı.\n" }, "Khadga Prasad Oli": { "first_paragraph": "Khadga Prasad Sharma Oli (Nepalce: खड्ग प्रसाद शर्मा ओली) ya da yaygın kullanımı ile K. P. Oli (d. 22 Şubat 1952), Nepalli siyasetçi.[1] Oli, Asya ülkesi Nepal'de 2015-2016 yıllarının ardından ikinci defa 15 Şubat 2018 tarihinden itibarene başbakanlık makamına gelmiştir.[2]\n" }, "Muhammed bin Nayif": { "first_paragraph": "Muhammed bin Nayif bin Abdülaziz Al Suud (Arapça: محمد بن نايف بن عبد العزيز آل سعود, d. 30 Ağustos 1959 Cidde); Bakanlar kurulu eski başkanı, Suudi Arabistan eski veliaht'ı ve 2012-2017 yılları arasında Suudi Arabistan İç işleri bakanı. Prens Nayif bin Abdülaziz'in Prenses Cevhere bin Abdülaziz'den olan tek oğludur. Amerikan haber ajansı MSNBC'de sıfatı terörizm savaş generalidir.\n" }, "Saulius Skvernelis": { "first_paragraph": "Saulius Skvernelis (d. 23 Temmuz 1970), 2016-2020 yılları arası Litvanya Başbakanı olan Litvan siyasetçidir. Aynı zamanda Seimas'a üyedir. Daha önce polis komiseri olarak görev yapmış ve 2014-2016 yılları arasında İçişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Serj Sarkisyan": { "first_paragraph": "Serj Azati Sarkisyan (Ermenice: Սերժ Ազատի Սարգսյան), 30 Haziran 1954, Hankendi), Ermeni siyasetçi ve Ermenistan eski başbakanıdır. 2008 ve 2018 yılları arasında Ermenistan'ın devlet başkanı olarak görev yapmıştır. Devlet başkanlığı görevinin ardından meclis tarafından başbakan seçilen Sarkisyan'nın başbakan seçilmesine karşı başlatılan eylemler sonucunda 23 Nisan 2018'de Ermenistan başbakanlığı görevinden istifa etmiştir. Makama vekaleten Karen Karapetyan atanmıştır.\n" }, "Daniel Ona Ondo": { "first_paragraph": "Daniel Ona Ondo' (d. 10 Temmuz 1945, Oyem, Fransız Ekvatoral Afrikası), Ocak 2014-Eylül 2016 tarihler arası Gabon Başbakanı olmuş Gabonlu politikacı. Daha önce Milli Eğitim Bakanı ve Milli Meclis Birinci Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı. Gabon Demokrat Parti'nin (Parti démocratique gabonais, PDG) bir üyesidir.\n" }, "Abbas Duzduzani": { "first_paragraph": "Abbas Duzduzani (Farsça: عباس دوزدوزانی) (d. 5 Haziran 1942 – ö.29 Temmuz 2018), İranlı asker ve siyasetçi. Muhammed Ali Rajai kabinesinde görev almıştır. İran Devrim Muhafızları Ordusu kurucularından ve ilk komutanlarındandır.[1] Kendisi Tebriz, İran'da doğdu.[2] 1980'den 1981'e kadar Kültür ve İslam bakanı olarak görev yapmıştır.[3]\n" }, "Gilberto Gil": { "first_paragraph": "Gilberto Gil, (Gilberto Passos Gil Moreira) (d. 26 Haziran 1942, Salvador da Bahia) Brezilyalı müzisyen ve politikacı.\n" }, "István Hiller": { "first_paragraph": "István Hiller (7 Mayıs 1964 doğumlu), 16 Ekim 2004 ile 24 Şubat 2007 tarihleri arasında iktidardaki Macar Sosyalist Partisi'nin eski başkanı olan bir Macar politikacı ve akademisyendir.\n" }, "Jean-Michel Lapin": { "first_paragraph": "Jean-Michel Lapin, Haitili siyasetçi. Lapin, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu bulunan Haiti'de Mart 2019 ile Temmuz 2019 tarihleri arasında geçici olarak başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Lubomír Zaorálek": { "first_paragraph": "Lubomír Zaorálek (d. 6 Eylül 1956, Ostrava) Çek dışişleri bakanı.\n" }, "Georg Lukács": { "first_paragraph": "Georg Lukács (13 Nisan 1885, Budapeşte - 4 Haziran 1971, Budapeşte), Batı Marksizminin ünlü isimlerinden Macar Marksist filozof ve edebiyat bilimcisidir. Marksizmi Hegelci anlamda yeniden değerlendirmiş ve geliştirmiştir. Ernst Bloch, Antonio Gramsci, Karl Korsch ile birlikte Lukacs, 20. yüzyılın ilk yarısında, Marksist felsefe ve Marksist teorinin yeniden oluşturulmasında en önemli isimlerden biri olmuştur.\n" }, "Michael D. Higgins": { "first_paragraph": "Michael Daniel Higgins (İrlandaca: Mícheál D. Ó hUiginn; d. 18 Nisan 1941, Limerick), İrlanda'nın dokuzuncu ve mevcut Cumhurbaşkanı. Higgins İrlandalı bir siyasetçi, şair, sosyolog, yazar ve yayıncıdır. Higgins, başarılı bir insan hakları savunucusu olarak tanınmaktadır. Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasında istifasına kadar İşçi Partisi'nin Başkanıydı. 1993 yılından 1997 yılına kadar Gaeltacht Kültür, Sanat Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Muhammed Binaysa": { "first_paragraph": "Muhammed Binaysa (d. 3 Ocak 1937, Asilah) Faslı siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Rein Lang": { "first_paragraph": "Rein Lang (d. 4 Temmuz 1957, Tartu[1]) Estonyalı siyasetçi. Eski Adalet Bakanı.\n" }, "Salvador del Solar": { "first_paragraph": "Salvador Alejandro Jorge del Solar Labarthe (d. 1 Mayıs 1970), Perulu hukukçu, sinema ve tiyatro sanatçısı ve siyasetçidir. Salvador del Solar, Güney Amerika ülkesi Peru'da 11 Mart 2019-30 Eylül 2019 tarihleri arası başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Temmam Selam": { "first_paragraph": "Temmam Saib Selam (d. 13 Mayıs 1945, Beyrut), Lübnanlı siyasetçi. 2008-2009 yılları arasında Kültür Bakanı olarak görev yaptı. 15 Şubat 2014-18 Aralık 2016 arasında Lübnan Başbakanı, 25 Mayıs 2014 tarihinden 31 Ekim 2016'ya dek vekâleten Lübnan Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Vecdi Raşidov": { "first_paragraph": "Vecdi Raşidov[1] (Bulgarca: Вежди Летиф Рашидов; Vejdi Letif Raşidov; d. 14 Aralık 1951), Türk asıllı Bulgar heykeltıraş, eski Bulgaristan Kültür Bakanı.[2] 48. Ulusal Meclis'in başkanlığına seçilmiştir.[3]\n" }, "Vladimir Medinski": { "first_paragraph": "Vladimir Rostislavoviç Medinski (18 Temmuz 1970), Mayıs 2012'den Ocak 2020'ye kadar Kültür Bakanı olarak görev yapan Rus siyasi figür, akademisyen ve yayıncıdır [1] Birleşik Rusya partisinin Genel Konsey üyesidir.\n" }, "Maliye Bakanı": { "first_paragraph": "Maliye Bakanı, bakanlık sisteminin olduğu devletlerde, Maliye Bakanlığının başına geçip devletin maliyesini yönetme görevini üstlenen kişidir. Birçok ülkenin maliye bakanı bulunmaktadır.\n" }, "Augustin Matata Ponyo": { "first_paragraph": "Augustin Matata Ponyo Mapon (d. 5 Haziran 1964, Maniema), Kongo Demokratik Cumhuriyeti eski Başbakanı olan Kongolu bir siyasetçi. Daha önce Nisan 2012 Şubat 2010 tarihinden itibaren Maliye Bakanı olarak görev yaptı; Başbakanı olarak, finans portföyü sorumluluğunu da üstlenmektedir.\n" }, "Mikola Azarov": { "first_paragraph": "Mikola Yanoviç Azarov (Ukraynaca:Микола Янович Азаров, Mikola Yanoviç Azarov); doğum adı Nikolay Yanoviç Pahlo (Rusça:Николай Янович Пахло), (d. 17 Aralık 1947, Kaluga, SSCB), 11 Mart 2010 - 28 Ocak 2014 tarihleri arası Ukrayna Başbakanı olan bir Ukraynalı politikacı. 2002-2005 yılları arasında ve yine 2006-2007 yıllarında Birinci Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı oldu. Azarov 2004 sonlarında ve 2005 başlarında iki kısa süreler için Başbakanlık yaptı. 2010 Ukrayna başkanlık seçimlerinde zaferinin ardından, Azarov Bölgeler Partisi lideri Yanukoviç tarafından 2010 yılının Mart ayında Başbakan olarak atandı.\n" }, "Cemşid Amuzegar": { "first_paragraph": "Cemşid Amuzegar, (25 Haziran 1923, Tahran, İran - 27 Eylül 2016, Rockville, ABD), eski İranlı iktisatçı ve siyasetçi. Pehlevi Hanedanı döneminde, 7 Ağustos 1977 ile 27 Ağustos 1978 tarihleri arasında İran başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Danny Faure": { "first_paragraph": "Danny Faure (8 Mayıs 1962), Seyşelli siyasetçi. Faure, Afrika ada ülkesi Seyşeller eski devlet başkanıdır.\n" }, "Gordon Darcy Lilo": { "first_paragraph": "Gordon Darcy Lilo (d. 28 Ağustos 1965), 16 Kasım 2011-9 Kasım 2014 tarihleri arası Solomon Adaları eski Başbakanı olarak hizmet etmiş bir Solomon Adalı politikacı. Solomon Adaları Ulusal Meclis üyesidir. Lilo, Gizo ve Batı eyaletinde Kolombangara adasını temsil eder. Lilo daha önce Solomon Adaları Maliye ve Hazine Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Gustav Bauer": { "first_paragraph": "Gustav Bauer (6 Ocak 1870, Darkehmen, Doğu Prusya - 16 Eylül 1944, Berlin), Alman Sosyal Demokrat Partisi lideri ve 11. Almanya şansölyesi. 219 gün boyunca hükûmet başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Han Duck-soo": { "first_paragraph": "Han Duck-soo (Korece: 한덕수; d. 18 Haziran 1949), 2007-2008 yılları arasında Güney Kore başbakanı olarak görev yapmış Güney Koreli siyasetçi.[1] 2009-2013 yılları arasında Güney Kore'nin ABD büyükelçisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Gulam İshak Han": { "first_paragraph": "Gulam İshak Han (d. 20 Ocak 1915 – 27 Ekim 2006), Pakistanlı siyasetçi. 7. Pakistan Cumhurbaşkanı.\n" }, "Hazine Şansölyesi": { "first_paragraph": "Hazine Şansölyesi (İngilizce: Chancellor and Under-Treasurer of His Majesty's Exchequer), Birleşik Krallık'ta Maliye Bakanlığı'nın başıdır. Londra Belediye Başkanı, 25 üyeli Londra Meclisi ile birlikte Büyük Londra'nın stratejik hükûmetinden sorumlu bir yöneticidir. Günümüz Hazine Şansölyesi 14 Ekim 2022 tarihinde göreve başlayan Jeremy Hunt'tır.\n" }, "Hoşyar Zebari": { "first_paragraph": "Hoşyar Zêbarî, (Kürtçe: Hişyar Zêbarî) (d. 1953) Irak eski Dışişleri Bakanı, Zubari (Zêbari) Aşireti'ne mensup Kürt politikacı.[1] Ürdün'de politika alanında lisans eğitimini tamamladıktan sonra, İngiltere'nin Essex Üniversitesi'nde sosyoloji alanında yüksek lisansını tamamladı. 1990'larda Kürdistan Demokratik Partisi'nin dış ilişkiler sözcülüğünü yaptı ve partiyi temsilen İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'nde bulundu. 2003'te Irak Hükûmet Konseyi tarafından Irak Dışişleri Bakanlığı'na atandı. 2014-2016 yıllarında da maliye bakanlığı ve başbakan yardımcılığı yaptı.\n" }, "Jan Fischer": { "first_paragraph": "Jan Fischer (2 Ocak 1951, Prag, Çekoslovakya) Çekya eski başbakanı.\n" }, "Luísa Diogo": { "first_paragraph": "Luísa Diogo (d. 11 Nisan 1958), Mozambikli siyasetçi. Diogo, Afrika ülkesi Mozambik'te 2004 ile 2010 yılları arasında başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Norberto Costa Alegre": { "first_paragraph": "Norberto José d'Alva Costa Alegre (d. 1951) [1], São Toméli siyasetçi. Alegre, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 16 Mayıs 1992'den 2 Temmuz 1994'e kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.[2] Demokratik Yakınsama Partisi-Düşünce Grubu'nun (PCD-GR) bir üyesidir ve eski Dışişleri Bakanı Alda Bandeira ile evlidir.\n" }, "Şevket Aziz": { "first_paragraph": "Şevket Aziz (Urduca: شوکت عزیز,, d. 6 Mart 1949, Karaçi), Pakistanlı siyasetçi. 1999 yılında Maliye Bakanlığı'na getirildi. 28 Ağustos 2004 tarihinden 15 Kasım 2007 tarihine kadar başbakanlık yaptı.\n" }, "Václav Klaus": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Václav Klaus (d.19 Haziran 1941) Çek ekonomist ve siyasetçi. Çekya'nın 2. Cumhurbaşkanı ve 1. Başbakanı.\n" }, "Ali Ekber Muinfer": { "first_paragraph": "Ali Ekber Muinfer (Farsça: علی‌اکبر معین‌فر‎) (d. 14 Ocak 1928[1] – ö.2 Ocak 2018), İranlı siyasetçidir. İran'ın Petrol Bakanı olarak görev yapan ilk siyasetçidir.[2] 1980-1984 yılları arasında Tahran Yönetimi'ni temsilen İslami Danışma Meclisi üyeliğinde bulunmuştur.\n" }, "Francisco Pascual Obama Asue": { "first_paragraph": "Francisco Pascual Obama Asue, Ekvator Gineli siyasetçi. Asue, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde 23 Haziran 2016-1 Şubat 2023 tarihleri arası başbakanlık görevinde bulunan siyasetçidir.\n" }, "Jan Stráský": { "first_paragraph": "Jan Stráský (24 Aralık 1940 - 6 Kasım 2019), Çek siyasetçi. Stráský, Avrupa'da 1992 yılına kadar var olan Çekoslovakya'nın son başbakanı olarak 2 Temmuz 1992 ile 31 Aralık 1992 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Jonas Gahr Støre": { "first_paragraph": "Jonas Gahr Støre (d. 25 Ağustos 1960, Oslo) Norveçli diplomat, siyasetçi, 14 Ekim 2021 tarihi itibarıyla Norveç başbakanı.\n" }, "Juozas Olekas": { "first_paragraph": "Juozas Olekas (d. 30 Ekim 1955), 2006'dan 2008'e kadar Millî Savunma Bakanı olarak görev yapan Litvanyalı bir cerrah ve politikacıdır. 1990 ve 2003-2004 yılları arasında Sağlık Bakanı olarak da görev yaptı. 2019'da Avrupa Parlamentosu'na seçildi.[1]\n" }, "Komlan Mally": { "first_paragraph": "Komlan Mally (D. 12 Aralık 1960, Adiva) 6 Aralık 2007 ile istifasını sunduğu 5 Eylül 2008 tarihleri arasında Togo Başbakanı olarak görev almıştır.\n" }, "Maithripala Sirisena": { "first_paragraph": "Pallewatte Gamaralalage Maithripala Yapa Sirisena (Seylanca: පල්ලෙවත්‍ත ගමරාළලාගේ මෛත්‍රීපාල යාපා සිරිසේන; Tamilce: பல்லேவத்த கமராளலாகே மைத்திரிபால யாப்பா சிறிசேன) (d. 3 Eylül 1951), Sri Lankalı siyasetçi. Sirisena, Asya ada ülkesi Sri Lanka'nın 7. devlet başkanı olarak 2015 ile 2019 yılları arasında makamda bulunmuştur.[1]\n" }, "Rasheed Masood": { "first_paragraph": "Rasheed Masood (15 Ağustos 1947 - 5 Ekim 2020), Hint siyasetçi.\n" }, "Pascoal Mocumbi": { "first_paragraph": "Pascoal Mocumbi (d. 10 Nisan 1941 - ö. 25 Mart 2023), Mozambikli doktor ve siyasetçi. Mocumbi, Afrika ülkesi Mozambik'te 1994 ile 2004 yılları arasında başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Ruben Zackhras": { "first_paragraph": "Ruben Zackhras (d. 4 Aralık 1947 - ö. 1 Ocak 2019, Hawaii[1]), Marshallı siyasetçi. Zackhras, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Marshall Adaları'nda 21 Ekim 2009 - 2 Kasım 2009 tarihleri arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Süleyman Franjiye (Oğul)": { "first_paragraph": "Süleyman Toni Franjiye (d. 18 Ekim 1965, Zğorta, Lübnan) Lübnanlı bakan ve Marada Hareketi'nin lideri.\n" }, "Şarl Helu": { "first_paragraph": "Şarl Helu (Arapça: شارل الحلو‎, 25 Eylül 1913 - 7 Ocak 2001), Lübnanlı devlet adamı, 1964-70 arasında Lübnan cumhurbaşkanı. 1972'den sonra, Fransızca konuşulan ülkelerin oluşturduğu birliğin (Assemblée parlementaire de la francophonie) onursal başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Tedros Adhanom Ghebreyesus": { "first_paragraph": "Tedros Adhonam Ghebreyesus (Ge'ez: ቴዎድሮስ አድሓኖም ገብረኢየሱስ; d. 3 Mart 1965)[1] 2017'den beri Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü olarak görev yapan[2][3] Etiyopyalı[1] bir mikrobiyolog ve uluslararası kabul görmüş sıtma araştırmacısıdır.[4] Afrika Birliği tarafından onaylanan ilk doktor olan ve ilk Afrikalı'dır. Etiyopya hükûmetinde iki üst düzey görev aldı: 2005-2012 yılları arasında Sağlık Bakanı ve 2012-2016 yılları arasında Dışişleri Bakanı.\n" }, "Théodore Sindikubwabo": { "first_paragraph": "Théodore Sindikubwabo (d. 1928 - ö. 1998), Ruandalı siyasetçi. Sindikubwabo, Afrika ülkesi Ruanda'da 1994 yılında kısa bir dönem devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Gabriel Wikström": { "first_paragraph": "Per Johan Gabriel Wikström (d. 21 Şubat 1985) doğumlu İsveç Sosyal Demokrat Partisi üyesi İsveçli siyasetçi. 2014-2017 yıllarında beri İsveç Sağlık Sosyal İşler ve Sport Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Călin Popescu-Tăriceanu": { "first_paragraph": "Călin Constantin Anton Popescu-Tăriceanu (d. 14 Ocak 1952, Bükreş), 2004-2008 yılları arası Romanya başbakanı olarak görev yapan ve 2014 yılı itibarıyla Senato başkanı olan Rumen siyasetçi ve inşaat mühendisi.\n" }, "Choguel Kokalla Maïga": { "first_paragraph": "Choguel Kokalla Maïga (d. 1958), Malili bir politikacı ve Mali'de bir siyasi parti olan Yurtsever Yenileme Hareketi başkanı ve 6 Haziran 2021 ile 21 Ağustos 2022 tarihleri arasında geçici olarak başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Hage Geingob": { "first_paragraph": "Hage Gottfried Geingob (d. 3 Ağustos 1941)[1], Namibyalı siyasetçi. Geingob, Afrika ülkesi Namibya'nın 2015 yılından bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Jiří Rusnok": { "first_paragraph": "Jiří Rusnok (d. 16 Ekim 1960,Ostrava), eski Maliye, Sanayi ve Ticaret Bakanı olan bir Çek politikacı ve ekonomist. 25 Haziran 2013 tarihinde, Başkan Miloš Zeman tarafından Çekya'nın yeni Başbakanı olarak atandı.[1]\n" }, "Norovın Altanhuyag": { "first_paragraph": "Norovın Altanhuyag (d. 1958), Moğolistan eski Başbakanı. 2012-2014 ve Parlamento Üyesi. 1996-2000 yılları arasında Tarım ve Sanayi Bakanı olarak görev yaptı ve 2004-2006 yılları arasında Maliye Bakanı oldu. 2008 yılında yapılan 2008 Moğolistan seçimlerinde partisinin yenilgisinin ardından Moğolistan Demokratik Partisi Lideri olarak Ulusal İstişare Komitesine seçildi.\n" }, "Abdulkadir Kamil Muhammed": { "first_paragraph": "Abdoulkader Kamil Mohamed (d. 1951, Souali), 2013'ten beri Cibuti Başbakanı olan bir Cibuti politikacı. İktidardaki Halk Rallisi'nin uzun süredir üyesidir ve daha önce 2005 yılından itibaren 2011'e kadar Tarım Bakanı olarak ve de 2011 yılından itibaren 2013'e kadar Savunma Bakanı olarak görev yaptı. Ulusal Meclis Başkan Yardımcısı olarak da görev yapmıştır.\n" }, "Enda Kenny": { "first_paragraph": "Enda Kenny (d. 24 Nisan 1951), 9 Mart 2011 - 14 Haziran 2017 tarihleri arası İrlanda Taoiseach'ı (başbakan) olmuş İrlandalı bir politikacıdır. 2002 yılından bu yana Fine Gael partisinin lideri, babası Henry Kenny'den sonra 1975 yılından bu yana Teachta Dala (TD) olmuştur.\n" }, "João Lourenço": { "first_paragraph": "João Lourenço (d. 5 Mart 1954), Angolalı siyasetçi. Lourenço, Afrika ülkesi Angola'da 38 yıllık José Eduardo dos Santos iktidarından sonra ülkenin üçüncü devlet başkanı olarak 26 Eylül 2017 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Martin Stropnický": { "first_paragraph": "Martin Stropnický (d. 19 Aralık 1956, Prag) Çek siyasetçi, ANO 2011 mensubu bakan.\n" }, "Stefan Yanev": { "first_paragraph": "Stefan Dinchev Yanev (Bulgarca:Стефан Динчев Янев) (d. 1960), Bulgaristan Savunma Bakanı, Emekli Tuğgeneral ve 12 Mayıs 2021-13 Aralık 2021 arası Bulgaristan Başbakanı olarak görev yaptı.[1][2][3]\n" }, "Francisco Pinto Balsemão": { "first_paragraph": "Francisco José Pereira Pinto Balsemão (d. 1 Eylül 1937, Lizbon), Portekizli siyasetçi. 1981-1983 yılları arasında Portekiz başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Rui Machete": { "first_paragraph": "Rui Manuel Parente Chancellere de Machete (d. 7 Nisan 1940, Setúbal, Portekiz) Portekizli siyasetçi. PPD/PSD'nin eski genel başkanı. 2013-2015 yıllarında Dışişleri Bakanı.\n" }, "Carlos Agostinho do Rosário": { "first_paragraph": "Carlos Agostinho do Rosário (d. 26 Ekim 1954) Mozambikli siyasetçi. Rosário, Afrika ülkesi Mozambik'te 17 Ocak 2015 - 2 Mart 2022 tarihleri arasında başbakan olarak görev almıştır.\n" }, "Dacian Cioloș": { "first_paragraph": "Dacian Julien Cioloș (d. 27 Temmuz 1969), Romanya Başbakanı olarak hizmet vermiş bir Rumen ziraatçı ve politikacıdır. Călin Popescu-Tăriceanu kabinesinde, Ekim 2007-Aralık 2008 tarihleri arası Tarım Bakanı olarak görev yaptı. 2009 yılı Kasım ayında, Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso, önümüzdeki dönem Tarım Komiseri olması için onu aday göstermiş ve Şubat 2010 yılından görev süresinin sona erdiği Kasım 2014 tarihine kadar görevde kalmıştır. Kasım 2015 yılında, Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis Başbakan adayı olarak Cioloș'u önermiş ve Cioloș Parlamento'nun onayını aldıktan sonra göreve başbakanlık görevine başlamıştır.\n" }, "Dejan Židan": { "first_paragraph": "Dejan Židan (d. 16 Ekim 1967, Maribor) Sloven siyasetçi. Sosyal Demokratlar genel başkanı ve eski meclis başkanı.\n" }, "Fikret Gündoğan": { "first_paragraph": "Fikret Gündoğan (1920; Silivri, İstanbul – 3 Ocak 1995), Türk siyasetçidir.\n" }, "Murad Fehmi": { "first_paragraph": "Murad Fehmi (1910 - 1983), Mısırlı eski futbolcu, teknik direktör, yönetici ve bakandır.\n" }, "Abdüllatif ez-Zeyn": { "first_paragraph": "Abdül Latif El Zein (Arapça: عبد اللطيف الزين‎; 23 Kasım 1932 - 26 Mayıs 2019), Lübnanlı siyasetçi.[1]\n" }, "Bakhti Belaïb": { "first_paragraph": "Bakhti Belaïb (22 Ağustos 1953 – 26 Ocak 2017), Cezayirli siyasetçidir. Théniet El Had'de doğdu ve Miliana'daki Lycée Ferroukhi'de eğitim gördü.[1] 1982'de ilk defa atandığı Cezayir Ticaret Bakanlığı görevini iki dönem yapmıştır.[2] Kendisi yaşamını sürdürdüğü Paris, Fransa'da 26 Ocak 2017'de 63 yaşında kanserden ölmüştür.[1]\n" }, "Carlos Mota Pinto": { "first_paragraph": "Carlos Alberto da Mota Pinto (d. 25 Temmuz 1936, Pombal - ö. 7 Mayıs 1985, Coimbra, Portekiz), Portekizli siyasetçi. 1978-1979 yılları arasında Portekiz başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Joan Clos": { "first_paragraph": "Joan Clos i Matheu (d. 29 Haziran 1949, Parets del Vallès, Barselona), İspanyol siyasetçi.\n" }, "Leopoldo Calvo-Sotelo": { "first_paragraph": "Leopoldo Calvo-Sotelo y Bustelo (d. 14 Nisan 1926, Madrid - ö. 3 Mayıs 2008, Madrid) İspanyol siyasetçi ve eski İspanya başbakanı.\n" }, "Paul Biyoghé Mba": { "first_paragraph": "Paul Biyoghé Mba (d. 18 Nisan 1953), Temmuz 2009 - 27 Şubat 2012 tarihleri arası eski Gabon Başbakanı olan bir Gabonlu politikacı. Gabon Demokratik Partisi'nin (PDG) bir üyesidir ve Başbakan olarak atanmadan önce hükûmetin bir bakanı olarak yıllarca görev yapmıştır.\n" }, "Dario Franceschini": { "first_paragraph": "Dario Franceschini (d. 19 Ekim 1958, Ferrara), İtalyan siyasetçi, avukat ve yazar. İtalya'nın kültür bakanı.\n" }, "Francesco Rutelli": { "first_paragraph": "Francesco Ruttelli (d. 14 Haziran 1954, Roma) İtalyan gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Gianni Letta": { "first_paragraph": "11 Haziran 2001 - 17 Mayıs 2006 : Başbakanlık nezdinde, Güvenlik ve İstihbarattan sorumlu Devlet Sekreteri ve Bakanlar Kurulu Sekreteri\n" }, "İlyas el-Fahfah": { "first_paragraph": "İlyas el-Fahfah (Arapça: إلياس الفخفاخ‎) (d. 1972), Tunuslu siyasetçi. el-Fahfah, Afrika ülkesi Tunus'ta 27 Şubat 2020 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Jacques Baudin": { "first_paragraph": "Jacques Baudin (14 Ağustos 1939, Diourbel - 25 Kasım 2018), Senegalli sosyalist siyasetçi, eski bakan, hukukçu ve insan hakları savunucusu.[1][2]\n" }, "Mihai Tudose": { "first_paragraph": "Mihai Tudose (d. 6 Mart 1967, Brăila), Rumen siyasetçi. Tudose, Avrupa ülkesi Romanya'da 29 Haziran 2017 ile 16 Ocak 2018 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Brian Cowen": { "first_paragraph": "Brian Cowen (10 Ocak 1960, Tullamore), İrlanda eski başbakanı.\n" }, "John Magufuli": { "first_paragraph": "John Magufuli (29 Ekim 1959; Tanganyika - 17 Mart 2021; Darüsselam, Tanzanya), Tanzanyalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Magufuli, Afrika ülkesi Tanzanya'da 2015-2021 yılları arasında devlet başkanlığı yaptı.\n" }, "Panayis Çaldaris": { "first_paragraph": "Panayis Çaldaris (1868 – 17 May 1936, Yunanca: Παναγής Τσαλδάρης Panagiotis Tsaldaris veya Panayotis Tsaldaris), bir Yunan politikacı ve Yunanistan'ın 48. Başbakanıydı; II. Dünya Savaşı'ndan önceki dönemde muhafazakâr Halk Partisi'nin uzun yıllar (1922-1936) saygıdeğer muhafazakâr bir politikacı ve lideriydi. Parlamento üyesi olan Yunanistan'da yasama mağduru olan Lina Çaldari'nin kocası ve Sosyal Refah Bakanıydı.\n" }, "Trygve Bratteli": { "first_paragraph": "Trygve Martin Bratteli (yardım·bilgi) (d. 11 Ocak 1910 – ö. 20 Kasım 1984), 1971-1972 ve 1973-1976 yılında Norveç İşçi Partisi ve Başbakan bir Norveçli politikacıydı. 1978 yılında İskandinav Kurulu Başkanı oldu.\n" }, "Victor Bodson": { "first_paragraph": "Victor Bodson (24 Mart 1902 - 29 Haziran 1984) Lüksemburglu siyasetçi, eski bakan ve sporcu.\n" }, "Eugène Camara": { "first_paragraph": "Eugène Camara (21 Ocak 1942[1] - 22 Kasım 2019), Gineli eski siyasetçi ve başbakan.\n" }, "Sara Hüseyin": { "first_paragraph": "Sara Hüseyin, Bangladeş Yüksek Mahkemesinde avukat ve Bangladeş Hukuk Yardımı ve Hizmetleri Vakfı'nın (BLAST) onursal bir icra direktörüdür. ABD Dışişleri Bakanı tarafından verilen 2016 Uluslararası Cenevre Kadınları Ödülünün sahibi olmuştur.[1] Hüseyin, Bangladeş'in 2010 yılında yasalaşmaya devam eden kadına yönelik şiddet kapsamlı yasamanın hazırlanmasında önemli bir rol oynamıştır. Fetva şiddetine meydan okumada rolü ile tanınan Hüseyin, kadınlar ve kızlara aşağılayıcı ve şiddetli cezalar öneren Fetvalara karşı çıkar.[2] Ayrıca, tecavüz ve cinsel saldırı davalarında yapılan bakirelik testine karşı çıkması ile bilinir. Hüseyin, 'Namus' adlı kadınlara Karşı Suçlar, paradigmalar ve şiddeteseri konulu eseri Lynn Welchman'la yeniden düzenlemiştir.[3]\n" }, "François Pillet": { "first_paragraph": "François Pillet, Fransa Anayasa Konseyi üyesi, eski senatör. Les Républicains partisi üyesidir.\n" }, "Jules Grévy": { "first_paragraph": "François Paul Jules Grévy (15 Ağustos 1807 - 9 Eylül 1891), 1879-1887 arasındaki cumhurbaşkanlığı döneminde Fransa'da Üçüncü Cumhuriyet'in (1870-1940) yerleşmesini sağlayan siyaset adamı.\n" }, "Henri-Robert": { "first_paragraph": "Henri Robert (4 Eylül 1863 - 12 Mayıs 1936) Fransız avukat, Paris Barosu eski başkanı ve tarihçi.\n" }, "Jean Gilbert-Jules": { "first_paragraph": "Jean Gilbert-Jules (d. 1 Eylül 1903, Chaulnes (Somme) - ö. 31 Aralık 1984, Paris), Fransız siyasetçi ve hukukçudur.\n" }, "Fernand-Gustave-Gaston Labori": { "first_paragraph": "Fernand-Gustave-Gaston Labori (18 Nisan 1860-14 Mart 1917), yüzbaşı Alfred Dreyfus'un savunmasını üstlenen Fransız avukat.\n" }, "Marcel Rudloff": { "first_paragraph": "Marcel Rudloff (d. 15 Mart 1923, Strasbourg - ö. 23 Mart 1996, Strasburg) Fransız avukat ve politikacı.\n" }, "Jacques Mézard": { "first_paragraph": "Jacques Mézard (d. 3 Aralık 1947, Aurillac (Cantal)) Fransız senatör.\n" }, "Francis Mollet-Viéville": { "first_paragraph": "Francis Mollet-Viéville (d. 20 Mart 1918, Nice - ö. 18 Mayıs 2008, Paris), Fransız hukukçudur.\n" }, "Philippe Houillon": { "first_paragraph": "Philippe Houillon (d. 15 Aralık 1951, Bagnolet, Seine-Saint-Denis), Fransız merkez sağ siyasetçidir.\n" }, "Joaquim Chissano": { "first_paragraph": "Joaquim Alberto Chissano (d. 22 Ekim 1939), Mozambikli siyasetçi. Chissano, Afrika ülkesi Mozambik'te 1986 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı görevini üstlenmiştir. Chissano bu süreçte 1986 ile 1990 yılları arasında Mozambik Halk Cumhuriyeti'ni, 1990 ile 2005 yılları arasında da Mozambik Cumhuriyeti'ni yönetmiştir.\n" }, "Olusegun Obasanjo": { "first_paragraph": "Oluṣẹgun Mathew Okikiọla Arẹmu Ọbasanjọ[1] (d. 5 Mart 1937, Abeokuta, Nijerya), 1999-2007 yılları arasında Nijerya Devlet Başkanı olan eski Nijerya Ordusu generali,[2] Yoruba asıllı Nijeryalı. Obasanjo 1 Ekim 1979 ile 13 Şubat 1976 tarihleri arasında Nijerya ordusu komutanlığı yapmıştır. 29 Mayıs 2007 - 29 Mayıs 1999 tarihleri arasında demokratik olarak seçilerek iki dönem devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Jean-Claude Mignon": { "first_paragraph": "Jean-Claude Mignon (d. 2 Şubat 1950, Corbeil-Essonnes, Essonne), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Louis Jung": { "first_paragraph": "Louis Jung (d. 18 Şubat 1917, Zollingen (Bas-Rhin) - ö. 22 Ekim 2015, Strasbourg) Fransız merkez siyasetçi.\n" }, "Mevlüt Çavuşoğlu": { "first_paragraph": "Mevlüt Çavuşoğlu (d. 5 Şubat 1968, Alanya), Türk siyasetçi, diplomat, iş insanı ve eski Türkiye Dışişleri Bakanıdır.[1] Bu görevinden önce 2013-2014 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Bakanlığı ve 2010-2012 tarihleri arasında ise Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Başkanlığı görevlerini yürüttü. \n" }, "Guy Mollet": { "first_paragraph": "Guy Mollet (Fransızca: [ɡi mɔlɛ]; d. 31 Aralık 1905 – ö. 3 Ekim 1975) 1956-1957 yıllarında görev yapan Fransa eski Başbakanıdır.\n" }, "Wim Duisenberg": { "first_paragraph": "Wim Duisenberg (d. 9 Temmuz 1935, Heerenveen - ö. 31 Temmuz 2005, Faucon (Vaucluse)) Hollandalı ekonomist ve siyasetçi.\n" }, "Mario Draghi": { "first_paragraph": "Mario Draghi (d. 3 Eylül 1947, Roma, İtalya), İtalyan bankacı, ekonomist ve siyasetçi.[1]\n" }, "Antonio Tajani": { "first_paragraph": "Antonio Tajani (d. 4 Ağustos 1953, Roma), İtalya Dışişleri Bakanı. 2017-2019 yılları arasında Avrupa Parlamentosu Başkanı olarak görev yapmış ve 2014-2022 yılları arasında Avrupa Parlamentosu üyesi olarak görev yapan İtalyan politikacı, gazeteci ve eski İtalyan Ordusu subayıdır.\n" }, "Enrique Barón": { "first_paragraph": "Enrique Carlos Barón Crespo (d. 27 Mart 1944, Madrid) İspanyol sosyalist siyasetçi.\n" }, "Josep Borrell": { "first_paragraph": "Josep Borrell Fontelles (d. 24 Nisan 1947, Lérida) İspanyol sosyalist siyasetçi.\n" }, "Azerbaycan Cumhuriyeti Merkezî Bankası başkanları listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan Cumhuriyeti Merkez Bankası başkanlarının görev süresi 6 yıldır. Aynı kişi sınırsız olarak başkanlık görevine seçilebilir veya atanabilir.\n" }, "Muhammed Becavi": { "first_paragraph": "Muhammed Becavi (d. 21 Eylül 1929, Sidi Belabbas) Cezayirli siyasetçi, hukukçu, bürokrat ve diplomat.\n" }, "Bualim Bessayih": { "first_paragraph": "Bualim Bessayih (1930, El Beyaz Vilayeti - 28 Temmuz 2016) Cezayirli diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Tayyip Belaiz": { "first_paragraph": "Tayyip Belaiz (d. 21 Ağustos 1948, Magniye, Tilimsan - ö. 13 Mayıs 2023) Cezayirli siyasetçi.\n" }, "Ahmet Selçuk": { "first_paragraph": "Ahmet Kemal Selçuk (1930 İzmir Türkiye - 1 Ekim 2016), Türk bürokrat.\n" }, "Fahri Öztürk": { "first_paragraph": "Fahri Öztürk (d. 19 Kasım 1938, Akbucak, Sarıkaya, Yozgat), Türk bürokrat.\n" }, "Yunus Arıncı": { "first_paragraph": "Yunus Arıncı (d. 20 Mart 1975, Kumru, Ordu) Türk bürokrat.\n" }, "Roch Marc Christian Kaboré": { "first_paragraph": "Roch Marc Christian Kaboré (d. 25 Nisan 1957), Burkinalı bankacı ve siyasetçi. Kaboré, Afrika ülkesi Burkina Faso'da 2015'ten askerî darbe ile görevden uzaklaştırıldığı 2022'ye kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Kaboré, 1994-1996 arası başbakanlık görevinde de bulunmuştu.\n" }, "Robert Badinter": { "first_paragraph": "Robert Badinter (d. 30 Mart 1928, Paris) Fransız avukat, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Daniel Mayer": { "first_paragraph": "Daniel Mayer (d. 29 Nisan 1909, Paris - ö. 29 Aralık 1996, Orsay (Essonne[1]) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Roger Frey": { "first_paragraph": "Roger Frey (d. 11 Haziran 1913, Nouméa (Yeni Kaledonya) - 13 Eylül 1997[1], Neuilly-sur-Seine (Hauts-de-Seine)), Fransız devlet adamı.\n" }, "Gaston Palewski": { "first_paragraph": "Gaston Palewski (d. 20 Mart 1901, Paris (9. arrondissement) - ö. 3 Eylül 1984, Le Val-Saint-Germain (Essonne)) Fransız siyasetçi, eski Anayasa Konseyi Başkanı.\n" }, "Pierre Mazeaud": { "first_paragraph": "Pierre Mazeaud (d. 24 Ağustos 1929, Lyon) Fransız devlet adamı.\n" }, "Léon Noël": { "first_paragraph": "Léon Noël (d. 28 Mart 1888, Paris 9. arrondissement - ö. 6 Ağustos 1987, Toucy (Yonne)) Fransız siyasetçi, diplomat.\n" }, "Ali Abdullah Salih": { "first_paragraph": "Ali Abdullah Salih (Arapça:علي عبدالله صالح), (21 Mart 1942, Bayt al-Ahmar - 4 Aralık 2017[1][2]), Yemen Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olarak 2012 yılında kadar görev yapmıştır. Daha önce devlet başkanı görevine 1978'den 1990 yılına kadar Yemen Arap Cumhuriyeti'nin (Kuzey Yemen) Devlet Başkanı olarak görev yaptı. Yemen'in en uzun görevde kalan devlet başkanıdır. 2 Şubat 2011'de 2013 yılındaki seçimlerde yeniden aday olmayacağını açıkladı. Silahsız protestoculara karşı hükûmetin şiddetli yanıt vereceğini açıkladı. Partisinin milletvekilleri 23 Şubat 2011 tarihinde istifa etti. 10 Mart 2011'de Salih yasama ve yürütme yetkilerini ayırarak, yeni bir anayasa konusunda bir referandum yapacağını ilan etti.\n" }, "Francisco Morazán": { "first_paragraph": "Francisco Morazán (3 Ekim 1792 - 15 Eylül 1842) 1830-1839 yılları arasında Orta Amerika Federal Cumhuriyeti başkanlığı da yapan siyasetçi. Orta Amerika başkanı olmadan önce Honduras devlet başkanı idi.[1] 11 Kasım 1827 tarihinde yapılan La Trinidad Savaşı ile popülaritesi arttı. Savaştan sonra 1842 yılında idamına kadar, Morazán Orta Amerika'nın siyasi ve askeri alanında önemli bir yere sahipti.\n" }, "Jozef Tiso": { "first_paragraph": "Jozef Tiso (13 Ekim 1887 – 18 Nisan 1947), Slovak Katolik rahip ve Slovakya Halk Partisi'nin önde gelen siyasetçilerinden biri. 1939'dan 1945'e kadar Nazi Almanyası'nın uydu devleti olan Birinci Slovak Cumhuriyeti'ni yönetti ve siyasi kariyeri boyunca aktif bir şekilde rahipliğini sürdürdü. II. Dünya Savaşı sonrasında Bratislava'da Ulusal Mahkeme tarafından vatan hainliğinin yanı sıra savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlemekten tutuklanarak idam edildi.\n" }, "Maciej Rataj": { "first_paragraph": "Maciej Rataj (19 Şubat 1884–21 Haziran 1940), en çok Polonya Cumhuriyeti başkan yardımcılığı olarak görev almasıyla tanınan Polonyalı devlet adamı.[1] Polonya Köylü Partisi'nde siyasete atılan Rataj, 1920-1921 yılları arasında millî eğitim bakanı olarak görev aldı.[1] II. Dünya Savaşı sırasında Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak görev almakta olan Rataj, ülkeyi istila eden Almanlar tarafından kurşuna dizildi.[2]\n" }, "William Walker": { "first_paragraph": "William Walker (8 Mayıs 1824 - 12 Eylül 1860) Amerikalı maceracı, haydut ve paralı askerdir. 19. yüzyılda birçok Latin Amerika ülkesinde darbe yaparak yönetimi almaya çalışmıştır. 1856 - 1857 yılları arasında Nikaragua Cumhuriyetinin Cumhurbaşkanlığını yapmış, 1860 yılında Honduras Hükûmetince idam edilmiştir.\n" }, "Zerrin Güngör": { "first_paragraph": "Zerrin Güngör, (d. 20 Mart 1955, Kırşehir), Türk hukukçu. Eski Danıştay Başkanı.\n" }, "Köksal Toptan": { "first_paragraph": "\n" }, "Mehmet Sağlam": { "first_paragraph": "Mehmet Sağlam, (d. 15 Mart 1938, Göksun, Kahramanmaraş), Türk akademisyen ve milletvekili.\n" }, "Başkan (iş dünyası)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Süleyman Şensoy": { "first_paragraph": "Süleyman Şensoy (d. 1973, Mersin) Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM) ile Dünya Türk Forumu ve Dünya İslam Forumu kurucu başkanı[1].\n" }, "Rifat Günay": { "first_paragraph": "Rifat Günay (d. 1965; Mersin, Türkiye), Kıbrıslı Türk ekonomist ve KKTC Merkez Bankası başkanı.\n" }, "Bert Koenders": { "first_paragraph": "Albert « Bert » Gerard Koenders (28 Mayıs 1958, Arnhem[1]) Hollanda dışişleri bakanıdır.\n" }, "Javier Rupérez": { "first_paragraph": "Francisco Javier Rupérez Rubio (d. 24 Nisan 1941, Madrid) İspanyol siyasetçi, diplomat ve yazar.\n" }, "Karl A. Lamers": { "first_paragraph": "Karl A. Lamers (d. 12 Şubat 1951; Duisburg), Alman siyasetçi. 2010-2012 yılları arasında NATO Parlamenter Asamblesi Başkanlığı görevini yürüttü.\n" }, "Kasım Gülek": { "first_paragraph": "Kasım Gülek (13 Aralık 1905, Adana - 19 Ocak 1996, Washington, DC), Türk siyasetçi, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Sekreteri (1950-59).\n" }, "Abdülvahit Radi": { "first_paragraph": "Abdülvahit Radi (4 Ocak 1935, Salé - 26 Mart 2023, Paris), Faslı siyasetçi ve psikolog.\n" }, "Pier Ferdinando Casini": { "first_paragraph": "Pier Ferdinando Casini (d. 3 Aralık 1955, Bologna) İtalyan siyasetçi.\n" }, "John Howard": { "first_paragraph": "John Winston Howard (d. 26 Temmuz 1939, Sidney), Avustralya'nın 25. başbakanıdır. Ülkenin en uzun süre başbakanlık yapan ikinci siyasetçisidir. 1995 yılından itibaren Avustralya Liberal Partisi'nin başkanıdır. İlk defa 11 Mart 1996 yılında başbakan seçilmiş ve daha sonraları 1998, 2001, 2004 başbakanlık seçimlerini kazanarak, aralıksız on bir yıl süreyle başbakanlık yapmıştır.\n" }, "John Key": { "first_paragraph": "John Phillip Key (d. 9 Ağustos 1961), Yeni Zelanda'nın 38. Başbakanı ve Yeni Zelanda Milli Partisi'nin eski lideridir. 2004 yılında Ulusal Maliye Sözcüsü olarak atanmış ve sonunda 2006 yılında Ulusal Parti lideri olarak Don Brash'ın yerine geçmiştir. Kasım 2008 genel seçimlerinde partisini zafere taşımış ve başbakan omuştur. Başbakan John Key, Yahudiliği icra etmemesine rağmen Aşkenaz kökenlidir.\n" }, "William Hague": { "first_paragraph": "William Hague (26 Mart 1961 Rotherham) Britanyalı siyasetçi.\n" }, "Başkan yardımcısı": { "first_paragraph": "Başkan yardımcısı (İngilizce: Vice president), Türkçede en çok, futbol kulüplerinde, siyasi partilerde ve belediyelerde kullanılan bir sıfattır. Bir ülkeyi veya herhangi bir kurumu idare eden kişinin (başkanın) yardımcılığını yapan kişiye denir. Başkan olmadığı zaman, başkandan sonraki en yetkili kişidir ve işleri o yürütür. Örneğin, başkanlık sistemi ile yönetilen Amerika Birleşik Devletleri'nde başkan yardımcısı vardır.\n" }, "Azerbaycan cumhurbaşkanı yardımcısı": { "first_paragraph": "Azerbaycan cumhurbaşkanı yardımcısı, Azerbaycan'daki en yüksek ikinci anayasal makam. 26 Eylül 2016'da gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumu ile oluşturuldu. Cumhurbaşkanı tarafından atanır veya görevden alınır. Şimdiki başkan yardımcısı Mihriban Aliyeva'dır.[1]\n" }, "Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı yardımcısı": { "first_paragraph": "Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı yardımcısı, Kıbrıs Cumhuriyeti'ndeki en yüksek ikinci anayasal makam. Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası'nda cumhurbaşkanı yardımcılığı makamı Kıbrıs Türklerine ayrılmıştır. Ancak Kıbrıs Türkleri, Aralık 1963'ten beri yönetimde yer almamaktadırlar.[1] 1974'ten beri cumhurbaşkanı yardımcılığı makamı boştadır. \nCumhurbaşkanı yardımcısı Kıbrıs Türklerine ayrılan üç bakanlığa da atama yapabilmekteydi.\n" }, "Li Yuan-tsu": { "first_paragraph": "Li Yuan-tsu (Çince: 李元簇; pinyin: Lǐ Yuáncù; d. 24 Eylül 1923 Pingjiang, Yueyang, Hunan ; ö. 8 Mart 2017 Toufen, Miaoli, Tayvan), Çinli siyasetçidir. Ülkesi Çin'de Lee Teng-hui hükümetinde başkan yardımcılığı görevinde bulunmuştur.[1] Hakkai ailesi soyundan gelmektedir.[2]\n" }, "Thomas Remengesau Sr.": { "first_paragraph": "Thomas Ongelibel Remengesau (d. 28 Kasım 1929[1] - ö. 3 Ağustos 2019), bilinen adıyla Thomas Remengesau Sr., Palau'lu siyasetçi.[2][3]\n" }, "Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı": { "first_paragraph": "Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanından sonra devlet protokolünde 2. sırada yer alan makamdır. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi üyesidir. Makam, 16 Nisan 2017'de gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumu ile oluşturuldu ve 2018'deki cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra yeni cumhurbaşkanının 9 Temmuz 2018'de göreve başlamasıyla yürürlüğe girdi.\n" }, "Marfa Boretskaya": { "first_paragraph": "Marfa Boretskaya, Belediye Başkanı Martha olarak da bilinir (Rusça; Марфа Посадница - Marfa Posadnitsa), 1438 – 1439 yıllarında ve sonrasında 1453'te Novgorod'un posadnik'i Isaac Boretsky'nin karısıydı. Efsaneye ve tarihi bilgilere göre, kocasının ölümü ile kentin 1478'de Rusya'nın III. Ivan tarafından ilhak edilmesi arasındaki süreçte Moskova Knezliği'ne karşı cumhuriyetçi ayaklanmalara izin verdi. .\n" }, "Özlem Çerçioğlu": { "first_paragraph": "Özlem Çerçioğlu (d. 11 Ağustos 1968, Nazilli, Aydın), Türk siyasetçi, sanayici.\n" }, "1981 Kıbrıs Türk Federe Devleti genel seçimleri": { "first_paragraph": "1981 Kıbrıs Türk Federe Devleti genel seçimleri, Kıbrıs Türk Federe Devleti'nde, 28 Haziran 1981 tarihinde Devlet Başkanı ve Ulusal Konsey üyelerinin belirlenmesi için yapılan seçimlerdir.[1]\n" }, "2008 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "İlham Aliyev\nYeni Azerbaycan Partisi\n" }, "2009 İran cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Mahmud Ahmedinejad\nAbadgaran\n" }, "2012 Güney Kore cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "■ – Park Geun-hye\n" }, "2012 İzlanda cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Ólafur Ragnar Grímsson\nBağımsız siyasetçi\n" }, "2013 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "İlham Aliyev\nYeni Azerbaycan Partisi\n" }, "2013 İran cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Mahmud Ahmedinejad\nİslam Toplumu Mühendisleri\n" }, "2022 Kazakistan cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Kasım Cömert Tokayev\nBağımsız\n" }, "Avusturya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Avusturya cumhurbaşkanı (Almanca: Bundespräsident der Republik Österreich)[a], Avusturya Cumhuriyeti'nin devlet başkanıdır. Teorik olarak anayasa tarafından büyük güç ile emanet edilmiş olmasına rağmen uygulamada, cumhurbaşkanı çoğunlukla törensel ve sembolik bir şahsiyettir.\n" }, "Cezayir cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": " Afrika Birliği Üye Devleti\n" }, "Karadağ cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Karadağ Cumhurbaşkanı (Karadağ: Karadağca: Predsjednik Crne Gore, Karadağca: Predśednik Crne Gore, Karadağca: Предсједник Црне Горе) Karadağ devletinin başkanıdır. Mevcut cumhurbaşkanı, 2023 cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda 58.88% oyla seçilen Jakov Milatović'tir. Cumhurbaşkanı'nın resmî konutu eski kraliyet başkenti Çetine'de bulunan Mavi Saray'dır .\n" }, "Nikaragua devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Nikaragua Devlet Başkanı (İspanyolca: Presidente de Nicaragua) resmi olarak Nikaragua Cumhuriyeti Devlet Başkanı olarak kullanılır (İspanyolca: Presidente de la República de Nicaragua) Nikaragua devletinin yöneticisidir. Makam 1854'de çıkarılan anayasası ile oluşturuldu.\n" }, "Paraguay devlet başkanı": { "first_paragraph": "Paraguay Devlet Başkanı (İspanyolca: Presidente del Paraguay), resmen Paraguay Cumhuriyeti Devlet Başkanı olarak bilinir (İspanyolca: Presidente de la República del Paraguay). Paraguay Anayasasına göre hem devlet başkanı hem de hükûmet başkanı olarak Paraguay Hükûmetinin yürütme erkinin başıdır. Onursal unvanı Su Excelencia'dır.\n" }, "Rusya devlet başkanı": { "first_paragraph": "Rusya devlet Başkanı (Rusça: Президент Российской Федерации), seçilmiş Devlet Başkanı, Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetlerinin Başkomutanı ve Hükûmeti yöneten Rusya Federasyonu'nun en güçlü yetkilisidir. Şu anki Rusya devlet başkanı 2012 yılında göreve başlayan Vladimir Putin'dir.\n" }, "Transdinyester devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Transdinyester devlet başkanı, Avrupa'da bulunan, tek taraflı bağımsızlığa rağmen uluslararası alanda Moldova'nın bir parçası olarak görülen Transdinyester'de tek taraflı bağımsızlık ilanının gerçekleştirildiği 1990 yılından itibaren devletin en üst makamı olan devlet başkanlığı makamına getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Yemen cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Yunanistan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Yunanistan Cumhurbaşkanı (Yunanca: Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Proedros tis Ellinikis Dimokratias), Yunanistan Cumhuriyeti'nin Devlet Başkanı.\n" }, "Ahmet Özal": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Aliya Nazarbayeva": { "first_paragraph": "Aliya Nursultanovna Nazarbaeva (Kazakça: Álıya Nursultanqyzy Nazarbaeva, d. 3 Şubat 1980), Kazakistan'ın ilk Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in en küçük kızıdır. Bir inşaat şirketi ve üst düzey bir spa da dahil olmak üzere sayısız ticari organizasyonun başkanıdır. Kazakistan Cumhuriyeti Edebiyat ve Sanat Devlet Ödülü sahibidir.[1]\n" }, "Svetlana Alliluyeva": { "first_paragraph": "Svetlána Iósifovna Allilúyeva (Rusça: Светла́на Ио́сифовна Аллилу́ева, Gürcüce: სვეტლანა ალილუევა; d. 28 Şubat 1926, Moskova, Sovyetler Birliği – ö. 22 Kasım 2011, Richland Center, Wisconsin, ABD) ya da daha sonra kullanmayı tercih ettiği adıyla Lana Peters, Sovyet devlet başkanı Josef Stalin'in ve onun ikinci eşi Nadejda Alliluyeva'nın kızıdır. Soğuk Savaş yıllarında komünizmi reddetmiş, 1967 yılında CIA'in yardımıyla Amerika Birleşik Devletleri'ne göç ederek uluslararası bir sansasyona neden olmuş ve 1978'de ABD vatandaşı olmuştur. 1984-1986 yıllarında kısa süre Sovyetler Birliği'ne dönerek Sovyet vatandaşlığını geri kazanmıştır.[1] 2011'de ölümüne dek Stalin'in hayatta kalan son çocuğuydu.[2] Babası Stalin'i \"hayatını mahveden ahlaki ve ruhani bir canavar\" olarak tanımlamıştır.[3]\n" }, "Anastasio Somoza Debayle": { "first_paragraph": "Anastasio Somoza Debayle (5 Aralık 1925 - 17 Eylül 1980), 1967 -1972 ve 1974-1979 arasında Nikaragua devlet başkanı. 1936'dan 1979'a kadar ülkeyi yöneten Somoza Ailesi'nden başkanlık yapan son kişidir.\n" }, "Basil Esad": { "first_paragraph": "Basil el-Esad veya Basil Esed (Arapça: باسل الأسد; d. 23 Mart 1962,[1] Şam - 21 Ocak 1994, Şam), Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad'ın en büyük oğlu olan Suriyeli bir mühendis, albay ve siyaset adamıydı. 1994 yılında trafik kazası geçirinceye kadar babasının yerine Suriye'nin başkanlığını devralması bekleniyordu.\n" }, "Bilavel Butto Zerdari": { "first_paragraph": "Bilavel Butto Zerdari (Sindhî: بلاول ڀٽو زرداري, Urduca: بلاول بھٹو زرداری; d. 21 Eylül 1988), eski Pakistan başbakanı Benazir Butto ve eşi Asıf Ali Zerdari tek oğludur.\n" }, "Galina Brejneva": { "first_paragraph": "Galina Leonidovna Brejneva (Rusça: Галина Леонидовна Брежнева; 18 Nisan 1929 - 30 Haziran 1998), Sovyet politikacı ve uzun süreli Genel Sekreter Leonid Brejnev ve Viktoria Brejneva'nın kızıdır.\n" }, "Büşra Esad": { "first_paragraph": "Büşra Esad (11 Ekim 1960; Şam, Suriye), Suriye Devleti'ni uzun yıllardır yöneten 2000'de ölen eski devlet başkanı Hafız Esad'ın kızıdır.[1][2]\n" }, "Carol Thatcher": { "first_paragraph": "Carol Thatcher (doğum 15 Ağustos 1953), İngiliz gazeteci, yazar ve medya kişiliği. Eski, Birleşik Krallık Başbakanı Margaret Thatcher ve Denis Thatcher'ın kızıdır. Kendi ailesinin biyografilerini yayımlamıştır. Basının röportaj tekliflerini kabul etmeyen babasının tek röportajını yapmıştır.[1]\n" }, "Chiang Ching-kuo": { "first_paragraph": "Chiang Ching-kuo (Çince: 蔣經國, 27 Nisan 1910 - 13 Ocak 1988), 1972-1978 yılları arasında Çin Cumhuriyeti Başbakanı, 1975'ten ölümüne kadar Çin Cumhuriyeti Devlet Başkanı olarak görev yapan ve eski devlet başkanı Çan Kay Şek'in oğlu Tayvanlı Kuomintanglı siyasetçi.\n" }, "David Kabua": { "first_paragraph": "David Kabua (d. 1951), Marshallı siyasetçi. Kabua, Mikronezya ada öbeği içerisinde, Okyanusya'da Kuzey Pasifik Okyanusu'nda bulunan Marshall Adaları'nda 14 Ocak 2020 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Dinara Kulibayeva": { "first_paragraph": "Dinara Kulibayeva (Kazakça: Динара Нурсултановна Кулиба́ева; Dınаrа Nаzаrbаеvа Kulybayeva, 19 Ağustos 1967[1] Temirtau, Kazakistan SSC, Sovyetler Birliği), Kazak iş insanı ve eski Kazakistan cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in ortanca kızıdır. Halk önünde pek gözükmemesine rağmen, yaklaşık 1.3 milyar dolar olduğu tahmin edilen serveti ile Kazakistan'ın dördüncü en zengin kişisidir.[2]\n" }, "Jean-Claude Duvalier": { "first_paragraph": "Jean-Claude Duvalier (Fransızca telaffuz: [ʒɑ̃klod dyvalje], lakabı “Bébé Doc”; d. 3 Temmuz 1951 – 4 Ekim 2014), Haitili diktatör; bürokrat ve siyasetçi. Haiti'nin 33. cumhurbaşkanı.\n" }, "Ahmet Burak Erdoğan": { "first_paragraph": "Ahmet Burak Erdoğan (d. 4 Temmuz 1979, İstanbul), Türk iş insanı ve armatördür. Recep Tayyip Erdoğan'ın oğludur.[1]\n" }, "Bilal Erdoğan": { "first_paragraph": "Necmeddin Bilal Erdoğan[1][2][3][4][5] (d. 23 Nisan 1981, İstanbul), Türk iş insanı. 12. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dört çocuğundan birisi.\n" }, "Sümeyye Erdoğan": { "first_paragraph": "Sümeyye Erdoğan Bayraktar (d. 22 Ağustos 1985, İstanbul), Türk Sivil Toplum Kuruluşu aktivisti. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dört çocuğundan birisidir. 2013 yılında, başbakan olan babasının gönüllü danışmanlarından idi.[1][2] Baykar Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar'ın eşidir.\n" }, "Erkki Tuomioja": { "first_paragraph": "Erkki Tuomioja (d. 1 Temmuz 1946, Helsinki) Finlandiya eski Dışişleri Bakanı ve Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi (SDP) üyesidir.\n" }, "Es-Saadi Kaddafi": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Esra Erdoğan": { "first_paragraph": "Esra Erdoğan Albayrak (d. 14 Ekim 1983, İstanbul), 12. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kızı, 66. Türkiye Hükûmeti Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın eşi.\n" }, "Francisco Solano López": { "first_paragraph": "Francisco Solano López (24 Temmuz 1827 - 1 Mart 1870), Carlos Antonio Lopez'in büyük oğluydu.\n" }, "Eduardo Frei Ruiz-Tagle": { "first_paragraph": "Eduardo Alfredo Juan Bernardo Frei Ruiz-Tagle (d. 24 Haziran 1942), Şilili siyasetçi. 1994-2000 yılları arasında Şili Devlet Başkanı ve 2006-2008 yılları arasında Şili Senatosu Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Saad Hariri": { "first_paragraph": "Saad Hariri veya Saadeddin Refik Hariri (Arapça: سعد الدين الحريري veya سعد الدين رفيق الحريري; d. 18 Nisan 1970, Riyad), Lübnanlı siyasetçi ve iş insanıdır. Lübnanlı milyarder Bahaa Harriri'nin kardeşidir. 18 Aralık 2016-21 Ocak 2020 tarihleri arası Lübnan eski Başbakanıydı.\n" }, "Ian Khama": { "first_paragraph": "Seretse Khama Ian Khama ya da Ian a Sêrêtsê (d. 27 Şubat 1953), Botsvanalı asker ve siyasetçi. Khama, Afrika kıtası ülkesi Botsvana'da 2008 ile 2018 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Korgeneral unvanına sahip olan Khama aynı zamanda Bamangvato etnik grubunun kabile şefi konumundadır.\n" }, "Ion I. C. Brătianu": { "first_paragraph": "Ion I. C. Brătianu (Ionel Brătianu olarak da bilinir, d. 20 Ağustos 1864, Florica - ö. 24 Kasım 1927, Bükreş, Romanya), ilki 1909 sonuncusu ise 1927'de olmak üzere altı kez Romanya başbakanı olarak görev yapmış siyaset adamı. Rumen devlet adamlarından Ion C. Brătianu'nun en büyük oğludur.\n" }, "Ivanka Trump": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İoannis Teotokis": { "first_paragraph": "Ioannis Theotokis (Yunanca: Ιωάννης Θεοτόκης; 1880 - 6 Haziran 1961) Bir Yunan politikacı. 1880'de Atina'da doğdu, Yeoryos Teotokis'in oğluydu.\n" }, "Joseph Kabila": { "first_paragraph": "Joseph Kabila Kabange (d. 4 Haziran 1971), daha çok Joseph Kabila olarak bilinir, babası Laurent-Désiré Kabila'nın 2001 yılının ocak ayında suikast sonucu ölmesinden sonra Kongo Demokratik Cumhuriyeti'de 2001 ile 2019 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ömer Karami": { "first_paragraph": "Ömer Abdul Hamid Karami (Arapça:عمر عبد الحميد كرامي)(d. 7 Eylül 1934; ö. 1 Ocak 2015), iki dönem Başbakanlık görevini ifa etmiş Lübnanlı siyasetçidir. Bağımsızlık kahramanı ve ikinci Lübnan Başbakanı Abdül Hamid Karami'nin oğlu olan Ömer Karami, her iki Başbakanlık görevinde de farklı kaynaklı ve büyük çaplı protestolar neticesinde istifa etmek zorunda kalmıştır. İlk dönemi, Selim Hus'un görevini bırakmasının ardından 24 Aralık 1990'da başlamış ve 13 Mayıs 1992 tarihinde ekonomi kaynaklı büyük protestolar neticesinde istifasıyla son bulmuştur. 26 Ekim 2004 tarihinde yeniden Başbakanlık görevine getirilen ve Suriye yanlısı siyaset izleyen Karami, selefi Refik Hariri'nin suikast sonucu öldürülmesi sonrasında gerginleşen Suriye-Lübnan ilişkileriyle beraber yaşanan yoğun protestolar nedeniyle 19 Nisan 2005 tarihinde tekrar istifa etmek zorunda kalmış ve koltuğunu Necip Mikati'ye devretmiştir.[1]\n1 Ocak 2015'te ölmüştür.[2]\n" }, "Gülnare Kerimova": { "first_paragraph": "Gülnare İslamovna Kerimova (Özbekçe: Gulnora Islomovna Karimova, Rusça: Гульнара Исламовна Каримова; d. 8 Temmuz 1972, Fergana), Özbek iş insanı, moda tasarımcısı, şarkıcı ve diplomattı. 1991'den 2016'daki ölümüne kadar Özbekistan'ın cumhurbaşkanı olan İslam Kerimov'un en büyük kızı, ayrıca Kerimova Kültür Forumu ve Mütevelli Özbekistan Vakfı Yönetim Kurulu Sanatlar kurucusu ve başkanıydı.[1] İş ilişkileri ve aile bağlantıları nedeniyle Özbekistan'da önemli bir nüfuza sahipti. 2013 yılından itibaren babasıyla yaşadığı bir anlaşmazlık nedeniyle nüfuzunu hızla kaybetmeye başladı.[2][3] Kerimova, Kasım 2014'te Özbekistan'ın Taşkent kentinde ev hapsine alındı.[4][5][6]\n" }, "Kim Jong-chul": { "first_paragraph": "Kim Jong-chul (d. 25 Eylül 1981) bazen Kim Jong Chol olarak da bilinen,[1] eski Kuzey Kore Yüksek Lideri Kim Jong-il'in oğlu. Küçük kardeşi ise şimdiki Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'dur. Ağabeyi suikastte ölmüş olan Kim Jong-nam'dır.\n" }, "Kim Yo-jong": { "first_paragraph": "Kim Yo-jong (Korece: 김여정) (d. 26 Eylül 1988),[1][2] Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'un kız kardeşi. Aynı zamanda eski lider Kim Jong-il'in en küçük kızı ve Kuzey Kore'nin kurucusu Kim İl-sung'un torunu. Politbüro'nun (Siyasi Büro) yedek üyesi ve Kore İşçi Partisi'nin (KİP) Tanıtım ve Enformasyon Bölümü başkan yardımcısıdır. Ayrıca 2017'den 2019'a ve yine 2020'den 2021'e kadar Kore İşçi Partisi Politbüro yedek üyesi olarak görev yaptı. Eylül 2021'den bu yana Kuzey Kore Devlet İşleri Komisyonu üyesi olarak da görev yapıyor. Paneldeki tek kadındır.[3]\n" }, "Lester Bird": { "first_paragraph": "Lester Bryant Bird (21 Şubat 1938, New York - 9 Ağustos 2021), Antigualı eski sporcu ve siyasetçi. Bird, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Antigua ve Barbuda'da 1994 ile 2004 yılları arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Mahir Esad": { "first_paragraph": "Mahir Esad (Arapça: ماهر الأسد‎, d. 8 Aralık 1967), Cumhuriyet Muhafızları ve Dördüncü Zırhlı Tümen adlı birliklerin komutanıdır[1], Suriye'de faaliyet gösteren gizli polis ve istihbaratın başındaki isimdir. Suriye devlet başkanı Beşşar Esad'ın kardeşi olup, Beşşar Esad'dan sonra otoriteyi elinde bulunduran iki numaralı isim.[2]\n" }, "Mark Eyskens": { "first_paragraph": "Marc Maria Frans, Viscount Eyskens (d. 29 Nisan 1933), Mark Eyskens olarak da bilinir Felemenkçe telaffuz: [ˈmɑrk ˈɛi̯skəns], Hristiyan Halk Partisi'nden bir Belçikalı ekonomist ve politikacı. 1981'de Belçika Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Matthias Brandt": { "first_paragraph": "Matthias Brandt (d. 7 Ekim 1961, Berlin), Alman oyuncu ve sesli kitap anlatıcısıdır. 1989'dan beri yetmişten fazla filmde rol almıştır.\n" }, "Navin Ramgoolam": { "first_paragraph": "Navinchandra Ramgoolam (Marathi dili: नवीन चन्‍द्र रामगुलाम) (d. 14 Temmuz 1947), Mauritius'un eski Başbakanı. İlk kez 1995 yılından itibaren 2000 yılına kadar bu görevde kaldı. 2005 yılında tekrar başbakan olarak görevlendirildi. 2010 yılında Mauritius başbakanı olarak yeniden seçildi. Mauritius İşçi Partisi, Mauritius Sosyal Demokrat Partisi ile bir koalisyon yaptı.\n" }, "Osman Korutürk": { "first_paragraph": "Osman Taney Korutürk (d. 22 Kasım 1944), Türk siyasetçi ve emekli diplomattır. Uzun yıllar Dışişleri Bakanlığı bünyesinde diplomat olarak görev yapan Osman Korutürk, Türkiye Cumhuriyeti'ni pek çok ülkede temsil etmiştir. Emekli olduktan sonra siyasete atılmış ve Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilmiştir.[1]\n" }, "Ömer Abdiraşid Ali Şarmarke": { "first_paragraph": "Ömer Abdiraşid Ali Şarmarke (d. 18 Haziran 1960, Mogadişu), Somalili bir diplomat ve politikacı. 2009 yılından 2010 yılına kadar Somali Başbakanı oldu. Daha sonra kısa bir süre, 2014 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne Somali'nin Büyükelçisi olarak görev yaptı. Aralık 2014 yılında, Somali Başbakanı olarak tekrar göreve atandı.\n" }, "Ömer İnönü": { "first_paragraph": "Ömer İnönü (21 Ocak 1924;[1] Göztepe, Konak[1] – 2 Mart 2004; Maçka, Beşiktaş[2]), Türk iş insanı ve ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün büyük oğlu. Ankara Gazi Lisesi'ni bitirdikten sonra İstanbul Teknik Üniversitesi Makina Yüksek Mühendisliği'nden mezun oldu.[3] 4 Eylül 1952'de Engin Ögelman ile evlendi.[1] İnönü çiftinin Hayri ve Eren isminde iki çocuğu oldu.\n" }, "Özden Toker": { "first_paragraph": "Özden Toker (d. 7 Şubat 1930, Ankara), İsmet İnönü'nün kızı.[2]\n" }, "Andreas Papandreu": { "first_paragraph": "Andreas Yeoryu Papandreu (Yunanca: Ανδρέας Γεωργίου Παπανδρέου, d. 5 Şubat 1919 - ö. 23 Haziran 1996), Yunan iktisatçı ve siyasetçi. 1981-1989 ve 1993-1996 arasında başbakanlık yaptı.\n" }, "Yorgo Papandreu": { "first_paragraph": "Yorgo A. Papandreu (Yunanca: Γιώργος Α. Παπανδρέου, d. 16 Haziran 1952, Minnesota, ABD), Yunan siyasetçi. 2009 yılından 2011'de istifa edene kadar Yunanistan başbakanlığı yapmıştır. Aynı zamanda 2006'dan 2022'ye kadar Sosyalist Enternasyonal başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Patrice Trovoada": { "first_paragraph": "Patrice Emery Trovoada (d. 18 Mart 1962), São Toméli politikacı. Trovoada, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 11 Kasım 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır. Trovoada, Şubat 2008 - Haziran 2008, Ağustos 2010 - Aralık 2012 ve Kasım 2014 - Aralık 2018 tarihleri arasında olmak üzere üç farklı dönem daha başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Ragad Hüseyin": { "first_paragraph": "Ragad Saddam Hüseyin (Arapça: رغد صدام حسين; d. 2 Eylül 1968), Irak’ın eski cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin’in kızı.\n" }, "Rana Hüseyin": { "first_paragraph": "Rana Hüseyin (Arapça: رنا صدام حسين) (d. 25 Temmuz 1969), eski Irak Başkanı Saddam Hüseyin'in ilk eşi Sacide Telfa'ın kızı ve Saddam'ın en büyük ikinci kızıdır. Ablası Ragad Hüseyin ve küçük kız kardeşi Hala Hüseyin'dir.\n" }, "Reşid Karami": { "first_paragraph": "Reşid Karami (Arapça: رشيد كرامي, d. 30 Aralık 1921, Miriata, Trablusşam - ö. 1 Haziran 1987, Lübnan), Lübnanlı siyaset adamı.\n" }, "Robert Abela": { "first_paragraph": "Robert Abela (d. 7 Aralık 1977), Maltalı siyasetçidir. Malta'da 13 Ocak 2020 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Selâh Korutürk": { "first_paragraph": "Hüseyin Selâh Korutürk (d. 17 Şubat 1949, İstanbul), Türk büyükelçi.\n" }, "Selahaddin Rabbani": { "first_paragraph": "Selahaddin Rabbani (Farsça/Peştuca: Farsça: صلاح‌الدین رباني; d.10 Mayıs 1971)[1][2] Afgan diplomat ve siyasetçi. Şubat 2015 ile Ekim 2019 yılları arası Afganistan Dışişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Serdar Berdimuhammedov": { "first_paragraph": "Serdar Kurbankuluyeviç Berdimuhammedov (Türkmence: Serdar Gurbangulyýewiç Berdimuhamedow, Rusça: Сердар Бердымухамедов, romanize: Serdar Berdımuhamedov) (d. 22 Eylül 1981) 19 Mart 2022'den beri Türkmenistan cumhurbaşkanı olarak görev yapan Türkmen bir politikacıdır.\n" }, "Seyfülislam Kaddafi": { "first_paragraph": "Seyfülislam Kaddafi (سيفالاسلام القذافي), Muammer Kaddafi'nin, ikinci eşi Safiye’den 25 Haziran 1972’de dünyaya gelen ilk oğludur. Kaddafi oğluna ‘İslam’ın Kılıcı’ anlamına gelen Seyfülislam (سيفالاسلام) adını verdi.\n" }, "Şeyh Hasina Vecid": { "first_paragraph": "Şeyh Hasina Vecid (28 Eylül 1947), Bangladeş Kurucu Cumhurbaşkanı olan Mucibur Rahman'ın kızı ve 6 Ocak 2009'dan bu yana Bangladeş Başbakanı'dır.\n" }, "Şi Mingze": { "first_paragraph": "Şi Mingze veya Xi Mingze (Çince: 习明泽; geleneksel Çince: 習明澤; pinyin: Xí Míngzé; [ɕǐ mǐŋ.tsɤ̌]; 25 Haziran 1992 doğumlu), takma ismi Xiao Muzi (小 木子, Küçük Ağaç'),[1] Çinli lider (ÇKP Genel Sekreteri) Şi Cinping[2] ve halk şarkıcısı Peng Liyuan'ın tek çocuğudur.[3]\n" }, "Timothy Weah": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Tommy Remengesau": { "first_paragraph": "Thomas Esang Remengesau, Jr. (d. 29 Şubat 1956, Koror, Palau), 2001-2009 yılları arası Palau Cumhurbaşkanı olan bir Palaulu politikacı. Tommy Remengesau Kasım 2012 yılında tekrar devlet başkanı olarak başka bir dört yıllık bir dönem için seçildi ve 17 Ocak 2013 tarihinde göreve başladı. 2021 yılında görevi sona erdi.\n" }, "Valentin Ceaușescu": { "first_paragraph": "Valentin Ceaușescu (d. 17 Şubat 1948), Romen bir fizikçi. Valentin Ceaușescu, eski komünist Cumhurbaşkanı Nikolay Çavuşesku ve eşi Elena'nın hayatta kalan en büyük ve tek çocuğudur.\n" }, "Vasili Stalin": { "first_paragraph": "Vasili Yosifoviç Stalin (Gürcüce: ვასილი იოსების სტალინი; Rusça: Васи́лий Ио́сифович Ста́лин; 24 Mart 1921, Moskova/SSCB – 19 Mart 1962 Kazan/SSCB), Sovyet savaş pilotu, Hava Kuvvetleri Korgenerali (1947), Hava Kuvvetleri Moskova Askeri Bölge Komutanı (1948-1952).[1] Josef Stalin'in oğludur, onun ölümünün ardından Kruşçev yönetimi tarafından tehlikeli görülerek çeşitli gerekçelerle tutuklanmış ve toplumsal hayatın dışında tutulmuştur. Vasili Stalin, destalinizasyon uygulamalarına şiddetle karşı çıkmıştır.\n" }, "Yakov Cugaşvili": { "first_paragraph": "Yakov Cugaşvili (Gürcüce: იაკობ ჯუღაშვილი, Rusça: Яков Иосифович Джугашвили / Yakov İosifoviç Cugaşvili, 18 Mart 1907 – 14 Nisan 1943), Kızıl Orduda üsteğmen (старший лейтенант).[1] Josef Stalin'in dört çocuğundan en büyüğü idi. Yakov, Stalin'in ilk eşi Ekaterina Svanidze'den olan çocuğuydu.\n" }, "Yannis Rallis": { "first_paragraph": "Yannis Rallis (Yunanca: Ιωάννης Δ. Ράλλης; 1878 – 26 Ekim 1946), Yunanistan'ın Mihver kuvvetleri tarafından II. Dünya Savaşı sırasında işgal edilmesi sırasında Yunanistan'ın üçüncü ve son başbakandı ve 7 Nisan 1943'ten 12 Ekim 1944'e kadar görev yaparak, Atina'da Alman kontrolündeki Yunan kukla hükûmetinde Konstantinos Logotetopulos'u takiben görevli idi.\n" }, "Yorgo Rallis": { "first_paragraph": "Yorgos İoannu Rallis (Yunanca: Γεώργιος Ιωάννου Ράλλης; d. 26 Aralık 1918 - ö. 15 Mart 2006), Yunanistan Cumhuriyeti'nin 84. başbakanı (1980-81).\n" }, "Yuri Brejnev": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mattlan Zackhras": { "first_paragraph": "Mattlan Zackhras (13 Ocak 1970 – 7 Ağustos 2017), Marshall Adaları'nda Devlet Bakanlığı görevi yapmış siyasetçi.\n2016 yılı Ocak ayında Marshall Adaları Başkanı Hilda Heine tarafından bakan olarak atandı.[1] Bu pozisyonda, Mattlan Zackhras Marshall Adaları Başkan yardımcısı sıfatıyla hareket etmiştir.\n" }, "Egemenlik": { "first_paragraph": "Egemenlik ya da hâkimiyet, bir toprak parçası ya da mekân üzerindeki kural koyma gücü ve hukuk yaratma kudretidir. Bu güç siyasi erkin dayattığı yasallaşmış bir üst iradeyi ifade etmektedir.\n" }, "Bağımlı devlet": { "first_paragraph": "Bağımlı devlet, ekonomik, politik veya askeri açıdan uluslararası ilişkilerde daha güçlü bir devlete bağlı bir devlettir.[1] Bağımlı devletler arasında şunlar bulunur: uydu devlet, ilişkili devlet, kukla devlet, neo-koloni, himaye, vasal devlet ve haraçgüzar devlet.\n" }, "Bağımlı toprak": { "first_paragraph": "Bağımlı toprak veya bağımlı bölge, henüz siyasi bağımsızlığını sağlayamamış veya egemen bir devlet olarak tam siyasi bağımsızlığını kazanamamış, egemenliği henüz kontrol eden devlet tarafından sağlanan toprak veya bölgelere verilen addır.[1]\n" }, "Devletçilik": { "first_paragraph": "Devletçilik, devletin ekonomiyi veya sosyal hayatı ya da her ikisini de belirli bir dereceye kadar kontrol etmesi gerektiği inancıdır.[1][2][3][4] Bu anlamıyla devletçilik, anarşizmin tersidir.[1][2][3][4] Devletçilik totalitarist, refah devleti, minarşizm, büyük devlet gibi çeşitli şekillerde olabilir.\n" }, "Devletlerin egemen eşitliği": { "first_paragraph": "Devletlerin egemen eşitliği; bir devletin, diğer devletler karşısında bağımsız ve kendi sınırları içinde meşru egemen olduğunu, hiçbir devletin de bir diğerinden üstün olmadığını niteleyen uluslararası hukuk ilkesi.[1]\n" }, "Felsefi anarşizm": { "first_paragraph": "Felsefi anarşizm, özellikle siyasi güç ve hükümetlerin meşruiyeti üzerine entelektüel eleştiriye odaklanan bir anarşizm düşünce ekolüdür.[1][2][3] Amerikalı anarşist ve sosyalist Benjamin Tucker, felsefi anarşizm terimini barışçıl evrimsel anarşizmi devrimci türevlerden ayırmak için kullanmıştır.[4] Felsefi anarşizm herhangi bir eylem veya otoritenin ortadan kaldırılması arzusunu zorunlu olarak ima etmese de, felsefi anarşistler herhangi bir otoriteye itaat etme yükümlülüğü veya görevine inanmazlar ve aynı şekilde devletin veya herhangi bir bireyin emretme hakkına sahip olduğuna da inanmazlar. Felsefi anarşizm, özellikle bireyci anarşizmin bir bileşenidir.[5]\n" }, "Geleneksel Egemenlik": { "first_paragraph": "Egemenliğin geleneklere dayandığı siyasi otorite biçimidir. Bu egemenlik biçiminde egemen egemenliğini yazılı ve nesnel hukuka değil, örf ve adetlere dayandırır. Yönetilenler de alışılmış geleneklerin dışına çıkmadığı sürece yöneticiye itaat ederler.\n" }, "Halk egemenliği": { "first_paragraph": "Halk egemenliği, bir devletin otoritesinin ve hükûmetinin, tüm siyasi gücün kaynağı olan halkının rızasıyla oluşturulması ve sürdürülmesi ilkesidir. Bir ilke olan halk egemenliği, herhangi bir özel siyasi uygulama anlamına gelmez.\n" }, "Hong Kong üzerindeki egemenliğin devri": { "first_paragraph": "Hong Kong üzerindeki egemenlik, 30 Haziran 1997 tarihinde Birleşik Krallık'tan Çin'e devredildi. Bu olay, Hong Kong'daki Britanya yönetiminin sonunu işaretlemesinin yanı sıra yaygın olarak Britanya İmparatorluğu'nun sonu olarak sayılır.\n" }, "İlhak": { "first_paragraph": "İlhak etme, bir devletin topraklarının başka bir devlet tarafından zorla alınmasına ilişkin idari eylem ve uluslararası hukuk kavramıdır. Genellikle yasa dışı bir eylem olarak kabul edilen ilhak, tek taraflı bir eylem olduğu için toprakların antlaşmalar yolu ile devredilmesi veya satılmasından farklıdır ve genellikle bir bölgenin askeri işgalinden sonra gerçekleşir.[1] İlhakın meşruiyeti, diğer ülkeler ve hükûmetlerarası kuruluşlar tarafından genel kabul görüp görmediğine bağlıdır.[1][2]\n" }, "İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi": { "first_paragraph": "İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi (Fransızca: La Déclaration des droits de l'Homme et du citoyen) Fransız Devrimi'nin temelini oluşturan, 26 Ağustos 1789’da[1] demokrasi ve özgürlük sebep gösterilerek yayımlanan temel metinlerden birisi olmuştur.\n" }, "Makao üzerindeki egemenliğin devri": { "first_paragraph": "Makao üzerindeki egemenlik, 20 Aralık 1999 tarihinde Portekiz'den Çin Halk Cumhuriyeti'ne devredildi.\n" }, "Siber egemenlik": { "first_paragraph": "İnternet yönetişimi dalında \"siber egemenlik\" (İngilizce: cyber sovereignty) tabiri, devlet hükûmetlerinin kendi sınırları içerisinde İnternet'i kendi kontrolü altına alma isteği olarak tanımlanır; bu kontrol alanı, İnternet kapsamında yer alan siyasi, ekonomik, kültürel ve teknolojik faaliyetleri içerebilir. Amerikalı güvenlik uzmanı Bruce Schneier [en]'ın 2015 yılında yayımladığı Data and Goliath isimli kitabında; özellikle 2013 yılında yaygın uluslararası NSA izlemesinin açığa çıkması nedeniyle İnternet özgürlüğü konusunda ortaya çıkan \"ABD riyakarlığı\" eleştirileriyle ve başka ülkelerin bu olayı kendi yürüttükleri izleme faaliyetleri için bir gerekçe olarak kullanmalarıyla Rusya, Çin, Fransa ve Suudi Arabistan gibi ülkelerdeki siber egemenlik hareketlerinin büyük oranda destek kazandığını savunmaktadır.[1]\n" }, "Süzerenlik": { "first_paragraph": "Süzerenlik, bir devletin veya bir yönetimin, bir haraçgüzar devletin dış politikası ve ilişkilerini kontrol etmesi; aynı zamanda haraçgüzar devletin de kendi içinde özerk olmasına izin vermesidir.[1] Hükmeden bu devlete \"süzeren devlet\" denir.\n" }, "Tayvan'ın siyasi durumu": { "first_paragraph": "Tayvan'ın siyasal durumu, Çin İç Savaşı’nın sonucu olarak Çin Halk Cumhuriyeti ile Çin Cumhuriyeti arasında ortaya çıkan çatışma ile ilgilidir.[1] Bu çatışma Tayvan adası, Tayvan’a ait olan adalar (ör. Penghu Adaları, Yeşil Ada, Orkide Adası) ve tarihi olarak Fujian (Kinmen, Matsu Adaları), Guangdong (Pratas Adaları) ve Hainan (Taiping Adası) eyaletlerine ait olan adaların statüsü hakkındadır.[2]\n" }, "Temsil yoksa vergi de yok": { "first_paragraph": "\"Temsil yoksa vergi de yok\" veya \"Temsiliyet olmadan vergilendirme olmaz\" (İngilizce: \"No taxation without representation\"),[1] 1750 ve 1760'larda, Britanyalı kolonicilere karşı On Üç Koloni'de ortaya çıkan ve Amerikan Devrimi'nin başlıca sebeplerinden biri olan slogandır. Kolonilerde yaşayan halk, Birleşik Krallık Parlamentosu'nda doğrudan temsil edilmediğinden, parlamentoda alınan ve bu kolonileri ilgilendiren kararların, 1689 Haklar Bildirisi'ne aykırı olduğu ve kendilerinin de sahip olması gereken İngiliz haklarının hiçe sayıldığını; bu sebeplerden ötürü vergi de vermeyeceklerini belirtmek için kullandığı bir slogandır.\n" }, "Toprak bütünlüğü": { "first_paragraph": "Toprak bütünlüğü, bir devletin egemen güç olduğu sınırların korunması ve bölünmemesi ilkesi. Uluslararası hukuk ve egemenlik kavramları gereği ulus devletlerin, başka ulus devletlerdeki ayrılıkçı hareketleri veya sınır değişikliklerini desteklememeleri gerekmektedir.\n" }, "Ulusal egemenlik": { "first_paragraph": "Ulusal Egemenlik ya da millî hâkimiyet, devletin gücü olan egemenliğin doğrudan doğruya ulusa ait olmasıdır. Millî egemenlik, ulus egemenliği ya da hâkimiyetimilliye olarak da adlandırılır.\n" }, "Ülüş sistemi": { "first_paragraph": "Ülüş sistemi tarihi Türk ve Moğol devletlerinde idari sistemdi. Türkçedeki Üleş sözü \"pay\" manasına gelmektedir.[1][2]\n" }, "Vestfalya sistemi": { "first_paragraph": "Vestfalya biçimi egemenlik olarak da bilinen Vestfalya sistemi (İngilizce: Westphalian system), uluslararası hukukta her devletin kendi toprakları üzerinde münhasır egemenliğe sahip olduğuna dair bir ilkedir. Bu ilke, Jean Bodin'in devlet teorisine ve Hugo Grotius'un doğal hukuk öğretilerine dayanarak 1648 Vestfalya Barışı'ndan sonra Avrupa'da geliştirilmiştir. Egemen devletlerden oluşan modern uluslararası sistemin temelini oluşturur ve \"hiçbir şey... Birleşmiş Milletler'e, esas olarak herhangi bir devletin yerel yargı yetkisi dahilinde olan konulara müdahale etme yetkisi vermemelidir\" şekliyle Birleşmiş Milletler Anlaşması'nda da kendine yer bulmaktadır.[1]\n" }, "Abdoulaye Maïga (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Abdoulaye Maïga (d. 12 Mayıs 1981), Malili asker ve siyasetçi. Maïga, Afrika ülkesi Mali'de 21 Ağustos 2022 tarihinden bu yana vekâleten başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Abdulla Aripov": { "first_paragraph": "Abdulla Nigmatoviç Aripov[1] (Özbekçe: Abdulla Nigʻmatovich Oripov, Rusça: Абдулла Нигматович Арипов;[2] d. 24 Mayıs 1961, Taşkent) Özbekistan Başbakanı. 14 Aralık 2016'dan beri görevdedir. Özbekistan Liberal Demokrat Partisi üyesi. 2002-2012 yılları arası ve 2016 yılında Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı.\n" }, "II. Abdullah": { "first_paragraph": "II. Abdullah el-Hüseyin (Arapça: عبد الله الثاني بن الحسين; d. 30 Ocak 1962, Amman), 1999'dan beri Ürdün kralı.\n" }, "Abdülfettah el-Burhan": { "first_paragraph": "Abdülfettah Abdurrahman el-Burhan (Arapça: عبد الفتاح عبد الرحمن البرهان) (d. 11 Temmuz 1960),[9] Sudan'ın fiili yöneticisi olan Sudanlı bir ordu generalidir. Nisan 2019'daki Sudan Devrimi'nin ardından, protestocuların ilk lider Ahmed Avad bin Avf'dan memnuniyetsizliği nedeniyle, kurulduktan bir gün sonra askeri cunta olan Geçici Askeri Konsey'in kontrolü kendisine verildi. Ağustos 2019'da sivillerle imzalanan anayasa deklarasyonu taslağı yürürlüğe girene ve yine başlangıçta el-Burhan'ın başkanlık edeceği kolektif bir devlet başkanı Geçici Egemenlik Konseyi kurulana kadar AGK'nin başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Abdülfettah es-Sisi": { "first_paragraph": "Abdülfettah Said Hüseyin Halil es-Sisi, daha yaygın bilinen adıyla Mareşal Sisi (Arapça: عبد الفتاح سعيد حسين خليل السيسي; d. 19 Kasım 1954, Kahire[2]), Mısır cumhurbaşkanı. 12 Ağustos 2012'de Mısır Silahlı Kuvvetleri'nin Genel Komutanı oldu ve 3 Temmuz 2013 tarihinde Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin devrilmesiyle sonuçlanan darbenin ardından fiilen ülkenin başına geçti. 27 Ocak 2014'te mareşalliğe yükseltildikten sonra 26 Mart 2014'te Mısır Silahlı Kuvvetleri Yüksek Konseyi başkanlığı ve Mısır Savunma Bakanlığı görevlerinden istifa ederek cumhurbaşkanlığı adaylığını açıkladı.[3] 26, 27 ve 28 Mayıs 2014 tarihlerinde gerçekleşen ve katılımın yüzde 40 olduğu seçimlerde oyların yüzde 97'sini alarak cumhurbaşkanı seçildi.[4]\n" }, "Ahmed Haşşani": { "first_paragraph": "Ahmed Haşşani (d. 11 Temmuz 1957)[1] Tunuslu bir politikacıdır. 2 Ağustos 2023 tarihinden itibaren Tunus başbakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Akılbek Caparov": { "first_paragraph": "Akılbek Usenbekoviç Caparov (Kırgızca:Акылбек Үсөнбекович (Үсөнбек уулу) Жапаров, Romanizasyon: Aqylbek Üsönbekovich (Üsönbek uulu) Zhaparov); d. 14 Eylül 1964[1]) 12 Ekim 2021'den beri Kırgızistan Bakanlar Kurulu Başkanı olarak görev yapan Kırgız siyasetçidir.[2] Cumhurbaşkanı Sadır Caparov tarafından 5 Mayıs 2021'de yeni göreve atanan Ulukbek Maripov'un yerini aldı.[3] Caparov aynı zamanda Cumhurbaşkanı Caparov'un başkanlığındaki Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanıdır.\n" }, "II. Albert (Monako prensi)": { "first_paragraph": "II. Albert (Albert Alexandre Louis Pierre Grimaldi; d. 14 Mart 1958), Monako Prensliği'nin hükümdarı ve Grimaldi prenslik hanedanının başı. Prens III. Rainier ve Amerikan aktris, eski adı Grace Kelly olan Prenses Grace'in oğludur. Prens Albert'in kız kardeşleri Hanover Prensesi Caroline ve Prenses Stéphanie'dir. Temmuz 2011'de Prens Albert, Charlene Wittstock ile evlenmiştir.\n" }, "Alberto Otárola": { "first_paragraph": "Luis Alberto Otárola Peñaranda (d. 12 Şubat 1967), Perulu avukat ve siyasetçi. Otárola, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Peru'da 21 Aralık 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır. Daha önce Ollanta Humala ve Dina Boluarte devlet başkanlığı dönemlerinde iki kez Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Alexander De Croo": { "first_paragraph": "Alexander De Croo (d. 3 Kasım 1975) Flaman liberal bir politikacı, ekonomist ve iş adamıdır.[1] Belçika Başbakan Yardımcısı ve Maliye ve Kalkınma İşbirliği Bakanı olarak görev yapmıştır. 2009'dan 2012'ye kadar (Açık Flaman Liberalleri ve Demokratları (Açık VLD) parti lideriydi. 30 Eylül 2020'de, Sophie Wilmès'in yerine Belçika Başbakanı görevini devraldı.[2]\n" }, "Alihan İsmailov": { "first_paragraph": "Alihan Ashanoğlu İsmailov (Kazakça: Әлихан Асқанұлы Смайылов; 18 Aralık 1972 doğumlu), Kazak siyasetçi ve günümüzdeki Kazakistan başbakanı.[1] Daha önce, Askar Mamin'in hükûmetinde Kazakistan'ın birinci başbakan yardımcısı olarak görev yaptı. Aynı zamanda Eylül 2018'den Mayıs 2020'ye kadar maliye bakanı olarak görev yaptı. İsmailov, 2022 Kazakistan protestolarının ardından ülkenin cumhurbaşkanı tarafından Kazakistan'ın yeni başbakanı olarak aday gösterildi.[2] Adaylığı ülke parlamentosu tarafından oybirliğiyle kabul edildi.[3]\n" }, "Alois (Lihtenştayn prensi)": { "first_paragraph": "Lihtenştayn Veliaht Prensi ve Rietberg Kontu Alois (Alois Philipp Maria von und zu Liechtenstein; d. 11 Haziran 1968), Lihtenştayn Prensi II. Hans-Adam ve Wchinitz ve Tettau Kontesi Marie Kinsky'in en büyük oğlu. Alois, 15 Ağustos 2004'ten beri Lihtenştayn naibidir. Bavyera Düşesi Sophie ile evlidir.[1]\n" }, "Gianni Ambrosio": { "first_paragraph": "Gianni Ambrosio (d. 23 Aralık 1943'te Santhià, Piemonte, İtalya), şimdiki Piacenza-Bobbio Piskoposu[1], Roma Katolik piskoposu.\n" }, "Andrzej Duda": { "first_paragraph": "Andrzej Sebastian Duda (16 Mayıs 1972, Krakow), 2015 yılından bu yana Polonya Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Polonyalı avukat ve siyasetçi.[1] 2015 seçimleri öncesinde, bir avukat ve Avrupa Parlamentosu üyesiydi.[2] 2015 Polonya cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Polonya Cumhurbaşkanlığı görevi için Hukuk ve Adalet Partisi'nin adayı olarak görevdeki Bronisław Komorowski'ye karşı 24 Mayıs 2015 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimlerini kazandı.\n" }, "António Costa": { "first_paragraph": "António Luis Santos da Costa (d. 17 Temmuz 1961, Lizbon), Lizbon eski belediye başkanı ve Sosyalist Parti'nin genel sekreteri, 26 Kasım 2015 tarihinden beri görevde bulunan Portekiz Başbakanı.\n" }, "Apollinaire Joachim Kyélem de Tambèla": { "first_paragraph": "Apollinaire Joachim Kyélem de Tambèla (d.1955) Burkina Fasolu avukat, yazar ve siyasetçi. Tambèla, Afrika ülkesi Burkina Faso'da 21 Ekim 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Arif Alvi": { "first_paragraph": "Arif Rahman Alvi (Urduca: عارف الرحمان علوی) (d. 29 Temmuz 1949), Pakistanlı diş doktoru ve siyasetçi. Alvi, Asya ülkesi Pakistan'da 9 Eylül 2018 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Arnold Palacios": { "first_paragraph": "Arnold Indalecio Palacios (d. 1955), Kuzey Marianalı siyasetçi. Palacios, Büyük Okyanus'un kuzey kesiminde Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin ada bölgeleri'ne dâhil olarak A.B.D.'nin yapısına entegre olmayan sadece siyasi birlik içerisinde olan Kuzey Mariana Adaları'nda 9 Ocak 2023 tarihinden bu yana valilik makamında bulunmaktadır.\n" }, "Askar Mamin": { "first_paragraph": "Askar Uzakbaiuly Mamin (Kazakça: Асқар Ұзақбайұлы Мамин, 23 Ekim 1965), Kazak ekonomist ve eski Kazakistan başbakanı. 21 Şubat 2019 tarihinde Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev tarafından gerçekleştirilen hükûmet değişikliği sonrasında yeni hükûmetin Başbakanı olmuştur.[1] Amanat partisi üyesidir. 2022 Kazakistan protestoları sırasında hükûmeti istifa etmiştir.[2]\n" }, "Azali Assoumani": { "first_paragraph": "Azali Assoumani (d. 1 Ocak 1959) Komorlu asker ve siyasetçi. Assoumani, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 1999-2002, 2002-2006 yılları arasında iki farklı dönemde Komorlar'da devlet başkanlığı makamında bulunduktan sonra 2016 yılında üçüncü bir dönem daha bu makama seçilmiştir.\n" }, "Bernard Goumou": { "first_paragraph": "Bernard Goumou (d. 2 Ekim 1960) geçici başbakan Muhammed Béavogui'ye \"sağlık nedenleriyle ulaşılamadığı\" gerekçesiyle atanan ve Gine başbakanı olarak görev yapan Gineli bir politikacı.[1]\n" }, "Bişer el-Hasavneh": { "first_paragraph": "Bişer el-Hasavneh (d. 27 Ocak 1969) şimdiki Ürdün Başbakanı ve Savunma Bakanı, ayrıca daha önce 12 Ekim 2020 tarihine kadar Kral II. Abdullah'a politikalar konusunda Danışman olarak hizmet vermiş Ürdünlü bir Diplomat ve Politikacıdır.[1]\n" }, "Bohuslav Sobotka": { "first_paragraph": "Bohuslav Sobotka (Çekçe telaffuz: [ˈboɦuslaf ˈsobotka]; d. 23 Ekim 1971), 2014 ile 2017 yılları arasında başbakan olarak görev yapmış Çek politikacı ve Çek Sosyal Demokrat Partisi'nin eski başkanıdır. 17 Ocak 2014 tarihinde Çekya'nın Başbakanı olarak belirlenip, 29 Ocak 2014 tarihinde Cumhurbaşkanı Miloš Zeman tarafından göreve atandı. Sobotka ilk olarak 1996 yılında Temsilciler Meclisine seçildi.[1] 2002 yılından 2006 yılına kadar, Çek Cumhuriyeti Maliye Bakanı oldu. 2003-2004 ve 2005-2006 yılları arası Başbakan Yardımcısı oldu.\n" }, "Bola Tinubu": { "first_paragraph": "Bola Ahmed Adekunle Tinubu (29 Mart 1952) [1] Nijeryalı bir muhasebeci, politikacı ve Nijerya'nın seçilmiş cumhurbaşkanı.[2] Üçüncü Cumhuriyet döneminde 1999'dan 2007'ye kadar Lagos Eyaleti Valisi ve Lagos West Senatörü olarak görev yaptı.[3]\n" }, "Bongbong Marcos": { "first_paragraph": "Ferdinand Romualdez Marcos Jr.[1] (d. 13 Eylül 1957), Genellikle Bongbong Marcos (BBM) olarak anılır, Filipinler'in cumhurbaşkanı seçilen Filipinli bir politikacıdır. Daha önce 2010'dan 2016'ya kadar senatör olarak görev yaptı. Eski cumhurbaşkanı, diktatör ve kleptokrat[2] Ferdinand Marcos Sr. ve eski first lady İmelda Marcos'un ikinci çocuğu ve tek oğludur.[2]\n" }, "Borjana Krišto": { "first_paragraph": "Borjana Krišto (13 Ağustos 1961) Bosnalı Hırvat siyasetçi. 25 Ocak 2023 tarihinden beri 11. Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Daha önce 2007-2011 yılları arasında kadar 8. Bosna-Hersek Federasyonu cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Her iki makamda görev yapan ilk kadındır.\n" }, "Brigi Rafini": { "first_paragraph": "Brigi Rafini (7 Nisan 1953, Iferouane, Fransız Batı Afrikası),7 Nisan 2011 tarihinden itibaren Nijer Başbakanı olmuş bir Nijerli politikacı. Agadez Bölgesi'nde Iférouane'nin yerlisi ve etnik bir Tuareg olan Rafini, 1980'lerin sonlarında ve 2004 ila 2009 yılları arasında Nijer Ulusal Meclis Başkan Yardımcısı Dördüncü Tarım Bakanı idi.\n" }, "XVI. Carl Gustaf": { "first_paragraph": "XVI. Carl Gustaf (Carl Gustaf Folke Hubertus Bernadotte; d. 30 Nisan 1946), şu anki İsveç Kralı. 15 Eylül 1973'te dedesi VI. Gustaf Adolf'un ölümü üzerine tahta çıktı.\n" }, "Carlos Vila Nova": { "first_paragraph": "Carlos Manuel Vila Nova (d. 1959), 2 Ekim 2021'den bu yana São Tomé ve Príncipe'nin beşinci ve şu anki devlet başkanı olan São Toméli bir politikacı. Başbakan Patrice Trovoada'nın ardışık hükûmetlerinde Bayındırlık ve Tabii Kaynaklar (2010-2012) ve Altyapı, Doğal Kaynaklar ve Çevre (2014-2018) bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Cécile La Grenade": { "first_paragraph": "Dame Cécile Ellen Fleurette La Grenade, (d. 30 Aralık 1952, La Borie[1]), Grenada Genel Valisi olarak hizmet veren Grenadalı bir gıda bilim insanıdır. Dr. La Grenade, Grenada Genel Valisi olarak 7 Mayıs 2013 tarihinde ülkenin ilk kadın Genel Valisi oldu.\n" }, "Chen Chien-jen": { "first_paragraph": "Chen Chien-jen[1] (d. 6 Haziran 1951), Tayvanlı bir epidemiyolog ve politikacıdır. 2003 yılında Chen Shui-bian başkanlık yönetimine Sağlık Bakanlığı lideri olarak katıldı ve 2005 yılına kadar görev yaptı. Daha sonra 2006 ve 2008 yılları arasında Ulusal Bilim Konseyi'ne başkanlık etti. Chen daha sonra 2011'den 2015'e kadar Academia Sinica'nın başkan yardımcısı olarak görev yaptı. O yılın ilerleyen saatlerinde Chen, Demokratik İlerleme Partisi başkanlık biletiyle Tsai Ing-wen'e katıldı ve 2016'dan 2020'ye kadar Çin Cumhuriyeti Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı Chen, 2022'de DPP'ye katıldı ve Ocak 2023'te Çin Cumhuriyeti Başbakanı olarak atandı.\n" }, "Cleopas Dlamini": { "first_paragraph": "Cleopas Dlamini, Esvatinili siyasetçi. Dlamini, Afrika'da bulunan Esvatini'de 19 Temmuz 2021 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Dalton Tagelagi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Daniel Risch": { "first_paragraph": "Daniel Risch (d. 5 Mart 1978) Liechtensteinlı bir politikacı ve Liechtenstein'ın görevdeki başbakanıdır. Daha önce Adrian Hasler hükûmeti altında 2017-2021 yılları arasında başbakan yardımcısı ve Altyapı, Ekonomi ve Spor Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "David Hurley": { "first_paragraph": "General David John Hurley (d. 26 Ağustos 1953), Avustralya Ordusunda eski bir kıdemli subay ve 1 Temmuz 2019'dan beri görevdeki 27. Avustralya Genel Valisidir. Daha önce 38. Yeni Güney Galler Valisi olarak görev yapmaktaydı.\n" }, "Dickon Mitchell": { "first_paragraph": "Dickon Amiss Thomas Mitchell (d. 8 Ekim 1978), Grenadalı siyasetçi. Mitchell, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Grenada'da 24 Haziran 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Dinesh Gunawardena": { "first_paragraph": "Dinesh Chandra Rupasinghe Gunawardena (Seylanca:දිනේෂ් ගුණවර්ධන), (Tamilce:தினேஷ் குணவர்தன); (d. 2 Mart 1949) 22 Temmuz 2022'den beri Sri Lanka'nın şu anki Başbakanı olan bir Sri Lankalı politikacı. Sri Lanka Parlamentosu'nda parlamento üyesi, kabine bakanı ve Meclis Lideri olarak görev yaptı. 1983'ten beri sol görüşlü Mahajana Eksath Peramuna (MEP) partisinin şu anki lideridir.\n" }, "Draupadi Murmu": { "first_paragraph": "Draupadi Murmu ya da Droupadi Murmu (Hintçe: ᱫᱨᱚᱣᱯᱚᱫᱤ ᱢᱩᱨᱢᱩ) (d. 20 Haziran 1958), Hint siyasetçi. Murmu, Asya ülkesi Hindistan'da 25 Temmuz 2022 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Édouard Fritch": { "first_paragraph": "Édouard Fritch (d. 4 Ocak 1952, Papeete, Tahiti), Fransız Polinezyalı bir politikacı. 12 Nisan 2007 - Şubat 2008 tarihleri arası ve 25 Kasım 2009-1 Mart 2011 tarihleri arasında Fransız Polinezyası Meclisi Başkanı olarak görev yapmaktadır. Fritch, Tahoeraa Huiraatira adlı Fransız yanlısı bir siyasi partinin eş-başkanıdır.[1]\n" }, "Edouard Ngirente": { "first_paragraph": "Édouard Ngirente (d. 1973), Ruandalı ekonomist ve siyasetçi. Ngirente, Afrika ülkesi Ruanda'da 30 Ağustos 2017 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Edward David Burt": { "first_paragraph": "Edward David Burt (d. 23 Kasım 1978) Bermuda Başbakanı ve İlerici İşçi Partisi'nin (PLP) lideridir.[1] 38 yaşında göreve başlayan Burt, Bermuda'nın gelmiş geçmiş en genç başbakanıdır.[2]\n" }, "Emmerson Mnangagwa": { "first_paragraph": "Emmerson Dambudzo Mnangagwa (d. 15 Eylül 1942)[1], Zimbabveli siyasetçi. Mnangagwa, Afrika ülkesi Zimbabve'de 24 Kasım 2017 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.[2]\n" }, "Erik Puhayev": { "first_paragraph": "Erik Georgiyeviç Puhayev (Rusça: Эрик Георгиевич Пухаев; d. 5 Mayıs 1957), Güney Osetyalı siyasetçi. Puhayev, Kafkasya'da bulunan, tek taraflı bağımsızlığa rağmen uluslararası alanda dört ülke hariç (Rusya, Venezuela, Nikaragua ve Nauru) Gürcistan'ın bir parçası olarak görülen Güney Osetya'da 16 Mayıs 2017 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Errol Charles": { "first_paragraph": "Cyril Errol Melchiades Charles, Saint Lucialı siyasetçi. Charles, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da 11 Kasım 2021 tarihinden bu yana geçici olarak genel vali görevini yürütmektedir.\n" }, "Evariste Ndayishimiye": { "first_paragraph": "Evariste Ndayishimiye (d. 1968), Burundili asker ve siyasetçi. Ndayishimiye, Afrika ülkesi Burundi'de 18 Haziran 2020 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamındadır.\n" }, "Fabian Picardo": { "first_paragraph": "Fabian Raymond Picardo (d. 18 Şubat 1972), Cebelitarık'ın şimdiki Başbakanı olan bir politikacı ve avukattır. Picardo, Cebelitarık Sosyalist İşçi Partisi'nin liderliğine Nisan 2011'de seçildi ve uzun süredir liderlik yapan Joe Bossano'nun yerine geçti. Aralık 2011'de Sir Peter Caruana'nın yerine Cebelitarık Başbakanı seçildi.\n" }, "Faustin-Archange Touadéra": { "first_paragraph": "Faustin-Archange Touadéra (d. 21 Nisan 1957), Orta Afrikalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Touadéra, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde Mart 2016 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.[1] Ocak 2008-Ocak 2013 yılları arası Orta Afrika Cumhuriyeti eski Başbakanıdır.\n" }, "VI. Felipe": { "first_paragraph": "VI. Felipe veya tam adıyla Felipe Juan Pablo Alfonso de Todos los Santos de Borbón y Grecia[1] (d. 30 Ocak 1968, Madrid), mevcut İspanya kralı.[2] Babası I. Juan Carlos'un 2 Haziran 2014 yılında tahttan feragat etmesiyle 19 Haziran 2014 yılında taç giymiştir.\n" }, "Félix Moloua": { "first_paragraph": "Félix Moloua Orta Afrika Cumhuriyeti siyasetçisidir. Orta Afrika Cumhuriyeti'nin mevcut Planlama, Ekonomi ve İşbirliği Bakanıdır.[1][2] Şubat 2022'de Félix Moloua, Orta Afrika Cumhuriyeti Başbakanı olarak atandı.[3]\n" }, "Félix Tshisekedi": { "first_paragraph": "Félix Antoine Tshisekedi Tshilombo [1] (Fransızca telaffuz: [feligz ɑ̃twan tʃizək(ə)di tʃilɔ̃bo]; 13 Haziran 1963 [2], Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin en eski ve en büyük muhalefet partisi olan Demokrasi ve Sosyal Gelişme Birliği'nin (UDPS) lideridir.[3] 10 Ocak 2019 itibarıyla, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkanıdır.[4] Üç defa Zaire başbakanlığı görevinde bulunmuş ve muhalefet liderliği yapmış olan Étienne Tshisekedi'nin oğludur ve bu nedenle bir başbakan ile ilişkili olan ilk Kongolu devlet başkanıdır.\n" }, "Frank-Walter Steinmeier": { "first_paragraph": "Frank-Walter Steinmeier (5 Ocak 1956, Detmold), 12 Şubat 2017'de bin 253 üyenin katıldığı Federal Seçiciler Kurulu'ndaki oylamada 931 oyla seçilip, 19 Mart 2017'den beri Almanya'nın cumhurbaşkanı olan bir Alman politikacı.[1]\n" }, "Fredis Refunjol": { "first_paragraph": "Fredis Jose Refunjol (d. 19 Aralık 1950), Aruba Valisi olarak görev yapan bir Aruba'lı politikacı. Başlangıçta bir öğretmen olan Refunjol, Aruba Estates'in bir üyesi olarak siyasi kariyerine başlamış son yirmi yıldır bir hükûmet yetkilisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Froyla Tzalam": { "first_paragraph": "Froyla Tzalam Belizeli Mopan Maya antropoloğu ve toplum lideridir.\n" }, "Gabriel Boric": { "first_paragraph": "Gabriel Boric Font (Hırvatça: Borić); (d. 11 Şubat 1986)[1] Şili'nin seçilmiş devlet başkanı olan Şilili bir politikacıdır.\n" }, "Gaston Browne": { "first_paragraph": "Gaston Browne (d. 9 Şubat 1967), Antigualı siyasetçi. Browne, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Antigua ve Barbuda'da 13 Haziran 2014 yılından bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "George Vella": { "first_paragraph": "George William Vella (d. 24 Nisan 1942), Maltalı siyasetçi. Vella, Avrupa ülkesi Malta'da 4 Nisan 2019 tarihinden bu yana devlet başkanlığı görevinde bulunmaktadır.\n" }, "Gervais Ndirakobuca": { "first_paragraph": "Gervais Ndirakobuca (d. 1970), Burundili siyasetçi. Ndirakobuca, Afrika ülkesi Burundi'de 7 Eylül 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "İbrahim Gali": { "first_paragraph": "İbrahim Gali (d. 16 Eylül 1949), Sahralı siyasetçi. Ghali, Afrika kıtasının batısında yer alan ve tüm Batı Sahra'da egemenliğini iddia eden ancak kısmen tanınan devlet olan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nin devlet başkanlığını yürütmektedir.\n" }, "Gitanas Nausėda": { "first_paragraph": "Gitanas Nausėda (d. 19 Mayıs 1964), Litvanyalı siyasetçi. Nausėda, Avrupa ülkesi Litvanya'da 12 Temmuz 2019 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır. Bu görevi önceli Dalia Grybauskaitė'den devralan Nausėda, 12 Temmuz 2019 tarihinde yemin ederek görevine başlamıştır.\n" }, "Guillermo Lasso": { "first_paragraph": "Guillermo Alberto Santiago Lasso Mendoza (d. 16 Kasım 1955, Guayaquil), Ekvadorlu siyasetçi. Lasso, Amerika kıtasının güneyinde yer alan Ekvador'da 24 Mayıs 2021 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Hakainde Hichilema": { "first_paragraph": "Hakainde Hichilema (d. 4 Haziran 1962), 24 Ağustos 2021'den beri Zambiya Devlet Başkanı olarak görev yapan Zambiyalı bir iş insanı ve politikacıdır.[1] Hichilema, Afrika ülkesi Zambiya'da 2006, 2015 ve 2016 seçimlerinde devlet başkanlığı için adaylığını koymuştur.\n" }, "Halid Baha": { "first_paragraph": "Halid Mahfuz Baha (d. 1965), Yemenli diplomat ve eski petrol ve mineral bakanı ve Yemen'in eski başbakanı. Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih'in istifası ve daha fazla kan dökülmesini önlemesini isteyerek ve Mart 2011 yılından bu yana Yemen devrimini destekleyerek aktif olmuştur.\n" }, "Hamed bin İsa el-Halife": { "first_paragraph": "Hamed bin İsa el-Halife (d. 28 Ocak 1950), Bahreyn Kralı (14 Şubat 2002 yılından bu yana). Önceki emir İsa bin Selman el-Halife'nın oğludur.\n" }, "Ali Hamenei": { "first_paragraph": "Seyyid Ali Hüseyni Hamenei (Farsça: سید علی حسینی خامنه‌ای, d. 17 Temmuz 1939; Meşhed), İranlı Şii merci-i taklid ve 1989'dan beri İran'ın ikinci yüce lideri.[1][2] 1981-1989 yılları arasında İran'ın üçüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Hamenei, Orta Doğu'da en uzun süre görev yapan devlet başkanı ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'den sonra geçen yüzyılın en uzun süre görev yapan ikinci İran lideri olmuştur.[3]\n" }, "Hamza Abdi Barre": { "first_paragraph": "Hamza Abdi Barre (Somalice:Xamse Cabdi Barre), (Arapça:حمزة عبد بري) 15 Haziran 2022'de cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud tarafından[1] Somali Federal Hükûmeti Başbakanı olarak aday gösterilen ve 25 Haziran 2022'de parlamento tarafından onaylanan bir Somalili politikacıdır.[2] Hamza ayrıca, Orta Juba'nın Afmadow seçim bölgesini temsil eden 28 Aralık 2021'de Somali Federal Parlamentosu Halk Meclisi'ne seçilmiş bir parlamenterdir.[3]\n" }, "Hamza Yusuf": { "first_paragraph": "Hamza Harun Yusuf (7 Nisan 1985, Glasgow, İskoçya, Birleşik Krallık), İskoçya Başbakanı ve İskoç Ulusal Partisi (SNP) lideri olarak görev yapan bir siyasetçidir.[1]\n" }, "II. Hans-Adam": { "first_paragraph": "Hans-Adam II (Johannes (Hans) Adam Ferdinand Alois Josef Maria Marko d'Aviano Pius von und zu Liechtenstein; (d. 14 Şubat 1945, Zürih, İsviçre), Lihtenştayn Prensliği hükümdarıdır. Lihtenştayn Prensi II. Franz Joseph'ın (1906-1989) ve eşi Kontes Georgina von Wilczek'in (1921-1989) oğludur. Ayrıca II. Hans-Adam, Rietberg Kontu ile Troppau ve Jägerndorf Dükü unvanını taşımaktadır.\n" }, "Hassanal Bolkiah": { "first_paragraph": "Sultan Hassanal Bolkiah (d. 15 Temmuz 1946), Brunei Sultanlığı'nın 29. Sultanı ve ilk Başbakanı. 28. Sultan III. Ömer Ali Seyfettin'in en büyük oğlu.\n" }, "Henri (Lüksemburg büyük dükü)": { "first_paragraph": "Henri (Henri Albert Gabriel Félix Marie Guillaume de Nassau-Weilbourg; 16 Nisan 1955), 7 Ekim 2000'den beri hüküm süren Lüksemburg Büyük Dükü. Büyük Dük Jean ve Belçika Prensesi Joséphine-Charlotte'un en büyük oğlu, Lüksemburg Büyük Düşesi Charlotte'un torunu ve Belçika Kralı Philippe'in kuzeni.\n" }, "Honoré Traoré": { "first_paragraph": "General Honoré Nabéré Traoré 2014 Burkina Faso ayaklanması sonrasında Blaise Compaoré'nin istifasında bu yana devlet başkanı olan Burkina Fasolu askerdir.[1] Traoré, 60-90 gün içinde yeni bir seçimin gerçekleşeceğini belirtmiştir.[2]\n" }, "Htin Kyaw": { "first_paragraph": "Htin Kyaw (Birmanca: ထင်ကျော်, Birmanca telaffuz: [tʰɪ̀ɴ tɕɔ̀], Birmanca telaffuz: [tʰɪ̀ɴ dʑɔ̀]; 20 Temmuz 1946, Rangoon, İngiliz Birmanyası), Myanmar'lı siyasetçi ve 2016 yılından bu yana Cumhurbaşkanı olmuş akademisyen. 1962 darbesinden bu yana görev yapmak üzere seçilmiş ilk sivildir. Selefi Thein Sein'den görevi devralarak 30 Mart 2016 tarihinde cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. 1968 yılında Rangoon Üniversitesi ve 1975 yılında Londra Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra, eğitim, planlama ve hazine bakanlıklarında çeşitli görevlerde çalıştı.\n" }, "Ibrahim Traore": { "first_paragraph": "Ibrahim Traoré (d. 1988), Burkina Fasolu asker. Traoré, Afrika ülkesi Burkina Faso'da darbe ile iktidara gelen geçici devlet başkanı Paul-Henri Sandaogo Damiba'ya karşı düzenlediği 30 Eylül 2022 darbesinden bu yana geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunan askerî subay. 34 yaşındaki Traoré, aktif olarak dünyada görev yapan en genç başkandır[1].\n" }, "II. Abdullah (Malezya kralı)": { "first_paragraph": "Sultan Abdullah Ri'ayatuddin El-Mustafa Billah Şah İbn-i Sultan Hacı Ahmed Şah El-Musta'in Billah ya da kısaca Abdullah Şah (d. 30 Temmuz 1959), Malezyalı hükûmdar. Abdullah, Asya ülkesi Malezya'da 31 Ocak 2019 tarihinden bu yana krallık tahtında bulunmaktadır.\n" }, "Ingrida Šimonytė": { "first_paragraph": "Ingrida Šimonytė (d. 15 Kasım 1974), Litvanyalı siyasetçi ve ekonomist. 25 Kasım 2020 tarihinden beri Litvanya'nın başbakanıdır. Kazimira Prunskienė'den sonra göreve gelen ikinci kadındır. Šimonytė ayrıca 2016'dan beri Antakalnis seçim bölgesiden Seimas üyesi olarak görev yapmaktadır ve 2009'dan 2012'ye kadar ikinci Kubilius kabinesinde maliye bakanlığı yapmıştır. 2019 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmuştur. Šimonytė, Vatan Birliği'ne bağlı olmasına rağmen bağımsız bir politikacıdır.\n" }, "Irfaan Ali": { "first_paragraph": "Mohamed Irfaan Ali (d. 25 Nisan 1980) Ağustos 2020'den bu yana Guyana'nın 10. Cumhurbaşkanı olan Guyanalı bir siyasetçidir. Milletvekili ve İskan Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Isaias Afewerki": { "first_paragraph": "Isaias Afwerki (d. 2 Şubat 1946), Eritre'nin ilk ve mevcut Cumhurbaşkanı.\n" }, "İmamali Rahman": { "first_paragraph": "İmamali Rahman (Tacikçe: Эмомалии Раҳмон ya da امامعلی رحمان) eski adı İmamali Şerifoviç Rahmanov (5 Ekim 1952, Kulob, Tacikistan), 1992'den beri Tacikistan cumhurbaşkanı. Aynı zamanda Tacikistan Halkın Demokratik Partisi'nin lideridir. Başkanlığının ilk yıllarında, 100.000 kişinin ölümüne neden olan bir iç savaş ile karşı karşıya kalmıştır. 2006 yılında, görevdeki üçüncü dönemine başladı.\n" }, "İsmail Sabri Yakub": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İsmail Veled Bedde Veled Şeyh Sidya": { "first_paragraph": "İsmail Veled Bedde Veled Şeyh Sidya (d. 17 Mart 1961), Moritanyalı siyasetçi. Sidya, Afrika ülkesi Moritanya'da 5 Ağustos 2019 ile 6 Ağustos 2020 tarihleri arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Jair Bolsonaro": { "first_paragraph": "Jair Messias Bolsonaro (d. 21 Mart 1955 Glicério, Brezilya), Brezilyalı subay ve siyasetçi. 2019 ile 2023 yılları arasında Brezilya devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "James Marape": { "first_paragraph": "James Marape (d. 24 Nisan 1971) Papua Yeni Gineli bir politikacı ve Papua Yeni Gine'nin sekizinci Başbakanı. Temmuz 2007'den bu yana Papua Yeni Gine Ulusal Parlamentosu'nun bir üyesidir ve Hela eyaletindeki yaylalardaki Tari-Pori Açık seçmenlerini temsil eder.\n" }, "Jean-Michel Sama Lukonde": { "first_paragraph": "Jean-Michel Sama Lukonde Kyenge (d. 1977) 15 Şubat 2021'den bu yana Kongo DC Başbakanı olarak görev yapan eski Katanga eyaletinden Kongolu bir politikacıdır.[1] Trajik 2021 Kongo Nehri felaketinin olduğu gün göreve geldi.\n" }, "Johnny Briceño": { "first_paragraph": "Juan Antonio Briceño, genellikle Johnny Briceño olarak bilinir (d. 17 Temmuz 1960), Belize'nin 12 Kasım 2020'den beri başbakanı ve 2016'dan beri Birleşik Halk Partisi'nin (PUP) lideri olan Belizeli bir politikacı. 2008'den 2011'e ve 2016'dan 2020'ye kadar Muhalefet Lideriydi.[1] 1998-2007 yılları arasında Başbakan Said Musa'ya bağlı Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı.\n" }, "Joko Widodo": { "first_paragraph": "Joko Widodo (d. 21 Haziran 1961, Surakarta), Endonezya'nın 7. cumhurbaşkanı olan Endonezyalı siyasetçidir. Gerçek adı Joko Widodo ünlü adı da Jokowi. Jokowi, yoksul bir aileden 21 Haziran 1961 yılında doğdu. Politik hayatına geçmeden önce marangoz olarak çalıştı, marangozlukta kendine özel bir şirketi olup kendi ürettiği odunları Avrupa'ya kadar satıyordu. Siyasete girdiği ilk zamanlarda önce Surakarta belediye başkanlığı yaptı. Surakarta şehrini 7 yıl yönettikten sonra, 2012 yılında Cakarta valilik seçimlerinde partisi, Endonezya Demokrat Parti (PDI-P Partisi) tarafından aday gösterildi ve görevdeki vali Fauzi Bowo'yu mağlup ederek ikinci tur seçimlerinden sonra 20 Eylül 2012 tarihinde Cakarta valisi seçildi.[1] Cakarta'da 2 yıl içerisinde başarılı olup, halkın desteğiyle Endonezya cumhurbaşkanlığı seçimlerine katıldı.\n" }, "Jorge Bom Jesus": { "first_paragraph": "Jorge Lopes Bom Jesus, ya da halk arasında yaygın bilinen kullanımı ile JBJ (d. 26 Temmuz 1962), São Tomé ve Príncipeli siyasetçi. Jesus, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 3 Aralık 2018 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "José Maria Neves": { "first_paragraph": "José Maria Pereira Neves (d. 28 Mart 1960), Yeşil Burunlu siyasetçi ve Yeşil Burun Adaları'nın cumhurbaşkanı . Neves, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda daha önce 2001'den 2016'ya kadar Başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Josep Maria Mauri": { "first_paragraph": "Josep Maria Mauri i Prior (d. 1941), Katalan Katolik rahip ve piskopos. Andorra Eş Prensi Başpiskopos Joan Enric Vives i Sicília'nın mevcut kişisel temsilcisidir. 1965 yılında rahip rütbesi almıştır. 20 Temmuz 2012 tarihinde kişisel temsilci olarak göreve başladı.\n" }, "Joseph Ngute": { "first_paragraph": "Joseph Dion Ngute (d. 12 Mart 1954), Kamerunlu siyasetçi. Ngute, Afrika ülkesi Kamerun'da 4 Ocak 2019 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Julius Maada Bio": { "first_paragraph": "Julius Maada Wonie Bio (d. 12 Mayıs 1964), Sierra Leoneli asker ve siyasetçi. Bio, Afrika ülkesi Sierra Leone'de 4 Nisan 2018 tarihinden itibaren devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Justin Trudeau": { "first_paragraph": "Justin Pierre James Trudeau (d. 25 Aralık 1971); Kanadalı siyasetçi, Kanada'nın 23. Başbakanı ve Kanada Liberal Partisi başkanı. Joe Clark'tan sonra Kanada'nın ikinci en genç başbakanıdır. Ayrıca Trudeau, eski Başbakan Pierre Trudeau'nun da en büyük oğludur.[1][2][3][4]\n" }, "Paul Kagame": { "first_paragraph": "Paul Kagame (d. 23 Ekim 1957), Ruandalı siyasetçi. Kagame, Afrika ülkesi Ruanda'da 2000 yılından bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Kaja Kallas": { "first_paragraph": "Estonya İşletme Okulu\n" }, "Kausea Natano": { "first_paragraph": "Kausea Natano (d. 1957), 19 Eylül 2019'dan beri görevde olan Tuvalu'nun 13. Başbakanı olarak görev yapan Tuvalu'lu bir politikacı. Funafuti milletvekili olarak görev yapıyor. Ayrıca eski Başbakan Willy Telavi'nin Kabinesinde ülkenin Başbakan Yardımcısı ve İletişim Bakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Kays Said": { "first_paragraph": "Kays Said (Arapça: قيس سعيد, d. 22 Şubat 1958, Beni Hiyar), Tunuslu hukukçu ve siyasetçi. 2019 Tunus cumhurbaşkanlığı seçimine bağımsız aday olarak katıldı ve ikinci turda Tunus'un 5. cumhurbaşkanı seçildi.\n" }, "Keith Rowley": { "first_paragraph": "Keith Christopher Rowley (d. 24 Ekim 1949), Trinidad ve Tobago'nun mevcut Başbakanı. Eylül 2015'ten bu yana görev yapıyor.[1] Mayıs 2010'dan bu yana Halkın Ulusal Hareketini (PNM) yönetti ve 2010-2015 yılları arasında Muhalefet Lideriydi. 1991 yılından beri Diego Martin West'den Temsilciler Meclisi Üyesi olarak görev yapıyor.[2] Jeokimya alanında uzmanlaşmış jeoloji alanında doktora eğitimini alan bir volkanolog'tur.[3]\n" }, "Kim Boo-kyum": { "first_paragraph": "Kim Boo-kyum (Korece:김부겸) (Hanja:金富謙); (d. 21 Ocak 1958) Güney Koreli bir aktivist ve politikacı. Kim, 14 Mayıs 2021 ile 11 Mayıs 2022 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. 2017'den 2019'a kadar eski İçişleri ve Güvenlik Bakanıydı. Demokrat Parti'nin bir üyesi, aynı zamanda 2016'dan 2020'ye kadar Suseong 1. seçim bölgesi Ulusal Meclisi Üyesi olarak görev yaptı ve daha önce 2000'den 2012'ye kadar Gunpo'dan milletvekili olarak görev yaptı. Kim daha önce 2014 yerel seçimlerinde Daegu belediye başkanlığını yapmış ve oyların yüzde 40'ını almıştı. o zamanlar muhafazakâr kalede alışılmadık derecede büyük görülen bir orandır. 2014 yılında \"bölgeselcilik engelini aşmayı\" umduğunu belirtti.[1]\n" }, "Kiryakos Miçotakis": { "first_paragraph": "Kiryakos Miçotakis (Yunanca: Κυριάκος Μητσοτάκης; d. 4 Mart 1968), Yunanistan başbakanı. Yunanistan'ın eski başbakanlarından Konstandinos Miçotakis'in oğludur. 2004'ten beri milletvekili olan Miçotakis, 2013-2015 arasında idari reform bakanı olarak görev aldı. 2016'da Yeni Demokrasi'nin genel başkanı seçildi ve ana muhalefet partisi lideri konumuna geldi. 2019 Yunanistan genel seçimlerinde partisi birinci sırada yer alarak Yunanistan başbakanı oldu.[1] 25 Mayıs 2023’e kadar başbakan olarak kaldı.[2] 26 Haziran 2023 tarihinde yeniden Yunanistan başbakanı oldu.[3]\n" }, "Klaus Iohannis": { "first_paragraph": "Klaus Werner Iohannis (Rumence telaffuz: [ˈkla.us joˈhanis], Almanca telaffuz: [ˈklaʊ̯s joˈhanɪs]) (d. 13 Haziran 1959), Rumen öğretmen ve 6. Romanya cumhurbaşkanı.\n" }, "Konstantin Dzhussoev": { "first_paragraph": "Konstantin Hasanoviç Dzhussoev (Rusça: Константин Хасанович Джуссоев) (d. 23 Kasım 1967), Güney Osetyalı siyasetçi. Dzhussoev, Asya kıtasında, Kafkasya'da yer alan, uluslararası alanda Gürcistan'ın bir parçası olarak kabul edilen kısmen tanınan devlet statüsünde olan Güney Osetya'da 20 Haziran 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Laurentino Cortizo": { "first_paragraph": "Laurentino \"Nito\" Cortizo Cohen (d. 30 Ocak 1953), Panamalı siyasetçi. Cortizo, Orta Amerika ülkesi Panama'da 1 Temmuz 2019 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Lazarus Chakwera": { "first_paragraph": "Lazarus Chakwera (d. 5 Nisan 1955), Malavili siyasetçi. Chakwera, Afrika ülkesi Malavi'de 28 Haziran 2020 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Lemanu Peleti Mauga": { "first_paragraph": "Lemanu Peleti Mauga (d. 1949), Amerikan Samoalı siyasetçi. Mauga, Büyük Okyanus'un güney kesiminde Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin ada bölgeleri'ne dâhil olarak ABD'nin yapısına entegre olmayan sadece siyasi birlik içerisinde olan ve Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan adalar topluluğu olan Amerikan Samoası'nda 3 Ocak 2021 tarihinden bu yana valilik makamında bulunmaktadır.\n" }, "III. Letsie": { "first_paragraph": "Taç giyme töreni=31 Ekim 1997\nSelefi=Moshoeshoe II\nHalefi=Lerotholi Seeiso\nBaşbakanlar=Listeye bakın\nNtsu Mokhehle\nPakalitha Mosisili\nTom Thabane\nPakalitha Mosisili\nTom Thabane\nMoeketsi Majoro\nSam Matekane\n" }, "Lolo Letalu Matalasi Moliga": { "first_paragraph": "Lolo Letalu Matalasi Moliga (d. Ta'u, Amerikan Samoa), Amerikan Samoa'lı politikacı, eski eğitimci, iş insanı, ve 2009-2012 yılları arası Amerikan Samoası Kalkınma Bankası eski başkanıdır. Moliga, 2012 vali seçimlerinde Amerikan Samoası Valisi için aday oldu ve seçimi kazandı.\n" }, "Ľudovít Ódor": { "first_paragraph": "Ľudovít Ódor (d. Lajos Ódor;[1] 2 Temmuz 1976), Slovak ekonomist ve politikacı. Slovakya başbakanı olarak 15 Mayıs 2023 tarihinden bu yana görev yapmakta olup, 30 Eylül'de yapılacak bir sonraki parlamento seçimlerine kadar görevde kalması beklenen teknokrat bir kabineye başkanlık etmektedir. Bu göreve atanana kadar, 2018'den itibaren Slovakya Ulusal Bankası başkan yardımcısı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Luis Abinader": { "first_paragraph": "Luis Rodolfo Abinader Corona (d. 12 Temmuz 1967) Dominik Cumhuriyeti'nin 54. ve şu anki Cumhurbaşkanı olan bir Dominik ekonomisti, iş insanı ve politikacıdır. 2016 ve 2020 genel seçimlerinde Dominik Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı için Modern Devrimci Partisinden aday oldu.\n" }, "Luis Guillermo Solís": { "first_paragraph": "Luis Guillermo Solís Rivera (d. 25 Nisan 1958, San José), 2014-2018 yılları arasında Kosta Rika devlet başkanlığı yapmış Kosta Rikalı siyasetçi. Merkez sol Vatandaşların Hareket Partisi'nin (PAC) bir üyesidir. Solis, PAC üyesi olarak uzun bir akademik ve politik kariyere sahiptir.\n" }, "Luvsannamsrain Oyun-Erdene": { "first_paragraph": "Luvsannamsrain Oyun-Erdene (MoğolcaЛувсаннамсрайн Оюун-Эрдэнэ) (d. 29 Haziran 1980) 27 Ocak 2021'den beri Moğolistan Başbakanı olan Moğol bir politikacıdır. 2016'dan beri Büyük Devlet Khuralı'na (Parlamento) iki kez[1] seçilmiştir.[2] Başbakan olmadan önce, 2 Şubat 2019'dan 27 Ocak 2021'e kadar Moğolistan Hükûmeti Kabine Sekreterliği[3] Bakanı ve Başkanıydı.\n" }, "Mahamat İdriss Déby": { "first_paragraph": "Mahamat Idriss Déby Itno (Arapça: محمود بن إدريس ديبي إتنو ), (d. 1983 [1] veya 1984), Çadlı asker ve devlet adamı. Déby, Afrika ülkesi Çad'da fillî olarak devlet başkanlığı görevlerini yürütmektedir.\n" }, "Mahathir Muhammed": { "first_paragraph": "Mahathir bin Muhammed (Cavi: محضير بن محمد; d. 10 Temmuz 1925[1], Alor Star), Malezyalı doktor ve siyasetçi. 1981-2003 ve 2018- 2020 yılları arasında Malezya'nın başbakanı olarak görev yapmıştır. Mahathir, Malezya tarihinde önemli bir figür olarak kabul edilmektedir.[2]\n" }, "Giuseppe Merisi": { "first_paragraph": "Maurizio Malvestiti (d. 25 Eylül 1935'te Treviglio, Lombardiya, İtalya), şimdiki Lodi Piskoposu emeritus[1], Roma Katolik piskoposu.\n" }, "Maurizio Malvestiti": { "first_paragraph": "Maurizio Malvestiti (d. 25 Ağustos 1953'te Filago, Lombardiya, İtalya), şimdiki Lodi Piskoposu[1], Roma Katolik piskoposu.\n" }, "Mamady Doumbouya": { "first_paragraph": "Mamady Doumbouya (d. 4 Mart 1980), 1 Ekim 2021'den beri Gine'nin geçici cumhurbaşkanı olarak görev yapan Gineli bir subaydır. Doumbouya, 5 Eylül 2021'de önceki cumhurbaşkanı Alpha Condé'yi deviren bir darbeye öncülük etti. Gine Özel Kuvvetler Grubu üyesi ve eski bir Fransız lejyoneridir.\nDarbe günü, Doumbouya devlet televizyonunda kendi hizbinin hükûmeti ve anayasayı feshettiğini ilan eden bir yayın yaptı. 1 Ekim 2021'de Doumbouya geçici devlet başkan olarak yemin etti.[1]\n" }, "Manasseh Sogavare": { "first_paragraph": "Manasseh Damukana Sogavare (d. 17 Ocak 1955, Tagibangara), Solomonlu siyasetçi. Sogavare, Büyük Okyanus'ta Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan Solomon Adaları'nda üç farklı dönem başbakanlık görevinde bulunmuştur. Sogavare 2000-2001, 2006-2007 ve 2014-2017 yılları arasında başbakan olarak görev yapmıştır. Sogavare 24 Nisan 2019 tarihinde başbakan olarak yemin ederek dördüncü kez başbakanlık makamına gelmiştir.\n" }, "Manuel Marrero Cruz": { "first_paragraph": "Manuel Marrero Cruz ya da yaygın kullanımı ile Manuel Marrero (d. 11 Temmuz 1963), Kübalı siyasetçi. Cruz, Karayipler'de yer alan Küba'da 21 Aralık 2019 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Manuela Roka Botey": { "first_paragraph": "Manueala Roka Botey, Ekvator Gineli siyasetçi. Botey, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde 1 Şubat 2023 tarihinden bu yana başbakanlık makamındadır. Botey, bu makama gelen ilk kadındır. Devlet Başkanı Teodoro Obiang Nguema tarafından Başbakan olarak atanması [1] Ocak 2023'te açıklandı. Botey, Francisco Pascual Obama Asue'nin ardılı olarak göreve atandı. Daha önce 2020'den başlayarak eğitim bakanıydı. Ekvator Ginesi Ulusal Üniversitesi Beşeri ve Sosyal Bilimler fakültesinin dekan yardımcısıdır.\n" }, "Marcel Ciolacu": { "first_paragraph": "Ion-Marcel Ciolacu (28 Kasım 1967), şu anda Romanya Başbakanı olarak görev yapan bir Rumen siyasetçidir. Aynı zamanda Sosyal Demokrat Parti'nin (PSD) lideridir.\n" }, "Hükümdar": { "first_paragraph": "Magna Carta\nOsmanlı İmparatorluğunun kuruluşu\n" }, "Barha Tegin": { "first_paragraph": "Barha Tegin (MS 665 - 680), Türk Şahilerinin ilk hükümdarıydı. Adı yalnızca Müslüman tarihçi Bîrûnî'nin hesaplarından ve Çin kaynaklarından yapılan yeniden yapılandırmalardan biliniyor ve madeni parasının kimliği varsayımsal olmaya devam ediyor.\n" }, "Mecdüddin Mahmud": { "first_paragraph": "Mecdüddin Mahmud, Alâiye Beyliği'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. Alâiye'yi 1293 yılında ele geçirerek beyliğini kurmuştu.\n" }, "Mugua": { "first_paragraph": "Mugua (MÖ II-I yüzyıllar) eski Davan devletinin yöneticilerinden biri, diğer kaynaklara göre Ahsikent valisidir.[1] Mugua'nın Çin'den gelen bir büyükelçiyi haksız yere infaz etmesi nedeniyle Han Hanedanı İmparatoru Wu Davan devletine savaş ilan eder. Bazı rivayetlere göre elçi, ünlü göksel atları almak amacıyla Fergana'ya geldiği ve onu hükümdardan istemesi üzerine öldürülmüştür.[2] Nikita Biçurin'e göre Mugua, MÖ 104'te Çin ordusunu karşı savaşan cesur ve kararlı bir hükümdardır. Ancak Çin hükümdarı bu yenilgiye çok kızar ve ikinci kez asker gönderir. İkinci seferde şehir kırk gün kuşatma altında kalır. Zor bir durumun ardından, şehrin Aksakallar konseyi savaş suçlusu olan Mugua'nın infazına karar vermek zorunda kalır. Aksakallar konseyi'nin üyelerinden biri olan Motsay, idam edilen Mugua'nın yerine tahta geçer. Motsay, Çinlilere 3.000 at vererek barışı sağlar ancak Çinliler kendi yurduna döndükten sonra halk tarafından devrilir ve onun yerine Mugua'nın kardeşi tahta çıkar.[3]\n" }, "Pelayu": { "first_paragraph": "Pelayu (Asturyasça: Pelayu, İspanyolca: Pelayo, Galiçyaca: Paio, Portekizce: Pelágio) (yaklaşık 684 - 737) 718 yılında Asturias Krallığının kurucusu ve ilk kralı olan Hispania-Vizigot asilzade. Endülüs Emevî Devleti'ne karşı kazandığı Covadonga Muharebesiyle bilinir. İber Yarımadasının yeniden Hristiyanların eline geçmesini anlatan Reconquista'nın ilk adımını atmıştır.\n" }, "Prabhakara Vardhana": { "first_paragraph": "Prabhakara Vardhana, Gupta İmparatorluğu'nun çöküşü sırasında kuzey Hindistan'da hüküm süren Pushyabhuti Hanedanlığı'nın kralıydı. Tarihçi R. C. Majumdar'a göre, Pushyabhuti Hanedanlığı'nın ilk önemli kralı[1] ve aynı zamanda Pushyabhuti Hanedanlığı'nın 4. hükümdarıdır.[2] Öncesinde hükümdarlar sırasıyla babası Aditya Vardhana, büyükbabası Rajya Vardhana ve büyük büyükbabası Naravardhana idi, ancak, Pushyabhuti Hanedanlığı'nın 7. yüzyıl ozan ve tarihçisi Banabhatta'nın bu eski hükümdarları kral olarak adlandırmasının yanlış ve kral yerine feodal yöneticiler olarak adlandırmanın doğru olabileceğini belirten yazıtlar var.[3]\n" }, "Rajya Vardhana": { "first_paragraph": "Rajya Vardhana, Prabhakara Vardhana'nın en büyük oğlu ve Pushyabhuti hanedanlığı'nın üyesiydi. Babasının ölümünden sonra tahta çıktı ve yerine küçük kardeşi Harşa geçti.\n" }, "Ramesses (Mısır adı)": { "first_paragraph": "Ramesses (/ræˈmɛsiːz/ veya /ˈræməsiːz/ ), aynı zamanda yaygın olarak Rameses veya Ramses olarak da yazılır (/ˈræməsɛs/, /ˈræmsɛs/, veya /ˈræmsiːz/ daha sonraki Yeni Krallık döneminin 11 Mısır firavununun İngilizce transliterasyonunda geleneksel olarak verilen addır. İsmin diğer varyantları arasında Ramose ve Paramessu ; bu çeşitli yazımlar aynı kişiye atıfta bulunmak için kullanılabilir.\n" }, "Şahruh Afşar": { "first_paragraph": "Şahruh Afşar (Farsça: شاهرُخ‌میرزا),(Azerice: Şahrux Şah, Şahrux Əfşar) çok Şahruh Şah (Farsça: شاهرخ‌ شاه‎) hanedan unvanıyla bilinir) Afşar Şahı idi.\n" }, "Tegin Şah": { "first_paragraph": "\n" }, "Aşina Funian": { "first_paragraph": "Ashina Funian (Çince: 阿史那伏念), Doğu Göktürk Kağanlığı'nda hüküm sürmüş (680-681) Göktürk kağanı.[1] Funian, hakkında bugün ele geçen bilgiler Çin kroniklerinden elde edildiği için Çince literasyonlu adından ayrı olarak Türkçe bir adının olup olmadığı bilinmemektedir. Aşina hanedanının bir üyesi olup İl Kağan'ın yeğenidir.[2]\n" }, "Canbolat": { "first_paragraph": "Eşref Canbulat tam ismiyle Malik Eşref Canbulat (1455 - 1501), 1500'de Adil Tumanbay'ın bir komplosuyla Memluk Sultanı Zahir Kansu'nun yerine geçen ve 1500-1501'de kısa bir dönem için saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk hükümdarıdır.\n" }, "IV. Kılıç Arslan": { "first_paragraph": "IV. Kılıç Arslan (Arap alfabesiyle: ركن الدين قلج ارسلان بن كيخسرو‎, Rükneddin Kılıç Arslan bin Keyhüsrev) (ö. 1266), Türkiye Selçuklu Sultanı ve II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in oğludur.\n" }, "Sapa Inca": { "first_paragraph": "Sapa Inca (Keçuva dili: Inka Qhapaq), İnkaların \"tanrı imparator\" anlamında kullandıkları isim. Apu (\"ilah\" veya \"tanrı\") olarak da bilinir. Cusco Krallığı ve ardılı İnka İmparatorluğu'nda kullanılmıştır.\n" }, "Atahualpa": { "first_paragraph": "Atahualpa ya da Atawallpa (Keçuvaca: ata-wallpa «horoz»[1] < wallpa «tavuk», Ekvador Keçuvacası atallpa, atillpa «tavuk/horoz») (d. Cuzco – ö. 29 Ağustos 1533, Cajamarca), İnka İmparatorluğu'nun onüçüncü ve son imparatoru. Bir iç savaş sonucunda ölen babası Huayna Capac ve onun büyük üvey kardeşi Huascar'ın öldürmesi üzerine imparator olmuştur. İspanyolların İnka ülkesine gelmesiyle, yakalanıp hapsedilmiş, fidye olarak bir oda dolusu altın vermeyi vadetmiş ve bu vaadi kabul edilmiş gibi yapılarak altınlar alınmış, kendisi infaz edilmiştir. Kendisini yakalayan ve 80 bin adamını infaz edenFrancisco Pizarro tarafından canlı canlı yakılarak[2] idam edilme cezasına çarptırılmıştır. Şahitlerin hatıralarına göre bu ceza onu dini inançlarından ötürü dehşete düşürmüş, orada bulunan biri eğer hristiyan olmayı kabul ederse yakılmaktan kurtulacağını söylemiş ve kabul ettirmiştir. Daha sonra önce vaftiz edilip sonra kendi isteği olduğu üzere boğularak öldürülmüştür.\n" }, "Huascar": { "first_paragraph": "Inti Cusi Huallpa Huáscar (Quechua: Waskhar, veya \"Zevk güneşi\"; 1503–1532) İnka imparatorluğu'nun 1525'den 1532'ye kadar Sapa Incasıydı. Babası Huayna Capac'ın ve kardeşi Ninan Cuyochi'nin ölümü ile iktidarı devralmıştır.\n" }, "Huayna Capac": { "first_paragraph": "Huayna Capac ya da Wayna Capac ya da Wayna Qapaq on birinci Sapa Inca'dır. Peru'daki Cuzco'da doğmuştur ve Ekvador'daki Tumipampa şehrinde ölmüştür. Babası onuncu Sapa Inca Tupac Inca Yupanqui ve annesi imparatoriçe Mama Ocllo'dur. 1493 yılında babasından devraldığı yönetimi 1525 yılında oğlu Huascar'a devretmiş ve 1527 yılında çiçek hastalığından ölmüştür.\n" }, "Manco Capac": { "first_paragraph": "Manco Capac (Quechua: Manqo Qhapaq), İnka mitolojisinde ilk İnka ve Cusco Kralı.[1] Manco Capac'ın ortaya çıkışıyla ilgili çeşitli hikâyeler bulunmaktadır.\n" }, "Pachacutec Yupanqui": { "first_paragraph": "Pachacutec Inka Yupanqui (Quechua Pachakutiq ya da Pachacuti) (ö. 1471), 1438'den 1471'e kadar[1][2][3][4] Cusco Krallığının dokuzuncu Sapa Inca’sıdır. Krallığı İnka (Tahuantinsuyu) imparatorluğuna dönüştürmüştür. Merkezi hükûmet ve güçlü liderli, dört yerel hükûmet şeklinde federal sistem oluşturmuş, fetih çağını başlatmıştır.\n" }, "Túpac Amaru": { "first_paragraph": "Túpac Amaru (1545-1572), son İnka hükümdarı.\n" }, "Túpac Inca": { "first_paragraph": "Tupac Inca Yupanqui (Quechua: 'Tupaq Inka Yupank ) İnka imparatorluğunun onuncu Sapa Inca'sıdır. (h. 1471 – 1493) Babası Pachacuti, oğlu ise Huayna Capac'tır.\n" }, "Ali Nasır Muhammed": { "first_paragraph": "Ali Nasir Muhammed Al-Husani (Arapça: علي ناصر محمد الحسني; Aralık 1939, Mudiyah, Yemen Mütevekkilî Krallığı),[1] 1980 ve 1986 yılları arasında Yemen Sosyalist Partisi Genel Sekreteri olarak görev yapmış Güney Yemen'in eski başbakanı. Güney Yemen'in iki kez cumhurbaşkanı ve bir kez başbakan oldu. 2 Ağustos 1971'den 14 Şubat 1985'e[2] kadar başbakan ve 26 Haziran 1978'den Salim Rubai Ali'yi devirip idam ettikten sonra 27 Aralık 1978'e kadar Başkanlık Konseyi başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Leonid Brejnev": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hua Guofeng": { "first_paragraph": "Hua Guofeng (Basitleştirilmiş Çince: 华国锋; Geleneksel Çince: 華國鋒; pinyin: Huá Guófēng; 16 Şubat 1921 - 20 Ağustos 2008), doğum adıyla Su Zhu (Basitleştirilmiş Çince: 苏铸; Geleneksel Çince: 蘇鑄; pinyin: Sū Zhù), Çin Komünist Partisi Başkanı ve Çin Başbakanı olarak görev yapan Çinli bir politikacıydı.[1] Hua, Başbakan Zhou ve Başkan Mao'nun ölümünden sonra hükûmetin, partinin ve ordunun üst düzey makamlarını elinde tuttu, ancak Haziran 1981'e kadar daha etkili parti liderleri tarafından büyük siyasi iktidardan çıkarıldı ve ardından siyasi sahneden çekildi.[2]\n" }, "İslam Kerimov": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "János Kádár": { "first_paragraph": "János Kádár (Macarca telaffuz: [ˈjaːnoʃ ˈkaːdaːr]; 26 Mayıs 1912 – 6 Temmuz 1989), Macar devlet adamı, politikacı, Macar Sosyalist İşçi Partisi Genel Sekreteri, 1956 yılından, emekli olduğu 1988 tarihine kadar 32 yıl boyunca Macaristan'a Başkanlık yapmış komünist lider. İlerlemiş yaşı ve buna bağlı sağlık problemleri yüzünden 1988 yılında emekli olmak zorunda kalıncaya kadar Parti Genel Sekreterliği görevini sürdürdü ve görevini daha genç reformcu kadrolara devretti.\n" }, "Kim Cong-il": { "first_paragraph": "Kim Cong-il (Korece: 김정일, doğum adı: Yuri İrsenoviç Kim / Юрий Ирсенович Ким[1] d. 16 Şubat 1941 – ö. 17 Aralık 2011), Kuzey Kore'nin eski lideri, Ulusal Savunma Kurulu başkanı, Kore İşçi Partisi genel sekreteri ve Kore Halk Ordusu başkomutanıydı.\n" }, "Leonid Brejnev'in etkisi": { "first_paragraph": "Leonid Brejnev'in etkisi, 1964-1982 yılları arasında Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri görevi yapan ve iki kere Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı olan Leonid Brejnev'in Sovyetler Birliği ve Rusya Federasyonu'ndaki etkileridir. 1964-1982 yılları arasında yüksek politik mevkilerde görev yapan Brejnev uluslararası ilişkilerdeki rolü ve savunma politikalarındaki yöntemleri ile Sovyetler Birliği'ni bir süper güç olarak dünya siyasetinde güçlü bir aktör hâline getirdi.\n" }, "Navaandorciyn Cadambaa": { "first_paragraph": "Navaandorciyn Cadambaa (Moğolca: Наваандоржийн Жадамбаа) (1900 - 1939), Moğol siyasetçi. Cadambaa, Asya ülkesi Moğolistan'da 1924 yılında bir günlüğüne devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Pol Pot": { "first_paragraph": "Pol Pot, asıl adı ile Saloth Sar (d. 19 Mayıs 1925 - ö. 15 Nisan 1998), Kızıl Kmerler adlı komünist gerilla teşkilatının kurucusudur. İşçi sınıfına muhalif oldukları iddiasıyla eğitimli kesime yapılan katliamlarla ve tarım sosyalizmi üzerine kurulu bir devlet yaratmak istemesiyle bilinir.[1] Pol Pot, Kamboçya'yı tek partili komünist bir devlete dönüştürdü ve ardından 1976 ilâ 1979 yıllarında Kamboçya'nın başbakanlığını yaptı.\n" }, "Praçanda": { "first_paragraph": "Praçanda (Nepali: प्रचण्ड; asıl adı: Puşpa Kemal Dahal, d. 11 Aralık 1954, Pokhara), Nepalli komünist devrimci, siyasetçi ve eski Maocu gerilla lideridir. 2016 yılından beri Nepal'in başbakanıdır. Daha önce 2008'den 2009'a kadar başbakan olmuştu.\n" }, "Ulu lider": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "Markos Vafiadis": { "first_paragraph": "Markos Vafiadis (Yunanca: Μάρκος Βαφειάδης; (d. 28 Ocak 1906, Tosya - ö. 22 Şubat 1992[1], Atina), Yunan İç Savaşı sırasında Yunanistan Komünist Partisi (KKE) lideri idi.\n" }, "Wang Dongxing": { "first_paragraph": "Wang Dongxing (d. 1 Ocak 1916 – ö. 21 Ağustos 2015[1]), Çinli komünist politikacı. Mao Zedong döneminde Çin'de yapılan kültürel dönüşümde etkin rol oynadı. 1977-1980 yılları arasında Çin komünist partisi liderliği yaptı.\n" }, "Władysław Gomułka": { "first_paragraph": "Władysław Gomułka (Lehçe: [vwaˈdɨswaf ɡɔˈmuwka]; 6 Şubat 1905 - 1 Eylül 1982) Polonyalı bir komünist politikacıydı. 1947'den 1948'e kadar savaş sonrası Polonya'nın fiili lideriydi. Polonya Ekimi'nin ardından 1956'dan 1970'e kadar yeniden lider oldu. Gomułka başlangıçta \"Polonya usulü Sosyalizm\" arayışı[1] ve \"Polonya çözülmesi\" olarak bilinen dönemi doğuran reformlarıyla çok popülerdi. Ancak 1960'larda daha katı ve otoriter hale geldi - sistemi istikrarsızlaştırmaktan korktuğundan değişiklik yapmaya ya da değişiklik yapılmasına izin vermeye meyilli değildi. 1960'larda Katolik Kilisesi'ne, aydınlara ve anti-komünist muhalefete yönelik olarka gerçekleştirilen zulmü destekledi.\n" }, "Wu Bangguo": { "first_paragraph": "Wu Bangguo (Basitleştirilmiş Çince: 吴邦国; Geleneksel Çince: 吳邦國; pinyin: Wú Bāngguó) Temmuz 1941'de Çin'in Anhui eyaletinin Feidong yönetim birimi sınırları içinde doğan Wu Bangguo, Çin devletinin yüksek düzeyde bir resmi görevlisidir. Günümüzde kendisini yasamanın başı ve Çin devleti makam sıralamasında devlet ve parti geleneğine göre ikinci en üst düzey yetkili yapan Çin Ulusal Halk Meclisi'nin Yürütme Komitesinin Başkanlığı makamındadır.\n" }, "Marki": { "first_paragraph": "Marki (marquis), Fransızcadan gelen bir kelimedir. Aristokratik bir rütbedir. Fransa'da bir soyluluk unvanıdır. Örnek: Marquis de Sade\n" }, "Margrav": { "first_paragraph": "Markgraf Kutsal Roma İmparatorluğu'nda sınır bölgelerinden birinin veya bir krallığın topraklarını korumak için görevlendirilmiş askeri komutanlara verilen Orta Çağ unvanıydı. Bu unvan, İmparatorluk'taki bazı feodal ailelerde devamlı olarak kullanılmaya başlandı ve 1806'da İmparatorluğun son bulmasına kadar bazı İmparatorluğa bağlı kontlukların yöneticileri tarafından kullanıldı.\n" }, "Margarita Salas": { "first_paragraph": "Margarita Salas Falgueras, 1'ci Canero Markisi (30 Kasım 1938 - 7 Kasım 2019), İspanyol biyokimyacı ve bilim insanı.[1][2]\n" }, "Naip": { "first_paragraph": "Magna Carta\nOsmanlı İmparatorluğunun kuruluşu\n" }, "I. Aleksandar": { "first_paragraph": "I. Aleksandar veya Kral I. Aleksandar Karacorceviç (Sırpça: Краљ Александар I Карађорђевић; 16 Aralık 1888 - 9 Ekim 1934), 1921-1929 arasında Sırp, Hırvat ve Slovenlerin, 1929-1934 arasında da Yugoslavya Krallığı'nın kralıdır. Etnik ve siyasi olarak bölünmüş Güney Slavların ilk olarak bütünleştiği siyasi oluşum olan Yugoslavya'yı birleştirip kuran kişi olması sebebi ile kendisine \"Birleştirici Kral\" unvanı verilmiştir.\n" }, "Avusturya Arşidükü Joseph August": { "first_paragraph": "Avusturya Arşidükü Joseph August Viktor Klemens Maria, Macaristan ve Bohemya Prensi (9 Ağustos 1872 – 6 Temmuz 1962), Avusturya-Macaristan Ordusu'nun mareşali ve kısa bir süre için Macaristan devlet başkanıydı . Avusturya Arşidükü Joseph Karl'ın (1833-1905) ve eşi Princess Clotilde of Saxe-Coburg and Gotha'nın (1846-1927) en büyük oğlu olan Habsburg-Lorraine Hanedanı'nın bir üyesiydi. Joseph August'un büyükbabası Macaristan'ın Palatine Joseph'i (1776-1847), Palatine ve Macaristan Valisi, İmparator II. Leopold'un küçük oğluydu.\n" }, "Avusturyalı Maria Anna (İspanya Kraliçesi)": { "first_paragraph": "Habsburglu Maria Anna ya da Avusturyalı Maria Anna (İspanyolca: Mariana de Austria) (d. 23 Aralık 1634, Wiener Neustadt - ö. 16 Mayıs 1696, Madrid), IV. Felipe ile evliliği sonucu 1649'dan 1665'e kadar İspanya Kraliçesi olmuştur. Maria Anna, 1665'ten 1675'e kadar oğlu II. Carlos'un yaşı gereği tahtta bulunamadığı için kral naibi olarak tahtta bulunmuştur.\n" }, "George Curzon": { "first_paragraph": "George Nathaniel Curzon, 1. Kedleston'lı Curzon Markizi, bilinen adıyla Lord Curzon (d. 11 Ocak 1859 - ö. 20 Mart 1925), İngiliz devlet adamı, Hindistan Genel Valisi (1898–1905), görev süresi boyunca İngiliz politikasında önemli bir rol oynayan Dışişleri Bakanı (1919–24). Diğer isimleri (1898–1911) Baron Curzon of Kedleston veya (1911–21) Earl Curzon of Kedleston.\n" }, "Dong Zhuo": { "first_paragraph": "Dong Zhuo (ö. 22 Mayıs MS 192[1]), Çin'de Geç Han Hanedanı döneminde yaşamış bir siyasetçi ve savaş ağasıydı. İmparator Ling'in ölümünden sonra MS 189'da başkent Luoyang'ın kontrolünü ele geçirdi ve hadım hâkimiyeti ile He Jin önderliğindeki bazı devlet yetkilileri arasındaki çatışmayı izledi. Dong Zhuo daha sonra İmparator Shao'yu tahtından indirdi ve yerine İmparator Xian'ı geçirdi.\n" }, "I. Grimoald (Lombard kralı)": { "first_paragraph": "I. Grimoald, (d. ? - ö. 671) Benevento Dükü (651-662) ve Lombard Kralıdır (662-671).\n" }, "Interrex": { "first_paragraph": "Interrex (çoğulu interreges) sözlük anlamıyla kralların arasında (Latince inter reges), Roma Krallığı ile Roma Cumhuriyeti arasındaki yöneticilere verilen addır.\n" }, "Jean de Brienne": { "first_paragraph": "Jean de Brienne (d. yaklaşık 1170) - ö. 27 Mart 1237), evlilik yolu ile Kudüs Kralı olmuş ve taht naibi olarak Konstantinopolis'te Latin İmparatorluğu'nu yönetmiş Fransız aristokrat.\n" }, "Kavalalı İbrahim Paşa": { "first_paragraph": "Kavalalı İbrahim Paşa (1789, Kavala - 10 Kasım 1848, Kahire), kazandığı askeri başarılarla Mısır'da Kavalalı yönetiminin yerleşmesinde önemli rol oynayan Mısır valisi.\n" }, "Kleombrotos": { "first_paragraph": "Cleombrotus (Antik Yunanca: Κλεόμβροτος, Kleómbrotos), Sparta'nın MÖ 480 ile 479 yılları arasında yaşamış olan kral naibi. II. Anaxandridas'ın oğlu ve I. Cleomenes, Dorieus ve I. Leonidas'ın kardeşi olan Agiad hanedanının bir üyesiydi. Son doğan kardeş öldüğünde, Yunan-Pers Savaşlarının ikinci aşamasının başlangıcında, Leonidas'ın oğlu ve Yunan piyadesinin lideri olan yeğeni Pleistarchus'un hocası oldu. Cleombrotus, Pers ordusunu Peloponez'den uzak tutmayı amaçlayan Korint Kıstağı'nın karşısına sur inşa eden Sparta-Peloponez birliklerinin komutanıydı.[1] Kıstak'tan Sparta'ya döndükten kısa bir süre sonra öldü.[2]\n" }, "Kraliçe Musa": { "first_paragraph": "Musa MÖ 2 – MS 4 arasında Part kraliçesiydi. Josephus tarafından Thermusa diye adlandırılan kraliçe Roma İmparatoru Augustus'un (MÖ 27 – MS 14) V. Pirates'e (MÖ 37 – MÖ 2) Marcus Licinius Crassus tarafından MÖ 53'deki Carrhae savaşı sırasında kaybedilen kartalların geri verilmesi için yapılan ödemenin bir kısmı olarak sunulan bir İtalyan köle idi.\n" }, "Nikomedes": { "first_paragraph": "Nikomedes (ö. MÖ 457) Spartalı askeri komutan ve Agiad hanedanı üyesiydi. Kardeşi Pausanias'ın oğlu olan Pleistoanax'ın reşit olmadığı dönemde Sparta'nın naibiydi.\n" }, "Roger de Salerno": { "first_paragraph": "Ruggero di Salerno (ö. 28 Haziran 1119), 1112 ile 1119 yılları arasında Antakya Prensliği naibidir.\n" }, "Shikken": { "first_paragraph": "Shikken (Japonca: 執権), Japonya'da Kamakura döneminde 1199-1333 yılları arasında şogunların vekili idi.\n" }, "Tarabai": { "first_paragraph": "Kraliçe Tarabai, Maratha Konfederasyonu'nun ilk ve tek kraliçesidir. 1700-1707 yılları arasında tahtta kalmıştır. Kocası Chatrapati Rajaram, Shivaji'nin oğludur. Tarabai, Maratha Konfederasyonu'nun önde gelen generallerinden Hambirao Mohite'nin kızı ve Soyarabai'nin yeğenidir. Chatrapati Shivaji'nin ikinci eşidir. Kraliçe Tarabai, ülkesinin Babür İmparatorluğu'nun başkent Satara'yı kuşatması sırasında göreve geçmiş ve çok iyi kararlarla ülkesinin ayakta tutmuştur.\n" }, "Töregene Hatun": { "first_paragraph": "Töregene Hatun ya da Turakine Hatun, (Moğolca: Турхан) (Turakine Hatun), kocası Ögeday'ın ölümünden oğlu Güyük'ün Han seçilmesine kadarki dönemde Moğol İmparatorluğu naibi.\n" }, "Tuluy": { "first_paragraph": "Tuluy (Moğolca: ᠲᠥᠯᠦᠢ, Толуй хаан Toluy han; Çince: 拖雷), 1227-1229 yılları arasında Moğol İmparatorluğu’nun naip yöneticisi.\n" }, "I. Wilhelm": { "first_paragraph": "I. Wilhelm ya da Kayzer Wilhelm (Almanca: Wilhelm Friedrich Ludwig) (d. 22 Mart 1797 – ö. 9 Mart 1888), Prusya kralı (2 Ocak 1861–9 Mart 1888) ve ilk Alman İmparatoru (18 Ocak 1871–9 Mart 1888) idi.\n" }, "Lucius Cornelius Cinna": { "first_paragraph": "Lucius Cornelius Cinna[1] (ö. MÖ 84) Cornelii gens'ine mensup Cinna ailesinden gelen ve MÖ 87'den 84 yılına kadar kesintisiz dört yıl Konsül olarak görev yapmış olan Antik Romalı devlet adamı. Cinna, Marius'un Sulla ile olan mücadelesinde Gaius Marius'u destekledi. Marsi ile birlikte praetorian legate olarak görev yapmasının ardından MÖ 87 yılında Konsül seçildi. Sulla'nın doğuya gitmesi üzerine yıllardan beri Roma politik hayatında sorunlara neden olan İtalyanın müttefiklerinin serbet bırakılmasını teklif ettiyse de bu önerisi forumda sert tartışmalara neden oldu ve Cinna sürgüne gönderidi.[2]\n" }, "Drusus Claudius Nero": { "first_paragraph": "Drusus Claudius Nero, Tanınmış bir Roma vatandaşı.\n" }, "Gaius Epidius Marcellus": { "first_paragraph": "Gaius Epidius Marcellus, Sezar'ın bir otokrata dönüşmesinin Roma Cumhuriyetinin sonunu getireceğine inan ve bu sebeple Rostra'da bulunan Sezar heykelinin başına birileri tarafından takılan diademi Sezar'ın başından Lucius Caesetius Flavius ile birlikte indiren tribün.\n" }, "Gaius Licinius Mucianus": { "first_paragraph": "Gaius Licinius Mucianus, birinci yüzyılda yaşamış ve özellikle Vespasianus döneminde politik olarak etkili olmuş doğa tarihçisidir. Bir dönem Suriye valisi olarak görev yapmış olan Mucianus’un, bu bölgenin coğrafyasına ve bitki örtüsüne dair yazdıkları önemlidir.[1]\n" }, "Gaius Sosius": { "first_paragraph": "Gaius Sosius, Romalı general ve politikacı.\n" }, "Lucius Antonius": { "first_paragraph": "Lucius Antonius Marcus Antonius'un küçük kardeşi ve aynı zamanda destekçisi Romalı politikacı.\n" }, "Lucius Caesetius Flavius": { "first_paragraph": "Lucius Caesetius Flavius, Sezar'ın bir otokrata dönüşmesinin Roma Cumhuriyetinin sonunu getireceğine inan ve bu sebeple Rostra'da bulunan Sezar heykelinin başına birileri tarafından takılan diademi Sezar'ın başından Gaius Epidius Marcellus ile birlikte indiren tribün.\n" }, "Lucius Calpurnius Piso Frugi": { "first_paragraph": "Lucius Calpurnius Piso Frugi, M.Ö. 180 yılında doğduğu tahmin edilen, ölüm tarihi bilinmeyen ve M.Ö. 133 yılında consul olan tarihçidir. Cicero ve Livius tarafından güvenilir olarak kabul edilmeyen Frugi, Aulius Gellius tarafından güvenilir kabul edilmiştir. Beri taraftan Frugi, Roma tarih yazıcılığında ilk sistematik biçimde gerçek olmayan olayları aktaran tarihçi olarak bilinir.[1] Plinius, Naturalis Historia’da, Frugi’nin çiftçilikle ilgili aktardıklarından faydalanmıştır.[2]\n" }, "Lucius Cornelius Merula (Konsül MÖ 87)": { "first_paragraph": "Lucius Cornelius Merula (ö. MÖ 87) Roma Cumhuriyeti'nin son döneminde siyasetçi ve rahipti. Jüpiter'in yüksek rahipliği olan Flamen Dialis konumundaydı.\n" }, "Marcus Antonius Creticus": { "first_paragraph": "Marcus Antonius Creticus MÖ 2. ve 1. yüzyıllar arasında yaşamış olan, Antonius ailesine mensup Romalı politikacı. Creticus, Marcus Antonius Orator'un Julia Antonia ile yapmış olduğu evlilikten doğan oğlu ve triumvir Marcus Antonius, Gaius Antonius ve Lucius Antonius'un babasıdır.\n" }, "Marcus Livius Drusus Claudianus": { "first_paragraph": "Marcus Livius Drusus Claudianus, Roma Cumhuriyeti'nin sonlarına doğru Senatör olarak görev yapmış olan Roma soylusu. Marcus, Appius Claudius Pulcher adıyla doğmuştur. Patrici sınıfından gelen Cladius ailesine mensuptur. Suetonius'a göre, Marcus doğrudan konsül ve censor Appius Claudius Caecus'un soyundan gelir.\n" }, "Pontius Pilatus": { "first_paragraph": "Pontius Pilatus (? - yaklaşık MS 36), MS 26-36 yılları arasında Roma İmparatorluğu'nun Yahudiye eyaletinin valisi. Bazı kaynaklarda savcı olduğu belirtilir.\n" }, "Publius Clodius Pulcher": { "first_paragraph": "Publius Clodius Pulcher (d. y. MÖ 92 - ö. 18 Ocak MÖ 52), daha çok Titus Annius Milo ve Marcus Tullius Cicero ile olan ücretsiz tahıl dağıtımıyla ilgili husumeti ile tanınan Roma'lı politikacı. Pulcher'in Fulvia ile yapmış olduğu evlilikten doğan kızı Clodia Pulchra, geleceğin imparatoru Octavian'ın ilk karısıdır. Publius Clodius Pulcher, Milo'nun adamları tarafından Via Apria Yolu üzerinde çıkan çatışmada katledilmiştir.\n" }, "Publius Varius Ligur": { "first_paragraph": "Publius Varius Ligur, Romalı asker ve devlet adamı. İmparator Augustus'un saltanatının belli bir kısmında praefectus praetorio olarak görev almıştır. Bu makamı hangi tarihte aldığı ya da bıraktığına ilişkin herhangi bir kaynak bulunmamaktadır.\n" }, "Quintus Caecilius Metellus Celer (konsül)": { "first_paragraph": "Quintus Caecilius Metellus Celer, (d. MÖ 103 ya da 100 civarı – ö. MÖ 59) MÖ 60 yılında konsüllük yapmış olan Romalı devlet adamı. Tribün Quintus Caecilius Metellus Nepos'un oğludur. Konsüllük görevinden önce sırasıyla MÖ 66 yılında Legate, MÖ 63 yılında Praetor, MÖ 62 yılında Cisalpina Galya Prokonsül'ü ve [1] Augur olarak görev yapmıştır[2]. Celer bir ara Catilina'ya karşı birlikleri bir araya toplaması için Picenum ve Galya gönderilmiştir. Celer dağ geçitlerini kapatarak Catilina'yı Apeninler üzerinden Galya'ya geçmek zorunda bırakmıştır.[3] Aslında başlangıçta Pompeius'un ordusunda görev yapan Celer zamanla onunla çatışmaya girmiş ve hapse atılmıştır. Celer Büyük Clodia ile evlenmiş ve Caecilia Metella adında bir kızı doğmuştur.\n" }, "Gaius Rabirius (senatör)": { "first_paragraph": "Gaius Rabirius, Roma Cumhuriyetinin son yıllarında yaşamış olan ve Lucius Appuleius Saturninus'un ölümü ile bağlantısı bulunan Romalı senatör. Titus Labienus, (aynı olayda Saturninus'un destekçileri arasından amcası da hayatını kaybeden) Rabirius'un bu cinayette parmağı olduğu konusunda suçlamalarda bulunması için Jül Sezar tarafından cesaretlendirildi. Sezar'ın asıl amacı halkın egemenliğini ve tribünlerin dokulmazlığını destekleyen güncel hareketlerden kaynaklanabilecek tehlikeler konusunda Senatoyu ikaz etmekti. Perduellio suçlaması yeniden gündeme getirildi ve durum bu davaya müdahil yargıçlardan biri olarak kendisini seçtirmeyi başaran Sezar ve kuzeni Lucius Julius Caesar tarafından önceden haber alındı. Rabirius, Cicero ve Quintus Hortensius tarafından savunuldu ancak vatana ihanetten mahkûm olmaktan kurtulamadı. Temyiz etmek için halka gitmeye hazırlandığı sırada praetor Quintus Caecilius Metellus Celer askeri bayrağı Janiculum tepesinden sökerek toplantının ertelenmesini sağladı. Labienus kovuşturmayı başka bir duruşmayla yeniden başlatabileceği halde yapmadı ve Sezar'ın istediği şekilde davranarak davayı düşürdü\n" }, "Lucius Virginius Rufus": { "first_paragraph": "Lucius Virginius Rufus (15-97), Comum yakınlarında doğan ve üç kez (63, 69, 97) Konsüllük yapmış olan Romalı vatansever ve asker.\n" }, "Servilius Casca": { "first_paragraph": "Publius Servilius Casca Longus, MÖ 44 yılında Roma Diktatörü Gaius Julius Caesar'a düzenlenen suikaste katılan Romalı politikacı. Ailesinin Sezar'a sadık olduğu düşünülmesine ve kardeşi Gaius Sezar'ın yakın arkadaşı olmasına rağmen her iki kardeşte suikaste katılmıştır.\n" }, "Sextus Pompeius": { "first_paragraph": "Sextus Pompeius Magnus Pius ya da kısaca Sextus Pompeius, Roma Cumhuriyetinin sonlarında (MÖ 1. yüzyıl) yaşamış Romalı general. İkinci üçlü hükümdarlık'in karşısına çıkan son muhaliftir.\n" }, "Tarkondimotos": { "first_paragraph": "Kilikya nın doğusundaki (Günümüz Türkiye 'sinin Adana il sınırları içinde) Kastabala/Hierapolis kentinin kralı, daima Roma İmparatorluğu 'nun uydusu olarak kalmak istedi. \"Tarkondimotos I.\" ya da Tarkondimotus adıyla da anılmaktadır.Fırtına Tanrısı Tarhunt’tan gelen adıyla Luvi kökenli olduğu anlaşılan Tarkondimotos, aslında Roma'yı çok uğraştıran Kilikya korsanlarındandı. Sonradan Seleukoslar 'ın bölgeden çekilmesiyle oluşan boşluktan yararlanarak, Kastabala'nın kralı olup hakimiyet kurdu. Fakat hanedanlığı çok kısa sürdü. Belki nedenleri arasında biraz da şanssız olmasının rolü vardı. Çünkü bel bağladığı bütün Romalı hamileri, rakiplerine yenilmişti. Ancak o yılmamış, çeşitli manevralarla krallığını devam ettirmeye çalışmıştı. Tarkondimotos, Başkenti Kastabala olan Krallığı'nı bir uydu devlet olarak yönetmiş, doğuda Partlar batıda Roma İmparatorluğu arasında günümüz İsviçre ülkesi gibi uluslararası devamlılığını barışla sürdürmeye çalışmıştır. Tarkondimotos' un tarihteki önemi Roma İmparatorluğu nda üç imparatorun yaşadığı iç savaşa tanıklık etmesi, bizzat savaşların içinde yer almasıdır.\n" }, "Tillius Cimber": { "first_paragraph": "Lucius Tullius (ya da Tillius) Cimber, Jül Sezar'a düzenlenen suikasta katılan ve ona saldırılması için işareti vermiş olan Romalı senatör.\n" }, "Alessandro de Medici": { "first_paragraph": "Alessandro (22 Haziran 1510, Floransa - 6 Ocak 1537, Floransa) Floransa Dükalığı'nın I. Düküdür. De Medici Hanedanı üyesidir.\n" }, "Carlos Castillo Armas": { "first_paragraph": "Albay Carlos Castillo Armas (d. 4 Kasım 1914 - ö. 26 Temmuz 1957) eski Guatemala Devlet Başkanı. 8 Haziran 1954 tarihinde gerçekleştirdiği askerî darbeyle başa geldi, 1957 yılında suikasta uğrayarak öldü.\n" }, "Sadi Carnot (cumhurbaşkanı)": { "first_paragraph": "Marie François Sadi Carnot (11 Ağustos 1837 - 25 Haziran 1894), Fransız siyasetçi, Fransa'da Üçüncü Cumhuriyet döneminin beşinci cumhurbaşkanıdır. 1887'den 1894'te uğradığı suikaste kadar Fransa Devlet Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Cyprien Ntaryamira": { "first_paragraph": "Cyprien Ntaryamira (d. 6 Mart 1955 - ö. 6 Nisan 1994), Burundili siyasetçi. Ntaryamira, Afrika ülkesi Burundi'de 1994 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Paul Doumer": { "first_paragraph": "Paul Doumer (22 Mart 1857 - 6 Mayıs 1932), Üçüncü Fransız Cumhuriyeti'nin 13. cumhurbaşkanıydı.\n" }, "Ebû Müslim Horasânî": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "I. Yeoryos": { "first_paragraph": "I. Yeoryos (Yunanca: Γεώργιος Αʹ, Βασιλεὺς τῶν Ἑλλήνων, Geórgios Αʹ, Vasiléfs ton Ellínon; 24 Aralık 1845 - 18 Mart 1913), 1863 ile 1913 yılları arasında Yunanistan Kralıdır.\n" }, "Hafızullah Emin": { "first_paragraph": "Hafızullah Emin (Farsça: حفيظ الله امين; d. 1 Ağustos 1929[3], Pegman - 27 Aralık 1979, Kâbil) Afganistan'daki sosyalist rejimin ikinci devlet başkanı.\n" }, "Haruo Remeliik": { "first_paragraph": "Haruo Remeliik (d. 1 Haziran 1933 - ö. 30 Haziran 1985) Palaulu siyasetçi. Remeliik, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Palau'un ilk devlet başkanı olarak 1981 ile 1985 yılları arasında bu makamda bulunmuştur.\n" }, "II. Parsman": { "first_paragraph": "Yiğit II. Parsman (Gürcüce: ფარსმან II ქველი, Parsman II Kveli) veya Cesur, Roma imparatoru Hadrianus'un (117–138) çağdaşı olan Parnavaziani hanedanından bir İberya (Kartli) kralıdır. Profesör Cyril Toumanoff, MS 116-132 tarihini Parsman'ın saltanat yılları olarak öne sürmektedir. Birkaç Klasik kaynakta yer almaktadır.\n" }, "James A. Garfield suikastı": { "first_paragraph": "James A. Garfield, (Amerika Birleşik Devletleri'nin 20. Başkanı) 2 Temmuz 1881 günü sabah 9.30'da Washington DC'deki Baltimore ve Potomac Tren İstasyonu'nda ölümcül bir şekilde vuruldu. 79 gün sonra New Jersey'de öldü. Suikastçısı Charles J. Guiteau'ydu. Guiteau, Garfield cinayetinden suçlu bulunup asılarak idam edildi.\n" }, "Jovenel Moïse": { "first_paragraph": "Jovenel Moïse (26 Haziran 1968, Trou-du-Nord - 7 Temmuz 2021, Haiti), Haitili iş insanı ve siyasetçi. Moïse, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu bulunan Haiti'de Şubat 2017'de Devlet Başkanlığına seçilen Moïse, 7 Temmuz 2021 tarihinde suikasta uğrayarak öldü.[1]\n" }, "Yannis Kapodistrias": { "first_paragraph": "Komis Yannis Antonios Kapodistrias (Yunanca: Κόμης Ιωάννης Αντώνιος Καποδίστριας; 11 Şubat 1776 – 9 Ekim 1831), Rus İmparatorluğu'nun Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Yunan devlet adamı, Avrupa'nın en seçkin politikacı ve diplomatlarından biriydi.[1][2][3][4] Modern Yunan devletinin kurucusu[5][6][7][8] ve Yunan bağımsızlığının önderi[9] olarak kabul edilir.\n" }, "Kenasarı Kasımoğlu": { "first_paragraph": "Kenasarı Kasımoğlu (1802 - 1847) Kazak Türkü bağımsızlık önderi. \n" }, "Abraham Lincoln": { "first_paragraph": "Abraham Lincoln (12 Şubat 1809, Kentucky – 15 Nisan 1865, Washington), Amerikalı siyasetçi, hukukçu ve Amerika Birleşik Devletleri'nin 16. başkanıdır.[1] 1861'den suikasta uğrayıp öldüğü yıl olan 1865'e kadar görev yapan Lincoln, döneminde çıkan Amerikan İç Savaşı'nda Amerikan ulusunu anayasal bir birlik olarak savunmak için Birleşik Devletler birliğini yönetti, savaşı kazandı.[2][3] Dört yıllık başkanlık sürecinde köleliği ortadan kaldırmayı ve ABD ekonomisini modernleştirmeyi başardı.\n" }, "Thomas D'Arcy McGee": { "first_paragraph": "Thomas D’Arcy McGee (13 Nisan 1825- 7 Nisan 1868) İrlanda asıllı Kanadalı yazar ve Kanada'da konfederasyon hareketinin önde gelen siyasal sözcüsü.\n" }, "William McKinley": { "first_paragraph": "William McKinley (29 Ocak 1843 – 14 Eylül 1901), Amerikalı siyasetçi. Amerika Birleşik Devletleri'nin 25. başkanıdır.\n" }, "Georgios Muzalon": { "first_paragraph": "Georgios Mouzalon (Yunanca: Γεώργιος Μουζάλων, gen.: Μουζάλωνος; yaklaşık 1220 – 25 Ağustos 1258), II. Theodoros (h. 1254-1258) döneminde İznik İmparatorluğu'nun yüksek kademeli yöneticisi. Theodoros'un çocukluk arkadaşı olarak, Teodor'un iktidara gelmesi ile yüksek mevkilere gelmiştir. Bu, Theodoros'un politikalarına kızarak yeksenat bir muhalefete dönüşmüş aristokrakların büyük tepkisine neden oldu. 1258 yılında, Theodoros'un oğlu IV. İoannis'in, Patrik I. Arsenius ile taht naibi oldu. Ancak Theodoros'un ölümünden birkaç gün sonra, ileride imparator olacak VIII. Mihail'un (h. 1259-1282) liderliğinde aristokratların kurduğu bir komplo ile askerler tarafından suikast sonucu öldürülmüştür.\n" }, "Muhammed Ali Recai": { "first_paragraph": "Muhammed Ali Recai (Farsça: محمدعلی رجائی, d. 15 Haziran 1933, Kazvin – ö. 30 Ağustos 1981), İran'ın eski cumhurbaşkanı ve başbakanı. 30 Ağustos 1981'de başbakan Muhammed Cevad Bahonar ile birlikte düzenlenen bir bombalı saldırıda öldü.\n" }, "Álvaro Obregón": { "first_paragraph": "Álvaro Obregón Salido (19 Şubat 1880 - 17 Temmuz 1928), Meksikalı asker ve siyasetçidir. On yıl süren bir iç savaşın ardından başkan olmuş ve bu görevi sırasında ülkede barış ve istikrarı yeniden sağlamıştır.\n" }, "Richard Ratsimandrava": { "first_paragraph": "Albay Richard Ratsimandrava (d. 21 Mart 1931 Antananarivo – ö. 11 Şubat 1975, Antananarivo), Madagaskarlı asker ve siyasetçi. Ratsimandrava, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da görev başında öldürülmesinden önce Şubat 1975'te altı gün boyunca devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Rafael Trujillo": { "first_paragraph": "Rafael Leonidas Trujillo Molina (24 Ekim 1891 - 30 Mayıs 1961), 1930'dan 1961'e değin Dominik Cumhuriyeti'ni yöneten diktatör.[1][2]\n" }, "Ulises Heureaux": { "first_paragraph": "Ulises Hilarion Heureaux Leibert (21 Ekim 1845 - 26 Temmuz 1899) Lilis lakaplı, 1 Eylül 1882'den 1 Eylül 1884'e, 6 Ocak 1887'den 27 Şubat 1889'a ve 30 Nisan 1889'dan Ramon Caceres tarafından suikasta uğramasına kadar görev yapan Dominik Cumhuriyeti'nin başkanıdır.\n" }, "Muhammed Ziyâülhak": { "first_paragraph": "Muhammed Ziyâülhak (Urduca: محمد ضیاءالحق; zaman zaman Ziyâ-ül-Hak ya da Ziyâ ül Hak şeklinde de yazılır; d. 12 Ağustos 1924, Cullundur - ö. 17 Ağustos 1988, Bahavalpur), Pakistanlı asker ve devlet adamı. Genelkurmay başkanlığı ve sıkıyönetim komutanlığı görevlerinin ardından 1978'de cumhurbaşkanı olarak 1988'e değin ülkeyi askeri rejimle yönetti.\n" }, "Ziyaur Rahman": { "first_paragraph": "Ziyaur Rahman (Bengalce: জিয়াউর রহমান, Ji-yaur Rôhman; 19 Ocak 1936,[1] Bogra - 30 Mayıs 1981, Chittagong), Bangladeşli siyasetçi, asker. 1977-1981 yılları arasında Bangladeş devlet başkanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Zoran Đinđić": { "first_paragraph": "Zoran Đinđić (Sırpça: Зоран Ђинђић; 1 Ağustos 1952 – 12 Mart 2003, Belgrad), 2001 yılından itibaren 2003 yılında uğradığı suikaste kadar Sırbistan Başbakanı olarak görev yaptı. 1997 yılında Belgrad Belediye Başkanı oldu; uzun süre muhalif bir politikacı olan Đinđić aynı zamanda felsefe doktoruydu.\n" }, "Antigua ve Barbuda genel valisi": { "first_paragraph": "Antigua ve Barbuda genel valisi, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen ve Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak III. Charles'ı kabul eden Antigua ve Barbuda'da kralın temsilcisi olarak bu ülkede bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "James Carlisle": { "first_paragraph": "Sir James Beethoven Carlisle (d. 5 Ağustos 1937), Antigua ve Barbudalı siyasetçi. Carlisle, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Antigua ve Barbuda'da 10 Haziran 1993 ile 30 Haziran 2007 tarihleri arasında genel vali olarak görev yapmıştır.\n" }, "Rodney Williams": { "first_paragraph": "Sir Rodney Errey Lawrence Williams Antigua ve Barbuda'nın şimdiki ve 4. Genel Valisidir. Tıp doktorudur. Daha önce babası tarafından temsil edildiği St Paul'den Milletvekili seçildi. 1984 yılında siyasete girdi. 1992 ve 2004 yılları arasında, ortaklaşa eğitim, kültür, teknoloji, ekonomik kalkınma, turizm, çevre ve portföylerini bir arada tutan çeşitli bakanlık görevlerinde kabinede görev yaptı. 2004 yılına kadar St Paul'u temsil etti ve 2004 genel seçimlerinde koltuğunu kaybetti, partisi Antigua İşçi Partisi Birleşik İlerici Partisi genel seçimleri kaybetti.[1]\n" }, "Avustralya genel valisi": { "first_paragraph": "Avustralya genel valisi veya resmî adıyla Avustralya Federal Devleti Genel Valisi (İngilizce: Governor-General of the Commonwealth of Australia), Avustralya hükümdarı'nın temsilcisidir.[1] Genel vali, hükûmet bakanlarının tavsiyesi üzerine hükümdar tarafından atanır.[2] Genel valinin görevleri arasında bakanları, yargıçları ve büyükelçileri atamak, parlamento tarafından kabul edilen mevzuata kraliyet onayı vermek, seçim yazıları yayınlamak ve belirli kişilere madalya ve nişan vermektir.[3] Genel vali, aynı zamanda Federal Yürütme Konseyi'nin resmi başkanıdır ve Avustralya Savunma Kuvvetleri'nin de başkomutanıdır.\n" }, "Avustralya genel valileri listesi": { "first_paragraph": "Avustralya genel valisi, Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak II. Elizabeth'i kabul eden Avustralya'da kraliçenin temsilcisi olarak bu ülkede 1901 yılında bu yana bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. \n" }, "Henry (Gloucester dükü)": { "first_paragraph": "Prince Henry, Duke of Gloucester, (Henry William Frederick Albert; 31 Mart 1900 – 10 Haziran 1974) Kral V. George ve Kraliçe Mary'nin üçüncü oğlu ve dördüncü çocuğuydu. 1945'ten 1947'ye kadar Avustralya Genel Valisi olarak görev yaptı.\n" }, "Michael Jeffery": { "first_paragraph": "\"Tümgeneral\" Philip Michael Jeffery (d. 12 Aralık 1937 - ö. 18 Aralık 2020), Avustralyalı eski asker ve siyasetçi. 11 Ağustos 2003 - 5 Eylül 2008 tarihleri arasında Avustralya'nın 24. Genel Valisi oldu. Eski Avustralya Başkanı John Howard tarafından atandı. Önceden Batı Avustralya Valisi idi. 1993 yılında Vali olduğunda ordudaki görevinden ayrıldı.\n" }, "Peter Cosgrove": { "first_paragraph": "General Sir Peter John Cosgrove (d. 28 Temmuz 1947 Sidney, New South Wales), emekli kıdemli Avustralya Ordusu subayı ve Avustralya'nın 2014- 2019 yılları arası görev yapan 26. Genel Valisi. Kraliyet Askeri Koleji'nden mezundur. Cosgrove, Vietnam Savaşı'nda savaşmış ve 1971 yılında Askerî nişan almıştır. 1983 ile 1984 yılları arası Avustralya Kraliyet Alayı'nda (1 RAR) 1. Tabur komutanıydı ve daha sonra 6. Tugay Komutanı ve 1. Tümen komutanı olarak görev yaptı. Doğu Timor barış misyonu sırasında Doğu Timor'un Uluslararası Kuvvetleri (INTERFET) komutanı olarak görev yaparak, 1999 yılında ön plana çıkmıştır. 2000'den 2002'ye kadar, Avustralya Ordusu ve sonra 2002-2005 yılları arası Savunma Gücü Komutanı oldu. Korgeneral ve daha sonra Orgeneral rütbesine yükseldi.\n" }, "Quentin Bryce": { "first_paragraph": "Alice Louise Quentin Bryce ya da tanınan ismiyle Quentin Bryce (d. 23 Aralık 1942; Brisbane, Queensland), Avustralya'nın 25. Genel Valisidir. 13 Nisan 2008 tarihinde dönemin Avustralya Başbakanı Kevin Rudd'un önermesiyle Avustralya Kraliçesi sıfatıyla Birleşik Krallık Kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanmışıtır. Quentin Bryce, ayrıca Avustralya'nın ilk kadın valisidir. Quentin Bryce Genel Vali Olmadan önce Avustralya'nın eyaleti olan Queensland'da 2003-2008 yılları arası Eyalet Valiliği yapmıştır.\n" }, "Bahamalar genel valisi": { "first_paragraph": "Bahamalar genel valisi, Karayipler'de yer alan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Batı Hint Adalarının kuzey-kuzeydoğu sınırını oluşturan ve Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak III. Charles'ı kabul eden Bahamalar'da kralın temsilcisi olarak bu ülkede bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Marguerite Pindling": { "first_paragraph": "Dame Marguerite Pindling, (d. 26 Haziran 1932, evlilik öncesi soyadı Marguerite McKenzie), 2014-2019 yılları arasında Bahamalar Genel Valisidir.[1]\n" }, "Cornelius A. Smith": { "first_paragraph": "Cornelius Alvin Smith (d. 7 Nisan 1937),[1][2] 28 Haziran 2019[3] - 1 Eylül 2023 arası itibaren Bahamalar Genel Valisidir.\n" }, "Barbados genel valisi": { "first_paragraph": "Barbados genel valisi, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen ve Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak II. Elizabeth'i kabul eden Barbados'ta kraliçenin temsilcisi olarak bu ülkede bu makama getirilen kişiye verilen unvan idi.\n" }, "Clifford Husbands": { "first_paragraph": "Clifford Straughn Husbands, (d. 5 Ağustos 1926- ö. 11 Ekim 2017), Barbados'un eski Genel Valisi. Nita Barrow'un ölümünden sonra atandı ve 1996 - 2011 yılları arası Genel Vali olarak görev yaptı. 11 Ekim 2017'de 91 yaşında öldü.\n" }, "Elliott Belgrave": { "first_paragraph": "Elliott Fitzroy Belgrave (d. 16 Mart 1931), 1 Haziran 2012 ile 1 Temmuz 2017 tarihleri arasında Barbados Genel Valisi olarak hizmet veren bir Barbados vatandaşı ve emekli Yüksek Mahkeme Yargıcıdır.\n" }, "Philip Greaves": { "first_paragraph": "Philip Greaves (d. 19 Ocak 1931), Karayipler'in güney kesiminde yer alan Barbados'ta 1 Temmuz 2017 tarihinden 8 Ocak 2018'e kadar geçici olarak genel vali görevini yürütmüştür. Greaves bu görevi Elliott Belgrave'den devralarak yürütmeye başlamıştır.\n" }, "Sandra Mason": { "first_paragraph": "Sandra Mason (d. 17 Ocak 1949), Barbadoslu siyasetçidir. Mason, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Barbados'ta 8 Ocak 2018 - 30 Kasım 2021 tarihleri arasında genel valilik görevini yürütmüştür. Ülkesinin cumhuriyet rejimine geçmesi ile 30 Kasım 2021 itibarıyla ülkenin ilk devlet başkanı olmuştur.\n" }, "Belize genel valisi": { "first_paragraph": "Belize genel valisi, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen ve Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak III. Charles'ı kabul eden Belize'de kralın temsilcisi olarak bu ülkede bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Colville Young": { "first_paragraph": "Colville Norbert Young (d. 20 Kasım 1932), Belizeli siyasetçi. Young, 1993-2021 yılları arası Belize Genel Valisi ve Belize Scout Derneği hamisi olarak görev yapmıştır. Genel Vali olarak 17 Kasım 1993 tarihinde göreve atandı ve 1994 yılında şövalye oldu.\n" }, "Carlyle Glean": { "first_paragraph": "Sir Carlyle Arnold Glean (d. 11 Şubat 1932 - ö. 21 Aralık 2021), Grenadalı siyasetçi. Glean, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da 2008 ile 2013 yılları arasında genel vali olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Daniel Williams (Grenadalı siyasetçi)": { "first_paragraph": "Sir Daniel Charles Williams (d. 4 Kasım 1935), Grenadalı siyasetçi. Williams, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da 9 Ağustos 1996 ile 18 Kasım 2008 tarihleri arasında genel vali olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Grenada genel valisi": { "first_paragraph": "Grenada genel valisi, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen ve Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak III. Charles'ı kabul eden Grenada'da kralın temsilcisi olarak bu ülkede bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Leo de Gale": { "first_paragraph": "Sir Leo Victor de Gale (d. 28 Aralık 1921 - ö. 23 Mart 1986), Grenadalı siyasetçi. De Gale, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da 7 Şubat 1974 ile 30 Eylül 1978 tarihleri arasında bağımsız Grenada'nın ilk genel valisi olarak görev almıştır.\n" }, "Paul Scoon": { "first_paragraph": "Sir Paul Scoon (d. 4 Temmuz 1935 - ö. 2 Eylül 2013), Grenadalı siyasetçi. Scoon, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da 1978 ile 1992 yılları arasında genel vali olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Reginald Palmer": { "first_paragraph": "Sir Reginald Oswald Palmer (d. 15 Şubat 1923 - ö. 23 Mayıs 2016) Grenadalı siyasetçi. Palmer, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da 6 Ağustos 1992 ile 8 Ağustos 1996 tarihleri arasında genel vali olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Clifford Campbell": { "first_paragraph": "Sir Clifford Clarence Campbell (d. 28 Haziran 1892 - ö. 28 Eylül 1991[1][2]), Jamaikalı siyasetçi. Campbell, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Jamaika'da 1 Aralık 1962 ile 2 Mart 1973 yılları arasında genel vali olarak görev yapmıştır.\n" }, "Florizel Glasspole": { "first_paragraph": "Sir Florizel Augustus Glasspole (d. 25 Eylül 1909 - ö. 25 Kasım 2000) Jamaikalı siyasetçi. Glasspole, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Jamaika'da 27 Haziran 1973 ile 31 Mart 1991 yılları arasında genel vali olarak görev yapmıştır.\n" }, "Herbert Duffus": { "first_paragraph": "Sir Herbert George Holwell Duffus (d. 30 Ağustos 1908 - ö. 25 Ekim 2002), Jamaikalı siyasetçi. Duffus, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Jamaika'da 2 Mart 1973 ile 27 Haziran 1973 tarihleri arasında geçici olarak genel vali görevinde bulunmuştur.\n" }, "Howard Cooke": { "first_paragraph": "Sir Howard Felix Hanlan Cooke (d. 13 Kasım 1915 - ö. 11 Temmuz 2014)[1] Jamaikalı siyasetçi. Cooke, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Jamaika'da 1 Ağustos 1991 - 15 Şubat 2006 tarihleri arasında genel vali olarak görev yapmıştır.\n" }, "Jamaika genel valileri listesi": { "first_paragraph": "Jamaika genel valisi, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen ve Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak III. Charles'ı kabul eden Jamaika'da kralın temsilcisi olarak bu ülkede bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Jamaika genel valisi": { "first_paragraph": "Jamaika genel valisi, Milletler Topluluğu hükûmdarının Jamaika'daki temsilcisidir.\n" }, "Kenneth Blackburne": { "first_paragraph": "Sir Kenneth William Blackburne (d. 12 Aralık 1907 - ö. 4 Kasım 1980), Jamaikalı siyasetçi. Blackburne, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Jamaika'da, ülkenin bağımsızlığını kazanmasının ardından ilk genel vali olarak 6 Ağustos 1962 – 30 Kasım 1962 tarihleri arasında görev yapmıştır.\n" }, "Kenneth O. Hall": { "first_paragraph": "Sir Kenneth Octavius Hall (d. 24 Nisan 1941), Jamaikalı siyasetçi. Hall, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Jamaika'da 16 Şubat 2006 - 26 Şubat 2009 tarihleri arasında genel vali olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Patrick Allen (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Sir Patrick Linton Allen (d. 7 Şubat 1951), Jamaika Genel Valisidir.\n" }, "Edward Zacca": { "first_paragraph": "Sir Edward Zacca, \"KCMG\"-\"OJ\"-\"PC\" (26 Temmuz 1931 - 11 Kasım 2019), Jamaikalı yüksek hâkim ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Kanada genel valisi": { "first_paragraph": "Kanada Genel Valisi (İngilizce: Governor General of Canada; Fransızca: Gouverneur général du Canada), Commonwealth bölgesi hükümdarının Kanada'daki temsilcisidir. Genel vali, hükümdar tarafından başbakanın tavsiyesiyle seçilir ve hükûmdarın yetkilerinin hemen hemen tamamını kullanma yetkisine sahiptir. Önceki Genel Vali Julie Payette'in[1] istifası sonrası Kanada Yüce Divan başkanı Richard Wagner, başbakan yeni bir Genel Vali atayana kadar, vekâleten bu görevi sürdürmüştür. 26 Temmuz 2021 tarihinde Mary Simon'un makama atanması ile Wagner görevi Simon'a devretmiştir.\n" }, "Kanada genel valileri listesi": { "first_paragraph": "Kanada genel valisi, Amerika kıtasının kuzeyinde yer alan ve Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak III. Charles'i kabul eden Kanada'da kralın temsilcisi olarak bu ülkede bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Arthur (Connaught ve Strathearn dükü)": { "first_paragraph": "Prens Arthur, Connaught ve Strathearn Dükü (Arthur William Patrick Albert; 1 Mayıs 1850 - 16 Ocak 1942), Kraliçe Victoria ve Prens Albert'in yedinci çocuğu ve üçüncü oğluydu.[1] Kanada Genel valisi olarak hizmet etti.\n" }, "Michaëlle Jean": { "first_paragraph": "Michaëlle Jean (d. 6 Eylül 1957) 27. Konfederal Kanada ve 4 Ağustos 2005 tarihinden itibaren görevdeki Genel Valisi.\n" }, "David Lloyd Johnston": { "first_paragraph": "David Lloyd Johnston (d. 28 Haziran 1941, Greater Sudbury, Ontario), Kanadalı akademik bir yazar ve Kanada'nın 28. Genel Valisi olan devlet adamı. David Lloyd Johnston, Ontario'da doğdu ve büyüdü. Kanada'da çeşitli lise sonrası kurumlarda bir profesör olarak çalışmaya devam etti. Sonunda Western Ontario Üniversitesi'nde hukuk Dekanı olarak ve Waterloo Üniversitesi'nde başkan olarak görev yaptı. 2010 yılında vali olarak Michaëlle Jean'in yerine, Kanada Başbakanı Stephen Harper'ın tavsiyesi üzerine, Kanada Kraliçesi II. Elizabeth tarafından 1 Ekim 2010'da genel vali olarak atandı. 2 Ekim 2017 tarihinde görevini ardılı Julie Payette'ye bıraktı.\n" }, "Julie Payette": { "first_paragraph": "Julie Payette (d. 20 Ekim 1963); Kanadalı mühendis, bilim insanı ve eski astronot. 2 Ekim 2017 - 21 Ocak 2021 tarihleri arasında Kanada'nın 29. genel valisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Mary Simon": { "first_paragraph": "Mary Jeannie May Simon (d. 21 Ağustos 1947)[1], Kanadalı diplomat. Simon, Amerika kıtasının kuzeyinde yer alan ve Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak III.Charles[2]'ı kabul eden Kanada'da kralın temsilcisi olarak 26 Temmuz 2021 tarihinden bu yana genel vali makamında bulunmaktadır. Simon, bu makama atanan ilk İnuit yerel halkına mensup kişi olmuştur.[3][4]\n" }, "Richard Wagner (yargıç)": { "first_paragraph": "Richard Wagner (d. 2 Nisan 1957) Kanadalı bir hukukçudur ve Kanada'nın 18. baş yargıcı olarak hizmet vermektedir. Daha önce Kanada Yüksek Mahkemesi'nde yargıç olarak görev yapmış olan Wagner, 18 Aralık 2017'de baş yargıç olarak yemin etti. 23 Ocak 2021'de Wagner, Julie Payette'in Kanada Genel Valisi olarak istifasının ardından Kanada Hükûmeti'nin yönetici rolünü üstlendi. Yeni bir Genel Vali atanana kadar yönetici olarak görev yapacaktır.[1][2]\n" }, "Bob Dadae": { "first_paragraph": "Sir Bob Bofeng Dadae (d. 8 Mart 1961)[1], Papua Yeni Gine'nin onuncu ve şu anki Genel Valisi olarak görev yapan Papua Yeni Gineli bir politikacıdır. Görevine 28 Şubat 2017'de Michael Ogio'nun yerine onuncu genel vali olarak başladı.[2]\n" }, "Michael Ogio": { "first_paragraph": "Sir Michael Ogio (d. 7 Temmuz 1942-ö. 18 Şubat 2017), Papua Yeni Gine'nin dokuzuncu Genel Valisidir. Ogio aynı zamanda Demokratik Halk Hareketi partisinin lideridir.[1]\n" }, "Papua Yeni Gine genel valisi": { "first_paragraph": "Papua Yeni Gine genel valisi, Okyanusya kıtasında yer alan, Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak III. Charles'ı kabul eden Papua Yeni Gine'de kralın temsilcisi olarak bu ülkede bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Cuthbert Sebastian": { "first_paragraph": "Sir Cuthbert Montraville Sebastian (d. 22 Ekim 1921- ö. 25 Mart 2017), Saint Kitts ve Nevis'in eski Genel Valisi. Sir Cuthbert, 1995 yılında Genel Vali olarak atandı ve 1 Ocak 1996 tarihinde yemin etti. 1 Ocak 2013'te görevi sona erdi.\n" }, "Edmund Lawrence": { "first_paragraph": "Sir Edmund Wickham Lawrence (d. 14 Şubat 1932), Saint Kitts ve Nevis'in eski genel valisidir.\n" }, "Samuel Weymouth Tapley Seaton": { "first_paragraph": "Sir Samuel Weymouth Tapley Seaton (d. 28 Temmuz 1950 - ö. 29 Haziran 2023), Saint Kitts ve Nevis'in dördüncü Genel Valisi. 20 Mayıs 2015 tarihinde selefi Sir Edmund Lawrence'in devrilmesinden sonra Genel Vali Vekili olarak göreve geldi. 1 Eylül 2015 tarihinde, Başbakan Timothy Harris'in tavsiyesi üzerine Kraliçe II. Elizabeth tarafından resmen Genel Vali olarak atandı.[1] Seaton bu görevi 31 Ocak 2023 tarihine kadar sürdürmüş, 1 Şubat 2023 tarihinden itbaren görevi ülkenin ilk kadın genel valisi olarak Marcella Liburd üstlenmiştir.\n" }, "Neville Cenac": { "first_paragraph": "Sir Emmanuel Neville Cenac (d. 1930)[1], Saint Lucialı siyasetçi. Cenac, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da 12 Ocak 2018 - 31 Ekim 2021 tarihleri arasında genel vali görevinde bulunmuştur.\n" }, "Pearlette Louisy": { "first_paragraph": "Dame Calliopa Pearlette Louisy (d. 8 Haziran 1946), Saint Lucialı siyasetçi. Louisy, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Lucia'da 1997 ile 2017 yılları arasında bu makama gelen ilk kadın olarak genel valilik görevini üstlenmiştir.[1]\n" }, "Saint Lucia genel valisi": { "first_paragraph": "Saint Lucia genel valisi, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen ve Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak II. Elizabeth'i kabul eden Saint Lucia'da kraliçenin temsilcisi olarak bu ülkede bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Frederick Ballantyne": { "first_paragraph": "Sir Frederick Nathaniel Ballantyne (5 Temmuz 1936 - 23 Ocak 2020), Saint Vincent ve Grenadinlerli siyasetçi. Ballantyne, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen ada ülkesi Saint Vincent ve Grenadinler'de 2002 ile 2019 yılları arasında genel vali olarak görev yapmıştır.[5]\n" }, "Susan Dougan": { "first_paragraph": "Susan Dilys Dougan, Saint Vincent ve Grenadinlerli siyasetçi. Dougan, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen ada ülkesi Saint Vincent ve Grenadinler'de 1 Ağustos 2019 tarihinden bu yana genel vali olarak görev almaktadır.\n" }, "Frank Kabui": { "first_paragraph": "Sir Frank Utu Ofagioro Kabui (d. Nisan 1946), 7 Temmuz 2009 tarihinden beri Solomon Adaları Genel Valisidir.\n" }, "Solomon Adaları genel valisi": { "first_paragraph": "Solomon Adaları genel valisi, Büyük Okyanus'ta Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan, Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak III. Charles'ı kabul eden Solomon Adaları'nda kralın temsilcisi olarak bu ülkede bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Faimalaga Luka": { "first_paragraph": "Faimalaga Luka OBE (d. 15 Nisan 1940 - ö. 19 Ağustos 2005), Tuvalulu siyasetçi. Luka, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 2001 yılında on ay süreyle başbakanlık makamında bulunmuştur. Luka, 2003-2005 yılları arasında da Tuvalu genel valisi görevini yürütmüştür.\n" }, "Fiatau Penitala Teo": { "first_paragraph": "Fiatau Penitala Teo (d. 23 Temmuz 1911 - ö. 25 Kasım 1998), Tuvalulu siyasetçi. Teo, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 1 Ekim 1978 ile 1 Mart 1986 tarihleri arasında ülkenin ilk genel valisi olarak genel vali görevini yürütmüştür.[1]\n" }, "Iakoba Italeli": { "first_paragraph": "Sir Iakoba Taeia Italeli Tuvalu'lu bir siyasetçi ve Tuvalu eski Genel Valisi (16 Nisan 2010 - Ağustos 2019 tarihleri arası).\n" }, "Teniku Talesi Honolulu": { "first_paragraph": "Teniku Talesi Honolulu 22 Ağustos 2019'da Tuvalu Genel Valisi olarak atanmıştır.[1][2] 2019 genel seçimlerinde yarışmadan istifa eden Sir Iakoba Italeli'nin yerini aldı. 2012 yılında İçişleri ve Kırsal Kalkınma Departmanında Sekreter Yardımcısı olarak görev yaptı.[3]\n" }, "Tofiga Vaevalu Falani": { "first_paragraph": "Tofiga Vaevalu Falani, Tuvalulu siyasetçi. Falani, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 29 Eylül 2021 tarihinden bu yana genel vali görevini yürütmektedir.\n" }, "Tupua Leupena": { "first_paragraph": "Sir Tupua Leupena [1] (d. 2 Ağustos 1922 [2] - ö. 24 Kasım 1996), Tuvalulu siyasetçi. Leupena, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 1986-1990 yılları arasında genel vali olarak bulunmuştur. Leupena, 1978'de Toaripi Lauti'nin başbakanlığında meclis sözcülüğü görevini de yürütmüştür.[3]\n" }, "Tuvalu genel valisi": { "first_paragraph": "Tuvalu genel valisi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, İngiliz Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak III. Charles'ı kabul eden Tuvalu'da kralın temsilcisi olarak bu ülkede bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Yeni Zelanda genel valisi": { "first_paragraph": "Yeni Zelanda Genel Valisi (İngilizce: Governor-General of New Zealand; Maorice: Te Kāwana Tianara o Aotearoa), Commonwealth bölgesi hükümdarının Yeni Zelanda'daki temsilcisidir. Genel vali, hükümdar tarafından başbakanın tavsiyesiyle seçilir ve Yeni Zelanda Krallığı içinde hükümdarın yetkilerinin hemen hemen tamamını kullanma yetkisine sahiptir. Mevcut genel vali 21 Ekim 2021 tarihinden bu yana Cindy Kiro'dur.[1]\n" }, "Bernard Freyberg": { "first_paragraph": "Korgeneral Bernard Cyril Freyberg, 1. Baron Freyberg (21 Mart 1889 - 4 Temmuz 1963) Britanyalı general.\n" }, "John Jellicoe": { "first_paragraph": " Filo Amirali John Rushworth Jellicoe, 1. Earl Jellicoe, (5 Aralık 1859 - 20 Kasım 1935) Kraliyet Donanması subayıydı. İngiliz-Mısır Savaşı ve Boxer Ayaklanması'nda savaştı, I. Dünya Savaşı sırasında Mayıs 1916'da Jutland Muharebesi'de Büyük Filoya komuta etti. Bu savaşta filosu ele alması tartışmalıdır. Jellicoe ciddi bir hata yapmadı ve Alman Yüksek Deniz Filosu, yenilginin İngiltere için felaket olacağı bir zamanda limana geri çekildi, ancak halk, Kraliyet Donanmasının düşmanı geçtikçe daha dramatik bir zafer kazanmadığı için hayal kırıklığına uğradı. Jellicoe daha sonra Birinci Deniz Lordu olarak görev yaptı, Amirallikl'te Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın genişlemesini ve konvoyları denetledi, ancak 1917 sonunda görevinden alındı. Ayrıca 1920'lerin başında Yeni Zelanda Genel Valisi olarak görev yaptı.\n" }, "Yeni Zelanda genel valileri listesi": { "first_paragraph": "Yeni Zelanda genel valisi, Milletler Topluluğu'na üye olarak devlet başkanı olarak II. Elizabeth'i kabul eden Yeni Zelanda'da kraliçenin temsilcisi olarak bu ülkede 1917 yılından bu yana bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Rusya başbakanı": { "first_paragraph": "Başbakan (Rusça: Премьер-министр, Romanizasyon: Prem'yer-ministr) olarak anılan Rusya Federasyonu Hükûmeti Başkanı (Rusça: Председатель Правительства Российской Федерации, Romanizasyon: Predsedatel' Pravitel'stva Rossiyskoy Federatsii), Rusya Federasyonu Hükûmeti üzerine Federal Anayasa Hukukunun 24. Maddesi uyarınca \"hükûmeti yöneten Rusya Federasyonu'nun en güçlü ikinci yetkilisidir\".[1]\n" }, "Vezir": { "first_paragraph": "Vezir (Arapça: الوزير), İslâm devletlerinde hükümdardan sonra gelen en yetkili yönetici.\n" }, "Abbâs bin Ebi'l-Fütûh": { "first_paragraph": "Abbas bin Ebul Futuf, Fatımi halifesi Zafir Biemrillah'ın veziri. (1115- 1154). Beni Badis adlı hükümdar sülalesindendir. Üvey babası İbni Sallar vezir olunca siyasi faaliyetlere başlamıştır. Oğlu Nasr ile beraber İbni Sallar'ı öldürerek yerine vezir olmuştur. 1154 yılında halifeyi öldürüp yerine oğlunu halife yapınca, Abbas'ı sevmeyen halk ayaklanmıştır. Suriye'ye kaçmıştır ve burada öldürülmüştür.\n" }, "Hidiv": { "first_paragraph": "Hidiv, (Farsça: خِدِيوْ ḫidīv, büyük vezir) Kavalalılara mensup Mısır valilerine babadan oğula geçmek üzere 1867'de verilen resmi unvan.\n" }, "İbn Mekânis": { "first_paragraph": "İbn Mekânis (Arapça: ابن مكانس ; d. 745/1345–ö. 794/1392), Memlûkler Döneminde yaşamış edip ve şairlerden birisidir. Tam ismi, Ebû’l-Ferec Fahrettin Abdurrahman b. ‘Abdi’r-Rezzâḳ b. İbrahim el-Ḳıbṭî el-Mıṣrî’dir. İbn Mekânis’in, Kıpti kökenli olduğu ve Hristiyan bir aileden geldiği söylenmektedir. Toplum içerisinde nasıl davranılması gerektiğini ele alan, ironik bir dille nazmedilmiş didaktik bir urcûzesi, en meşhur şiiri olarak görülmektedir.[1]\n" }, "İbn Vâfid": { "first_paragraph": "Alî ibn el-Hüseyin ibn-Vâfid el-Lahmî ( Arabic علي بن الحسين بن الوافد اللخمي) (y. 997 – 1074), Avrupa'da Abenguefith olarak bilinen, Toledo'lu eczacı ve hekim.[1] Toledo emiri el-Memûn'un veziri olarak görev yapmıştır. Meşhur eseri Kitâb el-edviya el-müfrede'dir (Arapça: كتاب الأدوية المفردة). Eser, Latinceye De medicamentis simplicibus adı ile tercüme edilmiştir.[2]\n" }, "Kadı Burhâneddin": { "first_paragraph": "Kadı Burhaneddin (d. 8 Ocak 1345; Kayseri - ö. Temmuz 1398; Sivas), Türk devlet adamı, alim ve Azerbaycan edebiyatı ve Divan edebiyatı şairi.[1]\n" }, "Maraşlı Ali Paşa": { "first_paragraph": "Maraşlı Ali Paşa, Belgrad Veziri (Semendire Sancağı) olarak görev yapan bir Osmanlı İmparatorluğu valisiydi. Süleyman Paşa'nın yerine geçti.[1]\n" }, "Şemseddin Cüveyni": { "first_paragraph": "Sahip Şemseddin Mehmed Cüveyni, İlhanlı hükümdarı Abaka Han zamanında yaşamış zamanının ünlü vezirlerinden birisidir. Bazı kaynaklara göre başvezirdir. Ayrıca İlhanlı Devleti'nin kurucusu Hülagû Han zamanında da maliye bakanlığı yapmıştır. Zamanının yazarlarından olan ve kendisi gibi vezirlik yapmış Alaaddin Ata Melik Cüveynî'nin kardeşidir.\n" }, "Selami Altınok": { "first_paragraph": "Selami Altınok (d. 20 Ocak 1966, Narman), Türk bürokrat ve siyasetçi. Sırasıyla çeşitli Türkiye ilçelerinde kaymakam, Aksaray valisi, İstanbul emniyet müdürü, 63. Türkiye Hükûmetinde içişleri bakanı, içişleri bakanlığı müsteşarı ve emniyet genel müdürü olarak görev yapmıştır. TBMM 27 ve 28. dönem AK Parti Erzurum milletvekilidir.\n" }, "Karl Erjavec": { "first_paragraph": "Karl Erjavec (d. 21 Haziran 1960, Aiseau, Belçika) Sloven siyasetçi.\n" }, "Avrupa Komisyonu başkanı": { "first_paragraph": "Avrupa Komisyonu başkanı, Avrupa Birliği'nin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu'nun başkanıdır. Komisyon Başkanı, toplu olarak Avrupa Parlamentosu'na karşı sorumlu olan bir Komiserler Kabinesine liderlik eder. Başkan, gerektiğinde Komiserler arasında görev dağıtma, değiştirme veya görevden alma yetkisine sahiptir.\n" }, "Gaston Thorn": { "first_paragraph": "Gaston Egmont Thorn (d. 3 Eylül 1928, Lüksemburg - 26 Ağustos 2007, Lüksemburg), Lüksemburg eski başbakanıdır.\n" }, "Jacques Santer": { "first_paragraph": "Jacques Santer (d. 18 Mayıs 1937, Wasserbillig, Grevenmacher kantonu) Lüksemburg eski başbakanı, Avrupa Komisyonu eski başkanı.\n" }, "Jean-Claude Juncker": { "first_paragraph": "Jean-Claude Juncker (d. 9 Aralık 1954, Redange, Lüksemburg), ilk olarak 20 Ocak 1995 tarihinde Lüksemburg'un başbakanı seçilmiş olup, 4 Aralık 2013 tarihine dek bu görevi yürütmüştür. Aynı zamanda Devlet Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı makamlarını da başbakanlıkla beraber üstlenmiştir.\n" }, "Huari Bumedyen": { "first_paragraph": "Huvvari Bumedyen (Arapça: هواري بومدين, romanize: Hûvvârî Bû-Medyen[a]), d. 23 Ağustos 1932, Clauzel, Kalime Vilayeti, Cezayir - ö. 27 Aralık 1978, Cezayir, Cezayir), Cezayirli subay ve devlet adamı. Cezayir'de Ahmed Bin Bella'ya karşı yaptığı askerî darbeyle iktidarı ele geçirerek, 19 Haziran 1965 tarihinden ölümüne kadar Cezayir Devlet Başkanlığı'nda kalmıştır. Ölümünden önceki yıllarda Üçüncü Dünya ülkelerinin (Bağlantısızlar Hareketi) bayraktarlarından biri olarak, özellikle uluslararası yeni bir ekonomik düzenin kurulması gerektiğini savundu.\n" }, "Hüsnü Mübarek": { "first_paragraph": "Muhammed Hüsnü Said Mübarek (4 Mayıs 1928, Minufiye - 25 Şubat 2020, Kahire), Mısırlı asker ve siyasetçi. 1981-2011 yılları arasında Mısır cumhurbaşkanı. 2011'in Ocak ayında başlayan yaygın halk gösterilerinden sonra, önce 10 Şubat 2011 tarihinde yetkilerini yardımcısı olan Ömer Süleyman'a devretti, ertesi gün de görevinden istifa etti.[1]\n" }, "Kenneth Kaunda": { "first_paragraph": "Kenneth David Kaunda (28 Nisan 1924 - 17 Haziran 2021), Zambiyalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Kaunda, Afrika kıtasında yer alan Zambiya'nın ilk devlet başkanı olarak 1964 ile 1991 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Robert Mugabe": { "first_paragraph": "Robert Gabriel Mugabe (d. 21 Şubat 1924 - ö. 6 Eylül 2019), Zimbabveli siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'de 1987 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Mugabe makamdaki son yıllarında dünyada görevdeki en yaşlı devlet başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Muhammed Hüseyin Tantavi": { "first_paragraph": "Muhammed Hüseyin Tantavi (Arapça: محمد حسين طنطاوى سليمان) (d. 31 Ekim 1935 - ö. 21 Eylül 2021), Mısırlı mareşal ve devlet adamı. Mısır Silahlı Kuvvetleri başkomutanı, Savunma Bakanı, Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyi başkanı ve Mısır devlet başkanıydı. Tantavi, 1991 yılından bu yana Savunma ve Askeri Üretim Bakanı olarak hükûmette görev yaptı ve Ocak-Şubat 2011 döneminde de Başbakan Yardımcısı oldu.\n" }, "Stjepan Mesić": { "first_paragraph": "Stjepan Mesić (d. 24 Aralık 1934, Debeljak). Hırvat siyasetçi.\n" }, "Thabo Mvuyelwa Mbeki": { "first_paragraph": "Thabo Mvuyelwa Mbeki (d. 18 Haziran 1942, Güney Afrika, Doğu Kap), Güney Afrika Cumhuriyeti eski devlet başkanı.\n" }, "Erkin Alptekin": { "first_paragraph": "Erkin Alptekin, 4 Temmuz 1939 yılında Hitay (Uygurca: خىتاي, Xitay; 契丹, Qìdān)'ın Gansu eyaletinin merkezi Lenju (Lanzhou) şehrinde dünyaya gelmiştir.\n" }, "Marino Busdachin": { "first_paragraph": "Marino Busdachin (d. 1956, Umago, Istria, Hırvatistan - 7 Haziran 2023 Trieste) İtalyan politikacı ve insan hakları savunucusu aktivist.\n" }, "Aleksandër Meksi": { "first_paragraph": "Roma La Sapienza Üniversitesi – Mimarlık Fakültesi – Restorasyon sertifikası\n" }, "António de Almeida Santos": { "first_paragraph": "António de Almeida Santos (d. 15 Şubat 1926, Cabeça (Seia) - ö. 18 Ocak 2016, Oeiras) Portekizli sosyalist siyasetçi, Eski meclis başkanı.\n" }, "Armin Laschet": { "first_paragraph": "Armin Laschet (18 Şubat 1961, Aachen), Alman gazeteci ve siyasetçi. Annegret Kramp-Karrenbauer'in genel başkanlığı bırakmasının ardından 16 Ocak 2021 itibarıyla Hristiyan Demokrat Birliği'nin genel başkanı seçilmiştir.[1] 27 Haziran 2017'den beri Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin başbakanıdır. Daha önce 1994-98 arası Alman Federal Meclisi ve 1999-2005 arasında Avrupa Parlamentosu üyesiydi. 2005-10 arasında ise Kuzey-Ren Vestfalya'nın Aile ve Entegrasyon Bakanlığı görevini üstlenmiştir.20 Nisan 2021 tarihi itibarıyla CDU/CSU nün 2021 yılının Eylül ayında yapılacak olan Genel Seçimlerde Başbakan Adayı olarak ilan edilmiştir.\n" }, "Bob Brown": { "first_paragraph": "Robert James \"Bob\" Brown (27 Aralık 1944) Avustralyalı eski politikacı, tıp doktoru, eski bir senatör olan çevreci, ve eski Avustralya Yeşiller Parlamentosunun lideri. Brown 1996 federal seçimleri sonrasında Avustralya Yeşilleri senatosunun ilk grubunu oluşturmak için Yeşiller Batılı Avustralya senatörü Dee Margetts oturuma katılarak, Tazmanya Yeşiller aday listesinde Avustralya Senatosu olarak seçildi. 2001'de ve 2007'de tekrar seçildi.\n" }, "Hjalmar Branting": { "first_paragraph": "Hjalmar Branting (d. 23 Kasım 1860 - ö. 24 Şubat 1925) İsveçli devlet adamı ve Sosyal demokrasinin öncülerinden. 1921 yılında Norveçli diplomat Christian Lous Lange ile Nobel Barış Ödülü'nü paylaşmaya hak kazanmıştır. Üç kez başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Ingvar Carlsson": { "first_paragraph": "Gösta Ingvar Carlsson (d. 9 Kasım 1934), İki kez İsveç Başbakanı olarak görev yapan İsveçli bir siyasetçi. İlk olarak 1986-1991 yılları arasında ve yine 1994-1996 yılları arasında görev yapmıştır.[1] 1986-1996 yılları arasında İsveç Sosyal Demokrat Partisi'nin lideriydi.[2][3] İsveç'i Avrupa Birliği'ne yönlendirmesi ile bilinir.\n" }, "Cebran Basil": { "first_paragraph": "Cebran Basil (d. 21 Haziran 1970, Batrun) Lübnan dışişleri bakanı.\n" }, "Chung Sye-kyun": { "first_paragraph": "Chung Sye-kyun (d. 5 Kasım 1950), Güney Koreli siyasetçi. Sye-kyun, Asya ülkesi Güney Kore'de 14 Ocak 2020-16 Nisan 2021 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Crin Antonescu": { "first_paragraph": "George Crin Laurențiu Antonescu (d. 21 Eylül 1959), Tulcea), Ulusal Liberal Parti (PNL) Başkanı olarak hizmet veren, bir Rumen politikacı. 1996 ve 2008 yılları arasında Temsilciler Meclisi üyesi oldu. Eski lideri Vasile Blaga görevden sonra 3 Temmuz 2012'de Senato Başkanı seçildi. Parlamento 6 Temmuz 2012 ikinci kez görevi askıya alınan Traian Băsescu'nun yerine 10 Temmuz 2012 tarihinde Romanya Cumhurbaşkanı Vekili oldu. 27 Ağustos 2012 tarihinde Traian Băsescu'nun görevine iade edilmesi sonucu bu makamdan ayrıldı.\n" }, "Edgar Savisaar": { "first_paragraph": "Edgar Savisaar (d. 31 Mayıs 1950, Harku, Harjumaa - ö. 29 Aralık 2022, Tallinn), Estonya'da Halk Cephesi ve Merkez Parti kurucusu. 1990-1992 yılları arasında Estonya Başbakanlığı, daha sonra Estonya Ekonomik ve İletişim Bakanlığı görevini üstlenmiştir. Estonya'nın başkenti Tallinn'in belediye başkanı olarak da görev yapmıştır.\n" }, "El-Beci Kaid es-Sibsi": { "first_paragraph": "El-Beci Kaid es-Sibsi (Arapça: الباجي قائد السبسي) (d. 29 Kasım 1926 - ö. 25 Temmuz 2019), Tunuslu avukat ve politikacı. 27 Şubat 2011 - 24 Aralık 2011 tarihleri arası Tunus Başbakanıdır. 22 Aralık 2014'te yapılan seçimler ile Tunus Devlet Başkanı seçildi.\n" }, "Émile Reuter": { "first_paragraph": "Émile Reuter (d. 2 Ağustos 1874, Bofferdange (Mersch kantonu)- ö. 14 Şubat 1973, Lüksemburg) Lüksemburglu siyasetçi.\n" }, "Erhan Arıklı": { "first_paragraph": "Erhan Arıklı (d. 1962; Ardahan), Türk akademisyen, siyasetçi ve Yeniden Doğuş Partisi genel başkanı[1]. 2020 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimine Yeniden Doğuş Partisinin adayı olarak katılmıştır.[2] 23 Ocak 2022 Seçimlerinden sonra kurulan UBP+DP+YDP Koalisyon Hükûmetinde Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı olarak göreve başlamıştır.\n" }, "Tage Erlander": { "first_paragraph": "Tage Fritiof Erlander (d. 13 Haziran 1901 - ö. 21 Haziran 1985), İsveçli siyasetçi. İsveç'te 1946 ile 1969 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Eugène Schaus": { "first_paragraph": "Eugène Schaus (d. 12 Mayıs 1901, Gonderange (Grevenmacher kantonu) - ö. 29 Mart 1978, Lüksemburg) Lüksemburglu siyasetçi.\n" }, "Evangelos Venizelos": { "first_paragraph": "Evangelos Venizelos (Yunanca:Ευάγγελος Βενιζέλος), (d. 1 Ocak 1957(1957-01-01),Selanik), bir Yunan siyasetçi. 17 Haziran 2011 - 21 Mart 2012 tarihlerinde Yunanistan Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı idi. Selanik ilk seçim bölgesi'nde Panhelenik Sosyalist Hareketi Partisinin (PASOK) Meclis üyesidir. Evangelos Venizelos Selanik Aristoteles Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Profesörüdür. 18 Mart 2012 tarihinde Venizelos, PASOK Başkanı Yorgo Papandreu'nun yerine rakipsiz olarak seçildi ve Mayıs 2012 Yunanistan genel seçimlerinde parti lideri oldu. 25 Haziran 2013 tarihinde Yunanistan Dışişleri Bakanı ve Başbakan yardımcısı oldu ve Ocak 2015'e dek bu görevi sürdürdü.\n" }, "Fatos Nano": { "first_paragraph": "Fatos Thanas Nano (d. 16 Eylül 1952 Tiran, Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti), üç kez Arnavutluk Başbakanı olan bir Arnavut siyasetçidir.\n" }, "Francisco de Sá Carneiro": { "first_paragraph": "Francisco Manuel Lumbrales de Sá Carneiro (d. 19 Temmuz 1934, Póvoa de Varzim, Portekiz-4 Aralık 1980, Loures, Portekiz), Portekizli siyasetçi ve avukat.\n" }, "Diogo Freitas do Amaral": { "first_paragraph": "Diogo Pinto de Freitas do Amaral (21 Temmuz 1941, Póvoa de Varzim, Portekiz - 3 Ekim 2019, Cascais e Estoril, Cascais, Portekiz), Portekizli siyasetçi, akademisyen ve hukuk profesörü.\n" }, "Gennadi Zyuganov": { "first_paragraph": "Gennadi Andreyeviç Zyuganov (Rusça: Геннадий Андреевич Зюганов; d. 26 Haziran 1944, Oryol Oblastı, Rusya SFSC), Rus sosyalist siyasetçi. 1993'ten beri Rusya Federasyonu Komünist Partisi birinci sekreteri. Ayrıca 1993'ten beri Devlet Duması milletvekili ve 1995'ten beri Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi üyesi.\n" }, "Giorgia Meloni": { "first_paragraph": "Giorgia Meloni (d. 15 Ocak 1977, Roma), İtalya başbakanı, İtalya'da milliyetçi muhafazakâr bir siyasi parti olan İtalya'nın Kardeşleri'nin lideri ve Avrupa Muhafazakârlar ve Reformcular Partisi'nin başkanı olan İtalyan gazeteci ve aşırı sağcı,[1] sağ popülist,[2][3] ve milliyetçi[4][5] politikacı. Meloni ayrıca Silvio Berlusconi'nin dördüncü hükûmetinde Gençlik Bakanı ve Özgürlük Halkı'nın gençlik bölümü olan Genç İtalya'nın başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Lawrence Gonzi": { "first_paragraph": "Lawrence Gonzi (d. 1 Temmuz 1953) eski Malta Başbakanı ve Ekonomi Bakanı. Hükûmet partisi Partit Nazzjonalista'nın da genel başkanıdır. 23 Mart 2004'te Eddie Fenech Adami'nin çekilmesiyle birlikte başbakan oldu. Ayrıca Milliyetçi Partisi lideriydi. Gonzi, 1988-1996 yılları arası Malta Temsilciler Meclisi Başkanı olarak görev yaptı ve 1998 yılından 2004'e kadar Sosyal Politika Bakanlığının yanı sıra, 1999'dan 2004'e kadar Başbakanlık yaptı.\n" }, "Hanno Pevkur": { "first_paragraph": "Hanno Pevkur (d. 2 Nisan 1977, Iisaku) Estonyalı siyasetçi, bakan.\n" }, "Heraldo Muñoz": { "first_paragraph": " Demokrasi için Parti (1988-günümüz)\n" }, "Ollanta Humala": { "first_paragraph": "Ollanta Moisés Humala Tasso (d. 26 Haziran 1962, Lima) Perulu asker ve siyasetçi. 2011-2016 yılları arasında Peru Devlet Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ichirō Hatoyama": { "first_paragraph": "Ichirō Hatoyama (鳩山 一郎, Hatoyama Ichirō, 1 Ocak 1883 - 7 Mart 1959) Japonya'nın 52,[1] 53, ve 54. Hükûmetlerinde Başbakanlık görevinde bulunmuş Japon siyasetçi. İlk başbakanlık dönemi 10 Aralık 1954-19 Mart 1955 tarihleri arasında[2], ikinci başbakanlık dönemi 19 Mart 1955-22 Kasım 1955 tarihleri arasında[3] ve son dönemi de bu tarihten 23 Aralık 1956'ya kadar devam etmiştir.[4]\n" }, "Ignazio La Russa": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Thorbjørn Jagland": { "first_paragraph": "Thorbjørn Jagland (d. 5 Kasım 1950, Drammen) Norveçli siyasetçi. 1996-1997 yılları arasında Norveç'in başbakanlığını yapmış olan Jagland, 2009-2019 tarihleri arası Avrupa Konseyi Genel Sekreterliği görevini sürdürmüştür.\n" }, "Janez Janša": { "first_paragraph": "Janez Janša (Türkçe telaffuz: Yanez Yanşa) (Ivan Janša adıyla d. 17 Eylül 1958), 2004'ten 2008'e, 2012'den 2013'e ve 2020'den 2022'ye kadar üç kez Slovenya başbakanı olarak görev yapan Sloven bir politikacı. 1990 ile 1994 yılları arasında Savunma Bakanlığı yaptı. 1993'ten beri Sloven Demokratik Parti'nin genel başkanı olarak Slovenya 8. başbakanıdır. 2020 yılı itibarıyla tekrar başbakanlık görevini üstlendi.\n" }, "Jean Asselborn": { "first_paragraph": "Jean Asselborn, (d. 27 Nisan 1949, Steinfort) Lüksemburglu sosyalist siyasetçi, dışişleri bakanı.\n" }, "Jüri Ratas": { "first_paragraph": "Jüri Ratas (d. 2 Temmuz 1978, Tallinn), 23 Kasım 2016 ile 26 Ocak 2021 tarihleri arasında Estonya başbakanı olarak görev yapan siyasetçi.\n" }, "Jyrki Katainen": { "first_paragraph": "Jyrki Tapani Katainen (d. 14 Ekim 1971, Siilinjärvi, Finlandiya), Fin bir politikacı ve Finlandiya'nın eski başbakanıdır. Aynı zamanda Ulusal Koalisyon Partisi başkanıydı.\n" }, "Lech Kaczyński": { "first_paragraph": "Lech Aleksander Kaczyński (d. 18 Haziran 1949, Varşova - ö. 10 Nisan 2010, Smolensk, Rusya), 2005-2010 arasında Polonya Cumhurbaşkanı, 2002-2005 arasında da Varşova Belediye Başkanı olan Polonyalı siyasetçi. Aynı zamanda eski başbakan Jarosław Kaczyński'nin ikiz kardeşidir. 10 Nisan 2010 tarihinde Rusya'da bir uçak kazasında eşiyle birlikte ölmüştür.[1]\n" }, "Karel Schwarzenberg": { "first_paragraph": "Karel Schwarzenberg doğum ismi Karl Johannes Nepomuk Josef Norbert Friedrich Antonius Wratislaw Mena zu Schwarzenberg (d. 10 Aralık 1937, Prag) Çek siyasetçi ve eski dışişleri bakanı.\n" }, "Kevin Rudd": { "first_paragraph": "Kevin Michael Rudd (d. 21 Eylül 1957, Avustralya), Avustralyalı siyasetçi. 2007-2010 yılları arasında da Başbakanlık görevinde bulundu. Üye olduğu parti Avustralya İşçi Partisi'dir. 2010 yılında parti içinde yapılan oylama sonucu koltuğunu Eğitim Bakanı ve Başbakan yardımcısı olan Julia Gillard'a kaybetti. 2013 yılında yeniden yapılan parti içinde oylama sonucu daha önce aynı oylamada kaybettiği Julia Gillard'ı parti koltuğundan indirdi. Julia Gillard'da başbakanlık koltuğunu da Kevin Rudd'a bıraktı.[1]\n" }, "Gediminas Kirkilas": { "first_paragraph": "Gediminas Kirkilas (d. 30 Ağustos 1951), Litvanyalı siyasetçi ve Litvanya'nın 11. Başbakanı.\n" }, "Kudret Özersay": { "first_paragraph": "Kudret Özersay (d. 16 Aralık 1973, Alaminyo, Larnaka) Kıbrıs Türkü akademisyen, uluslararası hukuk uzmanı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın uzun süreli müzakerecisi, Toparlanıyoruz Hareketi kurucusu. 2015 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı adayı oldu. Halkın Partisi Genel Başkanı. 2 Şubat 2018 itibarıyla KKTC Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı. 2020 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimi'ne bağımsız aday olarak katılmıştır.\n" }, "Liviu Dragnea": { "first_paragraph": "Liviu Dragnea (d. 28 Ekim 1962, Gratia, Teleorman, Romanya), Rumen sosyal demokrat siyasetçi.\n" }, "Stefan Löfven": { "first_paragraph": "Kjell Stefan Löfven (d. 21 Temmuz 1957, Stockholm), İsveçli politikacı. Aktif bir sendikacı olmadan önce kaynak işçisi olarak çalışmıştır.\n" }, "Luigi Di Maio": { "first_paragraph": "Luigi Di Maio (d. 6 Temmuz 1986, Avellino), İtalya başbakan yardımcısı ve Beş Yıldız Hareketi (M5S) lideri.\n" }, "Mauro Ferri": { "first_paragraph": "Mauro Ferri (d. 15 Mart 1920, Roma - ö. 29 Eylül 2015, Roma) İtalyan sosyalist siyasetçi. Eski Anayasa Mahkemesi Başkanı.\n" }, "Michael Noonan": { "first_paragraph": "Michael Noonan (d. 21 Mayıs 1943, Limerick) İrlanda maliye bakanı.\n" }, "Michel Wolter": { "first_paragraph": "Michel Wolter (d. 13 Eylül 1962, Lüksemburg) Lüksemburglu siyasetçi ve iktisatçı.\n" }, "Mircea Geoană": { "first_paragraph": "Mircea Geoană (d. 14 Temmuz 1958, Bükreş), Rumen siyasetçi.\n" }, "Nebih Berri": { "first_paragraph": "Nebih Berri (Arapça: Arapça: نبيه بري; d. 28 Ocak 1938, Bo, Sierra Leone), 1992 yılından itibaren Lübnan Temsilciler Meclisi Başkanı olan Şii Müslüman siyasetçi.\n" }, "Panos Kammenos": { "first_paragraph": "Panos Kammenos, (Yunanca: Πάνος Καμμένος, d. 12 Mayıs 1965, Atina), Yunan siyasetçi. Eski Yunanistan Savunma Bakanı ve muhafazakâr sağ parti Bağımsız Yunanlar Genel Başkanı.\n" }, "Parti lideri": { "first_paragraph": " Siyasal sistemde, bir parti lideri, siyasi partisinin ya yasama organına ya da seçmenlere karşı resmi temsilcisidir. Ülkeye bağlı olarak, siyasi bir partinin \"lideri\" olarak halk arasında bahsedilen kişi, resmi olarak parti başkanı, genel sekreter veya en yüksek siyasi makam olabilir.\n" }, "Paulo Portas": { "first_paragraph": "Paulo Portas (d. 12 Eylül 1962, Lizbon) Portekizli siyasetçi, eski Başbakan yardımcısı.[1] Halk Partisi genel başkanı.[1]\n" }, "Petre Roman": { "first_paragraph": "Petre Roman (Rumence telaffuz: [ˈpetre ˈroman]; d. 22 Temmuz 1946), 1989-1991 yılları arasında Romanya Başbakanı olan ve hükûmeti Miron Cozma liderliğindeki madencilerin müdahalesiyle devrildiğinde bir Rumen siyasetçidir. 1945'ten bu yana Komünist olmayan ilk başbakan oldu. 1996-1999 yılları arasında Senato Başkanlığı ve 1999-2000 yılları arasında Dışişleri Bakanı olarak görev yapıyordu. Demokrat Parti'den 2003'te ayrıldıktan sonra kurduğu Demokratik Güç Partisi genel başkanıydı.\n" }, "Petteri Orpo": { "first_paragraph": "Antti Petteri Orpo (d. 3 Kasım 1969, Köyliö, Finlandiya) Fin siyasetçi, Ulusal Koalisyon Partisi başkanı ve günümüzde Finlandiya başbakanıdır.\n" }, "Andris Piebalgs": { "first_paragraph": "Andris Piebalgs (d. 17 Eylül 1957, Valmiera) Leton siyasetçi. Eski Avrupa Komiseri ve eski bakan.\n" }, "Pier Luigi Bersani": { "first_paragraph": "Pier Luigi Bersani (d. 29 Eylül 1951, Bettola) İtalyan siyasetçi ve eski bakan. Demokratik Parti eski sekreteri.\n" }, "Stefano Rodotà": { "first_paragraph": "Stefano Rodotà (d. 30 Mayıs 1933 –ö. 23 Haziran 2017),İtalyan bir hukukçu ve politikacıdır.\n30 Nisan 1992'den 4 Haziran 1992'ye kadar İtalya Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcılığı görevini yürüttü.\n" }, "Selahattin Mizvar": { "first_paragraph": "Selahattin Mizvar (d. 1953, Meknes) Fas dışişleri bakanı.\n" }, "Sergey Şoygu": { "first_paragraph": "Sergey Kujuget-oglu Şoygu (Rusça: Серге́й Кужуге́тович Шойгу́, Tuvaca: Сергей Күжүгет оглу Шойгу, Sergey Küjüget oglu Şoygu) (d. 21 Mayıs 1955) Rus siyasetçi ve asker. 6 Kasım 2012'de Savunma Bakanlığına getirildi. Tuva bir baba ile Rus bir anneden dünyaya geldi. Kurtarıcılar ve İtfaiyeciler Spor Federasyonu Başkanlığı da yapmıştır.[1] Rusya'nın siyasetçilerinden tek Tuva kökenli bakanıdır.[2]\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri, 1924'ten 1991'de birliğin dağılmasına kadar, makam sahibi Sovyetler Birliği'nin tanınmış lideriydi.[1] Genel Sekreter Komünist Parti'yi doğrudan tek başına kontrol ediyordu. Bununla birlikte, parti siyasi güç üzerinde tekele sahip olduğundan, Genel Sekreter Sovyetler Birliği hükûmetini yürütme kontrolüne sahipti. Makamın devletin hem dış hem de iç politikalarını yönlendirme kabiliyeti nedeniyle Sovyetler Birliği'nin fiili olarak en yüksek makamıydı.\n" }, "Sühbaatarın Batbold": { "first_paragraph": "Sühbaatarın Batbold (Moğolca: Сүхбаатарын Батболд; d. 30 Haziran 1963), Moğol siyasetçi. Moğolistan eski Başbakanı. Selefi Sanjaagiin Bayar hükûmetinde daha önce Dışişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Sven Mikser": { "first_paragraph": "Sven Mikser (d. 8 Kasım 1973, Tartu) Eston sosyal demokrat siyasetçidir.\n" }, "Nichi Vendola": { "first_paragraph": "Nichi Vendola (d. 26 Ağustos 1958, Bari), İtalyan siyasetçi. Sinistra Ecologia Libertà'nın genel başkanlık görevini yürütmektedir.\n" }, "Vuk Drašković": { "first_paragraph": "Vuk Drašković (Sırpça: Вук Драшковић, Sırp-Hırvatça telaffuz: [v̞ûːk drâʃkɔvit͡ɕ]; d. 29 Kasım 1946, Međa), Sırp siyasetçi, hukukçu, gazeteci ve yazar. 1991'den beri Sırp Yenileme Hareketi'nin lideri.[1]\n" }, "Walter Scheel": { "first_paragraph": "Walter Scheel (Almanca telaffuz: [ˈvaltɐ ˈʃeːl]; 8 Temmuz 1919, Solingen - 24 Ağustos 2016, Bad Krozingen), Alman siyasetçi ve devlet adamı. 1974-1979 yılları arasında Batı Almanya Cumhurbaşkanlığı görevinde bulundu.\n" }, "Walter Veltroni": { "first_paragraph": "Walter Veltroni (d. 3 Temmuz 1955, Roma) İtalya eski başbakan yardımcısı.\n" }, "Abdülkadir bin Salih": { "first_paragraph": "Abdülkadir bin Salih (24 Kasım 1941, Tilimsan - 22 Eylül 2021, Algiers), Cezayirli siyasetçi. Salih, Afrika ülkesi Cezayir'de 2 Nisan 2019 - 19 Aralık 2019 tarihlerinde geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ahmet Güryüz Ketenci": { "first_paragraph": "Ahmet Güryüz Ketenci (d. 1938, Çayeli) Türk siyasetçi.\n" }, "Alexandre Sanguinetti": { "first_paragraph": "Alexandre Sanguinetti (d. 27 Mart 1913, Kahire - ö. 9 Ekim 1980, Saint-Mandé) Fransız siyasetçi.\n" }, "André Colin": { "first_paragraph": "André Colin (19 Ocak 1910, Brest - 28 Ağustos 1978, Carantec, Finistère) Fransız merkez sağ siyasetçi. 1959-1963 yıllarında MRP Genel Başkanı.\n" }, "António Guterres": { "first_paragraph": "António Manuel de Oliveira Guterres (d. 30 Nisan 1949, Lizbon), Portekizli siyasetçi, 9. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri. Guterres, 1995-2002 yılları arasında Portekiz başbakanlığı, 1999-2005 arasında Sosyalist Enternasyonal başkanlığı ve 2005-2015 yılları arasında Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğini (UNHCR) yaptı.[1]\n" }, "Taro Aso": { "first_paragraph": "Tarō Asō (麻生太郎, Asō Tarō) (d. 20 Eylül 1940), Japon siyasetçi. 2008-2009 yılları arasında Japonya Başbakanlığı yapmıştır. 2005-2007 yılları arasında, eski başbakanlar Shinzo Abe ve Junichiro Koizumi hükûmetlerinde dışişleri bakanlığı görevini yürüttü.\n" }, "Cezmi Polat": { "first_paragraph": "Cezmi Polat (d. 1955, Erzurum), Türk siyasetçi ve müteahhit.\n" }, "Christophe Béchu": { "first_paragraph": "Christophe Béchu (d. 11 Haziran 1974, Angers) Fransız siyasetçi.\n" }, "Eduardo Ferro Rodrigues": { "first_paragraph": "Eduardo Luís Barreto Ferro Rodrigues (d. 3 Kasım 1949, Lizbon) Portekiz Meclis Başkanı.\n" }, "Erkki Liikanen": { "first_paragraph": "Erkki Antero Liikanen (d. 19 Eylül 1950, Mikkeli) Finlandiyalı sosyal demokrat siyasetçi ve Finlandiya Bankası Guvernörü.\n" }, "Francisco Álvarez-Cascos": { "first_paragraph": "Francisco Álvarez-Cascos Fernández (d. 1 Ekim 1947, Madrid) İspanyol Siyasetçi.\n" }, "Gabriel Péronnet": { "first_paragraph": "Gabriel Péronnet (d. 31 Ekim 1919, Le Vernet (Allier) - ö. 13 Ocak 1991, Vichy[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Hubertus Heil": { "first_paragraph": "Hubertus Heil (d. 3 Kasım 1972, Hildesheim) Almanya Sosyal Demokrat Partisi eski genel sekreteri.\n" }, "İsmail Koncuk": { "first_paragraph": "İsmail Koncuk (d. 24 Mayıs 1959; Ceyhan, Adana), eğitimci, sendikacı, siyasetçi.\n" }, "Jacques Baumel": { "first_paragraph": "Jacques Baumel (d. 6 Mart 1918, Marsilya - ö. 17 Şubat 2006, Rueil-Malmaison[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jacques Blanc": { "first_paragraph": "Jacques Blanc (d. 21 Ekim 1939, Rodez) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jacques Dominati": { "first_paragraph": "Jacques Dominati (d. 11 Mart 1927, Ajaccio - ö. 8 Eylül 2016, Ajaccio) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jacques Soustelle": { "first_paragraph": "Jacques Soustelle (d. 3 Şubat 1912, Montpellier - ö. 6 Ağustos 1990, Neuilly-sur-Seine) Fransız siyasetçi.\n" }, "Javier Arenas": { "first_paragraph": "Francisco Javier Arenas Bocanegra (d. 28 Aralık 1957, Sevilla) İspanyol siyasetçi.\n" }, "Jean-Jacques Servan-Schreiber": { "first_paragraph": "Jean-Jacques Servan-Schreiber (JJSS olarak da bilinir) (d. 13 Şubat 1924, 16. arrondissement (Paris) - ö. 7 Kasım 2006, Fécamp) Fransız gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "José Sócrates": { "first_paragraph": "José Sócrates Carvalho Pinto de Sousa (d. 6 Eylül 1957, Vilar de Maçada, Alijó), Portekizli siyasetçi. Sosyalist Parti'nin eski genel sekreteridir. 12 Mart 2005 ile 6 Haziran 2011 tarihleri arasında Portekiz başbakanlığı yaptı.\n" }, "Louis Terrenoire": { "first_paragraph": "Louis Terrenoire (d. 10 Kasım 1908, 2. arrondissement (Lyon) - ö. 9 Ocak 1992, Paris[1]) Fransız siyasetçi ve gazeteci.\n" }, "Maurice Ligot": { "first_paragraph": "Maurice Ligot (d. 9 Aralık 1927, Niort - ö. 29 Ekim 2022, Cholet) Fransız siyasetçi.\n" }, "Muhammed Busetta": { "first_paragraph": "Muhammed Busetta (d. 1925, Marakeş) Faslı siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Muhammed Nebil Bin Abdullah": { "first_paragraph": "Muhammed Nebil Bin Abdullah (d. 3 Haziran 1959, Rabat), Fas şehircilik bakanı.\n" }, "Nathalie Delattre": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Nizar Bereke": { "first_paragraph": "Nizar Bereke (d. 1964, Rabat) Faslı siyasetçi ve ekonomist.\n" }, "Pablo Iglesias Turrión": { "first_paragraph": "Pablo Manuel Iglesias Turrión, (d. 17 Ekim 1978, Madrid), Podemos partisinin kurucu lideri, İspanyol politikacı.[1]\n" }, "Pulat Yüksel Tacar": { "first_paragraph": "Pulat Yüksel Tacar (d. 1 Mayıs 1931, İstanbul), Türk diplomat.\n" }, "Serge Lepeltier": { "first_paragraph": "Serge Lepeltier (d. 12 Ekim 1953, Veurdre (Allier) Fransız merkez sağ siyasetçi, eski çevre bakanı.\n" }, "Tansel Doratlı": { "first_paragraph": "Tansel Doratlı (d. 1951, Baf) KKTC'li siyasetçi.\n" }, "Titus Corlățean": { "first_paragraph": "Titus Corlățean (d. 11 Ocak 1968, Mecidiye, Köstence, Romanya) Rumen sosyal demokrat siyasetçi, diplomat ve eski bakan.\n" }, "Umut Arık": { "first_paragraph": "Umut Arık (d. 16 Ekim 1938, Eskişehir), Türk büyükelçi.\n" }, "Vítor Constâncio": { "first_paragraph": "Vítor Manuel Ribeiro Constâncio (d. 12 Ekim 1943, Lizbon) Portekizli siyasetçi ve ekonomi akademisyeni.\n" }, "Yann Wehrling": { "first_paragraph": "Yann Wahrling (d. 3 Temmuz 1971, Strasbourg) Fransız siyasetçi.\n" }, "Paul Vergès": { "first_paragraph": "Paul Vergès (5 Mart 1925; Ratchathani, Tayland - 12 Kasım 2016, Saint-Denis, Réunion), Réunionlu politikacı.\n" }, "İvan Babuşkin": { "first_paragraph": "İvan Babuşkin (Rusça: Иван Васильевич Бабушкин - İvan Vasilyeviç Babuşkin) (takma adı: Nikolay Nikolaeviç) (d. 3 Ocak 1873, Vologda - ö. 18 Ocak 1906, Mysovaya İstasyonu), Rus devrimci. Bolşevik hareketinin kurucularındandır.\n" }, "Şalva Eliava": { "first_paragraph": "Şalva Zuraboviç Eliava (Gürcüce: შალვა ელიავა; Rusça: Ша́лва Зура́бович Элиа́ва) (30 Eylül 1883; Ganiri, Gürcistan, Rus İmparatorluğu – 3 Aralık 1937) Megrel kökenli Gürcü Eski Bolşevik, Orta Asya ve Kafkasya'nın Sovyetleştirilmesinde önemli katkılarda bulunmuş Sovyet devlet adamı. Josef Stalin’in 1936-1938 yılları arasındaki Büyük Temizlik operasyonlarının kurbanlarından biri olmuştur.\n" }, "Georgi Plehanov": { "first_paragraph": "Georgiy Valentinoviç Plehanov (Rusça: Геoргий Валентинович Плеханов; 29 Kasım 1856 - 30 Mayıs 1918), Rus devrimci, Marksist teorisyen ve filozof. Rusya'da sosyal-demokrat hareketin kurucusu ve kendini \"Marksist\" olarak tanımlayan ilk Ruslardandır.\n" }, "Georgi Pyatakov": { "first_paragraph": "Georgiy Pyatakov (Rusça: Георгий Леонидович Пятаков, d. 18 Ağustos 1890; Cherkassy uyezd - ö. 30 Ocak 1937; Moskova), Rus Devrimi sırasında faaliyet gösteren Bolşevik devrimci lider, komünist politikacı. Büyük Temizlik döneminde anti-sovyet eylemleri olduğu iddiasıyla idam edilmiştir.[1]\n" }, "İvan Mayski": { "first_paragraph": "İvan Mihayloviç Mayski (Rusça: Ива́н Миха́йлович Ма́йский) veya tarihte anıldığı ismiyle ayrıca yazıldığından Maiski; (d. 19 Ocak 1884 - ö. 3 Eylül 1975) Sovyet diplomat, tarihçi ve siyasetçi. II. Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği'nin Birleşik Krallık büyükelçiliğini yapmıştır.[2]\n" }, "Mihail Laşeviç": { "first_paragraph": "Mihail Mihayloviç Laşeviç (Rusça: Михаил Михайлович Лашевич) veya bilinen adıyla Gaskoviç[1], (d. 1884, Odessa - ö. 30 Ağustos 1928, Harbin), Bolşevik, Sovyet askeri ve siyasi lider.\n" }, "Nikolay Podvoyski": { "first_paragraph": "Nikolay İlyiç Podvoyski (Rusça: Николай Ильич Подвойский; 16 Şubat 1880 - 28 Temmuz 1948), Rus bolşevik devrimcisi, Sovyet devlet adamı ve RSFSC'nin Askeri ve Deniz İşlerinden Sorumlu ilk halk komiserdi.\n" }, "Mihail Pokrovski": { "first_paragraph": "Mihail Nikolayeviç Pokrovski (Rusça: Михаил Николаевич Покровский) (29 Ağustos 1868 Moskova, Rus İmparatorluğu – 10 Nisan 1932 Moskova, SSCB), SSCB'li tarihçi ve devlet adamıdır. Rus Marksist tarihçilerinin önde gelen temsilcilerindendir.\n" }, "Samed Ağa Ağamalıoğlu": { "first_paragraph": "Samed Ağa Ağamalıoğlu (Azerice: Səməd ağa Ağamalıoğlu; Rusça: Самед ага Агамалыоглы; 27 Aralık 1867 – 6 Ekim 1930) Sovyet devlet adamı ve sosyalist devrimci, Kafkasya'da 1905 Rus Devrimi'ne katılmıştır.[1] Samed Hasan oğlu Aliyev[2] gerçek ismiyle Ağamalıoğlu, Elizavetpol Guberniyası Kazah bölgesinde Kyrah Kesemen köyünde köylü bir ebeveynin çocuğu olarak dünyaya geldi. Vladikavkaz askeri okulundan mezun oldu, topoğrafya eğitimi aldı. 1887 yılında, Gence'de askeri hizmete girdi ve kısa süre sonra Marksizm okumaya başladı ve sosyalist bir devrimci olup aktif Himmet üyesi oldu. 1917 Şubat Devrimi sonrası, Gence'de Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi icra komitesi üyesi oldu. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin Azerbaycan Millî Şurası'nda Müslüman Sosyalist Blok'tan milletvekili seçildi. Müsavat'ın iktidardan indirilmesinden kısa bir süre sonra, Azerbaycan SSC'nin Halk Komiseri oldu ve 1922 ile 1929 yılları arasında Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin CEC Başkanı ve Başkanlarından biri olarak görev yaptı. 1922 yılında SSCB'nin Sovyetler 1. Kongresinde, SSCB CEC üyesi sonra SSCB CEC Prezidyumu üyesi seçildi. Latin alfabesinin Doğu Sovyetlere girmesine öncülük etti. Ağamalıoğlu ayrıca devrimci hareket ve Sovyetler Birliği'nin doğu bölgelerinde kültür devrimi üzerine birçok çalışmanın yazarıdır. Tanınmış Azeri oyun yazarı Mirza Fetali Ahundov'un Kemalüddövle Mektubları'nın ilk hazırlayıcısı ve yayıncısıdır.[3] Dönemin kültürel ikonu Maksim Gorki, onu \"olağanüstü adam\" olarak tanımlamıştır ve yeniden düzenlenmiş alfabe üzerine çalışmalarını çok takdir etmiştir.[4]\n" }, "Aleksandr Svanidze": { "first_paragraph": "Aleksandr Semyonoviç \"Alyoşa\" Svanidze (Gürcüce: ალექსანდრე სვანიძე, Alek’sandre Svanidze; Rusça: Александр Семёнович Сванидзе) (1886; Baji, Gürcistan, Rus İmparatorluğu – 20 Ağustos 1941; SSCB), Gürcü Eski Bolşevik politikacı ve tarihçi. Josef Stalin'in yakın arkadaşlarından ve Stalin’in ilk eşi (Kato olarak bilinen) Ketevan Svanidze'nin kardeşlerinden biridir. Buna rağmen, Stalin’in 1936-1938 yılları arasındaki Büyük Temizlik operasyonlarının kurbanlarından biri olmuş, 1937 yılında hapse atılmış, 1941 yılında hapisteyken vurularak öldürülmüştür.\n" }, "Tağı Şahbazi Simurg": { "first_paragraph": "Tağı Şahbazi Simurq (d. 1892, Bakü, Rus İmparatorluğu - ö. 2 Ocak, 1938, Bakü, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti) – Azerbaycanlı bilim adamı, doktor, Bakü Devlet Üniversitesi'nin dördüncü ve birinci Azerbaycanlı rektörü (1926-1929), yazar, eğitimci.[1]\n" }, "Andrey Vışinski": { "first_paragraph": "Andrey Yanuaryeviç Vışinski (Rusça: Андре́й Януа́рьевич Выши́нский; Lehçe: Andrzej Wyszyński; 10 Aralık 1883; Odessa, Rus Çarlığı - 22 Kasım 1954; New York, ABD), Sovyet devlet adamı, diplomat ve hukukçu. 1930'larda Moskova'da yürütülen Büyük Temizlik duruşmaları sırasında başsavcılık yaptı.\n" }, "Vera Zasuliç": { "first_paragraph": "Vera İvanovna Zasuliç (8 Ağustos 1849 - 8 Mayıs 1919), Petersburg valisi General Fyodor F. Trepov'u kurşunlayan Rus devrimci. 1878'de halka açık bir mahkemede yargılanmış ve jüri tarafından suçsuz bulunarak aklanmıştır.\n" }, "Christian Abbiati": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Charles Coughlin": { "first_paragraph": "Charles Edward Coughlin (d. 25 Ekim 1891 – ö. 27 Ekim 1979), daha çok Peder Coughlin olarak bilinen, Amerika Birleşik Devletleri'nde, Detroit yakınlarında yaşayan bir Kanadalı-Amerikalı Katolik rahipti. Küçük Çiçeğin Ulusal Mabedi'nin kurucu rahibiydi. \"Radyo Rahibi\" lakabını alarak, radyoyu geniş bir kitleye ulaşmak için kullanan ilk siyasi liderlerden biriydi. 1930'larda, ABD nüfusu yaklaşık 120 milyon iken, tahmini 30 milyon dinleyici onun haftalık yayınlarını takip ediyordu.\n" }, "Léon Degrelle": { "first_paragraph": "Léon Joseph Marie Ignace Degrelle (15 Haziran 1906 - 31 Mart 1994), Sovyetler Birliği'ne karşı savaşta ön saftaki askerlerden olan, Reksizm'i kuran ve sonra Waffen-SS'e katılan Belçikalı SS-Standartenführer ve politikacı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra neonazi hareketlerinin önemli bir figürü oldu. Savaştan sonra İspanya'ya sığındı. Belçika tarafından vatan hainliği ile suçlandığı için iadesi istendi fakat İspanya asla Degrelle'i iade etmedi. 87 yaşında Málaga'da öldü.\n" }, "Francisco Franco": { "first_paragraph": "Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı  •\nUlusal Faşist Parti  •\nBüyük Faşizm Konseyi  •\nCumhuriyetçi Faşist Parti •\nAlman İşçi Partisi  •\nNasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi  •\nUstaşa  •\nDemir Muhafızlar  •\nBritanya Faşistler Birliği  •\nOk Haç Partisi\n" }, "Karl Eschweiler": { "first_paragraph": "Karl Eschweiler (5 Eylül 1886 - 30 Eylül 1936), Almanya'da siyahi bir rahip olarak bilinen ,1933'ten itibaren kilise ile Nazi rejimi'nin Katolik Kilisesiyle uzlaşmasını destekleyen akademik bir Katolik ilahiyatçıydı.[1] Kilisenin otoritesine zarar verdiğini düşündüğü laik modernizm akımını durduracağı için bir diktatörlüğün kiliseye fayda sağlayacağına inanıyordu.[2]\n" }, "Bernhard Rust": { "first_paragraph": "Dr. Bernhard Rust (30 Eylül 1883, Hannover - 8 Mayıs 1945), Nazi Almanyası'nda Bilim, Eğitim ve Ulusal Kültür Bakanı (Reichserziehungsminister).[1] Daha erken yıllarda, tıbbi deney için mahkûmların kullanımına bakan ulusal bir araştırma merkezinin yöneticisiydi. Bernhard Rust, Almanya'nın yenilgisinden sonra intihar etti ama Birleşmiş Milletler savaş suçu komisyonu, İnsan kobayı teşrihi olarak tanımlandığı suçlar için onu suçlu buldu.\n" }, "Nazi Partisi liderleri ve yetkilileri listesi": { "first_paragraph": "Bu madde, Nazi Partisinin liderleri ve yetkililerinin listesidir.\n" }, "Martin Heidegger": { "first_paragraph": "Martin Heidegger (26 Eylül 1889 - 26 Mayıs 1976), varoluşçu felsefenin isimlerinden biri olarak bilinen Alman filozof.\n" }, "Komünizm karşıtı rock": { "first_paragraph": "Komünizm karşıtı rock (İngilizce: Rock against communism, RAC), 1970'li yıllarda Birleşik Krallık'ta ortaya çıkmış bir rock müzik türüdür. Komünistlere karşı propaganda yapmak amacıyla oluşturulmuştur. Anti-komünizmin yanı sıra milliyetçi, ırkçı, anti-semitist ve beyaz ırk üstünlükçüsü bir içeriğe sahiptir.\n" }, "Nazi punk": { "first_paragraph": "Nazi punk, punk altkültürünün parçası olan bir neo-Nazi'yi tanımlamak için kullanılır. Terim, aynı zamanda, ilgili bir müzik türünü tarif etmektedir[1] ve bazen hatecore olarak adlandırılır. Nazi Punk, müziksel açıdan genellikle diğer punk rock formları gibidir, ancak etnik azınlıklara, Yahudilere, eşcinsellere, anarşistlere ve diğer algılanan düşmanlara karşı nefret ifade eden sözler içermesi açısından farklılık gösterir.\n" }, "Carlo Cafiero": { "first_paragraph": "Carlo Cafiero (1 Eylül 1846 - 17 Temmuz 1892), İtalyan anarşist ve 19. yüzyılın ikinci yarısında Mihail Bakunin destekçisi.\n" }, "Albert Camus": { "first_paragraph": "Albert Camus (Fransızca telaffuz: [albɛʁ kamy]; 7 Kasım 1913 - 4 Ocak 1960), Fransız yazar ve filozof.\n" }, "Germaine Greer": { "first_paragraph": "Germaine Greer, (d. 29 Ocak 1939), Avustralyalı akademisyen, gazeteci, yazar, İngiliz edebiyatı alanında öğretim üyesi ve feminizm hakkında 20. yüzyılın önemli bilim insanıdır.[1]\n" }, "Gustav Landauer": { "first_paragraph": "Gustav Landauer (7 Nisan 1870 – 2 Mayıs 1919), 19. yüzyılın sonunda ve 20. yüzyılın başında etkili olmuş Almanya'da anarşizm konusunda önde gelen teorisyenlerden biridir. Sosyal anarşizmin savunucusu ve açıkça beyan ettiği şekliyle bir pasifisttir. 1919'da, Alman Devrimi sırasında, kısa bir süre Bavyera Sovyet Cumhuriyeti'nin Aydınlanma ve Kamu Yönetimi Komiseri olarak görev yapmış,[1] bu Cumhuriyet'in devrilmesiyle birlikte de öldürülmüştür.\n" }, "Marie Louise Berneri": { "first_paragraph": "Marie Louise Berneri (d. Maria Luisa Berneri ; 1 Mart 1918 - 13 Nisan 1949), anarşist bir aktivist ve yazardı. İtalya'da doğdu ancak yaşamının büyük bir kısmını İspanya, Fransa ve İngiltere'de geçirdi. Luis Mercier ile kısa ömürlü bir yayın olan Revision'da yer aldı ve Revolt, War Commentary ve Freedom gazetelerinin editörlüğünü yapan bir grubun üyesiydi. Marie, sürekli İspanya ve dünyaya katkı sağladı. O, ilk olarak 1950'de yayınlanan daha sonra 2020'de tekrar yayınlanan Journey Through Utopia adında bir ütopya araştırması yazdı. Neither East Nor West onun yazılarından bir seçkidir (1952).\n" }, "Lucy Parsons": { "first_paragraph": "Lucy Parsons (Lucy Eldine Gonzales) (1851, Teksas - 7 Mart 1942), Meksikalı-Amerikalı sendikacı.[1]\n" }, "Jean-Paul Sartre": { "first_paragraph": "Jean-Paul Charles Aymard Sartre (d. 21 Haziran 1905, Paris - ö. 15 Nisan 1980, Paris), Fransız yazar ve düşünür. Felsefi içerikli romanlarının yanı sıra her yönüyle kendine özgü olarak geliştirdiği Varoluşçu felsefesiyle de yer etmiş; bunların yanında varoluşçu Marksizm şekillendirmesi ve siyasetteki etkinlikleriyle 20. yüzyıl'a damgasını vuran düşünürlerden biri olmuştur. Sartre, bir anlatıcı, denemeci, romancı, filozof ve eylemci olarak yalnızca Fransız aydınlarının temsilcisi olmakla kalmamış, özgün bir entelektüel tanımlamasının da temsilcisi olmuştur.\n" }, "Rajani Palme Dutt": { "first_paragraph": "Rajani Palme Dutt (19 Haziran 1896 - 20 Aralık 1974) gazeteci, Büyük Britanya Komünist Partisinin Genel Sekreterliğini yapmış olan komünist siyasetçi ve teorisyen.\n" }, "Richard Sorge": { "first_paragraph": "Richard Sorge (Rusça: Рихард Зорге; 4 Ekim 1895; Bakü – 7 Kasım 1944; Sugamo Hapishanesi, Tokyo), II. Dünya Savaşı'ndan önce Japonya’da görev yapan, Sovyetler Birliği'nin casusu. Casuslar içerisinde en başarılıları arasında gösterilir. Casus kod adı Ramsay’dır. Almanya’da ve Japonya’da gazeteci olarak çalışmıştır. 1941'de Tokyo'da yakalanan Sorge, 1944'teki idamına kadar SSCB ile olan bağlantısını reddetse de SSCB ancak 1964 yılında Sorge'u kahraman olarak tanımıştır.\n" }, "Karl Liebknecht": { "first_paragraph": "Sophie Liebknecht (e. 1914)\n" }, "Marinus van der Lubbe": { "first_paragraph": "Marinus van der Lubbe (13 Ocak 1909-10 Ocak 1934), Reichstag binasını kundakladığı gerekçesiyle idam edilen Hollandalı komünisttir.\n" }, "Antonie Pannekoek": { "first_paragraph": "Antonie (Anton) Pannekoek (2 Ocak 1873 - 28 Nisan 1960), Hollandalı gökbilimci, Marksist kuramcı ve devrimci. Konsey komünizminin (Felemenkçe: radencommunisme) önde gelen savunucuları arasında bulunmaktadır.\n" }, "Maximilien Rubel": { "first_paragraph": "Maximilien Rubel (10 Ekim 1905, Çernivtsi - 28 Şubat 1996, Paris), çalışmalarını Karl Marx’ın eserleri ve hayatı üzerine yapmış olan Fransız tarihçidir.\n" }, "Anna Seghers": { "first_paragraph": "Anna Seghers (19 Kasım 1900, Mainz - 1 Haziran 1983, Berlin; asıl adı: Netty Radványi; Evlilik öncesi soyadı: Reiling), Alman yazar.\n" }, "Christopher Caudwell": { "first_paragraph": "Christopher Caudwell (20 Ekim 1907; Londra, İngiltere - 13 Şubat 1937, Madrid, İspanya), İngiliz edebiyat eleştirmeni, aktivist, yazar ve şairdir.\n" }, "Manolis Glezos": { "first_paragraph": "Manolis Glezos (Yunanca: Μανώλης Γλέζος; 9 Eylül 1922 - 30 Mart 2020), Yunan direnişi kahramanı solcu yazar ve politikacı.\n" }, "Yaşar Nezihe": { "first_paragraph": "Yaşar Nezihe Bükülmez (d. 1882 - ö. 5 Kasım 1971), Osmanlı şair.\n" }, "Takiji Kobayashi": { "first_paragraph": "Takiji Kobayashi (Japonca: 小林 多喜二; d. 13 Ekim 1903 – ö. 20 Şubat 1933), ünlü Japon proleter edebiyatı yazarı. 1929 yılında yayımlanan ve balıkçıları konu alan romanı \"Kanikōsen\" ile bilinir.\n" }, "Korkut Boratav": { "first_paragraph": "Korkut Boratav (d. 1935, Konya, Türkiye), Ankara Üniversitesi emekli hocalarından Türk Marksist iktisatçı.\n" }, "Maurice Dobb": { "first_paragraph": "Maurice Herbert Dobb (d. 24 Temmuz 1900 - ö. 17 Ağustos 1976) Cambridge Üniversitesinde görev yapmış bir İngiliz ekonomist, yazar ve Cambridge Trinity College Akademi Üyesidir. 20. yüzyılın önde gelen Marksist iktisatçılarından biri olarak bilinir.\n" }, "Yevsey Liberman": { "first_paragraph": "Evsei Grigorievich Liberman (rusça: Евсей Григорьевич Либерман, Овсій Григорович Ліберман; 2 Ekim 1897, – 11 Kasım 1981), Harkiv, Ukrayna'da yaşamış bir Sovyet ekonomistidir.\n" }, "G.A. Cohen": { "first_paragraph": "Gerald Allan \"Jerry\" Cohen, (d. 1941 - ö. 2009) All Souls College, Oxford, Sosyal ve Siyaset Kuramı Chichele Profesörü.\n" }, "Günther Anders": { "first_paragraph": "Günther Anders (doğum adı: Günther Siegmund Stern; 12 Temmuz 1902, Wrocław - 17 Aralık 1992, Viyana), Alman filozof, gazeteci ve şair.\n" }, "Kiyoşi Miki": { "first_paragraph": "Kiyoshi Miki (三木 清, Kiyoshi, Miki Kiyoshi) (5 Ocak 1897 - 26 Eylül 1945), Japon Marksist felsefeci. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Japonya'da gelişen demokratik sosyalist harekete yaptığı kuramsal katkılarla tanınmaktadır.\n" }, "Domenico Losurdo": { "first_paragraph": "Domenico Losurdo (d.14 Kasım 1941[1] – ö. 28 Haziran 2018), İtalyan Marksist filozof ve tarihçi. Sannicandro di Bari, İtalya'da doğdu.[2] Urbino Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanıydı.[3] Losurdo kaleme aldığı Liberalizm: Karşılıklı Tarih adlı kitabıyla bilinir. Kendisi ırkçılığı, köleliği ve soykırımı eleştirdi.\n" }, "István Mészáros (profesör)": { "first_paragraph": "István Mészáros (d. 19 Aralık 1930 – ö. 1 Ekim 2017), Macar Marksist filozof ve akademisyendir. Sussex Üniversitesi'nin Emeritus dereceli profesörü olarak görev yapmıştır. On beş yıl Sussex'de Felsefe Bölüm Başkanlığı yaptı. Daha önce York Üniversitesi'nde (1972-1976) dört yıl boyunca Felsefe ve Sosyal Bilimler Profesörü oldu.[1]\n" }, "Aleksandr Tarasov": { "first_paragraph": "Aleksandr Nikolayeviç Tarasov (Rusça: Александр Николаевич Тарасов, d. 8 Mart 1958(1958-03-08), Moskova), Sovyet ve Rus sol sosyolog, siyaset bilimci ve kültür bilimci, yayıncı, yazar, filozof. XXI yüzyılın başına kadar István Mészáros ile birlikte kendisini Post-Marksist olarak tanımladı.[1][2] Bununla birlikte, XXI yüzyılda, \"Post-Marksizm\" terimi Ernesto Laclau, Chantal Mouffe ve takipçilerinin asimilasyonundan dolayı A. Tarasov kendisine böyle demekten kaçındı.[3] \"Marquis Who's Who in the World\" 2014'ün 31. sayısındaki önemli noktalar listesine dahil edildi.[4] Sovyetler Birliği'nde sol görüşlü bir siyasi muhaliftir. Birkaç kitabın yazarı ve ortak yazarı.\n" }, "Hotsumi Ozaki": { "first_paragraph": "Hotsumi Ozaki (Japonca: 尾崎秀実, 29 Nisan 1901, Shirakawa – 7 Kasım 1944, \nSugamo Hapishanesi, Tokyo), Japon gazeteci, komünist, ajan ve başbakan danışmanı. Asahi Shinbun gazetesinde çalışmış, Başbakan Fumimaro’nun danışmanlığına yükselmiştir. Sovyetler Birliği ajanı Richard Sorge ile birlikte Japonya aleyhine ajanlık yapmıştır.\n" }, "John Curtin": { "first_paragraph": "John Curtin (d. 8 Ocak 1885 - ö. 5 Temmuz 1945), Avustralyalı politikacı. 1941'den 1945'teki ölümüne kadar Avustralya'nın 14. Başbakanı olarak görev yaptı. Ülkeyi, son birkaç olay hariç, II. Dünya Savaşı'nda Pasifik Cephesi savaşı süresi boyunca yönetti. 1935'ten 1945'e kadar Avustralya İşçi Partisi'nin (ALP) lideri ve Gough Whitlam'a kadar en uzun süre hizmet veren lideriydi. Curtin'in liderlik becerileri ve kişisel karakteri, siyasi çağdaşları tarafından beğenildi. Sık sık Avustralya'nın en büyük başbakanlarından biri olarak anılıyor.\n" }, "Ernst Bloch": { "first_paragraph": "Ernst Bloch (8 Temmuz 1885, Ludwigshafen - 4 Ağustos 1977, Tübingen), Alman filozof, yazar.\n" }, "Lusien Goldmann": { "first_paragraph": "Lucien Goldmann (1913-1970), Rumen asıllı Fransız yazar ve edebiyat teorisyeni. Paris'teki Sosyal Bilimler İleri Araştırmalar Okulunda profesör olarak Marksist bir kuramcıydı.\n" }, "Aijaz Ahmad": { "first_paragraph": "Aijaz Ahmad (1941 - 9 Mart 2022), tanınmış bir Hint, Marksist edebiyat kuramcısı.\n" }, "Aleksandr Parvus": { "first_paragraph": "Aleksandr Parvus (Rusça: Александр Парвус), doğum adı İsrail Lazareviç Gelfand (8 Eylül 1867 - 12 Aralık 1924), Marksist teorisyen, devrimci ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nde tartışmalı bir Yahudi aktivist. Alman ajanlığı yaptığı rivayeti de mevcut. Modern Alman yazınında 'yağmacı' olarak adlandırılan Parvus, 20. Yüzyılın en önemli süreçlerinde rol alan baş aktörlerdendir ve II. Abdulhamid aleyhine projelerde yer almıştır.[kaynak belirtilmeli] Politik ideolojiler geliştirip bu ideolojilerin terörizm, anarşi, devrimsel faaliyetler, sosyal mühendislik, politik manipülasyon yöntemleriyle ülkelerin geçerli rejimlerine karşı operasyonlar yürütmüştür.\n" }, "Elmar Altvater": { "first_paragraph": "Elmar Altvater (d. 24 Ağustos 1938 – ö. 1 Mayıs 2018), Alman siyasetbilimci, akademisyen ve yazardır.[1] Berlin Serbest Üniversitesi Otto-Suhr Enstitüsü'nde Siyaset Bilimi Profesörlüğü yapmıştır. 30 Eylül 2004'te emekli oldu. Enstitüde çalıştı, makale ve kitaplar yayınladı.[2] Siyasetbilimci yazar, Altvater, 24 Ağustos 1938'de Vestfalya Eyaleti, Kamen'de doğdu. 1970 yılında Alman gazetesi “PROKLA - Eleştirel Sosyal Bilimler Dergisi” 'ni kurdu,[3] 1 Mayıs 2018'de 79 yaşında öldü.\n" }, "André Gorz": { "first_paragraph": "André Gorz (gerçek ismi: Gerhart Hirsch; Şubat 1923; Viyana, Avusturya - 22 Eylül 2007; Vosnon, Aube, Fransa), Fransız filozof ve gazeteci.\n" }, "Étienne Balibar": { "first_paragraph": "Étienne Balibar (doğumu Nisan 23, 1942) Fransız Marksist düşünür.\n" }, "Benedetto Croce": { "first_paragraph": "Benedetto Croce (25 Şubat 1866, Pescasseroli, İtalya Krallığı - 20 Kasım 1952, Napoli, İtalya), 20. yüzyılın ilk yarısının en önemli İtalyan filozoflarından, estetik tarihinin en önemli düşünürlerinden birisi.\n" }, "Walter Benjamin": { "first_paragraph": "Walter Benedix Schönflies Benjamin, (15 Temmuz 1892, Berlin - 26 Eylül 1940, Portbou İspanya), Alman filozof, edebiyat eleştirmeni, kültür tarihçisi ve estetik kuramcısı.\n" }, "Marshall Berman": { "first_paragraph": "Marshall Berman (d. The Bronx, New York, 1940 - ö. 11 Eylül 2013), Amerikalı hümanist, marksist ve teorisyendir. City University of New York'ta(en) siyaset teorisi ve şehir sosyolojisi derslerini verdi. The Village Voice dergisinde düzenli olarak yazmaktaydı.\n" }, "Aleksandr Bogdanov": { "first_paragraph": "Aleksandr Aleksandroviç Bogdanov (Malinouski) (22 Ağustos 1873 - 7 Nisan 1928, Moskova), Rus bilim insanı, filozof, ekonomi, tıp araştırmacısı, bilimkurgu yazarı.\n" }, "Guy Debord": { "first_paragraph": "Guy Debord (28 Aralık 1931 Paris, Fransa - 30 Kasım 1994 Champot, Bellevue-la-Montagne, Haute-Loire, Fransa) Fransız Marksist filozof, yazar ve sinemacı. II. Dünya Savaşı sonrasında Fransa'da kurulan Socialisme ou Barbarie (Sosyalizm ya da Barbarlık) isimli Marksist grubun üyesi oldu. Sanat ve sinema alanına yapmış olduğu radikal müdahalelerle ün kazandı. Kapitalizm üzerine teorik eleştirileriyle tanındı.[1]\n" }, "Terry Eagleton": { "first_paragraph": "Terence \"Terry\" Eagleton (d. 22 Şubat 1943, İngiltere), İrlanda asıllı İngiliz akademisyen ve yazar. Edebiyat ve kültür teorileri uzmanı. Özellikle Marksist edebiyat kuramı üzerine çalışmaları ile tanınır. Şu anda Manchester Üniversitesi'nde görevlidir.\n" }, "Elli Pappa": { "first_paragraph": "Elli Pappa veya Elli Ioannidis (d. 1920; İzmir[1] - ö. 27 Ekim 2009), Yunan yazar, gazeteci ve aktivist. Dido Sotiriyu'nun kız kardeşidir. Yunanistan Komünist Partisi üyesi olan Pappa, Yunan Direnişi yıllarında Rizospastis gazetesinde çalıştı ve Aralık 1950'de tutuklanıncaya kadar Yunan İç Savaşı sırasında ve sonrasında makaleler yazmaya devam etti.[2][3]\n" }, "Georges Politzer": { "first_paragraph": "Georges Politzer (3 Mayıs 1903 - 23 Mayıs 1942), Macar kökenli Fransız marksist yazar ve felsefecidir. \"Kızıl Kafalı Filozof\" olarak tanınır. Bugünkü Romanya'nın Nagyvárad (Oradea) kentinde doğmuştur.\n" }, "Antonio Gramsci": { "first_paragraph": "Antonio Francesco Gramsci (22 Ocak 1891, Sardinya - 27 Nisan 1937, Roma), İtalyan düşünür, siyasetçi ve sosyalist kuramcı.\n" }, "David Harvey": { "first_paragraph": "David Harvey (d.1935, Gillingham, Kent, İngiltere), Graduate Center of the City University of New York'ta (CUNY) Coğrafya ve Antropoloji profesörüdür. Dünyanın önde gelen sosyal kuramcılarından olan Harvey, doktora derecesini coğrafya alanında 1961 yılında Cambridge Üniversitesi'den almıştır. Beşeri Bilimler alanında en çok atıf yapılan 20 yazar arasında yer almaktadır.[1] Dünyada en çok atıf yapılan coğrafyacı olmasının yanı sıra (Andrew Bodman'a göre, bakınız Transactions of the IBG, 1991, 1992) ve modern coğrafyanın akademik bir disiplin olarak gelişiminde önemli olan birçok kitap ve makalenin yazarıdır. Çalışmaları sosyal ve politik tartışmalara büyük katkıda bulunmuştur. Küresel kapitalizmin, özellikle de neoliberal biçiminin, eleştirisine sosyal sınıfın ve Marksist metotların ciddi metodolojik araçlar olarak geri getirilmesine yardımcı olması ile anılmaktadır.\n" }, "Henryk Grossman": { "first_paragraph": "Henryk Grossman (Henryk Grossmann olarak da yazılır; 14 Nisan 1881 - 24 Kasım 1950), Galiçyalı bir ekonomist, tarihçi ve devrimcidir.\n" }, "J. Posadas": { "first_paragraph": "Homero Rómulo Cristalli Frasnelli (20 Ocak 1912 - 25 Mayıs 1981), daha çok J. Posadas veya bazen Juan Posadas takma adıyla da bilinen ve kişisel siyasi görüşü genellikle Posadizm olarak adlandırılan Arjantinli bir Troçkistti. Başlangıçta, 1940'larda Arjantin'deki Grupo Cuarta Internacional liderliğinin toplu takma adı olan bu isim, zamanında Dante Minazzoli tarafından da kullanılmıştır.[1]\n" }, "Fredric Jameson": { "first_paragraph": "Fredric Jameson (d. 1934; Cleveland, Ohio), Marksist edebiyat kuramcısı, edebiyat eleştirmeni ve teorisyeni.\n" }, "John Lewis": { "first_paragraph": "John Lewis (1 Şubat 1889 - 12 Şubat 1976), İngiliz Marksist düşünür. Felsefe, antropoloji ve din hakkında çok sayıda kitabın yazarıdır.\n" }, "José Carlos Mariátegui": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Karl Korsch": { "first_paragraph": "Karl Korsch (Ağustos 15, 1886 – Kasım 21, 1961) Alman Marksist teorisyen. 1920'li yıllarda György Lukács ile birlikte Batı Marksizminin temelini atan en önemli figürlerden birisidir. \n" }, "Karl Wittfogel": { "first_paragraph": "Antik Çin Toplumu (1926) Frankfurt Üniversitesi[5]\n" }, "Kojin Karatani": { "first_paragraph": "Kōjin Karatani (柄谷 行人, Karatani Kōjin, Doğum 6 Ağustos, 1941, Amagasaki) Japon filozof ve edebiyat eleştirmeni.[1]\n" }, "Ernesto Laclau": { "first_paragraph": "Ernesto Laclau (d. 1935 - ö. 13.04.2014) Arjantinli politik kuramcı sıklıkla, post-Marksist olarak tanınmaktadır. University of Essex' de Politik Kuram kürsüsünde profesördür, yıllarca İdeoloji ve Konuşma Çözümlemesi alanları doktora programlarının yöneticiliğini yapmıştır.\nLaclau, Kuzey Amerika'da birçok üniversitede, Latin Amerika, Batı Avrupa, Avustralya ve Güney Afrika' da ders verdi. Son olarak, The University at Buffalo' dan ayrıldı ve bir süre Northwestern University'de ders vermişir.\n" }, "Ludwik Krzywicki": { "first_paragraph": "Ludwik Krzywicki (d. 21 Ağustos 1859 – ö. 10 Haziran 1941), Polonyalı antropolog, ekonomist ve sosyolog. Polonya'daki en erken sosyoloji şampiyonlarından biri,tarihsel materyalizm'e sosyolojik bir bakış açısından yaklaşmıştır. 1919 ve 1936 yılları arasında Varşova Üniversitesi'nde profesörlük yapmıştır.\n" }, "Madan Sarup": { "first_paragraph": "Madan Sarup (1930 - 1993), Hindistan'ın Pencap eyaletinde dünyaya geldi. Dokuz yaşında eğitim için İngiltere'ye gönderildi. 1950'ler ve 1960'lar boyunca çeşitli ortaögretim okullarında sanat ögretmenliği yaptı. 1974 yılında Londra Üniversitesi'ne bağlı Goldsmiths College'de Eğitim Sosyolojisi bölümüne öğretim görevlisi olarak atandı. Burada Radikal Felsefe hareketine yakınlık duydu ve etkinliklerine katıldı. Madan Sarup kendisini her zaman politik olarak bir Marksist olarak ifade etmiştir. Bu dönem boyunca, eğitim sosyolojisine Marksçı bir bakış açısı getirmeye çalışmıştır. 1980'lerden itibaren postyapısalcı felsefe ile ilgilenmeye ve izlerini sürmeye başladı. Özellikle Lacancı (Jacques Lacan) psikanalitik kuramı ile yakından ilgilendi, buradan eğitimle ilgili sorunları değerlendirmeye çalıştı. 1993 yılında ölmüştür.\n" }, "Karl Marx": { "first_paragraph": "Karl Marx[a] (Almanca telaffuz: [ˈkaɐ̯l ˈmaɐ̯ks]; 5 Mayıs 1818, Trier – 14 Mart 1883, Londra), 19. yüzyılda yaşamış Alman filozof, politik ekonomist ve bilimsel sosyalizmin kurucusu. Bir müddet gazetecilik de yapan Marx, iktisadi ve beşerî konularda eleştirel fikirler ve tespitler ortaya koymuştur.\n" }, "Otto Neurath": { "first_paragraph": "Otto Karl Wilhelm Neurath (10 Aralık 1882 - 22 Aralık 1945), Avusturyalı bilim filozofu, sosyolog ve siyasi ekonomistti. 1934'te vatanından göçmeden önce Viyana Çevresi'nin sürükleyici bir figürüydü. Mantıksal pozitivizmin İskandinavya'ya yayılması için Rudolf Carnap ile çok büyük emekler sarf etmiştir.\n" }, "Otto Rühle": { "first_paragraph": "Otto Rühle (d. 23 Ekim 1874 - ö. 24 Haziran 1943), Alman Marksist.\n" }, "Perry Anderson": { "first_paragraph": "Perry Anderson (d 11 Eylül 1938) Marksist entelektüel. UCLA'da tarih ve sosyoloji profesörü. Tarihçi Benedict Anderson un erkek kardeşidir.Sosyalist feminist yazar Juliet Mitchell'in eski eşidir.\n" }, "Nikos Pulancas": { "first_paragraph": "Nikos Pulancas (Yunanca: Νίκος Πουλαντζάς; 21 Eylül 1936 - 3 Ekim 1979), Yunan sosyolog ve filozof, Marksist siyaset toplum bilimcisi.\n" }, "Pyotr Tkaçov": { "first_paragraph": "Peter Nikitiç Tkaçev (Pyotr Tkaçev) (d. 29 Haziran 1844 – ö. 4 Ocak 1886), Rus yazar, eleştirmen ve devrimci.\n" }, "Raymond Williams": { "first_paragraph": "Raymond Williams (1921-1988), Galli yazar, akademisyen, romancı ve eleştirmen.\n" }, "David Ryazanov": { "first_paragraph": "David Riazanov (Rusça: Дави́д Бори́сович Ряза́нов), asıl soyadı Goldendach (Rusça: Гольдендах) (10 Mart 1870 – 21 Ocak 1938), Rus Marksist ve Marksist kuramcı.[1]\nOdessa'da Yahudi bir ailenin mensubu olarak dünyaya geldi. 15 yaşında Narodnik devrimcilerine katıldı ve tutuklanarak hapse atıldı. 1887'de sosyalizm çizgisinde ilerlemeye başladı.\n" }, "Santiago Carrillo": { "first_paragraph": "Santiago Carrillo (18 Ocak 1915 - 18 Eylül 2012), 1960 ve 1982 yılları arası İspanyol Komünist Partisi Genel Sekreteri olarak görev yapmış olan İspanyol politikacıdır.\n" }, "Georges Sorel": { "first_paragraph": "Georges Eugène Sorel (2 Kasım 1847 – 29 Ağustos 1922) Fransız filozof, sosyolog ve sendikalist devrim teorisyeni. Sorel'in insanların yaşamında \"mitin gücü\" kavramı Marksistleri ve Faşistleri ilhamlandırmıştı. Bu kavramıyla birlikte \"şiddet savunması\" Georges Sorel'in hatırlanmasına en büyük katkıları yapmaktadır.\n" }, "Srećko Horvat": { "first_paragraph": "Srećko Horvat, Hırvat filozof, yazar ve siyasi aktivist. Haftalık Alman Der Freitag, onu \"neslinin en heyecan verici seslerinden biri\" olarak nitelendirdi [1] ve \"Yugoslav sonrası manzarada ateşli bir muhalefet sesi\" olarak tanımlandı.[2] Yazıları The Guardian, Al Jazeera, Der Spiegel, Jacobin, Newsweek ve The New York Times'da yayınlandı.\n" }, "Richard D. Wolff": { "first_paragraph": "Richard D. Wolff (d. Youngstown, Ohio, 1 Nisan 1942), Marksçı ekonomiler, ekonomi yöntembilimi ve sınıf çözümlemesi üzerine (Stephen Resnick ile beraber yaptığı) çalışmalarla tanınan Kuzey Amerikalı iktisatçı. Doktorasını 1969'da Yale Üniversitesi'nde yapmıştır.\n" }, "Tenzin Gyatso": { "first_paragraph": "Tenzin Gyatso (Tibet dilinde: བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་; Bstan-'dzin Rgya-mtsho; d. 6 Temmuz 1935), 1950'den beri görevde bulunan 14. Dalay Lama'dır.\n" }, "Louise Bryant": { "first_paragraph": "Louise Bryant (5 Aralık 1885 - 6 Ocak 1936), Amerikalı feminist gazeteci. Ekim Devrimi'nin ardından Katherine Breshkovsky, Mariya Spiridonova, Aleksandr Kerenskiy, Vladimir Lenin ve Lev Troçki gibi Rus önderler hakkında kaleme aldığı yazılarla tanınmıştır. 1919'da çıktığı yurt gezisinde Bolşevikleri destekleyen konuşmalar yapmış, Müttefiklerin Rus İç Savaşı'na müdahalesini ise eleştirmiştir.\n" }, "Nancy Hartsock": { "first_paragraph": "Nancy Hartsock (1943 - 19 Mart 2015), Amerikalı feminist filozof. Feminist epistemoloji ve feminist duruş teorisi alanındaki çalışmalarıyla, özellikle de Melanie Klein'in psikoanaliz ve Oedipus kompleksi üzerine kuramlarını birleştiren \"Feminist Duruş\" adlı makalesi ile tanınır.\n" }, "Silvia Federici": { "first_paragraph": "Silvia Federici (d. 1942, Parma), Marksist feminist, radikal feminist ve anarşist gelenekten gelen felsefeci, kuramcı ve akademisyendir. New York'taki Hofstra Üniversitesi'nde sosyal bilimler profesörü olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Dorothy E. Smith": { "first_paragraph": "Feminist Sosyoloji için Jessie Bernard Ödülü (1993) \n" }, "Isaac Deutscher": { "first_paragraph": "Isaac Deutscher, (Isaak Deutscher olarak da yazılırdı), (3. Nisan 1907, Chrzanów, Galiçya, Avusturya-Macaristan - 19. Ağustos 1967, Roma, İtalya), Polonyalı - İngiliz yazar, gazeteci ve komünist tarihçi.\n" }, "Maxime Rodinson": { "first_paragraph": "Maxime Rodinson (1915 - 2004), Fransız tarihçi, sosyolog ve doğu bilimci. 1937'de Fransız Komünist Partisi'ne girdi. 1958'de ayrıldı. Stalinizme karşı çıktı, İslam araştırmalarının özgünlüğüyle tanındı.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "John Berger": { "first_paragraph": "John Berger (d. 5 Kasım 1926, Londra - ö. 2 Ocak 2017) İngiliz yazar ve sanat eleştirmeni. \"G.\" isimli romanı 1972'de Man Booker Ödülü'nü kazanmıştır.\n" }, "Fakir Baykurt": { "first_paragraph": "Fakir Baykurt (Esas ismi Tahir, 15 Haziran 1929; Yeşilova, Burdur - 11 Ekim 1999, Essen), Türk yazar ve sendikacı.\n" }, "Frantz Fanon": { "first_paragraph": "Frantz Fanon (d. 20 Temmuz 1925, Fort-de-France, Martinik – ö. 6 Aralık 1961, Washington), kolonisizleştirme ve kolonileştirmenin psikopatolojisi konusunda belki de 20. yüzyılın en belli başlı düşünürüydü. Yapıtları, kırk yılı aşkın bir süre kolonileştirme-karşıtı kurtuluş hareketlerine esin verdi.\n" }, "Friedrich Pollock": { "first_paragraph": "Friedrich Pollock (22 Mayıs 1894, Freiburg, Almanya - 16 Aralık 1970, Montagnola, Ticino kantonu, İsviçre), Alman sosyal bilimci ve filozoftur. Frankfurt'ta kurulan Toplumsal Araştırmalar Enstitüsü'nün kurucularından ve Frankfurt Okulu'nun önemli temsilcilerinden birisidir.\n" }, "Georgios Skliros": { "first_paragraph": "Georgios Konstantinides (1878, Trabzon - 1919, İskenderiye, 1919, mahlası Skliros, Yunanca: Σκληρός) döneminin sınıf yapısına dayanarak toplumcu gerçekçilik temalı eserler vermiş Pontus Rumu sosyalist.[1] Eserlerinde Rum toplumunu Marksist araçlarla analiz etmek için dönemin bölge halkını kışkırtarak tartışmalar başlamıştır.[2]\n" }, "Herman Gorter": { "first_paragraph": "Herman Gorter (26 Kasım 1864 - 15 Eylül 1927) Hollandalı şair ve sosyalist. 1880 sonrası Hollanda Edebiyatı'nda güçlü etkileri olan Tachtigers grubunun önde gelen üyelerinden birisidir.\n" }, "Bob Jessop": { "first_paragraph": "Bob Jessop (3 Mart 1946 doğumlu), ekseriyetle Devlet teorisi ve ekonomi-politik alanlarında yayınları olan İngiliz Marksist akademisyendir. Halen, Lancaster Üniversitesinde Sosyoloji bölümünde profesör olarak görev yapmaktadır.[1]\n" }, "Mao Dun": { "first_paragraph": "Mao Dun ya da Mao Tun, asıl adı Shen Dehong (4 Temmuz 1896; Qingzhen, Zhejiang - 27 Mart 1981; Pekin, Çin), Çinli yayın yönetmeni ve yazar. 1949-1965 arasında Çin kültür bakanı. Çoğu eleştirmen tarafından cumhuriyet döneminin en önemli gerçekçi romancısı sayılır.\n" }, "Vladimir Mayakovski": { "first_paragraph": "Vladimir Vladimiroviç Mayakovski (Rusça: Владимир Владимирович Маяковский) (19 Temmuz 1893 – 14 Nisan 1930), Rus şair, oyun yazarı, film ve tiyatro aktörü.\n" }, "Namık Tarancı": { "first_paragraph": "Namık Tarancı (1955, Diyarbakır - 20 Kasım 1992, Diyarbakır), silahlı saldırı sonucu hayatını kaybeden gazeteci ve Haberde Yorumda Gerçek dergisi muhabiri. Şair Cahit Sıtkı Tarancı'nın yeğeni olan Tarancı'ya düzenlenen saldırının arkasında Türkiye'deki Hizbullah örgütlenmesinin olduğu ortaya çıkmıştır.\n" }, "Vasıf Öngören": { "first_paragraph": "Vasıf Öngören (15 Şubat 1938; Tavşanlı, Kütahya - 14 Mayıs 1984, Amsterdam), Türk tiyatro sanatçısı, dramaturg, yönetmen, yazar[1] ve tiyatro kuramcısı.\n" }, "Kerim Sadi": { "first_paragraph": "Kerim Sadi ya da asıl adıyla Ahmet Nevzat Cerrahoğlu (d. 1900, İstanbul – ö. 12 Ağustos 1977; İstanbul), Türkiye’deki sosyalist hareketin tarihine ilişkin eserleriyle tanınan yazardır.\n" }, "Sencer Divitçioğlu": { "first_paragraph": "Sencer Divitçioğlu (d. 14 Şubat 1927, İstanbul - ö. 8 Eylül 2014, İstanbul), Türk akademisyen[1] ve İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi öğretim üyesi.\n" }, "Kemal Tahir": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yaşar Kemal": { "first_paragraph": "Kemal Sadık Gökçeli[9] veya bilinen adıyla Yaşar Kemal (6 Ekim 1923, Hemite, Osmaniye[10] – 28 Şubat 2015, İstanbul), Kürt asıllı[11][12] Türk roman ve hikâye yazarı, şair ve aktivisttir.[13] Türk edebiyatının en önde gelen yazarlarından biri olarak kabul edilen Yaşar Kemal,[14][15] yaşamı boyunca pek çok ödül almış ve Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilmiştir.[16] En ünlü eseri, yaklaşık 32 yılda tamamladığı İnce Memed roman serisidir.[17]\n" }, "Muhammed Abdülaziz": { "first_paragraph": "Muhammed Abdülaziz (d. 17 Ağustos 1947[1], Marakeş, Fas - ö. 31 Mayıs 2016), Batı Sahralı siyasetçi. Abdülaziz, Polisario Cephesi'nin 3. Genel Sekreteri olmuş ve 1976 yılından ölümüne kadar kısmen tanınan Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti'nin devlet başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Barbara Ehrenreich": { "first_paragraph": "Barbara Ehrenreich (/ˈɛərənraɪk/, AIR-ən-rike;[1] önceki soyadı: Alexander; d. 26 Ağustos 1941 - ö. 1 Eylül 2022), Amerikalı yazar, politik aktivist, gazeteci ve eleştirmen.[2]\n" }, "Willy Brandt": { "first_paragraph": "Willy Brandt, veya doğum adıyla Herbert Ernst Karl Frahm (d. 18 Aralık 1913, Lübeck – ö. 8 Ekim 1992, Unkel), Federal Almanya Şansölyesi (1969-1974), Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) lideri (1964-1987).\n" }, "Brian Cox": { "first_paragraph": "Brian Denis Cox (1 Haziran 1946), İskoç aktör. Royal Shakespeare Company oyuncusudur, burada Kral Lear canlandırmasıyla ün kazanmıştır.[1] Truva filmindeki Agamemnon ve Deadwood dizisindeki Jack Langrishe karakteri gibi çok sayıdaki Hollywood eserinde yer almıştır.\n" }, "John Dewey": { "first_paragraph": "John Dewey (20 Ekim 1859 - 1 Haziran 1952), aletçilik olarak bilinen felsefe akımının kurucusu Amerikalı filozof ve eğitim kuramcısı. Charles Sanders Peirce ve William James'ın görüşlerinin bir sentezini yapmış olan Dewey, pragmatizmi, mantıksal ve ahlaki bir analiz kuramı olarak geliştirmiştir.\n" }, "George Lansbury": { "first_paragraph": "George Lansbury (d. 21 Şubat 1859 - ö. 7 Mayıs 1940), İngiliz İşçi Partisi lideridir (1931-1935). Aşırı savaş karşıtı tutumundan dolayı parti liderliğinden ayrılmak zorunda kalmıştır.\n" }, "Luiz Inácio Lula da Silva": { "first_paragraph": "Luiz Inácio Lula da Silva (d. 27 Ekim 1945, Caetés) veya tanınan kısa adıyla Lula, Brezilyalı siyasetçi, sendikacı ve Brezilya devlet başkanıdır. Daha önce de iki dönem cumhurbaşkanlığı görevini yürütmüştü. Siyasi kariyeri boyunca gelir eşitsizliği, yoksullukla mücadele ve Amazon ormanlarını korumak konusunda çalıştı.[1][2]\n" }, "Evo Morales": { "first_paragraph": "Juan Evo Morales Ayma (d. 26 Ekim 1959, Isallavi, Oruro), Bolivya eski devlet başkanı, Movimiento al Socialismo (Sosyalizme Doğru Hareket) lideridir. Aymara asıllı Morales, 2006-2019 yılları arasında Bolivya Devlet Başkanlığı görevini yürütmüştür. Morales ve hükûmeti, fakirlik oranlarını düşürmeyi ve Amerika Birleşik Devletleri ve çok uluslu şirketlerin ülkedeki etkisini azaltmayı hedefleyen solcu politikaları ile karakterize edilir.\n" }, "Naomi Klein": { "first_paragraph": "Naomi Klein (d. 5 Mayıs 1970) Kanadalı gazeteci, yazar ve aktivist kolektif küreselleşme konusundaki politik analiziyle bilinmektedir. Küreselleşme-karşıtı harekete ilham veren çalışmalar ve söyleşiler gerçekleştirmiştir.[1][2]\n" }, "Cevahirlal Nehru": { "first_paragraph": "Pandit Cevahirlal[1][2][3][4] (ya da Jawaharlal) Nehru (Hintçe: जवाहरलाल नेहरू, İngilizce: Pandit Jawaharlal Nehru) (14 Kasım 1889 - 27 Mayıs 1964) Hint politikacı ve devlet adamıdır. Hindistan Ulusal Kongresi'nin önemli siyasi üyelerinden biridir. Hindistan'ın Bağımsızlık hareketi sırasında önemli bir figür olmuştur. Hindistan'ın ilk başbakanıdır.\n" }, "George Orwell": { "first_paragraph": "Eric Arthur Blair veya daha bilinen takma adıyla George Orwell (25 Haziran 1903; Bihar - 21 Ocak 1950; Londra)[1] 20. yüzyıl İngiliz edebiyatının önde gelen kalemleri arasında yer alan İngiliz romancı, gazeteci ve eleştirmen. En çok, dünyaca ünlü Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı romanı ve bu romanda yarattığı Big Brother (Büyük Birader) kavramı ile tanınır. Eserlerinde yer alan netlik, zeka, toplumsal adaletsizliğe karşı farkındalık ve totalitarizme karşı duruşu onun imzası niteliğindedir.[2][3]\n" }, "J. K. Rowling": { "first_paragraph": "Joanne Kathleen \"Jo\" Rowling veya bilinen adıyla J. K. Rowling (d. 31 Temmuz 1965, İngiltere), Harry Potter adlı fantastik roman serisinin İngiliz yazarı. Kathleen, kendisine verilen bir ad olmamasına rağmen, büyükannesinin onuruna bu adı almıştır.\n" }, "Bertrand Russell": { "first_paragraph": "Bertrand Arthur William Russell, 3. Earl Russell (18 Mayıs 1872 - 2 Şubat 1970), Britanyalı filozof, matematikçi, tarihçi ve toplum eleştirmeni.\n" }, "William Carlos Williams": { "first_paragraph": "William Carlos Williams (17 Eylül 1883; Rutherford, New Jersey - 4 Mart 1963; Columbia, Kentucky), modernizm ve imgecilik akımlarına dahil edilen Amerikalı şair. Ayrıca pediyatristtir. Tıp alanında çalışıyor olması, kesinlikle şiirinin ana konusunu da etkiledi. Biyografi yazarı Linda Wagner-Martin'e göre Williams, \"yazar olmak için, pediyatrist olmak için çalıştığından daha fazla çalıştı.\" Williams yaşamı boyunca şair olarak da doktor olarak da başarılı oldu.\n" }, "Howard Zinn": { "first_paragraph": "Howard Zinn (24 Ağustos 1922 - 27 Ocak 2010), savaş karşıtı Amerikalı muhalif, tarihçi, akademisyen, aktivist ve oyun yazarı.\n" }, "ContraPoints": { "first_paragraph": "Natalie Wynn , Politika,Toplumsal cinsiyet, Etik, Irk ve Felsefe hakkında videolar çeken Amerikalı YouTuber. Videolarında genellikle Sağcı politik argümanlara cevap olacak şekilde politik ve sosyal sorunlara değinir. Videoları genellikle kendisi tarafından canlandırılan farklı karakterlerin birbiri ile tartışması formatındadır.\n" }, "Elena Lagadinova": { "first_paragraph": "Elena Lagadinova (Bulgarca: Елена Атанасова Лагадинова; 9 Mayıs 1930 - 29 Ekim 2017), Bulgar bir agronomist, genetik mühendisi ve politikacıydı.\n" }, "Oya Ersoy": { "first_paragraph": "Oya Ersoy (d. 8 Şubat 1970; Erzincan, Türkiye), avukat, siyasetçi ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) 27. dönem İstanbul milletvekili. 2012-2018 yılları arasında Halkevleri Genel Başkanlığı görevini üstlenen Oya Ersoy, ilk defa 2018 Türkiye genel seçimleri'nde HDP İstanbul ikinci bölge milletvekili olarak meclise girmiştir.[1][2]\n" }, "Germaine Dulac": { "first_paragraph": "Germaine Dulac (French: ; Charlotte Elisabeth Germaine Saisset-Schneider doğumlu; 17 Kasım 1882 – 20 Temmuz 1942) [2] 1882 Fransa doğumlu. Müzik ve opera eğitimi aldı. Döneminin öncü radikal feministlerinden biri olarak Fransız sufrajet hareketinin yayın organlarından La Française’in editörlüğünü yaptı. Tiyatro ve sinema eleştiri yazıları yazdı. 1925’te küçük bir yapım şirketi kurdu ve küçük bütçeli işler yaptı. Madame Beudet’in Gülüşü Fransız sinemasında empresyonizmin öncülerinden biri oldu. Deniz Kabuğu ve Rahip filmi ve diğer deneysel filmleriyle Fransız sinemasının ikinci avangard döneminin önemli isimlerinden biri oldu. 1920’lerin sonlarında Fransa’da sinema kulüplerinin kuruluşunda emeği vardır. 1930’dan ölümüne kadar Pathé ve Gaumont’ta çalıştı. Avangard sinemanın ve feminist sinemanın ilk örnekleri sayılan 37 film yaptı.[3]\n" }, "Gloria Jean Watkins": { "first_paragraph": "Gloria Jean Watkins, ya da bilinen takma adıyla bell hooks (25 Eylül 1952, Hopkinsville, Kentucky, ABD – 15 Aralık 2021, Berea, Kentucky, ABD), Amerikalı yazar ve kadın hakları savunucusudur.\n" }, "Hedy d'Ancona": { "first_paragraph": "Hedwig \"Hedy\" d'Ancona (1 Ekim 1937 doğumlu) Hollanda İşçi Partisi'nden emekli bir Hollandalı politikacı ve siyasi aktivist.[1]\n" }, "Jo Brand": { "first_paragraph": "Josephine Grace Brand (d. 23 Temmuz 1957), İngiliz komedyen ve oyuncu.[1] Saturday Live, The Brain Drain ve Getting On adlı yapımlarda rol almıştır. Brand halihazırda The Great British Bake Off: An Extra Slice'ın sunuculuğunu yapmaktadır.\n" }, "Justyna Budzińska-Tylicka": { "first_paragraph": "Justyna Budzińska-Tylicka (d. 12 Eylül 1867 - ö. 8 Nisan 1936), iki savaş arası dönemde aktif olan görev yapan Polonyalı bir doktor ve kadın hakları savunucusudur. Tıp diplomasını aldıktan ve yedi yıl boyunca Paris'te çalıştıktan sonra Polonya'ya döndü ve Varşova'da mesleğini icra ederek deneyim elde etti. Kadın haklarının geliştirilmesinde aktif olarak rol aldı, Varşova Şehir Konseyi'nde görev yaptı ve kadınların gerek sağlığı gerek siyasi katılımını güçlendirmek adına sosyal faaliyetlerde yer aldı. Faaliyetlerinin başlangıcı Polonya'da doğum kontrol kliniği açmak ve Polonyalı Kadın Hekimler Derneği'ni kurmaktı. Uluslararası Küçük Kadınlar İtilafı'nın başkanı olarak görev yapmak da dâhil olmak üzere uluslararası feminizm toplantılarına ve çeşitli kongrelere katıldı.\n" }, "Käthe Leichter": { "first_paragraph": "Marianne Katharina \"Käthe\" Leichter (Viyana, 20 Ağustos 1895 - Şubat 1942), Avusturyalı bir ekonomist, kadın hakları aktivisti, gazeteci ve politikacıydı. Avusturya Sosyal Demokrat Partisi ve Viyana İşçi Odası üyesiydi. Nazi rejimi sırasında Ravensbrück toplama kampında alıkonuldu ve 1942'de Bernburg Ötanazi Merkezi'nde gazla öldürüldü.\n" }, "Linda Sarsour": { "first_paragraph": "Linda Sarsour (d. 1980[1]), Amerikalı siyasi eylemci. 2017'de gerçekleştirilen Kadın Yürüyüşü ve Day Without a Woman etkinliklerinin eş başkanıdır. Sarsour 2017'de Time dergisi tarafından belirlenen \"En Etkili 100 Kişi\" listesine girmiştir.\n" }, "Louise Michel": { "first_paragraph": "Louise Michel (Okunuş: [lwiz miʃɛl] (29 Mayıs 1830 - 9 Ocak 1905), bir öğretmen ve Paris Komünü'nde önemli bir figürdü. Yeni Kaledonya'ya sürgüne gönderilmesinin ardından anarşizmi benimsedi. Fransa'ya döndüğünde önemli bir Fransız anarşisti olarak ortaya çıktı ve Avrupa çapında konuşma turlarına çıktı. Gazeteci Brian Doherty ona \"anarşinin büyük Fransız kızı\" dedi.[1] Mart 1883'te Paris'teki bir gösteride siyah bayrak kullanması, kara Anarşist bayrağı olarak bilinen simgenin bilinen en eski kullanımıydı.[2]\n" }, "Marcelina Zawisza": { "first_paragraph": "Marcelina Monika Zawisza (d. 3 Mayıs 1989, Katoviçe), Polonyalı aktivist ve sol görüşlü bir politikacıdır.[1] Razem (Together) partisinin bir üyesidir.\n" }, "Margaret Sanger": { "first_paragraph": "Margaret Higgins Sanger (Margaret Louise Higgins, Margaret Sanger Slee olarak da bilinir; 14 Eylül 1883; Corning, New York - 6 Eylül 1966; Tucson, Arizona, ABD), Amerikalı doğum kontrolü savunucusu, cinsel eğitimci, yazar, hemşire ve Amerikan Doğum Kontrolü Birliği'nin (American Birth Control League) kurucusu.\n" }, "Maria Janion": { "first_paragraph": "Maria Janion (24 Aralık 1926, Mońki- 23 Ağustos 2020, Varşova), Polonyalı akademisyen, eleştirmen, edebiyat kuramcısı ve ünlü bir feministtir. Polonya Bilimler Akademisi Edebiyat Araştırmaları Enstitüsü'nde profesör, edebiyatta Romantizm konusunda uzmanlaşmış bir akademisyendir.[1] Janion aynı zamanda Polonya Öğrenme Akademisi üyesidir. Gdańsk Üniversitesi fahri diplomasına sahiptir. 1948-1978 yılları arasında Polonya Birleşik İşçi Partisi'nin aktif bir üyesiydi.\n" }, "Maria Svolou": { "first_paragraph": "Maria Svolou (Yunanca: Μαρία Σβώλου, doğum soyadı Desypri; yak. 1892 - 3 Haziran 1976) bir Yunan feminist ve sosyalist liderdir.\n" }, "Hayao Miyazaki": { "first_paragraph": "Hayao Miyazaki (宮崎 駿, Miyazaki Hayao)[not 1] (d. 5 Ocak 1941, Tokyo), Japon manga ve anime sanatçısıdır. Elli yılı aşkın bir süredir animasyon dünyasının içindedir ve en yakın çalışma arkadaşı Isao Takahata ile birlikte Studio Ghibli adlı animasyon stüdyosunun kurucusudur.\n" }, "Nataliya Kobrynska": { "first_paragraph": "Nataliya Kobrynska (d. 8 Haziran 1851 [1] – ö. 22 Ocak 1920) Ukraynalı yazar, sosyalist feminist ve aktivisttir.[2][3]\n" }, "Patrick Stewart": { "first_paragraph": "Sir Patrick Stewart OBE (d. 13 Temmuz 1940, Mirfield), Emmy ve Altın Küre ödüllü İngiliz oyuncu, yönetmen ve seslendirme sanatçısı.\n" }, "Gloria Steinem": { "first_paragraph": "Gloria Marie Steinem (d. 25 Mart 1934; Toledo, Ohio), Amerikalı feminist, gazeteci ve kadın hakları savunucusu. ABD'de yayınlanan feminist dergi Ms.in kurucusu ve yayıncısıdır.\n" }, "Victoria Woodhull": { "first_paragraph": "Victoria Claflin Woodhull veya Victoria Woodhull Martin (23 Eylül 1838 Homer, Ohio, ABD – 9 Haziran 1927 Bredon, Worcestershire, Birleşik Krallık), ABD vatandaşı siyasetçi, aktivist, yazar, gazeteci, editör ve borsa simsarı. Kadınların oy kullanma hareketinin lideriydi. 1872 yılında Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı için aday oldu.\n" }, "Zofia Daszyńska-Golińska": { "first_paragraph": "Zofia Emilia Daszyńska-Golińska, evlilik öncesi soyadıyla Zofia Poznańska veya bilinen adıyla Zofia Golińska (6 Ağustos 1866 - 11 Şubat 1934), Polonyalı bir sosyalist politikacı, oy hakkı savunucusu ve profesördür.[1] Polonya Senatosu'ndaki ilk kadın senatördü.\n" }, "Mihail Bakunin": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Murray Bookchin": { "first_paragraph": "Murray Bookchin (14 Ocak 1921 - 30 Temmuz 2006), Amerikalı sosyal teorisyen, yazar, tarihçi ve siyaset felsefecisi. Çevre hareketinin öncülerinden olan Bookchin, özgürlükçü sosyalizm, anarşizm ve ekoloji düşüncelerine bağlı kalarak şehir planlaması ve teorisyeni olduğu sosyal ekoloji ideolojisi gibi konular üzerine çalışmalar yapmış, anarşist gelenek ile çağdaş ekolojik bilincin sentezini kurması ile dikkatleri üzerine çekmiştir. Bookchin; siyaset, felsefe, tarih ve kentsel sorunlar üzerine iki düzine kitabın yazarıdır.\n" }, "Edward Carpenter": { "first_paragraph": "Edward Carpenter, İngiliz sosyalist bir şair, filozof, antolojist ve homoseksüel haklarını savunan bir militandı.[1]\n" }, "Lysander Spooner": { "first_paragraph": "Lysander Spooner (19 Ocak 1808 - 14 Mayıs 1887), Amerikalı politik düşünür, deneme ve kitapçık yazarı, üniteryen, kölelik karşıtı, bireyci anarşist, hukuk kuramcısı, sosyalist Birinci Enternasyonal'in bir üyesi[1] ve girişimcidir.\n" }, "Herbert Marcuse": { "first_paragraph": "Herbert Marcuse (19 Temmuz 1898, Berlin – 29 Temmuz 1979, Almanya) Alman - Amerikan filozof, sosyolog, politik felsefeci, Frankfurt Okulu'nun Eleştirel teorisi'ne yaptığı katkılarla tanınmaktadır.\n" }, "Michael Albert": { "first_paragraph": "Michael Albert (d. 8 Nisan 1947), Amerikalı eylemci, ekonomist ve yazardır.\n" }, "William Morris": { "first_paragraph": "William Morris (d. 24 Mart 1834 - ö. 3 Ekim 1896), İngiliz şair, desinatör, roman ve sanat yazarı, ressam. Morris aynı zamanda mobilya, kumaş, vitray, duvar kağıdı tasarımlarıyla Sanatlar ve Zanaatkarlar (Arts and Crafts hareketi) akımına öncü olmuş bir endüstri tasarımcısı, el sanatçısı, desinatördür. Kelmscott Basımevi'nin kurucusu ve sahibidir.\n" }, "Antonio Negri": { "first_paragraph": "Antonio Negri (d. 1933, İtalya), İtalyan felsefeci ve siyaset teorisyeni.\n" }, "Pierre-Joseph Proudhon": { "first_paragraph": "Pierre-Joseph Proudhon (15 Ocak 1809, Besançon - 19 Ocak 1865, Passy), Fransız ekonomist ve düşünür. Kendini \"anarşist\" olarak adlandıran ilk kişidir[1][2] ve ilk anarşist düşünür olarak nitelenir.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Ufuk Uras": { "first_paragraph": "Mehmet Ufuk Uras (d. 4 Ocak 1959, Üsküdar), Türk siyasetçi ve akademisyen.\n" }, "Robert Anton Wilson": { "first_paragraph": "Robert Anton Wilson veya RAW (doğum ismiyle Robert Edward Wilson; d. 18 Ocak 1932 – ö. 11 Ocak 2007) Amerikalı romancı, deneme yazarı, filozof, fütürolog ve liberteryen.\n" }, "Antonín Zápotocký": { "first_paragraph": "Antonín Zápotocký (19 Aralık 1884 – 13 Kasım 1957) 1948'den 1953'e kadar Çekoslovakya başbakanı ve 1953'ten 1957'ye kadar Çekoslovakya cumhurbaşkanı olarak görev yapan Çek komünist politikacı ve devlet adamıydı.\n" }, "George Lincoln Rockwell": { "first_paragraph": "George Lincoln Rockwell (9 Mart 1918 - 25 Ağustos 1967) Amerikalı aşırı sağcı bir siyasi aktivist ve Amerikan Nazi Partisi'nin kurucusuydu. Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri'ndeki neo-Nazi hareketinde önemli bir figür haline geldi ve inançları, stratejileri ve yazıları birçok beyaz üstünlükçüyü ve neo-Nazi'yi etkilemeye devam etti.\n" }, "Martin Luther King Jr.": { "first_paragraph": "Martin Luther King, Jr. (15 Ocak 1929, Atlanta, Georgia - 4 Nisan 1968, Memphis, Tennessee), Afrikalı-Amerikalı Baptist papaz ve Amerikan yurttaş hakları hareketi önderi.\n" }, "Christopher Stevens": { "first_paragraph": "John Christopher \"Chris\" Stevens (d. 18 Nisan 1960, Grass Valley, Kaliforniya – ö. 11 Eylül 2012, Bingazi), Haziran 2012-Eylül 2012 tarihleri ​​arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin Libya Büyükelçisi olarak görev yapan Amerikalı diplomat ve avukat.\n" }, "Suikast sonucu ölen Amerikalı siyasetçilerin listesi": { "first_paragraph": "Bu, suikast sonucu ölen Amerikalı siyasetçilerin alfabetik olarak sıralanmış bir listesidir. Bu kişiler seçilmiş veya atanmış ya da kamu görevine aday olmuşlardır.\n" }, "Louis Mountbatten": { "first_paragraph": " \n \n" }, "Andrey Lukanov": { "first_paragraph": "Andrey Karlov Lukanov (Bulgarca: Андрей Карлов Луканов) (26 Eylül 1938 - 2 Ekim 1996), Bulgar politikacı ve Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nin son başbakanıydı.\n" }, "Georgi Vılkoviç": { "first_paragraph": "Georgi Vılkoviç Cholakov (Bulgarca: Георги Вълкович Чолаков; 1833 - 26 February [E.U. 14 February] 1892), Bulgar doktor, diplomat ve muhafazakâr politikacıydı. Osmanlı İmparatorluğu'nun önde gelen cerrahlarından Vılkoviç, 1878'de Bulgaristan'ın Kurtuluşundan sonra Muhafazakâr Partinin liderlerinden biri oldu. Stefan Stambolov hükûmeti sırasında (1887-1894) Bulgar bir diplomatik yardımcısı olduğu Konstantinopolis'te (İstanbul ) siyasi muhalifler tarafından öldürüldüğü .\n" }, "Muhammed Budiaf": { "first_paragraph": "Muhammed Budiaf (23 Haziran 1919 – 29 Haziran 1992, Arapça: محمد بوضياف, Latin harfleriyle Arapça: Muḥammad Bū-Ḍiyāf, ayrıca bilindiği isim: Si Tayeb el Watani), Cezayirli bir siyasi lider ve Cezayir Bağımsızlık Savaşı'na (1954 – 1962) öncülük eden devrimci Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin (FLN) kurucularından biriydi. Budiaf, Cezayir'in bağımsızlığından kısa bir süre sonra sürgüne gönderildi ve 27 yıl boyunca Cezayir'e geri dönmedi. 1992'de Yüksek Danıştay Başkanlığı görevini kabul etmek için geri döndü, ancak dört ay sonra suikasta kurban gitti.\n" }, "Cao Mao": { "first_paragraph": "Cao Mao (Çince: 曹髦; pinyin: Cáo Máo; MS 241-2 Haziran MS 260), Çin'de Wei Hanedanı'nın dördüncü imparatorudur. Saltanatı MS 254'ten MS 260 yılında ölümüne kadar kadar sürmüştür.\n" }, "Hui (Jin)": { "first_paragraph": "Hui (Çince: 晉惠帝; pinyin: Jìn Huì Dì; MS 259-8 Şubat MS 307), Çin'de Jin Hanedanı'nın ikinci imparatorudur. Saltanatı başlangıçta MS 290'dan MS 301 yılına ve daha sonra MS 301'den MS 307 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Jiang Wei": { "first_paragraph": "Jiang Wei (Çince: 張角; pinyin: Jiāng Wéi; MS 202-3 Mart MS 264), Çin'in Üç İmparatorluk döneminde yaşamış Shu Han generaliydi. Wei Hanedanı topraklarında doğmuş olup Ma Zun'a güvensizliğinden dolayı taraf değiştirerek Shu Han'a geçti ve Zhuge Liang tarafından general olarak atandı. Zhuge Liang'ın ölümünden sonra da Wei Hanedanı'na yönelik çeşitli seferler düzenledi. Bununla birlikte, Jiang Wei'nin seferleri, Shu'nun sınırlı kaynakları ve yetersiz gıda kaynakları ile iç siyasi fay hatları nedeniyle hem ölçek hem de süre açısından nispeten kısıtlıydı.\n" }, "Zhi (Han)": { "first_paragraph": "Zhi (Çince: 漢質帝; pinyin: Hàn Zhì Dì; MS 138-26 Temmuz MS 146), Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın dokuzuncu imparatorudur. Saltanatı MS 145'ten MS 146 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Mehdi Ben Berka": { "first_paragraph": "Mehdi Ben Berka (d. Ocak 1920, Rabat – k. 29 Ekim 1965, Paris) Faslı siyasetçi.\n" }, "Phoolan Devi": { "first_paragraph": "Phoolan Devi (d. 10 Ağustos 1963, Gorha Ka Puwa, Hindistan - ö. 25 Haziran 2001, Yeni Delhi). Efsanevi ve gerçek dışı bir yaşama sahipmiş gibi görünen Phoolan Devi, Hindistan'da \"Haydutlar Kraliçesi\" olarak adlandırılmaktadır. Eşkıyalığından uğradığı toplu tecavüz saldırısına, zenginlere karşı yoksulların yanında oluşuyla, aldığı intikamdan teslim oluşuna, cezaevi günlerinden parlamentoya girişine ve son olarak bir suikast sonucu öldürülüşüne kadar yaşamının her aşamasında inanılması güç bir hayat hikâyesi olan Devi, filmlere ve romanlara konu olmuş tarihi bir karakterdir.\n" }, "Rajiv Gandhi": { "first_paragraph": "Rajiv Gandhi (Devanāgarī: राजीव रत्न गान्धी, IPA: [raːdʒiːv gaːnd̪ʰiː]) ( 20 Ağustos 1944 – 21 Mayıs 1991), İndra Gandhi ve Feroze Gandhi'nin oğlu, Jawaharlal Nehru'nun torunu. 9. ve en genç (40 yaşında) Hindistan başbakanı. Annesinin öldürülmesinden sonra Başbakan olmuştur.\n" }, "Fuad er-Rikabi": { "first_paragraph": "Fuad er-Rikabi (1932 - Aralık 1971) Iraklı bir politikacıdır. Arap Sosyalist Baas Partisinin Irak Bölgesel Şubesinin kurucusudur. Rikabi 1954'te Baas Partisi Irak Bölge Komutanlığı Sekreteri oldu ve 1959'a kadar bu görevde kaldı. Irak Bölgesel Şubesi'ndeki liderliği boyunca partinin üyeliğini genişletti ve Irak'ın siyasi manzarasında lider bir parti haline geldi. Monarşiyi deviren 14 Temmuz 1958 Devrimi'nin ardından Rikabi, Abdülkerim Kasım'ın birlik hükûmetine Kalkınma Bakanı olarak atandı.\n" }, "Muhammed Behişti": { "first_paragraph": "Muhammed Hüseyin Behişti (d. 24 Ekim 1928 - ö. 28 Haziran 1981), İranlı din âlimi ve yazar, İslam devrimi'nin kurucularındandır.\n" }, "Nizâmülmülk": { "first_paragraph": "Nizâmülmülk (Farsça: نظام الملك) veya gerçek adıyla Ebu Ali Kıvamuddin Hasan bin Ali bin İshak et-Tûsî[1] (Farsça: نظام الملك، ابو علي الحسن الطوسي; d. 10 Nisan 1018 – ö. 14 Ekim 1092),[1] Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun baş veziri ve Siyâsetnâme adlı eserin yazarı olan Fars[2] devlet adamı ve siyaset bilimcisidir. Devlet yönetiminde bir hayli etkili olan Nizâmülmülk; Alp Arslan ve Melikşah dönemlerinde vezirlik yapmıştır. \"Nizâmülmülk\" ismi, \"devletin düzeni\" anlamına gelir.\n" }, "Şapur Bahtiyar": { "first_paragraph": "Şapur Bahtiyar, (Farsça: شاپور بختیار Listen (yardım·bilgi); d. 26 Haziran 1914 - ö. 6 Ağustos 1991), İranlı siyasetçi. İran'daki Şah Muhammed Rıza Pehlevi yönetiminin son başbakanı. 1991'de Paris'in banliyösü Suresnes'teki evinde öldürüldü.\n" }, "Francisco Pizarro": { "first_paragraph": "Francisco Pizarro (1471 veya 1476 - 26 Haziran 1541), Peru'daki İnka topraklarını ele geçiren (1531 - 1533) İspanyol fatih.[1]\n" }, "Giacomo Matteotti": { "first_paragraph": "Giacomo Matteotti (22 Mayıs 1885 – 10 Haziran 1924), İtalyan sosyalist bir politikacıydı. 30 Mayıs 1924'te, İtalyan Parlamentosu'nda, Faşistlerin son yapılan seçimlerde hile yaptıklarını açıkça iddia ederek konuştu ve oy kazanmak için uyguladıkları şiddeti kınadı. On bir gün sonra faşistler tarafından kaçırılıp öldürüldü.\n" }, "Ōkubo Toshimichi": { "first_paragraph": "Okubo Toshimichi (d. 26 Eylül 1830 – ö. 14 Mayıs 1878), Japon samuray ve siyasetçi. Meiji Restorasyonunda yer almış olan 3 büyük liderden biridir. Restorasyon döneminde iç işleri bakanlığı yapmıştır.[1]\n" }, "İmad Muğniye": { "first_paragraph": "İmad Fayiz Muğniye (Arapça: عماد فايز مغنية‎, 7 Kasım 1962-12 Şubat 2008), İslami Cihat Örgütü ile Hizbullah'ın en üst düzey kurucu üyelerinden biriydi. Hakkında bilgiler sınırlıdır ancak Hizbullah'ın askeri, istihbarat ve güvenlik aygıtlarının lideri olduğu tahmin edilmekteydi. Muğniye Avrupa Birliği ile FBI En Çok Aranan Teröristler listesinde yer almaktaydı.[1][2]\n" }, "Kemal Canbolat": { "first_paragraph": "Kemal Canbolat (Arapça: كمال جنبلاط), (d.6 Aralık 1917, ö.16 Mart 1977) Lübnan'daki İlerici Sosyalist Partisi'nin (PSP) kurucusu ve Lübnan Dürzilerinin geçmişteki lideri. Lübnan Dürzilerinin şimdiki lideri olan Velid Canbolat’ın babası.\n" }, "Denis Voronenkov": { "first_paragraph": "Denis Nikolayeviç Voronenkov (Rusça: Денис Николаевич Вороненков; d. 10 Nisan 1971 - ö. 23 Mart 2017), Rus siyasetçi. 2011-2016 yılları arasında Devlet Duması üyesi olarak görev aldı.\n" }, "Ruslan Yamadayev": { "first_paragraph": "Ruslan Halit Bekmirzayeviç Yamadayev[1] (Rusça: Руслан Халид Бекмирзаевич Ямадаев; 10 Aralık 1961 – 24 Eylül 2008) Çeçen askerî lider ve siyasetçi. 2008'de Moskova'da kendisine düzenlenen bir suikast sonucu öldü.[2][3][4][5][6][7] Yamadayev, Kremlin'in en sadık müttefiklerinden biriydi.[8]\n" }, "Abdurrahman Şahbandar": { "first_paragraph": "Abdurrahman Şahbandar (Arapça: عبد الرحمن الشهبندر; Kasım 1879 - Temmuz 1940), Suriye'deki Fransız Mandası döneminde önde gelen bir Suriyeli milliyetçi ve Fransız otoritesiyle uzlaşmanın önde gelen bir muhalifiydi. Arap milliyetçiliğine olan bağlılığı İttihat ve Terakki Cemiyeti ve onun \"Türkleştirme\" politikaları dönemine kadar uzanmaktadır. Birinci Dünya Savaşı sırasında Arap İsyanı'nı destekledi ve kısa bir süre Emir Faysal'ın dışişleri bakanlığını yürüttü.\n" }, "Muhammed Ümran": { "first_paragraph": "Tümgeneral Muhammed Ümran (Arapça: محمد عمران; 1922 - 4 Mart 1972), üniter Baas Partisinin Askeri Komitesinin kurucu üyesi ve 8 Mart Devrimi'nden 1966 Suriye Darbesi'ne kadar Suriye siyasetinin önde gelen isimlerinden biriydi.\n" }, "Abdurrahman Köksaloğlu": { "first_paragraph": "Abdurrahman Köksaloğlu (1930, Suşehri,[1] Sivas - 15 Temmuz 1980,[1] İstanbul), Türk siyasetçi ve milletvekili. Suikast sonucu öldürülmüştür.\n" }, "Ali Şükrü": { "first_paragraph": "Ali Şükrü Bey (1884; Beşikdüzü, Trabzon - 27 Mart 1923, Ankara), Türk asker, gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Alpaslan Pehlivanlı": { "first_paragraph": "Alpaslan Pehlivanlı (1947; Keskin, Kırıkkale - 14 Nisan 1994, Kırıkkale), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ekrem Çetin": { "first_paragraph": "Ekrem Çetin (d. 1934, Kilis) - (ö. 3 Haziran 2005), Türk siyasetçi.\n" }, "Ethem Nejat": { "first_paragraph": "Ethem Nejat, veya bazı kaynaklarda kullanıldığı haliyle Osmanlıca yazıma göre Edhem Nejad (1883 - 28 Ocak 1921, Karadeniz açıkları), Türk eğitimci ve komünist siyasetçi. Yaşadığı dönemde eğitimin çağdaşlaştırılması çalışmalarına büyük katkıda bulunmuştur. Türkiye Komünist Partisi'nin kurucularından ve ilk genel sekreteridir. TKP'nin ilk Merkez Komitesi Başkanı Mustafa Suphi ve 13 diğer TKP üyesi ile birlikte Karadeniz açıklarında öldürülmüştür.\n" }, "Gün Sazak": { "first_paragraph": "Gün Sazak (1932, Sazak, Mihalıççık, Eskişehir - 27 Mayıs 1980, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hamit Fendoğlu": { "first_paragraph": "Hamit Fendoğlu[1] (1919, Doğanşehir, Malatya - 17 Nisan 1978, Malatya), Hamido lakabıyla da tanınan Türk politikacı ve eski Malatya Büyükşehir Belediyesi başkanı. Yeğeni ise Mehmet Celal Fendoğlu'dur.\n" }, "İlhan Egemen Darendelioğlu": { "first_paragraph": "İlhan Egemen Darendelioğlu (1921 - 19 Kasım 1979), Sarı Basın Kartı sahibi gazeteci, yazar, tarih araştırmacısı.\n" }, "Kemal Kayacan": { "first_paragraph": "Mehmet Kemal Kayacan[2] (15 Haziran 1915, Sinop - 29 Temmuz 1992, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi. 7. Deniz Kuvvetleri Komutanı'dır.\n" }, "Kemal Türkler": { "first_paragraph": "Kemal Türkler (1926, Denizli - 22 Temmuz 1980, İstanbul), Türk sosyalist sendikacı ve siyasetçi. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonunun kurucusu ve ilk genel başkanıdır, Türkiye İşçi Partisinin kurucularındandır.\n" }, "Lütfi Suyolcu": { "first_paragraph": "Mustafa Lütfi Suyolcu, (d: 4 Ocak 1946, Süller / Denizli - ö: 16 Mayıs 1995, Kuşadası / Aydın), Kuşadası Belediyesi eski Başkanı.\n" }, "Mehmet Sincar": { "first_paragraph": "Mehmet Sincar, (d. 1953, Mardin - ö. 4 Eylül 1993, Batman), Türkiye'de siyaset yapmış Kürt bir siyasetçi ve Demokrasi Partisi (DEP) Milletvekiliydi.\n" }, "Mehmet Topaç": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mustafa Suphi": { "first_paragraph": "Mehmed Mustafa Subhi[2][3] (Osmanlıca: محمد مصطفی صبحی, romanize: Meḥmed Muṣṭafā Ṣubḥī), kısaca Mustafa Suphi, veya bazı kaynaklarda kullanıldığı haliyle Osmanlıca yazıma göre Mustafa Subhi (4 Ağustos 1882[4] veya 4 Mayıs 1883[5] - 28 Ocak 1921), Türk komünist ve Türkiye Komünist Partisinin ilk Merkez Komitesi Başkanı.\n" }, "Nihat Erim": { "first_paragraph": "Hukuk Fakültesi, İstanbul\n" }, "Orhan Kiverlioğlu Aksoy": { "first_paragraph": "Orhan Kiverlioğlu Aksoy (20 Temmuz 1943 Pervari Siirt - 9 Şubat 2018 İstanbul), ilkokul öğretmeni, gazeteci, yazar, siyasetçi, Türkiye Komünizmle Mücadele Derneği Eski Genel Başkanı.[1]\n" }, "Bahaddin Şakir": { "first_paragraph": "Bahaeddin Şakir (Osmanlıca: بهاء الدین شاکر, 1874 - 17 Nisan 1922), Türk hekim ve siyasetçi.\n" }, "Talat Paşa": { "first_paragraph": "Mehmed Talat (Osmanlıca: محمد طلعت; 1 Eylül 1874[4][5] – 15 Mart 1921), Osmanlı Hürriyet Cemiyeti'nin kurucu lideri, İttihat ve Terakki’nin kurucularından ve önde gelen liderlerinden olan Osmanlı devlet adamıdır.\n" }, "Talat Paşa Suikastı": { "first_paragraph": "Talat Paşa Suikastı, 15 Mart 1921'de eski Osmanlı sadrazamı ve İttihat ve Terrakinin kurucularından Talat Paşa’nın Berlin'de Ermeni öğrenci Soğomon Tehliryan tarafından yapılan suikast sonucu öldürülmesidir. Duruşması sırasında Tehliryan, \"Bir adam öldürdüm ama katil değilim\" dedi[1] ve jüri kararıyla beraat etti.[2]\n" }, "Zeki Tekiner": { "first_paragraph": "Mehmet Zeki Tekiner (d. 1 Mart 1929, Nevşehir - ö. 17 Haziran 1980, Nevşehir), Türk siyasetçi.\n" }, "Linah Mohohlo": { "first_paragraph": "Linah Kelebogile Mohohlo (13 Şubat 1952 - 2 Haziran 2021), Botsvanalı akademisyen, bankacı, siyasetçi ve ekonomist. \n" }, "Mompati Merafhe": { "first_paragraph": "Lt. Gen. Mompati Sebogodi Merafhe (d. 6 Haziran 1936 ; ö. 7 Ocak 2015), Botsvanalı politikacı. 2008 ile 2012 arası ülkesinin başkan vekilliğini yapmıştır.\n" }, "Mokgweetsi Masisi": { "first_paragraph": "Mokgweetsi Eric Keabetswe Masisi (d. 21 Temmuz 1962), Botsvanalı öğretmen ve siyasetçi. Masisi, Afrika ülkesi Botsvana'da 1 Nisan 2018 itibarıyla devlet başkanı olarak makama seçilmiştir.[1]\n" }, "Beslan Bartsits": { "first_paragraph": "Beslan Bartsits (22 Temmuz 1978) 5 Ağustos 2016'da Cumhurbaşkanı Raul Hacımba tarafından atanan 25 Nisan 2018'de görevi sona eren Abhazya'nın eski Başbakanı. Geçmişte Başkanlık İdaresi Başkanlığı, Gagra Bölgesi Başkanı ve Parlamento Üyesi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Beslan Butba": { "first_paragraph": "Beslan Butba (7 Şubat 1960), (Abhazca: Беслан Быҭәба, Gürcüce: ბესლან ბუთბას), Bir iş insanı ve Abhazya'nın eski Başbakanı. Abhazya'nın tek özel televizyon kanalı Abaza TV'nin sahibi ve Abhazya Ekonomik Kalkınma Partisi'nin başkanıdır. Butba Aralık 2009 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde başarısız bir aday oldu. 1983 yılında Moskova'da Mühendislik ve İnşaat Enstitüsü'nden mezun oldu.[1]\n" }, "Valeri Bganba": { "first_paragraph": "Valeri Bganba (d. 26 Ağustos 1953), Abhazya Halk Meclisi Başkanı ve Ocak-Nisan 2020 tarihleri arası Abhazya Cumhurbaşkanı vekiliydi. Evli ve 3 Nisan 2012 tarihinde meclis başkanı olarak seçildi.[1] Bganba, 2014 Abhaz siyasi krizin bir sonucu olarak Aleksandr Ankvab'ın istifasının ardından, 1 Haziran 2014 tarihinde Cumhurbaşkanı vekili oldu. Bganba, 18 Eylül 2018 tarihinde başbakan olarak atanmıştır.\n" }, "Leonid Lakerbaia": { "first_paragraph": "Leonid Lakerbaia (Abhazca:Леонид Ла́крба), (d. 1 Ocak 1947, Kutaisi), Abhazya eski Başbakanı. (27 Eylül 2011 tarihinden itibaren) ve 2001'den beri sosyo-politik hareket Aitaira'nın Başkanıdır. Başbakan olmadan önce (24 Şubat 2005 yılından bu yana) Başkan Sergey Bagapş hükûmetinde Başbakan Yardımcısı oldu ve Başkan Vladislav Ardzınba'nın altında 29 Haziran 1995'ten Temmuz 1996 yılına kadar Dışişleri Bakanı oldu.\n" }, "Sergey Şamba": { "first_paragraph": "Sergey Miron-ipa Şamba (Abhazca: Сергеи Мирон-иҧа Шамба) (d. 15 Mart 1951, Gudauta, SSCB), 13 Şubat 2010- 27 Eylül 2011 tarihleri arası Abhazya'nın eski Başbakanı. Şamba Başbakan olmadan önce uzun süre Abhazya Dışişleri Bakanı olmuştur.\n" }, "Vladimir Delba": { "first_paragraph": "Vladimir Delba (d. 26 Eylül 1974, Sohum), Abhazya geçici Başbakanı. Cumhurbaşkanı Sergey Bagapş Hükûmeti'nde Maliye Bakanı Yardımcısı olarak görev yaptıktan sonra, 10 Ekim 2011'de Alexander Ankvab hükûmeti tarafından Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak atandı.[1]\n" }, "Sergey Bagapş": { "first_paragraph": "Sergey Bagapş ya da Sergei Bagapş (Abhazca: Сергеи Багаҧшь / Sergei Bagapş; (d. 4 Mart 1949, Sohum - ö. 29 Mayıs 2011, Moskova) de facto Abhazya Cumhuriyeti'nin 2. cumhurbaşkanıdır. 1997-1999 yılları arasında başbakan, 2005 seçimleri sonrasında ise Cumhurbaşkanlığı yaptı.\n" }, "Raul Hacımba": { "first_paragraph": "Raul Hajimba (Abhazca: Рауль Ҳаџьымба d. 21 Mart 1958), Abhaz siyasetçi. Abhazya'nın eski cumhurbaşkanıdır. 2014 yılındaki Mayıs Devrimi'nden sonra göreve seçildi. 2010 yılında beri Abhazya Milli Birlik Forumu lideridir. Daha önce cumhurbaşkanı yardımcısı (2005-2009), Başbakan (2003-2004) ve Savunma Bakanı (2002-2003) görevlerinde bulundu. 2004, 2009 ve 2011 yılında cumhurbaşkanlığı seçiminde yarıştıysa da kaybetti. 25 Eylül 2014 tarihinde cumhurbaşkanı olarak göreve başladı.\n" }, "Munir Mangal": { "first_paragraph": "Munir Mohamad Mangal (1950 - 2 Mayıs 2020, Kâbil), profesyonel askeri kariyeri 40 yıldan fazla süren Afgan generali. Afgan Ulusal Polisi Komutanı olarak üst düzey askeri ve hükûmet pozisyonlarında görev yaptı.[1]\n" }, "Siraceddin Hakkani": { "first_paragraph": "Siraceddin Hakkani, Afgan siyasetçi. Afganistan İslam Emirliği geçici hükûmetinde içişleri bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Abdul Kabir": { "first_paragraph": "Muhammed Abdul Kabir Taliban liderliğinin kıdemli bir üyesidir ve 17 Mayıs 2023'ten bu yana Afganistan Başbakanı vekilidir.[1][2][3] Daha önce 16 Nisan 2001'den 13 Kasım 2001'e [4][5][6] kadar Afganistan'ın Başbakan vekili ve 4 Ekim 2021'den 17 Mayıs 2023'e kadar Afganistan'ın Siyasi İşlerden Sorumlu Üçüncü Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı.[7][8]\n" }, "Afganistan başbakanı": { "first_paragraph": "Afganistan başbakanı, resmi adıyla Afganistan İslam Emirliği başbakanı,[note 1] Afganistan'ın hükûmet başkanıdır.[2]\n" }, "Hamid Karzai": { "first_paragraph": "Hamid Karzai (d. 24 Aralık 1957, Kandehar) Peştun asıllı Afgan siyasetçi. Afganistan eski devlet başkanıdır. Taliban sonrası ilk devlet başkanıdır. 2001-2004 yılları arasında halk tarafından desteklenen Karzai, 2004 seçimleri sonrası dönemde yönetimde yolsuzluğun artması, ülke çapında Taliban ve El-Kaide militanların tekrar güç kazanmasıyla birlikte hem Karzai'nin hükûmetine karşı hem de ülkenin geleceğine karşı bir şüphe ve güvensizlik ortamı oluştu. 2009 yılı Kasım ayında bir kez daha devlet başkanı seçilmiştir.\n" }, "Gulbeddin Hikmetyar": { "first_paragraph": "Gulbeddin Hikmetyar (d. 26 Haziran 1947, Kunduz), eski Afganistan başbakanıdır. 1975 yılında kurulan Hizb-i İslami'nin kurucusu ve lideridir.\n" }, "Muhammed Hasan Ahund": { "first_paragraph": "Muhammed Hasan Ahund (Peştuca: ملا محمد حسن اخوند) (d. y. 1945 – y. 1950 veya y. 1955 – y. 1958), Afgan molla ve politikacı. 7 Eylül 2021 - 17 Mayıs 2023 tarihleri arasında Afganistan'ın başbakan vekili olarak görev yapan Taliban lideridir.\n" }, "Nur Muhammed Tereki": { "first_paragraph": "Nur Muhammed Tereki (d. 15 Temmuz 1917, Gazni - ö. 14 Eylül 1979, Kâbil), Peştun asıllı Afgan siyasetçi. 1965-1979 arasında genel sekreterliğini yaptığı Afganistan Demokratik Halk Partisi'nin 1978'de düzenlediği darbeden sonra devlet başkanlığı yaptı (1978-1979).\n" }, "Afganistan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Afganistan İslam Cumhuriyeti cumhurbaşkanı (Peştuca: د افغانستان د اسلامي جمهوریت جمهور رئیس; Farsça: رئيس جمهور جمهوری اسلامی افغانستان), anayasal olarak Afganistan İslam Cumhuriyeti'nin (2004-2021) devlet ve hükûmet başkanı ve Afganistan Silahlı Kuvvetleri başkomutanıydı.\n" }, "Abdül Kadir (Afgan komünist)": { "first_paragraph": "Abdul Kadir (1944, Herat, Afganistan - 22 Nisan 2014), Afgan bir siyasetçidir.[1] Asker geçmişine sahipti ve Sovyetler Birliği ile savaşta hava kuvvetlerinde görev yaptı. Daha sonra ise Afganistan Demokratik Halk Partisi'nde siyaset yaptı.\n" }, "Barakzay Hanedanı": { "first_paragraph": "Barakzay Hanedanı (Farsça: بارک‌زایی), Afganistan'ı 1826'dan 1973'e kadar yöneten hanedan. Monarşinin Muhammed Zahir Şah döneminde kaldırılmasıyla hanedanın yönetimi sona erdi. Barakzay Hanedanı, Ahmed Şah Dürrânî'nin kurduğu Dürranî Hanedanı'nın iktidardan düşürülmesinin ardından Dost Muhammed Han tarafından kurulmuştur. Bu dönemde Afganistan topraklarının çoğunu güneyde ve doğuda İngilizlere, batıda İranlılara ve kuzeyde Rusya'ya kaptırdı. Afganistan'da üç büyük İngiliz-Afgan Savaşı ve 1929 iç savaşı da dahil olmak üzere birçok çatışma oldu.\n" }, "Muhammed Nadir Şah": { "first_paragraph": "Muhammed Nadir Şah (d. 9 Nisan 1883, Dehra Dun, Britanya Hindistanı - ö. 8 Kasım 1933 Kâbil, Afganistan), 1929-1933 yılları arasında hüküm süren Afgan kralı.\n" }, "Muhammed Ömer": { "first_paragraph": "Muhammed Ömer (Peştuca: محمد عمر, Muḥammad 'Umar; y. 1960[4][5][6] – 23 Nisan 2013[7][8][9]), ya da Molla Ömer, hem Taliban'ı hem de 1996'da Afganistan İslam Emirliği'ni kurmuş bir İslamist Afgan cihadçı ve mollaydı.[10][11][12]\n" }, "Muhammed Zahir Şah": { "first_paragraph": "Muhammed Zahir Şah (15 Ekim 1914 – 23 Temmuz 2007) 8 Kasım 1933'ten 17 Temmuz 1973'teki tahttan indirilmesine kadar hüküm sürmüş olan son Afganistan kralıydı. 39 yılı aşkın bir süre hizmet etmiş olan Zahir, Durrani İmparatorluğu'nun 18. yüzyıldaki kuruluşundan bu yana ülkenin en uzun süre hizmet etmiş hükümdarıydı. Her iki Soğuk Savaş tarafı da dahil olmak üzere birçok ülke ile Afganistan'ın diplomatik ilişkilerini genişletti. 1950'lerde Zahir Şah, ülkeyi modernleştirmeye başladı ve bu da yeni bir anayasa oluşturulması ve anayasal monarşi sistemine geçilmesiyle sonuçlandı.\n" }, "Sibgatullah Müceddidi": { "first_paragraph": "Sibgatullah Müceddidi (1926 - 11 Şubat 2019), Sovyet-Afgan Savaşı'nın bitiminden ve Afganistan'da sosyalist rejimin yıkılmasından sonra kurulan Afganistan İslam Cumhuriyeti'nin ilk başkanı olmuştur.\n" }, "Şablon:Afganistan-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Afgan bir siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Erich Neumann (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Erich Neumann (31 Mayıs 1892 [1] - 23 Mart 1951 [1] ) bir Nazi politikacıydı.\n" }, "Erich von Falkenhayn": { "first_paragraph": "Erich Georg Sebastian Anton von Falkenhayn (11 Eylül 1861, Burg Belchau, Batı Prusya - 8 Nisan 1922, Schloss Lindstedt, Brandenburg), Alman general ve Osmanlı mareşali.\n" }, "Friedrich Ancillon": { "first_paragraph": "Johann Peter Friedrich Ancillon (30 Nisan 1767 – 19 Nisan 1837) Prusyalı tarihçi ve devlet adamıdır. Prusya dışişleri bakanlığı yapmıştır.\n" }, "Wilhelm von Hahnke": { "first_paragraph": "Wilhelm Gustav Karl Bernhard von Hahnke (d. 1 Ekim 1833, Berlin –ö. Şubat 1912) Prusyalı bir mareşal. 1888 yılında Alman Emperyal Askeri Kurumu’nun başına atandı.\n" }, "Gustav von Bohlen und Halbach": { "first_paragraph": "Gustav Krupp von Bohlen und Halbach, \"Taffi\" (d. 7 Ağustos 1870, Lahey, Hollanda - ö. 16 Ocak 1950, Blühnbach, Avusturya), 1909'dan 1941'e kadar Alman Friedrich Krupp AG ağır sanayi şirketinin tek mirasçısı oldu ve bu şirketi yönetti. 1906'da Bertha Krupp ile evlendi. 1931'den 1934'e kadar Reich Sanayiciler Odası Başkanı oldu. Alman Reich Silahlanma Programına katıldı.\n" }, "Gerhard von Scharnhorst": { "first_paragraph": "Gerhard Johann David von Scharnhorst (12 Kasım 1755 - 28 Haziran 1813) Hannoverli General ve ilk Prusya Genelkurmay Başkanıdır.\n" }, "Vidi": { "first_paragraph": "Wied Prensi Wilhelm (Wilhelm Friedrich Heinrich Prinz zu Wied; 26 Mart 1876 – 18 Nisan 1945), 7 Martʼtan sürgüne gittiği 3 Eylül 1914ʼe kadar I. Vilhelm olarak Arnavutluk Prensliğiʼnin hükümdarı olarak kısa bir süre hüküm sürdü. Saltanatı, 31 Ocak 1925ʼte ülkenin Arnavutluk Cumhuriyeti ilan edilmesiyle resmen sona erdi.\n" }, "Werner Lorenz": { "first_paragraph": "Werner Lorenz (2 Ekim 1891 – 13 Mart 1974) Nazi döneminde bir SS görevlisiydi. II. Dünya Savaşı sırasında işgal altındaki toprakları kolonileştirmenin yanı sıra Avrupa'nın diğer bölgelerinden \"Alman Reich'ına\" etnik Almanları yerleştirmekle görevli bir örgüt olan Volksdeutsche Mittelstelle 'nin (VOMI) (Etnik Almanlar Ana Ofisi) başkanı. Savaştan sonra, 1948'de insanlığa karşı suçlardan hapis cezasına çarptırıldı. 1955'te serbest bırakıldı ve 1974'te öldü.\n" }, "Wolfgang Kapp": { "first_paragraph": "Wolfgang Kapp (24 Temmuz 1858 – 12 Haziran 1922) Alman bir memur ve gazeteciydi. Katı bir milliyetçi olan Kapp, daha çok kendi ismini taşıyan Kapp Darbesi'nin lideri olarak bilinir.\n" }, "Erkan Baş": { "first_paragraph": "Erkan Baş (d. 14 Temmuz 1979, Berlin), Türk siyasetçi ve bilim tarihçisi. Türkiye İşçi Partisi'nin mevcut genel başkanı ve İstanbul milletvekili. 2009 yılı başında Türkiye Komünist Partisi genel başkanlığı yaptı, 2014'te Halkın Türkiye Komünist Partisi genel sekreterliği yaptı ve 2017'de Türkiye İşçi Partisini kurdu. 2018 Türkiye genel seçimlerinde partisinin seçim ittifakı doğrultusunda Halkların Demokratik Partisi sıralarından milletvekili seçildi, daha sonra HDP'den istifa ederek yeniden Türkiye İşçi Partisine geçti.\n" }, "Joseph Görres": { "first_paragraph": "Johann Joseph von Görres (25 Ocak 1776 – 29 Ocak 1848) Alman yazar ve gazeteci.\n" }, "Anita Augspurg": { "first_paragraph": "\n" }, "Minna Cauer": { "first_paragraph": "Wilhelmine Minna Theodore Marie Cauer, evlilik öncesi soyadı Schele (1 Kasım 1841, Freyenstein – 3 Ağustos 1922, Berlin) Alman eğitimcisi/pedagog, radikal kanat kadın hareketleri savunucusu ve gazeteci.\n" }, "Dietrich Eckart": { "first_paragraph": "Dietrich Eckart (23 Mart 1868 - 26 Aralık 1923), Alman politikacı ve Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin (NSDAP) ilk üyelerinden birisi olup Hitler'in 3.000 Nazi ile Marienplatz'a darbe yapmak amacı ile yürürken polis ateşine maruz kalıp yaralandığı ünlü Birahane Darbesi'nin (8-9 Kasım 1923) katılımcılarından birisidir. Eckart, başarısızlıkla sonuçlanan Birahane Darbesi'ne katıldıktan sonra tutuklandı ve Hitler ve diğer parti yetkilileri ile birlikte Landsberg Hapishanesi'ne yerleştirildi ancak kısa bir süre sonra hastalığı nedeniyle serbest bırakıldı.\n" }, "Eduard Bernstein": { "first_paragraph": "Eduard Bernstein (d. 6 Ocak 1850 - ö. 18 Aralık 1932), Alman sosyal demokrat teorisyen ve politikacıdır. SPD üyesi, reformizm ve sosyalist revizyonizmin kurucusudur. Marksizmi revize ve modernize etmek için çalışmalarda bulunmuştur. İngiliz Fabianizminden ve Kant’ın felsefesinden etkilenmiştir. Sınıf savaşının mevcut olmadığını savunmuş, sosyalizme barışçıl bir şeklide geçmenin mümkün olduğunu belirten ampirik bir eleştiri geliştirmiştir. Bernstein, bu yaklaşımına Evrimci Sosyalizm adlı eserinde de değinmiş ve tanımını genişletmiştir. üyesi bulunduğu parti, Birinci Dünya Savaşı’na karşı olmadığından dolayı partiden ayrılmıştır. Daha sonra ise partiye geri dönmüştür. Bernstein genellikle modern sosyal demokrasinin kurucu figürlerinden biri olarak tanımlanır.[1]\n" }, "Paul Freiherr von Eltz-Rübenach": { "first_paragraph": "Peter Paul Freiherr von Eltz-Rübenach (d. 9 Şubat 1875 – ö. 25 Ağustos 1943), Posta Bakanı (Reichspostminister) ve 1932 ile 1937 arasında Nazi Almanyasında Ulaştırma Bakanı (Reichminister für Verkehr) idi.\n" }, "Ernst Jaeckh": { "first_paragraph": "Ernst Jaeckh (22 Şubat 1875, Urach, Almanya - 17 Ağustos 1959, New York, ABD), Alman yazar ve akademisyen. Almanya için I. Dünya Savaşı öncesi Türk dostluğunu, sonrasında ise liberal-demokratik bir siyasi sistemi savunmasıyla tanınmıştır. Nazi karşıtı görüşleri nedeniyle Almanya'yı terk etmek zorunda kalarak hayatını ABD'de devam ettirmiştir.\n" }, "Heinrich von Gagern": { "first_paragraph": "Heinrich Wilhelm August Freiherr von Gagern (20 Ağustos 1799 – 22 Mayıs 1880) Almanya'nın birleşmesi'ni savunan devlet adamı.\n" }, "Gertrud Bäumer": { "first_paragraph": "Gertrud Bäumer (12 Kasım 1873, Hagen – 25 Mart 1954, Bethel), Alman kadın hakları savunucusu ve politikacısı.\n" }, "Karl Haushofer": { "first_paragraph": "Karl Ernst Haushofer (27 Ağustos 1869 - 13 Mart 1946), Alman jeopolitikacı ve general.\n" }, "Helene Lange": { "first_paragraph": "Helene Lange (d. 9 Nisan 1848 - ö. 13 Mayıs 1930), Alman eğitimci ve kadın hakları savunucusu. Alman kadın hareketinin sembol kişiliklerinden biridir. 1919-1921 döneminde Hamburg Parlamentosu üyeliği yapmıştır.\n" }, "Julius Dorpmüller": { "first_paragraph": "Julius Heinrich Dorpmueller (d. 24 Temmuz 1869, Elberfeld – 5 Temmuz 1945, Malente), 1926-1945 yılları arası Deutsche Reichsbahn-Gesellschaft genel müdürü ve 1937-1945 yılları arası Alman Reich Ulaştırma Bakanı idi.\n" }, "Gustav von Kahr": { "first_paragraph": "Gustav von Kahr (d. 29 Kasım 1862 – ö. 30 Haziran 1934), Bavyera eyaletinde faaliyet göstermiş bir Alman sağcı muhafazakâr politikacı. 1923 yılında Adolf Hitler'in Birahane Darbesi'ni gerçekleştirdiği esnada Bavyera başbakanı idi ve Hitler'e yeterince destek olmayarak bu darbe girişiminin başarısızlığında etkili oldu. Daha sonra Uzun Bıçaklar Gecesi'nde SS mensupları tarafından infaz edildi.\n" }, "Wilhelm Liebknecht": { "first_paragraph": "Wilhelm Liebknecht (d. 29 Mart 1826 - ö. 7 Ağustos 1900), Alman sosyal demokrat ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi kurucularından. Karl Liebknecht ve Theodor Liebknecht'in babasıdır.\n" }, "Paul Von Mauser": { "first_paragraph": "Paul Von Mauser, (d. 27 Haziran 1838, Oberndorf am Neckar - ö. 29 Mayıs 1914, Obendorf), Alman sanayici ve balon tasarımcısı.\n" }, "Max von Oppenheim": { "first_paragraph": "Max (Freiherr) von Oppenheim (d. 15 Temmuz 1860 Köln - ö. 17 Kasım 1946 Landshut) Alman avukat, diplomat, ilk çağ tarihçisi ve arkeolog. 1899 yılında Oppenheim, Tell-Halef harabelerini keşfi ve burada yaptığı kazılarla da tanınan birisidir. Yaptığı kazılarda bulduğu eserleri Berlin'de özel müzede sergiledi. II. Dünya Savaşı'nda müttefik bombardımanı sırasında müzesi imha olmuştur. Alman hükûmetinin görevlisi olarak I. Dünya Savaşı sırasında sömürge Müslümanlarını ayaklandırmak için casusluk görevi yapmıştır.\n" }, "Franz von Papen": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Rudolf von Sebottendorf": { "first_paragraph": "Rudolf Freiherr von Sebottendorf (veya von Sebottendorff), gerçek adıyla Adam Alfred Rudolf Glauer (9 Kasım 1875, Hoyerswerda - 8 Mayıs 1945; Üsküdar, İstanbul[1][2]), tüm Nazilerin ve beyaz ırk üstünlükçülerinin başöğretmen olarak gördüğü Alman okültist ve siyaset adamı. Üstün ırk düşüncesinin ve neo-paganizmin fikir babası olan Guido von List'in öğrencisi ve aynı zamanda Guido von List'in bir diğer öğrencisi olan ve Nazilerin okültik lider olarak kabul ettikleri Adolf Josef Lanz'ın dava arkadaşı.[3][4]\n" }, "Ali Atalan": { "first_paragraph": "Ali Atalan (d. 5 Ocak 1968, Midyat, Mardin) Ezidi asıllı Alman-Türk politikacı.\n" }, "Beate Klarsfeld": { "first_paragraph": "Beate Auguste Klarsfeld (kızlık soyadı Künzel ; 13 Şubat 1939), Fransız kocası Serge ile birlikte Klaus Barbie, Ernst Ehlers [de] ve Kurt Asche, Kurt Lischka, Alois Brunner da dahil olmak üzere çok sayıda Nazi savaş suçlusunun soruşturulması ve belgelenmesiyle ünlenen bir Fransız-Alman gazeteci ve Nazi avcısıdır.\n" }, "Ernst Benda": { "first_paragraph": "Ernst Benda (15 Ocak 1925 - 2 Mart 2009), Alman hukukçu, politikacı ve yargıç. 1971 ile 1983 arası 4. Federal Almanya Anayasa Mahkemesi'nin 4. başkanlığını yapmıştır. Almanya İçişleri Bakanı olarak kısa bir süre görev yapmıştır (1968-1969).\n" }, "Bernd Lange": { "first_paragraph": "Bernd Lange (14 Kasım 1955 Oldenburg), Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin üyesi olan bir Alman politikacı. 1994 yılından 2004 yılına kadar Avrupa Parlamentosu üyeliği yaptı. Temmuz 2009'dan bu yana yine Avrupa Parlamentosu Sosyalistler ve Demokratların İlerici İttifakı Grubu içinde Avrupa Parlamentosu üyesidir.\n" }, "Heinrich Brüning": { "first_paragraph": "Heinrich Brüning (26 Kasım 1885, Münster, Almanya - 30 Mart 1970, Norwich, Vermont, ABD), Adolf Hitler'in iktidara gelişinden kısa süre önce, Mart 1930 - Mayıs 1932 arasında Şansölye ve Dışişleri Bakanı olan Alman politikacı. Ülkenin ekonomik sorunlarını çözmeyi başaramamış, Reichstag'ı (Parlamento) görmezlikten gelerek ve ülkeyi başkanlık kararnameleri ile yöneterek nasyonal sosyalist yönetime doğru gidişi hızlandırmıştır.\n" }, "Christian Wulff": { "first_paragraph": "Christian Wilhelm Walter Wulff (d. 19 Haziran 1959, Osnabrück), 2010-2012 yılları arasında görev yapmış Almanya cumhurbaşkanı.\n" }, "Dietrich Klagges": { "first_paragraph": "Dietrich Klagges (1 Şubat 1891, Herringsen, şimdiki Bad Harzburg'da Bad Sassendorf'un bir parçası - 12 Kasım 1971, Bad Harzburg), Alman politikacı. 1933-1945 yılları arasında şimdiki Braunschweig eyaletinin başbakanı (Ministerpräsident) idi. Ayrıca Rudolf Berg takma adıyla tanınırdı.[1]\n" }, "Anton Drexler": { "first_paragraph": "Anton Drexler (13 Haziran 1884 - 24 Şubat 1942), 1920'lerde siyasetin ilk günleri sırasında Adolf Hitler'in akıl hocası olarak bilinen Alman siyasi lider.\n" }, "İsmail Ertuğ": { "first_paragraph": "İsmail Ertuğ (d. 1975, Amberg), Sosyal Demokrat Parti’den (SPD) Alman politilkacı.\n" }, "Friedrich Thielen": { "first_paragraph": "Friedrich Thielen (25 Eylül 1916 - 11 Haziran 1993), sırasıyla Hristiyan Demokrat Birliği (CDU), Alman Partisi (Deutsche Partei), Gesamtdeutsche Partei ve Almanya Ulusal Demokratik Partisi'nde (NPD) siyaset yapmış eski bir Nazi Almanyası askeridir.\n" }, "Gerhard Schach": { "first_paragraph": "Gerhard Schach (d. 8 Mart 1906 – ö. 27 Ocak 1972), Preußischer Landtag (1933) ve Reichstag (1933-1945)[1] üyesi olan bir Alman politikacı. 20 Temmuz 1944 darbe girişiminin bastırılmasında rol oynamıştır. Berlin Führerbunker'de Nisan 1945'te Adolf Hitler'in son günlerinde hazır bulundu. Schach, 1 Mayıs 1945'te bunker kompleksinden ayrıldı.\n" }, "Martin Grüner": { "first_paragraph": "Martin Grüner (d. 19 Temmuz 1929 -ö. 4 Şubat 2018),Alman siyasetçidir. Hür Demokrat Parti (FDP) üyesidir. Schramberg, bölgesinden Alman Parlamentosu'na girerek 1972-87 yılları arasında Ekonomi Bakamlığı ile 1987-91 yılları arasında Çevre Bakanlığı'nda parlamento sekreterliği yapmıştır. Alman siyasetçi Martin Grüner 4 Şubat 2018'de 88 yaşında ölmüştür.\n" }, "Karl Harrer": { "first_paragraph": "Karl Harrer (8 Ekim 1890 – Eylül 1926), Alman gazeteci ve politikacı.\n" }, "Wolf-Heinrich von Helldorf": { "first_paragraph": "Wolf-Heinrich Graf von Helldorf (d. 14 Ekim 1896 - ö. 15 Ağustos 1944), Nazi Rejiminin önde gelen isimlerinden biriydi. 1933'te Nazi Partisi üyesi oldu. 1938 yılında direniş grupları ile temas kurdu.\n" }, "Jürgen Rieger": { "first_paragraph": "Jürgen Rieger (d. 11 Mayıs 1946 - ö. 29 Ekim 2009), Hamburglu zengin bir Alman neo-Nazi avukat.\n" }, "Karl-Hermann Flach": { "first_paragraph": "Karl-Hermann Flach, (17 Ekim 1929, Königsberg - 25 Ağustos 1973, Frankfurt), Frankfurter Rundschau gazetesinde çalışan Alman bir gazeteci ve Almanya'nın Hür Demokratik Partisi'nin üyesi bir politikacı. Bir gazeteci olarak yaptığı çalışmalar sonucunda birçok ödül ile onurlandırıldı. Daha sonra bir vakıf onun adına ödül vermeye başladı. Flach'ın partisi sol bir partiydi ve burada yaptığı çalışmalarla sosyal liberalizme önemli bir katkı sağlamıştır.\n" }, "Katharina Schwabedissen": { "first_paragraph": "Katharina Agnes Ulrike Schwabedissen (d. 1972 Bielefeld'de) Alman siyasetçi.\n" }, "Katja Keul": { "first_paragraph": "Katja Keul (d. 30 Kasım 1969, Berlin) Alman siyasetçi (Birlik 90/Yeşiller)\n" }, "Ludwig Schwerin von Krosigk": { "first_paragraph": "Johann Ludwig (Lutz) Graf Schwerin von Krosigk (d. 22 Ağustos 1887 - ö. 4 Mart 1977), Nazi Almanyası'nın son şansölyesi.\n" }, "Hasso von Manteuffel": { "first_paragraph": "Hasso von Manteuffel (14 Ocak 1897, Potsdam, Brandenburg - 27 Eylül 1978, Reith, Avusturya), II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın General der Panzertruppe'si ve Batı Almanya'nın siyaset adamı (Freie Demokratische Partei).\n" }, "Margot Honecker": { "first_paragraph": "Margot Honecker (evlilik öncesi soyadı : Feist ; 17 Nisan 1927 - 6 Mayıs 2016) 1963-1989 yılları arasında Doğu Almanya Eğitim Bakanı. Demokratik Almanya Cumhuriyeti Devlet Konsey Başkanı ve Almanya Sosyalist Birlik Partisi SED Merkez Komitesi Genel Sekreteri Erich Honecker’in eşiydi.\n" }, "Brigitte Mohnhaupt": { "first_paragraph": "Brigitte Mohnhaupt (25 Haziran 1949; Rheinberg), Alman gazeteci, marksist felsefeci. İsmi 1971 yılında Batı Almanya'nın en bilinen marksist örgütü olan Kızıl Ordu Fraksiyonu (Almanca: Rote Armee Fraktion - RAF) içinde birçok eylem ile anılmıştır.\n" }, "Norbert Lammert": { "first_paragraph": "Nobert Lammert (d. 16 Kasım 1948, Bochum), Alman Politikacı (CDU). 2005-2017 yılları arasında Alman meclis başkanlığını yürütmüştür.\n" }, "Oliver Wittke": { "first_paragraph": "Oliver Wittke (24 Eylül 1966, Marl) Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) üyesi Alman siyasetçi. 1999 - 2004 yılları arasında Gelsenkirchen Büyükşehir Belediye Başkanı, 2005 yılından 2009’a kadar Kuzey Ren-Vestfalya Eyaleti Şehircilik ve Ulaştırma Bakanı olarak görev alan Wittke, Almanya Federal Meclisi 2013 seçimlerinde Gelsenkirchen milletvekili olmuştur.\n" }, "Otto Gessler": { "first_paragraph": "Otto Karl Gessler (veya Geßler) (6 Şubat 1875 Ludwigsburg – 24 Mart 1955, Lindenberg im Allgäu), Weimar Cumhuriyeti'nde liberal bir Alman siyasetçi. 1910'dan 1914'e kadar Regensburg belediye başkanı ve 1913-1919'da Nürnberg belediye başkanıydı. 1920'den 1928'e kadar en başta Reichswehrminister (Savunma Bakanı) olmak üzere sayısız Weimar kabinesinde görev yaptı.\n" }, "Cem Özdemir": { "first_paragraph": "Cem Özdemir (d. 21 Aralık 1965, Bad Urach), Alman siyasetçi. 2008-2018 yılları arasında Birlik 90/Yeşiller partisinin eş başkanlık görevini Claudia Roth ve Simone Peter ile birlikte yürüttü. Halen Almanya Federal Meclisi'nde Yeşiller Partisi milletvekili olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Ralf Dahrendorf": { "first_paragraph": "Ralph Gustav Dahrendorf, Baron Dahrendorf KBE FBA (1 Mayıs 1929 -17 Haziran 2009)Ralf Dahrendorf 23 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.:Alman-İngiliz sosyolog, filozof, siyaset bilimci ve liberal politikacı; Ralf Dahrendorf, Hamburg'da Alman bir politikacının oğlu olarak doğmuştur. 16-17 yaşlarını bir toplama kampında geçirmek zorunda kalan Dahrendorf, Hamburg Üniversitesi'nde felsefe ve filoloji alanında aldığı eğitime sosyoloji alanında devam etmiştir. Özelikle Karl Popper'ın düşüncelerinden etkilenmiş olan Dahrendorf (Slattery, 2010:181)[1] toplumsal açıklamaların genel ilkelerini belirlemek ve çatışmayı oluşturan etkenleri ortaya koymakla ilgilenmiştir. (Wallace ve Wolf, 2004:140)[2]\n" }, "Joachim von Ribbentrop": { "first_paragraph": "Joachim von Ribbentrop (d. 30 Nisan 1893, Wesel - ö. 16 Ekim 1946, Nürnberg), Nazi Almanyası Dışişleri Bakanı ve diplomat.\n" }, "Rudolf Otto": { "first_paragraph": "Rudolf Otto (d. 25 Eylül 1869, Peine, Hannover (vilayet), Prusya Krallığı - ö. 6 Mart 1937, Marburg, Nazi Almanyası) Alman din bilimcisi, siyasetçi ve Lüteriyan teologu.[1]\n" }, "Gerhard Schröder": { "first_paragraph": "Gerhard Schröder (tam adı Gerhard Fritz Kurt Schröder) (d. 7 Nisan 1944, Blomberg), Alman emekli politikacı. 1990'dan 1998'e kadar Aşağı Saksonya eyaleti başbakanıydı. Ekim 1998'den Nisan 2005'e kadar Almanya Federal Cumhuriyeti'nin yedinci şansölyesi oldu. Ayrıca 1999-2004 yılları arasında da Sosyal Demokrat Parti SPD'nin genel başkanlığını da yaptı. Haziran 2017'de Helmut Kohl'ün ölümünden sonra Angela Merkel ile birlikte hâlen hayatta olan emekli başbakandır.\n" }, "Renate Sommer": { "first_paragraph": "Renate Sommer Alman Hristiyan Demokrat Birliği (CDU)'nden Avrupa Parlamentosu üyeliği (sağ kanat grubu Avrupa Halk Partisi içinde) yapan bir Alman siyasetçidir. Kuzey Ren Westfalya bölgesi parlamenteridir. Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu üyesidir. Ayrıca Avrupa Parlamentosu Çevre, Sağlık ve Gıda parlamenterler komisyonunda yer almaktadır.\n" }, "Thilo Sarrazin": { "first_paragraph": "Thilo Sarrazin (12 Şubat 1945), Alman Federal Bankası (Deutsche Bundesbank) (30 Eylül 2010 tarihine kadar) eski yönetim kurulu üyesidir ve SPD partisi üyesi Alman bir siyasetçidir. Sarrazin, Merkez Bankası'ndaki görevinden önce Ocak 2002 ile Nisan 2009 arasında Berlin finans senetörlüğü yaptı. \"Almanya Kendini Yok Ediyor\" [1] adlı kitabında yer alan Almanya'nın göçmen politikalarını eleştirmesi, Yahudiler'in Medikal Genetik yapısı ile ilgili bazı söylemleri ile \"Hiçbir göçmen grubu Müslümanlar kadar devlet yardımlarından faydalanıp suç işlemiyor\" sözü üzerine Almanya'da tartışma konusu oldu.[2]\n" }, "Paul Verner": { "first_paragraph": "Paul Verner (d. 26 Nisan 1911, Chemnitz - ö. 12 Aralık 1986, Berlin), Alman komünist siyasetçi.[1] Verner, savaş sonrası Almanya Demokratik Cumhuriyetinde tanınmış bir siyasi kişiliktir.\n" }, "Udo Voigt": { "first_paragraph": "Udo Voigt (d. 14 Nisan 1952), Alman bir siyasetçidir ve 1996-2011 yılları arasında aşırı sağcı Almanya Ulusal Demokratik Partisi'nde genel başkan olarak görev yapmıştır. Alman Silahlı Kuvvetleri'nde eski bir havacılık mühendisi ve pilottur. Bir neo-Nazidir.\n" }, "Wolfgang Schäuble": { "first_paragraph": "Wolfgang Schäuble (d. 18 Eylül 1942), Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) üyesi Alman siyasetçidir. 2017-2021 yıllarında Bundestag Başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Holger Apfel": { "first_paragraph": "Holger Apfel (d. 29 Aralık 1970), aşırı sağcı Almanya Ulusal Demokratik Partisi'nin (NPD) eski genel başkanı ve 2004-2014 yılları arasında Saksonya Eyalet Parlamentosu milletvekili olarak görev yapmış Alman politikacı.\n" }, "Macit Karaahmetoğlu": { "first_paragraph": "Macit Karaahmetoğlu (d. 11 Temmuz 1968, Rize), Sosyal Demokrat Parti üyesi Alman politikacı. 2021'den beri Almanya Federal Meclisi üyesidir.[1]\n" }, "Muhanad Al-Halak": { "first_paragraph": "Muhanad El-Halak (d. 31 Temmuz 1989), Hür Demokrat Partili bir Alman siyasetçidir.\n" }, "Otto Schily": { "first_paragraph": "Otto Georg Schily (d. 20 Temmuz 1932) 1998-2005 yılları arasında Şansölye Gerhard Schröder'in kabinesinde Almanya İçişleri Bakanı olarak görev yaptı. Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) üyesidir.\n" }, "Petra Schersing": { "first_paragraph": "Petra Schersing (evlilik öncesi soyadı Müller; d. 18 Ekim 1965; Quedlinburg, Saksonya-Anhalt), eskiden Doğu Almanya için yarışan bir Alman atletidir. Uluslararası yarışmaların 400 ve 4 × 400 m bayrak kategorilerinde 8 madalyası vardır.\n" }, "Serge Klarsfeld": { "first_paragraph": "Serge Klarsfeld (17 Eylül 1935), kayıt oluşturmak ve savaş suçlularının yargılanmasını sağlamak için Holokost'u belgelemesiyle tanınan Romanya doğumlu bir Fransız aktivist ve Nazi avcısıdır. 1960'lardan beri, Alman işgali altındaki Fransa'nın Yahudi kurbanlarını anmak için dikkate değer çabalar sarf etti ve İsrail'in bir destekçisi oldu.\n" }, "Ferdinand von Bredow": { "first_paragraph": "Ferdinand von Bredow (16 Mayıs 1884 – 30 Haziran 1934) Alman Binbaşı ve Reich Savunma Bakanlığı'nda Abwehr'in (askeri istihbarat servisi) başkanı ve Kurt von Schleicher'in kısa ömürlü kabinesinde savunma bakan yardımcısıydı. Uzun Bıçaklar Gecesi sırasında, Adolf Hitler'i devirmek için bir komploya karıştığı iddiasıyla öldürüldü.\n" }, "Aygül Özkan": { "first_paragraph": "Aygül Özkan (d. 27 Ağustos 1971, Hamburg), Hristiyan Demokrat Birliği'nin bir Türk asıllı Alman politikacısı.\n" }, "Almanya şansölyesi": { "first_paragraph": "Almanya şansölyesi (Almanca: Bundeskanzler), Almanya Federal Cumhuriyeti'nin hükûmet başkanlığını temsil eden makamdır. Orta Çağdan kalma bu terim Latin terimlerinden türetilmiştir.\n" }, "Bernhard von Bülow": { "first_paragraph": "Prens Bernhard Heinrich Karl Martin von Bülow (3 Mayıs 1849 - 28 Ekim 1929), Alman İmparatorluğu şansölyesi ve 1900-1909 arasında Prusya başbakanı. I. Dünya Savaşı öncesinde İmparator II. Wilhelm ile birlikte Almanya'yı genişletme politikası izlemiştir.\n" }, "Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst": { "first_paragraph": "Chlodwig Carl Viktor Fürst zu Hohenlohe-Schillingsfürst (31 Mart 1819 - 6 Temmuz 1901), Alman imparatorluk şansölyesi, Ekim 1894'ten Ekim 1900'e değin Prusya başbakanı ve İmparator II. Wilhelm'in Chlodwig Amcası. İmparatorun üzerindeki etkisine karşın, aşırılıklarını önleyememiştir.\n" }, "Friedrich Ebert": { "first_paragraph": "Friedrich Ebert (4 Şubat 1871, Heidelberg - 28 Şubat 1925, Berlin), Alman sosyal demokrat politikacı. 1913’te Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin (SPD) başkanlığına seçildi. 1919’da \"Reichspräsident\" ünvanı ile Weimar Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı oldu ve bu görevini ölümüne kadar sürdürdü.\n" }, "Georg Michaelis": { "first_paragraph": "Georg Michaelis, (8 Eylül 1857, Haynau, Prusya - 24 Temmuz 1936, Bad Saarow-Pieskow, Nazi Almanyası), Alman siyaset adamı ve şansölye. Temmuz 1917 ile Ekim 1917 yılları arasında Alman imparatorluk şansölyesi olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Georg von Hertling": { "first_paragraph": "Georg Friedrich Graf von Hertling, (31 Ağustos 1843, Darmstadt, Hessen - 4 Ocak 1919, Ruhpolding, Almanya) Alman devlet adamı ve düşünür. I. Dünya Savaşı'nın son yılında, Alman imparatorluk şansölyesi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Gustav Stresemann": { "first_paragraph": "Gustav Stresemann (10 Mayıs 1878, Berlin - 3 Ekim 1929, Berlin, Almanya), Alman siyasetçi ve devlet adamı. 1923 yılında Almanya şansölyeliği, 1923-1929 yılları arasında dışişleri bakanlığı yapmıştır. 1926 yılında Fransa Dışişleri Bakanı Aristide Briand'la birlikte Nobel Barış Ödülü'nü paylaşmıştır.\n" }, "Helmut Schmidt": { "first_paragraph": "Helmut Schmidt (d. 23 Aralık 1918, Hamburg - ö. 10 Kasım 2015, Hamburg), 1974-1982 yılları arası Batı Almanya Şansölyesi olarak görev yapmış bir Alman Sosyal Demokrat politikacı.\n" }, "Wilhelm Marx": { "first_paragraph": "Wilhelm Marx (15 Ocak 1863, Köln, Prusya-5 Ağustos 1946, Bonn, Batı Almanya), Weimar Cumhuriyeti'nde iki kez şansölyelik yapmış Alman avukat, devlet adamı ve Merkez Partisi'nin (Zentrumspartei) lideri.\n" }, "Theobald von Bethmann Hollweg": { "first_paragraph": "Theobald von Bethmann Hollweg (d. 29 Kasım 1856 - ö. 1 Ocak 1921), I. Dünya Savaşı öncesinde ve savaş sırasında Alman Şansölyesi. Alman bürokrasisinin idari kademelerinden şansölyeliğe atanan ilk kişidir.\n" }, "Almanya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Almanya cumhurbaşkanı ya da resmî adıyla Almanya Federal Cumhuriyeti federal cumhurbaşkanı[2][3] (Almanca: Bundespräsident der Bundesrepublik Deutschland), Almanya Federal Cumhuriyeti devletinin başıdır.\n" }, "Karl Dönitz": { "first_paragraph": "Karl Dönitz (16 Eylül 1891, Berlin - 24 Aralık 1980, Aumühle), Alman Donanma Komutanı, Büyük Amiral ve II. Dünya Savaşı sonlarında Almanya'nın Cumhurbaşkanı.\n" }, "Horst Köhler": { "first_paragraph": "Horst Köhler (d. 22 Şubat 1943 Heidenstein/Skierbieszów, Polonya), 1 Temmuz 2004 tarihinde Federal Almanya Cumhurbaşkanı seçilmeden önce, 1 Mayıs 2000 - 4 Mart 2004 tarihleri arasında IMF başkanlığı görevini yürütmekteydi.\n" }, "Alfred von Tirpitz": { "first_paragraph": "Alfred von Tirpitz, (19 Mart 1849 - 6 Mart 1930), Alman amiral ve siyasetçi.\n" }, "Leo von Caprivi": { "first_paragraph": "Georg Leo Graf von Caprivi de Caprara de Montecuccoli (24 Şubat 1831 - 6 Şubat 1899), Otto von Bismarck'tan sonra 1890-1894 yılları arasında Almanya şansölyesi olan asker ve devlet adamı.\n" }, "James Madison": { "first_paragraph": "James Madison (16 Mart 1751; Port Conway, Virginia - 28 Haziran 1836; Montpelier, Virginia), Amerika Birleşik Devletleri'nin 4. başkanı, siyaset felsefecisi, devlet adamı ve ABD'nin kurucu babalarındandır.\n" }, "James Monroe": { "first_paragraph": "James Monroe (28 Nisan 1758 - 4 Temmuz 1831), Amerikalı diplomat ve siyasetçi. Demokratik-Cumhuriyetçi Parti'den, 5. ABD başkanı seçilmiştir. 1817 - 1825 yılları arasında başkanlık yapmıştır. Monroe doktrini ile tanınır. 'Amerika Amerikalılarındır' deyişi ünlüdür.\n" }, "Thomas Paine": { "first_paragraph": "Thomas Paine (9 Şubat 1737 - 8 Haziran 1809), Amerikalı siyasi aktivist, filozof, yazar, siyaset kuramcısı ve devrimci. Düşünceleriyle Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nı ve Fransız Devrimi'ni etkilemiştir.\n" }, "Joel Roberts Poinsett": { "first_paragraph": "Joel Roberts Poinsett (d. 2 Mart 1779 – ö. 12 Aralık 1851), Amerikalı devlet adamı, psikiyatrist ve bitki bilimci. Türkiye'de Atatürk çiçeği olarak tanınan Euphorbia pulcherrima bitkisini 19. yüzyılda Meksika'dan ABD'ye götürmüş ve orada yaygınlaştırmıştır.\n" }, "James K. Polk": { "first_paragraph": "James Knox Polk (2 Kasım 1795; Pineville, Kuzey Karolina - 15 Haziran 1849; Nashville, Tennessee), 11. Amerika Birleşik Devletleri başkanı'dır. Bundan önce de 11. Tennessee Eyalet Valisi ve 17. Temsilciler Meclisi Başkanı (Speaker of the House of Representatives) idi.\n" }, "George Read": { "first_paragraph": "George Read (18 Eylül 1773 – 21 Eylül 1798), Amerikalı hukukçu ve politikacıdır. Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin onaylandığı Kıtasal Kongresine, Delaware delegesi olarak katılmış ve bu belgeyi imzalamıştır. 1787'deki Amerikan Anayasası'nı hazırlama toplantısına Delaware başkanı olarak Federalist Parti'den katılmıştır.\n" }, "Robert R. Livingston": { "first_paragraph": "Robert Livingston (27 Kasım 1746 – 26 Şubat 1813) Amerikalı avukat, politikacı ve diplomat. Ayrıca Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucu babaları'ndan biridir. 25 yıl New York'u yönettiği için ''Şansölye'' olarak da bilinir. Roger Sherman, Benjamin Franklin, Thomas Jefferson ve John Adams ile beraber Amerikan Bağımsızlık Bildirisi'ni hazırlayan Beşli komite'de yer aldı. George Washington ilk göreve geldiğinde Başkanlık yemini'ni Livingston ettirdi. Aynı zamanda 1801'de Amerikan Felsefe Topluluğu'na üye olarak seçildi.\n" }, "Roger Sherman": { "first_paragraph": "Roger Sherman (19 Nisan 1721 - 23 Temmuz 1793), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi, Amerikan Bağımsızlık Bildirisi'nin yazarlarından.\n" }, "Robert Smith (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Robert Smith (d. 3 Kasım 1757 – ö. 26 Kasım 1842), Donanma ve Dışişleri bakanı. Smith 1801 ve 1809 yılları arasında Donanma Bakanlığı, 1809'dan 1811 yılına kadar Dışişleri Bakanlığı görevinde bulundu. Senatör Samuel Smith (Maryland)'in kardeşiydi.\n" }, "Thomas McKean": { "first_paragraph": "Thomas McKean ( /mɪkˈkeɪn/ ; 19 Mart 1734) – 24 Haziran 1817) Amerikalı bir avukat, politikacı ve Amerika Birleşik Devletleri Kurucu Babası. Amerikan Devrimi sırasında Philadelphia'daki Kıta Kongresi'nde Delaware delegesi olarak yer aldı ve burada Kıta Birliği, Bağımsızlık Bildirgesi ve Konfederasyon Maddelerini imzaladı. McKean Kıta Kongresi Başkanlığı görevini üstlendi.\n" }, "William Thornton": { "first_paragraph": "Dr. William Thornton (d. 20 Mayıs 1759, Britanya Virjin Adaları - ö. 28 Mart 1828, Washington) Amerikalı fizikçi, mucit, ressam ve mimar.\n" }, "George Washington": { "first_paragraph": "George Washington (22 Şubat 1732 Westmoreland bölgesi - 14 Aralık 1799 Mount Vernon, Virginia), subay, devlet adamı, Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Kıta Ordusu'nun başkomutanı ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk başkanıdır.\n" }, "Leon Abbett": { "first_paragraph": "Leon Abbett (8 Ekim 1836-4 Aralık 1884), 2 dönem New Jersey valiliği yapmış Demokratik Partili siyasetçi, avukat, New Jersey Yüksek Mahkemesi yargıcı.\n" }, "Almon W. Babbitt": { "first_paragraph": "Almon Whiting Babbitt [1] (9 Ekim 1812[2] - 7 Eylül 1856) Son Gün Aziz hareketinin erken bir lideri, Mormon öncüsü ve Utah Bölgesi'nin ilk sekreteri ve saymanıydı. Utah ve Washington, DC arasında hükûmet işi için seyahat ederken Nebraska Bölgesi'nde Cheyenne Kızılderilileri tarafından düzenlenen bir baskında öldürüldü.\n" }, "Robert Emmett Bledsoe Baylor": { "first_paragraph": "Robert Emmett Bledsoe Baylor (5 Mayıs 1793 – 6 Ocak 1874), Amerikalı asker, politikacı, avukat, yargıç ve Baptist papazdı. Kentuckylidir, daha sonra Alabama ve Teksas'a taşınmıştır. Baylor aynı zamanda Kentucky'de siyasetçi Jesse Bledsoe'nin yeğenidir.\n" }, "Drengman Aaker": { "first_paragraph": "Drengman Olsen Aaker (24 Eylül 1839 - 30 Mart 1894) bir Amerikalı politikacı ve iş insanı.\n" }, "George Howe": { "first_paragraph": "George Howe, Amerika'nın ilk anayasasının kabulünün hemen ardından Michigan Temsilciler Meclisi'nde görev almış bir siyasetçidir.[1]\n" }, "Henry Adams Bellows": { "first_paragraph": "Henry Adams Bellows (d. 1803 – ö. 1873) bir avukat, eyalet meclisi üyesi ve hukukçudur.\n" }, "James Smith Bush": { "first_paragraph": "James Smith Bush (15 Haziran 1825 - 11 Kasım 1889) Amerikalı bir avukat, Piskoposluk rahibi, dini yazar ve Bush siyasi ailesinin atalarından biriydi. İş adamı Samuel Prescott Bush'un babası, eski ABD Senatörü Prescott Bush'un büyükbabası, eski ABD Başkanı George HW Bush'un büyük büyükbabası ve eski Teksas Valisi ve Başkan George W. Bush ile eski Florida Valisi Jeb'in büyük büyük büyükbabasıydı.\n" }, "John Morrissey": { "first_paragraph": "John Morrissey (12 Şubat 1831 – 1 Mayıs 1878), Old Smoke olarak da bilinen, İrlandalı bir Amerikalı politikacı, eldivensiz boks şampiyonu ve mafya patronudur.[6][7][8][9][10]\n" }, "Joseph Rainey": { "first_paragraph": "Joseph Hayne Rainey (21 Haziran 1832 - 1 Ağustos 1887), Amerikalı bir politikacı. Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'nde görev yapan ilk siyahi ve Birleşik Devletler Kongresi'nde görev yapan ikinci siyahiydi (Hiram Revels'den sonra).\n" }, "Meriwether Lewis Clark Sr.": { "first_paragraph": "Meriwether Lewis Clark Sr. (10 Ocak 1809 - 28 Ekim 1881) mimar, inşaat mühendisi ve politikacıydı. Ayrıca Meksika-Amerikan Savaşı ve Amerikan İç Savaşı'nda askeri subay olarak görev yaptı. Ünlü kâşif William Clark'ın oğluydu.\n" }, "Henry Morgenthau": { "first_paragraph": "Henry Morgenthau (26 Nisan 1856 - 25 Kasım 1946), Amerikalı bir avukat, iş insanı ve Amerika Birleşik Devletleri büyükelçisiydi. En çok Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu'nun Amerikan büyükelçisi olarak ünlendi. Amerika Birleşik Devletleri'nin 27 Kasım 1913-Şubat 1916 tarihleri arasındaki Osmanlı İmparatorluğu büyükelçisi olarak görev yaptı. Amerikan siyasetçi Henry Morgenthau Jr.'ın babası, 1975-2009 yılları arası New York bölge savcısı olarak görev yapan Robert M. Morgenthau'nın dedesidir.\n" }, "Richard Hawes": { "first_paragraph": "Richard Hawes (6 Şubat 1797 – 26 Mayıs 1877), Kentucky'den Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi üyesi ve ikinci Kentucky Konfederasyon Valisi. Politikada etkili Hawes ailesi'nin bir parçasıdır. Kardeşi, amcası ve kuzeni de ABD Temsilciler Meclisi'ne hizmet etmişlerdir. Torunu Harry B. Hawes Amerika Birleşik Devletleri Senatosu üyesiydi.\n" }, "Samuel Freeman Miller": { "first_paragraph": "Samuel Freeman Miller (5 Nisan 1816 - 13 Ekim 1890), Amerikalı tıp doktoru ve avukat. 1862 ve 1890 yılları arasında ABD Yüksek Mahkemesi'nde yardımcı yargıç olarak görev almıştır.\n" }, "Martin Van Buren": { "first_paragraph": "Martin Van Buren (5 Aralık 1782 - 24 Temmuz 1862) Amerika Birleşik Devletleri'nin 8. başkanıdır. 4 Mart 1837'den 4 Mart 1841'e kadar başkanlık görevini yürütmüştür. Başkanlık görevinden önce ABD'nin 8. başkan yardımcısı ve 10. Dışişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "William Claflin": { "first_paragraph": "William Claflin (6 Mart 1818 - 5 Ocak 1905) Massachusetts'li Amerikalı politikacı, sanayici ve hayırseverdir. 1869'dan 1872'ye kadar 27. Commonwealth of Massachusetts Valisi olarak ve 1877'den 1881'e kadar Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi üyesi olarak görev yapmıştır. Ayrıca 1868'den 1872'ye kadar Cumhuriyetçi Ulusal Komite'nin başkanlığını yaptı ve Cumhuriyetçi Parti'nin Radikal ve ılımlı kanatları arasında ılımlı bir güç olarak görev yaptı. Adı, kendisinin ve babasının fonlarıyla kurulan, tarihsel olarak siyahi bir kolej olan Güney Carolina'daki Claflin Üniversitesi'ne verildi.\n" }, "William Jennings Bryan": { "first_paragraph": "William Jennings Bryan (19 Mart 1860 - 26 Temmuz 1925) Amerikalı bir hatip ve politikacıydı. 1896'dan başlayarak Demokrat Parti'de baskın bir güç olarak ortaya çıktı ve partinin 1896, 1900 ve 1908 seçimlerinde Amerika Birleşik Devletleri Başkanı adayı olarak üç kez yarıştı. Ayrıca Temsilciler Meclisi'nde ve Woodrow Wilson döneminde Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Sıradan insanların bilgeliğine olan inancından dolayı, sık sık \"Büyük Ortak\" olarak anılırdı.[1]\n" }, "Alexander Haig": { "first_paragraph": "Alexander Meigs Haig Jr. (2 Aralık 1924 – 20 Şubat 2010), Amerikalı asker ve siyasetçi. Başkan Ronald Reagan yönetiminde Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı ve Başkanlar Richard Nixon ve Gerald Ford yönetiminde Beyaz Saray Genel Sekreteri'ydi. Bundan önce, Amerika Birleşik Devletleri Ordusu'nda generaldi ve önce ABD Genelkurmay Başkan yardımcısı ve ardından Avrupa Yüksek Müttefik Komutanı olarak görev yaptı. Haig, 1973 yılında ABD Ordusu tarihindeki en genç orgeneral oldu.\n" }, "Ben Cardin": { "first_paragraph": "Benjamin Louis Cardin (5 Ekim 1943), 2007'den beri görev yaptığı Maryland'den kıdemli ABD senatörü olarak görev yapan Amerikalı bir avukat ve politikacıdır. Demokrat Parti üyesi olan kendisi daha önce 1987'den 2007'ye kadar Maryland'in 3. kongre bölgesi ABD temsilcisiydi. Cardin, 1967'den 1987'ye kadar Maryland Delegeler Meclisi üyesi olarak ve 1979'dan 1987'ye kadar Maryland Delegeler Meclisi Başkanı olarak görev yaptı ve tarihte bu göreve sahip en genç kişi oldu. Seçilmiş bir memur olarak yarım asırlık kariyeri boyunca hiçbir seçimi kaybetmemişti.\n" }, "David Koch": { "first_paragraph": "Mary Julia Koch – David’in kızı\n" }, "Diane Watson": { "first_paragraph": "Diane Edith Watson (12 Kasım 1933, Kaliforniya), Kaliforniya'nın 33. seçim bölgesi için ABD Temsilcisi olarak görev yapmış eski bir Amerikalı politikacıdır. Demokrat Parti üyesidir. Amerika Birleşik Devletleri'nde 2001 özel seçimlerinde 32. Bölgede ilk kez seçildikten sonra, 2003'ten 2011'e kadar hizmet vermiştir. 33. seçim bölgesinin tamamı Los Angeles Vilayetinde bulunur ve Los Angeles merkezinin büyük bir kısmı ile Los Feliz gibi zengin mahalleleri içerir.\n" }, "Donn F. Eisele": { "first_paragraph": "Donn Fulton Eisele (23 Haziran 1930 - 2 Aralık 1987) (Albay USAF), Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri subayı, test pilotu ve daha sonra NASA astronotuydu. 1968'de Apollo 7 görevi sırasında komuta modülü pilotuydu. 1972'de NASA ve ABD Hava Kuvvetleri'nden emekli olduktan sonra özel işe geçmeden önce Tayland Barış Gücü ülke direktörü oldu.\n" }, "Earl Warren": { "first_paragraph": "Earl Warren (19 Mart 1891 - 9 Temmuz 1974), 1953'ten 1969'a kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin 14. Baş yargıcı olarak görev yapan Amerikalı avukat, politikacı ve hukukçuydu. Warren Mahkemesi birçok kişi tarafından liberal yönde bir \"Anayasa Devrimi\" olarak kabul edilen Amerikan anayasal içtihatlarında büyük bir değişikliğe önderlik etti. Warren ayrıca, Başkan John F. Kennedy'nin 1963'te öldürülmesini soruşturan bir başkanlık komisyonu olan Warren Komisyonu'na liderlik etti. Ayrıca 1943'ten 1953'e kadar Kaliforniya Valisi olarak görev yaptı ve Yüksek Mahkeme'ye aday gösterilmeden önce seçilmiş son baş yargıçtı.\n" }, "Edwin \"Pa\" Watson": { "first_paragraph": "Edwin Martin \"Pa\" Watson (10 Aralık 1883 - 20 Şubat 1945), ABD Ordusu Tümgenerali ve Başkan Franklin Roosevelt'in hem askeri danışmanı hem de Randevu Sekreteri olarak görev yapan bir arkadaşı ve kıdemli yardımcısıydı.\n" }, "Eugene V. Debs": { "first_paragraph": "Eugene Victor \"Gene\" Debs (5 Kasım 1855 - 20 Ekim 1926) Amerikalı bir sosyalist, politik aktivist, sendikacı, Dünya Endüstri İşçileri'nin (IWW) kurucu üyelerindendir. Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı için 5 kez Amerika Sosyalist Partisi adayı olmuştur.[1] Başkanlık adaylıkları ve işçi hareketleriyle yaptığı çalışmalar sayesinde Debs sonunda Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan en tanınmış sosyalistlerden biri oldu.\n" }, "Gerald K. Anderson": { "first_paragraph": "Gerald K. Anderson (26 Nisan 1921 - 3 Kasım 1995)[1] 1965-1969 yılları arasında Wisconsin Eyalet Meclisi'nde görev yapmış Amerikalı bir yasa koyucuydu.[2]\n" }, "Kamala Harris": { "first_paragraph": "Kamala Devi Harris (/ˈkɑːmələ/ KAH-mı-la;[1][2] d. 20 Ekim 1964),[3] Amerikalı politikacı, hukukçu ve mevcut Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı. Harris, Amerikan tarihinde Başkan Yardımcılığı yapmış ilk Afroamerikalı kökenli ve ilk kadındır. 2017-2021 yılları arasında Kaliforniya'dan Birleşik Devletler Senatörü olarak görev yapmıştır.\n" }, "Harry Hopkins": { "first_paragraph": "Harry Lloyd Hopkins (17 Ağustos 1890 - 29 Ocak 1946) Amerikalı bir devlet adamı, kamu yöneticisi ve başkanlık danışmanıydı. Başkan Franklin Delano Roosevelt'in güvenilir bir yardımcısı olan Hopkins, 1938'den 1940'a kadar 8. Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Bakanı olarak ve II Hopkins, kariyeri boyunca Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en büyük işveren haline getirdiği New York Geçici Acil Durum Yardım İdaresi, Federal Acil Durum Yardım İdaresi, İnşaat İşleri İdaresi ve İş İlerleme İdaresi'ni denetledi. Daha sonra Müttefiklere yönelik 50 milyar dolarlık Lend-Lease askeri yardım programını denetledi ve Roosevelt'in kişisel elçisi olarak ABD ile Birleşik Krallık arasındaki ittifakın şekillenmesinde çok önemli bir rol oynadı\n" }, "James Baker": { "first_paragraph": "James Addison Baker III (d. 28 Nisan 1930, Houston, Texas, ABD), ABD'li avukat, diplomat ve devlet adamı. Ronald Reagan'ın başkanlık döneminde Beyaz Saray Genel Sekreteri (1981-85) ve hazine bakanı (1985-88), George H. W. Bush döneminde de dışişleri bakanı (1989-92) ve Beyaz Saray Genel Sekreteri olarak (1992-93) olarak görev yapmıştır.\n" }, "Jeremiah Denton": { "first_paragraph": "Jeremiah Andrew Denton Jr. (15 Temmuz 1924 - 28 Mart 2014), 1981'den 1987'ye kadar Alabama'yı temsilen ABD Senatörü olarak görev yapan Amerikalı bir politikacı ve subaydı. Alabama'da Senato koltuğuna halk tarafından seçilen ilk Cumhuriyetçiydi. Denton, daha önce Vietnam Savaşı sırasında esir alınan bir Birleşik Devletler Donanması tuğamirali ve deniz havacısıydı.\n" }, "Jerry Springer": { "first_paragraph": "Gerald Norman \"Jerry\" Springer (d. 13 Şubat 1944 –ö. 27 Nisan 2023), Amerikalı televizyon sunucusu, oyuncu ve siyasetçi.[3][4][5]\n" }, "John Grisham": { "first_paragraph": "John Ray Grisham, Jr. (d. 8 Şubat 1955),[1][2] Amerikalı avukat, siyasetçi ve yazar. Yazdığı türlerin en bilineni \"adli gerilim\"dir.\n" }, "John Kasich": { "first_paragraph": "John Richard Kasich (d. 13 Mayıs 1952), Amerikan politikacı ve eski Ohio valisidir (2011-2019).\n" }, "John Murtha": { "first_paragraph": "John Patrick Murtha Jr ( /ˈmɜːrθə/), (d. 17 Haziran 1932, ö. 8 Şubat 2010) Amerikalı bir politikacıydı. Demokrat Parti üyesi olan Murtha, 1974'ten 2010'daki ölümüne kadar Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'nde Pennsylvania'nın 12. kongre bölgesini temsil etti.[1][2][3][4] Birleşik Devletler Temsilciler Meclisi'nin Pennsylvania Commonwealth'ten gelmiş geçmiş en uzun süre hizmet veren üyesidir.\n" }, "Josh Earnest": { "first_paragraph": "Josh Earnest (d.22 Ocak 1975; Kansas, Missouri), Amerikalı Beyaz Saray ve hükûmet sözcüsü, bürokrat.\n" }, "Sonny Landham": { "first_paragraph": "William M. \"Sonny\" Landham (d. 11 Şubat 1941 –ö. 17 Ağustos 2017), Amerikalı ünlü oyuncu, dublör ve siyasetçidir. Amerikan yapımı devam filmleri çekilmiş aksiyon-bilimkurgu filmi Predatör 'de canlandırdığı Billy Sole karakteriyle bilinir.[1]\n" }, "Larry Turner (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Larry Turner (16 Ocak 1939 - 27 Kasım 2009) Amerikalı politikacıdır. 1985'ten ölene dek Tennessee'de Demokratik Parti üyeliği yapmıştır. 27 Kasım 2009'da Memphis, Tennessee'de tedavi gördüğü hastanede öldü.\n" }, "Lawrence Summers": { "first_paragraph": "Lawrence Henry Summers (d. 30 Kasım 1954; New Haven, Connecticut), 1999'dan 2001'e kadar Amerika Birleşik Devletleri hazine bakanı ve 2009'dan 2010'a kadar Ulusal Ekonomi Konseyi'nin direktörü olarak görev yapan Amerikalı ekonomist ve siyasetçi. Ayrıca 2001'den 2006'ya kadar Harvard Üniversitesi'nin başkanı olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Leonard Wood (Asker)": { "first_paragraph": "Leonard Wood (9 Ekim 1860 - 7 Ağustos 1927) Amerika Birleşik Devletler Ordusu'nda tümgeneral, doktor ve kamu görevlisiydi. Birleşik Devletler Ordusu Genelkurmay Başkanlığı, Küba Askeri Valiliği ve Filipinler Genel Valiliği görevlerinde bulunmuştur. Askeri kariyerine sınırda ordu doktoru olarak başladı ve burada Onur Madalyası aldı. İspanyol-Amerikan Savaşı sırasında, Theodore Roosevelt'in ikinci komutanı olduğu Rough Riders'a komuta etti. Wood, I. Dünya Savaşı'nda gerekli meziyetlere sahip olsa da ABD ordusunun başkomutanı yapılmadı, ancak daha sonra önde gelen bir Cumhuriyetçi Parti lideri ve 1920 başkanlık adaylığı için önde gelen bir aday oldu.\n" }, "James Mattis": { "first_paragraph": "James Norman Mattis (d. 8 Eylül 1950), 2017'den 2019'a kadar 26. Amerika Birleşik Devletleri savunma bakanı olarak görev yapan Amerikalı bir askeri gazidir. Deniz Piyadeleri'nde dört yıldızlı eski bir general olan Mattis, Basra Körfezi Savaşı, Afganistan Savaşı ve Irak Savaşı'nda kuvvetleri komuta etmiştir.\n" }, "Kevin J. McIntyre": { "first_paragraph": "Kevin J. McIntyre (1961 –2 Ocak 2019), Amerikalı avukat ve hükûmet görevlisidir. Donald Trump yönetiminde 2017'den 2018'e kadar \"Federal Enerji Düzenleme Komisyonu\" (FERC) üyesi olup başkanlığınıda yapmıştır. Ayrıca \"Jones Hukuk Bürosu\" 'nda küresel enerji pratiği konusunda ekip lideri olarak görev almıştır.[1][2]\n" }, "Walter Mondale": { "first_paragraph": "Walter Frederick Mondale (d. 5 Ocak 1928; Ceylon, Minnesota, ABD - ö. 19 Nisan 2021; Minneapolis, Minnesota), 1977-1981 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı olarak görev yapmış Demokrat Parti'li siyasetçi. George H. W. Bush'un 30 Kasım 2018'de ölmesinden sonra hayatta olan en yaşlı ABD Başkan Yardımcısı unvanını kazandı.\n" }, "Moon Landrieu": { "first_paragraph": "Maurice Edwin Landrieu ya da Moon Landrieu (d. 23 Temmuz 1930 - ö. 5 Eylül 2022), Amerikalı siyasetçi ve hukukçu.[1][2]\n" }, "Paul Moreno": { "first_paragraph": "Paul Cruz Moreno (d. 28 Nisan 1931 –ö. 1 Eylül 2017)[1] El Paso, Teksas Bölgesinden Amerikalı bürokrat, yöneticidir. El Segundo Barrio'da büyümüş ve lise sonrası ABD Deniz Piyadelerinde görev yapmıştır.[2] Ön eğitimini Teksas El Paso Üniversitesi'nden aldı ve daha sonra katıldığı Austin Üniversitesi'nden mezun oldu.\n" }, "Thomas G. Morris": { "first_paragraph": "Thomas Gayle Morris (d.20 Ağustos 1919 ; ö. 4 Mart 2016), Amerikalı politikacı. Kendisi Eastland kasabası Teksas eyaletinde doğdu. Morris 1953-58 yılları arasında New Mexico Temsilciler meclisi üyesi olarak seçildi.\n" }, "Bill Moyers": { "first_paragraph": "Bill Moyers (5 Haziran 1934) Amerikalı gazeteci ve halkla ilişkiler danışmanı. 1965-67 yıllarında Lyndon B. Johnson Hükümeti'nde Beyaz Saray Basın Sekreteri olarak görev yaptı. Ayrıca televizyonda haber yorumcusu olarak çalıştı.\n" }, "John T. Myers": { "first_paragraph": "John Thomas Myers (d. 8 Şubat 1927 – ö. 27 Ocak 2015), Amerikalı politikacı. Amerikan Demokrat Partiden Indiana bölgesinden 1967 ve 1997 de parlamentoda yer almıştır.\n" }, "Ralph Nader": { "first_paragraph": "Ralph Nader (27 Şubat 1934) Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan ünlü bir siyasetçi, tüketici hakları savunucusu ve avukattır. Ailesi Lübnan'dan ABD'ye göç etmiş olan Arap Hristiyan kökenli bir ailedir.\n" }, "Norman Thomas": { "first_paragraph": "Norman Mattoon Thomas (20 Kasım 1884 - 19 Aralık 1968), sosyalist, pasifist ve Amerika Sosyalist Partisi için altı kez başkanlık adayı olmasıyla tanınan bir Amerikalı Presbiteryen papazdı.\n" }, "Leon Panetta": { "first_paragraph": "Leon Edward Panetta (d. 28 Haziran 1938), İtalyan asıllı Amerikalı akademisyen, bürokrat ve siyasetçi. 23. Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı.\n" }, "Pat Buchanan": { "first_paragraph": "Bağımsız (2002–2004)\n" }, "Ross Perot": { "first_paragraph": "Henry Ross Perot (d. 27 Haziran 1930, Texarkana, Teksas - ö. 9 Temmuz 2019), bağımsız aday olarak 1992 ve kurduğu Reform Partisi'nin adayı olarak 1996 ABD başkanlık seçimlerine giren Amerikalı iş insanı.[1]\n" }, "Phil Batt": { "first_paragraph": "Philip Eugene Batt (d. 4 Mart 1927 – ö. 4 Mart 2023), Amerikalı eski asker ve siyasetçi. \n" }, "Prescott Bush": { "first_paragraph": "Prescott Sheldon Bush (15 Mayıs 1895 - 8 Ekim 1972) Amerikalı bankacı ve siyasetçi.[1] Wall Street yönetici yatırım bankacısı olarak çalıştıktan sonra, 1952'den 1963'e kadar Amerika Birleşik Devletleri Senatosunda Connecticut'ı temsil etti. Bush ailesinin bir üyesi olarak, eski Başkan Yardımcısı ve Başkan George H. W. Bush'un babası ve eski Teksas Valisi ve Başkan George W. Bush ile eski Florida Valisi Jeb Bush'un baba tarafından büyükbabasıydı.[2]\n" }, "Robert D. Ray": { "first_paragraph": "Robert Dolph Ray (d. 26 Eylül 1928 – ö.8 Temmuz 2018), Amerikalı siyasetçi ve bürokrattır. 16 Ocak 1969'dan 14 Ocak 1983'e kadar görev Iowa'nın 38'inci Valisi olarak görev yaptı.[1] Cumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri) üyesiydi.\n" }, "Ronald Reagan": { "first_paragraph": "Ronald Wilson Reagan (/ˈreɪɡən/; 6 Şubat 1911 – 5 Haziran 2004) 1981-1989 yılları arasında 40. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı olarak görev yapan ve modern muhafazakârlığın çok etkili bir sesi hâline gelen Amerikalı politikacı. Başkanlığından ve 1967-1975 arasındaki 33. Kaliforniya Valiliğinden önce, Hollywood aktörü ve sendika lideriydi.\n" }, "Renny Cushing": { "first_paragraph": "Robert Reynolds Cushing (d. 20 Temmuz 1952 – ö. 7 Mart 2022), Amerikalı Demokrat siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Richard Neal": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Bill Richardson": { "first_paragraph": "William Blaine \"Bill\" Richardson III (15 Kasım 1947, Pasadena, ö. 1 Eylül 2023[1], Chatham, Massachusetts) Amerikalı siyasetçidir. 2003-2011 yılları arasında New Mexico eyalet valisi olarak görev yaptı.\n" }, "Francis Roache": { "first_paragraph": "Francis Michael Roache[1] (d. 3 Ağustos 1936- ö. 17 Aralık 2018), Amerikalı üst düzey kanun adamı ve siyasetçidir. \n" }, "Robert A. Dahl": { "first_paragraph": "Robert Alan Dahl (17 Aralık 1915, Iowa - 5 Şubat 2014), demokrasi alanındaki çalışmalarıyla ün kazanmış Amerikalı siyaset bilimci.\n" }, "Robert J. Healey": { "first_paragraph": "Robert John \"Bob\" Healey, Jr. (3 Mayıs 1957 – 20 Mart 2016), Amerikalı eğitimci, editör, iş adamı ve aktivist. ABD'de Rhode Island'da Cool Moose Partisi üyesiydi. 1994-2002 arası bu partide delege olarak görev yaptı.[1][2][3][4]\n" }, "Robert Lansing": { "first_paragraph": "Robert Lansing (d. 17 Ekim 1864 - ö. 30 Ekim 1928) 1.Dünya Savaşı patlak verdiğinde Dışişleri Bakanlığı Danışmanı olan ve ardından Woodrow Wilson başkanlığında Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Amerikalı bir avukat ve diplomattı. Muhafazakâr bir iş dünyası yanlısı Demokrat, İngiliz yanlısı ve uluslararası hukukta Amerikan haklarının güçlü bir savunucusuydu. O, Alman otokrasisinin ve Rus Bolşevizminin önde gelen düşmanıydı.[1] ABD'nin savaşa dâhil olmasından önce, Lansing, denizlerin özgürlüğü ilkeleri ve tarafsız ulusların hakları lehine şiddetle savundu. Daha sonra ABD'nin I.Dünya Savaşı'na katılımını savundu, 1917'de Japonya ile Lansing-Ishii Anlaşması'nı müzakere etti ve 1919'da Paris'te Amerikan Barış Müzakere Komisyonu'nun üyeleri arasında yer aldı.\n" }, "Robert Patterson": { "first_paragraph": "Robert Porter Patterson (12 Şubat 1891 - 22 Ocak 1952) Amerika Birleşik Devletleri 55. Savaş Bakanı. Harvard Üniversitesini bitirdi. I. Dünya Savaşı'na katıldı. 1940 yılında Savaş Bakanı Yardımcısı, 1945 yılında Savaş Bakanı oldu. Otomobil kazasında öldü. Arlington Ulusal Mezarlığı'na gömüldü.\n" }, "Mike Rogers (1963 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Michael J. \"Mike\" Rogers (d. 2 Haziran 1963, Livingston County), Amerikalı siyasetçi. Cumhuriyetçi Parti olup; 2001-2015 yılları arasında Michigan 8. bölge Temsilcisi, 2011-2015 yılları arasında ise Temsilciler Meclisi İstihbarat Daimi Seçilmiş Komitesi Başkanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "James Roosevelt": { "first_paragraph": "James Roosevelt (23 Aralık 1907 – 13 Ağustos 1991) Başkan Franklin D. Roosevelt ve Eleanor Roosevelt'ın en büyük oğullarıydı. Amerika Birleşik Devletleri Deniz Piyade Kolordusu'nun bir tuğgenerali, iş adamı ve Franklin D. Roosevelt'ın bir sekreteriydi.\n" }, "Thomas Rukavina": { "first_paragraph": "Thomas Rukavina (d. 23 Ağustos 1950 –ö. 7 Ocak 2019), Amerikalı siyasetçi.\n" }, "Russell Means": { "first_paragraph": "Russell Means (10 Kasım 1939 - 22 Ekim 2012); Oglala Siyularından, 68'li yılların önemli politik hareketlerinden American Indian Movement'in liderliğini yürütmüş bir Kızılderili lideridir. Oturan Boğa ve Crazy Horse'tan sonra en tanınanlarındandı. Kızılderili hareketini birleştirmek için çok uğraşmış, ABD ve Güney Amerika'daki Kızılderilerle bağlar kurmak için çabalamış, liberter bir politikacıydı. Ayrıca, oyunculuk ve müzisyenlik de yapan Means, uzun süredir savaştığı gırtlak kanserine bağlı olarak 22 Ekim 2012 tarihinde ölmüştür.\n" }, "Sam Gibbons": { "first_paragraph": "Sam Melville Gibbons (20 Ocak 1920 - 10 Ekim 2012), Floridalı Amerikalı politikacı.\n" }, "Samuel Ealy Johnson Jr.": { "first_paragraph": "Samuel Ealy Johnson Jr. (11 Ekim 1877 - 23 Ekim 1937), Amerikalı iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Shirley Chisholm": { "first_paragraph": "Shirley Anita Chisholm (/ˈtʃɪzəm/ CHIZ-əm ; née soyadı ; 30 Kasım 1924 – 1 Ocak 2005) Amerikalı politikacı, eğitimci ve yazardı.[1] 1968'de Amerika Birleşik Devletleri Kongresi'ne seçilen ilk siyahi kadın oldu.[2] Chisholm, 1969'dan 1983'e kadar yedi dönem boyunca Bedford–Stuyvesant, Brooklyn [a] merkezli bir bölge olan New York'un 12. kongre bölgesini temsil etti. 1972'de, Demokrat Parti'nin başkan adayı olarak Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı için büyük bir parti tarafından aday gösterilen ilk siyahi insan olurken, Demokrat Parti özelinde ise ilk kadın aday oldu.\n" }, "George P. Shultz": { "first_paragraph": "George Pratt Shultz (d. 13 Aralık 1920, New York - 6 Şubat 2021, Stanford, Kaliforniya), Amerikalı iktisatçı, iş insanı ve devlet adamı. 1969-1970 arası ABD Çalışma Bakanı, 1972-1974 arası ABD Hazine Bakanı ve 1982'den 1989'a kadar ABD Dışişleri Bakanlığı görevlerinde bulundu.\n" }, "Skip Cleaver": { "first_paragraph": "Thornton John Cleaver Jr. ya da Skip Cleaver (d. 26 Eylül 1944 – ö. 1 Aralık 2022), New Hampshire bölgesinden Amerikalı siyasetçi ve eski asker.\n" }, "Adlai Stevenson": { "first_paragraph": "Adlai Ewing Stevenson (5 Şubat 1900, Los Angeles, ABD - 14 Temmuz 1965, Londra, Birleşik Krallık), Amerikalı siyaset adamı ve diplomat. Birleşmiş Milletler'in kuruluşunda görev almış ve 1961-65 arasında ABD'nin BM Büyükelçisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Thomas E. Dewey": { "first_paragraph": "Thomas E. Dewey (24 Mart 1902 - 16 Mart 1971), Amerikalı avukat, savcı ve politikacıdır. 1943'ten 1954'e kadar New York'un 47. valisi olarak görev yaptı. 1944 ABD başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti adayı oldu, fakat seçimi Franklin D. Roosevelt'e kaybetti.[1] 1948 ABD başkanlık seçimlerinde tekrar Cumhuriyetçi Parti adayı oldu fakat bu sefer de seçimi Harry Truman'a kaybetti.[2]\n" }, "Charles Tone": { "first_paragraph": "Charles Thone (d. 4 Ocak 1924 ; ö. 7 Mart 2018), Amerikalı siyasetçidir.[1]\nCumhuriyetçi Parti'nin üyesiydi. Nebraska'nın 34. Valisi olarak görev yaptı. Vali olmadan önce, 1971'den 1979'a kadar Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi üyesiydi.\n" }, "Tony Earl": { "first_paragraph": "Anthony Scully Earl (d. 12 Nisan 1936 – ö. 23 Şubat 2023), Amerikalı siyasetçi ve hukukçu.[2][3]\n" }, "Donald Trump": { "first_paragraph": "Donald John Trump (d. 14 Haziran 1946), 2017-2021 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin 45. başkanı olarak görev yapmış Amerikalı siyasetçi ve iş insanıdır. 8 Kasım 2016 tarihinde yapılan 2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerine Cumhuriyetçi Partinin adayı olarak girmiş, Hillary Clinton'dan yaklaşık 3 milyon oy geride kalmasına rağmen, Amerika'nın seçiciler heyeti metoduna göre başkanlığa seçilmiştir.[1]\n" }, "Joseph Tydings": { "first_paragraph": "Joseph Davies Tydings (4 Mayıs 1928 - 8 Ekim 2018), Amerikalı siyasetçidir. Maryland bölgesini temsilen Demokrat Parti (ABD)'Dden delege olarak senatoda hazır bulunmuştur.[1]\n" }, "William P. Rogers": { "first_paragraph": "William Pierce Rogers (23 Haziran 1913 - 2 Ocak 2001) Amerikalı bir politikacı, diplomat ve avukat. Başkan Dwight D. Eisenhower döneminde Amerika Birleşik Devletleri Başsavcısı ayrıca Başkan Richard Nixon döneminde ise Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Rogers, Nixon'ın yakın bir dostu olmasına rağmen, Ulusal Güvenlik Danışmanı Henry Kissinger, Rogers'ı geride bıraktı ve sonunda Dışişleri Bakanı olarak onun yerini aldı.[1] Rogers, Dwight D. Eisenhower kabinesinin hayatta kalan son üyesiydi.\n" }, "William Randolph Hearst": { "first_paragraph": "William Randolph Hearst Sr. (/hɜːrst/;[1] 29 Nisan 1863 – 14 Ağustos 1951) Amerikalı bir iş insanı, gazete yayıncısı ve ülkenin en büyük gazete zinciri ve medya şirketi Hearst Communications'ı geliştirmesiyle tanınan politikacıydı. Onun gösterişli sarı gazetecilik yöntemleri sansasyonalizmi ve insanın ilgi duyduğu öyküleri vurgulayarak ülkenin popüler medyasını etkiledi. Hearst, 1887 yılında Mitchell Trubitt ile varlıklı babası tarafından The San Francisco Examiner'in kontrolünü aldıktan sonra yayıncılık işine girdi.\n" }, "William Westmoreland": { "first_paragraph": "William Childs Westmoreland (26 Mart 1914 - 18 Temmuz 2005) ABD Ordusu'nda generaldi. Önemli görevleri arasında 1964'ten 1968'e kadar Vietnam Savaşı sırasında yürüttüğü Amerika Birleşik Devletleri kuvvetlerinin komutanlığı ve 1968'den 1972'ye kadar yürüttüğü ABD Ordusu Genelkurmay Başkanlığı vardır.\n" }, "Robert Zoellick": { "first_paragraph": "Robert Bruce Zoellick (d. 25 Temmuz 1953), Amerikalı bankacı. ABD Başkanı George W. Bush tarafından 30 Mayıs 2007'de aday gösterildiği Dünya Bankası Grubu Başkanlığını 1 Temmuz 2007 ile 30 Haziran 2012 arasında üstlendi.[1][2][3] Öncesinde Goldman Sachs'ta çalıştı.[4]\n" }, "Alvin Bragg": { "first_paragraph": "Alvin Leonard Bragg, Jr. (21 Ekim 1973) Amerikalı bir politikacı.\n" }, "Bob Menendez": { "first_paragraph": "Robert Menendez (1 Ocak 1954), 2006'dan beri görev yaptığı New Jersey'den kıdemli Amerika Birleşik Devletleri senatörü olarak görev yapan Amerikalı bir avukat ve politikacıdır. Demokrat Parti üyesi olan kendisi, ilk olarak Vali Jon Corzine tarafından ABD Senatosu'na atandı ve 2013'ten 2015'e ve 2021'den 2023'e kadar Amerika Birleşik Devletleri Senatosu Dış İlişkiler Komitesi'ne başkanlık etti.\n" }, "Chuy García": { "first_paragraph": "Jesús G. \"Chuy\" García (d. 12 Nisan 1956), 2019'den beri Illinois'nın 4. kongre bölgesinde ABD temsilcisi olarak görev yapan Amerikalı bir politikacı Demokrat Parti üyesi ve eski Chicago belediye başkanının Harold Washington güçlü bir destekçisi.[1]\n" }, "Deb Haaland": { "first_paragraph": "Debra Anne Haaland /ˈhɑːlənd/;[1] d. 2 Aralık 1960), 54. Amerika Birleşik Devletleri İçişleri Bakanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi.[2] Demokrat Parti üyesi olan Haaland, 2015-2017 yılları arasında New Mexico Demokrat Parti başkanlığı ve 2019'dan 2021 Mart'ına kadar New Mexico'nun 1. kongre bölgesinin ABD temsilcisi olarak görev yaptı. Haaland bir Amerikan yerlisidir ve Laguna Pueblo kabilesinin kayıtlı vatandaşıdır.\n" }, "Doug Ducey": { "first_paragraph": "Douglas Anthony Ducey (/ˈduːsi/, né Roscoe Jr.; d. 9 Nisan 1964), 2015-2023 yılları arasında Arizona'nın 23. valisi olarak görev yapmış Amerikalı bir iş adamı ve siyasetçidir. Cumhuriyetçi Parti üyesi olan Ducey, daha önce bir dondurma salonları zinciri olan Cold Stone Creamery'nin CEO'suydu.\n" }, "Eric Adams (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Eric Leroy Adams (1 Eylül 1960) Amerikan politikacı ve eski polis memuru. New York City 110. belediye başkanıdır.[1]\n" }, "Ilhan Omar": { "first_paragraph": "Ilhan Omar (d. 1982, Mogadişu), Somali asıllı Amerikan vatandaşı. Kuzey Dakota Devlet Üniversitesi mezunu olan Ilhan Omar, 2009 yılında Ahmed Nur Said Elmi ile evlenmiştir. Siyasete Demokratik Parti'den atılan Omar Minnesota'dan seçimlere katılarak ABD tarihinde Temsilciler Meclisine seçilen ilk başörtülü milletvekili olmuştur.\n" }, "Jessica de la Cruz": { "first_paragraph": "Jessica de la Cruz (d. 20 Temmuz 1981), 23. bölgeden Rhode Island Senatosu üyesi olarak görev yapan Amerikalı bir politikacıdır. Kasım 2018'de seçildi ve 1 Ocak 2019'da göreve başladı.\n" }, "John Fetterman": { "first_paragraph": "John Karl Fetterman (d. 15 Ağustos 1969) Amerikalı Senatör. 2019-2023 yılları arasında Pensilvanya vali yardımcısı olarak hizmet veren Amerikalı politikacıdır. Demokrat parti üyesi olan Fetterman 2006-2019 yılları arasında Braddock valisiydi.[1] Fetterman 2022 Birleşik Devletler Pensilvanya Senato seçimlerinde Demokrat Parti'den Pensilvanya senatörü olarak seçildi.\n" }, "John Kerry": { "first_paragraph": "John Forbes Kerry (d. 11 Aralık 1943, Aurora, Colorado), Amerikalı asker ve siyasetçi. Mevcut Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı İklim özel temsilcisi. 1985 ile 2013 yılları arası Massachusetts Senatörü olarak seçilmiştir. 2004 yılında Başkan adayı olarak belirlenmiş, lakin seçimi ufak bir farkla George W. Bush'a kaybetmiştir. Senatörlüğün ardından 2017 yıllına kadar eski Başkan Barack Obama'nın Dışişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Kevin McCarthy": { "first_paragraph": "Kevin Owen McCarthy (d. 26 Ocak 1965), Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi başkanlığı yapmış Amerikalı bir politikacıdır. Cumhuriyetçi Parti üyesi olan McCarthy, 2007'den bu yana Kaliforniya temsilcisi olarak görev yapmaktadır.[1][2][3]\nKevin McCarthy 3 Ekim 2023'te Temsilciler Meclisi başkanlığı görevinden alındı. Bu durum ABD siyasi tarihinde bir ilk olmuştur.\n" }, "Kristi Noem": { "first_paragraph": "Kristi Lynn Noem (kızlık soyadı Arnold; d. 30 Kasım 1971), 2019 yılından bu yana Güney Dakota'nın 33. valisi olarak görev yapan Amerikalı bir siyasetçidir. Cumhuriyetçi Parti üyesi olan Noem, 2011-2019 yılları arasında Güney Dakota'nın geniş kongre bölgesinin ABD temsilcisi ve 2007-2011 yılları arasında 6. bölgenin Güney Dakota Temsilciler Meclisi üyesiydi. Noem 2018 yılında vali seçilmiştir ve Güney Dakota'nın ilk kadın valisidir.[1][2] 2018 seçimleri sırasında dönemin başkanı Donald Trump tarafından desteklenmiştir.[1]\n" }, "Jared Kushner": { "first_paragraph": "Jared Corey Kushner (doğum 10 Ocak 1981), Amerikalı gayrimenkul yatırımcısı ve işletmecidir. Ivanka Trump ile evli olan Kushner, eski emlak geliştiricisi Charles Kushner'ın oğludur. Aynı zamanda kayınpederi ABD başkanı Donald Trump'ın kıdemli danışmanı olan gazete yayıncısıdır. Babasının dolandırıcılıktan mahkum edilmesi ve hapsedilmesi sonucunda iş kariyerine başlayan Kushner, babasının emlak şirketi Kushner Companies'in yönetimini devraldı.[2] Daha sonra New York Observer'ın yayımcısı Observer Media'yı da satın aldı. Çevrimiçi bir emlak yatırım platformu olan Cadre'nin kurucu ortağı ve kısmî sahibidir.[3]\n" }, "Marjorie Taylor Greene": { "first_paragraph": "Marjorie Taylor Greene (d. 27 Mayıs 1974), 2021'den beri Georgia'nın 14. kongre bölgesinde ABD temsilcisi olarak görev yapan[1] Amerikalı bir politikacı, iş insanı ve aşırı sağcı[2] komplo teorisyeni.[3] Cumhuriyetçi Parti üyesi ve eski başkan Donald Trump'ın güçlü bir destekçisidir.\n" }, "Mike Dunleavy (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Michael James Dunleavy (d. 5 Mayıs 1961, Scranton, Pensilvanya), Alaska'nın 12. valisi olan ve 3 Aralık 2018'den beri görev yapan Amerikalı politikacıdır. Dunleavy 2013-2018 yılları arasında Alaska Senatosu'nun Cumhuriyetçi bir üyesiydi. Görevdeki vali Bill Walker'ın yarıştan ayrılmasının ardından Eski Demokrat Partili Amerika Birleşik Devletleri senatörü Mark Begich'i 2018 seçimlerinde yenerek Alaska Valisi seçildi.\n" }, "Morris Hood III": { "first_paragraph": "Morris W. Hood III (21 Mayıs 1965 - 12 Mayıs 2020) Michigan Senatosu üyesi olarak görev yapan Amerikalı politikacı.\n" }, "Barack Obama": { "first_paragraph": "Barack Hussein Obama (d. 4 Ağustos 1961), Amerika Birleşik Devletleri'nin 44. başkanı.[1] İlk olarak 4 Kasım 2008'de yapılan 2008 ABD başkanlık seçimlerinde ABD'nin 44. devlet başkanı seçilmiş ve 20 Ocak 2009 tarihinde bu görevi George W. Bush'tan devralmıştır.[2] 6 Kasım 2012'de yapılan 2012 ABD başkanlık seçimlerinde Mitt Romney karşısında seçimi kazanmış ve Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığına ikinci kez seçilmiştir. Demokrat Parti'nin adayı olan Obama, ABD tarihindeki ilk ve tek Afroamerikalı devlet başkanıdır. Başkanlık görevinden önce; 2005'ten 2008'e kadar Illinois senatörü ve 1997'den 2004'e kadar da Illinois eyalet senatörü olarak görev yaptı.\n" }, "Mike Pompeo": { "first_paragraph": "Michael Richard Pompeo (d. 30 Aralık 1963, Orange), Amerikan politikacı ve eski Amerika Birleşik Devletleri dışişleri bakanı.\n" }, "Reggie Bagala": { "first_paragraph": "Reggie Paul Bagala (8 Temmuz 1965 - 9 Nisan 2020)[1][2], Louisiana Temsilciler Meclisi'nde görev yapan Amerikalı politikacı.\n" }, "Richard L. Brodsky": { "first_paragraph": "Richard Louis Brodsky (4 Mayıs 1946 - 8 Nisan 2020) Amerikalı avukat ve politikacı.\n" }, "Rocky De La Fuente": { "first_paragraph": "Roque \" Rocky \" De La Fuente Guerra (10 Ekim 1954 doğumlu) [1] Amerikalı bir iş insanı ve politikacıdır.\n" }, "Ron DeSantis": { "first_paragraph": "Ronald Dion DeSantis (d. 14 Eylül 1978), Amerikalı siyasetçidir. Ocak 2019'dan beri Florida valisi olarak görev yapmaktadır. 2022 seçimlerinde %19,4'lük farkla Demokrat partili rakibini geride bırakarak bir kez daha seçildi.[1] Cumhuriyetçi Parti üyesi olan DeSantis, daha önce 2013-2018 yılları arasında Temsilciler Meclisinde Florida'nın 6. seçim bölgesini temsil etti. 2024 Amerika Birleşik Devletleri Seçiminde aday olduğunu açıkladı.\n" }, "Scott M. Bennett": { "first_paragraph": "Scott Michael Bennett (d. 16 Temmuz 1977 – ö. 9 Aralık 2022), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi. \n" }, "Scott Rigell": { "first_paragraph": "Edward Scott Rigell [1] (d. 28 Mayıs 1960), 2011'den 2017'ye kadar Virginia 2. Bölge Temsilcisi olan Amerikalı iş insanı ve politikacıdır. Ocak 2017'de sona erecek olan görev süresi için 2016'da yeniden aday olmayı reddetti.[2]\n" }, "Sheldon Whitehouse": { "first_paragraph": "Sheldon Whitehouse (20 Ekim 1955 doğumlu), 2007'den beri Rhode Island'dan ABD Senatörü olarak görev yapan Amerikalı bir avukat ve politikacıdır. Demokrat Parti üyesi olarak 1993-1998 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri Savcısı ve 1999-2003 yılları arasında Rhode Island 71. Başsavcısı olarak görev yaptı.\n" }, "Stan Bingham": { "first_paragraph": "Stanley Walker Bingham (d. 29 Aralık 1945 – ö. 27 Ekim 2022), Amerikalı siyasetçi, iş adamı ve yayıncı. \n" }, "Ted Budd": { "first_paragraph": "Theodore Paul Budd (d. 21 Ekim 1971), Amerikalı siyasetçi, Kuzey Carolina senatörü. Cumhuriyetçi Parti üyesi olan Budd, Kuzey Karolina 13. bölgeden Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi üyesi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Tom Lantos": { "first_paragraph": "Washington Üniversitesi\nKaliforniya Üniversitesi\n" }, "Unita Blackwell": { "first_paragraph": "Unita Zelma Blackwell (Evlilik öncesi soyadı Brown; d. 18 Mart 1933 -ö. 13 Mayıs 2019), Amerikalı insan hakları aktivisti, yazar ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "James R. Ford": { "first_paragraph": "James Robert Ford (1 Aralık 1925 – 11 Ekim 2017), Amerikalı Afroamerikalı eğitimci, siyasetçi, iş insanı ve insan hakları aktivistidir. James R. Ford 1972'de Tallahassee, Florida'nın ilk Afroamerikalı Belediye başkanı ve ABD'nin ilk siyah belediye başkanı oldu. Demokrat Parti üyesiydi.\n" }, "Huey P. Newton": { "first_paragraph": "Huey P. Newton (d. 17 Şubat 1942 - ö. 22 Ağustos 1989), Amerikalı siyasi aktivist. 1966'da Bobby Seale ile Kara Panter Partisi'ni kurmuştur. Eğitimine ilk olarak toplum felsefesinde devam etmiştir. 1989'da 47 yaşındayken Oakland, Kaliforniya'da katledilmiştir.\n" }, "Caitlyn Jenner": { "first_paragraph": "Caitlyn Marie Jenner (eski adıyla William Bruce Jenner; d. 28 Ekim 1949; Mount Kisco, New York) Amerikalı televizyon kişiliği, yazar ve altın Olimpiyat madalyası kazanan emekli dekatloncu.\n" }, "Cynthia Nixon": { "first_paragraph": "Cynthia Nixon (d. 9 Nisan 1966/ABD), Amerikalı oyuncudur.\n" }, "William R. King": { "first_paragraph": "William Rufus DeVane King (d. 7 Nisan 1786 - ö. 18 Nisan 1853), Amerikalı siyasetçi ve diplomat. 1853 yılından ölümüne kadar Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "Rubén Berríos Martínez": { "first_paragraph": "Rubén Ángel Berríos Martínez (d. 21 Haziran 1939), Porto Rikolu politikacı, avukat, Porto Riko bağımsızlık Partisi (PIP) Genel Başkanı.\n" }, "Abby Aldrich Rockefeller": { "first_paragraph": "Abigail Greene Aldrich Rockefeller (26 Ekim 1874 - 5 Nisan 1948), Amerikalı bir sosyete ve hayırsever.[1] Finansçı ve hayırsever John D. Rockefeller Jr. ile olan evliliği sayesinde Rockefeller ailesinin önemli bir üyesiydi. \"Ailedeki kadın\" olarak anılırdı. Kasım 1929'da New York 53. Sokakta Modern Sanat Müzesi'nin kuruluşunun itici gücü olduğu biliniyordu.\n" }, "Jane Addams": { "first_paragraph": "Jane Addams (6 Eylül 1860, İllinois - 21 Mayıs 1935, Chicago), Amerikalı toplumsal reformcu, barış yanlısı ve kadın hakları savunucusudur.\n" }, "Thomas Pollock Anshutz": { "first_paragraph": "Thomas Pollock Anshutz (d. 5 Ekim 1851 - ö. 16 Haziran 1912) Amerikalı sanat öğretmeni (Pennsylvania Güzel Sanatlar Akademisi) ve ressam. Resim sanatında, hocası Thomas Eakins gibi, 19. yüzyıl Amerikan gerçekçiliğinin en önemli temsilcilerindendir.[4] Tablolarının konusu genellikle kadın portreleri olmuştur. Bununla birlikte en tanınmış eseri gerçekçiliğini baskın şekilde yansıtan The Ironworkers' Noontime (1880) adlı eseri olmuştur.[5] Bu eserinde demir işçilerini günlük yaşamlarında resmetmiştir.[6] Bir diğer tanınmış eseri de kentsel gerçekçilikte öncü kabul edilen The Way They Live adlı Afrika kökenli bir anneyle iki çocuğunun zorlu yaşamını resmeden tablosudur.[7] \nRessamlığı kadar eğitmenliğe de zaman ayırmış olmasından dolayı, göreceli olarak az yağlı boya portresi bulunmaktadır. Ayrıca resimde geç 19. ve 20. yüzyıl gerçekçiliği üzerinde eserlerinin yanı sıra özellikle öğrencileri vasıtasıyla da kayda değer bir etki bırakmıştır.[8]\n" }, "Carol Shields": { "first_paragraph": "Carol Ann Shields (Evlilik öncesi soyadı: Warner; 2 Haziran 1935 - 16 Temmuz 2003), Kanada asıllı Amerikalı roman ve öykü yazarı. 1993 yılında yayımlanan The Stone Diaries romanıyla Kurgu dalında Pulitzer ve Governor General ödülüne değer görülmüştür.\n" }, "Charlotte Perkins Gilman": { "first_paragraph": "Charlotte Perkins Gilman, ya da Charlotte Perkıns Stetson (d. 3 Temmuz 1860; Hartford, Connecticut - ö. 17 Ağustos 1935; Pasadena, Kaliforniya), önde gelen Amerikalı feminist, sosyolog, romancı, kısa hikâye, şiir ve kurmaca olmayan metinler yazarı ve sosyal reform eğitmeni. Ütopik bir feministti ve alışılmışın dışındaki konsept ve yaşam tarzından dolayı gelecek nesillere örnek teşkil etti. Bugün onun en çok hatırlanan eseri, derin bir doğum sonrası psikozundan sonra yazdığı yarı otobiyografik kısa hikâyesi \"The Yellow Wallpaper\"dır.\n" }, "Colby Keller": { "first_paragraph": "Richard John Sawka II (d. 18 Ekim 1980), bilinen adıyla Colby Keller, Amerikalı görsel sanatçı ve eski pornografik film oyuncusu. 2004 yılında porno film çekmeye Sean Cody şirketinde başladı[2] ve devamında Cocksure Men, Randy Blue, Titan Men, Falcon, CockyBoys ve Men.com stüdyolarına ait filmlerde yer aldı. Filmlerinin yanı sıra uzun yıllar The Big Shoe Diaries adlı bir blogda yazılarını paylaşarak blog yazarlığı yaptı. Kariyeri boyunca birçok ödül ve adaylık elde etti; 2013'te World of Wonder tarafından En İyi Blog WOWie Ödülü'ne layık görüldü.[3] Keller ayrıca Wes Hurley'nin yönettiği queer temalı Külkedisi'nin queer uyarlaması Zolushka kısa filminde ve Capitol Hill dizisinde oynadı.[4][5]\n" }, "Edward Bellamy": { "first_paragraph": "Edward Bellamy (26 Mart 1850 - 22 Mayıs 1898), Amerikalı sosyalist yazar. Rip Van Winkle'ninkine benzer bir yapıya sahip ütopya yapıtı Looking Backward'la tanınmıştır.\n" }, "Albert Einstein": { "first_paragraph": "Albert Einstein (Almanca telaffuz: [ˈalbɛɐ̯t ˈaɪnʃtaɪn]; 14 Mart 1879, Ulm – 18 Nisan 1955, Princeton), Almanya doğumlu teorik fizikçi ve bilim insanı. Tüm zamanların en iyi fizikçilerinden birisi olarak kabul edilen Albert Einstein, en çok görelilik teorisini geliştirmesiyle tanınır. Aynı zamanda kuantum mekaniğinin gelişimine önemli ölçüde katkılarda bulunmuştur. Kendisi tarafından bulunan ve bilim dünyasında yeni bir çığır açan kütle-enerji denkliği formülü E = mc2 dünyanın en ünlü denklemi olarak adlandırılmıştır. Fizik ve matematik alanına sağladığı katkılardan dolayı ve fotoelektrik etki yasasının keşfi sebebiyle 1921 yılında Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü. 1999 yılında Time dergisi tarafından yüzyılın en önemli kişisi seçilmiştir.\n" }, "Harry Hay": { "first_paragraph": "Harry Hay (d. 7 Nisan 1912, Worthing, Batı Sussex, Birleşik Krallık; ö. 24 Ekim 2002, San Francisco, ABD), Amerikalı LGBT hakları eylemcisi. ABD Komünist Partisi üyesi olmanın yanı sıra başta 1950'lerde ve 1960'larda faaliyet göstermiş Mattachine Society olmak üzere bir sürü eşcinsel siyasi örgütün kurucusu idi.\n" }, "Ernest Hemingway": { "first_paragraph": "Ernest Miller Hemingway (21 Temmuz 1899 - 2 Temmuz 1961), Amerikalı romancı, hikâye yazarı ve gazetecidir.\n" }, "Immortal Technique": { "first_paragraph": "Felipe Andres Coronel (d. 19 Şubat 1978), sahne adıyla Immortal Technique, Perulu-Amerikalı rapçi ve aktivist. Lima, Peru'da doğdu ve Harlem, New York'ta büyüdü.[1] Şarkılarında sınıf mücadelesi, yoksulluk, din, devlet ve ırkçılık gibi konulardan söz eder.\n" }, "King Camp Gillette": { "first_paragraph": "King Camp Gillette (5 Ocak 1855, Fond du Lac, Wisconsin, ABD; 9 Temmuz 1932, Hollywood, Los Angeles, Kaliforniya, ABD) ABD'li girişimci, mucit ve iş insanı.\n" }, "Lee Harvey Oswald": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Juliet Poyntz": { "first_paragraph": "Juliet Stuart Poyntz (1886 - 1937) Amerikan Devrimi'nin Kızları(en) üyesi ve ABD Komünist Partisi'nin kurucu üyesidir. Partideki aktif işlerinden 1937'de istifa ettikten sonra bir daha görülmedi. Birkaç kaynak tarafından kaçırıldığı ve NKVD idam mangası tarafından öldürüldüğüne inanılmaktadır.\n" }, "Upton Sinclair": { "first_paragraph": "Upton Sinclair (20 Eylül 1878 – 25 Kasım 1968) Pulitzer Ödüllü Amerikalı yazar. 20. yüzyılın başlarında yazdığı eserlerle şöhrete kavuşmuş ve çok sayıda kitap yazmıştır. Özellikle 1906 yılında yazdığı ve dilimize Chicago Mezbahaları adıyla çevrilen The Jungle adlı eseri büyük yankı uyandırmış ve kamoyunun dikkatinin mezbahalardaki sağlıksız çalışma koşullarına çekmiştir. Eserin yayınlanmasından hemen sonra ABD’deki et sektöründe iyileştirme çalışmaları başlamış ve konuyla ilgili yasal düzenleme yapılmıştır.\n" }, "Steve Earle": { "first_paragraph": "Stephen Fain Earle (/ɜːrl/; 17 Ocak 1955 doğumlu)[1] Amerikalı şarkıcı-söz yazarı, plak yapımcısı, yazar ve aktör. Earle, kariyerine Nashville'de söz yazarı olarak başladı ve ilk EP'sini 1982'de yayınladı. Başlangıçta country müzik türünde çalışan Earle, birden fazla rock müzik, bluegrass, folk müzik ve blues türüne ayrıldı.\n" }, "Thorstein Veblen": { "first_paragraph": "Thorstein Bunde Veblen (d. 1857 - ö. 1929), Amerikalı iktisatçı, sosyolog ve akademisyen. Kurumsal iktisat ekonomik ekolünün kurucularından biridir ve hazırladığı eserler ile bu akımın ilk teorisyenlerinin başında gelmiştir. Marksist olmayan kapitalist sistem kritikçisi.\n" }, "Eddie Vedder": { "first_paragraph": "Eddie Vedder (gerçek adı Edward Louis Seversen III, d. 23 Aralık 1964) grunge grubu Pearl Jam'in solisti, güftecisi ve üç gitaristinden biri. Vedder; kafa sallama, kalabalık sörfü ve zaman zaman mikrofonu parçalayıp gösteriyi bitirmesi gibi sıra dışı sahne şovlarıyla tanınır. Ayrıca derin bir baritondur ve güçlü vokal stiliyle bilinir. Annesi bir kızılderilidir. Küçüklüğünde derin ailesel problemler yaşamıştır. Belki de başarılı şarkı sözleri yazmasının altındaki nedenlerden biri budur. Into The Wild (Yabana Doğru) adlı filmin müziklerinin de düzenleyicisi ve solistidir.\n" }, "Kurt Vonnegut": { "first_paragraph": "Kurt Vonnegut Jr. (d.11 Kasım 1922; Indianapolis, Indiana - ö. 11 Nisan 2007; New York), Amerikalı hümanist yazardır.\n" }, "William James Sidis": { "first_paragraph": "William James Sidis (1 Nisan 1898 – 17 Temmuz 1944), olağanüstü matematik ve dil becerilerine sahip, 290–300 IQ[3] ortalaması ile tüm zamanların en zeki insanı olarak kayıtlara geçmiş Amerikalı matematikçidir.[4][5]\n" }, "Jaume Bartumeu": { "first_paragraph": "Jaume Bartumeu Cassany (d. 10 Kasım 1954, Andorra la Vella, Andorra), Andorralı siyasetçi ve avukat. 9 Haziran 2009'da seçildiği Andorra hükûmet başkanlığı görevi, 28 Nisan 2011'de sona ermiştir.\n" }, "Antoni Martí": { "first_paragraph": "Antoni Martí Petit (d. 10 Kasım 1963), Andorralı mimar ve politikacı, 2011 yılında parlamento seçimlerini takiben 11 Mayıs 2011 tarihinde Andorra'nın hükûmet başkanı olmuş ve bu görevi 16 Mayıs 2019 tarihine kadar sürdürmüştür. Antoni Martí Andorra Demokratlar partisi üyesidir.\n" }, "Xavier Espot Zamora": { "first_paragraph": "Xavier Espot Zamora (d. 30 Ekim 1979), Andorralı siyasetçi. Zamora, Avrupa ülkesi Andorra'da 16 Mayıs 2019 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Arjantin cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Arjantin cumhurbaşkanı (İspanyolca: Presidente de Argentina), resmi olarak Arjantin Ulusunun Başkanı olarak bilinir (İspanyolca: Presidente de la Nación). Arjantin'in hem devlet başkanı hem de hükûmet başkanıdır. Ulusal Anayasa'ya göre, Cumhurbaşkanı aynı zamanda federal hükûmetin baş yöneticisi ve silahlı kuvvetlerin Başkomutanıdır.\n" }, "Reynaldo Bignone": { "first_paragraph": "Reynaldo Benito Antonio Bignone Ramayón, (d. 21 Ocak 1928, Buenos Aires, ö. 7 Mart 2018), Arjantinli eski Ordu Generali ve siyasetçidir.[1][2]\n" }, "Domingo Faustino Sarmiento": { "first_paragraph": "Domingo Faustino Sarmiento (15 Şubat 1811 - 11 Eylül 1888), Arjantinli aktivist, entelektüel, yazar, devlet adamı ve Arjantin'in altıncı devlet başkanı.[1] Yazıları, gazetecilikten otobiyografiye, siyaset felsefesine ve tarihçiliğe kadar çok çeşitli tür ve konuyu kapsamıştır.[2] On dokuzuncu yüzyıl Arjantininde büyük etkisi olan 1837 Kuşağı olarak bilinen bir grup entelektüel grubunun üyesiydi. Eğitim konularıyla özellikle ilgilendi ve aynı zamanda bölgenin edebiyatı üzerinde önemli bir etkiye sahipti.[3]\n" }, "Julio Argentino Roca": { "first_paragraph": "Julio Argentino Roca (17 Temmuz 1843, San Miguel de Tucumán - 19 Ekim 1914, Buenos Aires), Arjantin devlet başkanlığı görevinde bulunmuş siyasetçi ve general. 2 Ekim 1880 ile 12 Ekim 1886 ve 12 Ekim 1898 ile 12 Ekim 1904 yılları arasında iki kez Arjantin'in devlet başkanıydı. 80 Kuşağı'nın önde gelen temsicilerindendi. Arjantin Patagonyası'ndaki yeni kurulan yerleşim birimlerini yerlilerden koruma amaçlı Çöl Harekâtı'nı idare etti. Devlet başkanlığında inşa ettiği merkezi devlette birçok altyapı ve ulaşım yatırımları tesis etti. Ülke ekonomisinde de gelişmeler görülürken İngiliz yatırımları kayda değer bir artış gösterdi. Roca modern Arjantin'in kurucuları arasında sayılmaktadır. Ülkede sınırları Patagonya’ya kadar genişleten güçlü ve milli bir lider olarak görüldü. 19 Ekim 1941 başkent Buenos Aires'ta Julio Argentino Roca Anıtı yapıldı. Karizmatik etkisi süreç içerisinde değişimlere uğrayarak birbirine zıt şekillerde yorumlandı.[1]\n" }, "Jorge Rafael Videla": { "first_paragraph": "Jorge Rafael Videla Redondo (d. 21 Ağustos 1925, Buenos Aires eyaleti - ö. 17 Mayıs 2013; Marcos Paz, Buenos Aires), Arjantinli asker ve siyasetçi. 1976-1981 yılları arasında fiilen Arjantin Devlet Başkanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Avlonyalı İsmail Kemal Bey": { "first_paragraph": "Avlonyalı İsmail Kemal Bey (Arnavutça: Ismail Qemali, Arnavutça telaffuz: [ismaˈil cɛmaːli]; 24 Ocak 1844 - 26 Ocak 1919) Arnavut bir diplomat, Osmanlı Meclis-i Mebusanı I. dönem Berat milletvekili, rilindas ve modern Arnavutluk'un kurucu babasıdır. Bağımsızlık bildirgesi'nin baş yazarı, daha sonra 1912'den 1914'e kadar olan dönemde Arnavutluk'un ilk başbakanı ve dışişleri bakanı olarak görev yaptı.[2][3]\n" }, "Avlonyalı Süreyya Bey": { "first_paragraph": "Avlonyalı Süreyya Bey[1] (Arnavutça: Syrja bej Vlora) Osmanlı Arnavut siyasetçisi, 1912 Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'nin aktif bir figürü[2] ve Avlonya Meclisi delegelerinden birisi.[3]\n" }, "Aziz Viryoni Paşa": { "first_paragraph": "Aziz Viryoni Paşa (1859–1919), 20. yüzyılın başlarında Osmanlı-Arnavut siyasetçidir. Meclis-i Mebûsan Berat mebusu,[1][2] Arnavutluk Maliye Bakanı ve Tarım ve Maden Bakanı idi.[3]\n" }, "Derviş Hima": { "first_paragraph": "İbrahim Mehmet Naci veya Derviş Hima (1872–1928), 19. yüzyıl Arnavut siyasetçi ve Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'ne katılan delegelerden biriydi. Bir yayıncı olarak ülkeden ülkeye seyahat ederek Arnavutluk'u makaleler ve broşürler ile tanıttı.[1]\n" }, "Gjergj Fişta": { "first_paragraph": "Gjergj Fişta (Arnavutça telaffuz: [ɟɛɾɟ ˈfiʃta]; 23 Ekim 1871 - 30 Aralık 1940) Arnavut Fransisken frer, şair, eğitimci, siyasetçi, aktivist, çevirmen ve yazardır. Epik başyapıtı Lahuta e Malcís ve Arnavutluk'un bağımsızlığından sonra en yetkili dergilerden ikisi olan Posta e Shypniës ve Hylli i Dritës'in editörü olması edeniyle 20. yüzyılın en etkili Arnavut yazarlarından biri olarak kabul edilir.[1]\n" }, "Libhovalı Müfid Bey": { "first_paragraph": "Müfid bey Libohova (Arnavutça: Myfit bej Libohova, 1876, Libohova - 1927, Saranda) Arnavut ekonomist, diplomat ve siyasetçi ve Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'nin yapıldığı Avlonya Meclisi'nde (28 Kasım 1912) delegelerden biridir.[2] Arnavutluk Geçici Hükûmeti döneminde Arnavutluk'un ilk İçişleri Bakanı olarak görev yaptı ve o zamandan itibaren 1913-1927 yılları arasında dokuz kez farklı hükûmet görevlerinde bulundu, Adalet Bakanı, İçişleri Bakanı, Maliye Bakanı ve Kültür Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Mehdi Fraşiri": { "first_paragraph": "Mehdi bey Fraşiri (Arnavutça: Mehdi Frashëri, 28 Şubat 1872 - 25 Mayıs 1963), Arnavut bir entelektüel ve politikacıydı. İki kez Arnavutluk Başbakanı ve ayrıca ikinci dönem Arnavutluk'un Nazi Almanyası'ndaki kukla hükûmetinin Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Mehmed Konica": { "first_paragraph": "Mehmed bey Konitza (1881 - 1948), Arnavut bir politikacıdır. Üç kez Arnavutluk Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Arnavut yazar Faik Bey Konitza'nın kardeşiydi.\n" }, "Nikoll Kaçorri": { "first_paragraph": "Dom Nikoll Kaçorri (21 Şubat 1862 - 29 Mayıs 1917), Arnavut millî uyanışının önde gelen isimlerinden biriydi. Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'ni imzalayan Dom Kaçorri, bağımsızlıktan sonra Arnavutluk Geçici Hükümeti'nin Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Prenk Paşa": { "first_paragraph": "Prenk Paşa (Arnavutça: Prênk Bibë Doda, 1860–1920) Jön Türklerin Katolik üyesi ve Arnavutluk Prensliği politikacısı.[1]\n" }, "Sami Bey Viryoni": { "first_paragraph": "Sami Viryoni Bey (1876–1947); Arnavut politikacı, diplomat ve Arnavut Bağımsızlık Bildirgesi'ni ilan eden Avlonya Meclisi'nin bir üyesidir.[1] Arnavutluk'un Fier bölgesinde saygın ve güçlü bir toprak sahibidir.[2]\n" }, "Ali Ahmeti": { "first_paragraph": "Ali Ahmeti (Makedonca: Али Ахмети; d.5 Ocak 1959), Arnavut kökenli bir Makedon politikacı, Demokratik Bütünleşme Birliği lideri ve 2008'den beri Makedon hükûmetinde küçük koalisyon ortağı. Ahmeti, Makedonya'daki 2001 isyanında eski Arnavut Ulusal Kurtuluş Ordusu'nun siyasi lideri olarak da biliniyor.[1]\n" }, "Avlonyalı Ekrem Bey": { "first_paragraph": "Avlonyalı Ekrem Bey (Arnavutça: Eqrem bej Vlora, 1 Aralık 1885 - 30 Mart 1964) Arnavut politikacı, yazar ve 28 Kasım 1912'de Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'ni ilan eden Avlonya Meclisi delegelerinden biriydi.[1][2]\n" }, "Bujar Nishani": { "first_paragraph": "Bujar Faik Nishani (okunuş Buyar Nişani; 29 Eylül 1966, Dıraç - 28 Mayıs 2022, Berlin), Haziran 2012'de Arnavutluk Cumhurbaşkanı seçilen Arnavut politikacı. Seçimler zamanında bir MP Demokrat Parti üyesi ve İçişleri Bakanıydı. Arnavutluk Parlamentosu'nda muhalefetin uzlaşması olmadan, 140 oy üzerinden aldığı 73 oy sayısının salt çoğunluğu ile Cumhurbaşkanı seçilmiştir.\n" }, "Fan Noli": { "first_paragraph": "Fan Noli veya Theofan Stilian Noli (6 Ocak 1882, İbriktepe, İpsala, Edirne – 13 Mart 1965, Fort Lauderdale, Florida), Arnavut şair, tarihçi, gazeteci, siyasetçi, Ortodoks metropolit.\n" }, "Libohovalı Ekrem": { "first_paragraph": "Ekrem Bey Libohova (Arnavutça: Eqrem bej Libohova, 24 Şubat 1882, Ergiri - ö. 1948, Roma), Arnavut siyasetçi. Arnavutluk'un İtalyan işgali sırasında iki kez Arnavutluk Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Rexhep Meidani": { "first_paragraph": "Rexhep Qemal Meidani veya Recep Kemal Meydani (d. 17 Ağustos 1944), Arnavut fizik profesorü, diplomat ve siyasetçidir. Meidani, 1991 yılından itibaren yapılan çok partili serbest seçimlerde seçilen Arnavutluk'un 3. Cumhurbaşkanı oldu.[3]\n" }, "Besiana Kadare": { "first_paragraph": "Besiana Kadare, Arnavut diplomat. Arnavutluk'un Birleşmiş Milletler nezdinde olağanüstü ve Tam Yetkili Daimi Temsilcisidir. Birleşmiş Milletler 75. Dönem Genel Kurulu Başkan Yardımcısı ve Arnavutluk'un Küba Büyükelçisi olarak görev yapmaktadır.[1]\n" }, "Elisa Spiropali": { "first_paragraph": "Elisa Spiropali (d. 15 Mart 1983), Arnavut siyasetçi.\n" }, "Niko Peleshi": { "first_paragraph": "Niko Aleks Peleshi (d. 11 Kasım 1970; Görice), Eylül 2013'te Arnavutluk Başbakan Yardımcısı olarak görev yapan Arnavut siyasetçi. 2004-2005 yılları arasında Görice valisi ve 2007-2012 yılları arasında Görice belediye başkanı olarak görev yaptı.[1][2] 2012 yılından bu yana Sosyalist Parti Başkanlığı üyesidir. 2019'dan beri resmi bir milletvekilidir.\n" }, "Bib Doda Paşa": { "first_paragraph": "Bib Dod Paşa (1820 - 1868), 19. yüzyılın ortalarında Merdita (bugünkü Arnavutluk - o zamanlar İşkodra Sancağı) bölgesinin reisi idi. Katolik bir Hristiyan olarak, Osmanlı Türkler tarafından kapedan (kaptan) ve onursal paşa rütbelerle ödüllendirildi.\n" }, "Gjin Bua Shpata": { "first_paragraph": "Gjin Bua Shpata (1310-1399), 14. yüzyılda hüküm sürmüş Arta Despotluğu'nun yöneticisi. Soylu Shpata ailesine mensuptur. 1359 Achelous meydan muharebesinden sonra Angelokastro bölgesinde despotluk kurdu. Arta hakimi Peter Losha 1374'te öldükten sonra iki bölgeyi yönetiminde birleştirdi. Epir Despotluğu ile savaşlarda bulundu.\n" }, "Peter Losha": { "first_paragraph": "Peter Losha, 14. yüzyılda Epir'de hüküm sürmüş Arnavut hükümdar. 1359 yılından 1374'te ölümüne kadar Arta Despotluğu'nu yönetmiştir. Epir'i Sırp İmparatorluğu'ndan geri almıştır.\n" }, "Vehbi Dibra": { "first_paragraph": "Hacı Abdül Aziz Vehbi Ağaoğlu (Arnavutça: Haxhi Abdyl Azis Vehbi Agolli, 12 Mart 1867, Debre - 24 Mart 1937, Tiran), kısaca Vehbi Dibra (Debreli Vehbi), Arnavut ilahiyatçı, çevirmen, filozof ve siyasetçi.\n" }, "Arnavutluk cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Arnavutluk cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Arnavutluk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Arnavutça: Presidenti i Republikës së Shqipërisë), Arnavutluk'un devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, aynı zamanda Arnavutluk Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanı ve Arnavut halkının birliğinin temsilcisidir.[2][3]\n" }, "Bajram Begaj": { "first_paragraph": "Bajram Begaj veya Bayram Begay (d. 20 Mart 1967), Arnavutluk'un cumhurbaşkanı seçilen Arnavut eski bir subay ve politikacı. 24 Temmuz 2022'de Arnavutluk'un 9. cumhurbaşkanı olarak göreve başladı.[1]\n" }, "Hacı Lleşi": { "first_paragraph": "Hacı Leşi (Arnavutça: Haxhi Lleshi, 1 Mayıs 1913 – 1 Ocak 1998) Arnavutluk'un askeri lideri ve komünist politikacıdır.\n" }, "Ömer Nişani": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ramiz Alia": { "first_paragraph": "Ramiz Tafë Alia (18 Ekim 1925 – 7 Ekim 2011), 1985-1991 yılları arasında Arnavutluk'un ikinci ve son komünist lideri ve ülkenin 1982-1992 yılları arasında devlet başkanıdır. Enver Hoca tarafından halefi olarak atandı ve Hoca'nın ölmesinden sonra iktidarı ele geçirdi. 7 Ekim 2011 tarihinde Tiran'da 85 yaşında akciğer hastalığı yüzünden öldü.[1] 1991-1992 yılları arasında Arnavutluk'un ilk Cumhurbaşkanıydı.\n" }, "İskender Bey": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Karl Thopia": { "first_paragraph": "Karl Thopia (Arnavutça: Karl Topia ), 14. yüzyılın ortasından Arnavutluk’un Fethine kadar Arnavutluk'u yöneten bir Arnavut prensiydi.[1] Thopia genellikle Roma Curia ile iyi ilişkiler sürdürdü.\n" }, "Hadım Ali Paşa (Budin Beylerbeyi)": { "first_paragraph": "Hadım Ali Paşa (?, Yanya - 1557), sancakbeyliği ve beylerbeyliği ile son olarak Budin Eyaleti yöneticiliğinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.\n" }, "İbrahim Temo": { "first_paragraph": "İbrahim Temo (d. 22 Mart 1865, Struga, Osmanlı Devleti - ö. 5 Ağustos 1945[1], Mecidiye, Köstence, Romanya), Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi, doktor.\n" }, "Kara Ahmed Paşa": { "first_paragraph": "Kara Ahmed Paşa, (ö. 29 Eylül 1555, İstanbul), Kanuni Sultan Süleyman döneminde 6 Ekim 1553 ile 28 Eylül 1555 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Selim'in en küçük kızı ve Kanuni Sultan Süleyman'ın en küçük kız kardeşi Fatma Sultan'ın eşidir.\n" }, "Naim Fraşiri": { "first_paragraph": "Naim Bey Fraşıri[1][2] (daha yaygın kullanımıyla Naim Fraşiri; 25 Mayıs 1846, Fraşer - 20 Ekim 1900, Kadıköy), Arnavut tarihçi, gazeteci, şair, yazar ve Arnavutluk millî şairi ilan edilen çevirmen. Modern Arnavut edebiyatının öncüsü ve 19. yüzyılın en etkili Arnavut kültürel simgelerinden biri olarak kabul ediliyor.[3]\n" }, "Pertev Mehmed Paşa": { "first_paragraph": "Pertev Mehmed Paşa (ö. 1572, İstanbul), I. Süleyman ve II. Selim dönemlerinde beylerbeyi ve vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı.\n" }, "Reşid Akif Paşa": { "first_paragraph": "Reşid Akif Paşa ya da Mustafa Salih (1863-1920) Osmanlı Devleti'nin son döneminde yüksek derecede çeşitli görevlerde bulunmuş devlet adamı.\n" }, "Şahin Dino": { "first_paragraph": "Şahin Bey Dino, Osmanlı İmparatorluğu ve Arnavutluk'ta Arnavut siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Şahin Kolonya": { "first_paragraph": "Şahin Teki Bey Kolonya (1865–1919), Arnavut gazeteci ve politikacıdır.\n" }, "Zağanos Paşa": { "first_paragraph": "Zağanos Mehmed Paşa (ö. 1462, Balıkesir), II. Mehmed saltanatında 1453-1456 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. İstanbul'un Fethi'nden sonra sadrazamlığa getirilen ilk kişidir.\n" }, "Albert Gould": { "first_paragraph": "Sir Albert John Gould, VD (12 Şubat 1847 - 27 Temmuz 1936), Avustralya Senatosu'nun ikinci başkanı olarak görev yapan Avustralyalı bir politikacı ve avukattı.\n" }, "Anthony Albanese": { "first_paragraph": "Anthony Norman Albanese, 2022'den beri Avustralya başbakanı olarak görev yapan Avustralyalı bir politikacıdır. Ayrıca 2019'dan beri Avustralya İşçi Partisi'nin lideridir.\n" }, "Edward Findley": { "first_paragraph": "Edward Findley (8 Eylül 1864 - 26 Ekim 1947) Avustralyalı bir politikacı ve yayıncıydı.\n" }, "Frank Forde": { "first_paragraph": "Francis Michael Forde (18 Temmuz 1890 - 28 Ocak 1983) 6-13 Temmuz 1945 tarihleri ​​arasında Avustralya'nın başbakanı olarak görev yapan Avustralyalı bir politikacıydı. 1932'den 1946'ya kadar Avustralya İşçi Partisi'nin (ALP) genel başkan yardımcısıydı. John Curtin'in ölümünden sonra bekçi sıfatıyla başbakan olarak görev yapmıştır ve Avustralya tarihinde en kısa süre görev yapan başbakanıdır.\n" }, "George Pearce": { "first_paragraph": "Sir George Foster Pearce; (14 Ocak 1870 - 24 Haziran 1952), 1901'den 1938'e kadar Batı Avustralya için Senatör olarak görev yapan Avustralyalı bir politikacıydı. Kariyerine İşçi Partisi'nde başladı, ancak daha sonra Ulusal İşçi Partisi, Milliyetçi Parti'ye katıldı, ve Birleşik Avustralya Partisi; dört partiden başbakanlara bağlı kabine bakanı olarak görev yaptı. Güney Avustralya'daki Barker Dağı'nda doğdu. 11 yaşında okulu bıraktı ve marangozluk eğitimi aldı, daha sonra Batı Avustralya'ya taşındı ve sendika hareketine katıldı. Orada İşçi Partisi'nin kurulmasına yardım etti ve 1901'de - 31 yaşında - yeni federal parlamentoya seçildi. Pearce, 1908'de Andrew Fisher başkanlığında kabine oldu ve Fisher'ın üç hükûmetinin her birinde görev yaptı. 1915'te Billy Hughes başbakan olduğunda ve 1916'daki İşçi Partisi'nin dağılmasından sonra Hughes'u Ulusal İşçi Partisi'ne ve ardından Milliyetçiler'e kadar takip ettiğinde kabinede devam etti. Pearce, 1931'de UAP'ye katıldıktan sonra, Stanley Bruce ve Joseph Lyons'a katıldıktan sonra kabinede de görev yaptı. 1908'den 1909'a, 1910'dan 1913'e, 1914'ten 1921'e ve 1932'den 1934'e kadar Savunma Bakanı olarak görev yaptı. Kabinedeki 24 yılı ve senatör olarak 37 yılı rekor kabul edilmektedir.\n" }, "Lawrence Costa": { "first_paragraph": "Lawrence Costa (d. 27 Kasım 1970 – ö. 17 Aralık 2022)[1], Avustralyalı siyasetçi.\n" }, "Paul Keating": { "first_paragraph": "Paul John Keating (18 Ocak 1944 doğumlu), 1991'den 1996'ya kadar Avustralya'nın 24. başbakanı olan ve Avustralya İşçi Partisi'nin (ALP) lideri olarak görev yapan Avustralyalı eski bir politikacı ve sendikacıdır. Daha önce 1983'ten 1991'e kadar Hawke hükûmetinde ve 1990'dan 1991'e kadar Avustralya başbakan yardımcısı olarak Avustralya saymanıydı.\n" }, "Stephen Bromhead": { "first_paragraph": "Stephen Bruce Bromhead (1957[1] – 16 Mart 2023), Avustralyalı siyasetçi.[2]\n" }, "Robert Menzies": { "first_paragraph": "Sir Robert Gordon Menzies (20 Aralık 1894-15 Mayıs 1978), 1939-1941 ve 1949-1966 yılları arasında Avustralya'nın 12. başbakanı olarak görev yapmış Avustralyalı avukat ve siyasetçi.[1] Politikalarını ve geniş kapsamını tanımlayarak Avustralya Liberal Partisi'nin kurulmasında önemli bir rol oynadı. Toplamda 18 yıldan fazla görev yapmış olup Avustralya tarihinde en uzun süre başbakanlık yapan kişidir.\n" }, "Scott Morrison": { "first_paragraph": "Scott Morrison (d. 13 Mayıs 1968), Avustralyalı siyasetçi. Okyanusya'da bulunan Avustralya'da 24 Ağustos 2018 - 23 Mayıs 2022 tarihleriarası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Avustralya başbakanı": { "first_paragraph": "Avustralya Başbakanı, Avustralya'nın hükûmet başkanıdır. Diğer ülkelerde olduğu gibi başbakanlar yürütmenin başıdır.\n" }, "Bob Hawke": { "first_paragraph": "Robert Bob Hawke (9 Aralık 1929 - 16 Mayıs 2019), 1983-1991 yılları arasında hizmet veren, Avustralya Başbakanı olan eski bir Avustralyalı politikacıdır. İşçi Partisi ​​'nin lideri olarak göreve başlamıştır.\n" }, "Alfred Deakin": { "first_paragraph": "Alfred Deakin (d. 3 Ağustos 1856 – 7 Ekim 1919), Avustralya'da federasyon hareketinin öncülerinden olan ve daha sonra ikinci Avustralya Başbakanı seçilen Avustralyalı politikacı. Deakin, 19. yüzyılın son çeyreğinde Victoria kolonisinde işçi yanlısı endüstriyel reformlar dahil olmak üzere çeşitli liberal reformların oluşmasında önemli katkı sağladı. Avustralya'da sulama sisteminin kurulmasında da önemli rol oynadı. Victoria Başkanı olması muhtemeldi ama enerjisini federasyona adamayı tercih etti.\n" }, "Edmund Barton": { "first_paragraph": "Edmund Barton (d. 18 Ocak 1849, Sidney - ö. 7 Ocak 1920, Medlow, Yeni Güney Galler, Avustralya), Avustralyalı politikacı ve hakim. 1901'den 1903'e kadar Avustralya'nın ilk başbakanı olarak görev yaptı. 7 Ocak 1920'de kalp yetmezliğinden dolayı ölmüştür.\n" }, "Gough Whitlam": { "first_paragraph": "Edward Gough Whitlam, AC, QC (11 Temmuz 1916 - 21 Ekim 2014), 21. Avustralya Başbakanı olarak görev yapan Avustralyalı politikacı ve avukattır. Whitlam, 1972 seçimlerinde Avustralya İşçi Partisi ile iktidara geçti ve 1974 seçimlerinde de iktidarı korumayı başardı. 1975 Avustralya anayasa krizinin doruğunda Genel Vali Sir John Kerr tarafından görevden alındı. Whitlam, görevi bu şekilde sona eren tek başbakandır.\n" }, "Harold Holt": { "first_paragraph": "Harold Edward Holt, CH (d. 5 Ağustos 1908 – ö. 17 Aralık 1967), 17. Avustralya Başbakanı olan Avustralyalı politikacıdır. Başbakan olduğu dönem erken ve dramatik bir şekilde sona ermiştir. Aralık 1967'de, Portsea, Victoria yakınlarındaki Cheviot Plajı'nda yüzerken kaybolan Holt'un boğularak can verdiği tahmin edilmektedir.\n" }, "Avustralya monarşisi": { "first_paragraph": "Avustralya monarşisi, Avustralya'nın yönetildiği monarşidir. Avustralya, İngiliz Milletler Topluluğu bölgesine dâhil olup mevcut hükûmdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana Kral III. Charles'tır.[1] 6 Şubat 1952'den 8 Eylül 2022'deki ölümüne dek hükümdar Kraliçe II. Elizabeth'ti.[2]\n" }, "II. Elizabeth": { "first_paragraph": "II. Elizabeth (Elizabeth Alexandra Mary Windsor; 21 Nisan 1926 - 8 Eylül 2022), Birleşik Krallık ve aralarında Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın da olduğu İngiliz Milletler Topluluğu üyesi 14 ülkenin 1952-2022 yılları arasındaki kraliçesi. Aynı zamanda İngiliz Milletler Topluluğu başkanı ve İngiltere Kilisesi yüksek valisi olarak görev aldı. 70 yıl 214 günlük saltanatı ile Kraliçe Victoria'nın saltanatını geride bırakarak Birleşik Krallık'ın en uzun süre tahtta kalan hükümdarı, Fransa Kralı XIV. Louis'den sonra dünyanın en uzun süre tahtta kalan hükümdarı ve tarihte en uzun süre hüküm süren kadın hükümdar unvanlarını aldı.\n" }, "III. Charles": { "first_paragraph": "III. Charles (Charles Philip Arthur George; d. 14 Kasım 1948), Birleşik Krallık ve diğer 14 İngiliz Milletler Topluluğu bölgesinin kralı. Annesi II. Elizabeth'in ölümü sonrasında 8 Eylül 2022 tarihinde tahta çıktı. 1952'den tahta çıkışına kadar Cornwall Dükü ve Rothesay Dükü olarak Britanya tarihindeki en yaşlı ve en uzun süre görev yapan veliaht ve aynı zamanda 26 Temmuz 1958'den tahta çıkışına kadar bu unvanı taşıyan en uzun süre görev yapan Galler prensi olmuştur.[2][3] Görevi devraldığı sırada Charles aynı zamanda 73 yaşında Britanya tahtına geçen en yaşlı isim olmuştur.\n" }, "Peter Tatchell": { "first_paragraph": "Peter Gary Tatchell (doğum 25 Ocak 1952) Avustralya doğumlu Britanyalı aktivist. Daha çok LGBT sosyal hareketleri alanındaki çalışmaları ile bilinir. Zimbabwe başbakanı Robert Mugabe'ın 1999 ve 2001'de tekrar eden vatandaş tutuklanmalarına teşebbüs etmesi için yazdığı uluslararası bildiri ile dikkat çekmiştir.\n" }, "Vlastimil Tusar": { "first_paragraph": "Vlastimil Tusar Çek gazeteci ve siyasetçi. Çekoslovakya başbakanı olarak 1919 ila 1920 yılları arasında görev yapmıştır.\n" }, "Franz Löschnak": { "first_paragraph": "Franz Löschnak (d. 4 Mart 1940; Viyana) Avusturyalı Hukukçu ve SPÖ’lü Siyasetçi. 2. Vranitzky Hükûmetinde 1987 ile 1989 yılları arasında Sağlık Bakanı olarak ve ardından 2., 3. ve 4. Vranitzky Hükûmetlerinde 1995‘e kadar Içişleri Bakanı olarak görev almıştır. Fakat sonuncusunda yarım senelik görev süresinin ardından yerine Caspar Einem getirilmiştir.\n" }, "Mihail Potlis": { "first_paragraph": "Mihail Potlis (1810-1863) Yunan hukukçu ve politikacı.[1]\n" }, "István Széchenyi": { "first_paragraph": "Kont İstvan Szeçenyi de Sarvar-Felsövidek (Macarca: [ˈiʃtvaːn ˈseːtʃeːɲi]; 21 Eylül 1791 – 8 Nisan 1860) Macar politikacı, teorist ve yazar, Macaristan tarihinin en büyük devlet adamlarından biri. İstvan Macarca Stefan demektir.\n" }, "Avusturya şansölyesi": { "first_paragraph": "Avusturya şansölyesi veya resmî adıyla Avusturya Cumhuriyeti Federal Şansölyesi (Almanca: Bundeskanzler der Republik Österreich), Avusturya'nın hükûmet başkanıdır.[1]\n" }, "Ernst Streeruwitz": { "first_paragraph": "Ernst Streeruwitz (1919'a kadar Ernst Ritter Streer von Streeruwitz; 23 Eylül 1874 - 19 Ekim 1952, Viyana), Avusturyalı bir subay, iş insanı ve Hristiyan Sosyal Partisi'nden politikacı. 1929 yılında birkaç aylığına Avusturya Şansölyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Leopold Figl": { "first_paragraph": "Leopold Figl (2 Ekim 1902, Rust, Aşağı Avusturya - 9 Mayıs 1965, Viyana) Avusturyalı siyasetçi. Avusturya Halk Partisi'nden seçilen ilk Avusturya Şansölyesi (1945-1953). II. Dünya Savaşı'ndan sonra seçilen en genç Avusturya Şansölyesi oldu.\n" }, "Johann Schober": { "first_paragraph": "Johannes Schober (14 Kasım 1874, Perg, Yukarı Avusturya - 19 Ağustos 1932, Baden, Aşağı Avusturya) Avusturyalı siyasetçi, dışişleri bakanı ve şansölye.\n" }, "Alexander Schallenberg": { "first_paragraph": "Alexander Georg Nicolas Schallenberg (d. 20 Haziran 1969), Avusturyalı diplomat, hukukçu ve bağımsız siyasetçi. 11 Ekim- 6 Aralık 2021 arasında Avusturya Şansölyesi olarak görev yapmıştır. 2019 ile 2021 yılları arasında Avusturya dışişleri bakanı olarak görev yapmıştır. 6 Aralık 2021 tarihinden itibaren Dışişleri Bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Kurt Schuschnigg": { "first_paragraph": "Kurt Alois Josef Johann Schuschnigg (14 Aralık 1897, Riva del Garda - 18 Kasım 1977, Mutters, Innsbruck yakınları), Avusturyalı siyasetçi. 1934'te bir suikastta öldürülen Engelbert Dollfuß'un ardından Avusturya şansölyesi oldu.\n" }, "Arthur Seyss-Inquart": { "first_paragraph": "Arthur Seyß-Inquart (22 Haziran 1892, Stannern - 16 Ekim 1946, Nürnberg), Avusturyalı nasyonal sosyalist siyasetçi.\n" }, "Adolf Schärf": { "first_paragraph": "Adolf Schärf (20 Nisan 1890, Mikulov, sonraki adı Nikolsburg - 28 Şubat 1965, Viyana), Avusturya'nın altıncı cumhurbaşkanı. 1957'den ölümüne kadar görevde kalmıştır.\n" }, "Franz Jonas": { "first_paragraph": "Franz Josef Jonas (4 Ekim 1899 - 24 Nisan 1974) Avusturyalı politikacıdır. 1965-1974 yılları arasında Avusturya Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Wilhelm Miklas": { "first_paragraph": "Wilhelm Miklas (15 Ekim 1872 - 20 Mart 1956), 1928-1938 yılları arasında Anschluss'a kadar Avusturya Cumhurbaşkanı olarak görev yapmış Avusturyalı bir siyasetçi.\n" }, "Kurt Waldheim": { "first_paragraph": " - Heer (Wehrmacht) (1941-45)\n" }, "Abdulali Bey Emircanov": { "first_paragraph": "Abdulali Bey Emircanov Şirali bey oğlu, Maliye Bakanı, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Devlet Kontrolörü olarak görev yapan ve Azerbaycan Ulusal Konseyi ve daha sonra Azerbaycan Parlamentosu üyesi olan bir Azerbaycan devlet adamıydı.\n" }, "Abdurrahim bey Hagverdiyev": { "first_paragraph": "Abdurrahim Bey Esad Bey Oğlu Hagverdiyev (17 Mayıs 1870 - 11 Aralık 1933 Bakü) - Azerbaycanlı yazar ve oyun yazarı, sosyo-politik ve tiyatro işçisi, pedagog, edebiyat eleştirmeni, Azerbaycan SSC'nin onurlu sanatçısı (1929). Azerbaycan edebiyatının bir klasiği olarak kabul edilen Abdurrahim Bey Hagverdiyev, Birinci Rus Dumasının Azerbaycan Milletvekili, Gürcistan Parlamentosu Milletvekili, \"Leyli ile Mecnun\" operasının galasının ilk şefi, kurucusu ve ilkiydi. Tiyatro Meclisi başkanı , Yazarlar Birliği üyesi, Molla Nasreddin dergisinin yazarlarındandı.\n" }, "Ahmet Ağaoğlu (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Akif Ağaoğlu[1] (Azerice: Əhməd bəy Ağaoğlu; Aralık 1869, Şuşa - 19 Mayıs 1939, İstanbul), Azerbaycan asıllı Türk siyasetçi, hukukçu, yazar ve gazeteci. Liberal Kemalizmin kurucusuydu.[2][3][4][5][6]\n" }, "Ağa Aşurov": { "first_paragraph": "Ağa Aşurov Hacı Aslan oğlu (Azerice: Ağa Aşurov Hacı Aslan oğlu; 1886 - 1936) Azerbaycanlı devlet adamı. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Sanayi ve Ticaret Bakanı, Posta ve Telgraf Bakanı ve Azerbaycan Parlamentosu üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Ahmed Bey Pepinov": { "first_paragraph": "Ahmed bey Pepinov Ömeroğlu (Azerice: Əhməd bəy Ömər oğlu Pepinov; 11 Eylül 1893 - 3 Temmuz 1938 Almatı), ayrıca Ahmet Cevdet Bey Pepinov olarak da bilinir,\n" }, "Alimerdan Bey Topçubaşov": { "first_paragraph": "Alimerdan Bey Alekber Bey oğlu Topçubaşov (Azerice: Əlimərdan bəy Ələkbər bəy oğlu Topçubaşov; 4 Mayıs 1863, Tiflis - 8 Kasım 1934, Paris), 1918 ve 1920 yılları arasında varlığını sürdürmüş Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin kurucularından olan, dışişleri bakanı ve parlamento sözcüsüdür.\n" }, "Aslan Bey Safikürdski": { "first_paragraph": "Aslan Bey Safikürdski Ağalar Bey oğlu (Azerice: Aslan bəy Səfikürdski Ağalar bəy oğlu; 1881-1937), bilinen adıyla Aslan Bey Safikürdlü (Azerice: Aslan bəy Səfikürdlü) Azerbaycanlı devlet adamı. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Çalışma ve Adalet Bakanı ve Posta Hizmetleri ve Telgraf Bakanı olarak Azerbaycan Millî Meclisi ve daha sonra Azerbaycan Parlamentosu üyeliği yaptı.\n" }, "Bağır Bey Rzayev": { "first_paragraph": "Bağır Bey Aliasger oğlu Rzayev ve ya Memmedbağır Rzayev (d. 1891, İrevan, Rus İmparatorluğu - 1927) – Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosu üyesi, Aras Türk Cumhuriyeti bakanlarından biri, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Millî Şûrası'nın, Transkafkasya Seymi'nin Müslüman Sosyalistler Fraksiyonu'nun üyesi. \n" }, "Camo Bey Hacınski": { "first_paragraph": "Camo bey Hacınski (tam adı: Camo bey Süleyman bey oğlu Hacınski ; 14 Haziran 1888, Guba - ö. 1942, Sibirya, Vyatka ) - Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin 4. ve 5. hükûmetlerinde Posta ve Telgraf Bakanı ve Halk Cumhuriyeti Cumhuriyet Ulusal Konseyi üyesi, politikacı, devlet adamı, tiyatro ve sanat eleştirmenidir.[1] Bazı kaynaklarda Azerbaycan marşının sözlerinin yazarı olarak geçmektedir.[2]\n" }, "Ekber Ağa Şeyhülislamov": { "first_paragraph": "Ekber ağa Şeyhulislamov (Azerice ; 1891 – 1961), Azeri halk figürü ve politikacı. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin birinci kabinesinde Tarım ve Çalışma Bakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Esed Bey Emirov": { "first_paragraph": "\nEsed bey Emirov (d. 1989, Şuşa, - ö. 1939, Bakü,) Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Parlamentosu'nun ve palamentodakı İttihat fraksiyonunun üyesi.[1]\n" }, "Feridun Bey Köçerli": { "first_paragraph": "Firidun bey Ehmedbeyoğlu Köçerli (Azerice: Firidun bəy Köçərli;[1] Rusça: Фиридун-бек Кочарлинский ya da Кочарли) (26 Ocak 1863, Şuşa – 1920, Gence), Azerbaycanlı yazar, filolog ve edebiyat eleştirmenidir.\n" }, "Fetali Han Hoyski": { "first_paragraph": "Fetali Han Hoyski (Azerice: Fətəli xan Xoyski; 7 Aralık 1875 - 19 Haziran 1920), Azeri avukat, Rus İmparatorluğu Devlet Meclisi üyesi ve daha sonra 1918'de kurulan bağımsız Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı.\n" }, "Halil Bey Hasmemmedov": { "first_paragraph": "Halil Bey Hasmemmedov (Azerice: Xəlil bəy Xasməmmədov; 25 Ekim 1873[1] - 11 Ağustos 1947), Azerbaycanlı siyasetçi ve diplomat. Rusya İmparatorluğu İkinci ve Üçüncü Devlet Duması uyesi, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti İçişleri Bakanı ve Adalet Bakanı ve Azerbaycan'ın son Osmanlı İmparatorluğu Büyükelçisi olarak görev yaptı.\n" }, "Hudadat bey Rafibeyli": { "first_paragraph": "Hudadat bey Rafibeyli (Azerice: Xudadat bəy Rəfibəyli; 1878 – 1920), Azerbaycanlı bir devlet adamıydı. Rus İmparatorluğu Gence Genel Valisi ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Sağlık Bakanı olarak görev yapmış, aynı zamanda Azerbaycan Ulusal Konseyi ve daha sonra Azerbaycan Parlamentosu üyesi olmuştur. Azerbaycanlı yazar Nigar Rafibeyli'nin babası, Resul Rıza'nın kayınpederi ve Azerbaycan Yazarlar Birliği başkanı Anar Rızayev'in dedesidir.[1][2]\n" }, "Hüsrev Bey Sultanov": { "first_paragraph": "Hüsrev Bey Alipaşa Bey oğlu Sultanov (1879 – 1943), aynı zamanda Hüsrev Bey Sultanov olarak da bilinir, Azerbaycanlı devlet adamı, Karabağ Genel Valisi ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Savunma Bakanıydı.[1]\n" }, "Mehmed Emin Resulzade": { "first_paragraph": "Mehmed Emin Resulzâde (Azerice: Məhəmməd Əmin Rəsulzadə /mæmˈmæd æˈmin ɾæsulzɑːˈdæ/  ( [[:Media:|dinle]]); 31 Ocak 1884 - 6 Mart 1955), Azerbaycanlı devlet adamı ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin kurucularından biridir.\n" }, "Memmed Yusuf Caferov": { "first_paragraph": "Memet Yusuf Caferov (Tam adı: Mammad Yusif Hacıbaba oğlu Jafarov ; ) - Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin avukat, bilim insanı, Sanayi ve Ticaret Bakanı ( 28 Mayıs - 17 Haziran 1918) ), Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı (14 Mart - 22 Aralık 1919).\n" }, "Memmedhasan Hacınski": { "first_paragraph": "Memmedhasan Caferkulu oğlu Hacınski Azerice: Məmmədhəsən Cəfərqulu oğlu Hacınski; 1875-1931, Azerbaycanlı mimar, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nde (ADC) içişleri, dışişleri ve maliye bakanlığı görevlerinde bulunmuş politikacı. Ayrıca ADC'nin son başbakanı.\n" }, "Memmedrza Ağa Vekilov": { "first_paragraph": "Mammadrza ağa Vakilov (8 Mart 1864, Salahli, Kazah- 30 Aralık 1944, Bakü) - Azerbaycan Cumhuriyeti Parlamentosu üyesi, Transkafkasya Tıp Derneği'nin tam üyesi, Bakü Tıp Derneği'nin kurucusu.\n" }, "Mir Hidayet Bey Seyidov": { "first_paragraph": "Mir Hidayat bey Seyidov Azerbaycanlı siyasi figür, Tüm Rusya Kurucu Meclisi üyesi, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Milli Şurasının başkan yardımcısı.\n" }, "Mirza Esedullayev": { "first_paragraph": "Mirza Esedullayev (Azerice: Mirzə Əsədullayev Şəmsi oğlu; 1875-1936), Azerbaycanlı bir sanayici, hayırsever ve devlet adamı. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin üçüncü kabinesinde Sanayi ve Ticaret Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Nesib Bey Yusufbeyli": { "first_paragraph": "Zühre Yusufbeyli\n" }, "Nurmemmed Şahsuvarov": { "first_paragraph": "Nurmemmed bey Adilhan bey oğlu Şehsuvarov (Azerice: Nurməmməd bəy Adilxan bəy oğlu Şahsuvarov; 1883–1958) Azerbaycan SSC Halk Eğitim Komiser Yardımcısı, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Eğitim ve Din İşleri Bakanı, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Eğitim ve Din İşleri Bakan Yardımcısı, Dağlık Cumhuriyeti Halk Eğitim Bakanı.\n" }, "Reşid Han Kaplanov": { "first_paragraph": "Reşid Han Zavid oğlu Kaplanov (Kumukça: Raşit-han Zabitni ulanı Qaplan, Azerice: Rəşid xan Qaplanov Zavid oğlu, Rusça: Рашид хан Завитович Капланов; 1883-1937), Reşid Han Kaplanov olarak da bilinir, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin beşinci ve dördüncü kabinelerinde Maliye Bakanı ve Eğitim ve Din İşleri Bakanı olarak görev yapan Kumuk etnik kökenli Azerbaycanlı bir devlet adamıdır.\n" }, "Rüstem Han Hoyski": { "first_paragraph": "Rüstem Han Hoyski (1888–1939 Moskova) - Azerbaycan'ın ulusal bağımsızlık hareketinin aktif katılımcılarından biri. Fetali Han Hoyski ve Hüseyngulu Han Hoyski'nin küçük kardeşi, Korgeneral İskender Han Hoyski'nin oğludur.\n" }, "Sadıh bey Ağabeyov": { "first_paragraph": "Sadıh bey Ağabeyov (Azerice: Sadıx bəy Ağabəyov), Sadık Bey Ağabeyzade veya Muhammed Sadık Ağabeyzade (15 Mart 1865 - 9 Ekim 1944), Rus İmparatorluk Ordusu'nda Azerbaycanlı general ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nde Azerbaycanlı politikacı, Azerbaycan Polisinin kurucusu ve reformcusu, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti İçişleri Bakan Yardımcısı, Tümgeneral, Oryantalist.[1]\n" }, "Süleyman Sülkeviç": { "first_paragraph": "Süleyman Bey Sülkeviç (Beyaz Rusça: Мацей Аляксандравіч Сулькевіч, Azerice: Süleyman bəy Sulkeviç; d. 20 Temmuz 1865, Kiemiejšy - ö. 15 Temmuz 1920, Bakü), Lipka Tatarı asker, siyasetçi, Rus İmparatorluğu korgenerali, Kırım Başbakanı (1918) ve 1918-20 yılları arasında Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı.\n" }, "Yevsey Gindes": { "first_paragraph": "Yevsey Yakovleviç Gindes (Azerice: Yevsey Yakovleviç Gindes, Rusça: Евсей Яковлевич Гиндес; 1872–1954), Yahudi kökenli[1] Azerbaycan devlet adamı ve çocuk doktoruydu. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Sağlık Bakanı olarak görev yapmış ve Azerbaycan Ulusal Konseyi ve daha sonra Azerbaycan Parlamentosu üyesi olmuştur.[2] Gindes, Azerbaycan'da modern pediatri biliminin kurucusu olarak kabul edilir.[3]\n" }, "Yusif Bey İbrahimli": { "first_paragraph": "Yusif Bey İbrahimli (1883, Keşle - Mayıs 1920) - Azerbaycanlı siyasetçi, Müsavat partisi merkez komitesi sekreteri.\n" }, "Azerbaycan devlet müşavirleri listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Müşavirleri listesidir.\n" }, "Kamal Abdulla": { "first_paragraph": "Kamal Abdulla veya Kamal Mehdi oğlu Abdullayev (4 Aralık 1950; Bakü) Azerbaycan]lı dilbilimci, edebiyatçı, yazar, Azerbaycan Milli İlimler Akademisinin asil üyesi, Bakü Slav Üniversitesi Rektörü (2000-2014), Azerbaycan Milli İlimler Akademisi İnsani ve Sosyal Bilimler Bölümü Sekreteri (2010-2014), Azerbaycan Cumhuriyeti Milletlerarası, Çok Kültürlülük ve Dinî Konularda Devlet Müşaviri (2014-2017), Azerbaycan Diller Üniversitesi Rektörü (1 Haziran 2017'den itibaren), Azerbaycan Milli İlimler Akademisine bağlı \"Türkologiya\" dergisinin editörü, Azerbaycan Yaratıcılık Vakfı Başkanı; Bakü Uluslararası Multikulturalizm (Çokkültürlülük) Merkezinin Mütevelli Heyet Başkanı, birinci derece devlet müsteşarı.\n" }, "Azerbaycan başbakanı": { "first_paragraph": "Azerbaycan Başbakanı (Azerice: Azərbaycan Respublikasının Baş naziri), Azerbaycan hükûmetinin başıdır. Günümüzdeki Başbakan Ali Esedov'dur.\n" }, "Ali Mesimli": { "first_paragraph": "Ali Mesimli (3 Ocak 1953, Şeki), Azerbaycanlı ekonomist ve siyasetçidir. Azerbaycan Millî Meclisi 3., 4., 5. ve 6. dönem milletvekili, eski Azerbaycan Başbakan Vekili (1993), eski Azerbaycan Başbakan Yardımcısı (1992-1993) ve İktisadi Bilimler Adayıdır.\n" }, "Artur Rasizade": { "first_paragraph": "Artur Tahir oğlu Rasizade (Azerice: Artur Tahir oğlu Rasizadə) (d. 26 Şubat 1935, Gence) Azerbaycanlı siyasetçi. 1996-2018 yılları arasında Azerbaycan başbakanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Rahim Hüseynov": { "first_paragraph": "Rahim Alihuseyn oğlu Hüseynov, (5 Nisan 1936 doğumlu), Azerbaycan'ın 3. Başbakanıdır .[1]\n" }, "Hasan Hasanov": { "first_paragraph": "Hasan Hasanov (Azerice: Həsən Əziz oğlu Həsənov; d. 20 Ekim 1940, Tiflis) Azeri siyasetçi ve diplomat. Azerbaycan başbakanlığı ve dışişleri bakanlığı görevlerinde bulunmuş, Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra Azerbaycan'ın son komünist lideri.[1]\n" }, "Teymur Guliyev": { "first_paragraph": "Teymur Guliyev (Azerice: Teymur Quliyev), Azeri devlet adamı. Azerbaycan SSC Halk Komiserleri Sovyeti Başkanı (1937-1946) ve Azerbaycan SSC Bakanlar Konseyi Başkanı (1946-1953; 1953-1954).\n" }, "Veli Ahundov": { "first_paragraph": "Veli Yusuf oğlu Ahundov (Azerice: Vəli Yusif oğlu Axundov; 14 Mayıs [E.U. 1 Mayıs] 1916 – 22 Ağustos 1986), Azerbaycan Komünist Partisi 10. Birinci Sekreteri, siyasetçi ve bilim insanı.\n" }, "Ayaz Mutallibov": { "first_paragraph": "Ayaz Niyazi oğlu Mutallibov (1938, Bakü, Azerbaycan SSC - 27 Mart 2022 Bakü, Azerbaycan), Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin sonuncu ve Azerbaycan'ın 1. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Azerbaycan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Azerbaycan cumhurbaşkanı (Azerice: Azərbaycan Prezidenti), Azerbaycan Cumhuriyeti'nin başıdır. Cumhurbaşkanı, vatandaşların seçimi sonucu yedi yıl için belirlenir. Azerbaycan Anayasası, cumhurbaşkanının yürütme gücünün somutlaşmışı, başkomutan, \"Azerbaycan'ın iç ve dış politikadaki temsilcisi\" olacağını ve\" dokunulmazlık hakkına sahip olacağını belirtir. Başkan, bir grup sekreter ve departman bakanından oluşan Başkanlık İdaresi olan icra dairesi aracılığıyla yönetir. Ek olarak, ekonomik ve sosyal politikayla ilgili bir Bakanlar Kurulu ve dış, askeri ve adli konularda bir Güvenlik Konseyi bulunmaktadır.\n" }, "Araz Alizade": { "first_paragraph": "Araz Alizade (3 Kasım 1951 Bakü - 6 Ekim 2022 Bakü), Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Sosyal Demokrat Partisi genel başkanı ve 2013 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı [2] .\n" }, "Elşen Musayev": { "first_paragraph": "Elshan Musayev (11 Ağustos 1979, Oğuz), Azerbaycan Millî Meclisi 5. ve 6. dönem milletvekili, Azerbaycan Demokratik Maarifçilik Partisi Genel Başkanı.\n" }, "Ferec Guliyev": { "first_paragraph": "Ferec Guliyev, (Azerice: Fərəc İbrahim oğlu Quliyev); (22 Aralık 1962), Azerbaycanlı siyasetçi, Millî Diriliş Hareketi Partisinin Genel Başkanı.[1]\n" }, "İkbal Ağazade": { "first_paragraph": "İkbal Fehruz oğlu Ağazade (17 Eylül 1968), Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 2., 3. ve 4. dönem milletvekili, Birinci Karabağ Savaşı gazisi, Azerbaycan Ümit Partisi 2. Genel Başkanı (2002-), 2008 ve 2013 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçiminde cumhurbaşkanı adayı.\n" }, "Sabir Hacıyev": { "first_paragraph": "Sabir Kamal oğlu Hacıyev (5 Ekim 1954, Göyçay) - Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 3., 4., 5. ve 6. dönem [1] milletvekili, Hukuk siyaseti üzere Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Müşaviri (1991-1992), Azerbaycan SSC Cumhuriyet Başsavcısı Yardımcısı (1998-1990), Vatandaş Birliği Partisi Genel Sekreteri (1999-2003), Vatandaş Birliği Partisi 2. ve son Genel Başkanı.\n" }, "Bahamalar monarşisi": { "first_paragraph": "Bahamalar monarşisi, Karayipler ülkesi[1] Bahamalar'ın yönetildiği monarşidir.[2]Bahamalar monarşisi, kalıtsal bir hükümdarın egemen olarak Bahamalar Topluluğu devlet başkanı olduğu bir hükûmet sistemidir. Mevcut Bahama hükûmdarı ve devlet başkanı, 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana III. Charles'tır. Ülkenin bağımsızlığını kazandığı 10 Temmuz 1973 tarihinden 8 Eylül 2022 tarihindeki ölümüne dek hükûmdar Kraliçe II.Elizabeth'ti[3].Charles hükûmdar olarak Bahama Taçının kişisel varisidir.[4]Egemen kişinin gücü Milletler Topluluğu içindeki diğer 14 bağımsız ülkede de eşit düzeyde olmasına rağmen her ülkenin kendi içindeki monarşisi ayrı ve yasaları ayrıdır.Sonuç olarak, şu anki hükûmdar resmî olarak Bahamalar Kralı olarak adlandırılıyor ve bu sıfatla kendisi ve Bahama Kraliyet Ailesinin diğer üyeleri, Bahama devletinin temsilcileri olarak yurt içinde ve yurt dışında kamu ve özel işlevler üstlenmektedirler.[5]Bununla birlikte, Kral, herhangi bir anayasal rolü olan Kraliyet Ailesinin tek üyesidir.\n" }, "VIII. Edward": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Begüm Halide Ziya": { "first_paragraph": "Begüm Halide Ziya (Bengalce: খালেদা জিয়া; d. 15 Ağustos 1945, Dinajpur) Bangladeş'in 1991-1996 ve 2001-2006 arasında görev yapan ilk kadın başbakanı.\n" }, "Yan Serada": { "first_paragraph": "Jan Sierada (13 Mayıs 1879 - 19 Kasım 1943), Belaruslu devlet adamı, pedagog ve yazar. Belarus Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanıydı.\n" }, "Henadz Navitski": { "first_paragraph": "Gennady Vasilyeviç Novitski (Belarusça: Гена́дзь Васі́левіч Наві́цкі, tr. Henadz Vasilevich Navitski, Belarusça telaffuz: [ʝeˈnadzʲ naˈvʲitsci]; Rusça: Генна́дий Васи́льевич Нови́цкий, tr. Gennadiy Vasilyeviç Novitski; d. 2 Ocak 1949), Belarus'lu bir politikacı.\n" }, "Mihail Çıhir": { "first_paragraph": "Mikhail Nikolayevich Chigir (Belarusça: Міхаіл Мікалаевіч Чыгір; (d. 24 Mayıs 1948) 21 Temmuz 1994'ten 18 Kasım 1996'ya kadar hizmet veren Belarus'un ikinci Başbakanıydı.\n" }, "Mihail Myasnikoviç": { "first_paragraph": "Mikhail Vladimirovich Myasnikovich (Rusça:Михаил Владимирович Мясникович), (Belarusça:Міхаіл Уладзіміравіч Мясніковіч), (d. 6 Mayıs 1950)[1], Belaruslu siyasetçi ve 28 Aralık 2010 - 27 Aralık 2014 tarihleri arası Belarus Başbakanı olarak görev yaptı. 2010 Belarus devlet başkanlığı seçiminden sonra devlet başkanı Aleksander Lukaşenko tarafından Başbakan olarak atandı.\n" }, "Raman Halouçanka": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Syarhey Linh": { "first_paragraph": "Sergey Stepanovich Ling (Belarusça: Сяргей Сцяпанавіч Лінг, d. 7 Mayıs 1937), Beyaz Rus politikacı ve tarım uzmanı. 11 Kasım 1996 – 18 Şubat 2000 tarihleri arasında Belarus Başbakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Syarhey Rumas": { "first_paragraph": "Syarhey Mikalayeviç Rumas (Belarusça: Сяргей Мікалаевіч Румас, Rusça: Сергей Николаевич Румас) (d. 1 Aralık 1969), Beyaz Rus siyasetçi. Rumas, Avrupa ülkesi Belarus'da 18 Ağustos 2018 tarihinden, 3 Haziran 2020 tarihine kadar başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Syarhey Sidorski": { "first_paragraph": "Sergei Sergeevich Sidorsky[1] (Belarusça: Сярге́й Сярге́евіч Сідо́рскі, tr. Syarhey Syarheyevich Sidorski, Belarusça telaffuz: [sʲarˈʝej sʲiˈdorsci]; Rusça: Серге́й Серге́евич Сидо́рский, tr. Sergey Sergeyeviç Sidorski; d. 13 Mart 1954), Belarus'un eski Başbakanı.\n" }, "Vyaçaslau Kebiç": { "first_paragraph": "Vyaçeslav Frantseviç Kebiç (Belarusça: Вячаслаў Францавіч Кебіч Belarusça telaffuz: [vʲatʂaˈslaw kˈʲɛbʲitʂ], Rusça: Вячесла́в Фра́нцевич Ке́бич; 10 Haziran 1936, Wołożyn yakınlarındaki bir köyde, Polonya - 9 Aralık 2020[1][2]), Belarus'dan siyasi bir figür.\n" }, "Belarus devlet başkanı": { "first_paragraph": "Belarus devlet başkanı (Belarusça: Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь, Rusça: Президент Республики Беларусь), Belarus devletinin başıdır. Makam, 1994 yılında Belarus Anayasasının, Belarus Yüksek Sovyeti yasama organında kabul edilmesiyle kuruldu. Bu makam, devlet başkanı olarak Yüksek Sovyet Başkanı makamının yerini aldı. Başkanın dış ve iç politikayı yürütmek de dahil olmak üzere görevleri; vatandaşların ve ikamet edenlerin haklarını ve genel refahını savunmak ve anayasayı korumaktır. Devlet başkanı, anayasa tarafından ülkenin sosyal işlerinde lider olarak görev yapmak, ülke ve yurt dışında esas temsilci olarak görev yapmakla yetkilendirilmiştir. Başkanlık ile ilgili olan görevler, sorumluluklar ve diğer geçiş maddeleri, Anayasanın 79. ve 89. maddelerinde sıralanmıştır.\n" }, "Pierre Harmel": { "first_paragraph": "Pierre Charles José Marie Harmel, Count Harmel (d. 16 Mart 1911 – ö. 15 Kasım 2009) Belçikalı bir avukat, Hristiyan Demokrat politikacı ve diplomat idi. Harmel, Belçika'nın 40. Başbakanı olarak sekiz ay görev yaptı.\n" }, "Otto Rasch": { "first_paragraph": "SS Gruppenführer Dr. Otto Rasch (d. 7 Aralık 1891 - ö. 1 Kasım 1948), İşgal edilen doğu bölgelerde yüksek dereceli bir Nazi subayıydı.\n" }, "Pat Hays": { "first_paragraph": "Patrick Henry Hays (d. 8 Ocak 1947 – ö. 4 Ekim 2023), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi.[1][2]\n" }, "Marcelo Guinle": { "first_paragraph": "Marcelo Alejandro Horacio Guinle (28 Eylül 1947 - 8 Haziran 2017), Arjantin Adalet Partisi üyesi politikacı.\n" }, "Hilde Zach": { "first_paragraph": "Hilde Zach, (d. 25 Ağustos 1942 - ö. 15 Ocak 2011) Avusturyalı siyasetçidir. Avusturya'nın Innsbruck kentinin ilk kadın belediye başkanıydı.\n" }, "Camille Huysmans": { "first_paragraph": "Jean Joseph Camille Huysmans (doğum ismi Camiel Hansen; 26 Mayıs 1871 - 25 Şubat 1968)[1][2] Belçikalı siyasetçi.\n" }, "Ayhan Haşimov": { "first_paragraph": "Ayhan Mustafov Haşimov (Bulgar: Айхан Мустафов Хашимов, 1 Eylül 1976, Razgrad[1]), Türk asıllı Bulgar siyasetçi. Razgrad'a bağlı Kubadın (Bulgarca: Лозница Loznitsa) ilçesinin belediye başkanı.[2]\n" }, "Jaroslav Kubera": { "first_paragraph": "Jaroslav Kubera (16 Şubat 1947 - 20 Ocak 2020), Çek siyasetçi.[1][2]\n" }, "Nadjmi Adhani": { "first_paragraph": "Nadjmi Adhani (27 Eylül 1969 - 10 Ağustos 2020) Endonezyalı politikacı. Şubat 2016'dan Ağustos 2020'de ölümüne kadar Güney Kalimantan'ın büyük şehirlerinden Banjarbaru Belediye Başkanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Alain Lambert": { "first_paragraph": "Alain Lambert (d. 20 Temmuz 1946, Alençon, Orne), Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "André Boulloche": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Armand Fallières": { "first_paragraph": "Clément Armand Fallières (Fransızca telaffuz: [aʁmɑ̃ faljɛʁ];6 Kasım 1841, Mézin - 22 Haziran 1931, Loupillon, Fransa), 1906-1913 yılları arasında Fransız cumhuriyetinin başında bulunan bir Fransız devlet adamıydı.\n" }, "Aymeri de Montesquiou": { "first_paragraph": "Aymeri Francis André Philippe de Montesquiou (tam soyadı Montesquiou-Fezensac d'Artagnan) (d. 7 Temmuz 1942, Marsan (Gers)) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Pierre Bernard-Reymond": { "first_paragraph": "CDS (1976-1995)\nUDF (1978-?)\nUMP (2004-2011)\n" }, "Bertrand Pancher": { "first_paragraph": "Bertrand Pancher (d. 5 Haziran 1958, Saint-Mihiel, Meuse) Fransız siyasetçi.\n" }, "Bernard Bosson": { "first_paragraph": "Bernard Bosson (25 Şubat 1948, Annecy (Haute-Savoie) - 13 Mayıs 2017, Centre Léon-Berrard, Lyon), Fransız merkez sağ siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Charles de Chambrun": { "first_paragraph": "Charles de Pineton de Chambrun (d. 16 Haziran 1930, 7. arrondissement (Paris) - ö. 21 Ekim 2010, Kartaca, Tunus[1]) Fransız siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Charles Josselin": { "first_paragraph": "Laurent Fabius Hükûmeti(1985-1986)\n" }, "Maurice Faure": { "first_paragraph": "Maurice Faure (d. 2 Ocak 1922 Azerat, Dordogne - ö. 6 Mart 2014, Cahors, Lot) Fransız eski siyasetçi ve direnişçi.\n" }, "François Loncle": { "first_paragraph": "Planlama için\n" }, "François Marc": { "first_paragraph": "François Marc (d. 19 Mart 1950, Plougoulm (Finistère)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Henri Torre": { "first_paragraph": "Henri Torre (d. 12 Nisan 1933, Kazablanka) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean Puech": { "first_paragraph": "Jean Puech (d. 22 Şubat 1942, Viviez, Aveyron), Fransız eski bakandır.\n" }, "Jean-Luc Warsmann": { "first_paragraph": "Jean-Luc Warsmann (d. 22 Ekim 1965, Villers-Semeuse (Ardennes)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Marc Gabouty": { "first_paragraph": "Jean-Marc Gabouty (d. 17 Mayıs 1949, Villeneuve-le-Roi (Val-de-Marne)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Michel Baylet": { "first_paragraph": "Jean-Michel Baylet (d. 17 Kasım 1946, Toulouse) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Pierre Soisson": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Soisson (d. 9 Kasım 1934, Auxerre (Yonne)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Marc Laffineur": { "first_paragraph": "Marc Laffineur (d. 10 Ağustos 1945, Maubeuge (Nord)) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Léon Bertrand": { "first_paragraph": "(30 Mart 2004 tarihine kadar Dışişleri Bakanı) \n" }, "Léon Jozeau-Marigné": { "first_paragraph": "Léon Jozeau-Marigné (d. 21 Temmuz 1909, Angers - ö. 18 Temmuz 2003, Avranches, Manş), Fransız siyasetçi ve hukukçudur.\n" }, "Maurice Leroy": { "first_paragraph": "Maurice Leroy (2 Şubat 1959, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Louis Le Pensec": { "first_paragraph": "Louis Le Pensec (d. 8 Ocak 1937, Mellac, Finistère), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Marc Bécam": { "first_paragraph": "Marc Bécam (d. 9 Ekim 1931, Saint-Martin-des-Champs (Finistère) - ö. 21 Nisan 2021, Quimper) Fransız siyasetçi.\n" }, "Marcel Anthonioz": { "first_paragraph": "Marcel Anthonioz (d. 26 Nisan 1911, Divonne-les-Bains - ö. 31 Ağustos 1976, Divonne-les-Bains) Fransız siyasetçi.\n" }, "Maurice Herzog": { "first_paragraph": "Maurice Herzog (d. 15 Ocak 1919, Lyon 3. arrondissement - ö. 13 Aralık 2012, Neuilly-sur-Seine) Fransız dağcı ve siyasetçi.\n" }, "Max Fléchet": { "first_paragraph": "Max Gabriel Louis Fléchet (d. 10 Mayıs 1901, Chazelles-sur-Lyon (Loire) - ö. 11 Ekim 1983, Feurs (Loire)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Charles Millon": { "first_paragraph": "Charles Millon (d. 12 Kasım 1945 Belley, Ain) Fransız siyasetçi\n" }, "Hervé Morin": { "first_paragraph": "Hervé Morin (17 Ağustos 1961 Pont-Audemer (Eure)), Fransız siyasetçi.\n" }, "Noël Le Graët": { "first_paragraph": "Noël Le Graët (d. 25 Aralık 1941, Bourbriac, Côtes-d'Armor), Fransız siyasetçi, iş insanı ve Fransa Futbol Federasyonu başkanı. 18 Haziran 2011 tarihinden bu yana Fransa Futbol Federasyonu (FFF) başkanlığı görevini yürütmektedir.[1][2]\n" }, "Olivier Dussopt": { "first_paragraph": "Olivier Dussopt (d. 16 Ağustos 1978, Annonay) Fransız siyasetçi.\n" }, "Patrick Simon (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Patrick Simon, (12 Haziran 1955 - 13 Mayıs 2020) Fransız politikacı, diş hekimi. 2008'den 2020'ye kadar Villers-Bretonneux Belediye Başkanı ve Avustralya-Fransa ilişkilerinin güçlü savunucusu idi. Simon, iki dönem Villers-Bretonneux Belediye Başkanı olarak görev yaptı. Nisan 1918'de, I. Dünya Savaşı sırasında, Villers-Bretonneux, 1.300 Avustralya yaşamı pahasına Birinci Avustralya İmparatorluk Gücü tarafından Alman işgalinden kurtuldu.[1] Savaşın ardından Victoria ve Victorians eyaletlerinden yapılan bağışlar köyün yeniden inşasına yardımcı oldu. Simon, on iki yıllık belediye başkanlığı görevinde Fransa, Villers-Bretonneux ve Avustralya arasındaki ilişkilerin büyük destekçisi oldu. Başkan Simon, Villers-Bretonneux'daki Franco-Avustralya Birinci Dünya Savaşı Müzesi'nin yenilenmesini yönetti, 2018'de Fransa'da Sir John Monash Merkezi'nin kurulmasına yardımcı oldu ve Villers-Bretonneux'un on iki yıl boyunca yıllık Anzak Günü anısına başkanlık etti.[2]\n" }, "Paul Coste-Floret": { "first_paragraph": "Paul Coste-Floret (d. 9 Nisan 1911, Montpellier - ö. 27 Ağustos 1979, Montpellier) Fransız siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Paul Ribeyre": { "first_paragraph": "Paul Ribeyre (d. 11 Aralık 1906, Aubagne (Bouches-du-Rhône) - ö. 14 Ocak 1988, Valence (Drôme)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Paul-André Sadon": { "first_paragraph": "Paul-André Sadon (d. 20 Ağustos 1924, L'Isle-sur-Serein (Yonne) Fransız savcı.\n" }, "Philippe Marini": { "first_paragraph": "Philippe Marini (d. 28 Ocak 1950, Paris) Fransız sağ siyasetçi. UMP'li eski senatör.\n" }, "Philippe Vigier": { "first_paragraph": "Philippe Vigier (d. 3 Şubat 1958, Valence (Drôme)), Fransız merkez sağ siyasetçidir.\n" }, "Pierre Abelin": { "first_paragraph": "Pierre Abelin (d. 16 Mayıs 1909, Poitiers - ö. 23 Mayıs 1977, Poitiers) Fransız siyasetçi.\n" }, "Pierre Fauchon": { "first_paragraph": "Pierre Fauchon (d. 13 Temmuz 1929, Avranches (Manche) - ö. 25 Temmuz 2016, 7. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Pierre Lelong": { "first_paragraph": "Pierre Lelong (d. 22 Mayıs 1931, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Pierre Vertadier": { "first_paragraph": "Pierre Vertadier (d. 29 Mayıs 1912, Poitiers - ö. 30 Nisan 1995, Poitiers) Fransız siyasetçi.\n" }, "Edgard Pisani": { "first_paragraph": "Edgard Pisani (d. 9 Ekim 1918, Tunus (şehir) - ö. 20 Haziran 2016, Paris) Fransız siyasetçidir.[1]\n" }, "Henri de Raincourt": { "first_paragraph": "Henri de Raincourt (d. 17 Kasım 1948 Saint-Valérien (Yonne)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Robert Fabre": { "first_paragraph": "Robert Fabre (21 Aralık 1915; Villefranche-de-Rouergue, Aveyron - 23 Aralık 2006, Villefranche-de-Rouergue), Fransız siyasetçi.\n" }, "Roger Poudonson": { "first_paragraph": "Roger Poudonson (d. 14 Aralık 1922, Arras - ö. 27 Aralık 2000, Duisans (Pas-de-Calais)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Sébastien Lecornu": { "first_paragraph": "Sébastien Lecornu (d. 11 Haziran 1986, Eaubonne (Val-d'Oise)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Victorin Lurel": { "first_paragraph": "Victorin Lurel (d. 20 Ağustos 1951, Vieux-Habitants (Guadeloupe) Fransız sosyalist siyasetçi. Eski Denizaşırı İller Bakanı.\n" }, "Vincent Ansquer": { "first_paragraph": "Vincent Ansquer (d. 11 Ocak 1925, Treize-Septiers (Vendée) - ö. 31 Mayıs 1987, Levallois-Perret) Fransız siyasetçi.\n" }, "Željko Turk": { "first_paragraph": "Željko Turk (25 Mart 1962, Zagreb, Hırvatistan) Hırvat politikacı.\n" }, "Rajani Duganna": { "first_paragraph": "Rajani Duganna (d. 1945 -ö. 9 Temmuz 2023), Hint kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Ahmed Ebutalib": { "first_paragraph": "Ahmed Ebutalib (29 Ağustos 1961), Fas asıllı Hollandalı siyasetçi ve Rotterdam Belediye Başkanı. Hollanda İşçi Partisi mensubu olan Aboutaleb, 5 Ocak 2009 tarihinden beri Belediye başkanlığı görevini sürdürmektedir.\n" }, "Femke Halsema": { "first_paragraph": "Femke Halsema (25 Nisan 1966), Hollandalı bir siyasetçi ve Amsterdam'ın halihazır belediye başkanıdır. 2003 ila 2010 yılları arasında GroenLinks'in parti liderliği ve milletvekilliği görevlerini üstlendi. Bundan önce İşçi Partisi üyesiydi ancak GroenLinks ona parti lideri olma fırsatı verince oraya geçti.\n" }, "Tali Ploskov": { "first_paragraph": "Tali Ploskov (İbranice: טלי פלוסקוב, d. 30 Temmuz 1962), 2015-2022 yılları arasında üç dönem Likud ve Kulanu adına Knesset üyesi olarak görev yapmış İsrailli bir siyasetçidir.\n" }, "Clelio Darida": { "first_paragraph": "Clelio Darida (d. 3 Mayıs 1927, Roma - ö. 11 Mayıs 2017) İtalyan hristiyan demokrat siyasetçi.\n" }, "Graziano Delrio": { "first_paragraph": "Graziano Delrio (d. 27 Nisan 1960, Reggio Emilia) İtalyan siyasetçi, akademisyen ve endokrinolog.\n" }, "Emrah Yeşilırmak": { "first_paragraph": "Emrah Yeşilırmak (d. 22 Aralık 1987, Ziyamet), Kıbrıs Türkü siyasetçi ve eski güreşçidir.\n" }, "Eugenio Elorduy": { "first_paragraph": "Eugenio Elorduy Walther (d. 21 Kasım 1940 – ö. 23 Eylül 2023)[1], Meksikalı iş adamı ve siyasetçi.\n" }, "Yuri Lujkov": { "first_paragraph": "Yuri Mihayloviç Lujkov (Rusça: Ю́рий Миха́йлович Лужко́в; d. 21 Eylül 1936-ö. 10 Aralık 2019), 1992-2010 yılları arasında Moskova belediye başkanlığını yürüten Rus siyasetçi. Birleşik Rusya partisinin kurucuları arasında yer aldı ve başkan yardımcılığını yaptı.\n" }, "Viktor Nogin": { "first_paragraph": "Viktor Pavloviç Nogin (Rusçası: Ви́ктор Па́влович Ноги́н) (1878–1924) önde gelen Bolşevik liderlerden. Ekim Devrimi’nin gerçekleştirildiği ayaklanma sırasında Moskova’dadır ve Moskova Askeri Devrimci Komitesi üyesidir. Sovyetler Birliği kurulduğunda da çeşitli görevlerde bulunacaktır.\n" }, "Nebojša Zelenović": { "first_paragraph": "Nebojša Zelenović (Sırp Kiril: Небојша Зеленовић; 15 Temmuz 1975 doğumlu) 16 Haziran 2014'ten beri Šabac Belediye Başkanı olarak görev yapan Sırp siyasetçi.\n" }, "Slaviša Ristić": { "first_paragraph": "Slaviša Ristić (Sırp Kiril alfabesi: Славиша Ристић) 17 Kasım 1961 doğumlu Sırp siyasetçi. Kosova Sırpları arasında önemli bir kişiliktir ve uzun yıllar boyunca, Kosova'nın Orta Sırbistan'a komşu sınırında  bir Sırp yerleşimi olan Zubin Potok'un belediye başkanı olarak görev yapmıştır. Aynı yıl içinde partiden ayrılmasına rağmen, 2016 yılında Sırbistan Ulusal Meclisi'ne Sırbistan Demokrat Partisi (Demokratska stranka Srbije, DSS) milletvekili olarak seçildi. 2018'den beri Anavatan (Otadžbina) hareketinin/partisinin lideri.\n" }, "Türkiye'de belediye başkanı": { "first_paragraph": "Belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Belediye başkanı, ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre seçilir. Belediye başkanı, görevinin devamı süresince siyasi partilerin yönetim ve denetim organlarında görev alamaz, profesyonel spor kulüplerinin başkanlığını yapamaz ve yönetiminde bulunamaz. \n" }, "Ahmet Ataç": { "first_paragraph": "Ahmet Ataç, (d. 15 Ağustos 1946, Eskişehir), diş hekimi ve Eskişehir'in Tepebaşı ilçesinin belediye başkanı.[1]\n" }, "Ali İnci": { "first_paragraph": "Ali İnci (d. 6 Ekim 1959 Hendek), iş insanı, AK Parti Sakarya milletvekili.\n" }, "Ayşe Gökkan": { "first_paragraph": "Ayşe Gökkan (1965 Kulince, Suruç) Kürt gazeteci, feminist, Özgür Kadın Hareketi'nin (TJA) sözcüsü ve eski Nusaybin Belediye Başkanıdır. Gazeteci olarak Özgür Gündem veya Azadiya Welat gibi haber kuruluşlarında aktif olarak yer aldı. Gökkan, Ekim 2021'de terör örgütü lideri ve üyesi olduğu gerekçesiyle 30 yıl hapis cezasına çarptırıldı.\n" }, "Hakan Tütüncü": { "first_paragraph": "Hakan Tütüncü (d. 15 Haziran 1979, Almanya) Türk siyasetçidir. 2009'dan bu yana Antalya'nın Kepez ilçesinin belediye başkanıdır.\n" }, "İbrahim Özyavuz": { "first_paragraph": "İbrahim Özyavuz (d. 1 Nisan 1963, Harran) Türk siyasetçi.\n" }, "Leyla İmret": { "first_paragraph": "Leyla İmret (Aralık 1987, Cizre), Kürt kökenli Türk siyasetçi. 31 Mart 2014 - 11 Eylül 2015 tarihleri arasında Cizre Belediye Başkanı görevinde bulundu.\n" }, "Kemal Albayrak": { "first_paragraph": "Kemal Albayrak (d. 1956, Ahılı, Kırıkkale), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Faik Abasıyanık": { "first_paragraph": "Mehmet Faik Abasıyanık (ö. 29 Ekim 1938, İstanbul), eski Adapazarı belediye başkanı, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın babası.\n" }, "Mehmet Yalçınkaya (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Yalçınkaya (d. 1 Mart 1958) Mart 2019’dan beri Akçakale Belediye Başkanı olarak görev yapan siyasetçidir. Belediye başkanlığı görevinden önce 1999’dan 2002’e kadar Doğru Yol Partisi Şanlıurfa milletvekilliği görevinde bulunmuştur.\n" }, "Yaşar Yıldırım": { "first_paragraph": "Yaşar Yıldırım, (d. 1956, Çukurca, Kızılcahamam) Türk siyasetçi.\n" }, "Yurdusev Özsökmenler": { "first_paragraph": "Yurdusev Özsökmenler (d. 1 Ocak 1952 Lapseki, Türkiye), 9 Temmuz-1 Kasım 2015 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanvekili olarak görev yapmış Türk siyasetçi. Haziran 2015 genel seçimlerinde Halkların Demokratik Partisi'nden (HDP) Van milletvekili seçildi. 2004-2009 yılları arasında da Diyarbakır'da Bağlar belediye başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Bhutan başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Bhutan başbakanı, Asya ülkesi Bhutan'da 1952 yılından itibaren hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Dasho Tshering Wangchuk": { "first_paragraph": "Dasho Tshering Wangchuk, Asya ülkesi Bhutan'da 9 Ağustos 2018 ile 7 Kasım 2018 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Jigme Thinley": { "first_paragraph": "Lyonchen Jigme Yoser Thinley (d. 1952, Bumthang), Nisan 2008-Temmuz 2013 tarihleri arası Bhutan'ın eski Başbakanıydı. \"Lyonchen\" \"başbakan anlamına gelmektedir.\n" }, "Tshering Tobgay": { "first_paragraph": "Tshering Tobgay (d. 19 Eylül 1965, Haa, Bhutan), 2013 ile 2018 yılları arasında Bhutan başbakanı olan bir Bhutanlı politikacı. Ayrıca Demokratik Halk Partisi lideridir.\n" }, "René Barrientos": { "first_paragraph": "René Barrientos Ortuño (d. 30 Mayıs 1919 - ö. 27 Nisan 1969) Bolivyalı asker ve siyasetçi. 1964 yılında Bolivya Başkan Yardımcılığı, 1964-1966 ve 1966-1969 yılları arasında ise Bolivya Devlet Başkanlığı görevlerinde bulundu.\n" }, "Simón Bolívar": { "first_paragraph": "Simón José Antonio de la Santísima Trinidad Bolívar y Palacios Ponte-Andrade y Blanco [1] (d. 24 Temmuz 1783, Caracas - ö. 17 Aralık 1830, Santa Marta), genellikle bilinen ismiyle Simón Bolívar (İspanyolca telaffuz: [siˈmom boˈliβaɾ]), Güney Amerikalı El Liberdator -veya Liberator- lakaplı aristokrat, devrim önderi, on bir yıl boyunca yönettiği Büyük Kolombiya'nın kurucusu ve ilk devlet başkanı.[2] Kolombiya, Venezuela, Ekvador, Peru ve Bolivya'nın bağımsızlığını sağladı; İspanyol İmparatorluğu'na karşı başlatılan bağımsızlık hareketinin siyasi ve askerî lideri oldu. \"Güney Amerika'nın George Washington'u\" olarak da adlandırılmaktadır.[3]\n" }, "Luis García Meza Tejada": { "first_paragraph": "Luis García Meza Tejada (d. 8 Ağustos 1929 ; ö. 29 Nisan 2018), Eski bir Bolivya diktatörü idi. 1980'de Başkan Lidia Gueiler Tejada'ya askeri bir darbe düzenledi.[1] Daha sonra 17 Temmuz 1980'de cumhurbaşkanı oldu. 4 Ağustos 1981'de insan hakları ihlalleri nedeniyle sürgün edilmesinden sonra görevinden ayrıldı.\n" }, "José María Pérez de Urdininea": { "first_paragraph": "José María Pérez de Urdininea, (d. 31 Ekim 1784 – ö. 4 Kasım 1865), Bolivyalı siyasetçi. Urdininea, Güney Amerika ülkesi Bolivya'da 1828 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Luis Arce": { "first_paragraph": "Luis Alberto Arce Catacora (İspanyolca: [ˈlwis alˈβɛɾto ˈaɾse kataˈkoɾa]; d. 28 Eylül 1963, La Paz, Bolivya), genellikle Lucho olarak anılır. 2020'den beri Bolivya'nın 67. başkanı olarak görev yapan Bolivyalı bir bankacı, ekonomist ve politikacıdır. Sosyalizm Hareketi'nin bir üyesi olarak, daha önce 2006'dan 2017'ye ve 2019'da maliye bakanı - daha sonra ekonomi ve kamu maliyesi bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Adnan Terzić": { "first_paragraph": "Adnan Terzić (5 Nisan 1960), Boşnak bir siyasetçi. 23 Aralık 2002'den 11 Ocak 2007'ye kadar Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Bosna Hersek başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Bosna-Hersek Bakanlar Konseyi Başkanı (Boşnakça/Hırvatça: Predsjedavajući Vijeća ministara Bosne i Hercegovine, Sırpça: Предсједавајући Савјета министара Босне и Херцеговине) Bosna-Hersek hükûmetinin başkanıdır.\n" }, "Denis Zvizdić": { "first_paragraph": "Denis Zvizdić (d. 9 Haziran 1964) Bosnalı siyasetçi. 31 Mart 2015 - 23 Aralık 2019 tarihleri arası Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu Başkanıydı.[1]\n" }, "Haris Silajdžić": { "first_paragraph": "Haris Silajdžić (1 Ekim 1945) Boşnak siyasetçi. 1993-1996 ve 1997-2000 yılları arasında Bosna Hersek Başbakanı, 2006-2010 yılları arasında da Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı Konseyi'nde Boşnak üye olarak görev yaptı. Üye olarak görev yaptığı sırada 2008 ve 2010 yıllarında iki kez Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Nikola Špirić": { "first_paragraph": "Nikola Špirić (Sırpça: Никола Шпирић; 4 Eylül 1956, Drvar, Bosna-Hersek), Bosnalı Sırp siyasetçi. 2007-2012 yılları arasında Bosna-Hersek Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Vjekoslav Bevanda": { "first_paragraph": "Vjekoslav Bevanda (d. 13 Mayıs 1956, Mostar), Bosnalı Hırvat politikacı ve Bosna-Hersek eski Başbakanı. Bosna-Hersek Hırvat Demokrat Birliği üyesidir.\n" }, "Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı": { "first_paragraph": "Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı, Bosna-Hersek'in üç kişiden oluşan devlet başkanlığı makamıdır. Bosna-Hersek, Dayton Anlaşması'na göre üç etnik grubun temsil edildiği, dört yıllığına seçilmiş üç üyenin 8 aylık dönemlerle başkan oldukları bir idare sistemine sahiptir. Boşnak ve Hırvat üyeler Bosna-Hersek Federasyonu'ndan gelen oylar ile belirlenirken, Sırp üye Sırp Cumhuriyeti'nden gelen oylar ile belirlenir.\n" }, "Bosna Hersek cumhurbaşkanlığı konsey başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bosna Hersek konsey başkanları listesi. Avrupa ülkesi Bosna-Hersek'te cumhurbaşkanlığı makamında Dayton Anlaşması kapsamında üç etnik grubun temsil edildiği, dört yıllığına seçilmiş üç üyeden oluşan konseyinin 8 aylık dönemlerle başkanlığına seçilerek yer alması ile bu kişiye verilen unvandır.\n" }, "Željka Cvijanović": { "first_paragraph": "Željka Cvijanović (Sırpça: Жељка Цвијановић; 2 Ağustos 1967), Bosnalı Sırp siyasetçi. Sırp Cumhuriyeti'nin 9. Başkanı, Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı'nın mevcut Sırp üyesi. 18. Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı.\n" }, "Radovan Višković": { "first_paragraph": "Radovan Višković (Sırpça: Радован Вишковић; d. 1 Şubat 1964) Sırp Cumhuriyeti'nin 13. ve şimdiki Başbakanı ve Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı üyesi olan Bosnalı Sırp siyasetçi.\n" }, "Erika Hilton": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Brezilya devlet başkanı": { "first_paragraph": "Brezilya devlet başkanı veya resmî adıyla Brezilya Federal Cumhuriyeti Devlet Başkanı (Portekizce: Presidente da República Federativa do Brasil), Brezilya'nın devlet ve hükûmet başkanıdır. Devlet başkanı, aynı zamanda federal hükûmetin yürütme kolunun başı ve Brezilya Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır.[2] Devlet başkanlığı sistemi 1889'da İmparator II. Pedro'ya karşı düzenlenen askerî darbe sonucunda kuruldu. O zamandan beri, Brezilya'nın altı anayasası, üç diktatörlük ve üç demokratik dönemi var olmuştur. Brezilya Anayasası, çeşitli anayasal değişikliklerle birlikte, devlet başkanı ve görev süresinin ve seçim yönteminin gereklerini, yetkilerini ve sorumluluklarını belirlemektedir.[3]\n" }, "Hermes da Fonseca": { "first_paragraph": "Hermes Rodrigues da Fonseca (Portekizce telaffuz: [ˈƐʁmis ʁoˈdɾigis dɐ fõˈsekɐ] ), (12 Mayıs 1855, São Gabriel - 9 Eylül 1923, Petrópolis) Brezilyalı asker ve siyasetçi. 1910 ile 1914 arasında Brezilya'nın devlet başkanıydı. Brezilya'nın ilk başkanı Mareşal Deodoro da Fonseca'nın yeğeni ve Mareşal Hermes Ernesto da Fonseca ve Rita Rodrigues Barbosa'nın oğluydu.\n" }, "Michel Temer": { "first_paragraph": "Michel Miguel Elias Temer Lulia (Portekizce telaffuz: [miˈʃɛw miˈɡɛw eˈliɐs ˈtẽmeɾ luˈliɐ]; d. 23 Eylül 1940), Brezilyalı avukat ve siyasetçi. Ocak 2011 tarihinden itibaren Brezilya Devlet Başkan Yardımcısı oldu. 2010 seçimlerinde İşçi Partisi adayı Dilma Rousseff ve adayı olarak bekletildikten sonra göreve başladı.[1] 12 Mayıs 2016'da, Devlet Başkanı Dilma Rousseff'in geçici olarak görevden alınmasından sonra Brezilya Devlet Başkan Vekili olarak başkanlık yetkilerini ve görevlerini üstlendi.[2] Devlet başkanı Rousseff'in 31 Ağustos 2016 tarihi itibarıyla senato tarafından fiilen görevden alınması ile birlikte söz konusu tarih itibarıyla resmen devlet başkanı olarak görevi üstlendi.[3] 75 yaşında, göreve gelmiş en yaşlı kişidir.\n" }, "Coity Baronu Garfield Davies": { "first_paragraph": "Coity Baronu Garfield Davies \"GBR-CBE\" (24 Haziran 1935[1] - 4 Mart 2019 [2]), Galli siyasetçi ve sendikacı. \n" }, "Mark Drakeford": { "first_paragraph": "Mark Drakeford (d. 19 Eylül 1954) Galler Birinci Bakanı ve 2018'den beri Galler Çalışma Lideri olarak görev yapan bir Galli İşçi Partisi politikacısıdır. Daha önce Galler Hükûmeti'nde 2016'dan 2018'e kadar Maliyeden Sorumlu Kabine Sekreteri ve 2013'ten 2016'ya kadar Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanı olarak görev yapmıştır. Drakeford ilk olarak 2011 yılında Cardiff West için Senedd Üyesi (MS) seçildi.\n" }, "Rod Richards": { "first_paragraph": "Roderick Richards (d. 12 Mart 1947 - ö. 13 Temmuz 2019), Galli siyasetçi. \n" }, "Jeffrey Archer": { "first_paragraph": "Jeffrey Howard Archer (d. 15 Nisan 1940), kitapları çok satan bir İngiliz yazar ve eski siyasetçidir. Bulunduğu görevler arasında parlamento üyeliği ve Muhafazakâr Parti başkan yardımcılığı sayılabilir. 1992 yılında miras bırakılamayacak bir asalet unvanı verilerek, Lordlar Kamarasına alınmıştır. Siyasi kariyeri, yalan ifade verme suçundan hüküm giyip ceza evine gönderilmesi ile sona ermiştir. Birçok kitabı Türkçeye de çevrilen Archer'ın eserleri, genelde kolay okunabilen macera romanları ile kısa hikâyeler dalındadır. Hikâyelerinde genellikle zekice kumpaslar yoluyla alınan intikam temalarına değinen Archer, bunları sıklıkla varlıklı karakterlerin yaşam dokusunda yer bulan pahalı şaraplar, lüks mekanlar, sanat koleksiyonları gibi objelerle bezenmiş bir arka plan üzerinde anlatır.\n" }, "Henry Campbell-Bannerman": { "first_paragraph": "Henry Campbell-Bannerman asıl adı Henry Campbell (7 Eylül 1836 - 22 Nisan 1908), 5 Aralık 1905'ten 3 Nisan 1908'e değin görev yapmış İngiliz başbakanı. Saygınlığıyla Liberal Parti'de birliği sağlamanın yanı sıra, son derece güçlü bir kabine oluşturmuştur. Transvaal'e (1906]) ve Oranj Irmağı Kolonisi'ne (1907) özerklik verilmesine önayak olarak, Güney Afrika Savaşı'nda (1899-1902) yenilgiye uğrayan Boerlerin imparatorluğuna bağlı kalmalarını sağlamıştır.[1]\n" }, "William Carey": { "first_paragraph": "Sir William Carey(1500 - 22 Haziran 1528) Mary Boleyn'in ilk kocası ve Kral VIII. Henry'in gözdesi.\n" }, "Joseph Chamberlain": { "first_paragraph": "Joseph Chamberlain (d. 8 Temmuz 1836, ö. 2 Temmuz 1914) 19. yy. sonu ve 20. yy. başı Büyük Britanyalı devlet adamıdır.\n" }, "Oliver Cromwell": { "first_paragraph": "Oliver Cromwell (25 Nisan 1599, Huntington - 3 Eylül 1658, Londra), İngiliz siyaset adamı, asker ve devlet yöneticisi olup İngiliz İç Savaşı'nda Parlamento güçlerinin zaferinde etkin rol oynamıştır. İngiltere'nin yönetim biçimini krallıktan cumhuriyete çevirmiş ama 1653'ten ölünceye kadar Devlet Koruyucu Lord unvanı ile ülkeyi tek başına idare etmiştir.\n" }, "Francis Dashwood": { "first_paragraph": "Sir Francis Dashwood (Aralık 1708 - 11 Aralık, 1781), reformasyon sırasında İngiltere’de yaşayan aristokrat bir ailenin tek oğludur. Babası (aynı isimli) Francis Dashwood servetini Osmanlı Devleti ve Çin ile ticaret yaparak kazanmıştır.\n" }, "Francis Drake": { "first_paragraph": "Francis Drake (1540 - 27 Ocak 1596), Elizabeth devrinde yaşamış olan, önemli bir İngiliz korsan, denizci, kâşif, köle taciri, mühendis ve politikacıdır. Dünyanın çevresini dolaşan ilk İngiliz kaptandır. (Macellan yolculuğunu bitiremeden ölmüş, yerine Juan Sebastian Elcano geçmişti.) Dünyayı dolaştıktan sonra, 1581'de I. Elizabeth tarafından şövalye unvanıyla ödüllendirildi.\n" }, "Edward Short": { "first_paragraph": "Edward Short, Glenamara Baronu, (17 Aralık 1912 - 4 Mayıs 2012[1]) İngiliz siyasetçi, İşçi Partisi milletvekili, bakan.\n" }, "Archibald Hill": { "first_paragraph": "Archibald Hill (26 Eylül 1886 - 3 Haziran 1977), İngiliz fizyolog. Kasların işleyişi ile ilgili yaptığı çalışmalarından dolayı 1922 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülüne layık görülmüştür.\n" }, "John Coventry (1685 ölümlü siyasetçi)": { "first_paragraph": "John Coventry (ö. 1685), İngiliz siyaset adamı. John Coventry'nin oğlu, Thomas Coventry'nin torunudur. 1667'de Parlamento'ya girdi. Ekim 1670'teki bir tiyatro vergisi tartışması sırasında Kral II. Charles'ın sahneye duyduğu ilginin kadın sanatçılardan öteye gitmediğini ima edince, Sir Thomas Sandys'in başında bulunduğu bazı subaylarca pusuya düşürülerek burnu kesildi. Bunun üzerine Parlamento, kişilerin bedenlerini sakatlamaya yönelik saldırıların din adamları da bağışık tutulmaksızın ağır cezaya çarptırılmasını öngören Coventry Yasası'nın çıkartılmasına değin bütün işlerini durdurdu.\n" }, "Stanley Johnson (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Stanley Johnson (11 Ekim 1869 – 30 Kasım 1937)[1], İngiliz Muhafazakâr Parti milletvekili.\n" }, "Paul Judge": { "first_paragraph": "Sir Paul Rupert Judge (d. 25 Nisan 1949- ö.21 Mayıs 2017),İngiliz iş insanı ve siyasi kişilik. Schroder Gelir Büyüme Fonu plc Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmıştır. Avrasya Doğal Kaynaklar Kurumu, Tempur-Pedic ve Abraaj Grubu'nda çalıştı.\n" }, "Keith Joseph": { "first_paragraph": "Keith St John Joseph, Baron Joseph, (17 Ocak 1918 – 10 Aralık 1994), İngiliz avukat ve siyasetçi. Muhafazakâr Parti üyesiydi. Başbakanlar Harold Macmillan, Edward Heath ve Margaret Thatcher zamanında bakanlık yaptı. Thatcherizm ideolojisinin oluşmasıyla sonuçlanan uygulamaları arka plandan şekillendiren kişi olarak bilinir. Siyasi hayatının büyük kısmında İkinci Baronet Sir Keith Joseph unvanını taşıdı. Zengin ve önemli bir Musevi aileden gelir.\n" }, "Roger Keyes": { "first_paragraph": "Roger John Brownlow Keyes (4 Ekim 1872 - 26 Aralık 1945, Tingewick), İngiliz askerî personel ve siyasetçiydi. Kraliyet Donanması'nda hizmet veren Keyes, amiralliğe kadar yükseldi. Boxer Ayaklanması'nın yanı sıra I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı'na katıldı. 1934-1943 yılları arasında Birleşik Krallık Parlamentosu'nda Portsmouth North milletvekili olarak yer alırken 1943-1945 yılları arasında Lordlar Kamarası'nda Baron Keyes unvanıyla bulundu.[1]\n" }, "Alexander William Kinglake": { "first_paragraph": "Alexander William Kinglake (5 Ağustos 1809 Taunton, Somerset - 2 Ocak 1891) İngiliz devlet adamı ve tarihçi.[1]\n" }, "Roderick MacFarquhar": { "first_paragraph": "Roderick Lemonde MacFarquhar (d. 2 Aralık 1930 – ö.10 Şubat 2019)[1], İngiliz gazeteci, yazar, tarihçi ve siyasetçidir. Harvard Üniversitesi'nde profesör olarak görev aldı. 1974-1978 arasında milletvekili olarak siyasete girdi. Çin Halk Cumhuriyeti ve Mao'cu Çin'i konu alan üç baskılık eserleri; The Origins of the Cultural Revolution ve Mao’s Last Revolution 'u yayınlamıştır.[2]\n" }, "Harold Macmillan": { "first_paragraph": "Maurice Harold Macmillan (d. 10 Şubat 1894 – ö. 29 Aralık 1986), Muhafazakâr Parti üyesi İngiliz siyasetçi, 1957-1963 arası Birleşik Krallık başbakanı.\n" }, "Denis MacShane": { "first_paragraph": "Dr. Denis MacShane (21 Mayıs 1948)'de Denis Matyjaszek ismi ile doğmuş ve Britanya İşçi Partisi'ne mensup İngiliz siyasetçi.\n" }, "Rob Marris": { "first_paragraph": "Robert Howard Marris (kısaca Rob Marris), (d. 8 Nisan 1955) Birleşik Krallık İşçi Partisi mensubu Avam Kamarası parlamenteri. Wolverhampton South West seçim bölgesi milletvekili. \"Wolves on Wheels Bicycle Campaign (Tekerlekli Kurtlar Bisiklet Kampanyası)\" onursal başkanı.\n" }, "Thomas More": { "first_paragraph": "Thomas More (tahminen, 7 Şubat 1478, Londra - 6 Temmuz 1535, Londra), İngiliz devlet adamı, hukukçu, filozof, Rönesans dönemi hümanist yazardır. 1516'da yazdığı \"Ütopya\" başlıklı eserinde, hayalî bir adada kurguladığı bir ülkenin siyasi sistemini, \"ideal\" olarak tarif eder. More'un Kral VIII. Henry'nin İngiliz Kilisesi'nin başına geçme niyetine ilke olarak karşı çıkması, kendi siyasi kariyerinin sonunu hazırlayıp hain olarak idam edilmesine sebep oldu. Ölümünden 400 yıl sonra, 1935'te Papa XI. Pius tarafından da \"aziz\" ilan edildi.\n" }, "Henry Norris": { "first_paragraph": "Sir Henry George Norris (23 Temmuz 1865 – 30 Temmuz 1934) İngiliz iş insanı, politikacı ve futbol kulübü yöneticisi. Fulham ve Arsenal futbol kulüplerindeki başkanlıklarıyla tanınmıştır. Arsenal'in, 1919 yılında, İkinci Ligi 5. bitirmesine rağmen Birinci Lig'e yükselmesi ile ortaya çıkan şike iddiaları Norris'in adını kötüye çıkmıştır.\n" }, "Philip Noel-Baker": { "first_paragraph": "(Baron) Philip John Noel-Baker (1 Kasım 1889 - 8 Ekim 1982), 1959 Nobel Barış Ödülünü alan İngiliz devlet adamı.\n" }, "Reginald Prentice": { "first_paragraph": "Reginald Ernest Prentice (Baron) (16 Temmuz 1923, Croydon, İngiltere – 18 Ocak 2001, Mildenhall, İngiltere) İngiliz siyasetçi. Hem Muhafazakâr Parti hem de İşçi Partisi hükûmetlerinde bakanlık yaptı. İşçi Partisi'nden Muhafazakâr Parti'ye geçen politikacılar arasında en üst düzey olanıdır.\n" }, "Robert Cecil": { "first_paragraph": "Edgar Algernon Robert Gascoyne-Cecil (d. 14 Eylül 1864 Salisbury, ö. 24 Kasım 1948 Kent), kısaca Lord Robert Cecil İngiliz politikacı ve diplomat, Milletler Cemiyeti'nin kurucusu ve 1923'ten 1946'ya kadar başkanı. 1906 ile 1923 arasında Muhafazakâr Parti'nin parlamento üyesi olarak çalıştı. 1936'da Fransız Pierre Cot ile birlikte yürüttüğü Uluslararası Barış Kampanyası ile 1937'de Nobel Barış Ödülüne layık görüldü.\n" }, "Jill Saward": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Colin Sharman": { "first_paragraph": "Colin Morven Sharman (d. 19 Şubat, 1943), Birleşik Krallık Lordlar Kamarası üyesi, Aviva sigortacılık şirketleri grubu CEO'su.\n" }, "F. E. Smith": { "first_paragraph": "Frederick Edwin Smith, Birkenhead'ın Birinci Kontu (d. 12 Haziran 1872, Birkenhead, Cheshire; ö. 30 Eylül 1930, Londra) Büyük Britanyalı siyasi (Conservative Party) ve hukukçu.\n" }, "David Robert Somerset": { "first_paragraph": "David Robert Somerset, 11. Beaufort Dükü (bilinen adıyla : Mr David Somerset ; d. 23 Şubat 1928 ; ö. 16 Ağustos 2017),1984 yılından itibaren çeşitli üst düzey görevlerde bulunmuş olan İngiliz soylu, bürokrat ve siyasetçidir.[1] 5 Şubat 1984 - 11 Kasım 1999 tarihleri ​​arasında Lordlar Kamarası üyesi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Stratford Canning": { "first_paragraph": "Stratford Canning (d. 4 Kasım 1786 – ö. 14 Ağustos 1880) Britanyalı diplomat ve uzun bir süre İstanbul'da Birleşik Krallık'ın Osmanlı Devleti nezdinde büyükelçiliğini yapmış ve Osmanlı siyasetinde büyük bir rol oynamış bir devlet adamıydı.\n" }, "Alexander George Thynn, 7. Bath Markisi": { "first_paragraph": "Alexander George Thynn, 7. Bath Markisi ya da Alexander George Thynne (bilinen adıyla: Viscount Weymouth; 6 Mayıs 1932, Londra – 4 Nisan 2020, Bath, İngiltere), İngiliz siyasetçi, yazar, sanatçı ve iş insanı.[1][2][3]\n" }, "Vince Cable": { "first_paragraph": "Sir John Vincent \"Vince\" Cable (d. 9 Mayıs 1943), İngiliz siyasetçi ve Liberal Demokratlar lideri. 1997 yılında, ilk Avam Kamarası'na seçildi.\n" }, "Stuart Wheeler": { "first_paragraph": "John Stuart Wheeler (30 Ocak 1935, Londra – 23 Temmuz 2020, Chilham, Kent), İngiliz finansçı, iş insanı, siyasetçi, aktivist ve hukukçu. \n" }, "William Wilberforce": { "first_paragraph": "William Wilberforce (24 Ağustos 1759-29 Temmuz 1833), köle ticaretini yürürlükten kaldırılması çalışmalarına öncülük eden Britanyalı bir politikacıdır.[1]Hull'ın yerlilerinden olan Wilberforce politikaya 1780 yılında Yorkshire'da atıldı ve bu bölgeden bağımsız milletvekili seçildi. 24 Ağustos 1759’da Kingston upon Hull’ da dünyaya gelen William Wilberforce, varlıklı bir tüccarın tek oĝluydu. Wilberforce daha üniversite eĝitimi görürken politikaya atılma düşünceleri besliyordu, ve bu düşünceleri genç yaşta başbakan olacak yakın arkadaşı William Pitt tarafından teşvik edilmişti.\n" }, "William Edward Forster": { "first_paragraph": "William Edward Forster (d. 11 Temmuz 1818, Dorsetshire - ö. 6 Nisan 1886, Londra), İngiliz siyaset adamı.\n" }, "Robert Winston": { "first_paragraph": "Robert Maurice Lipson Winston, Baron Winston (d. 15 Temmuz 1940) İngiliz bilim insanı, politikacı ve sunucu.\n" }, "Alex Salmond": { "first_paragraph": "Alexander Elliot Anderson \"Alex\" Salmond (d. 31 Aralık 1954, Linlithgow, West Lothian), İskoç politikacı ve İskoçya'nın eski Birinci Bakanıdır. 2007 yılının Mayıs ayında İskoçya'nın dördüncü başbakanı oldu. İskoç Ulusal Partisi Lideri (SNP) olarak Gordon İskoç Parlamentosu (MSP) Üyesi olarak görev yapmıştı. 1987-2010 yılları arasında Avam UK House Banff ve Buchan Milletvekili olarak görev yaptı. 2000 yılı Eylül ayında istifa edene kadar önceden Eylül 1990'dan beri SNP lideri olarak görev yapmıştır.\n" }, "Angela Constance": { "first_paragraph": "Angela Constance (d.15 Temmuz 1970) bir İskoç siyasetçi.\n" }, "Arthur Balfour": { "first_paragraph": "Arthur James Balfour veya Lord Balfour (25 Temmuz 1848, İskoçya - 19 Mart 1930), İskoç asıllı Britanyalı siyasetçi.\n" }, "Charles Kennedy": { "first_paragraph": "Charles Peter Kennedy (25 Ekim 1959 - 1 Haziran 2015), Liberal Demokratlar eski lideri İskoç ekonomist ve politikacıdır. 1999-2006 yılları arasında Liberal Demokratlara liderlik yapmıştı.\n" }, "Archibald Cochrane (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Archibald Douglas Cochrane (8 Ocak 1885 - 16 Nisan 1958), İskoç siyasetçi ve deniz subayıdır.\n" }, "Frank Doran": { "first_paragraph": "Frank Doran (13 Nisan 1949, Edinburgh, İskoçya– 30 Ekim 2017), İskoç siyasetçi.\n" }, "Fergus Ewing": { "first_paragraph": "Fergus Ewing (23 Eylül 1957), şu anki İskoç Hükümeti'nin Enerji, Enterprise ve Turizm Bakanı İskoç politikacı. İskoç Ulusal Parti üyesidir ve mecliste milletvekilliği yapmaktadır.\n" }, "James Stuart Gordon, Strathblane Baronu Gordon": { "first_paragraph": "James Stuart Gordon, Strathblane Baronu Gordon \"CBE\" (17 Mayıs 1936, Glasgow, İskoçya - 31 Mart 2020, Glasgow, İskoçya), İskoç iş insanı, siyasetçi ve yönetici.\n" }, "John Barbour": { "first_paragraph": "John Barbour (y. 1320 – 13 Mart 1395), İskoç şairdir. Barbour, İskoçça dilinde eser veren ilk edebi figürdür. Başlıca eseri, tarihi romantik şiir The Brus'tur (Bruce) ve bu şiirdeki şöhreti nedeniyle o dönemden günümüze kalan diğer İskoçça eserlerin ona ait olduğu düşünülür. Bir dizi başka eser de yazdığı biliniyor, ancak kesin olarak kendisine atfedilen The Stewartis Oryginalle (Genealogy of the Stewarts) artık kayıptır.\n" }, "John Stewart (Carrick kontu)": { "first_paragraph": "Carrick Kontu, Kinclaven Lordu John Stewart (y. 1645'te öldü), Kral V. James'in gayrımeşru oğlu Orkney Kontu Robert'ın üçüncü oğlu İskoç bir asilzade idi.\n" }, "John Swinney": { "first_paragraph": "John Ramsay Swinney (d. 13 Nisan 1964), 2014'ten beri İskoçya'nın Birinci Bakan Yardımcısı ve 2021'den bu yana Covid İyileşmesinden Sorumlu Kabine Sekreteri olarak görev yapmakta olan İskoç bir politikacı ve siyasetçidir. 2000'den 2004'e kadar İskoç Ulusal Partisi'nin (MSP) başkanıydı. 2016-2021 yılları arasında Eğitim Sekreteri ve 2007-2016 yılları arasında Maliye Sekreteri olarak görev yaptı. Swinney ayrıca, daha önce 1999'dan 2011'e kadar Kuzey Tayside'ı görevli olarak temsil etti. 2011'den beri Kuzey Pertshire için İskoç Parlementosu Üyesi (MSP) olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Keith Brown (1961 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Keith Brown (d. 20 Aralık 1961) bir İskoç siyasetçi, şu anda İskoç Hükûmeti Konut ve Ulaşım Bakanıdır.\n" }, "Eric Linklater": { "first_paragraph": "Eric Robert Russell Linklater (8 Mart 1899 - 7 Kasım 1974) yirmiden fazla romanına ek olarak kısa öykü, gezi yazıları, otobiyografi ve askeri tarih alanlarında da çalışmaları olan İskoç yazar.\n" }, "Paul Wheelhouse": { "first_paragraph": "Paul Wheelhouse (d. 22 Haziran 1970) İskoç siyasetçidir. İskoçya Parlamentosu'nda İskoçya Ulusal Partisi'nden (Scottish National Party, SNP) Güney İskoçya bölge temsilcisi.\n" }, "Roseanna Cunningham": { "first_paragraph": "Roseanna Cunningham (d.27 Temmuz 1951, Glasgow) İskoç Siyasetçi, Toplum Güvenliği ve Hukuki İşler İskoç Hükûmet Bakanı. İskoç Ulusal Parti ve İskoç Parlamentosu üyesi. 1995 ve 2001 yılları arasında Westminster forbye de Perth temsilcisiydi.\n" }, "Steven Dick": { "first_paragraph": "Steven Dick (16 Mayıs 1982 – 24 Mart 2020), İskoç diplomat ve siyasetçi. En önemli görevi İngiltere'nin Budapeşte, Macaristan Büyükelçi yardımcılığı olmuştur.[1] Dick 2008 yılında Birleşmiş Milletler'e katılarak Kabil ve Riyad'da üst düzey devlet yöneticisi olarak görev almıştır.[2]\n" }, "Stewart Stevenson": { "first_paragraph": "James Alexander Stewart Stevenson (d.15 Ekim 1946) İskoç bir siyasetçi 2001 yılında İskoç Parlamentosu Üyesi oldu .\n" }, "Tavish Scott": { "first_paragraph": "Tavish Hamilton Scott (6 Mayıs 1966 doğumlu) İskoç politikacı ve Shetland eski üyesi . 2008'den 2011'e kadar İskoç Liberal Demokratlarının lideri idi. Liberal Demokratların önceki parlamentoda 16'dan beş sandalyeye indiği 2011 İskoç Parlamentosu seçimlerinden sonra istifa etti.[1]\n" }, "Francie Brolly": { "first_paragraph": "Francis Brolly (1937- 6 Şubat 2020), İrlandalı cumhuriyetçi siyasetçi, müzisyen ve eğitimci.[1][2]\n" }, "John Hume": { "first_paragraph": "John Hume (18 Ocak 1937, Derry - 3 Ağustos 2020, Derry), Kuzey İrlandalı politikacı, Sosyal Demokrat ve İşçi Partisi'nin kurucusu ve David Trimble ile birlikte 1998 Nobel Barış ödülünün sahibidir.\n" }, "Seamus Mallon": { "first_paragraph": "Seamus Frederick Mallon (/ˈʃeɪməs ˈmælən/; 17 Ağustos 1936 - 24 Ocak 2020), Kuzey İrlandalı Gal futbolu oyuncusu ve siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Peter Robinson": { "first_paragraph": "Peter David Robinson (d. 29 Aralık 1948), Kuzey İrlanda'nın eski Birinci Bakanı ve Demokratik Birlik Partisi (DUP) lideridir. Aktif olarak Ian Paisley'in genel başkanı olduğu Demokrat Birlik Partisi'nin kurucu üyesi oldu. 1970 yılından beri Kuzey İrlanda siyaseti içinde yer aldı.\n" }, "David Trimble": { "first_paragraph": "William David Trimble (15 Ekim 1944 - 25 Temmuz 2022), Kuzey İrlandalı politikacı.\n" }, "Avam Kamarası": { "first_paragraph": "Resmi Muhalefet (196)\n" }, "Birleşik Krallık Parlamentosu kamaralarının her ikisine birden seslenen konuşmacılar": { "first_paragraph": "Bu liste, aynı anda Birleşik Krallık Parlamentosu kamaralarının her ikisine birden seslenen konuşmacılar listesidir. Avam Kamarası ile Lordlar Kamarası'nda 16. yüzyıldan bu yana İngiltere ve Britanya hükümdarları konuşma yapsalar da,[1] farklı ülkelerden gelen bazı konuşmacılarda arada meclislerin ikisinde birden konuşmalar yaptı. Bunu yapan ilk lider, Mart 1939'da konuşma yapan Fransa cumhurbaşkanı Albert Lebrun idi. Listede, her meclis oturumun açılışı ile kapanışında yapılan konuşmalar hariç tutulmuştur.[2]\n" }, "Angela Rayner": { "first_paragraph": "Angela Rayner (28 Mart 1980 doğumlu), 2020'den beri İşçi Partisi Lider Yardımcısı ve Muhalefet Lider Yardımcısı olarak görev yapan bir İngiliz siyasetçidir. Rayner, 2015'ten beri Ashton-under-Lyne için Parlamento Üyesidir. Kendisini ideolojik olarak bir sosyalist ve İşçi Partisi'nin yumuşak sol kanadının bir parçası olarak tanımlamaktadır.\n" }, "Bikenibeu Paeniu": { "first_paragraph": "Bikenibeu Paeniu, PC (d. 10 Mayıs 1956), Tuvalulu siyasetçi. Paeniu, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 1989-1993 ile 1996-1999 yılları arasında iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur. Tuvalu meclisinde Nukulaelae seçim bölgesini temsil etti. İki kez Tuvalu Başbakanı olarak görev yaptı ve şimdi Haziran 2022'den bu yana Tuvalu'nun Tayvan büyükelçisi olarak görev yapıyor [1]\n" }, "Charles Eliot": { "first_paragraph": "Sör Charles Norton Edgcumbe Eliot GCMG CB PC (8 Ocak 1862 – 16 Mart 1931) İngiliz diplomat, koloni yöneticisi ve botanikçiydi. 1900-1904 yılları arasında İngiliz Batı Afrikası'nda vali olarak, 1919-1925 yılları arasında Japonya'da büyükelçi olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Frank Dobson": { "first_paragraph": "Frank Gordon Dobson (15 Mart 1940 – 11 Kasım 2019), Britanyalı İşçi Partisi politikacısı. 1979'dan 2015'e kadar Holborn ve St. Pancras'tan Parlamento Üyesi (MP) olarak, 1997'den 1999'a kadar Sağlıktan Sorumlu Devlet Bakanı olarak Kabine'de görev yaptı ve 2000 yılında İşçi Partisi'nin Londra Belediye Başkanı adayı oldu. Seçimi üçüncü olarak tamamladı. Seçimde Muhafazakar Parti adayı Steven Norrisseçimi ikinci olarak tamamladı ve İşçi Partisi'nden bağımsızlığa dönen Ken Livingstone seçimin kazananı oldu. Dobson 2015 genel seçimlerinde geri çekildi. \n" }, "Geoffrey Fisher": { "first_paragraph": "Geoffrey Francis Fisher (5 Mayıs 1887 - 15 Eylül 1972), İngiliz Anglikan rahibi ve 1945'ten 1961'e kadar hizmet veren 99. Canterbury Başpiskoposudur.\n" }, "Grant Shapps": { "first_paragraph": "Grant Shapps (14 Eylül 1968), Şubat 2023'ten bu yana Enerji Güvenliği ve Net Sıfırdan Sorumlu Devlet Bakanı olarak görev yapan İngiliz bir politikacıdır. Daha önce 2019'dan 2022'ye kadar Johnson hükûmetinde Ulaştırmadan Sorumlu Devlet Bakanı,[1] Ekim 2022'de Truss başbakanlığının son altı gününde İçişleri Bakanı ve Ekim 2022'den itibaren Şubat 2023'e kadar İş, Enerji ve Sanayi Stratejisinden Sorumlu Devlet Bakanı olarak görev yaptı. Muhafazakar Parti üyesi, 2005'ten beri Welwyn Hatfield için Parlamento Üyesi (MP) olmuştur.\n" }, "Harriet Harman": { "first_paragraph": "Harriet Ruth Harman KC (30 Temmuz 1950 doğumlu), 1982'den beri Camberwell ve Peckham, Parlamento Üyesi (MP) olarak görev yapan bir İngiliz politikacı ve avukattır. İşçi Partisi üyesi, çeşitli Kabine ve Gölge Kabine pozisyonlarında görev yaptı. 29 Haziran 2022'den beri Avam Kamarası Ayrıcalıklar Komitesi Başkanıdır.\n" }, "John McDonnell": { "first_paragraph": "John Martin McDonnell (8 Eylül 1951 doğumlu), 2015'ten 2020'ye kadar Gölge Hazine Şansölyesi olarak görev yapmış İngiliz siyasetçidir. İşçi Partisi üyesi olan McDonnell, 1997'den beri Hayes ve Harlington için parlamento üyesidir.\n" }, "Kamuta Latasi": { "first_paragraph": "Sir Kamuta Latasi KCMG OBE PC MP (d. 4 Eylül 1936), Tuvalulu siyasetçi. Latasi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 1993 ile 1996 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. 1992'de Tuvalu meclisine seçildi.\n" }, "Sidney Herbert": { "first_paragraph": "Sidney Herbert (16 Eylül 1810 - 2 Ağustos 1861), İngiliz devlet adamı ve Florence Nightingale'in yakın müttefiki ve sırdaşıydı.[1]\n" }, "Stafford Cripps": { "first_paragraph": "Sir Richard Stafford Cripps CH QC FRS [1] (24 Nisan 1889 - 21 Nisan 1952) İngiliz İşçi Partisi politikacısı, avukatı ve diplomatıydı.\n" }, "Karl Popper": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Aleksandar Cankov": { "first_paragraph": "Aleksandar Cankov ( 29 Haziran 1879 - 27 Temmuz 1959), İki savaş arası dönemde önde gelen Bulgar [1] politikacıydı.\n" }, "Gérard Kango Ouédraogo": { "first_paragraph": "Gérard Kango Ouédraogo (d. 19 Eylül 1925, Ouahigouya - ö. 1 Temmuz 2014[1]), Yukarı Voltalı siyasetçi.\n" }, "Yacouba Isaac Zida": { "first_paragraph": "Yarbay Yacouba Isaac Zida (d. 1965), Burkina Faso'un eski başbakanı ve devlet başkanı olarak görev yapan bir Burkinalı subaydır. Bir üst kıdemli subay olan Honoré Traoré'nin yerine 2014 Burkina Faso ayaklanmasının ardından iktidarı ele aldı. Birkaç hafta sonra, bir sivil olan Michel Kafando, geçiş sırasında devlet başkanı olarak Zida'nın yerine seçildi; Kafando sonradan 19 Kasım 2014 tarihinde Başbakan olarak Zida'yı göreve atadı.\n" }, "Blaise Compaoré": { "first_paragraph": "Blaise Compaoré (d. 3 Şubat 1951), bir darbe ile Cumhurbaşkanı Thomas Sankara devrilmesinden sonra 1987 yılından 31 Ekim 2014 yılında istifa edene kadar Burkina Faso'nun Cumhurbaşkanlığını yapmış bir politikacı. 14 Nisan 2011'de Cumhurbaşkanlığı Sarayını koruyan askerlerin konut tazminatının ödenmemesini protesto etmek için ağır ve hafif silahlarla ateş etmeye başlayan bir grup askerin protesto etmiş ve sarayda yaralanlar olmuştur. İsyan sonrasında Compaoré protestocular ve askerlerin istek ve taleplerini tatmin etmek amacıyla hükûmeti feshetti.\n" }, "Chérif Sy": { "first_paragraph": "Chérif Moumina Sy (d. 17 Mayıs 1960), 2014'ten 2015'e kadar geçici Parlamento Başkanı ve Devlet Başkanı olarak görev yapan Moritanya doğumlu bir Burkinalı siyasetçidir.\n" }, "Şablon:Burkina Faso-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Burkina Fasolu politikacı hakkında ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Abdülaziz Belkadim": { "first_paragraph": "Abdülaziz Belkadim (d. 8 Kasım 1945, Aflou) Cezayir eski başbakanı.\n" }, "Ali Benflis": { "first_paragraph": "Ali Benflis (d. 8 Eylül 1944), Cezayir eski başbakanı.\n" }, "Cezayir başbakanı": { "first_paragraph": " Afrika Birliği Üye Devleti\n" }, "Eymen bin Abdurrahman": { "first_paragraph": "Eymen bin Abdurrahman (Arapça: أيمن بن عبد الرحمان; 30 Ağustos 1966 doğumlu), 30 Haziran 2021'den beri Cezayir Başbakanı ve 23 Haziran 2020'den beri Maliye Bakanı olarak görev yapan Cezayirli bir politikacıdır.[1]\n" }, "Ahmed Uyahya": { "first_paragraph": "Ahmed Uyahya (d. 2 Temmuz 1952), Cezayirli siyasetçi. Afrika ülkesi Cezayir'de dört farklı dönemde başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Rıza Malik": { "first_paragraph": "Rıza Malik (d. 21 Aralık 1931, Batna- ö. 29 Temmuz 2017) Cezayir eski başbakanı.\n" }, "Sabri Bukadum": { "first_paragraph": "Sabri Bukadum (Arapça: صبري بوقادوم); (d. 1 Eylül 1958) Cezayirli bir siyasetçi. 19-28 Aralık 2019 tarihleri arasında geçici olarak Cezayir Başbakanı olarak görev yaptı.[1] 2 Nisan 2019 tarihi itibarıyla Dışişleri Bakanıdır.\n" }, "Abdülaziz Buteflika": { "first_paragraph": "Abdülaziz Buteflika (Arapça: عبد العزيز بوتفليقة, romanize: ʿAbdu'l-ʿAzîz Bû Teflîḳa; d. 2 Mart 1937, Ucda, - ö. 17 Eylül 2021), Cezayirli siyasetçi. Buteflika, 1999-2019 yılları arasında 20 yıl boyunca Cezayir Cumhurbaşkanı görevinde bulundu.[1] 1963 yılından 1979 yılına kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Başkanı görevinde bulundu.\n" }, "Liamin Zerval": { "first_paragraph": "Liamin Zerval (Arapça: اليمين زروال Arapçanın romanizasyonu: al-Yamīn Zarwāl; Berberice: Lyamin Ẓerwal; d. 3 Temmuz 1941) Cezayir'in altıncı Cumhurbaşkanıdır; 31 Ocak 1994 ile 27 Nisan 1999 arasında görev yapmıştır.\n" }, "Barbaros Hayreddin Paşa": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kullanıcı:Rossabarbar/deneme tahtası": { "first_paragraph": "Su Perisi yada gerçek adıyla İlayda Tarlabölen, kendisi uzun yıllar Şeker diyarında yaşamış türkülere ortaoyunlarına fabl'lara konu olmuş bir Su Perisi'dir. Ayrı zaman da ressam, komedyen, okey yancısı ve daha aklınıza gelecek her şeydir.\n" }, "Şablon:Cezayirli-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Cezayirli bir siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Dileita Mohamed Dileita": { "first_paragraph": "Dileita Mohamed Dileita (d. 12 Mart 1958), Mart 2001 - Nisan 2013 yılları arası Cibuti eski Başbakanıdır.\n" }, "Djimrangar Dadnadji": { "first_paragraph": "Joseph Djimrangar Dadnadji (1 Ocak 1954 - 31 Aralık 2019), başbakanlık da yapmış Çadlı siyasetçi.\n" }, "Kalzeubet Pahimi Deubet": { "first_paragraph": "Kalzeubet Pahimi Deubet Kasım 2013-Şubat 2016 tarihleri arası Çad eski Başbakanı olan Çad'lı bir iş insanı ve politikacı.\n" }, "Youssouf Saleh Abbas": { "first_paragraph": "Youssouf Saleh Abbas (1952), Çadlı siyasetçi. Abbas, Afrika ülkesi Çad'da 2008 ile 2010 yılları arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Félix Malloum": { "first_paragraph": "Félix Malloum ya da Félix Malloum Ngakoutou Bey-Ndi (Arapça: فليكس معلوم ) (d. 10 Eylül 1932 - ö. 12 Haziran 2009), Çadlı asker ve siyasetçi. Malloum, Afrika kıtasında bulunan Çad'da gerçekleştirilen askerî darbe neticesinde 1975 ile 1979 yılları arasında devlet başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Goukouni Oueddei": { "first_paragraph": "Goukouni Oueddei (Arapça: كوكوني عويدي ) (d. 1944), Çadlı siyasetçi. Oueddei, Afrika kıtasında bulunan Çad'da 1979 yılında Nisan-Eylül arası hariç Mart 1979 ile Haziran 1982 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Hissène Habré": { "first_paragraph": "Hissène Habré (Arapça: حسين حبري - [hiˈsɛn ˈhabre]) ya da bir diğer kullanımı ile Hissen Habré; (13 Eylül 1942 - 24 Ağustos 2021), Çadlı siyasetçi. Habré, Afrika kıtasında bulunan Çad'da 1982 ile 1990 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Idriss Déby": { "first_paragraph": "Idriss Déby Itno (18 Haziran 1952 - 20 Nisan 2021), Çadlı siyasetçi ve asker. 1990 yılından 2021'de ölene kadar Çad Devlet Başkanı olarak görev aldı. Ayrıca Yurtsever Kurtuluş Hareketi'nin başkanlığını yürüttü.\n" }, "Lol Mohammed Chawa": { "first_paragraph": "Lol Mohammed Chawa (15 Haziran 1939 - 15 Eylül 2019), Çadlı siyasetçi. Chawa, Afrika kıtasında bulunan Çad'da 1979 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Noël Milarew Odingar": { "first_paragraph": "Noël Milarew Odingar (d. 1932 - ö. 4 Mayıs 2007) Çadlı asker ve siyasetçi. Odingar, Afrika kıtasında bulunan Çad'da 1975 yılında iki gün boyunca geçici olarak devlet başkanlığı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Štefan Füle": { "first_paragraph": "Štefan Füle (24 Mayıs 1962), İkinci Barroso Komisyonu'nun Şubat 2009-Ekim 2014 tarihleri arası Avrupa Komisyonu Genişlemeden Sorumlu üyesi olarak görev yapmış olan Çek politikacı ve diplomat.[1]\n" }, "Çekya başbakanı": { "first_paragraph": "Çek Cumhuriyeti Hükûmeti'nin başkanı (Çekçe : Předseda vlády České republiky), Türkçede genellikle Çek Cumhuriyeti'nin başbakanı olarak anılır,[not 1] Çek Cumhuriyeti Hükûmetinin başkanıdır. Başbakan ve kabine (hükûmet bakanlıklarının başı olan en kıdemli bakanlardan oluşur), politikalarından ve eylemlerinden toplu olarak Temsilciler Meclisine karşı sorumludur. Mevcut başbakan, ODS lideri Petr Fiala, 28 Kasım 2021'de cumhurbaşkanı tarafından atandı ve makamdaki 13. kişi olarak görev yapıyor.\n" }, "Petr Fiala": { "first_paragraph": "Petr Fiala (d. 1 Eylül 1964), 17 Aralık 2021'den beri Çekya başbakanı olarak görev yapan Çek politikacı ve siyaset bilimcidir. 2014'ten beri Sivil Demokratik Parti'nin (ODS) lideri ve daha önce 2012'den 2013'e kadar Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Çekya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Çek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Çekya'nın seçilmiş resmi devlet başkanı ve Çek Cumhuriyeti Ordusu’nun komutanıdır.[2] Avusturya ve Macaristan gibi diğer Orta Avrupa ülkelerindeki cumhurbaşkanlarının aksine, Çek cumhurbaşkanının siyasi meselelerde önemli bir rolü var. Pek çok yetki yalnızca hem cumhurbaşkanı hem de Çek Cumhuriyeti Başbakanı'nın imzası ile kullanılabildiğinden, bazı siyasi meseleler üzerindeki sorumluluk iki makam arasında etkin bir şekilde paylaşılmaktadır.\n" }, "Çekya cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste maddesi, Çekoslovakya'nın dağılmasının ardından 1993 yılında kurulan Çekya'nın cumhurbaşkanlarını listeler.\n" }, "Václav Havel": { "first_paragraph": "Vaclav Havel, (5 Ekim 1936 - 18 Aralık 2011[1]), Çek tiyatro yazarı, düşünce insanı, siyasetçi.\n" }, "Klement Gottwald": { "first_paragraph": "Klement Gottwald (23 Kasım 1896 – 14 Mart 1953) 1929'dan 1953'teki ölümüne kadar Çekoslovakya Komünist Partisi'nin lideri olan Çekoslovak komünist politikacı. 1945'e kadar Genel Sekreter, 1945'ten 1953'e kadar Başkanlık yaptı. 1948'den 1953'e kadar Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti'nin ilk lideriydi.\n" }, "Petr Pavel": { "first_paragraph": "Petr Pavel (Çekçe telaffuzu: [ˈpɛtr̩ ˈpavɛl] ; 1 Kasım 1961 doğumlu) Çek siyasetçi ve Çek Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanı olan emekli ordu generali . Daha önce 2015-2018 yılları arasında NATO Askeri Komite Başkanı, 2012-2015 yılları arasında Çek Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Emil Hácha": { "first_paragraph": "Emil Hácha (12 Temmuz 1872; Trhové Sviny, Bohemya, Avusturya-Macaristan - 27 Haziran 1945; Prag, Çekoslovakya), Çek avukat, 1938 yılından 1939 Çekoslovak Slovakya'nın üçüncü Cumhurbaşkanı. Mart 1939'dan itibaren Alman Himayesi altındaki Bohemya ve Moravya Protektorası'na başkanlık etti.\n" }, "Bo Xilai": { "first_paragraph": "Bo Xilai (3 Temmuz 1949), eski bir Çinli politikacı. Dalian belediye başkanı ve daha sonra Liaoning valisi olarak görev yaptığı görev süreleri ile öne çıktı. 2004 ile Kasım 2007 tarihlerinde, Ticaret Bakanı olarak görev yaptı. 2007 ve 2012 yılları arasında, Komünist Parti'nin Chongqing şubesinin Merkez Politbüro ve sekreter üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Burhan Şehidi": { "first_paragraph": "Burhan Şehidi (Uygurca: بۇرھان شەھىدى, Burhan Shehidi; Basitleştirilmiş Çince: 包尔汉•沙希迪; Geleneksel Çince: 包爾漢•沙希迪; pinyin: Bāo'érhàn Shāxīdí; Rusça: Бурхан Шахиди; Tatarca: Borhan Şähidi; 3 Ekim 1894-27 Ağustos 1989), Uygur asıllı Çinli siyasetçi.\n" }, "Chen Yi (mareşal)": { "first_paragraph": "Chen Yi (26 Ağustos 1901 - 6 Ocak 1972), Çinli komünist askeri komutan ve politikacı. 1949'dan 1958'e kadar şanghay belediye başkanı ve 1958'den 1972'ye kadar Çin dışişleri bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Deng Şiaoping": { "first_paragraph": "Deng Xiaoping (Türkçe okunuşu: Dınğ Şiavpinğ; Basitleştirilmiş Çince: 邓小平; Geleneksel Çince: 鄧小平; pinyin: Dèng Xiǎopíng; Wade–Giles: Teng Hsiao-p'ing; Dinle (yardım·bilgi)) (d. 22 Ağustos 1904 – ö. 19 Şubat 1997), Çinli reformist devlet adamı, politikacı. 1978 - 1992 yıllarında Çin'in de facto devlet başkanıydı.\n" }, "Jia Qinglin": { "first_paragraph": "Jia Qinglin (Basitleştirilmiş Çince: 贾庆林; Geleneksel Çince: 賈慶林; pinyin: Jiǎ Qìnglín; d. Mart 1940, Botou, Hebei, Çin), Çin'in üst düzey bir lideridir. Çin Komünist Partisi, Halk Siyasi Danışma Konferansı Ulusal Komitesi Başkanı ve Parti sekreteri Politbüro Daimi Komitesi'nde dördüncü sıradaki üyesidir. Çin'in danışma, yasama organının başkanı olarak Jia'nın fonksiyonları büyük ölçüde bulunmaktadır.\n" }, "Lin Piao": { "first_paragraph": "Lin Piao[1][2][3][4] (Çince: 林彪; pinyin: Lín Biāo; Wade-Giles: Lin Piao, asıl adı Lin Yurong (Çince: 林育蓉), (5 Aralık 1907 - 13 Eylül 1971) \nÇinli asker ve siyaset adamı.\n" }, "Lin Hujia": { "first_paragraph": "Lin Hujia (Çince: 林乎加; pinyin: Lín Hūjiā; d. Aralık 1916 – ö.13 Eylül 2018), Çinli siyasetçidir. Kendisi Changdao Kasabası, Shandong Eyaleti'nde doğdu. Çin Komünist Partisi Başkanlığı ve Pekin ile Tianjin belediye başkanı olarak görev aldı. Aynı zamanda 1981'den 1982 yılına kadar Çin Tarım Bakanı olarak görev aldı.[1] Çinli komünist siyasetçi ve eski belediye başkanı Lin Hujia 13 Eylül 2018'de 101 yaşında ölmüştür.[2]\n" }, "Liu Qi": { "first_paragraph": "Liu Qi (Basitleştirilmiş Çince: 刘淇; Geleneksel Çince: 劉淇; pinyin: Liú Qí; d. Kasım 1942, Wujin), Çin Komünist Partisi'nin Pekin sekreteridir. 2003 yılına kadar Pekin belediye başkanlığı görevini yapmıştır. Çin Komünist Partisi Politbüro üyesidir. Parti hiyerarşi sıralamasında 13'ncüdür.\n" }, "Nur Bekri": { "first_paragraph": "Nur Bekri (Uygurca: نۇر بەكرى; Çince: 努尔·白克力; pinyin: Nǔ'ěr Báikèlì; d. 9 Ağustos 1961), Çin'e bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin 2008-2014 tarihleri arası eski valisiydi. Uygur etnik kökeninden olup Sincan'da doğdu ve büyüdü. Feicheng, Şantung Belediye Başkan Yardımcısı olarak kısa süre görev yaptı. Ayrıca Sincan'ın başkenti Urumçi'nin eski Belediye Başkanıydı.\n" }, "Ruan Posheng": { "first_paragraph": "Ruan Posheng (Çince: 阮泊生; d. Haziran 1916 – ö. 2 Şubat 2017), Çinli siyasetçi ve bürokrattır. Kendisi Yu County, Hebei'de 1916 Haziran ayında doğmuştur. 1. Shanxi Halk kongresinde görev almıştır. Devam eden süreçte 5. Shanxi Halk Kongresi ve 6. Halk Kongresinde delege ve idari yetkili olarak görev yapmıştır.[1][2]\n" }, "Vang Çişan": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "Wen Zengxian": { "first_paragraph": "Wen Zengxian (Haziran 1952, Xinye, Henan – 31 Ocak 2020), 1997-2010 yılları arasında Hubei Eyaleti Sivil İşler Departmanı Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapan Çinli politikacıydı.[1]\n" }, "Wu Yi": { "first_paragraph": "Wu Yi, (d. 1938 Vuhan, Hubei) Çinli siyasetçi.\nÇin'de üst düzey liderler arasında yer alan tek kadındır. Çin Komünist Partisi Politbüro üyesidir. Parti hiyerarşi sıralamasında 15'incidir.\n" }, "Xiang Shouzhi": { "first_paragraph": "Xiang Shouzhi (Çince: 向守志; pinyin: Xiàng Shǒuzhì; d. 28 Kasım 1917 –ö. 2 Eylül 2017),Çinli general ve devrimciydi.[1][2] Xuanhan Kasabası, Sichuan'da doğdu.\n" }, "Ye Jianying": { "first_paragraph": "Ye Jianying (Çince: Geleneksel: 葉劍英 / Basit.: 叶剑英, Wade-Giles: Yeh Chien-Ying, pinyin: yè jiànyīng, d. 14 Mayıs 1897 - ö. 22 Ekim 1986), 1970'lerde ve 1980'lerde önemli yönetim görevlerinde bulunan Çinli asker ve devlet adamı.\n" }, "Zhou Qiang": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "Wang Yi": { "first_paragraph": "Wang Yi (19 Ekim 1953), Ocak 2023'ten bu yana Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Dışişleri Komisyonu Ofisi direktörü ve Temmuz 2023'ten bu yana (daha önce 2013-2022'den) Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Çinli bir diplomat ve politikacıdır. Çin Halk Cumhuriyeti'ni temsil eden en yüksek rütbeli diplomattır.\n" }, "Yang Xiaobo (Hubei)": { "first_paragraph": "Yang Xiaobo (Ocak 1963, Tianmen, Hubei - 27 Ocak 2020[1]), Çinli yapı mühendisi, politikacı ve sigorta yöneticisiydi. Huangshi Belediye Başkanı olarak görev yaptı. COVID-19 salgını sırasında şiddetli zatürreden öldü.\n" }, "Wang Jingwei": { "first_paragraph": "Wang Jingwei (Çince: 汪精衛; 4 Mayıs 1883-10 Kasım 1944), Çinli bir siyasetçi. Başlangıçta Kuomintang'ın (KMT) sol kanadı üyesiyken daha sonra Çin Komünist Partisi (ÇKP) ile iş birliği yapma çabaları başarısızlıkla sonuçlanması üzerine giderek antikomünist oldu. Siyasi yönelimi, Japonya ile iş birliği yapması ile kariyerini şekillendirmiştir.\n" }, "Yu Zhengsheng": { "first_paragraph": "Yu Zhengsheng (Çince: 俞正声; d. Nisan 1945), Çinli politikacı ve Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı Başkanı. 11 Mart 2013 tarihinden beri Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı Başkanlığı görevini sürdüren Zhengsheng, Kasım 2002 tarihinde Çin Komünist Partisi Politbürosu üyesi olmuştur.\n" }, "Tang Shaoyi": { "first_paragraph": "Tang Shaoyi (2 Ocak 1862 - 30 Eylül 1938), 1912'de kısa bir süre Çin Cumhuriyeti'nin ilk Başbakanı olarak görev yapan Çinli bir devlet adamıdır. 1938'de Şangay'daki Soruşturma ve İstatistik Bürosu personeli tarafından öldürüldü.\n" }, "Çin devlet başkanı": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "Song Qingling": { "first_paragraph": "Song Qingling, ya da Soong Ch'ing-ling (Çince: 宋庆龄; geleneksel Çince karakterler: 宋慶齡; pinyin: Sòng Qìnglíng; Wade-Giles: Sung Ch'ing-ling) (27 Ocak 1893 – 29 Mayıs 1981), Çin Halk Cumhuriyet'inde devlet başkanlığı yardımcılığı ve başkanlık yapmış önemli bir politikacıdır. Çin Cumhuriyeti'nin kurucusu Sun Yat-sen'in karısı, 20. yüzyılın başlarında Çin'in en önemli politikacılarıyla evlenmiş üç kızkardeşten (Soong kızkardeşler) biridir.\n" }, "Çin Komünist Partisi genel sekreteri": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "Zhou Dükü": { "first_paragraph": "Zhou Dükü (Çince: 周文公旦; pinyin: Zhōu Wén Gōng Dàn), ağabeyi Wu tarafından kurulan krallığın sağlamlaştırılmasında önemli bir rol oynayan erken Zhou Hanedanının kraliyet ailesinin bir üyesiydi.[1] Genç yeğeni Cheng için yetenekli ve sadık bir naip olarak hareket etmesi ve Üç Muhafız İsyanı'nı başarılı bir şekilde bastırması ve Doğu Çin üzerinde Zhou Hanedanı'nın kesin yönetimini kurmasıyla bilinmektedir. Aynı zamanda Yi Jing ve Şiir Klasiği eserlerini yazmakla ve Zhou Ayinleri çalışmalarını kurmakla tanınan bir Çin kültür kahramanıdır.\n" }, "Danimarka başbakanı": { "first_paragraph": "Danimarka başbakanı (Danca: Statsminister), Danimarka'nın hükûmet başkanıdır. Makam Danimarka'nın 1849 yılında meşruti bir monarşi haline gelmesiyle kurulmuştur. İlk başbakan Adam Wilhelm Moltke'dir.\n" }, "Danimarka başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Danimarka başbakanı, Avrupa ülkesi Danimarka'da 1848 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. 1949 yılında Danimarka anayasal monarşi olmuştur . Danimarkalı başbakanı 1848 ile 1855 yılları arasında Danca: Konseilspræsident (Başkan) olarak, 1918 yılında itibaren de Danca: Premierminister olarak anılmaktadır.\n" }, "Poul Schlüter": { "first_paragraph": "Poul Holmskov Schlüter ( 3 Nisan 1929-27 Mayıs 2021), 1982-1993 yılları arasında Danimarka Başbakanı olarak görev yapan Danimarkalı bir politikacıydı.[1][2][3] Başbakan olabilen Muhafazakâr Halk Partisi'nin ilk üyesi ve aynı zamanda 1901 yılından bu yana görevde kalan ilk muhafazakârdır.\n" }, "Bendt Lindhardt": { "first_paragraph": "Bendt Lindhardt (30 Ağustos 1804'te Nyborg yakınlarındaki Holckenhavn'da doğdu, 1 Şubat 1894'te Jyderup yakınlarındaki Aggersvold'da öldü[1]) Danimarkalı lüteriyan bir dini adamı ve Folketing 1853-1854 üyesiydi.\n" }, "Bruno Tshibala": { "first_paragraph": "Bruno Tshibala Nzenze (1955), 2017-2019 yılları arasında Kongo Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev yapan Kongolu bir politikacı.[1][2][3]\nTshibala o tarihe kadar Samy Badibanga tarafından yürütülen makama devlet başkanı Joseph Kabila tarafından atanmıştır.\n" }, "Patrice Lumumba": { "first_paragraph": "Patrice Émery Lumumba (doğum adı Élias Okit'Asombo[1][2][3]) (d. 2 Temmuz 1925 - ö. 17 Ocak 1961), Kongolu siyasetçi. Lumumba, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı olarak 1960 yılında başbakanlık makamına gelmiştir.\n" }, "Samy Badibanga": { "first_paragraph": "Samy Badibanga (d. Eylül 1962), Kongolu siyasetçi. Badibanga, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde 17 Kasım 2016 - 18 Mayıs 2017 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Sylvestre Ilunga": { "first_paragraph": "Sylvestre Ilunga Ilukamba (d. 1947, Katanga eyaleti, Belçika Kongosu), Mayıs 2019-Ocak 2021 tarihler arası Kongo DC Başbakanı olarak görev yapmış Kongolu siyasetçi.\n" }, "Étienne Tshisekedi": { "first_paragraph": "Étienne Tshisekedi wa Mulumba (d. 14 Aralık 1932 ; ö. 1 Şubat 2017), Demokratik Kongolu siyasetçidir. Kongo Demokratik ve Sosyalist Partisi (UDPS) başkanlığı yaptı. Kongo Demokratik Cumhuriyeti sınırları içerisindeki Zaire ülkesinin başbakanı olarak iki dönem 1991-1992 ve 1993-1997 arası görev yapmıştır.\n" }, "Moise Tshombe": { "first_paragraph": "Moise Kapenda Tshombe (10 Kasım 1919 - 29 Haziran 1969), Afrikalı politikacı. 1960'ta Belçika Kongosu'ndan ayrılan Katanga'nın başkanı ve ardından kurulan birleşik Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin (1971-1997 arasında Zaire) başbakanı.\n" }, "Joseph Kasavubu": { "first_paragraph": "Joseph Kasa-Vubu ya da alternatif olarak Joseph Kasavubu (d. 1910? - ö. 24 Mart 1969), Kongolu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Kasavubu, Afrika kıtasında yer alan Kongo-Leopoldville'de (günümüzde Kongo Demokratik Cumhuriyeti) ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1965 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Mobutu Sese Seko": { "first_paragraph": "Mobutu Sese Seko Nkuku Ngbendu wa za Banga (d. 14 Ekim 1930 – ö. 7 Eylül 1997), daha çok Mobutu ya da Joseph Mobutu-Sese Seko olarak tanınır. Doğduğunda adı Joseph-Désiré Mobutu idi. 32 yıl boyunca (1965–1997) o zamanki adıyla Zaire, günümüzdeki adıyla Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin Devlet Başkanlığını yapmıştır. Bu göreve önceki Devlet Başkanı Joseph Kasavubu'yu devirdiği darbeden sonra gelmiştir. Toplam 32 yıl demir yumrukla ülkeyi yönetmiştir. Çok değerli yeraltı ve yer üstü kaynaklara sahip olan Kongo, (eski adıyla Zaire) yönetim zaafiyetleri ve zimmet suçlamalarıyla dünyanın en fakir ülkelerinden biri haline gelmiştir. Başlangıçta zengin batılı devletlerce iktidarı desteklenen ve hatta darbesi Amerikan destekli olan Mobutu, son zamanlarında bu desteği kaybetmiş ve bundan kısa bir süre sonra da iktidardan düşmüştür.\n" }, "Brunhilde Hanke": { "first_paragraph": "Brunhilde Hanke (23 Mart 1930) Potsdam belediye başkanı ve Doğu Almanya Devlet Konseyi üyesi Alman emekli bir siyasetçidir.\n" }, "Egon Krenz": { "first_paragraph": "Egon Rudi Ernst Krenz (Almanca telaffuz: [ˈeːgɔn ˈkʁɛnts]; d. 19 Mart 1937), 1989'un son aylarında Doğu Almanya'nın son komünist lideri olan eski bir Doğu Alman politikacı. İktidardaki Almanya Sosyalist Birlik Partisi'nin (SED) Genel Sekreteri olarak Erich Honecker'in yerini aldı, ancak Berlin duvarı yıkılınca sadece haftalar sonra istifa etmek zorunda kaldı.\n" }, "Heinz Kessler": { "first_paragraph": " \n \n" }, "Ekvador cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Ekvador cumhurbaşkanı, Amerika kıtasının güneyinde yer alan Ekvador'da 1830 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Lenín Moreno": { "first_paragraph": "Lenín Voltaire Moreno Garcés (d. 19 Mart 1953, Nuevo Rocafuerte), Ekvadorlu siyasetçi. Moreno, Amerika kıtasının güneyinde yer alan Ekvador'un 2017'den 2021'e kadar 46. cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "José Joaquín de Olmedo": { "first_paragraph": "José Joaquín de Olmedo (d. 20 Mart 1780, Guayaquil - ö. 19 Şubat 1847) Ekvador devlet başkanı. Aynı zamanda avukat, politikacı ve yazardır.\n" }, "Rosalía Arteaga": { "first_paragraph": "Rosalía Arteaga Serrano (doğum 5 Aralık 1956), 1997'de birkaç günlüğüne ülkenin ilk kadın devlet başkanı olarak görev yapan Ekvadorlu siyasetçidir.[1]\n" }, "Maximiliano Hernández Martínez": { "first_paragraph": "Maximiliano Hernández Martínez, (d. 21 Ekim 1882, San Matías, La Libertad - ö. 15 Mayıs 1966, Hacienda Jamastrán, Honduras) 1931'den 1944'e kadar yönetimde kalmış El Salvador cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Soegiharto": { "first_paragraph": "Soegiharto (d. 29 Nisan 1955; ö. 15 Temmuz 2021), Endonezyalı siyasetçi.\n" }, "Hovik Abrahamyan": { "first_paragraph": "Hovik Argami Abrahamyan (Ermenice: Հովիկ Արգամի Աբրահամյան, 24 Ocak 1958), Ermeni politikacı. İktidardaki Ermenistan Cumhuriyetçi Partisi'nin bir üyesi olarak 13 Nisan 2014 tarihinde Ermenistan başbakanı oldu.[1] Bundan önce 2012-2014 yılları arasında Ermenistan Millî Meclisi başkanlığı görevini yürüttü.\n" }, "Aleksandr Hatisyan": { "first_paragraph": "Aleksander Hatisyan (Ermenice: Ալեքսանդր Խատիսեան) (17 Şubat 1874 Tiflis – 10 Mart 1945 Paris), Ermeni siyasetçi ve gazeteci. 28 Mayıs 1919 ile 5 Mayıs 1920 tarihleri arasında Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin başbakanlık görevini yürütmüştür.[1]\n" }, "Ovannes Kaçaznuni": { "first_paragraph": "Hovhannes Kaçaznuni (Ermenice: Յովհաննէս Քաջազնունի, 14 Şubat 1868, Ahıska – 15 Ocak 1938, Erivan), Ermeni siyasetçi ve Ermenistan'ın ilk başbakanıdır.\n" }, "Armen Sarkisyan": { "first_paragraph": "Armen Vardani Sarkisyan (Ermenice: Արմեն Վարդանի Սարգսյան; d. 23 Haziran 1953, Erivan), Ermeni siyasetçi, diplomat ve Ermenistan'ın 2 Mart 2018'de seçilen 4. cumhurbaşkanı. Ermenistan'ın Londra büyükelçiliği ve Ermenistan başbakanlığı görevlerinde bulunmuştur.\n" }, "Arayik Harutyunyan": { "first_paragraph": "Arayik Vladimiri Harutyunyan (Ermeni: Արայիկ Վլադիմիրի Հարությունյան, 14 Aralık 1973, Hankendi), Kafkaslar'da uluslararası bağımsızlığı tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'de 2020'den 2023'e kadar dördüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapan Ermeni bir politikacıdır. Harutyunyan, 2007 ile 2017 yılları arasında Başbakan olarak da görev yapmıştır. 2017 yılında Başbakanlık kaldırılmadan önce ülkenin son başbakanıydı. Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ ablukasının ortasında 1 Eylül 2023'te istifa etti.[1][2]\n" }, "Arkadi Gukasyan": { "first_paragraph": "Arkadi Gukasyan (Ermenice: Արկադի Ղուկասյան, 22 Haziran 1957, Hankendi), de facto Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin üçüncü başkanıdır.\n" }, "Bako Sahakyan": { "first_paragraph": "Bako Sahakyan (Ermeni: Բակո Սահակյան, 30 Ağustos 1960, Hankendi), tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyetinin eski güvenlik şefi ve dördüncü başkanıdır. Beş yıllık iki dönem için Arkadi Ğukasyan'ın yerini aldı ve 2007 ile 2020 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulundu.[1] 3 Ekim 2023'te kendisi ve Artsakh'ın diğer iki eski cumhurbaşkanı Arkadi Gukasyan ve Arayik Harutyunyan, eski Millet Meclisi başkanı Davit İşkhanyan ile birlikte Azerbaycan Devlet Güvenlik Hizmeti tarafından gözaltına alınarak Bakü'ye getirildi.[2][3]\n" }, "Leonard Petrosyan": { "first_paragraph": "Լեոնարդ Պետրոսյան\n" }, "Samvel Şahramanyan": { "first_paragraph": "Samvel Şahramanyan (Ermenice: Սամվել Շահրամանյան; d. 1 Aralık 1978) Ermeni bir siyasetçidir ve 10 Eylül 2023'ten 4 Ekim 2023'e kadar Dağlık Karabağ devlet başkanı olarak görev yapmaktaydı. Aynı zamanda Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin devlet bakanıydı. Ayrıca Askerî Vatanseverlik Yetiştirme bakanı, Gençlik, Spor ve Turizm bakanı, Dağlık Karabağ Güvenlik Konseyi sekreteri ve Dağlık Karabağ Savunma Ordusunda tümgeneral olarak görev yaptı.\n" }, "Ermenistan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Ermenistan cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Ermenistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Ermenice: Հայաստանի Հանրապետության նախագահ, romanize: Hayastani Hanrapetut'yan nahagah), Ermenistan'ın devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, Ermenistan Ulusal Meclisi tarafından yedi yıllık bir dönem için seçilir ve ülkenin bağımsızlığının ve toprak bütünlüğünün garantörüdür.[4] Ermenistan'ın parlamenter sisteminde, cumhurbaşkanı sembolik bir figürdür ve siyasi gücün çoğu meclise ve başbakana verilirken törensel görevler üstlenir.\n" }, "Alen Simonyan": { "first_paragraph": "Alen Roberti Simonyan (Ermenice: Ալեն Ռոբերտի Սիմոնյան, d. 5 Ocak 1980), Ermeni siyasetçi. Ermenistan'da 1 Şubat 2022-13 Mart 2022 tarihleri arası vekâleten cumhurbaşkanlığı görevini yürütmüş politikacı.\n" }, "Arsen Hambardzumyan": { "first_paragraph": "Arsen Haçiki Hambardzumyan (Ermenice: Արսեն Խաչիկի Համբարձումյան; d. 30 Haziran 1973, Erivan), Ermeni siyasetçi.\n" }, "Agop Babikyan": { "first_paragraph": "Agop Babikyan Efendi, (1856, Edirne - 1 Ağustos 1909), Osmanlı Ermeni hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Agop Boyacıyan": { "first_paragraph": "Agop Boyacıyan Efendi (d. 1854, Tekirdağ), Osmanlı Ermeni hukukçu ve siyasetçidir.\n" }, "Agop Hırlakyan": { "first_paragraph": "Hırlakyan Agop Ağa veya Hagop Hiralakyan Efendi (ö.1920, Maraş), Osmanlı Ermenisi tüccar ve siyasetçi.\n" }, "Agop Kazazyan Paşa": { "first_paragraph": "Agop Ohannes Kazazyan Paşa (Ermenice: Յակոբ Փաշան Գազազեան Hagop Paşa Kazazyan, 1836-1891), Ermeni kökenli Osmanlı maliyeci ve siyasetçi.\n" }, "Artin Boşgezenyan": { "first_paragraph": "Artin Boşgezenyan Efendi (Ermenice: Արթին Բոշգեզենյան, 1861-1923), II. Meşrutiyet döneminde 1908-1912, 1912 Nisan-Ağustos ve 1914-1918 dönemlerinde Meclis-i Mebûsan Halep mebusluğu yapmış Ermeni asıllı Osmanlı siyasetçisidir.\n" }, "Bedros Hallaçyan": { "first_paragraph": "Bedros Hallaçyan Efendi, (d. 1871, İstanbul), Osmanlı Ermeni siyasetçi.\n" }, "Dağavaryan Nazret Efendi": { "first_paragraph": "Dagavaryan Nazret Efendi veya Nazaret Çadırcıyan (Ermenice: Նազարէթ Չատրճեան, 25 Aralık 1862 Sivas - Haziran 1915) Uzman doktor, tarihçi, Osmanlı meclisi Sivas Mebusu, merkezi ABD'de bulunan Ermeni Hayırseverler Genel Birliği (Armenian General Benevolent Union-AGBU) kurucularından. Sivas'ın seçkin Ermeni ailelerinden Çadırcıyan ailesine mensuptu. 7 yaşında İstanbul'a geldi ve eğitimine Surp Pırgiç Okulunda başladı. Dağavaryan tıp, din ve tarihi üzerine bilimsel çalışmalar bir yazarıdır. 20. Yüzyıl başlarında Dzağig yayın çevresi içindeydi.[1] Ermeni Kırımı sırasında, tutuklanıp öldürüldü.[2][3][4]\n" }, "Damat Halil Paşa": { "first_paragraph": "Damat Halil Paşa veya Maraşlı Damat Halil Paşa, 17 Kasım 1616-18 Ocak 1619 tarihleri arasında, I. Ahmed saltanatının son döneminde, I. Mustafa'nın ilk saltanatında ve II. Osman saltanatının ilk döneminde iki yıldan biraz fazla bir süre ve daha sonra IV. Murad saltanatı döneminde 1 Aralık 1626-6 Nisan 1628 tarihleri arasında bir buçuk yıla yakın bir süre olmak üzere, iki kez toplam üç yıl yedi ay yedi gün sadrazamlık yapmış devlet adamıdır.\n" }, "Dikran Barsamyan": { "first_paragraph": "Dikran Barsamyan Efendi, Osmanlı Ermeni ziraatçi ve siyasetçi.\n" }, "Hamparsum Boyacıyan": { "first_paragraph": "Boyacıyan Doktor Hamparsum Efendi (Ermenice: Համբարձում Պօյաճեան) veya Medzn Murad, Osmanlı Ermenisi hekim ve Osmanlı Meclis-i Mebusan üyesi. 1915 Ermeni Kırımı kurbanlarındandır.[1]\n" }, "Harutün Cangülyan": { "first_paragraph": "Harutyun Cangülyan (Ermenice: Յարութիւն Ճանկիւլեան), Osmanlı Ermenisi tarihçi ve siyasetçi. 1890'daki Kumkapı Gösterisi'nin organizatörü idi. 1915 Ermeni Kırımı'da öldürüldü.[1]\n" }, "Hayig Tirâkyan": { "first_paragraph": "Hayig Tirâkyan veya Tiryakiyan (Ermenice: Հայկ Թիրեաքեան), Osmanlı Ermeni ziraat mühendisi ve siyasetçi. Trabzon doğumludur.\n" }, "Hovhannes Allahverdi": { "first_paragraph": "Hovhannes Allahverdi veya Hüdaverdizade Ohannes Efendi (d. 1823, İstanbul, Osmanlı Devleti - ö. 1915, İstanbul, Osmanlı Devleti), Ermeni kökenli Osmanlı maliyeci ve siyasetçi.\n" }, "Ispartalızâde İstepan": { "first_paragraph": "Ispartalızade İstepan veya İstepan Ispartalıyan, (1853, Aydın-?), Osmanlı Ermeni tüccar ve siyasetçi.\n" }, "İstepan Çıracıyan": { "first_paragraph": "İstepan Çıracıyan Efendi, (ö. 1915, Beşiri), Osmanlı Ermeni siyasetçi.\n" }, "Karabet Tomayan": { "first_paragraph": "Karabet Tomayan Efendi, (d. Mayıs 1852, Merzifon), Osmanlı Ermeni siyasetçi.\n" }, "Karekin Pastırmacıyan": { "first_paragraph": "Pastırmacıyan Karekin Efendi ya da Armen Karo (Ermenice: Գարեգին Պասդրմաճեան Garegin Basdırmacıyan; 9 Şubat 1872 - 23 Mart 1923), Ermeni Devrimci Federasyonu (Taşnak) liderlerinden, 1896 Osmanlı Bankası Baskını elebaşı, 1908-1912 dönemi Meclis-i Mebûsan Erzurum mebusu, Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin ABD elçisidir.\n" }, "Kegam Dergarabedyan": { "first_paragraph": "Kegam Dergarabedyan Efendi (Ermenice: Գեղամ Տէր Կարապետեան Keğam Der-Garabedean, d. 1865 - ö. 1918), Osmanlı Ermeni siyasetçi ve yazar.\n" }, "Kirkor Zohrab": { "first_paragraph": "Kirkor Zohrab Efendi (Ermenice: Գրիգոր Զոհրապ; 26 Haziran 1861 - 1915), Osmanlı Ermenisi yazar, akademisyen, siyasetçi ve avukat. Ermeni Kırımı'nın başlangıcında Osmanlı hükûmeti tarafından İstanbul'da tutuklandı ve yargılanmak üzere Diyarbakır'da bir askeri mahkemeye gönderildi. Yolculuk esnasında 15-20 Temmuz 1915'te Urfa yakınlarındaki Karaköprü'de Çerkez Ahmet, Halil ve Nazım'ın başını çektiği bir grup eşkıya tarafından öldürüldü.[1][2]\n" }, "Krikor Ağaton": { "first_paragraph": "Krikor Ağaton Efendi (Ermenice: Գրիգոր Աղաթոն 1823, İstanbul - 7 Mayıs 1868, Paris), Osmanlı Ermenisi eğitimci, ziraatçi, bürokrat, yazar ve siyasetçi. Yurtdışında aldığı eğitim, ailesinin çiftçilik faaliyetleri ve yaptığı ilmi çalışmalarla Osmanlı İmparatorluğunda tarımın gelişmesinde önemli bir rol oynadı. Ağaton Efendi görev yaptığı kurumlarda önemli hizmetlerde bulunarak bazı ilkleri de gerçekleştirdi. İmparatorluğun ilk ziraat mektebinde tercümanlık ve hocalık yaptı. İlk milli serginin tertip komisyonunda yer aldı ve bugünkü Sayıştay'ın temelini teşkil eden Divan-ı Muhasebat kurumunun ilk memurlarından birisi oldu. Sultan Abdülaziz döneminde Umûr-ı Nâfia Nazırlığı (Bayındırlık Bakanlığı)'na getirilen ilk Hristiyan ve Ermeni kökenli kişi oldu.\n" }, "Krikor Odyan": { "first_paragraph": "Krikor Odyan (Ermenice: Գրիգոր Օտեան, 9 Aralık 1834, İstanbul, Osmanlı Devleti - 6 Ağustos 1887, Paris, Fransa), Osmanlı Ermenisi hukukçu, siyasetçi ve yazardır.[1]\n" }, "Matyos Nalbantyan": { "first_paragraph": "Matyos Nalbantyan Efendi, Osmanlı Ermeni ziraatçi ve siyasetçi.\n" }, "Mededyan Osep Efendi": { "first_paragraph": "Mededyan Osep Efendi, Osmanlı Ermeni ziraatçi ve siyasetçi.\n" }, "Mıgırdiç Portakalyan": { "first_paragraph": "Mıgırdiç Portakalyan (Ermenice: Մկրտիչ Փորթուգալեան Mgrdiç Portukalian, 21 Ekim 1848 - 1921), 1885 yılında Van merkezli ve ilk Ermeni partisi olan Armenekan Partisi'ni kuran Osmanlı Ermenisi bir gazeteci ve eğitimcidir.\n" }, "Mihran Damadyan": { "first_paragraph": "Mihran Damadyan (Damatyan olarak da yazılır; Ermenice: Միհրան Տամատեան; 1863, İstanbul - 1945), Osmanlı Ermenisi devrimci, politik aktivist, yazar ve öğretmendir.\n" }, "Ohannes Vartkes Efendi": { "first_paragraph": "Ohannes Vartkes Efendi veya Vartkes Serengülyan (1871 - 1915) Osmanlı Ermenisi siyasetçi ve aktivist. Meclis-i Mebûsan Erzurum milletvekiliydi. Ermeni Kırımı sırasında öldürülmüştür.[1][2][3]\n" }, "Onnik İhsan": { "first_paragraph": "Onnik İhsan Efendi, Osmanlı Ermeni ziraatçi ve siyasetçi.\n" }, "Onnik Tertsakyan": { "first_paragraph": "Onnik Tertsakyan Vinniyan (Ermenice: Արշակ Վռամեան Arşag Vramyan, d. 1870, İstanbul - ö. 1915, Beşiri), Osmanlı Ermeni siyasetçi ve Meclis-i Mebûsan üyesi. Ermeni Kırımı sırasında öldürülmüştür.\n" }, "Paşayan Karabet Efendi": { "first_paragraph": "Garabed Paşayan Han veya Paşayan Karabet Efendi (Ermenice: Կարապետ Փաշաեան; 1864 - 1915) Osmanlı hekimi ve 1912 Nisan-Ağustos Osmanlı Meclis-i Mebusanı Sivas üyesi.[1][2]\n" }, "Harutün Şahrigyan": { "first_paragraph": "Harutün Şahrigyan (Ermenice: Յարութիւն Շահրիկեան; 1860–1915), Ermeni bir politikacı, asker, avukat ve yazardır. Atom (Ատոմ) veya Nitra (Նիթրա) takma adlarıyla daha iyi bilinir, Ermeni Devrimci Federasyonu'nda (EDF) önemli bir role sahipti ve aynı zamanda Ermeni Millet Meclisi üyesi, bir avukat ve Ermeni Sorunu hakkında yayınların yazarıdır. Ermeni kırımı kurbanıdır.\n" }, "Vahan Bardizbanyan": { "first_paragraph": "Vahan Bardizbanyan, Osmanlı Ermeni hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Vahan Papazyan": { "first_paragraph": "Vahan Papazyan veya Papasyan Efendi, (Ermenice: Վահան Փափազյան; 1876–1973),[1] Goms (Կոմս) takma adıyla da bilinir, Ermeni siyasi aktivist ve siyasetçidir.\n" }, "Estonya başbakanı": { "first_paragraph": "Estonya başbakanı veya resmî adıyla Estonya Cumhuriyeti Başbakanı (Estonca: Eesti Vabariigi peaminister), Estonya'nın hükûmet başkanıdır. Başbakan, parlamentodaki gruplarla yapılan uygun istişarelerin ardından cumhurbaşkanı tarafından aday gösterilir ve Riigikogu tarafından onaylanır. Anlaşmazlık durumunda, parlamento cumhurbaşkanının adaylığını reddedebilir ve kendi adayını seçebilir. Uygulamada, başbakan görevde kalabilmek için parlamentonun güvenini korumak zorunda olduğundan, genellikle hükûmet koalisyonundaki kıdemli ortağın lideridir.\n" }, "Estonya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Estonya başbakanı, Avrupa ülkesi Estonya'da bağımsızlığın elde edildiği 1991 yılından itibaren hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Jaan Tõnisson": { "first_paragraph": "Jaan Tõnisson (22 Aralık 1868 - 1941?), Estonyalı devlet adamı, avukat ve gazeteci. Hem çarlık döneminde, hem de Sovyet yönetimi sırasında Rusya'nın ülkesi üzerindeki egemenliğine karşı çıkmıştır.\n" }, "Juhan Parts": { "first_paragraph": "Juhan Parts (d. 27 Ağustos 1966, Tallinn), Estonya eski başbakanı.\n" }, "Mart Laar": { "first_paragraph": "Mart Laar (d. 22 Nisan 1960), Estonyalı politikacı ve tarihçi. 1992'den 1994'e, 1999'dan 2002'ye kadar Estonya Başbakanı olarak görev yaptı.[1] Laar, 1990'lı yıllarda Estonya'nın hızlı ekonomik kalkınmasını sağlamaya yardımcı oldu.[2] Pro Patria ve Res Publica Birliği üyesidir.[3]\n" }, "Mart Siimann": { "first_paragraph": "Mart Siimann (d. 21 Eylül 1946), 1997-1999 yılları arasında Estonya Başbakanı olarak liberal / merkezci Estonya Koalisyon Partisini temsil etti.[1]\n" }, "Siim Kallas": { "first_paragraph": "Siim Kallas (d. 2 Ekim 1948, Tallinn), Eston siyasetçi. 2002-2003 yılları arasında Estonya Başbakanı.\n" }, "Taavi Rõivas": { "first_paragraph": "Taavi Rõivas (d. 26 Ekim 1979, Tallinn), Estonya Reform Partisi'nden siyasetçi, 26 Mart 2014 - 23 Kasım 2016 tarihleri arası görev yapmış Estonya'nın eski başbakanıdır. Mevcut başbakan Andrus Ansip'in istifası sonrası, iktidardaki Estonya Reform Partisi tarafından hükûmeti kurmakla görevlendirilmiştir.[1]\n[2] Başbakan olarak görev yaptığı dönemden önce, Sosyal İşler Bakanı (2012-2014) oldu. Rõivas, Avrupa Birliği'nin en genç başbakanıdır.[3]\n" }, "Tiit Vähi": { "first_paragraph": "Tiit Vähi (d. 10 Ocak 1947), 1995-1997 yılları arasında Estonya Başbakanı olan bir Estonya politikacısı. Geçici hükûmet uyarınca 1992 boyunca birkaç ay boyunca Başbakanlık görevini de yürüttü.\n" }, "Estonya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Estonya cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Estonya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Estonca: Eesti Vabariigi President), Estonya'nın devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, aynı zamanda Estonya Savunma Kuvvetleri'nin sembolik başkomutanıdır.\n" }, "Toomas Hendrik Ilves": { "first_paragraph": "Toomas-Hendrik İlves (d. 26 Aralık 1953, Stockholm), Eston siyasetçi ve diplomat. 2006-2016 yılları arası Estonya Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Lennart Meri": { "first_paragraph": "Lennart Georg Meri (29 Mart 1929 - 14 Mart 2006), Estonyalı yazar, film yönetmeni, devlet adamı ve Estonya'nın ikinci cumhurbaşkanı.\n" }, "Kadri Simson": { "first_paragraph": "Kadri Simson (kızlık soyadı Must, 22 Ocak 1977 doğumlu), 1 Aralık 2019 tarihinden bu yana von der Leyen Komisyonu'nda Enerjiden Sorumlu Avrupa Komisyonu Üyesi olan Merkez Parti'den Estonyalı bir siyasetçidir.[1] Daha önce 2016-2019 yılları arasında Jüri Ratas'ın ilk kabinesinde Ekonomik İşler ve İletişim Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Meles Zenawi": { "first_paragraph": "Legesse („Meles“) Zenawi (d. 8 Mayıs 1955 - ö. 20 Ağustos 2012), Etiyopyalı siyasetçi.\n" }, "Girma Wolde-Giorgis": { "first_paragraph": "Girma Wolde-Giorgis (Amharca: ግርማ ወልደ ጊዮርጊስ) (d. 28 Aralık 1924, Addis Ababa - ö. 15 Aralık 2018) Etiyopyalı siyasetçi. Girma, Afrika ülkesi Etiyopya'da 9 Eylül 2001 ile 7 Ekim 2013 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "İtalyan Etiyopyası": { "first_paragraph": "İtalyan Etiyopyası (bilinen diğer adıyla İtalyan Etiyopya İmparatorluğu) (İtalyanca: Etiopia italiana), yaklaşık beş yıl boyunca İtalya tarafından işgal edilen Etiyopya İmparatorluğu topraklarıdır.[1] İtalyan Etiyopyası, İtalyan Doğu Afrikası'nın (Africa Orientale Italiana, AOI) kurulmasından sonra Amhara, Harar, Galla-Sidamo ve Scioa valiliklerinden oluşan Etiyopya İmparatorluğu'nun eski topraklarının resmi adıydı, idari bir birim değildi.[2]\n" }, "Mengistu Haile Mariam": { "first_paragraph": "Mengistu Haile Mariam (d. 21 Mayıs 1937), Etiyopya'da yüzlerce yıllık monarşiyi deviren ve sosyalist bir devlet kurmayı amaçlamış asker ve devlet adamı. 1977-1991 arasında Etiyopya devlet başkanı. Etiyopya İşçi Partisi 1. Genel Sekreteri. (1977-1991)\n" }, "Mulatu Teshome": { "first_paragraph": "Mulatu Teshome Wirtu (Amharca: ሙላቱ ተሾመ ውርቱ), (d. 1957), Etiyopyalı siyasetçi. Mulatu, Afrika ülkesi Etiyopya'da 7 Ekim 2013 ile 25 Ekim 2018 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuş Etiyopyalı politikacıdır.[1]\n" }, "Negasso Gidada": { "first_paragraph": "Dr. Negasso Gidada Solon (Amharca: ነጋሶ ጊዳዳ - Nägaso Gidada) (3 Eylül 1943- 27 Nisan 2019), Etiyopyalı doktor ve siyasetçi. Etiyopya'da 1995 ile 2001 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Tafari Benti": { "first_paragraph": "Tuğgeneral Tafari Benti (Amharca: ተፈሪ በንቲ) (d. Ekim 1921 - ö. 3 Şubat 1977), Etiyopyalı asker ve siyasetçi. Benti, Afrika ülkesi Etiyopya'da 1974 ile 1977 yılları arasında askerî cuntanın başında yer alan kişi olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Tesfaye Gebre Kidan": { "first_paragraph": "Tesfaye Gebre Kidan (Amharca: ተስፋዬ ገብረ ኪዳን) (d. ~1935 - ö. 2 Haziran 2004), Etiyopyalı asker ve siyasetçi. Kidan, Afrika ülkesi Etiyopya'da 1991 yılında kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Faroe Adaları başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Faroe Adaları başbakanı, Avrupa kıtasında Danimarka Krallığı'na bağlı özerk bölge olan Faroe Adaları'nda hükûmetin başında yer alan kişidir.\n" }, "Ahmed Tevfik": { "first_paragraph": "Ahmed Tevfik (d. 22 Haziran 1943, Marigha, Yukarı Atlas) Fas İslami İşler ve Vakıflar Bakanı.\n" }, "İzzeddin Laraki": { "first_paragraph": "İzzeddin Laraki (Arapça: عز الدين العراقي ʻAz ud-Dīn al-ʻArāqī) (1 Mayıs 1929 - 1 Şubat 2010), 30 Eylül 1986 - 11 Ağustos 1992 tarihleri arasında Fas başbakanı olarak görev yapmış siyasetçidir.[1] Fas'ın 10. başbakanıydı ve Kral II. Hasan döneminde görev yaptı.[2] 1997-2000 yılları arasında İslam Konferansı Örgütü'nün (İKÖ) Genel Sekreterliğini de yapan Laraki, bu pozisyona seçilen ilk Faslı oldu.[3]\n" }, "Necib Zervali Variti": { "first_paragraph": "Necib Zervali Variti (d. 15 Mayıs 1950, Fes, Fas) Faslı siyasetçi.\n" }, "Aziz Ahnuş": { "first_paragraph": "Aziz Ahnuş (Taşelit: ⵄⴰⵣⵉⵣ ⴰⵅⵏⵏⵓⵛ; Arapça: عزيز أخنوش) (d. 1961)[2] mevcut Fas Başbakanı olarak görev yapan Faslı bir politikacı, iş insanı ve milyarderdir.[3] Akwa Group'un CEO'su olup aynı zamanda 2007'den 2021'e kadar Fas'ta Tarım Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Fas başbakanı": { "first_paragraph": "Fas başbakanı (resmi olarak Hükûmet Başkanı), Fas Krallığı hükûmetinin başıdır ve diğer anayasal monarşilerdki başbakana benzer bir pozisyonda görev yapar.[2] Başbakan, parlamentoya seçilen en büyük partiden Fas kralı tarafından seçilir. Fas Anayasası hükûmete kralın onayıyla yürütme yetkileri verir ve hükûmet başkanının kabine üyelerini, vilayet valilerini, büyükelçileri önerme ve görevden alma; hükûmet programlarını ve kamu hizmetlerinin sunumunu denetleme ve parlamentonun alt meclisini feshetme yetkilerini verir.[3]\n" }, "Sitiveni Rabuka": { "first_paragraph": "Sitiveni Ligamada \"Steve\" Rabuka (d. 13 Eylül 1948), Fijili asker ve siyasetçi. Rabuka, Okyanusya ülkesi Fiji'de 24 Aralık 2022 tarihinden bu yana başbakanlık koltuğunda bulunmaktadır. Asker kökenli olan ve Tuğgeneral rütbesine sahip olan Rabuka, 1992-1999 yılları arasındaki görevinin ardından 24 Aralık 2022'de ikinci kez ülkenin başbakanı olmuştur.[1][2]\n" }, "Henri Konan Bédié": { "first_paragraph": "Henri Konan Bédié (d. 5 Mayıs 1934 - ö. 1 Ağustos 2023), Fildişili siyasetçi. Bédié, Afrika kıtasında yer alan Fildişi Sahili'nde 1993 ile 1999 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Félix Houphouët-Boigny": { "first_paragraph": "Félix Houphouët-Boigny (d. 18 Ekim 1905, Yamoussoukro, Fildişi Sahili, Fransız Batı Afrikası - ö. 7 Aralık 1993, Yamoussoukro, Fildişi Sahili), Fildişi Sahili'nin ilk devlet başkanı.\n" }, "Diosdado Macapagal": { "first_paragraph": "Diosdado Pangan Macapagal (28 Eylül 1910 - 21 Nisan 1997), Filipinler'in 9. devlet başkanı vazifesini görmüş, Filipinli devlet adamı. Macapagal, \"The Incorruptible\" (Ahlakı bozulmaz) lakabıyla tanınmaktadır.\n" }, "Joseph Estrada": { "first_paragraph": "Joseph Ejercito Estrada, doğum ismi: Jose Marcelo Ejercito; (d. 19 Nisan 1937), Erap takma adıyla da bilinen[1] Filipinli bir politikacı ve eski bir aktördür. 1998'den 2001'e kadar Filipinler'in 13. cumhurbaşkanı, 1992'den 1998'e kadar Filipinler'in 9. başkan yardımcısı ve 2013'ten 2019'a kadar ülkenin başkenti[2] Manila şehrinin 21. belediye başkanı olarak görev yaptı. 2001'de, Asya'da resmen görevden alınan[3] ilk devlet başkanı oldu ve iktidardan istifa etti.[4][5]\n" }, "Rodrigo Duterte": { "first_paragraph": "Rodrigo Duterte (d. 28 Mart 1945), Filipinler'in 16. devlet başkanı. Filipinli avukat ve Visayan asıllı siyasetçidir.[1][2][3]\n" }, "Emilio Aguinaldo": { "first_paragraph": "GeneralissimoEmilio AguinaldoQHN FŞN\n" }, "Filipinler devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Filipinler devlet başkanı, Asya ülkesi Filipinler'de 1899 yılından bu yana ülkenin üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Manuel L. Quezon": { "first_paragraph": "Manuel Luis Quezón y Molina (d. 19 Ağustos 1878, Baler, Filipinler - ö. 1 Ağustos 1944, Saranac Lake, New York, ABD), Filipin bağımsızlık hareketinin önderi ve Filipinler'in ilk devlet başkanı. Filipinler'in tam bağımsızlığını kazanmasından önce vereme yakalanması sebebiyle öldü.\n" }, "Lapu-Lapu": { "first_paragraph": "Lapu-Lapu (ayrıca yerel tarihi belgelere göre Halife Pulaka)[1] (d. 1491? – ö. 1547?) Mactan Adası sultanı olan Lapu-Lapu Filipinler'in ilk ulusal kahramanıdır. İşgalci sömürgecilere karşı savaşmış, şereflerini korumuş ve onlara onurlu bir tarih bahşetmiştir.\n" }, "Riyad el-Maliki": { "first_paragraph": "Riyad el-Maliki (Arapça: رياض المالكي; doğum 31 Mayıs 1955) 2007 tarihinden itibaren Filistin devletinin dışişleri bakanı.[1]\n" }, "Muhammed Dahlan": { "first_paragraph": "Muhammed Yusuf Dahlan [1] 29 Eylül 1961'de Han Yunus Mülteci Kampı, Han Yunus, Gazze Şeridi'nde dünyaya geldi. Künyesi Abu Fadi (Arapça: أبو فادي ) Filistinli siyasetçi, Gazze'deki El Fetih'in eski lideri. Dahlan, altı çocuğun en küçüğü olarak Hamama'da (1948'de nüfusu azaltılmış bir Filistin kasabası) mülteci bir ailede dünyaya geldi.\n" }, "Mervan Barguti": { "first_paragraph": "Mervan Hasib İbrahim Barguti (Arapça: مروان حسيب ابراهيم البرغوثي) (d. 6 Haziran 1959, Ramallah), Filistinli siyasetçi ve askeri lider. 1. ve 2. İntifadanın lideri olarak kabul edilir.\n" }, "Marit Paulsen": { "first_paragraph": "Marit Eli Paulsen (önceki soyadı: Björnerud; d. 24 Kasım 1939 – ö. 25 Temmuz 2022), Norveçli-İsveçli gazeteci, yazar ve siyasetçi.[1]\n" }, "Uma Aaltonen": { "first_paragraph": "Ulla-Maija \"Uma\" Aaltonen (28 Ağustos 1940 - 13 Temmuz 2009) Fin yazar, gazeteci, siyasetçi.[1] Yeşil Parti üyesiydi.\n" }, "Antti Häkkänen": { "first_paragraph": "Antti Edvard Häkkänen (d. 16 Ocak 1985), Ulusal Koalisyon Partisi'ni temsil eden bir Fin politikacısıdır. 22 Nisan 2015 tarihinden bu yana Finlandiya Parlamentosu Üyesi olarak görev yapmaktadır.[1] Häkkänen, 2017-2019 yılları arasında Juha Sipilä'nın Kabinesinde Adalet Bakanı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Jari Leppä": { "first_paragraph": "Jari Juhani Leppä (d. 24 Haziran 1959), Merkez Partisi'ni temsil eden bir Fin politikacısıdır. 24 Mart 1999 tarihinden bu yana Parlamento Üyesi olarak görev yapmaktadır.[1] 5 Mayıs 2017'de Leppä, Sipilä Kabinesinde Tarım Bakanı oldu.[2] Daha sonraki Rinne ve Marin kabinelerinde de aynı pozisyonda devam etti.[3]\n" }, "Jukka Gustafsson": { "first_paragraph": "Jukka Tapani Gustafsson (d. 2 Ocak 1947), 1987'den beri Finlandiya Parlamentosu'nda Pirkanmaa seçim bölgesi için görev yapan, Sosyal Demokrat Partisi üyesi bir Fin politikacıdır.[1]\n" }, "Kimmo Tiilikainen": { "first_paragraph": "Kimmo Kalevi Tiilikainen (d. 17 Ağustos 1966) Merkez Partisi üyesi bir Fin siyasetçidir.[1] Organik bir çiftçi ve ormancıdır. Tiilikainen, 2015-2019 yılları arasında Tarım ve Çevre Bakanı olarak görev yaptı.[2] Ayrıca 2007-2008 yılları arasında Finlandiya Çevre Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Mika Lintilä": { "first_paragraph": "Mika Tapani Lintilä (d. 15 Nisan 1966), şu anda Ekonomi Bakanı olarak görev yapan bir Fin politikacıdır.[1] 1999'dan beri Finlandiya Parlamentosu'nda Merkez Parti'yi temsil ediyor.[2] Lintilä daha önce 2016'dan 2019'a kadar Sipilä Kabinesi'nde Ekonomi Bakanı ve 2019'da Rinne Kabinesi'nde Maliye Bakanı ve Finlandiya Başbakan Yardımcılığı görevini yaptı.[3]\n" }, "Veronica Thörnroos": { "first_paragraph": "Veronica Thörnroos (d. 16 Temmuz 1962), Avrupa kıtasında bulunan ve Finlandiya'ya bağlı olan Åland Adaları'ndan bir Fin politikacı. Thörnroos, 25 Kasım 2019'dan beri Åland Başbakanı olarak görev yapmaktadır. Politikaya atılmadan önce hemşirelik yapıyordu.[2]\n" }, "Finlandiya başbakanı": { "first_paragraph": "Finlandiya başbakanı (Fince: Suomen pääministeri; İsveççe: Finlands statsminister), Finlandiya'nın hükûmet başkanıdır. Başbakan, devletin başı olan cumhurbaşkanı tarafından atanmaktadır.\n" }, "Finlandiya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Finlandiya başbakanı, Avrupa ülkesi Finlandiya'da 1917 yılından itibaren hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Mauno Koivisto": { "first_paragraph": "Mauno Henrik Koivisto (d. 25 Kasım 1923, Turku - ö.12 Mayıs 2017) Fin siyasetçi ve Finlandiya'nın dokuzuncu cumhurbaşkanıdır .\n" }, "Juho Kusti Paasikivi": { "first_paragraph": "Juho Kusti Paasikivi (d. 27 Kasım 1870, Hämeenkoski - ö. 14 Aralık 1956, Helsinki), Fin politikacı ve eski Finlandiya Cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Risto Ryti": { "first_paragraph": "Risto Heikki Ryti (d. 3 Şubat 1889 Huittinen; ö. 25 Ekim 1956, Helsinki), hukuk eğitimi almış, Fin politikacı.[1]\n" }, "Finlandiya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Finlandiya Cumhuriyeti cumhurbaşkanı (Fince: Suomen tasavallan presidentti, İsveççe: Republiken Finlands president), Finlandiya ulusunun devlet başkanıdır. Finlandiya anayasası uyarınca, cumhurbaşkanı ve bakanlar kurulunun yürütme yetkisi var. Cumhurbaşkanı, altı yıllık bir süre için doğrudan Finlandiya halkı tarafından seçilir. 1991'den beri hiçbir başkan iki ardışık dönemden fazla seçilemez. Cumhurbaşkanı doğma büyüme Finlandiya vatandaşı olmalıdır. Cumhurbaşkanlık 1919 anayasası ile kurulmuştur.\n" }, "Ahmet Acet": { "first_paragraph": "Ali Ahmet Acet, (d. 21 Şubat 1951, Helsinki, Finlandiya), Türk diplomat.\n" }, "Maria Ohisalo": { "first_paragraph": "Maria Karoliina Ohisalo (d. 8 Mart 1985), 2019 ve 2021 yılları arasında Finlandiya İçişleri Bakanı olarak görev yapan Fin bir politikacı ve araştırmacıdır.[1][2] Yeşil Birliği'nin lideri, 2019'dan beri Parlamento Üyesi'dir.[3]\n" }, "Inka Hopsu": { "first_paragraph": "Inka Inari Hopsu (d. 25 Eylül 1976), şu anda Yeşil Birliği'nin Fin bir politikacısı ve Finlandiya Parlamentosu'nda Uusimaa milletvekilidir.[1]\n" }, "Johannes Koskinen": { "first_paragraph": "Hannu Erkki Johannes Koskinen (d. 10 Aralık 1954, Janakkala, Finlandiya) Fin siyasetçi.\n" }, "Jaana Pelkonen": { "first_paragraph": "Jaana Pelkonen (d. 27 Ocak 1977; Lahti, Finlandiya), Fin sunucu ve model. 2007 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Mikko Leppilampi ile birlikte sunuculuk yapmıştır.\n" }, "Sofia Virta": { "first_paragraph": "Sofia Marjanna Virta (d. 21 Haziran 1990) şu anda Yeşil Birliği'nin Fin bir politikacısı ve Finlandiya Parlamentosu'nda Helsinki milletvekilidir.[1]\n" }, "Robert Poujade": { "first_paragraph": "Robert Poujade (6 Mayıs 1928; Moulins, Allier - 8 Nisan 2020, Paris), Fransız siyasetçi.\n" }, "André Postel-Vinay": { "first_paragraph": "André Postel-Vinay (d. 4 Haziran 1911, 7. arrondissement (Paris) - ö. 11 Şubat 2007 14. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi ve devlet görevlisi.\n" }, "André Ségalat": { "first_paragraph": "André Ségalat (1910, Paris - 24 Kasım 1986, Paris), Fransız siyasetçi, bürokrat.\n" }, "Anne Robert Jacques Turgot": { "first_paragraph": "Anne Robert Jacques Turgot, Baron de l'Aulne (10 Mayıs 1727 – 18 Mart 1781), en çok Fransa Maliye Bakanı olarak görev aldığı sırada uyguladığı ekonomik liberalizm siyasetiyle tanınan Fransız ekonomist ve siyasetçi.[1] Tarımda azalan marjinal verim yasasını tanıyan ilk iktisatçı olduğu düşünülüyor.[2] Yayınladığı önemli eserler arasında dini bağnazlığı kınayan Lettres sur la tolérance (\"Hoşgörü Üzerine Mektuplar\", 1753–1754) ve çalışma ve ticaret özgürlüğünü savunduğu Réflexions sur la formation et la distribution des richesses (\"Zenginliklerin Oluşması ve Bölüşümü, 1766) öne çıkar.\n" }, "Bernard Chenot": { "first_paragraph": "Bernard Chenot (20 Mayıs 1909, Paris - 5 Haziran 1995), Fransız hukukçu, idareci ve siyasetçi.\n" }, "Bernard Destremau": { "first_paragraph": "Bernard Destremau (d. 11 Şubat 1917, 16. arrondissement (Paris) - ö. 6 Haziran 2002, Neuilly-sur-Seine[1]) Fransız siyasetçi, diplomat ve sporcu.\n" }, "Bernard Tapie": { "first_paragraph": "Bernard Tapie (Okunuş: [bɛʁnaʁ tapi]; d. 26 Ocak 1943, Paris – ö. 3 Ekim 2021, Paris, Fransa), Fransız iş insanı, siyasetçi, aktör, şarkıcı ve televizyon sunucusu.[1][2]\n" }, "Édouard Bonnefous": { "first_paragraph": "Édouard Bonnefous (d. 24 Ağustos 1907, Paris - ö. 24 Şubat 2007) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Hans van den Broek": { "first_paragraph": "Henri (Hans) van den Broek (d. 11 Aralık 1936, Paris), Hollanda'nın önde gelen bir politikacısı. Avrupa Dış İlişkiler ve Komşuluk Politikalarından sorumlu Komiseri oldu. Hollanda'nın 1982 ve 1993 yılları arasında Dışişleri Bakanı olarak 11 yıl hizmet görev yapmasıyla da bilinir.\n" }, "David Habib": { "first_paragraph": "David Habib (d. 16 Mart 1961, Paris) Fransız sosyalist siyasetçi.[1]\n" }, "Didier Paris": { "first_paragraph": "Didier Paris (d. 14 Şubat 1954), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Côte-d'Or seçim bölgesinin Güney kısmını temsil ediyor.[1] 1997'den 2000'e kadar Beaune'un alt valisi olarak görev yaptı.\n" }, "Edmond Michelet": { "first_paragraph": "Edmond Michelet (8 Ekim 1899, Paris 19. arrondissement - 9 Ekim 1970, Brive-la-Gaillarde (Corrèze)[1]) Fransız siyasetçi, eski adalet ve kültür bakanı.\n" }, "Félix Gaillard": { "first_paragraph": "Félix Gaillard d'Aimé (Fransızca: [feliks ɡajaʁ]; d. 5 Kasım 1919, Paris – ö. 10 Temmuz 1970) Fransız siyasetçi ve eski Başbakan (1957-1958).\n" }, "Franck Riester": { "first_paragraph": "Franck Riester (d. 3 Ocak 1974, Paris 15. arrondissement) Fransız siyasetçi.\n" }, "François Zimeray": { "first_paragraph": "François Zimeray avukat, eski siyasetçi, insan hakları aktivisti ve diplomattır. 4 Temmuz 1961'de doğan Zimeray, Avrupa Parlamentosu'nda Avrupa Sosyalistler Partisi üyesi olarak 1999 ve 2004 yılları arasında çalışmıştır. Fransa'nın Le Petit-Quevilly bölgesinin belediye başkanı olarak görev almıştır. Ayrıca kendisi Büyük Rouen - Normandiya bölgesinin başkanı olarak çalışmıştır.[1]\n" }, "Harlem Désir": { "first_paragraph": "Harlem Désir (d. 25 Kasım 1959, Paris) Fransız sosyalist siyasetçi. 2012-2014 yıllarında Sosyalist Parti Birinci Sekreteri.\n" }, "Hervé Novelli": { "first_paragraph": "Hervé Novelli (d. 6 Mart 1949, Paris) Fransız sağ siyasetçi ve eski bakandır.\n" }, "Jacqueline Fraysse": { "first_paragraph": "Jacqueline Fraysse (d. 25 Şubat 1947, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jacques Marette": { "first_paragraph": "Jacques Marette (d. 21 Eylül 1922, Paris - ö. 25 Nisan 1984, Paris) Fransız siyasetçi ve eski bakan.\n" }, "Jean Taittinger": { "first_paragraph": "Jean Taittinger (d. 25 Ocak 1923, Paris - ö. 23 Eylül 2012, Épalinges, Lozan) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Jean-François Deniau": { "first_paragraph": "Jean-François Deniau (d. 31 Ekim 1928, 15. arrondissement (Paris) - ö. 24 Ocak 2007, 6. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi, diplomat ve edebiyatçı.\n" }, "Jean-Michel Belorgey": { "first_paragraph": "Jean-Michel Belorgey (d. 2 Kasım 1944, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Léo Hamon": { "first_paragraph": "Léo Hamon (d. 12 Ocak 1908, 13. arrondissement (Paris) - ö. 27 Ekim 1993, 5. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Louis Pasteur Vallery-Radot": { "first_paragraph": "Joseph Louis Pasteur Vallery-Radot (d. 13 Mayıs 1886, Paris - ö. 9 Ekim 1970, Paris) Fransız hekim ve siyasetçi.\n" }, "Marcel Dassault": { "first_paragraph": "Marcel Dassault (doğum adı: Marcel Ferdinand Bloch; 22 Ocak 1892 - 17 Nisan 1986), kariyerini uçak imalatında geçirmiş bir Fransız mühendis ve sanayiciydi. Ayrıca milletvekili olarak uzun yıllar görev yapıp, en yaşlı üye olarak yasama seçimleri ardından meclise başkanlık etmiştir.\n" }, "Marcellin Berthelot": { "first_paragraph": "Pierre Eugène Marcellin Berthelot FRS FRSE ( ; 25 Ekim 1827 [1] - 18 Mart 1907), termokimyanın Berthelot prensibiyle tanınan Fransız kimyager ve Cumhuriyetçi politikacıydı. İnorganik maddelerden birçok organik bileşik sentezledi [2] Jöns Jakob Berzelius'un organik bileşiklerin sentezlerinde organizmalara ihtiyaç duyduğu yönündeki teorisine büyük miktarda karşı kanıt sağladı. Berthelot, kimyasal sentezin 2000 yılına kadar gıda endüstrisinde devrim yaratacağına ve sentezlenmiş gıdaların çiftliklerin ve meraların yerini alacağına inanıyordu. \"Aynı malzemeleri üretmenin onları yetiştirmekten daha ucuz ve daha iyi olduğu ortaya çıkarsa neden olmasın?\" diye sordu.[2][3]\n" }, "Pierre Mendès France": { "first_paragraph": "Pierre Mendès France (11 Ocak 1907 - 18 Ekim 1982), Fransız siyasetçi, eski başbakan (1954-1955).\n" }, "Michel Poniatowski": { "first_paragraph": "Michel Poniatowski (d. 16 Mayıs 1922, Paris - ö. 15 Ocak 2002, Rouret (Alpes-Maritimes)) Fransız sağcı siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Frédéric Passy": { "first_paragraph": "Frédéric Passy (d. 20 Mayıs 1822, Paris - ö. 12 Haziran 1912, Neuilly-sur-Seine), Fransız iktisatçı. Uluslararası hakemlik kurumunun savunucularındandır. Barış mücadelesini etkin biçimde desteklemiş, ilk Nobel Barış Ödülünü (1901) Kızılhaç Örgütü'nün kurucusu Henri Dunant'la paylaşmıştır.\n" }, "Patrick Gaubert": { "first_paragraph": "Patrick Gaubert (d. 6 Temmuz 1948, 16. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Paul Bacon": { "first_paragraph": "Paul Bacon (d. 1 Kasım 1907, Paris - ö. 6 Aralık 1999, Gimont (Gers) Fransız siyasetçi, eski çalışma bakanı.[1]\n" }, "Philippe Malaud": { "first_paragraph": "Philippe Malaud (d. 2 Ekim 1925, 16. arrondissement (Paris) - ö. 14 Ekim 2007, Gleizé (Rhône)) Fransız diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Alain Richard": { "first_paragraph": "Alain Richard (d. 29 Ağustos 1945, Paris) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Robert Galley": { "first_paragraph": "Robert Galley (11 Ocak 1921, Paris[1] - 8 Haziran 2012; Troyes, Aube[2]) Fransız siyasetçi ve eski bakandır.\n" }, "André Santini": { "first_paragraph": "André Santini (d. 20 Ekim 1940, Paris) Fransız hukukçu, siyasetçi.\n" }, "Xavier Deniau": { "first_paragraph": "Xavier Deniau (d. 24 Eylül 1923, 6. arrondissement (Paris) - ö. 29 Mart 2011, 14. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Yves Galland": { "first_paragraph": "Yves Galland (d. 8 Mart 1941, Paris) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "André Bettencourt": { "first_paragraph": "André Bettencourt (d. 21 Nisan 1919, Saint-Maurice-d'Ételan (Seine-Maritime) - ö. 19 Kasım 2007, Neuilly-sur-Seine (Hauts-de-Seine)) Fransız siyasetçi, eski bakandır.\n" }, "Eugène Schueller": { "first_paragraph": "Eugène Paul Louis Schueller, (20 Mart 1881 - 23 Ağustos 1957) tarihleri arasında yaşamış Fransız bir eczacı ve iş adamıdır. Dünyanın lider kozmetik ve güzellik şirketi olan L'Oréal'in kurucusu olmakla birlikte modern reklamın kurucularından biridir.\n" }, "Fransız Eylem Hareketi": { "first_paragraph": "Fransız Eylem Hareketi (Fransızca: Action française [aksjɔ fʁɑsɛːz]), Fransız aşırı sağ monarşist siyasi hareketidir.\n" }, "Hubert Lagardelle": { "first_paragraph": "Hubert Lagardelle (8 Temmuz 1874; Le Burgaud, Haute-Garonne – 20 Eylül 1958, Paris) Proudhon'un ve Georges Sorel'in düşüncelerinden etkilenmiş Fransız sendikalist düşünür. Hubert Lagardelle politik görüşlerinde sol çizgiden yavaşça sağ kanata kayan bir siyasal tutum sergileyip 1942-1943 yılları arasında Pierre Laval'ın idaresi altındaki Vichy rejiminde İşçi Bakanı olarak hizmet verdi.\n" }, "Savitri Devi": { "first_paragraph": "Savitri Devi Mukherji[a] (doğum adıyla Maximiani Julia Portas,[b] 30 Eylül 1905—22 Ekim 1982), Fransız-doğumlu Yunan faşist yazar, Nazi sempatizanı ve casus. II. Dünya Savaşı'nda Hindistan'da Mihver Devletleri adına casusluk yapmıştır.[1][2][3] 1960'larda yeraltı Neo-Nazi akımının öncülerinden olmuştur.[1][3][4]\n" }, "Jean Arthuis": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Brice Lalonde": { "first_paragraph": "Brice Lalonde (10 Şubat 1946, Neuilly-sur-Seine) Fransız çevreci siyasetçi.\n" }, "Émile Combes": { "first_paragraph": "Émile Combes (d. 6 Eylül 1835 – ö. 25 Mayıs 1921), Fransız siyasetçi.\n" }, "Michel Crépeau": { "first_paragraph": "Michel Édouard Jean Crépeau (d. 30 Ekim 1930, Fontenay-le-Comte (Vendée) - 30 Mart 1999, Paris) Fransız siyasetçi ve avukat.\n" }, "Didier Bariani": { "first_paragraph": "Didier Bariani (d. 16 Ekim 1943, Bellerive-sur-Allier, Allier) Fransız siyasetçi.\n" }, "Eric Zemmour": { "first_paragraph": "Éric Justin Léon Zemmour (Fransızca: [eʁik zemuʁ]; 31 Ağustos 1958 doğumlu) Cezayirli-Yahudi asıllı Fransız aşırı sağ politikacısı, politik gazeteci, deneme yazarı, yazar ve üstattır. 2019’dan 2021’e kadar, CNews’de günlük program olan Face à l'Info’da editör ve panel katılımcısı olarak çalıştı. 2022 Fransa seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı olmuştur.\n" }, "François Loos": { "first_paragraph": "François Loos (d. 24 Aralık 1953), Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Christophe Fromantin": { "first_paragraph": "Jean-Christophe Fromantin (d. 30 Ağustos 1962, Nantes) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Georges Bidault": { "first_paragraph": "Georges Bidault (5 Ekim 1899, Moulins - 26 Ocak 1983, Cambo-les-Bains, Fransa), Fransız siyasetçi. II. Dünya Savaşı sırasında Fransız Direnişinde aktifti. Savaştan sonra, armée secrète'ye katılmadan önce çeşitli vesilelerle dışişleri bakanı ve başbakan olarak görev yaptı.\n" }, "Georges Marchais": { "first_paragraph": "Georges Marchais, (d. 7 Haziran 1920, La Hoguette (Calvados) - ö. 16 Kasım 1997, Paris) Fransız komünist siyasetçi.\n" }, "Gérard Longuet": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hervé Marseille": { "first_paragraph": "Hervé Marseille (d. 20 Ağustos 1954, Abbeville) Fransız siyasetçi.\n" }, "Robert Hue": { "first_paragraph": "Robert Hue (d. 19 Ekim 1946, Cormeilles-en-Parisis (Val-d'Oise)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean Lecanuet": { "first_paragraph": "Jean Lecanuet (d. 4 Mart 1920 Rouen - ö. 22 Şubat 1993 Neuilly-sur-Seine (Hauts-de-Seine)) Fransız devlet adamıdır.\n" }, "Jean-Christophe Lagarde": { "first_paragraph": "Jean-Christophe Lagarde (d. 24 Ekim 1967, Châtellerault (Vienne)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Marie Cavada": { "first_paragraph": "Jean-Marie Cavada (d. 24 Şubat 1940, Épinal (Vosges)) Fransız merkez siyasetçi ve gazeteci.\n" }, "Jean-Vincent Placé": { "first_paragraph": "Jean-Vincent Placé (d. 12 Mart 1968, Seul) Fransız çevreci siyasetçi.\n" }, "Laurent Hénart": { "first_paragraph": "Laurent Hénart (d. 15 Ekim 1968, Laxou, Meurthe-et-Moselle), Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "François Léotard": { "first_paragraph": "François Léotard, (d. 26 Mart 1942, Cannes - ö. 25 Nisan 2023) Fransız siyasetçi.\n" }, "Maurice Schumann": { "first_paragraph": "Maurice Schumann (d. 10 Nisan 1911, Paris - ö. 9 Şubat 1998 Paris[1]), Fransız devlet adamı.\n" }, "Alain Peyrefitte": { "first_paragraph": "Alain Peyrefitte (26 Ağustos 1925, Najac (Aveyron) - 27 Kasım 1999, Paris) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Philippe Adnot": { "first_paragraph": "Philippe Adnot (d. 25 Ağustos 1945, Rhèges (Aube)) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Pierre Laurent (siyasetçi)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Roger-Gérard Schwartzenberg": { "first_paragraph": "Roger-Gérard Schwartzenberg (d. 17 Nisan 1943, Pau, Pyrénées Atlantiques) Fransız siyasetçidir.\n" }, "André Rossinot": { "first_paragraph": "André Rossinot, (d. 22 Mayıs 1939, Briey (Meurthe-et-Moselle)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Alain Savary": { "first_paragraph": "Alain Savary (25 Nisan 1918, Cezayir - 17 Şubat 1988, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Philippe de Villiers": { "first_paragraph": "Philippe Le Jolis de Villiers de Saintignon (d. 25 Mart 1949, Boulogne (Vendée)) Fransız muhafazakâr sağ siyasetçi.\n" }, "Émile Zuccarelli": { "first_paragraph": "Émile Zuccarelli (d. 4 Ağustos 1940, Bastia, Haute-Corse) Korsikalı siyasetçi.\n" }, "Régis Barailla": { "first_paragraph": "Régis Barailla, (d. 28 Ağustos 1933 - ö. 21 Eylül 2016), Fransız siyasetçi.\n" }, "Louis Blanc": { "first_paragraph": "Louis Blanc veya Louis Jean Joseph Charles Blanc (d. 29 Ekim 1811 - ö. 6 Aralık 1882) Fransız sosyalist politikacı, gazeteci ve tarihçi. Fransa'da sosyalizm hakkında birçok önemli olayda yer almıştır.\n" }, "Étienne Cabet": { "first_paragraph": "Étienne Cabet, (1 Ocak 1788, Dijon, Fransa - 9 Kasım 1856, St. Louis, ABD) Fransız felsefeci, ütopik sosyalist ve kuramcı. Bir fıçı yapımcısının oğlu olan Étienne, hukuk eğitimi alıp avukatlık yapmıştır. Bir süre öğretmenlik görevinde de bulunmuş fakat devletin o dönemlerdeki baskıcı ve denetimci yönetimine karşı çıkarak öğretmenlik görevinden ayrılmıştır. 1830 Devrimi'ne katılan isimlerden biri oldu. Devrimden sonra Bastia kentine başsavcı olarak atanan Étienne, cumhuriyetçi görüş ve düşüncelerinden ötürü Mayıs 1831 yılında görevinden alındı. Daha sonraları ise 1833 yılında Popularie Gazetesi'ni kurdu. 1834 yılına gelindiğinde basın suçu işlemekten ötürü iki yıl hapis cezasına mahkûm edildi. Étienne bu gelişmelerden sonra Büyük Britanya'ya sığınıp burada beş yıl kalmıştır. Büyük Britanya'da geçirdiği beş yıllık süre içerisinde Thomas More ve Owen Willans Richardson'ın etkisinde kaldı. Étienne, 1840 yılına Voyage en İcarie adlı felsefe romanını yayımladı. Aynı zamanda Étienne'nin düşünceleri ve eserleri Parisli işçiler üzerinde büyük etki yaratmıştır.[1]\n" }, "Charles Fourier": { "first_paragraph": "\nFrançois Marie Charles Fourier (7 Nisan 1772 - 10 Ekim 1837) Fransız ütopik sosyalist ve filozof.\n" }, "Gustave Courbet": { "first_paragraph": "Jean Désiré Gustave Courbet (10 Haziran 1819 - 31 Aralık 1877), Fransız ressam. On dokuzuncu yüzyılda Fransa'yı gerçekçilik akımıyla tanıştırdı. Courbet hayat görüşünü şöyle açıkladı:\n" }, "Émile Durkheim": { "first_paragraph": "Émile Durkheim (15 Nisan 1858, Épinal - 15 Kasım 1917, Paris), Fransız sosyolog, sosyolojinin kurucularından sayılmaktadır.\n" }, "Eugène Pottier": { "first_paragraph": "Eugène Pottier (4 Ekim 1816 - 6 Kasım 1887), Fransız devrimci, sosyalist, şair, mason ve nakliye işçisi. Pottier Mart 1871'de Paris Belediye Meclisi üyesi olarak Paris Komünü'ne seçildi. Komün'ün yenilgisinden sonra, Haziran 1871'de Enternasyonal (L'Internationale) şiirini yazdı. Bu şiir, Uluslararası İşçi ve İş Dünyası Birliği'nin son yıllarında kullandığı marş oldu (1871-1876) ve o zamandan beri çoğu sosyalist ve sol siyasi uluslararası kuruluş tarafından kullanıldı. Encyclopedia of Mass Persuasion (\"Kitle İkna Ansiklopedisi\"), bu marşı La Marseillaise'den bu yana en çok bilinen propaganda şarkılarından addeder. Enternasyonal'i yazdıktan sonra, Pottier sürgüne gitti ancak daha sonra Fransa'ya döndü, tekerlekli sandalyede öldü.\n" }, "Jean Allemane": { "first_paragraph": "Jean Allemane (d. 25 Ağustos 1843, Sauveterre-de-Comminges, Haute-Garonne - ö. 6 Haziran 1935, Herblay), Fransız sendikacı.[1] Devrimci Sosyalist İşçi Partisi'nin kurucuları arasında yer alır. Emekçilerin sendikal mücadelelerinin önemli olduğunu, siyasi eylemlerin buna göre şekillenmesi gerektiğini, işçi üstünlüğünü sağlayacak tek yolun genel grev olduğunu savunmuştur.[1]\n" }, "Louis Auguste Blanqui": { "first_paragraph": "Louis-Auguste Blanqui (8 Şubat 1805 - 1 Ocak 1881), Fransız yazar, Halk Dostları Derneği'nin liderlerinden biriydi ve 1879'da da seçilme hakkı olmadığı halde Bordeaux milletvekili oldu. İtalyan asıllı bir babayla Fransız bir annenin sekiz çocuğundan biri olarak 1805 Şubat’ında Fransa'da dünyaya geldi.\n" }, "Marcel Mauss": { "first_paragraph": "Marcel Mauss (1872-1950), Fransız sosyolog.\n" }, "Sylvain Maréchal": { "first_paragraph": "Sylvain Maréchal (asıl adıyla Pierre-Sylvain Maréchal; 15 Ağustos 1750, Paris - 18 Ocak 1803, Montrouge), Fransız şair, filozof ve devrimcidir. Maréchal Takvimi'nin yaratıcısıdır. Maréchal Révolutions de Paris adlı gazetede yazarlık yapmıştır.\n" }, "Marina Ginestà": { "first_paragraph": "Marina Ginestà i Coloma (29 Ocak 1919 – 6 Ocak 2014) 1936'da 17 yaşındayken Juan Guzmán tarafından Barselona'daki Hotel Colon'un çatısında çekilen fotoğrafıyla İspanya İç Savaşı'nın sembollerinden olan milis.\n" }, "Marjane Satrapi": { "first_paragraph": "Marjane Satrapi (d. 22 Kasım 1969, Reşt) İran asıllı Fransız çizgi film romancısı, akademi ödülü adayı animasyon film yönetmeni ve çocuk kitabı yazarı.\n" }, "Charles Péguy": { "first_paragraph": "Charles Péguy (d. 7 Ocak 1873, Orléans, Fransa - ö. 5 Eylül 1914, I. Marne Muharebesi) Fransız şair, denemeci ve editör. İki ana ilhamı sosyalizm ve milliyetçilik, ama 1908 de bir dindar katolik oldu. Ondan sonra Katoliklik, işleri üstünde majör bir etki gösterdi.[1]\n" }, "Jean Perrin": { "first_paragraph": "Jean Baptiste Perrin (30 Eylül 1870, Lille - 17 Nisan 1942, New York), katot ışınları ve X ışınları çalışmasının başladığı 1894-1897 döneminde okulunda asistan, 1910 yılında profesör oldu.\n" }, "Stéphane Hessel": { "first_paragraph": "Stéphane Frédéric Hessel (20 Ekim 1917, Berlin - 27 Şubat 2013, Paris) Fransız diplomat, direnişçi, yazar.[1] Almanya doğumlu olmasına rağmen 1939'da Fransız vatandaşı olmuştur. 1948'de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin düzenlenmesinde yer almıştır. 2011 yılında Foreign Policy dergisi tarafından en üst düzey küresel düşünürler arasında gösterilmiştir. Son yıllarında ekonomik eşitsizlikler, İsrail/Filistin sorunu ve II. Dünya Savaşı sonrasındaki sosyal vizyonun korunması yönünde aktivizm içinde bulundu. Kısa kitabı Öfkelenin (Indignez-vous! / Time for Outrage!) dünya çağında 4.5 milyon sattı ve 2011-2012 İspanya protestoları'nın Öfkeliler adıyla anılmasında ilham kaynağı oldu.[2][3][4]\n" }, "François Darlan": { "first_paragraph": "Jean Louis Xavier François Darlan (d. 7 Ağustos 1881 – ö. 24 Aralık 1942), bir Fransız amirali ve siyasetçi.\n" }, "II. Gaspard de Coligny": { "first_paragraph": "II. Gaspard de Coligny, Seigneur de Châtillon (16 Şubat 1519 - 24 Ağustos 1572), bir Fransız asilzade ve Fransa Amirali. 16 Şubat 1519 Châtillon-sur-Loing'de (bugün Châtillon-Coligny) de doğdu, 24 Ağustos 1572 Paris'te, St. Bartholomew katliamında öldürüldü. Fransız Din Savaşları ile hatırlanır. Fransa kralı IX. Charles'ın yakın arkadaşı ve danışmanıydı. Coligny Hanedanı'nın en tanınmış üyelerinden biridir. \n" }, "Jean de Broglie": { "first_paragraph": "Jean de Broglie (d. 21 Haziran 1921, 8. arrondissement (Paris) - ö. 24 Aralık 1976, 17. arrondissement (Paris)[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Joseph Fontanet": { "first_paragraph": "Joseph Fontanet (d. 9 Şubat 1921, Frontenex (Savoie) - ö. 2 Şubat 1980, Paris 7. arrondissement) Fransız eski bakan.\n" }, "Léon M'ba": { "first_paragraph": "Léon M'ba (Şubat 1902, Libreville, Fransız Kongosu - 2 Kasım 1967, Paris, Fransa), bağımsız Gabon'un ilk devlet başkanı.1964'teki başarısız darbe girişiminden sonra, yönetimini Fransa ve iş çevrelerinin desteğiyle sürdürmüştür.\n" }, "Léon Mébiame": { "first_paragraph": "Léon Mébiame (1 Eylül 1934 - 18 Aralık 2015) Gabonlu siyasetçi. Mébiame, Afrika ülkesi Gabon'da 1975 ile 1990 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Omar Bongo": { "first_paragraph": "Omar Bongo Ondimba (doğum ismi Albert-Bernard Bongo) (30 Aralık 1935, Bongoville – 8 Haziran 2009, Barselona), Gabonlu siyasetçi. Bongo, Afrika ülkesi Gabon'da 1967 yılından öldüğü 2009 yılına kadar 41 yıl devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Raymond Ndong Sima": { "first_paragraph": "Raymond Ndong Sima (d. 23 Ocak 1955[1]), Gabonlu siyasetçi. Ndong Sima, Afrika ülkesi Gabon'da Şubat 2012 - 27 Ocak 2014 tarihleri arası başbakanlık görevinde bulunmuştur. Ülkede gerçekleştirilen askerî darbe sonucu yönetime ile koyan askerî cunta, 7 Eylül 2023 tarihinde Ndong Sima'yı geçici hükûmetin başbakanı olarak atamıştır.\n" }, "Brice Clotaire Oligui Nguema": { "first_paragraph": "Brice Clotaire Oligui Nguema (d. 1975 [1]), Gabonlu asker ve siyasetçi. Nguema, Geçiş ve Kurumsal Restorasyon Komitesi'nin Geçici Başkanı ve Gabon Cumhuriyet Muhafızları Başkomutanı olarak görev yapan Gabonlu bir Tuğgeneral [2][3] olarak Gabon'daki 2023 askerî darbesinde kilit rol oynadı ve 30 Ağustos tarihinde, Afrika ülkesinin geçici başkanı olarak atandı.[4]\n" }, "Didjob Divungi Di Ndinge": { "first_paragraph": "Didjob Divungi Di Ndinge (d. 5 Mayıs 1946), Gabonlu siyasetçi. Ndinge, Afrika kıtasında bulunan Gabon'da 2009 yılında çok kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Rose Francine Rogombé": { "first_paragraph": "Rose Francine Rogombé (d. 20 Eylül 1942 - ö. 10 Nisan 2015), Gabonlu siyasetçi. Rogombé, Afrika kıtasında bulunan Gabon'da 2009 yılında çok kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ama Ata Aidoo": { "first_paragraph": "Ama Ata Aidoo (doğum adı:Christina Ama Ata Aidoo; d. 23 Mart 1942 - ö.31 Mayıs 2023)[1] Ganalı yazar, şair, oyun yazarı, siyasetçi ve akademisyendir.[2][3][4]\n" }, "François Lonsény Fall": { "first_paragraph": "François Lonsény Fall (d. 1949, Kankan, Gine) Gineli diplomat ve Gine eski başbakanı.\n" }, "Mamady Youla": { "first_paragraph": "Mamady Youla (d. 1961), Gineli iş insanı ve siyasetçi. Youla, Afrika ülkesi Gine'de 2015 ile 2018 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Mohamed Said Fofana": { "first_paragraph": "Mohamed Said Fofana (d. 1952), Gine'nin eski Başbakanı. 24 Aralık 2010 tarihinde Devlet Başkanı Alpha Condé tarafından atandı. Önceki görevinde ticaret bakanlığı ekonomik araştırma direktörlüğü yaptı.\n" }, "Muhammed Béavogui": { "first_paragraph": "Muhammed Béavogui (d.15 Ağustos 1953), Gineli diplomat ve siyasetçi. Béavogui, Afrika ülkesi Gine'de 6 Ekim 2021'den 17 Temmuz 2022'ye kadar geçici başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Ahmed Sékou Touré": { "first_paragraph": "Ahmed Sékou Touré (ya da Ahmed Seku Ture) (9 Ocak 1922, Faranah, Gine - 26 Mart 1984, Cleveland, Ohio, ABD), Gineli siyasetçi. Touré, Afrika kıtasında bulunan Gine'nin ilk devlet başkanı olarak 1958 ile 1984 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Lansana Conté": { "first_paragraph": "Lansana Conté (d. 30 Kasım 1934 - ö. 22 Aralık 2008), Gineli asker ve siyasetçi. Conté, Afrika ülkesi Gine'de ülkenin ikinci devlet başkanı olarak 1984 ile 2008 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Moussa Dadis Camara": { "first_paragraph": "Yüzbaşı Moussa Dadis Camara (d. 1 Ocak 1964)[1][2] Moïse Dadis Camara Gine Cumhuriyetinin Demokrasi ve Kalkınma Ulusal Konseyi (Condeil National de la Démocratie et du Développement, CNDD) görevinde bulunan Gine Ordusu eski bir subayıdır. Uzun süredir Başkan ve diktatör Lansana Conté'nin ölümünden sonra 23 Aralık 2008'de bir askerî darbeyle iktidar ele geçirdi. 3 Aralık 2009'da kendisine yapılan suikast girişiminde görevinden alındı.\n" }, "Sékouba Konaté": { "first_paragraph": "Sékouba Konaté (d. 6 Haziran 1964), Gineli asker ve siyasetçi. Konaté, Afrika kıtasında bulunan Gine'de cunta yönetimi olarak 2009 ile 2010 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Efraín Ríos Montt": { "first_paragraph": "José Efraín Ríos Montt (16 Haziran 1926 - 1 Nisan 2018) Guatemalalı asker ve siyasetçi.\n" }, "Edna Molewa": { "first_paragraph": "Bomo Edith Edna Molewa (d. 23 Mart 1957 –ö. 22 Eylül 2018), Güney Afrikalı kadın siyasetçi ve bakandır. \n" }, "Goh Kun": { "first_paragraph": "Goh Kun (Hangul : 고건, Hança : 高建), (2 Ocak 1938), 1997'den 1998'e ve yine 2003'ten 2004'e kadar Güney Kore Başbakanı olan Güney Koreli bir politikacı. Aynı zamanda Roh Moo-hyun'un görevden alındığı sırada Güney Kore'nin Başkan Vekili idi.\n" }, "Jang Taek-sang": { "first_paragraph": "Chang Taek-sang (Korece: 장택상, 張澤相; 22 Ekim 1893-1 Ağustos 1969), Mayıs-Ekim 1952 tarihleri arasında Güney Kore başbakanı olarak görev yapmış Güney Koreli siyasetçi. Aynı zamanda 1948 yılında ülkenin ilk dışişleri bakanı olarak da görev yapmıştır.\n" }, "Choi Kyoung-hwan": { "first_paragraph": "Choi Kyoung-hwan (d. 22 Haziran 1955), Özgür Kore Partisi'nde Güney Kore Ulusal Meclisi üyesi. Kuzey Gyeongsang ilinin Gyeongsan-Cheongdo bölgesini temsil etmektedir. Choi, 27 Nisan 2015'ten 18 Haziran 2015'e kadar vekil başbakandı.[1]\n" }, "Chung Won-shik": { "first_paragraph": "Chung Won-shik (5 Ağustos 1928 - 12 Nisan 2020) Güney Koreli bir politikacı, eğitimci, asker ve yazar. 1991'den 1992'ye kadar Güney Kore'nin 23. Başbakanıydı. 1951'den 1955'e kadar Güney Kore Ordusunda subay olarak görev yaptı. Ardından, Seul Ulusal Üniversitesi'nde profesör olarak çalıştı. 1988'den 1990'a kadar Güney Kore Eğitim Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Güney Kore başbakanı": { "first_paragraph": "Güney Kore başbakanı (Korece: 국무총리, Hanja: 國務總理, Gungmuchongni) Ulusal Meclis onayı ile Güney Kore Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Toplantı sahibinin Ulusal Meclis üyesi olması şart değildir. Başbakan hükûmet başkanı değil, başkan yardımcılığına benzer bir rol üstleniyor.\n" }, "Han Myeong-sook": { "first_paragraph": "Han Myeong-sook, (d. 24 Mart 1944) Güney Koreli siyasetçi ve akademisyen. Güney Kore’nin ilk kadın Başbakanı.\n" }, "Han Seung-soo": { "first_paragraph": "Han Seung-soo (Korece: 한승수; d. 28 Aralık 1936), 2008-2009 yılları arasında Güney Kore başbakanı olarak görev yapmış Güney Koreli diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Lee Nak-yeon": { "first_paragraph": "Lee Nak-yeon (Korece:이낙연) (d. 5 Aralık 1951), Güney Koreli siyasetçi. Nak-yeon, Asya ülkesi Güney Kore'de 31 Mayıs 2017 ile 13 Ocak 2020 tarihleri arasında başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Lee Yung-dug": { "first_paragraph": "Lee Yeong-duk (6 Mart 1926 – 6 Şubat 2010), Güney Koreli politikacı. Nisan 1994'den Aralık 1994'e kadar Güney Kore başbakanı olarak hizmet verdi.\n" }, "Park Chung-hee": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yoo Il-ho": { "first_paragraph": "Yoo Il-ho (Korece: 유일호; Hanja: 柳一鎬; d 30 Mart 1955), Güney Koreli politikacı. Hwang Kyo-ahn'ın 11 Mayıs 2017'de ölümünü takiben 31 Mayıs 2017'ye kadar Güney Kore başbakanı vekiliydi.[1] Yoo, ayrıca maliye bakanı olarak da hizmet verdi.[2]\n" }, "Güney Kore cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Kore Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Korece: 대한민국 대통령, 大韓民國大統領), Güney Kore'nin devlet başkanıdır. Güney Kore Anayasası'na göre, cumhurbaşkanı devletin, kabinenin ve hükûmetin başkanıdır ve silahlı kuvvetlerin başkomutanıdır. Anayasa ve 1987 tarihli değiştirilen Cumhurbaşkanlığı Seçimleri Yasası, doğrudan ve gizli oyla cumhurbaşkanının seçilmesini ve 16 yılda dolaylı olarak cumhurbaşkanlığı seçimleriin iki hükûmet arasında yapılmasını öngörmektedir. Cumhurbaşkanı, yeniden seçilme olasılığı olmaksızın beş yıllık bir süre için doğrudan seçilir.[2] Cumhurbaşkanı makamının boş kalması halinde 60 gün içinde yeni bir halef seçilmesi gerekmektedir. Bu süre içinde başbakan veya diğer üst düzey kabine üyeleri yasayla belirlenen öncelik sırasına göre cumhurbaşkanlığı görevini vekaleten yerine getirmektedir. Cumhurbaşkanı görev sırasında, Mavi Saray'da (Cheong Wa Dae) ikamet eder ve vatana ihanet dışında cezai sorumluluktan muaftır.\n" }, "Yoon Suk-yeol": { "first_paragraph": "Yoon Suk-yeol (Korece:윤석열) (Hanca:尹錫悅); (18 Aralık 1960) Güney Koreli bir savcı ve politikacı ve Güney Kore'nin 13. seçilmiş cumhurbaşkanıdır. Seul Merkez Bölge Savcılığı'nın 59. başkanı ve 43. başsavcı olarak görev yaptı. Yoon, eski başkan Park Geun-hye'nin görevi kötüye kullanmaktan mahkûm edilmesinde başrol oynadı.[1] Mart 2021'de başsavcılıktan istifa etti ve Haziran ayında cumhurbaşkanlığına aday olduğunu açıkladı. Mart 2022 cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı.\n" }, "Salva Kiir Mayardit": { "first_paragraph": "Salva Kiir Mayardit (d. 13 Eylül 1951), Güney Sudanlı asker, gerilla lideri ve siyasetçi. Mayardit, Afrika ülkesi Güney Sudan'ın 2011 yılında bağımsızlığını kazanması neticesinde ülkenin ilk devlet başkanı olarak bu makama çıkmıştır.\n" }, "Gela Dumbadze": { "first_paragraph": "12 Haziran 1965 tarihinde Gürcistan'ım başkenti Tiflis’te doğdu. Tiflis şehrinde N55 okulunu tamamladı. 1989 yılında İvane Javahişvili Tiflis Devlet Üniversitesi filoloji fakültesi Gürcü dili ve edebiyatı bölümünden mezun oldu.\n" }, "Zurab Jvania": { "first_paragraph": "Zurab Jvania (Georgian ; 9 Aralık 1963 - 3 Şubat 2005), Gürcistan Başbakanı ve Gürcistan Parlamentosu Başkanı olarak görev yapan Gürcü bir politikacıydı. Jvania siyasi kariyerine genç yaşta başladı ve 90'ların başında Yeşil Parti üyesi olarak ilk siyasi adımlarını attı. 1992'de Jvania, Doğu Avrupa Yeşilleri'nin başkanı seçildi ve bu görevde görev yapan ilk Doğu Avrupalı oldu. 1993 yılında Jvania, Yurttaşlar Birliği Genel Sekreteri olarak seçilerek Gürcistan siyasetinde ilk ciddi adımları attı. Bu noktadan itibaren Jvania, 2005'teki ölümüne kadar Gürcistan siyasetinde önemli bir rol oynadı. 1995'te parlamento başkanı oldu ve ardından Jvania'nın yolsuzluktan şüphelendiği diğer bakanların görevden alınmasıyla süren 1999'daki istifasına kadar görevini sürdürdü. 1993'ten 2003'e kadar Jvania, Şevardandze hükûmetine karşı mücadele eden muhalefette kaldı. 2003 yılında Jvania, başta Burdjanadze ve Saakaşvili olmak üzere diğer muhalefet liderleriyle birleşerek hükûmete karşı şiddet içermeyen protestolar düzenledi. Protestolar, Şevardnadze'nin istifası ve Saakaşvili'nin cumhurbaşkanı seçilmesiyle sona erdi. Jvania başbakan oldu ve 2005'teki ölümüne kadar görevde kaldı.\n" }, "David Zalkaliani": { "first_paragraph": "David Zalkaliani (Gürcüce: დავით ზალკალიანი; d. 27 Şubat 1968, Tiflis) Gürcü diplomat ve siyasetçi. 21 Haziran 2018 tarihinden bu yana Gürcistan Dışişleri Bakanı olarak görev yapmaktadır.[1][2] 21 Ocak 2021'de Dışişleri Bakanı David Zalkaliani, Gürcistan Başbakan Yardımcısı olarak atandı.\n" }, "Dimitri Kumsişvili": { "first_paragraph": "Dimitri Kumsişvili (Gürcüce: დიმიტრი ქუმსიშვილი; d. 7 Eylül 1974), 27 Kasım 2016-13 Haziran 2018 tarihleri ​​arasında ülkenin Birinci Başbakan Yardımcısı ve 13 Kasım 2017-13 Haziran 2018 tarihleri ​​arasında Ekonomi ve Sürdürülebilir Kalkınma Bakanı olarak görev yapan Gürcü bir politikacıdır.\n" }, "Bidzina İvanişvili": { "first_paragraph": "Bidzina İvanişvili (Gürcüce:ბიძინა ივანიშვილი, (18 Şubat 1956, Chorvila, SSCB, (bugün Gürcistan), Gürcü siyasetçi ve iş insanı. 1 Ekim 2012'de yapılan parlamento seçimlerini kazanmasının akabinde. İvanişvili 25 Ekim 2012 tarihinde Gürcistan Başbakanı olarak göreve başlamıştır. 20 Kasım 2013 tarihinde kendi isteği ile başbakanlıktan istifa etmiştir.\n" }, "Gürcistan başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Gürcistan başbakanı, Asya ülkesi Gürcistan'da hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Gürcistan devlet başkanı": { "first_paragraph": "Gürcistan devlet başkanı (Gürcüce: საქართველოს პრეზიდენტი, sakartvelos prezidenti) Gürcistan'ın en yüksek siyasi makamıdır. Aynı zamanda Gürcistan Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır. Yürütme yetkisi devlet başkanı ve hükûmet başkanı olan başbakan arasında bölünmüş durumdadır. Gürcistan devlet başkanı, Devletin ve yürütme gücünün başkanıdır. Anayasa ile, devlet organlarının faaliyetlerini yönlendirir, iç ve dış politikayı uygular ve ülkenin birliği ve toprak bütünlüğünü sağlar ve denetler. Dış ilişkilerde Gürcistan'ın baş temsilcisidir. Beş yıllık bir süre için gizli oyla evrensel, eşit ve doğrudan seçim hakkı temelinde seçilir. İkiden fazla dönem üst üste seçilemezler. 35 yaşına ulaşmış ve en az 15 yıldır Gürcistan'da yaşayan her Gürcistan vatandaşı, devlet başkanlığı seçimlerinde aday olabilir.\n" }, "Miheil Saakaşvili": { "first_paragraph": "Miheil Saakaşvili (Gürcüce: მიხეილ სააკაშვილი, Ukraynaca: Михайло Ніколозович Саакашвілі Mychajlo Nikolosowytsch Saakaschwili) (d. 21 Aralık 1967 Tiflis), Gürcü ve Ukraynalı siyasetçi ve hukukçudur. Gürcistan'ın 2004-2007, 2008-2013 yılları arasında iki farklı dönemde devlet başkanıydı.\n" }, "François Duvalier": { "first_paragraph": "Dr. François Duvalier, lakabı Papa Doc (d. 14 Nisan 1907 - ö. 21 Nisan 1971), Haiti'nin ilk kez 14 yıl gibi uzun bir süre iktidarda kalabilen devlet başkanı.\n" }, "Jocelerme Privert": { "first_paragraph": "Jocelerme Privert (Fransızca telaffuz: [ʒɔslɛʁm pʁivɛʁ]; d. 1 Şubat 1953[1]), Haitili muhasebeci, bürokrat ve siyasetçi. Privert, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu bulunan Haiti'de 2016 ile 2017 yılları arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Michel Martelly": { "first_paragraph": "Michel Joseph Martelly (12 Şubat 1961, Port-au-Prince), Haitili iş insanı, müzisyen ve siyasetçi. Martelly, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu bulunan Haiti'de 2011 ile 2016 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Henri Namphy": { "first_paragraph": "Henri Namphy (2 Kasım 1932; Cap-Haïtien, Haiti - 26 Haziran 2018)[1][2],Haitili general ve siyasetçidir.[3] 7 Şubat 1986-7 Şubat 1988 tarihleri arasında Haiti'nin geçici yönetim organı olan Ulusal Hükûmet Konseyi'nin başkanı olarak görev yaptı. 20 Haziran 1988'den, 17 Eylül 1988'e kadar Devlet başkanı olarak görev almıştır. Eylül 1988'de düzenlenen Haiti'deki Askeri Darbe ile görevi sona ermiştir.[4]\nHaitili eski Devlet başkanı ve siyasetçi Henri Namphy akciğer kanseri sonucu 26 Haziran 2018'de 85 yaşında ölmüştür.\n" }, "Fritz-William Michel": { "first_paragraph": "Fritz-William Michel (d. 1980), Haitili siyasetçi. Michel, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu bulunan Haiti'de 22 Temmuz 2019 - 2 Mart 2020 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Gérard Latortue": { "first_paragraph": "Gérard Latortue (d. 19 Haziran 1934, Gonaïves; ö. 27 Şubat 2023, Florida), Haitili siyasetçi ve diplomat. \n" }, "Martial Célestin": { "first_paragraph": "Martial Lavaud Célestin (d. 4 Ekim 1913 - ö. 3 Şubat 2011 [1][2]), Haitili avukat ve siyasetçi. Célestin, Amerika kıtasına bağlı olan ve Karayip Denizi'nde yer alan Hispanyola adasının batı bölümünde kurulu bulunan Haiti'de 1988 yılında bu göreve atanan ilk kişi olarak başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "René Préval": { "first_paragraph": "René Garcia Préval (Fransızca telaffuz: [ʁəne pʁeval]; d. 17 Ocak 1943 ; ö. 3 Mart 2017), Haitili agronomist ve siyasetçidir. Kendisi iki defa Haiti cumhbaşkanlığı görevine seçilerek görev yapmıştır.[1]\n" }, "Hırvatistan başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Hırvatistan başbakanı, Avrupa ülkesi Hırvatistan'da 1945 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Josip Manolić": { "first_paragraph": "Josip Manolić (Sırp-Hırvatça telaffuz: [jǒsip mǎnolit͡ɕ]; d. 22 Mart 1920), 24 Ağustos 1990-17 Temmuz 1991 tarihleri arasında Hırvatistan'ın 2. Başbakanı olan bir Hırvat siyasetçi.[1][2] Bugüne kadar görevdeki en yaşlı kişiydi ve en uzun ömürlü Hırvat başbakanı seçildi. Daha sonra 1993-1994 yılları arasında İller Birliğinin ilk sözcüsü olarak görev yapmıştır.\n" }, "Milka Planinc": { "first_paragraph": "Milka Planinc, (21 Kasım 1924 – 7 Ekim 2010) Hırvatistan'dan Yugoslav bir siyasetçi. Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti başbakanıydı ve bu makamdaki ilk ve tek kadın olarak 1982'den 1986'ya kadar görev yaptı. Planinc diplomatik olarak tanınmış bir Komünist devletteki ilk kadın hükûmet başkanıydı.[1]\n" }, "Hırvatistan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Hırvatistan cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Hırvatistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Hırvatça: Predsjednica Republike Hrvatske), Hırvatistan'ın devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, Hırvatistan'daki en yüksek makamın sahibi olmasına karşın Hırvatistan'ın başbakanlık makamı ülkenin anayasal çerçevesi ve günlük siyaseti içinde en güçlü kişi olduğu bir parlamenter sisteme sahip olması nedeniyle, cumhurbaşkanı yürütme organının başı değildir.\n" }, "Hırvatistan cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "Hırvatistan cumhurbaşkanı, Avrupa ülkesi Hırvatistan'da 1943 yılından bu yana ülkenin üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Franjo Tuđman": { "first_paragraph": "Franjo Tuđman (Türkçe okunuşu: Franyo Tucman), Hırvat politikacı ve tarihçi. Ülkenin Yugoslavya'dan bağımsızlığını kazanmasının ardından Hırvatistan'ın ilk cumhurbaşkanı oldu ve 1990'dan 1999'daki ölümüne kadar cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Mayıs 1990 ile Temmuz 1990 arası Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti'nin dokuzuncu ve son başkanlığını yaptı.\n" }, "Slaven Bilić": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Ramdas Agarwal": { "first_paragraph": "Ramdas Agarwal (17 Mart 1937 - 26 Ocak 2017), Hint siyasetçi. Janata Partisi (BJP) üyesi olup Hindistan parlamentosuna delege olarak seçilerek Rajasthan bölgesini Rajya Sabha bölge parlamentosunda temsil etmiştir.[1]\n" }, "Atal Bihari Vajpayee": { "first_paragraph": "Atal Bihari Vajpayee (Hindi: अटल बिहारी वाजपेयी, 25 Aralık 1924 – 16 Ağustos 2018) Hindistan Federal Cumhuriyeti'nin 11. Başbakanıdır. 1998-2004 yılları Başbakan olarak görevde bulunmuştur.\n" }, "Morarji Desai": { "first_paragraph": "Morarji Ranchhodji Desai (Hintçe: मोरारजी देसाई) (29 Şubat 1896 - 10 Nisan 1995) Hindistan'ın 6. başbakanı. Hindistan Kongre Partisi dışında başka bir partiden ilk başbakan olan kişidir.\n" }, "Hindistan başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Hindistan başbakanı Asya ülkesi Hindistan'da 1947 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Inder Kumar Gujral": { "first_paragraph": "Inder Kumar Gujral (4 Aralık 1919 - 30 Kasım 2012) Hindistan Cumhuriyeti'nin 12. Başbakanıdır.\n" }, "Narendra Modi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Manmohan Singh": { "first_paragraph": "Manmohan Singh Kohli (Pencapça: ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ; d. 26 Eylül 1932, Gah), Hint siyasetçi. Hindistan'ın 13. başbakanıdır. Sih dinine mensup ilk başbakandır.\n" }, "Şablon:Hint siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Hint siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Ebubekir Zeynelabidin Abdülkelam": { "first_paragraph": "Ebubekir Zeynelabidin Abdülkelam[1] (Tamilce: அவுல் பகீர் ஜைனுலாப்தீன் அப்துல் கலாம்; 15 Ekim 1931 - 27 Temmuz 2015), havacılık ve uzay mühendisi, 2002-2007 yılları arası Hindistan'ın 11. Başkanı olarak görev yapan Uzay Bilimi ve Hindistan Teknoloji Enstitüsü Profesörü. Devlet başkanı olarak görev yaptığı dönem boyunca Halk Başkanı olarak biliniyordu.\n" }, "Ram Nath Kovind": { "first_paragraph": "Ram Nath Kovind (d. 1 Ekim 1945, Britanya Hindistanı), Hint siyasetçi. Kovind, Asya ülkesi Hindistan'da 25 Temmuz 2017 tarihinden 25 Temmuz 2022 tarihine kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Rudy Croes": { "first_paragraph": "Rudy Croes (d. 5 Eylül 1946 – ö. 20 Kasım 2021), Arubalı siyasetçi.[1]\n" }, "Dirk Jan de Geer": { "first_paragraph": "Jonkheer Dirk Jan de Geer (14 Aralık 1870 - 28 Kasım 1960), Hristiyan Demokrat Temyiz (CDA) ile birleşen feshedilmiş Hristiyan Tarih Birliği'nin (CHU) Hollandalı bir politikacısıydı. 8 Mart 1926'dan 10 Ağustos 1929'a ve 10 Ağustos 1939'dan 3 Eylül 1940'a kadar Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Dries van Agt": { "first_paragraph": "Andreas Antonius Maria \"Dries\" van Agt (d. 2 Şubat 1931) 19 Aralık 1977'den 4 Kasım 1982'ye kadar Hollanda Başbakanı olarak görev yapan Hollandalı hukukçu ve politikacıdır.\n" }, "Jan Heemskerk": { "first_paragraph": "Jan Heemskerk Abrahamszoon (Felemenkçe telaffuz: [jɑn ˈɦeːmskɛrk ˈaːbraːɦɑmsˌsoːn]; 30 Temmuz 1818 – 9 Ekim 1897), 1874-1877 yılları arasında Hollanda Başbakanı, 1883-1888 yılları arasında da Hollanda Başbakanı olarak görev yapmış siyasetçi. Oğlu Theo Heemskerk de Başbakanlık yaptı.\n" }, "Hollanda başbakanı": { "first_paragraph": "Hollanda başbakanı, Avrupa ülkesi Hollanda'da 1848 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Hollanda başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Hollanda başbakanı, Avrupa ülkesi Hollanda'da 1848 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Jan Kappeyne van de Coppello": { "first_paragraph": "Joannes (Jan) Kappeyne van de Coppello (2 Ekim 1822 Lahey, Hollanda - 28 Temmuz 1895 Lahey, Hollanda), Hollandalı liberal politikacı. 1877-1879 yılları arasında Hollanda'nın başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Wim Kok": { "first_paragraph": "Wim Kok tam adı ile Willem Kok (29 Eylül 1938, Bergambacht - 20 Ekim 2018, Amsterdam), Hollandalı siyasetçi. 1994-2002 yılları arasında Hollanda Başbakanı olarak görev aldı. Ayrıca 1986-2001 yılları arasında Holllanda İşçi Partisi genel başkanlığını yürüttü.\n" }, "Ruud Lubbers": { "first_paragraph": "Rudolphus Franciscus Marie \"Ruud\" Lubbers (Felemenkçe telaffuz: [ˈryt ˈlʏbərs]; 7 Mayıs 1939 - 14 Şubat 2018) Hollandalı siyasetçi. 4 Kasım 1982 - 22 Ağustos 1994 tarihleri arasında Hollanda Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Piet de Jong": { "first_paragraph": "Soğuk Savaş\n" }, "Pieter Sjoerds Gerbrandy": { "first_paragraph": "Pieter Sjoerds Gerbrandy (d. Pieter Gerbrandij ; 13 Nisan 1885 - 7 Eylül 1961), 3 Eylül 1940'tan 25 Haziran 1945'e kadar Hollanda Başbakanı olarak görev yapan Hollandalı bir siyasetçi ve hukukçuydu. Hollanda'nın Alman işgali sırasında Kraliçe Wilhelmina yönetimindeki Londra merkezli sürgündeki hükümeti denetledi.[1] Artık feshedilmiş Devrim Karşıtı Parti'nin (ARP) bir üyesiydi ve daha sonra Hristiyan Demokratik Temyiz (CDA) ile birleşti.\n" }, "Charles Ruijs de Beerenbrouck": { "first_paragraph": "Charles Joseph Maria Ruijs de Beerenbrouck (1 Aralık 1873 – 17 Nisan 1936), Hollandalı bir asilzadeydi. 1918-1925 yılları arasında ve 1929-1933 yılları arasında Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı. Roma Katolik Devlet Partisi üyesiydi.\n" }, "Mark Rutte": { "first_paragraph": "Mark Rutte (d. 14 Şubat 1967, Lahey), Hollandalı siyasetçi. 14 Ekim 2010 tarihinden beri Hollanda Başbakanıdır. En uzun süre görev yapan Hollanda başbakanıdır. 8 Ekim 2010'da yeni hükûmeti kurmakla görevlendirildi. 2006 yılından bu yana Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, VVD) lideridir. 2006-2010 yılları arasında mecliste grup başkanlığı yaptı.\n" }, "Johan Rudolph Thorbecke": { "first_paragraph": "Johan Rudolph Thorbecke (14 Ocak 1798 – 4 Haziran 1872) 19. yüzyılın en önemli Hollandalı siyasetçilerinden biri olan bir Hollandalı politikacı ve liberal devlet adamıydı.\n" }, "Joop den Uyl": { "first_paragraph": "Joop den Uyl (d. 9 Ağustos 1919, Hilversum - ö. 24 Aralık 1987, Amsterdam) Hollanda eski başbakanı.\n" }, "Jelle Zijlstra": { "first_paragraph": "Jelle Zijlstra (Felemenkçe telaffuz: [ˈjɛlə ˈzɛilstraː]; d. 27 Ağustos 1918 – ö. 23 Aralık 2001), Hollandalı ekonomist ve siyasetçi. 1977'de Hristiyan Demokratik Canlanış (CDA)'a dönüşen Anti-Devrimci Parti'nin (ARP) üyesiydi. 22 Kasım 1966 - 5 Nisan 1967 tarihleri arasında Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Julius van Zuylen van Nijevelt": { "first_paragraph": "Julius Philip Jacob Adriaan, kont van Zuylen van Nijevelt (19 Ağustos 1819 - 1 Temmuz 1894), Hollandalı muhafazakar politikacı.[1]\n" }, "Mesud Barzani": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mahmud Berzenci": { "first_paragraph": "Mahmut Berzenci ya da Şeyh Mahmut Berzenci (Kürtçe: شێخ مه‌حمودی بەرزنجی Şêx Mehmûdê Berzincî ya da شێخ مه‌حمودی حه‌فید Şêx Mahmûdî Hefîd; Arapça: شیخ محمود برزنجي Shaikh Mahmud Barzanjī; 1878 ? Süleymaniye - 9 Ekim 1956, Bağdat), Kürdistan Krallığını ilan eden Kürt aşiret lideri. 1918 yılında Süleymaniye'de bir isyan başlatmıştır.[1]\n" }, "Mustafa Barzani": { "first_paragraph": "Molla Mustafa Barzani (Kürtçe: مەلا مستەفا بارزانی - Mela Mistefa Barzanî), Kürt lider. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin kurucusudur. 1946 yılından 1979'daki vefatına kadar Kürdistan Demokrat Partisi'nin başkanı olarak siyaset yapmıştır. Bağımsız Kürt devleti görüşleriyle Kürt milliyetçiliğine önemli katkılar sunmuştur.[1][2] Mesud Barzani ve İdris Barzani'nin babasıdır.\n" }, "Necmeddin Kerim": { "first_paragraph": "Necmeddin Kerim (Kürtçe: نەجمەدین کەریم; Arapça: نجم الدين كريم, d. 1949 - ö.31 Ekim 2020), Iraklı Kürt siyasetçi, doktor, eski Kerkük valisi.\n" }, "Neçirvan Barzani": { "first_paragraph": "Neçirvan İdris Barzani (Kürtçe: نێچیرڤان بارزانی - Nêçîrvan Îdrîs Barzanî; d. 21 Eylül 1966, Barzan), Kürt siyasetçi, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başkanı.[1] Daha önce Mart 2006-Ağustos 2009 tarihleri arasında Kürdistan Bölgesel Yönetimi başbakanlığını yapmış ve Mart 2012 yılında tekrar bu göreve gelerek 2019'da başkanlık görevine geçene kadar sürdürmüştür.[2] Kürdistan Üniversitesi Erbil'in kurucusudur.[3]\n" }, "Noşirvan Mustafa": { "first_paragraph": "Noşirvan Mustafa (Kürtçe: Newşîrwan Mistefa) ; d. 1944; Süleymaniye - ö. 19 Mayıs 2017, Süleymaniye), Iraklı Kürt entelektüel politikacı ve yazar. Mustafa, Süleymaniye'deki Kraliyet Kral Faysal Okulu'na katıldı, ayrıca erken yaşta özel öğretmenler tarafından kendisine yabancı dil öğretildi. Bağdat Üniversitesi'nde siyaset bilimi eğitimi gördü.\n" }, "Celal Talabani": { "first_paragraph": "Celal Talabani (Kürtçe: جەلال تاڵەبانی Celal Tallebanî, Arapça: جلال طالباني Jalāl Ṭālabānī) (d. 12 Kasım 1933, Süleymaniye - ö. 3 Ekim 2017, Berlin), Kürt siyasetçi. 2005-2014 yılları arası Irak cumhurbaşkanı olarak görev almıştır. Irak'ın ilk Arap olmayan cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Abdüllatif Reşid": { "first_paragraph": "Abdüllatif Reşid (Arapça: عبد اللطيف رشيد; d. 10 Ağustos 1944)[1], Latif Reşid olarak da bilinir (Kürtçe: لەتیف ڕەشید), Kürt siyasetçi ve Irak cumhurbaşkanı.\n" }, "Basim el-Rubaye": { "first_paragraph": "Basim el-Rubaye, Adil Abdul-Mahdi Hükûmeti'nde şu anda Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı olan Iraklı bağımsız bir politikacıdır.[1]\n" }, "Muhammed Şiya es-Sudani": { "first_paragraph": "Muhammed Şiya Sabbar es-Sudani (Arapça: محمد شياع السوداني) (d. 1970) 27 Ekim 2022'den beri Irak başbakanı olarak görev yapan Iraklı bir siyasetçidir. 2010'dan Ekim 2014'e kadar Başbakan Nuri el-Maliki'nin Bakanlar Kurulunda Irak insan hakları bakanı olarak görev yaptı.[1][2] 2009-2010 yılları arasında Meysan valisi olarak görev yaptı.[3]\n" }, "Irak başbakanı": { "first_paragraph": "Irak başbakanı, Irak hükûmetinin başıdır. Mevcut başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'dir.\n" }, "Irak başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Bu makale, 1920'den beri Irak başbakanlarının bir listesidir.\n" }, "Irak cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Irak cumhurbaşkanı, Irak'ın devlet başkanıdır. Irak cumhurbaşkanı \"Anayasaya bağlılığı ve Irak'ın bağımsızlığını, egemenliğini, birliğini, topraklarının anayasanın hükümlerine uygun olarak korunmasını\" garanti eder.[2] Temsilciler Meclisi tarafından üçte iki çoğunlukla seçilir[3] ve görev süresi dört yıllık dönem ile sınırlıdır.[4] Cumhurbaşkanı, Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilen anlaşmaları ve yasaları onaylamaktan, başbakanın tavsiyesi üzerine af çıkarmaktan ve \"törensel ve onursal amaçlarla Silahlı Kuvvetlerin Yüksek Komutanlığı görevini\" yerine getirmekten sorumludur.[5] 2000'lerin ortalarından bu yana cumhurbaşkanlığı, Ekim 2005'te kabul edilen anayasaya göre ülke içinde önemli bir güce sahip olmadığı için büyük ölçüde sembolik bir makamdır.[6]\n" }, "İrlanda cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "İrlanda cumhurbaşkanı (İrlandaca: Uachtarán na hÉireann), İrlanda'nın devlet başkanı ve İrlanda Savunma Kuvvetleri'nin başkomutanıdır. Yedi yıl için ve en fazla iki dönem seçilir.\n" }, "Cearbhall Ó Dálaigh": { "first_paragraph": "Cearbhall Ó Dálaigh (İrlandaca: [ˈcaɾˠ(ə)wəl̪ˠ oː ˈd̪ˠaːlˠə]; 12 Şubat 1911 - 21 Mart 1978), Aralık 1974'ten Ekim 1976'ya kadar İrlanda'nın beşinci cumhurbaşkanı olarak görev yapan İrlandalı Fianna Fáil Partisi üyesi politikacı, yargıç ve avukattı.\n" }, "Douglas Hyde": { "first_paragraph": "Douglas Hyde (İrlandaca: Dubhghlas de hÍde) 17 Ocak 1860, Castlerea - 12 Temmuz 1949, Dublin), İrlandalı siyasetçi ve şair. Hyde, Avrupa ülkesi İrlanda'nın 1938 ile 1945 yılları arasında ilk devlet başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "İrlanda devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "İrlanda devlet başkanı, Avrupa ülkesi İrlanda'da 1937 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Patrick Hillery": { "first_paragraph": "Patrick Hillery (d. 2 Mayıs 1923 - ö. 12 Nisan 2008), İrlanda'nın 6. cumhurbaşkanı.\n" }, "Seán T. O'Kelly": { "first_paragraph": "Phyllis Ryan ​(1936⁠–⁠1966)\n" }, "José Quiroga Suárez": { "first_paragraph": "José Quiroga Suárez ya da Xosé Quiroga Suárez (4 Temmuz 1920 - 18 Ekim 2006), Galiçyalı siyasetçi ve devlet adamı. 1981 yılındaki anayasa değişikliğinden sonraki ilk Bölge Başbakanıdır.1979 ve 1982 yıllarında Başbakanlık görevi yapmıştır.\n" }, "Ramón Piñeiro": { "first_paragraph": "Ramón Piñeiro (31 Mai 1915 - 27 Ağustos 1990), Galiçyalı yazar ve siyasetçi, Galiçyaca ve Galiçya milliyetçiliği üzerine çalışmalarıyla tanınır. 2009 yılında Galiçyaca Edebiyat Günü ile onurlandırıldı.\n" }, "Adolfo Suárez": { "first_paragraph": "Adolfo Suárez González (25 Eylül 1932, Cebreros, İspanya - 23 Mart 2014, Madrid, İspanya), Temmuz 1976-Ocak 1981 arasında İspanya başbakanı.[1] Francisco Franco'nun Falanj örgütünü yeniden düzenleyen Milliyetçi Hareket'in (Movimiento Nacional) genel sekreterliğini yapmıştır.[1]\n" }, "Carlos Westendorp": { "first_paragraph": "Carlos Westendorp (d. 7 Ocak 1937, Madrid) İspanyol diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Eduardo Serra Rexach": { "first_paragraph": "Eduardo Serra Rexach (d. 19 Aralık 1946, Madrid) İspanyol avukat ve siyasetçi.\n" }, "Francisco Fernández Ordóñez": { "first_paragraph": "Francisco Fernández Ordóñez (d. 22 Haziran 1930, Madrid - ö. 7 Ağustos 1992, Madrid) İspanyol sosyal demokrat siyasetçi.\n" }, "José Manuel García-Margallo": { "first_paragraph": "José Manuel García-Margallo (d. 13 Ağustos 1944, Madrid) İspanyol siyasetçi. 2011-2016 yılları arasında İspanya Dışişleri Bakanı.\n" }, "Julián García Vargas": { "first_paragraph": "Julián García Vargas (d. 1945, Madrid) İspanyol sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Luis de Guindos": { "first_paragraph": "Luis de Guindos Jurado (d. 16 Ocak 1960, Madrid) İspanyol siyasetçi ve iktisatçı.\n" }, "Marcelino Oreja": { "first_paragraph": "Marcelino Oreja (d. 13 Şubat 1935, Madrid) İspanyol siyasetçi ve diplomattır.\n" }, "Miguel Ángel Moratinos": { "first_paragraph": "Miguel Ángel Moratinos Cuyaubé (doğum: 8 Haziran 1951, Madrid) İspanyol diplomat ve politikacı. Sosyalist İşçi Partisi'nin ve Córdoba'yı temsil ettiği kongrenin üyesi.\n" }, "Miguel Arias Cañete": { "first_paragraph": "Miguel Arias Cañete (d. 24 Şubat 1950, Madrid) İspanyol siyasetçi, eski tarım bakanı. Halen Avrupa Komiseri.\n" }, "Rodrigo Rato": { "first_paragraph": "Rodrigo Rato y Figaredo (d. 18 Haziran 1949, Madrid), İspanyol muhafazakâr siyasetçi.[1] 2004-2007 yıllarında IMF Başkanı.[2]\n" }, "Rosa Posada": { "first_paragraph": "Rosa María Posada Chapado (Madrid, 17 Ocak 1940 - Madrid, 29 Ekim 2014 )[1] bir İspanyol avukat ve siyasetçi. Madrid Özerk Yönetimi başkanlığının yanı sıra Madrid Bölgesel Meclisi başkan yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur.[2]\n" }, "Tomás de la Quadra-Salcedo": { "first_paragraph": "Tomás de la Quadra-Salcedo (d. 2 Ocak 1946, Madrid) İspanyol hukukçu ve siyasetçi. İspanyol Sosyalist İşçi Partisi üyesidir.\n" }, "Manuel Azaña": { "first_paragraph": "Manuel Azaña Díaz (10 Ocak 1880, Alcalá de Henares, Madrid yakınları, İspanya, - 3 Kasım 1940, Montauban, Fransa), İspanyol siyaset ve devlet adamı. İkinci Cumhuriyet döneminde devlet başkanlığı yapmıştır (Mayıs 1936 - Nisan 1939).\n" }, "Antonio Cubillo": { "first_paragraph": "Antonio de León Cubillo Ferreira (d. 3 Temmuz 1930, San Cristóbal de La Laguna, Tenerife - ö. 10 Aralık 2012, Santa Cruz de Tenerife) İspanyol avukat, siyasetçi, aktivist, militan.[1]\n" }, "Iñaki Azkuna": { "first_paragraph": "Iñaki Azkuna Urreta (14 Şubat 1943 – 20 Mart 2014) , İspanyol politikacı ve eski Bask Partisi lideri.[1]\n" }, "Emilio Pérez Touriño": { "first_paragraph": "Emilio Pérez Touriño (8 Ağustos 1948, A Coruña, İspanya), Galiçyalı sosyal demokrat bir siyasetçi ve devlet adamıdır. Galiçya Özerk Bölgesi eski Başbakanıdır. Manuel Fraga Iribarne'den sonra bu göreve gelmiştir. 2005 yılından 2009 yılına kadar başbakanlık görevi yapmıştır.\n" }, "Álvaro Gil-Robles": { "first_paragraph": "Álvaro Gil-Robles (d. 9 Eylül 1944, Lizbon) İspanyol hukukçu ve siyasetçi. Avrupa Konseyi'nin ilk insan hakları komiseridir.\n" }, "Joaquín Almunia": { "first_paragraph": "José Joaquín Almunia Amann (d. 17 Haziran 1948, Bilbao) İspanyol sosyalist siyasetçi, eski bakan ve Avrupa Komisyonu Başkan yardımcısıdır.[1]\nDeusto Üniversitesi'nde Ekonomik Bilimler ve Hukuk alanında eğitim görmüştür. Paris'teki École pratique des hautes études'de ve Harvard Üniversitesi'nin John F. Kennedy Hükûmet Okulu'nda lisansüstü eğitimini tamamlamıştır. Ardından Alcalá de Henares Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik dersleri vermiştir. 1972-1975 yıllarında Brüksel'de İspanyol Ticaret Odalarının Avrupa Bürosu'nda ekonomist olarak çalışmıştır. Evli ve iki çocuk babasıdır.\n" }, "Jorge Semprún": { "first_paragraph": "Jorge Semprun (10 Aralık 1923, Madrid - 7 Haziran 2011), İspanyol militan ve yazardır.\n" }, "José Antonio Ardanza Garro": { "first_paragraph": "José Antonio Ardanza Garro, ( 1941 Biskay ) Bask asıllı İspanyol siyasetçi ve devlet adamı.1985 - 1999 yılları arasında Lehendakari (Başbakan)'lik yapmıştır.\n" }, "José Luis Corcuera": { "first_paragraph": "José Luis Corcuera (d. 2 Temmuz 1945, Pradoluengo (Burgos)) İspanyol sosyalist siyasetçi.\n" }, "Juan José Ibarretxe": { "first_paragraph": "Juan José Ibarretxe Markuartu (d. 15 Mart 1957, Laudio) Bask Ülkesi başbakanı. 2 Ocak 1999 yılından beri bu görevdedir. Çocukluğunda sadece İspanyolca konuşmasına rağmen şu anda akıcı bir Baskça konuşmaktadır.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Juan Fernando López Aguilar": { "first_paragraph": "Juan Fernando López Aguilar (d. 10 Haziran 1961, Las Palmas de Gran Canaria), İspanyol Halk Partisi siyasetçisidir, ve José Luis Rodríguez Zapatero'nun hükûmetinde eski Adalet Bakanıdı. Ayrıca 2000'den 2004'e kadar İspanya Kongresi'nde Las Palmas'ı temsil etti.\n" }, "Luis López Guerra": { "first_paragraph": "Luis López Guerra (d. 11 Kasım 1947, León) İspanyol siyasetçi ve hukukçu. AİHM yargıcı.\n" }, "Joaquim Molins i Amat": { "first_paragraph": "Joaquim Molins i Amat (d. 9 Şubat 1945 – ö.13 Temmuz 2017), İspanyol siyasetçidir. İspanya Temsilciler Meclisi Kongre Üyesi ve Katalonya Senatosu üyesidir.[1]\n" }, "Pasqual Maragall i Mira": { "first_paragraph": "Pasqual Maragall i Mira (d. 13 Ocak 1941, Barselona), Katalonya Özerk Bölgesi'nin 127. başbakanıdır. 1982-1992 arasında Barselona belediye başkanlığı yapmış ve olimpiyatların şehirde yapılmasını sağlamıştır. Diana Garrigosa ile evlidir.\n" }, "Pedro Solbes": { "first_paragraph": "Pedro Solbes Mira (d. 31 Ağustos 1942, Pinoso - ö. 18 Mart 2023) İspanyol iş adamı ve bakan. Herhangi bir partiye bağlı olmadan önceki bakanlık işlerinde hep İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'ni destekledi. \nBundan önce 1991-1993 yıllarında Tarım ve Balıkçılık Bakanlığı, 1993-1996 yıllarında Maliye Bakanlığı görevlerini yürüttü. 1999'a kadar da Alicante bölgesinden yardımcı temsilcilik görevini yürüttü.\n" }, "José Antonio Pujante": { "first_paragraph": "José Antonio Pujante Diekmann (10 Aralık 1964 –1 Ocak 2019), İspanyol siyasetçi ve felsefe profesörü. Murcia Bölgesi Birleşik Sol Yeşiller hareketinden bölgesel koordinatör olan Pujante, Murcia Bölgesel Meclisi'ne delege olarak girerek 2007'den 2019'da kadar görev yapmıştır.[1]\n" }, "Anxo Quintana": { "first_paragraph": "Anxo Manuel Quintana González, (d. 1959, Galiçya) Galiçyalı siyasetçi. Galiçya Milliyetçi Bloğu'nun lideri olmakla beraber Galiçya hükûmetinin Başkan yardımcısıdır. 1999 yılında İspanyol Senatosuna giren tek Galiçyalıdır. İspanya içinde Galiçya bölgesinin ulusal olarak tanınması için çalışmaktadır.\n" }, "Rita Barbera": { "first_paragraph": "Rita Barberá Nolla (16 Temmuz 1948; Valensiya; ö. 23 Kasım 2016; Madrid), İspanyol kadın siyasetçi ve eski Valencia valisi.\n" }, "Javier Solana": { "first_paragraph": "Javier Solana Madariaga (d. 14 Temmuz 1942, Madrid) İspanyol fizikçi ve siyasetçi.[1] AB'nin dış ilişkilerdeki en etkili ismidir.[2]\nİspanya'da Felipe González hükûmetinde bakanlık yaptı. 1995 ila 1999 yıllarında NATO genel sekreterliğini yürüttü. 1999'dan itibaren Avrupa Birliği yüksek temsilcisi olarak görev yaptı. 2004'te Avrupa Birliği Anayasası'nın yürürlüğe gireceği 2009 tarihinden itibaren AB Dışişleri Bakanı olarak atandı. (Anayasa onaylanamadığı için bu göreve gelemeyecektir.)\n18 Ekim 1999 ila 1 Aralık 2009 tarihleri arasında Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi genel sekreterliği yapmıştır.\n" }, "Vicente Alberto Álvarez Areces": { "first_paragraph": "Vicente Alberto Álvarez Areces (4 Ağustos 1943- 17 Ocak 2019) İspanyol politikacı. İspanya'nın Asturias özerk bölgesinin 6. devlet başkanı olan Areces, İspanyol Sosyalist İşçi Partisi üyesidir.\n" }, "Tomás Villanueva": { "first_paragraph": "Tomás Félix Villanueva Rodríguez (d. 25 Şubat 1953- ö. 7 Eylül 2017),İspanyol siyasetçidir. Valladolid, İspanya'da doğdu. Kastilya ve Leon bölgesini temsilen siyasetçi olarak 2001-2003 yılları arası cunta yönetimi döneminde görev almıştır.\n" }, "José Vida Soria": { "first_paragraph": "José Vida Soria (19 Eylül 1937 –3 Ocak 2019), İspanyol hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Xerardo Fernández Albor": { "first_paragraph": "Xerardo Fernández Albor ya da Gerardo Fernández Albor (7 Eylül 1917, Santiago de Compostela- 12 Temmuz 2018), Galiçyalı siyasetçi ve devlet adamı.1981 ile 1987 yılları arasında Başbakanlık görevi yapmış 1987 yılındaki siyasi bunalımda Başbakanlığı Fernando González Laxe 'ye kaptırmıştır.Galiçya Halk Partisi 'nin onursal başkanıdır.\nFernández Albor 12 Temmuz 2018'de 100 yaşında ölmüştür.\n" }, "Felipe González": { "first_paragraph": "Felipe González Márquez (d. 5 Mart 1942; Endülüs, İspanya), İspanyol sosyalist siyasetçi; 1974'ten 1997'ye kadar İspanyol Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) genel sekreteri, 1982-1996 arasında İspanya başbakanı.\n" }, "Azmi Bişare": { "first_paragraph": "Azmi Bişare, (Arapça: عزمي بشارة; d. 22 Temmuz 1956, Nasıra), felsefe alanında doktora yapmış, (İsrail topraklarında yaşayan ve İsrail vatandaşı olan) 48 Araplarından Filistinli edebiyatçı, siyaset yazarı, akademisyen ve düşünürdür. İsrail’de Demokratik Ulusal Birliği’ni kurmuş, liderliğini yapmış ve bir dönem İsrail Meclisi’nde (Knesset) vekillik yapmıştır. Halihazırda Arap Araştırma ve Siyaset Çalışmaları Merkezi’nin genel müdürlüğü görevini yürütmektedir.[1]\n" }, "Raid Salah": { "first_paragraph": "Raid Salah abu shakra , Filistin İslamî Hareketi lideridir.\n" }, "Ariel Şaron": { "first_paragraph": "Ariel Şaron (26 Şubat 1928 - 11 Ocak 2014), eski İsrail başbakanı. Ana Muhalefet Kadima Partisi'nin kurucusu ve ilk lideri ve tümgeneraldir.\n" }, "Sven Andersson": { "first_paragraph": "Sven Olof Morgan Andersson (5 Nisan 1910, Göteborg - 21 Eylül 1987, Stokholm), İsveçli sosyal demokrat siyasetçi.\n" }, "Gunnar Sträng": { "first_paragraph": "Gunnar Georg Emanuel Sträng, 23 Aralık 1906 - 7 Mart 1992 tarihleri arasında görev yaparak İsveç'in en uzun süre hizmet veren Maliye Bakanı, aynı zamanda İsveçli bir Sosyal Demokrat politikacıydı .\n" }, "Peter Hultqvist": { "first_paragraph": "Carl Anders Peter Hultqvist (d. 31 Aralık 1958) Sosyal Demokrat Partisi'nin İsveçli bir politikacısıdır. 3 Ekim 2014'ten bu yana İsveç Hükûmeti Savunma Bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Yılmaz Kerimo": { "first_paragraph": "Yılmaz Kerimo (d. 1963) İsveç Sosyal Demokrat Partisi ve İsveç Parlamentosu üyesi Süryani politikacı.[1] İlk kez 1998'de, daha sonra 2006'da parlamentoya seçilmiştir.[2][3]\n" }, "Emine Kakabave": { "first_paragraph": "Emine Kakabave (İngilizce: Amineh Kakabaveh (Kürtçe: ئامینە کاکەباوە, Amîne Kakebawe), (Farsça:اَمینه کاکاباوه); d. 6 Aralık 1970, Saggız), İranlı Kürt asıllı İsveçli bağımsız bir politikacıdır.[1] Gençliğinden beri İran'daki Kürt gerilla örgütü Komala'nın bir üyesi olarak, on dokuz yaşında İsveç'e sığındı ve İsveç Parlamentosu üyesi oldu. 2008-2022 yılları arası parlamentoda milletvekili olarak görev yaptı.\n" }, "Helena Bouveng": { "first_paragraph": "Kerstin Helena Bouveng (d. 9 Ağustos 1962), Ilımlı Parti'nin İsveçli bir politikacısıdır. 2006 genel seçimlerinden bu yana Jönköping ilini temsil eden bir Riksdag üyesidir.[1]\n" }, "Ulf Adelsohn": { "first_paragraph": "Ulf Adelsohn (d. 4 Ekim 1941), 1981-1986 yılları arasında Ilımlı Birlik Partisi'nin lideri ve 1992-2001 yılları arasında Stockholm Eyaleti Valisi olan İsveçli bir politikacıdır. 1982'den 1988 yılları arasında Riksdag'ın bir üyesiydi.[1]\n" }, "Ulrika Heie": { "first_paragraph": "Ulrika Carlsson (d. 17 Nisan 1965), İsveç Merkez Partisi'nin bir politikacısıdır. 2006 yılından bu yana Riksdag'da Västra Götaland ilini temsil etmektedir.\n" }, "Flavio Cotti": { "first_paragraph": "Flavio Cotti (18 Ekim 1939 [1] - 16 Aralık 2020), İsviçreli politikacıdır. 1986'dan 1999'a kadar Federal Konsey üyesiydi. Ticino kantonunu temsilen Hristiyan Demokrat Halk Partisi'nin üyeliğini yaptı. Ayrıca İsviçre içişleri bakanı ve dışişleri bakanı olarak görev yaptı. 1990'larda Cotti, İsviçre hükûmetinin İsviçre'nin Avrupa Birliği'ne siyasi entegrasyonunu ilerletme konusundaki başarısız girişimlerine liderlik etti. 1991 ve 1998'de İsviçre Konfederasyon Başkanlığı yaptı.\n" }, "Ignazio Cassis": { "first_paragraph": "Ignazio Cassis (İtalyanca telaffuz: [iˈɲa.t͡sjo ˈkas.sis]; d. 13 Nisan 1961) İsviçre Federal Konseyi'nin 2017'den beri bir üyesi olan İsviçreli doktor ve siyasetçidir. FDP.Liberaller partisinin bir üyesi olarak, Federal Konsey'e 20 Eylül 2017'de seçilmiştir. 1 Kasım 2017'den beri İsviçre Federal Dışişleri Bakanı görevindedir. 1 Ocak 2021'de Cumhurbaşkanı Guy Parmelin'in Yardımcısı olarak görev almıştır.[1]1 Ocak 2022'de Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı.\n" }, "Pascal Couchepin": { "first_paragraph": "Pascal Couchepin (d. 5 Nisan 1942), 1998-2009 yılları arasında İsviçre Federal Konseyi üyesi olan İsviçreli politikacı ve devlet adamı. 2003 ve 2008 yıllarında iki kez İsviçre Konfederasyonu Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ruth Metzler": { "first_paragraph": "Ruth Metzler-Arnold (23 Mayıs 1964) İsviçreli siyasetçi ve İsviçre Federal Konseyi'nin eski üyesidir.[2][3]\n" }, "İtalya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "İtalya cumhurbaşkanı veya resmî adıyla İtalya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (İtalyanca: Presidente della Repubblica Italiana), İtalya'nın Devlet Başkanıdır. Cumhurbaşkanı, ulusal birliği temsil etmekte olup İtalya siyasetinin anayasaya uymasını garanti eder ve aynı zamanda İtalya Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır. Cumhurbaşkanının dönem sınırı bulunmamakla birlikte 2013 yılına kadar hiçbir Cumhurbaşkanı ikinci dönem aday olmamıştır.[2]\n" }, "Oscar Luigi Scalfaro": { "first_paragraph": "Dr.Oscar L. Scalfaro (d. 9 Eylül 1918- ö. 29 Ocak 2012) İtalya'nın 9. cumhurbaşkanı.\n" }, "Gianfranco Fini": { "first_paragraph": "Gianfranco Fini (3 Ocak 1952), 2008'den 2013'e kadar İtalyan Temsilciler Meclisi başkanı olarak görev yapan İtalyan bir politikacı . Aşırı sağcı İtalyan Sosyal Hareketi, muhafazakar Ulusal İttifak ve merkez sağ Gelecek ve Özgürlük partisinin eski lideridir. 2001'den 2006'ya kadar Silvio Berlusconi hükümetinde Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Cosimo Mele": { "first_paragraph": "Cosimo Mele (d. 7 Mart 1957 –ö. 7 Ekim 2017) ,İtalyan siyasetçidir. Meclis Başkanlığına seçildi ve 2008'e kadar bir dönem görev yaptı.\n" }, "Morihiro Hosokawa": { "first_paragraph": "Morihiro Hosokawa(細川 護煕), 9 Ağustos 1993- 28 Nisan 1994 tarihleri arasında görev yapmış olan 79. Japonya başbakanıdır. Kendisinin başbakanlık yaptığı koalisyon hükûmeti 1955 yılından beri Liberal Demokrat Parti'nin yer almadığı ilk hükûmettir.\n" }, "Hideki Tōjō": { "first_paragraph": "Hideki Tōjō (東条 英機, Tōjō Hideki) (Kyūjitai: 東條 英機, d. 30 Temmuz 1884, resmî kaydında: 30 Aralık 1884; Tokyo, resmî kaydında Iwate - ö. 23 Aralık 1948; Sugamo Hapishanesi, Tokyo, Japonya), Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri'nin orgenerali ve Japonya'nın 40. başbakanıdır (18 Ekim 1941 - 18 Temmuz 1944).\n" }, "Hayashi Tadasu": { "first_paragraph": "Hayashi Tadasu (Japonca: 林董) (11 Nisan 1850, Çiba, Tokyo - 10 Temmuz 1913 , Tokyo, Japonya), Japon diplomat ve siyasetçi. Önceleri 1891-1895 arasında Japonya Dışişleri bakan yardımcılığı yaptı.\n" }, "Nitobe Inazō": { "first_paragraph": "Nitobe Inazō (Japonca: 新渡戸 稲造‎; 1 Eylül 1862-15 Ekim 1933), Japon tarım ekonomisti, yazar, eğitimci, diplomat ve siyasetçidir.\n" }, "Sakuma Shōzan": { "first_paragraph": "Sakuma Shōzan (佐久間 象三) Sakuma Zōzan olarak da okunur, asıl adı Sakuma Kunitada (佐久間 国忠) (d. 10 Mart 1811 - ö. 2 Ağustos 1864), Japonya'da Batılılaşma politikasını savunan öncülerden. Ortaya attığı Doğu ahlakı ve Batı bilimi sloganı 19. yüzyıl sonlarında Japonya'daki modernleşme girişiminin temelini oluşturmuştur. Öğrencisi Yoshida Shōin'in yaygınlaştırdığı düşünceleri, Meici Restorasyonu döneminin başlıca esin kaynakları arasında sayılır.\n" }, "Yoshida Shōin": { "first_paragraph": "Yoshida Shōin (Japonca:吉田 松陰, 'Yoşida Şouin'), Japon samuray, düşünür, eğitimci, askeri bilimler uzmanı, bölge araştırmacısı. Meiji Restorasyonu'nun ruhani lideri ve kuramcısı olarak bilinir.\n" }, "Antonio Inoki": { "first_paragraph": "Muhammed Hüseyin İnoki ya da Antonio İnoki[3] (doğum adı: Kanji İnoki (猪木寛至, Inoki Kanji) d. 20 Şubat 1943 – ö. 1 Ekim 2022), Japon dövüş sanatları ustası, eski profesyonel güreşçi, siyasetçi ve organizatör.[4]\n" }, "Chiune Sugihara": { "first_paragraph": "Chiune Sugihara (Japonca: 杉原 千畝‎, 1 Ocak 1900-31 Temmuz 1986), II. Dünya Savaşı sırasında Japonya'nın Litvanya konsolos yardımcısı Japon diplomat. Sugihara, II. Dünya Savaşı sırasında 6.000 Yahudiye geçiş vizesi sağlayarak Holokost'tan kurtarmıştır.[1] Bu girişimi nedeniyle 1985 yılında İsrail tarafından Uluslararası Dürüstler unvanı verilmiştir.\n" }, "Gotō Shinpei": { "first_paragraph": "Gotō Shinpei (Japonca: 後藤 新平; 24 Temmuz 1857-12 Nisan 1929), Taişo ve Şova dönemlerinde bir dizi kabine görevinde görev yapmış Japon siyasetçi ve bakan. Shinpei, Japon yönetiminde Tayvan'ın sivil işlerinin başı, Güney Mançurya Demiryolu'nun ilk müdürü, Tokyo'nun yedinci belediye başkanı, Japonya'nın ilk baş izcisi, NHK'nin ilk genel müdürü, Takushoku Üniversitesi'nin üçüncü rektörü olarak görev yaptı. Gotō, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında modernleşme ve reform döneminde Japonya hükûmetindeki en önemli politikacılardan ve yöneticilerden biriydi.[1]\n" }, "Kingorō Hashimoto": { "first_paragraph": "Kingorō Hashimoto (橋本 欣五郎, Hashimoto Kingorō) (19 Şubat 1890; Okayama-shi, Okayama-ken, Japon İmparatorluğu - 29 Haziran 1957; Tokyo), Japon asker ve siyasetçi. Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri'nin topçu albayı, emekli olduktan sonra Büyük Japonya Gençlik Partisi Başkanı ve milletvekili.\n" }, "Hiroshi Imai": { "first_paragraph": "Hiroshi Imai (今井 宏, Imai Hiroshi, d. 15 Temmuz 1941 – ö. 3 Mart 2023)[1], Japon siyasetçi. \n" }, "Kantarō Suzuki": { "first_paragraph": "Baron Kantarō Suzuki (鈴木 貫太郎, 18 Ocak 1868 – 17 Nisan 1948) Japon amiral ve siyasetçiydi. Japon İmparatorluk Donanması'nda oramiral, İmparatorluk Egemenliği Yardım Derneği'nin üyesi ve son lideri ve 7 Nisan'dan 17 Ağustos 1945'e kadar Japonya Başbakanıydı.[1]\n" }, "Kyuichi Tokuda": { "first_paragraph": "Kyūichi Tokuda (徳田 球一, Tokuda Kyūichi) (12 Eylül 1894 – 14 Ekim 1953; lakaplar: Tokkyū 徳球: Tokuda Kyūichi'nin kısaltması, Tokuda Tennō 徳田天皇: \"İmparator Tokuda\"), Japon komünist devrimci, siyasetçi ve hukukçu. Temsilciler Meclisi üyesi. II. Dünya Savaşı’ndan önce ve savaşın ardından ilk yıllarda Japon Komünist Partisinin liderliğini yürütmüştür.\n" }, "Hiromu Nonaka": { "first_paragraph": "Hiromu Nonaka (野中 廣務, Nonaka Hiromu, d. 20 Ekim 1925 –ö. 26 Ocak 2018) \n,Japon Liberal Demokrat Parti (Japonya) üyesi siyasetçidir. 1951-1978 yılları arasında ve 1983'ten 2003'e kadar Temsilciler Meclisinde (Japonya) yerel siyasetçi olarak görev yaptı. \n1994-1995 yılları arasında İçişleri Bakanı ve Ulusal Kamu Güvenliği Komisyonu Başkanı, 1998-1999 yılları arasında Kabine Sekreteri ve 1999'da Okinawa Kalkınma Ajansı Başkanı olarak görev yaptı..[1]\n" }, "Toshiki Kaifu": { "first_paragraph": "Toshiki Kaifu (海部 俊樹, Kaifu Toshiki, 2 Ocak 1931 – 9 Ocak 2022) 1989-1991 yılları arasında Japonya'nın 48. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.[1]\n" }, "Yasuhiro Nakasone": { "first_paragraph": "Yasuhiro Nakasone (中曽根 康弘, Nakasone Yasuhiro, d. 27 Mayıs 1918 - 29 Kasım 2019) 27 Kasım 1982 ve 6 Kasım 1987 tarihleri arasında Japonya Başbakanlığı görevinde bulunmuş Japon siyaset adamı. Brian Mulroney, Ronald Reagan, Helmut Kohl, François Mitterrand, Margaret Thatcher ve Mikhail Gorbachev gibi önemli Dünya liderleriyle eşzamanlı olarak başbakanlık görevini sürdüren Nakasone, ülkesinde özelleştirme konusunda attığı adımlarla ve gerek başbakanlığı döneminde, gerekse de sonrasında Japon milliyetçiliğini canlandırma konusundaki faaliyetleriyle tanınmaktadır.\n" }, "Tadamori Oşima": { "first_paragraph": "Tadamori Oşima (大島 理森 Ōshima Tadamori, 6 Eylül 1946 doğumlu) Liberal Demokrat Parti’nin Japon siyasetçisi ve Diette Temsilciler Meclisi Başkanı (ulusal yasama organı).\n" }, "Keisuke Okada": { "first_paragraph": "Okada Keisuke (岡田 啓介, Okada Keisuke, 20 Ocak 1868 – 7 Ekim 1952) Japon İmparatorluk Donanması'nda amiral, 1934'ten 1936'ya kadar Japonya Başbakanıydı.\n" }, "Hayato Ikeda": { "first_paragraph": "Hayato Ikeda (池田 勇人, Ikeda Hayato) (d. 3 Aralık 1899 - ö. 13 Ağustos 1965), 19 Temmuz 1960'tan 9 Kasım 1964'e değin Japonya başbakanı. İzlediği politikalarla Japonya'nın II. Dünya Savaşı sonrasındaki ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmuştur.\n" }, "Japonya başbakanı": { "first_paragraph": "Japonya başbakanı (内閣総理大臣 Naikaku-sōri-daijin, veya Shushō (首相)) Japonya hükûmeti başkanı ve Japon Silahlı Kuvvetleri Komutanıdır. Başbakan, Ulusal Diet tarafından tayin edildikten sonra Japonya İmparatoru tarafından atanır ve Temsilciler Meclisi'nin görevde kalması konusunda güven duyması gerekir. Bakanlar Kurulu Başkanı ve diğer Devlet Bakanları Başbakanın rızasıyla görev yapmaktadır. Japonca ofisinin isminin gerçek çevirisi, Bakanlar Kurulu Kapsamlı İdare Başkanlığı (veya Başkanlığı)'dır.\n" }, "Kiichi Miyazawa": { "first_paragraph": "Kiichi Miyazawa (Japonca: 宮澤 喜一 Miyazawa Kiichi; 8 Ekim 1919-28 Haziran 2007[3]), 1991-1993 yılları arasında Japonya'nın 49. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.\n" }, "Kuroda Kiyotaka": { "first_paragraph": "Kuroda  Kiyotoka (Japonca: 黒田清隆 d. 9 Kasım 1840 ö. 23 Ağustos 1900) Japon politikacı. Meiji döneminde Japonya'nın başbakanlığını yapmıştır, Japonya'nın ikinci başbakanıdır.\n" }, "Eisaku Satō": { "first_paragraph": "Eisaku Satō (佐藤 栄作, Satō Eisaku) (d. 27 Mart 1901 – ö. 3 Haziran 1975) Japonya'nın 61, 62 ve 63. başbakanı Japon siyasetçi. İlk kez 9 Kasım 1964 tarihinde başbakan seçilmiştir. 17 Şubat 1967 ve 14 Ocak 1970 tarihlerinde yeniden seçilmiş ve 7 Temmuz 1972 tarihine kadar görevde kalmıştır. Japon tarihinde en uzun süreyle başbakanlık görevi yapmış olan siyasetçidir.\n" }, "Takeo Fukuda": { "first_paragraph": "Takeo Fukuda (福田 赳夫, Fukuda Takeo, 14 Ocak 1905 – 5 Temmuz 1995) 24 Aralık 1976 - 7 Aralık 1978 tarihleri Japonya'nın 67. Başbakanlığı görevinde bulunmuş olan Japon siyasetçi.[1]\n" }, "Shigeru Yoshida": { "first_paragraph": "Şigeru Yoşida (吉田 茂, Yoşida Şigeru) (d. 22 Eylül 1878 - ö. 20 Ekim 1967), Japon siyaset adamı. Ülkede Müttefik işgalinin sürdüğü ve yeni demokratik kurumların kurulmaya çalışıldığı II. Dünya Savaşı sonrası geçiş döneminde beş kez başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Yoşihide Suga": { "first_paragraph": "Yoşihide Suga (Japonca: 菅 義偉 Suga Yoşihide, d. 6 Aralık 1948 Yuzawa, Japonya), Japonya'nın Eylül 2020-Ekim 2021 tarihleri arasında başbakanı olan Japon siyasetçidir.\n" }, "Şogun": { "first_paragraph": "Şoğgun (将軍, şoğgun) (dinle (yardım·bilgi)) (\"Orduların Kumandanı\"), Japonya'da bir askeri rütbe ve tarihsel unvandır. \"General\" kelimesinin Japonca'da iki kanjisi vardır: \"kumandan\", \"general\" veya \"amiral\" anlamına gelen şoğ ve \"ordular\" veya \"savaşçılar\" anlamına gelen gun. Modern askeri seviyelendirme sistemindeki karşılığı Harekât Komutanı‘na eşittir. Unvan olarak Seii Taişoğgun'un (征夷大将軍) kısa biçimidir. Japon tarihindeki çeşitli zamanlardaki feodal yönetimdir ve 1867'de Tokugawa Yoşinobu'nun Meiji İmparatorluğu için feragat edişiyle son bulmuştur.[1]\n" }, "Minamoto no Yoshinaka": { "first_paragraph": "Minamoto no Yoshinaka (Japonca: 源 義仲; 1154-21 Şubat 1184) veya Kiso no Yoshinaka (木曾 義仲), geç Heian döneminde yaşamış Minamoto boyu üyesi Japon samuray ve komutan. Genpei Savaşı sırasında kuzeni Minamoto no Yoritomo'nun rakibiydi. Awazu Savaşı sırasında Kanehira ile birlikte Ōmi vilayetinde kuzenleri tarafından öldürüldü.[1]\n" }, "Ōtomo no Yakamochi": { "first_paragraph": "Ōtomo no Yakamochi (Japonca: 大伴 家持; MS 715-785), Japonya'da Nara döneminde yaşamış Japon şair ve devlet adamıydı. \nOtuz altı Şiir Ölümsüzü'nün (三十六 歌仙, sanjūrokkasen) bir üyesidir. Prestijli Ōtomo boyununda doğmuş olup büyükbabası Ōtomo no Yasumaro ve babası da Ōtomo no Tabito idi.\n" }, "Shintarō Ishihara": { "first_paragraph": "Shintarō Ishihara (Japonca: 石原 慎太郎, romanize: Ishihara Shintarō; 30 Eylül 1932-1 Şubat 2022), 1999-2012 yılları arasında Tokyo valisi olarak görev yapan Japon siyasetçi ve yazar. Ishihara, aşırı sağcı Japonya Restorasyon Partisi'nin eski lideri olup modern Japon siyasetinin en muhafazakâr sağ kanat politikacılarından biriydi.\n" }, "Taro Kono": { "first_paragraph": "Taro Kono (Japonca: 河野 太郎, romanize: Kōno Tarō; d. 10 Ocak 1963), Japon siyasetçi. Kōno, Shinzō Abe döneminde dışişleri ve savunma bakanlıkları görevinde bulunduktan sonra Eylül 2020-Ekim 2021 tarihleri arasında kadar İdari Reform ve Düzenleyici Reform Bakanı olarak görev yaptı. Ayrıca 1996'dan beri Kanagawa'nın 15. bölgesinden Temsilciler Meclisi milletvekilidir.\n" }, "Kamboçya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Kamboçya başbakanı, Asya ülkesi Kamboçya'da 1945 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Pen Sovan": { "first_paragraph": "Pen Sovan (d. 15 Nisan 1936 –ö. 29 Ekim 2016), Kamboçyalı siyaset adamı. 27 Ocak 1981 ve 5 Aralık 1981 tarihleri arasında vekaleten Kamboçya Devlet Başkanlığı görevini kısa dönem yürüttü.[1]\n" }, "Maigari Bello Bouba": { "first_paragraph": "Maigari Bello Bouba,1947 doğumlu Kamerunlu politikacı. Bouba, 6 Kasım 1982'den 22 Ağustos 1983'e kadar Kamerun'un başbakanlığını yapmıştır.\n" }, "Lester Pearson": { "first_paragraph": "Lester Bowles Pearson (23 Nisan 1897 - 27 Aralık 1972), 1963-1968 arasında başbakanlık yapan Kanadalı siyasetçi ve diplomat. 1956'daki Süveyş Krizi'nin çözümüne ilişkin çabaları nedeniyle 1957'de Nobel Barış Ödülü'nü aldı.\n" }, "Rob Nicholson": { "first_paragraph": "Robert Douglas (Rob) Nicholson (d. 29 Nisan 1952, Niagara Falls, Ontario) Kanadalı siyasetçi ve avukat.\n" }, "William Lyon Mackenzie King": { "first_paragraph": "William Lyon Mackenzie King (17 Kasım 1874 - 22 Temmuz 1950), 1920 ve 1940'lı yıllar arasında Kanada'nın 10. başbakanı olarak görev yapmış Kanadalı siyasetçidir. 1921-1926, 1926-1930 ve 1935-1948 yılları arasında olmak üzere toplam yirmi bir yıl boyunca, üç dönem başbakanlık yapmış olup Kanada tarihinde en uzun süre başbakanlık yapan kişidir.\n" }, "Louis-Honoré Fréchette": { "first_paragraph": "Louis-Honoré Fréchette (16 Kasım 1839 - 31 Mayıs 1908), Kanadalı şair, siyasetçi, oyun yazarı ve kısa öykü yazarı.\n" }, "William Arnson Willoughby": { "first_paragraph": "William Arnson Willoughby (2 Şubat 1844 - 28 Nisan 1908) Ontariolu doktor ve siyaset adamıydı. Ontario Terakkiperver Muhafazakâr Parti üyesi olarak Kuzeyumberland Doğu'yu 1886'dan 1887'ye, 1888'den 1898'e ve 1902'den 1908'e dek Ontario Yasama Meclisi'nde temsil etti.\n" }, "Eric Cunningham": { "first_paragraph": "Eric Gordon Cunningham (14 Nisan 1949 - 1 Ocak 2015), Kanadalı siyasetçi ve iş insanıdır. Ontario Liberal Partisi'nde yer alarak parlamentoda 1975-1984 yılları arası bürokrat olarak görev aldı.\n" }, "Nelson Elliott": { "first_paragraph": "Nelson Elliott (d. 6 Ağustos 1925; Belton, Ontario – ö. 1 Nisan 2017), Kanada Muhafazakâr Partisi ve Avam Kamarası üyesi siyasetçidir. Siyasi kariyerine başlamadan önce çiftçiydi.[1]\n" }, "Royal Galipeau": { "first_paragraph": "Royal Galipeau (d. 5 Ocak 1947 –ö. 27 Ocak 2018), Kanadalı iş insanı ve siyasetçidir. Ottawa-Orléans federal seçim bölgesini temsilen seçilerek parlamento üyesi olarak görev yaptı. 2006 seçimlerinde Kanada Muhafazakâr Partisi'nden delege olarak seçilmiş takip eden 2008 ve 2011 yıllarında tekrar seçilmiştir.\n" }, "George Hara Williams": { "first_paragraph": "George Hara Williams (17 Kasım 1894 - 12 Eylül 1945) Kanadalı bir çiftçi aktivisti ve politikacıydı.[1] Binscarth, Manitoba'da doğan Williams, I.Dünya Savaşı'nda görev yaptıktan sonra Manitoba Ziraat Koleji'ne girdi. Mezun olduktan sonra, Asker Yerleşim Kurulu için eyaletteki hayvancılık ve ekipman müdürü olmak için Saskatchewan'a taşındı.\n" }, "Jacques Parizeau": { "first_paragraph": "Jacques Parizeau, GOQ, (Fransızca telaffuz: [ʒɑk parizo]; d. 9 Ağustos 1930 ; ö. 1 Haziran 2015), Kanadalı ekonomist ve siyasetçi. Montreal doğumludur.\n" }, "John Queen": { "first_paragraph": "John Queen (11 Şubat 1882 - 15 Temmuz 1946), aktivist ve Manitoba siyasetçi. 1916-1921 yılları arasında Winnipeg'de İşçi Partisi belediye meclis üyeliği; 1920-1941 yılları arasında Winnipeg milletvekili; 1935-1936 ve 1938-1942 yılları arasında Winnipeg belediye başkanlığı yapmıştır. Ayrıca 1923'ten 1935'e kadar Manitoba Bağımsız İşçi Partisi'nin parlamento liderliğini yapmıştır.[1]\n" }, "Jean-Paul L'Allier": { "first_paragraph": "Jean-Paul L'Allier (12 Ağustos 1938- 5 Ocak 2016), Kanadalı liberal siyasetçi ve gazeteci. Quebec Liberal Parti üyesidir. Quebec şehrin'de 1989-2005 arası 38. belediye başkanı olarak görev yapmıştır. Quebec Ulusal Asamblesi üyesi olarak da ulusal arenada 1970-1976 arası görev almıştır.Montreal'de 1980'lerde Le Devoir adlı gazetede çalışmıştır.\n" }, "Phil Fontaine": { "first_paragraph": "Larry Phillip (Phil) Fontaine (d. 20 Eylül 1944), Kanada'nın Manitoba eyaletinde Saulteaux Anişinabelerinden Kızılderili lideri ve iki dönem Assembly of First Nations Millî Reisi.\n" }, "Rob Ford": { "first_paragraph": "Robert Bruce Ford (d. 28 Mayıs 1969; Toronto, Ontario – ö. 22 Mart 2016; Toronto, Ontario) Kanadalı politikacı ve bürokrat.\n" }, "Bob Delaney (politikacı)": { "first_paragraph": "Bob Delaney (y. 1953 ) Kanada'nın Ontario kentinde eski bir politikacıdır . Liberal partisi Ontario Yasama Meclisi üyesi olarak 2003 den 2018'e dek Mississauga Batı ve Mississauga-Streetsville'i temsil etti.\n" }, "Daniel Igali": { "first_paragraph": "Baraladei Daniel Igali (d. 3 Şubat 1974; Bayelsa Eyaleti, Nijerya), Kanadalı güreşçi. 2000 Yaz Olimpiyatları'nda serbest stilde şampiyonluğa ulaşmıştır. Sporcu aynı yılın sonunda verilen Lou Marsh Kupası'na da değer görülmüştür.\n" }, "Jacques Demers": { "first_paragraph": "Jacques Demers (d. 25 Ağustos 1944), Kanadalı senatör ve buz hokeyi koçu. World Hockey Association ve National Hockey League'deki antrenörlük kariyerinin ardından RDS kanalında yorumculuk yapmış ve 27 Ağustos 2009'da senatör olarak görevlendirilmiştir. 2015 yılına değin Muhafazakâr Parti'yi temsil eden Demers bu tarihten başlayarak siyasi kariyerini bağımsız olarak sürdürme kararı almıştır.\n" }, "Nancy Greene Raine": { "first_paragraph": "Nancy Catherine Greene Raine (d. 11 Mayıs 1943), Kanadalı kayakçı. \"20. yüzyılda Kanada'nın en iyi kadın sporcusu\" seçilen Greene Raine 1968 Kış Olimpiyatları'nda 1 altın, 1 gümüş madalya kazanma başarısı göstermiştir. Eski kayakçı Willy Raine'in annesidir.\n" }, "Kanada başbakanı": { "first_paragraph": "Kanada başbakanı (İngilizce: Prime Minister of Canada; Fransızca: Premier ministre du Canada), Kanada'nın fiilen hükûmet başkanıdır.[1] Başbakanlık makamı Kanada Anayasası'nda belirtilmemiş olup hukuken bu görev Genel Vali'ye verilmiştir. Başbakan, genel vali tarafından atanmakta olup genellikle parlamentoda en fazla sandalyeye sahip siyasi partinin lideridir.\n" }, "John A. Macdonald": { "first_paragraph": "John Alexander Macdonald (11 Ocak 1815, Glasgow - 6 Haziran 1891, Ottawa), Kanada Dominyonu'nun ilk başbakanı (1867-1873, 1878-1891). Kanada'nın William Lyon Mackenzie King'dan sonra en uzun süre başbakanlık yapan politikacısıdır. Dominyonun kuruluş dönemini izleyen gelişme sürecine önderlik etmiştir.\n" }, "Pierre Trudeau": { "first_paragraph": "Pierre Elliott Trudeau (18 Ekim 1919 - 28 Eylül 2000), 1969-1979 ve 1980-1984 dönemlerinde başbakanlık yapan Kanadalı liberal siyasetçi. Başbakanlığı döneminde Çin'le diplomatik ilişkiler kurulmasını (1970), Fransa'yla ilişkilerin geliştirilmesini, Fransa'ya bağlanma yanlılarının yenilgiye uğratılmasını, Birleşik Krallık Parlamentosu'ndan tam bağımsızlığın kazanılmasını sağlamıştır. Kasım 2015'te Kanada başbakanı olan Justin Trudeau'nun babasıdır.\n" }, "Richard Bedford Bennett": { "first_paragraph": "Richard Bedford Bennett (3 Temmuz 1870-26 Temmuz 1947), 1930-1935 yılları arasında Kanada'nın 11. başbakanı olarak görev yapmış Kanadalı siyasetçi. Görev yaptığı dönem Büyük Buhran'ın en ağır yılları olup ekonomideki başarısız laissez faire politikaları ve ardından Roosevelt'ten esinlediği ekonomi politikalarının partisinde bölünmelere neden olması sonucu[1] 1935'teki seçimlerde William Lyon Mackenzie King'e yenildi.\n" }, "Branko Kostić": { "first_paragraph": "Branko Kostić (28 Ağustos 1939, Çetine, Karadağ - 20 Ağustos 2020, Podgoritsa, Karadağ, eski Yugoslav politikacı, iş insanı ve üniversite profesörüydü.\n" }, "Filip Vujanović": { "first_paragraph": "Filip Vujanović (Karadağca: Филип Вујановић), (d. 1 Eylül 1954, Belgrad, Yugoslavya), Karadağlı siyasetçi. 2003-2018 yılları arasında Karadağ Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Abdullah bin Halife es-Sani": { "first_paragraph": "Abdullah bin Halife es-sani (Arapça: عبد الله بن خليفة آل ثاني; d. 1959, Doha), 29 Ekim 1996'dan 3 Nisan 2007 tarihine Katar Başbakanı idi. Halen Emir için danışman olarak hizmet veren ve genellikle tören etkinlikleri ve resepsiyonlarda onu temsil etmektedir.\n" }, "Halid bin Halife bin Abdülaziz es-Sani": { "first_paragraph": "Halid bin Halife bin Abdülaziz es-Sani (d. 1968, Doha) Katarlı siyasetçi. 28 Ocak 2020 tarihinde Katar başbakanı ve içişleri bakanı olarak atandı.[1][2]\n" }, "Halife bin Hamed es-Sani": { "first_paragraph": "Halife bin Hamed es-Sani (Arapça: خليفة بن حمد آل ثاني, d. 17 Eylül 1932 - ö. 23 Ekim 2016) 1972-1995 yılları arasında tahtta kalan Katar Emiri.\n" }, "Hamed bin Halife es-Sani": { "first_paragraph": "Şeyh Hamed bin Halife es-Sani (d. 1952) 1995-2013 yılları arası eski Katar emiri.\n" }, "Katar başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Katar Devleti başbakanı (Arapça: رئیس الوزراء القطري), Katar Hükûmetine başkanlık eden ve Katar'ın en güçlü ikinci yetkilisidir.\n" }, "Muhammed bin Abdurrahman es-Sani": { "first_paragraph": "Şeyh Muhammed bin Abdulrahman bin Casim es-Sani[1] (Arapça: محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثاني; d. 1 Kasım 1980), 7 Mart 2023'ten bu yana Katar başbakanı olarak görev yapan Katarlı bir diplomat, ekonomist ve siyasetçidir.[2] Daha önce 2017-2023 yılları arasında ülkenin başbakan yardımcısı[1] ve 2016-2023 yılları arasında dışişleri bakanı olarak görev yapmıştır.[3]\n" }, "Danial Ahmetov": { "first_paragraph": "Danial Kenjetayulı Ahmetov (Kazakça: Дaниал Кенжетaйұлы Ахметов; d. 15 Haziran 1954) 13 Haziran 2003 - 9 Ocak 2007 tarihleri arasında Kazakistan Başbakanı olan Kazak siyasetçi.[1]\n" }, "Kasım Cömert Tokayev": { "first_paragraph": "Kasım Cömert Kemeloğlu Tokayev (Kazakça: Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев, romanize: Qasym-Jomart Kemelūly Toqayev, [qɑˈsəm ʒɔˈmɑrt kʲeˌmʲelo̙ˈlɯ tɔˈqɑjɪf]; d. 17 Mayıs 1953), günümüzdeki Kazakistan cumhurbaşkanı ve siyasetçi. 29 yıl devlet başkanlığı görevini yapan Nursultan Nazarbayev'in istifasının ardından vekaleten devlet başkanı oldu ve 10 Haziran'da yapılan seçimlerde birinci gelerek devlet başkanı oldu.[1][2] 16 Ekim 2013 - 19 Mart 2019 ve 11 Ocak 2007 - 15 Nisan 2011 tarihleri ​​arasında Kazakistan Senatosu Başkanı olarak görev yaptı.[3] Tokayev, 1 Ekim 1999 - 28 Ocak 2002 tarihleri ​​arasında Kazakistan Başbakanı ve 12 Mart 2011 - 16 Ekim 2013 tarihleri ​​arasında Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisi Genel Müdürü olarak görev yaptı.\n" }, "Niğmet Nurmakov": { "first_paragraph": "Niğmet Nurmakov (25 Nisan 1895 - 27 Eylül 1937), Kazak siyasetçi. Ekim 1924 - Şubat 1925 tarihleri arasında başbakanlık görevini üstlenmiştir.[1] 1926'da etnik milliyetçilikle suçlanmış ve sınırdışı edilmiştir.\n" }, "Serik Ahmetov": { "first_paragraph": "Serik Niğmet oğlu Ahmetov (Kazakça: Серік Нығметұлы Ахметов; d. 25 Haziran 1958), Kazak siyasetçi ve Kazakistan eski Başbakanı. Kazakistan Hükûmeti Ulaştırma Bakanı olarak görev yapmıştır. Bu görevlerinden Astana Vali Yardımcısı olarak görev yaptı. 2005 yılından beri Girişimciler ve Kazakistan İşverenler Atameken Ulusal Birliği Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmaktadır. 24 Eylül 2012 tarihinde Kerim Mesimov'un istifasının ardından Başbakan olarak atandı.\n" }, "Kazakistan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": " BDT Üye Devleti\n" }, "1. Otan Kuruluş Kongresi": { "first_paragraph": "\n" }, "2011 Mangistav ayaklanmaları": { "first_paragraph": "Mangistau bölgesinde Devlet Petrol ve Gaz Şirketlerinde çalışan işçilerin protesto hareketleri. Kazakistan'ın güney-batısında yer alan Mangistau bölgesinde KazMunayGas ve ona bağlı yan şirketlerde (\"Karazhanbasmunai\" ve \"Ozenmunaygaz\") çalışanların toplumsal protesto hareketi. Janaözen şehrinde 2011 yılında Aralık 16 en iyi bilinen büyük petrol grevinde polisi kuvvetleri ile bastırıldı. Ertesi gün, Shetpe köyünde başka bir adam öldürdü. Yaralananlar 100 kişiden fazla ve 16 ölü.[1]\n" }, "Nazarbayev Madalyası": { "first_paragraph": "Nazarbayev Madalyası (Kazakça: Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев ордені), Kazakistan'ın devlet madalya ve nişanlarından birisidir. 1 Ocak 2001 tarihinde Kazakistan'ın ilk Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev onuruna verilmeye başlanmıştır.\n" }, "Nazarbayev Üniversitesi": { "first_paragraph": "Nazarbayev Üniversitesi ya da kısaca NU, Astana, Kazakistan'da bulunan bir devlet üniversitesi. İlk devlet başkanı Nursultan Nazarbayev'in girişimleri sonucu 2010 yılında kuruldu.[1] Üniversite, ulusal eğitim sisteminin avantajlarını ve dünyanın en iyi bilimsel ve eğitim uygulamalarını birleştiren Kazakistan yükseköğreniminin ulusal markası olmayı hedeflemektedir. Ayrıca Yüksek Mütevelli Heyeti Başkanı, eski Devlet başkanı Nursultan Nazarbayev'dir.\n" }, "Kenya başbakanı": { "first_paragraph": "Kenya Başbakanı / Başbakan Kabine Sekreteri, Afrika ülkesi Kenya hükûmetinde olan bir görevdir.\n" }, "Musalia Mudavadi": { "first_paragraph": "Wycliffe Musalia Mudavadi (d. 21 Eylül 1960), Kenyalı siyasetçi. Mudavadi, Afrika ülkesi Kenya'da 27 Eylül 2022 tarihinden bu yana başbakanlık görevlerini üstlenen baş kabine sekreteri görevini yürütmektedir.\n" }, "William Ruto": { "first_paragraph": "William Samoei Arap Ruto (d. 21 Aralık 1966) 13 Eylül 2022 tarihinden itibaren Kenya'nın devlet başkanı olan politikacıdır.[1] 2013'ten 13 Eylül 2022'ye kadar Kenya'nın başkan yardımcısı olarak görev yaptı.[2][3][4] 2013 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, Jubilee İttifakı kapsamında Başkan Uhuru Kenyatta ile birlikte Başkan Yardımcısı seçildi. Ruto, 1998'den 2013'e kadar Parlamento Üyesi idi. Ağustos-Aralık 2002 arasında Daniel Arap Moi yönetiminde İçişleri Bakanı olarak görev yaptı. Daha sonra Mwai Kibaki yönetiminde 2008-2010 yılları arasında Tarım Bakanı ve Nisan-Ekim 2010 arasında Yüksek Eğitim Bakanı olarak görev yaptı. 2022 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Kenya cumhurbaşkanı seçildi.\n" }, "İoannis Kasulidis": { "first_paragraph": "İoannis Kasulidis (Yunanca:  Ιωάννης Κασουλίδης, d. 10 Ağustos 1948, Lefkoşa) Kıbrıslı Rum tıp doktoru, diplomat ve siyasetçi. 11 Ocak 2022'den 28 Şubat 2023'e kadar Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Kasulidis, bundan önce 1997-2003 ve 2013-2018 yılları arasında yine dışişleri bakanlığı koltuğunda oturdu. Bunun yanı sıra 2004-2013 yılları arasında Avrupa Parlamentosu milletvekilliği yaptı. 1991'den 1993'e kadar Kıbrıs Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi üyesi ve 1993'ten 1997'ye kadar hükûmet sözcüsü de dahil olmak üzere Kıbrıs Cumhuriyeti'nde bir dizi siyasi görevde bulundu. \n" }, "Askar Akayev": { "first_paragraph": "Askar Akayeviç Akayev (Kırgızca: Аскар Акаевич Акаев; d. 10 Kasım 1944, Kızıl Bayrak), 22 Ekim 1990'dan 24 Mart 2005'teki \"Lale Devrimi\" adı verilen bir sıra halk hareketi ve devlet darbesi ile görevinden ayrılmasına kadar Kırgızistan'ın cumhurbaşkanıydı.\n" }, "Almazbek Atambayev": { "first_paragraph": "Almazbek Şarşenoviç Atambayev (Kiril: Атамбаев Алмазбек Шаршенович), (17 Eylül 1956), Kırgız siyasetçi. 2011-2017 yılları arasında Kırgızistan cumhurbaşkanı olarak görev aldı. 29 Mart 2007'den 28 Kasım 2007 ye kadar Kırgızistan'ın başbakanlığını yapmıştır. Almazbek Atambayev Kırgızistan Sosyal Demokrat Partisinin 30 Temmuz 1999'dan beri genel başkanıdır. Türkiye Türkçesi de bilmektedir.\n" }, "Kurmanbek Bakiyev": { "first_paragraph": "Kurmanbek Saliyeviç Bakiyev (d. 1 Ağustos 1949) Kırgızistan'ın eski başbakanı, 2. Kırgızistan cumhurbaşkanı'dır.\n" }, "Sadır Caparov": { "first_paragraph": "Sadır Nurgocoyeviç Caparov (Kırgızca: Садыр Нургожоевич Жапаров; d. 6 Aralık 1968), Kırgız siyasetçi, Eski Kırgızistan başbakanı ve günümüzdeki Kırgızistan cumhurbaşkanı.[1][2]\n" }, "Sooronbay Ceenbekov": { "first_paragraph": "Sooronbay Şaripoviç Ceenbekov (Kırgızca: Сооронбай Шарипович Жээнбеков / Sooronbay Şaripoviç Ceenbekov, d. 16 Kasım 1958), Kırgız siyasetçi. Ceenbekov, Asya ülkesi Kırgızistan'da 24 Kasım 2017 tarihinde başladığı Kırgızistan cumhurbaşkanı görevinden 15 Ekim 2020'de istifa ettiğini duyurdu.[1]\n" }, "Talant Mamıtov": { "first_paragraph": "Talant Turdumamatoviç Mamıtov (Kırgızca: Талант Турдумамат уулу Мамытов), (Rusça: Талант Турдумаматович Мамытов); d. 14 Mart 1976), Kırgızistan Yüksek Konseyi üyesi ve Cumhuriyet-Ata Xurt hizipinden milletvekili. Geçici eski devlet başkanı Sadır Caparov'un istifasının ardından 4 Kasım 2020'de konsey başkanı seçildi. Başkanlığın boşalması nedeniyle hem meclis başkanı hem de Kırgızistan'ın devlet başkanı oldu.[1][2]\n" }, "Şablon:Kırgız-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Kırgız siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Artyom Novikov": { "first_paragraph": "Artyom Eduardoviç Novikov (Rusça: Артём Эдуардович Новиков; d. 13 Ocak 1987), Kırgızistan'ın Birinci Başbakan Yardımcısıdır. 15 Kasım 2020'de, Sadır Caparov'un görevdeki resmi yetkileri Ocak 2021 cumhurbaşkanlığı seçimi sonuçlarına kadar askıya alındığı için Kırgızistan'ın vekaleten Başbakanı oldu.[1][2] Başbakanlık görevini 3 Şubat 2021 tarihinde Ulukbek Maripov'a devretti.[3]\n" }, "Cantörö Satıbaldiyev": { "first_paragraph": "Cantörö Coldoşeviç Satıbaldiyev (Kırgızca: Жантөрө Жолдошевич (Жолдош уулу) Сатыбалдиев, Cantörö Coldoşeviç (Coldoş uulu) Satıbaldiyev; d. 6 Ocak 1956) Kırgız siyasetçi. 5 Eylül 2012 - 25 Mart 2014 tarihleri arasında Kırgızistan Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "İgor Çudinov": { "first_paragraph": "İgor Vitalyeviç Çudinov (Rusça: Игорь Витальевич Чудинов; d. 21 Ağustos 1961) Çud asıllı Kırgız siyasetçi. Kırgızistan'ın eski başbakanı. 24 Kasım 2007'de İskenderbek Aydaraliyev'in yerine başbakan seçilmiştir. 21 Ekim 2009'da görevi sona ermiştir. Başbakan atanmadan önce Kırgız hükûmetinin enerji ve sanayi bakanıydı.\n" }, "Cömert Otorbayev": { "first_paragraph": "Cömert Kaypoviç Otorbayev (Kırgızca: Жоомарт Оторбаев, 18 Ağustos, 1955, Frunze), Kırgız siyasetçi. Kırgızistan Başbakan Yardımcısı.[1] 25 Mart 2014 tarihinde, yeni bir hükûmet kurulana kadar başbakan vekili olarak Jantoro Satıbaldiyev'in yerine başbakanlık görevine getirildi.[2] 23 Nisan 2015 tarihinde istifa ettiğini açıkladı.[3]\n" }, "Çınıbay Tursunbekov": { "first_paragraph": "Çınıbay Tursunbekov (Kırgızca: Чыныбай Акунович Турсунбеков / Çınıbay Akunoğlu Tursunbekov) (d. 15 Ekim 1960, Narın, Kırgızistan SSC - ö. 6 Temmuz 2020, Bişkek, Kırgızistan) siyasetçi, şair ve aktivist.\n" }, "Daniyar Üsönov": { "first_paragraph": "Daniyar Toktoguloviç Üsönov[1] (Kırgızca: Данияр Токтогулович Үсөнов; d. 9 Mart 1960), Kırgız bankacı ve siyasetçi. Ekim 2009-Nisan 2010 tarhileri arası Kırgızistan Başbakanı olarak görev yaptı. Daha önce Bişkek Belediye Başkanı olarak görev yapmıştır.[2]\n" }, "İskenderbek Aydaraliyev": { "first_paragraph": "İskenderbek Risbekoviç Aydaraliyev (d. 1955), Kırgızistan'ın eski Başbakan Vekili. Almazbek Atambayev'in istifasının ardından,[1] 28 Kasım 2007 tarihinde bu görevine atandı ve Aralık 2007 parlamento seçimlerinden sonra 24 Aralık 2007 tarihinde Igor Chudinov görevi devraldı.[2] Daha önce, Birinci Başbakan Yardımcısı Vekili ve 31 Ocak 2006 tarihinden itibaren 27 Kasım 2007 tarihine kadar Celal-Abad eyaletinin Valisi olmuştu.[3] Bundan önce Talas eyaletinin Valisi olmuştu.\n" }, "Kubatbek Boronov": { "first_paragraph": "Kubatbek Ayılçiyeviç Boronov (Kırgızca: Кубатбек Айылчиевич Боронов; d. 15 Aralık 1964), 17 Haziran 2020-9 Ekim 2020 tarihler iarası Kırgızistan eski Başbakanı olan bir Kırgız siyasetçi.[1]\n" }, "Feliks Kulov": { "first_paragraph": "Feliks Şarşenbayeviç Kulov (Rusça: Феликс Шаршенбаевич Кулов; Kırgızca: Феликс Шаршенбаевич (Шаршенбай уулу) Кулов, Feliks Şarşenbayeviç (Şarşenbay uulu) Kulov; d. 29 Ekim 1948) Kırgız siyasetçi. Kırgızistan'ın eski başbakanı.\n" }, "Muhammedkalıy Abılgaziyev": { "first_paragraph": "Muhammedkalıy Abılgaziyev (Kırgızca: Мухаммедкалый Абылгазиев; d. 20 Ocak 1968) Kırgız siyasetçi. 22 - 26 Ağustos 2017 tarihleri arasında geçici olarak Kırgızistan Başbakanı olarak görev yaptı. 20 Nisan 2018 tarihinde tekrar Kırgızistan Başbakanı olarak görevlendirildi.\n" }, "Nasirdin İsanov": { "first_paragraph": "Nasirdin İsanoviç İsanov (Rusça: Насирдин Исанович Исанов; 7 Kasım 1943 – 29 Kasım 1991), Kırgız siyasetçi. 30 Ağustos 1991'den 29 Kasım 1991'e kadar bir otomobil kazasında öldüğünde Kırgızistan'ın ilk Başbakanı olarak görev yapıyordu.\n" }, "Ömürbek Babanov": { "first_paragraph": "Ömürbek Toktoguloviç Babanov (Kırgızca: Өмүрбек Токтогулович Бабанов; (d. 15 Ocak 1970), Kırgız siyasetçi.\n" }, "Sapar İsakov": { "first_paragraph": "Sapar Isakov, (d. 29 Temmuz 1977), Kırgız siyasetçi. 26 Ağustos 2017 - 20 Nisan 2018 tarihleri arasında Kırgızistan Başbakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Temir Sariyev": { "first_paragraph": "Temir Sariyev (Kırgızca: Темир Сариев, (d. 1963), 2015-2016 yılları arası Kırgızistan Başbakanı olan Kırgız siyasetçi.[2] 157.005 (6.74%) oy alarak 2009 seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı olmuştu.\n" }, "Ahmed Abdallah Mohamed Sambi": { "first_paragraph": "Ahmed Abdallah Mohamed Sambi (d. 5 Haziran 1958), Komorlu siyasetçi. Sambi, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 2006 ile 2011 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Caabi El-Yachroutu Muhammed": { "first_paragraph": "Caabi El-Yachroutu Muhammed (Arapça: كعبي اليشروت محمدر‎‎) (d. 1948), Komorlu siyasetçi. Muhammed, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 1995 ile 1996 yılları arasında kısa süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Combo Ayouba": { "first_paragraph": "Combo Ayouba (Arapça:كومبو أيوب‎‎) (d. ~1953 - ö. 13 Haziran 2010), Komorlu asker ve siyasetçi. Ayouba, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 1995 yılında gerçekleştirilen darbe sonucu kısa süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Hamada Madi": { "first_paragraph": "Hamada Madi Boléro (Arapça: حمداة مادي بوليرو) (d. 1965), Komorlu siyasetçi. Madi, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 2002 yılında kısa süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Haribon Chebani": { "first_paragraph": "Haribon Chebani (Arapça:حريبون شيباني), Komorlu siyasetçi. Chebani, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 1989 yılında kısa süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Muhammed Ahmed (Komorlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Muhammed Ahmed (Arapça:محمد أحمد) (d. 2 Temmuz 1917 - ö. 27 Ocak 1984), Komorlu siyasetçi. Ahmed, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 1978 yılında kısa süre devlet başkanlığı makamında eş başkan olarak bulunmuştur.\n" }, "Muhammed Taki Abdulkerim": { "first_paragraph": "Muhammed Taki Abdulkerim (Arapça: محمد تقي عبد الكريم‎‎) (d. 20 Şubat 1936 - ö. 6 Kasım 1998), Komorlu siyasetçi. Abdulkerim, Afrika ada ülkesi Komorlar'da ilki kısa süre 1995 yılında, ikincisi ise 1996 ile 1998 yılları arası olmak üzere iki farklı dönemde devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Said Ali Kemal": { "first_paragraph": "Said Ali Kemal (Arapça: سعيد علي كمال), Komorlu siyasetçi. Kemal, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 1995 yılında kısa süre eş başkan olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Said Atthoumani": { "first_paragraph": "Said Atthoumani (Arapça:سعيد التوماني‎‎), Komorlu siyasetçi. Atthoumani, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 1978 yılında kısa süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Said Mohamed Djohar": { "first_paragraph": "Said Mohamed Djohar (Arapça:سعيد محمد جوهر‎‎) (d. 22 Ağustos 1918 - ö. 23 Şubat 2006), Komorlu siyasetçi. Djohar, Afrika ada ülkesi Komorlar'da ilki 1989 ile 1995 arası, ikincisi ise kısa süre 1996 yılında olmak üzere iki farklı dönemde devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Said Mohamed Jaffar": { "first_paragraph": "Said Mohamed Jaffar El Amjad (Arapça:سعيد محمد جعفر‎‎) (d. 14 Nisan 1918 - ö. 22 Ekim 1993), Komorlu siyasetçi. Jaffar, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 1975 ile 1976 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Agim Çeku": { "first_paragraph": "Agim Çeku[a] (d. 29 Ekim 1960), Kosovalı bir politikacı, Kosova Güvenlik Güçleri eski Bakanı[b] ve eski Başbakan. Askeri geçmişiyle, 1998-1999'da Sırp yönetimine karşı savaşan Kosova Kurtuluş Ordusu'nun (KLA) komutanıydı, daha önce Hırvat Ordusu'nda Hırvat Bağımsızlık Savaşı'nda komutandı.\n" }, "Avdullah Hoti": { "first_paragraph": "Avdullah Hoti (d. 4 Şubat 1976), Kosovalı siyasetçi. Hoti, Avrupa'da kısmen tanınan Kosova'da 3 Haziran 2020 ile 22 Mart 2021 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Hashim Thaçi": { "first_paragraph": "Hashim Thaçi (d. 24 Nisan 1968, Broçna), eski Kosova Cumhurbaşkanı, eski Kosova Dışişleri Bakanı, eski Kosova Cumhuriyeti Başbakanı, Kosova Demokratik Partisi'nin (PDK) genel başkanı ve Kosova Kurtuluş Ordusu (UÇK) eski önderidir. 6 Haziran 2008 tarihinde, silahlı bir saldırganın Thaçi'nin Priştine'deki evine suikast girişimi başarısız olmuştur. 17 Şubat 2008 günü, Kosova Cumhuriyeti'nin Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etmiş, bağımsız devletin ilk başbakanı olmuştur. 2020 yılında Kosova Başsavcılığının hakkında hazırladığı insanlığa karşı suçlar ve savaş suçları iddianamesi üzerine cumhurbaşkanlığından istifa etmiştir.[1]\n" }, "Behçet Pacolli": { "first_paragraph": "Behçet Pacolli (30 Ağustos 1951, Priştine), Kosovalı siyasetçidir. Kosova eski devlet başkanı.\n" }, "Ahmed Nevaf el-Ahmed es-Sabah": { "first_paragraph": "Ahmed Nevaf el-Ahmed es-Sabah (d. 1956) Kuveytli politikacı ve askeri yetkili. Temmuz 2022'de Kuveyt başbakanı oldu.[1][2] Kuveyt Emiri Nevaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah'ın oğludur.[3]\n" }, "Cabir el-Ahmed es-Sabah": { "first_paragraph": "Cabir el-Ahmed el-Sabah (29 Haziran 1926 – 15 Ocak 2006) (Arapça: الشيخ جابر الأحمد الجابر الصباح) Kuveyt'in on üçüncü emiri olarak 31 Aralık 1977 tarihinden ölümüne kadar emir olarak görevini sürdürdü.\n" }, "Cabir el-Mübarek el-Hamad es-Sabah": { "first_paragraph": "Cabir el-Mübarek el-Hamad es-Sabah (5 Ocak 1942, Kuveyt şehri), 2011-2019 tarihleri arası Kuveyt Başbakanı olarak görev yapmış Kuveytli siyasetçi ve Es-Sabah Hanedanı üyesidir. Daha önce Başbakan Birinci Yardımcısı ve Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Kuveyt başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Kuveyt başbakanı, Kuveyt'in hükûmet başkanıdır. Kuveyt Emiri ve Ulusal Meclis başkanının ardından ülkedeki en güçlü üçüncü yetkili kişi olup Kuveyt Hükûmeti'nin yürütme kolunu yönetir.\n" }, "Nâsır el-Muhammed el-Ahmed es-Sabah": { "first_paragraph": "Şeyh Nâsır el-Muhammed el-Ahmed el-Sabah (d. 1940; Arapça: الشيخ ناصر المحمد الأحمد الصباح) Kuveyt Başbakanı olarak 7 Şubat 2006'dan 28 Kasım 2011'e kadar istifaya hizmet eden Kuveytli bir siyasetçidir.\n" }, "Saad el-Abdullah es-Salim es-Sabah": { "first_paragraph": "Saad el-Abdullah es-Salim es-Sabah (Arapça: سعد العبد الله السالم الصباح Saʿd al-ʿAbd Allāh as-Sālim as-Sabāh) (1930 - 13 Mayıs 2008), Kısa bir süre için 15 Ocak 2006 – 24 Ocak 2006 tarihleri arası Kuveyt emiriydi. Ölen Şeyh Cabir'in yerine geçen Saad Kuveyt'in ondördüncü Emiri oldu ve Es-Sabah ailesinin Salim dalındandır. Saad Kuveyt'in on birinci Emiri olan ve 1950 – 1965 yılları arası hizmet veren Abdullah es-Salim es-Sabah'ın en büyük çocuğuydu.\n" }, "An Jong-su": { "first_paragraph": "An Jong-su (안정수, d. 1951) Kuzey Koreli bir politikacıdır. Kore İşçi Partisi (KİP) Başkan Yardımcısı ve KİP Hafif Sanayi Bölümünün direktörüdür.[1]\n" }, "Frank Pais": { "first_paragraph": "Frank Pais (7 Aralık 1934 - 30 Temmuz 1957) Fulgencio Batista rejiminin devrilmesi için mücadele eden Kübalı devrimci. Yoğunlukla Sierra Maestra'da faaliyet gösteren Fidel Castro'nun 26 Temmuz Hareketinin şehir örgütlenmesi sorumlusuydu. 30 Temmuz 1957 günü Santiago de Cuba sokaklarında tutuklandıktan sonra polis tarafından yargısız infaz edilerek öldürülmüştür. Anısı bugün Küba'da çok sayıda yerin isminde yaşatılmaktadır.\n" }, "Huber Matos": { "first_paragraph": "Huber Matos (26 Kasım 1918, Yara – 27 Şubat 2014; Miami, Florida), Fulgencio Batista rejiminin devrilmesi için mücadele eden Kübalı devrimci. Yoğunlukla Sierra Maestra'da faaliyet gösteren Fidel Castro'nun 26 Temmuz Hareketinin komutanlarındandı. İktidarın alınmasından sonra oluşan hükûmetin marksist ilkeleri benimsemesini protesto ettiği için tasfiye edilmiş ve 20 yıl (1959-1979) hapis kalmıştır. 1979 yılında salıverildikten sonra ABD'ye gitmiş ve Küba hükûmetine karşı olan muhalefete katılmıştır.\n" }, "Marta Rojas": { "first_paragraph": "Marta Rojas (d. 17 Mayıs 1928) – (ö. 3 Ekim 2021), Kübalı gazeteci, tarihçi, yazar ve devrimci.[1] 26 Temmuz 1953 tarihinde Moncada Kışlası'na düzenlenen saldırının tanığı olarak Revista Bohemya dergisinde sansür olduğunu birdirdi.\n" }, "Fernando Martínez Heredia": { "first_paragraph": "Fernando Martínez Heredia (d. 21 Ocak 1939 –ö. 12 Haziran 2017),Kübalı siyasetçi. Kendisi 21 Ocak 1939'da Yaguajay, Küba'da doğdu. Martínez, Küba Komünist Partisinin kurucu üyelerindendi ve 26 Temmuz Hareketi üyesi olarak, Fulgencio Batista diktatörlüğünü deviren Küba Devriminde yer aldı.\n" }, "William Alexander Morgan": { "first_paragraph": "William Alexander Morgan (d. 19 Nisan 1928 - ö. 12 Mart 1961), Amerikalı Küba Devrimi'nin ilk yıllarında yer almış gerilla savaşçısıydı.\n" }, "Zoila Águila Almeida": { "first_paragraph": "Zoila Águila Almeida (1939 - 31 Ocak 2021), Kübalı devrimci ve siyasi hükümlüdür.\n" }, "Fulgencio Batista": { "first_paragraph": "Fulgencio Batista Zaldívar, (İspanyolca telaffuz: [fulˈxensjo βaˈtista i salˈdiβar]; d. 16 Ocak 1901 - ö. 6 Ağustos 1973), Kübalı asker ve diktatör. Küba'nın 1933-1940 arası gayri resmi (de facto) askeri lideri. 1940-1944 ve 1952-1959 yılları arasında Küba'nın resmi başkanı.\n" }, "Küba devlet başkanı": { "first_paragraph": "Küba devlet başkanı (İspanyolca: Presidente de Cuba), Küba devlet konseyi başkanı. Mevcut haliyle makam 1976 Anayasası ile kurulmuştur. Başkanlık makamı, Küba Komünist Partisi Birinci Sekreteri makamı altında ikinci en güçlü makamdır.[2]\n" }, "Abdurrezzak Bedirhan": { "first_paragraph": "Abdurrezzak Bedirhan, Botan Emirlerinden Bedirhan Bey'in torunudur. Osmanlı sarayında önemli görevler edinmiştir. Müşavirlik makamına kadar yükselen Abdurrezzak Bedirhan, I. Dünya Savaşı sırasında Kürt özgürlük hareketi için çalışmalar yürütürken yakalanıp idam ettirilmiştir.[1]\n" }, "Bedirhan Bey": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Han Mahmud": { "first_paragraph": "Han Mahmud 19. yüzyılda yaşamış bir Kürt Emiridir. Müküs Beylerinin Eyyubhanbegi koluna mensuptur. Cizreli Bedirhan Bey ve Hakkârili Nurullah Bey gibi isimlerle çağdaştır. Van'ın Müküs (günümüzde Bahçesaray) Sancağında doğmuş ve genç yaşta Sancak Beyi olmuştur. 1847 yılında sürgün olarak gittiği Silistre Eyaletine bağlı Rusçuk kentinde, 19 senelik sürgün hayatından sonra 22 Teşrin-i sani 1282 (04 Aralık 1866) günü ölmüştür. Han Mahmud, Müküs sancak beyi olduktan sonra bu küçük beyliği kısa sayılabilecek bir sürede genişleterek, bir nevi kardeş federasyonu kurarak Van Gölü havzasından İran sınırına kadar büyük bir bölgeyi denetimi altına almıştır. Bölge tarihi açısından gerçekleştirdiği en önemli olay 1830’lu yıllarda ünlü Hoşap Kalesini alarak kadim Mahmudi Emaretine son vermesi olmuştur. Bu onu Kürdistan coğrafyasının en güçlü Mirlerinden biri hâline getirmiş, ayrıca İran ile hemhudud olması hasebiyle İran canibinde de üne kavuşmasına vesile olmuştur. Han Mahmud bu genişleme hareketini hem Osmanlı Devletinin bölge paşalarına hem de büyük nüfuz sahibi olan Botan ve Hakkâri Emirlerine rağmen başarabilmiştir. Müküs Emiri Han Mahmud, 1838 ve 1847 yıllarında Osmanlı Devleti ile karşı karşıya gelmiş, sürgünle sonuçlanan bu isyanlarda, ilk sürgününde Dersaadet’te (İstanbul) bir yıla yakın kalmış, son sürgününde ise Tuna Nehri kenarındaki Rusçuk kentinden memleketine bir daha geri dönememiştir.\n" }, "İdris-i Bitlisî": { "first_paragraph": "İdris-i Bitlisî veya Bitlisli İdris (1452-1457 – 1520), Osmanlıya hizmet etmiş Bitlisli Kürt beylerinden biri, devlet adamı ve tarihçi ve edebiyatçı kimliği bulunan .[2] Çok yönlü bir bilim ve siyaset adamıdır. Özellikle Yavuz Sultan Selim devrinde Osmanlı İmparatorluğu'nun doğu siyasetinde önemli rol oynamıştır.\n" }, "İshak Sükûti": { "first_paragraph": "İshak Sükûti (1868 - Şubat 1902, San Remo), Osmanlı Kürt siyasetçi.[1][2]\n" }, "Seyyid Abdülkadir": { "first_paragraph": "Seyit Abdülkadir Efendi (Kürtçe: Seyîd Ebdulqadir, d. 1851, Hakkâri, Şemdinan - ö. 27 Mayıs 1925, Bitlis), Şeyh Said İsyanı'ndan (Genç Hâdisesi) sonra idam edilmiş Kürt siyasetçi. Nakşibendi şeyhi olup Şeyh Ubeydullah Nehri'nin oğludur.\n" }, "Şeyh Ubeydullah Nehri": { "first_paragraph": "Şeyh Ubeydullah Nehri (Kürtçe: شيخ عبيدالله نهرى Şêx Ubeydûllahê Nehrî, 1826, Şemdinli – ö. 1883, Mekke)[1] Osmanlı döneminde hem Osmanlı'ya karşı hem de Kaçarlara karşı isyan eden Kürt lideri.\nNakşibendi tarikatının Halidî kolunun şeyhlerinden Seyyid Taha Hakkârî'nin oğlu olup Şeyh Ubeydullah İsyanı olarak adlandırılacak isyanı başlatmıştır.\nSeyyid Abdülkadir'in (ö.1925) babasıdır.[2]\n" }, "Abdülhamid es-Serrac": { "first_paragraph": "Abdülhamid es-Serrac (Arapça: عبد الحميد السراج, Eylül 1925[1] - 23 Eylül 2013) Suriye Ordusu subayı ve siyasetçiydi. Mısır ve Suriye arasındaki birlik ilan edildiğinde, sadık bir Arap milliyetçisi ve Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'ın destekçisi olan Serrac, BAC'nin Suriye bölgesinin liderliğinde kilit bir rol oynadı.\n" }, "Asya Abdullah": { "first_paragraph": "Asya Abdullah, Kürt siyasetçi. PYD'nin eş başkanıdır. TEV-DEM koalisyonunun eski eş başkanı olan Abullah, Suriye Kürdistan Topluluklar Birliği'nin (KCK) kıdemli daimi üyesi olarak görev yapmaktadır. Rojava'daki Kürt siyasi projesine destek toplamak için aktivistlere, akademisyenlere ve dünya liderlerine[1] ulaşmak için çok sayıda konferansta sunum yaptı.\n" }, "Hüsnü el-Barazi": { "first_paragraph": "Hüsnü el-Barazi (Arapça: حسني البرازي; 1895-1975) başbakanlık yapmış Suriyeli Kürt bir siyasetçiydi.[1]\n" }, "Muhammed Mustafa Miru": { "first_paragraph": "Muhammed Mustafa Miru (Arapça: محمد مصطفى ميرو; 1941 - 22 Aralık 2020),[1] 7 Mart 2000 - 10 Eylül 2003 tarihleri arasında Suriye başbakanı olarak görev yapmış Suriyeli bir siyasetçidir.\n" }, "Muhsin el-Barazi": { "first_paragraph": "Muhsin el-Barazi (Arapça: محسن البرازي; 1904 - 14 Ağustos 1949) Suriyeli Kürt bir avukat, akademisyen ve siyasetçiydi. 1949'da Suriye'nin 24. başbakanı olarak kısa bir dönem görev yaptı ve hükûmetinin bir darbe ile devrilmesinin ardından idam edildi.\n" }, "Polat Can": { "first_paragraph": "Polat Can, 1980 yılında Kobane'de doğan, Kürt silahlı örgüt militanı. Halk Savunma Birlikleri'nin (YPG) kurucularından ve elebaşlarından biridir ve örgütün resmi sözcüsü olarak görev yapmaktadır. Suriye Demokratik Güçleri'nin koalisyon elebaşlığını yapıyor.[1] Polat Can, YPG'nin kurucu üyelerinden biridir. Suriye iç savaşı sırasında DAEŞ ile mücadele sırasında bu örgütün resmi sözcüsü oldu.[2]\n" }, "Adnan Selçuk Mızraklı": { "first_paragraph": "Adnan Selçuk Mızraklı (d. 1963, Siverek), Kürt asıllı Türk tıp doktoru ve siyasetçi. TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Diyarbakır milletvekilidir. 2019 seçimlerinde Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi başkanı seçilmiştir seçildikten 5 ay sonra yerine kayyum atanarak görevden alınmıştır.[1]\n" }, "Nihat Akdoğan": { "first_paragraph": "Nihat Akdoğan (d. 9 Mart 1980, Hakkâri), Türk siyasetçi. Halkların Demokratik Partisi'nden Türkiye Büyük Millet Meclisi 25 ve 26. dönem milletvekilidir.\n" }, "Ali Avni Turanlı": { "first_paragraph": "Ali Avni Turanlı (1915; Kâhta, Adıyaman - 7 Şubat 1997), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Haydar Konca": { "first_paragraph": "Ali Haydar Konca (1 Şubat 1950; Dağcılar, Varto, Muş), Kürt asıllı[1] Türk siyasetçi, avukat.[2]\n" }, "Alican Önlü": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Atilla Kart": { "first_paragraph": "Atilla Kart (d. 10 Nisan 1954; Yeniceoba, Cihanbeyli, Konya), Kürt asıllı Türk hukukçu ve siyasetçidir.\n" }, "Bedir Fırat": { "first_paragraph": "Bedir Fırat[1] (1872, Kâhta, Adıyaman - 15 Mayıs 1928), Kürt asıllı Türk siyasetçidir.\n" }, "Bedrettin Dalan": { "first_paragraph": "Bedrettin Dalan (18 Temmuz 1941, Eskişehir), Türk mühendis, siyasetçi ve 1984-1989 arasında İstanbul'un ilk Büyükşehir Belediye Başkanı. Ayrıca İstek Vakfı ve Yeditepe Üniversitesinin kurucusu.\n" }, "Bekir Bozdağ": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Canip Yıldırım": { "first_paragraph": "Canip Yıldırım (d. 1 Nisan 1925, Lice - 2 Aralık 2015, Ankara[1][2]), hukukçu, politikacı. Yıldırım 49’lar Davası’nın sanıklarındandır.\n" }, "Cihat Baban": { "first_paragraph": " Mustafa Cihat Baban[1] (d. 1911, İstanbul - ö. 28 Eylül 1984), Türk gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Dengir Mir Mehmet Fırat": { "first_paragraph": "Dengir Mir Mehmet Fırat (8 Ağustos 1943, Mersin – 12 Temmuz 2019, Ankara) Türk avukat, çiftçi, ihracatçı ve siyasetçidir. 5 dönem milletvekilliği yapmış olan Fırat, AKP'nin kurucularından ve eski genel başkan yardımcılarındandı. HDP'den 2 dönem milletvekili seçildi.\n" }, "Ebubekir Bal": { "first_paragraph": "Ebubekir Bal (d. 1 Mayıs 1964, Diyarbakır),[1] Kürt asıllı Türk iş insanı, siyasetçi. TBMM 26 ve 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Diyarbakır milletvekilidir.\n" }, "Edip Safder Gaydalı": { "first_paragraph": "Edip Safder Gaydalı[1] (d. 19 Mart 1952, Gayda, Hizan, Bitlis), Kürt kökenli Türk siyasetçi.\n" }, "Galip Ensarioğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Galip Ensarioğlu (1 Ekim 1966, Diyarbakır), Zaza asıllı Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Gürsel Tekin": { "first_paragraph": "Gürsel Tekin (17 Haziran 1964, Göle)[1], Türk siyasetçi ve eski CHP milletvekilidir.\n" }, "Halis Öztürk": { "first_paragraph": "Halis Öztürk[2] Kürtçe: Xalis Begê Sipkî[kaynak belirtilmeli], (Sıpkanlı Halis Bey), (1899[2] - 24 Eylül 1977), Kürt asıllı Türk siyasetçi.\n" }, "Hatip Dicle": { "first_paragraph": "Hatip Dicle (d. 1955, Diyarbakır), Kürt asıllı Türk siyasetçi. 1991 yılında Diyarbakır milletvekili seçildi fakat 2 Mart 1994 tarihinde TBMM tarafından Leyla Zana, Selim Sadak ve Orhan Doğan ile Dicle'nin milletvekili dokunulmazlığı kaldırıldı. Yargılandıktan sonra on yıl cezaevinde kaldı. 2004'te tahliye edilen Dicle 12 Haziran genel seçimlerinde Emek, Özgürlük ve Demokrasi Bloğu Diyarbakır bağımsız adayı olarak vekil seçildi fakat vekilliği Yüksek Seçim Kurulu tarafından iptal edildi.\n" }, "Hikmet Çetin": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hişyar Özsoy": { "first_paragraph": "Hişyar Özsoy, (d. 26 Haziran 1977, Yeniköy, Bingöl) Kürt asıllı Türk akademisyen ve siyasetçi. TBMM 25, 26 ve 27. dönem milletvekilidir.\n" }, "Hüseyin Fırat": { "first_paragraph": "Hüseyin Fehmi Fırat (d. 1914, Kâhta, Adıyaman - ö. 29 Ekim 1999), Kürt siyasetçi.\n" }, "İmam Taşçıer": { "first_paragraph": "İmam Taşçıer (d. 1 Ocak 1959; Bismil, Diyarbakır), Kürt asıllı Türk siyasetçi ve öğretmen. TBMM 25, 26 ve 27. dönem Diyarbakır milletvekilidir.[1]\n" }, "Kamran İnan": { "first_paragraph": "Kamran İnan (18 Şubat 1929, Hizan, Bitlis - 23 Kasım 2015[1]), Kürt kökenli[2][3][4][5] Türk diplomat, hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Kasım Küfrevi": { "first_paragraph": "Kasım Küfrevi (d. 1920, Bitlis - ö. 3 Aralık 1992), Kürt asıllı Türk siyasetçi.\n" }, "Kemal Burkay": { "first_paragraph": "Kemal Burkay, (1937, Mazgirt, Tunceli) Kürt yazar ve siyasetçi.\n" }, "Mahmut Alınak": { "first_paragraph": "Mahmut Alinak[1] (d. 1952; Dolaylı, Digor, Kars), yazar, avukat ve Kürt asıllı Türk siyasetçi.\n" }, "Mehdi Eker": { "first_paragraph": "Mehmet Mehdi Eker (d. 1956; Bismil, Diyarbakır) Kürt asıllı Türk siyasetçi ve veteriner hekim. Eski Gıda, Tarım ve Hayvancılık bakanı.\n" }, "Mehmet Emin Dindar": { "first_paragraph": "Mehmet Emin Dindar, (d. 1 Ocak 1959, Cizre, Şırnak), Kürt asıllı Türk milletvekili, siyasetçi ve doktor[1]. Babasının adı Selman, annesinin adı Saadet'tir. Kardeşi Mehmet Selim Dindar, 2 Aralık 2009 tarihinde İstanbul Cizreliler Derneği'ne yapılan silahlı saldırı sonrası ölmüştür.\n" }, "Mehmet Kahraman (1943 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Kahraman (d. 1943, Hazro, Diyarbakır, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Metiner": { "first_paragraph": "Mehmet Metiner (d. 5 Mart 1960, Adıyaman), Kürt asıllı Türk gazeteci, yazar, siyasetçidir. Eski Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) milletvekili. 2011, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde AK Parti milletvekili olarak meclise girmiştir. 2018 Türkiye genel seçimlerinde AK Parti'den milletvekili aday adayı olmuş fakat aday gösterilmemiştir.\n" }, "Mehmet Sırrı Turanlı": { "first_paragraph": "Mehmet Sırrı Turanlı[1] (d. 21 Nisan 1921,[2] Kâhta, Adıyaman - ö. 7 Temmuz 1988, Karamürsel[2]), Kürt siyasetçi.\n" }, "Mehmet Şimşek": { "first_paragraph": "Mehmet Şimşek (d. 1 Ocak 1967; Batman), Kürt asıllı Türk ekonomist ve siyasetçi. Mevcut Türkiye hazine ve maliye bakanıdır. 2009-2015 yılları arasındaki görevinin ardından 2023 yılında bu göreve tekrar atandı.\n" }, "Mehmet Yarka": { "first_paragraph": "Mehmet Yarka[1] Kürt[2] asıllı Türk siyasetçi ve iş adamıdır. 2019 yılındaki yerel seçimlerden beri Şırnak Belediye Başkanlığı görevini sürdürmektedir.[3]\n" }, "Orhan Miroğlu": { "first_paragraph": "Orhan Miroğlu, (d. 1953; Midyat, Mardin, Türkiye) Kürt asıllı Türk siyasetçi, gazeteci ve yazar.\n" }, "Murat Bozlak": { "first_paragraph": "Murat Bozlak (d. 30 Aralık 1952, Şereflikoçhisar, Ankara - ö. 4 Ocak 2015, Ankara), avukat ve siyasetçi.\n" }, "Musa Farisoğulları": { "first_paragraph": "Musa Farisoğulları (d. 1956, Genç, Bingöl), Kürt kökenli Türk siyasetçi. TBMM 27. dönem Diyarbakır milletvekilidir.\n" }, "Mustafa Zeydan": { "first_paragraph": "1995 – Hakkari \n2002 – Hakkari\n" }, "Müslüm Doğan": { "first_paragraph": "Müslüm Doğan (d. 15 Ekim 1959, Divriği, Sivas), Alevi Kürt[1][2] kökenli siyasetçi ve eski Kalkınma Bakanı. Ahmet Davutoğlu tarafından kurulan 63. Türkiye Hükûmeti'nde Kalkınma Bakanı olarak yer almıştır. Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri'nde İzmir 2. Bölge Milletvekili olarak meclise giren Doğan, HDP üyesidir. 22 Eylül 2015 tarihinde Ali Haydar Konca ile birlikte görevinden istifa etmiştir.\n" }, "Nadir Kartal": { "first_paragraph": "Nadir Kartal (d. 1946, Van), Kürt siyasetçi.\n" }, "Orhan Doğan": { "first_paragraph": "Orhan Doğan (25 Temmuz 1955 - 29 Haziran 2007), eski avukat ve milletvekilidir.\n" }, "Osman Baydemir": { "first_paragraph": "Osman Baydemir (d. 1 Ocak 1971, Diyarbakır), Kürt asıllı[1] Türk siyasetçi ve avukat. 2004-2014 yılları arasında Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı yapmış olan Halkların Demokratik Partisi üyesi.\n" }, "Özdal Üçer": { "first_paragraph": "Özdal Üçer (d. 17 Eylül 1974, Gürpınar), siyasetçi.\n" }, "Pervin Buldan": { "first_paragraph": "2023 - Van\n" }, "Pirinççizade Feyzi Bey": { "first_paragraph": "Pirinççizade Feyzi Bey[1] (1878, Diyarbakır - 17 Şubat 1933), Osmanlı Meclis-i Mebûsan'ı ve TBMM'de toplam dört dönem milletvekilliği yapmış, ayrıca üç ayrı dönemde Bayındırlık Bakanlığı'nı yürütmüş Kürt asıllı [2][3] Türk siyaset adamıdır.\n" }, "Remziye Tosun": { "first_paragraph": "Remziye Tosun (d. 1981 Diyarbakır), Kürt asıllı Türk siyasetçi. TBMM 27. dönem HDP Diyarbakır milletvekilidir.[1]\n" }, "Salihe Aydeniz": { "first_paragraph": "Salihe Aydeniz (d. 1973, Ergani), Kürt asıllı Türk siyasetçi, 27. dönem Diyarbakır, 28. dönem Mardin milletvekili ve DBP Eş Genel Başkanıdır.[1]\n" }, "Seher Akçınar Bayar": { "first_paragraph": "Seher Akçınar Bayar (d. 1982, Çelikhan, Adıyaman) Siyasetçi, Sosyolog ve İnsan Hakları Savunucusu.\n" }, "Selim Sadak": { "first_paragraph": "Selim Sadak, (d. 1954, İdil, Şırnak[1]) Kürt asıllı Türk politikacı. Kürt milliyetçi önderlerindendir.[2]\n" }, "Sevil Rojbin Çetin": { "first_paragraph": "Sevil Rojbin Çetin (d. 1979, Hakkâri), Kürt kökenli Türk siyasetçi. 31 Mart 2014-17 Eylül 2015 tarihleri arasında Van'ın Edremit ilçesi belediye başkanlığı görevinde bulundu.[1]\n" }, "Sırrı Sakık": { "first_paragraph": "Sırrı Sakık (d. 1 Ağustos 1957; Yörecik, Muş) Türk siyasetçi. 28. dönem, Ağrı Milletvekili\n" }, "Şerafettin Elçi": { "first_paragraph": "Şerafettin Elçi (14 Mart 1938 – 25 Aralık 2012) Kürt avukat ve siyasetçi. Katılımcı Demokrasi Partisi kurucu genel başkanı.\n" }, "Sezgin Tanrıkulu": { "first_paragraph": "Mustafa Sezgin Tanrıkulu (d. 27 Mayıs 1963; Lice, Diyarbakır), Kürt asıllı Türk siyasetçi ve avukat. 1997 Robert Kennedy İnsan Hakları ödülüne layık görülen Tanrıkulu, 2010–2016 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcılığı görevini üstlenmiştir. İlk defa 2011 Türkiye genel seçimlerinde CHP İstanbul milletvekili olarak meclise girmiştir.\n" }, "Tarık Ziya Ekinci": { "first_paragraph": "Tarık Ziya Ekinci (d. 25 Şubat 1925 Lice, Diyarbakır), Kürt asıllı Türk doktor, Türkiye İşçi Partisi milletvekilliği yapmış siyasetçi ve yazardır.\n" }, "Yaşar Kaya": { "first_paragraph": "Yaşar Kaya (1938, Kars - 9 Mart 2016; Erbil), Kürt siyasetçidir.\n" }, "Zafer Çağlayan": { "first_paragraph": "Mehmet Zafer Çağlayan (15 Kasım 1957, Muş), Kürt asıllı[1] Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Mehdi Zana": { "first_paragraph": "Mehdi Zana (d. 20 Aralık 1940[1][2]; Silvan, Diyarbakır), eski Diyarbakır belediye başkanı. Eşi Diyarbakır Milletvekili Leyla Zana'dır.[3][4]\n" }, "Zübeyir Aydar": { "first_paragraph": "Zübeyir Aydar (d. 1 Ocak 1961, Siirt), Kongra-Gel Başkanı, TBMM 19. dönem Siirt milletvekili, avukat.\n" }, "Laos devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Laos devlet başkanı, Asya ülkesi Laos'ta 1975 yılından bu yana devlet başkanlığı makamında bulunan kişilere verilen unvandır.\n" }, "Thongloun Sisoulith": { "first_paragraph": "Thongloun Sisoulith (Laoca: ທອງລຸນ ສີສຸລິດ; d. 10 Kasım 1946), 2021 yılından bu yana Laos devlet başbakanı olan Laos'lu politikacı. Daha önce, 2001 den 2016'ya kadar Başbakan Yardımcısı olmasının yanı sıra, 2006 yılından itibaren 2016'ya kadar Dış işleri Bakanı olarak görev yaptı. Dördüncü sıradan Lao Halkın Devrimci Partisi politbüro üyesidir. 23 Ocak 2016 tarihinde 10. Parti Kongresi'nde Laos Başbakanı seçildi.[1]\n" }, "Phankham Viphavanh": { "first_paragraph": "Phankham Viphavanh (Lao dili:ພັນຄຳ ວິພາວັນ; d. 1951) Laoslu bir politikacı, Politbüro üyesi ve Lao Halkın Devrimci Partisi'nin Yürütme Komitesi üyesidir. Ayrıca, Nisan 2016'da Laos Ulusal Meclisi tarafından seçilen Laos'un şu anki Başbakanıdır.[1] Daha önce, Laos cumhurbaşkanı yardımcısı, Laos Eğitim Bakanı ve Lao-Vietnam Dostluk Derneği Başkanıydı.[2][3]\n" }, "Sonexay Siphandone": { "first_paragraph": "Sonexay Siphandone (Laoca: ສອນ​ໄຊ ສີ​ພັນ​ດອນ) (d. 26 Ocak 1966), Laoslu siyasetçi. Siphandone, Asya ülkesi Laos'ta 30 Aralık 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Souvanna Phouma": { "first_paragraph": "Souvanna Phouma (7 Ekim 1901 - 10 Ocak 1984), ülkesinin tarafsızlığı için mücadele etmiş Laos başbakanı.\n" }, "Mehmet Bekaroğlu": { "first_paragraph": "Saadet Partisi (2001-2002, 2009-2010)\n" }, "Valdis Dombrovskis": { "first_paragraph": "Valdis Dombrovskis (d. 5 Ağustos 1971, Riga), eski Letonya Başbakanı olan Leton politikacı. Valdis Dombrovskis daha önce Letonya Maliye Bakanı ve Birlik Partisi'nin Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Einars Repše": { "first_paragraph": "Einars Repše (d. 9 Aralık 1961, Jelgava) Leton siyasetçi.\n" }, "Ivars Godmanis": { "first_paragraph": "Ivars Godmanis (d. 27 Kasım 1951), Leton siyasetçi. Ayrıca Letonya'nın Sovyetler Birliği'nden ayrıldıktan sonraki ilk başbakanı, ve Aralık 2007 tarihinde yeniden Letonya başbakanı olmuştur.\n" }, "Letonya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Letonya başbakanı Avrupa ülkesi Letonya'da 1918 ile 1940 yılları arası ile 1990 yılında itibaren ülkede kurulan hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Letonya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Letonya cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Letonya Devlet Cumhurbaşkanı (Letonca: Latvijas Valsts prezidents), Letonya'nın devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, aynı zamanda Letonya Ulusal Silahlı Kuvvetleri'nin de başkomutanıdır.\n" }, "Egils Levits": { "first_paragraph": "Egils Levits (d. 30 Haziran 1955), 8 Temmuz 2019’dan bu yana Letonya’nın cumhurbaşkanı olan Letonyalı bir avukat, siyaset bilimci ve yargıç.[1] 2004 yılından beri Avrupa Adalet Divanı Üyesidir.[2]\n" }, "Nils Muižnieks": { "first_paragraph": "Nils Muižnieks (d. 31 Ocak 1964, Los Angeles) Leton siyasetçi.\n" }, "Charles Taylor (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Charles McArthur Ghankay Taylor (d. 28 Ocak 1948), 1997-2003 yılları arasında Liberya Devlet Başkanı.[1]\n" }, "Daniel Bashiel Warner": { "first_paragraph": "Daniel Bashiel Warner (19 Nisan 1815 - 1 Aralık 1880), Liberyalı siyasetçidir. Warner, Afrika ülkesi Liberya'da 1864 ile 1868 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Ülkenin üçüncü devlet başkanı olarak 4 Ocak 1864 tarihinde makama çıkan Warner, bu görevi 6 Ocak 1868 tarihine kadar sürdürmüştür. Warner söz konusu tarihte makamı James Spriggs Payne'ye devretmiştir.\n" }, "Edward James Roye": { "first_paragraph": "Edward James Roye (d. 3 Şubat 1815 - ö. 11 Şubat 1872), Liberyalı tüccar ve siyasetçi. Roye, Afrika ülkesi Liberya'da 1870 ile 1871 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "James Skivring Smith": { "first_paragraph": "James Skivring Smith (26 Şubat 1825 - 11 Şubat 1892), Liberyalı doktor ve siyasetçidir. Smith, Afrika ülkesi Liberya'da 1871 ile 1872 yılları arasında kısa süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "James Spriggs Payne": { "first_paragraph": "James Spriggs Payne (d. 19 Aralık 1819 - ö. 31 Ocak 1882), Liberyalı siyasetçidir. Payne, Afrika ülkesi Liberya'da ilki 1868 ile 1870 yılları, ikincisi ise 1876 ile 1878 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönemde devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Joseph Jenkins Roberts": { "first_paragraph": "Joseph Jenkins Roberts (d. 18 Mart 1809 - ö. 24 Şubat 1876), Liberyalı siyasetçi. Roberts, Afrika ülkesi Liberya'nın ilki ülkenin ilk devlet başkanı sıfatı ile 1848 ile 1856 arasında, ikincisi ise 1872 ile 1876 arasında olmak üzere iki farklı dönem devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Stephen Allen Benson": { "first_paragraph": "Stephen Allen Benson, (d. 21 Mayıs 1816 - ö. 24 Ocak 1865, Grand Bassa, Liberya) Liberyalı siyasetçi. Benson, Afrika ülkesi Liberya'da 7. Ocak 1856'dan 4. Ocak 1864'e kadar Liberya Cumhuriyeti'nin ikinci devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "William R. Tolbert Jr.": { "first_paragraph": "William R. Tolbert Jr. (d. 13 Mayıs 1913 - ö. 12 Nisan 1980), 1971'den 1980'de ölümüne kadar başkanlık yapmış Liberyalı devlet adamıdır. 1980'de öldürülmüştür.\n" }, "Abdullah es-Sani": { "first_paragraph": "Abdullah es-Sani (d. 1954), 2014-2016 yılları arasında Libya Başbakanı olarak görev yapan Libyalı politikacı. Daha önce Ali Zeydan hükûmetinde Savunma Bakanı olarak görev yapmaktaydı.\n" }, "Mahmud Cibril": { "first_paragraph": "Mahmud Cibril (28 Mayıs 1952 - 5 Nisan 2020), Libyalı siyasetçi. 2011 yılında Muammer Kaddafi rejiminin karşısında kurulan Ulusal Geçiş Konseyi Başbakanı ve Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ömer el-Hassi": { "first_paragraph": "Ömer el-Hassi (Arapça: عمر الحاسي) (d. 30 Mart 1959; Bingazi, Libya) Libyalı bir politikacı ve Bingazi Üniversitesinde siyaset bilimi profesörüdür. Trablus'taki Genel Ulusal Kongre liderliğindeki Ulusal Kurtuluş Hükümeti'nin başbakanıydı.[1]\n" }, "Muhammed ez-Zanati": { "first_paragraph": "Muhammed ez-Zanati (Arapça: الزناتي إمحمد الزناتي Az-Zanati al-Muhammad az-Zanati) Genel Halk Kongresi Genel Sekreteri ve 18 Ocak 1992'den 3 Mart 2008'e kadar Libya devlet başkanı olan Libyalı bir politikacıdır. 1 Mart 2000'de göreve yeniden atandı.[1] Zanati, Huara kabilesinin Kadhadfa kolundandır.[2]\n" }, "Şablon:Libya-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Libyalı bir siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Irina Rozova": { "first_paragraph": "Irina Rozova (d. 23 Ocak 1958; ö. 19 Temmuz 2023), Litvan gazeteci ve siyasetçi.[1]\n" }, "Virgilijus Alekna": { "first_paragraph": "Virgilijus Alekna (d. 13 Şubat 1972, Kupiškis), Litvan atlet. Kariyerinin ilk yıllarında gülle atma, sonraları ise disk atma branşlarında yarışan Alekna'nın ikişer Olimpiyat ve Dünya şampiyonluğu ile bir Avrupa şampiyonluğu bulunmaktadır. 2004 Yaz Olimpiyatları'ndaki 69,89 metrelik atışıyla Olimpiyat rekorunu elinde bulundurmaktadır.\n" }, "Vytautas Šustauskas": { "first_paragraph": "Vytautas Šustauskas (d. 19 Mart 1945 – ö. 21 Haziran 2023), Litvan siyasetçi. \n" }, "Augustinas Voldemaras": { "first_paragraph": "Augustinas Voldemaras (16 Nisan 1883 - 16 Mayıs 1942), Litvan milliyetçisi politikacı. 1918'de ülkenin ilk başbakanı olarak görev yaptı ve 1920 yılına kadar Versay Barış Konferansı ve Milletler Cemiyeti'nde yeni bağımsızlık kazanan Litvanya devletini temsil eden dışişleri bakanı olarak görevine devam etti. Akademide bir süre geçirdikten sonra 1926'da yeniden Seimas'a seçildiğinde siyasete döndü.[1][2][3]\n" }, "Deividas Matulionis": { "first_paragraph": "Deividas Matulionis (d. 2 Eylül 1963), Litvanyalı diplomat, büyükelçi, Litvanya Cumhuriyeti Başbakanı.[1]\n" }, "Kazimira Prunskienė": { "first_paragraph": "Kazimira Danutė Prunskienė (d. 26 Şubat 1943, Švenčionys İlçe Belediyesi) 11 Mart 1990'da bağımsızlık ilanı ve Gediminas Kirkilas hükûmetinde Tarım Bakanı'nın ilanından sonra Litvanya'nın ilk Başbakanı oldu.\n" }, "Litvanya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Litvanya başbakanı, Avrupa ülkesi Litvanya'da hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. İlk olarak 16 Şubat 1918 yılında ilan edilen bağımsızlık ile kullanılmaya başlanan unvan, ülkenin Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ismi ile Sovyetler Birliği içerisinde yer aldığı 1940 ile 1990 yılları arasında kullanımda olmamıştır.\n" }, "Ringaudas Songaila": { "first_paragraph": "Ringaudas Bronislovas Songaila (20 Nisan 1929, Klaipėda - 25 Haziran 2019), Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde çeşitli görevlerde bulunmuş Litvan Marksist-Leninist komünist politikacı ve veteriner hekimdir.\n" }, "Rolandas Paksas": { "first_paragraph": "Rolandas Paksas (d. 10 Haziran 1956) Litvan siyasetçi. 2003-2004 yılları arasında Litvanya Cumhurbaşkanı. Daha önce 1999 yılında Litvanya Başbakanı, 2000-2001 yılları arasında ise yine Başbakan, 1997-1999 yılları arasında Vilnius Belediye Başkanı, 2000-2001 yılları arasında da Vilnius Belediye Başkanı olarak görev yapmıştır. 2004 yılından bu yana Düzen ve Adalet'e liderlik etti ve 2009'dan bu yana Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Laurynas Stankevičius": { "first_paragraph": "Laurynas Mindaugas Stankevičius (d. 10 Ağustos 1935; Aukštadvaris –ö. 17 Mart 2017; Vilnius), Eski Litvanya başbakanı ve siyasetçi. 15 Şubat 1996'dan 27 Kasım 1996 tarihleri arasında 28. Litvanya Başbakanı olarak görev almıştır. Litvanya Demokrat İşçi Partisi üyesi olan eski başbakanlardan Laurynas Stankevičius 17 Mart 2017 tarihinde 81 yaşında ölmüştür.[1]\n" }, "Litvanya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Litvanya cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Litvanya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Litvanca: Lietuvos Respublikos Prezidentas), Litvanya'nın devlet başkanıdır.\n" }, "Jonas Staugaitis": { "first_paragraph": "Jonas Staugaitis (d. 20 Mayıs 1868, Omentiškiai - ö. 18 Ocak 1952, Kaunas), Litvan politikacı, doktor. Litvanya Konseyi seçildi. Litvanya'daki Aralık 1926 darbesi sırasında Litvanya'nın başkan vekili idi. Seimas Başkanı olarak resmen birkaç saatliğine seçildi; en üst düzey yetkili olarak, aynı zamanda Litvanya'nın de jure başkanı oldu.[1] Darbe tamamlandıktan sonra görevden ayrıldı.\n" }, "Petras Griškevičius": { "first_paragraph": "Petras Griškevičius (d. 19 Temmuz 1924, Kriaunos, – 14 Kasım 1987, Vilnius, Litvanya SSC’sinde üst düzey bir komünist parti görevlisiydi. 1974'ten bu yana ölümüne kadar Litvanya Komünist Partisi'nin ilk sekreteriydi (Litvanya'nın fiili lideri).\n" }, "Valdas Adamkus": { "first_paragraph": "Valdas Adamkus (d. 3 Kasım 1926), Litvanya eski Cumhurbaşkanı. 6 Nisan 2004 tarihinde ikinci kez Litvanya Cumhurbaşkanı seçilmiştir. İlk cumhurbaşkanlığı 26 Şubat 1998 ve 28 Şubat 2003 arasındadır. Alma Adamkiene ile evlidir. Görev süresi sona erince emekli olmuştur.\n" }, "Vytautas Landsbergis": { "first_paragraph": "Profesör Vytautas Landsbergis (d. 18 Ekim 1932) Litvan muhafazakâr bir politikacı ve Avrupa Parlamentosu Üyesi. Sovyetler Birliği'nden bağımsızlık ilan ettikten sonra Litvanya'nın ilk devlet başkanıydı ve Litvanya Parlamentosu Başkanı olarak Seimas'ta görev yaptı. Profesör Landsbergis, Litvanya siyaset arenasında 20 yıldan beri faaliyet gösteren ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasına katkıda bulunan önemli bir siyasetçi olan bir entelektüeldir. Mikalojus Konstantinas Čiurlionis biyografisinin yanı sıra siyaset ve müzik üzerine çalışmalar da dahil olmak üzere çeşitli konularda yirmi kitap yazmıştır. Avrupa Vicdan ve Komünizm üzerine Prag Bildirgesinin kurucu üyesi[2] ve Komünizm Hırsızlığı Vakfı Mağdurlarının Uluslararası Danışma Konseyi üyesidir.[3]\n" }, "Bişara Huri": { "first_paragraph": "Bişara Huri (10 Ağustos 1890, Beyrut - 11 Ocak 1964, Beyrut, Lübnan), Lübnanlı devlet adamı. Lübnan'ın 1943'te bağımsızlığını kazanmasından sonra bu ülkenin ilk cumhurbaşkanı oldu (1943-1952).\n" }, "Hassân Diyab": { "first_paragraph": "Hassân Diyab (Arapça: حسّان دياب; d. 6 Ocak 1959), Lübnanlı siyasetçi. 21 Ocak 2020 yılında başladığı[1][2] başbakanlık görevinden 10 Ağustos 2020 tarihinde istifa etmiş olup yeni hükûmet kurulana kadar emanetçi başbakan olarak görev yapmıştır.[3] Yeni hükûmetin kurulmasının ardından 10 Eylül 2021'de bu görevi Necip Mikati'ye devretmiştir.[4] Başbakanlıktan önce, 2011-2014 yılları arasında Lübnan Eğitim Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Lübnan başbakanı": { "first_paragraph": " \n" }, "Lübnan başbakanları listesi": { "first_paragraph": " \n" }, "Mustafa Edib": { "first_paragraph": "Mustafa Edib Abdul Vahid[1] (Arapça:مصطفى أديب) (d. 30 Ağustos 1972) Lübnanlı bir diplomat, avukat, eğitimci, politikacı, araştırmacı, akademisyen ve Lübnan'ın eski Başbakanıdır ve aynı zamanda 2013-2020 yılları arasında Lübnan'ın Almanya Büyükelçisi olarak görev yapmıştır.[2]\n" }, "Necip Mikati": { "first_paragraph": "Necip Azmi Mikati (d. 24 Kasım 1955), Lübnanlı politikacı ve iş insanı. 2005 ve 2011-2014 yılları arasında iki kez Lübnan Başbakanı olarak görev yaptı. 10 Eylül 2021 tarihinde 3. kez Lübnan Başbakanı oldu.[1] Nisan 2005 ile Temmuz 2005 yılları arasında Lübnan geçici hükûmetinin Başbakanı oldu. 25 Ocak 2011 tarihinde Mikati, Kasım 2009'da kurulan geçici Lübnan hükûmetinin 12 Ocak 2011'de düşmesinden sonra parlamentoda yapılan görüşmeler sonucunda oy çokluğu ile Başbakanlığa aday gösterildi. Hükûmet gecikmelerden sonra Haziran ayında kuruldu.\n" }, "Refik el-Hariri": { "first_paragraph": "Refik Bahaddin el-Hariri (Arap: رفيق بهاءالدين الحريري, d. 1 Kasım 1944, Sayda - ö. 14 Şubat 2005, Beyrut‎), Lübnanlı iş insanı ve Lübnan'ın eski Başbakanı.\n" }, "Riyad es-Sulh": { "first_paragraph": "Riyad es-Sulh, (1894 – 17 Temmuz 1951), Lübnanlı siyasetçi. Lübnan'ın bağımsızlığını kazanmasından sonraki ilk başbakanı.\n" }, "Beşir Cümeyyil": { "first_paragraph": "Beşir Cümeyyil, (Arapça: بشير جميّل; 10 Kasım 1947 - 14 Eylül 1982) Falanj Kataeb Partisi genel başkanı ve eski Lübnan cumhurbaşkanı. Pierre Cümeyyil'in oğlu.\n" }, "Emil Lahud": { "first_paragraph": "Emil Geamil Lahud, (d. 12 Ocak 1936) Lübnanlı asker ve siyasetçi. 1998-2007 yılları arasında Lübnan cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Lübnan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Lübnan cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Mişel Süleyman": { "first_paragraph": "Mişel Süleyman, (d. 21 Ekim 1948) Lübnanlı siyasetçi ve asker. Lübnan Cumhurbaşkanı olarak 2008-2014 yılları arasında görev yapmıştır.\n" }, "Elias Hobeyka": { "first_paragraph": "Elias Hobeyka (Arapça: إيلي حبيقة, İngilizce: Elie Hobeika) (Ayrıca Ilyās Jūzīf Hubayqah, Elias Joseph Hobeika, Elyas Hubeyka ve Elie Hebeika olarak tanınır.)[1] (22 Eylül 1956–24 Ocak 2002), Lübnan İç Savaşı boyunca Lübnan Falanjisti, Lübnan Silahlı Kuvvetleri komutanıdır. Savaştan sonra siyasete atılarak milletvekili olmuş ve Elektrifikasyon bakanlığı yapmıştır.[2][3] Hobeyka, dönemin İsrail Başbakanı Ariel Şaron ile birlikte Falanjist güçlerin lideri olarak, 1982 yılında Beyrut eteklerinde gerçekleşen Sabra ve Şatila mülteci kamplarındaki katliamı yönlendirmek ile suçlandı. Hobeyka'nın, \"Genç erkekler\" olarak adlandırılan Lübnanlı çeteyi kurup yöneterek katliamı gerçekleştirdiği iddia edildi.[4][5][6]\n" }, "Lüksemburg başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Lüksemburg başbakanı, Avrupa ülkesi Lüksemburg'da 1848 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Pierre Dupong": { "first_paragraph": "Pierre Dupong (d. 1 Kasım 1885, Heisdorf (Lüksemburg kantonu) - ö. 23 Aralık 1953, Lüksemburg) Lüksemburg eski başbakanı.\n" }, "Pierre Werner": { "first_paragraph": "Pierre Werner (d. 29 Aralık 1913, Saint-André-lez-Lille, Fransa - ö. 24 Haziran 2002, Lüksemburg) Lüksemburg eski başbakanı.\n" }, "Dénes Berinkey": { "first_paragraph": "Dénes Berinkey (17 Ekim 1871, Dubník - 17 Haziran 1944, Budapeşte), Macar siyasetçi, hukukçu. Mihály Károlyi döneminde iki ay Macaristan Krallığı başbakanı görevi yapmıştır.[1][2] Macaristan Sovyet Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla birlikte başbakan olduğu hükûmet düşmüştür.[3]\n" }, "István Bethlen": { "first_paragraph": "Kont István Bethlen de Bethlen (8 Ekim 1874, Gernyeszeg – 5 Ekim 1946, Moskova) Macar aristokrat ve siyasetçi. 1921 ila 1931 yılları arasında Macaristan başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Dezső Bánffy": { "first_paragraph": "Baron Dezső Bánffy de Losonc (28 Ekim 1843, Kaloşvar - 24 Mayıs 1911, Budapeşte), Macar siyasetçi. Bánffy, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1895 ile 1899 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Ferenc Herczeg": { "first_paragraph": "Ferenc Herczeg (22 Eylül 1863, Vršac, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - 24 Şubat 1954, Budapeşte, Macaristan) Macar oyun yazarı.\n" }, "Jenő Landler": { "first_paragraph": "Jenő Landler (23 Kasım 1875 – 25 Şubat 1928), Macar komünist siyasetçi ve önder.[1] Kısa ömürlü olan Macaristan Sovyet Cumhuriyeti yönetiminde yer almıştır.[2]\n" }, "József Szlávy": { "first_paragraph": "József Szlávy de Érkenéz et Okány (23 Kasım 1818, Győr - 8 Ağustos 1900, Zsitvaújfalu)[1], Macar siyasetçi. Szlávy, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1872 ile 1874 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Kálmán Széll": { "first_paragraph": "Kálmán Széll de Duka et Szentgyörgyvölgy (8 Haziran 1843, Gasztony - 16 Ağustos 1915, Rátót), Macar siyasetçi. Széll, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1899 ile 1903 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Gyula Károlyi": { "first_paragraph": "Gyula Károlyi de Nagykároly (7 Mayıs 1871 Baktalórántháza – 23 Nisan 1947) muhafazakâr Macar politikacı.[1] 1931-1932 yılları arasında Macaristan başbakanlığı yapmıştır. Daha önce 191'da birkaç aylığına Szeged'de bulunan karşı devrim hükûmetine de başbakanlık yapmıştır. Başbakan olarak selefi István Bethlen'in ılımlı muhafazakâr politikasını sürdürmeye çalışsa da daha az başarılı oldu.\n" }, "Lajos Batthyány": { "first_paragraph": "Lajos Batthyány de Németújvár (10 Şubat 1807, Pozsony - 6 Ekim 1849, Peşte), Macaristan'ın ilk başbakanı. 10 Şubat 1807'de Pozsony'de doğdu ve 6 Ekim 1849'da 13 Arad Şehidi'yle aynı gün Peşte'te kurşuna dizilerek öldürüldü.\n" }, "Ádám Récsey": { "first_paragraph": "Ádám Récsey (10 Şubat 1775, Ighiu - 26 Ekim 1852, Viyana), 1848 Macar Devrimi sırasında 4 gün başbakanlık görevi yürüten Macar politikacı ve general. Yasa dışı olarak başbakan olmuş, bununla birlikte kısa süre sonra görevinden istifa etmek zorunda kalmıştır.[1]\n" }, "Gyula Szapáry": { "first_paragraph": "Kont Gyula Szapáry de Szapár, Muraszombat et Széchy-Sziget (1 Kasım 1832 - 20 Ocak 1905) Macar siyasetçi. 1890 ila 1892 yılları arasında Macaristan başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "István Tisza": { "first_paragraph": "Kont István Tisza de Borosjenő et Szeged (22 Nisan 1861 - 31 Ekim 1918) Macar siyasetçi, siyaset bilimci, başbakan ve Macar Bilimler Akademisi üyesi. Yaşamının en öne çıkan dönemi ikinci defa başbakan olduğu sırada Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'na girmesidir. Daha sonra Krizantem Devrimi sırasında aynı zamanda Macaristan'ın Avusturya ile olan siyasi birliğini bitirdiği gün olan 31 Ekim 1918'de suikaste uğrayarak öldürülmüştür. Tisza Avusturya Macaristan imparatorluğu'nun çifte monarşi rejimini desteklemiştir ve o zamanların liberal-muhafazakâr ittifakı içinde yer almıştır.\n" }, "Béla Kun": { "first_paragraph": "Béla Kun [ˈbeːlɒ kun] (20 Şubat 1886, Cehu Silvaniei [Macarca: Szilágycseh], Erdel - 29 Ağustos 1939, Sovyetler Birliği; gerçek adı Béla Kohn'dur), Macar komünist politikacı.\n" }, "István Bethlen (siyasetçi)": { "first_paragraph": "István Bethlen (d. 19 Haziran 1946 –ö. 4 Eylül 2018), Macar ekonomist ve siyasetçi. Macaristan Ulusal Meclisi (MP)'de Macaristan Demokratik Forumu (MDF) üyesi olarak Budapeşte bölgesini 1990 ve 1994 yılları arasında temsil etmiştir.[1]\n" }, "Kálmán Darányi": { "first_paragraph": "Kálmán Darányi de Pusztaszentgyörgy et Tetétlen (22 Mart 1886 Budapeşte – 1 Kasım 1939 Budapeşte) Macar siyasetçi. 1936 ila 1938 yılları arasında Macaristan başbakanı olarak görev yapmıştır.[1] Ayrıca 5 Aralık 1938'den 12 haziran 1939'a ve 15 Haziran 1939'dan 1 Kasım 1939'a kadar Macaristan Ulusal Meclisi başkanlığı da yapmıştır.[1] Darányi Macar siyasetinde radikal sağ ile ilişkilendirilir. Macar faşistlerine karşı sempatik olmadığından yurt içinde gittikçe artan otoriter bir siyaset izlemiş ancak yurt dışında Almanya ve İtalya'nın faşist güçleriyle ittifak yoluna gitmiştir.\n" }, "Károly Grósz": { "first_paragraph": "Károly Grósz Macarca telaffuz: [ˈkaːroj ˈɡroːs] (1 Ağustos 1930 - 7 Ocak 1996) Macar komünist siyasetçi. 1988 ila 1989 yılları arasında Macar Sosyalist İşçi Partisi'nin Genel Sekreterliğini yapmıştır.\n" }, "Gyula Gömbös": { "first_paragraph": "Gyula Gömbös de Jákfa (26 Aralık 1886 - 6 Ekim 1936), 1 Ekim 1932'den ölümüne kadar Macaristan Başbakanı olarak görev yapan bir Macar askeri subayı ve politikacıydı.\n" }, "Ferenc Keresztes-Fischer": { "first_paragraph": "Ferenc Keresztes-Fischer (18 Şubat 1881, Pécs - 3 Mart 1948, Viyana), Macar avukat ve siyasetçi. Macar Pécsi Takarékpénztár Rt. bankasının danışmanlığını yapmıştır. 1921-1931 arasında Baranya valiliği, 1925-1931 arasında Somogy valiliği yapmıştır. 1931-1935 ile 1938-1944 arasında olmak üzere iki kere Macaristan içişleri bakanı olarak atanmıştır. Hem solcu hem de sağcı siyasi hareketlere uygulanan polis terörünü yönetti. 12 Eylül 1938'de OMIKE'nin eylemlerini artırmasına izin verdi. II. Dünya Savaşı sırasında Kral Naibi Amiral Miklós Horthy'nin etkin bir destekçisiydi. Pál Teleki'nin ölümünden sonra 3 Nisan 1941'de vekâleten başbakan oldu.[1] Bir yıl sonra 7 Mart 1942'de başbakan Bárdossy, Naip Horthy tarafından zorla istifa ettirilince içişleri bakanı olan Ferenc-Keresztes bir kere daha vekâleten başbakan oldu ve 9 Mart'ta Miklós Kállay başbakanlığa atanana kadar görevde kaldı.[1][2]\n" }, "László Kovács (siyasetçi)": { "first_paragraph": "László Kovács (d. 3 Temmuz 1939, Budapeşte) Macar diplomat ve siyasetçi. 1986-1989 yılları arasında Dışişleri Bakan yardımcısı, 1989-1990 yıllarında Dışişleri Devlet Sekreteri olmuş, 1990-2004 yılları arasında Milletvekilliği yapmış, 1993-1994 yılları arasında Meclis Dışişleri Komisyonu Başkanlığı görevinde bulunmuştur. 1994-1998 ve 2002-2004 yılları arasında Dışişleri Bakanı olarak görev yapmış, 1998-2000 yıllarında Meclis Sosyalist Grup Başkanı, 1998-2004 yıllarında Macar Sosyalist Partisi genel başkanı olmuş, 1. Barroso Komisyonu'nda (2004-2010) Vergi ve Gümrük Birliği'nden sorumlu Avrupa Komiseri olarak görev yapmıştır. Evli ve 1 kız babasıdır.\n" }, "György Lázár": { "first_paragraph": "György Lázár (15 Eylül 1924, Isaszeg - 2 Ekim 2014, Budapeşte), Macar mühendis ve siyasetçi. Lázár, Avrupa'da günümüzde Macaristan'ın bulunduğu bölgede 1949 ile 1989 yılları arasında var olan Macaristan Halk Cumhuriyeti'nde 1975 ile 1987 arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Imre Nagy": { "first_paragraph": "Imre Nagy (7 Haziran 1896 – 16 Haziran 1958), Macar siyasetçi. İki kez Macaristan başbakanlığı görevini yürüttü.\n" }, "Tibor Navracsics": { "first_paragraph": "Tibor Navracsics (d. 13 Haziran 1966, Veszprém) Fidesz - Macar Yurttaş Birliği üyesi olan Macar siyasetçi, Avrupa Komiseri ve eski bakan.\n" }, "Miklós Németh": { "first_paragraph": "Miklós Németh Macarca telaffuz: [ˈmikloːʃ ˈneːmɛt] (d. 14 Ocak 1948, Monok, Macaristan) Macar ekonomist ve siyasetçi. Macaristan başbakanı olarak 24 Kasım 1988 ile 23 Mayıs 1990 tarihleri arasında görev yapmıştır.[1] Doğu ve Orta Avrupa'da komünizmin çöküşüne giden çalkantılı yıllarda Macaristan'ın Komünist partisi olan Sosyalist İşçi Partisi'nin liderlerinden birisiydi.[2] Macaristan'ın son komünist başbakanıdır.\n" }, "Tibor Szamuely": { "first_paragraph": "Tibor Szamuely (27 Aralık 1890 - 2 Ağustos 1919), Macar komünist politikacı, kısa ömürlü olan Macaristan Sovyet Cumhuriyeti yönetiminde yer almıştır.\n" }, "Anna Júlia Donáth": { "first_paragraph": "Anna Júlia Donáth (d. 6 Nisan 1987, Budapeşte[2]), Macar kadın siyasetçi. 2019 Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Avrupa Parlamentosu milletvekili olarak seçilen Anna Júlia Donáth, aynı zamanda Momentum Hareketi'nin başkan yardımcısıdır.\n" }, "Viktória Mohácsi": { "first_paragraph": "Viktória Mohácsi (d. 1 Nisan 1975, Berettyóújfalu) Roman etnik kökenli bir Macar politikacı. 2004 ve 2009 yılları arasında, Avrupa Parlamentosu üyeleri arasında az sayıdaki Roman vekilden biriydi. Avrupa Liberal Demokrat ve Reform Partisi'nin bir parçası olan Hür Demokratlar İttifakı'nın bir üyesiydi. 1 Aralık 2004'te partiden bir meslektaşı olan Gábor Demszky'nin yerini alarak seçildi. Temmuz 2009 Avrupa seçimlerinde koltuğunu kaybetti.\n" }, "Gábor Vona": { "first_paragraph": "Gábor Vona (d. Gábor Zázrivecz, 20 Ağustos 1978, Gyöngyös), Macar tarih öğretmeni ve siyasetçi. 2006-2018 yılları arasında milliyetçi parti Jobbik'in genel başkanlığını yürütmüştür.[1][2][3]\n" }, "Zita Gurmai": { "first_paragraph": "Zita Gurmai (1 Haziran 1965'te Budapeşte'de doğdu), 2004'ten 2014'e kadar Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapan Macar bir politikacı. Avrupa Sosyalistler Partisi'nde Macar Sosyalist Partisi'nin üyesi olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Károly Ereky": { "first_paragraph": "Károly Ereky (20 Ekim 1878 - 17 Haziran 1952), Macar ziraat mühendisi. ' Biyoteknoloji ' terimi onun tarafından 1919'da ortaya atıldı.[1] Bazıları tarafından biyoteknolojinin \"babası\" olarak kabul edilir.[2][3][4]\n" }, "László Kövér": { "first_paragraph": "László Kövér (d. 29 Aralık 1959, Pápa, Macaristan), Macar siyasetçi.\n" }, "Macaristan başbakanı": { "first_paragraph": "Macaristan Başbakanı (Macarca: miniszterelnök) Macaristan'da hükûmetin başıdır. Başbakan ve kabine, parlamentoya, siyasi partilerine ve nihayetinde seçmenlere yönelik politika ve eylemlerinden toplu olarak sorumludur. Makamın şu anki sahibi, 29 Mayıs 2010'dan beri hizmet veren Fidesz - Macar Yurttaş Birliği'nin lideri Viktor Orbán'dır.[3]\n" }, "Béla Imrédy": { "first_paragraph": "Béla vitéz Imrédy de Ómoravicza (Vitéz ómoraviczai Imrédy Béla; 29 Aralık 1891, Budapeşte - 28 Şubat 1946, Budapeşte), 1938'den 1939'a kadar Macaristan Başbakanıydı.\n" }, "Béla Miklós": { "first_paragraph": "Vitéz Béla Miklós de Dálnok (11 Haziran 1890 – 21 Kasım 1948), Macar asker ve siyasetçi. 1944'ten 1945'e kadar Macaristan Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Béla Wenckheim": { "first_paragraph": "Baron Béla Wenckheim (16 Şubat 1811, Körösladány - 7 Temmuz 1879, Budapeşte), Macar siyasetçi. Wenckheim, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1875 yılında kısa bir dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "István Bittó": { "first_paragraph": "Kont István Bittó de Sárosfa et Nádasd (3 Mayıs 1822, Sárosfa - 7 Mart 1903, Budapeşte), Macar siyasetçi. Bittó, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1874 ile 1875 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Ferenc Szálasi": { "first_paragraph": "Ferenc Szálasi /ˈfɛrɛnt͡s ˈsaːlɒʃi/ (6 Ocak 1897, Košice, Macaristan Krallığı - 12 Mart 1946 Budapeşte, İkinci Macaristan Cumhuriyeti) Macar faşist örgütlenme olan Ok Haç Partisi kurucusu ve lideriydi. II. Dünya Savaşı'nın son dönemlerinde ülkedeki Miklós Horthy rejiminin Müttefik Devletlerle barış görüşmesi için temas halinde olduğunun ortaya çıkması üzerine Naziler tarafından düzenlenen Panzerfaust Harekâtı sonrasında Ok Haç Partisi iktidarı almış, Szálasi ise fiilen ülkenin tek lideri konumuna yükselmiştir. Kısa süren Ok Haç Partisi iktidarı sırasında binlerce rejim karşıtı, komünist ve Yahudi toplama kamplarına sürülmüş ve katledilmiştir. Kızıl Ordu'nun Macaristan'ı kurtarmasının ardından yakalanmış, mahkemeye çıkartılmış ve insanlığa karşı işlediği suçlardan hüküm giyerek idam edilmiştir.\n" }, "Géza Lakatos": { "first_paragraph": "Vitéz Géza Lakatos de Csíkszentsimon (Macarca: unvan/ad: \"vitéz lófő csíkszentsimoni Lakatos Géza\"; Almanca: Geza Ritter Lakatos, Edler von Csikszentsimon), (30 Nisan 1890, Budapeşte - 21 Mayıs 1967, Adelaide), Macar Ordusunda bir kıdemli general ve 1944 yılında, 29 Ağustos ve 15 Ekim tarihleri arasında 48 gün Macaristan Krallığı başbakanlığı görevinde yapmış siyasetçi.[1][2]\n" }, "Gyula Andrássy": { "first_paragraph": "Kont Gyula Andrássy de Csíkszentkirály et Krasznahorka (8 Mart 1823 - 18 Şubat 1890), Macaristan Başbakanı (1867-1871) ve ardından Avusturya-Macaristan Dışişleri Bakanı (1871-1879) olarak görev yapan bir Macar devlet adamıydı. Andrássy muhafazakardı; dış politikası, imparatorluğu, tercihen İngiliz ve Alman desteğiyle ve Türkiye'yi yabancılaştırmadan Güneydoğu Avrupa'ya doğru genişletmeye yönelikti. Slav ve Ortodoks bölgelerine yönelik kendi yayılmacı politikaları nedeniyle Rusya'yı ana düşman olarak gördü Çok etnikli imparatorluğuna bir tehdit olarak Slav milliyetçi hareketlerine güvenmedi.\n" }, "István Dobi": { "first_paragraph": "István Dobi (Macarca telaffuz: [ˈiʃtvaːn ˈdobi]; d. 31 Aralık 1898 – ö. 24 Kasım 1968), Macar politikacı. 1948-1952 yılları arası Macaristan Başbakanı oldu. 1949'da ülkenin tam kontrolünü ele aldıktan kısa bir süre sonra partiye katılarak göreve gelen ilk komünistti.\n" }, "Károly Khuen-Héderváry": { "first_paragraph": "Kont Károly Khuen-Héderváry de Hédervár (doğum adı Károly Khuen de Belás) (23 Mayıs 1849, Gräfenberg - 16 Şubat 1918, Budapeşte), Macar siyasetçi. Khuen-Héderváry, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1903 yılında kısa bir süre ve 1910 ile 1912 yılları arasında olmak üzere iki dönem başbakanlık makamında bulunmuştur. Khuen-Héderváry 1883 ile 1903 yılları arasında Hırvat Banı olarak görev yapmıştır.\n" }, "László Lukács": { "first_paragraph": "László Lukács de Erzsébetváros (27 Kasım 1850, Zlatna - 23 Şubat 1932, Budapeşte), Ermeni asıllı Macar öğretim görevlisi, hukukçu ve siyasetçi. Lukács, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1912 ile 1913 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Menyhért Lónyay": { "first_paragraph": "Menyhért Count Lónyay de Nagylónya et Vásárosnamény (6 Ocak 1822, Lónya - 3 Kasım 1884, Budapeşte), Macar siyasetçi. 1871 ve 1872 yıllarında Macaristan Başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Móric Esterházy": { "first_paragraph": "Kont Móric Esterházy de Galántha et Fraknó (27 Nisan 1881, Majk - 28 Haziran 1960, Viyana), Macar siyasetçi. Esterházy, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1917 yılında iki ay süresince başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Pál Teleki": { "first_paragraph": "Kont Pál János Ede Teleki de Szék (1 Kasım 1879) – 3 Nisan 1941), 1920'den 1921'e ve 1939'dan 1941'e kadar Macaristan Krallığı'nın Başbakanı olarak görev yapan bir[1] siyasetçiydi. Aynı zamanda coğrafya uzmanı, üniversite profesörü, Macar Bilimler Akademisi üyesi ve Macar İzci Derneği'nin baş izcisiydi.Transilvanya'dan aristokrat bir aileden geliyordu.\n" }, "Sándor Wekerle": { "first_paragraph": "Sándor Wekerle (14 Kasım 1848, Mór - 26 Ağustos 1921, Budapeşte), Macar siyasetçi. Hadik, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1892-1895, 1906-1910 ve 1917-1918 yılları arasında üç farklı dönemde olmak üzere başbakanlık makamında bulunmuştur. Wekerle ilk geldiği dönemde soylu bir aileden gelmeyen biri olarak başbakanlık makamına gelen ilk kişi olmuştur.\n" }, "Bertalan Szemere": { "first_paragraph": "Bertalan Szemere (27 Ağustos 1812 - 18 Ocak 1869), Macar şair ve Macaristan'ın üçüncü başbakanı.\n" }, "Viktor Orbán": { "first_paragraph": "Viktor Mihály Orbán (d. 31 Mayıs 1963, İstolni Belgrad, Macaristan), Macar siyasetçi ve 2010 yılından beri Macaristan Başbakanı. Aynı zamanda 2003 yılından beri Fidesz partisinin genel başkanıdır.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Macaristan_d%C4%B1%C5%9Fi%C5%9Fleri_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Péter Balázs": { "first_paragraph": "Péter Balázs (d. 5 Aralık 1941), 1941 yılında Kecskemét'te doğan bir Macar politikacı ve eski Macaristan Dışişleri Bakanıdır. Ana dili Macarca'nın yanı sıra İngilizce, Fransızca, Almanca ve Rusça bilmektedir.\n" }, "Lubço Georgievski": { "first_paragraph": "Lubço Georgievski (Makedonca: Љубчо Георгиевски; d. 17 Ocak 1966) Makedon yazar ve siyasetçi. 1998-2002 yılları arasında Makedonya başbakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Nikola Klyusev": { "first_paragraph": "Nikola Klyusev (Makedonca: Никола Кљусев; d. 2 Ekim 1927 – 16 Ocak 2008), Makedon akademisyen ve politikacı. ülkenin 1991 yılında Yugoslavya'dan bağımsızlığını kazanmasının ardından, 27 Ocak 1991 - 17 Ağustos 1992 tarihleri arasında Makedonya'nın ilk başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Vlado Buçkovski": { "first_paragraph": "Vlado Buçkovski (Makedonca: Владо Бучковски; d. 2 Aralık 1962) Makedon siyasetçi. Kuzey Makedonya başbakanı. 15 Aralık 2004'te parlamento tarafından seçildi. Daha önce Makedonya'nın Mayıs 2001 - Kasım 2001 tarihleri arasında ve Kasım 2002 - Aralık 2004 tarihleri arasında savunma bakanı olarak görev yapıyordu. Makedonya Sosyal Demokrat Birliği'nin başkanıydı. 2006 seçimlerinden sonra VMRO-DPMNE tarafından yenilgiye uğradı. Radmila Şekerinska partinin liderliğini devraldı.[1]\n" }, "Kiro Gligorov": { "first_paragraph": "Kiro Gligorov (Makedonca: Киро Глигоров; d. 3 Mayıs 1917, İştip, Sırbistan Krallığı - ö. 1 Ocak 2012, Üsküp, Kuzey Makedonya), Makedon siyaset adamı ve Makedonya'nın demokratik seçimlerle işbaşına gelen ilk cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Muhyiddin Yasin": { "first_paragraph": "Muhyiddin bin Yasin (d. 15 Mayıs 1947), Malezyalı siyasetçi. Yasin, Asya ülkesi Malezya'da Mart 2020'den Ağustos 2021'e kadar başbakanlık yaptı.\n" }, "Eddie Fenech Adami": { "first_paragraph": "Edoardo “Eddie” Fenech Adami (d. 7 Şubat 1934, Birkirkara) Malta eski cumhurbaşkanı ve başbakanı.\n" }, "Joseph Muscat": { "first_paragraph": "Joseph Muscat (d. 22 Ocak 1974, Pietà, Malta), Malta eski Başbakanı ve Malta İşçi Partisi'nin eski lideri. Daha önce Muhalefet Lideri ve Avrupa Parlamentosu üyesi idi.\n" }, "Malta başbakanı": { "first_paragraph": "Malta başbakanı (Maltaca: Prim Ministru ta' Malta), Malta'nın en yüksek yetkilisi olan hükûmet başkanıdır.\n" }, "Malta başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Malta başbakanı, Avrupa ülkesi Malta'da 1921 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Ċensu Tabone": { "first_paragraph": "Vincent \"Ċensu\" Tabone (30 Mart 1913 – 14 Mart 2012) Maltalı siyasetçi. Malta'nın dördüncü Cumhurbaşkanı ve aynı zamanda bakan ve Milliyetçi Parti milletvekili olarak görev yaptı.\n" }, "Malta cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Malta Cumhurbaşkanı (Maltaca: President ta' Malta) Malta devletinin anayasal olarak başıdır. Cumhurbaşkanı beş yıllık bir dönem için, Anayasayı \"korumak, kollamak ve savunmak\" için yemin etmesini şart koşan Malta Temsilciler Meclisi tarafından seçilir.[2] Malta Cumhurbaşkanı ayrıca doğrudan veya dolaylı olarak eyaletin her üç şubesinde de ikamet etmektedir. Malta cumhurbaşkanın ayrıca doğrudan veya dolaylı olarak devletin üç erkinde de görevi bulunur. Parlamentonun bir parçasıdır ve yargının atanmasından sorumludur. Yürütme yetkisi sembolik olarak cumhurbaşkanına verilmiştir, ancak uygulamada başbakan tarafından kullanılmaktadır.[3]\n" }, "Ugo Mifsud Bonnici": { "first_paragraph": "Ugo Mifsud Bonnici (d. 8 Kasım 1932) Maltalı politikacı. Malta'nın beşinci cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Adli Yakan Paşa": { "first_paragraph": "Adli Yakan Paşa (18 Ocak 1864 – 22 Ekim 1933) (Arapça: عدلي يكن باشا), bazen Adli Paşa olarak da anılan Mısırlı siyasetçiydi. 1921-1922, tekrar 1926-1927 ve son olarak 1929'da Mısır'ın 14. başbakanı olarak görev yaptı. Dışişleri bakanlığı, içişleri bakanlığı ve Mısır Senatosu Başkanlığı da dahil olmak üzere birçok önemli siyasi görevde bulundu.\n" }, "Ahmet Necip el-Hilali": { "first_paragraph": "Ahmet Necip el-Hilali (Arapça: أحمد نجيب الهلالي)(1 Ekim 1891 - Aralık 1958), 1952'de iki kez Mısır Başbakanı olarak görev yapan Mısırlı avukat ve eğitimciydi.[1]\n" }, "Ali Sabri": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Boutros Ghali": { "first_paragraph": "Boutros Ghali (12 Mayıs 1846 – 21 Şubat 1910; Koptik: Ⲡⲉⲧⲣⲟⲥ Ⲅⲁⲗⲓ, Arapça: بطرس غالى; tam anlamıyla Boutros Ghali Bey ya da Boutros Ghali Paşa) 1908'den 1910'a kadar Mısır'ın başbakanı.\n" }, "Hüseyin Rüşdü Paşa": { "first_paragraph": "Hüseyin Rüşdü Paşa (Arapça: حسين رشدي باشا; d. 1863 - ö. 14 Mart 1928), 1914-1919 yılları arasında Mısır başbakanı olarak görev yapan Türk[1][2] kökenli Mısırlı siyasetçi.\n" }, "Mahmud Sami el-Barudî": { "first_paragraph": "Mahmud Sami Paşa el-Barudî (Arapça: محمود سامي البارودي; d. 1839, Kahire - ö. 1904, Kahire), Çerkes asıllı Mısırlı devlet adamı ve şair.\n" }, "Muhammed Şerif Paşa": { "first_paragraph": "Muhammed Şerif Paşa (Arapça: محمد شريف باشا‎; d. 26 Kasım 1826, İstanbul[1] - ö. 20 Nisan 1887, Graz), Türk asıllı Mısırlı devlet adamı.\n" }, "Mustafa Fehmi Paşa": { "first_paragraph": "Mustafa Fehmi Paşa (Arapça: مصطفى فهمي باشا; d. 11 Haziran 1840, Girit - ö. 13 Eylül 1914, Kahire), Mısırlı siyasetçi. Mısır Hidivliği'nde iki defa başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Mustafa Nehhas Paşa": { "first_paragraph": "Mustafa en-Nehhas Paşa (Arapça: مصطفى النحاس باشا; d. 15 Haziran 1879, Semennud - ö. 23 Ağustos 1965, İskenderiye), Mısırlı siyasetçi.\n" }, "Nubar Paşa": { "first_paragraph": "Nubar Paşa (Arapça: نوبار باشا‎ Nubar Başa, Ermenice: Նուպար Փաշա; d. 1825, İzmir - ö. 14 Ocak 1899, Paris), Ermeni asıllı Mısırlı devlet adamıydı.[1]\n" }, "Riyaz Paşa": { "first_paragraph": "Mustafa Riyaz Paşa (Arapça: مصطفى رياض باشا; d. 1834, Kahire - ö. 1911), Mısırlı devlet adamı ve 4. Mısır başbakanı.\n" }, "Sad Zağlûl": { "first_paragraph": "Saad Zağlul, tam adı Saad bin İbrahim Zağlul (Arapça: سعد زغلول; d. 1857 - ö. 23 Ağustos 1927), Mısırlı siyaset ve devlet adamı. İngiltere'yi 1922'de Mısır'a bağımsızlık vermeye zorlayan milliyetçi harekette önemli rol oynamış, 1924'te kısa bir süre başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Zekeriya Muhiddin": { "first_paragraph": "Zekeriya Muhiddin (5 Temmuz 1918 - 15 Mayıs 2012) (Arapça: زكريا محيى الدين, IPA: [zækæˈɾejjæ ˈmoħj edˈdiːn]), Mısırlı asker ve devlet adamı.\n" }, "Mısır cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Mısır cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Mısır Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Arapça: رئيس جمهورية مصر العربية, romanize: Reys'ül Cumhuriyet'ül Misri el-Arabiye), Mısır'ın devlet başkanıdır.\n" }, "İbrahim Bey (Memlük)": { "first_paragraph": "İbrahim Bey (Memlük) (1735-1817), Muhammed Murad Bey ile Mısır'daki Memlüklerin lideri ve Mısır'ın idareden sorumlu yöneticisiydi.\n" }, "İslam dönemi Mısır valileri listesi": { "first_paragraph": "Arap Mısır (640–1250) ve Memlük Mısır (1250–1517) valileri listelenmiştir. Osmanlı İmparatorluğu valileri için Osmanlı Mısır valileri listesi maddesine bakınız.\n" }, "Balingiyn Tserendorc": { "first_paragraph": "Balingiyn Tserendorc (Moğolca: Балингийн Цэрэндорж) (25 Mayıs 1868 - 13 Şubat 1928) Moğol siyasetçi. Tserendorc, Asya ülkesi Moğolistan'da 1923 ile 1928 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Cargaltulgın Erdenebat": { "first_paragraph": "Cargaltulgın Erdenebat (Moğolca: Жаргалтулгын Эрдэнэбат) Moğol siyasetçi ve Moğol Halk Partisi üyesidir. 2016-2017 yılları arasında Moğolistan Başbakanı olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Çimediyn Sayhanbileg": { "first_paragraph": "Çimediyn Sayhanbileg (Moğolca: Чимэдийн Сайханбилэг; d. 17 Şubat 1969), Moğolistan'ın 2014-2016 yılları arası eski Başbakanı. Demokrat Parti üyesi Sayhanbileg, gensoru önergesi ile başbakan olarak atandı ve o zamandan beri Moğolistan'ın yavaşlayan ekonomisi ve yabancı yatırımların artırılması ile görevli edilmiştir.\n" }, "Moğolistan başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Moğolistan başbakanı, Asya ülkesi Moğolistan'da 1912 yılından bu yana hükûmetin başında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Nambarın Enhbayar": { "first_paragraph": "Nambarın Enhbayar (Moğolca: Намбарын Энхбаяр) (d. 1 Haziran 1958), Moğol siyasetçi. Enhbayar, Asya ülkesi Moğolistan'da 2005 ile 2009 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Tsahiagiyn Elbegdorc": { "first_paragraph": "Tsahiagiyn Elbegdorc (Moğolca: Цахиагийн Элбэгдорж; d. 30 Mart 1963), Moğol siyasetçi. Moğolistan'nın 2009-2017 yılları arası Cumhurbaşkanı. 24 Mayıs 2009'da seçimleri kazandı. Demokrat Parti adayı olarak Moğolistan Halkın Devrimci Partisi üyesi ve Batılı eğitimi alan ilk cumhurbaşkanı oldu. Tsahiagiyn Elbegdorc, Moğolistan Parlamentosu başkan yardımcısı ve sözcüsü olmak üzere, bir kez parlamento çoğunluk lideri ve dört kez parlamentonun bir üyesi ve de iki kez Moğolistan Başbakanı olmuştur. Elbegdorc demokrasi yanlısı, özgürlükçü bir politikacı olarak biliniyor. Elbegdorc Ardçilal kurucusudur.\n" }, "Yumjaagiin Tsedenbal": { "first_paragraph": "Yumjaagiin Tsedenbal (Moğolca:Юмжаагийн Цэдэнбал, Jumƶaagiin Cedenbal), (17 Eylül 1916 – 20 Nisan 1991) 1940'tan 1984'e kadar Moğol Halk Cumhuriyeti'nin lideriydi. Siyasi hayatı boyunca Halkın Büyük Hural Başkanlığı Başkanlığı (devlet başkanı), Moğolistan Başbakanı (hükûmet başkanı) olarak görev yaptı ve Moğol Halk Devrimci Partisi Genel Sekreteriydi. Herhangi bir Doğu Bloku ülkesinin en uzun süre hizmet veren lideriydi ve Ağustos 1984'teki sınır dışı edilinceye kadar 44 yıldan fazla görev yaptı.\n" }, "Iurie Leancă": { "first_paragraph": "Iurie Leancă (d. 20 Ekim 1963, Cimişlia), Moldovalı siyasetçi ve Moldova eski başbakanı. Birinci ve İkinci Vlad Filat kabinesinde Dışişleri ve Avrupa Entegrasyon Bakanı idi ve 25 Nisan-30 Mayıs 2013 tarihleri arası Başbakan vekili olarak görev yapmıştır. 25 Nisan 2013 - 18 Şubat 2015 tarihleri arası ise Başbakanlık görevini yürütmüştür. Ayrıca 2005-2007 yılları arası Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın Ulusal Azınlıklar Yüksek Komiserliği bir Kıdemli Danışmanı oldu.\n" }, "Nicu Popescu": { "first_paragraph": "Nicolae \"Nicu\" Popescu (d. 25 Nisan 1981) Haziran-Kasım 2019 arasında Sandu Kabinesinde Moldova Dışişleri ve Avrupa Entegrasyonu bakanı olarak görev yapan bir Moldovalı yazar ve diplomattır.[1][2] Göreve atanana kadar ve sonrasında, Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nin[3] Geniş Avrupa programının direktörü ve Fransa'nın en iyi siyaset bilimi üniversitesi olan Paris Siyasi Bilimler Akademisi'nde misafir profesör olarak görev yaptı.[4]\n" }, "Valeriu Muravschi": { "first_paragraph": "Valeriu Muravschi (31 Temmuz 1949, Sirota - 8 Nisan 2020, Kişinev), 28 Mayıs 1991 - 1 Temmuz 1992 tarihleri arasında Moldova başbakanı olarak görev yapan Moldovalı bir politikacı ve iş adamıdır.\n" }, "Zinaida Greceanîi": { "first_paragraph": "Zinaida Greceanîi (d. 7 Şubat 1956[1]) Moldovalı siyasetçi. 8 Haziran 2019'dan bu yana Moldova Parlamentosu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Greceanîi daha önce 31 Mart 2008'den, 14 Eylül 2009 yılına kadar Moldova Başbakanı olarak görev yapmıştır.[1][2] 2011 yılından itibaren Moldova Cumhuriyeti Sosyalist Partisi'nin başkanıdır. Daha önce Moldova Komünistler Partisi'nin bir üyesiydi.[3] Moldova'nın ilk kadın başbakanıdır.[4]\n" }, "Alexandru Diordiță": { "first_paragraph": "Alexandru Diordiță (telaffuz: [djorditsə]) (d. 30 Ağustos / 13 Eylül 1911 - ö. 1 Nisan 1996), Moldovalı siyasetçi. Diordiță, Moldavya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde 1958–1970 yılları arasında başbakanlık görevi gören Bakanlar Kurulu Başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Aureliu Ciocoi": { "first_paragraph": "Aureliu Ciocoi (d. 5 Haziran 1968, Kişinev) Moldova'da 2020 ve 2021 yılları arasında Başbakan vekili ve 9 Kasım 2020'den bu yana Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Moldovalı bir diplomat.[1] Ayrıca 2019'da dışişleri bakanı olarak görev yaptı ve ondan önce Almanya, Danimarka, Çin ve Amerika Birleşik Devletleri büyükelçisi olarak görev yaptı.[2][3][4][5][6]\n" }, "Ion Ciubuc": { "first_paragraph": "Ion Ciubuc (d. 29 Mayıs 1943 – ö. 29 Ocak 2018), Moldovalı siyasetçi ve eski başbakan.\n" }, "Daniel Ciugureanu": { "first_paragraph": "Daniel Ciugureanu (d. 9 Aralık 1885 [1] - ö. 19 Mayıs 1950 [2]), Besarabyalı bir Rumen siyasetçi, Kişinev'den Sfatul Țării yardımcısı ve 29 Ocak 1918 ile 21 Nisan 1918 arası Moldova Demokratik Cumhuriyeti başbakanı. Ciugureanu, dört Romanya hükûmetinde Besarabya bakanı, milletvekili ve senatör, Temsilciler Meclisi başkan yardımcısı, Romanya Krallığı Senatosu başkan yardımcısı ve başkanı görevlerinde bulunmuştur.\n" }, "Ion Ustian": { "first_paragraph": "Ion Ustian (d. 12 Eylül 1939, Olișcani), Moldovalı siyasetçi.\n" }, "Ivan Calin": { "first_paragraph": "Ivan Calin (Rusça: Иван Петрович Калин) (d. 10 Mart 1935 - ö. 2 Ocak 2012), Sovyet ve Moldovalı bir agronomist-bilgin, siyaset bilimci, diplomat ve politikacıydı . Calin, Moldova SSC'de 1985-1990 yılları arasında başbakanlık görevi gören bakanlar kurulu başkanı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Mircea Druc": { "first_paragraph": "Mircea Druc (d. 25 Temmuz 1941), 26 Mayıs 1990 ile 22 Mayıs 1991 tarihleri arasında Moldova Başbakanı olarak görev yapan Moldovalı ve Rumen siyasetçidir.\n" }, "Moldova başbakanı": { "first_paragraph": "Moldova Cumhuriyeti başbakanı (Rumence: Prim-ministrul Republicii Moldova) Moldova'nın hükümet başkanıdır. Başbakan resmi olarak Moldova cumhurbaşkanı tarafından atanır ve parlamentonun desteğine tabi olarak kabine ile birlikte yürütme yetkisini kullanır. Dorin Recean, Gavrilița kabinesinin feshedilmesinin ardından 16 Şubat 2023 tarihinden bu yana başbakan olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Moldova başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Moldova başbakanı, Avrupa ülkesi Moldova'da 1991 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. Bu makam ilk olarak 1917 yılında oluşturulmuş ve bu süreçte Moldova Demokratik Cumhuriyeti ve Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti dönemlerinde de kullanılmıştır.\n" }, "Natalia Gavrilița": { "first_paragraph": "Natalia Gavrilița (d. 21 Eylül 1977), Moldovalı siyasetçi. Gavrilița, Avrupa kıtasında bulunan Moldova'da 6 Ağustos 2021 - 16 Şubat 2023 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Pantelimon Erhan": { "first_paragraph": "Pantelimon Erhan (1884 - Nisan/Mayıs 1971) [1] Besarabyalı bir siyasetçi ve Moldova Demokratik Cumhuriyeti'nin (1917–1918) ilk başbakanıydı .\n" }, "Petru Cazacu": { "first_paragraph": "Petru Cazacu (telaffuz: [kaˈzaku]) (d. 6 Ekim 1873 - ö. Ağustos 1956), Besarabyalı (Moldovalı) bir politikacıydı.\n" }, "Petru Pascari": { "first_paragraph": "Petru Pascari (Rusça: Пётр Андреевич Паскарь) (d. 22 Eylül 1929) [1] Sovyet ve Moldovalı siyasetçi. Pascari, iki farklı dönemde Moldova SSC'de başbakanlık görevlerini üstlenen bakanlar kurulu başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Semion Grossu": { "first_paragraph": "Semion Grossu (d. 18 Mart 1934) Moldovalı bir siyasetçi ve iş insanı. Grossu, Moldova SSC'de Moldova SSC Bakanlar Kurulu Başkanı olarak 1976-1980 yılları arasında görev yapmıştır.\n" }, "Marian Lupu": { "first_paragraph": "Marian Lupu (d. 20 Haziran 1966), Moldovalı siyasetçi. Moldova Meclisi Başkanı ve geçici Moldova Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Moldova cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Moldova Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Moldova'nın Devlet Başkanı. Günümüzdeki cumhurbaşkanı 24 Aralık 2020 tarihinden itibaren Maia Sandu'dur.\n" }, "Nicolae Timofti": { "first_paragraph": "Nicolae Timoftî (d. 22 Aralık 1948, Ciutuleşti), Moldovalı siyasetçi ve hukukçu. 2012-2016 yılları arasında Moldova Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Vladimir Voronin": { "first_paragraph": "Vladimir Nicolae Voronin (d. 25 Mayıs 1941, Dubăsari, Moldova SSC) - Moldovalı siyasetçi ve Moldova'nın eski cumhurbaşkanı.\n" }, "Muhammed Mahmud Veled Luli": { "first_paragraph": "Yarbay Muhammed Mahmud Veled Luli (Arapça: محمد محمود ولد أحمد لولي‎; 1 Ocak 1943 – 16 Mart 2019), Moritanyalı asker ve devlet adamı.[1] Askeri darbe sonrası 3 Haziran 1979-4 Ocak 1980 tarihleri arasında Moritanya Devlet Başkanlığı ve Ulusal Kurtuluş Askeri Komitesi (CSMN) Başkanlığı görevini yürüttü.[2][3]\n" }, "Muhammed Veled Abdülaziz": { "first_paragraph": "General Muhammed Veled Abdülaziz (Arapça:محمد ولد عبد العزيز) (d. 20 Aralık 1956), Moritanyalı asker ve siyasetçi. Abdül Aziz, Afrika ülkesi Moritanya'da 2008 ile 2019 yılları arasında devlet başkanı olarak hizmet vermiştir.\n" }, "Muhammed Veled Gazvani": { "first_paragraph": "Muhammed Veled Şeyh Muhammed Ahmed Veled Gazvani (Arapça: محمد ولد الشيخ محمد أحمد ولد الغزواني) (d. 31 Aralık 1956), Moritanyalı emekli general ve siyasetçi. Gazvani, Afrika ülkesi Moritanya'da 1 Ağustos 2019 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "FRELIMO Merkez Komitesi Siyasi Bürosu": { "first_paragraph": "FRELIMO Merkez Komitesi Siyasi Bürosu, Afrika ülkesi Mozambik'te 19 Ekim 1986 ile 6 Kasım 1986 tarihleri arasında devlet başkanlığı yetkilerini üzerinde toplayan yetkili organ.\n" }, "Than Shwe": { "first_paragraph": "General Than Shwe (d. 2 Şubat 1933, Kyaukse, İngiliz Birmanyası), Myanmar eski Devlet Başkanı. Than Shwe ülkesinde birçok unvanı ve görevi elinde bulundurur. Bunlar; Tatmadaw (Myanmar Silahlı Kuvvetleri başkomutanı, Birlik Dayanışma ve Kalkınma Derneği (USDA) başkanı ve Devlet Barış ve Kalkınma Konseyi (SPDC) başkanlığıdır.\n" }, "Thein Sein": { "first_paragraph": "Thein Sein (d. 20 Nisan 1945), bir Birmanyalı politikacı ve Mart 2011 - 30 Mart 2016 yılları arası Myanmar devlet başkanı olan askeri bir şahsiyettir. Daha önce 2007'den 2011 yılına kadar Burma Başbakanıydı.\n" }, "Ram Chandra Poudel": { "first_paragraph": "Ram Chandra Paudel (Nepalce: राम चन्द्र पौडेल), Nepalli siyasetçi. Paudel, Asya ülkesi Nepal'de Mart 2023'ten bu yana üçüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapmaktadır. Nepal Kongresi'nin eski bir üst düzey lideri olan Paudel, 9 Mart 2023'te başkan seçildi.[1]\n" }, "Baburam Bhattarai": { "first_paragraph": "Dr. Baburam Bhattarai (d. 18 Haziran 1954), Nepalli politikacı. 1 Ağustos 2011 tarihinde itibaren 35. Nepal Başbakanı olmuştur. Nepal'de siyasi sistemin değiştiği 1996 yılında, Nepal Birleşik Komünist Partisi (Maoist), başkan yardımcısıydı. komünisttir. 14 Mart 2013 tarihinde başbakanlık görevi sona ermiştir.\n" }, "Khil Raj Regmi": { "first_paragraph": "Khil Raj Regmi (d. 31 Mayıs 1949, Palpa, Nepal), Mart 2013-Şubat 2014 tarihler arası Nepal'in eski Başbakanı. Selefi, Başyargıç Ram Prasad Shrestha'nın dönemi bitiminden sonra Cumhurbaşkanı Ram Baran Yadav tarafından tayin edilerek, Mayıs 2011'den bu yana Nepal Adalet Başkanı olarak görev yapmıştır. Erken 2013 yılında, önde gelen siyasi partilerin seçimlere nezaret etmek için kısa vadede Başbakan olması için anlaşma sağlanmıştır. Cumhurbaşkanı Yadav tarafından 14 Mart 2013 günü yemin etti.\n" }, "Nepal başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Nepal başbakanı, Asya ülkesi Nepal'de 1799 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Sher Bahadur Deuba": { "first_paragraph": "Sher Bahadur Deuba (d. 13 Haziran 1946, Ashigram), Nepalli siyasetçi. Deuba, Asya'da bulunan Nepal'de 7 Haziran 2017 ile 15 Şubat 2018 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Sushil Koirala": { "first_paragraph": "Sushil Koirala (Nepalce: सुशील कोइराला, d. 12 Ağustos 1939 - ö. 9 Şubat 2016), Nepalli siyasetçi ve 37. Nepal Başbakanı. Ayrıca 2010-2016 yılları arasında Nepal Kongresi Başkanlığıni yürüttü. Koirala 10 Şubat 2014 tarihinde meclis tarafından Nepal Başbakanı olarak seçildi.[2][3] Koirala 1954 yılında Nepal Kongresine katıldı ve daha önce 2010 yılında başkan olana kadar çeşitli kademelerde görevlerde bulundu.[4]\n" }, "Aliou Mahamidou": { "first_paragraph": "Aliou Mahamidou (d. 1947 – ö. 1996), Nijerli iş insanı ve siyasetçi. Mahamidou, Afrika ülkesi Nijer'de 2 Mart 1990'dan 1 Kasım 1991'e kadar başbakan olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Amadou Cheiffou": { "first_paragraph": "Amadou Cheiffou (d. 1 Aralık 1942), Nijerli siyasetçi. Cheiffou, Afrika ülkesi Nijer'de 26 Ekim 1991'den 17 Nisan 1993'e kadar başbakan olarak bir geçiş hükûmetine başkanlık etmiştir. Cheiffou, Ocak 2004'te kurulduğundan bu yana siyasi parti olan Sosyal Demokrat Hareketi (RSD-Gaskiya) partisine liderlik ediyor. Cheiffou, Ocak 2006'dan Şubat 2010'a kadar Nijer Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Konseyi'nin (CESOC) başkanıydı ve Ağustos 2011'den Aralık 2015'e kadar resmî Ombudsman görevini yürüttü.\n" }, "Mahamadou Issoufou": { "first_paragraph": "Mahamadou Issoufou (d. 1952, Dandadji), 7 Nisan 2011-2 Nisan 2021 tarihleri arası Nijer'in devlet başkanlığını yapmış olan Nijerli bir politikacı.\n" }, "Mamane Oumarou": { "first_paragraph": "Mamane Oumarou (d. 1946), Nijerli siyasetçi. Oumarou, Afrika ülkesi Nijer'de 1980'lerde başbakan olarak iki kısa dönem görev yapmıştır. 2008 yılından itibaren Cumhuriyet Arabuluculuğu yapmaktadır.\n" }, "Ouhoumoudou Mahamadou": { "first_paragraph": "Ouhoumoudou Mahamadou (d. 1954)[1] Nijer'li bir politikacıdır ve 3 Nisan 2021 ile 26 Temmuz 2023 arasında, 2023 Nijer darbesinin ardından görevden alınana kadar Nijer Başbakanı olarak görev yapmıştır.[2] Nijer Demokrasi ve Sosyalizm Partisi (PNDS-Tarayya) üyesidir.\n" }, "Souley Abdoulaye": { "first_paragraph": "Souley Abdoulaye (d. 1956 - ö. 1 Mart 2023)[1] Nijerli siyasetçi. Abdoulaye, Afrika ülkesi Nijer'de 28 Eylül 1994 [2] - Şubat 1995 [3] tarihleri arasında başbakan olarak görev yapmıştır. Abdoulaye, İbrahim Baré Maïnassara başkanlığındaki hükûmette 1996'dan 1997'ye kadar Ulaştırma Bakanı olarak, ardından 1997'den 1999'a kadar da polis ve iç güvenlikten sorumlu İçişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "José Santos Zelaya": { "first_paragraph": "José Santos Zelaya (1 Kasım 1853 - 17 Mayıs 1919), 1893'ten 1910'a değin ülkesini diktatörlükle yöneten Nikaragualı siyaset adamı. ABD karşıtı bir politika izlemiş ve Orta Amerika'yı kendi yönetimi altında birleştirmeye çalışmıştır.\n" }, "Daniel Ortega": { "first_paragraph": "Daniel Ortega Saavedra (d. 11 Kasım 1945; Chontales, Nikaragua), Nikaragualı siyasetçi ve mevcut Nikaragua devlet başkanı.[1] Aynı zamanda Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesinin (FSLN) lideridir.\n" }, "Edén Pastora": { "first_paragraph": "Edén Atanacio Pastora Gómez (22 Ocak 1937 - 13 Haziran 2020), 2006 genel seçimlerinde cumhurbaşkanlığı için Değişim Alternatifi (AC) partisinin adayı olarak yarışan Nikaragualı politikacı ve gerilla.[1] Somoza rejiminin çöküşünden önceki yıllarda Pastora, Güney Nikaragua'nın en büyük milisleri olan Güney Cephesi'nin lideriydi. Kuzeyde sadece FSLN'ye (Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi) ikinci oldu. Pastora, Comandante Cero (\"Komutan Sıfır\") olarak adlandırıldı.\n" }, "Carlos Fonseca Amador": { "first_paragraph": "Carlos Fonseca Amador (23 Haziran 1936, Matagalpa, Nikaragua – 8 Kasım 1976, Nikaragua), Nikaragualı bir öğretmen ve kütüphaneci, aynı zamanda Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin de (FSLN) kurucusudur. FSLN’nin Nikaragua’daki yönetimi eline geçirmesinden üç sene önce dağlarında öldürülmüştür.\n" }, "Augusto César Sandino": { "first_paragraph": "Augusto Nicolás Calderón Sandino (18 Mayıs 1895 - 21 Şubat 1934), Nikaragualı gerilla önderi. Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi (FSLN) adını ondan almıştır.\n" }, "Ange-Félix Patassé": { "first_paragraph": "Ange-Félix Patassé (25 Ocak 1937, Paoua - 5 Nisan 2011, Douala) Orta Afrikalı siyasetçi. Patassé, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1993 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Catherine Samba-Panza": { "first_paragraph": "Catherine Samba-Panza (d. 26 Haziran 1954, Fransız Ekvatoral Afrikası (şimdiki N'Djamena, Çad), Orta Afrikalı iş insanı, hukukçu ve siyasetçi. Samba-Panza, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nin ilk kadın Cumhurbaşkanı olarak geçici olarak bu makama gelmiştir.[1].2014 yılında Cumhurbaşkanı olmadan önce Bangui belediye başkanlığı yaptı.[2] Siyasete girmeden önce bir iş insanı ve kurumsal avukatlık yapmıştır.[2]\n" }, "Jean-Bédel Bokassa": { "first_paragraph": "Jean-Bédel Bokassa (22 Şubat 1921 - 3 Kasım 1996) Salah Eddine Ahmed Bokassa, Afrikalı askeri önder, Orta Afrika Cumhuriyeti'nin başkanı (1966-1977) ve Orta Afrika İmparatorluğu'nun kendi kendini atayan imparatoru (1977-1979).\n" }, "Michel Djotodia": { "first_paragraph": "Michel Am-Nondokro Djotodia (d. 1949), Orta Afrikalı politikacı ve Cumhurbaşkanı François Bozizé'nin devrilmesi sonrasında, 24 Mart 2013 - Ocak 2014 tarihleri arasında Orta Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olmuş askeri lider. Aralık 2012 isyanında Séléka asi koalisyonunun lideri oldu; bir barış anlaşmasını takiben, Şubat 2013 yılında Milli Savunma Başbakan Birinci Yardımcısı olarak hükûmete atandı.\n" }, "Ali Kemal": { "first_paragraph": "Ali Kemal Bey (Osmanlıca: عَلِى كمال‌ بك, 1867 - 6 Kasım 1922), Türk yazar, gazeteci ve siyaset adamı. İkinci Meşrutiyet ve Mütareke döneminde İttihat ve Terakki karşıtı görüşleriyle tanınmıştır.\n" }, "Abbas Halim Paşa": { "first_paragraph": "Abbas Halim Paşa (1866, Kahire – 1934, Kahire), Osmanlı Devlet adamı, Mısır prensi.\n" }, "Abdulhamit Çintan": { "first_paragraph": "Abdülhamid Hamdi, (1871, Diyarbakır - 14 Mayıs 1928), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdurrahman Vefik Sayın": { "first_paragraph": "Abdurrahman Vefik Sayın (1857, Gözleve - 15 Eylül 1956, İstanbul[2]), Osmanlı devlet adamı, iktisatçı, eğitimci ve yazardır.\n" }, "Abuk Ahmed Paşa": { "first_paragraph": "Abuk Ahmed Paşa (1859, Sivas - 1923 İstanbul) Harbiye Nazırlığı ve Nafıa Nazırlığı görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır.\n" }, "Kirkor Sinapyan": { "first_paragraph": "Kirkor Sinapyan Efendi (?-1951), Ermeni kökenli Osmanlı devlet adamı. Osmanlı Devleti için Orman ve Maadin ve Ziraat Nazırı olarak hizmet vermiştir.\n" }, "Yunus Nadi Abalıoğlu": { "first_paragraph": "Yunus Nadi Abalıoğlu (1879, Muğla - 28 Haziran 1945; Cenevre), Cumhuriyet gazetesini kuran Türk gazeteci ve siyasetçidir.\n" }, "Abdülkadir Bey (Ankara Valisi)": { "first_paragraph": "Abdülkadir Bey ya da Antepli Abdülkadir Bey (1881 - 31 Ağustos 1926),Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde askerlik ve siyasetçilik, Türkiye'nin ilk yıllarında ise valilik yapmış bir devlet adamıdır. İzmir Suikastı'na katılmaktan dolayı mahkûm olmuş ve idamla cezalandırılmıştır.\n" }, "Abdülkadir Kemali Öğütçü": { "first_paragraph": "Abdülkadir Kemali Öğütçü (10 Ağustos 1889 - 26 Temmuz 1949), Türk avukat, ilk Büyük Millet Meclisi'nde Kastamonu milletvekili, İstiklal Mahkemesi başkanı, Ahali Cumhuriyet Fırkası'nın kurucusu, aktif politikacı. Romancı Orhan Kemal'in babasıdır.\n" }, "Abdülkerim Paşa": { "first_paragraph": "1311 (1895) P.-9[1]\n" }, "Ahmet Lütfullah": { "first_paragraph": "Ahmet Lütfullah (Prens Lütfullah) (d.1880, İstanbul- ö.Fransa 1973, Türk siyasetçi ve düşünür.\n" }, "Ahmet Nesimi Sayman": { "first_paragraph": "Ahmet Nesimi Sayman ya da Ahmed Nesimi Bey (1876 - 1958), Osmanlı Devleti'nin son döneminde hizmet vermiş bir devlet adamıdır.[1]\n" }, "Ahmet Şükrü Oğuz": { "first_paragraph": "Ahmet Şükrü Oğuz (1881, İstanbul - 22 Mart 1953, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Ali Fuat Cebesoy": { "first_paragraph": "1317 (1902) P.-28[1]\n" }, "Ali Münif Yeğenağa": { "first_paragraph": "Ali Münif Yeğenağa (d. 1874, Adana[1] - 4 Ocak 1951, Adana), Türk devlet ve siyaset adamı.\n" }, "Asım Möhördaroğlu": { "first_paragraph": "Asım Möhördaroğlu, (d. 1891, Erzurum) - (ö. 7 Ağustos 1966), Türksiyasetçi.\n" }, "Atıf Kamçıl": { "first_paragraph": "Atıf Kamçıl (d. 1880, Çanakkale - ö. 21 Ocak 1947), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Bahâ Tevfik": { "first_paragraph": "Bahâ Tevfik (1884 - 15 Mayıs 1914), Osmanlı fikir adamı, yazar ve bireyci anarşist.\n" }, "Bekir Sami Kunduh": { "first_paragraph": "Bekir Sami Kunduh ya da Kunduk[1] (Osetçe: Къуындыхаты Муссæйы фырт Бечыр; 1867, Saniba,[2] Osetya - 16 Ocak 1933, İstanbul), ilk TBMM hükûmetinin, bu anlamda da Türkiye'nin ilk dışişleri bakanı olma unvanını taşıyan siyasetçi ve diplomattır.\n" }, "Refet Bele": { "first_paragraph": "İbrahim Refet Bele (1881, Selanik - 2 Ekim 1963,[1] İstanbul), Türk asker ve siyasetçi. Kurtuluş Savaşı'na katılan ilk beş generalden birisidir (diğerleri Mustafa Kemal Paşa, Ali Fuat Paşa, Kâzım Karabekir Paşa ve Rauf Orbay). Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarında İçişleri Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur. \n" }, "Mithat Şükrü Bleda": { "first_paragraph": "Mithat Şükrü Bleda (1874, Selanik - 19 Şubat 1956, İstanbul), II. Meşrutiyet\n" }, "Cami Baykurt": { "first_paragraph": "Abdülkâdir Cami Baykurt[1] (d. 1877, İstanbul veya Bağdat - ö. 5 Kasım 1949, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Cemal Azmi": { "first_paragraph": "Mehmed Cemal Azmi Bey (1868, Arapkir - 17 Nisan 1922, Berlin), Osmanlı devlet adamı.\n" }, "Ali Çetinkaya": { "first_paragraph": "1314 (1898) P.-345[1]\n" }, "Cevat Abbas Gürer": { "first_paragraph": "1324 (1908) P.-257[1]\n" }, "Fevzi Çakmak": { "first_paragraph": "1311-C.P.7[1]\n" }, "Çerkes Reşit": { "first_paragraph": "Çerkes Reşid Bey (d. 1877, Karacabey - ö. 10 Eylül 1951, Bursa), Çerkes asıllı Osmanlı askeri ve siyasetçi.\n" }, "Çürüksulu Mahmud Paşa": { "first_paragraph": "1302 (1806) Top.-1[1]\n" }, "Damar Arıkoğlu": { "first_paragraph": "Damar Arıkoğlu[a] (1887,[b] Adana - 8 Nisan 1969), Türk siyasetçi.\n" }, "Damat Mahmud Celâleddin Paşa (1853-1903)": { "first_paragraph": "Damad Mahmud Celâleddin Paşa veya Mahmut Celaleddin Âsaf (d. İstanbul 1853 - ö. Brüksel 17 Aralık 1903), Osmanlı devlet adamı, şair ve yazardır.\n" }, "Mehmet Âkif Ersoy": { "first_paragraph": "Mehmed Ragîf, daha sonra Mehmet Âkif Ersoy (20 Aralık 1873, İstanbul - 27 Aralık 1936, \nİstanbul), Arnavut asıllı[1][2] Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçi.\n" }, "Eşref Sencer Kuşçubaşı": { "first_paragraph": "Eşref Sencer Kuşçubaşı ya da bilinen adıyla Kuşçubaşı Eşref (1883, İstanbul - 15 Nisan 1964, İzmir), Çerkes asıllı Türk istihbaratçı ve savaşçıdır.[1]\n" }, "Eyüp Sabri Akgöl": { "first_paragraph": "Eyüp Sabri Akgöl, (ya da Ohrili Eyüp Sabri) (d. 1876, Ohri - ö. 16 Ağustos 1950, İstanbul), Türk asker, siyasetçi.\n" }, "Şevket Galatalı": { "first_paragraph": "Şevket Galatalı, (1881 - 1956, İstanbul) Türk asker.\n" }, "Ziya Gökalp": { "first_paragraph": "Ziya Gökalp[1] (23 Mart 1876, Diyarbakır – 25 Ekim 1924, İstanbul), Türk yazar, toplum bilimci, şair ve siyasetçidir.[2] Meclis-i Mebûsanda ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde milletvekilliği yapmıştır. \"Türk milliyetçiliğinin babası\" olarak da anılır.[3]\n" }, "Hacı Adil Arda": { "first_paragraph": "Hacı Mehmed Adil Arda (1869, Lofça - 1935, İstanbul), Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde önemli görevler üstlenmiş siyaset ve devlet adamı.\n" }, "Hacı Bekir Sümer": { "first_paragraph": "Hacı Bekir Sümer (d. 1867, Akşehir, Konya) - (ö. 6 Aralık 1927), Türk siyasetçi.\n" }, "Hacı Mehmed Nuri Efendi": { "first_paragraph": "Hacı Mehmed Nuri Efendi, (d. 1877, Harput) - (ö. 14 Ekim 1953, Elazığ), Türk siyasetçi.\n" }, "Hafız Hakkı Paşa": { "first_paragraph": "Hafız Hakkı Paşa (1879, Edirne - 15 Şubat 1915, Erzurum), Osmanlı Türk askeri.\n" }, "Hafız İbrahim Efendi": { "first_paragraph": "Hafız İbrahim Efendi ya da İpekli Hafız İbrahim (1863, Mitroviça - 28 Ekim 1940, Bakırköy, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Halil İbrahim Nakıpoğlu": { "first_paragraph": "Kâzım Hüsnü Bey ya da Halil İbrahim Nakıpoğlu[1] (1881, Konya – 18 Şubat 1934), Türk siyasetçi.\n" }, "Halil Kut": { "first_paragraph": "1317 (1902) P.-20[1]\n" }, "Halil Menteşe": { "first_paragraph": "Halil Menteşe (1874, Milas - 2 Nisan 1948), Osmanlı Devleti'nin son yıllarında Hariciye Nazırı ve Meclis-i Mebusan başkanı olarak, Cumhuriyet döneminde IV. ve V. dönem bağımsız İzmir milletvekili olarak görev yapmış bir siyasetçidir.\n" }, "Hamdi Aksoy": { "first_paragraph": "Osmanzade Hamdi Aksoy (d. 1883, İzmir - ö. 27 Mayıs 1961), Türk siyasetçi, gazeteci.\n" }, "Hamit Hüsnü Kayacan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hamit Kapancı": { "first_paragraph": "Hamit Kapancı, (d. 1878, Rodos - ö. 9 Haziran 1928) Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Hasan Fehmi Tümerkan": { "first_paragraph": "Hasan Fehmi Tümerkan (d. 1875, Batum - ö. 18 Aralık 1933, Kastamonu), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Tahsin Uzer": { "first_paragraph": "Hasan Tahsin Uzer[1] (1878, Selanik - 3 Aralık 1939[1]), Arnavut asıllı Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Haşim Sanver": { "first_paragraph": "Hüseyin Haşim Sanver, Türk bürokrat.\n" }, "Hikmet Emin": { "first_paragraph": "Hikmet Emin, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin kurucularından[2] olan Türk asker ve tabiptir.[3]\n" }, "Hüseyin Avni Aktulga": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Aktulga, (d. 1880, Kavala) - (ö. 18 Ekim 1944), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Avni Zaimler": { "first_paragraph": "1311 (1895) P.-209[1]\n" }, "Hüseyin Cahit Yalçın": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İbrahim Çolak (asker)": { "first_paragraph": "Halil İbrahim Çolak, (1881, Bursa - 1944, İstanbul), Türk asker, siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "İbrahim Kazım Tahtakılıç": { "first_paragraph": "İbrahim Kazım Tahtakılıç (d. 1871, Uşak) - (ö. 30 Eylül 1937), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmail Hakkı Kılıçoğlu": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Kılıçoğlu, (d. 1872, Niş - ö. 14 Nisan 1960), Türk siyasetçi.\n" }, "Cemal Paşa": { "first_paragraph": "Ahmed Cemâl Paşa, (D. 6 Mayıs 1872, Midilli - Ö. 21 Temmuz 1922, Tiflis), Türk siyaset adamı ve asker, İkinci Meşrutiyet döneminde İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin üç liderinden biridir. Özellikle Üç Paşalar İktidarı olarak da bilinen, 1913-1918 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu’nun iç ve dış siyasetinin belirlenmesinde etkin rol oynamıştır. 11 Mart 1914 ve 14 Ekim 1918 tarihleri arasında bahriye nâzırlığı, 7 Aralık 1913 ve 21 Mart 1914 tarihleri arasında ise nâfia nazırlığı görevini üstlenmiştir. I. Dünya Savaşı’nda Suriye-Filistin Cephesi’nin komutanı olarak görev yaptı." }, "İzmitli Mümtaz": { "first_paragraph": "İzmitli Mümtaz, İttihat ve Terakki ve Teşkilât-ı Mahsusa üyesi subay.\n" }, "Mustafa Vasıf Karakol": { "first_paragraph": "Mustafa Vasıf Karakol (Kara Vasıf), (1872 - 9 Aralık 1931, İstanbul), Türk asker ve siyaset adamı.\n" }, "Kasım Yolageldili": { "first_paragraph": "Kasım Yolageldili (d. 1874, Selvi, Dereli, Bulgaristan - ö. 22 Haziran 1936 Edirne, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Şükrü Kaya": { "first_paragraph": "Mehmet Şükrü Kaya (1883, İstanköy - 10 Ocak 1959, İstanbul), Osmanlı Devleti'nin son yıllarında çeşitli devlet görevleri yaptıktan sonra, Türk Kurtuluş Savaşı'na katılmış, savaşın ardından kısa bir dönem İzmir Belediye Başkanlığı'nı üstlendikten sonra Mustafa Kemal Atatürk'ün yakın çalışma arkadaşlarından biri olmuş devlet ve siyaset adamıdır.\n" }, "Kâzım Karabekir": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kılıçzade Hakkı": { "first_paragraph": "Kılıçzade Hakkı ya da gerçek adıyla İsmâil Hakkı, pozitifist ve materyalist düşünceleriyle bilinen Türk düşünür ve yazar. İctihad dergisinde yayımlanan \"Pek Uyanık Bir Uyku\" isimli yazısıyla bilinir. Makalesinde, ileride Atatürk Devrimleri olarak hayata geçecek, siyaset, eğitim, kadın, din, dil, hukuk ve kılık kıyafet gibi meselelerde batıcı ve ilerici radikal önerilerini adeta bir ütopya şeklinde sunmuştur.[2]\n" }, "Mahmud Kâmil Paşa": { "first_paragraph": "Mahmud Kamil Paşa (1880, Halep - 1922, İstanbul), Osmanlı askeri.\n" }, "Mahmud Nedim Zabcı": { "first_paragraph": "Mahmud Nedim Zabcı (d. 1882, Malatya - ö. 8 Şubat 1955), Türk siyasetçi.\n" }, "Manyasizade Refik Bey": { "first_paragraph": "Manyasizade Refik Bey (1853-1909), Osmanlı Devleti'nin son döneminde 2 kez Adalet Nazırlığı yapmış bir devlet adamı[1] ve Klasik Türk müziği bestecisidir. Avukatlık ve hukuk müşavirliği de yapan Refik Bey, aynı zamanda Hukuk Mektebi ve Mülkiye Mektebi'nde dersler vermiştir.[2]\n" }, "Mazhar Müfit Kansu": { "first_paragraph": "Ahmet Mazhar Kansu[1] (d. 1872, Denizli – ö. 12 Kasım 1948, İstanbul), Türk devlet adamı, vali, milletvekili ve yönetici.\n" }, "Mehmet Emin Yurdakul": { "first_paragraph": "Mehmet Emin Yurdakul (13 Mayıs 1869, İstanbul - 14 Ocak 1944, İstanbul), Türk şair ve milletvekili. \"Türk Şairi\", “Millî Şair” olarak anılır.\n" }, "Mehmet Galip Bey": { "first_paragraph": "Mehmet Galip Bey (1854-1915), Osmanlı devlet adamı.\n" }, "Mehmet Habip Bey": { "first_paragraph": "Mehmet Habip Bey (d. 1878 Bolu- ö.1926), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Hulusi Bey": { "first_paragraph": "Mehmet Hulusi Bey (1868, İstanbul - 1916, İsviçre) Türk bürokrat, yüksek mühendis ve Fenerbahçe'nin 9. başkanıdır.\n" }, "Mehmet Sabit Sağıroğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Sabit Sağıroğlu (1882, Kemah, Erzincan - 16 Ocak 1960), Türk siyasetçi.\n" }, "Mithat Altıok": { "first_paragraph": "Dr. Ahmet Mithat Altıok (d. 1884, Kayseri) - (ö. 13 Şubat 1962), Türk siyaset adamı.\n" }, "Muammer Yarımbıyık": { "first_paragraph": "Mahmut Muammer Yarımbıyık (d. 1891, Trabzon - ö. 3 Mart 1964), Türk siyasetçidir.\n" }, "İlyas Sami Muş": { "first_paragraph": "İlyas Sami Muş, (d. 1881, Muş – ö. 27 Aralık 1945). Kürt[1][2] asıllı Türk siyasetçi, Meclis-i Mebûsan ve TBMM üyesi.\n" }, "Mustafa Bacak": { "first_paragraph": "Mustafa Bacak, (d. 1876 Uşak) - (ö. 26 Ocak 1942), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Elkatipzade": { "first_paragraph": "Mustafa Elkatipzade (1889; Cerbe, Tunus, Osmanlı İmparatorluğu - 4 Mart 1967, İstanbul), Türk spor yöneticisi. Fenerbahçe’nin tarihteki 3. teknik direktörüdür. Ayrıca Türk futbolundaki ilk altyapı sistemini oluşturan isimdir.\n" }, "Mustafa Necip": { "first_paragraph": "Mustafa Necip (d. ? - ö. 23 Ocak 1913, İstanbul), İttihat ve Terakki üyesi fedai.\n" }, "Mustafa Zihni Paşa": { "first_paragraph": "Mustafa Zihni Paşa (d. 1838 - ö. 1911) çeşitli hükûmet nazırlıkları görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı Devlet adamıdır.\n" }, "Münir Çağıl": { "first_paragraph": "Mehmet Münir Çağıl (1873, İskilip - 9 Ağustos 1954), Türk devlet adamı, milletvekili, hukukçu ve vakıflar uzmanı.\n" }, "Necati Kurtuluş": { "first_paragraph": "Necati Kurtuluş[1] (d. 1882, Üsküp - ö. 10 Mart 1956), Türk siyasetçi.\n" }, "Numan Usta": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Nuri Conker": { "first_paragraph": "Mehmet Nuri Conker[2] (29 Eylül 1882, Selanik, Osmanlı İmparatorluğu - 11 Ocak 1937, Ankara, Türkiye), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Nuri Killigil": { "first_paragraph": "Nuri Killigil (veya Nuri Paşa) (1889, İstanbul - 2 Mart 1949, İstanbul), Osmanlı Ordusu komutanı ve cumhuriyet döneminde tüccar, yatırımcı ve sanayicidir. Bakü Muharebesi'nde gösterdiği başarılar nedeniyle \"Bakü Fatihi\" olarak anılır. \n" }, "Fethi Okyar": { "first_paragraph": "1316-P.1[1]\n" }, "Rauf Orbay": { "first_paragraph": "Hüseyin Rauf Orbay (d. 27 Temmuz 1881, İstanbul - ö. 16 Temmuz 1964, İstanbul), Türk asker, siyasetçi. Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde, Kurtuluş Savaşı'nda ve Türkiye Cumhuriyeti döneminde önemli görevlerde bulunmuştur. Trablusgarp ve Balkan Savaşları'nda gösterdiği başarıdan ötürü Hamidiye Kahramanı olarak tanındı. 1918 Ekim'inde Osmanlı Devleti'nin Bahriye Nazırı olarak görev yapan Orbay, devletin çöküş belgesi olan Mondros Mütarekesi'ni hükûmet adına imzalayan kişidir.\n" }, "Kâzım Özalp": { "first_paragraph": "Kâzım Paşa Hazretleri Özalp[2] (1882, Köprülü, Kuzey Makedonya - 6 Haziran 1968, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi. 1924 ve 1935 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı görevini sürdürmüştür.\n" }, "Ömer Naci": { "first_paragraph": "Ömer Naci (d. 1878, Bursa - ö. 1916, Kerkük), İttihat ve Terakki ve Teşkilât-ı Mahsusa üyesi Türk asker.\n" }, "Pirizade İbrahim Hayrullah Bey": { "first_paragraph": "Pirizade İbrahim Hayrullah Bey (1859-1934) Osmanlı Devleti'nin son döneminde yüksek derecede çeşitli görevlerde bulunmuş bir devlet adamıydı.\n" }, "Rahmi Arslan": { "first_paragraph": "Mustafa Rahmi Arslan[1] veya Evrenoszade Rahmi Bey (d. 28 Haziran 1874 - ö. 7 Temmuz 1947), I. Dünya Savaşı sırasında Aydın Vilayeti Valisi olarak görev yapan Türk devlet adamı.\n" }, "Rahmi Köken": { "first_paragraph": "Mustafa Rahmi Köken[1] (1881, Bergama - 7 Temmuz 1952), Türk siyasetçi.\n" }, "Recep Peker": { "first_paragraph": "1323-P.44\n\n" }, "Resneli Niyazi Bey": { "first_paragraph": "Ahmet Niyazi Bey (Arnavutça: Ahmet Njazi Bej Resnja) veya Resneli Niyazi Bey (1873, Resne - 1913), Arnavut kökenli Türk askeri.\n" }, "Rıfat Yüce": { "first_paragraph": "Rıfat Yüce, (d. 1879 - Umurlar köyü, Taşköprü, Kocaeli nahiyesi, İzmit, ö. 1952-İzmit) Türk gazeteci, yazar\n" }, "Rıza Hamit Bey": { "first_paragraph": "Rıza Hamit Bey, Türk siyasetçi.\n" }, "Rıza Saltuğ": { "first_paragraph": "Rıza Saltuğ, (d. 1874, Köstence) - (ö. 6 Aralık 1948), Türk siyasetçi.\n" }, "Sakallı Nureddin Paşa": { "first_paragraph": "Mehmed Nureddin Paşa ya da bilinen adıyla Sakallı Nureddin (1873, Bursa - 18 Şubat 1932, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Salâh Cimcoz": { "first_paragraph": "Hüseyin Selâh Cimcoz Cimcoz[1] (1875 - 15 Ekim 1947), Türk siyasetçidir.\n" }, "Salih Hayali Yaşar": { "first_paragraph": "Salih Hayali Yaşar (d. 1869, Birecik) - (ö. 22 Ocak 1922), Türk siyasetçi.\n" }, "Sami Çölgeçen": { "first_paragraph": "Mehmet Sami Üründül[a] (1877, Berkiler - 26 Eylül 1935), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sapancalı Hakkı": { "first_paragraph": "Sapancalı Hakkı Bey, (1882-1937) Osmanlı Asker ve siyaset adamı.\n" }, "Süleyman Askerî": { "first_paragraph": "Süleyman Askerî (1884, Prizren - 14 Nisan 1915, Basra), Osmanlı askeri.\n" }, "Süleyman Köstekçioğlu": { "first_paragraph": "Süleyman Köstekçioğlu (d. 1889 Çorum) - (ö. 18 Eylül 1969), Türk siyasetçidir.\n" }, "Süleyman Nazif": { "first_paragraph": "Süleyman Nazif, (d. 29 Ocak 1870, Diyarbakır – ö. 4 Ocak 1927, İstanbul) Osmanlı İmparatorluğu ve cumhuriyet döneminde yaşamış Türk şair, yazar ve bürokrat.\n" }, "Süleyman Necmi Selmen": { "first_paragraph": "Süleyman Necmi Selmen (d. 1871, Bafra, Samsun - ö. 14 Mayıs 1943), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şemsettin Günaltay": { "first_paragraph": "Mehmet Şemsettin Günaltay (1883, Kemaliye, Erzincan - 19 Ekim 1961, İstanbul), Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. başbakanı, tarihçi ve eski Türk Tarih Kurumu başkanı.\n" }, "Tevfik Rüştü Aras": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mehmet Sabri Toprak": { "first_paragraph": "Mehmet Sabri Toprak, (1877, Bosna, Osmanlı İmparatorluğu - 19 Şubat 1938, İstanbul) Türk Bürokrat, eski Tarım Bakanı ve Fenerbahçe Spor Kulübü'nün 10. başkanıdır.\n" }, "Tunalı Hilmi": { "first_paragraph": "Abdullah Hilmi Tunalı[1] (28 Ağustos 1871 - 26 Temmuz 1928), Türk siyasetçi. Meclis-i Mebûsan üyesi ve TBMM I., II. III. Dönem vekili.\n" }, "Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi": { "first_paragraph": "Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi (1867 - 7 Ağustos 1922[1]), 1914-1916 yılları arasında şeyhülislamlık yapmış, Osmanlı din ve siyaset adamı.\n" }, "Yakub Cemil": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yenibahçeli Nail Bey": { "first_paragraph": "Yenibahçeli Nail Bey (doğum. ? - ö.1926, Ankara) Çerkez asıllı Osmanlı Devlet adamı, istihbaratçı ve yazar. İttihat ve Terakki'nin kurucu kadrosundandır. Özellikle İtalyanlara ve İngilizlere karşı yürüttüğü istihbarat faaliyetleriyle bilinmektedir.\n" }, "Anastas Mihailidis": { "first_paragraph": "Anastas Mihailidis veya Anastas Efendi, Osmanlı Rumu siyasetçi.\n" }, "Aristidi Yorgancıoğlu": { "first_paragraph": "Aristidi Yorgancıoğlu veya Aristidi Paşa (d. 1848, Kayseri - ö. 1928, İstanbul), Osmanlı Rum idareci ve siyasetçi.\n" }, "Avram Vapuridi Efendi": { "first_paragraph": "Avraam Efendi olarak da bilinen Avraam Vaporidi Efendi (Yunanca: Αβραάμ Βαπορίδης Εφέντη Avraam Vaporidhis Efendi, d. 1855, Fertek, – ö. 1911, Kostantiniyye), seçkin bir Osmanlı Rum yazar, bilim insanı ve tarihçiydi. Aynı zamanda son dönem Osmanlı İmparatorluğu'nun üst düzey bir devlet adamıydı ve aynı zamanda üst düzey bir Devlet memuru olarak görev yaptı ve İmparatorluk Eğitim Bakanlığı Mahkemesi'nde Matbaalar Müfettişi idi.[1][2]\n" }, "Çürükçüoğlu Nikolaki": { "first_paragraph": "Çürükçüoğlu Nikolaki Efendi (Yunanca: Νικόλαος Τσουρούκτσογλου Nikolaos Çurukçoglu; Smirna, 1861–1922),[1] Osmanlı avukat, sosyal aktivist ve gazeteciydi. İzmir Belediye meclis üyesi ve Valiler Kurulu üyesiydi.[2] Ayrıca geç Osmanlı İmparatorluğu dönemide Fransızca La Reforme ve Rumca Imerisia gazetelerinin kurucusu ve editörüydü.[3]\n" }, "Dimitri Dingas": { "first_paragraph": "Dimitri Dinga Efendi veya Dimkos (Yunanca: Δημήτριος Δίγκας Dimitrios Digkas,[a] d. 1876, Atina - 1974, Selanik), Osmanlı Rum ve Yunan hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Dimitri Zambako": { "first_paragraph": "Dimitri Zambako Paşa (Yunanca: Δημήτριος Ζαμπάκος Dimitrios Zambakos; 1831 - 1913), Osmanlı İmparatorluğu'nun önde gelen cerrahlarından birisi olan Osmanlı ve Yunan liberal siyasetçidir.[1]\n" }, "Emmanuil Emmanuilidis": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Fotyadi Bey": { "first_paragraph": "Fotyadi Bey veya Kostaki Fotiadis Paşa (Yunanca: Κωνσταντίνος Φωτιάδης Konstantinos Photiadis; ö. 1897 [1]) 1874'ten 1879'a kadar Sisam Beyi olarak görev yapan Osmanlı devlet adamı.[2] \"A Constitution for a Multilingual Empire: Translations of the Kanun-ı Esasi and Other Official Texts into Minority Languages\" kitabının yazarı Johann Strauss, Fotiadis'in bir Hristiyanın imparatorlukta ulaşabileceği en yüksek makama ulaştığını ve onu Yunan toplumunun seçkin figürlerinden biri olarak nitelendirdiğini söyledi.[1]\n" }, "Haris Vamvaka Efendi": { "first_paragraph": "Haris Vamvaka Efendi[a] (Yunanca: Χαρίσιος Βαμβακάς Harisiyos Vamvakas, d.1872 - ö.31 Ağustos 1952), Osmanlı Rum ve Yunan hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Hekim İsmail Paşa": { "first_paragraph": "Hekim İsmail Paşa ya da Sakızlı Sotori, (d. 1807, İzmir - ö. 1880), Osmanlı siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Hilmi Paşa": { "first_paragraph": "Hüseyin Hilmi Paşa (Eylül 1855, Midilli - Nisan 1923[1], Viyana), II. Abdülhamid saltanatında, 31 Mart Ayaklanması döneminde 14 Şubat 1909 - 13 Nisan 1909 tarihleri arasında ve V. Mehmed saltanatında 5 Mayıs 1909 - 28 Aralık 1909 tarihleri arasında iki kez toplam on ay altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.\n" }, "İstefan Tadi Efendi": { "first_paragraph": "İstefan Tadi Efendi (Yunanca: Στέφανος Κωνσταντίνου Τάττης Stéfanos Konstantinou Tattis, d.1825, Vesikok - ö.1910, Selanik), Osmanlı Rumu siyasetçi.[1][2][3][4]\n" }, "Koço Drizi Efendi": { "first_paragraph": "Koço Drizi Efendi (Yunanca: Κωνσταντίνος Δ. Δρίζης), yirminci yüzyılın Yunan politikacısıdır.-[1]\n" }, "Konstantin Savapulos": { "first_paragraph": "Konstantin Savapulos Efendi Osmanlı Rumu siyasetçi.\n" }, "Kostaki Adosidi Paşa": { "first_paragraph": "Kostaki Adosidi Paşa (Yunanca: Κωνσταντίνος Αδοσίδης Konstantinos Adossidis, 1818-1895), 1873'ten 1874'e ve yine 1879'dan 1885'e kadar Osmanlı tarafından atanmış olan Sisam beyidir.\n" }, "Kozmidi Efendi": { "first_paragraph": "Kozmidi Efendi (1870, Niğde - ?), Osmanlı Rum iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Mihail Stellios": { "first_paragraph": "Mihalaki Efendi (Yunanca: Μιχαήλ Στέλλιος Mihail Stellios, 1860 - 1934), Osmanlı Rum ve Yunan idareci ve siyasetçi.\n" }, "Mihalaki Salta Efendi": { "first_paragraph": "Mihalaki Salta Efendi (Yunanca: Μιχαήλ Σάλτας Mihail Saltas, d.1867, Midilli - ö.1917), Osmanlı Rum ve Yunan hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Pavli Karolidi": { "first_paragraph": "Pavli Karolidi Efendi ya da Karloğlu (Yunanca: Παύλος Καρολίδης, 1849 – 26 Temmuz 1930), 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarının en seçkin Yunan tarihçilerinden biridir. Anadili Türkçe idi.\n" }, "Theodor Konstantinidis Efendi": { "first_paragraph": "Theodor Konstantinidis Efendi, (d. 11 Aralık 1874 - ö. 15 Kasım 1950), Osmanlı Rum ve Yunan hekim ve siyasetçi.\n" }, "Trayan Nali Efendi": { "first_paragraph": "Trayan Nali Efendi (Yunanca: Τραϊανός Νάλλης Traianos Nallis, d. 1874, Gradeşniçe), Osmanlı hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Yorgaki Artas Efendi": { "first_paragraph": "Yorgaki Artas Efendi (1856, Zagor, Yanya), Osmanlı Rumu siyasetçi.\n" }, "Yorgaki Kurtoğlu Paşa": { "first_paragraph": "Yorgaki Kurtoğlu Efendi (Yunanca: Γεώργιος Κούρτογλου Georgios Kortoglou;[1] d. 1856, Niğde), Osmanlı Rumu yasal, siyasi ve sosyal aktivisti ve Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde vali idi.\n" }, "Yorgi Honos": { "first_paragraph": "Yorgi Honos Efendi (Yunanca: Γεώργιος Χωναίος), diplomat, yirminci yüzyılın başlarından itibaren Makedonya'da Yunan silahlı propagandasının bir aktivisti.\n" }, "Yorgi Kostantinidi Paşa": { "first_paragraph": "Yorgi Kostantinidi Paşa veya Kaptan Yorgi, 1885 ile 1904 yılları arasında Giresun Belediye Başkanlığı yapmış Osmanlı Rumudur.\n" }, "Yorgo Boşo": { "first_paragraph": "Yorgo veya Yorgi Boşo Efendi (Yunanca: Γεώργιος Μπούσιος Georgios Busios,[a] d.1875, Grebene - ö.1929, Atina), Osmanlı Rum ve Osmanlıcı Yunan siyasetçi.\n" }, "Yorgo Yuvanidis": { "first_paragraph": "Yorgi Yuvanidis, Osmanlı Rum siyasetçi.\n" }, "Yunus Paşa": { "first_paragraph": "Yunus Paşa (ö. 13 Eylül 1517), I. Selim saltanatında, 23 Ocak 1517-13 Eylül 1517 tarihleri arasında yedi ay yirmi gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.\n" }, "İmrahor İlyas Bey": { "first_paragraph": "İmrahor İlyas Bey bin Abdullah (Arnavutça: Iljaz Bej Mirahori), II. Bayezit döneminde görev yapmış Arnavut asıllı bir komutan ve devlet adamıdır.\n" }, "İshak Bey": { "first_paragraph": "İshak Bey (ö. 1444), 15. yüzyılda yaşamış Osmanlı uç beyi.\n" }, "İshakoğlu İsa Bey": { "first_paragraph": "İshakoğlu İsa Bey (Gazi İsa Bey ve İsabey İshakoviç olarak da bilinir; ö. 1476), 15. yüzyıl ortalarında yaşamış Osmanlı uç beyi.\n" }, "Minnetoğlu Mehmed Bey": { "first_paragraph": "Minnetoğlu Mehmed Bey, Osmanlı'da Bosnalı bir general ve Sultan II. Mehmed tarafından hizmetine verilen Bosna Sancağı'nın ilk sancakbeyiydi. Türk kökenliydi. Mehmed Bey, 1463-64 yılları arasında Sultan Mehmed'in liderliğindeki Bosna Seferi'ne katıldı.[1]\n" }, "Palu Beyliği": { "first_paragraph": "Palu Beyliği, 16. yüzyıl'ın başında günümüz Türkiye sınırları içerisinde yer almakta olan doğu'da Bingöl ile Genç, kuzey'de Karakoçan ile Kiğı, Batı'da Uluova ve güney'de Akdağ ile çevrili Elazığ ilinin Palu ilçesi merkez olmak üzere kurulmuş ve yönetiminde nesep itibarıyla Abbasiler'e dayanan Sancak Beyleri tarafından 19. yüzyıl başlarına kadar yönetilmiş bir Osmanlı Hükümetidir. Osmanlı döneminde “hükümet sancak” olarak yerli hanedanlardan Cemşid Bey'e Yavuz Sultan Selim döneminde evlada intikal edecek şekilde mülkiyet üzere verilmiştir.[1]\n" }, "Abdulgaffar Han": { "first_paragraph": "Abdulgaffar Han (unvanıyla birlikte Han Abdulgaffar Han) veya ona takılan ismiyle Badşah Han (\"Hanların Şahı\") (1890-1988) ünlü Peştun politik lider. Hudutların Gandhi'si olarak da anılmıştır.\n" }, "Anvarul Hak Kakar": { "first_paragraph": "Anwaar ul Haq Kakar şu anda Şehbaz Şerif'in yerine Pakistan'ın Geçici Başbakanı olarak görev yapan Pakistanlı bir politikacıdır.[3] Daha önce 2015'ten 2017'ye kadar Belucistan Hükümeti'nin sözcüsü olarak görev yapmıştı.\n" }, "Ayetullah Durrani": { "first_paragraph": "Ayetullah Durrani (1 Ocak 1956, Mastung - 5 Temmuz 2020, Quetta), Pakistanlı siyasetçi.\n" }, "Pakistan başbakanı": { "first_paragraph": "Pakistan başbakanı (Urduca: وزِیرِ اعظم پاکِستان‬ Vezir-i Azam), Pakistan'ın hükûmet başkanıdır.[2][3]\n" }, "Şahbaz Şerif": { "first_paragraph": "Şahbaz Şerif (d. 23 Eylül 1951), Pakistanlı siyasetçi ve Pakistan’ın günümüzdeki başbakanıdır. Eski Başbakan İmran Han’ın görevden alınması sonrası Pakistan Meclisi tarafından 11 Nisan 2022’de Pakistan başbakanı seçildi.[1]\n" }, "Şablon:Pakistan-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Pakistanlı bir siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Sabiha Nazir": { "first_paragraph": "Sabiha Nazir (Urduca: سبیحہ نزیر), Haziran 2013'ten Mayıs 2018'e kadar Pakistan Millî Meclisi üyesi olan Pakistanlı bir politikacıdır.\n" }, "Nicanor Duarte": { "first_paragraph": "Nicanor Duarte (d. 11 Ekim 1956), Paraguaylı siyasetçi. 2003'ten 2008'e kadar Paraguay devlet başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Betssy Chávez": { "first_paragraph": "Betssy Betzabet Chávez Chino (3 Haziran 1989) Perulu bir avukat ve politikacıdır ve 26 Kasım 2022-7 Aralık 2022 tarihleri arası Peru başbakanı olarak görev yapmıştır. Temmuz 2021'den beri Peru Kongresi üyesidir ve Ağustos 2022'den Kasım 2022'ye kadar Kültür Bakanı olarak görev yapmıştır.[1] Daha önce Ekim 2021'den, aleyhindeki bir gensoru önergesinin onaylandığı Mayıs 2022'ye kadar Çalışma ve İstihdamı Teşvik Bakanı olarak görev yaptı.[2][3]\n" }, "Fernando Zavala": { "first_paragraph": "Fernando Zavala Lombardi (d. 16 Şubat 1971), Perulu siyasetçi. Zavala, Amerika kıtasının güneyinde yer alan Peru'da 28 Temmuz 2016 ile 17 Eylül 2017 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Francisco Morales Bermúdez": { "first_paragraph": "Francisco Remigio Morales Bermúdez Cerruti (4 Ekim 1921 - 14 Temmuz 2022), Perulu asker ve siyasetçi.\n" }, "Germán Arenas Zuñiga": { "first_paragraph": "Germán Arenas y Loayza (Mayıs 1870 - 10 Nisan 1948) [1] Perulu bir avukat ve politikacıydı. Sivil İşçi Partisi üyesiydi . Lima'da doğdu. San Marcos Ulusal Üniversitesi'nden mezun oldu. Peru Temsilciler Meclisi'nde görev yaptı. Peru Hükûmeti'nde üç kez İçişleri Bakanı (1907–1908, 1917–1918, 1918–1919) ve bir kez ekonomi ve maliye bakanı oldu (Şubat-Mayıs 1918). Peru'nun iki kez başbakanı oldu (Aralık 1918 - Nisan 1919, Aralık 1931 - Ocak 1932). \n" }, "Guido Bellido": { "first_paragraph": "Guido Bellido Ugarte (d. 7 Ağustos 1979), Perulu siyasetçi. Bellido Ugarte, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Peru'da 29 Temmuz 2021-6 Ekim 2021 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Juan Jiménez Mayor": { "first_paragraph": "Juan Jiménez Mayor (d. 5 Ağustos 1964, Lima), Perulu siyasetçi. Temmuz 2012-Ekim 2013 tarihleri arasında başbakanlık yaptı. Daha önce Adalet ve İnsan Hakları Bakanı olarak görev aldı ve Cumhurbaşkanı Ollanta Humala tarafından 23 Temmuz 2012 tarihinde başbakan olarak atandı.[1]\n" }, "Luis Alva Castro": { "first_paragraph": "Luis Juan Alva Castro 17 Şubat 1942 tarihinde Trujillo kentinde doğan Perulu politikacıdır.[1]\n28 Temmuz 1985 - 26 Haziran 1987 tarihleri arasında Peru başbakanlığı ve ekonomi maliye bakanlıklarını bir arada üstlenmiştir.Ayrıca bu tarihten sonra 28 Temmuz 1990 tarihine kadar Devlet Başkanı Alan García yönetiminde Peru ikinci başkanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Mirtha Vásquez": { "first_paragraph": "Mirtha Esther Vásquez Chuquilín (d. 31 Mart 1975) 6 Ekim 2021-31 Ocak 2022 tarihleri arası Peru'nun Başbakanı olan Perulu bir avukat ve solcu politikacı. Daha önce, Mart 2020 ile Temmuz 2021 arasındaki tamamlayıcı dönem için Kongre'de görev yaptı. Geniş Cephe parlamento grubu içinde bağımsız olarak Cajamarca seçim bölgesini temsil etti.[1]\n" }, "Oscar Valdés": { "first_paragraph": "Oscar Eduardo Valdés Dancuart (d. 3 Nisan 1949, Lima, Peru), Aralık 2011 - Temmuz 2012 yılları arası eski Peru Başbakanı olan Perulu bir iş insanı ve politikacı. Eski bir subay olarak 28 Temmuz 2011 tarihinde Cumhurbaşkanı Ollanta Humala tarafından İçişleri Bakanı olarak atandı. Beş ay sonra, Başbakan Salomón Lerner Ghitis istifa etti ve Valdés 11 Aralık 2011 tarihinde halefi olarak onun yerine atandı.\n" }, "Pedro Angulo Arana": { "first_paragraph": "Pedro Angulo Arana (d. 5 Şubat 1960), Perulu siyasetçi. Angulo Arana, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Peru'da 10 Aralık 2022 - 21 Aralık 2022 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Pedro Cateriano": { "first_paragraph": "Pedro Álvaro Cateriano Bellido (d. 26 Haziran 1958), Perulu siyasetçidir. Cateriano, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Peru'da 2015-2016 döneminin ardından ikinci kez 15 Temmuz-16 Ağustos 2020 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Javier Pérez de Cuéllar": { "first_paragraph": "Javier Pérez de Cuéllar (19 Ocak 1920, Lima, Peru - 4 Mart 2020, Lima), Perulu diplomat ve Birleşmiş Milletler'in beşinci genel sekreteri. 1 Ocak 1982'de Avusturyalı Kurt Waldheim'ın yerine BM genel sekreteri olmuş ve 1991 sonuna değin bu görevi sürdürmüştür.\n" }, "Peru başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Peru başbakanı, Amerika kıtasının güneyinde bulunan Peru'da 1856 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "René Cornejo": { "first_paragraph": "René Cornejo Diaz (d. 1962, Arequipa), Peru Başbakanı César Villanueva'nın istifasının ardından, 22 Şubat-22 Temmuz 2014 tarihleri arası Peru başbakanı olan politikacı. Cumhurbaşkanı Ollanta Humala'nın beşinci başbakanı olmuştur.\n" }, "Vicente Zeballos": { "first_paragraph": "Vicente Antonio Zeballos Salinas (d. 10 Mayıs 1963), Perulu siyasetçidir. Zeballos, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Peru'da 30 Eylül 2019 ile 15 Temmuz 2020 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Walter Martos": { "first_paragraph": "Walter Roger Martos Ruiz (d. 2 Kasım 1957) Perulu emekli bir generaldir ve Ağustos - Kasım 2020 tarihleri arası Peru'nun eski Başbakanıdır.[1] Daha önce Ekim 2019'dan Ağustos 2020'ye kadar Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Gustavo Jiménez": { "first_paragraph": "Gustavo Jiménez (5 Nisan 1886 - 15 Mart 1933), Perulu asker ve siyasetçi.\n" }, "Justo Figuerola": { "first_paragraph": "Justo Figuerola (1770, Lambayeque, Peru - 1854, Lima, Peru), Perulu siyasetçi. 18. ve 21. Peru Devlet Başkanı.\n" }, "Manuel Menéndez": { "first_paragraph": "Manuel Menéndez Gorozabel; (1793 - 2 Mayıs 1847), 1841 - 1842 yılları arası 8. Peru Devlet Başkanı olarak görev yaptı, 1844 yılında kısa bir süre geçici olarak başkanlık görevini sürdürdü ve son olarak 1844'ten 1845'e kadar Peru'nun 10. Peru Devlet Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Remigio Morales Bermúdez": { "first_paragraph": "Remigio Morales Bermúdez (30 Eylül 1836 - 1 Nisan 1894), Perulu siyasetçidir.\n" }, "Eugeniusz Kwiatkowski": { "first_paragraph": "Eugeniusz Kwiatkowski (30 Aralık 1888, Krakov - 22 Ağustos 1974, Krakov) Polonyalı bir politikacı ve ekonomist, Polonya Başbakan Yardımcısı, hükûmet bakanı ve İkinci Polonya Cumhuriyeti yöneticisiydi.\n" }, "Jadwiga Emilewicz": { "first_paragraph": "Jadwiga Katarzyna Emilewicz (27 Ağustos 1974 doğumlu) Polonyalı bir politikacı ve siyaset bilimcidir. 2020 yılında Polonya Başbakan Yardımcısı oldu . 2019'da Kalkınma Bakanlığı'nda devlet müsteşarlığı olarak üç yıllık hizmetinin ardından Kalkınma Bakanı oldu ve 2018'den 2019'a kadar Mateusz Morawiecki hükûmetinde Girişimcilik ve Teknoloji Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Mikołaj Budzanowski": { "first_paragraph": "Mikołaj Budzanowski, 2009'dan 2011'e kadar Hazine Bakanlığı Devlet Müsteşarlığı ve 2011'den 2013'e kadar Polonya Cumhuriyeti Hazine Bakanı olan Polonyalı bir siyasetçi ve yöneticidir.\n" }, "Zbigniew Ziobro": { "first_paragraph": "Zbigniew Tadeusz Ziobro ( d. 18 Ağustos 1970), Polonyalı politikacı. Ocak 2019 itibarıyla şu anki Polonya Cumhuriyeti Adalet Bakanıdır ve Mateusz Morawiecki Kabinesinde görev yapmaktadır. Daha önce Ekim 2005'ten Kasım 2007'ye kadar aynı görevde bulunmuş, eş zamanlı olarak Başsavcılık görevi yapmıştır. 25 Eylül 2005'te 13. Kraków bölgesinde Sejm'e seçildi ve Hukuk ve Adalet partisi listesinde yer aldı. Parlamento seçimlerinde 120.000'den fazla oy alarak, seçimdeki en yüksek yüzdeli seçim sonucunu elde etti.\n" }, "Czesław Wycech": { "first_paragraph": "Czesław Wycech (1899 – 1977) Polonyalı bir aktivist, politikacı ve tarihçiydi. Polonya köylü partileri olan Polonya Halk Partisi \"Wyzwolenie\", Halk Partisi, Polonya Halk Partisi ve Birleşik Halk Partisi'nin üyesiydi. Dünya Savaşı sırasında Polonya Yeraltı Devletinin bir üyesiydi ve yeraltı eğitimini organize etmekten sorumluydu. Milli Birlik Konseyi'nde (1945 – 1947) Eğitim Bakanı olarak görev yaptı. Polonya Halk Cumhuriyeti içinde Polonya parlamentosunun (Sejm ) bir üyesiydi ve ayrıca diğer hükûmet görevlerinde bulundu.\n" }, "Grażyna Gęsicka": { "first_paragraph": "Grażyna Gęsicka (13 Aralık 1951 - 10 Nisan 2010) Polonyalı bir sosyolog ve politikacıydı. Marcinkiewicz ve Jarosław Kaczyński'nin hükûmetinde Bölgesel Kalkınma (2006 - 2007) bakanlığı yapmıştır. 2009'dan ölümüne kadar Hukuk ve Adalet meclis grubu başkanlığını yaptı.\n" }, "Henryk Jabłoński": { "first_paragraph": "Henryk Jan Jabłoński (27 Aralık 1909 - 27 Ocak 2003) Polonyalı bir tarihçi ve politikacıydı. 1948'den sonra, iktidardaki Polonya Birleşik İşçi Partisi'nde siyaset yaptı. Ayrıca Varşova Üniversitesi'nde tarih profesörlüğü yaptı. 1972 ve 1985 yılları arasında Polonya Halk Cumhuriyeti devlet başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Jacek Piechota": { "first_paragraph": "Jacek Jan Piechota (telaffuz [ˈjat͡sɛk pjɛxɔta] ; 28 Nisan 1959'da Szczecin'de doğdu) Polonyalı solcu bir politikacı. 2001-2003 yılları arasında Başbakan Leszek Miller'ın ve 2005'te yine Başbakan Marek Belka'nın Ekonomi Bakanı oldu. Piechota, Demokratik Sol İttifak listesinde aday olarak 41 Szczecin ilçesinde 17257 oy alarak 25 Eylül 2005'te Sejm'e seçildi. Ayrıca 1978'den 1990'a kadar Polonya Birleşik İşçi Partisi'nin bir üyesiydi.\n" }, "Joanna Kluzik-Rostkowska": { "first_paragraph": "Joanna Grażyna Kluzik-Rostkowska (14 Aralık 1963 doğumlu) Polonyalı bir politikacı ve Civic Platform partisinden Sejm üyesidir.[1][2] 2007'de Hukuk ve Adalet listesinden seçildi, ancak 2010'da lideri olduğu daha liberal Polonya Önce Gelir grubunu oluşturmak için ayrılan bir gruba liderlik etti.[1] Söylentiler üzerine Haziran 2011'de partiden istifa ederek Civic Platform'a katıldı.[3] Kluzik-Rostkowska, Kasım 2013'te, Başbakan Donald Tusk tarafından yapılan kabine değişikliğinin ardından, Milli Eğitim Bakanlığı başkanlığına atandı.[4]\n" }, "Marian Kukiel": { "first_paragraph": "Marian Włodzimierz Kukiel (takma ad: Marek Kąkol, Stach Zawierucha; 15 Mayıs 1885'te Dabrowa Tarnowska – 15 Ağustos 1972'de Londra) Polonyalı general, tarihçi, sosyal ve politik eylemci.\n" }, "Aleksander Ładoś": { "first_paragraph": "Aleksander Wacław Ładoś (27 Aralık 1891, Lviv – 29 Aralık 1963, Varşova), Polonyalı diplomat, konsolosluk memuru, gazeteci ve politikacı. 1941–1943 yıllarında işgal altında olan Polonya'daki gettolardan Yahudilere yasadışı Latin Amerika pasaportu düzenleyen, soyadıyla anılan “Ładoś Grubu” olarak adlandırılan grubun üyesi ve gayri resmi lideri.[1][2]\n" }, "Sławomir Nowak": { "first_paragraph": "Sławomir Ryszard Nowak (11 Aralık 1974'te Gdansk'ta doğdu) Polonyalı bir politikacı ve Ukrayna'da bir devlet memuru. 25 Eylül 2005'te Sejm'e seçildi ve Civic Platform listesinden aday olarak 25 Gdańsk bölgesinde 9.061 oy aldı.\n" }, "Stanisław Mikołajczyk": { "first_paragraph": "Stanisław Mikołajczyk (18 Temmuz 1901 - 13 Aralık 1966) Polonyalı bir politikacıydı. Dünya Savaşı sırasında sürgünde olan Polonya hükümetinin başbakanı ve daha sonra 1947'ye kadar savaş sonrası Polonya'da başbakan yardımcısıydı.\n" }, "Włodzimierz Karpiński": { "first_paragraph": "Włodzimierz Witold Karpiński (16 Kasım 1961'de Puławy'de doğdu) Polonyalı bir politikacı. Karpiński, Donald Tusk ve Ewa Kopacz'ın Kabinelerinde Devlet Hazine Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Włodzimierz Sokorski": { "first_paragraph": "Włodzimierz Sokorski (2 Temmuz 1908, Oleksandrivsk - 2 Mayıs 1999, Varşova ) Polonyalı bir komünist memur, yazar, askeri gazeteci ve Polonya Halk Cumhuriyeti'nde bir Tuğgeneraldi . Polonya'da sosyalist gerçekçi doktrinin uygulanmasından sorumlu Kültür ve Sanat Bakanıydı. Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği'ne kaçtı.\n" }, "Wojciech Murdzek": { "first_paragraph": "Wojciech Piotr Murdzek (d. 13 Aralık 1957 Swidnica), Polonyalı politikacıdır. \n" }, "Polonya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Polonya cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Polonya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Lehçe: Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej), Polonya'nın devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, yürütme organına başkanlık etmekte olup belirli durumlarda parlamentoyu feshetme, yasaları veto etme hakkı bulunmaktadır. Uluslararası arenada Polonya'yı temsil eder ve aynı zamanda Polonya Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır.\n" }, "Bronisław Komorowski": { "first_paragraph": "Bronisław Maria Komorowski (4 Haziran 1952, Oborniki Śląskie)[1] Polonyalı tarihçi ve siyasetçi. Polonya Cumhuriyeti'nin 4. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Józef Piłsudski": { "first_paragraph": "Józef Klemens Piłsudski (['juzɛf piw'sutski] (yardım·bilgi), 5 Aralık 1867; Zułów, Rus İmparatorluğu [bugünkü Litvanya] - 12 Mayıs 1935; Varşova, Polonya), İkinci Polonya Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı (1918-1922). İki savaş arası dönemde (1918-1939) Polonya ve Avrupa siyaset sahnesindeki en önemli kişilerden birisi olmuştur. Polonya'nın, 1795'ten 1918'e kadar devam etmiş Avusturya, Rusya ve Prusya arasındaki paylaşımına son vererek ülkenin tekrar bağımsızlığını kazanmasını sağlayan ulusal babası olarak görülüyor.[1][2][3] Hatırası Polonya'da bir kişi kültü haline gelmiştir.\n" }, "Lech Wałęsa": { "first_paragraph": "Lech Wałęsa (29 Eylül 1943, Popowo, Polonya), Polonya İşçi Partisi önderi ve 1990-95 arası Polonya Cumhurbaşkanı olmuştur. 1983 Nobel Barış Ödülü sahibidir. Polonya'da sosyalist dönemin ilk bağımsız işçi örgütü Dayanışma Sendikası'na (Solidarność) başkanlık etmiş, çok partili düzene geçişte önemli rol oynamıştır.\n" }, "Wojciech Witold Jaruzelski": { "first_paragraph": "Wojciech Witold Jaruzelski (6 Temmuz 1923 - 25 Mayıs 2014), 1981-1989 arasında devlet başkanı, 1989-1990'da cumhurbaşkanı olan Polonyalı komünist asker, devlet adamı.\n" }, "Adolf Berman": { "first_paragraph": "Adolf Avraham Berman ( 17 Ekim 1906 - 3 Şubat 1978), Polonyalı-İsrailli bir aktivist ve komünist politikacıydı.\n" }, "Bartłomiej Wróblewski": { "first_paragraph": "Bartłomiej Piotr Wróblewski (d. 13 Mart 1975, Poznań), Polonyalı bir politikacı, öğretim görevlisi ve avukattır. Hukuk ve Adaletten Sejm üyesidir [1]\n" }, "Portekiz başbakanı": { "first_paragraph": "Portekiz Başbakanı, Portekiz Cumhurbaşkanı'nından sonra ülkede bulunan en yüksek 2. siyasi makamdır. Hükûmet başkanlığını yürütür. Başbakan, meclise karşı sorumlu olmakla birlikte, hükûmeti altında bulunan bakanlıkların faaliyetlerini koordine etmekle görevlidir. Başbakan, eğer gerek görürse başbakanlık makamı dışında, diğer bakanlıkların da başında bulunabilir. Başbakanlığın görev süresi yoktur. Meclis'te temsil edilen partileri dinledikten sonra, yasama seçimlerinin ardından cumhurbaşkanı tarafından atanır. Mevcut başbakan, 26 Kasım 2015 tarihinden beri António Costa'dır.\n" }, "Alfredo Nobre da Costa": { "first_paragraph": "Alfredo Nobre da Costa (10 Eylül 1923, Lizbon - 4 Şubat 1996, Lizbon, Portekiz), Portekizli mühendis ve siyasetçi.\n" }, "Domingos Oliveira": { "first_paragraph": "Domingos Augusto Alves da Costa Oliveira (31 Temmuz 1873, Lizbon - 24 Aralık 1957, Lizbon), Portekizli asker ve siyasetçi. 1930 ile 1932 yılları arasında Portekiz başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "José Relvas": { "first_paragraph": "José Maria de Mascarenhas Relvas de Campos (5 Mart 1858, Golegã - 31 Ekim 1929, Alpiarça) Portekizli siyasetçi ve 70. Portekiz Başbakanı .\n" }, "Marcelo Caetano": { "first_paragraph": "Marcelo José das Neves Alves Caetano (17 Ağustos 1906 - 26 Ekim 1980), Eylül 1968'den Nisan 1974 Devrimi'ne değin Portekiz başbakanlığı görevini yerine getirmiş olan siyaset adamı.\n" }, "Vasco Gonçalves": { "first_paragraph": "Vasco dos Santos Gonçalves (3 Mayıs 1922, Lizbon - 11 Haziran 2005, Almancil, Portekiz), Portekizli general ve siyasetçi.\n" }, "Portekiz cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Portekiz cumhurbaşkanı, (Presidente da República Portuguesa, Portekizce telaffuz: [pɾɨziˈðẽtɨ ðɐ ʁɛˈpuβlikɐ]) Ülkenin en üst siyasi makamıdır. Cumhurbaşkanı, yasal olarak geniş yetkilere sahiptir. Ancak cumhurbaşkanları teamül gereği bu yetkileri fazla kullanmamaya özen gösterir. Cumhurbaşkanı, Meclis'te herhangi bir sorun çıktığı zaman doğrudan müdahale etme yetkisine sahiptir. Cumhurbaşkanı, beş yıllık bir dönem için seçilir ve en fazla iki dönem üst üste görev yapabilir. Cumhurbaşkanı'nın resmi konutu Belém Sarayı'dır. Eğer görevdeki cumhurbaşkanı istifa eder veya ölürse, yerine yeni yapılacak seçimlere kadar Meclis Başkanı vekalet eder.\n" }, "Equites": { "first_paragraph": "Equestrian (Latince: eques, çoğulu equites) Roma Cumhuriyetinin ve Roma İmparatorluğunun erken dönemlerinin iki üst sosyal sınıfından birinin mensuplarına verilen ad. Bu sosyal sınıf gücü savaş atı edinmeye yeten ve \"şövalye\" ya da \"süvari\" olarak adlandırılan ve genellikle varlıklı kişilerden oluşurdu. Cumhuriyetin son dönemlerine doğru at üzerinde savaşma gereksinimi azaldıkça equites unvanı bu elit askerleri tanımlayan bir soyluluk unvanı hâline dönüştü. Zaman içerisinde Roma sosyal yaşamında meydana gelen değişiklikler sonucu zaten varlıklı bireyler olan Equestrian'ların etkinliği giderek artı ve varlıkları oranında siyasi yaşama katılmalarına izin verildi. Augustus zamanında resmi olarak ilk kez tanımlanan bu sınıfa girebilmek için sahip olunması gereken miktar 400,000 sesterces'ti.\n" }, "Avidius Cassius": { "first_paragraph": "Gaius Avidius Cassius (130 civarı - Temmuz 175), 175 yılında kısa bir süre için Mısır ve Suriye Eyaletlerinde iktidarı ele geçirmiş ve İmparatorluğunu ilan etmiş Roma isyancısı.\n" }, "Lucius Vipsanius Agrippa": { "first_paragraph": "Lucius Vipsanius Agrippa, Romalı politikacı ve general Marcus Vipsanius Agrippa'nın, Tanınmış Romalı bir kadın olan Vipsania Polla'nın ve kendisiyle aynı adı taşıyan Lucius Vipsanius Agrippa'nın babası olan Romalı şahsiyet.\n" }, "Suetonius": { "first_paragraph": "Gaius Suetonius Tranquillus (69/75 civarı - 130'dan sonra), Suetonius olarak da bilinen, Roma'nın en dikkat çeken tarihçisi ve biyografi yazarı.\n" }, "Legatus": { "first_paragraph": "Legatus, Roma ordusunda görevli olan ve modern ordulardaki general rütbesine karşılık gelen askeri unvan.\n" }, "Magister equitum": { "first_paragraph": "Magister Equitum (Atların (Süvarilerin) efendisi), Roma Cumhuriyeti'nde var olan az sayıda olağanüstü makamlardan birisidir.\n" }, "Tribunus militum consulari potestate": { "first_paragraph": "Konsüler tribün ya da Tribuni militum consulari potestate, Roma Cumhuriyeti'nde, Patriciler ve Plebler arasında MÖ 444 yılında başlayan ve ardından önce MÖ 408'den MÖ 394'e, sonra MÖ 391'de yeniden başlayıp MÖ 367'ye kadar süren Sınıf çatışmaları sırasında Konsüler güce sahip olarak seçilen tribünler için kullanılan unvan.\n" }, "Aemilius Scaurus": { "first_paragraph": "Marcus Aemilius Scaurus (MÖ 162 - MÖ 89), MÖ 115'te Roma konsülü ve Princeps Senatus idi. Ligurlar ile Karnileri yendi. Azatlı kölelerin oy verme hakkını sınırladı, israfı men eden bir kanun çıkardı. Elçi olarak Jugurtha'nın yanına gönderildi. MÖ 104'te bir de Majestate Davası'nda beraat etti. Ayrıca birçok bayındırlık işi yaptı. Bunlardan birkaçı; Aemilianus yolu, Milvius köprüsü, Trebia bataklıklarının kurutulmasıdır.\n" }, "Gaius Claudius Marcellus Minor": { "first_paragraph": "Gaius Claudius Marcellus Minor, (d. MÖ 88 - Mayıs MÖ 40) Romanın soylu ve eski ailelerinden Claudiusların mensubu ve Konsül Marcus Claudius Marcellus'un akrabası olan politikacı. Aynı adı taşıyan babası Marcus, annesi Junia'dır.\n" }, "Gnaeus Domitius Ahenobarbus (MÖ 31'de ölen konsül)": { "first_paragraph": "Gnaeus Domitius Ahenobarbus, Ahenobarbus ailesine mensup Roma soylusu. Babasına, Corfinium ve Pharsalus'da eşlik etmiştir ve Julius Caesar'ın affetmesi sonucu MÖ 46 yılında Roma'ya dönmüştür.\n" }, "Gnaeus Tremellius Scrofa": { "first_paragraph": "Gnaeus Tremellius Scrofa, Geç Cumhuriyet döneminin Romalı bir senatörüydü. Özellikle Marcus Terentius Varro'nun De re rustica adlı eserinde bahsi geçmektedir.\n" }, "Lucius Appuleius Saturninus": { "first_paragraph": "Lucius Appuleius Saturninus (ö. Aralık MÖ 100) Romalı politikacı, demagog ve tribün; başlarda Gaius Marius'un politik müttefikidir, cumhuriyet tarihinde önemli etkileri olmuştur.\n" }, "Lucius Licinius Lucullus": { "first_paragraph": "Lucius Licinius Lucullus (MÖ 118[1]-MÖ57/56), geç Roma Cumhuriyeti'nin optiması. Lucius Cornelius Sulla ile yakından ilişkili bulunan Lucullus, Sulla'nın başarısız girişiminin ikinci etabını oluşturan, Pontus Kralı VI. Mithridatis ile Ermeni Kralı II. Dikran'a karşı mücadelede bulunduğu Üçüncü Mithridatis Savaşı'nda Roma ordusunu komuta etmiştir. Lucullus'un akını, MÖ 68'de Artaşat'ta II. Dikran'a karşı aldığı yenilgiyle püskürtülmüş, MÖ 67'de Roma, Zela'da da yenilmiş ve Roma ordusu bu gelişmeler doğrultusunda ayaklanmıştır. Bu akın, başarısız bir yağma girişiminden öteye gidememiş[2] ve Lucullus Roma'ya döndüğünde azledilmiş ve yerine Gnaeus Pompeius atanmıştır.\n" }, "Lucius Sergius Catilina": { "first_paragraph": "Lucius Sergius Catilina (d. MÖ 108 – ö. MÖ 62), Daha çok Roma Cumhuriyetini yıkmayı amaçlayan Catilina Tertibi ile tanınan, MÖ 1. yüzyılda yaşamış Romalı siyasetçi.\n" }, "Publius Taruttienus Paternus": { "first_paragraph": "Publius Taruttienus Paternus (ya da Tarruntenus Paternus, ö. 183) 2. yüzyılda yaşamış, Marcus Aurelius döneminde başarılı askeri kariyeri nedeniyle Senato'ya alınmış Romalı bir equestir.[1] Paternus, Commodus'un hükümdarlığının ikinci yılında imparatorluğa ihanetten idam edilmiştir.\n" }, "Quintus Caecilius Metellus Pius Scipio": { "first_paragraph": "Quintus Caecilius Metellus Pius Scipio[1] (yaklaşık MÖ 95 – 46), Romalı bir senatör ve askeri komutandı. Jül Sezar ile Magnus Pompey liderliğindeki Senato arasındaki iç savaş sırasında, Pompey'in sadık bir destekçisiydi. Lejyonları, Sezar'ın güçlerine karşı yenildiği Pharsalus ve Thapsus savaşlarında yönetti. Daha sonra intihar etti.\n" }, "Quintus Hortensius": { "first_paragraph": "Quintus Hortensius Hortalus (d. MÖ 114 - ö. MÖ 50), Romalı hatip ve avukat.\n" }, "Quintus Ligarius": { "first_paragraph": "Quintus Ligarius[1] (ö.y. MÖ 42) Roma Cumhuriyeti döneminde yaşamış asker ve politikacı. Gaius Iulius Caesar ve Gnaeus Pompeius Magnus arasında ilerleyen Roma iç savaşında senatodan yana olmuştur.\n" }, "Lucius Cornelius Sulla": { "first_paragraph": "ikinci Aelia,\nüçüncü Cloelia,\ndördüncü Caecilia Metella,\nbeşinci Valeria\n" }, "Agathe Uwilingiyimana": { "first_paragraph": "Agathe Uwilingiyimana ya da bilindiği adı ile Madame Agathe[1] (23 Mayıs 1953 - 7 Nisan 1994), Ruandalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Uwilingiyimana, Afrika ülkesi Ruanda'da 1993 ile 1994 yılları arasında başbakan olarak görev almıştır.\n" }, "Dismas Nsengiyaremye": { "first_paragraph": "Dismas Nsengiyaremye (d. 1945), Ruandalı siyasetçi. Nsengiyaremye, Afrika ülkesi Ruanda'da 1992 ile 1993 yılları arasında başbakan olarak görev almıştır.\n" }, "Faustin Twagiramungu": { "first_paragraph": "Faustin Twagiramungu (d. 1945), Ruandalı siyasetçi. Twagiramungu, Afrika ülkesi Ruanda'da 1994 ile 1995 yılları arasında başbakan olarak görev almıştır.\n" }, "Pierre Habumuremyi": { "first_paragraph": "Pierre Damien Habumuremyi (d. 21 Şubat 1961), Ruandalı siyasetçi. Habumuremyi, Afrika ülkesi Ruanda'da 2011 ile 2014 yılları arasında başbakan olarak görev almıştır.[1]\n" }, "Jean Kambanda": { "first_paragraph": "Jean Kambanda (d. 19 Ekim 1945), Ruandalı siyasetçi. Kambanda, Afrika ülkesi Ruanda'da 1994 yılında soykırımın yaşandığı bir dönemde çok kısa bir süre başbakan olarak görev almıştır.\n" }, "Bernard Makuza": { "first_paragraph": "Bernard Makuza (30 Eylül 1961), Ruandalı siyasetçi. Makuza, Afrika ülkesi Ruanda'da 2000 ile 2011 yılları arasında başbakan olarak görev almıştır.\n" }, "Pierre-Célestin Rwigema": { "first_paragraph": "Pierre-Célestin Rwigema (d. 27 Temmuz 1953), Ruandalı siyasetçi. Rwigema, Afrika ülkesi Ruanda'da 1995 ile 2000 yılları arasında başbakan olarak görev almıştır.\n" }, "Dominique Mbonyumutwa": { "first_paragraph": "Dominique Mbonyumutwa (d. Ocak 1921- ö. 26 Temmuz 1986), Ruandalı siyasetçi. Mbonyumutwa, Afrika ülkesi Ruanda'da bağımsızlığını resmi olarak kazanmasa da 1961 yılında kısa bir süre ülkenin ilk devlet başkanı olarak görev almıştır.\n" }, "Juvénal Habyarimana": { "first_paragraph": "Juvénal Habyarimana (d. 8 Mart 1937 - ö. 6 Nisan 1994), Ruandalı asker ve siyasetçi. Habyarimana, Afrika ülkesi Ruanda'da 1973 yılından hayatını kaybettiği 1994 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Pasteur Bizimungu": { "first_paragraph": "Pasteur Bizimungu (d. 1950), Ruandalı siyasetçi. Bizimungu, Afrika ülkesi Ruanda'da 1994 ile 2000 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Sorin Cîmpeanu": { "first_paragraph": "Sorin Mihai Cîmpeanu (d. 18 Nisan 1968), Rumen siyasetçi. 4. Ponta kabinesinde Milli Eğitim Bakanı olarak görev yaptı. Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis'in Victor Ponta'nın istifasını kabul etmesinin ardından geçici olarak, 5 Kasım 2015 tarihinde Romanya Başbakanı oldu ve aynı ay 17 Kasım'da görevi sona erdi.[1][2]\n" }, "Cătălin Predoiu": { "first_paragraph": "Cătălin Marian Predoiu (Rumence telaffuz: [kətəˈlin preˈdoju]; d. 27 Ağustos 1968, Buzău), Emil Boc'un istifasının ardından, 6 Şubat-9 Şubat 2012 tarihleri arası Romanya'nın geçici başbakanı olarak görev yapmış Rumen avukat.[1] Daha önce 29 Şubat 2008 tarihinden itibaren Romanya Adalet Bakanı olmuştu.[2]\n" }, "Constantin Dăscălescu": { "first_paragraph": "Constantin Dăscălescu (d. 2 Temmuz 1923, Breaza – ö. 15 Mayıs 2003, Bükreş), 1989'daki Romanya Devrimi'ne kadar, Nikolay Çavuşesku'nun komünist rejimi sırasında Romanya Başbakanı (21 Mayıs 1982 - 22 Aralık 1989) olarak görev yapan bir Rumen politikacı.\n" }, "Eugen Bejinariu": { "first_paragraph": "Eugen Bejinariu (Rumence telaffuz: [e.uˈd͡ʒen beʒiˈnarju]; d. 28 Ocak 1959, Suceava), Sosyal Demokrat Partili (PSD) bir Rumen siyasetçi ve üyesidir. Traian Băsescu tarafından başkanlık seçimlerinde yenilgiye uğratılan başbakan Adrian Năstase'nin istifası sonrasında Milletvekilleri Odası Başkanı oldu. 21-28 Aralık 2004 tarihleri arasında Romanya'nın geçici başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Florin Cîțu": { "first_paragraph": "Florin-Vasile Cîțu (d. 1 Nisan 1972) 4 Kasım 2019'dan beri Başbakan Ludovic Orban'ın kabinesinde Kamu Maliyesi Bakanı olarak görev yapan Rumen bir politikacı. Aralık 2016'dan beri Romanya Senatosu üyesidir. 23 Aralık 2020'de verdiği güven önergesinin ardından, 260 lehte, 186 aleyhte oyla Romanya başbakanı oldu.\n" }, "Gavril Dejeu": { "first_paragraph": "Gavril Dejeu (Rumence telaffuz: [ɡaˈvril deˈʒew]; d. 11 Eylül 1932), Victor Ciorbea'nın kabinesinde İçişleri Bakanı olarak görev yapan bir Rumen politikacı. Ayrıca 30 Mart-17 Nisan 1998 tarihleri arasında Romanya'nın geçici geçici Başbakanı olarak görev yaptı. Cluj County Poieni'de, Cluj-Napoca Hukuk Fakültesi mezunudur.\n" }, "Ilie Verdeț": { "first_paragraph": "Ilie Verdeț (d. 10 Mayıs 1925 – ö. 20 Mart 2001), Rumen siyasetçi.\n" }, "Ion C. Brătianu": { "first_paragraph": "Ion Constantin Brătianu (d. 2 Haziran 1821, Piteşti, Eflâk - ö. 16 Mayıs 1891, Florica, Romanya), 1876-1888 arasında görev yapmış Romanya başbakanıdır.\n" }, "Ion Gheorghe Maurer": { "first_paragraph": "Ion Gheorghe Iosif Maurer (d. 23 Eylül 1902 – ö. 8 Şubat 2000), Rumen komünist politikacı ve avukat. Romanya'nın eski Başbakanı.\n" }, "Ludovic Orban": { "first_paragraph": "Ludovic Orban (d. 25 Mayıs 1963), Rumen siyasetçi. Orban, Avrupa ülkesi Romanya'da 4 Kasım 2019 tarihinden, 7 Aralık 2020 tarihine kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Manea Mănescu": { "first_paragraph": "Manea Mănescu (d. 9 Ağustos 1916 - ö. 27 Şubat 2009), Rumen komünist politikacı. Nicolae Ceauşescu'nun komünist rejimi sırasında beş yıl boyunca (29 Mart 1974 - 29 Mart 1979) Başbakanlık görevinde bulundu.\n" }, "Mihai Fifor": { "first_paragraph": "Mihai-Viorel Fifor (d. 10 Mayıs 1970), Rumen siyasetçi. Fifor, Avrupa ülkesi Romanya'da 16 Ocak 2018 ile 29 Ocak 2018 tarihleri arasında geçici olarak başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Mihail Kogălniceanu": { "first_paragraph": "Mihail Kogălniceanu (Rumence telaffuz: [mihaˈil koɡəlniˈtʃe̯anu] (dinle (yardım·bilgi)); aynı zamanda Mihail Cogâlniceanu, Michel de Kogalnitchan olarak da bilinir; 6 Eylül 1817 - 1 Temmuz 1891); Boğdanlı, daha sonra Rumen liberal devlet adamı, avukat, tarihçi ve gazeteciydi; Domnitor Alexandru Ioan Cuza yönetimindeki 1859 Tuna Prenslikleri birliğinden sonra 11 Ekim 1863'te Romanya Başbakanı oldu ve daha sonra I. Carol altında Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Mugur Isărescu": { "first_paragraph": "Constantin Mugur Isărescu (Rumence telaffuz: [ˈmuɡur isəˈresku]; d. 1 Ağustos 1949), Romanya Ulusal Bankası başkanı. Ardından Romanya Başbakanı olarak görev yaptı. Rumen Akademisi üyesidir.\n" }, "Nicolae Ciucă": { "first_paragraph": "Nicolae Ionel Ciucă (d. 7 Şubat 1967) bir Rumen politikacı ve Romanya Kara Kuvvetleri'nden emekli generaldir. Geniş bir parlamento desteği aldıktan sonra 25 Kasım 2021'den bu yana Romanya Başbakanı olarak görev yapıyor.\n" }, "Nicolae Văcăroiu": { "first_paragraph": "Nicolae Văcăroiu (d. 5 Aralık 1943, Bilhorod-Dnistrovski) Romanya eski başbakanı.\nEkonomist olup Sosyal Demokrat Parti'de siyaset yapmıştır. 1992-1996 yıllarında Başbakan, 2000-2008 yıllarında Senato Başkanlığı yapmış, 2007 yılında ise Cumhurbaşkanı vekili olmuştur. Ayrıca 2008-2017 yıllarında Sayıştay başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Petru Groza": { "first_paragraph": "Petru Groza (d. 7 Aralık 1884 – ö. 7 Ocak 1958), Romanya'daki komünist rejimin ilk aşamalarında, Sovyet işgali altında kurulan ilk Komünist Parti hükûmetlerinin Başbakanı olarak bilinen bir Rumen politikacıydı.\n" }, "Radu Vasile": { "first_paragraph": "Radu Vasile (Rumence telaffuz: [ˈradu vaˈsile]; d. 10 Ekim 1942 – ö. 3 Temmuz 2013), Rumen bir politikacı, tarihçi ve şair.[1]\n" }, "Romanya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Romanya başbakanı, Avrupa ülkesi Romanya'da hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. Bu makam oluşturulduğu 22 Ocak 1862 yılından bu yana kullanılmaktadır.\n" }, "Sorin Grindeanu": { "first_paragraph": "Sorin Mihai Grindeanu (d. 5 Aralık 1973), Romanya eski Başbakanı olan bir Rumen siyasetçidir.\n" }, "Theodor Stolojan": { "first_paragraph": "Theodor Dumitru Stolojan (Rumence telaffuz: [teˈodor stoloˈʒan]; d. 24 Ekim 1943), Eylül 1991'den Kasım 1992'ye kadar Romanya Başbakanı olan bir Rumen politikacı. Eğitim ekonomisti ve Demokratik Liberal Parti lideridir. Halen Romanya'dan Avrupa Parlamentosu üyesidir ve Demokratik Liberal Parti'yi (EPP-ED) temsil ediyor.\n" }, "Titu Maiorescu": { "first_paragraph": "Titu Liviu Maiorescu (d. 15 Şubat 1840, Krayova - ö. 18 Haziran 1917, Bükreş), Rumen akademisyen, avukat, edebiyat eleştirmeni, yazar, estetik akımcısı, felsefeci, çocuk eğitmeni, politikacı ve yazar; Romanya'nın 1912 ve 1914 yılları arasındaki Başbakanı, içişleri bakanı, Rumen Dili Akademisi kurucularından ve Romanya'nın 19. yüzyıl sonu, 20. yüzyıl başındaki önemli şahıslarından biridir.\n" }, "Victor Ciorbea": { "first_paragraph": "Victor Ciorbea (Rumence telaffuz: [ˈviktor ˈt͡ʃjorbe̯a]; d. 26 Ekim 1954) Rumen hukukçu, siyasetçi ve memurdur. 1996-1997 yılları arasında Bükreş Belediye Başkanı ve 12 Aralık 1996'dan 30 Mart 1998'e kadar Romanya Başbakanı olarak göreve yaptı.\n" }, "Victor Ponta": { "first_paragraph": "Victor-Viorel Ponta (d. 20 Eylül 1972), Rumen bir hukukçu ve siyasetçi. Romanya'nın eski Başbakanı. 2010 yılından beri Sosyal Demokrat Partisinin (PSD) ve Partinin lideri olarak 2004 yılından bu yana Gorj County Milletvekilleri Romanya Odası üyesi olmuştur. Emil Boc'un kabinesinde 2008 - 2009 yılları arası Parlamento ile İlişkiler Bakanı Delegesi oldu. Nisan 2012'de Sosyal Liberal Birliği'nin belirlenen aday olarak Romanya Başbakanı oldu.\n" }, "Yuan Gika": { "first_paragraph": "Mösyö Yuan Gika (Rumence: Ion Ghica, 12 Ağustos 1816 - 7 Mayıs 1897), beş kez Romanya Başbakanı olan Rumen devlet adamı, matematikçi, diplomat ve politikacıdır.[1] Romanya Akademisi'nin üyesi ve birçok kez de başkanlığını yapmıştır (1876–1882, 1884–1887, 1890–1893 ve 1894–1895). Üretken bir yazar ve politikacı olan Pantazi Ghica'nın ağabeyi ve aynı zamandı iş ortağıydı.\n" }, "Romanya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Romanya devlet başkanı, Romanya'nın en yüksek siyasi makamıdır.\n" }, "Traian Băsescu": { "first_paragraph": "Traian Băsescu (d. 4 Kasım 1951, Köstence, Murfatlar) 2004'ten bu yana Romanya devlet başkanıdır. 2000'den 2004'e kadar Bükreş Belediye Başkanlığı yapmıştır. 6 Temmuz 2012 tarihinde devlet başkanlığı görevi askıya alındı ve görevden azledilmesine ilişkin 29 Temmuz'da referandum yapıldı. Ancak halkın referanduma düşük katılımı nedeniyle oylama geçersiz sayılarak yeniden görevine döndü.\n" }, "I. Carol": { "first_paragraph": "I. Carol, tam adı Hohenzollern-Sigmaringen Prensi Karl Eitel Friedrich (Sigmaringen, 20 Nisan 1839 - Sinaia, Romanya 27 Ekim/10 Ekim (Eski ve yeni tarihlemeye göre) 1914), Romanya prensi (1866-1881), daha sonra Romanya'nın ilk kralı (1881-1914).Uzun yönetimi sırasında askeri ve ekonomik alanlarda Batı'yı örnek alan önemli gelişmeler sağlamakla birlikte, büyük ölçüde kırsal özellikler taşıyan ülkenin temel sorunlarını çözmekte başarısız kalmıştır.\n" }, "Alexandru Cuza": { "first_paragraph": "Alexandru Ion Cuza (20 Mart 1820, Huşi, Boğdan - 15 Mayıs 1873, Heidelberg, Almanya), birleşik Romanya'nın (birleşik Eflak-Boğdan prenslikleri) ilk prensi. Geniş kapsamlı bir tarım reformu uygulayarak köylülerin özgürlüklerine kavuşmasını sağlamıştır.\n" }, "I. Ferdinand (Romanya kralı)": { "first_paragraph": "I. Ferdinand (24 Ağustos 1865, Sigmaringen, Baden-Württemberg, Prusya - 20 Temmuz 1927, Bükreş), 1914-1927 arasında Romanya kralı. Hohenzollernli olmasına ve Alman gücüne inanmasına karşın, I. Dünya Savaşı'nda İtilaf Devletleri'nin safına katılmıştır.\n" }, "Ion Iliescu": { "first_paragraph": "Ion Iliescu, (d. 3 Mart 1930), Rumen politikacı ve devlet adamı, 1989-1996 ve 2000-2004 yılları arasında Romanya devlet başkanı. 1953'te Romanya Komünist Partisi'ne katılmıştır. Aralık 1989'da Romanya Devrimi'nde liderlik yaparak ülkenin cumhurbaşkanı oldu.\n" }, "Mihai": { "first_paragraph": "I. Mihai (Rumence: Mihai I, Rumence telaffuz: [miˈhaj]; 25 Ekim 1921, Sinaia, Romanya - 5 Aralık 2017), II. Dünya Savaşı sırasında Romanya Kralı. 20 Temmuz 1927'den 8 Haziran 1930'a ve daha sonra 6 Eylül 1940'tan 30 Aralık 1947'de görevden alınma kararına kadar hüküm sürmüştür.\n" }, "Constantin Daniel Rosenthal": { "first_paragraph": "Constantin Daniel Rosenthal (1820, Pest, Avusturya İmparatorluğu - 23 Temmuz 1851),[1] Avusturyalı ressamdır.[2][3][4][5][6][7][8][9]\n" }, "Aleksandr Antonov": { "first_paragraph": "Aleksandr Stepanoviç Antonov (Rusça: Алекса́ндр Степа́нович Анто́нов, 1888 - 24 Haziran 1922) Sosyalist Devrimci Parti üyesi, Sovyet rejimine karşı yapılan Tambov Ayaklanması'nın sonradan lideri.\n" }, "İrina Hakamada": { "first_paragraph": "İrina Mutsuovna Hakamada (Rusça: Ири́на Муцу́овна Хакама́да, d. 13 Nisan 1955, Moskova, Sovyetler Birliği), Rus siyasetçi.\n" }, "Pyotr Kropotkin": { "first_paragraph": "Pyotr Alekseyeviç Kropotkin (9 Aralık 1842 - 8 Şubat 1921) Rus anarşist, sosyalist, devrimci, ekonomist, sosyolog, tarihçi, jeolog, zoolog, siyaset bilimci, insan coğrafyacısı,[1] anarşist komünist yazar, anarşizm kuramcısı.[2]\n" }, "Nikolay Yefimov": { "first_paragraph": "Nikolay İvanoviç Yefimov (Rusça:Николай Иванович Ефимов; d. 9 Aralık 1932 – ö. 2 Ağustos 2022), Sovyet-Rus gazeteci ve siyasetçi. \n" }, "Yevno Azef": { "first_paragraph": "Evgeni Filipoviç “Yevno” Azef (Rusçası: Евгений Филиппович (Евно) Азеф) (1869—1918) Yahudi Rus ajan provokatör. Hem Rus Sosyalist Devrimci Parti (SR'lar) üyesi olarak siyasi cinayetlerin örgütleyicisi hem de Çarlık gizli polis servisi Okhrana ajanıydı. Polisin tutuklamalar yapabilmesini sağlayacak terör eylemleri gerçekleştiren bir provokatördü.\n" }, "Boris Çiçerin": { "first_paragraph": "Boris Nikolayeviç Çiçerin (Rusça: Бори́с Никола́евич Чиче́рин) (26 Mayıs 1828 Tambov Rus İmparatorluğu – 3 Şubat 1904 Moskova), Otokrasi karşıtlığı ile liberal görüşleriyle bilinen filozof, Moskova Devlet Üniversitesi'nde hukuk profesörü, Moskova belediye başkanı.[1][2][3] Sovyet devriminin lider siyasetçilerinden Georgiy Çiçerin'in amcasıdır.\n" }, "İvan Mazepa": { "first_paragraph": "Ivan Stepanoviç Mazepa (Mazeppa olarak da yazılmıştır;[1] Ukraynaca: Іван Степанович Мазепа, Lehçe: Jan Mazepa Kołodyński; 30 Mart [E.U. 20 Mart] 1639 - 2 Ekim [E.U. 21 Eylül] 1709)[2] 1687 ile 1708 arasında Kazak hetmanı olarak görev yapmıştır. Kutsal Lig çabalarından dolayı 1707'de Kutsal Roma İmparatorluğu Prensi unvanına layık görüldü.[3] Mazepa'nın yaşamındaki tarihi olaylar pek çok edebi, sanatsal ve müzik eserine ilham kaynağı olmuştur ve sanatın koruyucusu olarak ünlüdür.\n" }, "İvan Neplyuyev": { "first_paragraph": "İvan İvanoviç Neplyuyev (Rusça: Ива́н Ива́нович Неплю́ев; 15 Kasım 1693 - 22 Kasım 1773), Büyük Petro ve Büyük Katerina'nın hizmetinde öne çıkan bir Rus diplomat ve yöneticiydi. Anıları ölümünden sonra yayımlandı ve heykeli kurduğu şehir olan Orenburg'da görülebiliyor.\n" }, "Mihail Alekseyev": { "first_paragraph": "Mikhail Vasilyevich Alekseyev (15 Kasım 1857-8 Ekim 1918), I. Dünya Savaşı ve Rus İç Savaşı sırasında Rus İmparatorluk Ordusu generaliydi. 1915 ve 1917 yılları arasında Çar II. Nicholas'ın Stavka Genelkurmay Başkanı olarak görev yaptı ve Şubat Devrimi'nden sonra Mart-Mayıs 1917 arasında Rus Geçici Hükümeti altında başkomutanlığını yaptı. Daha sonra Rus İç Savaşı'nda Gönüllü Ordu'nun kurulmasında başrol oynadı ve 1918'de Volga bölgesinde Bolşeviklerle savaşırken kalp yetmezliğinden öldü.[1]\n" }, "Mirza Kuli Han Kaçar": { "first_paragraph": "Mirza Kuli Han Kaçar (Farsça: مرتضی قلی خان قاجار, 1750/1755 – veya 1798, Sankt-Peterburg veya 1800, Astrakhan), Pers prens. Kaçar Hanedanı'nın bir prensi ve Ağa Muhammed Şah'ın kardeşiydi. Rus İmparatorluğu'nun bir soylusu olarak, II. Katerina'in hükümdarlığının son dönemlerinde St. Petersburg'da yaşadı.\n" }, "Nikolay Pavloviç İgnatyev": { "first_paragraph": "Nikolay Pavlovich, Kont Ignatyev, (Kont), doğumu (Ocak 1832, St. Petersburg, Ölümü Rusya Haziran 1908, Çar II . Aleksandr (hükümdarlığı 1855-81) döneminde Rusya'nın Orta Asya'daki dış politikasının yönetiminde önemli bir rol oynayan Pan-Slavist diplomat ve devlet adamı .\n" }, "Sergey Neçayev": { "first_paragraph": "Sergey Gennadiyevich Neçayev (Rusça: Серге́й Генна́диевич Неча́ев) (2 Ekim [E.U. 20 Eylül] 1847 – 3 Aralık [E.U. 21 Kasım] 1882), Rus nihilist hareketinin bir parçası olan ve devrimci terör de dahil olmak üzere, gerekli olan her yola başvurarak kararlı bir şekilde devrim peşinde koşmasıyla tanınan bir Rus anarşistidir.[1]\n" }, "Mihail Speranski": { "first_paragraph": "Mikhail Speranski (12 Ocak 1772 – 23 Şubat 1839), Rus reformist devlet adamı, I. Aleksandr'ın baş nazırı. Köylü bir papazın oğlu olarak doğdu ve iyi bir eğitim aldı. Rus çarı Aleksander ülkesinde liberal bir devletin telakkisi için Kont Koçubey, Novosiltev, Kont Strongov ve knez Adam Czartoryski’den teşekkül eden bir komite kurmuştu ve daha sonra Napolyon Bonapart'la arası bozulunca dörtlü liberallerden uzaklaşarak halkın arasından bir isim olan Speranski'ye geniş salahiyetler verdi. Speranski 1806'dan beri çarla yakın ilişkideydi ve onun baş nazırı olmuştu. Onun projesine göre Rusya ahalisi serbest olacak, serflik kalkacak, eski kast usulü yerine dvoryanlar, orta hâlliler ve işçi zümre olmak üzere üç sınıf olacaktı. Çarla Napolyon’un arası açılınca o da gözden düştü ve ülkede inkılapçı Fransız usullerini tatbik etmekle suçlanarak sürgüne gönderildi. Bu olay sonrasında çar fikri bir kırılma yaşadı ve özgürlükçü fikirlere cephe almaya başladı.[1] Netice olarak Speranski 1808-12 arasında reformist bir devlet adamı olarak Rusya tarihinde yerini aldı. Serflik ise II. Aleksandr devrinde 1861'de kaldırılacaktı.\n" }, "Vasili Tatişçev": { "first_paragraph": "Vasili Nikitiç Tatişçev (Rusça: Василий Никитич Татищев; 19 Nisan 1686 - 15 Temmuz 1750), Rus İmparatorluk devlet adamı, tarihçi, filozof ve etnograftır. İlk tam ölçekli Rus tarihinin yazarı ve üç Rus kentinin kurucusu olarak tanınır: Stavropol-on-Volga (şimdi Tolyatti), Yekaterinburg ve Perm.\n" }, "Vladimir Lyahov": { "first_paragraph": "Polkovnik (Albay) Vladimir Platonovitç Liahov (Rusça: Влади́мир Плато́нович Ля́хов) (c. 20 Haziran 1869 - Haziran 1919[1]) Muhammed Ali Şah Kaçar'ın yönetimi sırasında İran Kazak Tugayı'nın komutanlığını yapmasıyla tanınan asker. 23 Haziran 1908'de İran Meclisi'ni bombaladıktan sonra tanınırlığı arttı.[2] Muhammed Ali Şah, Liahov'un başarılarını onu Tahran'ın Askeri Valisi olarak atayarak ödüllendirdi.[3]\n" }, "Aleksandr Gorçakov": { "first_paragraph": "Prens Aleksandr Mihayloviç Gorçakov (Rusça: Алекса́ндр Миха́йлович Горчако́в; 15 Temmuz 1798 – 11 Mart 1883[1]) Aristokrat Gorçakov ailesinden bir Rus diplomat ve devlet adamıdır. 19. yüzyılın ortalarının en etkili ve saygın diplomatlarından biri olarak kalıcı bir üne sahiptir.[2] Akademisyenler, Karadeniz'in askersizleştirilmesinin sona ermesinin Gorçakov'un en büyük başarısı olduğu konusunda hemfikirdirler, ancak dışişleri bakanı olarak çok uzun süre kaldığını eklerler.\n" }, "Aleksandr Herzen": { "first_paragraph": "Aleksandr İvanoviç Herzen (Rusça: Алекса́ндр Ива́нович Ге́рцен; 6 Nisan [E.U. 25 Mart] 1812 – 21 Ocak [E.U. 9 Ocak] 1870), Rus yazar ve düşünür.\n" }, "Maksim Litvinov": { "first_paragraph": "Maksim Maksimoviç Litvinov (Rusça: Макси́м Макси́мович Литви́нов; doğum adı; Meir Henoch Mojszewicz Wallach-Finkelstein; 17 Temmuz 1876 - 31 Aralık 1951), Sovyet diplomat ve 1930-1939 yılları arasında görev yapan Sovyetler Birliği Dışişleri Halk Komiseri. Dünya ölçeğinde silahsızlanma ve Nazi Almanyası'na karşı Batılı devletlerle ortak bir güvenlik sistemi oluşturma görüşlerinin önde gelen savunucularından oldu.\n" }, "Aleksey Navalni": { "first_paragraph": "Aleksey Anatolyeviç Navalni (Rusça: Алексе́й Анато́льевич Нава́льный; d. 4 Haziran 1976), Rus avukat, aktivist ve siyasetçi.[1] 2009 yılından itibaren Rusya'da ve Rus ve uluslararası medyada yolsuzluk ve Devlet Başkanı Vladimir Putin eleştirmeni olarak ünlenmiştir. Navalny, The Wall Street Journal tarafından \"Vladimir Putin'in en çok korktuğu adam\" olarak tanımlanmıştır.[2] Putin doğrudan Navalni'den ismiyle bahsetmekten kaçınmaktadır.[3] Navalni, Rusya Muhalefet Koordinasyon Konseyi üyesi, İlerleme Partisi'nin lideri ve Yolsuzlukla Mücadele Vakfı'nın (FBK) kurucusudur.[4] 2020'de Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterildi.[5]\n" }, "Aslan Thakuşinov": { "first_paragraph": "Aslan Thakuşinov (Adıgece: Thak'uşıne Aslançerıy (Aslan)/Тхьак1ущынэ Аслъанчэрый (Аслъан)), (d. 12 Temmuz 1947), Rusya üyesi Adıge Cumhuriyeti'nin eski devlet başkanı.\n" }, "Nikolay Buharin": { "first_paragraph": "Nikolay İvanoviç Buharin (Rusça: Николай Иванович Бухарин; 9 Ekim 1888 - 15 Mart 1938), Bolşevik devrimci ve entelektüel, Sovyet siyasetçi.\n" }, "Vyaçeslav Gayzer": { "first_paragraph": "Vyaçeslav Mikaloviç Gayzer (Rusça: Вячеслав Михайлович Гайзер, Komice: Гайзер Вячеслав Михайлович), Rus bir politikacıdır. 1966'da Inta'da doğan Gayzer, 15 Ocak 2010'da görevi devralmış ve Komi Cumhuriyeti'nin 2010-2015 yılları arası başkanlığını yapmıştır.\n" }, "İgor Girkin": { "first_paragraph": "İgor Vsevolodoviç Girkin (Rusça: И́горь Все́володович Ги́ркин), günümüz adıyla İgor İvanoviç Strelkov (И́горь Ива́нович Стрелко́в; d. 17 Aralık 1970[2]), eski bir Rus subay ve milliyetçi siyasetçi.[1]\n" }, "Nikolay Haritonov": { "first_paragraph": "Nikolay Mihailoviç Haritonov (Rusça: Николай Михайлович Харитонов; 30 Ekim 1948 Rezino) Rus sosyalist siyasetçi. Rusya Federasyonu Komünist Partisi milletvekili. Ülkede bir dönem güçlü olan sosyalist eğilimli Rusya Tarım Partisi'nin önde gelen üyelerindendi.[1][2]\n" }, "İvan Melnikov": { "first_paragraph": "İvan İvanoviç Melnikov-( 7 Ağustos 1950 -Tula Oblastı RFSSC / SSCB)- Sovyet ve Rus politikacı. Rusya Federasyonu Duma Birinci Başkan Vekili. Moskova Devlet Üniversitesi'nde profesör. Komünist Parti Merkez Komitesi Birinci Başkan Yardımcısı. \n" }, "Valerian Kuybışev": { "first_paragraph": "Valerian Vladimirovich Kuybışev (Rusça: Валериа́н Влади́мирович Ку́йбышев) (1888–1935) Rus devrimci, Kızıl Ordu subayı ve tanınmış Sovyet siyasetçi.\n" }, "Magomedsalam Magomedov": { "first_paragraph": "Magomedsalam Magomedaliyeviç Magomedov (Rusça:Магомедсалам Магомедалиевич Магомедов), (d. 1 Haziran 1964, Levashi, Dağıstan, SSCB), Kuzey Kafkasya bölgesinde bulunan Rusya'ya bağlı Dağıstan'ın devlet başkanıdır. Rusya Cumhurbaşkanı tarafından atanmadan önce 10 Şubat 2010 tarihinde Dağıstan parlamentosu tarafından kabul edildi. Magomedov bir etnik Dargidir. Babası Magomedali Magomedov, 1987 ve 2006 yılları arasında Dağıstan Devlet Başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Mihail Borodin": { "first_paragraph": "Mihail Borodin (Михаи́л Mapкóвич Бороди́н / Mihail Markoviç Borodin; d. 9 Temmuz 1884, Belarus - ö. 29 Mayıs 1951, Sibirya), Sovyet siyaset adamı.\n" }, "Mihail Yasnov": { "first_paragraph": "Mihail Alekseyeviç Yasnov (Rusça: Михаил Алексеевич Яснов; 23 Mayıs 1906 – 23 Temmuz 1991) bir Sovyet siyasetçi. O 1950-1956 yılında Moskova Şehir İcra Komitesi Başkanı ve Moskova başkanı oldu. 1956-1957 yılında Rusya SFSC Bakanlar Kurulu Başkanı oldu.\n" }, "Mintimer Şeymiyev": { "first_paragraph": "Şerif oğlu Mintimer Şeymiyev (Tatarca: Минтимер Шәрип улы Шәймиев; Rusça: Минтиме́р Шари́пович Шайми́ев) İdil Tatar siyasetçi, Tataristan'ın ilk Cumhurbaşkanı. 20 Ocak 1937 Aktanişski ilinin Anyakovo adlı köyünde doğdu. 12 Haziran 1991 tarihinde Tataristan Cumhurbaşkanı oldu.\n" }, "Nikolay Patruşev": { "first_paragraph": "Nikolay Platonoviç Patruşev (Rusça: Никола́й Плато́нович Па́трушев; d. 11 Temmuz 1951 Leningrad, Sovyetler Birliği), Rusya Federasyonu Güvenlik Konseyi Sekreteri olarak görev yapan Rus subay ve siyasetçi.[1] Patruşev, 1999-2008 yılları arasında Federal Güvenlik Servisi'nin (FSB) başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Pavel Milyukov": { "first_paragraph": "Pavel Nikolayevich Milyukov Paul Miliukov veya Paul Milukoff.[1] (Rusça:Па́вел Никола́евич Милюко́в); 27 Ocak 1859 - 31 Mart 1943) Rus tarihçi ve liberal politikacı. Milyukov, Anayasa Demokrat Partisi'nin (Kadetler olarak bilinir) kurucusu, lideri ve en önde gelen üyesiydi. Rus Geçici Hükümetinde, Rusya'nın Birinci Dünya Savaşı'ndan çıkmasını önlemek için Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ramazan Abdulatipov": { "first_paragraph": "Ramazan Gadjimuradoviç Abdulatipov (Avarca: Рамазан ГІабдулатІипов, Rusça: Рамазан Гаджимурадович Абдулатипов; d. 4 Ağustos 1946), Dağıstanlı siyasetçi. 2013-2017 yılları arasında Dağıstan Cumhurbaşkanlığı yapmıştır.\n" }, "Sergey Baburin": { "first_paragraph": "Sergey Nikolayeviç Baburin - (Rusça: Серге́й Николаевич Бабурин, 31 Ocak 1959 Semipalatinsk, Kazakistan SSC) - Rus siyasetçi, bilim insanı ve hukukçu. Ulusal sosyalist eğilimli Narodnaya Volya ve daha sonraki adıyla Rusya Halk Birliği ’nin önderi.\n" }, "Sergey Lavrov": { "first_paragraph": "Sergey Viktoroviç Lavrov (Rusça: Серге́й Ви́кторович Лавро́в; d. 21 Mart 1950, Moskova), Rus diplomattır ve 2004'ten beri Rusya'nın dışişleri bakanıdır.\n" }, "Sergey Udaltsov": { "first_paragraph": "Sergei Stanislavovich Udaltsov - (Rusça: Серге́й Станиславович Удальцов, 16 Şubat 1977 Moskova / SSCB)- Rusya'da Avangard Kızıl Gençlik (AKM)'in lideri olan sosyalist politikacı. Moskova'da pek çok protesto hareketine öncülük eden Levıy Front (Sol Cephe) önderi.\n" }, "Tamerlan Aguzarov": { "first_paragraph": "Tamerlan Kimovich Aguzarov (Rusça: Тамерлан Кимович Агузаров; d. 14 Haziran 1963 – ö. 19 Şubat 2016), Rus politikacı bürokrat. 5 Haziran 2015 ile 19 Şubat 2016 arası Rusya'ya ait Kuzey Osetya-Alanya eyaleti başkanlığını yapmıştır.[1]\n" }, "Valentin Çikin": { "first_paragraph": "Valentin Vasiliyeviç Çikin (25 Ocak 1932, Moskova, SSCB) - Rus gazeteci ve siyasetçi. Sovyet Rusya gazetesi'nin baş editörü. 1993'ten beri Rusya Federasyonu Komünist Partisi milletvekili.\n" }, "Valeri Raşkin": { "first_paragraph": "Valeri Fyodroviç Raşkin - (14 Mart 1955 - Kaliningrad / SSCB) - Rus sosyalist politikacı. Rusya Federasyonu Komünist Partisi Merkez Komitesi üyesi. Rus devlet meclisi Duma milletvekili. Komünist Parti Moskova Bölge Komitesi Birinci Sekreteri (Aralık 2010).\n" }, "Viktor Anpilov": { "first_paragraph": "Viktor İvanoviç Anpilov - (2 Ekim 1945 Krasnodar SSCB- 15 Ocak 2018),Sovyet Rus sosyalist siyasetçi. Rusya İşçi Hareketi adlı örgütlenmenin lideri.[1]\n" }, "Viktor Tyulkin": { "first_paragraph": "Victor Arkadeviç Tyulkin - (14 Mayıs 1951, Vladivostok, SSCB) - Sovyet ve Rus politikacı. Rusya Komünist İşçi Partisi birinci sekreteri. ROT-FRONT (Sol Cephe) Merkez Komite Sekreteri. 2003-2007 yılları arasında Duma meclis başkan yardımcısı (KPRF fraksiyonundan).\n" }, "Vitali Çurkin": { "first_paragraph": "Vitaliy Çurkin tam adı ile Vitaliy İvanoviç Çurkin (Rusça: Вита́лий Ива́нович Чу́ркин, 21 Şubat 1952, Moskova – 20 Şubat 2017, New York), Rus diplomat. Büyükelçi Çurkin 2006-2017 yılları arasında Rusya'nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi olarak görev aldı. Bundan önce Rusya'nın Belçika ve Kanada büyükelçisi olarak atandı.\n" }, "Vitali Vorotnikov": { "first_paragraph": "Vitali İvanoviç Vorotnikov (Rusça: Виталий Иванович Воротников ; 20 Ocak 1926 - 19 Şubat 2012), Sovyet siyasetçi.\n" }, "Vladimir Jirinovski": { "first_paragraph": "Vladimir Jirinovski (Tam adı: Влади́мир Во́льфович Жирино́вский Vladimir Volfoviç Jirinovskiy, doğum adı: Vladimir Volfoviç Eydelşteyn [Эйдельште́йн]) (25 Nisan 1946 – 6 Nisan 2022), Yahudi asıllı Rus politikacı, Türkolog, sosyolog ve avukattır. LDPR'nin kurucusu ve lideri, Duma Meclisi eski Başkan yardımcısı ve Avrupa Parlamentosu üyeliği yapmıştır.\n" }, "Vladimir Kaşin": { "first_paragraph": "Vladimir Kaşin - (d. 10 Ağustos 1948, Ryazan SSCB) - Rus komünist siyasetçi. Rusya Federasyonu Komünist Partisi Merkez Komitesi Başkan Vekili ve Duma milletvekili. Profesör ve Rusya Tarım Bilimleri Akademisi üyesi.\n" }, "Vladimir Orlov (politikacı)": { "first_paragraph": "Vladimir Orlov (d.16 Ağustos 1921, Mosalskogo, Kaluga, SSCB – ö.15 Nisan 1999, Moskova, SSCB)\n" }, "Vladimir Samojenkov": { "first_paragraph": "Vladimir Samojenkov (d. 1950), Adigey Cumhuriyeti başbakanı.\n" }, "Lev Voronin": { "first_paragraph": "Lev Voronin (Rusça: Лев Алексеевич Воронин ; d. 22 Şubat 1928 - ö. 24 Haziran 2008),[1] bir Sovyet Rusya yetkilisi. 1989 ile 1990 yılları arasında Sovyetler Birliği 'nin Başbakan Yardımcısı ve Bakanlar Kurulu Birinci Başkan Yardımcısı oldu. Voronin, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra bir bankacı olarak çalıştı.\n" }, "Kliment Voroşilov": { "first_paragraph": " \n" }, "Yegor Ligaçov": { "first_paragraph": "Yegor Kuzmiç Ligaçov (Rusça: Егор Кузьмич Лигачёв; 29 Kasım 1920 - 7 Mayıs 2021), Rus siyasetçi. Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) üyesi. Mihail Gorbaçov döneminde Sovyetler Birliği'nin korunması için Boris Yeltsin'e karşı muhalefet hareketiyle dikkat çekti.\n" }, "Yevgeni Preobrajenski": { "first_paragraph": "Yevgeni Alekseyeviç Preobrajenski, (d. 1886 - ö. 1937) Eski Bolşevikler'den, iktisatçı, Merkezi Komite'nin Bolşevik kanadının ve ardında kurulan Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin üyesi. Nikolay Buharin ile birlikte Komünizmin ABC'si adlı paydaş kitabı yazdı. Sosyalizm'e geçiş sürecinde bir ekonominin dinamiğini anlatan Yeni Ekonomi adlı denemeyi yazdı.\n" }, "Yunus-bek Yevkurov": { "first_paragraph": "Yunus-bek Bamatgireyeviç Yevkurov (d. 23 Temmuz 1963) 22 Haziran 2009 tarihine kadar İnguşya'nın başkanlığını yapmış bir İnguş siyaset adamı ve askerdir. Göreve Rusya Başkanı Dmitri Medvedev tarafından 30 Ekim 2008 tarihinde atanmıştır. Ertesi gün, İnguşya Parlamentosu'nun da onaylamasıyla İnguşya'nın üçüncü başkanı olmuştur.\n" }, "Artur Taymazov": { "first_paragraph": "Artur Borisoviç Taymazov (Rusça: Артур Борисович Таймазов, Osetçe: Таймазты Барисы фырт Артур; d. 20 Temmuz 1979), Oset-Rus ve Özbek kökenli güreşçi ve siyasetçi. Doping aldığı ortaya çıktığı için 2 altın madalyasını kaybetmeden önce Özbekistan'ın en çok ödül kazanan olimpiyat oyuncusuydu.[1] 2016 yılında Birleşik Rusya'yı temsilen Rusya Federasyonu 7. Devlet Dumasına seçildi.[2]\n" }, "Aysen Nikolayev": { "first_paragraph": "Aysen Sergeyeviç Nikolayev (Rusça: Айсен Сергеевич Николаев, d. 22 Ocak 1972) Yakut etnik kökenli bir politikacı. 28 Mayıs 2018'den bu yana Saha Cumhuriyeti'nin dördüncü Başkanı olarak görev yapmaktadır.[1]\n" }, "Buvaysar Saytiyev": { "first_paragraph": "Buvaysar Hamidoviç Saytiyev (Rusça: Бувайсар Хамидович Сайтиев, Çeçence: Сайт КIант Бувайса; d. 11 Mart 1975, Hasavyurt), serbest stilde 3 defa Olimpiyat, 6 defa Dünya ve 6 defa da Avrupa şampiyonu olan Çeçen asıllı Rus güreşçidir.\n" }, "Dmitri Gudkov": { "first_paragraph": "Dmitry Gennadyevich Gudkov (19 Ocak 1980 doğumlu[1]), bir Rus politikacı ve muhalefet lideri.[2] 2011-2016 yıllarında Devlet Duma üyesi olarak seçildi.[3] Babası Gennady Gudkov da 2001 – 2012 yıllarında Duma milletvekiliydi. Hem baba hem de oğul, A Just Russia partisinin üyeleriydi.[4]\n" }, "Valeri Gazzayev": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Grigori Yavlinski": { "first_paragraph": "Grigori Alekseyeviç Yavlinski (Rusça: Григорий Алексеевич Явлинский; d. 10 Nisan 1952)[1], Rus ekonomist ve politikacı.\n" }, "İlya Yaşin": { "first_paragraph": "İlya Valeryevich Yashin, (29 Haziran 1983 doğumlu) Moskova şehrinin Krasnoselsky belediye bölgesi Milletvekilleri Konseyi Başkanı ve 7 Ekim 2017'den beri Krasnoselsky belediye başkanıdır.[1]\n" }, "Aleksandr Karelin": { "first_paragraph": "Aleksandr Aleksandroviç Karelin (Rusça: Александр Александрович Карелин; d. 19 Eylül 1967) Rus politikacı ve emekli Grekoromen güreşçidir. Sovyetler Birliği ve Rusya adına güreşmiştir. Rusya Federasyonu Kahramanı ödülüne sahiptir. Takma adı Rus Ayısı,[2] Rus King Kong,[3], Büyük İskender ve The Experiment'dir. Tüm zamanların en büyük Greko-Romen güreşçilerinden biri olarak kabul edilir.[1][4][5] Karelin, 1989, 1990, 1991, 1993, 1994, 1995, 1997, 1998, 1999 Dünya Güreş Şampiyonası'nda altın madalya, 1988, 1989, 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995, 1996, 1998, 1999 ve 2000 Avrupa Güreş Şampiyonası'nda altın madalya kazanmıştır. 1988, 1992 ve 1996 Olimpiyat Oyunları'nda 3 altın madalya kazanmış, girdiği son olimpiyat oyunu olan 2000 Yaz Olimpiyatları'nda gümüş madalya alarak kariyerini sonlandırmıştır. Güreş kariyeri boyunca 887 maç kazanmış sadece 2 kez kaybetmiştir.[6]\n" }, "Garri Kasparov": { "first_paragraph": "Garry Kimovich Kasparov (Rusça: Га́рри Ки́мович Каспа́ров, Rusça telaffuz: [ˈɡarʲɪ ˈkʲiməvʲɪtɕ kɐˈsparəf]; doğum Garik Kimovich Weinstein,[1] 13 Nisan 1963), 1985-2000 yılları arasında dünya şampiyonu olan Rus (geçmişte Sovyet) satranç büyükustası.\n" }, "Rüstem Hamitov": { "first_paragraph": "Rüstem Hamitov (Rusça: Рустэ́м Заки́евич Хами́тов, Başkurtça: Рөстәм Зәки улы Хәмитов, d. 18 Ağustos 1954 Drachenino) Başkurt kökenli Rus politikacı. 19 Temmuz 2010-11 Ekim 2018 tarihleri arasında Başkurdistan Cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Birleşik Rusya partisinin yüksek konsey üyesidir.\n" }, "İosif Kobzon": { "first_paragraph": "İosif Davıdoviç Kobzon (Rusça: Ио́сиф Давы́дович Кобзо́н; 11 Eylül 1937; Donetsk Oblastı, Ukrayna SSC, SSCB - 30 Ağustos 2018; Moskova, Rusya), Sovyet ve Rus şarkıcı. Rusya Federal Meclisi Birinci Başkan Yardımcısı (Aralık 2011). SSCB Halk Sanatçısı (1987). Lenin Komsomol Ödülü sahibi (1976). SSCB Devlet Ödülü (1984) ve Rusya Federasyonu Hükûmet Kültür Ödülü (2011) sahibi.[1]. 2011'den beri Federal Meclis Kültür Komitesi Birinci Başkan Vekili.\n" }, "Lev Şlosberg": { "first_paragraph": "Lev Şlosberg (d. 30 Temmuz 1963) Rus politikacı, insan hakları aktivisti ve gazeteci.[1] Yabloko Partisi'nin Pskov Oblast şubesinin başkanı ve federal siyasi komitesinin bir üyesidir.[2][3]\n" }, "Mariya Drobot": { "first_paragraph": "Mariya Drobot (Rusça: Мария Владимировна Дробот; d. 21 Mart 1982, Rostov-on-Don) Rus siyasetçi ve 8. Devlet Duması milletvekilidir.[1]\n" }, "Vladimir Maşkov": { "first_paragraph": "Vladimir Lvoviç Maşkov (Rusça: Влади́мир Льво́вич Машко́в; d. 27 Kasım 1963; Tula, Tula Oblastı, RSFSC, Sovyetler Birliği), Rus oyuncu; Rusya Halk Sanatçısı.[1]\n" }, "Mihail İgnatyev (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mihail Vasilyeviç İgnatyev (Çuvaşça: Михал Ваçлин ывăл Йăкăнатьев, Mihal Vaślin yvӑl Jӑkӑnatjev; Rusça: Михаи́л Васи́льевич Игна́тьев) (8 Ocak 1962 - 18 Haziran 2020), 2010-2020 yılları arasında Çuvaş Cumhuriyeti Başkanı olarak görev yapan Çuvaş siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Murtaza Rahimov": { "first_paragraph": " Murtaza Gubaydullaoğlu Rahimov (d. 7 Şubat 1934 - ö. 11 Ocak 2023) Başkurt asıllı Rus devlet adamı ve siyasetçi, 1993-2010 yılları arası Başkurdistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Ufa Devlet Petrol Teknik Üniversitesi tamamladı[1][2].\n" }, "Svetlana Hodçenkova": { "first_paragraph": "Svetlana Viktorovna Hodçenkova (Rusça: Светла́на Ви́кторовна Хо́дченкова, doğum 21 Ocak 1983), Rus tiyatro, sinema ve televizyon oyuncusu.\n" }, "Vitali Milonov": { "first_paragraph": "Vitali Valentinoviç Milonov (d. 23 Ocak 1974) Birleşik Rusya partisi mensubu bir Rus siyasetçidir. 2016'dan beri Devlet Duması Üyesi olarak görev[1][2] 2007'den 2016'ya kadar Saint-Petersburg Yasama Meclisi Üyesi idi.\n" }, "Vladimir Konstantinov": { "first_paragraph": "Vladimir Andreyeviç Konstantinov (Rusça: Влади́мир Андре́евич Константи́нов, Ukraynaca: Володимир Андрійович Константинов; d. 19 Kasım 1956) Kırımlı Rus siyasetçi ve 17 Mart 2014 tarihinden beri Kırım Cumhuriyeti Devlet Konseyi başkanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Vladislav Tretyak": { "first_paragraph": "\nVladislav Aleksandroviç Tretyak, MSM (Rusça: Владисла́в Алекса́ндрович Третья́к, IPA: [trʲɪˈtʲjak]; d. 25 Nisan 1952) Sovyet buz hokeyi takımının eski kalecisi. Buz hokeyi tarihinin en iyi kalecilerinden biri olarak kabul edilir. Uluslararası Buz Hokeyi Federasyonu'nun (IIHF) Centennial All-Star Takımının ilk altısına 16 ülkeden 56 uzmanın oylarıyla seçilmiştir.[1] Rusya Buz Hokeyi Federasyonu'nun şimdiki başkanıdır ve Rusya 2010 Kış Olimpiyat takımının başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Vyaçeslav Nikonov": { "first_paragraph": "Vyaçeslav Alekseyevicç Nikonov (d. 5 Haziran 1956 Moskova), Rus siyaset bilimci ve politikacı. Jozef Stalin döneminde Sovyetler Birliği'nde dışişleri bakanlığı yapan Vyaçeslav Molotov'un torunu olan[1] Nikonov, Rusya Devlet Duması'sında Birleşik Rusya partisinden milletvekilidir. Amerika Birleşik Devletleri tarihi ile ilgili çeşitli çalışmaları bulunmaktadır.\n" }, "Yevgeni Roizman": { "first_paragraph": "Yevgeni Vadimovich Roizman (Rusça: Евге́ний Вади́мович Ро́йзман; d. 14 Eylül 1962), 2013'ten 2018'e kadar Yekaterinburg belediye başkanı olarak görev yapan Rus muhalif politikacı.[1]\n" }, "Gennadi Voronov": { "first_paragraph": "Gennadi İvanoviç Voronov (d. 31 Ağustos 1910; Tver Guberniyası - ö. 1 Nisan 1994; Moskova) - Sovyetler Birliği devlet yöneticisi ve parti lideri, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu başkanı (başbakan). Voronov 1931'de Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi oldu, 1952-1976 arası SBKP Merkez Komitesi üyeliği, 1961'de SBKP Merkez Komitesi Politbürosu aday üyeliği, 1961-1973 arası Politbüro üyeliği, 1961-1966 arası RSFSC için SBKP Merkez Komite Bürosu üyeliği yaptı. Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti'nin 3. ve 8. dönemi arasında milletvekiliydi.\n" }, "Georgi Lvov": { "first_paragraph": "(Prens) Georgi Yevgenyeviç Lvov (2 Kasım 1861, Popovka, Çarlık Rusyası - 7 Mart 1925, Paris, Fransa), Rus devlet adamıdır. 1917 Şubat Devrimi sırasında kurulan geçici hükûmetin ilk başbakanıdır.\n" }, "Aleksandr Kerenski": { "first_paragraph": "Aleksandr Fyodoroviç Kerenski (Rusça: Алекса́ндр Фёдорович Ке́ренский; 22 Nisan (Gregoryen: 4 Mayıs) 1881; Simbirsk, Çarlık Rusyası – 11 Haziran 1970; New York, ABD), Rus siyasetçi. 1917 Şubat Devriminden sonra Rus hükûmetinin üyesi, Temmuz ayından itibaren de Geçici Hükûmetin Başbakanı. Sosyalist Devrimci Parti (SR) üyesi.\n" }, "Viktor Zubkov": { "first_paragraph": "Viktor Alekseyeviç Zubkov (Rusça: Виктор Алексеевич Зубков; d. 15 Eylül 1941 Sverdlovsk, Rusya SFSC, SSCB) Rus siyasetçi ve iş insanı. 2007-2008 yılları arasında 8 ay gibi kısa bir dönem Rusya başbakanlığı yaptı. 2012'de ise geçiş döneminde bir günlüğüne geçici başbakan olarak atandı.\n" }, "Yevgeni Primakov": { "first_paragraph": "Yevgeni Maksimoviç Primakov (29 Ekim 1929 - 26 Haziran 2015) Rus politikacı ve diplomat. 1998'den 1999'a kadar Rusya başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Aleksandr Rutskoy": { "first_paragraph": "Aleksandr Vladimiroviç Rutskoy (Rusça: Александр Владимирович Руцкой, 16 Eylül 1947, Hmelnitski), Rus siyasetçi ve eski Sovyet subayıdır. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemi kapsayan şekilde 10 Temmuz 1991 – 4 Ekim 1993 tarihleri arasında Rusya Devlet Başkanı Yardımcılığı yapmıştır. 1996 – 2000 yılları arasında Kursk Oblastı valisi olmuştur. 1993 Rusya anayasa krizi sırasında Boris Yeltsin’e karşı devlet başkanı ilan edilmiştir.\n" }, "Nikolay Krestinski": { "first_paragraph": "Nikolay Nikolayeviç Krestinski (Rusça: Николай Николаевич Крестинский; 13 Ekim 1883, Mogilyov; Rus İmparatorluğu - 15 Mart 1938; Moskova, Sovyetler Birliği), Rus Bolşevik devrimci ve Sovyet siyasetçisiydi.[1][2] Birçok eski Bolşevik gibi o da Büyük Temizlik'te öldü.\n" }, "San Marino reis-naibi": { "first_paragraph": "San Marino reis-naibi veya resmî adıyla Çok Huzurlu San Marino Cumhuriyeti Reis-Naibi (İtalyanca: Capitani Reggenti di San Marino), San Marino'nun iki devlet başkanıdır. Ülkenin yasama organı olan Büyük ve Genel Konsey tarafından normalde naipler karşıt taraflardan seçilir ve altı aylık bir dönem için görev yaparlar. Reis-naibi ataması her yıl 1 Nisan ve 1 Ekim tarihlerinde gerçekleşir. Bu gelenek en az 1243 yılına kadar uzanmaktadır.[1]\n" }, "Alessandro Cardelli": { "first_paragraph": "Alessandro Cardelli (d. 7 Mayıs 1991), San Marinolu politikacı. San Marino'da Mirko Dolcini ile birlikte 1 Ekim 2020 - 1 Nisan 2021 tarihleri devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Amadou Mahtar M'Bow": { "first_paragraph": "Amadou-Mahtar M'Bow (d. 20 Mart 1921), Senegalli eğitimci, UNESCO eski Genel Direktörü.[1][2]\n" }, "Senegal cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Senegal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Senegal'in Devlet Başkanı. Günümüzdeki cumhurbaşkanı 2 Nisan 2012 tarihinden itibaren Macky Sall'dır.\n" }, "Dragan Đilas": { "first_paragraph": "Dragan Đilas (Sırpça Kiril Alfabesiyle: Драган Ђилас, telaffuz edilen [drǎɡan d͡ʑîlaːs, d.22 Şubat 1967), 2008'den 2013'e kadar Belgrad Belediye Başkanı olan Sırp politikacı ve iş insanı.\n" }, "Milan Milutinović": { "first_paragraph": "Milan Milutinović (Sırpça: Милан Милутиновић; d. 19 Aralık 1942 - ö. 2 Temmuz 2023) Sırp siyasetçi.\n" }, "Vladimir Gligorov": { "first_paragraph": "Vladimir Gligorov (Sırpça ve Makedonca Kiril: Владимир Глигоров; d. 24 Eylül 1945 – ö. 27 Ekim 2022), Makedon asıllı Sırp ekonomist ve akademisyen.\n" }, "Vuk Jeremić": { "first_paragraph": "Vuk Jeremić (Sırpça: Вук Јеремић; d. 3 Temmuz 1975), Sırp diplomat, eski Sırbistan Dışişleri Bakanı ve Eylül 2012 ve Eylül 2013 tarihleri arasında Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun altmış yedinci oturum Başkanı. Jeremić, Belgrad doğumludur ve karma bir Hristiyan ve Müslüman hanede yetişmiştir. Babası, devlete ait tanınmış bir petrol şirketinin CEO'suydu ve annesi, Holokost sırasında Yahudileri kurtarmaları nedeniyle ölümünden sonra iki üyesi Yad Vashem tarafından Uluslararası Dürüstlerden ilan edilen tanınmış bir partizan aileden geliyordu. 1990'ların başında, henüz gençken, Jeremić ve ailesi, ülkenin komünist hükûmetinin düşmesinden sonra Yugoslavya'dan ayrılmak zorunda kaldılar. Jeremić sırasıyla 1998 ve 2003 yıllarında Cambridge ve Harvard'dan mezun oldu ve 1990'larda demokrasi yanlısı çeşitli öğrenci hareketlerinde aktif olarak yer aldı. 2000'li yılların başlarında, New York Times'ın Sırbistan'ın \"en batıya yakın hükümeti\" olarak gördüğü Başkan Boris Tadić'in hükûmetine danışman olarak katıldı. Mayıs 2007'de Tadić halen görevdeyken, Jeremić Dışişleri Bakanı olarak atandı. Görev süresi boyunca Sırbistan'ın Kosova'nın tek taraflı ayrılmasına karşı ateşli bir muhalefete öncülük etti, Sırp makamları bir dizi savaş suçu zanlısını tutukladı ve Lahey'deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne iade etti ve Sırbistan ile Batı arasındaki ilişkilerde önemli bir iyileşme oldu. Avrupa Birliği 2009'da Sırbistan vatandaşlarına yönelik tüm vize kısıtlamalarını kaldırdı ve 2012'de aday ülke ilan etti.\n" }, "Zoran Lutovac": { "first_paragraph": "Zoran Lutovac (Sırpça Kiril: Зоран Лутовац; 7 Ağustos 1964 doğumlu) Sırp politikacı, Demokrat Parti (Sırbistan) Başkanı ve eski diplomat. 2008-2013 yılları arasında Sırbistan'ın Karadağ Büyükelçisiydi.\n" }, "Avram Petronijević": { "first_paragraph": "Avram Petronijević; (Sırpça: Аврам Петронијевић; 13 Eylül 1791 - 22 Nisan 1852) Sırp siyasetçi. Sırbistan Prensliği'nde Dışişleri Bakanlığı ve üç dönem Başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Dragutin Zelenović": { "first_paragraph": "Dragutin Zelenović (Sırpça: Драгутин Зеленовић; 19 Mayıs 1928 - 27 Nisan 2020), Sırbistan'ın eski Başbakanı.[1] Profesör Zelenovic, 1989-1991 yılları arasında Yugoslavya Cumhurbaşkanlığı Üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Ivica Dačić": { "first_paragraph": "Ivica Dačić (Sırpça: Ивица Дачић; 1 Ocak 1966) Sırp siyasetçi. Eski Sırbistan Başbakanıdır. Sırbistan Sosyalist Partisi lideridir ve 27 Temmuz 2014 - 22 Ekim 2020 tarihleri arasında Sırbistan Birinci Başbakan Yardımcısı olmuştur. 22 Ekim 2020 tarihinden itibaren Ulusal Meclis Başkanıdır.\n" }, "Žarko Korać": { "first_paragraph": "Žarko Korać (Sırpça: Жарко Кораћ), Ph.D. (9 Mart 1947, Belgrad, Sırbistan, Yugoslavya), Sırp bir psikolog ve politikacı. Belgrad Felsefe Üniversitesi'nde psikoloji dersleri veriyor ve Sosyal Demokrat Birliği'nin kurucuları ve başkanlarından biridir.\n" }, "Kosta Protić": { "first_paragraph": "Kosta Protić (Sırpça: Коста Протић; 29 Eylül 1831 - 4 Haziran 1892) Sırp asker ve siyasetçi.[1]\n" }, "Milomir Minić": { "first_paragraph": "Milomir Minić (Sırpça: Миломир Минић) (d. 5 Ekim 1950, Valjevo, Yugoslavya), 2000'den 2001'e kadar Sırbistan başbakanlığı yapmış Sırp politikacı.\n" }, "Mirko Marjanović": { "first_paragraph": "Mirko Marjanović Sırp-Hırvatça telaffuz: [mǐːrko marjǎːnoʋit͡ɕ]; 27 Temmuz 1937 – ö. 21 Şubat 2006) 1994 yılından 2000 yılına kadar Sırbistan'ın eski Başbakanı ve Slobodan Milošević'in Sırbistan Sosyalist Partisi (SPS) üst düzey bir yetkili idi.\n" }, "Nebojša Čović": { "first_paragraph": "Nebojša Čović' (Sırpça: Небојша Човић; d. 2 Temmuz 1958) Bir Sırp politikacı, iş insanı ve spor yöneticisi.\n" }, "Nikola Pašić": { "first_paragraph": "Nikola Pašić (Sırpça: Никола Пашић; 31 Aralık 1845 - 10 Aralık 1926), 1891 ve 1918 yılları arası toplam 5 kez Sırbistan Başbakanlığı yapmış ve 1918-1926 yılları arasında da 3 defa Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı'nın başbakanı olarak görev yapmış Sırp siyasetçi.\n" }, "Nikola Šainović": { "first_paragraph": "Nikola Šainović (d. 7 Aralık 1948, Bor, Sırbistan, Yugoslavya), bir Sırp politikacı ve Sırbistan'ın Karadağ asıllı eski Başbakanı. Sırbistan Sosyalist Partisinin üyesidir.\n" }, "Radoman Božović": { "first_paragraph": "Radoman Božović (Sırpça: Радоман Божовић; d. 13 Ocak 1953, Šipačno, Nikšić, Karadağ Sosyalist Cumhuriyeti, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti) bir Sırp politikacı ve Sırbistan'ın eski Başbakanı.[1]\n" }, "Sırbistan başbakanı": { "first_paragraph": "Sırbistan başbakanı, (Sırpça: Премијер Србије/Premijer Srbije), resmi olarak Sırbistan Cumhuriyeti Hükûmeti başkanı (Sırpça: Председник Владе Републике Србије/Predsednik Vlade Republike Srbije), Sırbistan Hükûmeti başkanı.\n" }, "Đorđe Simić": { "first_paragraph": "Đorđe Simić; (Sırpça: Ђорђе Симић; d. 28 Şubat 1843, Belgrad, Sırbistan Prensliği - ö. 11 Ekim 1921, Zemun, Yugoslavya Krallığı) Sırp siyasetçi ve diplomattır. Sırbistan Krallığı'nda başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Stevča Mihailović": { "first_paragraph": "Stevča Mihailović; (Sırpça: Стевча Михаиловић; Ocak 1804 - 19 Eylül 1888) Sırp siyasetçi. Sırbistan Krallığı'nda iki dönem Başbakanlık yapmıştır.\n" }, "Vojislav Koštunica": { "first_paragraph": "Dr. Vojislav Koštunica (Sırpça: Војислав Коштуница) (d. 24 Mart 1944), Sırp siyasetçi. Sırbistan'ın 7. başbakanıdır. Ayrıca Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin de Slobodan Milošević'ten sonraki son devlet başkanıydı.\n" }, "Zoran Živković (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Zoran Jivkoviç, (Kiril alfabesi ile Sırpça: Зоран Ђинђић), (d. 22 Aralık 1960, Niş, Sırbistan), Sırp politikacı.\n" }, "Boris Tadić": { "first_paragraph": "Boris Tadić, (Sırpça: Борис Тадић; d. 15 Ocak 1958, Saraybosna) Sırp siyasetçi. 2004-2014 yılları arasında Demokrat Parti Başkanı, 2004-2012 yılları arasında da Sırbistan Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Sırbistan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Sırbistan cumhurbaşkanı (Sırpça: Председник Србијe / Predsednik Srbije), resmî olarak Cumhuriyet cumhurbaşkanı olarak adlandırılan Sırbistan devletinin başı.\n" }, "Nebojša Stefanović": { "first_paragraph": "Nebojša Stefanović (Sırpça: Небојша Стефановић; d. 20 Kasım 1976), Sırp siyasetçi. 2014 yılından bu yana Sırbistan içişleri bakanlığı, 2016'dan itibaren de Sırbistan başbakan yardımcılığı görevlerini üstlenmektedir. Sırp İlerleme Partisi'nin (SNS) Belgrad yönetim kurulu başkanıdır.[1]\n" }, "Bojan Pajtić": { "first_paragraph": "Bojan Pajtić (Sırpça:Бојан Пајтић); d. 2 Mayıs 1970, Senta, Vojvodina, Sırbistan) Voyvodina Hükûmetinin mevcut Cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Joseph Yuvaraj Pillay": { "first_paragraph": "Joseph Yuvaraj Pillay, (d. 30 Mart 1934), aynı zamanda J. Y. Pillay, olarak bilinir, 31 Ağustos 2017'de Cumhurbaşkanı Tony Tan Keng Yam'ın döneminin sonunu takiben, Singapur'un vekaleten cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Sellapan Ramanathan": { "first_paragraph": "Sellapan Ramanathan (Tamilce: செல்லப்பன் ராமநாதன், Cellappaṉ Rāmanātaṉ (d. 3 Temmuz 1924 - ö. 22 Ağustos 2016)[1], Singapur Cumhuriyeti'nin altıncı Cumhurbaşkanı. 1 Eylül 1999 tarihinde göreve yemin etti. 1999 ve 2005 yılında (bütün yarışan adaylar diskalifiye edildi) tartışmasız bir seçimden sonra devlet başkanı ilan edildi.\n" }, "Tharman Shanmugaratnam": { "first_paragraph": "Tharman Shanmugaratnam[a] (25 Şubat 1957), Singapurlu bir politikacı ve ekonomisttir. Tharman, Asya ülkesi Singapur'da 14 Eylül 2023 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır. Tharman, bu görevden önce 2019 ile 2023 arasında Singapur Kıdemli Bakanı, 2015 ile 2023 arasında Sosyal Politikalar Koordinasyon Bakanı ve 2011 ile 2023 arasında Singapur Para Otoritesi Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Tony Tan Keng Yam": { "first_paragraph": "Tony Tan Keng Yam (d. 7 Şubat 1940), İcra Direktörü ve Singapur Yatırım Şirketi (GIC) Singapur Basın Holdings Limited (SPH) Yönetim Kurulu Başkanı ve Hükûmet Başkan Yardımcısı ve Singapur'un eski cumhurbaşkanı. Kendisi daha önce Singapur Ulusal Araştırma Vakfı, Yenilik ve Girişim Konseyi Başkan Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yaptı. 1980'lerin sonlarında Tony Tan Keng Yam, Singapur Başbakanı olarak Lee Kuan Yew'in ilk tercihi oldu ama o bu görevi reddetti. Daha sonra kabineye döndü ve 1995 yılından itibaren 2005 yılına kadar Singapur Başbakan Yardımcısı ve 1995 yılından itibaren 2003'e kadar Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Goh Chok Tong": { "first_paragraph": "Goh Chok Tong (Çince: 吴作栋; pinyin: Wú Zuò dòng; Wade–Giles: Wu2-tso4-tung4; d. 20 Mayıs 1941), 1990-2004 yılları arasında Singapur başbakanı olan Singapurlu siyasetçi.\n" }, "Lee Kuan Yew": { "first_paragraph": "Lee Kuan Yew (d. 16 Eylül 1923- ö. 23 Mart 2015), Singapurlu devlet adamı. Singapur Cumhuriyeti'ni otuz yıl yöneten ilk Başbakanıdır. Kararlı bir liderin seçilmesini sağlamak için istifa etmiş olan Lee Kuan Yew dünyanın en uzun hizmet veren Başbakanı olmuştur. Güneydoğu Asya bölgesindeki en etkili siyasi figürlerinden biri olarak kalmıştır. Oğlu Lee Hsien Loong ise 12 Ağustos 2004 yılında Singapur başbakanı olmuştur.\n" }, "Miroslav Válek": { "first_paragraph": "Miroslav Válek (d. 17 Temmuz 1927 - ö. 27 Ocak 1991), Slovak şair, reklamcı ve politikacı. Aynı zamanda Çekoslovak Sosyalist Cumhuriyeti içindeki Slovak Sosyalist Cumhuriyeti hükûmetinde Kültür Bakanı olarak görev aldı.\n" }, "Ivan Gašparovič": { "first_paragraph": "Ivan Gašparovič (d. 27 Mart 1941), Slovak politikacı ve hukuk profesörü olan Gašparovič, 2004-2014 yılları arası Slovakya eski Cumhurbaşkanıdır. Aynı zamanda yeniden seçilebilen için ilk Slovak devlet başkanıdır.\n" }, "Rudolf Schuster": { "first_paragraph": "Rudolf Schuster (d. 4 Ocak 1934) 1999-2004 yılları arasında Slovakya cumhurbaşkanlığı yaptı. 29 Mayıs 1999'da seçildi ve 15 Haziran'da göreve başladı. Nisan 2004'te yeniden seçilmek için yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yenildi.[1] Oyların sadece % 7.4'ünü aldı ve diğer üç aday (Ivan Gašparovič, Vladimír Mečiar ve Eduard Kukan) bundan daha fazlasını aldı. Yerine Ivan Gasparovič geçti.[2]\n" }, "Slovakya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Slovakya cumhurbaşkanı (Slovakça: Prezident Slovenskej republiky), Slovakya devletinin başı ve Silahlı Kuvvetler'in başkomutanı. Cumhurbaşkanı, beş yıl boyunca doğrudan halk tarafından seçilir ve art arda iki dönem için seçilebilir. Cumhurbaşkanlığı büyük ölçüde sembolik görev görüyor, ancak cumhurbaşkanı mutlak takdir yetkisi ile belirli sınırlı yetkileri kullanıyor. Cumhurbaşkanının resmi ikametgâhı Bratislava'daki Grassalkovich Sarayı'dır. Görevdeki başkan 15 Haziran 2019 itibarıyla Zuzana Čaputová’dır.\n" }, "Alexander Mach": { "first_paragraph": "Alexander Mach (11 Ekim 1902, Slovenský Meder (bugünkü Palárikovo) – 15 Ekim 1980, Bratislava), Slovak milliyetçi politikacı. Mach, Slovak milliyetçiliğinin aşırı sağ kanat ile ilişkili olduğu ve Nazizm'in güçlü destekçisi idi.\n" }, "Štefan Tiso": { "first_paragraph": "Štefan Tiso (18 Ekim 1897, Nagybiccse - 28 Mart 1959, Mirov), 1939-1945 yılları arası Nazi Almanyası'nın bir kukla devleti haline gelen Slovak Cumhuriyeti'nin devlet başkanı ve Yüksek Mahkemesi'nde avukattı. Cumhurbaşkanı Jozef Tiso'nun kuzeniydi.\n" }, "Vojtech Tuka": { "first_paragraph": "Vojtech \"Béla\" Tuka (4 Temmuz 1880, Hegybánya - Ağustos 1946, Bratislava), 1940 ile 1945 yılları arasında Slovak Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı ve Başbakanıydı. Tuka, Alman işgali altındaki Polonya'da Nazi toplama kamplarına Slovak Yahudilerinin sürgününün arkasındaki ana kuvvetlerinden biriydi.[1] Vojtech Tuka, Slovak Halk Partisi'nin radikal kanadının lideriydi.\n" }, "Janez Lenarčič": { "first_paragraph": "Janez Lenarčič (d. 6 Kasım 1967), 2019'dan beri Von der Leyen Komisyonu'nda Avrupa Kriz Yönetimi Komiseri olarak görev yapan bir Sloven diplomattır. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı bünyesindeki Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi'nin eski direktörüdür.\n" }, "Janez Potočnik": { "first_paragraph": "Janez Potočnik (d. 22 Mart 1958, Kropa) Sloven siyasetçi, Avrupa Komisyonu eski üyesi.\n" }, "Tea Petrin": { "first_paragraph": "Tea Petrin (d. 9 Temmuz 1944 –ö. 4 Nisan 2023), Sloven ekonomist, siyasetçi ve diplomat.[1]\n[2]\n" }, "Janez Drnovšek": { "first_paragraph": "Janez Drnovšek (17 Mayıs 1950 – 23 Şubat 2008) Sloven liberal politikacı, Yugoslavya Başkanlık Konseyi başkanı (1989–1990), Slovenya başbakanı (1992–2002, 2000'de kısa bir ara) ve Slovenya cumhurbaşkanı (2002–2007).\n" }, "Marjan Šarec": { "first_paragraph": "Marjan Šarec (d. 2 Aralık 1977), Sloven oyuncu ve siyasetçi. Šarec, Avrupa ülkesi Slovenya'da 17 Ağustos 2018 - 13 Mart 2020 tarihleri arası Slovenya eski başbakanıdır.\n" }, "Miro Cerar": { "first_paragraph": "Miroslav Cerar Jr. (Miro Cerar olarak bilinir; d. 25 Ağustos 1963, Ljubljana), 18 Eylül 2014 - 13 Eylül 2018 tarihleri arasında Slovenya Başbakanı olan bir Sloven avukat ve siyasetçi.\n" }, "Robert Golob": { "first_paragraph": "Robert Golob (23 Ocak 1967)[1], Sloven bir iş insanı ve politikacı. Slovenya'nın günümüzdeki başbakanı[2] ve Nisan 2022 ulusal seçimlerinde başbakan Janez Janša liderliğindeki Sloven Demokrat Partisini mağlup eden Özgürlük Hareketi partisinin başkanıdır.[3]\n" }, "Mihail Kalinin": { "first_paragraph": "Mihail İvanoviç Kalinin (Rusça: Михаи́л Ива́нович Кали́нин) (7 Kasım 1875 – 3 Haziran 1946), 1919-1946 yılları arasında Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı olmuş Bolşevik devrimci. 1926 yılından itibaren Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Politbüro üyesi olmuştur. SBKP Genel Sekreteri Josef Stalin’in yakın çalışma arkadaşı ve \"Eski Bolşevik\"tir.\n" }, "Alfrēds Rubiks": { "first_paragraph": "Alfrēds Rubiks (Rusça: Альфред Петрович Рубикс d. 24 Eylül 1935, Daugavpils), Leton komünist politikacı, Letonya Komünist Partisi eski genel sektereri. 2009-2014 yılları arasında Letonya için Avrupa Parlamentosu milletvekilliği yaptı. Parlamentoda Avrupa Birleşik Solu - İskandinav Yeşil Solu üyesi idi.\n" }, "Şerif Raşidov": { "first_paragraph": "Şerif Raşidoviç Raşidov (Kiril Özbekçesi: Шароф Рашидович Рашидов ; Rusça: Шараф Рашидович Рашидов Sharaf Rashidovich Rashidov) (6 Kasım [E.U. 24 Ekim] 1917 – 31 Ekim 1983), Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Komünist Parti lideri ve 1961 ve 1983 yılları arasında bir SBKP Merkez Komitesi Politbüro aday üyesiydi.\n" }, "Viktor Ambartsumyan": { "first_paragraph": "Victor Ambartsumyan (18 Eylül 1908 - 12 Ağustos 1996), Sovyet-Ermeni bilim insanı ve teorik astrofiziğin[8] kurucularından birisidir. Fiziğin; yıldızlar, bulutsular, yıldız astronomisi, yıldız sistemi dinamiği ve galaksilerin kozmogonisi gibi pek çok alanda çalışmaları vardır.[9] Matematiksel fiziğe de katkıda bulunmuştur. Ambartsumyan, 1961’den 1964’e kadar Uluslararası Astronomi Birliği’nin başkanıydı. İki kere uluslararası Bilimsel Birlik Konseyi başkanı seçildi (1966-1972). SSCB Bilimler Akademisi ve Kraliyet Topluluğu[10][11] içerisinde de, ABD Ulusal Akademi ve Kızılderili Akademi Bilimleri içerisinde de bulunmuştur. Birçok ödülü arasında; Stalin Ödülü(1946,1950), Sosyalist İşçi Kahramanı(1968,1978), Rus Federasyonu Devlet Ödülü, Kraliyet Astronomi Topluluğu Altın Madalyası[12], Pasifik Astronomi Topluluğu Altın Bruce Madalyası[13][14] ve Ermeni Ulusal Kahramanı gibi ödüller yer almaktadır. Ambartsumyan Gözlemevi’nin de kurucusudur.\n" }, "Yakov Zarobyan": { "first_paragraph": "Yakov Zarobyan (Ermenice: Յակով Ն. Զարոբյան; 25 Eylül 1908 - 11 Nisan 1980 [1]) 1960-1966 yılları arasında Ermenistan Komünist Partisi'nin Birinci Sekreterliğini yapmış Ermeni siyasetçidir.\n" }, "Şablon:SSCB-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Bir SSCB'li siyasetçinin biyografisi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Ranil Wickremesinghe": { "first_paragraph": "Ranil Wickremesinghe (Seylanca: රනිල් වික්‍රමසිංහ) (d. 24 Mart 1949), Sri Lankalı siyasetçi ve Sri Lanka devlet başkanı. Wickremesinghe, Asya ada ülkesi Sri Lanka'da 1993-1994, 2001- 2004, 2015-2018, 2018-2019 yılları arası ile 2022'de olmak üzere beş dönem başbakanlık makamında bulunmuştur. Halen başkanlık görevini sürdürmektedir.\n" }, "Ratnasiri Wickremanayake": { "first_paragraph": "Ratnasiri Wickremanayake (5 Mayıs 1933 - 27 Aralık 2016), Sri Lanka'nın eski başbakanı.\n" }, "Sri Lanka başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Sri Lanka başbakanı, Asya ada ülkesi Sri Lanka'da bağımsızlığın elde edildiği 1948 yılında bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. 1948 yılından 1972 yılına kadar Seylan adı ile anılan ülkede bu süreçte Seylan başbakanı, 1972 yılında gerçekleştirilen isim değişikliği sonucu Sri Lanka adını alan ülkede bu görevi yürütenler Sri Lanka başbakanı olarak görevlerini yürütmüştür. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:\n" }, "Abdurrahman Suar el-Dahab": { "first_paragraph": "Mareşal Abdurrahman Suar el-Dahab (1934 - 18 Ekim 2018) (Arapça: عبد الرحمن سوار الذهب), 6 Nisan 1985'ten 6 Mayıs 1986'ya kadar Sudan Devlet Başkanıydı.\n" }, "Geçici Egemenlik Konseyi": { "first_paragraph": "Geçici Egemenlik Konseyi, Afrika ülkesi Sudan'da 21 Ağustos 2019 tarihinden bu yana devlet başkanlığı yetkilerini üzerinde toplayan yetkili organ.\n" }, "Şablon:Sudan devlet başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Sudan-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Sudanlı bir siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Osman Hüseyin": { "first_paragraph": "Osman Hüseyin, 2 Ocak'ta Abdullah Hamduk'un istifasının ardından 19 Ocak 2022'den bu yana Sudan başbakan vekili olarak görev yapan Sudanlı bir politikacıdır.[1][2]\n" }, "Suriye Kabinesi": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Abdülhalim Haddam": { "first_paragraph": "Abdülhalim Haddam (Arapça: عبد الحليم خدام; 15 Eylül 1932 - 31 Mart 2020)[1] 1984'ten 2005'e kadar Suriye devlet başkan yardımcısı ve Lübnan'da \"Yüksek Komiser\" olan Suriyeli bir politikacıydı. Görevinden istifa edip 2005'te Hafız'ın oğlu ve halefi Beşşar Esad'ın belirli politikalarını protesto etmek için ülkeyi terk edene kadar uzun zamandır Hafız Esad'a[2] sadık biri olarak biliniyordu. Görevdeyken önemli bir servet biriktirdi: 1994'te açılan bir Credit Suisse hesabında, Suisse sırlarına göre Eylül 2003'te yaklaşık 90 milyon İsviçre frangı vardı.\n" }, "Ahmed Nami": { "first_paragraph": "Damad Ahmed Nami (Arapça: أحمد نامي; d. 1873,[1] Beyrut - ö. 13 Aralık 1962,[2] Beyrut), Suriye'nin ikinci devlet başkanı, beşinci başbakanı. II. Abdülhamid'in kızı Ayşe Osmanoğlu ile evlenerek Osmanlı Hanedanı'na damat olmuştur. Arapçayı pek konuşamayan Çerkes ve Türk kökenli biriydi.[3][4]\n" }, "Ata Bey el-Eyyubi": { "first_paragraph": "Ata Bey el-Eyyubi (25 Mart 1877 - 21 Aralık 1951; Arapça: عطا الأيوبي) Suriye devlet başkanı ve başbakanı olarak görev yapan bir Osmanlı memuruydu. Suriye'nin Şam kentinde, önde gelen bir siyasi ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi, İstanbul'da kamu yönetimi okudu ve profesyonel kariyerine Osmanlı kamu hizmetinde başladı.\n" }, "Cemil el-Ulşi": { "first_paragraph": "Cemil el-Ulşi (Arapça: جميل الألشي) (17 Ocak 1883 - 25 Mart 1951) Suriyeli bir siyasetçidir. Fransız Mandası döneminde Suriye devlet başkanı vekilliği (17 Ocak - 25 Mart 1943), iki kez başbakanlık görevlerinde bulundu.\n" }, "Fevzi Selu": { "first_paragraph": "Fevzi Selu (1905-1972) (Arapça: فوزي السلو) Suriye askeri lideri, politikacısı ve 3 Aralık 1951'den 11 Temmuz 1953'e kadar Suriye devlet başkanıydı.\n" }, "François Pierre-Alype": { "first_paragraph": "François Pierre-Alype (11 Nisan 1886 - 5 Şubat 1956), sömürge yönetiminde görev yapan, daha sonra vali olan bir Fransız devlet memuru ve devlet adamıydı.\n" }, "Hafız Esad": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Lu'ay el-Etâsî": { "first_paragraph": "Lu'ay el-Etâsî (Arapça: لؤي الأتاسي, romanize: Luʾay al-ʾAtāsī; 1926 - 24 Kasım 2003)[1] Suriye Ordusunda kıdemli bir komutandı ve daha sonra 9 Mart ile 27 Temmuz 1963 arasında Suriye devlet başkanıydı.\n" }, "Taceddin el-Hasani": { "first_paragraph": "Taceddin el-Hasani (Arapça: تاج الدين الحسني, 1885 - 17 Ocak 1943), Fransızlar tarafından atanan bir Suriye lideri ve politikacı. Şam'da Müslüman alimlerden oluşan bir ailede doğup büyüdü. Babası, 19. yüzyılın sonlarında en saygın İslam alimlerinden biri olan Bedreddin el-Hasani idi.\n" }, "Abdülkerim el-Cundi": { "first_paragraph": "Abdülkerim el-Cundi (Arapça: عبد الكريم الجندي; 1932 - 2 Mart 1969) Suriyeli bir subay ve 1963 Darbesi'nden sonra ülkede iktidarı ele geçiren Baas Partisinin Askeri Komitesinin kurucu üyesiydi. Tarım Reformu bakanı ve Ulusal Güvenlik Bürosu komutanı olarak da görev yapmıştır.\n" }, "Mahmud ez-Zubi": { "first_paragraph": "Mahmud ez-Zubi (Arapça: محمود الزعبي; 1935 - 21 Mayıs 2000) 1 Kasım 1987 - 7 Mart 2000 tarihleri arasında Suriye başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "İyad bin Emin Medeni": { "first_paragraph": "İyad bin Emin Medeni (Arap: إياد بن أمين مدني; d. 2 Nisan 1946, Mekke), Suudi siyasetçi ve diplomat. 2014-2016 yılları arasında İslam İşbirliği Teşkilatı genel sekreteri olarak[1] görev aldı. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Arizona State Üniversitesi'nden 1969 yılında üretim yönetimi konusunda lisans eğitimi aldı. 1970-1999 yılları arasında ise basın sektöründe çalıştı. Şura meclisinde şura üyesi oldu. 1999-2009 yılları arasında Hac, Kültür ve enformasyon Bakanlığını ülkesinde icra etti. Onun döneminde, Suudi Arabistan' da dini kuruluşların güçlü etkilerini sorgulayan yayınlara gösterilen hoşgörü nedeniyle, Suudi din adamlarının eleştirilerini aldı. 10 Mart 2012 tarihinde Medine' de Bilgi Ekonomik Şehri yönetim kurulu başkanı olarak atandı. Kariyeri boyunca; Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Yüksek Kurulu danışma Kurulu üyesi, Bahreyn Körfez Üniversitesi Mütevelli Heyeti Üyesi, Kral Abdulaziz Vakfı Başkan Yardımcısı, Banque Saudi Fransi Yönetim Kurulu Üyesi, Su Bölümü Yönetim Kurulu Üyesi, Al Madina Al Münevver' in Sosyal Hizmetler Hayırsever derneği üyesi olarak da çalışmıştır.[2]\n" }, "Muhammed bin Selman": { "first_paragraph": "Muhammed bin Selman el-Suud (Arapça: محمد بن سلمان آل سعود, romanize: Muḥammad bin Salmān Āl Su‘ūd, d. 31 Ağustos 1985), halk arasında MBS olarak bilinen,[1] Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı[2] olan bir politikacıdır. Aynı zamanda Ekonomik ve Kalkınma İşleri ve Siyasi ve Güvenlik İşleri konseylerinin başkanı olarak görev yapmaktadır. Başbakan olarak atanmadan önce 2015'ten 2022'ye kadar savunma bakanı olarak görev yaptı. Muhammed bin Selman, babasının hükûmetini kontrol ediyor ve Suudi Arabistan'ın fiili hükümdarı olarak kabul ediliyor.\n" }, "Mukrin bin Abdülaziz el-Suud": { "first_paragraph": "Mukrin bin Abdülaziz el-Suud (Arapça: مقرن بن عبدالعزيز آل سعود; d. 15 Eylül 1945, Riyad)[1] Kral Selman'ın saltanatının ilk üç ayında Ocak-Nisan 2015 arasında Suudi Arabistan'ın veliaht prensi olan Suudi Arabistanlı politikacı, iş insanı ve eski askeri havacı. Abdülaziz'in Yemenli cariyesi Bereket'ten doğan Kral Abdülaziz'in 35. oğludur. Abdülaziz'in 36. oğlu Hamud'un 1994 yılında vefatından bu yana Mukrin, kralın hayatta kalan en küçük oğlu oldu.[2][3]\n" }, "Talal bin Abdülaziz el-Suud": { "first_paragraph": "Talal bin Abdülaziz el-Suud (Arapça: طلال بن عبد العزيز آل سعود; d. 15 Ağustos 1931, Taif - ö. 22 Aralık 2018, Riyad) Kızıl Prens (The Red Prince) olarak da anılan bir kraliyet ailesi üyesi, aynı zamanda Kral Abdullah'ın üvey kardeşidir.\n" }, "Patricio Aylwin": { "first_paragraph": "Patricio Aylwin Azócar (26 Kasım 1918 - 19 Nisan 2016) Şilili siyasetçi ve avukat. Şili'de darbe sonrası demokratik yollarla seçilen ilk başkandır.\n" }, "Manuel Blanco Encalada": { "first_paragraph": "Manuel Blanco Encalada (21 Nisan 1790 - 5 Eylül 1876) Şili Deniz Kuvvetleri'nde yardımcı amiral ve siyasetçi. Şili'nin ilk devlet başkanı.\n" }, "Manuel Bulnes": { "first_paragraph": "Manuel Bulnes Prieto (d. 1799, Concepción - ö. 1866, Santiago) Şilili asker ve siyasetçi.\n" }, "Emiliano Figueroa": { "first_paragraph": "Emiliano Figueroa Larraín (12 Temmuz 1866 – 15 Mayıs 1931), Şilili siyasetçi. 1910 yılında yaklaşık iki ay Şili Devlet Başkanı olarak görev yaptıktan sonra 1925 yılında yapılan seçimler neticesinde Şili Devlet Başkanı seçildi. Bu görevini 1927 yılında istifa edene kadar yürüttü.\n" }, "Eduardo Frei Montalva": { "first_paragraph": "Eduardo Nicanor Frei Montalva (16 Ocak 1911 - 22 Ocak 1982), Şilili siyasetçi. Çalışma Bakanı, Hristiyan Demokrat Parti Başkanı, Meclis Başkanı ve Şili Devlet Başkanı (1964-1970) olarak görev yapmıştır. Oğlu Eduardo Frei Ruiz-Tagle da 1994-2000 yılları arasında ülkesinin Devlet Başkanlığı koltuğunda oturmuştur.\n" }, "Gabriel González Videla": { "first_paragraph": "Gabriel González Videla (22 Kasım 1898 – 22 Ağustos 1980), Şilili siyasetçi. 1946-1952 yılları arasında Şili Devlet Başkanı olarak görev yaptı. Ayrıca mevcut Şili Anayasası'nın hazırlamasında yardımcı oldu.\n" }, "José Joaquín Pérez": { "first_paragraph": "José Joaquín Pérez Mascayano (6 Mayıs 1801 - 1 Temmuz 1889), Şilili siyasetçi. 1861-1871 yılları arasında ülkesinde devlet başkanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Sebastián Piñera": { "first_paragraph": "Miguel Juan Sebastián Piñera Echenique (d. 1 Aralık 1949), Şilili milyarder iş insanı ve siyasetçi. Piñera, Amerika kıtasının güneyinde, Güney Amerika'da yer alan Şili'de 2010-2014 yılları arasında devlet başkanlığında bulunmuştur.\n" }, "Şili cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Şili cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Şili Cumhuriyeti cumhurbaşkanı (İspanyolca: Presidente de la República de Chile), Şili'nin devlet ve hükûmet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, hem hükûmet hem de devlet yönetiminden sorumludur[2] ve aynı zamanda Şili Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır. Cumhurbaşkanının her ne kadar Şili tarihi üzerindeki rolü ve önemi değişmiş olsa da ulusal politik organizasyondaki konumu ve diğer aktörlerle ilişkileri de en önemli siyasi figürlerden biridir. Aynı zamanda \"Şili'nin Tarihi Anayasasını\" oluşturan ve ülkenin siyasi istikrarı için gerekli olan kurumlardan biri olarak kabul edilmektedir.[3]\n" }, "Julius Nyerere": { "first_paragraph": "Julius Nyerere (13 Nisan 1922 - 14 Ekim 1999), Tanzanyalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Nyerere, Afrika ülkesi Tanzanya'nın başbakan olarak görevde olduğu bir dönemde 1961 yılında elde ettiği bağımsızlık sonrası ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1962 ile 1985 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Bu süreçte Nyerere 1962 ile 1964 yılları arasında Tanganika Cumhuriyeti'nin, 26 Nisan 1964 tarihinden itibaren de ülkesinin Zanzibar ve Pemba Halk Cumhuriyeti'nin birleşmesi sonucu oluşan Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti'nin devlet başkanlığını yürütmüştür. Nyerere Afrika Birliği Örgütünün (OAU) önde gelen kurucularından biri olmuştur.\n" }, "Ali Hassan Mwinyi": { "first_paragraph": "Ali Hassan Mwinyi (d. 8 Mayıs 1925), Tanzanyalı siyasetçi. Mwinyi, Afrika ülkesi Tanzanya'da 1985 ile 1995 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Benjamin Mkapa": { "first_paragraph": "Benjamin William Mkapa (d. 12 Kasım 1938 - ö. 24 Temmuz 2020), Tanzanyalı gazeteci, diplomat ve siyasetçi.[1] Mkapa, Afrika ülkesi Tanzanya'da 1995 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Samia Suluhu": { "first_paragraph": "Samia Suluhu Hassan (d. 27 Ocak 1960) Tanzanya'nın altıncı ve şimdiki cumhurbaşkanı olarak görev yapan Tanzanyalı bir politikacı. İktidardaki solcu, sosyal demokrat Chama Cha Mapinduzi (CCM) partisinin bir üyesidir. Suluhu, Burundi'deki Sylvie Kinigi ve Ruanda'daki Agathe Uwilingiyimana'dan sonra bir Doğu Afrika Topluluğu (EAC) ülkesinin üçüncü kadın hükûmet başkanı ve aynı zamanda Tanzanya'nın ilk kadın devlet başkanıdır. Göreve gelmeden iki gün önce, önceki devlet başkanı John Magufuli'nin ölümünden sonra 19 Mart 2021'de göreve başladı.\n" }, "Plaek Phibunsongkhram": { "first_paragraph": "Mareşal Plaek Phibunsongkhram 1938'den 1944'e ve 1948'den 1957'ye kadar Tayland Başbakanı ve diktatör olarak görev yapan Taylandlı bir askeri subay ve politikacıydı.\n" }, "Prawit Wongsuwan": { "first_paragraph": "Prawit Wongsuwan (Tayca: ประวิตร วงษ์สุวรรณ) (d. 11 Ağustos 1945), Tayland'da birinci Başbakan Yardımcısı olarak görev yapan ve daha önce 2008'den 2011'e kadar Başbakan Abhisit Vejjajiwa hükûmeti sırasında ve 2014'ten 2019'a kadar Başbakan Prayut Chan-ocha'nın ilk hükûmetinde Savunma Bakanı olarak görev yapan Taylandlı bir siyasetçidir. Wongsuman, Asya ülkesi Tayland'da 24 Ağustos 2022-30 Eylül 2022 tarihleri arasında geçici olarak başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Prayut Çan-oça": { "first_paragraph": "General Prayut Çan-oça (Tayca: ประยุทธ์ จันทร์โอชา; d. 21 Mart 1954), Taylandlı bir subay ve siyasetçi. 2010-2014 yılları arası Tayland Kraliyet Ordusu komutanıydı.[1][2] 22 Mayıs 2014 günü Tayland hükûmetine karşı bir darbe düzenledi. O zamandan beri, Barış için Ulusal Konseyi başkanı olarak devlet gücünü yürüttü. Prayut, 2010 yılında ordu komutanı olarak atanması sırasında, eski başbakan Thaksin Shinawatra gibi güçlü kralcılarla rakip olarak karakterize edildi.\n" }, "Prem Tinsulanonda": { "first_paragraph": "Prem Tinsulanonda (Tayca: เปรม ติณสูลานนท์; 26 Ağustos 1920 - 26 Mayıs 2019), Taylandlı emekli subay. 3 Mart 1980-4 Ağustos 1988 tarihleri arası Tayland Başbakanı olarak görev yaptı. Hükümdarlık Konseyi Başkanı sıfatıyla, Tayland Naibi olarak hizmet vermiştir.\n" }, "Pridi Banomyong": { "first_paragraph": "Pridi Banomyong (Tayca: ปรีดี พนมยงค์, d. 11 Mayıs 1900 – ö. 2 Mayıs 1983) Taylandlı politikacı ve profesör.\n" }, "Sarit Thanarat": { "first_paragraph": "Mareşal Sarit Thanarat Taylandlı politikacı. 1959'den 1963'ye kadar Tayland Başbakanı olarak görev yapmıştır ve askerî bir geçmişe sahiptir.[1][2]\n" }, "Yawovi Agboyibo": { "first_paragraph": "Yawovi Agboyibo (31 Aralık 1943, Kouve - 30 Mayıs 2020[1], Paris), Eylül 2006 - Aralık 2007 yılları arasında Togo Başbakanı olarak görev almıştır.\n" }, "Gnassingbé Eyadéma": { "first_paragraph": "Gnassingbé Eyadéma (26 Aralık 1935, Pya - 5 Şubat 2005, Tunus) Afrika ülkesi Togo'nun generallerinden ve daha sonra da gerçekleştirdiği darbe sonucu oluşan askerî cuntanın başı olarak devlet başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Fethiye Mazali": { "first_paragraph": "Fethiye Muhtar Mazali (d. 6 Nisan 1927 – ö. 12 Şubat 2018), Tunuslu eğitimci ve siyasetçidir. Kendisi başkent Tunus şehrinde doğmuştur. 1983 yılında ülkenin ilk iki kadın bakanı arasında yer aldı.\n" }, "Yusuf Şahid": { "first_paragraph": "Yusuf Şahid (Arapça: يوسف الشاهد) (d. 1975), Tunuslu siyasetçi. 3 Ağustos 2016'da Tunus başbakanı olarak atandı.[1]\n" }, "Tunus başbakanı": { "first_paragraph": "Tunus başbakanı veya resmî adıyla Tunus Cumhuriyeti Başbakanı (Arapça: رئيس حكومة تونس, romanize: Reysi Hükûme Tunisiye), Tunus'un hükûmet başkanıdır. Başbakan, cumhurbaşkanı ile birlikte yürütme organını yönetir ve başbakanın kabinesi ile birlikte Halk Temsilcileri Meclisi'ne, başbakanın siyasi partisine ve nihayetinde yürütme ve yasama organının politikalarından ve eylemlerden seçmenlere karşı sorumludur.\n" }, "Hamid Karvi": { "first_paragraph": "Hamid Karvi (30 Aralık 1927, Susa - 27 Mart 2020), Tunus eski başbakanı.\n" }, "Hişam el-Meşişi": { "first_paragraph": "Hişam el-Meşişi (Arapça هشام المشيشي; Ocak 1974 doğumlu)[1][2] 2020'den Cumhurbaşkanı Kais Said tarafından görevden alındığı 2021'e kadar Tunus başbakanı olarak görev yapan Tunuslu bir politikacı. Başbakanlığına atanmadan önce 2020 yılında İçişleri Bakanı görevini yürüttü.\n" }, "Mehdi Cuma": { "first_paragraph": "Mehdi Cuma (d. 21 Nisan 1962, Mehdiye), Tunuslu mühendis, politikacı ve eski başbakan. 14 Aralık 2013 tarihinde Tunus'ta Başbakan vekili olarak seçildi.[1] Ali el-Ureyd hükûmetinde Sanayi Bakanı olarak görev yaptı. Cuma, 10 Ocak 2014 tarihinde başbakan olarak göreve başladı.\n" }, "Necla Budin": { "first_paragraph": "Necla Budin (Arapça: نجلاء بودن) veya Necla Budin Ramazan (Tunus Arapçası: نجلاء بودن رمضان; d. 29 Haziran 1958),[1] Tunuslu bir jeolog ve üniversite profesörü. 11 Ekim 2021 - 2 Ağustos 2023 tarhileri arasında Tunus başbakanı olarak görev yapan Budin, Arap dünyasında ve Tunus'ta başbakanlık görevini üstlenen ilk kadındır.[2] Daha önce 2011 yılında eğitim bakanlığında görev yaptı.[3]\n" }, "Zeynel Abidin Bin Ali": { "first_paragraph": "Zeynel Abidin Bin Ali (3 Eylül 1936-19 Eylül 2019), Tunuslu siyasetçidir. 1987-2011 yılları arasında Tunus'un devlet başkanlığını yaptı.\n" }, "Tunus cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Tunus cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Tunus Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Arapça: رئيس الجمهورية التونسية, romanize: Reys'ül Cumhuriyet'ül Tunisiye), Tunus'un devlet başkanıdır.\n" }, "Şablon:Tunuslu-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Tunuslu siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Abdurrezzak Ensarioğlu": { "first_paragraph": "Abdurrezzak Ensarioğlu (1914, Diyarbakır - 18 Mayıs 1963, Diyarbakır), Zaza kökenli Türk siyasetçi ve kanaat önderi.\n" }, "Abdülkadir Akgöl": { "first_paragraph": "Abdülkadir Akgöl (1949; Reyhanlı, Hatay) Türk tıp doktor, siyasetçi ve TBMM 20. dönem DYP Hatay milletvekilidir.[1][2]\n" }, "Abdüllatif Şener": { "first_paragraph": "Abdüllatif Şener (d. 26 Nisan 1954, Yıldızeli, Sivas), Türk siyasetçi, ekonomist, maliyeci, akademisyen, TBMM milletvekili, eski başbakan yardımcısı, eski maliye bakanı ve Türkiye Partisinin kurucusudur.\n" }, "Ahmet İsvan": { "first_paragraph": "\n" }, "Ahmet Özdemir (1943 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Özdemir (d. 1943, Akbelen, Tokat), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Özel": { "first_paragraph": "Ahmet Özel (1910, Kayalıpınar, Yıldızeli, Sivas - 5 Eylül 1978), Türk Yüksek Mühendis ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Paker": { "first_paragraph": "Ahmet Paker, (1910, Pazarcık, Bulgaristan - 11 Eylül 1987), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Remzi Hatip": { "first_paragraph": "Ahmet Remzi Hatip (31 Mart 1930, Bozdoğan - 18 Mayıs 2016, Ankara), Türk bürokrat ve siyasetçi. Babası İstiklal Savaşı gazilerinden Kerküklü Miralay Hüseyin Cemaleddin Bey ve annesi Kayseri mebusu Ahmet Remzi Akgöztürk Efendinin Kızı Sadiye hanımdır.\n" }, "Ahmet Rıza Tekelioğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Rıza Tekelioğlu (d. 1907, Antalya) - (ö 23 Ekim 1986), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ahmet Rifat Çalık": { "first_paragraph": "Rıfat Çalık (1888, Kayseri - 23 Şubat 1963) Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Salih Dal": { "first_paragraph": "Ahmet Salih Dal, (d. 2 Mart 1971, Kilis), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Sayın": { "first_paragraph": "Ahmet Sayın (d. 1937, Elmacık, Kemer, Burdur), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Sebati Ataman": { "first_paragraph": "Ahmet Sebati Ataman (1908, Yanya, Osmanlı İmparatorluğu - 19 Aralık 1992) Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Şükrü Esen": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ahmet Tahtakılıç": { "first_paragraph": "Ahmet Tahtakılıç (1909, Uşak, Türkiye - 13 Aralık 2000), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Tan": { "first_paragraph": "Ahmet Tan (11 Ocak 1949, İstanbul, Türkiye), Türk gazeteci, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Tevfik İleri": { "first_paragraph": "Ahmet Tevfik İleri (1911, Hemşin, Rize - 31 Aralık 1961), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Tokuş": { "first_paragraph": "Ahmet Tokuş (1919, Şıhlar, Alanya, Antalya - 28 Aralık 1990), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Topaloğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Topaloğlu (1914, Kadirli, Osmaniye - 12 Nisan 1981, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Türkel": { "first_paragraph": "Ahmet Türkel (1922, İnegöl, Bursa, Türkiye - 30 Temmuz 2013, İstanbul) Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Veziroğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Veziroğlu, (1891, Dinar, Afyonkarahisar - 4 Ocak 1983), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Ziya Aktaş": { "first_paragraph": "Ahmet Ziya Aktaş (1940, Kemaliye, Erzincan, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Selahattin Akçiçek": { "first_paragraph": "Selahattin Akçiçek ya da Mustafa Salahattin Akçiçek (d. 1918, İzmir) - (ö. 6 Ocak 1977), Türk siyaset adamı.\n" }, "Akif Sarıoğlu": { "first_paragraph": "Akif Sarıoğlu (d. 1890, Antalya) - (ö 12 Ekim 1968), Türk siyaset adamı.\n" }, "Kenan Akmanlar": { "first_paragraph": "Kenan Akmanlar (d. 1903, İzmir - ö. 3 Temmuz 1971), Türk siyaset adamı.\n" }, "Nurettin Aknoz": { "first_paragraph": "Ahmet Nurettin Aknoz (1898 İstanbul - 21 Haziran 1964) Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Alaattin Sever Aydın": { "first_paragraph": "Alaattin Sever Aydın (d. 1 Ocak 1951, Savur, Mardin), Türk siyaset adamı.\n" }, "Aleksandros Hacopulos": { "first_paragraph": "Aleksandros Hacopulos, Aleksandros Haçopulos[1] ya da Aleksandr Haçopulos[2][3] (21 Mayıs 1911, İstanbul - 27 Mart 1980), Rum asıllı Türk eğitimci ve siyasetçi.\n" }, "Ali Abdüssettar İksel": { "first_paragraph": "Ali Abdüssettar İksel (ya da Settar İksel), (1908 İstanbul - 28 Mart 1985), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Ak": { "first_paragraph": "Ali Ak (1939, Tarsus, Mersin - 3 Ağustos 2018[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Arabacı": { "first_paragraph": "Ali Arabacı (d. 1950, Bulgaristan), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ali Baran Numanoğlu": { "first_paragraph": "Ali Baran Numanoğlu (1918, Ürgüp - 7 Kasım 1977), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Bozdoğanoğlu": { "first_paragraph": "Ali Bozdoğanoğlu, (1925, Adana - 7 Kasım 1997), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Canip Yöntem": { "first_paragraph": "Ali Canip Yöntem (1887 İstanbul - 26 Ekim 1967), Türk şair, yazar, edebiyat tarihi araştırmacısı ve siyasetçi.\n" }, "Ali Cavit Oral": { "first_paragraph": "Ali Cavit Oral (1904, Adana, Türkiye - 9 Haziran, 1983), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Çobanoğlu": { "first_paragraph": "Ali Çobanoğlu (1915, Tavas, Denizli - 17 Temmuz 1988), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Dinçer": { "first_paragraph": "Ali Dinçer (1945, Razgrad - 18 Nisan 2007, Ankara), Türk siyasetçidir. Ankara Büyükşehir Belediyesi başkanlığı (1977-80), milletvekilliği ve devlet bakanlığı yaptı. Öldüğünde TBMM başkan vekiliydi.[1][2]\n" }, "Ali Elverdi": { "first_paragraph": "Ali Elverdi (1924, Koşuboğazı - 17 Nisan 2010, Çankaya), Türk asker ve siyasetçidir.\n" }, "Ali Enver Güreli": { "first_paragraph": "Ali Enver Güreli (1914, Burhaniye, Balıkesir - 13 Haziran 1982) Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Ferruh Yücel": { "first_paragraph": "Ali Ferruh Yücel (1901, Eski Cuma, Bulgaristan - 1 Eylül, 1987), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Fethi Esener": { "first_paragraph": "Ali Fethi Esener (1915 – 23 Mayıs 1986) Türk asker ve siyasetçi. Eski 3. Ordu Komutanı ve Büyük Türkiye Partisinin kurucu genel başkanı.\n" }, "Ali Fuat Alişan": { "first_paragraph": "Ali Fuat Alişan (1930, Çarşamba, Samsun - 9 Ekim 1996), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Fuat Başgil": { "first_paragraph": "Ali Fuat Başgil, (1893, Çarşamba, Samsun - 17 Nisan 1967, İstanbul), Türk hukukçu ve siyasetçi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi anayasa profesörü, senatör ve milletvekili. Cumhuriyet tarihinin ilk liberal kuruluşu sayılan \"Hür Fikirler Cemiyeti\" kurucu başkanı ve derneğin aylık yayın organı Hür Fikirler dergisinin sahibi.\n" }, "Ali Günay (1952 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ali Günay (d. 1952 Antakya), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Harputlu": { "first_paragraph": "Ali Harputlu (1916, Kayseri – 20 Şubat 1969), Türk siyasetçi ve doktor.[1][2]\n" }, "Ali Ilıksoy": { "first_paragraph": "Ali Ilıksoy (1954, Pazarcık, Kahramanmaraş, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali İhsan Balım": { "first_paragraph": "Ali İhsan Balım (1923, Senirkent, Isparta - 9 Eylül 2013), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali İhsan Ulubahşi": { "first_paragraph": "Ali İhsan Ulubahşi (1929, Sandıklı, Afyonkarahisar - 29 Ocak 2007), Türk siyasetçi\n" }, "Ali İrfan Haznedar": { "first_paragraph": "Ali İrfan Haznedar, (1918, Domaniç - 25 Kasım 1997), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Kemal Ocak": { "first_paragraph": "Ali Kemal Ocak (1911, Gaziantep - 20 Mayıs 1964, Gaziantep), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Köymen": { "first_paragraph": "Ali Köymen, (1930, Alucra, Giresun - 28 Şubat 1984), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Kurt": { "first_paragraph": "Ali Kurt (d. 1933 Zile; 22 Nisan 2023) Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Kütükçüoğlu": { "first_paragraph": "Ali Kütükçüoğlu (1863, Ankara - 7 Mayıs 1948), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Mesut Erez": { "first_paragraph": "Ali Mesut Erez (1 Temmuz 1922, Kütahya - 6 Şubat 2011, Kütahya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Muhsin Bereketoğlu": { "first_paragraph": "Ali Muhsin Bereketoğlu (1908, Antakya - 19 Haziran 1978), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Müfit Gürtuna": { "first_paragraph": "Ali Müfit Gürtuna (d. 1 Haziran 1952; Ermenek, Karaman), Türk avukat ve siyasetçidir. İstanbul'un Cumhuriyet dönemindeki 30. belediye başkanıdır.[1]\n" }, "Ali Münif İslamoğlu": { "first_paragraph": "Münif İslamoğlu (1917, Çine, Aydın - 5 Ağustos 1998), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Naci Duyduk": { "first_paragraph": "Ali Naci Duyduk, (1893, Giresun - 15 Ekim 1980), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Naili Erdem": { "first_paragraph": "Ali Naili Erdem (d. 17 Şubat 1927, İzmir), Türk siyasetçidir.[1]\n" }, "Ali Naki Ulusoy": { "first_paragraph": "Ali Naki Ulusoy (1921, Hacıbektaş, Nevşehir - 30 Temmuz 2006[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Rıza İncealemdaroğlu": { "first_paragraph": "Ali Rıza İncealemdaroğlu (1905, İstanbul - 19 Haziran 1977), Türk siyaset adamı. Zonguldak milletvekili.\n" }, "Ali Rıza Karaca": { "first_paragraph": "Ali Rıza Karaca (1910, Sarayköy - 16 Temmuz 1983), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Rıza Kılıçkale": { "first_paragraph": "Ali Rıza Kılıçkale, (d. 1913, Kayseri) - (15 Haziran 1979), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ali Rıza Salıcı": { "first_paragraph": "Ali Rıza Salıcı (1900, Uşak - 15 Kasım 1982), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ali Rıza Septioğlu": { "first_paragraph": "Ali Rıza Septioğlu[1] (1913; Palu, Elazığ - 5 Eylül 2001, Ankara), Türk siyasetçi ve eski Devlet Bakanıdır.\n" }, "Ali Rifat Alabay": { "first_paragraph": "Ali Rifat Alabay (1904 Ereğli, Konya - 20 Haziran 1964), Türk hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Ali Şahin (1921 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ali Şahin (1921, Gaziantep - 14 Ocak 1972), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Şevki Erek": { "first_paragraph": "Ali Şevki Erek (1935, Tokat), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Topçuoğlu": { "first_paragraph": "Ali Topçuoğlu (1933 Kahramanmaraş - 18 Ocak 2020 Kahramanmaraş) Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Uslu": { "first_paragraph": "Ali Uslu (1923 Acıpayam - 2 Mart 1992), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Yılmaz (1937 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ali Yılmaz (1937, Yayladağı, Hatay - 5 Şubat 1995), Türk siyasetçi.\n" }, "İsak Altabev": { "first_paragraph": "İshak Altabev[1] (d. 1900 - ö. 6 Mart 1962), Yahudi kökenli Türk siyasetçidir.\n" }, "Andre Vahram Bayar": { "first_paragraph": "Andre Vahram Bayar (d. 1890, İstanbul) - (ö. 30 Mart 1965), Türk siyasetçi.\n" }, "Pertev Arat": { "first_paragraph": "İbrahim Pertev Arat (d. 1913, İzmir), (ö. 1 Kasım, 1995), Türk siyasetçidir.\n" }, "Arif Ahmet Denizolgun": { "first_paragraph": "Arif Ahmet Denizolgun[1] (d. 1955, İstanbul - ö. 8 Eylül 2016, İstanbul), Türk mimar, siyasetçi ve din adamı. Babası Seyyit Hüseyin Kamil Denizolgun,[1] annesi ise Süleyman Hilmi Tunahan'ın kızı Feriha Ferhan Denizolgun'dur.[1] Babası Alanyalıdır.\n" }, "Arif Demirer": { "first_paragraph": "Mehmet Arif Demirer (1909, Afyonkarahisar - 1995[kaynak belirtilmeli], Ankara, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Arif Hikmet Güner": { "first_paragraph": "Arif Hikmet Güner, (d. 1923, Rize) - (ö. 12 Aralık 1975), Türk siyasetçidir.\n" }, "Arif Kalıpsızoğlu": { "first_paragraph": "Arif Kalıpsızoğlu (d. 1918 Girit) - (ö. 27 Kasım 1986), Türk siyasetçidir.\n" }, "Arif Nihat Asya": { "first_paragraph": "Mehmet Arif Nihat Asya[1] (7 Şubat 1904, Çatalca, İstanbul - 5 Ocak 1975, Ankara),[2] Türk şair, öğretmen ve siyasetçidir.\n" }, "Arif Sezer": { "first_paragraph": "Arif Sezer, (1948, Ceyhan, Adana, Türkiye) Türk iktisatçı, öğretmen, çiftçi, sanayici.\n" }, "Arif Tosyalıoğlu": { "first_paragraph": "Arif Tosyalıoğlu, (d. 1928, Ilgaz, Çankırı, ö. 14 Ekim 2019, Ankara[1]) Türk siyasetçi.\n" }, "Arslan Topçubaşı": { "first_paragraph": "Arslan Topçubaşı (d. 1927, Osmancık, Çorum) - (ö. 10 Ocak 2011[1]), Türk siyaset adamı.\n" }, "Asaf İlbay": { "first_paragraph": "Süleyman Asaf İlbay[1] (d. 1882, Selanik, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 13 Ocak 1957), Türk siyasetçi.\n" }, "Asım Okur": { "first_paragraph": "Mustafa Asım Okur, (d. 1909, Eksere) - (ö. 20 Şubat 1997), Türk siyasetçidir.\n" }, "Aslan Polat": { "first_paragraph": "Aslan Polat (1947, Erzurum - 26 Eylül 2022, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ata Bodur": { "first_paragraph": "Ata Bodur, (d. 1921, Mesudiye, Ordu - ö. 5 Mart 2007), Türk avukat ve milletvekiliydi.\n" }, "Atıf Akın": { "first_paragraph": "Ahmet Atıf Akın (d. 1925 Demirci) - (ö. 29 Kasım 1977), Türk siyasetçidir.\n" }, "Âtıf Benderlioğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Atıf Benderlioğlu (1910, Yozgat - 27 Nisan 1992, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Atilla İmamoğlu": { "first_paragraph": "Atilla İmamoğlu (d. 1939 Afşin - ö. 8 Temmuz 2014, Ankara) Türk siyasetçi.\n" }, "Atilla Konuk": { "first_paragraph": "Atilla Konuk (d. 29 Temmuz 1923[1], Antalya - ö. 31 Mart 2009[2]), Türk siyaset adamı.\n" }, "Atilla Mutman": { "first_paragraph": "Atilla Mutman, (d. 1952, Gemlik, Bursa), Türk siyasetçidir.\n" }, "Avni Akdağ": { "first_paragraph": "İshak Avni Akdağ (1888 – 30 Ağustos 1965), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Avni Akyol": { "first_paragraph": "Avni Akyol (1931 - 30 Eylül 1999), Türk eğitimci, siyasetçi, Kültür Bakanı ve Millî Eğitim Bakanı.\n" }, "Avni Başman": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Başman[1] (1887, İstanbul - 19 Mart 1965), Türk siyasetçidir.\n" }, "Avni Doğan (1951 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Avni Tan": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Tan (d. 1890, Kayseri) - (ö. 21 Mayıs 1961), Türk siyasetçi.\n" }, "Aydın Tümen": { "first_paragraph": "Aydın Tümen (d. 2 Mart 1963, İzmir, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Aydın Yalçın": { "first_paragraph": "Aydın Yalçın (29 Ekim 1920 - 4 Ekim 1994) Türk eğitimci ve fikir adamlarından biridir.\n" }, "Aytaç Durak": { "first_paragraph": "Aytaç Durak (d. 1938, Karaisalı, Adana) Türk siyasetçi. Eski Adana Büyükşehir Belediyesi Başkanı.\n" }, "Aytekin Kotil": { "first_paragraph": "Aytekin Kotil (21 Şubat 1934, Çayeli, Rize - 9 Ağustos 1992, İstanbul), Türk siyasetçidir. İstanbul'un Cumhuriyet dönemindeki 23. Belediye Başkanıdır (1977-80). Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) İstanbul Milletvekilliği yaptı. TBMM Başkan Vekilliği görevinde de bulunmuştur.\n" }, "Aziz Köksal": { "first_paragraph": "Aziz Köksal (1895, Mersin - 26 Kasım 1962, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Aziz Özbay": { "first_paragraph": "Abdülaziz Özbay (1912, Şanlıurfa - 17 Kasım 1967), Türk siyasetçi.\n" }, "Aziz Zeytinoğlu": { "first_paragraph": "Aziz Zeytinoğlu (1907, Tavşanlı, Kütahya - 20 Eylül, 1972), Türk siyasetçidir.\n" }, "Baha Akşit": { "first_paragraph": "Mehmet Bahattin Baha Akşit[1] (6 Mart 1914, Yatağan, Denizli - 27 Eylül 1995,[2] İstanbul[3]), Türk siyasetçi, doktor, eski milletvekili ve senatör. 27 Mayıs Darbesi sonrasında yapılan Yassıada Yargılamaları'nda idama mahkûm edilen 15 kişiden biridir. Cezası daha sonra müebbet hapse çevrildi.\n" }, "Baha Cemal Zağra": { "first_paragraph": "Baha Cemal Zağra (1894, Zakraiatik - 29 Temmuz, 1976), Türk siyasetçidir.\n" }, "Baha Koldaş": { "first_paragraph": "Baha Koldaş (1891, Geylan - 10 Aralık 1965), Türk siyasetçidir.\n" }, "Bahadır Dülger": { "first_paragraph": "(Mehmet Kudret) Bahadır Dülger (11 Haziran 1911; Üsküdar, İstanbul - 28 Mart 1968, Londra), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdurrahim Boynukalın": { "first_paragraph": "Abdurrahim Boynukalın (d. 15 Eylül 1987, Bremen), Türk siyasetçi, gazeteci ve eski Gençlik ve Spor Bakan Yardımcısı. 25. Dönem İstanbul Milletvekili ve mevcut Adalet ve Kalkınma Partisi Birleşik Krallık temsilcisi.\n" }, "Abdurrahman Öz": { "first_paragraph": "Abdurrahman Öz (d. 26 Nisan 1971), Türk siyasetçi ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) milletvekili. 7 Haziran 2015 tarihinden beri AK Parti Aydın milletvekili olan Öz, politikaya girmeden önce serbest avukat olarak çalışmıştır.\n" }, "Adnan Beker": { "first_paragraph": "Adnan Beker (d. 1964, Ankara), Türk işadamı, siyasetçi ve 28. dönem Ankara milletvekili.\n" }, "Adnan Boynukara": { "first_paragraph": "Adnan Boynukara (d. 4 Şubat 1964, Adıyaman), Türk Metalurji Mühendisi, siyasetçi ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) milletvekili.\n" }, "Ahmet Kamil Erozan": { "first_paragraph": "Ahmet Erozan (d. 14 Mart 1950, Mudanya) Türk büyükelçi ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Mücahit Arınç": { "first_paragraph": "Ahmet Mücahit Arınç (d. 4 Mart 1986; Şehzadeler, Manisa) Türk siyasetçidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi 27. dönem İstanbul 3. Bölge milletvekili ve Ak Parti Merkez Disiplin Kurulu üyesidir.\n" }, "Ahmet Öksüzkaya": { "first_paragraph": "Ahmet Öksüzkaya (d. 25 Temmuz 1960), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Sami Ceylan": { "first_paragraph": "Ahmet Sami Ceylan (d. 28 Nisan 1971; Yeşilyayla), Çerkes kökenli Türk siyasetçi[1] ve ziraat mühendisi. 26 ve 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Çorum milletvekilidir.\n" }, "Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu (d. 30 Mayıs 1974, Akhisar, Manisa), Türk istatistikçi, iş insanı ve siyasetçi. Cumhuriyet Halk Partisi 27. ve 28. dönem Manisa milletvekili.[1][2]\n" }, "Ahmet Zenbilci": { "first_paragraph": "Ahmet Zenbilci (1 Ekim 1966, Kozan, Adana), Türk siyasetçi. 27 ve 28. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Adalet ve Kalkınma Partisi Adana milletvekilidir.[1]\n" }, "Algan Hacaloğlu": { "first_paragraph": "Algan Hacaloğlu[1] (d. 10 Nisan 1940; Fındıklı, Rize[2]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Aydınlıoğlu": { "first_paragraph": "Ali Aydınlıoğlu (d. 17 Ağustos 1958, Havran), Türk öğretmen, iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Ali Coşkun (siyasetçi)": { "first_paragraph": "\nAli Coşkun (20 Şubat 1939, Kemaliye) 58. ve 59. Hükümet'te Sanayi ve Ticaret Bakanı, TBMM 22. Dönem AK Parti İstanbul milletvekili olarak görev yaptı. Öncesinde, 21. Dönem'de FP'den ve 20. Dönem'de ANAP'tan İstanbul milletvekili seçilmişti.\n" }, "Ali Er": { "first_paragraph": "Ali Er (d. 10 Mart 1949, Mersin, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Güner": { "first_paragraph": "Ali Güner (d. 1 Şubat 1955, Iğdır), eğitimci, iş insanı ve Iğdır milletvekili.\n" }, "Ali Keven": { "first_paragraph": "Ali Keven (1951, Yozgat), Türk siyasetçi, eğitimci. TBMM 27. dönem CHP Yozgat milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Özkaya": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ali Sezal": { "first_paragraph": "Ali Sezal (1946, Kahramanmaraş - 17 Temmuz 2022), Türk siyasetçidir.\n" }, "Alp Altınörs": { "first_paragraph": "Alp Altınörs (d. 1977, Ankara), Türk siyasetçi. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkan Yardımcısı ve Merkez Yönetim Kurulu (MYK) üyesidir.[1]\n" }, "Uğur İbrahim Altay": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Tayyar Altıkulaç": { "first_paragraph": "Tayyar Altıkulaç (d. 1938, Devrekani, Kastamonu), 13. Diyanet İşleri başkanı,[1] XX. ve XXII. Dönem İstanbul milletvekili ve AK Parti kurucu üyesidir.\n" }, "Atay Uslu": { "first_paragraph": "Atay Uslu (d. 1970, Antalya), Türk siyasetçi ve bürokrat. TBMM 26, 27 ve 28. dönem Antalya milletvekili, AK Parti TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu üyesi, Mülteci Hakları Alt Komisyonu başkanı, Akdeniz Parlamenterler Asamblesi üyesi, AK Parti Tanıtım ve Medyadan Sorumlu Başkan Yardımcılığı görevlerini yürütmektedir.\n" }, "Atilla Ödünç": { "first_paragraph": "Atilla Ödünç (d. 1977, Bursa) Türk siyasetçi ve inşaat mühendisi. 27. dönem Bursa milletvekilidir.\n" }, "Aydın Adnan Sezgin": { "first_paragraph": "Aydın Adnan Sezgin (d. 13 Temmuz 1956, Aydın) Türk büyükelçi ve siyasetçi.\n" }, "Ayhan Çevik (1964 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ayhan Çevik, (d. 1964, Van, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Ayhan Sefer Üstün": { "first_paragraph": "Ayhan Sefer Üstün (d. 21 Ağustos 1970, Adapazarı), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ayşe Sucu": { "first_paragraph": "Ayşe Sucu (d. 21 Nisan 1959, Ankara), Türk siyasetçi, eğitimci, ideolog, gazeteci ve yazar.\n" }, "Ayyüce Türkeş": { "first_paragraph": "Ayyüce Türkeş (evlilik sonrası soyadı Taş; d. 2 Ekim 1977, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Babacan": { "first_paragraph": "Ali Babacan (d. 4 Nisan 1967, Ankara), Türk politikacı, ekonomist ve mühendistir. Demokrasi ve Atılım Partisinin (DEVA) kurucusu ve genel başkanıdır. 2002-2015 yılları arasında 13 yıl Türkiye dışişleri ve ekonomi bakanlığı yapmış olan Babacan, Türkiye Büyük Millet Meclisi 22, 23, 24 ve 26. dönem Ankara milletvekilliği yapmıştır.\n" }, "Egemen Bağış": { "first_paragraph": "Egemen Bağış (d. 23 Nisan 1970; Bingöl), Türk siyasetçi. Türkiye'nin ilk Avrupa Birliği bakanı ve AB başmüzakerecisidir. Babası Abdullah Bağış 1974-1979 yılları arasında Adalet Partisinden Siirt belediye başkanlığı yapmıştır. Günümüzde Türkiye Prag büyükelçiliği görevindedir. The Baruch College of The City University of New York İşletme Fakültesi İnsan Kaynakları bölümünde lisans eğitimi görüp, kamu yönetimi üzerine de yüksek lisans yaptı. Evli ve iki çocuk babasıdır.\n" }, "Bayram Yılmazkaya": { "first_paragraph": "Bayram Yılmazkaya (d. 1968, Adıyaman) Türk doktor ve siyasetçi.\n" }, "Behiç Çelik": { "first_paragraph": "Behiç Çelik (18 Şubat 1955, Anamur, Mersin), Türk siyasetçi.\n" }, "Bekir Başevirgen": { "first_paragraph": "Bekir Başevirgen (20 Haziran 1975, Turgutlu, Manisa), Türk iş insanı ve siyasetçi. Cumhuriyet Halk Partisi 27. ve 28. dönem Manisa milletvekili.[1][2]\n" }, "Besim Tibuk": { "first_paragraph": "Liberal Demokrat Parti (1994-günümüz)\n" }, "Beşir Atalay": { "first_paragraph": "Beşir Atalay (d. 1 Nisan 1947; Armutlu, Keskin, Kırıkkale), Türk siyasetçi ve eski içişleri bakanı.\n" }, "Binali Yıldırım": { "first_paragraph": "Binali Yıldırım (d. 20 Aralık 1955, Günalan, Gölova, Sivas[2]), Türk siyasetçi ve mühendis, Türkiye'nin 27. ve son başbakanı, 28. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı ve AK Parti'nin üçüncü Genel Başkanı. Başbakanlık ve AK Parti Genel Başkanlığı görevine Mayıs 2016'da başladı. Başbakanlık görevinden önce 2002-2013 ve 2015-2016 yılları arasında Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı olarak görevlendirildi. Ayrıca 2014 ve 2015 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan'ın danışmanlığını yaptı.\n" }, "Burhan Suat Çağlayan": { "first_paragraph": "Suat Çağlayan (20 Ekim 1948, Trabzon), Türk doktor, bürokrat ve siyasetçidir. 21. Dönem İzmir Milletvekilliği ile Kültür Bakanlığı yapmıştır.\n" }, "Bülent Arınç": { "first_paragraph": "Refah Partisi (1983-1998)Fazilet Partisi (1998-2001)Adalet ve Kalkınma Partisi(2001-günümüz)\n" }, "Bülent Gedikli": { "first_paragraph": "Dr. Bülent Gedikli, (27 Temmuz 1964, Trabzon) Türk siyasetçi ve ekonomist.\n" }, "Bülent Turan": { "first_paragraph": "Bülent Turan (d. 17 Ocak 1975, Lapseki) Türk hukukçu, çalışma ekonomisti, siyasetçi ve İçişleri Bakan yardımcısı. \nTBMM 24, 25, 26 ve 27. dönem milletvekili ve Adalet ve Kalkınma Partisi eski grup başkan vekilidir.\n" }, "Bülent Tüfenkci": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Cazim Gürbüz": { "first_paragraph": "Cazim Gürbüz (14 Aralık 1948, Bayburt), Türk gazeteci, yazar, siyasetçi ve yeminli mali müşavirdir.\n" }, "Celal Doğan": { "first_paragraph": "Celal Doğan (d. 1 Ağustos 1943, Nizip, Gaziantep), Türk avukat, siyasetçi, spor adamı. Eski Gaziantep Belediye Başkanı. 16., 25. ve 26. dönem milletvekili.[1]\n" }, "Ömer Çelik": { "first_paragraph": "Ömer Çelik (d. 15 Haziran 1968, Adana), Türk siyasetçi, gazeteci ve eski Türkiye Avrupa Birliği Bakanıdır. 2013 ve 2015 yılları arasında Kültür ve Turizm Bakanlığı görevini üstlenen Çelik,[1] ilk defa 2002 Türkiye genel seçimleri'nde Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) Adana milletvekili olarak meclise girmiştir. Binali Yıldırım tarafından 24 Mayıs 2016 tarihinde kurulan 65. Türkiye Hükûmeti'nde Avrupa Birliği Bakanı olarak yer almıştır.\n" }, "Cemil Çiçek": { "first_paragraph": "Cemil Çiçek (d. 15 Kasım 1946, Yozgat); Türk avukat, siyasetçi ve eski TBMM başkanı. 2011-2015 yılları arasında TBMM Başkanlığı görevini sürdürmüştür. 2007-2011 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 60. Türkiye Hükûmetinde başbakan yardımcısı olarak yer aldı. Bu görevinden önce 2002-2007 yılları arasında Abdullah Gül tarafından kurulan 58. Türkiye Hükûmetinde ve Erdoğan tarafından kurulan 59. Türkiye Hükûmetinde adalet bakanı olarak yer aldı.\n" }, "Cesim Gökçe": { "first_paragraph": "Cesim Gökçe (d. 5 Mayıs 1968), Kürt siyasetçi ve 26. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) Ağrı milletvekili.\n" }, "Cevdet Erdöl": { "first_paragraph": "Cevdet Erdöl, (d. 16 Şubat 1958, Sürmene) Türk doktor, siyasetçi\n" }, "Hulki Cevizoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Hulki Cevizoğlu[1] (d. 1 Mayıs 1958, Tirebolu), Türk gazeteci, yazar, televizyon programcısı ve 28. Dönem Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Cihan Paçacı": { "first_paragraph": "Mustafa Cihan Paçacı (d. 25 Mart 1949, Malatya) Türk siyasetçidir. Şekerbank genel müdür yardımcılığı, Etibank, Halkbank, Ziraat Bankası yönetim kurulu başkanlıkları ve genel müdürlükleri ile 20. dönem Elazığ, 21. ve 23. dönem Ankara milletvekillikleri yaptı.\n" }, "Cuma İçten": { "first_paragraph": "Cuma İçten (d. 1 Ocak 1973; Genç), Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Cuneyd Zapsu": { "first_paragraph": "Hasan Cuneyd Zapsu[3][4] (d. 19 Kasım 1956, İstanbul), Türk iş insanı, sivil toplum gönüllüsü. Adalet ve Kalkınma Partisi'nin kurucularından olan Zapsu, 2001 ile 2008 yılları arasında partinin merkez yürütme kurulu üyesiydi.[5]\n" }, "Çağrı Erhan": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Çağrı Erhan (d. 1972 İstanbul), Altınbaş Üniversitesi Rektörü ve Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi.\n" }, "Abdulhaluk Mehmet Çay": { "first_paragraph": "Abdulhaluk Mehmet Çay (d. 23 Aralık 1945, İskilip), Türk akademisyen ve siyasetçi. Türkçü kimliği ve çalışmalarıyla tanınmıştır.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Davut Gül": { "first_paragraph": "Davut Gül (d. 1974; Horasan, Erzurum), Türk bürokrat. Mevcut İstanbul Valisi.\n" }, "Demir Çelik": { "first_paragraph": "Demir Çelik (d. 21 Aralık 1959, Varto, Muş), Türk siyasetçidir.\n" }, "Selçuk Dereli": { "first_paragraph": "Mustafa Selçuk Dereli (d. 6 Haziran 1969, Andırın, Kahramanmaraş), FIFA kokartlı Türk hakemidir.\n" }, "Dilşat Canbaz Kaya": { "first_paragraph": "Dilşat Canbaz Kaya (d.1973, Ankara), Türk siyasetçi ve TBMM 27. dönem HDP İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Doğa Şanlıoğlu": { "first_paragraph": "Doğa Şanlıoğlu (d. 1992, Sarıyer) Türk avukat, iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Durmuş Yılmaz": { "first_paragraph": "Durmuş Yılmaz (d. 1947; Karacaömerli, Eşme) Türk ekonomist, bürokrat ve siyasetçi.[2]\n" }, "Osman Durmuş": { "first_paragraph": "Osman Durmuş (5 Ağustos 1947, Çankırı - 26 Ekim 2020, Ankara), Türk siyasetçi ve tıp doktoru.\n" }, "Besim Dutlulu": { "first_paragraph": "Besim Dutlulu (29 Eylül 1979; Akhisar), eczacı ve Manisa'nın Akhisar ilçesinin belediye başkanı.[2]\n" }, "Ebru Günay": { "first_paragraph": "Ebrü Günay (d. 1982, Bingöl), Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Efkan Âlâ": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Emin Önen": { "first_paragraph": "Abdulkadir Emin Önen (d. 15 Mart 1976, Ankara), Türk siyasetçi. Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı Parlamenter Asamblesi (AGİTPA) Türk Grubu Başkanı, AK Parti Dış İlişkiler Başkan Yardımcısı görevlerini yürüten Emin Önen, 2007-2015 yılları arasında Adalet ve Kalkınma Partisi Şanlıurfa milletvekili olmuş, ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başdanışmanlığında bulunmuştur. 1 Aralık 2017 tarihinde Pekin Büyükelçisi olmuştur.\n" }, "Emrehan Halıcı": { "first_paragraph": "Mehmet Emrehan Halıcı (d. 26 Nisan 1956, Konya, Türkiye), Türk siyasetçi.[1]\n" }, "Ercan Candan": { "first_paragraph": "Ercan Candan (d. 6 Mart 1967; Karadeniz Ereğli, Zonguldak), Türk siyasetçi, metalürji ve malzeme mühendisi, akademisyen, profesör ve milletvekili.\n" }, "Erdal Aksünger": { "first_paragraph": "Erdal Aksünger (d. 8 Ekim 1968, Çayırlı, Erzincan), Türk siyasetçi.\n" }, "Erkan Aydın": { "first_paragraph": "Erkan Aydın (1974, İstanbul) Türk eczacı ve siyasetçi.TBMM 25, 26 ve 27. dönem CHP Bursa milletvekilidir ve TBMM İçişleri Komisyonu üyesiydi.[1]\n" }, "Ersönmez Yarbay": { "first_paragraph": "Ersönmez Yarbay (d. 15 Kasım 1953; Acıpayam, Denizli), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ertuğrul Çalışkan": { "first_paragraph": "Ertuğrul Çalışkan (d. 1965, Ermenek, Karaman), Türk siyasetçi ve 2014-2019 yılları arasında Karaman belediye başkanı olarak görev yapmış olup, Şu an'da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bakan Müşaviri ve Çevre Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığı olarak görev yapmaktadır.[1][2]\n" }, "Ertuğrul Günay": { "first_paragraph": "Sosyaldemokrat Halkçı Parti (1986-1992)\n" }, "Ertuğrul Kürkcü": { "first_paragraph": "Ertuğrul Kürkcü[1] (d. 5 Mayıs 1948, Bursa), Türk sosyalist aktivist, yayıncı ve yazar. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Onursal Başkanı, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Onursal Üyesi ve İlerici Enternasyonal Danışma Kurulu Üyesidir.\n" }, "Ertuğrul Yalçınbayır": { "first_paragraph": "Ertuğrul Yalçınbayır (d. 1 Temmuz 1946; Hasköy, Bulgaristan), Türk siyasetçi ve avukat\n" }, "Esat Canan": { "first_paragraph": "Esat Canan, (d. 10 Şubat 1950, Yüksekova), Kürt asıllı Türk siyasetçidir.\n" }, "Evliya Parlak": { "first_paragraph": "Evliya Parlak (d. 1946, Çukurca), Türk siyasetçidir.\n" }, "Eyüp Fatsa": { "first_paragraph": "Eyüp Fatsa (d. 19 Eylül 1961, Kumru), Türk siyasetçidir.\n" }, "Eyyüp Sanay": { "first_paragraph": "Eyyüp Sanay, (d. 1942, Otacı, Kızılcahamam, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Faruk Çelik": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Faruk Nafız Özak": { "first_paragraph": "Faruk Nafız Özak (d. 19 Nisan 1946, Trabzon), iki dönem bakanlık yapmış ve üç dönem milletvekili seçilmiş bir politikacı, eski futbolcu ve iş insanı. 2005-2009 yılları arasında Bayındırlık ve İskan Bakanlığı görevini üstlenmiştir. Gençlik ve Spordan Sorumlu Devlet Bakanlığı görevini 2009-2011 yılları arasında sürdürmüştür. Siyasal kariyeri öncesi Özak, Trabzonspor takımında futbol oynarken Yılın Sporcusu Ödülünü almıştır.\n" }, "Fatih Dönmez": { "first_paragraph": "Fatih Dönmez (1965, Bilecik), Türk bürokrat ve siyasetçi. eski Türkiye enerji ve tabii kaynaklar bakanı\n" }, "Fatih Şahin (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Fatih Şahin, (d. 20 Mart 1979, Ankara) Türk siyasetçi, hukukçu ve AK Parti Genel Sekreteri.\n" }, "Faysal Sarıyıldız": { "first_paragraph": "Faysal Sarıyıldız (d. 10 Nisan 1975, Cizre, Şırnak), Türkiye Büyük Millet Meclisi 24., 25. ve 26. dönem Şırnak milletvekilidir.\n" }, "Fehmi Cumalıoğlu": { "first_paragraph": "İsmail Fehmi Cumalıoğlu (1912, Tekirdağ, Osmanlı İmparatorluğu - 25 Temmuz 1996, Ankara, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ferhat Encü": { "first_paragraph": "Ferhat Encü (5 Ağustos 1985, Şırnak), 25. ve 26. dönem Şırnak milletvekilidir.\n" }, "Feyzi İşbaşaran": { "first_paragraph": "Feyzi İşbaşaran (29 Mayıs 1956) Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Feyzullah Kıyıklık": { "first_paragraph": "Feyzullah Kıyıklık (d. 15 Mart 1949, Çorum), İlk Bağcılar Belediye Başkanı, AK Parti İstanbul Milletvekili. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur.\n" }, "Fuat Karakuş": { "first_paragraph": "Fuat Karakuş, (d.3 Şubat 1973) Tıp doktoru, Adalet ve Kalkınma Partisi 24. dönem TBMM Kilis milletvekilidir.\n" }, "Gökhan Yüksel": { "first_paragraph": "Gökhan Yüksel (d. 18 Haziran 1987; Kartal, İstanbul), Türk siyasetçi, 2019 yılından itibaren Kartal Belediye Başkanı. Cumhuriyet Halk Partisi üyesi.\n" }, "Akif Gülle": { "first_paragraph": "Akif Gülle (d. 19 Mayıs 1958, Aksungur, Merzifon), Türk siyasetçi.\n" }, "Güneş Gümüş": { "first_paragraph": "Güneş Gümüş (d. 20 Nisan 1981; Ankara, Türkiye), Türk siyasetçi ve akademisyendir. Şu anki Sosyalist Emekçiler Partisi genel başkanıdır. 2012 yılından 2017'de Barış İçin Akademisyenler bildirisine imza atması nedeniyle ihraç edilene kadar Ankara Üniversitesi Sosyoloji bölümünde akademisyen olarak görev yapmıştır.\n" }, "İsmail Güneş (siyasetçi)": { "first_paragraph": "İsmail Güneş (d. 4 Mart 1967 Eşme, Uşak), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yusuf Halaçoğlu": { "first_paragraph": "Yusuf Halaçoğlu (d. 10 Mayıs 1949, Kozan), Türk tarihçi ve siyasetçi. 1993-2008 yılları arası Türk Tarih Kurumu Başkanlığı yapmıştır. Milliyetçi Hareket Partisinin 24, 25 ve 26. dönem Kayseri milletvekili ve eski TBMM MHP Grup Başkanvekili'dir.\n" }, "Halil Şıvgın": { "first_paragraph": "Halil Şıvgın (1950, Tatlar, Altındağ, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Halil Ürün (1947 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Doç. Dr.Halil Ürün (d. 1947 Yunak, Konya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Haluk İpek": { "first_paragraph": "Haluk İpek (d. 2 Şubat 1963, Suluova, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Haluk Koç": { "first_paragraph": "Ahmet Haluk Koç (d. 3 Ekim 1954, İstanbul); Türk hekim, siyasetçi ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) genel başkan yardımcısı. 2012-2015 yılları arasında CHP Sözcülüğü görevini sürdüren Koç, 2002-2018 yılları arasında yapılan genel seçimlerde CHP milletvekili olarak meclise girmiştir.\n" }, "Hamit Geylani": { "first_paragraph": "Hamit Geylani, (d. 1947, Şemdinli, Hakkâri), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Ali Kilci": { "first_paragraph": "Hasan Ali Kilci (20 Şubat 1951, Kayseri - 22 Haziran 2020), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Altay": { "first_paragraph": "Hasan Altay, (1950, Türkeli, Sinop - 14 Şubat 2017[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Balaman": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hasan Gemici (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hasan Gemici (1953, Çaycuma), Türk, siyasetçi.\n" }, "Hasan Hüseyin Türkoğlu": { "first_paragraph": "Hasan Hüseyin Türkoğlu (1 Mayıs 1968, Bahçe, Osmaniye - 11 Şubat 2020, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Kara": { "first_paragraph": "Hasan Kara (d. 1 Ocak 1969, Kilis), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Murat Mercan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hasan Özyer": { "first_paragraph": "Hasan Özyer (d. 1960, Fethiye, Muğla), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hayati Yazıcı": { "first_paragraph": "Hayati Yazıcı (d. 23 Mayıs 1952, Buzlupınar) Türk avukat, siyasetçi.\n" }, "Haydar Doğan": { "first_paragraph": "Haydar Doğan (d. 1969, Tunceli), Türk uzun mesafe koşucusu ve siyasetçidir. Avrupa'da podyuma çıkan ilk Türk atlettir. Hala kırılmamış bir dünya, üç de Türkiye rekoru bulunuyor.\n" }, "Hayrettin Nuhoğlu": { "first_paragraph": " Hayrettin Nuhoğlu (d. 25 Temmuz 1953, Hayrat), Türk mühendis, iktisatçı ve siyasetçi.\n" }, "Hilmi Güler": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hüseyin Çelik": { "first_paragraph": "Hüseyin Çelik (d. 5 Mart 1959, Gürpınar, Van), Kürt ve Arap kökenli Türk [1] siyasetçi, akademisyen ve yazar. 58. Hükûmette Kültür Bakanı, 59. Hükûmette Millî Eğitim Bakanı, TBMM 22 ve 23. Dönem AK Parti Van, 24. Dönem Gaziantep milletvekillerindendir. 21. Dönem'de Doğru Yol Partisinden Van Milletvekili seçilmiştir.\n" }, "İbrahim Ayhan": { "first_paragraph": "İbrahim Ayhan (10 Şubat 1968; Siverek, Şanlıurfa - 20 Eylül 2018; Erbil, Irak), Kürt kökenli Türk siyasetçidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi 24. ve 25. dönem Halkların Demokratik Partisi Şanlıurfa milletvekilliği yapmıştır.\n" }, "İbrahim Cevher Cevheri": { "first_paragraph": "İbrahim Cevher Cevheri (d. 11 Mart 1957, Şanlıurfa) Türk siyasetçi. Necmettin Cevheri'nin oğludur.\n" }, "İdris Baluken": { "first_paragraph": "İdris Baluken (d. 2 Temmuz 1976, Bingöl), Zaza asıllı Türk siyasetçi, doktor ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski milletvekili.\n" }, "İdris Naim Şahin": { "first_paragraph": "İdris Naim Şahin (1 Haziran 1956; Ünye, Ordu), Türk siyasetçi ve eski içişleri bakanıdır.\n" }, "İffet Polat": { "first_paragraph": "İffet Polat (1968, İstanbul) Türk siyasetçi ve TBMM 27.dönem AK Parti İstanbul milletvekili.[1]\n" }, "İlhan İşbilen": { "first_paragraph": "İlhan İşbilen, (d. 1 Nisan 1946, Uzunköprü), iş insanı, 24. dönem eski AK Parti milletvekili.\n" }, "İlyas Arslan": { "first_paragraph": "İlyas Arslan, (d. 1956, Sorgun) - (ö. 20 Ekim 2006), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmail Alptekin": { "first_paragraph": "İsmail Alptekin (10 Şubat 1943, Gerede, Bolu) Türk avukat ve siyasetçi. Fazilet Partisinin kurucu genel başkanı olarak 1997-1998 yılları arasında bu görevi sürdürdü.\n" }, "İsmail Ethem Tokdemir": { "first_paragraph": "İsmail Ethem Tokdemir (d. 5 Ağustos 1954, Gümüşhane) Türk diplomat ve siyasetçi.\n" }, "İsmail Kahraman": { "first_paragraph": "İsmail Kahraman (d. 23 Mart 1940, İkizdere, Rize), Türk avukat ve siyasetçi, 27. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı.\n" }, "İsmail Ok": { "first_paragraph": "İsmail Ok, (d. 1964, Hotaşlar, Kepsut), Türk öğretmen, siyasetçi.\n" }, "İsmail Tatlıoğlu": { "first_paragraph": "İsmail Tatlıoğlu (d. 1960, Bursa) Türk siyasetçi, ekonomist, öğretim üyesi. TBMM 27. dönem İYİ Parti Bursa milletvekilidir. Aynı zamanda TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyesiydi.[1]\n" }, "İsmet Özarslan": { "first_paragraph": "İsmet Özarslan (1945, Amasya, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Kadri Yıldırım": { "first_paragraph": "Siirt (Kasım 2015)\n" }, "Türkiye'de azınlık milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Türkiye'de azınlık milletvekilleri, Lozan Antlaşması'nda tanımlandığı şekliyle Müslüman olmayan Türk uyruklu milletvekilleridir.\n" }, "Berç Keresteciyan Türker": { "first_paragraph": "Kigork Berç Keresteciyan (Türker) (1871, İstanbul - 27 Temmuz 1949, İstanbul), Kurtuluş Savaşı'nda Mustafa Kemal'e ve Millî Mücadele'ye destekleri olmuş; TBMM 5. Dönem, TBMM 6. Dönem ve TBMM 7. Dönem'de (1935-1946) Atatürk'ün isteği ile Afyonkarahisar milletvekilliği yapmış, İstiklal Madalyası sahibi Türkiye Ermeni'si iş insanı ve siyasetçidir.\n" }, "Berç Turan": { "first_paragraph": "Sahak Berç Turan (1920, Kahramanmaraş - 3 Ağustos 1997) Ermeni asıllı Türk siyasetçi.\n" }, "Erol Dilek": { "first_paragraph": "Erol Dilek (d. 1924, İstanbul) - (ö. 5 Kasım 1991), Türk siyasetçi.\n" }, "Erol Dora": { "first_paragraph": "Erol Dora (d. 2 Şubat 1964, Silopi)[2] Süryani avukat ve 24., 25. ve 26. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Mardin milletvekilidir.\n" }, "Nikola Fakaçelli": { "first_paragraph": "Nikola Fakaçelli, T.B.M.M. 8. Dönem'de CHP İstanbul milletvekili olarak Mecliste bulunmuş Rum asıllı bir Türk siyasetçidir. Babasının adı Mihal, annesinin adı Aglaiya 'dır. İstanbul 1904 (rumi 1322-1320) doğumludur.12.07.1980 tarihinde öldü. İlk eşi İtalyan asıllı Maryeta 1938 tarihinde, ikinci eşi Bulgar asıllı Rada ise 1983 tarihinde öldü. Çocuğu yoktur.\n" }, "Garo Paylan": { "first_paragraph": "Garo Paylan (Ermenice: Կարօ Փայլան; d. 3 Ekim 1972, İstanbul), Türkiye Ermenisi eğitimci ve siyasetçi. TBMM 25, 26 ve 27. dönem milletvekilidir. Selina Doğan ve Markar Esayan ile birlikte, elli yılı aşkın bir süre sonra TBMM'ye giren ilk Ermeni milletvekillerinden biri olmuştur.\n" }, "Hanri Soriano": { "first_paragraph": "Hanri Soriano (d. 1882, Rodos), Türk siyasetçi.\n" }, "Hermine Agavni Kalustyan": { "first_paragraph": "Hermine Ağavni Kalustyan, (Ermenice: Հերմինէ Աղաւնի Գալուստեան; d. 1914, İstanbul – ö. 3 Eylül, 1989), Türk matematikçi ve siyasetçi.\n" }, "Hristaki Yoannidis": { "first_paragraph": "Hristaki Yoannidis (d. 1916, İstanbul) - (ö. 26 Şubat 1989), Türk siyasetçi.\n" }, "İstamat Zihni Özdamar": { "first_paragraph": "İstamat Zihni Özdamar (bazı kaynaklarda ismi İstimat şeklinde geçmekteyse de, doğrusu, Yunancadaki Stamati (Σταµάτη) erkek isminin Türkçe söylenişine denk gelmesi nedeniyle, İstamati'dir; bu isim \"Dursun\" anlamına gelir ve yeni doğan çocuklara aynı niyetle verilir[kaynak belirtilmeli]), TBMM 5. Dönem, TBMM 6. Dönem ve TBMM 7. Dönem'de (1935-1946) Atatürk'ün azınlıklar için mecliste ayırma kararı aldığı kontenjandan bağımsız Eskişehir milletvekilliği yapmış Türk veya kendi tanımıyla \"Türk Ortodoks\" siyasetçidir. Cumhuriyet döneminde milletvekilliği, kurucu meclis üyeliği veya senatörlük yapmış azınlık mensubu parlamenterden biriydi.\n" }, "Cefi Kamhi": { "first_paragraph": "Demokrat Türkiye Partisi\n" }, "Mihal Kayakoğlu": { "first_paragraph": "Mihal Kayakoğlu ya da Mihal Kayaoğlu, (d.1893, Ürgüp - ö.?), Rum asıllı Türk siyasetçi.\n" }, "Vasil Konos": { "first_paragraph": "Vasil Konos (1880, Şeskovik - ?), T.B.M.M. 8. Dönem'de (1946-1950) Demokrat Parti İstanbul milletvekili olarak muhalefetten meclise giren ilk 2 gayrimüslim milletvekilinin arasında yer almış Rum asıllı Türk siyasetçidir.\n" }, "Kaludi Laskari": { "first_paragraph": "Kaludi Laskari (d. 1894 – ö. 23 Şubat 1979), Rum asıllı Türk hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Markar Esayan": { "first_paragraph": "Markar Esayan (4 Şubat 1969,[1] İstanbul - 16 Ekim 2020[2]), Ermeni-Çerkes asıllı Türk yazar, gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Abravaya Marmaralı": { "first_paragraph": "Samuel Abravaya Marmaralı (1879, İzmir - 1953), Yahudi asıllı Türk doktor ve siyasetçi.\n" }, "Mıgırdıç Şellefyan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ahilya Moshos": { "first_paragraph": "Ahilya Moshos (? - 13 Aralık 1966), Rum asıllı Türk siyasetçi.\n" }, "Selina Doğan": { "first_paragraph": "Selina Özuzun Doğan (d. 3 Mart 1977, İstanbul) Ermeni asıllı Türk siyasetçi ve avukat.\n" }, "Nikola Taptas": { "first_paragraph": "Doktor Nikola Taptas (d. 25 Mart 1871, İstanbul - ö. 31 Mayıs 1955, İstanbul), kulak-burun-boğaz hekimliğinin uluslararası planda öncülerinden[1][2][3][4] Rum asıllı Türk hekim ve siyasetçidir. Cumhuriyet döneminde azınlıklara mensup milletvekilidir.[5]\n" }, "Yusuf Salman": { "first_paragraph": "Yusuf Salman (1888, Selanik - 28 Kasım 1960, Yassıada), Yahudi[1] kökenli Türk siyasetçidir.\n" }, "Zakar Tarver": { "first_paragraph": "Zakar Tarver (1893, Eğin - 19 Eylül 1960), Ermeni asıllı Türk siyasetçi ve radyolog hekimdir.\n" }, "Abdurrahim Karslı": { "first_paragraph": "Abdurrahim Karslı (d. 10 Aralık 1964; Horasan, Erzurum),[1] Merkez Partinin kurucu Genel Başkanı ve 2002 yılından beri İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Usul Hukuku ve İcra-İflas Hukuku ana bilim dalı başkanı.\n" }, "Aydemir Güler": { "first_paragraph": "Aydemir Güler (d. 16 Eylül 1961, İstanbul), Türk teorisyen ve siyasetçidir. Türkiye Komünist Partisi İstanbul İl Başkanlığı görevini sürdürmektedir. soL gazetesinde ve Gelenek dergisinde düzenli olarak yazılar yazmaktadır.[1]\n" }, "Hakkı Behiç Bayiç": { "first_paragraph": "Hakkı Behiç Bayiç (1886, İstanbul - 12 Ekim 1943, Ankara), Türk siyasetçidir. TBMM 1. dönemde Denizli mebusluğu ve bu dönemde kurulan I. İcra Vekilleri Heyeti'nin ilk aylarında vekillik görevi yapmıştır. Mustafa Kemal Paşa'nın 1920 sonunda taktik düşüncelerle kurdurduğu Türkiye Komünist Fırkası'nın umumî kâtipliğini (genel sekreter) yapmış olması ile tarihe geçmiştir.\n" }, "Ferruh Bozbeyli": { "first_paragraph": "Ahmet Ferruh Bozbeyli (21 Ocak 1927[1], Pazarcık, Kahramanmaraş - 28 Temmuz 2019, Ankara), Türk siyasetçi. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığı (1965-70) ve Demokratik Parti genel başkanlığı yaptı (1970-78).\n" }, "Nuri Demirağ": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Doğan Tarkan": { "first_paragraph": "Doğan Tarkan (31 Ağustos 1948; 25 Aralık 2013), Devrimci Sosyalist İşçi Partisi kurucu genel başkanı, Troçkist devrimci ve insan hakları aktivisti.\n" }, "Aykut Edibali": { "first_paragraph": "Aykut Edibali (13 Nisan 1942, Sandıklı, Afyonkarahisar - 14 Ocak 2022, Ankara), Türk siyasetçi, yazar ve Millet Partisi Genel Başkanı'ydı.\n" }, "Ercüment Akdeniz": { "first_paragraph": "Ercüment Akdeniz (d. 1972, Malatya) Türk siyasetçi, gazeteci, yazar ve eski Emek Partisi genel başkanı.\n" }, "Fevzi Lütfi Karaosmanoğlu": { "first_paragraph": "Fevzi Lütfi Karaosmanoğlu (1900, Manisa, Osmanlı İmparatorluğu - 22 Ekim 1978) Türk gazeteci ve siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Turhan Feyzioğlu": { "first_paragraph": "Turhan Feyzioğlu[1] (1922, Kayseri, Türkiye - 24 Mart 1988, Ankara, Türkiye), Türk hukuk profesörü, avukat, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Gökçe Fırat": { "first_paragraph": "Gökçe Fırat Çulhaoğlu (d. 8 Mart 1974, İstanbul), Türk gazeteci-yazar ve Ulusal Parti Genel Başkanıdır. Türksolu gazetesinin başyazarlığını da sürdürmektedir.\n" }, "Gültekin Tetik": { "first_paragraph": "Gültekin Tetik (d. 26 Aralık 1959 Çanakkale) Türk, yönetmen, görüntü yönetmeni, yapımcı ve profesyonel fotografçı. Türkiye Yeşiller Partisi kurucularındandır.[1]\n" }, "Gültekin Uysal": { "first_paragraph": "Gültekin Uysal (d. 3 Nisan 1976, Afyonkarahisar), Türk siyasetçi. Demokrat Parti genel başkanı ve 27. dönem Afyonkarahisar milletvekili.[1]\n" }, "Masum Türker": { "first_paragraph": "Masum Türker (1951, Mardin), Türk siyasetçi, eski Demokratik Sol Parti Genel Başkanı. 2009-2015 yılları arasında Demokratik Sol Parti'nin genel başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Mehmet Ali Aybar": { "first_paragraph": "Mehmet Ali Aybar (d. 5 Ekim 1908, İstanbul - ö. 10 Temmuz 1995, İstanbul), Türkiye'de sosyalist hareketin önde gelen isimlerinden, 1971'de kapatılan Türkiye İşçi Partisi lideri, ve Sosyalist Devrim Partisi kurucu genel başkanı, avukat, atlet[1] ve milletvekili.\n" }, "Nurullah Ankut": { "first_paragraph": "Nurullah Efe Ankut (d. 8 Ekim 1945; Konya), Türk öğretmen, yazar ve siyasetçi. 15 Haziran 2005 tarihinden beri Halkın Kurtuluş Partisi genel başkanlığını sürdürmektedir. Aynı zamanda partinin gazetesi Halkın Kurtuluş Yolu'nda yazarlık yapmaktadır.\n" }, "Öztürk Yılmaz": { "first_paragraph": "Öztürk Yılmaz (d. 19 Eylül 1970, Ardahan), Türk diplomat, siyasetçi, yazar, 26. ve 27. dönem Ardahan milletvekili, Yenilik Partisi genel başkanı.[1]\n" }, "Perihan Koca": { "first_paragraph": "Perihan Koca (d. 25 Eylül 1987) Türk milletvekili,öğretmen,insan hakları aktivisti, aktivist ve siyasetçidir. Toplumsal Özgürlük Partisi sözcüler kurulu üyesidir ve 2023 genel seçimlerinde Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi Mersin milletvekili seçilmiştir.\n" }, "Doğu Perinçek": { "first_paragraph": "Doğu Perinçek (17 Haziran 1942, Gaziantep), Türk siyasetçi, Aydınlık Hareketi önderi, hukuk doktoru ve yazar. 15 Şubat 2015 tarihinden beri Vatan Partisi (VP) genel başkanlığı görevini sürdürmektedir. 1978-1980 yılları arasında Türkiye İşçi Köylü Partisi (TİKP), 1991-1992 yıllarında Sosyalist Parti (SP) ve 1992-2015 yılları arasında İşçi Partisi (İP) genel başkanlığı görevini üstlenmiştir. 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde partisinin cumhurbaşkanı adayı olmuştur. 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde de aday adayı olmuş lakin 100.000 imzayı toplayamadığı için aday olamamıştır.[1]\n" }, "Remzi Oğuz Arık": { "first_paragraph": "Remzi Oğuz Arık (15 Temmuz 1899 - 3 Nisan 1954), Türk arkeolog, yazar ve politikacı.\n" }, "Sadettin Tantan": { "first_paragraph": "(Yüksek Lisans)\n" }, "Selma Gürkan": { "first_paragraph": "Selma Gürkan (d.1961, Ankara), Türk siyasetçi. Uzun dönem KESK içinde sendikal mücadele yürütmüş, 2011 yılında Emek Partisi genel başkanı seçilmiştir. 22 Kasım 2020 tarihinde yapılan seçimle birlikte yerini Ercüment Akdeniz'e bırakmıştır. 2023 yılı seçimlerinde Ankara 3. bölgeden milletvekili adayı olmuş ancak seçilememiştir. \n" }, "Tuncer Bakırhan": { "first_paragraph": "Tuncer Bakırhan (d. 1970; Kayadibi, Susuz, Kars), DEHAP eski genel başkanı ve siyasetçi.\n" }, "Turgut Sunalp": { "first_paragraph": "Cihadettin Turgut Sunalp[1] (31 Ağustos 1917, İstanbul - 28 Ağustos 1999, İstanbul, Türkiye), Boşnak asıllı Türk asker, diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Vecdet Öz": { "first_paragraph": "Vecdet Öz (1959; Çarşamba, Samsun), Türk akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Yaşar Okuyan": { "first_paragraph": "Yaşar Okuyan (d. 28 Ağustos 1950, Elmalık, Yalova), Türk gazeteci, yazar ve siyasetçidir. MHP, ANAP, DYP, HYP ve CHP dahil olmak üzere dokuz farklı partide siyaset yaptı. 1995-2002 yılları arasında Yalova milletvekili, 1999-2002 yılları arasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görevini yürüttü.\n" }, "Yusuf Bozkurt Özal": { "first_paragraph": "Yusuf Bozkurt Özal[1] (1940, Malatya - 9 Ocak 2001, Ankara), Türk mühendis ve siyasetçi. Turgut Özal ve Korkut Özal'ın kardeşidir.\n" }, "Ziya Halis": { "first_paragraph": "Ziya Halis (1948, Zara, Sivas, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Taymis kıyıları": { "first_paragraph": "Taymis kıyıları, Türk yazar, gazeteci, yazar ve milletvekili Falih Rıfkı Atay'ın (1894 - 1971) 1934 yılında yazdığı İngiltere ve Avrupa gezilerindeki izlenim ve düşüncelerini içeren eseridir.\n" }, "Abdülgani Girici": { "first_paragraph": "Abdülgani Girici, (1 Temmuz 1901, Adana - 25 Ocak 1989, Adana), Türk mücahit. İstiklâl Madalyası sahibidir.[1]\n" }, "Ahmet Hamdi Çamlı": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Çamlı (d. 1965, Fatih, İstanbul) Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Şevket Akyazı": { "first_paragraph": "Ahmet Şevket Akyazı, (1885 Ordu - 1 Aralık 1947), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Yılmaz (1910 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Yılmaz (1910, Gümüştepe - 20 Aralık 1975), Türk siyaset adamı.\n" }, "Alaattin Yüksel": { "first_paragraph": "Alaattin Yüksel, (d. 25 Aralık 1950; Salihli, Manisa), Türk girişimci ve siyasetçi.\n" }, "Alaettin Kurt": { "first_paragraph": "Alaettin Kurt (1949, Trabzon - 17 Ağustos 1999), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Arslan (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ali Arslan (d. 20 Ocak 1955, Ula, Muğla), Türk siyasetçi.\n" }, "Altan Erkekli": { "first_paragraph": "Reşit Altan Erkekli (d. 18 Ocak 1955,[2] İstanbul), Türk tiyatro, sinema, televizyon oyuncusu ve seslendirme sanatçısıdır.\n" }, "Ayhan Sakallıoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Bahattin Şeker": { "first_paragraph": "Bahattin Şeker (20 Haziran 1956, Bozüyük, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Baki Şimşek": { "first_paragraph": "Baki Şimşek (d. 1969, Mersin), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Mersin milletvekilidir.\n" }, "Bedri Serter": { "first_paragraph": "Bedri Serter (d. 1960, İzmir) Türk siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Bekir Kuvvet Erim": { "first_paragraph": "Bekir Kuvvet Erim (d. 1957, Aydın) Türk siyasetçi, çiftçi ve gayrimenkul yatırım danışmanı.\n" }, "Birnur Şahinoğlu": { "first_paragraph": "Dokuz Eylül Üniversitesi\n" }, "Cahit Can": { "first_paragraph": "Cahit Can (d. 1956, Sinop, Türkiye), Türk siyasetçidir. 22. dönemde AK Parti'den Sinop milletvekili seçilmiştir. [1]\n" }, "Cemal Seymen": { "first_paragraph": "Ahmet Cemal Seymen (1945 Ürgüp – 28 Aralık 2015[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cemal Tüzün": { "first_paragraph": "Cemal Tüzün (d. 1913, Kandıra, Kocaeli - (ö. 11 Ocak 1970), Türk siyasetçi.\n" }, "Cumhur Uzun": { "first_paragraph": "Cumhur Uzun, (d. 29 Ekim 1963, Yatağan, Muğla) Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Doğan Demir": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Durdu Özbolat": { "first_paragraph": "Durdu Özbolat (d. 6 Şubat 1962, Bucak), Türk siyasetçidir.\n" }, "Engin Özkoç": { "first_paragraph": "Engin Özkoç (d. 5 Şubat 1962, Kayalarmemduhiye), Abhaz kökenli[2][3] Türk siyasetçidir. Türk siyasetindeki çalışmalarının yanı sıra, Türkiye Cumhuriyeti tarafından tanınmamış olan de facto Abhazya Cumhuriyeti'nin Türkiye'de tanınması için yürüttüğü faaliyetleriyle de bilinir.[4][5]\n" }, "Ergün Bayrak": { "first_paragraph": "Ergün Bayrak (1941, Hopa, Artvin - 25 Nisan 2004, Ankara), Türk siyasetçi, muhasebeci ve mali müşavir. \n" }, "Erol Köse (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Erol Köse (d. 1934, Kandıra, Kocaeli), Türk siyasetçidir.\n" }, "Faruk Çaturoğlu": { "first_paragraph": "Faruk Çaturoğlu (d. 9 Eylül 1961, Alaplı, Zonguldak), Türk siyasetçi.\n" }, "Fevzi Aktaş": { "first_paragraph": "Fevzi Aktaş, (d. 1912, Arpaçay, Kars) - (ö. 2 Ağustos 1997), Türk siyasetçi.\n" }, "Fikri Arığ": { "first_paragraph": "Fikri Arığ (1923, Midyat, Mardin - 11 Nisan 2011),[1] Türk siyasetçidir.\n" }, "Ömür Göksel": { "first_paragraph": "Ömür Göksel (d. 2 Mayıs 1942, Kadıköy, İstanbul), Türk pop müzisyeni.\n" }, "Güngör Hun": { "first_paragraph": "Güngör Hun, (1936 - 18 Nisan 2015), Türk siyasetçi.\n" }, "Hakan Taşcı": { "first_paragraph": "Hakan Taşcı (d. 1969 Demirci) Türk siyasetçi.\n" }, "Halis Ulusan": { "first_paragraph": "Mehmet Halis Ulusan, (d. 1888, Konya - ö. 8 Ağustos 1951), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Ören": { "first_paragraph": "2011 – Manisa\n" }, "Hazım Kutay": { "first_paragraph": "Hazım Kutay, (1933, Yahşihan, Kırıkkale - 13 Mayıs 2022[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Erdal": { "first_paragraph": "Hüseyin Erdal, (d. 1936, Yozgat) - (ö. 7 Haziran 2008), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Sabri Keskin": { "first_paragraph": "Hüseyin Sabri Keskin (d. 1926, Daday, Kastamonu, ö.16 Mayıs 2021, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kaya Bengisu": { "first_paragraph": "Kaya Bengisu (d. 1923, Ödemiş, İzmir) - (ö. 5 Ekim 2007), Türk siyasetçi.\n" }, "Kazım Çağlayan": { "first_paragraph": "Kazım Çağlayan (d. 1948, Mucur, Kırşehir) - (ö. 25 Ağustos 1997), Türk siyasetçi.\n" }, "Kazım Dinç": { "first_paragraph": "Kazım Dinç (d. 1948; Kandıra), Türk siyasetçi ve 1993-1994 yılları arasında görev yapmış eski Türkiye Sağlık Bakanı.\n" }, "Kenan Bal": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Levent Üzümcü": { "first_paragraph": "Levent Üzümcü (6 Temmuz 1972, İzmir), Türk tiyatro, sinema oyuncusu ve siyasetçi.\n" }, "Mahmut Murat Şerefli": { "first_paragraph": "Mahmut Murat Şerefli (d. 1872, İstanbul) - (ö 2 Mart 1945), Türk siyaset adamı.\n" }, "Mehmet Ali Arıkan (1943 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Ali Arıkan (d. 1943, Ahurözü, Mihalıçcık, Eskişehir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Alp (1953 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Alp (d. 30 Ekim 1953 Bucak, Burdur), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Çebi": { "first_paragraph": "Mehmet Çebi, (1934, Sürmene, Trabzon - 14 Mayıs 2007[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Dedeoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Dedeoğlu (d. 1929, Lüleburgaz), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Dinçberk": { "first_paragraph": "Mehmet Dinçberk (d. 1951, Bodrum, Muğla) Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Geldi": { "first_paragraph": "Mehmet Geldi (d. 10 Mart 1960, Giresun) Türk politikacıdır. Adalet ve Kalkınma Partisi üyesi olarak 24. Dönem Giresun Milletvekili olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Mehmet Güneşdoğdu": { "first_paragraph": "Hacıyunuszade Mehmet Güneşdoğdu (1871, Sürmene, Trabzon) - 23 Şubat 1946, Çarşamba, Samsun), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Güzelmansur": { "first_paragraph": "Mehmet Güzelmansur (d. 10 Eylül 1967, Antakya, Hatay) Türk siyasetçi. 27. ve 28. dönem Hatay milletvekilidir.[1]\n" }, "Mehmet Rüştü Eğel": { "first_paragraph": "Mehmet Rüştü Eğel, (d. 1893, Selanik/Vodina) - (ö. 9 Kasım 1976), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Seyfelioğlu": { "first_paragraph": "Memet Seyfeli ya da Mehmet Seyfelioğlu, (d. 1886, Kırşehir) - (ö. 7 Temmuz 1953), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Tahir Hitit": { "first_paragraph": "Mehmet Tahir Hitit (d. 1891 Bolu) - (ö. 15 Nisan 1964), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Uğur Gökgöz": { "first_paragraph": "Mehmet Uğur Gökgöz (d. 1968, Isparta) Türk siyasetçi.\n" }, "Metin Özkan (futbolcu)": { "first_paragraph": "Metin Özkan, (d. 1971; Divriği, Sivas), Türk futbolcu, antrenör ve siyasetçi.\n" }, "Mevlüt Dudu": { "first_paragraph": "Mevlüt Dudu (d. 4 Nisan 1966, Hatay), Türk siyasetçi.\n" }, "Murat Göktürk": { "first_paragraph": "Murat Göktürk (d. 28 Ocak 1970, Ürgüp), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Demir (1961 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mustafa Demir[1] (18 Ocak 1961, Şalpazarı), 22., 23. ve 24. dönemde Samsun Milletvekili seçilen ve 60. Hükûmet'inde Bayındırlık ve İskan Bakanı olarak görev yapmış olan Türk mimar ve siyasetçi. 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı seçildi ve 11 Nisan 2019'da da mazbatasını alıp göreve başladı.\n" }, "Mustafa Naim Karaköylü": { "first_paragraph": "Mustafa Naim Karaköylü (1893, Malatya - 25 Ekim 1966), Türk siyasetçi.\n" }, "Nahit Serbes": { "first_paragraph": "Nahit Serbes (d. 03 Eylül 1945(1945-09-03), Çaybaşı Fuadiye, Arifiye, Sakarya), Çerkes asıllı Türk kültür araştırmacısı, yazar ve iş insanı.\n" }, "Namık Havutça": { "first_paragraph": "Namık Havutça (d. 20 Temmuz 1957, Misakça), Türk siyasetçi ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) eski milletvekili. Namık Havutça, siyasete atılmadan önce serbest avukat ve tarih öğretmeni olarak çalışmıştı.\n" }, "Nedim Bozatık": { "first_paragraph": "Mahmut Nedim Bozatık, (d. 1884, Tikveş) - (ö. 28 Aralık 1937), Türk siyasetçi.\n" }, "Nedret Gürcan": { "first_paragraph": "Nedret Gürcan (26 Haziran 1931, Dinar - 2 Eylül 2019, Ankara), Türk şair ve roman yazarıdır.\n" }, "Nimet Sümer": { "first_paragraph": "Nimet Sümer, (1900, Van - 27 Aralık 1982), Türk siyasetçi.\n" }, "Orhan Çalış": { "first_paragraph": "Orhan Çalış (d. 1929, Göynük) - (ö. 7 Nisan 1991), Türk siyaset adamı.\n" }, "Orhan Sarıbal": { "first_paragraph": "Orhan Sarıbal (d. 1 Şubat 1966, Refahiye) Türk siyasetçi ve ziraat mühendisi.\n" }, "Ömer Faruk Öz": { "first_paragraph": "Ömer Faruk Öz, (d. 5 Ekim 1966, Pütürge) Türk siysetçi ve bürokrat.\n" }, "Önder Matlı": { "first_paragraph": "Önder Matlı (d. 28 Mayıs 1972, Karacabey), Türk siyasetçi.\n" }, "Önder Yüksel Eryiğit": { "first_paragraph": "Uzm. Dr. Önder Yüksel Eryiğit (d. 1963, Eğirdir) Türk hekim, bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Özgür Erdem İncesu": { "first_paragraph": "Özgür Erdem İncesu, (d. 1979, Yalnızçam, Ardahan) Türk politikacı[1], iş adamı ve Türkiye Genç İşadamları Derneği Yönetim Kurulu üyesi.[2]\n" }, "Remzi Öksüz": { "first_paragraph": "Ökkeş Remzi Öksüz (d. 1914, Kahramanmaraş) - (ö. 3 Mart, 1971), Türk siyasetçidir.\n" }, "Rıza Topçuoğlu": { "first_paragraph": "Hasan Rıza Topçuoğlu (d. 1900, Erzurum) - (ö. 22 Ocak 1993), Türk siyasetçidir.\n" }, "Safiye Seymenoğlu": { "first_paragraph": "Safiye Seymenoğlu (d. 3 Mart 1964, Sürmene, Trabzon), Türk siyasetçi.\n" }, "Sait Ekinci": { "first_paragraph": "Sait Ekinci (d. 1947, Büyükalan, Çavdır), Türk siyasetçi.\n" }, "Sakine Öz": { "first_paragraph": "Sakine Öz(d. 20 Nisan 1964, Kula, Manisa), Türk siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Manisa 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Sedad Pek": { "first_paragraph": "Ali Sedad Pek, (d. 1900, Karamürsel, Kocaeli; ö. 6 Mayıs 1957), Türk siyasetçidir.\n" }, "Senihi Yürüten": { "first_paragraph": "Senihi Yürüten (1894, İstanbul - 21 Şubat, 1954, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Serkan Acar": { "first_paragraph": "Serkan Acar (31 Ağustos 1948, Ankara - 18 Nisan 2013, İstanbul) Türk futbolcu, spor yöneticisi, sinema oyuncusu ve siyasetçi.\n" }, "Sevde Bayazıt Kaçar": { "first_paragraph": "Sevde Bayazıt Kaçar, (d. 2 Mart 1974, Kahramanmaraş), Türk milletvekili.\n" }, "Süleyman Çağlar (1920 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Süleyman Çağlar (d. 1920, Alaşehir, Manisa) - (ö. 9 Ocak 2009), Türk siyasetçidir.\n" }, "Talat Köseoğlu": { "first_paragraph": "İhsan Cemal Ada (d. 1923, Kırıkhan, Hatay - ö. 5 Mayıs 1987), Türk siyasetçidir.\n" }, "Tansel Barış": { "first_paragraph": "Tansel Barış, (d. 28 Eylül 1952 Kıbrıs), Türk siyasetçi\n" }, "Vehbi Engiz": { "first_paragraph": "Ömer Vehbi Engiz (1927, Çaykara - 25 Ocak 2016[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Veli Aksoy": { "first_paragraph": "Veli Aksoy (d. 1950, Koyundere, Soma - 31 Ocak 2022, Foça), Türk siyasetçidir.\n" }, "Veysi Kadıoğlu": { "first_paragraph": "Veysi Kadıoğlu (1911, Kahramanmaraş - 27 Temmuz, 1984), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yasin Uğur": { "first_paragraph": "Yasin Uğur (d. 16 Eylül 1978, Bucak, Burdur), Türk siyasetçi. TBMM 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Burdur milletvekilidir.[1]\n" }, "Yaşar Karayel": { "first_paragraph": "Yaşar Karayel (d. 1 Mart 1950, Alakuşak, Tomarza, Kayseri), Türk siyasetçi.\n" }, "Yaşar Yılmaz (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Yaşar Yılmaz (d. 1947; Keskin, Kırıkkale), Türk siyasetçi.\n" }, "Yıldırım Mehmet Ramazanoğlu": { "first_paragraph": "Yıldırım Mehmet Ramazanoğlu (d. 15 Ocak 1956, Kahramanmaraş), Türk siyasetçi, doktor. Ramazanoğlu, Adalet ve Kalkınma Partisi Kahramanmaraş milletvekilidir.\n" }, "Yılmaz Tunç": { "first_paragraph": "Yılmaz Tunç (d. 1 Şubat 1971, Ulus, Bartın), Türk hukukçu ve siyasetçidir. 2007'den 2023'e kadar 5 yasama dönemi boyunca Adalet ve Kalkınma Partisinden Bartın milletvekilliği yapmıştır. 2022-2023 yıllarında TBMM AK Parti Grup başkanvekli olan Tunç, 2023 yılında 67. Türkiye Hükûmeti kabinesinde yer alarak Adalet Bakanı olmuştur ve bu görevini halen sürdürmektedir.\n" }, "Zehra Zeynep Dereli": { "first_paragraph": "Zehra Zeynep Dereli (1977 , İstanbul), Türk iş insanı, siyasetçi, yazar, yönetici ve girişimci. 2016 yılında toplumun kültürel ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak teknoloji okuryazarları ve geleceğin girişimcilerini yetiştirmek amacıyla Türkiye’nin ilk odağı insan olan Teknoloji ve İnsan Kolejleri’ni (Tink) kuruluşunu gerçekleştiren Sayın Dereli Ekonomist Dergisi tarafından 2021’de yılın kadın girişimcisi ödülünü de kazanmıştır.\n" }, "Yüce Divan": { "first_paragraph": "Yüce Divan, Türkiye'de Anayasa Mahkemesinin; Cumhurbaşkanını, TBMM Başkanını, Cumhurbaşkanı yardımcılarını, bakanları, yüksek yargı mensuplarını, Genelkurmay Başkanını ve kuvvet komutanlarını görevleriyle ilgili suçlarından ötürü yargılarken kullandığı sıfattır.[1] Mahkemenin bu yetkisi Anayasa'nın 148. maddesinin 6. fıkrasına dayanır.[2]\n" }, "Ali Cenani": { "first_paragraph": "Mehmet Ali Cenani (1872, İstanbul - 5 Aralık 1934), Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'nda 3., 4., 5. ve 6. dönem, TBMM'de 1.,2. ve 3.dönem milletvekilliği, ayrıca iki hükûmette Ticaret Bakanlığı yapmış, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Güney Cephesinin örgütlenmesinde rol almış bir siyasetçidir.\n" }, "Cengiz Altınkaya": { "first_paragraph": "Cengiz Altınkaya (d. 10 Haziran 1949, Bozdoğan, Aydın, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cumhur Ersümer": { "first_paragraph": "Mustafa Cumhur Ersümer (1952, Çanakkale), Türk siyasetçidir.\n" }, "Safa Giray (siyasetçi)": { "first_paragraph": "İsmail Safa Giray (5 Mart 1931[1] İzmir - 20 Haziran 2011, Ankara), Giray Hanedanı soyundan gelen Türk siyasetçidir.\n" }, "Güneş Taner": { "first_paragraph": "Güneş Taner, (1949, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Hilmi İşgüzar": { "first_paragraph": "Hilmi İşgüzar (1929, Kozaklı, - 2 Haziran 2019[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "İhsan Eryavuz": { "first_paragraph": "İhsan Eryavuz (1877, Üsküdar - 6 Mart 1947, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "İsmail Özdağlar": { "first_paragraph": "İsmail Özdağlar (d. 1950, Demirci, Manisa), Türk siyasetçidir.\n" }, "Koray Aydın": { "first_paragraph": "Koray Aydın (5 Aralık 1955, Trabzon), Türk siyasetçi ve eski bayındırlık ve iskan bakanı. Erken yaşta siyasete katılan Aydın, 1999-2001 yılları arasında bayındırlık ve iskan bakanı olarak görev yapmıştır. Bir süre Milliyetçi Hareket Partisi Genel Sekreterliği görevini üstlenmiştir. Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinden sonra TBMM başkanvekili olarak seçilmiştir.\n" }, "Mahmud Muhtar Paşa": { "first_paragraph": "1304 (1888) S.-8[1]\n" }, "Recep Önal": { "first_paragraph": "Recep Önal (1942, Orhangazi, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Suat Hayri Ürgüplü": { "first_paragraph": "Ali Suat Ürgüplü[1] (13 Ağustos 1903, Şam - 26 Aralık 1981, İstanbul), Türk siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin 11. Başbakanı.\n" }, "Tuncay Mataracı": { "first_paragraph": "Tuncay Mataracı (2 Şubat 1935, Rize, Türkiye- 17 Aralık 2020[1], Okmeydanı, Şişli, İstanbul), Türk siyasetçi, 42. Hükümet'te Gümrük ve Tekel Bakanı.\n" }, "Yaşar Topçu": { "first_paragraph": "Yaşar Topçu (1941, Boyabat), Türk siyasetçidir.\n" }, "Zeki Çakan": { "first_paragraph": "Zeki Çakan (d. 14 Haziran 1950, Zonguldak), Türk siyasetçi.\n" }, "Amama Mbabazi": { "first_paragraph": "Patrick Amama Mbabazi (d. 16 Ocak 1949), Üst düzey bir Ugandalı avukat ve politikacı. Uganda'nın 24 Mayıs 2011 - 18 Eylül 2014 tarihleriarası eski Başbakanıdır. Bu görevinden önce, Şubat 2009 tarihinden itibaren Mayıs 2011 tarihine kadar Uganda Hükûmeti'nde Güvenlik Bakanı olarak görev yaptı. Ayrıca Haziran 2010 tarihinden Haziran 2011 tarihine kadar Ulusal Direniş Hareketi siyasi partisinin Genel Sekreteri olarak görev yaptı. Amama Mbabazi Kanungu Bölgesinde 2003 yılından bu yana düzenlenen bir konumda Kinkiizi Batı seçim Parlamentosu üyesi olarak da hizmet vermektedir.\n" }, "Robinah Nabbanja": { "first_paragraph": "Robinah Nabbanja (d. 17 Aralık 1969), 8 Haziran 2021'de ofise aday gösterildikten sonra Uganda Başbakanı olan Ugandalı bir eğitimci ve politikacıdır. 14 Haziran 2021'de Parlamento tarafından resmen onaylandı.[1] Uganda Devlet Başkanlığı Ofisinde Özel Görevler Elçisi görevine atanan Ruhakana Rugunda'nın yerini aldı. Uganda'nın ilk kadın başbakanıdır.[2]\n" }, "Ruhakana Rugunda": { "first_paragraph": "Ruhakana Rugunda (d. 1947), asıl mesleği hekimlik olan Ugandalı siyasetçi ve 2014-2021 yılları arası Uganda eski Başbakanı. 1986 yılında başlayan Cumhurbaşkanı Yoweri Museveni'nin yönetimi altında görevlerde bulundu. 1994-1996 yılları arası Dışişleri Bakanı ve 2003-2009 yılları arası İçişleri Bakanı olarak olarak ve 2013-2014 Sağlık Bakanı olarak görev yaptı. Sonradan 2009-2011 yılları arasında Uganda'nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi oldu.\n" }, "Uganda Devlet Başkanlığı Komisyonu": { "first_paragraph": "Devlet Başkanlığı Komisyonu, Afrika ülkesi Uganda'da 1980 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı yetkilerini kendisinde toplayan yetkili organ.\n" }, "Yoweri Museveni": { "first_paragraph": "Yoweri Kaguta Museveni (d. 15 Eylül 1944), Ugandalı siyasetçi. Museveni, Afrika ülkesi Uganda'da 26 Ocak 1986 tarihinden bu yana Devlet Başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Ukrayna başbakanı": { "first_paragraph": "Ukrayna başbakanı (Ukraynaca: Прем'єр-міністр України, romanize: Premyer-ministr Ukrayinı), Ukrayna'nın hükûmet başkanıdır.\n" }, "Arseniy Yatsenyuk": { "first_paragraph": "Arseniy Petroviç Yatsenyuk (Ukraynaca:Арсеній Петрович Яценюк), Arseniy Yatseniuk; d. 22 Mayıs, 1974), Ukraynalı siyasetçi, ekonomist ve hukukçu ve Ukrayna'nın eski Başbakanı.[1] Yatsenyuk, 2005-2006 yılları arası Ekonomi Bakanı olarak Ukrayna hükûmetinde görev aldıktan sonra 2007 yılında Ukrayna Dışişleri Bakanı oldu ve 2007-2008 yılları arası Verkhovna Rada (parlamento) Başkanlığı yaptı.\n" }, "Pavlo Lazarenko": { "first_paragraph": "Pavlo Ivanoviç Lazarenko (Ukraynaca: Павло Іванович Лазаренко; d. 23 Ocak 1953) Eski bir Ukraynalı siyasetçi ve eski Başbakan, Ağustos 2006'da kara para aklama, dolandırıcılık ve gasp için hüküm giymiş ve cezaevine girmiştir. Birleşmiş Milletler'e göre 1996-97 yılları arasında Lazarenko'nun hükûmeti tarafından yaklaşık 200 milyon ABD doları zimmetine geçirdi.[1]\n" }, "Vitaliy Masol": { "first_paragraph": "Vitaliy Andriiovych Masol (Ukraynaca: Віталій Андрійович Масол; 14 Kasım 1928 - 21 Eylül 2018), 1994'ten 1995'e kadar Ukrayna Başbakanı olan bir Ukraynalı politikacı. 16 Haziran 1994'te Başbakan olarak göreve başladı ve 1 Mart 1995'te bu göreve istifa etti.\n" }, "Viktor Yanukoviç": { "first_paragraph": "Viktor Yanukoviç (Ukraynaca: Віктор Федорович Янукович / Viktor Fedoroviç Yanukoviç, Rusça: Виктор Фёдорович Янукович; d. 9 Temmuz 1950), Ukraynalı politikacı ve Ukrayna'nın 4. cumhurbaşkanı.\n" }, "Yevhen Marçuk": { "first_paragraph": "(Gen. Ret.) Yevhen K. Marchuk (Ukraynaca: Євге́н Кири́лович Марчу́к, romanize: Jevhén Kyrýlovyč Marčúk, d. 28 Ocak 1941 – ö. 5 Ağustos 2021), Ukraynalı devlet adamı ve politikacı. Kariyeri boyunca Marchuk, başbakan adayı, Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri ve Ukrayna Savunma Bakanı Ukrayna'nın başbakanı olarak görev yaptı. Marchuk, eşi tarafından düzenlenen Ukrayna Den gazetesine bağlıdır. 23 Mart 1994'ten beri Ukrayna Ordusu'nda general olarak görev yapmaktaydı.\n" }, "Yuriy Yehanurov": { "first_paragraph": "Yuri İvanoviç Yehanurov (Ukraynaca: Юрій Іванович Єхануров) (d. 23 Ağustos 1948) Ukraynalı siyasetçi, Ukrayna eski Başbakanı. 2005-2006 yılları arası görev yaptı.\n" }, "Viktor Yuşçenko": { "first_paragraph": "Viktor Andriyovıç Yuşçenko (Ukrayna dili: Віктор Андрійович Ющенко) (d. 23 Şubat 1954), eski Ukrayna Cumhurbaşkanıdır. Turuncu Devrim'in aktörlerinden biridir.\n" }, "Ukrayna devlet başkanı": { "first_paragraph": "Ukrayna devlet başkanı (Ukraynaca: Президент України, Prezıdent Ukrayinı), Ukrayna'nın en üst siyasi makamıdır. Devlet başkanı, uluslararası ilişkilerde milletini temsil eder, devletin dış politik faaliyeti yönetir, müzakereleri yürüten ve uluslararası anlaşmalar yapar.\n" }, "Oleksandr Turçinov": { "first_paragraph": "Oleksandr Valentinoviç Turçinov (Ukraynaca: Олександр Валентинович Турчинов) (d. 31 Mart 1964, Dnipro), Ukraynalı siyasetçi, senarist ve İktisadi Bilimler Doktoru. Turçinov, Ukrayna Parlamentosunun Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'i 2 Şubat 2014 tarihinde görevinden azlettikten sonra geçici Devlet Başkanı ve Başbakanı olarak atanmıştır.[1] Siyasi parti Batkivshchyna'nın birinci başkan yardımcısıdır.[2][3][4] Verkhovna Rada (Ukrayna parlamentosu), 11 Mart 2010 tarihinde Başbakan olarak Mikola Azarov'u atayana kadar Turçinov, Yulya Timoşenko hükûmetinin 3 Mart 2010 tarihinde görevden alındıktan ​​sonra bir başbakan yokluğunda Başbakan Birinci Yardımcısı olarak göreve getirildi.[5][6]\n" }, "Volodimir Zelenski": { "first_paragraph": "Volodimir Oleksandroviç Zelenski (Ukraynaca: Володимир Олександрович Зеленський, Ukraynaca telaffuz: [woloˈdɪmɪr olekˈsɑndrowɪdʒ zeˈlɛnʲsʲkɪj]; d. 25 Ocak 1978), 2019'dan beri Ukrayna'nın altıncı ve şu anki cumhurbaşkanı olarak görev yapan Ukraynalı politikacı, eski komedyen ve aktör. Aday olduğu 2019 Ukrayna cumhurbaşkanlığı seçiminde ikinci tura kaldı ve kazandı.[2] Adaylığını açıkladığı 31 Aralık 2018'den altı ay öncesinde yapılan anketlerde bile adı ilk sıralarda geçiyordu.[2][3][4] Zelenski 2015'te Halkın Hizmetkârı adlı televizyon dizisinde Ukrayna cumhurbaşkanını canlandırdı.[2][5][6][7] Halkın Hizmetkârı partisi ise Mart 2018'de dizinin yapımcı şirketi Kvartal 95 tarafından kuruldu.[4][8]\n" }, "Mihaylo Hruşevski": { "first_paragraph": "Mihaylo Serhiviç Hruşevski (Ukraynaca: Михайло protectійович Грушевський, Chełm, 29 Eylül [E.U. 17 Eylül] 1866 - Kislovodsk, 24 Kasım 1934) Ukraynalı bir akademisyen, politikacı, tarihçi ve 20. yüzyılın başlarında Ukrayna ulusal uyanışının en önemli figürlerinden biri olan devlet adamıdır. Genellikle ülkenin en büyük modern tarihçisi, en önde gelen bilim organizatörü, devrim öncesi Ukrayna ulusal hareketinin lideri, Ukrayna Merkez Konseyi'nin (Ukrayna'nın 1917-1918 devrimci parlamentosu) başı ve 1920'lerde Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde önde gelen bir kültürel figür olarak kabul edilir.\n" }, "Jorge Batlle": { "first_paragraph": "Jorge Luis Batlle Ibáñez (25 Ekim 1927, Montevideo - 24 Ekim 2016, Montevideo), Uruguaylı devlet ve siyaset adamı, avukat ve gazetecidir. 2000-2005 yılları arasında Uruguay Devlet başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Uruguay devlet başkanı": { "first_paragraph": "Uruguay Devlet Başkanı (İspanyolca: Presidente del Uruguay), resmî olarak Uruguay Doğu Cumhuriyeti'nin devlet başkanı olarak bilinir (İspanyolca: Presidente de la República Oriental del Uruguay). Uruguay devlet başkanı ve hükûmet başkanıdır. Hakları Uruguay Anayasası'nda belirlenmiştir. Cumhurbaşkanlığı Sekreterliği, Bakanlar Kurulu ve Plan ve Bütçe Dairesi başkanı, yürütme organı ile uyumludur. Yokluğunda görevi başkan yardımcısı yürütür. Buna karşılık; cumhurbaşkanı, silahlı kuvvetlerin başkomutanıdır.\n" }, "Stéphanie Villedrouin": { "first_paragraph": "Stéphanie Balmir Villedrouin (d. 29 Mart 1982), Haitili girişimci. Daha önce Haiti Turizm Bakanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Trần Đại Quang": { "first_paragraph": "Trần Đại Quang (d. 12 Ekim 1956 - ö. 21 Eylül 2018) Vietnamlı siyasetçi. Eski Vietnam devlet başkanı.\n" }, "Şablon:Yemen-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Yemenli bir siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Abdurabbu Mansur el-Hadi": { "first_paragraph": "Abdurabbu Mansur el-Hadi (d. 1945), 27 Şubat 2012 - 7 Nisan 2022 tarihleri arası Yemen'in eski devlet başkanı. 3 Ekim 1994 yılında Yemen'in devlet başkanı Yardımcısı olmuştur. Yemen devlet başkanı Ali Abdullah Salih'in başkanlık sarayında bir saldırıda yaralanmasından sonra 2011 Yemen protestoları sırasında 4 Haziran 2011 günü Cumhurbaşkanı Vekili olarak atandı.\n" }, "Ahmed bin Yahya": { "first_paragraph": "Ahmed bin Yahya Hamideddin (Arapça: أحمد بن يحيى حميد الدين, romanize: 'Ahmad bin Yahyâ Hamayd Aldiyn), 1948'den 1962'ye kadar hüküm süren Yemen İmamı ve Yemen Mütevekkilî Krallığı Kralı." }, "Bedreddin el-Husi": { "first_paragraph": "Bedreddin el-Husi (Arapça: بدر الدين الحوثي; ya da Bedr el-Din el-Husi 3 Kasım 1926 - 25 Kasım 2010) Yemenli siyasetçi ve Zeydi alimi.[7]\n" }, "Muhammed el-Bedir": { "first_paragraph": "Muhammed el-Bedir, (Arapça:المنصور بالله محمد البدر بن أحمد) babası Ahmed bin Yahya'nın ölümünden sonra 7 gün boyunca hüküm süren Yemen İmamı ve Yemen Mütevekkilî Krallığı Kralı.[1]\n" }, "Yahya Muhammed Hamideddin": { "first_paragraph": "Emirû'l-Müminin el-Mütevekkil Alellah Rab'ül-Alemin İmam Yahya bin el-Mansur Bi'llah Muhammed Hamideddin (Arapça: يحيى محمد حميد الدين محمد المتوكل, 18 Haziran 1869 - 17 Şubat 1948), kısaca Yahya Muhammed Hamideddin ya da Osmanlı kaynaklarında geçtiği gibi İmam Yahya; Yemenli imam ve siyasetçi ve 1918-1948 arası Yemen Mütevekkilî Krallığı kralı ve kurucusu. Yemen'in büyük bölümünü ve bugünkü Suudi Arabistan'ın güney bölgesini 900 yılı aşkın bir süre yöneten Kasımî hanedanının Hamideddin kolundan dünyaya geldi. Babasının ölümünden sonra 4 Haziran 1904'de Yemen imamı olup Zeydi yönetimini tanımayan Osmanlı İmparatorluğu'na karşı çeşitli isyanlar düzenledi.[5] 1911 yılında imzalanan Da'an Mukavelesi'nde tanınmasıyla Osmanlı'yla uyumlu bir politika yürütmeye başladı.[6] I. Dünya Savaşı'nda tertiplenen Arap Ayaklanması'na katılmayarak Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldı. Savaşın Osmanlı'nın yenilgisiyle sonuçlanması ve Mondros Ateşkes Anlaşması hükümleri uyarınca Osmanlı Ordusunun Kasım 1918'de diğer Arap vilayetlerinden olduğu gibi Yemen'den de çekilmesi üzerine İmam Yahya 17 Kasım 1918'de San'a'ya girdi ve Yemen'in bağımsızlığını ilan etti. 30 Ekim 1918 tarihinde ise kendini Yemen Emiri ilan ederek Yemen Zeydi Emirliği'ni kurdu. Osmanlı Ordusu'nun bıraktığı ve silah tacirlerinden temin ettiği silahlar ile Birleşik Krallık'a karşı direndi. Kasımiler döneminden kalan Büyük Yemen idealini gerçekleştirmek isteyen Yahya Osmanlı ile Birleşik Krallık arasında belirlenen sınır olan Menekşe Hattı'nı tanımadığını ilan ederecek Aden Protektorası'na birçok baskın düzenledi. Bunun yanı sıra Asir Emirliği ve daha sonra Suudi Arabistan olacak Hicaz ve Necid Krallığı'yle karşı karşıya geldi. Asir Emirliği'nin İmam Yahya'nın baskılarına dayanamayıp Suudi Arabistan'ın himayesine girmesinin ardından Asir Emirliği'nin isyan edip başarısız olunca Yemen'e kaçmasıyla İbn Suud ile İmam Yahya arasında bir çatışma başladı. Bu çatışma Suudi-Yemen Savaşı'na dönüştü ve sonucunda İmam Yahya yenilerek büyük bir otorite kaybına uğradı. Bu yenilgiden sonra izolasyonist bir politika izledi. II. Dünya Savaşı'nda tarafsız bir politika izledi ve herhangi bir agresif tutum sergilemedi. 17 Şubat 1948 tarihinde San'a yakınında damadı tarafından suikastle öldürüldü.[7] İmam Yahya Yemen'i kasıp kavuran ve Yahudiler dahil olmak üzere halka acılar çektiren anarşi ve şiddet ortamına son vermeyi başarmıştır. Onun saltanatı döneminde Yahudiler nispeten elverişli koşullara sahiptiler.[8] Fotoğraf çekinmeyi sevmediğinden hiçbir fotoğrafı bulunmamaktadır.\n" }, "António Mascarenhas Monteiro": { "first_paragraph": "António Mascarenhas Monteiro (16 Şubat 1944 - 16 Eylül 2016), Yeşil Burunlu siyasetçi. Monteiro, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nın ikinci devlet başkanı olarak 1991 ile 2001 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Aleksandr (Yugoslavya)": { "first_paragraph": "II. Aleksandr Karađorđević (Sırpça: Александар II Карађорђевић / Aleksandar II Karađorđević; d. 17 Temmuz 1945, Londra), Yugoslavya Krallığı'nın feshedilmiş tahtının varisi ve halihazırda öncü Sırbistan Krallığı'nın kaldırılmış tahtına hak iddia eden varis. Babası son Yugoslavya kralı II. Petar'dır.[1]\n" }, "Nikola Mandić": { "first_paragraph": "Nikola Mandić, L.D. (Sırp-Hırvatça telaffuz: [nǐkola mǎndit͡ɕ]; d. 20 Ocak 1869 – ö. 7 Haziran 1945), II. Dünya Savaşı sırasında Bağımsız Hırvatistan Devleti'nin bir Başbakan olarak görev yapan bir Hırvat siyasetçi. Nazi Almanyası yenilince, Hırvat hükûmetinin geri kalanı ile birlikte 8 Mayıs 1945 günü Zagreb'i terk etti Avusturya sınırına doğru çekildi. 15 Mayıs'ta İngilizler teslim oldu ve siyasi sığınma hakkı talep etti. İngilizler isteklerini görmezden geldi ve 18 Mayıs'ta, üç gün sonra Partizanlara teslim etti. Partizanlar çeşitli suçlarla Mandiç'i Zagreb'de askeri mahkemeye gönderdiler. Mandiç suçlu bulundu ve 6 Haziran 1945 ölüm cezasına çarptırıldı. Ertesi gün idamı gerçekleştirildi.\n" }, "Ante Pavelić": { "first_paragraph": "Ante Pavelić (14 Temmuz 1889, Bradina, Bosna - 28 Aralık 1959, Madrid, İspanya), Hırvat faşist siyasetçi. II. Dünya Savaşı'nda Almanya ve İtalya'nın uydusu olan Hırvatistan Bağımsız Devleti'nin başkanlığını yaptı. Savaşın ardından Nazi kaçış yolları sayesinde Arjantin'e kaçabilmiştir, ömrünün kalan günlerini işlediği savaş suçlarından dolayı yargılanmadan sığındığı Franco İspanyası'nda tamamlamıştır.[1]\n" }, "II. Petar": { "first_paragraph": "II. Petar, tam adı Petar Karađorđević (6 Eylül 1923, Belgrad - 3 Kasım 1970, Denver), son Yugoslavya kralı.\n" }, "Ivan Šubašić": { "first_paragraph": "Ivan Šubašić (7 Mayıs 1892 – 22 Mart 1955), Hırvatistan'ın son Yasağı ve İkinci Dünya Savaşı sırasında sürgündeki kralcı Yugoslav Hükûmeti'nin başbakanı olarak bilinen bir Yugoslav Hırvat siyasetçiydi.[1][2]\n" }, "Yugoslavya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Yugoslavya Krallığı (1921-1941), Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti (1947-1991), Yugoslavya Federal Cumhuriyeti (1991-2003) ve Sırbistan-Karadağ (2003-2006) devlet başkanları listesidir.\n" }, "Angel Mojsovski": { "first_paragraph": "Angel Mojsovski (Makedonca: Ангел Мојсовски; d. 15 Mayıs 1923; Oraovec - ö. 17 Mart 2001; Üsküp), Makedon komünist aktivist, Yugoslavya Cephesi'nde savaşan asker. 1953 yılında Halk Kahramanı Nişanı'na layık görülerek Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde ulusal kahraman ilan edilmiştir.\n" }, "Koço Ratsin": { "first_paragraph": "Koço Ratsin (veya Kosta Raçin Bulgarca: Kočo Racin)[1] (2 Aralık 1908 – 13 Haziran 1943), Makedon şair, yazar. Bulgaristan'daki bazı yazarlar tarafından Bulgar olarak da kabul edilmektedir.[2][3][4]\n" }, "Majda Vrhovnik": { "first_paragraph": "Majda Vrhovnik veya Lojzka[1] (d. 14 Nisan 1922; Ljubljana - ö. 4 Mayıs 1945; Klagenfurt), Sloven komünist, tıp öğrencisi, casus. Klagenfurt'da Slovenya Komünist Partisi Bölge Komitesinin bir üyesiydi ve ölümünden sonra Yugoslavya kahramanı seçildi.\n" }, "Vera Miletić": { "first_paragraph": "Vera Miletić (Sırp Kiril: Вера Милетић; 8 Mart 1920; Petrovac na Mlavi - 7 Eylül 1944; Belgrad), Sırp öğrenci, aktivist ve Yugoslav Partizanı. Savaş sırasındaki partizan faaliyetleri yürütürken bildiklerini polise anlatması ve bu nedenle çok sayıda parti yetkilisinin ölümüne neden olması nedeniyle hain ilan edilmiştir. Sırp cumhurbaşkanı Slobodan Milošević'in kayınvalidesi Mirjana Marković'in annesi idi.[1][2]\n" }, "Aishines": { "first_paragraph": "Aeschines (Grekçe: Αἰσχίνης, MÖ 389, Atina - MÖ 314, Samos), Grek devlet adamı, Atinalı hatip.\n" }, "Anitos": { "first_paragraph": "Anytos, (Antik Yunanca: Ἄνυτος Ánytos), Anthemion’un oğlu, Sokrates’in suçlayıcılarından biridir. İspatlanmamış bir efsaneye göre, Sokrates’in idamından dolayı suçluluk duyan halk tarafından Atina'dan sürgün edilmiştir. Atina'daki demokratik güçlerin önde gelen destekçilerinden biridir. (30 tiranların arkasındaki oligarşik güçlere karşı olarak). Ayrıca Platon Anytos’u Menon adlı diyalogundaki konuşmacılardan biri olarak tasvir etmiştir.\n" }, "Dimosthenis": { "first_paragraph": "Demosthenes (Eski Yunanca: Δημοσθένης), (MÖ 384 - MÖ 322) Atinalı politikacı, hatip. Atina'da doğmuştur. Babası zamanın silah yapımcılarından, zengin bir kişiydi. Kekeme olan Demosthenes uzun zaman aksaklığını giderebilmek için ağzına çakıl taşları koyarak konuşma pratikleri yapmış ve nutuk yazarlığına merak salmıştır. Bu konudaki çalışmaları sırasında akıl hocası İsaios onu takip etmiştir. Dâvâları olanlara istenilen biçimde savunmalar hazırlamış ve böylelikle hem tanınmış hem de ünlü nutuklara sahip olmuştur. Atina'nın başına geçtiğinde de halkı Büyük İskender'in babası Philip'in hâkimiyetine karşı çıkmak ve ona karşı doldurmak için de nutuklar hazırlamış ve bizzat halka bunları kendi iletmiştir. Demostenes Makedonları (dolayısıyla Büyük İskender'i de) Yunan saymamış, onları barbar olarak tanımlamıştır.[2]\n" }, "Efialtes": { "first_paragraph": "Efialtes (Yunanca: Ἐφιάλτης); Antik Yunanistan'da Atinalı bir politikacı ve demokrasi hareketinin öncülerindendi. MÖ 461 yılında oligarşi yanlısı grupların kışkırtması sonucu suikaste uğradı ve yaşamını yitirdi, ölümünün ardından yerine Perikles geldi.\n" }, "Epaminondos": { "first_paragraph": "Epaminondos Thebai'li general. \"Çarpık Düzen\" savaş stilini geliştirdi. Başarısı sayesinde Thebai ve Hellas yönetiminde birinci adam oldu. Sparta ile yapılan bir savaşta hayatını kaybetti. Thebai daha sonra onun dönemindeki başarıları tekrar yakalayamadı.\n" }, "Thales": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Aleksandros Diomidis": { "first_paragraph": "Alexandros Diomedes (Yunanca: Αλέξανδρος Διομήδης) (3 Ocak 1875 – 11 Kasım 1950) Themistoklis Sophoulis'in ölümünden sonra Yunanistan başbakanıydı. Yunanistan Merkez Bankası'nın başkanı idi.\n" }, "Aleksandros Kumunduros": { "first_paragraph": "Aleksandros Kumunduros (Yunanca: Αλέξανδρος Κουμουνδούρος; 4 Şubat 1815, Manya - 26 Şubat 1883, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Aleksandros Mavrokordatos (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Aleksandros Mavrokordatos (Yunan: Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, 11 Şubat 1791, İstanbul - 18 Ağustos 1865, Aegina), Yunan siyaset adamı.[1]\n" }, "Aleksandros Otoneos": { "first_paragraph": "Aleksandros Otoneos (Yunanca: Αλέξανδρος Οθωναίος, Gytheio, 1879 – Atina, 20 Eylül 1970), kısa sürede Yunanistan'ın Başbakan Yardımcılığına getirilen seçkin bir Yunan generali idi ve 1933'te gerçekleştirilen darbe darbesi sırasında acil durum hükûmetinde başbakanlık yaptı.\n" }, "Aleksandros Zaimis": { "first_paragraph": "Aleksandros Zaimis (Yunanca: Αλέξανδρος Ζαΐμης; 9 Kasım 1855, Atina - 15 Eylül 1936, Viyana), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Andreas Metaksas": { "first_paragraph": "Andreas Metaksas (Yunanca: Ανδρέας Μεταξάς; 1790, Kefalonya - 19 Eylül 1860, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Andreas Zaimis": { "first_paragraph": "Andreas Zaimis (Yunanca: Ανδρέας Ζαΐμης; 1791-1840), Yunan siyasetçi.\n" }, "Antonios Kriezis": { "first_paragraph": "Antonios Kriezis (Yunanca: Αντώνιος Κριεζής; 1796, Trizina - 1 Nisan 1865, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Aristidis Moraitinis": { "first_paragraph": "Aristidis Moraitinis (Yunanca: Αριστείδης Μωραïτίνης;; 1806, Smirni - 1875, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Atanasios Kanakaris": { "first_paragraph": "Atanasios Kanakaris (Yunanca: Αθανάσιος Κανακάρης 1760 - 14 Ocak 1824), Yunanistan'ın ikinci başbakanı ve Yunan Bağımsızlık Savaşı'nın kahramanıdır. 1760'ta, Patras'ta zengin bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Babası Benizelos Rufos Calabria'da yöneticilik yapan, Sicilya kökenli çok eski bir Yunan ailesinin üyesiydi. Oğlu Benizelos Rufos da daha sonra Yunanistan başbakanı olarak görev yaptı. Ayrıca Filiki Eterya'nın da bir üyesiydi. 14 Ocak 1824 tarihinde Ermioni adındaki küçük bir kasabada öldü.\n" }, "Athanasios Miaulis": { "first_paragraph": "Atanasios Miaulis (Yunanca: Αθανάσιος Μιαούλης Athanasios Miaoulis; 1815, Suluca - 7 Haziran 1867, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Benizelos Rufos": { "first_paragraph": "Benizelos Rufos (Yunanca: Μπενιζέλος Ρούφος; 1795, Patra - 18 Mart 1868, Patra), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Dimitrios Maksimos": { "first_paragraph": "Dimitrios E. Maximos (Yunanca: Δημήτριος Μάξιμος; 6 Temmuz 1873 – 17 Ekim 1955) Yunan bankacı ve siyasetçi. Kısa süre sonra II. Dünya Savaşı'ndan sonra Yunanistan Başbakanı olarak görev yapıyordu.\n" }, "Dimitrios Rallis": { "first_paragraph": "Dimitrios Rallis (Yunanca: Δημήτριος Ράλλης; 1844, Atina - 5 Ağustos 1921, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Dimitrios Vulgaris": { "first_paragraph": "Dimitrios Vulgaris (Yunanca: Δημήτριος Βούλγαρης; 20 Aralık 1802, Suluca - 10 Ocak 1877, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Stefanos Dragumis": { "first_paragraph": "Stefanos Dragumis (Yunanca: Στέφανος Δραγούμης; 1842, Atina - 17 Eylül 1923, Atina), Yunan siyasetçi, yargıç ve yazar. 31 Ocak-18 Ekim 1910 tarihleri arasında 89. Yunanistan başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Epaminondas Deliyeoryis": { "first_paragraph": "Epameinondas Deligeorgis (Yunanca: Επαμεινώνδας Δεληγιώργης; 10 Ocak 1829, Tripoliçe - 14 Mayıs 1879, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Harilaos Trikupis": { "first_paragraph": "Harilaos Trikupis (Yunanca: Χαρίλαος Τρικούπης; 11 Temmuz 1832, Anabolu - 30 Mart 1896, Cannes), Yunan siyasetçidir. 1875 ila 1895 arasında yedi dönem Yunanistan başbakanlığı görevinde bulunmuş, ölümünden sonra adı Atina'daki merkezî caddelerden birine verilmiştir.\n" }, "Konstandinos Demercis": { "first_paragraph": "Konstandinos Demercis veya Demircis (Yunanca: Κωνσταντίνος Δεμερτζής; 1876, Atina – 1936, Atina) bir Yunan politikacı.\n" }, "Konstandinos Logotetopulos": { "first_paragraph": "Konstandinos Logotetopoulos (Yunanca: Κωνσταντίνος Ι. Λογοθετόπουλος; 1878 – 6 Temmuz[1] 1961) II. Dünya Savaşı sırasında Yunanistan'ın Mihver işgali sırasında Yunanistan'ın işbirlikçi hükûmetini yöneten Yunanistan Başbakanıydı ve seçkin bir Yunan tıp doktoruydu.\n" }, "İoannis Metaksas": { "first_paragraph": "İoannis veya Yannis Metaksas (Yunanca: Ιωάννης Μεταξάς, 12 Nisan 1871, İtake - 29 Ocak 1941, Atina, Yunanistan), 1936'dan 1941'deki ölümüne kadar Yunanistan Başbakanı olarak görev yapan bir Yunan subayı ve politikacıydı. Görev süresinin ilk dört ayı boyunca anayasal olarak ülkeyi yönetti ve daha sonra Kral II. George tarafından atanmasının ardından 4 Ağustos Rejimi'nin diktatör lideri olarak ölümüne kadar yönetimde kaldı.\n" }, "Nikolaos Kaloyeropulos": { "first_paragraph": "Nikola Kalogeropulos (Yunanca: Νικόλαος Καλογερόπουλος Nikolaos Kaloyeropulos; 23 Temmuz 1851, Halkida - 7 Ocak 1927, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Stefanos Skuludis": { "first_paragraph": "Stefanos Skuludis (Yunanca: Στέφανος Σκουλούδης; 23 Kasım 1838, İstanbul - 19 Ağustos 1928, Atina), Yunan banker, diplomat ve siyasetçi. 7 Kasım 1915 - 22 Haziran 1916 tarihleri arasında Yunanistan başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Spiridon Trikupis": { "first_paragraph": "Spiridon Trikupis (Yunanca: Σπυρίδων Τρικούπης; 20 Nisan 1788, Mesalongi - 24 Şubat 1873, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Temistoklis Sofulis": { "first_paragraph": "Temistoklis Sofulis (Yunanca: Θεμιστοκλής Σοφούλης Themistoklis Sophoulis; 1860 – 24 Haziran 1949), Liberal Parti'nin merkez sol kanadında olan ve Sisam Adası'ndan önemli bir merkezci Yunan politikacı. Uzun yıllar parti liderliğini sürdürdü.\n" }, "Teodoros Deliyannis": { "first_paragraph": "Theodoros Deligiannis (Yunanca: Θεόδωρος Δηλιγιάννης; Nisan 1826, Kalavrita - 13 Haziran 1905, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Trasivulos Zaimis": { "first_paragraph": "Trasivulos Zaimis, (Yunanca: Θρασύβουλος Ζαΐμης; d. 29 Ekim 1822 - ö. 27 Ekim 1880), Yunan devlet adamı.\n" }, "Yannis Kolettis": { "first_paragraph": "Yannis Kolettis (Yunanca: Ἰωάννης Κωλέττης İoannis Kolettis; 1774, Yanya Eyaleti - 17 Eylül 1847, Atina, Yunanistan), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Yeoryos Kondilis": { "first_paragraph": "Yorgos Kondilis (Yunanca: Γεώργιος Κονδύλης Georgios Kondylis, 14 Ağustos 1878 - 1 Şubat 1936) Yunan ordusunun bir generali ve Yunanistan Başbakanıydı. Yunanca Keravnos (\"Şimşek\") lakabını taşıyordu.\n" }, "Yeoryos Kunturiotis": { "first_paragraph": "Yorgos Kunduriotis (Yunanca: Γεώργιος Κουντουριώτης Yeoryos Kunturiotis; 1782, Suluca - 13 Mart 1858, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Yeoryos Mavromihalis": { "first_paragraph": "Yorgos Mavromihalis (Yunanca: Γεώργιος Μαυρομιχάλης Yeoryos Mavromihalis; 1800 - 1831), Yunanistan siyasetçi.[1]\n" }, "Yeoryos Teotokis": { "first_paragraph": "Yorgos Teotokis (Yunanca: Γεώργιος Θεοτόκης Yeoryos Teotokis; 1844, Korfu - 12 Ocak 1916, Atina), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Zinovios Valvis": { "first_paragraph": "Zinovios Valvis (Yunanca: Ζηνόβιος Βάλβης; 1800, Mesalongi - 25 Ağustos 1886, Mesalongi), Yunanistan eski başbakanı.[1]\n" }, "Adamandios Andruçopulos": { "first_paragraph": "Adamandios Andruçopulos (Yunanca: Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος; 20 Ağustos 1919 – 10 Kasım 2000) Bir avukat ve profesördü. 1967-1974 Yunan askerî cuntasında çeşitli bakanlık görevlerinde bulundu ve sonunda 1973-1974 yılları arasında cuntacı Dimitrios Yannides tarafından Yunanistan başbakanı olarak atandı.\n" }, "Aleksandros Korizis": { "first_paragraph": "Aleksandros Koryzis (Yunanca: Αλέξανδρος Κορυζής, 1885 – 18 Nisan 1941) 1941'de Yunanistan Başbakanıydı.\n" }, "Aleksandros Svolos": { "first_paragraph": "Alexandros Svolos (Yunanca: Αλέξανδρος Σβώλος; 1892, Kruşova, Manastır Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu – 22 Şubat 1956, Atina, Yunanistan), Yunanistan'ın Mihver işgali sırasında Direniş temelli bir hükûmet olan Ulusal Kurtuluş Siyasi Komitesi'nin başkanlığını yürüten tanınmış bir Yunan hukukçuydu.\n" }, "Andonis Samaras": { "first_paragraph": "Antonis Samaras (Yunanca: Αντώνης Σαμαράς, Yunanca telaffuz: [anˈdonis samaˈras]; d. 23 Mayıs 1951, Atina, Yunanistan), 2012-2015 yılları arasında Yunanistan Başbakanı ve 2009-2015 yılları arasında Yeni Demokrasi'nin Lideri olan bir Yunan politikacısı. Samaras daha önce 1989'da Maliye Bakanı, 1989-1992 yılları arasında Dışişleri Bakanı ve 2009'da Kültür ve Spor Bakanı olarak seçildi.\n" }, "Aleksis Çipras": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Damaskinos Papandreu": { "first_paragraph": "Başpiskopos Damaskinos Papandreou (3 Mart 1891 – 20 Mayıs 1949), 1941'den ölümüne kadar Atina'nın başpiskoposu ve Yunanistan başbakanı idi. Ayrıca, 1944'te Alman işgal kuvvetinin çekilmesi ile II. Dünya Savaşı'nın Yunanistan'a dönüşüyle 1946'da Yunanistan'ın naipliğini yapıyordu. Rolü, II. Dünya Savaşı sırasında Yunanistan'ın Alman işgalinden kurtuluşu ile Yunan İç Savaşı arasında idi.\n" }, "Dimitrios Kiusopulos": { "first_paragraph": "Dimitrios Kiusopulos (Yunanca: Δημήτριος Κιουσόπουλος) önemli bir Yunan hukukçu ve bir politikacı. 1892 yılında Andritsaina, Elis, Peloponnese kasabasında dünyaya geldi.\n" }, "Dimitrios Parçalidis": { "first_paragraph": "Dimitrios \"Mitsos\" Partsalidis (Yunanca: Δημήτρης Παρτσαλίδης) (1905–1980) Yunan komünist bir politikacı.\n" }, "Dimitris Kuçubas": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Eleftherios Sinadinos": { "first_paragraph": "Eleftherios Sinadinos (Yunanca: Ελευθέριος Συναδινός, 6 Temmuz 1955), Yunan asker, siyasetçi ve eski Altın Şafak Partisi milletvekili. 2014-2019 yılları arasında Avrupa Parlamentosu milletvekili olarak görev aldı.[2] Ayrıca, Altın Şafak Partisi'ni Avrupa Parlamentosu'nda temsil eden üç milletvekilinden birisi oldu.[1]\n" }, "Emmanuil Çuderos": { "first_paragraph": "Emmanouil Tsouderos (Yunanca: Εμμανουήλ Τσουδερός), Yunanistan'ın siyasi ve mali bir figürüydü. II. Dünya Savaşı sırasında kısa bir süre 1941'de Yunanistan Başbakanı olarak görev yapmış ve daha sonra Yunanistan hükûmetinde Başbakan olarak görev yapmıştır (1941-1944).\n" }, "Evripidis Bakircis": { "first_paragraph": "Evripidis Bakırcis (Yunanca: Ευριπίδης Μπακιρτζής Evripidis Bakirtzis; 16 Ocak 1895, Kozana (veya başka kaynaklara göre Serez), Osmanlı İmparatorluğu – 9 Mart 1947), Yunan subay ve politikacı.\n" }, "Fotis Kuvelis": { "first_paragraph": "Fotis-Fanourios (Fotis) Kouvelis (Yunanca:Φώτης-Φανούριος (Φώτης) Κουβέλης; d. 3 Eylül 1948), Yunan bir avukat ve politikacı ve Meclis'in bağımsız üyesidir. Demokratik Sol partinin lideridir.\n" }, "İoannis Grivas": { "first_paragraph": "Yannis Grivas (Yunanca: Ιωάννης Γρίβας; d. 23 Şubat 1923, Kato Titorea - ö. 27 Kasım 2016, Atina), Yunan hukukçu ve siyasetçi. 1989 yılında kısa bir dönem Yunanistan Başbakanı olarak görev aldı.\n" }, "Hafız Yaşar Mehmetoğlu": { "first_paragraph": "Hafız Yaşar Mehmetoğlu (Yunanca: Chafiz Giasar Mechmetoglou, 1920, Gümülcine – 1992, Gümülcine), Batı Trakya Türk Cemaati lideri, Türk asıllı Yunanistan parlamenteri, yayıncı, öğretmen, gazeteci.\n" }, "Hasan Hatipoğlu (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hasan Hatipoğlu (Yunan: Χασαν Χατιπογλου, 1923, Gümülcine - 15 Ocak 2010, Gümülcine[1][2]), Yunanistan'da Albaylar Cuntası öncesi dönemde 1952-1967 yılları arasında üç dönem Yunanistan Parlamentosu milletvekilliği yapmış olan Türk asıllı Yunan gazetecidir.[3] Hatipoğlu, 1956'daki bir yıllık deneme yayının ardından Asım Haliloğlu ile birlikte Batı Trakya Türk basını tarihinde önemli yer tutacak olan Akın gazetesini çıkarmaya başladı ve 37 yıl boyunca bu gazetede yazılar yazdı. Akın gazetesi 24 Temmuz 1993 yılında son kez yayınlandı.[2] Hatipoğlu, Batı Trakya Türk Azınlığı Danışma Kurulu (BTTADK) Onursal Başkanı idi.[1]\n" }, "İlias Çirimokos": { "first_paragraph": "İlyas Çirimokos (Yunanca: Ηλίας Τσιριμώκος Ilias Tsirimokos, d. 26 Nisan 1907 – ö. 13 Temmuz 1968) Kısa bir süre (20 Ağustos 1965 - 17 Eylül 1965) Yunanistan'ın Başbakanı olarak görev yapan bir Yunan politikacı.\n" }, "İoannis Paraskevopulos": { "first_paragraph": "Yannis Paraskevopulos (Yunanca: Ιωάννης Παρασκευόπουλος İoannis Paraskevopulos1900–1984), 1960'lı yıllarda iki kez geçici Yunanistan Başbakanı olarak görev yapan Yunan bankacı ve siyasetçi. Yannis Paraskevopulos, Elis Lavda'da doğdu.\n" }, "Kiriakos Amiridis": { "first_paragraph": " Kyriakos Amiridis (Yunanca: Κυριάκος Αμοιρίδης, 30 Eylül 1957, Karaferye - 30 Aralık 2016, Rio de Janeiro), Yunan diplomat. 25 Mayıs 2016'dan 30 Aralık 2016'ya kadar Yunanistan'ın Brezilya büyükelçisi olarak görev aldı. Bundan önce 2012-2016 yılları arasında Yunanistan'ın Libya büyükelçisi olarak atandı.\n" }, "Konstandina Kuneva": { "first_paragraph": "Konstantina Kouneva (Yunanca: Κωνσταντίνα Κούνεβα, (d. 28 Eylül 1964 Silistre), ya da Kostadinka Kuneva (Bulgarca: Костадинка Кунева), Bulgar asıllı Yunan sendikacı ve politikacı. Yunanistan Hizmetçiler ve Temizlikçiler Sendikası sekreteridir.[1] 2014 yılında Yunanistan'dan Avrupa Parlamentosu üyeliğine seçilmiştir.\n" }, "Konstandinos Çaços": { "first_paragraph": "Konstantinos Çaços (Yunanca: Κωνσταντίνος Τσάτσος; d. 1 Temmuz 1899 - ö. 8 Ekim 1987) Yunan Diplomat, Hukuk Profesörü, siyasetçi. Yunanistan Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Konstandinos Dovas": { "first_paragraph": "Konstantinos Dovas (Yunanca: Κωνσταντίνος Δόβας) (20 Aralık 1898–1973) Yunan asker ve siyasetçi.\n" }, "Konstandinos Karamanlis": { "first_paragraph": "Konstantin Karamanlis (Yunanca: Κωνσταντίνος Καραμανλής, d. 8 Mart 1907, Küpköy - ö. 23 Nisan 1998, Atina), Yunan siyasetçi.\n" }, "Konstandinos Kollias": { "first_paragraph": "Konstantinos Kollias (Yunanca: Κωνσταντίνος Κόλλιας; 1901 - 13 Temmuz 1998), Yunan hukukçu ve siyasetçi. Eski bir Yunan Başsavcısıydı ve 1967-74 arasındaki Yunan Askeri Cuntası'nın 21 Nisan 1967 tarihinde Panayotis Kanellopulos hükûmetini devirerek yönetime el koyması üzerine Başbakan olarak görevlendirildi.\n" }, "Konstandinos Miçotakis": { "first_paragraph": "Konstandinos Miçotakis (Yunanca: Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, 18 Ekim 1918, Hanya - 29 Mayıs 2017, Atina), Yunan siyasetçi.\n" }, "Konstandinos Stefanopulos": { "first_paragraph": "Konstantin Stefanopulos (Yunanca: Κωνσταντίνος (Κωστής) Στεφανόπουλος, d. 15 Ağustos 1926, Patras - ö. 20 Kasım 2016, Atina), Yunan siyasetçi. Yunanistan Cumhuriyeti'nin 5. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Konstandinos Yeorgakopulos": { "first_paragraph": "Konstantinos Yorgokopulos (Yunanca: Κωνσταντίνος Γεωργακόπουλος Konstandinos Yorgakopulos, 26 Aralık 1890 – 26 Temmuz 1973) Bir Yunan avukat, siyasetçi ve başbakandı.\n" }, "Kostas Karamanlis": { "first_paragraph": "Konstantin Aleksandru Karamanlis (Yunanca: Κωνσταντίνος Αλεξάνδρου Καραμανλής; 14 Eylül 1956, Atina), Yunan siyasetçi, 2004-2009 yılları arasında Yunanistan Başbakanı ve muhafazakâr Yeni Demokrasi Partisi’nin eski başkanı. Aynı adlı Yeni Demokrasi Partisi'nin kurucusu, dört defa başbakan, iki defa da cumhurbaşkanı olarak görev yapan Konstantin Karamanlis'in yeğeni.\n" }, "Kostas Simitis": { "first_paragraph": "Konstantinos Simitis (d. 23 Haziran 1936, Atina), Yunanistan eski başbakanı.\n" }, "Ksenofon Zolotas": { "first_paragraph": "Ksenofon Zolotas (Yunanca: Ξενοφών Ζολώτας; 26 Mart 1904 – 10 Haziran 2004), Yunanistan eski başbakanı (1989-90) ve ünlü ekonomist.\n" }, "Lukas Papadimos": { "first_paragraph": "Lukas Demetrios Papadimos (Yunanca: Λουκάς Παπαδήμος; d. 11 Ekim 1947), eski Yunanistan başbakanı ve yunan ekonomisttir.\n" }, "Maria Damanaki": { "first_paragraph": "Maria Damanaki (Yunanca: Μαρία Δαμανάκη), (d. 18 Ekim 1952, Girit, Yunanistan), bir Yunan siyasetçi, radikal sol Synaspismos partisinin eski başkanı ve şu anda Panhelenik Sosyalist Hareket (PASOK) içinde Yunan devleti Parlamentosu üyesidir.\n" }, "Maria Faranduri": { "first_paragraph": "Maria Farantouri (Yunanca: Μαρία Φαραντούρη, d. 28 Kasım 1947, Atina), Yunan şarkıcı ve siyasetçi.[1] Mikis Theodorakis'in ve Zülfü Livaneli'nin yakın arkadaşıdır. Farantouri Theodorakis'in bestelerini yorumladı ve sanatçının Avrupa konserlerinde de yanında yer aldı. Yunanistan'daki cuntaya karşı mücadele etti. Bu sebeple daha çok protest müzik türüne yöneldi. 1989-1993 yılları arasında PASOK'tan seçilerek milletvekilliği yaptı.\n" }, "Melina Merkuri": { "first_paragraph": "Melina Merkuri (Yunanca: Μελίνα Μερκούρη; 18 Ekim 1920, Atina - 6 Mart 1994; New York) veya gerçek adıyla Maria Amalia Merkuri (Yunanca: Μαρία Αμαλία Μερκούρη), Yunanistan'ın ilk sosyalist hükûmetinde kültür ve bilimler bakanı (1981) olarak görev yapan Yunan oyuncu.\n" }, "Mihail Stasinopulos": { "first_paragraph": "Mihail Stasinopulos (27 Temmuz 1903 - 31 Ekim 2002) Yunanistan Cumhuriyeti'nin 1. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Nikolaos Plastiras": { "first_paragraph": "Nikolaos Plastiras (Yunanca: Νικόλαος Πλαστήρας; 4 Kasım 1883 – 26 Temmuz 1953), üç kez Yunanistan başbakanlığı da yapmış bir Yunan general ve politikacı.\n" }, "Nikos Mihaloliakos": { "first_paragraph": "Nikolaos \"Nikos\" Mihaloliakos (Yunan:Νικόλαος \"Νίκος\" Μιχαλολιάκος, 16 Aralık 1957, Atina), Yunan milliyetçisi ve ırkçı neonazi siyasi parti Altın Şafak Partisi'nin 1993'ten beri lideri olan politikacı.\n" }, "Nikos Zahariadis": { "first_paragraph": "Nikos Zachariadis (Yunanca: Νίκος Ζαχαριάδης; 27 Nisan 1903 – 1 Ağustos 1973), 1931-1956 yılları arasında Yunanistan Komünist Partisi (KKE) Genel Sekreteri ve Yunan İç Savaşı'ndaki en önemli kişiliklerden biriydi.\n" }, "Panayotis Kanellopulos": { "first_paragraph": "Panagiotis Kanellopoulos veya Panayotis Kanellopoulos (Yunanca: Παναγιώτης Κανελλόπουλος; Patras, Achaea, 13 Aralık 1902 – Atina, 11 Eylül 1986), Yunan yazar, siyasetçi. Yunanistan Başbakanı olarak görev yaptı. 1967-1974 Yunan askerî cunta tarafından devrilen Yunanistan son Başbakanı idi.\n" }, "Panayotis Pikrammenos": { "first_paragraph": "Panayotis Pikrammenos (Yunanca: Παναγιώτης Πικραμμένος; 26 Temmuz 1945, Atina), Yunan yargıç ve yapılan genel seçimlerden seçimlerinden sonra 16 Mayıs 2012 - 20 Haziran 2012 tarihleri arası Yunanistan geçici hükûmetinin eski başbakanıdır. 9 Temmuz 2019 tarihi itibarıyla başbakan yardımcısıdır.\n" }, "Panayotis Pipinelis": { "first_paragraph": "Panagiotis Pipinelis (Yunanca: Παναγιώτης Πιπινέλης; 1899-1970) Bir Yunan politikacı ve diplomat idi.\n" }, "Panayotis Puliças": { "first_paragraph": "Panayotis Puliças (Yunanca: Παναγιώτης Πουλίτσας) bir Yunan hakimi ve arkeologdu. 1881'de Laconia'da Geraki'de dünyaya geldi.[1]\n" }, "Aleksandros Papagos": { "first_paragraph": "Aleksandros Papagos (9 Aralık 1883 - 4 Ekim 1955), 1952-1955 arasında başbakan olarak görev yapan Yunan asker ve devlet adamı.\n" }, "Yorgo Papandreu (1888 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Yorgo Papandreu (Yunanca: Γεώργιος Παπανδρέου Georgios Papandreou, 13 Şubat 1888 - 1 Kasım 1968), üç dönem başbakanlık yapan Yunan liberal siyaset adamı.\n" }, "Aleka Papariga": { "first_paragraph": "Aleksandra \"Aleka\" Papariga (Yunan: Αλεξάνδρα \"Αλέκα\" Παπαρήγα, 5 Kasım 1945, Atina), Yunan siyasetçi, 1991-2013 yılları arasında Yunanistan Komünist Partisinin genel sekreteri görevini yerine getirmiştir.[1]\n" }, "Petros Vulgaris": { "first_paragraph": "Petros Voulgaris (Yunanca: Πέτρος Βούλγαρης, 13 Eylül 1884 – 26 Kasım 1957) 1945'te kısa bir süre Yunanistan başbakanı olarak görev yapan bir Yunan Amiraliydi.\n" }, "Hristos Protopapas": { "first_paragraph": "Hristos Protopapas (Yunanca: Χρήστος Πρωτόπαπας; d. 16 Aralık 1956, Hanya),[1] Yunan siyasetçi ve sendikacı.\n" }, "Spiros Markezinis": { "first_paragraph": "Spyridon Markezinis ya da Markesinis (Yunanca: Σπυρίδων Μαρκεζίνης) (22 Nisan 1909, Atina – 4 Ocak 2000, Atina), Yunan hukukçu, siyasetçi ve tarihçi. Yunan Parlamentosu'nun uzun zamandır üyesi ve 1973'te Yunan askeri rejiminin demokratikleşme girişimi sırasında başarısızlığa uğrayan Yunanistan Başbakanıydı.\n" }, "Stefanos Stefanopulos": { "first_paragraph": "Stefanos Stefanopoulos (Yunanca: Στέφανος Στεφανόπουλος, 3 Temmuz 1898, Pyrgos, Elis – 4 Ekim 1982, Atina) Yunan siyasetçisi ve 1965-1966 yılları arasında Yunanistan Başbakanı olarak görev yapıyordu.\n" }, "Stilianos Mavromihalis": { "first_paragraph": "Stilyanos Mavromihalis (Yunanca: Στυλιανός Μαυρομιχάλης Stilianos Mavromichalis, 1902 – 30 Ekim 1981), Yunan politikacı ve başbakandı.\n" }, "Yorgos Vasiliu (oyuncu)": { "first_paragraph": "Giorgos Vasilou (Yunanca: Γιώργος Βασιλείου; d. 21 Haziran 1950 – ö. 1 Kasım 2016),Yunan tanınmış aktördür. Oyunculuğu dışında Yunan Yeni Demokratlar partisi üyesi olarak 2004-2007 arası parlamentoda görev almış, Larnaka, Kıbrıs'ta üst düzey siyasi yöneticilik yapmıştır.\n" }, "Viki Leandros": { "first_paragraph": "Vassiliki, Baroness von Ruffin (doğum adı: Vassiliki Papathanasiou, Yunanca: Βασιλική Παπαθανασίου; 23 Ağustos 1949),[1], Palaiokastritsa, Korfu) ya da bilinen sahne adıyla Vicky Leandros, Yunan şarkıcı. 1967 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Lüksemburg'u temsil ederek 4. olmuş, 1972 yılında yine Lüksemburg adına yarıştığı yarışmada 1. olmuştur.\n" }, "Yanis Varufakis": { "first_paragraph": "Yanis Georgiu \"Yanis\" Varufakis (Yunanca: Ιωάννης Γεωργίου \"Γιάνης\" Βαρουφάκης; d. 24 Mart 1961), Yunan ekonomist ve siyasetçi. Eski bir akademisyen olarak solcu bir siyasi parti olan MeRA25'in 2018'de kurulmasından bu yana Genel Sekreteri olarak görev yapıyor. Yunanistan'ın eski Maliye Bakanıdır.[1] Ocak 2015 genel seçimlerinde, SYRIZA partisini[2] temsil ederek Yunan parlamentosuna seçildi ve iki gün sonra siyasi iktisatçı ve yazar olarak 27 Ocak 2015 tarihinde Aleksis Çipras'ın yeni hükûmetinde göreve başladı.[3] Varoufakis Yunanistan-Avustralya çifte vatandaşlığına sahiptir. Varufakis, küresel ve Avrupa krizle ilgili güncel tartışmalara katılımcıdır ve Küresel Minotaur yazarıdır. Atina Üniversitesi'nde İktisat Teorisi Profesörü ve Valve Corporation'da özel bir danışmandır. 6 Temmuz 2015 tarihinde istifa etti.[4]\n" }, "Yannis Alevras": { "first_paragraph": "Yannis Alevras (1912 – 6 Nisan 1995) Yunan siyasetçi. Cumhurbaşkanı Vekili.\n" }, "Yannis Butaris": { "first_paragraph": "Yannis Butaris (Yunanca: Γιάννης Μπουτάρης, 13 Haziran 1942, Selanik), Yunan iş insanı, Politikacı ve eski Selanik Belediye Başkanı.\n" }, "Yeoryos Atanasiadis-Novas": { "first_paragraph": "Yorgos Atanasiadis–Novas (Yunanca: Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας Georgios Athanasiadis–Novas, 9 Şubat 1893 – 10 Ağustos 1987[1]) 1965'te bir ay süreyle 65. Başbakanlık yapan bir Yunan şairi, avukat ve siyasetçi.\n" }, "İlhan Ahmet": { "first_paragraph": "İlhan Ahmet (Yunanca: Αχμέτ Ιλχάν Achmét Ilchán, d. 2 Nisan 1968) Gümülcine, Yunanistan doğumlu Türk kökenli, Yunan politikacıdır.[1]\n" }, "Aleksandros (Yunanistan kralı)": { "first_paragraph": "I. Aleksandros (1 Ağustos 1893 - 25 Ekim 1920), 1917-1920 arasında hüküm süren Yunanistan kralı.\n" }, "Fedon Gizikis": { "first_paragraph": "Fedon Gizikis (Yunanca: Φαίδων Γκιζίκης Faidon Gkizikis, 16 Haziran 1917 - 27 Temmuz 1999), Yunan generaldir.\n" }, "Hristos Sarcetakis": { "first_paragraph": "Hristos Sarcetakis (Yunanca: Χρήστος Σαρτζετάκης, 6 Nisan 1929, Selanik - 3 Şubat 2022, Atina), Yunan siyasetçi ve hukukçu. 1985-1990 yılları arasında Yunanistan'ın 4. cumhurbaşkanı olarak görev aldı ve Anayasa Mahkemesi üyeliğinde bulundu.\n" }, "II. Yeoryos": { "first_paragraph": "II. Yorgos (Yunanca: Γεώργιος Β' II. Georgios, d. 19 Temmuz 1890 - ö. 1 Nisan 1947), Yunanistan kralı (Eylül 1922 - Mart 1924; Ekim 1935 - Aralık 1944; Eylül 1946 - Nisan 1947). İkinci hükümdarlık döneminde General Yannis Metaksas yönetime el koyarak diktatörlük kurmuştur.\n" }, "Augustinos Kapodistrias": { "first_paragraph": "Augustinos Kapodistrias (Yunanca: Αυγουστίνος Καποδίστριας; 1778-1857), Yunan siyasetçi.[1]\n" }, "Karolos Papulias": { "first_paragraph": "Karolos Papulyas (Yunanca: Κάρολος Παπούλιας, 4 Haziran 1929, Yanya - 26 Aralık 2021, Atina), Yunanistan'ın 6. cumhurbaşkanıdır.\n" }, "I. Konstantin (Yunanistan kralı)": { "first_paragraph": "I. Konstantinos (2 Ağustos 1868 - 11 Ocak 1923) 18 Mart 1913'ten 11 Haziran 1917'ye ve 19 Aralık 1920'den 27 Eylül 1922'ye kadar Yunanistan Kralıydı. 1897'deki Otuz Gün Savaşı sırasında Yunan Ordusu'nun başkomutanıydı ve Yunanistan'ın Selanik'i de içine alacak şekilde genişlediği, alan ve nüfusu ikiye katladığı 1912-1913 yılları arasındaki başarılı Balkan Savaşları sırasında Yunan kuvvetlerine Teselya Ordusu'nda Selanik harekâtının tamamında ve Yanya'nın alınmasını sağlayan Üçüncü Yanya Muharebesi'nde Epir Ordusu'na liderlik etti. Babasının öldürülmesinin ardından 18 Mart 1913'te Yunanistan tahtına geçti. 2.Balkan Savaşı'nda Selanik'i kendisinden alma peşindeki Bulgaristan Krallığı'na karşı Yunan ordusunu komuta etti. Selanik yönünde Bulgar saldırılarını durdurup Sırplarla ittifak kurup Sofya'yı ele geçirmek için harekete geçmesine ve Kılkış-Langaza Muharebesi dahil çeşitli başarılar kazanmasına karşın, Sofya'nın yaklaşık 100 km güneyinde Kresna Gorge Muharebesi taktiksel olarak beraberlik,Yunan ilerlemesinin durdurulması ve stratejik Bulgar galibiyeti ile sonuçlandı. Kuşatma tehlikesi altında kalan gücü tükenen ordusuna karşın Bulgar Ordusu'da Romen, Sırp ve Osmanlı birliklerinin ilerlemesi kıskacı altında zor durumdaydı. Bu sebeple iki tarafta Sırbistan ve Romenlerle birlikte anlaşmayı seçtiler.Yine de Batı Trakya'daki Bulgarların Osmanlı'dan aldığı Serez, Kavala dahil önemli miktarda toprak Bükreş Antlaşması (1913) ile Yunanların eline geçti.\n" }, "II. Konstantin (Yunanistan kralı)": { "first_paragraph": "II. Konstantin (2 Haziran 1940, Atina - 10 Ocak 2023, Atina), 1964-1973 yılları arasında son Yunanistan kralı.\n" }, "Olga Konstantinovna": { "first_paragraph": "Rusya Büyük Düşesi Olga Konstantinovna (Rusça: О́льга Константи́новна Рома́нова), sonradan Helenlerin Kraliçesi Olga (Yunanca: Βασίλισσα Όλγα των Ελλήνων) (3 Eylül [E.U. 22 Ağustos] 1851 – 18 Haziran 1926) Yunanistan Kralı I. Georgios'un eşi ve 1920'de kısa bir süreliğine kraliçe. Edinburgh Dükü, Prens Philip'in büyükannesidir.\n" }, "Otto (Yunanistan kralı)": { "first_paragraph": "Otto ya da Otho (1 Haziran 1815, Salzburg, Avusturya - ö. 26 Temmuz 1867, Bamberg, Bavyera), Yunanistan'ın ilk kralı (1832-62). Yunanistan topraklarını Osmanlı Devleti aleyhine genişletme çabalarında başarıya ulaşamamış ve tahttan indirilmiştir. Bavyera kralı I. Ludwig'in ikinci oğluydu.\n" }, "Pavlos Kunduriotis": { "first_paragraph": "Pavlos Kunturiotis, (Yunanca: Παύλος Κουντουριώτης, 9 Nisan 1855 – 22 Ağustos 1935) Yunan amiral ve deniz kahramanıdır. Balkan Savaşları sırasında Yunanistan Deniz Kuvvetleri komutanı olarak görev yaptı. Ayrıca İkinci Yunanistan Cumhuriyeti'nin 1. ve 3. Cumhurbaşkanıdır.\n" }, "I. Paulos": { "first_paragraph": "Paulos (d. 14 Aralık 1901, Atina - ö. 6 Mart 1964, Atina), Yunanistan kralı (1947-1964).[2]\n" }, "Prokopis Pavlopulos": { "first_paragraph": "Prokopis Pavlopulos, (Yunanca: Προκόπης Παυλόπουλος Yunanca telaffuz: [proˈkopis pavˈlopulos], d. 10 Temmuz 1950), Yunan avukat, üniversite profesörü ve siyasetçi. 2015 yılından 2020 yılına kadar Yunanistan'ın 7. Cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Ayrıca 2004-2009 yılları arası Yunanistan Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı da yapmıştır.\n" }, "Theodoros Pangalos": { "first_paragraph": "Teodoros Pangalos (Yunanca: Θεόδωρος Πάγκαλος Theodoros Pangalos, 11 Ocak 1878 - 26 Şubat 1952), Yunan asker ve siyasetçi. Seçkin bir personel memuru ve ateşli bir Venizelist ve antimonarşist olan Pangalos, Eylül 1922 isyanında Kral I. Konstantin'in tahtından indirilmesinde ve İkinci Yunan Cumhuriyeti'nin kurulmasında başrol oynamıştır.[1] Haziran 1925'te Pangalos kan dökülmeksizin bir darbe yaptı ve iktidar varsayımı kendisine Başbakan adını veren Ulusal Meclis tarafından tanındı. Yunanistan'ı Ağustos 1926'da devrilmesine dek yönetmiştir.\n" }, "Yeoryos Papadopulos": { "first_paragraph": "Yorgos Papadopulos (Yunanca: Γεώργιος Παπαδόπουλος Yeoryos Papadopulos, d. 5 Mayıs 1919, Eleohorion, Peloponez - ö. 27 Haziran 1999, Atina, Yunanistan), Yunan subay ve devlet adamı. 1967-1974 Yunanistan askerî cuntası döneminde 1967'den 1973'e kadar yine bir cunta üyesi olan Dimitrios Yoannides tarafından devrilene kadar cuntanın liderliğini yapmıştır.\n" }, "Şablon:Yunan siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Yunan siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Canis Cannetakis": { "first_paragraph": "Canis Cannetakis (Yunanca: Τζαννής Τζαννετάκης; 13 Eylül 1927 – 1 Nisan 2010), Yunan siyasetçi, Yunanistan Cumhuriyeti'nin 87. başbakanıdır.\n" }, "Fofi Yennimata": { "first_paragraph": "Fotini \"Fofi\" Gennimata (Yunanca: Φωτεινή \"Φώφη\" Γεννηματά, romanize: ˈfofi ʝenimaˈta; 17 Kasım 1964 - 25 Ekim 2021) 2015 ile 2021 yılları arasında Panhelenik Sosyalist Hareket'in genel başkanı olan Yunan politikacı. Eylül 2015 Yunanistan genel seçimleri'ne girmiş ve PASOK'un oyunu arttırmıştır.[1]\n" }, "Konstandinos Çaldaris": { "first_paragraph": "Konstandinos Çaldaris (Yunanca: Κωνσταντίνος Τσαλδάρης, 1884–15 Kasım 1970), iki kez başbakanlık görevinde bulunmuş Yunan politikacı.\n" }, "Petros Moliviatis": { "first_paragraph": "Pétros G. Molyviátis (d. 12 Haziran 1928, Sakız Adası) Yunanistan eski dışişleri bakanı.\n" }, "Aleksis Yeorgulis": { "first_paragraph": "Aleksandros \"Aleksis\" Yeorgulis (Yunanca: Αλέξανδρος \"Αλέξης\" Γεωργούλης, d. 6 Ekim 1974, Larisa), Yunan oyuncu ve siyasetçi.\n" }, "Yeoryos Çolakoğlu": { "first_paragraph": "Yorgos Çolakoğlu (Yunanca: Γεώργιος Τσολάκογλου, Nisan 1886, Rentina, Kardiça - Mayıs 1948, Atina), 1941-1942 yıllarında Yunanistan'ın Mihver kuvvetlerince işgali sırasında Yunan işbirlikçi hükûmetinin ilk başbakanı olan Yunan subaydır.\n" }, "Canaan Banana": { "first_paragraph": "Canaan Banana (d. 5 Mart 1936 - ö. 10 Kasım 2003), Zimbabveli din görevlisi ve siyasetçi. Banana, Afrika ülkesi Zimbabve'nin 1980 yılında bağımsızlığını kazanması neticesinde ülkenin ilk Devlet Başkanı olarak bu makama çıkmıştır.\n" }, "Joseph Msika": { "first_paragraph": "Joseph Msika (6 Aralık 1923 - 4 Ağustos 2009), 1999'den 4 Ağustos 2009'da ölümüne kadar Zimbabve'nin beşinci başkanıydı. ZANU-PF üyesidir.\n" }, "Dimitrios Gunaris": { "first_paragraph": "Dimitrios Gunaris (Yunanca: Δημήτριος Γούναρης; 5 Ocak 1867[1] - 15 Kasım 1922), 25 Şubat-10 Ağustos 1915 ve 26 Mart 1921-3 Mayıs 1922 arasında Yunanistan Başbakanlığı yapmıştır. Halk Partisi'nin lideri, Elefterios Venizelos'un merkez sağ rakibiydi.\n" }, "Assassin's Creed karakterleri listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Assassin's Creed video oyunları, medya filmleri ve romanlarındaki karakterlerin listesi. Bazı karakterler tamamen kurgusal ve bazıları ise kısmen gerçek-dünyadan tarihi figürlerdir.\n" }, "David Palmer (karakter)": { "first_paragraph": "24 adlı Amerikan televizyon dizisinin ilk sezonunda Amerikan Başkanlığı'na aday bir senatörü canlandıran karakter. İkinci sezonda artık Amerikan başkanı olmuştur ve eski eşi Sherry Palmer tarafından çeşitli komplolara maruz kalmıştır. Tekrar aday olmayarak görevini bırakmak zorunda kalmıştır. Dizinin 5.sezonunun başında suikast sonucu öldürüldü.\n" }, "Joey Zasa": { "first_paragraph": "Joey Zasa, Baba filminde Joe Mantegna tarafından canlandırılan hayali karakter.[1][2] Üç gerçek mafya üyesinden esinlenilmiştir. Bunlar Joseph Colombo, Joe Gallo ve John Gotti'dir.\n" }, "John Connor": { "first_paragraph": "John Connor kurgusal bir karakter ve Terminatör film serisinin kahramanıdır. Yazar ve yönetmen James Cameron tarafından yaratılmış olan karakter, ilk olarak 1984 yapımı Terminatör filminde ismi geçer ve ilk olarak 1991'de devam filmi olan Terminatör 2: Kıyamet Günü'nde (T2) yer alır. Karakterin ilk görünüşünde John, Edward Furlong tarafından çocukken ve Michael Edwards tarafından küçük bir rolde yetişkin olarak tasvir edilmiştir. Diğer aktörler, Nick Stahl, Christian Bale ve Jason Clarke dahil olmak üzere sonraki filmlerde John Connor karakterini canlandırdılar. Ayrıca Thomas Dekker, John Connor'ı televizyon dizisi Terminator: The Sarah Connor Chronicles'da canlandırmıştır.\n" }, "Robb Stark": { "first_paragraph": "Robb Stark, George R.R. Martin'in Buz ve Ateşin Şarkısı serisinde yer alan hayali bir karakterdir.\n" }, "El-Efdâl Şehinşâh": { "first_paragraph": "El-Efdâl Şehinşâh veya uzun ismi ile El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh (Arapça: الأفضل شاهنشاه بن بدر الجمالي) ve Latince: Lavendalius/Elafdalio; 1066, Akka - 11 Aralık 1121, Kahire), 1094-1121 döneminde Fâtımîler Hâlifeliği'nin veziri.\n" }, "Give 'em Hell, Harry!": { "first_paragraph": "Give 'em Hell, Harry! oyun yazarı Samuel Gallu tarafından yazılan biyografik bir oyun ve 1975 yapımı filmidir. Hem oyun hem de film, Amerika Birleşik Devletleri eski Başkanı Harry S. Truman hakkında tek kişilik bir gösteridir. Give 'em Hell, Harry!‘de James Whitmore başrol oynadı ve film Steve Binder ile Peter H. Hunt tarafından yönetildi.\n" }, "Merhaba Dünya (film)": { "first_paragraph": "Merhaba Dünya[1] 1979 ABD yapımı politik komedi filmidir. Özgün adı Being There dir. \n\"Being there\" İngilizce'de \"Doğru zamanda doğru yerde bulunmak\" anlamına gelen bir deyimdir. Film \nçevrildikten tam 5 yıl sonra 1984 yılında Türkiye'ye gelmiş ve sinemalarda \"Merhaba Dünya\" ismi ile gösterime girmişti. Yıllar sonra piyasaya çıkan DVD'lerinde ise Bir Yerde ismi kullanılmıştır.\n" }, "The Butler": { "first_paragraph": "The Butler (tam adı Lee Daniels' The Butler) [1][2], Lee Daniels tarafından yönetilen ve aynı zamanda ortak yapımcılığını da üstlendiği ve senaryosu Danny Strong'a ait olan bir 2013 Amerika yapımı tarihi drama filmidir .[3] Wil Haygood'un Washington Post'un \"Bu Seçimde İyi Hizmet Eden Bir Uşak\" başlıklı makalesinden esinlenmiştir.\n" }, "The Gorgeous Hussy": { "first_paragraph": "The Gorgeous Hussy, Clarence Brown tarafından yönetilen ve Joan Crawford ve Robert Taylor’ın başrol oynadığı 1936 Amerikan dönemi filmidir. Samuel Hopkins Adams'ın 1934 tarihli bir romanına dayanan senaryo, Stephen Morehouse Avery ve Ainsworth Morgan tarafından yazıldı. Yardımcı oyuncular arasında Lionel Barrymore ve James Stewart yer alıyor.\n" }, "Forrest Gump": { "first_paragraph": "Forrest Gump, 1986 yılında Winston Groom tarafından aynı adla yayımlanan romandan esinlenerek çekilmiş, 1994 yapımı epik, romantik, komedi-drama dalında bir filmdir. Robert Zemeckis tarafından çekilmiş ve Tom Hanks, Robin Wright, Gary Sinise ve Sally Field başrol oyunculuklarını yapmıştır.\n" }, "Che (film, 2008)": { "first_paragraph": "Che, Steven Soderbergh'in yönettiği ve Benicio del Toro'nun başrolünde yer aldığı, Ernesto \"Che\" Guevara'yı konu alan 2008 yapımı biyografik sinema filmidir. Film, standart bir kronolojik sırayı izlemekten ziyade genel zaman çizelgesi boyunca serpiştirilmiş anları oblik seriler halinde sunuyor. Arjantinli adlı birinci bölümü Fidel Castro, Guevara ve diğer devrimcilerin Küba'ya ulaşmalarından iki yıl sonra Fulgencio Batista diktatörlüğünü başarıyla devirmelerine kadarki süreçte Küba Devrimi üzerine odaklanmaktadır. Gerilla adlı ikinci bölümde, Guevara'nın devrimi Bolivya'ya getirme girişimleri ve hazin sonu üzerinde duruluyor. Her iki bölüm cinéma vérité tarzında çekilse de çizgisel anlatım, kamera kullanımı ve görsel açından farklı yaklaşımlar barıdırıyor.\n" }, "Motosiklet Günlüğü": { "first_paragraph": "Motosiklet Günlüğü (orijinal adı: Diarios de motocicleta), genç Ernesto \"Che\" Guevara ve arkadaşı Alberto Granado'nun 1950'li yıllarda Güney Amerika'yı dolaşmalarını konu alan biyografik film. Guevara daha sonra Marksist bir devrimci olmuştur, film henüz genç Guevara'yı ele almakta ve doğrudan politik görüşlerine fazla yer vermemektedir.\n" }, "12 Eylül (belgesel)": { "first_paragraph": "12 Eylül, yönetmenliğini Mustafa Ünlü'nün gerçekleştirdiği ve gazeteci Mehmet Ali Birand'ın sunduğu 1998 çıkışlı belgesel türündeki dizi film. Film, 1972 ile 1983 yılları arasında Türkiye'de yaşanan siyasi gelişmeler ile birlikte 12 Eylül Darbesi'nin öncesi ve sonrasını konu edinmektedir. Filmin araştırma ve metin yazarlığını gazeteci Hikmet Bila, redaksiyonunu ise Rıdvan Akar gerçekleştirmiştir. Belgesel daha sonra Mehmet Ali Birand, Hikmet Bila ve Rıdvan Akar tarafından 12 Eylül Türkiye'nin Miladı adıyla kitaplaştırılmıştır. 9 bölümden oluşan belgeselin her bölümünün başında Mehmet Ali Birand o yılları özetleyen şu sözleri söylemektedir:\n" }, "12 Mart: İhtilalin Pençesinde Demokrasi": { "first_paragraph": "12 Mart: İhtilalin Pençesinde Demokrasi, 27 Mayıs ve 12 Mart dönemini konu alan Mehmet Ali Birand, Can Dündar ve Bülent Çaplı imzalı belgesel dizisidir. 10 bölümden oluşan belgeselin her bölümünün başında Mehmet Ali Birand o yılları özetleyen şu sözleri söylemektedir:\n" }, "Demirkırat": { "first_paragraph": "Demirkırat: Bir Demokrasinin Doğuşu, Mehmet Ali Birand, Can Dündar ve Bülent Çaplı'nın hazırladığı, müziklerini Fahir Atakoğlu'nun yaptığı, Türkiye'de 1946 ile 1961 arasındaki çok partili siyasi yaşama geçiş sürecini, Demokrat Parti dönemini ve 27 Mayıs Darbesini anlatan TRT-Milliyet Gazetesi ortak yapımı belgesel dizisi. Belgesel 10 bölümden oluşmaktadır.\n" }, "İran ve Batı": { "first_paragraph": " İran ve Batı (Iran and the West) 3 bölümlük BBC yapımı belgesel dizisi. İlk olarak Şubat 2009 tarihinde BBC'nin BBC Two kanalında, İran İslam Devrimi'nin 30. yılına denk getirilerek ilk gösterimi gerçekleştirildi.[2] İlk bölüm 7 Şubat 2009 tarihinde, saat 21.00'da cumartesi günü ekrana geldi ve izleyen bölümler de izleyen cumartesi günleri gösterildi.\n" }, "Tri pesni o Lenine": { "first_paragraph": "Tri pesni o Lenine (Rusça: Три песни о Ленине, Türkçe karşılığı Lenin için Üç Şarkı), yönetmenliğini Dziga Vertov'in yaptığı, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in ölümünün 10. yılı olan 1934 tarihinde çekilen Sovyetler Birliği yapımı belgesel film.[1]\n" }, "Bak Kim Döndü": { "first_paragraph": "Bak Kim Döndü (Almanca: Er ist wieder da), Timur Vermes'in, Adolf Hitler hakkında aynı adlı en çok satan romanından[3] uyarlanan, David Wnendt[4] tarafından yönetilen 2015 Alman yapımı komedi filmi.[5][6][7] Film, Hitler'in günümüz Almanları ile etkileşime girmesini konu alıyor. Adolf Hitler, Oliver Masucci tarafından canlandırıldı.[8] 89. Akademi Ödülleri'nde En İyi Uluslararası Film Akademi Ödülü olacak sekiz filmden biri olarak aday gösterildi, ancak seçilmedi.[9]\n" }, "Blubberella (film)": { "first_paragraph": "Blubberella, Uwe Boll tarafından yazılan ve yönetilen 2011 yapımı bir Alman istismar komedisi filmidir.[5][6] \nKonu, Alman işgali altındaki Avrupa'da geçen obez bir dhampir süper kahraman hakkındadır. Filmin tamamı BloodRayne: The Third Reich (önceki yıl Boll'un kendisi tarafından yönetilmişti) filminin sahne sahne bir parodisi niteliğinde olup, oyuncu kadrosu ve ekibin çoğu aynıdır.[7] Film olumsuz eleştiriler aldı.[8][9][10]\n" }, "A Perfect Candidate": { "first_paragraph": "A Perfect Candidate, 1996 yapımı bir belgeseldir. Konusu, 1994'te Virginia'da demokrat Chuck Robb ile cumhuriyetçi Oliver North arasında geçen senato yarışıdır.\n" }, "Arınma Gecesi: Seçim Yılı": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Election (film, 1999)": { "first_paragraph": "Election, Tom Perrotta'nın 1998'deki aynı adlı romanına dayanan, Payne ve Jim Taylor tarafından yazılan senaryodan Alexander Payne tarafından yönetilen 1999 yapımı bir Amerikan kara komedi filmidir.\n" }, "Nashville (film)": { "first_paragraph": "Nashville 1975 Amerika yapımı hiciv müzikal topluluk komedi-dram filmi. Robert Altman yönetmiştir. Film, beş günlük bir süre boyunca Nashville, Tennessee'de country ve gospel müzik işleriyle uğraşan çeşitli insanları takip ediyor ve Replacement Party‘den Başkanlığa aday olan popülist bir yabancı için düzenlenen bir gala konserini içeriyor.\n" }, "Primary Colors (film)": { "first_paragraph": "Primary Colors Mike Nichols tarafından yönetilen 1998 Amerikan yapımı komedi-drama filmidir. Senaryosu Elaine May tarafından Primary Colors: Bir Siyaset Romanı ismindeki bir romandan uyarlanmıştır. Roman, 1992 yılında Bill Clinton’ın ilk başkanlık kampanyası hakkındaydı ve aslen anonim yayınlandı, fakat 1996 yılında bir gazeteci tarafından yazıldığı ortaya çıktı. Yazarı Joe Klein Clinton'un Newsweek için kampanyasını takip eden kişidir.[1][2] Filmde John Travolta, Emma Thompson, Billy Bob Thornton, Kathy Bates, Maura Tierney, Larry Hagman ve Adrian Lester rol aldı.\n" }, "Shampoo (film)": { "first_paragraph": "Shampoo , Hal Ashby'nin yönettiği ve ilk filminde Warren Beatty, Julie Christie, Goldie Hawn, Lee Grant, Jack Warden, Tony Bill ve Carrie Fisher'ın oynadığı 1975 Amerikan hiciv komedi-dram filmi. Beatty ve Robert Towne tarafından ortaklaşa yazılan film, 1968 Seçim Günü'nde, birkaç kadınla olan ilişkilerini yürütürken, rastgele bir Los Angeles kuaförünü takip ediyor.\n" }, "The American President": { "first_paragraph": "The American President yapımcılığını ve yönetmenliğini Rob Reiner’ın yaptığı ve Aaron Sorkin tarafından yazılan 1995 Amerikan romantik komedi-drama filmidir. Filmde Michael Douglas, Annette Bening, Martin Sheen, Michael J. Fox ve Richard Dreyfuss rol alıyor . Filmde, Başkan Andrew Shepherd (Douglas), Washington DC'ye yeni taşınan çevre lobicisi Sydney Ellen Wade (Bening) ile bir ilişki sürdürürken aynı zamanda seçim yılında bir suç kontrolü yasasını geçirmeye çalışan dul birini oynuyor.\n" }, "The Manchurian Candidate (film, 1962)": { "first_paragraph": "Mançuryalı Aday , Soğuk Savaş ve uyuyan ajanlar hakkında 1962 Amerika yapımı neo-noir, psikolojik politik gerilim filmidir . Filmin yönetmenliğini ve yapımcılığını John Frankenheimer üstleniyor . Senaryo George Axelrod tarafından 1959 Richard Condon romanı The Manchurian Candidate'den uyarlanarak yazılmıştır. Filmin başrol oyuncuları Frank Sinatra, Laurence Harvey ve Angela Lansbury ile birlikte Janet Leigh, Henry Silva ve James Gregory’dir.[4]\n" }, "Boğa (film)": { "first_paragraph": "Boğa (Rusça: Телец / Фауст), yönetmenliğini Aleksandr Sokurov'in yaptığı 2001 Rusya yapımı film.[1]\n" }, "Unutulmaz Yıl 1919": { "first_paragraph": "Unutulmaz Yıl 1919 (Rusça: Незабываемый 1919 год, Nezabyvaemyy 1919 god), yönetmenliğini Mikheil Chiaureli'nin yaptığı 1951 Sovyetler Birliği yapımı film.[1] Film, Stalin kişi kültünün bir örneğidir.\n" }, "Adolf Hitler'in Ölümü: Sovyet Arşivlerinden Bilinmeyen Belgeler": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'in Ölümü: Sovyet Arşivlerinden Bilinmeyen Belgeler (Almanca: \"Der Tod des Adolf Hitler\"), Kızıl Ordu Mareşal Georgy Zhukov komutasındaki Berlin Savaşı'nda tercüman olarak görev yapan Sovyet gazeteci Lev Bezymenski'nin 1968 tarihli kitabıdır.[1][2] kitap Adolf Hitler, Eva Braun, Joseph, Goebbels'in çocukları, Hans Krebs ve Magda Goebbels sözde Sovyet otopsilerin bilgi verir .Bu kişilerin her birinin siyanür zehirlenmesine maruz kaldığı kaydedilmektedir. Kitabın Hitler'in ölümü ile ilgili sunduğu teorilerden bazıları, yazar tarafından da dahil olmak üzere itibarsızlaştırılmıştır.[3]\n" }, "Hitler Günlükleri": { "first_paragraph": "Hitler Günlükleri (İngilizce: The Hitler Diaries) (Almanca: Hitler-Tagebücher), Adolf Hitler tarafından yazıldığı iddia edilen, ancak 1981 ile 1983 yılları arasında Konrad Kujau tarafından sahtesi yapılan altmış ciltlik bir dergi dizisiydi. 1983 yılında, günlükler, birkaç haber kuruluşuna serileştirme haklarını satan Batı Alman haber dergisi Stern tarafından 9,3 milyon Alman markına (2,33 milyon £ veya 3,7 milyon $) satın alındı. İlgili yayınlardan biri, bağımsız yönetmenleri tarihçi Hugh Trevor-Roper'dan günlükleri doğrulamasını isteyen The Sunday Times'dı; doğrulamayı yaptı ve onların gerçek olduğunu ilan etti. Trevor-Roper, yayını duyurmak için düzenlenen basın toplantısında yeniden düşününce fikrini değiştirdiğini duyurdu ve diğer tarihçiler de bunların geçerliliğiyle ilgili sorular sordu. Daha önce yapılmamış olan titiz adli tıp analizleri, günlüklerin sahte olduğunu hemen doğruladı.\n" }, "Hitler: A Short Biography": { "first_paragraph": "Hitler: A Short Biography, A. N. Wilson tarafından yazılan ve 2012 yılında HarperCollins tarafından yayımlanan kısa bir Adolf Hitler biyografisidir.\n" }, "Hitler'in Savaşı": { "first_paragraph": "Hitler'in Savaşı (İngilizce özgün adı: Hitler's War), İngiliz yazar David Irving tarafından yazılmış biyografik bir kitaptır. Kitap II. Dünya Savaşı'nı Nazi Almanyası'nın lideri Adolf Hitler'in bakış açısından anlatmaktadır.\n" }, "Inside Hitler's Bunker": { "first_paragraph": "Inside Hitler's Bunker: The Last Days of the Third Reich (Almanca: Der Untergang: Hitler und das Ende des Dritten Reiches), tarihçi Joachim Fest'in, Adolf Hitler'in 1945 yılında Berlin'deki Führerbunker'de geçirdiği son günlerini konu alan kitabıdır.\n" }, "The Meaning of Hitler": { "first_paragraph": "The Meaning of Hitler (Almanca: Anmerkungen zu Hitler), tüm kitaplarını Sebastian Haffner takma adıyla yayınlayan gazeteci ve yazar Raimund Pretzel'in 1978 tarihli kitabıdır. Gazeteci ve askeri tarihçi Sir Max Hastings kitabı Hitler üzerine yapılmış 'en iyi' çalışmalardan biri olarak nitelendirirken,[1] Edward Crankshaw kitabı 'göz kamaştırıcı derecede parlak bir analiz' olarak nitelendirmiştir.[2]\n" }, "Adolf ni Tsugu": { "first_paragraph": "Adolf ni Tsugu (Japonca: アドルフに告ぐ; \"Adolf'a Bildiririm\"), Osamu Tezuka tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, Ocak 1983-Mayıs 1985 tarihleri arasında Bungeishunjū'nun Shūkan Bunshun dergisinde beş tankōbon cilt halinde yayınlandı. Seri, Nazi dönemindeki Almanya ve Japonya'da üç Adolf'un (Adolf Hitler, Adolf Kaufmann ve Adolf Kamil) hayatlarını konu alan hayali öyküdür.\n" }, "Arturo Ui'nin Önlenebilir Tırmanışı": { "first_paragraph": "Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı (Almanca: Der aufhaltsame Aufstieg des Arturo Ui), Bertolt Brecht tarafından yazılan seyirlik bir oyundur.\n" }, "Cats That Look Like Hitler": { "first_paragraph": "Cats That Look Like Hitler (Türkçe: Hitler'e Benzeyen Kediler), 1933-1945 yılları arasında Almanya'nın diktatörü olan Adolf Hitler'e benzeyen kedilerin fotoğraflarını içeren hicivli bir web sitedir.[1] Bu tür kediler internette genellikle Kitler olarak anılmaktadır.[2] Kedilerin çoğu alacalıdır, burnunun altında diktatörün diş fırçası bıyığına çok benzeyen büyük bir siyah leke ve tipik olarak sert bir ifadeye işaret eden diğer özellikleri vardır. Bazılarının kafasında Hitler'in saçaklarını andıran çapraz siyah lekeler vardır. Site 2006 yılında Koos Plegt ve Paul Neve tarafından kurulmuş[3] ve Avrupa[3][4][5] ve Avustralya'da[6] çeşitli televizyon programlarında yer aldıktan sonra yaygın olarak tanınmaya başlamıştır. Site şu anda sadece Neve tarafından yönetilmektedir; Şubat 2013 itibarıyla 7.500'den fazla kedinin fotoğrafını içermektedir.[7] Web sayfası Nisan 2014'ten beri güncellenmediği için sitenin artık bakımı yapılmıyor gibi görünmektedir.\n" }, "Drifters (manga)": { "first_paragraph": "Drifters (Japonca: ドリフターズ Dorifutāzu; \"Sürüklenenler\"), Kōta Hirano tarafından yazılan bir manga serisidir. Seri, Nisan 2009 tarihinden bu yana Shōnen Gahōsha'nın Young King OURs dergisinde yayınlanmaktadır.[6] Seri, dünyalarını tamamen yok olmaktan kurtarmak için sihirbazlar tarafından beceri ve tekniklerine ihtiyaç duyulan bilinmeyen bir dünyaya çağrılan çeşitli tarihi figürlere odaklanmaktadır.\n" }, "Genç Hitler": { "first_paragraph": "Genç Hitler (özgün adı: Max), 2002 yapımı drama filmidir. Film, Adolf Hitler'in sanata olan merakı ve onun Yahudi hocası Max Rothman ile arasındaki ilişkiyi konu alıyor. Gerçekte Max Rothman diye bir şahsiyet mevcut olmamıştır. Karakter, sadece Hitler'in sanata olan merakı ve gençliği hakkında bilgileri sinema izleyicisine ulaştırmak için yaratılmıştır. Geneli Avrupalı oyunculardan oluşan kadronun baş oyuncusu aktör John Cusack'tır. Film genel olarak Hitler'in nazi ideolojisi ve eğer siyaset yerine sanat dünyasında olsaydı neler olabileceğini gözler önüne seriyor.\n" }, "Indiana Jones: Son Macera": { "first_paragraph": "Indiana Jones: Son Macera (İngilizce: Indiana Jones and the Last Crusade; orijinal Türkçe adı: Indiana Jones ve Son Haçlı Seferi), yönetmenliğini Steven Spielberg'in yaptığı, George Lucas'ın yürütücü yapımcılığını ve yardımcı senaristliğini yaptığı 1989 yapımı macera filmidir.\n" }, "Kung Fury": { "first_paragraph": "Kung Fury, yönetmenliğini ve senaristliğini David Sandberg'in yaptığı, 2015 yılı İsveç yapımı, aksiyon/komedi türünde bir kısa filmdir.[1]\n" }, "Let's Kill Hitler": { "first_paragraph": "Let's Kill Hitler Büyük Britanya bilimkurgu dizisi Doctor Who'un altıncı sezonunun sekizinci bölümüdür. Serinin önceki bölümü olan \"A Good Man Goes to War\" ise bundan bir hafta önce yayımlanmıştır ve bu bölümün önceki kısmı niteliğindedir.\n" }, "Pembe Göz": { "first_paragraph": "Pembe Göz South Park çizgi dizisi'nin 29 Ekim 1997'de yayınlanan 1. Sezon'un 7. bölümüdür. South Park'ın bu bölümünde ilk defa Cadılar Bayramı teması işlenmiştir. Ayrıca Kenny'nin ağzı açığa vurulmuştur.\n" }, "Sancaktar (resim)": { "first_paragraph": "Der Bannerträger (Türkçe: Sancaktar), Avusturyalı sanatçı Hubert Lanzinger'in Nazi Partisi lideri ve Alman Führer'i olan Adolf Hitler'i stilize ettiği bir tablodur.\n" }, "Sticky & Sweet Tour": { "first_paragraph": "\n" }, "Tavşan Jojo": { "first_paragraph": "Tavşan Jojo, Christine Leunens'in Gökyüzü Hapsi (Caging Skies) adlı kitabından uyarlanmış, Taika Waititi tarafından yazılmış ve yönetilmiş bir 2019 Amerikan komedi-drama filmidir. Roman Griffin Davis, bir Hitler Gençliği üyesi olan ana karakter Johannes \"Jojo\" Betzler'i canlandırmaktadır. Jojo'nun annesi (Scarlett Johansson) bir Yahudi kızını (Thomasin McKenzie) çatılarında gizlemektedir. Bunun üzerine Jojo bir yandan inançlarını sorgularken, bir yandan da hayali arkadaşı olan daha gerçek dışı bir Adolf Hitler (Waititi) ile yüzleşmek zorundadır. Filmde ayrıca Rebel Wilson, Stephen Merchant, Alfie Allen ve Sam Rockwell yer alıyor.\n" }, "The King's Man: Başlangıç": { "first_paragraph": "The King's Man, senaryosunu Karl Gajdusek ile birlikte yazan Matthew Vaughn tarafından yönetilen, 2021'de vizyona girmesi beklenen Birleşik Krallık yapımı casus aksiyon komedi filmidir. Film, Dave Gibbons ve Mark Millar tarafından yaratılan ve Marvel's Icon Comics tarafından yayınlanan Kingsman adlı çizgi roman serisine dayanan Kingsman film serisinin üçüncü filmidir.\n" }, "The Producers (film, 1967)": { "first_paragraph": "The Producers, Mel Brooks tarafından yazılıp yönetilen ve Zero Mostel, Gene Wilder, Dick Shawn ve Kenneth Mars'ın oynadığı 1967 ABD yapımı hiciv kara komedi filmidir . Film, bir aldatmacanın parçası olarak yaratabilecekleri en kötü sahne müzikalini sahneye koymak zorunda kalan bir tiyatro yapımcısı ve muhasebecisi hakkındadır. İkili sonunda Adolf Hitler ve Naziler etrafında dönen bir konu bulur. Film bu tema nedeniyle, en başından beri tartışmalıydı [6][7] ve hem iyi hem kötü eleştiriler aldı. Bir kült film haline geldi [8] ve daha sonra daha olumlu eleştiriler aldı.\n" }, "Vahşetin Çocukları": { "first_paragraph": "The Boys from Brazil 1978 yapımı bir Gerilim filmidir. Ira Levin'in aynı adlı romanından esinlenilerek Heywood Gould tarafından senaryolaştırılmıştır. 1993 yapımı aynı adlı filmle bir alakası bulunmamaktadır. Yönetmenliğini özellikle Maymunlar Cehennemi filmleriyle tanınan Franklin J. Schaffner yapmıştır.\n" }, "Wolfenstein 3D": { "first_paragraph": "Wolfenstein 3D, id Software tarafından geliştirilen ve Apogee Software ve FormGen tarafından yayınlanan bir birinci şahıs nişancı video oyunudur.[1] MS-DOS için 5 Mayıs 1992'de çıkarılan ilk albüm, 1981 Muse Software video oyunu olan Castle Wolfenstein'dan esinlenmiş ve Wolfenstein serisinin üçüncü taksitidir. Wolfenstein 3D'de oynanabilir karakter Müttefik casus William \"B.J.\" rolünü üstlenir. II. Dünya Savaşı sırasında Blazkowicz, Nazi Almanyası hapishanesinin kurucusu Wolfenstein'dan kaçar ve Nazilere karşı bir dizi önemli görev yürütür.[2] Oyuncu, bir sonraki seviyeye bir asansör bulmak ya da son bir patronu öldürmek için Nazi askerleri, köpekler ve diğer düşmanlarla bıçak ve çeşitli silahlarla savaşmak için oyunun her seviyesini geçiyor.[3]\n" }, "Wolfenstein II: The New Colossus": { "first_paragraph": "Wolfenstein II: The New Colossus, MachineGames tarafından geliştirilen ve Bethesda Softworks tarafından yayınlanan bir 2017 aksiyon macera birinci şahıs nişancı video oyunudur. Wolfenstein: The New Order'ın devamı olan oyun, İkinci Dünya Savaşı'ndaki Nazi zaferinin ardından 1961'de gerçekleşen alternatif bir tarihte geçiyor. Bunun yanı sıra oyunun hikâyesinde savaş gazisi William B.J.’nin, Blazkowicz ve ABD'deki Nazi rejimine karşı savaşma çabaları anlatılmaktadır.\n" }, "Zelig": { "first_paragraph": "Zelig, Woody Allen tarafından yazılan ve yönetilen, Mia Farrow ve Allen'ın başrollerde oynadığı 1983 Amerikan yapımı mokümanter tarzı film. Allen, topluma uyum sağlama ve insanlardan tarafından sevilme isteği nedeniyle, çevresindeki güçlü kişiliklerin özelliklerini edinen, gizemli Leonard Zelig'i canlandırıyor. Film, Zelig'in 1920'lerde meşhur olduğu dönemi anlatan ve günümüz aydınlarından analizler içeren bir belgesel olarak sunuluyor.\n" }, "Zorba Nasıl Olunur?": { "first_paragraph": "Zorba Nasıl Olunur? (İngilizce: How to Become a Tyrant), 9 Temmuz 2021 tarihinde Netflix'te yayımlanmaya başlayan bir belgeseldir. Diktatörün El Kitabı baz alınarak[1] yapılmış belgeselin anlatıcısı Peter Dinklage'dır.[2]\n" }, "Dünyanın Uzak Ucu": { "first_paragraph": "Dünyanın Uzak Ucu (orijinal adı: The Far Side of the World) 2003 yılında çekilmiş Peter Weir'in yönettiği Russell Crowe'un Jack Aubrey rolünde, Paul Bettany'nin de Stephen Maturin rolünde oynadığı bir filmdir.\n" }, "Goya'nın Hayaletleri": { "first_paragraph": "Goya'nın Hayaletleri (İngilizce özgün adıyla Goya's Ghosts), yönetmeni Miloš Forman olan 2006 yapımı film. 1792'de İspanya'da geçen filmde Goya'nın ilham perisi rolünde Natalie Portman yer alıyor.[1]\n" }, "Gurur Dünyası": { "first_paragraph": "Gurur Dünyası (İngilizce özgün adıyla Vanity Fair), yönetmenliğini Mira Nair'in üstlendiği 2004 yapımı drama/romantik türlerindeki Amerikan-Britanya filmi. 2004 yılında Venedik Film Festivali'nde Altın Aslan Ödülü'ne aday gösterilmiştir.\n" }, "Savaş ve Barış": { "first_paragraph": "Savaş ve Barış, Rus yazar Lev Tolstoy tarafından yazılmış ve ilk kez 1869 yılında yayınlanmış roman. Roman dünya edebiyatının en önemli başarılarından ve önemli eserlerinden biri olarak değerlendirilir[1][2][3].\"Savaş ve Barış\" L. Tolstoy'un diğer eseri olan \"Anna Karenina\" (1873 - 1877) ile birlikte yazarın edebi yaratıcılıkta zirvesi olarak kabul edilir.\n" }, "Sharpe (dizi)": { "first_paragraph": "Sharpe, Napolyon Savaşlarına katılan Richard Sharpe adlı kurgusal kahramanın başından geçenlerin anlatıldığı İngiliz yapımı dizi film. Dizide Sharpe, aktör Sean Bean tarafından canlandırılır. Dizi Bernard Cornwell tarafından yazılan aynı adlı eserlerden uyarlanmıştır. ITV kanalı için hazırlanan diziler çoğunlukla Türkiye ve Kırım olmak üzere İngiltere, İspanya ve Portekiz'de çekilmiştir.\n" }, "Kod Adı: K.O.Z.": { "first_paragraph": "Kod Adı: K.O.Z., 2015 Türkiye yapımı bir polisiye sinema filmidir.\n" }, "Reis (film)": { "first_paragraph": "Reis, yönetmenliğini Hüdaverdi Yavuz'un üstlendiği biyografik sinema filmi.[1] Türkiye 12. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın hayatının anlatıldığı ve başrollerini Reha Beyoğlu ve Özlem Balcı'nın canlandırdığı film başkanlık sistemine geçişi amaçlayan anayasa referandumundan kısa bir süre önce 3 Mart 2017 tarihinde gösterime girdi.[2]\n" }, "Jill Biden": { "first_paragraph": "Jill Tracy Jacobs Biden (doğum Jill Tracy Jacobs, 3 Haziran 1951), 2009-2017 arasında Birleşik Devletleri'in Second Lady'si olmuş, günümüzde ise Amerika Birleşik Devletleri'nin başkanı Joe Biden'ın eşi olan Amerikalı eğitimcidir.[1]\n" }, "Lady Bird Johnson": { "first_paragraph": "Claudia Alta \" Lady Bird \" Johnson (22 Aralık 1912 - 11 Temmuz 2007), 1963'ten 1969'a kadar Başkan Lyndon B. Johnson'ın eşi olarak Amerika Birleşik Devletleri'nin First Lady'si olarak görev yapmıştır\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri First Lady'si": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri First Lady'si (FLOTUS), başkanlık görev süresinde ABD başkanının eşi yani Beyaz Saray'ın ev sahibesi tarafından kullanılan unvandır. First lady'nin görevi resmî olarak tanımlanmamış olmasına rağmen, ülkenin siyasi ve sosyal yaşamında belirgin bir şekilde yer almaktadır.[1] 20. yüzyılın başlarından beri \"first lady\"ye, First Lady Ofisi olarak bilinen ve merkezi Beyaz Saray'ın Doğu Kanadı'nda bulunan resmî personel tarafından hizmet edilmektedir.\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri'nin first lady'leri listesi": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri'nde \"first lady\" Beyaz Saray'ın ev sahibesidir. Bu makamda geleneksel olarak Amerika Birleşik Devletleri başkan eşleri bulundu. Başkanın bekar veya dul olduğu zamanlarda ve başkanın eşi first lady'lik görevlerini yerine getiremediğinde, unvan başkanın eşi olmayan kadınlar tarafından da kullanıldı. First lady'lik seçilmiş bir makam değildir; first lady'lerin hiçbir resmi görevleri yoktur ve maaş almazlar. Bununla beraber başkan ile birlikte veya başkanın yerine birçok resmi törene ve devlet işlevine katılırlar. Geleneksel olarak, first lady ofiste bulunurken dışarıda çalışmaz.[1] Eleanor Roosevelt yazarlık yaparak ve ders vererek para kazanmasına rağmen bu paraların çoğunu hayır işlerinde kullandı.[2] First lady'nin Beyaz Saray sosyal sekreteri, personel şefi, basın sekreteri, baş çiçek tasarımcısı ve baş aşçı gibi kendi personeli vardır. Yürütme ofisinin bir şubesi olan First Lady Ofisi Beyaz Saray'ın tüm sosyal etkinliklerinden ve törenlerden sorumludur.\n" }, "Rosalynn Carter": { "first_paragraph": "Eleanor Rosalynn Carter (evlilik öncesi soyadı: Smith; d. 18 Ağustos 1927), ABD'nin 39. başkanı Jimmy Carter'ın eşi. 1977-1981 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri First Lady'si olarak görev yapmıştır. Yaşamı boyunca zihin sağlığı konulu çalışmalarda bulunmuş, Beyaz Saray'da bulunduğu dönemde kabine toplantılarına katılmış ve eşine danışman olarak yardım etmiştir.\n" }, "Florence Harding": { "first_paragraph": "Florence Mabel Harding (kızlık soyadı Kling ; 15 Ağustos 1860 – 21 Kasım 1924), 1921'den 1923'e kadar kocası Başkan Warren G. Harding'in eşi olarak ölümüne kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin First Lady'si idi.\n" }, "Betty Ford": { "first_paragraph": "Elizabeth Ann \"Betty\" Ford (evlilik öncesi soyadı: Bloomer; 8 Nisan 1918 - 8 Temmuz 2011), ABD'nin 38. başkanı Gerald Ford'un eşi. 1974-1977 yılları arasında ABD First Lady'si olarak görev yapmıştır. Göğüs kanseriyle savaşım konulu çalışmalarda bulunmuştur. 1976 yılında Carol Sutton ile beraber Time Yılın Kişisi seçilen kadınlardan biri olmuştur.\n" }, "Mamie Eisenhower": { "first_paragraph": "Mamie Geneva Doud Eisenhower (14 Kasım 1896 - 1 Kasım 1979), ABD'nin 34. başkanı Dwight D. Eisenhower'ın eşi. 1953-1961 yılları arasında ABD First Lady'si olarak görev yapmıştır. Dwight Eisenhower'la 19 yaşında evlenmiş; aralarında Panama ve Filipinler'in de bulunduğu askeri görevler için eşiyle birlikte yolculuk etmiştir.\n" }, "Martha Washington": { "first_paragraph": "Martha Washington (d. 2 Haziran 1731 - ö. 22 Mayıs 1802), George Washington'un eşi ve ABD'nin ilk başbayanıdır.\n" }, "Mary Todd Lincoln": { "first_paragraph": "Mary Ann Lincoln ( née Todd ; 13 Aralık 1818) – 16 Temmuz 1882 [1] ), Amerika Birleşik Devletleri'nin 16. başkanı olan Abraham Lincoln'ün karısı ve bu nedenle 1861'den 1865'e kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk hanımıydı. Bugün, evlendikten sonra Todd adını kullanmamasına rağmen, yaygın olarak Mary Todd Lincoln olarak biliniyor.\n" }, "Melania Trump": { "first_paragraph": "Melania Trump (/məˈlɑːniə/; doğum ismiyle Melanija Knavs[2] [mɛˈlaːnija ˈknaːu̯s], cermenizasyonuyla Melania Knauss; 26 Nisan 1970), Amerikalı eski manken, değerli mücevher ve saat tasarımcısı ve 45. Birleşik Devletler başkanı Donald J. Trump'ın eşidir.[3]\n" }, "Jacqueline Kennedy Onassis": { "first_paragraph": "Jacqueline Kennedy Onassis (ilk soyadı: Bouvier, kısaca Jackie) (d. 28 Temmuz 1929 - ö. 19 Mayıs 1994), 35. Amerika Birleşik Devletleri başkanı John F. Kennedy'nin eşi ve 1961'den Kennedy'nin öldürüldüğü 1963 yılına dek ABD First Lady'si.\n" }, "Rose Cleveland": { "first_paragraph": "\"Rose Elizabeth Cleveland\" (13 Haziran 1846 - 22 Kasım 1918), kardeşi Başkan Grover Cleveland'ın iki yönetiminin ilk döneminde, 1885'ten 1886'ya kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk First Lady'si olarak görev yaptı. Başkan, ilk döneminden on dört ay sonra, 2 Haziran 1886'da Frances Folsom ile evlenene kadar bekardı.\n" }, "Douglas Emhoff": { "first_paragraph": "Douglas Craig Emhoff[1] (d. 13 Ekim 1964), Amerikan hukukçu. Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk kadın başkan yardımcısı Kamala Harris'in eşidir.\n" }, "Teresa Heinz": { "first_paragraph": "Teresa Heinz Kerry (d. 5 Ekim 1938), Portekizli-Amerikalı hayırsever iş kadını.[1][2]\n" }, "Marisa Letícia Lula da Silva": { "first_paragraph": "Marisa Letícia Lula da Silva (doğum adı: Rocco Casa; d. 7 Nisan 1950 - ö. 3 Şubat 2017), eski Brezilya first ladysi. Eski Brezilya başkanı Luiz Inácio Lula da Silva'nın eşidir. Eşinin başkan olduğu 2003 ile 2010 yılları arasında first lady unvanı taşımıştır. Eski Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ile evliliğinden 4 çocuğu vardır.\n" }, "Fransa Cumhurbaşkanlarının eşleri listesi": { "first_paragraph": "Fransa Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının eşi (Fransızca: L'épouse du président de la République française), Fransa Cumhuriyeti'nin başbayanına verilen gayriresmî addır.\n" }, "Leonor Oyarzun": { "first_paragraph": "Leonor Oyarzún Ivanovic (d. 10 Mart 1919) - (ö. 20 Ocak 2022), eski Şili First Ladysi. Eski Şili devlet başkanlarından Patricio Aylwin'in eşidir.[1]\n" }, "Özer Uçuran Çiller": { "first_paragraph": "Özer Uçuran Çiller (d. 21 Eylül 1937), Türk mühendis ve iş insanı. Türkiye'nin eski başbakanlarından Tansu Çiller ile evli ve iki çocuk babasıdır. Evliliğinden sonra \"Çiller\" soyadını aldı.\n" }, "Sare Davutoğlu": { "first_paragraph": "Sare Davutoğlu (d. 1961, Konya), 26. Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu'nun eşi.\n" }, "Semiha Yıldırım": { "first_paragraph": "Semiha Yıldırım (d. 1954, Refahiye, Erzincan), emekli öğretmen ve Türkiye Cumhuriyeti eski Başbakan'ı Binali Yıldırım'ın eşi. Semiha Yıldırım'ın çocukları tarafından yapılan ve Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'na bağışlanan kendi adının verildiği İstanbul, Çekmeköy'de ''Öğretmen Semiha Yıldırım İlkokulu'' adında bir okul vardır.[1][2][3]\n" }, "Türkiye başbakan eşleri listesi": { "first_paragraph": "Türkiye başbakan eşleri listesi, Türkiye'nin başbakanları ile evli olan kişilere yer veren listedir.\n" }, "Türkiye cumhurbaşkanı eşleri listesi": { "first_paragraph": "Türkiye cumhurbaşkanı eşleri listesi, Türkiye'nin cumhurbaşkanları ile evli olan kişilere yer veren listedir.[1][daha iyi kaynak gerekli]\n" }, "Atıfet Sunay": { "first_paragraph": "Atıfet Sunay, (d. 1908 - ö. 21 Ekim 2002) Türkiye Cumhuriyeti'nin 5. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın eşi.\n" }, "Emel Korutürk": { "first_paragraph": "Emel Korutürk evlilik öncesi soyadı ile Emel Cimcoz (5 Eylül 1915, İstanbul - 11 Mart 2013, Kadıköy), Türk ressam ve Türkiye Cumhuriyeti'nin 6. cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'ün eşi.\n" }, "Emine Erdoğan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mevhibe İnönü": { "first_paragraph": "Emine Mevhibe İnönü[1] (22 Eylül 1897, İstanbul - 7 Şubat 1992, Ankara), 2. Türkiye cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün eşi.\n" }, "Melahat Gürsel": { "first_paragraph": "Melahat Gürsel (d. 1900\n- ö. 23 Şubat 1975), Türkiye Cumhuriyeti 4. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in eşi.\n" }, "Sekine Evren": { "first_paragraph": "Sekine Evren (evlilik öncesi soyadı Kankotan; d. 1922, Manisa - ö. 3 Mart 1982, Ankara), Türkiye'nin 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in eşi.\n" }, "Semra Özal": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Semra Sezer": { "first_paragraph": "Semra Sezer (evlilik öncesi soyadı Kürümoğlu; d. 17 Ağustos 1944, Afyonkarahisar), Türk öğretmen, 16 Mayıs 2000'de görevi devralan ve 28 Ağustos 2007'de görevi devreden Türkiye'nin onuncu cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in eşi. Zeynep, Ebru ve Levent adlarında üç çocuğu vardır. Eşinin cumhurbaşkanı seçilmesiyle beraber 2000 yılında öğretmenlikten emekli olmuştur.\n" }, "Hassa bint Ahmed el-Sudeyri": { "first_paragraph": "Hassa bint Ahmed el-Sudeyri (Arapça: حصة بنت أحمد السديري, d. 1900 - ö. 1969), Suudi Arabistan Krallığı'nın kurucusu ve ilk kralı Abdülaziz el-Suud'un eşi, Kral Fahd ile Kral Selman'ın annesi.[1]\n" }, "İffet es-Süneyyan": { "first_paragraph": "İffet bint Muhammed es-Süneyyan diğer adıyla Emire İffet (Arapça: عفت بنت محمد الثنيان; d. 1916, İstanbul - ö. 17 Şubat 2000, Riyad), Kral Faysal'ın Türk kökenli en tanınmış eşi.\n" }, "Frank Underwood": { "first_paragraph": "Francis J. \"Frank\" Underwood, House of Cards adlı ABD dizisinin kurgusal karakteridir. Karakter Kevin Spacey tarafından canlandırılmaktadır. Frank, Claire Underwood (Robin Wright) ile evlidir ama birinci sezonda Zoe Barnes (Kate Mara) ile cinsel ilişki yaşamıştır. İlk defa 1. Sezon pilot bölümünde görülmüştür.\n" }, "Lisa Simpson": { "first_paragraph": "\n" }, "Marge Simpson": { "first_paragraph": "\n" }, "Will Truman": { "first_paragraph": "William \"Will\" Truman, Eric McCormack tarafından canlandırılan Amerikalı komedi filmi Will & Grace'in kurgusal bir karakteridir. New York'un Upper West Side'da en yakın arkadaşı Grace Adler ile birlikte yaşayan bir avukattır. Dizide ayrıca iki ana karakter olan Karen Walker (Megan Mullally) ve Jack McFarland (Sean Hayes) ile olan ilişkisi de gösteriliyor.[1]\n" }, "2012 (film)": { "first_paragraph": "2012, Roland Emmerich tarafından yönetilen 2009 ABD yapımı bir felaket filmidir. Filmin başrol oyuncuları John Cusack, Chiwetel Ejiofor, Amanda Peet, Oliver Platt, Danny Glover, Thandie Newton ve Woody Harrelson'dır. Bilimkurgu, aksiyon, macera ögelerini içerir.\n" }, "Beyaz Saray'da Cinayet": { "first_paragraph": "Beyaz Saray'da Cinayet (özgün ad: Murder at 1600) 1997 yapımı Beyaz Saray'da işlenen bir cinayetten sonra görevi Harlan Regins(Snipes) isimli bir detektifin araştırmasını konu alan bir gerilim filmi. Filmde Wesley Snipes, Diane Lane, Dennis Miller, Ronny Cox, Daniel Benzali,Götz George ve Alan Alda rol almaktadır. Filmin yönetmenliğini Dwight H. Little üstlenmektedir.\n" }, "Çılgın Marslılar": { "first_paragraph": "Çılgın Marslılar (özgün adıyla Mars Attacks!), yönetmen Tim Burton'ın, usta oyuncu kadrosuyla çektiği ve 1950'lerin uzaylı istilacıları konu alan kült filmlerini tiye aldığı komedi, bilimkurgu ve aksiyon türü filmidir.\n" }, "Derin Darbe": { "first_paragraph": "Derin Darbe ya da İngilizce adıyla Deep Impact Paramount Pictures ve Dream Works tarafından 1998 yılında çekilmiş bir felaket, bilimkurgu ve drama filmidir. ABD’de vizyona 8 Mayıs 1998 tarihinde girmiştir.\n" }, "Dr. Garipaşk": { "first_paragraph": "Dr. Garipaşk (İngilizce orijinal adı: Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb / Dr. Garipaşk veya: Nasıl Kaygılanmayı Bırakıp Bombayı Sevmeyi Öğrendim), Stanley Kubrick'in 1964 tarihli politik hiciv türünde filmi. Peter George'un \"Kırmızı Alarm\" isimli romanından uyarlanmıştır.\n" }, "Hava Kuvvetleri Bir": { "first_paragraph": "Hava Kuvvetleri Bir (İngilizce: Air Force One) 1997 tarihli ABD aksiyon filmidir. Senaryosu Andrew W. Marlowe tarafından yazılmış ve Wolfgang Petersen'in yönettiği filmde Harrison Ford ABD başkanı olarak başrolde oynuyor.\n" }, "Idiocracy": { "first_paragraph": "Idiocracy, Mike Judge tarafından yönetilen 2006 yapımı kara mizah filmi. Filmin senaryo yazarlığını Mike Judge ile Etan Cohen üstlenmiştir. Filmde başrolleri Luke Wilson, Maya Rudolph ve Dax Shepard paylaşmıştır. Film, Pensilvanya, Louisiana ve Oregon'da çekilmiştir. Filmde, bir erkek ve bir kadının ordunun insan dondurma projesine katılması ve 500 yıl sonra uyanması anlatılmaktadır.\n" }, "Kanada Salamı": { "first_paragraph": "Kanada Salamı 1995 ABD yapımı politik komedi filmdir. Özgün adı Canadian Bacon 'dır. Michael Moore'un senaryosunu yazıp, yapımcılığını ve yönetmenliğini üstlendiği aynı zamanda küçük bir bölümünde de rol aldığı filmin diğer oyuncuları John Candy, Alan Alda, Rip Torn, Bill Nunn, James Belushi ve Dan Aykroyd 'dur.\n" }, "Kurtuluş Günü (film)": { "first_paragraph": "Kurtuluş Günü (Özgün adı: Independence Day), 1996 yapımı ABD bilimkurgu filmi. Aynı zamanda 'ID4' kısaltmasıyla da bilinir. Düşman uzaylıların dünyayı istilasını anlatmaktadır. Roland Emmerich tarafından çekilmiştir. Roland Emmerich, yapımcısı Dean Devlin ile senaryoyu yeniden yazmıştır.\n" }, "Wayne Palmer": { "first_paragraph": "Wayne Palmer, 24 dizisindeki kurgusal bir karakterdir. Karakteri D.B. Woodside canlandırmaktadır. İlk kez 2. sezonda görülmüştür. David Palmer'ın kardeşidir. 6. sezonda Birleşik Devletler Başkanı olarak görülür. Sezonun sonlarına doğru suikast girişimine maruz kalır, başkanlık görevini yerine getiremeyecek durumda olduğu için başkan yardımcısı Noah Daniels geçici olarak başkan olur.\n" }, "Usta (Doctor Who)": { "first_paragraph": "Usta (kadın rejenerasyonunun adıyla Hanımefendi veya Hanım), Birleşik Krallık bilimkurgu dizisi Doctor Who'da adı geçen bir karakter. Gallifrey'den gelen kötü bir Zaman Lordu'dur ve Doktor'un en büyük düşmanlarından biridir. \n" }, "Sagwa the Chinese Siamese Cat": { "first_paragraph": "Sagwa the Chinese Siamese Cat Amerika Birleşik Devletleri'nde yayınlanmış bir çocuk belgesel programıdır. Program 2001 ile 2004 yılları arasında yayınlanmıştır. Toplamda 1 sezon, 40 bölümü vardır.\n" }, "Postal (film)": { "first_paragraph": "Postal 2007'de çekilmiş aksiyon-komedi filmidir. Yönetmenliğini Uwe Boll'un yaptığı bu film aynı adlı video oyunundan esinlenerek yapılmıştır.\n" }, "Zombie Strippers": { "first_paragraph": "Zombie Strippers, Jay Lee tarafından çekilen, kurgulanan, yazılan ve yönetilen 2008 yapımı Amerikan zombi komedi filmidir. Robert Englund, Jenna Jameson, Penny Drake ve Roxy Saint'in rol aldığı filmin dağıtımını Sony Pictures Home Entertainment üstlendi.\n" }, "For All Mankind (Televizyon Dizisi)": { "first_paragraph": "For All Mankind, Ronald D. Moore, Matt Wolpert ve Ben Nedivi tarafından kurgulanıp yazılan ve Apple TV+ için üretilen bir Amerikan bilim kurgu drama televizyon dizisidir. Dizi, \"ya Sovyetler Birliği, Amerika Birleşik Devletleri'nden önce ilk insanlı Ay inişini gerçekleştirmiş olsaydı ve sonra küresel uzay yarışı hiç bitmeseydi ne olurdu\"yu betimleyen alternatif bir tarihi dramatize ediyor.[1] Dizinin kadrosu Joel Kinnaman, Michael Dorman, Sarah Jones, Shantel VanSanten, Jodi Balfour ve Wrenn Schmidt gibi isimleri barındırıyor. Sonya Walger, Krys Marshall, Cynthy Wu, Casey W. Johnson ve Coral Peña ikinci sezonun ana kadrosuna katılırken, Edi Gathegi üçüncü sezona katıldı. Dizide Apollo 11 astronotları Neil Armstrong, Buzz Aldrin ve Michael Collins, Mercury Seven astronotu Deke Slayton, roket bilimcisi Wernher von Braun, NASA Yöneticisi Thomas Paine, NASA uçuş direktörü Gene Kranz, ABD senatörü Ted Kennedy ve ABD başkanları Richard Nixon, Ronald Reagan ve Bill Clinton gibi tarihi figürler yer alıyor.\n" }, "Futurama": { "first_paragraph": "Futurama, Fox için Matt Groening tarafından yaratılmış, Groening ve David X Cohen tarafından geliştirilmiş Emmy Ödülü kazanmış bir Amerikalı sitcomu. Dizi New Yorklu pizza dağıtıcısı Philip J. Fry'ın, 21. yüzyılın başlangıcından saniyeler sonra dondurulup, 3000 yılında uyanmasıyla başlayan maceralarını konu eder.\n" }, "Watchmen (film)": { "first_paragraph": "Watchmen, Zack Snyder tarafından yönetilen 2009 tarihli süper kahraman filmidir. Alan Moore ve Dave Gibbons'ın 1986 tarihli çizgi roman serisi Watchmen'in temel alındığı filmin önemli rollerinde Patrick Wilson, Jackie Earle Haley, Malin Åkerman, Billy Crudup, Jeffrey Dean Morgan, Matthew Goode, Stephen McHattie, Matt Frewer ve Carla Gugino yer almıştır. Filmin çekimleri, gösterim tarihi 6 Mart 2009 olduğu için 2007 yılının Ekim ayında başladı. Snyder, önceki filmi 300 Spartalı'da çizgi romandaki hikâyeye göre modellemeler yapmıştı, ancak Watchmen'in çekimlerinde bunu kullanmadı.\n" }, "Vatansever (film)": { "first_paragraph": "Vatansever, 2000 ABD yapımı film.\n" }, "One Night in Miami...": { "first_paragraph": "One Night in Miami... 2020 Amerikan yapımı dram filmidir. Regina King'in yönettiği filmin olay örgüsü Kemp Powers tarafından yazılmıştır. Yapım, gerçek dünyada Şubat 1964'te Malcolm X, Muhammed Ali, Jim Brown ve Sam Cooke arasında gerçekleşmiş buluşma ve sonrasında yaşananları konu almaktadır.\n" }, "Ekim (film)": { "first_paragraph": "Ekim, 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'ni konu alan 1928 yapımı Sergey Ayzenştayn filmi. Filmin yapımında Amerikalı sosyalist yazar ve gazeteci John Reed'in Dünyayı Sarsan On Gün adlı eserinden de faydalanılmıştır.\n" }, "Ekim'de Lenin": { "first_paragraph": "Ekim'de Lenin (Rusça: Ленин в Октябре), yönetmenliğini Mihail Romm'un yaptığı 1937 Sovyetler Birliği yapımı film.[1]\n" }, "Elveda Lenin!": { "first_paragraph": "Elveda Lenin! (Orijinal ismi: Good bye Lenin!) Alman yapımı filmdir. Wolfgang Becker tarafından 2003 yılında çekilmiş olan film, Doğu Almanya'nın son yıllarında sosyalizme inanmış bir anne (Katrin Saß) ile oğlu (Daniel Brühl) arasındaki ilişkiyi anlatmaktadır.\n" }, "Kızıl Çanlar (film)": { "first_paragraph": "Unutulmaz Yıl 1919 (Rusça: Незабываемый 1919 год, Nezabyvaemyy 1919 god), yönetmenliğini Sergey Bondarçuk'un yaptığı 1982 yapımı macera-dram filmi.[1] Devrimci komünist gazeteci John Reed'in hayatı ve kariyerine odaklanan iki parçalı bir filmin ilk serisidir.[2] İlk seri olan bu filmde 1915 yılında gerçekleşen Emiliano Zapata önderliğindeki Meksika Devrimi hakkında Reed'in röportajı konu alınır.[3] Serinin ikinci filmi Kızıl Çanlar 2'dir.\n" }, "Kızıllar (film)": { "first_paragraph": "Kızıllar (Orijinal: Reds), Warren Beatty'in yönettiği, Warren Beatty, Diane Keaton, Jack Nicholson'un başrollerini oynadığı ve 3 saatlik 1981 yapımı dönemsel tarih filmi.\n" }, "Klyatva": { "first_paragraph": "Klyatva (Rusça: Клятва, Türkçe karşılığı Yemin), yönetmenliğini Mikheil Chiaureli'nin yaptığı 1946 Sovyetler Birliği yapımı film.[1] Film, Stalin kişi kültünün bir örneğidir.\n" }, "Lenin Hakkında Öyküler": { "first_paragraph": "Lenin Hakkında Öyküler (Rusça: Rasskazy o Lenine / Рассказы о Ленине), yönetmenliğini Sergey Yutkeviç'in yaptığı 1957 Sovyetler Birliği yapımı film.[1]\n" }, "Lenin İsviçre'de": { "first_paragraph": "Lenin İsviçre'de (Rusça: Ленин в Швейцарии), yönetmenliğini Grigori Aleksandrov ve Dmitri Vasilyev'in yaptığı 1965 Sovyetler Birliği yapımı film.[1] Film Bolşevik lider Vladimir Lenin'in İsviçre'de geçirdiği dönemi anlatmaktadır.\n" }, "Lenin Paris'te": { "first_paragraph": "Lenin Paris'te\" (Rusça: Ленин в Париже / Lenin v Parizhe), yönetmenliğini Sergey Yutkeviç'in yaptığı 1981 Sovyetler Birliği yapımı film.[1]\n" }, "Lenin v 1918 godu": { "first_paragraph": "Lenin v 1918 godu (Kiril alfabesiyle Ленин в 1918 году, Türkçe karşılığı 1918'de Lenin), 1939 yılında yayınlanan 130 dakikalık Sovyet propaganda filmi.\n" }, "Lenin v Polşe": { "first_paragraph": "Lenin v Polşe (Kiril alfabesiyle: Ленин в Польше, Türkçe karşılığı Lenin Polonya'da), yönetmenliğini Sergey Yutkeviç'in yaptığı 1965 Sovyetler Birliği yapımı film.[1]\n" }, "Lenin: Sosyalizmin Kızıl Şafağı": { "first_paragraph": "Lenin: Sosyalizmin Kızıl Şafağı, Sovyetler Birliği’nin nasıl doğduğunu ve Bolşevik lider Vladimir Lenin'in o döneme katkılarını anlatan belgesel film.[1]\n" }, "Sverdlov (film)": { "first_paragraph": "Sverdlov (Rusça: Яков Свердлов), yönetmenliğini Sergey Yutkeviç'in yaptığı 1940 Sovyetler Birliği yapımı film.[1]\n" }, "Svet nad Rossiyey": { "first_paragraph": "Svet nad Rossiyey (Kiril alfabesiyle Свет над Россией, Türkçe karşılığı Rusya Üzerindeki Işık), yönetmenliğini Sergey Yutkeviç'in yaptığı 1947 Sovyetler Birliği yapımı film.[1]\n" }, "Tüfekli Adam": { "first_paragraph": "Tüfekli Adam (Rusça: Человек с ружьём / Chelovek s ruzhyom), yönetmenliğini Sergey Yutkeviç'in yaptığı 1938 Sovyetler Birliği yapımı film.[4]\n" }, "Vyborg Tarafı": { "first_paragraph": "Vyborg Tarafı (Rusça: Выборгская сторона), yönetmenliğini Grigori Kozintsev ve Leonid Trauberg'in yaptığı 1938 Sovyetler Birliği yapımı film.[1]\n" }, "Yego zovut Suhe-Bator": { "first_paragraph": "Onun Adı Sukhbaatar (Rusça: Его зовут Сухэ-Батор / Yego zovut Sukhe-Bator), yönetmenliğini Aleksandr Zarkhi ve Iosif Kheifits'in yaptığı 1942 Sovyetler Birliği yapımı film.[1]\n" }, "Gladyatör (film)": { "first_paragraph": "Gladyatör, yönetmenliğini Ridley Scott'ın, senaristliğini David Franzoni, John Logan ve William Nicholson'ın yaptığı 2000 yılı İngiliz–Amerikan ortak yapımı epik ve tarihsel drama temalı film. DreamWorks Pictures ve Universal Pictures'ın ortaklaşa yayımladıkları bir filmdir. Oyuncular, başroller Russell Crowe ve Joaquin Phoenix; Connie Nielsen, Ralf Möller, Oliver Reed (son rolünde), Djimon Hounsou, Derek Jacobi, John Shrapnel ve Richard Harris'tir. Filmde Russell Crowe, babası İmparator Marcus Aurelius'u boğarak öldüren Commodus'un düşmanlığını kazanan Romalı general Maximus Decimus Meridius'u canlandırmaktadır.\n" }, "300 Spartalı": { "first_paragraph": "300 Spartalı, özgün adı 300 olan, Frank Miller'ın Termopylae Muharebesi hakkındaki grafik romanından uyarlanan ve 2006 yılında gösterime giren film.\n" }, "Büyük Petro Anıtı": { "first_paragraph": "Büyük Petro Anıtı (Rusça: Памятник Петру великому), Moskova'nın merkezinde, Moskova Nehri ile Vodootvodny Kanalı'nın batı kesişme noktasında bulunan, Rus Çarı I. Petro'nun 98 metre yüksekliğinde (322 ft) bir anıtıdır. Gürcü tasarımcı Zurab Tsereteli tarafından, Büyük Petro'nun kurduğu Rus Donanması'nın anısına binaen tasarlanmıştır. 1997'de dikildi ve bugün dünyanın sekizinci en yüksek heykelidir. Yaklaşık 1000[1] ton ağırlığındadır ve 600 ton paslanmaz çelik, bronz ve bakır içermektedir.[2]\n" }, "Bir Yaz Gecesi Rüyası": { "first_paragraph": "Bir Yaz Gecesi Rüyası (İngilizce: A Midsummer Night's Dream), William Shakespeare'in erken dönem romantik komedya oyunu. İlk basımı 1600 olmakla beraber yazımı ve ilk sahnelenişinin 1594 ya da 1595 yıllarında gerçekleştiği sanılmaktadır. Ana teması aşk ve evliliktir. Karışık ilişkiler üzerinden bu iki kavramın komikliğine vurgu yapmıştır. Olaylar Antik Yunanistan'da bir düğün çevresinde geçmektedir.\n" }, "Gündüz Nöbeti": { "first_paragraph": "Gündüz Nöbeti (Rusça: Дневной Дозор) 2006 Rus yapımı gerilim-korku filmidir. Timur Bekmambetov'un yönettiği film 2004 çıkışlı Gece Nöbeti'nin ardılıdır. Sergey Lukyanenko'nun Gece Nöbeti adlı romanının ikinci ve üçüncü bölümünden uyarlanmıştır.\n" }, "Asteriks filmleri listesi": { "first_paragraph": "Asteriks (Asterix) filmlerinin listesidir.\n" }, "Asteriks ve Oburiks: Orta Krallık": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Asteriks ve Altın Orak": { "first_paragraph": "René Goscinny ve Albert Uderzo'nun kitabıdır.\n" }, "Asteriks ve Piktler": { "first_paragraph": "Asteriks ve Piktler (Fransızca orijinal adı: Astérix Chéz Les Pictes) Asteriks serisinden çıkan, metnini Jean Yves Ferri'nin yazıp çizimlerini Didier Conrad'ın çizdiği, 2013 tarihli albüm René Goscinny ve Albert Uderzo tarafından yazılmamış ilk Asteriks albümüdür.Daha önceleri Uderzo'nun asistanlığını yapmış olan Ferri ve Conrad, bu albümü onun denetiminde hazırlamış ve albümün kapağını da Uderzo çizmiştir.Bu macera ayrıca Asteriks ve Oburiks'in Asteriks Britanya'da albümünden sonra Britanya'ya ikinci seyahatleridir.\n" }, "Asteriks Britanya'da": { "first_paragraph": "Asteriks Britanya'da René Goscinny ve Albert Uderzo'in kitabıdır. 1986'da animasyon olarak sinemaya uyarlandı. 2012'deyse Asteriks ve Normanlar albümüyle birleştirilip Asteriks ve Oburiks Gizli Görevde adıyla canlı çekim olarak sinemaya uyarlandı.\n" }, "Asteriks Galya Turu": { "first_paragraph": "René Goscinny ve Albert Uderzo'in kitabıdır.\n" }, "Galyalı Asteriks": { "first_paragraph": "René Goscinny ve Albert Uderzo'nun kitabıdır.\n" }, "Asteriks ve Gotlar": { "first_paragraph": "René Goscinny ve Albert Uderzo'nun kitabıdır.\n" }, "Asteriks İsviçre'de": { "first_paragraph": "René Goscinny ve Albert Uderzo'nun kitabıdır.\n" }, "Asteriks ve Kazan": { "first_paragraph": "René Goscinny ve Albert Uderzo'nun kitabıdır.\n" }, "Asteriks ve Normanlar": { "first_paragraph": "René Goscinny ve Albert Uderzo'nun kitabıdır. 2006'da Asteriks Vikinglere Karşı adlı çizgi uyarlaması yapıldı. 2012'deyse Asteriks Britanya'da ile birleştirilip Asteriks ve Oburiks Gizli Görevde adıyla canlı çekim olarak sinemaya uyarlandı.\n" }, "Asteriks Olimpiyatlarda": { "first_paragraph": "Asteriks Olimpiyatlarda, René Goscinny ve Albert Uderzo'nun kitabıdır.\n" }, "Asteriks Şefler Savaşı": { "first_paragraph": "René Goscinny ve Albert Uderzo'nun kitabıdır. 1988'de Asteriks Kahin'le birleştirilip Asteriks Büyük Savaş adıyla animasyon olarak sinemaya uyarlandı.\n" }, "Eski Roma: Bir İmparatorluğun Yükselişi ve Çöküşü": { "first_paragraph": "Eski Roma: Bir İmparatorluğun Yükselişi ve Çöküşü (Orijinal adı: Ancient Rome: the Rise and Fall of the Roman Empire), BBC'nin 2006 yapımı belgesel dizisi. Dizinin her bölümünde Roma İmparatorluğu'nun farklı bir dönemi ele alınmıştır. İlk olarak 21 Eylül 2006 tarihinde yayınlanan belgeselin yapımcılığını Mark Hedgecoe üstlenmiştir. Türkiye'de NTV tarafından yayımlanmıştır.\n" }, "Rome (dizi)": { "first_paragraph": "Rome, HBO yapımı bir televizyon dizisi. Altın Küre ve Emmy Ödülleri dahil birçok ödüle aday gösterilmiş bu mini dizinin ilk sezonu 28 Ağustos 2005 tarihinde yayınlanmaya başladı ve 12 bölüm sürdü. İkinci sezonu ise 10 bölüm sürdü ve 14 Ocak 2007 tarihinde başladı. Türkiye'de ilk sezonu CNBC-e kanalında yayınlandı.\n" }, "Spartacus: War of the Damned": { "first_paragraph": "Spartacus: War of the Damned, Starz televizyon serisi Spartaküs'ün[1] Spartaküs: Kan ve Kum ile Spartaküs: İntikam'dan sonra gelen üçüncü ve son sezonudur. Dizi, Trakyalı bir gladyatör olan ve MÖ 73–71 yılları arasında Roma Cumhuriyeti'ne karşı büyük bir köle isyanına öncülük eden tarihi kişilik Spartaküs'den (canlandıran: Liam McIntyre) esinlenmiştir. Sezon prömiyeri 25 Ocak 2013 tarihinde yapıldı ve dizi, 12 Nisan 2013 tarihinde sona erdi.\n" }, "Zeyna: Savaşçı Prenses": { "first_paragraph": "Zeyna: Savaşçı Prenses Yeni Zelanda'da çekilen bir Amerikan televizyon dizisidir. Dizi 4 Eylül 1995'ten 18 Haziran 2001'e kadar özgün televizyon kanallarında yayınlanmıştır.[1]\n" }, "Sezar ve Kleopatra (oyun)": { "first_paragraph": "Caesar and Cleopatra, 1898 yılında George Bernard Shaw tarafından Jül Sezar ve Kleopatra arasındaki ilişkinin kurgusal bir anlatımını tasvir eden tiyatro oyunu.[1][2]\n" }, "André Labarrère": { "first_paragraph": "André Labarrère (12 Ocak 1928, Pau - 16 Mayıs 2006, Pau) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakandır.\n" }, "Gabriel Attal": { "first_paragraph": "Gabriel Attal (d. 16 Mart 1989, Clamart), Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Jacques Aillagon": { "first_paragraph": "Jean-Jacques Aillagon (d. 2 Ekim 1946, Metz) Fransız siyasetçi.\n" }, "Michel Guy": { "first_paragraph": "Michel Guy (d. 28 Haziran 1927, 16. arrondissement (Paris) - ö. 30 Temmuz 1990, 1. arrondissement (Paris)) Fransız kültür sorumlusu.\n" }, "II. Abdülhamid": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "II. Bayezid": { "first_paragraph": "II. Bayezid veya II. Beyazıt (Osmanlıca: بايزيد ثانى Bayezīd-i Sānī, divan edebiyatındaki mahlasıyla Adlî;[5] 3 Aralık 1447[6] Dimetoka – 26 Mayıs 1512 Havsa), Osmanlı İmparatorluğu'nun sekizinci padişahı. Babası Fatih Sultan Mehmed, annesi Emine Gülbahar Hatûn'dur.[7][8] Yavuz Sultan Selim'in babasıdır. Tahta geçtiğinde 511.000 km²si Asya'da, 1.703.000 km²si Avrupa'da olmak üzere toplam 2.214.000 km² olan imparatorluk toprakları ölümünde yaklaşık 2.375.000 km²ydi.[9]\n" }, "Liu Bian": { "first_paragraph": "Liu Bian (Çince: 劉辯; pinyin: Liú Biàn; MS 176-6 Mart MS 190) veya İmparator Shao, Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın 12. imparatorudur. Saltanatı 15 Mayıs-28 Eylül MS 189 arasında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Liu He": { "first_paragraph": "Liu He (Çince: 劉賀; pinyin: Liú Hè; MÖ 92-8 Eylül MÖ 59[1]), Çin'in Han Hanedanı'nın dokuzuncu imparatorudur. Aslen Changyi hükümdarı olup, güçlü bakan Huo Guang tarafından MÖ 74'te imparator olarak atandı, ancak yalnızca 27 gün sonra tahttan indirildi ve resmi imparatorlar listesinden çıkarıldı. Ayrıca Changyi hükümdarlığını kaybetti ve marki rütbesine indirildi. Kendisine modern Jiangxi eyaletindeki Haihun'un yeni tımarı verildi.\n" }, "Ruzi Ying": { "first_paragraph": "Ruzi Ying (Çince: 孺子嬰; pinyin: Rúzi Yīng; MS 5-25), Çin'in Han Hanedanı'nın 14. imparatorudur. Saltanatı MÖ 6'dan MS 9 yılına kadar sürmüştür.[1]\n" }, "V. Aleksios (Trabzon imparatoru)": { "first_paragraph": "\n" }, "VIII. Muhammed el Amin": { "first_paragraph": "VIII. Muhammed el Amin veya bilinen adıyla Lamine Bey[kaynak belirtilmeli], 4 Eylül 1881 tarihinde Kartaca'da doğmuştur. VI. Muhammed el Habib ile Lalla Fatıma'nın oğlu olup, Hüseyni Hanedanı'na mensuptur. 1943'ten 1956'ya kadar Tunus Beyi (Fransız Tunusu) olmuş, 1956'dan 1957'ye kadar Tunus Kralı olarak saltanatını sürdürmüştür. Cumhuriyet döneminde 30 Eylül 1962'ye kadar Prenslik yapmıştır.\n" }, "Lída Baarová": { "first_paragraph": "Lída Baarová (doğum ismi Ludmila Babková; 7 Eylül 1914 – 27 Ekim 2000) iki yıl boyunca Almanya'nın Nazi propaganda bakanı Joseph Goebbels'in metresi olan bir Çek aktristi.\n" }, "Nazi Almanyası'nda sinema": { "first_paragraph": "Naziler, sinema da dahil olmak üzere 20. yüzyılın yeni teknolojilerinden yararlanan ayrıntılı bir propaganda sistemi oluşturdu. Naziler, doğrudan insanların içgüdülerini ve duygularını hedef alan sloganlar aracılığıyla kitleleri etkiledi. Adolf Hitler ve propaganda bakanı Joseph Goebbels'in filmlere duydukları ilgi yalnızca kişisel bir hayranlığın sonucu değildi. Naziler filme muazzam güce sahip bir propaganda aracı olarak değer veriyordu.\n" }, "Kraków Gettosu": { "first_paragraph": "Kraków Gettosu, II. Dünya Savaşı'nda Polonya'nın Alman işgâli altında olduğu sırada oluşturulan beş büyük Nazi gettosundan biriydi. Polonyalı Yahudilerin sistematik olarak yok edilmesi amacıyla kurulmuştur. Getto daha sonra Reinhardt Operasyonu sırasında işgücü potansiyeli olanları imha kamplarına gönderilecek olanlardan ayırmak için bir bekleme alanı olarak kullanıldı. Getto, Haziran 1942'yle Mart 1943 arasında tasfiye edildi ve sakinlerinin çoğu 60 kilometrelik demiryolu mesafesi olan Belzec imha kampının yanı sıra Płaszów köle işçi kampına ve Auschwitz toplama kampına sürüldü.\n" }, "Mietek Pemper": { "first_paragraph": "Mieczysław \"Mietek\" Pemper (24 Mart 1920 - 7 Haziran 2011) Polonya doğumlu bir Alman Yahudi ve Holokost'tan sağ kurtulan biriydi. Pemper, Oskar Schindler'in ünlü listesinin derlenmesine ve yazılmasına yardımcı oldu ve II . Dünya Savaşı sırasında 1.200 kişinin Holokost'ta öldürülmesini engelledi.[1][2]\n" }, "Oskar Schindler": { "first_paragraph": "Oskar Schindler SUO (Almanca telaffuz: [ˈɔs.kaʁ ˈʃɪnd.lɐ]  ( dinle); 28 Nisan 1908 – 9 Ekim 1974), Holokost sırasında işgal altındaki Polonya'daki 1200 Yahudi'yi, Bohemya ve Moravya Protektorası'ndaki emaye ve mühimmat fabrikalarında istihdam ederek yaşamlarını kurtarmış Nazi Partisi üyesi bir Alman sanayiciydi. Bu davranışından ötürü 1993'te Yad Vaşem'de, İsrail tarafından Uluslararası Dürüstler Madalyası ile onurlandırıldı.\n" }, "Schindler'in Listesi": { "first_paragraph": "Schindler'in Listesi (İngilizce: Schindler's List), yönetmenliğini Steven Spielberg'in yaptığı, 1993 ABD yapımı bir filmdir. II. Dünya Savaşı sırasında Naziler'in uygulamış olduğu soykırımdan binin üzerinde Polonya Yahudisinin kurtarılmasında rolü olan Oskar Schindler'i ve bu kurtarmayı konu edinen film, 321 milyon dolar gişe hasılatı elde etmiş[1] ve Akademi, Altın Küre, BAFTA ve Grammy ödülleri kazanmıştır. \"Tüm zamanların en iyi filmleri\" konulu çeşitli listelerde üst sıralarda bulunan film, Amerikan Film Enstitüsü'nün güncel listesinde 9. sırada yer almaktadır.[2]\n" }, "Amon Göth": { "first_paragraph": "Amon Leopold Göth (11 Aralık 1908, Viyana, Avusturya - 13 Eylül 1946, Kraków, Polonya), II. Dünya Savaşı sırasında Polonya'daki Kraków-Płaszów toplama kampı'nın komutanlığını yapan Alman SS subayı.\n" }, "Emilie Schindler": { "first_paragraph": "Emilie Schindler (evlilik öncesi soyadı: Pelzl, 22 Ekim 1907 - 5 Ekim 2001), kocası Oskar Schindler ile birlikte II. Dünya Savaşı sırasında 1.200 Yahudinin hayatlarını emaye ve mühimmat fabrikalarında istihdam ederek kurtarmaya yardım eden Sudeten Almanı kadın. 1994 yılında İsrail'deki Yad Vaşem tarafından Uluslararası Dürüstler'den biri olarak ilan edildi.[1][2]\n" }, "Julius Madritsch": { "first_paragraph": "Julius Madritsch (4 Ağustos 1906 - 11 Haziran 1984), Holokost sırasında Yahudilerin hayatlarını kurtarmaya yardım eden Viyanalı Avusturyalı iş adamıdır.\n" }, "Oskar Schindler'ın Emaye Fabrikası": { "first_paragraph": "Oskar Schindler'in Emaye Fabrikası (Lehçe: Fabryka Emalia Oskara Schindlera) Kraków'da yer alan ve eskiden bir eşya üreten fabrika. Günümüzde iki müzeye ev sahipliği yapıyor: Kraków Çağdaş Sanat Müzesi Kraków Tarih Müzesi.Schindler'in Listesi'nde \"Oskar Schindler's Deutsche Emailwarenfabrik\" (DEF) olarak görülmektedir.[1][2] DEF'den önce faaliyet gösteren, Mart 1937'de kurulan fabrika, Malopolska'daki ilk emaye eşya ve metal ürünleri fabrikasıydı.\n" }, "Schindler'in Gemisi": { "first_paragraph": "Schindler'in Listesi (İngilizce: Schindler's Ark), Thomas Keneally'nin 1982'de yayımlanan Booker Ödülü kazanmış kitabı. Kitap, daha sonra Steven Spielberg tarafından 1993 yılında \"Schindler'in Listesi\" adıyla sinemaya uyarlanmıştır. Kitabın ABD versiyonları Schindler'in Listesi (İngilizce: Schindler's List) olarak adlandırılmış, daha sonra Commonwealth ülkelerinde de bu isimle yayımlanmıştır.\n" }, "Schindlerjuden": { "first_paragraph": "Schindlerjuden, kelimenin tam anlamıyla Almanca'dan çevirisiyle \"Schindler Yahudileri\", Holokost sırasında Oskar Schindler tarafından kurtarılan yaklaşık 1.200 Yahudi için kullanılan tabir. Schindlerjuden, Nazi rejimi yıllarından önce Kraków'daki emaye eşya fabrikasında ve 1944'ten sonra işgal altındaki Çekoslovakya'daki bir silah fabrikasında endüstriyel işçi olarak çalışarak ve Schindler'in yardımıyla hayatta kaldılar. Orada, imha kamplarına gönderilmekten kurtuldurlar ve savaştan sağ çıktılar. Schindler, sanayici olarak kişisel servetini Schindlerjuden'i kurtarmak için harcadı.\n" }, "Horst Wessel": { "first_paragraph": "Horst Ludwig Wessel (9 Ekim 1907, Bielefeld – 23 Şubat 1930), ölümünden sonra Joseph Goebbels'in girişimleriyle nasyonal sosyalist hareket tarafından kahraman ilan edilen bir Alman Nazi aktivisti, NSDAP ve SA üyesi.\n" }, "18. Waffen-SS Gönüllü Panzergrenadier Tümeni Horst Wessel": { "first_paragraph": "18. SS Gönüllü Panzergrenadier Tümeni \"Horst Wessel\", kurulan 38 Waffen-SS tümeninden bir tanesidir. Bu tümen kurulduktan sonra Kızıl Ordu'ya karşı savaşması için Doğu Cephesi'nde Galiçya bölgesine yollandı. Ancak bu tümen Kızıl Ordu'ya karşı ağır kayıplar verdi. Bunun üzerine artan partizan hareketlerini bastırabilmek için görevlendirildi. Tümen adını komünistler tarafından öldürüldüğü iddia edilen ve adına marş dahi yazılan Horst Wessel'den alır.\n" }, "Horst-Wessel-Lied": { "first_paragraph": "Die Fahne hoch adıyla da bilinen Horst-Wessel-Lied, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin marşı.\n" }, "Kan ve Demir": { "first_paragraph": "Kan ve Demir (Almanca: Blut und Eisen), Alman Şansölye Otto von Bismarck'ın, Alman topraklarının birleşmesiyle ilgili olarak, 30 Eylül 1862 tarihinde, Prusya Eyalet Meclisi (Landtag) Bütçe Komisyonu önünde yaptığı konuşmaya verilen isimdir. Konuşmasının son kısmında kullanılan bu kelimeler, Bismarck'ın en çok alıntılanan ifadesi hâline gelmiştir.\n" }, "Alman Hava Kuvvetlerinin rütbe işaretleri (1935-1945)": { "first_paragraph": "Alman Hava Kuvvetlerinin rütbe işaretleri 1933'teki kuruluşundan 1945'te İkinci Dünya Savaşı'nın sonuna kadar Luftwaffe tarafından kullanılan rütbelerdi. Rütbe sıralamaları o sırada diğer hava kuvvetlerine benziyordu, ancak bazı Luftwaffe rütbelerinin Müttefik hava kuvvetlerinde eşdeğeri yoktu. Birçok rütbenin diğer hava kuvvetlerinde eşdeğerleri olsa da, gerçekte Luftwaffe ordusunun çok daha büyük bir sorumluluğu vardı; Kraliyet Hava Kuvvetleri, İngiliz Hava Kuvvetleri subayları, daha yüksek rütbeli görevleri yerine getirirken daha yüksek bir rütbeye derecelendirilirken, Luftwaffe subayları, kendilerine verilen sorumluluğun büyüklüğüne bakılmaksızın, görevleri yerine getirerek rütbelerini korudular.[1][2]\n" }, "Avcı Pilotları İsyanı Olayı": { "first_paragraph": "Avcı Pilotları İsyanı olarak anılan olay 1945'in başlarında küçük bir grup yüksek rütbeli Luftwaffe pilotunun Reichsmarschall ve Luftwaffe başkomutanı Hermann Göring'le hava savaşı yönetimine yönelik taleplerinde karşı karşıya geldikleri küçük bir ayaklanmaydı. Olayı takiben bazı subaylar görevlerinden alındı veya başka görevlere atandılar. \n" }, "Avcı Uçakları Müfettişi": { "first_paragraph": "Avcı Uçakları Müfettişi (Almanca: Inspekteur der Jagdflieger, daha sonra General der Jagdflieger olarak yeniden tasarlandı), Oberkommando der Luftwaffe dahilinde bir makamdı. Inspekteur der Jagdflieger ve General der Jagdflieger makamları, bir rütbe değildi. Müfettiş, avcı uçağı kuvvetlerinin hazırlıklarından, eğitimlerinden ve taktiklerinden sorumluydu. Makam, operasyonel bir komuta makamı değildi.[1]\n" }, "Bombardıman Uçakları Müfettişi": { "first_paragraph": "Bombardıman Uçakları Müfettişi (Almanca: Inspekteur der Kampfflieger), Nazi Almanyası'nda Luftwaffe dahilinde bir komuta pozisyonuydu. Müfettiş, Alman bombardıman kuvvetlerinin hazırlık, eğitim ve taktiklerinden sorumluydu. Bu komuta pozisyonu, operasyonel bir komuta pozisyonu değildi. 1942'de bu pozisyonda bulunan kıdemli komutanın unvanı \"General der Kampfflieger\" olarak değiştirildi. \n" }, "Fallschirmjäger": { "first_paragraph": "Richard Heidrich\n" }, "General der Flieger": { "first_paragraph": "General der Flieger (Havacı generali), Nazi Almanyası'nda Luftwaffe'nin (hava kuvvetleri) bir general rütbesiydi. 1945'te II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar, bu general rütbesi, bir ABD Korgeneraline eşdeğer üç yıldız seviyesindeydi (OF-8).\n" }, "Geschwaderkommodore": { "first_paragraph": "Geschwaderkommodore (Kısaca Kommodore), bir Luftwaffe makamı veya görevlendirmesiydi. Genelde bir Geschwaderkommodore, Oberst rütbesindedir. Geschwaderkommodore, her biri Gruppenkommandeur'lar tarafından komuta edilen Gruppe'lerden (grup) oluşan bir Geschwader'ya (kanat) komuta ederdi.\n" }, "Gruppenkommandeur": { "first_paragraph": "Gruppenkommandeur, günümüzde grup liderliğine tekabül eden bir Luftwaffe makamıydı. Gruppenkommandeur, genelde Major veya Oberstleutnant rütbesinde olurdu ve Geschwader'ların alt birimi olan Gruppe'lere komuta ederdi. Bir Gruppe genelde her biri bir Staffelkapitän tarafından komuta edilen 3 veya 4 Staffel'den oluşurdu.\n" }, "Jagdwaffe": { "first_paragraph": "Jagdwaffe (Almanca:Avcı Kuvvetleri), 2. Dünya Savaşı'nda Luftwaffe'nin avcı kuvvetiydi. [1]\n" }, "Luftstreitkräfte": { "first_paragraph": "Deutsche Luftstreitkräfte, 1916 öncesine kadar Die Fliegertruppen des deutschen Kaiserreiches (Alman İmparatorluk hava servisi) olarak bilinen I. Dünya Savaşı sırasında Alman askeriyesinin bitmiş-kara hava gücü. 1910 yılında kurulmuş olup 8 Mayıs 1920'de Almanların I. Dünya Savaşı'dan yenik çıkmalarından sonra Versailles Antlaşması ile kapatılmış, 1920'li yılların ilk yarısından itibaren sadece sivil havacılık faaliyetleri gösterebilmiştir. Çünkü müttefikler tarafından sadece bu faaliyetlere izin verilmiştir. Bu zamanlarda da pilot eğitimlerini hafif eğitim uçakları ile gizlice gerçekleştirmiş ve 1935 yılında Luftwaffe adı ile yeniden müttefiklerin karşısına çıkmıştır. Bünyesinde Kızıl Baron lakaplı Manfred von Richthofen, Oswald Boelcke, Ernst Udet, Max Immelmann ve Lothar von Richthofen gibi tarihe geçen başarılı savaş pilotları bulundurmuş bir kurumdu.\n" }, "MG 131": { "first_paragraph": "MG 131, askeri uçaklara hem sabit hem de hareketli kurulum için tasarlanmış, II.Dünya Savaşı'nda Alman Hava Kuvvetleri tarafından kullanılan bir makineli tüfekti.\n" }, "Oberkommando der Luftwaffe": { "first_paragraph": "Hava Kuvvetleri Yüksek Komutanlığı (Almanca: Luftwaffe'den der Oberkommando), Nazi Almanyası'nın hava kuvvetleri Luftwaffe'nin yüksek komutanlığıydı.\n" }, "Staffelkapitän": { "first_paragraph": "Staffelkapitän, günümüzde filo komutanlığına tekabül eden bir Luftwaffe makamıydı. Günümüzde genelde bir Staffelkapitän, Oberstleutnant veya Major rütbesindedir.\nWehrmacht'ın Luftwaffe'sinde Staffelkapitän'ler genelde Oberleutnant veya Hauptmann rütbesine sahip olurdu. Atamasının ilk haftalarından pozisyonda onaylandığı tarihe kadar Staffelführer (Filo Lideri) olarak da bilinirdi. Eğer bir astsubay bu görevle görevlendirilmişse de Staffelführer olarak anılırdı.[1] Bu makam bir Waffen-SS rütbesi olan Staffelführer'yla karıştırılmamalıdır. \n" }, "Theodor Weissenberger": { "first_paragraph": "Theodor Weissenberger (21 Aralık 1914 - 11 Haziran 1950), II. Dünya Savaşı sırasında Alman Luftwaffe askeri havacısı.[1] 375 muharebe görevinde elde edilen 208 düşman uçağıyla hizmet vermiş bir avcı as pilotuydu.[2] Zaferlerinin çoğunluğu Doğu Cephesi'nin kuzey kesiminde Arktik Okyanusu yakınında iddia edildi, ancak Batı Cephesi'nde de 33 zafer kazandı.\n" }, "1941 Odessa Katliamı": { "first_paragraph": "Odessa katliamı, Transdinyester Valiliği'ndeki Odessa ve çevresindeki kasabaların Yahudi nüfusunun 1941 sonbaharı ve 1942 kışında Romanya kontrolü altındayken toplu katliamıydı.\n" }, "Arajs Kommando": { "first_paragraph": "Arajs Kommando (aynı zamanda: Sonderkommando Arajs), SS-Sturmbannführer Viktors Arājs önderliğinde, Nazi Sicherheitsdienst'e (SD) bağlı bir Letonya Yardım Polisi'nin işbirlikçi birimi (Almanca: Lettische Hilfspolizei) idi. Soykırım sırasında ünlü bir ölüm birimiydi.\n" }, "Babi Yar": { "first_paragraph": "{{#coordinates:}}: sayfa başına birden fazla birincil etiket olamazBabi Yar (Ukraynaca: Бабин Яр, Babyn Yar; Rusça: Бабий Яр, Babiy Yar), Holokost kapsamında 1941 yılında Nazi askerleri tarafından Ukrayna Kiev'de 33.771 Yahudinin 2 gün içerisinde katledilmesiyle tarihe Babi Yar Katliamı geçmiştir.\n" }, "Gaz vagonu": { "first_paragraph": "Bir gaz vagonu (Almanca: Gaswagen) veya gaz minibüsü, sabit olan gaz odalarının aksine taşınabilir olan ve toplu cinayetler için tasarlanmış bir kamyonlardı. Holokost sırasında Nazi Almanyası tarafından, işgal altındaki Polonya'ya, Belarus'a, Yugoslavya'ya, Sovyetler Birliği'ne, Alman işgali altındaki Avrupa'nın diğer bölgelerine; Polonyalıları, Romanları, Yahudileri, mahkumları, ve akıl hastalarını öldürmek için büyük çapta gaz kamyonetleri geliştirdi ve kullandı.[1][2]\n" }, "Komiser Emri": { "first_paragraph": "Komiser Emri (Almanca: Kommissarbefehl), II. Dünya Savaşı sırasında Barbarossa Harekâtı öncesi, 6 Haziran 1941'de Wilhelm Keitel liderliğindeki Silahlı Kuvvetler Yüksek Kumandanlığı (OKW) tarafından yayımlanan emirdir. Verilen emirde Wehrmacht'ın ele geçirdiği birlikler arasında tespit ettiği herhangi bir Sovyet siyasi komiserinin ya da Yahudilerin bulundukları yerde infaz edilmeleri istenmektedir.[1] Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında çok sayıda kişi bu emir nedeniyle infaz edildi.\n" }, "Minsk Gettosu": { "first_paragraph": "Minsk Gettosu, Nazi Almanyası'nın Sovyetler Birliği'ni istilasından kısa süre sonra kuruldu. Alman işgâli altındaki Sovyet topraklarındaki en büyük gettolardan biriydi.[1] Neredeyse 100 bin Yahudi barındırdı; bunların çoğu Holokost'ta öldürüldü.\n" }, "Rollkommando Hamann": { "first_paragraph": "Rollkommando Hamann (Litvanca: skrajojantis būrys) Temmuz-Ekim 1941'de[1] kırsalda Litvanya Yahudilerinin toplu katledilmesini ve en az 60.000[2] Yahudinin ölüm cezasına çarptırılmasını sağlayan küçük bir mobil birimdi. Bu birim, Temmuz 1942'den Ağustos'a kadar Letonya'da çok sayıda cinayetten sorumluydu. 1941 yılı sonunda Litvanya Yahudilerinin tahrip edilmesi, Kırsal kesimdeki Rollkommando, Ponary katliamındaki Ypatingas bûrileri tarafından ve Kaunas'daki Dokuzuncu Kaledeki Tautinio Darbo Apsaugos Batalionas tarafından. Yaklaşık altı ay içinde tüm Litvanyalı Yahudilerin yaklaşık % 80'i öldürüldü.[3] Geriye kalan birkaç kişi ise işgücü olarak kurtuldu ve özellikle Vilna ve Kaunas gettosu gibi kent gettolarında yoğunlaştı.\n" }, "Salaspils toplama kampı": { "first_paragraph": "Salaspils toplama kampı, 1941 sonunda Riga'nın 15 km güneydoğusundaki Salaspils'de kurulan Nazi toplama kampı. Nazi bürokrasisi farklı kamp türleri arasında ayrım yaptı. Kampın adı resmî olarakSalaspils Yeniden Eğitim ve Çalışma Kampı Polis Hapishanesi (Almanca: Polizeigefängnis und Arbeitserziehungslager) idi.[1] Ayrıca Kurtenhof kampı olarak da biliniyordu. Kampın ve esir yapısının geliştirilmesi için planlama birkaç kez değişti. 1943'te Heinrich Himmler, kampı resmi olarak kampı Ulusal Güvenlik Merkez Ofisine (Reichssicherheitshauptamt) bağlayacak resmi bir toplama kampına (Konzentrationslager) dönüştürmeyi düşündü, ancak bu gerçekleşmedi.[2] Kamp, özellikle kamptaki çocuklar açısından Letonya ve Rusya kültüründe kalıcı bir mirasa sahiptir.\n" }, "Schutzmannschaft": { "first_paragraph": "Schutzmannschaft, Yardımcı Polis (kelimenin tam anlamıyla: \"koruyucu\" veya \"bekçi birimleri\"; veya kısaca Schuma, Heinrich Himmler'in II. Dünya Savaşı'nda Sovyetler Birliği ve Baltık devletlerinin işgali sırasında Ordnungspolizei'e bağlı olarak 25 Temmuz 1941'de kurduğu işbirlikçi yardımcı polis birimi.[1][2] 1941’in sonunda Schutzmannschaft birimlerinde yaklaşık 45.000 kişi görev yaptı. 1942 yılında yaklaşık 300.000 Schutzmannschaften mensubu sayısıyla, savaşta çatışanların yaklaşık yarı sayısına ulaştı.[3][4]\n" }, "Ukrayna Yardımcı Polisi": { "first_paragraph": "Ukrayna Yardımcı Polisi (Almanca: Ukrainische Hilfspolizei, Ukraynaca: Українська допоміжна поліція), İkinci Dünya Savaşı sırasında Genel Hükümete bağlı bir Ukrayna işbirlikçi polis oluşumuydu.\n" }, "Ypatingasis būrys": { "first_paragraph": "Ypatingasis būrys (Özel Kadro) veya Özel SD ve Alman Güvenlik Polisi Kadrosu (Litvanca: Vokiečių Saugumo policijos ir SD ypatingasis būrys, Lehçe: Specjalny Oddział SD i Niemieckiej Policji Bezpieczeństwa, also colloquially strzelcy ponarscy (\"Ponary riflemen\" Polonyaca'da)[1](1941–1944) Vilnius Bölgesinde faaliyet gösteren ve \"Litvanya'nın Sonderkommando eşdeğeri\" olarak da adlandırılan yaklaşık 50 kişiden oluşan Litvanya'lı bir öldürme ekibi idi. Başta Litvanyalı gönüllülerden oluşan birlik, Alman hükûmeti tarafından kuruldu ve Einsatzkommando 9 ve daha sonra Sicherheitsdienst (SD) ve Sicherheitspolizei'ye (Sipo) bağlandı. Birimin büyüklüğü ile ilgili farklı tahminler bulunmaktadır. Polonya'lı tarihçi Czesław Michalski, Tadeusz Piotrowski'nin başlangıcında 100 gönüllü bulunduğunu iddia etmiştir. 118 kişinin ismi biliniyor, 20 üyesi ise cezalandırılmıştır. Alman polis ekibi ile birlikte, Ponary katliamına katılan ekip, Yaklaşık 70.000 Yahudi öldürülürken, Vilnius'tan gelen yaklaşık 20.000 Polonyalı ve 8.000 Rus Savaşı esiride öldürülenlerin arasında bulunuyor.\n" }, "Gestapo": { "first_paragraph": "Gestapo (Gizli Devlet Polisi), Nazi Almanyası ve Alman işgali altındaki Avrupa'da gizli polis teşkilatı. 1933'te Hermann Göring tarafından Prusya'nın çeşitli güvenlik polisi kuruluşlarının tek bir organizasyonda birleştirilmesiyle kuruldu. 20 Nisan 1934'te Schutzstaffel (SS) lideri Heinrich Himmler'in yönetimine geçti. Diğer taraftan Reinhard Heydrich ve Heinrich Müller'e yetki verildi.\n" }, "Gudrun Burwitz": { "first_paragraph": " Gudrun Margarete Elfriede Emma Anna Burwitz (d. evlilik öncesi soyadı Himmler, 8 Ağustos 1929 – ö. 24 Mayıs 2018), Nazi Partisi (NSDAP)'nin önde gelen üyesi olan Reichsführer-SS Heinrich Himmler'in kızı ve Nihai Çözüm'ün baş mimarıdır.[1] II. Dünya Savaşı'nın sonunda, Müttefik zaferi sonrasında tutuklandı ve Nürnberg mahkemelerinde ifade verdi. Nazi ideolojisini hiçbir zaman terk etmemiş, babasının itibarını savunmak için sürekli mücadele etmiş ve SS'in eski üyelerine destek vererek Neo-Nazi gruplarına yakından dahil olmuştur. Aşırı sağcı Almanya Ulusal Demokratik Partisi (NPD)'nin yetkilisi Wulf Dieter Burwitz ile evlenmiştir.\n" }, "Katrin Himmler": { "first_paragraph": "Katrin Himmler (d. 1967, Dinslaken), Alman yazardır. Nazi Almanyası'nın önde gelen kişilerinden olan Heinrich Himmler'in erkek kardeşi Ernst Hermann Himmler'in (1905-1945) torunudur. Die Brüder Himmler: Eine deutsche Familiengeschichte kitabının yazarıdır.\n" }, "Margarete Himmler": { "first_paragraph": "Margarete Himmler (evlilik öncesi Boden), Marga Himmler olarak da bilinir (9 Eylül 1893 - 25 Ağustos 1967), Reichsführer-SS Heinrich Himmler'in eşiydi.[1][2]\n" }, "Hedwig Potthast": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Reichsführer-SS": { "first_paragraph": "Reichsführer-SS, 1925-1945 yılları arasında Nazi Almanyası'nda hem bir rütbe hem de bir unvandı. Reichsführer unvanı öncelikle Joseph Berchtold tarafından 1926 yılında oluşturuldu. Reichsführer-SS 1925'ten 1933'e ve 1934 sonrası Alman SS'in en yüksek dereceli rütbesi olup aynı zamanda Alman Ordusu'nda Mareşal rütbesiyle eşdeğer bir rütbeydi.[kaynak belirtilmeli] 1929'da Heinrich Himmler bu mevkiye sahip oldu. Bu rütbenin anlamı Schutzstaffel (SS) komutanıdır.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Reichsf%C3%BChrer-SS": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Joseph Berchtold": { "first_paragraph": "Joseph Berchtold (6 Mart 1897 – 23 Ağustos 1962), ilk kıdemli Nazi görevlilerinden biri ve hem Sturmabteilung hem de Schutzstaffel'in kurucularından biriydi.\n" }, "Julius Schreck": { "first_paragraph": "Julius Schreck (13 Temmuz 1898, Münih - 16 Mayıs 1936, Münih), ilk üst düzey Nazi görevlilerinden biri, Adolf Hitler'in şoförü ve yakın sırdaşı olan Alman askerdir.\n" }, "Reinhardt Operasyonu": { "first_paragraph": "Reinhardt Operasyonu (Almanca: Aktion Reinhardt veya Einsatz Reinhardt), Nazi planına Polonya Genel Valiliği (Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete)'ndeki Polonyalı Yahudiler'i öldürmek için verilen kod isimdi ve toplama kamplarında yakarak kurban etmenin en ölümcül evresinin başlangıcının işaretiydi. Belzec, Majdanek[kaynak belirtilmeli], Sobibor ve Treblinka'da çalışma esnasında, neredeyse iki milyondan çok yahudi öldürüldü.\n" }, "Hauptamt Volksdeutsche Mittelstelle": { "first_paragraph": "Hauptamt Volksdeutsche Mittelstelle (Anlamı: Etnik Almanlar İçin Ana Refah Dairesi), Nazi Almanyası'nın sınırlarının dışında yaşayan Volksdeutsche'nin ilgilerini idare etmek için kurulan bir NSDAP acentesiydi ve sonrasında Allgemeine SS idaresinin altında, Doğu Avrupa'da Lebensraum'un (Yaşanacak yer) Nazi ideolojisini gerçekleştirmesinden sorumlu oldu.\n" }, "Karl Wolff": { "first_paragraph": "II. Dünya Savaşı:\n" }, "Christian Wirth": { "first_paragraph": "Christian Wirth (24 Kasım 1885 - 26 Mayıs 1944), üst düzey Alman polis ve SS subayı. Reinhard Operasyonu olarak bilinen operasyonda işgal edilen Polonya'daki Yahudilerin katledilmesinde görev yaptı.\n" }, "30. SS Waffen Grenadier Tümeni \"Weißruthenische Nr. 1\"": { "first_paragraph": "30. SS Waffen Grenadier Tümeni \"Russische Nr. 2\" olarak bilinen tümen 1944 Ağustosunda Belaruslu gönüllülerin katılımıyla 30. Tümen ismiyle kuruldu 9 Mart 1945'te şu anki ismini aldı Almanyanın kaybetmesiyle sağ kalabilenler Amerika ya teslim oldular ve bir çoğu Sovyetler Birliğin'deki akrabalarının yanına gönderildi\n" }, "Ahnenerbe": { "first_paragraph": "Ahnenerbe (Geniş yazılışı Forschungs- und Lehrgemeinschaft das Ahnenerbe e.V.) (Anlamı: Irksal Miras Araştırma ve Eğitim Cemiyeti), Nazi Almanyası'nda nasyonal sosyalizm ile birlikte, spiritüel, eski Nordik Germen inanışlarını araştıran, Parapsikoloji ile ilgilenen ve Nazi Partisini oldukça etkileyen medyumlardan oluşan gizli örgüt.\n" }, "Allgemeine-SS": { "first_paragraph": "Allgemeine-SS, Nazi Almanyası'nda Genel SS örgütüdür. Bu örgüt bir çeşit polis görevi yaptı. SS'in II. Dünya Savaşı'nda soykırım suçu işledikleri iddia edilen bölümü Allgemeine-SS'e bağlı idi. Genelde ordu kökenli değildi. Waffen-SS mensupların sahip olduğu yevmiye defteri (Soldbuch) ve askerlik cüzdanı (Wehrpaß) sadece Allgemeine-SS'e bağlı olanlara verilmedi. SS'in kendine bağlı 3 alt örgütü vardı. Bunlar:\n" }, "Max Amann": { "first_paragraph": "Max Amann (24 Kasım 1891, Münih - 30 Mart 1957, Münih), Nazi Almanyası'nın siyasetçi ve gazetecisi. Onursal SS-Obergruppenführer rutbesine sahipti.\n" }, "Anton Loibl GmbH": { "first_paragraph": "Anton Loibl GmbH, Ahnenerbe araştırma şubesi ve Lebensborn öjeni programı için bir finansman kaynağı olan SS'ye ait bir şirketti. Hitler'in şoförü Anton Loibl tarafından icat edilen bir bisiklet reflektörünü pazarlamak için yaratıldı. Köle işçi çalıştırıyordu .\n" }, "Hans Baur": { "first_paragraph": "Hans Baur, (resmî nüfus kaydı: Johann Peter Baur, (19 Haziran 1897, Ampfing, Mühldorf am Inn yakınları - 17 Şubat 1993, Herrsching), Alman pilot. Nazi Almanyası'nda SS-Gruppenführer ve Polizei Generalleutnant. Adolf Hitler'in Özel Hava Ulaştırma Bölüğünün Baş Pilotu ve Hükûmet mensuplarını taşıyan Hava Ulaştırma Bölüğü Komutanı (Führer der Flugstaffel Reichsregierung).\n" }, "Das Schwarze Korps": { "first_paragraph": "Das Schwarze Korps, Schutzstaffel'in (SS) resmî gazetesiydi. Çarşamba günleri yayımlanır ve bedava dağıtılırdı. Başeditör SS bölge lideri Gunter d'Alquen'di. Yayımcı, Franz Eher Verlag şirketinden Max Amann'dı. Tüm SS üyeleri bu gazeteyi okumaya teşvik edildi. Gazete, Katolik Kilisesi, Yahudiler, Komünizm, Masonluk ve diğerlerini sık sık kınayan makalelerle birçok gruba düşmandı.[1]\n" }, "Deutsche Ausrüstungswerke": { "first_paragraph": "Alman Ekipman İşleri (Almanca: Deutsche Ausrüstungswerke), II. Dünya Savaşı sırasında merkezi Berlin'de olan, Schutzstaffel'in (SS) sahibi olduğu ve işlettiği bir Nazi Alman savunma yüklenicisiydi. Alman işgali altındaki Avrupa'da, Nazi toplama kamplarından ve işgal altındaki Polonya'daki Yahudi gettolarından esir köle emeğini sömüren, el konulmuş fabrikalar ve kamp atölyelerinden oluşan bir ağdan oluşuyordu. Deutsche Ausrüstungswerke, Alman ordusunu beklenmedik bir kârla doğu cephesinde botlar, üniformalar ve malzemelerle donattı[1] ve ahşap ve metal malzemelerin yanı sıra demiryolu hatları ve yük trenlerinde yeniden yapılanma çalışmaları sağladı.[2]\n" }, "Deutsche Wirtschaftsbetriebe": { "first_paragraph": "Deutsche Wirtschaftsbetriebe (Alman Ekonomik girişimleri), Nazi Almanyası'nda genellikle DWB olarak kısaltılan ve Allgemeine SS tarafından Nazi toplama kamplarına köle işi olarak kazandırmak için başlatılan bir projeydi.\n" }, "SS-Ehrenring": { "first_paragraph": "SS-Ehrenring (\"SS şeref yüzüğü\"), Heinrich Himmler'in komutanı oluğu SS'in bir ödülüydü. Resmi bir dekorasyon değildi ama kişisel bir hediye olarak Himmler tarafından verilirdi.\n" }, "Erich Priebke": { "first_paragraph": "Erich Priebke (29 Temmuz 1913, Hennigsdorf ‒ 11 Ekim 2013, Roma),[1] Nazi Almanyası'nda Waffen-SS'de eski bir Hauptsturmführer (yüzbaşı). 1996 yılında İtalya'da, 24 Mart 1944 tarihinde Roma'da Ardeatine mağaralarında yapılan katliama katıldığı savaş suçlarından mahkûm edildi. Partizanların bir saldırısı sonucunda 33 Alman askerinin (Güney Tirol'da bir SS askeri polis tugayına) hayatlarını kaybettikten sonra 335 İtalyan sivil, misilleme olarak öldürülmüştür. II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın yenilgisinden sonra 50 yıl boyunca yaşadığı Arjantin'e kaçmak için yardım aldı.\n" }, "Frikorps Danimarka": { "first_paragraph": "Frikorps Danimarka (Danca: Frikorps Danmark), Almanya'nın desteğini almak isteyen Danimarka Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi'nin oluşturmuş olduğu işbirlikçi kuvvetlerdir.\n" }, "SS-Führungshauptamt": { "first_paragraph": "SS-Führungshauptamt (kısaca: SS-FHA, anlam: \"SS Yönetim Baş Dairesi\"), Waffen-SS birliğinin cephane, silah ve araçlarını temin edip düzenlemekten sorumluydular. Bunun yanına eğitim, ücretler, ulaşım, yer bilimleri, savaş arşivleri ve tibbi yardımlarda bulunuyorlardı.\n" }, "Germanic-SS": { "first_paragraph": "Germanic SS (Almanca: Germanische-SS), 1939-1945 yılları arasında İşgal Altındaki Avrupa'da ortaya çıkan Nordic SS gruplarına verilen ortak isim idi. Birimler, Nazi Almanyasında Allgemeine-SS modelindeydi. Germen SS üyeleri, II. Dünya Savaşı'nda yabancı savaş bölüklerine katıldılar, ancak Alman asıllı SS, Waffen-SS gibi askeri birimler olarak yetiştirildiler.\n" }, "Germanske SS Norge": { "first_paragraph": "Germanske SS Norge (GSSN, Germanic SS Norway) Temmuz 1942'de Norveç'te kurulan bir askeri teşkilattı. GSSN aynı zamanda Germanic-SS'in Norveç koluydu ve Vidkun Quisling'in Nasjonal Samling'in alt kuruluşu idi. Örgütün lideri Jonas Lie, ikincisi ise Sverre Riisnæs'ti. 1944 yılında üye sayısı yaklaşık 1,300'e ulaştı. Üyelerin büyük bir kısmı polisti, yüzde 50'si Doğu Cephesinde görev yapıyordu.[1][2]\n" }, "Güvenlik Taburları": { "first_paragraph": "Güvenlik Taburları (Yunanca: Τάγματα Ασφαλείας), II. Dünya Savaşı sırasında Yunanistan'ı işgal eden Mihver Devletleri'ne destek olmak için kurulan Yunan işbirlikçi askerî gruptu.\n" }, "SS-Hauptamt": { "first_paragraph": "SS-Hauptamt (Türkçe: SS Baş Dairesi) (SS-HA), 1940'a kadar Nazi Almanyası'nda Alman Schutzstaffel'in merkezi komuta dairesiydi.\n" }, "Hauptamt SS-Gericht": { "first_paragraph": "Hauptamt SS-Gericht (anlam: \"SS Mahkeme Baş Dairesi\"), Nazi Almanyası'nda SS örgütünün bütün yasal ve hukuki işerini yürüten bölümüydü. İşleri gereği bünyesinde çok sayıda avukat, hakim ve savcı bulundurmaktaydı.\n" }, "Kriminalpolizei": { "first_paragraph": "Kriminalpolizei (yardım·bilgi) (İngilizce: Criminal Police) Almanya, Avusturya polis güçleri ve İsviçre'nin Almanca konuşan kantonları arasındaki ceza soruşturma ajansı için kullanılan standart bir terimdir. 1936'da Nazi Almanyası'ndaki Kripo, tüm Reich'ın Ceza Polis Departmanıydı. Eylül 1939'da Kripo, RSHA'daki Ceza Polisi olan Amt V (Bölüm V) oldu; Reichskriminalpolizeiamt (Reich Criminal Police Department veya RKPA) olarak da biliniyordu. Bugün Almanya Federal Cumhuriyeti'nde, devlet polisi (Landespolizei) soruşturmaların çoğunluğunu yerine getirmektedir. Ceza Soruşturma Dairesi, Kriminalpolizei ya da daha çok sözlü olarak Kripo olarak da bilinmektedir.\n" }, "Meine Ehre heißt Treue": { "first_paragraph": "Meine Ehre heißt Treue (\"Benim onurum sadakattir\"), Nazi Almanyası'nda Adolf Hitler ve Nazi Partisi yönetimindeki Schutzstaffel'in (SS) sloganıydı.\n" }, "Nazi toplama kamplarının listesi": { "first_paragraph": "Nazi toplama kamplarının listesi, Kamplar ve Gettoların Ansiklopedisi tarafından belirlenmiş 23 ana toplama kampını içerir:\n" }, "Nederlandsche SS": { "first_paragraph": "Nederlandsche SS (Hollanda SS), 11 Eylül 1940 tarihinde kuruldu. 1 Kasım 1942 tarihinde adı Nederland Germaansche SS (Hollanda Germen SS) olarak değiştirilmiştir. Nederlandsche SS'in 7,000 civarı üyesi bulunan bir siyasi oluşumdu. Ek olarak, Waffen-SS'e yedek olarak hizmet etti. Nederlandsche SS, Alman SS'e dayanmaktaydı ve tıpkı onlar gibi siyah üniformalar giyerlerdi. Nederland Germaansche SS, 1944 yılı sonunda sadece kâğıt üzerinde vardı.\n" }, "ODESSA": { "first_paragraph": "ODESSA (tam ad: Organisation der ehemaligen/entlassenen SS-Angehörigen, Türkçe: Eski SS Üyelerinin Örgütü) II. Dünya Savaşı sonlarına doğru SS subaylarının kurduğu uluslararası Nazi kuruluşu. ODESSA'nın amacı savaş sonrası savaş suçu işlemiş üst düzey Nazi Partisi yetkilileri ve üyelerinin Latin Amerika ve Orta Doğu'ya kaçmasını gizli yollardan sağlamaktı. Örgütün varlığı tartışma konusudur. Yahudi asıllı T. H. Tetens ve Joseph Wechsberg'in yazdığı kitaplarda örgütün varlığı doğrulanmıştır ancak tarihçi Daniel Stahl'ın 2011 yılında söylediğine göre tarihçiler arasında ortak fikrin ODESSA örgütünün var olmadığı yönünde.\n" }, "Ordnungspolizei": { "first_paragraph": "Wilhelm Frick (sözde) 1936-1943 Reich İçişleri Bakanı\n" }, "SS Personalhauptamt": { "first_paragraph": "SS Personalhauptamt (kısaca: SS-PHA, anlam: Personel Baş Dairesi), Nazi Almanyası'nda SS örgütüne mensup bütün er, subay ya da komutanların kişisel bilgilerini ve soyağacı kayıtlarının yapıldığı departmandır.\n" }, "Reichssicherheitshauptamt": { "first_paragraph": "RSHA veya Reichssicherheitshauptamt (Reich Güvenlik Baş Dairesi) Nazi Almanyası'nın ülke içindeki ve dışındaki polis ve güvenlik işleri ile ilgili departmanıydı. Bünyesinde Gestapo, Kripo (Cinayet Polisi), Emnniyet Hizmeti ya da SD gibi büyük polis organizasyonlarını da bulundurur ve işlerini denetlerdi. Nazi toplama kamplarının plan, proje ve yönetim işleri bu departmanda yürütülüyordu.\n" }, "Sicherheitsdienst": { "first_paragraph": "Sicherheitsdienst (SD, Güvenlik Servisi), Nazi Partisi ve SS'in, ayrıca RSHA'nın bir alt teşkilatı (Silahlı Polis haberalma teşkilatı).[1][2]\n" }, "SS-Ehrendegen": { "first_paragraph": "SS-Ehrendegen, aynı zamanda SS-Degen (resmi olarakEhrendegen Reichsführer-SS[1]), 1935'ten 1945'e kadar bir Schutzstaffel (SS) üniformasıyla giyilen kıyafet kılıcından oluşan düz bir kılıçtı.\n" }, "Volksdeutscher Selbstschutz": { "first_paragraph": "Volksdeutscher Selbstschutz (Almanca: etnik öz-savunma veya kendini koruma), aynı zamanda Selbstschutz taburları olarak da bilinen, Polonya'daki Alman azınlıktan hareketle etnik Alman Volksdeutsche'den oluşan paramiliter bir örgüt idi. Volksdeutscher Selbstschutz, II. Dünya Savaşı'nın 2. Polonya Cumhuriyeti'nin batı yarısında başlamasından önce ve sırasında faaliyete geçti.[1]\n" }, "Waffen-SS": { "first_paragraph": "Waffen-SS (Türkçe: \"Silahlı SS\"), Nazi Partisi'nin Schutzstaffel (SS) örgütünün savaş koluydu. Oluşumları, hem işgal edilmiş hem de işgal edilmemiş topraklardan gönüllüler ve askere alınanların yanı sıra Nazi Almanyası'ndan erkekleri içeriyordu.\n" }, "Wilhelm Fritz von Roettig": { "first_paragraph": "Wilhelm Fritz von Roettig (25 Temmuz 1888 - 10 Eylül 1939) Polonya işgaline katılan Waffen-SS’de bir generaldi. II. Dünya Savaşı'nda öldürülen ilk Alman generali oydu. Von Roettig, Generalmajor der Ordnungspolizei ve SS-Brigadeführer rütbelerine sahipti.\n" }, "SS-Wirtschafts-Verwaltungshauptamt": { "first_paragraph": "SS-Wirtschafts-Verwaltungshauptamt veya WVHA (aynı zamanda SS-WVHA, anlam: SS İktisat-İdarî Baş Dairesi), Yiyecek, üniforma ve teçhizat temini ile ilgileniyorlardı. Bunun yanında ekonomi ile ilgili departmanlara da sahiplerdi. Nazi toplama kamplarındaki SS-Totenkopfverbände'nin ihtiyaçlarından da sorumluydular.\n" }, "20 Temmuz suikast girişimi": { "first_paragraph": "Kesin hükûmet zaferi\n" }, "Ludwig Beck": { "first_paragraph": "Ludwig Beck (Tam adı: Ludwig August Theodor Beck, d. 29 Haziran 1880, Biebrich, Hessen - 21 Temmuz 1944, Bendlerblock, Berlin), Alman subay. Nazi Almanyası döneminde Truppenamt (Asker işleri dairesi, fiilen Kara Kuvvetlerinin Genelkurmayı) Başkanı (1933-1935) ve OKH Başkanı (Kara Kuvvetlerinin Genelkurmay Başkanı) (1935-1938).\n" }, "Dietrich Bonhoeffer": { "first_paragraph": "Dietrich Bonhoeffer (d. 4 Şubat 1906 Breslau, Alman İmparatorluğu - ö. 9 Nisan 1945 Flossenbürg toplama kampı, Nazi Almanyası), Nazizm'e karşı durmuş Alman Lüteryan teologdur.\n" }, "Axel von dem Bussche": { "first_paragraph": "Axel Freiherr (Baron) von dem Bussche-Streithorst (24 Nisan 1919 - 26 Ocak 1993), II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın subayı. (Genellikle Axel von dem Bussche İngilizce olarak adlandırılan Alman). Kasım 1943'te Wolfsschanze'de Claus von Stauffenberg ile koordineli olarak Adolf Hitler'i suikast düzenleyerek öldürmeye çalışmıştır.\n" }, "Wilhelm Canaris": { "first_paragraph": "Wilhelm Franz Canaris (1 Ocak 1887, Aplerbeck Dortmund – 9 Nisan 1945, Flossenbürg Toplama Kampı), Alman amiral, Nazi Almanyası'nda Abwehr Başkanı.\n" }, "Fabian von Schlabrendorff": { "first_paragraph": "Fabian von Schlabrendorff (1 Temmuz 1901; Halle, Saksonya-Anhalt, Almanya - 3 Eylül 1980; Wiesbaden, Darmstadt, Hessen), Almanya'nın hukukçu (avukat ve Anayasa Mahkemesi hakimi). Nazi Almanyasının üsteğmen'i.\n" }, "Erich Fellgiebel": { "first_paragraph": "Erich Fellgiebel (4 Ekim 1886; Pöpelwitz, Breslau - 4 Eylül 1944; Plötzensee Hapishanesi, Berlin), Almanya ve Nazi Almanyasının Muhabere Generali.\n" }, "Ernst John von Freyend": { "first_paragraph": "Ernst John von Freyend (25 Mart 1909[1], Breslau – 1980), Mareşal Wilhelm Keitel'in emir subayı olarak II. Dünya Savaşı sırasında görev yapan bir Alman Oberkommando der Wehrmacht subayı idi. Ernst John von Freyend, Adolf Hitler'i öldürmeyi amaçlayan 20 Temmuz bombasının yerleştirilmesine farkında olmadan yardım etmesiyle tanınır.\n" }, "Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg": { "first_paragraph": "Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg (d. 20 Kasım 1875, Kemberg - ö. 10 Kasım 1944, Plötzensee Hapishanesi, Berlin), Alman diplomattır.\n" }, "Friedrich Fromm": { "first_paragraph": "Friedrich Fromm (8 Ekim 1888, Charlottenburg, Berlin - 12 Mart 1945, Brandenburg an der Havel, Brandenburg), Almanya'nın topçu subayı ve Generaloberst'i.\n" }, "Werner von Haeften": { "first_paragraph": "Werner Karl von Haeften (9 Ekim 1908, Berlin - 21 Temmuz 1944, Bendlerblock, Berlin), Alman hukukçu, banka memuru ve Nazi Almanyası'nın subayı (Üsteğmen). Claus von Stauffenberg'in yaveri.\n" }, "Hans Cramer": { "first_paragraph": "Hans Cramer (13 Temmuz 1896 - 28 Ekim 1968) II. Dünya Savaşı sırasında Wehrmacht'ta bir Alman generaliydi.\n" }, "Paul von Hase": { "first_paragraph": "Paul von Hase (Tam adı: Karl Paul Immanuel von Hase, 24 Temmuz 1885; Hannover - 8 Ağustos 1944; Plötzensee Hapishanesi, Berlin), Almanya ve Nazi Almanyasının subayı ve korgeneral'i.\n" }, "Erich Hoepner": { "first_paragraph": "Erich Hoepner (14 Ekim 1886; Frankfurt an der Oder, Brandenburg - 8 Ağustos 1944; Plötzensee hapishanesi, Berlin), Alman subay ve Nazi Almanyası döneminde panzer birliklerinin önde gelen komutanlarından (Generaloberst) biri.\n" }, "20 Temmuz suikastçıları listesi": { "first_paragraph": "20 Temmuz suikast girişimine katılanların listesi. Katılmcıların çoğu Helmuth James Graf von Moltke'nin liderliğindeki Kreisauer Kreis ile bağlantılı olup 200 kişi idam edilmiş ya da ölüme sevkedilmiştir.\n" }, "Erwin von Lahousen": { "first_paragraph": "Erwin von Lahousen (Tümgeneral) (d. 25 Ekim 1897 – ö. 24 Şubat 1955), II. Dünya Savaşı sırasında Abwehr'in üst düzey yetkilisi, Alman direnişi üyesi ve 13 Mart 1943 ve 20 Temmuz 1944 tarihinde Adolf Hitler'e yapılan suikast girişimlerinde önemli bir oyuncu.[1]\n" }, "Arthur Nebe": { "first_paragraph": "Arthur Nebe (13 Kasım 1894, Berlin - 21 Mart 1945, Plötzensee Hapishanesi), Nazi Almanyası'nın SS Generaliydi. Arthur Nebe 1920'lerde Berlin Polis Komisyoneri, SA başkanı ve ayrıca 1942-1943 yılları arası İnterpol başkanıydı. 20 Temmuz 1944'te Adolf Hitler'e suikast düzenleyenler arasında kendisi de yer aldığı gerekçesiyle tutuklandı. Askeri Mahkemede yargılandı ve Mart 1945'te idam edildi. Holokost'un önemli bir failiydi.\n" }, "Friedrich Olbricht": { "first_paragraph": "Friedrich Olbricht (4 Ekim 1888; Leisnig, Saksonya - 21 Temmuz 1944; Bendlerblock, Berlin), Alman subay. Nazi Almanyası'nda OKH Normal Kara Kuvvetleri Dairesi Başkanı ve OKW Yedek Savunma Dairesi Başkanı.\n" }, "Albrecht Mertz von Quirnheim": { "first_paragraph": "Albrecht Mertz von Quirnheim (25 Mart 1905, Münih, Bavyera - 21 Temmuz 1944; Bendlerblock, Berlin), Nazi Almanyası subayı.\n" }, "Otto Ernst Remer": { "first_paragraph": "Otto Ernst Remer (18 Ağustos 1912, Neubrandenburg, Mecklenburg - 4 Ekim 1997, Marbella, Málaga, İspanya), Nazi Almanyası'nın subayı ve tümgenerali. Adolf Hitler'e yapılan 20 Temmuz suikast girişimini önleyen kişidir. Sosyalist Reich Partisi'nin kurucularındandır.\n" }, "Rolf Friedemann Pauls": { "first_paragraph": "Rolf Friedemann Pauls (d. 26 Ağustos 1915, Eckartsberga - ö. 4 Mayıs 2002) Alman büyükelçi.\n" }, "Erwin Rommel": { "first_paragraph": "Erwin Johannes Eugen Rommel (15 Kasım 1891, Stuttgart – 14 Ekim 1944, Ulm), II. Dünya Savaşı sırasında Alman Afrika Kolordusu komutanlığını da yapmış olan Alman mareşal. Kuzey Afrika'da İngiliz birliklerine karşı kazandığı başarılar nedeniyle \"Çöl Tilkisi\" (Wüstenfuchs, dinle (yardım·bilgi)) lakabıyla bilinir ve sadece askeri başarılarıyla değil rakiplerine karşı olan şövalyevari tutumuyla da hatırlanır.\n" }, "Claus von Stauffenberg": { "first_paragraph": "Claus von Stauffenberg (Tam adı: Claus Philipp Maria Schenk Graf von Stauffenberg, 15 Kasım 1907; Jettingen, Württemberg - 21 Temmuz 1944; Bendlerblock, Berlin), Nazi Almanyası'nın kurmay subayı (Albay). 20 Temmuz suikast girişiminin baş mimarlarındandır.\n" }, "Hellmuth Stieff": { "first_paragraph": "Hellmuth Stief (6 Haziran 1901; Deutsch-Eylau, Batı Prusya - 8 Ağustos 1944; Plötzensee Hapishanesi, Berlin), Alman kurmay subay ve Nazi Almanyası'nın tümgenerali.\n" }, "Carl-Heinrich von Stülpnagel": { "first_paragraph": "Carl-Heinrich von Stülpnagel (Tam adı: Carl-Heinrich Rudolf Wilhelm von Stülpnagel, 2 Ocak 1886, Berlin - 30 Ağustos 1944, Plötzensee Hapishanesi, Berlin), Almanya'nın subayı ve Nazi Almanyası döneminde OKH İkinci Başkanı (Kara Kuvvetlerinin Genelkurmay İkinci Başkanı), Barbarossa Harekâtında 17. Ordu Komutanı ve Fransa Bölgesinde Wehrmachtsbefehlshaber (Paris).\n" }, "Josef Dietrich": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Erich Kempka": { "first_paragraph": "Erich Kempka (16 Eylül 1910, Oberhausen - 24 Ocak 1975, Freiberg am Neckar), Nazi Almanyası'nda bir yarbay. 1934'ten itibaren Adolf Hitler'in şoförü ve aynı zamanda Allgemeine SS üyesiydi.\n" }, "Emil Maurice": { "first_paragraph": "Emil Maurice (19 Ocak 1897, Westermoor - 6 Şubat 1972, Münih), Alman siyasetçi. Nazi Partisinin ilk üyelerinden olan Maurice aynı zamanda Adolf Hitler'in yakın arkadaşıydı. Maurice'nin kariyeri parlaktı. SA'nın ilk lideriydi ve SS'in kurucuları arasında yer alıyordu. Hitler ilk üye, Maurice de ikinci üyesiydi. Daha sonra Heinrich Himmler tarafından Yahudi olduğu fark edildi. Himmler Maurice'nin SS'ten atılması için görüşmeler yaptı ama Hitler Maurice'nin SS'in ikinci üyesi olmasından dolayı bunu asla onaylamadı.\n" }, "Alwin-Broder Albrecht": { "first_paragraph": "Alwin-Broder Albrecht (18 Eylül 1903 – 1 Mayıs 1945), II. Dünya Savaşı sırasında Adolf Hitler'in yardımcılarından biri olan Alman deniz subayıdır.\n" }, "Nicolaus von Below": { "first_paragraph": "Nicolaus von Below (20 Eylül 1907 - 24 Temmuz 1983), II. Dünya Savaşı öncesinde ve sırasında Alman Hava Kuvvetleri'nde (Luftwaffe) bir subaydı.\n" }, "Wilhelm Burgdorf": { "first_paragraph": "Wilhelm Emanuel Burgdorf (15 Şubat 1895 - 2 Mayıs 1945), II. Dünya Savaşı sırasında Alman Ordusu'nda komutan ve kurmay subay olarak görev yapan bir Alman generaliydi. Ekim 1944'te Burgdorf, Ordu Personel Ofisi şefi ve Adolf Hitler'in baş emir subayı rolünü üstlendi. Bu sıfatla Mareşal Erwin Rommel'in intihara zorlanmasında rol oynamıştır.[1] Burgdorf, Berlin Muharebesi'nin sonunda 2 Mayıs 1945'te Führerbunkerde intihar etti.\n" }, "Fritz Wiedemann": { "first_paragraph": "Fritz Wiedemann (16 Ağustos 1891, Augsburg – 17 Ocak 1970 Postmünster) bir Alman askeri ve Nazi Partisi aktivistiydi. Bir süre onunla I. Dünya Savaşı'nda görev yapmış olan Adolf Hitler'in özel yardımcısıydı.[1][2][3]\n" }, "Gerhard Engel": { "first_paragraph": "Gerhard Engel ( 13 Nisan 1906 - 9 Aralık 1976), II. Dünya Savaşı sırasında Adolf Hitler'in emir subayı olarak görev yaptıktan sonra birkaç tümene komuta eden bir Alman generaliydi. Meşe Yapraklı Demir Haç Şövalye Haçı'nın bir alıcısıydı .\n" }, "Heinrich Borgmann": { "first_paragraph": "Heinrich Borgmann (15 Ağustos 1912 - 5 Nisan 1945) İkinci Dünya Savaşı sırasında bir Alman subayıydı. 20 Temmuz'da Albay Claus von Stauffenberg tarafından Doğu Prusya'nın Rastenburg kentindeki Wolfsschanze karargahına yerleştirilen bombayla ağır yaralandı.\n" }, "Friedrich Hoßbach": { "first_paragraph": "Friedrich Wilhelm Ludwig Hoßbach (21 Kasım 1895; Unna, Arnsberg - 10 Eylül 1980; Göttingen, Aşağı Saksonya), Almanya'nın subayı ve Nazi Almanyası'nın Piyade Generali.\n" }, "Karl-Heinrich Bodenschatz": { "first_paragraph": "Karl-Heinrich Bodenschatz (d. 10 Aralık 1890 – ö. 25 Ağustos 1979), I. Dünya Savaşı'nda Manfred von Richthofen'in komutanı ve II. Dünya Savaşı'nda Hermann Göring ile Adolf Hitler arasındaki irtibat subayı olan bir Alman generaldi.\n" }, "Karl-Jesco von Puttkamer": { "first_paragraph": "Karl-Jesco Otto Robert von Puttkamer (24 Mart 1900 - 4 Mart 1981), II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası lideri Adolf Hitler'in deniz emir subayı olan Alman Tümamiral.\n" }, "Richard Schulze-Kossens": { "first_paragraph": "Richard Schulze-Kossens (2 Ekim 1914 - 3 Temmuz 1988), Nazi döneminde bir Nazi Partisi üyesi ve SS komutanıydı. II. Dünya Savaşı öncesinde ve sırasında, dışişleri bakanı Joachim von Ribbentrop'un özel emir subayı olarak görev yaptı. Ayrıca, Adolf Hitler için bir emir subayı ve SS emir subayı olarak farklı aralıklarla görev yaptı ve daha sonra SS Bölümü Nibelungen, SS-Junkerschule Bad Tölz'e komuta etti. Avrupa'daki savaş sona erdikten sonra, üç yıl boyunca bir Amerikan toplama kampında tutuldu ve 1988'de öldü.\n" }, "Rudolf Schmundt": { "first_paragraph": "Rudolf Schmundt (13 Ağustos 1896 – 1 Ekim 1944) Alman subayı ve Adolf Hitler'in emir subayıydı. 1942 ve 1944 yılları arasında Alman Ordusu Personel Dairesi başkanıydı. Schmundt, 20 Temmuz 1944'te Hitler'e yönelik suikast girişimi sırasında yaralandı ve birkaç ay sonra yaralarından öldü.\n" }, "Julius Schaub": { "first_paragraph": "Julius Schaub (20 Ağustos 1898 - 27 Aralık 1967) 30 Nisan 1945'te diktatörün intiharına kadar Adolf Hitler'in başyardımcısı ve emir subayı idi.\n" }, "Wilhelm Brückner": { "first_paragraph": "Wilhelm Brückner (11 Aralık 1884 – 18 Ağustos 1954) Ekim 1940'a kadar Adolf Hitler'in baş emir subayıydı. Brückner, bu görevden sonra Heer'e (orduya) katıldı ve savaşın sonunda bir Oberst (albay) oldu.\n" }, "Willy Johannmeyer": { "first_paragraph": "Willy Johannmeyer (d. 27 Temmuz 1915 – ö. 14 Nisan 1970) II. Dünya Savaşı sırasında bir Alman subayı idi. Ayrıca, Meşe Yapraklı Şövalye Demir Haçının bir alıcısıydı.\n" }, "Max Wünsche": { "first_paragraph": "Max Wünsche (20 Nisan 1914 - 18 Nisan 1995), Nazi Almanyası'nın SS üyesi ve II. Dünya Savaşı sırasında Waffen-SS'de alay komutanıydı. Meşe Yapraklı Şövalye Demir Haç'nın bir alıcısıydı.[1]\n" }, "Blutfahne": { "first_paragraph": "Blutfahne (Kan Bayrağı), 9 Kasım 1923 tarihinde, Münih'te başarısız darbe girişimi olan Birahane Darbesi'nde kullanılan, SA üyelerinden birinin kanı bulaşan bireysel Nazi Alman svastika bayrağı. Bu sonradan Nazi Partisi'nin en saygıdeğer nesnelerinden biri haline geldi. Münih polisi Nazilere ateş ettiğinde, bayraktar Heinrich Trambauer vuruldu ve bayrak düştü. Andreas Bauriedl isimli bayrağın yanında yürüyen bir SA elemanı öldürüldü, bayrağın üzerine düştü ve bayrak onun kanıyla boyandı.[1] Sonraları bu bayrak parti tarafından düzenlenen törenlerde kullanıldı.\n" }, "Bürgerbräukeller": { "first_paragraph": "Bürgerbräukeller, Almanya'nın Münih kentinde bulunan bir büyük bira salonuydu. Bugünün Gasteig Kültür Merkezinin arkasında, Haidhausen Mahallesi'nde Rosenheimer Caddesi üzerinde kurulmuştur. Bugün, Hilton Munich City Hotel ve GEMA merkezi özelliği bulunmaktadır. 1920-1923 arası Nazi Partisi'nin tercihen toplanma yerlerinden biri oldu. Adolf Hitler 8 Kasım 1923 tarihinde Birahane Darbesi'ni burada başlattı.\n" }, "Kan Nişanı": { "first_paragraph": "Kan Nişanı (Almanca: Blutorden), Nazi Partisi'nin (NSDAP) en prestijli nişanlarından biriydi. Mart 1934'te Hitler, Nazi Partisi'nin 9 Kasım 1923 darbe girişimini anmak için Kan Nişanının verilmesine onay verdi.[1] Madalya gümüş renktedir ve ön yüzünde meşe yaprağı çelengi tutan bir kartal tasvir edilmiştir. Çelenk içinde 9 Kasım, sağda ise München 1923–1933 yazısı yer almaktadır. Feldherrnhalle'nin girişini kabartma olarak (darbenin yenilgiyle sona erdiği yer) gösterir ve hemen yukarıda, arka planda güneş ışınları olan açılı gamalı haç yer almaktadır. Üst kenar boyunca UND IHR HABT DOCH GESIEGT (ve sonuçta kazandınız) yazıtı bulunmaktadır.[2]\n" }, "Braunau am Inn": { "first_paragraph": "Braunau am Inn, Yukarı Avusturya'da, Almanya sınırına yakın bir kasabadır. Braunau am Inn, 90 km Linz'in batısında ve yaklaşık 60 km Salzburg'un kuzeyinde yer almaktadır. 2001 yılında nüfusu 16.372'di.\n" }, "Avusturya Sosyal Hizmeti": { "first_paragraph": "Avusturya Sosyal Hizmeti Askerlik Çağına gelmiş olan Gençlere dokuz aylık Sivil Hizmeti'nin yerine 12 ay süren Yurt Dışında Görev yapma imkânı sunuyor. Bu görev imkânı 1998'de Dr. Andreas Mailsinger tarafından kurulmuş olan Avusturya Yurt Dışı Hizmet Derneğinin bir Bölümüdür.\n" }, "Avusturya Yurt Dışı Hizmeti": { "first_paragraph": "Avusturya Yurt Dışı Hizmet Derneği 1992’de Avusturyalı Siyaset Bilimcisi Andreas Maislinger tarafından kurulmuştur. Bu Derneğin amacı Avusturyada Askerlik Çağına gelmiş olan Gençlere Askerlik Görevini Sivil olarak – Zivildienst – Yurt dışında görev yapacakları Yer temin etmek olup, herhangi bir Ticari amaç gütmemektedir. Bu Çalışma Alanları, Sosyal Kuruluşlar, Sosyal Dayanışma Dernekleri, Müzeler ve Tarihi ve Kültür değeri olan Yerlerdir. Bu Avusturya'daki 9 aylik Sivil Askerliğe Alternatif olan Görev 12 aydır.\n" }, "Braunau Çağdaş Tarih Günleri": { "first_paragraph": "Braunau Çağdaş Tarih Günleri, 1992’den itibaren Braunau am Inn'de yapılıyor ve başı Avusturya Savaş Mağdurları Anma Hizmeti Kurucusu Dr. Andreas Maislinger 16 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.’dir.\n" }, "Oberösterreichische Rundschau": { "first_paragraph": "Oberösterreichische Rundschau, Yukarı Avusturya bölgelerinde yayınlanan haftalık gazete. Oberösterreichische Rundschau bölgede yayınlanan birçok yerel gazetenin birleşmesiyle kuruldu. Bunlardan en eskisi Innviertler Volkszeitung halihazırda 1880'lerde yayınlanıyordu. 1983 yılında Oberösterreichische Rundschau adı altında yayınlanmaya başlandılar.[1] Gazetenin 13 bölgesel edisyonu yanında pazar günleri ücretsiz dağıtılan Sonntags-Rundschau edisyonu da bulunmaktadır.\n" }, "Sorumluluk Evi": { "first_paragraph": "Braunau am Inn'deki Sorumluluk Evi (Adolf Hitler'in Doğum Evi), kendini geçmişin sorumluluğuna, günümüzün sorunlarına ve gelecek ile başa çıkmaya adamış bir projedir.\n" }, "Adolf Hitler'in son dileği ve vasiyeti": { "first_paragraph": "Adolf Hitler, son vasiyetini, eşi Eva Braun ile intihar etmeden önceki gün 29 Nisan 1945'te Berlin'deki yeraltı sığınağı olan Führerbunker'de imzalamıştır.\n" }, "Kavgam": { "first_paragraph": "Kavgam veya Almanca orijinal ismiyle Mein Kampf, Adolf Hitler tarafından yazılan otobiyografik bir kitap ve siyasal bir manifestodur. Kavgam'ın 1. cildi 1925'te, 2. cildi ise 1926'da yayımlanmıştır.\n" }, "Adolf Hitler'in şiirleri": { "first_paragraph": "Adolf Hitler'e ait altı şiir vardır. Bunlardan beşi, o I. Dünya Savaşı sırasında orduda bir asker iken yazılmış olup (1916, 1917, 1918) biri ise siyasi yaşamın içerisindeyken yazılmıştır (1923).\n" }, "Armin D. Lehmann": { "first_paragraph": "Armin Dieter Lehmann (23 Mayıs 1928 – 10 Ekim 2008), Adolf Hitler'in hayatının sonlarına doğru Führerbunker'de bir Hitler Gençliği kuryesi idi. Hitler kısa süre sonra intihar etti. Savaş sonrası yaşamını seyahat, turizm ve yazılar yazarak barış aktivisti olarak geçirdi.\n" }, "Artur Axmann": { "first_paragraph": "Artur Axmann (18 Şubat 1913, Hagen - 24 Ekim 1996, Berlin), Nazi Almanyası'nda 1940-1945 yılları arasında Hitler Gençliği (Hitlerjugend) lideri.\n" }, "XVI. Benedictus": { "first_paragraph": "Papa XVI. Benedictus (Türkçe: Papa XVI. Benedikt, Papa olmadan önceki adı: Joseph Alois Ratzinger) (16 Nisan 1927, Almanya - 31 Aralık 2022, Vatikan), taşıdığı Papa unvanıyla dünya çapında 1 milyarı aşkın üyesi bulunan Katolik Kilisesi'nin 2005-2013 seneleri arası ruhani lideriydi.\n" }, "Deutsches Jungvolk": { "first_paragraph": "Deutsches Jungvolk (Almanca: Alman Gençliği), 10-14 yaş arası erkeklerin alındığı Nazi Almanyası'ndaki bir gençlik örgütü olarak, Hitler Gençliği hareketinin bir bölümüydü. Deutsches Jungvolk, açık hava etkinlikleri, gösteriler ve spor programları sayesinde, nasyonal sosyalist ideolojinin ilkelerini genç üyelerine öğretmeyi amaçlanmaktaydı. Üyelik, 1939 yılında erkekler için kısmen zorunlu hale getirildi. II. Dünya Savaşı'nın sonunda Deutsches Jungvolk'tan bazı çocuk askerler oluşmuştu.\n" }, "Fritz Witt": { "first_paragraph": "Fritz Witt (25 Mayıs 1908 - 14 Haziran 1944), Nazi Almanyası'nda Waffen-SS subayı. Müttefik Donanmasına göre 1944'te bir yaylım ateşinde öldürüldü.\n" }, "Hans Scholl": { "first_paragraph": "Hans Fritz Scholl (22 Eylül 1918 – 22 Şubat 1943) Nazi Almanyası'ndaki Beyaz Gül Direniş Hareketi'nin kurucu üyesi Alman devrimci. Kız kardeşi Sophie ile birlikte Naziler tarafından idam edildi.\n" }, "Hitlerjunge Quex": { "first_paragraph": "Hitlerjunge Quex (Türkçe: Hitler Gençliği Quex), Karl Aloys Schenzinger'in benzer isimli 1932 tarihli Der Hitlerjunge Quex romanından uyarlanan ve Hans Steinhoff tarafından yönetilen 1933 yapımı bir Nazi propaganda filmidir. Film ABD'de Bayrağımız Bizi İleriye Götürür adıyla gösterilmiştir.\n" }, "Jungmädelbund": { "first_paragraph": "Jungmädelbund (Almanca: \"Genç Kızlar Birliği\"), Hitler Gençliği'nin 10-13 yaş arası kızlara yönelik bölümüydü.\n" }, "Luftwaffenhelfer": { "first_paragraph": "Luftwaffenhelfer, ayrıca Flakhelfer olarak da bilinir, 2. Dünya Savaşı sırasında Luftwaffe'nin yardımcı sınıflarına mensup herhangi bir personeldi. Bu terimler genelde çocuk askerler için kullanılıyordu. \n" }, "Reichsjugendführer": { "first_paragraph": "Reichsjugendführer Hitler Gençliği'nin en yüksek paramiliter rütbesiydi. Baldur von Schirach tarafından ve daha sonra Artur Axmann tarafından bu rütbe kullanılmıştır.[1] Başlangıçta, bu rütbe bir nişandı, ve Schirach bir Hitler Gençliği kol bandı ile Nazi Partisi'nin kahverengi üniforma giyen çağdaş fotoğraflarda görülebilmektedir. Bununla birlikte, daha sonra Axmann, Reichsführer-SS gibi benzer bir rütbeyi kabul etmiştir.\n" }, "Sakson Selamlaması": { "first_paragraph": "Sakson Selamlaması veya Sachsengruss, Werk Glaube und Schönheit (İnanç ve Güzellik Topluluğu) tarafından meşhur edilen bir jimnastik rutinidir. Werk Glaube und Schönheit, Nazi Almanyası'nda 17-21 yaş arası genç kadınlar için kurulmuş bir örgüttü ve Bund Deutscher Mädel (Alman Kız Birliği)'nin bir parçasıydı. Ritmik dans ve özellikle kadın fiziğini sergilemek için tasarlanmış diz bükme egzersizlerini içeren rutinde dansçılar kısa beyaz jimnastik kıyafetleri giyiyordu. İkinci Dünya Savaşı'ndan önceki yıllarda cemiyet sık sık Almanya dışına çıkarak diğer ülkelerde gösteriler düzenlemiştir.[1]\n" }, "Swing Kids (film)": { "first_paragraph": "Swing Kids, Robert Sean Leonard ve Christian Bale başrollerini paylaştığı, Nazi Almanyasını ve bu dönemde ortamdan soyutlanıp Amerikalılara özenerek Swing dansını hayat felsefesi haline getiren bir grup genci konu alan filmdir. Alman gençlerinin gözünden yansıtan bu filmde Nazilerin iktidara geldiği yıllarda gençlerin ellerinden özgurlüklerinin nasıl alındığını ve ailelerini bile gerektiğinde nasıl eleverecek kadar beyinlerinin yıkandığını gösterir.\n" }, "Yaşasın Hitler Gençliği": { "first_paragraph": "Yaşasın Hitler Gençliği (Japonca: 万歳ヒットラー・ユーゲント: 独逸青少年団歓迎の歌, Banzai Hittorā Yūgento: Doitsu Seishōnen Dan Kangei no Uta, \"Yaşasın Hitler Gençliği: Almanya Gençlik Örgütü Karşılama Şarkısı\"), Hitler Gençliği heyetinin Japon İmparatorluğu ziyaretini konu alan Japonca şarkısı.\n" }, "Bridget Dowling": { "first_paragraph": "Bridget Elizabeth Hitler, evlilik öncesi soyadı Dowling (alternatifi Brigid Elisabeth, veya Cissie[1]) (3 Temmuz 1891[2][3][4] – 18 Kasım 1969[5]), Alois Hitler Jr. ile olan evliliği sayesinde Adolf Hitler'in baldızıydı. Alois Hitler'in oğlu William Patrick Hitler'in annesiydi. İrlanda'nın Dublin şehrinde doğdu ve büyüdü.\n" }, "Gretl Braun": { "first_paragraph": "Margarete Berta \"Gretl\" Braun (31 Ağustos 1915 - 10 Ekim 1987), Eva Braun'un iki kız kardeşinden biriydi. Berghof'ta Adolf Hitler'in yakın çevresinin bir üyesiydi. Braun, 3 Haziran 1944'te Hitler'in kadrosunda bir irtibat subayı olan SS-Gruppenführer Hermann Fegelein ile evlendi. Fegelein, II. Dünya Savaşı'nın son günlerinde firar ettiği için infaz edildi. Gretl, ablası Eva Braun'un evlenmesinden sonra, çiftin birlikte kendilerini öldürmesinden 40 saatten kısa bir süre Hitler'in baldızı oldu.\n" }, "Heinz Hitler": { "first_paragraph": "Heinrich \"Heinz\" Hitler (14 Mart 1920 – 21 Şubat 1942), Alois Hitler, Jr. ve ikinci karısı Hedwig Heidemann'ın oğluydu ve Adolf Hitler'in yeğeniydi. II. Dünya Savaşı başladığında Wehrmacht'a katıldı ve Doğu Cephesinde görev yaptı. Buradan 1942'de tutuklandı ve öldü.\n" }, "Hitler ailesi": { "first_paragraph": "Hitler ailesi, Avusturya doğumlu bir Alman siyasetçi ve resmi olarak Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei veya NSDAP) olarak bilinen Nazi Partisi'nin lideri olan Adolf Hitler'in (20 Nisan 1889–30 Nisan 1945) akrabalarından ve atalarından oluşur. Hitler Almanya'nın diktatörüydü, 1933-1945 yılları arasında Almanya Şansölyesi unvanına sahipti ve 1934'ten 1945'e kadar Führer und Reichskanzler olarak devlet başkanı olarak görev yaptı. Almanya'da Nazizmin yükselişindeki merkezi rolüyle dikkat çekti. İkinci Dünya Savaşı'nın başlamasına ve Holokost sırasında 17 milyondan fazla insanın ölümüne neden oldu.\n" }, "Ilse Braun": { "first_paragraph": "Ilse Braun (1909 – 1979), Eva Braun'un iki kız kardeşinden biriydi. Münih'te doğan Ilse, okul öğretmeni Friedrich \"Fritz\" Braun ile terzi Franziska \"Fanny\" Kronberger'in en büyük kızıydı. 30 Nisan 1945'te çiftin birlikte intihar etmesine 40 saatten az bir süre kala, 29 Nisan 1945'te Eva ile evlendikten sonra Nazi diktatörü Adolf Hitler'in baldızı oldu.[1]\n" }, "Johann Georg Hiedler": { "first_paragraph": "Johann Georg Hiedler (28 Şubat 1792 vaftiz edilmiş – 9 Şubat 1857) Nazi Almanyası tarafından Adolf Hitler'in resmi olarak baba tarafından büyükbabası olarak kabul edildi. Hiedler'in gerçekte Hitler'in biyolojik baba tarafından büyükbabası olup olmadığı modern tarihçiler tarafından tartışılmaktadır.[1]\n" }, "Johann Nepomuk Hiedler": { "first_paragraph": "Johann Nepomuk Hiedler, aynı zamanda Johann Nepomuk Hüttler olarak da bilinir (19 Mart 1807 – 17 Eylül 1888), anne tarafından büyük büyükbabaydı[1] ve muhtemelen Adolf Hitler'in baba tarafından büyükbabasıydı.[2][3]\n" }, "Johanna Hiedler": { "first_paragraph": "Johanna Pölzl (evlilik öncesi soyadı Hiedler;[1] 19 Ocak 1830 – 8 Şubat 1906), Adolf Hitler'in anneannesiydi.\n" }, "Leo Rudolf Raubal Jr.": { "first_paragraph": "Leo Rudolf Raubal Jr. (2 Ekim 1906 – 18 Ağustos 1977), II. Dünya Savaşı sırasında Alman Luftwaffe'de görev yapan Adolf Hitler'in Avusturyalı yeğeniydi.\n" }, "Maria Schicklgruber": { "first_paragraph": "Maria Anna Schicklgruber (15 Nisan 1795 – 7 Ocak 1847), Alois Hitler'in annesi ve Adolf Hitler'in babaannesiydi.\n" }, "William Patrick Hitler": { "first_paragraph": "William Patrick \"Willy\" Stuart-Houston (isim Hitler; 12 Mart 1911 – 14 Temmuz 1987) Almanya'da çalışan ve daha sonra 1939'da Amerika'ya göç eden, Adolf Hitler'in İngiliz yeğeni idi. Adolf Hitler'in kardeşi Alois Hitler Jr'ın ve ilk karısı Bridget Dowling'in, İngiltere'nin Liverpool şehrinde doğan William Hitler, daha sonra Almanya'ya taşındı; daha sonra Birleşik Devletler'e göç etti ve orada II. Dünya Savaşı'nda Birleşik Devletler Donanması'nda görev yaptı.\n" }, "Adlerhorst": { "first_paragraph": "Adlerhorst (Kartal Yuvası), Hessen eyaletindeki Taunus dağlarındaki Langenhain-Ziegenberg, Wiesental Wetterau ve Kransberg kırsal bölgelerinde bulunan, II. Dünya Savaşı sığınak kompleksidir.\n" }, "Anlage Süd": { "first_paragraph": "Anlage Süd (Türkçe: Güney Kurulum), İkinci Dünya Savaşı sırasında Güney Polonya'nın Nazi işgali altındaki bölümünde Adolf Hitler için inşa edilmiş bir çift demiryolu karargahıydı. Rzeszów ve Jasło arasındaki demiryolu hattının yakınında iki güçlendirilmiş tünel inşa edildi. İlk büyük tren sığınağı (yanında konferans sığınağı bulunan) Stępina köyünde (Rzeszów'un 45 km güneybatısında)[1], diğeri ise Strzyżów kasabasındaydı (Rzeszów'un 30 km güneybatısı).[2] Başlangıçta 27-28 Ağustos 1941'de Hitler ile İtalyan faşist lider Benito Mussolini arasında iki günlük bir toplantı için kullanıldılar.[3]\n" }, "Berghof": { "first_paragraph": "Berghof, Berchtesgaden yakınlarında Bavyera Alpleri'nde Obersalzberg'de Adolf Hitler'in dinlenme eviydi. Berghof on yıl boyunca Hitler'in tatil ikameti oldu. Sovyet Kızıl Ordusu'nun Almanya'ya çok yaklaşmasıyla Hitler 16 Ocak 1945'te Führerbunker'e taşındı. Hitler, Berlin Savaşı sırasında tekrar Berghof'a taşınmayı planlıyordu. Ancak Albert Speer'in iknasıyla Berlin'de kalmayı tercih etti.\n" }, "Felsennest": { "first_paragraph": "1940 Batı Avrupa kampanyasının başlangıcında Felsennest (\"Kartal Yuvası\"), Adolf Hitler'in Almanya'nın Bad Münstereifel yakınlarındaki Führer Karargâhı'larından birinin kod adıydı. Sadece dört odası olması yüzünden Adolf Hitler'in diğer sığınaklarından çok daha sıkışıktı. Hitler, 1939 sonbaharında Felsennest'teydi, çünkü Fransa ve diğer Ülkeleri işgal etme planları vardı. Fransa İşgalinin gerçekleştiği 10 Mayıs 1940'ta yine oradaydı.\n" }, "Wolfsschlucht II": { "first_paragraph": "Führerhauptquartier Wolfsschlucht II (İngilizce: Wolf Canyon) veya W2, Adolf Hitler'in Fransa'nın Aisne ilinde, Soissons'un 10 km kuzeydoğusunda, Margival'de bulunan II. Dünya Savaşı Batı Cephesi askeri karargahlarından birinin kod adıydı. Avrupa'daki birçok Führer Karargahından biriydi, ancak Adolf Hitler tarafından 16 ve 17 Haziran 1944'te Mareşal Erwin Rommel ve Gerd von Rundstedt ile Normandiya Cephesi hakkında bir toplantı için yalnızca bir kez kullanıldı.\n" }, "Führerbunker": { "first_paragraph": "Führerbunker (Almanca anlamı: Liderin Sığınağı), Nazi Almanyası lideri Adolf Hitler'in ve eşi Eva Braun'un II. Dünya Savaşı'nın son aylarını geçirdiği ve 30 Nisan 1945'te birlikte intihar ettikleri Berlin'de bulunan yer altı sığınağıdır. İki aşamalı olarak inşa edilen ve 1936 ve 1944'te tamamlanan bir yer altı sığınak kompleksinin parçasıydı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Adolf Hitler tarafından kullanılan Führer Karargahının (Führerhauptquartiere) sonuncusuydu.\n" }, "Führersonderzug": { "first_paragraph": "Führersonderzug, Adolf Hitler'in özel treni idi. 1940’da Führersonderzug “Amerika”, daha sonra da Ocak 1943’te Führersonderzug “Brandenburg” olarak adlandırılmıştır.[1] Tren, Balkan Cephesi'ne kadar bir karargah olarak hizmet verdi. Daha sonra, tren Führer Karargahı olarak kullanılmadı, ancak Hitler Berlin, Berchtesgaden, Münih ve diğer karargahlar arasındaki savaş boyunca seyahat etmeye devam etti.\n" }, "Kehlsteinhaus": { "first_paragraph": "Kehlsteinhaus (İngilizce konuşulan ülkelerde Eagle's Nest olarak bilinir), Berchtesgaden kasabası yakınlarında Obersalzberg'in üzerinde yükselen kayalık bir çıkıntı olan Kehlstein'ın zirvesine inşa edilen Üçüncü Reich döneminden kalma bir yapıdır. Yalnızca Nazi Partisi üyeleri tarafından hükûmet ve sosyal toplantılar için kullanıldı. Yükseklik korkusu, kötü hava riski ve ince dağ havası nedeniyle bu yapının konumunu beğenmeyen Adolf Hitler, belgelenmiş olarak sadece 14 kez ziyaret etmiştir.[1][2] Günümüzde sezonluk olarak restoran, bira bahçesi ve turistik yer olarak açıktır.\n" }, "Reichskanzlei": { "first_paragraph": "Reichskanzlei, 1871'den 1945'e kadar Alman Reich'ı döneminde Almanya Şansölyeliğinin (daha sonra Reichskanzler olarak anıldı) geleneksel adıydı. 1875'teki Şansölyelik yeri, Berlin'deki Wilhelmstraße'de bulunan Prens Antoni Radziwiłł'nin (1775-1833) eski şehir sarayıydı. Hem saray hem de yeni bir Reich Şansölyesi binası (1939 başlarında tamamlandı) II. Dünya Savaşı sırasında ciddi şekilde hasar gördü ve sonra yıkıldı. Günümüzde Almanya Şansölyelik ofisine genellikle Kanzleramt (Şansölye Ofisi) ya da daha resmi olarak Bundeskanzleramt (Federal Şansölye Ofisi) adı verilir. İkincisi, 2001 yılında tamamlanan Şansölye Ofisinin yeni yer adıdır.\n" }, "Vorbunker": { "first_paragraph": "Vorbunker (üst sığınak veya ön sığınak) başlangıçta Adolf Hitler ve gardiyanları ve görevlileri için geçici bir hava saldırısı sığınağı olması amaçlanan bir yeraltı beton yapısıydı. 1936'da Almanya'nın Berlin kentindeki eski Reich Şansölyesi'ne eklenen büyük resepsiyon salonunun arkasına yerleştirilmişti. Bunker'e resmen 1943'e kadar kompleksin ilavesiyle genişletildiği \"Reich Şansölyeliği Hava Saldırısı Sığınağı\" adı verildi. Führerbunker'in, bir seviye altında bulunmaktadır.[1] 16 Ocak 1945'te Hitler Führerbunker'e taşındı. Martin Bormann da dahil olmak üzere kıdemli kadrolarda katıldı. Daha sonra Eva Braun ve Joseph Goebbels Führerbunker'e taşınırken, Magda Goebbels ve altı çocukları üst Vorbunker'de ikamet ettiler. Goebbels ailesi, 1 Mayıs 1945'te ölene dek Vorbunker'de yaşadılar.[2]\n" }, "Wolfsschlucht I": { "first_paragraph": "Führerhauptquartier Wolfsschlucht I (Wolf's Gorge) Adolf Hitler'in Fransa sınırına yakın Couvin belediyesindeki Belçika'nın Brûly-de-Pesche köyündeki bir çiftlik evinde bulunan askeri karargahlarından birinin kod adıydı. 6-24 Haziran 1940 tarihleri ​​arasında Fransa Muharebesi'nin sonuçlanmasını beklerken Hitler tarafından kullanıldı.[1][2]\n" }, "Alman Nişanı": { "first_paragraph": "Alman Nişanı (Almanca: Deutscher Orden), Nazi Partisi'nin bir bireye \"devlete ve partiye\" yaptığı hizmetlerden dolayı verebileceği en yüksek nişandı. Benno von Arent tarafından tasarlanmıştır. Adolf Hitler, Todt'un Şubat 1942'deki cenazesi sırasında ölümünden sonra Reichsminister Fritz Todt'a bu tür ilk nişanı verdi.[1] Ölümünden sonra ikinci bir Alman Nişanı ödülü SS-Obergruppenführer Reinhard Heydrich'e o yılın Haziran ayındaki cenazesinde verildi.[2] Alman Nişanı'nı alan ve savaştan sağ kurtulan iki kişi Konstantin Hierl ve Artur Axmann'dı.[3]\n" }, "Biftek Nazi": { "first_paragraph": "Biftek Nazi, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi veya Sturmabteilung'a katılmış komünistleri, sosyalistleri veya sol düşünceyi benimsemiş olanları tanımlamak için kullanılmış bir terim veya lakaptır. Kahverengi giyinen Sturmabteilung üyesi olup sol veya sosyalist düşünceyi benimseyenler bir bifteğe benzetilmiş ve \"dıştan bakınca kahverengi ama esasen içi kızıl\" ifadesiyle oluşturulmuştur.[1] Bireye söylenen \"Kızıl\" tanımı o dönem özellikle komünistler ve sol ideolojinin farklı çeşitlerini benimseyenler için söylenmekteydi.\n" }, "Kahverengi Ev": { "first_paragraph": "Kahverengi Ev (Almanca: Braunes Haus), Münih'te 1930'da Naziler için satın alınan ve Palais Barlow olarak da bilinen Karolinenplatz ve Konigsplatz arasında bulunan konağa verilen addır. Naziler binayı, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) karargâhına dönüştürdüler. Bina, adını Nazi Partisi'nin ilk üniformalarının rengi olan kahverenginden almaktaydı. Hitler de dahil olmak üzere pek çok önde gelen Nazi, partinin varlığı boyunca burada görev yapıyordu. II. Dünya Savaşı sırasında Müttefikler'in bombardımanı sırasında yıkılmıştır.\n" }, "Nasyonal sosyalist ideolojide sosyalizm": { "first_paragraph": "Nasyonal sosyalizm ideolojisinde sosyalizmin ne anlama geldiği veya neden bu ismin tercih edildiği, Naziler hakkında yapılan tartışmalara konu olmuştur. Sık görülen bir düşünceye göre; amaç sadece o dönem sosyalizm sözcüğünün popülerliğinden, işçi sınıfını olumlu biçimde etkilemesinden ve alt sınıfı partiye kazandırma isteğinden dolayı ideolojiye ve partinin ismine sosyalizmin entegre edildiğidir.\n" }, "Nazi Almanyası'nda propaganda": { "first_paragraph": "Nazi Almanyası'nda propaganda, NSDAP'nin iktidara gelmeden önce çoğunlukla Joseph Goebbels'in ve Adolf Hitler'in yürüttüğü II. Dünya Savaşı'nın öncesinde ve savaştaki zaman zarfını teşkil eden dönemde nasyonal sosyalizm öğütleri doğrultusunda yapılan antisemitik, antikapitalist ve antikomünist konuşmalar ve propagandalardır.\n" }, "Bulgaristan Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi": { "first_paragraph": "Bulgaristan Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi, 1932-34 yılları arasında Bulgaristan Krallığı'nda yer alan Nasyonal sosyalist parti. Parti, 1932'de Hristo Kunchev tarafından kuruldu. Parti NSDAP'ın sembollerini benimseyerek, ona benzemeye çalıştı.[1] 9 Mayıs 1934 darbesinden sonra parti kapatıldı.[2]\n" }, "Der Angriff": { "first_paragraph": "Der Angriff, Nazi Partisi'nin Berlin Gausu tarafından 1927 yılında kurulan bir Almanca gazeteydi.\n" }, "Der Stürmer": { "first_paragraph": "Der Stürmer (Saldırgan), Julius Streicher tarafından yayınlanan bir haftalık tabloid formatında Nazi gazetesiydi. NSDAP'nin önemli resmi gazetesi olarak 20 Nisan 1923'ten 22 Şubat 1945'e kadar yayımlandı. Gazete, Nazi propaganda araçlarının önemli bir parçasıydı ve şiddetli antisemitik ifadeler içeriyordu.[1] Tabloid tarzı olan Der Stürmer, sık sık antisemitik karikatürler ve Yahudilere karşı iftira, kan iftirası[1], müstehcen, anti-Katolik, anti-komünist, anti-kapitalist ve anti-\"gerici\" propaganda gibi suçlamalara ek olarak müstehcen materyaller yayınladı.\n" }, "Gey faşizmi": { "first_paragraph": "Gey faşizmi, eşcinsellerin Nazi Partisinde bir grup olarak öne çıktığı[a], partinin politikaları üzerinde önemli bir derecede olumsuz etkiye sahip olduğu ya da partiyi kontrol ettiği ve böylece Nazi Almanyası tarafından işlenen vahşeti arttırdığı iddia edilen bir komplo teorisi. II. Dünya Savaşı'ndan önce ve sonra çeşitli bireyler ve gruplar tarafından, özellikle Nazi dönemindeki solcu Almanlar ve son zamanlarda ABD'deki Hristiyan sağ tarafından öne sürülmektedir. Tarihçiler bu iddiayı asılsız olarak değerlendirirler.[b]\n" }, "Kalergi Planı": { "first_paragraph": "Kalergi Planı (Italian: Piano Kalergi), bazen Coudenhove-Kalergi Komplosu olarak adlandırılır,[1] Avusturyalı-Japon politikacı Richard von Coudenhove-Kalergi'nin, beyaz avrupalıları göç yoluyla diğer ırklarla karıştırmak için bir komplo olduğunu iddia eden aşırı sağ, antisemitik, beyaz soykırımcısı komplo teorisidir.[2][3] Aristokrat Avrupa sosyal çevrelerinde terfi etti.[4] Komplo teorisi çoğunlukla Avrupalı grup ve partilerle ilişkilendirilir, ancak aynı zamanda Kuzey Amerika siyasetine de yayılmıştır.[5]\n" }, "Kampfbund": { "first_paragraph": "Kampfbund (\"Savaş Birliği\"), 1920'lerde Bavyera, Almanya'da milliyetçi savaş dernekleri ve Alman Nasyonal Sosyalist partisinden oluşan bir birlikti. Adolf Hitler'in Nazi Partisi'ni (NSDAP), Sturmabteilung'u (SA), Oberland Birliği'ni ve Bund Reichskriegsflagge'ı içeriyordu. Hitler siyasi lideriydi,[1] Hermann Kriebel ise milis kuvvetlerine liderlik etmiştir.\n" }, "Nazi Almanyası": { "first_paragraph": "Nazi Almanyası,[b] Almanya’nın 1933 ile 1945 yılları arasında, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) idaresi altında, tek parti rejimine dayalı yönetim sistemiyle “Führer” unvanlı hükûmet (1933-45) ve devlet başkanı (1934-45) Adolf Hitler’in liderliğinde egemenlik sürdüğü döneme verilen isim. Alman tarihi içerisinde “Reich”ların üçüncüsüdür; bundan dolayı Üçüncü Reich ismiyle de nitelendirilir.\n" }, "Nazi Almanyası amblemi": { "first_paragraph": "Nazi Almanyası amblemi, 1920'lerde NSDAP tarafından oluşturulan bir semboldür. Nazileri iktidara geldikleri 1933 yılından 1935'te ki yeni ambleme kadar Weimar Cumhuriyeti armasını kullanmışlardı.1935 yılında Nazi Almanyası'nın resmî amblemi olmuştur ve Reichsadler olarak adlandırılmıştır. NSDAP'da kullanılan kartal ise Parteiadler olarak adlandırılmıştır. Amblem geleneksel Alman armalarına dayanmaktadır. Kartal, dünya çapında çok yaygın kullanılan bir hanedan sembolüdür. Ölümsüzlüğü, cesareti, öngörüyü ve gücü sembolize eder. Normal armada kartal sola bakarken, NSDAP versiyonunda sağa bakmaktadır. Nazi Almanyası amblemi, birçok neo-Nazi grup ve beyaz üstünlükçüleri tarafından değişik varyasyonlarla kullanılmaktadır.[1][2]\n" }, "Nazi kaçış yolları": { "first_paragraph": "Nazi kaçış yolları, II. Dünya Savaşı'nın ardından mağlubiyete uğrayan Mihver Devletleri ve özellikle Nazi Almanyasındaki başta Naziler olmak üzere faşistlerin örgütlü bir şekilde Avrupa'dan kaçmalarını anlatır. Kaçış yolları genellikle Latin Amerika ülkelerine doğru olmuş, kaçanlar özellikle Arjantin, Paraguay, Brezilya, Uruguay, Şili ve Bolivya'ya yerleşmişlerdir. Bazı kişilerin ABD, Kanada ve çeşitli Orta Doğu ülkelerine gittiği de bilinmektedir. İlk kaçış güzergâhı Almanya-İspanya-Arjantin, diğer güzergâh ise Roma-Cenova-Latin Amerika idi. Kaçış örgütleyen çeşitli kişi ve kurumlar önceleri bağımsız hareket etse de zamanla ortaklaşa hareket etmeye başlamıştır.\n" }, "Prusyacılık ve sosyalizm": { "first_paragraph": "Prusyacılık ve sosyalizm (Almanca: Preußentum und Sozialismus ([ˈpʁɔʏsn̩tuːm ʔʊnt zotsi̯aˈlɪsmʊs]), Oswald Spengler tarafından 1919'da yayınlanan ve Prusya karakterinin sağcı sosyalizm ile bağlantısını ele alan bir kitaptır.[1]\n" }, "Reichsparteitag": { "first_paragraph": "Reichsparteitag (Resmî: Reichsparteitag (yardım·bilgi); \"Reich parti kongresi\" anlamına gelmektedir) veya Nürnberg Mitingleri, Weimar Cumhuriyeti'nde ve Nazi Almanyası'nda 1923'ten 1938 yılına kadar Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin (NSDAP) düzenlediği yıllık mitingi idi.\n" }, "Nazi sembolizmi": { "first_paragraph": "Yirminci yüzyılın başlarında Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) grafik sembolizmi aşırı kullanımıyla dikkat çekmekteydi, özellikle ana sembol olan Hakenkreuz (\"svastika\" veya \"gamalı haç\") partinin ana sembolü olarak kullanılıyor ve Nazi Almanyası'nın bayrağını oluşturuyordu.\n" }, "Sieg Heil": { "first_paragraph": "Sieg Heil, bir Almanca sözcük grubu olmakla birlikte nasyonal sosyalist literatürde Yaşasın Zafer! anlamına eşdeğerdir. Nazi Almanyası'nda, siyasal toplanmalarda ortak bir çağrıydı. Birisini karşılamak için Hitler selamını vererek Heil Hitler demek Nazi Almanyası'nda gelenekseldi. Savaşa ait propaganda film ve posterlerinde bolca kullanılmıştır.\n" }, "Volksgemeinschaft": { "first_paragraph": "Volksgemeinschaft, Volk bileşeninin çevirisine bağlı olarak \"halk topluluğu\",[1][2], \"ulusal topluluk\",[3] veya \"ırksal topluluk\"[4] anlamına gelen Almanca bir ifadedir. Bu ifade ilk olarak I. Dünya Savaşı sırasında Almanların savaşı desteklemek için bir araya gelmesiyle popüler hale geldi ve birçoğu \"bir anda tüm sosyal ve politik bölünmelerin büyük ulusal denklemde çözülebileceğine dair bir rahatlama\" yaşadı.[5] Volksgemeinschaft fikrinin kökleri, milli bir amaca ulaşmak için sınıfsal bölünmelerin ötesindeki insanları birleştirme fikrine ve milli birliğin \"işverenler ve çalışanlar, kasaba ve kırsal, üreticiler ve tüketiciler, sanayi ve zanaat arasındaki tüm çatışmaları ortadan kaldıracağı umuduna dayanıyordu.\"[6]\n" }, "Völkisch Hareketi": { "first_paragraph": "Völkisch Hareketi (Almanca: Völkische Bewegung), 19. yüzyılın sonlarından Nazi dönemine kadar aktif olan ve daha sonra Federal Almanya Cumhuriyeti'nde kalıntıları olan bir Alman etno-milliyetçi hareketiydi. Tek beden metaforundan (Volkskörper, kelimenin tam anlamıyla \"halk bedeni\", \"etnik beden\") esinlenerek \"kan ve toprak\" fikri üzerine inşa edildi ve birlik içinde doğal olarak yetişen topluluklar fikriyle karakterize edildi. 1900'lerden itibaren organikçilik, ırkçılık, popülizm, tarımcılık, romantik milliyetçilik ve (büyüyen dışlayıcı ve etnik çağrışımların bir sonucu olarak) antisemitizm ile karakterize edildi.[1] Völkisch milliyetçileri genellikle Yahudileri Almanlardan farklı bir Volk'a ait olan \"yabancı bir ırk\" olarak görüyorlardı.\n" }, "Yeni Düzen (Nazizm)": { "first_paragraph": "Avrupa'nın Yeni Düzeni (Almanca: Neuordnung), Nazi Almanyası'nın egemenliği altındaki fethedilmiş bölgelere empoze etmek istediği siyasi düzendi. Bu düzen, II. Dünya Savaşı'nın başlamasından çok önce uygulanmaya başlamıştı, ancak 1941'de Adolf Hitler tarafından açıkça ilan edildi: \"1941 yılı, inanıyorum ki, büyük bir Avrupa Yeni Düzeni'nin tarihi yılı olacaktır!\"[1]\n" }, "Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar": { "first_paragraph": " • İnsanlığa karşı suçlar (sürgün, imha ve soykırım)\n • Savaş suçu (savaş hukukunu çiğneme)\n" }, "Açlık Planı": { "first_paragraph": "Açlık Planı (Almanca: der Hungerplan; der Backe-Plan), ana hatları Herbert Backe tarafından belirlenen, bununla birlikte Heinrich Himmler gibi üst düzey Nazi yöneticilerinin de katkı sunduğu, Nazi Almanyası'nın gıda talebini güvence altına almayı hedeflemiş plan.\n" }, "Alesker Memmedov": { "first_paragraph": "Alesker Cafer oğlu Memmedov veya Ali Asgar Cafer oğlu Memmedov (10 Ekim 1919, Bakü veya Keşle- 29 Ocak 2000, Bakü) - Azerbaycanlı oryantalist bilim adamı, pedagojik bilimler doktoru, profesör, Azerbaycan'da modern Arapça çalışmalarının kurucusu, Almanca ve Arap dili uzmanı,[2] Nürnberg sürecinde tercüman.[3] Alesker Memmedov, Arap dilinin öğretim metodolojisine getirdiği yeniliklerle tanınır.[4]\n" }, "Altreich": { "first_paragraph": "Altreich (Türkçe: Eski İmparatorluk), 1871 yılında kurulan imparatorluk 22 monarşik devletin kurduğu federasyonu, üç cumhuriyetçi şehir devletini ve Alsas-Loren bölgesini ifade eden bölgesel terim. 1938'de Nazilerin Avusturya'yı işgali sonrasında 1937'de ilhak öncesi sınırları belirtmek için kullanılır. Daha yaygın anlamıyla Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı öncesi sınırları anlamına gelir.[1]\n" }, "Barbarossa Harekâtı": { "first_paragraph": "Barbarossa • Brest-Litovsk • Bialistok-Minsk • Raseiniai • Brodi • Smolensk • Yasamal • Kiev • Tallinn • Duhovşçina • Yelnya • Roslavl • Odessa • Leningrad • I. Harkov • Kırım • Rostov • Sivastopol • Moskova\n" }, "Barbarossa Kararnamesi": { "first_paragraph": "Barbarossa Kararnamesi, tam adıyla Savaş Yasasının Yargılama Kararı ve Birliklerin Özel Tedbirleri Hakkında Kararname veya resmi ismiyle C-50, 30 Mart 1941 tarihinde gerçekleşen üst düzey askeri toplantıda Adolf Hitler tarafından ortaya atılan, Sovyetler Birliği'ne karşı gerçekleştirilecek savaşın topyekûn bir imha savaşı olacağı, Nazi zaferini uzun süreli sağlamak için Nazi kuvvetleri tarafından siyasi yetkili ve entelektüel olan herkesin öldürüleceğini öngören karardır. Hitler, infazların askeri mahkemeler yoluyla değil, ordunun örgütlü eylemleri yoluyla toplu infazlar şeklinde olacağını vurguladı.[1] Wilheim Keitel'in Barbarossa Operasyonu'ndan birkaç hafta önce çıkardığı kararnamede, düşman olarak sayılan Sovyet sivillerin askeri adalet yetki alanlarına girmesi göz ardı edildi. Şüpheliler yalnızca vurulacaklarına karar verecek olan bir subay önüne çıkarılacaktı. Wehrmacht tarafından sivillere karşı kovuşturma yapılmaması, disiplinin sürdürülmesi için gerekli olmadıkça herhangi bir yargılama yapılmaması gerektiği ilan edildi.[2] Kararname savaş boyunca yapılan yargısız infazların önünü açtı ve Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında çok sayıda kişi bu kararname nedeniyle infaz edildi.\n" }, "Belarus Merkez Konseyi": { "first_paragraph": "Beyaz Rusya Merkez Konseyi veya Beyaz Rusya Merkez Radası (Belarusça: Беларуская цэнтральная рада, Biełaruskaja centralnaja rada; Almanca: Weißruthenischer Zentralrat), Nazi işgali altındaki Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde II. Dünya Savaşı sırasında sınırlı hükûmet işlevlerine sahip işbirlikçi hükûmet.[1] Nazi Almanyası tarafından 1943-44 yıllarında Reichskommissariat Ostland içinde, Nazi desteğiyle bağımsız bir Beyaz Rusya devleti yaratmayı ümit eden işbirlikçi Beyaz Rus politikacılarının talepleri üzerine kuruldu.[2]\n" }, "Doğu lejyonları": { "first_paragraph": "Doğu lejyonları (Ostlegionen; kumandanlığı: Kommandeur der Ostlegionen), II. Dünya Savaşı sırasında, Nazi Almanyası saflarında işbirliği yaparak savaşan ve doğu halklarından oluşan lejyonlar.\n" }, "Hiwi": { "first_paragraph": "Hiwi, Almanca Hilfswilliger (Türkçe: gönüllü asistan) kelimesinin kısaltmasından türetilen, II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerin Sovyetler Birliği'ni işgal girişimi sırasında Mihver Devletleri ile işbirliği yapan Sovyet grupları tanımlayan terim.[1] Daha sonra işgal edilen Doğu Avrupa bölgelerindeki yerli halklardan için de kullanıldı. Adolf Hitler, işgal girişimi sırasında Sovyet vatandaşlarının Nazi tarafına ait geri bölgelere çalıştırılmasına izin vermeye gönülsüzce karar verdi. Kısa bir süre içinde birçoğu savaş birimlerine taşındı.\n" }, "İmha kampı": { "first_paragraph": "İmha kampları (ayrıca bilinen diğer adlarıyla ölüm kampları veya öldürme merkezleri), II. Dünya Savaşı dönemindeki Holokost sırasında Nazi Almanyası tarafından milyonlarca Yahudiyi sistematik bir şekilde öldürmek için inşa ettirilmiştir. Polonyalılar, savaştaki Sovyet esirleri ve Çingeneler gibi diğer etnik gruplar da imha kamplarında öldürülmüştür. İmha kamplarındaki kurbanlar en çok gaz odalarında öldürülmüştür. Öldürülmeler ya bu özel amaç için yapılmış kalıcı tesislerde ya da gaz kamyonetlerinde gerçekleşmiştir.[1] Auschwitz-Birkenau ve Majdanek gibi bazı Nazi toplama kampları, 1945 yılında savaşın bitiminden önceki dönemde ikili bir amaca hizmet etmiştir: zehirli gazla imha ve açıktan ölmek üzere olan insanları çok yoğun bir şekilde çalıştırma.[1][2]\n" }, "İşgücü ile imha": { "first_paragraph": "İşgücü ile imha, ya da emek yoluyla imha, (Almanca: Vernichtung durch Arbeit), Nazi Almanyası'ndaki zorunlu kamplarda esirleri çalıştırarak öldürme uygulamasıdır.[1] Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında çok sayıda esir bu yöntemle öldürüldü.\n" }, "Kiev Kuren": { "first_paragraph": "Kiev Kuren, Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Nazilerin yanında Sovyetler Birliği'ne karşı savaşan işbirlikçi paramiliter kuruluş. Ekim 1941 Ekim'inde kurulan yapı çoğunlukla eski Sovyet savaş esirlerinden ve Naziler birlikleri tarafından işgal edilen Kiev'deki kişilerden oluşuyordu. Nazi yardımcı polis örgütü olan kuruluş ön cephelerde görev aldı, bazen istihbarat faaliyetleri yürüttü, bazen Yahudi gettolarını yok etmek için operasyonlar düzenledi, bazen de cephe arkasında katliamlar yaptı.[1][2]\n" }, "Kommando 99": { "first_paragraph": "Kommanda 99, Politik Departman üyelerinden oluşan Buchenwald toplama kampındaki bir infaz ekibinin iç adıydı.[1] \"99\" adı bu ekibin dahili telefon numarasından gelmektedir. Bu ekip Genickschussanlage olarak bilinen \"boyundan vurma tekniği\" ile Sovyet mahkûmları Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında sistematik olarak öldürdü.[2]\n" }, "Mihver Devletleri ile işbirliği": { "first_paragraph": "Mihver Devletleri ile işbirliği, II. Dünya Savaşı'nda Mihver Devletleri'nin işgal ettiği ülkelerde, milliyetçilik, etnik nefret, komünizm karşıtlığı, antisemitizm, oportünizm gibi amaçlarla bir araya gelerek işgal güçleri ile işbirliği içinde olan örgütlenmelerdir. Bu grupların birçoğu savaş suçu, insanlığa karşı suçlar veya Holokost kapsamında katliamlar gerçekleştirdi.[1] Sovyetler Birliği içerisinde Hiwi, Trawniki, Schutzmannschaft, Doğu lejyonları gibi işbirlikçi lejyonlar oluşturdu. Bu işbirlikçi Sovyet yurttaşları Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlara dahil olarak pek çok insanın ölümünden sorumlu oldu.\n" }, "Nazi Almanyası'nda zorla çalıştırma": { "first_paragraph": "Nazi Almanyası'nda zorla çalıştırma, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından sanayide boşalan insan gücünü doldurulması amacıyla hem işgal edilen hem de az da olsa müttefik devletlerinden getirilen insanları betimler.[1][2] Bu işçilerin çoğu kötü muamele, kötü beslenme ve işkenceden dolayı öldü.\n" }, "Nazilerin Barbarossa Harekâtı planlaması": { "first_paragraph": "Nazilerin Barbarossa Harekâtı planlaması, Nazi Almanyası'nın Barbarossa Harekâtı için hazırladıkları savaş planlamalarıdır. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamındaki uygulamaların çoğuna bu planlama aşamasında karar verildi.\n" }, "Nikolay Truseviç": { "first_paragraph": "Nikolay Aleksandroviç Truseviç (Rusça: Николай Александрович Трусевич) (22 Kasım 1909, Odessa Rusya İmparatorluğu - 24 Şubat 1943 Kiev, Reichskommissariat Ukraine) Sovyet futbolcu ve kalecidir. 9 Ağustos 1942 tarihinde Nazi karması Flakelf takımıyla yapılan ve Start takımının galip geldiği ünlü Ölüm maçında forma giymiştir.\n" }, "NKVD tarama kampı": { "first_paragraph": "NKVD tarama kampı veya NKVD özel kampı (Rusça: Проверочно-фильтрационные лагеря НКВД СССР), II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra NKVD tarafından kurulan, Nazi Almanyası'na esir düşen savaş esirlerin esaret altında neler yaşadığını araştırmak amacıyla kurulan kamplardır.[1] İlk olarak 28 No.lu Emir ile 28 Aralık 1941 tarihinde \"özel kamp\" adıyla kurulan kampların ismi 20 Şubat 1945’teki “doğrulama ve tarama kampları” olarak değiştirildi.[1][2][3]\n" }, "Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Oberkommando des Heeres": { "first_paragraph": "Oberkommando des Heeres (kısaca: OKH, Kara Kuvvetleri Yüksek Komutanlığı), Nazi döneminde 1935 ile 1945 yılları arasında Heer'in (Kara Kuvvetleri) başkomutanlığına verilen addır.\n" }, "OST-Arbeiter": { "first_paragraph": "OST - Arbeiter (Almanca: Ostarbeiter), II. Dünya Savaşının Doğu Cephesindeki topraklarda yaşayan ve Nazi Almanyası tarafından esir işçi olarak çalışmaya zorlananlara Naziler tarafından verilen isim. OST-Arbeiter çoğunlukla Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bölgesinden sağlanmaktaydı. Beyaz Ruslar, Ruslar, Tatarlar da bulunuyordu. Savaş döneminde OST-Arbeiter sayısının 3.5 ila 5 milyon dolayında olduğu öne sürülmektedir.[1]\n" }, "Rus Kurtuluş Ordusu": { "first_paragraph": "Rus Kurtuluş Ordusu (Rusça: Russkaya osvoboditel'naya armiya, Русская освободительная армия), II. Dünya Savaşı sırasında Waffen-SS tarafından oluşturulan Sovyetler Birliği'ne karşı Sovyet savaş esirlerinden oluşan işbirlikçi askeri oluşum. Bu orduya Kızıl Ordu'dan firar eden askerlerde katılmıştır. Rus Kurtuluş Ordusu'nun komutanlığını 1942'de Nazilere esir düşen Sovyet Korgeneral Andrey Vlasov yapmıştır. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında faaliyetler yürüttü.\n" }, "SS-Totenkopfverbände": { "first_paragraph": "SS-Totenkopfverbände (kısaca: SS-TV), Nazi Almanyası'nda SS'e bağlı Nazi toplama kamplarının kurulumundan ve idaresinden sorumlu örgüt.\n" }, "Trawniki": { "first_paragraph": "Trawniki (Almanca: Trawnikimänner), Barbarossa Harekatı'ndan sonra Orta ve Doğu Avrupa'da Nazi Almanyası tarafından savaş esiri alınan kişilerden Kızıl Ordu'ya karşı savaşan işbirlikçilere verilen isim. Binlerce işbirlikçi Haziran ayında başlatılan Polonya'nın işgali operasyonunda Genel Hükümet için çalıştı. Polonya'da faaliyet yürüten Trawniki'ler Hiwi kategorisindeydiler.[1][2] Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişinin ölümünden sorumlu oldular.\n" }, "Untermensch": { "first_paragraph": "Untermensch veya alt insan, Naziler tarafından sık sık \"Doğu’dan gelen kitleler\" olarak adlandırılan, Aryan olmayan kitleleri alt insan olarak betimleyen terim. Yahudiler, Romanlar, Slavlar (özellikle Polonyalılar, Sırplar ve daha sonra da Ruslar) bu tanımlama içerisine sokulmuştur.[1][2] Terim aynı zamanda Siyahlar, Mulattolar ve Fin-Asya'ya da uygulandı.[3] Nihai Çözüm ile Yahudilerin Holokost ile Polonyalı ve Romanların, ayrıca fiziksel ve zihinsel engelli insanların yok edilme planları bu fikre dayanır.[4][5][6] Generalplan Ost’a göre, Doğu-Orta Avrupa’nın Slav nüfusu kısmen Holokost’taki toplu cinayetlerle azaltılacaktı, çoğunluğu Asya’ya sürüldü ve Almanya'da köle emeği olarak kullanıldı. Bu kavram Nazi ırk politikasının önemli bir parçasıydı.[2]\n" }, "Christa Schroeder": { "first_paragraph": "Emilie Christine Schroeder (19 Mart 1908 – 28 Haziran 1984), II. Dünya Savaşı öncesi ve sırasında Nazi diktatör Adolf Hitler'in özel sekreterlerinden biriydi.\n" }, "Gerda Christian": { "first_paragraph": "Gerda \"Dara\" Christian (13 Aralık 1913, Berlin – 14 Nisan 1997, Düsseldorf), II. Dünya Savaşı sırasında Adolf Hitler'in özel sekreterlerinden biriydi.\n" }, "Johanna Wolf": { "first_paragraph": "Johanna Wolf (d. 1 Haziran 1900 – ö. 5 Haziran 1985), Adolf Hitler'in baş sekreteriydi. Wolf, 1929 sonbaharında bir yazar olarak Hitler'in özel sekreterliğine katıldı ve Nazi Partisi'nin bir üyesi oldu.\n" }, "Traudl Junge": { "first_paragraph": "Traudl Junge (16 Mart 1920, Münih - 10 Şubat 2002), Aralık 1942'den Nisan 1945'e kadar Adolf Hitler'in son özel sekreteri olarak çalışan Alman bir editördü. Hitler'in vasiyetini yazdıktan sonra, ölümüne kadar Berlin'deki Führerbunker'de kaldı. Haziran 1945'te tutuklanmasının ve hapse atılmasının ardından, hem Sovyet hem de ABD ordusu tarafından sorguya çekildi. Daha sonra, savaş sonrası Batı Almanya'da sekreter olarak çalıştı. Yaşlılığında, savaş sırasındaki Nazi zulmünden habersiz olduğunu iddia ederek, anılarını yayınlamaya karar verdi, ancak bunlarla ilgili raporları araştırmak için fırsatları kaçırmakla suçlandı. Son Saate Kadar adlı kitabına dayanan öyküsü, özellikle Hitler'in son on gününü ve Albert Speer'in ve kendisinin şahit olduğu gerçek olayları konu alan 2004 Alman filmi Der Untergang gibi çeşitli dramatize yapımlarının bir bölümünü oluşturdu.\n" }, "Stalingrad Muharebesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Anavatan Çağırıyor": { "first_paragraph": "\n" }, "Büyük Vatanseverlik Savaşı Sırasında Sovyet Arktik Muhafızları Anıtı": { "first_paragraph": "Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Sovyet Arktik Muhafızları Anıtı (Rusça: Защитникам Советского Заполярья в годы Великой Отечественной войны) ya da Alyoşa Anıtı, Murmansk'ta yer alan Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında savaşan Sovyet askerlerini anmak için inşa edilen anıttır. 1969'da başlanan inşası 1974'te tamamlanmıştır.\n" }, "Doğu Cephesi (II. Dünya Savaşı)": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği'nin zaferi.\n" }, "Donnerschlag Operasyonu": { "first_paragraph": "İkinci Dünya Savaşı sırasında, Alman ordusu Donnerschlag (Almanca: Gök gürültüsü) adlı bir operasyon planladı veya gerçekleştirdi.\n" }, "Geri Cephe Anıtı": { "first_paragraph": "Geri Cephe Anıtı (Rusça: Памятник «Тыл - фронту»), Rusya'nın Magnitogorsk kentinde bulunan Stalingrad Muharebesi anısına dikilen anıt. Savaş döneminde bu şehirde verilen kahramanlık mücadelesi anısına ve bu şehirdeki fabrikalarda savaş için lojistik destek sağlayan Sovyet işçilerine atfen dikilmiştir.\n" }, "Hitler'in Stalingrad Söylevi": { "first_paragraph": "Adolf Hitler, II. Dünya Savaşı sırasında sürmekte olan Stalingrad Muharebesi'nde Almanya'nın aleyhine gelişmekte olan duruma dair 8 Kasım 1942 tarihinde[a] Nazi Partisi üst düzey yöneticilerine hitap etmiştir. Almanca Stalingrad-Rede Hitlers[b] olarak bilinen söylev, Münih Stiglmaierplatz Meydanındaki Löwenbräukeller binasında gerçekleşmiştir.\n" }, "Kapıdaki Düşman": { "first_paragraph": "Kapıdaki Düşman (Enemy at the Gates), Jean-Jacques Annaud tarafından yönetilen 2001 yılı Paramount Pictures yapımı savaş filmi.\n" }, "Kış Fırtınası Harekâtı": { "first_paragraph": "Barbarossa • Brest-Litovsk • Bialistok-Minsk • Raseiniai • Brodi • Smolensk • Yasamal • Kiev • Tallinn • Duhovşçina • Yelnya • Roslavl • Odessa • Leningrad • I. Harkov • Kırım • Rostov • Sivastopol • Moskova\n" }, "Küçük Satürn Harekâtı": { "first_paragraph": "Barbarossa • Brest-Litovsk • Bialistok-Minsk • Raseiniai • Brodi • Smolensk • Yasamal • Kiev • Tallinn • Duhovşçina • Yelnya • Roslavl • Odessa • Leningrad • I. Harkov • Kırım • Rostov • Sivastopol • Moskova\n" }, "Mamayev Kurganı": { "first_paragraph": "Mamayev Kurganı (Rusça: Мамаев курган), Rusya'nın güneyindeki Volgograd şehrinde yer alan (eski adı Stalingrad) tüm şehri görme özelliği ile bilinen tepe. \n" }, "Ostrogojksk-Rossoşi Harekâtı": { "first_paragraph": "Ostrogojksk-Rossoşi Harekâtı (Rusça: Острогожско-Россошанская операция), II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesindeki Voronez Cephesi'nden Macaristan'daki 2. Ordu ve kısmen İtalya Sosyal Cumhuriyeti'ndeki 8. Ordu'ya karşı bir saldırıydı. Saldırı, güneyden Sovyet 6. Ordu'nun sağ kanadı ve Pavel Rybalko'nun 3. Muhafız Tank Ordusu tarafından desteklendi.\n" }, "Pavlov'un Evi": { "first_paragraph": "Pavlov'un Evi, II. Dünya Savaşı'nda Stalingrad Muharebesi esnasında Çavuş Yakov Pavlov ve komutasındaki müfrezesinin[1] bir binayı aylar boyunca Alman ordusuna karşı savunması ve bunun sonucunda Alman ordusunun bozguna uğramasıyla sonuçlanan direnişin gerçekleştiği olaya verilen isimdir.\n" }, "Stalingrad (film, 2013)": { "first_paragraph": "Stalingrad (Rusça: Сталинград), yönetmenliğini Fedor Bondarchuk'un üstlendiği 2013 Rusya yapımı savaş filmidir. Film, tamamı üç boyutlu olan ve IMAX tekniği kullanılarak çekilmiş ilk Rus filmi olma özelliğini taşır. Aynı zamanda 86. Akademi Ödülleri'nde Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü dalında Rusya adına yarışacak film olarak belirlenmiştir.\n" }, "Şablon:Stalingrad Savunma": { "first_paragraph": "\n" }, "Uranüs Harekâtı": { "first_paragraph": "Barbarossa • Brest-Litovsk • Bialistok-Minsk • Raseiniai • Brodi • Smolensk • Yasamal • Kiev • Tallinn • Duhovşçina • Yelnya • Roslavl • Odessa • Leningrad • I. Harkov • Kırım • Rostov • Sivastopol • Moskova\n" }, "Uranüs Harekâtı muharebe düzeni": { "first_paragraph": "Uranüs Harekâtı muharebe düzenidir.\n" }, "Vladimir Pikalov": { "first_paragraph": "Vladimir Karpovich Pikalov (Rusça:  Владимир Карпович Пикалов, 15 Eylül 1924 - 29 Mayıs 2003) Sovyet generaliydi. 1968'den 1988'e kadar SSCB Kimyasal Birliklerine liderlik etti.\n" }, "Uzun Bıçaklar Gecesi kurbanları": { "first_paragraph": "Uzun Bıçaklar Gecesi (Almanca: Nacht der langen Messer), Nazi Almanyası'nda en az 85 kişinin ölümüyle sonuçlanan bir temizlik olup siyasi nedenlere dayanmaktadır. Cinayetler, 1934'ün 30 Haziranını 1 Temmuza bağlayan gece yapılmış, ertesi gün de sürmüştür. Ölürülenlerin büyük çoğunluğu NSDAP'nin paramiliter örgütü Taarruz Bölüğü'nün (SA) üyeleriydi.\n" }, "Ernst Röhm": { "first_paragraph": "Ernst Röhm (28 Kasım 1887, Münih – 2 Temmuz 1934, Stadelheim Hapishanesi, Münih), Alman subay, siyaset adamı, Sturmabteilung (SA) örgütünün kurucusu ve kumandanıydı.\n" }, "Karl Ernst": { "first_paragraph": "Karl Ernst (d. 1 Eylül 1904 - ö. 30 Haziran 1934), 1933 öncesinde Berlin'de SA lideri ve Gruppenführer. Nazi Partisi'ne üye olmadan önce bir otelde görevli ve bir gay gece kulübünde fedai idi.\n" }, "Fritz Gerlich": { "first_paragraph": "Carl Albert Fritz Michael Gerlich (d. 15 Şubat 1883, Stettin - ö. 30 Haziran 1934), Bir Alman gazeteci ve arşivci idi. 1933'te önce Adolf Hitler ve nasyonal sosyalizm karşıtı gazetecilik direnişinin en önemli temsilcilerinden biri olarak kabul edilir.\n" }, "1. Merkel Kabinesi": { "first_paragraph": "1. Merkel Kabinesi 2005 Almanya federal seçimlerinin ardından 22 Kasım 2005-28 Ekim 2009 tarihleri arasında Angela Merkel başkanlığında kurulmuş CDU-CSU ve SPD koalisyon hükûmetidir.\n" }, "2. Merkel Kabinesi": { "first_paragraph": "2. Merkel Kabinesi 2009 Almanya federal seçimlerinin ardından 28 Ekim 2009 - 17 Aralık 2013 tarihleri arasında Angela Merkel başkanlığında kurulan CDU-CSU ve FDP koalisyon hükûmetidir.\n" }, "3. Merkel Kabinesi": { "first_paragraph": "3. Merkel Kabinesi 2013 Almanya federal seçimlerinin ardından, 17 Aralık 2013 tarihinde Angela Merkel başkanlığında CDU-CSU ve SPD koalisyonu kurulmuş ve 14 Mart 2018 tarihine dek sürmüştür.\n" }, "4. Merkel Kabinesi": { "first_paragraph": "4. Merkel Kabinesi 2017 Almanya federal seçimlerinin ardından, 14 Mart 2018 tarihinde Angela Merkel başkanlığında CDU-CSU ve SPD koalisyonu kurulmuştur.\n" }, "Tüfek Omza (film, 1918)": { "first_paragraph": "Tüfek Omza ya da Şarlo Asker, (Shoulder Arms) Charles Chaplin' in yapımcılığını, yönetmenliğini ve senaryosunu üstlendiği 1918, ABD yapımı sessiz bir komedi filmidir. I. Dünya Savaşı sırasında çekilen film, Chaplin'in First National Stüdyoları ile çalışırken çektiği filmlerin ikincisidir.\n" }, "1800 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "John Adams\nFederalist Parti\n" }, "Adams Dağı": { "first_paragraph": "Adams Dağı (İngilizce: Mount Adams), Amerika Birleşik Devletleri'nin Washington eyaletindeki Cascade Sıradağları'nde bulunan bir stratovolkandır.[4] Dağ, 3.743 metre yüksekliğinde olup Rainier Dağı'ndan sonra eyaletin ikinci yüksek dağıdır.[5]\n" }, "John Adams Binası": { "first_paragraph": "John Adams Binası (İngilizce: John Adams Building), Amerika Birleşik Devletleri'nin ulusal kütüphanesi olan ve en eski federal kültür yapısı olarak kabul edilen Kongre Kütüphanesi'nin binalarından biridir.\n" }, "Arbusto Energy": { "first_paragraph": "Arbusto Energy (bazen Arbusto Oil olarak da anılır)[1] 1977'de Midland, Teksas'ta, Dorothy Bush, Lewis Lehrman, William Henry Draper III, Bill Gammell ve James R. Bath gibi isimlerin de bulunduğu bir grup yatırımcı tarafından eski ABD Başkanı George W. Bush adına kurulmuş bir petrol ve enerji şirketidir. Şirketin baş finans memuru, şu anda Teksas'tan Amerika Birleşik Devletleri Meclis Üyesi olan K. Michael Conaway'dir.\n" }, "Barney (köpek)": { "first_paragraph": "Barney (Bernard, 30 Eylül 2000; ö. 1 Şubat 2013), Eski ABD başkanı George W. Bush ve eşi Laura Bush'un İskoç teriyer ırkı köpeği idi. ABD’nin eski başkanı George W. Bush’un iktidarda olduğu sekiz yıl boyunca Beyaz Saray’ın en büyük ilgi odağı İskoç terrier ırkı köpeği Barney’di.[1] Başkan Bush’a en sıradan basın toplantısından dünya liderleriyle en önemli görüşmelerine kadar hemen her an eşlik eden Barney, gazetecilerin de sevgilisiydi. Beyaz Saray ’ı adeta gizli servis ajanı gibi koruyan Barney tüm konuklara karşı her zaman nazikti ve kimsenin kucağına atlamazdı.\n" }, "George W. Bush'un başkanlığa geçişi": { "first_paragraph": "George W. Bush'un başkanlığa geçişi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 43. başkanı George W. Bush'un 20 Ocak 2001 Cumartesi günü gerçekleşen başkanlığa geçiş olayıdır. Washington'da yeni başkan George W. Bush ve yeni başkan yardımcısı Dick Cheney başkanlıklarına geçerek televizyonlarda yemin töreni düzenlemiştirler.\n" }, "Bush-Aznar gizli görüşmesi": { "first_paragraph": "Bush – Aznar gizli görüşmesi, dönemin ABD Başkanı George W. Bush ile dönemin İspanya Başbakanı José María Aznar arasında 22 Şubat 2003 tarihinde Crawford Teksas ABD’de gerçekleşen görüşme ve bu görüşmenin içeriğidir. Görüşmeye iki liderin yanı sıra dönemin devlet yetkilileri katılmıştır; Ulusal Güvenlik Danışmanı Condoleezza Rice, Daniel Fried, Alberto Carnero ve İspanya’nın ABD Büyükelçisi Javier Rupérez. Görüşmeye ayrıca dönemin İngiltere Başbakanı Tony Blair ile İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi telefonla katılmıştır. Kamuoyunun görüşmeden ancak yıllar sonra İspanyol El País gazetesinin haberi sayesinde bilgisi olmuştur. Gizli görüşmeye katılan Rupérez gazeteye detaylı aktarımda bulunmuştur.\n" }, "Barbara Pierce Bush": { "first_paragraph": "Barbara Pierce Bush (d. 25 Kasım 1981, Teksas), Amerika Birleşik Devletleri'nin 43. Başkanı olan George W. Bush’un ikiz olarak doğan iki kızından birisidir.\nKızkardeşi Jenna Bush'tur. Kendisine eski first lady babaannesi, Barbara Bush'un adı ailesince kendisine verilmiştir.\n" }, "Bushizm": { "first_paragraph": "Bushizm, Amerika Birleşik Devletleri başkanı George W. Bush'un topluluk önünde konuşurken alışılmamış kelimeler ve cümleler kullanma, gafları, sözcükleri anlamsızca ve uygunsuzca kullanması ve dilsel hatalar yapmasıdır.[1]\n" }, "Jenna Bush Hager": { "first_paragraph": "Jenna Bush Hager (doğum adı: Jenna Welch Bush ; d. 25 Kasım 1981), 43'üncü Amerika Birleşik Devletleri Başkanı olan George W. Bush'un ikiz doğan iki kızından birisidir. Diğer iki kızkardesi Barbara Pierce Bush'tur.\n" }, "Irak Savaşına karşı protestolar": { "first_paragraph": "Irak Savaşına karşı protestolar, 2002 yılında başlayarak 2003 yılındaki Irak’ın işgali sırasında ve sonrasında dünya çapında eş zamanlı olarak düzenlenen kitlesel eylemlerdir.\n" }, "Rick Perry": { "first_paragraph": "James Richard \"Rick\" Perry (d. 4 Mart 1950) 2000-2015 yılları arasında Teksas eyalet valiliği görevini yürüten siyasetçi. Bu görevinden önce Teksas valisi George W. Bush'un yardımcılığını yaptı. 15 yıllık valilik hizmetiyle Teksas tarihinin en uzun süre valilik yapan kişi unvanına sahiptir. Valilik döneminde 2002, 2006 ve 2010'da olmak üzere üç kez valilik seçimlerini kazanmıştır.\nDaha sonra Enerji Bakanlığı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Ya bizimlesin ya bize karşı": { "first_paragraph": "Ya bizimlesin ya bize karşı, siyasal iletişimde durumları kutuplaşmış tasvir etmek ve olaya karışmadan tanıklık edenleri kendi tarafına çekmeye zorlamak için kullanılan bir ifadedir. Bu ifadede ittifaka katılmayanlar düşman kabul edilir. 11 Eylül saldırılarından sonra organize edilen Terörizmle Savaş kampanyasında ABD Başkanı George W. Bush'un söylediği \"Her ulus, her bölge, şimdi karar verme zamanıdır. Ya bizimlesiniz ya da teröristlerin yanındasınız.\" açıklaması bu ifadeye örnektir.[1]\n" }, "1976 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "1976 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 2 Kasım 1976 tarihinde Mevcut Cumhuriyetçi Başkan Gerald Ford ile Demokrat aday Georgia Valisi Jimmy Carter arasında gerçekleşti. Başkan Richard Nixon'ın Watergate skandalı yüzünden istifası üzerine Başkan Yardımcılığı görevini yürüten Gerald Ford Başkanlığa gelmişti. Fakat Ford girdiği ilk seçimleri kaybederek görevini Demokrat aday Jimmy Carter'a devretti.\n" }, "1980 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "1980 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 4 Kasım 1980 tarihinde Mevcut Demokrat Başkan Jimmy Carter, eski Cumhuriyetçi California Valisi Ronald Reagan ve eski Cumhuriyetçi Senatör, İş insanı Bağımsız John B. Anderson arasında gerçekleşti.\n" }, "Carter Doktrini": { "first_paragraph": "Carter Doktrini Amerika Birleşik Devletleri başkanı Jimmy Carter'ın, 23 Ocak 1980 tarihinde, Temsilciler Meclisi ve ABD Senatosu üyelerinin katıldığı ortak oturumda, geleneksel olarak her yıl yaptığı konuşmada (en:State of the Union address) açıkladığı ve ABD'nin ulusal çıkarlarını korumak için İran Körfezinde gerekirse askerî güç kullanmaktan kaçınmayacağı yolundaki politikaya verilen isimdir.\n" }, "Clinton Body Count": { "first_paragraph": "Clinton Body Count (tr. Clinton Ceset Sayısı), eski ABD Başkanı Bill Clinton ve eşi Hillary Clinton'ın toplam 50 veya daha fazla siyasi muhalifini suikasta uğrattığını iddia eden şüpheli bir komplo teorisidir.[1][2][3] Pek çok bölümü Newsmax yayıncısı Christopher Ruddy, Kongre Üyesi Marjorie Taylor Greene ve diğerleri tarafından geliştirildi. Bu tür suçlamalar, en azından 1990'larda, Larry Nichols ve Bill Clinton'ı cinayet de dahil olmak üzere birçok suçla suçlayan Rev. Jerry Falwell tarafından ortaya atılmıştır [4][5]\n" }, "Hope, Arkansas": { "first_paragraph": "Hope, Amerika Birleşik Devletleri'nin Arkansas eyaletinde yer alan ve Hempstead ilçesinde yer alan bir şehirdir.[2] Şehrin nüfusu 26 Kasım 2009 tarihinde toplam nüfusu 10.004'tür.[3]\n" }, "1924 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "Calvin Coolidge\nCumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri)\n" }, "Kellogg-Briand Paktı": { "first_paragraph": "Kellogg-Briand Paktı ya da Harbin Millî Siyaset Aleti Olarak Kullanılmaması Hakkında Umumi Muahede, savaşın ulusal politika olarak kullanılmasını yasaklayan bir uluslararası antlaşmadır.[1] Antlaşmanın mimarları, ABD Dışişleri Bakanı Frank B. Kellogg ve Fransa Dışişleri Bakanı Aristide Briand olmasından dolayı antlaşmaya \"Kellogg-Briand Paktı\" adı verildi.[2]\n" }, "Andrew W. Mellon": { "first_paragraph": "Andrew William Mellon (24 Mart 1855 – 26 Ağustos 1937), Pittsburgh, Pennsylvania doğumlu Amerikalı iş insanı, endüstrici, devlet adamı, hayırsever ve sanat koleksiyoncusu.\n" }, "Washington Denizcilik Antlaşması": { "first_paragraph": "Washington Deniz Antlaşması veya Beş Güç Antlaşması, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Japon İmparatorluğu, Üçüncü Fransa Cumhuriyeti ve İtalya Krallığı devletleri arasında donanma hakkında Washington Konferansı'nda imzalanmış bir antlaşmadır. İmza tarihi 6 Şubat 1922'dir. Silahlanma yarışını I. Dünya Savaşı'ndan sonra durdurmak amacını taşımaktadır.\n" }, "1952 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "1952 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 4 Kasım 1952 tarihinde Cumhuriyetçi aday Dwight D. Eisenhower ile Demokrat aday Adlai Stevenson arasında gerçekleşti. Seçimleri Cumhuriyetçi aday Dwight D. Eisenhower kazandı.\n" }, "Ezra Taft Benson": { "first_paragraph": "Ezra Taft Benson (d. 4 Ağustos 1899 - ö. 30 Mayıs 1994), Amerikalı çiftçi ve 1985 ile 1994 yılları arasında İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 13. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilir.\n" }, "İşgal Almanyası": { "first_paragraph": "İşgal Almanyası, Almanya'nın II. Dünya Savaşı sonrasında Müttefik Devletlerce kontrol edildiği döneme denir. Amerikan, İngiliz, Sovyet ve Fransız güçlerinden müteşekkil Müttefik Tetkik Yönetimi, 1945'ten 1949'a değin ülkeyi idare etti.\n" }, "Morgenthau Planı": { "first_paragraph": "Morgenthau Planı veya asıl adıyla Suggested Post-Surrender Program for Germany,[1] II. Dünya Savaşı sonrasında Nazi Almanyası'nın ardından kurulacak olan Almanya'nın silah sanayiinin tamamen ortadan kaldırılmasını ve ilgili endüstriyel üretimin sınırlandırılmasını öneren tasarıdır. 1944 yılında dönemin Amerika Birleşik Devletleri hazine bakanı Henry Morgenthau Jr. tarafından önerilmiştir. \n" }, "Müttefik Seferi Kuvvetleri Yüksek Karargahı": { "first_paragraph": "Müttefik Seferi Kuvvetleri Yüksek Karargahı (İngilizce: Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force - SHAEF), II. Dünya Savaşı esnasında 1943 sonundan savaşın sonuna dek Müttefik devletlerin kuzey batı Avrupa'daki kuvvetlerinin komuta karargâhıydı. ABD Generali Dwight D. Eisenhower, varlığı boyunca SHAEF'in komutanıydı. Pozisyonun kendisi, Avrupa ve Atlantik Yüksek Müttefik Komutanı ile ortak bir kaynağı paylaşan, ancak farklı unvanlardır.\n" }, "1873 ekonomik krizi": { "first_paragraph": "1873 Ekonomik krizi (İngilizce: Panic of 1873), 18 Eylül 1873'te üretim fazlası nedeniyle yaşanan krizdir. 20 Eylül'den itibaren New York Menkul Kıymetler Borsası'nın faaliyetleri 10 gün süreyle geçici olarak durduruldu.\n" }, "Kalbimi Oraya Gömün": { "first_paragraph": "Kalbimi Vatanıma Gömün (Orijinal adı: Bury My Heart at Wounded Knee) 2007 yapımı televizyon filmidir. Dee Brown'un 1970 tarihli Kalbimi Vatanıma Gömün romanından uyarlanmıştır. Senaryosunu Daniel Giat yazmış, filmi Yves Simoneau yönetmiştir. Aidan Quinn, Adam Beach, August Schellenberg, Anna Paquin filmde rol almıştır. Film 59. Primetime Emmy Ödülleri'nde 17 dala Emmy'e aday gösterilmiştir.[1] En İyi TV Filmi'de dahil olmak üzere 6 ödül almıştır.[2]:65. Altın Küre Ödülleri'ne ise En İyi Minidizi/TV filmi, En İyi Aktör - Minidizi/TV filmi (Adam Beach), ve En İyi Yardımcı Aktris (Anna Paquin) dallarında aday gösterilmiştir.\n" }, "Ku Klux Klan": { "first_paragraph": "Ku Klux Klan (KKK), 24 Aralık 1865'te ABD'nin Tennessee eyaletinde kurulan, siyahi karşıtı, beyaz üstünlükçüsü ve göçmen karşıtı, ırkçı bir gizli örgüt. Kurucuları; Büyük Büyücü olarak bilinen Nathan Bedford Forrest, Yüzbaşı John C. Lester, Binbaşı James R. Crowe, John B. Kennedy, Calvin Jones, Richard R. Reed ve Frank O. McCord'dır. \"Birth of a Nation\" filmi ile kendilerini bildirmişlerdir.\n" }, "Grant Park": { "first_paragraph": "Grant Park adlı yerler:\n" }, "Grant Park (Chicago)": { "first_paragraph": "Grant Park ABD'nin Illinois eyaletine bağlı Chicago kentinde bulunan bir parktır. 1,29 km²'lik bir alana yayılan park Millennium Park, Buckingham Fountain, Art Institute of Chicago ve Museum Campus'ü içine almaktadır. Geçmişi kentin kuruluşuna dek uzanan ve eskiden Lake Park olarak bilinen yapı 1901 yılında yeniden adlandırılmıştır.\n" }, "Warren G. Harding": { "first_paragraph": "Warren Gamaliel Harding (d. 2 Kasım 1865 - ö. 2 Ağustos 1923), Amerika Birleşik Devletleri'nin 29. Başkanıdır. 1921-1923 yılları arasında 2 yıl başkanlık yapmış ve görev başında ölmüştür.\n" }, "1920 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "Woodrow Wilson\nDemokratik Parti (Amerika Birleşik Devletleri)\n" }, "1840 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "Martin Van Buren\nDemokrat Parti\n" }, "Tippecanoe Muharebesi": { "first_paragraph": "Tippecanoe Muharebesi, 7 Kasım 1811 tarihinde Indiana Toprakları(en:Indiana Territory) Valisi William Henry Harrison kumandasındaki Birleşik Devletler kuvvetleri ve Shawnee kabilesinin lideri Tecumseh ile bağlantılı Kızılderili savaşçılar arasında yapılan bir muharebedir. Tecumseh ve kardeşi Tenskwatawa (\"Peygamber\"), ABD'nin yerli topraklarına yayılmasına karşı çıkan çeşitli Kızılderili kabilelerden oluşan bir konfederasyonun liderleriydiler. Gerilim ve şiddet arttıkça, Vali Harrison konfederasyonun Prophetstown'daki merkezini dağıtmak için yaklaşık 1.000 kişilik bir orduyla Tippecanoe ve Wabash nehirlerinin birleştiği noktaya yürüdü.\n" }, "John Tyler": { "first_paragraph": "John Tyler (d. 29 Mart 1790 Charles City ilçesi, Virginia - ö. 18 Ocak 1862 Richmond, Virginia) Amerikalı siyasetçi.\n" }, "1932 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "Herbert Hoover\nCumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri)\n" }, "Gözyaşı Yolu": { "first_paragraph": "Gözyaşı Yolu (İngilizce: Trail of Tears), ABD'de, Kızılderili Tehciri sırasında 1831'de Kızılderililerden Çoktavların, 1838'de Çerokilerin sürgün edilmeleridir. Bunun sonucunda 4.000 kadar Çeroki yaşamını yitirmiştir. Çeroki dilinde bu olaya Nunna daul Tsuny (Gözyaşı Döktüğümüz Yol, Gözyaşı Yolu) denir. Bu deyiş, bazen sürgün edilen diğer yerli Amerikalı kabileleri -özellikle de Beş Uygar Kabileyi de kapsayacak şekilde kullanılır.\n" }, "Kızılderili Tehcir Yasası": { "first_paragraph": "Kızılderili Tehcir Yasası (İngilizce: Indian Removal Act), 28 Mayıs 1830 tarihinde ABD başkanı Andrew Jackson tarafından imzalanan ve Mississippi Nehri'nin doğusunda yaşayan yerli Amerika Birleşik Devletleri Kızılderililerinin yurtlarından çıkarılmasına yönelik bir Birleşik Devletler hükûmet politikasıdır. Mississippi'nin doğusundaki topraklara göçmen akınının hızlandığı 1820'lerin ortalarında beyazlar barışçı Yerlileri bile yurtlarından sürmeye yöneldiler. Başkan Andrew Jackson'ın desteklediği bu tutum Yerli İskân Yasası'yla resmi bir nitelik kazandı. Yasa Yerlileri topraklarından çıkarmak için anlaşmalar yapılmasını öngörüyordu, ama çoğu kez zora başvuruldu. Beş Uygar Kabile olarak anılan güneydoğudaki Çikasov, Çoktav, Seminole, Çeroki ve Krik kabileleri kendi ekili arazilerini bırakıp sürekli tapu vaadiyle Yerli Toprakları (bugünkü Oklahoma) denen tanımadıkları bir bölgeye gitmeyi kabul etmediler. Bunların çoğunun kendilerine ait evleri, temsili yönetimleri, misyoner okullarına giden çocukları ve çiftçilik dışında meslekleri vardı. 1830'larda 100 bin kadar Yerli askeri güç kullanılarak batıya göçe zorlandı. Gözyaşı Yolu olarak tarihe geçen bu zorunlu göç sırasında çoğu kelepçeli olan Yerlilerin dörtte biri yolda öldü.\n" }, "Kızılderili Tehciri": { "first_paragraph": "Kızılderili Tehciri (İngilizce Indian removal), 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetiminin politikası olarak, güneyde Mississippi Nehri'nin doğusunda yaşayan Amerika Birleşik Devletleri Kızılderililerinden Çerokiler, Çikasovlar, Çoktavlar, Krikler ve Seminolelerden oluşan Beş Uygar Kabilenin MississippiNehri'nin batısına ve kuzeydeki daha ufak kabilelerin Kızılderili Toprakları'na tehcir ettirilmesidir. Kızılderili Tehcir Yasasının (Indian Removal Act) Amerika Birleşik Devletleri başkanı Andrew Jackson tarafından 26 Mayıs 1830 tarihinde imzalanmasından sonra yürürlüğe konmuştur. Tehcire karşı direniş gösteren kimi kabileler Kızılderili Savaşları denen bir dizi savaşa girmişlerdir.\n" }, "Thomas Jefferson Anıtı": { "first_paragraph": "Thomas Jefferson Anıtı (İngilizce: Thomas Jefferson Memorial) Birleşik Devletlerin kurucularından ve üçüncü başkanı Thomas Jefferson'a adanmış ve de ABD'nin başkenti Washington'da yer alan bir anıttır.\n" }, "Thomas Jefferson Binası": { "first_paragraph": "Thomas Jefferson Binası (İngilizce: Thomas Jefferson Building), Amerika Birleşik Devletleri'nin ulusal kütüphanesi. Bu yapı ülkedeki en eski federal kültür yapısı olarak kabul edilmekte ve Kongre Kütüphanesi'nin en eski binası konumundadır.\n" }, "Megalonyx": { "first_paragraph": "Megalonyx (Yunanca:\"dev pençe\"), Megalonychidae familyasından dev bir tembel hayvandı. Cins, Pliyosen ila Pleistosen devirleri arasında Kuzey Amerika'da yaşadı ve yaklaşık 11.000 yıl önce soyu tükendi.\n" }, "Monticello": { "first_paragraph": "Monticello, Amerikan Bağımsızlık Bildirisi’ni yazan, ABD’nın üçüncü Başkanı ve Virginia Üniversitesi’nın kurucusu Thomas Jefferson'un malikanesidir. Yapı Virginia eyaletinin Charlottesville şehrinin hemen dışında yer almaktadır.\n" }, "Rushmore Dağı Anıtı": { "first_paragraph": "Rushmore Dağı Anıtı, Amerika Birleşik Devletleri'nin Güney Dakota eyaletinde, Rushmore Dağı'nın Black Hills (Siyah Tepeler) denilen kayalıklarında bulunan anıt. Bu anıt Amerika Birleşik Devletleri'nin dört başkanını gösteren dev heykellerden oluşur. Anıt, heykeltıraş John Gutzon Borglum'un ve Kızılderili karşıtı görüşleriyle bilinen oğlunun eseridir.[1][2] Heykellerin yapımına 1927'de oğlu ile birlikte sert granitleri yontarak başlayan Borglum, eserini 14 yılda tamamladı. Black Hills'te yan yana kabartma heykelleri bulunan dört Amerika Birleşik Devletleri başkanı soldan sağa doğru: George Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt ve Abraham Lincoln'dür. Heykellerin her birinin yüksekliği 18-20 metre olup çok uzaktan görülebilmektedirler.\n" }, "Lyndon B. Johnson": { "first_paragraph": "Lyndon Baines Johnson (27 Ağustos 1908; Stonewall, Teksas – 22 Ocak 1973; Stonewall, Teksas), Amerika Birleşik Devletleri'nin 36. başkanıdır. Genellikle Lyndon B. Johnson veya kısaca LBJ olarak anılır. Başkanlığa John F. Kennedy'nin suikast sonucu öldürülmesi üzerine gelmiştir. Bir sonraki seçimde Amerikan tarihinin en yüksek oy oranlarından birini kazanarak tekrar başkanlığa seçilmiştir.[1]\n" }, "Johnson Uzay Merkezi": { "first_paragraph": "Lyndon B. Johnson Uzay Merkezi (JSC) NASA'nın insanlı uzay uçuş merkezidir (başlangıçta İnsanlı Uzay Aracı Merkezi olarak adlandırıldı), insanlı uzay uçuşu eğitimi, araştırması ve uçuş kontrolünün yürütüldüğü yerdir. Joseph L. Smith & Associates, Inc. tarafından inşa edilmiş ve NASA'ya kiralanmıştır.[2] 19 Şubat 1973'te Amerika Birleşik Devletleri Senatosu'nun kararıyla son ABD başkanı ve Teksaslı Lyndon B. Johnson'ın onuruna yeniden adlandırıldı.\n" }, "Johnson Mektubu": { "first_paragraph": "Johnson Mektubu, Amerika Birleşik Devletleri başkanı Lyndon B. Johnson tarafından Türkiye başbakanı İsmet İnönü'ye 5 Haziran 1964 tarihinde gönderilen, Türkiye'nin Kıbrıs'a müdahalesini önlemek amacıyla yazılmış mektup. Mektup, Amerika Birleşik Devletleri-Türkiye ilişkilerinde yaşanan ilk pürüz olarak nitelenir. Varlığı ilk günden bilinen mektup kamuoyunda resmen 1966'da yayınlanmıştır.\n" }, "Larry O'Brien": { "first_paragraph": "Lawrence Francis O'Brien (d. 7 Temmuz 1917 - ö. 28 Eylül 1990) 1975-1984 yılları arası NBA'in patronluğunu yapmıştır. NBA'in bugün bu kadar popüler olmasında selefi David Stern'den sonra en çok payı olan insandır. 1984'ten beri NBA şampiyonu olan takıma verilen kupa, onun adını taşımaktadır.\n" }, "1964 Medeni Haklar Yasası": { "first_paragraph": "1964 Medeni Haklar Yasası (İngilizce: The Civil Rights Act of 1964), Amerika Birleşik Devletleri'nde siyah ırka mensup kişilere okullarda, kamusal alanlarda ve işe alımda yapılan negatif ayrımcılığın yasaklanması konusunda dönüm noktası olan bir yasadır. 2 Temmuz 1964'te dönemin ABD başkanı Lyndon Johnson tarafından imzalanarak yürürlüğe giren bu yasa ile, ırkçı ayrımcılık yasa dışı kılınmıştır.\n" }, "John F. Kennedy Başkanlık Kütüphanesi ve Müzesi": { "first_paragraph": "John F. Kennedy Başkanlık Kütüphanesi ve Müzesi (İngilizce: John F. Kennedy Presidential Library and Museum)ABD’nin 35. Başkanı olan John F. Kennedy’ye adanmış bir başkanlık kütüphanesi ve müzesidir. Massachusetts eyaletinin Boston şehrindeki Dorchester mahallesininin Columbia Point bölgesinde yer alır. I. M. Pei tarafından tasarlanmış olan yapı Massachusetts Boston Üniversitesi ile Massachusetts Arşivleri binaları arasında yer alır. Bina Kennedy dönemine ait resmi orijinal belgeler ve iletişim bilgilerinin yanı sıra Ernest Hemingway’e ait basılı ve basılmamış yazılara da ev sahipliği yapmaktadır. Kütüphane ve müze dönemin başkanı Jimmy Carter tarafından 20 Ekim 1979 yılında temeli atıldı, inşaatı 23 Ekim 1993 yılında tamamlandı.\n" }, "Kennedy Doktrini": { "first_paragraph": "Kennedy Doktrini, 35. ABD Başkanı John Fitzgerald Kennedy'nin başkanlık görevinde bulunduğu 1961-1963 yılları arasında, ABD'nin özellikle Latin Amerika ülkelerine karşı, izlediği dış politikaları ve takındığı siyasi tutumu ifade eden siyasi bir tanımlamadır. Kennedy, kuşatma politikasıyla, Batı Yarımküre'de Komünizm'in yayılmasını engellenmesi gerektiği konusundaki fikirlerini yüksek sesle ve her fırsatta dile getirmekteydi .\n" }, "Marilyn Monroe": { "first_paragraph": "Marilyn Monroe (Norma Jeane Mortenson; 1 Haziran 1926 – 4 Ağustos 1962[1]), Amerikalı oyuncu ve model. Komedi filmlerindeki \"sarışın bomba\" karakterlerini oynamasıyla tanınan sanatçı, 20. yüzyılın en ünlü sinema yıldızlarından ve seks sembollerinden biriydi. Sadece on yıl başrol oyuncusu olarak yer almasına rağmen 1962'de beklenmedik bir şekilde öldüğünde, filmleri 200 milyon dolar (2020'de 2 milyar dolara eş değer) hasılat elde etmişti.[2] Büyük bir popüler kültür simgesi olarak görülmeye devam etmektedir.[3]\n" }, "John F. Kennedy Uluslararası Havalimanı": { "first_paragraph": "Yolcu\n" }, "Abraham Lincoln'ün patenti": { "first_paragraph": "Abraham Lincoln'ün patenti bir nehirdeki sığlıkların ve engellerin üzerinden tekneleri kaldırmaya yönelik bir buluşla ilgilidir.[1] Bu, şimdiye kadar bir Amerika Birleşik Devletleri Başkanı'na kayıtlı tek Birleşik Devletler patentidir.[2] Lincoln, iki kez seyahat ettiği tekne engellere takılınca bir tekneyi sığlıkların ve engellerin üzerinden kaldıracak bir mekanizma icat etme fikrini düşündü ve mekanizmayı tasarladı. Bu patentin orijinal belgeleri 1997 yılında yeniden keşfedildi.\n" }, "Lincoln Anıtı": { "first_paragraph": "Lincoln Anıtı, ABD'nin başkenti Washington'da Başkan Abraham Lincoln'ın anısına yapılmış anıt.\n" }, "Abraham Lincoln Doğum Yeri Ulusal Tarih Parkı": { "first_paragraph": "Abraham Lincoln Doğum Yeri Ulusal Tarihsel Yeri, Abraham Lincoln'ün çocukken yaşadığı iki çiftlik koruma alanıdır.\n" }, "Lincoln (film, 2012)": { "first_paragraph": "Lincoln, 2012 ABD tarihi drama filmidir. Yönetmenliğini ve yapımcılığını Steven Spielberg yapmıştır. Filmde konu alınan ABD başkanı Lincoln rolünü Daniel Day-Lewis ve Lincoln'ün eşi Mary Todd Lincoln rolünü ise Sally Field oynamıştır.[3] Film konusu Lincoln'ün hayatını kaleme alan Doris Kearns Goodwin'ün eserinin bir bölümünden yararlanılmıştır. Bu bölüm Lincoln'ün son dört ayını içermektedir.\n" }, "Lincoln, Illinois": { "first_paragraph": "Lincoln, Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde yer alan ve Logan ilçesinde yer alan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 26 Kasım 2009 tarihinde 14.284'tür.[2]\n" }, "Özgürlük Bildirgesi": { "first_paragraph": "Özgürlük Bildirgesi (İngilizce: Emancipation Proclamation), Amerikan İç Savaşı sırasında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Abraham Lincoln'un savaş yetkileri kapsamında verdiği bir başkanlık emridir. Bildirge, ülkedeki 4 milyon kölenin 3.1 milyonunu özgür ilan etti. Bunların 50.000'i derhal serbest bırakılırken, geri kalan kısmı Birlik ordusu ilerleme katettikçe azat edildi. 22 Eylül 1862'de Lincoln, 1 Ocak 1863 tarihine kadar Birlik kontrolüne dönmeyen Amerika Konfedere Devletleri'nin herhangi bir eyaletinde bulunan tüm kölelerin özgür olduğuna dair resmî talimat vereceğini açıkladı. Konfederasyon kontrolü altında olan ve geçerli olduğu yerleri sıralayan asıl bildirge 1 Ocak 1863 tarihinde imzalandı ve yayınladı. Lincoln, başkanlık emrini Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın 2. bölümünün II. maddesi altında, \"Ordu ve Donanma Komutanı\" olarak verdi.\n" }, "Allan Pinkerton": { "first_paragraph": "Allan Pinkerton (25 Ağustos 1819 – 1 Temmuz 1884), İskoç dedektif ve casus, ABD'deki ilk dedektif ajansı olan Pinkerton Ajansını kurmasıyla bilinir.\n" }, "Ward Hill Lamon": { "first_paragraph": "Ward Hill Lamon (6 Ocak 1828 - 7 Mayıs 1893), Amerika Birleşik Devletleri'nin 16. Başkanı ve Cumhuriyetçi Parti'nin ilk başkanı olan Abraham Lincoln'ün en yakın arkadaşı ve yakın korumasıydı. ABD'nin Virginia eyaletinde 2 yıl tıp okudu. Angelina Turner ile evlendi. Bu evlilikten Angelina Ehud isminde bir de kızı oldu.\n" }, "James Madison Anıt Binası": { "first_paragraph": "James Madison Anıt Binası (İngilizce: James Madison Memorial Building), Amerika Birleşik Devletleri'nin ulusal kütüphanesi olan ve en eski federal kültür yapısı olarak kabul edilen Kongre Kütüphanesi'nin binalarından biridir.\n" }, "Belle Grove (Port Conway, Virginia)": { "first_paragraph": "Belle Grove Port Conway, Virginia'da yer alan tarihi öneme sahip bir çiftliktir. Mevcut çiftlik evi 1790 inşa edildi.[1]\n" }, "Federalist No. 43": { "first_paragraph": "Federalist No. 43 James Madison tarafından yazılmış bir denemedir. Federalist Yazıların kırk üçüncüsüdür. 23 Ocak 1788'de Publius takma adıyla yayınlandı.\n" }, "Port Conway": { "first_paragraph": "Port Conway Virginia'da King George bölgesinde Virjinya'nın Kuzey Boynu'nda, Rappahannock Nehri'nin kuzey yakasındaki kamuya ait bir arazidir. Nhrin güney yakasında yer alan Virginia'nın Caroline bölgesinin tam karşısındadır.\nAmerika Birleşik Devletleri'nin dördüncü başkanı James Madison 16 Mart 1751 tarihinde Port Conway'deki Belle Grove çiftliğinde doğmuştur. Madison'ın doğduğu çiftlik, Port Conway'e adı verilen, Francis Conway'ın kızı ve Madison'ın annesi olan Eleanor Rose \"Nellie\" Conway'in çocukluğunun geçtiği çiftliktir.\n" }, "Birleşik Devletler Gizli Servisi": { "first_paragraph": "United States Secret Service veya USSS (Türkçe: Birleşik Devletler Gizli Servisi) ya da kısaca Gizli Servis Amerika Birleşik Devletleri Federal kolluk kuvvetlerinin bir parçası olan ABD Kamu Güvenlik Teşkilatının bir bölümüdür. Başlıca görevi ABD Başkanı ve ailesini korumaktır. Bunun yanında ABD para birimi ve hazinesi ile ilgili finansal suçlar ile başkan adayları, üst düzey yabancı ziyaretçiler ile ilgilenmektir.\n" }, "1820 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "\n" }, "Monrovia": { "first_paragraph": "Monrovia, Batı Afrika ülkesi Liberya'nın başkentidir. Atlantik kıyısında bulunan Monrovia, 2008 itibarıyla nüfusu 1.010.970'dir. Liberya'nın toplam nüfusunun % 29'u ile Monrovia'da yaşamaktadır ve ülkenin en kalabalık şehridir.\n" }, "Richard Nixon": { "first_paragraph": "Richard Milhous Nixon (9 Ocak 1913 - 22 Nisan 1994), 1969'dan 1974'e kadar görev yapan Amerika Birleşik Devletleri'nin 37. başkanı. Cumhuriyetçi Parti'nin bir üyesiydi. 1953'ten 1961'e kadar yürttüğü 36. başkan yardımcılığından önce Kaliforniya'dan temsilci ve senatör olmuştu. Beyaz Saray'daki beş yılı, Amerika Birleşik Devletler'nin Vietnam Savaşı'na katılımının azalmasına, Sovyetler Birliği ve Çin ile yumuşamaya ve ilk insanlı Ay inişlerine tanık oldu. Nixon'ın siyasi kariyeri, Watergate skandalı sonrası, başkanlık görevinden istifa etmesiyle sona erdi. İstifa ederek görevinden ayrılan tek Amerika Birleşik Devletleri başkanıdır.\n" }, "Koreagate": { "first_paragraph": "Koreagate, 1976'daki bir Amerikan skandalıydı. Güney Korelileri Kongre üyelerinin\nbaskıları ile elde etmeye çalışmak. Hali hazırdaki hedef, Başkan Richard Nixon'ın orduyu geri çekme kararı ile ters dönmüş oluyordu. KCIA'yı (şimdiki National Intelligence Service: Ulusal Bilgi Servisi) Koreli iş adamlarına rüşvet vermek ve kayırmak işine bulaştırıyordu. Yaklaşık 115 kongre üyesinin karışmış olabileceği söyleniyordu. Spekülasyonlar aynı zamanda Sun Myung Moon'un (Güney Korede Aile ismi) rolü üzerinde yoğunlaşıyordu.\n" }, "Yorba Linda, Kaliforniya": { "first_paragraph": "Yorba Linda, ABD'nin Kaliforniya eyaletine bağlı Orange ilçesinde bulunan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 2010 sayımına göre 64.234'tür.\n" }, "2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 4 Kasım 2008 tarihinde yapılmış, Demokratik Parti'nin adayı Illinois senatörü Barack Obama ABD'nin 44. devlet başkanı seçilmiştir. 4 yılda bir yapılan Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinin sonucu seçiciler kurulu esasına göre belirlenmektedir.[1] Bu sisteme göre ABD'nin her eyaleti başkanlık seçimlerinde nüfuslarıyla orantılı bir temsil hakkına sahiptir. 2008 yılındaki bu seçimlerde Obama Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olan Arizona senatörü John McCain'yle yarışmış, seçiciler kurulundaki 538 üyeden 365'ini kazanarak başkan seçilmiştir. Seçimi kazanan Barack Obama 20 Ocak 2009 tarihinde yemin ederek göreve başladı.\n" }, "Aptostichus barackobamai": { "first_paragraph": "\n" }, "Baracktrema obamai": { "first_paragraph": "Baracktrema obamai\n" }, "Barack Obama'nın başkanlığa geçişi": { "first_paragraph": "Barack Obama'nın başkanlığa geçişi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 44. başkanı Barack Obama'nın 20 Ocak 2009 Salı günü gerçekleşen başkanlığa geçiş olayıdır. Washington'da yeni başkan Barack Obama ve yeni başkan yardımcısı Joe Biden başkanlıklarına geçerek televizyonlarda yemin töreni düzenlemiştirler.\n" }, "Change Is Now: Renewing America's Promise": { "first_paragraph": "Change Is Now: Renewing America's Promise 28 Nisan 2009'da Barack Obama'nın 2009'da Amerika Birleşik Devletleri başkanı olması sonrası Hidden Beach Recordings etiketiyle yayınlanan toplama albüm.[1][2][3] Albüm içerdiği şarkılar arasından Wilco, Stevie Wonder, Death Cab for Cutie ve Common gibi sanatçıların önceden yayınlanmış parçaları bulunmaktadır.[4] Albümün DVD sürümünde Obama'nın Springfield, Illinois'de başladığı seçim kampayaları konuşmasından Chicago'da yaptığı seçim gecesi zafer konuşmasını içeren sekiz konuşması yer almaktadır.[4][5]\n" }, "Franklin Pierce": { "first_paragraph": "Franklin Pierce (d. 23 Kasım 1804 Hillsboro(en), New Hampshire; ö. 8 Ekim 1869 Concord, New Hampshire), Amerikalı siyasetçi. 14. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1853-1857). Pierce, kölelik karşıtı hareketi ülkenin temel birliğine ve beraberliğine karşı asli bir tehlike olarak gören kuzeyli bir Demokrat Partiliydi[1]. Kansas-Nebraska Kanunu'nu desteklemesi ve Kaçak Köle Kanunu'nu yürürlüğe sokması gibi bölücü politikaları sonucunda Güney eyaletlerinin ayrılığına imkân sağladı.\n" }, "Jack Reagan": { "first_paragraph": "John Edward \"Jack\" Reagan (13 Temmuz 1883 – 18 Mayıs 1941) radyo istasyonu müdürü Neil Reagan (1908–1996) ve 40. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Ronald Reagan'nın (1911–2004) babası.\n" }, "Make America Great Again": { "first_paragraph": "\"Make America Great Again (Amerikayı Yeniden Harika Yap)\", Amerikalı politikacılar tarafından kullanılan bir kampanya sloganıdır. Bunu ilk olarak Ronald Reagan, 1980 başkanlık kampanyası sırasında kullanmıştır.[1] Son olarak da Donald J. Trump tarafından 2024 başkanlık kampanyasında kullanılmıştır.[2]\n" }, "Nelle Wilson Reagan": { "first_paragraph": "Nelle Clyde Wilson Reagan (24 Temmuz 1883 - 25 Temmuz 1962) 40. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Ronald Reagan'nın (1911-2004) annesi.\n" }, "1936 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "Franklin D. Roosevelt\nDemokratik Parti (Amerika Birleşik Devletleri)\n" }, "1940 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "1940 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 5 Kasım 1940 tarihinde, Mevcut Demokrat Başkan Franklin D. Roosevelt ile Cumhuriyetçi aday Wendell Willkie arasında gerçekleşti. Seçimleri, Mevcut Demokrat Başkan Franklin D. Roosevelt yeniden kazandı. Bu seçim ABD'nin II. Dünya Savaşı'na katılmadan önce yaptığı son seçimdir.\n" }, "1944 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "1944 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 7 Kasım 1944 tarihinde, Mevcut Demokrat Başkan Franklin D. Roosevelt ile Cumhuriyetçi aday Thomas E. Dewey arasında gerçekleşti. Seçimleri, Mevcut Demokrat Başkan Franklin D. Roosevelt 4. kez yeniden kazandı. Böylece ABD tarihinde en fazla başkan seçilen isim oldu.\n" }, "Ödünç Verme ve Kiralama Kanunu": { "first_paragraph": "Lend-Lease (Public Law 77-11) (Türkçe: Ödünç Verme ve Kiralama Yasası) ABD tarafından, Birleşik Krallık, SSCB, Çin, Fransa ve müttefik ülkelere 1941 ile 1945 yılları arasında savaş malzemesi destek programına verilen addır.\n" }, "Theodore Roosevelt": { "first_paragraph": "Theodore \"Teddy\" Roosevelt (27 Ekim 1858 - 6 Ocak 1919), ABD'nin 26. Başkanı. 14 Eylül 1901 yılında henüz 42 yaşında iken başkanlığa geldi ve Amerikan tarihinin o döneme kadarki en genç devlet başkanı oldu. 1906'da Nobel Barış Ödülü'nü aldı. Cumhuriyetçi Parti'nin üyesi idi ve ikinci kez seçildiği bu görevden 1908 yılının sonunda kendi isteği ile ayrıldı. Sonrasında ise William H. Taft göreve geldi.\n" }, "1904 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "Theodore Roosevelt\nCumhuriyetçi Parti (ABD)\n" }, "Alice mavisi": { "first_paragraph": "Alice mavisi mavinin çok açık bir tonudur.[1] HEX kodu #F0F8FF, RGB kodu 240-248-255, HSL kodu ise 139-240-233'tür. En açık mavi olarak bilenen bebek mavisinden bile açıktır. Bazen rugiagėlės veya camgöbeği ile karıştırılır.\n" }, "Büyük Beyaz Filo": { "first_paragraph": "Büyük Beyaz Filo veya Büyük Beyaz Donanma, ABD Başkanı Theodore Roosevelt’in talimatıyla 16 Aralık 1907 ile 22 Şubat 1909 tarihleri arasında dünyayı dolaşan ABD Deniz Kuvvetleri donanmasının popüler takma ismi. Dört filodan oluşan donanmada her filoda bir savaş gemisi ve refakat gemileri bulunmaktaydı. Roosevelt bu seyahat sayesinde dünyaya ABD askeri gücünün gösterilmesini amaçlamıştı.\n" }, "Kovboy diplomasisi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Harry S. Truman": { "first_paragraph": "Harry S. Truman[2] (8 Mayıs 1884 - 26 Aralık 1972), Amerika Birleşik Devletleri'nin 33. başkanıdır. Göreve 1945 yılında o zamanki başkan olan Franklin D. Roosevelt'in görev başında ölmesi sonucu başkan yardımcısı iken gelmiştir. Başkanlığa geldiğinde II. Dünya Savaşı'nın son ayları yaşanıyordu.\n" }, "1948 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "1948 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 2 Kasım 1948 tarihinde Mevcut Demokrat Başkan Harry S. Truman, Cumhuriyetçi aday Thomas E. Dewey ile Dixiecrat aday Strom Thurmond arasında gerçekleşti. Seçimleri Mevcut Demokrat Başkan Harry S. Truman kazandı.\n" }, "Truman Doktrini": { "first_paragraph": "Truman Doktrini, 1947 yılında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Harry Truman tarafından Sovyet tehdidine karşı hazırlanmış plandır. Truman Doktrini, Amerika Birleşik Devletleri'nin uluslararası politikasının değiştiğini ve Sovyet karşıtlığının bu yeni politikada temel esas olduğunu ilan etmiştir. Bu doktrin ile Amerika Birleşik Devletleri \"komünizm tehdidi\" altındaki devletlere mali ve askeri yardım yapacağını açıklamıştır.\n" }, "Türk Boğazları krizi": { "first_paragraph": "\nTürk Boğazları krizi, Soğuk Savaş sırasında Türkiye ile Sovyetler Birliği arasındaki kısa süreli bölgesel krizdir. Türkiye, II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar tarafsızlığını korumayı başarmıştı. Sovyet hükûmeti tarafından Türk hükûmetine, Rus nakliye gemilerinin Karadeniz'i Akdeniz'e bağlayan Türk boğazları'ndan serbestçe geçebilmesi için baskı yapılmaya başlandı. Türk hükûmetinin, Sovyetler Birliği'nin taleplerini kesin bir dille reddetmesi, bölgedeki tansiyonu arttırarak, krizi bir güç gösterisine dönüştürdü. Bu olay, daha sonra Truman Doktrini'nin ortaya çıkmasına belirleyici bir faktör olarak hizmet etti.[2] Bu kriz Türkiye'nin yüzünü tamamen Batı'ya, yani Amerika Birleşik Devletleri ve NATO'ya döndürmesine neden oldu. Bu tarz olaylar Türkiye'nin günümüzde dünya üzerindeki gücünü pekiştirdi.\n" }, "Donald Trump'ın başkanlığa geçişi": { "first_paragraph": "Donald Trump'ın başkanlığa geçişi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 45. başkanı Donald Trump'ın 20 Ocak 2017 Cuma günü gerçekleşen başkanlığa geçiş olayıdır. Washington'da yeni başkan Donald Trump ve yeni başkan yardımcısı Mike Pence başkanlıklarına geçerek televizyonlarda yemin töreni düzenlemiştirler.\n" }, "Covfefe": { "first_paragraph": "Covfefe, Amerika Birleşik Devletleri başkanı Donald Trump'un 31 Mayıs 2017 günü Doğu Zaman Dilimi saatine göre gece yarısından altı dakika sonra attığı tweetteki bir sözcüğü yanlış olarak yazmasından meydana gelen bir internet fenomenidir.[1] Trump, altı saat sonra tweeti sildi ve sözcüğün bilerek bu şekilde yazıldığını söyledi. Birçok medya kuruluşu sözcüğün aslında \"coverage\" olduğunu iddia etti. Beyaz Saray sözcüsü Sean Spencer ise \"Sanırım başkanın ne demek istediğini o ve küçük bir grup biliyor\" açıklamasında bulundu.[2] Sözcük o zamandan beri halk arasında kullanılmaktadır.\n" }, "Donald Trump'ın kovuşturması": { "first_paragraph": "30 Mart 2023 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nin 45. Başkanı Donald Trump'ın (2017-2021) Stormy Daniels skandalı kapsamında porno aktörü Stormy Daniels'a sus payı ödemesi yapılmasındaki iddia edilen rolünü araştırmak için Manhattan büyük jurisi kararıyla kovuşturma başlatıldı.[1] Bu, tarihte bir Amerikan başkanına karşı başlatılan ilk kovuşturmadır.[2] Savcının iddianamesi henüz kamuoyuna duyurulmasa da iddianamenin Trump'ın Daniels'a yaptığı ödemenin federal yasada tanımlanan seçim kampanyası finansman kurallarını ihlali ve iş yeri kayıtlarının yanıltıcı bir şekilde değiştirilmesi yoluyla vergi suçu hakkında olduğu düşünülmekte. New York eyalet kanunlarına göre iş yeri kayıtlarını yanıltıcı bir şekilde değiştirmek hafif suç (misdemeanor) olarak sınıflandırılsa da başka bir suçu ört pas etmek için işlenmesi halinde ağır suç (felony) seviyesine çıkartılabilmekte. Ancak hükmün hafif suçtan (misdemeanor) ağır suça (felony) terfi ettirilebilmesi için federal yasalar ile yerel yasaların birlikte kullanılması gerekmektedir ki bunun tarihte benzer bir örneği bulunmamaktadır.[3][4]\n" }, "Harold Bornstein": { "first_paragraph": "Harold Nelson Bornstein (d. 26 Mart 1947; ö. 8 Ocak 2021), Amerikalı gastroenterolog.[1]\n" }, "Neopalpa donaldtrumpi": { "first_paragraph": "Neopalpa donaldtrumpi, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kuzey Kaliforniya ve Meksika'nın Baja California bölgelerinde bulunan Neopalpa cinsi bir güve türü. Neopalpa donaldtrumpi ilk kez 2017'de Kanadalı bilim insanı ve biyolog Vazrick Nazari tarafından keşfedildi. Nazari, daha önce hiç görülmeyen bir tür olan güvenin sarı tüyleri nedeniyle ABD'nin 45. başkanı Donald Trump'ı çağrıştırdığını ve bu nedenle \"Neopalpa donaldtrumpi\" adını verdiğini açıkladı.[1][2]\n" }, "Donald Trump karşıtı protestolar": { "first_paragraph": "Donald Trump karşıtı protestolar (İngilizce: Protests against Donald Trump), 16 Haziran 2015'ten 20 Ocak 2021'e kadar 2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri öncesi ve sonrasında söylemleri ve davranışları yüzünden 45. ABD Başkanı Donald Trump'a karşı başlayan protestolar. Trump'ın başkanlığı öncesi adaylık kampanyasına karşı örgütlü ve sivil eylemler düzenleyen göstericiler, Trump'ın mitinglerinde ve konferanslarında protestolar gerçekleştirdi. Donald Trump'un başkanlığa seçilmesinin ardından, öğrenciler ve aktivistler New York, Boston, Chicago, Portland ve Oakland başta olmak üzere ABD genelinde birçok büyük şehirde protesto gösterileri düzenledi.[2][3]\n" }, "The Trump Organization": { "first_paragraph": "The Trump Organization, Donald Trump'ın tek veya asıl sahibi olduğu yaklaşık 500 ticari kuruluştan oluşan bir gruptur.[5] Bu kuruluşların yaklaşık 250'si Trump adını kullanmaktadır.[6][7] Kuruluş 1927 yılında Donald Trump'ın babaannesi Elizabeth Christ Trump ve babası Fred Trump tarafından E. Trump & Son ismiyle kurulmuştur. Donald Trump 1968'de organizasyona katılmış, 1971'de liderlik etmeye başlamış, 1973 civarında adını değiştirmiş ve 2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerini kazandığında liderliği çocuklarına devretmiştir.\n" }, "Trump Medya ve Teknoloji Grubu": { "first_paragraph": "Trump Medya ve Teknoloji Grubu (TMTG), iş insanı ve ABD'nin 45'inci başkanı Donald Trump tarafından Şubat 2021'de kurulan medya ve teknoloji şirketidir.[1][2]\n" }, "Trump Plaza": { "first_paragraph": "Trump Plaza, Atlantic City, New Jersey'deki Boardwalk'ta Trump Entertainment Resorts'a ait bir otel ve kumarhaneydi. Mimar Martin Stern Jr. tarafından tasarlanan bina, 15 Mayıs 1984'ten 16 Eylül 2014'e kadar kullanıldı.[1]\n" }, "Trump Steaks": { "first_paragraph": "Trump Steaks, Donald Trump'ın sahibi olduğu biftek ve et markasıydı. Marka 2007'de piyasaya sürüldü ve yalnızca The Sharper Image ve QVC aracılığıyla satıldı.[1][2][3] İki ay sonra satışları durdurulmuştur.[4]\n" }, "Trump Tepeleri": { "first_paragraph": "Trump Tepeleri (İbranice: רמת טראמפ; Ramat Trump, İngilizce: Trump Heigths), ABD 45. başkanı Donald Trump'ı onurlandırmak amacıyla İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri üzerine yapılması planlanan yerleşim birimidir.[1][2][3][4] Buradaki İsrail yerleşimi uluslararası toplum tarafından yasa dışı olarak görülmektedir, ancak bu görüş İsrail tarafından reddedilmektedir.[5]\n" }, "Trump Towers": { "first_paragraph": "Trump Towers Şişli'de 39 ve 37 katlı 2 adet kuleden ve 62.350 metrekarelik alışveriş merkezinden oluşan Trump Towers İstanbul, 88 farklı tipte, toplam 205 adet bağımsız konuttan oluşan 154 metre yükseklikteki 39 katlı rezidans kulesinde bulunan dairelerin büyüklükleri 680 metrekareye ulaşıyor. 37 katlı ofis kulesi ise farklı ebatlarda bölünebilir ofis katlarından oluşuyor.[1]\n" }, "Trump World Tower": { "first_paragraph": "Trump World Tower, ABD'nin New York kentinde yer alan bir gökdelendir. Bina 1999-2001 yılları arasında inşa edilmiştir.\n" }, "Truth Social": { "first_paragraph": "Truth Social (TRUTH Social olarak da stilize edilmiştir), bir Amerikan sosyal medya mecrası ve mikroblog sitesidir. 2021'de kuruldu ve 21 Şubat 2022'de yayımlanmaya başladı.[1][2] Truth Social, cumhuriyetçi eski politikacı Devin Nunes tarafından yönetilmekte ve Palm Beach merkezli Trump medya ve teknoloji grubu isimli kuruluşa aittir. Amerika Birleşik Devletleri'nin eski başkanı Donald Trump'ın kendi sosyal ağını oluşturma girişimi olarak yorumlanıyor.\n" }, "1788-1789 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "\n" }, "1792 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "\n" }, "Washington Anıtı": { "first_paragraph": "\nWashington Anıtı, dünyanın en yüksek dikilitaşıdır. Uzunluğu 169,35 metredir. Washington, DC, ABD'de bulunmaktadır, şehrin en önemli sembollerinden birisidir. Ülkenin kurucusu George Washington anısına yaptırılmıştır.\n" }, "Mor Kalp": { "first_paragraph": "Mor Kalp (İngilizce: Purple Heart), askerlik hizmeti sırasında yaralanan veya ölen kişilere verilen bir ABD askerî madalyasıdır.\n" }, "Kullanıcı:Vikipolimer/George Washington ve kölelik": { "first_paragraph": "George Washington ve kölelik tarihi, Washington'un köleleştirme konusundaki değişen tutumunu yansıtır.\n" }, "Augustine Washington": { "first_paragraph": "Augustine Washington, (d. 1694 - ö. 12 Nisan 1743), Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk başkanı George Washington'un babasıdır. George Washington daha 11 yaşındayken ölmüştür. Augustine Washington 1694'te Virjinya'nın Westmoreland ilçesinde doğmuştur.\n" }, "Woodrow Wilson": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "General Harbord Raporu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Irk Eşitliği Önerisi": { "first_paragraph": "Irk Eşitliği Önerisi (Japonca: 人種的差別撤廃提案, romanize: Jinshutekisabetsu teppai teian; \"Irk ayrımcılığını ortadan kaldırma önerisi\"), 1919 Paris Barış Konferansı'nda ele alınan Versay Antlaşması'nda yapılan bir değişiklikti. Teklif, Japonya tarafından önerilmiş olup her ne kadar evrensel bir anlamı olması amaçlanmasa da ancak yine de ona bağlıydı ve bu da teklifin tartışmasına neden oldu. Japonya Dışişleri Bakanı Uchida Kōsai, Haziran 1919'da teklifin yalnızca Milletler Cemiyeti üyelerinin ırk eşitliğini talep etmeyi amaçladığını belirtti.[1]\n" }, "Kutup Ayısı Seferi": { "first_paragraph": "Kutup Ayısı Seferi, Eylül 1918 - Temmuz 1919 tarihleri arasında Rus İç Savaşına müdahil olan, Rusya’nın kuzeyindeki liman kenti Arkhangelsk’e çıkarak 5 bin kişilik silahlı kuvvetiyle Kızılordu’ya karşı savaşan ABD birliğinin seferidir.\n" }, "Sibirya Müdahalesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "Barack Obama\nDemokratik Parti\n" }, "2016 Cumhuriyetçi Parti başkanlık ön seçimleri": { "first_paragraph": "Mitt Romney\nCumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri)\n" }, "2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerine Rus müdahalesi iddiaları": { "first_paragraph": "2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerine Rus müdahalesi iddiaları, 2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri sırasında Rusya hükûmeti tarafından manipüle edildiği iddialarıdır. Rusya'nın, Hillary Clinton'ın kampanyasına zarar vermek, Donald Trump'ın popülerliğini arttırmak ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki siyasi ve sosyal anlaşmazlığı kışkırtmak amacıyla başkanlık seçimlerine müdahale ettiği iddia edildi. ABD istihbarat teşkilatlarının raporlarına göre, kod adı Lahta Projesi[1] olan operasyon doğrudan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'nin emriyle gerçekleştirildiği açıklandı.[2] Nisan 2019'da kamuoyuna açıklanan Özel Danışman raporu, Trump kampanyası ile Rus yetkililer arasındaki sayısız teması inceledi ancak Trump veya ortakları aleyhine herhangi bir komplo veya koordinasyon suçlaması getirmek için yeterli kanıt olmadığı sonucuna vardı.\n" }, "Katıl, ya da öl": { "first_paragraph": "\"Katıl ya da öl\" Benjamin Franklin tarafından yapılmış bir politik karikatürdür ve ilk defa kendi gazetesi olan Pennsylvania Gazette'de 9 Mayıs 1754'te yayımlanmıştır.[1] Resim 8'e bölünmüş bir yılanı gösteren bir ksilografidir, ksilografide yılanın 8 parçası On Üç Koloni'nin 8'ini temsil etmektedir. Yeni İngiltere 4 koloni olarak değil, tek bir koloni olarak gösterilmiştir. Ayrıca Delaware Kolonisi (o zaman Pennsylvania'nın bir parçasıydı) ve Georgia Kolonisi birleşik gösterilmiştir.[2] O zamanın Büyük Britanya'sının sahip olduğu kuzey kolonileri, Nova Scotia Kolonisi ve Newfoundland Kolonisi diğer Amerika kıtasındaki ve adalarındaki koloniler gibi gösterilmemiştir. Karikatür Yedi Yıl Savaşı'nın Kuzey Amerika Cephesinde kolonilerin Büyük Britanya ile birlikte hareket edip Fransız ve Kızılderilileri yenmesi gerektiğini sembolize etmek için kullanılmıştır. Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında özgürlüğün sembolü olmuştur.\n" }, "Glasharmonika": { "first_paragraph": "Glassharmonika ya da Glass armonika (İngilizce:Glass Harmonica), (Almanca:Glasharmonika), (Fransızca: Armonica de verre), 18. yüzyılda Benjamin Franklin tarafından mekaniksel versiyonu icat edilmiş ve \"armonica\" (armonika) adını koymuştur. İtalyancada \"armonica\" harmoni demektir. Parmakların ıslatılmasından sonra dönen düzenek üzerindeki bardaklara sürterek ses çıkarır.\n" }, "Paratoner": { "first_paragraph": "Paratoner veya yıldırım savar, bir yapıyı veya yükseltiyi olası yıldırım hasarlarından koruma amaçlı tasarlanan metal (genellikle bakır) iletken uzun direktir[1][2].\n" }, "1992 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "George H. W. Bush\nCumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri)\n" }, "Tom Laughlin": { "first_paragraph": "Tom Laughlin (10 Ağustos 1931 - 12 Aralık 2013), Amerikalı oyuncu ve politik aktivist\n1967-1977 yılları arasında 4 film olarak çekilen Billy Jack serisinin hem yönetmenliğini, hem senaristliğini hem de başrolünü üstlenen oyuncu 3. kez ABD başkanlığına aday olmuş ama kazanamamıştır.\n" }, "Federalist Yazılar": { "first_paragraph": "Federalist Yazılar (İngilizce: Federalist Papers veya kısaca The Federalist) Amerikan Anayasası'nın onaylanmasını destekleyen Alexander Hamilton (1, 6–9, 11–13, 15–17, 21–36, 59–61, ve 65–85), James Madison (10, 14, 18–20, 37–58, 62–63), ve John Jay (2–5, 64) tarafından yazılan 85 makaleden oluşan bir yazı dizisidir. Yetmişyedi tanesi Ekim 1787 - Ağustos 1787 yılları arasında The Independent Journal ve The New York Packet arasında yayımlanmıştır. Hepsinin derlenmiş hali ile yayımlanması ise 1788 yılında J. ve A. McLean tarafından The Federalist ismiyle yapılmıştır.\n" }, "John Jay": { "first_paragraph": "John Jay (12 Aralık [E.U. 23 Aralık] 1745 – 17 Mayıs 1829) Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucu babalarından olan Amerikan devlet adamı, hukukçu ve diplomat. \n" }, "1968 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "1968 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 5 Kasım 1968 tarihinde Mevcut Demokrat Başkan Yardımcısı Hubert Humphrey, Cumhuriyetçi aday Eski Başkan Yardımcısı Richard Nixon ve Amerikan Bağımsız Partisi adayı Alabama Valisi George Wallace arasında gerçekleşti. Seçimleri, Cumhuriyetçi aday Eski Başkan Yardımcısı Richard Nixon kazandı.\n" }, "Robert F. Kennedy Suikastı": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri Senatosu senatörü Robert F. Kennedy 1968 ABD başkanlık seçimleri seçim kampanyası öncesi, Los Angeles Kaliforniya'da 5 Haziran 1968 günü geceyarısına geçildikten kısa bir süre sonra suikast sonucu öldürülmüştür. Robert, daha önce suikaste uğramış başkan John F. Kennedy'nin erkek kardeşidir.\n" }, "Ambassador Hotel (Los Angeles)": { "first_paragraph": "Ambassador Hotel Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletine bağlı Los Angeles kentinde bulunan bir oteldi. Mimar Myron Hunt tarafından tasarlanan otel 1 Ocak 1921'de resmen halka açıldı. Akdeniz tarzı, karo zeminleri, İtalyan taş şömineleri ve yarı tropik avlusu ile elli yılı aşkın bir süre açık kaldı.\n" }, "Rafer Johnson": { "first_paragraph": "Rafer Lewis Johnson (18 Ağustos 1934 – 2 Aralık 2020), Amerikalı dekatloncu ve sinema oyuncusu. Olimpiyatlarda dekatlonda 1956'da gümüş madalya ve 1960'da altın madalya kazandı. Olimpiyat öncesi 1955 Pan Amerikan Oyunları'nda altın madalya kazanmıştı. 1960 Olimpiyatları'nda ABD takımının bayrak taşıyıcısıydı. 1984 Los Angeles Oyunları'nda Olimpiyat meşalesini yaktı.\n" }, "Sirhan Sirhan": { "first_paragraph": "Sirhan Bishara Sirhan (d. 19 Mart 1944, Kudüs) Amerika Birleşik Devletleri senatörü Robert F. Kennedy'yi öldüren kişidir. Halen, Kaliforniya, Corcoran'da yer alan eyalet hapishanesinde müebbet hapis cezasını çekmektedir.\n" }, "2012 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri": { "first_paragraph": "Barack Obama\nDemokratik Parti\n" }, "Emma Smith": { "first_paragraph": "Emma Hale Smith Bidamon (10 Temmuz 1804 - 30 Nisan 1879) Amerikalı çiftçi, Mormonların ilk peygamberi olarak tanınan Joseph Smith, Jr.'ın ilk eşi ve onun ölümünün ardından İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nden ayrılan Mesih'in Topluluğu (Community of Christ) adlı kilisenin üyesi.[1]\n" }, "57. Piyade Alayı (Osmanlı)": { "first_paragraph": "57. Piyade Alayı, Osmanlı İmparatorluğu ordusuna mensup alay. Çanakkale Kara Muharebeleri'nin başlangıcı kabul edilen Anzak Çıkarması ve sonrasında gerçekleşen muharebelerdeki başarısıyla bilinir. Alay, 30 Kasım 1915 tarihinde Osmanlı Padişahı V. Mehmed tarafından Altın ve Gümüş İmtiyaz Madalyaları ve Harp Madalyası ile ödüllendirilmiştir.\n" }, "Anzak Günü": { "first_paragraph": "Anzak Günü, Avustralya ve Yeni Zelanda adına savaş ve çatışmalara katılan ve bunlarda yaşamını yitiren asker ve sivillerin anıldığı bir ulusal anma günüdür. 1916'dan itibaren her yıl nisan ayının 25'inde anma törenleri düzenlenir. \n" }, "Anzak Koyu": { "first_paragraph": "Anzak Koyu, Türkiye'de, Gelibolu Yarımadası'nda küçük bir koy. Anzakların Çanakkale Savaşı sırasında bu koya çıkarma yapmalarıyla ünlenmiştir. 600 metre uzunluğudaki koy, kuzeyden Arıburnu tepeleriyle çevrilidir. Yapılan çıkarmadan sonra, plaj Anzaklar için ana üs konumuna gelmiştir. 25 Nisan 1985'teki Anzak Günü'nde, Türkiye hükûmeti Anzak Koyu ismini resmen kabul etti.\n" }, "Bigalı Mehmet Çavuş": { "first_paragraph": "Bigalı Mehmet Çavuş (1878 - 3 Şubat 1964), Türk asker. \n" }, "Bir Yolcuya": { "first_paragraph": "Bir Yolcuya, Necmettin Halil Onan'ın 1960 yılında yayınlanan aynı isimli kitabından çıkan Türk ordusunun Çanakkale Savaşları'ndaki savunmasını anan şiiri. Bir Yolcuya şiiri şairle özdeşleşmiş olup Kilitbahir Kalesi üzerinde Çanakkale Boğazı'ndan görülen şiirin ilk dörtlüğünün yer aldığı anıt yapılmıştır.\n" }, "Çanakkale 1915 Savaş Malzemeleri Müzesi": { "first_paragraph": "Çanakkale 1915 Savaş Malzemeleri Müzesi, Gelibolu Yarımadası ve Çanakkale bölgesinin en çok ziyaret edilen müzesi konumunda bulunan müze.[1] Müzede Çanakkale Savaşı'na dair malzemeler sergilenmektedir.[2] \"Çanakkale'den Anadolu'ya\" isimli bir proje çerçevesinde[3] Türkiye'yi dolaşmaya başlayan müze Samsun, Eskişehir, Bursa, Aydın, Osmaniye ve birçok şehri ziyaret etmiştir[4][5][6][7][8] ve halen gezisini sürdürmektedir.\n" }, "Çanakkale Savaşı deniz harekâtlarına katılan İtilaf Devletlerine ait savaş gemileri listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, Çanakkale Savaşı süresince bölgede görev almış savaş gemilerini göstermektedir.\n" }, "Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihî Alanı'ndaki şehitlikler ve eserler listesi": { "first_paragraph": "Gelibolu Yarımadası'ndaki anıt ve düzenlemelerin bugünkü görünümünü alması 1970 yılında Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı'nın kurulması ve devamında 19.06.2014 yılında Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı'nın faaliyete geçmesiyle oluşmuştur. Öncesinde,1916 Şevki Paşa haritasının hazırlanması ve Muharebeler sırasında ve hemen sonra yapılmış birkaç mütevazı anıt ve tekil şehitlikler dışında, 1940'lara varıncaya kadar Gelibolu Tarihi alanında önemli bir faaliyet olmadı. 1940'larda Nuri Yamut Anıtı (1943), Çanakkale Şehitler Abidesi proje yarışması (1944) ve başka girişimlerle başlayan ilgi 1970'lere kadar yavaş bir tempoyla sürdü. 1973 yılında Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı ilanı anıtlarla ilgili faaliyetlerde gelişmeler yaşanmasına olanak sağladı.\n" }, "Çanakkale Şehitlerine": { "first_paragraph": "Çanakkale Şehitlerine, Mehmet Âkif Ersoy'un bir şiiri. Çanakkale Savaşı'nda hayatını kaybeden askerlere seslenme şeklinde yazılan şiir, Ersoy'un İstiklâl Marşı ile beraber en öne çıkan eserlerindendir.[1] Şairin şiirlerinin toplandığı Safahat'in altıncı kitabı olan Asım'ın son bölümünde yer almıştır.\n" }, "Çanakkale Şehitlikleri": { "first_paragraph": "Çanakkale Şehitlikleri, Çanakkale'de Gelibolu Yarımadası bütünüyle bir şehitliktir. Çanakkale'deki şehitlikler, anıtlar, abideler şöyledir:\n" }, "Ertuğrul Koyu": { "first_paragraph": "Ertuğrul Koyu, Çanakkale deniz muharebeleri sırasında Seddülbahir bölgesinde, 25 Nisan 1915 tarihinde İngilizlerin çıkarma harekâtı düzenledikleri 5 koydan (Sığırini (Morto) koyu – Hisarlık Burnu, Ertuğrul Koyu, Tekekoyu, İkizkoyu, Zığındere) biridir.\n" }, "Ian Hamilton": { "first_paragraph": "Ian Hamilton (tam ismi Ian Standish Monteith Hamilton) (16 Ocak 1853 - 12 Ekim 1947), Çanakkale Savaşı'nda Akdeniz Seferi Kuvvetlerine komuta etmesiyle bilinen Britanya Ordusu'nda kıdemli subay.[1]\n" }, "İstanbul Filotillası": { "first_paragraph": "İstanbul Filotillası (Almanca: U-Halbflottille Konstantinopel), Alman İmparatorluğu deniz kuvvetleri olan Kaiserliche Marine'e ait, I. Dünya Savaşı yıllarında Akdeniz Denizaltı Tümeni'nin bir bölümü olarak İstanbul'da oluşturduğu bir denizaltı teşkilidir. Teşkilin amacı Almanya'nın, müttefiki olan Osmanlı İmparatorluğu'nu Ege Denizi ve Karadeniz'de desteklemekti.\n" }, "John de Robeck": { "first_paragraph": "Büyük Amiral Sir John Michael de Robeck (10 Haziran 1862 - 20 Ocak 1928), I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale Deniz Harekâtları'nda Müttefik donanmasına komuta eden İrlanda asıllı Kraliyet Donanması'na bağlı bir amiraldir. İsveç/Estonya/Almanya asıllı asil bir aileden olan John Henry Edward Fock'un dördüncü çocuğu olarak doğdu. Robeck, 1875'te Kraliyet Donanması'na katıldı. 1914 yılında 9. Kruvazör Fırkası'nın komutanı oldu. Komuta kademesinde ikinci sıradaydı, Amiral Carden'in sağlık durumu dolayısıyla Carden'in yerine geçti ve 18 Mart saldırısını yönetti. Müttefik donanması büyük bir başarısızlığa uğradı; beş savaş gemisi batmış ya da ağır hasar görmüştü. Çanakkale savaşlarından sonra Robeck, Akdeniz'de ve Ege'de çeşitli filoların komutanlığını üstlendi. 1924'te emekli oldu.\n" }, "Çanakkale Savaşı kronolojisi": { "first_paragraph": "1914\n" }, "Meçhul Asker Anıtı (Çanakkale)": { "first_paragraph": "Meçhul Asker Anıtı, Çanakkale Şehitler Abidesi eski temsili şehitliğin ön tarafında yer almaktadır.\n" }, "Mehmetçiğe Saygı Anıtı": { "first_paragraph": "Saygı Anıtı olarak da bilinen Mehmetçik Saygı Anıtı, Kabatepe-Conbayırı, Çanakkale'de bulunur.[1] Tankut Öktem'in tasarımcısı olduğu anıt 1997 yılında açılmıştır. Anıtta Çanakkale Savaşı sırasında kucağında yaralı olan bir Avustralya subayını taşıyan bir Türk askeri tasvir edildi. Anıtın altında, Avustralya Genel Valisi Lord Casey'e ait, Mehmetçiğe ithafen söylediği bir sözü vardır.[2] Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı alanında, muharebe alanına 2 km uzaklıkta bulunan anıt Kalatepe'deki Albayrak Sırtında bulunur.\n" }, "Nusret Mayın Gemisi Kültür Parkı": { "first_paragraph": "Nusret Mayın Gemisi Kültür Parkı Tarsus’ta bir park müzedir. Park adını Çanakkale Savaşında önemli rolü olan Nusret Mayın gemisinden almıştır.\n" }, "Ahmet Saffet Ohkay": { "first_paragraph": "Ahmet Saffet Ohkay veya Ayasofyalı Ahmed Saffet (1876, İstanbul - 18 Mayıs 1938), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Rumeli Mecidiye Tabyası": { "first_paragraph": "Çanakkale'nin Gelibolu Yarımadası'nda bulunan tabya. 1892 yılında Kilitbahir Kalesi'nin güneyinde Asaf Paşa tarafından yaptırılan tabya; 8 bonetten ve Alman yapımı 4 adet 24 cm. ,2 adet 28 cm çapında toplardan oluşmaktadır. Çanakkale Savaşı'nda komutanlığını Yüzbaşı Hilmi(Şanlıtop) Bey yapmıştır. Ayrıca bu tabya Seyit Onbaşı'nın 190 ila 215 kiloluk mermiyi kaldırdığı tabyadır.\n" }, "Çanakkale Şehitleri Anıtı": { "first_paragraph": "Çanakkale Şehitleri Anıtı, Çanakkale il ve Eceabat ilçe sınırları içindeki Gelibolu Yarımadası'nda, Çanakkale Boğazı'nın ucunda Morto Koyu önündeki Hisarlık Tepe üzerinde yer alan anıt.\n" }, "Claire Bazy-Malaurie": { "first_paragraph": "Claire Bazy-Malaurie (d. 14 Nisan 1949, Paris (18. arrondissement)) Fransız bürokrat.\n" }, "Jacques Barrot": { "first_paragraph": "Jacques Barrot (3 Şubat 1937, Yssingeaux (Haute-Loire) - 3 Aralık 2014, Neuilly-sur-Seine (Hauts-de-Seine)), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Sosyalist Parti (Fransa)": { "first_paragraph": "Parti içi düşünceler\n" }, "Le Populaire": { "first_paragraph": "Le Populaire (Türkçe: Halk Gazetesi), Fransa'daki sosyalistler tarafından 1916 yılında çıkartılan gazete.\n" }, "1. Jean-Marc Ayrault Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Jean-Marc Ayrault Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 35. hükûmetidir. François Hollande'ın cumhurbaşkanlığı görevine başlamasıyla beraber 15 Mayıs 2012'de başbakan Jean-Marc Ayrault ve 16 Mayıs'ta da diğer hükûmet üyeleri görevlerine başlamışlar ve hükûmet, milletvekili seçimleri ardından 18 Haziran 2012'de istifa etmiştir.\n" }, "2. Jean-Marc Ayrault Hükûmeti": { "first_paragraph": "2. Jean-Marc Ayrault Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 36. hükûmetidir. 2012 Fransa genel seçimleri sonucunda başbakanlığa Jean-Marc Ayrault 18 Haziran 2012'de ve hükûmetin diğer üyeleri 21 Haziran 2012 tarihinde atanmış olup belediye seçimlerinin ardından 31 Mart 2014 tarihinde başbakanın istifa etmesiyle hükûmet son bulmuştur.\n" }, "1. Raymond Barre Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Raymond Barre Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 12. hükûmetidir. Başbakan Jacques Chirac'ın istifası üzerinde Raymond Barre, 25 Ağustos 1976'da ve hükûmetin diğer üyeleri 27 Ağustos 1976'da atanmışlardır ve 1977 belediye seçimlerinin ardından hükûmet 29 Mart 1977 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "2. Raymond Barre Hükûmeti": { "first_paragraph": "2. Raymond Barre Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 13. hükûmetidir. 1977 Fransa belediye seçimlerinin ardından Raymond Barre 29 Mart 1977'de ve bakanlar 30 Mart 1977'de ve devlet sekreterleri ise 1 Nisan 1977 tarihinde atanmışlardır ve 1978 Fransa genel seçimlerinin ardından hükûmet 31 Mart 1978 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "3. Raymond Barre Hükûmeti": { "first_paragraph": "3. Raymond Barre Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 14. hükûmetidir. 1978 Fransa genel seçimleri sonucunda başbakanlığa Raymond Barre 3 Nisan 1978'de, bakanlar 5 Nisan 1978'de ve devlet sekreterleri ise 6 Nisan 1978 tarihinde atanmışlardır ve 1981 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimleri'ni François Mitterrand'ın kazanması sonucunda hükûmet 13 Mayıs 1981 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "Jean Michard-Pellissier": { "first_paragraph": "Jean Lucien Victor Michard-Pellissier (d. 3 Ekim 1909, Gap (Hautes-Alpes) - ö. 31 Ekim 1976, Paris), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Jules Antonini": { "first_paragraph": "Jules Antonini (d. 1 Ocak 1903, Ajaccio - ö. 29 Kasım 1987, Paris 15. arrondissement) Fransız yönetici.\n" }, "Pierre Chatenet": { "first_paragraph": "Pierre Chatenet (d. 6 Mart 1917, Paris - ö. 4 Eylül 1997, Tavers (Loiret)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Victor Chatenay": { "first_paragraph": "Victor Chatenay (d. 3 Nisan 1886, Doué-la-Fontaine (Maine-et-Loire) - ö. 11 Mart 1985, Angers) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Halk Hareketi için Birlik": { "first_paragraph": "Halk Hareketi için Birlik (Fransızca: Union pour un mouvement populaire Fransızca telaffuz: [y.njɔ̃.pu.ʁœ̃.muv.mɑ̃.pɔ.pyˈlɛʁ]; UMP Fransızca telaffuz: [y.ɛmˈpe]) Fransa'da Sosyalist Parti (PS) ile birlikte iki önemli çağdaş siyasi partiden biri olan, merkez sağ bir siyasi partiydi. 2002 yılında Cumhurbaşkanı Jacques Chirac önderliğinde birkaç merkez sağ partinin birleşmesi olarak kuruldu. 30 Mayıs 2015 tarihinde partinin adı Cumhuriyetçiler olarak değiştirildi.\n" }, "1. Jacques Chirac Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Jacques Chirac Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 11. hükûmetidir. Valéry Giscard d'Estaing'in cumhurbaşkanlığı görevine başlaması ile beraber 27 Mayıs 1974'te Jacques Chirac başbakanlığa atanmıştır. 28 Mayıs 1974'te bakanlar ve 8 Haziran 1974'te ise devlet sekreterleri atanmışlardır. 25 Ağustos 1976 tarihinde, cumhurbaşkanı ile başbakan arasındaki anlaşmazlıklar had safhaya ulaşınca Chirac bir basın açıklaması ile istifa etmişi böylelikle hükûmet son bulmuştur.\n" }, "1. Alain Juppé Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Alain Juppé Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 25. hükûmetidir. Jacques Chirac'ın cumhurbaşkanlığı görevine başlamasıyla beraber 17 Mayıs 1995 tarihinde Alain Juppé başbakanlığa getirilmiş ve 18 Mayıs 1995 tarihinde hükûmetin diğer üyeleri atanmıştır. 7 Kasım 1995 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "2. Alain Juppé Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Alain Juppé Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 26. hükûmetidir. 7 Kasım 1995'te başbakan ve diğer hükûmet üyeleri görevlerine başlamış ve 1 Haziran 1997 seçimlerinden bir gün sonra istifa etmişlerdir.\n" }, "1. Jean-Pierre Raffarin Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Jean-Pierre Raffarin Hükûmeti Jacques Chirac'ın ikinci kez cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından 6 Mayıs 2002'de başbakanlığa Jean-Pierre Raffarin atanmış ve 7 Mayıs'ta da hükûmetin üyeleri görevlerine atanmışlardır. 16 Haziran'daki milletvekili seçimlerinin ardından 17 Haziran'da hükûmet istifa etmiştir. Beşinci Cumhuriyet'in 28. hükûmetidir.\n" }, "2. Jean-Pierre Raffarin Hükûmeti": { "first_paragraph": "2. Jean-Pierre Raffarin Hükûmeti, 2002 Fransa genel seçimleri sonucunda 17 Haziran 2002'de başbakan ve hükûmetin diğer üyeleri görevlerine atanmışlardır. 2004 Bölgesel seçimlerinde UMP ağır yenilgi alınca 30 Mart 2004'te Başbakan istifa etmiş ve hükûmet son bulmuştur. Beşinci Cumhuriyet'in 29. hükûmetidir.\n" }, "3. Jean-Pierre Raffarin Hükûmeti": { "first_paragraph": "3. Jean-Pierre Raffarin Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 30. hükûmetidir. 2004 Bölgesel seçimleri sonucu istifa eden 2. Raffarin Hükûmetinin ardından 30 Mart 2004 tarihinde Başbakan ve 31 Mart 2004 tarihinde de hükûmetin diğer üyeleri atanmıştır. Avrupa Anayasası referandumundan \"hayır\" sonucu çıkması üzerine 31 Mayıs 2005 tarihinde hükûmet sonlanmıştır.\n" }, "Guy Canivet": { "first_paragraph": "Guy Canivet (d. 23 Eylül 1943, Lons-le-Saunier, Jura), Fransız hakimdir.\n" }, "Jean-Louis Pezant": { "first_paragraph": "Jean-Louis Pezant (d. 5 Ekim 1938, Dun-le-Palestel (Creuse) - ö. 24 Temmuz 2010, Paris) Fransız hukukçu ve bürokrat.[1]\n" }, "Jacques Robert": { "first_paragraph": "Jacques Robert (d. 1928, Cezayir Fransız hukukçu.\n" }, "Véronique Malbec": { "first_paragraph": "Véronique Malbec (d. 1 Ekim 1958, Mont-de-Marsan) Fransız yargıç.\n" }, "1. François Fillon Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. François Fillon Hükûmeti, 5. Cumhuriyet'in 32. hükûmetidir. Nicolas Sarkozy'nin cumhurbaşkanı seçilmesi ile beraber 17 Mayıs 2007 tarihinde François Fillon başbakanlığa getirilmiş ve 18 Mayıs 2007'de de diğer hükûmet üyeleri atanmışlardır. Bu hükûmet milletvekili seçimlerinden bir gün sonra, 18 Haziran 2007 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "2. François Fillon Hükûmeti": { "first_paragraph": "2. François Fillon Hükûmeti, 5. Cumhuriyet'in 33. hükûmetidir. 2007 Fransa genel seçimleri sonucunda 18 Haziran 2007'de François Fillon yeniden başbakanlığa getirilmiş ve 19 Haziran 2007'de de diğer hükûmet üyeleri atanmışlardır. Bu hükûmet 13 Kasım 2010 tarihinde başbakanın istifa etmesiyle son bulmuştur.\n" }, "3. François Fillon Hükûmeti": { "first_paragraph": "3. François Fillon Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 34. hükûmetidir. 14 Kasım 2010 tarihinde kurulmuş ve 2012 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimleri'nin ardından 10 Mayıs 2012 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "André Deschamps": { "first_paragraph": "André Deschamps (d. 1 Aralık 1895, Romilly-sur-Seine (Aube) - ö. 21 Ekim 1968) Fransız asker ve hukukçu.\n" }, "Jean Sainteny": { "first_paragraph": "Jean Sainteny doğduğundaki isim Jean Roger (d. 29 Mayıs 1907, Vésinet, Yvelines - ö. 25 Şubat 1978, Paris), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Maurice Patin": { "first_paragraph": "Maurice Patin (4 Aralık 1895, Aix-en-Provence - 22 Aralık 1962), Fransız yargıç.\n" }, "Marcel Waline": { "first_paragraph": "Marcel Waline (d. 1 Ekim 1900, Épernay (Marne) - ö. 14 Ekim 1982), Fransız hukukçu ve akademisyen.\n" }, "1. Georges Pompidou Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Georges Pompidou Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 2. hükûmetidir. 14 Nisan 1962 tarihinde cumhurbaşkanı Charles de Gaulle tarafından başbakan Georges Pompidou atanmış, ardından 15 Nisan 1962 tarihinde de bakanlar kurulunun diğer üyeleri atanmıştır. Hükûmete 5 Ekim 1962 tarihinde güvensizlik oyu verilmiş ancak hükûmetin hemen istifa etmesi gerekirken, cumhurbaşkanı meclisi feshedip ülkeyi erken seçime götürmesi üzerine hükûmet 28 Kasım 1962 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "2. Georges Pompidou Hükûmeti": { "first_paragraph": "2. Georges Pompidou Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 3. hükûmetidir. 1962 milletvekili seçimleri ardından 28 Kasım 1962 tarihinde cumhurbaşkanı Charles de Gaulle tarafından başbakan Georges Pompidou atanmış, ardından 6 Aralık 1962 tarihinde bakanlar kurulunun diğer üyeleri atanmıştır. Hükûmet, Charles de Gaulle'ün tekrar cumhurbaşkanlığı görevine gelmesinin ardından 8 Ocak 1966 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "3. Georges Pompidou Hükûmeti": { "first_paragraph": "3. Georges Pompidou Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 4. hükûmetidir. Charles de Gaulle'ün ikinci kez cumhurbaşkanlığı görevine seçilmesinin ardından 8 Ocak 1966 tarihinde hükûmet oluşturulmuştur. Hükûmet 1967 milletvekili seçimleri ardından 1 Nisan 1967 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "4. Georges Pompidou Hükûmeti": { "first_paragraph": "4. Georges Pompidou Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 5. hükûmetidir. 1967 milletvekili seçimleri ardından 5 Nisan 1967'de cumhurbaşkanı Charles de Gaulle tarafından başbakan, 6 Nisan 1967'de de hükûmetin diğer üyeleri atanmıştır. Hükûmet 1968 erken milletvekili seçimleri ardından 10 Temmuz 1968 tarihinde son bulmuştur.\n" }, "Georges Vedel": { "first_paragraph": "Georges Vedel (d. 5 Temmuz 1910, Auch, Gers - ö. 21 Şubat 2002, Paris) Fransız kamu hukuku profesörü\n" }, "Nicole Maestracci": { "first_paragraph": "Nicole Maestracci (d. 3 Şubat 1951, Paris (17. arrondissement) - ö. 7 Nisan 2022) Fransız yargıç\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/Manuel_Valls_H%C3%BCk%C3%BBmeti": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "1. Manuel Valls Hükûmeti": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "2. Manuel Valls Hükûmeti": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Dominique Lottin": { "first_paragraph": "Dominique Lottin (d. 18 Ağustos 1958, Paris 15. arrondissement) Fransız yargıç.\n" }, "Jean-Jacques Hyest": { "first_paragraph": "Jean-Jacques Hyest (d. 2 Mart 1943, Fontainebleau, Seine-et-Marne), Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Michel Pinault": { "first_paragraph": "Michel Pinault (d. 9 Mayıs 1947, Paris 16. arrondissement) Fransız hukukçu.\n" }, "1. Édouard Philippe Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Édouard Philippe Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 40. hükûmetidir. Emmanuel Macron'un cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından 15 Mayıs 2017'de başbakan Édouard Philippe ve 17 Mayıs 2017'de hükûmetin diğer üyeleri atanmıştır. 2017 Fransa yasama seçimleri'nin ardından 19 Haziran 2017 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "2. Édouard Philippe Hükûmeti": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%89douard_Philippe_H%C3%BCk%C3%BBmeti": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "1. Pierre Mauroy Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Pierre Mauroy hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 15. hükûmeti olup 21 Mayıs 1981-22 Haziran 1981 tarihleri arasında 32 gün sürmüş ve 21 Haziran seçimleri sonucunda istifa etmiştir.\n" }, "2. Pierre Mauroy Hükûmeti": { "first_paragraph": "2. Pierre Mauroy hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 16. hükûmetidir. 21 Haziran seçimleri sonucunda François Mitterrand 22 Haziran 1981 tarihinde Başbakan ve 23 Haziran 1981'de de hükûmetin diğer üyelerini atamıştır ve 1983 Yerel Seçimleri sonucunda 22 Mart 1983'te hükûmet istifa etmiştir.\n" }, "3. Pierre Mauroy Hükûmeti": { "first_paragraph": "3. Pierre Mauroy Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 17. Hükûmetidir. 22 Mart 1983-17 Temmuz 1984 tarihleri arasında sürmüştür. 22 Mart 1983 tarihinde Başbakan ve Bakanlar, 24 Mart 1983 tarihinde ise diğer hükûmet üyeleri atanmıştır. 17 Temmuz 1984'te, Milli Eğitim Bakanı Alain Savary'nin hazırladığı kanun tasarısına din adamları ve muhafazakâr ailelerin yoğun tepki göstermesi üzerine, hükûmet istifa etmiştir.\n" }, "1. Pierre Messmer Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Pierre Messmer Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 8. hükûmetidir. 5 Temmuz 1972 tarihinde Başbakan, 6 Temmuz 1972 tarihinde de diğer hükûmet üyeleri atanmışlardır. Hükûmet 1973 Fransa genel seçimleri sonrasında 28 Mart 1973 tarihinde istifa etmiştir.\n" }, "2. Pierre Messmer Hükûmeti": { "first_paragraph": "2. Pierre Messmer Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 9. hükûmetidir. 1973 Fransa genel seçimleri sonucunda, 2 Nisan 1973 tarihinde, cumhurbaşkanı Georges Pompidou tarafından başbakanlığa Pierre Messmer atanmış, 5 Nisan 1973 tarihinde Bakanlar, 12 Nisan 1973 tarihinde de Devlet Sekreterleri atanmıştır. Hükûmet 27 Şubat 1974 tarihinde son bulmuştur.\n" }, "3. Pierre Messmer Hükûmeti": { "first_paragraph": "3. Pierre Messmer Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 10. hükûmetidir. 27 Şubat 1974'te Başbakanlığa Pierre Messmer atanmış, 1 Mart 1974'te de diğer hükûmet üyeleri atanmıştır. Hükûmet 27 Mayıs 1974 tarihinde, cumhurbaşkanlığı görevine Valéry Giscard d'Estaing'in başlamasıyla, istifa etmiştir.\n" }, "Georges Abadie": { "first_paragraph": "Georges Abadie (d. 21 Kasım 1924, Tarbes, (Hautes-Pyrénées) - ö. 23 Ekim 2017,\nNeuilly-sur-Seine (Hauts-de-Seine) Fransız bürokrat.\n" }, "1. Michel Rocard Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Michel Rocard Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 20. hükûmetidir. François Mitterrand'ın 2. kez cumhurbaşkanı olması üzerine Michel Rocard'ı 10 Mayıs 1988 tarihinde başbakanlığa atamış, 12 Mayıs'ta Bakan ve Yardımcı Bakanlar ve 13 Mayıs'ta da Devlet Sekreterleri atanmıştır. Bu hükûmet milletvekili seçimlerine kadar sürmüş ve 22 Haziran 1988'de istifa etmiştir.\n" }, "2. Michel Rocard Hükûmeti": { "first_paragraph": "2. Michel Rocard Hükûmeti, Beşinci Cumhuriyet'in 21. hükûmetidir. 1988 Fransa genel seçimleri sonrası 23 Haziran'da başbakanlığa ikinci kez Michel Rocard atanmış, 28 Haziran'da da hükûmetin diğer üyeleri atanmıştır. Hükûmet 15 Mayıs 1991'de Michel Rocard'ın istifası ile son bulmuştur.\n" }, "René Cassin": { "first_paragraph": "René Samuel Cassin (5 Ekim 1887 – 20 Şubat 1976) Fransız mahkemesi jüri üyesi ve hukuk adamıdır. 1968 yılında insan haklarını savunmadaki katkılarından dolayı Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştür.\n" }, "Charles Le Coq de Kerland": { "first_paragraph": "Charles Le Coq de Kerland (d. 21 Aralık 1887, Bordeaux - ö. 7 Kasım 1978) Fransız hukukçu.\n" }, "Georges-Léon Dubois": { "first_paragraph": "Georges-Léon Dubois (d. 28 Kasım 1909, Orthez (Pyrénées-Atlantiques) - ö. 8 Şubat 2003, Le Chesnay) Fransız yargıç.\n" }, "Maurice Delépine": { "first_paragraph": "Maurice Delépine (15 Temmuz 1883, Paris - 30 Nisan 1960), Fransız hukukçudur.\n" }, "Elba": { "first_paragraph": "Elbe (Latince: Ilva; İtalyanca: Isola d'Elba) İtalya'nın, Toskana eyaletine bağlı bir adadır. Sahil şehri olan Piombino'nun (42°44′N, 10°22′E) 20 km (12 mil) açığındadır. Fransa'ya bağlı Korsika Adası 35 km batıda bulunmaktadır. Toskana bölgesinin en büyük adasıdır. İtalya'nın ise Sicilya ve Sardinya'dan sonra 3. büyük adasıdır.\n" }, "Portoferraio": { "first_paragraph": "Portoferraio, İtalya'da Toskana bölgesinde Livorno iline bağlı Elba adasının merkezi olan liman beldesi.\n" }, "Les Invalides": { "first_paragraph": "Les Invalides ya da Hôtel national des Invalides, Paris'te bulunan, içinde pek çok farklı yapı barındıran, büyük ölçüde Fransa'nın askeri tarihiyle ilintili olan bir anıttır. 24 Şubat 1670 tarihinde, XIV. Louis'nin emriyle yapılmasına karar verilmiştir.\n" }, "Longwood House": { "first_paragraph": "Longwood House, 10 Aralık 1815'ten 5 Mayıs 1821'deki ölümüne kadar Saint Helena adasındaki sürgünü sırasında, Napolyon Bonaparte'ın son ikametgâhı olan konaktır. Jamestown'a yaklaşık 6 km uzaklıkta yer almaktadır ve iki kez St Helena'nın Yedi Harikası'ndan biri seçilmiştir.[1]\n" }, "Napolyon Savaşları": { "first_paragraph": "Koalisyon kuvvetleri:\n Birleşik Krallık\n Avusturya Arşidüklüğü (1804'e kadar) \n Avusturya İmparatorluğu[a] (1804'ten sonra)\n Rus İmparatorluğu[b] (1804-1807, 1810-1815)\n Prusya[a] (1806-1807, 1812-1815)\n İspanya[c] (1808-1815)\n Osmanlı İmparatorluğu (1806-1810)\n Portekiz\n Sicilya[d]\n Sardunya\n İsveç[e]\n Hannover \n Hollanda Birleşik Krallığı\n Fransız Kralcılar(1815)\n" }, "1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı": { "first_paragraph": " Rus İmparatorluğu \n Megrelya Prensliği \n Abhazya Prensliği \n Boğdan \n Eflak \n Karadağ Prensliği \n Guria Prensliği \n" }, "1812 Uvertürü": { "first_paragraph": "1812 Uvertürü, Pyotr İlyiç Çaykovski tarafından bestelenmiş orkestral bir çalışma.\n" }, "Aigle de drapeau": { "first_paragraph": "Aigle de drapeau ya da Fransız İmparatorluk Kartalı, Napolyon Savaşları sırasında Napolyon Bonapart imparatorluk orduları tarafından taşınan sopa şeklindeki uzun bir desteğin üzerine konulmuş bir kartal şeklinden oluşan sancaktır.\n" }, "Almanya'nın birleşmesi": { "first_paragraph": "Resmî olarak Almanya'nın birleşmesi ile siyasi ve idarî olarak birleşik bir ulus devletin ortaya çıkması 18 Ocak 1871'de Fransa'daki Versay Sarayı'nın Aynalar Galerisi'nde gerçekleşti. Fransa-Prusya Savaşı sonrası Fransızların silah bırakmasının ardından, Alman devletlerinin prensleri Prusyalı I. Wilhelm'i Alman İmparatoru ilan etmek için bir araya geldi. Pratikte, Almanca konuşan halkların çoğunluğunun birleşik bir devlet altında toplanması, resmî ve soylu yöneticiler arasındaki gayriresmî ittifaklar sayesinde bir süredir düzensiz olarak gelişmekteydi. Ancak birleşme fikirleri, tarafların kendi çıkarları yüzünden Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun 1806'da dağılması ve Napolyon Savaşları'nın gerçekleşmesi üzerine kuvvetlenen milliyetçilik hareketlerine kadar neredeyse yüz yıl gecikerek aristokratik bir deneme olmaktan öteye gidemedi.\n" }, "Askeri Galeri": { "first_paragraph": "Askeri Galeri (Rusça; Военная галерея ) Rusya'nın Saint Petersburg kentindeki Kışlık Saray'ın bir galerisidir. Galeri, 1812 Napolyon'un Rusya seferi'ne katılan generallerin 332 portresi için bir mekandır. Portreler George Dawe ve Rus asistanları Alexander Polyakov (1801-1835) ve Wilhelm August Golicke tarafından yapılmıştır.[1]\n" }, "Avusturya-Polonya Savaşı": { "first_paragraph": "Avusturya-Polonya Savaşı, 1809'da Avusturya İmparatorluğu ve Birleşik Krallık'ın Birinci Fransız İmparatorluğu ve Bavyera'ya karşı oluşturduğu koalisyon nedeniyle gerçekleşen Beşinci Koalisyon Savaşı'nın bir parçasıydı. Bu savaşta, Napolyon müttefiki Varşova Dükalığı'nın Polonya kuvvetleri ve Saksonya Krallığı kuvvetlerinin yardımıyla Avusturya İmparatorluğu'na karşı savaştı. Haziran ayında, Rus İmparatorluğu Avusturya'ya karşı birleşti. Polonyalı birlikler, Avusturya'nın Varşova'ya saldırısına karşı onları Raszyn'de yenerek direndi, ardından Kraków ve Lviv da dahil olmak üzere bölünme öncesi Polonya'nın bazı kısımlarını yeniden fethetmek için Varşova'yı terk etti ve Avusturyalıları gafil avlayarak Avusturyalıları Varşova'dan çekilmeye zorladı.[1]\n" }, "Baker tüfeği": { "first_paragraph": "Baker tüfeği, Napolyon Savaşları sırasında Britanya Ordusu tarafından kullanılan çakmaklı tüfektir. İngiltere’de yapılan ve Britanya Ordusu tarafından standart olarak sağlanan ilk tüfektir. Adı 1800 yılında ilk üretimi gerçekleştiren Ezekiel Baker’den gelir. Tüfek 1830’lara kadar uzun bir dönem kullanımda kalmıştır.\n" }, "Büyük Ordu": { "first_paragraph": "Büyük Ordu[2] (Fransızca: Grande Armée) Napolyon Savaşları sırasında I. Napolyon tarafından oluşturulan ve yönetilen ordu. 1804'ten 1809'a kadar Grande Armée, Fransız İmparatorluğu adına Avrupa üzerinde eşi görülmemiş bir zafer elde eden tarihi bir ordu oldu.[3]\n" }, "Dürenstein Muharebesi": { "first_paragraph": "Dürenstein Muharebesi (Almanca: Schlacht bei Dürnstein) 11 Kasım 1805'te, Napolyon Savaşları'nda Üçüncü Koalisyon sırasında yapılan savaştır. Fransa ordusu, Ruslara ve Avusturya'ya karşı sayıca daha az olmasına rağmen savaşı kazandı. Dürenstein, Rus mareşal Mihail Kutuzov'un Napolyon'un ordusuna karşı kaybettiği savaşlardan birisidir.\n" }, "England expects that every man will do his duty": { "first_paragraph": "\"England expects that every man will do his duty\" (İngiltere herkesin üzerine düşen görevi yapmasını bekler), 21 Ekim 1805 tarihinde Amiral Horatio Nelson tarafından amiral gemisi HMS Victory'den Trafalgar Savaşı'nın başlamak üzere olduğunu bildiren bir işaretti. Trafalgar, Napolyon Savaşları'nın belirleyici bir deniz harekâtıydı ve Birleşik Krallık'a denizlerin kontrolünü elinde tutarak, bir Fransız istilası ile Büyük Britanya'nın fethi olasılığını kaldırdı. Savaş sonrasında sinyalin ifadesini çevreleyen çok fazla karışıklık olmasına rağmen, savaş sırasında zaferin önemi ve Nelson'un ölümü İngiliz ruhuna gömülü olma deyimini ortaya çıkardı ve düzenli olarak alıntılanmış, yeniden düzenlenmiş ve günümüze kadar değinilmiştir.[1]\n" }, "Fransa'nın Mısır ve Suriye seferi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Fransız Devrim Ordusu": { "first_paragraph": "Fransız Devrim Ordusu (Fransızca: Armée révolutionnaire française) 1792'den 1802'ye kadar Fransız Devrim Savaşları için savaşan Fransız askeri gücüdür.\n" }, "Helvetia Cumhuriyeti": { "first_paragraph": "République helvétique ( Fransızca )\nRepubblica Elvetica ( İtalyanca )\n" }, "Kıta Ablukası": { "first_paragraph": "Kıta Ablukası, 1807-1814 döneminde Fransa ve uydu devletlerinin, Büyük Britanya Krallığı'na uyguladığı ambargodur.\n" }, "Dördüncü Koalisyon": { "first_paragraph": "Dördüncü Koalisyon, veya Dördüncü Koalisyon Savaşı, Prusya - Büyük Britanya - Rus İmparatorluğu - Saksonya arasında, Fransız İmparatorluğu'na ve onun uydu devletlerine karşı kurulmuş bir koalisyondur. Savaş, 1806-1807 yılları arasında gerçekleşti. Tilsit Antlaşması'yla son buldu. Savaş sonunda, Fransız İmparatorluğu'nun sınırları, neredeyse tüm Batı ve Orta Avrupa'yı kapsıyordu. Bu savaşta, Kıta Ablukası'na devam edildi.\n" }, "İkinci Koalisyon Savaşı": { "first_paragraph": "Genel olarak Fransız zaferi\n" }, "Altıncı Koalisyon Savaşı": { "first_paragraph": "Koalisyon zaferi; Kiel Antlaşması; \n" }, "Kolberg Kuşatması (1807)": { "first_paragraph": " Fransa İmparatorluğu\n" }, "Leipzig Muharebesi": { "first_paragraph": " Fransa\n" }, "Mısır Seferi (1801)": { "first_paragraph": "Mısır Seferi, 1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı'nda evre.\n" }, "Şablon:Napolyon Savaşları": { "first_paragraph": "\n" }, "Osmanlı-İngiliz Savaşı": { "first_paragraph": "Osmanlı - Büyük Britanya Savaşı veya Osmanlı - İngiliz Savaşı, 1807 - 1809 yılları arasında gerçekleşmiş, Napolyon Savaşları'nın bir parçasıdır.\n" }, "Pläswitz Ateşkesi": { "first_paragraph": "Pläswitz Ateşkesi veya Mütarekesi, Napolyon Savaşları sırasında, 4 Haziran 1813'te Fransa Kralı I. Napolyon ile Müttefikler arasında kararlaştırılan dokuz haftalık bir ateşkesti. Alman Harekatının ilkbahar döneminde Napolyon, diğerlerinin yanı sıra Großgörschen Muharebesi ve 1813 Bautzen Muharebesinde başarılar elde etmişti. Bu nedenle, müttefik kuvvetler Silezya'ya çekilmek zorunda kaldı. Ancak, her iki savaş da Napolyon için maliyetliydi. Hastalık ordusundaki birçok askeri öldürmüştü ve süvari baskınları sürekli olarak ikmal hatlarını tehdit ediyordu. Ayrıca Bautzen Muharebesinde galip olarak ayrılsa da istediğini alamayan Napolyon, müttefik kuvvetleri kuşatamamış ve müttefik kuvvetlerini takip edebilecek süvari kuvvetlerinden yoksundu. Bu nedenle Napolyon, Metternich tarafından önerilen ateşkesi kabul etti.\n" }, "Polonya Lejyonları": { "first_paragraph": "Napolyon döneminde Polonya Lejyonları (Lehçe: Legiony Polskie we Włoszech; Dąbrowski Lejyonları olarak da bilinir), bazı birimler 1815'e kadar hizmet vermeye devam etse de, esasen 1797'den 1803'e kadar Fransız Ordusunda hizmet veren birkaç Polonya askeri birimiydi.[1]\n" }, "Polonya-İtalyan Lejyonu": { "first_paragraph": "Polonya-İtalyan Lejyonu, 6 Nisan 1807 tarihli Napolyon kararnamesiyle oluşturulmuş bir Polonya birimi.\n" }, "Portekiz Lejyonu": { "first_paragraph": "Portekiz Lejyonu (Fransızca: Légion portugaise, Portekizce: Legião Portuguesa) \nNapolyon'un İmparatorluk Ordularına entegre edilmiş, Portekiz'in işgali sonrasında 1807'de harekete geçirilen 9,000 kişilik askeri gücü.[1]\n" }, "Tirol İsyanı": { "first_paragraph": "1809 Tirol İsyanı (Almanca: Tiroler Volksaufstand) Andreas Hofer liderliğindeki Tirol'deki köylülerin vatanını işgal etmiş olan Napolyon Bonapart liderliğindeki Fransız ve Bavyera ordularına karşı Beşinci Koalisyon Savaşı sırasında başlattıkları isyandır.\n" }, "Vistül Lejyonu": { "first_paragraph": "Vistül Lejyonu, 31 Mart 1808 tarihli kararname ile Napolyon Bonapart tarafından krallık ordusunun Polonya ve İtalyan Lejyonu tarafından kurulan bir Polonya askeri birliğiydi. Vestfalya Krallığı'nın Jérôme Bonaparte tarafından inşa edilmesinden bir yıl önce kuruldu. 18 Haziran 1813'te feshedildi.\n" }, "Yüz Gün": { "first_paragraph": "Yüz Gün Savaşı veya Yedinci Koalisyon Savaşı, Birinci Fransa İmparatorluğu imparatoru Napolyon Bonapart’ın 1814 Fontainebleau Antlaşması gereğince sürgün edildiği Elba Adasındaki sürgünden kaçarak Paris’e döndüğü 20 Mart 1815 tarihiyle, kral XVIII. Louis’nin Fransa tahtına döndüğü 8 Temmuz 1815 tarihleri arasındaki 111 günlük dönemi anlatır. Bu dönemde Napolyon Savaşları yeniden başlamış ve Waterloo Muharebesi yaşanmıştır. Yüz Gün deyimi ilk kez kralın dönüşünü kutlayan Paris valisi Gaspard de Chabrol tarafından kullanılmıştır.\n" }, "Henri Rey": { "first_paragraph": "Henri Rey (d. 2 Kasım 1903, Pont-Aven (Finistère) - ö. 12 Ekim 1977, Paris) Fransız siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Jacques Latscha": { "first_paragraph": "Jacques Latscha (d. 25 Eylül 1927, Mulhouse - ö. 14 Mart 2005, Mulhouse) Fransız hukukçu ve akademisyen.\n" }, "Jean Cabannes": { "first_paragraph": "Jean Cabannes (d. 2 Mart 1925, Mirande (Gers) - ö. 1 Temmuz 2020) Fransız yargıç.\n" }, "Louis Gros": { "first_paragraph": "Louis Gros (d. 18 Mayıs 1902, Marsilya - ö. 8 Ekim 1984, Paris) Fransız hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Robert Lecourt": { "first_paragraph": "Robert Lecourt (d. 19 Eylül 1908, Pavilly (Seine-Maritime) - ö. 9 Ağustos 2004, Boulogne-Billancourt (Hauts-de-Seine)) Fransız siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Maurice-René Simonnet": { "first_paragraph": "Maurice-René Simonnet (d. 4 Ekim 1919, Lyon - ö. 21 Ağustos 1988, Montélimar (Drôme)) Fransız siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "François Goguel": { "first_paragraph": "François Goguel (d. 3 Şubat 1909 - ö. 15 Nisan 1999, Paris) Fransız siyaset bilimci, hukukçu ve seçim sosyoloğu. \"Seçim coğrafyası\"nın kurucularından biri olarak değerlendirilir.\n" }, "Dominique Schnapper": { "first_paragraph": "Dominique Schnapper (d. 9 Kasım 1934, Paris) Fransız sosyolog ve siyasetbilimci.\n" }, "Jacqueline de Guillenchmidt": { "first_paragraph": "Jacqueline de Guillenchmidt (d. 25 Eylül 1943, Pekin) Fransız hukukçu.\n" }, "Renaud Denoix de Saint Marc": { "first_paragraph": "Renaud Denoix de Saint Marc (d. 24 Eylül 1938, Boulogne-Billancourt (Hauts-de-Seine)) Fransız idareci.\n" }, "Alain Lancelot": { "first_paragraph": "Alain Lancelot (12 Ocak 1937, Chêne-Bougeries (İsviçre) - 14 Aralık 2020, Vendôme) Fransız siyasetbilimci.\n" }, "Étienne Dailly": { "first_paragraph": "Étienne Dailly (d. 4 Ocak 1918, 8. arrondissement (Paris) - ö. 24 Aralık 1996, 16. arrondissement (Paris)) Fransız senatör ve hukukçu.\n" }, "Cumhuriyetçiler (Fransa)": { "first_paragraph": "Cumhuriyetçiler (Fransızca: Les Républicains) Fransa'daki merkez sağ siyasi partilerden biridir.\n" }, "Michel Ameller": { "first_paragraph": "Michel Ameller (d. 1 Ocak 1926, El Attaf Cezayir - 28 Eylül 2022) Fransız bürokrat ve hukukçu.\n" }, "Perestroyka": { "first_paragraph": "Perestroyka (Rusça: перестройка, \"Yeniden Yapılanma\"), SSCB'de 1980'li yıllardan itibaren gerçekleştirilen ekonomik ve siyasi sistemi yeniden yapılandırma ve reform hareketleri.[1] İlk olarak 1979'da dönemin devlet başkanı Leonid Brejnev tarafından önerilmiş, daha sonra sonraki devlet başkanı Mihail Gorbaçov tarafından desteklenmiş ve teşvik edilmiştir.[1]\n" }, "Egemenlik geçit töreni": { "first_paragraph": "Egemenlik geçit töreni (Rusça: Парад суверенитетов, Parad suverenitetov), ​​1980'lerin sonundan 1990'ların başına kadar Sovyetler Birliği'ndeki Sovyet cumhuriyetleri tarafından çeşitli derecelerde egemenlik ilanları dizisiydi. Deklarasyonlar, kendi topraklarındaki kurucu cumhuriyet gücünün merkezi güç üzerindeki önceliğini belirtti ve bu da merkez ile cumhuriyetler arasında Hukuk Savaşı'na yol açtı. Süreç, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Mihail Gorbaçov yönetimindeki demokratizatsiya ve perestroyka politikalarının bir sonucuydu. Gorbaçov'un Birliği, Egemen Devletler Birliği şeklinde yeni bir anlaşma kapsamında koruma çabalarına rağmen, birçok kurucu kısa sürede tam bağımsızlıklarını ilan etti.[1][2] Süreç Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla sonuçlandı.[3]\n" }, "Rusya Halk Vekilleri Kongresi": { "first_paragraph": "Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Halk Vekilleri Kongresi (Rusça: Съезд народных депутатов РСФСР) ya da 1991 yılından sonraki adıyla Rusya Federasyonu Halk Vekilleri Kongresi (Rusça: Съезд народных депутатов Российской Федерации), 16 Mayıs 1990 ile 21 Eylül 1993 tarihleri arasında Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin ve Rusya'nın ve en yüksek devlet kurumu. 4 Mart 1990 tarihinde 5 yıllığına seçilmiş, fakat 1993 Rusya anayasa krizi sonrası[1] anayasal olmayan yolla Devlet Başkanlığı kararnamesiyle Boris Yeltsin tarafından lağvedilmiştir.[2]\n" }, "Andrey Saharov": { "first_paragraph": "Antimadde\n" }, "Sovyet güçlerinin Afganistan'dan çekilmesi": { "first_paragraph": "Sovyet muharip kuvvetlerinin; Afganistan'a gerçekleştirdiği askerî müdahalede yaşadığı mağlubiyet sonucu Afganistan'dan nihai çekilmesi 15 Mayıs 1988'de başlamış ve tamamen çekilmesi 15 Şubat 1989'da Kıdemli Orgeneral Boris Gromov liderliğinde sona ermiştir.[1]\n" }, "Sovyetler Birliği Devlet Konseyi": { "first_paragraph": "Sovyetler Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Devlet Konseyi veya kısaltmayla SSCB Devlet Konseyi (Rusça: Государственный Совет СССР veya Devlet Sovyeti, Sovyetler Birliği'nde Ağustos 1991 Sovyetler Birliği darbe girişimi sonrası 5 Eylül 1991'de kurulan devlet sovyeti. Konseyin üyeleri Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov ile birlikte tüm Sovyet cumhuriyetlerinin en üst düzey yetkilileri (genellikle devlet başkanları) idi. Darbe girişimi sonrasında o dönemki yasalara göre devlet başkanı Gorbaçov'un yerini alacak Başkan Yardımlığı kurumu lağvedildi. Konsey Halk Komiserleri Konseyi Başkanı'nı seçme yetkisine sahipti.[1]\n" }, "Sovyetler Birliği Güvenlik Konseyi": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Güvenlik Konseyi, Sovyetler Birliği'nde 1990 yılında kurulan güvenlikten sorumlu devlet organı.\n" }, "Sovyetler Birliği Halk Vekilleri Kongresi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi 19. Konferansı": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi 19. Tüm Birlik Konferansı, Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından 28 Haziran - 1 Temmuz 1988 tarihleri ​​arasında düzenlenen bir parti konferansıydı.[1] Konferansa 4.991 delege katılmıştır.[2]\n" }, "Ortsac Operasyonu": { "first_paragraph": "Ortsac Operasyonu Küba'nın olası işgali için ABD tarafından Mayıs 1962'de planlanan operasyonundur.[1] Ortsac kodadı Küba devlet başkanı Fidel Castro'nun soy isminin tersten yazılmasıyla türetilmiştir.[2]\n" }, "Vasili Arhipov": { "first_paragraph": "Vasili Aleksandroviç Arhipov (Rusça: Василий Александрович Архипов; 30 Ocak 1926 - 19 Ağustos 1998) Küba Füze Krizi sırasında bir Sovyet nükleer saldırısını (ve muhtemelen tümüyle nükleer savaşı) önlemiş bir Sovyet Donanması subayıydı. Böyle bir saldırı büyük bir küresel termonükleer tepkiye neden olabilirdi.[1]\n" }, "Varşova Paktı": { "first_paragraph": "Varşova Paktı, 14 Mayıs 1955 tarihinde Varşova'da, sekiz sosyalist ülkenin imzaladığı \"Dostluk, İşbirliği ve Karşılıklı Yardım Antlaşması\" ile kurulan askeri ve siyasal birlik. Antlaşmayı imzalayan ülkeler Arnavutluk, Bulgaristan, Çekoslovakya, Doğu Almanya, Macaristan, Polonya, Romanya ve SSCB'ydi. Anlaşma, daha önceleri SSCB ile Çekoslovakya (1943); Polonya (1945); Bulgaristan, Macaristan ve Romanya (1948) arasında imzalanan ikili anlaşmaları bütünlüyordu. Pakt, Macaristan, Çekoslovakya ve Afganistan'ın işgalleri gibi önemli siyasal olaylarda askeri unsur olarak yer almıştır.\n" }, "Askerî İşbirliğini Güçlendirme Madalyası": { "first_paragraph": "Askeri Kahramanlık Madalyası (Rusça:  Медаль «За укрепление боевого содружества») 25 Mayıs 1979'da Yüksek Sovyet Presidyum Kararı ile kurulan Sovyetler Birliği'nin askeri bir ödülüydü. Tüzüğü daha sonra teyit edilmiş ve 18 Temmuz 1980 tarih ve 2523-X Yüksek Sovyet Başkanlığı Kararname ile hafifçe değiştirildi. Çeşitli Varşova Paktı ülkelerinin ya da diğer dostça sosyalist devletlerin farklı servisler ve silahlı kuvvetler arasındaki olağanüstü iş birliğinin farkına varılmıştı.[1]\n" }, "GIUK bölgesi": { "first_paragraph": "GIUK bölgesi; Atlas Okyanusu'nun kuzeyinde; İngiltere, İzlanda ve Grönland arasında yer alan ve bu bölgedeki deniz ve karaları içeren alandır. GIUK kelimesi (G)reenland, (I)celand ve (U)nited (K)ingdom ülkelerinin baş harflerinden oluşmaktadır. II. Dünya savaşı'nda Almanya, Soğuk Savaş döneminde de Sovyetler Birliği Atlas Okynusu'na açılmak için GUIK bölgesini çok sık kullanmıştır.\n" }, "Romanya Sosyalist Cumhuriyeti Ordusu": { "first_paragraph": "\n" }, "Sinatra Doktrini": { "first_paragraph": "Sinatra Doktrini, 1990'lı yıllarda Sovyetler Birliği’nin Batılı diplomatlar arasında söz konusu edilen gayriresmî doktrinidir. Frank Sinatra (1915-1998) bir siyaset ve devlet adamı değil, İtalyan kökenli Amerikalı bir şarkıcıydı. Bu şarkıcının nasıl olup da, bir dönem boyunca heyecan yaratmış bir doktrine isim verdiğini anlamak için, 1990'lı yıllarda Doğu Avrupa’da yaşanan değişime bakmak gerekir.\n" }, "Lenin Barış Ödülü": { "first_paragraph": "Uluslararası Stalin Ödülü ya da Uluslararası Stalin Barış Ödülü (Rusça:Международная Ленинская премия «За укрепление мира между народами») olarak bilinen Uluslararası Lenin Barış Ödülü; SSCB tarafından Nobel Barış Ödülü'ne alternatif olarak sunulan ödüldür. Sovyet hükûmeti tarafından dünya çapında barış çalışmalarına katkıda bulunduklarına kanaat getirilenlere verilen ödüldür.\n" }, "Miguel Angel Asturias": { "first_paragraph": "Miguel Angel Asturias (İspanyolca: Miguel Ángel Asturias; d. 19 Ekim 1899, Guatemala - ö. 9 Haziran 1974, Madrid) Guatemalalı yazar ve diplomat. Kızılderili-Maya mitlerini konu edinen \"Guatemala Efsaneleri\" (Leyendas de Guatemala) ile adını duyurdu. 1967'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü.\n" }, "John Desmond Bernal": { "first_paragraph": "John Desmond Bernal (1901–1971), Britanyalı fizikçi.[1] X-ışını kristallografisindeki öncü çalışmalarıyla tanınır.[1] Edebi bir portresi C.P. Snow'un 'The Search' adlı romanında verilmiştir.\n" }, "Bertolt Brecht": { "first_paragraph": "Eugen Berthold Friedrich Brecht, kısaca Berthold ya da Bert Brecht, (10 Şubat 1898, Augsburg, Bavyera, Almanya - 14 Ağustos 1956, Doğu Berlin), Alman şair, tiyatro yazarı ve yönetmenidir.\n" }, "Bruno Pontecorvo": { "first_paragraph": "Bruno Pontecorvo (Rusça: Бру́но Макси́мович Понтеко́рво, Bruno Maksimovich Pontecorvo; 22 Ağustos 1913 – 24 Eylül 1993) , Enrico Fermi' nin ilk zamanlarındaki asistanı, yüksek enerji fiziği ve nötrinolar üzerine sayısız çalışmanın yazarı olan İtalyan nükleer fizikçi. Bir komünistin ikna etmesi sonucu, 1950'de Sovyetler Birliği'ne gitti ve burada muon çürümesi ve nötrinolar üzerine araştırmalarına devam etti. Prestijli Pontecorvo Ödülü, 1995 yılında onun anısına tesis edildi.\n" }, "Grigori Çuhray": { "first_paragraph": "Grigori Naumoviç Çuhray (Rusça: Григорий Наумович Чухрай) (23 Mayıs 1921 - 28 Kasım 2001), Sovyet yönetmen ve senaryo yazarlarından. Yönetmen Pavel Çuhray'ın babasıdır.\n" }, "Howard Fast": { "first_paragraph": "Howard Melvin Fast (11 Kasım 1914, New York, ABD - 12 Mart 2003, Old Greenwich, Connecticut, ABD), ABD'li yazar. Howard Fast, E. V. Cunningham ve Walter Ericson mahlaslarıyla da yazmıştır.\n" }, "Frédéric Joliot-Curie": { "first_paragraph": "Jean Frédéric Joliot-Curie (d. 19 Mart 1900 – ö. 14 Ağustos 1958), Irene Joliot-Curie'nin eşi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi Fransız fizikçidir.[1][2]\n" }, "Valentin Gluşko": { "first_paragraph": "Valentin Petroviç Gluşko (Валентин Петрович Глушко) (2 Eylül 1908 - 10 Ocak 1989), Ukrayna kökenli Sovyet mühendis. Sovyetler Birliği'nin uzay programı için tasarım yapan önemli üç başmühendisten (diğerleri Vladimir Çelomey ve Sergey Korolyov) biridir.\n" }, "Resul Hamzatov": { "first_paragraph": "Rasul Hamzatoviç Hamzatov (Avarca: ХIамзатил Расул ya da Расул ХIамзатов; Rusça: Расу́л Гамза́тович Гамза́тов) (d. 8 Eylül 1923; Dağıstan ÖSSC, SSCB - ö. 3 Kasım 2003; Moskova, Rusya), Avarca yazan en tanınmış yazardır. Bazı şiirleri, Rusçaya çevrilmiş ve çok ünlü olmuştur.[1]\n" }, "İlya Vekua": { "first_paragraph": "İlya Vekua (Gürcüce: ილია ვეკუა, Rusça: Илья́ Не́сторович Ве́куа; 23 Nisan 1907 Sheshelety, Kutaisi Valiliği, Rus İmparatorluğu (günümüzde Oçamçıra (rayon), Abhazya,[1] – 2 Aralık 1977 Tiflis, Gürcistan,[1] SSCB) kısmi diferansiyel denklemler, tekli integral denklemleri, genelleştirilmiş analitik fonksiyonlar ve elastik kabuk (katı mekaniği) matematiksel teorisinde uzmanlaşmış Gürcü matematikçidir.\n" }, "Jorge Amado": { "first_paragraph": "Jorge Amado (d. 10 Ağustos 1912, Pirangi, Bahia – ö. 6 Ağustos 2001) Brezilyalı romancı.\n" }, "Joris Ivens": { "first_paragraph": "Joris Ivens, (d. 18 Kasım 1898 Hollanda - ö. 28 Haziran 1989), Hollandalı belgesel film yapımcısı ve yönetmeni.\n" }, "Kara Karayev": { "first_paragraph": "Kara Ebulfez oğlu Karayev (d. 5 Şubat 1918, Bakü - ö. 13 Mayıs 1982, Moskova), Azerbaycan müzik kültürünün önde gelen bestecisi[1], pedagog ve eğitimcidir.\n" }, "Konstantin Feoktistov": { "first_paragraph": "Konstantin Petrovich Feoktistov (Rusça: Константин Петрович Феоктистов; 7 Şubat 1926 – 21 Kasım 2009), Sovyet kozmonot ve seçkin bir uzay mühendisidir. Feoktistov, uzay teknolojisi ve keşif üzerine birkaç kitap da yazmıştır. Aydaki Feoktistov kraterine adı verilmiştir.\n" }, "Sergey Korolyov": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Şablon:Lenin Barış Ödülü": { "first_paragraph": "\n" }, "Mihail Ulyanov": { "first_paragraph": "Mihail Aleksandroviç Ulyanov (Rusça: Михаи́л Алекса́ндрович Улья́нов; 20 Kasım 1927 - 26 Mart 2007), Sovyet ve Rus aktör. Ulyanov II. Dünya Savaşı sonrası Sovyet tiyatro ve sinemasının en tanınan kişilerinden birisidir.[1] 1969 yılında Sovyetler Birliği Halk Sanatçısı seçildi ve 1982 yılında Venedik Film Festivali'nde özel bir ödül aldı.[2] Lenin Portresine Darbeler, Lenin İsviçre'de gibi birçok filmde Vladimir Lenin karakterini canlandırmıştır.\n" }, "Mstislav Rostropoviç": { "first_paragraph": "Mstislav Leopoldoviç Rostropoviç (d. 27 Mart 1927; Bakü, Transkafkasya SFSC – ö. 27 Nisan 2007; Moskova, Rusya) Rus çellist ve orkestra şefidir. 20. yüzyılın en önemli çello sanatçılarından biri olarak kabul edilir.\n" }, "Nikolay Basov": { "first_paragraph": "Nikolay Gennadiyevich Basov (Rusça: Никола́й Генна́диевич Ба́сов; d. 14 Aralık 1922 – ö. 1 Temmuz 2001), Sovyet fizikçi ve eğitmendir. Lazer ve maser'in gelişmesini sağlayan kuantum optiği alanındaki temel çalışmalarından dolayı, Basov 1964 yılında Nobel Fizik Ödülünü Alexander Prokhorov ve Charles Hard Townes ile paylaştı.[1]\n" }, "Yannis Riços": { "first_paragraph": "Yannis Ritsos (1 Mayıs, 1909 - 11 Kasım, 1990) Yunan şair.\n" }, "Yevgeni Vuçetiç": { "first_paragraph": "Yevgeni Viktoroviç Vuçetiç (Rusça: Евгений Викторович Вучетич, 28 Aralık 1908 - 12 Nisan 1974), Sovyetler Birliği döneminde yaşamış sanatçı ve heykeltıraş. Alegorik tarzı ve kahramanlaştırıcı anlatımı ile bilinir.\n" }, "Vladimir Lenin bibliyografyası": { "first_paragraph": "Bu maddede; Rus sosyalist devrimci, Marksist-Leninist ideolojinin fikirsel önderi, Ekim Devrimi'nin lideri ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu[not 1] Vladimir Lenin'e ait kitap, yazı, konuşma, makale ve mektup gibi eserler ile kendisi hakkında yazılmış kitaplar yer almaktadır. Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin öncüsü ve Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin (RSDİP) ilk lideridir.[not 2] Lenin, dünyada eserleri yabancı dile en fazla tercüme edilen kişidir.[1]\n" }, "Barış Kararnamesi": { "first_paragraph": "Barış Kararnamesi, Bolşevik lider Lenin tarafından yazılan ve Ekim Devrimi ile iktidarın alınmasından sonra 26 Ekim 1917 günü 2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi tarafından onaylanan kararname. Kararname 9 Kasım 1917 [E.U. 27 Ekim 1917] tarihli ve 208 numaralı İzvestiya gazetesinde yayınlanmıştır. Karara göre Rusya I. Dünya Savaşından derhal çekilmektedir.\n" }, "Toprak Kararnamesi": { "first_paragraph": "Toprak Kararnamesi, Bolşevik lider Lenin tarafından yazılan ve Ekim Devrimi ile iktidarın alınmasından sonra 26 Ekim 1917 günü 2. Tüm Rusya Sovyetleri Kongresi tarafından onaylanan kararname. Kararname 28 Ekim 1917 tarihli ve 209 numaralı İzvestiya gazetesinde yayınlanmıştır. Karara göre toprakta özel mülkiyet kaldırılıyor ve büyük topraklar topraksız ve yoksul köylülük arasında dağıtılıyordu. Bu kapsamda asillerin, büyük toprak sahiplerinin, manastırların ve kilislerin elindeki tüm topraklara el konur. Bu karar, VtsIK tarafından alınan 19 Şubat 1918 tarihli kararla geliştirilecek ve sonrasında 1924 Sovyet Anayasasında yer alacaktır.\n" }, "Lenin Nişanı": { "first_paragraph": "Lenin Nişanı (Rusça: Орден Ленина, Orden Lenina), SSCB'nin ülke gelişiminde katkıda bulunan; sanat, bilim, spor, askeri alanlarda başarılı olan kişilere, organizasyonlara, şehirlere verdiği nişandır. Ortasında bronz Lenin kabartması bulunur, diğer kısımları altındır. 6 Nisan 1930'da çıkarılan kanunla tedavüle girmiştir. İlk olarak Komsomol-Pravda gazetesine verilmiştir. Sovyetler Birliği'ndeki en üst madalya olan Sovyet Kahramanlık Madalyası'nı alan herkese ayrıca Lenin Nişanı da verilmiştir. Mareşal Dmitri Ustinov nişanı en çok (11 kez) alan kişi olmuştur. Tedavülde olduğu sürece 431.418 adet verilmiştir.[1]\n" }, "Lenin Ödülü": { "first_paragraph": "Lenin Ödülü (Rusça: Ленинская премия) SSCB'nin en yüksek ödüllerinden biriydi. 23 Haziran 1925'te yaratıldı ve 1934'e kadar verilmeye devam edildi. 1935 - 1956 dönemi boyunca hiç verilmedi. 15 Ağustos 1956'da tekrar verilmeye başlanılarak 22 Nisan (Lenin'in doğum günü) 1990'a kadar her yıl bilim, sanat, edebiyat ve teknoloji alanlarında verildi. Lenin Ödülü kişilerin yanı sıra bazı kurumlara ve yayın organlarına da verilirdi. 1950 yılında Pionerskaya Pravda adlı Sovyet çocuk gazetesi Lenin Ödülü'ne layık görülmüştü.\n" }, "Aleksandr Frumkin": { "first_paragraph": "Aleksandr Naumoviç Frumkin (Rusça: Алекса́ндр Нау́мович Фру́мкин; 24 Ekim 1895 – 27 Mayıs 1976), 1932'den beri Rusya Bilimler Akademisi üyesi, Rus Elektrokimya Dergisi Elektrokhimiya'nın kurucusu ve Sosyalist Emek Kahramanı ödülü sahibi Rus/Sovyet elektrokimyacısıdır. Rusya Bilimler Akademisi'nin A.N. Frumkin Fiziksel Kimya ve Elektrokimya Enstitüsü onun adını almıştır.\n" }, "Anatoli Vlasov": { "first_paragraph": "Anatoly Alexandrovich Vlasov (Rusça: zamто́лийветандрович Вла́сов; d. 20 Ağustos [E.U. 7 Ağustos] 1908 1908 - ö. 22 Aralık 1975), istatistiksel mekanik, kinetik ve özellikle plazma fiziği alanlarında önde gelen bir Rus teorik fizikçiydi.[1]\n" }, "Arkadi Plastov": { "first_paragraph": "Arkadi Aleksandroviç Plastov (Rusça: Аркадий Александрович Пластов; 31 Ocak 1893, Simbirsk - 12 Mayıs 1972, Ulyanovsk), sosyalist gerçekçilik akımının öncülerinden olan Rus-Sovyet ressam.[1]\n" }, "Boris Dobrodeyev": { "first_paragraph": "Boris Tihonoviç Dobrodeyev (Rusça: Бори́с Ти́хонович Доброде́ев d. 28 Nisan 1927 –ö. 23 Eylül 2022), Sovyet-Rus senarist. \n" }, "Boris Rıbakov": { "first_paragraph": "Boris Aleksandroviç Rıbakov (Rusça: Бори́с Алекса́ндрович Рыбако́в, 3 Haziran 1908, Moskova – 27 Aralık 2001), Rus arkeolog ve tarihçi. Ağırlıkla Kiev Rusya'sı üzerine çalıştı ve Normanizm karşıtı bir görüşü savundu. Hindolog Rostislav Rıbakov'un babasıdır.[1]\n" }, "Galina Ulanova": { "first_paragraph": "Galina Sergeyevna Ulanova (Rusça: Галина Сергеевна Уланова, 8 Ocak 1910 - 21 Mart 1998), Rus balerin. 20. yüzyılın önde gelen balerinleri arasında gösterilmektedir.\n" }, "Giorgi Melikişvili": { "first_paragraph": "Giorgi Melikişvili (Gürcüce: გიორგი მელიქიშვილი; Rusça: Гео́ргий Алекса́ндрович Меликишви́ли; 30 Aralık 1918 - 27 Mart 2002), Gürcistan, Kafkasya ve Orta Doğu tarihi üzerine yaptığı çalışmalarıyla bilinen Gürcü tarihçidir. Urartular üzerine yaptığı araştırmalarla uluslararası tanınırlık kazandı. Melikişvili, Lenin Ödülü'ne layık görülen ilk Sovyet tarihçidir.\n" }, "Israel Gelfand": { "first_paragraph": "Israel Moyseyovich Gelfand (Yidiş: ישראל געלפֿאַנד‎, Rusça: Изра́иль Моисе́евич Гельфа́нд; 2 Eylül [E.U. 20 Ağustos] 1913 - 5 Ekim 2009), Yahudi asıllı ünlü bir Sovyet matematikçisiydi. Grup teorisi, temsil teorisi ve fonksiyonel analiz dahil olmak üzere matematiğin birçok dalına önemli katkılarda bulundu. Lenin Nişanı ve ilk Kurt Ödülü de dahil olmak üzere birçok ödülün sahibi, Kraliyet Cemiyeti'nin Yabancı Üyesi ve Moskova Devlet Üniversitesi'nde profesördü ve 76. doğum gününden kısa bir süre önce Rutgers Üniversitesi'nde Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti ve yaşamının sonuna dek orada kaldı.\n" }, "Abram İoffe": { "first_paragraph": "Abram Fyodoroviç İoffe (Rusça: Абра́м Фёдорович Ио́ффе; 29 Ekim 1880, Romnı - 14 Ekim 1960, Sankt-Peterburg), Sovyet Rus fizikçidir.\n" }, "Kerim Kerimov (general)": { "first_paragraph": "Korgeneral Kerim Kerimov (Azerice: Kərim Əli oğlu Kərimov, Rusça: Керим Алиевич Керимов; 14 Kasım 1917 – 29 Mart 2003), Sovyetler Birliği'nin uzay programında yer alan kilit bilim insanlarından ve uzay programının kurucularından biri olarak kabul edilen ve uzun yıllar boyunca Sovyet uzay programında önemli bir karakter olarak görülen bir Sovyet Azerbaycanlı mühendisti. Önde gelen rolüne rağmen kimliği, kariyerinin çoğu boyunca halktan gizli tutuldu.[1][2] İlk uydunun, 1957'de Sputnik 1'in ve Yuri Gagarin'in 108 dakikalık ilk insanlı uzay uçuşundan itibaren 1950'lerin sonlarından itibaren dünyayı şaşkına çeviren Sovyet başarılarının arkasındaki baş mimarlardan biriydi, çalışmaları arasında 1961'deki Vostok 1, 1967'de Cosmos 186 ve Cosmos 188'in ilk tam otomatik uzay limanlaması ve 1971'den 1991'e kadar ilk uzay istasyonları olan Salyut ve Mir görevlerine kadar birçok göreve katkıda bulundu.[1][2]\n" }, "Mihail Kalaşnikov": { "first_paragraph": "Mihail Timofeyeviç Kalaşnikov (Rusça: Михаил Тимофеевич Калашников; 10 Kasım 1919 - 23 Aralık 2013), Sovyet general ve silah tasarımcısı. Kalaşnikov silahlarının tasarımcısı. \n" }, "Nguyễn Phú Trọng": { "first_paragraph": "Nguyễn Phú Trọng (d. 14 Nisan 1944), Vietnamlı siyasetçi. Trọng, Asya ülkesi Vietnam'da 23 Ekim 2018 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Sergey Bondarçuk": { "first_paragraph": "Sergey Fedoroviç Bondarçuk (Rusça: Серге́й Фё́дорович Бондарчу́к, Ukraynaca: Сергі́й Фе́дорович Бондарчу́к, d. 25 Eylül 1920, Byelozersk, Ukrayna SSC, SSCB - 20 Ekim 1994, Moskova, Rusya), Sovyet/Rus oyuncu, sinema yönetmeni ve senarist.\n" }, "Sergo Zakariadze": { "first_paragraph": "Sergo Zakariadze (Gürcüce: სერგო ზაქარიაძე) (d. 18 Temmuz 1909, Bakü - ö. 13 Nisan 1971, Tiflis), Gürcü oyuncu. 1958 yılında SSCB Halk Sanatçısı olarak seçilmiştir.\n" }, "Stanislav Yemelyanov": { "first_paragraph": "Stanislav Vasilyeviç Yemelyanov (Rusça: Станислав Васильевич Емельянов; 18 Mayıs 1929, Voronej - 15 Kasım 2018, Moskova), Sovyet ve Rus bilim insanı ve kontrol mühendisidir.\n" }, "Tamaz Gamkrelidze": { "first_paragraph": "Tamaz Valerianis dze Gamkrelidze (Gürcüce: თამაზ ვალერიანის ძე გამყრელიძე; 23 Ekim 1929, Kutaisi - 10 Şubat 2021) Gürcü dilbilimci, oryantalist ve Hititolog. Hint-Avrupa dilbilimi, antik diller, teorik dilbilim, yapısal ve uygulamalı dilbilim ve Kartveloloji alanlarında birçok seçkin eserin yazarıdır. 2005-2013 yılları arasında Gürcistan Bilimler Akademisi'nin başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Valeri Legasov": { "first_paragraph": "Valeri Alekseyeviç Legasov (Rusça: Валерий Алексеевич Легасов; 1 Eylül 1936 - 27 Nisan 1988), Sovyet inorganik kimyager ve SSCB Bilimler Akademisi üyesi. Günümüzde Çernobil faciasını inceleyen komisyonun başkanı olarak yaptığı çalışmalarla hatırlanır.[1]\n" }, "Viktor Gluşkov": { "first_paragraph": "Viktor Mihayloviç Gluşkov (Rusça: Виктор Михайлович Глушков; 24 Ağustos 1923 - 30 Ocak 1982), Sovyet matematikçi.[1] Sovyetler Birliği'nde bilgi teknolojisinin ve Sovyet sibernetiğinin kurucu babalarından biriydi.\n" }, "Vladimir Arnold": { "first_paragraph": "Vladimir İgoreviç Arnold (alternatif yazım Arnol'd, Rusça: Влади́мир И́горевич Арно́льд, 12 Haziran 1937 - 3 Haziran 2010)[1][3][4] Sovyet-Rus matematikçi. En iyi entegre sistemlerin stabilitesi ile ilgili Kolmogorov-Arnold-Moser teoremi ile tanınmasına rağmen, dinamik sistem teorisi, cebir, felaket teorisi, topoloji, cebirsel geometri, sezgisel geometri, diferansiyel denklemler, klasik mekanik dahil olmak üzere birçok alanda önemli katkılarda bulunmuştur., Hidrodinamik ve tekillik teorisi, ADE sınıflandırma problemini ortaya çıkarmak da dahil olmak üzere, ilk ana sonucundan bu yana - 19 yaşında 1957'de Hilbert'in on üçüncü probleminin çözdü. İki yeni matematik dalı kurdu: KAM teorisi ve topolojik Galois teorisi öğrencisi Askold Hovanskiy ile).\n" }, "Vyaçeslav İvanov (filolog)": { "first_paragraph": "Vyaçeslav Vsevolodoviç İvanov (Rus alfabesi: Вячесла́в Все́володович Ива́нов, Rus dilbilimci,\n" }, "Yevgeni Nesterenko": { "first_paragraph": "Yevgeni Yevgenyeviç Nesterenko (Rusça: Евгений Евгеньевич Нестеренко; 8 Ocak 1938, Moskova - 20 Mart 2021, Viyana), Sovyet-Rus opera sanatçısı ve akademisyen. \n" }, "Zurab Tsereteli": { "first_paragraph": "Zurab Konstantinoviç Tsereteli (Gürcüce:ზურაბ კონსტანტინეს ძე წერეთელი, Rusça: Зураб Константинович Церетели; 4 Ocak 1934 doğumlu), büyük ölçekli ve zaman zaman tartışmalı anıtlarıyla tanınan bir Gürcü-Rus ressam, heykeltıraş ve mimardır. Tsereteli, 1997'den beri Rusya Sanat Akademisi Başkanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi (Rusça: Коммунистическая партия Советского Союза, romanize: Kommunistiçeskaya partiya Sovetskogo Sayuza[14]; kısaltma: КПСС, romanize:KPSS), Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadınca kurulan ve 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nden sonra 1991 yılına dek Sovyetler Birliği'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.\n" }, "Birleşik Muhalefet": { "first_paragraph": "Birleşik Muhalefet veya Ortak Muhalefet, 1926 yılında Tüm Birlik Komünist Partisi (Bolşevik) içerisinde oluşan çeşitli muhalif grupların birleşimi sonucu oluşan ortak muhalefet grubu.\n" }, "Bolşevizm": { "first_paragraph": "Bolşevik, çoğunluktan yana anlamına gelen Rusça kelime, 1903 yılında düzenlenen Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin İkinci Kongresi'nde Vladimir Lenin ve Julius Martov arasında yeni kurulmakta olan partinin üyelik tanımı üzerine başlayan görüş ayrılığı sonucu yaşanan ayrışmadaki taraflardan Lenin yanlısı grup. Kongrede Lenin yanlıları çoğunlukta olduğu için Rusça çoğunluk anlamına gelen Bolşevik olarak, azınlıktaki Martov yanlıları da Menşevik olarak adlandırılacaktır.\n" }, "Dekulakizasyon": { "first_paragraph": "Dekulakizasyon (Rusça: раскулачивание, romanize: raskulaçivaniye), Sovyetler Birliği'nde Birinci Beş Yıllık Plan sırasında 1929-1932 döneminde milyonlarca kulak ve ailelerinin tutuklanması, sürgüne gönderilmesi veya idamı da dahil olmak üzere siyasi bir baskı kampanyasıydı. Sovyet hükûmeti, tarım arazilerinin kamulaştırılmasını kolaylaştırmak için kulakları Sovyetler Birliği'nin sınıf düşmanları olarak resmetti.\n" }, "Gizli söylev": { "first_paragraph": "Gizli Söylev veya Kruşçev Raporu, Sovyetler Birliği Komünist Partisi 20. Kongresinde Genel Sekreter Nikita Kruşçev tarafından 25 Şubat 1956 tarihinde yapılan konuşmadır. Konuşmada, 1953 yılına kadar iktidarda olan Sovyet lideri Josef Stalin tarafından yapılan yanlış uygulamalar, orduda ve partide gerçekleştirilen tasfiyeler, kişi kültünün oluşturulması eleştirilir. Kruşçev konuşmasında Stalin’i kıyasıya eleştirirken Bolşevik lider Vladimir Lenin’e ve Sovyetler Birliği Komünist Partisine sahip çıkacaktır.\n" }, "Komsomol": { "first_paragraph": "Komsomol (Rusça: Комсомол[1], tam ad: Всесоюзный Ленинский Коммунистический союз молодёжи /Vsesoyuzny Leninsky Kommunistichesky Soyuz Molodyozhi (yardım·bilgi), kısaltma: ВЛКСМ)[2], Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin gençlik yapılanması. Erkek üyelerine \"Komsomolets\", kadın üyelerine \"Komsomolka\" denir.\n" }, "Orgburo": { "first_paragraph": "Organizasyon Bürosu (Rusça: организационное бюро) olarak da bilinen Orgbüro (Rusça: Оргбюро́), Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesinin 1919-1952 yılları arasında 19. Komünist Parti Kongresi'nde kaldırılıncaya kadar varlığını sürdürdü ve görevleri genişleyen Sekreterya'ya devredildi.[1]\n" }, "Dmitri Pokrass": { "first_paragraph": "Dmitri Pokrass (Rusça: Дми́трий Я́ковлевич Покра́сс / Dmıtriy Yakovlevich Pokrass, d. 7 Kasım 1899, Kiev – ö. 20 Aralık 1978, Moskova), 1975'te SSCB Ulusal Sanatçı unvanına layık görülmüş Yahudi bir popüler müzik, tiyatro ve film müzikleri bestecisidir.\n" }, "Sağ Muhalefet": { "first_paragraph": "Sağ Muhalefet (Rusça: Правая оппозиция, Pravaya oppozitsiya), Nikolay Buharin, Aleksey Rikov ve Mihail Tomski liderliğinde oluşan, 1920'lerin sonunda Sovyetler Birliği'nde oluşan muhalefete verilen isim. Kimi kaynaklara göre; komünist hareket içindeki Buharin ve Rikov ile özdeşleştirilen bu muhalefet, günümüzdeki siyasi merkezciliğe göre, halen sol bir akım olarak kabul edilir.\n" }, "Siyasi komiser": { "first_paragraph": "Siyasi komiser (Rusça: политический руководитель veya политрук politruk), siyasi eğitim (ideoloji) ve örgütlenmeden sorumlu olan ve orduyu sivil kontrol altında tutmayı taahhüt eden denetleyici siyasi görevlidir.\n" }, "Sovyet demokrasisi": { "first_paragraph": "Sovyet demokrasisi veya konsey demokrasisi, doğrudan seçilmiş sovyetler (Rusça'da konsey, şura anlamına gelir) tarafından tüm nüfusun otoritesini sağladığı bir doğrudan demokrasiye dayalı siyasi sistemdir. Konseyler seçmenlerden doğrudan sorumludur ve talimatlarına göre bağlanır. Böyle bir zorunlu görev, seçilen delegelerin yalnızca vicdanlarından sorumlu oldukları serbest görevlerine zıtlık teşkil eder. Delegeler, istedikleri zaman görevlerinden alınabilir.\n" }, "Şablon:Sovyetler Birliği Komünist Partisi": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Denetleme Kurulu": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkezi Denetim Komisyonu, (Rusça: Центральная ревизионная комиссия КПСС), Centralnaya revizionnaya komissiya) Sovyetler Birliği Komünist Partisi bünyesindeki bir denetleyici organdı.[1] Benzer organlar, SBKP'ninkine benzer diğer komünist partilerde de var oldu.[2]\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi (Rusça: Центра́льный комите́т Коммунисти́ческой па́ртии Сове́тского Сою́за – ЦК КПСС, Okunuşu: Tsentralnıy Kamitet Kammunistiçeskay Partii Savyetskava Sayuza – TsK KPSS), Rusça kısaltması ile ЦК (\"Tse-ka\"), Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin (SBKP) de jure olarak en yüksek yönetim organıydı.[1] Merkez Komite, parti tüzüğüne göre partinin iki kurultayı arasındaki dönemde tüm parti ve hükûmet etkinliklerini yönetmekteydi.[2] Komite üyeleri, parti kurultayında seçilmekteydi.\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Sekreterliği": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Merkez Komitesi Sekreterliği, çoğunlukla Politbüro tarafından idare edilen hükûmet politikasının hazırlanmasından ziyade partinin merkezi yönetiminden sorumluydu. Üyeleri Komünist Parti Merkez Komitesi tarafından seçildi, ancak ilk yıllarında oy kullanmadan önce kıdemli liderler tarafından kararlar alındığından seçimler resmiyetsizdi. Aynı zamanda Politbüro üyesi olan SBKP Genel Sekreteri, Sekreteryanın ve partinin lideriydi. Sekreterya ve Politbüro'daki ikili üyelik, Sovyet liderliğinin iki ya da üç çok üst düzey üyesi için ayrılmıştı ve Joseph Stalin sonrası dönemde nihai bir güce adım atmıştı. Son beş Sovyet liderleri (Nikita Kruşçev, Leonid Brejnev, Yuri Andropov, Konstantin Chernenko ve Mikhail Gorbaçov) birinci veya genel sekreter olmadan önce üst düzey sekreterlerdi. Buna ek olarak, Georgi Malenkov kısa bir süre Sekretarya'nın en üst üyeliği nedeniyle Stalin'in ölümünün ardından bir hafta partinin genel başkanı olarak değerlendirildi.\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi Parti Kontrol Komitesi": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi Parti Kontrol Komisyonu (Rusça: Комитет партийного контроля, Komitet Partiynogo Kontrolya) Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi bünyesinde yüksek bir disiplin kuruluydu.[1] Üyeleri Merkez Komitesinin genel oturumlarında seçildi.[2]\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ndeki muhalefet gruplarının yasaklanması": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ndeki muhalefet gruplarının yasaklanması, ilk olarak 1921'de gerçekleşmiştir.[1][2]\n" }, "Birlik (siyasi parti, Rusya)": { "first_paragraph": "Birlik (Rusça: Единство) Rusya'da Anavatan - Tüm Rusya'nın tehdit algılanması sebebiyle Devlet Başkanı Boris Yeltsin, Başbakan Vladimir Putin ve düzinelerce vali tarafından desteklenmiş, Eylül 1999 tarihinde kurulmuş, aynı yıl 15 Ekim'de tescil edilmiş bir siyasi partidir.[1] Ayrıca tam isminin (Mezhregonalnoye Dvizhenie \"Edinstvo\"; Bölgeler arası hareket \"Birlik\") akronimi \"MeDvEd\" olmasından dolayı gayriresmî olarak \"Medved’\" (ayı) ya da \"Medvedi\" (ayılar) lakapları ile anılmıştır. Sonradan parti kahverengi ayıyı sembolüne koymuştur.\n" }, "Rus Birliği": { "first_paragraph": "Rus Birliği (Ukraynaca:Руська Єдність; Rusça:Русское Единство) Kırım'da bir siyasi parti (2014'ten beri Ukrayna tarafından yasaklı).[1] 30 Nisan 2014 tarihinde bir Kiev Mahkemesi partinin \"Ukrayna topraklarında faaliyet göstermesini\" yasakladı. Parti lideri Sergey Aksyonov , Kırım'ın Rusya Federasyonu tarafından ilhakını mümkün kılmada etkili oldu.[2][3][4] Parti, Rusça konuşan çoğunluğa sahip olan Kırım'da bulunuyordu. Parti, Kırım'ın ilhakından bir yıl sonra feshedildi.\n" }, "Rusya Tarım Partisi": { "first_paragraph": "Rusya Tarım Partisi (Rusça: Аграрная Партия России, АПР, Agrarnaya Partiya Rossi, APR) Rusya'da 1993 yılında kurulan tarımcı bir siyasi partidir. 26 Şubat 1993 tarihinde Mihail Lapşin tarafından kuruldu.\n" }, "2021 Rusya protestoları": { "first_paragraph": " Ulusal Muhafızlar\n" }, "Adat Halk Hareketi": { "first_paragraph": "Adat Halk Hareketi (Çeçence: «Ӏадат» халкъан болам; Rusça: Народное движение «Адат») 2020 yılında kurulan bir Çeçen muhalefet hareketidir.\n" }, "Beyaz-mavi-beyaz bayrak": { "first_paragraph": "Beyaz-mavi-beyaz bayrak (Rusça: Бело-сине-белый флаг, БСБ) Rusya-Ukrayna savaşı (Rusya'nın Ukrayna'yı işgali) sırasında Rusya'da 2022'de savaş karşıtı protestoların sembolü haline gelen bir bayrak. Bayrak ilk olarak 28 Şubat 2022'de Twitter'da bahsedildi ve ardından Rus muhalefet güçleri arasında yaygınlaştı. Aktivistlere göre bayrak, her şeyden önce insanları barış ve özgürlük için birleştirmenin bir simgesi. Veliki Novgorod bayrağının eski versiyonuyla süreklilik de kaydedildi. Novgorod Cumhuriyeti hükûmetinin en önemli kurumlarından biri, Vladimir-Suzdal prensliğinin aksine prensin yetkilerini sınırlayan \"Novgorod Odası\" idi.\n" }, "Diğer Rusya Partisi": { "first_paragraph": "Diğer Rusya Partisi (Rusça: Другая Россия - Drugaya Rossiya), Ulusal Bolşevik Partisi lideri ve yazar olan Eduard Limonov tarafından Temmuz 2010'da kurulan Rus siyasi partisidir. 21 Ocak 2011 Diğer Rusya Partisi Federal Kayıt Servisi tarafından bir parti olarak kabul edilmedi. Zaten parti Rus halkı tarafından destek görmedi.[6]\n" }, "Geleceğin Rusyası": { "first_paragraph": "Geleceğin Rusyası (Rusça: Россия Будущего, romanize: Rossiya Buduşçego), Rusya'da kayıtlı olmayan bir liberal demokrat bir siyasi partidir. Parti ilk olarak 15 Aralık 2012 tarihinde Leonid Volkov tarafından kurulmuş olup 19 Mayıs 2018 tarihinde Aleksey Navalni tarafından yeniden kurulmuştur.[2]\n" }, "Nasyonal Bolşevik Parti": { "first_paragraph": "Nasyonal Bolşevik Parti (NBP ya da Nazbol[3]), Rusya'da 1993-2007 yıllarında \"Nasyonal Bolşevizm\" programı ile faaliyette bulunmuş siyasi parti. Resmi yayın organı olan Limonka gazetesinin ismi parti liderinin soyadının yanı sıra Rusçada bir el bombasına verilen addan gelmektedir.\n" }, "Özgür İngriya": { "first_paragraph": "“Özgür Ingria”, St. Petersburg'daki resmi olmayan bir sosyal hareketidir.[1][2][3] 1998'den beri mevcuttur.[1] Hedefi olarak Rusya Federasyonu'nu oluşturan St. Petersburg ve Leningrad Bölgesi gibi birimlerin geniş özerkliğini veya tam bağımsızlığını ilan etmektir.[2][1]\n" }, "Pussy Riot": { "first_paragraph": "Pussy Riot, Moskova merkezli protest ve feminist bir Rus punk rock grubudur. Ağustos 2011'de kurulmuştur ve 2012 itibarıyla 20 ila 33 arasında değişen 11 kadının üyeliğine sahiptir.[1][2] Grup, birçok halka açık yerde izinsiz ve prokatif gerilla gösteriler düzenlemiştir, bu gösteriler esasen şarkılara klip olarak çekilmiştir ve daha sonra da internete yüklenmiştir.[3] Kolektifin yazmış olduğu şarkı sözlerinin temaları arasında feminizm, LGBT hakları ve grubun bir diktatör olarak gördüğü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e ve onun politikalarına karşı bir baş kaldırış vardır.[2] Bu temalar, Putin'in Rus Ortodoks Kilisesi'nin liderliğiyle olan bağlantılarını da kapsamaktadır.[4]\n" }, "Rus protestoları (2011)": { "first_paragraph": "2011 Rusya protestoları, Rusya yasal seçim sürecinde[4], birçok Rus ve yabancı gazeteciler, siyasi aktivistler ve kusurlu olarak kabul kamu üyeleri için bir tepki olarak başladı[5], küçük ölçekli gösteriler bir hafta sonra, Rusya Moskova, Sovyetler Birliği'nin çöküşünden bu yana en büyük protestolar gördü. İktidar partisi Birleşik Rusya, Vladimir Putin, Başbakan ve önceki iki dönem Başkanı[6], 2012 yılında Başkan tekrar çalıştırmak için niyetini duyurdu protestoların odak noktası olmuştur[7].\n" }, "Rusya Liberteryen Partisi": { "first_paragraph": "Rusya Liberteryen Partisi, 2008 yılında Rusya'da kurulan sağ liberteryen politik parti.\n" }, "Rusya Sonrası Özgür Milletler Forumu": { "first_paragraph": "Grup içi azınlık görüşler:\n" }, "Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından Rus dış göçü": { "first_paragraph": "Sivillere yönelik saldırılar\n" }, "Yabloko": { "first_paragraph": "Rus Birleşik Demokrat Parti \"Yabloko\" (Rusça: Росси́йская объединённая демократи́ческая па́ртия «Я́блоко»; Rossiyskaya obyedinyonnaya demokraticheskaya partiya \"Yabloko\" (Rusça: Я́блоко – \"Elma\") Sosyal liberal bir siyasi partidir. Grigori Yavlinski tarafından kurulan partinin mevcut başkanı Nikolay Rybakov'dur. Rusya Federasyonu`nun kuruluşundan itibaren yapılan tüm sekiz Duma genel milletvekilleri seçimlerine katılmıştır. Parti programı serbest pazar ekonomisini, siyasette ve ekonomide adil rekabeti, özel mülkiyetin dokunulmazlığını ve fırsat eşitliğini savunmaktadır.\n" }, "Özel bir askerî operasyon yürütmek üzerine": { "first_paragraph": "\"Özel bir askerî operasyon yürütmek üzerine\" (Rusça: О проведении специальной военной операции, romanize: O provedenii spetsialʹnoy voyennoy operatsii) Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından 24 Şubat 2022'de, Rusya-Ukrayna Savaşı'nı büyük ölçüde tırmandıran Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden hemen önce yayımlanan bir televizyon yayınıydı.\n" }, "Ketevan Svanidze": { "first_paragraph": "Ketevan \"Kato\" Svanidze, (Gürcüce: ეკატერინა სვიმონის ასული სვანიძე, Ketevan Svimonis asuli Svanidze; Rusça: Екатерина Семёновна Сванидзе) 2 Nisan 1885 yılında doğdu. 5 Aralık 1907 yılında da tifüs nedeniyle öldü. Svanidze, Joseph Stalin'in ilk eşi olmakla beraber onun ilk oğlu olan Yakob'un annesidir. Onun ölümü Joseph Stalin'i derinden sarstı. Onunla sadece 18 ay evli kaldı.\n" }, "Yuri Jdanov": { "first_paragraph": "Yuri Andreyeviç Zhdanov (Rusça: Юрий Андреевич Жданов; 20 Ağustos 1919 - 19 Aralık 2006), bir Rus kimya profesörü ve Rostov Üniversitesi rektörüydü. Sovyet politikacı Andrei Zhdanov'un oğlu ve Joseph Stalin'in kızı Svetlana Alliluyeva'nın eski kocasıydı.\n" }, "1937-38 Kızıl Ordu tasfiyeleri": { "first_paragraph": "1937-38 Kızıl Ordu tasfiyeleri, Büyük Temizlik döneminde Kızılı Ordu ve Sovyet Deniz Kuvvetleri içerisindeki komutan ve subaylara karşı yürütülen geniş çaplı siyasi baskı ve tasfiye dönemidir. Tasfiyeler aslında 1936'nın ikinci yarısında ufak çaplı başlamıştır, ancak 1937'den Mihail Tuhaçevski'nin tutuklanmasının ardından tasfiyeler büyüdü. Mayıs-Haziran 1937'de diğer yedi üst düzey asker tutuklandı 1938'de ise tasfiyeler geniş bir kapsama büründü. 1939-1941 arasında tasfiyelerde keskin bir düşüş yaşansa da düşük yoğunlukla devam etti.\n" }, "Vasili Blohin": { "first_paragraph": "Vasili Mihayloviç Blohin (Rusça : Васи́лий Миха́йлович Блохи́н; 7 Ocak 1895 - 3 Şubat 1955), Sovyet generali, stalinist NKVD’de, Genrih Yagoda, Nikolay Yejov ve Lavrenti Beriya’nın komutası altında baş infazcı olarak hizmet görmüştür.\n" }, "Moskova Davaları": { "first_paragraph": "Moskova Davaları Büyük Temizlik sırasında 1936-38 yılları arasında Josef Stalin'in siyasi rakiplerini yargılamak için yapılan davalardır. 1950'li yıllarda Nikita Kruşçev'in destalinizasyon politikalarından sonra, Moskova Davaları, pek çok yerde kararların önceden verildiği, itirafların zorlama yoluyla verildiği göstermelik duruşmalar olarak nitelendirilir. Davalılar, Madde 58'e göre Stalin ve diğer Sovyet liderlerine suikast yapmak ve batılı güçlerle komplo düzenlemek, SSCB'yi parçalayıp kapitalist düzeni getirmek istemek girişimiyle suçlandı.\n" }, "NKVD'nin Polonya Operasyonu": { "first_paragraph": "1937-1938'de NKVD'nin Polonya Operasyonu, Büyük Temizlik döneminde Sovyetler Birliği'nde Polonyalılara (Sovyetler tarafından \"ajan\" olarak etiketlenen) karşı yürütülen NKVD'nin Polonya karşıtı kitlesel etnik temizlik operasyonuydu. Operasyon sözde \"Polonyalı casuslara\" karşı Komünist Parti Politbürosu tarafından emredildi ancak NKVD yetkilileri tarafından \"tüm Polonyalılara\" karşı uygulandı. Sovyetler Birliği'nde veya yakınında yaşayan 139.835 kişinin cezalandırılması ve 111.091 Polonyalının yargısız infazıyla sonuçlandı.[4][5] Operasyon, Nikolay Yejov tarafından imzalanan NKVD Emri No. 00485'e göre uygulandı.[6] Ateş edilen kurbanların çoğunluğu etnik olarak Polonyalıydı,[1] ama hepsi değil, bazıları Kresy makro bölgesinden çeşitli azınlık gruplarına, örneğin Rutenlerdi; Sovyet dünya görüşüne göre bu gruplar, Polonya kültürünün veya mirasının bazı özelliklerine sahipti ve bu nedenle aynı zamanda \"Polonyalı\" olarak kabul ediliyorlardı.[7] Geri kalanların, daha fazla araştırma yapılmadan Polonyalı olduklarından 'şüphelenildi'[6] veya muhtemelen Polonya yanlısı sempatiye sahip olarak sınıflandırıldı.[8] Süreci hızlandırmak için, NKVD personeli yerel telefon rehberlerini gözden geçirdi ve isimleri Lehçe gibi görünen kişileri tutukladı.[9]\n" }, "Şükriye Ahundzade": { "first_paragraph": "Şükriye Ahundzade veya Şükriye Cevad(1902, Batum - Ekim 1993) - siyasi baskı kurbanı Ahmed Cevad'ın eşi.\n" }, "Troçkist Anti-Sovyet Askeri Örgütü Davası": { "first_paragraph": "Troçkist Anti-Sovyet Askeri Örgütü Davası ya da Tuhaçevski davası (Rusça: Де́ло Тухаче́вского) 1937 yılında başlayan, Büyük Temizlik kapsamı içerisinde bir kısım Kızıl Ordu komutanlarının, askeri bir komplo ile siyasi iktidarı ele geçirmeye çalışmaktan yargılandıkları bir davadır. Bu dava 1937-38 Kızıl Ordu tasfiyeleri'nin başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Destalinizasyon dönemiyle beraber Batılı tarihçiler arasında davanın uydurma olduğu yönünde analizler yapılsa da başta Grover Furr olmak üzere çeşitli tarihçiler ise güncel analizlerin ardından bu türlü bir karşı-devrimci yapının gerçek olduğuna dair güçlü kanıtlar ortaya koymuştur.[1]\n" }, "1956 Gürcistan protestoları": { "first_paragraph": "1956 Gürcistan protestoları, 1956 Tiflis ayaklanması veya 9 Mart Katliamı, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Nikita Kruşçev'in destalinizasyon politikalarına karşı Josef Stalin'i destekleyen Sovyet Gürcülerin düzenlediği protestolar dizisi. Eylemlerin merkezi cumhuriyetin başkenti Tiflis'te idi. Stalin'in ölümünün üçüncü yıldönümünde gerçekleştirilen spontan mitinglerde Kruşçev'in gizli söylevi yoğun şekilde protesto edildi ve hızla kontrol edilemez kitle gösterilerine dönüştü ve ortaya çıkan isyan dalgası kentin yaşamını felç etti. Protestolarda Sovyetler Birliği hükûmetinin değişmesi gerektiği ve Gürcistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan etmesi gibi siyasi talepler ortaya çıktı.[6]\n" }, "Brejnev Dönemi": { "first_paragraph": "Brejnev Dönemi veya 1964-1982 Sovyetler Birliği tarihi, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin Leonid Brejnev liderliğini kapsayan dönem. Bu dönem yüksek ekonomik büyüme ve yükselen refahla başladı, ancak zaman içinde sosyal, politik ve ekonomik alanlarda önemli sorunlar yaşandı, bu nedenle bu dönem genellikle Durgunluk Dönemi olarak tanımlandı.\n" }, "Gerlachovský štít": { "first_paragraph": "Gerlachovský štít (Slovakça telaffuz (yardım·bilgi), Türkçe çevirisi Gerlachov Zirvesi, Almanca: Gerlsdorfer Spitze, Macarca: Gerlachfalvi-csúcs), Slovakya'nın Yukarı Tatras bölgesinde ve Karpat Dağları'nda bulunan en yüksek zirvedir. Rakımı genellikle deniz seviyesinden 2654,4 metre olarak listelenir. Kütlelerin piramidal şekli, devasa bir sirk tarafından belirginleştirilir. Görece düşük rakımına rağmen, Gerlachovský štít, vadiden yaklaşık 2.000 metre yüksekliğe sahip dik bir yükselme sunar.[2]\n" }, "Sovyetler Birliği Komünist Partisi 20. Kongresi": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Komünist Partisi 20. Kongresi, 14 – 26 Şubat 1956 tarihinde yapılmıştır. Kongre özellikle parti genel sekreteri Nikita Kruşçev’in yaptığı ve Gizli söylev olarak bilinen, Josef Stalin ve döneminin şiddetle eleştirildiği konuşmayla hatırlanır. Sovyet dış politikasında Barış içinde bir arada yaşama (Мирное сосуществование) yaklaşımının ilan edildiği kongredir.\n" }, "Sovyetler Birliği'nde 1956-1962 ücret reformu": { "first_paragraph": "\n" }, "Tshinvali": { "first_paragraph": "Tshinval ([[t͡sxinvɑli]]) ya da Şinval (Osetçe: Цхинвал / Tshinval ya da Чъреба / Ch'reba, Gürcüce: ცხინვალი / Tshinvali, Shinvali), resmî olarak Gürcistan topraklarında bulunan ve bağımsızlığı dünyaca tanınmayan Güney Osetya'nın da de facto başkentidir. Şehir resmî^olarak Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesinde yer almaktadır.\n" }, "Gulag": { "first_paragraph": "Gulag, GULAG veya GULag (Rusça: Главное управление исправительно-трудовых лагерей и колоний/Glavnoye upravleniye ispravitel'no-trudovıh lagerey i koloniy Türkçe: Çalışma Kampları Yönetimi Baş İdâresi), Vladimir Lenin'in emriyle kurulan ve 1930'lardan 1950'lerin başına kadar Josef Stalin'in yönetimi sırasında zirveye ulaşan Sovyet zorunlu çalışma kampları ağından sorumlu devlet kurumuydu.[1] Sovyet rejimi karşıtı unsurların (siyasi suçlu) hızla kovuşturulması ve toplumdan soyutlanması için 25 Nisan 1930 tarihinde kurulan bir tür yargı ve infaz sistemidir. Zaman içinde Sovyetler Birliği'nin birçok yerinde çok sayıda çalışma kampını da bünyesinde barındırır olmuştur. Bu kamplarda, 1930'dan 1953'e kadar yaklaşık 1,7 milyon mahkum öldü.[2] Batı dünyası Gulag kavramını ilk kez Aleksandr Soljenitsin'in Gulag Takımadaları kitabıyla tanıdı.\n" }, "Kaltak Savaşları": { "first_paragraph": "Kaltak Savaşları veya Suka Savaşları (Rusça: сучьи войны; suçyi voynı veya tekil olarak сучья война; suçya voyna), 1945 ile Josef Stalin'in öldüğü sıralar olan 1953 yılları arasında, Sovyet Gulag çalışma kampı sisteminde meydana geldi. Bu çatışmada rakip taraflar, genellikle o zamanlar Sovyet hapishanelerinde yaygın olan dövme sistemiyle tanımlanıyordu.[1]\n" }, "Aleksandr Soljenitsin": { "first_paragraph": "Aleksandr İsayeviç Soljenitsin (11 Aralık 1918; Kislovodsk, Stavropol Krayı - 3 Ağustos 2008, Moskova), 1970 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Rus yazardır.\n" }, "Andrey Tupolev": { "first_paragraph": "Andrey Nikolayeviç Tupolev (d. 10 Kasım 1888 - ö. 23 Aralık 1972), çok sayıda askeri bombardıman uçağı ve dünyanının ilk sesüstü (süpersonik) yolcu uçağını da içermek üzere çeşitli sivil Sovyet uçağının tasarımını gerçekleştiren büroyu yöneten SSCB'li uçak tasarımcısı.[1]\n" }, "Vaninski port": { "first_paragraph": "Vaninski port veya Vanino Limanı'nı Hatırlıyorum (Rusça: Я помню тот Ванинский порт, Kolyma'daki Gulag mahkumlarının şarkısı olarak bilinen Sovyet halk şarkısı.\n" }, "Holodomor": { "first_paragraph": "Holodomor (Ukraynaca: Голодомо́р) ya da Ukrayna Kırımı, 1932-1933 arasında, o dönem Sovyetler Birliği'nde, şimdiki Ukrayna ve Rusya'nın Kuban bölgesinde suni olarak yaratılan kıtlık sebebiyle yaklaşık olarak 8 milyon insanın öldüğü olaylara verilen addır.[2]\n" }, "Sovyetler Birliği'nde kolektivizasyon": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği'nde kolektivizasyon, Sovyetler Birliği'nde yürütülen kolektivizasyon politikaları. 1929 ve 1935 yılları arasında[1]; kolektif çiftliklerde ve devlet çiftliklerinde toprak ve emeği güçlendirmek için yapılan çalışmalardır.\n" }, "Kazimierz Godłowski": { "first_paragraph": "Kazimierz Godłowski (d. 9 Aralık 1934 yılında Krakov, ö: 9 Temmuz 1995 Kraków) bir Polonyalı arkeolog ve tarih öncesi dönem hakkında uzmanlaşmış tarihçi\n" }, "Władysław Sikorski": { "first_paragraph": "Władysław Eugeniusz Sikorski (Lehçe telaffuz: [vwaˈdɨswaf ɕiˈkɔrskʲi]; d. 20 Mayıs 1881, Tuszów Narodowy, Avusturya-Macaristan - ö. 4 Temmuz 1943, Cebelitarık), Polonyalı asker ve siyasetçi. II. Dünya Savaşı sırasında Sürgündeki Polonya Hükûmeti Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Andrzej Wajda": { "first_paragraph": "Andrzej Witold Wajda (6 Mart 1926, Suwalki - 9 Ekim 2016, Varşova), Polonyalı sinema yönetmeni.\n" }, "Fuad Abdurrahmanov": { "first_paragraph": "Fuad Abdurrahmanov (Azerice: Fuad Həsən oğlu Əbdürəhmanov; 11 Mayıs, 1915, Nuha (Şeki), Azerbaycan, Rus İmparatorluğu — 15 Haziran, 1971, Bakü, Azerbaycan SSC, Sovyetler Birliği) Azeri Sovyet heykeltıraş ve ressam. \n" }, "Aleksandr Gerasimov (ressam)": { "first_paragraph": "Alexander Mikhaylovich Gerasimov (Rusça: Алекса́ндр Миха́йлович Гера́симов; 12 Ağustos 1881 - 23 Temmuz 1963) görsel sanatlardaki sosyalist gerçekçiliğin önde gelen savunucularındandı. Joseph Stalin ve diğer Sovyet liderlerini resmetmiştir.\n" }, "Aleksandr Harutyunyan": { "first_paragraph": "Alexander Grigoreviç Arutyunyan (Erm. Ալեքսանդր Գրիգորի Հարությունյան), Arutunian, Arutiunian, Arutjunjan veya Harutiunian soyadlarıyla da bilinen (b. 23 Eylül, 1920; Erivan - 28 Mart, 2012; Erivan) Sovyet ve Ermeni besteci ve piyanisttir. Trompet konçertosu ile bilinir.\n" }, "Aleksandr Serafimoviç": { "first_paragraph": "Alexander Serafimovich (Rusça: Алекса́ндр Серафимо́вич, Alexander Serafimovich Popov, 19 Ocak 1863 - 19 Ocak 1949)Rus -Sovyet yazar, Kazak asıllıdır.\n" }, "Aleksei Kapler": { "first_paragraph": "Aleksei Yakovlevich Kapler, (Rusça:Алексей Яковлевич Каплер, 11 Ekim 1903, Kiev, Ukrayna - 11 Eylül 1979, Moskova, Rusya Tanınan bir Sovyet film yapımcısı, senarist, oyuncu ve yazardı. 1918'de Lenin, Amfibi Adam, Mavi Kuş ve Çizgili Gezi gibi birçok Sovyet filminin senaristi ve Kinopanorama TV programının çapa ve yönetmenlerinden biri olarak biliniyordu. 1941'de Kapler Stalin Ödülü'ne layık görüldü.\n" }, "Aleksey Sudayev": { "first_paragraph": "Aleksey İvanoviç Sudayev (Rusça: Алексе́й Ива́нович Суда́ев; d. 23 Ağustos 1912 - ö. 17 Ağustos 1946) bir Sovyet ateşli silah tasarımcısıdır.[2][1]\n" }, "Aleksey Şusev": { "first_paragraph": "Aleksey Şçusev (Rusça: Алексе́й Ви́кторович Щу́сев, 8 Ekim 1873 - 24 Mayıs 1949), Rus mimar.\n" }, "Nina Alisova": { "first_paragraph": "Nina Ulyanovna Alisova (Rusça :Нина Ульяновна Алисова) (15 Aralık 1915, Kiev – 12 Ekim 1996, Moskova), Sovyet-Rus aktris. Alisova 12 Ekim 1996'da Moskova'da 80 yaşında öldü. Cenazesi Troyekurovskoye Mezarlığı'na defnedildi.\n" }, "Anastasiya Platonovna Zuyeva": { "first_paragraph": "Anastasia Platonovna Zuyeva (Rusça: Анастаси́я Плато́новна Зу́ева; d. 17 Aralık 1896 — ö. 23 Mart 1986), Sovyet-Rus aktris. Oyunculuğa 1924'te adım atmış, 1980'li yılların başına kadar devam etmiştir.\n" }, "Aram Haçaturyan": { "first_paragraph": "Aram Haçaturyan (Ermenice: Արամ Խաչատրյան, Rusça: Аpaм Ильич Xaчaтypян) (d. 6 Haziran 1903 - ö. 1 Mayıs 1978), Ermeni Sovyet besteci. Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı'nın bestecisidir.\n" }, "Kulyaş Bayseitova": { "first_paragraph": "Kulyaş Bayseitova (Kazakça: Күләш Жасынқызы Бәйсейітова; Rusça: Куляш Жасымовна Байсеитова; 1912[1] Almatı - 6 Haziran 1957, Moskova) Sovyet opera şarkıcısıdır.\n" }, "Yakov Belopolski": { "first_paragraph": "Yakov Borisoviç Belopolski (Rusça: Яков Борисович Белопольский; Ukraynaca: Яків Борисович Білопільський; 23 Nisan 1916, Kiev - 5 Mayıs 1993, Moskova), Sovyet mimar.\n" }, "Olga Berggolts": { "first_paragraph": "Olga Fyodorovna Berggolts (ayrıca Berggoltz veya Bergholz) (Rusça: О́льга Фё́доровна Бергго́льц, 16 Mayıs 1910 - 13 Kasım 1975), Sovyet şair. Sanatçı özellikle Leningrad'ın II. Dünya Savaşı sırasında kuşatılığı dönemde radyoda yaptığı yayınlarla bilinmektedir. Bu yayınlar sayesinde Berggolts, kentin gücünün ve kararlılığının simgelerinden olmuştur. 1949'dan 1962'ye kadar Georgi Makogonenko ile evliydi.\n" }, "Sergey Bernstein": { "first_paragraph": "Sergey Natanoviç Bernstein (Rusça: Серге́й Ната́нович Бернште́йн, bazen Rusça: Bernshtein olarak; 5 Mart 1880 - 26 Ekim 1968) kısmi diferansiyel denklemlere, diferansiyel geometriye, olasılık teorisine ve yaklaşım teorisine katkılarıyla tanınan Yahudi kökenli bir Rus ve Sovyet matematikçi.[1][2]\n" }, "Boris İofan": { "first_paragraph": "Boris Mihailoviç İofan, (Rusça: Борис Михайлович Иофа́н) (28 Nisan 1891, Odessa - 11 Mart 1976, Moskova) Yahudi Sovyet mimar.[1] Sovyetler Sarayı mimarlığı, İşçi ve Çiftçi Kadın Heykeli'nin ideolojik tasarımını yapması gibi pek çok önde gelen Sovyet mimarisi eserine olan katkılarıyla bilinir. İofan, ayrıca Moskova Metrosu'nun Arbatsko-Pokrovskaya Hattı'nda yer alan Baumanskaya istasyonunun ve 1939 New York Dünya Fuarı'nda sergilenen Stalin kabartmasının da tasarımcısıdır. Bu sergide Sovyetler Birliği'ni temsil etmiştir.\n" }, "Bülbül (şarkıcı)": { "first_paragraph": "Murtaza Memmedov (Azerice: Murtuza Məşədi Rza oğlu Məmmədov) ya da bilinen adıyla Bülbül (27 Haziran 1897, Hanbağı - 26 Eylül 1961, Bakü), SSCB Halk Sanatçısı unvanına sahip Sovyet Azerbaycanlı tenor. Polad Bülbüloğlu'nun babasıdır.[1]\n" }, "Pavel Çerenkov": { "first_paragraph": "Pavel Alekseyeviç Çerenkov (Rusça: Павел Алексеевич Черенков; 28 Temmuz 1904 - 6 Ocak 1990), Sovyet-Rus fizikçidir. 1934 yılında yaptıkları Çerenkov ışıması çalışmalarıyla İlya Frank ve İgor Tamm birlikte 1958 yılında Nobel Fizik Ödülü kazanmıştır.\n" }, "Dmitri Dmitriyeviç Maksutov": { "first_paragraph": "Dmitri Dmitriyeviç Maksutov (Rusça: Дми́трий Дми́триевич Максу́тов) (23 Nisan [E.U. 11 Nisan] 1896 – 12 Ağustos 1964), Rus/Sovyet optik mühendis ve amatör gökbilimcidir. Maksutov teleskobunun mucidi olarak bilinir.\n" }, "Elevter Andronikaşvili": { "first_paragraph": "Elevter Luarsaboviç Andronikaşvili (Gürcüce: ელეფთერ ანდრონიკაშვილი, Rusça: Элевтер Луарсабович Андроникашвили; 25 Aralık [E.U. 12 Aralık] 1910[1] - 9 Eylül 1989), Gürcü bir fizikçi ve Rus tarihçi İrakli Andronikov'un kardeşiydi.[2]\n" }, "Eugene Lanceray": { "first_paragraph": "Yevgeni Yevgenyeviç Lanceray veya kısaca E.E Lansere (Rusça: Евгений Евгеньевич Лансере; 23 Ağustos 1875 - 13 Eylül 1946), Rus grafik sanatçısı, ressam, heykeltıraş, mozaikçi ve illüstratördür.[1]\n" }, "Aleksandr Fadeyev": { "first_paragraph": "Aleksander Aleksandroviç Fadeyev (Rusça: Алекса́ндр Алекса́ндрович Фаде́ев; 24 Aralık [E.U. 11 Aralık] 1901 – 13 Mayıs 1956), Sovyet yazar, Sovyet Yazarlar Birliği kurucularından biri ve 1946 ile 1954 yılları arası başkanı.\n" }, "Faina Ranevskaya": { "first_paragraph": "Faina Georgievna Ranevskaya (Rusça; Фаина Георгиевна Раневская), (doğum adı; Faina Girschevna Feldman), d. 27 Ağustos [E.U. 15 Ağustos] 1896 - ö. 19 Temmuz 1984), hem trajedi hem de komedi oyunlarında en büyük Sovyet aktrislerinden biri olarak kabul edilmektedir. Aforizmalarıyla da ünlüydü.[1]\n" }, "Fikret Emirov": { "first_paragraph": "Fikret Meşhedi Cemil oğlu Emirov (Azerice: Fikrət Məşədi Cəmil oğlu Əmirov, 22 Kasım 1922, Gence - 20 Şubat 1984, Bakü), Azerbaycan'da Sovyet döneminin bestecisi.\n" }, "Vitali Ginzburg": { "first_paragraph": "Vitaly Lazarevich Ginzburg (Rusça: Вита́лий Ла́заревич Ги́нзбург (4 Ekim 1916 –8 Kasım 2009) yılları arsında yaşamış Rus Teorik fizikçi ve Astrofizikçidir. 2003 yılında tip II süperiletkenler konusunda bulduğu keşiflerle Nobel Fizik Ödülü kazanan, Ginzburg, kalp yetmezliğinden ölmüş, Moskova, Rusya Novodevichye Mezarlığına defnedilmiştir.[1][2]\n" }, "Reinhold Glière": { "first_paragraph": "Reinhold Glière (Kiev, 11 Ocak 1875 [eski takvimle 30 Aralık 1874] – Moskova, 23 Haziran 1956), Alman ve Polonya kökenli[1][2], Rus ve sonra Sovyet, bestecidir.\n" }, "Kira Golovko": { "first_paragraph": "Kira Golovko, evlilik öncesi soyadı : Ivanova (d. 11 Mart 1919 – ö. 16 Ağustos 2017),Sovyet-Rus tiyatro ve film oyuncusu ve tiyatro eğitmenidir.\nSanatsal başarılı faaliyetleriyle Stalin Ödülü (1947) ve RSFSR Halk Sanatçısı Ödülü'nü (1957) almıştır.[2]\n" }, "Günter Wirths": { "first_paragraph": "Günter Wirths (1 Haziran 1911 – 26 Ocak 2005)[1][2] uranyum üretimi, bilhassa reaktör sınıfında yetkili olan bir Alman kimyagerdir. Auergesellschaft'ta Heereswaffenamt ve Uranverein projesi için uranyum yapımında görev yaptı. 1945'te Sovyet atom bombası projesinde çalışmak üzere Sovyetler Birliği'ne gönderildi. SSCB'den serbest bırakıldığında Batı Almanya'ya taşındı ve Degussa şirketinde görev yaptı.\n" }, "Üzeyir Hacıbeyov": { "first_paragraph": "Üzeyir Hacıbeyov, Üzeyir Bey Hacıbeyli, Üzeyir Abdül Hüseyin oğlu Hacıbeyov (Azerice: Üzeyir Hacıbəyov, Üzeyir bəy Hacıbəyli, Üzeyir Əbdülhüseyn oğlu Hacıbəyov) (18 Eylül 1885 - 23 Kasım 1948) Azeri[1][2] Sovyet[3][4] bestecisi.\n" }, "Hamo Beknazaryan": { "first_paragraph": "Hamo Beknazaryan, Hamo Bek-Nazarov veya Amo Bek-Nazarian (d. 19 Mayıs 1891; Erivan - ö. 27 Nisan 1965; Moskova), Sovyet Ermeni film yönetmeni, aktör ve senarist.\n" }, "İgor Tamm": { "first_paragraph": " Lomonosov Altın Madalyası (1967)\n Sosyalist Emek Kahramanı Nişanı (1953)\n Stalin Ödülü (1946)\n" }, "İlya Ehrenburg": { "first_paragraph": "İlya Grigoryeviç Ehrenburg (Rusça: Илья́ Григо́рьевич Эренбу́рг) (26 Ocak 1891, Kiev, Ukrayna – 31 Ağustos 1967, Moskova, Sovyetler Birliği), Sovyet yazar ve gazeteci.[1]\n" }, "İvane Cavahişvili": { "first_paragraph": "İvane Cavahişvili (Gürcüce: ივანე ჯავახიშვილი, 11 Nisan 1876 - 18 Kasım 1940), Gürcü tarihçi ve çalışmaları Gürcistan tarihi ve Gürcistan kültürünün modern bilimini büyük ölçüde etkileyen bir dilbilimciydi. Tiflis Devlet Üniversitesi'nin (1918) kurucularından ve 1919'dan 1926'ya kadar rektörlerinden biriydi.\n" }, "Andrey Kolmogorov": { "first_paragraph": "Andrey Nikolaevich Kolmogorov (Андре́й Никола́евич Колмого́ров [ɐnˈdrʲej nʲɪkɐˈlajɪvʲɪtɕ kəlmɐˈɡorəf]  ( dinle), 25 Nisan 1903 - 20 Ekim 1987)[4][5] olasılık teorisi, topoloji, sezgisel mantık, türbülans, klasik mekanik, algoritmik bilgi teorisi ve hesaplama karmaşıklığının matematiğine katkıda bulunan Sovyet bir matematikçiydi.[3][2][6]\n" }, "Konstantin Fedin": { "first_paragraph": "Konstantin Aleksandroviç Fedin (Rusça: Константи́н Алекса́ндрович Фе́дин; 24 Şubat 1892, Saratov - 15 Temmuz 1977, Moskova), Rus roman yazarı, edebiyatçı ve şair.\n" }, "Leonid Mandelstam": { "first_paragraph": "Leonid Isaakovich Mandelstam or Mandelshtam (Belarusian: Леанід Ісаакавіч Мандэльштам, Russian: Леони́д Исаа́кович Мандельшта́м; IPA: [lʲɪɐˈnʲid isɐˈäkəvʲitɕ məndʲɪlʲˈʂtam] ( listen);4 Mayıs, 1879 –27 Kasım, 1944) Belarus-Yahudi kökenli Sovyet bir fizikçidir. \n" }, "Lev Berg": { "first_paragraph": "Lev Semyonoviç Berg (ayrıca bilinen adıyla Leo S. Berg) (Rusça: Лев Семёнович Берг; 14 Mart 1876, Bender - 24 Aralık 1950, Leningard) önde gelen Rus coğrafyacı, biyolog ve ihtiyolog. 1940 ve 1950 yılları arasında Sovyet Coğrafya Akademisi'nin başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Lev Landau": { "first_paragraph": "Lev Davidovich Landau (Rusça: Ле́в Дави́дович Ланда́у) (9/22[1] Ocak 1908 - 1 Nisan 1968) teorik fizik alanında pek çok katkı ve araştırma yapmış Bakü doğumlu Yahudi asıllı, Sovyet-Azerbaycanlı fizikçidir. Yoğun maddenin kuantum mekaniği hakkında çalışan Landau, süperakışkanlığı öngörmüş ve 1962 Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştır. Evgeny Mikhailowich Lifschitz ile çeşitli dillere çevirilen ve klasikleşen fizik kitapları serisini oluşturmuştur.[2]\n" }, "Mehdi Hüseyin": { "first_paragraph": "Mehdi Hüseyin, Azerbaycan yazarı, 1941'den beri 3. Sınıf Devlet Stalin Ödülü'ne layık görülen (1950) bir Azeri ve Sovyet yazar ve eleştirmeniydi ve Tüm-Birlik Komünist Partisi üyesiydi.[1]\n" }, "Mihail Romm": { "first_paragraph": "Mihail İliç Romm (Rom) (Rusça: Михаи́л Ильи́ч Ромм; 24 Ocak [E.U. 11 Ocak] 1901 – 1 Kasım 1971) Sovyet bir film yönetmeniydi.\n" }, "Mustafa Topçubaşov": { "first_paragraph": "Mustafa Ali Bey oğlu Topçubaşov (Azerice: Mustafa Topçubaşov; 5 Ağustos 1895 – 20 Kasım 1981) Azerbaycanlı bir cerrahdı. Topçubaşov, Sosyalist Emek Kahramanı unvanı, Stalin Ödülü sahibi ve Lenin Nişanı sahibi olmuştur.\n" }, "Nato Vaçnadze": { "first_paragraph": "Natalia \"Nato\" Vaçnadze (Gürcüce: ნატო ვაჩნაძე) ya da Natalia Andronikaşvili (Gürcüce: ნატო ანდრონიკაშვილი)[a] (14 Haziran 1904; Varşova - 14 Haziran 1953) Gürcü sinema oyuncusuydu. Kariyerine sessiz film döneminde başladı; genellikle masum ve tutkulu bir genç kadın olan Ingénue karakterini canlandırdı. 1953 yılında uçak kazasında ölene kadar oyunculuğa devam etti. Sovyetler Birliği'nin ilk film yıldızlarından biri olan Vaçnadze, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti halk sanatçısı unvanı ve Stalin Ödülü de dâhil olmak üzere çok sayıda ödül aldı.\n" }, "Nikolay Çerkasov": { "first_paragraph": "Nikolay Konstantinoviç Çerkasov (Rusça: Никола́й Константи́нович Черка́сов; 27 Temmuz 1903, Sankt-Peterburg - 14 Eylül 1966, Leningrad), SSCB Halk Sanatçısı unvanına sahip Rus oyuncu.\n" }, "Nikolay Polikarpov": { "first_paragraph": "Nikolai Nikolaevich Polikarpov (rusça:Никола́й Никола́евич Полика́рпов); 9 Haziran [E.U. 28 Mayıs] 1892 – 30 Temmuz 1944) Sovyetler havacılık mühendisi ve \"Savaşçıların Kralı\" olarak bilinen uçak tasarımcısı idi. И-16 veya И-шестнадцать (Türkçesi= I-onaltı) \"Küçük Eşek\" savaşçısına fonetik olarak yakın I-15 ve I-16 Ishak savaş uçağı serisini tasarladı.\n" }, "Nikolay Semyonov": { "first_paragraph": "Nikolay Nikolaevich Semyonov(3 Nisan 1896 - 25 Eylül 1986), Rus fizikçi, kimyager. Kimyasal tepkimelerin nasıl oluştuğunu açıklayan çalışmalarıyla ve özellikle zincirleme kimyasal tepkimeler buluşuyla 1956 yılında Nobel Kimya Ödülünü almıştır.\n" }, "Nikolay Zelinski": { "first_paragraph": "Nikolay Dmitriyeviç Zelinski (Rusça: Никола́й Дми́триевич Зели́нский; 6 Şubat, 1861 Tiraspol, Rus İmparatorluğu - 31 Temmuz 1953 Moskova), Rus ve Sovyet kimyager ve Sovyet Bilim Akademisi akademisyeni.\n" }, "Nikoloz Berdzenişvili": { "first_paragraph": "Nikoloz Berdzenişvili (Gürcüce: ნიკოლოზ ბერძენიშვილი; 9 Ocak 1895, Gogolesubani - 16 Temmuz 1965, Tiflis), 1946-1956 yılları arasında Tiflis Üniversitesi Tarih bölümünün başkanlığını yapmış Gürcü tarihçidir. 1951-1957 yılları arasında Gürcistan Ulusal Bilimler Akademisi'nin başkan yardımcısı olarak çalıştı.\n" }, "Niyazi Hacıbeyov": { "first_paragraph": "Niyazi Tağızâde Hacıbeyov, (Azerice: Niyazi Zülfüqar bəy oğlu Tağızadə Hacıbəyov), (d. 20 Ağustos 1912, Tiflis, Gürcistan - ö. 2 Ağustos 1984, Bakü, Azerbaycan), Azerî orkestra şefi ve besteci.\n" }, "Olga Lepeşinskaya": { "first_paragraph": "Olga Vasilyevna Lepeşinskaya (Rusça: Ольга Васильевна Лепешинская; 28 Eylül 1916 - 20 Aralık 2008)[1], Sovyet baleriniydi. 1951'de SSCB Halk Sanatçısı seçildi.[2]\n" }, "Pavel Korin": { "first_paragraph": "Pavel Dmitriyevich Korin (Rusça: Павел Дмитриевич Корин) (d. 7 Temmuz 1892 - ö. 22 Kasım 1967), bir Rus ressam ve sanat restoratörüdür. 7 Temmuz 1892 tarihinde Rusya Palekh'de doğmuştur. 22 Kasım 1967 tarihinde Moskova'da ölmüştür.\n" }, "Sergey Prokofyev": { "first_paragraph": "Sergey Sergeyeviç Prokofyev, (Rusça: Серге́й Серге́евич Проко́фьев; Sergey Sergeyeviç Prokofyev; (d. 23 Nisan 1891 Sontsovka, Rusya, şimdi Ukrayna – ö. 5 Mart 1953 Moskova, Rusya) birçok değişik müzik türünü ustalıkla icra edebilen, bu özelliği ile 20. yüzyılın en önemli yorumcularından sayılan ünlü piyanist ve besteci.\n" }, "Pyotr Dolgov": { "first_paragraph": "Pyotr İvanoviç Dolgov (Rusça: Пётр Иванович Долгов; 21 Şubat 1920 - 1 Kasım 1962), Sovyetler Birliği Kahramanı[1] (1962) Sovyet usta paraşütçü[a] ve hava subayı. 1962 yılında Volga adlı stratosferik balondan yaptığı 28.640 metreden yaptığı uzay atlayışı öncesinde maskesi çatlamış ve iniş sırasında hayatını kaybetmiştir. Beraber uzaya çıktığı Andreyev ise 25.500 metrelik atlayışında başarılı olmuş ve FAI tarafından onaylanan derecesi[2] ancak 2012 yılında Felix Baumgartner tarafından kırılmıştır.\n" }, "Pyotr Kapitsa": { "first_paragraph": "Pyotr Leonidovich Kapitsa(Rusça: Пётр Леони́дович Капи́ца)(8 Temmuz 1894 - 8 Nisan 1984) Nobel Fizik Ödülü sahibi Sovyet fizikçi.[1]\n" }, "Reşid Behbudov": { "first_paragraph": "Reşid Mecid oğlu Behbudov (Azerice: Rəşid Məcid oğlu Behbudov; 14 Aralık 1915 - 9 Haziran 1989), Azerbaycanlı Sovyet şarkıcı ve oyuncu.[1][2]\n" }, "Solomon Mikhoels": { "first_paragraph": "Solomon (Shloyme) Mikhoels (Yidce: Shlomo Michaels, Rusça: Cоломон (Шлойме) Михоэлс, 16 Mart 1890 - 13 Ocak 1948) Sovyet Yahudi aktör ve Moskova Devlet Yahudi Tiyatrosu'nun sanat yönetmeniydi. Mikhoels, II. Dünya Savaşı sırasında Yahudi Anti-Faşist Komite'nin başkanlığını yaptı. Ancak, Josef Stalin Savaştan sonra giderek artan bir Yahudi aleyhtarı çizgiyi takip ederken, Mikhoels'in Yahudi cemaatinin lideri olarak pozisyonu Sovyet devletinden gördüğü baskıların artmasına neden oldu. 1948'de Stalin emriyle Minsk'te öldürüldü.\n" }, "Tamara hanım": { "first_paragraph": "Tamara Hanım (Özbekçe: Tamara xonim ; Gerçek adı ve soyadı - Tamara Artyomovna Petrosyan) - Özbek Sovyet dansçı, şarkıcı,[1] Özbek profesyonel dansının öncülerinden biri ve SSCB Halk Sanatçısıdır (1956 ). [2]\n" }, "Tatevik Sazandaryan": { "first_paragraph": "Tatevik Sazandaryan (1916–1999), 1958'de Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti üyesi olan bir Sovyet ve Ermeni opera mezzo-soprano'su. 1937-1961 yılları arasında Erivan Opera Tiyatrosu'nda solist olarak sahne aldı.[1]\n" }, "Trofim Lısenko": { "first_paragraph": "Trofim Denisovich Lysenko (Rusça: Трофи́м Дени́сович Лысе́нко, Ukraynaca: Трохи́м Дени́сович Лисе́нко; 29 Eylül [E.U. 17 Eylül] 1898 – 20 Kasım 1976) Sovyet tarım biyoloğu. Öğrenci iken tarımla alakalı birkaç farklı projede çalıştı; bunlardan biri sıcaklık değişimlerinin bitkilerin biyolojik yaşam döngüsü üzerindeki etkilerini içeriyordu. Bu çalışma daha sonra Lysenko'yu, kış buğdayını bahar buğdayına dönüştürmek için bu özellikleri nasıl kullanabileceğini düşünmeye itti. Bu sürece Rusça \"jarovization\" adını verdi ki, sonrasında \"vernalizasyon\" olarak anılacaktı.[1]\n" }, "Vasili Degtyaryov": { "first_paragraph": "Vasili Degtyaryov (2 Ocak 1880 Tula, Rus İmparatorluğu - 16 Ocak 1949 Moskova, Rusya), Rus silah tasarımcısı.\n" }, "Vasili Lebedev": { "first_paragraph": "Vasiliy İvanoviç Lebedev-Kumaç (Rusça: Васи́лий Ива́нович Ле́бедев-Кума́ч; 5 Ağustos 1898 - 20 Şubat 1949), Sovyet sosyalist gerçekçi şair ve söz yazarı. Günümüz Rusya Federasyonu Devlet Marşı'nın temelini oluşturan \"Jit stalo luçşe\" ve Bolşevik Parti Marşı'nın, Moskova Zafer Günü Geçit Törenleri'nde çalınan Kutsal Savaş'ın söz yazarıdır.\n" }, "Vera Inber": { "first_paragraph": "Vera Mihailovna Inber, doğum soyadı Shpenzer (Rusça: Ве́ра Миха́йловна И́нбер 10 Temmuz 1890, Odessa, Rusya İmparatorluğu - 11 Kasım 1972, Moskova, Sovyetler Birliği) bir Rus ve Ukrayna-Sovyet şair ve yazardır.[1][2]\n" }, "Vera Panova": { "first_paragraph": "Vera Fyodorovna Panova (Rusça: Ве́ра Фёдоровна Пано́ва; 20 Mart 1905; Rostov-na-Donu - 3 Mart 1973; Leningrad), Sovyet romancısı, oyun yazarı ve gazeteci.[1]\n" }, "Vera Tsignadze": { "first_paragraph": "Vera Varlamovna Tsignadze (Gürcüce: ვერა ვარლამის ასული წიგნაძე; 1924 – 2016) bir Gürcü-Sovyet balerin, koreograf ve pedagogdur. Tsignadze, Vahtang Çabukiani'nin 1970 yılına kadar ortağıydı.[1]\n" }, "Veriko Ancaparidze": { "first_paragraph": "Veriko (Vera İvlianovna) Ancaparidze (Gürcüce: ვერიკო ანჯაფარიძე, 6 Ekim [E.U. 23 Eylül] 1897 Kutaisi – 1987 Tiflis) Gürcü sahne ve sinema oyuncusu.\n" }, "Vsevolod Vişnevski": { "first_paragraph": "Vsevolod Vişnevski (Rusça: Всеволод Витальевич Вишневский) (21 Aralık [eski takvime göre 8 Aralık] 1900, St. Petersburg - 28 Şubat 1951, Moskova), Rus oyun yazarı, gazete muhabiri ve editorü ve senaryo yazarı.\n" }, "Vladimir Vernadski": { "first_paragraph": "Volodymyr Ivanovych Vernadskyi (Ukraynaca: Володи́мир Іва́нович Верна́дський; Rusça: Влади́мир Ива́нович Верна́дский; 12 Mart [E.U. 28 February] 1863 – 6 Ocak 1945) Rus, Ukraynalı,[1][2][3] ve Sovyet Jeokimya, biyojeokimya ve radyogeolojinin kurucularından biri olarak kabul edilen mineralojist ve jeokimyacı.\n" }, "Yakub Kolas": { "first_paragraph": "Yakub Kolas (ayrıca Jakub Kołas, Belarusça: Яку́б Ко́лас, 3 Kasım [E.U. 22 Ekim] 1882 - 13 Ağustos 1956), gerçek adı Kanstancin Mickievič (Канстанці́н Міха́йлавіч Міцке́віч) Belaruslu bir yazar, Belarus SSC Halk Şairi (1926) ve Belarus Ulusal Bilimler Akademisi (1929) üyesi ve başkan yardımcısı (1929) idi.\n" }, "Yanka Kupala": { "first_paragraph": "Yanka Kupala (Belarusça: Я́нка Купа́ла), eserlerinde kullandığı mahlasıyla İvan Daminikaviç Lutseviç (Belarusça: Іва́н Даміні́кавіч Луцэ́віч), (7 Temmuz 1882 - 28 Haziran 1942), Beyaz Rus şair ve yazardır.[1] Kupala 20. yüzyılın en önemli Beyaz Rus yazarlarından biri olarak kabul edilmektedir.[1]\n" }, "Yuliya Solntseva": { "first_paragraph": "Yuliya Ippolitovna Solntseva (d. 7 Ağustos 1901; Moskova, Rus İmparatorluğu; ö. 28 Ekim 1989, Moskova, SSCB), Rus Sovyet film yönetmeni, aktris. Sovyet sessiz film klasiği Aelita'da rol almıştır.\n" }, "Zinaida Yermolyeva": { "first_paragraph": "Zinaida Vissarionovna Yermolyeva (Rusça; Зинаида Виссарионовна Ермольева) (d. 24 Ekim 1898 - ö. 2 Aralık 1974), II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet ordusu için penisilin üretmesiyle tanınan, Don Kazak kökenli bir Sovyet mikrobiyoloğuydu. Öldüğü sırada SSCB Tıp Bilimleri Akademisi'nin üyesiydi.[1]\n" }, "Erkan Mumcu": { "first_paragraph": "Erkan Mumcu (1 Mayıs 1963; Yalvaç, Isparta), Türk politikacı, eski Kültür ve Turizm Bakanı, Anavatan Partisi eski Genel Başkanı.\n" }, "İmdat Sütlüoğlu": { "first_paragraph": "İmdat Sütlüoğlu (d. 2 Ekim 1953; Ardeşen, Rize), Türk siyasetçi. 58. Hükûmet'te çevre bakanlığı ve TBMM 22. dönem Rize milletvekilliği yapmıştır. 2011-2018 yılları arasında Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü ve Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Kemal Unakıtan": { "first_paragraph": "Kemal Unakıtan (14 Şubat 1946, Edirne - 12 Ekim 2016, İstanbul), Türk siyasetçi ve ekonomist. 2002 ve 2008 yılları arasında Abdullah Gül ve Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan Hükûmetlerde Maliye Bakanı olarak görev yapan Unakıtan, 2002 ve 2007 Türkiye genel seçimlerinde AK Parti Milletvekili olarak Meclis'e girmiştir. 12 Ekim 2016 tarihinde 70 yaşında öldü.\n" }, "Kürşad Tüzmen": { "first_paragraph": "Recep Tayyip Erdoğan ( 14 Mart 2003- 1 Mayıs 2009)\n" }, "Mehmet Ali Şahin": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mehmet Aydın (1943 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Aydın (d.20 Mart 1943, Elazığ) 58., 59. ve 60. Hükûmette Devlet Bakanı ve TBMM 22. Dönem ve 23. dönem AK Parti İzmir milletvekilidir.[1]\n" }, "Murat Başesgioğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Osman Pepe": { "first_paragraph": "Osman Pepe (d. 6 Mart 1954; Akçaabat, Trabzon) Türk siyasetçi. Abdullah Gül tarafından kurulan 58. Türkiye Hükûmeti'nde Orman Bakanlığı, Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 59. Türkiye Hükûmeti'nde Çevre ve Orman Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Recep Akdağ": { "first_paragraph": "Recep Akdağ (d. 8 Mayıs 1960, İspir, Erzurum); Türk hekim ve siyasetçidir.\n" }, "Sami Güçlü": { "first_paragraph": "Sami Güçlü (d. 6 Eylül 1950, Kuyulusebil, Sarayönü, Konya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Vecdi Gönül": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yaşar Yakış": { "first_paragraph": "Yaşar Yakış (12 Ağustos 1938, Akçakoca, Düzce), Türk diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Zeki Ergezen": { "first_paragraph": "Zeki Ergezen (2 Aralık 1949, Ahlat, Bitlis - 2 Ekim 2020), Türk siyasetçidir.\n" }, "Abdulkadir Atalık": { "first_paragraph": "Abdulkadir Atalık (d. 20 Ekim 1960, Düzce) Türk vali ve Danıştay üyesi.\n" }, "Ahmet Hamsici": { "first_paragraph": "Ahmet Hamsici, (1 Eylül 1963, Ankara) Türk hâkim.\n" }, "Ali Dursun Ulusoy": { "first_paragraph": "Ali Dursun Ulusoy (d. 20 Kasım 1968, Mut, Mersin) Türk İdare Hukuku Profesörü ve eski Danıştay üyesidir.\n" }, "Bülent Kılınç": { "first_paragraph": "Bülent Kılınç (1965, Malatya, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Bülent Olcay": { "first_paragraph": "Bülent Olcay, (7 Şubat 1960, Savur, Mardin), Türk hukukçu.\n" }, "Halil Yılmaz": { "first_paragraph": "Halil Yılmaz, (d. 4 Mayıs 1953, İskenderun) Türk bürokrat.\n" }, "İbrahim Er": { "first_paragraph": "İbrahim Er (d. 25 Mayıs 1968, Rize) Türk öğretmen ve bürokrat.\n" }, "Mevlüt Bilici": { "first_paragraph": "Mevlüt Bilici, (d. 1961, Çaykara, Trabzon, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Mevlüt Çetinkaya": { "first_paragraph": "Mevlüt Çetinkaya (d. 9 Ocak 1950, Orta, Çankırı) Türk vali, yargıç.[1]\n" }, "Zeki Yiğit": { "first_paragraph": "Zeki Yiğit (d. 10 Mayıs 1965, Alaplı, Zonguldak) Türk hukukçu. Danıştay’ın 24. Başkanıdır.\n" }, "Ayşe Soysal": { "first_paragraph": "Ayşe Soysal (24 Haziran 1948)[1] Türk matematikçi.\n" }, "Berrak Kurtuluş": { "first_paragraph": "Berrak Kurtuluş (1955) Türk akademisyen.\n" }, "Çetin Erol": { "first_paragraph": "Çetin Erol, (d. 1951, Bolu) Türk hekim, kardiyoloji profesörü, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin öğretim üyesi ve yöneticisi.\n" }, "Gökhan Çetinsaya": { "first_paragraph": "Gökhan Çetinsaya (d. 10 Mayıs 1964) 6 Kasım 2014 tarihinden itibaren Başbakan Başmüşavirliği görevini yürüten, eski Yükseköğretim Kurulu Başkanı, Türk siyaset bilimci ve akademisyen.\n" }, "Murat Tuncer": { "first_paragraph": "Mehmet Murat Tuncer 1956 yılında Kayseri'de doğdu. 1974 yılında Kayseri Lisesi'ni birincilikle bitirdi. 1974 yılında girdiği Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi'den 1981 yılında dereceyle mezun oldu. 1997 yılında profesörlüğe yükseltildi. Evli 2 çocuk babası. Halen Cerrahpaşa Tıp Fakültesi öğretim üyesidir. Yunus Söylet'in istifası ile boşalan YÖK üyeliğine Eylül 2012'de atanmıştır. Haziran 2022'ye değin YÖK Genel Kurulu üyesi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Ömer Demir (akademisyen)": { "first_paragraph": "Ömer Demir, (d. 1963, Of, Trabzon), Türk akademisyen ve bürokrat.\n" }, "Tufan Buzpınar": { "first_paragraph": "Şit Tufan Buzpınar 23 Nisan 1961'de Kadirli'de doğdu. 1984'te Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nden mezun oldu. 1986'da Manchester Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Bölümü’nde yüksek lisansını ve 1991’de de aynı bölümde doktorasını tamamladı. 1992–1999 yılları arasında TDV İslam Araştırmaları Merkezi’nde (İSAM) araştırmacı olarak çalıştı. Kasım 1998’de Yakın Çağ Tarihi doçenti oldu. 1999–2001 yılları arasında İSAM başkanlığı görevini yürüttü. 2001-2010 yılları arasında Fatih Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi olarak çalıştı. 2005'te Yakın Çağ Tarihi profesörü oldu. Ekim 2015'te Şehir Üniversitesi Tarih bölümü bünyesine katılan Tufan Buzpınar, bu üniversitede bölüm başkanlığı görevini yürüttü. Şehir Üniversitesi'nin 30 Haziran 2020'de kapatılmasının ardından Medipol Üniversitesine geçti. Halen Medipol Üniversitesi Siyaset Bilimi Uluslararası ilişkiler bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.[1]\n" }, "Yunus Söylet": { "first_paragraph": "Yunus Söylet (d. 16 Kasım 1956, İstanbul[1]), Türk akademisyen, tıp profesörü, eski İstanbul Üniversitesi rektörü ve eski YÖK üyesi.[3] Sıcak Yuva Vakfı'nın eski yönetim kurulu başkanı.[4] Prof. Dr. Yunus Söylet, Rumeli Yönetici ve İş Adamları Derneği'nin (RUYİAD) üyesidir.[5]\n" }, "Yusuf Ziya Özcan": { "first_paragraph": "Yusuf Ziya Özcan, (d. 5 Mart 1951, Polatlı, Ankara) Türk akademisyen ve büyükelçi.\n" }, "Mor Salkımlı Ev": { "first_paragraph": "Mor Salkımlı Ev, Halide Edib Adıvar'ın çocukluk günlerinden 1918 yılına kadar anılarını anlattığı kitabıdır. 1955 yılında Yeni İstanbul gazetesinde tefrika edilmiş; 1963 yılında, yazarın ölümünden hemen önce kitap olarak yayımlanmıştır.\n" }, "Türkün Ateşle İmtihanı": { "first_paragraph": "Türkün Ateşle İmtihanı, Türk Kurtuluş Savaşı ve yakın tarihinin, belli bir zaman kesitinde, şartların, bu şartlar içerisinde nasıl bir zaferin kazanıldığını konu alan, Halide Edib Adıvar'ın o günlerin bir portresini yazdığı anıları.\n" }, "Akile Hanım Sokağı": { "first_paragraph": "Akile Hanım Sokağı, Halide Edib Adıvar’ın 1957-1958 yıllarında Hayat mecmuasında tefrika edilmiş, 1958’de kitap olarak yayımlanmış romanıdır.\n" }, "Ateşten Gömlek": { "first_paragraph": "Ateşten Gömlek, Halide Edip Adıvar'ın bir romanı. İlk olarak İkdam gazetesinde tefrika edildi.[1] Türk edebiyatında Kurtuluş Savaşı üzerine yazılan ilk romandır. Halide Edip, \"ateşten gömlek\" metaforunu Yakup Kadri'nin \"Ateşten Gömlek\" adında bir kitap yazacağını söylemesine üzerine \"Ben de bir 'Ateşten Gömlek' yazacağım.\" diyerek kullanmıştır.[2] Yakup Kadri'ye olan mektubunda bu metafor için hem teşekkür etmiş hem de af dilemiştir.[2]\n" }, "Çaresaz": { "first_paragraph": "Çaresaz, Halide Edib Adıvar'ın 1961 yılında yayımlanan romanıdır.\n" }, "Handan (roman)": { "first_paragraph": "Handan, Halide Edib Adıvar'ın mektupları bir araya toplayıp oluşturduğu eseridir. İlk olarak 1912 yılında yayımlanmıştır. Türk edebiyatında kadın psikolojisini anlatan ilk eserdir.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Heyulâ (Halide Edib Adıvar romanı)": { "first_paragraph": "Heyulâ, Halide Edip Adıvar tarafından kaleme alınan, 1909 yılında basılan roman. 1983'te Kerim Usta'nın Oğlu ile birlikte basılmıştır.\n" }, "Kalp Ağrısı (roman)": { "first_paragraph": "Kalp Ağrısı, Halide Edib Adıvar'ın dokuzuncu romanı.\n" }, "Kerim Usta'nın Oğlu": { "first_paragraph": "Kerim Usta'nın Oğlu, (Bazı baskılarda; Kerim Usta'nın Oğlu - Bir Doktorun Hayatı) Halide Edib Adıvar tarafından kaleme alınan 1958 yılında basılan roman. 1983'te Heyulâ ile birlikte basılmıştır.\n" }, "Raik’in Annesi": { "first_paragraph": "Raik’in Annesi, Halide Edib Adıvar tarafından kaleme alınan, 1909 yılında basılan roman. Yazarın ilk romanlarındandır. 1909 yılında ilk kez Resimli Roman Mecmuası'nda yayımlanmıştır. İkinci baskısı 1924'te, üçüncü baskısı 1967'de, dördüncü baskısı 1973'te yapılmıştır. Üçüncü baskıda Baha Dürder tarafından sadeleştirilmiştir. İç resimleri, kitabın ikinci baskısında Cevat Şakir Kabaağaç tarafından yapılmış desenlerdir.[1]\n" }, "Seviyye Talip": { "first_paragraph": "Seviyye Talip, Halide Edib Adıvar'ın 1910 yılında İstanbul'da yayımladığı feminist bir romandır.\n" }, "Sinekli Bakkal": { "first_paragraph": "Sinekli Bakkal, Halide Edib Adıvar'ın ünlü romanıdır.[1] Paris'te yazılmış ve ilk kez The Clown and His Daughter, (Soytarı ile Kızı) adıyla 1935 yılında Londra'da yayımlanmıştır. Sinekli Bakkal ismiyle 1935 Ekim'i ilâ Şubat 1936 arasında Haber gazetesinde tefrika edilmiştir ve daha sonra kitap olarak basılmıştır. 1942'de CHP Sanat Mükafatı'nı kazanmıştır.[2]\n" }, "Son Eseri": { "first_paragraph": "Son Eseri, Halide Edib Adıvar'ın yazdığı ve1913 yılında tefrika edilen bir aşk romanıdır.\n" }, "Tatarcık (roman)": { "first_paragraph": "Tatarcık, Halide Edib Adıvar’ın 1939 yılında yayımlanan bir romanıdır. Sinekli Bakkal ve Zeyno'nun Oğlu romanlarının bir devamı niteliğindedir.\n" }, "Vurun Kahpeye": { "first_paragraph": "Vurun Kahpeye, Halide Edip'in ikinci romanı. 1923 yılı sonlarında Akşam gazetesinde tefrika edildi ve 1926'da ilk defa kitap olarak yayımlandı.[1] Türk sinemasında 1949, 1964 ve 1973 yıllarında olmak üzere üç kez beyaz perdeye aktarıldı.\n" }, "Yeni Turan": { "first_paragraph": "Yeni Turan, Halide Edib Adıvar’ın 1912 yılında yayımlanan bir romanıdır.\n" }, "Yolpalas Cinayeti": { "first_paragraph": "Yolpalas Cinayeti, Halide Edip Adıvar tarafından kaleme alınan, 1936 yılında basılan roman. 1955 yılında aynı adla sinemaya da uyarlanmıştır.\n" }, "Zeyno'nun Oğlu": { "first_paragraph": "Zeyno’nun Oğlu, Halide Edib Adıvar’ın 1928 yılında yayımlanan bir romanıdır. Kalp Ağrısı adlı romanının bir devamı niteliğindedir.\n" }, "63. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "63. Türkiye Hükûmeti, II. Davutoğlu Hükûmeti veya Seçim Hükûmeti, bir önceki hükûmetin de başbakanı olan dönemin Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu'nun, 1 Kasım 2015'te yapılan seçim öncesi süreçte ülkeyi yönetmek üzere kurduğu seçim hükûmetidir.[1] Seçimden sonra yeni bir hükûmetin kurulmasına dek görev yapmıştır. Türkiye Cumhuriyeti siyasi tarihinde kurulan ilk seçim hükûmetidir.[2]\n" }, "64. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "64. Türkiye Hükûmeti veya III. Davutoğlu Hükûmeti, AK Parti Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu'nun kurduğu hükûmettir. Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde oluşan tek parti iktidarı olmasının ardından 17 Kasım 2015 (2015-11-17) tarihinde Ahmet Davutoğlu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hükûmeti kurması için görevlendirildi.[1] 22 Mayıs 2016 tarihinde Başbakan Ahmet Davutoğlu hükûmetin istifasını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a sunmuştur.[2]\n" }, "Gelecek Partisi": { "first_paragraph": "Gelecek Partisi, 12 Aralık 2019 tarihinde Ahmet Davutoğlu liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması \"Gelecek Partisi\" şeklindedir. Simgesi çınar yaprağıdır. Genel başkanı Ahmet Davutoğlu'dur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk_zaman_%C3%A7izelgesi": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Anıtkabir": { "first_paragraph": "\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:An%C4%B1tkabir": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "1998 Anıtkabir ve Fatih Camii saldırıları girişimi": { "first_paragraph": "Köln, Almanya merkezli Hilâfet Devleti adlı örgütün lideri Metin Kaplan'a bağlı kişiler, 1998'deki 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlamaları sırasında, Ankara'daki Anıtkabir'e ve İstanbul'daki Fatih Camii'ne bir dizi saldırı düzenlemeyi planlamışlardı. Türk emniyet birimlerinin 28 Ekim'de düzenlediği harekâtlarla birlikte bu plan, gerçekleştirilmeden önlendi ve saldırı girişimleriyle ilgili olduğu tespit edilen kişiler yakalandı.\n" }, "Cumhuriyet Mitingleri": { "first_paragraph": "Cumhuriyet Mitingleri, 2007 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan veya başka bir Millî Görüş kökenli siyasetçinin olası cumhurbaşkanı adaylığına karşı düzenlenen mitingler. Ankara, İstanbul, İzmir gibi büyük şehirlerde, 2007 yılının Nisan ve Mayıs aylarında yapılan mitinglerin duyurulmasında \"cumhuriyetine sahip çık\" mesajı kullanıldı.\n" }, "Turan Emeksiz": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Cemal Gürsel": { "first_paragraph": "1330-N.TOP.70\n\n" }, "Anıtkabir'deki heykeller listesi": { "first_paragraph": "Bu madde, Anıtkabir'deki heykellerin bir listesini içermektedir.\n" }, "Anıtkabir'de düzenlenen miting ve protestolar": { "first_paragraph": "Türkiye'nin başkenti Ankara'da bulunan ve Mustafa Kemal Atatürk'ün naaşının yer aldığı anıt mezar olan Anıtkabir, inşasının tamamlanmasından beri birtakım miting ve protestolara ev sahipliği yaptı. 2524 sayılı Anıtkabir Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun'un 2. maddesi maddesi uyarınca hazırlanan ve 9 Nisan 1982'de yürürlüğe giren yönetmelikle birlikte Anıtkabir'de, Atatürk'e saygı amacı dışındaki her türlü tören, gösteri ve yürüyüş yapılması yasaklandı.[1]\n" }, "Anıtkabir Proje Yarışması": { "first_paragraph": "Anıtkabir Proje Yarışması, 1938'de ölen Mustafa Kemal Atatürk'ün naaşının defnedileceği anıt mezar olan Anıtkabir'in tasarımı ve özellikleri için başlatılan uluslararası proje yarışmasıdır. 1 Mart 1941'de başlayan yarışma, 2 Mart 1942'de sona erdi. Yarışmayı, Emin Onat ile Orhan Arda'nın tasarımı kazandı.\n" }, "Anıtkabir tarihi": { "first_paragraph": "\n" }, "Anıtkabir ziyaretçileri listesi": { "first_paragraph": "Türkiye'nin başkenti Ankara'da bulunan ve Mustafa Kemal Atatürk'ün naaşının yer aldığı anıt mezar olan Anıtkabir, inşasının tamamlanmasından beri gerek resmî gerekse gayrıresmî olarak ziyaret edilmektedir. Bu maddede, Türkiye dışından gelen kayda değer ziyaretçilerin bir listesi yer almaktadır.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Atat%C3%BCrk_an%C4%B1tlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Artvin Atatürk Heykeli": { "first_paragraph": "Artvin Atatürk Heykeli, Artvin, Atatepe'de yer alan heykeldir. Dünyadaki en büyük Atatürk heykeli olan yapı, 22 metre uzunluğunda ve 50 ton ağırlığındadır. 2011 ve 2012 yılları arasında Sıtkı Kahvecioğlu Vakfı tarafından yaptırılmış olan yapı, 2016 yılında Artvin Belediyesine devredilmiştir. Heykelin de yer aldığı Atatepe kompleksinin açılışı 2017'de gerçekleşmiştir.[4] Senede 35 bin kişinin ziyaret ettiği kompleks, Artvin'de en çok ziyaret edilen yer olmuştur.[5] Heykelin bacaklarının ağırlığı 19, gövde ağırlığı 18, kafa ağırlığı ise 9 tondur.[6] Yapımında 40 ton çelik, 10 ton bakır kullanılmıştır.\n" }, "Atatürk Maskı (Antalya)": { "first_paragraph": "Atatürk Maskı, Türkiye'nin Antalya şehrinde bulunan ve Mustafa Kemal Atatürk'ün yüzünün beton kabartması olan heykeldir. Açılışı iki kez ertelenen anıt, Atatürk'ün 70. ölüm yıldönümü olan 10 Kasım 2008'de açıldı.[1] Altın renginde boyanan anıtın yapımında çimento, demir ve kum kullanıldı.[1] 35 metre yüksekliği ile Türkiye'nin en yüksek üçüncü heykeli olan anıtın genişliği ise 25 metredir.[1] Kepez Kent Ormanı'nın girişinde konumlanan anıtın yanında yapay bir şelale bulunmaktadır.[1] Atatürk'ün \"Hiç şüphesiz ki Antalya, dünyanın en güzel yeridir.\" sözü de heykelin yanında kabartma olarak yer almaktadır.[2] Ocak 2019'da yaşanan fırtınalarda boyası akan heykelde kırıklar da oluştu.[2] Temmuz 2019'da heykelde başlayan onarım çalışmaları dört ayda tamamlandı.[3][4]\n" }, "Atatürk Maskı (İzmir)": { "first_paragraph": "Atatürk Maskı, Türkiye'nin İzmir şehrinde bulunan ve Mustafa Kemal Atatürk'ün yüzünün beton kabartması olan heykeldir. Yapımına 2006'da başlanan heykel, ₺4,2 milyon maliyetle 2009'da tamamlandı.[1] 42 metre yüksekliği ile Türkiye'nin en yüksek heykeli olup dünyada ise kabartma heykeller arasında büyüklük bakımından onuncu sıradadır.[1] Heykelin sol alt köşesinde Atatürk'ün \"Yurtta barış, dünyada barış\" sözü ve imzası kabartma olarak yer almaktadır. Heykelin içerisinde 20 Eylül 2010'da Millî Mücadele ve 9 Eylül Müzesi açıldı ancak bir süre sonra kapatıldı.[3][4] 2018'in ikinci yarısında heykelde onarım çalışması gerçekleştirildi.[2]\n" }, "Atatürk Meydanı (Aşkabat)": { "first_paragraph": "Atatürk Meydanı (Türkmence: Atatürk meýdany), Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir meydandır. Meydan, kent merkezinde yer almakta olup[1] adını Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı olan Mustafa Kemal Atatürk'ten almaktadır.[2] Meydan, Bağımsızlık Meydanı'nın yaklaşık 500 metre doğusunda yer almaktadır.[3] Kuzeyde, Köroğlu, batıda H.Babayev ve güneydeki Çağrı Nurimov caddeleri ile sınırlanmıştır. Meydanın merkezinde bir Atatürk heykeli bulunmaktadır.[4][5]\n" }, "Atatürk ve Gençlik Anıtı": { "first_paragraph": "Atatürk ve Gençlik Anıtı; Hacettepe Üniversitesi'nin Beytepe Kampüsü'nde bulunan bir anıttır. 1991 yılında, üniversitenin Güzel Sanatlar Fakültesi öğretim üyesi olan sanatçı Remzi Savaş tarafından yapılmıştır.[1] Kampüsün tam orta noktasında bulunan anıt; önde Atatürk'ün tasvir edildiği bir heykel grubu ve bunların arkasında iç içe geçmiş şekilde yükselen üç kemerden oluşur. Bu kemerlerin üzerinde, Mustafa Kemal'e ait olan \"Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.\", \"Vatan bir bütündür, bölünemez.\" ve \"Ne mutlu Türk'üm diyene!\" sözleri yazılıdır. Rektörlük binasının yanında bulunan açıklık alana yerleştirilmiş olan anıtın açılışı dönemin YÖK Başkanı ve üniversitenin kurucu rektörü olan İhsan Doğramacı tarafından yapılmıştır.\n" }, "Atatürk, Annesi ve Kadın Hakları Anıtı": { "first_paragraph": "Atatürk, Annesi ve Kadın Hakları Anıtı, Türkiye'nin İzmir ilinin Karşıyaka ilçesinde, Anayasa Meydanı içerisinde yer alan bir anıttır.\n" }, "Atlı Atatürk Anıtı": { "first_paragraph": "Atlı Atatürk Anıtı, Ankara Etnografya Müzesi önünde bulunan, Atatürk'ü at üzerinde mareşal üniformalı ve pelerinli olarak tasvir eden anıt. \n" }, "Bornova Sarı Köşk Atatürk Büstü": { "first_paragraph": "Bornova Sarı Köşk Atatürk Büstü, İzmir'ini Bornova ilçesinde Eski Ziraat Mektebi bahçesindeki Atatürk büstüdür.\n" }, "Bursa Atatürk Anıtı": { "first_paragraph": "Bursa Atatürk Anıtı, Bursa valiliği tarafından heykeltıraş Nijat Sirel'e yaptırılmış ve Bursa Hükûmet Meydanı'na 1931 yılında dikilmiş anıttır.\n" }, "Büyük Utku Anıtı": { "first_paragraph": "Büyük Utku Anıtı, Afyonkarahisar'da, kentin Yunan işgalinden kurtarılışı ve Büyük Taarruz anısına dikilen zafer anıtıdır. Ünlü heykelci Heinrich Krippel tarafından 1934-1936 yılları arasında yapılmış ve 24 Mart 1936 günü dönemin başbakanı İsmet İnönü tarafından açılmıştır.\n" }, "Atatürk Anıtı (Canberra)": { "first_paragraph": "Kemal Atatürk Anıtı, Avustralya'nın başkenti Canberra'daki Anzak Bulvarı bünyesinde yer alan anıt.\n" }, "Edirne Atatürk Anıtı": { "first_paragraph": "Edirne Atatürk Anıtı, Edirne'de Talat Paşa Caddesi üzerinde o zaman \"Darülfünun Bahçesi\" adıyla anılan parka 1931 yılında dikilen bronz döküm anıtsal heykel.\n" }, "Gazi Mustafa Kemal Anıtı": { "first_paragraph": "Gazi Mustafa Kemal Anıtı, Mersin'in Silifke ilçesindeki Cumhuriyet Meydanı'nda yer alan ve Mustafa Kemal Atatürk'e adanan anıt.\n" }, "Girne Atatürk Anıtı": { "first_paragraph": "Girne Atatürk Heykeli, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Girne şehrinde bulunan, Mustafa Kemal Atatürk anısına yapılmış bir anıt. Heykel Kıbrıs'ın kuzey sahilinde bulunmaktadır.\n" }, "Heinrich Krippel": { "first_paragraph": "Heinrich Krippel (27 Eylül 1883 - 5 Nisan 1945[1]), Türkiye’de gerçekleştirdiği anıt heykeller ile tanınan Avusturyalı heykeltıraş, ressam, bakır oymacısı ve illüstratördür.\n" }, "İstanbul Üniversitesi Atatürk ve Gençlik Anıtı": { "first_paragraph": "İstanbul Üniversitesi Atatürk ve Gençlik Anıtı, İstanbul Üniversitesi'nin simgelerinden birisi olan, 19 Mayıs 1955 tarihinde tamamlanarak açılışı yapılmış bronz anıt.\n" }, "İzmir Atatürk Anıtı": { "first_paragraph": "İzmir Atatürk Anıtı, İzmir Cumhuriyet Meydanı'na Millî Mücadele'yi temsil etmek üzere 1932'de dikilmiş anıttır.\n" }, "Konya Atatürk Anıtı": { "first_paragraph": "Konya Atatürk Anıtı, Türkiye Cumhuriyeti'nin Sarayburnu Atatürk Anıtı'ndan sonra yapılan ikinci anıtıdır. Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel'e yaptırılan 1926 tarihli anıt, Konya İstasyon Caddesi’nde Hükûmet Meydanı’na yerleştirilmiştir.\n" }, "Kuva-yi Milliye ve Cumhuriyet Anıtı": { "first_paragraph": "Kuva-yi Milliye ve Cumhuriyet Anıtı, Türkiye'nin Manisa ilinin Yunusemre ilçesinde yer alan bir anıttır.\n" }, "Mareşal Atatürk Anıtı": { "first_paragraph": "Mareşal Atatürk Anıtı, Ankara'da Etnografya Müzesi Atatürk Anıtı’ndan sonra ikinci Mustafa Kemal Atatürk anıtı projesidir. Ankara’nın kent merkezi Ulus ile Çankaya’yı bağlayan hatta yer alan Sıhhiye’de Zafer Meydanı'na yerleştirilmiştir. İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica tarafından yapılan anıt, 04 Kasım 1927 tarihinde açılmıştır.\n" }, "Mersin Atatürk Anıtı": { "first_paragraph": "Mersin Atatürk Anıtı Mersin Cumhuriyet alanında yer alan Atatürk heykeli ve çevresindeki tören yeridir. Anıt Atatürk Caddesi üzerindedir. Kuzeyinde Mersin Halkevi, güneyinde İsmet İnönü Bulvarı, doğusunda Vali konağı ve batısında da Mersin Ortodoks Kilisesi yer alır.\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk Anıtı (Beerşeba)": { "first_paragraph": "Beersheba'daki Mustafa Kemal Atatürk Anıtı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün İsrail'in Beerşeba şehrinde bulanan bir anıtıdır. Mustafa Kemal Atatürk Plaza'da yer almaktadır.\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk Anıtı (Yehud)": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Atatürk Anıtı, Yehud, İsrail'de Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'e adanmış bir anıttır.\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk Heykeli (Bakü)": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Atatürk Heykeli (Azerice: Mustafa Kamal Atatürkün heykəli), Türk Millî Hareketi'nin lideri ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün 17 Mayıs 2010'da Azerbaycan'ın başkenti Bakü'ye dikilmiş heykelidir.[1]\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk Heykeli (Meksiko)": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Atatürk Heykeli (İspanyolca: Estatua de Mustafa Kemal Atatürk), Meksika'nın başkenti Meksiko'da, Paseo de la Reforma üzerinde yer alan heykeldir. Mustafa Kemal Atatürk heykeli ile Türk bayrağında yer alan hilal ve yıldızın beyaz mermerden yapılan tasvirinden meydana gelir.\n" }, "ODTÜ Atatürk Anıtı": { "first_paragraph": "Atatürk Anıtı ODTÜ Ankara Kampüsünün ODTÜ Fen Edebiyat Fakültesi'nde bulunan anıt. 1965 yılında yerleşkeye konulmak üzere açılan Atatürk Anıtı Yarışmasında birinci gelen proje 1966 yılında Şadi Çalık tarafından yapılmıştır.[1] Anıt bronzdan yapılmış olup Türkiye'deki ilk soyut Atatürk anıtıdır.[1][2]\n" }, "Onur Anıtı": { "first_paragraph": "\n" }, "Rize Atatürk Anıtı": { "first_paragraph": "Rize Atatürk Anıtı, Rize ilinin merkez ilçesindeki Piriçelebi mahallesinde bulunan bir Atatürk anıtıdır. Anıt, bulunduğu 15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanı'ndan sökülmesi ile gündeme gelmiştir.\n" }, "Sarayburnu Atatürk Anıtı": { "first_paragraph": "Sarayburnu Atatürk Anıtı, İstanbul Belediyesi tarafından Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel'e yaptırılmış anıt heykedir. \n" }, "Seyr-i Sefain İdaresi Atatürk Büstü": { "first_paragraph": "Seyr-i Sefain İdaresi Atatürk büstü, 1926 yılında ilk Türk heykeltraşlardan Kenan Yontuç tarafından yapılmış Atatürk büstü.\n" }, "Taksim Cumhuriyet Anıtı": { "first_paragraph": "Taksim Cumhuriyet Anıtı, İstanbul, Taksim Meydanı'nda bulunan anıt. İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica'ya yaptırılan[1], iki genç Türk; Hadi (Bara) Bey ve Sabiha (Bengütaş) Hanım'in yardımlarıyla, anıt 1928'de tamamlanmıştır. 8 Ağustos 1928'de açılan anıtın, kaide ve çevre düzeni mimar Giulio Mongeri tarafından yapılmıştır.\n" }, "Zafer Anıtı (Ankara)": { "first_paragraph": "Zafer Anıtı, Ankara'nın Altındağ ilçesindeki Ulus Meydanı'nda bulunan, Anadolu’daki Millî Mücadele’nın hatırasını yaşatmak üzere 1927de yapılmış anıttır.\n" }, "Zafer Anıtı (Gazimağusa)": { "first_paragraph": "Zafer Anıtı veya bazı kaynaklardaki adıyla Büyük Özgürlük Anıtı, 1979'da heykeltıraş Tankut Öktem tarafından yapılan; Gazimağusa'da bulunan bir Atatürk anıt heykelidir.\n" }, "Aşar": { "first_paragraph": "Aşar (öşür) vergisi; Osmanlı Döneminde köylülerden, ürettikleri tarım ürünleri için %10 oranında alınan vergi. Osmanlı Devleti’nin temel gelir kalemini oluşturan vergi, arazi para ile sulanıyorsa yirmide bir oranında verilir. Arazi mahsülleri, buğday, arpa, pirinç, darı, karpuz, hıyar, patlıcan, yonca, zeytin, susam, bal, şeker kamışı ve meyveler gibi mahsüllerdir.\n" }, "Atatürk Orman Çiftliği": { "first_paragraph": "Atatürk Orman Çiftliği, 1925 yılında Ankara'nın batısında Yenimahalle'de bulunan, Gazi Mustafa Kemal Atatürk tarafından parça parça ve farklı bireylerden satın alınan arazi üstünde onun talimatı ile kurulan ve Türk tarımına öncülük eden çiftliktir (Çiftlik alım kayıtlarına Atatürk'ün Türkiye İş Bankası'ndaki 00000002 no.lu hesap detaylarından ulaşılabilir).\n" }, "Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı": { "first_paragraph": "Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı (BBYSP olarak da bilinen), 17 Nisan 1934 tarihinde Türkiye'de yürürlüğe konulan, 1934-1938 yılları arasında sanayi gelişiminin hedeflendiği plandır.[1]\n" }, "Harf Devrimi": { "first_paragraph": "Harf Devrimi, Türkiye'de 1 Kasım 1928 tarihinde 1353 sayılı \"Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun\"un kabul edilmesi ve yeni alfabenin yerleştirilmesi sürecine genel olarak verilen isimdir. Yasa, 3 Kasım 1928 günü Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yasanın onaylanmasıyla o güne değin kullanılan Arap harfleri esaslı Osmanlı alfabesinin geçerliliği son buldu ve Latin harflerini esas alan Türk alfabesi yürürlüğe kondu.\n" }, "Hilâfetin kaldırılması": { "first_paragraph": "Halifeliğin kaldırılması, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 3 Mart 1924 tarihinde çıkardığı kanunla halifelik makamını kaldırmasıdır.\n" }, "İnebolu Türk Ocağı": { "first_paragraph": "İnebolu Türk Ocağı\nAtatürk'ün İnebolu'da şapka devrimi konuşmasını yaptığı binadır. 2006 yılında restore edilmiştir.\n" }, "Kıyafet Devrimi": { "first_paragraph": "Kıyafet İnkılâbı ya da Kıyafet Devrimi, Türkiye'nin kurulmasının ardından, halkın ve memurun kılık ve kıyafetinin düzenlenerek çağdaş giyime uygun hâle getirilmesi için 1934 yılında çıkarılan kanunla yapılan düzenlemedir. Atatürk devrimlerinin bir parçası olan bu kanunla belirli tipte kıyafetlerin giyilmesi ise yasaklanmıştır. Bu dönemde kadınlar ise “çağdaş kıyafet” giymeye teşvik edilmişler ancak kadın giyimine dair herhangi bir yasal düzenleme yapılmamıştır.\n" }, "Lâkap ve Unvanların Kaldırılması Hakkındaki Kanun": { "first_paragraph": "Lâkap ve Unvanların Kaldırılması Hakkındaki Kanun, 26 Kasım 1934 tarihli, 2590 numaralı kanundur. 29 Kasım 1934'te Resmi Gazete'de (2867 sayı, 3 cilt, 6. sayfa) yayımlanmıştır.[1] Güncelliğini yitirdiği gerekçesiyle mecliste tartışılmıştır.[2] Kanuna göre: \n" }, "Mecellenin Kaldırılması": { "first_paragraph": "Mecellenin Kaldırılması, Osmanlı İmparatorluğu'nda kullanılan Mecelle kanununun TBMM tarafından 1926 yılında kaldırılması.\n" }, "Millet mektebi": { "first_paragraph": "Millet Mektepleri, Türkiye’de 1 Kasım 1928’de yeni harflerin kabulünden sonra halkı okuryazar kılmak amacıyla gerçekleşen eğitim seferberliği için kurulmuş dört ay süreli eğitim veren halk eğitimi kurumlarıdır.\n" }, "Saltanatın kaldırılması": { "first_paragraph": "Saltanatın kaldırılması veya padişahlığın kaldırılması, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 1 Kasım 1922'de kabul ettiği 308 numaralı \"Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin, hukuku hâkimiyet ve hükümraninin mümessili hakikisi olduğuna dair\" adlı kararnamesi ile gerçekleşmiştir.[1] Saltanatın kaldırılmasıyla beraber Osmanlı İmparatorluğu resmen sona ermiştir.\n" }, "Sanayi Teşvik Kanunu": { "first_paragraph": "Teşvik-i Sanayi Kanunu, sanayi yatırımı yapacak işletmelere muafiyet, imtiyaz ve teşvik sağlamayı amaçlayan yasadır. 28 Mayıs 1927'de çıkarılmış olan yasa 15 yıl süreyle yürürlükte kalmıştır. Teşvik-i Sanayi Kanunu'nun çıkarılması Mustafa Kemal Atatürk'ün sanayi alanında yaptığı bir yeniliktir.\n" }, "Soyadı Kanunu": { "first_paragraph": "Soyadı Kanunu, her Türk vatandaşına bir soyadı taşıma yükümlülüğü getiren 2525 sayılı kanundur. Kanun, 21 Haziran 1934 tarihinde kabul edilmiş, 2 Temmuz 1934 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanmış ve 2 Ocak 1935′te yürürlüğe girmiştir. Bu kanunun kabulünden sonra soyadı, Türkiye’de kişilerin kimliğinin ayrılmaz bir parçası olmuştur. Soyadı Kanunu'nun kabulü, toplumsal alanda yapılan Atatürk devrimlerinden birisidir.\n" }, "Şapka Devrimi": { "first_paragraph": "Şapka Devrimi veya Şapka İnkılâbı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasının ardından, erkeklerin baş örtme uygulamalarının düzenlenerek Batı ülkelerindeki normlara uygun hâle getirilmesi için 1925 yılında yapılan kanunî düzenlemedir.\n" }, "Takvim, saat ve ölçülerde değişiklik": { "first_paragraph": "Takvim, saat ve ölçülerde değişiklik, 1925 ve 1931ʼde gerçekleştirilen yasal düzenlemelerle Türkiye Cumhuriyeti’nde kullanılan takvim, saat, rakam sistemleri, ağırlık ve uzunluk ölçülerinin değişmesi ile bayram ve tatil günlerinin düzenlenmesini içeren Atatürk devrimidir.\n" }, "Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması": { "first_paragraph": "“Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması”, 30 Kasım 1925 tarihinde kabul edilip 13 Aralık 1925 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı kanun ile hayata geçmiştir.\nKonya milletvekili Refik Bey (Koraltan) ve beş arkadaşının önerisiyle meclise sunulup kabul edilen Tekke ve Zaviyeler ile Türbelerin Seddine ve Türbedarlar ile Bazı Unvanların Men ve İlgasına Dair Kanun; bütün tarikatlarla birlikte şeyhlik, dervişlik, müritlik, dedelik, seyitlik, çelebilik, babalık, emirlik, halifelik, falcılık, büyücülük, üfürükçülük, gaipten haber vermek ve murada kavuşturmak amacıyla muskacılık gibi, eylem, unvan ve sıfatların kullanılmasını, bunlara ait hizmetlerin yapılmasını ve bu unvanlarla ilgili elbise giyilmesini de yasaklamıştır. Ayrıca yasa ile Türkiye Cumhuriyeti içinde padişahlara ait ya da bir tarikata çıkar sağlamaya yönelik tüm türbeler kapatılmış, türbedarlıklar kaldırılmıştır. Yasaya aykırı davrananlara para ve hapis cezası getirilmiştir.\n" }, "Tevhîd-i Tedrîsât Kanunu": { "first_paragraph": "Tevhid-i Tedrisat Kanunu (Öğretim Birliği Yasası), Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 3 Mart 1924 tarih ve 430 Kanun Numarası ile kabul edilmiş olan ve ülkedeki bütün eğitim kurumlarının Maarif Vekaletine (Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı) bağlanmasını öngören yasadır.\n" }, "Türk Dil Kurumu": { "first_paragraph": "Türk Dil Kurumu (TDK), Türkçeyi incelemek ve Türkçenin gelişmesi için çalışmak amacıyla 12 Temmuz 1932'de Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulan kurumdur. Türkiye'nin başkenti Ankara'da yer alan kurum, Türk dili üzerine çalışmaların yapılıp yayımlandığı bir merkezdir. Türk Dil Kurumu 1955'ten başlayarak çeşitli dallarda ödüller verdi. Ödüller her yıl 26 Eylül Dil Bayramı'nda Ankara'da yapılan törenle sahiplerine verilirdi. Ödül verilen dallar farklı yönetmeliklere göre zaman zaman değişirdi. 1983'te Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesine alındıktan sonra Türk Dil Kurumu ödülleri kaldırıldı.\n" }, "Türk Kanunu Medenisi": { "first_paragraph": "Türk Kanunu Medenisi, Türkiye'de 17 Şubat 1926'da İsviçre Medeni Kanunu örnek alınarak TBMM'de kabul edilen ve 4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe konulan 743 sayılı kanundur. 1 Ocak 2002 kabul tarihli Türk Medeni Kanunu'nun yürürlüğe girmesiyle yürürlükten kalkmıştır.\n" }, "Türk Tarih Kurumu": { "first_paragraph": "Türk Tarih Kurumu (kısaca TTK), Türk tarihinin ilk kaynaklardan araştırılması amacı ile Mustafa Kemal Atatürk'ün direktifi sonucu 15 Nisan 1931'de kurulmuş bir araştırma kurumudur. 664 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Türk Tarih Kurumu ayrı bir kamu tüzel kişiliğe sahip olup 1983 yılında kurulan Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumunun denetim ve gözetimine bağlanmıştır.[3]\n" }, "Türkiye'de cumhuriyetin ilanı": { "first_paragraph": "Cumhuriyetin ilanı, hukuksal olarak İkinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisinin 29 Ekim 1923 günü gerçekleşen oturumunda Mustafa Kemal'in hazırladığı anayasa değişikliği teklifinin kabul edilmesiyle Türkiye Devleti'nin yönetim şeklinin cumhuriyet olarak belirlenmesidir.\n" }, "Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması": { "first_paragraph": "Kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması, 1930’larda, Türkiye’de kadınların siyasi haklarını kazanması için gerekli yasaların çıkarılmasını ifade eder. Kadınların siyasi hayatta seçme ve seçilme hakkını elde etmesi; toplumsal hayatta gerçekleşen Atatürk Devrimleri’nden birisidir.\n" }, "Türkiye'de toprak reformu": { "first_paragraph": "Türkiye'de toprak reformu, 1929 yılında Mustafa Kemal Atatürk döneminde topraksız halka toprak dağıtmak amacıyla çıkarılan kanundur. Böylelikle ülke toprakları verimli hale getirilecek ve topraksız köylü kalmayacaktı. Ancak dünyada ekonomik kriz çıkınca başarılı olunamamıştır.\n" }, "Üniversite Reformu": { "first_paragraph": "Üniversite Reformu, modern tarzda yükseköğretim ihtiyacını karşılamayan Darülfünun'un yerine, bu ihtiyacı karşılayacak okulların kurulmasını amaçlayan 2252 sayılı ve 1933 tarihli kanuna dayanan reform hareketidir.\n" }, "Atatürk müzeleri listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, Atatürk müzeleri listesidir. Atatürk müzelerinin çoğu, modern Türkiye'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün ziyaretler sırasında kaldığı tarihi binalar olup bazıları ise Atatürk'ün ziyaretleri sırasında kaldığı evlerin replikalarıdır.[1]\n" }, "Adana Atatürk Evi Müzesi": { "first_paragraph": "Adana Atatürk Evi Müzesi, Adana Seyhan Caddesi üzerinde bulunan müze. 15 Mart 1923 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk ve eşi Adana'yı ziyaret ettiğinde bu binada konaklamıştır. Bina daha önceleri Ramazanoğulları ailesine mensup Suphi Paşa'ya aitti. Bina sonraları Atatürk Bilim ve Kültür Müzesi Koruma ve Yaşatma Derneği'nce kamulaştırılmış ve restore edilmiştir. 1981 yılında, Atatürk'ün 100. doğum yılı dolayısıyla, Müze Müdürlüğü'ne bağlı bir müze olarak açılmıştır. Her 15 Mart'ta Mustafa Kemal Atatürk'ün Adana'ya gelişi resmi töreni bu müzede tertiplenir.[2] Müzede Atatürk'ün Adana seyahati ile ilgili fotoğrafları, bilgiler ve belgelerle birlikte, etnografik eserler de sergilenmektedir.\n" }, "Alanya Atatürk Evi Müzesi": { "first_paragraph": "Atatürk Evi Müzesi, Antalya ili Alanya ilçesinde bir müzedir.\n" }, "Atatürk Evi Müzesi (Kayseri)": { "first_paragraph": "Atatürk Evi Müzesi, Türkiye'nin Kayseri şehrinde yer alan bir müzedir. 1983'te açılan müzede Mustafa Kemal Atatürk'e ait eşyalar sergilenmektedir.\n" }, "Atatürk Evi Müzesi (Selanik)": { "first_paragraph": "Atatürk Evi Müzesi, Türkiye'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün 1881 yılında dünyaya geldiği yer olan ve bugün müze olarak kullanılan Selanik'teki evidir. Selanik Belediyesi, Türkiye’nin kuruluş yıldönümü vesilesiyle 1933’te evi satın alıp Mustafa Kemal Paşa’ya hediye etmeye karar vermiş; satın alma işlemleri tamamlanıp hediye edilmesi 1937’de gerçekleşebilen ev 1953’te müze olarak açılmıştır.[1]\n" }, "Atatürk Müzesi (İstanbul)": { "first_paragraph": "Atatürk Müzesi veya diğer adıyla İnkılâp Müzesi, İstanbul'un Şişli ilçesinde, Halâskârgazi Caddesi üzerinde yer alan ve 1942'de İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nce müzeye dönüştürülmüş Mustafa Kemal Atatürk'ün oturduğu ev. Atatürk'ün kişisel eşyaları, Atatürk ve Kurtuluş Savaşı ile ilgili çeşitli materyaller ve farklı ressamlara ait tablolar sergilenmektedir.\n" }, "Atatürk ve Etnografya Müzesi (Denizli)": { "first_paragraph": "Atatürk ve Etnografya Müzesi, Türkiye'nin Denizli şehrinde yer alan bir müzedir. 1984'te açılan müzede etnografik eserler ile Mustafa Kemal Atatürk'e ait eşyalar sergilenmektedir.\n" }, "Bursa Atatürk Müzesi": { "first_paragraph": "Bursa Atatürk Müzesi, 1895'te yapımı tamamlanan tarihî bir köşktür.\n" }, "Gazi Köşkü": { "first_paragraph": "Gazi Köşkü veya Atatürk Köşkü, Diyarbakır'da yer alan iki katlı tarihî bir köşktür. 15. yüzyıldan kalma yapı, Akkoyunlu eseri olarak bilinir.[1] Önceleri Semanoğlu Köşkü olarak bilinen köşk, I. Dünya Savaşı esnasında 16. Kolordu Komutanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından karargâh olarak kullanılmıştır.[1][2] 14 Mart 1916 tarihinde Diyarbakır'a gelen Atatürk, 27 Mart 1917 tarihine kadar bu köşkte kalmıştır.[2] Diyarbakır Belediyesince 1937'de satın alınarak Atatürk'e armağan edilmiştir.[1]\n" }, "Havza Atatürk Evi": { "first_paragraph": "Havza Atatürk Evi, Samsun'un Havza ilçesinde bulunan ve müze olarak kullanılmakta olan tarihi yapıdır.\n" }, "Hünkâr Köşkü": { "first_paragraph": "Hünkâr Köşkü Müzesi, Bursa’da Uludağ’ın eteklerindeki Temenyeri’de bulunan tarihî yapıda 2003 yılında ziyarete açılan bir müze.\n" }, "İzmir Atatürk Müzesi": { "first_paragraph": "İzmir Atatürk Müzesi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir müzedir. 1941'de açılan müzede Mustafa Kemal Atatürk'ün eşyaları sergilenmektedir.\n" }, "Karesi Atatürk Evi": { "first_paragraph": "Karesi Atatürk Evi, Balıkesir Merkez Karesi İlçesi Kuvayi Milliye Mahallesi'nde yer alan, Balıkesir Bölge Trafik Müdürlüğü yanında bulunan yaklaşık 8400 m2 alanda, içerisinde Anıtkabir'deki Aslanlı Yolu hatırlatan bir yol da bulunan ve Mustafa Kemal Atatürk’ün Selanik’te doğduğu evin bir reprodüksiyonu olan projeye 2020 yılı Ağustos ayında başlanmış[3], 10 Kasım 2021 günü de açılışı yapılmıştır.[4][5][6]\n" }, "Konya Atatürk Evi Müzesi": { "first_paragraph": "Atatürk Evi Müzesi, Atatürk Caddesi üzerinde 1912 yılında inşa edilen iki katlı tarihi bina; kesme, moloz taş ve tuğladan yapılmıştır. 1923 yılında hazine adına tescil edilen ev Vali Konağı olarak kullanılmış, Atatürk'ün Konya'ya gelişlerinde de kendisine tahsis edilmiştir. 1927 yılında hazineden Konya Belediyesi'nce satın alınan ev 19.7.1928 tarihinde Konyalıların Atatürk'e şükranlarının bir ifadesi olarak Atatürk adına tescil edilmiş ve tapusuna \"Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal Paşa'ya Konyalıların hediyesidir.\" kaydı konulmuştur. 1940 yılında Konya Özel İdaresi'nce sembolik bir bedel karşılığında satın alınan ev, tekrar Vali Konağı haline getirilmiş ve 1963 yılına kadar Vali Konağı olarak kullanılmıştır.\n" }, "Mersin Atatürk Evi": { "first_paragraph": "Mersin Atatürk Evi ya da diğer adıyla Atatürk Evi Müzesi, Mersin kent içinde iki katlı büyük bir binadır.\n" }, "Rize Atatürk Evi Müzesi": { "first_paragraph": "Rize Atatürk Evi Müzesi, Rize merkeze bağlı Müftü Mahallesi'nde yer alan, 1920 yılında yapımına başlanan ve 1921 yılında tamamlanan bir yapı üzerine kurulmuş müzedir. 20. yüzyıl Türk mimarisinin özelliklerine göre inşa edilen[1] ve iç sofalı plan tipine sahip olan bina, üç katlı bir konaktır.[2] Atatürk, 1924 yılında çıktığı yurt gezisinde Rize'ye geldiğinde Mehmet Mataracı'nın misafiri olarak bu evde kalmıştır. Yapı, müzeye dönüştürülmesi için, Atatürk’ün doğumunun 100. yıl dönümünde Mataracı Ailesi tarafından İl Özel İdaresi’ne bağışlanmıştır. Bina, Geçirdiği renovasyon sonrasında 27 Aralık 1985 tarihinde \"Rize Atatürkevi Müzesi\" adıyla hizmete açılmıştır. Müzede, Mustafa Kemal Atatürk’e ait bazı eşyalar sergilenmektedir. Ayriyeten, bölgeden çıkarılan etnografik eserler de bu müzede sergilenmektedir.[3] Konağın kuzeyinde geniş bir bahçe vardır.\n" }, "Sırmacıyev Evi": { "first_paragraph": "Sırmacıyev Evi (Bulgarca: къща на Сърмаджиев kışta na Sırmaciev), Bulgaristan'ın başkenti Sofya'da bulunan bir tarihî evdir. Ev, Çar Osvoboditel Bulvarı ve Krakra Caddesi'nin köşesinde,[1] Sofya Üniversitesi Rektörlüğü ile Kartal Köprüsü arasında yer almaktadır.[2] Avusturyalı mimar Friedrich Grünanger tarafından tasarlandı ve 1903 yılında avukat ve diplomat Haralampi Sırmacıyev için inşa edildi. Ev, 1916'da Osmanlı İmparatorluğu tarafından satın alındı ve günümüzde Türkiye'nin Sofya Büyükelçiliği binası olarak hizmet vermektedir.\n" }, "Silifke Atatürk Evi": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Atatürk, Silifke'ye olan ilgisini buraya dört kez gelerek göstermiştir. Atatürk, Silifke'ye gelişinden birinde burada bir çiftlik satın almış ve merkezi bu çiftlik olmak üzere bir Tarım Kredi Kooperatifi kurulmasını söyleyerek kendisi de bu kuruluşun 1 no'lu üyesi olmuştur.\n" }, "Şebinkarahisar Atatürk Evi Müzesi": { "first_paragraph": "Şebinkarahisar Atatürk Evi Müzesi, Mustafa Kemal Atatürk’ün 11 Ekim 1924’te Şebinkarahisar’ı ziyareti esnasında bir gece kaldığı geleneksel Şebinkarahisar evlerindendir. Yapım tarihi kesin bilinmemekle beraber 19. yüzyılın sonunda veya 20. yüzyılın hemen başında yapıldığı tahmin edilmektedir. Evin gerçek sahibi Tüfekçizade Mustafa Ertem’dir.[1]\n" }, "Şuhut Atatürk Evi": { "first_paragraph": "Şuhut Atatürk Evi veya Büyük Taarruz Karargahı, Türkiye'nin Afyonkarahisar iline bağlı Şuhut ilçesinde bulunan bir tarihî ev müzesidir. Kurtuluş Savaşı sırasında Ağustos 1922'deki Büyük Taarruz'dan hemen önce Başkomutan Mustafa Kemal Paşa (Atatürk) tarafından geçici karargah olarak kullanılmıştır. Müze restorasyonların ardından 2004 yılında kurulmuştur.[1][2]\n" }, "Taşucu Atatürk Evi": { "first_paragraph": "Taşucu Atatürk Evi, Silifke'nin Taşucu beldesinde bulunan ve 12 Mayıs 2005'te açılan yapı. Atatürk'ün doğduğu Selanik'teki evle doğru orantıda ve aynı biçimde yapılmıştır. Atatürk'ün doğduğu evin benzeri olan Ankara ve İstanbul'da bulunan yapılardan sonra Türkiye'de yapılan üçüncü benzer evdir. Açılışa KKTC eski cumhurbaşkanı Rauf Denktaş da katılmıştır.\n" }, "Tekkeköy Atatürk Evi": { "first_paragraph": "Tekkeköy Atatürk Evi, Samsun'un Tekkeköy ilçesinde bulunan bir müze. 26 Haziran 2006 tarihinde açılan[1] müze Atatürk'ün Selanik'te doğduğu evin birebir kopyası olarak inşa edilmiş ve dekorasyonu da bu doğrultuda yapılmıştır.[2][3]\n" }, "Trabzon Atatürk Köşkü": { "first_paragraph": "Trabzon Atatürk Köşkü, Soğuksu semtinde küçük bir çam korusu içinde yer alır.\n" }, "Yalova Atatürk Köşkü": { "first_paragraph": "Yalova Atatürk Köşkü, 1929 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün isteğiyle Yalova'nın 12 kilometre güneyindeki Termal ilçesine yapılan iki katlı köşk.\n" }, "Yürüyen Köşk": { "first_paragraph": "Yürüyen Köşk, Yalova Millet Çiftliği'nde 1929 yılında yapılan dikdörtgen planlı, iki katlı, yarı kâgir köşk.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Atat%C3%BCrk_m%C3%BCzeleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Dersimiz: Atatürk": { "first_paragraph": "Dersimiz: Atatürk, Turgut Özakman'ın senaryosunu yazdığı Atatürk'ün hayatını konu alan bir filmdir. Yönetmenliğini Hamdi Alkan'ın yaptığı filmde Halit Ergenç, Atatürk'ü canlandırmıştır.[1]\n" }, "Mustafa (film)": { "first_paragraph": "Mustafa, Can Dündar'ın yazıp yönettiği Mustafa Kemal Atatürk'ün yaşamını anlatan belgesel filmdir. 2008 Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde tanıtılmış, 29 Ekim 2008'de vizyona girmiştir. Film çekimleri Yunanistan, Makedonya ve Türkiye'de yapılmıştır, ayrıca film müziklerinde Goran Bregoviç imzası vardır.\n" }, "Veda (film)": { "first_paragraph": "Veda, Zülfü Livaneli'nin senaryosunu yazdığı ve yönettiği bir filmdir. Filmde Mustafa Kemal Atatürk'ü Sinan Tuzcu canlandırmaktadır.\n" }, "Gazi Koşusu": { "first_paragraph": "Gazi koşusu, ilk kez Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankara’daki at yarışlarını kendi himayesinde yaptıran Mustafa Kemal, 1927 yılında emir vererek Gazi Koşusu’nun düzenlenmesini istemiştir. Ali Muhiddin Hacıbekir'in sahibi olduğu Neriman adlı kısrağın 1927 yılında kazandığı Gazi Koşusu’nu Atatürk ile İsmet inönü birlikte izlemişlerdir.\n" }, "2014 Gazi Koşusu": { "first_paragraph": "2014 Gazi Koşusu, Türkiye'de binicilik sporunun en önemli organizasyonlarından Gazi Koşusu'nun 88. yılı. Yarış Veliefendi Hipodromu'nda 39. yarış gününde 29 Haziran 2014 tarihinde koşuldu. Saat 17:15'te 2400 çim pistte 3 yaşlı 20 adet safkan İngiliz yarış atının katılımı ile gerçekleşti. Yarışı Levent Gelgin'in sahibi olduğu ve Aydın Küçükaksoy tarafından antrene edilen Win River Win yavrusu olan Blaze To Win, jokey Halis Karataş idaresinde 2.35.04 derece ile kazanmıştır.[1][2]\n" }, "Abbas (yarış atı)": { "first_paragraph": "Abbas (1988 – ) Türkiye doğumlu, safkan yarış atı ve aygır. Katıldığı 46 yarışın 16 tanesinden birinci olarak ayrılmayı başaran aygır 1990 yılı Çaldıran Koşusu ve 1991 yılı Gazi Koşusu galibidir.\n" }, "Ankara Hipodromu": { "first_paragraph": "Ankara Hipodromu, Ankara'da millî bayramlarda geçit törenlerinin yapıldığı bir hipodrom alanıydı. Bu alan 1936-1938 yılları arasında inşa edilmiştir. Milli bayram törenleri başka yerlerde yapılınca bu alan değerini yitirmiştir. Tören pisti 2019 yılında yıkılmıştır ve tören pistinin bulunduğu alana Başkent Millet Bahçesi inşa edilmiştir.[3]\n" }, "Bold Pilot": { "first_paragraph": "Bold Pilot (d. 21 Nisan 1993 - ö. 30 Nisan 2015), Özdemir Atman'ın yetiştiricisi olduğu Atman Ekürisi'ne ait İngiliz orijinli, Türk yarış atıdır. İlk yarışına Veliefendi'de, 28 Mayıs 1995 tarihinde 900 m çim pistte çıkan Bold Pilot Şartlı-1 olarak Asuvan koşusu olarak düzenlenen bu yarışı Halis Karataş idaresinde birinci olarak tamamladı.[1] Daha sonraki yarış kariyerinde iki yaşlılık döneminde 1200 çim pistte 1995 yılı Kısa Vade - 8 Burhan Karamehmet Koşusu,[2] 1400 çim pistte Uluslararası Kraliçe II. Elizabeth Koşusu,[3] Türk yarış camiası tarafından iki yaşlı İngiliz taylarının en önemli yarışı olarak kabul edilen 1600 çim pistte Grup - 1 Çaldıran Koşusu'nu kazandı.[4] Üç Yaşlılık Döneminde Türkiye yarışçılık camiasının en önemli yarışı olarak kabul edilen 3 yaşlı İngiliz atlarının katıldığı GR - 1 Gazi Koşusu Şampiyonu oldu.[5] Yarış kariyerinde 2 adet Başbakanlık Koşusu şampiyonluğu bulunmaktadır.[6] Yarış kariyeri boyunca katıldığı toplam 30 yarışın sadece 1 tanesinde ilk dört atın dışında kalmıştır. Bold Pilot 30 Nisan 2015 tarihinde yaşlılıktan kaynaklı olarak hayata veda etmiştir.[7] Bold Pilot yarıştığı dönemde insanlara ''umudun her zaman var olduğunu'' göstermiş, gerilerden gelerek kazandığı yarışlar ile bu sözün sembolü olmuştur. Kazandığı bir yarış sonrasında yetiştiricisi Özdemir Atman'a ''Bold Pilot’ı satar mısınız?'' sorusu sorulmuş olup; Özdemir Atman'ın ''Merkez Bankası'nı verseniz vermem'' demesi, birçok insana önemli bir mesaj olarak tarihte yerini almıştır. Bold Pilot ölmeden önce veda ettiği yarış pistlerine gösteri amaçlı döndüğünde seyircilerin gösterdiği sevgi gösterisi izleyenlere duygulu anlar yaşatmıştır.\n" }, "George Thomas": { "first_paragraph": "George Thomas (d. 19 Nisan 1987), Türkiye doğumlu, safkan yarış atı ve aygır. Katıldığı 8 yarışın 3 tanesinden birinci olarak ayrılmayı başaran aygır, 1990 yılında Gazi Koşusu'nu Ertül Cankılıç idaresinde kazanmıştır.[1]\n" }, "Prestige": { "first_paragraph": "Prestige (15 Nisan, 1989 – 2009) Türkiye doğumlu, safkan yarış atı ve aygır. Katıldığı 19 yarışın 7 tanesinden birinci olarak ayrılmayı başaran aygır 1992 yılı Gazi Koşusu ve Ankara Koşusu galibidir. Bu önemli yarışları jokey, Süleyman Akdı idaresinde kazanmıştır.Sedat Özcan'nın sahibi ve yetiştiricisi olduğu Prestige'in Türkiye'de start almış 11 adet yavrusu bulunmaktadır.[1]\n" }, "The Best": { "first_paragraph": "The Best (4 Nisan, 1990 –) Türkiye doğumlu, safkan yarış atı ve aygır. Katıldığı 7 yarışın 3 tanesinden birinci olarak ayrılmayı başaran aygır 1993 yılı Gazi Koşusu[1]'nu Ertül Cankılıç ile kazanmıştır.\n" }, "Mustafa Kemal Atatürk'ün hitabeleri": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Atatürk'ün yayınladığı bildiriler, yaptığı konuşmalar ve söylevleridir.\n" }, "Balıkesir Hutbesi": { "first_paragraph": "Balıkesir Hutbesi, Atatürk'ün 7 Şubat 1923 Çarşamba günü öğle vakti, Balıkesir şehrindeki Zağnos Paşa Camii'nde okunan mevlidden sonra minbere çıkarak yaptığı konuşma.[1]\nAtatürk hutbesinde Allah'ın birliğinden, şanının yüceliğinden ve İslam dininin son, buna bağlı olarak da kusursuz bir din olduğundan bahsetmiştir. Camilerin itaat ve ibadet ile birlikte din ve dünya için ne yapmak gerektiğini düşünmek için yapıldığını belirtmiştir. Atatürk hutbeden sonra minberden aşağıya inmiş ve çeşitli kişiler tarafından sorulan yirmiyi aşkın sorunun cevaplarını vermiştir. Hutbelerin amacının halkı aydınlatmak ve uyarmak olduğunu söylemiş, hutbelerin tamamen Türkçe ve zamanın gereklerine uygun olması gerektiğini belirtmiştir.[2]\n" }, "Bursa Nutku": { "first_paragraph": "Bursa Nutku, Bursa'da Türkçe ezan okunmasına karşı bir protesto gerçekleşmesi üzerine şehre giden Mustafa Kemal Atatürk'ün, kendisi ve heyeti için 6 Şubat 1933 akşamı verilen yemek sırasında yaptığı iddia edilen konuşmadır.[1]\n" }, "Gençliğe Hitabe": { "first_paragraph": "Gençliğe Hitabe, Mustafa Kemal Atatürk tarafından Cumhuriyet Halk Fırkasının II. Büyük Kongresi'nde, Nutuk adlı eserini meydana getiren konuşmasının sonunda 20 Ekim 1927 günü Türk gençliğine hitap etme amacıyla söylenen metindir. Nutuk'un sonuç bölümünü meydana getirir.[1]\n" }, "Nutuk (Mustafa Kemal Atatürk)": { "first_paragraph": "Nutuk, yazıldığı dönemde Cumhur Reisi ve Cumhuriyet Halk Fırkası Umumi Reisi olan Gazi Mustafa Kemal'in 15-20 Ekim 1927 tarihlerinde, 1919'dan 1927'ye dek kendisinin ve silah arkadaşlarının faaliyetlerini özetlediği konuşmasının metnidir.[1] Kültür Bakanlığı Yayınevi tarafından belgeler bölümü dışında yaklaşık 900 sayfalık bir kitap olarak yayımlanmıştır ve Türkiye'nin bu dönemle ilgili en temel resmî tarih kaynağı olma niteliğindedir.\n" }, "Onuncu Yıl Nutku": { "first_paragraph": "Onuncu Yıl Nutku, Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin 10. yılı kutlamalarında 29 Ekim 1933 tarihinde Ankara Hipodromu'nda verilen nutuktur. \n" }, "Atatürk İlkeleri": { "first_paragraph": "Atatürk İlkeleri, Türkiye'nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün yürürlüğe koyduğu, döneminin pragmatik politikalarını belirlemiş altı ilkedir.[1] \"Altı Ok\" denilen altı ilkeye ilk olarak 1931'de \"Kemalizm\" adı verildi[2] ve 13 Mayıs 1935'te \"Kamâlizm\" adıyla ülkenin kurucu ve tek partisi olan Cumhuriyet Halk Partisi'nin program ilkeleri olarak benimsendi.[2] Daha sonra, 1937'de çıkarılan bir kanunla 1924 Anayasası'na eklenen ilkeler, anayasal olarak Türkiye'nin ulusal ideolojisi hâline geldi.[2]\n" }, "Kurt Kanunu (film)": { "first_paragraph": "Kurt Kanunu, dram türündeki 1992 çıkışlı Türk filmidir. Yönetmenliğini Ersin Pertan'ın üstlendiği filmin başrollerini Mehmet Akan, Aslı Altan, Hümeyra, Berhan Şimşek, Şahika Tekand ve Yılmaz Zafer paylaşmaktadır. Kemal Tahir'in 1969 tarihli aynı isimli romanına dayanan film, Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'ya 1926 yılında İzmir'de yapılması planlanan suikastı konu almaktadır.[1]\n" }, "Kurt Kanunu": { "first_paragraph": "Kurt Kanunu, ilk baskısı 1969 yılında yayımlanan Kemal Tahir romanı. 1926'da, Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'ya yapılması planlanan suikast girişiminin arka planını konu alır. Yazar, eserde romanı eski iktidar partisi İttihat ve Terakki Fırkası üyelerinin gözüyle anlatırken İttihatçıların aralarında yaşanan çekişme ve hesaplaşmaları aktarır. Romanın adı, \"Kurtlukta, düşeni yemek kanundur\" sözünden gelir.\n" }, "Cumalı Ordugâhı": { "first_paragraph": "Cumalı Ordugâhı, Mustafa Kemal Atatürk'ün Osmanlı ordusunun 1909'da Makedonya bölgesinde yaptığı tatbikatlar ile ilgili gözlemlerini yazdığı notlardan derlediği kitaptır.\n" }, "Geometri (kitap)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Medeni Bilgiler": { "first_paragraph": "Vatandaş için Medeni Bilgiler, Medeni Bilgiler veya Yurttaşlık Bilgileri, Atatürk'ün yazdığı ve Afet İnan'ın derlediği, 1930 yılında yayımlanan yurttaşlık bilgisi kitabı. Yayımı iki cilt hâlinde, Mustafa Kemal Atatürk'ün şahsi olarak çok önem verdiği yurttaşlık bilgisi dersiyle ilgili bu kitabın yayımlanması için İsmet Paşa'ya talimat vermesiyle gerçekleşti.[1] Talim ve Terbiye Dairesinin 7.9.1931 tarih ve 2197 sayılı kararı doğrultusunda ortaokullarda ve liselerde ders kitabı olarak okutuldu.[2]\n" }, "Takımın Muharebe Talimi": { "first_paragraph": "Takımın Muharebe Talimi, Mustafa Kemal Atatürk tarafından 1908'de yayımlanan kitap.\n" }, "Taktik Tatbikat ve Seyahati": { "first_paragraph": "Taktik Tatbikat ve Seyahti veya Taktik Tatbikat Gezisi Mustafa Kemal Atatürk tarafından yazılan kitaplardan biridir. Eserin yazılma amacı askerlerin arazide yetiştirilmesini amaçlayan tatbikatların ne kadar gerekli ve önemli olduğunu göstermektir. Atatürk kitabı 1911 yılında 5. Kolordu Harekât Şube Müdürü iken yazmıştır. Kitap Atatürk'ün diğer kitaplarına göre nispeten az bilinir, bunun sebebi ise kitabın diğer kitaplara (Nutuk, Geometri, Cumalı Ordugâhı...) göre nispeten kısa olmasıdır (Son basımında ekler dahil toplam 33 sayfa idi). Kitabın sayfa sayısı basımlara ve eklenen eklere göre değişmekle beraber 33 ve 38 sayfa arasında olmaktadır. Kitap ilk kez Selanik Askerî Matbaasında basılmıştır.\n" }, "Zabit ve Kumandan ile Hasbihal": { "first_paragraph": "Zabit ve Kumandan ile Hasbihal, Mustafa Kemal Atatürk'ün Osmanlı ordusu ve askerlik ile ilgili görüşlerini yazdığı kitaptır.\n" }, "19 Mayıs 1999 Atatürk Yeniden Samsun'da": { "first_paragraph": "19 Mayıs 1999 Atatürk Yeniden Samsun'da, Turgut Özakman tarafından yazılmış romandır.[1][2] İlk başta iki cilt olarak Bilgi Yayınevi'nin yayımladığı roman, daha sonra iki cilt birleştirilerek yine aynı yayınevi tarafından yayımlanmıştır.[3] Kitabın ilk cildi toplamda 7 baskı yapıp, 14 bin adet satarken, ikinci cildi 5 baskı ile 10 bin adet satmıştır.[4] Ayrıca tek cilt olarak basılan versiyonu 2 baskı ile 4 bin adet satmıştır.[4]\n" }, "Allah'ın Süngüleri: Reis Paşa": { "first_paragraph": "Allah Süngüleri, Attilâ İlhan'ın bir romanıdır. Aynanın İçindekiler dizisinin altıncı romanıdır. Türk Kurtuluş Savaşı'nı ve Atatürk ve çevresinin o dönemde yaşadıklarını anlatmaktadır. Kurtuluş Savaşı'nın en hareketli günlerini Mustafa Kemal'in yaşamı içinde anlatan roman, Kuvâ-yi Milliye'nin İzmir'e girişi ve Trakya'nın geri alınması ile biter.\n" }, "Ama Hangi Atatürk": { "first_paragraph": "Ama Hangi Atatürk, Taha Akyol'un ilk basımı 2008 yılında Doğan Kitap tarafından yayımlanan kitabı. Yazar, kitabında on bölümle Atatürk'ün değişik dönemlerde uyguladığı politikaları ve Atatürk'ün politikacı ve diplomat yönünü kendi üslubuyla okuyucuya aktarıyor. Gazeteci Yalçın Doğan kitaba ilişkin olarak \"Taha’nın kitabındaki son bölüm çok çarpıcı. Atatürk’ün dönemler itibarıyla söylev ve demeçlerinin içerik analizi. Hangi dönemde, hangi kavramları, kaç kez kullanmış, Taha onu sergiliyor.\" [1] demektedir. Yazar; bir röportajında \"Sizi bu kitabı yazmaya yönelten sebepler nelerdir?\" sorusunu \"Bu kitabı yazmanın birçok sebebi var ama merhum Attilá İlhan da vesile oldu. Onun \"Hangi Atatürk\" kitabı üzerine Milliyet’te bir eleştiri yazdım. İlhan’ın Atatürk’ün 20’lerdeki sözlerinden seçmeler yaparak kendine göre bir Atatürk kurguladığını belirttim. Sonra kendisiyle uzun bir telefon görüşmem oldu. Bu kitaptaki amacım merhum Attilá İlhan’ı değil, yanlış bulduğum bir metodu, yani Atatürk’ün \"seçilmiş\" sözlerini alarak isteğimize göre bir Atatürk kurgulama alışkanlığını eleştirmek. Bu şekilde sağcı, solcu, Batıcı, Batı düşmanı, sosyalist, liberal Atatürkler kurgulanıyor. Hatta AB’ye karşı Atatürk var, AB yanlısı Atatürk var! Bu metodu yanlış buluyorum. Doğru bulduğum metot ise şudur: Atatürk’ü tarih içinde, yaşadığı dönemin şartlarına bakarak, hangi dönemde nasıl konuşup davrandığını inceleyerek araştırmak. Kitapta yapmaya çalıştığım budur.\" diyerek cevaplamıştır.[2]\n" }, "Atatürk Devrimi Bir Çağdaşlaşma Modeli": { "first_paragraph": "Atatürk Devrimi Bir Çağdaşlaşma Modeli, Atatürk'ün doğumunun yüzüncü yıldönümünde yayınlanmak üzere 1978'de yazım çalışmaları başlayan ve Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları için özel olarak hazırlanan bir deneme türünde[1] kitap.[2][3]\n" }, "Atatürk'ün Bütün Eserleri": { "first_paragraph": "Atatürk'ün Bütün Eserleri, Atatürk'ün not defterlerinin, imzalı yazılarının, mektuplarının, telgraflarının, kaydedilmiş demeç ve nutuklarının, doğrulukları uzmanlar ve araştırmacılarca denetlenerek tarih sırasına göre bir araya getirilmesiyle oluşturulan ve Kaynak Yayınları tarafından basılan kitap dizisidir.[1][2][3] Serinin tamamı 30 ciltten oluşmaktadır.[4][5][6]\n" }, "Atatürk'ün Sansürlenen Mektubu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Atatürkçülük Nedir?": { "first_paragraph": "Atatürkçülük Nedir?, Falih Rıfkı Atay'ın Atatürk'ün hayatını ve Atatürkçülüğün ne olduğunu anlattığı inceleme ve deneme türünde eseridir.\n" }, "Babanız Atatürk": { "first_paragraph": "Babanız Atatürk, Falih Rıfkı Atay'ın Atatürk'ün hayatını ve Atatürkçülüğün ne olduğunu anlattığı, çocuklar için sade bir dille hazırlanmış, monografi usulünde anı ve tarih türünde eseridir.\n" }, "Bozkurt (kitap)": { "first_paragraph": "Bozkurt (İngilizce özgün adı: Grey Wolf), İngiliz asker ve yazar H. C. Armstrong'un 1932 yılında yayımladığı Atatürk biyografisi. Atatürk'ün sağlığında yayımlanan ilk biyografisidir.\n" }, "Gazi Paşa": { "first_paragraph": "Gâzi Paşa Attilâ İlhan'ın Aynanın İçindekiler serisinin yayımlanan son romanıdır. Yazarın ölümünden sonra yayımlanmıştır. 2006 yılında yayımlanan eser, serinin yapısından dolayı sadece basım tarihinin kronolojisinde son sıradadır. Serinin diğer romanlarında olduğu gibi okunma sırası olarak bir önceliği yoktur. Roman 1921 - 1922 dönemi Türk Kurtuluş Savaşı'nı anlatır. Romanın baş kişisi Mustafa Kemal Paşa'dır. Ayrıca Nâzım Hikmet ve Vâlâ Nureddin gibi edebi figürler de karakter olarak kullanılmıştır.\n" }, "İkinci Adam": { "first_paragraph": "İkinci Adam, Şevket Süreyya Aydemir'in, İsmet İnönü'nün hayatını anlattığı ve 1966-1968 yılları arasında üç cilt halinde Remzi Kitabevi tarafından yayımlanan biyografik kitaptır. Kitap ne bir övgü, ne de bir yergi kitabıdır. Yazar, kitapta İsmet İnönü´nün hayat hikâyesi etrafında, bir devrin akışını verir.\n" }, "İnkılap ve Kadro": { "first_paragraph": "İnkılap ve Kadro, Şevket Süreyya Aydemir tarafından 15 Ocak 1931'de, Türk Ocakları Merkez Heyeti binasında verilen bir konferanstan yola çıkarak 1932'de yayınladığı kitap.\n" }, "Lider ve Demagog": { "first_paragraph": "Lider ve Demagog, Şevket Süreyya Aydemir'in 1975 yılında yayınlanan kitabıdır. Şevket Süreyya Aydemir'in Cumhuriyet gazetesi ve Yön dergisi gibi çeşitli yayın organlarında çıkan makalelerinin derlenmesiyle oluşmuştur.\n" }, "Mustafa Kemal ve Corinne Lütfü": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal ve Corinne Lütfü, Mustafa Kemal Atatürk ile Madam Corinne'in 1913-1916 yılları arasında mektuplaşmalarını içeren, Madam Corinne'in yeğeni Melda Özverim tarafından yayınlanan kitap.[1] Kitapta Fransızca orijinal mektuplarla birlikte Türkçe çevirileri, Madam Corinne'in albümünden fotoğraflar ve Corinne Lütfü'nün ailesi hakkında bilgiler yer almaktadır. Kitapta 15 mektup, 5 kart ve 2 telgrafa yer verilmiştir.[2]\n" }, "Mustafa Kemal'in Ağzından Vahdettin": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal'in Ağzından Vahdettin, Falih Rıfkı Atay'ın I. Dünya Savaşı'nın son yıllarından Samsun'a çıkıncaya değin olan anılarını Mustafa Kemal'in kendisinden dinleyerek kaleme aldığı eseridir. Kitabın asıl adı, \"Atatürk'ün Bana Anlattıkları\"dır. Pozitif Yayınları tarafından kitabın adı değiştirilmiştir.\n" }, "Mustafa Kemal'in Mütareke Defteri": { "first_paragraph": "Kurtuluş Savaşı\nCumhuriyetin İlanı\n" }, "Tek Adam (kitap)": { "first_paragraph": "Tek Adam, Şevket Süreyya Aydemir'in 1963-1965 yılları arasında kaleme aldığı biyografi kitabı. Mustafa Kemal Atatürk'ün hayatının anlatıldığı üç ciltlik bu eser, biyografi olmasının yanı sıra bir inceleme-araştırma kitabı da sayılmalıdır. Mustafa Kemal'in farklı dönemlerini tarafsız bir şekilde işleyen yazar, bu kitabında yalnız Mustafa Kemal'i değil, aynı zamanda 19. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar uzanan bir süreci ele almıştır. Kitap dikkatli incelenirse, Kemalist devrimin oluşum süreci, Kemalist kadro içindeki çatışma, bu çatışmada Mustafa Kemal Paşa'nın etrafındakiler ile olan ilişkileri, Türkiye'nin kuruluşu, kuruluş döneminde yaşanan olaylar, devrimler, devrimlerin yapılma amacı, bu devrimlerin dayandığı ya da dayandırılmaya çalışılan kaynakları, bu kaynaklar arasındaki çelişki, devrimin yerleşmesi için yapılan çalışmalar, bu çalışmaların doğru ve yanlış yanları ile Kemalist devrimin tamamlanması için Mustafa Kemal'in uygulanmasını zorunlu gördüğü noktalar, eksikleri ve neden yarım kaldıkları, ne amaçla yapıldıkları, yapılamayanların ise neden yapılamadıkları, neden yarım kaldıkları ve neye göre devrimin şekillendiği üzerinde durulmuştur.\n" }, "Anadolu Sigorta": { "first_paragraph": "Anadolu Sigorta,[4] 1 Nisan 1925 tarihinde Atatürk tarafından kurulan, Türkiye'nin ilk ulusal sigorta şirketidir.[2] Anadolu Sigorta, 2019 yılı itibarıyla Türkiye'nin en büyük ikinci sigorta şirketidir.[1][5][6]\n" }, "Atatürk'ün kurduğu kurum ve kuruluşların listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kurulması sırasında, ekonomik, sosyal, kültürel alanda yapılan devrimleri desteklemek ve geliştirmek amacıyla Atatürk tarafından kurulmuş kurum ve kuruluşların listesi.\n" }, "Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü": { "first_paragraph": "Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü eski adıyla Çocuk Esirgeme Kurumu, Türkiye'de yoksul ve korunmaya muhtaç çocuklara ve ailelere bakım, eğitim, sağlık, kültür hizmetlerini sistemli bir biçimde sunmak için oluşturulmuş bir kurumdur.\n" }, "Emlâk ve Eytam Bankası": { "first_paragraph": "Emlak ve Eytam Bankası, Türkiye’de halkın inşaat teşebbüslerini desteklemek, gerekli kredileri sağlamak ve yetim haklarını korumak amacıyla Atatürk’ün talimatları doğrultusunda 3 Haziran 1926 tarihinde kurulan bankadır.\n" }, "Halkevleri": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İzmir Enternasyonal Fuarı": { "first_paragraph": "İzmir Enternasyonal Fuarı, kısaca İEF ve İzmir Fuarı, her yıl Ağustos ve Eylül aylarında İzmir'de düzenlenen Türkiye'nin en köklü, en tanınmış ve en kapsamlı fuarıdır. Genellikle İzmir'in kurtuluş günü olan 9 Eylül tarihine denk getirilir. Kültürpark'ta düzenlenir.\n" }, "Sümerbank": { "first_paragraph": "Sümerbank, özel bütçenin temelini oluşturan katma bütçeli idare uygulamasının başladığı 1933 yılında kurulmuş, ticari nitelikte mal üreten kuruluş. Tekstil sanayisi ile aynı anda banka konumunda.\n" }, "Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), banknot ihraç eden, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'nin para ve kredi politikasını yürüten, veznedarlık görevini üstlenmiş ve devletin iktisadi ve mali danışmanlığını yapan yasal olarak bağımsız bir ekonomik kurumdur. Kâğıt para (banknot) basma tekelini elinde bulundurur ve bu yetkiye istinaden bağımsız olarak para politikasını belirler. Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı olan Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce basılan madeni paraların tedavülü de Merkez Bankasınca sağlanmaktadır.\n" }, "Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı": { "first_paragraph": "\n" }, "Ali Şevket Öndersev": { "first_paragraph": "Ali Şevket Önder[1] (1884, Selanik - 26 Ağustos 1951,[1] İstanbul), 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkıp ve Türk Kurtuluş Savaşı'nı başlatan heyet içinde Mustafa Kemal Paşa’nın emir subayı olarak yer almıştır. 1935 yılında 5. dönem TBMM Gümüşhane milletvekili olarak TBMM'ye giren Öndersev, yazar Duygu Asena'nın dedesidir.\n" }, "19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı": { "first_paragraph": "Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı, her yıl 19 Mayıs tarihinde kutlanan, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin[2] resmî bayramıdır.[3] 19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal Atatürk Bandırma Vapuru ile Samsun'a çıkmıştır ve bu gün, İtilaf Devletleri'nin işgaline karşı Türk Kurtuluş Savaşı'nın başladığı gün kabul edilir. Atatürk bu bayramı Türk gençliğine armağan etmiştir. Uzun yıllar \"Gençlik ve Spor Bayramı\" adıyla kutlanan bayram, Atatürk Yılı kabul ve ilan edilen 1981'de dönemin Devlet Başkanı Kenan Evren tarafından yapılan değişiklikle \"Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı\" adını almıştır.\n" }, "Bandırma Vapuru": { "first_paragraph": "Bandırma Vapuru Mustafa Kemal Atatürk'ü 9. Ordu Müfettişi olarak kurmayları ile birlikte İstanbul'dan Samsun'a getiren gemidir.\n" }, "Bandırma Vapuru ve Millî Mücadele Parkı Açık Hava Müzesi": { "first_paragraph": "Bandırma Vapuru ve Millî Mücadele Parkı Açık Hava Müzesi, Samsun'un Canik ilçesinde bulunan ve 18 Mayıs 2003 tarihinde Bandırma Vapuru Müzesi adıyla açılan müze.[2]\n" }, "Hüsrev Gerede": { "first_paragraph": "Hüsrev Gerede[1] (1884, Edirne - 20 Mart 1962, İstanbul), Türk Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet tarihinin önemli isimlerinden olan Türk asker, siyasetçi ve diplomattır.\n" }, "İsmail Hakkı Durusu": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı (Durusu) (d. 1871, Zincidere, Kayseri - ö. 1940, İstanbul), Mustafa Kemal Paşa ve maiyetini Samsun'a götüren Bandırma Vapuru'nun kaptanı.\n" }, "Kâzım Dirik": { "first_paragraph": "Mehmet Kazım Dirik (1880, Manastır - 3 Temmuz 1941), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Kemal Doğan": { "first_paragraph": "Kemal Doğan (1879, Üsküp – 1951, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Kurtuluş Yolu": { "first_paragraph": "Kurtuluş Yolu, Mustafa Kemal'in Samsun'a çıktığı Tütün İskelesi'nden Amasya'ya yolculuk ettiği Samsun sınırları içerisindeki güzergâh.\n" }, "Mustafa Vasfi Süsoy": { "first_paragraph": "Mustafa Vasfi (Süsoy) (1876, Tokat - 11 Ekim 1934, Ankara), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Muzaffer Kılıç": { "first_paragraph": "1330 (1914) N-35[1]\n" }, "Refik Saydam": { "first_paragraph": "İbrahim Refik Saydam (8 Eylül 1881, İstanbul - 8 Temmuz 1942, İstanbul), Türk hekim ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin 4. başbakanıdır.\n" }, "Abdurrahim Tuncak": { "first_paragraph": "Abdurrahim Tuncak (1908 - 13 Ağustos 1998), Mustafa Kemal Atatürk'ün manevi oğlu.\n" }, "Afet İnan": { "first_paragraph": "Afet İnan (d. 30 Ekim 1908, Selanik - ö. 8 Haziran 1985, Ankara), Türk sosyolog, tarihçi ve akademisyen.[1] Mustafa Kemal Atatürk'ün manevi kızıdır.[2]\n" }, "Ali Rıza Efendi": { "first_paragraph": "Ali Rıza (1839, Selanik - ?[2], Selanik), Osmanlı Rüsumat (Gümrük) İdaresinde Gümrük memuru, kereste tüccarı. Zübeyde Hanım'ın eşi, Mustafa Kemal Atatürk'ün ve Makbule Atadan'ın babasıdır.\n" }, "Zehra Aylin": { "first_paragraph": "Zehra Aylin (1912, Amasya - 19 Kasım 1935, Amiens), Atatürk'ün ilk manevi kızıdır.\n" }, "Fikriye Hanım": { "first_paragraph": "Fikriye Hanım ya da ölümünden sonra nüfus kayıtlarına geçen adıyla Zeynep Fikriye Özdinçer[1] (1887; Yenişehr-i Fener - 31 Mayıs 1924; Ankara), Mustafa Kemal Paşa ile ilişkisi ve Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara'da Milli Mücadele karargâhındaki hizmetleri ile bilinen tarihî kişiliktir.\n" }, "Foks": { "first_paragraph": "Foks, Türkiye'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün köpeği. Atatürk’ün Alp ve Alber isimli köpeklerinden sonraki son köpeğidir.\n" }, "Sabiha Gökçen": { "first_paragraph": "Sabiha Gökçen (22 Mart 1913, Bursa - 22 Mart 2001, Ankara), Türk pilot. Türkiye'nin ilk kadın pilotlarından biri olan Sabiha Gökçen, dünyadaki ilk kadın savaş pilotudur.[1][2][3] Mustafa Kemal Atatürk’ün sekiz manevi evladından birisi idi. Uçuş kariyeri boyunca 8.000 saat civarı uçuş gerçekleştirdi ve 32 farklı askerî operasyona katıldı.[1] Adı, İstanbul'un 2. havalimanı olan Sabiha Gökçen Havalimanı'na verilmiştir.\n" }, "Makbule Atadan": { "first_paragraph": "Makbule Atadan (1885, Selanik - 18 Ocak 1956, Ankara), Türk yazar ve siyasetçidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün kız kardeşidir.[1]\n" }, "Mecdi Boysan": { "first_paragraph": "Mustafa Mecdi Nizami Baysan[1] (1886, Gümülcine - 25 Aralık 1956, Ankara), Türk iş insanı, CHP Edirne eski milletvekili ve Mustafa Kemal Atatürk'ün eski eniştesi.\n" }, "Mustafa Demir (asker)": { "first_paragraph": "Mustafa Demir, Yalovalı Sığırtmaç Mustafa (1918 - 15 Ocak 1987), Türk asker, Makbule Atadan'ın manevi oğlu.\n" }, "Nebile İrdelp": { "first_paragraph": "Nebile İrdelp (1910, İstanbul - 1943, İstanbul), Mustafa Kemal Atatürk'ün manevi kızı.\n" }, "Rukiye Erkin": { "first_paragraph": "Rukiye Erkin (1911, Konya - 1995, İstanbul), Atatürk'ün manevi kızlarındandır.\n" }, "Ülkü Adatepe": { "first_paragraph": "Ülkü Adatepe (26 Kasım 1932, Ankara - 1 Ağustos 2012, Sakarya), Mustafa Kemal Atatürk'ün en küçük manevi kızı. Bebekliğinden 5 yaşına kadar Atatürk'ün yanında Çankaya Köşkü'nde yaşamış; kendisi 5 yaşında iken manevi babası Atatürk hayatını kaybedinceye kadar ona yurt gezilerinde eşlik etmiş ve onun çocuk sevgisinin simgesi olmuştur.\n" }, "Zevât-ı Mutade": { "first_paragraph": "Zevât-ı Mûtade (Mûtat Zevât), Mustafa Kemal Atatürk'ün Çankaya Köşkünde verdiği yemekli toplantılara sürekli katılan kişilere verilen genel addır.[1][2] Bu isimlendirme dönemin basınında sürekli olarak kullanılmıştır.\n" }, "Zübeyde Hanım": { "first_paragraph": "Zübeyde Hanım (1857, Selanik – 14 Ocak 1923, İzmir), Ali Rıza Efendi'nin eşi, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün ve Makbule Atadan'ın annesidir. Kökeni Karaman'a dayanmaktadır.[2]\n" }, "Portal:Mustafa Kemal Atatürk": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Atatürk (1881, Selanik - 10 Kasım 1938, İstanbul), Türk asker ve devlet adamı. Türk Kurtuluş Savaşı'nın önderi, Türkiye'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır. I. Dünya Savaşı sonrası Anadolu'da başlayan Ulusal Bağımsızlık Mücadelesi'nin askerî, fikrî ve siyasi önderliğini yapmış; modern Türkiye'yi oluşturan reformları gerçekleştirmiştir. Aynı zamanda Türkiye'nin kurucu siyasi örgütü ve dönemin iktidar partisi Halk Fırkası'nın (daha sonra Cumhuriyet Halk Partisi) kurucusu ve ilk genel başkanıdır.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/Portal:Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk/Se%C3%A7kin_ve_Kaliteli_i%C3%A7erik": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Manisa Celal Bayar Üniversitesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Manisa_Celal_Bayar_%C3%9Cniversitesi": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Manisa Teknokent": { "first_paragraph": "Manisa Teknokent, Teknoloji Geliştirme Bölge ilanının ardından, 2013 yılında Celal Bayar Üniversitesi öncülüğünde kurulan bilim parkı.[1] Manisa'nın Yunusemre ilçesinde bulunan Celal Bayar Üniversitesi Dr. İlhan Varank Yerleşkesi'nde 10 bin metrekare alanda kurulu bulunmakta olup 2013 itibarıyla çoğu yazılım alanında faaliyet gösteren firmalara hizmet vermektedir.\n" }, "Demokrat Parti (1946)": { "first_paragraph": "Demokrat Parti, 7 Ocak 1946'da kurulan, kurulduğu yıl yapılan seçimlerde azınlıkta kalıp 4 yıl sonra yapılan seçimlerde (14 Mayıs 1950) 27 yıllık tek parti dönemini sona erdiren Türk siyasi partisi olarak bilinir. Sırasıyla 1950, 1954 ve 1957 seçimlerini kazanmış ve 10 yıl boyunca iktidar olmuştur. Demokrat Parti, 27 Mayıs 1960 askeri darbesi ile iktidardan düşürülmüş ve 29 Eylül 1960'ta kapatılmıştır. Demokrat Parti'nin kısaltması DP olarak yazılmaktadır.\n" }, "12 Temmuz Beyannamesi": { "first_paragraph": "12 Temmuz Beyannamesi veya 12 Temmuz Çok Partili Beyanname[1] Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından 12 Temmuz 1947'de[2] verilen ve Türkiye'de normal bir çok partili sistemin temellerini atan[1] bildirgedir.\n" }, "Besleme basın": { "first_paragraph": "Besleme basın, Demokrat Parti iktidarı döneminde devlet tarafından desteklendiği iddia edilen gazeteleri ifade etmek için kullanılan söz. Bu destekleme, resmi ilan yayınlama yoluyla olduğu gibi doğrudan para yardımı şeklinde de yapılmaktaydı.\n" }, "Devr-i sabık yaratmak": { "first_paragraph": "Devr-i sabık yaratmak, Türkiye siyasi tarihinde yeni gelen yönetimin/iktidarın, kendinden önceki dönemi sorgulaması, hesap sorması, vb. anlamında kullanılan ifade. Türk siyasetinde genellikle, çok partili döneme geçilmesiyle birlikte 1950 genel seçimlerinde iktidara gelen Demokrat Parti'nin kendinden önceki 23 yıllık Cumhuriyet Halk Partisi dönemine yönelik \"devr-i sabık yaratmayacağız\" açıklaması ile bilinir.\n" }, "Kullanıcı:Flood217/madde adı": { "first_paragraph": "12 Temmuz Beyannamesi veya 12 Temmuz Çok Partili Beyanname[1] Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından 12 Temmuz 1947'de[2] verilen ve Türkiye'de normal bir çok partili sistemin temellerini atan[1] bildirgedir.\n" }, "Hürriyet Misakı": { "first_paragraph": "Hürriyet Misakı, Demokrat Parti'nin 7 Ocak 1947 tarihli Birinci Büyük Kongresinde kabul edilen ve çok partili döneme geçilmesine rağmen halen tek parti dönemi uygulamalarının devam ettiği yönündeki eleştirileri içeren rapordur.\n" }, "Kırat (sembol)": { "first_paragraph": "Kırat veya demirkırat, günümüzde Demokrat Parti, geçmişte Doğru Yol Partisi ve ondan önce Adalet Partisi'ni temsil eden siyasî simgedir.\n" }, "Yeter! Söz Milletindir!": { "first_paragraph": "Yeter! Söz Milletindir!, 1950 Türkiye genel seçimlerinde Demokrat Parti'nin kullandığı ana slogandır.\n" }, "Zafer (gazete)": { "first_paragraph": "Zafer, Ankara'da yayımlanan eski bir günlük gazetedir. Demokrat Parti'nin yayın organı olarak 30 Nisan 1949-27 Mayıs 1960 tarihleri arasında yayımlanmıştır.\n" }, "Ertuğrul Ersoy (bürokrat)": { "first_paragraph": "Ertuğrul Ersoy (d. 1940, Sinop, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Hüsnü Tuğlu": { "first_paragraph": "Hüsnü Tuğlu, (d. 12 Şubat 1937, Kelkit) Türk vali\n" }, "İbrahim Tali Dinçel": { "first_paragraph": "İbrahim Tali Dinçel (d. 1932, Antalya) Türk bürokrat.\n" }, "Kamuran Erbuğa": { "first_paragraph": "Kamuran Erbuğa, (d. 11 Temmuz 1951, Kars, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Yücel Özbilgin": { "first_paragraph": "Mustafa Yücel Özbilgin (20 Haziran 1942; Akçaabat, Trabzon – 17 Mayıs 2006, Ankara), Danıştay Saldırısı'nda görev başında hayatını kaybeden Türk hukukçu ve mülki idare amiri.\n" }, "Sıtkı Aslan": { "first_paragraph": "Sıtkı Aslan, (d. 1938, Malatya - ö. 5 Ekim 2008), Türk bürokrat.\n" }, "Temel Şahinoğlu": { "first_paragraph": "Osman Temel Şahinoğlu (MU.1959-22) (d. 20 Aralık 1938, Üsküdar) Türk asker ve Danıştay üyesi.\n" }, "Senirkent Meslek Yüksekokulu": { "first_paragraph": "Senirkent Meslek Yüksekokulu 24 Mart1994 tarihinde Isparta'nın Senirkent ilçesinde kurulan aynı yıl öğrenci kabulü yaparak eğitim öğretim faaliyetlerine başlayan yükseköğretim kurumudur.\n" }, "Süleyman Demirel Üniversitesi": { "first_paragraph": "Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ),[3] Isparta'da 1992 yılında kurulan devlet üniversitesi.\n" }, "Akın Çakmakçı": { "first_paragraph": "Akın Çakmakçı, (5 Ağustos 1937, Bolu - 27 Kasım 2001, Ankara), Türk mühendis, bürokrat.\n" }, "Bozkurt Güvenç": { "first_paragraph": "Bozkurt Güvenç (16 Temmuz 1926, Samsun - 10 Aralık 2018[1]), Türk mimar, akademisyen, devlet adamı, çevirmen.\n" }, "Durmuş Yalçın": { "first_paragraph": "Durmuş Yalçın, (d. 2 Aralık 1928 Mut, Mersin Türkiye, ö. 9 Ekim 2017, Ankara)[1], Türk bürokrat.\n" }, "Gündüz Gökçe": { "first_paragraph": "Gündüz Gökçe (d. 2 Ekim 1933, İzmir), Türk akademisyendir.\n" }, "Kemal Gürüz": { "first_paragraph": "Halil Kemal Gürüz[1] (d. 19 Mayıs 1947, İzmir[1]) eski YÖK Başkanı ve eski TÜBİTAK Başkanı.\n" }, "Lütfü Çakmakçı": { "first_paragraph": "Lütfü Çakmakçı, (d. 1947, Muğla) Türk akademisyen.\n" }, "Süleyman Sağlam": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Süleyman Sağlam, (d. 1932 - ö. 2004, Adana) doktor, akademisyen. 1956 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni bitirdi. Hacettepe Üniversitesi'nde 1975 yılında profesör oldu. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde başhekimlik, Hacettepe Üniversitesi sağlık idaresi yüksek okulu kurucu müdürlüğü, rektör yardımcılığı, nörolojik bilimler ve psikiyatri enstitüsü kurucu müdürlüğü ve rektörlüğü (1981-1982/1995-1999) görevlerinde bulunmuştur. 1981-86 yılları arasında Üniversitelerarası Kurul Üyeliği ve 2000-2004 yılları arasında Cumhurbaşkanlığı kontenjanından YÖK Genel Kurul Üyeliği de yapmıştır.\n" }, "Tevfik Altınok": { "first_paragraph": "Tevfik Altınok (d. 1943, Şanlıurfa), Türk bürokrat.\n" }, "Fahri Ecevit": { "first_paragraph": "Mehmet Fahrettin Ecevit[1] (1896, Kastamonu - 29 Ekim 1951), Türk hekim ve siyasetçidir.\n" }, "Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi": { "first_paragraph": "Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Türkiye'nin Zonguldak ilinde 14 fakülte, 3 enstitü, 4 yüksekokul, 9 meslek yüksekokulu, 1 devlet konservatuvarı ve 34 araştırma merkezinden oluşan devlet üniversitesidir.\n" }, "Grizu-263 Uzay Takımı": { "first_paragraph": "Grizu-263 Uzay Takımı, 2016 yılında Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi bünyesinde Muzaffer Duysal ve Çağla Aytaç Dursun tarafından uzay, uydu ve havacılık çalışmaları yapmak için kurulmuş öğrenci takımıdır. Takımın ilk hedefi Dünya'nın en prestijli model uydu yarışması olarak kabul edilen CanSat Competition[1]'a katılmaktır. Takım bu yarışmada 4 sene üst üste ön elemeleri geçerek Amerika Birleşik Devletleri'nde gerçekleşen finallere davet edilmiştir. Finallerde ise iki sene üst üste Dünya 2.liği[kaynak belirtilmeli], bir sene de Dünya 4.lüğü başarısı kazanmıştır. Grizu-263 Uzay Takımı Türkiye'de TEKNOFEST kapsamında düzenlenen TÜRKSAT Model Uydu Yarışması'nda 2019 yılında Türkiye Şampiyonu[2] olmuştur.\n" }, "37. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "37. Türkiye Hükûmeti veya I. Ecevit Hükûmeti (26 Ocak 1974 - 17 Kasım 1974), 1973 Türkiye genel seçimleri sonrası Bülent Ecevit tarafından kurulan CHP ve MSP koalisyon hükûmetidir.[1]\n" }, "42. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "42. Türkiye Hükûmeti, III. Ecevit Hükûmeti veya Motel Hükûmeti, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit başkanlığında kurulan hükûmet, 5 Ocak 1978 - 12 Kasım 1979 tarihleri arası görev yaptı.[1]\n" }, "56. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "56. Türkiye Hükûmeti veya IV. Ecevit Hükûmeti, 11 Ocak 1999-28 Mayıs 1999 tarihleri arasında görev yapan, Demokratik Sol Parti genel başkanı Bülent Ecevit'in kurduğu Türkiye hükûmetidir. Dördüncü Ecevit Hükûmeti olarak da bilinir.[1][2]\n" }, "57. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "57. Türkiye Hükûmeti, V. Ecevit Hükûmeti veya ANASOL-M Hükûmeti, 28 Mayıs 1999 - 18 Kasım 2002 tarihleri arasında görev yapmıştır.[1]\n" }, "Necmettin Erbakan Üniversitesi": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Mehmet Birekul,\n" }, "Necmettin Erbakan Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi": { "first_paragraph": "Necmettin Erbakan Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi, Necmettin Erbakan Üniversitesi'ne bağlı bir mühendislik fakültesidir. Fakültenin Adli Bilişim Mühendisliği Bölümü, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Biyomedikal Mühendisliği Bölümü, Çevre Mühendisliği Bölümü, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü, Endüstri Mühendisliği Bölümü, Endüstriyel Tasarım Bölümü, Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü, Gıda Mühendisliği Bölümü, Harita Mühendisliği Bölümü, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Makine Mühendisliği Bölümü, Mekatronik Mühendisliği Bölümü, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, Mimarlık Bölümü, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü bulunmaktadır.\n" }, "İnönü ailesi": { "first_paragraph": "\nİnönü ailesi, Türk siyasi yaşamının en önemli figürlerinden İsmet İnönü'nün ailesidir.\n" }, "Hayri İnönü": { "first_paragraph": "Hasan Hayri İnönü[1] (d. 4 Mayıs 1954, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Metin Toker": { "first_paragraph": "Hakkı Metin Toker[2] (d. 1924, İstanbul - ö. 18 Temmuz 2002, Ankara), Türk gazeteci ve yazar.\n" }, "2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde yurt dışı oyları": { "first_paragraph": "2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları ilk defa oy kullanabilmişlerdir. 1. tur oy verme işlemi 31 Temmuz'da başlayıp, 4 Ağustos'ta bitmiştir. Yurt dışında yaşayan seçmenlerin randevu sistemi ile oy kullanmaları sağlanmıştır. Seçime katılım %8,32 olup oldukça düşük seviyelerde kalmıştır. 54 ülke arasından en yüksek katılım Kosova'da iken en düşük katılım ise İsrail'de gerçekleşmiştir. Oylar sayılmadan diplomatik kargo ile Türkiye'ye getirilip seçim günü burada sayılmıştır. Sonuçlar resmi verilerdir.[1]\n" }, "Ekmeleddin İhsanoğlu'nun 2014 cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası": { "first_paragraph": "İslam İşbirliği Teşkilatı genel sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu, Cumhuriyet Halk Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi tarafından çatı aday sıfatıyla cumhurbaşkanlığına aday gösterilmiştir.[1][2] İhsanoğlu'nun adaylığı geçmişi nedeniyle bir kısım CHP'liler tarafından eleştirilmiştir.[3] 23 Haziran 2014'te yapılan bir anket, CHP seçmenlerinin sadece %32'sinin çatı adaydan memnun olduğunu, buna karşın MHP tabanında bu oranın %75 olduğunu göstermiştir.[4] Özellikle laiklik konusundaki eleştirilerin önünü almak için İhsanoğlu, Kemal Kılıçdaroğlu ile yaptığı bir basın toplantısında Atatürk'ten \"milli kahraman\" olarak söz etmiş ve birçok kitabında laikliğe vurgu yaptığını belirtmiştir.[5] 4 Temmuz 2014'te ise kendisinin Atatürk düşmanı olmadığını ve dini siyasete alet etmenin sıkıntıya yol açacağını söylemiştir.[6] CHP'nin eski genel başkanı Deniz Baykal, adayın seçilmesinde kendilerinin rolü olmamasını eleştirmiştir.[7]\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:AK_Parti_Ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "1. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağanüstü Kongresi": { "first_paragraph": "\n" }, "2. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağan Kongresi": { "first_paragraph": "\n" }, "2. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağanüstü Kongresi": { "first_paragraph": "\n" }, "3. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağan Kongresi": { "first_paragraph": "\n" }, "3. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağanüstü Kongresi": { "first_paragraph": "\n" }, "4. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağan Kongresi": { "first_paragraph": "4. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağan Kongresi, iktidar partisi Adalet ve Kalkınma Partisi'nin 30 Eylül 2012'de gerçekleşen kongresidir. Kongrede Türkiye-PKK çatışması ana mesele olarak ele alınmıştır.\n" }, "5. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağan Kongresi": { "first_paragraph": "5. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağan Kongresi, iktidar partisi Adalet ve Kalkınma Partisi'nin 12 Eylül 2015'te gerçekleşen kongresidir. Kongre, kasım ayındaki erken seçimlerden altı hafta önce düzenlenmiştir. Kongrede tartışılan konular arasında üç dönem kuralının haziran ayındaki seçimleri kapsayıp kapsamaması da vardır.\n" }, "6. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağan Kongresi": { "first_paragraph": "Adalet ve Kalkınma Partisi'nin parti genel başkanı ve üye seçimi için 18 Ağustos 2018'de 6. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağan Kongresi gerçekleştirildi.[1]\n" }, "7. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağan Kongresi": { "first_paragraph": "\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Adalet_ve_Kalk%C4%B1nma_Partisi_Kongreleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/Adalet_ve_Kalk%C4%B1nma_Partisi%27nin_se%C3%A7im_%C5%9Fark%C4%B1lar%C4%B1_listesi": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Adalet ve Kalkınma Partisinin kapatılma davası": { "first_paragraph": "Adalet ve Kalkınma Partisinin kapatma davası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya'nın, AK Parti'nin \"laikliğe aykırı fiillerin odağı haline geldiği\" gerekçesiyle, partinin kapatılması ve ilgili dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere, dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül dahil 71 kişinin 5 yıl süre ile siyasetten uzaklaştırılması istemiyle hazırladığı iddianame Anayasa Mahkemesine 14 Mart 2008'de sunulmuş olup, Anayasa Mahkemesi iddianameyi 31 Mart 2008 günü kabul etmiştir. 16 Haziran günü Adalet ve Kalkınma Partisi esas hakkındaki savunmasını vermiştir.[2] 30 Temmuz 2008 tarihinde kamuoyuna yapılan açıklamada, partinin temelli kapatılmaması, fakat hazine yardımının belirli bir oranda kesilmesi kararına varılmıştır.[3] 6 üye kapatılması, 5 üye kapatılmaması yönünde oy kullanmışken, hazine yardımının kesilmesi hakkındaki oylamada 11 üyenin 10'u kesilmesi yönünde oy kullanmıştır.[4]\n" }, "Aktrol": { "first_paragraph": "Aktrol (veya Aktroll), Türkiye'de Adalet ve Kalkınma Partisi tarafından yönetilen hükûmet destekli anonim internet siyasi yorumcuları ve trolleri tanımlamak için kullanılan tabirdir. 2015 yılında Aktrollerin doğrudan devlet tarafından finanse edildiği hükûmet destekli internet trollerinin çoğunun 20-25 yaşları arasında olduğu iddia edildi.[1] Adalet ve Kalkınma Partisi'nin gençlik kollarının (AK Gençlik) bu web tugayına başkanlık etmekle yükümlü olduğu iddia edilmektedir.[2]\n" }, "Muhafazakâr demokrasi": { "first_paragraph": "Muhafazakâr demokrasi, Türkiye'deki Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarının kendi siyasi ideolojisini ve politik pozisyonunu tanımlama şeklidir.[1][2]\n" }, "Paralel Yürüdük Biz Bu Yollarda: AKP-Cemaat İttifakı Nasıl Dağıldı?": { "first_paragraph": "Paralel Yürüdük Biz Bu Yollarda: AKP-Cemaat İttifakı Nasıl Dağıldı?, Ahmet Şık'ın 2014'te kendi kurduğu Postacı Yayınevi'nden çıkan kitabıdır. Yazarın Ergenekon soruşturmasına konu olan önceki kitabı İmamın Ordusu da kitapta çeşitli bölümlere dağıtılmıştır. Bunun dışında AK Parti-Gülen Hareketi çatışması, iktidarın yolsuzluklarına dair iddialar ve Gülen Hareketi'ne yönelik soruşturmalar da kısaca yer alır.[1]\n" }, "Ahmet Saraç": { "first_paragraph": "Ahmet Saraç (d. 1961, Gerede, Bolu) Danıştay üyesi, Türk bürokrat.\n" }, "Aysel Demirel": { "first_paragraph": "Aysel Demirel (d. 27 Kasım 1968, Kıbrıscık) Türk avukat.\n" }, "Hasan Şahin (Danıştay üyesi)": { "first_paragraph": "Hasan Şahin, 1965 yılında Burdur'da doğdu.[1] 1984 yılında Burdur İmam Hatip Lisesi'nden, 1988 yılında da Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun oldu. 1989-1993 yıllarında Maliye Müfettiş Yardımcısı olarak görev yaptı. 1993-2000 yıllarında Maliye Müfettişi ve 2000-2007 yıllarında Maliye Başmüfettişi oldu. 2005 yılında Maliye Yüksek Eğitim Merkezi Başkanlığı görevine getirilmiş, 2012 yılında ise Maliye Bakanlığı Personel Genel Müdürü olarak atanmıştır. 27 Eylül 2014 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Danıştay üyeliğine atanmıştır.[2] Halen Danıştay 13. daire üyesidir. Evli ve 3 çocuk sahibidir ve İngilizce bilmektedir.\n" }, "Hayrettin Kadıoğlu": { "first_paragraph": "Hayrettin Kadıoğlu (d. 1 Ocak 1955 Pazar, Rize) Danıştay üyesi.\n" }, "İbrahim Berberoğlu": { "first_paragraph": "İbrahim Berberoğlu, (d. 18 Mayıs 1954, Ordu), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Cahit Turhan": { "first_paragraph": "Mehmet Cahit Turhan (d. 29 Nisan 1960; Ortahisar, Trabzon), Türk bürokrat, siyasetçi ve eski Ulaştırma ve Altyapı Bakanı.\n" }, "Osman Tural": { "first_paragraph": "Osman Tural (d. 12 Temmuz 1964, Alaçam, Samsun), Türk bürokrat.\n" }, "Oya Işık": { "first_paragraph": "Oya Işık (d. 1966, Ankara) Danıştay üyesi.\n" }, "Rasim Aytin": { "first_paragraph": "Rasim Aytin (d. 1 Ocak 1969; Acıpayam, Denizli), Türk hukukçu.\n" }, "Taci Bayhan": { "first_paragraph": "Taci Bayhan (d. 1 Ocak 1953; Kurtalan, Siirt), Türk hukukçu. 1976 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat-Maliye Bölümü’nden mezun olmuştur.\n" }, "Uğurhan Kuş": { "first_paragraph": "Uğurhan Kuş (d. 1973, Yıldızeli, Sivas) Türk savcı.\n" }, "Zeynep Kenan": { "first_paragraph": "Zeynep Kenan (d. 1969 Ankara) Danıştay üyesi.\nAnkara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden 1991 yılında mezun olmuş, Serbest Avukatlık, Hazine Avukatlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığı'nda Hukuk Müşaviri görevlerinde bulunmuş, Temmuz 2013 tarihinden itibaren ise Göç İdaresi Genel Müdürlüğünde I. Hukuk Müşaviri görevine atanmıştır. 15 Aralık 2014 tarihinde ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Danıştay üyeliğine atanmıştır.[1] Zeynep Kenan, evli ve 2 çocuk annesidir.[2]\n" }, "Berat Albayrak": { "first_paragraph": "Berat Albayrak (d. 21 Şubat 1978, İstanbul), Türk iş insanı ve siyasetçidir.\n" }, "66. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "66. Türkiye Hükûmeti veya IV. Erdoğan Hükûmeti, cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin ilk hükûmetidir. 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi sonrası cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan hükûmettir. Kabine 10 Temmuz 2018 tarihinde TBMM'de yemin ederek görevine başlamıştır.\n" }, "67. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "67. Türkiye Hükûmeti veya V. Erdoğan Hükûmeti, cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin ikinci hükûmetidir. 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi sonrası cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan hükûmettir. 3 Haziran 2023 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan, TBMM'de göreve başlama yemini etti.[1] Aynı gün akşam saatlerinde Erdoğan, Çankaya Köşkü'nde düzenlenen basın toplantısında yeni kabinenin üyelerini açıkladı. Erdoğan'ın 3 Haziran 2023 tarihli yeni bakanları atama kararı 4 Haziran 2023 tarihinde Resmî Gazete'de yayınlandı.[2] Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ve Sağlık Bakanı Fahrettin Koca haricinde kabinedeki tüm bakanlar yeni kişilerden oluştu.[3][4]\n" }, "Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi": { "first_paragraph": "Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (Eski Adı: Rize Üniversitesi), Türkiye Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu'nun 2006 yılı içerisinde aldığı bir kararla bağlı olduğu Karadeniz Teknik Üniversitesi'nden ayrılarak Rize ilinde açılan üniversitedir.\n" }, "Burhaneddin Sandıkçı": { "first_paragraph": "Burhaneddin Sandıkçı, Türk akademisyen ve YÖK üyesi. Stokastik modelleme ve optimizasyon, yöneylem araştırmaları, simulasyon ve sağlık sistemleri için matematiksel modeller üzerinde çalışmaktadır.\n" }, "Cevahir Uzkurt": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Cevahir Uzkurt (d. 1973, Niğde) Türk akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Erol Özvar": { "first_paragraph": "Erol Özvar (d. 8 Haziran 1966; Bakırköy, İstanbul), Türk yazar, akademisyen, çevirmen ve mevcut Yükseköğretim Kurulu başkanıdır.[1]\n" }, "Hasan Mandal": { "first_paragraph": "Hasan Mandal, (d.1965, Eskişehir) Türk akademisyen ve TÜBİTAK başkanı. 1987 yılında ODTÜ Metalurji Mühendisliği Bölümü'nden mezun olmuş, 1992'de Newcastle Üniversitesi'nden Doktora unvanını almıştır.\n" }, "İbrahim Şenel": { "first_paragraph": "İbrahim Şenel (1966; Artova, Tokat), Türk bürokrat. Strateji ve bütçe başkanı ve Yükseköğretim Kurulu üyesidir.[2][3]\n" }, "Mahmut Ak": { "first_paragraph": "Mahmut Ak (d. 1965, Tokat), Türk akademisyen ve eski İstanbul Üniversitesi rektörü.\n" }, "Naci Ağbal": { "first_paragraph": "Naci Ağbal (d. 1968; Bayburt), Türk bürokrat, siyasetçi, Hazine ve Maliye Bakanlığı Müşaviri. Maliye bakanı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe başkanı ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası başkanı olarak görev yapmıştır. Maliye bakanlığı görevini 2015-2018 yılları arasında sürdüren Ağbal, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) Bayburt milletvekili olarak meclise girdi. Bu görevinden önce 2009-2015 yılları arasında maliye bakanlığı müsteşarlığı görevini üstlendi.\n" }, "Naci Gündoğan": { "first_paragraph": "Naci Gündoğan, (d. 4 Kasım 1968, Eskişehir), Türk akademisyen. Anadolu Üniversitesi eski Rektörü ve Yükseköğretim Kurulu Üyesidir.\n" }, "Necip Camuşcu": { "first_paragraph": "Necip Camuşcu, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi öğretim üyesi ve eski rektörü, Türk bilim insanı.[2]\n" }, "Nihat Hatipoğlu": { "first_paragraph": "Nihat Hatipoğlu (d. 11 Mayıs 1955, Diyarbakır), Türk ilahiyatçı ve akademisyen. 2019–2023 yılları arasında Gaziantep İslam Bilim ve Teknoloji Üniversitesi kurucu rektörü olarak görev yapmıştır.[1][2] Günümüzde, Atv kanalında gerçekleştirdiği haftalık dinî programlarla vaazlar ile dinî bilgiler vermektedir.\n" }, "Sadettin Hülagü": { "first_paragraph": "Sadettin Hülagü (d. 1959, Erzurum), Türk akademisyen ve tıp doktorudur.\n" }, "Seyit Ahmet Baş": { "first_paragraph": "Seyit Ahmet Baş (d. 28 Temmuz 1968, Karaman) Türk maliyeci ve bürokrat.\n" }, "Yekta Saraç": { "first_paragraph": "Mehmet Ali Yekta Saraç (d. 21 Mart 1963; İstanbul), Türk akademisyen. 2014-2021 yılları arasında YÖK Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Beyhan Cenkçi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Cevdet Menteş": { "first_paragraph": "Cevdet Menteş (1915, Bitlis, Türkiye - 14 Ekim 2002, İzmir[kaynak belirtilmeli]), Türk siyasetçi.\n" }, "Ferit Melen": { "first_paragraph": "Ferit Sadi Melen (1906, Van - 3 Eylül 1988, Ankara), Türk bürokrat ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin 14. Başbakanı.\n" }, "Semih Sancar": { "first_paragraph": "Mehmet Semih Sancar (7 Mart 1911 – 8 Aralık 1984) Türk asker. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 16. Genelkurmay Başkanı.\n" }, "Cemil İpekçi": { "first_paragraph": "Cemil İpekçi (d. 5 Ağustos 1948), Türk moda tasarımcısı.\n" }, "İpek Film": { "first_paragraph": "İpek Film, Türk sineması tarihinde Kemal Film'den sonra 1928 yılında kurulmuş, ikinci özel film stüdyosu ve yapım şirketidir.[1]\n" }, "İhsan İpekçi": { "first_paragraph": "Mehmet İhsan İpekçi[1] (d. 1901, Selanik[2] - ö. 19 Aralık 1966[3]), Türk sinemacı, romancı, senarist. Gazeteci ve siyasetçi İsmail Cem'in babasıdır.\n" }, "Leyla İpekçi": { "first_paragraph": "Leyla İpekçi (d. 13 Ekim 1966, İstanbul), Türk gazeteci, senarist ve yazar.\n" }, "21. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "21. Türkiye Hükûmeti veya III. Menderes Hükûmeti, 17 Mayıs 1954 - 9 Aralık 1955 tarihleri arasında görev yaptı.[1]\n" }, "Aydın Adnan Menderes Üniversitesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Adnan Menderes Üniversitesi Atça Meslek Yüksekokulu": { "first_paragraph": "Adnan Menderes Üniversitesi Atça Meslek Yüksekokulu, Aydın ilinin Atça mahallesinde Adnan Menderes Üniversitesine bağlı bir meslek yüksekokuludur.\n" }, "Adnan Menderes Üniversitesi Aydın Meslek Yüksekokulu": { "first_paragraph": "Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Aydın Meslek Yüksekokulu, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Merkez Kampüsünde bulunan ve Üniversiteye bağlı bir meslek yüksekokuludur.\n" }, "Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi": { "first_paragraph": "Adnan Menderes Üniversitesi Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Adnan Menderes Üniversitesi'nin bir fakültesi.\n" }, "Adnan Menderes Üniversitesi Söke Meslek Yüksekokulu": { "first_paragraph": "Adnan Menderes Üniversitesi Söke Meslek Yüksekokulu, Aydın ilinin Söke ilçesinde Adnan Menderes Üniversitesi'ne bağlı bir meslek yüksekokuludur.\n" }, "Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi": { "first_paragraph": "Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi, ilk olarak 1987'de Dokuz Eylül Üniversitesi bünyesi altına yer almaktaydı. Fakülte, eğitim hayatına 1992 yılında itibaren Aydın Adnan Menderes Üniversitesinde devam etmiştir. Kampüsü Aydın'ın Işıklı Köyünde yer almaktadır. Eğitim süresi 5 yıldır ve 5 yılın sonunda öğrenciler yüksek lisans derecesi ile mezun olmaktadırlar.\n" }, "48. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "48. Türkiye Hükûmeti veya I. Yılmaz Hükûmeti, Anavatan Partisi Genel Başkanı Mesut Yılmaz'in başkanlığında, 23 Haziran 1991 tarihinde kuruldu. Anavatan Partisinin tek başına kurduğu son hükûmet, 20 Kasım 1991 tarihine kadar görev yaptı.[1]\n" }, "53. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "53. Türkiye Hükûmeti, II. Yılmaz Hükûmeti veya ANAYOL Hükûmeti, 6 Mart 1996-28 Haziran 1996 tarihleri arasında görev yapan Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetidir.[1]\n" }, "55. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "55. Türkiye Hükûmeti, III. Yılmaz Hükûmeti veya ANASOL-D Hükûmeti, 30 Haziran 1997-11 Ocak 1999 tarihleri arasında görev yapan, Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti ve Demokrat Türkiye Partisi koalisyonunun oluşturduğu Türkiye hükûmetidir.[1][2]\n" }, "Beynelmilel (film)": { "first_paragraph": "Beynelmilel, Sırrı Süreyya Önder ve Muharrem Gülmez'in yönettiği sinema filmi. 2006 yılında çekilen film, gösterime Ocak 2007'de girdi. Filmde 12 Eylül 1980 sonrası sıkıyönetiminin, doğuda yerel halk ve çalgıcı sınıfı (gevende) üzerine etkileri trajikomik bir şekilde anlatılır. Film için mekanların bulunması, döneme uygun hale getirilmesi, o bölgeden oyuncular seçilmesi gibi ön hazırlık ve hazırlık çalışmaları 4 ay sürmüştür. Filmin tamamı, 7.5 haftada Tarsus'ta çekilmiştir.\n" }, "İtirazım Var": { "first_paragraph": "İtirazım Var, Onur Ünlü'nün senaryosunu yazdığı, yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği 2014 yapımı polisiye komedi türünde sinema filmidir ve 10 filme ulaşmasını istediği Milli Cinayet Koleksiyonu'nun üçüncü ayağıdır.\n" }, "O... Çocukları": { "first_paragraph": "O... Çocukları, yönetmenliğini Murat Saraçoğlu'nun yaptığı, başrollerinde Demet Akbağ, Özgü Namal, Sarp Apak, Altan Erkekli ve İpek Tuzcuoğlu gibi oyuncuların oynadığı dram ve psikolojik türü bir filmdir.\n" }, "50. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "50. Türkiye Hükûmeti veya I. Çiller Hükûmeti, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'in başkanlığında, 25 Haziran 1993 tarihinde kuruldu. Doğru Yol Partisi ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti (18 Şubat 1995 tarihi itibarıyla Cumhuriyet Halk Partisi) arasında kurulan koalisyon hükûmeti, 5 Ekim 1995 tarihine kadar görev yaptı.[1]\n" }, "51. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "S" }, "52. Türkiye Hükûmeti": { "first_paragraph": "52. Türkiye Hükûmeti veya III. Çiller Hükûmeti, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'in başkanlığında, 30 Ekim 1995 tarihinde kuruldu. Doğru Yol Partisi ile Cumhuriyet Halk Partisi arasında kurulan koalisyon hükûmeti, 5 Kasım 1995 tarihinde TBMM'deki güvenoylamasında, 243 kabul, 174 ret oyuyla güvenoyu aldı.[1] 52. Hükûmet 6 Mart 1996'da sonlandı.[2]\n" }, "Nur Doğan Topaloğlu": { "first_paragraph": "Nur Doğan Topaloğlu (d. 1937 Boğazlıyan, Yozgat Türkiye - ö. 13 Temmuz 2012), Türk siyasetçidir.\n" }, "Aydın Ayaydın": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Cem'i Demiroğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Cem'i Demiroğlu (d. 1927, İstanbul - ö. 17 Temmuz 2002), bilim insanı.\n" }, "İhsan Doğramacı": { "first_paragraph": "İhsan Doğramacı (3 Nisan 1915, Erbil - 25 Şubat 2010, Ankara), Irak Türkmeni asıllı Türk doktor ve akademisyendir. Eski Ankara Üniversitesi rektörü, eski Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mütevelli heyeti başkanı, Bilkent Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi kurucusudur. İlk YÖK başkanı olarak 10 Aralık 1981 - 10 Temmuz 1992 tarihleri arasında görev yapan İhsan Doğramacı, son olarak Bilkent Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı görevini sürdürmüştür.\n" }, "Kamil Mutluer": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Kamil Mutluer (d. 15 Haziran 1936, Eskişehir, ö. 3 Nisan 2023, Ankara), Türk akademisyen.\n" }, "Mustafa Sait Yazıcıoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Sait Yazıcıoğlu (d. 3 Aralık 1949, Beşköy, Köprübaşı), Türk siyasetçi ve ilahiyatçı, 14. Diyanet İşleri Başkanı.\n" }, "Sencer Tonguç": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Sencer Tonguç (d. 1928, İzmir - ö. 31 Aralık 2013, İstanbul) Türk bilim insanı.\n" }, "Şerif Ali Tekalan": { "first_paragraph": "Şerif Ali Tekalan (1952; Sandıklı, Afyonkarahisar), Türk doktor ve akademisyen.\n" }, "Milliyetçi Hareket Partisi": { "first_paragraph": "Milliyetçi Hareket Partisi, Türkiye'de etkinlik gösteren bir siyasi partidir. 9 Şubat 1969 tarihinde Alparslan Türkeş liderliğinde kurulan partinin simgesi üç hilaldir. Türkiye Büyük Millet Meclisinde, Adalet ve Kalkınma Partisi tarafından kurulan 67. hükûmeti destekleyen 50 milletvekiliyle bir grubu bulunur. Genel Başkanı Devlet Bahçeli olan parti ideoloji olarak; aşırı sağcı, aşırı milliyetçi ve Avrupa şüphecisidir. Parti genellikle neo-faşist olarak tanımlanır[25][26][27][28][29] ve bazı şiddet yanlısı paramiliter gruplar[37] ve organize suç örgütleri ile bağlantılıdır.\n" }, "Bölücü kebapçılar": { "first_paragraph": "Bölücü kebapçılar, Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin bir konuşmasında ürünlerine yüksek fiyat vererek \"teröre destek verdiği\" iddia edilen kebapçıları ve diğer esnaflar için kullandığı bir tabirdir. Konuşma sosyal medya kullanıcıları tarafından alay konusu oldu.[1][2][3][4]\n" }, "Mahmut Karabulut": { "first_paragraph": "Mahmut Karabulut (d. 1953, İmamdamı, Kangal, Sivas), Türk siyasetçidir.\n" }, "Restorasyon (İngiltere)": { "first_paragraph": "Restorasyon (İngilizce: Restoration) İngiltere'de iç savaş döneminde kral I. Charles'ın 30 Ocak 1649 tarihinde idam edilmesiyle başlayan ve Fetret Devriyle devam eden süreçte İngiltere monarşisinin II. Charles'ın 29 Mayıs 1660 tarihinde Londra'ya girmesiyle başlayan dönemi anlatır. II. Charles İngiltere, İskoçya ve İrlanda monarşilerini birleştirmiştir. Süreç II. Charles'ın tüm saltanata dönemini (1660-1685) ve kardeşi II. James'in hüküm sürdüğü bir dönemi (1685-1688) de kapsar. Bazen süreç Muhteşem Devrimle iktidara gelmiş olan Orange-Nassau Hanedanına kadar götürülür.\n" }, "Büyük Londra Vebası": { "first_paragraph": "Büyük Londra Vebası, 1665-66 yılları arasında İngiltere Krallığı'nda yaşanmış son büyük epidemiktir. Büyük Veba 100.000 kişiyi, yani Londra nüfusunun yaklaşık %15'ini öldürmüştür.[1]\n" }, "Çarmıh Yolcusu": { "first_paragraph": "Çarmıh Yolcusu orijinal adıyla \"The Pilgrim's Progress\" John Bunyan tarafından İngiliz dilinde yazılmış bir kitaptır. Birinci kısmı 1678'de, ikinci kısmı ise birinci kısmın devamı olarak 1684'te yayınlanmıştır. İngiliz edebiyatının en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilir.\n" }, "Kadın trajedisi": { "first_paragraph": "Kadın trajedisi terimi 17'nci yüzyılın sonlarında ve 18'nci yüzyılın başlarında masum ve erdemli kadının acılarına odaklanan trajik oyunlar modasını temsil eder. Akılda kalıcı kadın trajedileri arasında Thomas Otway'in Tho Orphan (1680), John Banks'in Virtue Betrayed, or, Anna Bullen (1682), Thomas Southerne'in The Fatal Marriage (1694), Nicholas Rowe'un The Fair Penitent (1703) ve Lady Jane Grey (1715) oyunları gösterilebilir. Bu yazarlar arasında Rowe \"kadın trajedisi\" terimini 1714 yılında ilk kullanan yazardır.\n" }, "Kayıp Cennet": { "first_paragraph": "\n" }, "John Locke": { "first_paragraph": "John Locke (29 Ağustos 1632(1632-08-29) – 28 Ekim 1704), İngiliz klasik liberalizm[2][3][4] düşüncesinin öncüsü İngiliz filozof. Meşruti demokrasinin temel fikirlerini tutarlı bir şekilde toparlayabilen ilk yazardır.\n" }, "John Milton": { "first_paragraph": "John Milton, (d. 9 Aralık 1608 – ö. 8 Kasım 1674). İngiliz şair. Kayıp Cennet (Paradise Lost) adlı eseriyle tanınır. İngilizceye en çok kelime kazandıran kişidir (630 kelime)[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Samuel Pepys": { "first_paragraph": "Samuel Pepys (okunuşu: Samuel Pi:ps) (23 Şubat 1633 - 26 Mayıs 1703) Londra'da Parlamento Üyeliği yapmış İngiltere bahriyesinin yönetilmesi ilgili olarak yüksek devlet mevkilerine erişmiş yetenekli bir yönetici bürokrattır. Pepys hiç denizcilik tecrübesi olamadan İngiltere donanmasını yöneten Amirallik devlet dairesinde en yüksek görev olan \"Baş Sekreterlik\" görevini \"Restorasyon Dönemi\" denilen Kral II. Charles ve Kral II. James hükümdarlıklarında kısmen yüksektekilerinin şahsi himayeleri ve kısmen de yöneticilikte gösterdiği üstün yeteneklerle erişmiştir. İngiltere Kraliyet Bahriyesi'nin rakip ülkelerden çok daha önce profesyonel olarak yönetimini gayet sözü geçer şahsi etkileri ile yaptırdığı reformlar ile sağlamıştır.\n" }, "The London Gazette": { "first_paragraph": "London Gazette, Birleşik Krallık'taki en önemli resmî gazetedir. İngiltere'de halen basılmakta olan en eski gazetedir. İlk sayısı 7 Kasım 1665'te piyasaya sürülmüş olan gazete bugün sadece genel haberler hakkında yazmaktadır ve ülke genelinden yaygın değildir.\n" }, "The Monument": { "first_paragraph": "\n" }, "Rye House Suikastı": { "first_paragraph": "Rye House Suikastı, 1683 yılında planlanan ve başarısız olan İngiltere kralı II. Charles ve kardeşi tahtın varisi York Dükü James'e karşı suikast girişimini anlatır.\n" }, "İngiliz Naipliği": { "first_paragraph": "İngiliz Naipliği veya basitçe Naiplik Birleşik Krallık tarihinde 1811 ile 1820 yılları arasına verilen isimdir. Bu devirde naib prens, daha sonra Kral IV. George, Birleşik Krallığı babası Kral III. George'un yetersizliği zamanında yönetmiştir.\n" }, "George Gordon Byron": { "first_paragraph": "George Gordon Byron, daha sonra Noel, 6. Baron Byron FRS (22 Ocak 1788 - 19 Nisan 1824)[1] İngiliz şair ve Romantizm akımının önde gelen simalarındandı.[2][3]\n" }, "Kral George'un Deliliği": { "first_paragraph": "The Madness of King George 1994 yapımı, yönetmeni Nicholas Hytner olan film. The Madness of George III isimli oyundan uyarlana senaryosunu Alan Bennett yazmıştır. Nigel Hawthorne, Helen Mirren, Ian Holm, Amanda Donohoe, Rupert Graves ve Rupert Everett filmde rol almıştır.\n" }, "Kitty (film, 1945)": { "first_paragraph": "Kitty, Londra'nın 1780'li yıllardaki günlük yaşamını konu alan bir filmdir. Rosamond Marshall'ın aynı adlı romanından uyarlanan yapıt 1945'te gösterime girmiştir. Filmin başrollerini Paulette Goddard, Ray Milland, Constance Collier, Patric Knowles, Reginald Owen ve Cecil Kellaway paylaşmaktadır.\n" }, "Sharpe's Regiment": { "first_paragraph": "Sharpe's Regiment, Bernard Cornwell’in aynı adlı roman dizisinden televizyona uyarlanan Sharpe adlı film dizisinin dokuzuncu bölümüdür. İngiliz ITV kanalında ilk olarak 1996 yılında gösterilen filmde Sean Bean ve Daragh O'Malley başrollerdedir.\n" }, "Muhteşem Devrim": { "first_paragraph": "Muhteşem Devrim veya Şanlı Devrim (İngilizce: The Glorius Revolution), \"1688 Devrimi\" olarak da bilinen, İngiltere Kralı II. James'in, Hollanda genel valisi III. Wilhelm tarafından tahtından indirilmesi; Britanya adasının işgali; III. Wilhelm'in karısı II. Mary ile birlikte İngiltere, İskoçya ve İrlanda krallığını üstlenmesi ve ardından gelen süreçte İngiltere'de hâlâ yürürlükte olan meşrutiyet sistemin temellerinin atılması hadiseleridir.\n" }, "1689 Haklar Beyannamesi": { "first_paragraph": "Bill of Rights olarak da bilinen İngiliz Haklar Beyannamesi, 1689 yılında İngiltere’de parlamento tarafından yayınlanan, İngiltere krallarının keyfî davranışlarını ve yetkilerini sınırlayan bir medenî ve siyasî haklar beyannamesidir.\n" }, "III. William": { "first_paragraph": "III./II. William (d. 4 Kasım ya da 14 Kasım 1650, Lahey - ö. 8 Mart ya da 19 Mart 1702, Kensington Sarayı, Londra) Haziran 1672'den 1689'a kadar Hollanda genel valisi (Stadtholder), 1689'dan 1694'e[1] kadar eşi II. Mary ile birlikte İngiltere, İrlanda ve İskoçya kralı, eşinin ölümünde sonra ise tek başına İngiltere, İrlanda ve İskoçya kralı. Babası Hollanda Oranien-Nassau Hanedanı'ndan II. Wilhelm[2] (Oranien), annesi ise İngiltere kraliyet ailesinden I. Charles'in kızı Prenses Mary'dir.\n" }, "Allahşükür Paşazade": { "first_paragraph": "Allahşükür Hümmet oğlu Paşazade (Azerice: Paşazadə Allahşükür Hümmət oğlu), tam unvanıyla: Şeyhülislam Hacı Allahşükür Paşazade, Azerbaycan dışında herhangi bir bağlayıcılığı ve yetkisi olmasa da Kafkasya bölgesinin başmüftüsü olup Kafkas Müslümanlarının dini lideridir.\n" }, "Hoşbeht Yusufzade": { "first_paragraph": "Hoşbeht Bağır oğlu Yusufzade (Azerice: Xoşbəxt Bağır oğlu Yusifzadə; 14 Ocak 1930 – 3 Ekim 2023), Azerbaycanlı akademisyen ve Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi'nin (SOCAR) Birinci Başkan Yardımcısıydı.[1] Jeoloji ve Mineraloji Bilim Doktoru olmuştur.[2][3]\n" }, "Arif Melikov": { "first_paragraph": "Arif Malikov (bilinen adıyla: Melikov; 13 Eylül 1933, Bakü – 9 Mayıs 2019, Bakü ), Azeri-Sovyet besteci.\n" }, "Sergio Mattarella": { "first_paragraph": "Sergio Mattarella (d. 23 Temmuz 1941; Palermo, Sicilya), İtalyan siyasetçi, akademisyen, hukukçu ve mevcut İtalya cumhurbaşkanı.[1]\n" }, "Tahir Salahov": { "first_paragraph": "Tahir Salahov (Azerice: Tahir Teymur oğlu Salahov; 29 Kasım 1928, Bakü - 21 Mayıs 2021, Berlin), Sovyet-Azeri ressam. 1973–1992 yılları arasında SSCB Sanatçılar Birliği başkanlığını yürüttü.\n" }, "Reinaldo Arenas": { "first_paragraph": "Reinaldo Arenas, ya da tam ismi ile Reinaldo Arenas Fuentes (16 Temmuz 1943 - 7 Aralık 1990), Kübalı şair, romancı ve oyun yazarı.\n" }, "Alberto Bayo": { "first_paragraph": "Alberto Bayo y Giroud (1892, Camagüey-Küba – 1967, Havana-Küba). İspanya iç savaşında yenilen sol-kanat loyalistlerin askeri lideri, şair.\n" }, "Carlos Franqui": { "first_paragraph": "Carlos Franqui (4 Aralık 1921 - 16 Nisan 2010), Kübalı yazar, şair, gazeteci, devrimci ve siyasetçi. Küba Devrimi sırasında Fidel Castro önderliğindeki 26 Temmuz Hareketi üyesi olmuştur. Devrimden sonra Revolución gazetesinin yayın sorumlusu olmuştur. Rejimle ayrılığa düşüp ülkeden ayrılmış ve 1968 yılı itibarıyla Castro rejimine karşı aktif muhalefete katılmıştır.\n" }, "Camilo Cienfuegos": { "first_paragraph": "Camilo Cienfuegos Gorriarán (6 Şubat 1932 - 28 Ekim 1959) Calabazar de Sagua`da dünyaya gelen Kübalı devrimci. Fulgencio Batista başkanlığını devirmek için birçok yer altı aktiviteye katıldı ve Küba Devrimi`nde önemli bir rol oynadı. Fidel Castro, Raúl Castro ve Che Guevara ile birlikte devrimin önemli liderlerinden biridir. Geçirdiği uçak kazasında ölmüştür.\n" }, "Norberto Collado Abreu": { "first_paragraph": "Norberto Collado Abreu (1921 - 2 Nisan 2008), Kübalı denizci ve kaptan. Küba Devrimi sırasında Fidel Castro ve diğer 26 Temmuz Hareketi üyelerini Meksika'dan Küba'ya götüren Granma teknesinin serdümeni.\n" }, "Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi": { "first_paragraph": "Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi (Rusça: Совет экономической взаимопомощи / Sovet ekonomicheskoy vsaymopomoshchi, СЭВ / SEV), sosyalist ülkeler arasında ekonomik iş birliği ve dayanışma amacıyla 25 Ocak 1949'da kurulan ve Batı ülkelerinde İngilizcesinin kısaltması Council for Mutual Economic Assistance: COMECON olarak adlandırılan uluslararası örgüt. 5-8 Ocak 1949'da Moskova'da yapılan görüşmelerden sonra kurulan örgütün merkezi Moskova'dadır.\n" }, "Molotof Planı": { "first_paragraph": "Molotof Planı, Sovyetler Birliği'nin 1947'de Doğu Avrupa'da siyasi ve ekonomik olarak Sovyetler Birliği'ne uyumlu ülkelerin (diğer adıyla uydu devletlerin) yeniden inşasına yardım sağlamak amacıyla oluşturduğu sistemdi. Başlangıçta Sovyetler Birliği'nde \"Kardeş Planı\" olarak adlandırıldı. Doğu Avrupa ülkelerinin siyasi nedenlerle Sovyet etki alanını terk etmeden katılamayacakları Marshall Planı'nın Sovyetler Birliği versiyonu olarak görülebilir. Sovyet dışişleri bakanı Vyaçeslav Molotov, Marshall Planını (1947) reddetti ve bunun yerine Molotof Planı'nı önerdi. Sovyet destekli ekonomik gruplaşma sonunda Comecon halini aldı.[1]\n" }, "Reel sosyalizm": { "first_paragraph": "Reel sosyalizm (var olan sosyalizm)[1], sosyalist doktrinin hayata geçirilmiş halidir. Bu terim Brejnev döneminde Sovyetler Birliği'nde ve Doğu Bloku ülkelerinde sosyalizmin teoride (kitaplarda) anlatılanların pratiğe tam olarak yansımasının mümkün olmayıp elden geldiğince gerçekleştirilmiş halde mevcut olduğunu tanımlamak üzere geliştirilip yaygınlaştırılarak bir ideolojik slogan haline getirildi.[2]\n" }, "Uluslararası Yatırım Bankası": { "first_paragraph": "Uluslararası Yatırım Bankası, (Rusça: Международный инвестиционный банк, Mejdunarodni İnvestitsionni Bank), üye ülkelerdeki ekonomik gelişmeye katkıda bulunmak ve yatırımlar için kredi sağlamak üzere 1970'te kurulan ve merkezi Moskova'da olan uluslararası banka. 1971'de de etkinliğe başlayan banka, Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi (COMECON) ile birlikte 1991'de feshedildi. Bankanın yerine Uluslararası Ekonomik İşbirliği Örgütü kurulmuştur.\n" }, "Antonela Roccuzzo": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Diego Romano": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: Şubat 2016\n" }, "Giovani Lo Celso": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 14 Haziran 2023 (2023-06-14)\n" }, "Mauro Icardi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Juan Simón": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Lionel Messi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Pablo Abdala": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "José Pastoriza": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Lionel Scaloni": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Sebastián Solé": { "first_paragraph": "Sebastián Solé (d. 12 Haziran 1991, Rosario), Arjantinli voleybolcu. Arjantin erkek millî voleybol takımının eski bir üyesidir. Millî takımı ile Tokyo'da düzenlenen 2020 Yaz Olimpiyatları'nda bronz madalya kazanmasının yanı sıra profesyonel kulüp seviyesinde de 2015 yılında İtalya liginde şampiyon oldu ve halen İtalya'nın Sir Safety Conad Perugia takımı için forma giymektedir.\n" }, "CA Newell's Old Boys": { "first_paragraph": "Club Atlético Newell's Old Boys Arjantin'in Rosario kentinde 1903 yılında kurulmuş futbol kulübü. Aynı şehirde bulunan Rosario Central takımıyla tarihi olarak aralarında bir rekabet vardır.Bilindiği gibi Lionel Andres Messi de Newell's Old Boys takımının alt yapısından Barcelona'ya transfer olmuştur. Lionel Messi'nin kariyeri boyunca göstermiş olduğu üstün performans, Newell's Old Boys takımının bu transferden dolayı pişmanlığını arttırıyor.\n" }, "Kültür Devrimi": { "first_paragraph": "Mevcut liderlik\n" }, "Şangay Halk Komünü": { "first_paragraph": "Şangay Halk Komünü (Çince: 上海人民公社), Büyük Proleter Kültür Devrimi sırasında kurulmuş ve Paris Komünü'ne benzetilmiştir. Ocak Fırtınası (Çince: 一月风暴) olarak da bilinen komün Ocak 1967'de kurulmuştur.\n" }, "Rusya Federasyonu Komünist Partisi": { "first_paragraph": "Rusya Federasyonu Komünist Partisi (RFKP) (Rusça: Коммунистическая Партия Российской Федерации; КПРФ; Kommunističeskaja Partija Rossijskoj Federacii; KPRF) Rusya'da 1993 yılında kurulan siyasi partidir. Ağustos 1991'de selefi Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin kapanmasından sonra, 14 Şubat 1993 tarihinde Rus Komünistlerinin II. Olağanüstü Kongresi'nde kuruldu. Partinin resmi siyasi görüşü komünizm, Marksizm-Leninizm ve sosyalist vatanseverliktir.\n" }, "Pravda": { "first_paragraph": "Pravda (Rusça: Правда, Gerçek), Eski Sovyetler Birliği'nde ve Rusya'da yayınlanan günlük gazete.\n" }, "Coretta Scott King": { "first_paragraph": "Coretta Scott King (27 Nisan 1927 - 30 Ocak 2006) ABD'li bir yazar, aktivist, sivil haklar lideri ve Martin Luther King Jr.'ın karısıydı. Afro-Amerikan eşitliğinin aktif bir savunucusu ve 1960'lardaki sivil haklar hareketinin liderlerindendi. Coretta Scott King aynı zamanda sık sık insan hakları çalışmalarını müzik ile destekleyen bir şarkıcıydı. Coretta Scott King, kocasıyla Boston'da lisansüstü öğrenim görürken tanıştı. İkisi de Amerikan İnsan Hakları Hareketi'nde giderek daha aktif hale geldi.\n" }, "Desmond Tutu": { "first_paragraph": "Desmond Mpilo Tutu (d. 7 Ekim 1931, Kleksdorp, Güney Afrika Cumhuriyeti - ö. 26 Aralık 2021)[1] Cape Town, Güney Afrika Cumhuriyeti), apartheid karşıtı ve insan hakları aktivisti olarak yaptığı çalışmalarla tanınan Güney Afrika Anglikan Kilisesi başpiskoposu ve ilahiyatçı. 1984 yılında Nobel Barış Ödülünü kazandı. 1985'ten 1986'ya kadar Johannesburg Piskoposu ve ardından 1986'dan 1996'ya kadar Cape Town Başpiskoposu olup her iki durumda da bu mevkiye gelen ilk Siyah Afrikalı oldu. İlahiyat alanında Siyah ilahiyat kaynaklı fikirleri Afrika ilahiyatı ile birleştirmeye çalıştı.\n" }, "Grameen Bank": { "first_paragraph": "Grameen Bank, 1976 yılında yoksulları girişimci yapmak amacıyla Muhammed Yunus tarafından Bangladeş'te kurulmuş olan banka. Bugün için, 81 ülkede faaliyet göstermektedir. Kurucusu Muhammed Yunus'la birlikte 2006 yılı Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştür.[1]\n" }, "Svalbard Anlaşması": { "first_paragraph": "Svalbard Antlaşması (aslen: Spitsbergen Antlaşması), Norveç'in Svalbard'daki Arktik takımadaları üzerindeki egemenliğini tanıyan anlaşma. Bununla birlikte, egemenliğin kullanılması belirli şartlara tabidir ve tüm Norveç yasaları geçerli değildir. Antlaşma, takımadaların askersizleştirilmesini ister. İmza sahiplerine adalarda ticari faaliyetlerde bulunmaları (çoğunlukla kömür madenciliği) için eşit haklara tabi tutuldu. (2012 (2012) itibarıyla) Norveç ve Rusya bu hakkı kullanmaktadır.\n" }, "Üç Güç Paktı": { "first_paragraph": "\nÜç-Güç Paktı, Mihver Paktı, Üç-yol Paktı, Tripartite Paktı ya da Tripartite Anlaşması, II. Dünya Savaşı'nın Mihver Devletleri arasında imzalanmış pakt. 27 Eylül 1940'ta Almanya'nın başkenti Berlin'de Nazi Almanyası (Adolf Hitler), Faşist İtalya (dışişleri bakanı Galeazzo Ciano) ve Japon İmparatorluğu (Saburō Kurusu, Japonya'nın Almanya büyükelçisi) tarafından imzalanmıştır.[2] Bu pakta daha sonra 20 Kasım 1940'ta Macaristan, 23 Kasım 1940'ta Romanya, 1 Mart 1941'de Bulgaristan, 25 Mart 1941'de Yugoslavya da dahil olmuştur. Ancak, Yugoslavya pakta girdikten 2 gün sonra çekilmiştir.[1]\n" }, "Albert Uderzo": { "first_paragraph": "Albert Uderzo (25 Nisan 1927 - 24 Mart 2020[1]) Fransız çizgi roman sanatçısı ve senarist. En bilinen eseri Asterix serisidir, aynı zamanda Rene Goscinny ile beraber Oumpah-pah adlı çizgi romanın yaratıcısıdır.\n" }, "Dosya:Asteriks Altın Orak.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_Altın_Orak.jpg ‎((100 × 133 piksel, dosya boyutu: 10 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks Britanyada.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_Britanyada.jpg ‎((100 × 133 piksel, dosya boyutu: 12 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks Fitneci.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_Fitneci.jpg ‎((100 × 137 piksel, dosya boyutu: 11 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks Galya Kalkanı.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_Galya_Kalkanı.jpg ‎((100 × 133 piksel, dosya boyutu: 11 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks Galya Turu.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_Galya_Turu.jpg ‎((100 × 133 piksel, dosya boyutu: 9 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks Gladyatör.jpg": { "first_paragraph": "Tam çözünürlük ‎((500 × 668 piksel, dosya boyutu: 80 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks Gotlar.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_Gotlar.jpg ‎((100 × 132 piksel, dosya boyutu: 10 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks İspanyada.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_İspanyada.jpg ‎((100 × 133 piksel, dosya boyutu: 12 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks isviçrede.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_isviçrede.jpg ‎((100 × 133 piksel, dosya boyutu: 10 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks Kleopatra.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_Kleopatra.jpg ‎((100 × 135 piksel, dosya boyutu: 10 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks Lejyoner.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_Lejyoner.jpg ‎((100 × 133 piksel, dosya boyutu: 11 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks Olimpiyatlarda.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_Olimpiyatlarda.jpg ‎((100 × 133 piksel, dosya boyutu: 11 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks Sefler Savasi.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_Sefler_Savasi.jpg ‎((100 × 133 piksel, dosya boyutu: 12 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks Sezar'ın taci.jpg": { "first_paragraph": "Tam çözünürlük ‎((612 × 820 piksel, dosya boyutu: 329 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks ve Kazan.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_ve_Kazan.jpg ‎((100 × 133 piksel, dosya boyutu: 9 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks ve Normanlar.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_ve_Normanlar.jpg ‎((100 × 137 piksel, dosya boyutu: 10 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks ve Piktler.jpg": { "first_paragraph": "Asteriks_ve_Piktler.jpg ‎((380 × 495 piksel, dosya boyutu: 95 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Asteriks-Tanrilar-sitesi.jpg": { "first_paragraph": "Tam çözünürlük ‎((612 × 814 piksel, dosya boyutu: 393 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Dosya:Galyalı Asteriks.jpg": { "first_paragraph": "Galyalı_Asteriks.jpg ‎((100 × 135 piksel, dosya boyutu: 11 KB, MIME tipi: image/jpeg))\n" }, "Asteriks (karakter)": { "first_paragraph": "Asteriks (orijinal adı Asterix) Albert Uderzo ve Rene Goscinny'nin yarattığı çizgi roman serisi Galyalı Asteriks'in Maceraları serisinin ana kahramanı olan kısa boylu Galyalı savaşçı karakteridir.\n" }, "Büyüfiks": { "first_paragraph": "Büyüfiks (Fransızca: Pànoramix) Asteriks'in Kasabası'nnın saygın büyücüsüdür. Topladığı otlarla sihirli iksirler yapar. Bunların arasında en önemlisi, içene insanüstü güç veren Deve gücü tazı hızı şerbeti yani Sihirli İksir'dir. Eski çevirilerde adı Hokuspokus'tur.Asteriks'in Oburiks'le beraber en iyi dostlarındandır.Asteriks ve Gotlar ile Asteriks Kahin maceralarında,Karnutes ormanındaki yılın büyücüsü yarışmasında iki kere birinci olmuştur\n" }, "Hopdediks": { "first_paragraph": "Hopdediks (Orijinal Fransızca adı Obélix, Türkiye'deki yeni basım seride: Oburiks) René Goscinny ve Albert Uderzo'nun 20. yüzyılda yaratmış oldukları çizgi roman karakteri.[1] Olağanüstü gücünü, bebekken kuvvet şerbeti kazanına düşmüş olmasına borçludur. Asteriks'in en yakın arkadaşıdır ve bütün maceralerında yer alır. Dikilitaş taşıyıcılığı ve yaban domuzu avcılığı hobileri arasındadır. Diğer bir ayrılmaz karakter de köpeği İdefiks'tir.[2]\n" }, "Toptoriks": { "first_paragraph": "Toptoriks (Orijinal Fransızca adı Abraracourcix) René Goscinny ve Albert Uderzo'nun 20. yüzyılda yaratmış oldukları çizgi roman karakteri.\n" }, "Marcus Antonius": { "first_paragraph": "Marcus Antonius (d. 14 Ocak MÖ 83[1][2] - ö. 1 Ağustos MÖ 30), Roma Cumhuriyeti'nin sona ermesinde ve Roma İmparatorluğu'nun yükselişinde önemli bir figür olan Romalı bir politikacı ve generaldi. Julius Caesar'ın yakın müttefikiydi ve daha sonra Octavian (daha sonra Augustus olarak bilinir) ve Lepidus ile birlikte Roma Cumhuriyeti'nin triumvirlerinden biri olarak görev yaptı. Antonius en çok Jül Sezar'la kurduğu siyasi ve askeri ittifaklar ve Mısır Ptolemaios Krallığı'nın son hükümdarı Kleopatra ile yaşadığı romantik ilişki ile tanınır.\n" }, "Titus Labienus": { "first_paragraph": "Titus Labienus (d. MÖ 100 civarı – ö. 17 Mart MÖ 45) Roma Cumhuriyetinin son dönemlerinde yaşamış olan Romalı profesyonel asker. MÖ 63 yılında Pleblerin Tribünü olarak görev yapmış ve Jül Sezar'ın en yakınındaki subaylardan biri olarak çıktığı seferlerde adından sık sık söz ettirmiştir. Quintus Labienus'un babasıdır.\n" }, "Bad Wimpfen": { "first_paragraph": "Bad Wimpfen, Almanya'da Baden-Württemberg eyaletinde yer alan bir şehirdir.\n" }, "Bibracte Muharebesi": { "first_paragraph": "\n" }, "İsviçre Platosu": { "first_paragraph": "İsviçre Platosu (Fransızca plateau suisse, Almanca Schweizer Mittelland, İtalyanca altipiano svizzero) güney batısında Cenevre gölünden kuzey doğusunda Konstanz gölüne kadar olan alanı kapsayan denizden yüksekliği ortalama 580 metre olan platodur. Yüzey alanı İsviçre'nin %30'luk bölümünü kapsamakta ve İsviçre nüfusunun 3 te 2'lik bölümünü barındırmaktadır. Kilometre kare başına 450 kişi düşmektedir. Ayrıca bölgede endüstri ve tarım alanları yoğun olarak bulunmaktadır.[1]\n" }, "Nyon": { "first_paragraph": "Nyon İsviçre'nin büyük kentlerinden biridir. 21192 kişi bu şehirde yaşamaktadır. Kentin yüzölçümü 6,82 km²'dir.\nUEFA için önemli bir şehirdir ve UEFA Avrupa Ligi, UEFA Şampiyonlar Ligi vb. birçok kupanın çekilişi burada yapılmaktadır.\n" }, "Alesia Muharebesi": { "first_paragraph": "\n" }, "Gergovia Muharebesi": { "first_paragraph": "Gergovia Muharebesi, MÖ 52 yılında Galya'da, Arvernilerin en önemli kenti olan Gergovia çevresinde, prokonsül Jül Sezar komutasındaki Roma Cumhuriyeti ordusu ile Vercingetorix komutasındaki Galyalı güçler arasında yapılan savaş. Muharebeyi Galyalılar kazanmıştır. Asteriks çizgi romanında Gergovia'ya ve bu savaşa sık sık değinilmektedir.\n" }, "Uxellodunum Muharebesi": { "first_paragraph": "Uxellodunum Muharebesi veya Uxellodunum Kuşatması, Galya Savaşları'nin son büyük muharebelesidir. MÖ 51 yılında Uxellodunum kalesinde Lucterius komutasında Cadurclar ve Drappes komutasındaki Senonlar Galyalı kabilelerin, Galya'yı fethih edip Romalılar Galya'y yönetiminde bir bölgeye çevirmek isteyen Jül Sezar'a karşı son direniş muharebesidir. Bu muharebe karar verici olarak bir Romalar galibiyeti ile son buldu.\n" }, "II. İsaakios": { "first_paragraph": "II. İsaakios Angelos veya Angelus (Yunanca: σαάκιος Β’ Άγγελος, Isaakios II Angelos) (d. Eylül 1156 - ö. Ocak 1204) 1185- 1195 arasında ve tekrar 1203-1204 arasında Bizans imparatoru olmuştur.\n" }, "İbelinli Balian": { "first_paragraph": "İbelinli Balian (Fransızca: Balian d'Ibelin; yaklaşık 1143 – 1193), 12 yüzyılda Haçlı devleti Kudüs Krallığı'nda önemli bir Fransız soylu. 1170-1193 yılları arasında İbelin'in efendisiydi. 1187'de Kudüs Kuşatması sırasında şehrin savunmasının lideri olarak 2 Ekim 1187'de Kudüs'ü Selahaddin Eyyubi'ye teslim etti.\n" }, "Berengaria (Navarre)": { "first_paragraph": "Navarralı Berengaria (Bask dili: Berengela. İspanyolca: Berenguela, Fransızca: Bérengère(y. 1165-1170 - ö. 23 Aralık 1230), İngiltere kraliçesi. I.Richard’ın eşiydi. Navarre'li VI. Sancho ve Kastilyalı Sancha'nın en büyük kızıydı. Ortaçağ ingiliz kraliçelerinin çoğunda olduğu gibi, hayatı hakkında nispeten az şey bilinmektedir.\n" }, "I. Friedrich (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "I. Friedrich veya Friedrich Barbarossa (d. 1122 – ö. 10 Haziran 1190), 12. yüzyılda yaşamış Alman kralı ve Kutsal Roma Cermen İmparatoru.\n" }, "VIII. Gregorius": { "first_paragraph": "Papa VIII. Gregorius ((İtalyanca: Gregorio VIII; İngilizce: Gregory VIII; Fransızca: Grégoire VIII))(1100 civarı Benevento - 17 Aralık 1187 Pisa) Katolik Kilisesi'nin 1187 yılında 21 Ekim ile 17 Aralık doneminde 2 aydan kısa bir süreyle Papa'sıydı[1]. III. Haçlı Seferi'ni başlatmasıyla tanınır.\n" }, "İsaakios Komnenos (Kıbrıslı)": { "first_paragraph": "İsaakios Komnenos veya Comnenus (Yunanca: Ἰσαάκιος Κομνηνός, Isaakios Komnēnos; yaklaşık 1155 – 1195/1196), 1184 yılından Üçüncü Haçlı Seferi sırasında I. Richard tarafından fethedildiği 1191 yılına kadar Kıbrıs yöneticisi.\n" }, "Lüzinyanlı Guy": { "first_paragraph": "Lüzinyanlı Guy ya da Guy de Lusignan (1150 - 18 Temmuz 1194, Lefkoşa), Evlilik yoluyla bir Haçlı devleti olan Kudüs Krallığı'nın başına geçen, Selahaddin Eyyübi'nin ordularıyla yaptığı Hıttin Savaşı'nı kaybederek Kudüs'ün Haçlıların elinden çıkarak tekrar Eyyubilerin eline geçmesine neden olan bir Fransız Haçlı şövalyesidir.\n" }, "II. Philippe": { "first_paragraph": "II. Philippe Augustus (Fransızca: Philippe Auguste; 21 Ağustos 1165 – 14 Temmuz 1223), 1180 yılından ölümüne kadar Fransa Kralı idi. Kendisini \"Fransa Kralı\" olarak tanımlayan ilk Fransız hükümdarıdır. VII. Louis ve üçüncü karısı Adèle de Champagne'nin oğludur. Babasının hayatının geç dönemlerinde dünyaya gelen ilk erkek çocuk olduğu için kendisinde Dieudonné (\"Tanrı Lütfu”) lakabı verilmiştir. \"Augustus \"(Latince : \"görkemli\", \"büyük\" veya \"saygıdeğer) lakabı ise Fransa'nın kraliyet topraklarını bu kadar dikkat çekici bir şekilde genişlettiği için tarihçi Rigord tarafından verilmiştir.\n" }, "Pierre (Latin imparatoru)": { "first_paragraph": "Pierre (ö. 1219), Konstantinopolis'te kurulan Latin İmparatorluğu'nun 1216 ile 1217 tarihleri arasında üçüncü imparatoru. Fransa Kralı VI. Louis ile ikinci karısı Adélaide de Maurienne'nin en küçük oğulları Pierre de Courtenay'in oğludur. Annesi Elizabeth de Courtenay'dir.\n" }, "III. Raymond (Trablus kontu)": { "first_paragraph": "Trabluslu III. Raymond (1140 – Eylül/Ekim 1187) 1152 ve 1187 yılları arasında Trablus Kontu. I. Amalrik'in ölümü üzerine Kudüs'e gelerek tahta geçen Cüzzamlı oğlu IV. Baldwin'in yanında naiplik ve Kudüs ordusunda komutanlık görevleri yapmıştır.\n" }, "I. Richard": { "first_paragraph": "I. Richard veya Aslan Yürekli Richard (İngilizce: Richard the Lionheart, Fransızca: Richard Coeur de Lion; 8 Eylül 1157 - 6 Nisan 1199), İngiltere Krallığı'nın 1189-1199 tarihleri arasındaki kralı. İngiltere Krallığı'nı 1154 ve 1485 yılları arasında yöneten Fransız asıllı Plantagenet Hanedanı'na mensup olan I. Richard, İngiltere Krallığı'nın tamamını ve Fransa'nın yarısını kapsayan bir bölgeye egemen olan Angevin İmparatorluğu'nun da hükümdarıydı.\n" }, "Robert de Sablé": { "first_paragraph": "Robert de Sablé, 1191'den 1193'e kadar Tapınak Şövalyelerinin Genel Kaptanı ve 1191-1192 arasında Kıbrıs lordu olmuştur.[1][2]\n" }, "Üstat Sibrand": { "first_paragraph": "Usta Sibrand (veya Meister Sibrand, Magister Sibrandus), Töton Şövalyelerinin ilk üssü olacak olan Akkon'daki hastanenin kurucusuydu.[1] Bu nedenle, her ne kadar Tarikat 1192'de tanınmış olsada ve 1198'de askeri bir Tarikata dönüştürülmesine rağmen Sibrand, bazen Tarikatın \"ilk büyük üstadı\" kabul edilir.[2]\n" }, "İbn-i Şeddad": { "first_paragraph": "İbn-i Seddad veya Bahaddin İbn-i Şeddad (d. 1145 Musul – ö. 1235 Halep) (Arapça: بهاء الدين ابن شداد‎), Arap yazar ve devlet adamı. Siretü Selahaddin (Selahaddin'in Hayatı) adlı eserin yazarıdır.[1] Tam adı 'Yusuf bin Rafı bin Temim bin Utbe bin Muhammed bin Attab'dir. Künyesi 'Ebu’l Mehaşin' olup lakabı 'Bahauddin'dir.\n" }, "II. Kılıç Arslan": { "first_paragraph": "II. Kılıç Arslan (Arap alfabesiyle: عز الدين قلج أرسلان بن مسعود (İzz el-Din Kılıç Arslan bin Mesud) (d. 1113 - ö. 1192, Aksaray) Türkiye Selçuklu Devleti'nin sultanıdır. Babası I. Rükneddin Mesud'un yerine tahta çıkmıştır. Anadolu Selçuklu Devleti tarihinde ilk kez altın sikke basımı onun hükümdarlığındadır.[1]\n" }, "Muzaffereddin Gökböri": { "first_paragraph": "Muzaffereddin Gökböri (Kökböri, Gökbörü, Gokburi, Kukburi ve Kukuburi olarak da anılır; 1154 - 1233; tam ünvaı: el-Melik el-Muazzam Muzaffer Eddin Dinin Muzafferi Büyük Sultan) Eyyubilerin Türk[1][2] Generali. Sultan Selahaddin Eyyubi'nin önde gelen emir ve generallerinden.[3] Suriye ve Mısır hakimleri Zengiler ve Eyyubiler altında hizmet etmiştir. Selahaddin'in Müslüman Suriye'yi almasında çok önemli rol almış, sonradan Haçlı devletlerine karşı birçok savaşta, Kudüs'ün Fethinde ve Üçüncü Haçlı Seferi'nde yüksek rütbelerde yer almıştır. Kudüs Fethi öncesi; 1187 yılında kumandasındaki 7.000 kişilik Memluk birliği ile Gérard de Ridefort komutasındaki Tapınak Şövalyeleri'nin neredeyse tamamını öldürmüştür. Bu zaferi sayesinde Hıttin Muharebesi öncesi, Eyyubiler önemli bir avantaj elde etmiştir.[4] Bir Türk beyliği olan Erbil Beyliği'nin son hükümdarıdır.[5]\n" }, "ABB": { "first_paragraph": "ABB Group İsviçre, Zürih'te kurulu olan enerji ve otomasyon teknolojisi alanlarında faaliyet gösteren uluslararası firma. 1988 yılında ASEA (Allmänna Svenska Elektriska Aktiebolaget) ve BBC (Brown, Boveri & Cie.) şirketlerinin birleşmesi ile oluşmuştur. Şirket 100 ülkede toplam 145.000 kişi çalıştırmaktadır.[6] Şirket hisseleri İsviçre Menkul Kıymetler Borsası SIX Swiss Exchange’deve 1999'dan beri İsveç'te Stockholm Menkul Kıymetler Borsası'nda ve ABD'de New York Menkul Kıymetler Borsası kote edilmektedir.\n" }, "AstraZeneca": { "first_paragraph": "AstraZeneca plc, merkezi Cambridge, İngiltere'de bulunan bir İngiliz-İsveç ilaç ve biyoloji şirketidir.\n" }, "Atlas Copco": { "first_paragraph": "Atlas Copco, merkezi İsveç'te olan, 1873 yılında kurulmuş bir şirkettir.\n" }, "Electrolux": { "first_paragraph": "AB Electrolux, İsveç merkezli bir beyaz eşya üreticisidir. Whirlpool Corporation'dan sonra satılan birimler tarafından sürekli olarak dünyanın en büyük ikinci cihaz üreticisi konumundadır. Şirket dünyanın ikinci büyük ev aletleri üreticisidir. Electrolux ürünleri çeşitli markalar altında satılmaktadır ve ana ürünleri elektrikli ev aletleri ile elektrikli süpürgelerdir.[2] Şirket ayrıca profesyonel kullanım için cihazlar da üretmektedir.[3] Şirketin merkezi Stockholm'de yer almaktadır.[4] AEG, Electrolux Laundry Systems, Frigidaire, Gibson Appliance, Husqvarna Group, Jobu, Jonsereds Fabrikers AB, Kelvinator, Lehel şirketi, Nash-Kelvinator, Parkinson Cowan, Rosenlew, White Sewing Machine Company, White-Westinghouse, Zanussi gibi markaların sahibidir.\n" }, "Ericsson": { "first_paragraph": "Ericsson (Telefonaktiebolaget L. M. Ericsson), merkezi İsveç'in başkenti Stockholm'de bulunan çok uluslu bir ağ teknolojileri, telekomünikasyon ekipmanı ve hizmetleri şirketidir. 1876'da Lars Magnus Ericsson tarafından kurulmuştur. Şirket, telekomünikasyon operatörleri gibi çeşitli müşterilerine geleneksel telekomünikasyon ve İnternet Protokolü (IP) ağ donanımları, mobil ve sabit genişbant operasyonları için gereçler ve iş destek hizmetleri, kablolu televizyon, IPTV, video sistemleri ve iletişim sistemleri için bilgi ve iletişim teknolojileri (BT) gibi kapsamlı teknolojiler ve hizmetler sunmaktadır. 2012'de 2G/3G/4G mobil ağ altyapısı pazarında Ericsson'un pazar payı %35 olmuştur.[3]\n" }, "Husqvarna Group": { "first_paragraph": "Husqvarna Group, hızar, benzinli tırpan, çalı tırpanı, kültivatörler, çim biçme makinesi, biçme makineleri ve dikiş makinesi dahil olmak üzere İsveçli bir dış mekan güç üreticisidir. Merkezi Stockholm, İsveç'te bulunan Grup ayrıca inşaat ve taş endüstrileri için tüketici sulama ürünleri, kesim ekipmanları ve elmas aletleri üretmektedir.[1]\n" }, "Saab": { "first_paragraph": "SAAB (Svenska Aeroplan AktieBolaget) (Türkçe: İsveç Uçak AŞ), 1937 yılında kurulan İsveçli havacılık ve savunma sanayi şirketi. 1947 yılından 1990 yılına kadar Saab Automobile adı altında otomobil üreticisi olmuştur. 1968 ve 1995 yılları arasında ticari araç üreticisi Scania ile birleşerek Saab-Scania olarak adı altında ticari araç üretmiştir.\n" }, "SKF": { "first_paragraph": "AB SKF (İsveç diliyle Svenska Kullugerfabriken; 'İsveç Rulman Fabrikası'), 1907 yılında Göteborg, İsveç'te kurulmuştur. İsveçli bir rulman ve keçe imalat şirketidir. Şirket, dünya çapında rulmanlar, contalar, yağlama ve yağlama sistemleri, bakım ürünleri, mekatronik ürünleri üretmektedir Ayrıca enerji iletim ürünleri, durum izleme sistemleri ve ilgili hizmetleri üretmekte ve tedarik vermektedir.[1]\n" }, "Stora Enso": { "first_paragraph": "Stora Enso Oyj, Finlandiya ve İsveçli bir kâğıt ve kâğıt hamuru üreticisidir. Şirket, 1998 yılında İsveç merkezli madencilik ve orman ürünleri şirketi Stora AB ile Finlandiya merkezli orman ürünleri şirketi Enso Oyj'ün birleşmesiyle kurulmuştur.[2] Şirketin ilk payı 1288 yılına dayanmaktadır ve bu nedenle Stora Enso bazen dünyanın en eski limited şirketi olduğunu kabul edilmektedir.[3] Şirketin merkezi Helsinki'de yer almaktadır.\n" }, "1. Cumhuriyet Halk Partisi Olağanüstü Kurultayı": { "first_paragraph": "1. Cumhuriyet Halk Partisi Olağanüstü Kurultayı, 26 Aralık 1938 tarihinde Ankara'da yapılan Cumhuriyet Halk Partisi olağanüstü kurultayıdır.Atatürk'ün vefatının ardından yapılan kurultayda İsmet İnönü'ye \"Milli Şef\" ve \"Değişmez Genel Başkan\" unvanları verilmiş, Atatürk ise \"Ebedi Şef\" ilan edilmiştir.[1]\n" }, "10. Cumhuriyet Halk Partisi Olağan Kurultayı": { "first_paragraph": "Hukuk devleti, Anayasa Mahkemesi’nin kurulması, seçim güvenliği, yargıçların bağımsızlığı gibi konular programa konuldu.\nKurultay günü anısına çekilen resimde Amasya delegesi Şevket Caba (sol önde) ve İsmet Paşa görülüyor.\n" }, "38. Cumhuriyet Halk Partisi Olağan Kurultayı": { "first_paragraph": "Kemal Kılıçdaroğlu\nCumhuriyet Halk Partisi\n" }, "Abdullah Naci Budak": { "first_paragraph": "Abdullah Naci Budak (d. 1925, Yusufeli, Artvin - ö. 2023), Türk siyasetçi ve avukat.\n" }, "Abdullah Özer": { "first_paragraph": "Abdullah Özer (d. 1 Ocak 1950, Dursunbey, Balıkesir, ö. 8 Mayıs 2023, Bursa,[1]) Türk siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisi Bursa 23. dönem milletvekilidir.[2]\n" }, "Abdurrahman Melek": { "first_paragraph": "Abdurrahman Melek[1] (1896, Antakya - 13 Ocak 1978, Ankara), Milletler Cemiyeti'nin 19 Mayıs 1937'de Hatay için kabul ettiği anayasadan sonra kurulan Hatay Devleti'nin başbakanıdır.\n" }, "Abdurrezzak Erten": { "first_paragraph": "2007 – İzmir\n" }, "Abdülhalik Renda": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Adnan Polat": { "first_paragraph": "Adnan Polat (d. 23 Şubat 1953; Aşkale, Erzurum), Türk iş insanı, yönetici ve eski Galatasaray SK başkanı.[1]\n" }, "Ahmet Baran Yazgan": { "first_paragraph": "Ahmet Baran Yazgan, (1987, Edirne) Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Karamüftüoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Karamüftüoğlu (1924, Kadirli, Osmaniye - 7 Temmuz 1994), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ahmet Kaya (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Kaya (d. 1971, Trabzon), Türk siyasetçi ve makine mühendisidir.\n" }, "Ahmet Rasim Erel": { "first_paragraph": "Ahmet Rasim Erel, (1899, Ereğli, Konya - 15 Eylül 1961), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Saki Derin": { "first_paragraph": "Ahmet Saki Derin (1876, Girit - 23 Mayıs 1944), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Sırrı Hocaoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Sırrı Hocaoğlu (1901, Antakya - 15 Kasım 2001), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ahmet Sırrı Özbek": { "first_paragraph": "Ahmet Sırrı Özbek, (d. 1950, Kâhta, Adıyaman), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Sungur (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Sungur (1894, Yozgat - 8 Ocak 1948, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Şener": { "first_paragraph": "Ahmet Şener (1921, Vakfıkebir, Trabzon - 14 Haziran 1991, Keçiören) Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Şükrü Süer": { "first_paragraph": "Ahmet Şükrü Süer (1900, Nevşehir, Osmanlı İmparatorluğu – 28 Mayıs 1952), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Toptaş": { "first_paragraph": "Ahmet Toptaş (3 Şubat 1949, Afyonkarahisar - 11 Eylül 2022, Ankara) Türk hukukçu ve siyasetçiydi.\n" }, "Ahmet Ulus": { "first_paragraph": "Ahmet Ulus, (1893, Van Türkiye - 2 Eylül 1979) Türk siyaset adamı.\n" }, "Ahmet Üstün (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Üstün, (d. 1923, Hacıtuğrul, Polatlı, Ankara - ö. 30 Mart 1991), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Yılmaz (1926 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Yılmaz (1926, Uşak - 19 Kasım 2009), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ahmet Yılmazkaya": { "first_paragraph": "Ahmet Yılmazkaya (1946, Besni, Adıyaman) Türk siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisi Gaziantep 22. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmet Zeki Soydemir": { "first_paragraph": "Ahmet Zeki Soydemir (1883, Selanik - 4 Eylül 1954 İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Zeydan": { "first_paragraph": "Ahmet Zeydan, (1928, Yüksekova, Hakkâri - 25 Şubat 2010, Ankara), Kürt siyasetçi\n" }, "Ali Akdemir": { "first_paragraph": "Ali Akdemir (d. 3 Haziran 1963, Sivas) Türk işletme profesörüdür.\n" }, "Akın Üstündağ": { "first_paragraph": "Akın Üstündağ (d. 1968, Milas, Muğla), Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 26. dönem Cumhuriyet Halk Partisi Muğla milletvekilidir.\n" }, "Akif Arkan": { "first_paragraph": "Akif Arkan (1889, Çankırı - 19 Temmuz 1952), Türk siyasetçi.\n" }, "Akil Muhtar Özden": { "first_paragraph": "Mehmet Akil Muhtar Özden[1] (1878, İstanbul - 12 Mart 1949), Türk siyaset adamı.\n" }, "Alaettin Şahin": { "first_paragraph": "Alaettin Şahin (d. 1939, Gerze, Sinop, Türkiye, ö. 13 Nisan 2023, Gerze, Sinop, Türkiye ), Türk siyasetçidir.\n" }, "Alay Abdurrahman Sürmen": { "first_paragraph": "Alay Abdurrahman Sürmen (1907, Sürmene – 25 Ekim 1966), Türk siyasetçi, eczacı.\n" }, "Ali Akif Eyidoğan": { "first_paragraph": "Ali Akif Eyidoğan (1895, İstanbul - 16 Aralık 1974) Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Akyıldız": { "first_paragraph": "Ali Akyıldız (d. 1964, Divriği, Sivas), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 26. dönem Cumhuriyet Halk Partisi Sivas milletvekilidir.\n" }, "Ali Cumhur Yaka": { "first_paragraph": "Ali Cumhur Yaka (1950, Datça, Muğla) Türk siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisi 22. dönem Muğla milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Çoruh": { "first_paragraph": "Ali Çoruh (1907, Artvin - 26 Kasım 1969), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Demirçalı": { "first_paragraph": "Ali Demirçalı (d. 1 Nisan 1965, Elazığ), Türk siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Ali Dikmen (1875 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ali Dikmen (1875, Batum - 21 Şubat 1959), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Döğerli": { "first_paragraph": "Ali Hilmi Döğerli (1929; Fethiye, Muğla - 26 Ağustos 2020[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Erbek": { "first_paragraph": "Ali Erbek, (1917, Simav, Kütahya - 16 Mart 1997), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Fazıl Kasap": { "first_paragraph": "Ali Fazıl Kasap (d. 1 Şubat 1965, Emet, Kütahya), Türk siyasetçi, milletvekili ve tıp doktoru.\n" }, "Ali Ferhan Arkan": { "first_paragraph": "Ali Ferhan Arkan (1920, İstanbul - 30 Nisan 2010), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Galip Pekel": { "first_paragraph": "Ali Galip Pekel (1890, Gümülcine - 13 Mart 1949), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Haydar Çerçel": { "first_paragraph": "Ali Haydar Çerçel (1890, Afyonkarahisar - 18 Ağustos 1966), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Haydar Eyüboğlu": { "first_paragraph": "Ali Haydar Eyüboğlu (1924, Tarsus - 28 Kasım, 2017), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Haydar Hakverdi": { "first_paragraph": "Ali Haydar Hakverdi (d. 27 Aralık 1979, Alaca), Türk siyasetçi ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekilidir. İlk defa Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinde CHP Ankara milletvekili olarak meclise girmiştir.\n" }, "Ali Haydar Öktem": { "first_paragraph": "Ali Haydar Öktem ya da Haydar Rüştü Öktem, (1885, Gümüşhane - 11 Ağustos 1951), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Haydar Öner": { "first_paragraph": "Ali Haydar Öner (10 Temmuz 1948, Sarız, Kayseri - 8 Nisan 2018, Ankara[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Ali Kâmran Erkmenoğlu": { "first_paragraph": "Ali Kâmran Erkmenoğlu (1914, Diyarbakır - 23 Ocak 2004), Türk hukukçu, siyasetçi.\n" }, "Ali Kemal Deveciler": { "first_paragraph": "Ali Kemal Deveciler, (d. 1958; Balıkesir, Burhaniye), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Kemal Kumkumoğlu": { "first_paragraph": "Ali Kemal Kumkumoğlu (d. 1956, Çaykara, Trabzon), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Koçal": { "first_paragraph": "Ali Koçal (5 Ekim 1948, Vakfıkebir, Trabzon) Türk siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisi Zonguldak 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Menteşoğlu": { "first_paragraph": "Ali Menteşoğlu, (1903, Tarsus, Mersin - 30 Eylül 1968), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Oksal": { "first_paragraph": "2007 – Mersin\n" }, "Ali Orkun Ercengiz": { "first_paragraph": "Ali Orkun Ercengiz (d. 9 Eylül 1973, Burdur), Türk siyasetçi. Burdur Belediye Başkanı.\n" }, "Ali Özcan": { "first_paragraph": "Ali Özcan (d. 1945, Elazığ), Türk mühendis, siyasetçi ve TBMM 26. dönem Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Ali Pulat": { "first_paragraph": "Ali Becil Pulat (d. 1894, Çınarlı, Yomra, Trabzon - 1959), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Rıza Akbıyıkoğlu": { "first_paragraph": "Ali Rıza Akbıyıkoğlu (1917, Çamyazı, Uşak - 16 Nisan 1995), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Rıza Artunkal": { "first_paragraph": "1319-P.3\n\n" }, "Ali Rıza Bodur": { "first_paragraph": "Ali Rıza Bodur (d. 1946, Uşak), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Rıza Erem": { "first_paragraph": "Ali Rıza Erem (1883, Sındırgı - 1 Mayıs 1969, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Rıza Ertemür": { "first_paragraph": "Ali Rıza Ertemür (2 Mayıs 1962, Denizli) Türk siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisi Denizli 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Rıza Erten": { "first_paragraph": "Ali Rıza Erten (1887, Mersin - 14 Mayıs 1964), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Rıza Esen": { "first_paragraph": "Ali Rıza Esen, (1879, İbradı, Antalya - 4 Kasım 1960), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Rıza Gülçiçek": { "first_paragraph": "Ali Rıza Gülçiçek (1947, İmranlı, Sivas) Türk siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisi 22. dönem İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Ali Rıza Işıl": { "first_paragraph": "Ali Rıza Işıl (1897, Trabzon - 1952), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Rıza Sarıalioğlu": { "first_paragraph": "Ali Rıza Sarıalioğlu (d. 1901, Of, Trabzon - 1962), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Rıza Türel": { "first_paragraph": "Ali Rıza Türel (1899, Selanik, Osmanlı İmparatorluğu - 25 Eylül 1960), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Rıza Ulusoy": { "first_paragraph": "Ali Rıza Ulusoy, (1910, Kırşehir - 29 Eylül 1968), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Rıza Uzuner": { "first_paragraph": "Ali Rıza Uzuner (28 Şubat 1926, Çaykara, Trabzon, Türkiye - 30 Ekim 2013, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Serindağ": { "first_paragraph": "Ali Serindağ (d. 2 Nisan 1951, Pazarcık, Kahramanmaraş, Türkiye) Türk bürokrat.\n" }, "Ali Seydi Armaner": { "first_paragraph": " Ali Seydi Bey veya Ali Seydi Armaner (1870, Erzincan - 1933), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Şahin (1934 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ali Şahin, (d. 1934, Andırın, Kahramanmaraş), Türk hukukçu ve eski milletvekili.\n" }, "Ali Şakir Ağanoğlu": { "first_paragraph": "Ali Şakir Ağanoğlu (1915; Akçaabat, Trabzon - 15 Ağustos 2005, İstanbul) Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Şelhum Devrim": { "first_paragraph": "Ali Şelhum Devrim (1909, Karaağaç, Arsuz, Hatay - 8 Temmuz 1993), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Şükrü Şavlı": { "first_paragraph": "Ali Şükrü Şavlı (d. 1892, Gerze,[1][2] Sinop - 19 Ağustos 1980[1][2]), Türk hekim ve siyasetçidir.\n" }, "Ali Yeniaras": { "first_paragraph": "Ali Yeniaras (1918, Kars - 23 Haziran 1990), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Yiğit": { "first_paragraph": "Ali Yiğit (d. 1955, Kayseri), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 26. dönem Cumhuriyet Halk Partisi İzmir milletvekilidir.\n" }, "Ali Zırh": { "first_paragraph": "Ali Zırh (1888, İstanbul - 8 Mayıs 1951, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Alpay Antmen": { "first_paragraph": "Alpay Antmen (d. 27 Ekim 1969, Mersin) Türk siyasetçi ve eski Mersin Barosu başkanı.\n" }, "Altan Tuna": { "first_paragraph": "Altan Tuna (d. 1941, Biga, Çanakkale), Türk bürokrat.\n" }, "Altınok Öz": { "first_paragraph": "Altınok Öz (d. 1951 Nevşehir), İstanbul, Kartal eski belediye başkanı ve operatör doktor.\n" }, "Arif Bulut": { "first_paragraph": "Arif Bulut (d. 1 Ocak 1963, Serik, Antalya), Türk siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Antalya 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Arif Çubukçu": { "first_paragraph": "Arif Çubukçu, (1903, Ankara - 28 Mart 1954, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Arif Ertunga": { "first_paragraph": "Arif Ertunga, (d. 1920, Selanik) - (ö. 1 Temmuz 1999), Türk siyasetçi.\n" }, "Arif Hikmet Onat": { "first_paragraph": "Arif Hikmet Onat (1908, Ordu - 5 Mart 1996), Türk siyasetçidir.\n" }, "Arif Özdemir": { "first_paragraph": "Arif Hikmet Özdemir, (d. 1885, Bitlis) - (ö. 17 Kasım 1948), Türk siyasetçidir.\n" }, "Arif Sayıl": { "first_paragraph": "Ali Arif Sayıl (d. 1890, Çarşı, Ortahisar, Trabzon - 1952), Türk siyasetçi.\n" }, "Arslan Bora": { "first_paragraph": "Arslan Bora (1914, Mazgirt, Tunceli - 27 Ocak 1974), Türk siyasetçi.\n" }, "Asım Eren": { "first_paragraph": "Asım Eren (d. 1901, İstanbul) - (ö. 5 Ocak 1988), Türk siyasetçidir.\n" }, "Asım Us": { "first_paragraph": "Mehmet Asım Us (1884; Gördes, Manisa - 11 Aralık 1967), Türk siyasetçi.\n" }, "Asım Yılmaz": { "first_paragraph": "Asım Yılmaz (d. 1925, Bolvadin, Afyonkarahisar), Türk siyasetçi\n" }, "Ata Topaloğlu": { "first_paragraph": "Ata Topaloğlu, (d. 1920 Fatsa, Ordu) - (ö. 13 Kasım 1987), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Fehmi Ataç": { "first_paragraph": "Hasan Ataç[1] (1879, Gümüşhane - 17 Eylül 1961[1]), Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'nda iki dönem, TBMM'de de ilk sekiz dönem Gümüşhane milletvekilliği yapmış, iki ayrı hükûmette de Maliye Bakanlığı ve Tarım Bakanlığı yapmış siyaset adamıdır.\n" }, "Atalay Akan": { "first_paragraph": "Hacı Atalay Akan (d. 1913, Birecik - ö. 31 Ocak 1967), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ateş Ünal Erzen": { "first_paragraph": "Hilmi Ateş Ünalerzen[8] (d. 16 Aralık 1944, İstanbul), Türk siyasetçi. 2004-2014 yılları arasında Bakırköy Belediye Başkanıydı.\n" }, "Aytuğ Atıcı": { "first_paragraph": "Aytuğ Atıcı (23 Kasım 1964, Adana), Türk hekim, akademisyen, tıp profesörü, insan hakları savunucusu, çevre aktivisti ve siyasetçi. 24, 25 ve 26. Dönem Mersin Milletvekili.\n" }, "Atıf Akgüç": { "first_paragraph": "Atıf Akgüç (d. 1900, Mudanya - ö. 9 Nisan 1978), Türk siyasetçi.\n" }, "Atıf Esenbel": { "first_paragraph": "Mehmet Atıf Esenbel[1] (d. 1887, İstanbul - ö. 31 Aralık 1951), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Atıf İnan": { "first_paragraph": "Ahmet Atıf İnan (d. 1895, Aydın), (ö. 7 Mayıs, 1970), Türk siyasetçidir.\n" }, "Atıf Ödül": { "first_paragraph": "Osman Atıf Ödül (d. 1898, Lüleburgaz - ö. 14 Haziran 1983), Türk siyasetçidir.\n" }, "Atıf Topaloğlu": { "first_paragraph": "Atıf Topaloğlu, (d. 1914 Fatsa, Ordu) - (ö. 21 Ağustos 1975), Türk siyasetçidir.\n" }, "Atıf Tüzün": { "first_paragraph": "Mehmet Atıf Tüzün[1] (1885, Arhavi, Artvin - 3 Nisan 1970), Türk siyasetçi.\n" }, "Atila Sertel": { "first_paragraph": "Atila Sertel (d. 23 Temmuz 1956), Türk, siyasetçi ve gazetecidir. Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinden beri Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde İzmir'in 2. bölgesinden Cumhuriyet Halk Partisi'ne (CHP) bağlı olarak milletvekilliği yapmaktadır. 2009 yılından 2015 yılına kadar Türkiye Gazeteciler Federasyonu'nda başkanlık yapmıştır.\n" }, "Aşir Atlı": { "first_paragraph": "Aşir Atlı (1881, Kilis - 23 Ekim 1957), Çerkes asıllı Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Aydın Erten": { "first_paragraph": "Aydın Erten (1940, Diyarbakır - 10 Ağustos 2000, İzmir), Türk siyasetçidir. İzmir'in Gültepe belediye başkanlarından biridir. 1973 yerel seçimlerinde seçilip iki dönem başkanlık yapmıştır. Tariş direnişine destek verdiği, işgal sırasında işçilere kumanya dağıttığı için 12 Eylül yönetimi tarafından gözaltına alınmış ve işkence görmüştür.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Aydın Güven Gürkan": { "first_paragraph": "Aydın Güven Gürkan (10 Mayıs 1941, Elazığ - 22 Ocak 2006, İstanbul), Türk siyasetçi, milletvekili ve eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı.\n" }, "Aydın Özer": { "first_paragraph": "Aydın Özer (1962, Antalya), Türk siyasetçi, maden mühendisi ve TBMM 27. dönem CHP Antalya milletvekilidir.[1]\n" }, "Ayfer Atay": { "first_paragraph": "Ayfer Atay ; (d. 1933, Ortaköy, Beşiktaş, İstanbul), Türk futbolcu ve siyasetçi, Ortaköy SK eski futbolcusu ve başkanı. Eski Beşiktaş Belediye Başkanı.\n" }, "Ayhan Altuğ": { "first_paragraph": "Ayhan Altuğ (d. 1933, İstanbul - ö. 2023[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ayhan Fırat": { "first_paragraph": "Ayhan Fırat (d. 1929, Malatya, ö. 19 Mayıs 2017), Türk siyaset adamı.\n" }, "Aykan Erdemir": { "first_paragraph": "Aykan Erdemir (d. 28 Temmuz 1974, Bursa) Türk sosyal antropolog ve siyasetçi.\n" }, "Aziz Duru": { "first_paragraph": "Aziz Duru, (1895, İstanbul - 29 Eylül 1970), Türk siyasetçi.\n" }, "Aziz Samih İlter": { "first_paragraph": "Aziz Samih İlter, (1877, Kuruçam - 2 Aralık 1948), Türk siyasetçi.\n" }, "Aziz Uras": { "first_paragraph": "Aziz Uras (1901 Mardin Türkiye - 22 Mart 1985), Türk siyasetçidir.\n" }, "Baha Ünlü": { "first_paragraph": "Baha Ünlü (d. 1955, Osmaniye), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Cumhuriyet Halk Partisi Osmaniye milletvekilidir.\n" }, "Bahattin Karakoç (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Bahattin Karakoç (1933, Bismil, Diyarbakır - 12 Kasım 1987) Türk siyasetçi.\n" }, "Bahri Yazır": { "first_paragraph": "Bahri Yazır, (1914, Kayseri - 31 Mayıs 2006), Türk siyasetçidir.\n" }, "Baki Vandemir": { "first_paragraph": "Baki Vandemir, (24 Mart 1890, İstanbul - 23 Ocak 1963, İstanbul) Türk asker. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında 5. Süvari Kolordusu Kurmay Başkanı ve İstihbarat Şube Müdürlüğü görevlerinde bulundu.\n" }, "Barbaros Turgut Boztepe": { "first_paragraph": "Barbaros Turgut Boztepe, (d. 1933, Akyazı), Türk siyasetçi.\n" }, "Atatürkçü Düşünce Derneği": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği": { "first_paragraph": "Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (kısaca ÇYDD), merkezi İstanbul'da bulunan sivil toplum kuruluşu. Derneğin amacı \"Atatürk ilke ve devrimlerini korumak, geliştirmek, çağdaş eğitim yoluyla çağdaş insan ve çağdaş topluma ulaşmak amacıyla, kazanılmış hakların korunup geliştirilmesi ilkesini gütmek\" olarak belirlenmiştir.[1]\n" }, "Türkân Saylan Sanat ve Bilim Ödülleri": { "first_paragraph": "Türkân Saylan Sanat ve Bilim Ödülleri, Türk tıp doktoru, akademisyen, yazar ve eğitimci Türkân Saylan'ın anısına her yıl Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği tarafından verilen sanat ve bilim ödülleridir.\n" }, "Nubar Ozanyan": { "first_paragraph": "Nubar Ozanyan (Ermenice: Նուպար Օզանեան; 1956-14 Ağustos 2017[3]) veya takma adı ile Orhan Bakırcıyan, Türkiye doğumlu Türkiye Ermenisi TİKKO militanı. Grup için birkaç ihtilafla mücadele ederken sonunda Rakka Muharebesi sırasında Irak ve Şam İslam Devleti ile mücadelede öldü.\n" }, "Afganistan Devrimci Kadın Birliği": { "first_paragraph": "Afganistan Devrimci Kadın Birliği veya kısaca RAWA (Farsça: جمعیت انقلابی زنان افغانستان), İngilizce: Revolutionary Association of the Women of Afghanistan), 1977 yılında Afganistan’ın başkenti olan Kâbil’de Meena Keshwar Kamal liderliğinde kurulmuştur.[1] RAWA, feminist, köktendincilik karşıtı, seküler demokrasi için çalışan ve laiklik yanlısı bir organizasyondur.[2]\n" }, "Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Devrimci Koordinasyon Birliği": { "first_paragraph": "Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Devrimci Koordinasyon Birliği (THKP-C/DKB), Türkiye'de kısa ömürlü Marksist-Leninist bir örgüttü. Örgüt, 1979 sonunda Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Devrimci Eylem'den ayrılmasının ardından kuruldu.\n" }, "Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist": { "first_paragraph": "Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (TKP/ML), 24 Nisan 1972'de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı komünist parti. Partinin siyasi düşünceleri doğrultusunda askeri kolu Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TİKKO) ve gençlik örgütü Türkiye Marksist-Leninist Gençlik Birliği (TMLGB) kadın kolu ise Komünist Kadınlar Birliğidir (TKP/ML-KKB).\n" }, "Türkiye'de Maocu çatışması": { "first_paragraph": " TKP/ML\n" }, "Burma Komünist Partisi": { "first_paragraph": "Burma Komünist Partisi (BKP), Myanmar (Burma)'da hâlâ aktif olan en eski siyasi partidir. 15 Ağustos 1939'da kurulmuştur. Ekim 1953'te Burma hükûmeti tarafından yasaklanmıştır ve ülkedeki yasadışı faaliyetleri devam etmektedir.\n" }, "Devrimci Komünist Parti (Amerika Birleşik Devletleri)": { "first_paragraph": "Devrimci Komünist Parti (Revolutionary Communist Party) kısaca RCP ya da Revcoms olarak bilinen, Amerika Birleşik Devletleri'nde 1975'te kurulan ve Bob Avakian tarafından yönetilen bir komünist partidir. Partinin nihai hedefi dünya komünizmidir; bu amaçla kapitalist sistemi devirmek ve yerine sosyalist bir devlet kuracak bir devrim için örgütlenmektedir.[1]\n" }, "Tayvan Demokratik Özyönetim Birliği": { "first_paragraph": "Tayvan Demokratik Özyönetim Birliği (Çince: 台湾民主自治同盟), veya kısaca Taimeng, Çin Halk Cumhuriyeti’nde Çin Komünist Partisi’nin yönünü izleyen ve Çin Halkının Siyasi İstişare Konferansı’nın üyesi olan, komünist olmayan, yasal olarak tanınmış sekiz siyasi partiden biridir. 28 Şubat Olayı'ndan kurtulan Tayvanlı Komünist Parti üyeleri tarafından Kasım 1947'de Hong Kong'da kuruldu.\n" }, "Being the Ricardos": { "first_paragraph": "Ricardo'ları Canlandırmak (İngilizce özgün adı: Being the Ricardos), Aaron Sorkin tarafından yazılan ve yönetilen , I Love Lucy yıldızları Lucille Ball ve Desi Arnaz arasındaki ilişki hakkında 2021 Amerikan biyografik drama filmi. Nicole Kidman ve Javier Bardem, Ball ve Arnaz'ı canlandırırken, JK Simmons, Nina Arianda, Tony Hale, Alia Shawkat, Jake Lacy ve Clark Gregg de rol alıyor.\n" }, "Önemsizlik": { "first_paragraph": "Önemsizlik[1], 1985 İngiltere yapımı güldürü filmdir. Özgün adı Insignificance olan film Türkiye'de önce 5. Uluslararası İstanbul Sinema Günleri kapsamında sinemalarda gösterime girmiş, daha sonra çeşitli adlar altında televizyonlardan da defalarca yayına verilmiştir.\n" }, "The Crucible (film)": { "first_paragraph": "The Crucible Arthur Miller tarafından yazılmış 1953 tarihli aynı adlı oyunundan uyarlanan, Salem büyücülük mahkemelerinden esinlenilen, 1996 tarihli bir Amerikan tarihi drama filmidir . Nicholas Hytner tarafından yönetilen filmde Daniel Day-Lewis John Proctor olarak, Winona Ryder Abigail Williams olarak, Paul Scofield Yargıç Thomas Danforth olarak, Bruce Davison Reverend Parris olarak, Joan Allen Elizabeth Proctor olarak ve Karron Graves Mary Warren olarak yer almıştır. Çekimlerin çoğu Ipswich, Massachusetts'teki Choate Adası'nda gerçekleşti.\n" }, "Abdullah Başcı": { "first_paragraph": "Abdullah Başcı (d. 1 Ocak 1960, Taşkent, Konya) Türk siyasetçi ve iş insanı. Adalet Ve Kalkınma Partisi İstanbul 26. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Abdullah Örnek": { "first_paragraph": "Abdullah Örnek (d. 21 Ocak 1950, Kırşehir)[1] İlahiyatçı, eğitimci, siyasetçi, TBMM 20. dönem Yozgat milletvekili, Yimpaş Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili. Evli ve 6 çocuk babası. İngilizce ve Arapça biliyor.\n" }, "Ahmet Cin": { "first_paragraph": "Ahmet Cin (d. 1966, Sakarya), Türk siyasetçi ve Pendik belediye başkanıdır.\n" }, "Altan Raşit Civan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ayhan Yılmaz (1963 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ayhan Yılmaz (d. 1 Eylül 1963, Altındağ, Ankara) Türk siyasetçi.\n" }, "Aziz Duran": { "first_paragraph": "Aziz Duran (15 Mart 1949, Erenler, Sakarya - 30 Eylül 2020, Serdivan, Sakarya), Türk siyasetçi, bürokrat ve yönetici ve eski Sakarya Büyükşehir Belediyesi başkanı (1994-2009).\n" }, "Cemil Yaman": { "first_paragraph": "Cemil Yaman (d. 1970, Ağrı) Türk siyasetçidir.\n" }, "Cüneyt Aldemir": { "first_paragraph": "Cüneyt Aldemir (d. 1973, Tokat) Türk diş hekimi ve siyasetçi\n" }, "Ekrem Yüce": { "first_paragraph": "Ekrem Yüce (d. 16 Ocak 1954; Çengel, Geyve, Sakarya), Türk siyasetçi. 5 Nisan 2019'dan beri Sakarya Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı görevini sürdürmektedir.\n" }, "Fehmi Öztunç": { "first_paragraph": "Fehmi Öztunç (3 Şubat 1960, Şırnak), Türk siyasetçi.\n" }, "Halis Dalkılıç": { "first_paragraph": "Halis Dalkılıç (d. 1968, Darende) Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Tahsin Usta": { "first_paragraph": "Hasan Tahsin Usta (d. 4 Ekim 1959, Sürmene, Trabzon), 2014 Yerel Seçimleri'nde İstanbul Gaziosmanpaşa Belediye başkanı seçilerek halen bu görevi yürüten politikacı.\n" }, "Hilmi Türkmen (Trabzon doğumlu)": { "first_paragraph": "Hilmi Türkmen (d. 1 Mart 1973; Şalpazarı, Trabzon) Türk siyasetçi, Üsküdar belediye başkanı.[1][2]\n" }, "İbrahim Karaosmanoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kahraman Emmioğlu": { "first_paragraph": "Doç. Dr. Kahraman Emmioğlu (d. 1940, Gaziantep) Türk Akademisyen, Siyasetçi ve Bürokrat.\n" }, "Temel Karamollaoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mahfuz Güler": { "first_paragraph": "Mahfuz Güler (d. 1953, Yenibaşak, Bingöl), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mahmut Göksu": { "first_paragraph": "Mahmut Göksu, (d. 1959, Gölbaşı, Adıyaman), Türk siyasetçi.\n" }, "Maliki Ejder Arvas": { "first_paragraph": "Maliki Ejder Arvas (d. 1950, Erciş, Van), Türk siyaset adamı.\n" }, "Mehmet Altınsoy": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mehmet Bedri İncetahtacı": { "first_paragraph": "Mehmet Bedri İncetahtacı (1960, Gaziantep - 21 Kasım 1999, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Çiçek": { "first_paragraph": "Mehmet Çiçek (d. 1 Ocak 1946, Yozgat, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Fuat Fırat": { "first_paragraph": "Mehmet Fuat Fırat (d. 1928, Hınıs, Erzurum - ö. 7 Kasım 2011), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Özyol": { "first_paragraph": "Mehmet Özyol, (d. 1937, Adıyaman), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Zeki Çelik": { "first_paragraph": "Mehmet Zeki Çelik (d. 1948, Van), Türk siyasetçi.\n" }, "Melih Gökçek": { "first_paragraph": "İbrahim Melih Gökçek (d. 20 Ekim 1948, Keçiören, Ankara), Türk siyasetçi, bürokrat, gazeteci, iş insanı ve medya patronu. Eski Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı.\n" }, "Mustafa Bayram (1938)": { "first_paragraph": "Mustafa Bayram (1938, Başkale, Van - 29 Ocak 2019) TBMM XX. ve XXI. Dönem Van Milletvekili, çiftçi, iş adamıdır.\n" }, "Numan Kurtulmuş": { "first_paragraph": "Numan Kurtulmuş (d. 23 Mart 1959; Ünye, Ordu), Türk siyasetçi ve akademisyendir. Türkiye Büyük Millet Meclisinin 30. başkanıdır.[1]\n" }, "Nusret Bayraktar": { "first_paragraph": "Nusret Bayraktar, (d. 1 Ocak 1951, Ardeşen, Rize), Laz[1] kökenli Türk siyasetçi.\n" }, "Osman Aslan": { "first_paragraph": "Osman Aslan (d. 15 Nisan 1954, Kötekan Köyü, Ergani, Diyarbakır - ö. 19 Temmuz 2021), Türk siyasetçidir.\n" }, "Özkan Öksüz": { "first_paragraph": "Özkan Öksüz (d. 2 Şubat 1953 Ömeranlı, Kulu, Konya), Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Ramazan Can": { "first_paragraph": "Ramazan Can (d. 20 Nisan 1970, Kırıkkale), Türk siyasetçi, Adalet Bakan Yardımcısı[1]\n" }, "Ramazan Toprak": { "first_paragraph": "Ramazan Toprak, (d. 1960, Aksaray), Türk siyasetçi.\n" }, "Sait Açba": { "first_paragraph": "Sait Açba (d. 10 Temmuz 1950, Kütahya, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şeref Malkoç": { "first_paragraph": "Şeref Malkoç (d. 1960, Arsin, Trabzon), Türk siyasetçi. 2016 yılından beri Kamu Başdenetçisi\n" }, "Tevfik Göksu": { "first_paragraph": "Mehmet Tevfik Göksu (d. 1966; Gölbaşı, Adıyaman) Türk siyasetçi. Esenler Belediye Başkanı.[1]\n" }, "Tevhit Karakaya": { "first_paragraph": "Tevhit Karakaya, (d. 1955, Erzincan), Türk siyasetçidir.\n" }, "Turgut Altınok": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yahya Akman": { "first_paragraph": "Yahya Akman (d. 7 Mayıs 1966, Şanlıurfa), Eski Şanlıurfa milletvekili ve avukattır.\n" }, "Yahya Baş": { "first_paragraph": "Yahya Baş (d. 1952, Çaykara, Trabzon - 9 Ocak 2023), Türk siyasetçi.\n" }, "Yakup Budak": { "first_paragraph": "Yakup Budak, (d. 1956, Adana), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yavuz Subaşı": { "first_paragraph": "Yavuz Subaşı (1961, Gönen, Balıkesir), Türk siyasetçi, TBMM 27. dönem Balıkesir milletvekili, Adalet ve Kalkınma Partisi Merkez Karar Yönetim Kurulu üyesiydi.\n" }, "Yusuf Tülün": { "first_paragraph": "Yusuf Tülün, (d. 8 Kasım 1956, Orhangazi, Bursa), Türk siyasetçi, belediye ve spor kulubü yönetcisi. Eski Sarıyer belediye başkanı (1994-1999), (2004-2009). Sarıyer SK 26.başkanı (2001-2012)\n" }, "Zülfükar İzol": { "first_paragraph": "Zülfükar İzol (d. 1959, Siverek), Türk siyasetçidir.\n" }, "Halit Kahraman (1922 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Halit Kahraman (d. 1922, Hazro) - (ö. 23 Aralık 2000), Türk siyaset adamı.\n" }, "Hasan Seyithanoğlu": { "first_paragraph": "Hasan Seyithanoğlu (d. 1940, Kahramanmaraş; ö. 19 Şubat 2022, Ankara) Türk siyasetçi.\n" }, "Lütfi Köktaş": { "first_paragraph": "Lütfi Köktaş (d. 1935, Of, Trabzon) - (ö. 23 Aralık 1988), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Ali Bulut": { "first_paragraph": "Mehmet Ali Bulut (d. 1956, Kahramanmaraş) Türk siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Mehmet Emin Seydagil": { "first_paragraph": "Mehmet Emin Seydagil, (d. 1939, Sungu, Muş - ö. 24 Ekim 2020[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Cafer Erçakmak": { "first_paragraph": "Cafer Erçakmak (d. 1939, Sivas – ö. 10 Temmuz 2011, Sivas) kapatılan Refah Partisi'nin eski Sivas Belediye meclisi üyesi. 33 yazar, ozan, düşünür ile 2 otel çalışanının öldürüldüğü Sivas Katliamı'nın bir numaralı sanığıdır.[1] 2 Temmuz 1993'te Sivas'ta meydana gelen Madımak Oteli'nin kundaklanıp yakılması olayının faili olarak Interpol Bülteni'yle aranmasına rağmen yeri ancak 10 Temmuz 2011 tarihinde saklandığı Sivas'ta kalp krizi sonucu öldüğünün ihbar edilmesiyle tespit edilebilmiş, bir gün sonra da Yukarı Tekke Mezarlığı'na gizlice defnedildiği ortaya çıkmıştır.[2] Savcılık kararıyla mezarı açılıp yapılan DNA incelemesi sonucu cenazenin ona ait olduğu anlaşılmıştır.[3]\n" }, "Celal Esin": { "first_paragraph": "Celal Esin (d. 18 Haziran 1964, Patnos, Ağrı, ö. 15 Nisan 2023[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Celal Sevencan": { "first_paragraph": "Celal Sevencan (d. 1954, Of, Trabzon) Türk eğitimci ve idareci.\n" }, "Cevdet Akçalı": { "first_paragraph": "Cevdet Akçalı (d. 1925, Kozan, Adana-ö. 7 Temmuz 2012, Ankara[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Esat Bütün": { "first_paragraph": "Esat Bütün, (d. 1955, Elbistan, Kahramanmaraş), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fethi Acar": { "first_paragraph": "Fethi Acar (d. 1942, Çal), Türk siyasetçidir.\n" }, "Gürcan Dağdaş": { "first_paragraph": "Gürcan Dağdaş (d. 20 Mayıs 1960, Kars), Türk siyasetçidir.\n" }, "Gürsoy Erol": { "first_paragraph": "Gürsoy Erol, (d. 12 Ekim 1956, Turhal) Türk siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "Hanifi Demirkol": { "first_paragraph": "Hanifi Demirkol, (d. 1939 Kahramanmaraş Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Dikici": { "first_paragraph": "Hasan Dikici (d. 1943, Afşin, Kahramanmaraş- 14 Ağustos 2020, Ankara ) Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Hüseyin Ceylan": { "first_paragraph": "Hasan Hüseyin Ceylan (d. 2 Şubat 1960, Beypazarı, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Mezarcı": { "first_paragraph": "Hasan Mezarcı (11 Mayıs 1954; Aydınpınar, Düzce), geçmişte köktendinci görüşleriyle tanınmış Türk kült lideri ve eski siyasetçi.\n" }, "Hüsamettin Korkutata": { "first_paragraph": "Hüsamettin Korkutata (d. 30 Kasım 1946, Çan Köyü Bingöl), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Arı": { "first_paragraph": "Hüseyin Arı, (d. 1947, Akkise, Ahırlı, Konya), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Öztürk (bürokrat)": { "first_paragraph": "Hüseyin Öztürk (d. 1955, Çemişgezek) Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Yıldız (1953 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hüseyin Yıldız (d. 1953, Teltaim), Türk siyasetçi.\n" }, "İlhan Evcin": { "first_paragraph": "İlhan Evcin (d. 27 Temmuz 1962, Yalova), Türk inşaat mühendisi ve siyasetçidir.\n" }, "İsmail Coşar": { "first_paragraph": "İsmail Coşar (1933; Saray, Eldivan, Çankırı - 2017; Saray, Eldivan, Çankırı[1][2]), Türk siyasetçi[3]\n" }, "İsmail Özgün": { "first_paragraph": "İsmail Özgün (d. 6 Eylül 1956, Balıkesir, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmail Yılmaz (1958 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "İsmail Yılmaz (d. 1958, Bayındır, İzmir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Kamalak": { "first_paragraph": "Mustafa Kamalak (d. 1 Ağustos 1948, Kahramanmaraş), Türk avukat, siyasetçi Saadet Partisi Eski Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ın ölümünden sonra Saadet Partisi'nin Genel Başkanı seçildi ve 30 Ekim 2016 tarihinde Saadet Partisi 6. Olağan Kongresinden sonra Genel Başkanlık görevini Temel Karamollaoğlu'na devretti.\n" }, "Kazım Ataoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kemalettin Göktaş": { "first_paragraph": "Kemalettin Göktaş, (d. 4 Ocak 1950, Of, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Latif Öztek": { "first_paragraph": "Latif Öztek, (d. 1948, Çöteli, Elâzığ), Türk siyasetçidir.\n" }, "Lütfi Yalman": { "first_paragraph": "Lütfi Yalman, (d. 1956, Kızılöz/Güneysınır), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Altan Karapaşaoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Altan Karapaşaoğlu, 16 Temmuz 1940'ta Bursa Gemlik'te doğdu. Sanayici; Lise mezunu. Özel sektörde yurt içi ve yurt dışında çeşitli kuruluşların organizasyon ve yöneticiliğinde bulundu. \"Gündeme Düşenler\" adlı güncel ve siyasi konuları içeren bir kitabı yayınlandı. 20, 21, 22 ve 23. Dönem Bursa Milletvekili. 20. Dönem'de Türkiye Büyük Millet Meclisi Hesaplarını İnceleme Komisyonu Başkanlığı görevinde bulundu. Orta düzeyde Fransızca bilen Karapaşaoğlu, evli ve 4 çocuk babasıdır. Karasoy olan soyadını, Karapaşaoğlu olarak değiştirmiştir.\n" }, "Mehmet Aykaç": { "first_paragraph": "Mehmet Aykaç, (d. 1956, Yaydiğin, Çorum, Türkiye) Türk Akademisyen, Siyasetçi\n" }, "Mehmet Elkatmış": { "first_paragraph": "Mehmet Elkatmış (d. 1947, Nar, Nevşehir, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Sılay": { "first_paragraph": "Mehmet Sılay (d. 1949, Altınözü, Hatay), Türk siyasetçidir.\n" }, "Metin Işık": { "first_paragraph": "Metin Işık (d. 1958, Kars), Türk gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Mukadder Başeğmez": { "first_paragraph": "Mukadder Başeğmez (d. 1953, Zara, Sivas), Türk siyasetçi.\n" }, "Musa Demirci": { "first_paragraph": "Musa Demirci (1942 Sivas - 15 Mayıs 2020 Ankara Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Musa Uzunkaya": { "first_paragraph": "Musa Uzunkaya (d. 1952 Samsun), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Baş": { "first_paragraph": "Mustafa Baş (1956, Rize), Türk siyasetçidir. 1991-2007 yılları arasında milletvekilliği yapmıştır.\n" }, "Mustafa Ünaldı": { "first_paragraph": "Mustafa Ünaldı, (d. 1945, Ararım[1]/Beyşehir, Konya), Türk siyasetçi.\n" }, "Nezir Aydın": { "first_paragraph": "Nezir Aydın (d. 1953, Yomra, Trabzon), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nureddin Nebati": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Nurettin Aktaş": { "first_paragraph": "Nurettin Aktaş (d. 1947, Palu, Elazığ), Türk siyasetçi.\n" }, "Nurettin Kaldırımcı": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ökkeş Şendiller": { "first_paragraph": "Ökkeş Şendiller (eski soyadı Kenger) (d.1956, Kuzucak, Kahramanmaraş) Türk Öğretmen, Siyasetçi, TBMM XIX.Dönem Kahramanmaraş milletvekili ve katliam sanığı. Evli ve üç çocuk babasıdır.[1]\n" }, "Ömer Faruk Ekinci": { "first_paragraph": "Ömer Faruk Ekinci, (d. 1944, Micingirt, Kars - ö. 24 Ekim 2020, Ankara[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Ömer Naimi Barım": { "first_paragraph": "Ömer Naimi Barım (d. 1933, Harput, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ömer Özyılmaz": { "first_paragraph": "Ömer Özyılmaz (d. 1952, Erzurum), Türk siyasetçi.\n" }, "Ömer Vehbi Hatipoğlu": { "first_paragraph": "Ömer Vehbi Hatipoğlu (d. 1953; Hazro, Diyarbakır, Türkiye), eğitimci-yazar, şair ve siyasetçi. TBMM 20. ve 21. dönem RP ve FP Diyarbakır milletvekillerindendir.\n" }, "Recep Kırış": { "first_paragraph": "Recep Kırış (d. 1953, Kılbasan), Türk siyasetçi.\n" }, "Remzi Çetin": { "first_paragraph": "Remzi Çetin, (d. 1952, Apa, Çumra, Konya), Türk siyasetçi.\n" }, "Sabahattin Yıldız": { "first_paragraph": "Sabahattin Yıldız (d. 1960, Varto, Muş), Türk siyasetçi.\n" }, "Sabri Tekir": { "first_paragraph": "Sabri Tekir, (d. 1951, Ödemiş, İzmir), Türk İktisatçı, Akademisyen ve siyasetçidir.\n" }, "Sacit Günbey": { "first_paragraph": "Sacit Günbey (d. 1952, Maden, Elazığ), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sadık Albayrak": { "first_paragraph": "Ahmed Sadık Albayrak (d. 15 Şubat 1942; Yenice) Türk gazeteci, siyasetçi ve yaklaşık 40 adet eserin yazarı. 1991-1995 seneleri arasında Refah Partisi Meclis üyesiydi. 1980 tarihli Son devir Osmanlı uleması kitabı Türkiye Yazarlar Sendikası'ndan ödül aldı.\n" }, "Saffet Topaktaş": { "first_paragraph": "Saffet Topaktaş (d. 1953, Afşin, Kahramanmaraş), Türk siyasetçi.\n" }, "Seyit Osman Sevimli": { "first_paragraph": "Seyit Osman Sevimli (d. 21 Şubat 1952, Karaman), Türk mühendis, siyasetçi ve TBMM 19. dönem Refah Partisi Karaman milletvekilidir.[1]\n" }, "Seyyit Haşim Haşimi": { "first_paragraph": "Seyyit Haşim Haşimi (d. 1956, Cizre, Şırnak), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mahmut Sönmez": { "first_paragraph": "Mahmut Sönmez, (d. 19 Ekim 1953, Solhan, Bingöl, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Süleyman Metin Kalkan": { "first_paragraph": "Süleyman Metin Kalkan, (d. 1952, Reyhanlı, Hatay), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şaban Karataş": { "first_paragraph": "Şaban Karataş, (1928, Ereğli, Konya - 14 Şubat 2016, Ankara) Türk siyasetçi.\n" }, "Şükrü Karatepe": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Teoman Rıza Güneri": { "first_paragraph": "Teoman Rıza Güneri (d. 1960, Konya, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Veysel Candan": { "first_paragraph": "Veysel Candan, (d. 1947, Kongul, Taşkent, Konya), Türk siyasetçi.\n" }, "Yasin Hatipoğlu": { "first_paragraph": "Yasin Hatipoğlu (d. 1935; Sarıkaya, Yozgat), Türk siyasetçidir. Cumhurbaşkanı Eski Vekili ve TBMM Eski Başkanvekili. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Alaca Belediye Başkanlığı, HAK-İŞ Konfederasyonu Genel Başkanlığı, 4 Dönem (XV., XIX., XX. ve XXI.) Çorum Milletvekilliği ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekilliği yaptı. Refah Partisi'nin kapanmasından sonra Fazilet Partisi'ne geçen Yasin Hatipoğlu, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Başkanvekilliği yaptı. Aynı dönemde kısa bir süre cumhurbaşkanlığına vekâlet etti. Rahşan Affı'na destek verdi, 21 Aralık 2000'de yapılan oylamada kabul oyu verdi.[1] Şiire olan merakıyla da tanındı. Özellikle küskünler döneminde sıkıntılı günler geçiren politikacının Türk Sanat Müziği'ne karşı duyduğu ilgi ve bunu Meclis'e taşıması gergin oturumlarda ortamı sakinleştirdi.\n" }, "Yaşar Erbaz": { "first_paragraph": "Yaşar Erbaz (1938, Yozgat - 2 Haziran 2023, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Zehra Taşkesenlioğlu": { "first_paragraph": "Zehra Taşkesenlioğlu Ban (d. 1972, Erzurum), Türk iş insanı ve siyasetçidir. TBMM 25, 26 ve 27. dönem AK Parti Erzurum milletvekilidir.\n" }, "Zeki Karabayır": { "first_paragraph": "Zeki Karabayır (d. 1 Ocak 1952, Kars) Kars Milletvekili ve Kimya Mühendisidir.\n" }, "Zeki Ünal (1940 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Zeki Ünal (d. 1940, Akçaşehir, Karaman), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ziyaettin Tokar": { "first_paragraph": "Ziyaettin Tokar (1952, Eleşkirt, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Bülent Kaya": { "first_paragraph": "Bülent Kaya (d. 1973, Ergani, Diyarbakır), Avukat ve siyasetçi.\n" }, "İsa Mesih Şahin": { "first_paragraph": "İsa Mesih Şahin (d. 1982, Osmaniye) Türk siyasetçi ve avukat.\n" }, "Rusya Fuar Merkezi": { "first_paragraph": "Rusya Fuar Merkezi ya da eski adıyla Ulusal Ekonomik Başarılar Sergisi (Rusça:Vıstavka dostijeniy narodnogo hozyaystva; VDNH, Вы́ставка достиже́ний наро́дного хозя́йства; ВДНХ), Rusya'nın başkenti Moskova'da yer alan kalıcı fuar ve eğlence merkezi.\n" }, "İşçi ve Çiftçi Kadın Heykeli": { "first_paragraph": "İşçi ve Çiftçi Kadın Heykeli veya İşçi ve Kolhoz Kadın Heykeli (Rusça: Рабочий и колхозница - Raboçiy i kolkhoznitsa), ideolojik ve kavramsal olarak Boris İofan tarafından ortaya atılan, Vera Muhina tarafından tasarlanan, Paris'te 1937 yılında gerçekleşen uluslararası fuarda sergilenen, paslanmaz çelikten yapılmış, 60 ton ağırlığında[1] ve 24,5 metre uzunluğundaki heykel.[2][3] Döneminde ilk kez denenen nokta kaynak metodu ile yapılan heykel, komünizmin sembolü olan orak ve çekiç taşıyan bir kadın ve bir erkekten oluşmaktadır.\n" }, "Moskova-850": { "first_paragraph": "Moskova-850 (Rusça: Колесо имени 850-летия Москвы), 1995 yılında Rusya Fuar Merkezi'nde inşa edilen dönme dolap. Moskova'nın 850. kuruluş yılı için inşa edilmiş, 2016 yılında sökülmüştür.\n" }, "Uzayın Fethi Anıtı": { "first_paragraph": "Uzayın Fethi Anıtı (Rusça: Монумент «Покорителям космоса»; Monument Pokoriteljam kosmossa), 1964 yılında Moskova'da Sovyetler Birliği'nin uzay çalışmalarındaki başarıları anısına dikilen anıt. Rusya Fuar Merkezi'nin ana girişinin ileri bölgesinde yer alan ve titanyumdan yapılan anıt 77° eğiminde ve 107 metre yüksekliğindedir. Hemen önünde Kozmonotlar Anıt Müzesi yer alır.\n" }, "VDNH (Moskova metrosu)": { "first_paragraph": "VDNH (Rusça: ВДНХ), Ostankino Bölgesi'nde bulunan bir Moskova metrosu istasyonudur. Kalujsko-Rijskaya Hattı üzerinde Alekseyevskaya ile Botaniçeski Sad istasyonları arasındadır.\n" }, "Kerem Kabadayı": { "first_paragraph": "Kerem Kabadayı (d. 20 Aralık 1977, Ankara), mor ve ötesi adlı Türk rock grubunun kurucu üyesi, yazar, baterist ve mimari tarihi araştırmacısıdır.\n" }, "Kızıl Eylem": { "first_paragraph": "Kızıl Eylem (Hırvatça: Crvena akcija; kısaca CA) Hırvatistan’da faaliyet gösteren anti-emperyalist siyasi kuruluş. Kuruluş Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne (NATO) şiddetle karşı çıkmaktadır. Ülkedeki NATO sembollerini kırmızı boyayla boyamasıyla bilinmektedir.[1] Bununla birlikte kuruluş Avrupa Birliği'ni; Batı Avrupa emperyalizminin temsilcisi ve Doğu Avrupa'yı sömüren bir güç olarak tanımlamaktadır.[2]\n" }, "Azerbaycan adalet bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Adalet Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan başbakan yardımcıları listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan Başbakan Yardımcısı, 18 Ekim 1991 tarihinde itibaren Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu'nda yer alan ve başbakanlığa bağlı kurum ve kuruluşların yönetilmesinde rol oynayan makam. Başbakan Yardımcılarının kendisine bağlı kuruluşları da bulunmaktaydı. Başbakan yardımcılarının sayı dönem dönem 1-5 arası değişmiştir.\n" }, "Azerbaycan çalışma ve ahalinin sosyal güvenliği bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Çalışma ve Ahalinin Sosyal Güvenlik Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan dışişleri bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan dijital gelişim ve ulaşım bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Dijital Gelişim ve Ulaşım Bakanlığı listesidir.\n" }, "Azerbaycan bilim ve eğitim bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Bilim ve Eğitim Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan ekoloji ve tabii kaynaklar bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Ekoloji ve Tabii Kaynaklar Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan ekonomi bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Eğitim Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan enerji bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Enerji Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan gençler ve spor bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Gençler ve Spor Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan içişleri bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti İçişleri Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan kültür bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Kültür Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan maliye bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Maliye Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan olağanüstü haller bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Olağanüstü Haller Bakanlarının listesidir.\n" }, "Azerbaycan sağlık bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Sağlık Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan savunma bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Savunma Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan savunma sanayii bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Savunma Sanayii Bakanları listesidir.\n" }, "Azerbaycan tarım bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Tarım Bakanları listesidir.\n" }, "Birleşik Krallık dışişleri bakanı": { "first_paragraph": "Dışişleri, Milletler Topluluğu ve kalkınma işlerinden sorumlu devlet sekreteri, aynı zamanda dışişleri bakanı olarak da anılır, Birleşik Krallık Hükûmeti Kraliyet bakanı ve Dışişleri, Milletler Topluluğu ve Kalkınma Dairesi başkanıdır.[1] Hükûmetin en kıdemli bakanlarından biri ve Büyük Devlet Ofisi olarak görülen görevdeki görevli, bakanlık sıralamasında dördüncü, Birleşik Krallık Kabine üyesidir.[2]\n" }, "Türkiye dışişleri bakanları listesi": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri içişleri bakanı": { "first_paragraph": "ABD İçişleri Bakanı (İngilizce: United States Secretary of the Interior) ABD İçişleri Bakanlığının başıdır.\n" }, "Birleşik Krallık içişleri bakanı": { "first_paragraph": "İçişlerinden sorumlu devlet sekreteri (aynı zamanda içişleri bakanı olarak da anılır), Birleşik Krallık hükûmetinde Kraliyet'in kıdemli bakanıdır. İçişleri Bakanı, İçişleri Bakanlığını yönetir ve Birleşik Krallık'ın tüm ulusal güvenlik, polislik ve göçmenlik politikalarından sorumludur.[1] Büyük bir Devlet Ofisi olarak, içişleri bakanı hükûmetteki en kıdemli ve etkili bakanlardan biridir. Görevdeki kişi, İngiliz Kabinesi ve Ulusal Güvenlik Konseyi'nin yasal bir üyesidir. Görev sahibi bakanlık sıralamasında beşincidir.[2]\n" }, "Türkiye içişleri bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanları listesidir.\n" }, "Türkiye adalet bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanları listesidir.\n" }, "Türkiye aile ve sosyal hizmetler bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanları listesidir.\n" }, "Avrupa Birliği Bakanlığı": { "first_paragraph": "Avrupa Birliği Bakanlığı, 2011'de kurulan ve ilk olarak 61. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'nde yer alan bakanlıktır. Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliği sürecine ilişkin faaliyetleri koordine etmek amacıyla kurulmuştur. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Avrupa Birliği Bakanı Egemen Bağış oldu.[2]\n" }, "Bahriye Vekaleti": { "first_paragraph": "Bahriye Vekaleti (bugünkü adıyla Denizcilik Bakanlığı) Türkiye Cumhuriyetinin ilk yıllarında kurulmuş, sonradan kaldırılmış bir bakanlığın adıdır.\n" }, "Türkiye başbakan yardımcıları listesi": { "first_paragraph": "Başbakan Yardımcısı, 1946-2018 yılları arasında bazı aralıklar dışında bakanlar kurulunda yer alan alan ve başbakanlığa bağlı kurum ve kuruluşların yönetilmesinde rol oynayan makamdı. Başbakan Yardımcısı aynı zamanda Millî Güvenlik Kurulu üyesiydi. Koalisyon hükûmetlerinde koalisyon ortağı partilerin genel başkanları eğer isterse başbakan yardımcısı olurdu. Eğer bir parti tek başına iktidar olmuşsa milletvekillerinden birisini seçerek Başbakan Yardımcısı olarak görevlendirirdi. Başbakan Yardımcılarının kendisine bağlı kuruluşları da bulunmaktaydı. Genellikle bu kuruluşlar hükûmetin kurulması sonrası Başbakan ve başbakan yardımcıları arasında yapılan görev dağılımıyla yardımcılıklara dağıtılmaktaydı.\n" }, "Türkiye çalışma ve sosyal güvenlik bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanları listesidir.\n" }, "Türkiye çevre, şehircilik ve iklim değişikliği bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanları listesidir.\n" }, "Ekonomi Bakanlığı (Türkiye)": { "first_paragraph": "Ekonomi Bakanlığı, Türkiye'de 2011'de kurulan ilk olarak 61. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'nde yer alan bakanlıktır. Önceki hükûmetlerde bulunan Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın yerine kurulmuştur. İlk Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan oldu.[2] 10 Temmuz 2018'de 66. Türkiye Hükûmeti'nin kurulmasıyla yerini Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı'na bırakmıştır.[3]\n" }, "Türkiye enerji ve tabii kaynaklar bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanları listesidir.\n" }, "Erkân-ı Harbiye-i Umûmiye Vekâleti": { "first_paragraph": "Erkân-ı Harbiye-i Umûmiye Vekâleti 1920 yılında Ankara'da kurulan meclis hükûmetinde yer alan ve daha sonra Genelkurmay Başkanlığına dönüştürülen bakanlıktır.\n" }, "Türkiye gençlik ve spor bakanları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanları listesi, Türkiye'de 1969'da spor işlerinin bakanlık düzeyinde ele alınması için kurulan gençlik ve spor bakanlarını gösteren bir listedir.\n" }, "Türkiye Cumhuriyeti Gümrük ve Tekel Bakanlığı": { "first_paragraph": "Gümrük ve Tekel Bakanlığı Türk hükûmet sisteminde 7. Türkiye Hükûmeti döneminde kurulmuş ve 45. Türkiye Hükûmeti kurulurken kaldırılmış bir bakanlıktır. Kurulduğu tarihte başbakan İsmet İnönü, kaldırıldığı tarihte başbakan Turgut Özal'dı.\n" }, "Türkiye hazine ve maliye bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanları listesidir.\n" }, "İmar ve İskan Bakanlığı": { "first_paragraph": "İmar ve İskan Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti hükûmetinde eski bir bakanlığın adıdır. Bu bakanlık varlığını iki ayrı dönemde sürdürmüştür.\n" }, "İşletmeler Bakanlığı": { "first_paragraph": "İşletmeler Bakanlığı Türk hükûmet sisteminde sadece bir dönem varlığını sürdürmüş olan eski bir bakanlıktır.\n" }, "Türkiye kültür ve turizm bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanları listesidir.\n" }, "Kalkınma Bakanlığı (Türkiye)": { "first_paragraph": "Kalkınma Bakanlığı, 2011'de kurulan ilk olarak 61. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'nde yer almış bakanlıktır. Önceki hükûmette bulunan Devlet Planlama Teşkilatının yerine kuruldu. İlk Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz oldu.[3]\n" }, "Koordinasyon Bakanlığı": { "first_paragraph": "Koordinasyon Bakanlığı, Türkiye hükûmet sisteminde sadece iki yıl için kurulmuş bir bakanlıktır. Bakanlık 10 Temmuz 1958 tarihinde, Adnan Menderes başbakanlığındaki 23. Türkiye Hükûmeti döneminde kuruldu. Görevi diğer bakanlıkların yetki alanına giren ekonomik faaliyetleri koordine etmekti. Fakat 27 Mayıs Darbesi sonrasında kurulan 24. Türkiye Hükûmetinde bu bakanlık lağvedildi. Bakanlığın görevleri daha sonra kurulan Devlet Planlama Teşkilatına devredildi.[1]\n" }, "Köyişleri Bakanlığı": { "first_paragraph": "Köyişleri Bakanlığı, Türkiye hükûmet sisteminde kurulmuş ve daha sonra feshedilmiş bir bakanlıktır.\n" }, "Türkiye millî eğitim bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanları listesidir.\n" }, "Türkiye sağlık bakanları listesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanları listesi, Türkiye'de 3 Mayıs 1920'den itibaren göreve başlayan sağlık bakanlarını gösteren bir listedir.\n" }, "Türkiye sanayi ve teknoloji bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanları listesidir.\n" }, "Türkiye millî savunma bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanları listesidir.\n" }, "Şeriyye ve Evkaf Vekaleti": { "first_paragraph": "Şerriye ve Evkaf Vekaleti Türk hükûmet sisteminde ilk yıllarda yer alan sonradan kaldırılmış bir bakanlıktır. \"Şeriyye\" sözcüğü din işleri, \"Evkaf\" ise vakıflar anlamına gelmektedir. Osmanlı'da din hizmetleri ile ilgilenen Şeyhülislam makamı ile vakıf malları ile ilgilenen Evkaf-ı Hümâyun Nezâretinin hizmetleri 2 Mayıs 1920 tarihli TBMM kararı ile yeni kurulan Şeriyye ve Evkaf Vekaleti ile devam etmiştir.\n" }, "Türkiye tarım ve orman bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanları listesidir.\n" }, "Türkiye ticaret bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanları listesidir.\n" }, "Türkiye ulaştırma ve altyapı bakanları listesi": { "first_paragraph": "Aşağıdaki liste Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanları listesidir.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:T%C3%BCrkiye%27deki_belediye_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Adana belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Adana belediye başkanları listesi yer almaktadır.[1][2]\n" }, "Alanya belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Alanya belediye başkanları listesi yer almaktadır.\n" }, "Ankara belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Ankara belediye başkanları listesi yer almaktadır.\n" }, "Balıkesir belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Balıkesir belediye başkanları listesi yer almaktadır.\n" }, "Çatalca belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Türkiye'nin Çatalca ilçesinin belediye başkanlarının listesi yer almaktadır. Kuvâ-yi Milliyeci Hasan Hayri Uğur, Çatalca'nın ilk belediye başkanıdır.\n" }, "Denizli belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Denizli belediye başkanları listesi yer almaktadır.[1]\n" }, "Gazi belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Samsun'un Gazi beldesinin belediye başkanlarının bir listesi yer almaktadır. 1993 yılına kadar Samsun'un merkez ilçesine bağlı olarak yönetilen Gazi, o yıl belde yapıldı.[1] Samsun'un büyükşehir olmasıyla birlikte ona bağlı olarak kurulan 4 alt kademe belediyeden biri olan Gazi, büyükşehir ilçe belediyeleriyle aynı yetkilere ulaştı.[1][2] 1994 yerel seçimlerinde Gazi belediye başkanını belirlemek için yapılan seçimleri %22,72 oy oranıyla kazanan Cumhuriyet Halk Partisi'nden Vedat Yılmaz belde tarihinin ilk belediye başkanı oldu. Yılmaz, 1999 seçimlerinde de başkan adayı aldu ancak Anavatan Partisi adayı Nihat Batur yüzde birin altında oy farkı ile belediyenin yeni başkanı oldu.[3] Son olarak 28 Mart 2004'teki seçimlerden %33,76'lık oy oranıyla birinci sırada ayrılan Adalet ve Kalkınma Partisi'nden Süleyman Kaldırım, görevini Gazi'nin tüzel kişiliği sonlanana kadar sürdürmüştür.[4]\n" }, "İlkadım belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Samsun'un merkez ilçesine bağlı olan Anadolu, Cedit, Hançerli, Hastahane, Kadifekale, Kadıköy, Kale, Kalkancı, Kökçüoğlu, Liman, Pazar, Saitbey, Selahiye, Ulugazi, Unkapanı, Zeytinlik mahalleleri o yıl İlkadım adı altında belde yapıldı.[1] Samsun'un büyükşehir olmasıyla birlikte ona bağlı olarak kurulan 4 alt kademe belediyeden biri olan İlkadım, büyükşehir ilçe belediyeleriyle aynı yetkilere ulaştı.[1][2] 1994 yerel seçimlerinde İlkadım belediye başkanını belirlemek için yapılan seçimleri %24,51 oy oranıyla kazanan Refah Partisi'nden Ahmet Okuyucu, belde tarihinin ilk belediye başkanı oldu. 1999 seçimlerine Demokrat Türkiye Partisi çatısı altında giren Ahmet Okuyucu koltuğunu Anavatan Partisi adayı Necmi Akkoyunlu'ya karşı kaybetti.[3] 2004 seçimlerinin ardından Adalet ve Kalkınma Partisi üyesi Erdoğan Tok, %31,98'lik oy oranıyla belediye başkanlığına seçildi.\n" }, "İstanbul belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanları, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde, İstanbul şehrinin yönetiminden en üst düzeyde sorumlu görevde bulunmuşların listesi.\n" }, "İzmir belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "İzmir belediye başkanları, Türkiye Cumhuriyeti döneminde, İzmir şehrinin yönetiminden en üst düzeyde sorumlu olan kişilerin listesidir.[1]\n" }, "Kütahya belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mersin belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Mersin belediye başkanları listesi yer almaktadır.[1]\n" }, "Muğla belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, belediye teşkilatının kuruluşu olan 1871'den günümüze kadar olan zamandaki Muğla belediye başkanlarını ve görev aralıklarını göstermektedir.\n" }, "Samsun belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Samsun Büyükşehir Belediyesi başkanları listesi, 1869'da Samsun Şehremaneti adıyla kurulan, cumhuriyetin ilanından sonra adı Samsun Belediyesi olan ve 1993'te büyükşehir statüsü kazanan Samsun Büyükşehir Belediyesinde görev yapan belediye başkanlarının bir listesidir.\n" }, "Samsun büyükşehir belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu maddede Samsun büyükşehir belediye başkanlarının bir listesi yer almaktadır. Osmanlı döneminde Canik Sancağı'nın bir şehri olan Samsun'a, Kânûn-ı Esâsî ile birlikte şehremaneti kuruldu.[1][2] Bu dönemde belediye başkanları İstanbul'dan atanmaktaydı.[1] İlk defa 1893'te halk, kendi oylarıyla belediye başkanını seçti.[1] Cumhuriyetin kurulmasından sonra da devam eden belediye dönemi, Samsun'un 1993'te büyükşehir olmasıyla sona erdi.\n" }, "Şişli belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "\n" }, "Yakakent belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Alaçam'a bağlı olan Kozköy ve Gümenüz köyleri, 1962 yılında İçişleri Bakanlığı tarafından Gümenüz adı altında birleştirildi ve burada belediye teşkilatının oluşturulmasına karar verildi.[1] 1 Mart 1963'te Yakakent Belediyesi kuruldu.[2] Rasim Çağlar belediye teşkilatının kurulmasına öncülük ederek belediyenin ilk başkanı oldu. 1963 yerel seçimlerinde Yakakent belediye başkanını belirlemek için yapılan ilk seçimi %63,72'lik oy oranıyla kazanan Cumhuriyet Halk Partisi'nden Avni Birer, ilçenin seçilmiş ilk belediye başkanı oldu. 1968 yerel seçimlerini de %63,70'lik oy oranıyla Birer kazandı. 1973 seçimleriyle birlikte yine Cumhuriyet Halk Partisi'nden Yılmaz Birer, oyların %45,20'sini alarak belediye başkanı oldu. Yılmaz Birer de Avni Birer gibi başkanlığa geldikten sonra yapılan seçimlerde tekrar belediye başkanlığına seçildi.[3] Ancak, Birer'in görevi esnasında 12 Eylül Darbesi'nin gerçekleşmesiyle birlikte onun koltuğuna Aşur Aktaş atandı.\n" }, "Yüksekova belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Yüksekova belediye başkanları listesi, 1963 yılından beri Hakkâri'nin Yüksekova ilçesinde görev yapan belediye başkanlarını gösterir.\n" }, "Zonguldak belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Zonguldak belediye başkanları listesi, Zonguldak'ta 1924 yılından günümüze kadar görev yapmış belediye başkanlarını içerir.\n" }, "Boğdan hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Eflak hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Daha sonraki hükümdarlar için bkz. Romanya Kralları.\n" }, "Hırvatistan hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Hırvatistan hükümdarları listesi, Hırvatistan Krallığı'nın yerli etnik ve yöneten hanedanlara mensup Hırvatistan hükümdarlarının listesidir.\n" }, "Hun hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Roma konsülleri listesi": { "first_paragraph": "Aksi belirtilmedikçe, MÖ 509 ile 81 arasındaki konsüllerin isimleri ve tarihleri Thomas Broughton'un The Magistrates of the Roman Republic isimli eserinden alınmıştır.\n" }, "Silmarien": { "first_paragraph": "Silmarien, Elendil’in, Arnor Kralları’nın ve Gondor Kralları’nın atasıdır. İkinci Çağ’ın 521 yılında Númenor’da doğdu. Tar-Elendil’in en büyük çocuğuydu. Silmarien’in Isilme adında bir kız kardeşi ve Meneldur adında da bir erkek kardeşi vardı.\n" }, "Tarihler Kitabı": { "first_paragraph": "Tarihler kitabı (İbranice: Dibh're Hayyamim, דברי הימים, Yunanca: Paralipomenon, Παραλειπομένων) Tanah'ın bir parçasıdır. Masoretik metinde Ketuvim'in ilk veya son kitabı olarak yer alır; Ketuvim'in son kitabı olarak kullanıldığında bütün Tanah'ın da son kitabı haline gelir. Tarihler kitabı büyük ölçüde Samuel ve Krallar kitaplarındaki David hikâyeleriyle paralellik gösterir.[1] Hristiyanlıkta 1 ve 2. Tarihler olmak üzere ikiye bölünmüştür; 1 & 2 Samuel ve 1 & 2 Krallar'dan sonra yer alır. Hristiyanlıkta kitapların bu dizilişi, Yunanca tercüme olan Septuagint'ten baz alınarak gerçekleşmiştir.\n" }, "Bilicilerin deyişleri": { "first_paragraph": "Bilicilerin deyişleri, veya Musavî metinlerde geçen adıyla Hozay'ın deyişleri veya Hozay'ın tarihi, 2 Tarihler 33:19 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'da adı geçen kayıp bir Yahudi metnidir. Bu pasajda şöyle denmektedir:\n" }, "Davud": { "first_paragraph": "Davud[a] (İbranice: דָּוִד, romanize: David; y. MÖ 1040 – MÖ 970), Tanak'a göre, Birleşik İsrail Krallığı'nın kralı olmuş bir Yahudi kraldı.[1][2] İşboşet'in yerine gelir ve tahtı kendisinden sonra oğlu Süleyman'a bırakır.\n" }, "Siloam Havuzu": { "first_paragraph": "Siloam Havuzu (İbranice: בריכת השילוח, Breikhat HaShiloah) bazı arkeologlar tarafından Kudüs'ün orijinal bölgesi olarak kabul edilen Wadi Hilweh'in güney yamacında, güneydoğuda Eski Şehir duvarlarının dışında yer alan bir dizi kayaya oyulmuş havuzu ifade eder. Havuzlar, Siloam Tüneli ile buraya taşınan Gihon Pınarı suları ile besleniyordu.\n" }, "Süleyman": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Richard Lee (mühendis)": { "first_paragraph": "Sir Richard Lee (1513-1575), İngiliz askerî mühendis. VIII. Henry, VI. Edward ve I. Elizabeth döneminde ülkenin askerî gücünü artırmaya yönelik çalışmalar yapmıştır. Lee 1536-1542 yılları arasında Calais çevresindeki yapılaşmada gözetmen olarak görev almıştır.\n" }, "Anne d'Autriche": { "first_paragraph": "Anne d'Autriche (Avusturyalı Anne; d. Valladolid 1601 - ö. Paris 1666), Oğlu XIV. Louis'nin 1661 yılında tahta çıkmasına kadar Fransa Kraliçesi olarak görev almış Fransız soylu.[1]\n" }, "Barthélemy Louis Joseph Schérer": { "first_paragraph": "Barthélemy Louis Joseph Schérer (18 Aralık 1747 - 19 Ağustos 1804), Fransız asker ve general.\n" }, "Charles François Dumouriez": { "first_paragraph": "Charles-François du Périer Dumouriez (26 Ocak 1739 - 14 Mart 1823) \nFransız Devrim Savaşları sırasında bir Fransız generali. Neerwinden'de Arşidük Karl'ın ordularına yenildi ve Neerwinden'den Fransız kuvvetlerini çekmek zorunda bırakıldı. Valmy Muharebesi'ndeki zaferini General François Christophe de Kellermann ile paylaştı, ancak daha sonra Fransız Devrim Ordusu'nu terk etti ve Napolyon döneminde bir entrika ile İngiliz kraliyetçi hükûmetine danışman oldu.\n" }, "Dominique Vivant Denon": { "first_paragraph": "Dominique-Vivant Baron Denon (d. 4 Ocak 1747; Chalon-sur-Saône - ö. 27 Nisan 1825; Paris), Fransız sanatçı, ressam, diplomat, yazar ve arkeolog.\n" }, "Fabre d'Églantine": { "first_paragraph": "Philippe-François-Nazaire Fabre ya da bilinen adıyla Fabre d’Églantine (29 Temmuz 1750, Carcassonne - 5 Nisan 1794, Paris), Fransız şair, oyuncu, dramaturg ve devrimci.\n" }, "Emmanuel-Joseph Sieyès": { "first_paragraph": "Emmanuel-Joseph Sieyès (3 Mayıs 1748 - 20 Haziran 1836) ya da abbé Sieyès (Telaffuzu: [sjejɛs]), Fransız Katolik din adamı, siyasi deneme yazarı ve diplomattı. Fransız Devrimi'nin en önemli siyasi teorisyenlerinden olan Sieyès, Fransız Konsülü'nde Birinci Fransa İmparatorluğu'nda önemli bir rol oynadı.\n" }, "François Hanriot": { "first_paragraph": "François Hanriot (2 Kasım 1759 – 28 Temmuz 1794), Fransız sans-culottes lideri, hatip ve Fransız Devrimi sırasında Ulusal Muhafızlar'ın komutanı. Jirondenlerin düşüşünde önemli bir rol oynadı. 27 Temmuz 1794'te Konvansyion tarafından tutuklanan Maximillien Robespierre'i serbest bırakmaya çalıştı. Sonraki gün Robespierre, Saint-Just ve Couthon ile birlikte 22 Prairial Yasası gereğince mahkemede sadece kimliğini doğruladı ve idam edildi.\n" }, "Joseph-Ignace Guillotin": { "first_paragraph": "Dr. Joseph-Ignace Guillotin (28 Mayıs 1738 – 26 Mart 1814), giyotinin doğrudan kâşifi olmamakla birlikte 10 Ekim 1789'da Fransa'da ölüm cezalarını gerçekleştirmek için mekanik bir cihazın kullanılmasını öneren kişidir. Aletin kendi ismi ile anılması üzerine ailesi hükûmetten alet için bu ismin kullanılmamasını istemiş, sonunda soyadlarını değiştirmişlerdir.\n" }, "XIV. Karl": { "first_paragraph": "XIV. Karl veya Carl John (İsveççe ve Norveççe: Karl XIV Johan; kral olmadan önceki adı ile Jean Bernadotte;[1] 26 Ocak 1763 - 8 Mart 1844) Napolyon'un Cumhuriyetçi mareşallerinden biri, ayrıca İsveç ve Norveç'in ilk Fransız kökenli kralı. 1814 yılından 1844 yılındaki ölümüne kadar hüküm sürdü.\n" }, "Jean Maximilien Lamarque": { "first_paragraph": "Jean Maximilien Lamarque (1770–1832), Napolyon Savaşları sırasında hizmet etmiş halkçı Fransız komutan. Daha sonradan parlamento üyesi olmuştur. Restorasyondan sonra, eski rejim karşıtı olmuştur. Temmuz Devrimi'nde Bourbonlar devrilirken Bourbon destekçilerinin ayaklanmalarını önlemek üzere Lejimistler olarak bilinen grubun başına geçmiştir. Ölümü, devrimde çok etkili olmuştur. Victor Hugo, Sefillerinde yer vermiştir.\n" }, "Lazare Hoche": { "first_paragraph": "Louis Lazare Hoche (Fransızca telaffuz: [lwi la.zaʁ ɔʃ]; 24 Haziran 1768 – 19 Eylül 1797), Fransız asker. Devrim ordusunun generalidir. Breton'daki Kraliyet güçlerine karşı zafer kazandı. Soyadı, Arc de Triomphe altında yazılı isimlerdeki 3. sütunda yer almaktadır.\n" }, "Louis-Alexandre Berthier": { "first_paragraph": "Louis-Alexandre Berthier (20 Kasım 1753 – 1 Haziran 1815) Fransız asker ve mareşal. Birinci Wagram prensi, Neuchâtel'in Egemen prensi ve I. Napolyon'un 26 mareşalinden biridir.\n" }, "Jean-Paul Marat": { "first_paragraph": "Jean-Paul Marat (24 Mayıs 1743 - 13 Temmuz 1793), Fransız siyaset teorisyeni, bilim insanı ve hekim[1]. Fransız Devrimi sırasında gazeteci ve politikacı.\n" }, "Pasquale Paoli": { "first_paragraph": "Filippo Antonio Pasquale di Paoli (26 Nisan 1725 - 5 Şubat 1807), İtalyan devlet adamı ve yurtsever. Korsika'da Cenova egemenliğine son vermiş ve ilerici bir yönetim kurarak çeşitli reformlar gerçekleştirmiştir.\n" }, "Louis-Marie Prudhomme": { "first_paragraph": "Louis-Marie Prudhomme (d. 1752, Lyon; ö. 20 Nisan 1830, Paris) Fransız devrimci, yazar ve yayımcıydı.\n" }, "Thomas-Alexandre Dumas": { "first_paragraph": "Alpler Ordusu Batı,\nOrdusu Süvari Komutanı, \n" }, "Vincent-Marie Viénot de Vaublanc": { "first_paragraph": "\n" }, "Charles Rappoport": { "first_paragraph": "Charles Rappoport, (14 Haziran 1865 Douksty, Litvanya; 17 Kasım 1941, Cahors, Fransa) Litvanyalı-Fransız sosyalist/komünist. Özellikle Fransız Komünist Partisi'nin (PCF) kurulmasında büyük rol oynamıştır.\n" }, "Émile Borel": { "first_paragraph": "Félix Édouard Justin Émile Borel (Fransızca telaffuz: [bɔʁɛl]; 7 Ocak 1871 - 3 Şubat 1956)[1] Fransız bir matematikçi [2] ve politikacıydı. Bir matematikçi olarak, ölçü teorisi ve olasılık alanlarında kurucu çalışmalarıyla tanınıyordu.\n" }, "François Jean Dominique Arago": { "first_paragraph": "François Jean Dominique Arago (Katalanca: Francesc Joan Domènec Aragó; 26 Şubat 1786 - 2 Ekim 1853), kısaca François Arago olarak bilinir, Fransız fizikçi, matematikçi, astronom, mason[1] ve politikacıdır.\n" }, "Robert de Lamennais": { "first_paragraph": "Robert de Lamennais ya da tam ismiyle Hugues-Félicité-Robert de Lamennais (19 Haziran 1782, Saint-Malo – 27 Şubat 1854, Paris), 1834'a kadar Fransız Katolik rahip, felsefeci ve politik düşünür.\n" }, "Massimo d'Azeglio": { "first_paragraph": "Massimo d'Azeglio (24 Ekim 1798- 15 Ocak 1866), İtalyan devlet adamı, yazar ve ressam.\n" }, "Carlo Sforza": { "first_paragraph": "Kont Carlo Sforza (24 Ocak 1872 - 4 Eylül 1952), İtalyan diplomat ve faşizm karşıtı bir politikacı.\n" }, "Enrico De Nicola": { "first_paragraph": "Enrico Roberto De Nicola (d. 9 Kasım 1877 – ö. 1 Ekim 1959) İtalya Cumhuriyeti'nin 1. cumhurbaşkanı. Aynı zamanda hakim, gazeteci ve siyasetçidir.\n" }, "Giuseppe Garibaldi": { "first_paragraph": "İtalyan İstiklal Savaşı (1848-1866):\n" }, "Luigi Einaudi": { "first_paragraph": "Luigi Einaudi (d. 24 Mart 1874 ö. 30 Ekim 1961) İtalya Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Vittorio Emanuele Orlando": { "first_paragraph": "Liberal Birlik (1913–1919)\nDemokratik Liberal Parti (1919–1926)\nİtalyan Liberal Parti (1926–1952)\n" }, "Paolo Thaon di Revel": { "first_paragraph": "Paolo Camillo Thaon, Revel Markisi (10 Haziran 1859 - 24 Mart 1948), sonradan Benito Mussolini tarafından 1.Deniz Dükü onursal unvanı ile unvanını aldı, I. Dünya Savaşı sırasında Regia Marina'da görev yapan İtalyan amirali ve daha sonra bir politikacıydı.\n" }, "Louis Boyer (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Louis Boyer (d. 13 Kasım 1921 –ö. 12 Mayıs 2017),Fransız fizikçi, bürokrat ve siyasetçidir. 1974'ten 2001'e kadar Fransa Senatosu üyesi olarak Loiret kentini temsil etti.[1][2] 1959-1995 yılları arasında Gien Belediye Başkanı olarak görev yaptı.[1]\n12 Mayıs 2017'de 95 yaşında öldü.\n" }, "René Coty": { "first_paragraph": "René Jules-Gustave Coty (d. 20 Mart 1882, Le Havre - ö. 22 Kasım 1962, Le Havre) Fransız siyasetçi ve hukukçu. Fransa'da Dördüncü Cumhuriyet'in son cumhurbaşkanı.\n" }, "Guy Drut": { "first_paragraph": "Guy Drut (d. 6 Aralık 1950, Oignies (Pas-de-Calais)), Fransız atlet ve siyasetçidir. Uluslararası Olimpiyat Komitesi üyesidir.\n" }, "Jean-François Lamour": { "first_paragraph": "Jean-François Lamour (d. 2 Şubat 1956, Paris 12. arrondissement), Fransız siyasetçi ve eski eskrimcidir.\n" }, "Josy Moinet": { "first_paragraph": "Josy Moinet (d. 23 Ekim 1929, Saint-Rogatien, Fransa - ö. 4 Ağustos 2018, Saint-Rogatien, Fransa), Fransız siyasetçi.\n" }, "Louis Malvy": { "first_paragraph": "Louis-Jean Malvy (1 Aralık 1875 - 10 Haziran 1949), Fransız siyasetçi. 1914'te Fransa İçişleri Bakanıydı.[1]\n" }, "Olympe Démarez": { "first_paragraph": "Olympe Démarez (d. 27 Ocak 1878 - ö. 5 Eylül 1964), Fransız avukat. Ülkesinin Kuzey bölgesindeki ilk kadın avukattır. Aynı zamanda Dunkerque şehir konseyine seçilmiş ilk kadın olarak da bilinir. Yaşadığı dönemde nadir bir durum olarak, tamamen erkeklerin egemenliğinde olan alanlarda çalışmıştır.\n" }, "Jacques Toubon": { "first_paragraph": "Jacques Toubon, (d. 29 Haziran 1941, Nice), Fransız siyasetçi.\n" }, "Alessandro Pertini": { "first_paragraph": "Alessandro (Sandro) Pertini (25 Eylül 1896 - 24 Şubat 1990) İtalyan sosyalist politikacı. İtalya Cumhuriyeti'nin 7. Cumhurbaşkanı (1978-1985)\n" }, "Costanzo Preve": { "first_paragraph": "Costanzo Preve (Valenza Po, 14 Nisan 1943 - Torino, 23 Kasım 2013) İtalyan Marksist düşünür ve siyaset kuramcısı.\n" }, "Dario Tamburrano": { "first_paragraph": "Dario Tamburrano (d. 27 Ağustos 1969, Roma) İtalyan çevre aktivisti ve Beş Yıldız Hareketinden (Movimento Cinque Stelle, M5S) Avrupa Parlamentosuna seçilmiş üyesi.\n" }, "Enrico Mattei": { "first_paragraph": "Enrico Mattei, (d. 29 Nisan 1906 - ö. 27 Kasım 1962) İtalyan yönetici ve politikacı. 1948 - 1953 yılları arasında milletvekilliği yapmıştır.\n" }, "Giovanni Gronchi": { "first_paragraph": "Giovanni Gronchi (10 Eylül 1887, Pontedera-17 Ekim 1978, Roma, İtalya), İtalyan politikacı. 1955'ten 1962'ye kadar İtalya cumhurbaşkanlığı yapmıştır.\n" }, "Ilona Staller": { "first_paragraph": "Ilona Staller (d. 26 Kasım 1951), sahne adı Cicciolina (küçük tombul) olarak tanınan, Macar-İtalyan eski bir porno yıldızı, politikacı ve şarkıcı.\n" }, "Ferdinando Imposimato": { "first_paragraph": "Ferdinando Imposimato (9 Nisan 1936 – 2 Ocak 2018), İtalyan hukukçu, aktivist, hâkim ve siyasetçidir.\n" }, "Matteo Renzi": { "first_paragraph": "Matteo Renzi (d. 11 Ocak 1975, Floransa), İtalya'nın eski Başbakanı olan İtalyan politikacı. 2009 yılında Floransa Belediye Başkanı oldu.[1][2][3] 2013 yılından beri Demokratik Parti Sekreteri ol2013 yılından beri tur.[4] Daha önce 2004-2009 yılları arası Floransa İl Başkanıydı. 17 Şubat 2014-21 Şubat 2014 tarihlerinde sunulan yeni bir hükûmet oluşturmak amacıyla Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano tarafından sunuldu. 22 Şubat 2014 tarihinde İtalya'nın Başbakanı olarak yemin etti. 1861 yılında birleşmesinden bu yana İtalya başbakanı olan en genç kişidir.[5]\n" }, "Nicola Mancino": { "first_paragraph": "Nicola Mancino (d. 15 Ekim 1931) İtalyan siyasetçidir. 1996-2001 yılları arasında İtalya Cumhuriyet Senatosu Başkanı oldu. 1992-94 yıllarında İçişleri Bakanı oldu.\n" }, "Renato Guttuso": { "first_paragraph": "Renato Guttuso (26 Aralık 1911, Bagheria - 18 Ocak 1987, Roma), İtalyan ressam, illüstratör, sahne tasarımcısı, sanat eleştirmeni, denemeci ve politikacı.\n" }, "Renato Soru": { "first_paragraph": "Renato Soru, Sardunya Eski Özerk Bölgesi Başbakanı. 1957 yılında Sanluri'de doğmuştur.\n" }, "Carlo Ripa di Meana": { "first_paragraph": "Carlo Ripa di Meana (d. 15 Ağustos 1929 ; ö. 2 Mart 2018) ,İtalyan siyasetçidir. \nÇevre konusundaki çalışmalarıyla Avrupa Komisyon Üyeliği yapmış aynı zamanda İtalya Çevre Bakanı olarak Avrupa Parlamentosu üyeliğinde bulunmultur.\n" }, "Luigi Rossi di Montelera": { "first_paragraph": "Luigi Rossi di Montelera (d. 14 Mayıs 1946 – ö. 15 Kasım 2018), İtalyan girişimci, iş insanı ve siyasetçidir. İtalya Hristiyan Demokrat Partisi üyesi olarak siyaset yapmıştır. \n" }, "Giovanni Sartori": { "first_paragraph": "Giovanni Sartori (13 Mayıs 1924; Floransa, İtalya - 4 Nisan 2017, İtalya), demokrasi ve karşılaştırmalı siyaset alanlarında çalışmaları bulunan İtalyan siyaset bilimci.\n" }, "Ulisse Dini": { "first_paragraph": "Ulisse Dini (14 Kasım 1845 - 28 Ekim 1918), Pisa doğumlu İtalyan bir matematikçi ve politikacı. Kısmen \"Fondamenti per la teorica delle funzioni di variabili reali\" adlı kitabında toplanan gerçel analize olan katkılarıyla tanınır.[1]\n" }, "Dacia Valent": { "first_paragraph": "Dacia Soraya Valent (12 Şubat 1963 - 22 Ocak 2015), Somali doğumlu İtalyan politikacı. Avrupa Parlamentosunda 1989-1994 arası bürokrat olarak görev aldı. Mogadişu, Somali doğumludur.\n" }, "Valentina Vezzali": { "first_paragraph": "Valentina Vezzali (d. 14 Şubat 1974, Iesi), İtalyan eskrimci ve siyasetçi. Olimpiyat şampiyonluğu bulunmaktadır.\n" }, "Massimo Wilde": { "first_paragraph": "Massimo Wilde (d. 22 Mayıs 1944; Sirmione, Brescia – ö. 1 Kasım 2017; Brescia, İtalya) ,İtalyan siyasetçidir.[1]\n" }, "Valerio Zanone": { "first_paragraph": "Valerio Zanone (22 Ocak 1936 - 7 Ocak 2016), İtalyan politikacı. İtalyan Liberal Parti'de sekreterlik ve bakanlık yaptı. Demokratik Parti'den Torino bölgesini temsilen 30 Temmuz 1990 ile 31 Aralık 1991 arası senatörlük yaptı.\n" }, "Benoît Potterie": { "first_paragraph": "Benoît Potterie (23 Temmuz 1967), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransa Ulusal Meclisi'nde Pas-de-Calais seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Bernard Stalter": { "first_paragraph": "Bernard Stalter (12 Mart 1957 - 13 Nisan 2020) Fransız girişimci ve politikacı.[1]\n" }, "Cédric Roussel": { "first_paragraph": "Cédric Roussel (d. 10 Ekim 1972), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017-21 Haziran 2022 tarihleri arasında Fransız Ulusal Meclisi'nde Alpes-Maritimes bölgesini temsil etmiştir.[1]\n" }, "Élisabeth Moreno": { "first_paragraph": "Élisabeth Moreno (d.20 Eylül 1970 ), 2020'den beri Başbakan Jean Castex hükümetinde Cinsiyet Eşitliği, Çeşitlilik ve Fırsat Eşitliğinden sorumlu Bakan olarak görev yapan bir Cape Verdeli iş insanı ve politikacıdır [1][2]\n" }, "Fabien Di Filippo": { "first_paragraph": "Fabien Di Filippo (d. 23 Ağustos 1986), 18 Haziran 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Moselle seçim bölgesini temsil eden Fransız bir siyasetçidir.[1]\n" }, "Florian Bachelier": { "first_paragraph": "Florian Bachelier (d. 5 Nisan 1979), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır.[1] 18 Haziran 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Ille-et-Vilaine bölgesini temsil ediyor.[2]\n" }, "François Bracci": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Hervé Berville": { "first_paragraph": "Hervé Berville (d. 15 Ocak 1990), Fransız bir ekonomist ve siyasetçidir. 18 Haziran 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Côtes-d'Armor bölgesini temsil ediyor.[1] Ayrıca La République en marche partisinin sözcüsüdür.\n" }, "Jean-Paul Dufrègne": { "first_paragraph": "Jean-Paul Dufrègne, (d. 28 Mart 1958), Fransız Komünist Partisi'nin Fransız bir siyasetçisidir. 18 Haziran 2017'dan bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Allier bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Jean-Pierre Balligand": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Balligand (d. 30 Mayıs 1950, La Neuville-lès-Dorengt, Aisne) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Jean-Pierre Door": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Door (d. 1 Nisan 1942), Fransa Ulusal Meclisi'nde Loiret seçim bölgesini temsil eden Cumhuriyetçi Fransız bir siyasetçidir.[1]\n" }, "Jérôme Nury": { "first_paragraph": "Jérôme Nury (d. 25 Ağustos 1972), 21 Haziran 2017 seçimlerinden bu yana Fransa Ulusal Meclisi'nde Orne seçim bölgesini temsil eden Fransız bir siyasetçidir.[1]\n" }, "Loïc Kervran": { "first_paragraph": "Loïc Kervran (d. 11 Şubat 1984), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Cher seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Nicolas Démoulin": { "first_paragraph": "Nicolas Démoulin (d. 22 Temmuz 1972), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Hérault bölgesini temsil ediyor.[1][2]\n" }, "Patricia Adam": { "first_paragraph": "Patricia Adam (d. 15 Nisan 1953, Saint-Cloud (Hauts-de-Seine)) Fransız sosyalist siyasetçi[1].\n" }, "Philippe Chassaing": { "first_paragraph": "Philippe Chassaing (d. 18 Mayıs 1972), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 18 Haziran 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Dordogne bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Stéphane Mazars": { "first_paragraph": "Stéphane Mazars (d. 25 Mart 1969), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransa Ulusal Meclisi'nde Aveyron bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Vincent Thiébaut": { "first_paragraph": "Vincent Thiébaut (d. 23 Mayıs 1972), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Bas-Rhin seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Xavier Roseren": { "first_paragraph": "Xavier Roseren (d. 12 Ocak 1970), La République En Marche'ın Fransız bir politikacısıdır. 2017 seçimlerinden bu yana Fransız Ulusal Meclisi'nde Haute-Savoie seçim bölgesini temsil ediyor.[1]\n" }, "Arturo Parisi": { "first_paragraph": "Arturo Parisi (13 Eylül 1940 doğumlu), İtalyan bir politikacı, Demokratik Parti'nin Ulivist hizipinin lideri ve İtalyan Temsilciler Meclisi'nin üyesi (dört kez). Ayrıca 2006-2008 yılları arasında Başbakan Romano Prodi'nin kabinesinde savunma bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Lia Quartapelle": { "first_paragraph": "Lia Quartapelle (d. 15 Ağustos 1982), İtalyan siyasetçi ve ekonomist. Pavia Üniversitesinin iktisat bölümünden mezun olup 2007 yılında İtalyan Kalkınma İşbirliği ile Mozambik'te bir yıl iktisatçı olarak çalıştı. 2013 İtalya genel seçimlerinde milletvekili seçildi.[2]\n" }, "Ahmed Al-Qadri": { "first_paragraph": "Ahmed Al-Qadri (1956 - 3 Eylül 2020) Suriyeli ziraat mühendisi ve politikacıydı. Başbakanlar Wael Nader el-Halqi ve Imad Khamis'in Bakanlar Konseyi veya kabine bünyesinde Şubat 2013'ten Ağustos 2020'ye kadar Tarım ve Tarım Reformu Bakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi Merkez Komutanlığı": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Cemal el-Etâsî": { "first_paragraph": "Cemal el-Etâsî (1922-2000) (Arapça: جمال الأتاسي) Suriyeli bir Arap milliyetçisi, siyasetçi ve yazardı. Kurulduktan kısa bir süre sonra katıldığı Suriye Baas Partisinin ilk ideologlarından biriydi. Partinin anayasasının hazırlanmasına yardımcı oldu ve partinin sloganı olan \"Ebedi Mesaja Sahip Birleşik Bir Arap Ulusu\"nu icat eden kişi oldu. Ayrıca partinin günlük gazetesi El-Baas'ın baş editörü olarak görev yaptı.\n" }, "Ekrem el-Havrani": { "first_paragraph": "Ekrem el-Havrani (Arapça: أَكْرَم الْحَوْرَانِي, romanize: ʾAkram al-Ḥawrānī) (1912 - 24 Şubat 1996), Suriye'de yaygın popülist, milliyetçi hareketin oluşmasında ve Baas Partisi'nin yükselişinde önemli rol oynamış Suriyeli politikacı. 1940'ların başından 1963'te sürgüne gidişine kadar Suriye siyasetinde oldukça etkiliydi. Havrani, bir hükûmet bakanlığı ve Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin ortak başkan yardımcılığı da dahil olmak üzere çeşitli görevlerde bulundu. Avustralya'daki RMIT Üniversitesi'nde kablosuz ağ mühendisliği ve sinyal işleme alanında öğretim görevlisi ve araştırmacı olan Ekrem el-Havrani'nin (1983 doğumlu) dedesidir.\n" }, "Sami Dürubi": { "first_paragraph": "Sami Dürubi (soyadı ed-Dürubi olarak da yazılır; 1921 - 12 Şubat 1976) Suriyeli siyasetçi, diplomat, yazar, çevirmen, üniversite profesörü ve filozoftur. 1960'lı yıllar boyunca Suriyeli bir diplomat olarak çalışmış, sırasıyla Brezilya, Fas, Yugoslavya ve Mısır'ın yanı sıra Arap Birliği, İspanya ve Kutsal Makam'da Suriye büyükelçisi olarak görev yapmıştır. 1963'te kısa bir süre eğitim bakanı olarak görev yaptı. Ayrıca çok sayıda edebi eseri Arapçaya çevirdi.\n" }, "Zeki el-Arsuzi": { "first_paragraph": "Zeki el-Arsuzi (Arapça: زكي الأرسوزي; Haziran 1899 – 2 Temmuz 1968) Suriyeli bir filozof, filolog, sosyolog, tarihçi ve Arap milliyetçisiydi . Fikirleri Baasçılığın ve siyasi hareketinin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Yaşamı boyunca başta Arapçanın Kendi Dilindeki Dehası (1943) olmak üzere birçok kitap yayımlamıştır.\n" }, "II. Hasan": { "first_paragraph": "Mawlay al-Hassan bin Mohammed bin Yusef al-Alawi (d. 9 Temmuz 1929, Rabat – ö. 23 Temmuz 1999, Rabat) 1961'den ölümüne kadar Fas Kralı olarak hüküm sürdü.\n" }, "V. Muhammed": { "first_paragraph": "Muhammed V, asıl adı Sidi Muhammad Ben Yusuf (10 Ağustos 1909-26 Şubat 1961), 1927-1957 arasında Fas sultanı. Fas'ın Fransa'dan bağımsızlığını ilan etmiş ve 1957'den ölümüne değin ülkesini kral unvanıyla yönetmiştir.\n" }, "VI. Muhammed": { "first_paragraph": "Muhammed el-Sadis bin el-Hasan (Arapça: الملك محمد السادس للمغرب) Fas kralı.\n" }, "Ali bin Hüseyin (kral)": { "first_paragraph": "Ali bin Hüseyin (1879 – 13 Şubat 1935), Mekke'nin \"Büyük Şerif\"'i olup, Ekim 1924 ile Kasım 1925 arasında tarihleri arasında Hicaz Kralı olan kişi.\n" }, "Hüseyin bin Ali (Mekke emiri)": { "first_paragraph": "Hüseyin bin Ali el-Haşimi, bilinen adıyla Şerif Hüseyin (Arapça: الحسين بن علي الهاشمي‎; d. 1852, İstanbul - ö. 4 Haziran 1931, Amman), 1908-1916 yılları arasında Mekke Şerifi, 1916-1924 arası Hicaz Kralı olan Arap lideri.\n" }, "Somali cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Somali cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Somali Federal Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Somali'nin devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, Somali Federal Cumhuriyeti'ni ve Somali ulusunun birliğini temsil etmesinin yanı sıra, Somali Anayasası'nın uygulanmasını ve devlet organlarının organize ve uyumlu işleyişini sağlamaktadır.[2] Aynı zamanda Somali Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır.\n" }, "Ali Mahdi Muhammad": { "first_paragraph": "Ali Mehdi Muhammed (Somali , Arabic ) (1 Ocak 1939 - 10 Mart 2021) Somalili bir girişimci ve politikacıydı. 26 Ocak 1991'den 3 Ocak 1997'ye kadar Somali Devlet Başkanı olarak görev yaptı. Aralık 1997'deki Kahire Antlaşması Ali Mehdi'yi bir kez daha cumhurbaşkanlığına taşıdı. Bu mevkiyi 2000 yılında Abdiqasim Salatası Hassan'a devretti.[1]\n" }, "Hasan Ali Kayre": { "first_paragraph": "Hasan Ali Kayre (d. 1968), Somalili iş insanı ve siyasetçi. Kayre, Afrika ülkesi Somali'de Mart 2017 ile Temmuz 2020 tarihinler arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Hasan Şeyh Mahmud": { "first_paragraph": "Hasan Şeyh Mahmud, (Somalice: Xasan Sheekh Maxamuud - Arapça: الشيخ حسن محمود‎, d. 29 Kasım 1955) 2012 ile 2017 yılları arasında Somali cumhurbaşkanı ve Barış ve Kalkınma Partisi lideri. Somali'de 20 yıl sonra yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi sonucunda 10 Eylül 2012'de cumhurbaşkanlığa seçildi.[1]\n" }, "Muhammed Abdullah Muhammed": { "first_paragraph": "Muhammed Abdullah Muhammed \"Fermacu\"[1](Somalice: Maxamed Cabdulaahi Maxamed Farmaajo, Arapça: محمد عبد الله محمد) (d. 1962, Mogadişu), Somalili siyasetçi. Muhammed, Afrika ülkesi Somali'de 8 Şubat 2017 - 16 Mayıs 2022 tarihleri arası devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Siad Barre": { "first_paragraph": "Mohamed Siad Barre (Somalice: Maxamed Siyaad Barre), (d. 6 Ekim 1919 – ö. 2 Ocak 1995), askerî diktatör ve 1969'dan itibaren 1991'e kadar Somali Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanı oldu. İktidarı sırasında kendisini Jaalle Siyaad (\"Yoldaş Siad\") olarak tanıttı.\n" }, "Şerif Şeyh Ahmed": { "first_paragraph": "Şerif Şeyh Ahmed (25 Temmuz 1964), Somalili siyasetçi. Ahmet, Afrika ülkesi Somali eski devlet başkanı ve İslam Mahkemeleri Birliği (ICU) Başkanı eski komutanı.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Suudi_Arabistan_krallar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Faysal bin Abdülaziz el-Suud": { "first_paragraph": "Faysal bin Abdülaziz el-Suud (Arapça: فيصل بن عبدالعزيز آل سعود; 14 Nisan 1906 – 25 Mart 1975), 2 Kasım 1964 ila 25 Mart 1975 arası Suudi Arabistan Kralı olmuş Arap lider. 1903 veya 1906 yılında, Riyad'da doğdu. Abdülaziz bin Abdurrahman el-Suud'un üçüncü oğluydu. Arap-İsrail savaşları sırasında öldürüldü, yerine Halid bin Abdülaziz el-Suud geçmiştir.\n" }, "Fehd bin Abdülaziz el-Suud": { "first_paragraph": "Fehd bin Abdülaziz el-Suud (Arapça: فهد بن عبد العزيز آل سعود‎, 6 Mart 1921, Riyad – 1 Ağustos 2005, Riyad), Suudi Arabistan kralı ve başbakanı; Suudi Hanedanının eski lideri. Suudi kurucusu Abdülaziz el-Suud'un otuz yedi çocuğundan biri ve krallığı yöneten dördüncü oğlu.\n" }, "Halid bin Abdülaziz el-Suud": { "first_paragraph": "Halid bin Abdülaziz (Arapça: خالد بن عبد العزيز) (d. 1913 – ö. 13 Haziran 1982), Suudi Arabistan Kralı.\n" }, "İbn Suud": { "first_paragraph": "Abdülaziz bin Abdurrahman bin Faysal el-Suud veya bilinen adıyla İbn Suud (Arapça: عبد العزيز بن عبد الرحمن الفيصل آل سعود; d. 15 Ocak 1875, Riyad - 9 Kasım 1953, Taif), Suudi Arabistan'nın kurucusu ve ilk kralı. Abdurrahman bin Faysal ile Sare bint Ahmed el-Sudayri'nin oğlu olarak Riyad'ın yüksek taraflarındaki Necid bölgesinde doğan Abdülaziz 1953'te Taif kentinde öldü.\n" }, "Selman bin Abdülaziz el-Suud": { "first_paragraph": "Selman bin Abdülaziz el-Suud (Arapça: سلمان بن عبد العزيز آل سعود; d. 31 Aralık 1935, Riyad), 7. Suudi Arabistan Kralı, Suud Hanedanı'nın başı ve İki Kutsal Caminin Hizmetkârı. Kral Selman aynı zamanda Başkomutan unvanlarına da sahiptir. Selman, 23 Ocak 2015'te üstlendiği başbakanlık görevini de 27 Eylül 2022'de veliaht prens Muhammed bin Selman'a devretmiştir.[1]\n" }, "Suud bin Abdülaziz el-Suud": { "first_paragraph": "Suud bin Abdülaziz (Arapça: سعود بن عبد العزيز, d. 12 Ocak 1902, Riyad - ö. 23 Şubat 1969, Atina), Suudi Arabistan Kralı, 9 Kasım 1953'ten 2 Kasım 1964'e kadar tahtta kalmıştır.[2][3][4]\n" }, "Heysem bin Tarık": { "first_paragraph": "Heysem bin Tarık bin Teymur el-Busaid (Arapça: هيثم بن طارق آل سعيد; d. 13 Ekim 1954)[3] 11 Ocak 2020'de kuzeni Kabus bin Said'in yerine geçen Umman sultanı.[4] Daha önce Umman Sultanlığı'nın Miras ve Kültür Bakanı olarak görev yapmıştır.[5][6]\n" }, "Kâbus bin Said": { "first_paragraph": "Kâbus bin Said bin Teymur (Arapça: قابوس بن سعيد بن تيمور) (18 Kasım 1940 - 10 Ocak 2020) 1970-2020 yılları arasında Umman sultanı.\n" }, "Said bin Teymur": { "first_paragraph": "Said bin Teymur (Arapça: سعيد بن تيمور‎‎; d. 13 Ağustos 1910, Umman - 19 Ekim 1972, Londra), 1932-1970 yılları arasında Umman sultanı.\n" }, "Teymur bin Faysal": { "first_paragraph": "Teymur bin Faysal bin Turki (Arapça: تيمور بن فيصل بن تركي; d. 1886, Maskat - 28 Ocak 1965, Bombay), Umman'ın 1913-1932 yılları arasındaki sultanı.\n" }, "I. Abdullah": { "first_paragraph": "I. Abdullah, (d. Şubat 1882, Mekke, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 20 Temmuz 1951, Kudüs, Filistin), Ürdün Kralı. Arap-İsrail savaşları sırasında öldürüldü, yerine oğlu 1. Talal geçmiştir.\n" }, "Hüseyin (Ürdün kralı)": { "first_paragraph": "Hüseyin bin Talal (14 Kasım 1935 - 7 Şubat 1999), 1952-1999 arasında Ürdün kralı.\n" }, "Talal bin Abdullah": { "first_paragraph": "Talal bin Abdullah (Arapça: طلال بن عبد الله - Ṭalāl ibn `Abd Allāh‎) d. 26 Şubat 1909 - ö. 7 Temmuz 1972) Haşimi Krallığı'nın 2. kralı ve I. Abdullah'ın oğludur.\n" }, "Elisabeth Domitien": { "first_paragraph": "Elisabeth Domitien (1925 - 26 Nisan 2005), Orta Afrika Cumhuriyeti'nin ilk ve tek kadın başbakanı.\n" }, "Vasiliki Tanu-Hristofilu": { "first_paragraph": "Vasiliki Tanu-Hristofilu (Yunanca: Βασιλική Θάνου-Χριστοφίλου; doğum 3 Kasım 1950), kısaca Vasiliki Tanu olarak bilinen Yunan hakim. 27 Ağustos 2015'te geçici Yunanistan başbakanı olarak atandı. Yunanistan'ın ilk kadın başbakanıdır. 1 Temmuz 2015'te Yunanistan'ın Yargıtay başkanı olarak atanmıştı.\n" }, "Baldwin Spencer": { "first_paragraph": "Winston Baldwin Spencer (d. 8 Ekim 1948), 24 Mart 2004-13 Haziran 2014 tarihleri arası Antigua ve Barbuda eski Başbakanıdır.\n" }, "George Walter": { "first_paragraph": "Sir George Herbert Walter (d. 1928 - ö. 4 Mart 2008, St. John’s), Antigualı siyasetçi. Walter, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Antigua ve Barbuda'da 1971 ile 1976 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Vere Cornwall Bird": { "first_paragraph": "Sir Vere Cornwall Bird Sr. (7 Aralık 1910, St. John’s - 28 Haziran 1999, St. John’s), Antigualı siyasetçi. Bird, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Antigua ve Barbuda'da farklı unvanlarla 1960-1971 ve 1976-1994 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Arnavutluk başbakanı": { "first_paragraph": "Arnavutluk başbakanı veya resmî adıyla Arnavutluk Cumhuriyeti Başbakanı (Arnavutça: Kryeministri i Republikës së Shqipërisë), Arnavutluk'un hükûmet başkanıdır. Başbakan, Arnavutluk siyasetindeki en güçlü ve etkili kişi olarak yürütme yetkisine sahip olup Bakanlar Kurulunu temsil eder ve toplantılarına başkanlık eder.[1]\n" }, "Adil Çarçani": { "first_paragraph": "Adil Çarçani (5 Mayıs 1922 – 13 Ekim 1997), Enver Hoca tarafından yönetilen komünist rejimde Arnavut bir politikacı. Komünist rejimin çöküşünden hemen önceki yıllarda Arnavutluk hükûmetinin başkan yardımcısı olarak görev yapıyordu.\n" }, "Cafer Üpi": { "first_paragraph": "Cafer Bey Üpi (d. 1880, İstarye - ö. Aralık 1940 Tiran, Arnavutluk), Bektaşi Müslüman Arnavut siyasetçi. Popüler Parti'dendi.[1]\n" }, "Ibrahim Biçakçiu": { "first_paragraph": "Ibrahim Aqif Biçakçiu (Ibrahim Biçaku olarak da bilinen) (10 Eylül 1905 - 4 Ocak 1977), 29 Ağustos - 28 Kasım 1944 tarihleri arasında,[1] Arnavutluk'un Nazi işgali sırasında Arnavutluk Başbakanlığı yapmış siyasetçi.\n" }, "Koço Kota": { "first_paragraph": "Koço Kota (d. 1889, Görice – ö. 1949, Burrel), Arnavut siyasetçi ve Kral Ahmet Zogu döneminde İtalyan yanlısı sağ görüşlü bir tutum takınırken iki kez başbakan oldu.[1]\n" }, "Pandeli Evangjeli": { "first_paragraph": "Pandeli Evangjeli (d. 1859 – ö. 14 Eylül 1949), bir Arnavut siyasetçi ve iki kez Arnavutluk Başbakanı olarak görev yaptı. Arnavutluk hükûmetinin başı olan ilk Ortodoks Hristiyandı.[1]\n" }, "Recep Mitrovica": { "first_paragraph": "Recep Mitrovica (d. 1887 – ö. 21 Mayıs 1967), Nazi Almanyası'na bağlı Arnavutluk hükûmetinin Başbakanıydı. Sadık bir milliyetçi olan Prizren İkinci Ligi'nin başına seçildi.\n" }, "Şevket Vërlaci": { "first_paragraph": "Şevket Bey Vërlaci[1] (d. 15 Aralık 1877, Elbasan, Manastır Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 21 Temmuz 1946, Zürih, İsviçre), 1924'te ve 1939'dan 1941'e kadar olan İtalyan işgali sırasındaki Arnavutluk Başbakanı.\n" }, "Turhan Paşa": { "first_paragraph": "Arnavut Turhan Paşa (Arnavutça: Turhan Pashë Përmeti, 1839-1927),[2] Osmanlı diplomat ve devlet adamı, bağımsız Arnavutluk devletinin 2. başbakanı.\n" }, "Aruba başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Aruba Başbakanı fiilen Aruba'nın devlet başkanından sonraki üst düzey yetkilidir. Aruba Bakanlar Konseyi ile birlikte, Aruban hükûmetinin, yasama ve yürütme organını oluştururlar.\n" }, "Mike Eman": { "first_paragraph": "Michiel Godfried \"Mike\" Eman (d. 1 Eylül 1961), Aruba'nın 5. Başbakanı olan Aruba'lı bir politikacı.[1]\n" }, "Henny Eman": { "first_paragraph": "Jan Hendrik Albert \"Henny\" Eman (d. 20 Mart 1948), Arubalı siyasetçi. Aruba'nın birinci başbakanı.\n" }, "Şablon:Aruba başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Hubert Ingraham": { "first_paragraph": "Hubert Alexander Ingraham (d. 4 Ağustos 1947, Grand Bahama), Bahamalı siyasetçi. Ingraham, Karayipler'de yer alan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Bahamalar'da 1992-2002 ve 2007-2012 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Hubert Minnis": { "first_paragraph": "Hubert Alexander Minnis (d. 17 Nisan 1954, Bain Town)[1], Bahamalı siyasetçi. Minnis, Karayipler'de yer alan ada ülkesi Bahamalar'da 11 Mayıs 2017-17 Eylül 2021 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Lynden Pindling": { "first_paragraph": "Lynden Oscar Pindling (d. 22 Mart 1930, Nassau - ö. 26 Ağustos 2000, Nassau), Bahamalı siyasetçi. Pindling, Karayipler'de yer alan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Bahamalar'ın bağımsızlık sonrası ilk başbakanı olarak 1973 ile 1992 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Perry Christie": { "first_paragraph": "Perry Gladstone Christie (d. 21 Ağustos 1943), Bahamalı eski sporcu ve siyasetçi. Christie, Karayipler'de yer alan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Bahamalar'da 2002-2007 ve 2012-2017 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Philip Davis": { "first_paragraph": "Philip Davis (d. 7 Haziran 1951), Bahamalı siyasetçi. Davis, Karayipler'de yer alan ada ülkesi Bahamalar'da 17 Eylül 2021 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Roland Symonette": { "first_paragraph": "Sir Roland Theodore Symonette (d. 16 Aralık 1898, Eleuthera - ö. 13 Mart 1980, Nassau), Bahamalı siyasetçi. Symonette, Karayipler'de yer alan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Bahamalar'ın başbakan unvanı ile bu göreve gelen ilk siyasetçi olmuştur. Symonette bu görevi 1964 ile 1967 yılları arasında yürütmüştür.\n" }, "Şablon:Bahamalar başbakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Bahreyn başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Bahreyn başbakanı, Asya ülkesi olan Bahreyn'de 1970 yılında bu yana hükûmetin başında bulunan kişiye verilen unvandır. Bahreyn Anayasası'na göre, Başbakan doğrudan Kral tarafından atanıyor ve Temsilciler Konseyi'nin seçilmiş bir üyesi olmasına gerek yok.\n" }, "Halife bin Selman el-Halife": { "first_paragraph": "Halife bin Selman el-Halife (Arapça: خليفة بن سلمان آل خليفة) (d. 24 Kasım 1935 ö. 11 Kasım 2020), 1970-2020 yılları arasında Bahreyn Başbakanı olarak görev yapan Bahreyn kraliyet ailesi üyesi ve siyasetçi. El-Halife 50 yıllık başbakanlık süresi ile dünyanın en uzun süre görev yapan başbakanı unvanına sahiptir.[1]\n" }, "Selman bin Hamed bin İsa el-Halife": { "first_paragraph": "Salman bin Hamed bin İsa el-Halife[1] (Arapça:سلمان بن حمد آل خليفة), d. 21 Ekim 1969[2]) Bahreyn Krallığı Başbakanıdır. Aynı zamanda Bahreyn Savunma Kuvvetleri Komutan yardımcısıdır.\n" }, "Errol Barrow": { "first_paragraph": "Errol Walton Barrow (d. 21 Ocak 1920 - ö. 1 Haziran 1987), Barbadoslu siyasetçi. Barrow, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Barbados'ta henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1961 yılında üstlendiği başbakanlık görevini, ada ülkesinin 1966 yılında bağımsızlığının ardından da devam ettirerek bağımsız Barbados'un ilk başbakanı olarak 1976 yılına kadar görevini sürdürmüştür. Barrow ayrıca 1986-1987 yılları arasında da kısa bir dönem başbakanlık görevini yeniden üstlenmiştir.\n" }, "Erskine Sandiford": { "first_paragraph": "Sir Lloyd Erskine Sandiford (d. 24 Mart 1937 - ö. 26 Haziran 2023), Barbadoslu siyasetçi. Sandiford, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Barbados'ta 1987-1994 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Freundel Stuart": { "first_paragraph": "Freundel Jerome Stuart (d. 27 Nisan 1951), Barbados'un yedinci Başbakanı. David Thompson'ın pankreas kanserinden 23 Ekim 2010 tarihinde ölmesinden sonra yerine geldi. Freundel Stuart Demokrat İşçi Partisi (DLP) üyesidir.\n" }, "Grantley Herbert Adams": { "first_paragraph": "Sir Grantley Herbert Adams (d. 28 Nisan 1898 - ö. 28 Kasım 1971), Barbadoslu siyasetçi. Adams, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Barbados'ta henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1953 yılında bu görevde bulunan ilk kişi olarak başbakanlık görevini üstlenmiş ve bu görevi 17 Nisan 1958 tarihine kadar sürdürmüştür.\n" }, "Harold Bernard St. John": { "first_paragraph": "Sir Harold Bernard Saint John (d. 16 Ağustos 1931 - ö. 29 Şubat 2004), Barbadoslu siyasetçi. John, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Barbados'ta 11 Mart 1985 ile 29 Mayıs 1986 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Hugh Gordon Cummins": { "first_paragraph": "Dr. Hugh Gordon Hylvestra Cummins (d. 2 Şubat 1891 [1] – ö. 26 Ekim 1970) [2], Barbadoslu doktor ve siyasetçi. Cummins, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Barbados'ta henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 17 Nisan 1958 ile 8 Aralık 1961 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "John Michael G. Adams": { "first_paragraph": "John Michael Geoffrey Manningham \"Tom\" Adams ya da daha yaygın kullanımı ile Tom Adams (d. 24 Eylül 1931 - ö. 11 Mart 1985), Barbadoslu siyasetçi. Adams, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Barbados'ta 1976-1985 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Mia Mottley": { "first_paragraph": "Mia Amor Mottley (d. 1 Ekim 1965), Barbadoslu avukat ve siyasetçi. Mottley, Karayipler'de yer alan ada ülkesi Barbados'ta 25 Mayıs 2018 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Barthélémy de Theux de Meylandt": { "first_paragraph": "Barthélemy Théodore, Count de Theux de Meylandt (26 Şubat 1794 - 21 Ağustos 1874) üç kez Belçika Başbakanı olarak görev yapan Belçikalı bir Roma Katolik politikacı.\n" }, "Belçika başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Belçika başbakanı, Avrupa ülkesi Belçika'da 1830 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. 1830'dan 1918'e kadar göreve gelen kişi Chef du Cabinet olarak adlandırılırken, 1918'den itibaren başbakan olarak adlandırılmıştır.\n" }, "Charles Rogier": { "first_paragraph": "Charles Latour Rogier (17 Ağustos 1800 - 27 Mayıs 1885) Belçikalı bir liberal devlet adamı ve 1830 Belçika Devrimi'nde bir liderdi. 1847'den 1852'ye, tekrar 1857'den 1868'e kadar Belçika Başbakanlığı yaptı.\n" }, "Étienne Constantin de Gerlache": { "first_paragraph": "Étienne Constantin, Baron de Gerlache (26 Aralık 1785 - 10 Şubat 1871) Hollanda Birleşik Krallığı'nda avukat ve politikacıydı ve daha sonra 1831'de yeni kurulan Belçika devletinin ilk Başbakanı oldu.[4]\n" }, "Gaston Eyskens": { "first_paragraph": "Gaston François Marie, Viscount Eyskens (d. 1 Nisan 1905 - ö. 3 Ocak 1988), Hristiyan bir demokrat siyasetçi ve Belçika Başbakanı idi. Ayrıca bir ekonomist ve Belçika Hristiyan Sosyal Partisi (CVP-PSC) üyesiydi. Oğlu Mark, Başbakandı ve 6 Nisan 1981'den 17 Aralık 1981'e kadar görev yaptı.\n" }, "Georges Theunis": { "first_paragraph": "Georges Emile Léonard Theunis (28 Şubat 1873 – 4 Ocak 1966) 16 Aralık 1921'den 13 Mayıs 1925'e kadar ve yine 20 Kasım 1934'ten 25 Mart 1935'e kadar Belçika'nın 24. Başbakanıydı. 1941'den 1944'e kadar Belçika Ulusal Bankası'nın (NBB) başkanlığını yaptı.\n" }, "Henri Jaspar": { "first_paragraph": "Henri Jaspar (28 Temmuz 1870 – 15 Şubat 1939) Belçika Katolik Partisi siyasetçisiydi.\n" }, "Leo Tindemans": { "first_paragraph": "Leonard Clemence \"Leo\" Tindemans (d. 16 Nisan 1922, Zwijndrecht - ö. 26 Aralık 2014, Edegem) Belçika eski başbakanı ve hristiyan demokrat siyasetçi.\n" }, "Paul Vanden Boeynants": { "first_paragraph": "Paul Emile François Henri Vanden Boeynants (Felemenkçe telaffuz: [ˈpʌul vɑndɛn ˈbuinɑnts]; d. 22 Mayıs 1919 – ö. 9 Ocak 2001), Belçikalı bir politikacı. İki kez Belçika'nın 41'inci Başbakanı olarak görev yapmıştır (1966-68 ve 1978-79).[1]\n" }, "Paul-Emile Janson": { "first_paragraph": "Paul-Émile Janson (30 Mayıs 1872 – 3 Mart 1944), bir frankofon Belçikalı liberal siyasetçi ve Başbakan (1937-1938) idi. Alman işgali sırasında, siyasi bir tutsak olarak tutuklandı ve 1944'te bir Alman toplama kampında öldü.\n" }, "Pierre de Decker": { "first_paragraph": "Pierre (Pieter) Jacques François de Decker (d. 25 Ocak 1812; Zele – ö. 4 Ocak 1891; Schaerbeek), Belçikalı Katolik Partisi üyesi politikacı, devlet adamı ve yazar.\n" }, "Walthère Frère-Orban": { "first_paragraph": "Hubert Joseph Walthère Frère-Orban (24 Nisan 1812 - 2 Ocak 1896) Belçikalı liberal siyasetçi ve devlet adamı.\n" }, "Wilfried Martens": { "first_paragraph": "Wilfried Achiel Emma Martens (Felemenkçe telaffuz: [ˈʋɪlfrit ˈmɑrtə(n)s]; d. 19 Nisan 1936 – ö. 9 Ekim 2013), Flaman Belçikalı bir politikacıydı. Sleidinge'de (Doğu Flandre) dünyaya geldi. Politik kariyeri boyunca Martens, 3 Nisan 1979'dan 6 Nisan 1981'e kadar, 17 Aralık 1981'den 7 Mart 1992'ye kadar Belçika Başbakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Dean Barrow": { "first_paragraph": "Dean Oliver Barrow (d. 2 Mart 1951, Belize City), Belizeli siyasetçi. Barrow, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Belize'de 2008-2020 yılları arası eski başbakanı.\n" }, "Manuel Esquivel": { "first_paragraph": "Sir Manuel Amadeo Esquivel (2 Mayıs 1940, Belize City - 10 Şubat 2022), Belizeli siyasetçi. Esquivel, Belize'de 1984 ile 1989 ve 1993 ile 1998 yılları arasında iki farklı dönem olmak üzere başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Birleşik Krallık başbakanı": { "first_paragraph": "Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı başbakanı, Birleşik Krallık Hükûmeti'nin başında bulunan isimdir.\n" }, "Henry Addington": { "first_paragraph": "Henry Addington (30 Mayıs 1757 - 15 Şubat 1844), 1801-1804 yılları arasında Birleşik Krallık Başbakanı olarak görev yapmış İngiliz Muhafazakâr devlet adamıdır.\n" }, "William Ewart Gladstone": { "first_paragraph": "William Ewart Gladstone (d. 29 Aralık 1809 – ö. 19 Mayıs 1898), Britanyalı Liberal Partili bir politikacı ve Birleşik Krallık Başbakanı (1868–1874, 1880–1885, 1886 ve 1892–1894). Önemli bir politik reformcudur, popülist konuşmalarıyla tanınır, yıllarca Benjamin Disraeli ile bir politik yarış içinde olmuştur.\n" }, "Gordon Brown": { "first_paragraph": "James Gordon Brown (d. 20 Şubat 1951) Birleşik Krallık'ın eski başbakanı, İşçi Partisi'nin eski lideri ve Britanyalı devlet adamıdır. 1997 ile 2007 yılları arasında Tony Blair'in hükûmetinde Maliye Bakanlığı yaptı.\n" }, "David Cameron": { "first_paragraph": "David William Donald Cameron (d. 9 Ekim 1966), eski Birleşik Krallık başbakanı ve Muhafazakâr Parti'nin eski genel başkanı. Cameron, 2005 yılında 2005 Muhafazakâr Parti (BK) liderlik seçimi'ni kazanarak partinin Genel Başkanı olmuştur. 2010 Birleşik Krallık genel seçimleri'nin ardından Muhafazakâr Parti - Liberal Demokratlarlar arasında kurulan Koalisyon hükûmetinde başbakan olarak yer almıştır. 2015 Birleşik Krallık genel seçimleri'nde tekrar başbakan seçilmiştir. 2016 Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği üyeliği referandumu sonrası 13 Temmuz 2016 tarihinde parti başkanlığından ve başbakanlıktan istifa etmiştir.\n" }, "Alec Douglas-Home": { "first_paragraph": "Alexander Frederick Douglas-Home (okunuşu: daglıs-hûm) (2 Temmuz 1903, Londra - 9 Ekim 1995, Coldstream, İskoçya) İngiliz siyasetçi, Ekim 1963 - Ekim 1964 arası başbakan, Macmillan ve Heath kabinelerinde dışişleri bakanı.\n" }, "Edward Smith-Stanley": { "first_paragraph": "Edward Smith-Stanley (29 Mart 1799 - 23 Ekim 1869) İngiliz devlet adamı. 1866 yılından 1868 yılına kadar 1. kez, 1858 yılından 1859 yılına kadar 2. kez, 1852 yılında 3. kez Birleşik Krallık başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "George Canning": { "first_paragraph": "George Canning (d. 11 Nisan 1770 - ö. 8 Ağustos 1827), İngiliz devlet adamı. 10 Nisan 1827'den 8 Ağustos 1827'ye kadar Birleşik Krallık başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Henry John Temple": { "first_paragraph": "Henry John Temple (d. 20 Ekim 1784 - ö. 18 Ekim 1865), İngiliz devlet adamı. 1855'ten 1858'e kadar 1. kez, 1859'dan 1865'e kadar 2. kez Birleşik Krallık başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Henry Pelham": { "first_paragraph": "Henry Pelham (d. 25 Eylül 1694 - ö. 6 Mart 1754), İngiliz siyasetçi. 27 Ağustos 1743'ten ölümüne kadar Büyük Britanya başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Ramsay MacDonald": { "first_paragraph": "James Ramsay MacDonald (12 Ekim 1866, Lossiemouth – 9 Kasım 1937) Büyük Britanyalı siyasetçi, Birleşik Krallık'ın İşçi Partili ilk başbakanı.\n" }, "Robert Gascoyne-Cecil, 3. Salisbury Markisi": { "first_paragraph": "Robert Arthur Talbot Gascoyne-Cecil, 3. Salisbury Markizi (3 Şubat 1830 - 22 Ağustos 1903), Britanyalı devlet adamıdır.\n" }, "Robert Jenkinson": { "first_paragraph": "Robert Jenkinson (7 Haziran 1770 - 4 Aralık 1828), İngiliz devlet adamı. 1801-04 yıllarında dışişleri bakanı, 1804-06, 1807-09 yıllarında İçişleri bakanı ve 1809-12 yıllarında savaş ve koloniler sekreterliği, son olarak 1812 yılından 1827 yılına kadar Birleşik Krallık başbakanlığı yapmıştır.[1]\n" }, "Robert Peel": { "first_paragraph": "Baronet Sir Robert Peel (d. 5 Şubat 1788 - 2 Temmuz 1850), iki kez Birleşik Krallık Başbakanı (1834–1835 ve 1841–1846) ve aynı anda Maliye Bakanı (1834-1835) olarak görev yapan İngiliz muhafazakar devlet adamı. Ayrıca iki kez İçişleri Bakanı (1822–1827 ve 1828–1830) görevinde bulunmuştur. Metropolitan Polis Teşkilatı'nı kurması nedeniyle modern İngiliz polisliğinin babası olarak kabul edilir. Peel, aynı zamanda modern Muhafazakar Parti'nin kurucularından biridir.[1]\n" }, "Spencer Compton": { "first_paragraph": "Spencer Compton (d. yaklaşık 1673 - ö. 2 Temmuz 1743), İngiliz devlet adamı. 1742'den 1743'teki ölümüne kadar Büyük Britanya başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Bulgaristan başbakanı": { "first_paragraph": "Bulgaristan başbakanı (Bulgarca: Министър-председател, romanize: Ministar-predsedatel) Bulgaristan hükûmetinin başıdır. Başbakan, Bulgaristan Ulusal Meclisi (Народно събрание, Narodno sabranie) olarak bilinen Bulgar parlamentosunda siyasi bir koalisyonun lideri ve kabinenin lideridir.\n" }, "Bogdan Filov": { "first_paragraph": "Bogdan Dimitrov Filov (Bulgarca: Богдан Димитров Филов) (10 Nisan 1883 – 1 Şubat 1945) Bulgar arkeolog, sanat tarihçisi ve politikacı. II. Dünya Savaşına denk başbakanlığı döneminde, Bulgaristan, Mihver Devletlerinin yedinci üyesi haline gelmişti.\n" }, "Boyko Borisov": { "first_paragraph": "Boyko Metodiev Borisov (Bulgarca: Бойко Методиев Борисов, Bulgarca telaffuz: [ˈbɔjko mɛˈtɔdiɛf boˈrisof]; d. 13 Haziran 1959), 2009-2021 yılları arasında Bulgaristan Başbakanı olan Bulgar politikacı.\n" }, "Dimitır Popov": { "first_paragraph": "Dimitır İliev Popov - Pokriva (Bulgarca: Димитър Илиев Попов - Покрива; d. 26 Haziran 1927, Kula - 5 Aralık 2015, Sofya), Bulgar yargıç ve ülkenin 1946'dan beri Bulgar Komünist Partisi üyesi olmayan ilk Başbakanı.[1]\n" }, "Filip Dimitrov": { "first_paragraph": "Philip Dimitrov Dimitrov (Bulgarca: Филип Димитров Димитров) (d. 31 Mart 1955) Bulgar politikacı. Kısa bir süre için 1991-1992 yılları arası, 36. hükûmette (1991-1994), 37. hükûmette (1994-1997) ve 40. hükûmette (2005-2007), Ocak 2007 tarihinden itibaren Mayıs 2007'e kadar Bulgaristan Başbakanı oldu.\n" }, "Georgi Atanasov": { "first_paragraph": "Georgi Ivanov Atanasov (Bulgarca: Георги Иванов Атанасов; d. 25 Temmuz 1933 - ö. 31 Mart 2022), 1986-1990 yılları arasında Başbakan olarak görev yapan Bulgar Komünist Partisi'nin önde gelen bir üyesiydi. Atanasov muhalefete liderlik etmek için Petar Mladenov'a katılarak Todor Zhivkov'u Danıştay Başkanı olarak görevden alma hareketini destekledi.\n" }, "İvan Kostov": { "first_paragraph": "Ivan Yordanov Kostov (Bulgarca: Иван Йорданов Костов; d. 23 Aralık 1949, Sofya), Mayıs 1997'den Temmuz 2001'e kadar Bulgaristan'ın 47. Başbakanıydı. Aralık 1994 ile Temmuz 2001 arasında Demokratik Güçler Birliği'nin (UDF) lideriydi.\n" }, "Jan Videnov": { "first_paragraph": "Jan Vasilev Videnov (Bulgarca: Жан Василев Виденов, bazen İngilizcede adı Jean Videnov olarak da yazılır), 25 Ocak 1995'ten 13 Şubat 1997'ye kadar Bulgaristan Başbakanıydı. Yakın tarihte yaşanan en ciddi ekonomik ve finansal kriz için hatırlanan bir kişidir. 1991-1996 yılları arasında Bulgar Sosyalist Partisi'nin (BSP) başkanlığını yaptı.\n" }, "Vasil Kolarov": { "first_paragraph": "Vasil Petrov Kolarov (Bulgarca: Васил Петров Коларов, 16 Temmuz 1877, Şumnu, Osmanlı Devleti - 23 Ocak 1950, Sofya, Bulgaristan), Bulgar bir komünist siyasi liderdi. Komünist Enternasyonal'de (Komintern) liderlik yapıyordu.\n" }, "Raço Petrov": { "first_paragraph": "Racho Petrov Stoyanov (Bulgarca:Рачо Петров Стоянов) (3 Mart 1861 - 22 Ocak 1942) Bulgar asker, politikacı.\n" }, "Reneta İncova": { "first_paragraph": "Reneta İvanova İndjova (Bulgarca: Ренета Иванова Инджова, d. 6 Temmuz 1953, Yeni Zağra)[1] Bulgar politikacı ve yönetici. Ekim 1994 ve Ocak 1995 yılları arasında Bulgaristan Başbakanlığı yapan ilk kadın ve hala bu görev yapmak üzere seçilen tek kadındır.\n" }, "Todor Burmov": { "first_paragraph": "Todor Stoyanov Burmov (Bulgarca: Тодор Стоянов Бурмов) (d. 14 Ocak 1834 – ö. 7 Kasım 1906), Önde gelen bir Bulgar Muhafazakâr Partisi siyasetçisi ve bağımsız Bulgaristan'ın ilk Başbakanı.\n" }, "Vılko Çervenkov": { "first_paragraph": "Vılko Velev Çervenkov[1] (Bulgarca: Вълко Велев Червенков; 6 Eylül 1900 - 21 Ekim 1980) Bulgar siyasetçi. Bulgar Komünist Partisi genel sekreteri ve Bulgaristan Halk Cumhuriyeti başbakanı.\n" }, "Joe Williams (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Joseph Williams QSO (4 Ekim 1934 [2] - 4 Eylül 2020), 1999'da dört ay boyunca Cook Adaları Başbakanı olarak görev yapmış siyasetçi ve doktor. Tropikal hastalık lenfatik filaryazının (elephantiasis) yayılmasını önlemek için çalışmış olmasıyla tanınır. Esas olarak, Mt Wellington Entegre Aile Sağlığı Merkezi'nin tıbbi direktörü olduğu Auckland, Yeni Zelanda'da yaşadı.[3]\n" }, "Mark Brown": { "first_paragraph": "Mark Brown, Cooklu siyasetçi. Brown, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi Cook Adaları'nda 1 Ekim 2020 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Jim Marurai": { "first_paragraph": "Jim Marurai (9 Temmuz 1947, Mangaia - 4 Kasım 2020, Mangaia, Cook Adaları), Cook Adalı siyasetçi.\n" }, "Henry Puna": { "first_paragraph": "Henry Tuakeu Puna (d. 29 Temmuz 1949), Cooklu siyasetçi. Puna, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi Cook Adaları'nda 2010 ile 2020 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Terepai Maoate": { "first_paragraph": "Sir Terepai Tuamure Maoate KBE (d. 1 Eylül 1934 – ö. 9 Temmuz 2012), Cooklu siyasetçi. Maoate, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, bağımsız bir ada devleti olmasına rağmen Yeni Zelanda ile ilişkili devlet konumunda olan Cook Adaları'nda 18 Kasım 1999 ile 11 Şubat 2002 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Maoate, Cook Adaları Demokratik Partisi mensubuydu.\n" }, "Doğu Timor başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Doğu Timor başbakanı, Asya'nın güney kesimine yer alan ada ülkesi Doğu Timor'da henüz bağımsızlığın elde edilemediği 1975 kısa bir süre olmak üzere 2002 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Mari Alkatiri": { "first_paragraph": "Marí Bin Amude Alkatiri (d. 26 Kasım 1949), Doğu Timorlu siyasetçi. Alkatiri, Asya'nın güney kesiminde yer alan ada ülkesi Doğu Timor'da ilki 2002'de yeniden bağımsız olan ülkenin ilk başbakanı olarak 2002 ile 2006 yılları arasında, ikincisi ise 15 Eylül 2017 ile 22 Haziran 2018 tarihleri arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamına çıkmıştır.\n" }, "José Ramos-Horta": { "first_paragraph": "José Manuel Ramos-Horta (d. 26 Aralık 1949), Doğu Timorlu siyasetçi. Ramos-Horta, Asya ada ülkesi Doğu Timor'da 20 Mayıs 2022 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır. Ramos-Horta bu görevi daha önce 2007-2008 ve 2008-2012 yılları arasında olmak üzere iki dönem daha bu makamda bulunmuştur. Ramos-Horta, ülkesinin Endonezya'dan 2002 yılında bağımsızlığını ilan etmesinin ardından 2007 yılında göreve gelen ikinci devlet başkanı olmuştu.\n" }, "Rui Maria de Araújo": { "first_paragraph": "Rui Maria de Araújo (d. 21 Mayıs 1964, Mape, Portekiz Timoru), Doğu Timorlu hekim ve siyasetçi. Araújo, Asya'nın güney kesiminde yer alan ada ülkesi Doğu Timor'da 2015-2017 yılları arası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Taur Matan Ruak": { "first_paragraph": "José Maria Vasconcelos ya da halk tarafından bilinen ve daha yaygın olarak kullanılan takma adı ile Taur Matan Ruak (d. 10 Ekim 1956), Doğu Timorlu siyasetçi. Ruak, Asya'da ada ülkesi olan Doğu Timor'da 2012 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı görevinde bulunmuş, Haziran 2018 tarihinden itibaren de başbakanlık makamında bulunmaktadır. Taur Matan Ruak, Endonezya işgaline karşı direniş ordusunun Ulusal Kurtuluş Silahlı Kuvvetlerinin son komutanı idi (1975-1999).\n" }, "Xanana Gusmão": { "first_paragraph": "Kay Rala Xanana Gusmão (doğum adı: José Alexandre Gusmão) (d. 20 Haziran 1946, Manatuto, Portekiz Timoru (şimdiki Doğu Timor)), Doğu Timorlu politikacıdır. Eski bir militan olarak Mayıs 2002 ve Mayıs 2007 yılları arası hizmet Doğu Timor'un ilk Cumhurbaşkanı oldu. 8 Ağustos 2007 tarihinde Doğu Timor dördüncü Başbakanı olmuştur. Başbakanlık görevi sona erdikten sonra, Şubat 2015 yılından itibaren Planlama ve Stratejik Yatırım Bakanı olmuştur.\n" }, "Dominika başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Dominika başbakanı, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Dominika'da henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Edison James": { "first_paragraph": "Edison Chenfil James (d. 18 Ekim 1943), Dominikalı siyasetçi. James, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Dominika'da 14 Haziran 1995 ile 3 Şubat 200 tarihleri arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Edward Oliver LeBlanc": { "first_paragraph": "Edward Oliver LeBlanc (d. 3 Ekim 1923 - ö. 29 Ekim 2004) Dominikalı siyasetçi. LeBlanc, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Dominika'da henüz bağımsızlığın kazanılmadığı bir süreçte ülkenin başbakanlık görevlerini yürüten şef bakan ve unvan değişimi sonrası da başbakan olarak 21 Ocak 1961 ile 1 Mart 1967 tarihleri arasında görevde bulunmuştur.\n" }, "Frank Baron": { "first_paragraph": "Franklin Andrew Merrifield Baron (d. 19 Ocak 1923 - ö. 9 Nisan 2016), Dominikalı siyasetçi. Baron, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Dominika'da henüz bağımsızlığın kazanılmadığ bir süreçte ülkenin başbakanlık görevlerini yürüten ilk şef bakanı olarak 1 Ocak 1960 ile 21 Ocak 1961 tarihleri arasında görevde bulunmuştur.[1][2][3][4][5]\n" }, "Oliver Seraphin": { "first_paragraph": "Oliver James Seraphin (d. 2 Ağustos 1943), Dominikalı iş insanı ve siyasetçi. Seraphin, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Dominika'da 25 Haziran 1979 ile 21 Temmuz 1980 tarihleri arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Osborne Riviere": { "first_paragraph": "Osborne Riviere (d. 1932 (?) - ö. 23 Kasım 2017 [1]), Dominikalı siyasetçi. Riviere, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Dominika'da 6 Ocak 2004 ile 8 Ocak 2004 tarihleri arasında kısa bir süre geçici olarak başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Patrick John": { "first_paragraph": "Patrick Roland John (d. 7 Ocak 1938 - ö. 6 Temmuz 2021), Dominikalı siyasetçi. John, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Dominika'da bağımsızlığın elde edilmesinin ardından makamda bulunan ilk başbakan unvanını elde etmiştir.\n" }, "Pierre Charles": { "first_paragraph": "Pierre Charles (d. 30 Haziran 1954 - ö. 6 Ocak 2004), Dominikalı siyasetçi. Charles, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Dominika'da 1 Ekim 2000 ile 6 Ocak 2004 tarihleri arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Roosevelt Skerrit": { "first_paragraph": "Roosevelt Skerrit (d. 8 Haziran 1972),Dominika Topluluğu Vieille seçim Parlamentosu Üyeliğinin yanı sıra Dominika'nın mevcut Başbakanı.\n" }, "Rosie Douglas": { "first_paragraph": "Roosevelt \"Rosie\" Bertrand Douglas (d. 15 Ekim 1941 - ö. 1 Ekim 2000), Dominikalı siyasetçi. Douglas, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Dominika'da 2000 yılında sekiz ay başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "Ángel Serafín Seriche Dougan": { "first_paragraph": "Ángel Serafín Seriche Dougan (d. 1946), Ekvator Gineli siyasetçi. Dougan, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde 1 Nisan 1996'dan 4 Mart 2001'e kadar başbakanılık makamında bulunmuştur.\n" }, "Bonifacio Ondó Edu": { "first_paragraph": "Bonifacio Ondó Edú-Aguong (d. 16 Mart 1922 - ö. 5 Mart 1969), Ekvator Gineli siyasetçi. Edu, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nin İspanya Ginesi olarak henüz İspanyol sömürge yönetimi altındayken başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Cándido Muatetema Rivas": { "first_paragraph": "Cándido Muatetema Rivas (d. 20 Şubat 1960 - ö. 16 Haziran 2014), Ekvator Gineli diplomat ve siyasetçi. Rivas, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde 2001'den 2004'e kadar başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Cristino Seriche Bioko": { "first_paragraph": "Cristino Seriche Bioko (d. 1940), Ekvator Gineli asker ve siyasetçi. Bioko, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde 15 Ağustos 1982'den 4 Mart 1992'ye kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Miguel Abia Biteo Boricó": { "first_paragraph": "Miguel Abia Biteo Boricó (d. 11 Ocak 1961 - ö. 6 Aralık 2012), Ekvator Gineli siyasetçi. Biteo Boricó, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde 11 Temmuz 2004'ten 14 Ağustos 2006'ya kadar başbakanlık makamında bulunmuştur. Biteo Boricó, Bubi etnik grubunun bir üyesiydi.[1]\n" }, "Ricardo Mangue Obama Nfubea": { "first_paragraph": "Ricardo Mangue Obama Nfubea (d. 1961), Ekvator Gineli avukat ve siyasetçi. Nfubea, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde 2006'dan 2008'e kadar başbakanlık makamında bulunmuştur. Nfubea, PDGE üyesidir.\n" }, "Silvestre Siale Bileka": { "first_paragraph": "Silvestre Siale Bileka (d. 1939?), Ekvator Gineli siyasetçi. Bileka, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde 4 Mart 1992'den 1 Nisan 1996'ya kadar başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Vicente Ehate Tomi": { "first_paragraph": "Vicente Ehate Tomi (d. 1968), Ekvator Gineli siyasetçi. Tomi, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde 21 Mayıs 2012 ile 23 Haziran 2016 tarihleri arasında başbakan olarak görev almıştır.\n" }, "Muhammed Natsir": { "first_paragraph": "Muhammed Natsir (17 Temmuz 1908 - 14 Mart 1993), Endonezyalı gazeteci ve siyasetçidir. Endonezya'nın beşinci başbakanıydı.\n" }, "Barnabas Sibusiso Dlamini": { "first_paragraph": "Barnabas Sibusiso Dlamini (d. 15 Mayıs 1942- ö. 28 Eylül 2018), Esvatinili siyasetçi. Dlamini, Afrika ülkesi Svaziland'ın 1996-2003 yılları arasında ilk dönemini ve 2008-2018 yılları arasında ikinci dönemi olmak üzere iki dönem başbakanlık görevini yürütmüştür.\n" }, "Sotsha Dlamini": { "first_paragraph": "Sotsha Ernest Dlamini (d. 27 Mayıs 1940 ; ö. 7 Şubat 2017),Svazilandlı siyasetçidir. 6 Ekim 1986'dan 12 Temmuz 1989'da değin Svaziland başbakanı olarak görev yapmıştır.[1] Kendisi 27 Mayıs 1940'ta Mankayane'de doğdu.[2] 1986'da bir önceki başbakan Bhekimpi Dlamini zamanında gerginlik çıkmış o çekilince yerine 1986'da Sotsha Dlamini, 1986'da başbakanlık koltuğuna geçmiştir. Dlamini bir süre büyüyen gerginlikler içinde başbakanlığını sürdürmüştür.\n" }, "Mandvulo Ambrose Dlamini": { "first_paragraph": "Mandvulo Ambrose Dlamini (d. 5 Mart 1968- ö. 13 Aralık 2020), Svazilandlı iş insanı ve siyasetçi. Dlamini, Afrika ülkesi Esvatini'de 27 Ekim 2018'den 13 Aralık 2020'deki ölümüne kadar başbakanlık görevinde bulundu.\n" }, "Themba N. Masuku": { "first_paragraph": "Themba Nhlanganiso Masuku (d. 7 Temmuz 1950), Esvatinili siyasetçi. Masuku, Afrika ülkesi Esvatini'de 13 Aralık 2020 - 19 Temmuz 2021 tarihleri arasında geçici olarak başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Vincent Mhlanga": { "first_paragraph": "Vincent Mhlanga (ö. 24 Aralık 2020), Svazilandlı siyasetçi. Mhlanga, Afrika ülkesi Svaziland'da 5 Eylül 2018 ile 27 Ekim 2018 tarihleri arasında geçici olarak başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Fransa başbakanı": { "first_paragraph": "Fransa başbakanı, Beşinci Cumhuriyet'te Hükûmetin şefi olarak konumlandırılmıştır. Yarı başkanlık sistemi uygulanan Fransa'da yürütme yetkisi Başbakan ve Cumhurbaşkanı arasında paylaşılmıştır. Fransa Cumhurbaşkanı mecliste çoğunluğa sahip partinin üyelerinden birini Başbakanlığa atar ancak Başbakan olacak kişinin milletvekili ya da senatör olması şart değildir. Başbakan Cumhurbaşkanı ile aynı partiye mensup olabilir ya da kohabitasyon hükûmetlerinde olduğu gibi Cumhurbaşkanı ile farklı siyasi partiye mensup olabilirler. Başbakanlık resmi konutu Paris'te bulunan Matignon Köşkü'dür.\n" }, "Vincent Auriol": { "first_paragraph": "Jules-Vincent Auriol (27 Ağustos 1884 – 1 Ocak 1966) Fransa'da Dördüncü Cumhuriyet'in ilk cumhurbaşkanı. 1947-1954 arasında görev yapmıştır.\n" }, "Charles Dupuy": { "first_paragraph": "Charles-Alexandre Dupuy (5 Kasım 1851, Le Puy - 23 Temmuz 1923, Ille-sur-Têt, Fransa), Fransız siyaset adamıdır. Dreyfus Olayı'nın yol açtığı siyasal ve toplumsal gerginlikler sırasında başbakanlık yapan Dupuy, toplamda üç kez başbakanlık yaptı.\n" }, "Félix Gouin": { "first_paragraph": "Félix Gouin (1884–1977) Fransız siyasetçi ve eski başbakan.\n" }, "Hugues-Bernard Maret": { "first_paragraph": "Maret, Hugues-Bernard, (d.1 Mayıs 1763, Dijon - ö. 13 Mayıs 1839, Paris, Fransa), Napolèon döneminin devlet adamlarından Fransız Diplomat.\n" }, "Maurice Bourgès-Maunoury": { "first_paragraph": "Maurice Jean Marie Bourgès-Maunoury (19 Ağustos 1914, Luisant, Eure-et-Loir – 10 Şubat 1993, Paris) Fransız siyasetçi ve eski başbakan.\n" }, "Philippe Pétain": { "first_paragraph": "Henri Philippe Pétain (24 Nisan 1856 - 23 Temmuz 1951), Fransız mareşal. Birinci Dünya Savaşı sırasında Verdun Muharebesi'nde kazandığı zaferle bir \"millî kahraman\" durumuna gelmiş, ama İkinci Dünya Savaşı'nda Almanlarla iş birliği yapan Vichy Hükümeti'nin başkanlığını üstlenerek bütün saygınlığını yitirmiştir.\n" }, "René Pleven": { "first_paragraph": "René Pleven (15 Nisan 1901, Rennes - 13 Ocak 1993, Paris, Fransa), Dördüncü Fransız Cumhuriyeti'nin önemli bir Fransız politikacısı. Özgür Fransa üyesi olarak ve Savaş hareketinin ardılı olarak nitelendirilen bir siyasi parti olan Direnişin Demokratik ve Sosyalist Birliği'ni (UDSR) kurulmasına yardım etti. En önemli katkısı Fransa, İtalya, Batı Almanya ve Benelüks ülkeleri arasında bir Avrupa Savunma Topluluğu çağrısında bulunduğu Pleven Planının yürürlüğe konmasıdır. 1950'lerin başında birkaç kez başbakanlık yaptı.\n" }, "Paul Reynaud": { "first_paragraph": "Paul Reynaud (Fransızca: [pɔl ʁɛjno]; (d. 15 Ekim 1878, Barcelonnette, Basses-Alpes (bugün Alpes-de-Haute-Provence) - ö. 21 Eylül 1966), Fransız siyasetçi ve eski başbakan (1940).\n" }, "Adolphe Thiers": { "first_paragraph": "Louis Adolphe Thiers (18 Nisan 1797 - 3 Eylül 1877), Fransız devlet adamı, gazeteci ve tarihçi. Fransa'da Üçüncü Cumhuriyet'in kurucularından ve ilk cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Baciro Djá": { "first_paragraph": "Baciro Djá (d. 31 Ocak 1973), Gine-Bissaulu siyasetçi. Djá, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 27 Mayıs 2016-16 Kasım 2016 tarihleri arası başbakanlık yapmış siyasetçi.\n" }, "Carlos Correia": { "first_paragraph": "Carlos Correia (d. 6 Kasım 1933[1] - ö. 14 Ağustos 2021), Gine-Bissaulu siyasetçi. Correia, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 17 Eylül 2015 ile 27 Mayıs 2016 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Correia daha önce de 27 Aralık 1991-26 Ekim 1994, 6 Haziran 1997-3 Aralık 1998 ve 5 Ağustos 2008-25 Aralık 2008 tarihleri arasında olmak üzere üç kez daha aynı makamda bulunmuştur.\n" }, "Carlos Gomes Júnior": { "first_paragraph": "Carlos Domingos Gomes Júnior (d. 19 Aralık 1949), Gine-Bissau eski Başbakanı. Carlos Gomes daha önce 10 Mayıs 2004 - 2 Kasım 2005 tarihlerinde Başbakan oldu ve yine 25 Aralık 2008 tarihinde bu göreve atandı. Carlos Gomes 2002 yılından bu yana \"Cadogo\" olarak bilinen Gine ve Cape Verde (PAIGC) Kurtuluş Afrika Partisi Başkanıdır.\n" }, "Domingos Simoes Pereira": { "first_paragraph": "Domingos Simões Pereira (d. 1963), Gine-Bissau'nun Temmuz 2014-Eylül 2015 tarihleri arası eski Başbakanı. İnşaat mühendisliği ve siyaset bilimi deneyimi vardır. 2008 ve 2012 yılları arasında Portekizce Dili Ülkeleri Topluluğu (CPLP) İcra Sekreteri idi. 9 Şubat'ta PAIGC lideri seçildi.[1]\n" }, "Faustino Imbali": { "first_paragraph": "Faustino Imbali (d. 1 Mayıs 1956), Gine Bissaulu siyasetçi. Imbali, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 29 Ekim 2019 - 8 Kasım 2019 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Nuno Gomes Nabiam": { "first_paragraph": "Nuno Gomes Nabiam (d. 1966), Gine-Bissaulu siyasetçi. Nabiam, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 28 Şubat 2020 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Rui Duarte de Barros": { "first_paragraph": "Rui Duarte de Barros (d. 1964), 16 Mayıs 2012-3 Temmuz 2014 tarihleri arası Gine-Bissau'nun geçici Başbakanı idi.\n" }, "Umaro Sissoco Embaló": { "first_paragraph": "Umaro Mokhtar Sissoco Embaló (d. 23 Eylül 1972), Gine-Bissaulu siyasetçi. Embaló, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 27 Şubat 2020 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır. Embaló, 18 Kasım 2016'dan 30 Ocak 2018 tarihine kadar da başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Ben Jones (Grenadalı siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ben Joseph Jones (d. 5 Ağustos 1924 - ö. 10 Şubat 2005), Grenadalı siyasetçi. Jones, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da Aralık 1989 ile Mart 1990 arasında başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "Nicholas Brathwaite": { "first_paragraph": "Sir Nicholas Alexander Brathwaite PC (8 Temmuz 1925 - 28 Ekim 2016), Güney Amerika ada ülkesi Grenada eski başbakanı ve diplomat. Ülkesinde 1983-1984 ve 1990-1995 yılları arası iki dönem başbakanlık ve konsüllük görevini yapmıştır.[1]\n" }, "Eric Gairy": { "first_paragraph": "Eric Matthew Gairy (18 Şubat 1922 [1] - 23 Ağustos 1997), Grenadalı siyasetçi. Gairy, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Grenada'da farklı dönemlerde başbakanlık görevlerini üstlendi.\n" }, "George Brizan": { "first_paragraph": "George Ignatius Brizan (31 Ekim 1942 - 18 Şubat 2012), Grenadalı siyasetçi.[1] Brizan, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da 1995 yılında kısa bir süre başbakanlık görevinde bulundu.[2]\n" }, "George E. D. Clyne": { "first_paragraph": "George E. D. Clyne (d. ? - ö. 1984), Grenadalı siyasetçi. Clyne, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da 1961 yılında kısa bir süre başbakanlık makamında bulundu.[1][2]\n" }, "Herbert Blaize": { "first_paragraph": "Herbert Augustus Blaize (26 Şubat 1918 - 19 Aralık 1989), Grenadalı siyasetçi ve Grenada Ulusal Partisi'nin lideriydi. Blaize, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da ülkesinin henüz bir İngiliz Kraliyet Kolonisi iken, 1960'tan 1961'e ve yine 1962'den 1967'ye kadar başbakanlık görevlerini yürüten şef bakan olarak görev aldı. 1967'de kısa bir süre özerk Grenada'nın ilk başbakanı oldu. 1983 darbelerini ve A.B.D. önderliğindeki Grenada işgalini izleyen ilk seçimleri kazanarak 1984'ten 1989'daki ölümüne kadar başbakan olarak görev yaptı.\n" }, "Hudson Austin": { "first_paragraph": "General Hudson Austin (d. 26 Nisan 1938 – ö. 24 Eylül 2022)[1], Grenadalı siyasetçi ve asker. Austin, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Grenada'da 1983 yılında düzenlenen askerî darbenin ardından kısa bir süre başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "Keith Mitchell": { "first_paragraph": "Keith Claudius Issac Mitchell (d. 12 Kasım 1946, St. George's), Grenadalı siyasetçi. Mitchell, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Grenada'da ilki 1995-2008, ikincisi de 2013-2022 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur. Keith Mitchell en uzun zaman başbakanlık makamında bulunan Grenadalı siyasetçi olmuştur. Hâlen Yeni Ulusal Parti (NNP) lideridir.\n" }, "Maurice Bishop": { "first_paragraph": "Maurice Rupert Bishop (d. 29 Mayıs 1944 - ö. 19 Ekim 1983), Grenadalı siyasetçi. Bishop, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da 1979 ile 1983 yılları arasında başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "Tillman Thomas": { "first_paragraph": "Tillman Joseph Thomas (d. 13 Haziran 1947[1]), 2008-2013 yılları arası Grenada Başbakanı olarak hizmet veren Grenada'lı bir politikacı. Ayrıca 2000-2014 yılları arası Ulusal Demokratik Kongre (NDC) partisi lideriydi.\n" }, "Hans Enoksen": { "first_paragraph": "Hans Enoksen (d. 7 Ağustos 1956, Itilleq, Grönland), Grönlandlı politikacı. 2002 ile 2009 yılları arasında Grönland Başbakanı olarak görev yapmıştır. Grönland'ın dördüncü başbakanıdır.\n" }, "Jonathan Motzfeldt": { "first_paragraph": "Jonathan Jakob Jørgen Otto Motzfeldt (d. 25 Eylül 1938 - ö. 28 Ekim 2010 [1] ), Grönlandlı rahip ve siyasetçi. Motzfeldt, Amerika kıtasında Arktika'nın bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Kuzey Amerika'ya dâhil edilen ve Avrupa ülkesi Danimarka'ya bağlı bir bölge olarak kendi kendine yönetim hakkına sahip olan Grönland'da ilki ülkenin ilk başbakanı olmak üzere 1979-1991 ve 1997-2002 yılları arasında iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur. Motzfeldt, ülkenin kendi kendine yönetme hakkı elde etmesinin önde gelen isimlerden biri olarak kabul edilir.[2] Motzfeldt, Grönland'ın ilk başbakanı olmasının yanı sıra en uzun süre görev yapan başbakanıydı ve Grönland'ın herhangi bir başbakanı arasında en çok seçimi kazanan kişisi konumundadır. Merkez sol bir politikacı olarak kabul edilir ve Grönland, görev süresi boyunca tanınan bir ülke haline geldi.\n" }, "Kim Kielsen": { "first_paragraph": "Kim Kielsen (b. 30 Kasım 1966) bir Grönlandlı siyasetçi ve Siumut partinin mevcut lideri ve Grönland'ın eski Başbakanı. Başlangıçta eğitimli bir polis bir denizciydi. Siumut ve Paamiut belediye hükûmetinden Grönland parlamentosuna seçildiği zaman 2005 yılında siyasete girdi. Aleqa Hammond hükûmetinde konut, doğa ve çevre bakanı oldu. Ekim 2014 yılında Aleqa Hammond istifa ettiğinde Grönland başbakan vekili olarak ve Siumut partinin yeni başkanı olarak seçildi.[1][2][3][4][5][6]\n" }, "Kuupik Kleist": { "first_paragraph": "Jakob Edvard Kuupik Kleist (d. 31 Mart 1958, Qullissat), Sosyalist ve Sol-kanat'dan bir Grönlandlı politikacı. 2009 yılında beşinci Grönland Başbakanı ve Inuit Ataqatigiit siyasi partilisidir.\n" }, "Lars-Emil Johansen": { "first_paragraph": "Lars-Emil Johansen (d. 24 Eylül 1946), Grönlandlı siyasetçi. Johansen, Amerika kıtasında Arktika'nın bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Kuzey Amerika'ya dâhil edilen ve Avrupa ülkesi Danimarka'ya bağlı bir bölge olarak kendi kendine yönetim hakkına sahip olan Grönland'da 1991'den 1997'ye kadar Grönland'ın ikinci başbakanı ve 2013'ten 2018'e kadar Inatsisartut'un sözcüsü olarak görev yapmıştır.\n" }, "Múte Bourup Egede": { "first_paragraph": "Múte Inequnaaluk Bourup Egede (d. 11 Mart 1987), Grönlandlı siyasetçi. Egede, Amerika kıtasında Arktika'nın bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Kuzey Amerika'ya dâhil edilen ve Avrupa ülkesi Danimarka'ya bağlı bir bölge olarak kendi kendine yönetim hakkına sahip olan Grönland'da Nisan 2021'den bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır. O zamandan beri Grönland parlamentosu Inatsisartut'un bir üyesi olarak ve ayrıca 2018'den beri Inuit Ataqatigiit partisinin başkanı olarak görev yapıyor.[1][2]\n" }, "Bharrat Jagdeo": { "first_paragraph": "Bharrat Jagdeo (23 Ocak 1964), 11 Ağustos 1999 - 3 Aralık 2011 tarihleri arası eski Guyana devlet başkanıdır. Devlet Başkanlığı öncesinde Maliye Bakanı ve Devlet Başkanı olan Bharrat Jagdeo, Janet Jagan'ın sağlık nedenleriyle istifa etti. O zamandan bu yana 2001 ve 2006 yıllarında iki kez seçimleri kazandı.\n" }, "Hamilton Green": { "first_paragraph": "Hamilton Green (d. 9 Kasım 1934), Guyanalı siyasetçi. Green, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Güney Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Guyana'da 6 Ağustos 1985 ile 9 Ekim 1992 yılları arasında başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "Mark Phillips (Guyana)": { "first_paragraph": "Mark Anthony Phillips (d. 5 Ekim 1961), Guyanalı emekli asker ve siyasetçi. Phillips, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Güney Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Guyana'da 2 Ağustos 2020 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Moses Nagamootoo": { "first_paragraph": "Moses Veerasammy Nagamootoo (Tamilce:|மோசஸ் வீராசாமி நாகமுத்து) (30 Kasım 1947), Tamil etnik kökenine ait Guyanalı yazar ve siyasetçi. Nagamootoo, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Güney Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Guyana'da 2015 ile 2020 yılları arasında başbakanlık görevini yürütmüştür.\n" }, "Ptolemy Reid": { "first_paragraph": "Ptolemy Alexander Reid (d. 8 Mayıs 1918 [1] - ö. 2 Eylül 2003), Guyanalı veteriner ve siyasetçi. Reid, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Güney Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Guyana'da 1980 ile 1984 yılları arasında başbakan olarak görev yaptı.\n" }, "Sam Hinds": { "first_paragraph": "Samuel Archibald Anthony Hinds (d. 27 Aralık 1943), 1992 yılından itibaren neredeyse sürekli Guyana Başbakanı olan Guyanalı bir politikacı. Ayrıca, 1997 yılında kısa bir süre Guyana devlet başkanı olarak görev yaptı. Ekim 1992 seçiminde Cheddi Jagan'ın başkanlığı sırasında başbakanlık yaptı.\n" }, "Hendrik Verwoerd": { "first_paragraph": "Hendrik Frensch Verwoerd veya bilinen adı ile Dr. H. F. Verwoerd (d. 8 Eylül 1901 - ö. \t6 Eylül 1966), eski Güney Afrikalı siyasetçi ve Die Transvaler gazetesinin sorumlu müdürü. Apartheid hareketinin mimarı olarak bilinir.[1] 1950 ve 1958 yılları arasında Güney Afrika'nın İçişleri Bakanı, 1958 ve 1966 yılları arasında ise ülkenin altıncı Başbakanı olarak görev yaptı. 6 Eylül 1966 tarihinde Dimitri Tsafendas tarafından bıçaklanmıştır.[2] Groote Schuur Hastanesine getirildikten kısa bir süre sonra hayatını kaybetmiştir.\n" }, "Daniel François Malan": { "first_paragraph": "Daniel François Malan (22 Mayıs 1874 - 7 Şubat 1959), Güney Afrikalı devlet ve siyaset adamıdır. Bütünüyle Afrikanerlerden oluşan ilk Güney Afrika hükûmetini kurmuş, apartheid'ı kurumlaştırmış ve Güney Afrika'da cumhuriyet yönetimine geçilmesine zemin hazırlamıştır.\n" }, "Vadim Brovtsev": { "first_paragraph": "Vadim Vladimirovich Brovtsev (Osetçe: Вадим Владимиры фырт Бровцев, Rusça: Вадим Владимирович Бровцев) (d. 26 Temmuz 1969, Çelyabinsk, SSCB), Rus iş adamı ve Güney Osetyalı siyasetçi. Brovtsev, Kafkasya'da bulunan, tek taraflı bağımsızlığa rağmen uluslararası alanda dört ülke hariç (Rusya, Venezuela, Nikaragua ve Nauru) Gürcistan'ın bir parçası olarak görülen Güney Osetya'da 5 Ağustos 2009 - 26 Nisan 2012 tarihleri arası başbakanlık, 11 Aralık 2011 – 19 Nisan 2012 tarihleri arasında da geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Domenti Kulumbegov": { "first_paragraph": "Domenti Sardionoviç Kulumbegov (Osetçe:Хъуылымбегты Сардионы фырт Доменти, Rusça: Доментий Сардионович Кулумбегов; d. 4 Ocak 1956, Thinala)[1], Güney Osetyalı siyasetçi. Kulumbegov, Kafkasya'da bulunan ve tek taraflı bağımsızlığına rağmen uluslararası alanda dört ülke dışında (Rusya, Venezuela, Nikaragua ve Nauru) Gürcistan'ın bir parçası olarak görülen Güney Osetya'da 20 Ocak 2014 tarihinde başbakanlık görevine başlamış olup,[2] 2017'de görevi sona ermiştir.\n" }, "Gennadi Bekoyev": { "first_paragraph": "Gennadi Borisoviç Bekoyev (Rusça: Геннадий Борисович Бекоев) (d. 26 Ağustos 1981), Güney Osetyalı siyasetçi. Bekoyev, Asya kıtasında, Kafkasya'da yer alan, uluslararası alanda Gürcistan'ın bir parçası olarak kabul edilen kısmen tanınan devlet statüsünde olan Güney Osetya'da 29 Ağustos 2020 tarihinden bu yana geçici olarak başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Rostislav Hugayev": { "first_paragraph": "Rostislav Erastovich Hugayev (Osetçe: Хугаты Ерасты фырт Ростик, Rusça: Ростислав Ерастович Хугаев) (d. 17 Aralık 1951, Dzau rayonu), Güney Osetyalı siyasetçi. Hugayev, Kafkasya'da bulunan, tek taraflı bağımsızlığa rağmen uluslararası alanda dört ülke hariç (Rusya, Venezuela, Nikaragua ve Nauru) Gürcistan'ın bir parçası olarak görülen Güney Osetya'da 26 Nisan 2012- 20 Ocak 2014 tarihleri arası başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Kantei": { "first_paragraph": "Kantei (Japonca: 総理大臣官邸, romanize: Sōri Daijin Kantei), Japonya'nın başkenti Tokyo'da bulunan ve Japonya başbakanının resmî ikametgâhı olan binadır.[1] Saray, Mayıs 1999-Nisan 2002 yılları arasında inşa edilmiş olup Chiyoda semtinde Nagatachō'da yer almaktadır.\n" }, "Abdülmecid Mirza": { "first_paragraph": "Abdülmecid Mirza (1845 – 2 Kasım 1927[1]), Kaçar Hanedanına mensup bir prensti. İki dönem İran başbakanı olarak görev yaptı. Prens Sulṭân Aḥmed Mîrzâ ʿAżudü'd-Devle'nin en büyük oğlu ve Feth Ali Şah'ın torunudur.\n" }, "Mehdi Bazergan": { "first_paragraph": "Mehdi Bazergan (Farsça: مهدی بازرگان, d. 1 Eylül 1907 – ö. 20 Ocak 1995), İranlı akademisyen, uzun zamandan beri demokrasi yanlısı bir eylemci ve İran'ın geçici hükûmetinin başındaydı ve 1979 İran Devrimi'nden sonra İran'ın ilk başbakanı oldu. Kasım 1979'da İran rehine krizi olayını protesto etmek ve hükûmetinin bunu önleme konusundaki başarısızlığının ardından başbakanlık görevinden istifa etti.\n" }, "Mir Hüseyin Musevi": { "first_paragraph": "Mir Hüseyin Musevi Hamene (Farsça: میرحسین موسوی خامنه, d. 2 Mart 1942, Hamene) 1981-1989 yılları arasında İran'ın yetmiş dokuzuncu ve son Başbakanı olarak görev yapan İranlı bir reformist politikacı, sanatçı ve mimar. 2009 başkanlık seçimlerinde reformist bir adaydı ve nihayetinde seçim sonrası çıkan huzursuzluklarda muhalefet lideriydi. Musevi, İran Bilim Akademisi başkanlığını 2009'da muhafazakâr otoriteler tarafından kaldırılıncaya kadar sürdürdü.[1]\n" }, "Rıza Pehlevi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İrlanda başbakanı": { "first_paragraph": "İrlanda başbakanı (İrlandaca: Taoiseach), İrlanda'nın hükûmet başkanıdır. Oireachtas'ın alt kanadı Dáil Éireann'ın aday göstermesi üzerine cumhurbaşkanı tarafından atanır ve görevde kalabilmek için Dáil'da çoğunluğun desteğini elinde bulundurmak durumundadır.\n" }, "Charles Haughey": { "first_paragraph": "Charles James (\"Charlie\") Haughey (16 Eylül 1925 - 13 Haziran 2006) İrlanda Başbakanı (Taoiseach). Aralık 1979'dan Haziran 1981'e, Mart 1982'den Aralık 1982'ye ve Mart 1987'den Şubat 1992'ye kadar olmak üzere üç kez başbakanlık koltuğuna oturdu. 1979 - 1992 arasında Fianna Fáil'in dördüncü lideri oldu. Meclise ilk kez Kuzeydoğu Dublin'den 1957'de seçildi. O tarihten 1992'ye kadar yapılan her seçimde meclise girmeyi başardı. 1977 - 1979 arasında Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı, 1966-1970 arası Maliye Bakanı, 1964 - 1966 arası Tarım Bakanı ve 1961 - 1964 arası da Adalet Bakanı olarak görev yaptı. Milletvekili kariyerinin başlangıcında Meclis Sekreteri olarak çalıştı. Haughey, genellikle kendi neslinin en baskın İrlandalı siyasetçisi kabul edilir.[1] 1960'ta kabineye girdiğinde İrlanda'nın yeni nesil ve başarı vadeden bakanlarının başında geliyordu.\n" }, "İrlanda başbakanları listesi": { "first_paragraph": "İrlanda başbakanı, Avrupa ülkesi İrlanda'nın 1937 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. İrlanda'da başbakanlık makamı İrlandaca'da Taoiseach olarak ifade edilmektedir.\n" }, "Micheál Martin": { "first_paragraph": "Micheál Martin (d. 1 Ağustos 1960, Cork), İrlandalı siyasetçi. Martin, Avrupa ülkesi İrlanda'da 27 Haziran 2020 - 17 Aralık 2022 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Martin ayrıca Fianna Fáil genel başkanlığı görevini de yürütmektedir.[1]\n" }, "İspanya başbakanı": { "first_paragraph": "İspanya başbakanı, (resmî olarak Hükûmet Başkanı, İspanyolca: Presidente del Gobierno), İspanya hükûmetinin başkanıdır. Şu anki İspanya başbakanı Pedro Sánchez'dir.\n" }, "Alejandro Lerroux": { "first_paragraph": "Alejandro Lerroux y García (La Rambla, Córdoba, 4 Mart 1864 – Madrid, 25 Haziran 1949) İkinci İspanyol Cumhuriyeti sırasında Radikal Cumhuriyet Partisi'nin lideri olan İspanyol politikacı.[1] 1933-1935 yılları arasında üç kez İspanya Başbakanı olarak görev yaptı ve çeşitli kabine görevlerinde bulunmuştur.[2]\n" }, "Carlos Arias Navarro": { "first_paragraph": "Carlos Arias Navarro (11 Aralık 1908 – 27 Kasım 1989) General Francisco Franco diktatörlüğü sırasında bilinen İspanyol siyasetçi.\n" }, "Fernando de Santiago y Díaz": { "first_paragraph": "Fernando de Santiago y Díaz de Mendívil (23 Temmuz 1910 – 6 Kasım 1994) 1970'lerin sonunda İspanyolların demokrasiye geçiş sürecinde muhafazakâr bir milletvekili ve geçici başbakan oldu. Daha önce İspanya İç Savaşı'nda ve Francisco Franco diktatörlüğünde bir general olarak görev aldı.\n" }, "José Canalejas": { "first_paragraph": "José Canalejas y Méndez (d. 31 Temmuz 1854 - ö. 12 Kasım 1912), İspanyol devlet adamı ve demokratik grubun önderi.\n" }, "José Luis Rodríguez Zapatero": { "first_paragraph": "José Luis Rodríguez Zapatero (d. 4 Ağustos 1960, Valladolid), İspanyol siyasetçidir. İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin (İspanyolca: Partido Socialista Obrero Español) bir üyesi ve İspanya'nın eski başbakanıdır. Başbakanlık döneminin önemli olayları, İspanya'nın Irak'taki askerlerini çekmesi ve eşcinsel evliliğin yasalaştırılmasıdır.\n" }, "José María Aznar": { "first_paragraph": "José María Alfredo Aznar López (İspanyolca telaffuz: [xoˈse maˈɾi.a alˈfɾeðo aθˈnar ˈlopeθ]; d. 25 Şubat 1953) 1996'dan 2004'e kadar İspanya Başbakanı olarak görev yapmış siyasetçi.[1][2] News Corporation'ın direktörlüğünü yapıyor.\n" }, "Luis Carrero Blanco": { "first_paragraph": "Luis Carrero Blanco (4 Mart 1904 – 20 Aralık 1973), aşırı sağ kanat diktatörlüğünde amiral ve lider İspanyol siyasetçi. Diktatör Francisco Franco'nun uzun zamandır güvendiği kişiydi. ETA grubunun üyeleri tarafından suikast düzenlendi ve İspanyolların demokrasiye geçiş aşamasına geçildi.\n" }, "Mariano Rajoy": { "first_paragraph": "Mariano Rajoy Brey (İspanyolca: [maˈɾjano raˈxoj]; d. 27 Mart 1955), 2011'den 2018'e kadar İspanya Başbakanı olarak görev yapan ve güvensizlik oylamasıyla hükümeti düşürülen İspanyol siyasetçidir.[1][2] 5 Haziran 2018'de Halk Partisi liderliğinden istifa ettiğini açıkladı.[3][4]\n" }, "Miguel Ricardo de Álava": { "first_paragraph": "Miguel Ricardo de Álava y Esquivel, KB, MWO (7 Temmuz 1770 - 14 Temmuz 1843), 1835'te İspanya Başbakanı olarak görev yapan İspanyol bir general ve devlet adamıydı.[1]\n" }, "Niceto Alcalá-Zamora": { "first_paragraph": "Niceto Alcalá-Zamora (d. 6 Temmuz 1877 - ö. 18 Şubat 1949), İspanyol devlet adamı, başbakan ve İkinci Cumhuriyet'in devlet başkanı (1931-1936). Değişik kesimleri uzlaştırma çabaları, sonunda görevden alınmasına ve ülkesinden sürülmesine yol açmıştır.\n" }, "Torcuato Fernández-Miranda": { "first_paragraph": "Don Torcuato Fernández Miranda y Hevia,, KOGF (10 Kasım 1915 – 19 Haziran 1980) Hem Francisco Franco diktatörlüğü hem de İspanyol demokrasiye geçişte önemli rol oynayan bir İspanyol avukat ve siyasetçi.\n" }, "İsrail başbakanı": { "first_paragraph": "İsrail başbakanı (İbranice: רֹאשׁ הַמֶּמְשָׁלָה, Rosh HaMemshala; Arapça: رئيس الحكومة, Ra'īs al-Ḥukūma), İsrail hükûmet başkanı olup ülkedeki en güçlü siyasi makamdır. İsrail cumhurbaşkanı ülkenin devlet başkanı olmasına rağmen, yetkileri büyük ölçüde törensel niteliktedir; başbakan gerçek gücün çoğunu elinde bulundurmaktadır.\n" }, "Ehud Barak": { "first_paragraph": "Ehud Barak (İbranice: אֵהוּד בָּרָק) (Ehud Brog, d. 12 Şubat 1942), İsrailli asker ve siyasetçi, İsrail eski başbakanı, İsrail İşçi Partisi'nin lideri, eski savunma bakanı ve başbakan yardımcısı. 12 Şubat 1942'de Mishmar Hasharon kibbutzunda Ehud Brog ismiyle doğdu. 1999'dan 2001'e İsrail'in 10. başbakanlığını yaptı.[1]\n" }, "Levi Eşkol": { "first_paragraph": "Levi Eşkol (İbranice; לֵוִי אֶשְׁכּוֹל ) asıl adı Levi Şkolnik (d. 25 Ekim 1895, Oratov, Kiev yakınları - ö. 26 Şubat 1969, Kudüs). 1963'ten ölümüne değin İsrail başbakanı. Görevi başında ölen ilk İsrail başbakanıdır.\n" }, "Naftali Benet": { "first_paragraph": "Naftali Benet (İbranice: נַפְתָּלִי בֶּנֶט‎‎; d. 25 Mayıs 1972), İsrailli siyasetçi, siyasi parti lideri ve 13 Haziran 2021'den 30 Haziran 2022'ye kadar İsrail başbakanı. 2013-2019 yıllarında Diaspora İşleri Bakanı ve 2019-2020 yıllarındaysa Savunma Bakanı olarak görev yapan Benet, 2012-2018 yılları arasında Yahudi Yurdu partisine liderlik etmiştir ve Yeni Sağ partisine 2018'den beri başkanlık etmektedir.[2]\n" }, "Binyamin Netanyahu": { "first_paragraph": "Binyamin \"Bibi\" Netanyahu (/ˌnɛtɑːnˈjɑːhuː/;[2] İbranice: בִּנְיָמִין נְתַנְיָהוּ‎ d. 21 Ekim 1949) İsrailli siyasetçi ve 29 Aralık 2022'den beri İsrail başbakanı. Daha önce 1996-1999 ile 2009-2021 yılları arasında aynı görevde bulunmuştur. İsrail tarihinin en uzun süre görev yapan başbakanı olmakla birlikte, devletin kuruluşundan sonra doğan ilk başbakandır.[3][4]\n" }, "Ehud Olmert": { "first_paragraph": "Ehud Olmert (İbranice: אֶהוּד אוֹלְמֶרְט) (d. 30 Eylül 1945), İsrail'in 12. başbakanıdır.\n" }, "Şimon Peres": { "first_paragraph": "Şimon Peres (İbranice: שִׁמְעוֹן פֶּרֶס, doğum adı: Szymon Perski; d. 2 Ağustos 1923, Vişneva - ö. 28 Eylül 2016, Ramat Gan), İsrailli siyasetçi ve 9. İsrail Cumhurbaşkanı.\n" }, "Moşe Şaret": { "first_paragraph": "Moşe Şaret (İbranice: משה שרת; 15 Ekim 1894 – 7 Temmuz 1965), David Ben-Gurion'un başbakanlık yaptığı iki dönem arasında iki seneye yakın görev aldı. İsrail'in ikinci başbakanıdır (1954-1955).\n" }, "İsveç başbakanı": { "first_paragraph": "İsveç başbakanı (İsveççe: Sveriges statsminister), İsveç'in hükûmet başkanıdır. Makam 1876 yılında kurulmuş olup bu tarihten İsveç'te kraldan ayrı bir hükûmet başkanına sahip değildi.\n" }, "İsveç başbakanları listesi": { "first_paragraph": "1876'da başbakanlık makamının oluşturulmasından önce İsveç'te, geleneksel olarak tüm yürütme yetkisini elinde bulunduran devlet başkanı olan monark'tan farklı bir hükûmet başkanı yoktu. Asırlık Riksdag of the Estates'in yerini alan 1866 tarihli iki meclisli Riksdag'ın mimarı Louis De Geer, 1876'da İsveç'in ilk başbakanı oldu. 2022 itibarıyla, İsveç başbakanı Ilımlı Birlik Partisi lideri Ulf Kristersson'dur. Aşağıdaki liste, 1876'dan bu yana İsveç başbakanlarının her birinin görev süreleri hakkında istatistikler içermektedir.\n" }, "İtalya başbakanı": { "first_paragraph": "İtalya Başbakanı veya İtalya Bakanlar Kurulu Başkanı, İtalya cumhurbaşkanı'ndan sonra ülkedeki en yüksek 2. siyasi makamdır. Başbakan, her genel seçimden sonra Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Bakanlar Kurulu, Başbakan'ın Cumhurbaşkanı'na önerdiği isimler arasından Cumhurbaşkanı tarafından atanır. İtalya anayasasının 95. maddesine göre başbakan, bakanların faaliyetlerini koordine etmekle görevlidir. Yetkileri, bakanlar arasında dağıtılmıştır.\n" }, "Alessandro Fortis": { "first_paragraph": "Alessandro Fortis (16 Eylül 1842 - 4 Aralık 1909) 1905'ten 1906'ya kadar İtalya başbakanı olarak görev yapan İtalyan bir politikacıdır. Luigi Luzzatti ve Sidney Sonnino'dan önce İtalya'nın ilk Yahudi Başbakanıdır.\n" }, "Giulio Andreotti": { "first_paragraph": "Giulio Andreotti (14 Ocak 1919, Roma - 6 Mayıs 2013, Roma), İtalyan politikacı. Üç kez İtalya başbakanı ve başta Dışişleri olmak üzere birçok Bakanlık görevinde bulunmuştur. İtalyan Mafyası ile çeşitli ilişkileri kurduğu ve onlardan çoğu kez mali anlamda destek sağladığı iddia edilmektedir.\n" }, "Silvio Berlusconi": { "first_paragraph": "Silvio Berlusconi (Silvio Berlusconi (yardım·bilgi)) (29 Eylül 1936, Milano - 12 Haziran 2023, Milano), İtalya eski başbakanı, siyasetçi.\n" }, "Camillo Benso (Cavour kontu)": { "first_paragraph": "Camillo Benso, Cavour Kontu (10 Ağustos 1810, Torino - 6 Haziran 1861, Torino), İtalyan devlet adamı. Uluslararası gelişmeler ve devrimci hareketlerden yararlanarak Savoy Hanedanı yönetiminde İtalya'nın siyasi birliğini sağlayan ve yeni krallığın ilk başbakanı olan Piyemonteli muhafazakâr devlet adamı.\n" }, "Francesco Saverio Nitti": { "first_paragraph": "Francesco Saverio Nitti (19 Temmuz 1868 – 20 Şubat 1953) İtalyan bir ekonomist ve politik figürdür. Radikal Parti'den, 1919 ve 1920 yılları arasında İtalya başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Giovanni Giolitti": { "first_paragraph": "Giovanni Giolitti (22 Ekim[1] veya 27 Ekim[2] 1842 - 17 Temmuz 1928,) İtalyan devlet adamı. 1892 ve 1921 yılları arasında tam beş kez İtalya başbakanı olmuştur.\n" }, "Giuseppe Zanardelli": { "first_paragraph": "Giuseppe Zanardelli (29 Ekim 1826 - 26 Aralık 1903) İtalyan hukukçu ve siyasetçi. 15 Şubat 1901'den 3 Kasım 1903'e kadar İtalya başbakanı olarak görev yaptı. Etkili bir hatip, aynı zamanda Büyük Üstat bir masondu. Lombardiya burjuvazisini temsil eden Zanardelli, oy hakkı genişlemesine, kilise karşıtlığına, sivil özgürlüklere, serbest ticarete ve laissez faire ekonomisine kendini adamış klasik 19. yüzyıl liberalizmini üzerinde toplamıştı.[1] Uzun siyasi kariyeri boyunca vicdan ve boşanma özgürlüğünün en ateşli savunucuları arasında yer aldı.[2]\n" }, "Ivanoe Bonomi": { "first_paragraph": "Ivanoe Bonomi[1] (18 Ekim 1873 - 20 Nisan 1951) 1921'den 1922'ye ve 1944'ten 1945'e kadar İtalya Başbakanı olarak görev yapan İtalyan bir politikacı ve gazeteciydi.\n" }, "Luigi Facta": { "first_paragraph": "Luigi Facta (16 Kasım 1861 - 5 Kasım 1930) İtalyan siyasetçi ve gazeteci. Roma'ya Yürüyüş ve Benito Mussolini diktatörlüğünden önceki son İtalya Başbakanıydı.\n" }, "Pietro Badoglio": { "first_paragraph": "Pietro Badoglio (d. 28 Eylül 1871; Grazzano Monferrato, Asti, Piemonte - ö. 1 Kasım 1956; Grazzano Badoglio, Asti, Piemonte), İtalyan asker ve siyasetçi. Eylül 1943'te Müttefiklerle, İtalya'nın II. Dünya Savaşı'ndan çekilmesini sağlayan ateşkes antlaşmasını gerçekleştirdi.\n" }, "Tommaso Tittoni": { "first_paragraph": "Tommaso Tittoni (16 Kasım 1855 - 7 Şubat 1931) İtalyan diplomat, politikacı ve Annunziata Şövalyesi. 1903'ten 1909'a kadar beş aylık bir dönem dışında İtalya'nın dışişleri bakanıydı. Ayrıca Mart 1905'te yaklaşık iki hafta geçici başbakanlık yaptı.[1]\n" }, "İzlanda başbakanları listesi": { "first_paragraph": "İzlanda başbakanı, Avrupa ülkesi İzlanda'nın 1904 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Bruce Golding": { "first_paragraph": "Orette Bruce Golding (5 Aralık 1947), 2007-2011 yılları arası Jamaika Başbakanı olan Jamaikalı bir politikacı.\n" }, "Donald Sangster": { "first_paragraph": "Sir Donald Burns Sangster (d. 26 Ekim 1911 - ö. 11 Nisan 1967), Jamaikalı siyasetçi. Sangster, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Jamaika'da 23 Şubat 1967 ile 11 Nisan 1967 tarihleri arasında ülkesinin ikinci başbakanı olarak makamda bulunmuştur.\n" }, "Edward Seaga": { "first_paragraph": "Edward Philip George Seaga (d. 28 Mayıs 1930 - ö. 28 Mayıs 2019), Jamaikalı siyasetçi. Seaga, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Jamaika'da 1 Kasım 1980 – 13 Şubat 1989 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "Hugh Shearer": { "first_paragraph": "Hugh Lawson Shearer (d. 18 Mayıs 1923 - ö. 5 Temmuz 2004) Jamaikalı siyasetçi. Shearer, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Jamaika'da 11 Nisan 1967 – 1 Mart 1972 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Michael Manley": { "first_paragraph": "Michael Norman Manley (d. 10 Aralık 1924 - ö. 6 Mart 1997), Jamaikalı siyasetçi. Manley, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Jamaika'da 1972'den 1980'e ve 1989'dan 1992'ye olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Percival J. Patterson": { "first_paragraph": "Percival Noel James Patterson ya da yaygın olarak kullanıldığı ismi ile PJ Patterson (d. 10 Nisan 1935), Jamaikalı siyasetçi. Patterson, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Jamaika'da 30 Mart 1992 – 30 Mart 2006 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Portia Simpson-Miller": { "first_paragraph": "Portia Lucretia Simpson-Miller, (d. 12 Aralık 1945, Wood Hall, Jamaika), Jamaika'nın 7. Başbakanı. Halk Ulusal Partisini temsil etmektedir. Simpson-Miller, daha önce 2006-2007 arası Başbakan olarak görev yaptı. 5 Ocak 2012 tarihinde ikince kez başbakanlık görevine seçildi. Başbakan olmak ile birlikte, Simpson-Miller Savunma Bakanı, Geliştirme, Bilgi ve Spor mevkilerine seçildi. Daha önce Çalışma Bakanı, Sosyal Güvenlik ve Spor, Turizm ve Spor Bakanı ve Yerel Yönetimler Bakanı olarak görev yaptı. Aralık 2011'deki genel seçimlerde Jamaika İşçi Partisi'nin eski Başbakanı Andrew Holness'ı yenmiştir.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Karada%C4%9F_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Željko Šturanović": { "first_paragraph": "Željko Šturanović (Sırpça: Жељко Штурановић, 31 Ocak 1960 - 30 Haziran 2014), 10 Kasım 2006'dan 29 Şubat 2008'e kadar Karadağ Başbakanı olarak görev yapmış Karadağ'lı siyasetçi.[1]\n" }, "Kırgızistan Bakanlar Kurulu başkanı": { "first_paragraph": " BDT Üye Devleti\n" }, "Aalı Karaşev": { "first_paragraph": "Aaly Karashev (Kırgızca: Карашев Аалы Азимович; d. 1968), Kırgız siyasetçi. 1-5 Eylül 2012 tarihleri arasında geçici olarak Kırgızistan Başbakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Cusup Abdrahmanov": { "first_paragraph": "Cusup Abdrahmanov veya Yusuf Abdırrahmanov, Yusup Abdurrahmanov[1] (Kırgızca: Жусуп Абдрахманов) (28 Aralık 1901; Küngöy Aksuu Isık-Köl rayonu, Çirkey kışlağı, şimdiki Isık-Köl rayonu, Carkımbayev köyü - 5 Kasım 1938, Bişkek, naaşı 1991 Ata Beyit Anıtmezar'a taşındı) — Kırgız başbakanı. Kırgız ÖSSC Halk Komiserliği Şurasının ilk başbakanı (1927—1933).\n" }, "Ulukbek Maripov": { "first_paragraph": "Ulukbek Asamidinoviç Maripov (Kırgızca:Улукбек Асамидинович Марипов); d. 31 Ağustos 1979) Kırgız bir politikacıdır ve 3 Şubat 2021 - 12 Ekim 2021 tarihleri arası Kırgızistan'ın Başbakanıydı. Maripov, başbakan olarak atanmadan önce Kırgız Hesap Odası'na başkanlık etmişti.[1]\n" }, "Nourdine Bourhane": { "first_paragraph": "Nourdine Bourhane (d. 1958), bir Komorlu siyasetçi ve 2011-2016 yılları arası Komorlar devlet başkanı yardımcısıydı. Daha önce Aralık 1997 - Mayıs 1998 tarihleri arasında Komorlar başbakanı olarak görev yaptı. Aynı zamanda bilgi, kültür, gençlik ve spor ve mesajlar ve telekomünikasyon dahil olmak üzere birçok kabine bölümlerinde bakan olarak görev yaptı.\n" }, "Kürdistan Bölgesel Yönetimi başbakanı": { "first_paragraph": "Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başbakanı, Kürdistan Bölgesel Yönetimi hükûmetinin başıdır. Şu anki başbakan Mesrur Barzani'dir.\n" }, "Elias Phisoana Ramaema": { "first_paragraph": "Tümgeneral Elias Phisoana Ramaema (d. 10 Kasım 1933 - ö. 11 Aralık 2015 [1] ), Lesotholu asker ve siyasetçi. Ramaema, Afrika ülkesi Lesotho'da 2 Mayıs 1991'den 2 Nisan 1993'e kadar Lesotho Askerî Konseyi ve Bakanlar Konseyi'nin (hükümet başkanı ) başkanı olarak hükûmet başkanı görevlerini üstlenmiştir.[2][3]\n" }, "Hae Phoofolo": { "first_paragraph": "Edward Hae Phoofolo ya da Haae Phoofolo (d. 1947 Ladybrand, Güney Afrika), Lesotholu avukat ve siyasetçi. Phoofolo, Afrika ülkesi Lesotho'da 17 Ağustos 1994 ile 14 Eylül 1994 tarihleri arasında kısa süre başbakanlık makamında bulunmuştur.[1] 2018 yılından itibaren başsavcı olarak görev yapmaktadır.[2]\n" }, "Moeketsi Majoro": { "first_paragraph": "Washington Eyalet Üniversitesi (yüksek lisans, doktora)\n" }, "Ntsu Mokhehle": { "first_paragraph": "Ntsu Mokhehle (d. 26 Aralık 1918 - ö. 6 Ocak 1999), Lesotholu asker ve siyasetçi. Mokhehle, Afrika ülkesi Lesotho'da 1993-1994 ve 1994-1998 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Pakalitha Mosisili": { "first_paragraph": "Bethuel Pakalitha Mosisili (d. 14 Mart 1945), 29 Mayıs 1998 - Haziran 2012 yılları arası görev yapmış olan ve 17 Mart 2015 tarihinde ikinci kez göreve seçilen Lesotho eski Başbakanıdır. Liderliğindeki partisi 2002 ve 2007 seçimlerinde çoğunluğu kazanmıştır. Başbakanlığına ek olarak Mosisili ayrıca Savunma Bakanıdır. 2012 yılında yapılan seçimlerde Görevdeki Demokrat Kongre Lesoto genel seçimlerinde yine çoğunluğu kazanmıştır.\n17 Mart 2015'ten beri ülkesinin başbakanı.\n" }, "Sam Matekane": { "first_paragraph": "Ntsokoane Samuel Matekane (d. 15 Mart 1958) 28 Ekim 2022 itibarıyla Lesotho Başbakanı olarak görev yapan Sotho'lu bir işadamı ve politikacıdır. Başbakanığa aday olmadan önce, ülkenin en zengin insanı olarak kabul edildi. Matekane, servetini iş dünyasında, özellikle elmas madenciliğinde yaptı. 1986 yılında Matekane Şirketler Grubu'nu (MGC) kurdu.\n" }, "Sekhonyana Nehemia Maseribane": { "first_paragraph": "Sekhonyana Nehemia Maseribane (d. 4 Mayıs 1918 - ö. 3 Kasım 1986) Lesotholu siyasetçi. Maseribane, Afrika ülkesi Lesotho'nun henüz Basutoland adı ile Birleşik Krallık koloni bölgesi iken ülkenin ilk başbakanı olarak 1965 yılında kısa bir süre başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Tom Thabane": { "first_paragraph": "Tom Motsoahae Thabane (d. 1939), Lesotho eski Başbakanı olan bir Sotholar etnik grbuna ait politikacı. Tom Thabane Demokrasi Lesoto Kongresi'nin (LCD) bir üyesiydi ve 1998 yılından 2006 yılına kadar Başbakan Pakalitha Mosisili'nin hükûmetinde görev aldı ancak 2006 yılında LCD'den ayrıldı.\n" }, "Charles Rabemananjara": { "first_paragraph": "Charles Rabemananjara (d. 9 Haziran 1947 [1]), Madagaskarlı asker ve siyasetçi. Rabemananjara, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 2007'den 2009'a kadar başbakanlık makamında bulunmuştur. 20 Ocak 2007'de devlet başkani Marc Ravalomanana'nın ikinci döneminin başında göreve başladı.[2]\n" }, "Désiré Rakotoarijaona": { "first_paragraph": "Yarbay Désiré Rakotoarijaona (d. 19 Haziran 1934),[1] Madagaskarlı asker ve siyasetçi. Rakotoarijaona, Afrika ada ülkesi Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti'nde 1977-1988 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Emmanuel Rakotovahiny": { "first_paragraph": "Emmanuel Rakotovahiny (d. 16 Ağustos 1938 - ö. 1 Temmuz 2020 [1] ), Madagaskarlı siyasetçi. Rakotovahiny, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 1995'ten 1996'ya kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Eugène Mangalaza": { "first_paragraph": "Eugène Régis Mangalaza (d. 13 Temmuz 1950 [1]), Madagaskarlı siyasetçi. Mangalaza, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 2009 siyasi krizini çözmeyi amaçlayan bir anlaşmanın şartları uyarınca 10 Ekim 2009'da birkaç aylığına başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Francisque Ravony": { "first_paragraph": "Francisque Tsiatosika Ravony (d. 2 Aralık 1942 – ö. 15 Şubat 2003 [1]), Madagaskarlı avukat ve siyasetçi. Ravony, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 1993-1995 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. 1980'lerin sonlarında ve 1990'larda Madagaskar'da önemli bir siyasi figürdü. Ravony, devlet başkanı Albert Zafy yönetimi altında başbakanlık görevini yürüttü.\n" }, "Guy Razanamasy": { "first_paragraph": "Guy Willy Razanamasy (d. 19 Aralık 1928 - ö. 18 Mayıs 2011), Madagaskarlı siyasetçi. Razanamasy, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 1991-1993 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Razanamasy'nin başbakanlığı 1991-1992 arası ülkesinin henüz Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti olduğu süreci kapsarken, 1992-1993 arası da ada ülkesinin üçüncü cumhuriyet ilanından sonra oluşturulan Madagaskar Cumhuriyeti dönemini kapsamaktadır.[1]\n" }, "Jean Ravelonarivo": { "first_paragraph": "Jean Ravelonarivo (17 Nisan 1959, Berevo), Madagaskarlı asker ve siyasetçi. Ravelonarivo, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 2015 ile 2016 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Justin Rakotoniaina": { "first_paragraph": "Justin Rakotoniaina (d. 14 Aralık 1933 - ö. Kasım 2001) [1], Madagaskarlı diplomat ve siyasetçi. Rakotoniaina, Afrika ada ülkesi Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti'nde 1976-1977 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Dönemin başbakanı Joël Rakotomalala'nın bir helikopter kazasında ölmesinden sonra görevi üstlenmiştir.[2] Madagaskar'ın Yeniden Doğuşu Derneği'nin bir üyesiydi.[3]\n" }, "Monja Roindefo": { "first_paragraph": "Monja Roindefo Zafitsimivalo (d. 1965), Madagaskarlı siyasetçi. Roindefo, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da Mart 2009'dan Ekim 2009'a kadar başbakanlık makamında bulunmuştur. 7 Şubat 2009'da muhalefet lideri Andry Rajoelina tarafından oluşturulan rakip hükûmetin başına atandı; Rajoelina, 17 Mart'ta ordu tarafından iktidara getirilmesinden ve ''Yüksek Geçiş Otoritesi'' rejimi oluşturulmasının ardından Roindefo resmen başbakan olarak görevi devraldı.\n" }, "Norbert Ratsirahonana": { "first_paragraph": "Norbert Ratsirahonana (d. 18 Kasım 1938, Antsiranana), Madagaskarlı siyasetçi. Ratsirahonana, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 1996 ile 1997 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Omer Beriziky": { "first_paragraph": "Jean Omer Beriziky (d. 9 Eylül 1950, Vohemar, Madagaskar), Madagaskarlı bir siyasetçi ve diplomat. 2011-2014 yılları arası Cumhurbaşkanı Andry Rajoelina arasında uzlaşma hükûmetinde Madagaskar'ın Başbakanı olmuştur.\n" }, "Pascal Rakotomavo": { "first_paragraph": "Pascal Joseph Rakotomavo (d. 1 Nisan 1934 - ö. 14 Aralık 2010 ),Madagaskarlı siyasetçi. Rakotomavo, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 21 Şubat 1997 [1] ile 23 Temmuz 1998 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.[2]\n" }, "Roger Kolo": { "first_paragraph": "Kolo Christopher Laurent Roger (d. 3 Eylül 1943), Nisan 2014 - Ocak 2015 tarihleri arası Madagaskar eski Başbakanıdır.[1][2][3]\n" }, "Tantely Andrianarivo": { "first_paragraph": "René Tantely Gabrio Andrianarivo (d. 25 Mayıs 1954), Madagaskarlı siyasetçi. andrianarivo, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 23 Temmuz 1998'den 31 Mayıs 2002'ye kadar başkan Didier Ratsiraka yönetiminde başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Victor Ramahatra": { "first_paragraph": "Victor Ramahatra (d. 6 Eylül 1945), Madagaskarlı asker ve siyasetçi. Ramahatra, Afrika ada ülkesi Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti'nde 1978-1991 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Antananarivo'da doğan Ramahatra,[1] Didier Ratsiraka'nın başkanlığı döneminde Désiré Rakotoarijaona'nın ardılı olarak 12 Şubat 1988'den 8 Ağustos 1991'e kadar başbakanlık makamında bulunmuştur. Ratsiraka 1997'de başkanlık görevine yeniden döndüğünde, Ramahatra'yı kendisinin özel askerî danışmanı oldu. Haziran 2002'de Ramahatra vatana ihanetle suçlandı ve başkan Marc Ravalomanana'ya yönelik bir suikast planına karıştığı iddiasıyla hapse atıldı.[2] Ekim 2002'de serbest bırakıldı [3][4]\n" }, "Modibo Keita (1942 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Modibo Keita (d. 31 Temmuz 1942, Koulikoro - 2 Ocak 2021), Malili siyasetçi.\n" }, "Musa Mara": { "first_paragraph": "Moussa Mara (d. 5 Mart 1975, Bamako), 2014-2015 yılları arası Mali eski Başbakanı. Önce Şehir Planlama Bakanı olarak hükûmette görev yapmıştır. 2013 başkanlık seçimlerinde başarısız olmuş aday politikacıydı.\n" }, "Moctar Ouane": { "first_paragraph": "Moctar Ouane (d. 11 Ekim 1955), 27 Eylül 2020 - 25 Mayıs 2021 tarihleri arasında 2020 Mali Askeri İhtilal Darbesi ile 2021 Mali Askeri İhtilal darbesi arasında Mali'nin Başbakan Vekili olarak görev yapan Malili bir diplomat ve politikacıdır.[1][2] Mali hükûmetinde Mayıs 2004'ten Nisan 2011'e kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Oumar Tatam Ly": { "first_paragraph": "Oumar Tatam Ly 5 Eylül 2013 - 5 Nisan 2014 tarihleri arası Mali eski Başbakanı. Kuzey Mali çatışmalarının ardından ilk Başbakan olmuştur. Oumar Tatam Ly daha önce Batı Afrika Devletleri Merkez Bankasında özel danışmanlık yapmıştır.\n" }, "Paul Bérenger": { "first_paragraph": "Paul Bérenger (26 Mart 1945, Quatre Bornes), Mauritiuslu siyasetçi.\n" }, "Seewoosagur Ramgoolam": { "first_paragraph": "Seewoosagur Ramgoolam (18 Eylül 1900, Belle Rive - 15 Aralık 1985, Port Louis), Mauritiuslu siyasetçi. Ramgoolam, Afrika ülkesi Mauritius'un 150 yıllık Britanya hakimiyetinin ardından gelen bağımsızlık sonrası ilk başbakanlık koltuğuna oturan kişi olmuştur.\n" }, "Muhammed Veled Bilal": { "first_paragraph": "Muhammed Veled Bilal (d. 1963, Rosso), 6 Ağustos 2020'den bu yana Moritanya'nın 16. ve şu anki Başbakanı olarak görev yapan Moritanyalı bir politikacı. Bilal, Moritanya Devlet Başkanı Muhammed Veled Gazvani tarafından görevine atandı ve üst düzey yolsuzluk iddiasıyla ilgili soruşturma nedeniyle tüm hükûmetiyle birlikte istifa eden eski başbakan İsmail Veled Şeyh Sidiya'nın yerini aldı. Göreve gelmeden önce siyasi danışman olarak hizmet vermiş ve çeşitli devlet kurumlarını yönetmiştir.[hangileri?][1][2]\n" }, "Min Aung Hlaing": { "first_paragraph": "Min Aung Hlaing (Birmanca: မအေလိုး မင်းအောင်လှိုင်, d. 3 Temmuz 1956), Şubat 2021 darbesinde iktidarı ele geçirmesinden bu yana Myanmar'ı Devlet İdare Konseyi başkanı olarak yöneten Birmanyalı bir politikacı ve ordu generalidir. Ağustos 2021'de Myanmar başbakanı olarak sözde sivil rolünü üstlendi. Mart 2011'den bu yana Savunma Hizmetleri Başkomutanlığı görevini de yürütüyor.[2][3][4] Daha önce 2010-2011 yılları arasında Savunma Bakanlığı müşterek kurmay başkanı olarak görev yaptı ve Myanmar cumhurbaşkanının başkanlığındaki Ulusal Savunma ve Güvenlik Konseyi'nin (USGK) bir üyesiydi.[5]\n" }, "Myanmar başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Myanmar başbakanı, Asya ülkesi Myanmar'da 1948'de yayınlanan Burma Bağımsızlık Bildirgesi'nden bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Toke Talagi": { "first_paragraph": "Sir Toke Tufukia Talagi (d. 9 Ocak 1951[1] - ö. 15 Temmuz 2020), Niueli siyasetçi. Talagi, Okyanusya'da bulunan ve Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Niue'de 2008 ile 2020 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Johan Ludwig Mowinckel": { "first_paragraph": "Johan Ludwig Mowinckel (22 Ekim 1870 - 30 Eylül 1943) Norveçli devlet adamı, denizcilik patronu ve hayırsever. Üç ayrı dönem boyunca Norveç'in 16. başbakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Norveç başbakanı": { "first_paragraph": "Norveç Başbakanı (Norveççe: Statsminister, Devlet Bakanı), Norveç Krallığı'nın hükûmet başkanlığını temsil eden makam. 14 Ekim 2021 tarihinden bu yana bu görevi Jonas Gahr Støre sürdürmektedir.\n" }, "Oscar Torp": { "first_paragraph": "Oscar Fredrik Torp (yardım·bilgi) (d. 8 Haziran 1893 – ö. 1 Mayıs 1958), Norveç İşçi Partisi'den bir Norveçli politikacı. 1923'ten 1945'e kadar parti lideriydi. 1935 ve 1936 yılında Oslo belediye başkanıydı. 1935 yılında Johan Nygaardsvold hükûmetinde Savunma Bakanı oldu. 1936-1939 arası Sosyal İşler Bakanı ve 1939 den 1942'ye kadar Maliye Bakanlığı yaptı. Londra merkezli Norveç sürgün hükûmetinde, 1942 yılında yine Savunma Bakanı olarak atandı. 1948'de İmar Bakanı oldu.\n" }, "Barthélemy Boganda": { "first_paragraph": "Barthélemy Boganda (Doğum 4 Nisan 1910 - Ölüm 29 Mart 1959) o dönem Fransa sömürgesi olan ve daha sonra Orta Afrika Cumhuriyeti adı ile bağımsızlığını kazanan Ubangi-Chari bölgesinde görevli öncü siyaset adamıydı.\n" }, "Bernard Ayandho": { "first_paragraph": "Bernard Ayandho (d. 15 Aralık 1930 - ö. 18 Aralık 1993), Orta Afrikalı diplomat ve siyasetçi. Ayandho, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1979 ile 1980 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Edouard Franck": { "first_paragraph": "Edouard Franck ya da Edouard Frank (d. 5 Nisan 1934), Orta Afrikalı avukat ve siyasetçi. Franck, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1991 ile 1992 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Firmin Ngrébada": { "first_paragraph": "Firmin Ngrébada (d. 24 Mayıs 1968), Orta Afrikalı siyasetçi. Ngrébada, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 25 Şubat 2019 ile 15 Haziran 2021 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Henri Maïdou": { "first_paragraph": "Henri Maïdou (d. 14 Şubat 1936), Orta Afrikalı siyasetçi. Maïdou, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1978 ile 1979 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Henri-Marie Dondra": { "first_paragraph": "Henri-Marie Dondra, (d. 14 Ağustos 1966) Orta Afrikalı siyasetçidir. Dondra, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 15 Haziran 2021-7 Şubat 2022 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Jean-Pierre Lebouder": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Lebouder (d. 1944), Orta Afrikalı tarım uzmanı ve siyasetçi. Lebouder, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1980 ile 1981 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Aynı zamanda Aralık 2003'ten Ağustos 2004'e kadar da Maliye Bakanlığı [1] görevini üstlenmiştir.\n" }, "Mahamat Kamoun": { "first_paragraph": "Mahamat Kamoun (d. 13 Kasım 1961)[1][2] 10 Ağustos 2014 2 Nisan 2016 tarihleri arası ülkenin ilk Müslüman Başbakanı olan Orta Afrika Cumhuriyeti'nin geçici Başbakanı bir Orta Afrikalı politikacı.\n" }, "Nicolas Tiangaye": { "first_paragraph": "Nicolas Tiangaye (d. 13 Eylül 1956, Bocaranga, Ubangi-Shari), 2013-2014 yıları arası Orta Afrika Cumhuriyeti Başbakanı olmuş bir Orta Afrikalı politikacı ve avukat. Daha önce 2003-2005 yılları arası Ulusal Geçici Konseyi Başkanı oldu.\n" }, "Simplice Sarandji": { "first_paragraph": "Simplice Sarandji (d. 4 Nisan 1955), Orta Afrikalı siyasetçi. Sarandji, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 2016 ile 2019 yılları arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Şevket Mirziyoyev": { "first_paragraph": "Şevket Miramanoviç Mirziyoyev (Özbekçe: Shavkat Miromonovich Mirziyoyev / Шавкат Миромонович Мирзиёев) (24 Temmuz 1957), Özbek siyasetçi. 2003-2016 yılları arasında Özbekistan Başbakanı, 7 Eylül 2016 tarihinden beri Özbekistan cumhurbaşkanıdır.\n" }, "Michael Somare": { "first_paragraph": "Sir Michael Thomas Somare \"GCL\", \"GCMG\", \"CH\", \"CF\", \"SSI\", \"KSG\", \"PC\" (d. 9 Nisan 1936 –ö. 26 Şubat 2021), Papua Yeni Gineli politikacıdır.\n" }, "Peter O'Neill": { "first_paragraph": "Peter Charles Paire O'Neill, (d. 13 Şubat 1965), Bu görev tartışmalı olsa da, Papua Yeni Gine'nin 2011-2019 tarihleri arası eski Başbakanıdır. Peter O'Neill, Halk Ulusal Kongresi lideri ve Ialibu-Pangia arasında seçimi temsil eder. Eski Başbakan Michael Somare ile O'Neill görev anlaşmazlıklarına karşın, yandaşları Somare'nin şimdiki Başbakan olduğunu söylemektedirler.\n" }, "Polonya başbakanı": { "first_paragraph": "Polonya başbakanı veya resmî adıyla Bakanlar Kurulu Başkanı (Lehçe: Prezes Rady Ministrów), Polonya'nın hükûmet başkanıdır. Başbakan, anayasaya göre bir bütün olarak kabinenin temsilcisi olarak hareket etmesi, gündemlerini devretmesi, bakanların çalışmalarını koordine etmesi, kabinenin benimsediği politikanın uygulanmasını sağlaması ve tüzükler çıkarması öngörülmektedir. Ek olarak, başbakan tüm memurların amiri olarak hareket eder. Başbakana ayrıca, bakanlar kurulu bünyesinde başkan yardımcısı olarak görev yapacak bir başbakan yardımcısı yardım etmektedir.\n" }, "Edward Szczepanik": { "first_paragraph": "Edward Franciszek Szczepanik (Lehçe telaffuz: [ʂt͡ʂɛˈpaɲik]; d. 22 Ağustos 1915, Suwałki, Polonya; - ö. 11 Ekim 2005, Worcestershire, İngiltere) Polonyalı bir ekonomist ve Sürgündeki Polonya Hükûmeti'nin son Başbakanıydı.\n" }, "Jerzy Buzek": { "first_paragraph": "Jerzy Karol Buzek [ˈjɛʐɨ ˈbuzɛk] (3 Temmuz 1940 doğumlu) Polonyalı bir politikacı ve Polonya'dan Avrupa Parlamentosu Üyesi. 1997'den 2001'e kadar Polonya Başbakanı olarak görev yaptı, 2004'te Avrupa Parlamentosu'na seçildikten sonra 2009-2012 yılları arasında Avrupa Parlamentosu Başkanı olarak görev yaptı.[1] Ludgarda Buzek[2] ile evlidir ve Polonyalı aktris Agata Buzek'in babasıdır.\n" }, "Kazimierz Marcinkiewicz": { "first_paragraph": "Kazimierz Marcinkiewicz (Lehçe telaffuz: [kaˈʑimʲɛʂ mart͡ɕiŋˈkʲɛvit͡ʂ]) (d. 20 Aralık 1959), 31 Ekim 2005'ten 14 Temmuz 2006'ya kadar Polonya Başbakanı olarak görev yapan Polonyalı muhafazakâr bir politikacıdır. Hukuk ve Adalet Partisi (Prawo i Sprawiedliwość, PiS) üyesiydi.\n" }, "Leszek Miller": { "first_paragraph": "Leszek Cezary Miller (d. 3 Temmuz 1946) 2001-2004 yılları arasında Polonya Başbakanı olarak görev yapan Polonyalı bir solcu siyasetçi. \n" }, "Polonya başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Polonya başbakanı, Avrupa ülkesi Polonya'da hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Tomasz Arciszewski": { "first_paragraph": "Tomasz Stefan Arciszewski (d. 4 Kasım 1877 – ö. 20 Kasım 1955), Polonya Sosyalist Partisi üyesi ve 1944-1947 yılları arasında Londra'da sürgünde bulunan Polonya hükûmetinin Başbakanı olarak hükûmetin Batılı güçlerin tanınmasını kaybettiği dönemde başkanlık yapıyordu.\n" }, "Albrecht von Roon": { "first_paragraph": "Albrecht Theodor Emil Graf von Roon (30 Nisan 1803 - 23 Şubat 1879), Prusyalı bir asker ve devlet adamı. 1859-1873 arasında Savaş Bakanı olan Roon, Danimarka, Avusturya ve Fransa ile başarılı savaşlar yapılarak Almanya'nın Prusya liderliğinde birleşmesiyle sonuçlanan 1860'lardaki süreçte, Otto von Bismarck ve Helmuth von Moltke ile birlikte önemli bir rol oynamıştır. Bir muhafazakâr ve monarşi taraftarı olan Roon, ordunun verimliliğini artırmak için çalışan hırslı bir yenilikçiydi.\n" }, "Bouchraya Hammoudi Bayoun": { "first_paragraph": "Bouchraya Hammoudi Bayoun (d. 1954), Cezayir'de bir üssü bulunan Polisario Front temsilcisidir. İki kez Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı oldu.[1][2]\n" }, "Muhammed Lamine Veled Ahmed": { "first_paragraph": "Muhammed Lamine Veled Ahmed (Arapça: محمد لامين ولد أحمد) (d. 1947) Sahralı yazar ve siyasetçi. Ahmed, Afrika kıtasının batısında yer alan ve tüm Batı Sahra'da egemenliğini iddia eden ancak kısmen tanınan devlet olan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nde 1976-1982 ile 1985-1988 yılları arasında iki farklı dönem başbakanlık görevinde bulunmuştur. Ahmed, Polisario Cephesi üyesidir.\n" }, "Abdülkader Talib Umar": { "first_paragraph": "Abdülkader Talib Umar (Arapça: عبد القادر طالب عمر, ʿAbd āl-Qādar Ṭāleb ʿOmar; d. 1951), Afrika kıtasının batısında yer alan ve tüm Batı Sahra'da egemenliğini iddia eden ancak kısmen tanınan devlet olan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nde 2003 ile 2018 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Denzil Douglas": { "first_paragraph": "Denzil Llewellyn Douglas (d. 14 Ocak 1953), Saint Kitts ve Nevisli tıp doktoru ve siyasetçi. Douglas, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Saint Kitts ve Nevis'te 1995 ile 2015 yılları arasında kesintisiz başbakanlık makamında bulunmuştur. Douglas, Saint Kitts ve Nevis İşçi Partisi üyesidir. Denzil Douglas, Saint Kitts ve Nevis'in güncel olarak en uzun süre görevde kalan başbakanı konumundadır.\n" }, "Kennedy Simmonds": { "first_paragraph": "Kennedy Alphonse Simmonds (d. 12 Nisan 1936), St. Kitts ve Nevisli siyasetçi. Simmonds, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Saint Kitts ve Nevis'te 1980 ile 1995 yılları arasında kesintisiz başbakanlık makamında bulunmuştur. Simmonds, iktidarı sürecinde ülkesinin 1983 yılında Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını elde etmesi ile bağımsız ülkenin ilk başbakanı olmuştur.\n" }, "Lee Moore (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Sir Lee Llewellyn Moore (d. 15 Şubat 1939 - ö. 6 Mayıs 2000), St. Kitts ve Nevisli siyasetçi. Moore, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Kitts ve Nevis'te 20 Mayıs 1979 ile 21 Şubat 1980 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Paul Southwell": { "first_paragraph": "Caleb Azariah Paul Southwell (d. 18 Temmuz 1913 - ö. 18 Mayıs 1979), St. Kitts ve Nevisli siyasetçi. Southwell, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Kitts ve Nevis'te biri ülkenin ilk başbakanı olarak iki farklı dönemde başbakanlık görevlerini üstlenmiştir.\n" }, "Terrance Drew": { "first_paragraph": "Terrance Michael Drew (d. 22 Kasım 1976) Saint Kitts ve Nevisli tıp doktoru ve siyasetçi. Drew, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen ada ülkesi Saint Kitts ve Nevis'te 6 Ağustos 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Timothy Harris": { "first_paragraph": "Dr. Timothy Sylvester Harris (d. 6 Aralık 1964, Tabernacle, Saint Kitts), St. Kitts ve Nevisli siyasetçi. Harris, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Saint Kitts ve Nevis'te 2015 ile 2022 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. \n" }, "Ebenezer Joshua": { "first_paragraph": "Ebenezer Theodore Joshua (d. 23 Mayıs 1908 – ö. 14 Mart 1991), Saint Vincent ve Grenadinlerli siyasetçi. Joshua, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Vincent ve Grenadinler'de henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1956 yılında başbakanlık görevlerini yürüten şef bakan görevini üstlenmiştir. Joshua bu görevlendirme ile ada ülkesinin bu göreve getirilen ilk başbakanı unvanını elde etmiş ve bu görevi 1967 yılına kadar sürdürmüştür.[1]\n" }, "James Fitz-Allen Mitchell": { "first_paragraph": "Sir James Fitz-Allen Mitchell (d. 15 Mayıs 1931 - 23 Kasım 2021), Saint Vincent ve Grenadinlerli siyasetçi. Mitchell, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Vincent ve Grenadinler'de 1972-1974 ve 1984-2000 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Milton Cato": { "first_paragraph": "Robert Milton Cato (d. 3 Haziran 1915 - 10 Şubat 1997), Saint Vincent ve Grenadinlerli siyasetçi. Cato, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Vincent ve Grenadinler'de ilki henüz bağımsızlığın kazanılmadığı 1967-1972, ikincisi ise bağımsızlık sürecinin de yaşandığı 1974 ile 1984 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Ralph Gonsalves": { "first_paragraph": "Ralph Evevard Gonsalves (d. 8 Ağustos 1946), Saint Vincent ve Grenadinlerli siyasetçi. Gonsalves, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Saint Vincent ve Grenadinler ülkesinin başbakanı ve Saint Vincent ve Grenadinler'de 7 partiden biri olan Birleşik İşçi Partisi lideridir. 29 Mart 2001 yılında başbakan olarak seçilmiştir.\n" }, "Albert Barnes Steinberger": { "first_paragraph": "Albay Albert Barnes Steinberger (25 Aralık 1841 - 1 Mayıs 1894, Massachusetts ), Amerikalı ajan ve siyasetçi. Steinberger, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde ülkenin ilk başbakanı olarak 1875 ile 1876 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "II. Mataʻafa Mulinuʻu": { "first_paragraph": "Fiame II. Mataʻafa Faumuina Mulinuʻu (d. 5 Ağustos 1921 - ö. 20 Mayıs 1975), Samoalı siyasetçi. Mulinu'u, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 1959-1970 ile 1979-1975 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulundu.\n" }, "IV. Tupua Tamasese Lealofi": { "first_paragraph": "IV. Tupua Tamasese Lealofi (d. 8 Mayıs 1922 - ö. 1 Temmuz 1983), Samoalı siyasetçi. Lealofi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 1970-1973 ile 1975-1976 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Tofilau Eti Alesana": { "first_paragraph": "Tofilau Eti Aualamalefalema Alesana (d. 4 Haziran 1924 - ö. 19 Mart 1999), Samoalı siyasetçi. Alesana, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Vaʻai Kolone": { "first_paragraph": "Afioga Vaʻai Kolone (11 Kasım 1911 - 20 Nisan 2001), Samoalı siyasetçi. Kolone, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Armindo Vaz d'Almeida": { "first_paragraph": "Armindo Vaz d'Almeida (d. 1953 - ö. 11 Temmuz 2016), São Toméli siyasetçi. D'Almeida, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 30 Aralık 1995'ten 19 Kasım 1996'ya kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.[1][2][3][4] São Tomé'nin Kurtuluş Hareketi ve Príncipe-Sosyal Demokrat Parti'nin (MLSTP-PSD) bir üyesiydi.[3]\n" }, "Carlos da Graça": { "first_paragraph": "Carlos Alberto Monteiro Dias da Graça (d. 22 Aralık 1931 - 17 Nisan 2013 [1]), São Toméli doktor ve siyasetçi. Graça, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 1994'ten 1995'e kadar başbakanlık makamında bulunmuştur..\n" }, "Celestino Rocha da Costa": { "first_paragraph": "Celestino Rocha da Costa (d. 25 Eylül 1938 – ö. 23 Aralık 2010)[1], São Toméli siyasetçi. Costa, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 8 Ocak 1988'den 7 Şubat 1991'e kadar başbakanlık makamındaydı.[2][3][4] Tek partili São Tomé ve Príncipe Kurtuluş Hareketi (MLSTP) hükûmetinin son başkanıydı.[5]\n" }, "Damião Vaz d'Almeida": { "first_paragraph": "Damião Vaz d'Almeida (d. 28 Nisan 1951), São Toméli siyasetçi. D'Almeida, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 2004-2005 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Daniel Daio": { "first_paragraph": "Daniel Lima dos Santos Daio (d. 1947) [1], São Toméli siyasetçi. Daio, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de1991-1992 arası başbakanlık makamında bulunmuştur. Daio, bu göreve demokratik olarak seçilen ilk kişi olarak [2] 7 Şubat 1991'den 16 Mayıs 1992'ye kadar bu görevi yürütmüştür. Daio, Demokratik Yakınsama Partisi - Yansıma Grubu üyesidir.\n" }, "Gabriel Costa (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Gabriel Arcanjo Ferreira da Costa (d. 1954), Aralık 2012-Kasım 2014 tarihleri arası São Tomé ve Príncipe'nin Başbakanı olmuş bir politikacı. Daha önce 2002 yılında kısa bir süre Başbakan olarak görev yaptı.\n" }, "Guilherme Posser da Costa": { "first_paragraph": "Guilherme Posser da Costa (d. 18 Mayıs 1953),[1][2] São Toméli siyasetçi. Costa, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 1999'dan 2001'e kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Joaquim Rafael Branco": { "first_paragraph": "Joaquim Rafael Branco (d. 7 Eylül 1953) [1], São Toméli siyasetçi. Branco, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 2008'den 2010'a kadar başbakanlık makamında bulunmuştur. Branco, São Tomé Kurtuluş Hareketi ve Príncipe/Sosyal Demokrat Parti'nin (MLSTP/PSD) de başkanıdır.[2]\n" }, "Leonel Mário d'Alva": { "first_paragraph": "Leonel Mário d'Alva (d. 1935), São Toméli siyasetçi. D'Alva, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 21 Aralık 1974'ten ülkenin Portekiz'den bağımsızlığını kazandığı 12 Temmuz 1975'e kadar başbakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Raul Bragança Neto": { "first_paragraph": "Raul Wagner da Conceição Bragança Neto (d. 1946 – ö. 17 Nisan 2014[1]), São Toméli asker ve siyasetçi. Neto, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 19 Kasım 1996'dan 5 Ocak 1999'a kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.[2] São Tomé Kurtuluş Hareketi ve Príncipe-Sosyal Demokrat Parti'nin (MLSTP-PSD) bir üyesiydi ve São Tomé ordusunda binbaşı olarak görev yaptı.\n" }, "Tomé Vera Cruz": { "first_paragraph": "Tomé Soares da Vera Cruz (d. 23 Temmuz 1956), São Toméli siyasetçi. Cruz, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de Nisan 2006'dan Şubat 2008'e kadar başbakanlık makamında bulunmuştur. Aynı zamanda Değişim İçin Güç Demokratik Hareket-Liberal Parti'nin (MDFM-PL) genel sekreterliği görevini yürütmektedir. O süreçte başbakan olmasının yanı sıra Bilgi ve Bölgesel Entegrasyon Bakanı da oldu.\n" }, "Ján Čarnogurský": { "first_paragraph": "Ján Čarnogurský (d. 1 Ocak 1944), eski Slovak siyasetçi, 1991-1992 yıllarında Slovakya Başbakanı ve Hristiyan Demokratik Hareket başkanı.[1]\n" }, "Milan Čič": { "first_paragraph": "Milan Čič (2 Haziran 1932 - 9 Kasım 2012), Slovak siyasetçi. Čič, Avrupa'da varlığına 1992 yılında son verilen Çekoslovakya'nın iki federal devletinden biri konumunda olan Slovak Sosyalist Cumhuriyeti'nde 1989 ile 1990 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Robert Fico": { "first_paragraph": "Robert Fico (d. 15 Eylül 1964). 4 Nisan 2012'den beri Slovakya Başbakanı olan Slovak politikacı. Daha önce 4 Temmuz 2006'dan 8 Temmuz 2010'a kadar Başbakanlık yapmıştı. 1999 yılından bu yana Yön-Sosyal Demokrasi (SMER-SD) partisinin lideridir. İlk olarak 1992'de (Çekoslovakya'da iken) Parlamento'ya seçildi ve daha sonra Avrupa Konseyi'ne atandı. 2006 parlamento seçimlerinde partisinin zaferi sonrasında ilk kabinesini kurdu.\n" }, "Vladimír Mečiar": { "first_paragraph": "Vladimír Mečiar (d. 26 Temmuz 1942) 1990'dan 1991'e, 1992'den 1994'e ve 1994'ten 1998'e kadar üç kez Slovakya başbakanı olarak görev yapan Slovak bir politikacıdır. Halk Partisi - Demokratik Slovakya Hareketi'nin (ĽS-HZDS) lideriydi. Mečiar, 1992-93 yıllarında Çekoslovakya'nın dağılması sırasında Slovakya'ya liderlik etti ve 1999 ve 2004 yıllarında Slovakya'nın önde gelen başkan adaylarından biriydi. Rakipleri ve Batılı siyasi örgütler tarafından otokratik bir yönetim tarzına sahip olduğu ve organize suçla bağlantıları nedeniyle eleştirildi ve hükûmette geçirdiği yıllar kötü bir şekilde Mečiarizmus olarak tanındı.\n" }, "Danny Philip": { "first_paragraph": "Danny Philip (d. 5 Ağustos 1953), Solomon Adaları'ndan bir siyasetçi ve diplomat. 2010 genel seçimlerinden sonra göreve gelen eski Başbakandır.\n" }, "Ezekiel Alebua": { "first_paragraph": "Ezekiel Alebua PC (d. 1947 – ö. 7 Ağustos 2022), Solomon Adaları siyasetçisi. \n" }, "Rick Houenipwela": { "first_paragraph": "Rick Houenipwela ya da daha yaygın kullanımı ile Rick Hou (d. 8 Ağustos 1958), Solomonlu siyasetçi. Houenipwela, Büyük Okyanus'ta Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan Solomon Adaları'nda 15 Kasım 2017 ile 24 Nisan 2019 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Mehdi Muhammed Culid": { "first_paragraph": "Mehdi Muhammed Culid (Arapça: مهدي محمد جوليد خضر‎), Somalili siyasetçi. Culid, Afrika ülkesi Somali'de 25 Temmuz 2020 - 23 Eylül 2020 tarihleri arası geçici olarak başbakanlık makamında bulunmuş siyasetçidir.\n" }, "Muhammed Hüseyin Roble": { "first_paragraph": "Muhammed Hüseyin Roble (d. Şubat 1968) 23 Eylül 2020 - 15 Haziran 2022 tarihleri arası Somali Başbakanı olan politikacıdır. Siyasete başlamadan önce Uluslararası Çalışma Örgütü üyesi ve çevre mühendisi olarak görev yaptı.[2][3]\n" }, "Valentin Pavlov": { "first_paragraph": "Valentin Sergeyevich Pavlov (Rusça: Валéнтин Серге́евич Па́влов); 27 Eylül 1937 - 30 Mart 2003), Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Rus bankacı olan bir Sovyet görevlisiydi. Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası olan Moskova şehrinde doğdu. Pavlov siyasi kariyerine 1959'da Maliye Bakanlığı'nda başladı. Daha sonra Brezhnev döneminde, Devlet Planlama Komitesi'nin Mali Dairesi başkanı oldu. Pavlov, Mihail Gorbaçov Dönemi'nde Devlet Fiyatlar Komitesi Başkanlığına atandı ve daha sonra Nikolay Rıjkov'un ikinci hükûmetinde Maliye Bakanı oldu. Sovyetler Birliği Başbakanı olarak Ryzhkov'un yerine hükûmet başkanı olarak atandı.\n" }, "Bekri Hasan Salih": { "first_paragraph": "Bekri Hasan Salih (Arapça: بكري حسن صالح, 1949), Sudanlı asker ve siyasetçi. Salih, Afrika ülkesi Sudan'da 2013 yılında beri birinci başkan yardımcısıdır. 2017-2018 yılları arasında başbakanlık görevini yürüttü.\n" }, "Muhammed Tahir Ayala": { "first_paragraph": "Muhammed Tahir Ayala (Arapça: محمد طاهر أيلا‎) (d. 1951), Sudanlı siyasetçi. Sudan'da 23 Şubat 2019 ile 11 Nisan 2019 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Mutez Musa": { "first_paragraph": "Mutez Musa (d. 1967) Sudanlı siyasetçi. Musa, Afrika ülkesi Sudan'da 10 Eylül 2018 ile 23 Şubat 2019 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Chang San-cheng": { "first_paragraph": "Chang San-cheng ya da Simon Chang[1] (Çince: 張善政; pinyin: Zhāng Shànzhèng) (d. 24 Haziran 1954),Çin Cumhuriyeti eski Premier'i (Başbakan) olmuş Tayvanlı politikacı. Daha önce 8 Aralık 2014-1 Şubat 2016 tarihleri arası Premier Yardımcısı olarak görev yaptı.[2][3][4][5] 25 Ocak 2016'da, Başkan Ma Ying-jeou, Premier görevine Chang'i atadı.[6] Taoyuan belediye başkanlığı ve Kuomintang genel başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. 20 Mayıs 2008 tarihinde yemin ederek Çin Cumhuriyeti devlet başkanlığı görevine başlamıştır. 25 Aralık 2022'da, Taoyuan belediye başkanı olmuştur.[7]\n" }, "Jiang Yih-huah": { "first_paragraph": "Jiang Yi-huah (d. 11 Kasım 1960), Tayvanlı bir siyasetçi ve Çin Cumhuriyeti'nin (Tayvan) eski Başbakanıdır. Jiang Yih-huah Başbakan olarak atanmadan önce, 2012-2013 yıllarında Çin Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı idi. 2009-2012 yılları arası İçişleri Bakanı olarak görev yapmış ve 2008-2009 yılından itibaren Çin Cumhuriyeti hükûmetinin yürütme dalı olan Araştırma, Geliştirme ve Değerlendirme Komisyonu Bakanı idi.\n" }, "Lai Ching-te": { "first_paragraph": "Lai Ching-te ya da yaygın kullanımı William Lai (Çince: 賴清德 - Pinyin: Lài Qīngdé) (d. 6 Ekim 1959), Tayvanlı siyasetçi. Lai, Asya kıtasında bulunan Tayvan'da 8 Eylül 2017 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Lin Chuan": { "first_paragraph": "Lin Chuan (Çince: 林全; pinyin: Lín Quán) Tayvanlı bir ekonomist ve politikacı. 2016'dan 2017'ye kadar cumhurbaşkanı Tsai Ing-wen'in altında Çin Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev yaptı. Chen Shui-Bian'ın başkanlığı sırasında Bütçe Bakanı, Muhasebe ve İstatistik ve Maliye Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Mao Chi-kuo": { "first_paragraph": "Mao Chi-kuo (Çince: 毛治國; pinyin: Máo Zhìguó; d. 4 Ekim 1948), Çin Cumhuriyeti'nin eski Premieri (Başbakan) ve Genel Yuan (ROC) Başkan Yardımcısı.[1]\n" }, "Sean Chen": { "first_paragraph": "Chen Chun (d. 3 Ekim 1949, Fujian, Fuzhou, Tayvan), Çin Cumhuriyeti (Tayvan) eski başbakanı ve iktidardaki Kuomintang Partisi üyesidir.\n" }, "Su Tseng-chang": { "first_paragraph": "Su Tseng-chang (Çince:蘇貞昌 - Pinyin:Sū Zhēnchāng) (d. 28 Temmuz 1947), 2006'dan 2007'ye ve yine 2019'dan 2023'e kadar Çin Cumhuriyeti'nin (Tayvan) başbakanı olarak görev yapan Tayvanlı bir politikacıdır.\n" }, "Wu Den-yih": { "first_paragraph": "Wu Den-yih (d. 30 Ocak 1948), Tayvanlı bir politikacı, Kuomintang Partisi ve Tayvan'ın mevcut Başbakanı.\n" }, "IV. Tāufaʻāhau Tupou": { "first_paragraph": "IV. Tāufaʻāhau Tupou (d. 4 Temmuz 1918, Nukuʻalofa - ö. 10 Eylül 2006, Auckland, Yeni Zelanda), 1965'ten ölümüne kadar Tonga Krallığı'nda hükûmdar olarak tahtta bulunmuştur.\n" }, "Pohiva Tuʻiʻonetoa": { "first_paragraph": "Pohiva Tuʻiʻonetoa (d. 30 Haziran 1951 - ö. 19 Mart 2023), Tongalı siyasetçi. Tuʻiʻonetoa, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tonga Krallığı'nda 27 Eylül 2019-27 Aralık 2021 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Sialeʻataongo Tuʻivakanō": { "first_paragraph": "Siale ʻAtaongo Kaho (d. 15 Ocak 1952), daha çok Lord Tuivakanō olarak bilinen Tonga'nın eski Başbakanı.\n" }, "Siaosi Sovaleni": { "first_paragraph": "Siaosi Sovaleni (d. 28 Şubat 1970), Tongalı siyasetçi. Sovaleni, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tonga Krallığı'nda 27 Aralık 2021 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "VI. Tupou": { "first_paragraph": "Tupou VI (tam ismi: ʻAhoʻeitu ʻUnuakiʻotonga Tukuʻaho Tupou VI; d. 12 Temmuz 1959), Tonga Kkralı. VI. Tupou'nun Tonga tahtının meşru varisi olarak 27 Eylül 2006 tarihinde kardeşi tarafından doğrulanmıştır. 2012 yılında kral olmuştur.\n" }, "Basdeo Panday": { "first_paragraph": "Basdeo Panday (d. 25 Mayıs 1933), Trinidad ve Tobagolu siyasetçi. Panday, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Trinidad ve Tobago'da 9 Kasım 1995 ile 24 Aralık 2001 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Eric Williams": { "first_paragraph": "Eric Eustace Williams (d. 25 Eylül 1911 - ö. 29 Mart 1981), Trinidad ve Tobagolu tarihçi ve siyasetçi. Williams, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Trinidad ve Tobago'da 1956 ile 1981 yılları arasında kesintisiz başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "George Chambers": { "first_paragraph": "George Michael Chambers (d. 4 Ekim 1928 - ö. 4 Kasım 1997), Trinidad ve Tobagolu siyasetçi. Chambers, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Trinidad ve Tobago'da 1981 ile 1986 arası başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Patrick Manning": { "first_paragraph": "Patrick Augustus Mervyn Manning (17 Ağustos 1946 - 2 Temmuz 2016[1]), Trinidad ve Tobagolu siyasetçidir. Manning, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Trinidad ve Tobago'da 17 Aralık 1991 - 9 Kasım 1995 ile 24 Aralık 2001 - 26 Mayıs 2010 tarihleri arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Enele Sopoaga": { "first_paragraph": "Enele Sosene Sopoaga (d. 10 Şubat 1956, Nukufetau), 2013-2019 yılları arası Tuvalu Başbakanı olan Tuvalulu diplomat ve politikacı.\n" }, "Ionatana Ionatana": { "first_paragraph": "Ionatana Ionatana CVO OBE CPM (d. 5 Kasım 1938 - ö. 8 Aralık 2000), Tuvalulu siyasetçi. Ionatana, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 1999 ile 2000 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. 27 Nisan 1999'dan 8 Aralık 2000'deki ölümüne kadar Tuvalu'nun beşinci başbakanıydı [1]\n" }, "Koloa Talake": { "first_paragraph": "Koloa Fineaso Talake (d. 7 Haziran 1934 – ö. 26 Mayıs 2008 [1]), Tuvalulu siyasetçi. Talake, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 2001-2002 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. 1993'ten itibaren mecliste Vaitupu seçim bölgesini temsil eden Talake, 1993-1996 yılları arasında Maliye Bakanı (1993-1996) olarak da görev yaptı.[2]\n" }, "Lagitupu Tuilimu": { "first_paragraph": "Lagitupu Tuilimu, (d. ?), Tuvalulu siyasetçi. Tuilimu, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da Aralık 2000'den 24 Şubat 2001'e kadar başbakanlık makamında geçici olarak bulunmuştur.[1][2]\n" }, "Saufatu Sopoanga": { "first_paragraph": "Saufatu Sopoanga OBE (d. 22 Şubat 1952 - ö. 15 Aralık 2020), Tuvalulu siyasetçi. Sopoanga, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da [1][2] 2 Ağustos 2002'den 27 Ağustos 2004'e kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Willy Telavi": { "first_paragraph": "Willy Telavi Tuvalu Pasifik ulusu'nun bir siyasi figürüdür. 24 Aralık 2010 tarihinde Tuvalu Başbakanı seçildi.\n" }, "Türkiye başbakanı": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Türkiye başbakanlarının gömüldükleri yerler listesi": { "first_paragraph": "Türkiye başbakanlarının gömüldükleri yerler listesi, 1923-2018 yılları arasında Türkiye'de başbakanlık görevini yürüten kişilerin öldükten sonra gömüldükleri yerleri belirtmektedir.\n" }, "Yıldırım Akbulut": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ali Bozer": { "first_paragraph": "Ali Hüsrev Bozer (28 Temmuz 1925, Ankara - 30 Eylül 2020, Ankara), Türk hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Bülent Ulusu": { "first_paragraph": "GV.1941-1885\n\n" }, "Fahri Özdilek": { "first_paragraph": "1336-SV.6\n\n" }, "Hasan Saka": { "first_paragraph": "Hasan Hüsnü Saka (1886, Trabzon - 29 Temmuz 1960, İstanbul), Türk siyasetçi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin 7. Başbakanı.\n" }, "Naim Talu": { "first_paragraph": "Mehmet Naim Talu (22 Temmuz 1919, İstanbul - 15 Mayıs 1998, İstanbul),[2] Türk bürokrat ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin 15. Başbakanı.\n" }, "Sadi Irmak": { "first_paragraph": "Mahmut Sadi Irmak (15 Mayıs 1904, Konya - 10 Kasım 1990, İstanbul), Türk tıp doktoru ve siyasetçidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin 17. Başbakanı.\n" }, "Şükrü Saracoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hüseyin el-Halidi": { "first_paragraph": "Hüseyin Fahri el-Halidi (Arapça: حسين فخري الخالدي, (1895-1962), 1934 ile 1937 yılları arası Kudüs belediye başkanı.\n" }, "Mudar Badran": { "first_paragraph": "Mudar Mohammad Ayesh Badran ( 18 Ocak 1934 - 22 Nisan 2023), Filistin asıllı Ürdünlü siyasetçi ve sanayici. Ürdün Başbakanı olarak 1976-1979, 1980-1984 ve 1989-1991 yılları arası üç farklı dönemde görev yaptı.\n" }, "Ömer Rezzaz": { "first_paragraph": "Ömer Ahmed Munif er-Rezzaz ya da kısaca Ömer Rezzaz (Arapça: عمر الرزاز) (d. 1 Ocak 1961), Ürdünlü siyasetçi. Rezzaz, Orta Doğu'da bulunan Ürdün'de 14 Haziran 2018 - 12 Ekim 2020 tarihleri arası başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Said el-Müfti": { "first_paragraph": "Said el-Müfti (d. 1898 - ö. 1989) (Arapça: سعيد المفتي) Çerkes asıllı Ürdünlü siyasetçi.\n" }, "Ürdün başbakanları listesi": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Bob Loughman": { "first_paragraph": "Bob Loughman Weibur[1] (d. 8 Mart 1961)[2] Vanuatulu siyasetçi. Loughman, Büyük Okyanus'un güney kesiminde Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan ada ülkesi Vanuatu'da 20 Nisan 2020 - 4 Kasım 2022 tarihleri arasında başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Charlot Salwai": { "first_paragraph": "Charlot Salwai (d. 24 Nisan 1963 [1]) Vanuatu'lu siyasetçi ve eski muhasebeci. 11 Şubat 2016-20 Nisan tarihleri arası Vanuatu Başbakanıydı.[2] Salwai, Değişim için Hareketlerin Birleşimi lideridir.\n" }, "Ishmael Kalsakau": { "first_paragraph": "Alatoi Ishmael Kalsakau (d. ?), Vanuatulu siyasetçi. Kalsakau, Büyük Okyanus'un güney kesiminde Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan ada ülkesi Vanuatu'da 4 Kasım 2022 - 4 Eylül 2023 tarihleri arasında bu yana başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Joe Natuman": { "first_paragraph": "Joe Natuman d. 24 Kasım 1952, bir Vanuatu'lu politikacı ve Vanuatu'nun eski başbakanı. Vanua'aku Pati üyesidir. Güney Pasifik Üniversitesi mezunu ve aynı zamanda Papua Yeni Gine Üniversitesi'nde değişim öğrencisiydi.\n" }, "Moana Carcasses Kalosil": { "first_paragraph": "Moana Carcasses Kalosil (d. 27 Ocak 1963), bir Vanuatulu politikacı. 23 Mart 2013-15 Mayıs 2014 tarihleri arası Vanuatu başbakanıydı. Annesi Tahitili, babası Fransızdır.\n" }, "Sato Kilman": { "first_paragraph": "Sato Kilman (d. 30 Aralık 1957), Vanuatulu siyasetçi. Kilman, Okyanusya ada ülkesi Vanuatu'da 4 Eylül 2023 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Ho Chi Minh": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Vietnam başbakanları listesi": { "first_paragraph": "Vietnam başbakanı, Asya ülkesi Vietnam'da 1945 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Muhammed Basendva": { "first_paragraph": "Muhammed Salim Basendva (d. 4 Nisan 1953, Aden), 10 Aralık 2011 yılından bu yana Yemen eski Başbakanı olan Yemenli bir politikacı.\n" }, "Muin Abdulmelik Said": { "first_paragraph": "Muin Abdulmelik Said (Arapça: معين عبدالملك سعيد الصبري) (d. 1976), Yemenli siyasetçi. Said, Asya ülkesi Yemen'de 15 Ekim 2018 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Yemen başbakanı": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Yeni Zelanda başbakanı": { "first_paragraph": "Yeni Zelanda Başbakanı, Yeni Zelanda hükûmetinin başıdır. Bu iş ya en çok oyu alan partiye verilir ya da koalisyon ise parlamentonun seçtiği birine verilir.\n" }, "Şablon:Yeni Zelanda Başbakanları": { "first_paragraph": "\n" }, "Carlos Veiga": { "first_paragraph": "Carlos Alberto Wahnon de Carvalho Veiga (d. 21 Ekim 1949), Yeşil Burunlu siyasetçi. Veiga, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda 1991 ile 2000 yılları arasında başbakanlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Gualberto do Rosário": { "first_paragraph": "António Gualberto do Rosário (d. 12 Ekim 1950), Yeşil Burunlu siyasetçi. Rosário, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda 2000 ile 2001 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Pedro Pires": { "first_paragraph": "Pedro Verona Rodrigues Pires (d. 29 Nisan 1934), Yeşil Burunlu siyasetçi. Pires, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda 2001 ile 2011 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ulisses Correia e Silva": { "first_paragraph": "Ulisses Correia e Silva (d. 4 Haziran 1962, Yeşil Burunlu siyasetçi. Silva, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda 22 Nisan 2016 tarihinden bu yana başbakan olarak görev almaktadır.\n" }, "Yunanistan başbakanı": { "first_paragraph": "Yunanistan Cumhuriyeti Başbakanı (Yunanca: Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας), Yunanistan'ın hükûmet başkanı olan makam.\n" }, "Aleksandros Papanastasiu": { "first_paragraph": "Alexandros Papanastasiou (Yunanca: Αλέξανδρος Παπαναστασίου; 8 Temmuz 1876 – 17 Kasım 1936) İki savaş arası dönemde Yunanistan başbakanı olarak iki kez görev yapmış, İkinci Helen Cumhuriyeti'nin kuruluşuna öncülük etmiş Yunan hukukçu, sosyolog ve politikacı.\n" }, "Ignaz von Rundhart": { "first_paragraph": "İgnaz Ritter von Rudhart veya İgnatios fon Rundhart (11 Mart 1790, Weismain, Yukarı Frankonya – 11 Mayıs 1838), Kral Otto'nun hükümdarlığı sırasında Özel Konsey Başkanı (Başbakan) olarak görev yapmak üzere Yunanistan'a gönderilen Bavyeralı bir bilim adamı ve kamu görevlisiydi.\n" }, "Ioannis Sarmas": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Josef Ludwig von Armansperg": { "first_paragraph": "Josef Ludwig, Graf von Armansperg veya İosif Ludovikos Armansperg (28 Şubat 1787 - 3 Nisan 1853), Bavyera hükümetinde Bavyera Kralı I. Ludwig altında İçişleri ve Maliye Bakanı (1826–1828) ve Dışişleri ve Maliye Bakanı (1828–1831) olarak görev yaptı. Gümrük birliği girişimleriyle Almanya'nın birleşmesini destekleyen liberal bir monarşist ve ekonomik bir muhafazakardı Daha sonra reşit olmayan Bavyera doğumlu kral için Yunanistan Naibi ve Başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Kiços Cavelas": { "first_paragraph": "Kiços Kiryakos Cavelas (Yunanca: Κυριάκος (Κίτσος) Τζαβέλας; 1800-19 Mart 1848), Yunan Bağımsızlık Savaşı önderlerinden biri olan ve 1847-1848 yılları arasında Yunanistan başbakanı olarak görev yapan Yunan general ve devlet adamı.\n" }, "Konstandinos Kanaris": { "first_paragraph": "Konstantinos Kanaris (Yunanca: Κωνσταντίνος Κανάρης) (d. 1793 veya 1795, İpsara - ö. 2 Eylül 1877, Atina, Yunanistan) Yunan amiral ve siyasetçi.[1]\n" }, "Petrobey Mavromihalis": { "first_paragraph": "Petro Bey Mavromihali (Yunan Harfleriyle: Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης Petrobey Mavromichalis), daha çok Yunan İsyanı ile tanınan Yunan general ve politikacıdır.\n" }, "Nikolaos Triantafillakos": { "first_paragraph": "Nikolaos Triantafyllakos (Yunanca: Νικόλαος Τριανταφυλλάκος) (8 Kasım 1855[1], Tripoliçe - 16 Eylül 1939), 1922 yılında Ağustos ile Eylül ayları arasında Yunan tarihinin çalkantılı bir döneminde Yunanistan Başbakanlığı yapmıştır.\n" }, "Franz Gürtner": { "first_paragraph": "Franz Gürtner (26 Ağustos 1881 - 20 Ocak 1941), Adolf Hitler'in kabinesinde Üçüncü Reich içinde hukuk koordinasyonundan sorumlu Alman Adalet Bakanıydı. \n" }, "Gustav Radbruch": { "first_paragraph": "Gustav Radbruch (21 Kasım 1878 - 23 Kasım 1949) Alman hukukçu ve politikacı. Weimar döneminin başlarında Almanya Adalet Bakanı olarak görev yaptı. Radbruch ayrıca 20. yüzyılın en etkili hukuk filozoflarından biri olarak kabul edilir.\n" }, "Hans-Jochen Vogel": { "first_paragraph": "Hans-Jochen Vogel (3 Şubat 1926 - 26 Temmuz 2020) Alman bir avukat ve Sosyal Demokrat Parti'den (SPD) bir politikacıydı. 1960-1972 yılları arasında Münih Belediye Başkanı olarak görev yaptı ve 1972 Şehir Olimpiyatları'nı kazandı. 1972'den 1974'e kadar Bölgesel Planlama, İnşaat ve Kentsel Kalkınma Federal Bakanı ve 1974'ten 1981'e kadar Federal Adalet Bakanı olarak görev yaptı. 1983-1991 yılları arasında Bundestag'da SPD lideri, 1987-1991 yılları arasında Sosyal Demokrat Parti lideri olarak görev yaptı. 1993 yılında Gegen Vergessen - Für Demokratie (Oblivion'a Karşı - Demokrasi İçin) organizasyonunu kurdu. 2001'deki başlangıcından itibaren Almanya Ulusal Etik Konseyi üyesiydi.\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri başsavcısı": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri Başsavcısı (İngilizce: Attorney General of the United States of America), Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığının başıdır. Başsavcı, hukuki konular ile ilgilenmekte olup aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri federal hükûmetinin kolluk kuvvetlerinin başı ve baş avukatlarından ve Bakanlar Kurulu'ndaki dört en önemli bakanlıktan biridir.[1]\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri_ba%C5%9Fsavc%C4%B1lar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Richard Olney": { "first_paragraph": "Richard Olney (15 Eylül 1835 - 8 Nisan 1917), ABD dışişleri bakanı (1895-1897).\n" }, "Ramsey Clark": { "first_paragraph": "William Ramsey Clark (d. 18 Aralık 1927 - ö. 9 Nisan 2021), Amerikalı hukukçu, siyasetçi ve aktivist. \n" }, "William Barr": { "first_paragraph": "William Pelham Barr (23 Mayıs 1950, New York) Amerikalı avukat. 1991-1993 yılları arası Amerika Birleşik Devletleri başsavcılığı görevini yürütmüş olup 2019'da ikinci defa aynı göreve getirilmiştir.\n" }, "Pierre Wigny": { "first_paragraph": "Pierre Wigny (d. 18 Nisan 1905, Liège - ö. 21 Eylül 1986, Brüksel) Belçikalı eski bakan.\n" }, "Émile Vandervelde": { "first_paragraph": "Émile Vandervelde (d. 25 Ocak 1866, İxelles, Belçika; ö. 27 Aralık 1938, dahi) Belçikalı Sosyaldemokrat, Siyasetçi, İkinci Sosyalist Enternasyonal' ı Başkanı ve üniversite profesörü.\n" }, "Bualem Benhamuda": { "first_paragraph": "Bualem Benhamuda (8 Mart 1933, Şerşel) Cezayirli siyasetçi.\n" }, "Muhamed Şarfi": { "first_paragraph": "Muhamed Şarfi (d. 15 Ekim 1946, Ved Zenati, Kalime Vilayeti) Cezayirli hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Tayib Luh": { "first_paragraph": "Tayib Luh (d. 17 Temmuz 1951, MSirda Fouaga, Tlemsan Vilayeti) Cezayirli siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Brian Mikkelsen": { "first_paragraph": "Brian Mikkelsen (31 Ocak 1966, Kopenhag) Danimarkalı siyasetçi, eski bakan.[1]\n" }, "Frank Jensen": { "first_paragraph": "Frank Jensen (28 Mayıs 1961, Aalborg), Sosyal Demokratlar partisi üyesi Danimarkalı siyasetçi, 1 Ocak 2010 tarihinden beri Kopenhag lordu ve belediye başkanıdır. Jensen, 27 Eylül 1994 ve 30 Aralık 1996 tarihleri arasında II. Poul Nyrup Rasmussen Kabinesi'nde Araştırma Bakanı ve II. ve III. Poul Nyrup Rasmussen Kabinesi'nde Adalet Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Kaido Kama": { "first_paragraph": "Kaido Kama (18 Aralık 1957, Viljandi doğumlu) Estonyalı bir politikacı, çevreci ve öğretmen. 1992-1994 yılları arasında Estonya Adalet Bakanı ve 1994-1995 yılları arasında Estonya İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Muley Mustafa Belarbi Alavi": { "first_paragraph": "Muley Mustafa Belarbi Alavi (d. 18 Mart 1923, Fes, Fas - ö. 8 Ocak 2007, Rabat) Faslı siyaseti, eski adalet bakanı.\n" }, "Ömer Azziman": { "first_paragraph": "Ömer Azziman (d. 17 Ekim 1947; Tetuan, Fas); Faslı avukat, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Albin Chalandon": { "first_paragraph": "Albin Chalandon (11 Haziran 1920, Reyrieux (Ain) - 29 Temmuz 2020) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Éric Dupond-Moretti": { "first_paragraph": "Éric Dupond-Moretti (d. 20 Nisan 1961), Fransız-İtalyan ceza avukatı ve siyasetçi. 6 Temmuz 2020 tarihinden beri Fransa adalet bakanı olarak görev yapmaktadır.[1] Dupond-Moretti bir avukat olarak rekor sayıda beraat kararı, savunduğu bazı tartışmalı şahsiyetler ve açık sözlü kişiliğiyle tanınmaktadır.[2]\n" }, "Jean Foyer": { "first_paragraph": "Jean Foyer (d. 27 Nisan 1921, Contigné (Maine-et-Loire) - ö. 3 Ekim 2008, Paris) Fransız eski adalet bakanı, Gaullist siyasetçidir.\n" }, "Jean-Jacques Urvoas": { "first_paragraph": "Jean-Jacques Urvoas (d. 19 Eylül 1959, Brest) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Jean-Marcel Jeanneney": { "first_paragraph": "Jean-Marcel Jeanneney (d. 13 Kasım 1910, Paris 7. arrondissement - ö. 17 Eylül 2010, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Michel Mercier": { "first_paragraph": "Michel Mercier (d. 7 Mart 1947, Bourg-de-Thizy (Rhône)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Pascal Clément": { "first_paragraph": "Pascal Clément (12 Mayıs 1945, Boulogne-Billancourt (Hauts-de-Seine)- 21 Haziran 2020, Paris), Fransız siyasetçi.\n" }, "Pierre Arpaillange": { "first_paragraph": "Pierre Arpaillange (d. 13 Mart 1924[1], Carlux, Dordogne - ö. 11 Ocak 2017 Cannes (Alpes-Maritimes)) Fransız hukukçu, eski bakan.\n" }, "René Capitant": { "first_paragraph": "René Capitant (d. 19 Ağustos 1901, La Tronche (Isère) - ö. 23 Mayıs 1970, Suresnes (Hauts-de-Seine)) Fransız gaullist siyasetçi. Eski adalet bakanı.\n" }, "Frits Korthals Altes": { "first_paragraph": "Frederik \"Frits\" Korthals Altes (d. 15 Mayıs 1931, Amsterdam) Hollandalı siyasetçi.\n" }, "Job de Ruiter": { "first_paragraph": "Jacob (Job) de Ruiter (d. 30 Nisan 1930, Giessendam - ö. 4 Ekim 2015, Naarden) Hollandalı siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Arthur Griffith": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ángel Acebes": { "first_paragraph": "Ángel Acebes (d. 3 Temmuz 1958, Kastilya ve Leon) İspanyol siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Íñigo Cavero": { "first_paragraph": "Íñigo Cavero Lataillade (d. 1 Ağustos 1929, San Sebastián - ö. 25 Aralık 2002, Madrid) İspanyol siyasetçi.\n" }, "Fernando Ledesma": { "first_paragraph": "Fernando Ledesma Bartret (d. 30 Aralık 1939, Toledo, İspanya) İspanyol eski yargıç, siyasetçi, PSOE üyesi.\n" }, "Juan Alberto Belloch": { "first_paragraph": "Juan Alberto Belloch Julbe (d. 3 Şubat 1950, Mora de Rubielos (Teruel)[1]) İspanyol yargıç ve sosyalist siyasetçi.\n" }, "Juan Carlos Campo": { "first_paragraph": "Juan Carlos Campo Moreno (d. 17 Ekim 1961, Osuna, Sevilla) İspanyol hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Beni Gantz": { "first_paragraph": "Binyamin \"Beni\" Gantz (İbranice: בִּנְיָמִין \"בֵּנִי\" גַּנְץ‎; 9 Haziran 1959), 2020'den itibaren İsrail Başbakanı yardımcısı olan ve Savunma Bakanı olarak görev yapan İsrailli politikacı ve eski asker.\n" }, "Avraham Şarir": { "first_paragraph": "Avraham Sharir (İbranice: אברהם שריר‎ d. 23 Aralık 1932 – ö. 24 Mart 2017)[1],İsrailli siyasetçi ve eski bakandır.\n" }, "Andrea Orlando": { "first_paragraph": "Andrea Orlando (d. 8 Şubat 1969, La Spezia), İtalyan siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Angelino Alfano": { "first_paragraph": "Angelino Alfano (d. 31 Ekim 1970, Agrigento) İtalyan hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Giacinto Bosco": { "first_paragraph": "Giacinto Bosco (25 Ocak 1905, Santa Maria Capua Vetere - 11 Ekim 1997, Roma) İtalyan akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Giovanni Conso": { "first_paragraph": "Giovanni Battista Conso (d. 23 Mart 1922, Torino - ö. 2 Ağustos 2015, Roma) İtalyan hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Giuliano Vassalli": { "first_paragraph": "Giuliano Vassalli (d. 25 Nisan 1915, Perugia - ö. 21 Ekim 2009, Roma) İtalyan hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Guido Gonella": { "first_paragraph": "Guido Gonella (d. 18 Eylül 1905, Verona - ö. 19 Ağustos 1982, Nettuno[1]) İtalyan Hristiyan demokrat siyasetçi.\n" }, "Mino Martinazzoli": { "first_paragraph": "Fermo Martinazzoli (d. 30 Kasım 1931, Orzinuovi - ö. 4 Eylül 2011, Brescia[1]) İtalyan Hristiyan demokrat siyasetçidir.\n" }, "Oronzo Reale": { "first_paragraph": "Oronzo Reale (d. 24 Ekim 1902, Lecce - ö. 14 Temmuz 1988, Roma) İtalyan hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Silvio Gava": { "first_paragraph": "Silvio Gava (d. 25 Nisan 1901, Vittorio Veneto - ö. 23 Aralık 1999, Roma) İtalyan Hristiyan Demokrat siyasetçi.\n" }, "Tommaso Morlino": { "first_paragraph": "Tommaso Morlino (d. 26 Ağustos 1925, Irsina - ö. 6 Mayıs 1983, Roma) İtalya Senatosu eski başkanı.\n" }, "Virginio Rognoni": { "first_paragraph": "Virginio Rognoni (5 Ağustos 1924; Corsico, Milano[1] - 20 Eylül 2022), İtalyan Hristiyan Demokrat siyasetçi.\n" }, "Okiharu Yasuoka": { "first_paragraph": "Okiharu Yasuoka (保岡 興治, Yasuoka Okiharu, 11 Mayıs 1939 - 19 Nisan 2019), Japon siyasetçi ve hukukçu.[1]\n[2]\n" }, "Peter MacKay": { "first_paragraph": "Peter MacKay (d. 27 Eylül 1965, Yeni Glasgow, Yeni İskoçya) Kanadalı muhafazakâr siyasetçi, hukukçu ve eski bakan.\n" }, "Halid Kabbani": { "first_paragraph": "Halid Kabbani (d. 1945, Beyrut) Lübnanlı siyasetçi.\n" }, "Félix Braz": { "first_paragraph": "Félix Braz (d. 16 Mart 1966, Differdange) Lüksemburg eski başbakan yardımcısı, Yeşiller mensubu siyasetçi.\n" }, "François Biltgen": { "first_paragraph": "François Biltgen (d. 28 Eylül 1958, Esch-sur-Alzette) Lüksemburglu hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Luc Frieden": { "first_paragraph": "Luc Frieden (d. 16 Eylül 1963, Esch-sur-Alzette) Lüksemburglu siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Marc Fischbach": { "first_paragraph": "Marc Fischbach (d. 22 Şubat 1946) Lüksemburglu Hristiyan Sosyal Halk Partisi mensubu siyasetçi.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Macaristan_adalet_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Alberto Costa (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Alberto Bernardes Costa (d. 16 Ağustos 1947, Évora de Alcobaça), Portekizli sosyalist siyasetçidir.\n" }, "João de Deus Pinheiro Farinha": { "first_paragraph": "João de Deus Pinheiro Farinha (d. 8 Mart 1919, Redondo - ö. 26 Eylül 1994, Lizbon) Portekizli yargıç ve siyasetçi.\n" }, "José Pedro Aguiar-Branco": { "first_paragraph": "José Pedro Correia de Aguiar-Branco (d. 18 Temmuz 1957, Porto) Portekizli siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Gavrila Derjavin": { "first_paragraph": "Gavriil (Gavrila) Romanoviç Derjavin (Rusça: Гаврии́л (Гаври́ла) Рома́нович Держа́вин; 14 Temmuz 1743 – 20 Temmuz 1816), Aleksandr Sergeyeviç Puşkin'e kadar en bilinen Rus şair, devlet adamı. Her ne kadar çalışmaları geleneksel olarak edebî klasisizm altında gösterilse de, en iyi şiirlerinde John Donne gibi metafiziksel şairlerde görülmesi olası olan zengin karşısav ve çelişen sözler yer almaktadır.\n" }, "Aleksandr Vladimiroviç Konovalov": { "first_paragraph": "Aleksandr Vladimiroviç Konovalov (Rusça: Алекса́ндр Влади́мирович Конова́лов, d. 9 Haziran 1968), Rus avukat ve siyasetçi. Mayıs 2008 - Ocak 2020 tarihleri arasında Rusya Adalet Bakanı olarak görev almıştır.\n" }, "Štefan Harabin": { "first_paragraph": "Štefan Harabin (4 Mayıs 1957, Ľubica, Çekoslovakya), Slovak yargıç ve siyasetçi.\n" }, "Sadık Mukaddem": { "first_paragraph": "Sadık Mukaddem (24 Nisan 1914, Tunus - 1993) Tunuslu siyasetçi.\n" }, "Selahaddin Bali": { "first_paragraph": "Selahaddin Bali (d. 29 Temmuz 1926, Tunus - ö. 12 Nisan 2002) Tunuslu siyasetçi.\n" }, "Tahir Hayreddin Bey": { "first_paragraph": "Tahir Hayreddin Bey, (d. 1875, Tunus - ö. 1937, Tunus), Osmanlı ve Tunuslu gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Adalet Bakanlığı (Türkiye)": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Ahmet Kahraman": { "first_paragraph": "Ahmet Kahraman, (1955, Menemen - 29 Aralık 2013, Ankara) Türk hukukçu.\n" }, "Âmil Artus": { "first_paragraph": "Mustafa Amil Artus (1911, Bursa - 8 Haziran 1989), Türk siyasetçidir.\n" }, "Bekir Sami Daçe": { "first_paragraph": "Bekir Sami Daçe (1930, Ceyhan, Türkiye - 4 Mayıs 2022[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Celal Yardımcı": { "first_paragraph": "Hüseyin Celal Yardımcı (1911, Doğubayazıt - 10 Ocak 1986, İstanbul[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Celalettin Arif": { "first_paragraph": "Celalettin Arif (1875, Erzurum - 1928, Paris), İstanbul Barosu'nun eski başkanlarından olan Celalettin Arif, TBMM'nin kurulması ile birlikte yürütme görevi verilen I. İcra Vekilleri Heyeti ve (ismen) II. İcra Vekilleri Heyeti'nde Adliye Vekilliği ve TBMM 1. Dönemde Erzurum milletvekilliği yapmış hukuk ve siyaset adamıdır.\n" }, "Ekrem Tüzemen": { "first_paragraph": "Ekrem Tüzemen (1915, Hozat - 6 Eylül 1966), Zaza kökenli Türk siyasetçi.\n" }, "Esat Budakoğlu": { "first_paragraph": "Süleyman Esat Budakoğlu[1] (1911, Balıkesir - 11 Mayıs 1994), Türk siyasetçidir.\n" }, "Firuz Çilingiroğlu": { "first_paragraph": "Firuz Çilingiroğlu (1924, Erciş, Van, Türkiye - 16 Mart 2015,[1] Ankara[kaynak belirtilmeli]), Türk hukukçu.\n" }, "Fuat Sirmen": { "first_paragraph": "Ali Fuat Sirmen (8 Kasım 1899,[1] İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 17 Mayıs 1981,[2] İstanbul, Türkiye[3]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Halil Ertem": { "first_paragraph": "Halil Ertem (d. 1916, Tokat - ö. 31 Temmuz 1992[kaynak belirtilmeli]), Türk Hukukçu ve eski Adalet Bakanı.\n" }, "Halil Özyörük": { "first_paragraph": "Halil İbrahim Özyörük[1] (14 Haziran 1884, İzmir, Osmanlı İmparatorluğu - 28 Şubat 1960), Türk siyasetçi ve hukukçu, eski Türkiye İçişleri Bakanı, Adalet Bakanı ve Yüce Divan Başkanı'dır.\n" }, "Hasan Denizkurdu": { "first_paragraph": "Hasan Denizkurdu (1948, Çeşme, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Dinçer": { "first_paragraph": "Hasan Dinçer (1910, Sandıklı, Afyonkarahisar, Türkiye - 24 Nisan 2001[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Fehmi Alpaslan": { "first_paragraph": "Hasan Fehmi Alpaslan (1918, Artvin - 6 Mayıs 2008, İstanbul, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Safyettin Menemencioğlu": { "first_paragraph": "Hasan Safyettin Menemencioğlu (1891; İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 17 Temmuz 1952) Türk siyasetçidir.\n" }, "Hayri Mumcuoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Hayri Mumcuoğlu[1] (1914, İstanbul - 10 Haziran 1986), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hidayet Aydıner": { "first_paragraph": "Hidayet Aydıner (1900, Hadim, Konya - 11 Kasım 1973), Türk siyasetçi.\n" }, "Hilmi Uran": { "first_paragraph": "Mustafa Hilmi Uran (1886, Bodrum - 21 Ekim 1957, Ankara), TBMM 3. Dönem'den itibaren altı dönem milletvekilliği yapmış, öncesinde Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı (1920)'nda mebus olarak bulunmuş, çeşitli hükûmetlerde Nafia (Bayındırlık), Adalet ve İçişleri bakanlıkları yapmış Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Avni Göktürk": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Göktürk (1901, Niğde - 16 Temmuz 1983), Türk siyasetçidir.\n" }, "İhsan Köknel": { "first_paragraph": "İhsan Köknel (1904, Nallıhan, Ankara, Türkiye - 2 Şubat, 1990), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kenan İpek": { "first_paragraph": "Kenan İpek (d. 5 Ekim 1959; Rize, Türkiye), Türk hakim ve eski Adalet Bakanı.\n" }, "İrfan Baran": { "first_paragraph": "İrfan Baran (1927, Karaman, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmail Arar": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Arar[1] (1921, Kadıköy,[1] İstanbul - 20 Mart 1993), Siyasetçi, hukukçu.\n" }, "İsmail Müftüoğlu": { "first_paragraph": "İsmail Müftüoğlu (1939, Of, Türkiye) Türk hukukçu ve siyasetçi, 1973-1977 yıllarında Sakarya Milletvekilliği, 1975-1977 yılları arasında Adalet Bakanlığı ve aynı dönemlerde vekâleten İçişleri Bakanlığı yapmıştır. Milli Nizam Partisi Kurucu Üyeliği ve Milli Selamet Partisi Genel Başkan Vekilliği görevinde bulunmuştur. Milli Görüş Hareketi’nin öncülerindendir. \n" }, "Kemal Türkoğlu": { "first_paragraph": "Kemal Türkoğlu (1911, Mardin, Osmanlı İmparatorluğu - 12 Mart 2005), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mahmut Oltan Sungurlu": { "first_paragraph": "Mahmut Oltan Sungurlu (1933,[1] Gümüşhane), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Ağar": { "first_paragraph": "Mehmet Kemal Ağar (d. 30 Ekim 1951; Çankaya, Ankara) Türk bürokrat ve siyasetçidir. Emniyet genel müdürlüğü, Elazığ milletvekilliği ve bakanlık görevlerinde bulundu. 2002 ile 2008 yılları arasında Doğru Yol Partisi'nin ve Demokrat Parti'nin genel başkanlıklarını yürüttü.\n" }, "Mehmet Can": { "first_paragraph": "Mehmet Can (1927, İslahiye, Gaziantep - 2 Kasım 2010, Ankara[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Moğultay": { "first_paragraph": "Mehmet Moğultay[1] (d. 1945, Tunceli - ö. 4 Temmuz 2017, Amerika Birleşik Devletleri[2]), Türk avukat, siyaset - devlet adamı, eski Adalet Bakanı, eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı.\n" }, "Mehmet Necat Eldem": { "first_paragraph": "Mehmet Necat Eldem (1928, Mardin, Türkiye - 18 Kasım 2016, Ankara, Türkiye), Türk Hukukçu.\n" }, "Mehmet Sedat Çumralı": { "first_paragraph": "Mehmet Sedat Çumralı (1904, Konya - 7 Nisan 1974, Konya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Kazım Akdoğan": { "first_paragraph": "Mustafa Kazım Akdoğan, (1914, Kastamonu - 22 Aralık 1999), Türk Hukukçu.\n" }, "Mustafa Necati": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mümtaz Ökmen": { "first_paragraph": "Mümtaz Ökmen (1895 - 28 Mayıs 1961) Türk siyasetçi ve hukukçu. İstanbul Dârü’l-Fünûn Hukuk Mektebi'ni bitirdikten sonra katiplik, hakim yardımcılığı ve avukatlık görevlerinde bulunmuştur. 1935 yılında CHP'den milletvekili seçilmiş, siyasi hayatı boyunca Ticaret Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur.\n" }, "Necmettin Cevheri": { "first_paragraph": "Necmettin Cevheri (30 Haziran 1930, Şanlıurfa - 5 Eylül 2023, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Osman Şevki Çiçekdağ": { "first_paragraph": "Osman Şevki Çiçekdağ (1899, Çiçekdağı, Osmanlı İmparatorluğu - 21 Temmuz 1956), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ömer Ucuzal": { "first_paragraph": "Ömer Ucuzal (1922 - 13 Temmuz 2011[1], Malatya, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Refik Şevket İnce": { "first_paragraph": "Mehmet Refik İnce[1] (1885, Midilli Adası - 24 Nisan 1955), Türk siyasetçi.\n" }, "Rıfat Bayazıt": { "first_paragraph": "Rıfat Bayazıt, (1912, Maraş - 30 Temmuz 1986), Türk siyasetçi.\n" }, "Rükneddin Nasuhioğlu": { "first_paragraph": "İbrahim Rüknettin Nasuhioğlu[1] (1891,[1] İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 5 Şubat 1973[1]) Siyasetçi, hukukçu, bürokrat, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Sadullah Ergin": { "first_paragraph": "Sadullah Ergin (d. 6 Temmuz 1964, Antakya), Türk siyasetçi ve eski Adalet Bakanıdır. 2002-2015 yılları arasında Hatay, 2023 yılında ise Ankara Milletvekili olarak seçilmiştir. 2009-2013 yılları arasında da Adalet Bakanlığı görevlerini yürütmüştür.[1]\n" }, "Sahir Kurutluoğlu": { "first_paragraph": "Kemal Sahir Kurutluoğlu (1910, Eceabat, Çanakkale - 30 Aralık 1992), Türk siyasetçidir.\n" }, "Selçuk Erverdi": { "first_paragraph": "Selçuk Erverdi (1927, Erzurum - 22 Nisan 2014), Türk siyaset adamı.\n" }, "Selçuk Öztek": { "first_paragraph": "Selçuk Öztek (18 Ekim 1951, İzmit, Türkiye), Türk siyasetçi, hukuk profesörü.\n" }, "Seyfi Oktay": { "first_paragraph": "Mehmet Seyfi Oktay[1] (1934, Hekimhan, Malatya, Türkiye), Türk siyasetçi, Adalet eski Bakanı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Serbest Avukatlık, XVII., XIX. ve XX. Dönem Ankara Milletvekilliği ile 49. ve 50. Türkiye Cumhuriyeti Hükümetlerinde Adalet Bakanlığı yaptı. Evli ve üç çocuk babasıdır.\n" }, "Seyyid Bey": { "first_paragraph": "Seyyid Bey (1873, İzmir - 8 Mart 1925, İstanbul), Türk hukukçu, siyasetçi ve yazar. Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın 1., 2., 3. Dönem İzmir ve 22 Ekim 1916'da Ayan Âzâsı, II. Dönem İzmir Milletvekili ve V. İcra Vekilleri Heyeti ile 1. TC Hükûmeti'nde Adalet Bakanı olarak görev yapmış, hilafetin kaldırılmasında kilit bir rol oynamıştır.\n" }, "Sırrı Atalay": { "first_paragraph": "Sırrı Atalay (1919[1], Pasinler, Erzurum, Osmanlı İmparatorluğu - 9 Eylül 1985, Bodrum, Muğla, Türkiye) Türk hukukçu ve siyasetçi, 1950 yılından 1960 yılına milletvekilliği, 1961 yılından 1980 yılından kadar da senatörlük yaptı. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin aralıksız en uzun süre görev yapmış parlamenterlerinden biridir. 1977-1979 yılları arasında Cumhuriyet Senatosu başkanlığı yaptı.\n" }, "Suat Bilge": { "first_paragraph": "Ali Suat Bilge (1921, İstanbul - 1 Ekim 2010, İstanbul), Türk hukukçu ve diplomat.\n" }, "Şakir Şeker": { "first_paragraph": "Şakir Şeker (1945, Sivas, Türkiye), Türk hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Şinasi Devrin": { "first_paragraph": "Mehmet Şinasi Devrin (1905, Drama, Osmanlı İmparatorluğu - 14 Haziran 1952), Türk siyasetçidir.\n" }, "Tevfik Fikret Sılay": { "first_paragraph": "Tevfik Fikret Sılay (1890, Konya, Türkiye - 20 Nisan 1959), Türk siyasetçidir.\n" }, "Abdülhak Kemal Yörük": { "first_paragraph": "Abdülhak Kemal Yörük (1898, İstanbul - 24 Ağustos 1974), Türk siyasetçi.\n" }, "Yusuf Kemal Tengirşenk": { "first_paragraph": "Yusuf Kemal Tengirşenk (ismi bazı kaynaklarda Tengirşek şeklinde geçer) (1878, Boyabat, Sinop - 15 Nisan 1969, Ankara) Osmanlı Meclis-i Mebûsan'ında ve TBMM'nin ilk dönemlerinde milletvekilliği, İstanbul Barosu başkanlığı, ayrıca farklı hükûmetlerde İktisat, Hariciye ve Adliye Vekilliği görevleri yürütmüş, 91 yıllık ömrünün son 40 yılını akademisyen olarak sürdürmüş bir siyasetçidir.\n" }, "Yusuf Ziya Önder": { "first_paragraph": "Yusuf Ziya Önder (1914, Zara, Sivas - 22 Nisan 1984), Türk siyasetçi.\n" }, "Zekai Apaydın": { "first_paragraph": "Aziz Zekai Apaydın (1884, Graveşka, Bosna - 29 Nisan 1947, İstanbul), Boşnak kökenli Türk siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yılları hükûmetlerinde Tarım Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı gibi görevlerin yanı sıra Londra ve Moskova Büyükelçiliği gibi kilit görevlerde bulunan devlet ve siyaset adamıdır.\n" }, "Zeyyat Baykara": { "first_paragraph": "Zeyyat Baykara (1915, Kemaliye, Erzincan, Türkiye - 22 Ocak 1987) Türk siyasetçidir.\n" }, "Filippos Peçalnikos": { "first_paragraph": "Filippos Petsalnikos (Yunanca: Φίλιππος Πετσάλνικος; 1 Aralık 1950 - 13 Mart 2020)[1] Demokratik Sosyalistler Hareketi'nin üyesi olan bir Yunan politikacı. 2009'dan 2012'ye kadar Yunanistan Parlamentosu başkanı olarak görev yaptı. Daha önce, 1985'ten 2012'ye kadar Yunan Parlamentosu milletvekiliydi.\n" }, "Nikos Dendias": { "first_paragraph": "Nikolaos Dendias (Yunanca: Νικόλαος Δένδιας; 7 Ekim 1959, Korfu) Yunan avukat ve politikacı. Yunanistan Parlamentosu Korfu milletvekili ve Kasım 2014 ile Ocak 2015 arasında millî savunma bakanı olarak görev yaptı. 2019 yılı itibarıyla şu anki Yunanistan Dışişleri Bakanıdır.\n" }, "Martin Bartenstein": { "first_paragraph": "Martin Bartenstein (d. 3 Haziran 1953, Graz) Avusturyalı bir siyâsetçidir. 2007-2008 yılları arasında ÖVP temsilcisi olarak Ekonomi ve Çalışma Bakanı olarak Avusturya hükûmetinde görev yapmıştır.\n" }, "Daniel Hoeffel": { "first_paragraph": "Daniel Hoeffel (d. 23 Ocak 1929, Strasbourg) Fransız merkez sağ siyasetçi, eski bakan.[1]\n" }, "Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Zehra Zümrüt Selçuk": { "first_paragraph": "Zehra Zümrüt Selçuk (d. 1979; Ordu), Türk ekonomist. Eski Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı.\n" }, "Werner Kogler": { "first_paragraph": "Werner Kogler (d. 20 Kasım 1961; Steiermark, Avusturya), 7 Ocak 2020 itibarıyla partisinin sağladığı koalisyon sonucunda Avusturya Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmaktadır ve ayrıca 7 Ocak 2020'den beri Sanat, Kültür, Kamu Hizmeti ve Spor Bakanı olarak görev yapan Avusturyalı bir politikacıdır. 17 Ekim 2017'den itibaren Yeşiller Partisi'nin federal sözcüsü olarak görevini sürdürmektedir.\n" }, "Didier Reynders": { "first_paragraph": "Didier Reynders (d. 6 Ağustos 1958, Liège[1]) Belçikalı siyasetçi.\n" }, "Louis Michel": { "first_paragraph": "Louis Michel (d. 2 Eylül 1947, Tienen) Belçikalı liberal siyasetçi.\n" }, "Philippe Maystadt": { "first_paragraph": "Philippe Maystadt (14 Mart 1948, Petit-Rechain, - 7 Aralık 2017) Belçikalı siyasetçi. Ekonomi ve Maliye Bakanlığı'nın yani sıra, Başbakan Yardımcılığı görevinde de bulundu. 2001-2011 yılları arasında Avrupa Yatırım Bankası Bakanlığını yürüttü.\n" }, "John Prescott (siyasetçi)": { "first_paragraph": "John Leslie Prescott, Baron Prescott (d. 31 Mayıs 1938, Prestatyn, Galler), Britanyalı siyasetçi ve bakandır.\n" }, "İvaylo Kalfin": { "first_paragraph": "Ivaylo Yorgiyev Kalfin (Bulgarca:Ивайло Георгиев Калфин) (d. 30 Mayıs 1964, Sofya) Bulgar siyasetçi.\n" }, "Timo Soini": { "first_paragraph": "Timo Juhani Soini (d. 30 Mayıs 1962, Rauma, Finlandiya) eski Finlandiya dışişleri bakanı.\n" }, "Maurice Thorez": { "first_paragraph": "Maurice Thorez (d. 28 Nisan 1900, Noyelles-Godault, Fransa - ö. 11 Temmuz 1964), 1930'dan ölümüne değin Fransız Komünist Partisi'nin (PCF) genel sekreterliğini yapan Fransız siyasetçi.\n" }, "Kaha Kaladze": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 13 Mayıs 2012\n" }, "Rudolf de Korte": { "first_paragraph": "Rudolf Willem de Korte (8 Temmuz 1936 - 9 Ocak 2020) Hollandalı politikacı ve iş insanı. Halkın Özgürlük ve Demokrasi Partisi (VVD) üyesiydi. 1986'da VDD'nin lideri olarak görev yaptı. Temsilciler Meclisi üyesiydi (1977–1986, 1986, 1989–1995). Başbakan Yardımcısı (1986–1989), Ekonomik İşler Bakanı (1986–1989) ve İçişleri Bakanı (1986) olması dahil olmak üzere birçok hükûmet görevinde bulundu.\n" }, "Alfonso Guerra": { "first_paragraph": "Alfonso Guerra González (d. 31 Mayıs 1940, Sevilla) İspanyol Siyasetçi.\n" }, "Alfredo Pérez Rubalcaba": { "first_paragraph": "Alfredo Pérez Rubalcaba (28 Temmuz 1951, Solares, Kantabria - 10 Mayıs 2019, Majadahonda) İspanyol sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Manuel Chaves": { "first_paragraph": "Manuel María Chaves González (d. 7 Temmuz 1945, Ceuta) İspanyol sosyalist siyasetçi.[1] Eski bakan.\n" }, "Narcís Serra": { "first_paragraph": "Narcís Serra (d. 30 Mayıs 1943, Barselona) İspanyol Katalan sosyalist siyasetçi.\n" }, "Abba Eban": { "first_paragraph": "Abba Eban (İbranice: אבא אבן‎, asıl adı: Aubrey Solomon Meir Eban 2 Şubat 1915 - 17 Kasım 2002) İsrail eski dışişleri bakanı ve diplomat.\n" }, "Moşe Ya'alon": { "first_paragraph": "Moshe Ya'alon (İbranice: ‎‎משה יעלון‎) İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud partisinden milletvekili seçilen Ya'alon; ülkesinin Savunma Bakanlığı görevini yürüttü. Moshe Ya'alon ayrıca 2002-2005 yılları arasında İsrail Genelkurmay Başkanı olarak görev yapmıştır.[1][2]\n" }, "Paolo Emilio Taviani": { "first_paragraph": "Paolo Emilio Taviani (d. 6 Kasım 1912, Cenova[1] - ö. 18 Haziran 2001, Roma) İtalyan ekonomist, tarihçi ve Hristiyan demokrat siyasetçidir.\n" }, "Roberto Maroni": { "first_paragraph": "Roberto Ernesto Maroni (d. 15 Mart 1955, Varese - ö. 22 Kasım 2022, Lozza) İtalyan siyasetçi. Kuzey Ligi adlı partinin eski lideri.\n" }, "Artis Pabriks": { "first_paragraph": "Artis Pabriks (d. 22 Mart 1966, Jurmala) Leton siyasetçi. Başbakan yardımcısı.\n" }, "Elias Murr": { "first_paragraph": "Elias Murr (d. 30 Ocak 1962, Bteghrin) Lübnanlı siyasetçi.\n" }, "Michel Murr": { "first_paragraph": "Michel Murr (Arapça: ميشال المرّ‎, d. 29 Eylül 1932 –ö. 31 Ocak 2021[1]), Lübnanlı iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Dan Kersch": { "first_paragraph": "Dan Kersch (d. 27 Aralık 1961, Esch-sur-Alzette) Lüksemburglu sosyaldemokrat siyasetçi.\n" }, "Etienne Schneider": { "first_paragraph": "Etienne Schneider (d. 29 Ocak 1971, Dudelange) Lüksemburglu siyasetçi, eski başbakan yardımcısı.\n" }, "Jacques Poos": { "first_paragraph": "Jacques Poos (3 Haziran 1935, Lüksemburg - 19 Şubat 2022), Lüksemburglu sosyalist eski bakan ve iktisatçı.\n" }, "Sándor Pintér": { "first_paragraph": "Sándor Pintér (d. 3 Temmuz 1948, Budapeşte) Macar siyasetçi ve polis.\n" }, "Andrzej Lepper": { "first_paragraph": "Andrzej Zbigniew Lepper (13 Haziran 1954 - 5 Ağustos 2011) Polonyalı bir politikacı, Başbakan Yardımcısı, Tarım Bakanı ve Polonya Cumhuriyeti Öz Savunma siyasi partisinin lideriydi.\n" }, "Hilary Minc": { "first_paragraph": "Hilary Minc (24 Ağustos 1905, Kazimierz Dolny – 26 Kasım 1974, Varşova), Stalinist Polonya'da önde gelen bir Polonyalı ekonomist ve komünist politikacıydı.\n" }, "Izabela Jaruga-Nowacka": { "first_paragraph": "Izabela Walentyna Jaruga-Nowacka (23 Ağustos 1950 - 10 Nisan 2010), 1993'ten beri (1997–2001'de dört yıllık bir arayla) Polonya Ulusal Parlamentosu'nda (Sejm) parlamenter olarak görev yapan ve Mayıs 2004'te Başbakan Marek Belka'nın yardımcısı olarak atanıp Ekim 2005'e kadar bu görevi yapan Polonyalı bir siyasetçiydi. Aynı zamanda Kasım 2004'ten Ekim 2005'e kadar Sosyal Politika Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Józef Beck": { "first_paragraph": "Józef Beck (4 Ekim 1894 - 5 Haziran 1944), İkinci Polonya Cumhuriyeti'nde diplomat ve askeri subay olarak görev yapan Polonyalı bir devlet adamıydı. Józef Piłsudski'nin yakın bir arkadaşı olan Beck, en çok 1930'larda Polonya dışişleri bakanı olması ve büyük ölçüde Polonya dış politikasını belirlemesiyle ünlüdür.\n" }, "Marek Borowski": { "first_paragraph": "Marek Stefan Borowski (Lehçe telaffuzu: [ˈmarɛk bɔˈrɔfskʲi]; 4 Ocak 1946, Varşova, Polonya) Polonyalı solcu bir politikacı. Bir süre Demokratik Sol İttifak'a (SLD) liderlik etti ve 2001'den 2004'e kadar Polonya parlamentosunun alt, daha güçlü kanadı Sejm'in Başkanıydı.[1]\n" }, "Mieczysław Jagielski": { "first_paragraph": "Mieczysław Zygmunt Jagielski (12 Ocak 1924 - 27 Şubat 1997), Polonyalı politikacı ve ekonomist. Polonya Halk Cumhuriyeti döneminde, İkinci Dünya Savaşı öncesi Polonya'nın eski doğu bölgelerinin önde gelen son politikacısıydı.[1]\n" }, "Piotr Jaroszewicz": { "first_paragraph": "Gen. Piotr Jaroszewicz (8 Ekim 1909 - 1 Eylül 1992), II. Dünya Savaşı sonrası Polonyalı bir siyasi figürdü. 1970-1980 yılları arasında Polonya Başbakanı olarak görev yaptı.[1] Görevden uzaklaştırıldıktan sonra 1992'de öldürülene kadar Varşova'nın bir banliyösünde sessizce yaşadı.\n" }, "Stefan Jędrychowski": { "first_paragraph": "Stefan Jędrychowski (19 Mayıs 1910 - 26 Mayıs 1996), Polonya'da başbakan yardımcısı, dışişleri bakanı ve maliye bakanı olarak görev yapan Polonyalı bir komünist politikacı, ekonomist ve gazeteciydi.\n" }, "Zyta Gilowska": { "first_paragraph": "Zyta Janina Gilowska [ˈzɨta gʲiˈlɔfska] (7 Temmuz 1949 - 5 Nisan 2016 [1] ) Polonyalı bir ekonomist, akademisyen ve politikacıydı.\n" }, "Gabriel Oprea": { "first_paragraph": "Gabriel Oprea (d. 1 Ocak 1961, Fundulea), Rumen siyasetçi.\n" }, "Arkadi Dvorkoviç": { "first_paragraph": "Arkadi Vladimiroviç Dvorkoviç (Rusça: Арка́дий Влади́мирович Дворко́вич; d. 26 Mart 1972), Rus bürokrat, ekonomist, yönetici ve mevcut Dünya Satranç Federasyonu (FIDE) başkanıdır.\n" }, "Sergey İvanov (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Sergey Borisoviç İvanov (Rusça: Сергей Борисович Иванoв) 31 Ocak 1953 tarihinde Leningrad'da doğmuştur. Filoloji eğitimi aldıktan sonra KGB'de görev almış ardından 1998'de Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB, eski KGB) müdür yardımcısı olmuştur. 1999-2001 yıllarında Rusya Güvenlik Konseyi sekreteri olmuş, 2001-2007 yıllarında Savunma Bakanı ayrıca 2005-2011 yılları arasında Başbakan Yardımcısı olarak görev yürütmüştür. 2007-2008 yıllarında Ulaşım, Nanoteknoloji, Uzay ve Savunma Sanayilerinden sorumlu Başbakan 1. Yardımcısı olmuş ayrıca Nanoteknoloji Yürütme Kurulu başkanlığı görevine de atanmıştır. 2011-2016 yılları arasında Rusya Devlet Başkanlığı İdaresi'nin Şefi olmuş ve 2016 yılında Devlet Başkanlığı Ulaşım ve Çevreden sorumlu Özel Temsilcisi olmuştur.\n" }, "Sergey Narışkin": { "first_paragraph": "Sergey Yevgenyeviç Narışkin (d. 27 Ekim 1954, Leningrad) Rus siyasetçi, Rusya Dış İstihbarat Servisi Başkanı ve Rosneft'in yönetim kurulu üyesi.\n" }, "Branislav Nedimović": { "first_paragraph": "Branislav Nedimović, (d.27 Kasım 1977,Sremska Mitrovica, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti / Sırpça: Бранислав Недимовић) Sırp siyasetçi. 11 Ağustos 2016 tarihinden bu yana Sırbistan Tarım, Orman ve Su Ekonomisi Bakanı olarak, 28 Ekim 2020'den itibaren ise başbakan yardımcısı olarak Ana Brnabić'in ikinci hükûmetinde yer almaktadır.\n" }, "Sultan bin Abdülaziz el-Suud": { "first_paragraph": "Sultan bin Abdülaziz el-Suud (Arapça سلطان بن عبدالعزيز آل سعود‎), Ekim 2011'de vefatına dek Suudi Arabistan Krallığı'nın veliaht prensidir. İlk öğretimini kraliyet okulunda din, modern kültür ve diplomasi alanında gördü.\n" }, "Emrullah İşler": { "first_paragraph": "Emrullah İşler (d. 7 Ocak 1960, Kuşcuören); Türk akademisyen, siyasetçi ve eski başbakan yardımcısı. 2013-2014 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 61. Türkiye Hükûmetinde başbakan yardımcılığı görevini sürdürmüştür. 2011 ve Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi Ankara milletvekili olarak meclise girmiştir.\n" }, "Fuat Köprülü": { "first_paragraph": "Mehmet Fuat Köprülü[1] (4 Aralık 1890; İstanbul - 28 Haziran 1966; İstanbul), Türk edebiyatçı, Türkolog, edebiyat tarihçisi, siyasetçi ve eski dışişleri bakanı.\n" }, "Nazım Ekren": { "first_paragraph": "Nazım Ekren (d. 4 Aralık 1956, İstanbul, Türkiye), Türk akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Nizamettin Erkmen": { "first_paragraph": "Nizamettin Erkmen (1919, Giresun - 24 Ekim 1990), Türk siyasetçidir.\n" }, "Tuğrul Türkeş": { "first_paragraph": "Yıldırım Tuğrul Türkeş[1][2] (d. 1 Aralık 1954, İstanbul), Türk ekonomist ve siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisinin kurucusu Alparslan Türkeş'in oğludur.\n" }, "Yalçın Akdoğan": { "first_paragraph": "Yalçın Akdoğan (d. 22 Eylül 1969, Üsküdar, İstanbul), Türk siyasetçi, gazeteci, yazar ve eski başbakan yardımcısı. Başbakan Yardımcılığı görevini Erdoğan'ın 2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından Ahmet Davutoğlu tarafından kurulan 62. Türkiye Hükûmeti, 63. Türkiye Hükûmeti ve 64. Türkiye Hükûmetinde 2014-2016 yılları arasında da sürdürmüştür.\n" }, "Dmitro Kuleba": { "first_paragraph": "Dmitro Kuleba (Ukraynaca: Дмитро Іванович Кулеба; d. 19 Nisan 1981, Sumı), Ukraynalı politikacı ve Ukrayna dışişleri bakanı. 29 Ağustos 2019-4 Mart 2020 tarihleri arasında Ukrayna'nın Avrupa ve Avrupa-Atlantik Entegrasyonundan sorumlu Ukrayna başbakan yardımcılığı görevinde bulunmuştur.[2] Ayrıca 2016-2019 yılları arasında Ukrayna'nın Avrupa Konseyi Daimi Temsilcisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Oleksiy Reznikov": { "first_paragraph": "Oleksii Yuriyovych Reznikov (18 Haziran 1966), 4 Kasım 2021'den 4 Eylül 2023'teki görevden alınmasına kadar Ukrayna Savunma Bakanı olarak görev yapan Ukraynalı bir avukat ve politikacıdır.[1] Reznikov daha önce Ukrayna hükûmetinde birkaç başka pozisyonda görev yaptı; Başbakan Yardımcısı, Ukrayna'nın Geçici Olarak İşgal Altındaki Topraklarının Yeniden Entegrasyonu Bakanı,[2] 2016'dan 2018'e kadar Kiev Şehir Devlet İdaresi başkan yardımcısı ve Haziran 2014'ten Aralık 2015'e kadar Kiev Şehir Meclisi belediye başkan yardımcısı-sekreter yardımcısı . 5 Mayıs 2020'de Başkan Volodymyr Zelensky tarafından , Donbas Savaşı'nın çözümüne ilişkin Üçlü Temas Grubu'nun çalışan siyasi alt grubunda Ukrayna'yı temsil etmek üzere seçildi.[3]\n" }, "Yuri Boyko": { "first_paragraph": "Yuriy Anatoliyoviç Boyko (Ukraynaca: Юрій Анатолійович Бойко) Ukraynalı politikacı, Ukrayna'nın eski başbakan yardımcısı[3] ve eski yakıt ve enerji bakanı.\n" }, "Tolga Atakan": { "first_paragraph": "Tolga Atakan (d. 24 Temmuz 1974, Ankara), Kıbrıs Türkü siyasetçi\n" }, "Gabriela Szabo": { "first_paragraph": "Gabriela Szabo (d. 14 Kasım 1975, Bistriţa), Rumen eski atlet.\n" }, "Gérald Darmanin": { "first_paragraph": "Gérald Darmanin (d. 11 Ekim 1982, Valenciennes, Nord) Fransız sağ siyasetçi. 2020 yılından beri Başbakan Jean Castex'ın hükûmetinde İçişleri Bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Alain Lamassoure": { "first_paragraph": "Alain Lamassoure (d. 10 Şubat 1944, Pau), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Robert Boulin": { "first_paragraph": "Robert Boulin (d. 20 Temmuz 1920, Villandraut (Gironde) - ö. 30 Ekim 1979, Rambouillet Ormanı (Yvelines)) Fransız eski bakandır.\n" }, "Alan Johnson": { "first_paragraph": "Alan Arthur Johnson (d. 17 Mayıs 1950, Paddington), Britanyalı siyasetçi.\n" }, "Alistair Darling": { "first_paragraph": "Alistair Maclean Darling, Baron Darling of Roulanish (d. 28 Kasım 1953, Hendon, Londra) İngiliz İşçi Parti'li siyasetçi.\n" }, "Ernest Bevin": { "first_paragraph": "Ernest Bevin (9 Mart 1881 - 14 Nisan 1951), 20. yüzyılın ilk yarısında İngiltere'nin en güçlü sendika önderlerinden biri ve devlet adamı. II. Dünya Savaşı sırasında çalışma ve sosyal işler bakanlığı yapmış, savaştan hemen sonra dışişleri bakanı olmuştur.\n" }, "Michael Howard": { "first_paragraph": "Michael Howard, Baron Howard of Lympne (d. 7 Temmuz 1941, Swansea, Galler) Britanyalı muhafazakâr siyasetçi.\n" }, "Tom King (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Thomas Jeremy King, Baron King of Bridgwater (d. 13 Haziran 1933, Rugby, Warwickshire), Britanyalı muhafazakâr siyasetçi.\n" }, "Abdülaziz Ziari": { "first_paragraph": "Abdülaziz Ziari (d. 28 Ağustos 1945, Konstantin, Cezayir), Cezayirli siyasetçi ve eski bakan.\n" }, "Claus Hjort Frederiksen": { "first_paragraph": "Claus Hjort Frederiksen (d. 4 Eylül 1947, Kopenhag) Danimarkalı siyasetçi ve bakan.\n" }, "Christian Beullac": { "first_paragraph": "Christian Beullac (d. 29 Kasım 1923, Marseillan (Hérault) - ö. 16 Haziran 1986) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Eugène Claudius-Petit": { "first_paragraph": "Eugène Petit (Claudius lakabını direniş döneminde ismine eklemiştir.) (d. 22 Mayıs 1907, Angers - ö. 24 Ekim 1989, Paris 4. arrondissement) Fransız siyaset adamı, eski bakan.\n" }, "Gilbert Grandval": { "first_paragraph": "Gilbert Grandval (d. 12 Şubat 1904, 8. arrondissement (Paris) - ö. 29 Kasım 1981, Saint-Cloud) Fransız siyasetçi.\n" }, "Georges Gorse": { "first_paragraph": "Georges Gorse (d. 15 Şubat 1915, Cahors - ö. 17 Mart 2002, Paris) Fransız siyasetçi, eski bakan Sol Gaullist\n" }, "Jack Ralite": { "first_paragraph": "Jack Ralite (14 Mayıs 1928; Châlons-sur-Marne (Marne) - 12 Kasım 2017, Aubervilliers), Fransız komünist siyasetçi.\n" }, "Jean Auroux": { "first_paragraph": "Jean Auroux (d. 19 Eylül 1942, Thizy (Rhône)) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Michel Durafour": { "first_paragraph": "Michel Durafour (d. 11 Nisan 1920, Saint-Étienne - 27 Temmuz 2017, Saint-Étienne) Fransız eski bakan.\n" }, "Michel Giraud": { "first_paragraph": "Michel Giraud (d. 14 Temmuz 1929, Pontoise (Val-d'Oise) - ö. 27 Ekim 2011, Paris) Fransız sağ siyasetçi. Eski bakan.\n" }, "Jesús Caldera": { "first_paragraph": "Jesús Caldera Sánchez-Capitán (d. 31 Ekim 1957, Béjar, Salamanca) İspanyol sosyalist siyasetçi, eski çalışma bakanıdır.[1]\n" }, "Luigi Gui": { "first_paragraph": "Luigi Gui (d. 26 Eylül 1914, Padova - ö. 26 Nisan 2010, Padova) İtalyan Hristiyan Demokrat siyasetçi ve felsefeci.\n" }, "Rino Formica": { "first_paragraph": "Salvatore (Rino) Formica (d. 1 Mart 1927, Bari) İtalyan siyasetçi.\n" }, "Nicolas Schmit": { "first_paragraph": "Nicolas Schmit, (d. 10 Aralık 1953, Differdange) Lüksemburglu siyasetçi, Avrupa Birliği komiseri.\n" }, "Javier Barreda Jara": { "first_paragraph": "Javier Alberto Barreda Jara (13 Aralık 1966 –3 Haziran 2019), Perulu siyasetçi ve bakan. \n" }, "Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Ahmet Erdem": { "first_paragraph": "Ahmet Erdem (1956, Tokat) Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet Tevfik Paksu": { "first_paragraph": "Ahmet Tevfik Paksu (1926, Kahramanmaraş, Türkiye, 29 Ağustos 2017 Yalova), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ateş Amiklioğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Ateş Amiklioğlu (1944, Çorum, Türkiye - 31 Ekim 2019, Ankara, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Atila Sav": { "first_paragraph": "Ömer Atila Sav[1] (1931, Ankara, Türkiye - ö. 16 Aralık 2020), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cahit Talas": { "first_paragraph": "Hasan Cahit Talas[1] (1917, Trabzon - 14 Ekim 2006) Türk siyasetçidir.\n" }, "Emin Kul": { "first_paragraph": "Emin Kul (1935, Rize, Türkiye - 25 Şubat 2004), Türk siyasetçi.\n" }, "Hakan Tartan": { "first_paragraph": "Hakan Tartan (1961, Ankara, Türkiye),Türk siyasetçi.\n" }, "Halûk Şaman": { "first_paragraph": "Ahmet Haluk Şaman (1911, İstanbul, Türkiye - 26 Şubat 1986) Türk siyasetçidir.\n" }, "Hayrettin Erkmen": { "first_paragraph": "Hayrettin Erkmen (1915, Tirebolu, Giresun - 18 Mayıs 1999, İstanbul[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Hayrettin Uysal": { "first_paragraph": "Hayrettin Uysal (1928, Kocaeli, ö. 26 Kasım 2021, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Cavit Erdemir": { "first_paragraph": "Hüseyin Cavit Erdemir (1936, Tavşanlı, Kütahya, Türkiye - 22 Eylül 2005), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet İlhami Ertem": { "first_paragraph": "Mehmet İlhami Ertem[1] (1918, Edirne, Osmanlı İmparatorluğu - 4 Nisan 1978), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Müezzinoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Müezzinoğlu, (d. 9 Ocak 1955, Kozlubekir, Gümülcine) Türk hekim ve siyasetçi. Sağlık Bakanlığı görevini 2013–2016 yılları arasında sürdüren Müezzinoğlu, 2007, 2011, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekili olarak meclise girmiştir.\n" }, "Mehmet Raşit Beşerler": { "first_paragraph": "Mehmet Raşit Beşerler (1904, Vodina - 6 Aralık, 1980), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Salih Yıldız": { "first_paragraph": "Mehmet Salih Yıldız (1925, Hakkâri, Türkiye - 10 Ocak 1986), Türk siyasetçidir.\n" }, "Metin Emiroğlu": { "first_paragraph": "Metin Emiroğlu (1943, Arapgir), Türk siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Mustafa Kalemli": { "first_paragraph": "Mustafa Kalemli, (26 Mart 1943, Tavşanlı, Kütahya), Türk doktor, siyasetçi, eski Türkiye İçişleri, Orman, Sağlık ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı.\n" }, "Mustafa Kul": { "first_paragraph": "Mustafa Kul (1957, Erzincan, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mükerrem Taşçıoğlu": { "first_paragraph": "Mükerrem Taşçıoğlu (d. 1926, Ezine, Çanakkale, Türkiye - ö. 17 Mart 2017, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mümtaz Tarhan": { "first_paragraph": "Mehmet Mümtaz Tarhan (d. 1908, İstanbul - ö. 19 Ocak 1970[1], İstanbul), Türk avukat, siyasetçi, spor yöneticisidir. Eski T.C. Çalışma Bakanı ve İstanbul valisi. Gençlerbirliği Spor Kulübü'nün 10'uncu başkanıdır.\n" }, "Necati Çelik (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Necati Çelik (1955, Gölcük, Kocaeli, Türkiye - 11 Ocak 2009, Ankara, Türkiye[1]), Türk siyasetçidir. 1999'da Fazilet Partisi'nden Kocaeli Büyükşehir Belediyesi başkanı adayı olduysa da seçilemeyerek 2. oldu.\n" }, "Nejat Arseven": { "first_paragraph": "Nejat Arseven (d. 30 Kasım 1950, Ankara, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nihad Matkap": { "first_paragraph": "Nihad Matkap (1952, Antakya, Hatay), Türk siyasetçi.\n" }, "Nuri Özsan": { "first_paragraph": "Nuri Özsan (1906, Muğla - 23 Temmuz 1969), Türk siyasetçidir.\n" }, "Reşat Şemsettin Sirer": { "first_paragraph": "Reşat Şemsettin Sirer ya da Ömer Reşat Sirer[1] (1903, Sivas - 3 Ekim 1953, Sivas), Türk siyasetçi ve bürokrat. 1941 yılından, 1953 yılındaki ölümüne kadar Cumhuriyet Halk Partisi üyesi olarak kaldı. İsmet İnönü tarafından Milli Eğitim Bakanı olarak 1946 yılında atandı. Köy enstitülerinin kapatılmasında önemli bir role sahiptir.[2]\n" }, "Samet Ağaoğlu": { "first_paragraph": "Abdüssamet Ağaoğlu[2] (1909, Bakü - 6 Ağustos 1982, İstanbul), Türk yazar, siyasetçi.\n" }, "Seyfi Öztürk": { "first_paragraph": "Seyfi Öztürk (1927, Eskişehir - 5 Kasım 2002 İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Süleyman Soylu": { "first_paragraph": "Süleyman Soylu (d. 21 Kasım 1969, İstanbul), Türk siyasetçi ve eski Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanıdır. 2015-2016 yılları arasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı olarak görev yaptı. Adalet ve Kalkınma Partisine katılmadan önce 2008-2009 yılları arasında Demokrat Parti Genel Başkanlığı yaptı. İlk defa Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi, Trabzon milletvekili olarak Meclis'e girdi.\n" }, "Sümer Oral": { "first_paragraph": "Sümer Oral (27 Şubat 1938, İzmir), Türk siyasetçidir. 16, 17 (Ara Seçim), 18, 19, 20 ve 24 dönem Manisa ve 21 dönem İzmir Milletvekili olarak TBMM'de yer almıştır.\n" }, "Tahsin Bekir Balta": { "first_paragraph": "Tahsin Bekir Balta (1902, Pazar, Rize - 26 Temmuz, 1970), Türk hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Turgut Toker": { "first_paragraph": "Hayrettin Turgut Toker (1923, Reşadiye, Tokat - 15 Haziran 2006), Türk siyasetçidir.\n" }, "Turhan Esener": { "first_paragraph": "Turhan Esener (1925)[1] Türk akademisyen, siyasetçi.\n" }, "Turhan Kapanlı": { "first_paragraph": "Turhan Kapanlı (1916, Kadıköy, İstanbul - 20 Kasım 1980), Türk siyasetçidir.\n" }, "Vedat Bilgin": { "first_paragraph": "Vedat Bilgin (d. 22 Eylül 1954; Bayburt), Türk sosyolog, akademisyen, bürokrat, yazar, eski Türkiye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, TBMM 28. Dönem Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyon Başkanı, TBMM 25, 26 ve 28. Dönem Ankara Milletvekili. \n" }, "Per Stig Møller": { "first_paragraph": "Per Stig Møller (d. 27 Ağustos 1942, Frederiksberg), Danimarkalı muhafazakâr siyasetçi.\n" }, "Marko Pomerants": { "first_paragraph": "Marko Pomerants (d. 24 Eylül 1964, Tamsalu, Estonya) Estonyalı siyasetçi ve çevre bakanı.\n" }, "Jan-Erik Enestam": { "first_paragraph": "Jan-Erik Enestam (d. 12 Mart 1947, Västanfjärd), Finlandiyalı siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Alain Carignon": { "first_paragraph": "Alain Carignon (d. 23 Şubat 1949, Vizille (Isère) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Michel Barnier": { "first_paragraph": "Michel Bernard Barnier (d. 9 Ocak 1951, La Tronche, Isère) Fransız bakan.\n" }, "Nicolas Hulot": { "first_paragraph": "Nicolas Hulot (d. 30 Nisan 1955, Lille) Fransız siyasetçi, yazar, fotoğrafçı, gazeteci.\n" }, "Paul Granet": { "first_paragraph": "Paul Granet (d. 20 Mart 1931, Roquemaure (Gard) - ö. 17 Eylül 2017, Troyes) Fransız siyasetçi.\n" }, "François de Rugy": { "first_paragraph": "François de Rugy (d. 6 Aralık 1973, Nantes) Fransız çevreci siyasetçi.\n" }, "Moşe Kahlon": { "first_paragraph": "Moşe Kahlon (İbranice: משה כחלון‎) İsrailli politikacı, siyasi parti lideri ve bakan. Kulanu partisinin lideri olan Kahlon, 2015 yılından beri ülkesinin maliye bakanı konumundadır.[1]\n" }, "Mehmet Harmancı": { "first_paragraph": "Mehmet Harmancı (d. 3 Şubat 1977, Lefkoşa, Kıbrıs Türk Federe Devleti), Kıbrıs Türkü siyasetçi; Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanı ve KKTC eski Turizm, Çevre ve Kültür Bakanı.\n" }, "André Flahaut": { "first_paragraph": "André Flahaut (d. 18 Ağustos 1955, Walhain, Belçika) Belçikalı frankofon siyasetçi.\n" }, "Ernest Solvay": { "first_paragraph": "Ernest Gaston Joseph Solvay (16 Nisan 1838, Rebecq - 26 Mayıs 1922, Ixelles), Belçikalı kimyager ve hayırsever. Plörezi nedeniyle üniversiteye gidemediğinden amcasının işlettiği fabrikada çalışmıştır.\n" }, "Lahdar İbrahimi": { "first_paragraph": "Lahdar İbrahimi (d. 1 Ocak 1934, El Aziziye), Cezayirli diplomat ve eski dışişleri bakanı.[1]\n" }, "Charles Pasqua": { "first_paragraph": "Charles Pasqua (d. 18 Nisan 1927, Grasse (Alpes-Maritimes) - ö. 29 Haziran 2015, Suresnes (Hauts-de-Seine)) Fransız devlet adamı.\n" }, "Gaston Defferre": { "first_paragraph": "Gaston Defferre (d. 10 Eylül 1910 Hérault, Fransa - ö. 7 Mayıs 1986 Marsilya) Fransız eski siyasetçi.\n" }, "Gérard Collomb": { "first_paragraph": "Gérard Collomb (d. 20 Haziran 1947, Chalon-sur-Saône (Saône-et-Loire)) Fransız siyasetçi. Lyon belediye başkanı.\n" }, "Jacques MacDonald": { "first_paragraph": "Étienne Jacques Joseph Alexandre MacDonald, Taranto Dükü (17 Kasım 1765 – 25 Eylül 1840[1]) Fransız Devrimci ve Napolyon Savaşları sırasında İmparatorluk mareşal ve askeri liderdi.[2]\n" }, "Jean Baptiste Treilhard": { "first_paragraph": "Jean-Baptiste Treilhard (3 Ocak 1742 - 1 Aralık 1810) devrimci dönemin önemli bir Fransız devlet adamıydı. Önemli zamanlarda belirleyici bir rol oynayarak büyük bir siyasi bilgiyle Cumhuriyet ve İmparatorluğun sıkıntılı dönemlerinden geçti.\n" }, "Max Lejeune": { "first_paragraph": "Max Lejeune (19 Şubat 1909, Flesselles (Somme) - 23 Kasım 1995, Abbeville (Somme)), Fransız sol siyasetçi.\n" }, "Louis Jacquinot": { "first_paragraph": "Louis Jacquinot (d. 16 Eylül 1898, Gondrecourt-le-Château (Meuse) - ö. 14 Haziran 1993, Paris) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "André Malraux": { "first_paragraph": "André Malraux (3 Kasım 1901 - 23 Kasım 1976) Fransız romancı, sanat tarihçi, direnişçi ve devlet adamı.[1]\n" }, "Pierre Billotte": { "first_paragraph": "Pierre Armand Gaston Billotte, (d. 8 Mart 1906, Paris, Fransa - ö. 29 Haziran 1992, Boulogne-Billancourt[1], Fransa), Fransız asker ve devlet adamı.\n" }, "Augusto Santos Silva": { "first_paragraph": "Augusto Santos Silva (d. 20 Ağustos 1956, Porto) Portekizli sosyalist siyasetçi.\n" }, "Jaime Gama": { "first_paragraph": "Jaime José Matos da Gama (d. 8 Haziran 1947, Ponta Delgada, Portekiz) Portekizli sosyalist siyasetçi.\n" }, "Luís Amado": { "first_paragraph": "Luís Filipe Marques Amado (d. 17 Eylül 1953, Porto de Mós) Portekizli sosyalist siyasetçi.\n" }, "Mário Centeno": { "first_paragraph": "Mário José Gomes de Freitas Centeno (d. 9 Aralık 1966, Olhão) Portekizli ekonomist, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Devlet Bakanlığı": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Devlet Bakanlığı ilk olarak 1946'da Başbakan Mehmet Recep Peker başkanlığında kurulan 15. hükûmet döneminde oluşturuldu. Bu hükûmet döneminde ilk Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mümtaz Ökmen, ilk Devlet Bakanı ise Mustafa Abdülhalik Renda oldu.\n" }, "Ahmet Şanal": { "first_paragraph": "Ahmet Şanal (1947, Osmaniye, Türkiye - 23 Şubat 2021, Adana), Türk siyasetçidir.\n" }, "Akın Gönen": { "first_paragraph": "Akın Gönen (d. 1942, Bor, Niğde, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Doğan": { "first_paragraph": "Ali Doğan (d. 1947, Kahramanmaraş) Türk siyasetçi.\n" }, "Ali İhsan Göğüş": { "first_paragraph": "Ali İhsan Göğüş (1923, Gaziantep - 22 Temmuz 2011, İstanbul[1]) Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Nasır Zeytinoğlu": { "first_paragraph": "Ali Nasır Zeytinoğlu (16 Temmuz 1917[1], İstanbul - 17 Ekim 1977), Türk siyasetçi.\n" }, "Eyüp Aşık": { "first_paragraph": "Eyüp Aşık, (d. 1953, Çaykara, Trabzon, Türkiye), Türk siyasetçi\n" }, "Atilla Karaosmanoğlu": { "first_paragraph": "Atilla Karaosmanoğlu (20 Eylül 1932, Manisa - 10 Kasım 2013, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Aykon Doğan": { "first_paragraph": "Abdullah Aykon Doğan (1936, Isparta, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Bahattin Alagöz": { "first_paragraph": "Bahattin Alagöz (d. 1947, Nizip, Gaziantep, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Baki Tuğ": { "first_paragraph": "Baki Tuğ (d. 1937, Şiran, Gümüşhane, Türkiye), Türk asker ve siyasetçidir.\n" }, "Birsel Sönmez": { "first_paragraph": "Birsel Sönmez (1939, Eskigümüş, Niğde), Türk siyasetçi.\n" }, "Burhan Kara": { "first_paragraph": "Burhan Kara (1949, Görele, Giresun), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cavit Çağlar": { "first_paragraph": "Cavit Çağlar (d. 1944, Gümülcine, Yunanistan) Türk iş insanı, medya patronu, siyasetçi ve eski spor yöneticisi. Bursaspor'un 10. başkanıydı. Bursa Milletvekilliği ve Devlet Bakanlığı görevlerinde bulundu. Nergis Holding'in ve Olay Medya Grubunun sahibidir.\n" }, "Cemal Büyükbaş": { "first_paragraph": "Cemal Büyükbaş (1928, Romanya - 31 Temmuz 2014[1]) Türk siyasetçi.\n" }, "Cemil Erhan": { "first_paragraph": "Cemil Erhan (1938, Balıkesir - 6 Mayıs 2021, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Doğan Kitaplı": { "first_paragraph": "Doğan Kitaplı (1927, Alaçam, Samsun, Türkiye - 6 Şubat 2009), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ekrem Alican": { "first_paragraph": "Ali Ekrem Alican (1916, Adapazarı - 17 Haziran 2000, İstanbul), Türk siyasetçi ve maliyeci.\n" }, "Emin Kalafat": { "first_paragraph": "Emin Kalafat (1902, Selanik, Osmanlı İmparatorluğu - 10 Kasım 1984) Türk siyasetçi.\n" }, "Enver Akova": { "first_paragraph": "Enver Akova (d. 1935, Gemerek - ö. 31 Ağustos 1995) Türk siyasetçidir.\n" }, "Erdoğan Toprak": { "first_paragraph": "Erdoğan Toprak (d. 10 Aralık 1959, Adana, Türkiye), Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Ersin Koçak": { "first_paragraph": "Ersin Koçak (d. 1945, Adana - ö. 24 Nisan 2018[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ersin Taranoğlu": { "first_paragraph": "Ersin Taranoğlu (1953, Konya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fahrettin Kurt": { "first_paragraph": "Fahrettin Kurt (1946, Trabzon, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fahrettin Ulaş": { "first_paragraph": "Fahrettin Ulaş (1911, İstanbul, Türkiye - 13 Nisan 1980[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Faruk Bal": { "first_paragraph": "Faruk Bal (d. 28 Ekim 1950, Ilgın, Konya (Argıthanı), Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fethi Çelikbaş": { "first_paragraph": "Fethi Çelikbaş (12 Mart 1912, Burdur - 3 Kasım 2009, İstanbul) Türk siyasetçi.\n" }, "Fikret Ünlü": { "first_paragraph": "Fikret Ünlü, (10 Mart 1943, Ermenek, Karaman - 19 Şubat 2019, İstanbul), Türk sosyal demokrat siyasetçi.\n" }, "Gıyasettin Karaca": { "first_paragraph": "Gıyasettin Karaca (d. 1927, Hınıs, Erzurum, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Gökberk Ergenekon": { "first_paragraph": "Hidayet Gökberk Ergenekon[1] (d. 2 Mart 1953, Ankara, Türkiye), diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Güneş Müftüoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Gürhan Titrek": { "first_paragraph": "Gürhan Titrek (1927, Çankırı - 24 Haziran 1994, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Adnan Erzi": { "first_paragraph": "Hasan Adnan Erzi (1923, Selanik - 17 Mayıs, 1990), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Celal Güzel": { "first_paragraph": "Hasan Celal Güzel (1945, Gaziantep - 19 Mart 2018, Ankara), Türk siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "Hasan Korkut": { "first_paragraph": "Hasan Korkut (d. 1927, Babaeski, Türkiye ö. 7 Şubat 2018 Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hıfzı Oğuz Bekata": { "first_paragraph": "Hıfzı Oğuz Bekata (1911, Ankara, Türkiye - 1 Eylül 1995), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Hüsamettin Atabeyli": { "first_paragraph": "Süleyman Hüsamettin Atabeyli (1922, İstanbul - 29 Aralık 2014[1]) Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüsamettin Örüç": { "first_paragraph": "Hüsamettin Örüç (1931, Bursa, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Işın Çelebi": { "first_paragraph": "Işın Çelebi (d. 15 Eylül 1950, Karaman) Türk ekonomist, siyasetçi ve akademisyen. Eski ANAP İzmir milletvekili ve Devlet Bakanı.\n" }, "İbrahim Özdemir": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İbrahim Saffet Omay": { "first_paragraph": "İbrahim Hakkı Saffet Omay[1] (d. 1909, Rize, Türkiye, ö. 6 Aralık 1998), Türk siyasetçidir.\n" }, "İbrahim Yaşar Dedelek": { "first_paragraph": "İbrahim Yaşar Dedelek (d. 1951, Eskişehir, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "İlhan Aküzüm": { "first_paragraph": "İlhan Aküzüm (d. 3 Kasım 1947, Kars, Türkiye), Azerbaycan kökenli[1][2] Türk siyasetçidir.\n" }, "İlhan Aşkın": { "first_paragraph": "İlhan Aşkın (d. 1940, Yenişehir, Bursa), Türk siyasetçidir.\n" }, "İlyas Karaöz": { "first_paragraph": "İlyas Karaöz (6 Haziran 1922; Yatağan, Muğla - 18 Haziran 2018), Türk siyasetçi, Muğlalı eski senatör, Devlet ve Tarım eski Bakanı.\n" }, "İsmail Hakkı Birler": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Birler (d. 1927, Suşehri, Sivas, Türkiye - ö. 22 Ocak 2009, Şişli, İstanbul, Türkiye[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmail Hakkı Tekinel": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Tekinel (d. 1925, Babaeski, Türkiye - ö. 11 Haziran 1991), Türk siyasetçidir.\n" }, "İzzet Akçal": { "first_paragraph": "Yusuf İzzet Akçal[1] (d. 1906, Rize, Türkiye - ö. 1 Eylül 1987), Türk siyasetçidir.\n" }, "Osman Kapani": { "first_paragraph": "Osman Nurettin Kapani[1] (d. 1915, İzmir, Türkiye - ö. 19 Şubat 1981[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Karaevli": { "first_paragraph": "Ahmet Karaevli (1949, Tekirdağ, Türkiye - 12 Nisan 2020), Türk siyasetçi.\n" }, "Kazım Oksay": { "first_paragraph": "Kazım Oksay (d. 15 Ocak 1933, Mengen, Bolu), Türk siyasetçi, bürokrat.\n" }, "Mehmet Keçeciler": { "first_paragraph": "Mehmet Keçeciler (1944, Konya, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kemal Akkaya": { "first_paragraph": "Kemal Akkaya (d. 1933, Bafra, Samsun), (ö.2 Mart 2021) Türk siyasetçidir.\n" }, "Kemal Satır": { "first_paragraph": "İsmail Kemal Satır (21 Nisan 1911, Adana, Türkiye - 23 Mayıs 1991, İstanbul, Türkiye[1]), Türk hekim ve siyasetçi.\n" }, "Kenan Bulutoğlu": { "first_paragraph": "Yusuf Kenan Bulutoğlu[1] (d. 1931, Çarşamba, Samsun – ö. 5 Aralık 2020), Türk siyasetçidir.\n" }, "Orhan Sefa Kilercioğlu": { "first_paragraph": "Orhan Safa Kilercioğlu (d. 1933, İzmir, Türkiye), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Lütfi Doğan (1927 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Lütfi Doğan (d. 1927, Ermenek - 22 Ocak 2018, Ankara), Türk ilahiyatçı ve siyasetçi, 11. Diyanet İşleri Başkanı.\n" }, "Malik Yolaç": { "first_paragraph": "Malik Orhan Yolaç[1][2] (d. 1922; Malatya - ö. 8 Kasım 2019; Moda, Kadıköy), Türk siyasetçi ve eski Spordan Sorumlu Devlet Bakanı.\n" }, "Medeni Berk": { "first_paragraph": "Mehmet Medeni Berk[1] (1913, Medine[1] - 16 Mart 1994[2]), Aksaray'lı Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Ali Yılmaz": { "first_paragraph": "Mehmet Ali Yılmaz (d. 21 Ekim 1948, Of), Türk siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Mehmet Alp (1945 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Alp (d. 1945, Kars), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Batallı": { "first_paragraph": "Mehmet Batallı (d. 1944, Gaziantep, Türkiye) - (ö. 25 Ağustos, 2004, İstanbul, Türkiye[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Cavit Kavak": { "first_paragraph": "Mehmet Cavit Kavak (d. 1949, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Cemil Bengü": { "first_paragraph": "Mehmet Cemil Bengü (d. 1914, Mesudiye, Ordu, Türkiye), (ö. 16 Nisan 1958) Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Çevik (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Çevik, (d. 1950, Karaelli, Sarıkaya, Yozgat), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Gazioğlu": { "first_paragraph": "Beytullah Mehmet Gazioğlu (1944; Orhaneli, Bursa) Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Gülcegün": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mehmet Kamil Ocak": { "first_paragraph": "Mehmet Kamil Ocak (19 Şubat 1914, Gaziantep, Türkiye - 21 Mayıs 1969), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Kocabatmaz": { "first_paragraph": "Mehmet Kocabatmaz (d. 1946, Tavas, Denizli, Türkiye) Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Nimet Özdaş": { "first_paragraph": "Mehmet Nimet Özdaş (26 Mart 1921, İstanbul - 17 Haziran 2014, İstanbul), Türk bilim insanı.\n" }, "Mehmet Özgüneş": { "first_paragraph": "Mehmet Özgüneş (1921, Kayseri - 28 Ocak 1992)[1], Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Salih Yıldırım": { "first_paragraph": "Mehmet Salih Yıldırım (d. 1943, Şırnak, Türkiye), Türk doktor, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Mehmet Sevigen": { "first_paragraph": "Mehmet Sevigen (d. 4 Temmuz 1954, Arapgir, Malatya), Türk siyasetçi. Deniz Baykal'a yakınlığıyla bilinmektedir.[2][3] Baykal döneminde CHP'nin en etkili isimlerinden biriyken, 2010 yılında parti yönetiminin değişmesi sonrasında partideki etkisi azaldı, 2021 yılı sonunda ihraç edildi. \n" }, "Mehmet Turan Bilgin": { "first_paragraph": "Mehmet Turan Bilgin (d. 1920 İstanbul) - (ö. 4 Kasım 1988), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Yazar": { "first_paragraph": "Mehmet Yazar, (d. 1936, Kayseri, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Metin Gürdere": { "first_paragraph": "Metin Gürdere (d. 1944, Tokat, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Metin Musaoğlu": { "first_paragraph": "Metin Musaoğlu (d. 1946 Nusaybin, Mardin, Türkiye), Türk eczacı ve siyasetçidir.\n" }, "Muammer Alakant": { "first_paragraph": "Yunus Muammer Alakant (1904, Manisa - 15 Nisan 1974, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muhammet Kelleci": { "first_paragraph": "Muhammet Kelleci (d. 1941, Görele, Giresun), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muharrem İhsan Kızıloğlu": { "first_paragraph": "TOP.1926-1\n\n" }, "Musliheddin Fer": { "first_paragraph": "Musliheddin Fer (13 Mayıs 1909 İstanbul Türkiye - 14 Aralık 1985), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Çiloğlu": { "first_paragraph": "50. Hükümet Devlet Bakanı\n" }, "Mustafa Kemal Erkovan": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Erkovan (d.1929, Niğde, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Kılıç": { "first_paragraph": "Mustafa Kılıç (1925, Hilvan, Şanlıurfa - 22 Aralık 2004), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Yılmaz (1949 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mustafa Yılmaz (1949, Oğuzeli, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muzaffer Kurbanoğlu": { "first_paragraph": "Muzaffer Kurbanoğlu (1913, Manisa - 2006, Türkiye) Türk siyasetçidir.\n" }, "Mükerrem Sarol": { "first_paragraph": "Ahmet Mükerrem Sarol[1] (d. 1909, Trablusşam, Osmanlı İmparatorluğu – ö. 8 Kasım 1995, İstanbul, Türkiye), Türk doktor, siyasetçi, milletvekili ve devlet bakanı.\n" }, "Nafiz Kurt": { "first_paragraph": "Nafiz Yavuz Kurt (1930, Bafra, Samsun - 29 Aralık 2011, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Namık Kemal Zeybek": { "first_paragraph": "Milliyetçi Hareket Partisi(1969-1980) Anavatan Partisi (1987-1991)Doğru Yol Partisi (1995-1999)Milliyetçi Hareket Partisi (1999-2002)Büyük Birlik Partisi (2007)Demokrat Parti (2011-2012) \nATA Parti (2023)\n" }, "Necmi Ökten": { "first_paragraph": "Recep Necmettin Ökten[1] (1340-MU.5) (d. 1907, İstanbul, Türkiye - ö. 1 Ocak 1971),Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Nevzat Ercan": { "first_paragraph": "Nevzat Ercan (1944, Hendek, Sakarya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nihat Kitapçı": { "first_paragraph": "Nihat Kitapçı (1928, Erzurum - 14 Mayıs 2014, Ankara[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nihat Su": { "first_paragraph": "Nihat Su (1917, Antalya - 28 Kasım 1970) Türk siyasetçidir.\n" }, "Nurhan Tekinel": { "first_paragraph": "Nurhan Tekinel (d. 1956, Kastamonu, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nurullah Esat Sumer": { "first_paragraph": "Nurullah Esat Sumer[1] ya da Mustafa Nurullah Sümer (Sumer)[1] (1899, İzmir - 30 Eylül 1973[1] İstanbul[2][3]), Türk Siyasetçi.\n" }, "Nüvit Yetkin": { "first_paragraph": "Mahmut Nüvit Yetkin, (d. 1916, Malatya, Türkiye - ö. 31 Ağustos 2007,[1] İstanbul, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Onur Kumbaracıbaşı": { "first_paragraph": "Onur Çetin Kumbaracıbaşı[1] (1939, Ankara - 15 Şubat 2022, Ankara), eski Türk siyasetçidir.\n" }, "Orhan Eren": { "first_paragraph": "Orhan Eren (d. 1922, Nallıhan - ö. 28 Eylül 2017, Ankara), Türk siyasetçi, eski Devlet bakanı ve Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Osman Albayrak": { "first_paragraph": "Osman Albayrak, (d. 1927, Simav, Kütahya, Türkiye) - (ö. 3 Ağustos 2004), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Raif Aybar": { "first_paragraph": "Mehmet Raif Aybar (d. 31 Ağustos 1915, Karacabey - ö. 8 Ocak 2005, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ramazan Mirzaoğlu": { "first_paragraph": "Ramazan Mirzaoğlu (d. 1945; Kaman, Kırşehir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Recep Ercüment Konukman": { "first_paragraph": "Recep Ercüment Konukman (d. 1933, Gebze, Kocaeli, Türkiye - ö. 10 Eylül 2014), Türk siyasetçi, diş hekimi.\n" }, "Refaiddin Şahin": { "first_paragraph": "Refaiddin Şahin (1939, Terme, Samsun - 16 Mart 2013, İstanbul[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Refet Sezgin": { "first_paragraph": "Refet Sezgin (1925, Bitlis, Türkiye - 12 Kasım 1992), Türk siyasetçidir.\n" }, "Reşat Doğru": { "first_paragraph": "Reşat Doğru (d. 20 Temmuz 1955, Erbaa, Tokat), Türk siyasetçi ve tıp doktorudur. Eski Devlet Bakanı, MHP Tokat milletvekili, MHP Genel Başkan Yardımcısıdır.\n" }, "Rüşdü Saracoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Sabahattin Aras": { "first_paragraph": "Sabahattin Aras (d. 1933, Hınıs, Erzurum) - (ö. 10 Ekim 2013, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sadık Tekin Müftüoğlu": { "first_paragraph": "Sadık Tekin Müftüoğlu (1927, Çaycuma, Zonguldak - 14 Haziran, 1975), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sadi Koçaş": { "first_paragraph": "Mehmet Sadi Koçaş[1][2] (1919, Ermenek - 12 Ocak 1998, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Salih Sümer": { "first_paragraph": "Salih Sümer (d. 1951, Bismil, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Salim Ensarioğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Selim Ensarioğlu[1][2] (d. 1955, Dicle), Zaza asıllı Türk siyasetçidir.[3]\n" }, "Saffet Sert": { "first_paragraph": "Saffet Sert (d. 1948, Orhaniye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sermet Refik Pasin": { "first_paragraph": "Sermet Refik Pasin (15 Nisan 1924, İstanbul – 27 Temmuz 2008) Türk siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Sıtkı Ulay": { "first_paragraph": "P.1930-20\n\n" }, "Şefik İnan": { "first_paragraph": "Osman Şefik İnan (1913, Simav, Kütahya - 27 Ocak 1972), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şemi Ergin": { "first_paragraph": "Hasan Şemi Ergin (d. 1913, Gebze, Kocaeli—ö. 18 Ocak 1996), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şerif Ercan": { "first_paragraph": "Şerif Ercan (d. 1938, Edirne - ö. 12 Haziran 2018, Ankara[1]), Türk siyasetçi. Rumeli Yönetici ve İş Adamları Derneği (RUYİAD)'nin Onur üyesidir.[2]\n" }, "Şevket Raşit Hatipoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Şevket Hatipoğlu[1] (10 Ağustos 1898, Menemen, İzmir - 12 Kasım 1973), Türk devlet adamı, akademisyen.\n" }, "Şuayip Üşenmez": { "first_paragraph": "Şuayip Üşenmez (1943, Yozgat, Türkiye) Türk siyasetçidir.\n" }, "Şükrü Erdem": { "first_paragraph": "Şükrü Erdem (1959, Bursa, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Tayfun İçli": { "first_paragraph": "Hüseyin Tayfun İçli, (d. 2 Haziran 1957, Çorlu, Tekirdağ Türkiye), Türk siyasetçi\n" }, "Mahmud Tarzi": { "first_paragraph": "Mahmud Bey Tarzi (Peştuca: محمود طرزۍ, Farsça: محمود بیگ طرزی; d. 23 Ağustos 1865, Gazne - ö. 22 Kasım 1933, İstanbul), Afganistan'ın dışişleri bakanlığı ve Paris elçiliğini yapmış modernleşme yanlısı düşünce ve siyaset adamıdır.[1]\n" }, "Rangin Dadfar Spanta": { "first_paragraph": "Rangin Dadfar Spanta (1954, Herat), 2006-2010 yılları arasında Afganistan Dışişleri Bakanı görevini üstlenen diplomat.\n" }, "Konstantin von Neurath": { "first_paragraph": "Konstantin Freiherr von Neurath (d. 2 Şubat 1873 – ö. 14 Ağustos 1956), Alman diplomat, SS-Obergruppenführer ve Weimar Cumhuriyeti ile Nazi Almanyası'nın Dışişleri Bakanı (1932–38).\n" }, "Ulrich von Brockdorff-Rantzau": { "first_paragraph": "Ulrich Karl Christian Graf von Brockdorff-Rantzau (d. 29 Mayıs 1869 – ö 8 Eylül 1928), Weimar Cumhuriyeti'nin ilk Dışişleri Bakanlığı görevini yürüten Alman diplomat. Paris Barış Konferansı'nda Almanya'yı temsil eden heyette yer aldı. Versay Barış Antlaşması sonrası görevinden istifa etti. 1922-1928 yılları arasında Almanya'nın Sovyetler Birliği Büyükelçisi görevini yürüttü.[1]\n" }, "Walther Rathenau": { "first_paragraph": "Walther Rathenau (d. 29 Eylül 1867 - ö. 24 Haziran 1922), Weimar Cumhuriyeti döneminde Dışişleri Bakanlığı yapan Yahudi politikacı.\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri dışişleri bakanı": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı (İngilizce: Secretary of State of the United States of America), Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'nın başıdır. Dışişleri Bakanı, ülkenin dış politikasından sorumlu olup[1][2] Bakanlar Kurulu'ndaki en önemli dört bakanlıktan biridir.[3]\n" }, "George Marshall": { "first_paragraph": "George Catlett Marshall (31 Aralık 1880 - 16 Ekim 1959), II. Dünya Savaşı sırasında ABD Genelkurmay Başkanı (1939-1945).[1] Daha sonra dışişleri (1947-1949) ve savunma bakanı (1950-1951) olarak hükûmette görev almıştır. Türkiye'nin ekonomik bağlılığını başlatan Marshall Planı olarak bilinen Avrupa Kalkınma Programı'nın yaratıcısıdır.\n" }, "Colin Powell": { "first_paragraph": "Colin Luther Powell (5 Nisan 1937 – 18 Ekim 2021), Amerikalı asker ve siyasetçi. 1989-93 arasında ABD genelkurmay başkanı, 2001-05 yılları arasında da dışişleri bakanı olarak görev yaptı. ABD tarihinde bu görevlere getirilen ilk siyah kökenlidir.\n" }, "Elihu Root": { "first_paragraph": "Elihu Root (Clinton, New York (eyalet), 15 Şubat 1845 - New York, 7 Şubat 1937) bir Amerikalı hukukçu ve devlet adamı. 1912'de Nobel Barış Ödülü'nü aldı[1], 1864 yılında matematik profesörü oldu Hamilton Koleji'nden mezun oldu.[2]\n" }, "Dean Rusk": { "first_paragraph": "Dean Rusk, (9 Şubat 1909 - 20 Aralık 1994), Amerikalı siyasetçi.\n" }, "William H. Seward": { "first_paragraph": "William Henry Seward, Sr., (16 Mayıs 1801 - 10 Ekim 1872) Amerikalı senatör, New York Valisi ve Amerika Birleşik Devletleri'nin 24. Dışişleri Bakanı'dır. İlk olarak Abraham Lincoln döneminde görevde bulunmuştur. Lincoln'un suikastı sonrası Andrew Johnson'ın başkan olmasıyla görevine devam etmiştir.\n" }, "Thomas F. Bayard": { "first_paragraph": "Thomas Francis Bayard, Sr. (d. 29 Ekim 1828 - ö. 28 Eylül 1898), Amerikalı avukat, politikacı ve Amerika Birleşik Devletleri’nin 30. Dışişleri bakanıdır. 1885 yılında başkan Grover Cleveland tarafından Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri bakanı olarak görevlendirilmiştir.\n" }, "Rex Tillerson": { "first_paragraph": "Rex Wayne Tillerson (d. 23 Mart 1952 Wichita Falls, Teksas), Amerikalı iş insanı, inşaat mühendisi ve siyasetçi. ABD'nin 69. Dışişleri bakanıdır.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri_d%C4%B1%C5%9Fi%C5%9Fleri_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Héctor Timerman": { "first_paragraph": "Héctor Timerman (d. 16 Aralık 1953 - ö. 30 Aralık 2018) 2010-2015 yıllarında Arjantin dışişleri bakanı.\n" }, "Rauf Fitso": { "first_paragraph": "Rauf Fitso Bey (Arnavutça: Abdurrauf Fico, 1881 - 1944) Arnavut diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Alexander Downer": { "first_paragraph": "Alexander John Gosse Downer (d. 9 Eylül 1951, Adelaide) Avustralyalı liberal siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Elmar Memmedyarov": { "first_paragraph": "Elmar Memmedyarov Muharrem oğlu (Azerice:  Elmar Məmmədyarov Məhərrəm oğlu), d. 2 Temmuz 1960, Bakü), Azeri diplomat ve siyasetçi. 2004-2020 yılları arasında Azerbaycan Dışişleri Bakanı olarak görev aldı.\n" }, "Vilayat Guliyev": { "first_paragraph": "Vilayat Mukhtar oglu Guliyev (d. 5 Kasım 1952 doğumlu), 1999'dan 2004'e kadar Azerbaycan Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Azerbaycanlı siyasetçidir. 1996 yılında Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in destekçisi olarak Azerbaycan parlamentosuna seçildi. Haydar Aliyev ve kısa bir dönem için oğlu İlham'ın başkanlığında Ekim 1999'dan Nisan 2004'e kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı ve yerini Elmar Mammadyarov'a devretti [1]\n" }, "Ceyhun Bayramov": { "first_paragraph": "Ceyhun Bayramov (Azerice: Ceyhun Əziz oğlu Bayramov, d. 25 Haziran 1973, Bakü), Azerbaycanlı hukukçu ve siyasetçi. 16 Temmuz 2020'den beri Azerbaycan Dışişleri Bakanı olarak görev almaktadır.\n" }, "Austen Chamberlain": { "first_paragraph": "Joseph Austen Chamberlain (16 Ekim 1863, Birmingham - 16 Mart 1937, Londra), 1924-1929 yılları arasında Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı olarak görev yapmış olan İngiliz siyasetçi. Locarno Paktı'nın gerçekleşmesine katkılarından dolayı Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Charles Gates Dawes ile birlikte 1925 Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştür.\n" }, "Douglas Hurd": { "first_paragraph": "Douglas Richard Hurd, Baron Hurd of Westwell (d. 8 Mart 1930, Marlborough, Wiltshire) İngiliz muhafazakâr siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Edward Grey": { "first_paragraph": "Edward Grey (d. 25 Nisan 1862 – ö. 7 Eylül 1933), Sir Edward Grey 3. Baroneti olarak da bilinen, bir İngiliz Liberal devlet adamıydı. 1905'ten 1916 yılına kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Bu mevkiide en uzun ve kesintisiz görev yapan kişidir.\n" }, "Malcolm Rifkind": { "first_paragraph": "Malcolm Rifkind (d. 21 Haziran 1946, Edinburg) İngiliz muhafazakâr siyasetçi.\n" }, "Philip Hammond": { "first_paragraph": "Philip Hammond (d. 4 Aralık 1955, Epping (Essex)) İngiliz siyasetçi. Eski Birleşik Krallık Ulaştırma Bakanı (2010-11), Eski Birleşik Krallık Savunma Bakanı (2011-14), Eski Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı (2014-2016) ve Eski Birleşik Krallık Maliye Bakanı (2016-2019).\n" }, "Bisera Turković": { "first_paragraph": "Bisera Turković (evlilik öncesi soyadı: Rešić, d. 8 Aralık 1954, Sisak), Bosnalı diplomat ve siyasetçi. Bosna-Hersek Bakanlar Konseyi'nin Vjekoslav Bevanda ile birlikte görev yapan şu anki başkan yardımcısıdır. Turković, Bosna Hersek'in ilk kadın dışişleri bakanıdır ve görevine devam etmektedir.\n" }, "Celso Amorim": { "first_paragraph": "Celso Luiz Nunes Amorim (d. 3 Haziran 1942, Santos, São Paulo) Brezilyalı diplomat ve siyasetçi.\n" }, "José Paranhos, Rio Branco Baronu": { "first_paragraph": "José Maria da Silva Paranhos Jr., Rio Branco Baronu (Portekizce: Barão do Rio Branco) (20 Nisan 1845 - 10 Şubat 1912) Brezilyalı bir diplomat, coğrafyacı, tarihçi, monarşist, politikacı ve profesör. Brezilya diplomasisinin önde gelen figürlerindendi. Rio Branco Vikontu devlet adamı José Paranhos'un oğluydu. Rio Branco Baronu, Brezilya Edebiyat Akademisi'nin bir üyesiydi ve 1898'den 1912'deki ölümüne kadar 34. sandalyesini işgal etti. Brezilya'nın bir temsilcisi olarak, diplomasi yoluyla, Brezilya'nın Güney Amerikalı komşularıyla olan tüm sınır anlaşmazlıklarını barışçıl bir şekilde çözmeyi başardı.\n" }, "İrina Bokova": { "first_paragraph": "Irina Georgieva Bokova (d. 12 Temmuz 1952), Bulgar politikacı ve UNESCO'nun eski Genel Direktörü.[1]\n" }, "Minço Neyçev": { "first_paragraph": "Minço Neyçev (Bulgarca: Минчо Колев Нейчев) (4 Nisan 1887 - 11 Ağustos 1956) Bulgar komünist siyasetçi.\n" }, "Mohamed Salah Dembri": { "first_paragraph": "Muhammed Salih Dembri (Arapça:محمد صالح دمبري; 30 Ocak 1938, El Harrouch, Cezayir-2 Ocak 2020, Narbonne, Fransa), Cezayirli siyasetçi ve diplomat.[1][2][3]\n" }, "Muhammed Sıddık Bin Yahya": { "first_paragraph": "Muhammed Sıddık Bin Yahya (d. 30 Ocak 1932, Jijel - ö. 3 Mayıs 1982, Türkiye-İran sınırı) Cezayirli siyasetçi, eski dışişleri bakanı.\n" }, "Ramazan Lamamra": { "first_paragraph": "Ramazan Lamamra (d. 15 Haziran 1952, Amizur, Becaye Vilayeti) Cezayirli siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Uffe Ellemann-Jensen": { "first_paragraph": "Uffe Ellemann-Jensen (Danimarka telaffuzu: [ˈufə ˈeləmæn ˈjensn̩], resmi olmayan: [ˈufə ˈeləˌmænˀ] (1 Kasım 1941, Harby, Nottinghamshire - 18 Haziran 2022[1]), Danimarkalı liberal siyasetçi.\n" }, "Kjeld Olesen": { "first_paragraph": "Kjeld Olesen (d. 8 Temmuz 1932, Kopenhag) Danimarkalı sosyal demokrat siyasetçi ve bakan.\n" }, "Kristian Jensen": { "first_paragraph": "Kristian Jensen (d. 21 Mayıs 1971, Middelfart) Danimarkalı siyasetçi ve bakan.\n" }, "Ara Ayvazyan": { "first_paragraph": "Ara Henrii Ayvazyan (Ermenice: Արա Հենրիի Այվազյան, 30 Mart 1969), Ermeni diplomat ve Ermenistan'ın eski Dışişleri Bakanı.\n" }, "Zohrab Mnatsakanyan": { "first_paragraph": "Zohrab Mnatsakanyan (d. 20 Mart 1966, Erivan) Ermeni diplomat ve siyasetçi. Mnatsakanyan 2018-2020 yılları arasında Ermenistan Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. Bundan önce 2014-18 yılları arasında Ermenistan'ın Birleşmiş Milletler daimî temsilcisi görevinde bulundu.[1][2][3]\n" }, "Aşkanaz Mravyan": { "first_paragraph": "Askanaz Artemeviç Mravyan veya Askanaz Arutiunoviç Mravyan (Ermenice: Ասքանած Արտեմի Մռավյան, 21 Aralık 1885; Gence, Azerbaycan, Rus İmparatorluğu – 23 Ekim 1929; Erivan, Ermenistan SSC), Ermeni devlet adamı, siyasi aktivist ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin liderlerinden biri.\n" }, "Raffi Hovannisyan": { "first_paragraph": "Raffi K. Richard Hovannisyan (Ermenice: Րաֆֆի Կ. Ռիչարդ Հովհաննէսեան, Batı Ermenicesi: Րաֆֆի Կ. Ռիչարդի Յովհաննէսեան[1]; 20 Kasım 1959) Ermeni siyasetçi, Ermenistan'ın ilk Dışişleri Bakanı ve milli liberalizm ideolojisini benimseyen Miras partisinin kurucu lideri. Ülkenin ilk bağımsız araştırma merkezi olan Ermeni Ulusal ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin kurucusudur.\n" }, "Jüri Luik": { "first_paragraph": "Jüri Luik (d. 17 Ağustos 1966, Tallinn) Estonyalı diplomat ve siyasetçidir.\n" }, "Tayib Fassi-Fihri": { "first_paragraph": "Tayib Fassi-Fihri (d. 9 Nisan 1958, Kazablanka) Fas eski dışişleri bakanı.\n" }, "Şablon:Fransa dışişleri bakanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Alphonse de Lamartine": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Haroldo Rodas": { "first_paragraph": "Roger Haroldo Rodas Melgar\n" }, "Pik Botha": { "first_paragraph": "Roelof Frederik \"Pik\" Botha, \"DMS\" (d. 27 Nisan 1932 – ö. 12 Ekim 2018), Güney Afrikalı siyasetçidir. Apartheid döneminin son yıllarında Güney Afrika dışişleri bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ban Ki-mun": { "first_paragraph": "Ban Ki-moon (Hangıl: 반기문; Hanja: 潘基文; d. 13 Haziran 1944), Güney Koreli politikacı ve Birleşmiş Milletler (BM) eski Genel Sekreteri. 1 Ocak 2007 tarihinden 1 Ocak 2017 tarihine kadar sekreterlik görevini sürdürmüş olan Ban Ki-moon, bu görevinden önce Güney Kore'nin Dışişleri Bakanlığı'nda ve Birleşmiş Milletler'de diplomat olarak çalışmıştır.\n" }, "Krishnam Raju": { "first_paragraph": "Uppalapati Venkata Krishnam Raju (d. 20 Ocak 1940 – ö. 11 Eylül 2022), Hint siyasetçi ve aktör.[5][6]\n" }, "Pranab Mukherjee": { "first_paragraph": "Pranab Kumar Mukherjee (11 Aralık 1935, Birbhum ilçesi, İngiliz Hindistanı (Şimdiki Hindistan) - 31 Ağustos 2020, Yeni Delhi[1]), Hint siyasetçi. Mukherjee, Asya ülkesi Hindistan'da 2012 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Sushma Swaraj": { "first_paragraph": "Sushma Swaraj (सुषमा स्वराज; Suṣamā Svarāj, Aussprache (yardım·bilgi); 14 Şubat 1952; Ambala, Haryana;  6 Ağustos 2019; Yeni Delhi), Hint kadın siyasetçi ve bakan.[1]\n[2] Hindistan'da Bharatiya Janata Partisi üyesi olarak siyaset yapmıştır. 2014 yılından Mayıs 2019'a kadar Hindistan Dışişleri Bakanı olarak görev almıştır.[3]\n" }, "Ben Bot": { "first_paragraph": "Bernard Rudolf \"Ben\" Bot (21 Kasım 1937, Cakarta, Hollanda Doğu Hint Adaları) Hollandalı Hristiyan Demokratik Çağrı (CDA) adlı siyasi parti mensubu siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Jaap de Hoop Scheffer": { "first_paragraph": "Jakob Gijsbert \"Jaap\" de Hoop Scheffer (/jɑːp də hoːp ˈsxɛfə/, d. 3 Nisan 1948, Amsterdam, Hollanda) Hollandalı politikacı ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) onbirinci genel sekreteri.\n" }, "Joseph Luns": { "first_paragraph": "Joseph Marie Antoine Hubert Luns (d. 28 Ağustos 1911 – ö. 17 Temmuz 2002), Hollandalı siyasetçi ve diplomat. 2 Eylül 1952'den 6 Temmuz 1971'e kadar Hollanda Dışişleri Bakanlığı görevini yürüttü ve bu görevde en çok kalan kişi oldu. Daha sonra 1971-1984 arasında NATO'nun 5. Genel Sekreteri oldu ve 13 yıl boyunca sürdürdüğü bu görevi en uzun süre yürüten kişi oldu. 1986 yılında Atatürk Uluslararası Barış Ödülü'ne layık görüldü.\n" }, "Herman van Roijen": { "first_paragraph": "Jan Herman van Roijen (d. 10 Nisan 1905, İstanbul - ö. 16 Mart 1991, Wassenaar) Hollandalı büyükelçi.\n" }, "Dirk Stikker": { "first_paragraph": "Dirk Uipko Stikker, GBE, GCVO (d. 5 Şubat 1897 – ö. 23 Aralık 1979), Hollandalı bankacı, sanayici, siyasetçi ve diplomat. 1961-1964 yıllarında NATO'nun 3. Genel Sekreteri olarak görev yapmıştır.\n" }, "Frans Timmermans": { "first_paragraph": "Frans Timmermans (d. 6 Mayıs 1961, Maastricht), Hollandalı siyasetçi, eski dışişleri bakanı, 2014 yılı itibarıyla Avrupa Komiseri.[1]\n" }, "Wopke Hoekstra": { "first_paragraph": "Wopke Bastiaan Hoekstra (d. 30 Eylül 1975), 10 Ocak 2022'den bu yana dördüncü Rutte kabinesinde Hollanda'nın ikinci Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Hollandalı bir siyasetçidir. Ayrıca 2020'den beri Hristiyan Demokrat Temyiz'in (CDA) Lideridir. Hoekstra daha önce 2017'den 2022'ye kadar üçüncü Rutte kabinesinde Maliye Bakanı görev yapmıştı.[1]\n" }, "Halbe Zijlstra": { "first_paragraph": "Halbe Zijlstra (21 Ocak 1969, Oosterwolde), Hollandalı siyasetçi. Eski Hollanda Dışişleri Bakanı. Stellingwerf Koleji sonrasında Groningen'de bulunan Hanze Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nde ticaret ekonomisi yönetimi, Groningen Üniversitesi'nde ise sosyoloji üzerine eğitim gördü (1996). Sonrasında özel şirketlere çalıştı. 1994'ten beri üyesi olduğu Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi'nde (VVD) 2006 yılında Temsilciler Meclisi üyesi oldu. Çeşitli kategorilerde sözcülük yaptı ve eğitim reformu üzerine görevlendirilen komitede yer aldı. Mark Rutte'nin ilk kabinesinde Devlet Eğitim, Kültür ve Bilim Sekreteri olarak yer aldı (2010-2012). Parlamentoda partinin liderliģini yaptı. 26 Ekim 2017'de üçüncü Rutte hükûmetinde Dışişleri Bakanı olarak atandı. Dünya Ekonomik Forumu'nun Genç Siyasi Liderler Komitesi üyeliğinde bulunmaktadır. Evli ve bir çocuk sahibidir.[1]\n" }, "Adnan Paçacı": { "first_paragraph": "Adnan el-Paçacı ya da Adnan Müzahim Emin el-Paçacı (Arapça:عدنان الباجه جي; 14 Mayıs 1923; Bağdat, Irak - 17 Kasım 2019; Abu Dabi, Birleşik Arap Emirlikleri), Iraklı siyasetçi, eski bakan ve diplomat.\n" }, "Ali Ekber Salihi": { "first_paragraph": "Ali Ekber Salihi (Farsça: علی اکبر صالحی d. 24 Mart 1949, Kerbela, Irak[1]), İranlı politikacı, diplomat, akademisyen ve 13 Aralık 2010'dan 15 Ağustos 2013'e kadar İran Dışişleri Bakanlığı görevini yürüttü. Hasan Ruhani tarafından İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanlığına atandı. Dışişleri Bakanlığı'na atanmadan önce, 19 Temmuz 2009-13 Aralık 2010 tarihleri arasında İran Atom Enerjisi Kurumu'nun başkanıydı. Salihi, 1997-2005 yılları arasında Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nda İran temsilcisi olarak yer aldı.[2]\n" }, "Hüseyin Emirabdullahiyan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Abel Matutes": { "first_paragraph": "Abel Matutes Juan (d. 31 Ekim 1941, Ibiza) eski İspanya Dışişleri Bakanı. AET'ye 1985 yılında katılmasından sonra İspanya'nın ilk iki Avrupa Komiseri'nden biri olmuştur.\n" }, "Alfonso Dastis": { "first_paragraph": "Alfonso María Dastis Quecedo (d. 5 Ekim 1955, Jerez de la Frontera, Cádiz) İspanyol büyükelçi ve dışişleri bakanı.\n" }, "Josep Piqué": { "first_paragraph": "Josep Piqué i Camps (d. 21 Şubat 1955, Vilanova i la Geltrú - ö. 6 Nisan 2023), İspanyol siyasetçi.\n" }, "Dışişleri Bakanlığı (İsrail)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Gabi Aşkenazi": { "first_paragraph": "Gabi Aşkenazi (İbranice: גַבִּי אַשְׁכְּנַזִּי, d. 25 Şubat 1954), İsrailli siyasetçi, eski asker ve mevcut dışişleri bakanı.\n" }, "Moşe Arens": { "first_paragraph": "Moşe Arens (İbranice משה ארנס) (d. 27 Aralık 1925; Kaunas, Litvanya - ö. 7 Ocak 2019; Savyon, İsrail), İsrailli havacılık mühendisi, araştırmacı, diplomat ve Likud üyesi politikacı. 1973-1992 ve 1999-2003 yılları arasında Knesset üyesi, üç kez Savunma Bakanı ve bir kez Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Arens, ayrıca İsrail'in ABD Büyükelçisi olarak görev yaptı ve Hayfa'daki Technion'da profesördü.\n" }, "Jan Eliasson": { "first_paragraph": "Jan Kenneth Eliasson (d. 17 Eylül 1940, Göteborg, İsveç), 1 Temmuz 2012-31 Aralık 2016 tarihleri arasında Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Yardımcısı olan bir İsveçli diplomat. İsveç Sosyal Demokrat Partisi üyesi olan Eliasson, 24 Nisan- 6 Ekim 2006 tarihlerinde Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0talya_d%C4%B1%C5%9Fi%C5%9Fleri_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Antonio Martino": { "first_paragraph": "Antonio Martino (22 Aralık 1942,[1], Messina, Sicilya - 5 Mart 2022, Roma, İtalya) İtalyan akademisyen, ekonomist ve siyasetçi.\n" }, "Enzo Moavero Milanesi": { "first_paragraph": "Enzo Moavero Milanesi (d. 17 Ağustos 1954, Roma) İtalyan hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Leopoldo Elia": { "first_paragraph": "Leopoldo Elia (d. 4 Kasım 1925, Fano - ö. 5 Ekim 2008, Roma) İtalyan siyasetçi ve eski Anayasa Mahkemesi başkanı.\n" }, "Guðlaugur Þór Þórðarson": { "first_paragraph": "Guðlaugur Þór Þórðarson (d. 19 Aralık 1967), 11 Ocak 2017'den bu yana Dışişleri Bakanı olarak görev yapan İzlandalı bir politikacı.[1]\n" }, "Guðmundur Ívarsson Guðmundsson": { "first_paragraph": "Guðmundur Ívarsson Guðmundsson (d. 17 Temmuz 1909 - ö. 19 Aralık 1987) İzlandalı siyasetçi, diplomat.\n" }, "Nikos Hristodulidis": { "first_paragraph": "Nikos Hristodulidis (Yunanca: Νίκος Χριστοδουλίδης, d. 6 Aralık 1973, Yeroşibu) Kıbrıslı Rum akademisyen, diplomat ve siyasetçi. 28 Şubat 2023'ten beri Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmaktadır. Bu görevinden önce, 2018-2022 yılları arasında Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı olarak çalıştı.\n" }, "Askar Aytmatov": { "first_paragraph": "Askar Aytmatov (d. 5 Ocak 1959, Bişkek, Kırgızistan SSC, SSCB), Kırgızistan eski dışişleri bakanı.\n" }, "Cengiz Aydarbekov": { "first_paragraph": "Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti\n" }, "Erlan Abdıldayev": { "first_paragraph": "Erlan Abdıldayev, 2012-2018 yılları arasında Kırgızistan Dışişleri Bakanı olarak görev yapmış bir Kırgız diplomattır.[1]\n" }, "Raymond Ramazani Baya": { "first_paragraph": "Raymond Ramazani Baya (16 Haziran 1943 – 1 Ocak 2019), Demokratik Kongolu siyasetçi ve eski bakan.[1]\n" }, "Pierre Lumbi": { "first_paragraph": "Pierre Lumbi Okongo (11 Mart 1950 - 14 Haziran 2020, Kinşasa), Kongo Demokratik Cumhuriyeti politikacısı.\n" }, "Ģirts Valdis Kristovskis": { "first_paragraph": "Ģirts Valdis Kristovskis (d. 19 Şubat 1962), Leton siyasetçi. Merkez sağda yer alan Birlik Partisi'nin (Partija Vienotiba) genel başkan yardımcısı.\n" }, "Indulis Bērziņš": { "first_paragraph": "Indulis Bērziņš (4 Aralık 1957, Madonna), Letonyalı siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Māris Riekstiņš": { "first_paragraph": "Māris Riekstiņš (d. 8 Nisan 1963, Riga) Leton diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Gabrielius Landsbergis": { "first_paragraph": "Gabrielius Landsbergis (d. 7 Ocak 1982, Vilnius), Litvanyalı politikacı, Centras - Žaliakalnis seçim bölgesinden[1] Seimas üyesi ve Avrupa Parlamentosu'nun eski bir üyesidir.[2] Avrupa Halk Partisi Grubunun (Hristiyan Demokratlar) üyesiydi. Landsbergis, 2015 yılında Anavatan Birliği Başkanı seçildi.\n" }, "Juozas Purickis": { "first_paragraph": "Juozas Purickis, Juozas Puryckis ya da genellikle kullandığı kalem adı ile Vygandas (d. 19 Nisan 1883 - ö. 25 Ekim 1934) iki savaş arası dönemde etkin olan Litvanya'lı politikacı, diplomat ve gazeteci. Haziran 1920'den Aralık 1921'e kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Linas Linkevičius": { "first_paragraph": "Linas Linkevicius (d. 6 Ocak 1961, Vilnius) Litvanyalı siyasetçi, Litvanya Sosyal Demokrat Partisi üyesi ve 2012-2020 yıllarında Dışişleri Bakanı olmuştur.[1]\n" }, "Mahmud Hamud": { "first_paragraph": "Mahmud Hamud 1935 yılında doğmuştur. Şii Müslümandır. 1978-1983 yılları arasında Birleşik Arap Emirlikleri, 1983-1985 yılları arasında Batı Almanya, 1986-1990 yılları arasında Finlandiya, 1990-1999 yıllarında Birleşik Krallık büyükelçisi olarak görev yapmıştır. Ekim 2000-Nisan 2003 tarihleri ile Ekim 2004-Temmuz 2005 tarihleri arasında Dışişleri Bakanlığı, Nisan 2003-Ekim 2004 tarihleri arasında ise Savunma Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur. 8 Mayıs 2018 tarihinde ölmüştür.\n" }, "Dioncounda Traoré": { "first_paragraph": "Dioncounda Traoré (d. 23 Şubat 1942), Nisan 2012 - Eylül 2013 tarihleri arası geçici Mali Devlet Başkanı olan Malili bir politikacı. Eylül 2007'den bu yana Mali Millet Meclisi Başkanı idi ve 2000 yılından bu yana Dayanışma ve Adalet için Mali-Afrika Partisi Demokrasi için İttifak (ADEMA-PASJ) Başkanıdır. Dioncounda Traoré aynı zamanda 2007 yılında Devlet Başkanı Amadou Toumani Touré'nin yeniden seçilmesini destekleyen bir olan Demokrasi ve İlerleme İçin İttifak Partisi (ADP) Başkanıdır.\n" }, "Alfonso García Robles": { "first_paragraph": "Alfonso García Robles (20 Mart 1911 - 2 Eylül 1991), nükleer silahsızlanmayı savunan Meksikalı diplomat.1982 Nobel Barış Ödülü'nü İsveçli diplomat Alva Myrdal ile paylaşmıştır.\n" }, "Ahmed Ebu Gayt": { "first_paragraph": "Ahmed Ebu Gayt Arap Birliği genel sekreteri, eski Mısır dışişleri bakanı ve diplomat.\n" }, "İsmet Abdülmecid": { "first_paragraph": "Ahmed İsmet Abdülmecid (Arapça: أحمد عصمت عبد المجيد) (d. 22 Mart 1923, İskenderiye - ö. 21 Aralık 2013, Kahire) Arap Birliği eski genel sekreteri, eski Mısır dışişleri bakanı ve diplomat.\n" }, "Amr Musa": { "first_paragraph": "Amr Musa (d. 1936), Arap Birliği eski genel sekreteri, eski Mısır dışişleri bakanı ve diplomat.\n" }, "Horloogiyn Çoybalsan": { "first_paragraph": "Horloogiyn Çoybalsan (Moğolca: Хорлоогийн Чойбалсан; 8 Şubat 1895 – 26 Ocak 1952), Moğolistan Halk Cumhuriyeti'nin 1930'lardan ölümüne kadar lideri olan Moğol komünist siyasetçi ve mareşal.\n" }, "Oldemiro Balói": { "first_paragraph": "Oldemiro Júlio Marques Balói (9 Nisan 1955 - 12 Nisan 2021) Mozambikli siyasetçidir.\n" }, "Halvard Lange": { "first_paragraph": "Halvard Manthey Lange (d. 16 Eylül 1902 – ö. 19 Mayıs 1970), Norveçli diplomat, siyasetçi ve devlet adamı.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Pakistan_d%C4%B1%C5%9Fi%C5%9Fleri_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Yahya Han": { "first_paragraph": "Ağa Muhammed Yahya Han (4 Şubat 1917 - 10 Ağustos 1980), Pakistanlı asker ve siyasetçi. 1969-1971 yılları arasında Pakistan Cumhurbaşkanı.\n" }, "Luis Miró Quesada": { "first_paragraph": "Luis Joaquín Miró-Quesada de la Guerra (1880–1976), Perulu gazeteci ve siyasetçi. 1916-1918 arasında Lima bölgesinin belediye başkanlığını yaptı. 8 Aralık 1931 - 29 Ocak 1932 tarihleri arasında Peru Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. El Comercio gazetesinde de çalıştı.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Polonya_d%C4%B1%C5%9Fi%C5%9Fleri_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Adam Rapacki": { "first_paragraph": "Adam Rapacki (24 Aralık 1909 – 10 Ekim 1970), 1947'den 1968'e kadar önde gelen bir Polonyalı Komünist politikacı ve diplomattı. Siyasete sosyalist harekette başladı, ancak 1948'de yeni Polonya Birleşik İşçi Partisi'nin (PZPR) Merkez Komitesine katıldı ve Politbüro'nun bir üyesi oldu. Politbüronun Kremlin ile çok yakın bağları vardı. En çok 1957'de Avrupa'da nükleerden arındırılmış bölgelerin oluşturulması önerisiyle tanındı; ancak öneri asla benimsenmedi.[1] Batı Alman yayılmacılığına karşı uyarıda bulunurken Doğu Almanya ile iyi ilişkiler sürdürdü. Polonya kökenli Amerikalı tarihçi Piotr Wandycz, Rapacaki'nin iyi eğitimli, kozmopolit, pragmatik, liberal ve hırslı bir kişilik olduğunu ve onun Batı Avrupa'da solla işbirliği yapma inancıyla ve vatanseverlik duygusuyla dolu olduğunu belirtmiştir.[2]\n" }, "Józef Czyrek": { "first_paragraph": "Józef Czyrek (20 Temmuz 1928 - 3 Haziran 2013), Polonyalı bir politikacıydı. 1980'den 1982'ye Polonya Halk Cumhuriyeti'nin dışişleri bakanı olarak görev yapmıştı. \n" }, "Radosław Sikorski": { "first_paragraph": "Radosław Tomasz Sikorski (d. 23 Şubat 1963, Bydgoszcz) Polonyalı siyasetçi.\n" }, "Stefan Olszowski": { "first_paragraph": "Stefan Michał Olszowski (28 Ağustos 1931 doğumlu), Polonya Birleşik İşçi Partisi üyesi olan Polonyalı bir politikacıdır. İki dönem Polonya Halk Cumhuriyeti dışişleri bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Zbigniew Rau": { "first_paragraph": "Zbigniew Rau (d. 3 Şubat 1955, Łódź) Polonyalı bir politikacı, hukukçu ve diplomat ve 26 Ağustos 2020'den beri Polonya dışişleri bakanıdır. Daha önce 8 Aralık 2015 - 11 Kasım 2019 tarihleri arasında Łódź Voyvodalığı'nın voyvodası ve valisi olarak görev yaptı.\n" }, "Almeida Garrett": { "first_paragraph": "João Baptista da Silva Leitão de Almeida Garrett, Almeida Garrett Vikontu (4 Şubat 1799 — 9 Ocak 1854) Portekizli şair, oyun yazarı, romancı, siyaset adamı.\n" }, "António Monteiro": { "first_paragraph": "António Vitor Martins Monteiro (d. 22 Ocak 1944) Portekizli büyükelçi ve siyasetçi.\n" }, "João Gomes Cravinho": { "first_paragraph": "João Titterington Gomes Cravinho (d. 16 Haziran 1964, Coimbra) Portekizli siyasetçi, diplomat ve akademisyen.\n" }, "António Egas Moniz": { "first_paragraph": "António Caetano de Abreu Freire Egas Moniz (29 Kasım 1874 - 13 Aralık 1955), Egas Moniz olarak bilinir (Portekizce telaffuz: [ˈɛɡɐʃ muˈniʃ]), Portekizli nörolog ve serebral anjiografinin geliştiricisi. Modern psikocerrahinin öncüsü olarak da kabul edilmektedir.[1]\n" }, "João de Deus Pinheiro": { "first_paragraph": "João de Deus Rogado Salvador Pinheiro (d. 11 Temmuz 1945, Lizbon), Portekizli siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Avram Bunaciu": { "first_paragraph": "Avram Bunaciu (d. 11 Kasım 1909 - ö. 28 Nisan 1983), Adalet Bakanı, Dışişleri Bakanı ve Romanya devlet başkanının vekili olarak görev yapmış Rumen komünist bir politikacıdır.\n" }, "Teodor Meleșcanu": { "first_paragraph": "Teodor Viorel Meleșcanu (d. 10 Mart 1941, Brad, Hunedoara), Rumen siyasetçi, Romanya dışişleri bakanı.\n" }, "Aleksey Lobanov-Rostovski": { "first_paragraph": "Prens Aleksey Borisoviç Lobanov-Rostovsky (Rusça: Князь Алексе́й Бори́сович Лоба́нов-Росто́вский) (30 Aralık [E.U. 18 Aralık] 1824, Voronej Guberniyası – 30 Ağustos [E.U. 18 Ağustos] 1896) bir Rus siyasetçi. Muhtemelen en çok Çin ile Li-Lobanov Antlaşması'nı imzalaması ve Rus Soykütük Kitabı (iki cilt halinde) yayınlaması ile hatırlanır.\n" }, "Aleksandr İzvolski": { "first_paragraph": "Kont Aleksandr Petroviç İzvolski (Rusça: Алекса́ндр Петро́вич Изво́льский, 18 Mart [E.U. 6 Mart] 1856, Moskova – 16 Ağustos 1919, Biarritz), Rus diplomat, I. Dünya Savaşı'nın başladığı yıllarda Büyük Britanya ile Rusya'nın ittifakının ana mimarı olarak hatırlanır.[1]\n" }, "Nikita İvanoviç Panin": { "first_paragraph": "Nikita Ivanovich Panin (29 Eylül 1718, Gdańsk, Polonya - 21 Mart 1783, Sankt-Peterburg, Rusya), Rus devlet adamı ve Çariçe II. Katerina'nın hariciye nazırı. Özellikle savaş zamanlarında Kuzey'den bir darbe yememek için Fransa ve Avusturya'ya karşı Britanya, İskandinav ülkeleri ve Polonya gibi ülkelerle girişilen Kuzey İttifakı projesi ile tanınır ancak projesi istenilen sonuca yeterince ulaşamaz.\n" }, "Nikolay Girs": { "first_paragraph": "Nikolay de Girs ya da Giers (Rusça: Никола́й Ка́рлович Гирс Nikolay Karloviç Girs) (21 Mayıs [E.U. 9 Mayıs] 1820 - 26 Ocak [E.U. 14 Ocak] 1895) III. Aleksandr (h. 1881-1894) döneminde, 1882-1895 yılları arasında Rusya Dışişleri Bakanlığı yapmıştır. Daha sonra Üçlü İtilaf'a dönüştürülen Rus-Fransız İttifakı'nın mimarlarından biriydi, Rusya'nın karmaşık ve tehlikeli diplomatik durumlarla başa çıkmada barışçıl bir ortak olarak imajını destekledi, ancak bu başarının çoğu Çar Aleksandr'a gitti.\n" }, "Sergey Sazonov": { "first_paragraph": "Sergey Dmitriyeviç Sazonov GCB (Rusça: Сергей Дмитриевич Сазонов), (10 Ağustos 1860, Ryazan Guberniyası - 25 Aralık 1927, Nice), Kasım 1910'dan Temmuz 1916'ya kadar Dışişleri bakanı olarak görev yapan Rus devlet adamı. I. Dünya Savaşı patlak vermesine neden olaylara katılım derecesi tartışmalı bir konudur, bazı tarihçiler erken ve kışkırtıcı seferberlik ilanı için doğrudan suçu Sazonov'un omuzlarına yüklerlerken, diğerleri başlıca meşguliyetinin \"özellikle Balkanlar'da olan uluslararası ilişkilerin sıcaklığını azaltmak\" olduğunu söylerler.[1]\n" }, "Andrey Kozırev": { "first_paragraph": "Andrey Vladimiroviç Kozırev (Rusça: Андре́й Влади́мирович Ко́зырев; d. 27 Mart 1951), Ekim 1991'den Ocak 1996'ya kadar görevde olan Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Boris Yeltsin'in ilk Dışişleri Bakanı olarak görev yapmış Rus siyasetçi. Sovyetler Birliği'nin çöküşünden hemen sonra Rusya'nın dış politikasının geliştirmesinde büyük katkısı olsa da Rusya'daki pek çok kişi zayıf olduğu ve ABD ve NATO karşısında Bosna ve Irak gibi yerlerde Rusya'nın çıkarlarını savunmada yeterince iddialı olmadığını düşünür. Bundan dolayı milliyetçi siyasetçiler ve partiler kendisini çok eleştirirdi. Kozırev, Moskova Devlet Diplomasi Enstitüsü'nden (MGIMO) tarih alanında doktora derecesiyle mezun olmuştur. 1974'te Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanlığı'na girmiştir. Dışişleri bakanı olarak atanmadan önce burada çeşitli görevlerde bulundu.[1][2]\n" }, "İgor İvanov": { "first_paragraph": "İgor Sergeyeviç İvanov (d. 23 Eylül 1945), hem Yeltsin hem de Putin yönetimleri altında 1998'den 2004'e kadar Rusya Dışişleri bakanı olan bir Rus politikacıdır.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Rusya_ve_SSCB_D%C4%B1%C5%9Fi%C5%9Fleri_Bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Eduard Kukan": { "first_paragraph": "Eduard Kukan (26 Aralık 1939, Trnovec nad Váhom - 10 Şubat 2022, Bratislava) Slovak siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Ján Kubiš": { "first_paragraph": "Ján Kubiš (d. 12 Kasım 1952, Bratislava, Çekoslovakya) Slovak diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Miroslav Lajčák": { "first_paragraph": "Miroslav Lajčák (d. 20 Mart 1963, Poprad), Slovak siyasetçi. Eski Slovakya dışişleri bakanı.\n" }, "Dimitrij Rupel": { "first_paragraph": "Dimitrij Rupel (d. 7 Nisan 1946, Ljubljana) Sloven siyasetçi, eski dışişleri bakanı.\n" }, "Samuel Žbogar": { "first_paragraph": "Samuel Žbogar (d. 5 Mart 1962, Ljubljana, Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti, Yugoslavya) Sloven diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Cemil Merdam Bey": { "first_paragraph": "Cemil Merdam Bey (Osmanlıca: جميل مردم بك; 1895-1960), Suriyeli bir politikacıydı. Şam'da önde gelen aristokrat bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Osmanlı generali, devlet adamı ve Sadrazam Lala Mustafa Paşa'nın ve sondan bir önceki Memlük Hükümdarı Kansu Gavri'nin soyundan geliyor. Paris'te siyaset bilimi okulunda okudu ve siyasi kariyeri orada başladı.\n" }, "Said el-Gazi": { "first_paragraph": "Said el-Gazi (Arapça: سعيد الغزي; 11 Haziran 1893 - 18 Eylül 1967) Suriyeli bir avukat ve siyasetçidir.[1] İki kez Suriye başbakanı oldu. Şam'da doğdu.[2]\n" }, "Adil el-Cubeyr": { "first_paragraph": "Adil bin Ahmed bin Muhammed bin Osman el-Cubeyr (Arapça, عادل بن أحمد الجبير; d. 1 Şubat 1962, El-Mecma), Suudi siyasetçi, diplomat. 2015-2018 yılları arasında Suudi Arabistan dışişleri bakanı olarak görev yapmıştır. Daha öncesinde Suudi Arabistan Amerika büyükelçisi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Suud el-Faysal": { "first_paragraph": "Suud bin Faysal bin Abdülaziz el-Suud (Arapça: سعود بن فيصل بن عبد العزيز آل سعود) ya da Suud el-Faysal (Arapça: سعود الفيصل; d. 2 Ocak 1940, Taif - ö. 9 Temmuz 2015, Los Angeles) Suudi siyasetçi ve prens.\n" }, "José Miguel Insulza": { "first_paragraph": "José Miguel Insulza Salinas (d. 2 Haziran 1943, Santiago, Şili) Şilili sosyalist siyasetçi.\n" }, "Abdülbaki Hermassi": { "first_paragraph": "Abdülbaki Hermassi (26 Aralık 1937, Fériana - 23 Ekim 2021), Tunuslu siyasetçi, eski dışişleri bakanı.\n" }, "Habib Bin Yahya": { "first_paragraph": "Habib Bin Yahya (d. 30 Temmuz 1938, Tunus) Tunus eski dışişleri bakanı.\n" }, "Habib Bulares": { "first_paragraph": "Habib Bulares (d. 29 Temmuz 1933, Tunus - ö. 18 Nisan 2014, Paris) Tunuslu siyasetçi, gazeteci, yazar.\n" }, "Hamis el-Cihinavi": { "first_paragraph": "Hamis el-Cihinavi (d.5 Nisan 1954), 2016'dan 2019'a kadar Tunus Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Tunuslu bir diplomattır.[1] Cihinavi daha önce Aralık 2001'den Haziran 2011'e kadar Rusya ve Ukrayna Büyükelçisi olarak görev yapmıştı.[2]\n" }, "Dışişleri Bakanlığı (Türkiye)": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Ahmet Kurtcebe Alptemoçin": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Coşkun Kırca": { "first_paragraph": "Ali Coşkun Kırca (27 Mart 1927, İstanbul, Türkiye - 24 Şubat 2005, İstanbul, Türkiye[1]), Türk diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Emre Gönensay": { "first_paragraph": "Emre Gönensay[1] (d. 13 Ağustos 1937, Kızıltoprak[1]), Üniversite dünyasında, özel sektörde, koordinatör sıfatıyla bürokraside üst düzey mevkilerde bulunmuş, ayrıca kısa bir dönem Dışişleri Bakanlığı yapmış bir akademisyen/siyasetçidir.\n" }, "Feridun Cemal Erkin": { "first_paragraph": "İsmail Feridun Erkin[1] (1899, İstanbul - 21 Haziran 1980), Türk diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Hakan Fidan": { "first_paragraph": "Hakan Fidan (d. 17 Temmuz 1968, Ankara), Türk asker, akademisyen, bürokrat, diplomat ve mevcut Türkiye Dışişleri Bakanı. Bundan önce, 2010-2023 yılları arasında Millî İstihbarat Teşkilatı müsteşarlığı görevinde bulundu. Fidan, İsmet İnönü'nün ardından 101 yıl sonra Dışişleri Bakanlığı koltuğuna geçen ikinci asker kökenli kişi oldu. \n" }, "Hasan Esat Işık": { "first_paragraph": "Hasan Esat Işık[1] ya da Hasan Fikret Işık[1] (1916, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 2 Temmuz 1989, Ankara, Türkiye Cumhuriyeti), Türk diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Melih Esenbel": { "first_paragraph": "Melih Rauf Esenbel (1915, İstanbul - 27 Temmuz 1995, İstanbul), Türk diplomat.\n" }, "Muhtar Mollaoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Muhtar Mollaoğlu, (1870, Çanakkale - 3 Temmuz 1934, İstanbul),\n" }, "Necmettin Sadak": { "first_paragraph": "Sadık Necmettin Sadak[1] (1890, Isparta - 21 Eylül 1953, Ankara), Türk gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Numan Menemencioğlu": { "first_paragraph": "Hüseyin Nuğman Kemal Menemencioğlu[1] (1891, Bağdat, Osmanlı İmparatorluğu - 15 Şubat 1958, Ankara, Türkiye Cumhuriyeti), Ağustos 1942 - Haziran 1944 tarihleri arasında Türkiye Dışişleri Bakanı, öncesinde ve sonrasında milletvekilliği ve büyükelçilik yapmış Türk diplomat ve siyasetçidir.[2]\n" }, "Osman Olcay": { "first_paragraph": "Osman Esim Olcay (1924, İstanbul - 12 Eylül 2010, Ankara), Türk diplomat.\n" }, "Selim Sarper": { "first_paragraph": "Selim Rauf Sarper, (d. 14 Haziran 1899, İstanbul - ö. 11 Ekim 1968, İstanbul), Türk diplomat ve siyasetçi.[1]\n" }, "Turan Güneş": { "first_paragraph": "Turan Güneş[3] (25 Haziran 1921,[1] Kandıra, Kocaeli - 9 Nisan 1982, Çanakkale), Türk siyasetçi ve bilim insanıydı.\n" }, "İlter Türkmen": { "first_paragraph": "İlter Türkmen (8 Kasım 1927, İstanbul - 6 Temmuz 2022, İstanbul), Türk diplomat ve siyasetçi. 1980-83 yılları arasında Türkiye Dışişleri Bakanı olarak görev aldı.\n" }, "Vahit Melih Halefoğlu": { "first_paragraph": "Vahit Melih Halefoğlu[4] (19 Kasım 1919; Antakya, Osmanlı İmparatorluğu - 20 Ocak 2017, İstanbul), Türk diplomat, emekli büyükelçi ve dışişleri bakanı.\n" }, "Anatoliy Zlenko": { "first_paragraph": "Anatoliy Maksimoviç Zlenko (2 Haziran 1938, Stavişe, Kiev - 1 Mart 2021) Ukraynalı diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Pavlo Klimkin": { "first_paragraph": "Pavlo Anatoliyovych Klimkin (d. 25 Aralık 1967, Kursk, Rusya, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği) Ukraynalı diplomat ve bakan.\n" }, "Dimitrios Druças": { "first_paragraph": "Dimitrios Drutsas (Yunanca: Δημήτριος Π. Δρούτσας) 2010-2011 yılları arasında Yunanistan Dışişleri Bakanlığı yapan avukat ve siyasetçi. Daha sonra Yunanistan Dışişleri Bakanı olan Stavros Lambrinidis'in yerini alarak Avrupa Parlamentosu milletvekili oldu.\n" }, "Dimitris Avramopulos": { "first_paragraph": "Dimitris Avramopulos (Yunanca: Δημήτρης Αβραμόπουλος; d. 6 Haziran 1953, Atina, Yunanistan), Yunan diplomat ve siyaset adamı. 2004'ten beri, aralarında dışişleri bakanlığının da olduğu birçok kabine üyeliğinde yer aldı. 25 Haziran 2013-1 Kasım 2014 tarihleri arası Yunanistan Millî Savunma Bakanlığı görevini yürüttü. 1 Kasım 2014-30 Kasım 2019 yılları arası Juncker Komisyonunda Avrupa Birliği Göç, İçişleri ve Vatandaşlık Komiseri olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Stavros Lambrinidis": { "first_paragraph": "Stávros Lambrinídis (d. 6 Şubat 1962, Atina) Yunan siyasetçi ve eski bakan.\n" }, "Arvo Salo": { "first_paragraph": "Arvo Henrikki Jaakko Salo (2 Mayıs 1932 - 9 Temmuz 2011) Fin yazar, gazeteci ve politikacıdır. 1966-1970 yılları arasında ve 1979-1983 yılları arasında milletvekili olarak görev yaptı. Kalevi Sorsa başbakanlığındaki üçüncü kabinede 1982-1983 yılları arasında Eğitim ve Kültür Bakanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Belinda Bozzoli": { "first_paragraph": "Belinda Bozzoli (17 Aralık 1945, Johannesburg - 5 Aralık 2020, Cape Town) Güney Afrikalı yazar, akademisyen, sosyolog ve siyasetçidir.[1][2]\n" }, "Federico Mayor Zaragoza": { "first_paragraph": "Federico Mayor Zaragoza ( 27 Ocak 1934, Barselona) UNESCO eski Genel Direktörü, eski bakan ve eczacıdır.\n" }, "Íñigo Méndez de Vigo": { "first_paragraph": "Iñigo Méndez de Vigo y Montojo (baron de Claret) (d. 21 Ocak 1956, Tetuan, Fas) İspanyol siyasetçi.\n" }, "Yitzhak Navon": { "first_paragraph": "Yitzhak Navon (İbranice: יצחק נבון‎, d. 9 Nisan 1921- 6 Kasım 2015) İsrail Devleti'nin 5. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Zalman Şazar": { "first_paragraph": "Zalman Shazar (d.24 Kasım 1889 - ö.5 Ekim 1974) İbrani politikacı, şair ve yazar. İsrail Devleti'nin 3. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Luigi Berlinguer": { "first_paragraph": "Luigi Berlinguer (d. 25 Temmuz 1932, Sassari), İtalyan siyasetçi ve akademisyen\n" }, "Mario Ferrari Aggradi": { "first_paragraph": "Mario Ferrari Aggradi (d. 13 Mart 1916, La Maddalena - ö. 24 Aralık 1997, Roma) İtalyan siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Carlo Matteucci": { "first_paragraph": "Carlo Matteucci (21 Haziran 1811, Forli-25 Haziran 1868, Livorno), İtalyan nörofizyolog ve siyasetçi. Elektrofizyoloji alanında çalışmalar yapan Matteucci, senatörlük ve Eğitim Bakanlığı görevlerinde bulundu.[1]\n" }, "Michele Amari": { "first_paragraph": "Michele Amari (d. 7 Temmuz 1806 Palermo; ö. 16 Temmuz 1889, Floransa) Sicilyalı tarihçi ve oryantalist.\n" }, "Paolo Rossi (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Paolo Rossi (d. 15 Eylül 1900, Bordighera - ö. 24 Mayıs 1985, Lucca) İtalyan siyasetçi, Eski Anayasa Mahkemesi Başkanı.\n" }, "Umberto Ricci": { "first_paragraph": "Umberto Ricci (1879-1946), İtalyan akademisyen ve ekonomisttir. İtalya'daki Faşist yönetimin sona ermesinden kısa bir süre sonra 1945'te eğitim bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Kaoru Yosano": { "first_paragraph": "Kaoru Yosano (与謝野 馨, Yosano Kaoru) (d. 22 Ağustos 1938 –ö. 23 Mayıs 2017),Japon siyasetçi. Tokyo'da doğdu.\n" }, "Bálint Magyar": { "first_paragraph": "Bálint Magyar (János Magyar olarak doğdu; 15 Kasım 1952), 1996–1998 ve 2002–2006 yılları arasında Eğitim Bakanı olarak görev yapan Macar bir politikacı. Hür Demokratlar İttifakı'nın kurucu üyesiydi.\n" }, "Ahmed Lütfi el-Seyyid": { "first_paragraph": "Ahmed Lütfi el-Seyyid, (15 Ocak 1872 - 5 Mart 1963) önde gelen bir Mısır milliyetçisi, entelektüel, sömürge karşıtı eylemci ve Kahire Üniversitesi'nin ilk direktörüydü.\n" }, "Vítor Crespo": { "first_paragraph": "Vítor Pereira Crespo (2 Aralık 1932, Milagres, Leiria – 30 Eylül 2014) Portekizli siyasetçi, akademisyen.\n" }, "Knud Enggaard": { "first_paragraph": "Knud Enggaard (d. 4 Haziran 1929, Odder, Jutland, Danimarka) Danimarkalı siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Thor Pedersen": { "first_paragraph": "Thor Pedersen (d. 14 Haziran 1945, Gentofte (Danimarka)) Danimarkalı liberal siyasetçi.\n" }, "Fethullah Valalu": { "first_paragraph": "Fethullah Valalu (d. 26 Mart 1942, Rabat) Faslı sosyalist siyasetçi. Rabat belediye başkanı.\n" }, "Olli Rehn": { "first_paragraph": "Olli Ilmari Rehn, (d. 31 Mart 1962) Fin politikacı. Doğu Finlandiya'da doğdu. ABD Macalester College'da ekonomi, uluslararası ilişkiler ve gazetecilik okuduktan sonra 1989'da Helsinki Üniversitesi'nde siyasal bilgiler alanında yüksek lisansını tamamladı. 1996'da \"Küçük Avrupa ülkelerinde siyasal kooperatifçilik ve endüstriyel rekabet\" konulu doktora tezi ile Oxford Üniversitesi'nde felsefe doktoru unvanını aldı.\n" }, "Francis Mer": { "first_paragraph": "Francis Mer (d. 25 Mayıs 1939, Pau) Fransız sanayici ve eski maliye bakanı.\n" }, "Jean-Pierre Fourcade": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Fourcade (d. 18 Ekim 1929, Marmande, Lot-et-Garonne) Fransız eski bakan, merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Wilfrid Baumgartner": { "first_paragraph": "Wilfrid Baumgartner (d. 21 Mart 1902, Paris 7. arrondissement - ö. 1 Haziran 1978, Paris 7. arrondissement) Fransız bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Carlos Solchaga": { "first_paragraph": "Carlos Solchaga Catalán (d. 28 Mayıs 1944, Tafalla (Navarra)) İspanyol sosyalist siyasetçi.\n" }, "Román Escolano": { "first_paragraph": "Román Escolano Olivares (d. 20 Eylül 1965, Zaragoza) İspanyol ekonomist\n" }, "Yoshiro Hayashi": { "first_paragraph": "Yoshiro Hayashi (林 義郎, Hayashi Yoshirō, d. 16 Haziran 1927 ; ö.3 Şubat 2017) ,Japon siyasetçidir. Liberal Demokrat Parti üyesidir. 1982-83 arası Japonya'da Sağlık Bakanı ve 1992-93 arasıda Finans ve Ekonomi Bakanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Olgun Amcaoğlu": { "first_paragraph": "Olgun Amcaoğlu, Kıbrıs Türkü siyasetçi, devlet bakanı\n" }, "Jeannot Krecké": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Varujan Vosganian": { "first_paragraph": "Varujan Vosganian (d. 25 Temmuz 1958; Krayova), Ermeni kökenli Rumen siyasetçi, ekonomist, deneme yazarı ve şair. Vosganian, Romanya'nın Tăriceanu kabinesinde Ekonomi ve Ticaret bakanı (2006-2008) ve Ponta kabinesinde (2012-2013) ekonomi bakanıydı. Romanya Ermeniler Birliği'nin Başkanı (UAR, 1990-günümüz) ve Romanya Yazarlar Birliği'nin (2005-günümüz) başbakan yardımcısıdır. Kitapları 20'den fazla dile çevrildi.\n" }, "Cavit Ekin": { "first_paragraph": "Abdülkadir Cavit Ekin (1892, Diyarbekir - 5 Ocak 1976), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sırrı Day": { "first_paragraph": "Sırrı Day (1889, Çeşme - 20 Ekim 1952) Türk siyasetçidir.\n" }, "Ekrem Pakdemirli": { "first_paragraph": "Ekrem Pakdemirli (13 Nisan 1939, İzmir - 31 Aralık 2015, Manisa), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüsnü Çakır": { "first_paragraph": "Hüseyin Hüsnü Çakır (1892, Hopa - 10 Ağustos 1963), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kaya Erdem": { "first_paragraph": "İsmet Kaya Erdem (d. 1928, Safranbolu, Karabük), Türk siyasetçi. Tarhan Erdem'in abisidir.\n" }, "Kemal Derviş": { "first_paragraph": "Kemal Derviş (10 Ocak 1949, İstanbul - 8 Mayıs 2023, Washington, DC), Türk ekonomist, siyasetçi ve akademisyen. 2001 Türkiye ekonomik krizi sonrası dönemin Başbakanı Bülent Ecevit tarafından Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı ve Hazine Müsteşarı olarak görevlendirildi ve \"Süper Bakan\" lakabıyla anıldı.[2] 2002-2005 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yer aldı. \n" }, "Muhlis Ete": { "first_paragraph": "Mehmet Muhlis Ete[1] (1904, İstanbul - 4 Şubat 1975), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Elitaş": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mustafa Şeref Özkan": { "first_paragraph": "Mustafa Şeref Özkan (1884, Burdur - 10 Eylül 1938) Türk siyasetçi.\n" }, "Nihat Zeybekci": { "first_paragraph": "Nihat Zeybekci (d. 1 Ocak 1961, Pınarlar, Tavas), Türk siyasetçi ve eski Ekonomi Bakanı. 2011 yılından beri milletvekili olup, 2013-2015 ve 2016-2018 yılları arasında Ekonomi Bakanlığı görevini sürdürdü. 2004-2011 yılları arasında Denizli Belediye Başkanlığı görevini yaptı.\n" }, "Özer Derbil": { "first_paragraph": "İsmail Hamit Özer Derbil[1] (1928, Ankara - 29 Ocak 1993), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sıtkı Yırcalı": { "first_paragraph": "İbrahim Sıtkı Yırcalı (1908 - 29 Aralık 1988), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şakir Kesebir": { "first_paragraph": "Mehmet Şakir Kesebir (d. 1889, Köprülü, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 6 Nisan 1966), Türk siyasetçi.\n" }, "Ufuk Söylemez": { "first_paragraph": "Ufuk Söylemez (1956, İstanbul, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Zühtü Hilmi Velibeşe": { "first_paragraph": "Mustafa Zühtü Velibeşe[1] (1890, İzmir, Türkiye - 11 Eylül 1961), Türk siyasetçidir.\n" }, "Zeyyat Mandalinci": { "first_paragraph": "Zeyyat Mandalinci (25 Mayıs 1915, Bodrum, Muğla, Osmanlı İmparatorluğu - 19 Temmuz 1990, Bodrum, Muğla) Türk siyasetçidir.\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri enerji bakanı": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanı (İngilizce: Secretary of Energy of the United States of America), Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanlığı'nın başıdır. Enerji Bakanı, ülkenin enerji politikasından sorumludur.\n" }, "Steven Chu": { "first_paragraph": "Steven Chu (28 Şubat 1948) St. Louis, Missouri doğumlu \"atomları lazer ışığıyla soğutma ve hapsetme yöntemlerini geliştirdikleri için\" William Daniel Phillips ve Claude Cohen-Tannoudji ile birlikte 1997 Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Çin kökenli Amerikalı fizikçidir.\n" }, "Dan Brouillette": { "first_paragraph": "Danny Ray Brouillette[1] (18 Ağustos 1962) 2019-2021 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanı olarak görev yapmış amerikalı bir siyasetçi ve iş insanıdır. Daha önce Ağustos 2017-Aralık 2019 tarihleri arasında Enerji Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı.\n" }, "André Billardon": { "first_paragraph": "André Billardon (d. 22 Ekim 1940, Monceaux-le-Comte (Nièvre)) Fransız sosyalist siyasetçi ve eski bakandır.\n" }, "Éric Besson": { "first_paragraph": "Éric Besson (d. 2 Nisan 1958, Marakeş) Fransız siyasetçi.[1]\n" }, "Edmond Hervé": { "first_paragraph": "Edmond Hervé (d. 3 Aralık 1942, La Bouillie (Côtes-du-Nord)) Fransız eski bakan, sosyalist siyasetçidir.\n" }, "Yuval Ne'eman": { "first_paragraph": "Yuval Ne'eman (İbranice: יובל נאמן‎, 14 Mayıs 1925 – 26 Nisan 2006) İsrailli teoretik fizikçi, askeri bilim insanı ve politikacı. 1980' lerde ve 1990' ların başlarında ülkesinin Bilim ve Gelişim Bakanıydı.[1]\n" }, "Önder Sennaroğlu": { "first_paragraph": "Önder Sennaroğlu (d. 1957, Büyükkonuk, Kıbrıs), Kıbrıslı Türk siyasetçi.\n" }, "Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Ali Rıza Alaboyun": { "first_paragraph": "Ali Rıza Alaboyun (d. 8 Mart 1957, Aksaray), Türk siyasetçi.\n" }, "Alparslan Bayraktar": { "first_paragraph": "Alparslan Bayraktar (d. 1975, Kırıkhan), Türk mühendis ve siyasetçi. 4 Haziran 2023'te Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olarak atandı.\n" }, "Cahit Kayra": { "first_paragraph": "Ömer Cahit Kayra[1] (1917, Trabzon - 30 Ocak 2021[2]), Türk siyasetçi ve yazardır.\n" }, "Erhan Işıl": { "first_paragraph": "Mehmet Erhan Işıl (1927, Ankara - 22 Ekim 2015, İstanbul), Türk siyasetçi, eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı.\n" }, "Ersin Faralyalı": { "first_paragraph": "Mehmet Ersin Faralyalı[2] (d. 15 Eylül 1939;[1] İstanbul,[2] Türkiye - ö. 6 Temmuz 2008; İstanbul, Türkiye),[3] Türk sanayici ve siyasetçi.\n" }, "Esat Kıratlıoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Esat Kıratlıoğlu (1930, Nevşehir, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fahir İlkel": { "first_paragraph": "Mehmet Fahir İlkel (24 Ocak 1925, Edirne – 8 Eylül 1993, İstanbul), Türk mühendis.\n" }, "Hüdai Oral": { "first_paragraph": "Arif Hüdai Oral[2] (1925, Buldan,[1] Denizli - 13 Şubat 2005), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüsnü Doğan": { "first_paragraph": "Hüseyin Hüsnü Doğan[1] (1944, Malatya), Türk siyasetçi. 14 Aralık 1983 - 31 Mart 1989 Tarım, Orman ve Köyişleri, 28 Ekim 1990 - 22 Şubat 1991 Millî Savunma, 7 Mart 1996 - 28 Haziran 1996 tarihleri arasında ise Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanlığı yapmıştır.\n" }, "İbrahim Deriner": { "first_paragraph": "İbrahim Deriner, (1909, İzmir - 28 Şubat 1986, Ankara [1]) Türk bürokrat ve siyasetçidir.\n" }, "İhsan Topaloğlu": { "first_paragraph": "İhsan Topaloğlu (1915, Kilis - 2 Nisan 2005, Ankara, Türkiye[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kemal Demir": { "first_paragraph": "Kemal Demir (1921, Sürmene, Trabzon - 4 Ocak 2010[1]), Türk siyasetçidir. Kızılay Eski Genel Başkanı.\n" }, "Mehmet Nuri Kodamanoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Nuri Kodamanoğlu (1923, Ulukışla, ö.30 Eylül 2013), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Selahattin Kılıç": { "first_paragraph": "Mehmet Selahattin Kılıç (1921, Osmaniye - 28 Ağustos 2008, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Turgut (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Turgut (1929, Kilis – 2 Temmuz 2009, Türkiye), Türkiye Cumhuriyeti'nin birçok hükûmetinde bakanlık yapmış Türk siyasetçi ve mühendistir.\n" }, "Muzaffer Arıcı": { "first_paragraph": "Muzaffer Arıcı (1943, Denizli), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nahit Menteşe": { "first_paragraph": "Nahit Menteşe (d. 1 Nisan 1932, Aydın, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Neşet Akmandor": { "first_paragraph": "Mehmet Neşet Akmandor[3] (1 Nisan 1921,[1] Bolu - 25 Ekim 2021[2]), Türk siyasetçi, mühendis.\n" }, "Nezih Devres": { "first_paragraph": "Nezih Devres, (ö.13 Eylül 1985, Brüksel)[1] Türk mühendis ve siyasetçi.\n33. Hükûmet'te TBMM dışından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı oldu.\n" }, "Sabit Osman Avcı": { "first_paragraph": "Sabit Osman Avcı, (1921, Artvin, Osmanlı İmparatorluğu - 8 Şubat 2009, İstanbul, Türkiye[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Serbülent Bingöl": { "first_paragraph": "Serbülent Bingöl (d. 1921 - ö. 13 Ekim 1996[1]), Türk devlet adamı.\n" }, "Sudi Türel": { "first_paragraph": "Sudi Neş’e Türel (31 Mart 1929, Antalya - 30 Haziran 2009, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Şinasi Altıner": { "first_paragraph": "1995 –\nKarabük\n" }, "Taner Yıldız": { "first_paragraph": "Taner Yıldız (3 Nisan 1962, Boğazlıyan), Türk siyasetçi, elektrik mühendisi. 2009-2015 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olarak görev yapmıştır. 2002, 2007 ve 2011 Türkiye genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi Kayseri milletvekili olarak meclise girmiştir.\n" }, "Togay Gemalmaz": { "first_paragraph": "Togay Gemalmaz (1937, Erzurum), Türk siyasetçi.\n" }, "Veysel Atasoy": { "first_paragraph": "Veysel Atasoy (1947, Zonguldak - 24 Ağustos 2004), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdülhamid Mehri": { "first_paragraph": "Abdülhamid Mehri (3 Nisan 1926, El Krub (Konstantine Vilayeti) - 30 Ocak 2012, Cezayir) Cezayirli siyasetçi ve Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) üyesi.\n" }, "Ahmed Alavi": { "first_paragraph": "Ahmed Alavi (1919, Fes, Fas - 7 Aralık 2002, Rabat) Faslı siyasetçi.\n" }, "Albert Gazier": { "first_paragraph": "Albert Gazier (16 Mayıs 1908, Valenciennes - 2 Mart 1997, Vanves, Hauts-de-Seine) Fransız siyasetçi.\n" }, "Christian Fouchet": { "first_paragraph": "Christian Fouchet (d. 17 Kasım 1911, Saint-Germain-en-Laye, Yvelines - ö. 11 Ağustos 1974, Cenevre) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Yvon Bourges": { "first_paragraph": "Yvon Bourges (d. 29 Haziran 1921, Pau - ö. 18 Nisan 2009, Paris 5. arrondissement) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Harold L. Ickes": { "first_paragraph": "Harold LeClair Ickes (15 Mart 1874 - 3 Şubat 1952), Franklin D. Roosevelt döneminde New Deal (Yeni Düzen) programındaki çalışmalarıyla tanınan Amerikalı siyaset adamı.\n" }, "Carl Schurz": { "first_paragraph": "Carl Schurz, (d. 2 Mart 1829, Liblar (bugün Erftstadt), ö. 14 Mayıs 1906 New York) Alman kökenli Amerikalı asker ve siyasetçi. Karl Schurz olarak da anılır. 1848'de Alman Devrimi'nin ardından sürgün olarak gönderildiği Amerika Birleşik Devletleri'nde Alman kökenli ilk Senatör olmuştur.\n" }, "İskender Hamidov": { "first_paragraph": "İskender Mecid oğlu Hamidov (Azerice: İsgəndər Məcid oğlu Həmidov) (10 Nisan 1948, Azerbaycan SSC, SSCB - 26 Şubat 2020 Bakü) - Azerbaycan Cumhuriyeti eski İçişleri Bakanı, Korgeneral. 1988 yılında başlayan Azerbaycan özgürlük hareketinin liderlerinden biri oldu. 1992-1993 yılları arasında kurulan Halk Cephesi hükûmetinde İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ramil Usubov": { "first_paragraph": "Ramil İdris oğlu Usubov - Azerbaycanlı politikacı ve polis, Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı Güvenlik Konseyi Sekreteri.[1][2] Daha önce Azerbaycan 7. İçişleri Bakanı (1994-2019) ve Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti İçişleri Bakanı (1987-1989, 1993-1994) olarak görev yaptı.\n" }, "John Reid, Baron Reid of Cardowan": { "first_paragraph": "John Reid, Baron Reid of Cardowan (d. 8 Mayıs 1947, Bellshill, İskoçya), İngiliz İşçi Partili siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Priti Patel": { "first_paragraph": "Priti Patel (d. 29 Mart 1972), İngiliz politikacıdır.\n" }, "Sajid Javid": { "first_paragraph": "Sajid Javid (d. 5 Aralık 1969), İngiliz politikacıdır.\n" }, "Suella Braverman": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mohand Laenser": { "first_paragraph": "Mohand Laenser (d. 1942, Imouzzer Marmoucha) Faslı siyasetçi.\n" }, "Mustafa Sahil": { "first_paragraph": "Mustafa Sahil (d. 5 Mayıs 1946, Ulad Frej - ö. 7 Ekim 2012, Rabat) Faslı diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Şekip Binmusa": { "first_paragraph": "Şekip Binmusa (d. 24 Şubat 1958, Fes, Fas) Faslı siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Tayib Şerkavi": { "first_paragraph": "Tayib Şerkavi (d. 1949, Bejaad) Faslı yargıç ve siyasetçi.\n" }, "Christian Bonnet": { "first_paragraph": "Christian Bonnet (14 Haziran 1921, Paris - 7 Nisan 2020, Vannes) Fransız siyasetçi, eski içişleri bakanıdır.\n" }, "Jean Berthoin": { "first_paragraph": "Jean Berthoin (12 Ocak 1895, Enghien-les-Bains (Seine-et-Oise) - 25 Şubat 1979, Paris), Fransız siyasetçi.\n" }, "Lucien Bonaparte": { "first_paragraph": "Lucien Bonaparte, Prens Français (d. Luciano Buonaparte; 21 Mayıs 1775 – 29 Haziran 1840) Fransız devlet adamı, Canino ve Musignano prensi.\n" }, "Philippe Marchand": { "first_paragraph": "Philippe Marchand (d. 1 Eylül 1939, Angoulême, Charente - ö. 10 Ocak 2018, Saintes, Charente-Maritime[1]), Fransız sosyalist siyasetçi. Eski içişleri bakanı.\n" }, "Pierre-Simon Laplace": { "first_paragraph": "Pierre-Simon (Marquis de) Laplace (23 Mart 1749 – 5 Mart 1827), Fransız matematikçi ve gökbilimci.[1]\n" }, "Jozua François Naudé": { "first_paragraph": "Jozua François ('Tom') Naudé (15 Nisan 1889 Middelburg, Cape - 31 Mayıs 1969, Cape Town), Güney Afrikalı siyasetçidir. Naudé, Afrika ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 1967 ile 1968 yılları arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Vallabhbhai Patel": { "first_paragraph": "Vallabhbhai Jhaverbhai Patel (31 Ekim 1875 - 15 Aralık 1950), genellikle Sardar Patel olarak bilinen, [a] 1947'den 1950'ye kadar Hindistan'ın ilk Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı olarak görev yapan Hintli bir avukat, etkili siyasi lider ve devlet adamıydı. Ülkenin bağımsızlık mücadelesinde lider bir rol oynayan ve birleşik, bağımsız bir ulusla bütünleşmesine önderlik eden Hindistan Ulusal Kongresi'nin avukatı ve kıdemli lideriydi.[1] Hindistan'da ve başka yerlerde genellikle Hintçe, Urduca, Bengalce ve Farsça \"şef\" anlamına gelen Sardar olarak anılır. Hindistan'ın siyasi entegrasyonu ve 1947 Hint-Pakistan Savaşı sırasında İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Ali Hasan el-Mecid": { "first_paragraph": "Ali Hasan el Mecid (Kimyasal Ali, Arapça: علي حسن المجيد) (d. 30 Kasım[1] 1941 - ö. 25 Ocak 2010) Iraklı asker ve devlet adamı.\n" }, "Seyyid Talip Bey": { "first_paragraph": "Seyyid Talip Bey ya da Talib bin Recep bin Muhammad Seyyid bin Talip el-Nakib el-Refa'i. (Arapça: طالب باشا بن رجب النقيب الرفاعي) Arap siyasetçi.\n" }, "José Antonio Alonso": { "first_paragraph": "José Antonio Alonso Suárez (28 Mart 1960, León - 2 Şubat 2017, Madrid) İspanyol sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Jorge Fernández Díaz": { "first_paragraph": "Jorge Fernández Díaz (d. 6 Nisan 1950, Valladolid) İspanyol siyasetçi ve bakan.\n" }, "Juan Ignacio Zoido": { "first_paragraph": "Juan Ignacio Zoido Álvarez (d. 21 Ocak 1957, Montellano), İspanyol hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Antonio Gava": { "first_paragraph": "Antonio Gava (d. 30 Temmuz 1930, Castellammare di Stabia - ö. 8 Ağustos 2008, Roma) İtalyan Hristiyan Demokrat siyasetçi.\n" }, "Franco Restivo": { "first_paragraph": "Franco Restivo (d. 25 Mayıs 1911, Palermo - ö. 17 Nisan 1976, Francavilla di Sicilia) İtalyan eski siyasetçi ve bakan.\n" }, "Ludovico Arborio di Breme": { "first_paragraph": "Ludovico di Breme (1780 - 15 Ağustos 1820, Torino) İtalyan yazar. Ayrıca 1804'de I. Napolyon tarafından kurulan İtalya Krallığı'nda 1809 yılına kadar içişleri bakanlığı yaptı.\n" }, "Marco Minniti": { "first_paragraph": "Domenico Luca Marco Minniti (d. 6 Haziran 1956, Reggio Calabria) İtalyan siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Giorgio Napolitano": { "first_paragraph": "Giorgio Napolitano (29 Haziran 1925, Napoli - 22 Eylül 2023, Roma[1]), Mayıs 2006 - Ocak 2015 arasında görev yapan İtalya Cumhuriyeti'nin 11. Cumhurbaşkanıdır. Bu görevinden istifa ederek ayrılmıştır. 10 Mayıs 2006'da, dördüncü turda, 1009 oydan 543'ünü alarak seçilmiştir. Kendisinden önceki başkan Carlo Azeglio Ciampi'nin görev süresinin bittiği 15 Mayıs'ta görevi devralmıştır.\n" }, "Ziya Öztürkler": { "first_paragraph": "Dr. Ziya Öztürkler, (d. 1978) Kıbrıs Türkü siyasetçi, devlet bakanı\n" }, "Rihards Kozlovskis": { "first_paragraph": "Rihards Kozlovskis (d. 26 Mayıs 1969, Riga) Leton siyasetçi.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Macaristan_i%C3%A7i%C5%9Fleri_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Ferenc Erdei": { "first_paragraph": "Ferenc Erdei (24 Aralık 1910 – 11 Mayıs 1971), Béla Miklós liderliğindeki resmi olmayan geçici hükûmette İçişleri Bakanı olarak görev yapan Macar bir politikacı[1][2] ve sosyologdu . Sovyetlerin Macaristan'ı işgalinden sonra bu kabine Mart 1945'te resmen göreve başladı.\n" }, "Antoni Macierewicz": { "first_paragraph": "Antoni Macierewicz (Lehçe telaffuzu: [anˈtɔɲi mat͡ɕɛˈrɛvit͡ʂ]; 3 Ağustos 1948 doğumlu) Polonyalı bir politikacı ve eski Ulusal Savunma Bakanı. Daha önce Milli Savunma Bakanlığı'nda İçişleri Bakanı, Askeri Karşı İstihbarat Teşkilatı Başkanı ve Devlet Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Rui Pereira": { "first_paragraph": "Rui Pereira (d. 24 Mart 1956, Miranda do Douro) Portekizli siyasetçi, hukukçu ve akademisyen. Sosyalist Parti'ye yakındır.\n" }, "Reşid Nurgaliyev": { "first_paragraph": "Reşid Gumaroviç Nurgaliyev (Rusça: Рашид Гумарович Нургалиев; 8 Ekim 1956, Cetigara (Джетыгара)/Kazakistan SSC doğumlu) 2003-2012 yılları arasında Rusya İçişleri Bakanı olarak görevinde bulunmuş ve aynı zamanda ordu generalidir.\n" }, "Pyotr Stolıpin": { "first_paragraph": "Pyotr Arkadyeviç Stolıpin (14 Nisan [E.U. 2 Nisan] 1862 – 18 Eylül [E.U. 5 Eylül] 1911), bir Rus politikacı ve devlet adamıydı. 1906'dan 1911'deki suikastına kadar Rusya'nın üçüncü Başbakanı ve Rus İmparatorluğu'nun İçişleri Bakanıydı.\n" }, "Vyaçeslav von Plehve": { "first_paragraph": "Vyaçeslav Konstantinoviç von Plehve (Rusçası: Вячесла́в Константи́нович фон Пле́ве) (1846–1904) Çarlık Rusyasının polis şefi ve daha sonra İçişleri Bakanı.\n" }, "Edmundo Pérez Yoma": { "first_paragraph": "Edmundo Pérez Yoma (d. 10 Ocak 1939, Antofagasta, Şili) Şilili Hristiyan Demokrat siyasetçi ve bakan.\n" }, "Sergio Onofre Jarpa": { "first_paragraph": "Sergio Onofre Jarpa Reyes (8 Mart 1921 - 19 Nisan 2020) Augusto Pinochet'nin askerî diktatörlüğü sırasında kabine üyesi olarak görev yapan Şili'li siyasetçi.\n" }, "Abdullah Halil (Tunuslu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Abdullah Halil (d. 7 Aralık 1943, Safakes), Tunuslu siyasetçi.\n" }, "İçişleri Bakanlığı (Türkiye)": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Ahmet Ferit Tek": { "first_paragraph": "Ahmet Ferit Tek (7 Mart 1878, Bursa - 25 Kasım 1971, İstanbul), Türk siyasetçi, diplomat, fikir adamı.\n" }, "Ali Tanrıyar": { "first_paragraph": "Ali Tanrıyar (14 Mart 1914, Kavala - 25 Mayıs 2017, İstanbul) Türk siyasetçi ve spor yöneticisi. 47. Türkiye İçişleri Bakanı ve 28. Galatasaray Başkanı.\n" }, "Ali Yerlikaya": { "first_paragraph": "Ali Yerlikaya (11 Ekim 1968; Selçuklu), Türk bürokrat ve mevcut Türkiye içişleri bakanıdır.\n" }, "Ata Atalay": { "first_paragraph": "Ata Bey ya da Ataullah Bey (Atay) (d. 1882, Nevşehir - ö. 1 Ocak 1931, Ankara), Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'nın son döneminde ve TBMM'nin ilk üç döneminde Niğde milletvekilliği yapmış, ayrıca iki dönem Dahiliye Vekilliği (İçişleri Bakanlığı) görevini yürütmüş bir siyasetçi ve idarecidir.\n" }, "Cahit Bayar": { "first_paragraph": "Burhan Cahit Bayar (1935, Sivas - 11 Aralık 2022, Ankara[1]), Türk bürokrat ve siyasetçi. Ankara valisi, İstanbul valisi ve İçişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Cemil Uybadın": { "first_paragraph": "1317 (1901) P.-6[1]\n" }, "Etem Menderes": { "first_paragraph": "İbrahim Etem Menderes (1899, Aydın - 18 Eylül 1992, İstanbul), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı, Menderes inşaat şirketinin kurucusu.\n" }, "Faik Öztrak (1882 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "M. Faik Öztırak[3] (1882, Malkara, Tekirdağ - 30 Mayıs 1951, İstanbul), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Ferit Kubat": { "first_paragraph": "Ferit Kubat (1 Ocak 1919, Diyarbakır - 7 Ekim 1987), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Osman Güneş": { "first_paragraph": "Osman Güneş (d. 1952, Şefaatli), Türk bürokrat, eski İçişleri Bakanı.\n" }, "Haldun Menteşeoğlu": { "first_paragraph": "Süleyman Halidun Menteşeoğlu[1] (1916, Yangı, Köyceğiz, Muğla - 7 Temmuz 1988), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı ve İmar ve İskân Bakanı.\n" }, "Hamdi Ömeroğlu": { "first_paragraph": "Hamdi Ömeroğlu (1914, Rize - 23 Eylül 2004), Türk bürokrat, hâkim, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Hasan Fehmi Güneş": { "first_paragraph": "Hasan Fehmi Güneş (1934, Adapazarı - 23 Kasım 2021, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "İlyas Seçkin": { "first_paragraph": "İlyas Seçkin (1918, Ayaş, Türkiye - 17 Aralık 1996), Türk siyasetçi, eski Bayındırlık ve İçişleri Bakanı.\n" }, "İrfan Özaydınlı": { "first_paragraph": "HV.PLT.1943-45\n\n" }, "İsmail Hakkı Akdoğan": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Akdoğan (1919, Yozgat, Türkiye - 2 Mart 1994[kaynak belirtilmeli]), Türk siyasetçi, eski İçişleri ve Turizm ve Tanıtma Bakanı.\n" }, "İsmail Safa Özler": { "first_paragraph": "İsmail Sefa Özler[2] (1885,[1] Adana - 28 Haziran 1940, Adana[a][1]), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmet Sezgin": { "first_paragraph": "İsmet Abdullah Sezgin (6 Ocak 1928, Aydın - 7 Aralık 2016, Ankara), Türk siyasetçi. \"İsmet Abi\" diye anılmış, uzun yıllar Türk siyasetinde birçok görev üstlenmiş ve aynı zamanda Süleyman Demirel'in yakın çalışma arkadaşı olarak bir kariyer sürmüştür.\n" }, "İzzet Gener": { "first_paragraph": "İzzet Gener (1902, Geylan - 5 Temmuz, 1987), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Korkut Özal": { "first_paragraph": "Korkut Özal[1] (29 Mayıs 1929, Malatya - 2 Kasım 2016, İstanbul), Türk mühendis ve siyasetçi.\n" }, "Kutlu Aktaş": { "first_paragraph": "Kutlu Aktaş (d. 1941, Adana), eski İstanbul Valisi, İzmir Valisi ve İçişleri Bakanı.\n" }, "Mehmet Emin Erişirgil": { "first_paragraph": "Emin Erişirgil (d. 1891, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 1 Ocak 1965, Ankara, Türkiye), Türk eğitimci, felsefeci, yazar ve siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Muammer Güler": { "first_paragraph": "Muammer Güler (d. 21 Mart 1949, Mardin), Türk bürokrat ve siyasetçi, Eski İstanbul Valisi ve Eski Türkiye İçişleri Bakanı. Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 61. Türkiye Hükûmeti'nde yapılan bir kabine revizyonu ile Ocak 2013-Aralık 2013 tarihleri arasında İçişleri Bakanı olarak yer alan Güler, 2010-2011 yılları arasında KDGM Müsteşarlığı görevini üstlenmiştir. Bu görevinden önce 2003-2010 yılları arasında İstanbul Valiliği yapmıştır.\n" }, "Mukadder Öztekin": { "first_paragraph": "Mukadder Öztekin (1919, Niğde - 30 Ocak 1995), Türk bürokrat ve siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı ve Bayındırlık Bakanı.\n" }, "Mustafa Gülcügil": { "first_paragraph": "Mustafa Gülcügil (1917, Isparta - 12 Ekim 2008, İstanbul[1]), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Mustafa Necdet Uğur": { "first_paragraph": "Necdet Uğur (1923, Mecitözü, Çorum, Türkiye - 27 Eylül 2004), Türk siyasetçi, bürokrat, eski Türkiye İçişleri Bakanı ve Millî Eğitim Bakanı.\n" }, "Muzaffer Ecemiş": { "first_paragraph": "Muzaffer Ecemiş (1938, Çamardı, Niğde, Türkiye), Türk bürokrat, siyasetçi, eski İçişleri Bakanı.\n" }, "Münir Hüsrev Göle": { "first_paragraph": "Münir Hüsrev Göle (1890, Bayburt - 21 Ağustos 1955[1]), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Namık Gedik": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Nazım Resmor": { "first_paragraph": "Nazım Resmor Öztelli (d. 1867, Erzurum - 4 Temmuz 1935, Ankara), Türk bürokrat ve siyasetçi. TBMM 1. Dönem milletvekili ve Hakkı Behiç Bayiç'in hakkındaki gensorular nedeniyle istifasından sonra 4 Eylül - 6 Eylül 1920 tarihleri arasında 2 gün Dahiliye Vekili (İç İşleri Bakanı) oldu. İç İşleri Bakanlığı kayıtlarına göre, Soyadı Kanunu ile birlikte Öztelli soyadını almıştır.\n" }, "Orhan Öztrak": { "first_paragraph": "A. Orhan Öztrak[1] (1914, Malkara - 30 Aralık 1995), Türk siyasetçidir.\n" }, "Rüştü Kazım Yücelen": { "first_paragraph": "Rüştü Kazım Yücelen (1948, Anamur, Mersin - 2 Şubat 2014, Ankara) Türk siyasetçi, eski İçişleri Bakanıdır.\n" }, "Sabahattin Özbek": { "first_paragraph": "Ahmet Sabahattin Özbek (1915, Erzincan, Osmanlı İmparatorluğu - 29 Ağustos 2001, Ankara[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Salih Ragıp Üner": { "first_paragraph": "Salih Ragıp Üner (2 Ekim 1914, Nevşehir - 31 Ağustos 1994) Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı.\n" }, "Sebahattin Öztürk": { "first_paragraph": "Sebahattin Öztürk (d. 1 Temmuz 1962; Çaykara, Trabzon), Türk bürokrat, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Selahattin Çetiner": { "first_paragraph": "TOP.1941-75\n\n" }, "Mehmet Faruk Sükan": { "first_paragraph": "Mehmet Faruk Sükan (d. 1921, Karaman - ö. 3 Ocak 2005, Ankara), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı. Rafet Üçelli'nin bacanağıdır.\n" }, "Şükrü Sökmensüer": { "first_paragraph": "İbrahim Şükrü Sökmensüer[1] (1890 - 18 Ekim 1978), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı.\n" }, "Teoman Ünüsan": { "first_paragraph": "Teoman Ünüsan (21 Ekim 1940, İstanbul, Türkiye), Türk bürokrat, siyasetçi, içişleri bakanı.\n" }, "Ülkü Güney": { "first_paragraph": "Ülkü Gökalp Güney (1 Ocak 1935, Bayburt, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Vecdi İlhan": { "first_paragraph": "Vecdi İlhan (1924, Kastamonu - 15 Mart 2011), Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı ve Orman Bakanı.\n" }, "Vefik Pirinççioğlu": { "first_paragraph": "Vefik Pirinççioğlu (1909, Diyarbakır, Türkiye - 16 Ocak 1984), Türk siyasetçidir.\n" }, "Akis Çohacopulos": { "first_paragraph": "Apostolos Tsochatzopoulos ya da Akis (31 Temmuz 1939 – 27 Ağustos 2021), Yunan siyasetçi, mühendis, ekonomist ve hükümlü. \n" }, "Joy Mogensen": { "first_paragraph": "Joy Mogensen (d. 11 Ağustos 1980), Danimarkalı bir politikacı ve 2019'dan beri Kültür ve Kilise Bakanıdır.\n" }, "Maurice Druon": { "first_paragraph": "Maurice Druon (23 Nisan 1918 - 14 Nisan 2009), Fransız romancı. 1985 ile 1999 yılları arasında Académie française üyesiydi. \n" }, "Tanos Mikruçikos": { "first_paragraph": "Thanos Mikroutsikos,(Yunanca: Θάνος Μικρούτσικος; 13 Nisan 1947 - 28 Aralık 2019), Yunan besteci ve siyasetçi.\n" }, "Christian Lindner": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri hazine bakanı": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanı (İngilizce: Secretary of the Treasury of the United States of America), Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı'nın başıdır.[1] Hazine Bakanı, ülkenin mali ve parasal meselelerinden sorumlu olup Bakanlar Kurulu'ndaki dört en önemli bakanlıktan biridir.[2]\n" }, "Steven Mnuchin": { "first_paragraph": "Steven Terner Mnuchin (d. 21 Aralık 1962; New York), 2017-2021 yılları arasında Donald Trump'ın kabinesinin bir parçası olarak 77. Amerika Birleşik Devletleri hazine bakanı olarak görev yapan Amerikalı bir yatırım bankacısı ve film yapımcısıdır. Tam bir başkanlık dönemi boyunca görev yapan Mnuchin, Trump'ın kabinesinin başkan tarafından görevden alınmayan birkaç yüksek profilli üyesinden biriydi.\n" }, "Janet Yellen": { "first_paragraph": "Janet Louise Yellen (d. 13 Ağustos 1946), Yahudi asıllı Amerikalı akademisyen, ekonomist, siyasetçi ve mevcut ABD Hazine Bakanı.\n" }, "Eugen von Boehm-Bawerk": { "first_paragraph": "Eugen Ritter von Böhm-Bawerk[a] (doğum adı Eugen Böhm, 12 Şubat 1851 – 27 Ağustos 1914), Avusturyalı ekonomisttir. Avusturya Ekonomi Okulu ve neoklasik iktisat gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur. 1895 ile 1904 yılları arasında aralıklı olarak Avusturya Maliye Bakanı olarak görev yaptı. Marksizm üzerine kapsamlı eleştiriler de yazdı.\n" }, "Samir Şerifov": { "first_paragraph": "Samir Şerifov (7 Eylül 1961), Azeri siyasetçi ve Azerbaycan Maliye Bakanı.\n" }, "George Osborne": { "first_paragraph": "George Gideon Oliver Osborne (d. 23 Mayıs 1971, Paddington) İngiliz Muhafazakâr Partili siyasetçi.\n" }, "Philip Snowden": { "first_paragraph": "Philip Snowden, Vikont Snowden (18 Temmuz 1864 - 15 Mayıs 1937), İngiliz sosyalist siyaset adamı. İşçi Partisi'nin kurduğu ilk iki hükûmette (1924, 1929-1931) maliye bakanlığını üstlenmiştir.\n" }, "Pravin Gordhan": { "first_paragraph": "Pravin Jamnadas Gordhan (d. 12 Nisan 1949, Durban), Güney Afrikalı siyasetçi ve Maliye Bakanı. Önceden 2009 ve 2013 yılları arasında da Maliye Bakanlığı görevini sürdürmüştür. 2014 ve 2015 yılları arasında Kooperatif Yönetimi ve Geleneksel İşleri Bakanlığı görevini üstlenmiştir.[1]\n" }, "Davit Kezeraşvili": { "first_paragraph": "Davit Kezeraşvili (Gürcü: დავით კეზერაშვილი, 22 Eylül 1978, Tiflis), 10 Kasım 2006 tarihinden itibaren Gürcistan Savunma Bakanlığını yapmaktadır.\n" }, "Jeroen Dijsselbloem": { "first_paragraph": "Jeroen Dijsselbloem (d. 29 Mart 1966, Eindhoven), Hollandalı politikacı. Dijsselbloem 20 Kasım 2002 ve 5 Kasım 2012 arası parlamento üyesiydi. İkinci Rutte hükûmetinde Maliye Bakanlığı görevine getirildi. 2013 yılında, Euro Group başkanlığı görevini bırakan Jean-Claude Juncker’ın yerine geçti,\n" }, "Frans Andriessen": { "first_paragraph": "Franciscus \"Frans\" Andriessen (2 Nisan 1929; Utrecht- 22 Mart 2019),[1] Hollandalı siyasetçidir.\n" }, "Cristóbal Montoro": { "first_paragraph": "Cristóbal Ricardo Montoro Romero (d. 28 Temmuz 1950, Jaén) İspanyol siyasetçi, bakan.\n" }, "Filippo Maria Pandolfi": { "first_paragraph": "Filippo Maria Pandolfi (d. 1 Kasım 1927, Bergamo) İtalyan Hristiyan Demokrat siyasetçi.\n" }, "Roberto Tremelloni": { "first_paragraph": "Roberto Tremelloni (d. 30 Ekim 1900, Milano - ö. 8 Eylül 1987, Brunico) İtalyan Sosyalist Demokrat Parti mensubu siyasetçi.\n" }, "Pier Carlo Padoan": { "first_paragraph": "Pietro Carlo Padoan (d. 19 Ocak 1950, Roma) İtalyan ekonomist ve akademisyen, 2014-2018 yıllarında İtalya ekonomi ve maliye bakanı.\n" }, "Atis Slakteris": { "first_paragraph": "Atis Slakteris (d. 21 Kasım 1956, Bauska) Leton siyasetçi.\n" }, "Jānis Reirs": { "first_paragraph": "Jānis Reirs (d. 23 Eylül 1961, Riga) Leton siyasetçi.\n" }, "Pierre Gramegna": { "first_paragraph": "Pierre Gramegna (d. 22 Nisan 1958, Esch-sur-Alzette) Lüksemburglu diplomat ve siyasetçi.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Macaristan_maliye_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Hazine ve Maliye Bakanlığı (Türkiye)": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Adnan Başer Kafaoğlu": { "first_paragraph": "İlhami Adnan Başerkafaoğlu[1] (25 Aralık 1926, Yozgat - 21 Mart 2002), Türk siyasetçi.\n" }, "Bedri Gürsoy (akademisyen)": { "first_paragraph": "Bedri Gürsoy[1] (1916, Çermik, Diyarbakır, 15 Nisan 1991, Ankara) Türk akademisyen ve Maliye Bakanı.\n" }, "Besim Üstünel": { "first_paragraph": "Besim Üstünel, (1927, Gaziantep - 2 Haziran 2015, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Cihat Bilgehan": { "first_paragraph": "Nevzat Cihat Bilgihan[1] (1923, Keskin, Kırıkkale - 15 Haziran 1981, Burhaniye, Balıkesir[2]), Türk siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Fuat Ağralı": { "first_paragraph": "Ali Fuat Agralı[1] (1878,[1] Midilli, Osmanlı İmparatorluğu - 11 Mayıs 1957, İzmir), siyaset ve devlet adamı.\n" }, "Halil Ayan": { "first_paragraph": "Halil Ayan (1904, Bursa, Osmanlı İmparatorluğu - 15 Şubat, 1953), Türk siyasetçidir.\n" }, "Halit Nazmi Keşmir": { "first_paragraph": "Halit Nazmi Keşmir (1897, İbradı, Antalya - 23 Mart 1948) Türk siyasetçi.\n" }, "İhsan Gürsan": { "first_paragraph": "Mehmet İhsan Gürsan[1] (d. 1903, İstanbul - ö. 19 Haziran 1976, İzmir), eski ticaret ve maliye bakanı, milletvekili ve bürokrat.\n" }, "İsmail Rüştü Aksal": { "first_paragraph": "İsmail Rüştü Aksal (1911, Pamukova, Sakarya - 13 Eylül 1989, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmet Attila": { "first_paragraph": "İsmet Attila (d. 5 Ekim 1940, Afyonkarahisar, Türkiye), Türk siyaset adamı.\n" }, "Lütfi Elvan": { "first_paragraph": "Lütfi Elvan (12 Mart 1962; Ermenek, Karaman), Türk mühendis, ekonomist ve siyasetçi. Eski Türkiye Hazine ve Maliye Bakanı.\n" }, "Lütfullah Kayalar": { "first_paragraph": "Lütfullah Kayalar, (1952, Akdağmadeni, Yozgat), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Kemal Kurdaş": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Kurdaş (d. 1920, Bursa - ö. 19 Nisan 2011) eski Maliye Bakanı, ODTÜ eski Rektörü ve yazardır.\n" }, "Nedim Ökmen": { "first_paragraph": "Nedim Ökmen (1908, Kilis - 2 Şubat 1967), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sait Naci Ergin": { "first_paragraph": "Sait Naci Ergin (1908, Niğde, Osmanlı İmparatorluğu - 1 Kasım 1982, Ankara, Türkiye[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Vural Arıkan": { "first_paragraph": "Vural Arıkan (1929, Aydın - 3 Ağustos 1993), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yılmaz Ergenekon": { "first_paragraph": "Yılmaz Ergenekon (1929, Adapazarı - 8 Temmuz 1983, Ankara[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ziya Müezzinoğlu": { "first_paragraph": "Ziya Müezzinoğlu (1919, Kayseri, Türkiye - 13 Haziran 2020[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Öklid Çakalotos": { "first_paragraph": "Öklid Stefanu Çakalotos (Yunanca: Ευκλείδης Τσακαλώτος, (d. 1960), Yunan ekonomist ve siyasetçidir. Mayıs 2012 tarihinden itibaren Yunan Parlamentosu'nda SYRIZA üyesidir ve 2015-2019 yılları arasında Yunanistan Maliye Bakanı olmuştur.[1]\n" }, "Yannis Papathanasiu": { "first_paragraph": "Yannis Papathanasiu (Yunanca: Γιάννης Παπαθανασίου; d. 1954) Yunan siyasetçi ve eski Ekonomi ve Maliye bakanı. 2002'den beri muhafazakâr Yeni Demokrasi partisi ile Yunan Parlamentosu üyesidir.[1]\n" }, "Yorgo Alogoskufis": { "first_paragraph": "Yorgo Alogoskufis (Yunanca: Γιώργος Αλογοσκούφης d. 17 Ekim 1955[1]) 1990'dan beri Atina Ekonomi ve İşletme Üniversitesi'nde ekonomi profesörüdür. Eylül 1996'dan Ekim 2009'a kadar Yunan Parlamentosu üyesiydi ve Mart 2004'ten Ocak 2009'a kadar Yunanistan'ın ekonomi ve maliye bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Bernard Lafay": { "first_paragraph": "Bernard Lafay (d. 8 Eylül 1903, Malakoff - ö. 13 Şubat 1977, 16. arrondissement (Paris)[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Claude Évin": { "first_paragraph": "Claude Évin (d. 29 Haziran 1949, Le Cellier, Loire-Atlantique[1]) Fransız syasetçi.\n" }, "Jean-François Mattei": { "first_paragraph": "Jean-François Mattei (d. 14 Ocak 1943, Lyon), Fransız merkez sağ siyasetçi. Eski sağlık bakanı.\n" }, "Olivier Véran": { "first_paragraph": "Olivier Véran (d. 22 Nisan 1980, Saint-Martin-d'Hères) Fransız siyasetçi ve nörolog.\n" }, "Ernest Lluch": { "first_paragraph": "Ernest Lluch i Martin (d. 21 Ocak 1937, Vilasar de Mar - ö. 21 Kasım 2000, Barselona) İspanyol sosyalist siyasetçi, eski sağlık bakanı. Katalonya Sosyalist Partisi (PSC) üyesidir.\n" }, "José Manuel Romay Beccaría": { "first_paragraph": "José Manuel Romay Beccaría (d. 18 Ocak 1934, Betanzos, A Coruña ili) İspanyol siyasetçi ve hukukçu. İspanya Danıştay Başkanı.\n" }, "Remo Gaspari": { "first_paragraph": "Remo Gaspari (10 Temmuz 1920, Gissi - 19 Temmuz 2011, Gissi) İtalyan Hristiyan Demokrat siyasetçi ve avukat.\n" }, "Vittorino Colombo": { "first_paragraph": "Vittorino Colombo (3 Nisan 1925, Albiate, Monza ve Brianza ili – 1 Haziran 1996, Milano) İtalyan siyasetçi. Eski senato başkanı.\n" }, "Niyazi Manyera": { "first_paragraph": "Niyazi Manyera, Kıbrıslı Türk siyasetçi. 1960'ta kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ilk Sağlık Bakanı olarak görev yaptı, sonrasında çeşitli Kıbrıslı Türk hükûmetlerinde bakanlık görevinde bulundu.\n" }, "Abdülkerim ez-Zübeydi": { "first_paragraph": "Abdülkerim ez-Zübeydi (Arapça: عبد الكريم الزبيدي, d. 25 Haziran 1950), Tunuslu siyasetçidir.[1]\n" }, "Sağlık Bakanlığı (Türkiye)": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Yıldırım Aktuna": { "first_paragraph": "Yıldırım Aktuna (22 Mart 1930,[1] İstanbul - 29 Eylül 2007, Muğla), Türk nöropsikiyatr ve siyasetçi.\n" }, "Behçet Uz": { "first_paragraph": "Ömer Behçet Uz[1] (1893-19 Mayıs 1986), Türk tıp doktoru ve 1931-1941 yılları arasında İzmir Belediye Başkanlığı, ardından iki dönem Sağlık Bakanlığı yapmış devlet ve hizmet adamıdır.\n" }, "Bülent Akarcalı": { "first_paragraph": "Bülent Akarcalı (17 Kasım 1943, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Celal Ertuğ": { "first_paragraph": "Celal Ertuğ (1913, Elazığ - 20 Aralık 2001, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cengiz Gökçek": { "first_paragraph": "Cengiz Gökçek (1934, Araban, Gaziantep - 24 Nisan 2013, Bursa[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cevdet Aykan": { "first_paragraph": "Cevdet Aykan (1925, Erbaa, Tokat, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Doğan Baran": { "first_paragraph": "Doğan Baran (1929, Niğde - 8 Nisan 2004, Ankara) Türk doktor ve siyasetçi.\n" }, "Edip Somunoğlu": { "first_paragraph": "Edip Osman Somunoğlu (1904, Erzurum - 1 Ağustos 1982), Türk siyasetçi.\n" }, "Ekrem Hayri Üstündağ": { "first_paragraph": "Ekrem Üstündağ[1] (1886, Preveze, Osmanlı İmparatorluğu - 15 Haziran 1956), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fahrettin Kerim Gökay": { "first_paragraph": "Fahrettin Gökay[1] (9 Ocak 1900 - 22 Temmuz 1987), Türk bürokrat ve siyasetçi. İstanbul Valisi ve İstanbul milletvekili olarak görev yaptı.\n" }, "Mazhar Germen": { "first_paragraph": "Mazhar Germen (1884, Aydın - 6 Kasım 1967), TBMM ilk sekiz döneminde milletvekilliği, ayrıca 3. Hükûmet'te (1. Ali Fethi Okyar Hükümeti) Sıhhiye ve İçtimai Muavenet Vekilliği (Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı) yapmış Türk hekim ve siyasetçisidir.\n" }, "Halil İbrahim Özsoy": { "first_paragraph": "Halil İbrahim Özsoy (d. 27 Ekim 1938 Bolvadin, Afyonkarahisar - 14 Ağustos 2018, Bolvadin, Afyonkarahisar), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hulûsi Alataş": { "first_paragraph": "Ahmet Hulûsi Alataş[1] (1882, Beyşehir, Konya - 29 Mart 1964), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmail Karakuyu": { "first_paragraph": "İsmail Karakuyu (d.1950, ö. 4 Kasım 2018) Simav, Kütahya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kaya Kılıçturgay": { "first_paragraph": "Kaya Kılıçturgay (1929, İzmir – 16 Aralık 2020, Bursa[1]), Türk siyasetçi ve bilim insanıdır.\n" }, "Kemali Bayazıt": { "first_paragraph": "Kemali Bayazıt (1903, İstanbul - 19 Mart 1972) Türk siyasetçidir.\n" }, "Fahrettin Koca": { "first_paragraph": "Fahrettin Koca (d. 2 Ocak 1965, Kulu), Türk tabip, bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Lütfi Kırdar": { "first_paragraph": "Mehmet Lütfi Kirdar[2] (15 Mart 1889[1], Kerkük - 17 Şubat 1961, Yassıada), Türk hekim, devlet adamı, asker, Manisa ve İstanbul valisi, milletvekili ve sağlık bakanı.\n" }, "Mete Tan": { "first_paragraph": "Mete Tan (1929, Afyonkarahisar - 20 Temmuz 2016[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Güven Karahan": { "first_paragraph": "Mustafa Güven Karahan (d. 10 Aralık 1943, Çatalzeytin, Kastamonu - 2 Eylül 2013 Bandırma), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nafiz Körez": { "first_paragraph": "Nafiz Körez (1909, Kula - 14 Haziran 1993), Türk siyasetçi ve doktor.\n" }, "Necmi Ayanoğlu": { "first_paragraph": "Prof. Tbp. Tümg. Necmi Ayanoğlu Türkiye, Türk siyasetçidir.\n" }, "Nihat Reşat Belger": { "first_paragraph": "Nihat Reşat Belger (1882, İstanbul - 29 Eylül 1961), Türk siyasetçi.\n" }, "Nusret Fişek": { "first_paragraph": "Hasan Nusret Fişek[1][2] (21 Kasım 1914, Sivas - 3 Kasım 1990, Ankara), Türk hekim.\n" }, "Nusret Karasu": { "first_paragraph": "Nusret Karasu (10 Ekim 1902, Erzurum - 12 Ağustos 1987, Ankara) Türk tıp doktoru, akademisyen, asker ve devlet adamı.\n" }, "Rıza Nur": { "first_paragraph": "Rıza Nur (30 Ağustos 1879, Sinop - 8 Eylül 1942, İstanbul), Türk siyasetçi, hekim ve yazardı.[1]\n" }, "Sadi Konuk": { "first_paragraph": "Mehmet Sadi Konuk[1] (1894, İstanbul - 7 Aralık 1964, İstanbul), Türk hekim ve siyasetçidir.\n" }, "Selahattin Cizrelioğlu": { "first_paragraph": "Dr. Selahattin Cizrelioğlu (1924, Diyarbakır - 21 Ağustos 2011), Türk siyasetçidir.\n" }, "Rifat Serdaroğlu": { "first_paragraph": "Rifat Serdaroğlu (d. 1948, Bergama), Türk siyasetçi.\n" }, "Süleyman Suat Seren": { "first_paragraph": "Süleyman Suat Seren (1910, Isparta - 4 Temmuz 1985) Türk siyasetçidir.\n" }, "Vedat Ali Özkan": { "first_paragraph": "Vedat Ali Özkan (1923, Devrek, Türkiye - 3 Aralık 1977), Türk siyasetçidir.\n" }, "Vefa Tanır": { "first_paragraph": "Vefa Tanır (1927, Konya - 10 Mart 2023 Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Yaşar Eryılmaz": { "first_paragraph": "Yaşar Eryılmaz (10 Haziran 1944, Doğubayazıt - 9 Ağustos 2021, Ankara), doktor, siyasetçi.[1].\n" }, "Yusuf Azizoğlu": { "first_paragraph": "Yusuf Azizoğlu (1917, Silvan, Diyarbakır - 1 Mayıs 1970) Türk siyasetçidir.\n" }, "Christian Estrosi": { "first_paragraph": "Christian Estrosi (d. 1 Temmuz 1955, Nice) Fransız sağ siyasetçi, eski bakan. Nice belediye başkanı.\n" }, "Christophe Sirugue": { "first_paragraph": "Christophe Sirugue (d. 14 Ağustos 1966, Autun (Saône-et-Loire)) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Jean Charbonnel": { "first_paragraph": "Jean Charbonnel (22 Nisan 1927, La Fère, Aisne - 19 Şubat 2014, Paris), Fransız siyasetçidir.\n" }, "José Rossi": { "first_paragraph": "José Rossi (d. 18 Haziran 1944, Ajaccio) Fransız siyasetçi.\n" }, "Michel Maurice-Bokanowski": { "first_paragraph": "Michel Maurice-Bokanowski (d. 6 Kasım 1912, 8. arrondissement (Paris) - ö. 3 Mayıs 2005, 4. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Roger Fauroux": { "first_paragraph": "Roger Fauroux (21 Kasım 1926, Montpellier - 16 Temmuz 2021), Fransız bürokrat.\n" }, "Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Ali Rıza Gönül": { "first_paragraph": "Alirıza Gönül[1] (d. 12 Haziran 1945, Kuyucak, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ayhan Çilingiroğlu": { "first_paragraph": "Ayhan Çilingiroğlu (d. 30 Ağustos 1930, Van), Türk elektrik yüksek mühendisidir.\n" }, "Cahit Aral": { "first_paragraph": "Hüseyin Cahit Aral[1] (1927, Elazığ - 1 Kasım 2011, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Celâl Sait Siren": { "first_paragraph": "Mehmet Celâlettin Siren[1] (1906, Adana - 8 Haziran 1991), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cezmi Erçin": { "first_paragraph": "Mehmet Cezmi Erçin (1894, İstanbul - 24 Aralık 1940) Türk siyasetçidir.\n" }, "Cihat İren": { "first_paragraph": "Cihat İren, (1914 - 19 Kasım 2001), Türk ekonomist.\n" }, "Enis Yalım Erez": { "first_paragraph": "Enis Yalım Erez (1944, Van, Türkiye), Türk siyasetçi iş insanı.\n" }, "Faik Kurdoğlu": { "first_paragraph": "Faik Kurdoğlu (1892, Kayseri, Türkiye - 14 Nisan, 1981), Türk siyasetçi ve yazardır. Türkçü - Turancı görüşüne sahiptir.[1]\n" }, "Faruk Özlü": { "first_paragraph": "Faruk Özlü[1] (d. 19 Kasım 1962; Düzce), Türk siyasetçi, Düzce Belediye Başkanı ve 2016-2018 yılları arasında görev yapmış eski Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı. Bakanlık görevini Binali Yıldırım tarafından kurulan 65. Türkiye Hükûmeti'nde 2016-2018 yılları arasında sürdüren Özlü, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) Düzce milletvekili olarak meclise girmiştir.\n" }, "Fenni İslimyeli": { "first_paragraph": "Mehmet Fenni İslimyeli[1] (1921, Bandırma – 18 Mart 2018), Türk siyasetçi.\n" }, "Fikri Işık": { "first_paragraph": "Fikri Işık (d. 13 Eylül 1965, Gümüşhane), Türk öğretmen ve siyasetçidir.\n" }, "Fuat Çay": { "first_paragraph": "Fuat Çay (1949, Samandağ, Hatay, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Halil Başol": { "first_paragraph": "Halil Başol (1925, Hayrabolu, Türkiye; 9 Şubat 2019 Tekirdağ), Türk siyasetçidir.\n" }, "Haluk Cillov": { "first_paragraph": "Haluk Cillov (d. 1920, Denizli, Türkiye - ö. 22 Ağustos 2017, İstanbul Türkiye), Türk akademisyen.\n" }, "Hasan Akyol": { "first_paragraph": "Hasan Akyol (1943, Zonguldak, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "İhsan Soyak": { "first_paragraph": "Ahmet İhsan Soyak (1909, Üsküp, Osmanlı İmparatorluğu - 30 Ocak 1986[1] İstanbul),[2] Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmail Hakkı Gedik": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Gedik (d. 1896, Uşak) - (ö. 17 Mayıs, 1975), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kemal Cantürk": { "first_paragraph": "Hurşit Kemal Cantürk (1926, Kemah - 29 Mart 2012, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mahmut Nedim Gündüzalp": { "first_paragraph": "Mahmut Nedim Gündüzalp (d. 1892, Totrakan, Silistre, Bulgaristan - ö. 25 Ocak 1989[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Baydur (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Baydur (1918, Gerze, Sinop - 25 Şubat 1993), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Dönen": { "first_paragraph": "Mehmet Dönen (1952, Hatay, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Gölhan": { "first_paragraph": "Mehmet Gölhan (1929, Adapazarı, Türkiye - 5 Aralık 2013, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muammer Erten": { "first_paragraph": "Muammer Erten (1923; Atabey, Isparta - 13 Ocak 1994[1]) Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Macit Zeren": { "first_paragraph": "Mustafa Macit Zeren (1921, Amasya - 11 Nisan 1989, Ankara[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Varank": { "first_paragraph": "Mustafa Varank (d. 1 Ocak 1976; Of, Trabzon[1]), Türk siyasetçi, bürokrat ve akademisyen. Eski Sanayi ve Teknoloji Bakanı, TBMM 28. dönem milletvekili.\n" }, "Münir Birsel": { "first_paragraph": "Mustafa Münir Birsel[1] (1897, İzmir - 24 Şubat 1990), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nazmi Topçuoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Nazmi Topçuoğlu (1888, Aydın - 24 Mart 1956), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nihat Ergün": { "first_paragraph": "Nihat Ergün (d. 14 Eylül 1962, Kocaeli), Türk ekonomist ve siyasetçi.\n" }, "Nuri Kemal Bayar": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Orhan Alp": { "first_paragraph": "Orhan Alp (1919, Isparta, Türkiye - 21 Ocak 2010), Türk siyasetçidir.\n" }, "Raif Karadeniz": { "first_paragraph": "Raif Karadeniz (1895, Trabzon - 30 Haziran 1976, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Şahap Kocatopçu": { "first_paragraph": "Şahabettin Şefkati Kocatopçu (17 Şubat 1916, İstanbul - 25 Nisan 2012, İstanbul), Türk iş insanı, siyasetçi ve mühendis. 24., 25. ve 44. Türkiye hükûmetlerinde Sanayi Bakanı olarak görev yapmış, 1985 ile 1986 yılları arasında TÜSİAD başkanlığını yürütmüştür.\n" }, "Şükrü Yürür": { "first_paragraph": "Şükrü Yürür (1944, Ünye, Türkiye) Siyasetçi, iktisatçı.\n" }, "Tahir Köse": { "first_paragraph": "Mehmet Tahir Köse (1952, Konya, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Kenan Tanrıkulu": { "first_paragraph": "Ahmet Kenan Tanrıkulu (17 Mayıs 1958, İstanbul, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Tarhan Erdem": { "first_paragraph": "Tarhan Erdem, (1933, Bartın, - 8 Haziran 2022, Muğla), Türk siyasetçi, araştırmacı, yazar. 1977 yılında 40. Türkiye Hükûmeti'nde Türkiye Sanayi ve Teknoloji Bakanı olarak görev aldı. Erdem ayrıca, Cumhuriyet Halk Partisi'nden 16. Dönem İstanbul milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yer aldı ve 1999-2000 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliği görevini yürüttü.\n" }, "Teoman Köprülüler": { "first_paragraph": "Teoman Köprülüler[1] (5 Mayıs 1934,[1] Eskişehir - 18 Nisan 2003[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Vedat Dicleli": { "first_paragraph": "Vedat Dicleli (1912, Diyarbakır[1][2][3] — 12 Şubat 1975), Türk siyasetçi, avukat, yazar ve öğretim görevlisi.\n" }, "Werner von Blomberg": { "first_paragraph": "Werner Eduard Fritz von Blomberg (2 Eylül 1878, Stargard - 14 Mart 1946, Nürnberg) Nazi Almanyası'nın Savunma Bakanı ve Wehrmacht'ın ilk Generalfeldmareşal'i.\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri savunma bakanı": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı (İngilizce: Secretary of Defense of the United States of America), Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığının başıdır.[1][2][3] Savunma Bakanı, ülkenin savunma politikasından sorumlu olup Başkandan sonraki Silahlı Kuvvetlerdeki ikinci yetkili kişidir[4] ve Bakanlar Kurulundaki dört en önemli bakanlıktan biridir.[5]\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri_savunma_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Lloyd Austin": { "first_paragraph": "Lloyd James Austin III (d. 8 Ağustos 1953), 22 Ocak 2021 tarihinden bu yana 28. Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı olarak görev yapan emekli bir Amerika Birleşik Devletleri Ordusu dört yıldızlı generalidir. Kendisi bu görevi üstlenen ilk Afrika kökenli Amerikalıdır.\n" }, "Donald Rumsfeld": { "first_paragraph": "Donald Henry Rumsfeld (9 Temmuz 1932 - 29 Haziran 2021), iki ayrı ABD hükûmetinde Savunma Bakanı olarak görev yapmış Amerikalı siyasetçi.\n" }, "Sefer Abiyev": { "first_paragraph": "Abiyev Safar Ahundbala oğlu ( 27 Ocak 1950 Bakü ) - Azerbaycan Cumhuriyeti eski Savunma Bakanı, Albay-General .\n" }, "Zakir Hasanov": { "first_paragraph": "Zakir Hasanov (Azerice: Zakir Əsgər oğlu Həsənov; d. 9 Haziran 1959), Azerbaycanlı asker ve siyasetçi. 22 Ekim 2013 tarihinden beri Azerbaycan savunma bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Seyran Ohanyan": { "first_paragraph": "Seyran Muşegi Ohanyan (Ermenice: Սեյրան Մուշեղի Օհանյան; d. 1 Temmuz 1962), Ermeni asker ve siyasetçi. 14 Nisan 2008 tarihinden 3 Ekim 2016 tarihine kadar kadar Ermenistan Savunma Bakanı olarak görev yaptı. Birinci ve İkinci Karabağ savaşlarına katılmıştır. 2000-2007 yılları arasında sözde Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Vağarşak Harutyunyan": { "first_paragraph": " Ermenistan\n" }, "Georges Picquart": { "first_paragraph": "Marie-Georges Picquart (6 Eylül 1854-19 Ocak 1914) Fransız subay ve sonraki dönemde Fransa Savaş Bakanı. Dreyfus Olayı'ndaki kilit isimlerdendir.\n" }, "Louis-Nicolas Davout": { "first_paragraph": "Louis-Nicolas d'Avout (10 Mayıs 1770 – 1 Haziran 1823) Auerstaedt Dükü, Napolyon döneminde İmparatorluğun mareşali olan bir Fransız asker ve general idi.\n" }, "Pierre Guillaumat": { "first_paragraph": "Pierre Guillaumat, (d. 5 Ağustos 1909, La Flèche, Fransa - ö. 28 Ağustos 1991, Villeurbanne, Fransa), Fransız siyasetçi, iş adamı ve mühendis.\n" }, "Claude Louis Hector de Villars": { "first_paragraph": "Claude Louis Hector de Villars, Prince de Martigues, Marquis ve Duc de Villars ve Vicomte de Melun (d. 8 Mayıs 1653 – ö. 17 Haziran 1734), XIV. Louis dönemi Fransasının son generalidir. Fransız askeri tarihinin en ünlü generallerinden olan Villars Fransa'nın altı mareşalinden biri olup, Maréchal général des camps et armées du roi(fr) unvanına sahiptir.\n" }, "Jacobus Johannes Fouché": { "first_paragraph": "Jacobus Johannes Fouché (6 Haziran 1898 - 23 Eylül 1980), Güney Afrikalı siyasetçidir. Fouché, Afrika ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 1968 ile 1975 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Federico Trillo": { "first_paragraph": "Federico Trillo-Figueroa Martínez-Conde (d. 23 Mayıs 1952, Cartagena) İspanyol siyasetçi.[1]\n" }, "José Bono": { "first_paragraph": "José Bono Martínez, (d. 14 Aralık 1950, Salobre, Kastilya-La Mancha), İspanyol sosyalist siyasetçidir.[1]\n" }, "Pedro Morenés": { "first_paragraph": "Pedro Morenés y Álvarez de Eulate (d. 17 Eylül 1948, Getxo) eski İspanya savunma bakanı.\n" }, "Ezer Weizman": { "first_paragraph": "Ezer Weizman (İbranice: עזר ויצמן‎, d. 15 Haziran 1924 - ö. 24 Nisan 2005) İsrail Cumhuriyeti'nin 1993 – 2000 yılları arası 7. Cumhurbaşkanı. Weizman, aynı zamanda İsrail Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve Savunma Bakanlığı yapmıştır.\n" }, "Carlo Scognamiglio": { "first_paragraph": "Carlo Luigi Scognamiglio Pasini (d. 27 Kasım 1944, Varese) İtalyan akademisyen, siyasetçi. Eski Cumhuriyet Senatosu başkanı.\n" }, "Talat Caferi": { "first_paragraph": "Talat Caferi (Makedonca: Талат Џафери; d. 15 Nisan 1962) Arnavut asıllı bir siyasetçi, eski Savunma Bakanı ve şu anda Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Meclisi Başkanı. Arnavut topluluğunun bir üyesi.\n" }, "Imants Lieģis": { "first_paragraph": "Imants Lieģis (d. 30 Nisan 1955, Meriden, Birleşik Krallık) Leton diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Jānis Balodis": { "first_paragraph": "Jānis Balodis (20 Şubat 1881 – 8 Ağustos 1965), Letonyalı bir generaldi.[1] 1919'dan 1921'e kadar Letonya Silahlı Kuvvetleri Başkomutanlığı, 1931'den 1940'a kadar ise Savaş Bakanlığı yapan Balodis; Letonya Bağımsızlık Savaşı ve Kārlis Ulmanis'in diktatörlüğü sırasındaki önemli kişiliklerden biriydi.\n" }, "Stasys Šilingas": { "first_paragraph": "Stasys Šilingas (d. 11 Kasım 1885; Vilnius - 13 Kasım 1962; Kelmė) Litvanya'da önemli siyasi faaliyetler yürütmüş avukat ve politikacı.[1][2][3]\n" }, "István Oláh": { "first_paragraph": "István Oláh (16 Aralık 1926 - 15 Aralık 1985), Macar bir subay ve politikacıydı. 1984'ten ölümüne kadar savunma bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Bah Ndaw": { "first_paragraph": "Bah Ndaw (N'Daw, N'Dah, ve N'Daou; (d. 23 Ağustos 1950) Malili bir askeri subay ve politikacı. 25 Eylül 2020 ile 25 Mayıs 2021 tarihleri arasında cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Mayıs 2014 - Ocak 2015 arasında Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Muhammed Eyüb Han": { "first_paragraph": "Muhammed Eyüb Han (14 Mayıs 1907 - 19 Nisan 1974), Pakistanlı asker ve siyasetçi. 1958-1969 arasında Pakistan cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Pervez Müşerref": { "first_paragraph": "Pervez Müşerref (Urduca: پرويز مشرف; d. 11 Ağustos 1943 - ö. 5 Şubat 2023), Pakistanlı asker ve siyasetçidir. 1999-2002 yılları arasında Pakistan başbakanı ve 2001-2008 yılları arasında Pakistan cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. 18 Ağustos 2008 tarihinde bir cumhurbaşkanının azledilmesinin Pakistan için iyi olmayacağını belirterek gelen baskılar üzerine görevinden istifa etti.\n" }, "Aleksander Szczygło": { "first_paragraph": "Aleksander Marek Szczygło [alɛˈksandɛr ʂt͡ʂɨɡwɔ] (27 Ekim 1963 – 10 Nisan 2010), Polonyalı siyasetçi. İlk olarak 2001'de Polonya parlamentosu Sejm'e seçildi ve ardından 25 Eylül 2005'te 35. seçim bölgesinde (Olsztyn) 19.006 oyla yeniden seçildi. Her ikisinde de Hukuk ve Adalet partisinin adayıydı.\n" }, "Mihnea Motoc": { "first_paragraph": "Mihnea Motoc (d. 11 Kasım 1966, Bükreş), Romen diplomat ve bakandır.\n" }, "Anatoli Serdyukov": { "first_paragraph": "Anatoli Eduardoviç Serdyukov, (Rusça: Анатолий Эдуардович Сердюкóв; d. 8 Ocak 1962, Krasnodar Krai, Sovyetler Birliği) Rus politikacı ve iş insanı. 15 Şubat 2007-6 Kasım 2012 tarihleri arası Rusya Savunma Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Dragan Šutanovac": { "first_paragraph": "Dragan Šutanovac (Sırp Kiril: Драган Шутановац, [drǎɡan ʃutǎːnoʋat͡s]; 24 Temmuz 1968), Sırp siyasetçi, Demokrat Parti eski lideri ve Sırbistan Hükümeti eski Savunma Bakanı.\n" }, "Janko Veber": { "first_paragraph": "Janko Veber (d. 30 Temmuz 1960, Ljubljana[1]) Slovenya eski Meclis Başkanı.\n" }, "Nikolay Kuznetsov": { "first_paragraph": "Nikolay Gerasimoviç Kuznetsov (Rusça: Николай Герасимович Кузнецов; 24 Temmuz 1904; Madvedki, Solvıçegodsk Uyezdi, Vologda Guberniyası (bugün Kotlas Rayonu, Arhangelsk Oblastı), Rus İmparatorluğu - 6 Aralık 1974; Moskova, SSCB), Kızıl Donanma'nın komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Filo Amirali.\n" }, "Sovyetler Birliği Savunma Halk Komiserliği": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği Halk Savunma Komiserliği, Sovyetler Birliği'nin savunma politikalarından ve silahlı kuvvetlerinden sorumlu Savunma Bakanlığı'nın başıdır. Tarihi boyunca birçok kez isim değişikliğine uğramıştır. Bakanların çoğu aynı zamanda üst rütbeli subaylardır.\n" }, "Dmitri Yazov": { "first_paragraph": "Dmitri Timofeyeviç Yazov (Rusça: Дми́трий Тимофе́евич Я́зов; 8 Kasım 1924 - 25 Şubat 2020), Sovyetler Birliği Mareşali. Büyük Vatanseverlik Savaşı gazisi olan Yazov, 1987'den Sovyetler Birliği'nin dağılmasından dört ay önceki 1991 Ağustos Darbesi'nde rol alması nedeniyle tutuklanana kadar Savunma Bakanı olarak görev yaptı.[1] Yazov, 28 Nisan 1990'da Sovyetler Birliği Mareşali rütbesine atanan son kişi, Sibirya'da doğan tek mareşal ve 25 Şubat 2020'de öldüğü zamana dek, yaşayan son Sovyetler Birliği Mareşali'ydi.\n" }, "Andrey Greçko": { "first_paragraph": "Andrey Greçko (Rusça: Андрей Антонович Гречко / Andrey Antonovich Grechko), (4 Ekim 1903, Kuybişevo - 26 Nisan 1976, Moskova)[1], Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.\n" }, "Georgi Jukov": { "first_paragraph": "Georgi Jukov (Rusça: Гео́ргий Константи́нович Жу́ков / Georgy Konstantinoviç Jukov, 19 Kasım 1896; Strelkovka, Kaluga – 18 Haziran 1974, Moskova), II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'nun başlıca komutanlarından biri, Sovyet Mareşal (1943), Savunma Bakanı (1955-1957). Stalingrad Muharebesi'nin kaderini değiştiren en önemli komutan olmuştur.\n" }, "Rodion Malinovski": { "first_paragraph": "Rodion Yakovleviç Malinovski (Rusça: Родион Яковлевич Малиновский; 23 Kasım 1898; Odessa, Odessa Uyezdi, Herson Guberniyası, Rus İmparatorluğu - 31 Mart 1967; Moskova, SSCB), Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi ve Yüksek Sovyet üyesi, Savunma Bakanı.[1][2]\n" }, "Sergey Sokolov": { "first_paragraph": "Sergey Sokolov (Rusça: Сергей Леонидович Соколов / Sergey Leonidoviç Sokolov, 1 Temmuz 1911, Evpatorya - 31 Ağustos 2012, Moskova), Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.\n" }, "Semyon Timoşenko": { "first_paragraph": "Semyon Konstantinoviç Timoşenko (Rusça: Семён Константинович Тимошенко; 18 Şubat 1895, Furmanka, Odessa Oblastı, Ukrayna, Rus İmparatorluğu - 31 Mart 1970, Moskova, SSCB), Sovyet komutan.[1][2] Kızıl Ordu'nun eğitim ve disiplin düzeyinin yükseltilmesini sağlayarak II. Dünya Savaşı sırasında Almanya'ya karşı kazanılan zaferde önemli rol oynamıştır.[3]\n" }, "Aleksandr Vasilevski": { "first_paragraph": "Aleksandr Mihayloviç Vasilevski (Rusça: Алекса́ндр Миха́йлович Василе́вский, 30 Eylül 1895, Novaya Golçiha, Kineşma, İvanovo – 5 Aralık 1977, Moskova), Rus asker. Sovyetler Birliği Mareşali.[1]\n" }, "Gotabaya Rajapaksa": { "first_paragraph": "Nandasena Gotabaya Rajapaksa (Seylanca: ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, Tamilce: கோத்தாபய ராஜபக்ச) (d. 20 Haziran 1949), Sri Lankalı siyasetçi. Rajapaksa, Asya ada ülkesi Sri Lanka'da 18 Kasım 2019 tarihinden 14 Temmuz 2022 tarihine kadar Devlet Başkanlığı görevinde bulunmuştur.\n" }, "Nasuhi el-Buhari": { "first_paragraph": "Nasuhi el-Buhari (Arapça: نصوحي البخاري; 1881 - 1 Temmuz 1961), 1939 yılında kısa bir süre Suriye başbakanı olarak görev yapmış Suriyeli bir asker ve siyasetçiydi.\n" }, "Yusuf el-Azma": { "first_paragraph": "Fransa-Suriye Savaşı\n" }, "Ziyad el-Hariri": { "first_paragraph": "Muhammed Ziyad el-Hariri (d. 1930) Suriye Ordusunun önde gelen eski subaylarından biridir. Sıkı bir Arap milliyetçisi olan Hariri, 1958 yılında Suriye ile Mısır arasındaki birleşmeyi desteklemiş, 1961 yılında Suriye'nin Mısır'dan ayrılmasına karşı çıkmış ve Mart 1963'te ayrılıkçı hükûmeti deviren darbenin baş lideri olarak görev yapmıştır.[1][2][3][4][5] Nasırcılardan ve Baasçı rakiplerinden siyasi olarak bağımsız olan Hariri, darbenin ardından ordunun genelkurmay başkanı olarak görev yaptı ve ordudaki Baasçı olmayanların geniş çaplı tasfiyesi sırasında görevden alınana kadar kısa bir süre savunma bakanı olarak görev yaptı. Kısa bir süre sonra da siyasi faaliyetlerden çekildi.\n" }, "Millî Savunma Bakanlığı (Türkiye)": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Barlas Doğu": { "first_paragraph": "Hüseyin Barlas Doğu (1936, Safranbolu, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Cemil Cahit Toydemir": { "first_paragraph": "Cemil Cahit Toydemir (1883, İstanbul - 15 Temmuz 1956), Ubıh asıllı Türk asker ve siyasetçidir.\n" }, "Yaşar Güler": { "first_paragraph": "MU.1974-7\n\n" }, "Hulusi Akar": { "first_paragraph": "P.1972-59[1]\n" }, "Hüseyin Ataman": { "first_paragraph": "1332-N.TOP.62\n\n" }, "İlhami Sancar": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İsmet Yılmaz": { "first_paragraph": "İsmet Yılmaz (10 Aralık 1961, Gürün), Türk mühendis, hukukçu ve siyasetçidir.\n" }, "Kenan Yılmaz": { "first_paragraph": "Kenan Yılmaz (1900, Erzincan, Türkiye - 5 Ağustos 1961), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Ercan Vuralhan": { "first_paragraph": "Mehmet Ercan Vuralhan, (d. 1943, Malatya, Türkiye- ö. 18 Nisan 2018[1]; Sirkeci, İstanbul), Türk bürokrat. II. Özal Hükümeti’nin Millî Savunma Bakanı’dır.\n" }, "Mehmet İzmen": { "first_paragraph": "Mehmet İzmen (d. 1909, Giresun - ö. 8 Ocak, 1986), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Hazım Dağlı": { "first_paragraph": "Mustafa Hazım Dağlı (1906, Çankırı - 7 Mayıs 1990), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muzaffer Alankuş": { "first_paragraph": "1331-P.287\n\n" }, "Nevzat Ayaz": { "first_paragraph": "Nevzat Ayaz, (5 Ekim 1930, Bayramören, Çankırı - 3 Aralık 2020, İstanbul ), Türk siyasetçi.\n" }, "Nurettin Canikli": { "first_paragraph": "Nurettin Canikli (15 Mayıs 1960, Alucra), Türk siyasetçi, Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekili, başbakan yardımcısı ve bakan. 24 Mayıs 2016 tarihinde Binali Yıldırım tarafından kurulan 65. Türkiye Hükûmeti'nde önce başbakan yardımcısı, daha sonra da millî savunma bakanı görevlerine getirildi. Adalet ve Kalkınma Partisi'nden 2002, 2007, 2011 ve Kasım 2015 genel seçimlerinde Giresun; 2018 genel seçimlerinde İstanbul milletvekili olarak meclise girdi.\n" }, "Sadettin Bilgiç": { "first_paragraph": "Mehmet Sadettin Bilgiç (23 Aralık 1920, Şarkikaraağaç - 20 Nisan 2012, İstanbul), (lakabı: Koca Reis[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Saffet Arıkan": { "first_paragraph": "1323-P.2\n\n" }, "Seyfi Kurtbek": { "first_paragraph": "1338-SV.10\n\n" }, "Naci Tınaz": { "first_paragraph": "Ahmet Naci Tınaz (1882, Serfiçe, Osmanlı İmparatorluğu - 25 Kasım 1964), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Turhan Tayan": { "first_paragraph": "Turhan Tayan (d. 19 Ekim 1943, Bursa, Türkiye), Türk siyasetçi, avukat.\n" }, "Zeki Yavuztürk": { "first_paragraph": "Zeki Yavuztürk (1935, Sink, Erzincan - 23 Nisan 2020[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "René Teulade": { "first_paragraph": "René Teulade (d. 17 Haziran 1931, Monceaux-sur-Dordogne (Corrèze) - ö. 13 Şubat 2014, Paris[1]) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Christian Schmidt": { "first_paragraph": "Hans Christian Friedrich Schmidt[1] (d. 26 Ağustos 1957), merkez sağ Hristiyan Sosyal Birliği (CSU) üyesi bir Alman politikacıdır. 1 Ağustos 2021'de göreve başlayarak Bosna-Hersek'in yüksek temsilcisi oldu.\n" }, "Richard Walther Darré": { "first_paragraph": "Richard Walther Darré (doğum adı: Ricardo Walther Oscar Darré; 14 Temmuz 1895 - 5 Eylül 1953), SS-Obergruppenführer ve önde gelen nasyonal sosyalist \"kan ve toprak\" (Blut und Boden) ideologlarından biriydi. 1933-1942 yılları arası Reich Gıda ve Tarım Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Carlos Casamiquela": { "first_paragraph": "Carlos Horacio Casamiquela (9 Haziran 1948 - 12 Eylül 2020) Arjantinli ziraat mühendisi ve bakan. Kasım 2013'te Norberto Yauhar'ın yerine Arjantin Tarım Bakanı olarak atandı.\n" }, "Habib el-Maliki": { "first_paragraph": "Habib El Malki (d. 15 Mayıs 1946, Bejaad, Fas) Faslı siyasetçi. Meclis Başkanı.\n" }, "François Patriat": { "first_paragraph": "François Patriat (d. 21 Mart 1943, Semur-en-Auxois (Côte-d'Or)[1]) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Henri Rochereau": { "first_paragraph": "Henri Rochereau (d. 25 Mart 1908, Chantonnay (Vendée) - ö. 25 Ocak 1999, 12. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Michel Cointat": { "first_paragraph": "Michel Cointat (d. 13 Nisan 1921, 10. arrondissement (Paris) - ö. 16 Nisan 2013, Saint-Mandé) Fransız siyasetçi.\n" }, "Roger Houdet": { "first_paragraph": "Roger Houdet (d. 14 Haziran 1899, Angers - ö. 25 Ağustos 1987, Ballainvilliers (Essonne)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jesús Posada": { "first_paragraph": "Jesús Posada (d. 4 Nisan 1945, Soria), İspanyol siyasetçi, meclis başkanıdır.[1]\n" }, "Luis Planas": { "first_paragraph": "Luis Planas Puchades (d. 20 Kasım 1952, Valensiya) İspanyol siyasetçi ve diplomat. 7 Haziran 2018 tarihi itibarıyla İspanya Tarım Bakanıdır.\n" }, "Romain Schneider": { "first_paragraph": "Romain Schneider (d. 15 Nisan 1962, Wiltz) Lüksemburg tarım bakanı.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Macaristan_tar%C4%B1m_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Wojciech Olejniczak": { "first_paragraph": "Wojciech Michał (d. 10 Nisan 1974) Polonyalı solcu bir politikacı ve Avrupa Parlamentosu üyesidir.\n" }, "Tarım ve Orman Bakanlığı": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Ali Talip Özdemir": { "first_paragraph": "Ali Talip Özdemir (1953, Ereğli, Konya) Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Topuz": { "first_paragraph": "Ali Topuz (1932; Çayeli, Rize - 14 Ekim 2019, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmail Hakkı Aydınoğlu": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Aydınoğlu, (d. 1933, Beydağ, İzmir - ö. 1 Kasım 2017) Türk bakan. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi mezunudur. Merkez Bankası Başkanlığı ve İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü görevlerinden sonra 17 Kasım 1974 ve 31 Mart 1975 tarihleri arasında Köyişleri ve Kooperatifler Bakanlığı yapmıştır. 2017 yılında 84 yaşında ölmüştür.[1]\n" }, "Bahri Dağdaş": { "first_paragraph": "Bahri Dağdaş (1919, Kars - 28 Haziran 1984), Türk siyasetçidir.\n" }, "Bekir Pakdemirli": { "first_paragraph": "Bekir Pakdemirli (10 Kasım 1973, İzmir, Türkiye), Türk ekonomist.\n" }, "Cemal Külahlı": { "first_paragraph": "Cemal Külahlı (d. 20 Eylül 1930 - Orhaneli, Bursa, ö. 26 Aralık 2017), Türk siyasetçidir.\n" }, "Doğancan Akyürek": { "first_paragraph": "Bedrettin Doğancan Akyürek (1931, İstanbul) Türk siyasetçi.\n" }, "Feridun Üstün": { "first_paragraph": "Feridun Üstün (16 Nisan 1916, İstanbul - 13 Aralık 2009, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fevzi Aytekin": { "first_paragraph": "Fevzi Aytekin (d. 16 Ağustos 1946; Ormanlı, Tekirdağ), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fikret Saatçioğlu": { "first_paragraph": "Fikret Saatçioğlu, (1910, Balıkesir - 1983), Türk akademisyen.\n" }, "Halit Dağlı": { "first_paragraph": "Halit Dağlı (1945, Kozan), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hamdi Üçpınarlar": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Üçpınarlar (1948, Bursa, Türkiye) Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Ekinci": { "first_paragraph": "Hasan Ekinci (1939, Şavşat, Artvin, Türkiye) Türk mühendis, bürokrat ve siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Özalp": { "first_paragraph": "Hüseyin Özalp (1 Temmuz 1923 - 10 Mart 2014), Türk siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "Hüsnü Yusuf Gökalp": { "first_paragraph": "Hüsnü Yusuf Gökalp, (1946, Gürün Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "İbrahim Yumaklı": { "first_paragraph": "İbrahim Yumaklı, (d. 1969, Kastamonu) Türk bürokrat ve siyasetçi. 4 Haziran 2023'ten beri Tarım ve Orman Bakanı olarak görev almaktadır.\n" }, "İlker Tuncay": { "first_paragraph": "İlker Tuncay, (1945, Çankırı), Türk siyasetçi.\n" }, "İsa Hisan Bingöl": { "first_paragraph": "İsa Hisan Bingöl (1919, Muş - 21 Nisan 2003), Türk siyasetçi.\n" }, "Kutbettin Arzu": { "first_paragraph": "Kutbettin Arzu (d.1 Nisan 1955, Diyarbakır-ö.30 Ağustos 2023,Yalova) Kürt asıllı Türk[1] siyasetçi, mimar.\n" }, "Lebit Yurdoğlu": { "first_paragraph": "Abdüşşekur Lebit Yurtoğlu[1] (1915, İstanbul - 23 Ekim 1978), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mahmut Erdir": { "first_paragraph": "Mahmut Erdir, (1934, Eskişehir Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Turan Şahin": { "first_paragraph": "Mehmet Turan Şahin (1926 - 26 Temmuz 2001, Muğla), Türk siyasetçi ve mühendis.\n" }, "Mehmet Yüceler": { "first_paragraph": "Mehmet Yüceler (1923, Tomarza, Kayseri - 19 Ağustos 2010, Burhaniye, Balıkesir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Kepir": { "first_paragraph": "Mustafa Kepir, (1915, Yozgat - 26 Ağustos 1999[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Ok": { "first_paragraph": "Mustafa Ok (d. 22 Mart 1925, Saruhanlı, Manisa - 5 Ocak 2009, İzmir), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Münir Raif Güney": { "first_paragraph": "Münir Raif Güney (15 Ağustos 1928 Siirt - 27 Aralık 2017) Türk bürokrat ve siyasetçi\n" }, "Necmi Sönmez (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Necmi Sönmez, (3 Nisan 1919, Isparta, Türkiye) Türk siyasetçi.\n" }, "Nihat İyriboz": { "first_paragraph": "Nihat Şevket İyriboz (1893, Selanik - 31 Mart 1988, İzmir), Türk siyasetçi, bilim insanı ve ziraat mühendisi. 1950-1960 dönemi Demokrat Parti Çanakkale ve Aydın milletvekili ve dönemin ilk Tarım Bakanı idi. Bitki Hastalıkları uzmanıydı. Ankara Ziraat Okulu ve İstanbul Ziraat Müzesi Müdürlüğü, İzmir Bornova Zirai Mücadele Enstitüsü Müdürlüğü, IX. Dönem Çanakkale, X. ve XI. Dönem Aydın milletvekilliği ile tarım bakanlığı yaptı. Evli ve 3 Çocuk babasıydı.\n" }, "Orhan Dikmen": { "first_paragraph": "Orhan Dikmen (d. 29 Eylül 1915 - ö. 3 Aralık 2007[1]), Türk siyasetçi. Galatasaray Lisesi'ni bitirdi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Paris Üniversitesi Yüksek Hukuk ve İktisat Etüdleri Programında yüksek lisansını tamamladı.\n" }, "Orhan Kürümoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Orhan Kürümoğlu[1] (d. 1927, Adilcevaz, Bitlis), Türk siyasetçi.\n" }, "Osman Tosun": { "first_paragraph": "Osman Tosun (1913, Ödemiş, İzmir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Reşat Aktan": { "first_paragraph": "Reşat Aktan, (1917 - 1977), Türk akademisyen.\n" }, "Reşat Muhlis Erkmen": { "first_paragraph": "Reşat Muhlis Erkmen (1891, Bursa - 27 Haziran 1985), Türk ziraatçi ve siyasetçidir.\n" }, "Rıza Akçalı": { "first_paragraph": "Rıza Akçalı (1949, İstanbul, Türkiye) Türk siyasetçidir.\n" }, "Sabahattin Savcı": { "first_paragraph": "Sabahattin Savcı (1925, Kırmataş, Hazro, Diyarbakır - 28 Nisan 2007[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Selahattin İnal (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Selahattin İnal (1909, Tarsus - 1996), Türk akademisyen ve siyasetçidir.\n" }, "Turgut Yücel": { "first_paragraph": "Turgut Yücel (1929, Gümüşhane - 14 Ekim 2008 Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Vahit Kirişci": { "first_paragraph": "Vahit Kirişci (d. 4 Aralık 1960, Kahramanmaraş, Türkiye), Türk siyasetçidir. 4 Mart 2022'den 4 Haziran 2023 tarihine kadar Tarım ve Orman Bakanlığı görevinde bulunmuştur. 2023 Türkiye genel seçimlerinde Kahramanmaraş'tan milletvekili seçilmiştir.[1]\n" }, "Vefa Poyraz": { "first_paragraph": "Vefa Poyraz (d. 1918; Nevşehir - 24 Temmuz 2018; İstanbul[1]) Türk asker, bürokrat ve siyasetçi idi.\n" }, "Veysel Eroğlu": { "first_paragraph": "Veysel Eroğlu (d. 18 Ağustos 1948, Şuhut), Türk siyasetçidir.\n" }, "Jean Royer": { "first_paragraph": "Jean Royer (d. 31 Ekim 1920, Nevers (Nièvre) - ö. 25 Mart 2011, Chambray-lès-Tours (Indre-et-Loire)) Fransız muhafazakâr sağ siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Jean-Marie Rausch": { "first_paragraph": "Jean-Marie Rausch (d. 24 Eylül 1929, Sarreguemines, Moselle) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Ticaret Bakanlığı (Türkiye)": { "first_paragraph": "Çankaya, ANKARA)Eskişehir Yolu Yerleşkesi (Dumlupınar Bulvarı No: 151 Eskişehir Yolu 9. Km. 06800\n" }, "Ali Rana Tarhan": { "first_paragraph": "Ali Rana Tarhan (1883, İstanbul - 25 Mart 1956), Türk siyasetçidir.\n" }, "Baran Tuncer": { "first_paragraph": "Baran Tuncer, (1934, Bayburt, Türkiye), Türk akademisyen.\n" }, "Cafer Tayyar Sadıklar": { "first_paragraph": "Cafer Tayyar Sadıklar (d. 1932, Niğde), Türk siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "Cenap Aşcı": { "first_paragraph": "Cenap Aşcı[1] (d. 1 Mart 1967; Aksaray), Türk bürokrat ve eski Gümrük ve Ticaret Bakanı. Ahmet Davutoğlu tarafından kurulan 63. Türkiye Hükûmeti'nde 28 Ağustos 2015 - 24 Kasım 2015 tarihleri arasında Gümrük ve Ticaret Bakanı olarak atandı.\n" }, "Fazıl Şerafettin Bürge": { "first_paragraph": "Fazıl Şerafettin Bürge, (1899, İstanbul - 8 Aralık 1970), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fethi Aşkın": { "first_paragraph": "Fethi Aşkın (1916, Kandıra, Kocaeli - 12 Nisan 1978), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hâdi Hüsman": { "first_paragraph": "Hâdi Hüsman[1] ya da Abdulhadi Hüsman[1] (1904, Gümülcine, Osmanlı İmparatorluğu - 17 Ocak 1987) Türk siyasetçidir.\n" }, "Haydar Özalp": { "first_paragraph": "Haydar Özalp (1924, Bor, Niğde, Türkiye - 1 Mart 1996 Ankara, Türkiye[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "İbrahim Tekin": { "first_paragraph": "İbrahim Tekin, (1923, Adana, Türkiye - 25 Şubat 2011), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mahmut Türkmenoğlu": { "first_paragraph": "Mahmut Türkmenoğlu (1933 Urla, İzmir, Türkiye - 20 Temmuz, 1992), Türk siyasetçidir.\n" }, "Recai Baturalp": { "first_paragraph": "Recai Baturalp (1913, İstanbul - 17 Ocak 2010, İzmir), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Rıfkı Salim Burçak": { "first_paragraph": "Rıfkı Burçak[1] (1913,[1] Erzurum[1] - ö. 29 Ağustos 1998[1]), Türk akademisyen, siyasetçi.\n" }, "Şevket Buladoğlu": { "first_paragraph": "Şevket Buladoğlu, (1913, Yomra, Trabzon - 20 Ekim 1993), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yaman Törüner": { "first_paragraph": "Şakir Yaman Törüner[1] (d. 5 Ocak 1949, Ankara, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kültür ve Turizm Bakanlığı (Türkiye)": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Altan Öymen": { "first_paragraph": "Mehmet Altan Öymen[1] (d. 20 Haziran 1932,[1] İstanbul[1][2]), Türk gazeteci, siyasetçi ve eski Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı. Genel Başkanlık görevini 1999-2000 yılları arasında sürdüren Öymen, Bülent Ecevit tarafından kurulan 40. Türkiye Hükûmeti'nde Turizm ve Tanıtma Bakanı olarak yer aldı. 1977 ve 1995 Türkiye genel seçimleri'nde CHP milletvekili olarak meclise girmiştir.\n" }, "Bahattin Yücel": { "first_paragraph": "Bahattin Yücel, (d. 1949, Nazilli, Aydın), Türk siyasetçi.\n" }, "Barlas Küntay": { "first_paragraph": "Barlas Küntay (1935, Muş - 2 Ağustos 1999, İstanbul[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Bilal Güngör": { "first_paragraph": "Bilal Güngör (1945, Nallıhan, Ankara, Türkiye - 19 Aralık 2007, Ankara, Türkiye[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Celal Tevfik Karasapan": { "first_paragraph": "Ahmet Celalettin Karasapan[1] (1899, Medine - 9 Haziran 1974, Ankara), Türk siyasetçi\n" }, "Ercan Karakaş": { "first_paragraph": "Mehmet Ercan Karakaş (1945, Çanakkale), Türk siyasetçi.\n" }, "Erol Yılmaz Akçal": { "first_paragraph": "Erol Yılmaz Akçal (1931, Diyarbakır,[1] - 8 Ocak 2016[2]), Türk siyasetçi ve iş insanıdır.\n" }, "Gökhan Maraş": { "first_paragraph": "Gökhan Maraş (1951, Kaman), Türk siyasetçidir.\n" }, "Halil Çulhaoğlu": { "first_paragraph": "Halil Çulhaoğlu (1955, Tire, İzmir, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "İbrahim Gürdal": { "first_paragraph": "İbrahim Gürdal (d. 19 Ağustos 1950, Isparta, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "İlhan Evliyaoğlu": { "first_paragraph": "İlhan Evliyaoğlu, (30 Nisan 1929, Sungurlu - 21 Nisan 2022, Ankara) Türk siyasetçidir.\n" }, "İrfan Gürpınar": { "first_paragraph": "İrfan Gürpınar (1943, Kırklareli - 7 Aralık 2020, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "İskender Cenap Ege": { "first_paragraph": "İskender Cenap Ege (1918, İstanbul - 30 Ekim 1996), Türk siyasetçi.\n" }, "Kamran Evliyaoğlu": { "first_paragraph": "Kamuran Evliyaoğlu (1926, Malatya, Türkiye - 17 Ekim 1972), Türk gazeteci, siyasetçi ve eski Basın-Yayın ve Turizm Bakanı.\n" }, "Lütfi Tokoğlu": { "first_paragraph": "Lütfi Tokoğlu (1917, İzmit, Kocaeli - 9 Eylül 2005), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mahir Ünal": { "first_paragraph": "Mahir Ünal, (d. 1 Temmuz 1966, Elbistan) Türk siyasetçi, Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekili ve partisinin eski meclis grup başkan vekili.[2]\n" }, "Mehmet Nuri Ersoy": { "first_paragraph": "Mehmet Nuri Ersoy (1968; İstanbul), Türk turizmci ve bürokrat. 10 Temmuz 2018 tarihinden beri Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Nihad Kürşad": { "first_paragraph": "Nihad Kürşad (1918 Kandiye, Girit, Yunanistan - 24 Şubat 1988, İzmir, Türkiye), Türk siyasetçi ve gazeteci.\n" }, "Nureddin Ardıçoğlu": { "first_paragraph": "Nureddin Ardıçoğlu, (1914, Harput - 4 Kasım 1982), Türk siyasetçi\n" }, "Orhan Birgit": { "first_paragraph": "Orhan Birgit (1927, Kars, Türkiye - 16 Ekim 2019), Türk gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Ömer Zekai Dorman": { "first_paragraph": "Ömer Zekai Dorman (1903, İstanbul - 9 Temmuz 1967), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Rıfkı Danışman": { "first_paragraph": "Rıfkı Danışman (1924, Erzurum, Türkiye - 14 Temmuz 2018, Ankara, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Server Somuncuoğlu": { "first_paragraph": "Ali Server Somuncuoğlu[1] (1912, Üsküp, Osmanlı İmparatorluğu - 17 Şubat 1959), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şahin Ulusoy": { "first_paragraph": "Şahin Ulusoy (d. 1942, Hacıbektaş, Nevşehir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Talât Sait Halman": { "first_paragraph": "Talat Ümit Halman (7 Temmuz 1931 - 5 Aralık 2014), Türk şair, yazar, çevirmen, akademisyen, diplomat, siyasetçi.\n" }, "Tevfik Koraltan": { "first_paragraph": "Tevfik Koraltan (1930, Kangal, Sivas - 13 Ekim 1995, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Tınaz Titiz": { "first_paragraph": "Mustafa Tınaz Titiz (18 Nisan 1942, İstanbul, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Timurçin Savaş": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yalçın Topçu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Zühtü Tarhan": { "first_paragraph": "Zühtü Tarhan (1913, İstanbul – 1983[1]); Türk siyasetçi ve eski Basın Yayın ve Turizm Bakanı.\n" }, "Norbert Hofer": { "first_paragraph": "Norbert Hofer (Almanca telaffuz: [ˈnɔʁbɛʁt ˈhoːfɐ]; d. 2 Mart 1971), Avusturyalı bir politikacı. Avusturya Özgürlük Partisi üyesi ve Avusturya Ulusal Konseyi'nin Üçüncü Başkanıdır. 8 Temmuz 2016'da Heinz Fischer'in cumhurbaşkanı görevi süresinin bitmesi ile Federal Başkan olarak göreve başladı.\n" }, "Alain Vidalies": { "first_paragraph": "Alain Vidalies (d. 17 Mart 1951, Grenade-sur-l'Adour (Landes)) Fransız sosyalist siyasetçidir. Ulaştırmadan sorumlu Devlet Sekreteri.\n" }, "Aymar Achille-Fould": { "first_paragraph": "Aymar Achille-Fould (d. 17 Temmuz 1925, Tarbes - ö. 11 Nisan 1986, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Baptiste Djebbari": { "first_paragraph": "Jean-Baptiste Djebbari (d. 26 Şubat 1982, Melun) Fransız bürokrat, bakan.\n" }, "Jean Chamant": { "first_paragraph": "Jean Chamant (d. 23 Kasım 1913, Chagny (Saône-et-Loire) - ö. 22 Aralık 2010, Paris) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Jean-Claude Gayssot": { "first_paragraph": "Jean-Claude Gayssot (d. 6 Eylül 1944, Béziers, Hérault) Fransız komünist siyasetçi. 1997-2002 yıllarında Ulaştırma Bakanı.\n" }, "Louis Besson": { "first_paragraph": "Louis Besson (d. 6 Mayıs 1937, Barby (Savoie)) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Marcel Cavaillé": { "first_paragraph": "Marcel Cavaillé (d. 3 Şubat 1927, Lisle-sur-Tarn (Tarn) - ö. 14 Şubat 2013, Saint-Jean (Haute-Garonne)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Thierry Mariani": { "first_paragraph": "Thierry Mariani (8 Ağustos 1958, Orange, Vaucluse), Fransız sağcı siyasetçi, eski bakan.[1]\n" }, "Camiel Eurlings": { "first_paragraph": "Camiel Eurlings, 16 Eylül 1973 Valkenburg - Houthem doğumlu Avrupa Parlamentosu üyesi, Hristiyan demokrat, Hollandalı politikacı. AB - Rusya İşbirliği Komitesi başkanı, aynı zamanda Türkiye'nin Avrupa Birliği sürecinde Avrupa Parlamentosu Türkiye raportörüdür.\n" }, "José Luis Ábalos": { "first_paragraph": "José Luis Ábalos Meco (d. 9 Aralık 1959, Torrente (Valensiya)) PSOE mensubu milletvekili ve 7 Haziran 2018 tarihi itibarıyla İspanya Donanım Bakanı.\n" }, "Shaul Yahalom": { "first_paragraph": "Shaul Yahalom (İbranice: שאול יהלום, d. 27 Eylül 1947), İsrailli eski siyasetçi. 1992-2006 yılları arasında National Religious Party için parlamento üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Uldis Augulis": { "first_paragraph": "Uldis Augulis (d. 16 Mart 1972, Dobele) Leton siyasetçi.\n" }, "Terje Moe Gustavsen": { "first_paragraph": "Terje Moe Gustavsen (20 Ekim 1954 – 4 Mayıs 2019), Norveçli siyasetçi ve bakan.[1][2]\n" }, "Kjell Opseth": { "first_paragraph": "Kjell Olav Opseth (d. 2 Ocak 1936 – ö. 3 Aralık 2017), Norveçli siyasetçidir.\n" }, "Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı": { "first_paragraph": "Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler)\n" }, "Abdulkadir Uraloğlu": { "first_paragraph": "Abdulkadir Uraloğlu (d.1966; Trabzon), Türk siyasetçi ve mevcut Ulaştırma ve Altyapı Bakanı.\n" }, "Ahmet Arslan (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Arslan (d. 2 Haziran 1962, Kağızman), Türk Mühendis, bürokrat ve siyasetçidir.\n" }, "Cahit Karakaş": { "first_paragraph": "Cahit Karakaş (d. 1928, Bartın), 12 Eylül Darbesi sırasında TBMM başkanlığını yapmakta olan Türk siyasetçi.\n" }, "Cengiz Tuncer": { "first_paragraph": "Cengiz Tuncer (1942, Manavgat - 7 Aralık 1992 Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cevdet Kerim İncedayı": { "first_paragraph": "1341-B.P.24\n\n" }, "Erol Çevikçe": { "first_paragraph": "Erol Çevikçe, (8 Aralık 1937, Amasya) Türk siyasetçi, CHP Milletvekili, eski Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı.\n" }, "Enis Öksüz": { "first_paragraph": "Enis Öksüz (d. 1946, Tarsus, Mersin, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fahri Engin": { "first_paragraph": "Mehmet Fahri Engin[1] (1888, İstanbul - 6 Kasım 1970), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Ferda Güley": { "first_paragraph": "Hasan Ferda Güley[1] (1916, Aybastı - 17 Kasım 2008,[1] İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Feridun Bilgin": { "first_paragraph": "Feridun Bilgin (d. 5 Nisan 1964; Alacahan); Türk bürokrat, siyasetçi ve eski Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı.\n" }, "Ferit Alpiskender": { "first_paragraph": "Abdurrahman Ferit Alpiskender[3] (1909,[1] Diyarbakır, Türkiye - 29 Temmuz 1989, İzmir[2]), Türk siyasetçi.\n" }, "Fevzi Uçaner": { "first_paragraph": "Fevzi Uçaner (1900, Erzincan - 19 Mayıs 1963) Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Güneş Öngüt": { "first_paragraph": "Güneş Öngüt (1933, Dinar, Afyonkarahisar, Türkiye - 25 Ekim 1992), Türk siyasetçidir.\n" }, "Haluk Arık": { "first_paragraph": "Haluk Arık (1917, İstanbul, ö.23 Şubat 2022)[1] Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Hasan Basri Aktan": { "first_paragraph": "Hasan Basri Aktan (1952, Kemaliye, Erzincan, Türkiye), Türk İktisatçı ve Maliyeci.\n" }, "İbrahim Aysoy": { "first_paragraph": "İbrahim Aysoy (1931, Mardin, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "İhsan Pekel": { "first_paragraph": "İhsan Pekel (1 Kasım 1930 - Çorum, Türkiye, ö. 24 Temmuz 2019[1]Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "İhsan Şeref Dura": { "first_paragraph": "İhsan Şeref Dura (1901, Bursa - 27 Ağustos 1984), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Kâzım Yurdakul": { "first_paragraph": "Kâzım Yurdakul[2] (1916, Manisa, 11 Temmuz 1983,[3] İzmir[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Köstepen": { "first_paragraph": "Mehmet Köstepen (1947, İzmir, Türkiye - 1 Eylül 2004, İstanbul, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mahmut Vural": { "first_paragraph": "Mahmut Vural (1926 - 4 Ekim 2002[1], Divriği, Sivas, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Habib Soluk": { "first_paragraph": "Habib Soluk (1950, Zara, Sivas, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Orhan Mersinli": { "first_paragraph": "Mehmet Orhan Mersinli (1912, Selanik, Osmanlı İmparatorluğu - 5 Şubat, 1975), Türk siyasetçidir. Mersinli Cemal Paşa'nın oğludur.\n" }, "Mehmet Orhan Tuğrul": { "first_paragraph": "Mehmet Orhan Tuğrul (1916 Söğüt, ö.13 Şubat 2006[1]Türk siyasetçidir.\n" }, "Mithat San": { "first_paragraph": "Mithat San (1926, Nizip – 12 Ekim 1994[1]), Türk siyasetçi ve mühendis.\n" }, "Mustafa Aysan": { "first_paragraph": "Mustafa Aydın Aysan (1933, Tarsus, Mersin, Türkiye), Türk ekonomist.\n" }, "Mustafa Cahit Akyar": { "first_paragraph": "Mustafa Cahit Akyar (1910, Kuşadası, Aydın - 2 Aralık 1988), Türk siyasetçidir.\n" }, "Naci Kınacıoğlu": { "first_paragraph": "Naci Kınacıoğlu, (1929 Kayseri - 20 Haziran 2009 Ankara), Türk akademisyen.\n" }, "Necdet Menzir": { "first_paragraph": "Demokrat Türkiye Partisi\n" }, "Necmi Özgür": { "first_paragraph": "Necmi Özgür (1917, Akhisar, Manisa Türkiye - 6 Mayıs 1989), Türk siyasetçi.\n" }, "Oğuz Tezmen": { "first_paragraph": "Oğuz Tezmen, (1948, İstanbul, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Oktay Vural": { "first_paragraph": "İYİ Parti(2023-günümüz)\n" }, "Ömer Barutçu": { "first_paragraph": "Ömer Barutçu (1942, Beşikdüzü, Trabzon), Türk siyasetçidir.\n" }, "Rıfat Öçten": { "first_paragraph": "Rıfat Öçten (1913, Sivas, Türkiye - 1 Mart, 1970), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sabahattin Yalınpala": { "first_paragraph": "Sabahattin Yalınpala (1926 - 2012) Türk bürokrat.\n" }, "Selahattin Babüroğlu": { "first_paragraph": "Selahattin Babüroğlu (10 Mayıs 1923, Erzurum - 5 Haziran 2021, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şükrü Koçak": { "first_paragraph": "Şükrü Koçak (1886, Elazığ - 16 Eylül 1961), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yümnü Üresin": { "first_paragraph": "1330-C.P.5\n\n" }, "Wayne Mixson": { "first_paragraph": "John Wayne Mixson (d. 16 Haziran 1922 - ö. 8 Temmuz 2020[1]), Amerikalı siyasetçi ve bürokrat. \n" }, "Ulusal İstihbarat Direktörü": { "first_paragraph": "Ulusal İstihbarat Direktörü (İngilizce: Director of National Intelligence - kısaca DNI), 2004 yılında uygulamaya giren İstihbarat Reformu ve Terörizmin Önlenmesi Yasası gereğince oluşturulan; ulusal güvenlikle ilgili istihbarat konularında Başkan, Ulusal Güvenlik Konseyi ve İç Güvenlik Konseyinin başlıca danışmanlığını, İstihbarat Topluluğunun on yedi üyesinin liderliğini ve Ulusal İstihbarat Programı'nın yöneticiliği ile gözlemciliğini yapmakla yükümlü Amerika Birleşik Devletleri hükûmeti yetkilisi.[1] İlk Ulusal İstihbarat Direktörü John Negroponte görevine 21 Nisan 2005'te başlarken, günümüzde bu görevde Avril Haines bulunmaktadır.\n" }, "1. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Hükûmeti": { "first_paragraph": "1. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Hükûmeti 28 Mayıs 1918 ile 17 Haziran 1918 tarihleri arasında Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'ni (ADC) yönetmiştir. Azerbaycan'ın 28 Mayıs 1918'de bağımsızlığını ilan etmesinden sonra kuruldu ve Azerbaycan başbakanı Fetali Han Hoyski[1] tarafından aşağıdaki bileşimle kuruldu:[2]\n" }, "Fazıl Memmedov": { "first_paragraph": "Esad oğlu Fazıl Memmedov (Azerice: Fazil Məmmədov Əsəd oğlu; 28 Mart 1964 – 4 Kasım 2022)[1] Azerbaycan Cumhuriyeti'nin ilk Vergi Bakanı (2000–2017), devlet vergi servisinin birinci sınıf danışmanı, Azerbaycan Çim Hokeyi Federasyonu Başkanı (2001-2015), Azerbaycan Güreş Federasyonu Başkanı (2007-2018), Azerbaycan Bisiklet Federasyonu Başkanı (2011- 2021).\n" }, "Mehdi Bey Hacınski": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "David Davis": { "first_paragraph": "Davis Michael Davis (d. 23 Aralık 1948), İngiliz politikacı ve Muhafazakâr Parti (Birleşik Krallık) milletvekili. Parlamentoya ilk defa 1987 yılında 38 yaşındayken girmiştir. 2001 ve 2005 Muhafazakâr Parti (BK) liderlik seçim'lerine katılmıştır fakat seçilememiştir. Başbakan David Cameron, kendisi tarafından kurulan İlk Cameron Hükûmeti'ne katılması için teklifte bulunmuştur fakat Davis bu teklifi reddetmiştir. Theresa May Hükûmeti'nde Avrupa Birliği'nden çıkıştan sorumlu Bakan olarak atanmıştır.\n" }, "André Fanton": { "first_paragraph": "André Fanton (d. 31 Mart 1928, Gentilly) Fransız siyasetçi.\n" }, "André Fosset": { "first_paragraph": "André Fosset (d. 13 Kasım 1918, 19. arrondissement (Paris) - ö. 27 Mart 2001, 15. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi.\n" }, "André Jarrot": { "first_paragraph": "André Jarrot (d. 13 Aralık 1909 Lux (Saône-et-Loire) - ö. 21 Nisan 2000, Chalon-sur-Saône) Fransız siyasetçi ve motosiklet pilotu.\n" }, "Anne-Marie Escoffier": { "first_paragraph": "Anne-Marie Escoffier (d. 15 Ağustos 1942, Dax (Landes)) Fransız radikal sol siyasetçi. Eski bakan. Üst düzey devlet memuru.\n" }, "Camille Cabana": { "first_paragraph": "Camille Cabana (d. 11 Aralık 1930, Elne (Pyrénées-Orientales) - ö. 2 Haziran 2002, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Claude Coulais": { "first_paragraph": "Claude Coulais (d. 23 Ocak 1924, La Châtaigneraie (Vendée) - ö. 3 Kasım 2009, Rueil-Malmaison) Fransız liberal siyasetçi.\n" }, "Damien Abad": { "first_paragraph": "Damien Abad (d. 5 Nisan 1980, Nîmes) Fransız siyasetçi.\n" }, "Édouard Courtial": { "first_paragraph": "Édouard Courtial (d. 28 Haziran 1973, Neuilly-sur-Seine) Fransız siyasetçi.\n" }, "Gabriel Kaspereit": { "first_paragraph": "Gabriel Kaspéreit (d. 21 Haziran 1919, 14. arrondissement (Paris) - ö. 1 Ağustos 2006, Neuilly-sur-Seine) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jacques Maziol": { "first_paragraph": "Jacques Maziol (d. 13 Ocak 1918, Aurillac - ö. 28 Haziran 1990, Paris) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jacques Sourdille": { "first_paragraph": "Jacques Sourdille (d. 19 Haziran 1922, Nantes - ö. 9 Temmuz 1996, 12. arrondissement (Paris)) Fransız hekim ve siyasetçi.\n" }, "Jean Tiberi": { "first_paragraph": "Jean Tiberi (d. 30 Ocak 1935, Paris 5. arrondissement) Fransız siyasetçi.\n" }, "Laurent Nuñez": { "first_paragraph": "Laurent Nuñez-Belda (d. 19 Şubat 1964, Bourges) Fransız siyasetçi ve üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Marcel Bigeard": { "first_paragraph": "Marcel Bigeard (d. 14 Şubat 1916, Toul - ö. 18 Haziran 2010, Toul) Fransız asker ve siyasetçi.\n" }, "Michel Habib-Deloncle": { "first_paragraph": "Michel Habib-Deloncle (d. 26 Kasım 1921, Neuilly-sur-Seine - ö. 26 Ekim 2006, 15. arrondissement (Paris)[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Renaud Muselier": { "first_paragraph": "Renaud Muselier (d. 6 Mayıs 1959, Marsilya) Fransız siyasetçi ve doktor.[1]\n" }, "Philippe Dechartre": { "first_paragraph": "Philippe Dechartre (gerçek adıyla Jean Duprat-Geneau) (d. 14 Şubat 1919, Truong-Thi, Vietnam - ö. 7 Nisan 2014, 15. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Pierre Billecocq": { "first_paragraph": "Pierre Billecocq (d. 11 Temmuz 1921, La Spezia - ö. 15 Nisan 1987, Suresnes) Fransız siyasetçi.\n" }, "Haroun Tazieff": { "first_paragraph": "Haroun Tazieff (11 Mayıs 1914, Varşova — 2 Şubat 1998, Paris), Fransız yanardağ bilimcisi ve yerbilimcidir. Yanardağ patlamaları ve lav akıntıları üzerine çok sayıda ünlü belgesel filmin yapımcısı ve yanardağlar hakkında çok sayıda kitabın yazarıdır.\n" }, "Yvon Morandat": { "first_paragraph": "Marie Léon Ivan Morandat (d. 25 Aralık 1913, Buellas - ö. 8 Kasım 1972, Marsilya) Fransız siyasetçi.\n" }, "Adrien Zeller": { "first_paragraph": "Adrien Zeller (2 Nisan 1940, Saverne (Bas-Rhin) - 22 Ağustos 2009, Haguenau (Bas-Rhin)) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Ivan Šimonović": { "first_paragraph": "Ivan Šimonović (d. 2 Mayıs 1959) Hırvat diplomat, siyasetçi ve hukukçudur. Ekim 2008'de Hırvatistan Adalet Bakanı olarak atandı.[1] 3 Mayıs 2010'da Šimonović, BM İnsan Hakları Genel Sekreter Yardımcısı olarak atandı.[2]\n" }, "Manuel Castells": { "first_paragraph": "Manuel Castells Oliván (d. 9 Şubat 1942; Hellín, Albacete), İspanyol sosyolog.\n" }, "Manuel Marín": { "first_paragraph": "Manuel Marín González (d. 21 Ekim 1949, Ciudad Real - ö. 4 Aralık 2017, Madrid) İspanyol sosyalist siyasetçi.\n" }, "Pedro Duque": { "first_paragraph": "Pedro Francisco Duque Duque (d. 14 Mart 1963, Madrid) İspanyol astronot ve siyasetçi.\n" }, "Michele Bianchi": { "first_paragraph": "Michele Bianchi (22 Temmuz 1883 - 3 Şubat 1930) İtalyan Faşist hareketinin kurucu üyelerindendir. Faşist hareket öncesi Sendikalist bir İtalyan İşçi Sendikası üyesiydi Ulusal Faşist Parti'nin solcu, sendikalist kanadının dominant bir lideri olarak görülürdü. ''Yayılmacı Sol'' fikrini destekleyen Michele, Milliyetçilik ile Sendikalizmin ittifak olmasını savunuyordu.[1] 1930'da Tüberkülozdan dolayı ölmeden önce Faşist Rejim üzerindeki etkisi en çok olan politikacıydı. Faşistlerin İtalyan Parlamentosunda üstünlük kurmasını sağlayan ''Ulusal Blok'' fikrinin mimarıdır.\n" }, "Roberto Calderoli": { "first_paragraph": "Roberto Calderoli (d. 18 Nisan 1956, Bergamo) İtalyan siyasetçi.\n" }, "Vittorio Colao": { "first_paragraph": "Vittorio Amedeo Colao (d. 3 Ekim 1961), İtalyan iş insanı. 2021'den 2022'ye kadar Başbakan Mario Draghi hükûmetinde Teknolojik Yenilik ve Dijital Geçiş Bakanı olarak görev yapan İtalyan bir yöneticidir.[1] 2008'den 2018'e kadar Vodafone Group'ta CEO olarak görev yaptı.\n" }, "Jamaluddin Jarjis": { "first_paragraph": "Jamaluddin bin Mohd. Jarjis (25 Mayıs 1951 - 4 Nisan 2015), Malezyalı politikacı, sivil aktivist ve makine mühendisi.\n" }, "Zahi Havas": { "first_paragraph": "Zahi Hawass (Arapça: زاهي حواس) (d. 28 Mayıs 1947, Dimyat, Mısır) Mısır arkeolojisi uzmanı, akademisyen, yazar ve araştırmacıdır. 2011 yılında Mısır'da baş gösteren halk ayaklanması ve takiben Hüsnü Mübarek rejiminin devrilmesinin ardından Askeri Konsey tarafından Kültür İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı olarak kurulan yeni kabinede Bakanlık görevine getirilmiştir.\n" }, "Alfred Madsen": { "first_paragraph": "Alfred Martin Madsen (10 Nisan 1888 - 8 Mayıs 1962) Norveçli bir mühendis, gazete editörü, sendikacı ve Norveç İşçi Partisi bünyesinde bir politikacıydı. Mühendis olarak çalıştığı yıllarda siyasete başladı. 1910 yılında İşçi Partisi ve Sendikalar Konfederasyonu 'na yükseldi. 1920 'li yıllarda sendika stratejilerinde önemli bir parti haline geldi. Norveç Parlamentosu'nda altı dönem görev yaptı ve uzun yıllar partisinin parlamento lideriydi. 1928'de Sosyal İşler Bakanı ve 1935'ten 1939'a kadar Ticaret Bakanı olarak iki kez ulusal kabine üyesiydi.\n" }, "Ole Jacob Broch": { "first_paragraph": "Ole Jacob Broch (d. 14 Ocak 1818 - ö. 5 Şubat 1889) Norveçli matematikçi, fizikçi, ekonomist ve politikacı. Broch Fredrikstad kentinde, savaş komiseri Johan Jørgen Broch (1791–1860) ile Jensine Laurentze Bentzen (1790–1877)'in çocuğu olarak dünyaya geldi.[1] Küçük yaşta matematiğe yatkınlık gösteren Norveçli, Christiania'daki (bugünkü Oslo) eğitiminden sonra, yurt dışına çıktı. Paris, Berlin ve Königsberg'de de eğitim gördü; bu sıralarda optik ve istatistik üzerine de çalıştı.[1]\n" }, "Jan Henry T. Olsen": { "first_paragraph": "Jan Henry Tungeland Olsen (d. 20 Ağustos 1956 – ö. 10 Temmuz 2018[1]), Norveçli siyasetçidir. Norveç İşçi Partisi üyesidir. 1992–1996 yılları arasında Norveç Su Ürünleri Bakanıydı.[2] Bakanlığı esnasında AB'ne tek bir balık vermeyeceğini söylerken, Avrupa Birliği'nin Norveç'le muhtemel üyelik müzakereleri sırasında kendisine \"Balıksız Olsen\" takma adını verilmiştir.\n" }, "Stepa Stepanović": { "first_paragraph": "Stepan \"Stepa\" Stepanović OLH, KCB, DSO (Sırp Kiril: Степан Степа Степановић; 12 Mart 1856 – 29 Nisan 1929), Osmanlı-Sırp Savaşı, Sırp-Bulgar Savaşı, Birinci Balkan Savaşı, İkinci Balkan Savaşı ve I. Dünya Savaşı'nda savaşmış bir Sırp askeri komutanıydı. 1874'te Sırp ordusuna katıldı, 1876'da Osmanlı İmparatorluğu'nun güçlerine karşı savaştı. Sonraki yıllarda Sırp Ordusunda rütbesi yükseldi ve 1885'te Bulgar kuvvetlerine karşı savaştı. Nisan 1908'de Sırp Savaş Bakanı oldu ve Sırp Ordusunda değişiklikler yapmaktan sorumluydu.\n" }, "Andreas Stratos": { "first_paragraph": "Andreas N. Stratos (1905 - 30 Ağustos 1981), Yunan hukukçu, siyasetçi ve tarihçi.\n" }, "Edwin E. Moise": { "first_paragraph": "Edwin Evariste Moise (/moʊˈiːz/;[1] 22 Aralık 1918 - 18 Aralık 1998[1][2]), Amerikalı matematikçi. Emeklilik döneminde İngiliz şiiri üzerine edebi eleştiri yazıları yazmıştır.[3]\n" }, "Baruch Samuel Blumberg": { "first_paragraph": "Baruch Samuel \"Barry\" Blumberg (28 Temmuz 1925 - 5 Nisan 2011) Yahudi kökenli Amerikalı doktor ve 1976 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (Daniel Carleton Gajdusek ile birlikte). Nobel Ödülü'nü enfeksiyöz olduğu gösterilen ilk insan prion hastalığı olan kuru hastalığı üzerine yaptığı çalışmalarla kazanmıştır. Ayrıca 2005 yılından ölümüne kadar Amerikan Felsefe Topluluğu başkanlığını yürütmüştür.\n" }, "Charles Lyell": { "first_paragraph": "Charles Lyell, (Kinnordy House, Angus, İskoçya, 14 Kasım 1797 – Harley Street, Londra, Büyük Britanya, 22 Şubat 1875) Jeolojinin babası sayılan İskoç jeolog.\n" }, "Thomas Henry Huxley": { "first_paragraph": "Thomas Henry Huxley (d. 4 Mayıs 1825; Ealing, Middlesex – ö. 29 Haziran 1895; Eastbourne), İngiliz biyolog. Darwin'in evrim kuramının en önemli savunucularından, felsefede agnostisizm kavramını ilk kez ortaya atan, Darwin'in buldoğu lakabıyla bilinen İngiliz biyoloji bilgini.[1]\n" }, "Londra Jeoloji Topluluğu": { "first_paragraph": "Londra Jeoloji Topluluğu, genel olarak Jeoloji Topluluğu olarak bilinir. Birleşik Krallık'ta bulunan bilgili bir topluluktur. 12.000'den fazla Üyesi ile dünyanın en eski ulusal jeolojik topluluğu ve Avrupa'nın en büyüğüdür.\n" }, "William Buckland": { "first_paragraph": "William Buckland (12 Mart 1784- 14 Ağustos 1856) 19. yy'da yaşamış İngiliz yer bilimci ve teolog. Dünyanın ilk adlandırılan dinozoru Megalosaurus cinsini tanımlamasıyla bilinir.\n" }, "William John Hamilton": { "first_paragraph": "William John Hamilton, (5 Temmuz 1805 - 27 Haziran 1867) İngiliz jeologdur. Erciyes Dağı'na başarıyla tırmandığı bilinen ilk kişidir.\n" }, "William Thomas Blanford": { "first_paragraph": "William Thomas Blanford CIE FRS (7 Ekim 1832 - 23 Haziran 1905), İngiliz jeolog ve doğa bilimcidir.[1] En çok Seylan ve Burma da dahil olmak üzere İngiliz Hindistan Faunası üzerine büyük bir dizinin editörü olarak hatırlanır.[2]\n" }, "William Whewell": { "first_paragraph": "William Whewell FRS FGS FRSE (/ˈhjuːəl/ HEW-əl;; 24 Mayıs 1794-6 Mart 1866) İngiliz polimat, bilim insanı, Anglikan rahip, filozof, teolog ve bilim tarihçisiydi. Trinity College, Cambridge'in usta hocalarındandı. Orada öğrenciyken, hem şiir hem de matematik alanında fark yarattı.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Londra_Jeoloji_Toplulu%C4%9Fu_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Albert Bandura": { "first_paragraph": "Albert Bandura (4 Aralık 1925; Mundare - 28 Temmuz 2021[1]), sosyal öğrenme kuramı ve öz yarar teorisi üzerindeki çalışmalarıyla tanınan Kanadalı ünlü psikolog.\n" }, "Carl Rogers": { "first_paragraph": "Carl Ransom Rogers (8 Ocak 1902 - 4 Şubat 1987), psikolojide humanistik yaklaşımın kurucularından ve psikoterapi araştırmaları yapan psikologlar içinde en önemlilerinden birisi olarak görülen Amerikalı psikolog. Rogers, 20.yüzyılın en çok etkilenilen altı psikoloğundan biri ve Sigmund Freud'dan sonra en önemli klinik psikolog olarak gösterilmektedir.[1]\n" }, "Diane F. Halpern": { "first_paragraph": "Diane F. Halpern, Amerikalı bir psikolog ve Amerikan Psikoloji Derneği'nin (APA) eski başkanıdır. KGI'daki ( Keck Lisansüstü Enstitüsü ) Minerva Okullarında Sosyal Bilimler Dekanı ve ayrıca Claremont McKenna College'da McElwee Ailesi Psikoloji Profesörüdür. Aynı zamanda Batı Psikoloji Derneği, Psikoloji Öğretim Derneği ve Genel Psikoloji Bölümü'nün eski başkanıdır.\n" }, "G. Stanley Hall": { "first_paragraph": "Granville Stanley Hall (1 Şubat 1846 – 24 Nisan 1924 [1] ), on dokuzuncu yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'nde Harvard College'da verilen ilk psikoloji doktorasını kazanan öncü bir Amerikalı psikolog ve eğitimciydi . İlgi alanları insan yaşam süresinin gelişimi ve evrim teorisi üzerine odaklandı. Hall , Amerikan Psikoloji Derneği'nin ilk başkanı ve Clark Üniversitesi'nin ilk başkanıydı. 2002'de yayınlanan Genel Psikoloji İncelemesi araştırması, Hall'u Lewis Terman'la birlikte 20. yüzyılın en çok alıntı yapılan 72. psikoloğu olarak sıraladı.[2]\n" }, "Gardner Murphy": { "first_paragraph": "Gardner Murphy (d. 8 Temmuz 1895 - ö. 18 Mart 1979), sosyal ve kişilik psikolojisi ve parapsikoloji konusunda uzmanlaşmış Amerikalı bir psikolog idi. Kariyerinin en önemli noktaları arasında American Psychological Association ve Britanya Psişik Araştırma Derneği başkanı olarak hizmet etmek yer almaktadır.\n" }, "Hugo Münsterberg": { "first_paragraph": "Hugo Münsterberg (1 Haziran 1863 – 16 Aralık 1916), Alman-Amerikan psikolog. Araştırmalarını ve teorilerini endüstriyel/örgütsel, yasal, tıbbi, klinik, eğitim ve iş ortamlarına genişleterek uygulamalı psikolojinin öncülerinden birisi oldu.\n" }, "James McKeen Cattell": { "first_paragraph": "James Mckeen Cattell, (d. 25 Mayıs 1860 - ö. 20 Ocak 1944, Amerikalı psikolog ve Amerika Birleşik Devletleri’nde psikoloji profesörü unvanı almış ilk bilim insanı.\n" }, "John B. Watson": { "first_paragraph": "John Broadus Watson (9 Ocak 1878 – 25 Eylül 1958), psikolojide davranışçılık ekolüne yaptığı katkılarla tanınan Amerikalı psikologdur.\n" }, "Kenneth ve Mamie Clark": { "first_paragraph": "Kenneth Bancroft Clark (14 Temmuz 1914 - 1 Mayıs 2005) ve Mamie Phipps Clark (18 Nisan 1917 - 11 Ağustos 1983) evli bir ekip olarak çocuklar arasında araştırma yapan ve Sivil Haklar Hareketinde aktif olan Amerikalı psikologlardı. Harlem'de Northside Çocuk Gelişimi Merkezi'ni ve Harlem Youth Opportunities Unlimited (HARYOU) örgütünü kurdular.[1] Kenneth Clark aynı zamanda City College of New York'ta eğitimci ve profesördü ve Amerikan Psikoloji Derneği'nin ilk Siyah başkanıydı.\n" }, "Louis Leon Thurstone": { "first_paragraph": "Louis Leon Thurstone (29 Mayıs 1887 - 29 Eylül 1955) psikometri ve psikofizik alanlarında Amerikalı bir öncüydü. Karşılaştırmalı karar yasası olarak bilinen ölçüm yaklaşımını tasarladı ve faktör analizine yaptığı katkılarla tanınır.[1][2] 2002 yılında yayınlanan Genel Psikoloji İncelemesi araştırması, Thurstone'u John Garcia, James J. Gibson, David Rumelhart, Margaret Floy Washburn ve Robert S. Woodworth ile birlikte 20. yüzyılın en çok alıntı yapılan 88. psikoloğu olarak sıraladı.[3]\n" }, "Margaret Floy Washburn": { "first_paragraph": "Margaret Floy Washburn (Temmuz 25 1871- Kasım 29 1939), 20. yüzyılın başlarında öne çıkan psikologlarından biri olarak en çok hayvan davranışı ve motor teori geliştirme alanındaki deneysel çalışmaları ile tanınıyordu. Psikoloji branşında doktoraya sahip olan ilk kadın (1894), Mary Whiton Calkins ardından APA’da başkan olarak görev alan ikinci kadındı (1921) ve de Deneysel Psikologlar Derneği’ne seçilen ilk kadındı. 2002 yılında yayımlanan “A Review of General Psychology” anketi; Washburn’ü John Garcia, James J. Gibson, David Rumelhart, Louis Leon Thurstone ve Robert S. WoodWorth ile birlikte 20. yüzyıldaki en çok araştırılan psikologlarda 88. sıraya getirdi.\n" }, "Mary Whiton Calkins": { "first_paragraph": "Mary /ˈkɔːlkɪnz, ˈkæl-/ ; 30 Mart 1863 - 26 Şubat 1930 ), bilgilendirilmiş teori hakkında çalışan ve hafıza, rüyalar ve özbenlik üzerine araştırmalar yapmış Amerikalı bir filozof ve psikologdur. 1903 yılında, Calkins, meslektaşları tarafından seçilerek en değerli elli psikolog listesinde on ikinci olmuştur. Cinsiyeti nedeniyle Harvard Üniversitesi tarafından doktorası reddedilmiştir.\n" }, "Neal E. Miller": { "first_paragraph": "Neal Elgar Miller (3 Ağustos 1909 - 23 Mart 2002), Amerikalı deneysel psikolog.[3] Fizik, biyoloji ve yazarlık dahil olmak üzere çeşitli ilgi alanlarına sahip enerjik bir insan olarak tanımlanan Miller, bunların yanında psikoloji alanına da girdi.[4] Bilimlerde bir arka plan eğitimi olan Miller, profesörlerden ve önde gelen psikologlardan davranışsal psikoloji ve fizyolojik psikolojinin çeşitli alanlarında, özellikle de davranışa organların tepkileri ilişkilendiren çalışmaları için ilham aldı.\n" }, "Philip Zimbardo": { "first_paragraph": "Philip George Zimbardo ( /zɪmˈbɑːrdoʊ/ ; doğum:23 Mart 1933) Amerikan psikolog ve Stanford Üniversitesi'nde fahri profesördür.[1] Zimbardo, 1971 yılında yaptığı Stanford hapishane deneyi ile tanınmış; daha sonradan etik ve bilimsel nedenlerle ciddi bir şekilde eleştirilmiştir. Üniversite öğrencileri için birçok psikolojiye giriş kitabının ve diğer göze çarpan çalışmalarını da içeren The Lucifer Effect, The Time Paradox ve The Time Cure kitaplarının yazarıdır. Ayrıca Heroic Imagination Project'in (Kahramanca Hayal Gücü Projesi) kurucusu ve başkanıdır.[2]\n" }, "Edward Thorndike": { "first_paragraph": "Edward Lee \"Ted\" Thorndike (31 Ağustos 1874 – 9 Ağustos 1949), eğitim psikolojisi'nin babası olarak bilinen Amerikalı psikolog. Karşılaştırmalı psikoloji(en) alanında çalışmalar yürütmüştür. Öğrenmenin temelini “Duyusal uyarıcılar ile harekete geçiriciler arasında kurulan bağ oluşturur\" önermesini ortaya atmış bunu bağlaşımcılık teorisi ile açıklamıştır. Bu teori ile eğitimsel psikolojiye bilimsel bir yaklaşım getirmiştir. Thorndike, ayrıca çalışanlarla iligli testler ve sınavlar geliştirerek, endüstriyel problemlerin çözümüne katkı sağlamıştır. 1912 yılında Amerikan Psikiyatri Birliği'nin başkanlığını yürütmüştür.\n" }, "İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi Başkanları listesidir. Bu listede yer alan kişiler Kilise Başkanı olmakla birlikte, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi mensuplarına göre, bu makama Tanrı tarafından görevlendirilmiş peygamber, gören ve vahiy bildiren olduklarına inanılmaktadır.\n" }, "David O. McKay": { "first_paragraph": "David Oman McKay (d. 8 Eylül 1873 – 18 Ocak 1970), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 9. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir.\n" }, "George Albert Smith": { "first_paragraph": "George Albert Smith, Sr. (4 Nisan 1870 - 4 Nisan 1951) İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 8. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir.\n" }, "Gordon B. Hinckley": { "first_paragraph": "Gordon Bitner Hinckley (23 Haziran 1910 – 27 Ocak 2008), Mormonluk adıyla da bilinen İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 15. başkanı. Mormon inanışında Kilise başkanı peygamber kabul edildiğinden Kilise üyelerince peygamber kabul edilir.\n" }, "Harold B. Lee": { "first_paragraph": "Harold Bingham Lee (d. 28 Mart 1899 – ö. 26 Aralık 1973), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 11. başkanıdır. 1972 ile 1973 yılları arasında bu görevi yürütmüştür. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilir.\n" }, "Heber J. Grant": { "first_paragraph": "Heber Jeddy Grant (d. 22 Kasım 1856 – ö. 14 Mayıs 1945), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 7. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir.\n" }, "Howard W. Hunter": { "first_paragraph": "Howard William Hunter (d. 14 Kasım 1907 - ö. 3 Mart 1995), Amerikalı avukat, 1994 ile 1995 yılları arasında İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 14. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilir. Onun dokuz aylık başkanlık süresi, Kilise tarihinin en kısa süresidir. Hunter, Kilise'nin 20. yüzyılda doğan ilk başkanıdır. 51 yaşında havarilik unvanını kazandıktan sonra, tam 35 yıl boyunca bulunduğu görevlerde Kilise'ye önderlik etmiştir.\n" }, "John Taylor (Mormon)": { "first_paragraph": "John Taylor (d. 1 Kasım 1808– d. 25 Temmuz 1887), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 3. başkanıdır.[1] Amerika Birleşik Devletleri'nde doğmayan tek Kilise başkanıdır.[2] Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir.\n" }, "Joseph F. Smith": { "first_paragraph": "Joseph Fielding Smith, Sr. (13 Kasım 1838 – 19 Kasım 1918), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 6. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir. Bu makamda bulunan, Mormonluğun kurucusu olan Joseph Smith'in son akrabasıdır.\n" }, "Joseph Fielding Smith": { "first_paragraph": "Joseph Fielding Smith, Jr. (d. 19 Temmuz 1876 - ö. 2 Temmuz 1972), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 10. başkanıdır. Kilise üyeleri tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir.\n" }, "Lorenzo Snow": { "first_paragraph": "Lorenzo Snow (d. 3 Nisan 1814 - ö. 10 Ekim 1901) İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 1898 yılından ölümüne kadar başkanlık yapmış 5. başkanıdır. Snow Mormonların 19. yüzyıldaki son lideridir.\n" }, "Thomas S. Monson": { "first_paragraph": "Thomas Spencer Monson (d. 21 Ağustos 1927, Salt Lake City, Utah - ö. 2 Ocak 2018), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 16. başkanı ve peygamberi.\n" }, "Russell M. Nelson": { "first_paragraph": "Russell Marion Nelson (d. 9 Eylül 1924[1]), Amerikalı dini lider, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin şu anki başkanı ve peygamberi, 12 Havariler Kurulu'nun eski başkanıdır. Ünlü bir kalp cerrahıdır.[2]\n" }, "Spencer W. Kimball": { "first_paragraph": "Spencer Woolley Kimball (d. 28 Mart 1895 – ö. 5 Kasım 1985), Amerikalı iş insanı, dini lider ve İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 12. başkanıdır. Kilise'nin ilk önderlerinden Heber C. Kimball'un torunudur. Kilise üyeleri tarafından tarafından peygamber olduğuna inanılır.\n" }, "Wilford Woodruff": { "first_paragraph": "Wilford Woodruff (d. 1 Mart 1807 - ö. 2 Eylül 1898), İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 4. başkanıdır. Son Zaman Azizleri hareketi tarihinde önemli bir yere sahiptir. 1890 yılında, İsa Mesih'in Son Zaman Azizleri Kilisesi'nin üyeleri tarafından uygulanan çok eşliliği kaldıran kişidir.\n" }, "Merkez Hakem Kurulu başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu listede Merkez Hakem Kurulunda başkanlık yapmış kişiler ve kurulları bulunmaktadır.\n" }, "Zekeriya Alp": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Bülent Yavuz": { "first_paragraph": "Bülent Yavuz, (20 Mart 1950, Siirt - 20 Mart 2021),[2] Türk asker, futbol hakemi ve spor yazarıydı.\n" }, "Hilmi Ok": { "first_paragraph": "Hilmi Ok (18 Ocak 1932, İstanbul - 14 Şubat 2020, İstanbul[1]), eski Türk futbol hakemi.\n" }, "Kuddusi Müftüoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mustafa Çulcu": { "first_paragraph": "Mustafa Çulcu (d. 1 Ocak 1960, Gönen, Balıkesir), eski Türk futbol hakemi. Süper Ligde 13 sezon boyunca 167 maç yönetmiştir.[1]\n" }, "Oğuz Sarvan": { "first_paragraph": "Oğuz Sarvan (d. 18 Nisan 1955, İzmir), eski Türk futbol hakemi. Süper Ligde 18 sezon boyunca 203 maç yönetmiştir. Futbol dışında diş hekimliği yapmıştır.[1] Babası eski hakem Muzaffer Sarvan'dır.[2]\n" }, "Serdar Tatlı": { "first_paragraph": "Serdar Tatlı (d. 24 Ocak 1966, Şanlıurfa), eski Türk futbol hakemi. Türkiye Futbol Federasyonu Merkez Hakem Kurulunun eski başkanıdır. 25 Ağustos 2020'de MHK başkanlığına getirildi.[1] Kariyeri boyunca Süper Ligde 9 sezon boyunca 119 maç yönetmiştir.[2]\n" }, "Yusuf Namoğlu": { "first_paragraph": "Yusuf Namoğlu (d. 8 Şubat 1947; Çayeli), Türk siyasetçi ve eski futbol hakemidir. 3 kez MHK başkanlığı, 1999-2004 yılları arasında ANAP'tan Beşiktaş belediye başkanlığı görevlerinde bulundu. TBMM 19 ve 20. dönem ANAP İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Ernan McMullin": { "first_paragraph": "Ernan McMullin (13 Ekim 1924 - 8 Şubat 2011), en son Notre Dame Üniversitesi'nde O'Hara Fahri Felsefe Profesörü olarak görev yapan İrlandalı bir filozoftur. Kozmoloji ve İlahiyat arasındaki ilişkiden bilimi anlamada değerlerin rolüne ve Darwinizm'in Batı dini düşüncesi üzerindeki etkisine kadar uzanan çeşitli konularda kapsamlı yazılar yazan ve konferanslar veren uluslararası saygın bir bilim felsefecisiydi. ABD'deki dört büyük felsefe derneğinin başkanlığını yürüten tek kişidir[1] Galileo'nun hayatı konusunda uzmandır.[2]\n" }, "Jorge J. E. Gracia": { "first_paragraph": "Jorge J. E. Gracia (1942, Küba - 13 Temmuz 2021) New York Eyalet Üniversitesi'nin Felsefe ve Karşılaştırmalı Yazın bölümlerinde görevli SUNY profesörüdür. Gracia; Küba, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde öğrenim görmüş ve Orta çağ felsefesi alanındaki doktorasını Toronto Üniversitesi'nde tamamlamıştır.\n" }, "Betty Friedan": { "first_paragraph": "Betty Friedan ([ˈfɹiːdən]; d. Betty Naomi Goldstein, 4 Şubat 1921; Peoria, Illinois - 4 Şubat 2006; Washington, DC), Amerikalı feminist ve yazar idi.\n" }, "Molly Yard": { "first_paragraph": "Mary Alexander \"Molly\" Yard (6 Temmuz 1912 - 21 Eylül 2005) 20. yüzyılın sonlarında yaşamış Amerikalı feminist. Dönemin ABD Başkanı'nın eşi olan Eleanor Roosevelt'in asistanı olarak görev yapmıştır. Ulusal Kadın Örgütü (NOW)'ın 1987-1991 arasında başkanlığını yürütmüş, birinci dalga feminizm ve ikinci dalga feminizm arasında bir köprü vazifesi görmüştür.\n" }, "Ahmet Zeki Şengil": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Ahmet Zeki Şengil (d. 1962, Kayseri) Türk akademisyen ve bürokrat.\n" }, "Ali Ekrem Özkul": { "first_paragraph": "Ali Ekrem Özkul, (d. 1954), YÖK Yürütme Kurulu üyesi.\n" }, "Enver Asfandiyarov": { "first_paragraph": "Enver Zakiroviç Asfandiyarov (Başkurtça: Әнүәр Зәкир улы Әсфәндиәров; Rusça: Анва́р Заки́рович Асфандия́ров), d. 15 Mayıs 1934; Baymak - ö. 4 Şubat 2014; Ufa), Sovyet Rus/Başkurt bilim insanı, tarihçi, profesör.\n" }, "Erol Parlak": { "first_paragraph": "Erol Parlak, (d. 10 Temmuz 1964; Eleşkirt, Ağrı), Türk halk müziği sanatçısı ve akademisyen.\n" }, "Fatih Savaşan": { "first_paragraph": "Fatih Savaşan (d. 1971, Tokat), Türk akademisyendir. \n" }, "György Káldi": { "first_paragraph": "György Káldi (4 Şubat 1573, Trnava - 30 Ekim 1634, Bratislava) Macar Cizvit rahip, çevirmen.\n" }, "Herman B Wells": { "first_paragraph": "Herman B Wells, Amerikalı akademisyen, Indiana Üniversitesi'nin eski başkanı ve şansölyesidir.\n" }, "Hurşit Ertuğrul": { "first_paragraph": "Hurşit Ertuğrul, (d. 1932, Çamlıhemşin, Rize) Türk rektör.\n" }, "İbrahim Hasgür": { "first_paragraph": "Prof. Dr. İbrahim Hasgür, (d. 28 Eylül 1953, Aydın) Türk avukat, akademisyen, siyasetçi.\n" }, "Jörg Monar": { "first_paragraph": "Jörg Monar (d. 1960), Alman profesör ve Avrupa Üniversitesi'nin eski rektörü. 1 Eylül 2013 - 31 Ağustos 2020 arasında bu görevde bulunmuştur. Halefi Federica Mogherini'dir.\n" }, "Jukka Mönkkönen": { "first_paragraph": "Jukka Mönkkönen (d. 16 Ağustos 1959 Kuopio, Finlandiya) Doğu Finlandiya Üniversitesi'nin Rektörü olarak atanan ve Finlandiya Üniversitesi tarafından beş yıllık olan görev süresine 1 Ocak 2015'te başlayan Biopharmacy Profesörüdür. Doğu Finlandiya Üniversitesi Rektörü Jukka Mönkkönen, 2012-2014 yılları arasında Doğu Finlandiya Üniversitesi'nin Akademik Rektörlüğü görevinde bulundu.[1]\n" }, "Mazhar Bağlı": { "first_paragraph": "Mazhar Bağlı (8 Haziran 1965, Şanlıurfa) TBMM 25. dönem milletvekili ve eski rektör.\n" }, "Mehmet Karakaş": { "first_paragraph": "Mehmet Karakaş (1969; Reşadiye, Tokat ), Türk akademisyen ve Afyon Kocatepe Üniversitesi rektörü. 18 Nisan 2019 tarihinde Afyon Kocatepe Üniversitesi rektörlüğüne atanmıştır.\n" }, "Nikolay Morozkin": { "first_paragraph": "Nikolay Danilaoviç Morozkin (d. 27 Kasım 1953; Mordovya ÖSSC), fizik ve matematik doktoru bilim insanı. 2013'ten bu yana Başkurt Devlet Üniversitesi rektörüdür.\n" }, "Ninoslav Marina": { "first_paragraph": "Ninoslav Marina[1][2](d. 25 Eylül 1974, Üskup, Makedonya), akademisyen, bilişim profesorü, halen Makedonya’nın Ohrid şehrinde bulunan Bilişim Bilimi ve Teknolojisi Üniversitesi rektörü.\n" }, "Recep Şentürk": { "first_paragraph": "Recep Şentürk (d. 1964, Çankırı), Türk din sosyoloğu ve eski İbn Haldun Üniversitesi rektörü.\n" }, "Seyfullah Çevik": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Seyfullah Çevik (d. 1951, Terme, Samsun), İktisat profesörü ve eski rektör.\n" }, "Sondan Durukanoğlu": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Meryem Sondan Durukanoğlu Feyiz (d. 1963, Trabzon), Türk bilim insanıdır. Ana araştırma alanları \"Metal Nanotellerin ve Nanotüplerin Mekanik, Termodinamik, Elektronik ve Yapısal Özellikleri; Metal Yüzeylerde Nano Ölçekli Büyümenin Özellikleri; Metal Yüzeylerin Yapısal ve Titreşim Özellikleri ve Metal Yüzey – Moleküler Etkileşimler\"dir.[1] Kasım 2018 tarihinde Kadir Has Üniversitesine rektör olarak atanmıştır.[2]\n" }, "Stanisław Estreicher": { "first_paragraph": "Stanisław Estreicher (26 Kasım 1869 – 28 Aralık 1939), bir Polonyalı tarihçi Hukuk ve bibliyograf.\n" }, "Tuncay Döğeroğlu": { "first_paragraph": "Tuncay Döğeroğlu Türk çevre mühendisi, akademisyen Eskişehir Teknik Üniversitesi rektörü.\n" }, "Vural Kavuncu": { "first_paragraph": "Vural Kavuncu (d. 8 Mart 1966, Tavşanlı), eski Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi rektörü.\n" }, "Zagir İsmagilov": { "first_paragraph": "Zagir İsmagilov Garipoviç(Rusça:  Исмагилов Загир Гарипович ; Başkurtça Исмәғилев Заһир Ғарип улы; 1916/1917 — 2003) 1982 yılında SSCB Halk Sanatçısı unvanıyla taltif edilmiş, Başkurdistan kökenli, SBKP üyesi, Sovyet besteci ve eğitim adamı.[1] Anısını yaşatmak için, Ufa'da bulunan performans sanatları merkezine adı verilmiştir.[2]\n" }, "Şablon:Uluslararası Olimpiyat Komitesi başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Avery Brundage": { "first_paragraph": "Avery Brundage (d. 28 Eylül 1887, Detroit - ö. 8 Mayıs 1975), Amerikalı atlet, spor yöneticisi, sanat kolleksiyoncusu ve hayırsever. ABD Olimpiyat Komitesi ve IOC başkanlığı yaptığı dönemde aldığı kararlar oldukça tartışılmıştır.\n" }, "Pierre de Coubertin": { "first_paragraph": "Pierre de Coubertin (1 Ocak 1863 - 2 Eylül 1937), Fransız pedagog, tarihçi ve sporcu. Modern Olimpiyat Oyunları'nın kurucusudur.[1]\n" }, "Jacques Rogge": { "first_paragraph": "Jacques, Count Rogge (Fransızca: [ʒɑk ʁɔɡ], Felemenkçe: [ɔɣərɔɣə] ; d. 2 Mayıs 1942 - ö. 29 Ağustos 2021)\n, Belçikalı Uluslararası Olimpiyat Komitesi eski başkanı. Profesyonel ragbi oyuncusu olarak ülkesini 1968, 1972 ve 1976 Yaz Olimpiyatları'nda temsil eden Rogge 1989 ve 1992 yıllarında ülkesinin olimpiyat komitesi başkanı olmuştur. Bir dönem Avrupa Olimpiyat Komitesi Başkanlığı'da yapan Jacques Rogge, 16 Temmuz 2001 yılında, Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin 112. sezonunda Rusya'nın başkenti Moskova'da düzenlenen özel bir törenle \"Olimpiyat Komitesi\" başkanlığı sıfatını, eski başkan Juan Antonio Samaranch'tan devralmıştır. Oğlu Philippe Rogge ise Belçika Olimpiyat Komitesi'nin başkanıdır.\n" }, "Sigfrid Edström": { "first_paragraph": "Johannes Sigfrid Edström ya da J. Sigfrid Edström (21 Kasım 1870, Morlanda - 18 Mart 1964, Stockholm) İsveçli sanayici, İsveç-Amerika Vakfı Başkanı ve 4. Uluslararası Olimpiyat Komitesi Başkanı.[1][2]\n" }, "Thomas Bach": { "first_paragraph": "Thomas Bach (d. 29 Aralık 1953, Würzburg, Batı Almanya), spor yöneticisi, Alman eski millî eskrimci. 1976 Yaz Olimpiyatları'nda, ülkesi Batı Almanya adına altın madalya kazanmıştır. Almanya Olimpiyat Komitesi başkanı iken, 10 Eylül 2013 tarihinde Arjantin'in Buenos Aires kentinde yapılan başkanlık seçiminde Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin 9. başkanı seçilmiştir.\n" }, "Demetrius Vikelas": { "first_paragraph": "Demetrius Vikelas (Yunanca: Δημήτριος Βικέλας; 15 Şubat 1835, Ermoupoli - 20 Temmuz 1908, Atina), Yunan iş insanı ve yazar. 1894 ile 1896 yılları arasında, Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin ilk başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "James Naismith": { "first_paragraph": "James A. Naismith (6 Kasım 1861[1] - 28 Kasım 1939) Kanadalı spor antrenörü ve mucittir. Basketbol sporunun ve Amerikan Futbolu kaskının mucitidir.\n" }, "Roland Fairbairn McWilliams": { "first_paragraph": "Roland Fairbairn McWilliams (10 Ekim 1874 - 10 Aralık 1957), Kanadalı bir siyasetçi. 1940-1953 yılları arasında Manitoba'nın 13. Vali Yardımcısı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Giorgos Kaminis": { "first_paragraph": "Georgios Kaminis (Yunanca: Γεώργιος Καμίνης; d. 15 Temmuz 1954) Yunan Amerikan parlamenter ve anayasa hukuku profesörüdür. Nisan 2003'ten Eylül 2010'a kadar Yunan Ombudsmanı ve 2011'den 2019'a kadar Atina belediye başkanıydı.[1][2]\n" }, "Kostas Bakoyannis": { "first_paragraph": "Kostas Bakoyannis (Yunanca: Κώστας Μπακογιάννης, 16 Mart 1978, Atina) Yunan siyasetçi. 1 Eylül 2019'dan beri Atina Belediye Başkanlığı görevini yürütmektedir.\n" }, "Erivan belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Bu sayfada Ermenistan'ın başkenti Erivan'ın belediye başkanlarını kronolojik olarak listelemektedir.\n" }, "Albert Bazeyan": { "first_paragraph": "Albert Bazeyan, (Ermenice: Ալբերտ Բազեյան; d. 28 Mayıs 1956, Lancahpyur köyü, Gavar marzı), Ermeni siyasetçi. Ermenistan Cumhuriyetçi Partisi üyesi ve başkanıdır. Ermenistan Millet Meclisi'nin asbaşkanı ve Erivan'ın belediye başkanı olmadan önce Bazeyan, pedagojik bilim profesörü idi.\n" }, "Hambartsum Galstyan": { "first_paragraph": "Hambartsum Galstyan (Ermenice: Համբարձում Գալստյան), Ermeni siyasetçi. 4 Aralık 1990'dan 22 Aralık 1992'ye kadar Erivan'ın belediye başkanı idi.\n" }, "Hayk Marutyan": { "first_paragraph": "Hayk Marutyan(Ermenice: Հայկ Մարության; d. 18 Aralık 1976) Ermeni aktör, komedyen, senarist, yapımcı ve politikacı.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0zmir_belediye_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Hüseyin Aziz Akyürek": { "first_paragraph": "Hüseyin Aziz Akyürek (d. 1882, Trabzon - ö. 15 Ağustos 1951, Ankara), II. Meşrutiyet döneminde Osmanlı Devleti bürokrasisinde üst düzey görevlerden sonra, Yunan işgali sonrası Manisa'da mutasarrıflık ve yine işgal sonrası İzmir'de önce valilik, sonra da belediye başkanlığı yapmış, TBMM 3. Dönem'den itibaren 5 dönem Erzurum milletvekili olarak Meclis'te bulunmuş Türk siyasetçisi ve idarecidir.\n" }, "İhsan Alyanak": { "first_paragraph": "İhsan Alyanak, (1 Nisan 1924, İzmir - 3 Mart 2008, İzmir), Türk siyasetçi ve 1973-1980 döneminde İzmir Belediyesi başkanı.\n" }, "Burhanettin Uluç": { "first_paragraph": "İsmail Burhanettin Uluç (1902 – 24 Aralık 1963) Türk askerî veteriner hekim ve siyasetçi.\n" }, "Yüksel Çakmur": { "first_paragraph": "Yüksel Çakmur (1942, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Enver Dündar Başar": { "first_paragraph": "Enver Dündar Başar (d. 1911, Selanik - ö. 13 Mart 1994), Türk siyasetçidir.\n" }, "Enver Saatçigil": { "first_paragraph": "Enver Saatçigil, (d. 1915, ö. 2000), Türk bürokrat ve yazar. \nAbdülgani Efendi ile Huriye Hanımın oğludur. 1915'te Diyarbakır'de doğdu. 1932'de Sivas Lisesini iyi derecede bitirdi. Ardından, bir yıl Suruç ve Hekimhan Kazaları Tahsil Müfettişliği yaptı.\n" }, "Evliyazade Hacı Mehmet Efendi": { "first_paragraph": "Evliyazade Hacı Mehmet Efendi (1822- 1898) Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde, 1875 yılında birkaç ay, 1892-1895 yılları arasında da 3 yıl İzmir Belediye Reisliği yapmış yerel yönetim ve iş adamıdır. I. Dünya Savaşı yıllarında oğlu Evliyazade Refik Bey de İzmir Belediye Reisliği yapmıştır.\n" }, "Evliyazade Refik Bey": { "first_paragraph": "Evliyazade Refik Bey (1872 - 1950) Osmanlı Devleti'nin İttihat ve Terakki yıllarında ve I. Dünya Savaşı sonuna kadar (1913-1918) İzmir Belediye Reisliği yapmış yerel yöneticidir. Dönemin İzmir'inin tanınmış ailelerinden Evliyazadeler ailesine mensup olup, babası, Evliyazade Hacı Mehmet Efendi de 19. yüzyıl sonlarında iki dönem İzmir Belediye Reisliği yapmıştır.\n" }, "Sezai Söker": { "first_paragraph": "Sezai Söker, (d. 1883, Urla, İzmir) - (ö. 1940, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Hacı Hasan Bey": { "first_paragraph": "Hacı Hasan Bey, İzmir işgali sırasında,[1] 1919-1922 yılları arasında belediye başkanlığı yapmış siyasidir. 1919 Osmanlı genel seçimleri sonrası 15 Mayıs 1919'da İzmir'in Yunan askerleri tarafından işgal edilmesi sonrası İzmir'de bulunan Yunan Yüksek Komiserliği, belediye binası önündeki Osmanlı bayrağını indirerek yerine Yunan bayrağı asmış, belediye işlerini denetlemek için de bir kişiyi görevlendirmiş ancak Müslüman-Türk halkı denetim altında tutmak için yönetimde değişikliğe gitmemiş ve Hacı Hasan Bey görevinde kalmıştır. Belediye Reisi Hacı Hasan Bey, Yunan yönetimiyle uyum içinde çalışmış, bunun için de maaşı beş kat arttırılmıştı.\n" }, "Hacı Mehmet Eşref Paşa": { "first_paragraph": "Hacı Mehmet Eşref Paşa 1895-1907 yılları arasında İzmir Belediye Reisliği yapmış bir Osmanlı devlet ve siyaset adamıdır.\n" }, "Hulusi Selek": { "first_paragraph": "Hulusi Naci Selek (d. 1908, Konya) - (ö. 1 Ağustos 1992), Türk siyaset adamı.\n" }, "Osman Kibar": { "first_paragraph": "Osman Kibar (1909; Selanik, Osmanlı İmparatorluğu - 4 Mart 1986; İzmir, Türkiye), Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Rauf Onursal": { "first_paragraph": "Mehmet Rauf Onursal (d. 1909, Kütahya, Türkiye - ö. 23 Ağustos 1974), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sefa Poyraz": { "first_paragraph": "Sefa Poyraz 27 Mayıs Darbesi'nden sonra 1960 yılında bir süre İzmir belediye başkanlığı ve 1962 ile 1964 yılları arasında Ordu valiliği yapmış bürokrattır.\n" }, "Yenişehirlizade Ahmet Efendi": { "first_paragraph": "Yenişehirlizade Ahmet Efendi, İzmir'in ilk belediye başkanı ve Meclis-i Mebûsan 1.ve 2. dönem Aydın mebusudur.\n" }, "Mehmet Şevket Bodamyalızade": { "first_paragraph": "Mehmet Şevket Bodamyalızade (18?? Kıbrıs - 19?? Kıbrıs), Kıbrıs'lı gazeteci ve siyasetçi. 1905 ve 1911 yıllarında seçilerek Kıbrıs milletvekilliği görevinde bulunmuştur. Lefkoşa Belediyesi'nin ilk Türk başkanıdır.\n" }, "Thomas Bloodworth": { "first_paragraph": "Thomas Bloodworth ya da Thomas Bludworth (d. 1620 - ö. 1682), Ekim 1665-Ekim 1666 tarihleri arasında Londra Belediye Başkanlığı görevini yürütmüştür. Büyük Londra Yangını başlangıç evrelerinde sergilemiş olduğu etkisiz davranışlar yüzünden yangının kentte çok büyük bir yıkıma neden olmasının nedeni olarak gösterilmiş ve ağır eleştiriler almıştır.\n" }, "Çen Şui-bian": { "first_paragraph": "Çen Şui-bian (Çince: 陳水扁, d. 12 Ekim 1950[1]), 2000-2008 yılları arasında Çin Cumhuriyeti Devlet Başkanı olarak görev yapan Tayvanlı siyasetçi ve hukukçu. Chen Shui-bian bu göreve gelen Kuomintang üyesi olmayan ilk kişidir. Ayrıca 2002-2004 ve 2007-2008 yılları arasında da Demokratik İlerici Parti'nin başkanlığını yapmıştır.\n" }, "Lee Teng-hui": { "first_paragraph": "Lee Teng-hui (Çince: 李登輝; pinyin: Lǐ Dēnghuī; d. 15 Ocak 1923 - ö. 30 Temmuz 2020), 1988-2000 yılları arasında Çin Cumhuriyeti devlet başkanı olarak görev yapmış Tayvanlı siyasetçi. Lee Teng-hui, Tayvan demokrasisinin babası olarak da bilinmektedir. Takma adı \"Bay Demokrasi'dir.[2]\n" }, "Ma Ying-jeou": { "first_paragraph": "Ma Ying-jeou (Çince: Basit 马英九, Geleneksel 馬英九; Pinyin: Mǎ Yīngjiǔ, Wade-Giles: Ma Ying-chiu) (d. 13 Temmuz 1950, Hong Kong, Britanya İmparatorluğu), Çin Cumhuriyeti devlet başkanı. Çin Cumhuriyeti'nde (Tayvan) Adalet Bakanlığı, Taipei belediye başkanlığı ve Kuomintang genel başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. 20 Mayıs 2008 tarihinde yemin ederek Çin Cumhuriyeti devlet başkanlığı görevine başlamıştır.\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri başkanı": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri başkanı, Amerika Birleşik Devletleri'nin ve ABD Hükûmeti'nin başıdır. Başkan adaylarının ABD'de doğmuş Amerikan vatandaşları olması gerekir. En az 35 yaşında ve en az 14 yıldır ABD'de oturuyor olmalıdırlar. Başkanın sorumlulukları arasında yürütmenin başı olması, antlaşma yapması, başkomutanlık ve devlet başkanlığı vardır. Uygulamada bu sorumluluklar, yasa önerisi hazırlamayı, dış politikanın oluşturulmasını, kişisel diplomasiyi de içine alacak biçimde genişlemiştir.\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri başkanlarının tarihsel değerlendirmesi": { "first_paragraph": "Siyaset biliminde ABD başkanlarının tarihsel değerlendirmesi, başkanların başkanlıklarının başarısını ölçme için yapılan değerlendirmedir.\n" }, "William Howard Taft": { "first_paragraph": "William Howard Taft (15 Eylül 1857 – ö. 8 Mart 1930) Amerika Birleşik Devletleri'nin 27. Başkanı ve Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi'nin 10. Başkanı. ABD tarihinde yaşamı boyunca devletin hem yürütme hem de yargı organlarının başkanlığını yapmış tek kişidir.\n" }, "Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İdaresi": { "first_paragraph": "Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İdaresi (Azerice: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyası), Azerbaycan cumhurbaşkanının yürütme organıdır. İdare, cumhurbaşkanının anayasal sorumluluklarını yerine getirmekle görevlidir.[1] Yönetim, başkent Bakü'de İstiklaliyet Caddesi üzerinde yer almaktadır.[2][3][4]\n" }, "Azerbaycan cumhurbaşkanı vekili": { "first_paragraph": "Azerbaycan Cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, birinci Cumhurbaşkanı yardımcısı Cumhurbaşkanına vekâlet eder ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır.\n" }, "President.az": { "first_paragraph": "President.az, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın resmi web sitesidir. Sitenin güncel versiyonu Eylül 2007'de geliştirilmiştir.\n" }, "Yakup Memmedov": { "first_paragraph": "Yakup Cevatoğlu Memmedov (Azerice; Məmmədov Yaqub Cavad oğlu; d. 3 Mart 1941), 6 Mart-14 Mayıs ve 18-19 Mayıs 1992 tarihleri arasında Azerbaycan Cumhurbaşkanı vekili olarak görev yaptı. Memedov şu anda muhalif bir politikacı, profesör ve bilim adamıdır.\n" }, "Bangladeş cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Bangladeş Cumhurbaşkanı (Bengalce: বাংলাদেশের রাষ্ট্রপতি — Bangladesher Raṣhṭrôpôti), Bangladeş devletinin başı.\n" }, "Muhammed Şahabuddin": { "first_paragraph": "Muhammed Şahabuddin[2] ( Bengali: মোহাম্মদ সাহাবুদ্দিন 10 Aralık 1949), Bangladeş'in 22. ve şu anki cumhurbaşkanı olarak görev yapan Bangladeşli bir hukukçu, politikacı ve özgürlük savaşçısıdır. İktidardaki Bangladeş Awami Ligi tarafından 2023 cumhurbaşkanlığı seçimleri için aday gösterildi. 2011'den 2016'ya kadar bölge ve oturum hakimi ve Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu komiserliği dahil olmak üzere çok sayıda görevde bulundu.[3]\n" }, "Bulgaristan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Bulgaristan cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Bulgaristan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Bulgarca: Президент на Република България Prezident na Republika Bılgariya), Bulgaristan'ın devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, aynı zamanda Bulgaristan Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır.\n" }, "Georgi Traykov": { "first_paragraph": "Georgi Traykov Girovski, (Bulgarca: Георги Трайков Гировски, 14 Nisan 1898, Itéa (Florina), Osmanlı İmparatorluğu - 14 Ocak 1975, Sofya, Bulgaristan), Bulgar politikacı.\n" }, "Francisco Guterres": { "first_paragraph": "Francisco Guterres (d. 7 Eylül 1954, Ossu)[1], Doğu Timorlu siyasetçi. Guterres, Asya'nın güney kesimine yer alan ada ülkesi Doğu Timor'da 20 Mayıs 2017-20 Mayıs 2022 tarihleri arası devlet başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Josefa Iloilo": { "first_paragraph": "Ratu Josefa Iloilovatu Uluivuda (d. 29 Aralık 1920 - ö. 6 Şubat 2011), Fiji Adaları Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanıdır. 28 Temmuz 2009 tarihinde 30 Temmuz'da görevi bırakacağını açıkladı. 88 yaşında, dünyanın en eski devlet başkanı olarak görev yapıyordu.\n" }, "John Kufuor": { "first_paragraph": "John Kofi Agyekum Kufuor (d.8 Aralık 1938) 2001–2009 yılları arası 4.Gana Cumhuriyetinin 2.Devlet Başkanı ve 2007–2008 yılları arası Afrika Birliği Başkanı. Jerry Rawlings'in 2 dönem başkanlığından sonra John Atta Mills'e karşı kazandığı seçim, 1957 yılında bağımsızlığını kazanan ülkede barışçı ve demokratik şekilde gerçekleşen ilk iktidar değişikliğidir.\n" }, "Nii Amaa Ollennu": { "first_paragraph": "Raphael Nii Amaa Ollennu (21 Mayıs 1906 - 22 Aralık 1986), Ganalı hukukçu ve siyasetçi. Ollennu, Afrika kıtasında bulunan Gana'da 1970 yılında kısa süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "David A. Granger": { "first_paragraph": "David Arthur Granger (d. 15 Temmuz 1945), Guyanalı emekli asker ve siyasetçi. Granger, Amerika kıtasının coğrafi açıdan Güney Amerika'ya dahil edilen bölümünde yer alan Guyana'da 2015 ile 2020 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Donald Ramotar": { "first_paragraph": "Donald Ramotar (d. 22 Ekim 1950), 2011-2015 yılları arası Guyana'nın eski Cumhurbaşkanı. 1997 yılından bu yana Halkın İlerici Partisi (PPP) Genel Sekreteri olmuştur.\n" }, "Edward Victor Luckhoo": { "first_paragraph": "Sir Edward Victor Luckhoo (d. 24 Mayıs 1912 - ö. 3 Mart 1998), Guyanalı siyasetçi. Luckhoo, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Guyana'nın bağımsızlık öncesi son genel valisi ve bağımsızlığın ilanının ardından da Guyana'nın ilk başkanı olarak makamda bulunmuştur.\n" }, "Alexandre Pétion": { "first_paragraph": "Alexandre Sabès Pétion,(2 Nisan 1770 - 29 Mart 1818), Haiti'nin 1. Devlet Başkanı.\n" }, "Ertha Pascal-Trouillot": { "first_paragraph": "Ertha Pascal-Trouillot, (13 Ağustos 1943)[1] 1990 ve 1991 yılları arasında 11 ay boyunca görev yapmış geçici Haiti başkanıdır. Haiti başkanlığı makamı tarihinde göreve gelmiş ilk kadındır.[2]\n" }, "Jean-Bertrand Aristide": { "first_paragraph": "Jean-Bertrand Aristide (d. 15 Temmuz 1953) Haitili politikaci ve 7 Şubat 1991'den 29 Şubat 2004 tarihine kadar eski Haiti başbakanıdır.\n" }, "Hindistan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Hindistan Cumhurbaşkanı, Hindistan Cumhuriyeti'nin devlet başkanı olan makam.\n" }, "Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin en üst mevkide bulunan lideridir. Kıbrıs Cumhuriyeti, 1960 yılında Birleşik Krallık'tan ayrıldıktan sonra resmi olarak Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı unvanı kullanılmaya başlamıştır. Şu anki Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis'dir.\n" }, "Macaristan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Macaristan cumhurbaşkanı, resmi olarak cumhuriyet başkanı[note 1] (Macarca: Magyarország köztársasági elnöke, államelnök veya államfő), Macaristan'ın devlet başkanıdır. Makamın büyük ölçüde törensel (sembolik başkan) bir rolü vardır, ancak aynı zamanda yasaları veto edebilir veya yasayı gözden geçirilmek üzere Anayasa Mahkemesine gönderebilir. Hükûmet bakanlarını seçmek ve yasama girişimlerine öncülük etmek gibi diğer yürütme yetkilerinin çoğu, onun yerine başbakanlık makamına verilmiştir.\n" }, "Mátyás Szűrös": { "first_paragraph": "Mátyás Szűrös (d. 11 Eylül 1933, Püspökladány) Macar politikacıdır. 23 Ekim 1989'dan 2 Mayıs 1990'a kadar Cumhuriyetin geçici cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Başkanlığı, Macaristan'ın Komünizmden demokratik hükümete geçişi sırasında gerçekleşti.[1][2]\n" }, "Pál Schmitt": { "first_paragraph": "Pál Schmitt (d. 13 Mayıs 1942, Budapeşte), Macar sporcu ve siyasetçi. 2010'dan 2012 yılına kadar Macaristan cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Macaristan Parlamentosunda 59'a karşı 263 oy ile cumhurbaşkanı seçilmişti. 6 Ağustos 2010 tarihinde yemin etti. Yaz Olimpiyatları'nda gençliğinde başarılı bir eskrimci olarak iki altın madalya kazandı. Bu görevinden önce Avrupa Parlamentosu başkan yardımcılığı ve Macaristan Ulusal Meclis Başkanlığı yapmıştır. Ayrıca Macarcanın yanı sıra Almanca, Fransızca ve İngilizce bilmektedir.\n" }, "Maldivler devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Maldivler devlet başkanı, Asya ada ülkesi Maldivler'de 1953 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Mamun Abdül Gayyum": { "first_paragraph": "Mamun Abdül Gayyum (d. 29 Aralık 1937), Ulaştırma Bakanı olarak görev yaptıktan sonra 1978-2008 yılları arası Maldivler Cumhurbaşkanı olarak görev yapan bir politikacıdır. Maldivler Milli Meclisi tarafından Cumhurbaşkanı olarak aday gösterilmiş ve 1978 yılında İbrahim Nasir'i yenerek Cumhurbaşkanı olmuştur. Gayyum Ekim 2008 başkanlık seçimlerinde yenildi.[1] Muhalefet, Gayyum aktif siyasetten emekli olduğu Ocak 2010 yılına kadar Dhivehi Rayyithunge lideri olarak hizmet vermeye devam etmiştir. Ancak, 2011 yılı Eylül ayında, Maldivler'de yeni kurulan İlerici Partisi (PPM) lideri olarak Maldiv siyasetine geri dönmüştür.\n" }, "Muhammed Vahid Hasan": { "first_paragraph": "Muhammed Vahid Hasan (d. 3 Ocak 1953, Malé), Maldivler eski Cumhurbaşkanı ve Maldivler Millî Savunma Kuvvetleri Başkomutanı olan politikacı. Muhammed Naşid'in istifası üzerine 7 Şubat 2012 tarihinde devlet başkalığı görevine başladı. 2008'den 2012'ye kadar Maldivler'de seçilen ilk Devlet Başkanı Yardımcısı olarak görev yaptı. UNICEF'in Kıdemli Üyesi oldu ve Birleşmiş Milletler için çalıştı. Muhammed Vahid Hasan, Stanford Üniversitesi'nden doktora alan ilk Maldivlilerden birisidir. Vahid, 7 Şubat 2012 tarihinde Maldivler Devlet Başkanı olarak yemin etti.\n" }, "Goodluck Jonathan": { "first_paragraph": "Goodluck Ebele Azikiwe Jonathan, (d. 20 Kasım 1957), Nijerya'nın 14. devlet başkanıdır. 9 Aralık 2005'ten 28 Mayıs 2007'ye kadar Bayelsa Eyaletinin Valisi oldu. 29 Mayıs 2007 tarihinde Nijerya Federal Cumhuriyeti Başkanı olarak yemin etti. Jonathan iktidardaki Demokratik Halk Partisi'nin (PDP) bir üyesidir. 13 Ocak 2010 tarihinde, bir federal mahkeme ona Başkan Umaru Yar'Adua'nın bir Suudi Arabistan hastanesinde tıbbi tedavi alırken devlet işlerini yürütmesi için yetki verdi. 24 Şubat 2010 tarihinde Yar'Adua Nijerya'ya döndü ama Jonathan cumhurbaşkanı vekili olarak göreve devam etti. Yar'Adua'nın 5 Mayıs 2010'da ölümü üzerine, Jonathan 6 Mayıs 2010 tarihinde göreve yemin ederek devlet başkanlığı görevine başladı.\n" }, "Pakistan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Pakistan cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Pakistan İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Urduca: صدر مملکت اسلامی جمہوریہ پاکستان Sadri-i Mumlikati-i Pakistan), Pakistan'ın devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, cumhuriyetin birliğini simgelemekte olup[1] aynı zamanda Pakistan Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır.[2]\n" }, "Memnun Hüseyin": { "first_paragraph": "Memnun Hüseyin (23 Aralık 1940 - 14 Temmuz 2021), Pakistanlı iş insanı ve siyasetçi. 2013-2018 yılları arasında Pakistan Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Muhammed Refik Tarar": { "first_paragraph": "Muhammed Refik Tarar (Urduca: محمد رفیق تارڑ; d. 2 Kasım 1929 – ö. 7 Mart 2022), Pakistanlı siyasetçi. Pakistan 9. cumhurbaşkanı.[1][2]\n" }, "Slovenya cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Slovenya cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Slovenya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Slovence: Predsednik Republike Slovenije), Slovenya'nın devlet başkanıdır. Anayasaya göre cumhurbaşkanı devletin en yüksek temsilcisi olup uygulamada çoğunlukla törenseldir. Cumhurbaşkanı aynı zamanda Slovenya Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır.\n" }, "Danilo Türk": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Danilo Türk (19 Şubat 1952), Sloven avukat, diplomat ve akademisyen, Slovenya'nın 3. cumhurbaşkanı.\n" }, "Milan Kučan": { "first_paragraph": "Milan Kučan (Slovence telaffuz: [ˈmíːlaŋ ˈkúːtʃan];[1][2] d. 14 Ocak 1941) 23 Aralık 1991'den 22 Aralık 2002'ye kadar Slovenya'nın ilk Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Sloven bir politikacı. Slovenya cumhurbaşkanı olmadan önce, 10 Mayıs 1990-23 Aralık 1991 tarihleri arasında SR Slovenya Başkanlığının 13. Başkanıydı.\n" }, "Türkiye cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin devlet ve hükûmet başkanıdır.[2] Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanlığını, Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk milletinin birliğini temsil eder. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın uygulanmasını ve devlet kurumlarının uyum içinde çalışmasını temin eder.[3] Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 104. maddesinde düzenlenmiştir.\n" }, "Türkiye cumhurbaşkanlarının gömüldükleri yerler listesi": { "first_paragraph": "Türkiye cumhurbaşkanlarının gömüldükleri yerler listesi, 1923'ten beri Türkiye'de cumhurbaşkanlığı görevini yürüten kişilerin öldükten sonra gömüldükleri yerleri belirtmektedir.\n" }, "Türkiye cumhurbaşkanı vekili": { "first_paragraph": "Türkiye cumhurbaşkanı vekili, Türkiye cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde görevlendireceği vekili, makamın boşalması halinde ise en yaşlı cumhurbaşkanı yardımcısı cumhurbaşkanlığına vekâlet eder ve cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır.[1]\n" }, "Nguyen Van Thieu": { "first_paragraph": "Nguyễn Văn Thiệu (d. 5 Nisan 1923 - ö. 29 Eylül 2001), Vietnamlı asker ve siyasetçi. Güney Vietnam'ın devlet başkanlığını yapmıştı.\n" }, "Vietnam devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Vietnam devlet başkanı (Vietnamca: Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) (1981'den 1992'ye kadar Devlet Konseyi Başkanı olarak (Vietnamca: Chủ tịch Hội đồng Nhà nước)), Asya ülkesi Vietnam'da 1945 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Võ Thị Ánh Xuân": { "first_paragraph": "Võ Thị Ánh Xuân (d. 8 Ocak 1970), Vietnamlı siyasetçi. Võ Thị Ánh Xuân, Asya ülkesi Vietnam'da 18 Ocak 2023 ile 2 Mart 2023 tarihleri arasında geçici olarak devlet başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Antigua ve Barbuda monarşisi": { "first_paragraph": "Antigua ve Barbuda monarşisi, Karayipler ülkesi Antigua ve Barbuda'nın yönetildiği monarşidir. Antigua ve Barbuda, İngiliz Milletler Topluluğu bölgesine dâhil olup mevcut hükûmdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana Kral III. Charles'tır.[1] 1 Kasım 1981'den 8 Eylül 2022'deki ölümüne dek hükümdar Kraliçe II. Elizabeth'ti.[2]\n" }, "Barbados cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Barbados Cumhurbaşkanı, Barbados'un ve ve Barbados Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır.[1] Barbados'un ilk devlet başkanı olan Sandra Mason, ülkesinin bağımsızlık günü olarak kutladığı 30 Kasım'da yemin ederek göreve başladı.[2]\n" }, "Barbados Monarşisi": { "first_paragraph": "Barbados Monarşisi, Barbados'un eskiden yönetildiği meşrutî monarşik bir hükûmet sistemiydi. İlk ve tek hükümdar II. Elizabeth 30 Kasım 1966'da tahta çıkmıştır. 30 Kasım 2021'de tahttan ayrılmıştır.\n" }, "Belize monarşisi": { "first_paragraph": "Belize monarşisi, Orta Amerika ülkesi Belize'nin yönetildiği monarşidir. Belize, İngiliz Milletler Topluluğu bölgesine dâhil olup mevcut hükûmdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana Kral III. Charles'tır.[1] 21 Eylül 1981'den 8 Eylül 2022'deki ölümüne dek hükümdar Kraliçe II. Elizabeth'ti.[2]\n" }, "Thomas Yayi Boni": { "first_paragraph": "Thomas Yayi Boni (d. 1 Temmuz 1952), Beninli siyasetçi. Boni, Afrika kıtası ülkesi Benin'in 2006-2016 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Bhutan kralları listesi": { "first_paragraph": "Bhutan kralı (Dzongka: 'brug rgyal po; Türkçe: Ejderha kral), Asya ülkesi Bhutan'da dağınık idari yapılanmanın yeniden birleştirildiği 1907 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişilere verilen unvandır.\n" }, "Druk Gyalpo": { "first_paragraph": "Druk Gyalpo (Dzongka: འབྲུག་རྒྱལ་པོ་) (Türkçe: ~ Ejderha Kral), Asya ülkesi Bhutan'da ülkenin idarî olarak yeniden birleştirildiği ve monarşinin ilan edildiği 1907 yılından bu yana tahta çıkan krala verilen unvandır.\n" }, "Jigme Dorje Wangchuck": { "first_paragraph": "Jigme Dorje Wangchuck (Dzongka: འབྲུག་རྒྱལ་པོ་ འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་) (d. 2 Mayıs 1929 - ö. 21 Temmuz 1972), Bhutanlı hükûmdar. Jigme Dorje Wangchuck, Asya ülkesi Bhutan'da 1952 ile 1972 yılları arasında ülkesinin üçüncü Druk Gyalpo'su olarak tahtta bulunmuştur.[1]\n" }, "Jigme Singye Wangchuck": { "first_paragraph": "Jigme Singye Wangchuck (Dzongka: འཇིགས་མེད་སེང་གེ་དབང་ཕྱུག་; d. 11 Kasım 1955), Bhutanlı hükûmdar. Jigme Singye Wangchuck, Asya ülkesi Bhutan'da 1972 ile 2006 yılları arasında tahtta bulunmuştur.[1]\n" }, "Jigme Wangchuck": { "first_paragraph": "Jigme Wangchuck (Dzongka: འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག) (d. 1905 - ö. 30 Mart 1952), Bhutanlı hükûmdar. Jigme Wangchuk, Asya ülkesi Bhutan'da 1926 ile 1952 yılları arasında tahtta bulunmuştur.[1]\n" }, "Ugyen Wangchuck": { "first_paragraph": "Ugyen Wangchuck (Dzongka: ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག) (d. 11 Haziran 1862 - ö. 21 Ağustos 1926), Bhutanlı hükûmdar. Ugyen Wangchuck, Asya ülkesi Bhutan'da ülkenin ilk Druk Gyalpo'su (kralı) olarak 1907 ile 1926 yılları arasında tahtta bulunmuştur.[1]\n" }, "Jigme Khesar Namgyal Wangchuck": { "first_paragraph": "Jigme Khesar Namgyal Wangchuck (Dzongka: འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་) (d. 21 Şubat 1980), Bhutanlı hükûmdar. Jigme Khesar Namgyal Wangchuck Asya ülkesi Bhutan'ın 2006 yılından bu yana 5. Druk Gyalpo'su (kralı) ve Wangchuck Hanedanlığı'nın başıdır.[1]\n" }, "Halife bin Zayid en-Nehyan": { "first_paragraph": "Halife bin Zaid en-Nehyan (Arapça: خليفة بن زايد بن سلطان آل نهيان; 7 Eylül 1948 - 13 Mayıs 2022), Abu Dabi emiri ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin 2004-2022 yılları arasındaki devlet başkanı. Ölen babası Zayid bin Sultan en-Nehyan'ın yerine 3 Kasım 2004 tarihinde göreve başladı. Babasının hastalığı sırasında devlet başkanı vekili olmuştu.\n" }, "Zayid bin Sultan en-Nehyan": { "first_paragraph": "Zayid bin Sultan en-Nehyan (Arapça: زايد بن سلطان بن زايد آل نهيان; 6 Mayıs 1918 - 2 Kasım 2004), Birleşik Arap Emirlikleri’nin kurucusu ve 1971-2004 yılları arasında devlet başkanı, Abu Dabi hükümdarı. Zaid, 1922-1926 yılları arasında Abu Dabi hükümdarı olan Şeyh Sultan bin Zaid bin Halife el-Nehyan'ın en genç oğludur. İsmini emirliği 1855-1909 yılları arasında yöneten büyük babasından alır. 6 Ağustos 1966 tarihinde kardeşi Abu Dabi Emiri Şahbut bin Sultan en-Nehyan'ı kansız bir saray darbesiyle devirerek başa geçti. Zaid daha sonra diğer altı şeyhin onayıyla 1971 yılında Birleşik Arap Emirliği devlet başkanlığına seçildi. Bundan sonra ise 1976, 1981, 1986 ve 1991 yıllarında yeniden seçildi.\n" }, "VII. Edward": { "first_paragraph": "VII. Edward (Albert Edward; 9 Kasım 1841 – 6 Mayıs 1910), Birleşik Krallık kralı, Hindistan imparatorudur.\n" }, "V. George": { "first_paragraph": "V. George (George Frederick Ernest Albert; 3 Haziran 1865 – 20 Ocak 1936), 6 Mayıs 1910'dan 1936'daki ölümüne kadar Birleşik Krallık kralı, İngiliz İmparatorluğu dominyonlarının ve Britanya Hindistanı'nın imparatoruydu.\n" }, "VI. George": { "first_paragraph": "VI. George (Albert Frederick Arthur George; 14 Aralık 1895, Sandringham - 6 Şubat 1952, Sandringham), 1936-1952 yılları arasında Birleşik Krallık kralı ve 15 Ağustos 1947'ye kadar da Hindistan imparatoru.\n" }, "Victoria (Birleşik Krallık kraliçesi)": { "first_paragraph": "Victoria (Alexandrina Victoria; 24 Mayıs 1819 – 22 Ocak 1901), 20 Haziran 1837'den 1901'deki ölümüne kadar Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı'nın kraliçesiydi. Viktorya dönemi olarak bilinen 63 yıl yedi aylık saltanatı, önceki tüm İngiliz hükümdarlarından daha uzundu. Saltanatı, Birleşik Krallık'ta endüstriyel, politik, bilimsel ve askeri bir değişim dönemiydi ve tarihe Britanya İmparatorluğu'nun büyük ölçüde genişlemesiyle damgasını vurdu. 1876'da İngiliz Parlamentosu, ona ek olarak Hindistan İmparatoriçesi unvanını verdi.\n" }, "IV. William": { "first_paragraph": "IV. William (21 Ağustos 1765 - 20 Haziran 1837), 1830-1837 arası Birleşik Krallık ve Hannover kralı ve Kraliçe Victoria'nın amcası. Temsil gücünü seyrek nüfuslu bölgelerden sanayi bölgelerine kaydıran, böylece hükümdar ile toprak sahibi soyluların yönetim üzerindeki etkilerini sınırlandıran 1832 Reform Yasası'nı kabul etmek zorunda kalmıştır.\n" }, "Festus Mogae": { "first_paragraph": "Festus Mogae (d. 21 Ağustos 1939), Botsvanalı siyasetçi. Mogae, Afrika kıtası ülkesi Botsvana'da 1998 ile 2008 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Quett Masire": { "first_paragraph": "Sir Quett Ketumile Joni Masire (d. 23 Temmuz 1925 - ö. 22 Haziran 2017), Botsvanalı siyasetçi. Masire, Afrika kıtası ülkesi Botsvana'da 1980 ile 1998 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Seretse Khama": { "first_paragraph": "Sir Seretse Khama (d. 1 Temmuz 1921 - ö. 13 Temmuz 1980), Botsvanalı siyasetçi. Khama, Afrika kıtası ülkesi Botsvana'nın bağımsızlığını kazandığı 1966 yılından hayatını kaybettiği 1980 yılına kadar ilk devlet başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Domitien Ndayizeye": { "first_paragraph": "Domitien Ndayizeye (d. 2 Mayıs 1953), Burundili siyasetçi. Ndayizeye, Afrika ülkesi Burundi'de 2003 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "François Ngeze": { "first_paragraph": "François Ngeze (d. 1953 [1] ), Burundili asker ve siyasetçi. Ngeze, Afrika ülkesi Burundi'de 1993 yılında çok kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Godefroid Niyombare": { "first_paragraph": "Godefroid Niyombare (d. 1969), Burundili asker. Niyombare, Afrika ülkesi Burundi'de 2015 yılında gerçekleştirdiği darbe ile iki gün boyunca devletin en üst makamında yer almıştır.\n" }, "Jean-Baptiste Bagaza": { "first_paragraph": "Jean-Baptiste Bagaza (29 Ağustos 1946 - 4 Mayıs 2016), Burundili asker ve siyasetçi.[1] Bagaza, Afrika ülkesi Burundi'nin 1976-1987 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Melchior Ndadaye": { "first_paragraph": "Melchior Ndadaye (d. 28 Mart 1953 - ö. 21 Ekim 1993), Burundili entelektüel ve siyasetçi. Ndadaye, Afrika ülkesi Burundi'de 1993 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Pascal Nyabenda": { "first_paragraph": "Pascal Nyabenda (d. 12 Nisan 1966), Burundili siyasetçi. Nyabenda, Afrika ülkesi Burundi'de 8 Haziran 2020 tarihinden bu yana geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Pierre Buyoya": { "first_paragraph": "Pierre Buyoya (d. 14 Kasım 1949 - ö. 17 Aralık 2020), Burundili asker ve siyasetçi. Buyoya, Afrika ülkesi Burundi'de 1987-1993 ve 1996-2003 dönemleri olmak üzere iki farklı dönemlerde devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Pierre Nkurunziza": { "first_paragraph": "Pierre Nkurunziza (18 Aralık 1963 - 8 Haziran 2020), Burundili öğretim görevlisi, asker ve siyasetçi.[1] Nkurunziza, Afrika ülkesi Burundi'de 2005 ile görevi başındayken hayatını kaybettiği 2020 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Sylvie Kinigi": { "first_paragraph": "Sylvie Kinigi (d. 1952 ), Burundili siyasetçi. Kinigi, Afrika ülkesi Burundi'de ülkenin ilk ve günümüze kadar da tek kadın devlet başkanı olarak 1993-1994 yılları arasında çok kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.[1]\n" }, "Yuan Shikai": { "first_paragraph": "Yuan Shikai (d. 16 Eylül 1859 - ö. 6 Haziran 1916), Çing Hanedanı'nın 1912 yılında yok edilmesinin ardından monarşiyi yeniden getirmek için uzun uğraşlar vermiş, sonradan Çin İmparatoru olarak tahta geçmiş ve 1916 yılında ölmüştür.\n" }, "Wellington Koo": { "first_paragraph": "Wellington Koo (d. 29 Ocak 1888 - 14 Kasım 1985, Şangay), Çinli diplomat ve eski cumhurbaşkanıdır. 1 Ekim 1926'dan 16 Haziran 1927'ye kadar Çin cumhurbaşkanlığı yapmıştır. 14 Kasım 1985'te 97 yaşındayken New York'ta ölmüştür. Çin Cumhuriyeti'nin ilk diplomatıdır.\n" }, "Xu Shichang": { "first_paragraph": "Xu Shichang (Hsu Shih-chang (20 Ekim 1855 - 5 Haziran 1939), 10 Ekim 1918'den 2 Haziran 1922'ye kadar Pekin'de Çin Cumhuriyeti Devlet Başkanıydı. Beiyang hükümetinin sivil olan tek daimi başkanı, başkanlığı aynı zamanda savaş ağaları döneminin en uzunuydu. Daha önce, Qing Hanedanlığı döneminde İmparatorluk Kabinesinin Bakanıydı.\n" }, "Antonio Guzmán Fernández": { "first_paragraph": "Silvestre Antonio Guzmán Fernández (12 Şubat 1911 - 4 Temmuz 1982), Dominikli iş insanı ve siyasetçi, Mayıs 1978 - Temmuz 1982 arasında Dominik Cumhuriyeti'nin devlet başkanı.[1]\n" }, "Leonel Fernández": { "first_paragraph": "Leonel Antonio Fernández Reyna (d. 26 Aralık 1953), Dominikli avukat, akademisyen, Dominik Cumhuriyeti'nin 2004-2012 yılları arası eski Cumhurbaşkanıdır. 1996 yılından 2000 yılına kadar aynı görevde kaldı. Görev süresi Ağustos 2012 yılında sona ermiştir.\n" }, "Salvador Jorge Blanco": { "first_paragraph": "José Salvador Omar Jorge BlancoBu İspanyol adında, ilk veya baba soyadı Jorge, ve ikinci veya anne soyadı Blanco'dur. (D. 5 Temmuz 1926 – Ö. 26 Aralık 2010) Dominikli avukat, yazar ve siyasetçi. Dominik Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (1982 – 1986). 1963 yılında Salvador Jorge siyasi kariyerine Sivil Birliği Komite Sekreteri (\"Unión Cívica Nacional Parti\") olarak başladı.Üye olduğu ve PRD partisine aday olarak katılıp daha sonra 1964'te PRD'ye Senatör oldu.\n" }, "Charles Savarin": { "first_paragraph": "Charles Angelo Savarin (d. 1943), Dominikalı siyasetçi. Savarin, Karayipler'deki ada ülkesi Dominika'da 2 Ekim 2013 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamındadır.\n" }, "Dominika devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Dominika devlet başkanı, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Dominika'da 1978 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Eliud Williams": { "first_paragraph": "Eliud Williams (d. 1948), Dominika'nın yedinci cumhurbaşkanı olarak hizmet etmiş bir Dominik'li siyasetçidir.\n" }, "Nicholas Liverpool": { "first_paragraph": "Nicholas Joseph Orville Liverpool (9 Eylül 1934 - 1 Haziran 2015), 2 Ekim 2003 - 17 Eylül 2012 tarihleri arası 6. Dominika Devlet Başkanı olarak görev yapmış Dominika'lı politikacı ve hukukçu.\n" }, "Sylvanie Burton": { "first_paragraph": "Sylvanie Burton, Dominikalı siyasetçi. Burton, Karayipler ülkesi Dominika'da 2 Ekim 2023 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamındadır. 2023 Dominik başkanlık seçimlerinin ardından Dominika'nın başkanı olarak bu görevi üstlenen Burton, Dominika'nın ilk kadın ve ilk yerli halktan (Kalinago) olan başkanıdır. [1]\n" }, "Teodoro Obiang Nguema Mbasogo": { "first_paragraph": "Teodoro Obiang Nguema Mbasogo (d. 5 Haziran 1942), Ekvator Gineli asker ve siyasetçi. Mbasogo, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde 1979 yılından bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Endonezya devlet başkanı": { "first_paragraph": "Endonezya devlet başkanı (Endonezyaca: Presiden Republik Indonesia), Endonezya Cumhuriyeti yasalarına göre Devlet Başkanı ve hükûmetin başıdır. Devlet başkanı, Endonezya hükûmetinin yürütme gücünü yönetir ve Endonezya Ulusal Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır.\n" }, "Susilo Bambang Yudhoyono": { "first_paragraph": "Susilo Bambang Yudhoyono, (d. 9 Eylül 1949, Pacitan, Endonezya) Endonezya'nın 6. devlet başkanı. Ülkede demokratik yollarla seçilen ilk devlet başkanıdır. İsminin baş harflerinden oluşan SBY kısaltması ile de tanınır.\n" }, "Fransa cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "\n" }, "Paul Deschanel": { "first_paragraph": "Paul Eugène Louis Deschanel (d. 13 Şubat 1855 - ö. 28 Nisan 1922), Fransa'da Üçüncü Cumhuriyet'in 10. cumhurbaşkanı (17 Şubat - 20 Eylül 1920) olarak görev yapan devlet adamı.\n" }, "Félix Faure": { "first_paragraph": "Félix François Faure (30 Ocak 1841, Paris-16 Şubat 1899, Paris), Fransız devlet adamı, Fransa'da Üçüncü Cumhuriyet'in altıncı cumhurbaşkanı (15 Ocak 1895-16 Şubat 1899). Cumhurbaşkanlığı sırasında ülkesiyle İngiltere arasındaki diplomatik çatışmalar çıkmış, Rusya ile ilişkiler yumuşamış, Dreyfus Olayı'nın yankıları sürmüştür.\n" }, "Patrice de Mac-Mahon": { "first_paragraph": "Marie Edme Patrice Maurice de Mac-Mahon, 1. Magenta Dükü, (Fransızca telaffuz: [patʁis də makma.ɔ̃]; 13 Temmuz 1808 – 17 Ekim 1893) Fransa mareşali unvanına sahip eski Fransız general ve siyasetçi. 1873'ten 1875'e kadar Fransa Genelkurmay Başkanı olan Mac-Mahon, 1875-1879 yılları arasında Üçüncü Cumhuriyet dönemi cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.\n" }, "III. Napolyon": { "first_paragraph": "III. Napoléon (1852'ye değin Louis-Napoléon, tam adı: Charles Louis Napoléon Bonaparte, d. 20 Nisan 1808, Paris - ö. 9 Ocak 1873, Chislehurst, İngiltere), 1848-1852 yılları arasında Fransa Cumhurbaşkanlığı yapmış, sonrasında tertiplediği darbeyle cumhuriyeti yıkarak imparatorluğunu ilan etmiştir. Son Fransa İmparatoru olarak 1870'e kadar hüküm sürmüştür. 1870 yılında II. Dünya Savaşı'ndaki Alman işgaline kadar sürecek Üçüncü Fransa Cumhuriyeti'ni kuracak olan hareketle devrilmiştir. Fransa'nın doğrudan halkoyuyla seçilen ilk devlet başkanı, aynı zamanda son hükümdarıdır.\n" }, "Gaston Flosse": { "first_paragraph": "Gaston Flosse (d. 24 Haziran 1931, Rikitea, Mangareva, Fransız Polinezyası), beş kez Fransız Polinezyası Cumhurbaşkanı olan bir Fransız Polinezyalı politikacı. Hâlen Fransa Senatosu üyesidir.\n" }, "Henrique Rosa": { "first_paragraph": "Henrique Rosa (d. 18 Ocak 1946 - ö. 15 Mayıs 2013) Eski Gine-Bissau başbakanıdır. 28 Eylül 2003'ten 1 Ekim 2005'e kadar Gine-Bissau başkanlığı yapmıştır. 15 Mayıs 2013'te ölmüştür.\n" }, "José Mário Vaz": { "first_paragraph": "José Mário Vaz (d. 10 Aralık 1957), Gine-Bissaulu siyasetçi. Vaz, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 23 Haziran 2014 - 27 Şubat 2020 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.[1][2]\n" }, "Malam Bacai Sanhá": { "first_paragraph": "Malam Bacai Sanhá (d. 5 Mayıs 1947 - ö. 9 Ocak 2012, Paris), 8 Eylül 2009 - 9 Ocak 2012 tarihleri arası Gine-Bissau cumhurbaşkanı olan bir Gine-Bissau'lu politikacı. Afrika, Gine ve Cape Verde Bağımsızlık Partisi'nin (PAIGC) bir üyesidir. Sanhá 1994 - 1999 yılları arasında Ulusal Halk Meclisi Başkanı oldu ve ardından Cumhurbaşkanı Joao Bernardo Vieira'nın devrilmesinden sonra 14 Mayıs 1999 - 17 Şubat 2000 tarhilerinde Gine-Bissau cumhurbaşkanı vekili olarak görev yaptı. Haziran-Temmuz 2009 başkanlık seçimlerini kazanmadan önce 1999-2000 cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yanı sıra 2005 başkanlık seçimlerinde ikinci sırada yer aldı.\n" }, "Mamadu Ture Kuruma": { "first_paragraph": "Tümgeneral Mamadu Ture Kuruma (d. 26 Nisan 1947), Gine-Bissaulu asker ve siyasetçi. Kuruma, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 2012 yılında kısa süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Manuel Serifo Nhamadjo": { "first_paragraph": "Manuel Serifo Nhamadjo (25 Mart 1958 – 17 Mart 2020), Gine-Bissau Ulusal Halk Meclisi Başkanı olarak görev yapmış bir Gine-Bissau'lu politikacı. 2012 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday oldu. Nisan 2012'de askerî darbenin ardından bir geçiş düzenlemesinin parçası olarak Cumhurbaşkanı Vekili olarak tayin edildi.\n" }, "Veríssimo Correia Seabra": { "first_paragraph": "Veríssimo Correia Seabra (16 Şubat 1947 - 6 Ekim 2004), Gine-Bissaulu asker ve siyasetçidir. Seabra, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 2003 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Grenada monarşisi": { "first_paragraph": "Grenada monarşisi, Karayipler ülkesi Grenada'nun yönetildiği monarşidir. Grenada, İngiliz Milletler Topluluğu bölgesine dâhil olup mevcut hükûmdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana Kral III. Charles'tır.[1] 7 Şubat 1974'ten 8 Eylül 2022'deki ölümüne dek hükümdar Kraliçe II. Elizabeth'ti.[2]\n" }, "Eduard Kokoity": { "first_paragraph": "Eduard Dzhabeyevich Kokoity (Osetçe: Кокойты Джабейы фырт Эдуард, Rusça: Эдуа́рд Джабе́евич Коко́йты, soyadı Kokoyty ve Kokoiti veya Rusça da Kokoyev diye okunur). 1992 - 2011 yılları arası Gürcistan'a bağlı De facto Güney Osetya Cumhuriyeti'nin ikinci cumhurbaşkanıydı.\n" }, "Leonid Tibilov": { "first_paragraph": "Leonid Tibilov (Osetçe:Тыбылты Харитъоны фырт Леонид/Tybylty Xarithony fyrt Leonid; (d. 28 Mart 1952, Verkhny Dvan, Znaur rayonu[1]), 2012 Güney Osetya cumhurbaşkanlığı seçimleri kazandıktan sonra Güney Osetya Cumhurbaşkanı seçilenin bir Güney Osetya'lı politikacı. 2017'de görev, sona ermiştir.\n" }, "İsrail cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "İsrail cumhurbaşkanı (İbranice: נְשִׂיא הַמְּדִינָה, Nesi HaMedina). Makam büyük ölçüde törensel bir roldür,[1] yürütme gücü etkili bir başbakan tarafından icra edilmektedir. Mevcut devlet başkanı, 7 Temmuz 2021 tarihinde göreve başlayan Yitzhak Herzog'tur. Knesset tarafından yedi yıllık bir süre seçilir ve tek bir dönem ile sınırlıdır.\n" }, "Efraim Katzir": { "first_paragraph": "Ephraim Katzir (İbranice: אפרים קציר‎) (d. 16 Mayıs 1916 – ö. 30 Mayıs 2009), İsrail Devleti'nin 4. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Haim Herzog": { "first_paragraph": "Haim Herzog (İbranice: חיים הרצוג‎, 17 Eylül 1918 – 17 Nisan 1997), İsrail Devleti'nin 6. Cumhurbaşkanı (1983-1993).[1]\n" }, "Reuven Rivlin": { "first_paragraph": "Reuven \"Ruvi\" Rivlin (İbranice: רְאוּבֵן \"רוּבִי\" רִיבְלִין, d. 9 Eylül 1939), İsrailli avukat ve siyasetçi. 2014-2021 yılları arasında İsrail cumhurbaşkanı olarak görev aldı.\n" }, "Haim Weizmann": { "first_paragraph": "Haim Weizmann Azriel (27 Kasım 1874 – 9 Kasım 1952), Rus İmparatorluğu doğumlu Yahudi siyonist lider, politikacı ve İsrail'in ilk cumhurbaşkanı.\n" }, "Yitzhak Ben-Zvi": { "first_paragraph": "Yitzhak Ben-Zvi (İbranice: יצחק בן צבי; d. 24 Kasım 1884 - ö. 23 Nisan 1963), İsrail Devleti'nin 2. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Cesare Merzagora": { "first_paragraph": "Caesar Merzagora (9 Kasım 1898 - 1 Mayıs 1991) İtalyan politikacı ve Cumhurbaşkanı Vekili.\n" }, "Jamaika monarşisi": { "first_paragraph": "Jamaika monarşisi, Karayipler ülkesi Jamaika'nın yönetildiği monarşidir. Jamaika, İngiliz Milletler Topluluğu bölgesine dâhil olup mevcut hükûmdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana Kral III. Charles'tır.[1] 6 Ağustos 1962'den 8 Eylül 2022'deki ölümüne dek hükümdar Kraliçe II. Elizabeth'ti.[2]\n" }, "İmparatorun Doğum Günü": { "first_paragraph": "İmparatorun Doğum Günü (Japonca: 天皇誕生日 Tennō tanjōbi), Japonya'da imparatorun doğum gününün kutlandığı bir ulusal bayramdır.[1]\n" }, "Japonya imparatoru": { "first_paragraph": "Japonya imparatoru (Japonca: 天皇 Tennō), Japonya İmparatorluk Ailesi'nin başı ve Japonya'nın sembolik hükümdarıdır. İmparator, Japonya Anayasası'na göre \"ülkenin ve halkın birliğinin sembolü\" olup aynı zamanda tarihsel olarak Şinto dininin de en yüksek otoritesidir.[2]\n" }, "Japonya imparatorları listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Akihito": { "first_paragraph": "Akihito (Japonca: 明仁, künyesi Tsugu-no Miya/継宮, dönem adı Heisei/平成, d. 23 Kasım 1933), Japonya'nın eski İmparatoru'dur. 1989'dan 2019'a kadar hüküm sürdü.[1][2]\n" }, "Ankan (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Ankan (Japonca: 安閑天皇 Ankan-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 27. imparatorudur.[2] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 531'den 536 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[3]\n" }, "Ankō (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Ankō (Japonca: 安康天皇 Ankō-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[2] göre 20. imparatorudur.[3] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 453'ten 456 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[4]\n" }, "Antoku": { "first_paragraph": "Antoku (Japonca: 安徳天皇 Antoku Tennō / İmparator Antoku; aslı adı Tokihito (言仁, 22 Aralık 1178 - 25 Nisan 1185), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 81. imparatoru.\n" }, "Bidatsu": { "first_paragraph": "İmparator Bidatsu (Japonca: 敏達天皇 Bidatsu-tennō; 538-14 Eylül 585), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 30. imparatorudur.[2] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 572'den 585 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[3]\n" }, "Buretsu (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Buretsu (Japonca: 武烈天皇 Buretsu-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 25. imparatorudur.[2] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 498'den 506 yılına kadar sürdüğü düşünülmektedir.[3]\n" }, "Chōkei (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Chōkei (Japonca: 長慶天皇 Chōkei-tennō; 1343-27 Ağustos 1394), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 98. imparatorudur.[1] Saltanatı 1368'den 1383 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Chūkyō (imparator)": { "first_paragraph": "Chūkyō (Japonca: 仲恭天皇 Chūkyō-tennō; 30 Ekim 1218 - 18 Haziran 1234), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 85. imparatorudur.[1] Saltanatı 1221 yılında yalnızca birkaç ay sürmüş olup saltanatının uzunluğu konusundaki şüpheler nedeniyle 1870 yılına kadar resmî olarak imparatorlardan sayılmamaktaydı.[2]\n" }, "Daigo (imparator)": { "first_paragraph": "Daigo (Japonca: 醍醐天皇 Daigo Tennō / İmparator Daigo), asıl adı Atsukimi ya da Atsuhito (敦仁, 6 Şubat 885 - 23 Ekim 930), Japonya'nın 60. imparatoru.[1] Japon yönetimini 857-1160 arasında elinde tutan Fucivara ailesinin gücünü kısıtlamak için babası Uda'nın başlattığı politikayı sürdürmede başarılı olamamaıştır.\n" }, "En'yū (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator En'yū (Japonca: 円融天皇 En'yū-tennō; 12 Nisan 959-1 Mart 991), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 64. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 964'ten 984 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Fushimi (imparator)": { "first_paragraph": "Fushimi (Japonca: 伏見天皇 Fushimi-tennō; 10 Mayıs 1265 - 8 Ekim 1317), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 92. imparatorudur.[1] Saltanatı 1287'den 1298 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Daigo": { "first_paragraph": "Go-Daigo (Japonca: 後醍醐天皇 Go-Daigo-tennō; 26 Kasım 1288 - 18 Eylül 1339), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 96. imparatorudur.[2]\n" }, "Go-En'yū": { "first_paragraph": "Go-En'yū (Japonca: 光厳天皇 Go-En'yū-tennō; 11 Ocak 1359 - 6 Haziran 1393), Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında beşinci Kuzey Talibi idi. Saltanatı 1371'den 1382 yılına kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Go-Fukakusa": { "first_paragraph": "Go-Fukakusa (Japonca: 後深草天皇 Go-Fukakusa-tennō; 28 Haziran 1243 - 17 Ağustos 1304), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 89. imparatorudur.[1] Saltanatı 1246'dan 1260 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Fushimi": { "first_paragraph": "Go-Fushimi (Japonca: 後伏見天皇 Go-Fushimi-tennō; 5 Nisan 1288 - 17 Mayıs 1336), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 93. imparatorudur.[1] Saltanatı 1298'den 1301 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Hanazono": { "first_paragraph": "İmparator Go-Hanazono (Japonca: 後花園天皇 Go-Hanazono-tennō; 10 Temmuz 1418-18 Ocak 1471), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 102. imparatorudur.[1] Saltanatı 1428'den 1464 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Horikawa": { "first_paragraph": "Go-Horikawa (Japonca: 後堀河天皇 Go-Horikawa-tennō; 22 Mart 1212 - 31 Ağustos 1234), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 86. imparatorudur.[1] Saltanatı 1221'den 1232 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Ichijō": { "first_paragraph": "İmparator Go-Ichijō (Japonca: 後一条天皇 Go-Ichijō-tennō; 12 Ekim 1008-15 Mayıs 1036), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 68. imparatorudur.[2] Saltanatı 1016'dan 1036 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Go-Kameyama": { "first_paragraph": "İmparator Go-Kameyama (Japonca: 後亀山天皇 Go-Kameyama-tennō; 1347-10 Mayıs 1424), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 99. imparatorudur.[1] Saltanatı 1383'ten 1392 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Go-Kashiwabara": { "first_paragraph": "İmparator Go-Kashiwabara (Japonca: 後柏原天皇 Go-Kashiwabara-tennō; 19 Kasım 1462-19 Mayıs 1526), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 104. imparatorudur.[1] Saltanatı 1500'den 1526 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Kōgon": { "first_paragraph": "İmparator Go-Kōgon (Japonca: 光厳天皇 Kōgon-tennō; 23 Mart 1338 - 12 Mart 1374), Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında dördüncü Kuzey Talibi idi. Saltanatı 1352'den 1371 yılına kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Go-Komatsu": { "first_paragraph": "Go-Komatsu (Japonca: 後小松天皇 Go-Komatsu-tennō; 1 Ağustos 1377 - 1 Aralık 1433), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 100. imparatorudur.[1] 1382'den 21 Ekim 1392 tarihinde İmparator Go-Kameyama tahtından feragât edene kadar son Kuzey Talibi olup imparator olarak saltanatı 1377'den 1412 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Kōmyō": { "first_paragraph": "İmparator Go-Kōmyō (Japonca: 後光明天皇 Go-Kōmyō-tennō; 20 Nisan 1633-30 Ekim 1654), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 110. imparatorudur.[2] Saltanatı 1643'ten 1654 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Go-Mizunoo": { "first_paragraph": "İmparator Go-Mizunoo (Japonca: 後水尾天皇 Go-Mizunoo-tennō; 29 Haziran 1596-21 Eylül 1680), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 108. imparatorudur.[2] Saltanatı 1611'den 1629 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Go-Momozono": { "first_paragraph": "İmparator Go-Momozono (Japonca: 後桃園天皇 Go-Momozono-tennō; 5 Ağustos 1758-16 Aralık 1779), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 118. imparatorudur.[2] Saltanatı 1771'den 1779 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Go-Murakami": { "first_paragraph": "İmparator Go-Murakami (Japonca: 後村上天皇 Go-Murakami-tennō; 1328-29 Mart 1368), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 97. imparatoru[1] ve Nanboku-chō dönemi Güney Hanedanı üyesi. Saltanatı 1339'dan 1368 yılında ölene kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Nara": { "first_paragraph": "İmparator Go-Nara (Japonca: 後奈良天皇 Go-Nara-tennō; 26 Ocak 1495-27 Eylül 1557), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 105. imparatorudur.[1] Saltanatı 1526'dan 1577 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Go-Nijō": { "first_paragraph": "Go-Nijō (Japonca: 後二条天皇 Go-Nijō-tennō; 9 Mart 1285 - 10 Eylül 1308), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 94. imparatorudur.[1] Saltanatı 1301'den 1308 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Reizei": { "first_paragraph": "İmparator Go-Reizei (Japonca: 後冷泉天皇 Go-Reizei-tennō; 28 Ağustos 1025-22 Mayıs 1068), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 70. imparatorudur.[2] Saltanatı 1045'ten 1068 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Go-Saga": { "first_paragraph": "Go-Saga (Japonca: 後嵯峨天皇 Go-Saga-tennō; 1 Nisan 1220 - 17 Mart 1272), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 88. imparatorudur.[1] Saltanatı 1242'den 1246 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Sai": { "first_paragraph": "İmparator Go-Sai (Japonca: 後西天皇 Go-Sai-tennō; 1 Ocak 1638-22 Mart 1685) veya İmparator Go-Saiin (後西院天皇 Go-Saiin-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 111. imparatorudur.[2] Saltanatı 1655'ten 1663 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Go-Sanjō": { "first_paragraph": "İmparator Go-Sanjō (Japonca: 後三条天皇 Go-Sanjō-tennō; 3 Eylül 1034-15 Haziran 1073), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 71. imparatorudur.[2] Saltanatı 1068'den 1073 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Go-Shirakawa": { "first_paragraph": "İmparator Go-Shirakawa (Japonca: 後白河天皇 Go-Shirakawa-tennō; 18 Ekim 1127-26 Nisan 1192), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 77. imparatorudur.[1] Saltanatı 1150'den 1158 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Suzaku": { "first_paragraph": "İmparator Go-Suzaku (Japonca: 後朱雀天皇 Go-Suzaku-tennō; 13 Aralık 1009-7 Şubat 1045), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 69. imparatorudur.[2] Saltanatı 1036'den 1045 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Go-Toba": { "first_paragraph": "Go-Toba (Japonca: 後鳥羽天皇 Go-Toba-tennō; 6 Ağustos 1180 - 28 Mart 1239), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 82. imparatorudur.[1] Saltanatı 1183'den 1198 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Tsuchimikado": { "first_paragraph": "İmparator Go-Tsuchimikado (Japonca: 後土御門天皇 Go-Tsuchimikado-tennō; 3 Temmuz 1442-21 Ekim 1500), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 103. imparatorudur.[1] Saltanatı 1464'tan 1500 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Uda": { "first_paragraph": "Go-Uda (Japonca: 後宇多天皇 Go-Uda-tennō; 17 Aralık 1267 - 16 Temmuz 1324), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 91. imparatorudur.[1] Saltanatı 1274'ten 1287 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Go-Yōzei": { "first_paragraph": "İmparator Go-Yōzei (Japonca: 後陽成天皇 Go-Yōzei-tennō; 31 Aralık 1571-25 Eylül 1617), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 107. imparatorudur.[2] Saltanatı 1586'dan 1611 yılına kadar sürmüş olup[3] Azuchi-Momoyama dönemi ve Edo dönemi arasındaki geçişe karşılık gelmektedir.\n" }, "Hanazono (imparator)": { "first_paragraph": "Hanazono (Japonca: 花園天皇 Hanazono-tennō; 14 Ağustos 1297 - 2 Aralık 1348), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 95. imparatorudur.[1] Saltanatı 1308'den 1318 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Hanzei": { "first_paragraph": "İmparator Hanzei (Japonca: 反正天皇 Hanzei-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[2] göre 18. imparatorudur.[3] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 406'dan 410 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[4]\n" }, "Heizei (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Heizei (Japonca: 平城天皇 Heizei-tennō; 773-5 Ağustos 824), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 51. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 806'dan 809 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Higashiyama (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Higashiyama (Japonca: 東山天皇 Higashiyama-tennō; 21 Ekim 1675-16 Ocak 1710), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 113. imparatorudur.[2] Saltanatı 1687'den 1709 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Hirohito": { "first_paragraph": "Hirohito (Japonca: 裕仁, Shōwa Tennō 昭和天皇) (d. 29 Nisan 1901 - ö. 7 Ocak 1989), 1926'dan 1989'a kadar 63 yıl boyunca Japonya'yı yöneten 124. Japon imparatorudur. En uzun süre tahtta kalan imparatordur. Ayrıca kendisi Japonya'nın yabancı topraklara ayak basan ilk imparatorudur.\n" }, "Horikawa (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Horikawa (Japonca: 堀河天皇 Horikawa-tennō; 8 Ağustos 1079-9 Ağustos 1107), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 73. imparatorudur.[2] Saltanatı 1087'ten 1107 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Ichijō (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Ichijō (Japonca: 一条天皇 Ichijō-tennō; 15 Temmuz 980-25 Temmuz 1011), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 66. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 986'dan 1011 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Ingyō": { "first_paragraph": "İmparator Ingyō (Japonca: 允恭天皇 Ingyō-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[2] göre 19. imparatorudur.[3] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 412'den 453 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[4]\n" }, "Jomei (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Jomei (Japonca: 舒明天皇 Jomei-tennō; 593-17 Kasım 641), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 34. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 629'dan 641 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Junna (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Junna (Japonca: 淳和天皇 Junna-tennō; 785-11 Haziran 840), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 53. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 823'ten 833 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Junnin": { "first_paragraph": "İmparator Junnin (Japonca: 淳仁天皇 Junnin-tennō; 733-10 Kasım 765), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 47. imparatorudur.[2] Junnin İmparator Temmu'nun torunu ve Prens Toneri'nin yedinci oğlu olup saltanatı MS 758'den 764 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Juntoku": { "first_paragraph": "Juntoku (Japonca: 順徳天皇 Juntoku-tennō; 22 Ekim 1197 - 7 Ekim 1242), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 84. imparatorudur.[2] Saltanatı 1210'dan 1221 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Kameyama (imparator)": { "first_paragraph": "Kameyama (Japonca: 亀山天皇 Kameyama-tennō; 9 Temmuz 1249 - 4 Ekim 1305), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 90. imparatorudur.[1] Saltanatı 1259'dan 1274 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Kammu (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Kammu (Japonca: 桓武天皇 Kammu-tennō; MS 737-806), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 50. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 781'den 806 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Kazan (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Kazan (Japonca: 花山天皇 Kazan-tennō; 29 Aralık 968-17 Mart 1008), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 65. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 984'ten 986 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Keitai (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Keitai (Japonca: 継体天皇 Keitai-tennō; MS 450-531), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 26. imparatorudur.[2] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 507'den 531 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[3]\n" }, "Kenzō (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Kenzō (Japonca: 顕宗天皇 Kenzō-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[2] göre 23. imparatorudur.[3] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 485'ten 487 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[4]\n" }, "Kimmei (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Kimmei (Japonca: 欽明天皇 Kinmei-tennō; 509-571), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 29. imparatorudur.[2] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 539'dan 571 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.\n" }, "Kōbun (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Kōbun (Japonca: 弘文天皇 Kōbun-tennō; 648-21 Ağustos 672), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 39. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 671'den 672 yılında ölümüne kadar yalnızca birkaç ay sürmüştür.[3]\n" }, "Kōgon": { "first_paragraph": "İmparator Kōgon (Japonca: 光厳天皇 Kōgon-tennō; 1 Ağustos 1313-5 Ağustos 1364), Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında ilk Kuzey Talibi'dir. Saltanatı 1332'den 1334 yılına kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Kōkaku": { "first_paragraph": "İmparator Kōkaku (Japonca: 光格天皇 Kōkaku-tennō; 23 Eylül 1771-11 Aralık 1840), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 119. imparatorudur.[2] Saltanatı 1780'den 1817 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Kōkō (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Kōkō (Japonca: 光孝天皇 Kōkō-tennō; 830-26 Ağustos 887), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[2] 58. imparatorudur.[3] Saltanatı MS 884'ten 887 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[4]\n" }, "Kōmei (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Kōmei (Japonca: 桃園天皇 Kōmei-tennō; 22 Temmuz 1831-30 Ocak 1867), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 121. imparatorudur.[2] Saltanatı 1846'den 1867 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Kōmyō (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Kōmyō (Japonca: 光明天皇 Kōmyō-tennō; 11 Ocak 1322-26 Temmuz 1380), Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında ikinci Kuzey Talibi idi. Saltanatı 1336'dan 1348 yılına kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Kōnin (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Kōnin (Japonca: 光仁天皇 Kōnin-tennō; 18 Kasım 709-11 Ocak 782), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 49. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 770'ten 781 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Konoe (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Konoe (Japonca: 近衛天皇 Konoe-tennō; 16 Haziran 1139-22 Ağustos 1155), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 76. imparatorudur.[2] Saltanatı 1142'den 1155 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Kōtoku (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Kōtoku (Japonca: 孝徳天皇 Kōtoku-tennō; MS 596-654), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 36. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 596'dan 654 yılında ölümüne kadar sürmüş olup[3] Taika (645–650) ve Hakuchi (650–655) olmak üzere iki döneme ayrılmaktaydı.[4]\n" }, "Meiji (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Meiji (明治天皇, Meiji-tennō), asıl adı Mutsuhito (睦仁; d. 3 Kasım 1852 - ö. 30 Temmuz 1912), 1867-1912 yılları arasında Japon imparatoru. Japonya'nın modernleşmesinde önemli rol oynadı.\n" }, "Mommu (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Mommu (Japonca: 文武天皇 Mommu-tennō; MS 683-707), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 42. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 697'den 707 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Momozono": { "first_paragraph": "İmparator Momozono (Japonca: 桃園天皇 Momozono-tennō; 14 Nisan 1741-31 Ağustos 1762), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 116. imparatorudur.[2] Saltanatı 1747'den 1762 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Montoku (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Montoku (Japonca: 文徳天皇 Montoku-tennō; 22 Ocak 826-7 Ekim 858), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 55. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 850'den 858 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Murakami (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Murakami (Japonca: 村上天皇 Murakami-tennō; 14 Temmuz 926-5 Temmuz 967), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 62. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 926'dan 967 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Nakamikado": { "first_paragraph": "İmparator Nakamikado (Japonca: 中御門天皇 Nakamikado-tennō; 14 Ocak 1702-10 Mayıs 1737), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 114. imparatorudur.[2] Saltanatı 1709'dan 1735 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Naruhito": { "first_paragraph": "Naruhito (Japonca: 徳仁, 23 Şubat 1960; Tokyo), Japonya imparatoru. Babası imparator Akihito'nun 30 Nisan 2019'da tahttan feragat etmesi üzerine 1 Mayıs 2019'da Japonya'nın 126. imparatoru olarak Krizantem Tahtı'na oturdu. İmparator Akihito ve imparatoriçe Miçiko'nun büyük oğludur.\n" }, "Nijō (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Nijō (Japonca: 二条天皇 Nijō-tennō; 31 Temmuz 1143-5 Eylül 1165), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 78. imparatorudur.[1] Saltanatı 1158'den 1165 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Ninken (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Ninken (Japonca: 仁賢天皇 Ninken-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[2] göre 24. imparatorudur.[3] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 488'den 498 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[4]\n" }, "Ninkō": { "first_paragraph": "İmparator Ninkō (Japonca: 仁孝天皇 Ninkō-tennō; 16 Mart 1800-21 Şubat 1846), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 120. imparatorudur.[2] Saltanatı 1817'den 1846 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Ninmyō": { "first_paragraph": "İmparator Ninmyō (Japonca: 仁明天皇 Ninmyō-tennō; 27 Eylül 808-6 Mayıs 850), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 54. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 833'ten 850 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Nintoku (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Nintoku (Japonca: 仁徳天皇 Nintoku-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[2] göre 16. imparatorudur.[3] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 313'ten 399 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[4]\n" }, "Ōgimachi (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Ōgimachi (Japonca: 正親町天皇 Ōgimachi-tennō; 18 Haziran 1517-6 Şubat 1593), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 106. imparatorudur.[1] Saltanatı 1557'den 1586 yılına kadar sürmüş olup Sengoku dönemi ve Azuchi-Momoyama dönemi arasındaki geçişe karşılık gelmektedir.\n" }, "Ōjin (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Ōjin (Japonca: 応神天皇 Ōjin-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[2] göre 15. imparatorudur.[3] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 270'ten 310 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[4]\n" }, "Reigen (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Reigen (Japonca: 霊元天皇 Reigen-tennō; 9 Temmuz 1654-24 Eylül 1732), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 112. imparatorudur.[2] Saltanatı 1663'ten 1687 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Reizei (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Reizei (Japonca: 冷泉天皇 Reizei-tennō; 12 Haziran 950-21 Kasım 1011), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 63. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 967'den 969 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Richū": { "first_paragraph": "İmparator Richū (Japonca: 履中天皇 Richū-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[2] göre 17. imparatorudur.[3] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 400'den 405 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[4]\n" }, "Rokujō (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Rokujō (Japonca: 六条天皇 Rokujō-tennō; 28 Aralık 1164-23 Ağustos 1176), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 79. imparatorudur.[1] Saltanatı 1165'ten 1168 yılına kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Saga (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Saga (Japonca: 嵯峨天皇 Saga-tennō; 10 Ekim 786-24 Ağustos 842), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 52. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 809'dan 823 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Sakuramachi (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Sakuramachi (Japonca: 桜町天皇 Sakuramachi-tennō; 8 Şubat 1720-28 Mayıs 1750), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 115. imparatorudur.[2] Saltanatı 1735'ten 1747 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Sanjō (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Sanjō (Japonca: 三条天皇 Sanjō-tennō; 5 Şubat 976-5 Haziran 1017), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 67. imparatorudur.[2] Saltanatı 1011'den 1016 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Seinei (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Seinei (Japonca: 清寧天皇 Seinei-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[2] göre 22. imparatorudur.[3] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 480'den 484 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[4]\n" }, "Seiwa (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Seiwa (Japonca: 清和天皇 Seiwa-tennō; 850-31 Aralık 878), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 56. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 858'den 876 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Senka (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Senka (Japonca: 宣化天皇 Senka-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 28. imparatorudur.[2] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 536'dan 539 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[3]\n" }, "Shijō (imparator)": { "first_paragraph": "Shijō (Japonca: 四条天皇 Shijō-tennō; 17 Mart 1231 - 10 Şubat 1242), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 87. imparatorudur.[1] Saltanatı 1232'den 1242 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Shirakawa (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Shirakawa (Japonca: 白河天皇 Shirakawa-tennō; 7 Temmuz 1053-24 Temmuz 1129), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 72. imparatorudur.[2] Saltanatı 1073'ten 1087 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Shōkō (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Shōkō (Japonca: 称光天皇 Shōkō-tennō; 12 Mayıs 1401-30 Ağustos 1428), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 101. imparatorudur.[1] Saltanatı 1412'den 1428 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Shōmu (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Shōmu (Japonca: 聖武天皇 Shōmu-tennō; 701-4 Haziran 756), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 45. imparatorudur.[2] Saltanatı 724'ten 749 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Sukō": { "first_paragraph": "İmparator Sukō (Japonca: 崇光天皇 Sukō-tennō; 25 Mayıs 1334-31 Ocak 1398), Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında üçüncü Kuzey Talibi idi. Saltanatı 1348'den 1351 yılına kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Sushun (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Sushun (Japonca: 崇峻天皇 Sushun-tennō; ö. 593), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 32. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 587'den 592 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Sutoku": { "first_paragraph": "İmparator Sutoku (Japonca: 崇徳天皇 Sutoku-tennō; 7 Temmuz 1119-14 Eylül 1164), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 75. imparatorudur.[2] Saltanatı 1123'ten 1142 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Suzaku (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Suzaku (Japonca: 朱雀天皇 Suzaku-tennō; 7 Eylül 923-6 Eylül 952), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[2] 61. imparatorudur.[3] Saltanatı MS 930'dan 946 yılına kadar sürmüştür.[4]\n" }, "Taişo (imparator)": { "first_paragraph": "Taişo (Japonca: 大正天皇 Taishō Tennō / İmparator Taişo, asıl adı Yoşihito 嘉仁; d. 31 Ağustos 1879 - ö. 25 Aralık 1926), 1912-1926 arasında Japon imparatoru.\n" }, "Takakura (imparator)": { "first_paragraph": "Takakura (Japonca: 高倉天皇 Takakura-tennō; 20 Eylül 1161 - 30 Ocak 1181), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 80. imparatorudur.[2] Saltanatı 1168'den 1180 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Temmu (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Temmu (Japonca: 天武天皇 Temmu-tennō; 631-1 Ekim 686), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 40. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 673'ten 686 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Tenji (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Tenji (Japonca: 天智天皇 Tenji-tennō; 626-7 Ocak 672), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 38. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 661'den 672 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Toba (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Toba (Japonca: 鳥羽天皇 Toba-tennō; 24 Şubat 1103-20 Temmuz 1156), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 74. imparatorudur.[2] Saltanatı 1107'den 1123 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Tsuchimikado (imparator)": { "first_paragraph": "Tsuchimikado (Japonca: 土御門天皇 Tsuchimikado-tennō; 3 Ocak 1196 - 6 Kasım 1231), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 83. imparatorudur.[2] Saltanatı 1198'den 1210 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Uda (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Uda (Japonca: 宇多天皇 Uda-tennō; 10 Haziran 867-3 Eylül 931), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 59. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 887'den 897 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Yōmei (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Yōmei (Japonca: 用明天皇 Yōmei-tennō; 518-587), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 31. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 585'ten 587 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Yōzei": { "first_paragraph": "İmparator Yōzei (Japonca: 陽成天皇 Yōzei-tennō; 2 Ocak 869-23 Ekim 949), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre[1] 57. imparatorudur.[2] Saltanatı MS 876'dan 884 yılına kadar sürmüştür.[3]\n" }, "Yūryaku (imparator)": { "first_paragraph": "İmparator Yūryaku (Japonca: 雄略天皇 Yūryaku-tennō), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[2] göre 21. imparatorudur.[3] İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 456'dan 479 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.[4]\n" }, "Kanada monarşisi": { "first_paragraph": "Kanada Monarşisi, Kanada'nın yönetildiği monarşidir. Monarşi, Kanada'nın federal yapısının ve Westminster modeli parlamenter ve anayasal demokrasinin merkezinde yer alır.[1] Monarşi, hem federal hem de her eyalet bazında yürütme, yasama ve yargının temelidir.[2] Kanada, Commonwealth bölgesine dahil olup mevcut hükümdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana Kral III.Charles'dır.\n" }, "Muhammed bin Sani": { "first_paragraph": "Şeyh Muhammed bin Sani (Arapça: محمد بن ثاني, y. 1788-18 Aralık 1878), Katar Yarımadası'nın ikinci emiri.[1] Muhammed bin Sani Şeyh Sani bin Muhammed es-Semir'in oğlu olup Katar'ın kurucusu Casim bin Muhammed es-Sani'nin babasıdır.[1]\n" }, "Temim bin Hamed es-Sani": { "first_paragraph": "Temim bin Hamad es-Sani (Arapça: تميم بن حمد بن خليفة آل ثاني, d. 3 Haziran 1980, Doha), mevcut Katar Emiri. Babası Hamed bin Halife es-Sani'nin emirlikten istifasının ardından 25 Haziran 2013 tarihinde Katar Emiri oldu.\n" }, "Ata Teaotai": { "first_paragraph": "Ata Teaotai (d. ?), Kiribatili siyasetçi. Teaotai, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Kiribati'de 1994 yılında kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ieremia Tabai": { "first_paragraph": "Ieremia Tienang Tabai (d. 16 Aralık 1949), Kiribatili siyasetçi. Tabai, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Kiribati'nin ilki ülkenin ilk devlet başkanı olmak üzere 1979-1982 ve 1983-1991 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Rota Onorio": { "first_paragraph": "Rota Erimariki Onorio (d. 26 Ekim 1919 – ö. 14 Eylül 2004), Kiribatili siyasetçi. Onorio, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Kiribati'de 10 Aralık 1982'den 18 Şubat 1983'e kadar Kiribati Danıştay Başkanı olarak başkan vekili olarak ve ayrıca 1979'dan 1982'ye kadar meclis başkanı olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Taneti Maamau": { "first_paragraph": "Taneti Mamau, (d. 16 Eylül 1960, Onotoa),[1] Kiribati başkanıdır.[2][3] 11 Mart 2016 tarihinde görev süresi başladı. Tobwaan Kiribati Partisi tarafından desteklenerek 2016 başkanlık seçimlerinde, tek muhalefet adayı oldu.[4] Eski başkan Teburoro Tito, selefi Anote Tong'un desteğini aldı.,[5] Mwamwau Onotoa, Aralık 2015 yılında Maneaba ni Maungatabu (parlamento) üyesi olarak memleketinden yeniden seçildi.[6] Daha önce, Cumhurbaşkanı Tito'nun altında Maliye Bakanıydı.\n" }, "Teatao Teannaki": { "first_paragraph": "Teatao Teannaki (d. 15 Haziran 1935 – ö. 11 Ekim 2016), Kiribatili siyasetçi. Teannaki, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Kiribati'de 1991'den 1994'e kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Teburoro Tito": { "first_paragraph": "Teburoro Tito (modern yazım Tiito, Seetoh olarak telaffuz edilir) (d. 25 Ağustos 1953 [1]), Kiribatili siyasetçi. Tito, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Kiribati'de 1 Ekim 1994'ten 28 Mart 2003'e kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Tekiree Tamuera": { "first_paragraph": "Tekiree Tamuera (d. 16 Şubat 1940, Maiana [1] ), Kiribatili siyasetçi. Tamuera, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Kiribati'de 1994 yılında kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Tion Otang": { "first_paragraph": "Tion Otang (d. ?), Kiribatili siyasetçi. Otang, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Kiribati'de 2003'de kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Alfred Raoul": { "first_paragraph": "Alfred Raoul (4 Aralık 1938 – 16 Temmuz 1999), Kongolu siyasetçi. Raoul, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1968 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Fulbert Youlou": { "first_paragraph": "Abbé Fulbert Youlou (d. 19 Temmuz 1917 - ö. 6 Mayıs 1972), Kongolu öğretim görevlisi, din görevlisi ve siyasetçi. Youlou, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1963 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Kongo İşçi Partisi Askerî Komitesi": { "first_paragraph": "Kongo İşçi Partisi Askeri Komitesi, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 18 Mart 1977 ile 3 Nisan 1977 tarihleri arasında devlet başkanlığı yetkilerini üzerinde toplayan yetkili organ.\n" }, "Jean-Pierre Thystère Tchicaya": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Thystère Tchicaya (d. 7 Ocak 1936 - ö. 20 Haziran 2008), Kongolu siyasetçi. Tchicaya, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1979 yılında üç gün gibi kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Joachim Yhombi-Opango": { "first_paragraph": "Joachim Yhombi-Opango (12 Ocak 1939, Owando - 30 Mart 2020, Fransa), Kongolu asker ve siyasetçi. Yhombi-Opango, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1977 yılından 1979 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Marien Ngouabi": { "first_paragraph": "Marien Ngouabi (d. 31 Aralık 1938 – ö. 18 Mart 1977), Kongolu asker ve siyasetçi. Ngouabi, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1968 yılından 1977 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Denis Sassou Nguesso": { "first_paragraph": "Denis Sassou Nguesso (d. 23 Kasım 1943), Kongolu asker ve siyasetçi. Nguesso, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1979 ile 1992 yılları arasında gerçekleştirdiği devlet başkanlığı görevini ülkede çıkan iç savaş sonucunda 1997 yeniden üstlenmiştir ve bu görevi günümüzde de sürdürmektedir.\n" }, "Pascal Lissouba": { "first_paragraph": "Pascal Lissouba (15 Kasım 1931 - 24 Ağustos 2020), Kongolu siyasetçi. Ngouabi, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1992 yılından 1997 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Peter von Biron": { "first_paragraph": "Peter von Biron (15 Şubat 1724 - 13 Ocak 1800) Kurlandiya Dükalığı'nın son düküdür. 1769 yılından 1795 yılına kadar görevde kaldı.\n" }, "Ernst Johann von Biron": { "first_paragraph": "Ernst Johann von Biron (Letonca: Ernests Johans Bīrons; Rusça: Эрнст Иоганн Бирон; 23 Kasım 1690 – 29 Aralık 1772) Kurlandiya ve Semigalya Dükalığı dükü. Ayrıca önceki düklerden Jacob Kettler'ın torunu ve Peter von Biron'un babası.\n" }, "Maurice de Saxe": { "first_paragraph": "Hermann Maurice de Saxe (28 Ekim 1696 - 20 Kasım 1750), 18. yüzyılın önemli bir askeri komutanıdır. Polonya kralı ve Saksonya elektörü II. August'un gayri meşru oğludur. Başlangıçta Kutsal Roma İmparatorluğu Ordusunda, ardından İmparatorluk Ordusunda görev yaptı ve sonunda Fransız hizmetine girdi. De Saxe, Fransa Mareşal Generali oldu. En çok Avusturya Veraset Savaşı'ndaki başarıları ve Fontenoy Savaşı'ndaki kesin zaferiyle tanındı. Walhalla Anıtı tarafından onurlandırıldı.\n" }, "Şablon:Lihtenştayn prensleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "II. Franz Joseph": { "first_paragraph": "II. Franz Joseph, Lihtenştayn Prensi (Franz Joseph Maria Aloys Alfred Karl Johannes Heinrich Michael Georg Ignaz Benediktus Gerhardus Majella; d. 16 Ağustos 1906, Schloss Frauenthal, Styria, Avusturya – ö. 13 Kasım 1989, Grabs, İsviçre), 1938 yılından ölümüne kadar Lihtenştayn Prensi idi. Tam olarak ismi Fürst von und zu Lihtenştayn, Herzog von Troppau und Jägerndorf, Graf zu Rietberg idi. Lihtenştayn Prensi Aloys ve Avusturya arşidüşesi eşi Elisabeth'in (Arşidük Karl Ludwig'in kızı) oğludur.\n" }, "I. Hans-Adam": { "first_paragraph": "I. Hans-Adam, (Gerçek Adıyla; Johann Adam Andreas, 16 Ağustos 1662 Brno - 16 Haziran 1712 Viyana) 3. Lihtenştayn Prensi. lihtenştayn Prensi Karl Eusebius ve Prenses Johanna Beatrix von Dietrichstein-Nikolsburg'un oğludur. 18 Ocak 169'da Schellenberg Lorduğu ve Vaduz Kontluğu'nu satın alarak, Kutsal Roma İmparatorluğu Meclisi'nde temsil edilmeyi amaçlamıştır. Ölümünden 7 yıl sonra, 23 Ocak 1719'da istediği gerçekleşmiştir ve Lihtenştayn Prensliği resmen kurulmuştur. Böylece Lihtenştayn Ailesi Kutsal Roma İmparatorluğu Meclisinde temsil hakkı kazanmıştır. I. Hans-Adam ayrıca Troppau ve Jägerndorf Dükü unvanını taşımıştır. Kendisine Viyana'da yazlık bir saray yaptırmıştır. Ve ömrünün büyük bir kısmını bu sarayda geçirmiştir. Kendisi Ayrıca 575. Altın Post Nişanı şövalyesidir.\n" }, "I. Karl (Lihtenştayn prensi)": { "first_paragraph": "I. Karl (30 Temmuz 1569 - 12 Şubat 1627), ilk Lihtenştayn prensi. 20 Aralık 1608 - 12 Şubat 1627 tarihleri arasında hüküm sürmüştür.[1] Babası Lihtenştayn Baronu II. Hartmann, Annesi Anna Maria Ortenburg'tur. Kutsal Roma İmparatoru II. Rudolf döneminde Habsburg Ailesinin başdanışmanı olmuştur. 1607 yılına kadar bu pozisyonunu korudu. 1608'de Lihtenştayn Prensi oldu. 1599 yılında Katolik mezhebine geçmiştir. 1614'te Troppau Dükü topraklarını ele geçirdi. 1622'de Bohemya Valiliği ve Taht Naipliğine atandı. Aynı sene Altın Polar Nişanı ile ödüllendirildi. Asi özelliği nedeniyle 28 Aralık 1613'te Troppau Topraklarından feragat ettirildi. 12 Şubat 1627'de Prag'ta öldü.\n" }, "I. Johann": { "first_paragraph": "Johann I (d. 26 Haziran 1760 Viyana, ö. 20 Nisan 1836 Viyana) Lihtenştayn Prensi. Tam adı Johann Joseph'tir. Annesi Leopoldine von Sternberg'dir. Babası Franz Joseph I'dir. Aloys II ile birlikte on dört çocuğu vardır. Lihtenştayn Prensi 1805-1836 yılları arası olmuştur. Napolyon Savaşları sırasında pek çok savaşlara katıldı.1818'de I. Johann, sınırlı haklar tanıyan bir anayasa ilan etti.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Karl Eusebius": { "first_paragraph": "Karl Eusebius (11 Nisan 1611 - 5 Nisan 1684), Lihtenştayn prensi.[1] 12 Şubat 1627'de babası I. Karl'ın vefatıyla Lihtenştayn Prensi olmuştur. 1639-1641 yılları arasında Yukarı Silezya ve Aşağı Silezya Valisi olarak görev yapmıştır. 5 Nisan 1684'te Schwarzkosteletz'de öldü. Yerine ise en küçük varisi Prens Johann Adam Andreas geçmiştir.\n" }, "Albert Zafy": { "first_paragraph": "Albert Zafy (1 Mayıs 1927, Betsiaka - 13 Ekim 2017)[1], Madagaskarlı siyasetçi. Zafy, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 1993 ile 1996 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Andry Rajoelina": { "first_paragraph": "Andry Nirina Rajoelina (Malgaşça telaffuz: [ˈjanɖʐʲ nʲˈrinᵊ ratʐ'welinᵊ]; d. 30 Mayıs 1974, Antananarivo), Madagaskarlı iş insanı ve siyasetçi. Rajoelina, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 2009 ile 2014 yılları arasında geçici görev olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Rajoelina 19 Ocak 2019 tarihinden bu yana yeniden devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Gilles Andriamahazo": { "first_paragraph": "Gilles Andriamahazo (d. 5 Mayıs 1919, Fort-Dauphin - ö. 13 Eylül 1989, Antananarivo), Madagaskarlı asker ve siyasetçi. Andriamahazo, devlet başkanı Ratsimandrava'nın suikast sonucu hayatını kaybetmesi ile 12 Şubat 1975 tarihinde devlet başkanlığı makamına gelmiş ve bu görevi 15 Haziran 1975 tarihine kadar sürdürmüştür.[1]\n" }, "Marc Ravalomanana": { "first_paragraph": "Marc Ravalomanana (d. 12 Aralık 1949, Imerinkasinina), Madagaskarlı siyasetçi. Ravalomanana, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 2002 ile 2009 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Rivo Rakotovao": { "first_paragraph": "Rivo Rakotovao (d. 12 Mayıs 1960), Madagaskarlı siyasetçi. Rakotovao, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 7 Eylül 2018 ile 19 Ocak 2019 tarihleri arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Bakili Muluzi": { "first_paragraph": "Elson Bakili Muluzi (d. 17 Mart 1943), Malavili siyasetçi. Muluzi, Afrika ülkesi Malavi'nin genelde ikinci, demokratik seçimler ile de makama gelen ikinci devlet başkanı olarak 1994 ile 2004 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Bingu wa Mutharika": { "first_paragraph": "Bingu wa Mutharika (doğum ismi Brightson Webster Ryson Thom d. 24 Şubat 1934 - 5 Nisan 2012), Malavili ekonomist ve siyasetçi. Mutharika, Afrika ülkesi Malavi'de 2004 - 2012 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Peter Mutharika": { "first_paragraph": "Arthur Peter Mutharika (d. 1940), Malavili hukukçu, eğitimci ve siyasetçi. Mutharika, Afrika ülkesi Malavi'de 31 Mayıs 2014 ile 28 Haziran 2020 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Amadou Sanogo": { "first_paragraph": "Amadou Haya Sanogo (1972 veya 1973[1]), Malili asker. Sanogo, Afrika ülkesi Mali'de 2012 yılında gerçekleştirdiği askerî darbe neticesinde kısa bir süre Demokrasinin Yeniden İnşası İçin Ulusal Komite Başkanı unvanı ile devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Amata Kabua": { "first_paragraph": "Amata Kabua (d. 17 Kasım 1928 - ö. 20 Aralık 1996), Marshallı siyasetçi. Kabua, Mikronezya ada öbeği içerisinde, Okyanusya'da Kuzey Pasifik Okyanusu'nda bulunan Marshall Adaları'nda ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1979 yılından öldüğü 1996 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Casten Nemra": { "first_paragraph": "Casten Nemra (d. 29 Temmuz 1971), Marshallı siyasetçi. Nemra, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Marshall Adaları'nda 11 Ocak 2016 - 28 Ocak 2016 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Imata Kabua": { "first_paragraph": "Imata Jabro Kabua (d. 20 Mayıs 1943 - ö. 18 Eylül 2019[1]), Marshallı siyasetçi. Kabua, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Marshall Adaları'nda 14 Ocak 1997 - 10 Ocak 2000 tarihleri arasında devlet başkanı olarak makamda bulunmuştur. Kuzeni Amata Kabua'nın ölümünden sonra Kwajalein'in kabile şefi (Iroijlaplap) oldu.\n" }, "Jurelang Zedkaia": { "first_paragraph": "Jurelang Zedkaia (d. 13 Temmuz 1950-ö. 7 Ekim 2015), Marshall Adaları eski devlet başkanı ve politikacı. Selefi Litokwa Tomeing'in devrilmesinden sonra 26 Ekim 2009 tarihinde Marshall Adaları'nın 5. Cumhurbaşkanı seçildi. 10 Ocak 2012'de seçimleri kaybederek görevi sona erdi.\n" }, "Kessai Note": { "first_paragraph": "Kessai Hesa Note (d. 7. Ağustos 1950), Marshallı siyasetçi. Note, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Marshal Adaları'nda 2000'den 2008'e kadar devlet başkanlığı makamında bulundu.\n" }, "Kunio Lemari": { "first_paragraph": "Kunio David Lemari [1] (d. 29 Kasım 1942 [2] – ö. 28 Mart 2008) Marshalllı siyasetçi. Lemari, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Marshal Adaları'nda 1996 ile 1997 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Litokwa Tomeing": { "first_paragraph": "Litokwa Tomeing (d. 14 Ekim 1939 - ö. 12 Ekim 2020), Marshallı siyasetçi. Tomeing, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Marshal Adaları'nda 7 Ocak 2008 - 21 Ekim 2009 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Christopher Loeak": { "first_paragraph": "Christopher Loeak (d. 11 Kasım 1952), Marşal Adaları'nın eski başkanı. 2012 Marşal Adaları başkanlık seçimleri sonrasında parlamento tarafından seçildi.\n" }, "Adolfo López Mateos": { "first_paragraph": "\nAdolfo López Mateos (26 Mayıs 1909 – 22 Eylül 1969[1]) 1929'da muhalif olmasına rağmen sonradan Kurumsal Devrimci Parti (PRI) üyesi olmuş Meksikalı siyasetçi.[2] Meksika devlet başkanı seçildi ve 1958 ile 1964 yılları arasında hizmet verdi.Başkanlığı sırasında elektrik şirketlerini millileştirdi, Bedava Ders Kitapları Ulusal Komisyonu'nu kurdu (1959), ABD sınırındaki Chamizal tartışmasını çözdü ve Doğa Tarihi Müzesi ve Meksiko'daki Ulusal Antropoloji Müzesi gibi önemli müzeleri açtı. Siyasi felsefesinin \"Anayasa'nın solu\" olduğu söyleyen López Mateos, Lázaro Cárdenas'tan beri solcu olduğunu ilan eden ilk başkan oldu. López Mateos Meksikalılar arasındaki popülerliği ile tanınır; Cárdenas ve Adolfo Ruiz Cortines ile birlikte López Mateos, Meksika'nın 20. yüzyıldaki en popüler başkanları olarak anılır.[3][4][5] Ancak başkanlığı sırasında sendika başkanları Demetrio Vallejo ve Valentín Campa'nın tutuklanması, köylü lideri Rubén Jaramillo ve ailesinin Meksika ordusu tarafından öldürülmesi gibi baskıcı uygulamaları olmuştu.\n" }, "Adolfo Ruiz Cortines": { "first_paragraph": "Adolfo Tomás Ruiz Cortines (30 Aralık 1889 – 3 Aralık 1973) tartışmalı 1952 seçimlerini Kurumsal Devrimci Parti adayı olarak kazanıp 1952 ile 1958 yılları arasında Meksika devlet başkanlığı yapmış Meksikalı siyasetçi. Selefi Miguel Alemán Valdés ve halefi Adolfo López Mateos'un aksine Meksika Devrimi'ne katılmıştır (Meksika Devrimi'ne katılmış son başkandır). Meksika'nın en yaşlı devlet başkanlarından olan Ruiz Cortines kadınlara seçme ve seçilme hakkı vermesi ve Meksika Mucizesi olarak bilinen dönemde ekonomiyi büyütmesiyle hatırlanır.\n" }, "Antonio López de Santa Anna": { "first_paragraph": "Antonio de Padua María Severino López de Santa Anna y Pérez de Lebrón (21 Şubat 1794 - 21 Haziran 1876),[1] genellikle Santa Anna [2] veya López de Santa Anna olarak bilinen, Meksikalı politikacı ve generaldi. On dokuzuncu yüzyılın ilk yarısında bağımsızlık sonrası Meksika siyaseti ve hükûmeti üzerindeki etkisi ile Meksika tarihçilerinin, sık sık bu dönemi \"Santa Anna Çağı\" olarak adlandırmalarına neden olmuştur [3] \"Kaderin Adamı\" olarak anılmaktadır.[4][5][6] Başlangıçta bağımsızlık sonrası dönemde kendisini bir federalist olarak tanımlamasına ve 1833'te muhafazakârları deviren bir darbeye katılmasına rağmen zamanla giderek daha muhafazakâr hâle gelmiştir. 1833'te başkan seçilen López de Santa Anna, 1855'te görevden alınmıştır.[7]\n" }, "Carlos Salinas de Gortari": { "first_paragraph": "Carlos Salinas de Gortari (İspanyolca telaffuz: [ˈkaɾlos saˈlinaz ðe ɣoɾˈtaɾi]; 3 Nisan 1948) Meksikalı iktisatçı ve 1988-1994 yılları arasında Meksika devlet başkanı olarak görev yapan Kurumsal Devrim Partisi'nden (PRI) bir politikacıdır. 1990'lardan beri Meksika'daki en etkili ve tartışmalı politikacı olarak kabul edilmektedir.[3] Kariyerinin başlarında Bütçe Sekreterliği'nde çalıştı ve sonunda Sekreter oldu. 1988'de PRI başkan adayı oldu; seçim sahtekarlığı suçlamalarına rağmen 6 Temmuz 1988'de seçildi.[4]\n" }, "Gustavo Díaz Ordaz": { "first_paragraph": "Gustavo Díaz Ordaz Bolaños (12 Mart 1911 - 15 Temmuz 1979) Meksikalı siyasetçi ve Kurumsal Devrimci Parti (PRI) üyesi. 1964 ile 1970 yılları arasında Meksika başkanı olarak hizmet verdi.\n" }, "José Ignacio Pavón": { "first_paragraph": "José Ignacio Pavón (1791 - 24 Mayıs 1866) Meksikalı bir avukat, hukukçu ve politikacıydı. 13 Ağustos 1860 - 15 Ağustos 1860 arasında, anayasal başkan Benito Juárez'e karşı, anayasal olmayan geçici muhafazakâr cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "José López Portillo": { "first_paragraph": "José Guillermo Abel López Portillo y Pacheco (16 Haziran 1920 - 17 Şubat 2004), 1976'dan 1982'ye kadar Meksika'nın 58. Başkanı olarak görev yapan Kurumsal Devrimci Parti'ye (PRI) bağlı bir Meksikalı avukat ve politikacıydı. López Portillo, 1976 Meksika Cumhurbaşkanlığı seçiminde tek aday ve Meksika tarihinde rakipsiz olarak seçim kazanan tek Cumhurbaşkanı oldu.\n" }, "Juan N. Méndez": { "first_paragraph": "Juan Nepomuceno Méndez (2 Temmuz 1820 - 29 Kasım 1894) Meksikalı general ve siyasetçidir. Porfirio Díaz yanlısı olup Porfiriato döneminde birkaç ay boyunca geçici olarak Meksika başkanıydı. 6 Aralık 1876'dan 17 Şubat 1877'ye kadar görev yaptı.[1]\n" }, "Manuel Ávila Camacho": { "first_paragraph": "Manuel Ávila Camacho (24 Nisan 1897 – 13 Ekim 1955), 1940 ile 1946 yılları arasında Meksika Cumhurbaşkanı olarak görev yapmış siyasetçi ve askeri lider. Meksika Devrimi'ne katılmasına ve yüksek bir rütbeye ulaşmasına rağmen, General Lázaro Cárdenas ile doğrudan bağlantısı olması nedeniyle cumhurbaşkanı seçilmiştir.[1] Meksikalılar tarafından \"Kibar Cumhurbaşkanı\" (\"El Presidente Caballero\") olarak çağrılmıştır.[2] Cumhurbaşkanı olarak ulusal birliği, düzeni ve itidali sağlamaya yönelik politikalar izledi.[3] Yönetimi sırasında askeri liderlikten sivil liderliğe geçişi sağladı, çatışmacı antiklerikalizmi sona erdirdi, sosyalist eğitim için yapılan baskıyı tersine çevirdi ve II. Dünya Savaşı sırasında ABD ile ticaret ilişkisini düzeltti.[4]\n" }, "Manuel González Flores": { "first_paragraph": "Manuel del Refugio González Flores (18 Haziran 1833 - 8 Mayıs 1893),[3] 1880'den 1884'e kadar Meksika'nın 35. devlet başkanı olarak görev yapmış Meksikalı askerî general ve liberal politikacı.[4] Devlet başkanlığı kariyerine başlamadan önce González, Meksika-Amerikan Savaşı'nda bir teğmen olarak ve daha sonra muhafazakar tarafta genel olarak Reform Savaşı'nda önemli roller oynadı. Meksika'nın Fransa'daki müdahalesinde González, General Porfirio Díaz komutası altında Meksika Cumhuriyeti için savaştı. Díaz'ın 1876 yılında başarılı olan Meksika başkanlığını kazanma girişimlerini destekledi. 1878'den 1879'a kadar Díaz yönetiminde Meksika Savaş Sekreteri olarak görev yaptı. Díaz, Sebastián Lerdo de Tejada'ya yaptığı darbeden dolayı yeniden seçilmeme ilkesi olduğundan 1880'de yeniden başkanlığa seçilemedi. Bu nedenle Díaz, zayıf rakibi olması gereken siyasi müşterisi González'in seçilmesi için çalıştı. 1880 yılından 1884 yılına kadar olan devlet başkanlığında diplomatik ve tarihçi Friedrich Katz'ın Meksika'nın \"derin dönüşümden\" daha az olduğunu düşündüğü yerel başarılar elde etti.[5][6] González başkanlığının yolsuz olduğu düşünülse de, bu değerlendirme 1884'teki zor finansal şartlar ve Díaz'ın halefini itibarsızlaştırma kampanyasıyla renklendirildi ve 1884'te kendi seçimlerinin önünü açtı.[7]\n" }, "Meksika devlet başkanı": { "first_paragraph": "Meksika devlet başkanı (İspanyolca: Presidente de México) resmî adıyla Meksika Birleşik Devletleri devlet başkanı (İspanyolca: Presidente de los Estados Unidos Mexicanos),[1] Meksika devletinin ve hükûmetinin başıdır. Anayasaya göre, devlet başkanı Meksika Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır. Mevcut başkan 1 Aralık 2018'de göreve başlamış olan Andrés Manuel López Obrador'dur. López Obrador, 1 Temmuz 2018 başkanlık seçimlerinde devlet başkanı seçildi.\n" }, "Miguel Alemán Valdés": { "first_paragraph": "Miguel Alemán Valdés (29 Eylül 1900-14 Mayıs 1983), 1946-1952 yılları arasında arasında Meksika'nın 53. devlet başkanı olarak görev yapmış Meksikalı siyasetçidir. 1911 Meksika Devrimi'nin ardından göreve gelen ilk sivil devlet başkanı olup başkanlığı, Meksika Devrimi'ne doğrudan katılmamış yeni nesil Meksikalı liderlerden biriydi.[1] Döneminde, Meksika mucizesi olarak adlandırılan hızlı sanayileşme atılımı gerçekleşmiş olup aynı zamanda kendisi ve yakınlarını için yüksek düzeyde zenginleştirmesi ile bilinmektedir.[2]\n" }, "Miguel de la Madrid": { "first_paragraph": "Miguel de la Madrid Hurtado (d. 12 Aralık 1934, Colina, Meksika - ö. 1 Nisan 2012), 1982-1988 yılları arasında Meksika devlet başkanı.\n" }, "Pedro Vélez": { "first_paragraph": "José Pedro Antonio Vélez de Zúñiga (28 Temmuz 1787 - 5 Ağustos 1848), Meksikalı siyasetçi ve avukat. Başkan Vicente Guerrero’ya karşı yapılan başarılı darbe soncunda yerini almıştır.\n" }, "Porfirio Díaz": { "first_paragraph": "Porfirio Díaz (15 Eylül 1830 - 2 Temmuz 1915), Meksikalı asker ve devlet başkanı (1877-1880, 1884-1911). Güçlü bir merkezi yönetim kurarak ülkeyi 30 yılı aşkın bir süre diktatörlükle yönetti.\n" }, "Rómulo Díaz de la Vega": { "first_paragraph": "Rómulo Díaz de la Vega (23 Mayıs 1800 - 3 Ekim 1877) 1855'te Meksika'nın fiili başkanı olan siyasetçi.[1] Askeri bilim okudu ve general rütbesine dek yükseldi.\n" }, "Vicente Fox": { "first_paragraph": "Vicente Fox (d. 2 Temmuz 1942), Meksikalı iş insanı ve eski devlet başkanı (2000-2006). 2000 yılında kazandığı seçimlerle, 71 yıl aradan sonra Kurumsal Devrimci Parti başkanlık seçimlerini kaybetti ve Fox'un partisi Partido Acción Nacional (PAN) (Millî Hareket Partisi) seçimleri kazandı.\n" }, "Bailey Olter": { "first_paragraph": "Bailey Olter (d. 27 Mart 1932 - ö. 16 Şubat 1999), Mikronezyalı siyasetçi. Olter, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Mikronezya Federal Devletleri'nde 1991 ile 1996 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "David W. Panuelo": { "first_paragraph": "David W. Panuelo (d. 13 Nisan 1964), Mikronezyalı siyasetçi. Panuelo, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Mikronezya Federal Devletleri'nde 11 Mayıs 2019 ile 11 Mayıs 2023 tarileri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Jacob Nena": { "first_paragraph": "Jacob Nena (d. 10 Ekim 1941, Kosrae - ö. 7 Temmuz 2022, Sacramento), Mikronezyalı siyasetçi. Mikronezya Federal Devletleri'nin 4. Devlet Başkanı.\n" }, "John Haglelgam": { "first_paragraph": "John Richard Haglelgam (d. 10 Ağustos 1949), Mikronezyalı siyasetçi. Haglelgam, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Mikronezya Federal Devletleri'nde ülkenin ikinci devlet başkanı olarak 11 Mayıs 1987 ile 11 Mayıs 1991 tarihleri arasında makamda bulunmuştur.\n" }, "Joseph J. Urusemal": { "first_paragraph": "Joseph John Urusemal (d. 19 Mart 1952), Mikronezyalı siyasetçi. Urusemal, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Mikronezya Federal Devletleri'nde 2003 ile 2007 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Leo Falcam": { "first_paragraph": "Leo Amy Falcam (d. 20 Kasım 1935 - ö. 12 Şubat 2018), Mikronezyalı siyasetçi. Falcam, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Mikronezya Federal Devletleri'nde 1999 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Manny Mori": { "first_paragraph": "Emanuel \"Manny\" Mori (d. 25 Aralık 1948), Mikronezya Federe Devletleri'nin 2007-2015 tarihler arası eski devlet başkanı. 11 Mayıs 2007 tarihinde ülkenin Kongresi tarafından seçildi ve aynı gün yemin etti.\n" }, "Mikronezya devlet başkanları listesi": { "first_paragraph": "Mikronezya devlet başkanı, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Mikronezya Federal Devletleri'nde 1979 yılından bu yana devlet başkanı olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.\n" }, "Tosiwo Nakayama": { "first_paragraph": "Tosiwo Nakayama (d. 23 Kasım 1931, Chuuk - 29 Mart 2007, Honolulu), Mikronezyalı siyasetçi. Nakayama, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Mikronezya Federal Devletleri'nin ilk devlet başkanı olarak 1979 ile 1987 yılları arasında bu makamda bulunmuştur.\n" }, "Wesley Simina": { "first_paragraph": "Wesley W. Simina (d. 10 Eylül 1961), 2023'ten beri Mikronezya Federal Devletleri Başkanı olarak görev yapan Mikronezyalı bir politikacıdır. Temmuz 2005'ten Temmuz 2011'e kadar Mikronezya Federal Devletleri'ni oluşturan dört eyaletten biri olan Chuuk Eyaleti valisi olarak görev yaptı.[1][2]\n" }, "Haltmaagiyn Battulga": { "first_paragraph": "Haltmaagiyn Battulga (d. 3 Mart 1963, Ulan Bator), Moğol siyasetçi. Battulga Asya kıtasında bulunan Moğolistan'da 6 Temmuz 2017 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.\n" }, "Natsagiin Bagabandi": { "first_paragraph": "Natsagiin Bagabandi (Moğolca: Нацагийн Багабанди; 22 Nisan 1950) bir Moğol politikacı ve Moğolistan'ın ikinci cumhurbaşkanı. 1997-2005 yılları arasında iki kez Moğolistan Cumhurbaşkanı seçildi.\n" }, "Hifikepunye Pohamba": { "first_paragraph": "Hifikepunye Lucas Pohamba (d. 18 Ağustos 1935)[1], Namibyalı siyasetçi. Pohamba, Afrika ülkesi Namibya'da 2005-2015 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Sam Nujoma": { "first_paragraph": "Samuel Daniel Shafiishuna Nujoma ya da çoğu zaman sadece Sam Nujoma (d. 12 Mayıs 1929), Namibyalı siyasetçi. Nujoma, Afrika ülkesi Namibya'nın bağımsızlığını kazanması sonrasında ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1990 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Nujoma Namibya ulusunun atası olarak görüldüğünden kendisine resmi olarak Founding Father of the Namibian Nation (Türkçe:Namibya ulusunun kurucu atası) unvanı verilmiştir.[1]\n" }, "Baron Waqa": { "first_paragraph": "Baron Divavesi Waqa (d. 31 Aralık 1959), Naurulu siyasetçi. Waqa, 2013 ile 2019 yılları arasında Nauru Cumhurbaşkanı olarak görev almıştır.\n" }, "Bernard Dowiyogo": { "first_paragraph": "Bernard Annen Auwen Dowiyogo (d. 14 Şubat 1946 - ö. 9 Mart 2003), Naurulu siyasetçi. Dowiyogo, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da 1976 yılından 2003 yılına kadar yedi farklı dönemde devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Freddie Pitcher": { "first_paragraph": "Frederick William \"Freddie\" Pitcher (d. 5 Şubat 1967), Nauru'lu siyasetçidir. Aralık 2007'de, Nauru Maliye Bakanı olarak atandı. Selefi, eski Cumhurbaşkanı Marcus Stephen'in istifasının ardından, 10 Kasım 2011'de Nauru devlet başkanı oldu fakat güven oylamasını kaybetti ve sadece 6 gün sonra 15 Kasım 2011'de devlet başkanlığını kaybetti.[1][2]\n" }, "Hammer DeRoburt": { "first_paragraph": "Hammer DeRoburt (d. 25 Eylül 1922 – ö. 15 Temmuz 1992), Naurulu siyasetçi. DeRoburt, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da ülkenin bağımsızlığının ardından, kurucu başkan olarak devlet başkanlığı görevini yürüttü ve bağımsızlığın ilk 20 yılında birçok kez bu makamda bulundu.\n" }, "Kennan Adeang": { "first_paragraph": "Kennan Ranibok Adeang (d. 23 Aralık 1942 - ö. 26 Aralık 2011 [1] ), Naurulu siyasetçi. Adeang, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da her üçü de kısa dönem olmak üzere 1986'da iki farklı dönem, 1996 yılında da bir dönem olmak üzere toplam üç farklı dönemde devlet başkanlığı görevini yürüttü.\n" }, "Kenos Aroi": { "first_paragraph": "Kenos Aroi ya da Kenas Aroi (d. 17 Nisan 1942 - ö. 22 Ocak 1991 [1] ), Naurulu siyasetçi. Aroi, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da 1989 yılında kısa bir dönem devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Kinza Clodumar": { "first_paragraph": "Kinza Clodumar (d. 8 Şubat 1945 - ö. 3 Aralık 2021), Naurulu siyasetçi. Clodumar, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da 1997-1998 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Lagumot Harris": { "first_paragraph": "Lagumot Gagiemem Nimidere Harris (d. 28 Aralık 1938 - ö. 8 Eylül 1999)[1] Naurulu din görevlisi ve siyasetçi. Harris, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da 1978'de kısa bir dönem ve 1995-1996 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönemde devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Lionel Aingimea": { "first_paragraph": "Lionel Rouwen Aingimea (d. 1969), Naurulu siyasetçi. Aingimea, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da 27 Ağustos 2019 ile 28 Eylül 2022 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Marcus Stephen": { "first_paragraph": "Marcus Stephen (d. 1 Ekim 1969), Nauru Cumhuriyeti eski devlet başkanı. 2007 yılı Aralık ayında göreve başladı. Aynı zamanda eski bir üst sınıf halterci olarak Commonwealth Oyunları'nda 7 altın madalya ve 5 gümüş madalya kazananmıştır ve Okyanusya Halter Federasyonu ve Nauru Milli Olimpiyat Komitesinin şu anki başkanıdır.\n" }, "René Harris": { "first_paragraph": "René Reynaldo Harris (d. 11 Kasım 1947 - ö. 5 Temmuz 2008) Naurulu siyasetçi. Harris, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da 1999 ile 2004 yılları arasında olmak üzere, dört farklı dönemde devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Russ Kun": { "first_paragraph": "Russ Joseph Kun (d. 1975), Naurulu siyasetçi. Kun, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'nun yeni devlet başkanı olarak 28 Eylül 2022 tarihinden bu yana makamda bulunmaktadır.\n" }, "Sprent Dabwido": { "first_paragraph": "Sprent Jared Dabwido (d. 16 Eylül 1972-ö. 8 Mayıs 2019), Bir Naurulu politikacı ve eski Nauru Devlet Başkanı. Eski milletvekili oğlu olarak aslen 2004 seçimlerinde de Nauru Parlamentosu'nda Meneng Seçim bölgesinden seçilmiştir. 2009 Marcus Stephen hükûmetinde Telekomünikasyon Bakanı olarak görev yapan Stephen Dabwido, istifasından sonra, Kasım 2011 yılında Naurulu muhalefetine katıldı ve ara dönem devlet başkanı Freddie Pitcher aleyhinde gensoru önergesi verdikten dört gün sonra cumhurbaşkanı seçildi. Nauru Kabine üyesi olarak devlet başkanı olarak yürüttüğü görevinde, Dabwido işlevleri ve Nauru hükûmetinde çeşitli görevleri yürütmektedir.\n" }, "Abdourahamane Tchiani": { "first_paragraph": "Abdourahamane Tchiani (Omar Tchiani olarak da bilinir)[1] Nijerli bir askeri subay ve Nijer başkanlık muhafızlarının şefidir.[2][3] Başkan Mohamed Bazoum'u tutuklayarak 2023 Nijer darbesinde kilit rol oynadı.[4] Daha sonra 28 Temmuz 2023'te kendisini \"Anavatanı Koruma Ulusal Konseyi başkanı\" olarak ilan etti.\n" }, "Seyni Kountché": { "first_paragraph": "Seyni Kountché (d. 1 Temmuz 1931 - ö. 10 Kasım 1987), Nijerli asker ve siyasetçi. Kountché, Afrika ülkesi Nijer'de 1974 yılından 1987 yılına kadar Yüksek Askeri Konsey Başkanı unvanı ile devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Özbekistan devlet başkanı": { "first_paragraph": "Özbekistan Devlet Başkanı (Özbekçe: Ўзбекистон Республикасининг Президенти veya O'zbekiston Respublikasining Prezidenti), Asya ülkesi Özbekistan'ın bağımsızlığını kazandığı 1991 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.\n" }, "Johnson Toribiong": { "first_paragraph": "Johnson Toribiong (d. 22 Temmuz 1946), Kasım 2008-Ocak 2013 tarihleri arası Palau eski Cumhurbaşkanı, avukat ve politikacı.\n" }, "Kuniwo Nakamura": { "first_paragraph": "Kuniwo Nakamura (Japonca:中村國雄; d. 24 Kasım 1943) - (ö. 14 Ekim 2020)[1], Palaulu siyasetçi. \n" }, "Surangel Whipps Jr.": { "first_paragraph": "Surangel S. Whipps Jr. (d. 1968 veya 1969)[1] Palaulu bir iş insanı ve siyasetçi, 2021'den beri Palau Devlet Başkanı olarak görev yapıyor.[2] 2008'den 2016'ya kadar Senatör olarak görev yaptı. Whipps, 21 Ocak 2021'de Palau Devlet Başkanı olarak göreve başladı.[3]\n" }, "Juan Carlos Varela": { "first_paragraph": "Juan Carlos Varela Rodríguez (d. 12 Aralık 1963), Panamalı politikacı ve Panama'nın 2014 ile 2019 yılları arasındaki Devlet Başkanı. 1 Temmuz 2009 tarihinde beş yıllık bir dönem için Devlet Başkanı Yardımcısı olarak göreve başlamıştır. Devlet Başkanı Ricardo Martinelli ile birlikte, 3 Mayıs 2009 tarihinde seçildi ve 1 Temmuz 2009 tarihinde yemin ederek göreve başladı. Aynı zamanda Dış İlişkiler Bakanı olarak hizmet vermektedir. 2006 yılından bu yana Panama'nın ikinci büyük partisi olan Panameñista Partisi Başkanı olmuştur.\n" }, "Manuel Noriega": { "first_paragraph": "Manuel Antonio Noriega Moreno (d. 11 Şubat 1934, Panama, Panama - 29 Mayıs 2017, Panama, Panama), Panamalı siyasetçi, Panamalı uyuşturucu baronu, asker ve Panama'nın devrik devlet başkanı. \n" }, "Omar Torrijos Herrera": { "first_paragraph": "Omar Efraín Torrijos Herrera (d. 13 Şubat 1929  & 31 Temmuz 1981), daha çok Ömer Torrijos olarak bilinen, Panama Savunma Kuvvetleri komutanı ve de facto 1968'den 1981'e kadar resmi olmayan Panama Devlet Başkanı. Bunun yerine \"Panama Yüksek Lideri, Devrim ve Yüksek Hükûmet Şefi unvanını kullandı. İktidarı ele geçirdikten sonra bir dizi sosyal reformu başlattı ve rejimi ilerici olarak kabul edildi.\n" }, "Ricardo Martinelli": { "first_paragraph": "Ricardo Alberto Martinelli Berrocal (d. 11 Mart 1952, Panama City), Panama Cumhuriyeti'nin 36. Devlet Başkanı. Ricardo Martinelli babasının tarafından İtalyan asıllı bir Panamalı siyasetçi ve iş adamıdır.\n" }, "Papua Yeni Gine monarşisi": { "first_paragraph": "Papua Yeni Gine monarşisi, Okyanusya ülkesi Papua Yeni Gine'nun yönetildiği monarşidir. Papua Yeni Gine, İngiliz Milletler Topluluğu bölgesine dâhil olup mevcut hükûmdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana Kral III. Charles'tır.[1] 16 Eylül 1975'ten 8 Eylül 2022'deki ölümüne dek hükümdar Kraliçe II. Elizabeth'ti.[2]\n" }, "Galiçyalı Daniel": { "first_paragraph": "Galiçyalı Daniel veya Daniyel Romanoviç [1] [2] (Ukraynaca; Данило Романович (Галицький), Latinize: Danylo Romanoviç (Halitskyi) Eski Ruthence: Данило Романовичъ, Danylo Romanovyčъ; Lehçe; Daniel I Romanowicz Halicki; 1201 – 1264) Ruthenia Kralı, Galiçya Prensi (1205–1255), Przemyśl (1211) ve Volodymyr (1212–1231) idi. 1253'te Dorohochyn'de bir papalık başpiskoposu tarafından Ruthenia'nın ilk Kralı (1253-1264) olarak taç giydi.\n" }, "Kadri Adduh": { "first_paragraph": "Kadri Adduh (d. 31 Ağustos 1956), Sahralı siyasetçi. Adduh, Afrika kıtasının batısında yer alan ve tüm Batı Sahra'da egemenliğini iddia eden ancak kısmen tanınan devlet olan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nin geçici başkanlığını yürütmüştür.\n" }, "Mahfuz Ali Beyba": { "first_paragraph": "Mahfoud Ali Beiba Hammad Dueihi (d. 1953, Layun - 2 Temmuz 2010, Tinduf Vilayeti), Sahralı siyasetçi. Beiba, Afrika kıtasının batısında yer alan ve tüm Batı Sahra'da egemenliğini iddia eden ancak kısmen tanınan devlet olan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nin 1976 yılında geçici olarak devlet başkanlığını yürütmüştür.\n" }, "Muhammed Veli Akeyk": { "first_paragraph": "Muhammed Veli Akeik (Arapça: محمد والي أكيك) (d. 1950), Sahralı siyasetçi. Akeik, Afrika kıtasının batısında yer alan ve tüm Batı Sahra'da egemenliğini iddia eden ancak kısmen tanınan devlet olan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nde 4 Şubat 2018 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.\n" }, "Mustafa es-Seyyid": { "first_paragraph": "El Veli Mustafa Seyyit (1948[1], Bir Lehlu - 9 Haziran 1976, Inchiri Bölgesi), Batı Sahralı halk kahramanı ve Polisario ile Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nin ortak kurucularından ve önderlerinden. Seyyit, Polisario'nun 1. Genel Sekreteri görevi ile Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanlığı görevini üstlenmiştir.\n" }, "Saint Kitts ve Nevis monarşisi": { "first_paragraph": "Saint Kitts ve Nevis monarşisi, Karayipler ülkesi Saint Kitts ve Nevis'in yönetildiği monarşidir. Saint Kitts ve Nevis, İngiliz Milletler Topluluğu bölgesine dâhil olup mevcut hükûmdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana Kral III. Charles'tir.[1]\n" }, "Saint Lucia monarşisi": { "first_paragraph": "Saint Lucia monarşisi, Karayipler ülkesi Saint Lucia'nın yönetildiği monarşidir. Saint Lucia, İngiliz Milletler Topluluğu bölgesine dâhil olup mevcut hükûmdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana Kral III. Charles'tır.[1] 22 Şubat 1979'dan 8 Eylül 2022'deki ölümüne dek hükümdar Kraliçe II. Elizabeth'ti.[2]\n" }, "Saint Vincent ve Grenadinler monarşisi": { "first_paragraph": "Saint Vincent ve Grenadinler monarşisi, Karayipler ülkesi Saint Vincent ve Grenadinler'in yönetildiği monarşidir. Saint Vincent ve Grenadinler, İngiliz Milletler Topluluğu bölgesine dâhil olup mevcut hükûmdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana Kral III. Charles'tır.[1]\n" }, "II. Malietoa Tanumafili": { "first_paragraph": "Malietoa Tanumafili II veya Susuga Malietoa Tanumafili II (4 Ocak 1913 - 11 Mayıs 2007), Samoa'nın en önemli dört hanedanından birinin adı olan Malietoa idi ve Samoa'nın devlet başkanı yani O le Ao o le Malo olarak 1962'den 2007'ye kadar bu makamda bulundu. 1962'de tama-a-'aiga Tupua Tamasese Mea'ole ile eş devlet başkanı idi ve eş naibinin ölümü üzerine 15 Nisan 1963'te devletin tek başkanı oldu. Öldüğü sırada, dünyanın en yaşlı ulusal lideriydi ve aynı zamanda ömür boyu cumhurbaşkanı olarak görev yapan son başkandı. Ekselansları Malietoa Tanumafili II aynı zamanda Bahai Dini'ne mensup olan ilk devlet başkanıydı.\n" }, "Tupua Tamasese Meaʻole": { "first_paragraph": "Tupua Tamasese Mea'ole (d. 3 Haziran 1905 - ö. 5 Nisan 1963), Samoalı siyasetçi. Tupua, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1962'den görev başında hayatını kaybettiği 1963 yılına kadar II. Malietoa Tanumafili ile birlikte devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Evaristo Carvalho": { "first_paragraph": "Evaristo do Espírito Santo Carvalho ( d. 22 Ekim 1941 - ö. 28 Mayıs 2022), São Tomé ve Príncipeli siyasetçi. Carvalho, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 2016 yılında gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerini kazandı. 3 Eylül 2016-2 Ekim 2021 tarihleri arası devlet başkanlığı makamında bulundu.\n" }, "Fradique de Menezes": { "first_paragraph": "Fradique Bandeira Melo de Menezes (d. 21 Mart 1942), 2001 yılından itibaren 2011 yılına kadar São Tomé ve Príncipe cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. São Tomé halkı kendisini Fradique olarak telaffuz eder.\n" }, "Manuel Pinto da Costa": { "first_paragraph": "Manuel Pinto da Costa (d. 5 Ağustos 1937, Água Grande), 1975'ten 1991'e kadar São Tomé ve Príncipe'nin ilk Cumhurbaşkanı olarak görev yapan bir ekonomist ve politikacı. Yine Ağustos 2011 yılında Cumhurbaşkanı seçildi ve 3 Eylül 2011 tarihinde göreve başladı. 3 Eylül 2016 tarihinde görev süresi sona erdi.\n" }, "Miguel Trovoada": { "first_paragraph": "Miguel dos Anjos da Cunha Lisboa Trovoada (d. 27 Aralık 1936), São Toméli siyasetçi.[1] Trovoada, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de ülkenin bağımsızlığını elde etmesi sonrası ilk başbakanı olarak 1975'ten 1979'a kadar başbakan,1991'den 2001'e kadar da ülkenin ikinci devlet başkanı olarak makamdaydı. 16 Temmuz 2014'te Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Özel Temsilcisi ve Gine-Bissau'daki Birleşmiş Milletler Entegre Barış İnşası Ofisi'nin (UNIOGBIS) başkanı olarak atandı. Bundan önce, Gine Körfezi Komisyonu'nun icra sekreteriydi.\n" }, "France-Albert René": { "first_paragraph": "France-Albert René (d. 16 Kasım 1935 - ö. 27 Şubat 2019), Seyşelli siyasetçi. René, Afrika ada ülkesi Seyşeller'de ülkenin ikinci devlet başkanı olarak 1977-2004 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "James Mancham": { "first_paragraph": "Sir James Richard Marie Mancham (d. 11 Ağustos 1939 - ö. 8 Ocak 2017), Seyşelli gazeteci, avukat, yazar, iş insanı ve siyasetçi. Mancham, Afrika ada ülkesi Seyşeller'de ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1976-1977 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Wavel Ramkalawan": { "first_paragraph": "Wavel Ramkalawan (d. 15 Mart 1961) Seyşeller'de bir politikacı ve Anglikan rahiptir. Ramkalawan, 1993'ten 2011'e ve 2016'dan 2020'ye kadar muhalefetteki bir milletvekili idi. 1998'den 2011'e ve 2016'dan 2020'ye kadar Muhalefetin Lideri olarak görev yaptı. 25 Ekim 2020'de Ramkalawan, Seyşeller Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı seçildi.\n" }, "I. Ferdinando": { "first_paragraph": "I. Ferdinand (12 Ocak 1751, Napoli – 4 Ocak 1825, Napoli), Sicilyateyn Kraliyeti'nin (İki Sicilya) ve Napoli Krallığı'nın Hükümdarı. Kendisinden önceki Napoli Kralı III. Carlos'un oğludur. I. Ferdinand, Napoli tahtından iki kez devrildi. İlki 1799 yılında altı ay boyunca devrimci Parthenop Cumhuriyeti tarafından, ikinci kez ise 1805'te Napolyon Bonapart tarafından tahtından indirilmiştir.[1][2]\n" }, "II. Guglielmo (Sicilya kralı)": { "first_paragraph": "II. Guglielmo (Aralık 1153 - 11 Kasım 1189), İyi olarak isimlendirilen, 1166 ile 1189 yılları arası Sicilya kralı. Guglielmo'nun karakteri çok belirsizdir. Askeri teşebbüsten yoksun, gözlerden uzak ve zevk düşkünü olduğu için, Palermo'daki saray hayatından nadiren uzaklaşmıştır. Yine de onun saltanatı, iddialı bir dış politika ve güçlü bir diplomasi ile işaretlenmiştir. Papalık şampiyonu ve Lombard şehirleriyle gizli bir ittifak ile, genel düşman I. Friedrich Barbarossa'ya karşı koydu. İlahi Komedya'da Dante, II. Guglielmo'yu Cennete yerleştirir. Ayrıca Giovanni Boccaccio'nun Decameron'unda kendisinden bahsedilmektedir (hikâye IV.4, iki çocuğu olduğunu rivayet eder).\n" }, "I. Guglielmo (Sicilya kralı)": { "first_paragraph": "I. Guglielmo (Sicilyaca: Gugghiermu lu Malud. 1120 ya da 1121, ö. 7 Mayıs 1166) babasının öldüğü 1154 tarihinden 1166 yılına değin Sicilya kralı unvanını üstlenmiş \"kötü\" lakaplı bir kraldır. II. Rugerro'nun dördüncü oğluydu.\n" }, "Juan José": { "first_paragraph": "Juan Jose De Austria. İspanyol prensi (Madrid 1629 - ay. y. 1679). IV. Felipe ile aktris Maria Calderon'un evlilik dışı oğludur. 1648 ile 1670 arasında İspanyolların savaştığı bütün önemli cephelerde (İtalya, Katalonya, Flandre, Portekiz) bulundu ve çoğu kez buralardaki harekâtı yöneterek farklı sonuçlar elde etti.\n" }, "Ernest Bai Koroma": { "first_paragraph": "Ernest Bai Koroma (d. 2 Ekim 1953), Sierra Leone'nun dördüncü Cumhurbaşkanı. 2007 Sierra Leone başkanlık seçimlerinde % 54.6 oy ile görevdeki Başkan Yardımcısı Süleyman üzerinde galibiyetini ilan edildikten sonra kısa bir süre başkent Freetown Devlet Sarayı'nda 17 Eylül 2007 tarihinde devlet başkanı olarak yemin etti. %45.4 oy alan Berewa Sierra Leone Halk Partisi (SLPP) yenilgiyi kabul etti. 15 Kasım 2007 tarihinde Freetown'da resmi bir açılış töreni düzenledi. Uluslararası ve yerel gözlemciler seçimi özgür, adil ve güvenilir olarak değerlendirdi.\n" }, "Solomon Adaları monarşisi": { "first_paragraph": "Solomon Adaları monarşisi, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'nın yönetildiği monarşidir.\n" }, "Dési Bouterse": { "first_paragraph": "Desiré Delano \"Dési\" Bouterse (d. 13 Ekim 1945), Surinamlı siyasetçi ve asker. Surinam'ın 8. Cumhurbaşkanı. Ülkesinin askerî yönetim altında olduğu 1980-1987 yılları arasında Ulusal Askeri Konsey Başkanı olarak fiilî liderlik yapmıştır. Bouterse, Ulusal Demokratik Parti (Partij Nationale Democratische, NDP) lideri olarak 19 Temmuz 2010 tarihinde cumhurbaşkanı olarak seçildi ve bu görevi 16 Temmuz 2020 tarihine kadar sürdürdü.\n" }, "Johan Ferrier": { "first_paragraph": "Johan Henri Eliza Ferrier (d. 12 Mayıs 1910, Paramaribo - 4 Ocak 2010, Oegstgeest, Hollanda), Eski Surinam Devlet Başkanıdır. 1975-1980 yılları arasında Surinam Devlet Başkanlığı görevini yapmıştır.[1] Amsterdam Üniversitesi mezunu olan Ferrier daha önceden radyo sunuculuğu ve öğretmenlik mesleklerini yapmaktaydı.[1] 1946'da Surinam Ulusal Partisi saflarında siyasete girmiştir.\n" }, "Fred Ramdat Misier": { "first_paragraph": "Lachmipersad Frederik Ramdat Misier ya da daha yaygın kullanımıyla Fred Ramdat Misier (d. 28 Ekim 1926 - ö. 27 Haziran 2004), Surinamlı avukat ve siyasetçi. Misier, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1982 ile 1988 yılları arasında devle başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Hendrick Chin A Sen": { "first_paragraph": "Hendrick \"Henk\" Rudolf Chin A Sen (d. 18 Ocak 1934 Albina, Surinam ; ö. 11 Ağustos 1999, Paramaribo) Surinamlı bir iç hastalıkları uzmanı ve siyasetçi. Chin A Sen, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1980-1982 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulundu.[1]\n" }, "Ivan Graanoogst": { "first_paragraph": "Ivan Graanoogst, Surinamlı siyasetçi ve asker. Graanoogst, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1990'da altı gün boyunca ülkenin geçici başkanı olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Johan Kraag": { "first_paragraph": "Johannes Samuel Petrus Kraag ya da daha yaygın kullanımıyla Johan Kraag (d. 29 Temmuz 1913, ö. 24 Mayıs 1996), Surinamlı siyasetçi. Kraag, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1990-1991 yılları arasında ülkenin beşinci devlet başkanı olarak başkanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Jules Wijdenbosch": { "first_paragraph": "Jules Albert Wijdenbosch (d. 2 Mayıs 1942), Surinamlı avukat, siyaset bilimci ve siyasetçi. Wijdenbosch, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1996-2000 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ramsewak Shankar": { "first_paragraph": "Ramsewak Shankar (d. 6 Kasım 1937), Surinamlı siyasetçi. Shankar, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1988 ile 1990 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Ronald Venetiaan": { "first_paragraph": "Ronald Runaldo Venetiaan (d. 18 Haziran 1936), Surinamlı öğretmen ve siyasetçidir.[1] Venetiaan, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1991-1996 ile 2000-2010 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Venetiaan, güncel olarak Surinam'da en uzun görev yapan devlet başkanı konumundadır.\n" }, "Rüstem Minnihanov": { "first_paragraph": "Rüstem Nurgaliyeviç Minnihanov (Tatarca: Рөстәм Нургали улы Миңнеханов, Rusça: Рустам Нургалиевич Минниханов; 1 Mart 1957), Tatar bir politikacı ve Tataristan'ın ikinci ve şimdiki Cumhurbaşkanı.\n" }, "Tataristan cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "Tataristan Cumhuriyeti cumhurbaşkanı (Tatarca: Татарстан Республикасы Президенты, Rusça: Президент Республики Татарстан), Tataristan Cumhuriyeti'nin başkanı.\n" }, "Ananda Mahidol": { "first_paragraph": "Ananda Mahidol (VIII. Rama olarak da bilinir, d. 20 Eylül 1925, Heidelberg, Almanya - ö. 9 Haziran 1946, Bangkok, Tayland), Siyam'daki Chakri Hanedanı'nın sekizinci kralı.\n" }, "Chulalongkorn": { "first_paragraph": "Chulalongkorn (Phrachunlachomklao olarak da bilinir, ölümünden sonra V. Rama, d. 20 Eylül 1853, Bangkok - ö. 23 Ekim 1910, Bangkok), Siyam (bugün Tayland) kralı.\n" }, "Mongkut": { "first_paragraph": "Mongkut ( Thai , 18 Ekim 1804 – 1 Ekim 1868), 1851'den 1868'e kadar hüküm süren Çakri Hanedanı altındaki Rattanakosin Krallığı’nın (Tayland) dördüncü hükümdarıydı.\n" }, "Prajadhipok": { "first_paragraph": "Prajadhipok (Phrapokklao ya da VII. Rama olarak da bilinir, d. 8 Kasım 1893, Bangkok, Tayland - ö. 30 Mayıs 1941, Cranleigh, Surrey, İngiltere), Siyam'ı (bugün Tayland) mutlakiyetle yöneten son kral (1925-35).\n" }, "I. Rama": { "first_paragraph": "Phra Phutthayotfa Chulalok (Tayca: พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก), (d. 20 Mart 1737, Ayutthaya - ö. 7 Eylül 1809, Bangkok) Çakri Hanedanlığı'nın kurucusu, I. Rama sanıyla Tayland kralı.\n" }, "Vajiralongkorn": { "first_paragraph": "Maha Vajiralongkorn (Tayca: สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร; d. 28 Temmuz 1952[1]), Önceki Kral Bhumibol Adulyadej ve Kraliçe Sirikit Noah'ın en büyük oğlu ve şimdiki Tayland kralıdır.[2]\n" }, "Vajiravudh": { "first_paragraph": "Phra Bat Somdet Phra Poramentharamaha Vajiravudh Phra Mongkut Klao Chao Yu Hua (Tayca: พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธฯ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว), ya da VI. Rama (1 Ocak 1880 - 25 Kasım 1925), 1910 ve 1925 yılları arasında Tayland kralı.\n\n1910’da tahta çıkan Vajiravudha mecburi eğitimi başlattı. I. Dünya Savaşı sırasında müttefik ülkelerin yanında yer alarak Batılı ülkelerle dengeli ilişkiler kurmaya çalıştı.\n" }, "Anthony Carmona": { "first_paragraph": "Anthony Thomas Aquinas Carmona (d. 7 Mart 1953), Trinidad ve Tobago Cumhurbaşkanıdır. Trinidad ve Tobago Yargıtayı'nda emekli Yüksek Mahkeme Yargıcı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi Hakimi olarak görev yaptı.\n" }, "Christine Kangaloo": { "first_paragraph": "Christine Carla Kangaloo (d. Aralık 1961 [4]), Trinidad ve Tobagolu hukukçu ve siyasetçi. Kangaloo, Karayipler ülkesi Trinidad ve Tobago'da 20 Mart 2023 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır. 2015'ten 2023'te devlet başkanlığına aday olmak için istifasına kadar Trinidad ve Tobago Senatosu başkanıydı. Trinidad ve Tobago senatosunun hem başkanı hem de başkan yardımcısı olarak görev yapan tek kişi, senato başkan yardımcısı olarak görev yapan ilk kadın ve Trinidad ve Tobago başkan vekili ve senato başkanı olarak görev yapan üçüncü kadın. Ayrıca ülkesinin devlet başkanlığı makamında göreve gelen yapan ikinci kadın olmuştur.[5][6] Kangaloo, önceki Ulusal Halk Hareketi hükûmetlerinde muhalefet senatörü, Başbakanlık Bakanlığı Bakanı, Hukuk İşleri Bakanı ve Bilim, Teknoloji ve Yüksek Eğitim Bakanı [7] olarak görev yaptı.[8]\n" }, "George Maxwell Richards": { "first_paragraph": "George Maxwell Richards (d. 1 Aralık 1931- ö. 8 Ocak 2018), Trinidad ve Tobago Cumhuriyeti dördüncü Cumhurbaşkanı.\n" }, "Şerig-ool Oorjak": { "first_paragraph": "Şerig-ool Oorjak (Rusça: Шериг-о́ол Дизижи́кович О́оржак; d. 24 Temmuz 1942) 1992-2007 yılları arasında Tuva Cumhuriyeti Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Şolban Kara-ool": { "first_paragraph": "Şolban Kara-ool (Rusça: Шолба́н Вале́рьевич Кара-о́ол, Şolban Valyeryeviç; Tuvaca: Шолбан Валерий Оглу Кара-оол, Şolban Valyeriy oğlu Kara-ool; d. 18 Temmuz 1966) 2007 yılından 2021 yılına kadar Tuva Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Vladislav Hovalıg": { "first_paragraph": "Vladislav Hovalıg (Tıvaca: Владислав Ховалыг; d. 24 Aralık 1967) 7 Nisan 2021 yılından beri Tuva Cumhuriyeti devlet başkanıdır.\n" }, "Tuvalu monarşisi": { "first_paragraph": "Tuvalu monarşisi, Okyanusya ülkesi Tuvalu'nun yönetildiği monarşidir. Tuvalu, İngiliz Milletler Topluluğu bölgesine dâhil olup mevcut hükûmdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana Kral III. Charles'tır.[1] 1 Ekim 1978'den 8 Eylül 2022'deki ölümüne dek hükümdar Kraliçe II. Elizabeth'ti.[2]\n" }, "Baldwin Lonsdale": { "first_paragraph": "Baldwin Lonsdale (5 Ağustos 1948 - 17 Haziran 2017), Vanuatulu politikacı. Lonsdale, Büyük Okyanus'un güney kesiminde yer alan ada ülkesi Vanuatu'da 22 Eylül 2014 tarihinden 17 Haziran 2017 tarihine kadar devlet başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Esmon Saimon": { "first_paragraph": "Esmon Saimon (d. 28 Ekim 1955, Malakula), Vanuatulu siyasetçi. Saimon, Büyük Okyanus'un güney kesiminde yer alan ada ülkesi Vanuatu'da 17 Haziran 2017 ile 6 Temmuz 2017 tarihleri arasında geçici olarak devlet başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Iolu Abil": { "first_paragraph": "Iolu Johnson Abil (d. 1942), Vanuatulu politikacıdır. 2 Eylül 2009 tarihinde seçildi ve Vanuatu Devlet Başkanı olarak yemin etti.\n" }, "Kalkot Mataskelekele": { "first_paragraph": "Kalkot Mataskelekele (d. 24 Nisan 1949), Vanuatulu avukat ve siyasetçi. Mataskelekele, Büyük Okyanus'un güney kesiminde yer alan ada ülkesi Vanuatu'da 16 Ağustos 2004 ile 16 Ağustos 2009 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Nikenike Vurobaravu": { "first_paragraph": "Nikenike Vurobaravu (d. 1964), Vanuatulu siyasetçi. Vurobaravu, Büyük Okyanus'un güney kesiminde yer alan ada ülkesi Vanuatu'da 23 Temmuz 2022 tarihinden bu yana devlet başkanlığı görevini yürütmektedir.\n" }, "Seoule Simeon": { "first_paragraph": "Seoule Simeon (d. 1970), Vanuatulu siyasetçi. Simeon, Büyük Okyanus'un güney kesiminde yer alan ada ülkesi Vanuatu'da 6 Temmuz 2022 ile 23 Temmuz 2022 tarihleri arasında geçici olarak devlet başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Tallis Obed Moses": { "first_paragraph": "Tallis Obed Moses (d. 24 Ekim 1954)[1], Vanuatulu papaz ve siyasetçidir. Moses, Büyük Okyanus'un güney kesiminde yer alan ada ülkesi Vanuatu'da 6 Temmuz 2017 - 6 Temmuz 2022 tarihleri arasında devlet başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Yeni Zelanda monarşisi": { "first_paragraph": "Yeni Zelanda Monarşisi (İngilizce: Monarchy of New Zealand), Okyanusya ülkesi Yeni Zelanda'nın yönetildiği monarşidir. Yeni Zelanda, İngiliz Milletler Topluluğu bölgesine dâhil olup mevcut hükûmdar 8 Eylül 2022 tarihinden bu yana III. Charles'tır. 6 Şubat 1952 tarihinden 8 Eylül 2022'deki ölümüne dek hükûmdar Kraliçe II. Elizabeth'ti.[1]\n" }, "Aristides Pereira": { "first_paragraph": "Aristides Pereira (d. 17 Kasım 1923 ö. 22 Eylül 2011), Yeşil Burunlu siyasetçi. Pereira, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda bu makama çıkan ilk devlet başkanı olarak 1975 ile 1991 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Jorge Carlos Fonseca": { "first_paragraph": "Jorge Carlos Fonseca (d. 20 Ekim 1950), Yeşil Burunlu öğretim görevlisi, avukat ve siyasetçi. Fonseca, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda 2011-2021 yılları arası devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.\n" }, "Frederick Chiluba": { "first_paragraph": "Frederick Jacob Titus Chiluba (30 Nisan 1943 – 18 Haziran 2011), 1991 ile 2002 yılları arası Zambiya devlet başkanlığı yapmış politikacı.\n" }, "Guy Scott": { "first_paragraph": "Dr Guy Lindsay Scott (d. 1 Haziran 1944, Livingstone), Zambiya'nın geçici eski Cumhurbaşkanı. Scott, 2011-2014 tarihleri arası Zambiya Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak görev yaptı ve Michael Sata'nın ölümü üzerine 28 Ekim 2014'te geçici Cumhurbaşkanı oldu.[1][2] 1994 yılında Güney Afrika'nın başkanı Frederik Willem de Klerk'den beri devletin ilk Afrikalı beyaz başkanıdır.\n" }, "Levy Mwanawasa": { "first_paragraph": "Levy Patrick Mwanawasa (3 Eylül 1948 – 19 Ağustos 2008), 2002 ile 2008 yılları arası Zambiya devlet başkanlığı yapmış politikacı.\n" }, "Michael Sata": { "first_paragraph": "Michael Chilufya Sata (1937; Mpika, Kuzey Rodezya (şimdiki Zambiya - 28 Ekim 2014), 23 Eylül 2011'den ölümüne kadar Zambiya'nın beşinci Devlet Başkanı olan bir Zambiyalı politikacı. Bir sosyal demokrat olarak büyük siyasi parti Yurtsever Cephesi'ndendir. 1990'larda bir bakan olarak 2001 yılında muhalefet girdi. Bir muhalefet lideri olarak \"Kral Kobra\" olarak bilinen ana muhalefet başkan adayı idi ve 2006 başkanlık seçimlerinde Devlet Başkanı Levy Mwanawasa'ya karşı rakip olarak ortaya çıktı ancak yenildi. Mwanawasa'nın ölümünün ardından tekrar seçimlerde yarıştı ve 2008 yılında Devlet Başkanı Rupiah Banda'ya karşı tekrar seçimi kaybetti. Muhalefette geçirdiği on yılın ardından oy çokluğu ile Eylül 2011 tarihinde yapılan başkanlık seçimlerini görevdeki başkan Banda'yı yenerek kazandı.\n" }, "Ülkeler listesi": { "first_paragraph": "Bu liste, egemen devletlere genel bir bakış sağlamaktadır ve ülkelerin egemenliklerinin tanınması hakkında bilgi veren bir listedir.\n" }, "1494 yılında bağımsız ülkeler listesi": { "first_paragraph": "1494 yılında bağımsız ülkeler listesi bahsi geçen tarihte bağımsızlığını ilan etmiş olan ülkelerin bayrakları, kuruluş yılları, yüzölçümleri, nüfusları ve günümüzdeki topraklarda bağımsız olarak yönetilen ülkelerin isimleri hakkında bilgiler yer almaktadır.\n" }, "1900 yılındaki bağımsız devletler listesi": { "first_paragraph": "1900 yılındaki bağımsız devletler listesi, 1900 yılındaki resmi olarak bağımsız devletleri ifade eder.\n" }, "Şablon:Yıllarına göre bağımsız ülkeler listesi": { "first_paragraph": "\nŞu anda\n2010'lar · \n2000'ler · \n1990'lar · \n1980'ler · \n1970'ler · \n1960'lar · \n1950'ler · \n1949 · \n1948 · \n1947 · \n1946 · \n1945 · \n1944 · \n1943 · \n1942 · \n1941 · \n1940 · \n1939 · \n1938 · \n1937 · \n1936 · \n1935 · \n1934 · \n1933 · \n1932 · \n1931 · \n1930 · \n1929 · \n1928 · \n1927 · \n1926 · \n1925 · \n1924 · \n1923 · \n1922 · \n1921 · \n1920 · \n1919 · \n1918 · \n1917 · \n1916 · \n1915 · \n1914 · \n1913 · \n1912 · \n1911 · \n1910 · \n1909 · \n1908 · \n1907 · \n1906 · \n1905 · \n1904 · \n1903 · \n1902 · \n1901 · \n1900 · \n1899 · \n1898 · \n1897 · \n1896 · \n1895 · \n1894 · \n1893 · \n1892 · \n1891 · \n1890 · \n1889 · \n1888 · \n1887 · \n1886 · \n1885 · \n1884 · \n1883 · \n1882 · \n1881 · \n1880 · \n1879 · \n1878 · \n1877 · \n1876 · \n1875 · \n1874 · \n1873 · \n1872 · \n1871 · \n1870 · \n1869 · \n1868 · \n1867 · \n1866 · \n1865 · \n1864 · \n1863 · \n1862 · \n1861 · \n1860 · \n1859 · \n1858 · \n1857 · \n1856 · \n1855 · \n1854 · \n1853 · \n1852 · \n1851 · \n1850 · \n1849 · \n1848 · \n1847 · \n1846 · \n1845 · \n1844 · \n1843 · \n1842 · \n1841 · \n1840 · \n1839 · \n1838 · \n1837 · \n1836 · \n1835 · \n1834 · \n1833 · \n1832 · \n1831 · \n1830 · \n1829 · \n1828 · \n1827 · \n1826 · \n1825 · \n1824 · \n1823 · \n1822 · \n1821 · \n1820 · \n1819 · \n1818 · \n1817 · \n1816 · \n1815 · \n1814 · \n1813 · \n1812 · \n1811 · \n1810 · \n1809 · \n1808 · \n1807 · \n1806 · \n1805 · \n1804 · \n1803 · \n1802 · \n1801 · \n1800\n1776 · \n1769 · \n1768 · \n1661 · \n1660 · \n1648 · \n1528 · \n1496 · \n1494 · \n1400 · \n1143 · \n1000 · \n820 · \n661 · \n632 · \n1\n\n" }, "Bulgar işgali altındaki Sırbistan": { "first_paragraph": "Bulgar işgali altındaki Sırbistan, Birinci Dünya Savaşı sırasında Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve Bulgaristan Krallığı'nın birleşik ordularının Sırbistan'ı işgal etmesinin ardından 1915 Sonbaharında başladı.[1] Sırbistan'ın yenilgisi ve kuvvetlerinin Arnavutluk boyunca geri çekilmesinin ardından ülke, Bulgar ve Avusturya-Macaristan işgal bölgelerine bölündü.\n" }, "Gori işgali": { "first_paragraph": "Ruslar kazandı\n" }, "İstanbul'un İşgali": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İşgal": { "first_paragraph": "Askerî işgal veya genellikle basitçe işgal, resmi bir egemenlik iddiası olmaksızın, bir egemen güç tarafından bir bölge üzerinde geçici kontroldür.[1][2][3] Bölge daha sonra işgal edilen bölge ve hakim güç işgalci olarak bilinir.[4] İşgal, amaçlanan geçici süresi ile ilhak ve sömürgecilikten ayırt edilir.[3][5] Bir işgalci, yönetimini kolaylaştırmak için işgal altındaki topraklarda resmi bir askeri hükûmet kurabilir ama bu durum işgal için gerekli bir ön koşul değildir.[6]\n" }, "İşgal Almanyası'nda gıda": { "first_paragraph": "İşgal Almanyasında gıda, II. Dünya Savaşının sona ermesinin ardından 2 yıl boyunca ABD hükûmeti ve belli oranda Müttefik Devletler tarafından İşgal Almanyasının batı kısmında uygulanan gıda politikasıdır.\n" }, "Kampuçya Halk Cumhuriyeti": { "first_paragraph": "Kampuçya Halk Cumhuriyeti (KHC Kmerce:សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា Sathéaranakrâth Pracheameanit Kâmpŭchéa )(1979-1989), Kampuçya Devleti (KHC Kmerce: រដ្ឋកម្ពុជា Rath Kâmpŭchéa )(1989-1993), Demokratik Kampuçya'nın yıkılışı ve Pol Pot hükûmetinin devrilişinden sonra Vietnam'ın desteğiyle kurulan, 1979 - 1989 yılları arasında var olan devlettir.\n" }, "Madagaskar Muharebesi": { "first_paragraph": " Birleşik Krallık \n" }, "Nazi Almanyası'nın Belarus'u işgali": { "first_paragraph": "Nazi Almanyası'nın Belarus'u işgali, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın Barbarossa Harekâtı kapsamında Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ni işgal etmesi. İşgal resmi olarak harekâtın başlangıç tarihi olan 22 Haziran 1941'de başlamış, Ağustos 1944'te Kızıl Ordu'nun Bagration Harekâtı ile sona ermiştir. Bu dönemde Beyaz Rusya Reichskommissariat Ostland'ın bir parçası haline gelmiştir. Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arması, Pahonya ile değiştirilmiştir. İşgal sırasında pek çok Sovyet savaş tutsağı bu dönemde sürülmüş veya infaz edilmiştir.[1][2]\n" }, "Poti'nin işgali": { "first_paragraph": "Poti'nin işgali, Ağustos 2008'de Rus-Gürcü Savaşı sırasında Gürcistan'ın Poti limanına yapılan bir Rus saldırısıydı. Şehir, daha sonra geri çekilmeden önce bir süre kalan Rus birlikleri tarafından işgal edildi.\n" }, "Sovyet askerî işgalleri": { "first_paragraph": "1939 yılında gizlice imzalanan Molotov–Ribbentrop Paktı uyarınca, Sovyetler Birliği II. Dünya Savaşı sırasında, Nazi Almanyası tarafından kendisine terk edilen kimi ülke ve bölgeleri ilhak ve işgal etti. İşgal edilen bölgeler arasında; Doğu Polonya (iki farklı Sovyet Cumhuriyeti),[1] Letonya (sonrasında Letonya SSC),[2][3] Estonya (sonrasında Estonya SSC),[2][3] Litvanya (sonrasında Litvanya SSC),[2][3] Doğu Finlandiya'nın bir parçası (sonrasında Karelo-Fin SSC)[4] ve Doğu Romanya (sonrasında Moldava SSC ve Ukrayna SSC'nin bir parçası) bulunmaktaydı.[5][6] Bunların yanı sıra, Karpat Rutenyası Çekoslovakya'dan ilhak edilerek, Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası haline getirildi.\n" }, "Sovyetler Birliği'nin Baltık devletlerini işgali": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği'nin Baltık devletlerini işgali, Sovyetler Birliği'nin Molotov-Ribbentrop Paktı'na göre Estonya, Letonya ve Litvanya olmak üzere üç Baltık devletini Haziran 1940'ta askeri işgalidir.[1][2] İşgalden sonra Ağustos 1940'ta kurucu cumhuriyetler olarak Sovyetler Birliği'ne ilhak edildiler. Bu ilhak, Batılı ülkeler ve çoğu kuruluşlar tarafından asla tanınmadı.[3][4] 22 Haziran 1941'de Nazi Almanyası Sovyetler Birliği'ne saldırdı ve birkaç hafta içinde Baltık topraklarını işgal etti. Temmuz 1941'de Nazi Almanyası, Baltık bölgesini Reichskommissariat Ostland'a dahil etti. Kızıl Ordu'nun 1944'teki Baltık Taarruzu'nın bir sonucu olarak Sovyetler Birliği, Baltık devletlerinin çoğunu yeniden ele geçirdi ve 1945'te resmi olarak teslim olana kadar geri kalan Alman kuvvetlerini Kurlandiya Kuşatması'nda tuttu.[5] Sovyetler Birliği'nin Baltık ülkelerini \"ilhak işgali\" (Almanca: Annexionsbesetzung) veya sui generis işgali Ağustos 1991'de bağımsızlıklarını yeniden kazanmasına kadar sürdü.[6]\n" }, "Şarkı Devrimi": { "first_paragraph": "Şarkı Devrimi, 1987-1991 yılları arasında Estonya, Letonya ve Litvanya'da gerçekleşen ve Sovyetler Birliği'nden bağımsızlık isteyen hareketin adıdır.[1][2]\n" }, "Trakya'nın İşgali": { "first_paragraph": "Trakya'nın İşgali, İtilaf Devletleri kuvvetlerince I. Dünya Savaşı'ndan sonra gerçekleştirilmiştir. Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra, Edirne-İstanbul demiryolunu kontrol etmek üzere bir Fransız alayı Trakya'ya yerleşmiş bulunuyordu. Fransız generali Franchet d'Espèrey ile Yunanistan Başbakanı Venizelos arasında imzalanan antlaşma ile Kuleliburgaz-Hadımköy hattı Yunan ordusunun işgaline terk edilmişti. 14 Ocak 1919 tarihinde Hadımköy'den Kuleli ve Burgaz'a kadar bütün demiryolu istasyonları Yunanlar tarafından işgal edildi.\n" }, "Åland'ın Geleceği": { "first_paragraph": "Åland'ın Geleceği (İsveççe: Ålands Framtid) Åland'daki ayrılıkçı[1] bir siyasi partidir. Avrupa Özgürlük İttifakının bir üyesi olarak partinin amacı, Åland'ı bağımsız bir devlet yapmaktır.\n" }, "Ayrılıkçılık": { "first_paragraph": "Ayrılıkçılık veya separasyonizm (İngilizce: Separationism; Fransızca: Séparationnisme; Lehçe: Separacjonizm) veya sesesyonizm (İngilizce: Secessionism; Fransızca: Sécessionnisme; Lehçe: Secesjonizm); herhangi bir kültürel, etnik, aşiretsel, dinî, ırksal grubun genel ülkeden sınırlarından ayrı bir otonom ya da özerklik talebini içeren terim.[1] Günümüzde bazı devletlerin anayasaları (özellikle üniter devletler) bu ayrımların devletin ve toplumun temel esaslarını sarstığını iddia ederek[kaynak belirtilmeli] ülkenin ulusal güvenliğine ciddi tehlike kaynağı kabul etmektedirler.\n" }, "Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı": { "first_paragraph": "Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı (Sırpça: Савез независних социјалдемократа/Savez nezavisnih socijaldemokrata; veya kısaca СНСД / SNSD), Bosna Hersek'te faaliyet yürüten bir ayrılıkçı ve milliyetçi Sırp siyasi partisi. 1996 yılında Sırp Cumhuriyeti'nde Milorad Dodik önderliğinde kuruldu. Dodik günümüzde Bosna-Hersek cumhurbaşkanlığının Sırp üyesi olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Bağımsızlık referandumu": { "first_paragraph": "Bağımsızlık referandumu, bir bölgenin vatandaşlarının, bölgenin bağımsız bir devlet haline gelip gelmemesi gerektiğine karar verdikleri bir referandum türüdür. Ancak çoğunluğun bağımsızlık oyu vermesi ile sonuçlanan bağımsızlık referandumları her zaman bağımsızlığa yol açmaz.\n" }, "Batı Papua Cumhuriyeti": { "first_paragraph": "Batı Papua Cumhuriyeti (Endonezyaca: Republik Papua Barat), Yeni Gine adasının batı kesiminde, Papua halkları tarafından Temmuz 1971'de tek taraflı olarak ilan edilen ancak tanınmayan bir devlettir. Batı Papua olarak da adlandırılan ve Endonezya veya başka bir ülke tarafından tanınmayan Papua ve Papua Barat eyaletlerini içerir.\n" }, "Özgür İdil-Ural": { "first_paragraph": "\n" }, "Sincan yeniden eğitim kampları": { "first_paragraph": "Sincan yeniden eğitim kampları (Çince: 再教育营; pinyin: Zài jiàoyù yíng; Uygurca: قايتا تەربىيەلەش لاگېرلىرى, Qayta terbiyelesh lagérliri), ya da Çin Hükûmeti'nin resmi / örtmeceli tanımıyla \"Mesleki Beceri Eğitim Merkezleri\"[1] (Çince: 职业技能教育培训中心; pinyin: Zhíyè jìnéng jiàoyù péixùn zhōngxīn)[2][3][4], Çin Hükûmeti'nin[5][6][7][8] Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde 2014 yılından bu yana işlettiği ve başta Uygur Türkleri olmak üzere çoğunluğu Müslümanlardan oluşan çeşitli etnik gruplara ait insanları tuttuğu kamplardır.[9][10] Çeşitli devletler ve sivil toplum kuruluşları tarafından \"toplama kampları\", \"enterne kampları\" ve \"endoktrinasyon kampları\" olarak tanımlanan bu kamplar ilk kez Genel Sekreter Şi Cinping'in yönetimi altında 2014 yılında kuruldu.[10][11] Sert tutumuyla bilinen parti sekreteri Chen Quanguo'nun Ağustos 2016'da özerk bölgenin başkanlığına getirmesinden beri kampların sayısı ve kapsamı görülmemiş bir şekilde yoğunlaştı. Bu kampların gizlice ve yasal sistemin dışında işletildiği, birçok tutuklunun herhangi bir yargılama veya suçlama yapılmadan kamplara alındığı bildirilmiştir.[12][13][14] Raporlara göre yerel makamlar bu kamplarda yüzbinlerce Uygur ve diğer etnik azınlıklara ait Müslümanları tutmuştur; bu tutuklamaların amacının aşırılık ve terörizmle mücadele etmenin yanı sıra Çinlileştirme (中国化) olduğu belirtilmektir.[15][16][17][18][19][20]\n" }, "Dominyon": { "first_paragraph": "Dominyon, eskiden Britanya İmparatorluğu'nu ya da İngiliz Milletler Topluluğu'na bağlı ülkeleri belirten terim.\n" }, "Haraçgüzar devlet": { "first_paragraph": "Kendinden siyasi ve askeri anlamda daha güçlü olan komşusuna haraç adı altında dönemsel vergi veren ya da değerli hediye gönderen devlet.\n" }, "Himaye": { "first_paragraph": "Himaye veya protektora (Fransızca: protectorat, İngilizce: protectorate), uluslararası ilişkilerde devletlerin birbirini tek taraflı olarak koruma alması uygulamasına verilen addır.\n" }, "İlişkili devlet": { "first_paragraph": "İlişkili devlet, başka bir büyük devlet ile birlikte resmi ve özgür bir ilişkinin olduğu bir ortaklığın bulunduğu bir devlettir. Bu tür devletler yine egemen ve bağımsız devletler olup himaye gibi başka herhangi bir terim kabul edilmemektedir.\n" }, "Kondominyum (uluslararası hukuk)": { "first_paragraph": "Kondominyum bir uluslararası hukuk terimi olup iki veya daha çok sayıda egemen gücün bir politik bölgedeki (bir arazi veya sınır bölgesinin) egemenlik gücünün (Latince dominium), bu bölgeyi ayrı milli bölgelere bölmeden, birlikte ortaklaşa yüklenildiği önerisi üzerinde resmen anlaşmaları ve bu ortak hakları birlikte ortakça yürütmeleridir. Latince köklü bir hukuk terimidir: com=birlikte + dominium=sahiplilik veya egemenlik hakkı parçalarından oluşur.\n" }, "Kukla devlet": { "first_paragraph": "Kukla devlet, bağımsız gibi görünür ancak dış bir güce bağımlı olan bir devlettir.[1] Genellikle malî çıkarlar gibi nedenlerle kurulmakta olup nominal olarak egemen olmakla birlikte yabancı bir güç tarafından etkin bir şekilde kontrol edilmektedir.[2]\n" }, "Uydu devlet": { "first_paragraph": "Uydu devlet, kağıt üzerinde bağımsız olmakla birlikte kendinden askerî, siyasi ya da ekonomik açıdan daha güçlü bir ülkenin güdümünde olan ülkeye siyaset biliminde verilen ad.\n" }, "Vasal devlet": { "first_paragraph": "Vasal devlet kendinden üstün bir devlet ya da imparatorluğa Orta çağ Avrupasındaki feodal vasallığa benzer bir şekilde bağlı olan devlettir. Bağlılıklar sıklıkla askeri destek karşılığı bir takım imtiyazlar vermek şeklinde gerçekleşir. Bazı durumlarda, vasal devlet düzenli haraç ödüyor olabilir; bu durumda haraçgüzar devlet tanımı daha uygun düşer. Günümüzde kullanılan yaygın terimler kukla devlet, protektora (himaye), bağımlı devlet ve uydu devlettir.\n" }, "Osmanlı İmparatorluğu'nun bağımlı ve haraçgüzar devletleri listesi": { "first_paragraph": "Osmanlı İmparatorluğu'nda vasal ve bağımlı devletler, çeşitli unvanlar taşıyan, Osmanlı devletinden yardım alan ya da yarı bağımlı devletlerdir.\n" }, "Toprak anlaşmazlıkları listesi": { "first_paragraph": "Toprak anlaşmazlıkları listesi, dünya çapındaki toprak anlaşmazlıklarının bir listesidir. Hem geçmiş, hem de modern zamanlarda mevcut anlaşmazlıkları kapsar. Kalın, bir hak iddiacısının tam denetimini gösterir; italik, bir ya da daha fazla hak iddiacısının kısmî denetimini gösterir.\n" }, "İrredantizm": { "first_paragraph": "İrredantizm ya da kurtarımcılık, İtalyanca kökenli bir sözcük olup dil, din, soy ve kültür birlikteliği olduğu hâlde herhangi bir devletin sınırları dışında yer alan halk ile söz konusu devletin birleşmesi fikridir. Ancak köken itibarıyla negatif bir anlam boyutu vardır. Etimoloji sözlüğünde bu kavram,[1] \"yabancı ülke topraklarındaki soydaşları gerekçe ederek yayılma siyaseti\" olarak belirtilmektedir. Genelde de siyasal alanda bu anlamda kullanılmaktadır. Bir devletin, kendi sınırına yakın yaşayan soydaşlarının oturduğu bölgeleri ilhak etme politikası olarak anlaşılması söz konusudur. Türk Dil Kurumu, bu kavrama Türkçe alternatif olarak \"kurtarımcılık\" şeklinde bir sözcük önermektedir.[2]\n" }, "Tarafsız bölge": { "first_paragraph": "Tarafsız bölge (İngilizce: No man's land), endişe ya da belirsizlik nedeniyle boş bırakılan ve taraflar arasında anlaşmazlık içinde olan bir arazidir. Bu terim, başlangıçta derebeylikler arasında hak iddia edilen toprakları tanımlamak için kullanılmıştır. Modern zamanlarda, iki düşman siperi arasındaki araziyi tanımlamak için kullanılmakta olup I. Dünya Savaşı ile sıklıkla bağlantılıdır.\n" }, "Dilekçe": { "first_paragraph": "Dilekçe bir dileği bildirmek için resmî makamlara sunulan, imzalı ve adresli, pullu veya pulsuz yazı.\n" }, "Access2Research": { "first_paragraph": "Access2Research, açık erişim savunucuları  Michael W. Carroll, Heather Joseph, Mike Rossner ve John Wilbanks tarafından akademik dergi yayımlama reformu için yürütülen bir kampanyadır.[1]\n" }, "Dilekçe hakkı": { "first_paragraph": "Dilekçe hakkı, bireylerin, kişisel veya kamusal konularla ilgili dilek ve şikayetlerini yalnız veya başkaları ile birlikte yargı organı dışındaki resmi kuruluşlara sunabilme hakkıdır.[1]\n" }, "Industrielleneingabe": { "first_paragraph": "Industrielleneingabe (Türkçe: Endüstriyel dilekçe), 19 Kasım 1932'de 19 sanayi, finans ve tarım temsilcisi tarafından imzalanan ve Almanya Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg'un Adolf Hitler'i Şansölye yapmasını talep eden bir dilekçeydi.\n" }, "Rıza yaşı yasalarına karşı Fransız dilekçesi": { "first_paragraph": "1977'de, Fransız Parlamentosuna cinsel rıza yaşı yasasının birkaç maddesinin kaldırılması çağrısında bulunan bir dilekçe gönderildi.[1] Michel Foucault, Gilles Deleuze, Jacques Derrida, Louis Aragon, Roland Barthes, Simone de Beauvoir, Jean-Paul Sartre , Félix Guattari, Michel Leiris, Alain Robbe-Grillet, Philippe Sollers, Jacques Rancière, Jean- François Lyotard, Francis Ponge, Bernard Besret [fr] gibi önde gelen doktorlar, psikologlar ve düşünürler bu dilekçeyi imzaladılar.[2] 1979'da Fransız gazetelerinde, reşit olma yaşı yasalarının reformu bağlamında reşit olmayanla cinsel ilişki suçlamasıyla tutuklanan kişileri savunan iki açık mektup yayınlandı.\n" }, "Steve Projesi": { "first_paragraph": "Steve Projesi (İngilizce: Project Steve), yaratılışçıların \"evrim konusunda bilimsel bir fikir birliği olmadığı\" iddialarını çürütmek için Amerika Ulusal Bilimler Akademisinin başlatmış olduğu proje. Bu projenin amacı, isminde sadece Steve geçen bilim insanlarının kaç tanesinin evrim kuramını desteklediğini ortaya koymaktır. Ortaya çıkan liste (Steve-o-metre) çoğunluğu biyoloji dallarında çalışan, ismi Steve ya da bu ismin değişik yazımları olan bilim insanlarını sıralamakta ve yaratılışçılar ile yeni yaratılışcıların yayınlamış oldukları evrim karşıtı bilim insanları listelerinden çok daha kalabalık olduğunu göstermektedir. Bilimsel konular, elbette kimin listesinin daha uzun olduğu temelinde tartışılmamalıdır fakat dünyada bilim dünyasında bir çelişkinin olmadığını, tam tersine çok güçlü bir konsensüsün olduğunu göstermesi açısından Steve Projesi eğlendirici bir örnektir.\n" }, "Devlet dini": { "first_paragraph": "Devlet dini ya da resmî din, devlet tarafından onaylanan ve desteklenen bir dinî yapı ya da akide. Resmî dini olan bir devlet, seküler olmamasına karşın mutlaka teokratik olmak zorunda da değildir.\n" }, "Din ve devletin ayrılması": { "first_paragraph": "Din ve devletin ayrılması, din örgütleri ile ulus devlet arasındaki ilişkide siyasi mesafeyi tanımlayan felsefi ve hukuki bir kavramdır. Kavramsal olarak bu terim, laik bir devletin (hukuken açıkça din-devlet ayrılığı olan veya olmayan) kurulması ve dini kurumlar ile devlet arasındaki var olan resmi bir ilişkinin değiştirilmesi yoluyla dinin devletteki egemenliğinden yoksun bırakılması anlamına gelir.[1]\n" }, "İntegralizm": { "first_paragraph": "Siyaset biliminde integralizm veya bütünleştirmecilik (Fransızca: intégrisme) olarak adlandırılan, pek çok çeşidi olmasına rağmen genel olarak Katolik inancının sivil toplum bünyesindeki kamu hukukunun ve politikasının temeli olması gerektiğini savunan ve böylece Katoliklerin toplum üzerinde üstün bir konumda bulunmasını mümkün kılan bir prensiptir. İntegralistler, Papa IX. Pius'un, sivil gücün dini tarafsızlığının ideal olarak kabul edilemeyeceğini belirten 1864 yılında yayınladığı Quanta cura genelgesini[1] ve XIII. Leo'nun, devletin dini yükümlülükleri hakkındaki Immortale Dei doktrinini desteklerler. \"İnsanların ve toplumların gerçek dine ve bir Mesih Kilisesi'ne karşı ahlaki görevlerine ilişkin bu geleneksel Katolik doktrini\", İkinci Vatikan Konseyinin Dini Özgürlük Bildirgesi tarafından bozulmadan bırakılmıştır.[2] Bu yüzden integralistler, genellikle Konsil ile ilişkili olarak, \"Konstantin Çağı'nın Hristiyan Alemi'nin Yadsınmasını\" kabul etmiyorlar.[3]\n" }, "Doğrudan demokrasi": { "first_paragraph": "Doğrudan demokrasi, halkın egemenliğini bizzat ve doğrudan doğruya kullandığı demokrasi türüdür. Doğrudan demokrasi, halkın halk tarafından yönetilmesini öngörmektedir. Dolayısıyla doğrudan demokrasi dizgesi, demokrasinin ülküsel anlamına en yakın olan hâlidir. Siyasi kararların, çoğunluk esasına göre, yurttaşların oy çokluğu ile, doğrudan doğruya şehir halkı tarafından alındığı yönetim şekline, doğrudan doğruya demokrasi denir. Doğrudan demokraside, halk herhangi bir aracı veya temsilci olmadan politikalara karar verirken, temsili bir demokraside insanlar daha sonra politika girişimlerini yürürlüğe koyan temsilcilere oy verirler. Kullanılan belirli bir sisteme bağlı olarak, doğrudan demokrasi yürütme kararlarının geçirilmesini, sıralamanın kullanılmasını, yasaların yapılmasını, yetkililerin doğrudan seçilmesini veya görevden alınmasını ve yargılamaların yapılmasını gerektirebilir. Doğrudan demokrasinin önde gelen iki biçimi katılımcı demokrasi ve müzakereci demokrasidir.\n" }, "E-demokrasi": { "first_paragraph": "E-demokrasi, “demokrasi özgürlüktür” temeli üzerinden yükselen yeni bir düşünce akımı olarak “dijital demokrasi” düşüncesinin ifadesidir. Bir ülkenin vatandaşlarının o ülkedeki resmî olarak seçilebilir olan yasal siyasi partilere kendi istekleri ile açık oy vermesine izin ve olanak veren bir düşünce yapısıdır. Bu şekilde bir oylama sisteminin tamamen güvenilir olacağı öngörüsündedir.[1]\nCumhuriyetin cumhuriyet olması için içinde demokrasi olması gerekir, demokrasi içinde içinde özgürlük olması gerekir.\nGünümüzde demokrasi, vekiller tarafından halkın temsiline dayanır. E-demokrasi, temsilci kullanmadan, her vatandaşın yasa yapma sürecine katkı vermesi gibi, teknolojiye dayanan yeni kazanımlar elde edilmesine dayanır.[2]\n" }, "1991 Kırım Egemenlik Referandumu": { "first_paragraph": "1991 Sovyetler Birliği referandumundan iki ay önce Ukrayna SSC'nin Kırım Oblastı'nda 20 Ocak 1991'de[1] egemenlik referandumu yapıldı. Seçmenlere, 1945'te lağvedilmiş olan Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyetini yeniden kurmak isteyip istemedikleri soruldu. Bu öneri, seçmenlerin %94'ü tarafından onaylandı.\n" }, "2014 Donbas referandumları": { "first_paragraph": "Ukrayna'nın Donbas bölgesini oluşturan parçaları olan Donetsk ve Luhansk oblastlarının statüsüne ilişkin referandumların 11 Mayıs 2014'te Rusya'nın desteklediği ayrılıkçı Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetleri'nin kontrolündeki birçok kasabada yapıldığı iddia edildi.[1][2] Bu referandumlar, Rusya'nın Kırım'ı işgali ve 2014 Ukrayna Devrimi'nin ardından artan Rusya yanlısı protestolar bağlamında sözde \"cumhuriyetlerin\" kurulmasını meşrulaştırmayı amaçlıyordu.[2] Buna ek olarak, Donetsk ve Luhansk oblastlarının Ukrayna kontrolündeki bazı bölgelerinde Dnipropetrovsk Oblastı'na katılım konusunda bir karşı referandum düzenlendi.[3][4][5]\n" }, "Falkland Savaşı": { "first_paragraph": " Birleşik Krallık\n" }, "ARA General Belgrano": { "first_paragraph": "ARA[1] General Belgrano 1951-1982 yılları arasında Arjantin Donanmasında görev yapmış olan kruvazör. İmal edildiğinde USS Phoenix adıyla ABD Donanmasında görev yapmıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Pasifik Cephesinde savaşmıştır. Sonrasında Arjantin'e satılan gemi, Falkland Savaşı sırasında 2 Mayıs 1982 tarihinde Kraliyet Donanmasına bağlı nükleer denizaltı HMS Conqueror tarafından batırılmıştır. Bu olayın ardından Arjantin donanması Falkland Savaşı'na dahil olamadığı için Belgrano'nun batırılması savaşın İngilizler lehine sonuçlanmasında belirleyici olmuştur.\n" }, "Basilio Lami Dozo": { "first_paragraph": "Basilio Arturo Ignacio Lami Dozo (Santiago del Estero, 1 Şubat 1929 - Jose C.Paz 1 Şubat 2017) Arjantinli üst düzey komutan ve devlet adamı. 1976-1983 dönemindeki askerî cuntada Leopoldo Galtieri ve Jorge Isaac Anaya ile birlikte 1981-1982 döneminde aktif yönetimde bulunmuştur.\n" }, "Falkland Savaşı'nın sonuçları": { "first_paragraph": "Falkland Savaşı'nın sonuçları, İngiltere ile Arjantin arasındaki 1982 yılındaki Falkland Savaşı'nın sonuçlarının iki ülke iç siyasetine olduğu kadar küresel olarak uluslararası ilişkiler alanında, askeri alanda, kültürel alanda ve sağlık alanında etkileri olmuştur.\n" }, "Goose Green Muharebesi": { "first_paragraph": "Goose Green Muharebesi veya İspanyolca adıyla Batalla de Pradera del Ganso Falkland Savaşı kapsamında 28-29 Mayıs 1982 tarihinde yapılan muharebedir. Doğu Falkland Adalarındaki Goose Green bölgesindeki kıstakta yaşanan muharebede Arjantin üssüne saldırı düzenleyen İngiliz birlikleri iki gün sonra düşman bölgesini ele geçirmiştir.\n" }, "Jorge Isaac Anaya": { "first_paragraph": "Jorge Isaac Anaya (Bahía Blanca, 27 Eylül 1926 - Buenos Aires, 9 Ocak 2008) Arjantinli asker ve devlet adamı. 1976-1983 döneminde ülkede iktidar olan cunta rejiminde 1981-1982 yılları arasında Leopoldo Galtieri ve Basilio Lami Dozo ile birlikte görev yapmıştır.\n" }, "King Edward Point": { "first_paragraph": "King Edward Point, Atlas Okyanusu'nun güneyinde bulunan ve Birleşik Krallık'ın Britanya Denizaşırı Toprakları'ndan biri olan Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları'nın başkentidir. Şehir Güney Georgia Adası'nda bulunmaktadır. Şehrin ıssız olmasının nedeni ülkenin de ıssız olması ve genel olarak turizm amaçlı kullanılmasıdır.\n" }, "Port Stanley'in düşüşü": { "first_paragraph": "Port Stanley'in düşüşü Falkland Savaşı kapsamında adalardaki en önemli Arjantin askerî varlığının bulunduğu Stanley'deki Arjantin birliklerinin teslim olmasını, bu sürece giden irili ufaklı muharebeleri ve adadaki Arjantin birliklerinin İngilizlere teslim oluş sürecini anlatır.\n" }, "Special Air Service": { "first_paragraph": "Special Air Service (SAS), Birleşik Krallık Ordusu'na bağlı, ülke dışında görev yapan özel birliktir.[1][2] II. Dünya Savaşı, Malaya Tehlikesi, Endonezya-Malezya çatışmaları, Kuzey İrlanda Sorunu, Falkland Savaşı, Irak Savaşı ve Afganistan Savaşı'nda görev yapmışlardır. Ayrıca keskin nişancı ekibi vardır ve bu ekip gizli saldırılarıyla ünlüdür.\n" }, "Yasak bölge (Falkland Savaşı)": { "first_paragraph": "Yasak bölge (İngilizce: Total Exclusion Zone) Falkland Savaşı sırasında 30 Nisan 1982 günü Birleşik Krallık tarafından ilan edilen ve merkezinde Falkland Adaları'nın bulunduğu 200 deniz mili (370 km) çapındaki bir dairenin tanımladığı alandır. Savaş sırasında bu bölgeye giren herhangi bir deniz veya hava aracına önceden uyarılmadan silahlı müdahale edileceği ilan edilmiştir.\n" }, "Yomp": { "first_paragraph": "Yomp Kraliyet Deniz Piyadeleri arasında kullanılan ve tam teçhizatlı şekilde yapılan cebrî yürüyüşü[a] anlatan askerî argo kelimedir.\n" }, "Golan Tepeleri Yasası": { "first_paragraph": "Golan Tepeleri Yasası, İsrail hükûmetini ve yasalarını Golan Tepeleri'ne uygulayan İsrail yasasıdır . Knesset tarafından 14 Aralık 1981'de 63-21 oyla onaylandı.[1] Yasa terimi kullanmasa da, uluslararası toplum ve İsrail muhalefetinin bazı üyeleri tarafından Golan Tepeleri'nin \" ilhakı \" olarak kabul edildi.[2]\n" }, "Rus İmparatorluğu'nun Kırım'ı ilhakı": { "first_paragraph": "Rus İmparatorluğu'nun Kırım'ı ilhakı, öncesinde Kırım Hanlığı'na bağlı bir yarımada olan Kırım'ın, 19 Nisan [E.U. 8 Nisan] 1783 tarihinde Rus İmparatorluğu tarafından ilhak edilmesi olayıdır.[1] İlhaktan önceki süreçte Rus İmparatorluğu Kırım'ın içişlerine müdahalelerde bulunurken Kırım'ın bağlı olduğu Osmanlı İmparatorluğu Kırım ile yeterince ilgilenememekteydi. İlhak sonrası tam 134 yıl boyunca Rus İmparatorluğu tarafından yönetilen Kırım'daki Rus egemenliği 1917 Rus Devrimi'nin hemen sonrasında kısa ömürlü Kırım Halk Cumhuriyeti'nin ilan edilmesiyle son buldu.\n" }, "Kuvvetler ayrılığı": { "first_paragraph": "Kuvvetler ayrılığı veya güçler ayrılığı, devlet organları olan yasama, yürütme ve yargı güçlerinin birbirinden ayrılmış oldukları bir devlet yönetim modelidir. Devletin her biri birbirinden ayrı ve bağımsız güçlerdeki kol ve sorumluluk alanlarına ayrıldığı ve böylece her bir güç ve kolun bir diğeri ile güç ve sorumluluk alanları bakımından bir çatışma yaşamadıkları bu model ilk olarak antik Yunan ve Roma'da geliştirildi. Kuvvetler ayrılığında güçler normal olarak yasama, yürütme ve yargı olmak üzere üç kola ayrılmaktadır.\n" }, "En zengin kraliyet üyeleri": { "first_paragraph": "Forbes dergisinin 20 Ağustos 2008 tarihli yazısında Dünyanın en varlıklı kraliyet üyeleri listesi hazırlanmıştır. Listedeki net değerler ABD doları cinsindendir.\n" }, "Eşitler arasında birinci": { "first_paragraph": "Eşitler arasında birinci, aynı rütbe, makam veya mevkiye sahip kimseler arasında en kıdemli olanı belirtmek amacıyla kullanılan bir terimdir. Latince aynı anlama gelen Primus inter pares teriminden türemiştir.\n" }, "Fetret": { "first_paragraph": "Fetret ya da Interregnum (Latince inter-, ''arası'' + regnum, ''hüküm'') devletlerin monarksız, hükümetsiz veya parlamentosuz kaldığı dönem.[1][2]\n" }, "Gana İmparatorluğu": { "first_paragraph": "\n" }, "Irsî monarşi": { "first_paragraph": "Irsî monarşi, kalıtsal monarşi ya da hanedanlık sistemi, monarşi yönetim sisteminin en yaygın olan ve günümüzde süregelen monarşilerin çoğunun kullandığı yöntemidir.\n" }, "Kalākaua Ailesi": { "first_paragraph": " \nŞablon:Infobox noble house\n" }, "Kesin veliaht": { "first_paragraph": "Kesin varis ya da heir apparent, bir tahtın ya da soyluluk unvanın veraset sıralamasında birinci olan ve başka bir kişinin doğumuyla mirastan çıkarılamayan kişidir. Muhtemel veliaht olanlar ise tam tersine, bir unvanı miras almak için ilk sırada olan ancak daha uygun bir varisin doğumuyla yerinden edilebilecek olan kişidir.\n" }, "Kraliyet muhafızı": { "first_paragraph": "Kraliyet muhafızı, imparator veya imparatoriçe, kral veya kraliçe veya prens veya prenses gibi bir kraliyet şahsının korunmasından sorumlu bir grup muhafızdır. Genellikle düzenli silahlı kuvvetlerin seçkin bir birimidirler veya bu şekilde tayin edilirler ve özel haklara veya ayrıcalıklara sahip olabilirler.\n" }, "Lèse-majesté": { "first_paragraph": "Lèse-majesté (İngilizce telaffuz: [ˌli:z_ˈmædʒi-sti]; Fransızca: lèse-majesté Fransızca telaffuz: [lɛz maʒɛste]) Latince laesa maiestas'den gelen Fransızca hukuk terimdir. Egemen olan hükümdar veya ülkeye karşı işlenen suç anlamına gelmektedir.\n" }, "Monarşi": { "first_paragraph": "Monarşi ya da tek erklik[1], bir hükümdarın devlet başkanı olduğu bir yönetim biçimidir. Saltanatın bir başka adıdır. Genellikle seçim dışı yöntemler kullanılır. Bu hükümdar, Türkçede kral, imparator, şah, padişah, prens, emir, kağan, hakan, han gibi çeşitli adlar alabilir. Monarşiyi diğer yönetim biçimlerinden ayıran en önemli özellik, devlet başkanının bu yetkiyi yaşamı boyunca elinde bulundurmasıdır. Hükümdar öldükten sonra onun soyundan biri gelir (oğlu, kızı, kardeşi gibi). Yani yetki genellikle babadan oğula geçer. Demokrasilerde ise devlet başkanı seçimle işbaşına gelir. “Monarşi” sözcüğü Türkçeye Fransızcadan (Monarchie) geçmiştir. Cezalandırma ve bağışlama yetkileri sadece hükümdarın elindedir.\nOtoritenin bir kralın veya bir imparatorun elinde olduğu yönetim türüdür.\n" }, "Monarşizm": { "first_paragraph": "Magna Carta\nOsmanlı İmparatorluğunun kuruluşu\n" }, "Mutlak monarşi": { "first_paragraph": "Magna Carta\nOsmanlı İmparatorluğunun kuruluşu\n" }, "Padişah": { "first_paragraph": "Padişah (Farsça: پادشاه), bazı İslam hükümdarları tarafından kullanılan ve yücelik belirten unvan. Farsça bir sözcük olup \"şahların en büyüğü\" manasına gelmektedir. Esasen İslamiyet öncesi İran'da hüküm süren Sasani hükümdarlarının sıfatı iken daha sonra Osmanlı hükümdarları ve Delhi sultanları tarafından benimsenmiştir. Hindistan'da bazı bölgesel İslam hükümdarları (örneğin Maysor hükümdarı Tipu Sultan) ile Afganistan'daki Dürraniler de \"padişah\" unvanını kullanmıştır.\n" }, "Sahib (unvan)": { "first_paragraph": "Sahib (Fars Arap alfabesi: صاحب; Devanagari: साहिब; Gurmukhi ਸਾਹਿਬ; Bengal সাহেব), \"refakatçi\" anlamına gelen Arapça kökenli bir kelimedir. Ödünç olarak, Farsça, Kürtçe, Türkçe, Kazakça, Özbekçe, Türkmence, Tacikçe, Kırım Tatarcası[1], Urduca, Hintçe, Pencapça, Peştuca, Bengalce, Gucaratça, Marathice, Rohingya ve Somalice dahil olmak üzere birçok dile geçti. Resmi bir unvan veya bir onur olarak adres terimi olarak kullanılabilir. Genellikle saab olarak kısaltılır.\n" }, "Seçimli monarşi": { "first_paragraph": "Seçimli monarşi ya da seçmeli monarşi, hükümdarın seçimle başa gelmesiyle olan monarşi biçimidir. Hanedanlık sisteminden farklı yanı rütbenin her zaman \"babadan oğla\" veya aile içinde olmamasıdır. Seçim şekli, seçilebilecek adaylar ve seçimi yapanlar devletten devlete değişir.\n" }, "Sonnō jōi": { "first_paragraph": "Sonnō jōi (Japonca: 尊王攘夷, 'Sonnou Joui', \"İmparatoru yücelt, yabancıları kov), İmparator'u yüceltip, yabancı işgalcileri ülkeden kovmayı savunan bir düşünce akımıdır. Edo dönemi'nin sonlarına doğru (Bakumatsu) Mitogaku ve Kokugaku gibi ulusal tarih çalışmalarını derinden etkilemiş, Meiji Restorasyonu döneminde yaygınlaşan bir siyasi slogan olmuştur.\n" }, "Taç": { "first_paragraph": "Taç, özellikle monarşilerde hükümdar tarafından giyilen veya bazı inanç sistemlerinde tanrısal varlıklar tarafından giyildiği düşünülen, genellikle gösterişli başlık.\n" }, "Taç giyme töreni": { "first_paragraph": "Taç giyme, bir hükümdarın başına taç takılması ile göreve başlaması.\n" }, "Taht": { "first_paragraph": "Taht; hükümdarların oturduğu, büyük ve gösterişli koltuk. Geniş manasıyla devletin başını ve yönetim merkezini simgeler. Monarkların yanı sıra, özellikle Hristiyanlıkta en yüksek kademelerdeki din adamları tarafından da kullanılır.[1] Türkçeye Farsça تخت (taht)[2] sözcüğünden geçmiştir.[3]\n" }, "Tianming": { "first_paragraph": "Tianming (Çince: 天命; pinyin: Tiānmìng), Tian'ın (gökyüzü, cennet) Çin imparatoruna yeryüzünü yönetme yetkisi verdiğine dair bir inanıştır.\n" }, "Abertzale": { "first_paragraph": "Abertzale, Baskça'da \"Yurtseverlik\" anlamına gelir ancak çoğunlukla Bask Milliyetçiliği anlamında kullanılır. aberri(a) (\"anavatan\" ihtira, Sabino de Arana) tarafından oluşturulmuştur. ve -(t)zale'nin (bir şeyi, birini seven) birleşiminden meydana gelmiştir.\n" }, "Ahvaz'ın Kurtuluşu İçin Arap Mücadelesi Hareketi": { "first_paragraph": "Ahvaz'ın Kurtuluşu İçin Arap Mücadelesi Hareketi (Arapça: حركة النضال العربي لتحرير الأحواز), Huzistan'da İran'dan ayrı bir Arap devletinin kurulmasını savunan Arap milliyetçisi isyancı grup. İran hükûmeti tarafından terörist bir grup olarak kabul edilir.[1]\n" }, "Anti-Apartheid Hareketi": { "first_paragraph": "Anti-Apartheid Hareketi, (Türkçe: Güney Afrika'da Irkçılığa Karşı Hareket) Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 1960-1994 yılları arasında ırk ayrımcılığına son vermek için yürütülmüş uluslararası mücadele. 21 Mart 1960'taki Sharpeville Katliamı'ndan sonra, 1912'de kurulan ve farklı ırklardan insanlara seslenen ve Afrika Ulusal Konseyi'nden (ANC) ayrılanların \"apartheid\"e (ırk ayrımcılığına) karşı kurdukları bu hareket, Nisan 1994'te ANC seçimi kazanıp, Nelson Mandela devlet başkanlığı koltuğuna oturduğunda sona erdi.[1]\n" }, "Batı Somali Kurtuluş Ordusu": { "first_paragraph": "Batı Somali Kurtuluş Ordusu, Etiyopya'nın Ogaden eyaletinin (Somali bölgesi de denir) bağımsızlığını sağlamak amacıyla Etiyopya ordusuna karşı silahlı mücadele veren ve bölgedeki Somalililer tarafından kurulan bir direniş örgütü.\n" }, "Bulgar direniş hareketi": { "first_paragraph": "Almanya'nın Sovyetler Birliği'ne saldırması,\n" }, "Cezayir Ulusal Hareketi": { "first_paragraph": "Cezayir Ulusal Hareketi, (Fransızca: Mouvement national algérien MNA) Cezayir'de bir milliyetçi parti. Aralık 1954'te Cezayir Bağımsızlık Savaşı sırasında Mesali Hac tarafından kuruldu. Yıllar içinde etkisini kaybeden hareket, 1962 yılında yapılan bağımsızlık görüşmelerine katılmadı ve FLN'nin ülkede denetimi ele almasından sonra da siyasi varlığı sona erdi.\n" }, "Cundullah (İran)": { "first_paragraph": "Cundullah, İran'da özellikle Sistan ve Belucistan Eyaleti'nde etkin Sünni İslamcı bir örgüttür.\n" }, "Doğu Türkistan Milli Uyanış Hareketi": { "first_paragraph": "Doğu Türkistan Millî Uyanış Hareketi (DTMUH) (Uygur : Haziran 2017'de kurulan Washington DC merkezli kâr amacı gütmeyen bir insan hakları ve siyasi haklar grubu.[1] Grup, Doğu Türkistan bağımsızlık hareketini destekliyor. Uygur Amerikalı danışman[2] ve yüksek lisans öğrencisi olan Salih Hudayar, önceden kurulmuş Uygur örgütlerinin Doğu Türkistan'ın bağımsızlığını etkin bir şekilde çağırmadığı için grubu kurdu.[3]\n" }, "Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti": { "first_paragraph": "Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti (Uygur: شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى ھۆكۈمىتى ULY: Sherqiy Türkistan Sürgündi Hökümiti; DTSH olarak kısaltılmış), Doğu Türkistan'lı Uygur, Kazak ve diğer Türk halklar tarafından sürgünde kurulan bir hükûmet düzenidir ve Doğu Türkistan'ı Çin yönetiminden kurtarılana kadar Doğu Türkistan'ı ve halkını temsil etmeye yetkili tek organ olduğunu iddia eder.[1] Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti, Eylül 2004'te kuruluşundan bu yana ona karşı çıkan Çin tarafından tanınmamıştır.[2]\n" }, "Dünya Uygur Kurultayı": { "first_paragraph": "Dünya Uygur Kurultayı (DUK) (Uygurca: دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى / Dunya Uyghur Qurultiyi), Sincan Uygur Özerk Bölgesi içindeki ve dışındaki Uygurların hak ve çıkarlarını savunmayı amaçlayan, sürgüne gönderilmiş Uygurların oluşturduğu uluslararası bir örgüttür. Uygurların sesini dünyaya duyurmak hedefiyle yola çıkan örgütün şimdiki başkanı Rabiya Kadir, onursal başkanı ise Mehmet Rıza Bekin'dir. Çin tarafından terör örgütü olarak kabul edilmektedir.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Ermeni Ulusal Hareketi": { "first_paragraph": "Ermeni Ulusal Hareketi, 1780 Zeytun İsyanı ile başlayarak 1984 yılına kadar süren dönemdeki \"Ermeni ulusal kurtuluş hareketi\" olarak da bilinen Ermeni milliyetçiliğini savunan Ermenilerin tarihte kurulmuş olan Ermeni devletlerinin kapsadığı bölgelerde, Doğu Anadolu Bölgesi ve Kafkasya'da, yeniden bir Ermeni devleti kurma amacı doğrultusunda düzenlenen faaliyetlerdir.\n" }, "Ezker abertzalea": { "first_paragraph": "Ezker abertzalea terimi, (Türkçe: \"Vatansever Sol\"; İspanyolca'ya izquierda nacionalista radical vasca, \"Bask radikal milliyetçi sol\" olarak çevrilmiştir.) sosyal demokrasiden komünizme kadar yayılmış Bask milliyetçi/ayrılıkçı sol parti ve kuruluşları tanımlamak için kullanılır.\n" }, "Filistin Halk Kurtuluş Cephesi": { "first_paragraph": "Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) (Arapça: الجبهة الشعبية لتحرير فلسطين, el-Cebhe eş-Şabiye li Tahrir Filastin), 11 Aralık 1967 tarihinde kurulan Marksist-Leninist, Filistin siyasi ve askeri partisi.\n" }, "Filistin Kurtuluş Örgütü": { "first_paragraph": "Filistin Kurtuluş Örgütü, kısaca FKÖ (Arapça: منظمة التحرير الفلسطينية Munaẓẓamat at-Taḥrīr al-Filasṭīniyyah) veya uluslararası İngilizce kısaltmasıyla PLO (Palestine Liberation Organization) olarak bilinen, Bağımsız ve özgür bir Filistin kurmayı amaçlayan bir örgüttür.[1][2] Temelleri 13-16 Ocak 1964’te Kahire'de toplanan Arap Birliği zirvesinde atılan örgüt, 29 Mayıs 1964 tarihinde Filistin Ulusal Konseyinin toplanmasının ardından 2 Haziran 1964 tarihinde kuruldu. Örgüt Arap devletleri arasındaki liderlik savaşı yüzünden Filistinliler tarafından değil, Arap devletleri tarafında özellikle de Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnasır'ın yoğun desteği ile kurulmuştur.[1]\n" }, "Mozambik Kurtuluş Cephesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Genç Bosna": { "first_paragraph": "Genç Bosna (Sırp-Hırvatça: Mlada Bosna / Млада Босна) I.Dünya Savaşı öncesi Avusturya-Macaristan yönetimindeki Bosna Hersek ve Avusturya-Macaristan topraklarında faaliyet gösteren ayrılıkçı ve devrimci bir hareketti. Hareketin üyeleri ağırlıklı olarak Bosnalı Sırp genç öğrencilerden oluşuyordu ancak grup içinde Bosnalı Müslümanlar ve Hırvatlarda bulunuyordu. Grup içinde desteklenen iki büyük fikir vardı: Yugoslavyacı fikirler (Yugoslavya kurma isteği) ve Pan-Sırp fikirler mevcuttu. Genç Bosna hareketi felsefi olarak Alman Romantizmi, anarşizm, Rus Devrimci Sosyalizmi ve Friedrich Nietzsche, Fyodor Dostoyevski kişilerini ve fikirlerini benimser. \n" }, "Guria Cumhuriyeti": { "first_paragraph": "Guria Cumhuriyeti, Batı Gürcistan'daki Guria bölgesinde Rus İmparatorluğu'na ayaklanan halkın kurduğu bir devlettir. 1902'de arazi otlatma hakları üzerine çıkan isyanlarla başlayan ayaklanma hareketinin geçmişi on yıllar öncesine dayanmaktadır. Vergilendirme, arazi mülkiyeti ve ekonomik faktörler de dahil olmak üzere büyük ölçüde köylü nüfusunun karşı karşıya kaldığı sorunlar isyanları başlatmıştı. Gürcü sosyal demokratlarının çabalarıyla ivme kazanan ayaklanmalar, 1905'deki Rus Devrimi sırasında daha da kuvvetlenmiştir. Rus İmparatorluğu makamları, ezici askeri güç kullandıkları 1906 yılına kadar bölgenin kontrolünü yeniden ele geçiremediler.\n" }, "Gürcistan komplosu (1832)": { "first_paragraph": "1832 Gürcü komplosu (Gürcüce: 1832 წლის შეთქმულება), Gürcü kraliyetini ve soyluluğunu Gürcü devletini ve Bagrationi hanedanı monarşisini yeniden kurma amacını taşıyan bir komplo idi.\n" }, "Irgun": { "first_paragraph": "Irgun (İbranice: ארגון; tam adı: הארגון הצבאי הלאומי בארץ ישראל‎ Hā-ʾIrgun Ha-Tzvaʾī Ha-Leūmī b-Ērētz Yiśrāʾel, lit. \"İsrail Topraklarındaki Ulusal Askerî Örgüt\"), 1931-1948 arasında Filistin Mandası'nda faaliyet gösteren siyonist bir milis örgütüdür. Eski ve büyük Yahudi paramiliter örgüt Haganah'ın (İbranice: הגנה‎, Savunma) bir koluydu. Grup Haganah'tan ayrıldıktan sonra Haganah Bet (İbranice: \"Savunma 'B' \" veya \"İkinci Savunma\", הגנה ב‎), veya alternatif olarak haHaganah haLeumit (İbranice: ההגנה הלאומית) ya da Hama'amad (המעמד‎) olarak tanınmaya başlandı.[1] Irgun üyeleri, 1948 Arap-İsrail savaşının başlangıcında İsrail Silahlı Kuvvetleri'ne dahil edildi. Irgun ayrıca İbranice harflerin bir kısaltması veya IZL kısaltması Etzel (אצ\"ל‎) olarak da bilinmektedir.\n" }, "İslami Mahkemeler Birliği": { "first_paragraph": "İslami Mahkemeler Birliği (ICU) (Somalice: Midowga Maxkamadaha Islaamiga; Arapça: اتحاد المحاكم الإسلامية İttihad el-mahakim'ül İslamiyye), Somali'de Şerif Ahmed liderliğinde Somali Geçici Federal Hükümeti'ne (TFG) karşı bir yönetim kurmak için birleşmiş bir grup şeriat mahkemesi birliğiydi. 2006 yılında örgüt dağılarak birçok gruba bölünmüştür.\n" }, "İzzeddin el-Kassam Tugayları": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Khmer Issarak": { "first_paragraph": "Khmer Issarak (Özgür Kmer veya Bağımsız Kmer) (Kmerce: ខ្មែរឥស្សរៈ) \"gevşek yapılandırılmış\" bir anti-Fransız ve anti-sömürge bağımsızlık hareketiydi.[1] Ayrıca hareket “amorf” olarak etiketlendi. [2] Issarak 1945'te kuruldu ve her biri kendi lideri olan birkaç gruptan oluşuyordu.[3] Issarak çetelerinin çoğu, 1945'te İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesi ile 1953'te Kamboçya'nın bağımsızlığı arasında aktif olarak savaştı. Khmer Issarak'ın ilk hedefleri bağımsızlık kazanmak için Fransızlara karşı savaşmaktı. Daha sonra, Kamboçya hükümetini devirmek bazı Issarak gruplarının gündemi oldu.[1] [2] Üstelik, Issarak terimi başlangıçta komünist olmayanlara atıfta bulunuyordu, ancak 1950'lerin başında Việt Minh güdümlü gerillalar, diğer komünist olmayan güçleri birleştirmek adına kendilerine Issarak adını verdiler. [2]\n" }, "Kıbrıslılar Birliği": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kürdistan Komünist Partisi (Türkiye)": { "first_paragraph": "Kürdistan Komünist Partisi (Kürtçe: Partiya Komunistê Kurdistan), Türkiye'de faaliyet gösteren yasa dışı bir siyasi parti. Türkiye Komünist Emek Partisi'nin Kürt kolu olarak 1982'de Kürt Özerk Örgütü (TKEP/KÖÖ ya da sadece KÖÖ) olarak kuruldu.[1] 1990 yılında TKEP'ten kopmuştur. Parti, programında Kürdistan Sosyalist Halk Cumhuriyeti için savaşmayı benimsemiştir. KKP üyelerinden Sinan Çiftyürek 2011 yılında Özgürlük ve Sosyalizm Partisi'ni kurmuştur. Partinin yayın organı Dengê Kurdistan'dır. Parti lideri Mehmet Baran'dır. KKP'nin Almanya'da da bir komitesi bulunmaktadır.\n" }, "Lehi": { "first_paragraph": "Lehi (İbranice tam adı לח\"י - לוחמי חירות ישראל Lohamei Herut Yisrael, \"İsrail Özgürlük Savaşçıları\"), Filistin'de İngiliz mandasının kalkmasını, Yahudi göçünün serbest bırakılmasını ve bir Yahudi devleti kurulmasını savunan silahlı Siyonist direniş örgütü.\n" }, "Portekiz Sömürge Savaşları": { "first_paragraph": "Angola, Yeşil Burun Adaları, Gine-Bissau, Mozambik ve São Tomé ve Principe'nin bağımsızlığı\n" }, "Sabirîn Hareketi": { "first_paragraph": " Hizbullah\n" }, "Sırp Gönüllü Muhafızları": { "first_paragraph": "Arkan'ın Kaplanları (veya sadece Kaplanlar; Sırpça: Арканови тигрови/Arkanovi tigrovi veya sadece Тигрови/Tigrovi) ya da Arkan'ın Adamları (Sırpça: Аркановци/Arkanovci) olarak bilinen Sırp Gönüllü Muhafızları (Sırpça: Српска добровољачка гарда, СДГ/Srpska dobrovoljačka garda, SDG), Yugoslav Savaşları sırasında Hırvatistan (1991–93) ve Bosna'da (1992–95) savaşan ve çok sayıda savaş suçu ve katliamdan sorumlu olan, Arkan tarafından kurulan ve yönetilen bir Sırp gönüllü paramiliter birimiydi.\n" }, "Trablus Tugayı": { "first_paragraph": "Trablus Tugayı, Libya İç Savaşı'nda, Kaddafi karşıtı kuvvetler içinde kurulan silahlı gruptur. 2011 yılında kurumuştur, komutanı Mehdi el-Herati'dir. Ulusal Geçiş Konseyi ve onun silahlı kolu Ulusal Kurtuluş Ordusu'na bağlıdır.\n" }, "Tseğakronizm": { "first_paragraph": "Tseğakronizm veya Tseghakronism (Ermenice Ցեղակրոնություն Latin harfleri ile Tseğakronutyun [a] ) Ermeni halkının manevi, davranışsal ve kültürel kimliğinin yenilenmesine yönelik ulusal/etnik ve siyasi bir harekettir. Tsekharon ruhunu temsil eden (Ermeni) ırkı taşıma yani \"ırk taşıyıcısı\" anlamındadır. Tseghakronizm'in amacı, Ermeni halkını tarihi vatanlarının topraklarında tek bir Ermeni devleti içinde birleştirmektir. Ancak özellikle Türk ve Azeri bilim adamlarınca ırkçı bir ideolojik nitelik taşıdığından bahisle bu ideolojiye eleştiriler yöneltilmektedir. Bazı kaynaklar ırk dinini hakim kılmaya çalıştığından bahisle Nazizmin bir türü eleştirisi de yapmaktadır.\n" }, "Ulusal Kurtuluş Cephesi (Makedonya)": { "first_paragraph": "Ulusal Kurtuluş Cephesi (Makedonca: Народноослободителен фронт (НОФ), Narodnoosloboditelen front (NOF)) olarak da bilinir. Halk Kurtuluş Cephesi, Yunanistan'daki Slav Makedon azınlığın oluşturduğu komünist siyasi ve askeri bir organizasyondu.\n" }, "Yahudi Muharebe Örgütü": { "first_paragraph": "Yahudi Muharebe Örgütü, 28 Temmuz 1942 yılında oluşturulan yeraltı direniş örgütüdür. Örgütü kuranlarda Varşova Gettosu'nda yaşayanlardı. Kurulma sebebi ise Yahudilerin bu gettodan alınıp ölüm kamplarına gönderilmesidir. En büyük eylemde burada gerçekleşti (bkz: Varşova Gettosu Ayaklanması[1]). Örgütün amacı II. Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından başlatılan Holokost'u engellemektir. Örgüte sol görüşlü Siyonistler katılım gösterdi. Anti-Faşist Blok, Bund, Hashomer Hatzair, Dror, Cukunft, Akiba ve Poale Zion bu örgüte katılan Siyonist örgütlenmelerdir. Örgüt Polonya Sosyalist Partisi'in kontrolündeydi. Örgütün ilk komutanı Mordechai Anielewicz'dir. Armia Krajowa, Gwardia Ludowa, ve daha sonra bunun yerini alacak Armia Ludowa silah konusunda hem eğtim verdi hem de donanımını sağladı. Varşova Gettosu Ayaklanması'nda kızıl bayraklarla çatışmıştır.\n" }, "Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu": { "first_paragraph": "Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu veya Zapatistalar (Ejército Zapatista de Liberación Nacional, EZLN) Meksika'nın en yoksul eyaletlerinden Chiapas'ta yerleşik anarşist bir devrimci gruptur.\n" }, "Zealotlar": { "first_paragraph": "Zealotlar, 1. yüzyıl İkinci Tapınak Yahudiliğinde, Yahudiye Eyaleti halkını Roma İmparatorluğu'na karşı isyan etmeye ve onu Kutsal Topraklardan silah zoruyla, özellikle de Birinci Yahudi-Roma Savaşı sırasında kovmaya teşvik eden siyasi bir hareketti.\n" }, "Zimbabve Afrika Ulusal Birliği": { "first_paragraph": "\n" }, "Besarabya sorunu": { "first_paragraph": "Besarabya sorunu (Rumence: Problema basarabeană veya chesiunea basarabeană; Rusça: Бессарабский вопрос veya бессарабская проблема), Rus İmparatorluğu tarafından 1812'deki Bükreş Antlaşması ile Romanya'nın Moldavya prensliğinden ilhak edilen, 1917'de bağımsız olan hemen ardından Sovyetlere saldıran Romanya ile birleşen, 1940'ta Sovyetler Birliği tarafından işgal ve ilhak edilen ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla iki yeni devletin (Moldova ve Ukrayna) kontrolüne giren Besarabya'nın mülkiyeti konusunda başlayan tartışmaya verilen addır.[1]\n" }, "Küçük Almanya çözümü": { "first_paragraph": "Küçük Almanya çözümü (Almanca: Kleindeutsche Lösung), Alman sorununun ayyuka çıktığı 1848/49 devrimi döneminde ve sonrasında tartışılan iki çözümden biriydi. Diğeri Büyük Almanya çözümü olarak adlandırıldı.[1] Küçük Almanya çözümü 1867-1871'de uygulandıktan sonra terim anlamını yitirdi. Diğer terim, Büyük Almanya, Avusturya'nın dahil edilmesi için kullanılmaya devam etti.\n" }, "Birleşmiş Milletler Filistin Paylaşım Planı": { "first_paragraph": "Filistin için Birleşmiş Milletler Paylaşım Planı veya Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 181'nolu Kararı: Filistin'in Gelecek Hükümeti Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 29 Kasım 1947'de alınan kararına göre uyarlanmış bir plandır.[1]\n" }, "Bizans İmparatorluğu'nun gerilemesi": { "first_paragraph": "Bizans İmparatorluğu, 7. yüzyılın İslam'ın yayılışı ​​sırasında büyük kayıplar da dahil olmak üzere, yaklaşık bin yıl boyunca birkaç büyüme ve bozulma döngüsü yaşadı.\n" }, "Çekoslovakya'nın dağılması": { "first_paragraph": "Çekoslovakya'nın dağılması Çekoslovakya'nın 1 Ocak 1993 tarihinde barışçıl bir şekilde Çekya ve Slovakya adında iki ülkeye ayrılması olayıdır. Bu olay aynı zamanda Kadife Boşanma olarak da bilinmektedir.\n" }, "Doğu Prusya": { "first_paragraph": "Doğu Prusya (Almanca: Ostpreußen, Latince: Borussia orientalis), Mayıs 1945'te Avrupa'da II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar güneydoğu Baltık kıyıları boyunca Prusya bölgesinin ana parçasıdır. 1772-1829 ve 1878-1945 yılları arası Doğu Prusya eyaleti Prusya Alman devletinin bir parçası oldu. Başkenti Königsberg'di.\n" }, "Kars Antlaşması": { "first_paragraph": "Kars Antlaşması, Rusya, 1917'den sonra Kafkasya’dan çekildi. Bölgede Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan bağımsızlığına kavuşmuş ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti adında üç devlet kurulmuştur. Fakat Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti iki yıl sonra Kafkasya’yı yeniden işgal etmiştir. Bölgedeki üç devlet Sovyetler Birliği ismini alan yeni Sovyet rejiminin idaresine girdi. Sakarya Muharebesinin Ankara Hükûmetinin zaferiyle sonuçlanmasından sonra Sovyet Rusya’nın aracılığıyla üç Sovyet Cumhuriyeti Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan ile Kâzım Karabekir'in temsil ettiği TBMM Hükûmeti arasında 13 Ekim 1921'de Kars Antlaşması imzalandı. Bu anӀaşmaya göre her üç Cumhuriyet, Moskova Antlaşması'nı kendileri için de geçerli sayıyordu. Böylece Türkiye’nin doğu sınırı kesinleşti ve Ermeni Sorunu da sona erdi.\n" }, "Londra Paktı": { "first_paragraph": "Londra Paktı ya da Londra Anlaşması, 26 Nisan 1915 tarihinde, Büyük Britanya, Fransa, Rusya ve İtalya arasında yapılan gizli bir anlaşmadır.\n" }, "Osmanlı İmparatorluğu reform dönemi": { "first_paragraph": "Osmanlı İmparatorluğu reform dönemi, Türk ve Türkiye tarihi için önemli bir dönem. Bu dönem 1828'de başlayıp 1908'e kadar devam eder.[1]\n" }, "Saint-Germain Antlaşması": { "first_paragraph": "\nSaint-Germain Antlaşması (Fransızca: Traité de Saint-Germain-en-Laye), 10 Eylül 1919 tarihinde İtilaf Devletleri ile Avusturya arasında imzalanan ve I. Dünya Savaşı'nın ardından Avusturya-Macaristan İmparatorluğu topraklarının yeniden düzenlenmesini açıklayan antlaşmadır.\n" }, "Sovyetler Birliği'nin dağılması": { "first_paragraph": "Sovyetler Birliği'nin dağılması, 25 Aralık 1991 tarihinde Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov'un istifa etmesinin ardından Sovyetler Birliği'ni teşkil eden cumhuriyetlerin bağımsızlığını kazanmalarıyla 26 Aralık 1991'de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dağıldığı olaydır.\n" }, "Yugoslavya'nın dağılması": { "first_paragraph": "Yugoslavya’nın dağılması, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Josip Broz Tito'nun ölümünden sonra artan etnik çekişmeler, ekonomik bunalım ve Doğu Avrupa'daki değişiklikler nedeniyle 1980'lerin sonlarından 2000'li yıllara kadar yaklaşık 20 yıl süren kanlı bir süreç sonunda yedi ayrı egemen ülkeye bölünmesidir.\n" }, "Şablon:Hükûmet biçimleri": { "first_paragraph": "Bu şablon açılabilir bir listeyi içerir.\n" }, "Yönetim biçimlerine göre ülkeler listesi": { "first_paragraph": "Bu liste dünya üzerindeki ülkelerin yönetim biçimlerini listelenmektedir.\n" }, "Adhokrasi": { "first_paragraph": "Adhokrasi, bürokratik rutinin aksine anlık görevler konusunda uzmanlaşmış son derece esnek örgütsel yapıları ifade eder.[1]\n" }, "Ağalık sistemi": { "first_paragraph": "Ağalık sistemi, Osmanlı'dan bu yana değişerek süregelmiş feodal bir sistemdir. Yöneticisine \"Ağa\" veya \"Bey\" denir.[1]\n" }, "Algokrasi": { "first_paragraph": "Algokrasi (Algoritma ile yönetim), özellikle yapay zeka ve blok zinciri gibi teknolojiler başta olmak üzere, bilgisayar algoritmalarının yasal düzenlemelerde, kanun yapımında ve genellikle ulaşım veya tapu kaydı gibi günlük yaşamın herhangi bir yerinde kullanıldığı alternatif bir hükûmet veya sosyal düzen biçimidir.[1][2][3][4][5][6][7][8] \"Algoritma ile yönetim\" terimi, 2013 yılında akademik literatürde “Algoritmik Yönetim'e” alternatif olarak ortaya çıkmıştır.[9] İlgili bir terim olan \"Algoritmik Düzenleme\", standart belirleme ve davranışın hesaplama algoritmaları aracılığıyla izlenmesi veya değiştirilmesi olarak tanımlanır - yargının otomasyonu da bu kapsamda bulunmaktadır.[10]\n" }, "Androkrasi": { "first_paragraph": "Androkrasi[1] veya Fallokrasi[2], erkeklerin yönetimsel olarak egemen konumda olduğu toplumsal sistem. Bu sistemde erkekler; ahlâki otorite, siyasi liderlik gibi rollere sahiptirler.\n" }, "Aristokrasi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Askerî diktatörlük": { "first_paragraph": "Askerî diktatörlük, ordunun siyasi otorite üzerinde tam veya önemli bir kontrol sağladığı bir diktatörlüktür. Diktatör genellikle cuntanın başı olan üst düzey bir subaydır.[1]\n" }, "Baskın parti sistemi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Birinci Meşrutiyet": { "first_paragraph": "Birinci Meşrutiyet, Osmanlı İmparatorluğu'nda 23 Aralık 1876'da II. Abdülhamid tarafından ilan edilen, anayasal monarşi rejiminin ilk dönemi. Bu dönemin anayasası Kanun-ı Esasi, yürütme organı padişah II. Abdülhamid, yasama organı ise Meclis-i Umumi'dir.\n" }, "Bölgesel devlet": { "first_paragraph": "Bölgesel devlet ya da bölgeli devlet, içinde türlü kimliklere ya da topluluklara ait bazı yetkilerin tanınmasına dayalı siyasal örgütlenme şeklidir.[1] Bölgeli devlette egemenlik merkezi devletle bölgeler arasında dağılmaktadır. Bölgelere kısmi olarak siyasal özerklik verilmekte de denebilir. Ayrıca, her bölge ayrı olarak yasama yetkisiyle donatılmıştır. Kendilerine özgü yürütme organları da bulunmaktadır fakat bölgelerin yargılama yetkileri yoktur. Siyasal iktidarın tekliği esastır. Milletler ya da bölgelere de yetki devredilebilir. Bölgeli devlette her bir bölgeye birçok özerklik tanınmış olsa da, her bölge kendi anayasasına sahip değildir. Kuruluş kanunlarına sahiptirler. En çok bilinen örnekleri İspanya, İtalya ve Birleşik Krallık'tır.\n" }, "Büyük dukalık": { "first_paragraph": "Büyük dukalık (İtalyanca \"granduca\" [ɡranˈduka] sözcüğünden) veya grandüklük (Fransızca \"grand duc\" [ɡʁɑ̃dyk] sözcüğünden), bir büyük dük veya büyük düşes tarafından yönetilen bir ülke, bölge, toprak veya beylik adıdır. Terim çoğunlukla Avrupa'da krallıklardan küçük ülkeler için kullanılmış olup günümüzde bu unvanı yalnızca Lüksemburg tarafından kullanılmaktadır.\n" }, "Cumhuriyet": { "first_paragraph": "\nCumhuriyet, siyasi gücün halk ve temsilcileri tarafından paylaşıldığı bir devlet yönetim şeklidir ve bununla birlikte monarşinin zıttıdır.[1][2]\n" }, "Cunta": { "first_paragraph": "Cunta, yönetime kuvvet kullanarak el koyan askerî ya da siyasi grup.[1]\n" }, "Çok partili sistem": { "first_paragraph": "Çok partili sistem, oy hakkı bulunanların birçok parti arasında seçim yapabildiği bir sistemdir. Çok partili sistemler demokratik ve çoğulcu modellerdir. Dünya geneli demokratik birliklere sahip neoeratik hükûmetlerin çoğunda işlemektedir. Bu sistemin ilk olarak Yunanistan'daki şehir devletlerinde görüldüğü biliniyor. Neoeratik olarak bazı monarşik yönetime sahip siyasi organizmalarda da görülüyor. Ve hatta bazı dikta rejimlerinde dahi kısmi bir şekilde ve neopolitik olarak görülüyor.\n" }, "Demokratik cumhuriyet": { "first_paragraph": "Demokratik cumhuriyet, cumhuriyet ve demokrasinin öngördüğü ilkeleri birleştiren bir hükûmet biçimidir. Demokratik cumhuriyetler, iki ayrı sistemden birini uygulamak yerine, hem cumhuriyetlerin hem de demokrasilerin ortak ilkelerini barındırır.\n" }, "Dengesiz kalkınma": { "first_paragraph": "Mikroekonomi · Makroekonomi\nEkonomik düşünce tarihi\nMetodoloji · Heterodoks\n" }, "Despotizm": { "first_paragraph": "Siyaset biliminde, despotizm tek bir varlığın mutlak güçle hükmettiği bir yönetim biçimidir. Genellikle bu varlık birey, yani despot'tur; ancak (bir otoriter rejimde olduğu gibi) saygı ve gücü belirli gruplara sınırlayan toplumlar da despotik olarak adlandırılmıştır.[1]\n" }, "Diarşi": { "first_paragraph": "Magna Carta\nOsmanlı İmparatorluğunun kuruluşu\n" }, "Endüstriyel demokrasi": { "first_paragraph": "Endüstriyel demokrasi, endüstri içindeki sosyal gücün dağılımının, bir azınlığın elinde toplanmasından ziyade iş ile meşgul olan herkes arasında paylaşımını ifade eden uygulama. Diğer bir ifadeyle yurttaşlık hakları çerçevesinde, işçilerin bir sanayi işletmesinin ya da ticari kuruluşun idare edilmesine kısmen veya tamamen katılmalarıdır.[1] Endüstriyel demokrasi kişisel çıkarların keyfi ve kötüye kullanımını önlemek amacıyla sanayide güç birikimini engellemeyi, bunun için de biriken gücü parçalamayı amaçlamaktadır.[2]\n" }, "Etnokrasi": { "first_paragraph": "Etnokrasi, ülke yönetiminin baskın olan etnik grubun kontrolünde olduğu ve bu kontrolün yönetimdeki grubun çıkarlarını ilerletmek için kullanıldığı sosyolojik, siyasal veya toplumsal sistemdir. Bu yönetime sahip ülkelerde yönetim organları orantısız bir şekilde baskın grubun kontrolü altındadır[1] ve azınlık grupların çıkarları ile çatışmalar meydana gelmesi olasıdır. Bu durum sadece tek bir etnik grup ile olabileceği gibi (mono etnokrasi), bazı ülkeler \"poli etnokratik\" olarak sınıflandırılmıştır. Bu çoklu etnokrasi durumunda genellikle iki etnik grup yönetimde baskın olurken, yönetici kişinini etnik kimliği aynı zamanda politik kimliğinin göastergesi olmaktadır. Politik sistemde Valonyalı Fransızca konuşan Valonlar ile Flandreli Felemenkçe konuşan Flamanlar gibi sadece iki grubun baskın olduğu ve bu politik sistemin iki grup arasında şekillendiği Belçika gibi ülkeler poli etnokrasi olarak tanımlanmıştır.[2]\n" }, "Fencilik": { "first_paragraph": "Fencilik, Teknikçilik ya da Teknikizm, Bir işin bilim yönünden çok, uygulama ve pratik yönü ile uğraşan biridir.\n" }, "Gerontokrasi": { "first_paragraph": "Gerontokrasi, yaş bakımından toplum içerisindeki en yaşlı bireyin hiyerarşik anlamda en üst düzeyde bulunması ve bu kişinin iradesine tabiyettir. Siyasi bir yönetim biçimini ifade etmenin yanında sosyolojik bir olgu olarak, soy bağımlı bir toplulukta başat unsur olmayı ifade eder. Cinsiyet ayrımı temelli olmayan bu durum, erkek değerlerinin baskın olduğu bir toplumda ataerkil bir hiyerarşik düzene denk gelebileceği gibi, kadına atfedilen yönetsel işlevlerin fazla olduğu bir toplumda anaerkil bir özellik gösterebilir.\n" }, "Güdümlü demokrasi": { "first_paragraph": "Güdümlü demokrasi, görünürde demokratik bir hükûmet var iken asılında bu hükûmetin otokratik uygulamaların bulunmasıdır. Bu türden hükûmetler özgür ve adil seçimlerle işbaşına gelir ancak devletin politikalarında bir değişikliğe gitmez.[1]\n" }, "Hazine teorisi": { "first_paragraph": "Hazine teorisi, devletin yargı denetimine tabi olmadığı sadece yönetilenlere bazı parasal hukuki güvenceler sağlayan yönetim anlayışı.\n" }, "Hukuk devleti": { "first_paragraph": "Hukuk devleti, sınırları içerisinde kamu erkinin değişmezlik ve süreklilik temeline dayalı olarak değer ve hukuk düzenine bağlı olduğu bir devlet şeklidir. Mutlakiyetçi devletlerden farklı olarak devlet gücü, vatandaşları keyfi uygulamalardan korumak amacıyla yasalar yardımıyla tanımlanır (Şekli Hukuk Devleti kavramı). Modern anlayış temelindeki bir hukuk devleti bunun dışında maddi anlamda adaletli bir düzenin yaratılması ve korunmasını hedefler (Maddi Hukuk Devleti kavramı). Nesnel değer yargıları bireylerin öznel haklarından farklı olarak, belirlenmiş prensipler aracılığıyla kanun koyucunun sınırlanması işlevi görürler.\n" }, "İki partili sistem": { "first_paragraph": "İki partili sistem oy hakkı bulunanların iki büyük parti arasında seçim yaptığı ve kazananın mecliste çoğunluğu sağlayarak iktidara geldiği bir sistemdir. ABD, Jamaika ve Malta örneklerinde katı biçimde iki partili sistem görülür, bu sistemde iki parti dışında üçüncü bir partinin ülkedeki siyasi sisteme etkisi neredeyse hiç olmaz. Birleşik Krallık gibi ülkelerde ise siyasete yön veren iki dominant parti görülür, üçüncü veya dördüncü partiler ülkenin siyasi sistemine az da olsa etki edebilir ve dominant iki partinin kazanmasında veya kaybetmesinde etkili olabilirler.\n" }, "İkili devlet sistemi": { "first_paragraph": "İkili devlet sistemi veya ikili devlet teşkilatı, ülkenin doğu-batı veya sağ-sol olarak ikiye ayrılıp yönetilmesidir. Eski Türk Devletlerinde uygulanan bir yönetim biçimidir. İkili teşkilat sistemi ilk olarak Asya Hun Devleti'nde Mete Han zamanında uygulanmıştır. Son olarak uygulayan Türk devleti de Karahanlılar'dır.[1]\n" }, "İmparatorluk": { "first_paragraph": "İmparatorluk, genellikle bir imparator olan tek bir yönetici otoriteye tabi olan birkaç bölge ve halktan oluşan egemen bir devlettir.\n" }, "İsokrasi": { "first_paragraph": "İsokrasi (ἴσος, isos, \"eşit\" ve κράτος, kratos, \"hakimiyet\", \"güç\"), tüm vatandaşların eşit siyasi güce sahip olduğu bir yönetim şeklidir.\n" }, "Kabilecilik": { "first_paragraph": "Kabilecilik, kabile ya da kabile yaşam tarzları tarafından örgütlenilen ya da bu anlayışı savunan devlettir. İnsanın evrimi kitlesel toplumların aksine küçük gruplarda meydana gelmiştir ve insanlar doğal olarak sosyal bir ağı sürdürmektedir.\n" }, "Kağanlık": { "first_paragraph": "Kağanlık kelime olarak Kağan yönetiminin Türk-Moğol olarak karşılığıdır. Bu sistem hanlık ile aynı anlama gelmekle beraber monarşi ile denk tutulabilir ve Orta Asya toplumlarında benimsenmiştir.\n" }, "Kakistokrasi": { "first_paragraph": "Kakistokrasi en niteliksiz vatandaşların hükûmeti oluşturduğu yönetim biçimidir.[1][2] Kelimenin kullanımı 17. yüzyılın ilk yarısına kadar uzanır.[3] İngiliz yazar Thomas Love Peacock tarafından 1829'da kullanılmıştır ancak 21. yüzyılın başlarında dünyanın çeşitli demokrasilerinde ortaya çıkan popülist hükûmetleri eleştirmek amacıyla kullanımı yaygınlaşmıştır.\n" }, "Karizmatik otorite": { "first_paragraph": "Karizmatik otorite (İngilizce: Charismatic authority), Alman sosyolog Max Weber tarafından geliştirilen bir liderlik kavramıdır. Otoritenin liderin karizmasından kaynaklandığı bir tür örgütlenme veya bir liderlik türünü içerir. Bu, diğer iki otorite türünün tersidir: yasal otorite ve geleneksel otorite. Üç türün her biri, Max Weber'in üçlü yetki sınıflandırmasının bir parçasını oluşturur.\n" }, "Kolektif liderlik": { "first_paragraph": "Kolektif liderlik, dar örgütsel yapı içerisinde iktidarın dağılımıdır. Bu yönetim biçimi genellikle sosyalist devlet içerisinde şekillenmiş olup komünist parti içerisinde ideal bir yönetim formu olarak düşünülür.\n" }, "Komünist devlet": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Krallık (Devlet)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kritarşi": { "first_paragraph": "Kritarşi yargıçların egemenliğidir. (Yunanca \" krito \"(Hakim) ve arkhe (hükûmet) kelimelerinden türetilmiştir. Devleti mahkemelerin ve dolayısıyla hakimlerin yönettiği bir yönetim biçimidir.\n" }, "Logokrasi": { "first_paragraph": "Logokrasi, kuralların yönetim biçimidir. Yunanca κράτος (Kratos) \"devlet\" ve λόγος (logo) \"idare\" kelimelerinin birleştirilmesinden türetilmiştir.\n" }, "Meritokrasi": { "first_paragraph": "Meritokrasi, yönetim gücünün, yetenek ve kişilerin bireysel üstünlüğüne yani liyakata dayandığı yönetim biçimidir. Bu yönetim şeklinde idare gücü, üstün özellikleri olduğu düşünülen kişiler arasında paylaştırılmaktadır, kayırma yoktur. Özellikle kamu yönetiminde daha bilgili ve yetenekli kişilerin seçilmesi ve yine hizmet içindeki ilerleme ve yükselmelerinin bilgi, başarı ve yetenek kıstaslarına göre yapılmasını amaçlar. Osmanlı Devleti'ndeki devşirme sistemi buna benzer bir örnek olarak gösterilebilir.[1]\n" }, "Meritokratik monarşi": { "first_paragraph": "Meritokratik monarşi, egemenliğin Monark'a ait olduğu lakin diğer yöneticilerin liyakata bağlı olarak atandığı yönetim biçimidir. Bu sistemde doğal olarak Monark da çocukluğundan itibaren kontrollü olarak liyakatli olarak yetiştirilir. Ayrıca Monark'ın egemenliği, bir çeşit Liyakat Aristokrasisi ile çevrelenmiş ve de facto olarak sınırlanmıştır. Dolayısıyla Monark, tüm atamalarında ve kararlarında liyakati esas alması yönünde şiddetli bir baskı altındadır. Bu sistem; egemenliğin halka değil Monark'a ait olması ile Cumhuriyet'ten, halkın her bireyinin eşit olarak kabul edilmeyip daha liyakatli olanın üstün sayıldığı ve bundan ötürü de yöneticilerin sadece nitelikli kişiler arasında atanması gerekliliği ile de demokrasiden farklılık arz eder. Tarihteki en güçlü imparatorluklar, altın çağlarında meritokratik monarşi ile yönetilmiştir.\n" }, "Milletler Topluluğu": { "first_paragraph": "Milletler Topluluğu (İngilizce: Commonwealth) kamu yararı için kurulan politik topluluklara verilen bir terimdir. Tarihsel açıdan cumhuriyet ile eş anlamlı kullanılır.\n" }, "Mülk devleti": { "first_paragraph": "Mülk devleti Orta Çağ'da etkili olan devlet anlayışıdır. İlkel bir yapıya sahiptir ve zaman zaman uygulama alanı bulmuştur. Bu anlayışta devletin başındaki kişi devleti kendi mülküymüş gibi görür. Ağalık sistemi ile paraleldir ve genellikle kurallar yoktur. Derebeyleri orta çağda belirli bir coğrafi alanı ellerinde bulundurmuş ve bu alanda siyasal nüfuz sahibi olmuşlardır. Bu anlayışın orta çağdaki görünümünde en fazla toprağa sahip olan kişi derebeylerinin de en büyüğü sayılıyordu. Bu sebepten en büyük toprağa sahip olan krallar, derebeyleri arasında en büyük güce sahip kişilerdi. Derebeyleri ile krallar toprağa bağlı olan bu güçlerini istedikleri gibi kullanma haklarına sahiplerdi ve bu hakkı sözleşme ile başkalarına devretme gibi bir olanağı da ellerinde bulunduruyorlardı. Varlıklı ve soylu bir aileden gelen kadınlarda da bu durum geçerli olmuştur. Belirli bir toprak parçasını elinde bulunduran kadınlar evlendikleri zaman da sahip oldukları her şeyi ellerinde bulundurabiliyorlardı. Evlilik durumunda toprağın yeri ve sınırlarını değişmemiş olsa bile mülkiyet hakkı eskisi gibi kalıyordu.\n" }, "Nomokrasi": { "first_paragraph": "Nomokrasi (Yunanca nomos (kanun) ve kratos (güç), saltanat), hukukun üstünlüğüne dayanan bir yönetim biçimidir. Başka bir ifâdeyle yöneticiyi kanunun üstünde gören diktatörlükler ya da teokratik sistemlerin aksine rasyonel kanunlar ve vatandaşlık hakları üzerine kurulmuş olan bir yönetimdir.[1]. Nomokraside nihâyî ve son otorite (egemenlik) kanunda mevcuttur.\n" }, "Oklokrasi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Otokrasi": { "first_paragraph": "Otokrasi, bir devlet üzerinde mutlak gücün bir kişinin ellerinde yoğunlaştığı bir yönetim sistemidir. Bu kişinin kararları, dış hukuki kısıtlamalara veya düzenli halk kontrol mekanizmalarına (belki darbe tehdidi veya diğer isyan biçimleri gibi) tabi değildir.[1]\n" }, "Parlamenter cumhuriyet": { "first_paragraph": "Parlamenter cumhuriyet, devlet başkanlığı makamına gelecek kişilerin seçimle belirlendiği parlamenter sistem.\n" }, "Parlamenter sistem": { "first_paragraph": "Parlamenter sistem veya parlamentarizm, yürütme organının, yasama organının denetiminde olduğu demokratik bir yönetim sistemidir. Parlamenter sistemlerde devlet başkanı veya cumhurbaşkanı, ülke yönetiminde etkin olmayan sembolik mevkilerdir ve devleti temsil ederler. Ülke yönetiminde etkin makam başbakandır, yürütme gücü parlamentodan çıkan başbakan ve kabinesi tarafından yürütülür. Parlamenter sistemde, parlamento belirleyici üst organdır ve başbakan yasama organı tarafından denetlenmekle birlikte yönetimde yüksek güce sahiptir.[1] Genel olarak başbakan olarak bilinen hükûmetin başı, ülkelere göre şansölye gibi isimler alabilir.\n" }, "Plütokrasi": { "first_paragraph": "Plütokrasi veya varsıl erki[1](Yunanca πλοῦτος, ploutos + κράτος, kratos), yönetme erkinin maddi açıdan üstün kişilerce paylaşılmasını öngören oligarşik bir yönetim biçimi.\n" }, "Poliarşi": { "first_paragraph": "Poliarşi (kelime anlamı çokluk yönetimi), tek kişinin yönetimi olan monarşiden veya azınlık yönetimi olan oligarşi veya aristokrasiden farklı olarak \"çok kişinin yönetmesi\" anlamına gelmektedir. Modern siyaset bilimi terimlerinden olan poliarşi, ilk kez 1953 yılında Robert A. Dahl tarafından genel oy hakkı olan modern temsili demokrasilerden bahsetmek için ortaya atıldı.[1] Diğer taraftan poliarşi kavramı, iktidar sahiplerinin düzenli ve rekabetçi seçimler yoluyla sorumlu tutulmasına (hesaba çekilmesine) dayanan, demokrasiye yakın bir yönetim türü olarak da kullanılmaktadır.[2]\n" }, "Polis devleti": { "first_paragraph": "Polis devleti, gücünü polis ile kullanan bir devlettir. Daha önce polis devleti, sivil idare tarafından yönetilen olağan devletler için kullanılmasına karşın yirminci yüzyılın başından beri sivil otoritelerin baskıcı varlığıyla tanımlanan ve istenmeyen bir yaşam durumunu tanımlayan \"duygusal ve aşağılayıcı bir anlam\" kazanmıştır.[1] Bir polis devletinin sakinleri, polisin gözetim veya kısıtlamalarına tabi olan seyahat etme özgürlüğü, politik özgürlükler, görüşlerini ifade etme özgürlüğü, iletişim özgürlüğü ve daha birçok özgürlüklerinde kısıtlamalar yaşayabilirler. Bir polis devletinde politik kontrol olağan koşullardaki hukuk devleti tarafından uygun görülen sınırların dışında etkinlik gösteren gizli polis gücü aracılığıyla da uygulanabilir.[2]\n" }, "Prenslik": { "first_paragraph": "Prenslikler, krallıklardan daha küçük devletlerdir. Prenslikler monarşi ile yönetilir ve çoğunlukla tek şehirden oluşur (şehir devleti) ve devletin adı şehrin adıyla aynı olur. Bazı prenslikler ise birkaç şehri içine alabilir. Günümüzdeki prensliklere ise Monako örnek gösterilebilir. Prenslikleri adında da olduğu gibi prens yönetir. Ayrıca farklı ülkelere bağlı olan özerk devletlerin bazıları da prenslik olarak adlandırılabilir.\n" }, "Seçimcilik": { "first_paragraph": "Seçimcilik, vatandaşların hükümetlerini seçebildiği ancak doğrudan hükümet kararlarına katılamadığı bir politik sistemdir çünkü hükümet yetkilerini paylaşmaz. Seçimcilik, vatandaşların oy kullanması gibi benzerlikler nedeniyle demokrasinin erken bir formu olarak görülse de demokrasi olarak kabul edilmez,[1] ancak birçok demokraside seçimcilik katılımı bulunabilir. Demokrasiden farklı olarak, vatandaşların kendilerini etkileyen kararları yapma sürecine katılabildiği bir sistemde, seçimcilik seçilen bir birey veya grupla sınırlı karar alma sürecine sahiptir ve bu kişi veya grup bir sonraki seçime kadar keyfi ve hesap veremez bir şekilde yönetebilir.\n" }, "Sosyalist devlet": { "first_paragraph": "Sosyalist devlet ya da sosyalist cumhuriyet bir sosyalist toplum oluşturma ülküsüne anayasal olarak bağlı devlettir. Yasama gücünün yardımıyla bir sosyalist ekonomi kurma düşüncesini ifade eden devlet sosyalizmi stratejisiyle yakından ilintilidir. Öte yandan; işçi devleti, yönetimin işçi sınıfının kontrolünde olduğu devlet yapısını tanımlamak amacıyla kullanılmaktadır. Bu kavram, liberal demokrat bir devlette seçimle iş başına gelen bir sosyalist partinin oluşturduğu sosyalist hükûmetle aynı anlamı taşımamaktadır.\n" }, "Sosyokrasi": { "first_paragraph": "Sosyokrasi (dinamik yönetişim olarak da adlandırılır), psikolojik olarak güvenli ortamlar ve üretken organizasyonlar yaratmayı amaçlayan bir yönetişim sistemidir. Ortak bir hedefi veya çalışma sürecine sahip kişiler tarafından tartışma ve karar alma süreçlerinde çoğunluk oylamasından ziyade rıza kullanılmasıyla ayırt edilir.\n" }, "Stratokrasi": { "first_paragraph": "Stratokrasi (στρατός, stratos, \"ordu\" ve κράτος, kratos, \"hakimiyet\", \"güç\") askerlerin liderlik konumunda olduğu bir yönetim şeklidir.[1] Askeri diktatörlük ya da cunta'dan farklı olarak, bir stratokraside askeri yönetim hukuka dayanmaktadır, geleneksel ve hukuki olarak ordu ve devlet birdir ve hükûmet, bunun için görevlendirilen subaylar ve diğer askeri liderlerden oluşur. Askerlik görevini yapmış vatandaşlar da seçme ve seçilme hakkında sahip olabilir. Ordunun siyasi gücü anayasa, kanunlar ve toplum tarafından desteklenir. Bu nedenle, bir stratokrasi çoğu zaman bir meritokrasidir. Stratoksiler, otokratik bir doğada olmak zorunda değildir.\n" }, "Şirketokrasi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Talassokrasi": { "first_paragraph": "Talassokrasi (Yunanca: θάλασσα Thalassa, deniz ve κρατεῖν hükmetmek anlamlarına gelen kelimelerin birleşmesiyle oluşmuştur) bariz bir şekilde denizcilik faaliyetlerinin ve deniz kuvvetinin öne çıktığı imparatorlukları anlatır. Buna en iyi örnek olarak Antik çağda hüküm süren Fenike gösterilebilir. Talassokrasiler genelde sadece sahillerde hüküm sürerken ana merkezlerinde bile iç kesimlere hakim değillerdir.[1] Talassokrasileri geleneksel anlamda toprakları birbirine asıl olarak veya sadece deniz yollarıyla bağlı olan imparatorluklardan ayırmak gerekir. Burada belirleyici olan iç kısımlara hakim olamama durumudur.\n" }, "Tek parti rejimi": { "first_paragraph": "Tek parti rejimi, devlet yönetimiyle özdeşleşen bir siyasi partinin tek başına yasama meclisi ve hükûmeti oluşturduğu rejimlere verilen addır. Mutlak hakim tek parti dışındaki tüm partiler ya yasa dışıdır ya da tek parti rejiminde partiler bulunuyorsa da; bu partiler seçimlere yalnızca sınırlı ve kontrollü katılım hakkına sahiptir. Ülkede başka siyasi partilerin kurulmasının yasak olmadığı, mecliste yürütme ve yasamada farklı partilerin koltuk sahibi olabildiği ancak devletin tek partiyle yönetildiği de facto durumlara ise tek parti yönetimi denir.[1]\n" }, "Timokrasi": { "first_paragraph": "Timokrasi, (Yunanca: τιμήκράτοςtimékrátos') parası ya da gücü olanın yönetimde olması gerektiği düşüncesinin hakim olduğu bir siyasi yönetim şeklidir. Para aristokrasisi olarak da bilinir. Platon Devlet adlı eserinde timokrasiyi, yöneticilerin şan, şöhret, askeri başarılar gibi güç gösterilerine kapılıp dünyevi hazları ön plana alıp, halkı ikinci plana attıkları bir yönetim şekli olarak tasvir eder. Timokrasi'nin ilk uygulayıcısı MÖ 594 yılında Antik Yunanistan'da Solon olmuştur.\n" }, "Tiran": { "first_paragraph": "Tiran (Grekçe: τύραννος, tyrannos), hukuk ve anayasa kurallarından bağımsız bir yönetim biçimi sergileyen önder. Terimin kökeni Klasik Yunanistan'a dek uzanmaktadır.\n" }, "Yarı başkanlık sistemi": { "first_paragraph": "Yarı başkanlık sistemi, başkanlık sistemi ile parlamenter sistemin bazı özelliklerinin karışımıdır. Parlamenter sistemden farklı olarak devlet başkanı veya cumhurbaşkanı sembolik makam değildir, ülkeyi yönetim yetkilerine de sahiptir.[1] Yürütme gücü halk tarafından seçilen devlet başkanı ile meclis güvenine dayanan hükûmet başkanı (ülkelere göre başbakan veya şansölye olarak isimlendirilir) arasında paylaşılır. Fiili olarak ise yürütmenin başı devlet başkanıdır.\n" }, "Yetki devri": { "first_paragraph": "Yetki devri veya devolüsyon, egemen bir devletin merkezî hükûmetinden bölgesel veya yerel düzey gibi ulus-altı düzeydeki idari bölümlere birtakım yetkilerinin yasal olarak devredilmesidir. Bu bir tür idari adem-i merkeziyetçiliktir. Devredilen bölgeler, bölgeyle ilgili mevzuat yapma yetkisine sahiptir, böylece daha yüksek düzeyde özerklik sağlanır.[1]\n" }, "Adarnase (Abhazya kralı)": { "first_paragraph": "Adarnase (Gürcüce: ადარნასე შავლიანი) 880 ve 887 yılları arasında görev yapmış Abhazya kralıdır. Babası John'un yerine tahta geçen Adarnase, Ançabadzelerden II. Demetrius'un oğlu I. Bagrat tarafından görevden alınıp öldürülmüştür.\n" }, "Adil Giray": { "first_paragraph": "Adil Giray (1617 - 1672) Kırım Hanı. 1666 ila 1671 yılları arasında saltanat sürmüştür. Adil Çoban Giray olarak da bilinir. Rodos'ta sürgünde olduğu sırada IV. Mehmet Giray'ın yerine dönemin Osmanlı Sadrazamı Köprülü Fazıl Ahmet Paşa'nın arzusu ile tahta geçti. Bu dönemde IV. Mehmet Giray Kazan, Nogay ülkesi ve Dağıstan'da bulundu.[1] Adil Giray tahta geçtikten bir sene sonra Viyana'ya 'Ahmet Ağa' isimli bir elçi göndererek Habsburglar'a hanlığını beyan etti.[2] Avusturyalılardan Kırım'da elçi bulundurmalarını talep etti, ancak bu talebi kabul edilmedi. Tutarsız davranışları ile halkın gönlünü bir türlü kazanamayan Adil Giray'a Şirin Beyleri isyan ettiyse de bu isyan Osmanlı'nın yardımı ile bastırıldı. Ancak, kendisine yönelik tepki ve isyanlar dinmedi. 1671 yılında I. Selim Giray Adil Giray'ı tahtan indirdi.\n" }, "Æthelfrith": { "first_paragraph": "Æthelfrith (ö. c. 616), c. 593'ten ölümüne dek Bernicia kralı.\n" }, "I. Æthelred (Doğu Anglia kralı)": { "first_paragraph": "I. Æthelred, günümüz Norfolk ve Suffolk bölgelerini kapsayan Doğu Anglia Krallığı'nın bir hükümdarı idi. 760 - 790 yılları arasında hüküm sürdüğü düşünülmektedir. Para bastırdığına dair herhangi bir bilgi yoktur, hakkındaki bilgiler ancak İngiltere'nin Norman istilası sonrası kaynaklara dayanmaktadır. Æthelred, II. Æthelberht'in babası idi.\n" }, "I. Afonso": { "first_paragraph": "Portekiz Kralı I. Afonso (daha çok kullanılan ifade ile Afonso Henriques) (d. 25 Temmuz 1109, Guimarães – ö. 6 Aralık 1185 Coimbra), Leon Krallığı'ndan bağımsızlığını ilan ederek Portekiz Krallığı'nın ilk hükümdarı olmuştur. Portekiz'de o Conquistador olarak yani Fatih sıfatı ile bilinir.\n" }, "I. Agis": { "first_paragraph": "I. Agis, eski Sparta kralı. Efsaneye göre, Sparta'yı kuran ikizlerden biri olan Eurysthenes'in oğludur.[2] Agiad kral soyu adını ondan aldığından, Agis'in tarihsel bir kişilik olduğu düşünülebilir. 4. yüzyıl Yunan tarihçisi Ephoros, Lakonia'daki Helos kentini zaptedenin ve kent halkını serf (helot) konumuna getirenin Agios olduğu söylenir.[1][3]\n" }, "Ahaziya (İsrail)": { "first_paragraph": "Ahaziah, Ochozias veya Ahaziya (İbranice: אחזיהו המלך) (İkinci İsrail Krallığı, MÖ 870 - MÖ 850) Ahab ve Jezebel'in oğlu ve İsrail'in sekizinci kralıydı. William F. Albright'a göre iktidarı MÖ 850 - MÖ 849 yılları, E. R. Thiele'ye göre ise MÖ 853 - MÖ 852 yılları arasında varolmuştur.[1] Krallar Kitabında babası Ahab'ın yolundan gittiği için eleştirilmiştir.\n" }, "I. Ahmed Bey": { "first_paragraph": "I. Ahmed Bey veya asıl adıyla Ahmed bin Mustafa (Arapça: أحمد باي بن مصطفى‎; d. 1806 - ö. 30 Mayıs 1855), Tunus Beyidir. Mustafa Bin Mahmud'un 10 Ekim 1837 tarihinde ölümüyle Tunus Beyliğinin başına geçmiştir. 10 Ekim 1837 tarihinden 30 Mayıs 1855 tarihine kadar yani ölene kadar Tunus Beyliği'ni yönetmiştir. 30 Mayıs 1855 tarihinde ölünce yerine II. Muhammed Bin Hüseyin tahta geçmiştir.\n" }, "Aistulf": { "first_paragraph": "Aistulf, 744'te Friuli dükü, 749'da Lombard kralı ve 751'de Spoleto dükü olan askerî lider. Bizans'ın İtalya topraklarındaki yönetim üssü olan Ravenna Eksarhlığı'nı 751 yılında Lombard topraklarına katmıştır.[1]\n" }, "I. Alarik": { "first_paragraph": "I. Alarik, 370 yılında Tuna Nehri deltasındaki bir adada dünyaya gelmiştir. 395 yılında Vizigot kralı olmuş ve krallığı öldüğü 410 yılına kadar sürmüştür. Roma'yı yağmalayan ilk Cermen asıllı komutandır. Başlarda amacı halkını Roma'ya yerleştirmek iken, sonunda şehri yağmalamış ve bu olay Batı Roma'nın sonunu hazırlamıştır.\n401 yılında Alarik, İtalya'yı işgal etti, ancak 6 Nisan 402 tarihinde Pollentia (modern Pollenza) de Roma küçük saldırılarla general Flavius ​​Stilicho'ya yenildi. Vizigotlar büyük bir sübvansiyon ödemesi yaptı. Roma Senatosu zorla da olsa ikinci bir işgal olarak Verona Savaşını başlattı ama hüsrana uğradılar.\n" }, "I. Albert (Monako prensi)": { "first_paragraph": "I. Albert veya tam adıyla Albert Honoré Charles Grimaldi (13 Kasım 1848 - 26 Haziran 1922) 29. Monako prensi ve Valentinois dükü. 28. Monako prensi III. Charles ve Antoinette de Mérode'nin oğlu olarak Fransa'nın, Paris kentinde dünyaya geldi. I. Albert, II. Louis'in babası ve Mary Victoria Hamilton'ın kocasıdır. 32 yıl süren saltanatından sonra, Paris'te hayatını kaybetmiş ve yerine oğlu II. Louis, Monako prensi olarak tahta çıkmıştır.\n" }, "II. Albert (Belçika kralı)": { "first_paragraph": "II. Albert (Albert Félix Humbert Théodore Christian Eugène Marie de Belgique; 6 Haziran 1934), Belçika'nın 6. kralı. 9 Ağustos 1993 - 21 Temmuz 2013 tarihleri arası kral olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Albrecht (Prusya dükü)": { "first_paragraph": "Albrecht (d. 1490 - ö. 20 Mart 1568), Töton Şövalyeleri'nin büyük üstadı ve Prusya'nın ilk hükümdarı.\n" }, "II. Alemgir Şah": { "first_paragraph": "II. Alemgir Şah, (Farsça: عالمگير شاه, d. 6 Haziran 1699, Multan - ö. 29 Kasım 1759, Kutla Fetih Şah), Babür İmparatorluğu'nun hükümdarı.\n" }, "Alexander Jagiellon": { "first_paragraph": "I. Alexander Jagiellon (Lehçe: Aleksander Jagiellończyk; Litvanca: Aleksandras Jogailaitis; 5 Ağustos 1461 – 19 Ağustos 1506) Jagiellon Hanedanı üyesi, Litvanya'nın büyük dükü ve daha sonra Polonya kralı.[1] Alexander kendisinden önceki kral ve dük IV. Kazimierz Jagiellon'un dördüncü oğluydu. Babasının ölümü üzerine Litvanya'nın büyük dükü (1492) ve kardeşi I. John Albert'in (1501) ölümü üzerine Polonya kralı oldu.\n" }, "XI. Alfonso": { "first_paragraph": "XI. Alfonso (d. 13 Ağustos 1311, Salamanca - 26/27 Mart 1350, Cebelitarık) Kastilya ve Leon Kralı. Kastilya Kralı IV. Ferdinand ile Portekizli Constante'nin oğlu. 1312'de tahta geçen Alfonso, Marinidlerle Rio Salado Savaşı'nı yapmıştır ve 1340 yılında İber Yarımadasındaki Marinid varlığına son vermiştir. Guzman'lı Eleanor'la evlenmiş ve 10 çocuğu olmuştur.\n" }, "Alfred (Wessex kralı)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "I. Amadeo": { "first_paragraph": "I. Amadeo (İtalyanca: Amedeo; 30 Mayıs 1845 – 18 Ocak 1890) 1870 ile 1873 yılları arasında İspanya kralı. Savoie Hanedanı'ndan gelen tek İspanya kralıdır. İtalya Kralı II. Vittorio Emanuele'nin ikinci oğluydu ve Aosta Dükü olarak biliniyordu.[1]\n" }, "VIII. Amadeus": { "first_paragraph": "VIII. Amadeus veya Amedeo, Savoy kont ve düklerinden birçoğunun adı. (4 Eylül 1383 – 7 Ocak 1451), Savoya Dükü VII. Amadeus'un oğludur. Kendisi de 1391 ve 1416 yılları arasında Savoy Dükalığı'nın düklüğünü yapmıştır ve gerçek kurucusu kabul edilir. V. Felice adıyla son anti-papa olarak bilinir (1439-1449).[1]\n" }, "III. Amenemhat": { "first_paragraph": "III. Amenemhat, Mısır'ın on ikinci hanedanına mensup altıncı firavunudur. MÖ 1860 - MÖ 1814 tarihleri arasında hüküm sürmüştür. Hüküm yılları Orta Krallık'ın altın çağı olarak adlandırılır. \n" }, "IV. Amenemhat": { "first_paragraph": "IV. Amenemhat, Mısır'ın Onikinci hanedanına mensup yedinci hükümdar. MÖ 1900 sonları ile MÖ 1800 başları arasında 9 yıl hüküm sürmüştür. Sekhemre Khutawy Sobekhotep ve Sonbef adında iki çocuğu olduğu sanılmaktadır.\n" }, "Antiohos İeraks": { "first_paragraph": "Antiokhos Hieraks (Grekçe, Aντιoχoς Ιεραξ ; ö. MÖ 226) Seleukos İmparatorluğu'nun bölücü lideridir. Antiokhos II ve Leodis I'in küçük oğludur. Gençliğinde, Seleukos İmparatorluğu'nun Suriye eyaletini yönetmiştir. Babası MÖ 246 yılında öldüğünde Antiokhos, Anadolu'da bağımsız bir krallık kurmak için, kardeşi Seleukos II Kallinikus ile savaşmıştır. Bu savaş yıllar boyunca devam etmiş; fakat Antiokhos savaşı Bergama kralı Attalus'un onu yenmesi ve ordusunu Anadolu topraklarından geri çekmesi sonucu kaybetmiştir. Savaşı kaybeden Antiokhos Mısır'a kaçmıştır ve orada MÖ 226 yılında hırsızlar tarafından öldürülmüştür. Antiokhos, Bitinya kralı Zielas'ın kızıyla evlenmiştir.\n" }, "I. Antiohos": { "first_paragraph": "I. Antiokhos Soter (Grekçe: Ἀντίοχος Σωτήρ); d. MÖ 324; ö. MÖ 261) MÖ 281'den itibaren Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı. Büyük İskender'in silah arkadaşı I. Seleukos Nikator ve Pers prensesi Epeme'nin oğludur. Soter namı, kurtarıcı anlamında kullanılmaktadır.\n" }, "Arslan Giray": { "first_paragraph": "Arslan Giray (1692 - 1768) 1748'te vekaleten 1755 ile 1767 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı. II. Devlet Giray'ın ikinci oğludur. Haziran 1748'de II. Selim Giray'ın yerine vekaleten han atandı. Daha sonra 12 Ağustos 1755'te tekrar tahta çıktı, 1767'de Osmanlı yetkililerine yönelik açık sözlülüğü nedeniyle tahttan indirildi. 1768'de Căușeni'de öldü.\n" }, "I. Aşot (Ermeni kralı)": { "first_paragraph": "I. Aşot, Ermeni Pakraduni Hanedanlığı'nın ilk kralı. 862 ile 884 yılları arasında Abbasi halifelerinin kontrolü altında bir Ermeni prensi olarak hüküm sürdü. Abbasi halifesi Mustain (862-866)tarafından Ermenistan prensi olarak tanındı. Daha sonraki halifeler Mutaz (866-869), Mühtedî (869-870) ve Mutemid (870-892) de kendisine aynı unvanı verdiler. 885 yılında Abbasi Halifesi Mutemid tarafından \"Ermenistan Kralı/Şehinşah-ı Armen\" olarak tanındı.[1] Böylece Ermeni Bagratlı Krallığı kurulmuş oldu. Krallık 1045'e kadar hüküm sürdü.\n" }, "II. Aşot": { "first_paragraph": "II. Aşot, 914 ile 928 yılları arasında Ermeni Kralı'dır. II. Aşot, Kral I. Smbat'ın oğludur.\n" }, "II. Aşurnasirpal": { "first_paragraph": "II. Aşurnasirpal, MÖ 883 ve 859 yılları arasında hüküm sürmüş olan Asur kralı. II. Tukulti-Ninurta'nın oğlu olan olan Aşurnasirpal kendisinde sonra kral olan III. Şalmanezer'in babasıdır.\n" }, "II. Attalos": { "first_paragraph": "II. Attalos (Άτταλος Β' ό Φιλάδελφος) (d. MÖ 220 Pergamon (günümüzde Bergama) - ö. MÖ 138 Pergamon (günümüzde Bergama), Pergamon Krallığı kralı olarak MÖ 160–MÖ 138 yılları arasında hüküm sürdü. Pergamon Krallarından olan, Attalos Hanedanının beşinci üyesi Κral I. Attalos ile Kraliçe Apollonis'in oğlu, II. Eumenes'in kardeşidir. Ağabeyi II. Eumenes'e olan bağlılığından ve sevgisinden dolayı \"Kardeşini seven\", (Φιλάδελφος) olarak anılır. Kardeşi II. Eumenes ölünce vasisi III. Attalos küçük olduğundan, ağabeyinin karısı kraliçe Stratonike ile evlenerek kral oldu.\n" }, "II. August": { "first_paragraph": "II. August, 1697-1706 yılları Lehistan Litvanya ve 1694-1733 yılları arasında ise Saksonya Elektörlüğünü yönetmiştir.\n" }, "Azarmidoht": { "first_paragraph": "Azarmidokht İran kraliçesi ve II. Hüsrev'in kızı. Sasani İmparatorluğu'nun tahtına kızkardeşi Purandokht'tan sonra çıkmıştır.\n" }, "Bağaşa Tulu Kağan": { "first_paragraph": "Bağaşa Tulu Kağan, (Geleneksel Çince: 阿史那泥孰), 633 - 634 yılları arasında Batı Göktürk Kağanlığı'nı yöneten kağan.[1] Bağa Şad'ın oğludur.[2]\n" }, "Bağatur Sepi Kağan": { "first_paragraph": "Bağatur Sepi Kağan, (Geleneksel Çince: 莫賀咄可汗), (Rusça: Кюлюг-Сибир хан / Külüg Sibir Han) — 630 - 631 yılları arasında Batı Göktürk Kağanlığı'nı yöneten kağan.[1] Bilge Tarduş'nun oğludur.[2] Batı Göktürk Kağanlığı'nın altın çağını yaşatan Tong Yabgu Kağan'dan sonra tahta geçen Bağatur Sepi Kağan, kendisinden beklenenleri karşılayamayınca Nuşibi kolu tarafından bir ayaklanma başlatıldı. Kağan Tang Hanedanı'ndan yardım istemek zorunda kaldı, bir hanedan mensubuyla evlenme talebinde bulundu. Ayaklanma sırasında kağanın kim olacağı belli olmadığı için devlet güç kaybına uğradı. Ayaklanmanın başarısı üzerine 631 yılında Se-Yabgu kağan ilan edildi. Bunun üzerine Altay Dağları'na kaçan Bağatur Sepi Kağan, burada 631 yılında Nuşibi kolunun mensupları tarafından yakalanarak öldürüldü.[3]\n" }, "Baudouin (Belçika kralı)": { "first_paragraph": "I. Baudouin (Okunuşu: Boduen, Felemenkçe Boudewijn, Fransızca Baudouin, Almanca Baudouin, İngilizce Baldwin) (d. 7 Eylül 1930, Stuyvenberg Şatosu - 31 Temmuz 1993 Motril, İspanya), Belçika'nın beşinci kralı. 17 Temmuz 1951 ile 31 Temmuz 1993 arasında tahtta oturdu. III. Léopold ile Kraliçe Astrid'in ikinci çocuğu ve ilk oğlu. Hainaut Kontu unvanını da taşıyordu. II. Albert'in (d. 1934) ağabeyi ve Lüksemburg büyük düşesi Joséphine-Charlotte'un (1927-2005) kardeşiydi.\n" }, "I. Behrâm": { "first_paragraph": "I. Behrâm (h.: 273–276), Sasani Devleti'nin dördüncü hükümdarıydı. Sadece bir sene tahtta kalan kardeşi I. Hürmüz'den (272–273) sonra kral oldu. Onun yönetiminde Zerdüştçülük dışında kalan Hristiyanlık, Yahudilik, Budizm ve Maniheizm gibi dinler Kartir'in dini politikası nedeniyle zulme uğradılar. Maniheizm'in kurucusu Mani onun döneminde hapse atıldı ve öldürüldü.\n" }, "II. Behrâm": { "first_paragraph": "II. Behrâm, 276–293 yılları arasında Sasani Devleti'nin kralıydı.\n" }, "III. Behrâm": { "first_paragraph": "III. Behrâm (ö. 293), Sasanilerin bir kralıydı.\n" }, "IV. Behrâm": { "first_paragraph": "IV. Behrâm, 388 - 399 yılları arasında Sasani İmparatorluğu'nun hükümdarıydı. III. Şâpûr'un (383-388) oğlu olarak ondan sonra tahta çıkmıştır. Babasının hükümdarlığı zamanında Kirman'ın valisi olarak görev almış ve bundan dolayı Kirmanşah unvanına da sahip olmuştur (Agathias iv. 26; Taberi).\n" }, "Behrâm-ı Çûbîn": { "first_paragraph": "Behrâm-ı Çûbîn (Farsça: بهرام چوبین), Sasaniler zamanında II. Hüsrev'e bağlı meşhur bir İranî[1] askerî komutan. 590 — 591 yılları arasında kısa bir süreliğine VI. Behrâm adıyla Sasani İmparatorluğu tahtına çıkmıştır.\n" }, "IV. Béla": { "first_paragraph": "IV. Bela (d. 1206 - ö. 3 Mayıs 1270), 1235'ten 1270'e kadar Macaristan ve Hırvatistan Kralı, 1254'ten 1258'e kadar Styria Kralıdır. II. András'in en büyük oğlu olup 1214'te tahta geçmiştir.\n" }, "Belâş": { "first_paragraph": "Belâş (Yunanca kaynaklarda Vologases isminin geç formu), 484-488 yılları arasında Sasani İmparatorluğu'nun hükümdarıydı. I. Fîrûz'un (457-484) kardeşidir ve ondan sonra tahta çıkmıştır. I. Fîrûz, doğudan İran'ı işgal eden Heftalitelere (Akhunlar) karşı bir savaşta ölmüştü.\n" }, "Berengar (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "I. Berengar (Latince: Berengarius, Perngarius; İtalyanca: Berengario; yaklaşık 845 – 7 Nisan 924[1]) 887'de İtalya'nın kralı. 915 ile ölümüne kadar 924 yılları arasında Kutsal Roma İmparatoru. Berengar, Friuli Yürüyüşü'nü 874'ten en az 890'a kadar yönettiği için genellikle Friuli Berengar olarak bilinir, ancak 896'da bölgenin kontrolünü kaybetmiştir.[2]\n" }, "Boril": { "first_paragraph": "Boril (Bulgarca: Борил), 1207-1218 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.\n" }, "Câmasb": { "first_paragraph": "Câmasb, 496 - 498 yılları arasında Sasani İmparatorluğu'nun hükümdarıydı. Kral I. Kubâd'ın küçük kardeşidir. I. Kubâd'ın azledilmesinin ardından asilzade üyeleri tarafından tahta çıkarılmıştır.\n" }, "Canıbek Giray": { "first_paragraph": "Canıbek Giray, Kırım hanı. 1568- 1636 yılları arasında yaşamıştır. 1610-1623, 1624 ve 1628-1635 yılları arasında üç kez hanlık yapmıştır. Ancak, 1624 yılında filen tahta oturması III. Mehmet Giray'ın isyanı nedeni ile mümkün olmadığından, iki kez hanlık yaptığı kabul edilmiştir. Hanlığı I. Ahmet, I. Mustafa,II.Osman ve IV. Murat dönemlerine rastlar. I. Devlet Giray Han’ın torunudur.\n" }, "I. Carlos (Portekiz kralı)": { "first_paragraph": "I. Carlos (28 Eylül 1863 – 1 Şubat 1908), Diplomat, Şehit ve Denizbilimci olarak da bilinir, 1889ʼdan suikasta kurban gittiği 1908ʼe kadar Portekiz kralı.\n" }, "III. Charles (Monako prensi)": { "first_paragraph": "III. Charles veya tam adıyla Charles Honoré Grimaldi (d. 8 Aralık 1818, ö. 10 Eylül 1889), 28. Monako prensi ve Valentinois dükü.\n" }, "VII. Charles": { "first_paragraph": "VII. Charles (22 Şubat 1403 – 22 Temmuz 1461), Muzaffer (Fransızca: le Victorieux)[1] ya da İyi sunulmuş (Fransızca: le Bien-Servi) Valois Hanedanı monarkı ve 1422'den ölümüne dek Fransa Krallığını yönetmiş hükümdar.\n" }, "I. Charles (Flandre kontu)": { "first_paragraph": "I. Charles (1083 - 1127), Flandre Kontu (Lakabı: İyi).\n" }, "V. Christian": { "first_paragraph": "V. Christian (16 Nisan 1646–25 Ağustos 1699), 1670-1699 yılları arasında Danimarka ve Norveç Kralı olarak hüküm sürdü.[1]\n" }, "VII. Christian": { "first_paragraph": "VII. Christian, (29 Ocak 1749 - 13 Mart 1808), Oldenburg Hanedanından olup 1766'dan ölümüne kadar Danimarka-Norveç krallığı ve Schleswig ve Holstein düklüğü yapmıştır.[1]\n" }, "VIII. Christian": { "first_paragraph": "VIII. Christian (Christian Frederik) (18 Eylül 1786 – 20 Ocak 1848), Christian Frederik adıyla 1839'dan 1848 yılına kadar Danimarka kralı idi, ayrıca 1814 yılında Norveç kralı görevinde bulunmuştur. 1786 yılında Kopenhag'da bulunan Christiansburg Sarayı'nda doğmuştur. Babası VI. Frederik'tir. 20 Ocak 1848'de ölümü üzerine; Yerine oğlu VII. Frederik tahta geçmiştir.\n" }, "II. Cihan Şah": { "first_paragraph": "II. Cihan Şah (Farsça: شاه جہان دوم; d. 1696 - ö. 19 Eylül 1719), Babür İmparatorluğu'nun on birinci şahı.\n" }, "Cihan Timur": { "first_paragraph": "Cihan Timur, İlhanlı Devleti'nin 13. hükümdarıdır. 1339 ile 1340 yılları arasında hüküm sürmüştür.\n" }, "Çağatay Han": { "first_paragraph": "Çağatay Han (Moğolca: Цагадай, Tsagaday, Farsça: چغتاى خان; d. 22 Aralık 1183 - ö. 1 Temmuz 1242), Moğol prensi ve Cengiz Han'ın ikinci oğlu.\n" }, "I. Çandragupta": { "first_paragraph": "I. Çandragupta (d. MÖ 340 - ö. MÖ 286) Hindistan'da \"Mauryalılar Hanedanı\"nın ilk imparatorudur. Büyük İskender'e karşı savaşmış ve yenilgi almıştır.\n" }, "Çin Şi Huang": { "first_paragraph": "Çin Şi Huang[1][2] ya da Qin Shi Huang (Çince: 秦始皇; Pinyin: Qín Shǐ Huáng, okunuşu: Çin Şı Huanğ; MÖ 247 - 210), ilk Çin imparatoru ve Qin Hanedanlığı'nın kurucusudur.\n" }, "Çun-Çen (Kün)": { "first_paragraph": "Çun-Çen, Kün-Çin, Kung-Sin, Çün-Çin, MÖ 161 - MÖ 126 arasında hüküm sürmüş olan Hun şanyusudur. Onun dönemi Hun İmparatorluğu'nun en güçlü dönemi olarak kabul edilir. En uzun ömürlü Hun imparatoru olan Çun-Çen Lao Şang'dan sonra görev yapmıştır.\n" }, "I. Devlet Giray": { "first_paragraph": "I. Devlet Giray Han (1512 - Bahçesaray 1577), 1551-1577 yılları hüküm süren Kırım hanıdır. I. Devlet Giray döneminde Kırım Hanlığı Osmanlı ile birlikte yükseliş devrini yaşadı. Temel siyasetini Moskova merkezli bir gelişme politikası izleyen Rusların Karadeniz'e inmelerine karşı mücadele oluşturuyordu.\n" }, "I. Diniz": { "first_paragraph": "Portekiz Kralı I. Diniz (Dinis), Lakabı: o Lavrador (Çiftçi) (d. 9 Ekim 1261, Lizbon – ö. 7 Ocak 1325, Santarém), Portekiz Krallığı'nın 6. kralıdır. Kral III. Afonso ile ikinci eşi Kraliçe Beatrice'in en büyük oğlu olarak doğmuştur. 1279'da Kral Afonso'nun ölümü ile tahta çıkmıştır.\n" }, "Eadred": { "first_paragraph": "Eadred (ayrıca Edred, vb.) (923 - 23 Kasım 955), 946'dan öldüğü 955 yılına kadar İngiltere Kralı. Ağabeyi I. Edmund'dan sonra tahta çıkmıştır.\n" }, "Eadwig": { "first_paragraph": "Eadwig, daha seyrek olarak Edwy (941? – 1 Ekim 959), (bazen lakap olarak \"Adaletli\" ismi kullanılmıştır, ingilizce All-Fair ya da the Fair), 955 yılından dört yıl sonra öldüğü yıla kadar İngiltere Kralı. I. Edmund'un en büyük oğludur. Amcası Kral Eadred'den sonra Kral olarak seçilmiştir. Kısa hükümdarlığı ailesi, baronlar ve özellikle Aziz Dunstan ve başpiskopos Odo liderliğindeki Kilise ile olan çekişmeler ile geçmiştir.\n" }, "II. Ebu Hammu": { "first_paragraph": "II. Ebu Hammu, 14. yüzyılda Cezayir Tilimsan'da hüküm sürmüş olan Abdülvadi sultanlarından biri.[1]\n" }, "Ebû Yahya bin Abdülhak": { "first_paragraph": "Ebû Yahya bin Abdülhak Merini Sultanlığı'nın dördüncü lideri ve I. Muhammed ile Ebû Said I. Osman'ın kardeşidir.\n" }, "Ebu'l-Hasan Ali (Gırnata Emiri)": { "first_paragraph": "Ebu'l-Hasan Ali (Arapça: أبو الحسن علي‎ [ALA-LC: Abū al-Ḥasan ʻAlī] ; ? - 1485) 1464-1482 ve 1483-1485 yılları arasında Gırnata Emiridir. Diğer adı Muley Hacén'dir. (Muley, Arapça'da Mawlay yani \"Rabbim\" anlamına gelir) Gırnata Emiri Said (ö. 1465)'in tahtan çekilmesinden sonra tahta çıkmıştır. 1482 yılında Hristiyan İspanyollar Granada'yı kuşatmasından dolayı tahtan çekilmiş. 1483'te yeniden tahta çıkıp ölümüne kadar Gırnata emiri olmuştur. 1482 yılında tahtı XII. Muhammed'e bırakmıştır.\n" }, "Ebu'l-Hasan Ali (Tunus Beyi)": { "first_paragraph": "Ebu'l Hasan Ali (Arapça:‎ أبو الحسن علي باش‎; d. 30 Haziran 1688 - 22 Ekim 1756) Hüseyni Hanedanının ve Tunus Beyliğinin ikinci beyidir. 7 Kasım 1735 ile 22 Ekim 1756 yılları arasında Tunus Beyi olmuştur.\n" }, "Edmund (Æthelred'in oğlu)": { "first_paragraph": "Cesur Edmund ya da II. Edmund (Eski İngilizce: Eadmund II Isen-Healf); y. 989 – 30 Kasım 1016), 23 Nisan ile 18 Ekim 1016 tarihleri arasında İngiltere Kralı ve 23 Nisan ile 30 Kasım 1016 tarihleri arasında Wessex hükümdarı.\n" }, "Edmund (Edward'ın oğlu)": { "first_paragraph": "I. Edmund (Eski İngilizce: Ēadmund; 921 – 26 Mayıs 946), (Muhteşem olarak adlandırılır, ingilizce lakapları: the Elder, the Deed-doer, the Just, ya da the Magnificent), 939 yılından ölümüne kadar İngiltere Kralı. Yaşlı Edward'ın oğlu, öncülü Kral Æthelstan'ın baba bir kardeşi, ardılı Kral Eadred'in ağabeyidir.\n" }, "II. Erdeşîr": { "first_paragraph": "II. Erdeşîr, 379 - 383 yılları arasındaki Sasani İmparatorluğu hükümdarıdır.[1]\n" }, "III. Erdeşîr": { "first_paragraph": "III. Erdeşîr (621–27 Nisan 630), 628–630 yılları arasındaki Sasani İmparatorluğu'nun hükümdarıdır. II. Kubâd'ın (628) oğludur. Yedi yaşında bir çocukken tahta çıkarıldı, fakat 630 yılında kısa süreliğine hükümdarlık yapan generali Şehrbârâz tarafından 18 ay sonra öldürüldü.[1]\n" }, "I. Erik (Danimarka kralı)": { "first_paragraph": "I. Erik (Ejegod)[1] (y. 1060, Slangerup, Danimarka – 10 Temmuz 1103, Baf, Kıbrıs), İyi Eric olarak da bilinir,[2][3][4] (Danca: Erik Ejegod), kardeşi I. Olaf'ı takiben 1095 yılında Danimarka Kralı olmuştur. Danimarka Kralı II. Sweyn'in oğludur.\n" }, "XIV. Eric": { "first_paragraph": "XIV. Eric (15 Aralık 1533 - 26 Şubat 1577), 1560'ten 1568'e kadar İsveç kralıdır. XIV. Eric, I. Gustav'ın en büyük oğludur. Ayrıca İsveç'in Estonya'yı ele geçirmesi sonrasında Estonya yöneticisi de olmuştur.\n" }, "V. Felipe": { "first_paragraph": "V. Philip (19 Aralık 1683 - 9 Temmuz 1746), 1 Kasım 1700'den 14 Ocak 1724'te oğlu Louis lehine feragat etmesine ve 6 Eylül 1724'te oğlunun ölümü üzerine tahta yeniden çıkmasından 9 Temmuz 1746'daki ölümüne kadar hüküm süren İspanya kralıdır.\n" }, "III. Ferdinand (Kastilya kralı)": { "first_paragraph": "Ferdinand (d. 20 Temmuz veya 5 Ağustos 1199, Segovia - ö. 30 Mayıs 1252 Sevilla), Kastilya kralı II. Ferdinand, 1230'dan sonra ise Kastilya ve Leon kralı III. Ferdinand olarak bilinir. León Kralı IX. Alfonso ile Kastilya prensesi Berenguela'nın oğludur. Fransisken Üçüncü al Düzenli tarikatı bir üye idi. 1671'de Katolik Kilisesi tarafında Aziz olarak ilan edildi. 30 mayıs'ta anılır.[1]\n" }, "I. Fetih Giray": { "first_paragraph": "I. Fetih Giray , 1557-1596 Kırım Hanı. 1596 yılında kısa süreli han olmuştur.\n" }, "Firavun": { "first_paragraph": "Firavun (Arapça فرعون Fir'awn; İbranice פַּרְעֹה Parʻō) Antik Mısır'da hükümdarlara verilen isim. \"Büyük Ev, Saray\" anlamını taşıyan kelime daha sonraları hükümdardan bahsetmek şeklini almıştır.[1] Firavunlar aynı zamanda tanrı Horus'un yeryüzündeki simgesi ve beşinci hanedandan sonra da güneş tanrısı Ra'nın oğlu olarak da kabul ediliyordu.\n" }, "I. Fîrûz": { "first_paragraph": "I. Fîrûz, 459-484 yılları arasında Sasani İmparatorluğu'nun hükümdarıydı. II. Yezdicerd'in (438-457) oğludur.\n" }, "I. Franz (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "I. Franz (8 Aralık 1708 – 18 Ağustos 1765)[1], Kutsal Roma İmparatoru ve Toskana Grandükü. Eşi Maria Theresia ile birlikte Habsburg-Lorraine Hanedanının kurucusudur.\n" }, "Frederick Christian (Saksonya elektörü)": { "first_paragraph": "Frederick Christian (Almanca: Friedrich Christian; 5 Eylül 1722 - 17 Aralık 1763) 1763'te Saksonya Elektörlüğü Prensi. Wettin Hanedanı'nın bir üyesidir. Kendisi Avusturyalı Maria Josepha tarafından Saksonya Prensi ve Polonya kralı III. August'un hayatta kalan üçüncü ama en büyük oğluydu. 5 Ekim 1763'te tahta çıkmış fakat çiçek hastalığından dolayı aynı yılın 17 Aralık tarihinde ölmüştür.[1][2]\n" }, "III. Frederik (Danimarka ve Norveç kralı)": { "first_paragraph": "III. Frederik (Danca: Frederik den Tredje; 18 Mart 1609 - 9 Şubat 1670[1]) 1648 yılından ölümüne kadar Danimarka ve Norveç Kralı.\n" }, "I. Friedrich (Prusya kralı)": { "first_paragraph": "I. Friedrich (11 Temmuz 1657, Königsberg - 25 Şubat 1713, Berlin), 1701'den 1713'e dek Prusya Kralı.\n" }, "Friedrich Christian (Schaumburg-Lippe kontu)": { "first_paragraph": "Friedrich Christian (16 Ağustos 1655 - 13 Haziran 1728) Schaumburg-Lippe'nin ikinci kontu. 1655'te Bückeburg'da doğdu. Kendisinden önceki kont I. Philip'in oğludur. 10 Nisan 1681'de babasının ölümü üzerine Kont oldu ve ölümüne kadar hüküm sürdü.\n" }, "I. Gazi Giray": { "first_paragraph": "I. Gazi Giray (d. 1504 - ö. 1524, Bahçesaray), 1523-1524 yılları arasında altı ay hüküm süren Kırım hanıdır.\n" }, "II. Gazi Giray": { "first_paragraph": "II. Gazi Giray veya Bora Gazi Giray (1554 - 1607) 16. yüzyıl sonlarında iki kez Kırım Hanlığı tahtına oturdu.\n" }, "I. George": { "first_paragraph": "I. George (George Louis; Almanca: Georg Ludwig; 28 Mayıs 1660 - 11 Haziran 1727; Osnabrück, Hannover – Osnabrück, Kutsal Roma İmparatorluğu), Hanover Elektörü ve Büyük Britanya ve İrlanda kralı.\n" }, "II. Georgi Terter": { "first_paragraph": "II. Georgi Terter (Bulgarca: Георги ІІ Тертер; ö. 1323), 1322-1323 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.\n" }, "I. Giovanni Natoli (Sperlinga prensi)": { "first_paragraph": "Prens I. Giovanni Natoli Natoli ailesi reisi ve Sperlinga Prensi. Prens Blasco Natoli Lanza ve Prenses Dominique Natoli Giambruni Perna oğludur.\n" }, "I. Gustav": { "first_paragraph": "I. Gustav (12 Mayıs 1496 - 29 Eylül 1560), 1523'ten 1560'taki ölümüne kadar İsveç kralıdır. İlk olarak 1521'de Danimarka kralı II. Christian'a karşı İsveç Bağımsızlık Savaşı'nı başlatmıştır. 6 Haziran 1523'te kral olmuş ve Kalmar Birliği'ne son vermiştir.\n" }, "III. Gustav": { "first_paragraph": "III. Gustav (24 Ocak 1746 - 29 Mart 1792), 1771'den 1792'ye kadar İsveç kralıdır. Adolf Frederick'in en büyük oğludur.\n" }, "I. Haakon": { "first_paragraph": "I. Haakon (920’ye doğr.-Fitje 961): Norveç Kralı (935’e doğr.-961). Harald Hårfager’in oğlu. İngiltere'de Hristiyan inancıyla yetiştirildi. Babasının ölümü üzerine kral ilan edilen üvey kardeşi Eirik Blodøks (Kanlıbalta Erik) ile savaşmak için Norveç'e döndü. Toprak sahiplerinin desteğiyle zafere ulaştı ama Hristiyanlığı zorla kabul ettirmeyi başaramadı. Eirik'in oğullarına karşı savaşırken öldü.\n" }, "II. Haakon": { "first_paragraph": "II. Haakon, Herdebred (\"Geniş Omuzlu\") (d. 1147 - ö. 15 Haziran 1162) Norveç Kralı (1157-1162). Ülkenin kuzeyine egemen olmadan önce rakibi İnge'yle savaşmak zorunda kaldı.\n" }, "III. Haakon": { "first_paragraph": "Haakon Sverresson (ö. 1 Ocak 1204) Norveç Kralı (1202-1204). Babası Sverre’nin yerine geçti ve dinsel anlaşmazlıklara son verdi. Zehirlenerek öldürüldü.\n" }, "IV. Haakon": { "first_paragraph": "IV. Haakon, Haakonsson (d. 1204, Skarpeborg yakınları - ö. 15 Aralık 1263, Kirkwall, Orkney Adaları), Norveç Kralı (1223-1263).\n" }, "Haakon Magnusson": { "first_paragraph": "Haakon Magnusson (1207 - 1319), 1299-1319 yılları arası Norveç Kralı.\n" }, "VI. Haakon": { "first_paragraph": "Haakon Magnusson (1340 - Şubat, 1380), (Genç Haakan Magnusson olarak da bilinir) Norveç Kralı (1355-1380). Magnus VII Eriksson’un oğlu ve halefiydi. İsveç'i bölen karışıklıklara müdahale etti, kendisini İsveç kralı seçtirdi (1362), ancak İsveçliler ayaklandılar ve karşısına Mecklenburglu Albrecht'i çıkardılar. Albrecht, VI. Haakon'u tahttan uzaklaştırdı. Haakon 1365'te Danimarka kralının kızı Margrethe ile evlendi. Ölümü üzerine oğlu Olav Norveç ve Danimarka kralı oldu.\n" }, "VII. Haakon": { "first_paragraph": "VII. Haakon (d. Danimarka Prensi Carl; 3 Ağustos 1872 – 21 Eylül 1957) 1905'ten 1957'deki ölümüne kadar Norveç kralı.\n" }, "I. Hacı Giray": { "first_paragraph": "I. Hacı Giray (Kırım Tatarcası: Bır Hacı Geray, بیر-حاجى كراى‎‎ veya Melek Hacı Geray, ملک خاجى كراى‎‎‎; 20 Kasım 1397 - Ağustos 1466), Kırım Hanlığı'nın kurucusudur. Hacı Giray, Cengiz Han'ın oğullarından Cuci'nin küçük oğlu Tokay Timur soyundan gelmekteydi.\n" }, "Halfdan Ragnarsson": { "first_paragraph": "Halfdan Hvitserk[1] Ragnarsson (Eski Norsça: Hálfdan; Eski İngilizce: Halfdene ya da Healfdene; Eski İrlandaca: Albann; ö. 877), Ragnar Lodbrok'un oğlu, Büyük Viking Ordusu'nun kumandanı ve Jorvik kralı.[2] Viking efsanelerinde adı Hvitserk diye, Anglosakson kronolojisinde ise adı Halfdan diye geçmektedir. Hvitserk eski Norsça'da \"Beyaz Gömlek\" anlamına gelmektedir ve muhtemelen Halfdan'ın takma adı, lakabı veyahut sıfatıdır. Tıpkı kardeşleri Yiğit Bjørn, Kemiksiz Ívarr ve Yılan Gözlü Sigurd'da olduğu gibi onda da bir takma ad olması şaşılacak bir şey değildir. Fakat her ne kadar Halfdan ve Hvitserk'in aynı kişiler olduğu anlaşılmış olsa da tarih kayıtlarının ve halk destanlarının aynı kişiden farklı isimlerle bahsetmeleri yüzünden Halfdan ve Hvitserk farklı kimseler olarak düşünülmüştür.\n" }, "Halim Giray": { "first_paragraph": "Halim Giray (1689 - 1759) 1755-1758 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı. Babası IV. Saadet Giray, dedesi I. Selim Giray'dır.\n" }, "I. Harald (Danimarka kralı)": { "first_paragraph": "I. Harald, lakabı mavi diş Harald, Danca Harald Blåtand (d. y. 910 - ö. y. 985, Jumne, Danimarka), ülkesinin birliğini sağlayan Danimarka kralı (y. 940 - y. 985).\n" }, "V. Harald": { "first_paragraph": "V. Harald (d. 21 Şubat 1937), 17 Ocak 1991'de babası Kral V. Olav'ın ölümü üzerine tahta çıkan Norveç kralı.\n" }, "II. Harald": { "first_paragraph": "Gri kürklü Harald (II. Harald) (935-970): Norveç Kralı (961-970). I. Erik’in oğlu. Kısmen babasının yöresel kral olduğu İngiltere'de, kısmen de dayısı Danimarka kralı Mavi diş Harald'ın yanında büyüdü.\n" }, "I. Harold": { "first_paragraph": "Tavşanayak Harold ya da I. Harold (yaklaşık 1015 – 17 Mart 1040), 1035 ile 1040 yılları arası İngiltere Kralı. \"Tavşanayak\" lakabı hızına ve av yeteneklerini vurgular.[1] İngiltere, Danimarka, ve Norveç Kralı Büyük Knud'un ilk karısından doğan en küçük oğludur.[2]\n" }, "Hayder": { "first_paragraph": "Hayder veya Haydar (Kırım Tatarcası: Ayder, حيدر‎‎‎), I. Hacı Giray’ın oğludur. 1456'da Kırım Hanlığı tahtına oturmuştur.\n" }, "III. Henri": { "first_paragraph": "III. Henri (19 Eylül 1551 - 2 Ağustos 1589; born Fransızca: Alexandre Édouard de France, Lehçe: Henryk Walezy, Litvanca: Henrikas Valua), 1574'den ölümüne kadar Fransa Kralı ve 1573'den 1575'e kadar Lehistan-Litvanya Birliği Kralı.\n" }, "Herod Archelaus": { "first_paragraph": "Herod Archelaus (d. MÖ 23 - ö. MS 18), Roma İmparatorluğu tarafından Yahudiye Eyaleti'ne atanan Yahudi Kral Hirodes'in oğlu ve bu eyalette Ethnarch unvanı ile bilinen vali.\n" }, "Hongxi": { "first_paragraph": "İmparator Hongxi (Çince: 明仁宗; pinyin: Míng Rénzōng) veya asıl adıyla Zhu Gaochi (朱高熾) (16 Ağustos 1378-29 Mayıs 1425), Çin'in Ming Hanedanı'nın dördüncü imparatorudur. Saltanatı 1424'ten 1425 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "I. Hürmüz": { "first_paragraph": "I. Hürmüz, 272 - 273 yılları arasında İran'daki Sasani Devleti'nin kralıydı.\n" }, "II. Hürmüz": { "first_paragraph": "II. Hürmüz, 302 - 309 yılları arasında yedi sene beş ay mühdetince Sasanilerin kralıydı. Narseh'in oğludur (293-302).\n" }, "III. Hürmüz": { "first_paragraph": "III. Hürmüz, 457 - 459 yılları arasında Sasani İmparatorluğu'nun hükümdarıydı. II. Yezdicerd'in (438-457) oğludur. 457 yılında babasından sonra tahta çıkmıştır.\n" }, "IV. Hürmüz": { "first_paragraph": "IV. Hürmüz, (Orta Farsça: 𐭠𐭥𐭧𐭥𐭬𐭦𐭣‎) 579 ile 590 yılları arasında Sasani Kralı idi. I. Hüsrev'in oğlu ve halefiydi ve annesi bir Hazar prensesi idi.\n" }, "VI. Hürmüz": { "first_paragraph": "VI. Hürmüz, Sasaniler'in kralı, II. Hüsrev'in (590–628) 628 yılında öldürülmesinin ardından yükselen asillerden biriydi. Nisibis (şimdiki Nusaybin) bölgesinde iki yıl boyunca kontrolü elinde tuttu (631–632).\n" }, "II. Hüseyin Bey": { "first_paragraph": "II. Hüseyin Bey, veya asıl adıyla El-Hüseyin ibn Mahmud (Arapça: أبو محمد حسين باشا باي‎; d. 5 Mart 1784 - ö. 20 Mayıs 1835), 8. Tunus beyi. 1824 yılında Mahmud bin Muhammed'in ölümünden sonra Tunus Beyi olmuş; 1835 yılında ölünce Mustafa Bin Mahmud, Tunus Beyliğinin başına geçmiştir.\n" }, "I. Hüsrev": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "I. Abdülhak": { "first_paragraph": "Abdülhak bin Mahyu Merini Sultanlığı'nın ilk şeyhi, lideri ve eponimiydi.[1]\n" }, "I. Bagrat (Abhazya kralı)": { "first_paragraph": "I. Bagrat (Gürcüce: ბაგრატ I) 882 ve 894 yılları arasında görev yapmış Abhazya kralıdır.[1] Ançabadze hanedanından II. Demetrius'un ikinci oğludur.\n" }, "I. Christian (Danimarka kralı)": { "first_paragraph": "I. Christian (Şubat 1426 - 21 Mayıs 1481) Kalmar Birliği altında İskandinav hükümdar. 1448-1481 yılları arasında Danimarka, 1450-1481 yılları arasında Norveç ve 1457-1464 yılları arasında İsveç kralı. Ayrıca Finlandiya Büyük Dükü.\n" }, "I. Dedumes": { "first_paragraph": "I. Dedumes / Dudimose / Dedumose / Tutimaos\n" }, "I. Erik (Norveç kralı)": { "first_paragraph": "I. Erik ya da lakabıyla Kanlıbalta Erik, 10. yüzyılda hüküm süren York ve Norveç kralı.\n" }, "I. Francis (Sicilya)": { "first_paragraph": "I. Francis (İtalyanca: Francesco Gennaro Giuseppe; 19 Ağustos 1777 - 8 Kasım 1830)[1] 1825 ile 1830 yılları arasındaki İki Sicilya'nın kralı ve İspanya kraliyet ailesinin bir üyesi.\n" }, "I. Frederik (Danimarka kralı)": { "first_paragraph": "I. Friedrich (7 Ekim 1471 - 10 Nisan 1533) 1523 ile 1533 yılları arasında Danimarka ve Norveç kralı. İsmi ayrıca Danca ve Norveççe Frederik, Almanca Friedrich ve İsveççe Fredrikdir. Daha sonraki hükümdarların Protestan Reformundan sonra Lutheranizmi benimsediği Danimarka'da hüküm süren son Roma Katolik hükümdarıydı. Norveç kralı olarak ülkeye hiç gitmemiş ve taç giymemiştir.[1][2]\n" }, "I. Giorgi (Abhazya kralı)": { "first_paragraph": "I. Giorgi (Gürcüce: გიორგი I, აღწეფელი), 864 ve 871 yılları arasında görev yapmış Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından II. Leon'un üçüncü oğludur. Abisi II. Demetre'den sonra tahta geçmiştir.\n" }, "I. Luis": { "first_paragraph": "I. Luis (Luis Felipe; 25 Ağustos 1707 – 31 Ağustos 1724) 15 Ocak 1724'ten aynı yıl Ağustos ayında ölümüne kadar İspanya kralı.\n" }, "II. Beşir Şihab": { "first_paragraph": "II. Beşir Şihab (2 Ocak 1767[1] - 1850[2]) 19. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı Lübnanını yöneten Lübnan emiri. Önceki Şihabi Emirlerinin dini olan Sünni İslam'dan Maruni Kilisesi'ne geçen ilk hükümdardı.[3]\n" }, "II. Demetre (Abhazya kralı)": { "first_paragraph": "II. Demetrius (Gürcüce: დემეტრე II) 855 ve 864 yılları arasında görev yapmış Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından II. Leon'un oğludur. Abisi II. Teodosius'dan sonra tahta geçmiştir.\n" }, "II. Ferdinand (Avusturya dükü)": { "first_paragraph": "II. Ferdinand (14 Haziran 1529 – 24 Ocak 1595) Tirol de dahil olmak üzere Avusturya arşidükü.\n" }, "II. Ferdinando (Sicilya)": { "first_paragraph": "II. Ferdinando (İtalyanca: Ferdinando Carlo; Sicilyaca: Ferdinannu Carlu; 12 Ocak 1810 - 22 Mayıs 1859) 1830'dan 1859 yılına kadar hüküm süren İki Sicilya'nın kralı.\n" }, "II. Fetih Giray": { "first_paragraph": "II. Fetih Giray (1696 - 1746) 1736'dan 1737'ye kadar hüküm süren bir Kırım hanıdır. II. Devlet Giray'ın en büyük oğludur. II. Fetih, Adil Giray'ın ölümünden sonra amcası I. Kaplan Giray döneminde kalgay oldu. II. Mengli Giray'ın 1736'da tahttan indirilmesinin ardından han oldu. Ancak kısa süren saltanatında kötü politikaları nedeniyle 1737'de tahttan indirildi ve yerine tekrar II. Mengli Giray han oldu. 1746'da öldü.\n" }, "II. Frederik (Danimarka kralı)": { "first_paragraph": "II. Friedrich (1 Temmuz 1534 – 4 Nisan 1588) 1559'dan ölümüne kadar Danimarka ve Norveç kralı ve Schleswig Dükü idi.[1] Kendisinden önceki Norveç ve Danimarka kralı III. Christian'ın oğludur. Oldenburg Hanedanı üyesidir.\n" }, "II. İgor": { "first_paragraph": "II. İgor 1146'da Kiev'in Büyük Prensi'ydi. I. Olegue'nin oğluydu ve ölümünden sonra bir aziz olacaktı.\n" }, "II. İslam Giray": { "first_paragraph": "II. İslam Giray (d. ? - ö. 1588), 1584 ila 1588 yılları arasında hüküm süren Kırım hanıdır.\n" }, "II. Leon (Abhazya kralı)": { "first_paragraph": "II. Leon (Gürcüce: ლეონ II), 780 yılında 828 yılına kadar görev yapmış Abhazya kralıdır. I. Leon'dan sonra tahta çıkan II. Leon, Ançabadze Hanedanı'ndan I. Leon'un yeğeniydi. Anne tarafından ise Hazarlardan bir kağanın torunuydu (muhtemelen Bihar veya Bağatur).\n" }, "II. Mengli Giray": { "first_paragraph": "II. Mengli Giray (1678 - 31 Aralık 1739) 1724'ten 1730'a ve 1737'den 1739'a kadar hüküm süren Kırım hanıdır. I. Selim Giray'ın beşinci oğludur. II. Mengli, kardeşi I. Kaplan Giray birinci ve ikinci saltanatlarında kalgay (yani ilk taht varisi) olur. 1724'te IV. Saadet Giray'ın ölümünden sonra tahta çıktı ve saltanatı 1730'a kadar sürdü. Daha sonra yerine II. Devlet Giray'ın oğlu II. Fetih Giray han oldu. II. Fetih'in iyi bir lider olmadığı gerekçesiyle II. Mengli tekrar tahta çıktı. 31 Aralık 1739'da Bahçesaray'da öldü ve defnedildi.\n" }, "II. Muhammed (Şirvanşahlar şahı)": { "first_paragraph": "II. Muhammet ya da Muhammet bin Ali, Şirvanşahlar Devleti'nin 5. şahı. Ali bin Heysam'ın oğlu, Ebu Tahir Yezid'in babasıdır. Kaynaklarda çok az bilgi bulunmaktadır.\n" }, "II. Sahib Giray": { "first_paragraph": "II. Sahib Giray (1726 - 1807) 1771-1775 yılları arasında Kırım hanı. II. Sahib Giray, II. Devlet Giray'ın oğlu Ahmed Giray'ın oğludur. 1771 yılı öncesi hakkında hiçbir şey bilinmiyor.\n" }, "II. Selâmet Giray": { "first_paragraph": "II. Selâmet Giray (1691 - 1751) 1740 ile 1743 yılları arasında hüküm süren Kırım hanıdır. I. Selim Giray'ın oğludur. II. Selâmet, Ocak 1740'ta Osmanlılar tarafından han atanmadan önce kardeşi II. Mengli Giray'ın ilk kalgaydı. Ayrıca Maksud Giray'ın babasıdır.\n" }, "II. Selim Giray": { "first_paragraph": "II. Selim Giray (1708 - 1748) 1743'ten 1748'e kadar hüküm süren bir Kırım hanıdır. I. Kaplan Giray'ın oğludur. II. Selim Giray, Kasım 1743'te han oldu; hemen Şahin Giray'ı kalgay atadı. İki yıl sonra II. Selim'in, Osmanlı İmparatorluğu ile İran Şahlığı Pers Şahı Nadir Şah arasındaki savaşta yer aldı.\n" }, "II. Sigebert": { "first_paragraph": "II. Sigebert (601[1]-613) Demokrasi öncesi Fransız kralıdır. 613'te Burgundy ve Austrasia krallıklarını miras aldığı II. Theuderic'in gayri meşru oğluydu. Ancak büyük büyük annesi Brunhilda'nın etkisi altına girdi. Avrasya yönetim vekili II. Warnachar, Sigebert'in ulusal bir meclise getirilmesini sağladı ve burada her iki babasının krallıkları üzerinde, soylular tarafından kral ilan edildi. Ancak Neustrasya toprakları Rado ve II. Chlothar tarafından işgal edildi. II. Sigebert sürgüne gönderildi, daha sonra kardeşiyle birlikte II. Chlothar'ın emriyle idam edildiler.[2]\n" }, "II. Teodos (Abhazya kralı)": { "first_paragraph": "II. Teodos (Gürcüce: თეოდოს II), 828 ve 855 yılları arasında hüküm sürmüş Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından II. Leon'un oğlu ve ardılıdır.\n" }, "II. Vladislaus": { "first_paragraph": "II. Vladislaus (Vladislav II[1][2] Władysław II[3] or Wladislas II[4]) (1 Mart 1456 – 13 Mart 1516) Bohemya, Macaristan ve Hırvatistan kralı. IV. Kazimierz Jagiellon'un en büyük oğlu olarak Polonya ve Litvanya tahtının varisi olmayı bekliyordu. Bohemya kralı Poděbrady'li George, II. Vladislaus'ı 1468'de taht varisi yapmayı teklif etti.\n" }, "III. Albert (Avusturya dükü)": { "first_paragraph": "III. Albert (9 Eylül 1349 – 29 Ağustos 1395) Domuz Kuyruğu Albert olarak bilinir (Almanca: Albrecht mit dem Zopf) Habsburg Hanedanı'nın bir üyesi, 1365'ten ölümüne kadar Avusturya dükü.[1][2]\n" }, "III. Christian (Danimarka kralı)": { "first_paragraph": "III. Christian (12 Ağustos 1503 - 1 Ocak 1559) 1534'ten itibaren Danimarka kralı ve 1537'den 1559'da ölümüne kadar Norveç kralı olarak hüküm sürdü. Hükümdarlığı sırasında Hristiyan, kilise ve taç arasında yakın bağlar kurdu. Protestan Reformunun bir parçası olarak Luthercilik'i devlet dini olarak kabul etti.[1][2]\n" }, "III. Demetre (Abhazya kralı)": { "first_paragraph": "III. Demetre (Gürcüce: დემეტრე III), 967 ve 975 yılları arasında görev yapmış Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından II. Giorgi'nin oğludur. Erkek varisi olmayan abisi III. Leon'dan sonra tahta geçmiştir.\n" }, "III. Devlet Giray": { "first_paragraph": "III. Devlet Giray (1647 - 1717) 1716-1717 yılında hüküm süren bir Kırım hanıdır. Babası Adil Giray'dır.[1]. III. Devlet, Aralık 1716'da I. Kaplan Giray'ın görevden alınmasından sonra han olur. 1717 yılının başında yerine IV. Saadet Giray han atandı ve kısa bir süre sonra öldü.\n" }, "III. Gazi Giray": { "first_paragraph": "III. Gazi Giray (1673 - 1709) 1704'ten 1707'ye kadar hüküm süren bir Kırım Hanlığı Hanıdır. Babası I. Selim Giray'dır. Ağabeyi II. Devlet Giray tarafından Kalgay atandıktan sonra arkasından komplo kurdu. Osmanlılar tarafından Rodos'ta eğitim almadan önce Edirne'ye sığındı. III. Gazi Giray babasının ölümünden sonra Ocak 1704'te Osmanlı tarafından han olarak atandı ve 1707'ye kadar tahtta kaldı.\n" }, "III. Konstantine (Abhazya kralı)": { "first_paragraph": "III. Konstantin (Gürcüce: კონსტანტინე III) 894 ve 923 yılları arasında görev yapmış Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından I. Bagrat'ın oğlu ve ardılıdır.\n" }, "III. Selim Giray": { "first_paragraph": "III. Selim Giray (1713 - 1786) ilk olarak 1765'ten 1767'ye, sonra 1770'ten 1771'e kadar hüküm süren bir Kırım hanıdır. III. Selim Giray, II. Fetih Giray'ın oğludur.\n" }, "III. Teodos (Abhazya kralı)": { "first_paragraph": "III. Teodos (Gürcüce: თეოდოს III), 975 ve 978 yılları arasında hüküm sürmüş Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından II. Giorgi'nin oğludur. Erkek varisi olmayan abisi III. Demetre'dan sonra tahta geçmiştir.\n" }, "I. Intef": { "first_paragraph": "I. Intef, Mısır'ın Birinci Ara Dönemine egemen olan onbirinci hanedanın Teb'deki yöneticisidir. Mezarı El-Tarif'tedir.\n" }, "IV. Gustav Adolf": { "first_paragraph": "IV. Gustav Adolf[1] (1 Kasım 1778 - 7 Şubat 1837), 1792'den 1809'a kadar İsveç kralıdır. Kendisi, III. Gustav'ın ve Sophia Magdalena'nın en büyük oğludur.[2]\n" }, "IV. Rudolf (Avusturya dükü)": { "first_paragraph": "IV. Rudolf (1 Kasım 1339 – 27 Temmuz 1365), Kurucu Rudolf olarak da bilinir (Almanca: der Stifter) Habsburg Hanedanı'nın bir üyesi, 1358'den ölümüne kadar Avusturya dükü. Ayrıca Steiermark, Carinthia, Carniola ve Tyrol dükü.\n" }, "IV. Saadet Giray": { "first_paragraph": "IV. Saadet Giray (1662 - 1732) 1717 ile 1724 yıllarında hüküm süren Kırım hanıdır. Babası I. Selim Giray'dır. 1755-1758 yılları arasında hüküm sürmüş Halim Giray'ın babasıdır.\n" }, "IX. Christian": { "first_paragraph": "IX. Christian (8 Nisan 1818, Schleswig - 29 Ocak 1906, Kopenhag), 1863'ten 1906'ya kadar Danimarka kralı.\n" }, "IX. Frederik": { "first_paragraph": "IX. Frederik veya tam adıyla Christian Frederik Franz Michael Carl Valdemar Georg (11 Mart 1899, Kongens Lyngby - 14 Ocak 1972, Kopenhag), 1947'den 1972'ye kadar tahtta kalan ve mevcut Kraliçenin babası olan Danimarka Kralı.[1]\n" }, "İmparator": { "first_paragraph": "İmparator, kralların da kendisine bağlı olduğu en yüksek hükümdar. Bir imparatorluğun erkek hükümdarına İmparator, imparatorluğun kadın hükümdarına '''imparatoriçe''' denir. Latince imperator (askeri kumandan) kelimesinden gelir. Rütbe ve mevkii olarak kralların üzerinde bulunan çok büyük bir devletin yöneticisine denir.\n" }, "İnayet Giray": { "first_paragraph": "İnayet Giray (ö. 1637) 1635-1637 yılları arasında hüküm süren Kırım Hanı.\n" }, "I. İsaakios": { "first_paragraph": "I. İsaakios Komninos (y. 1005 - 1061, Konstantinopolis), 1057-1059 yılları arasında tahtta kalan Bizans imparatoru.\n" }, "I. İslâm Giray": { "first_paragraph": "I. İslâm Giray (d. ? - ö. 1537) 13. Kırım Hanı. Doğum tarihi belli değildir. I. Mehmed Giray'ın oğlu, I. Gazi Giray'ın kardeşidir. 1537 yılında öldü.\n" }, "II. İsmail": { "first_paragraph": "II. İsmail (Farsça: شاه اسماعیل دوم; d. 28 Mayıs 1537 - ö. 24 Kasım 1577). 1576-1577 döneminde Safeviler'in üçüncü Şahı olarak hüküm sürmüştür.\n" }, "I. İvan Asen": { "first_paragraph": "I. İvan Asen, I. Asen olarak da bilinir. (Bulgarca: Иван Асен I; ö. 1196), Bizans'tan bağımsızlığını ilan eden ve 1186-1196 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu'nun ilk çarı. Kardeşi II. Petr'yla birlikte kurduğu Asen Hanedanı 13. yüzyılın ikinci yarısına değin sürmüştür.\n" }, "İvan Stefan": { "first_paragraph": "İvan Stefan (Bulgarca: Иван Стефан), 1330-1331 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.\n" }, "İvan Şişman": { "first_paragraph": "İvan Şişman (Bulgarca: Иван Шишман), (1350 veya 1351, Bulgar İmparatorluğu - 3 Haziran 1395, Niğbolu, Osmanlı Devleti) 1371'den 1395'e kadar hüküm sürmüş Bulgar İmparatorluğu çarı.\n" }, "İvane (Abhazya kralı)": { "first_paragraph": "İvane (Gürcüce: ივანე (იოვანე) შავლიანი; okunuşu: İvane \"İovane\" Şavliani), 871 ve 873 yılları arasında hüküm sürmüş Abhazya kralıdır. Svan kökenli Şavliani hanedanının kurucusu kabul edilir.[1]\n" }, "İvaylo": { "first_paragraph": "İvaylo ya da Domuz Çobanı İvaylo, (Bulgarca: Ивайло) (ö. 1280), 1278-1279 yılları arasında çarlık yapmış eski Bulgar asi lider.\n" }, "II. Jacques (Kıbrıs kralı)": { "first_paragraph": "II. Jacques (Fransızca: Jacques; 1438 veya 1440 - 10 Temmuz 1473) 1463'ten ölümüne kadar hüküm süren sondan üçüncü Kıbrıs kralı idi. 1473'de öldüğünde yerine 4 günlük oğlu III. Jacques tahta çıktı. Oğlunun henüz 1 yaşında ölümünün ardından Caterina Cornaro kraliçe oldu, 1489'da Kıbrıs topraklarını Venedik'e bıraktı ve krallık son buldu.\n" }, "III. Jacques (Kıbrıs kralı)": { "first_paragraph": "III. Jacques (6 Temmuz 1473 - 26 Ağustos 1474), Kıbrıslı II. Jacques ve Caterina Cornaro'nun evliliğinden olan tek çocuktu. Bebekken gizemli koşullarda öldü ve yerine annesi Kıbrıs Krallığı'nın son kraliçesi olarak taç giydi. Ölümü, Kıbrıs'ın Venedik kontrolüne geçmesini sağladı.\n" }, "I. János": { "first_paragraph": "János Szapolyai, János Zápolya olarak da bilinir. (d. 2 Şubat 1487 - ö. 22 Temmuz 1540), 1511'den itibaren Erdel voyvodası, 1526'dan ölümüne değin Macaristan Kralı.[1]\n" }, "II. János": { "first_paragraph": "János Zsigmond Zápolya (Hırvatça: Ivan Zigmund Zapolja; d. 7 Temmuz 1540, Budin - ö. 14 Mart 1571, Gyulafehérvár), 1540-1571 arası Transilvanya ve Macaristan Kralıydı.[1]\n" }, "Johan (Danimarka kralı)": { "first_paragraph": "Johan (Danca, Norveççe ve İsveççe: Hans; né Johannes)[1] (2 Şubat 1455 – 20 Şubat 1513), 1481 ile 1513 yılları arasında Danimarka, 1483 ile 1513 yılları arasında Norveç ve 1497-1501 yılları arasında İsveç kralı. 1482'den 1513'e kadar, kardeşi I. Friedrich ile ortak olarak Schleswig ve Holstein'ın dükü.\n" }, "III. Johan (İsveç kralı)": { "first_paragraph": "III. Johan (20 Aralık 1537 - 17 Kasım 1592), 1568'ten 1592'deki ölümüne kadar İsveç kralıdır. Kendisi I. Gustav ve ikinci eşi Margaret Leijonhufvud'un oğludur.\n" }, "Jovan Vladimir": { "first_paragraph": "Jovan Vladimir veya John Vladimir (Sırp Kiril: Јован Владимир; [a] y. 990 – 22 Mayıs 1016), 1000 ile 1016 yılları arasında zamanın en güçlü Sırp prensliği olan[1] Duklja'nın hükümdarıydı. Bizans İmparatorluğu ile Bulgar İmparatorluğu arasındaki uzun süren savaş sırasında hüküm sürdü. Vladimir, dindar, adil ve barışçıl bir hükümdar olarak kabul edildi. Şehit ve aziz olarak tanınır.\n" }, "I. Kaliman": { "first_paragraph": "I. Kaliman Asen (Bulgarca: Калиман Асен I; 1234 – Ağustos/Eylül 1246), 1241–1246 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.\n" }, "II. Kaliman": { "first_paragraph": "II. Kaliman Asen ya da II. Koloman Asen (Bulgarca: Калиман ІІ Асен; ö. 1256), 1256 yılında kısa bir müddet hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.\n" }, "Kaloyan": { "first_paragraph": "Kaloyan Latin-Kıran (Bulgarca: Калоян Ромеоубиец), Ivan II (Иван II, also Йоан II, Ioan II, İngilizce John II), 1197-1207 yılları arasında Bulgaristan çarı olarak hüküm sürmüştür. Yaklaşık 1168/1169 yıllarında doğmuştur. Kaloyan ismi (Latince Caloiohannes), \"İyi John\" ya da \"Yakışıklı John\" anlamına gelir, Komnenos ve sonraki dönemlerde \"John\" (Iōannēs) isimli Bizans imparatorlarının isimlerinin standart büyütülmesi gibi Yunanca Kaloiōannēs kelimesinden türetilmiştir. Diğer lakapları Ioannitsa (Йоаница, Ioannica), Ioannitza, Ivanitsa (Иваница, Ivanica) (İngilizce John isminin küçültülmüş hali) gibi çeşitlendirilmiştir.\n" }, "I. Kambises": { "first_paragraph": "I. Kambises (Antik Farsça: Kambūjiya, 'Daha yaşlı') (MÖ 600 - 559), MÖ 580'den 559'a kadar Anshan kralıydı. Büyük Kiros'un babasıdır. Adı Latince Cambyses Yunanca Καμβύσης olarak geçmektedir.\n" }, "Kamose": { "first_paragraph": "Kamose, Teb'in on yedinci hanedanının son kralıdır. Seqenenre Tao ile I. Ahhotep'in çocuğu, I. Ahmose'nin kardeşi olduğu sanılmaktadır. Mısır'a beş yıl boyunca egemen olmuştur.[1] Hiksoslar'a karşı koymak amacıyla askeri önlemler almıştır.\n" }, "I. Kaplan Giray": { "first_paragraph": "I. Kaplan Giray, Kırım Tatar Hanlığı'nı 1707-1708, 1713-1715 ve 1730-1736 yılları arasında üç kez yönetmiş Kırım Hanı'dır.\n" }, "IX. Karl": { "first_paragraph": "Charles IX. Gustav ayrıca, Carl (İsveççe: Karl IX; 4 Ekim 1550 – 30 Ekim 1611), 1604'ten ölümüne kadar İsveç kralı.[1][2] Kral I. Gustav'ın ikinci karısından en genç oğluydu.[3] IX. Karl, 1605-1618 Lehistan-Rusya Savaşı içerisinde Çar IV. Vasili ile Lehistan-Litvanya Birliği'ne karşı müttefik olur.\n" }, "XI. Karl": { "first_paragraph": "XI. Karl, (24 Kasım 1655 - 5 Nisan 1697)[1] (24 Kasım 1655 - 5 Nisan 1697), 1660'tan ölümüne kadar İsveç kralı. İsveç İmparatorluğu'nun zirvede olduğu bir dönemde yaşamıştır. X. Karl Gustav ve Hedwig Eleonora'nın oğludur. Babası, dört yaşındayken öldü. Bu yüzden XI. Karl, soylular tarafından on yedi yaşında taç giyme törenine kadar eğitim gördü. Annesi Hedwig Eleonora oğlu taç giyene kadar naiplik yaptı.\n" }, "XV. Karl": { "first_paragraph": "XV. & IV. Karl (Karl Ludvig Eugen; 3 Mayıs 1826 – 18 Eylül 1872) 1859 yılından öldüğü 1872 yılına kadar İsveç[1] ve Norveç[2] Kralı olarak hüküm sürdü.\n" }, "Safa Giray (Kazan hanı)": { "first_paragraph": "Safa Giray (Tatarca: Safagäräy, Kırım Tatarcası: Safa Geray) (d. 1510 - ö. 1549) 1524-1531, 1535-1546 ve 1546-1549 yılları arasında hüküm sürmüş Kazan Hanı.\n" }, "IV. Kazimierz Jagiellon": { "first_paragraph": "IV. Kazimierz Jagiellon (Lehçe; Kazimierz IV Jagiellończyk [kaˈʑimi̯ɛʒ jaɡi̯ɛlˈlɔɲt͡ʃɨk]) (Litvanca; Kazimieras Jogailaitis; 30 Kasım 1427 – 7 Haziran 1492) 29 Haziran 1440 – 7 Haziran 1492 yılları arasında Litvanya Grandükü ve 25 Haziran 1447 – 7 Haziran 1492 Polonya kralı'dır.\n" }, "II. Khamerernebty": { "first_paragraph": "II. Khamerernebty. 4. Hanedanın güçlü krallarından biri olan Menkaure (Mikerinos)'nin eşi.[1] İsmi \"İki Hanım'ın parlayan sevgilisi\" anlamına gelir.\n" }, "Khatun": { "first_paragraph": "Bir khatun (/xəˈtuːn/ khə-TOON), Türk Kağanlıkları ve sonraki Moğol İmparatorluğu'ndaki bir han veya kağanın kadın karşılığıdır.\n" }, "Kırım Giray": { "first_paragraph": "Kırım Giray (ö. 1769), 1758-1764 ve 1768-1769 yılları arasında hüküm sürmüş olan Kırım hanı.\n" }, "I. Kiros": { "first_paragraph": "I. Kiros, Ahameniş Hanedanı'nın bilinen ilk yöneticisi. Anshan'da MÖ 600'den MÖ 580'e kadar krallık yapmıştır. II. Kiros'un dedesi, I. Kambises'in babasıdır. \"Anshan'ın Kiros'u\" olarak da bilinir. Adı modern Farsçada کوروش olarak yazılırken Yunancada Κῦρος, Kȳros şeklinde yazılır.\n" }, "Knut (İngiltere kralı)": { "first_paragraph": "I. Knut ya da Büyük Knut (995 - 12 Kasım 1035), İngiltere, Norveç ve Danimarka Kralı. Çatalsakal Sweyn'in oğlu.\n" }, "Şablon:Afganistan hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Almanya hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Antakya prensleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Antik Mezopotamya kraliyet unvanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Asur kralları": { "first_paragraph": "Akiya (MÖ 1985-MÖ 1970)  ·\nI. Puzur-Asur (MÖ 1970-MÖ 1960)  ·\nŞallim-ahhe (MÖ 1960-MÖ 1945)  ·\nIlusuma (MÖ 1945-MÖ 1906)  ·\nI. Erisum (MÖ 1906-MÖ 1867) ·\nIkunum (MÖ 1867-MÖ 1860) ·\nI. Sargon (MÖ 1860-MÖ 1850)  ·\nII. Puzur-Asur (MÖ 1850-MÖ 1830) ·\nNaram-Sin (MÖ 1830-MÖ 1815) ·\nII. Erisum (MÖ 1815-MÖ 1809) ·\nI. Şamşi-Ahad (MÖ 1809-MÖ 1781) ·\nI. Ishme-Dagan (MÖ 1780-MÖ 1741) ·\nMut-Asur (MÖ 1730-MÖ 1720) ·\nRimus (MÖ 1720-MÖ 1710) ·\nAsinum (MÖ 1710-MÖ 1706) ·\nBelu-bani (MÖ 1700-MÖ 1691) ·\nLibaia (MÖ 1690-MÖ 1674) ·\nI. Sarma-Adad (MÖ 1673-MÖ 1662) ·\nIstar-Sin (MÖ 1661-MÖ 1650) ·\nBazaya (MÖ 1649-MÖ 1622) ·\nLullaya (MÖ 1621-MÖ 1618) ·\nSu-Ninua (MÖ 1615-MÖ 1602) · \nII. Sarma-Adad (MÖ 1601-MÖ 1598) ·\nIII. Erisum (MÖ 1598-MÖ 1586') ·\nII. Şamşi-Ahad (MÖ 1567-MÖ 1561) ·\nII. Isme-Dagan (MÖ 1561-MÖ 1545) ·\nIII. Şamşi-Ahad (MÖ 1545-MÖ 1529) ·\nI. Asur-nirari (MÖ 1529-MÖ 1503) ·\nIII. Puzur-Ashur (MÖ 1503-MÖ 1479) ·\nI. Enlil-nasir (MÖ 1479-MÖ 1466) ·\nNur-ili (MÖ 1466-MÖ 1454) ·\nAsur-saduni (MÖ 1454) ·\nI. Asur-rabi (MÖ 1453-MÖ 1435) ·\nAsur-nadin-ahhe I (MÖ 1435-MÖ 1420) ·\nII. Enlil-nasir (MÖ 1420-MÖ 1414) ·\nII. Asur-nirari (MÖ 1414-MÖ 1407) ·\nAsur-bel-nisesu (MÖ 1407-MÖ 1398) ·\nAsur-rim-nisesu (MÖ 1398-MÖ 1390) ·\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Bohemya_h%C3%BCk%C3%BCmdarlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Brezilya hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Cambridge_d%C3%BCkleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Çin hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Firavunlar": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Aragon hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Fransa hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Frigya Hanedanı": { "first_paragraph": "\n" }, "Şablon:Gazne Sultanları": { "first_paragraph": "\nİlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Halifeler": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Harezmşah hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Helenistik hükümdarlar": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Herakleios Hanedanı": { "first_paragraph": "\nτ\n" }, "Şablon:Hitit Kralları": { "first_paragraph": "MÖ 23. yüzyıl- MÖ 12. yüzyıl\n(Orta kronoloji)\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Hun_H%C3%BCk%C3%BCmdarlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:İki Sicilya hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:İlhanlı hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:İsauria Hanedanı": { "first_paragraph": "\n" }, "Şablon:İtalya kralları (1861-1946)": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Jüstinyen Hanedanı": { "first_paragraph": "\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Ka%C3%A7ar_%C5%9Fahlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Karesi beyleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Kazak hetmanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Kudüs Krallığı Hükümdarları": { "first_paragraph": "\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Kutsal_Roma_imparatorlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Latin İmparatorluğu hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Latin_krallar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Lidya_krallar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Nikiforos Hanedanı": { "first_paragraph": "\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Normandiya_d%C3%BCkleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Part_h%C3%BCk%C3%BCmdarlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Polonya_h%C3%BCk%C3%BCmdarlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Prusya hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Samtshe Atabegleri": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Sasani_h%C3%BCk%C3%BCmdarlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Şablon:Yirmi Yıllık Anarşi": { "first_paragraph": "\n" }, "Şablon:Yunan yasa koyucular": { "first_paragraph": "\nİlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Şablon:Zend hükümdarları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Kraliçe": { "first_paragraph": "Kraliçe ya da ece[1], Batı uygarlığında halkı yöneten tek güç ve otorite olan kadın yönetici, monark. Kraliçe, iktidarının kaynağını kral hayatta ise, ondan alır. Bunun yanı sıra kraliçe unvanını ebeveynlerinden alan ve eşi kral olmayan kraliçeler de mevcuttur. Kraliçe unvanını ebeveynlerinden alan ve eşi kral olmayan kraliçeyi diğerlerinden ayırmak için \"hükümran kraliçe\" (Fr. reine regnante) tabiri kullanılır. Hükümran kraliçelerin eşleri kral değildir ve prens konsor ya da sadece prens olarak adlandırılırlar. Krallığın imparatorluğa dönüştüğü durumlarda kraliçe, imparatoriçe unvanını kullanabilir.\n" }, "Antakyalı Agnes": { "first_paragraph": "Antakyalı Agnes, (1154 – c. 1184), Macaristan Kraliçesi.\n" }, "I. Artemisia": { "first_paragraph": "I. Artemisia, MÖ 400'lü yıllarda yaşamış Pers İmparatorluğuna bağlı ve Yunan asıllı bilinen ilk kadın amiraldir. Pers-Yunan savaşlarında önemli bir yer edinen ve dönüm noktalarından biri olarak görülen Salamis boğazında gerçekleşen Salamis Deniz Muharebesiyle ün kazanmıştır.\n" }, "Bhopal Devleti": { "first_paragraph": "Bhopal Devleti, Hindistan yarımadasında 1707-1956 yılları arasında hüküm süren devlet.\n" }, "Boudica": { "first_paragraph": "Boudica (Boudicca ya da eski adıyla Boadicea olarak da bilinir) (ö. MS 60 ya da 61), MS 61 yılında Romalıların Büyük Britanya'daki işgalci güçlerine karşı bir isyan başlatan, Kuzey Britanya'nın Norfolk bölgesinde yaşayan Iceni kabilesinin kraliçesi.\n" }, "Cynethryth": { "first_paragraph": "Cynethryth (Cyneðryð; ö. MS 798'den sonra), Mercialı Offa'nın eşi ve bir Anglosakson kraliçesi idi. Mercia halkının kraliçesi idi. Ælfflæd, Eadburh, Æthelburh, Æthelswith, Mercialı Ecgrith adlı çocukları oldu.\n" }, "Fabiola (Belçika kraliçesi)": { "first_paragraph": "Kraliçe Fabiola (İspanyolca: Fabiola de Mora y Aragón; 11 Haziran 1928, Madrid - 5 Aralık 2014), Belçika'nın eski kraliçesidir.\n" }, "Gorgo (Sparta kraliçesi)": { "first_paragraph": "Gorgo (Yunanca: Γοργώ) Sparta Kralı I. Kleomenes (MÖ 520 ila MÖ 490 arasında hüküm sürmüştür)'in tek çocuğu ve kızıdır. Termopylae Muharebesi'nde savaşıp ölen Kral I. Leonidas'ın karısıdır. Gorgo, Herodot tarafından anılan çok az sayıdaki kadın tarihi kişilikten biridir.[1] Siyasi kabiliyeti ve bilgeliğiyle dikkat çeker. 3 farklı Sparta kralının kızı, eşi ve annesi olan tek kadındır.[2] Doğum tarihi kesin olarak belli olmamakla beraber MÖ 510 ila MÖ 506 yılları arasında olması muhtemeldir.\n" }, "Gudit": { "first_paragraph": "Gudit (Geez: Yodit ya da Judith) 10. yüzyılda Etiyopya'da yaşamış olduğu iddia edilen, sözlü kültürde varlığını hala sürdüren Beta Israel kraliçesi. Gudit, şanını Aksum Krallığı'nın fethine borçludur. Bu fetih birçok anıt ve kiliselerin yıkılmasının yanı sıra, Aksum'u yöneten zümrenin yok edilmesi ile sonuçlanmıştır. Yaptıkları sözlü kültür ile günümüze değin ulaşan Gudit hakkında çok çelişkili bilgiler bulunsa da, onun yaşadığını kanıtlayan önemli tarihsel belgeler bulunmaktadır.\n" }, "Himiko": { "first_paragraph": "Himiko veya Pimiko (Japonca: 卑弥呼; MS. 170-248), Japonya'da antik Yamataikoku'nun efsanevi şaman kraliçesi idi. Erken Çin hanedanlık kayıtlarında Kraliçe Himiko ile Wei Hanedanı (220-265) arasındaki kol akım ilişkilerini anlatılmakta ve Yayoi dönemi insanlarının kendisini Wa kralları arasındaki onlarca yıl boyunca süren savaşın ardından seçtikleri kaydedilmiştir. Erken Japon kayıtlarında Himiko'dan söz etmez, ancak tarihçiler onu imparatorluk naibi Jingū gibi aynı dönemde bulunan efsanevi figürlerle ilişkilendirilir.\n" }, "I. İsabella (Kudüs)": { "first_paragraph": "Kudüslü İsabella (Fransızca: Isabelle Ire de Jérusalem; [(İngilizce):Isabella I of Jerusalem). d. yak. 1172, Kudüs – ö. 1205, Akka. 1190/1192 – 5 Nisan 1205 doneminde eşleri krallar birlikte ortak olarak Akka merkezli Kudüs Krallığı'nın 12. Kraliçesi olmuştur.[1]\n" }, "I. Mary (Macaristan ve Hırvatistan kraliçesi)": { "first_paragraph": "Macar Mary (1371 - 17 Mayıs 1395), Macaristan, Hırvatistan ve Polonya kralı I. Lajos'un kızıdır. Mary 1382'de babasının ölümünden sonra Macaristan ve Hırvatistan kraliçesi olarak taç giydi. Kardeşi Polonyalı Jadwiga ise Polonya kraliçesi oldu. Daha sonra kocası Sigismund ile birlikte ülkeyi yönetti. Mary bir oğlan doğurduktan sonra 1395 yılında öldü. Ölümünden sonra topraklar Sigismund'a kaldı.\n" }, "Isabeau (Bavyera)": { "first_paragraph": "Isabeau of Bavaria (d. 1370 - ö. 24 Eylül 1435, Paris), Eski Fransa kraliçesi. VI. Charles'ın eşidir. 17 Temmuz 1385'te evlendi ve eşi olan Fransa kralı VI. Charles aklını kaybedip ülkeyi idare edemez durumu gelince ülke yönetiminde sözü geçen bir kişi haline geldi. Pek fazla varlık gösteremediği ülke yönetiminde Fransa bu süre zarfında Yüz Yıl Savaşlarını kaybediyordu.\n" }, "Kaneʻalai": { "first_paragraph": "Kaneʻalai (veya Kane-a-Laʻe) (18. yüzyıl), Molokai, Maui ve Hawaii kraliçesi.[1]\n" }, "Konsort kraliçe": { "first_paragraph": "Konsort kraliçe, kralın veya imparatorun eşi olarak kraliçe ya da imparatoriçe'lere verilen ad. Bir konsort kraliçe genellikle kocasının sosyal rütbesini ve statüsünü paylaşır. Kralın monarşik unvanlarının kadınsı eşdeğerini elinde tutar, ancak tarihsel olarak kralın siyasi ve askerî güçlerini paylaşmaz.[1]\n" }, "Lonomaʻaikanaka": { "first_paragraph": "Soylu kadın Lonomaʻaikanaka Hatun (okunuşu: Lonomaaikanaka; ʻaikanaka = \"yamyam\"), Hawaii kraliçesi.[1]\n" }, "Marie (Romanya kraliçesi)": { "first_paragraph": "Romanya Kraliçesi Marie (Marie Alexandra Victoria; 29 Ekim 1875 – 18 Temmuz 1938), namıdiğer Edinburgh Prensesi Marie, Kral I. Ferdinand'ın eşi olarak son Romanya konsort kraliçesiydi.\n" }, "Satıbey Hatun": { "first_paragraph": "Satıbey Hatun (1316-1345), İlhanlı Devleti hükümdarı. Olcaytu Han'ın kızı[1] ve İlhanlı Devleti'nin 9. hükümdarı Ebu Said Bahadır'ın aynı anneden doğma kız kardeşidir. Hükümdarlık dönemi dışında da Emir Çoban (?-1335), Arpa Han (1335–1336) ve Süleyman Han (1339–1343) dönemlerinde evlenerek hükümdarlara eşlik etmiştir.\n" }, "Seondeok": { "first_paragraph": "Kraliçe Seondeok (Korece: 선덕여왕, 善德女王 Bak Hyeokgeose Geoseogan; ?-17 Şubat 647), Silla Krallığı 27. hükümdarı ve ilk kadın hükümdardır. Saltanatı MS 632'den 647 yılına kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Sibylla (Kudüs)": { "first_paragraph": "Sibylla Kudüslü (Fransızca: Sibylle de Jérusalem; (İngilizce):Sibylla, Queen of Jerusalem; yak. 1160, Kudüs – 1190, Akka. 1186 ve 1190 yılları arasında eşi kral Guy Lüzinyanlı ile birlikte ortak Kudüs ve Akka Krallığı kraliçesi olmuştur. 7. Kudüs Krallığı kralı I. Amalrik ile Agnes Courtenaylı'nın en büyük kızı; 8. Kudüs Krallığı kralı Cüzzamlı IV. Baudouin'in kız kardeşi; 9. Kudüs Krallığı kralı V. Baudouin'in annesi ve Akka merkezli 11. Kudüs Krallığı Kraliçesi I. İsabella Kudüslü'nun aynı babadan yarım kız kardeşidir.\n" }, "Şelomtzion": { "first_paragraph": "Salome Aleksandra, Kudüslü Aleksandra veya Şelomtzion (İbranice: שְׁלוֹמְצִיּוֹן אלכסנדרה) (MÖ 139 - MÖ 67) Haşmonayim Krallığında iktidarda olan tek kraliçeydi. Kayınpederi Yohanan Hurkanus vasiyetinde eşini hükümdar seçmesine rağmen eşi I. Aristobulus buna izin vermedi. Ayrıca Yehuda Krallığı'nda Atalya kraliçelik yapıp ülkeyi yönetmişti. Önce I. Aristobulus'un, ardından Aleksander Yanay'ın eşi olan Şelomtzion[1] bağımsız krallığın son hükümdarıydı.\n" }, "Tomris": { "first_paragraph": "Tomris, (Grekçe: Τόμυρις, Latince: Tomyris) MÖ 6. yüzyılda yaşadığı sanılan, Antik Doğu İrani dillerini konuşan[1] Massaget konfederasyonu üzerinde hüküm sürmüş hükümdar.[2]\n" }, "Wiedli Elisabeth": { "first_paragraph": "Wied'li Pauline Elisabeth Ottilie Luise (29 Aralık 1843 – 2 Mart 1916), (edebiyatta Carmen Sylva adıyla da bilinir) I. Carol'un eşi olarak Romanya'nın ilk kraliçesidir.\n" }, "Yasomati": { "first_paragraph": "Yasomati (ölüm tarihi kesin olmamakla beraber 604, 605 veya 606 yılında öldüğü düşünülmektedir)[1], Pushyabhuti Hanedanlığı hükümdarı Prabhakara Vardhana'nın eşi ve daha sonra hükümdar olacak iki hükümdarında annesidir.\n" }, "Afşar Hanedanı": { "first_paragraph": "Afşar hanedanı (Azerice: Əfşarlar, Farsça: افشاریان) Şah Abbas döneminde Azerbaycan'dan kuzey Horasana yerleştirilmiş Afşar kabilesi[1][2] ve on sekizinci yüzyılın ortalarında Afşar İmparatorluğu'nu yöneten hanedandır. Hanedan, 1736'da Safevi hanedanının son üyesini deviren ve kendisini Azerbaycan ve İran Şahı ilan eden ordu komutanı Nadir Şah tarafından kurulmuştur.\n" }, "Adil Şah": { "first_paragraph": "Adil Şah, veya doğum adıyla Ali Kulu Han (Farsça: عادل شاه ; (Azerice: Əliqulu Şah | Adil Şah) 1719, Horasan - 1748, Meşhed), İkinci Afşar şahı.\n" }, "Afşar İmparatorluğu": { "first_paragraph": "Afşar İmparatorluğu (Azerice: Əfşar İmperiyası), Safevi devletinin çöküşünden sonra kurulan Türkmen[2] devletidir. Devletin kurucusu Horasan Türkü olan Nadir Şah Afşar'dır. Nadir Şah'ın devletteki otoritesinin arttığını gören II. Tahmasb, kendi otoritesini artırmak için 1731'de Osmanlıların üzerine yürüdü. Ancak muharebede alınan yenilginin ardından Revan, Osmanlıların eline geçti. Nadir Şah, 1732'de II. Tahmasb'ı iktidardan indirdi ve yerine oğlu III. Abbas'ı getirdi. Nadir Şah, III. Abbas'ın Mart 1736'da tahttan indirilmesinin ardından \"Şah\" sıfatıyla taç giydi. Böylelikle İran'da Safevî Hanedanı resmen son buldu ve Afşar Hanedanı dönemi başladı.[3][4]\n" }, "Afşar İmparatorluğu'nun askeri filosu": { "first_paragraph": "Afşar İmparatorluğu'nun askeri filosu 1734'ten itibaren Nadir Han (1736'dan şah) tarafından devletin askeri donanma sistemini yeniden düzenledi. Bu donanma, en iyi faaliyet dönemini Afşar İmparatorluğu'nun bölünmesinden önceki 10 yıl içinde yaşadı. Afşar İmparatorluğu'nun askeri filosu, Hazar Denizi'nde ana tehditlerden biri olarak kabul edilen Ruslara karşı da faaliyet gösteriyordu. Askeri filonun merkezi Buşehr'de bulunuyordu ve ana faaliyet alanı Basra Körfezi ve Umman Denizi idi. Burada asıl mücadele, Maskat Sultanlığı, Umman İmamlığı ve daha sonra Ateşkes Devletleri kıyılarına yerleşen haydutlar ve isyancılarla oldu. Afşar donanması sık sık Hollanda ve İngilizlerle işbirliği yaptı.[1]\n" }, "Afşar İmparatorluğu'nun askeri sistemi": { "first_paragraph": "Afşar imparatorluğunun askeri sistemi — Afşarların askeri sistemlerinin kökleri, Safevi devletinin çöküşünün arifesinde Horasan'daki kanlı çatışmalar dönemine dayanmaktadır. Yerli bir general ve Türkmen Afşar aşiretinin bir üyesi olan Nadir Gulu Han Afşar'ın komutasındaki savaşçıların sayısı sadece birkaç yüzdü ve onlar günümüz İran'ının kuzeydoğusunda faaliyet gösteriyorlardı. Nadirgulu kendini Şah ilan ettikten sonra komutasındaki toplam savaşçı sayısı 375 bine ulaştı. Tarihçi Mihael Axvorthy'ye göre bu ordu, zamanının en güçlüsü iken, en büyük avantajı, en yetenekli ve başarılı general Nadir tarafından komuta edilmesiydi.[1][2][3]\n" }, "Basra Körfezi ve Umman'da Afşar fetihleri": { "first_paragraph": "\nBasra Körfezi ve Umman'da Afşar fetihleri - Basra Körfezi ve çevresindeki bölgelerin fethi, Afşar İmparatorluğunu Körfez'in hegemonik devleti olan bir imparatorluğa dönüştürmeyi amaçlaması olarak biliniyor. Bu bölgeleri ele geçirmeye yönelik tüm kampanyalar başlangıçta çok başarılıydı ve birçok hedef ele geçirildi. Ancak Nadir Şah Afşar'ın amiral olarak atadığı Muhammed Taghi han isyan etmiş ve bu isyanı bastırmaya yönelik güç kaybı sonucunda önceki başarıların bir kısmı kaybedilmiştir. Ama sonunda Muhammed Taghi Khan yakalandı, isyan bastırıldı ve daha önce kaybedilen topraklar geri alındı.[1]\n" }, "Feteng Savaşı": { "first_paragraph": "\nFeteng Savaşı, Nadir Şah ile Hive Hanlığı'nın hükümdarı II. İlbars Han arasında, Nadir'in Orta Asya seferinin bir parçası olarak gerçekleşen bir savaştır.[1]\n" }, "Feth Ali Han Afşar": { "first_paragraph": "Feth Ali Han Afşar, Urmiye Hanlığı'nın kurucusu ve Nadir Şah'ın amcasının oğlu.\n" }, "Herat Seferi (1729)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "II. Tahmasb'ın yeniden Safevi tahtına çıkması": { "first_paragraph": "II. Tahmasb'ın yeniden Safevi tahtına çıkması, 1729'da II. Tahmasb'ın generali Nadir Han ile Afgan Aşraf Hotaki arasında meydana gelen bir dizi savaş sonucunda mümkün oldu. II. Tahmasb sözde tahtta olmasına rağmen, asıl güç Nadir Han'ın elinde toplanmıştı. Afganlar ise Safevi imparatorluğunun topraklarının büyük bir kısmından kalıcı olarak kovuldu ve bir süre sonra Nadir onlara boyun eğdirdi.\n" }, "İbrahim Afşar": { "first_paragraph": "İbrahim Mirza veya İbrahim Şah, Afşar Hanedanı'nda 1748 yılının temmuzundan eylülüne kadar hükümdarlık yapmıştır. Adil Şah'ın kardeşi ve Nadir Şah'ın yeğeniydi. Hükümdarlık için kardeşini devirdi ve 6 Temmuz 1748'de onu kör etti. Ne var ki, iki ay sonra kendi birlikleri ona karşı isyan etti. 24 Eylül'de öldürüldü ve kısa hükümdarlığı sona erdi. İbrahim'in yerine soylular tarafından Şah Ruh seçildi.\n" }, "Kafir Kale Savaşı": { "first_paragraph": "\nKafir Kale Savaşı, Herat seferinin sonucunu belirleyen bir dizi çarpışmaydı. Bazı özellikleriyle Sangan Savaşı'na benzeyen Kafir Kala Savaşı, Abdali Afganları ile Nadir Han liderliğindeki Safevi ordusu arasında gerçekleşmiş ve Safevi ordusunun zaferiyle sonuçlanmıştır.[3]\n" }, "Kars Kuşatması (1744)": { "first_paragraph": "Kars Kuşatması, 1742-1746 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre.\n" }, "Murçehort Savaşı": { "first_paragraph": "\nMurçehort Savaşı, Nadir Han'ın II. Tahmasb'ı Safevi tahtına geri getirme kampanyasında kazandığı son büyük savaştı. Eşref, Nadir'in birliklerini Harvar geçidinde durduramadı, bunun yerine kendi birlikleri kuşatıldı ve pusuya düşürüldü. Bu savaşta Afganlar, karşı orduya ayak uydurmak için geleneksel taktiklerini değiştirdiler ve bu da ordularının gücünün daha da azalmasına neden oldu. Çünkü ordu yeni sisteme uyum sağlayamadı. Zafer, güneyden İsfahan'a giden yolu açtı ve Safevi yönetiminin yeniden kurulmasıyla sonuçlandı. Ancak birkaç yıl sonra Nadir, Safevileri devirdi.[4][5]\n" }, "Musul Kuşatması (1743)": { "first_paragraph": "Musul Kuşatması, 1742-1746 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre.\n" }, "Nadir Şah": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Nadir Şah Afşar'ın Semerkant'ı ele geçirmesi": { "first_paragraph": "\nNadir Şah Afşar'ın Semerkant'ı ele geçirmesi - Nadir Şah'ın Orta Asya seferi sırasında bölgenin siyasi ve ekonomik merkezlerinden biri olan Semerkant'ı ele geçirmesi olarak biliniyor.\n" }, "Revan Hanlığı": { "first_paragraph": "• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)\n• Kuzey Hiung-nu (48-156)\n• Güney Hiung-nu (48-216)\n• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)\n• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)\n" }, "Serine Boğazı Muharebesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Tahmasb Han Calayir": { "first_paragraph": "Tahmasb Han Calayir, Safevi İmparatorluğu'nun son dönemlerinin ve Nadir Şah Afşar'ın en ünlü ve en büyük generallerinden biridir. O Nadir'in Horasan'daki faaliyetlerinin ilk günlerinden itibaren onun yanındaydı ve Nadir'in seferleri sırasında en seçkin generali oldu.[1][2]\n" }, "Şablon:İsrail Kralları": { "first_paragraph": "\n" }, "İsrail Krallığı (birleşik monarşi)": { "first_paragraph": "Birleşik İsrail Krallığı Tanah'ta anlatıldığı üzere İsrail topraklarında MÖ 1050 ve MÖ 930 yılları arasında var olmuş bir birleşik monarşiydi.\n" }, "Aleksander Yanay": { "first_paragraph": "Alexander Jannaeus (aynı zamanda Alexander Jannai/Yannai olarak bilinir), Yahudiye'deki Haşmonayim kralı (MÖ 103'ten MÖ 76'ya kadar), Yohanan Girhan'ın oğlu, krallığı kardeşi I. Aristobulus'dan sonra devam ettirmiştir ve kardeşinin dul karısı, Şelomtzion (veya \"Şelomit\", \"Salome Alexandra\") ile, İncil'de geçen Yibum Kanunu'na göre evlenmiştir ancak Josephus bu konuda net bilgi vermemektedir.\n" }, "Antigonus": { "first_paragraph": "Ön: Menora ve \"Basileus Antignus\" (Kral Antigonus) yazısı.\nArka: Sofra ve \"Matisyahu HaKohen\" (Başrahip Matatyahu) yazısı.\n" }, "I. Aristobulus": { "first_paragraph": "I. Yehuda Aristobulus (iktidarı: MÖ 104–103), kendinden önce gelen lider Yohanan Hurkanus'un beş oğlundan biri olup İbrani Haşmonayim hanedanlığında kendisine \"kral\" diyen ilk hükümdardır. Josephus, Aristobulus için 481 yıldan sonra \"başına taç takan\" ilk Yahudi der.[1] Yahudi geleneğine göre sadece Yehuda kabilesinden olan Davud hanedanlığına bağlı kişiler İsrail'in kralı olabilir bu nedenle Aristobulus ve ardılları için \"nasi\" yani \"başkan\" denir.\n" }, "II. Aristobulus": { "first_paragraph": "II. Aristobulus, Haşmonayim hanedanlığının bir üyesi olup MÖ 66 ile MÖ 63 yılları arası başrahiplik ve Yahudiye'nin krallığını yapmıştır.\n" }, "Hirodes": { "first_paragraph": "Hirodes (İbranice: הוֹרְדוֹס; Yunanca: ἡρῴdης; d. MÖ 74/MÖ 73 – ö. MÖ 4 Kudüs), aynı zamanda I. Hirodes veya Büyük Hirodes adıyla bilinen ve Roma İmparatorluğu tarafından Yahudiye eyaletine atanan Yahudi Kralı.\n" }, "Hirodes Antipa": { "first_paragraph": "Hirodes Antipa (Antipatros'un kısaltması) (d. MÖ 20'den önce – ö. MS 39'dan sonra) (Triumvirlik Dönemi) Galilee ve Perea'yı yönetmiş antik lider. Günümüzde daha çok Vaftizci Yahya ve Nasıralı İsa'nın öldürülmesine neden olan olaylardaki rolü hakkında Yeni Ahit'te anlatılan hikâyelerden ve bu hikâyeler hakkında günümüz medyasında gösterilen filmlerden tanınır.\n" }, "II. Hurkanus": { "first_paragraph": "II. Hurkanus, MÖ 1. yüzyılda Haşmonayim hanedanlığına bağlı başrahip ve Yahudiye kralıydı.\n" }, "İsrail Krallığı (kuzey)": { "first_paragraph": "İsrail Krallığı (İbranice: ממלכת יִשְׂרָאֵל, Mamlehet Yisrael) Birinci İsrail Krallığı'nın MÖ 930'da yıkılmasından sonra kurulmuş iki devletten biridir. (Diğeri Yehuda Krallığı'dır.) MÖ 930'da kurulan krallığın varlığı MÖ 720'de Asur İmparatorluğu'nun işgaliyle son buldu. En önemli şehirleri Şehem, Tirzah ve Samiriye idi.\n" }, "Matatyahu": { "first_paragraph": "Matatyahu bin Yohan (İbranice:מַתִּתְיָהוּ הַכֹּהֵן בֶּן יוֹחָנָן), Matiṯyāhu haKohēn ben Yōḥānān) Selevkos İmparatorluğu'na karşı dini güdümlü Makkabi Ayaklanması'ndaki rolü Makabe Kitapları'nda yer alan bir rahip idi. Matatyahu, Hanuka hikâyesinde merkezi bir rol oynar[1] ve sonuç olarak Yahudiler'in Birkat Hamazon'a (yemeklerden sonra zarafet) ve Amida'ya eklediği dualarında bahsedilir.\n" }, "Sıdkiya": { "first_paragraph": "Sıdkiya (Zedekiah, Zedekya, Tzidkiyahu) (İbranice: צִדְקִיָּהוּ, Tsidkiyyahu, \"YHVH dürüstlüğümdür\"; Yunanca: Ζεδεκίας, Zedekías; Latince: Sedecias) Babil Krallığı tarafından yıkılmadan önce Yehuda Krallığı'nın son kralıydı. Kudüs Kuşatması (MÖ 597)'nın ardından Nebukadnezar tarafından üç ay on gün hükümdarlık yapan yeğeni Yekoniya yerine başa geçirildi.[1]\n" }, "Simon bar Kohba": { "first_paragraph": "Simon bar Kohba (İbranice: שמעון בר כוכבא‎), 132 yılında Roma İmparatorluğu'na karşı Yahudilerin yapmış olduğu Bar Kohba Ayaklanması'nın lideriydi. Ayaklanma sonucu kurduğu Yahudi devletinin üç yıl süreyle başkanlığını yaptı; bu devlet iki yıllık bir savaşın ardından Romalılar tarafından 135 yılında fethedildi.\n" }, "Şallum (İsrail)": { "first_paragraph": "Şallum (İbranice: שלום בן יבש, Şalum ben-Yaveş (Yaveş oğlu Şallum)), Yaveş'in oğlu ve İsrail Kralıydı. \"Yaveş oğlu Şallum Zekeriya'ya bir düzen kurdu; halkın önünde saldırıp onu öldürdü, yerine kendisi kral oldu.\"[1]. Samarya'daki iktidarı sadece bir ay sürdü.[2] Menahem ayaklanıp onu öldürdü[3] ve yerine kral olarak geçti.\n" }, "Şimon HaTarsi": { "first_paragraph": "Şimon HaTarsi (veya Şimon Makkabi, Şimon Thassi) (ö: MÖ 135), Matatyahu Makkabi'nin ikinci oğluydu dolayısıyla Haşmonayim hanedanlığının bir üyesiydi. Tarsi soyadının anlamı belirsizdir. \"Yönetici\", \"Kılavuz\", \"Konsey adamı\" ve \"Şevkli\" bu ismin olası anlamlarındandır.[1]\n" }, "Yehoyakin": { "first_paragraph": "Yehoyakin (Yekoniya veyâ Koniya) (İbranice: יְכָנְיָה \"Tanrı (halkını) güçlendirecek\", Yunanca: Ιεχονιας; Latince: Joachin), Babil kralı MÖ 6. yüzyılda kendisini tahtından edip sürgüne gönderene kadar Yehuda Krallığı'nın kralıydı. Yehoyakin hakkındaki bilgilerin çoğu Eski Ahit'ten gelmektedir. Irak'ta yapılan kazılar sonucu bulunan Yehoyakin'in İstihkak Tabletleri'yle Yehoyikan'ın varlığı su üstüne çıkarıldı. Bu tabletler Babil'in İştar Kapısı'nın yakınlarında bulunmuş olup tarihi yaklaşık MÖ 592'ye dayandırılır. Çivi yazısıyla yazılan tablette Yehoyakin'in (\"Ya-'-ú-kinu\") ve beş oğlunun Babil'deki yemek harçlığıyla ilgili bilgi mevcuttur.[2] Babil kayıtlarıyla İbrani dini kayıtlar kıyaslandığında Yehoyakin'in sürgündeki süresi doğru bir şekilde hesaplanabilmektedir. Bir ölçüde, Kudüs'ün düşüşü MÖ 597'ye dayandırılabilir.\n" }, "Yehuda Makkabi": { "first_paragraph": "Yehuda Makkabi (İbranice: יהודה המכבי, Yehudah ha-Makabi), rahip Matatyahu'nun 4 oğlundan biriydi. Babası gibi Yehuda da rahipti. Selevkos İmparatorluğu'na karşı Makkabi Ayaklanması'nı yönetti.[1]\n" }, "Yohanan Hurkanus": { "first_paragraph": "Yohanan Hurkanus (veya Yohanan Girhan, Yuhanna Hirkanus, İbranice: יוחנן הורקנוס, Yunanca: Ιωάννης Υρκανός) (iktidar: MÖ 134 - MÖ 104, ö. MÖ 104) Haşmonayim (Makkabiler)in MÖ 2. yüzyılda lideriydi. Görünen o ki, \"Hurkanus\" ismini tahta geçtiği zaman almıştır.\n" }, "I. Ferdinand (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "I. Ferdinand (10 Mart 1503, Alcalá de Henares - 25 Temmuz 1564, Viyana), Habsburg Hanedanı'ndan olan Kutsal Roma Cermen İmparatoru. Doğumdaki unvanı Avusturya Arşidükü babası tarafından; Kastilya Krallığı prensliği, León, Aragon ve Navarre prensi unvanları ise annesi tarafından gelmektedir.\n" }, "III. Ferdinand (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "III. Ferdinand (d. 13 Temmuz 1608 – ö. 2 Nisan 1657), Kutsal Roma imparatoru (1637–1657).[1]\n" }, "II. Franz (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "II. veya I. Franz (12 Şubat 1768 – 2 Mart 1835) 1792ʼden 1806ʼya kadar II. Franz olarak son Kutsal Roma imparatoru ve 1804ʼten 1835ʼe kadar I. Franz olarak ilk Avusturya imparatoruydu. Aynı zamanda Macaristan, Hırvatistan ve Bohemya kralıydı ve 1815ʼte kurulmasının ardından ilk Alman Konfederasyonu başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "II. Rudolf (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "II. Rudolf (18 Temmuz 1552, Viyana - 20 Ocak 1612, Prag), Macar Kralı (Rudolf olarak, 1572-1608), Bohemya Kralı (Rudolf II olarak, 1575-1608/1611), Avusturya Arşidükü (V. Rudolf olarak, 1576-1608) ve Kutsal Roma İmparatorudur (Rudolf II olarak, 1576-1612). Habsburg Hanedanı'nın bir üyesidir.\n" }, "I. Joseph (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "I. Joseph (Almanca: Joseph I., İngilizce: Joseph I) (26 Temmuz 1678 – 17 Nisan 1711), Kutsal Roma İmparatoru, Macaristan ve Bohemya Kralı ve Avusturya Arşidükü; I. Leopold) ve onun üçüncü eşi Eleonore-Magdalena (Pfalz-Neuburg) (Philipp Wilhelm, Elector Palatine'un kızı)'ın en büyük oğulları.\n" }, "II. Joseph (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "II. Joseph, (d. 13 Mart 1741, Viyana - ö. 20 Şubat 1790, Viyana) Kutsal Roma İmparatoru (1765-1790), Avusturya Arşidükü (1780-1790), Bohemya Kralı (1780-1790), Macaristan, Hırvatistan ve Slovenya kralı (1780-1790).[1]\n" }, "IV. Karl (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "IV. Karl (Çekçe: Karel IV., Almanca: Karl IV, Fransızca: Charles IV; 14 Mayıs 1316 – 29 Kasım 1378), doğum Wenceslaus (Václav), onbirinci Bohemya kralı Lüksemburg Hanedanı'ndan ve Kutsal Roma İmparatoru.\n" }, "VI. Karl": { "first_paragraph": "VI. Karl İngilizce: Charles VI, Almanca: Karl VI (1 Ekim 1685 – 20 Ekim 1740) Kutsal Roma İmparatoru, Bohemya Kralı (Karel II. olarak) ve Macaristan (Károly III. olarak) kralıydı 1711 yılından, 1740 yılına kadar. 1703 yılından 1711 yılına kadar III. Karl olarak İspanya tacını aktif olarak talep eden kişiydi.\n" }, "VII. Karl (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "İmparator Charles VII Albert (Brüksel 6 Ağustos, 1697 – 20 Ocak, 1745, Münih), Wittelsbach ailesi üyesi, 1726 dan beri Kutsal Roma İmparatorlarını seçme hakkına sahip altı üyeden biri ve 24 Ocak, 1742 yılından 1745 yılında ölümüne kadar Kutsal Roma İmparatoru.\n" }, "II. Lajos": { "first_paragraph": "II. Lajos (1 Temmuz 1506, Budapeşte - 29 Ağustos 1526, Mohaç), Macaristan ve Bohemya kralıdır. Babası II. Vladislav, annesi ise Anne de Foix-Candle'dir.[1] Babası ölünce Macaristan ve Bohemya tahtına 10 yaşındayken oturdu. Habsburg prensesi Mary ile evlendi. Lajos gençliğinde Kutsal Roma İmparatoru I. Maximilian ile sık sık konuşurdu. I. Süleyman'ın gönderdiği Osmanlı İmparatorluğu elçisi Behram Çavuş'un kafasını keserek I. Süleyman'a geri gönderdiği sebebinden Osmanlı İmparatorluğu ile 29 Ağustos 1526'da Mohaç meydanında karşı karşıya gelmiştir. 29 Ağustos 1526'da Mohaç Muharebesi'nde ordusu Osmanlılar karşısında büyük bozguna uğradı.[2] Kendisinin savaş alanından kaçarken Karasu bataklığında boğulduğu sanılıyor. Muhteşem Yüzyıl dizisinde Kadir Çermik tarafından canlandırılmıştır.\n" }, "I. Leopold (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "I. Leopold ya da tam adıyla Leopold Ignaz Joseph Balthasar Felician (d. 9 Haziran 1640 – ö. 5 Mayıs 1705), Habsburg Hanedanı üyesi ve Kutsal Roma İmparatoruydu.[1]\n" }, "II. Leopold (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "II. Leopold, doğum adı; Peter Leopold Joseph Anton Joachim Pius Gotthard (d. 5 Mayıs 1747 - ö. 1 Mart 1792), 1790-1792 yılları arası Kutsal Roma İmparatoru ve Toskana Büyük Dükü. I. Franz ve İmparatoriçe Maria Theresa'nın oğlu.\n" }, "Maria Theresia": { "first_paragraph": "Maria Theresia (d. 13 Mayıs 1717 – ö. 29 Kasım 1780), Habsburg hanedanının devleti, 1740-1780 tarihleri arasında bizzat yöneten tek imparatoriçesidir.\n" }, "Matthias (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "Matthias, (24 Şubat 1557 - 20 Mart 1619[1]) 1612[2]-1619 yılları arası Habsburg Hanedanı'nı Kutsal Roma İmparatoru olarak yönetip, Avusturya Arşidükü, Macar ve Hırvatistan Kralı olarak 1608-1619 (II. Matthias olarak), 1611-1617 Bohemya Kralı olarak hükmetti.\n" }, "II. Maximilian (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "II. Maximilian (31 Temmuz 1527 - 12 Ekim 1576), 1562 yılından beri Bohemya kralı, 1563 yılından itibaren Macaristan ve Hırvatistan kralı ve 1564 yılından ölümüne kadar Kutsal Roma imparatoruydu. Habsburg Hanedanı'nın bir üyesiydi.\n" }, "Sigismund (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "Sigismund (15 Şubat 1368 – 9 Aralık 1437) 1378'den 1388'e ve 1411'den 1415'e kadar Brandenburg'un elektörü, 1387'den Macaristan ve Hırvatistan kralı, 1411'den itibaren Almanya kralı, 1419'dan itibarenBohemya kralı, 1431'den itibaren İtalya kralı ve 1433'de taç giymesinden 1437'deki ölümüne dek Kutsal Roma İmparatoru oldu. Lüksemburg Hanedanı'nın son erkek üyesidir.\n" }, "III. Abbas": { "first_paragraph": "Şah III. Abbas (Farsça: شاه عباس سوم) (d. 1732 - ö. 1740), Safevi Devleti'nin son şahı ve Şah II. Tahmasb'ın oğlu.\n" }, "II. Abdül Melik (Samani)": { "first_paragraph": "II. Abdül Melik (Samanî) (Abdülmelik bin Nuh), 999 yılında hüküm süren son Samanî hükümdarı. II. Nuh'un oğludur. II. Abdül Melik, küçük yaşından ve devletinin son zamanlarını yaşamasından dolayı hükümdarlığı sırasında etkili olamamıştır.\n" }, "I. Ahmed": { "first_paragraph": "I. Ahmed (Osmanlı Türkçesi: احمد اول, Ahmed-i evvel, Divan Edebiyatı'ndaki mahlasıyla Bahtî; 18 Nisan 1590,[1] Manisa – 22 Kasım 1617, İstanbul), 14. Osmanlı padişahı ve 93. İslâm halifesidir. Sultan III. Mehmed ve Handan Sultan'ın oğludur. Sancağa gitmeyip tahta çıkan ilk Osmanlı padişahıdır. Saltanatı boyunca sefere gitmemiştir. Saltanatında Celali isyanları bastırılmıştır. Tarihi yarımadada bulunan ve Mavi Camii olarak da bilinen Sultanahmet Camii, 1609-1617 yılları arasında saltanatı döneminde yaptırılmıştır.\n" }, "I. Ahmose": { "first_paragraph": "I. Ahmose, Mısır'ın altın çağı olarak kabul edilen Yeni krallık döneminin ilk hanedanı olan 18.Hanedanın kurucusudur.[1] Hiksoslara karşı savaşırken öldürülen firavun Seqenenre Tao'nun oğlu ve on yedinci hanedanlığın son firavunu Kamose'nin erkek kardeşiydi. Babasının 7 yaşında ölümü ve kardeşinin 3 sene süren hükümdarlığından sonra 10 yaşında tahta geçti.[2]\n" }, "Ai (Tang)": { "first_paragraph": "Ai (Çince: 唐哀帝; pinyin: Táng Āi Dì; 27 Mayıs MS 742-25 Şubat MS 805) veya asıl adıyla Li Zuo (李祚), Çin'de Tang Hanedanı'nın 21. ve son imparatorudur. Saltanatı MS 904'ten MS 907 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Alâaddin Küçük": { "first_paragraph": "Alâaddin Küçük ya da tam adıyla Melikü'l-Eşref Sultan Alâaddin Küçük (d. 1334 - o. 1345) Mısır'da 1341 ile 1342 yılları arasında hüküm sürmüş on dördüncü Türk Memluk Sultanıdır.\n" }, "II. Aleksios (Trabzon imparatoru)": { "first_paragraph": "II. Aleksios Megas Komninos (Yunanca: Αλέξιος Β΄ Μέγας Κομνηνός, Aleksios II Megas Komnēnos, (1282/83 - 3 Mayıs 1330), 16 Ağustos 1297 yılından 3 Mayıs 1330 yılına kadar Trabzon İmparatorluğu'nun imparatoru. II. İoannis ile Eudokia Palaiologina'nın oğludur, Paleologos ismini de kullanmıştır.\n" }, "II. Aleksios": { "first_paragraph": "II. Aleksios Komninos (Yunanca: Αλέξιος Β’ Κομνηνός, Alexios II Komnēnos) (d. 10 Eylül 1169 – Ekim 1183, Konstantinopolis). 1180-1183 döneminde Bizans İmparatoru.\n" }, "III. Aleksios (Trabzon imparatoru)": { "first_paragraph": "III. Aleksios Megas Komninos veya Aleksios III (Yunanca: Αλέξιος Γ΄ Μέγας Κομνηνός, Alexios III Megas Komnēnos, 5 Ekim 1338 - 20 Mart 1390), Aralık 1349 tarihinden ölümüne kadar kadar Trabzon İmparatorluğu'nun imparatoru. İmparator Basileios ile ikinci eşi Trabzonlu İrini'nin küçük oğludur. Doğum adı İoannis (Yunanca: Ιωάννης, Iōannēs) olmasına rağmen 12 yaşında ölen ağabeyinin ya da Büyük büyük dedesi II. Aleksios hatırasına Aleksios ismi ile tahta geçmiştir.\n" }, "An (Han)": { "first_paragraph": "An (Çince: 漢安帝; pinyin: Hàn Ān Dì; MS 94-30 Nisan MS 125), Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın altıncı imparatorudur. Saltanatı MS 106'dan MS 125 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "IV. Bagrat": { "first_paragraph": "IV. Bagrat (Gürcüce: ბაგრატ IV) (1018 – 24 Kasım 1072), Bagrationi Hanedanı'nın bir üyesidir. 1027 ile 1072 yılları arası Gürcistan Krallığı yapmıştır. Uzun ve olaylı hükümdarlığında Gürcistan'ın hükümdarlığını Bizans İmparatorluğu ve Selçuklu Hanedanı'ndan korumak için çalışmıştır.\n" }, "II. Basileios": { "first_paragraph": "II. Basileios (Yunanca: Βασίλειος Β΄ Βουλγαροκτόνος, Basileios II Boulgaroktonos yani \"Bulgar-Kıran\"; 958 - 15 Aralık 1025) 960'tan 15 Aralık 1025'e kadar Bizans imparatoru unvanını taşımıştır. I. Basileios ile başlayan Makedonyalı hanedanından olup, II. Romanos ile Theofano'nun oğludur. 960'tan 963'e kadar babası II. Romanos ile; 963'ten 969'a kadar II. Nikiforos ile ve 969'dan 976'ya kadar I. İoannis ile kardeşi olan VIII. Konstantinos ile birlikte daha çok sembolik olarak ortak imparatorluk unvanı taşımıştır. 976'dan 15 Aralık, 1025'e kadar imparatorluk gücünü tam olarak yüklenmiş; ancak kardeşi VIII. Konstantinos sembolik ortak imparatorluğunu korumuştur.\n" }, "II. Baudouin (Latin imparatoru)": { "first_paragraph": "II. Baodouin (d. 1217 - ö. 1273), Konstantinopolis'te kurulan Latin İmparatorluğu'nun 1228 ile 1261 tarihleri arasında son imparatoru.\n" }, "III. Baudouin": { "first_paragraph": "Kudüs Kralı III. Baudouin (1130 - 10 Şubat 1163) 1143 ve 1162 arasında Kudüs merkezli Kudüs Kralı idi. Melisende ve V. Foulques'ın en büyük oğulları ve II. Baudouin'in torunuydu.\n" }, "IV. Baudouin": { "first_paragraph": "IV. Baudouin veya IV. Baldwin (d. 1161 – ö. 1185), Kudüs Krallığı'nın 1174 ile 1185 yılları arasındaki hükümdarıdır. Çok küçük yaşta cüzzam hastalığına yakalandığı için \"Cüzzamlı\" lakabıyla da bilinmektedir. Muzdarip olduğu cüzzam, sonunda onu kör bıraktı ve ellerini ve ayaklarını kullanamayacak bir hâle getirerek zayıflattı. Çağdaşları ve sonraki tarihçiler, iradesi ve Kudüs Krallığı'na olan bağlılığı nedeniyle ona hayranlık duydular. Yetenekli danışmanlar seçen Baldwin, gelişen bir Hristiyan ülkesini yönetti ve krallığını Müslüman hükümdar Selahaddin Eyyubi'den korumayı başardı. 1185 yılında, cüzzamdan ötürü 24 yaşındayken öldü.\n" }, "V. Baudouin": { "first_paragraph": "V. Baudouin (Montferrat'lı Baudouin ayrıca Baudouinet olarak bilinir; Ağustos 1177 – Ağustos 1186) 1185'te dayısı IV. Baudouin'in ölümü üzerine tahta çıkan V. Baudouin 1 yıl Kudüs tahtında kalmıştır. Montferrat'lı William ve IV. Baudouin'in kız kardeşi Kudüs kraliçesi Sibylla'nın oğludur. 9 yaşında iken ölmüştür ve Kudüs tahtına üvey babası Lüzinyanlı Guy çıkmıştır.\n" }, "II. Carlos": { "first_paragraph": "II. Charles (6 Kasım 1661 - 1 Kasım 1700), Büyülenmiş olarak da bilinir, İspanyol İmparatorluğu'nun son Habsburg hükümdarıdır. En çok, fiziksel engelleri ve ölümünü takip eden taht savaşı ile hatırlanır.\n" }, "Chang (Koryo)": { "first_paragraph": "Chang (Korece: 공민대왕, 恭愍王; 6 Eylül 1380-31 Aralık 1389), Kore'de Koryo Hanedanı'nın 35. kralıdır. Saltanatı 1388'den 1339 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Chong (Han)": { "first_paragraph": "Chong (Çince: 漢冲帝; pinyin: Hàn Chōng Dì; MS 143-15 Şubat MS 145), Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın sekizinci imparatorudur. Saltanatı MS 144'ten MS 145 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Chungjeong": { "first_paragraph": "Chungjeong (Korece: 충정왕, 忠定王; 9 Ocak 1338-23 Mart 1352), Kore'de Koryo Hanedanı'nın 32. kralıdır. Saltanatı 1349'dan 1351 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Danjong": { "first_paragraph": "Danjong (Korece: 단종, 端宗; d. 23 Temmuz 1441 - ö. 7 Kasım 1457), Joseon Krallığı'nın altıncı kralıdır. Saltanatı 14 Mayıs 1452'den 11 Haziran 1455 tarihine kadar sürmüştür. Amcası Sejo tarafından tahtından indirilmiş olup Yeongwol'de sürgündeyken suikast sonucu öldürüldü.[1]\n" }, "II. Demetre": { "first_paragraph": "II. Demetre (Gürcüce: დემეტრე II თავდადებული) (1259 – 12 Mart 1289) Bagratlı Hanedanına mensup Gürcü kralı. 1270 – 1289 yılları arasında Gürcistan Krallığı'na hükmetmiştir.\n" }, "Duanzong": { "first_paragraph": "Duanzong (Çince: 宋端宗; pinyin: Sòng Duānzōng; 10 Temmuz 1269-8 Mayıs 1278) veya asıl adıyla Zhao Shi (趙昰), Çin'in Song Hanedanı'nın 17. imparatorudur. Saltanatı 1276'dan 1278 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "III. Edward": { "first_paragraph": "III. Edward, lakabı Windsor'lı Edward - Edward of Windsor (13 Kasım 1312, Windsor, Berkshire - 21 Haziran 1377, Sheen, Surrey, İngiltere), Fransa ile Yüz Yıl Savaşları'nı (1337-1453) başlatan İngiltere kralı (1327-1377). Çocukları arasındaki taht mücadelesi kuşaklar boyunca sürmüş ve Güller Savaşı (1455-1485) ile doruğuna ulaşmıştır.\n" }, "V. Edward": { "first_paragraph": "V. Edward (4 Kasım 1470, Westminster Abbey, Londra İngiltere - Ağustos 1483 (?) Londra Kulesi, İngiltere) 9 Nisan 1483 – 25 Haziran 1483 döneminde 2 ay 16 gün Plantagenet Hanedanı'nın bir altkolu olan York Hanedanı'ndan krallık yapan İngiltere kralı. 25 Haziran 1483'te amcası olan \"İngiltere Savunucusu Lord\" unvanlı kral naibi olan III. Richard tarafından tahttan indirilmiş; Londra Kulesi'nde küçük kardeşi York Dükü Richard Shrewsburyli ile birlikte hapis edilmiştir. Büyük olasılıkla Ağustos 1483'te amcası yeni kral olan III. Richard'ın emirleri ile kardeşi ile birlikte katledilmiştir.\n" }, "Ekber Şah": { "first_paragraph": "Ekber Şah tam adıyla Ebü'l-Feth Celâlüddîn Muhammed Ekber Şâh (Urduca: جلال الدین محمد اکبر, Hindi: जलालुद्दीन मुहम्मद अकबर) (d. 14 Ekim 1542 - 27 Ekim 1605), babası Hümayun Şah'ın ardından 1556-1605 arası Babür İmparatorluğu tahtına geçmiştir. Sind'de bulunan Ömerküt Kalesi'nde doğdu. Babası Hümayun Şah, annesi İran asıllı Hamide Banu'dur. Babürlerin en parlak dönemi Ekber Şah'in padişah olduğu dönemdir.\n" }, "Eşref Musa": { "first_paragraph": "Eşref Musa veya Melik Eşref Musa (Tam ismi: \"Melik Eşref Muzaffereddin Musa bin Nasır Yusuf bin Mesud Yusuf\") (d.1240 - ö.1254) çocuk yaşında Emir Aybeg tarafından ismen son Eyyubiler Mısır Sultanı olarak 1250-1254 döneminde Mısır Sultanı olarak tahta geçirilmiş ve tahttan indirilmiş hükümdar.\n" }, "Æthelred": { "first_paragraph": "Tedariksiz Ethelred (Eski İngilizce: (Æþelræd Unræd)), (968 dolaylarında – 23 Nisan 1016) doğu Anglosakson kraliyeti Wessex'in 18 Mart 978–1013 ve 1014–23 Nisan 1016 dönemleri arasındaki kralı.\n" }, "II. Friedrich (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "II. Friedrich (26 Aralık 1194 - 13 Aralık 1250), Hohenstaufen hanedanı, 1212 yılından beri Roma Krallığı üzerinde hak iddia eden İtalyan ve 1215 yılından beri elinde bulunduran karşı çıkılmaz hükümdar. VII. Freidrich Hohenstaufen Swabia unvanıyla Almanya Kralı, I. Federico unvanıyla ve annesinin varisi olarak Sicilya Kralı ve Burgundy Kralı idi. Onun orijinal unvanı İtalya Sicilya Kralıdır, 1198 yılından ölünceye kadar. 1220 yılında papalık taç giyme töreninden ölünceye kadar II. Friedrich unvanıyla Kutsal Roma İmparatoru'dur. Onun diğer unvanları (kısa hayat dönem içinde) Kıbrıs Kralı ve evlilik bağı nedeni ve Altıncı Haçlı Seferi bağlantısıyla Kudüs Kralı.\n" }, "III. Friedrich (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "III. Friedrich veya III. Frederik (Almanca: Friedrich III. (HRR)) Habsburg (21 Eylül 1415 – 19 Ağustos 1493) 1440 yılında II. Albert'in ardılı olarak Almanya Kralı seçildi.\n" }, "II. Fuad": { "first_paragraph": "II. Fuad (tam adı Ahmed Fuad) (16 Ocak 1952, Kahire), son Mısır kralı. I. Faruk'un oğludur. 23 Temmuz 1952'de Cemal Abdünnasır liderliğinde gerçekleşen Hür Subaylar Hareketi sonunda babası I. Faruk'un görevinden uzaklaştırılması üzerine daha 6 aylıkken Kral ilan edildi. Ancak 18 Haziran 1953'te cumhuriyetin ilan edilmesiyle ailesiyle beraber sürgüne gönderildi.[1]\n" }, "III. Fyodor": { "first_paragraph": "III. Fyodor (Teodor) Alekseyeviç Romanov (Rusça: Фёдор III Алексеевич); 9 Haziran 1661 – 7 Mayıs 1682), 1676 ve 1682 yılları arasında hüküm sürmüş, Romanov hanedanına mensup Rusya Çarıdır.\n" }, "Gengshi": { "first_paragraph": "Gengshi (Çince: 更始帝; pinyin: Gēngshǐ Dì; ö. MS 25), Çin'in Han Hanedanı'nın 15. imparatorudur. Saltanatı MS 23'ten MS 25 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "III. Gıyâseddin Keyhüsrev": { "first_paragraph": "III. Gıyaseddin Keyhüsrev (Farsça: غياث الدين كيخسرو بن قلج ارسلان, Gıyaseddin Keyhüsrev bin Kılıç Arslan; d. 1259, ö. 1284), Anadolu Selçuklu Sultanı ve IV. Kılıç Arslan'ın oğludur.\n" }, "I. Giorgi": { "first_paragraph": "I. Giorgi (Gürcüce: გიორგი I) (998 ya da 1002 – 16 Ağustos 1027), Bagrationi Hanedanı'nın bir üyesidir. 1014 yılından öldüğü 1027 yılına kadar Gürcistan Krallığı yapmıştır. Hükümdarlığının 7 yılını Bizans İmparatorluğu ile kanlı ve sonuçsuz toprak savaşları ile geçirmiştir.\n" }, "V. Giorgi": { "first_paragraph": "V. Giorgi (Gürcüce: გიორგი V ბრწყინვალე, Giorgi V Brtskinvale) (1286 / 1289 - 1346) 1299 – 1302 ve yeniden 1314 – 1346 yılları arasında hüküm sürmüş olan Bagrationi Hanedanına mensup Gürcü Krallığı hükümdarı. Esnek ve uzak görüşlü bir hükümdar olarak ülkesinde neredeyse yüzyıl süren Moğol İmparatorluğu egemenliğine son verecek ve krallığının yeniden eski gücüne kavuşmasını sağlayacaktır.\n" }, "VI. Giorgi": { "first_paragraph": "VI. Giorgi (Gürcüce: გიორგი VI მცირე) (1308[1]-1313) Bagratlı Hanedanına mensup Gürcü Kralı. Moğol İmparatorluğu işgali sırasında 1311 – 1313 yılları arasında tahta çıkmıştır.\n" }, "Gong (Song)": { "first_paragraph": "Gong (Çince: 宋恭帝; pinyin: Sòng Gōng Dì; 2 Kasım 1271-1323) veya asıl adıyla Zhao Xian (趙㬎), Çin'in Song Hanedanı'nın 16. imparatorudur. Saltanatı 1274'ten 1276 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "IV. Heinrich": { "first_paragraph": "IV. Heinrich (11 Kasım 1050–7 Ağustos 1106), Almanya Kralı 1056 yılından sonra ve Kutsal Roma İmparatoru 1084 yılından 1105 yılında taht ve tacını terk etmeye zorlandığı zamana kadar. Salyan hanedanının üçüncü imparatoru olup 11'inci yüzyılın en güçlü ve önemli kişilerinden biriydi. Onun hükümdarlığı Papalık ile tayin çekişmeleri ve İtalya ve Almanya'daki hükümdarlığı üzerinde hak iddia edenlerle yaptığı sivil savaşlara damgasını vurdu.\n" }, "III. Henry": { "first_paragraph": "III. Henry (İngilizce: Henry III of England) (1 Ekim 1207, Winchester Kalesi, Hampshire – 16 Kasım 1272, Westminster), 19 Ekim 1216 – 16 Kasım 1272 döneminde 56 yıl İngiltere kralı olarak hüküm sürmüştür.\n" }, "Heonjong (Koryo)": { "first_paragraph": "Heonjong (Korece: 헌종, 獻宗; 1 Ağustos 1084-6 Kasım 1097), Kore'de Koryo Hanedanı'nın 14. kralıdır. Saltanatı 1094'ten 1095 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Heraklonas": { "first_paragraph": "Heraklonas veya Herakleonas (Yunanca: Ηρακλωνάς, Hēraklōnas), (d. 626 – ö. 641), Şubat – Eylul 641 arasında Bizans imparatorluğu imparatoru olmuştur. Heraklonas imparator Herakleios ile onun yeğeni olan Martina'nın oğlu idi.\n" }, "II. Hişâm": { "first_paragraph": "II. Hişam (Arapça: ھشام المؤيد بالله Hişam, el-Müeyyed Billâh d. 11 Haziran 965, Kurtuba - ö. 18 Mayıs 1013, Córdoba), 1 Ekim 976 – 15 Şubat 1009 ile 23 Temmuz 1010 – 18 Mayıs 1013 dönemlerinde iki kez Kurtuba halifesi olan Endülüs Emevi Devleti hükümdarı.\n" }, "Houshao (Han)": { "first_paragraph": "Houshao (Çince: 漢後少帝; pinyin: Hàn Hòu Shǎodì; MÖ 196-14 Kasım MÖ 180), Çin'in Han Hanedanı'nın dördüncü imparatorudur. Saltanatı MÖ 196'dan MÖ 180 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Huan (Han)": { "first_paragraph": "Huan (Çince: 漢桓帝; pinyin: Hàn Huán Dì; MS 132-26 Ocak MS 168), Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın 10. imparatorudur. Saltanatı MS 146'dan MS 168 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[1]\n" }, "I. Friedrich Augustus": { "first_paragraph": " I. Friedrich Augustus veya III. Frederick Augustus (23 Aralık 1750 - 5 Mayıs 1827) 1763'ten 1806'ya Saksonya elektörüğü ve 1806'dan 1827'ye dek Saksonya Kralı olarak hüküm süren Wettin' hanedanının bir üyesiydi. Aynı zamanda 1807'den 1813'e kadar Varşova Dükü olarak görev yaptı.\n" }, "I. Muhammed (Memlûk sultanı)": { "first_paragraph": "I. Muhammed ya da Muhammed bin Kalavun (Arapça: محمّد بن قلاوون; d. 1285, Kahire - ö. 1341, Kahire), Mısır ve Suriye'de üç dönem (1293-1294, 1299-1309 ve 1310-1341 dönemlerinde) saltanat sürmüş olan Türk asıllı Bahri hanedanından dokuzuncu Memluklu sultanı.\n" }, "II. Mehmed": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "II. Melikşah": { "first_paragraph": "Muizzeddin Melikşah ya da II. Melikşah (d. 1099/1100 - ö. ?) 6. Büyük Selçuklu Sultanı. Berkyaruk'un oğludur. Babası Berkyaruk 1105'te ölünce daha çocuk iken bir yılı süren Büyük Selçuklu sultanlığına getirildiyse de amcası Muhammed Tapar tarafından sultanlık tahtından indirildi.\n" }, "II. Isabel": { "first_paragraph": "II. Isabel (d. 10 Ekim 1830, Madrid, İspanya - ö. 9 Nisan 1904, Paris, Fransa), 1833-1868 arasında İspanya kraliçesi. Başarısız yönetimi yüzünden monarşinin gücünü ve saygınlığını yitirmesine yol açmış, 1868'de \"Muhteşem Devrim (La Gloriosa)\" adı verilen bir ayaklanmayla yönetimden uzaklaştırılmıştır.\n" }, "IV. İvan": { "first_paragraph": "İvan IV. Vasiliyeviç veya yaygın adıyla Korkunç İvan (Rusça: Ива́н четвёртый, Васи́льевич, Иван Грозный 25 Ağustos 1530, Moskova - 18 Mart 1584, Moskova), son Moskova Knezi ve ilk Rusya Çarı. Düzenlediği seferler ve yaptığı fetihlerle Moskova Knezliği'ni lağvetmiş ve Rus Çarlığı'nı kurmuş olan önemli bir hükümdardır. Rusya'yı, \"Tüm Rusya'nın Çarı\" sıfatıyla 1547 yılından 1584'teki ölümüne kadar yönetmiştir.\n" }, "V. İvan": { "first_paragraph": "Prenses Feodosya İvanovna (1690–1691)\nPrenses Yekaterina İvanovna (1691–1733)\nPrenses Anna İvanovna (1693–1740)\n" }, "VI. İvan (Rusya)": { "first_paragraph": "VI. İvan (İvan Antonoviç) (23 Ağustos 1740 - 16 Temmuz 1764), 1740-1741'de Rus çarı. İki aylık bebekken çar ilan edilmiş, bir saray darbesi sonucunda tahttan indirildikten sonra 20 yıl tutuklu kalmıştır.\n" }, "I. James (İngiltere kralı)": { "first_paragraph": "I. James (İskoçya için: VI. James; 19 Haziran 1566 – 27 Mart 1625), İskoçya, İngiltere ve İrlanda kralı.\n" }, "V. Karl": { "first_paragraph": "V. Karl ya da Şarlken (Fransızca: Charles Quint/Beşinci Charles, İspanyolca: Carlos V, İtalyanca: Carlo V; 24 Şubat 1500 - 21 Eylül 1558), Kutsal Roma İmparatoru, İspanya Kralı, Habsburg Hollandası Lordu ve Burgonya Kontu.\n" }, "II. Konstans": { "first_paragraph": "II. Konstans (Yunanca: Κώνστας Β', Kōnstas II) yahut \"Sakallı(Pogonatos) Konstantine\" (Yunanca: Κωνσταντίνος Πωγωνάτος, Kōnstantinos Pogonatos), (d. 7 Kasım 630 – ö. 15 Eylül 668) 641 ile 668 arasında Bizans imparatoru olmuştur. 642'de Konsül olup tarihte Roma Konsülü unvanı verilen son Bizans imparatordur.[1][2] Vaftiz ismi Herakleios idi ve imparatorluk yaparken resmî ismi Konstantinos idi. Konstans ismi bu imparatora verilen indirgen bir lakaptır. Bizans tarih yazmalarında bu lakap isim olarak kullanılmış ve modern tarihçiler tarafından da bu lakap isim olarak kabul edilmiştir.\n" }, "VIII. Konstantinos": { "first_paragraph": "VIII. Konstantinos (Yunanca: Κωνσταντίνος Η') (y. 960-11 Kasım 1028), 962-1025 yılları arasında kardeşi II. Basileios'la birlikte ortak imparator, 1025-1028 yılları arasında ise tek başına tahtta kalan Bizans imparatoru.\n" }, "VI. Konstantinos": { "first_paragraph": "VI. Konstantinos (Yunanca:Κωνσταντίνος Ϛ΄, Kōnstantinos VI) (d. 771–o. 797) 780 ile 797 döneminde Bizans İmparatoru.\n" }, "Kristina (İsveç kraliçesi)": { "first_paragraph": "Kristina (18 Aralık 1626 – 19 Nisan 1689), 1632'den 1654'teki feragatına kadar İsveç kraliçesi olan, Vasa Hanedanı'nın bir üyesiydi. Babası Gustavus Adolphus'un Lützen Muharebesi'ndeki ölümü üzerine yerine geçti ancak 18 yaşına geldiğinde İsveç İmparatorluğu'nu yönetmeye başladı.[1]\n" }, "Ling (Han)": { "first_paragraph": "Huan (Çince: 漢靈帝; pinyin: Hàn Língdì; MS 156-13 Mayıs MS 189), Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın 11. imparatorudur. Saltanatı MS 168'den MS 189 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "IX. Louis": { "first_paragraph": "IX. Louis (genellikle Saint Louis - San Lui olarak bilinir) (d. 25 Nisan 1214, Poissy, Fransa – ö. 25 Ağustos 1270, Tunus), Capet Hanedanı üyesi olan 9. Fransa Kralıdır. Fransa Kralı VIII. Louis ile \"Kastilyalı Blanche 'in oğludur. Kasım 1226 – 1237 döneminde babasının Fransa Kralı olmasından sonra Artois Kontluğu'na geçmiş ve kendisi 1226'da Fransa Kralı oluncaya bu unvanı taşımıştır. 1226'da babası VIII. Louis'in ölümü üzerine henüz 12 yaşındayken Fransa Kralı olmuş ve 1270'te Tunus'ta Sekizinci Haçlı seferini yapmakta iken ölmüştür.\n" }, "XIV. Louis": { "first_paragraph": "Louis-Dieudonné de France veya XIV. Louis (okunuş: lui) (5 Eylül 1638 - 1 Eylül 1715), Fransa'nın en uzun süre hüküm süren kralıdır. 1643-1715(72 yıl) yılları arasında Fransa krallığı yapmıştır. Fransızlar tarafından Louis Le Grand (Büyük Louis) veya le Roi-Soleil (Güneş Kral) olarak da anılır. Devlet benim (l'État c'est moi) sözlerinden de anlaşılacağı gibi Fransa'yı mutlak monarşiyle yönetmiştir. Çok saldırgan ve yayılmacı bir politika izlemiştir. Karısı Kraliçe Marie Theresia'dır. Fransa Bilimler Akademisi ilk defa XIV. Louis tarafından kurulmuştur. Bir tiyatro oyununda Apollon'u oynamıştır. Klasik sanata yakından ilgi duymaktadır. Babasının bir av köşkü olarak inşa ettirdiği Versay'ı genişleterek Fransa Krallığı'nın yönetildiği bir saray haline getirmiştir. Dönemin aristokratlarını gene Paris'ten uzaklaştırıp, Versay'a taşımıştır. Versay Sarayı'nın bahçesini barok dönemi eserleriyle düzenletmiştir.\n" }, "XV. Louis": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "I. Louis": { "first_paragraph": "Dindar Ludwig, (İngilizce: Louis the Pious) (778 – 20 Haziran 840), ayrıca the Fair (Adil), ve the Debonaire (Nazik) olarak adlandırılır,[1] 781 yılından beri Akitanya kralı ve ortak Kutsal Roma İmparatoru, 813 yılından beri babası Şarlman ile Frank kralı. Şarlman'ın hayatta kalan tek yetişkin oğlu olduğu için 814 yılında babasının ölümünden sonra tek Frank hükümdarı oldu. Babasının ölümüyle elde ettiği pozisyonu 813 yılından 834 yılında çökertilene kadar korudu.\n" }, "I. Mahmud (Büyük Selçuklu sultanı)": { "first_paragraph": "I. Mahmud (1087-1094, İsfahan), beş yaşında iken 1092-1093 döneminde Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı ve 1093-1094'te İsfahan ve Fars bölgesi tâbî hükümdarı ilân edildi.[2]\n" }, "Malamir Han": { "first_paragraph": "Malamir (Bulgarca: Маламир) (ö. 836), 831–836 yılları arasında hüküm süren Tuna Bulgar Devleti hanı. Malamir adı, Slav kökenlidir.\n" }, "Nûreddin Ali": { "first_paragraph": "Nûreddin Ali ya da tam adıyla El-Mansur Nureddin Ali Bin Aybeg (Arapça: المنصور نور الدين علي بن أيبك ) (d. yak. 1242 - ö. yak. 1259 ) Mısır ve Suriye'de 1257-1259 döneminde hüküm sürmüş ikinci Kıpçak Türk asıllı Bahri hanedanından Memluk Sultanıdır. Babası Aybeg'in eşi Şecer-üd-Dürr'ün komplosu sonucu öldürülmesi üzerine 13 yaşındayken tahta çıkmış ve naip atabeği olan Seyfeddin Kutuz tarafından tahttan indirilmiştir.\n" }, "Mansur bin Aziz": { "first_paragraph": "Malik Mansur bin Aziz (Malik Mansur Nasreddin bin Aziz) (Arapça: \"المنصور ناصر الدين محمد بن العزيز‎ \" al-Mansur Nāsir ad-Dīn Muḥammad bin al-ʿAzīz) (d. 1189 – ö. 1216'dan sonra). 29 Kasım 1198 - Şubat 1200 döneminde üçüncü Eyyubiler Mısır Sultanlığı maliki görevi yapmıştır.\n" }, "II. Manuil (Trabzon imparatoru)": { "first_paragraph": "II. Manuil Megas Komninos (Yunanca: Μανουήλ Β΄ Μέγας Κομνηνός, Manouēl II Megas Komnēnos) (yaklaşık 1324 - 1333), 1332 yılında 8 ay Trabzon İmparatorluğu'nun imparatoru. III. Andronikos'un muhtemelen gayrı meşru çocuğudur. Ocak 1332 tarihinde, 8 yaşında hükümdar olmuştur.\n" }, "I. Mary (İskoçya kraliçesi)": { "first_paragraph": "I. Mary (8 Aralık 1542 – 8 Şubat 1587), Mary Stuart veya İskoç Kraliçesi Mary olarak da bilinir, 14 Aralık 1542'den 1567'de zorla tahttan indirilene kadar İskoçya Kraliçesi idi.\n" }, "IV. Mehmed": { "first_paragraph": "IV. Mehmed (Osmanlı Türkçesi: محمد رابع) veya Avcı Mehmed (2 Ocak 1642, İstanbul – 6 Ocak 1693, Edirne), 19. Osmanlı padişahı ve 98. İslam halifesidir. Padişah İbrahim'in Turhan Sultan'dan olan oğludur. Babasının tahttan indirilmesinin ardından 1648'de 6 yaşında tahta çıkan en genç padişah oldu. Ava düşkünlüğünden dolayı \"avcı\" lakabıyla anılmıştır. 39 yıllık saltanatıyla Kanuni Sultan Süleyman'dan sonra en uzun süre hükümdarlık yapan Osmanlı padişahıdır. Saltanatında Batı'da en geniş sınırlara ulaşılmıştır.\n" }, "Min (Jin)": { "first_paragraph": "Min (Çince: 晉愍帝; pinyin: Jìn Huái Dì; MS 300-7 Şubat MS 318), Çin'de Jin Hanedanı'nın dördüncü imparatorudur. Saltanatı MS 313'ten MS 318 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Muktedir (Abbâsî halifesi)": { "first_paragraph": "Muktedir veya Câʿfer el-Muktedir Billah (Arapça: المقتدر ‎) (d. 895 - o. 31 Ekim 932) Tam Adı: Ebû’l-Fadıl \"el-Muktedir bi’l-Lâh\" Câʿfer bin ʿAhmed el-Mu'tedhid onsekizinci Abbasî halifesi ve halifelerin otuzaltıncısıdır. 908-929 ile 929-932 dönemlerinde iki kez halife olmuştur. 25 yıl kadar süren halifeliği döneminde Abbâsî halifeliğinin karakteri değişmistir.\n" }, "II. Murad": { "first_paragraph": "II. Murad veya Koca Murat (Osmanlıca: مراد ثانى Murâd-ı sânî; Divan Edebiyatı'ndaki adıyla Muradî; 1404; Amasya – 3 Şubat 1451; Edirne), 6. Osmanlı padişahı, I. Mehmed'in oğlu, Fatih Sultan Mehmed'in babası.\n" }, "IV. Murad": { "first_paragraph": "IV. Murad, dîvân edebiyatındaki mahlası Murâdî[1] (Osmanlı Türkçesi: مراد رابع, Murâd-ı râbi) (27 Temmuz 1612; İstanbul - 8 Şubat 1640; İstanbul), 17. Osmanlı padişahı ve 96. İslam halifesi. 1623 ile 1640 yılları arasında hüküm sürdü. Revan ve Bağdat fatihidir. IV. Murad İstanbul'da, Sultan I. Ahmed'in ve Kösem Sultan'ın oğlu olarak dünyaya geldi. Ağabeyi II. Osman'ın Yedikule Zindanları'nda bir grup isyancı tarafından öldürülmesi üzerine amcası I. Mustafa tahta geçmişti. Aklî dengesi bozuk olan amcası I. Mustafa'nın yerine 11 yaşındaki IV. Murad padişah yapıldı.[2][3][4]\n" }, "II. Osman": { "first_paragraph": "II. Osman (Osmanlıca: عثمان ثانى) ya da Genç Osman, divan edebiyatındaki mahlasıyla Farisî, tahttan indirildikten sonraki adıyla Osman Çelebi (3 Kasım 1604, İstanbul - 20 Mayıs 1622, İstanbul); 16. Osmanlı padişahı ve 95. İslam halifesidir. Babası I. Ahmed, annesi genel kanıya göre Mahfiruz Hatice Sultan'dır. II. Osman 13 yaşında iken, amcası Sultan I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi üzerine Osmanlı tahtına oturdu. Annesi onun yetişmesi için çok titiz davrandı. II. Osman iyi bir terbiye ve tahsil gördü. Arapça ve Farsça öğrendi. Bazı batı kaynaklarında Latince, Yunanca ve İtalyanca gibi batı dillerini öğrendiği kaydedilirse de bunun doğru olma ihtimali olmadığı[1] iddiasına karşın yabancı asıllı olan annesi tarafından bu dillere eğitildiği söylenir.[2] Osmanlı şehzadeleri arasında en kültürlüsü olduğu belirtilir.[3]\n" }, "III. Otto (Kutsal Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "III. Otto (980 – 23 Ocak 1002) Dördüncü Saksonya hükümdarı veya Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun Ottoyan hanedanı. Babası II. Otto (Kutsal Roma İmparatoru)'nun ölümü üzerine, 983 yılında Almanya Kralı olarak seçildi.\n" }, "I. Petro": { "first_paragraph": "Büyük Petro (Rusça: Пётр Великий, Pyotr Velikiy), I. Petro (Rusça: Пётр Первый, Pyotr Pervıy) veya Pyotr Alekseyeviç (Rusça: Пётр Алексеевич; 9 Haziran 1672 — 8 Şubat 1725), 7 Mayıs 1682'den 1725'teki ölümüne kadar Rusya Çarlığı'nı ve daha sonra Rus İmparatorluğu'nu, 1696'ya kadar üvey ağabeyi V. İvan ile birlikte yönetti.\n" }, "II. Petro (Rusya)": { "first_paragraph": "II. Petro (Rusça: Пётр II Алексеевич ya da II. Pyotr Alekseyeviç) (23 Ekim 1715 – 30 Ocak 1730) 1727 yılından ölümüne kadar Rusya İmparatoruydu.\n" }, "Ping (Han)": { "first_paragraph": "Ping (Çince: 漢後少帝; pinyin: Hàn Píndì; MÖ 9-3 Şubat MS 6), Çin'in Han Hanedanı'nın 13. imparatorudur. Saltanatı MÖ 1'den MS 6 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Qianshao (Han)": { "first_paragraph": "Qianshao (Çince: 漢前少帝; pinyin: Hàn Qián Shǎodì; MÖ 193-MÖ 15 Haziran 184), Çin'in Han Hanedanı'nın üçüncü imparatorudur. Saltanatı MÖ 188'den MÖ 184 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[1]\n" }, "II. Richard": { "first_paragraph": "II. Richard (6 Ocak 1367 - 14 Şubat 1400), 1377-1399 döneminde İngiltere kralı. Plantagenet Hanedanı'nın Angevinler koluna mensup son hükümdardır.\n" }, "Rinçinbal Han": { "first_paragraph": "Rinçinbal Han (Moğolca: Ринчинбал хаан ᠡᠷᠳᠡᠨᠢᠴᠣᠭᠲᠤᠬᠠᠭᠠᠨ; Çince: 懿璘質班; pinyin: Yìlínzhì Hàn; 1 Mayıs 1326-14 Aralık 1332) veya Ningzong (元寧宗), Moğol İmparatorluğu'nun nominal olarak 14. hanı ve Çin'in Yuan Hanedanı'nın 10. imparatorudur. Saltanatı 1332 yılında ölümüne kadar yalnızca birkaç ay sürmüştür.\n" }, "I. Sebastião": { "first_paragraph": "I. Sebastião (20 Ocak 1554, Lizbon - 4 Ağustos 1578, Ksar-el-Kebir), Fas'ta Müslümanlara karşı giriştiği Haçlı seferi sırasında ölen Portekiz kralı.[1]\n" }, "Shang (Han)": { "first_paragraph": "Shang (Çince: 漢殤帝; pinyin: Hàn Shāng Dì; MS 105-21 Eylül MS 106), Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın beşinci imparatorudur. Saltanatı 13 Şubat-21 Eylül MS 106 arasında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Shengzong (Liao)": { "first_paragraph": "Shengzong (Çince: 遼聖宗; pinyin: Liáo Shèngzōng; 14 Ekim MS 972-25 Haziran 1031) veya asıl adıyla Wenshunu (文殊奴), Çin'in Liao Hanedanı'nın altıncı imparatorudur. Saltanatı MS 982'den 1031 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Shi Shi": { "first_paragraph": "Shi Shi (Çince: 石世; pinyin: Shí Shì; MS 339-349), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Sonraki Chao'nun dördüncü imparatorudur. Saltanatı MS 349 yılında ölümüne kadar yalnızca bir ay kadar sürmüştür.\n" }, "Shun (Han)": { "first_paragraph": "Shun (Çince: 漢順帝; pinyin: Hàn Shùn Dì; MS 115-20 Eylül MS 144), Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın yedinci imparatorudur. Saltanatı MS 125'ten MS 144 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Shunzhi": { "first_paragraph": "İmparator Shunzhi (Çince: 順治帝; pinyin: Shùnzhì dì; 15 Mart 1638 - 5 Şubat 1661), Çin'in Qing Hanedanı'nın üçüncü imparatorudur.[1] Saltanatı 1643'ten 1661 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Sukjong (Koryo)": { "first_paragraph": "Sukjong (Korece: 숙종, 肅宗; 2 Eylül 1054-10 Kasım 1105), Kore'de Koryo Hanedanı'nın 15. kralıdır. Saltanatı 1095'ten 1105 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Sülemiş": { "first_paragraph": "Sülemiş ya da tam adıyla Melikü'l-Adil Sultan Bedrüddin Sülemiş (d. 1272 - ö. 1291, Konstantinopolis) Mısır ve Suriye'de 1279 yılında 7 yaşında iken 100 gün kadar hüküm sürmüş altıncı Türk asıllı Bahrî hanedanından Memlûk Sultanıdır.\n" }, "I. Svyatoslav (Kiev büyük knezi)": { "first_paragraph": "I. Svyatoslav (Ukraynaca: Святослав Ігорович, Svyatoslav Igorovič; Svetoslav; Rusça: Святослав Игоревич, Svyatoslav Igorevič) (d. 942 - ö. Mart 972); savaşçı Kiev knezi, I. İgor ve Olga'nın oğlu.\n" }, "I. Tahmasb": { "first_paragraph": "I. Tahmasb (Farsça: طهماسب; d. 22 Şubat 1514 - ö. 14 Mayıs 1576), Safevî Devleti'nin ikinci hükümdarıdır.\n" }, "V. Willem (Oranj prensi)": { "first_paragraph": "V. William (Willem Batavus; 8 Mart 1748 – 9 Nisan 1806) Oranj prensi ve Birleşik Hollanda Cumhuriyeti'nin son Stadhouderi. 1795'te Londra'ya sürgün edildi. Ayrıca 1806'ya ölümüne kadar Orange-Nassau Prensliği'nin yöneticisiydi. Öldükten sonra yerine oğlu I. Willem geçti.[1]:190–192[1]:132-135\n" }, "Vlad Dracula": { "first_paragraph": "III. Vlad, bilinen adıyla Kazıklı Voyvoda (Rumence: Vlad Țepeș, Rumence telaffuz: [ˈvlad ˈtsepeʃ]) veya yaşadığı dönemde kullanımıyla Vlad Dracula (Rumence: Vlad Drăculea, Rumence telaffuz: [-ˈdrəkule̯a]; 1428/1431 – 1476/1477), 1448'den ölümüne kadar üç kez Eflak Voyvodası olmuş Rumen komutan ve liderdi. Özellikle düşmanları olarak gördüğü, esir Osmanlı askerlerini ve Bulgar topraklarının Türk sakinlerini kazığa oturtarak öldürtmesi ile bilinir. Eflak tarihinin en önemli yöneticilerinden biri olarak görülür ve günümüzde Romanya'nın ulusal kahramanı olarak kabul edilir.[4]\n" }, "Wilhelmina (Hollanda kraliçesi)": { "first_paragraph": "Wilhelmina (Wilhelmina Helena Pauline Maria van Oranje-Nassau; 31 Ağustos 1880 – 28 Kasım 1962), 1890'dan 1948'deki feragatına kadar Hollanda Kraliçesi idi. Yaklaşık 58 yıl, diğer Hollanda hükümdarlarından daha uzun süre, hüküm sürdü. Hükümdarlığı, Birinci ve İkinci Dünya Savaşlarını, 1933 Hollanda ekonomik krizini ve Hollanda'nın büyük bir sömürge gücü olarak gerilemesini gördü.\n" }, "I. William": { "first_paragraph": "I. William[a] (İngilizce: William of Normandy, Fransızca: Guillaume de Normandie; 1028?[1] – 9 Eylül 1087), Fatih William (William the Conqueror ve Guillaume le Conquérant) ve Piç William[2][b] (William the Bastard ve Guillaume le Bâtard) olarak bilinir. 1035-1087 yılları arasında Normandiya Dükü ve 1066-1087 yılları arasında İngiltere'nin ilk Norman kökenli Kralı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Xian (Han)": { "first_paragraph": "Xian (Çince: 漢獻帝; pinyin: Hàn Xiàndì; 2 Nisan MS 181-21 Nisan MS 234), Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın 13. ve son imparatorudur. Saltanatı MS 189'dan MS 220 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Xianwen": { "first_paragraph": "Xianwen (Çince: 北魏獻文帝; pinyin: Běiwèi Xiànwén Dì; MS 454-476), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın beşinci imparatorudur. Saltanatı MS 454'ten MS 471 yılına kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Xiaoming": { "first_paragraph": "Xiaoming (Çince: 北魏孝明帝; pinyin: Běiwèi Xiàomíng Dì; MS 510-31 Mart MS 528), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın sekizinci imparatorudur. Saltanatı MS 515'ten MS 528 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Xiaowen (Kuzey Vey)": { "first_paragraph": "Xiaowen (Çince: 北魏孝文帝; pinyin: Běiwèi Xiàowén Dì; 13 Ekim MS 467-26 Nisan MS 499), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın altıncı imparatorudur. Saltanatı MS 471'den MS 499 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Xingzong (Liao)": { "first_paragraph": "Xingzong (Çince: 遼興宗; pinyin: Liáo Xīngzōng; 3 Nisan 1016-28 Ağustos 1055) veya asıl adıyla Zhigu (只骨), Çin'in Liao Hanedanı'nın yedinci imparatorudur. Saltanatı 1031'den 1055 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Yuan Zhao": { "first_paragraph": "Yuan Zhao (Çince: 元釗; pinyin: Yuán Zhāo; MS 526-17 Mayıs MS 528), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın dokuzuncu imparatorudur. Saltanatı MS 528 yılında ölümüne kadar yalnızca bir ay sürmüştür.[1]\n" }, "Afganistan İslam Emirliği lideri": { "first_paragraph": "Afganistan İslam Emirliği lideri[11] (Peştuca: د افغانستان د اسلامي امارت مشر, romanize: Də Afġānistān Islāmī Imārat Damshīr,[12][13] Darice: رهبر امارت اسلامی افغانستان, romanize: Rahbar-e Imārat-i Islāmī-yi Afghānistān)[14][15] veya Afganistan İslam Emirliği yüce lideri (Peştuca: د افغانستان د اسلامي امارت عالي مقام, Darice: مقام معظم رهبری امارت اسلامی افغانستان)[16][17][18][19] Taliban'ın emiri[note 2][3][4][5] 1996'dan 2001'e kadar ve 2021'de Kabil'in düşmesinden bu yana Afganistan'ın fiili yöneticisi ve devlet başkanıdır.[6][2] Yüce lider olan emir, Taliban ve Afganistan yönetimiyle ilgili tüm konularda sınırsız yetkiye sahiptir, ancak danışma organı olan Liderlik Konseyi onun karar verme sürecini önemli ölçüde etkiler. Siyasi ve askeri liderliğe ek olarak ulusal bir dini liderdir.[2] Mevcut lider, Liderlik Konseyi tarafından seçilerek 25 Mayıs 2016'da göreve başlayan Hibetullah Ahundzade'dir.\n" }, "Kano Emiri": { "first_paragraph": "Nijerya'nın kuzeyindeki Kano Devleti'nin hükümdarlarına verilen ad, İslamî Emirlik unvanı.\n" }, "Ömer bin Abdullah": { "first_paragraph": "Ömer bin Abdullah (Arapça: عمرو بن عبيد الله بن مروان), Abbâsîlere bağlı yarı özgür Malatya emiri.\n" }, "Uzun-Hacı Saltinski": { "first_paragraph": "Uzun-Hacı Saltinski (1848 - 30 Mart 1920) Kuzey Kafkasya Emirliği'nin emiri olan Dağıstan ve Çeçenistan'ın dini ve siyasi lideriydi. Milliyeti avardır .\n" }, "IV. Antiohos": { "first_paragraph": "IV. Antiokhos Epifanis (Yunanca, Ἀντίοχος Δ΄ ὁ Ἐπιφανής; MÖ 215-164 c.) Seleukos İmparatorluğu'nun MÖ 175-164 döneminde kralıydı. Ölene kadar krallığı devam etti. III. Antiokhos'un oğullarından birisiydi. Asıl adı Mithradatēs idi (Mithridatēs isminin bir versiyonu). Tahta geçtikten sonra Antiokhos ismini kendisi için benimsedi. IV. Antiokhos'un zamanında yaşanan en önemli olaylardan birisi, Mısır'ı neredeyse ele geçirmesidir. Ancak Mısır'ı fethedemedi. Bu teşebbüs, Ptolemaioslarla Seleukosların arasında bir çatışma sürecini doğurdu. Onun döneminde yaşanan önemli diğer bir olay İsrailoğulları tarafından başlatılan Makkabi Ayaklanması'dır. Bu ayaklanmanın temel sebebi, IV. Antiokhos'un, Makkabileri zorla inançlarını terkedip onun inançlarına uymaya ve her bakımdan onu efendileri olarak kabul etmeye zorlamasıdır. Bu vakânın İsrailoğullarının bakış açısından bir hikâyesi, Makkabiler kitaplarında anlatılmaktadır.\n" }, "Asa": { "first_paragraph": "Asa (İbranice: אָסָא; Yunanca: Ασα; Latince: Asa), Yehuda Krallığı'nın üçüncü, Davud Hanedanlığı'nın beşinci kralıydı. Süleyman oğlu Rehoboam'ın torunu, Abijam'ın oğluydu. Tanah'a göre 41 yıl hükümdarlık yaptı.[1] Saltanatı MÖ 913-910 ila MÖ 873-869 tarihleri arası sürdü. Ardılı olarak yerine oğlu Jehoşafat geçti.[2] Thiele'nin kronolojisine göre[3] Asa hastalandı ve krallığını oğlu Jehoşafatla paylaştı; ortaklaşa sürdürülen krallığın ikinci yılında Asa öldü.\n" }, "Aviya": { "first_paragraph": "Aviya, Abijam veya Aviyam (İbranice: אבים Ăviyyām, \"Denizin babası\" veya \"Deniz babamdır\" veya \"Tanrı babamdır\"; Yunanca: Αβιου; Latince: Abiam) Davud Hanedanlığının dördüncü, Yehuda Krallığı'nın ikinci kralıydı. Rehoboam'ın oğlu, Davud oğlu Süleyman'ın torunuydu. Tarihler kitabında ona \"Abijah\" (İbranice: אביה, Aviya \"Tanrı babamdır\"; Yunanca: Αβια; Latince: Abia) diye hitap edilir.\n" }, "Baaşa": { "first_paragraph": "Baaşa (İbranice:בַּעְשָׁא), Başa, \"Baal duyar\") İkinci İsrail Krallığı'nın üçüncü kralıydı. İssakarlı Ahiya'nın oğluydu. Baaşa'nın hikâyesi 1 Krallar9 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. kitabında anlatılır.\n" }, "Belkıs": { "first_paragraph": "Saba Melikesi Belkıs (Habeşçe: Nigist Saba), günümüz Habeşistan (Etiyopya) veya Yemen'in olduğu topraklarda hüküm sürdüğü farz edilen, tarih öncesi Saba Krallığı'nın (İbranice Sh'va veya Seba שבא, Arapça Saba veya Sebe سبأ, Habeşçe ሳባ) hükümdarıdır. Modern arkeoloji bu krallığın mevcudiyeti konusunda şüphecidir. Kitabı Mukaddes'te kraliçenin isminden bahsedilmez. Habeş kültüründe \"bu şekilde değil, böyle değil\" gibi anlamlara gelen Makeda ismiyle anılır. İslam kültüründe Belkıs olarak bilinir. Ayrıca bazı kaynaklarda Lilith, Nikaule veya Nicaula (Nikola) olarak da geçer.\n" }, "Debora": { "first_paragraph": "Dvora ya da Debora(h) (İbranice: דְּבוֹרָה, anlam: Arı) Tanah'a göre İsrail Krallığı'ndan önceki hakimler döneminde yaşamış dördüncü hakim, tek kadın hakim ve Yahudilik'te kadın peygamberdir. Hikâyesi Tanah'taki Hakimler Kitabı'nda iki farklı yerde anlatılır (Hakimler 4 ve Hakimler 5).\n" }, "İşboşet": { "first_paragraph": "İşboşet (İbranice: אִֽישְׁבֹּ֫שֶׁת), Aşbaal veya İşbaal, Tanah'ta adı geçen krallardan biridir. ~MÖ 1047'de doğan İşboşet, Kral Şaul'un dört oğlundan biri olup annesi Ahimaaz'ın kızı Ahinoam'dır. Şaul'un ve üç erkek kardeşinin Gilboa Dağı Savaşı'nda ölmesinin ardından, İsrail'in on iki kabilesini içinde barındıran İsrail Krallığı'nın ikinci kralı olarak seçildi.\n" }, "Omri": { "first_paragraph": "Omri (İbranice: עָמְרִיָּה, 'Omriyya, kısaca 'Omri; עָמְרִי) \"Tanrı hayatımdır\") İkinci İsrail Krallığının kralı ve Ahab'ın babasıydı. William F. Albright'a göre hükümdarlığı MÖ 876 - MÖ 869 arası sürerken bu E. R. Thiele'ye göre MÖ 888 - MÖ 880 arasıdır.[1] Zimri, Elah'ı öldürüp kendini kral ederken Omri Elah'ın ordusunda komutandı. Omriyi kendilerine kral seçen birlikler Tirzah'a yürüyüp Zimri'yi sarayında kıstırdı ve Zimri öldü.[2].\n" }, "Rehav'am": { "first_paragraph": "\n" }, "Sanherib": { "first_paragraph": "Sanherib Asur kralı (hükümdarlığı MÖ 704 - MÖ 681), Asurlu II. Sargon'un oğlu ve halefidir.\n" }, "Tâlût": { "first_paragraph": "Tâlût, Şaul veya Şaul Ben Kiş (שאול המלך, Şaul HaMelekh, Kral Şaul) (İbranice:שָׁאוּל, Şaul, Arapça:طالوت ,Tālūt), Tanah'taki kitaplardan olan Samuel kitabı ve 1 Tarihler ve Kur'an'da[1] adı geçen MÖ 1047 ile MÖ 1007 yılları arasında İsrail Krallığı'nın ilk kralıydı.[2] Hakim Samuel tarafından krallığa seçilen Şaul zamanında başkent Gibeah'tı. Antik Filistinliler ile Gilboa Dağında yaptığı savaş sonucu yaralandı ve oğlu Yonatan'ı kaybetti. Bunun üzerine savaş meydanında öleceğini anlayan Şaul, düşmanın kılıcıyla ölmektense intihar etmeyi yeğledi.\n" }, "I. Yarovam": { "first_paragraph": "Jeroboam (İbranice: יָרָבְעָם, Yarobh'am, Yarovam), riyb (uğraşan) ve 'am (halk) kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuş \"insanlar için uğraşan\" veya \"halkın haklarını savunan\" anlamına gelen bir isimdir. Kuzeydeki on kabilenin Rehoboam'a karşı ayaklanıp İsrail Krallığı'ndan ayrılarak kurdukları Kuzey İsrail Krallığı'nın ilk kralıydı. Hükümdarlığı 22 yıl sürdü. Hükümdar olduğu tarihler William F. Albright'a göre MÖ 922 - MÖ 901 ve Edwin R. Thiele'ye göre MÖ 931 - MÖ 910'dur.[1]\n" }, "Yuşa": { "first_paragraph": "Yûşa veya Yeşu (İbranice: יְהוֹשֻׁעַ, romanize: Yehoşua; Yunanca: Ἰησοῦς; Latince: Jæsus; Arapça: يوشع), Tanah'a göre Musa'nın ölümünden sonra İsrailoğullarının lideriydi. Hikâyesi Çıkış, Sayılar ve Yuşa Kitabı'nda (ya da Yeşu Kitabı) anlatılır. Tora'da adının Efraim kabilesinden Nun oğlu Hoşea olduğu ve Musa'nın ona Yûşa olarak hitap ettiği yazılıdır.[1] İsrailoğulları Mısır'dan çıkmadan evvel Mısır'da doğdu.\n" }, "Zimri": { "first_paragraph": "Zimri veya Zambri (İbranice:זִמְרִי takdire şayan; Latince:Zambri) İkinci İsrail Krallığı'nın yedi gün süreyle krallığını yaptı. William F. Albright'a göre hükumdarlığı MÖ 876'ye denk gelirken bu E. R. Thiele'ye göre MÖ 885'dir.[1] Hikâyesi Tevrat'ın 1 Krallar kitabında anlatılır.[2]\n" }, "Ormon Han": { "first_paragraph": "Ormon Han (Kırgızca: Ормон хан; c. 1792 – 1854), 1842'den 1854'teki ölümüne kadar hüküm süren Kara-Kırgız Hanlığı'nın ilk ve tek hanıydı. Güçlü Sarıbağış kabilesinin bir üyesi, Ormon'un saltanatı, yasal ve adli sistemlerin kurulmasıyla Kırgız kabilelerinin merkezileşmesine tanık oldu. Ormon, bölgedeki Rus İmparatorluğu'nun yakın bir müttefikiydi, Hokand Hanlığı'na karşı bir dizi savaş kazandı ve Ruslara isyan eden Kenasarı Han liderliğindeki bir Kazak ordusunu mağlup etti. 1854'te, rakip bir Kırgız kabilesiyle bir çatışma sırasında, Ormon savaşta yakalandı ve idam edildi. Ormon'un hanlığı ölümünün ardından çöktü ve bölge 1868'de Rus kontrolü altına girdi.\n" }, "Benjamin Thompson": { "first_paragraph": "Sör Benjamin Thompson, Kont Rumford, FRS (Almanca: Reichsgraf von Rumford; 26 Mart 1753 – 21 Ağustos 1814), Colonial Massachusetts'te [1] doğmuş bir İngiliz fizikçi ve yerleşik fizik teorisine meydan okumaları termodinamikte 19. yüzyıl devriminin bir parçası olan bir mucitti. Amerikan Devrim Savaşı sırasında İngiliz Loyalist kuvvetlerinin bir parçası olan King's American Dragons'ta yarbay olarak görev yaptı. Savaşın bitiminden sonra, albay olarak atandığında idari yeteneklerinin tanındığı Londra'ya taşındı ve 1784'te Kral George III tarafından şövalye ilan edildi. Üretken bir tasarımcı olan Thompson, savaş gemileri için de tasarımlar çizdi. Daha sonra Bavyera'ya taşındı ve orada hükümet hizmetine girdi, Bavyera Ordu Bakanı olarak atandı ve orduyu yeniden organize etti ve 1792'de Kutsal Roma İmparatorluğu Kontu yapıldı.\n" }, "Godwin (Wessex earl'ü)": { "first_paragraph": "Godwine veya Godwin (1001 - 1053) \"Wessex\" earl'ü ve Edward (Günah çıkartıcı Edward)'ın kayın pederi.\n" }, "II. Henry": { "first_paragraph": "II. Henry (d.5 Mart 1133 – ö.6 Temmuz 1189), Anarşi olarak da adlandırılan iç savaş döneminin ardından, annesi olan Matilda'nın fiilen İngiltere'ye krallık yapan Stephen ile yaptığı anlaşmaya göre önce veliaht ve 25 Kasım 1154'ten sonra İngiltere kralı olarak tahta çıkmış ve 1154-1189 yılları arasında hüküm sürmüş ve Temmuz 1189 ölmüştür.\n" }, "Matilda": { "first_paragraph": "İmparatoriçe Matilda (İngilizce: Empress Matilda veya Empress Maud) (7 Şubat 1102, Sutton Courtenay, Abingdon, Oxfordshire – 10 Eylül 1167, Rouen, Normandiya), Anarşi olarak da adlandırılan iç savaş döneminde meşru İngiltere Krallığı hükümdar kraliçe olduğunu iddia etmiş ve kral olarak taç giymiş olan Stephen ile karşı çıkıp ortaya çıkan anarşide İngiltere'nin güney kısmını yönetmiştir.\n" }, "Radbot (Habsburg kontu)": { "first_paragraph": "Klettgau Kontu Radbot (985-1045), Habsburg hanedanı'nın atası sayılır.\n" }, "I. Rugerro (Sicilya Kontu)": { "first_paragraph": "I. Rugerro (yaklaşık 1031 – 22 Haziran 1101), lakabı Rugerro Bosso ve Büyük Kont, 1071 ile 1101 yılları arasında ilk Sicilya Kontluğu yapmış Norman aristokrat. Hauteville ailesi mensubudur ve 1194 yılına kadar erkek varisleri Sicilya'yı yönetmiştir.\n" }, "Kral": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "II. Æthelberht": { "first_paragraph": "Æthelberht (eski İngilizce: Æðelbrihte) veya Aziz Kral Ethelbert, (d. ? - ö. 20 Mayıs 794, Sutton Walls, Herefordshire) sekizinci yüzyılda yaşamış Doğu Anglia kralı ve Hristiyanlar için bir aziz idi. Bir Anglosakson krallığı olan Doğu Anglia Krallığı, günümüzde İngiltere'nin Norfolk ve Suffolk bölgelerini kapsamaktadır. Æthelberht'in saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır, bazı kaynaklara göre hükümdarlığı 779 yılında başladı. Anglo-Sakson Kronolojisi'ne dayanan bilgilere göre 794 yılında Mercialı Offa'nın emri ile öldürüldü.\n" }, "Arçil": { "first_paragraph": "Arçil (Gürcüce: არჩილი) – İberya prensi, Cuanşeri'nin kroniklerinde kendisinden kral olarak bahsedilir. Aynı kroniklerin aktardığına göre Lazika'yı yönetti ve Abhazya prensi I. Leon ona bağlıydı. Arçil 8. yüzyılın 30'lu yıllarında kardeşi Mirian ile birlikte Sağır Mervan'a karşı Anakopya Muharebesi'nde yer aldı. Ona ülkenin yarısını eristavlara miras ve yurtluk olarak verdiği bir reform atfedilir. Kaheti-Hereti'de birçok kale, kilise ve manastır inşa etti. Arçil İsa'nın dinini reddetmedi ve Araplardan övgü ve saygı görmedi bu yüzden Halifelik onu işkence ile öldürdü. Ona uygulanan işkencelerin haberi 8. yüzyılda kaydedildi ve 9. yüzyılda Leonti Mroveli tarafından üzerinde çalışıldı ve yayıldı.[1]\n" }, "Burundi kralları listesi": { "first_paragraph": "Burundi kralı, Afrika ülkesi Burundi'nin günümüzde kurulu olduğu topraklarda kurulan ve söz konusu krallığı 1680 yılı ile 1966 yılları arasında yöneten kişiye verilen unvandır. Burundi'nin 1961 yılında bağımsızlığını kazanması sonrasında beş yıl daha krallık ile yönetilen ülke, 1966 yılından itibaren rejim değişikliğine gitmiş ve ismini Burundi Cumhuriyeti olarak değiştirmiştir.\n" }, "Erridu-Pizir": { "first_paragraph": "Erridu-Pizir Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının ilk kralı.[1] Listede \"isimiz kral\" olarak yer almıştır.[2] Kral ile ilgili belgeler Nippur şehrinde yapılan kazılar sonrası ortaya çıkmıştır. Bulunan belgelerde kendisinden \"dört bir yanın kralı\" olarak bahsetmektedir. Erridu-Pizir'den sonra tahta Imta geçmiştir.[3]\n" }, "Habil-Kin": { "first_paragraph": "Habil-Kin Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının onüçüncü kralı.[1] Kurum'dan sonra yaklaşık üç yıl hüküm sürüp ardından yerini Laerabum'a bırakmıtşır [2]\n" }, "Hablum": { "first_paragraph": "Hablum Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının onyedinci kralı.[1] Ibranum'dan sonra yaklaşık iki yıl hüküm sürüp ardından yerini Puzur-Sin'e bırakmıtşır.[2]\n" }, "Ibate": { "first_paragraph": "Ibate Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının onuncu kralı.[1] Yarlagab'dan sonra yaklaşık üç yıl hüküm sürüp ardından yerini Yarla'ya bırakmıtşır [2]\n" }, "Ibranum": { "first_paragraph": "Ibranum Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının onaltıncı kralı.[1] Irarum'dan sonra yaklaşık bir yıl hüküm sürüp ardından yerini Hablum'a bırakmıtşır.[2]\n" }, "Igeşauş": { "first_paragraph": "Igeşauş Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının sekizinci kralı.[1] Inim-Akabeş'ten sonra yaklaşık altı yıl hüküm sürüp ardından yerini Yarlagab'a bırakmıtşır [2]\n" }, "Imta": { "first_paragraph": "Imta Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının ikinci kralı.[1] Erridu-Pizir'den sonra hüküm sürüp ardından yerini İnkişuş'a bırakmıtşır [2]\n" }, "Inim-Akabeş": { "first_paragraph": "Inim-Akabeş Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının yedinci kralı.[1] Elulumeş'dan sonra yaklaşık beş yıl hüküm sürüp ardından yerini Igeşauş'a bırakmıtşır [2]\n" }, "Irarum": { "first_paragraph": "Irarum Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının onbeşinci kralı.[1] Laerabum'dan sonra yaklaşık iki yıl hüküm sürüp ardından yerini Ibranum'a bırakmıtşır.[2]\n" }, "İnkişuş": { "first_paragraph": "İnkişuş Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının adı geçen ilk kralı ve üçüncü Guti kralı.[1] Imta'dan sonra hüküm sürüp ardından yerini Sarlagab'a bırakmıtşır [2]\n" }, "Kalakaua": { "first_paragraph": "David La'amea Kamanakapu'u Mahinulani Nalaiaehuokalani Lumialani Kalakaua ya da Kalakaua (d. 16 Kasım 1836; Honolulu - 20 Ocak 1891; San Fransisco), Hawaii kralıdır. 1874'ten 1891 yılına kadar hüküm sürmüştür. Kendisinden önceki kralın dul eşini tahttan indirerek \"Kamehameha Hanedanı\" 'na son verdi.\n" }, "Kolhis kralları listesi": { "first_paragraph": "Kolhis kralları listesi Kolhis'in efsanevi ve tarihi krallarının listesidir.\n" }, "Kurum (Sümer kralı)": { "first_paragraph": "Kurum Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının onikinci kralı.[1] Yarla'dan sonra yaklaşık bir yıl hüküm sürüp ardından yerini Habil-Kin'e bırakmıtşır [2]\n" }, "Laerabum": { "first_paragraph": "Laerabum veya Lasirab (𒆷𒂍𒊏𒀊 la-e-ra-ab veya farklı okunuşlarla la-a-ra-ab, la-si-ra-ab[1]) Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının ondördüncü kralı.[2] Habil-Kin'den sonra yaklaşık iki yıl hüküm sürüp ardından yerini Irarum'a bırakmıtşır.[1]\n" }, "I. Leonidas": { "first_paragraph": "Leonidas (Λεωνίδας) (d. MÖ 540 - ö. 11 Ağustos MÖ 480), Sparta Kralı ve II. Anaxandridas'ın oğullarından biri. Termopylae Muharebesi sırasında ölmüştür.[1]\n" }, "Mandubracius": { "first_paragraph": "Mandubracius ya da Mandubratius, MÖ 1. yüzyıl'da Antik Britanya'da yaşamış olan Trinovante kralı.\n" }, "Nemrud": { "first_paragraph": "Nemrud (İbranice: נִמְרוֹדֿ, romanize: Nimrôḏ; Aramice: ܢܡܪܘܕ; Arapça: اَلْنَّمْرُود; an-Namrūd), Tekvin'e göre Nuh'un torunu ve Sümer (Shinar) kralıdır. Tanah'a göre güçlü bir kişi ve yetenekli bir avcıdır. Tevrat dışı dini kaynaklara göre Babil Kulesi ile bağlantılı ve Yehova'ya karşı duran bir kraldır.\n" }, "Ozolua": { "first_paragraph": "Ozolua, (ö. 1504), Benin Krallığı'nın (bugün Nijerya'da) en büyük savaşçı kralı. Ülkesinin sınırlarını doğuda Nijer ırmağından batıda Lagos'a kadar genişletmeyi başarmıştır. O sırada Orta ve Güney Afrika'nın batı kıyılarını keşfetmekte olan Portekizli kâşiflerle ilişki kuran ilk Batı Afrikalı hükûmdar olduğu söylenir.\n" }, "Puzur-Sin": { "first_paragraph": "Puzur-Sin Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının onsekizinci kralı.[1] Hablum'dan sonra yaklaşık yedi yıl hüküm sürüp ardından yerini Yarlaganda'ya bırakmıtşır.[2]\n" }, "Rabil II Soter": { "first_paragraph": "Rabil II Soter Nabati Kralı (71-106) ve kraliçe Gamilat ile evlenmiştir.\n" }, "Rhadamistus": { "first_paragraph": "Rhadamistus (Gürcüce: რადამისტი) Ermenistan'ı 51'den 53'e ve 54'den 55'e kadar yöneten İberya'lı/Gürcü prens. Tahta hile ile geçen bir despot olduğu düşünülen Rhadamistus, Partlar tarafından desteklenen bir isyan hareketi ile tahttan indirildi.[1][2]\n" }, "Riothamus": { "first_paragraph": "Riothamus[1] (ayrıca Riutimus veya Riotimus olarak da bilinir.) Gotlara karşı savaşlarnda aldığı zaferler onu iyi bir asker yapmıştır. Tarihçi Jordanes onun \"İngilizlerin en iyi kralı\" olduğunu söyler. Riothamus kelimesi \"yüce kral\" ya da \"yüksek kral\" anlamlarına gelmektedir. Muntemelen bir Kreak Arthur efsanesidir.[2]\n" }, "Sarlagab": { "first_paragraph": "Sarlagab Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının dördüncü kralı.[1] Imta'dan sonra yaklaşık altı yıl hüküm sürüp ardından yerini Sarlagab'a bırakmıtşır [2]\n" }, "Seti (komutan)": { "first_paragraph": "Seti veya Suti, daha sonra oğlu Firavun I.Ramses'in anıtlarında vezir olarak anılan, ordu komutanı olan 18.Hanedanlığın sonlarında eski bir Mısır askeriydi.[1]\n" }, "Si'um": { "first_paragraph": "Si'um Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının yirminci kralı.[1] Yarlaganda'dan sonra yaklaşık yedi yıl hüküm sürüp ardından yerini son Guti kralı olan Tirigan'a bırakmıtşır.[2]\n" }, "Şulme": { "first_paragraph": "Şulme Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının beşinci kralı.[1] Sarlagab'dan sonra yaklaşık altı yıl hüküm sürüp ardından yerini Elulumeş'a bırakmıtşır [2]\n" }, "Teya": { "first_paragraph": "Teya veya Teja, Theia, Thila, Thela, Teias (ö. 552, Mons Lactarius, modern Campania), Ostrogotlar Krallığı son kralı.\n" }, "Tigin Tarkan": { "first_paragraph": "Tigin Tarkan (Yakutça:Тыгын Дархан; Rusça:Тынин)(?–1632) birçok masalın konusu olmuş efsanevi bir Yakut kahramanı ve Yakutların kralı Kangalas ulusunun (klanının) şefiydi .\n" }, "Udayana Warmadewa": { "first_paragraph": "Udayana Warmadewa ya da diğer adıyla Dharmmodayana Warmadewa, 10. yüzyılda Bali adasında bir kraldı. Udayana, Warmadewa hanedanına aittir. Ayrıca Gunapriyadharmapatni olarak bilinen Cavaca kraliçesi Mahendradatta ile evlendi. Onların oğlu Java Dharmawangsa bölgesinin devrilen imparatoru yerine geçen tanınmış Airlangga idi ve hem Cava'da hem de asıl yurtları Bali'de hükümdar oldu.\n" }, "Yarla": { "first_paragraph": "Yarla veya Yarla Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının onbirinci kralı.[1] Ibate'dan sonra yaklaşık üç yıl hüküm sürüp ardından yerini Kurum'ya bırakmıtşır [2]\n" }, "Yarlagab": { "first_paragraph": "Yarlagab Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının dokuzuncu kralı.[1] Igeşauş'dan sonra yaklaşık onbeş yıl hüküm sürüp ardından yerini Ibate'ye bırakmıtşır [2]\n" }, "Yarlaganda": { "first_paragraph": "Yarlaganda Sümer Kral Listesi'ndeki Guti Hanedanının ondokuzuncu kralı.[1] Puzur-Sin'den sonra yaklaşık yedi yıl hüküm sürüp ardından yerini Si'um'a bırakmıtşır.[2]\n" }, "Aguda (Kin)": { "first_paragraph": "Aguda (Çince: 阿骨打; pinyin: Āgǔdǎ; 1 Ağustos 1068-19 Eylül 1123) veya Taizu (金太祖 Jīn Tàizǔ), Çin'in Kin Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı 1115'ten 1123 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "An Luşan": { "first_paragraph": "An Luşan (703-29 Ocak 757[2][3]), An Luşan İsyanı'nı çıkaran ve önderlik eden Soğd veya Göktürk kökenli bir Tang Hanedanı generalidir.[4][5][6][7][8][9]\n" }, "Árpád": { "first_paragraph": "Árpád (Macarca telaffuz: [ˈaːrpaːd]; y. 845 – y. 907), 9 ve 10. yüzyılların başında Macar kabileleri konfederasyonunun başı. Macarların kutsal hükümdarı (kende) veya askerî lideri (gyula) olarak görev yapmış olabilir. Farklı kaynakların çelişkili bilgiler vermesinden ötürü hayatına dair çoğu detay tarihçiler arasında tartışmalıdır. Bu çelişkilere rağmen Macarların çoğu onu \"ülkemizin kurucusu\" olarak anar ve Macarların Karpat Havzası'nı ele geçirmesinde Árpád'ın önemli rolü, daha sonraki bazı tarihi kayıtlarda vurgulanmıştır. Árpád ile başlayan hanedanlık, 1301 yılına kadar Macaristan Krallığı'nı yönetmiştir.\n" }, "Asparuh": { "first_paragraph": "Asparuh ya da Isperih (Bulgarca: Аспарух), bilinen en büyük Bulgar hükümdarı. Bir Türk boyu olan Hazarların ittirmesiyle batıya göç ederek Tuna havzasında Birinci Bulgar İmparatorluğu'nu kurmuştur.\n" }, "Æthelstan": { "first_paragraph": "Æthelstan ya da Athelstan (Eski İngilizce: Æþelstan, Æðelstān; y. 894 – 27 Ekim 939), 924 ile 927 yılları arasında Anglo-Saksonların Kralı ve 927 ile 939 yılları arasında İngilizlerin Kralı.[a] Kral Yaşlı Edward ve ilk karısı Ecgwynn'ın oğludur. Modern tarihçiler onu İngiltere'nin ilk kralı ve en büyük Anglo-Sakson krallardan biri olarak belirtirler. Hiçbir zaman evlenmemiştir ve yerine baba bir kardeşi I. Edmund geçmiştir.\n" }, "Augustus": { "first_paragraph": "\n" }, "Babür": { "first_paragraph": "Babur veya tam adıyla Zahîreddîn Muhammed Bâbur (Çağatay Türkçesi: ظاهيرددين موهاممد بابور; Farsça: ﻇﻬﻴﺮﺍﻟﺪﻳﻦ محمد, بابر, 14 Şubat 1483 - 26 Aralık 1530) Türk[6][7][8][9] lider, Babür İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarı. Soyu, baba tarafından Timur anne tarafından Cengiz Han'a[10][11] dayanan Babür Şah, 1519'dan itibaren Hindistan'a düzenlediği seferler sonunda bütün Kuzey Hindistan’ı kontrol altına alıp 1526’da Delhi Sultanlığı'na son vererek günümüzdeki Afganistan, Pakistan ve Hindistan'ın kuzeyini kapsayan topraklar üzerinde Babür İmparatorluğu'nu kurdu.[12]\n" }, "Batu Han": { "first_paragraph": "Batu (Moğolca: Бат Хаан, Rusça: Баты́й, Farsça: باتو Bātū, Çince: 拔都, bá dōu; 1205 - 1255), Cengiz Han'ın en büyük oğlu olan Cuci'nin oğludur. Moğol İmparatorluğu'na bağlı Altın Orda'nın kurucusudur. 1240 - 1255 yılları arasında Altın Orda Devleti'ni yönetmiştir. Lehistan ve Macaristan ordularını yendikten sonra kurduğu devlet Rus toprakları ve Kafkaslarda 250 yıl egemen olmuştur.\n" }, "Bayram Hoca": { "first_paragraph": "Bayram Hoca, Karakoyunlu Devleti'nin kurucusudur. \n" }, "Bo Qin": { "first_paragraph": "\nBo Qin (Çince : Çince: 伯禽, s Bóqín),[1] Qin Fu (禽父) olarak da bilinir, erken Zhou hanedanlığı döneminde Lu Devleti'nin kurucusuydu.\n" }, "Bogd Han": { "first_paragraph": "Bogd Han (Moğolca: Богд Живзундамба Агваанлувсанчойжинямданзанванчүг; 1869-20 Mayıs 1924), Moğolistan'ın 1911 yılında Qing Hanedanı'ndan bağımsızlığını ilan etmesinin ardından 1911-1924 yılları arasında hanıdır.\n" }, "I. Bonifacio del Monferrato": { "first_paragraph": "I. Bonifacio del Monferrato Yunanca: Βονιφάτιος Μομφερρατικός, Vonifatios Momferratikos) (d. yaklaşık 1150 – ö. 1207), Monferrato Markisi ve Dördüncü Haçlı seferi lideridir. Monferrato Markisi V. William ile Babenbergli Judith'in üçüncü oğludur. Babası İkinci Haçlı seferi'nden döndükten sonra doğmuştur. Yafa ve Aşkelon Kontu Guglielmo del Monferrato ile Kudüslü I. Konrad'ın kardeşidir.\n" }, "Bumin Kağan": { "first_paragraph": "Bumin Kağan (Eski Türkçe: 𐰉𐰆𐰢𐰣:𐰴𐰍𐰣‎, Bumïn Kagan[1]) veya İllig Kağan (伊利可汗, Pinyin: yīlì kěhàn, Wade-Giles: i-li k'o-han), Türk adıyla kurulmuş ilk devlet olan ilk Göktürk Kağanlığı'nın kurucusudur (552)[2]\n" }, "Büyük Bars Bek kağan": { "first_paragraph": "\nBars Bek ( Eski Türkçe : 𐰉𐰺𐰽:𐰋𐰏, Kyrgyz  ; 637 - 710/711, Son Nehri [1][2][3] ) veya İnanç Alp Bilge [4], Yenisey Kırgız Kağanlığının ilk kağanıydı .[4]\n" }, "Büyük Yu": { "first_paragraph": "Büyük Yu (Çince: 大禹; pinyin: Dà Yǔ; c. MÖ 2205-MÖ 2147[1]), Çin'in efsanevî Şia Hanedanı'nın kurucusu ve ilk hükümdarıdır.[2][3]\n" }, "Cao Pi": { "first_paragraph": "Cao Pi (Çince: 曹丕; pinyin: Cáo Pī; MS 187-29 Haziran MS 226), Çin'de Wei Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 220'den MS 226 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Celaleddin Firuz Halaci": { "first_paragraph": "Celaleddin Firuz Halacı (Firuz Şah II) (d. 1220 ? - ö. 19 Temmuz 1296, Kara), Delhi sultanı (1290-96).\n" }, "Cengiz Han": { "first_paragraph": "Cengiz Han[not 1] (doğum adıyla Temuçin,[not 2] y. 1162 – 18 Ağustos 1227), Moğol İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk Kağanı olan Moğol komutan ve hükümdardır.[3] Hükümdarlığı döneminde gerçekleştirdiği hiçbir savaşı kaybetmeyen Cengiz Han, dünya tarihinin en büyük askeri liderlerinden birisi olarak kabul edilmektedir. 13. yüzyılın başında Orta Asya'daki tüm göçebe bozkır kavimlerini birleştirip bir ulus hâline getirerek Moğol siyasi kimliği çatısı altında toplamıştır. Cengiz Han, hükümdarlığı döneminde, 1206-1227 arasında, Kuzey Çin'deki Batı Xia ve Jin Hanedanı; Türkistan'daki Kara Hıtay, Maveraünnehir; Harezm, Horasan ve İran'daki Harezmşahlar, Kafkasya'daki Gürcüler, Deşt-i Kıpçak'taki Rus Knezlikleri, Kıpçaklar ile İdil Bulgarları üzerine seferler yaptı ve imparatorluğu döneminde gerçekleştirdiği hiçbir savaşı kaybetmedi.[4] Bunların sonucunda Pasifik Okyanusu'ndan Hazar Denizi'ne ve Karadeniz'in kuzeyine kadar uzanan bir imparatorluk kurdu.\n" }, "I. Clovis": { "first_paragraph": "I. Clovis (466; Tournai, Roma İmparatorluğu – 27 Kasım 511; Paris, Frank Krallığı), Frankların ilk kralı.[1]\n" }, "Dae Jo-yeong": { "first_paragraph": "Bu sayfayı değiştirebilir ve maddenin gelişmesi için aşağıdakileri yapabilirsiniz: \n" }, "Dangun": { "first_paragraph": "Dangun Vanggeom bugünkü Liaoning, Mançurya ve Kore Yarımadasının topraklarını kaplayan ilk Kore kraliyeti Gojoseon'un efsanevi kurucusu. Söylemlere göre göklerin efendisi Hvanin torunuydu ve Gojoseon'u MÖ 2333 senesinde kurdu. Dangun sözü Gojoseon'un kurucusu ile bağdaştırılsada, bazı araştırmacılar Dangun'un \"baş rahip\" demek olduğunu söylüyorlar ve bu unvanın Gojoseon'un bütün hükümdarları tarafından kullanıldığını iddia ediyorlar ve Vanggeom'un kraliyetin gerçek kurucusu olduğu yönünde düşüncelerini aktarıyorlar. Dangun efsanesi hakkındaki en eski doküman 13. yüzyıldan kalma Samguk Yusa'dan. Samguk Yusa Vei kitabından ve Kore'nin tarihi metinleriyle kaybolan Gogi'den (古記) alıntılarla hazırlanmış bir koleksiyon.\n" }, "Daowu (Kuzey Vey)": { "first_paragraph": "Anılan Erbatur (𐰼𐰉𐱃𐰆𐰺)\n" }, "Đinh Bộ Lĩnh": { "first_paragraph": "Đinh Bộ Lĩnh (d. 924 – ö.979) Dai Viet'in kurucusu ve ilk imparatoru 968'den 979'a kadar ülkeyi yönetti  aynı zamanda Đinh Hanedanı'nın kurucusu ve 10. yüzyılda Vietnam'ın bağımsızlığının ve siyasi birliğinin kurulmasında önemli bir figür. 12 asi savaş ağasını yenerek Vietnam'ı birleştirdi ve Vietnam'ın ilk imparatoru oldu. Đinh Bộ Lĩnh, Đinh Tiên Hoàng (\"Đinh'in İlk İmparatoru\") olarak da bilinir.[1]\n" }, "Diocletianus": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Dongmyeong (kral)": { "first_paragraph": "Goguryeo Kralı Dongmyeong Seongwang (d. MÖ 58 - ö. MÖ 19 / h. MÖ 37 - MÖ 19), doğduğu isimle Jumong olarak bilinmekle birlikte, Kore'nin Üç Krallık Dönemi'nin kuzeydeki Goguryeo'nun kurucusudur[1]. Gwanggaeto Dikilitaş'ında Chumowang (Kral Chumo) olarak anılmaktadır. Üç Krallık Dönemi'nin andaçları Samguk Sagi ve Samguk Yusa'da, adı Jumong, soyadı Go olarak kaydedilmiştir. Samguk Sagi'de Chumo veya Sanghae olarak belirtilmiştir. Bu isim diğer kayıtlarda Chumong (추몽), Jungmo (중모) veya Domo (도모) olarak yer almıştır.\n" }, "Stefan Duşan": { "first_paragraph": "Stefan Uroş IV Duşan (Sırpça: Стефан Урош IV Душан, Sırp-Hırvatça telaffuz: [stêfaːn ûroʃ tʃětʋr̩ːtiː dǔʃan]); y. 1308 – 20 Aralık 1355), 1331 ile 1355 yılları arasında Sırbistan Krallığı Hükümdarı.[1]\n" }, "Ebü'l-Hayr Han": { "first_paragraph": "Ebü'l-Hayr Han (d. 1412 - ö. 1468), Özbek hükümdar.\n" }, "Gaozong (Song)": { "first_paragraph": "İmparator Gaozong (Çince: 宋高宗; pinyin: Sòng Gāozōng) veya asıl adıyla Zhao Gou (趙構) (12 Haziran 1107-9 Kasım 1187), Çin'in Song Hanedanı'nın 10. imparatorudur. Saltanatı 1127'den 1162 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Gaozu (Han)": { "first_paragraph": "İmparator Gaozu (Çince: 漢高祖; pinyin: Gāo Huángdì; MÖ 256-1 Haziran MÖ 195) veya asıl adıyla Liu Bang (劉邦), Çin'in Han Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MÖ 202'den MÖ 195 yılında ölümüne kadar sürmüştür. Gaozu, Çin tarihinde mütevazı köylü sınıfı kökenli az sayıdaki hanedan kurucularından biridir.[2]\n" }, "Gaozu (Tang)": { "first_paragraph": "İmparator Gaozu (Çince: 唐高祖; pinyin: Táng Gāozǔ) veya asıl adıyla Li Yuan (Çince: 李淵) (d. 8 Nisan 566-ö. 4 Eylül 626), Tang Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 618'den 626 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Dânişmend Gazi": { "first_paragraph": "Danişmend Gazi ya da Danişmend Ahmed Gazi ya da Danişmend Taylu ya da İbt Taylu Danişmend Ahmet Gazi ya da Danişmend İbn-i Ali Taylu et Türkmanî; (ö. 1084) Anadolu'da kurulan ilk Türkmen beyliklerinden biri olan Danişmendliler’in kurucusu kabul edilen bir alim ve savaşçıdır.[1] Kimi kaynaklarda oğlu Gümüştegin Ahmet Gazi beyliğin kurucusu kabul edilir[2]\n" }, "Guangwu": { "first_paragraph": "İmparator Guangwu (Çince: 光武帝; pinyin: Guāngwǔ dì; 13 Ocak MÖ 5-29 Mart MS 57[1]), Çin'in Han Hanedanı'nın imparatoru ve Doğu Han Hanedanı'nın kurucusudur. Saltanatı MS 25'ten MS 57 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Habul Han": { "first_paragraph": "Khabul Khan (Moğolca: Хабул хан; Çince:合不勒), aynı zamanda Qabul Khan, Kabul Khan[1] ve Khabul Khagan, (d. 1090'lar/1100 - ö. 1130 CE.) olarak da çevrilir, Hamag Moğol konfederasyonunun kurucusu ve bilinen ilk Hanı ve Cengiz Han'ın büyük büyükbabası[2] ve kendisi de Timur'un atası olan Haduli Barlas'ın kardeşiydi. Tumbinai Khan'ın oğlu ve halefiydi.\n" }, "I. Harald (Norveç kralı)": { "first_paragraph": "I. Harald, (Norveççe: Harald Hårfager, Eski İzlanda dilinde Harald Hárfagri), (d. y. 850/860, Rogaland, Norveç - ö. y. 933, Rogaland, Norveç), lakabı Sarışın Harald ya da Güzel saçlı Harald olan ve 872 ile 933 yılları arasında hüküm sürmüş Norveç kralı. Tüm Norveç üzerinde egemenlik iddiasında bulunan ilk kraldır. 9. yüzyılda yaşamış barbar İskandinav şeflerinin en büyüklerinden biridir. Gerçekte ülkenin batı kıyıları haricinde gerçek bir denetim kuramamıştır.\n" }, "Helian Bobo": { "first_paragraph": "Helian Bobo (Çince: 赫連勃勃; pinyin: Hèlián Bóbó; MS 381-425), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Xia'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 381'den MS 425 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Hengist ve Horsa": { "first_paragraph": "Hengist ve Horsa, 5. yüzyılda Britanya'yı işgal eden Anglus, Sakson ve Jütlere önderlik ettikleri söylenen Germen kardeşlerdir. Geleneğe göre Hengist, Kent'in Jüt krallarının ilki olarak listelenir.\n" }, "Hong Taiji": { "first_paragraph": "Hong Taiji (Çince: 皇太極; 28 Kasım 1592-21 Eylül 1643[1]), Çin'in Qing Hanedanı'nın ikinci imparatorudur. Saltanatı 1636'dan 1643 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Hong Xiuquan": { "first_paragraph": "Hong Xiuquan (Hung Hsiu-chuan; 1 Ocak 1814 - 1 Haziran 1864), Taiping Ayaklanmasının önderi ve kısa süreli Taiping Tianguo devletinin hükümdarıdır. Yetişkin olduğunda Huoxiu (火秀) adını kullanmıştır. İsa'nın erkek kardeşi olduğunu öne sürmüştür.[1]\n" }, "Huang Chao": { "first_paragraph": "Huang Chao (Çince: 黃巢; 835-13 Temmuz 884), Çin'in Qi Hanedanı'nın kurucusu ve tek imparatoru olan tuz tüccarı ve ayaklanmacı.\n" }, "Hyeokgeose": { "first_paragraph": "Hyeokgeose (Korece: 박혁거세 거서간, 朴赫居世居西干 Bak Hyeokgeose Geoseogan; MÖ 69-MS 4), Silla Krallığı'nın kurucusu ve ilk hükümdarıdır.[1] Saltanatı MÖ 57'den MS 4 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "I. István": { "first_paragraph": "I. István veya Aziz István (Macarca: Szent István király; y. 975 - 15 Ağustos 1038) Macarların son büyük prensi ve 1000 veya 1001'den 1038'deki ölümüne kadar Macaristan'ın ilk Kralı. Doğum yılı belirsizdir, ancak hayatının birçok ayrıntısı, 975'te Esztergom'da veya daha sonra doğduğunu göstermektedir. Doğumunda kendisine pagan Vajk adı verildi. Vaftiz tarihi bilinmiyor. Büyük Prens Géza ve karısı Sarolt'un tek oğluydu. Her iki ebeveyni de vaftiz edilmiş olmasına rağmen, István ailesinin dindar Hristiyan olan ilk üyesi oldu. Ottonya Hanedanının bir parçası olan Bavyeralı Gisela ile evlendi.\n" }, "I. Kamehameha": { "first_paragraph": "Kamehameha I (Havai dilinde okunuşu: [kəmehəˈmɛhə]; y. 1736?  – 8 veya 14 Mayıs, 1819[1]), Ulu Kamehameha olarak da bilinir, Havai dilindeki tam ismi: Kalani Paiʻea Wohi o Kaleikini Kealiʻikui Kamehameha o ʻIolani i Kaiwikapu kauʻi Ka Liholiho Kūnuiākea, 1810 yılında Havai Adaları'nın büyük bir kısmını fethederek Havai Krallığı'nı resmen kurmuştur. Kamehameha Pasifikteki büyük sömürgeci güçlerle geliştirdiği ilişkilerle, Havai'nin bağımsızlığını ilan etti.Savaş zamanı savaşmayan sivilleri insan hakları çerçevesinde koruduğu için Kamehameha, Kānāwai Māmalahoe namıyla hatırlanır, manası \"Parçalanmış Kürek\"dir. \n" }, "I. Nikola": { "first_paragraph": "I. Nikola (Kiril Karadağca: Никола I Петровић-Његош) (d. 7 Ekim 1841 - ö. 1 Mart 1921), 1860-1918 yılları arasında Karadağ'ın hükümdarıydı, 1860-1910 yılları arasında Prens ve 1910-1918 yılları arasında ülkenin ilk ve tek Kralı olarak hüküm sürdü. 1918'de Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı'nın kurulması ve Krallığın başına Sırp Kralı I. Petar'ın geçmesiyle hükümdarlığı son buldu.\n" }, "Íñigo Arista": { "first_paragraph": "Íñigo Arista (okunuşu: Inyigo Arista; Baskça: Eneko Aritza; Arapça: ونّقه‎; yaklaşık 790 – 851 ya da 852), ilk Pamplona Kralı (824 – 851/2).[1]\n" }, "İlteriş Kağan": { "first_paragraph": "İlteriş Kağan (Eski Türkçe: , İlteris Kağan, Çince şekli: 頡跌利施可汗/颉跌利施可汗, eski adı: Aşına Kutluk, 阿史那骨篤祿/阿史那骨笃禄, āshǐnà gǔdǔlù, a-shih-na ku-tu-lu), İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı'nın kurucusu. Bilge Kağan ve Kül Tigin'in babasıdır. M.S. 681-693 yılları arasında egemenlik yapmıştır. 2022'de kendisi adına yazılan bir yazıt bulunmuştur.\n" }, "Jiang Ziya": { "first_paragraph": "Jiang Ziya (Çince: 姜子牙; pinyin: Jiāng Zǐyá; MÖ 1128-1015), Çin'de Zhou kralları Wen ve Wu'nun Shang Hanedanı'ı devirmesine yardım eden Çinli bir soyluydu. Muye'deki zaferlerinin ardından Zhou bakanı olarak hizmet vermeye devam etti. Üç Muhafız İsyanı sırasında naip Zhou kralına sadık kaldı. Kralın huzursuz Doğu Barbarları'na (Dongyi) karşı cezalandırıcı baskınlarının ardından Jiang, Qi'nin sınır bölgesi olarak topraklarına zarar verdi ve hükümdarlığını Yingqiu'da kurdu.\n" }, "Jimmu": { "first_paragraph": "Jimmu (Japonca: 神武天皇 - Jinmu Tennō / İmparator Jimmu, d. MÖ 660 - ö. MÖ 585), Kamuyamato Ivarebiko olarak da bilinen, Kojiki'deki efsanelere göre MÖ 660 yılının Japon ay-güneş takvimine göre birinci ayın birinci günü doğmuş ve MÖ 585 yılında yine Japon takvimine göre üçüncü ayın on birinci günü de ölmüştür. Jimmu Japon mitolojisinde Japonya'nın ilk kurucusu ve ilk imparatorudur. Torunu Naruhito, Japonya'nın günümüzdeki imparatorudur.\n" }, "Jizi": { "first_paragraph": "Jizi (Çince: 箕子; pinyin: Jīzǐ; Korece: 기자, romanize: Gija), Gojoseon'u yönettiği söylenen Çin kökenli efsanevî bir hükümdardır. Saltanatı, MÖ 2233'ten MÖ 2184'e kadar sürmüştür.\n" }, "Kadmos": { "first_paragraph": "Yunan mitolojisinde, Kadmos ya da Cadmus(/ˈkædməs/ ')' efsanevi Boeotia'daki Thebai şehrinin kurucusudur ve Fenikelidir. [1] Perseus ve Bellerophon'la birlikte ilk Yunan kahramanıydı ve Herakles'ten önceki en büyük kahraman ve canavar avcısıydı.[2] Yaygın olarak Fenike prensi olduğu belirtilir,[3] kral Agenor'un ve kraliçe Tire'li Telephassa'nın oğluydu, kardeşi Phoenix, Cilix ve Europa idi. Kadmos'un soyağacı Zeus'a dayanmaktadır. Başlangıçta, Zeus tarafından Fenike kıyılarından kaçırılan kız kardeşi Europa'yı bulup Tire'ye geri götürmek için kraliyet ailesi tarafından yolculuğa gönderildi. İlk anlatımlarda, Kadmos ve Europa, Phoenix'in çocuklarıydı.[4] Kadmos, aslen onun onuruna Cadmeia akropolisi olarak adlandırılan Yunan şehri Thebai'yi kurmuştur.\n" }, "Kara Yorgi": { "first_paragraph": "Kara Yorgi Petroviç (Sırpça: Црни Ђорђе/Карађорђе - Crni Đorđe/Karađorđe; 3 Kasım 1768 – 13 Temmuz 1817), Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Birinci Sırp Ayaklanması'nın lideri ve sonradan bağımsızlığını kazanan Sırbistan'ı uzun süreler yöneten Karađorđević Hanedanı'nın atasıdır.\n" }, "Kerey Han (Kazak Hanı)": { "first_paragraph": "Kerey Han veya Girey Han, 1465 yılında Kazak Hanlığının kuzeni Janibek Han ile kurucusu ve ilk iki hanından biri. Uruz Han'ın neslindendir. Soyu Uruzhan vasıtasıyla Berke Han'a, Berkehan'ın vasıtasıyla Batu Han'a, Batuhan vasıtasıyla Cuci Han'a ve Cuci Han vasıtasıyla da Cengiz Han'a dayanır. Cengizliler'in Türkleşmiş Töre Hanedanındandır.\n" }, "Bohdan Hmelnitski": { "first_paragraph": "Bohdan Hmelnitski (Rutence: Ѕѣнові Богдан Хмелнiцкiи,[1] Ukraynaca: Богдан Зиновій Михайлович Хмельницький) (1595 - 6 Ağustos 1657) Kazak Hetmanlığı'nın kurucusu. Polonya-Litvanya Birliği'ne (1648-1654) karşı ayaklanma başlatan Zaporojya Kazakları önderi. Ölümünden sonra yerine oğlu Yuri Hmelnitski Kazak hetmanı olmuştur.\n" }, "II. Kiros": { "first_paragraph": "II. Kiros, bilinen adıyla Büyük Kiros (Farsça:  کوروش بزرگ) veya Yunanlar tarafından söylenen ismiyle Yaşlı Kiros (d. MÖ 600 - ö. MÖ 530), tarihteki ilk Pers devleti olan Ahameniş İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarı olan Pers komutan ve kraldır.[3][4] Yaklaşık MÖ 557'de, Med kralının vesayeti altında olan Anşan'ın kralı olmuştur. Hükümdarlığı süresince Med Krallığı ve Lidya Krallığı'nı ortadan kaldırmış, Babil ile İran bölgelerine hükmetmiştir.\n" }, "Koxinga": { "first_paragraph": "Zheng Chenggong (Çince: 鄭成功; pinyin: Zhèng Chénggōng) veya Koxinga (國姓爺) (27 Ağustos 1624-23 Haziran 1662), Qing Hanedanı'na karşı savaşmış Çinli-Japon Ming direnişçisidir. Tayvan'daki Hollanda noktalarını ele geçirerek[1] Tungning Krallığı'nı kurmuştur.\n" }, "Kubilay Han": { "first_paragraph": "Kubilay Han (d. 23 Eylül 1215 - ö. 18 Şubat 1294)[1] Moğol İmparatorluğunun kağanı, aynı zamanda Çin'deki Yuan Hanedanlığı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Toluy ve Sorghaghtani Beki'nin ikinci oğlu; Cengiz Han'ın torunudur.[2] Moğol hanı Mengü'nün kardeşi; İran'daki Moğol İlhanlılar devletinin kurucusu Hülagü'nün ağabeyidir.\n" }, "Kutbiddin Aybek": { "first_paragraph": "Kutbiddin Aybek. Delhi Türk Sultanlığı'nın kurucusu ve ilk hükümdarı.\n" }, "Kutlug Bilge Kül Kağan": { "first_paragraph": "Kutluk Bilge Kül Kağan (Çince: 骨咄禄毗伽阙可汗Gǔ duō lù Pí jiā Quē Kè hán veya Guli Peiluo), 744'te Uygur Kağanlığı'nı kuran devlet adamı.[2] Uygur Kağanlığı'nı 744'ten 747'ye kadar yönetmiştir. Uygurları oluşturan dokuz boydan, hükümdar ailesinin mensup olduğu Yaglakar uruğundandır.[3] Bilge Kül Kağan'ın adı Karabalgasun Yazıtı'nın Çince metninde Kutlug Boyla şeklinde geçmektedir.[4] Kağan olduktan sonra bugünkü Karabalsagun olarak bilinen yerde başkent olarak inşa ettirdiği Ordu-Balık kenti Türklerin kurduğu ilk kenttir.[5] Böylece Türklerin kutsal başkenti Ötüken başkentliğini kaybetmiş, Türkler yerleşimlerini Orhun Nehri'nin dış havzasındaki yamaçlardan bizzat nehrin yatak boylarına taşımıştır.\n" }, "Kül Bilge Kadır Han": { "first_paragraph": "Kül Bilge Kadır Han veya Bilge Kül Kadir Han, Karahanlı Devleti kurucusu. 840 yılında Uygur Devleti’nin Kırgızlar tarafından yıkılmasının ardından Kül Bilge Kadir Han liderliğinde Karahanlılar Devleti kurulmuştur. Kül Bilge kadır Han İlk Kağan olarak, Samanoğulları Devleti'yle savaşmak zorunda kalmıştı. Bilge Kül Kadir Han Devletin başınada 30 yıl kalmayı başarabilmiştir. Bilge Han’ın ardından ülkenin başına oğulları Bazır Arslan Han ve Oğulcak Kadir Han geçmiştir.\n" }, "Lê Lợi": { "first_paragraph": "Lê Lợi (Chữ Hán: 黎利; c. 10 Eylül 1384/1385 - 5 Ekim 1433), tapınak adı Thái Tổ (太祖), imparatorluk öncesi unvanı Bình Định vương (平定王; \"Pasifizasyon Prensi\"), bir isyana liderlik eden Vietnamlı bir asiydi. Later Lê hanedanını kurdu ve restore edilen Đại Việt krallığının ilk imparatoru oldu. 1418'de Lê Lợi ve takipçileri, Ming yönetimine karşı Lam Sơn Ayaklanması olarak adlandırılan isyan ile ayaklandı. Düzenli Ming birimlerini pusuya düşürmek için küçük haydut çeteleri oluşturmak gibi çeşitli etkili gerilla taktiklerini kullanmakla biliniyordu. Dokuz yılın ardından, direniş hareketi Ming ordularını Vietnam'dan başarıyla sürdü ve ülkeyi kurtardı. Lê Lợi, Vietnam tarihinin en ünlü şahsiyetlerinden ve en büyük kahramanlarından biridir.[1]\n" }, "Li Cunxu": { "first_paragraph": "Li Cunxu (Çince: 李存朂; pinyin: Lǐ Cúnxù; 2 Aralık MS 885-15 Mayıs MS 926), Çin'de Beş Hanedan On Krallık döneminde Hou Tang'ın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 923'ten MS 926 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Li Zicheng": { "first_paragraph": "Li Zicheng (Çince: 李自成; 22 Eylül 1606-1645), Çin'in kısa süreli Shun Hanedanı'nın kurucusu ve tek imparatorudur. Saltanatı MS 1644'ten 1645 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Liu Bei": { "first_paragraph": "Liu Bei (Çince: 劉備; MS 161-10 Haziran MS 223[1]), Çin'in Üç İmparatorluk döneminde Shu Han'ın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 221'dan MS 223 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Meroveç": { "first_paragraph": "Meroveç (411-458), Merovenj Hanedanı'nın atasıdır. Franklar'ın kralıydı. Yerine oğlu Hilderik geçti.\n" }, "I. Mieszko": { "first_paragraph": "I. Mieszko, (Latince: Misko, Mysko, Mesco, Miseco) (d. 945 - ö. 25 Mayıs Mayıs 992), 960'tan öldüğü 992 yılına kadar Polonya kralıdır.\n" }, "Nureddin Bey": { "first_paragraph": "Nureddin Bey, Nur Sofu ya da Nur Sufi (1250-1256), Karamanoğulları Beyliği'nin kurucusu Karaman Bey'in babasıdır.[1]\n" }, "Nurhaci": { "first_paragraph": "Nurhaci (Mançuca:Mançuca: ᠨᡠᡵᡤᠠᠴᡳ nurgaci ; Basitleştirilmiş Çince: 努尔哈赤; Geleneksel Çince: 努爾哈赤; pinyin: Nǔ'ěrhāchì; d. 21 Șubat 1559 ö. 30 Eylül 1626) 16. yüzyılın sonlarına doğru Mançurya'da önem kazanan Curçen lider. Aisin Gioro boyunun bir üyesi olup Curçen kabilelerini bir araya toplayarak Mançu Qing Hanedanı'nı kurmuş, Moğolların ve Han Çinlilerinin de bulunduğu Sekiz Sancak Ordusu'nu oluşturmuştur.\n" }, "Odoacer": { "first_paragraph": "Odoacer (433 - 15 Mart 493), 5. yüzyılda yaşamış İtalya Kralı. Batı Roma İmparatorluğu'nun son imparatoru olan Romulus Augustus'u 476 yılında düşüren ve imparatorluğu çökerten kumandan olarak ün yapmıştır. Batı Roma İmparatorluğu'na son vererek Orta Çağ'ı başlatan kişi olarak bilinir. Tarihte Romalı olmayıp tüm İtalya'yı yönetmiş olan tek kraldır.\n" }, "Osman Gazi": { "first_paragraph": "I. Osman veya bilinen adlarıyla Osman Gazi ya da Osman Bey (Osmanlı Türkçesi: عثمان بك, y. 1254–58, Söğüt – 1324, Bursa), Osmanlı Beyliği ve Osmanlı Hanedanı'nın kurucusu ve beyliğin ilk padişahı olan Türk hükümdar ve komutandır. Yaşadığı dönemde liderliğini yaptığı beylik başlangıçta küçük bir Türk beyliği iken, ölümünden sonraki yüzyıllarda büyük bir imparatorluğa dönüştü. Dedesinin Süleyman Şah veya Gündüz Alp isimli olduğu ve soyunun Oğuzların Bozok koluna mensup Kayı boyuna dayandığı düşünülmektedir.[1][2][3][5] Büyükannesi Hayme Hatun, babası Ertuğrul Gazi[5] ve annesi Halime Hatun'dur. Tarihçi Âşıkpaşazâde'nin yazdığına göre Osman Gazi, bir taraftan kendisinin Oğuzların Üçok koluna mensup \"Gök Alp\" neslinden olduğunu ileri sürerken, diğer taraftan da kendi dedesinin isminin \"Kaya Alp oğlu Süleyman Şah\" değil, \"Kutalmışoğlu Süleyman Şah\" olduğunu söylediği iddia edilmektedir.[6][7]\n" }, "I. Parnavaz": { "first_paragraph": "I. Parnavaz (Gürcüce: ფარნავაზი) (MÖ 326 - MÖ 234), İberya'nın ilk kralı. Amcası Samara Mtsheta çevresindeki Gürcü kabilelerinin başkanı (mamasahlisi) idi. O, prens Azo'ya karşı silahlı bir isyanı bastırmıştı. Ona bu işte Kolhis hükümdarı Kuci ve Azo'nun ordusundan 1000 asker de destek vermişti. Parnavaz galip gelerek 27 yaşında İberia'nın ilk hükümdarı oldu. 65 yıl hüküm sürdü. Ölümünden sonra yerine oğlu Saurmag geçti. Kartlis Tshovreba kroniklerine göre Gürcü alfabesini oluşturan kişi I. Parnavaz'dır.\n" }, "Prithvi Narayan Şah": { "first_paragraph": "Maharajadhiraj Prithvi Narayan Şah (1723–1775) [1] ( Nepalce: श्री ५ बडामहाराजाधिराज पृथ्वीनारायण शाह देव ) Gorkha Krallığı'nın son hükümdarı ve Nepal Krallığı'nın ilk hükümdarıydı. Prithvi Narayan Şah Nepal'in birleşmesini başlatan kişidir.[2]\n" }, "Romulus (Roma kralı)": { "first_paragraph": "Romulus (/ˈrɒmjələs/), Roma'nın kurucusu ve ilk kralıdır. Çeşitli gelenekler, Roma'nın en eski yasal, siyasi, dini ve sosyal kurumlarının çoğunun kuruluşunu Romulus ve çağdaşlarına bağlar. Bu geleneklerin çoğunun folklor unsurlarını içermesine ve efsanevi Romulus'un altında ne ölçüde tarihsel bir figürün yattığının net olmamasına rağmen ona atfedilen olaylar ve kurumlar, Roma'nın kökenlerini ve kültürel geleneklerini çevreleyen mitlerin merkezinde yer alıyordu.\n" }, "Rurik": { "first_paragraph": "Rurik (Eski Norsça: Rørik, Ukraynaca: Рюрик, Rusça: Рюрик) (d. ? - ö. 879), Rurik Hanedanı'nın kurucusu ve 860–879 yılları arasında Novgorod knezi. Rurik adı, Eski Nors dilinde \"ünlü hükümdar\" anlamına gelmektedir.\n" }, "Sargon (Akad kralı)": { "first_paragraph": "Büyük Sargon (Akatça: Šarukinu 𒈗𒁺, hükümdar meşrudur; MÖ 2334 - MÖ 2279), Akad İmparatorluğu'nun ilk hükümdarı.\n" }, "Sarı İmparator": { "first_paragraph": "Sarı İmparator veya Huang Di (Çince: 黃帝; pinyin: Huángdì), efsanevî Çin hükümdarı ve kültürel kahramandır. MÖ 2697–2597 veya 2698–2598 yılları arasında hüküm sürdüğü tahmin edilmektedir.\n" }, "Sebük Tegin": { "first_paragraph": "Sebük Tegin (Farsça: ابو منصور سبکتگین) (ö. Ağustos 997, Gazne, Afganistan), 977–997 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.\n" }, "Shi Le": { "first_paragraph": "Shi Le (Çince: 石勒; pinyin: Shí Lēi; MS 274-333), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Sonraki Chao'nun kurucusu ve ilk imparatorudur.[1] Saltanatı MS 330'dan MS 333 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Shivaji": { "first_paragraph": "Shivahi Bhonsle (Maratça:ʃiʋaˑɟiˑ bʱoˑs(ə)leˑ) ilk Maratha İmparatoru. Shivaji AdilŞah Sultanlığı'na karşı başlattığı mücadelede Raigad Kalesi'ni ele geçirmiş ve Maratha Devleti'nin başkenti ilan etmiştir.\n" }, "Sima Yan": { "first_paragraph": "İmparator Wu (Çince: 晉武帝; pinyin: Jìn Wǔ Dì) veya asıl adıyla Sima Yan (司馬炎 Sīmǎ Yán) (MS 236-16 Mayıs 290), Jin Hanedanı'nın ilk imparatorudur. Sima Yi'nin torunu olup Wei Hanedanı hükümdarı Cao Huan'ı tahtından indirerek imparator oldu. Hükümdarlığı döneminde tüm Çin'i birleştirmiştir.\n" }, "Stefan Nemanjić": { "first_paragraph": "Stefan Nemanjić (Sırp Kiril: Стефан Немањић) 1196'dan ölümüne kadar Sırbistan Büyük Prensi ve 1217'den yine 1228'deki ölümüne kadar Sırbistan Kralıydı. O ilk Raška kralıydı. Sırp Büyük Prensliği'ni Sırbistan Krallığı'na dönüştürmesi ve kardeşi Aziz Sava'ya Sırp Ortodoks Kilisesi'nin kurulmasında sağladığı yardımlar nedeniyle Nemanjić hanedanının en önemli üyelerinden biri olarak kabul edilir. [1] [2] [3] [4]\n" }, "I. Süleyman Şah": { "first_paragraph": "Kutalmışoğlu Süleyman Şah veya kısaca Kutalmışoğlu (Arap alfabesiyle: سليمان بن قتلمش, Süleyman bin Kutalmış) (d. ? - ö. 4 Haziran 1086), Türkiye Selçuklu Devleti'nin kurucusudur. Selçuk Bey'in oğlu Arslan Yabgu'nun torunudur. Babası Kutalmış Bey'dir. Erhan Afyoncu'nun tespitlerine göre mezarı Halep Kapısı’ndadır.[kaynak belirtilmeli] Kutalmışoğlu Süleyman Şah öldüğünde Caber Kalesi'ne defnedildiği yönündeki rivayetler doğru değildir. Zira Kutalmışoğlu öldürüldüğünde Caber Kalesi henüz Selçuklu Hanedanı tarafından ele geçirilmemişti.[2]\n" }, "Sun Quan": { "first_paragraph": "Sun Quan (Çince: 孫權; MS 182-MS 252[1]), Çin'in Üç İmparatorluk döneminde Wu Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 229'dan MS 252 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Şarlman": { "first_paragraph": "Şarlman (Fransızca: Charlemagne, Almanca: Karl I. der Große, Latince: Carolus Magnus veya Karolus Magnus) (d. yaklaşık 2 Nisan 748 – ö. 28 Ocak 814, Aachen), Frank ve Lombard kralıdır. Karolenj Devleti'ni imparatorluk statüsüne yükselten hükümdardır.\n" }, "Taejo (Joseon)": { "first_paragraph": "Joseon Taejo (4 Kasım 1335 - 27 Haziran 1408), doğan Yi Seong-gye (Hangul : 이성계, Hanja : 李成桂), Kore'nin Joseon Hanedanlığı'nın kurucusu ve ilk hükümdarıydı. Tahta çıktıktan sonra adını Yi Dan olarak değiştirdi (Hangul : 이단, Hanja : 李旦). 1392'den 1398'e kadar hüküm sürdü ve Goryeo Hanedanlığı'nın devrilmesinde ana figürdü. Taejo, Goryeo ordusuna katıldı ve nihayet 1392'de tahtı ele geçirmeden önce saflarda yükseldi. Oğulları arasındaki bir çekişme sırasında 1398'de tahttan çekildi ve 1408'de öldü.\n" }, "Taejo (Koryo)": { "first_paragraph": "İmparator Taejo (31 Ocak 877 - 4 Temmuz 943), Kore'de 10. ve 14. yüzyıllar arasında hüküm süren Goryeo Hanedanlığı'nın kurucusudur.\n" }, "Taizu (Song)": { "first_paragraph": "İmparator Taizu (Çince: 宋太祖; pinyin: Sòng Tàizǔ) veya asıl adıyla Zhao Kuangyin (趙匡胤) (21 Mart 927[1]-14 Kasım 976[2]), Çin'in Song Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 960'tan 976 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Tang (Shang)": { "first_paragraph": "Tang (Çince: 成湯; MÖ 1646), Çin'in Shang Hanedanı'nın kurucusu ve ilk hükümdarıdır. Saltanatı, MÖ 1675'ten MÖ 1646 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Teoman": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Timur": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Tuğrul": { "first_paragraph": "Tuğrul Bey veya Toğrül, Tuğril, Toghrïl Beg, I. Tuğrul[1] Tam adı: Rükneddîn Ebû Talîb Muhammed Tuğrul-Bey bin Mikail bin Selçuk) (Arapça: طغرل بك; Farsça: طغرل بیک) (d. 995, Horasan - ö. 4 Eylül 1063, Rey) Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu ve ilk sultanıdır.\n" }, "Üç Elik Kağan": { "first_paragraph": "Üç Elik[1][2] (Çince: 乌质勒), Sarı Türgeşlerden ilk Turgeş reisiydi.[3]\n" }, "Wang Mang": { "first_paragraph": "Wang Mang (Çince: 王莽; MÖ 45-6 Ekim MS 23), Çin'in Han Hanedanı'na karşı darbe yaparak tahtı ele geçirip Xin Hanedanı'nı kuran bir Han Hanedanı yetkilisidir. Hükümdarlığı Batı Han Hanedanı ile Doğu Han Hanedanı arasındaki ayrımı işaret etmektedir. MS 23 yılında başkent Çangan'da imparatorluk sarayına düzenlenen saldırıda öldü. Wang Mang'ın ölümüyle Han Hanedanı yeniden kuruldu.\n" }, "Wen (Sui)": { "first_paragraph": "İmparator Wen (Çince: 隋文帝; pinyin: Suí Wéndì) veya asıl adıyla Yang Jian (楊堅) (21 Temmuz 541-13 Ağustos 604), Çin'in Sui Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 581'den 604 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Wu (Liang)": { "first_paragraph": "İmparator Wu (Çince: 梁武帝; pinyin: Wàn Lì) veya asıl adıyla Xiao Yan (蕭衍) (MS 464-549), Liang Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 464'ten 549 yılında ölümüne kadar sürmüştür. Sonuna kadar hükümdarlığı, Güney Hanedanları döneminde en istikrarlı ve müreffeh dönemlerden biriydi.[1][2] Wu, Güney Qi'yi yöneten aynı aileden, ancak farklı bir koldan gelmekteydi.\n" }, "Wu (Zhou)": { "first_paragraph": "Wu (Çince: 周武王; pinyin: Zhōu Wǔ Wáng; ö. MÖ 1043), Çin'in Zhou Hanedanı'nın ilk hükümdarıdır. Saltanatının kronolojisi tartışmalıdır ancak genel olarak MÖ 1046 civarında başladığı ve üç yıl sonra ölümüyle sona erdiği düşünülmektedir.\n" }, "Wu Sangui": { "first_paragraph": "Wu Sangui (Çince: 吳三桂; pinyin: Wú Sānguì; 8 Haziran 1612-2 Ekim 1678), Çin'de Ming Hanedanı subayı ve kısa süreli Zhou Hanedanı'nın ilk ve tek imparatorudur. Saltanatı, Mart-Ekim 1678 tarihleri arasında ölümüne kadar sürmüştür. Çin'de Ming Hanedanı'nın çöküşüne ve Çing Hanedanı'nın kuruluşunda kilit rol oynamıştır.\n" }, "Yakub Beg": { "first_paragraph": "Yakub Beg (Çince: 阿古柏, āgǔbò, 穆罕默德·雅霍甫, mùhǎnmòdé yǎhuòfǔ, Özbekçe: Муҳаммад Яқуб Бек, Tacikçe: Муҳаммад Яъқуб Бег, Farsça: محمَد یعقوب بیگ, Türkçe: Muhammed Yakup Beg[1]) (1820 - 16 Mayıs 1877), Hokand Hanlığı'nın Özbek kökenli askeri.\n" }, "Yami Kağan": { "first_paragraph": "Yami Kağan[1][2][3] (Eski Türkçe: , Jаmï qaγan[4], 啟民可汗/启民可汗, Pinyin: qǐmín kěhàn, Wade-Giles: ch'i-min k'o-han, Orta Çağ Çincesi: (Guangyun): kʰiei˥-mĭĕn˩ kʰɑ˥-ɣɑn˩˥), soyadı ve ad: Ashina Jankan (阿史那染幹/阿史那染干, āshǐnà rǎngān, a-shih-na jan-kan, ʔɑ-ʃĭə˥-nɑ˩ nʑĭɛm˥-kɑn˩˥), Tolis Qaghan (突利可汗, , Töles qaγan) olarak da bilinir ve daha sonra (意利珍豆啟民可汗/意利珍豆启民可汗, yìlì zhēndòu qǐmín kěhàn, yi-li-chen-tou ch'i-min k'o-han) unvanını aldı. 600-609 yılları arasında hükümdarlık yapan Doğu Göktürk Kağanlığı'nın kağanlarındandır. İşbara Kağan[5] ya da Baga Kağan[6]'ın oğludur.\n" }, "Yelü Abaoji": { "first_paragraph": "Yelü Abaoji (Çince: 耶律阿保機) veya İmparator Taizu[1] (872-6 Eylül 926), Çin'in Liao Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatoru olan Hitay lider. Saltanatı MS 916'dan 926 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Yelü Dashi": { "first_paragraph": "Yelü Dashi (Çince: 耶律大石; pinyin: Yēlǜ Dàshí; 1087-1143), Karahitay veya Batı Liao Hanedanı'nın kurucusu ve ilk hanı idi.[1] Müslüman kaynaklarda Nûshī Taifû, Qushqin Taifû veya Baqfu oğlu Qushqīn olarak bilinmekteydi.[2]\n" }, "Yişibo": { "first_paragraph": "İdi Kağan (也咥可汗), kişisel adı Yişibo (乙失缽), yedinci yüzyılda Seyanto'nun Türk siyasi lideriydi ve han unvanını alan ilk kişiydi.\n" }, "Yuan (Jin)": { "first_paragraph": "Yuan (Çince: 晉愍帝; pinyin: Jìn Huái Dì; MS 276-3 Ocak MS 323), Çin'de Jin Hanedanı'nın beşinci ve Doğu Jin Hanedanı'nın ilk imparatorudur. Saltanatı MS 318'ten MS 323 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Yujiulü Mugulü": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Zhu Yuanzhang": { "first_paragraph": "Zhu Yuanzhang (21 Ekim 1328-24 Haziran 1398)[1], Ming Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatoru.\n" }, "I. Aleksandros (Seleukos imparatoru)": { "first_paragraph": "I. Aleksandros Balas (Yunanca:Ἀλέξανδρoς Bάλας), MÖ 150-146 yılları arasında Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı.\n" }, "IX. Antiohos": { "first_paragraph": "IX. Antiokhos Kyzikenos (UFA, andiohos kizikinos ;Yunanca, Αντίοχος Θ΄ Κυζικηνός) Yunan Seleukos krallığı hükümdarı.\n" }, "VII. Antiohos": { "first_paragraph": "VII. Antiokhos Sidetes (UFA, antiohos siditis; Yunanca, Αντίοχος Ζ΄ Σιδήτης ) (Sayda'dan), (MÖ 138-MÖ 129 döneminde Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun hükümdarıdır. Doğum tarihi bilinmemektedir. Son büyük Seleukos kralıdır.\n" }, "I. Dimitrios (Seleukos imparatoru)": { "first_paragraph": "I. Dimitrius Soter (Yunanca: Δημήτριος Σωτήρ), (d. MÖ 185 - ö. MÖ 150), Unvânı Soter (Yunanca: Σωτήρ - \"Kurtarıcı\"). MÖ 161 – MÖ 150 doneminde Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun hükümdarıydı.\n" }, "II. Antiohos": { "first_paragraph": "II. Antiohos Theos (d. MÖ 286; ö. MÖ 246) MÖ 261'den MÖ 246’ya kadar Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı.\n" }, "II. Dimitrios (Seleukos imparatoru)": { "first_paragraph": "II. Dimitrios Nikator, I. Dimitrios Soter'in oğullarından biridir. Annesi, kardeşi VII. Antiohos Sidetes'te olduğu gibi Laodice V olmuş olabilir. Demetrius, Parthia'daki Hyrcania'da birkaç yıllık esaretle ayrıldığı ilk olarak MÖ 145 Eylül'den MÖ Temmuz/Ağustos 138'e ve yine MÖ 129'dan MÖ 125'teki ölümüne kadar[2] iki dönem boyunca Seleukos İmparatorluğu'nu yönetti,[3] Kardeşi VII. Antiohos, iki hükümdarlığı arasındaki ara dönemde Seleukos İmparatorluğu'nu yönetti.\n" }, "III. Antiohos": { "first_paragraph": "III.Antiokhos (Yunanca: Ἀντίoχoς; d. yaklaşık MÖ 241 - ö. 3 Temmuz MÖ 187), Seleukos İmparatorluğu'nun 6. hükümdarı. MÖ 222'den MÖ 187'ye kadar hükümdarlık yapmıştır. Krallık topraklarını I. Seleukos dönemindeki en geniş sınırlarına tekrar ulaştırarak “Büyük” unvanını almış ancak Romalılar karşısında Magnesia Savaşı’nda aldığı ağır yenilgi nedeniyle kendi döneminde Avrupa ve Batı Anadolu’daki topraklarını kaybetmiştir.\n" }, "IV. Seleukos": { "first_paragraph": "IV. Seleukos Philopator (Eski Yunanca: Σέλευκος Δ΄ Φιλοπάτωρ), (d. MÖ 218 - ö. MÖ 175), Unvanı Philopator (Yunanca: Φιλοπάτωρ - \"Baba seven\"). MÖ 187 – MÖ 175 döneminde Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun hükümdarıydı.\n" }, "II. Filippos Filoromaeus": { "first_paragraph": "II. Philippos Philorōmaios (UFA, filipos filoromeos; Yunanca, Φίλιππος Β΄ ὁ Φιλορωμαῖος) \"Roma-sever\" veya Barypos \"ağır ayak\" lakaplarıyla tanınan Helenistik Seleukos krallığı yöneticisi. Bir başka Seleukos kralı olan I. Philippos Filadelfus'un oğludur.\n" }, "VI. Seleukos": { "first_paragraph": "VI. Seleukos Epifanes Nikator (Yunanca: Σέλευκος Ἐπιφανής Νικάτωρ), MÖ 96 ve 94 yılları arasında Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun Kralı.\n" }, "III. Seleukos": { "first_paragraph": "III. Seleukos Sōtēr (UFA: selefkos sotir)(, ayrıca Seleukos Keranus (doğ. MÖ 243 - öl. MÖ 223). Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun yöneticisidir. II. Seleukos Kallinikus'un en genç oğludur. Üç yıllık bir hükümdarlık süresinin ardından Anadolu'da Attalus I'e karşı düzenlediği bir seferde kendi askerleri tarafından düzenlenen bir suikast'e kurban gitti. Takma ismi olan \"Soter\" \"Kurtarıcı\" anlamına gelmektedir. \"Keranus\" ya da \"Ceraunus\" olan adı da Yunanca \"Gökgürültüsü\" anlamına gelmektedir.\n" }, "II. Seleukos": { "first_paragraph": "II. Seleukos Kallinikos Pogon (Antik Grekçe: Σέλευκος Β΄ ὁ Καλλίνικος ὁ Πώγων) (d. y. MÖ 265 - ö. MÖ 225) Taşıdıgı lakaplar olan Kallinikos ve Pogon sırasıyla \"güzel galip\" ve \"sakallı\" anlamlarına gelmektedir. Seleukos İmparatorluğu'nun bir hükümdarıdır ve MÖ 246-226 yılları arasında tahtta kalmıştır.\n" }, "V. Seleukos": { "first_paragraph": "Seleukos kralı V. Seleukos Philomētōr \n(UFA, selefkos filomitor; Yunanca, Σέλευκος Ε΄ ὁ Φιλομήτωρ; h. MÖ 126 - MÖ 125), Helenistik Seleukos Krallığı'nın hükümdarıdır, II. Dimitrios Nikator ile Kleopatra Tea'nın en küçük oğullarıdır. Lakabı Philomētōr'un anlamı \"anne-sever\"dir; ancak pek çok Helenistik hükümdar için anne etkisiyle yönetmek için kullanılmıştır. Kleopatra oğlunu tahtı ele geçirmek için öldürdü.\n" }, "V. Antiohos": { "first_paragraph": "V. Antiokhos Eupator (Yunanca: Αντίοχος Ε' Ευπάτωρ), (d. MÖ 172 - ö. MÖ 161), Unvanı Eupator (Yunanca: Ευπάτωρ - \"asil bir baba\"). MÖ 164 – MÖ 161 yılları arasında Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun hükümdarıydı. Küçük yaştaki kralın kısa süreli hükümdarlığında General Lysias kral naibi olarak imparatorluğun yönetiminde önemli rol oynamıştır.\n" }, "X. Antiohos": { "first_paragraph": "X. Antiohos Eusebes Filopator (Yunanca: Ἀντίοχος Εὐσεβής Φιλοπάτωρ) Helenistik dönemde Suriye Kralı olarak hüküm süren Seleukos hanedanı mensubu Seleukos Kralıdır.\n" }, "Taht talibi": { "first_paragraph": "Taht talibi, mevcut hükümet tarafından tanınmasa da bir ülkenin tahtına talip olan kişiyi ifade eder. Bu terim genellikle bir iddianın meşruiyetini sorgulamak amacıyla kullanılır.[1] Bu terim genellikle bir iddianın meşruiyetinin olmadığını ima etmek için kullanılır.[2][3] Bu kelime, eski bir hükümdar veya tahttan indirilmiş bir monarşinin soyundan gelen bir kişiyi ifade edebilir, ancak bu tür iddialarda bulunan kişilere \"bir hanedanın başı\" da denir.[4]\n" }, "Bonapartizm": { "first_paragraph": "Bonapartizm, dar anlamıyla 19. yüzyılda Bonapart Hanedanının iktidarını koruması için izlenen politikaya verilen isimdir. Geniş anlamıyla ise Bonapartizm, güçlü ve merkezî bir devleti savunan asker ve bürokratların izlediği politikaları ifade eder. Bu bağlamda daha çok Marx ile gündeme gelmiştir.[1] Bonapartizmde sivil ve asker bürokratlar devlet yönetiminde bir sınıfın tamamen kaim olmasına mani olur. Bonapartizm, iktidarı emekçilerin alamadığı ama burjuvazinin de alacak kadar palazlanamadığı için siyasal gücünü bürokrasiye devrettiği rejimin adıdır. Marx ve Engels'in 19. yüzyıl ortalarında Fransa'daki rejim hakkındaki tanımlarıdır. Asker, sivil bürokrasi ve küçük burjuva aydınlar ittifakı, burjuvazi adına ama burjuvaziye iktidarı tam olarak teslim etmeden erki elinde tutar.[1]\n" }, "X. Alfonso": { "first_paragraph": "Kastilyalı X. Alfonso[1], Bilgin olarak da adlandırılır (23 Kasım 1221, Toledo - 4 Nisan 1284, Sevilla), 1252-1284 yılları arasında Kastilya kralıydı.[2]\n" }, "Robert Curthose": { "first_paragraph": "Robert Curthose[1] (d. yaklaşık 1054 - 3 Şubat 1134), bazen II. Robert ya da III. Robert olarak isimlendirilmiştir, 1087 yılından 1106 yılına kadar Normandiya Düklüğü yapmış, İngiltere kralı olmak için başarısız bir girişimi olmuştur.[2]\n" }, "Ermenistanlı Alice": { "first_paragraph": "Ermenistanlı Alice (d.1182 – ö.1234'ten sonra), 1229'dan 1236'ya kadar Ermenistan Prensi III. Ruben'in ve Toronlu Isabella'nın kızı ve varisiydi. Aynı zamanda Ermenistan tahtının hak sahibiydi. Üç kez evlendi; ikinci evliliğinde Trablus Kontesi oldu ve sadece bu evliliğinden çocukları oldu.\n" }, "Otto von Habsburg": { "first_paragraph": "Otto von Habsburg (tüm isimleri için bilgi kutusuna bakınız) (20 Kasım 1912 – 4 Temmuz 2011), ayrıca Avusturya Arşidükü Otto kraliyet ismiyle de bilinir, 1916 yılından imparatorluğun çözülüş yılı olan 1918’e kadar Avusturya-Macaristan Monarşisi’nin ve günümüzde Avusturya-Macaristan, Bosna-Hersek, Hırvatistan, Çekya, Slovakya, Slovenya, İtalya’nın bazı bölgeleri, Karadağ, Polonya, Romanya, Sırbistan ve Ukrayna’nın bulunduğu toprakların son veliaht prensidir. 1921 yılına kadar ise Macaristan veliaht prensi olarak kalmıştır. 1922 ve 2011 yılları arasında Habsburg Hanedanı’nın başında ve aynı zamanda Habsburglar adına eski tahtlar için hak iddia edici konumda olmuştur.\n" }, "Dimitrios Paleologos": { "first_paragraph": "Dimitrios Paleologos (Yunanca: Δημήτριος Παλαιολόγος, Dēmētrios Palaiologos; 1407–1470), Mora Despotluğu de facto 1436–1438 ve 1451–1460 ve de jure 1438–1451 despotu, daha önce 1422–1440 Limni, 1440–1451 Mesembria valisi. 1453 yılından Osmanlılara teslim olduğu 1460 tarihine kadar Bizans tacının yasal hak sahibidir.\n" }, "Thomas Paleologos": { "first_paragraph": "Thomas Paleologos ya da Palaeologus (Yunanca: Θωμᾶς Παλαιολόγος Thomas Paleologos; 1409 – 12 Mayıs 1465), Mora despotu.\n" }, "Wilhelm von Urenbach": { "first_paragraph": "Wilhelm von Urenbach, şövalyelerin çoğunluğu tarafından seçilen Büyük Üstat Poppo von Osterna'ya karşı 1253'te Töton Tarikatı'nın Büyük Üstadı seçildi. Papalık yanlısı Guelfo azınlık partisi tarafından seçildiği için, Üstat unvanının taliplerinden biri olarak görülür.\n" }, "Cao Huan": { "first_paragraph": "Cao Huan (Çince: 曹奂; pinyin: Cáo Huàn; MS 241-2 Haziran MS 260), Çin'de Wei Hanedanı'nın beşinci ve son imparatorudur. Saltanatı MS 260'tan MS 266 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Carlo Alberto": { "first_paragraph": "Carlo Alberto, (2 Ekim 1798 - 28 Temmuz 1849), Sardinya Kralı ve Savoy dükü'ydü. 1831'de varisi olmadan ölen uzak kuzeni Carlo Felice'nin yerine geçti. Novara muharebesi sonucunda tahttan çekilmiş ve birkaç ay sonra ölmüştür.\n" }, "Marie-Adélaïde (Lüksemburg Büyük Düşesi)": { "first_paragraph": "Marie-Adélaïde (Marie-Adélaïde Thérèse Hilda Wilhelmine; 14 Haziran 1894 - 24 Ocak 1924), 25 Şubat 1912'den 14 Ocak 1919'da tahttan çekilene kadar Lüksemburg Büyük Düşesi olarak hüküm sürdü. Lüksemburg Büyük Dükü IV. Willem ile Portekizli İnfanta Marie Anne'in kızı. Lüksemburg'un Düşes Maria Theresia'dan (aynı zamanda Avusturya Arşidüşesi ve Kutsal Roma İmparatoriçesi) bu yana ilk kadın hükümdarı ve Kont Kör John'dan bu yana Lüksemburg'da doğan ilk Lüksemburg hükümdarıydı. 1907'de babası IV. Willem tarafından, tahta geçecek bir Prens bulunmaması nedeniyle bir vesaret krizini önlemek adına veliaht ilan edilen Marie-Adélaïde, 25 Şubat 1912'de Büyük Düşes oldu. 14 Ocak 1919'da Parlamentonun tavsiyesi ve Lüksemburg halkının yoğun baskısı üzerine, ulusal bir referandumda kız kardeşi Charlotte lehine tahttan çekildi. Marie-Adélaïde tahttan çekildikten sonra İtalya'daki bir manastırda emekli oldu. 24 Ocak 1924'te 29 yaşında Almanya'da gripten öldü. \n" }, "Ruizong (Tang)": { "first_paragraph": "Ruizong (Çince: 唐睿宗; pinyin: Táng Ruìzōng; 22 Haziran MS 662-13 Temmuz MS 716) veya asıl adıyla Li Dan (李旦), Çin'de Tang Hanedanı'nın beşinci imparatorudur. Saltanatı ilk önce MS 684-690 yılları arasında ve daha sonra MS 710'dan MS 712 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Trần Thánh Tông": { "first_paragraph": "Trần Thánh Tông (12 Ekim 1240 - 3 Temmuz 1290), kişisel adı Trần Hoảng (Vietnamca: 陳晃) ), 1258'den 1278'e kadar Đại Việt'ta hüküm süren Trần hanedanının ikinci imparatorudur. Tahtı oğlu Trần Nhân Tông'a devrettikten sonra 1279'dan 1290'daki ölümüne kadar emekli imparator unvanını aldı (Vietnamca: Thái thượng hoàng). Đại Việt'in ikinci ve üçüncü Moğol istilaları esnasında Emekli İmparator Thánh Tông ve İmparator Nhân Tông, ulusu zaferlere taşıyan ve sonuç olarak uzun bir barış ve refah dönemi kuran baş komutanlar olarak kabul edildiler. Hem askeri hem de sivil konulardaki başarılı kararlarıyla Trần Thánh Tông, Vietnam tarihinde sadece Trần hanedanının değil tüm hanedan dönemlerinin en büyük imparatorlarından biri olarak kabul edildi.\n" }, "Keeper of the Privy Purse": { "first_paragraph": "Özel Çantanın Muhafızı ve Kral/Kraliçenin Saymanı (veya Kralın Mali Sekreteri), Birleşik Krallık Hükümdarı Kraliyet Hanesinin mali yönetiminden sorumludur.\n" }, "Tomislav": { "first_paragraph": "Tomislav, Orta Çağ'da Hırvatistan hükümdarı. 910-925 yılları arası dük olan Tomislav, 925-928 yılları arası kral unvanı almış ve Hırvatistan'ın ilk kralı olmuştur.\n" }, "Bardas": { "first_paragraph": "Bardas (Yunanca: Βάρδας; ö. 21 Nisan 866), Bizans soylusu ve yüksek dereceli bakan.\n" }, "Bonus (patrici)": { "first_paragraph": "Bonus (Grekçe: Βῶνος or Βόνος,[1] ö.627), İmparator Herakleios'un (h. 610-641) en yakın arkadaşlarından biri olup, imparatorluk başkenti Konstantinopolis'in Avar-Pers ittifakı tarafından 626 kuşatması sırasında şehrin başarılı savunmasında öncü rol oynayan Bizans devlet adamı ve generaliydi.\n" }, "Josef Bringas": { "first_paragraph": "Josef Bringas (Yunanca: Ὶωσῆφ Βρίγγας), Bizans İmparatorluğu'nda VII. Konstantinos ve II. Romanos dönemlerinde önemli hadım yönetici, daha sonra etkili hükümdar naibi. II. Nikiforos'un 963 yılında imparatorluk tacına yükselişi karşısında başarısız bir muhalefet göstermiş, bir manastıra sürgüne gönderilmiş ve 965 yılında orada ölmüştür.\n" }, "VI. İoannis": { "first_paragraph": "VI. İoannis Kantakuzenos veya Cantacuzene (Yunanca: Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός, Iōannēs VI Kantakouzēnos; y. 1292 – 15 Haziran 1383), 1347–1354 arasında Bizans imparatorluğu yapmıştır.\n" }, "VII. İoannis": { "first_paragraph": "VII. İoannis Paleologos (Yunanca: Ιωάννης Ζ' Παλαιολόγος Iōannēs VII Palaiologos, 1370 - 22 Eylül 1408), VII. İoannis Paleologos İmparator IV. Andronikos ile Bulgar Çarı İvan Alexander ve Eflaklı Teodora'nin kızı olan Bulgar Keratsa'nın oğludur. 1376 yılında da babası IV. Andronikos bir taht darbesi ile büyükbabası V. İoannis'i tahtan indirip imparatorluğunu ilan ettikten sonra 18 Ekim 1377'de taç giyme töreninde küçük oğlu olan VII. İoannis Paleologos'u ortak imparator ilan etmiştir. VII. İoannis 1390'da bir darbe ile beş ay Bizans imparatoru olarak hüküm sürmüştür. Fakat uzun bir dönem ortak imparator olarak çoğunluğu Konstantinopolis dışında (önce Silivri'de sonra Selanik'te) yaşayarak hüküm sürmüştür. Ayrıca İmparator II. Manuil'in Avrupa'da bulunduğu dönemde (10 Aralık 1399 ile 9 Haziran 1403 arasında) Konstantinopolis'te taht naipliği yapmıştır.\n" }, "XIV. İoannis": { "first_paragraph": "XIV. İoannis, soyismi Kalekas (Yunanca: Grekçe: Ίωάννης ΙΔ' Καλέκας) (y. 1282–1347), 1334 ile 1347 yılları arasında Ortodoks Patriği. Kendisi İsihazm karşıdı ve Gregori Palamas'ın rakibidir. VI. İoannis'e karşı V. İoannis'i destekleyen naipliğin bir üyesi olarak 1341-1347 arası Bizans iç savaşının aktif liderlerindendir.\n" }, "VIII. Mihail": { "first_paragraph": " VIII. Mihail Paleologos (Yunanca: Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος'; 1223/1224? - 11 Aralık 1282), 1259-1282 arasında Bizans İmparatorluğunu yönetmiştir. VIII. Mihail, 1453'te Osmanlı Devleti tarafından İstanbul'un Fethi'ne kadar, Bizans İmparatorluğu'nda hükmünü sürdüren, Paleologos Hanedanının kurucusu olmuştur. 1261'de Konstantinopolis şehrini Dördüncü Haçlı Seferi sonucu kurulan Latin İmparatorluğu elinden almış ve İznik İmparatorluğunu değiştirerek Bizans İmparatorluğunu yeniden kurmuştur.[1]\n" }, "Nikolaos Mistikos": { "first_paragraph": "I. Nikolaos Mistikos ya da I. Nicholas Mysticus (Yunanca: Νικόλαος Α΄ Μυστικός) (d. 852 - ö. 15 Mayıs 925), Mart 901'den Şubat 906'ya ve Mayıs 912'den öldüğü Mayıs 925 yılına kadar Konstantinopolis Patriği.\n" }, "I. Romanos": { "first_paragraph": "Romanos Lekapenos (d. 870 - ö. 948, Prote), 920-944 arasında tahtı damadı VII. Konstantinos'la paylaşan ve gerçek iktidarı elinde tutan Bizans imparatoru.\n" }, "I. Sergios": { "first_paragraph": "Sergios (d. ? - ö. 9 Aralık 638, Konstantinopolis (Modern İstanbul)), 610-638 arasında Rum Ortodoks patriği.\n" }, "Theodora (Theofilos'un eşi)": { "first_paragraph": "Theodora[a] (Yunanca: Θεοδώρα, y. 815 - 867'den sonra), bazen Ermeni Theodora[7][8] veya Kutsanmış Theodora[9] olarak anılır, 830'dan 842'ye kadar Bizans imparatoru Theofilos'un eşi ve Theofilos'un ölümünden sonra 842'den 856'ya kadar çiftin küçük oğlu III. Mihail'in naibi olarak Bizans imparatoriçesiydi. Bazen, sadece bir naipten ziyade, aslında kendi başına hüküm süren bir imparatoriçe olarak kabul edilir.[b] Theodora, Doğu Ortodoks Kilisesi'nde aziz olarak tanınan ikinci Bizans ikonoklazmına (814-843) son vermesiyle ünlüdür. Hükümdarlığı Sicilya'nın çoğunun kaybedilmesine ve Girit'in geri alınamamasına rağmen, Theodora'nın dış politikası bunun dışında oldukça başarılıydı; 856'da Bizans İmparatorluğu hem Bulgar İmparatorluğu hem de Abbasi Halifeliği üzerinde üstünlük elde etmiş, Mora Yarımadası'deki Slav kabileleri haraç ödemek zorunda kalmıştır. Hem de bunları imparatorluk altın rezervini düşürmeden başarmıştır.\n" }, "Theoktistos": { "first_paragraph": "Theoktistos ya da Theoctistus (Yunanca: Θεόκτιστος; ö. 20 Kasım 855) 9. yüzyılın ikinci çeyreğinde önde gelen bir Bizans bürokrattı ve 842'den görevden alınıp, öldürüldüğü 855'e kadar reşit olmayan imparator III. Mihail'in naip konseyinin de facto başkanıydı. Hadım bir saray çalışanı olan Theoktistos, II. Mihail'in 822'de tahta çıkmasına yardım etti ve patrikios ve daha sonra magistros unvanlarıyla ödüllendirildi. Mihail ve oğlu Theofilos'un altında chartoularios tou kanikleiou ve Logothetis tu dromu yüksek mevkilerinde bulundu. Theofilos'un 842'deki ölümünden sonra Theoktistos, naiplik konseyinin üyesi oldu, ancak kısa süre sonra diğer üyeleri kenara çekmeyi ve kendisini İmparatorluğun sanal hükümdarı olarak yerleşmeyi başardı.\n" }, "Stilianos Zaucis": { "first_paragraph": "Stilianos Zaucis (Yunanca: Grekçe: Στυλιανὸς Ζαούτζης, fakat İoannis Skilicis'de Ζαουντζᾶς[1]), Ermeni asıllı Bizans devlet adamıdır.\n" }, "Alaaddin Tarmaşirin": { "first_paragraph": "Alaaddin Tarmaşirin[1] (? - 1334) Duva Temür’den sonra başa geçen ve 1331-1334 yılları arasında hüküm süren Çağatay Hanı.\n" }, "III. Alâeddin Keykubad": { "first_paragraph": "III. Alâeddin Keykubad (Farsça: علاء الدین کیقباد بن فرامرز ʿAlaeddin Keykubad bin Feramürz) (ö. 1303), Anadolu Selçuklu Sultanı ve II. İzzeddin Keykavus'un torunudur.\n" }, "II. Aleksandr": { "first_paragraph": "Aleksandr Nikolayeviç (29 Nisan 1818 - 13 Mart 1881) 1855 - 1881 yılları arasında hüküm sürmüş Rus İmparatoru. Kapsamlı bir reform programı uygulamış ve 1861'de köylü serfliğini kaldırmıştır.\n" }, "Âmir (Fâtımî halifesi)": { "first_paragraph": "Amir veya El-Âmir bi'Ahkâmillâh (d: 31 Aralık 1096, Kahire – ö: Hicrî 3 Zilkade 524 / Milâdî 7 Ekim 1130 Salı, Kahire) Tam Adı: Ebû Ali Mansur ibni el-Mustâ‘lî el-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh (Arapça: أبو علي منصور بن المستعلي الآمر بأحكام الله ,) Onuncu Fâtımî Hâlifesi ve İsmâilîyye-Mustâlîlik Mezhebi'nin \"Yirminci İmâmı\".\n" }, "Amon (Yehuda)": { "first_paragraph": "Amon (İbranice: אָמוֹן; Yunanca: Αμων; Latince: Amon), Tora'ya göre babası Menaşe'den sonra tahta geçen Yehuda Kralıdır. Annesi, Yodfat'lı Haruz'un kızı Meşullemet'tir. Karısı, Bozkat'lı Adaya'nın kızı Yedida'dır.\n" }, "Andrey Bogolyubski": { "first_paragraph": "Andrey Bogolyubskiy, Rus knez ve aziz. 1157'den 1174'e kadar Vladimir-Suzdal Kneziydi. 1164 yılında Volga Bulgarları'na saldırdı ve zafer kazandı ama oğlu savaşta öldürüldü. 1169'da birlikleri Kiev'ı yağmaladı. Kardeşi Gleb'i knez olarak atadı. Gleb'in 1171'de ölümünün ardından Kiev'deki kontrolünü devam ettirmek için iki yıllık bir savaş başlattı ve yenildi. 1174'te öldürüldü. 1702'de Rus Ortodoks Kilisesi tarafından kutsandı.\n" }, "Arslan Taman Kağan": { "first_paragraph": "Arslan Taman Kağan[1][2][3] (ö. 619 veya 611) veya Heşana Kağan (Çince: 曷娑那可汗, Pinyin: hésuōnà kěhàn, Orta Çince (Guangyun) [ɣɑt.sɑ˥˩nɑ˩ kʰɑ˥ɣɑn˩˥] veya 曷薩那可汗/曷萨那可汗, hésànà kěhàn, ho-sa-na k'o-han) Batı Göktürk Devleti'nin ilk hükümdarı. Babası, Buyruk Kağan hiçbir zaman Batı Göktürk tahtının egemenliğini tam anlamıyla ele geçirememiştir[4]; bunun için babasının ölümünden sonra tahta geçen Taman[5] ilk Batı Göktürk kağanı olarak bilinmektedir. Taman Kağan, Aşina sülalesinin \"Mukan kolu\"ndandır.[6] Çince \"hésànà kěhàn\" transkripsiyonu, Türkçe \"arslan\" adının fonetik dizimine tekabül etmektedir.[7]\n" }, "Alp Arslan": { "first_paragraph": "Alp Arslan[a] (Farsça: آلپ ارسلان ; y. 1029 - 24 Kasım[3] 1072), Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun ikinci sultanı olan ve Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya gelişlerini ve mücadelesini yöneten askeri komutan ve hükümdardır. Doğum adı Muhammed bin Davud Çağrı'dır. 1071 yılında Bizans İmparatorluğu hükümdarı Romen Diyojen ile yaptığı Malazgirt Muharebesi'ndeki başarısından dolayı tanınmaktadır.\n" }, "Bilge Kağan": { "first_paragraph": "Bilge Kağan (Eski Türkçe: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀:𐰴𐰍𐰣‎, Bilgä Qaγan[1], Çince: 毗伽可汗, Pinyin: píjiā kěhàn, Wade-Giles: p'i-chia k'o-han) Resmi unvan: \"Tengriteg Тengride bolmuş Türk Bilge Kagan\" :Tanrı gibi gökte olmuş Türk Bilge Kağanı[2][3] İkinci Göktürk Kağanlığı'nın kağanlarındandır. Türk tarihinin en önemli figürlerinden biri olarak değerlendirilir.[4]\n" }, "Bleda": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "III. Darius": { "first_paragraph": "III. Darius ya da Kodomannus (d. MÖ 380 - ö. MÖ 330; Farsça: داریوش Dâriyûş), İran'da Ahameniş İmparatorluğu'nun son hükümdarıdır. MÖ 336- MÖ 330 yılları arasında tahtta kalmıştır. Büyük İskender'in Pers topraklarına girip ele geçirmesinin ardından devrilmiştir.\n" }, "Edward (Edgar'ın oğlu)": { "first_paragraph": "Edward ya da Şehit Edward (Eski İngilizce: Eadweard; yaklaşık 962 – 18 Mart 978[1][2]), 975 yılından öldürüldüğü[3] 978 yılına kadar İngiltere Kralı. Edward, Kral Edgar'ın en büyük oğludur, ancak babası tarafından varisi olarak tasdik edilmemiştir.[3] Edgar öldüğünde, İngiltere'nin liderliği için Edward taraftarları ile Edward'dan çok daha genç, baba bir kardeşi ve Edgar'ın gayrimeşru çocuğu olarak bilinen Ethelred taraftarları arasında çekişme çıktı. Edward Kral olarak seçildi ve başlıca kilise üyesi taraftarları başpiskopos Dunstan[4][5] ve Worcester'lı Oswald tarafından ona tac giydirildi.\n" }, "Elah": { "first_paragraph": "Elah (İbranice: אֵלָה; Yunanca: Ηλα; Latince: Ela) Baaşa'nın oğlu ve İkinci İsrail Krallığı'nın dördüncü kralıydı. William F. Albright'a göre MÖ 877 - MÖ 876, E. R. Thiele'e göre ise MÖ 886 - MÖ 885 tarihleri arasında hükümdarlık yapmıştır.[1]\n" }, "Ferec": { "first_paragraph": "Nasır Ferec tam ismiyle Melik Nasır Zeynedin Ebu-Saadet Ferec bin Berkuk 1399'de ölen babası Berkuk'un yerine daha 10 yaşında iken tahta çıkan ve 1405'te 2 ay süren kısa ara hariç 1412'de bir darbe ile öldürülünceye kadar saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memlük Devleti hükümdarı.\n" }, "II. Filip": { "first_paragraph": "II. Filip (Philippos; MÖ 382 – MÖ 336), antik Yunan Makedonya Kralı. Rahip Isokrates tarafından Helen birliğini sağlayacak kişi olarak görülüyordu. MÖ 359-336 arasında Makedon krallığını üstlendi. Tahta geçer geçmez ilk iş olarak ülkesini askeri, siyasi ve ekonomik anlamda güçlü bir konuma getirdi, profesyonel ordu kurdu, mancınıklar geliştirdi. Sonraları Bisalt topraklarının madenlerini ele geçirdi. Pydina ve Potidai’yi ele geçirdi. Olympias ile evlenerek nüfuzunu güçlendirdi.\n" }, "Franz Ferdinand": { "first_paragraph": "Franz Ferdinand (18 Aralık 1863 – 28 Haziran 1914), Avusturya Arşidükü, Avusturya İmparatorluk prensi, Macaristan ve Bohemya Krallığı Prensi ve ölümünden önce 1896 yılında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun tahtının varisi oldu.\n" }, "Garseddin Halil Bey": { "first_paragraph": "Garseddin Halil Bey, Dulkadiroğulları beyliğinin ikinci hükümdarı olup, 1353'ten 1386'ya kadar hüküm sürmüştür.\n" }, "Gongmin": { "first_paragraph": "Gongmin (Korece: 공민대왕, 恭愍王; 23 Mayıs 1330-27 Ekim 1374), Kore'de Koryo Hanedanı'nın 33. kralıdır. Saltanatı 1351'den 1374 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Habibullah Han": { "first_paragraph": "Habibullah Han (1872-1919), 1901-1919 arasında hüküm süren Afganistan emiridir.\n" }, "Halil (Memlûk sultanı)": { "first_paragraph": "El-Eşref Halil (Arapça: الأشرف خلي) ya da tam adıyla Meliku'l-Eşref Sultan Salahuddin Halil (d.? - ö. 1293 Kahire), Mısır ve Suriye'de 1290 ile 1293 yılları arasında hüküm sürmüş Bahri Memluk hanedanının sekizinci Türk sultanıdır.[1] Bir Kıpçak Türkü olan Memluk sultanı Kalavun'un oğlu ve halefidir. 1293 yılında bir kendi emirleri tarafından suikaste kurban giderek öldürülünceye kadar 3 yıl boyunca Memluk tahtında kalmıştır. Doğu Akdeniz'de Birinci Haçlı seferi sonrasında kurulmuş olan Haçlı devletlerinin kalıntısı olan Haçlı devletini ortadan kaldırıp Haçlı Frankları Doğu Akdeniz'den kıyısından efektif olarak kovması ile ün salmıştır. Akka'nın Fethi bizzat kendi liderliğinde gerçekleştirilmiştir.[1]\n" }, "Helian Chang": { "first_paragraph": "Helian Chang (Çince: 赫連昌; pinyin: Hèlián Chāng; ö. 7 Mayıs MS 434), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Xia'nın ikinci imparatorudur. Saltanatı MS 425'ten MS 428 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Helian Ding": { "first_paragraph": "Helian Ding (Çince: 赫連定; pinyin: Hèlián Dìng; ö. 13 Mayıs 432), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Xia'nın üçüncü ve son imparatorudur. Saltanatı MS 428'den MS 431 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "IV. Henri": { "first_paragraph": "Gayrimeşru:\n" }, "Hüseyin bin Ali (Tunus beyi)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İbrahim bin Velîd": { "first_paragraph": "İbrahim bin Velid (? - 25 Ocak 750), 13. Emevi halifesidir. I. Velîd 'in oğludur. Kardeşi III. Yezid'i takiben 744 yılında Emevi halifesi olmuş ama sadece iki ay bu görevde kalabilmiştir.\n" }, "II. Hasan (Haşhaşi)": { "first_paragraph": "    • 1) Alavîler\n      • Horasan Melametîliği\n        • Kalenderîlik\n          • Haydarîlik \n        • Nakşibendiye\n        • Mevlevîlik \n        • Yesevilik\n          • Bektâşîlik\n            • Ahilik\n    • 2) Kadiriye \n      • Nimetullahîlik \n        • Nurbakşîlik\n      • Rufailik \n        • Galibilik\n    • 3) Zahidiyye \n      • Halvetiyye \n        • Bayramiyye\n          • Halvetiye\n      • Safeviyye \n        • Kızılbaşlar\n          • Çepniler\n          • Tahtacılar\n" }, "II. Petr": { "first_paragraph": "II. Petr,[not 1] doğum ismi Theodor, ayrıca Theodor-Petr olarak da bilinir (Bulgarca: Теодор-Петър; ö. 1197) 1185 ile 1197 yılları arasında İkinci Bulgar İmparatorluğu'nun ilk imparatoru (ya da çar) idi. Paristrion Bizans theması dağlarından zengin bir çobanın oğluydu. O ve küçük kardeşleri Asen ve Kaloyan'dan çoğu birincil kaynakta Ulahlar olarak bahsedilmiştir, ancak büyük olasılıkla karışık Ulah, Bulgar ve Kuman kökenliydiler.\n" }, "III. Davit": { "first_paragraph": "III. Davit Kurapalati (Gürcüce: დავით III კურაპალატი, Davit III Kurapalati) veya Davit Didi (Büyük) (Gürcüce: დავით III დიდი, Davit III Didi), aynı zamanda II. Davit olarak da bilinir (yaklaşık 930'lar – 1000/1001), Gürcü Bagrationi hanedanından 966'dan 1000/ 1001'de öldürülmesine kadar Ortaçağ Gürcü-Ermeni sınır bölgelerindeki Tao Prensi idi. Kuropalates, kendisine 978'de ve yine 990'da verilen bir Bizans saray unvanıdır.\n" }, "İbrahim (Osmanlı padişahı)": { "first_paragraph": "Padişah İbrahim (Osmanlıca: سلطان ابراهيم; İbrahim) (5 Kasım 1615, İstanbul – 18 Ağustos 1648, İstanbul), 18. Osmanlı padişahı ve 97. İslam halifesidir. İbrahim, 8 Şubat 1640'ta ağabeyi IV. Murad'ın ölümü üzerine 25 yaşında ve 18. padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. Şehzadeliğinde çok sıkı bir saray hayatı yaşamış, erkek kardeşleri IV. Murad tarafından öldürtülmüş[1] olduğundan korku içinde büyümüştü.\n" }, "X. Ioannes": { "first_paragraph": "Papa X. İoannes (doğum adı Giovanni da Tossignano ; ö. yaklaşık Haziran 928), Mart 914'ten ölümüne kadar Papalık yapmıştır.\n" }, "İsmail (Memlûk sultanı)": { "first_paragraph": "İmadeddin İsmail tam ismiyle Malik Salih İmadeddin Ebu İsmail (d. 1325 - ö. 1345) Sultan Nasır Muhammed bin Kalavun'un dördüncü oğlu olup 1342'de 17 yaşındayken, tahttan feragât eden kardeşi Şihabüddin Ahmed'in yerine geçen ve 1342-1345 doneminde saltanat süren Türk kökenli Bahri Hanedanı'ndan onaltıncı Memluk Devleti hükümdarı.\n" }, "Jiemin": { "first_paragraph": "Jiemin (Çince: 北魏節閔帝; pinyin: Běiwèi Jiémǐn Dì; MS 498-21 Haziran MS 532), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın 11. imparatorudur.[1] Saltanatı MS 531'den MS 532 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Juqu Anzhou": { "first_paragraph": "Juqu Anzhou (Çince: 沮渠安周; pinyin: Jǔqú Ānzhōu; ö. MS 460), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Kuzey Liang'ın beşinci ve son hükümdarıdır. Saltanatı MS 444'ten MS 460 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Kutluk Yabgu Kağan": { "first_paragraph": "Kutluk Yabgu Kağan, Türk Kağanlığı'nın son kağanlarındandır. 742'de ülkedeki iç karışıklıklar iyice artmış; Basmiller, Karluklar ve Uygurlar ülke yönetimini boykot etmiştir. Bu karışıklıktan yararlanan, Kutluk Yabgu Kağan Aşina ailesinden olmamasına rağmen tahta çıkmıştır.[1]\n" }, "Kutuktu Han": { "first_paragraph": "Kutuktu Han Huslen (Moğolca: Хутагт хаан ᠬᠤᠲᠤᠭᠲᠤᠬᠠᠭᠠᠨ; Çince: 忽都篤汗; pinyin: Hūdōudǔ Hàn; 22 Aralık 1300-30 Ağustos 1329) veya Mingzong (元明宗), Moğol İmparatorluğu'nun nominal olarak 13. hanı ve Çin'in Yuan Hanedanı'nın dokuzuncu imparatorudur. Saltanatı 1329 yılında ölümüne kadar yalnızca birkaç ay sürmüştür.[1]\n" }, "Leszek Biały": { "first_paragraph": "Leszek Biały (d. 1186 - ö. 1227), Polonya prensi.[1] II. Casimir ve Znojmalu Helen'in oğludur.\n" }, "Liu Can": { "first_paragraph": "Liu Can (Çince: 劉粲; pinyin: Liú Càn; ö. MS 318), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Önceki Chao'nun dördüncü imparatorudur. Saltanatı MS 318 yılında ölümüne kadar yalnızca birkaç gün sürmüştür.\n" }, "Liu He (Önceki Chao)": { "first_paragraph": "Liu He (Çince: 劉和; pinyin: Liú Hé; ö. MS 310), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Önceki Chao'nun ikinci imparatorudur. Saltanatı MS 310 yılında ölümüne kadar yalnızca yedi gün sürmüştür.\n" }, "Liu Xi": { "first_paragraph": "Liu Xi (Çince: 劉熙; pinyin: Liú Xī; ö. MS 329), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Önceki Chao'nun altıncı ve son imparatorudur. Saltanatı MS 329 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Liu Yao": { "first_paragraph": "Liu Yao (Çince: 劉曜; pinyin: Liú Yào; ö. MS 329), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Önceki Chao'nun beşinci imparatorudur. Saltanatı MS 318'den MS 329 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Liutpert": { "first_paragraph": "Liutpert (ya da Liutbert) (702'de öldü) Lombardların 700'den 702'ye kadar kesintilerle İtalyan kralıdır. Babasının yerine geçmeden önce genç yaştaki Cunincpert, öğretmeni Asti Dükü Ansprand ile birlikte ülkeyi yönetiyordu. Sekiz ay sonra Turin dükü ve Godepert'in oğlu Raginpert tarafından azledildi, fakat Raginpert'in ölümünden sonra yeniden görevden alınmak kaydıyla tahta geçti. Raginpert'in oğlu II. Aripert tarafından boğuldurulmuştur.[1]\n" }, "Melik Arslan Bey": { "first_paragraph": "Melik Arslan Bey, Dulkadiroğulları Beyliği'nin 1454-1466 yılları arasında hüküm süren beyidir. Süleyman Bey'in oğludur. Taht mücadelesi verdiği kardeşi Şah Budak Bey tarafından öldürtüldü.[1]\n" }, "Mühtedî": { "first_paragraph": "Muhtedi, tam ismiyle Ebu İshak Muhtedi Billah Muhammed bin Harun el-Vasık (Arapça: Ebū ʾisḥāq el-muhtedī bi-llāh muḥammad bin hārūn el-wāṯiq, Arapça: أبو إسحاق المهتدي بالله محمد بن هارون الواثق) (d. ? - ö. 21 Haziran 870), 869-870 döneminde sadece bir yıl dönemle hükümdarlık yapan on dördüncü Abbasi halifesi olmuştur.\n" }, "I. Murad": { "first_paragraph": "I. Murad, Murad-ı Hüdavendigâr veya Gazi Hünkar (Osmanlıca: مراد اول, Murad-ı evvel; 29 Haziran 1326, Bursa – 15 Haziran 1389, Kosova), Osmanlı Devleti’nin üçüncü padişahı. Babası Orhan Gazi, annesi Nilüfer Hatun'dur.[1][2] Babası Orhan Gazi döneminde 95.000 km² olan devlet toprakları onun döneminde yaklaşık 500.000 km² kadar genişlemiştir.\n" }, "I. Murşili": { "first_paragraph": "MÖ 23. yüzyıl- MÖ 12. yüzyıl\n(Orta kronoloji)\n" }, "Müsterşid": { "first_paragraph": "Mustarşid veya Ebû el-Mansur \"el-Mustarşid Billâh\" (Tam Adı: Ebû el-Mansûr \"El-Mustarşid Billah\" el-Fadil bin Ahmed el-Mustazhir; Arapça: أبو المنصور \"المسترشد بالله\" الفضل بن أحمد المستظهر abū al-mansūr \"al-mustaršid bi-llāh\" al-faḍl ben ʾaḥmad al-mustaẓhir) (d. 1092 – ö. 29 Ağustos 1135), Abbâsî Hâlifelerinin yirmi dokuzuncusudur. 1118–1135 döneminde Bağdat'ta Abbasi halifesi olarak hüküm sürmüştür.\n" }, "Muzong (Liao)": { "first_paragraph": "Muzong (Çince: 遼穆宗; pinyin: Liáo Mùzōng; 19 Eylül MS 931-12 Mart MS 969) veya asıl adıyla Yelü Jing (耶律璟), Çin'in Liao Hanedanı'nın dördüncü imparatorudur. Saltanatı MS 951'den 969 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Mütevekkil": { "first_paragraph": "Mütevekkil veya Câʿfer el-Mütevekkil (Tam adı: el-Mûtevekkil ʿalâ ʾl-Lâh Câʿfer bin Muhammed el-Muʻtasım, Arapça:  المتوكل على الله جعفر بن المعتصم) (d. Mart 822 – ö. Aralık 861), onuncu Abbasi Halifesi (847–861).\n" }, "Nasrullah Han": { "first_paragraph": "Nasrullah Han (1874-1920), 1919 yılında yalnız bir hafta hüküm süren Afganistan emiri.\n" }, "Pekahya": { "first_paragraph": "Pekahiah veya Pekahya (İbranice: פְּקַחְיָה, Pekahya, \"Tanrı gözlerini açtı\"; Latince: Phaceia) Menahem'in oğlu, Gadi Hanedanlığı'nın ikinci ve son ve Samarya başkentli İsrail'in on yedinci kralıydı. Pekahya, Yehuda Kralı Azariah'ın ellinci yılında başa geçti ve iki yıl krallık yaptı.[1] William F. Albright'a göre MÖ 738 - MÖ 737 arası, E. R. Thiele'ye göre ise MÖ 742 - MÖ 740 yılları arası hükümdarlık yaptı.[2] Pekahya, Yarovam'ın İsrail'i sürüklediği günahlardan ayrılmadı.[3] İki yıllık iktidarı sonunda, komutanlarından biri olan Remalya'nın oğlu Pekah kendisine düzen kurdu. Argov ve Arye'nin iş birliğiyle yanına Gilatlı elli adam alarak Pekahya'yı Samarya'daki kral sarayının kalesinde öldürdü, yerine kendisi kral oldu.[4]\n" }, "Pontiac (şef)": { "first_paragraph": "Şef Pontiac (d. 1720 - ö. 20 Nisan 1769), Otava yerlilerinin reisi. Büyük Göller Bölgesi'ndeki İngiliz egemenliğine karşı başlatılan ve Pontiac Savaşı (1763-1764) olarak bilinen büyük yerli direnişine önderlik etmiştir.\n" }, "Râşid (Abbâsî halifesi)": { "first_paragraph": "Râşid veya Ebu Cafer Râşid \"Billah\" Tam adı Ebu Cafer \"Râşid Billah\" el-Mansur bin el-Fadhl al-Mustarşid (Arapça:\nأبو جعفر الراشد بالله المنصور بن الفضل المسترشد ; Abū ja'far ar-râchid bi-llah al-mansūr ben al-fadhl al-mustarchid, (d. 1109 – ö. 6 Haziran 1138) 1135–1136 döneminde hüküm süren Bağdad Abbâsî Hâlifelerinin otuzuncusudur.\n" }, "Sardanapalus": { "first_paragraph": "Sardanapalus, Knidos'lu yazar Ctesias'a göre, Asur'un sonuncu kralı olmakla birlikte, aslında M.Ö. 612-605 yıllarında yaşamış Ashur-uballit II'in son kral olduğu bilinmektedir. Ctesias'ın Persica kitabı kaybolmuş olmasına rağmen, Diodorus (II.27) tarafından onun çalışmalarının derlenmiş bir kopyası üzerinden konuşulmaktadır. Anlatıma göre, Sardanapalus'un, M.Ö. 7. yüzyılda yaşamış, zevkine düşkün biridir ve ölümü de şehvet içinde gerçekleşmiştir.\n" }, "III. Selim": { "first_paragraph": "III. Selim (Osmanlı Türkçesi: سليم ثالث Selīm-i sālis), divan edebiyatındaki mahlasıyla İlhami (24 Aralık 1761 - 28 Temmuz 1808), 28. Osmanlı padişahı ve 107. İslam halifesidir.\n" }, "Sessiz Willem": { "first_paragraph": "Sessiz William ya da I. William Oranj Prensi (24 Nisan 1533- 10 Temmuz 1584), ayrıca yaygın olarak Suskun William (Felemenkçe: Willem de Zwijger) ya da daha sık Oranjlı William (Felemenkçe: Willem van Oranje) olarak tanınır [1]. 1568 de İspanyol Habsburg Hanedanı'na karşı başlayan isyan ve 1648 de Vestfalya Antlaşması ile biten ve Hollanda'nın bağımsızlığını kazandığı Seksen yıl savaşları'nın ilk ve en önemli lideridir. Seksen yıl savaşları sonunda 1648 yılında bugünkü Hollanda'nın temelini oluşturan Birleşik Eyaletler resmi olarak kurulmuştur. Nassau hanedanından Nassau-Dillenburg kontu olarak doğmuştur. 1554'te Oranj prensi olmuş ve böylece Oranj-Nassau hanedanının ve bu yolla Hollanda kraliyet ailesinin kurucusu olmuştur.\n" }, "Shi Hong": { "first_paragraph": "Shi Hong (Çince: 石弘; pinyin: Shí Hóng; MS 313-334), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Sonraki Chao'nun ikinci imparatorudur. Saltanatı MS 333'ten MS 334 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Shi Jian": { "first_paragraph": "Shi Jian (Çince: 石鑒; pinyin: Shí Jiàn; ö. MS 350), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Sonraki Chao'nun altıncı imparatorudur. Saltanatı MS 349'dan MS 350 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Shi Zhi": { "first_paragraph": "Shi Zhi (Çince: 石祇; pinyin: Shí Zhǐ; ö. MS 351), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Sonraki Chao'nun yedinci ve son imparatorudur. Saltanatı MS 350'den MS 351 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Shizong (Liao)": { "first_paragraph": "Shizong (Çince: 遼世宗; pinyin: Liáo Shìzōng; 29 Ocak MS 919-7 Ekim MS 951) veya asıl adıyla Wuyu (兀欲), Çin'in Liao Hanedanı'nın üçüncü imparatorudur. Saltanatı MS 947'den 951 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Şaban Süli Bey": { "first_paragraph": "Şaban Süli Bey, 1386-1398 yılları arasında hüküm sürmüş Dulkadiroğulları beylerindendir. İsmi bazı araştırmacılar tarafından yanlış olarak 'Sevli' olarak okunsa da doğru okunuş 'Süli' şeklindedir. Nitekim bu konuda Sicill-i Osmani adlı eserdeki kayıt ve Türkiye'nin pek çok yerinde (Bilhassa Konyaereğlisi, nadiren Kahramanmaraş'ta) 'Süli' isminin muhtelif hallerini soyad olarak alan kimseler delil olarak gösterilebilir. (Örnek: Süllü, Özsüllü, Aksüllü, Başsüllü, Soysüllü, Ersüllü)\n" }, "Taiwu": { "first_paragraph": "Taiwu (Çince: 魏太武帝; pinyin: Wèi Tàiwǔ Dì; MS 408-11 Mart MS 452), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın üçüncü imparatorudur. Saltanatı MS 423'ten MS 452 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[1]\n" }, "II. Teodorik": { "first_paragraph": "II. Teodorik (Gotça: Þiudareiks II), İspanyolca ve Portekizce Teodorico (ö. 466) 453 yılından 466 yılına kadar Vizigotların sekizinci kralı.\n" }, "Tuoba Yu": { "first_paragraph": "Tuoba Yu (Çince: 拓拔余; pinyin: Tà Bá Yú; ö. MS 452), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın dördüncü imparatorudur. Saltanatı MS MS 452 yılında ölümüne kadar yalnızca birkaç ay sürmüştür.\n" }, "I. Umberto": { "first_paragraph": "I. Umberto (14 Mart 1844 - 29 Temmuz 1900), Savoya dükü ve İtalya kralı (1878-1900).[1]\n" }, "VII. Giorgi (İmereti kralı)": { "first_paragraph": "VII. Giorgi (Gürcüce: გიორგი VII) (ö. 22 Şubat 1720) Bagrationi Hanedanı, 1707-11, 1712-13, 1713-16 ve 1719-1720 dönemlerinde İmereti (Batı Gürcistan) kralıydı.\n" }, "Wencheng": { "first_paragraph": "Wencheng (Çince: 北魏文成帝; pinyin: Běi Wèi Wénchéng Dì; MS 440-20 Haziran MS 465), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın dördüncü imparatorudur. Saltanatı MS 452'den MS 465 yılında ölümüne kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Xiaowu": { "first_paragraph": "Xiaowu (Çince: 北魏孝武帝; pinyin: Běiwèi Xiàowǔ Dì; MS 510-3 Şubat MS 535), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın 12. ve son imparatorudur.[1] Saltanatı MS 532'den MS 535 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Xiaozhuang": { "first_paragraph": "Xiaozhuang (Çince: 北魏孝莊帝; pinyin: Běiwèi Xiàozhuāng Dì; MS 507-26 Ocak MS 531), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın 10. imparatorudur. Saltanatı MS 528'den MS 531 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "III. Yezdicerd": { "first_paragraph": "III. Yezdicerd, III. Yezdigird ya da III. Yezdicürd, (Farsçada: یزدگرد سوم, \"Tanrı tarafından yaratılan\"), Sasani İmparatorluğu'nun yirmi dokuzuncu ve son kralıdır.[1] 628 yılında oğlu II. Kubâd tarafından öldürülen II. Hüsrev'in (590–628) torunudur. Babası Şahryar'dı ve babaannesi Bizans İmparatoru Mauricius'un kızı Miriam'dı. Ayrıca, Ali'nin torunu Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn'in annesi Şehre-Bânû'nun da babası olur.\n" }, "Yoaş (Yehuda)": { "first_paragraph": "Joaş (diğer yazılışları: Jehoaş, Yoaş, Yehoaş, Joas)(İbranice: יוֹאָשׁ veya יהואש, \"Tanrı vergisi\"; Yunanca: Ιωας; Latince: Joas), Ahaziah'ın soyundan hayatta olan tek kişiydi ve Yehuda'nın kralıydı.\n" }, "Yoram (İsrail)": { "first_paragraph": "Jehoram (veya Joram, veya Yoram) İsrail Kralıydı.[1][2] Ahab'la Jezebel'in kral olan iki oğlundan biriydi. Tanah'ta anlatıldığına göre İsrail Kralı Jeroham'ın beşinci yılında aynı isimle (Jeroham) başka bir kral Yehuda Krallığı'nın başına geçti.[1] Yehuda Kralı Jeroham başa geçtiğinde, babası Jehoşafat hâlâ kraldı; iki kral ülkeyi birlikte yönettiler. İki farklı kral Jeroham Tanah'ın bazı kısımlarında birlikte anıldığından bu akıl karıştırmaktadır. (Eski Ahit'in Türkçe tercümesinde İsrail kralı için Yoram, Yehuda kralı içinde Yehoram isimleri kullanıldığı görülür)[1]. Yoram, William F. Albright'a göre MÖ 849 - MÖ 842 arası, E. R. Thiele'ye göre ise MÖ 852 - MÖ 841 arası hükümdarlık yapmıştır.[3]\n" }, "Yuan Lang": { "first_paragraph": "Yuan Lang (Çince: 元朗; pinyin: Yuán Lǎng; ö. MS 513-532), Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın geçici imparatorudur. Saltanatı MS 531'den MS 532 yılına kadar sürmüştür.\n" }, "Zhongzong (Tang)": { "first_paragraph": "Zhongzong (Çince: 唐中宗; pinyin: Táng Zhōngzōng; 26 Kasım MS 656-3 Temmuz MS 710) veya asıl adıyla Li Xian (李顯), Çin'de Tang Hanedanı'nın dördüncü imparatorudur. Saltanatı ilk önce MS 684 yılında ve daha sonra MS 705'ten MS 710 yılında ölümüne kadar sürmüştür.\n" }, "Ziying": { "first_paragraph": "Ziying (Çince: 秦王子嬰; pinyin: Qín-wáng Zǐyīng); ö. MÖ 206), Çin'in Çin Hanedanı'nın üçüncü ve son imparatorudur. Saltanatı Ekim-Aralık MÖ 207 tarihleri arasında 46 gün boyunca sürmüştür.\n" }, "Clément Mouamba": { "first_paragraph": "Clément Mouamba (13 Kasım 1943 - 29 Ekim 2021), Kongolu siyasetçidir. Mouamba, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde Nisan 2016 ile 12 Mayıs 2021 tarihleri arasında başbakanlık görevini üstlenmiştir.\n" }, "Isidore Mvouba": { "first_paragraph": "Isidore Mvouba (1954), Kongolu siyasetçi. Mvouba, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 2005 ile 2009 yılları arasında başbakan olarak görev yapmıştır.\n" }, "Louis Sylvain Goma": { "first_paragraph": "Louis Sylvain Goma (24 Haziran 1941, Pointe-Noire) [1] 18 Aralık 1975'ten 7 Ağustos 1984'e kadar iki dönem Kongo-Brazzaville Başbakanı olarak görev yapan Kongolu siyasetçi. Daha sonra 1999'dan 2012'ye kadar Orta Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu Genel Sekreteri olarak görev yaptı.\n" }, "Hamid Algabid": { "first_paragraph": "Hamid Algabid (d. 1941), Nijeryalı politikacı, Demokrasi ve İlerleme Partisi'nin (RDP-Jama'a) başkanı, avukat, bankacı ve teknokrattır. Algabid, Seyni Kountché rejiminde görev aldı. 1983'ten 1988'e kadar Nijer Başbakanı olarak görev yaptı. 1989'dan 1996'ya kadar İslam Konferansı Örgütü'nün (İKÖ) Genel Sekreterliğini yaptı.[1] 1997'den itibaren RDP-Jama'a partisinin başkanıdır. 2010 yılına kadar Bölgesel Kolektifler Yüksek Konseyi'nin (HCCT) başkanlığını yürüttü.\n" }, "Morgan Tsvangirai": { "first_paragraph": "Morgan Richard Tsvangirai (10 Mart 1952 - 14 Şubat 2018), Zimbabve'nin eski başbakanı. Demokratik Değişim Hareketi Partisi'nin de başkanıdır (Movement for Democratic Change - Tsvangirai (MDC-T)). Ayrıca Başkan Robert Mugabe karşısındaki en güçlü isimdir. Tsvangirai 11 Subat 2009 tarihinde başbakanlık koltuğuna oturmuştur. 6 Mart 2009 tarihinde bir trafik kazası geçirmiştir. Kendisi için hayati bir tehlike bulunmasa da eşi (Susan Tsvangirai) başına aldığı darbe sonucu ölmüştür.\n" }, "Diogo Afonso": { "first_paragraph": "Diogo Afonso (y. 15. yüzyıl) Portekizli bir kaşifti.\n" }, "Pedro Mascarenhas": { "first_paragraph": "Dom Pedro Mascarenhas (1480 – 16 Haziran 1555) Portekizli bir kaşif ve sömürge yöneticisiydi. 1512'de Hint Okyanusu'ndaki Diego Garcia adasını keşfeden ilk Avrupalıydı. Ayrıca 1512'de Hint Okyanusu'ndaki Mauritius adasıyla da karşılaştı, ancak bunu yapan ilk Portekizli kaşif olmayabilir; Diogo Dias ve Afonso de Albuquerque ile Diogo Fernandes Pereira'nın daha önceki keşif gezileri adalarla karşılaşmış olabilir. 1528'de kaşif Diogo Rodrigues (Rodrigues adasının adını aldığı kişi) Réunion, Mauritius ve Rodrigues adalarına Mascarenhas'a atfenMascarene Adaları adını verdi.\n" }, "Ahmed bin Nizâmülmülk": { "first_paragraph": "Diyaülmülk Ahmed bin Nizâmülmülk (Farsça: ضیاءالملک احمد بن نظام‌الملک), Büyük Selçuklu İmparatorluğu ve daha sonra Abbasiler'in İranlı veziri. Selçuklu Devleti'nin ünlü veziri Nizâmülmülk'ün oğludur.\n" }, "Yahya bin Halid": { "first_paragraph": "Yahya bin Halid, tam adı Ebu Ali Yahya bin Halid el-Bermeki (733/737-29 Kasım 805, Rakka), Abbasi veziri. İlk Abbasi halifelerine ünlü vezirler ve kâtipler yetiştiren Budist[1] kökenli Bermekîler ailesindendir.\n" }, "İhtiyârüddin Hasan": { "first_paragraph": "İhtiyarüddin Hasan bin Gavras (ö. 1192), Anadolu Selçuklu Devleti sultanı II. Kılıç Arslan (h. 1156-1192) zamanı uzun dönem vezirlik yapmış saray görevlisi.\n" }, "Muzafferüddin Burucirdi": { "first_paragraph": "Muzafferüddin Burucirdi, Anadolu Selçuklu veziri.\n" }, "Sâhib Ata": { "first_paragraph": " Sahib Ata Fahrettin Ali, Selçuklu büyük veziridir. Sahip Ata Fahrettin Ali, daha çok Sâhib Ata veya Sahib diye tanınırdı.\n" }, "Aladdin (karakter)": { "first_paragraph": "Alaaddin, Binbir Gece Masalları'ndan Alaaddin'in Sihirli Lambası masalının ana kahramanı. Başlangıçta fakir bir çocukken bulduğu sihirli lambayla hayatı değişir. Kendi adını taşıyan dizide de yer almıştır.\n" }, "Hasan Çakır": { "first_paragraph": "Hasan Çakır (d. 1937, Sarıkaya, Yozgat), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmet Metin": { "first_paragraph": "İsmet Metin (1941, Antakya - 3 Mayıs 2017, Adana), Birçok ilde valilik görevinde bulunmuş bir Türk bürokrattır.\n" }, "Mustafa Tekmen": { "first_paragraph": "Mustafa Tekmen (d. 1952; Altıntaş, Kütahya), Türk bürokrat.\n" }, "Sait Köksal": { "first_paragraph": "Mehmet Sait Köksal (d. 1910, Şarkikaraağaç) - (ö. 18 Haziran 1986), Türk siyasetçidir.\n" }, "Salih Tanyeri": { "first_paragraph": "Salih Tanyeri (d. 1915, Kefçedede), Türk siyasetçi.\n" }, "Selahattin Üner": { "first_paragraph": "Mahmut Selahattin Üner, (1894, İstanbul - 15 Şubat 1954, Ankara) Türk bürokrat.\n" }, "Şair Eşref": { "first_paragraph": "Şair Eşref, (d. 1847, Kırkağaç, Manisa - ö. 22 Mayıs 1912, Kırkağaç, Manisa), Türk şair ve kaymakam.\n" }, "Hamza Erkal": { "first_paragraph": "Hamza Erkal (d. 15 Kasım 1968, Reyhanlı) Türk vali.\n" }, "Erol Zihni Gürsoy": { "first_paragraph": "Erol Zihni Gürsoy, (d. 15 Ocak 1937, Maraşlı, Çaykara, Trabzon, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Kadir Koçdemir": { "first_paragraph": "Kadir Koçdemir (d. 1 Ekim 1964, Orhaneli), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Mehmet Kahraman (1951 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Kahraman, (d. 1951, Pasinler), Türk siyasetçi.\n" }, "Memduh Oğuz": { "first_paragraph": "Memduh Oğuz (d. 1948, Nevşehir, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Adil Aktan": { "first_paragraph": "Adil Aktan, (1918, Gaziantep, Türkiye - 2005), Türk bürokrat.\n" }, "Bilal Şentürk": { "first_paragraph": "Bilal Şentürk (1972, Çaykara, Trabzon), Türk bürokrat.\n" }, "İbrahim Özçimen": { "first_paragraph": "İbrahim Özçimen (d. 1960 Çivril, Denizli Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Mazlum Yegül": { "first_paragraph": "Mazlum Yegül, (d.1905 - ö.1997), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Toprak": { "first_paragraph": "Mustafa Toprak (d. 1964, Erzincan), Türk bürokrat. 2013-2016 yılları arasında İzmir Valiliği görevini sürdürmüştür.\n" }, "Osman Meriç": { "first_paragraph": "Osman Meriç, (d. 1919 Hasköy, Çanakkale, Osmanlı İmparatorluğu, ö. 1994), Türk bürokrat.\n" }, "Bekir Dınkırcı": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Cemal Göktan": { "first_paragraph": "Cemal Göktan (1322 (1906); Üsküp, Osmanlı İmparatorluğu - 25 Ağustos 1979; Ankara, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Fahrettin Turan": { "first_paragraph": "Fahrettin Turan, (1926 - 22 Şubat 2003, Selçuk[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Hasan Basa": { "first_paragraph": "Hasan Basa (1920, Pazar - ?) Türk bürokrat.\n" }, "Cemal Orhan Mirkelam": { "first_paragraph": "Cemal Orhan Mirkelam, (d. 1924, Birecik, Türkiye - 17 Eylül 2009)Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Yıldırım Kadıoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Yıldırım Kadıoğlu (d. 1951, Yozgat) Türk bürokrat.\n" }, "Musa Çolak": { "first_paragraph": "Musa Çolak (d. 1950, Isparta, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Çetin": { "first_paragraph": "Mustafa Çetin, (d.5 Ağustos 1952, Eşme), Türk bürokrat.\n" }, "Süleyman Sırrı Kırcalı": { "first_paragraph": "Süleyman Sırrı Kırcalı (d. 1927, Akhisar, Manisa - ö. 24 Şubat 2013, İzmir), Türk bürokrat.\n" }, "Süleyman Tapsız": { "first_paragraph": "Süleyman Tapsız, (d. 1966, Kadirli, Osmaniye, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Aykut Pekmez": { "first_paragraph": "Aykut Pekmez (d. 1971, Gemlik, Bursa), Türk bürokrat.\n" }, "Dündar Soyer": { "first_paragraph": "Dündar Soyer, (d. 1920, Bor, Niğde) - (ö. 27 Aralık 2002), Türk siyasetçi.\n" }, "Fahri Yücel": { "first_paragraph": "Fahri Yücel (1958, Devrek – 13 Ağustos 2004, İstanbul), Türk bürokrat.\n" }, "Fuat Arna": { "first_paragraph": "Mustafa Fuat Arna, (d. 1909, İstanbul) - (ö. 21 Ekim 1962), Türk siyasetçidir.\n" }, "Recep Yazıcıoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Vasip Şahin": { "first_paragraph": "Vasip Şahin (d. 1964, Bayburt), Türk bürokrat ve günümüzdeki Ankara valisi. Şahin birçok farklı ilde vali olarak çalışmış, 26 Ekim 2018 tarihli 2018/202 sayılı Cumhurbaşkanlığı Atama Kararı ile Ankara Valiliğine atanmıştır.[1]\n" }, "Ahmet Kara (bürokrat)": { "first_paragraph": "Ahmet Kara (d. 2 Şubat 1953, Erzincan, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Galip Demirel": { "first_paragraph": "Galip Demirel (1931, Malatya - 25 Ağustos 2015, Ankara), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "İhsan Tekin": { "first_paragraph": "İhsan Tekin, (1919, Daday - ?) İstanbul eski valisi.\n" }, "Murat Özkan": { "first_paragraph": "Murat Özkan, (d. 15 Eylül 1963, Tekke, Giresun, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Naim Cömertoğlu": { "first_paragraph": "Naim Cömertoğlu (d. 1929 Malatya - ö. 30 Nisan 2013 Üsküdar, İstanbul), Türk bürokrat.\n" }, "Özdemir Çakacak": { "first_paragraph": "Özdemir Çakacak (d. 1960 Adapazarı Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Rıza Gür": { "first_paragraph": "Rıza Gür (ö. 12 Kasım 2014, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Karahan": { "first_paragraph": "Hasan Karahan (d. 2 Aralık 1963, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Hüseyin Avni Coş": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Coş (1959, Eğirdir - 30 Temmuz 2021, İstanbul), Türk bürokrat. Sırasıyla Bingöl, Aksaray, Kırklareli, Aydın ve Adana valisi olarak görev alan Coş, son olarak 2014-2017 yılları arasında Sakarya valiliği görevinde bulundu. Ayrıca Ordu'nun Akkuş, Sivas'ın İmranlı ve Siirt'in Şirvan ilçelerinde kaymakam olarak görev aldı.\n" }, "Kemal Vehbi Gül": { "first_paragraph": "Kemal Vehbi Gül (d. 27 Eylül 1937[3], Samsun), Türk avukat, siyasetçi, araştırmacı yazar ve çevirmen.[4] Toplam 16 yıl 319 gün ile en uzun süre görev yapan Samsun belediye başkanı olan Gül, bu görevi iki farklı dönemde yürütmüştür. Arapça, Almanca ve İngilizce bilmektedir.\n" }, "Avni Çakır": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ulvi Saran": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Mehmet Ulvi Saran, (1958, Çaykara, Trabzon) Türk bürokrat ve eski Malatya Valisi. 2009 ve 2012 yılları arasında Malatya Valiliği görevini sürdürmüştür.\n" }, "Haluk Nihat Pepeyi": { "first_paragraph": "Haluk Nihat Pepeyi (1898; Selanik, Osmanlı İmparatorluğu - 27 Mayıs 1972; İstanbul, Türkiye), Türk bürokrat. Sanasaryan Han'da \"tabutluk\" olarak bilinen dar işkence odalarını geliştirenlerden biri olmuştur. Nazi Almanyası'na yaptığı bir geziden etkilenerek gözaltındaki kişilere işkence etmek için bu tabutluklarda çok parlak helezonik ampullerin kullanılması fikrini geliştirmiştir.[1][2]\n" }, "Murat Yıldırım (vali)": { "first_paragraph": "Murat Yıldırım (d. 1953, Çorum), Türk bürokrat.\n" }, "Enis Yeter": { "first_paragraph": "Enis Yeter (1955, Elazığ, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Ercan Topaca": { "first_paragraph": "Ercan Topaca, (d. 1965, Manavgat), Türk bürokrat.\n" }, "İsmail Fırat": { "first_paragraph": "İsmail Fırat, (d. 1963, Bağbaşı, Tortum, Erzurum, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Ömer Lütfi Erzurumluoğlu": { "first_paragraph": "Ömer Lütfi Erzurumluoğlu (d. 1921, Yozgat) - (ö. 5 Mayıs 1995), Türk siyasetçi.\n" }, "Bekir Aksoy (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Bekir Aksoy (15 Eylül 1950, Mecitözü, Çorum), Türk siyasetçi.\n" }, "İlhan Atış": { "first_paragraph": "İlhan Atış (d. 1948 Kağızman), Türk bürokrat.\n" }, "Şehmus Günaydın": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yılmaz Cemal Bor": { "first_paragraph": "Yılmaz Cemal Bor, (d. 1934, Bahçeli, Bor, Niğde) - (ö. 20 Ekim 2014[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Salih Ayhan": { "first_paragraph": "Salih Ayhan (d. 1976, Bayburt), Türk bürokrat. 12 Mayıs 2022 tarihli Valiler Kararnamesi ile Şanlıurfa valiliğine atanmıştır. 2023 yılında Resmi Gazete'de yayımlanan Valiler Kararnamesi ile \"vali-mülkiye başmüfettişliği\" görevine getirilmiştir.[1]\n" }, "Tuğba Yılmaz": { "first_paragraph": "Tuğba Yılmaz (d. 1977, Yerköy, Yozgat) Türk bürokrat.\n" }, "Murat Öner": { "first_paragraph": "Murat Öner, (12 Eylül 1919, Sandıklı, Afyonkarahisar - 11 Ağustos 2009), Türk siyasetçi.\n" }, "Atilla Vural": { "first_paragraph": "Atilla Vural (d. 1 Ocak 1936, Şanlıurfa) Türk vali.\n" }, "Ekrem Özsoy": { "first_paragraph": "Ekrem Özsoy, (d. 1951 Bolvadin, Afyonkarahisar, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Erhan Tanju": { "first_paragraph": "Erhan Tanju (d. 1948, Mersin, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Fevzi Yetkiner": { "first_paragraph": "Fevzi Yetkiner, (d. 1928, Malatya - ö. 17 Temmuz 1992), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Karasarlıoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Karasarlıoğlu, (d. 1926) - (ö. 7 Mayıs 2003[1], Bursa, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Necati Çetinkaya": { "first_paragraph": "Mehmet Necati Çetinkaya (d. 7 Şubat 1943, Kadıköy, Baskil, Elazığ, Türkiye), Türk bürokrat ve siyasetçi.[1]\nİstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Mülki İdare Amirliği, Çayeli ve Arapgir kaymakamlıkları ile başka ilçelerde Kaymakamlık, Çalışma Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığı ve Vekilliği, Hatay, Giresun İI Emniyet Müdürlüğü, Emniyet Genel Müdür Yardımcılığı, Ordu, Konya, Olağanüstü Hâl Bölge Valiliği, Bursa ve Manisa Valiliği, AK Parti Kurucu Üyeliği, XX. Dönem Konya, XXI. Dönem Manisa, XXII.ve XXIII. Dönem Elazığ, XXIV. Dönem Adana Milletvekilliği ile TBMM Adalet, İçişleri Komisyonu Başkanlığı, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi (KEİPA) Türk Grubu Başkan Vekilliği yaptı. 22 Temmuz 2007 seçimlerinde AK Parti Seçim İşleri Başkanlığı yapmıştır. Türkiye-Çin Parlamentolararası Dostluk Grubu üyesidir. Ayrıca Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi Başkan yardımcısıdır.[2] Evli ve dört çocuk babasıdır.\n" }, "Yusuf Mayda": { "first_paragraph": "Yusuf Mayda (d. 1964, Gaziantep, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Kenan Çiftçi": { "first_paragraph": "Kenan Çiftçi, (d. 1965, Düzce), Türk bürokrat.\n" }, "Kerem Al": { "first_paragraph": "Kerem Al (d. 1956, Muş, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Orhan Kırlı": { "first_paragraph": "Orhan Kırlı (d. 18 Kasım 1946, Muğla, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Kara (bürokrat)": { "first_paragraph": "Mustafa Kara (d. 1956 Maçka - ö. 9 Şubat 2013, Ankara[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Namık Günel": { "first_paragraph": "Namık Günel, (d. 1934, Ordu) Türk vali.\n" }, "Özdemir Hanoğlu": { "first_paragraph": "Özdemir Hanoğlu, Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet Altıparmak": { "first_paragraph": "Ahmet Altıparmak (d. 1965, Yağmurlubüyükoba, Kırşehir), Türk bürokrat.\n" }, "Ali Çınar": { "first_paragraph": "Ali Çınar, (d. 1965, Andırın, Kahramanmaraş), Türk bürokrat.\n" }, "Erol Ertuğrul": { "first_paragraph": "Erol Ertuğrul (d. 18 Ekim 1943, Kars), Türk yazar, avukat ve kaymakam.\n" }, "Özlem Öztelcan": { "first_paragraph": "Özlem Öztelcan[1] (d. 9 Ekim 1976, Ankara, Türkiye), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Rıza Akdemir": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Selahattin Toker": { "first_paragraph": "Selahattin Toker (d. 1920, Keban) - (ö. 14 Şubat, 1982), Türk siyasetçidir.\n" }, "Abdurrahman Savaş": { "first_paragraph": "Abdurrahman Savaş (d. 1964, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet Sabit Kocabeyoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Sabit Kocabeyoğlu (1911, Ankara - 12 Kasım 1988), Türk siyasetçidir.\n" }, "Alaaddin Yüksel": { "first_paragraph": "Alâaddin Yüksel (d. 1 Nisan 1950, Bulgaristan) Türk bürokrat. Emniyet Genel Müdürlüğü ile Trabzon, Balıkesir, İzmir, Antalya ve Ankara valilikleri yaptı. Rumeli Yönetici ve İş Adamları Derneği (RUYİAD)'nin Onur Kurulu üyesidir.[1]\n" }, "Aşkale": { "first_paragraph": "Aşkale (Osmanlıca اش قلعه ‎), Erzurum'un ilçelerinden biridir.\n" }, "İhsan Ecemiş": { "first_paragraph": "İhsan Ecemiş (d. 1911, Niğde - ö. 1988)[1], Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Çobanoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Çobanoğlu (d. 1911, Tavas, Denizli) - (ö. 14 Aralık 1987), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yakup Yücel": { "first_paragraph": "Yakup Yücel (d. 1338 (Rumi) 1922 Şarkikaraağaç, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Ali Küçükaydın": { "first_paragraph": "Ali Küçükaydın, (d. 12 Ekim 1948) Türk bürokrat ve siyasetçi. Adana'nın Saimbeyli ilçesinde doğdu. Babasının adı Mehmet, annesinin adı Emine'dir. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi bölümünden mezun oldu. Sırayla; Sarıoğlan, Kangal Kaymakamlığı, Gümüşhane İl Hukuk İşleri Müdürlüğü; Çamardı, Aybastı, Orhaneli, Erdemli ve Orhangazi Kaymakamlığı; Diyarbakır, Manisa ve Gaziantep Vali Yardımcılığı görevlerinde bulundu. 22., 23. ve 24. dönemde AK Parti'den Adana Milletvekili seçildi. Az düzeyde Fransızca bilmektedir. Evli ve üç çocuk babasıdır.[1]\n" }, "Mustafa Kemal Çokakoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Çokakoğlu (d. 22 Temmuz 1965, Çal, Denizli) Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Malay": { "first_paragraph": "Mustafa Malay (d. 1948, Malatya, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Nurettin Turan": { "first_paragraph": "Nurettin Turan (20 Mart 1938, Sorgun - 29 Temmuz 2019, İstanbul), Türk bürokrat.\n" }, "Rıdvan Yenişen": { "first_paragraph": "Rıdvan Yenişen (d. Ekim 1942, Kocaeli - ö. 17 Eylül 2010, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Süleyman Kamçı": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yaşar Karadeniz": { "first_paragraph": "Yaşar Karadeniz, (d. 1965, Samsun), Türk bürokrat.\n" }, "Yener Rakıcıoğlu": { "first_paragraph": "Yener Rakıcıoğlu (d. 1936 Rize, Türkiye - 13 Ocak 2015, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Hulusi Arat": { "first_paragraph": "Mustafa Hulusi Arat (d. 1961, Divriği) Türk bürokrat, kaymakam.\n" }, "Mehmet Oduncu": { "first_paragraph": "Mehmet Oduncu, (d. 1962, Bolvadin, Afyonkarahisar), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Irmak": { "first_paragraph": "Mustafa Irmak (d. 1974; Aydıncık, Yozgat), Türk bürokrat.\n" }, "Abdulkadir Yazıcı": { "first_paragraph": "Abdulkadir Yazıcı (d. 10 Eylül 1961, Pasinler), Türk bürokrat.\n" }, "Ayhan Nasuhbeyoğlu": { "first_paragraph": "Ayhan Nasuhbeyoğlu (d. 1952, Ordu), Türk bürokrat.\n" }, "Celalettin Güvenç": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Yahya Gür": { "first_paragraph": "Yahya Gür (d. 1939, Gümülcine, Yunanistan), Türk bürokrat.\n" }, "Ömer Faruk Koçak": { "first_paragraph": "Ömer Faruk Koçak, (d. 1964, Kırıkkale), Türk bürokrat.\n" }, "Adnan Yılmaz (vali)": { "first_paragraph": "Adnan Yılmaz, (d. 1954, Gürün, Sivas), Türk bürokrat.\n" }, "Bekir Sami Baran": { "first_paragraph": "Bekir Sami Baran (1893, Aha Köyü, Pasinler) - (ö. 1965), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmed Kemal": { "first_paragraph": "Mehmed Kemal Bey (Osmanlıca: مهمد كمال بي, 1884 - 10 Nisan 1919), Osmanlı idareci ve öğretmendir. Ermeni Kırımı'ında vazife almasıyla ve idam edilmesiyle bilinir. I. Dünya Savaşının son yıllarında Yozgat mutasarrıflığı ve Boğazlıyan kaymakamlığı görevlerinde bulunmuştur. Osmanlı'nın teslimiyetinin ardından başa gelen Damad Ferit Paşa Hükûmeti’nin kararıyla yargılanmak üzere 7 Ocak 1919 tarihinde gözaltına alındı. 30 Ocak 1919’da İstanbul’a getirildi. Nemrud Mustafa Paşa başkanlığındaki Harp Divanı'nın kararıyla savaş suçlarından ve katliamlardan suçlu bulunarak[1] 10 Nisan 1919 tarihinde saat 17.20’de Beyazıt Meydanı’nda idam edildi. 1922'de TBMM tarafından millî şehit ilan edilmiştir.[2]\n" }, "Mustafa Dündar (bürokrat, 1960)": { "first_paragraph": "Mustafa Dündar (d. 1960, Süller, Çal, Denizli), Türk bürokrat.\n" }, "Bahaeddin Güney": { "first_paragraph": "Bahaeddin Güney, (d. 1936 Seydişehir, Konya), Türk bürokrat.\n" }, "Erol Yavuz": { "first_paragraph": "Erol Yavuz, (d. 1926, Hayrabolu) - (ö. 16 Eylül 2010), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Abdullah Asım İğneciler": { "first_paragraph": "Abdullah Asım İğneciler (25 Temmuz 1919 - 10 Aralık 2016[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet Hamdi Nayir": { "first_paragraph": "Ahmet Hamdi Nayir (d. 30 Ağustos 1960, Erzincan), Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet Özer (bürokrat)": { "first_paragraph": "Ahmet Özer (4 Ocak 1935, Ordu - 16 Aralık 2014, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Ali Altuntaş": { "first_paragraph": "Ali Altuntaş, (1923, Batum - 8 Şubat 2008, Ankara), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Altay Utkan": { "first_paragraph": "Altay Utkan, (d. Niğde) Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Yaman (bürokrat)": { "first_paragraph": "Mustafa Yaman, (d. 1961 Osmancık, Çorum Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Turgut Eğilmez": { "first_paragraph": "Turgut Eğilmez (1915, İstanbul - 3 Şubat 2006, İzmir[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Vahdettin Özcan": { "first_paragraph": "Vahdettin Özcan, (d. 1961, Güzelkent, Sinop, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Doğan Hatipoğlu": { "first_paragraph": "Doğan Hatipoğlu (d. 1951, Abazlı, Bala, Ankara, Türkiye). Türk bürokrat.\n" }, "Nihat Üçyıldız": { "first_paragraph": "Nihat Üçyıldız (d. 1930, Erzurum, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Yusuf Odabaş": { "first_paragraph": "Yusuf Odabaş, (d. 1952, Kozlu, Samsun, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Ersoy (1964 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mustafa Gönül": { "first_paragraph": "Mustafa Gönül (d. 1929, Çermik) - (ö. 2 Haziran 2010), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Temel Koçaklar": { "first_paragraph": "Mustafa Temel Koçaklar (d.22 Şubat 1950 Hatay, Yayladağ) Türk bürokrat\n" }, "Ahmet Deniz": { "first_paragraph": "Ahmet Deniz (d. 1966, Erdemli, Mersin), Türk bürokrat.\n" }, "Hüseyin Avni Mutlu": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Mutlu (7 Eylül 1956) Türk bürokrat ve eski İstanbul Valisi.\n" }, "Faruk Işık": { "first_paragraph": "Faruk Işık (d. 1963 Konukbekler, Muş), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Aktaş": { "first_paragraph": "Mehmet Aktaş (d. 1968; Elazığ), Türk bürokrat, İçişleri Bakan Yardımcısı. Aktaş, Karabük ve Şırnak'ta vali olarak görev yapmış, 18 Temmuz 2019 tarihli cumhurbaşkanı kararı ile Emniyet Genel Müdürü olarak atanmıştır.[2]\n" }, "Yakup Canbolat": { "first_paragraph": "Yakup Canbolat (d. 1969, Alaca, Çorum, Türkiye), Türk bürokrat, Aydın Valisi.\n" }, "Ayhan Çevik (bürokrat)": { "first_paragraph": "Ayhan Çevik (1951, Çıkrıkçı, Hayrabolu, Tekirdağ - 7 Ağustos 2014[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Hasan Şıldak": { "first_paragraph": "Hasan Şıldak (d. 1969, Ayvacık, Çanakkale), Türk bürokrattır. 10 Ağustos 2023'te Şanlıurfa Valisi olarak atandı.\n" }, "Hayri Güler": { "first_paragraph": "Mehmet Hayri Güler, Türk bürokrat.\n" }, "Ümmet Kandoğan": { "first_paragraph": "Ümmet Kandoğan (d. 1956, Sarayköy), Türk siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "Ahmet Elbeyli": { "first_paragraph": "Ahmet Elbeyli, (d.1 Temmuz 1931, Gaziantep, ö. 5 Nisan 2018, İstanbul) Türk bürokrat.\n" }, "Ömer Türk": { "first_paragraph": "Ömer Türk (d. 1951, Güneysu, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Şemsettin Uzun": { "first_paragraph": "Şemsettin Uzun (d. 22 Haziran 1946, Akçaabat, Trabzon, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Şükrü Kurnaz": { "first_paragraph": "Şükrü Kurnaz (28 Ocak 1956, Fatsa - 8 Mayıs 2015), Türk bürokrattır.\n" }, "Zekai Gümüşdiş": { "first_paragraph": "Zekai Gümüşdiş (10 Ekim 1926; Bornova, İzmir - 29 Kasım 2020; Bursa), Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet Vefik Kitapçıgil": { "first_paragraph": "Ahmet Vefik Kitapçıgil (1918, Erzurum - 10 Haziran 2000), Türk bürokrat.\n" }, "Fahri Görgülü": { "first_paragraph": "Fahri Görgülü (1935, Çeltikçi - 26 Nisan 2005, İstanbul), Türk bürokrat.\n" }, "Fazıl Osman Yöney": { "first_paragraph": "Fazıl Osman Yöney (d. 1925, Çorum), Türk siyasetçidir.\n" }, "Naci Babacan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Abdullah Ayaz": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ahmet Özyurt": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Erdal Ata": { "first_paragraph": "Erdal Ata, (d. 1957, Şarkışla, Sivas, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Salih Zeki Köseoğlu": { "first_paragraph": "Salih Zeki Köseoğlu (d. 1924, Rize) - (ö. 21 Ağustos, 1999), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kadrettin Oğuzalıcı": { "first_paragraph": "Kadrettin Oğuzalıcı, (d. 1924, Edirne) - (ö. 12 Kasım 1958), Türk siyasetçidir.\n" }, "Münir Karaloğlu": { "first_paragraph": "Münir Karaloğlu (d. 1964, Kaptanpaşa, Çayeli, Rize), Türk bürokrat, İçişleri bakan yardımcısı.\n" }, "Necmettin Karaduman": { "first_paragraph": "Necmettin Karaduman[2] (1 Ocak 1927, Trabzon - 22 Haziran 2017, İstanbul), Türk siyasetçi ve eski Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı.[3][4][5]\n" }, "Remzi Banaz": { "first_paragraph": "Remzi Banaz (d. 1944, Uşak), Türk siyasetçidir.\n" }, "Utku Acun": { "first_paragraph": "Utku Acun (d. 1938 Bolu), Türk bürokrat.\n" }, "Nurullah Çakır": { "first_paragraph": "Nurullah Çakır (d. 1964, Simav, Kütahya, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Necip Soydan": { "first_paragraph": "Necip Soydan (1890, Yenişehir - 3 Şubat 1959), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Vefa Seyhanlı": { "first_paragraph": "Ali Vefa Seyhanlı (d. 1873, Gazimağusa) - (d. 21 Eylül 1953), Türk siyasetçi.\n" }, "Halil Nimetoğlu": { "first_paragraph": "Halil Nimetoğlu (1946, Şanlıurfa - 31 Mart 2020, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Ufuk Erden": { "first_paragraph": "Mehmet Ufuk Erden (d. 1958 Germencik, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Kemal Demirtaş": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Demirtaş (d. 1 Kasım 1923, Kırşehir - ö. 20 Ekim 2018), Türk bürokrat.\n" }, "Yusuf Yavaşcan": { "first_paragraph": "Yusuf Yavaşcan, (d. 1956, Eskişehir, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Azmi Çelik": { "first_paragraph": "Azmi Çelik (d. 1967, Oltu, Erzurum), Türk bürokrat. Eskişehir valisi.\n" }, "Cevat Çapanoğlu": { "first_paragraph": "Cevat Çapanoğlu (1907, Nevrakop - 1983), Türk bürokrat.\n" }, "Cezmi Kartay": { "first_paragraph": "Cezmi Kartay (d. 1920, İzmit - ö. 11 Ağustos 2008, İzmit), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Duruer": { "first_paragraph": "Hasan Duruer, (d. 1959, Yozgat), Türk bürokrat.\n" }, "İlhan Sözgen": { "first_paragraph": "İlhan Sözgen, (? - ?), Türk bürokrat.\n" }, "İsmail Çataklı": { "first_paragraph": "İsmail Çataklı, (d. 1974, Yapraklı, Çankırı) Türk bürokrat.\n" }, "Şükrü Ünal Ülkü": { "first_paragraph": "Şükrü Ünal Ülkü, (d. 1954), Türk bürokrat\n" }, "Mehmet Ceylan (Vali)": { "first_paragraph": "Mehmet Ceylan (d. 17 Ocak 1965, Armutlu, Sındırgı, Balıkesir), Türk bürokrat.\n" }, "Yener Yüksel": { "first_paragraph": "Yener Yüksel (d. 1961, Ankara, Türkiye) Türk bürokrat.\n" }, "Fikret Karakoyunlu": { "first_paragraph": "Fikret Karakoyunlu, (d. 1905, Siverek), Türk bürokrat.\n" }, "Sadık Artukmaç": { "first_paragraph": "Mehmet Sadık Artukmaç (d. 1910, Yozgat), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdulkadir Demir": { "first_paragraph": "Abdulkadir Demir (d. 1963, Gaziantep), Türk bürokrat.\n" }, "Kemal Katıtaş": { "first_paragraph": "Kemal Katıtaş, (d. 1937, Ceyhan, Adana - ö. 14 Ağustos 1987, Konya), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Hilmi İncesulu": { "first_paragraph": "Mehmet Hilmi İncesulu (1917, Sungurlu- 11 Haziran 1992), bürokrat, siyasetçi.\n" }, "Nail Memik": { "first_paragraph": "Nail Memik (d. 1916, Safranbolu, Karabük) - (ö. 1989), Türk vali, tarihçi.\n" }, "Sinan Tekelioğlu": { "first_paragraph": "Sinan Tekelioğlu (d. 1889, Halisehatun) - (ö. 15 Aralık 1965), Türk siyaset adamı.\n" }, "Fahri Meral": { "first_paragraph": "Fahri Meral (d. 1969, Sivas), Türk bürokrat.\n" }, "Halil Işık (bürokrat)": { "first_paragraph": "Halil Işık, (d. 19 Ocak 1955, Uşak, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Hasan Fehmi Konyalı": { "first_paragraph": "Hasan Fehmi Konyalı (d. 1937, Sinanlı - ö. 6 Ocak 2013, Antalya), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Haydar Özkın": { "first_paragraph": "Haydar Özkın, (d. 1922 Erzurum - ö. 1992), Türk bürokrat.\n" }, "Kemal Paşaoğlu": { "first_paragraph": "Kemal Paşaoğlu (d. 1915, Trabzon, Türkiye) - (ö. 23 Mart 1996 Ankara, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Memduh Payzın": { "first_paragraph": "Memduh Payzın, (ö. 16 Mayıs 1981, İstanbul), Türk bürokrat,\n" }, "Metin Dirimtekin": { "first_paragraph": "Metin Dirimtekin, (1927 Eskişehir Türkiye - 22 Şubat 2018[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Sırrı İçöz": { "first_paragraph": "Süleyman Sırrı İçöz (1878, Yozgat - 8 Ocak 1963, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdullah Erin": { "first_paragraph": "Abdullah Erin, (d. 1969 Midyat, Mardin), Türk bürokrattır.\n" }, "Ferit Ünal": { "first_paragraph": "Ferit Ünal, (d. 1932, Bor, Niğde) - (ö 22 Nisan 2004), Türk bürokrat.\n" }, "Haluk İmga": { "first_paragraph": "Haluk İmga (d. 20 Nisan 1951, Edremit, Balıkesir), Türk bürokrat.\n" }, "Nafiz Kayalı": { "first_paragraph": "Nafiz Kayalı, (d.1955, Karabük), Türk bürokrat.\n" }, "Seyfettin Azizoğlu": { "first_paragraph": "Seyfettin Azizoğlu, (d. 22 Haziran 1967, Şavşat, Artvin), Türk bürokrat.\n" }, "Fahamettin Altun": { "first_paragraph": "Fahamettin Altun, (d. 1927 Çavdarlı, Şavşat, Artvin, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Ziya Çoker": { "first_paragraph": "Ziya Çoker (18 Haziran 1923, İstanbul - 22 Mayıs 2014[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet Turhan": { "first_paragraph": "Ahmet Turhan, (d. 1966, Yozgat, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Cemal Gönenç": { "first_paragraph": "Yusuf Cemal Gönenç (1905, İstanbul - 6 Aralık, 1980), Türk siyasetçidir.\n" }, "Develi": { "first_paragraph": "Develi, Kayseri ilinin il merkezinden sonraki en büyük yerleşim yeri olup, İç Anadolu Bölgesi'nin Orta Kızılırmak Bölümü'nde bulunmaktadır. Eski adı Everek'tir. Erciyes Dağı’nın 6 km güneyinde kurulmuştur. Günümüzde doğusunda Tomarza ilçesi ve Adana ilinin Tufanbeyli İlçesi, güneyinde Yahyalı ilçesi ile Adana ilinin Saimbeyli ve Feke ilçeleri, batısında Yeşilhisar İlçesi, kuzeybatısında İncesu ilçesi yer alır. 1926'ya Kadar Kozan'a bağlı olan Develi Kozan ilinin 1926'da ilçeye dönüştürülmesiyle Kayseri'ye bağlanmıştır.\n" }, "Dursun Toprak": { "first_paragraph": "Dursun Toprak, (d. 1932, Şarkışla, Sivas, Türkiye, ö. 31 Ağustos 2021[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Enver Ünlü": { "first_paragraph": "Enver Ünlü, (d. 20 Şubat 1971, Bayat, Çorum), Türk bürokrat.\n" }, "Gazi Şimşek": { "first_paragraph": "Gazi Şimşek, (d. 1959, Alaca, Çorum, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Nihat Oğuz Bor": { "first_paragraph": "Nihat Oğuz Bor, 1953 ile 1955 yılları arasında Develi, 1956 ile 1957 yılları arasında Kırşehir, 1963 ile 1966 yılları arasında Alanya kaymakamlığı ile 1968 ile 1970 yılları arasında Mersin, 1970 ile 1975 yılları arasında Zonguldak, 1975 ile 1978 yılları arasında Antalya ve 1980 yılında Balıkesir valiliği yapmış bürokrattır.\n" }, "Kayhan Kavas": { "first_paragraph": "Kayhan Kavas (d. 1957, Aydın), Türk Bürokrat\n" }, "Memduh Necdet Erberk": { "first_paragraph": "Memduh Necdet Erberk (1890, Üsküdar - 13 Temmuz 1957, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Koru Engin": { "first_paragraph": "Koru Engin (27 Ocak 1938, Erenköy, Kadıköy, İstanbul - 2 Kasım 2011, Kuşadası, Aydın), Türk bürokrattır.\n" }, "Mehmet Celalettin Lekesiz": { "first_paragraph": "Mehmet Celalettin Lekesiz (d. 1 Mayıs 1962 Yerköy, Yozgat Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Ali Kaban": { "first_paragraph": "Ali Kaban, (d. 1966; Sandıklı, Afyonkarahisar), Türk bürokrat.\n" }, "Sinan Özkan (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Sinan Özkan (d. 1972 Kastamonu), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Altıntaş (bürokrat)": { "first_paragraph": "Ahmet Altıntaş, (d. 3 Mart 1969, Fethiye, Muğla), Türk bürokrat.\n" }, "Davut Haner": { "first_paragraph": "Davut Haner (d. 1963 Çekerek, Yozgat), Türk siyasetçi.\n" }, "Lütfi Uraz": { "first_paragraph": "Lütfi Uraz, (d. 1918, Trabzon, Türkiye - ö. ?), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Yıldırım": { "first_paragraph": "Mustafa Yıldırım (d. 1 Şubat 1945 Ardanuç, Artvin), Türk bürokrattır.\n" }, "Orhan Alimoğlu": { "first_paragraph": "Orhan Alimoğlu, (d. 1956, Akseki, Antalya), Türk bürokrat.\n" }, "Recai Akyel": { "first_paragraph": "Recai Akyel, (d. 16 Ağustos 1965 Şenkaya, Erzurum, Türkiye), Türk bürokrattır.\n" }, "Ümmet Önalan": { "first_paragraph": "Ümmet Önalan (d. 1937, Osmaniye), Türk bürokrat.\n" }, "Bülent Karacan": { "first_paragraph": "Bülent Karacan (1975, Kozaklı,Nevşehir[1], Türk bürokrat. Hanönü, Ekinözü, Pozantı kaymakamlıklarının ardından Tokat vali yardımcılığı görevini yürütürken 1 Aralık 2016 Tarihli ve 29905 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 2016/891 sayılı Atama Kararı ile Erbaa Kaymakamı olarak atanmıştır.[2]\n" }, "Erbaa": { "first_paragraph": "Erbaa, Türkiye'nin Tokat ilinin bir ilçesi ve ilçenin merkezi olan şehirdir. 2021 verilerine göre şehrin nüfusu 73.354, ilçenin ise 99.815'tir ve Tokat'ın ardından ilin en yüksek nüfuslu ilçesi konumundadır.[4] Bereketli Erbaa Ovası, konumu, iş olanakları, sanayisi ve OSB gibi önemli etkenler sayesinde göç almaya devam eden bölgenin cazibe merkezi olmuş bir ilçesidir.\n" }, "Erol Uğurlu": { "first_paragraph": "Erol Uğurlu (d. 1942, Elbistan, Kahramanmaraş, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Hasan Reşit Tankut": { "first_paragraph": "Hasan Reşit Tankut (d. 1891, Elbistan - ö. 18 Şubat 1980), Türk tarihçi ve siyasetçi.\n" }, "Hikmet Tan": { "first_paragraph": "Hikmet Tan, (11 Şubat 1941, Şırnak - 30 Mart 2023, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Hüseyin Yavuzdemir": { "first_paragraph": "Hüseyin Yavuzdemir, (d. 1951, Konya, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "İsmail Hakkı Mumcu": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Mumcu (d. 1879, Amasya) - (ö. 13 Mayıs 1945), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ragıp Gerçeker": { "first_paragraph": "A. Ragıp Gerçeker, (d.1918 Karacabey, Türkiye - ö. 29 Şubat 2000), Türk bürokrat.\n" }, "Rahmi Eyüboğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Rahmi Eyüboğlu[1] (1877, Trabzon - 2 Kasım 1952, İstanbul), Türk siyasetçi\n" }, "Sabri Başköy": { "first_paragraph": "Sabri Başköy, (d. 1964, Ordu, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Celal İzgi": { "first_paragraph": "Celal İzgi, Türk bürokrat.\n" }, "Cevdet Can": { "first_paragraph": "Cevdet Can (d. 1961; Çankırı), Türk bürokrat.\n" }, "Erdoğan İzgi": { "first_paragraph": "Erdoğan İzgi (d. 1935, Gaziantep, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Fikret Koçak": { "first_paragraph": "Fikret Koçak, (d. 1925, Yusufeli, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Hasan Faiz Ergun": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mehmet Erdem (bürokrat)": { "first_paragraph": "Mehmet Erdem (d. 1924, Karacabey, Bursa - ö. ?), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Kazım Atakul": { "first_paragraph": "Mustafa Kazım Atakul, Türk bürokrat.\n" }, "Vasfi Gerger": { "first_paragraph": "Mustafa Vasfi Gerger (d. 1904, Siverek - 12 Ağustos 1995), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ertuğrul Süer": { "first_paragraph": "Ertuğrul Süer, (1916 (r. 1332), Niğde — 17 Mayıs 1995, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Muhlis Babaoğlu": { "first_paragraph": "Muhlis Babaoğlu, (d. 1911, Kahramanmaraş, Osmanlı İmparatorluğu), Türk bürokrat.\n" }, "Enver Kuray": { "first_paragraph": "Enver Kuray (1912, Manastır — 20 Ekim 2002, Ankara) Türk bürokrat.\n" }, "Fikret Güven": { "first_paragraph": "Fikret Güven, Türk Bürokrat.\n" }, "Gökhan Sözer": { "first_paragraph": "Gökhan Sözer (d. 1955, Adapazarı, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Hayrullah Yıldız": { "first_paragraph": "Hayrullah Yıldız, (d. 1946, Aksu, Isparta) Türk bürokrat.\n" }, "Orhan Öztürk": { "first_paragraph": "Orhan Öztürk (d. 1961, İskilip), Türk bürokrat ve siyasetçidir.\n" }, "Ozan Balcı": { "first_paragraph": "Ozan Balcı (d. 1974, Ardahan), Türk bürokrat.\n" }, "Metin İlyas Aksoy": { "first_paragraph": "Metin İlyas Aksoy, (d. 5 Mayıs 1939, Kastamonu, Türkiye), Türk bürokrat,\n" }, "İsmail Aydın (1938 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "İsmail Aydın (d. 1938 Eşme) - (ö. 2 Mart 1992), Türk siyasetçidir.\n" }, "Osman Bilgin": { "first_paragraph": "Osman Bilgin (d. 1978, Vakfıkebir), Türk bürokrat.\n" }, "Amir Çiçek": { "first_paragraph": "Amir Çiçek (d. 10 Ağustos 1958, Reşadiye, Tokat), Türk bürokrat.\n" }, "Enver Hızlan": { "first_paragraph": "Enver Hızlan, (d. 1931, Kuşçulu, Görele, Giresun), Türk bürokrat.\n" }, "İbrahim Göktepe": { "first_paragraph": "İbrahim Göktepe (d. 1938, Silifke, Mersin), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kemal Esensoy": { "first_paragraph": "Kemal Esensoy, (ö.26 Mayıs 2020, Ankara)[1] Türk bürokrat.\n" }, "Saim Saffet Karahisarlı": { "first_paragraph": "Saim Saffet Karahisarlı (d. 1958, Çal), Türkiye, Türk bürokrat.\n" }, "Aslan Yıldırım": { "first_paragraph": "Aslan Yıldırım, (d. 1939[1], Elazığ, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Ertuğrul Dokuzoğlu": { "first_paragraph": "Ertuğrul Dokuzoğlu (d. 1955 Değirmendere, Gölcük Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Recai Güreli": { "first_paragraph": "Mustafa Recai Güreli (d. 1884, Manastır, Kuzey Makedonya ; ö. 30 Nisan 1960, İstanbul, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Şahabettin Harput": { "first_paragraph": "Şahabettin Harput (d. 1949, Ereğli, Konya), Türk bürokrat.\n" }, "Vahit Rüştü Heper": { "first_paragraph": "Vahit Rüştü Heper, (1931, Ünye, Ordu, Türkiye - 21 Nisan 2009), Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet Bedevi Kuran": { "first_paragraph": "Ahmet Bedevi Kuran, (1886, Trabzon - 24 Ocak 1966, İstanbul), Türk yazar ve siyaset adamı.\n" }, "Faik Ali Ozansoy": { "first_paragraph": "Faik Ali Ozansoy (10 Mart 1876, Diyarbakır - 1 Ekim 1950, Ankara), Türk bürokrat, eğitimci ve şair.\n" }, "İsmail Adil Güven": { "first_paragraph": "İsmail Adil Güven, (d. 1877, Akkâ, İsrail) - (ö. 26 Mart 1943), Türk bürokrat.\n" }, "Naci Kıcıman": { "first_paragraph": "Naci Kıcıman 1893 [Rumi 1310], Ermenek – ö. 1982), Türk bürokrat.\n" }, "Tahsin Cumhur Ersoy": { "first_paragraph": "Tahsin Cumhur Ersoy, (d. 1954, Ankara, ö. 5 Nisan 2018, İstanbul) Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet Refik Noyan": { "first_paragraph": "Ahmet Refik Noyan (1890, İstanbul - 31 Ağustos 1977[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Oktay Çağatay": { "first_paragraph": "Oktay Çağatay (1973, Kaman, Kırşehir), Türk bürokrat. \n" }, "Recai Tosyalı": { "first_paragraph": "M. Recai Tosyalı (1932, Hatay – 11 Aralık 2007, Ankara) Türk bürokrat.\n" }, "Selim Cebiroğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Lütfi Özdemir": { "first_paragraph": "Lütfi Özdemir, (ö. 2008, Tekirdağ, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Lütfullah Bilgin": { "first_paragraph": "Mehmet Lütfullah Bilgin (d. 1957, Yayladağı, Hatay), Türk bürokrat.\n" }, "Selman Yenigün": { "first_paragraph": "Selman Yenigün (d. 1953, Kırçova Belediyesi, Makedonya), Türk bürokrat.\n" }, "Yüksel Çavuşoğlu": { "first_paragraph": "Yüksel Çavuşoğlu (d. 1941 Muğla), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Nuri Yaman": { "first_paragraph": "Mehmet Nuri Yaman, (d. 11 Mart 1944, Malazgirt) - (ö. 27 Haziran 2011, Çeşme, İzmir[1]), Kürt siyasetçi.\n" }, "Celal Dinçer": { "first_paragraph": "Celal Dinçer, (d. 23 Nisan 1957, Kemah, Erzincan), Türk bürokrat ve politikacı.\n" }, "Muharrem Tozçöken": { "first_paragraph": "Muharrem Tozçöken, (d. 1946, Eskişehir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ümit Karahan": { "first_paragraph": "Ümit Karahan, (1949, Gölcük, Kocaeli - 22 Eylül 2010, İzmir), Türk bürokrat.\n" }, "Babür Ünsal": { "first_paragraph": "Babür Ünsal, (1 Temmuz 1925, Gaziantep - 1 Nisan 2021, İstanbul[1]) Türk bürokrat.\n" }, "Dursun Ali Şahin": { "first_paragraph": "Dursun Ali Şahin (d. 25 Aralık 1950, Akçakoca, Düzce), Türk bürokrat.\n" }, "İbrahim Ethem Akıncı": { "first_paragraph": "İbrahim Ethem Akıncı (1889, Beliça, Melnik Osmanlı İmparatorluğu[1] - 11 Mayıs 1950[2]), Türk bürokrat ve Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Kuvay-i Milliyeci.\n" }, "Hayrettin Nakipoğlu": { "first_paragraph": "Hayrettin Nakipoğlu, (d. 1922, Kayseri, Türkiye - ö. 1 Eylül 2002) Türk bürokrat ve milletvekili.\n" }, "İbrahim Özefe": { "first_paragraph": "İbrahim Özefe (d. 1966; Çumra, Konya), Türk bürokrat.\n" }, "Rafet Küçüktiryaki": { "first_paragraph": "Rafet Küçüktiryaki (1932, Eskişehir - 11 Ocak 2020, İstanbul), Türk bürokrat.\n" }, "Hayrettin Ersöz": { "first_paragraph": "Hayrettin Ersöz (d. 1927 Sivas), Türk bürokrat.\n" }, "Huriye Küpeli": { "first_paragraph": "Huriye Küpeli, Tarsus,Türk Bürokrat Sandal köyü doğumlu[1] olup, Türkiye'nin 2006 başı itibarıyla mevcut 22 kadın kaymakamından biridir. 26 Ekim 2003 - 8 Ekim 2005 tarihleri arasında Batman ilinin Hasankeyf ilçesinde kaymakamlık görevinde bulunmuştur.\n" }, "Nüzhet Erman": { "first_paragraph": "Nüzhet Erman, (d. 28 Nisan 1926, İstanbul - ö. 11 Kasım 1996, Ankara), Türk bürokrat ve şair.\n" }, "Remzi Özen": { "first_paragraph": "Remzi Özen, (d. 1936, Alaçatı, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "İbrahim Taşyapan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Tuğba İnan": { "first_paragraph": "Tuğba İnan (1977, Yozgat) Türkiye'nin,2006 başı itibarıyla mevcut 22 kadın kaymakamı arasında en gençlerindendir. Halen Eskişehir ilinin Günyüzü ilçesinin kaymakamıdır.\n" }, "Mehmet Nazif Ergin": { "first_paragraph": "Mehmet Nazif Ergin (1893, Sivas - 3 Eylül 1965), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Tevfik Fikret Saygılı": { "first_paragraph": "Tevfik Fikret Saygılı, (15 Ocak 1934 - 4 Ağustos 2022), Türk bürokrat.\n" }, "Ali Fevzi Alaloğlu": { "first_paragraph": "Ali Fevzi Alaloğlu, (1927, Eğirdir - 7 Mayıs 2012, İzmir), Türk bürokrat.\n" }, "Elif Nur Bozkurt Tandoğan": { "first_paragraph": "Elif Nur Bozkurt Tandoğan (d. 1972, Kayseri), Türk bürokrattır. Halen Ankara Vali Yardımcısıdır.\n1993'te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi bölümünden birincikle mezun oldu. Daha sonra Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü'nde yüksek lisansını tamamladı. 1994 yılında başladığı kaymakam adaylığı eğitiminin ardından Kayseri, Afyonkarahisar ve Saimbeyli'da mülki amirlik görevlerinden sonra, Kars'ın Susuz ilçesinde kaymakamlık görevi ve Kars Vali Yardımcılığı yapmıştır. 2005 yılında Nevşehir'in Hacıbektaş ilçesine atanan Tandoğan, kadın olmanın sorun yaratmadığını belirterek, \"Avantajları bile var. Vatandaş devlet dairesiyle ilişkilerinde daha seviyeli oluyor. Kadın kaymakamların daha başarılı olduğunu duyuyoruz\" demektedir. Kars'ta okula gidemeyen 1300 kızın 460'ını eğitime kazandıran Tandoğan, Hacıbektaş'a atanmasına rağmen, Kars'taki kız yurdu sorununu çözmek için çalışmaya devam etmektedir. Tandoğan, 19 bin nüfuslu Hacıbektaş'ta, ilçenin yüksek uygarlık düzeyinin bir göstergesi olarak, okula gidemeyen sadece 7 kız çocuğu olduğunu belirtmektedir.\n" }, "Nezih Okuş": { "first_paragraph": "Nezih Okuş (1923, İzmir - 1990), Türk bürokrattır.\n" }, "Bedri Nazlıoğlu": { "first_paragraph": "Bedri Nazlıoğlu, (ö. 12 Nisan 1993), Türk bürokrat.\n" }, "İsmail Ustaoğlu": { "first_paragraph": "İsmail Ustaoğlu (1968, Düzce), Türk bürokrat. 10 Ağustos 2023 tarihinde Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Balıkesir Valisi olarak atanmıştır.[1][2]\n" }, "Kemal Hadımlı": { "first_paragraph": "Ahmet Kemal Hadımlı (d. 1 Mart 1908, İstanbul), Türk bürokrat.\n" }, "Turgut Göle": { "first_paragraph": "Turgut Göle (d. 1913, Göle - ö. 31 Ocak 2002), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Cahit Kıraç": { "first_paragraph": "Mustafa Cahit Kıraç (d. 1956, Elazığ), Türk bürokrat. Sırasıyla Şırnak, Aksaray, Sakarya, Adana, İzmir ve Diyarbakır valiliği yapmıştır.\n" }, "Necmeddin Kılıç": { "first_paragraph": "Necmeddin Kılıç, (d. 1960, Sivas) Türk bürokrat.\n" }, "Zeki Şanal": { "first_paragraph": "Zeki Şanal (d. 1950, Osmaniye, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Hikmet Baloğlu": { "first_paragraph": "Hikmet Baloğlu (d. 1919, Anamur, Mersin) - (ö. 28 Haziran 2000), Türk siyasetçidir.\n" }, "Tekin Alp": { "first_paragraph": "Tekin Alp (d. 1925, Hozat) - (ö. 19 Mayıs 2016), Türk bürokrat.\n" }, "Ali Kolat": { "first_paragraph": "Ali Kolat, (d. 1 Mayıs 1951, Darende, Malatya), Türk bürokrat.\n" }, "Behçet Güler": { "first_paragraph": "Behçet Güler, (d. 1932, Kırcaali, Bulgaristan - 18 Temmuz 2018, İstanbul, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Büyük": { "first_paragraph": "Mustafa Büyük, (d. 1957, Konya, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Nusret Dirim": { "first_paragraph": "Nusret Dirim (d. 1963, Niksar) Türk vali.\n" }, "Hakan Yusuf Güner": { "first_paragraph": "Hakan Yusuf Güner, (d. 1967, Ankara, Türkiye), Türk vali, bürokrat.\n" }, "Musa Kulaklıkaya": { "first_paragraph": "Musa Kulaklıkaya (d. 1 Nisan 1965, Konurören, Kadınhanı) Türk büyükelçi.\n" }, "Ekrem Anıt": { "first_paragraph": "Mahmut Ekrem Anıt (d. 1905, Çarşamba, Samsun) - (ö. 26 Aralık 1974), Türk siyasetçidir.\n" }, "Tülay Baydar": { "first_paragraph": "Tülay Baydar, (d. 1979'da Ağrı, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Akif Tığ": { "first_paragraph": "Akif Tığ (d. 2 Eylül 1944 Eğirdir Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Aydın Nezih Doğan": { "first_paragraph": "Aydın Nezih Doğan (d. 16 Mayıs 1962 Balâ, Ankara, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Ragıp Tartan": { "first_paragraph": "Ragıp Tartan (d. 1916, Bursa - ö. 24 Ağustos 2002), Danıştay başkanı.\n" }, "Ahmet Kayhan": { "first_paragraph": "Ahmet Kayhan (d. Nisan 1951, Kavak, Samsun, Türkiye) Türk bürokrat.\n" }, "Günay Özdemir": { "first_paragraph": "Günay Özdemir, (d. 1965, Çal), Türk bürokrat.\n" }, "İsmail Hakkı Baykal": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Baykal (1905, Gümüşhane - 29 Ocak 1970), Türk siyasetçi.\n" }, "Kemal Çeber": { "first_paragraph": "Kemal Çeber, (1972, Artova, Tokat), Türk bürokrat. 3 Temmuz 2023'ten beri Gaziantep valisidir.[1]\n" }, "Mahmut Yılbaş": { "first_paragraph": "Mahmut Yılbaş (d. 1941; Tarsus, Mersin, Türkiye), Türk bürokrat ve siyasetçi. 2006'da kurulan ve kurucuları arasında yer aldığı Türkiye Müdafaa-i Hukuk Partisi'nin başkanlığını yapmaktadır.\n" }, "Mehmet Makas": { "first_paragraph": "Mehmet Makas (d. 1975; Safranbolu, Karabük), Türk bürokrat. 9 Haziran 2020 tarihli cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Erzincan Valiliğine atandı.[1][2]\n" }, "Celalettin Ünseli": { "first_paragraph": "Celalettin Ünseli, (d. 1904 (r. 1320), Karadeniz Ereğli, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Erdoğan Bektaş": { "first_paragraph": "Erdoğan Bektaş, (d. 1960, Zonguldak, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Hüseyin Atak": { "first_paragraph": "Hüseyin Atak (d. 1 Şubat 1949, Şereflikoçhisar, Ankara, Türkiye) Türk bürokrat.\n" }, "Ali İhsan Su": { "first_paragraph": "Ali İhsan Su (d. 25 Haziran 1959, Konya), Türk bürokrattır.\n" }, "Ali Rıza Yaradanakul": { "first_paragraph": "Ali Rıza Yaradanakul, Türk bürokrat.\n" }, "Emrullah Zeybek": { "first_paragraph": "Emrullah Zeybek (d. 3 Şubat 1929, Boyalıca, İznik, Bursa) - (ö. 25 Aralık 2007), Türk bürokrat.\n" }, "Hakkı Albayrakoğlu": { "first_paragraph": "Hakkı Albayrakoğlu, (2 Nisan 1921, Kemaliye, Erzincan - ?), Türk bürokrat.\n" }, "Nurettin Aynuksa": { "first_paragraph": "Nurettin Aynuksa (d. 1906, İstanbul), (ö. 11 Haziran, 1985), Türk siyasetçi.\n" }, "Recep Soytürk": { "first_paragraph": "Recep Soytürk (d. 2 Nisan 1967, Karasu, Sakarya), Türk bürokrat.\n" }, "Osman Kaymak": { "first_paragraph": "Osman Kaymak (d. 1965, Bayburt, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "İsmail Dokuzoğlu": { "first_paragraph": "İsmail Dokuzoğlu, (d. 1931 İnebolu, Kastamonu Türkiye - ö. 31 Ekim 2004, Ankara, Türkiye), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Kemal Önal": { "first_paragraph": "Kemal Önal (d. 1946, İzmir), Türk bürokrat.\n" }, "Kurtuluş Şişmantürk": { "first_paragraph": "Kurtuluş Şişmantürk, (d. 1935, Keşan, Edirne[1] - ö. 9 Nisan 1986[2]) Türk bürokrat.\n" }, "Ömer Haliloğlu": { "first_paragraph": "Ömer Haliloğlu, (d. 1927; Düzköy - ö. 27 Şubat 2013, Ankara), Türk eski vali.\n" }, "Sait Koçak": { "first_paragraph": "Sait Koçak (d. 1908, Talas, Kayseri, Türkiye), (ö. 14 Haziran, 1991), Türk bürokrat.\n" }, "Seddar Yavuz": { "first_paragraph": "Seddar Yavuz (d. 1967, Eskişehir), Türk bürokrat.\n" }, "Melih Kemal Küçüktepepınar": { "first_paragraph": "Melih Kemal Küçüktepepınar (d. 1923, Adana) - (ö. 25 Ocak 2004), Türk siyasetçi.\n" }, "Tahir Akman": { "first_paragraph": "Turgut Göle (d. 1916, Atkaracalar, Çankırı) - (ö. 21 Temmuz, 1972), Türk siyasetçidir.\n" }, "Gündüz Beder": { "first_paragraph": "Gündüz Beder (d. 1952 Iğdır Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Enver Erdem": { "first_paragraph": "Enver Erdem (d. 1963, Elazığ), Türk siyasetçi.\n" }, "Doğan Pazarcıklı": { "first_paragraph": "Doğan Pazarcıklı, (d. 29 Mart 1939, Yenişehir, Bursa, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Şekip Yurdakul": { "first_paragraph": "Şekip Yurdakul (ö. 1961), Türk bürokrat.\n" }, "Şinasi Kuş": { "first_paragraph": "Şinasi Kuş (d. 1948 Nüzhetiye, Gölcük, Kocaeli) - (ö. 21 Kasım 2012 Göztepe, İstanbul[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Veysel Dalmaz": { "first_paragraph": "Veysel Dalmaz (d. 1958, Kumluca, Antalya - ö.3 Kasım 2017, Ankara) Türk bürokrat.\n" }, "Birol Ekici": { "first_paragraph": "Birol Ekici (d. 1969, Antalya) Türk bürokrat.\n" }, "Cahit Tutum": { "first_paragraph": "Cahit Tutum, (d. 1929, Arifiye, Sakarya – 29 Ocak 2021, Ankara[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Nuri Okutan": { "first_paragraph": "Nuri Okutan (d. 6 Aralık 1962; Eğirdir) Türk bürokrat.\n" }, "Şinasi Özdenoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Şinasi Özdenoğlu (1 Temmuz 1921, Gümüşhane - 12 Ocak 2019),[1] Türk Şair ve Siyasetçi.\n" }, "Nihat Canpolat": { "first_paragraph": "Nihat Canpolat (d. 1958, Yıldızeli), Çerkes asıllı Türk bürokrat.\n" }, "Aydın Özakın": { "first_paragraph": "Aydın Özakın, (d. 6 Haziran 1934, Mardin), Türk bürokrat.\n" }, "Firuz Demir Yaşamış": { "first_paragraph": "Firuz Demir Yaşamış (d. 1948, Ankara) Türk bürokrat ve akademisyen.\n" }, "Tuncer Perçinler": { "first_paragraph": "Tuncer Perçinler (d. 11 Kasım 1941, Kastamonu), Türk bürokrat.\n" }, "Oral Karaosmanoğlu": { "first_paragraph": "Oral Karaosmanoğlu (1927, Manisa - 2011), Türk bürokrat ve siyasetçidir.\n" }, "Osman Bedrettin Oğuz": { "first_paragraph": "Osman Bedrettin Oğuz, (d. 1925, Erzurum) - (ö. 3 Ekim 2009), Türk bürokrat.\n" }, "Tevfik Ziyaeddin Akbulut": { "first_paragraph": "Tevfik Ziyaeddin Akbulut, (d. 12 Nisan 1949, Kırcaali, Bulgaristan), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Cemalettin Sevim": { "first_paragraph": "Cemalettin Sevim, (ö. 3 Kasım 2008[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Çetin Birmek": { "first_paragraph": "Çetin Çelikten Birmek, (d. 15 Ekim 1933 - 2 Mayıs 2017, İstanbul[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Osman Derya Kadıoğlu": { "first_paragraph": "Osman Derya Kadıoğlu (d. 1952, Adana, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Ali Celalettin Coşkun": { "first_paragraph": "Ali Celalettin Coşkun (1916, Nazilli, Aydın - 28 Aralık 1976), Türk siyasetçidir.\n" }, "Musa Küçükkurt": { "first_paragraph": "Musa Küçükkurt (d. 11 Nisan 1962, Pınarkaya, Ergani, Diyarbakır), Türk bürokrat.\n" }, "Rasim Baş": { "first_paragraph": "Rasim Baş, Türk bürokrat.\n" }, "Suat Ergünek": { "first_paragraph": "A. Suat Ergünek, (d. 1924 Bursa) - (ö. 20 Temmuz 2001, İzmir), Türk bürokrat\n" }, "Turhan Ayvaz": { "first_paragraph": "Turhan Ayvaz, (d. 1960, Baklan, Denizli, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Saraçoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Saraçoğlu (d. 1919, Uşak), Türk bürokrat.\n" }, "Numan Aksoy": { "first_paragraph": "Mehmet Numan Aksoy (1890, İbradı, Antalya - 20 Kasım 1949), Türk siyasetçidir.\n" }, "Selahattin Hatipoğlu": { "first_paragraph": "Selahattin Hatipoğlu (d. 1949, Bayburt, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Ersin Yazıcı": { "first_paragraph": "Ersin Yazıcı, (d. 1969 Gümüşova, Düzce, Türkiye), Türk bürokrat. 9 Ağustos 2023 tarihli Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Malatya'ya vali olarak atandı.[1]\n" }, "Mehmet Hazer": { "first_paragraph": "Mehmet Hazer, (d. 1917, Kars) - (ö. 25 Aralık 1987), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Nusret Miroğlu": { "first_paragraph": " Nusret Miroğlu (d. Bayburt, 1947) Türk bürokrat.\n" }, "Nevzat Taşdan": { "first_paragraph": "Nevzat Taşdan (d. 1962: Erciş, Van, Türkiye); Türk avukat, yazar ve bürokrat.\n" }, "Bekir Suphi Aktan": { "first_paragraph": "Bekir Suphi Aktan, (1908, Serfiçe - 1985) Türk bürokrat.\n" }, "Lütfi Fikret Tuncel": { "first_paragraph": "Lütfi Fikret Tuncel (d. 1934, Bor, Niğde, Türkiye - ö. 24 Ağustos 2021[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Nevzat Turhan": { "first_paragraph": "Nevzat Turhan, (d. 1948, Akçakoca, Düzce), Türk bürokrat.\n" }, "Ömer Toraman": { "first_paragraph": "Dr. Ömer Toraman (1967, Erzurum), Türk bürokrattır. 2021 yılı itibari ile Elazığ Valiliği görevini sürdürmektedir.[1]\n" }, "Ramazan Sodan": { "first_paragraph": "Ramazan Sodan (d.1952 Beyşehir, Konya, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Said Vakkas Gözlügöl": { "first_paragraph": "Said Vakkas Gözlügöl (d. 1965, Kahramanmaraş, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Ali Hamza Pehlivan": { "first_paragraph": "Ali Hamza Pehlivan (1977, Hemşin, Rize), Türk bürokrat. 12 Mayıs 2022'de Mersin valisi olarak atandı ve 21 Mayıs 2022'de göreve başladı.[1]\n" }, "Mekki Keskin": { "first_paragraph": "Ahmet Mekki Keskin (1911, Konya) - 24 Ocak 1981, İstanbul), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muharrem Bartın": { "first_paragraph": "Muharrem Bartın (d. 1939, Çarşamba, Samsun), Türk siyasetçidir.\n" }, "Necati Bilican": { "first_paragraph": "Necati Bilican, (d. 1941, Özbaşı, Posof, Ardahan Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Eşref Erkut": { "first_paragraph": "Ali Eşref Erkut, (d. 1906 r. 1322 Edirne) - (ö. 20 Ağustos 1983), Türk bürokrat.\n" }, "Köprülülü Hamdi": { "first_paragraph": "Köprülülü Hamdi Bey, (1888 - 18 Şubat 1920), Türk asker ve bürokrat.\n" }, "Zeynel Abidin Özmen": { "first_paragraph": "Zeynel Abidin Özmen (1890, Niğde - 20 Ağustos 1966, Mudanya), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Kişioğlu": { "first_paragraph": "Hasan Kişioğlu, (d. 1882, Harput) - (ö. 1953), Türk siyasetçidir.\n" }, "Emrullah Barkan": { "first_paragraph": "Emrullah Barkan, (d. 1878, Bingazi) - (ö. 6 Ocak 1952), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Nazım Başlamışlı": { "first_paragraph": "Hüseyin Nazım Başlamışlı, (d. 1916, Erzin, Hatay[1]) Türk bürokrat.\n" }, "Necati Develioğlu": { "first_paragraph": "Necati Develioğlu, (d. 1935, Develi, Kayseri), Türk siyasetçi.\n" }, "Niyazi Dalokay": { "first_paragraph": "Niyazi Dalokay (d. 1910[1][2] - ö. 3 Temmuz 1967[1][2]), 1960'lı yılların başında çeşitli mülki amirliklerde bulunmuş, 30 Ağustos 1964 İzmir olayları nedeniyle Merkez'e alındıktan sonra genç yaşta vefat etmiş bir bürokrattır.\n" }, "Ali Fuat Atik": { "first_paragraph": "Ali Fuat Atik (1975, Trabzon), Türk bürokrat. 9 Haziran 2020 tarihinde cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile birlikte Denizli Valiliğine atanmıştır.[2][3]\n" }, "Süleyman Kahraman": { "first_paragraph": "Süleyman Kahraman, (d.1956, Kırıkkale, Türkiye), Türk bürokrat. Karaman Valiliği, Erzincan Valiliği ve Merkez Valileri Grup Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur.\n" }, "Mustafa Yörükoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Yörükoğlu, (d. 1922; Damlapınar Konya Türkiye-ö. 29 Ekim 2000), Türk bürokrat.\n" }, "Orhan Işın": { "first_paragraph": "Orhan Işın 1978 ile 1979 yılları arasında Mihalıççık, 1988 ile 1992 yılları arasında Ünye kaymakamlıkları ile 1999 ile 2003 yılları arasında Hakkâri ve 2003 ile 2006 yılları arasında Manisa valilikleri yapmış bürokrattır. 2 çocuk sahibidir.\n" }, "Bayram Turan Çetin": { "first_paragraph": "Bayram Turan Çetin (1926, Görele, Giresun, öl. Ankara 14 Ocak 2017), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şükrü Yaşın": { "first_paragraph": "Mehmet Şükrü Yaşin[1] (d. 1882, İnegöl - ö. 18 Ekim 1941), Türk bürokrat.\n" }, "Abdulkadir Sarı": { "first_paragraph": "Abdulkadir Sarı (d. 1953, Kadirli, Osmaniye)[1], Türk bürokrat.\n" }, "Ali Rıza Ulusman": { "first_paragraph": "Ali Rıza Ulusman (1902, Kırşehir - 5 Şubat 1986), Türk siyasetçidir.\n" }, "Alpaslan Karacan": { "first_paragraph": "Alparslan Karacan, (d. 1943[1] Nevşehir, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Zübeyir Kemelek": { "first_paragraph": "Zübeyir Kemelek (1954, Yerli, İskilip, Çorum - 21 Şubat 2014, Malatya), Türk bürokrat.\n" }, "Fevzi Baysan": { "first_paragraph": "Fevzi Baysan, (? - ?), Türk bürokrat.\n" }, "Sahip Örge": { "first_paragraph": "İ. Sahip Örge veya Saib İhsan Örge (1894; Üsküdar, İstanbul - 1969), Türk bürokrat.\n" }, "Bülent Bayraktar": { "first_paragraph": "Bülent Bayraktar (1970, Vezirköprü, Samsun), Türk bürokrat\n" }, "Hüseyin Önal": { "first_paragraph": "Hüseyin Önal (d. 1 Ocak 1949, Osmaniye), Türk bürokrat ve politikacı.\n" }, "Şeref Tolungüç": { "first_paragraph": "Şeref Tolungüç, (d. 1920, ö. 1992)[1]Türk bürokrat.\n" }, "Erdoğan Gürbüz": { "first_paragraph": "Erdoğan Gürbüz, (d. 6 Nisan 1942, Darende, Malatya), Türk bürokrat.\n" }, "Özlem Bozkurt Gevrek": { "first_paragraph": "Özlem Bozkurt Gevrek, Türkiye'nin 2006 başı itibarıyla mevcut 22 kadın kaymakamından biridir.\n" }, "Ahmet Okur (bürokrat)": { "first_paragraph": "Ahmet Okur (d. 1966, Hatay), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "İsa Küçük": { "first_paragraph": "İsa Küçük (d. 1957, Konya, Türkiye), Türk bürokrat ve yazar.\n" }, "Yücel Yavuz": { "first_paragraph": "Yücel Yavuz (1966, Safranbolu, Türkiye - 6 Eylül 2023, Ankara, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Osman Nuri Tekeli": { "first_paragraph": "Osman Nuri Tekeli, (1893 (Rumi 1309), İbradı, Antalya - 3 Şubat 1976, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Demir (1941 doğumlu bürokrat)": { "first_paragraph": "Mustafa Demir, (d. 1941), Türk bürokrat.\n" }, "Mustafa Rasih Özbek": { "first_paragraph": "Mustafa Rasih Özbek (d. 11 Mayıs 1945, Niğde, ö. 6 Aralık 2022, Çanakkale[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Necati Şentürk": { "first_paragraph": "Necati Şentürk, (d. 4 Nisan 1953, Erzincan), Türk bürokrat.\n" }, "Refik Arslan Öztürk": { "first_paragraph": "Refik Arslan Öztürk (d. 1949, Yozgat, Türkiye - 14 Kasım 2020, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "İbrahim Şahin (vali)": { "first_paragraph": "İbrahim Şahin, (d. 1933, ö. 29 Aralık 2020, Ankara[1]) Türk Bürokrat. \n" }, "Cemal Tarlan": { "first_paragraph": "Cemal Tarlan (d. 1913, İstanbul) - (ö. 30 Mart 2005), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Öğütçen": { "first_paragraph": "Hüseyin Öğütçen (18 Nisan 1923; Sarıcaali, İpsala, Edirne - 23 Ağustos 2012), Türk bürokrat.\n" }, "Hilmi Öztürk": { "first_paragraph": "Hilmi Öztürk (d. 1923, Kabacı) - (ö. 1 Ocak 2013), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muharrem Göktayoğlu": { "first_paragraph": "Muharrem Göktayoğlu, (d. 1939, Polatlı), Türk bürokrat.\n" }, "Necmettin Kalkan": { "first_paragraph": "Necmettin Kalkan, (d. 1967, Malatya, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Halil Ulusoy": { "first_paragraph": "Halil Ulusoy (d. 1955, Çamlıdere, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Kazım Arat": { "first_paragraph": "Kazım Arat, (1904, Divriği, Sivas - 1964), Türk bürokrat.\n" }, "Seyit Faruk Önder": { "first_paragraph": "Seyit Faruk Önder (d. 1916, Konya) - (ö. 24 Ocak 1998), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yakup Bozdağ": { "first_paragraph": "Bozağazade Feşe (veya Paşo) Yakup Bozdağ (d. 1887, Pazarcık,Kahramanmaraş) - (ö.1 Ocak 1948) Türk siyasetçi,kaymakam\n" }, "Mustafa Tutulmaz": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Recep Birsin Özen": { "first_paragraph": "Recep Birsin Özen (d. 1941, İstanbul - ö. 18 Nisan 2018, İstanbul), Türk bürokrat.\n" }, "Ahmet Aydın (bürokrat)": { "first_paragraph": "Ahmet Aydın (d. 1967, Çivril, Denizli), Türk bürokrat.\n" }, "Vedat Büyükersoy": { "first_paragraph": "Vedat Büyükersoy (d. 2 Nisan 1964, Çanakkale), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Erdoğan (1964 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Erdoğan (1 Ocak 1964, Ortaca, Muğla) MHP Muğla Milletvekili.\n" }, "Eşref Ayhan": { "first_paragraph": "Eşref Ayhan (d. 1913, Karabedirler, Çivril, Uşak), (ö. 19 Haziran, 1971), Türk siyasetçidir.\n" }, "İrfan Balkanlıoğlu": { "first_paragraph": "İrfan Balkanoğlu (d. 1960 Sungurlu Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "İsmet Hilmi Balcı": { "first_paragraph": "İsmet Hilmi Balcı (d. 1933, Tutak, Ağrı) - (ö. 28 Şubat, 2010), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muzaffer Dilek": { "first_paragraph": "Muzaffer Dilek (d. 1949 Aksaray[1]) Türk Vali ve Danıştay Üyesi.\n" }, "İzzettin Küçük": { "first_paragraph": "İzzettin Küçük, (d. 11 Kasım 1964, Tortum, Erzurum, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Niyazi Akı": { "first_paragraph": "Niyazi Akı (1913, Bilecik - 30 Eylül 1992, Bandırma), eski İstanbul valisi.\n" }, "Yavuz Erkmen": { "first_paragraph": "Yavuz Erkmen (d. 1956, Çorlu, Tekirdağ, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Kadri Eroğan": { "first_paragraph": "Kadri Eroğan (1911, Hacıbektaş, Nevşehir - 17 Nisan 1997), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yener Ünlüer": { "first_paragraph": "Yener Ünlüer (d. 9 Ağustos 1941, Erzurum), emekli validir.\n" }, "Celalettin Tüfekçi": { "first_paragraph": "Celalettin Tüfekçi, (d. 22 Kasım 1925 Van - ö. 11 Temmuz 2013[1]), Türk bürokrat.\n" }, "İbrahim Sıtkı Hatipoğlu": { "first_paragraph": "İbrahim Sıtkı Hatipoğlu, (d.21 Eylül 1923, Polatlı - ö. 17 Aralık 2010), Türk bürokrat ve siyasetçi. 13. Gençlerbirliği SK Başkanıdır.\n" }, "Namık Kemal Şentürk": { "first_paragraph": "Namık Kemal Şentürk, (d.24 Temmuz 1922, Merzifon, - ö.20 Nisan 2020), Türk devlet adamı ve siyasetçi.\n" }, "Zekeriya Şarbak": { "first_paragraph": "Zekeriya Şarbak, (d. 1962, Tavas, Denizli), Türk bürokrat.\n" }, "Selami Teker": { "first_paragraph": "Selami Teker (d. 22 Şubat 1937 - ö. 6 Mayıs 2013), Türk bürokrat.\n" }, "İbrahim Halil Çomaktekin": { "first_paragraph": "İbrahim Halil Çomaktekin, (d. 1970, Mardin), Türk bürokrat.\n" }, "Nihat Danışman": { "first_paragraph": "Nihat Danışman, Türk bürokrat.\n" }, "Haşim İşcan": { "first_paragraph": "Haşim İşcan (1898 - 11 Mart 1968), Eski İstanbul belediye başkanı.\n" }, "Hüseyin Aydemir": { "first_paragraph": "Hüseyin Aydemir (d. 1924, Camicedit) - (ö. 5 Şubat 2013, İzmir[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Kadri Üçok": { "first_paragraph": "Mehmet Kadri Üçok (d. 1881, Diyarbakır – ö. 29 Mayıs 1958, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Ünal Özgödek": { "first_paragraph": "Ünal Özgödek, (d. 1935, Erzurum, Türkiye) - (ö. 23 Mayıs 1989), Türk bürokrat.\n" }, "Bedri Eser": { "first_paragraph": "Bedri Eser (1924, Elazığ - ?), Türk bürokrattır.\n" }, "Mehmet Aldan": { "first_paragraph": "Mehmet Aldan (1923, Isparta - 24 Ocak 2012, Ankara), Türk bürokrattır.\n" }, "İbrahim Şahin (bürokrat)": { "first_paragraph": "İbrahim Şahin (d. 1962, Amasya, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Kadir Çalışıcı": { "first_paragraph": "Kadir Çalışıcı, (d. 1945, Afyonkarahisar, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "İhsan Dede": { "first_paragraph": "İhsan Dede, (d.1931 Bor, Niğde) - (ö.20 Eylül 2009), Türk bürokrat.\n" }, "Erol Çakır": { "first_paragraph": "Erol Çakır (d. 1943, Çankırı), Türk bürokrat ve siyasetçi. İzmir ve İstanbul eski valisi.\n" }, "Ali Rıza Aydos": { "first_paragraph": "Ali Rıza Aydos, Türk bürokrat.\n" }, "Celal Turgut Güvenç": { "first_paragraph": "Celal Turgut Güvenç, (1923, Diyarbakır, Türkiye - 29 Kasım 2006, Ankara, Türkiye), Türk bürokrattır.\n" }, "Kemal Eren": { "first_paragraph": "Kemal Eren, (d. 1910, Amasya) - (ö. 3 Kasım 1993), Türk siyasetçidir.\n" }, "Murat Koca": { "first_paragraph": "Murat Koca, (d. 1955, Ereğli, Konya), Türk bürokrat.\n" }, "Cahit Ortaç": { "first_paragraph": "Hüseyin Cahit Ortaç (d. 1908, Selanik - ö. 13 Aralık 1980), Türk siyasetçi\n" }, "İbrahim Etem Kılıçoğlu": { "first_paragraph": "İbrahim Etem Kılıçoğlu, (1922, Tirebolu, Giresun - 28 Kasım 1988), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmet Gürbüz Civelek": { "first_paragraph": "İsmet Gürbüz Civelek, (d. 1958, Rize, Türkiye) - (ö. 21 Nisan 2003, İzmir, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Seyfullah Hacımüftüoğlu": { "first_paragraph": "Seyfullah Hacımüftüoğlu (2 Şubat 1960) Türk bürokrat. Mevcut Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri.\n" }, "Alaattin Turhan": { "first_paragraph": "Alaattin Turhan, (d.10 Mayıs 1941) Türk bürokrat. 1968-1971 yılları arasında Şabanözü Kaymakamlığı [1], 1985-1988 yılları arasında Mardin[2], 1988-1991 yılları arasında Çankırı Valiliği [3] görevlerini yürüten Turhan, 2003-2006 yılları arasında yürütmekte olduğu Nevşehir[4] Valiliği görevinden emekliye ayrılmıştır.[5]\n" }, "Ron Edwards (Avustralyalı politikacı)": { "first_paragraph": "Ronald Frederick \"Ron\" Edwards (doğum 2 Temmuz 1945) emekli Avustralyalı politikacıdır.\n" }, "Jacques Pierre Brissot": { "first_paragraph": "Jacques Pierre Brissot (15 Ocak 1754 - 31 Ekim 1793), Girondistenlerin Fransız Meclisindeki sözcüsüdür. Daha sonra bu gruba başkanlık da etmiştir. Kendisi Fransız İhtilali döneminin en etkili isimlerinden biridir. Krala olan yakınlığı, içten içe Monarşist bir insan oluşu onu da diğer benzerleri gibi giyotin'in yoluna sevk etti. Jakobenler kulübünde yaptığı bir konuşma esnasında iyiden iyiye savaşın gerekli olduğunu, başka çıkar yol olmadığını açıklaması Jakobenlerin çok tepkisini çekmişti. En büyük rakibi jakobenlerin en önemli isimlerinden biri olan Maximilien de Robespierre'dir. İhtilal sonrasında Paris belediye meclisinde, Fransız Meclisinde ve yeni anayasanın hazırlanması için kurulan komisyonda önemli görevler almıştır.\n" }, "Anar Memmedhanov": { "first_paragraph": "Anar Cemaloğlu Memethanov (Azerbaijani 20 Temmuz 1970, Bakü, Azerbaycan – 23 Nisan 2011, Bakü, Azerbaycan ) Azerbaycan Ulusal Meclisi Üyesi, sosyal aktivist ve Parni iz Baku KVN takımının kaptanıydı.\n" }, "Dimitır Blagoev": { "first_paragraph": "Dimitır Blagoev (Bulgarca: Димитър Благоев Dimitar Blagoev, d. 14 Haziran 1856 – ö. 7 Mayıs 1924) Bulgar siyasi lider. Bulgar Komünist Partisi'nin kurucularından.\n" }, "Georgi Mihov Dimitrov": { "first_paragraph": "Georgi Mihov Dimitrov (Bulgarca: Георги Михов Димитров; 15 Nisan 1903 Yeniçiftlik – 21 Kasım 1972), bilinen diğer adıyla Gemeto (Гемето, \"The G. M.\") Bulgar siyasetçi. 1930 - 1940 yılları arsında komünizm ve nazizm karşıtlığının en önemli figürlerindendi.\nG. M. Dimitrov Tekirdağ'ın Ereğli ilçesine bağlı Yeniçiftlik kasabasında doğdu. 1913 yılında Balkan Savaşı çıkması üzerine ailesi ile birlikte Bulgaristan'ın Lofça iline göç etti.\n" }, "Lütfi Mestan": { "first_paragraph": "Lütfi Ahmed Mestan (Bulgar: Лютви Ахмед Местан, 24 Aralık 1960; Çorbacılar, Kırkova, Kırcaali[1][2]), Türk asıllı Bulgaristan'lı siyasetçi, 19 Ocak 2013 tarihinden 24 Aralık 2015 tarihine kadar Hak ve Özgürlükler Hareketi Genel Başkanı oldu.[3]\n" }, "Mustafa Karadayı": { "first_paragraph": "Mustafa Sali Karadayı, Bulgar siyasetçi ve Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) mevcut başkanıdır.[1]\n" }, "Şakir Zümre": { "first_paragraph": "Şakir Zümre (d. 1885, Varna - ö. 16 Haziran 1966) Cumhuriyet döneminin ilk sanayicisi, İstiklal Savaşı'nın ilk Türk özel \"uçak bombası\" fabrikasının kurucusu, hukukçu.[kaynak belirtilmeli]\n" }, "Vahtang Kikabidze": { "first_paragraph": "Vahtang Kikabidze ya da Buba (Gürcüce: ბუბა, Gürcüce: ვახტანგ კიკაბიძე; 19 Temmuz 1938 - 15 Ocak 2023), Gürcü şarkıcı, aktör, senarist, yapımcı, besteci ve siyasetçidir.[1][2][3]\n" }, "Berit Ås": { "first_paragraph": "Berit Ås (10 Nisan 1928, Fredrikstad, Norveç), Norveçli bir politikacı, psikolog ve feministtir. Şu anda Oslo Üniversitesi'nde sosyal psikolojinin emekli profesörüdür. Sosyalist Sol Parti'nin ilk lideri (1975-1976) ve Norveç Parlamentosu üyesi olarak (1973-1977) hizmet vermiştir. Ayrıca Norveç İşçi Partisi için 1969-1973 ve Sosyalist Sol Parti[1] için 1977-1981 yedek üye olarak görev yapmıştır. Uluslararası alanda \"üstünlük baskısı teknikleri\"ni belirlemesiyle bilinmektedir ve araştırma ilgi alanları arasında feminist ekonomi ve kadın kültürü de yer almaktadır. Kopenhag Üniversitesi, Saint Mary's Üniversitesi (Halifax) ve Uppsala Üniversitesi'nden fahri doktora dereceleri bulunmakta olup, 1997 yılında Rachel Carson Ödülü ve St. Olav Nişanı'nı almıştır.\n" }, "Bjarne Solberg": { "first_paragraph": "Bjarne Solberg (6 Mayıs 1877 - 16 Ocak 1928), Norveçli bir doktor ve Muhafazakâr Parti'den siyasetçiydi.\n" }, "Egil Solin Ranheim": { "first_paragraph": "Egil Solin Ranheim (3 Eylül 1923, Vinje - 29 Haziran 1992), İşçi Partisi için Norveçli bir politikacıydı.\n" }, "İbrahim Hananu": { "first_paragraph": "İbrahim Hananu veya İbrahim Hanano (1869-1935) (Arapça : إبراهيم هنانو) bir Osmanlı Kürt belediye yetkilisi ve daha sonra kuzey Suriye'deki Fransız varlığına karşı çıkan bir isyanın lideriydi. Kuzey Suriye'de önemli miktarda toprak sahibi olan Kürt kökenli ailenin üyesiydi.[1][2]\n" }, "Lütfi el-Haffar": { "first_paragraph": "Lütfi el-Haffar (Arapça: لطفي الحفار) (18 Şubat 1885 - 4 Şubat 1968)[1] Suriyeli bir iş adamı ve siyasetçidir. Ulusal Blok'un kurucu üyesiydi ve 1939'da Suriye'nin 11. başbakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Sabah Fahri": { "first_paragraph": "Sabah Fahri (Arapça: صباح فخري), (d. 2 Mayıs 1933 – ö. 2 Kasım 2021) 20. yüzyılın önde gelen Arap şarkıcısı.\n" }, "Sabri el-Aseli": { "first_paragraph": "Sabri el-Aseli (Arapça: صبري العسلي; 1903 - 13 Nisan 1976) Suriyeli bir siyasetçidir ve üç kez Suriye başbakanı olmuştur. Ayrıca 1958 yılında Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin başkan yardımcısı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Azem Hajdari": { "first_paragraph": "Azem Hajdari (Arnavutça: ˈazɛm hajdaˈɾi, 11 Mart 1963 - 12 Eylül 1998), Arnavut siyasetçi. 1990-1991 yıllarında Arnavutluk'ta Marksizm-Leninizm'in çöküşüne yol açan öğrenci hareketinin lideriydi. Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'nin sona ermesinin ardından Arnavutluk Demokratik Partisi'nin (PP) milletvekili oldu. Arnavutluk'ta demokratik dönemin başlangıcını simgeleyen siyasetçilerden biridir.[2][3] Arnavutluk Meclisi'nin bir üyesi ve Savunma Komisyonu Başkanı idi. 12 Eylül 1998'de Tiran'da gerçekleştirilen bir suikast sonucu öldürüldü.[4]\n" }, "Damian Green": { "first_paragraph": "Damian Howard Green, (d. 17 Ocak 1956) Britanyalı siyasetçi.\n" }, "Mark Sykes": { "first_paragraph": "Sir Mark Sykes (16 Mart 1879 - 16 Şubat 1919, Paris); İngiliz yazar, diplomat, asker ve gezgin. Varsıl bir ailenin oğluydu. Üç yaşındayken annesi Katolikliğe geçince o da Katolik oldu. Daha yedi yaşındayken babası onu Doğu' ya bir seyahate götürmüştü. Katoliklik ve Doğu' ya yaptığı yolculuklar yaşamına yön verecekti.\n" }, "Bärbel Bas": { "first_paragraph": "Bärbel Bas (d. 3 Mayıs 1968) 2021'den beri Federal Meclis Başkanı olarak görev yapan Duisburglu bir Alman politikacıdır (SPD).[1] 2009'daki federal seçimden bu yana Alman Federal Meclisi üyesidir. 2019-2021 yılları arası başkan Rolf Mützenich liderliğindeki SPD meclis grubunun başkan yardımcısı olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Ekin Deligöz": { "first_paragraph": "Ekin Deligöz (21 Nisan 1971; Tokat, Türkiye), Birlik 90/Yeşiller üyesi Alman Federal Meclisi milletvekili Türk-Alman siyasetçi.\n" }, "Ricarda Lang": { "first_paragraph": "Ricarda Lang (17 Ocak 1994), Birlik 90/Yeşiller'in eş başkanı Alman siyasetçidir.\n" }, "Walter Raleigh": { "first_paragraph": "Sir Walter Raleigh (d. c.1552 - ö. 29 Ekim 1618); İngiliz aristokrat, asker, denizci, kâşif, yazar ve şair. I. Elizabeth dönemindeki başarıları ile Sir unvanını almıştır.\n" }, "Raif Denktaş": { "first_paragraph": "Oxford Üniversitesi\n" }, "Kipros Hrisostomidis": { "first_paragraph": "Kypros Chrysostomides (Yunanca: Κύπρος Χρυσοστομίδης, 5 Temmuz 1942 - 1 Aralık 2022[1]), Baf'ın Kathikas köyünde doğan Kıbrıslı siyasetçi ve Kıbrıs Parlamentosu üyesidir.[2]\n" }, "Vasos Lissaridis": { "first_paragraph": "Vasos Lissaridis (Yunanca: Βάσος Λυσσαρίδης, 13 Mayıs 1920, Lefkara - 26 Nisan 2021, Lefkoşa), Kıbrıslı Rum doktor ve siyasetçi. 1985-1991 yılları arasında Kıbrıs Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi Başkanı olarak görev aldı ve EDEK partisinin kuruluşunda yer aldı. EOKA'da aktif rol oynayan Lissaridis, Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ve başpiskopos III. Makarios'un da kişisel doktorluğunu yaptı.\n" }, "Guo Moruo": { "first_paragraph": "Guo Moruo (Çince: 郭沫若; pinyin: Guō Mòruò; d. 16 Kasım 1892, Leshan, Siçuan; ö. 12 Haziran 1978, Pekin; doğum ismi Guō Kāizhēn 郭開貞 / 郭开贞); Çinli yazar, şair, siyasetçi, senaryo yazarı, tarihçi, arkeolog ve antik yazı uzmanı.[1]\n" }, "Lei Jun": { "first_paragraph": "Lei Jun (Çince: 雷军; 16 Aralık 1969, Xiantao, Hubei, Çin), Çinli milyarder, girişimci ve hayırsever, Haziran 2018'de Hong Kong Menkul Kıymetler Borsası'na kaydolduktan sonra dünyanın en büyük teknolojik alet üreticilerinden biri olan Xiaomi'yi kurdu.[3]\n" }, "Filon Ktenidis": { "first_paragraph": "Filon Ktenidis (Φίλων Κτενίδης) (1889 - 13 Temmuz 1963) Pontus Rumu oyun yazarı, muhasebeci, gazeteci, doktor ve Yunanistan'ın Vermiou kentindeki Panagia Soumela Manastırı'nın kurucusudur.\n" }, "Konstantinos Smolenskis": { "first_paragraph": "Konstantinos Smolenskis veya Smolents (Yunanca: Κωνσταντίνος Σμολένσκης/Σμόλεντς; 1843 - 1915), bir Yunan Ordusu subayıydı. Habsburg Monarşisine yerleşen ve Yunan İsyanı'ndan sonra Yunanistan'a dönen bir Arumen ailesinin torunu, kariyerinin başlarında iyi eğitimli ve yetenekli bir subay olarak seçildi. Özellikle, Velestin Muharebesi'nde Yunan savunucularına liderlik ettiği 1897 Yunan-Türk Savaşı'nda kendisini öne çıkardı. Bu onu ulusal bir kahraman haline getirdi ve yaygın bir popülerlik kazandı; Yunan Parlamentosu üyeliğine iki kez seçildi ve iki kez Askeri İşler Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Angeliki Laiu": { "first_paragraph": "Angeliki Laiu (Yunanca: Αγγελική Λαΐου; Atina, 6 Nisan 1941 – Boston, 11 Aralık 2008), Yunan Bizantolog.\n" }, "Kullanıcı:Bekenbey12/William Longchamp": { "first_paragraph": " \n" }, "Francis Bacon": { "first_paragraph": "Francis Bacon (okunuş: frensıs beykın[1]; 22 Ocak 1561 - 9 Nisan 1626); İngiliz filozof, bilim insanı, avukat, hukukçu, devlet adamı ve yazar.\n" }, "William Longchamp": { "first_paragraph": " \n" }, "Albrecht Höhler": { "first_paragraph": "Albrecht \"Ali\" Höhler (30 Nisan 1898 - 20 Eylül 1933), Roter Frontkämpferbund üyesiydi. Berlin'de Nazi Partisi'nin SA Birlikleri yerel lideri olan Horst Wessel'i öldürmesiyle tanınmıştır. Naziler iktidara geldikten sonra Höhler hapisten çıkarıldı ve SA tarafından öldürüldü.\n" }, "Hans-Georg Gadamer": { "first_paragraph": "Hans Georg Gadamer (11 Şubat 1900 - 13 Mart 2002), yorumbilgisine (hermenötik) yaptığı katkılarla bilinen ünlü Alman felsefeci.\n" }, "Georg Elser": { "first_paragraph": "Johann Georg Elser (d. 4 Ocak 1903; Hermaringen, Württemberg, Alman İmparatorluğu - ö. 9 Nisan 1945; Dachau Toplama Kampı, Münih, Nazi Almanyası), 1939'da Münih'teki Bürgerbräukeller birahanesinde Adolf Hitler'e karşı suikast girişiminde bulunan Alman marangozdur.\n" }, "Günther von Kluge": { "first_paragraph": "Hans Günther von Kluge (30 Ekim 1882; Posen - 19 Ağustos 1944; Metz, Lothringen), Almanya'nın subayı ve Nazi Almanyası'nın Generalfeldmarschall'i.\n" }, "Franz Halder": { "first_paragraph": "Franz Halder (30 Haziran 1884, Würzburg, Bavyera - 2 Nisan 1972, Aschau im Chiemgau, Oberbayern, Bavyera), Almanya'nın topçu subayı ve Nazi Almanyası'nın Generaloberst'i.\n" }, "Kurt von Hammerstein-Equord": { "first_paragraph": "Kurt Freiherr von Hammerstein-Equord (26 Eylül 1878 - 25 Nisan 1943), Reichswehr dönemi boyunca başkomutan olarak hizmet eden Alman Generaloberst. O, Hitler ve Nazi Rejiminin ateşli bir rakibi olmasıyla ünlüydü.\n" }, "Kurt Huber": { "first_paragraph": "Kurt Huber (d. 24 Ekim 1893 - ö. 13 Temmuz 1943), Nazi Almanyası'na karşı direniş yürüten Beyaz Gül grubunun bir üyesiydi.\n" }, "Till Lindemann": { "first_paragraph": "Till Lindemann (d. 4 Ocak 1963, Leipzig), Alman vokalist, şair ve oyuncudur. En çok Rammstein adlı Alman metal grubunun şarkı sözü yazarı ve vokalisti olarak bilinir.[1]\n" }, "Heinrich Mann": { "first_paragraph": "Luiz Heinrich Mann (d. 27 Mart 1871 Lübeck; ö. 11 Mart 1950 Santa Monica, Kaliforniya) Alman yazardır. Eserlerinde toplumsal konuları ele almıştır. Özellikle 2. Wilhelm dönemindeki Alman toplumunun otoriter yapısını sert şekilde eleştirmesiyle tanınmıştır. Thomas Mann'ın ağabeyidir.\n" }, "Klaus Mann": { "first_paragraph": "Klaus Heinrich Thomas Mann (d. 18 Kasım 1906, Münih ö. 21 Mayıs 1949, Cannes, Fransa), Alman yazar.\n" }, "Sophie Scholl": { "first_paragraph": "Sophia Magdalena Scholl (d. 9 Mayıs 1921 – ö. 22 Şubat 1943), Alman öğrenci ve Nazi karşıtı siyasi eylemci. Nazi Almanyası'nda Beyaz Gül adlı şiddet içermeyen direniş grubunun aktif üyesiydi.[1][2]\n" }, "Conrad Veidt": { "first_paragraph": "Hans Walter Conrad Veidt (22 Ocak 1893 - 3 Nisan 1943) Alman sinema oyuncusu.\n" }, "Marlene Dietrich": { "first_paragraph": "Maria Magdalena Dietrich, bilinen adıyla Marlene Dietrich (d. 27 Aralık 1901, Berlin - ö. 6 Mayıs 1992, Paris), Alman asıllı Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcıdır.\n" }, "Walt Disney": { "first_paragraph": "Walter Elias \"Walt\" Disney (5 Aralık 1901, Illinois – 15 Aralık 1966, Kaliforniya); Amerikalı yapımcı, yönetmen, senarist, seslendirmen ve animatör.[1]\n" }, "Efraim Zuroff": { "first_paragraph": "Efraim Zuroff (İbranice: אפרים זורוף; d. 5 Ağustos 1948), Nazi ve faşist savaş suçlularının yargı önüne çıkarılmasında kilit rol oynamış, Amerika doğumlu İsrailli bir tarihçi ve Nazi avcısıdır. Kudüs'teki Simon Wiesenthal Center ofisinin direktörü olan Zuroff, Wiesenthal Merkezi için dünya çapındaki Nazi savaş suçları araştırmalarının koordinatörüdür ve en çok aranan Nazi savaş suçlularının bir listesini içeren dünya çapındaki Nazi savaş suçlularının soruşturulması ve kovuşturulmasına ilişkin yıllık \"Durum Raporu\"nun yazarıdır.[2]\n" }, "Adam Kokesh": { "first_paragraph": "Adam Charles Kokesh (d. 1 Şubat 1982), Amerikalı liberteryen talk show sunucusu, aktivist ve Özgürlük’ün yazarı.\n" }, "Lewis Mumford": { "first_paragraph": "Lewis Mumford (18 Ekim 1895, New York - 26 Ocak 1990, New York), Amerikalı yazar; felsefe, kültür ve mimarlık tarihçisi ve eleştirmeni. Özellikle kentler ve kent mimarisi üzerine yazdığı eserlerle anılır. 1961 yılında yayımlanan Tarih boyunca Kent adlı çalışması en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilir. İrlandalı biyolog ve kent plancısı Patrick Geddes, Mumford üzerinde derin etkiler bırakmıştır.\n" }, "Meyer Lansky": { "first_paragraph": "Meyer Lansky (Meier Suchowlański;[2] 4 Temmuz 1902 - 15 Ocak 1983), \"Mob's Accountant\" olarak da bilinen, Yahudi asıllı Amerikalı [3] büyük bir organize suç figürüydü ve ortağı Charles \"Lucky\" Luciano ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri'nde Ulusal Suç Sendikası'nın gelişmesinde etkili oldu.[4]\n" }, "Robert Oppenheimer": { "first_paragraph": "Julius Robert Oppenheimer[not 1] (22 Nisan 1904 - 18 Şubat 1967) Amerikalı bir teorik fizikçi ve İkinci Dünya Savaşı sırasında Manhattan Projesi'nin Los Alamos Laboratuvarı direktörüydü. Kendisi genellikle \"atom bombasının babası\" olarak anılır.\n" }, "Timothy D. Snyder": { "first_paragraph": "Timothy David Snyder (d.18 Ağustos 1969)\n" }, "Ruth von Mayenburg": { "first_paragraph": "Ruth von Mayenburg veya takma adayla Kızıl Kontes (d. 1 Temmuz 1907; Srbice - ö. 26 Haziran 1993; Viyana), Avusturyalı gazeteci, yazar, tercüman, aktivist, Sovyet casusu. Avusturya Komünist Partisi'nde siyasi bir aktivist olan Mayenburg Naziler tarafından hedef hâline geldi ve Sovyetler Birliği'ne geçti. Moskova'daki Hotel Lux'da yaşadı ve daha sonra burada yaşadıklarıyla ilgili birkaç kitap yazdı.[1]\n" }, "Steffie Spira": { "first_paragraph": "Steffie Spira (d. 2 Haziran 1908 - ö. 10 Mayıs 1995) Avusturya doğumlu Alman sinema ve televizyon oyuncusu, komünist aktivist.[1][2] Spira kendisi gibi oyuncu olan Fritz ve Lotte Spira'nın kızıydı. Kız kardeşi Camilla Spira da oyuncu idi.\n" }, "Carlo Levi": { "first_paragraph": "Carlo Levi (d. 29 Kasım 1902; Torino, İtalya - ö. 4 Ocak 1975; Roma, İtalya), İtalyan ressam, yazar, doktor, aktivist ve antifaşist.\n" }, "Elio Vittorini": { "first_paragraph": "Elio Vittorini (d. 23 Temmuz 1908 - ö. 12 Şubat 1966) İtalyan yazar ve romancı.\n" }, "Oriana Fallaci": { "first_paragraph": "Oriana Fallaci (29 Haziran 1929 - 15 Eylül 2006), İtalyan feminist yazar, gazeteci ve siyasi gözlemci.\n" }, "Natalia Ginzburg": { "first_paragraph": "Natalia Ginzburg, İtalyan yazar.\n" }, "Giuseppe Garibaldi II": { "first_paragraph": "Daha çok Peppino Garibaldi olarak bilinen Tuğgeneral Giuseppe Garibaldi II (29 Temmuz 1879 – 19 Mayıs 1950), Giuseppe Garibaldi'nin torunu olan bir İtalyan askeri, vatansever ve devrimciydi.\n" }, "Cesare Pavese": { "first_paragraph": "Cesare Pavese (d. 9 Eylül 1908 – ö. 27 Ağustos 1950) İtalyan şair, romancı, çevirmen ve eleştirmen.\n" }, "Primo Levi": { "first_paragraph": "Primo Levi (d. 31 Temmuz 1919 - ö. 11 Nisan 1987), Yahudi asıllı İtalyan kimyager ve yazar.\n" }, "Burhaneddin Rabbani": { "first_paragraph": "Burhaneddin Rabbani, (Farsça: برهان الدين رباني, Burhânuddîn Rabbânî) (20 Eylül 1940, Badahşan - 20 Eylül 2011, Kabil) Taliban'ın 1996'da iktidara gelmesiyle fiilen devrilen; ama bu tarihten itibaren Taliban'ın 2001 yılında devrilmesine kadar geçen süreç boyunca Birleşmiş Milletler tarafından uluslararası alanda hukuken Afganistan'ın devlet başkanı olarak tanınan Tacik asıllı Afganistan eski devlet başkanı.\n" }, "Alexander Gauland": { "first_paragraph": "Eberhardt Alexander Gauland (d. 20 Şubat 1941), Eylül 2017'den bu yana Federal Meclis'te sağcı siyasi parti Almanya için Alternatif'in (AfD) lideri ve Aralık 2017'den Kasım 2019'a kadar partinin eş başkanı olarak görev yapan Alman siyasetçi, gazeteci ve avukattır. Gauland, Eylül 2017'den bu yana Federal Meclis Üyesi (MdB) olarak görev yapmaktadır. Gauland partinin kurucularından olup 2017-2019 yılları arasında partinin federal sözcülüğünü, 2013-2017 yılları arasında ise Brandenburg eyaletinin parti liderliğini yapmıştır.[1]\n" }, "Klaus Barbie": { "first_paragraph": "Klaus Barbie (25 Ekim 1913 - 25 Eylül 1991), Alman SS subayı, Gestapo üyesi. \"Lyon Kasabı\" olarak da bilinir.\n" }, "Fritz Julius Kuhn": { "first_paragraph": "Fritz Julius Kuhn (15 Mayıs 1896 - 14 Aralık 1951), II. Dünya Savaşı'ndan önce Alman Amerikan Birliği'nin seçilmiş lideri olarak görev yapan bir Alman Nazi aktivistiydi. 1934'te Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığına geçti, ancak 1943'te Nazi hükûmetinin[1] yabancı ajanı statüsü nedeniyle vatandaşlığı iptal edildi ve 1945'te sınır dışı edildi.[2]\n" }, "Fritz Thyssen": { "first_paragraph": "Friedrich \"Fritz\" Thyssen (9 Kasım 1873 - 8 Şubat 1951), Almanya'nın önde gelen sanayici ailelerinden biri olarak dünyaya gelen bir Alman iş insanıydı.\n" }, "Guido von List": { "first_paragraph": "Guido von List tam adıyla Guido Karl Anton List (d. 5 Ekim 1848, Viyana - ö. 17 Mayıs 1919, Berlin), Alman filozof, tarihçi ve yazar; Rudolf von Sebottendorf ve Adolf Josef Lanz'ın öğretmeni; \"üstün ırk\" düşüncesinin ve neo-paganizmin fikir babası.\n" }, "Gunter d'Alquen": { "first_paragraph": "Gunter d'Alquen (24 Ekim 1910 – 15 Mayıs 1998) Schutzstaffel'in (SS) resmi gazetesi olan haftalık Das Schwarze Korps'un (\"Kara Kolordu\") baş editörü ve SS-Standart Kurt Eggers'ın komutanıydı.\n" }, "Hans Ritter von Seisser": { "first_paragraph": "Albay Hans Ritter von Seisser (Almanca Seißer; 9 Aralık 1874 – 14 Nisan 1973), 1923'te Bavyera Eyalet Polisinin başıydı.\n" }, "Hans-Hermann Hoppe": { "first_paragraph": "Hans-Hermann Hoppe (2 Eylül 1949), Avusturya Okulu'na mensup Alman-Amerikan iktisatçı, filozof ve siyaset teorisyenidir.[5][6][7] Las Vegas Nevada Üniversitesi'nde (UNLV) Emeritus Ekonomi Profesörü, Ludwig von Mises Enstitüsü Kıdemli Üyesi ve Mülkiyet ve Özgürlük Derneği'nin kurucusu ve başkanıdır.[8][9]\n" }, "Heinrich Müller": { "first_paragraph": "Heinrich Müller (28 Nisan 1900 - tahmini Mayıs 1945[1][2]), Nazi Almanyası'nda politik polis (Polis Korgeneral), Gestapo yöneticisi ve Holokost idamlarının sorumlusu.\n" }, "Herta Müller": { "first_paragraph": "Herta Müller (d. 17 Ağustos 1953, Timeşvar), Romanya doğumlu roman yazarı ve şair.\n" }, "Karl Ritter": { "first_paragraph": "Karl Ritter (7 Kasım 1888 – 7 Nisan 1977), birçok Nazi propaganda filminden sorumlu bir Alman film yapımcısı ve yönetmeniydi. Daha önce ilk Alman askeri pilotlarından biriydi. Daha sonraki yaşamının çoğunu Arjantin'de geçirdi.\n" }, "Lorenz von Stein": { "first_paragraph": "Lorenz von Stein (18 Kasım 1815 - 23 Eylül 1890) Eckernförde'den bir Alman ekonomist, sosyolog ve kamu yönetimi bilginiydi. Meiji dönemi Japonya'sına bir danışman olarak görev aldı, liberal [1][2][3][4][5][6] siyasi görüşleri Japonya İmparatorluğu Anayasası'nın [7] yanı sıra Rudolf von Gneist gibi büyük anayasa düşünürlerini etkiledi.[8]\n" }, "Erich Ludendorff": { "first_paragraph": "Erich Friedrich Wilhelm Ludendorff (9 Nisan 1865, Kruschwitz, Pozen – 20 Aralık 1937, Tutzing, Oberbayern), Alman general ve siyasetçi. Liège Muharebesi'nın galibi ve Paul von Hindenburg'la birlikte Tannenberg Muharebesi zaferinin mimarlarından biridir. Alman savaş ve siyaset üzerindeki belirleyici etkisi vardı. 22 Ağustos 1914 tarihinde Kaiser II. Wilhelm tarafından Almanya'nın en yüksek askeri madalyası Pour le Mérite ile taltif edildi.\n" }, "Erich von Manstein": { "first_paragraph": "Fritz Erich Georg Eduard von Manstein (Doğum adı: Fritz Erich Georg Eduard von Lewinski; 24 Kasım 1887 - 10 Haziran 1973) Almanya'nın subayı ve Nazi Almanyası'nın Generalfeldmarschall'ı.\n" }, "Margarete Buber-Neumann": { "first_paragraph": "Margarete Buber-Neumann (21 Ekim 1901 - 6 Kasım 1989), Alman yazar.\n" }, "Hans-Ulrich Rudel": { "first_paragraph": "Hans-Ulrich Rudel (2 Temmuz 1916; Landeshut, Niederschlesien, bugünkü Polonya'nın Kamienna Góra kasabası – 18 Aralık 1982; Rosenheim, Bavyera), II. Dünya Savaşı'nın Alman bombardıman uçak pilotu. \n" }, "Max Erwin von Scheubner-Richter": { "first_paragraph": "Ludwig Maximilian Erwin von Scheubner-Richter (21 Ocak  [E.U. 9] 1884 - 9 Kasım 1923), Alman siyasi aktivist ve Nazi Partisi'nin erken döneminde etkili bir üyesiydi.\n" }, "Gertrud Scholtz-Klink": { "first_paragraph": "Gertrud Scholtz-Klink (d. 9 Şubat 1902; Adelsheim Baden - ö. 24 Mart 1999; Bebenhausen Tübingen), Nazi Almanyası'nda ateşli bir NSDAP üyesi ve NS-Frauenschaft (Nasyonal Sosyalist Kadınlar Birliği) lideriydi. Unvanı Reichsfrauenführerindir. Gertrud Scholtz-Klink 11 çocuk doğurup mükemmel Alman kadını imajını gururla taşımış, daha sonra hayatının bir bölümünü hapishanede geçirmiş, ölümüne kadar nasyonal sosyalizme olan hayranlığını ve nasyonal sosyalizme yakınlığını dile getirmişti.\n" }, "Ulrich Mühe": { "first_paragraph": "En İyi Erkek Oyuncu, Bayerischer Filmpreis (Bavyera Film Ödülleri) (2006) \nEn İyi Erkek Oyuncu dalında Altın Kuğu, Kopenhag Uluslararası Film Festivali (2006) \nEn İyi Erkek Oyuncu, Avrupa Film Ödülleri (2006)\n" }, "Victoria Melita (Saxe-Coburg ve Gotha)": { "first_paragraph": "\n" }, "Wilhelm Röpke": { "first_paragraph": "Wilhelm Röpke (10 Ekim 1899 - 12 Şubat 1966) Sosyal piyasa ekonomisinin manevi babalarından biri olarak bilinen bir Alman ekonomist ve sosyal eleştirmendir. Önce Jena'da, sonra Graz, Marburg, İstanbul ve son olarak Cenevre'de Ekonomi Profesörü olan Röpke, savaşın harap ettiği Alman ekonomisinin II. Dünya Savaşı sonrası ekonomik yeniden uyanışını organize etmek için teoriler kurdu ve işbirliği yaptı, bazen sosyolojik neoliberalizm (Alman liberalizminin sosyolojik olarak daha meyilli bir çeşidi olan ordoliberalizme kıyasla) olarak adlandırılan bir program uyguladı.[1]\n" }, "William Joyce": { "first_paragraph": "William Brooke Joyce (24 Nisan 1906 – 3 Ocak 1946), Lord Haw-Haw lakaplı, İkinci Dünya Savaşı sırasında faşist bir politikacı ve Nazi propaganda yayıncısıydı. 1932'den itibaren Britanya Faşistler Birliği'nin bir üyesiydi. Savaşın başında Almanya'ya kaçtı ve 1940'ta Alman vatandaşlığını aldı.\n" }, "Alvin York": { "first_paragraph": "Alvin Cullum York (13 Aralık 1887) - 2 Eylül 1964), Çavuş York olarak da bilinen I. Dünya Savaşı'nın en çok madalya almış Birleşik Devletler Ordusu askerlerinden biriydi.[1] BirAlman makineli tüfek yuvasına saldırı düzenleyip, 35 makineli tüfek ele geçirip, en az 25 [2] düşman askerini öldürdüğü ve 132 mahkumu yakaladığı için Onur Madalyası aldı. Birinci Dünya Savaşı sırasında Fransa, İtalya ve Karadağ dahil olmak üzere birçok müttefik ülkeden nişan aldı.\n" }, "Walter Brennan": { "first_paragraph": "Walter Brennan (d. 25 Temmuz 1894 - ö. 21 Eylül 1974) Amerikan oyuncu.[1] Brennan En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'nü üç kez aldı. En çok Akademi Ödülü kazanan erkek oyuncu rekorunu, yine üç Akademi Ödülü'ne sahip Jack Nicholson ve Daniel Day-Lewis ile paylaşmaktadır.\n" }, "Candace Owens": { "first_paragraph": "Candace Amber Owens Farmer (d. 29 Nisan 1989)[2] Amerikalı muhafazakâr[3][4][5] yorumcu ve siyasi aktivist. Yaptığı Trump yanlısı aktivizmi ve Black Lives Matter ve Demokrat Parti'ye karşı eleştirileriyle bilinmektedir.[6][7][8] 2017-2019 yılları arasında muhafazakârlığı savunan bir grup olan Turning Point USA'de çalıştı.[9]\n" }, "Frank Capra": { "first_paragraph": "Frank Capra (d. 18 Mayıs 1897 – ö. 3 Eylül 1991), İtalyan asıllı Amerikan sinema yönetmeni.[1]\n" }, "Claire Lee Chennault": { "first_paragraph": "Claire Lee Chennault (6 Eylül 1893 – 27 Temmuz 1958), ABD'li hava pilot subayı.\n" }, "Constantine Menges": { "first_paragraph": "Constantine C. Menges (1 Eylül 1939-11 Temmuz 2004), Amerikalı akademisyen, yazar ve profesör. Menges, Beyaz Saray'ın Ulusal Güvenlik Konseyi ve CIA Latin Amerika uzmanıydı.\n" }, "Curtis LeMay": { "first_paragraph": "Curtis Emerson LeMay (15 Kasım 1906 – 1 Ekim 1990) Amerikalı asker, havacı general. 1968 başkanlık seçimlerinde Amerikan Bağımsız Parti adayı George Wallace'ın eş başkan yardımcılığına seçildi. II. Dünya Savaşı'nın Pasifik sahnesinde sistematik stratejik bombalama seferlerinde etkili fakat aynı zamanda tartışmalı bir figürdür. 1961-1965 yılları arasında Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri Genel Sekreteri olarak görev yaptı.\n" }, "Olivia de Havilland": { "first_paragraph": "Dame Olivia Mary de Havilland DBE (/də ˈhævɪlənd/ ; 1 Temmuz 1916 – 26 Temmuz 2020), İngiliz-Amerikalı aktris. Sinema kariyerinindeki çalışmaları 1935'ten 1988'e kadar uzanıyordu. 49 uzun metrajlı filmde rol aldı ve zamanının önde gelen oyuncularından biriydi. 104 yaşında öldüğünde, yaşayan en yaşlı ve en fazla hayatta kalan Akademi Ödülü sahibiydi ve Hollywood sinemasının Altın Çağı'ndan hayatta kalan son büyük yıldız olarak kabul edildi. Küçük kız kardeşi Oscar ödüllü aktris Joan Fontaine'di.\n" }, "Andy García": { "first_paragraph": "Andrés Arturo García Menéndez (d. 12 Nisan 1956, Havana), Amerikalı aktör ve yönetmen.\n" }, "George S. Patton": { "first_paragraph": "Belçika \nBirleşik Krallık \nÇekoslovakya \nFas\nFransa \nLüksemburg \n" }, "Richard Gere": { "first_paragraph": "Richard Tiffany Gere (d. 31 Ağustos, 1949; Philadelphia, Pensilvanya) Amerikalı sinema oyuncusudur.\n" }, "Billy Graham": { "first_paragraph": "William Franklin Graham, Jr. (7 Kasım 1918 - 21 Şubat 2018) daha çok bilinen adıyla Billy Graham, Evanjelist Hristiyan vaiz-kanaat önderi. Billy, Güneyli Baptist Mezhebi'nin bir üyesidir ve birçok ABD başkanına dinsel danışmanlık yapmıştır.[1] Graham bugüne kadar yaşamış birçok Hristiyan vaizden daha fazla vaaz vermiştir.[1] 2002'ye kadar ise, televizyon ve radyo gibi yayınları da kullanarak iki milyarın üstünde kişiye ulaşmıştır.[2] Graham Harry Truman'dan beri tüm Amerikan başkanlarıyla bir araya gelmiştir ve[3] Kongre Altın Madalyası ve Başkanlık Özgürlük Madalyası dahil olmak üzere birçok onura layık görülmüştür.[4]\n" }, "Richard Helms": { "first_paragraph": "Richard McGarrah Helms, (30 Mart 1913 – 23 Ekim 2002)[1] Haziran 1966'dan Şubat 1973'e kadar CIA müdürü olarak görev yapmıştır. İstihbarat konusunda ilk deneyimini II. Dünya Savaşı sırasında sonradan CIA'in altbirimi olacak olan Stratejik Servisler Ofisi'nde kazanmıştır. 1947 yılı itibarıyla CIA'in kuruluş döneminde ABD başkanlarından Truman, Eisenhower ve Kennedy'nin danışmanlığını yaparak kendini gösterdi. Helms CIA müdürü olarak yine ABD başkanlarından olan Johnson'ın altında sonra da Nixon'ın altında görev yapmıştır.\n" }, "Irving Thalberg": { "first_paragraph": "Irving Grant Thalberg (30 Mayıs 1899 - 14 Eylül 1936), sinema filmlerinin ilk yıllarında etkin olmuş Amerikan film yapımcısı. Gençliği, doğru aktörleri seçmesi, en iyi personeli toplaması ve çok karlı filmler yapma konusundaki olağanüstü yeteneği için kendisine \"Harika Çocuk\" denmiştir. Grand Hotel, China Seas, Camille, Mutiny on the Bounty ve The Good Earth önemli filmlerinden bazılarıdır.\n" }, "John Wayne": { "first_paragraph": "John Wayne (d. 26 Mayıs 1907 – 11 Haziran 1979), Oscar en iyi erkek oyuncu ödülünü almış, kariyerine 1920'lerde, sessiz filmlerle başlamış Amerikalı oyuncu. 1940 ile 1970'li yıllar arasında baştagelen yıldızlardandır. Özellikle kovboy filmleri ve II. Dünya Savaşı konulu filmleriyle meşhur olsa da, çok çeşitli türlerde, biyografilerde, romantik komedilerde, polis dramlarında ve başka pek çok tarzda filmde oynamıştır. Haşin ve bireyci bir erkeklik örneği oluşturarak kalıcı bir Amerikan ikonu haline gelmiştir. The Alamo filminin çekiminde Wayne, günde 5 paket sigara içmiştir. Kariyerinin başlangıcında bazı rolleri alabilmek için farklı bir yürüme şeklini öğrenmiştir.\n" }, "Kaitlin Bennett": { "first_paragraph": "Kaitlin Marie Bennett (d. 15 Ekim 1995), silah kızı (gun girl) olarak da anılan aşırı sağcı sosyal medya ünlüsü.[1][2][3]\n" }, "Elia Kazan": { "first_paragraph": "Elia Kazan doğum adıyla Elias Kazancıoğlu (Yunanca: Ηλίας Καζαντζόγλου) (d. 7 Eylül 1909, İstanbul - ö. 28 Eylül 2003, New York), Amerikalı yönetmen ve yazar.[2] Özellikle Tennessee Williams ve Arthur Miller'ın oyunlarını sahneleyerek tiyatroda büyük başarı kazanmış, etkileyici filmleriyle sinema sanatının ustaları arasına girmiştir.[2]\n" }, "Lee de Forest": { "first_paragraph": "Lee de Forest (26 Ağustos 1873 - 30 Haziran 1961), 180'in üzerinde patentin sahibi olan Amerikalı mucit. Radyoyu geliştiren de Forest bu buluşu \"Bir Görünmez Gök İmparatorluğu keşfettim. Soyut, ancak granit kadar sağlam.\" sözleriyle açıklamıştır.[1]\n" }, "Charles Lindbergh": { "first_paragraph": "Charles Augustus Lindbergh, Jr. (4 Şubat 1902 – 26 Ağustos 1974), \"Şanslı Lindy\" ve \"Yalnız Kartal\" adlarıyla da bilinen Amerikalı pilottur. 1927 yılında Atlas Okyanusu'nu uçakla tek başına geçen ilk pilottur.\n" }, "Louis Fischer": { "first_paragraph": "Louis Fischer (d. 29 Şubat 1896 - ö. 15 Ocak 1970) Yahudi-Amerikalı gazeteci.[1]\n" }, "Douglas MacArthur": { "first_paragraph": "Douglas MacArthur (26 Ocak 1880 – 5 Nisan 1964), II. Dünya Savaşı'nda Pasifik Cephesi'ndeki Müttefik kuvvetlere komuta eden Amerikalı 5-yıldızlı \"Ordu Generali\" (\"General of the Army\", Avrupa ordularındaki muadili Mareşal rütbesidir). Savaş sonrasında Japonya'daki Müttefik işgal kuvvetlerinin komutanı olarak bu ülkeyi yönetmiş ve Kore Savaşı'nın ilk dokuz ayında Birleşmiş Milletler kuvvetlerinin komutanlığını yapmıştır.\n" }, "Martin James Monti": { "first_paragraph": "Martin James Monti (24 Ekim 1921 – 11 Eylül 2000) Ekim 1944'te Nazi Almanyası'na sığınan ve propagandacı ve yazar olarak çalışan bir Amerika Birleşik Devletleri Ordusu Hava Kuvvetleri pilotuydu. II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra yargılandı ve firardan mahkûm edildi; daha sonra affedildi, ancak daha sonra vatana ihanetten yargılandı ve 25 yıl hapis cezasına çarptırıldı.\n" }, "Merian C. Cooper": { "first_paragraph": "Merian Caldwell Cooper (24 Ekim 1893 - 21 Nisan 1973) Amerikalı bir film yapımcısı ve Akademi Ödülü sahibi, ayrıca Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri ve Polonya Hava Kuvvetleri'nde subay olarak görev yapan eski bir havacıydı . Filmde, Cinerama film projeksiyon sürecinin ortak mucidi olarak kabul edilmektedir. Cooper'ın en ünlü filmi 1933 yapımı King Kong filmiydi . 1952'de ömür boyu başarı için fahri Oscar ile ödüllendirildi ve 1960'ta Hollywood Walk of Fame'de bir yıldız aldı. Film işine girmeden önce Cooper, Polonya-Sovyet Savaşı sırasında Kościuszko Filosunun kurucusu olarak seçkin bir kariyere sahipti.ve bir süre Sovyet savaş esiriydi. Kaşifler Kulübü'nün bir parçası olarak dünyayı dolaşarak ve maceraları belgeleyerek sinemaya başladı . Pan American Airways'in yönetim kurulu üyesiydi ama film sevgisi her zaman önceliği aldı. Film kariyeri boyunca Pioneer Pictures, RKO Pictures ve Metro-Goldwyn-Mayer gibi şirketlerde çalıştı . 1925'te o ve Ernest B. Schoedsack İran'a geldiler ve Bakhtiari halkı hakkında bir belgesel olan Grass: A Nation's Battle for Life'ı çektiler .\n" }, "Morton A. Kaplan": { "first_paragraph": "Morton A. Kaplan (9 Mayıs 1921 – 26 Eylül 2017) ABD'li ekonomi dalında çalışmalar yapan bilim insanıdır.\n" }, "John Negroponte": { "first_paragraph": "John Dimitri Negroponte (d. 21 Temmuz 1939), Rum asıllı Londra doğumlu Amerikalı diplomat. 1956'da Phillips Exeter Akademisi'nden, 1960'ta Yale Üniversitesi'nden mezun oldu. Amerikan Ulusal İstihbarat Direktörü olarak görev yaptı. 2005 yılında Bush'un büyükelçi seviyesinde atadığı ilk Ulusal İstihbarat Direktörü oldu. Bu görevinden önce Amerika'nın Irak büyükelçisi olarak görev yaptı. 1960-1997 yılları arasında çeşitli dış görevlerde bulundu.\n" }, "John von Neumann": { "first_paragraph": "John von Neumann (28 Aralık 1903 - 8 Şubat 1957), Macar-Amerikalı matematikçi ve bilgisayar bilimcisi.\n" }, "Ted Nugent": { "first_paragraph": "Theodore Anthony \"Ted\" Nugent (d. 13 Aralık 1948) Amerikalı gitarist, müzisyen, şarkıcı, yazar ve aktivist.\n" }, "Oliver North": { "first_paragraph": "Oliver Laurence \"Ollie\" North (d. 7 Ekim 1943), Siyasi yorumcu ve televizyon konuğu, askeri tarihçi, The New York Times'ın en çok satan yazarı ve eski bir ABD Deniz Piyadesi yarbayı.[1] North, öncelikle 1980'lerin siyasi bir skandalı olan İran-Kontra skandalı sırasında Milli Güvenlik Konseyi görevlisi olarak hatırlanır. Yarbay North, Beyrut'ta tutulan bazı rehinelerin kurtarılması karşılığında Amerika'nın düşmanı İran'a gizlice yasa dışı bir biçimde silah satmış, bu satıştan elde edilen paralar, Panama diktatörü Noriega'nın üzerinden bazı Amerikalı işadamlarının da katkılarıyla, Nikaragua'daki komünist Sandinistalara karşı savaşan kontrgerillalara yine yasa dışı biçimde aktarılmıştır. Bu aktarma da yasadışıdır, çünkü Kongre, komünist Sandinistalarla savaşan kontralara yardımı, kontraların insan hakları ihlallerinden dolayı yasaklamıştır. Olay açığa çıkınca Yarbay North yargılandı ve mahkûm oldu.\n" }, "Ayn Rand": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Robert A. Heinlein": { "first_paragraph": "Robert Anson Heinlein (7 Temmuz 1907; Butler, Missouri – 8 Mayıs 1988; Kaliforniya), Amerikalı roman ve bilimkurgu yazarı. Sıklıkla \"bilimkurgu yazarlarının duayeni\" olarak tanımlanan[1] Heinlein, sert bilimkurgu türünün en popüler, etkili ve tartışılan yazarlarındandı. Bilimkurgu eserlerinde bilim ve mühendislik bakımından akla yatkınlık ölçütlerinin yükselmesini ve türün edebi kalitesinin artmasını sağladı. 1940'larda, The Saturday Evening Post gibi genelde ana akım eserler yayımlayan dergilere yalın bilimkurgu eserleriyle sızmayı başaran ilk yazar oldu. Çağdaş kitle pazarlama döneminde, roman boyutunda çoksatar bilimkurgu eserleri veren ilk yazarlardan biriydi. Heinlein, Isaac Asimov ve Arthur C. Clarke uzun yıllar boyunca \"bilimkurgunun büyük üçlüsü\" olarak anıldı.[2][3]\n" }, "Barry Sadler": { "first_paragraph": "Barry Sadler (1 Kasım 1940 - 5 Kasım 1989), Amerikalı asker, yazar ve müzisyen. Sandler, Vietnam Savaşı süresince Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetleri'nde Kıdemli Başçavuş rütbesiyle Yeşil Bereli doktor olarak görev yaptı. Çoğu eserinde askeri bir tema vardır ve kendini SSG Barry Sadler olarak afişe etti.\n" }, "Samuel Ichiye Hayakawa": { "first_paragraph": "Samuel Ichiye Hayakawa (d. Vancouver, 18 Temmuz 1906 – ö. Greenbrae, Kaliforniya, 27 Şubat 1992), Kanada doğumlu Amerikalı akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "George Corley Wallace": { "first_paragraph": "George Corley Wallace (d. 25 Ağustos 1919, Clio, Alabama - ö. 13 Eylül 1998, Montgomery, Alabama), ABD'de dört dönem Alabama eyalet valiliği yapan Demokrat Partili siyaset adamı. 1960'larda federal hükûmetin ırkları birbiriyle kaynaştırma politikasına karşı Güney'in mücadelesine öncülük etmiştir.\n" }, "William Graham Sumner": { "first_paragraph": "William Graham Sumner (30 Ekim 1840 – 12 Nisan 1910), Amerikalı bir din adamı, sosyal bilimci ve klasik liberaldi. Ülkenin ilk sosyoloji profesörü olarak, Yale Üniversitesi'nde sosyal bilimler dersi verdi ve diğer büyük okullardaki en etkili öğretmenlerden biriydi.\n" }, "Arjantin Antikomünist İttifakı": { "first_paragraph": "Arjantin Antikomünist İttifakı (İspanyolca: Alianza Anticomunista Argentina, AAA ya da Triple A), 1973 yılında kurulan ve 1974-1976 yılları arasında yüzlerce kişinin ölümüne yol açan antikomünist eylemler ve suikastlar gerçekleştiren örgüt. AAA, sadece komünistlere değil kendilerine muhalif birçok kesime saldırmıştır.[2]\n" }, "Emilio Eduardo Massera": { "first_paragraph": "Amiral Emilio Eduardo Massera (19 Ekim 1925 - 8 Kasım 2010), Arjantinli asker. 1976'da Arjantin'de gerçekleşen askeri darbede boy göstermiştir. Massera'nın, resmi kayıtlara göre 13.000 (insan hakları örgütlerine göre yaklaşık 30.000) ölü ve kayıpla sonuçlanan Kirli Savaş'ın örgütleyicileri arasında olduğu düşünülmektedir.[2]\n" }, "Guillermo Suárez Mason": { "first_paragraph": "Carlos Guillermo Suárez Mason (2 Ocak 1924, Buenos Aires – 21 Haziran 2005, Buenos Aires), 1976-1983 yılları arasındaki askeri diktatörlük yıllarında Kirli Savaş adı verilen olaylarda birçok kaçırma, işkence ve devlet terörü olayında adı geçen ve antikomünist görüşleriyle bilinen Arjantinli general.\n" }, "Javier Milei": { "first_paragraph": "Javier Gerardo Milei (22 Ekim 1970 doğumlu) Arjantinli bir siyasetçi ve ekonomisttir. Milei, Aralık 2021'den bu yana Buenos Aires'te Arjantin Temsilciler Meclisi'nde Ulusal Milletvekili olarak görev yapmakta ve liderliğini yaptığı La Libertad Avanza'yı temsil etmektedir.[1] Milei aynı zamanda 2023 Arjantin genel seçimlerinde[2] Victoria Villarruel ile birlikte başkan adayıdır.[3] Milei, Ağustos 2023 Arjantin ön seçimlerinde önemli bir zafer elde etti,[4][5][6] en çok oy alan aday olarak ortaya çıkması, seçimlerin büyük ölçüde altüst olmasına yol açtı.[7][8][9]\n" }, "Rodolfo Freude": { "first_paragraph": "Rodolfo Freude (1922-2003) Arjantin Cumhurbaşkanı Juan Perón'un yakın danışmanıydı ve Bilgi Bölümü (División de Informaciones) Direktörü olarak görev yaptı.\n" }, "İsmail Kadare": { "first_paragraph": "İsmail Kadare (d. 28 Ocak 1936, Ergiri), 1992'de Uluslararası Cino del Duca Ödülü'nü ve 2005'te Man Booker Uluslararası Ödülü'nü kazanan Arnavut yazardır. Halen Tiran'da yaşamaktadır.\n" }, "Alois Hudal": { "first_paragraph": "Alois Hudal (aynı zamanda Luigi Hudal olarak bilinir; 31 Mayıs 1885 – 13 Mayıs 1963), Roma merkezli Roma Katolik kilisesinde Avusturyalı bir piskopozdu. Otuz sene boyunca, Roma'daki Santa Maria dell'Anima'nın Avusturya-Alman cemaatinin başkanıydı ve 1937 yılına kadar, Avusturya Katolik Kilisesinin etkili bir temsilcisiydi.\n" }, "Gustav Schwarzenegger": { "first_paragraph": "Gustav Schwarzenegger (17 Ağustos 1907 – 13 Aralık 1972) Avusturyalı bir polis şefi (Jandarma Komutanı), posta müfettişi, Sturmabteilung (SA) üyesi ve askeri polis memuruydu. Arnold Schwarzenegger'in babasıydı.\n" }, "Friedrich August von Hayek": { "first_paragraph": "Friedrich August von Hayek (8 Mayıs 1899, Viyana - 23 Mart 1992, Freiburg), Avusturya ekolüne bağlı ekonomist ve siyaset bilimcidir. Serbest piyasa ekonomisini 20. yüzyıl ortasında yükselen sosyalist dalgaya karşı savunmasıyla tanındı. Hukuk ve epistemolojiye önemli katkılar yaptı. 1974'te Nobel Ekonomi Ödülü'nü düşünsel rakibi Gunnar Myrdal ile paylaştı.[1]\n" }, "I. Karl": { "first_paragraph": "I. Karl veya I. Charles (Karl Franz Joseph Ludwig Hubert Georg Otto Maria; 17 Ağustos 1887 – 1 Nisan 1922) Avusturya'nın son imparatoru, Macaristan'ın son kralı, (Macarca: IV. Károly) Bohemya Krallığı'nın son kralı, (Çekçe: Karel III.) ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun dağılmasından önce Habsburg-Lorraine Hanedanı'na ait son hükümdar.\n" }, "Ludwig von Mises": { "first_paragraph": "Ludwig Heinrich Edler von Mises (29 Eylül 1881 - 10 Ekim 1973) Avusturyalı-Amerikalı[1] Avusturya Okulu ekonomisti, tarihçi, mantıkçı ve sosyolog. Mises, klasik liberalizmin toplumsal katkıları ve tüketicilerin gücü üzerine kapsamlı yazılar yazdı ve dersler verdi. En çok komünizm ve kapitalizmi karşılaştıran praksiyoloji çalışmalarıyla tanınır.\n" }, "Cihangir Bey Kazımbeyli": { "first_paragraph": "Azeri-Ermeni Savaşı\n" }, "Mário Ferreira dos Santos": { "first_paragraph": "Mário Ferreira dos Santos (Portekizce telaffuz: [ˈmaɾju feˈʁejɾɐ dus ˈsɐ̃tus]; 3 Ocak 1907 – 11 Nisan 1968) Brezilyalı filozof, çevirmen, yazar ve anarşist aktivistti. São Paulo eyaletinde doğdu,[1] Pelotas, Rio Grande do Sul bölgesinde büyüdü ve \"Hukuk ve Sosyal Bilimler\" bölümünden Rio Grande do Sul Federal Üniversitesi'nde mezun oldu.\n" }, "Arthur Koestler": { "first_paragraph": "Arthur Koestler (5 Eylül 1905, Budapeşte– 1 Mart 1983 Londra) Macaristan doğumlu çok yönlü bir yazar. Asıl adı Kösztler Artúrdur. Babası Leopold Koestler, Kuzey Macaristan'a göçmüş bir Rus yahudisiydi. Roman, gazete yazıları, sosyal felsefe eserleri ve bilim alanında kitaplar yazdı. 1931 yılında Almanya Komünist Partisine katıldı ama yedi yıl sonra, Birleşik Krallık'a göç edince ayrıldı. 1940'ların sonlarına doğru en tanınmış İngiliz anti-komünistlerinden biri oldu. 1950'ler boyunca da aktif olarak siyasete devam etti. Sovyetler'de 1930'lardaki tasfiyeleri anlatan Gün Ortasında Karanlık romanı Stalinizmin kurgusal temsili olarak George Orwell'ın 1984 romanı ile birlikte anılır. 13. Kabile adlı araştırmasında ise Aşkenaz Yahudilerinin tarih sahnesinden silinmiş olan Hazar Türkleri olduğu savını ortaya atmıştır. Bu sav bilimsel çevrelerde halen tartışılmaktadır. Ayrıca Britannica Ansiklopedisi için de maddeler yazmıştır.\n" }, "Ivan Medek": { "first_paragraph": "Ivan Medek (13 Temmuz 1925 - 6 Ocak 2010), Çek müzik eleştirmeni, radyo figürü ve gazeteciydi. Ivan Medek, kariyerine klasik müzik eleştirmeni ve gazeteci olarak başladı.[1] Çek Filarmoni Orkestrası için müzisyen olarak çalıştı, ancak muhalefeti desteklediği için kovuldu. Medek, Charter 77'nin ilk imzacılarından biriydi.[1] Charter 77'ye katılması için Çekoslovakya'yı terk etmek zorunda kaldı ve Voice of America ile aktif hale geldiği komşu Avusturya'ya gitti. Medek, 1989'da Kadife Devrim sırasında Çekoslovakya'ya döndü ve ilk Çek cumhurbaşkanı Václav Havel'in şansölyesine başkanlık etti.\n" }, "Jan Palach": { "first_paragraph": "Jan Palach (11 Ağustos 1948 - 19 Ocak 1969; Çekçe telaffuzu: [jan ˈpalax]), Prag Üniversitesinde Çek tarih ve politik ekonomi öğrencisiydi. Kendisini ateşe vermesi, 1968'de Çekoslovakya'nın Varşova Paktı orduları tarafından işgal edilmesinden kaynaklanan Prag Baharı'nın sona ermesine karşı siyasi bir protesto idi.\n" }, "Jiří Stránský": { "first_paragraph": "Jiří Stránský (12 Ağustos 1931 –29 Mayıs 2019), Çek şair, oyun yazarı, çevirmen ve aktivist.[1]\n[2]\n" }, "Li Hongzhi": { "first_paragraph": " " }, "Mahmut Muhiti": { "first_paragraph": "Mahmut Muhiti (Uygurca: مەھمۇت مۇھىتى; Çince: 马木提·穆依提; pinyin: Mǎmùtí Mùyītí; 1887-1944), Sincan bölgesinde bir Uygur savaş ağasıydı.\n" }, "Zhang Jinghui": { "first_paragraph": "Zhang Jinghui (Chang Ching-hui; Geleneksel Çince: 張景惠; Basitleştirilmiş Çince: 张景惠; pinyin: Zhāng Jǐnghuì; Wade–Giles: Chang¹ Ching³-hui⁴; Hepburn: Chō Keikei); (1871 - 1 Kasım 1959) Savaş Lordu döneminde Çinli bir general, savaş ağası ve politikacıydı. İkinci ve son Başbakan olarak görev yaptığı Japon kukla Mançukuo rejimindeki rolüyle dikkat çekiyor.\n" }, "Drastamat Kanayan": { "first_paragraph": "Drastamat Kanayan (1 Mayıs 1883; Surmali - 8 Mart 1956; Boston), daha çok \"Dro\" lakâbı ile tanınan Ermeni isyancı, eşkıyâ; daha sonra asker ve siyâsetçi.\n" }, "Alfons Rebane": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Lauri Törni": { "first_paragraph": "Lauri Törni (28 Mayıs 1919 - 18 Ekim 1965), daha sonra Larry Thorne, Kış ve Devam savaşları sırasında görev alan ve II. Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika Birleşik Devletleri Ordusu'nda görev yapmış Fin asker. Törni Fin, Alman ve ABD (Larry Thorne adıyla) olmak üzere üç bayrak altında savaşmıştır.\n" }, "Raymond Aron": { "first_paragraph": "Raymond Aron, 1905-1983 yılları arasında yaşamış olan ünlü Yahudi kökenli Fransız sosyolog ve filozof.[1] Temel eserleri arasında Aydınların Afyonu, Endüstri Toplumu, Topyekün Savaş, Demokrasi ve Totalitarizm, Büyük Tartışma, Özgürlük Üzerine Bir Deneme, Şiddetin Tarihi ve Diyalektiği, Tarih Felsefesine Giriş gibi kitaplar bulunan Aron, kariyerinin başlarında ünlü varoluşçu filozof Jean-Paul Sartre'ın yakın çalışma arkadaşı olmuştur. Ancak, Aron daha sonra Sartre'la Marksistleri şiddetle eleştirmiştir. Kendisinin Siyasal Düşüncenin Evreleri adlı bir çalışması daha bulunmaktadır. Aron burada Marx'la ilgili bir makale de yazmıştır. Raymond Aron, insanın kendi düşünme gücüne egemen olabileceğine, zorbalığın insanlık tarihinin geçmişinde kaldığına inanmış, bu görüşünü kanıtlamaya çalışmıştır. Pek çok kitabı, pek çok yazısı vardır. 78 yaşında hayata gözlerini yummuştur.\n" }, "Georges Valois": { "first_paragraph": "Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı  •\nUlusal Faşist Parti  •\nBüyük Faşizm Konseyi  •\nCumhuriyetçi Faşist Parti •\nAlman İşçi Partisi  •\nNasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi  •\nUstaşa  •\nDemir Muhafızlar  •\nBritanya Faşistler Birliği  •\nOk Haç Partisi\n" }, "André Gide": { "first_paragraph": "André Paul Guillaume Gide (22 Kasım 1869, Paris - 19 Şubat 1951, Paris) Fransız yazar. 1947 yılı Nobel Edebiyat Ödülü sahibi.\n" }, "Milan Kundera": { "first_paragraph": "Milan Kundera (d. 1 Nisan 1929 - ö. 11 Temmuz 2023[1]), Çek asıllı Fransız romancı, yazar.[2] 1969 tarihli Gülünesi Aşklar başlıklı düzyazı çalışmasıyla meşhur oldu. Ticarî olarak en başarılı eseri ise 1984 tarihli Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği başlıklı romanı oldu. Eserlerini 1993 yılından beri Fransızca olarak kaleme almış ve hayatını Paris'te sürdürmüş olan Kundera, ölümünden önce yaşayan son varoluşçu olarak nitelendirilirmiştir.\n" }, "Roman Polanski": { "first_paragraph": "Roman Polanski (18 Ağustos 1933), Yahudi asıllı Polonyalı film yönetmeni, yapımcı, senarist ve eski aktördür.\n" }, "Maxime Weygand": { "first_paragraph": "Maxime Weygand (21 Ocak 1867 – 28 Ocak 1965; Fransızca telaffuz: [vɛɡɑ̃]), Fransız general.\n" }, "Jaap Marais": { "first_paragraph": "Jacob Albertus Marais (d. 2 Kasım 1922 - ö. 8 Ağustos 2000), Afrikaner milliyetçi düşünür, yazar ve politikacı, Milletvekili ve 1977'den 2000'deki ölümüne kadar Herstigte Nasionale Partisi (HNP) lideri. Marais, 23 yıllık görev süresiyle Afrikaner tarihinde herhangi bir siyasi partinin en uzun süre görev yapan başkanıdır.[1]\n" }, "Krunoslav Draganović": { "first_paragraph": "Krunoslav Stjepan Draganović (30 Ekim 1903 – 5 Temmuz 1983), II. Dünya Savaşı'ndan sonra Ustaşa savaş suçlularının Avrupa'dan kaçmasına yardım eden Nazilerin kaçış yolları ile ilişkili Bosnalı bir Hırvat Roma Katolik rahibiydi. Roma'daki St. Jerome Papalık Hırvat Fakültesi'nde yaşıyor ve çalışıyordu.[1] Draganović bir Ustaşa üyesi ve faşist kukla devleti olan Hırvatistan Bağımsız Devletinde görevliydi.[2]\n" }, "Theo van Gogh (film yönetmeni)": { "first_paragraph": "Theodoor van Gogh (23 Temmuz 1957, Lahey - 2 Kasım 2004, Amsterdam), Hollandalı film yönetmeni, yapımcısı, senarist, yazar ve gazeteci.\n" }, "Emilio Esteban Infantes": { "first_paragraph": "Emilio Esteban-Infantes y Martín (d. 18 Mayıs 1892 – ö. 6 Eylül 1962), İspanyol İç Savaşı sırasında görev yapan İspanyol asker ve subay ve daha sonra II. Dünya Savaşı'nda Wehrmacht'ın Mavi Tümen komutanı. Nazi Almanyası tarafından savaşta yiğitlik ya da başarılı askeri liderliğinden dolayı Şövalye Demir Haç madalyası ile ödüllendirilmiştir.\n" }, "José Millán-Astray": { "first_paragraph": "José Millán-Astray (5 Temmuz 1879 - 1 Ocak 1954) İspanyol komutan, İspanyol Lejyonu kurucusu ve İspanya İç Savaşı sonrasında Franco İspanyası'nın ilk dönem önde gelen isimlerindendi. Astray savaş sırasında çok çeşitli yerinden yaralandığı için sakattı. Muhafazakâr ancak Franco karşıtı Miguel de Unamuno ile giriştiği kavgayla bilinir.\n" }, "Juan Pujol García": { "first_paragraph": "Juan Pujol García (14 Şubat 1912 - 10 Ekim 1988) Joan Pujol i García olarak da bilinir, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanlar için hayali casusluk faaliyetleri yürütmek üzere İngiltere'ye taşındığında Nazi Almanya'sına karşı Büyük Britanya'ya sadık bir çifte ajan olarak hareket eden bir İspanyol casusuydu. İngilizler tarafından kendisine Garbo kod adı verildi; Alman meslektaşları ona Alaric kod adını verdiler ve var olmayan casus ağından \"Arabal\" olarak bahsettiler.[1] [2]\n" }, "Stefano Delle Chiaie": { "first_paragraph": "Stefano Delle Chiaie (13 Eylül 1936 – 10 Eylül 2019[1]), İtalyan neo-faşist Avanguardia Nazionale adlı örgütün kurucusudur. İtalya'daki kontrgerilla örgütünün bir parçasıdır ve Latin Amerika'daki Condor Operasyonuna dahil olmuştur. Propaganda Due (P2) Mason locasının başı olan Licio Gelli'nin yakın dostudur. Salazar Portekiz'inde 1965 yılında anti-komünist Fransız paralı asker ve rahip Yves Guérin-Sérac tarafından kurulan ve bir kirli savaş örgütü olan Aginter Press içinde yer alır. 1970 yılında Prens Borghese'nin İtalya'da darbe planının içinde yer alır, darbenin başarısız olması sonucunda Franco İspanyası'na kaçar. Kaçarken beraberinde, gelecekteki İspanyol kontrgerilla gücü GAL örgütünün lideri olacak olan Vincenzo Vinciguerra olacaktır. 20 Haziran 1973 günü Arjantin'e 18 yıllık sürgünden sonra dönen Juan Peron'u karşılamaya gelen kalabalığa ateş açılması olayı olan Ezeiza Katliamında yer alır.[2] 1975 yılında yapmayı planladığı Şili Hristiyan Demokrat Bernardo Leighton suikastı başarısız olur. 1976 yılında İspanya Bask Bölgesinde solculara karşı saldırılara katılır. 1980 yılında darbeyle Bolivya'da iktidara gelecek olan kötü şöhretli Luis García Meza Tejada’nın askerî darbesinde eski Nazi Klaus Barbie ile birlikte yer alır. Chiaie, Pinochet'e bağlı DINA, Arjantin Antikomünist İttifakı ve Bolivya'daki Hugo Banzer diktatörlüğü için çalışmıştır. 1989 yılında Venezuela'nın başkenti Caracas'ta yakalanır. Lakabı olan caccola (kısa), boyu çok kısa olduğu için takılmıştır.\n" }, "XI. Pius": { "first_paragraph": "Papa XI. Pius, asıl adı Ambrogio Damiano Achille Ratti (d. 31 Mayıs 1857, Desio, Lombardi-Venetia, Avusturya İmparatorluğu [günümüzde İtalya] - ö. 10 Şubat 1939, Roma), 6 Şubat 1922–10 Şubat 1939 tarihleri arasında papa idi.\n" }, "Seishirō Itagaki": { "first_paragraph": "Seichirō Itagaki (板垣 征四郎, Itagaki Seichirō) (21 Ocak 1885; Morioka, Iwate-ken, Japon İmparatorluğu - 23 Aralık 1948; Sugamo Hapishanesi, Tokyo, Japonya), Japon asker ve siyasetçi. Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri'nin orgenerali, Kara Kuvvetleri Bakanı.\n" }, "Maurice Duplessis": { "first_paragraph": "Maurice Le Noblet Duplessis QC (20 Nisan 1890–7 Eylül 1959), özellikle Québec'te ekonomik liberalizmi savunması ve özellikle eğitim alanında Katolik Kilisesi'nin Québec toplumundaki geleneksel rolünü korumasıyla tanınan Québec başbakanı.[1] Özel işletmenin ve Amerikan yatırımlarını teşvik etmek isteyen ve eyaletteki işçi hareketlerini engellemesi yüzünden, Duplessis dönemi, Liberaller tarafından Grande Noirceur (\"Büyük Karanlık\") olarak görülür.[2]\n" }, "John Lukacs": { "first_paragraph": "John Adalbert Lukacs (31 Ocak 1924 - 6 Mayıs 2019), Macar asıllı Amerikalı tarihçi. Yirmi beşten fazla kitabı vardır. \"Yirminci Yüzyılın ve Modern Çağın Sonu\", \"Tarihin Geleceği\", \"Hitler ve Churchill Düellosu & 80 Gün Süren Büyük Kapışma\" ve \"Hitler Problemi\" Türkçeye çevrilen kitaplarındandır. John Lukacs, 1950'li yıllardan beri yaşadığı Phoenixville kasabasındaki evinde konjestif kalp yetmezliği sonucu 95 yaşında ölmüştür.[1]\n" }, "Seyyid Kutub": { "first_paragraph": " İslam Siyasi İslam\n" }, "Knut Hamsun": { "first_paragraph": "Knut Hamsun (4 Ağustos 1859, Gudbrandsdal – 19 Şubat 1952, Grimstad), Norveçli yazar ve 1920 yılı Nobel Edebiyat Ödülü sahibi.\n" }, "Ruzi Nazar": { "first_paragraph": "Ruzi Nazar (1917-2015[2]), Özbek asıllı ABD vatandaşı, CIA ajanı. Hayatının büyük kısmını CIA ajanı olarak SSCB'ye karşı mücadeleye adadı. Rus Devrimi sırasında Sovyet Orta Asya'sında dünyaya geldi. Hayatının çoğu, doğduğu yerlerden uzakta geçirdi. II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nda, sonrasında da ABD ve Türkiye'de yaşadı. 1950'li yılların başından itibaren CIA görevlisi olarak çalıştı. Görev süresinin 11 yılı ABD'nin Ankara'daki Büyükelçiliği'nde, sonraki 10 yılı da Bonn'da geçti. 1979'da Tahran'da, 1980'li yılların başında da Afganistan'da ABD adına gizli görevlerde bulundu.[3]\n" }, "Ubaydullahoca Kasimhoca oğlu": { "first_paragraph": "Ubaydullahoca Kasimhoca oğlu (1858; Buhara şehri, Buhara Emirliği) ünlü tüccar, eski Buhara şehrinda yaşamış bir milyoner, Kasım Şeyh soyundan gelen ve Özbekistan SSC'nin ilk liderlerinden biri olan Feyzullah Hocayev'in babası, SSCB'nin ilk lideri olan Osman Kocaoğlu'nun amcası.[1][2] Ubaydullahoca Kasımhoca oğlu, esas olarak Karakul deri ticareti yoluyla büyük bir servet sahibi olmuştur. Milyoner ayrıca pamuk ve mücevher ticareti yapmış ve Moskova'da ayrı bir özel ticaret mahkemesi kurmuştur.[3][4]\n" }, "Adam Michnik": { "first_paragraph": "Adam Michnik (Lehçe telaffuzu: [ˈadam ˈmixɲik];d.17 Ekim 1946) Polonyalı bir tarihçi, denemeci, eski muhalif, entelektüel ve Polonya gazetesi Gazeta Wyborcza'nın genel yayın yönetmenidir.\n" }, "Paul Goma": { "first_paragraph": "Paul Goma (2 Ekim 1935 - 25 Mart 2020, Paris), 1989'dan önce komünist rejimin muhalif ve önde gelen rakibi olarak tanınan bir Rumen yazardı. Komünist yetkililer tarafından sürgüne gönderilmek üzere siyasi bir mülteci oldu ve Fransa'da vatansız bir kişi olarak ikamet etti. 2000'den sonra Goma, II. Dünya Savaşı, Romanya'daki Yahudi Soykırımı ve Yahudiler hakkında görüşlerini dile getirdi ve bu da yaygın bir antisemitizm iddialarına yol açtı.\n" }, "Alim Han": { "first_paragraph": "Muhammed Alim Han (Özbekçe: Muhammad Olim Xon, Farsça: محمد عالم خان; d. 3 Ocak 1880, Buhara - ö. 28 Nisan 1944, Kabil), Buhara Emirliği'nin ve Özbek Mangıt Hanedanı'nin son Emiri.\n" }, "Anton Denikin": { "first_paragraph": "Anton İvanoviç Denikin (Rusça: Анто́н Ива́нович Дени́кин, 16 Aralık 1872 - 8 Ağustos 1947), Rus İmparatorluğunda General ve Rus İç Savaşı sırasında öne çıkan Beyaz Ordu komutanlarından.[1] 1918-1922 yılları arasında gerçekleşen Beyaz Terör'ün en önemli komutanlarından biridir.[1]\n" }, "Bronislav Kaminski": { "first_paragraph": "Bronislav Vladislavovich Stroganof Kaminski (16 Haziran 1899 - 28 Ağustos 1944), bir Rus Nazi işbirlikçisi [1][2] ve sözde Lokot Özerk Bölgesi'ndeki insanlardan oluşan partizan karşıtı ve arka güvenlik oluşumu Kaminski Tugayı'nın komutanıydı. Nazi Almanyası, daha sonra Waffen-SS'ye SS Sturmbrigade RONA (Rus Halk Kurtuluş Ordusu – Russkaya Osvoboditelnaya Narodnaya Armiya, RONA) olarak dahil edilen Sovyetler Birliği'nin bazı bölgelerini işgal etti. Daha eski kaynakla ilk adını yanlışlıkla Mieczyslaw olarak verir.[3][4] Kaminski'nin komutası altındaki birim, Alman işgali altındaki Sovyetler Birliği ve Polonya'da çok sayıda savaş suçu ve zulüm işledi.\n" }, "Pyotr Krasnov": { "first_paragraph": "Pyotr Nikolayeviç Krasnov (Rusça: Пётр Николаевич Краснов; 22 Eylül (10 Eski Usul) 1869 – 17 Ocak 1947), Don Kazak tarihçisi ve subayı, 1917'de devrim patlak verdiğinde Rus ordusunun Korgeneral terfisine ve daha sonra ise, karşı devrimci Beyaz hareketin liderlerinden birine terfi ettirildi.\n" }, "Lavr Kornilov": { "first_paragraph": "Lavr Georgiyeviç Kornilov (Rusça: Лавр Гео́ргиевич Корни́лов) (d. 18 Ağustos 1870 – ö. 13 Nisan 1918) Rus askerî istihbarat mensubu, I. Dünya Savaşı ve ardından yaşanan Rus İç Savaşında Rus İmparatorluk Orduları komutanı, kâşif, Sibirya asıllı kazak general. Tarihte en çok Kornilov Olayı olarak bilinen ve Ağustos-Eylül 1917 tarihinde yaptığı başarısız darbe girişimiyle hatırlanır. Girişim Aleksandr Kerenski’nin geçici hükûmetini devirmek amacıyla yapılmış, sonunda Kerenski hükûmeti ile geçici bir ittifak içinde yer alan Bolşevikler'in çabalarıyla başarısız olmuş ve Kornilov, Kerenski tarafından tutuklanmıştır. Bu olay Ekim Devrimi’ne giden yolda Bolşeviklerin elini güçlendiren bir öneme sahiptir.\n" }, "Mariya Boçkaryova": { "first_paragraph": "Maria Leontievna Bochkareva (Temmuz 1889 - 16 Mayıs 1920, kızlık soyadı Frolkova (Фролко́ва), lakabı: Yashka), Birinci Dünya Savaşı'nda savaşan ve 1. Rus Kadın Ölüm Taburu'nu kuran bir Rus askeriydi. Bir askeri birliğe komuta eden ilk Rus kadındı.\n" }, "Nikolay Berdyayev": { "first_paragraph": "Nikolay Berdyayev (Rusça: Николай Александрович Бердяев, 18 Mart 1874, Kiev, Rus İmparatorluğu - 24 Mart 1948, Clamart, Fransa), çağdaş Rus Orthodoks düşünürü ve yazar.\n" }, "Nikolay Yevgenyeviç Markov": { "first_paragraph": "Nikolay Yevgenyeviç Markov (Rusça: Никола́й Евге́ньевич Ма́рков), İkinci Markov olarak da bilinir (Rusça: Марков Второй)[1] (2 Nisan 1866 - 25 Nisan 1945, Wiesbaden),[2] Rusya Halk Birliği'nin önde gelen isimlerinden biri olan Rus sağcı siyasi figür.\n" }, "Sergey Taboritski": { "first_paragraph": "Sergey Vladimirovich Taboritsky (Rusça: Сергей Владимирович Таборицкий, 12 Ağustos 1897– 16 Ekim 1980) Rus milliyetçisi ve monarşi savunucusu idi. Pyotr Shabelsky Bork ile birlikte Vladimir Nabokov'a suikast düzenlemesi ile bilinir. 1936 yılından 1945'e kadar, Almanya'daki Rus Göçmenler Bürosu'nun vekili idi. 1942'den sonra, Taboritsky, Nazi Partisinin bir üyesi idi ve Gestapo ile çalıştı.\n" }, "Roman Ungern von Sternberg": { "first_paragraph": "Kan Dökücü Baron ve Deli Baron olarak da tanınan Roman Nickolai Maximilian von Ungern-Sternberg[1] (Rusça: Роман Фёдорович Унгерн фон Штернберг) (22 Ocak 1886 – 15 Eylül 1921), Baltık-Almanı kökenli bir subay ve Moğolistan'ı Mart-Ağustos 1921 tarihleri arasında yöneten korgeneraldir. Moğolistan ve Baykal Gölü çevresinde monarşik bir yapı kurmayı amaçlayan Sternberg, Mihail Aleksandroviç Romanov önderliğindeki Rus egemenliğini diriltmek ve Bogd Han'ın yönetimindeki Moğol Hanlığı'nı bu oluşuma destek vermeye çağırmayı amaçlamaktaydı. Baron, çoğunlukla komünistler ve Yahudilere karşı savaşmıştır.[2] Sternberg, Kızıl Ordu tarafından ele geçirildikten sonra birçok savaş suçuyla yüz yüze kalmış ve idam edilmiştir.\n" }, "Vladimir Voynoviç": { "first_paragraph": "Vladimir Nikolayevich Voinovich, bilinen adıyla; Voynovich (Rusça: Влади́мир Никола́евич Войно́вич, d. 26 Eylül 1932 – ö.27 Temmuz 2018), Rus yazar, şair, oyun yazarı ve gazetecidir. Sırp Bilim Sanat Akademisi Dil ve Edebiyat Bölümü üyesiydi.\nKaleme aldığı başlıca eserleri arasında; The Life and Extraordinary Adventures of Private Ivan Chonkin (1969–2007), Moscow 2042 (1986) ve Monumental Propaganda (2000) sayılabilir.[1]\n" }, "Volga-Tatar Lejyonu": { "first_paragraph": "Volga-Tatar Lejyonu (Almanca: Wolgatatarische Legion) veya İdil-Ural Lejyonu (Jaŋalif: Idel-Ural Legionь) Wehrmacht içerisinde Volga Tatarları, ve diğer Volgalılar yani Başkurtlar, Çuvaşlar, Mariler, Udmurtlar, ve Mordvinlerden oluşan işbirlikçi askeri birliktir.\n" }, "Dragoljub Mihailović": { "first_paragraph": "Dragoljub Mihailović veya Draža Mihailović (Sırpça: Драгољуб \"Дража\" Михаиловић; 27 Nisan 1893 - 17 Temmuz 1946) II. Dünya Savaşı'nda görev yapmış Yugoslavyalı Sırp generaldir. Nisan 1941'de Almanlar Yugoslavya’ya saldırıp ülkeyi işgal ettiklerinde kendisi Belgrad çevresindeki bir dağa kaçmış ve burada Çetnik gerilla gruplarını örgütlemiştir.\n" }, "Pavle Đurišić": { "first_paragraph": "Pavle Đurišić (9 Temmuz 1909 - Nisan 1945), II. Dünya Savaşı sırasında Çetnik komutanı (vojvoda) olan ve Karadağ'daki Çetniklerin önemli bir bölümünü yöneten Yugoslav Kraliyet Ordusu'nun Karadağlı Sırp subayıydı. Temmuz 1941'de Karadağ'da İtalyanlara karşı çıkan halk ayaklanması sırasında öne çıktı ve ana komutanlardan biri oldu, ancak daha sonra Komünistlerin önderliğindeki Yugoslav Partizanlara karşı eylemlerde İtalyanlarla işbirliği yaptı. 1943'te birlikleri, Bosna, Hersek ve Sancak'taki Müslüman nüfusa karşı birkaç katliam gerçekleştirdi ve İtalyan kuvvetleriyle birlikte Partizan karşıtı Case White saldırısına katıldı. Đurišić, Mayıs 1943'te Almanlar tarafından yakalandı, kaçtı ve yeniden yakalandı.\n" }, "Usame bin Ladin": { "first_paragraph": "\n" }, "Aclan Sayılgan": { "first_paragraph": "Aclan Sayılgan (1924, İzmir - 5 Eylül 2001, İzmir[1]), Devlet Tiyatroları oyuncusu, yazar ve düşünce adamı.\n" }, "Adnan Oktar": { "first_paragraph": "Adnan Oktar (d. 2 Şubat 1956, Ankara), kamuoyunda Adnan Hoca olarak tanınan Türk kült lideri. Oktar'ın kurucusu ve lideri olduğu, kendi adıyla anılan ve mehdiyet inancını merkezine alan kültü, 1980'li yıllarda kamuoyunca tanınmaya başladı; zengin aile çocuklarını ebeveynlerinden koparması ve cinsel istismar, şantaj, tehdit gibi suçlar ile gündeme geldi.[2][3][4]\n" }, "Abdullah Çatlı": { "first_paragraph": "Abdullah Çatlı (1 Haziran 1956, Nevşehir - 3 Kasım 1996; Susurluk, Balıkesir), Türk organize suç örgütü lideri,[5] mafya lideri, derin devlet ajanı ve kontrgerilla mensubu.[6][7][8]\n" }, "Cevat Rıfat Atilhan": { "first_paragraph": "Cevat Rıfat Atilhan (1892, İstanbul – 4 Şubat 1967), Türk yazar.\n" }, "Erk Yurtsever": { "first_paragraph": "Erk Yurtsever (8 Şubat 1934, İstanbul - 3 Ocak 2017, İstanbul), Türk şair, yazar ve Türkolog.\n" }, "Erol Güngör (sosyal psikolog)": { "first_paragraph": "Erol Güngör (25 Kasım 1938, Kırşehir – 24 Nisan 1983, İstanbul), Türk sosyal psikoloji profesörü.\n" }, "Eşref Edip Fergan": { "first_paragraph": "Eşref Edip Fergan (d. 1882, Serez – ö. 15 Aralık 1971, İstanbul), Türk gazeteci, hukuk doktoru.\n" }, "Fethi Tevetoğlu": { "first_paragraph": "Cihat Fethi Tevet[a][2] (31 Ocak 1916 - 27 Kasım 1989), Türk doktor, yazar, ansiklopedist ve siyasetçidir.\n" }, "Fethullah Gülen": { "first_paragraph": "Fethullah Gülen veya doğum ismiyle Fetullah Gülen[3] (d. 27 Nisan 1941; Pasinler), Fethullahçıların lideri olan Türk vâiz,[4] yazar ve eski imamdır.[4] 2016'da kapatılan Gazeteciler ve Yazarlar Vakfının kurucularından biri ve vakfın onursal başkanıydı.[5][6] 28 Şubat sürecinde, dönemin Ankara Emniyet Müdürlüğü; Gülen ve örgütlenmesi hakkında bir rapor hazırladı.[7][8][9] Rapora göre, Gülen bir örgütün lideriydi ve liderlik ettiği örgütün mensupları Türk emniyet birimlerine sızmaktaydı.[8][10][11][12][13] Emniyet Genel Müdürlüğü bu raporu aldıktan 3 gün sonra, 21 Mart 1999'da; sağlık problemlerini sebep gösteren Gülen, Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti.[7][9][12] O tarihten bu yana Pensilvanya eyaletindeki Saylorsburg kasabasında yaşamaktadır.[14]\n" }, "Kenan Evren": { "first_paragraph": "TOP.1938-50\n\n" }, "Mustafa Kayabek": { "first_paragraph": "Mustafa Kayabek (d. 25 Ağustos 1931, Kemaliye, Erzincan - ö. 9 Ağustos 2015, İstanbul) Türk şair ve yazardır.\n" }, "Nejdet Sançar": { "first_paragraph": "Ahmet Nejdet Sançar (Çiftçioğlu) (1 Mayıs 1910, İstanbul - 22 Şubat 1975, İstanbul), Türk eğitimci, yazar, düşünür, fikir adamıdır. Nihâl Atsız'ın kardeşidir.[1]\n" }, "Nihal Atsız": { "first_paragraph": "Hüseyin Nihâl Atsız (12 Ocak 1905, Kadıköy, İstanbul - 11 Aralık 1975, İstanbul), Türk yazar, Türkolog, şair, düşünür ve öğretmendir. Türklerin tarihini konu edindiği edebî eserleri ve tarih araştırmaları olan Atsız,[4] Türkçü-Turancı ve ırkçı[5][6][7] dünya görüşüne sahiptir.[8][9][10] Yaşamının son yıllarında İslam'ı \"Araplar tarafından Araplar için kurulmuş bir din\" olarak nitelendirerek eleştirdi.[11][12][13]\n" }, "Said Nursî": { "first_paragraph": "Said Nursî (1878[a] - 23 Mart 1960[2]), Kürt İslam âlimi,[3] müfessir ve yazar. Dârü'l-Hikmeti'l-İslâmiye azalığı, Birinci Dünya Savaşı'nın Kafkasya Cephesi'nde milis alay kumandanlığı yapmıştır. İslam üzerine yazılmış ve 300 kadar ayeti tefsir eden Risale-i Nur isimli 50'den fazla dile çevrilen[4] külliyatın yazarıdır.[5]\n" }, "Peyami Safa": { "first_paragraph": "Peyami Safa (2 Nisan 1899; Fatih, İstanbul - 15 Haziran 1961, Kadıköy), Türk yazar ve gazeteci. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Matmazel Noraliya'nın Koltuğu ve Yalnızız gibi psikolojik türdeki eserleriyle Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında ön plana çıktı. Yaşamı ve fikrî hayatındaki değişimlerini eserlerine de yansıttı. Server Bedi takma adıyla birçok roman kaleme aldı. Cingöz Recai tiplemesini Fransız yazar Maurice Leblanc'ın Arsen Lüpen karakterinden esinlenerek yarattı. Aynı zamanda çeşitli kurumlarda gazetecilik mesleğini sürdürdü ve ağabeyi İlhami Safa ile birlikte Kültür Haftası gibi çeşitli dergiler çıkardı.\n" }, "Tarık Buğra": { "first_paragraph": "Süleyman Tarık Buğra (d. 2 Eylül 1918 – ö. 26 Şubat 1994), Türk gazeteci ve roman, hikâye, oyun ve fıkra yazarı.\n" }, "Pedro Carmona": { "first_paragraph": "Pedro Francisco Carmona Estanga (d. 1941, Barquisimeto, Venezuela), Hugo Chavez'e karşı başarısız bir askeri darbe sırasında Venezuela'nın başkanı ilan edilen eski Venezuela ticaret örgütü lideri.[1][2] 12 Nisan'dan itibaren 13 Nisan'a kadar Cumhurbaşkanlığı görevini işgal etmiştir. Chavez, tekrar devlet başkanlığı görevine geldikten sonra, Carmona, zorla güç ile yasadışı bir şekilde devlet makamını gasp ettiği için tutulduğu ev hapsinden kurtularak Kolombiya'ya kaçtı ve daha sonra Florida, Miami'ye gitti.\n" }, "Alan Mackay-Sim": { "first_paragraph": "Alan Mackay-Sim AM (d. 16 Mayıs 1951 – ö. 4 Ocak 2023), Avustralyalı biyomedikal teknisyeni.[1][2][3][4]\n" }, "Cate Blanchett": { "first_paragraph": "Catherine Élise Blanchett (d. 14 Mayıs 1969; Avustralya), iki kez Oscar, üç kez BAFTA ve üç kez Altın Küre kazanmış Avustralyalı oyuncu. Elizabeth ve Elizabeth: Altın Çağ filmlerinde canlandırdığı İngiltere kraliçesi I. Elizabeth ve Peter Jackson'ın Yüzüklerin Efendisi üçlemesinde canlandırdığı elf kraliçesi Galadriel rolleriyle bilinir. Ayrıca Katharine Hepburn'ü canlandırdığı Martin Scorsese'nin The Aviator (Göklerin Hakimi) filmiyle En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü'nü kazanmıştır. 2007 yılında Jude Quinn'i canlandırdığı I'm Not There filmi ile 64. Venedik Film Festivali'nde Volpi Kupasını almıştır. (Volpi Cup) Bu filmle Yardımcı Kadın Oyuncu dalında Oscar'a aday gösterilen oyuncu karşı cinsi oynayıp Oscar'a aday olmuş 2. oyuncudur. 2013 yılında Woody Allen yapımı Blue Jasmine filminde Jasmine adlı karakteri canlandırarak En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar kazanmıştır. Peter Jackson yönetmenliğinde çekilen The Hobbit: An Unexpected Journey'de yine elf kraliçesi Galadriel'i canlandırmıştır. 77. Venedik Film Festivali'nin jüri başkanlığını da üstlenmiştir.\n" }, "Cathy Freeman": { "first_paragraph": "Catherine Astrid Salome Freeman (d. 16 Şubat 1973, Queensland), Avustralyalı kısa mesafe koşucusu. Olimpiyat Ateşi'ni yaktığı 2000 Yaz Olimpiyatları'nda 400 m'de altın madalya kazanmıştır.\n" }, "Rupert Murdoch": { "first_paragraph": "Keith Rupert Murdoch (d. 11 Mart 1931); New York, Amerika Birleşik Devletleri merkezli News Corporation şirketinin Avustralyalı medya yöneticisi ve hissedarı. Ülkesi Avustralya'da gazeteler, dergiler ve televizyonlarla çalışma hayatına başlayan Murdoch, şirketini İngiliz ve Amerikan medyasına doğru genişletmiş ve dünyanın en önemli ve zengin medya patronlarından biri olmuştur. Dünyanın en zenginleri (2007) listesinde 9 milyar dolarlık servetiyle 73. sırada bulunmaktadır. 2011 yılında sahibi olduğu News of the World'un yol açtğı \"telekulak skandalı\" yüzünden soruşturma geçiren Murdoch,[1] 2012 yılında News International'ın yöneticiliği görevinden istifa etmiştir.[2] Daha sonra tekrar şirketin başına geçen Murdoch 2023 yılında görevi oğluna devretmiştir.[3]\n" }, "Patrick McGorry": { "first_paragraph": "Patrick Dennistoun McGorry[1] (d. 10 Eylül 1952), genç insanlarda ortaya çıkan zihinsel bozukluklar için erken müdahale hizmetlerini geliştirmesiyle tanınan İrlanda doğumlu bir Avustralyalı psikiyatristtir.\n" }, "Paul Hogan": { "first_paragraph": "Paul Hogan, (d. 8 Ekim 1940) Avustralyalı bir aktör, komedyen, yazar ve televizyon sunucusudur. En İyi Orijinal Senaryo Akademi Ödülü'ne aday gösterildi ve taşralı maceraperest \"Timsah\" Dundee rolüyle En İyi Erkek Oyuncu Altın Küre Ödülü - Müzikal veya Komedi Filmi ödülünü kazandı. Amerikalı aktris Linda Kozlowski ile Crocodile Dundee setinde tanıştıktan sonra evlendi.[4]\n" }, "Philip Pettit": { "first_paragraph": "Philip Noel Pettit (d. 1945), İrlanda doğumlu bir filozof ve siyaset teorisyenidir. 1988 yılından bu yana Avustralya ve 2005 yılından beri ABD vatandaşıdır.[1] Son olarak Princeton University'de Laurance S. Rockefeller Siyaset ve İnsani Değerler Profesörü ve aynı zamanda Australian National University'de Seçkin Felsefe Profesörü olarak çalışmaktadır.[2]\n" }, "Shane Gould": { "first_paragraph": "Shane Elizabeth Gould AM MBE (d. 23 Kasım 1956), Avustralyalı eski bir yarışma yüzücüsüdür. 1972 Yaz Olimpiyatları'nda üç altın, bir gümüş ve bir bronz madalya kazanmıştır. 2018'de Avustralya Survivor'un beşinci sezonunu kazanarak Survivor serisinin en yaşlı kazananı olmuştur.\n" }, "Anthony Holden": { "first_paragraph": "Anthony Holden (22 Mayıs 1947) İngiliz yazar, yayıncı ve eleştirmen.[1]\n" }, "Russell Brand": { "first_paragraph": "Russell Edward Brand (d. 4 Haziran 1975, Grays)[2] İngiliz komedyen, aktör, radyo ve televizyon sunucusu, şarkıcı, köşe yazarı ve yazar.\n" }, "Piers Brendon": { "first_paragraph": "Piers Brendon (d. 21 Aralık 1940, Stratton, Cornwall), Britanyalı yazar. Shrewsbury Okulu ve Magdalene Koleji'nde eğitim gördü. Tarihsel ve biyografik eserleri ile tanınır.\n" }, "Christopher Hitchens": { "first_paragraph": "Christopher Hitchens (13 Nisan 1949 - 15 Aralık 2011), İngiliz yazar, gazeteci, köşe yazarı ve aktivist.\n" }, "Richard Dawkins": { "first_paragraph": "Clinton Richard Dawkins (d. 26 Mart 1941), Britanyalı etolog, evrimsel biyolog ve yazar. Oxford Üniversitesi bünyesinde 1995 yılında Charles Simonyi tarafından oluşturulmuş Bilimin Kamu Tarafından Anlaşılması için Smonyi Kürsüsü'nde (Simonyi Professorship for the Public Understanding of Science) 2008 yılında emekli oluncaya kadar görev yapmıştır.[1]\n" }, "Alasdair Gray": { "first_paragraph": "Alasdair Gray (28 Aralık 1934 - 29 Aralık 2019), Glasgow doğumlu İskoç yazar ve sanatçı.\n" }, "Paul Greengrass": { "first_paragraph": "Paul Greengrass (d. 13 Ağustos 1955) Akademi Ödülü adaylığı bulunan, BAFTA ödülü sahibi İngiliz film yönetmeni ve senarist. Yönettiği United 93 filmi ile En İyi Yönetmen Akademi Ödülü'ne aday gösterilmiş, BAFTA ödülleri çerçevesinde verilen David Lean Ödülü (David Lean Award for Direction) almıştır. Filmi aynı zamanda En İyi İngiliz Filmi dalında BAFTA'ya aday gösterilirken, kendisi de Özgün senaryo dalında ödüle aday olmuştur.\n" }, "Philippa Gregory": { "first_paragraph": "Philippa Gregory, İngiliz roman yazarıdır.\n" }, "John Lydon": { "first_paragraph": "Johnny Rotten olarak tanınan John Joseph Lydon (d. 31 Ocak 1956), İngiliz rock müziğinin ileri gelen isimlerindendir. Lakabı olan \"rotten\", \"çürük\" anlamına gelmektedir ve kendisinin kötü ağız sağlığından dolayı bu ismi almıştır.\n" }, "Mike Leigh": { "first_paragraph": "Mike Leigh, (d. 20 Şubat 1943), İngiliz yönetmen.\n" }, "Philip Pullman": { "first_paragraph": "Sir Philip Nicholas Outram Pullman [1] CBE FRSL (d. 19 Ekim 1946) İngiliz yazardır. Kitapları arasında fantezi üçlemesi His Dark Materials (\"Karanlık Cevher\")ve İsa'nın kurgusal bir biyografisi olan The Good Man Jesus and the Scoundrel Christ (\"Masum İsa ve Hain Mesih\") yer alır. 2008'de The Times, Pullman'ı \"1945'ten bu yana en büyük 50 İngiliz yazardan\" biri olarak sınıflandırdı.[2] 2004'te BBC'nin yaptığı bir ankette İngiliz kültürünün en etkili on birinci kişisi seçildi.[3][4] Edebiyata yaptığı hizmetlerden dolayı 2019 Yeni Yıl Onur Ödülü'nde şövalye unvanına layık görüldü .[5]\n" }, "Stan Collymore": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 7 Kasım 2006\n" }, "H. G. Wells": { "first_paragraph": "Herbert George Wells ya da daha çok tanındığı adla H. G. Wells (21 Eylül 1866 - 13 Ağustos 1946), Dünyaların Savaşı, Görünmez Adam, Dr. Moreau'nun Adası ve Zaman Makinesi adlı bilimkurgu romanlarıyla tanınan ama neredeyse edebiyatın her dalında birçok eser vermiş olan İngiliz yazardır. Sosyalist olduğunu açıkça söyleyen H.G. Wells'in çoğu eserinde önemli ölçüde siyasi ve sosyal yorumlar bulunmaktadır. Jules Verne gibi gelecekteki teknolojik gelişmeleri anlattığı kitaplarıyla bilimkurgu dalının öncülerinden hatta yaratıcılarından sayılmaktadır.\n" }, "Giovanni Villani": { "first_paragraph": "Giovanni Villani, İtalyan bankacı, diplomat ve tarihçiydi.\n" }, "Houston Stewart Chamberlain": { "first_paragraph": "Houston Stewart Chamberlain (9 Eylül 1855 - 9 Ocak 1927), İngiliz asıllı Alman siyaset felsefecisi, yazar ve filozof. Avrupa kültüründeki “Âri” unsurun ırksal ve kültürel üstünlüğünü savunmuştur.\n" }, "Ezra Pound": { "first_paragraph": "Ezra Weston Loomis Pound (30 Ekim 1885 - 1 Kasım 1972), Amerikalı şair, çevirmen ve deneme yazarı.\n" }, "Ernesto Palacio": { "first_paragraph": "Ernesto Palacio (d. 4 Ocak 1900, San Martin - ö. 3 Ocak 1979, Buenos Aires), Arjantinli tarihçi ve 1920'lerde etkin olan aşırı sağ milliyetçi aydınlardan biridir. Bu ideoloji genel olarak, feodal ekonomik ilişkiler ve daha \"organik\" bir sosyal düzen için nostaljiye dayanan \"gelenekselci\" konumdan doğan aşırı sağ bir Arjantin milliyetçi hareketi olan \"Nacionalismo\" olarak adlandırılır.\n" }, "Jörg Lanz von Liebenfels": { "first_paragraph": "Adolf Josef Lanz (d. 19 Temmuz 1874, Penzing – ö. 22 Nisan 1954), Jörg Lanz olarak da bilinen ve kendisini Lanz von Liebenfels olarak tanımlayan Avusturyalı bir yayıncı ve gazeteci. Aynı zamanda eski bir rahip olan von Liebenfels, antisemitik ve Völkisch Hareketi teorilerini yayınladı. Ostara dergisinin de kurucusudur.[1] Kendisi önceleri Heiligenkreuz manastırında yaşayan bir keşişti.\n" }, "Mary Richardson": { "first_paragraph": "Mary Raleigh Richardson (1889 - 7 Kasım 1961), Britanyalı-Kanadalı kadın hakları savunucusu. İngiltere'de kadınların oy hakkını kazanmasında etkin rol oynadı. En saldırgan savunuculardan biri kabul edilen Richardson[1], iki senede dokuz kez tutuklandı ve açlık grevindeyken yemek yemeğe zorlandı. Kadınlara da oy hakkı verilmesi konusunda Londra piskoposunu ikna etti ve kral V. George'a bir dilekçe sundu.\n" }, "William Edward David Allen": { "first_paragraph": "William Edward David \"Bill\" Allen (6 Ocak 1901 - 18 Eylül 1973), Güney Kafkasya tarihçisi olarak bilinen İngiliz akademisyen, politikacı ve iş insanı. Kuzey İrlanda siyasetiyle yakından ilgili olan Allen'ın faşist eğilimleri vardı.\n" }, "Alojzije Stepinac": { "first_paragraph": "Alojzije Stepinac ya da Aloyziye Stepinaç (08 Mayıs 1898 - 10 Şubat 1960), Zagreb başpiskoposu, Hırvat kardinali ve savaş suçlusudur.\n" }, "Henk Feldmeijer": { "first_paragraph": "Johannes Hendrik Feldmeijer (Assen, 30 Kasım 1910 - Raalte yakınları, 22 Şubat 1945), Hollandalı bir Nazi siyasetçisi ve NSB üyesiydi.\n" }, "Filippo Tommaso Marinetti": { "first_paragraph": "Filippo Tommaso Marinetti (d. 22 Aralık 1876 - ö. 2 Aralık 1944), İtalyan şair, edebiyatta fütürizm hareketinin kurucusu.\n" }, "Giovanni Gentile": { "first_paragraph": "Giovanni Gentile (30 Mayıs 1875 - 15 Nisan 1944), İtalyan filozof.[1]\n" }, "Giuseppe Ungaretti": { "first_paragraph": "Giuseppe Ungaretti (8 Şubat 1888 – 2 Haziran 1970) İtalyan modernist şair, gazeteci, deneme yazarı, eleştirmen, akademisyen ve 1970 Neustadt Uluslararası Edebiyat Ödülü kazananı. Ermetismo (Hermetizm) olarak bilinen deneysel akımın önde gelen temsilcilerinden ve 20. yüzyıl İtalyan edebiyatının en tanınmış katkıcılarından biridir.\n" }, "Rodolfo Graziani": { "first_paragraph": "Rodolfo Graziani (Marchese di Neghelli / Neghelli Markisi, 11 Ağustos 1882; Filettino, Frosinone, Lazio - 11 Ocak 1955; Roma, Lazio), Benito Mussolini'ye bağlılığıyla tanınan İtalyan mareşal ve siyasetçidir.[1]\n" }, "Ildebrando Pizzetti": { "first_paragraph": "Ildebrando Pizzetti (20 Eylül 1880 - 13 Şubat 1968) İtalyan klasik müzik bestecisi, müzikolog ve müzik eleştirmeniydi.\n" }, "Italo Balbo": { "first_paragraph": "II. Dünya Savaşı:\n" }, "Italo Gariboldi": { "first_paragraph": "II. İtalya-Habeşistan Savaşı\nII. Dünya Savaşı\n" }, "Curzio Malaparte": { "first_paragraph": "Gerçek adı Kurt Erich Suckert ya da bilinen adıyla Curzio Malaparte (d. 9 Haziran 1898, Prato - ö. 19 Temmuz 1957, Roma, İtalya), İtalyan gazeteci, romancı, öykü ve oyun yazarı. \n" }, "Guglielmo Marconi": { "first_paragraph": "Birinci Marconi Markizi Guglielmo Marconi (İtalyanca: [ɡuʎˈʎɛːlmomarˈkoːni]; 25 Nisan 1874, Bologna, İtalya - 20 Temmuz 1937), İtalyan mucit ve elektrik mühendisi[1]; uzun mesafeli radyo iletişimi, Marconi yasası, telsiz telgraf sistemi üzerine yaptığı çalışmalarıyla ünlüdür. Marconi, radyonun mucidi olarak bilinir[2] ve kablosuz telgrafın gelişimine katkılarından ötürü Karl Ferdinand Braun ile 1909 Nobel Fizik Ödülü'nü paylaşmıştır.[3][4][5] Girişimci, iş insanı ve daha sonra Marconi Şirketi adını alan ve 1897 yılında İngiltere’de kurulan \"The Wireless Telegraph&SignalCompany\"nin kurucusu olan Marconi, kendinden önce gelen fizikçi ve araştırmacıların çalışmalarını kullanarak ve değişiklikler yaparak radyonun ticari bir başarı kazanmasını sağlamıştır.[6][7] 1929 yılında İtalya kralı Markoni’ye Markiz unvanıyla asalet bahşetmiştir.\n" }, "Giorgio Morandi": { "first_paragraph": "Giorgio Morandi (d. 20 Temmuz 1890, Bolonya, İtalya Krallığı – ö. 18 Haziran 1964, Bolonya, İtalya), özellikle natürmort tabloları ile tanınan İtalyan ressam.\n" }, "Mircea Eliade": { "first_paragraph": "Mircea Eliade (13 Mart 1907 - 22 Nisan 1986), din tarihçisi ve filozof.\n" }, "Emil Cioran": { "first_paragraph": "Emil Mihai Cioran (d. 8 Nisan 1911 Răşinari, Romanya - ö. 20 Haziran 1995 Paris), Rumen filozof, deneme yazarı ve tanınmış 20. yy. retorik sentezcisidir. Eserlerinin bir bölümünü Fransızca bir bölümünü ise Rumence kaleme almıştır.\n" }, "James M. Buchanan": { "first_paragraph": "James McGill Buchanan Jr. (3 Ekim 1919; Murfreesboro, Tennessee - 9 Ocak 2013) Amerikalı bir iktisatçıdır. 1986'da Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.\n" }, "William Lloyd Garrison": { "first_paragraph": "William Lloyd Garrison (12 Aralık 1805 - 24 Mayıs 1879), Amerikalı sosyal reformcu.\n" }, "Harriet Martineau": { "first_paragraph": "Harriet Martineau (/ˈmɑːrtənˌoʊ/; 12 Haziran 1802 - 27 Haziran 1876) İngiliz sosyal kuramcı ve ilk kadın sosyolog olarak görülmektedir.[1] Sosyolojik, bütüncül, dini ve kadınsı bir bakış açısıyla yazdı, Auguste Comte'un eserlerini tercüme ediyor ve o zamanlar nadiren obir kadın yazar için geçimini sağlayacak kadar kazandı.[2] Genç Prenses Victoria yaptığı işten keyif aldı ve onu taç giyme törenine davet etti.[3][4] Martineau, \"temel siyasi, dini ve sosyal kurumlar da dahil olmak üzere [toplumun] tüm yönlerine odaklanmayı\" tavsiye ediyordu. Kadınların erkekler altındaki statüsüne kapsamlı bir analiz uygulamıştı. Romancı Margaret Oliphant onu \"doğuştan bir öğretim görevlisi ve politikacı... kendi kuşağının erkek ya da kadın herhangi birine göre cinsiyetinden belirgin bir şekilde daha az etkilenmiş\" olarak nitelendirdi.[2]\n" }, "David Hume": { "first_paragraph": "David Hume (7 Mayıs 1711 – 25 Ağustos 1776),[1] İskoç filozof, ekonomist ve tarihçi.[2][3]\n" }, "Israel Kirzner": { "first_paragraph": "Israel Meir Kirzner ya da Yisroel Mayer Kirzner (d. 13 Şubat 1930), İngiltere doğumlu Amerikalı ekonomisttir. Avusturya Okulu'nun temsilcilerindendir. New York Üniversitesindeki doktora çalışmalarını Ludwig von Mises'ın gözetiminde sürdürmüştür.[1]\n" }, "Jeremy Bentham": { "first_paragraph": "Jeremy Bentham (15 Şubat 1748 – 6 Haziran 1832), İngiliz filozof, hukukçu ve toplum reformcusu.\n" }, "John Stuart Mill": { "first_paragraph": "John Stuart Mill (20 Mayıs 1806 - 8 Mayıs 1873), İngiliz filozof, politik ekonomist, parlamento üyesi ve devlet memurudur.\n" }, "David Ricardo": { "first_paragraph": "David Ricardo (18 Nisan 1772 - 11 Eylül 1823), Yahudi kökenli Britanyalı politik ekonomist ve klasik finansçı.[1] Finans ve ekonomi dünyasının en önemli isimlerinden biridir.\n" }, "Adam Smith": { "first_paragraph": "Adam Smith FRSA (/ˈædəm smɪθ/; y. 16 Haziran [E.U. 5 Haziran] 1723[1] – 17 Temmuz 1790), \"Ekonominin Babası\"[2] ve \"Kapitalizmin Babası\"[3] olarak anılan İskoç[a] ekonomist, ahlak filozofu, politik ekonominin öncüsü, ve İskoç Aydınlanması sırasındaki önemli bir figürdü.[5]\n" }, "Herbert Spencer": { "first_paragraph": "Herbert Spencer (27 Nisan 1820 - 8 Aralık 1903), İngiliz filozof ve sosyolog.[1]\n" }, "August Willich": { "first_paragraph": "Johann August Ernst von Willich (19 Kasım 1810 – 22 Ocak 1878) Alman asker. Prusya ordusunda bir subay. Almanya'da komünizmin önde gelen savunucularındandır ve Komünist Birlik üyesidir. 1847 yılında askerlikten istifa etti. Daha sonra ABD'ye göç etti ve Amerikan İç Savaşı'nda Birlik Ordusu'nda savaştı.\n" }, "Clara Zetkin": { "first_paragraph": "Clara Zetkin (evlenmeden önceki soyadı Eissner) (5 Temmuz 1857 - 20 Haziran 1933), devrimci sosyalist ve Marksist-Leninist Alman politikacı ve kadın hakları savunucusu.\n" }, "George Grosz": { "first_paragraph": "George Grosz (26 Temmuz 1893 – 6 Temmuz 1959), 1920'lerde Berlin'deki yaşamı karikatürize ettiği resimleriyle tanınan Alman asıllı Amerikalı ressam. Weimar Cumhuriyeti sırasında Berlin'deki Dada akımının önemli üyelerinden ve Yeni Nesnellik (Die Neue Sachlichkeit) akımının kurucularındandır. Sanatçı, 1933 yılında ABD'ye göç etmiştir.\n" }, "Hannes Wader": { "first_paragraph": "Hannes Wader (d. 23 Haziran 1942 in Bielefeld - Gadderbaum asıl ismi Hans Eckard Wader) Alman müzisyen ve besteci.\n" }, "Jan Valtin": { "first_paragraph": "Jan Valtin (Gerçek adı: Richard Julius Hermann Krebs; 17 Aralık 1905 - 1 Ocak 1951), Alman komünisti ve iki savaş arasında Komintern görevlisi. 1941 yılında çıkan ve özellikle ABD'de de çok satan Out Of Night kitabıyla tanınır.\n" }, "Joseph Weydemeyer": { "first_paragraph": "Joseph Arnold Weydemeyer (2 Şubat 1818, Münster - 26 Ağustos 1866, St. Louis, Missouri) Prusya ve ABD ordusunda subay, gazeteci, siyasetçi ve Marksist devrimci.[1]\n" }, "Karl Schapper": { "first_paragraph": "Karl Schapper (30 Aralık 1812, Weinbach - 28 Nisan 1870, Londra), Alman sosyalist ve sendika lideri. Almanya'daki işçi sınıfının öncülerinden ve ilk dönemlerinde Wilhelm Weitling ve Karl Marx ile iş birliği içindeydi.\n" }, "Käthe Kollwitz": { "first_paragraph": "Käthe Kollwitz (d. 8 Temmuz 1867 - ö. 22 Nisan 1945), Alman ressam, oymabaskı sanatçısı ve heykeltıraş.\n" }, "Markus Wolf": { "first_paragraph": "Markus Johannes \"Mischa\" Wolf (19 Ocak 1923 – 9 Kasım 2006), Doğu Almanya Devlet Güvenlik Bakanlığı (MfS) dış istihbarat bölümünün (İstihbarat Merkez İdaresi) başıydı. 34 yıl boyunca MfS'nin iki numaralı adamıydı, bu dönem Soğuk Savaş'ın büyük bir kısmını kapsar.\n" }, "Max Hoelz": { "first_paragraph": "Max Hoelz (14 Ekim [1889, Moritz, Riesa - 15 Eylül 1933, Gorki, Sovyetler Birliği), anarşist eğilimleri ağır basan Alman komünist.\n" }, "Franz Mehring": { "first_paragraph": "Franz Mehring (27 Şubat 1846 Schlawe, Batı Pomeranya Voyvodalığı; † 29 Ocak 1919 Berlin) Wilhelm dönemi Almanyası’nın önde gelen Marksist politikacısı, tarihçisi ve edebiyat eleştirmeniydi. Eserleriyle, tarihsel maddeciliği sosyal demokrat edebiyat ve tarih eleştirisinin yöntemi haline getirdi. Karl Liebknecht ile Rosa Luxemburg’un yakın çalışma arkadaşı olan Mehring’in siyasi çalışmalarına, neredeyse tümüyle, II. Enternasyonal’de ve Alman Sosyal Demokrat Partisi’nde ortaya çıkan oportünizme karşı mücadelede Marksizmin savunusu damgasını vurdu.\n" }, "Moses Hess": { "first_paragraph": "Moses (Moshe) Hess (Ocak veya 21 Haziran 1812 – 6 Nisan 1875), Alman-Fransız-Yahudi filozof, sosyalist ve İşçi Siyonizmi'nin kurucusu.\n" }, "Orli Wald": { "first_paragraph": "Orli Wald (1 Temmuz 1914 - 1 Ocak 1962), Nazi Almanyası'nda Alman Direnişi'nin bir üyesiydi. 1936'da tutuklandı ve vatana ihanetle suçlandı, bunun üzerine dört buçuk yıl bir kadın hapishanesinde yattı ve ardından kaçtığı 1945 yılına kadar Nazi toplama kamplarında \"koruyucu gözetim\" altında kaldı.\n" }, "Willi Münzenberg": { "first_paragraph": "Wilhelm \"Willi\" Münzenberg (14 Ağustos 1889 - Haziran 1940) bir Alman Komünist siyasi aktivist ve yayıncıydı.\n" }, "Abel Meeropol": { "first_paragraph": "Abel Meeropol (10 Şubat 1903 - 29 Ekim 1986), Amerikalı komünist bir ilk okul öğretmenidir. Beyaz kitle tarafından linç edildikten sonra asılan iki siyahi gencin fotoğrafını gördükten sonra Strange Fruit diye bir şiir yazar. Aradan yıllar geçtikten sonra Billie Holiday bu şiiri şarkıya çevirir ve yurttaş hakları hareketinin sembolü haline gelir. Joseph McCarthy döneminde idam edilen Rosenberglerin iki oğlu Michael ve Robert'ı da evlatlık almıştır.\n" }, "William Edward Burghardt Du Bois": { "first_paragraph": "William Edward Burghardt Du Bois kısa adıyla, W. E. B. Du Bois (23 Şubat 1868 - 27 Ağustos 1963), Amerikalı sosyolog. 20. yüzyılın ilk yarısında ABD'de Siyah protesto hareketinin en önemli önderidir. 1909'da Siyahları Geliştirme Ulusal Derneği'nin (NAACP) oluşturulmasına katkıda bulundu.1910-1934 arasında derneğin yayın organı Crisis'in yönetmenliğini yapmıştır.\n" }, "Nora Ephron": { "first_paragraph": "Nora Ephron (d. 19 Mayıs 1941, Brooklyn, New York – ö. 26 Haziran 2012), Amerikalı senarist ve yönetmen. Romantik komedi türünün klasiklerinden Harry, Sally ile Tanışınca filminin senaristliği ile adını duyuran Nora Ephron; Sevginin Bağladıkları ve Mesajınız Var gibi filmlerin yönetmenliğini yapmış, üç kez Oscar'a aday olmuştur.\n" }, "Frederik Pohl": { "first_paragraph": "Frederik George Pohl Jr. (26 Kasım 1919 – 2 Eylül 2013), Amerikalı bilimkurgu yazarı, ve editör; kariyerinin 75 yıldan fazla süren bir kariyeri vardı.\n" }, "John Reed (gazeteci)": { "first_paragraph": "John Reed (tam adı: John Silas Reed, takma adı: Jack) (d. 22 Ekim 1887, Oregon - ö. 19 Ekim 1920, Moskova), Amerikalı şair, gazeteci, yazar ve komünist aktivist. Moskova'daki Kremlin Duvarı Mezarlığı'nda gömülü olan tek Amerikalıdır.\n" }, "Jim Jones": { "first_paragraph": "James Warren \"Jim\" Jones (13 Mayıs 1931 – 18 Kasım 1978), Amerikalı bir kült lideri idi. Jones, Halklar Tapınağı (Peoples Temple) adlı kült hareketinin kurucusu ve lideri olup bu hareket, 1978 Kasımında Guyana’nın Jonestown şehrinde 918 mensubunun ölümüne neden olan toplu intihar eylemiyle, ABD Kongre üyesi Leo Ryan’ın öldürülmesiyle, Guyana'nın başkenti Georgetown’da başka dört Tapınak üyesinin öldürülmesiyle tanınmaktadır.[1] Jonestown şehrinde yaklaşık 300 çocuk öldürülmüş, bu çocukların hemen hepsi siyanür zehirlenmesi nedeniyle ölmüştür.[2] Jim Jones ise başına aldığı kurşun yarasıyla ölmüş olup ölüm nedeninin intihar olduğu düşünülmektedir.\n" }, "George Koval": { "first_paragraph": "\n" }, "Raya Dunayevskaya": { "first_paragraph": "Raya Dunayevskaya (Rusça: Ра́я Дунае́вская; 1 Mayıs 1910-9 Haziran 1987), Amerikalı bir filozoftur ve Marksist-Hümanizm'in kurucusudur. Bir süre Leon Troçki'nin sekreterliğini yapmıştır. Daha sonra ondan kopmuş ve \"News and Letters Committees\" adında yeni bir örgüt kurmuş ve ölümüne kadar bu örgüte başkanlık etmiştir.\n" }, "Erik Olin Wright": { "first_paragraph": "Erik Olin Wright (9 Şubat 1947- 23 Ocak 2019), Amerikalı analitik Marksist sosyolog, eğitimci, yazar ve filozof. \n" }, "Bule Naipi": { "first_paragraph": "Bule Naipi (Ağustos 1922; Ergiri - 17 Temmuz 1944; Ergiri), II. Dünya Savaşı sırasında Arnavut komünist partizan direniş hareketi üyesi.[1] Savaşta gösterdiği cesaretler nedeniyle kendisine Arnavutluk Halk Kahramanı unvanı verildi.\n" }, "Liri Gero": { "first_paragraph": "Liri Gero (d. 1926; Fier - ö. 6 Ekim 1944; Loşna), II. Dünya Savaşı sırasında Arnavut komünist partizan direniş hareketi üyesi. Arnavut Partizanlarına bağlı iken Nazilerle yaşadığı çatışmada öldü. Kahramanlığı nedeniyle Arnavutluk Halk Kahramanı unvanını aldı.[1][2]\n" }, "Persefoni Kokëdhima": { "first_paragraph": "Persephone Kokëdhima (d. Mart 1928 - Ergiri - ö. 17 Temmuz 1944 ) Arnavut direnişi sırasında Ulusal Kurtuluş Cephesinin bir aktivisti. Bule Naipi ile birlikte Naziler tarafından öldürüldü.[1] Kendisinie Arnavutluk Halk Kahramanı, unvanı verildi.[2]\n" }, "Franz Kafka": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Margarete Schütte-Lihotzky": { "first_paragraph": "Margarete \"Grete\" Schütte-Lihotzky (23 Ocak 1897; Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - 18 Ocak 2000[1]), Avusturyalı mimar ve eylemci. Günümüzde Frankfurt mutfağı olarak bilinen mimari tarzı oluşturan kişidir.[2]\n" }, "Max Adler": { "first_paragraph": "Max Adler (15 Ocak 1873, Viyana - 28 Haziran 1937, Viyana)[1], Avusturyalı marksist hukukçu, sosyolog ve sosyalist teorisyen. Viyana Üniversitesi'nde öğretim üyesi. Otto Bauer'le birlikte Avusturya Marksizmi'nin en önemli teorisyenlerinden biri.\n" }, "Memmed Said Ordubadi": { "first_paragraph": "Memmed Said Ordubadi (d. 24 Mart 1872, Ordubad, Nahçıvan (şehir) – ö. 1 Mayıs 1950, Bakü, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti), Azerbaycan yazar, şair, oyun yazarı ve gazeteciydi.\n" }, "Mir Beşir Kasımov": { "first_paragraph": "Mir Beşir Kasımov (Azerice: Mirbəşir Qasımov, Rusça: Мир Башир Касумов; d. 1879 – ö. 23 Nisan 1949), Sovyet Azeri siyasetçi, devrimci. Neriman Nerimanov'un ürettiği siyasetin takipçilerinden biri olan Kasımov Azerbaycan'da ulusal komünizm politikasının uygulayıcısı olarak da bilinir.[1] İki kez Lenin Nişanı ödülünü almıştır.\n" }, "Mirvarid Dilbazi": { "first_paragraph": "Mirvarid Dilbazi (19 Ağustos 1912, Kanlıklar - 12 Temmuz 2001, Bakü), Sovyet Azerisi komünist şair.\n" }, "Mirza İbrahimov": { "first_paragraph": "Mirza İbrahimov, Sovyet Azeri bilim ve devlet adamı, romancı,[1] akademisyen\n" }, "Nigar Rafibeyli": { "first_paragraph": "Nigar Rafibeyli (Azerice: Nigar Rəfibəyli, d. 23 Haziran 1913, Gence - ö. 10 Temmuz 1981, Bakü), Azeri yazar ve şair. Roman ve kısa öykü yazarı olan Anar Rızayev'in annesi, yazar ve şair Resul Rıza'nın eşidir.[1]\n" }, "Kamal Lohani": { "first_paragraph": "Kamal Lohani (26 Haziran 1934 - 20 Haziran 2020), Bangladeşli gazetecidir.[1]\n" }, "Carlos Marighella": { "first_paragraph": "Carlos Marighella (d. 5 Aralık 1911; Salvador da Bahia - ö. 4 Kasım 1969; Sao Paulo), Brezilyalı Marksist aktivist, yazar, gerilla, kentsel gerilla savaşı kuramcısı.\n" }, "Jorge Mautner": { "first_paragraph": "Henrique George Mautner (bilinen adıyla: Jorge Mautner; d. 17 Ocak 1941; Rio de Janeiro), Brezilyalı şarkıcı, söz yazarı, romancı, şair, oyuncu, film yönetmeni ve senaristtir.[1][2]\n" }, "Oscar Niemeyer": { "first_paragraph": "Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho (15 Aralık 1907 - 5 Aralık 2012), bilinen adıyla Oscar Niemeyer, Brezilyalı mimar. Uluslararası modern mimarlığın[1] en önemli temsilcilerinden. Dökme betonunun estetik amaçlar için farklı biçimlerde kullanılmasının öncülüğünü yapan mimarlardan biri.\n" }, "John Cairncross": { "first_paragraph": "John Cairncross (25 Temmuz 1913 - 8 Ekim 1995), İskoç asıllı Britanyalı, II. Dünya Savaşı yıllarında ajanlık ve istihbarat memuru.\n" }, "John Maynard Smith": { "first_paragraph": "John Maynard Smith[a] FRS (d. 6 Ocak 1920 - ö. 19 Nisan 2004), İngiliz evrimsel biyolog ve genetikçiydi.[1] Aslen II. Dünya Savaşı sırasında havacılık mühendisliği yapan Maynard Smith, tanınmış biyolog J.B.S. Haldane danışmanlığında genetik alanında ikinci derecesini aldı. Maynard Smith, George R. Price ile birlikte oyun teorisinin evrime uygulanmasında etkili oldu. Cinsiyetin evrimi ve sinyal teorisi gibi diğer problemler üzerine teoriler geliştirdi.\n" }, "Doris Lessing": { "first_paragraph": "Doris Lessing (doğum adıyla Doris May Tayler, 22 Ekim 1919, Kirmanşah - 17 Kasım 2013, Londra), Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Britanyalı yazardır.\n" }, "Mitka Grıbçeva": { "first_paragraph": "Mitka Grıbçeva (Grubcheva) (kızlık soyadı Ognyana, Bulgarca: Митка Огняна, d. 1916; Radomir, Plevne - ö. 1993; Bulgaristan) Bulgar siyasi aktivist, İkinci Dünya Savaşı sırasında komünist hareketin katılımcısı, Bulgar Komünist Partisi üyesi ve \"Georgi Benkovski\" filosundan bir partizandı.\n" }, "Vela Peeva": { "first_paragraph": "Vela Peeva (Bulgarca: Вела Пеева; 16 Mart 1922; Velingrad - 3 Mayıs 1944; Velingrad) veya Penka, II. Dünya Savaşı sırasında Bulgar İşçi Gençlik Birliği ve Bulgaristan Komünist Partisi üyesi partizan, Bulgar direniş hareketi üyesi, aktivist, ulusal kahraman.[1][2][3]\n" }, "Violeta Yakova": { "first_paragraph": "Violeta Yakova veya Violeta Jakova (Bulgarca: Виолета Якова; 2 Haziran 1923, Dupnitsa - 18 Haziran 1944, Radomir) Bulgar partizan ve Bulgar Komünist Partisi üyesiydi. Takma adı Ivanka olan Yakova,[1] Bulgar Polis şefi Atanas Pantev ve Korgeneral Hristo Lukov'un öldürülmesi de dahil olmak üzere çok sayıda Alman ve Bulgar askeri subayın operasyonel olarak öldürülmesine katıldı.[2] Bulgar hükümetinin polisi tarafından tutuklandı ve Haziran 1944'te Radomir şehrinde polisle çıkan çatışmada yaralandıktan sonra Bulgar hükümeti tarafından vatana ihanetten idam edildi.\n" }, "Lubomír Štrougal": { "first_paragraph": "Lubomír Štrougal, (d. 19 Ekim 1924 - ö. 6 Şubat 2023) Çek siyasetçi. 1970 ila 1988 yılları arasında Çekoslovakya başbakanlığı yapmıştır. Hukuk okumuştur. 1950'lerden sonra Çekoslovakya Komünist Partisi'nin Merkez Komitesi'nde yer almıştır.\n" }, "Ota Šik": { "first_paragraph": "Ota Šik (11 Eylül 1919; Pilsen, Çekoslovakya - 22 Ağustos 2004; Sankt Gallen, İsviçre), Prag Baharı'nın ve üçüncü yolun fikir babalarından Çek ekonomist. Prag üniversitesinde sanat tarihi eğitimi gördü. Çekoslovakya'nın Naziler tarafından işgal edildiği 1940-1945 yılları arasında direniş güçlerine katılarak mücadele etti. Bu sırada yakalanarak Mauthausen toplama kampına gönderildi. Ülkesine döndükten sonra yeniden üniversiteye girerek siyasi ve sosyal bilimler fakültesinde iktisat okudu. Çekoslovakya Komünist Partisi'ne katıldı ve kısa sürede partinin üst kademelerine yükseldi. 1955-1969 yılları arasında Çekoslovakya Komünist Partisi Merkez Komitesi'nde görev yaptı. 1968 yılına kadar Çekoslovakya Bilimler Akademisi'nin üyeliğini ve aynı akademinin iktisat enstitüsünün müdürlüğünü sürdürdü.\n" }, "Adolf Burger": { "first_paragraph": "Adolf Burger (12 Ağustos 1917; Kakaslomnic (aka Nagy-Lomnicz, Almanca: Großlomnitz, Slovakça: Veľká Lomnica), Szepes Vilayeti, Macar Krallığı, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - 6 Aralık 2016), Bernhard Operasyonuna katılan, Holokost'tan kurtulan, bir Slovak Yahudisi, tipograf, anı yazarı. Büyük ölçüde anılarına dayalı, Kalpazanlar adlı film, 2007 En İyi Yabancı Dilde Film Altın Küre Ödülü'nü kazandı.\n" }, "Farabundo Martí": { "first_paragraph": "Agustín Farabundo Martí Rodríguez (5 Mayıs 1893 – 1 Şubat 1932), diğer adıyla Farabundo Martí, El Salvadorlu aydın ve devrimci liderdir. Fakirlerin zenginler tarafından sömürülmesi onu genç yaşta sol düşünüşe itmiş ve ölümünün ardından Salvador solunun en önemli şehitlerinden biri sayılmıştır.\n" }, "Henk Sneevliet": { "first_paragraph": "Hendricus Josephus Franciscus Marie Sneevliet, Henk Sneevliet olarak veya takma adı olan Maring olarak bilinir (13 Mayıs 1883 – 13 Nisan 1942) Hollandalı komünist, hem Hollanda hem de Hollanda sömürgesi olan Doğu Hint Adalarında (bugünkü Endonezya) aktif faaliyet göstermiştir. II. Dünya Savaşı sırasında ülkesi Nazi Almanyası tarafından işgal edildiğinde komünist direniş hareketinde yer almış ve 1942 yılında Almanlar tarafından idam edilmiştir.\n" }, "Misak Manukyan": { "first_paragraph": "Misak Manukyan veya Manuşyan[1] (Ermeni: Միսաք Մանուկեան, Fransızca: Michel Manouchian; 1 Eylül 1906, Adıyaman — 21 Şubat 1944, Suresnes), Ermeni kökenli Fransız şair, partizan. Nazilere karşı göçmen işçilerden oluşan bir partizan grubun askeri önderi oldu. 22 arkadaşıyla birlikte kurşuna dizildi ve bu haber Nazilerin duvarlara astığı afişlerle halka duyuruldu. Uyanık Olalım adlı şiiri göçmen işçilere ithafen yazılmıştır.\n" }, "George Habaş": { "first_paragraph": "George Habaş (جورج حبش), lakabı El-Hakim الحكيم, (Ağustos 1925, Lidda (günümüzde İsrail’de Lod - 26 Ocak 2008, Amman), Filistinli siyasetçi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin (FHKC) kurucusu ve eski genel sekreteri.\n" }, "Mahmud Derviş": { "first_paragraph": "Mahmud Derviş (Arapça: محمود درويش; 13 Mart 1941, el-Birve - 9 Ağustos 2008, Houston), Filistinli şair ve yazardır.\n" }, "François-Noël Babeuf": { "first_paragraph": "François-Noël Babeuf (d. 23 Kasım 1760, Saint-Quentin, Fransa – ö. 27 Mayıs 1797, Vendôme, Fransa) Fransız yazar ve düşünür.\n" }, "Henri Barbusse": { "first_paragraph": "Henri Barbusse (d. 17 Mayıs 1873, Asnières-sur-Seine — ö. 30 Ağustos 1935, Moskova), Fransız romancı, şair, gazeteci ve komünist.\n" }, "Bernard Epin": { "first_paragraph": "Bernard Epin (27 Mayıs 1936-1 Nisan 2020), Fransız yazar, edebiyat eleştirmeni ve komünist aktivist.[1]\n" }, "Céline Bara": { "first_paragraph": "Céline Bara ya da evlilik öncesi soyadıyla Céline Szumigay (d. 9 Eylül 1978; Antony), Fransız emekli bir pornografik film oyuncusu.[1]\n" }, "Charb": { "first_paragraph": "Stéphane Charbonnier (21 Ağustos 1967 - 7 Ocak 2015), bilinen adıyla Charb, Fransız çizer, gazeteci ve çizgi film yapımcısı. Charb Conflans-Sainte-Honorine'de 1967'de doğdu. 2009'da editörü olduğu Charlie Hebdo isimli mizah dergisinde çizdiği karikatürleriyle tanınır.[1] Tartışmalı ve düşündürücü karikatürleriyle bilinir.\n" }, "Daniel Bensaïd": { "first_paragraph": "Daniel Bensaïd, (d. 25 Mart 1946, -ö. 12 Ocak 2010[1], Paris), Fransız filozof, sivil atvist ve düşünür. 4. Enternasyonal'in Fransız seksiyonu Devrimci Komünist Birlik (LCR) ve Devrimci Komünist Gençlik (JCR) örgütünün başlıca kurucularından olup Paris '68 devrimci kalkışmasının önderlerinin başını çekmektedir.[2]\n" }, "Félix Guattari": { "first_paragraph": "Pierre-Félix Guattari (okunuşu (yardım·bilgi); 30 Nisan 1930 - 29 Ağustos 1992), Fransız politik aktivist, psikanalist ve filozof. Gilles Deleuze ile beraber kapitalizm ve şizofreni altbaşlığı ile yazdıkları L'Anti-Œdipe (1972) ve Mille Plateaux (1980) çalışmalarında arzuyu üretken bir faaliyet olarak görmeleri ve oluş, olay, fark gibi felsefe tarihinin süregiden sorunlarına ilişkin çarpıcı açılımlar getirmeleri itibarıyla, özellikle çağdaş siyaset felsefesi ile Freudcu ve Lacancı psikanaliz açısından önemli eleştiriler sunmuşlardır. Tek başına koyulduğu çalışmalarında şizoanaliz, özneleşme süreçleri ve ekolojiye ilişkin değerlendirmelerde bulunmuştur.\n" }, "Jean Ferrat": { "first_paragraph": "Jean Ferrat (gerçek adı; Jean Tenenbaum), (d. 26 Aralık 1930, Vaucresson, Fransa - ö. 13 Mart 2010, Aubenas, Fransa), Fransız şarkıcı, şarkı sözü yazarı, şair.\n" }, "Georges Auric": { "first_paragraph": "Georges Auric (d.15 Şubat 1899 – ö. 23 Temmuz 1983), Lodève, Hérault, Fransa'da doğan Fransız besteci.[1] Jean Cocteau ve Erik Satie ile gayri resmi olarak ilişkilendirilen bir grup sanatçı olan Les Six'ten biri olarak kabul edildi.[2] 20 yaşına gelmeden önce çeşitli bale ve sahne prodüksiyonları için orkestrasyon yapmış ve fazla önemli olmayan müzikler yazmıştı. Ayrıca film bestecisi olarak uzun ve seçkin bir kariyere sahiptir.\n" }, "Irma Mico": { "first_paragraph": "Irma Mico (önceki soyadı: Rosenberg, d. 12 Aralık 1914 - ö. 4 Ocak 2022), Avusturya-Macaristan doğumlu Fransız direniş savaşçısı.[1]\n" }, "Jacques Ranciere": { "first_paragraph": "Jacques Rancière (d. 1940) Fransız düşünür Paris-VIII (St. Denis) Üniversitesi'nden felsefe profesörü iken emekli olmuştur. 1960'larda Marksist düşünür Louis Althusser ile beraber yazdığı Kapital'i Okumak ile ünlenmiştir.\n" }, "Liliane Marchais": { "first_paragraph": "Liliane Marchais (24 Ağustos 1935 - 9 Nisan 2020) Fransız komünist aktivist.[1]\n" }, "Louis Althusser": { "first_paragraph": "Louis Pierre Althusser (16 Ekim 1918- 22 Ekim 1990), Fransız Marksist filozof.\n" }, "Marcel Rigout": { "first_paragraph": "Marcel Rigout (d. 10 Mayıs 1928, Verneuil-sur-Vienne (Haute-Vienne) - ö. 23 Ağustos 2014, Limoges (Haute-Vienne)[1]) Fransız komünist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Cécile Rol-Tanguy": { "first_paragraph": "Cécile Rol-Tanguy (10 Nisan 1919 – 8 Mayıs 2020), Fransız kadın direnişçi ve asker. \n" }, "Jacques Vergès": { "first_paragraph": "Jacques Vergès (d. 5 Mart 1925, Tayland - 15 Ağustos 2013, Paris, Fransa), Fransız avukat.\n" }, "Simone Weil": { "first_paragraph": "Simone Weil[1] (Paris, Fransa, d. 3 Şubat 1909 – Ashford, İngilitere, ö. 24 Ağustos 1943). Fransız filozof ve Katolik bir mistik.\n" }, "Magda Bošković": { "first_paragraph": "Magda Bošković (d. 3 Kasım 1914 - ö. 1942) Hırvat komünist, partizan ve kadın hakları hareketi üyesi.[1]\n" }, "Maja Bošković-Stulli": { "first_paragraph": "Maja Bošković-Stulli (9 Kasım 1922 - 14 Ağustos 2012) Hırvat sözlü edebiyatı üzerine yaptığı kapsamlı araştırmalarla tanınan slav bilimci, halk bilimci, edebiyat tarihçisi, yazar, yayıncı ve akademisyendir.[1][2]\n" }, "Satyanarayan Singh": { "first_paragraph": "Satyanarayan Singh, ya da Satya Narain Singh, eski Bihar Yasama Meclisi Üyesi idi.[1][2] 1990-2000 yılları arasında Hindistan Komünist Partisi'nden iki kez Beldaur'dan seçildi. 2015'ten beri Hindistan Komünist Partisi Bihar biriminin devlet sekreteriydi.\n" }, "Bijan Cezani": { "first_paragraph": "Bijan Cezeni (Farsça: بيژن جزنی) Tahran, (d. 1938 - ö. 19 Nisan 1975), İranlı Marksist entelektüel.\n" }, "İhsan Taberi": { "first_paragraph": "İhsan Taberi (Farsça: احسان طبری), (8 Şubat 1917 - 29 Nisan 1989) İran'da yirminci yüzyılda edebiyatta modernleşme ve kültürel aydınlanmada önemli bir rol oynayan İranlı bir filozof, şair ve edebiyatçı. İran Tudeh Partisi'nin kurucu üyesi ve teorisyeni olup, İran'da derin bir Marksist felsefe anlayışı geliştirdi.\n" }, "Mirza Küçük Han": { "first_paragraph": "Mirza Küçük Han (İngilizce: Mirza Koochak Khan; Gilanice: ميرزا کۊجي خان; Farsça: میرزا كوچک خان), İranlı komünist, devrimci, gerilla lideri, milliyetçi ve Gilan Hareketi’nin önderlerinden.\n" }, "Meryem Namazi": { "first_paragraph": "Meryem Namazi (Farsça : مریم نمازی), İran Komünist-İşçi Partisi Siyasal Bürosu üyesidir. Ortadoğu, Güney Batı Asya ve Avrupa'dan da izlenebilen İKİP uydu televizyon kanalı New Channel'de haftalık International TV programının yapımcısı ve sunucusudur. Worker-communist Quarterly'nin ve İKİP İngilizce haftalık yayın organı WPI Briefingin editörüdür. Aynı zamanda İran Kadın Özgürlüğü Örgütü (SAZ) üyesi ve Dayanışma Grupları Koordinatörü'dür.\n" }, "Liam O'Flaherty": { "first_paragraph": "Liam O'Flaherty (28 Ağustos 1896; Inishmore, İrlanda – 7 Eylül 1984; Dublin, İrlanda), Kelt Uyanışı akımı dahilinde eserler veren İrlandalı roman ve kısa öykü yazarıdır. Aran Adaları'ndan Inishmore'un ücra bir kasabası olan Gort na gCapall'da fakir bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur.\n" }, "Seán O'Casey": { "first_paragraph": "Seán O'Casey (İrlandaca: Seán Ó Cathasaigh, asıl adı: John Casey, d. 30 Mart 1880 - ö. 18 Eylül 1964), İrlandalı oyun ve anı yazarı. Dublin'in işçi sınıfı hakkında yazan ilk oyun yazarı olan inanmış bir milliyetçi ve sosyalistti.\n" }, "Enrique Líster": { "first_paragraph": "Enrique Líster Forján (21 Nisan 1907, Ameneiro - 8 Aralık 1994, Madrid) İspanyol komünist siyasetçi ve subay.\n" }, "Francisco Ciutat de Miguel": { "first_paragraph": "Francisco Ciutat de Miguel, (1909 – 30 Kasım 1986) (bilinen adıyla Angelito)[1] İspanyol sosyalist komutan, asker ve siyaset adamı.[2] İspanya İç Savaşı'nda Cumhuriyetçilerin safında savaştı. 1961 yılında CIA tarafından desteklenen sürgün Kübalı askerlerden oluşan 2506. Tugay'ın Domuzlar Körfezi Çıkarması ile Küba'yı işgal etmesi üzerine Fidel Castro'nun yanında savaştı.\n" }, "Juan Ambou": { "first_paragraph": "Juan Ambou Bernat (Lleida, İspanya 27 Ekim 1910 - Saltillo, Meksika 2 Ocak 2006) İspanyol komünist devrimci ve İspanya Komünist Partisi üyesi siyasetçi. 1934 Asturias Madenci Ayaklanmasına ve İspanya İç Savaşına aktif olarak katılmıştır.[1] Savaşın ardından sürgüne gitmiştir, burada da siyasetten kopmamıştır. Partisinin Genel Sekreteri Santiago Carrillo'nun Avrupa komünizmi siyasetine karşı çıkmış ve komünist ilkelerden kopulduğunu savunarak İspanya Halkları Komünist Partisi'nin kuruluşunda görev yapmıştır.\n" }, "Ramón Mercader": { "first_paragraph": "Jaime Ramón Mercader del Río (d. 7 Şubat 1913, Barselona – ö. 18 Ekim 1978, Havana) 1940 yılında Meksika'da Rus komünist ideolog Lev Troçki'nin katili olarak meşhur olmuş bir İspanyol komünist. Gizliliği kaldırılan arşivler onun bir Sovyet NKVD ajanı olduğunu göstermiştir. Cinayetten hüküm giyerek Meksika hapishanesinde 20 yıl hapis yattı; hapisteyken Josef Stalin, onu gıyaben Lenin Nişanı ile ödüllendirmekle beraber KGB, 1961 yılında serbest bırakıldıktan sonra onu Sovyetler Birliği Kahramanı madalyası ile ödüllendirdi.\n" }, "Pablo Picasso": { "first_paragraph": "Pablo Picasso[a] (25 Ekim 1881, Málaga, İspanya - 8 Nisan 1973, Mougins, Fransa), Fransa'da yaşamış İspanyol ressam, heykeltıraş, sahne tasarımcısı, şair ve oyun yazarıdır. 20. yüzyıl sanatının en iyi bilinen isimlerindendir. Georges Braque ile birlikte kübizm akımının temelini atmış,[2] asamblajı icat etmiş, kolajın icadında yer almış ve çok çeşitli tarzların gelişimine katkı vermiştir. En önemli eserleri olarak öncü kübizm eseri Avignonlu Kızlar ve Alman ve İtalyan askerlerin İspanyol İç Savaşı sırasında yaptığı katliamı anlatan Guernica sayılabilir.\n" }, "Rubén Ruiz Ibárruri": { "first_paragraph": "Rubén Ruiz Ibárruri (Rusça: Рубен Руис Ибаррури) (9 Ocak 1920, Musques, Biskay, Bask Bölgesi - 3 Eylül 1942, Stalingrad) İspanyol ve Sovyet asker. Hem İspanya İç Savaşı'na hem de İkinci Dünya Savaşı'na katılmıştır. Kendisine verilen Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı ve iki Kızıl Bayrak Nişanı ile en üst seviyedeki Sovyet askerî nişanlarına layık görülmüştür. Kendisi ayrıca İspanya Komünist Partisi ünlü liderlerinden Dolores Ibárruri'nin oğludur.\n" }, "Bernardo Bertolucci": { "first_paragraph": "Bernardo Bertolucci (16 Mart 1941, Parma - 26 Kasım 2018, Roma), İtalyan film yönetmeni. \"Paris'te Son Tango\" (Ultimo Tango a Parigi) adlı filmiyle ün yapmıştır.\n" }, "Italo Calvino": { "first_paragraph": "Italo Calvino (15 Ekim 1923 - 19 Eylül 1985), İtalyan romancı.\n" }, "Giulietto Chiesa": { "first_paragraph": "Giulietto Chiesa (4 Eylül 1940- 26 Nisan 2020), Avrupa Parlamentosu milletvekilidir. Sosyalist fraksiyonunun üyesi olan Giulietto Chiesa, 11 Eylül 2001 Saldırıların ABD tarafından yaptırıldığını ileri sürüyor. Rusya televizyonunda 12 Eylül 2008 gösterilen Zero: An Investigation into 9/11 diye onun filmine[1] göre, Afganistan'da Sovyet Birliğine karşı El-Kaide'nin CIA tarafından kuruldu. Bosna Savaşı ve 1998-1999 Kosova Savaşı sıralarında Yugoslavya'yı parçalamak üzere Balkanlara Müslüman ücretli askerlerini CIA ve MPRI tarafından kaydırılmıştır.\n" }, "Cristiano Lucarelli": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 18 Ağustos 2018\n" }, "Ettore Scola": { "first_paragraph": "Ettore Scola (d. 10 Mayıs 1931-ö. 19 Ocak 2016), İtalyan sinema yönetmeni ve senarist.Treviso doğumlu olan Scola liseyi başarılı bir şekilde bitirdikten sonra Roma Üniversitesi'ne hukuk öğrenimi için geldi. Roma'daki öğrencilik yıllarında sıkı bir sinema takipçisiydi,ve henüz öğrenciyken çeşitli mizah dergilerinde yazılar yazmaya ve desinatörlük yapma başladı.Ardından radyolar için komik piylesler yazdı.Hukuk öğrenimini tamamladıktan sonra sinema sektöründe çalışmak istediğine karar veren Scola'nın senarist olarak film endüstrisine girişi 1953 yılında \"Fermi Tutti Arrivo io\" adlı filmin senaryosuyla giriş yaptı.Senaryoculuk hayatında tanıştığı Ruggero Maccari ile birlikte birçok senaryoya imza attı.Vittoria Gassman,Ugo Tagnazzi ve Alberto Sordi gibi İtalyan sinemasının ünlü yüzlerinin aldığı ödüllerde senaryolarıyla büyük pay sahibi oldu.\nİlk filmi olan Se permettete parliamo di donne'yi (Let's Talk About Women) 1964'te çekti.İlk film deneyiminin ardından dönemin ünlü yönetmenlerine senaryo yazmayı sürdüren Scola bir yandan yönetmenliğini de geliştirdi.1977 yılında çektiği \"Özel Bir Gün\" adlı filmiyle En İyi Yabancı Film dalında Oscar'a aday gösterildi.1983 yılında çektiği Balo filmiyle tekrar Oscar'a aday gösterildi ve kimi sinema eleştirmenlerine göre Balo filmi Scola'nın kariyerindeki zirve noktalarındandır.Türkiye'de 1988 ve 1995 yıllarında düzenlenen Uluslararası İstanbul Film Festivalleri'nde ustalara saygı bölümünde Scola'ya yer verildi ve festivallerde 5 filmi gösterildi.\n" }, "Norman Bethune": { "first_paragraph": "Henry Norman Bethune (d. 3 Mart 1890, Gravenhurst, Ontario / Kanada - ö. 12 Kasım 1939 Huangshikou, Tang Bölgesi, Baoding şehri, Hebei eyaleti / Çin), Kanadalı doktor ve enternasyonalisttir. Tüberkülozun cerrahi yollarla tedavi edilmesi konusuna öncülük eden bir doktordu. İspanya iç savaşı (1936–1937) ve Çin Cumhuriyeti'nde (1938–1939) cerrah olarak gönüllü çalıştı. İkinci Çin-Japon Savaşı'nda komünistlerin tarafında çalışırken kan zehirlenmesinden öldü.\n" }, "Kim Bo-hyon": { "first_paragraph": "Kim Bo-Hyon (Korece: 김보현 Hanja: 金輔鉉 3 Ekim 1871 - 2 Eylül 1955), Koreli devrimci. Kendisi Güney Pyongan'da çiftçiydi. Kuzey Kore' nin kurucusu Kim Il-sung'un baba tarafından dedesidir.\n" }, "Küba Beşlisi": { "first_paragraph": "Küba Beşlisi, Gerardo Hernández, Antonio Guerrero, Ramón Labañino, Fernando González ve René González’den oluşmaktadır. 5'li, ABD tarafından casusluk yaptıkları, adam öldürmek için plan kurdukları ve yasadışı faaliyetler yaptıkları gerekçesiyle hapsedilmişlerdir.\n" }, "Cuma Tak": { "first_paragraph": "Cuma Tak (d. 1956; Siverek - ö. 10 Eylül 1979; Hilvan[1]), PKK'nın kurucularından olan Kürt militan.[2][3] Mehmet Celal Bucak’a bağlı Bucak aşireti ile girdiği silahlı çatışmada yakalanıp kurşuna dizildi.[4]\n" }, "Mazlum Doğan": { "first_paragraph": "Mazlum Doğan (1958, Karakoçan, Elazığ - 21 Mart 1982, Diyarbakır), PKK'nın kurucuları arasında yer alan merkez komite üyesi.\n" }, "Genrih Eihe": { "first_paragraph": "Henrichs Eiche veya Genrich Hristoforovich Eiche (Rusça: Генрих Христофорович Эйхе) (12 Ekim 1893; Riga, Letonya - 25 Haziran 1968; Jurmala, Letonya), Letonyalı bir Sovyet askeri komutanı, devrimci ve tarihçi.\n" }, "David Alfaro Siqueiros": { "first_paragraph": "David Alfaro Siqueiros (29 Aralık 1896, Chihuahua - 6 Ocak 1974, Cuernavaca), Marksist ideolojiye bağlı kalmış Meksikalı ressam ve muralist. Modern Meksika duvar resmi okulunun üç kurucusundan biriydi (Diego Rivera ve José Clemente Orozco ile birlikte).[1]\n" }, "Frida Kahlo": { "first_paragraph": "Magdalena Carmen Frida Kahlo Calderon (6 Temmuz 1907 - 13 Temmuz 1954), Meksikalı ressamdır.\n" }, "Tina Modotti": { "first_paragraph": "Tina Modotti (doğum ismi Assunta Adelaide Luigia Modotti Mondini), (16/17 Ağustos 1896 - 5 Ocak 1942), Komintern için çalışan bir İtalyan Amerikalı fotoğrafçı, model, oyuncu ve devrimci siyasi aktivistti.[1] 1913'te İtalya'dan ayrıldı ve babası ve kız kardeşiyle birlikte San Francisco'ya yerleştiği Amerika Birleşik Devletleri'ne taşındı.[2] Modotti, San Francisco'da model olarak ve daha sonra fotoğrafçı olarak çalıştı 1922'de Meksika'ya taşındı ve burada Meksika Komünist Partisi'nin aktif bir üyesi oldu.[3]\n" }, "Damdin Sühbatur": { "first_paragraph": "Damdin Sukhbaatar (Moğolca: Дамдины Сүхбаатар; d. 2 Şubat 1893 – ö. 20 Şubat 1923), Moğol Halk Partisi kurucusu, komünist lider ve 1921 Moğol Devrimi lideri. Devrim sırasında Ulan Batur şehrinde partizanlara komutanlık etmiştir. Sukhbaatar, Moğolistan'da \"Moğolistan Devriminin Babası\" olarak anılmakta ve bağımsızlık mücadelesinin en önemli isimlerinden biri olarak kabul edilmektedir.[1][2]\nSukhbaatar Kızıl Bayrak Nişanı sahibidir.\n" }, "Euronymous": { "first_paragraph": "Øystein Aarseth (22 Mart 1968 - 10 Ağustos 1993[1]) ya da sahne adıyla Euronymous, Norveçli gitarist ve Mayhem'in kurucularındandır. Müzisyen, aynı zamanda gruptan arkadaşı Varg Vikernes tarafından öldürülmeden önce Deathlike Silence Productions adlı ekstrem metal plak şirketi ve Helvete adlı kayıt dükkânının kurucusu ve sahibiydi.\n" }, "Jon Michelet": { "first_paragraph": "Jon Michelet (14 Temmuz 1944 - 14 Nisan 2018), Norveçli gazeteci, yazar ve romancıdır. Kendisi Moss, Norveç'te doğdu. Aksiyon-gerilim romanı “Orion's Belt” (1977) ile tanınıyordu. 1997'den 2002'ye kadar Norveçli aşırı-sol görüşlü gazete Klassekampen 'in editör yardımcısıydı.\n" }, "Feliks Dzerjinski": { "first_paragraph": "Lehçe:Feliks Edmundowicz Dzierżyński\n" }, "Władysław Dworakowski": { "first_paragraph": "Władysław Dworakowski (10 Eylül 1908, Oblasy - 17 Kasım 1976, Varşova ) Polonyalı bir komünist politikacı ve devlet adamıydı.\n" }, "José Saramago": { "first_paragraph": "José Saramago (d. 16 Kasım 1922, Lizbon – 18 Haziran 2010, Lanzarote), Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Portekizli yazardır.\n" }, "Octav Băncilă": { "first_paragraph": "Octav Băncilă (Rumence telaffuzu: [okˈtav bənˈt͡ʃilə]; 4 Şubat 1872 - 3 Nisan 1944), Rumen gerçekçi ressam ve sol görüşlü bir aktivisttir. Feminist bir gazeteci olan Sofia Nădejde'nin kardeşi ve Ioan Nădejde'nin (ateist ve sosyalist düşünür, Contemporanul dergisinin editörü) kayınbiraderidir.\n" }, "Aleksandr Ulyanov": { "first_paragraph": "Aleksandr İlyiç Ulyanov (Rusça: Александр Ильич Ульянов; 1866 Simbirsk – 8 Mayıs 1887 Shlisselburg), Rus devrimci. Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir İlyiç Lenin'in ağabeyi.\n" }, "Nina Andreyeva": { "first_paragraph": "Nina Aleksandrovna Andreyeva (Rusça: Нина Александровна Андреева, 12 Ekim 1938, Leningrad, Sovyetler Birliği - 24 Temmuz 2020, Sankt-Peterburg, Rusya), Rus kimyager, eğitimci, yazar, siyasi aktivist eleştirmen.[2]\n" }, "Arkadiy Gaydar": { "first_paragraph": "Arkadiy Gaydar (Rusça: Арка́дий Гайда́р) veya asıl adıyla Arkadiy Petroviç Golikov (Арка́дий Петро́вич Го́ликов) (E.U. 9 Ocak 1904 - 26 Ekim 1941) Rus asıllı Sovyet yazar ve Kızıl Ordu bünyesinde subay. Yazmış olduğu başarılı Sovyet çocuk kitaplarıyla tanınır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazilere karşı savaşırken hayatını kaybetmiştir.[1]\n" }, "Aleksey Botyan": { "first_paragraph": "Aleksey Botyan (10 Şubat 1916 - 13 Şubat 2020), II. Dünya Savaşı sırasında faaliyet yürüten Sovyetler Birliği casusu. Rusya Federasyonu Kahramanı'na unvanına sahip Botyan, Ocak 1945'te Polonya'nın Kraków kentinin Nazilerden kurtarılmasına yönelik operasyonu yönetmişti.[1]\n" }, "Geli Korjev": { "first_paragraph": "Gely Mihailoviç Korzhev (7 Temmuz 1925; Moskova - 27 Ağustos 2012; Moskova), sosyalist gerçekçilik akımının önemli isimlerinden olan Rus Sovyet ressam.[1][2]\n" }, "İgor Kurçatov": { "first_paragraph": "İgor Vasileviç Kurçatov (Rusça: И́горь Васи́льевич Курча́тов; 12 Ocak 1903 - 7 Şubat 1960) Sovyet fizikçi. Sovyet atom bombası projesinin lideridir.[1]\n" }, "Natalya Sedova": { "first_paragraph": "Natalia Ivanovna Sedova (Rusça: Ната́лья Ива́новна Седо́ва; d. 5 Nisan 1882 – 23 Ocak 1962), Rus devrimci Lev Troçki'nin ikinci eşi olarak bilinir. Babası varlıklı bir adam olan Natalia'nın kendisi de bir devrimcidir ve Marksizmle ilgili kültürel konular üzerine yazılar yazmıştır.\n" }, "Nikolay Krilenko": { "first_paragraph": "Nikolay Vasiliyeviç Krilenko- (14 Mayıs 1885 Smolensk - 29 Temmuz 1938 Moskova) - Sovyet devlet adamı. 1917 Ekim Devrimi'nden sonra kurulan ilk Sovyet hükûmetinde Savaş İşleri Halk Komiseri. 1927-1934 yılları arasında SBKP Merkez Komitesi aday üyesi.\n" }, "Oleg Gazmanov": { "first_paragraph": "Oleg Mihayloviç Gazmanov (Rusça: Оле́г Миха́йлович Газма́нов; d. 22 Temmuz 1951 Gusev, Sovyetler Birliği), Rus şarkıcı ve söz yazarı. Pop grubu Eskadron'un lideri olup özellikle vatansever ve milliyetçi şarkıların yanı sıra daha geleneksel pop temalarını kapsayan şarkılarda uzmanlaşmıştır.[1] Şarkıları, Mihail Şufutinski gibi başkaları tarafından Rus şansonu tarzında seslendirildi. Aynı zamanda jimnastikte SSCB Spor Ustası adayıdır ve özellikle 1990'ların başında müzik kariyerinin başlangıcında, canlı gösterilerde sergilediği akrobasi ile tanınmaktadır.\n" }, "Sergey Lazo": { "first_paragraph": "Sergey Georgiyeviç Lazo (Rusça: Серге́й Гео́ргиевич Лазо́, Rumence: Serghei Lazo; 7 Mart 1894 - Nisan-Mayıs 1920) Uzak Doğu Rusyası'nda Rus Devrimi'nin liderliğini yapmış komünist askerdir.\n" }, "Genrih Yagoda": { "first_paragraph": "Genrih Grigoryeviç Yagoda (Rusça: Генриφ Григорыевий Ягода), 1934-1936 yılları arasında Sovyetler Birliği'nin güvenlik ve istihbarat teşkilatı olan NKVD'nin müdürü olarak görev yapan Sovyet gizli polis memuru. Joseph Stalin tarafından atanan Yagoda, Büyük Tasfiye'nin doruk noktasında Eski Bolşevikler'den Lev Kamenev ve Grigory Zinoviev'in tutuklamalarını, Moskova Davalarını ve infazlarını denetledi. Yagoda ayrıca, 12.000-25.000 işçinin öldüğü GULAG sisteminden cezai işçi kullanarak Naftaly Frenkel ile Beyazdeniz-Baltık Kanalı'nın inşasını denetledi.\n" }, "Cevad Prekazi": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Albina Mali": { "first_paragraph": "Albina Mali-Hocevar (12 Eylül 1925 – 24 Ocak 2001), ulusal kurtuluş mücadelesi partizanı, Yugoslavya’nın ulusal kahramanı, Slovenya Federal Cumhuriyeti’nde siyasi figür.\n" }, "Pablo Neruda": { "first_paragraph": "Pablo Neruda veya doğum adıyla Ricardo Eliezer Neftalí Reyes Basoalto (12 Temmuz 1904; Parral, Şili - 23 Eylül 1973, Santiago), Şilili yazar ve şairdir.\n" }, "Violeta Parra": { "first_paragraph": "Violeta del Carmen Parra Sandoval (14 Ekim 1917 - 5 Şubat 1967), Şilili bir folk müziği sanatçısı.\n" }, "Abdullah Nefes": { "first_paragraph": "Abdullah Nefes (20 Ekim 1941; Ilgaz, Çankırı - 20 Nisan 2021, Ankara[1]), Türk şair, yazar, yayıncı.\n" }, "Ahmet Atasoy": { "first_paragraph": "Ahmet Atasoy, (1946, Sarıhalil, Ünye, Ordu - 30 Mart 1972, Kızıldere, Niksar, Tokat), Marksist-Leninist politik aktivist ve THKP-C üyesi.\n" }, "Ahmet Ümit": { "first_paragraph": "Ahmet Ümit (d. 30 Eylül 1960, Gaziantep), Türk şair ve yazardır.\n" }, "Arif Oruç": { "first_paragraph": "Arif Oruç (1893, Elazığ – 9 Ekim 1950[1], İstanbul), Türk gazeteci, yazar, tarihçi.\n" }, "Arkadaş Z. Özger": { "first_paragraph": "Arkadaş Z. Özger, (8 Ocak 1948, Bursa - 5 Mayıs 1973, Ankara), Türk şair.\n" }, "Aydın Çubukçu": { "first_paragraph": "Aydın Çubukçu (d. 1947; Sivas) Siyasi aktivist ve yazar.\n" }, "Barış Atay": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Beria Onger": { "first_paragraph": "Bakiye Beria Onger (1 Temmuz 1921, Çanakkale - 13 Şubat 2015, İstanbul), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu avukat, Türkiye ilerici kadın hareketinin öncülerinden, Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyesi.[1]\n" }, "Bülent Uluer": { "first_paragraph": "Bülent Uluer, (1952; İnebolu - 22 Ağustos 2017; İstanbul) Çerkes kökenli Türk yazar, politik eylemci, politikacı ve eski Devrimci Gençlik (Dev-Genç) Genel Başkanı. Uluer, 12 Eylül Darbesi sonrasında vur emriyle aranan beş kişiden biriydi.[1]\n" }, "Can Yücel": { "first_paragraph": "Can Yücel (21 Ağustos 1926, İstanbul - 12 Ağustos 1999, İzmir[1][2]), modern Türk şair ve çevirmendir. Kullandığı kaba ama samimi dil ve bariton[3] sesiyle okuduğu şiirlerle Türk Edebiyatı'nda farklı bir tarz yaratmıştır. 7 yıl süreyle Millî Eğitim Bakanlığı yapan Hasan Âli Yücel'in oğludur.[3]\n" }, "Deniz Gezmiş": { "first_paragraph": "Deniz Gezmiş (d. 28 Şubat 1947, Ankara[1] - ö. 6 Mayıs 1972, Ankara), Türk Marksist-Leninist öğrenci lideridir.\n" }, "Duran Kalkan": { "first_paragraph": "Duran Kalkan ya da kod adıyla Abbas (d. 1 Ocak 1954, Adana), PKK'nın yaşayan beş kurucusundan biri ve örgütün üst düzey yöneticilerinden olan Türk kökenli militan. Günümüzde KCK Yürütme Kurulu üyesidir.[1][2][3][4][5]\nDuran Kalkan, Erzurum'dan göç eden Türk kökenli [2][3][4][5] Yusuf-Safiye çiftinin çocukları olarak 1 Ocak 1954'te Adana'nın Tufanbeyli ilçesine bağlı Güzelim köyünde doğdu.[6]\n" }, "Ebru Timtik": { "first_paragraph": "Ebru Timtik (1978 - 27 Ağustos 2020), adil yargılanma amacıyla açlık grevine girdikten sonra hayatını kaybeden Kürt[1][2]İnsan hakları avukatıydı. Eylül 2017'de tutuklanan Türk hükûmetini eleştiren müvekkillerini temsil ettiği bilinen 18 avukattan birisiydi. Savcı Mehmet Selim Kiraz'ın makam odasında DHKP-C'li teröristlerce şehit edilmesinin ardından başlatılan operasyon kapsamında, DHKP-C'nin Türkiye sorumlularından Kamile Kayır'la aynı bölmede yakalanmış ve cezaevine atılmıştı.[3]\n" }, "Enver Aysever": { "first_paragraph": "Enver Aysever, (d. 24 Haziran 1971, İstanbul) Türk gazeteci, roman ve oyun yazarı, televizyon sunucusu ve \"Yunus Nadi Roman Ödülü\" sahibi yazar.\n" }, "Erdal Eren": { "first_paragraph": "Erdal Eren (25 Eylül 1961[2][a]; Şebinkarahisar, Giresun - 13 Aralık 1980; Ulucanlar Cezaevi, Altındağ, Ankara), Halkın Kurtuluşu[5] ve Türkiye Devrimci Komünist Partisi[6] mensubu militan. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 50 mahkûmdan biridir. 2 Şubat 1980 günü Piyade Er Zekeriya Önge'yi öldürdüğü iddiası ile yargılanıp 19 Mart 1980'de ölüm cezasına çarptırılmış, darbe sonrasında idam edilmiştir.[7][8]\n" }, "Ertan Saruhan": { "first_paragraph": "Ertan Saruhan (kod adı Taner[1]), (1942; Fatsa, Ordu - 30 Mart 1972; Kızıldere, Niksar, Tokat) Kızıldere Olayları sırasında ölen marksist eylemci, öğretmen, laborant ve DEV-Genç Merkez Yürütme Kurulu üyesi.\n" }, "Fatih Yaşlı": { "first_paragraph": "Fatih Yaşlı (2 Temmuz 1979,[1] Ankara), Türk akademisyen, gazeteci ve yazar. SoL gazetesinde köşe yazarlığı yapan Yaşlı, aynı zamanda TKP Danışma Kurulu üyesidir.\n" }, "Fikret Kızılok": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Fulya Gürses": { "first_paragraph": "Fulya Gürses, (d. 1950, İstanbul ö. 4 Mayıs 2003, İstanbul), sosyolog, edebiyatçı ve eğitimci.\n" }, "Gülten Savaşçı": { "first_paragraph": "Gülten Savaşçı (1 Aralık 1943, Reşadiye, Tokat) Türk devrimci ve Mahir Çayan'ın eski eşi.\n" }, "Halim Spatar": { "first_paragraph": "Mehmet Halim Spatar, (d. 1928; Simav, Kütahya - ö. 12 Nisan 2013; İstanbul) çevirmen, yayıncı ve yazardır. Daha önce yayımlanmamış anıları Uzun Yolculuğum: Bir Yanımız Hep Çocuk Kaldı (2022) adı altında kitaplaştırılmıştır.[1]\n" }, "Hasan Asker Özmen": { "first_paragraph": "Hasan Asker Özmen (1956, Adana - 5 Ekim 1980), Halkın Kurtuluşu üyesi politik aktivisttir.\n" }, "Hayk Açıkgöz": { "first_paragraph": "Hayk Açıkgöz (1918; Havza, Samsun - 29 Aralık 2001, Leipzig), Türkiye Komünist Partisi üyesi[1] olan Ermeni kökenli Türk yazar.\n" }, "Nâzım Hikmet": { "first_paragraph": "Nâzım Hikmet (d.14 Ocak 1902; Selanik, Osmanlı İmparatorluğu – ö. 3 Haziran 1963; Moskova, SSCB), Türk şair ve yazardır. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.[7][8]\n" }, "Hüseyin İnan": { "first_paragraph": "Hüseyin İnan (1948; Bozhüyük, Gürün, Sivas - 6 Mayıs 1972; Ulucanlar, Altındağ, Ankara), Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu kurucularından Türk Marksist-Leninist militan.\n" }, "İlyas Salman": { "first_paragraph": "İlyas Salman[4] (1950, Malatya[3]), Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu[5] ve yönetmen.\n" }, "İmran Aydın": { "first_paragraph": "İmran Aydın (1963, Erzurum - 3 Mart 1991, Ankara), Türkiye Genç Komünistler Birliği ve Türkiye Devrimci Komünist Partisi üyesi, politik aktivist.\n" }, "İsmail Bilen (1902 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "İsmail Bilen (18 Ekim 1902, Çamlıhemşin - 18 Kasım 1983, Doğu Berlin), tarihsel Türkiye Komünist Partisinin 1973-1983 yılları arasında liderliğini üstlenen komünist siyasetçi.\n" }, "Kadir Cangızbay": { "first_paragraph": "Kadir Cangızbay (d. 1947, İstanbul - 22 Temmuz 2023), Türk sosyolog ve anarko-sosyalist. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi\n" }, "Kerim Korcan": { "first_paragraph": "Abdülkerim Korcan[1] (31 Ocak 1918, Aktefek, Hendek, Sakarya - 9 Kasım 1990), Türk yazardır.\n" }, "Kutsiye Bozoklar": { "first_paragraph": "Kutsiye Bozoklar (d. 1953, Mersin - ö. 16 Temmuz 2009, Ankara), Türk yazar, gazeteci, köşe yazarı ve şair.\n" }, "Mahir Çayan": { "first_paragraph": "Mahir Çayan (15 Mart 1946[1], Samsun - 30 Mart 1972, Kızıldere, Niksar, Tokat), Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesinin kurucusu Türk Marksist-Leninist militandır. 30 Mart 1972 tarihinde Tokat'ın Niksar ilçesine bağlı Kızıldere köyünde dokuz arkadaşıyla birlikte vurularak öldürülmüştür.[2]\n" }, "Mehmet Fatih Öktülmüş": { "first_paragraph": "Mehmet Fatih Öktülmüş (1949 Trabzon - 1984) TİKB önderi. THKO ve TİKB'de çalıştıktan sonra TİKB üyesi olarak yargılandığı TİKB davasından yatarken 1984 Ölüm Orucunda DEV-SOL militanları Haydar Başbağ, Abdullah Meral ve Hasan Telci ile birlikte hayatını kaybetti.[1][2]\n" }, "Metin Kurt": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Mihraç Ural": { "first_paragraph": "Mihraç Ural veya diğer bilinen adıyla Ali Kayalı[1] (Arapça: علي كيالي; d. 1956, Hatay), eski Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (Acilciler) lideri, günümüz Suriye Direnişi grubu önderi.\n" }, "Mihri Belli": { "first_paragraph": "Mihri Belli (Aralık 1915, Silivri, İstanbul - 16 Ağustos 2011, İstanbul), Türk komünist siyasetçi ve yazar. Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında Trakya Müdaafası'nı yönetenlerden Mahmut Hayrettin Bey'in oğludur.\n" }, "Mustafa Asım Hayrullahoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Asım Hayrullahoğlu (1948, Diyarbakır - 1982, İstanbul), TKP üyesi.\n" }, "Mustafa Yalçıner": { "first_paragraph": "Mustafa Yalçıner (d. 13 Şubat 1950; İzmir), Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) kurucularından Marksist-Leninist eylemci, Emek Partisi GYK üyesi, Özgür Gündem ve Evrensel gazeteleri köşe yazarı.\n" }, "Nasuh Mitap": { "first_paragraph": "Nasuh Mitap (d. 1947 - ö. 4 Kasım 2014, Kırklareli), 1970'li yıllardaki sosyalist akımın en önemli hareketlerinden Devrimci Yol'un kurucularından. Nasuh Mitap 1960'ların sonunda Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne girdi ve kısa bir süre içerisinde Dev-Genç ile birlikte devrimci mücadele saflarına katıldı.\n" }, "Necdet Adalı": { "first_paragraph": "Necdet Adalı (22 Ağustos 1958, Etimesgut, Ankara - 7 Ekim 1980, Altındağ, Ankara), Türk Marksist militan. 10 Temmuz 1977'de kahvehane basıp iki kişiyi öldürdü. Yargılandı ve 2 Ekim 1979'da idama mahkûm oldu. Cezası 12 Eylül Darbesi'nden sonra infaz edildi. 12 Eylül Askerî İdaresi tarafından idam edilen 15'i sol görüşlü 48 mahkûmdan biridir.\n" }, "Orhan Savaşçı": { "first_paragraph": "Orhan Savaşçı (1940, Edremit, Van - 21 Temmuz 2021 Stockholm, İsveç), Türk asker ve devrimcidir.[1][2]\n" }, "Ruşen Çakır": { "first_paragraph": "Ruşen Çakır, (d. 25 Ocak 1962, Hopa, Artvin), Türk gazeteci, yazar.[1]\n" }, "Nihat Sargın": { "first_paragraph": "Ahmet Nihat Sargın (26 Nisan 1927, İstanbul - 17 Kasım 2010), Türk komünist, tarihsel Türkiye İşçi Partisi genel sekreteri, Türkiye İşçi Partisi ile tarihsel Türkiye Komünist Partisi'nin birleşmesi ile kurulan Türkiye Birleşik Komünist Partisi'nin genel başkanı, politikacı, Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı Başkanı.\n" }, "Sarkis Çerkezyan": { "first_paragraph": "Sarkis Çerkezyan (15 Mayıs 1916 - 3 Ağustos 2009), Türkiye Ermenisi komünist, yazar. Sarkis Varbed (Usta), Marangoz Sarkis, Sarkis Çerkezoğlu ya da Çerkezyan olarak da bilinir.[1]\n" }, "Sevim Belli": { "first_paragraph": "Sevim Belli veya Sevim Tarı (d. 1925, İstanbul), sosyalist yazar, çevirmen ve aktivist.\n" }, "Sezai Sarıoğlu": { "first_paragraph": "Sezai Sarıoğlu (d. 1950 Ünye), öğretmen, yazar, şair, sosyalist eylemci ve politikacı.\n" }, "Şefik Hüsnü Deymer": { "first_paragraph": "Mehmet Şefik Deymer (1887, Selanik - 7 Nisan 1959, Manisa), tarihsel Türkiye Komünist Partisinin ilk kuruluş yıllarından 1959 yılına dek liderliğini üstlenen komünist siyasetçi, tıp doktoru, gazeteci, yazar ve çevirmen.[1]\n" }, "Taner Akçam": { "first_paragraph": "Altuğ Taner Akçam (d. 23 Ekim 1953; Ölçek, Ardahan), Türk tarihçi ve sosyolog.\n" }, "Taylan Özgür": { "first_paragraph": "Mustafa Taylan Özgür (23 Şubat 1948, Ankara - 23 Eylül 1969, İstanbul), 1968 öğrenci hareketi liderlerinden. 68 Kuşağı'nın faili meçhul bir cinayet sonucunda öldürülen ilk kişilerindendi ve katilleri hâlâ yakalanamamıştır.[1]\n" }, "Tuncel Kurtiz": { "first_paragraph": "Tuncel Tayanç Kurtiz (1 Şubat 1936, Kocaeli - 27 Eylül 2013, İstanbul), Türk sinema ve tiyatro oyuncusu, yönetmen, yapımcı ve senarist.\n" }, "Uğur Uluocak": { "first_paragraph": "Yaşar Uğur Uluocak (26 Aralık 1962, Ankara, Türkiye – 2 Temmuz 2003, Ala-Arça Dağları, Kırgızistan), Türk dağcı, araştırma görevlisi, editör ve komünist[1] siyasetçi.\n" }, "Vartan İhmalyan": { "first_paragraph": "Polonya, \n" }, "Veli Yılmaz": { "first_paragraph": "Veli Yılmaz, (1950, Şebinkarahisar - 27 Mart 1993), Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu üyesi, Halkın Kurtuluşu gazetesi yazı işleri müdürü, gazeteci.\n" }, "Nabi Yağcı": { "first_paragraph": "Nabi Yağcı ya da takma adıyla Haydar Kutlu (11 Ekim 1944, Tokat) Türk siyasetçi. Türkiye Komünist Partisinin son genel sekreteri, TKP'nin Türkiye İşçi Partisi ile birleşmesiyle kurulan Türkiye Birleşik Komünist Partisinin ilk ve son genel sekreteridir.\n" }, "Yusuf Aslan": { "first_paragraph": "Yusuf Aslan (d. 1947, Kuşsaray, Aydıncık, Yozgat - ö. 6 Mayıs 1972, Ulucanlar, Altındağ, Ankara), Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu kurucularından Türk[1] Marksist-Leninist öğrenci lideri. Deniz Gezmiş ve Hüseyin İnan'la birlikte idam edilmiştir.\n" }, "Zeki Baştımar": { "first_paragraph": "Zeki Baştımar (1905, Sürmene – 1974, Doğu Berlin), tarihsel Türkiye Komünist Partisinin (TKP) 1959-1973 yılları arasında liderliğini üstlenen komünist siyasetçi, çevirmen, yazar.\n" }, "Alfredo Zitarrosa": { "first_paragraph": "Alfredo Zitarrosa (10 Mart 1936, Montevideo - 17 Ocak 1989, Montevideo), Uruguaylı şarkıcı, gitarcı, besteci, şarkı sözü yazarı, şair, gazeteci.\n" }, "Hanoi Hannah": { "first_paragraph": "Hanoi Hannah (Vietnamca : Trịnh Thị Ngọ, d. 1931[1] - ö. 30 Eylül 2016) Vietnamlı radyo sunucusu. Vietnam Savaşı boyunca Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi radyosunda, Amerika Birleşik Devletleri ve müttefikleri aleyhine propaganda yapmıştır.\n" }, "Aris Veluhiotis": { "first_paragraph": "Athanasios Klaras (Yunanca: Αθανάσιος Κλάρας; 27 Ağustos 1905 - 15 Haziran 1945). kod adı Aris Velouchiotis. (Yunanca: Άρης Βελουχιώτης), Yunan gazeteci, politikacı, Yunanistan Komünist Partisi üyesi. 1942-45 arasında Yunanistan İşgali'ne karşı Yunan Direnişi'nin en önemli gücü olan Yunan Halk Kurtuluş Ordusu'nun (ELAS) ve onun askeri kolu Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin (EAM) en önde gelen lideridir.\n" }, "Diamando Kumbaki": { "first_paragraph": "Diamanto Kumbaki (d. 8 Şubat 1926; Pire - ö. 17 Ağustos 1944[1]; Nikea, Attika), II. Dünya Savaşı sırasında Mihver Devletleri'ne karşı savaşan Yunan Direnişi partizanı. Güçlü bir komünizm destekçisi olan Koubmbaki 1944'te Nikaia, Attika'da Naziler tarafından tutuklandı, işkence gördü ve idam edildi. Savaşın ardından onurlandırılarak ismi Nikaia'daki bir meydana verildi.[2][3]\n" }, "İlektra Apostolu": { "first_paragraph": "İlektra Apostolu (Yunanca: Ηλέκτρα Αποστόλου, d. 1912; Atina - ö. 26 Temmuz 1944; Atina) Yunan Direnişi mensubu Yunanistan Komünist Partisi üyesi komünist partizan, kadın hakları savunucu. Hellenic Gendarmerie'nin bir bölümü olan işbirlikçi Özel Güvenlik Müdürlüğü tarafından antifaşist faaliyeti nedeniyle idam edildi. Davranışlarının yanı sıra sorgulayıcısına verdiği yanıtlarla tanınır. Nazi sorgulayıcının \"Nerelisiniz?\" sorusuna \"Ben Yunanistan'danım.\" yanıtını verir. Ardından şu diyalog geçer:[1] \"Nerede yaşıyorsun? Yunanistan'da. Adın ne? Yunan. Ortak çalışanların kimler? Yunanların hepsi. Ne iş yapıyorsun? Yunan halkı için çalışıyorum.\"\n" }, "Manos Loyzos": { "first_paragraph": "Manos Loïzos (Μάνος Λοΐζος), (d. 22 Ekim 1937, İskenderiye - Mısır - ö. 17 Eylül 1982, Moskova - Rusya), Yunan besteci.\n" }, "Melpo Aksioti": { "first_paragraph": "Melpo Aksioti (Yunanca: Μέλπω Αξιώτη; d. 15 Temmuz 1905; Kalamata - ö. 22 Mayıs 1973; Atina), Yunan komünist yazar, Yunanistan'ın işgali sırasında partizan direniş hareketi üyesi.[1] Modern Yunanca yazılar kaleme aldı. Siyasi nedenlerle sürgün hayatı yaşadı, 1947'den 1964'e kadar Alman Demokratik Cumhuriyeti'nde yaşadı.\n" }, "Mikis Theodorakis": { "first_paragraph": "Mihail \"Mikis\" Teodorakis (Yunanca: Μιχαήλ \"Μίκης\" Θεοδωράκης Michael \"Mikis\" Theodorakis, 29 Temmuz 1925, Sakız Adası - 2 Eylül 2021, Atina), Yunan söz yazarı, besteci, aktivist ve siyasetçi.[2][3][4][5][6] Zorba (1964), Z (1969) ve Serpico (1973) filmleri için bestelediği müzikleriyle de bilinir. \"Holokost hakkında yazılan en güzel müzik eseri\" olarak nitelendirilen \"Mauthausen'in Ballad'ı\" olarak da bilinen \"Mauthausen Üçlemesi\" önemli görülen eserlerinden biridir. Yunanistan'ın Beethoven'ı olarak tanımlanan Teodorakis, ülkenin en tanınmış bestecisi olarak görüldü.[3][5][7][8] Teodorakis, Lenin Barış Ödülü'nün de sahibidir.[9]\n" }, "Sotiria Bellu": { "first_paragraph": "Sotiria Bellou (Yunanca: Σωτηρία Μπέλλου, 22 Ağustos 1921 - 27 Ağustos 1997), ünlü Yunan şarkıcı ve Yunan rebetiko tarzı müzik sanatçısı.[1] En meşhur rebetisa'dır,[2] birçok müzik rehberinde yer almış ve Music of the Outsiders adlı bir 1984 İngiliz belgeselinde katkıda bulunmuştur. 14 Mart 2010'da Alpha TV, Bellou'yu ülkenin fonografik çağında en üst düzey kadın sanatçılar (1960'tan beri) içinde 22. sırada göstermiştir.[3]\n" }, "Robert De Niro": { "first_paragraph": "Robert Mario De Niro, Jr. (d. 17 Ağustos 1943, New York), Amerikalı oyuncu.\n" }, "Michael Moore": { "first_paragraph": "Michael Francis Moore (d. 23 Nisan 1954, Davison, Michigan, ABD), Oscar ödüllü İrlanda asıllı Amerikalı oyuncu, film yapımcısı, film yönetmeni, senarist, yazar ve liberal politik yorumcu. Tüm zamanların en çok gişe yapan üç belgeseli olan Bowling for Columbine, Fahrenheit 9/11 ve Hasta (Sicko)'nın yönetmeni, senaryo yazarı ve yapımcısıdır. Bunlardan son ikisi tüm zamanların en çok hasılat yapan birinci ve üçüncü belgesel filmi olma unvanını taşımaktadırlar.[1] \"Bowling for Columbine\" da aynı listede altıncı sırada gözükmektedir.\n" }, "Alain (filozof)": { "first_paragraph": "Émile-Auguste Chartier (Fransızca telaffuz: [ʃaʁtje]; 3 Mart 1868 - 2 Haziran 1951), Fransız felsefeci, eğitimci ve yazar. Asıl adı Émile Chartier olan filozof Yüksek Öğretmen Okulu Felsefe Bölümü’nü bitirdi, yükseköğrenim kurumlarında öğretim görevlisi olma hakkını veren agresyon sınavlarını başarıyla verdi. Rouen’de ve Paris’teki IV. Henri Lisesi’nde felsefe öğretmenliği yapmayı yeğledi, işini emeklilik yaşına kadar aksatmadan sürdürdü.\n" }, "Destutt de Tracy": { "first_paragraph": "Destutt de Tracy, tam adı Antoine Louis Claude Destutt de Tracy (d. 20 Temmuz 1754 - ö. 9 Mart 1836), Fransız filozof.\n" }, "Olympe de Gouges": { "first_paragraph": "Olympe de Gouges Fransızca telaffuz: [olɛ̃p də ɡuʒ]  ( dinle) (7 Mayıs 1748 - 3 Kasım 1793), Fransız filozof, yazar, kadın hakları savunucusu, aktivist ve oyun yazarı.\n" }, "Guy Teissier": { "first_paragraph": "Guy Teissier (d. 4 Nisan 1945, Marsilya), Fransız liberal sağ siyasetçi.\n" }, "Marquis de Condorcet": { "first_paragraph": "Marie Jean Antoine Nicolas de Caritat, Marquis de Condorcet, (17 Eylül 1743 – 28 Mart 1794), Nicolas de Condorcet olarak da bilinen Fransız filozof ve matematikçi. Liberal ekonomi, anayasal hükûmet, parasız ve eşit kamu eğitimi, kadınlar ve tüm ırklardan insanlar için eşit hakları destekleyen düşünceleriyle Aydınlanma Çağı ve Aydınlanma rasyonalizminin ideallerini somutlaştırmıştır. Condorcet, Fransız Devrimi'nin yetkililerinden bir süre kaçtıktan sonra yakalandı ve hapishanede öldü.\n" }, "Montesquieu": { "first_paragraph": "Charles-Louis de Secondat, baron de La Brède et de Montesquieu (18 Ocak 1689(1689-01-18) – 10 Şubat 1755), daha çok bilinen adıyla Montesquieu, bir Fransız politik düşünürdür.\n" }, "Jean-Baptiste Say": { "first_paragraph": "Jean-Baptiste Say (d. 5 Ocak 1767 - ö. 15 Kasım 1832), Fransız felsefeci ve ekonomist.\n" }, "Alexis de Tocqueville": { "first_paragraph": "Alexis-Charles-Henri Clérel de Tocqueville (okunuşu aleksi dö tokvil), (29 Temmuz 1805 – 16 Nisan 1859) Fransız siyasi düşünür ve tarihçi. Amerika'da Demokrasi Üzerine (1835, 1840) ve Eski Rejim ve Devrim başlıklı eserleriyle tanınmaktadır. İki eserinde de, gelişen hayat standartları ve toplumsal koşulları ve Batı toplumlarının pazar ve devletle kurduğu ilişkileri analiz etmiştir. Amerika'da Demokrasi, Tocqueville'in ABD'ye yaptığı seyahatlerin ardından yazılmıştır ve sosyoloji ve siyaset bilimi alanlarında yazılmış erken dönem kitaplardan biri olarak kabul edilmektedir.\n" }, "Voltaire": { "first_paragraph": "François Marie Arouet (21 Kasım 1694 - 30 Mayıs 1778), ya da Voltaire takma adıyla tanınan Fransız yazar ve filozof. Fransız Aydınlanması'nın en önemli filozoflarının başına gelir hatta Aydınlanma hareketinin babası sayılabilir. Zamanının toplumsal, dinî, politik ve kültürel konularını radikal bir biçimde eleştirmiştir.[4]\n" }, "Lyubov Sobol": { "first_paragraph": "Lyubov Eduardovna Sobol (13 Eylül 1987 doğumlu) Rusya Muhalefet Koordinasyon Konseyi (2012–2013) üyesidir.[1] Alexei Navalny'nin YouTube kanalı \"Navalny Live\" 12 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ın yapımcısıdır.[2][3] Sobol, 2021'de kapanana kadar Yolsuzlukla Mücadele Vakfı'nın avukatıydı.[4]\n" }, "Pyotr Struve": { "first_paragraph": "Pyotr (veya Peter) Struve (Rusça: Пётр Бернга́рдович Стру́ве) (26 Ocak 1870 Perm - 22 Şubat 1944 Paris) Rus iktisatçı, siyasetçi, filozof ve yayıncıdır. İlk yıllarında Marksist olsa da sonrasında liberalizmi benimsemiştir, 1917 yılındaki Ekim Devrimi'nin ardından Bolşevik karşıtı Beyazlar hareketine katılmıştır. 1920 yılından sonra sürgünde Paris'te yaşamış ve Sovyet rejimine muhalefet etmiştir.\n" }, "Yevgeni Yasin": { "first_paragraph": "Yevgeny Grigoryevich Yasin, (d. 7 Mayıs 1934 - ö. 25 Eylül 2023) önde gelen bir Rus ekonomist.[1] 1994 ve 1997 yılları arasında Rusya Ekonomi Bakanı olarak görev yaptı.[2][3] Ekho Moskvy radyosunun ekonomi programlarına düzenli olarak katkıda bulunuyor.\n" }, "Ahmet Altan": { "first_paragraph": "Ahmet Hüsrev Altan (d. 2 Mart 1950; Ankara), Türk yazar ve gazeteci.\n" }, "Atilla Yayla": { "first_paragraph": "Atilla Yayla (d. 3 Mart 1957, Kırşehir), Türk siyaset bilimci, akademisyen ve köşe yazarı. Liberal Düşünce Topluluğu kurucuları ve eski başkanlarındandır.\n" }, "Ayşe Hür": { "first_paragraph": "Ayşe Hür (d. 1956, Artvin) Türk tarihçi, araştırmacı yazar ve radyo-tv programcısıdır.\n" }, "Cem Toker": { "first_paragraph": "Cem Toker (d. 5 Temmuz 1957, İstanbul), Türk siyasetçi, ekonomist, iş insanı ve Liberal Demokrat Parti'nin eski genel başkanıdır.\n" }, "Cengiz Çandar": { "first_paragraph": "Osman Cengiz Çandar (d. 21 Eylül 1948, Ankara), Türk gazeteci, köşe yazarı, yorumcu ve siyasetçi.\n" }, "Güneri Cıvaoğlu": { "first_paragraph": "Nadir Güneri Cıvaoğlu (d. 30 Temmuz 1939, Ankara), Türk gazeteci, avukat, haber ve televizyon sunucusu.\n" }, "Emre Uslu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Gültekin Tırpancı": { "first_paragraph": "Gültekin Tırpancı (d. 1954, Sakarya), Türk siyasetçi. 29 Ocak 2017 tarihinden beri Liberal Demokrat Parti genel başkanıdır.\n" }, "Hadi Uluengin": { "first_paragraph": "Hadi Uluengin (20 Haziran 1951, İstanbul), Türk gazeteci.\n" }, "Refik Halit Karay": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mehmet Barlas": { "first_paragraph": "Mehmet Barlas (15 Şubat 1942, Ankara[2] - 1 Haziran 2023, İstanbul), Türk gazeteci ve köşe yazarı.\n" }, "Murat Belge": { "first_paragraph": "Mehmet Murat Kadri Belge (d. 16 Mart 1943, Ankara), Türk akademisyen, yazar, çevirmen, edebiyat eleştirmeni ve insan hakları savunucusu.\n" }, "Mustafa Akyol": { "first_paragraph": "Mustafa Akyol (1972, Ankara), Türk gazeteci ve yazardır.\n" }, "Nagehan Alçı": { "first_paragraph": "Nagehan Alçı (13 Nisan 1977, İstanbul), Türk gazeteci ve sunucu.\n" }, "Nevşin Mengü": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Orhan Pamuk": { "first_paragraph": "Orhan Ferit Pamuk (d. 7 Haziran 1952, İstanbul ), Türk romancı.[1] Birçok başka edebiyat ödülünün yanı sıra, 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü ve 54 yaşında, bu ödülü kazanan en genç edebiyatçılardan biri oldu.[2] Kitapları altmış üç dile tercüme edildi, yüzden fazla ülkede yayımlandı ve 13 milyon baskı yaptı.[3] 2006 yılında Time dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisi arasına seçilen Pamuk, Nobel ödülüne lâyık görülen ilk Türk'tür.[2]\n" }, "Ertuğrul Özkök": { "first_paragraph": "Ertuğrul Özkök (d. 8 Nisan 1947,[1] İzmir), yaklaşık 20 yıl boyunca Hürriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmenliği yapan Türk gazeteci ve akademisyendir. Hâlen Doğan Yayın Holding Yönetim Kurulu Üyesi ve Yürütme Komitesi Başkan Yardımcısı olan Özkök, Hürriyet'teki Genel Yayın Yönetmenliği görevinden ayrılmıştır.\n" }, "Prens Sabahaddin": { "first_paragraph": "Mehmed Sabahaddin (d. ‎13 Şubat 1879, İstanbul - ö. 30 Haziran 1948, Neuchâtel Kantonu, İsviçre), Türk siyasetçi ve düşünür. Babası Damat Gürcü Halil Rifat Paşa'nın oğlu, Osmanlı Adliye nazırlarından Mahmud Celaleddin Paşa, annesi Sultan Abdülmecid'in kızı, Sultan Abdülhamid'in kız kardeşi, Seniha Sultan'dır.\n" }, "Rasim Ozan Kütahyalı": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Sakızlı Ohannes Paşa": { "first_paragraph": "Sakızlı Ohannes Paşa (1836-1912), Ermeni kökenli Osmanlı paşası, ekonomist ve öğretmen.\n" }, "Cüneyt Ülsever": { "first_paragraph": "Cüneyt Ülsever, 1951 doğumlu gazeteci, yazar ve iktisatçı.\n" }, "Yasemin Çongar": { "first_paragraph": "Yasemin Çongar (d. 22 Aralık 1966), Türk gazeteci ve yazar.\n" }, "Yıldıray Oğur": { "first_paragraph": "Yıldıray Oğur (d. 1978, Rize), Türk gazeteci, yazar.\n" }, "Amberin Zaman": { "first_paragraph": "Amberin Zaman (d. 1 Şubat 1960), Türk gazeteci, Al-Monitor haber sitesi yazarı.\n" }, "Rahim Bekiri": { "first_paragraph": "Preşova Vadisi'ndeki çatışmalar (1999–2001)2001 Makedonya çatışması\n" }, "Salih Butka": { "first_paragraph": "Salih Butka (Arnavutça: Sali Butka; 1852-1938), Arnavut gerilla, şair ve Görice kentinin delegelerinden biriydi.[1][2]\n" }, "Ukshin Hoti": { "first_paragraph": "Ukshin Hoti, Kosovalı Arnavut bir filozof ve aktivistti. Hoti, Priştine Üniversitesi'nde uluslararası hukuk ve felsefe profesörü ve Kosova siyasi partisi UNIKOMB'un kurucusuydu. 1982'den beri Yugoslav makamları tarafından birkaç kez tutuklandı. 1994 yılında Dubrava hapishanesinde beş yıl hapis cezasına çarptırıldı. Mayıs 1999'da cezası sona erdiğinde ve serbest bırakılacağı zaman, hapishane gardiyanları onun yerini değiştirdi.[1] Nerede olduğu bilinmiyor ve birçok insan hakları aktivisti onu ölü olarak değerlendiriyor.\n" }, "Celil Memmedguluzade": { "first_paragraph": "Mirza Celil Memmedkuluzade (Azerice: Cəlil Məmmədquluzadə, 1869[1], Nahçıvan - 1932, Bakü), Azeri hikâye ve oyun yazarı, gazeteci, fikir adamı.\n" }, "Hindutva": { "first_paragraph": "Hindutva, Hindistan’daki Hindu milliyetçiliğinin en yaygın şeklidir. Terimi Vinayak Damodar Savarkar 1923'te yaygınlaştırmıştır.[1] Görüş, Raştriya Swayamsevak Sangh (RSS), Vishva Hint Parishad (VHP) ve Hint Sena gibi kuruluşlar tarafından savunulur.\n" }, "An Jung-geun": { "first_paragraph": "An Jung-geun (Korece: 안중근; d. 2 Eylül 1879 - 20 Mart 1910), Koreli milliyetçi ve bağımsızlık aktivisti.\n" }, "Yusuf Bey Kerem": { "first_paragraph": "Yusuf Bey Kerem (ayrıca Youssef Karam veya Joseph Bey Karam olarak da bilinir, Arapça: يوسف بك كرم Yusif Bak Karam, 15 Mayıs 1823 - 7 Nisan 1889), Lübnanlı bir Maruni feodaldır.\n" }, "Ferec Fuda": { "first_paragraph": "Ferec Fuda (Arapça: فرج فوده‎; 20 Ağustos 1945, ez-Zerka – 9 Haziran 1992, Kahire), Mısırlı yazar, köşe yazarı ve insan hakları aktivisti. El-Ezher din adamları komitesi tarafından dine küfrettiği iddiasıyla suçlandıktan sonra, 9 Haziran 1992'de Sünni İslamcı örgüt İslam Cemaati mensupları tarafından öldürüldü.[1] Fuda, Mart 1992-Eylül 1993 tarihleri arasında Mısır'da \"politik güdümlü saldırılar\" ile öldürülen 202 kişiden biriydi.[2] 1992 yılının Aralık ayında eserleri yasaklandı.[3]\n" }, "Hüda Şaravi": { "first_paragraph": "Hüda Şaravi (Arapça: هدى شعراوي; d. 23 Haziran 1879, Minye - ö. 12 Aralık 1947, Kahire), Mısırlı milliyetçi-feminist lider ve Mısır Feminist Birliği'nin kurucusu.[1]\n" }, "Mustafa Kamil Paşa": { "first_paragraph": "Mustafa Kamil Paşa (Arapça: مصطفى كامل) (14 Ağustos 1874 Kahire, Mısır - 10 Şubat 1908 Kahire), Mısırlı bir avukat, gazeteci ve milliyetçi bir önderdir.\n" }, "Taha Hüseyin": { "first_paragraph": "Taha Hüseyin (Arapça: طه حسين; d. 1889, Maghagha - 1973, Kahire), Mısırlı yazardır. Üç yaşından beri gözleri görmemekteydi.\n" }, "Aselizade Şükrü Bey": { "first_paragraph": "Aselizade Şükrü Bey (Arapça: شكري العسلي Şükrü el-Aseli, 1868-1916), Son Osmanlı döneminde Suriyeli siyaset adamı.\n" }, "Butrüs el-Büstani": { "first_paragraph": "Butrüs b. Bûlüs el-Büstânî (Arapça: بطرس بن بولس البستاني ; d. 1819 – ö. 1883[1]), Lübnan'ın önemli simalarından eğitimci, dil âlimi ve gazeteci-yazar[2]. El-Büstânî'nin girişimleriyle yüksekseviyede eğitim veren el-Medresetü'l-vaṭaniyye adıyla okullar açılır.[3] Süleymân el-Büstânî onun yeğeni idi.\n" }, "Emir Emin Arslan": { "first_paragraph": "Emir Emin Arslan, Lübnanlı yazar, gazeteci, editör ve konsolos. Osmanlı İmparatorluğu'nun Bordeaux, Brüksel, Paris ve Buenos Aires Başkonsolosuydu. Arapça, İspanyolca ve Fransızca kitaplar ve makaleler yazmıştır.\n" }, "Faris el-Huri": { "first_paragraph": "Faris el-Huri (Arapça: فارس الخوري) (20 Kasım 1877 – 2 Ocak 1962[1]) Suriyeli bakan, başbakan, Halk Konseyi başkanı ve modern Suriye siyasetinin kurucu babasıdır. Faris El Huri, 14 Ekim 1944 ile 1 Ekim 1945 ve 3 Kasım 1954 ile 13 Şubat 1955 tarihleri arasında Suriye başbakanlığı yapmıştır, 2021 itibarı ile, Suriyeli bir Hristiyanın şimdiye kadar ulaştığı en yüksek siyasi pozisyondur. el-Huri'nin seçimlerdeki popülaritesi kısmen onun sadık seküler ve milliyetçi politikalarının sonucudur. Ölümcül bir Suriye milliyetçisi olarak el-Huri, ilkelerinden asla taviz vermedi ve Pan Arabizm'e ve Suriye ile Mısır arasındaki başarısız birliğe kararlı bir şekilde karşı çıktı. el-Huri, Nasır'ın Mısır'ı ile cumhuriyetçi Suriye, arasındaki kısa ömürlü Birleşik Arap Cumhuriyeti birliğine karşı çıktı. Bütün bunların arasında el-Huri neredeyse 50 yıl boyunca ülkesine hizmet etti. Ünlü Suriyeli romancı Colette Khoury'nin dedesidir.\n" }, "Salih el-Ali": { "first_paragraph": "Salih el-Ali veya Şeyh Salih Ahmed el-Ali (Arapça: الشيخ صالح أحمد العلي) (1884, eş-Şeyh Bedir - 13 Nisan 1950, Tartus), Büyük Suriye İsyanı'ndan önce Suriye'deki Fransız Mandası'na karşı ilk isyanlardan biri olan 1919 Suriye İsyanı'nı komuta eden Suriyeli bir Nusayri liderdi.[1]\n" }, "Kornylo Ustiyanoviç": { "first_paragraph": "Kornylo Mykolayovych Ustiyanovych (Ukraynaca: Корни́ло Микола́йович Устияно́вич; 22 Eylül 1839, Volkyv, Lviv Raion - 22 Temmuz 1903, Dolgoye, Drohobych Raion) Ukraynalı ressam, yazar ve folklorcuydu. Resimleri büyük ölçüde Akademik tarzdadır.\n" }, "Milton Friedman": { "first_paragraph": "Milton Friedman (31 Temmuz 1912 – 16 Kasım 2006), tüketim analizi, para tarihi ve teorisi, ve istikrar politikasının karmaşıklığı üzerine yaptığı araştırmalardan dolayı 1976 Nobel Ekonomi Ödülü'nü almış Amerikalı ekonomistti.\n" }, "Newt Gingrich": { "first_paragraph": "Newton Leroy \"Newt\" Gingrich (doğum adı Newton Leroy McPherson; 17 Haziran 1943) Amerikalı bir siyasetçidir. 1995-1999 yılları arasında ABD Temsilciler Meclisi başkanı olarak hizmet vermiştir. 1979-1999 yılları arasında ABD Temsilciler Meclisi'nde Georgia eyaletini temsil etmiştir.\n" }, "Paul Wolfowitz": { "first_paragraph": "Paul Dundes Wolfowitz (22 Aralık 1943), Yahudi kökenli[1][2] Amerikalı eski Dünya Bankası başkanı, ABD'nin eski Endonezya büyükelçisi, ABD Savunma Bakan Yardımcısı ve Johns Hopkins Üniversitesi'nde, Paul H. Nitze Okulu İleri Uluslararası Çalışmaları eski dekanıdır. Wolfowitz uluslararası ekonomik kalkınma, Afrika ve kamu-özel ortaklıkları[3] ve ABD-Tayvan İş Konseyi başkanı konularda çalışan, halen American Enterprise Enstitüsü'nde konuk bilim adamıdır.[4]\n" }, "Ted Cruz": { "first_paragraph": "Rafael Edward \"Ted\" Cruz (d. 22 Aralık 1970), Amerikalı politikacı ve ABD'nin Teksas Eyaleti senatörü. 2016 ABD başkanlık seçimlerinde, Cumhuriyetçi Partiden aday adayı oldu.\n" }, "Fred Thompson": { "first_paragraph": "Fred Dalton Thompson (19 Ağustos 1942 - 1 Kasım 2015), Amerikalı bir siyasetçi, hukukçu, ve oyuncudür. 1994-2003 yılları arasında Cumhuriyetçi Parti üyesi olarak girdiği ABD Senatosu'nda Tennessee eyaletini temsil etmiştir. oyuncu olarak genellikle devlet görevlisi rollerini tercih eden Fred Thompson [1] 2002 yılından beri Law & Order televizyon dizisinde oynadığı savcı Arthur Branch rolüyle ün kazandı. Washington yakınlarındaki McLean semtinde yaşayan Fred Thompson[2] ilk eşinden 2 çocuk 5 torun, şimdiki eşinden ise 2 çocuk sahibidir.\n" }, "Ahıskalı Ali Haydar": { "first_paragraph": "Ali Haydar Gürbüzler (1870, Ahıska - 1 Ağustos 1960, İstanbul[2]), Ahıskalı Ali Haydar Efendi adı ile tanınan Türk hukukçu, dersiam, müderris, din adamı, mutasavvıf ve İstanbul ilinin Fatih İlçesi Çarşamba semtinde bulunan İsmet Efendi Dergâhı’nın son şeyhi.[3] Nakşibend tarikatı, Halidiye kolunun son halkalarından olup Yahyalı İsmet Efendi silsilesinden gelen Nakşi şeyhi, İsmailağa Cemaati'nin lideri ve şeyhi olan Mahmut Ustaosmanoğlu'nun mürşididir.\n" }, "Ahmet Kabaklı": { "first_paragraph": "Ahmet Kabaklı (1924 Harput - 8 Şubat 2001), Türk gazeteci ve yazardır.\n" }, "Elif Çakır": { "first_paragraph": "Elif Çakır, (2 Aralık 1971, İskilip, Çorum, Türkiye) Türk gazeteci ve köşe yazarıdır.\n" }, "Fatih Metin": { "first_paragraph": "Fatih Metin (d. 14 Ekim 1973, Bolu) Türk avukat ve siyasetçi. Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı ve 23. dönem Bolu milletvekili olarak görev yaptı. Evli ve dört çocuk babasıdır.\n" }, "Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu": { "first_paragraph": "Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu, (7 Ocak 1952, Akçaabat, Trabzon), eski Sağlık Bakanlığı müsteşarı. 2009-2019 yılları arasında Trabzon belediye başkanlığı yapmış olan Türk siyasetçi. Görevini 2019 Türkiye yerel seçimlerini kazanan Murat Zorluoğlu'na devretmiştir.\n" }, "Hidayet Şefkatli Tuksal": { "first_paragraph": "Hidayet Şefkatli Tuksal (d. 1963, Ankara), muhafazakâr feminist[1] yazar. 22 Temmuz 2016'dan beri Serbestiyet'te yazmaktadır.[2]\n" }, "Hilmi Ziya Ülken": { "first_paragraph": "Hilmi Ziya Ülken (3 Ekim 1901, İstanbul – 5 Haziran 1974, İstanbul), Türk düşünce yaşamında ve Türkiye'de bir felsefe geleneğinin oluşmasında büyük etkisi olmuş bir filozof ve sosyologdur.\n" }, "Uğur Işılak": { "first_paragraph": "Uğur Işılak[1][2] (d. 15 Kasım 1971; Velbert, Almanya), Türk ses sanatçısı, besteci, şair, sunucu. \n" }, "İsmail Türüt": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kudret Bülbül": { "first_paragraph": "Doç. Dr. Kudret Bülbül (d. 7 Ocak 1970, Konya), Türk bürokrat, akademisyen. 2014-2016 yılları arasında Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı görevini yürütmüştür.\n" }, "Mahmut Ustaosmanoğlu": { "first_paragraph": "Mahmut Ustaosmanoğlu ya da bilinen adıyla Mahmut Efendi (1927[1][2] veya 4 Ağustos 1931,[not 1] Trabzon - 23 Haziran 2022, İstanbul), Türk din adamı, mutasavvıf ve İsmailağa Cemaati'nin ilk lideri ve şeyhi.[3] Ürdün merkezli Kraliyet İslami Stratejik Araştırmalar Merkezi'nin her yıl yayımladığı, \"Dünya'nın En Etkili 500 Müslümanı\" 2022 listesinde 34. sırada yer aldı.[4]\n" }, "Müştehir Karakaya": { "first_paragraph": "Müştehir Karakaya (d. 1 Şubat 1962, Muş[1]), Türk şair ve yazar.[2] Muş/Bulanık doğumludur. Cağaloğlu'nda çeşitli basım yayım organlarında yer almıştır. 1995 yılından beri Van'da yaşamaktadır.\n" }, "Nurullah Genç": { "first_paragraph": "Nurullah Genç, (d. 9 Eylül 1960, Horasan, Erzurum) Türk şair, iktisatçı.\n" }, "Osman Gökçek": { "first_paragraph": "Osman Gökçek (d. 12 Ekim 1983, Ankara), Türk siyasetçi ve medya patronu. Beyaz TV Genel Yayın Koordinatörü ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Adalet ve Kalkınma Partisi 28. dönem milletvekilidir.[1][2] Melih Gökçek ve Nevin Gökçek'in oğludur.\n" }, "Özlem Zengin": { "first_paragraph": "Özlem Zengin (d. 9 Eylül 1969, Tokat) Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Sâmiha Ayverdi": { "first_paragraph": "Sâmiha Ayverdi (d. 25 Kasım 1905, İstanbul - ö. 22 Mart 1993, İstanbul), Türk mütefekkir ve mutasavvıf yazar.\n" }, "Serdar Tuncer": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Seyit Mehmet Şen": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Seyit Mehmet Şen (d. 6 Mayıs 1944, Gerede, Bolu) Türk muhafazakar şair, yazar, akademisyen.\n" }, "Şehmus Demir": { "first_paragraph": "Şehmus Demir (d. 1971), Türk akademisyendir.[1]\n" }, "Mustafa Yıldızdoğan": { "first_paragraph": "Mustafa Yıldızdoğan (d. 10 Mayıs 1966, Kadınhanı, Konya), Türk halk müziği sanatçısı, besteci, söz yazarı ve oyuncu.\n" }, "Yücel Arzen Hacıoğulları": { "first_paragraph": "Yücel ArzenAdalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) 28. dönem İstanbul milletvekili, Türk besteci, şair, ses sanatçısı ve piyanist. \n" }, "Halil Ergün": { "first_paragraph": "Halil İbrahim Ergün veya bilinen adıyla Halil Ergün (d. 8 Eylül 1946, Bursa), Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.[1]\n" }, "Oğuz Kaan Salıcı": { "first_paragraph": "Oğuz Kaan Salıcı, (d. 16 Ocak 1972, Gaziantep) CHP'li siyasetçi ve siyaset bilimci.\n" }, "Selin Sayek Böke": { "first_paragraph": "Selin Sayek Böke[1][2] (d. 24 Ağustos 1972; Buffalo, New York), Türk akademisyen, ekonomist ve siyasetçi.\n" }, "Yüksel Taşkın": { "first_paragraph": "Yüksel Taşkın (2 Mayıs 1972, Rize), Türk siyasetçi ve siyaset bilimci. 28. Dönem İzmir Milletvekilidir.\n" }, "Zülfü Livaneli": { "first_paragraph": "Ömer Zülfü Livaneli[1] (d. 20 Haziran 1946; Ilgın, Konya), Türk müzisyen, senarist, politikacı, yazar ve film yönetmenidir.\n" }, "B. Traven": { "first_paragraph": "B. Traven (1882?, 1890?- ö.26 Mart 1969 Meksiko) Kitaplarının asılları Almanca veya İngilizce basılmış olan, hakkında kesin olarak pek az bilginin bulunduğu yazarın takma ismi. Gerçek adı, milliyeti, doğum yeri ve tarihi bilinmese de bir süre Meksika’da yaşadığı kesin olarak bilinmektedir. En önemli eseri olarak kabul edilen 1927 tarihli Altın Hazineleri bu ülkede geçmektedir.\n" }, "Daniel Cohn-Bendit": { "first_paragraph": "Daniel Marc Cohn-Bendit (d. 4 Nisan 1945), Alman siyasetçi.\n" }, "Erich Fromm": { "first_paragraph": "Erich Fromm (23 Mart 1900, Frankfurt - 18 Mart 1980), Yahudi kökenli Almanya doğumlu Amerikalı ünlü bir psikanalist, sosyolog ve filozoftur.[1] Ruh bilimine Marksist-sosyalist ve insancıl yaklaşımın en önemli temsilcilerindendir. Frankfurt Okulu ve okulun genel yaklaşım biçimi olan eleştirel teori için yaptığı katkılar ile de tanınmaktadır.[1]\n" }, "Günter Grass": { "first_paragraph": "Günter Wilhelm Grass, (d. 16 Ekim 1927; Danzig, Polonya - ö. 13 Nisan 2015; Lübeck, Almanya), Alman yazar, heykeltıraş, ressam ve grafik tasarımcıydı.[1] Grass, 1957'den itibaren Gruppe 47'ye üyesiydi ve 1959'daki ilk romanı Teneke Trampet ile, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Alman edebiyatının uluslararası alanda en saygın ve meşhur yazarı oldu.\n" }, "Karl Heinzen": { "first_paragraph": "Karl Peter Heinzen (22 Şubat 1809 - 12 Kasım 1880) çoğunlukla Almanya ve ABD'de yaşamış devrimci yazar. 1848 devrimcilerinden biriydi.\n" }, "Ferdinand Lassalle": { "first_paragraph": "Ferdinand Johann Gottlieb Lassalle (11 Nisan 1825 – 31 Ağustos 1864), Yahudi asıllı Alman düşünür, filozof, sosyalist aktivist. Lassalle daha gençlik yıllarından itibaren felsefe ve siyasetle ilgilenmeye başlamıştır. Ferdinand daha lisede okurken ileride kendisini öne çıkaracak olan kimi meziyetlerini ortaya koymuştu: sahte bir rapor tertiplediği için liseden atılmıştı. Liseden atıldıktan sonra, bir ticaret okuluna devam edip, 1843’te diplomasını aldıysa da, bu diplomayla yetinmemişti. Önce Breslau Üniversitesinde sonra da Berlin Üniversitesinde akademik kariyer yapma amacıyla hukuk ve felsefe okumaya başladı. Berlin’de okurken pek çok akranı gibi Hegel ve Feuerbach’ın fikirleriyle tanıştı.[1]\n" }, "Leo Löwenthal": { "first_paragraph": "Leo Löwenthal (3 Kasım 1900 - 21 Ocak 1993), Alman toplumbilimci ve filozof. Frankfurt Okulu'nun temsilcilerinden biridir.\n" }, "Paul Tillich": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Diego Maradona": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Mario Bunge": { "first_paragraph": "Mario Augusto Bunge (/ˈbʊŋɡeɪ/ ; İspanyolca telaffuz: [ˈbuŋxe]; 21 Eylül 1919 – 24 Şubat 2020), Arjantinli-Kanadalı filozof ve fizikçidir. Felsefi yazıları bilimsel gerçekçilik, sistemcilik, materyalizm, aciliyetçilik ve diğer ilkeleri birleştirdi.\n" }, "César Luis Menotti": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 29 Kasım 2009\n" }, "Gordon Childe": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Gordon V. Childe (d. 14 Nisan 1892 – ö. 19 Ekim 1957), Avustralyalı arkeolog.\n" }, "Carlos Latuff": { "first_paragraph": "Carlos Latuff (d. 30 Kasım 1968, Rio de Janeiro), Brezilyalı karikatürist, çizer[1]. Siyasi sola yönelik ve üyesi olduğu sendikanın aktivist bir üyesi olarak sendika için yaptığı[2] çizimleriyle tanınır. İsrail-Filistin çatışması ve Arap Baharı iyi çalışmaları[3] arasında gösterilir. Brezilya doğumlu sanatçı Lübnan kökenli[4] Arap'tır.\n" }, "Rebecca West": { "first_paragraph": "Dame Cicily Isabel Fairfield (21 Aralık 1892 - 15 Mart 1983), Rebecca West veya Dame Rebecca West olarak bilinen, İngiliz yazar, gazeteci, edebiyat eleştirmeni ve seyahat yazarıydı. Time dergisi, 1947'de onu \"tartışmasız dünyanın bir numaralı kadın yazarı\" olarak adlandırdı.\n" }, "Robert Owen": { "first_paragraph": "Lectures On An Entire New State of Society (Tümüyle Yeni bir Toplum Biçimi Adına Dersler),\nThe Marriage System of the New Moral World (Yeni Ahlak Dünyasının Evlilik Sistemi), \nSocialism or the Rational System of Society (Sosyalizm ya da Usçu Toplumsal Sistem), \n" }, "Nikola Karev": { "first_paragraph": "Nikola Yanakiev Karev (Bulgarca: Никола Янакиев Карев; 23 Kasım 1877 - 27 Nisan 1905), İç Makedon Devrimci Örgütü üyesi de ve 10 günlük Kruşevo Cumhuriyeti'nin lideri olan Bulgar-Makedon devrimci. 27 Nisan 1905 tarihinde Osmanlı Ordusu ile çatışırken ölmüştür.\n" }, "Fariborz Raisdana": { "first_paragraph": "Fariborz Raisdana (19 Ocak 1945, Tahran[1] - 16 Mart 2020, Tahran), İranlı iktisatçı, sosyalist, aktivist, profesör ve İran Yazarlar Derneği üyesi.\n" }, "George Bernard Shaw": { "first_paragraph": "En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü (1938)" }, "Sinéad O'Connor": { "first_paragraph": "Şüheda Sadakat[1][2][3] (doğum adı Sinéad Marie Bernadette O'Connor, d. 8 Aralık 1966, Dublin - ö. 26 Temmuz 2023, Londra), İrlandalı şarkıcı, söz yazarı ve besteci.\n" }, "Oscar Wilde": { "first_paragraph": "Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde (16 Ekim 1854, Dublin - 30 Kasım 1900, Paris), İrlandalı oyun yazarı, romancı, kısa öykücü ve şair.\n" }, "Javier Bardem": { "first_paragraph": "Javier Ángel Encinas Bardem (d. 1 Mart 1969, Las Palmas de Gran Canaria), İspanyol sinema oyuncusu. 2000 yılında Before Night Falls filmiyle En İyi Erkek Oyuncu dalında Oscar'a aday gösterilmiştir. 2000'de Before Night Falls, 2004'te İçimdeki Deniz filmleriyle En İyi Erkek Oyuncu - Drama dalında Altın Küre'ye aday gösterilen oyuncu, No Country for Old Men filmiyle hem En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Oscar'ını, hem de Altın Küre En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödülünü kazanmıştır.\n" }, "Karl Kilbom": { "first_paragraph": "Karl Kilbom (1885-1961), İsveçli komünist siyasetçi.\n" }, "Carl Lindhagen": { "first_paragraph": "Carl Lindhagen (1860 - 1946) İsveçli bir sosyalist politikacı.\n" }, "Ture Nerman": { "first_paragraph": "Ture Nerman (d. 18 Mayıs 1886, Norrköping - ö. 7 Ekim 1969), İsveçli sosyalist politikacı ve yazar.\n" }, "Alessandro Mussolini": { "first_paragraph": "Alessandro Mussolini (11 Kasım 1854 - 19 Kasım 1910), İtalyan faşist lider Benito Mussolini'nin babasıdır.\n" }, "Eric McCormack": { "first_paragraph": "Eric James McCormack (d. 18 Nisan 1963), Kanada doğumlu Amerikalı oyuncu, televizyon yapımcısı ve yazarıdır. En çok tanındığı ve ona ödül kazandıran rolü Will Truman karakteri ile Will & Grace isimli Amerikan sitkomudur.\n" }, "Karl Polanyi": { "first_paragraph": "Karl Paul Polanyi, (25 Ekim 1886, Viyana, Avusturya — 23 Nisan 1964, Ontario, Kanada)[1] geleneksel iktisadi düşünceye karşı çıkışı ve önemli kitabı Büyük Dönüşüm ile tanınmış Macar düşünür.\n" }, "Funmilayo Ransome-Kuti": { "first_paragraph": "Funmilayo Ransome-Kuti (25 Ekim 1900 - 13 Nisan 1978) 20. yüzyılın ilk yarısında ülkesi Nijerya'da kadın hakları için öncülük eden bir avukat, bir öğretmen, bir politika lideri, kadın hakları savunucusu ve feministtir. Kendi döneminin önemli liderlerinden biri olarak diğerlerinden farklı olarak hizmet etmiştir. Aynı zamanda ülkede araba kullanan ilk kadındır. Onun izlediği politika onun Nijerya'da kadın haklarının bir savunucu ve \"Nijerya'nın annesi\" olarak anılmasını sağladı. İlk yıllarında Nijerya'da kadınların oy hakkı için avukatlık eden güçlü bir bir kişiydi, 1947'de West African Pilot tarafından Egba halkının kadınlarına öncülük ettiği için \"Lisabi aslanı\" lakabını aldı.\n" }, "Malala Yusufzay": { "first_paragraph": "Malala Yousafzai (telaffuz: [məˈlaːlə jusəf ˈzəj]; 12 Temmuz 1997),[4] Pakistanlı bir kadın eğitim aktivisti aynı zamanda 2014 Nobel Barış Ödülü sahibi.[5] 17 yaşındayken Nobel Ödülü alan en genç ve ikinci Pakistanlı ve ilk Peştundur. İnsan hakları savunuculuğuyla, özellikle de Pakistan Talibanı'nın zaman zaman kızların okula gitmesini yasakladığı anavatanı Swat'ta kadın ve çocukların eğitimiyle tanınır. 11 yaşından itibaren kız çocuklarının eğitim hakkını savunmaktadır. [6]Savunuculuğu uluslararası bir harekete dönüştü ve eski Başbakan Şahid Hakan Abbasi'ye göre Pakistan'ın \"en önde gelen vatandaşı\" oldu.[7]\n" }, "Dorota Kłuszyńska": { "first_paragraph": "Dorota (Dora) Kłuszyńska, née Pilcer (1 Ocak 1876 - 22 Kasım 1952), Polonyalı sosyalist politikacı, aktivist ve feministti.[1][2][3] 1925–1935'teki birinci, ikinci ve üçüncü dönem boyunca senatör, 1947–1952 yıllarında birinci dönemde Yasama Sejmi ve Polonya Halk Cumhuriyeti Sejm'inin üyesiydi.\n" }, "Oskar Lange": { "first_paragraph": "Oskar Ryszard Lange (27 Temmuz 1904, Tomaszów Mazowiecki - 2 Ekim 1965, Londra), Polonyalı iktisatçı ve diplomat.\n" }, "Andrey Jelyabov": { "first_paragraph": "Andrey İvanoviç Jelyabov (17 Ağustos 1851 Tavrida Guberniyası - 3 Nisan 1881, Sankt-Peterburg) Devrimci Narodnik, İmparator II. Aleksandr'ın suikastının organizatörlerinden Narodnaya Volya'nın bir üyesiydi.\n" }, "Nikolay Çernışevski": { "first_paragraph": "Nikolay Gavriloviç Çernişevski (Rusça: Николай Гаврилович Чернышевский; 12 Temmuz 1828 - 17 Ekim 1889) Rus devrimci demokrat, materyalist filozof, eleştirmen ve sosyalist. Bazıları tarafından bir ütopik sosyalist olarak değerlendirilmiştir. 1860'larda devrimci demokratik hareketin önderi konumundaydı. Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin, Emma Goldman gibi önemli isimleri etkilemiştir.\n" }, "Aleksey Uhtomski": { "first_paragraph": "Aleksey Vladimiroviç Uhtomski (Rusça: Алексей Владимирович Ухтомский; 26 Mart 1875, Veliki Novgorod - 17 Aralık 1905, Lyubertsı), Sosyalist Devrimci Parti önderlerinden devrimci, Moskova-Kazan bölgesi demir yolu işçisi.\n" }, "Vera Figner": { "first_paragraph": "Vera Nikolayevna Figner Filippova (Rusça: Ве́ра Никола́евна Фи́гнер Фили́ппова; 7 Temmuz 1852 - 15 Haziran 1942) Kazan Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nda, Alman ve Rus kökenli asil bir ailede doğan devrimci bir politik aktivistti.\n" }, "Hani el-Hindi": { "first_paragraph": "Hani el-Hindi (1927-2016) Suriyeli bir siyasetçi ve aktivistti. George Habaş ile birlikte Arap Milliyetçi Hareketini kurmuş ve 1963 yılında Selahaddin el-Bitar kabinesinde görev almıştır.\n" }, "Raúl Ruiz": { "first_paragraph": "Raúl Ruiz (d. 25 Temmuz 1941, Puerto Montt - ö. 19 Ağustos 2011, Paris), İspanyol-Şilili film yönetmeni, senarist.\n" }, "Ahmed Arif": { "first_paragraph": "Ahmed Arif (23 Nisan 1923,[1][not 1] Diyarbakır - 2 Haziran 1991, Ankara), Türk şair ve gazetecidir.\n" }, "Ahmet Kaçmaz": { "first_paragraph": "Ahmet Kaçmaz (d. 1938 - ö. 26 Nisan 2021, Bodrum, Türkiye[1]), Türk siyasetçi, 1974-1980 arasında Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) kurucu genel başkanı.\n" }, "Ahmet Kaya": { "first_paragraph": "Ahmet Kaya (28 Ekim 1957,[1] Malatya - 16 Kasım 2000, Paris), Türk protest müzik şarkıcısıdır. Türkiye'de albümleri en çok satan şarkıcılar arasında yer almaktadır.[2]\n" }, "Ahmet Say": { "first_paragraph": "Altan Ahmet Say[1] (6 Eylül 1935[1], İstanbul - 10 Mayıs 2022[2], Ankara), Türk müzik yazarı ve eleştirmeni.\n" }, "Ahmet Şık": { "first_paragraph": "Ahmet Şık (9 Mayıs 1970,[1] Adana), Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi. Gülen Cemaati'nin kamu kurumlarında gizlice örgütlenmesiyle ilgili araştırmaları nedeniyle yargılandığı için gündeme geldi. 2018'de HDP'den İstanbul milletvekili seçildi.[2] 4 Mayıs 2020'de HDP'den istifa etti, 19 Nisan 2021'de TİP'e katıldı.[3]\n" }, "İlkay Akkaya": { "first_paragraph": "İlkay Yıldırım Açıkgöz[1][2][3][4] (d. 26 Mayıs 1964, İstanbul), Türk müzisyen,[5] Grup Kızılırmak'ın solisti.\n" }, "Alev Özkazanç": { "first_paragraph": "Alev Özkazanç (d. 1967, Ankara), Türk siyaset bilimci ve yazar. Özkazanç, Türkiye'deki kadın ve cinsiyet sorunlarının Türkiye'nin politik ve sosyal tarihiyle olan ilişkisi üzerinde uzmanlaşmıştır.[1] Ayrıca Feminist kuram, yeni sağ ve neo-liberalizm, psikanaliz, devlet ve iktidar kuramı, Türkiye siyaseti, toplumsal dışlanma, suç ve cezalandırma üzerine çalışmalar yapmaktadır. Sosyalist-Feminist bir yazar olan Özkazanç[2], Türkiye'de eleştirel erkeklik incelemeleri alanının kurucularından biri olarak kabul edilmektedir.[3]\n" }, "Ali Faik Cihan": { "first_paragraph": "Ali Faik Cihan (1926, Fındıklı, Rize - 29 Ağustos 2002, İstanbul) Sosyalist Türkiye isimli kitabı yazmasıyla tanınan Türk yargıç ve sosyalist yazar.[1][2]\n" }, "Asım Bezirci": { "first_paragraph": "Asım Bezirci (1927, Erzincan - 2 Temmuz 1993, Sivas), Türk yazar, eleştirmen, şair ve çevirmen. Bezirci; deneme, eleştiri, inceleme, seçki ve araştırma alanında birçok esere imza attı.\n" }, "Ataol Behramoğlu": { "first_paragraph": "Ataol Behramoğlu (d. 13 Nisan 1942, Çatalca), Türk şair, yazar, çevirmen ve edebiyatçı.\n" }, "Nihat Behram": { "first_paragraph": "Nihat Behram (d. 18 Kasım 1946, Kars), Türk şair, yazar, gazeteci. Asıl adı Mustafa Nihat Behramoğlu. Evlidir ve Mavi adında bir kız çocuk babasıdır.\n" }, "Bekir Karayel (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Bekir Karayel (23 Mart 1920, Varna - 18 Haziran 2012, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Bilgesu Erenus": { "first_paragraph": "Bilgesu Erenus (13 Ağustos 1943, Bilecik) Türk oyun yazarı, roman yazarı, senarist, aktivist ve müzisyen.\n" }, "Bülent Emrah Parlak": { "first_paragraph": "Bülent Emrah Parlak (d. 8 Mayıs 1979, Tunceli), Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu.\n" }, "Nail Çakırhan": { "first_paragraph": "Nail Çakırhan, (d. 14 Temmuz 1910, Ula - ö. 10 Ekim 2008, Muğla) Türk gazeteci, şair, uluslararası ödüllü mimar ve restoratör.\n" }, "Cem Eroğul": { "first_paragraph": "Cem Eroğul (d. 1944, İzmir), Türk hukukçu.\n" }, "Cem Karaca": { "first_paragraph": "Muhtar Cem Karaca (5 Nisan 1945, İstanbul - 8 Şubat 2004, İstanbul), Türk rock müziği sanatçısı, besteci, tiyatrocu, sinema oyuncusu. Anadolu rock türünün kurucularındandır. Birçok grupla (Apaşlar, Kardaşlar, Moğollar ve Dervişan) çalışmış, grupların kurucu ve yöneticisi olmuş, güçlü bir rock kültü yaratılmasının öncülerinden olmuştur.[1]\n" }, "Cihan Alptekin": { "first_paragraph": "Cihan Alptekin (1947, Ardeşen, Rize - 30 Mart 1972, Kızıldere, Niksar, Tokat), Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu, Devrimci Gençlik ve Devrimci Liseliler kurucularından siyasi aktivist.\n" }, "Hrant Dink": { "first_paragraph": "Hrant Dink (Ermenice: Հրանդ Տինք, 15 Eylül 1954, Malatya - 19 Ocak 2007, İstanbul), Türkiye Ermenisi[1] gazeteci.\n" }, "Doğan Avcıoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Enver Gökçe": { "first_paragraph": "Enver Gökçe (d. 1920, Kemaliye, Erzincan - ö. 19 Kasım 1981, Ankara); Türk şair, yazar ve çevirmen.\n" }, "Erdoğan Aydın": { "first_paragraph": "Erdoğan Aydın (d. 1957), Türk tarih araştırmacısı, gazeteci, yazar.\n" }, "Erol Bilbilik": { "first_paragraph": "Erol Bilbilik (21 Mayıs 1935, Üsküdar, İstanbul, 30 Mart 2023), emekli deniz binbaşı, yazar.\n" }, "Ertuğrul Karakaya": { "first_paragraph": "Ertuğrul Karakaya (d. 1955 - ö. 8 Haziran 1977), 1977 ODTÜ'de Öğrenci Temsilcilerinin örgütlediği boykotta Güvenlik güçleri tarafından öldürülen devrimcidir. Ankara Yüksek Öğretim Derneği, Devrimci Yol, Devrimci Gençlik gibi örgütlerde yer almıştır.\n" }, "Esat Adil Müstecaplıoğlu": { "first_paragraph": "Esat Adil Müstecaplıoğlu (1904, Balya, Balıkesir - 1958, İstanbul), hukukçu ve siyasetçi, 1946'da çok partili yaşama geçildiğinde kurulan Türkiye Sosyalist Partisinin kurucusu.\n" }, "Eşber Yağmurdereli": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Faik Bulut": { "first_paragraph": "Faik Bulut (d. 1950, Kağızman, Kars), Türk gazeteci ve yazar. 1972'de Lübnan'daki Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) kamplarına katıldı. Şubat 1973'te bu kamplara yapılan İsrail askerî operasyonu ile kaçırılarak İsrail'de cezaevine kondu, 7 yıl 2 ay tutuklu kaldıktan sonra 1980'de Türkiye'ye döndü.[1]\n" }, "Fatma Nudiye Yalçı": { "first_paragraph": "Fatma Nudiye Yalçı, Nudiye Hüseyin (1904, İstanbul – 1969, Sofya), Türk yazar, çevirmen. İlk Türk kadın oyun yazarıdır.[1]\n" }, "Ferit İlsever": { "first_paragraph": "Ferit İlsever (d. 5 Temmuz 1946 İstanbul), Türk yazar, gazeteci ve siyasetçidir.\n" }, "Fikret Otyam": { "first_paragraph": "Fikret Otyam (d. 19 Aralık 1926, Aksaray; ö. 9 Ağustos 2015, Antalya), Türk ressam, gazeteci ve yazar.\n" }, "Fikri Sönmez": { "first_paragraph": "Fikri Sönmez (d. 1938, Fatsa - ö. 4 Mayıs 1985, Amasya), Türk Marksist-Leninist siyasetçi ve Ordu'nun Fatsa ilçesinin belediye başkanlarından. Fatsa'da komünist bir yönetim kurduğu gerekçesiyle 12 Eylül Askerî Darbesi'ne giden süreçte 11 Temmuz 1980'de yapılan bir askerî operasyonla görevinden alındı ve tutuklandı. Yargılandı ve ağır hapis cezasına çarptırıldı. 4 Mayıs 1985'te cezaevinde öldü.\n" }, "Gün Zileli": { "first_paragraph": "Gün Zileli (d. 24 Ekim 1946; Ankara), Türk anarşist yazar. \n" }, "Yılmaz Güney": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İbrahim Güzelce": { "first_paragraph": "İbrahim Güzelce (d. 1922, İstanbul - ö. 11 Nisan 1976, İstanbul), Türk sosyalist, sendikacı. Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) kurucusu.\n" }, "Harun Karadeniz": { "first_paragraph": "Harun Karadeniz (1942, Armutlu, Alucra, Giresun - 15 Ağustos 1975, İstanbul), Türkiye'de 1960'lı yılların komünist gençlik hareketlerinin öncülerinden biridir.\n" }, "Hasan Yalçın": { "first_paragraph": "Hasan Yalçın (1944 - 29 Ağustos 2002), 68 Gençlik Hareketi önderlerinden Türk siyasetçi.\n" }, "Hayri Kozanoğlu": { "first_paragraph": "Hayri Kozanoğlu, (d. 1956, Adana) Türk endüstri mühendisi, akademisyen, iktisatçı ve siyasetçi. ÖDP´nin eski genel başkanıdır.\n" }, "Helin Bölek": { "first_paragraph": "Helin Bölek (5 Haziran 1991; Diyarbakır - 3 Nisan 2020; İstanbul), Grup Yorum üyesi ve solisti. Tutuklanan müzisyen arkadaşlarının serbest bırakılması ve Grup Yorum'un yasaklanan şarkılarını yeniden söylemek için girdiği ölüm orucunun 288. gününde hayatını kaybetti.[1]\n" }, "Hıdır Aslan": { "first_paragraph": "Hıdır Aslan (1 Nisan 1958, Hozat, Tunceli - 25 Ekim 1984, Burdur), Devrimci-Yol militanı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir. Ayrıca Türkiye'de idam edilen son kişidir.\n" }, "Hüseyin Cevahir": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İbrahim Gökçek": { "first_paragraph": "İbrahim Gökçek, (30 Eylül 1980; Kayseri - 7 Mayıs 2020; İstanbul), Türk müzisyen, Grup Yorum üyesi bas gitarist ve bağlamacıdır.[2] Yıldızlar Kuşandık (2006), Başeğmeden (2008), Halkın Elleri (2013), İlle Kavga (2017) gibi Grup Yorum albümlerinde bas gitarist olarak yer aldı. DHKP-C üyesi olduğu öne sürülen Gökçek, 2018'de İçişleri Bakanlığı'nın “aranan teröristler” listesininin \"gri\" kategorisinde yer almaktaydı. 26 Şubat 2019'da İstanbul Okmeydanı'nda Türk güvenlik güçlerince düzenlenen operasyon sonucu, DHKP-C'ye mensup olduğu iddia edilen kişilerle beraber yakalanıp, cezaevine gönderildi.[3] Konser yasakları ve ''baskılara'' karşı ölüm orucuna girdi. Sağlığı bozulan Gökçek için Adli Tıp Kurumu hakkında 'Cezaevinde kalamaz' raporu verdi ve 24 Şubat 2020'de tahliye edildi.[4] Ölüm orucuna bağlı sağlık sorunlarından dolayı 7 Mayıs 2020 tarihinde öldü.[5]\n" }, "İdris Küçükömer": { "first_paragraph": "İdris Küçükömer (1 Haziran 1925, Giresun - 5 Temmuz 1987, İstanbul), Türk iktisatçı ve düşünür. Kemalist ideolojiye, tek parti dönemine dair eleştiriler getirdi ve bununla beraber Türkiye'de sağ ve sol kavramlarının ters oturduğunu, CHP'nin aslında sağ bir parti olduğunu iddia etmesi ile ünlenmiştir.\n" }, "İhsan Eliaçık": { "first_paragraph": "Recep İhsan Eliaçık (d. 23 Aralık 1961, Kayseri), Türk yazar ve ilahiyatçıdır. Yazılarıyla Antikapitalist Müslümanlar adıyla tanınan İslamî-politik oluşumun teorik altyapısını geliştirdi ve bu harekete sahip çıktı.[1][2]\n" }, "İlyas Has": { "first_paragraph": "İlyas Has (d. 5 Mayıs 1955, İzmir - ö. 7 Ekim 1984, Buca, İzmir), THKP/C-Devrimci Yol militanı. Bekçi Süleyman Tosun'u öldürdü, yargılandı ve idama mahkûm oldu. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir.\n" }, "Dursun Karataş": { "first_paragraph": "Dursun Karataş (d. 25 Mart 1952, Cevizdere, Elazığ - ö. 11 Ağustos 2008, Arnhem), Zaza asıllı Türk komünist. Devrimci Sol'un ve DHKP-C'nin önderliğini yapmıştır. 11 Ağustos 2008 tarihinde kanser nedeniyle ölmüştür.\n" }, "Kemal Nebioğlu": { "first_paragraph": "Kemal Nebioğlu, (d. 1926, Ardeşen, Rize - ö. 10 Ağustos 2006, İstanbul), Türk sosyalist, sendikacı ve siyasetçi.\n" }, "Kemal Okuyan": { "first_paragraph": "Kemal İbrahim Okuyan[2] (d. 18 Mayıs 1962), Türk siyasetçi ve yazar. Türkiye Komünist Partisi Merkez Komite üyesi, genel sekreteri ve genel başkanıdır.[3]\n" }, "Kemal Sülker": { "first_paragraph": "Kemal Okur Sülker (d. 25 Kasım 1919, Antakya - ö. 2 Aralık 1995, İstanbul), Türk sendikacı, gazeteci, araştırmacı ve yazardır. Türkiye'de sendikacılık alanındaki araştırmalarıyla bilinmektedir.\n" }, "Orhan Kemal": { "first_paragraph": "Mehmet Raşit Öğütçü, yazar olarak Orhan Kemal (15 Eylül 1914, Adana, Osmanlı İmparatorluğu - 2 Haziran 1970, Sofya, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti), aydınlık gerçekçi Türk roman ve oyun yazarıdır.\n" }, "Kıraç": { "first_paragraph": "Ali Tufan Kıraç ya da bilinen sahne adıyla Kıraç (d. 17 Haziran 1972; Göksun), Türk bestekâr, söz yazarı ve müzisyen. Modern Anadolu Rock sanatçısı ve ozanı olarak bilinir.\n" }, "Kurthan Fişek": { "first_paragraph": "Süleyman Kurthan Fişek[1] (d. 6 Mart 1942,[1] Ankara - ö. 17 Eylül 2012, İstanbul), Türk akademisyen ve gazeteci.\n" }, "Yusuf Küpeli": { "first_paragraph": "Yusuf Küpeli, (d. 27 Mart 1944, Balıkesir - ö. 26 Aralık 2021, Stockholm[1]), Türk devrimci, 68 Kuşağı önderlerinden ve Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kurucularındandır.\n" }, "Mahmut Dikerdem": { "first_paragraph": "Mahmut Şerafettin Dikerdem (6 Ocak 1916, İstanbul - 3 Ekim 1993, İstanbul), Türk büyükelçi, yazar ve kapatılan Barış Derneği Genel Başkanı. Mahmut Dikerdem gazeteci ve yazar Mehmet Ali Birand'ın dayısıdır.\n" }, "Metin Çulhaoğlu": { "first_paragraph": "Metin Çulhaoğlu (1947, Balıkesir - 16 Ağustos 2022, Ankara), Türk sosyalist yazar ve siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Mustafa Kahya": { "first_paragraph": "Mustafa Kahya (d. 1955, İbradı, Antalya - ö. 18 Eylül 2014, Ankara[1]), Türk siyasetçi. Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi'nin kurucusu. Hayatının büyük bir çoğunluğunu Türkiye Sosyalist Hareketi içerisindeki Kurtuluş Hareketi'nde ve hareketin içerisinde yer aldığı örgütlenmelerde geçirdi.\n" }, "Niyazi Aydın": { "first_paragraph": "Niyazi Aydın (d. 1950, Tunceli - ö. 12 Temmuz 1991, İstanbul), Devrimci Sol örgütünün kurucularından, üst düzey yöneticilerinden ve teorisyenlerinden biriydi.\n" }, "Onat Kutlar": { "first_paragraph": "Onat Kutlar (25 Ocak 1936, Alanya – 11 Ocak 1995, İstanbul) Türk şair, yazar, düşünür.\n" }, "Zeki Ökten": { "first_paragraph": "Zeki Ökten (4 Ağustos 1941, İstanbul - 19 Aralık 2009, İstanbul), Türk yönetmen[1].\n" }, "Rasih Nuri İleri": { "first_paragraph": "Rasih Nuri İleri (28 Mart 1920, Cenevre - 6 Aralık 2014, İstanbul) Türk komünist siyasetçi ve yazar.\n" }, "Rıza Kuas": { "first_paragraph": "Rıza Kuas (d. 1926 - ö. 29 Ekim 1981), Abhaz asıllı Türk sendikacı, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) kurucusu ve Türkiye İşçi Partisi (TİP) Ankara ve İstanbul milletvekili.\n" }, "Sabiha Sertel": { "first_paragraph": "Sabiha Sertel (1895 – 2 Eylül 1968), Türk gazeteci ve yazar. İlk Türk kadın gazetecidir. Türkiye’de feminizmin öncüleri arasında sayılır. Sosyalist-komünist görüşlü bir gazeteci-yazardır. Türk basın tarihinde önemli bir isim olan Zekeriya Sertel’in eşidir.\n" }, "Sarp Kuray": { "first_paragraph": "Sarp Kuray (d. 1945, Sinop), Dev-Genç kurucularından.\n" }, "Sevgi Soysal": { "first_paragraph": "Sevgi Soysal (30 Eylül 1936, Bakırköy, İstanbul - 22 Kasım 1976, İstanbul) Türk yazardır.[4]\n" }, "Sinan Cemgil": { "first_paragraph": "Sinan Cemgil (d. 15 Kasım 1944, İstanbul - ö. 31 Mayıs 1971, Nurhak), siyasi aktivist.\n" }, "Sinan Kukul": { "first_paragraph": "Sinan Kukul (1956, Beşikdüzü, Trabzon - 16 Nisan 1992, Kadıköy, İstanbul), Devrimci Sol hareketin kurucularından biriydi.\n" }, "Ruhi Su": { "first_paragraph": "Mehmet Ruhi Su (1 Ocak 1912, Van - 20 Eylül 1985, İstanbul), Türk halk müziği ve opera sanatçısı, bağlama virtüözü.\n" }, "Suphi Karaman": { "first_paragraph": "Salih Suphi Karaman (1920; Bayburt - 15 Nisan 2004; Ankara)[1], Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Suphi Nuri İleri": { "first_paragraph": "Suphi Nuri İleri (1887, Gelibolu - 5 Aralık 1945,[1] İstanbul), Türk siyasetçi ve yazar.\n" }, "Şaban Yıldız": { "first_paragraph": "Şaban Yıldız, (d. 1919, Kozana - ö. 2000), Türk sosyalist ve siyasetçidir.\n" }, "Şekibe Çelenk": { "first_paragraph": "Şekibe Sayar (d. 1921, Selanik – ö. 21 Şubat 2020, Ankara) Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Şirin Cemgil": { "first_paragraph": "Şirin Yazıcıoğlu Cemgil (d. 11 Mayıs 1945; Buldan, Denizli - ö. 17 Nisan 2009; Duisburg, Almanya), 1968 kuşağının gençlik hareketinin öncülerinden, hukukçu.\n" }, "Şoför İdris": { "first_paragraph": "Şoför İdris olarak bilinen İdris Erdinç (1914 - 17 Ocak 1996), Türkiye Komünist Partisi mensubu işçi önderi ve sendikacıdır.\n" }, "Tayfun Er": { "first_paragraph": "Tayfun Er, (d. 1962, Gönen, Balıkesir) Türk yazar.\n" }, "Uğur Hüküm": { "first_paragraph": "Uğur Hüküm (d. 1949, İstanbul, ö. 4 Temmuz 2013, Paris), Türk gazeteci, araştırmacı gazeteci, sinema eleştirmeni ve yazar.\n" }, "Ulaş Bardakçı": { "first_paragraph": "Rasih Ulaş Bardakçı (1947, Hacıbektaş, Nevşehir - 19 Şubat 1972, İstanbul), TİP, FKF, Devrimci Gençlik, THKP-C gibi örgütlerde faaliyet göstermiş Türk Marksist-Leninist militan. \n" }, "Veysel Güney": { "first_paragraph": "Veysel Güney (14 Şubat 1957, Davulku, Hekimhan, Malatya - 10 Haziran 1981, Gaziantep), Devrimci Yol'un İskenderun sorumlusu militan. Üsteğmen Şahin Akkaya'yı öldürme suçundan mahkûm olmuştur. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir.\n" }, "Yalçın Küçük": { "first_paragraph": "Yalçın Küçük (d. 1 Temmuz 1938, İskenderun); Türk araştırmacı yazar, düşünür, ekonomist, isim-bilimci, medya ve edebiyat eleştirmeni, Kürdolog,[1] Sovyetolog,[2] siyaset bilimci, teorisyen, gençlik önderi.[3]\n" }, "Yusuf Hayaloğlu": { "first_paragraph": "Yusuf Hayaloğlu (15 Aralık[1] 1953, Ovacık, Tunceli - 3 Mart 2009, Zeytinlik, Bakırköy, İstanbul), Zaza[2] asıllı Türk şair, söz yazarı ve ressam.\n" }, "Ragıp Zarakolu": { "first_paragraph": "Ragıp Zarakolu (1948, İstanbul), Türk insan hakları aktivisti, gazeteci ve yayımcı. \n" }, "Pastor Maldonado": { "first_paragraph": "Pastor Maldonado (İspanyolca telaffuz: [pasˈtoɾ maldoˈnaðo]; d. 9 Mart 1985, Maracay), Venezuelalı eski Formula 1 pilotu. Sebebiyet verdiği kazalarla tanınan Maldonado'nun tek yarış zaferi 2012 İspanya Grand Prix'de olmuştur.[1][2] Maldonado, aynı zamanda eski Venezuela lideri Hugo Chávez'e yakınlığıyla bilinmektedir.[3]\n" }, "Avram Benaroya (1979 yılında ölen)": { "first_paragraph": "Avram Eliezer Benaroya (İbranice:  אברהם בן-ארויה; Bulgarca: Аврам Бенароя; Yunanca: Αβραάμ Μπεναρόγια; Yahudi İspanyolcası: Abrahán Eliezer Benarroya (1887 – 16 Mayıs 1979)\n" }, "Ana muhalefet partisi lideri": { "first_paragraph": "Ana muhalefet partisi lideri, genellikle hükümette olmayan en büyük siyasi parti lideri tarafından taşınan bir unvandır ve tipik olarak parlâmenter sistemi kullanan ülkelerde kullanılır. Ana muhalefet lideri genellikle mevcut başbakan, başbakan yardımcısı, başbakanlık veya başbakanlık görevinde bulunan bir alternatif olarak görülür; Westminster sisteminde, ana muhalefet lideri, gölge kabine veya muhalefet ön sırası olarak bilinen rakip bir alternatif hükümetin başını çeker. Aynı terim, alt devlet, il veya diğer bölgesel ve yerel meclislerde hükümette olmayan en büyük siyasi parti liderine de atıfta bulunmak için kullanılır.\n" }, "Joseph Daul": { "first_paragraph": "Joseph Daul (d. 13 Nisan 1947, Strasbourg) Fransız merkez sağ siyasetçi. 2013-2019 yılları arası Avrupa Halk Partisi eski başkanıdır.\n" }, "Faiz Kaymak": { "first_paragraph": "Faiz Kaymak (1906; Lefkoşa - 1982), Kıbrıs Türkü siyasetçi, gazeteci, eğitimci ve köşe yazarı. Kıbrıs Türk millî örgütlenmesinin ilk dönemlerinde Fazıl Küçük ile birlikte toplum lideri konumundaydı.[1]\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:CHP_Genel_Sekreterleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Cumhuriyet Halk Partisi genel sekreterleri listesi": { "first_paragraph": "Cumhuriyet Halk Partisi genel sekreterleri listesi.\n" }, "Bülent Kerimoğlu": { "first_paragraph": "Bülent Kerimoğlu (1970, Ardahan) Türk siyasetçi ve doktordur. 2014 yılından itibaren Bakırköy Belediye Başkanı’dır.\n" }, "Kâmil Kırıkoğlu": { "first_paragraph": "Kâmil Kırıkoğlu (d. 1914, Adıyaman - 7 Kasım 1979, Ankara), 1971-1973 yılları arasında CHP genel sekreterliği yapmış olan Türk siyasetçidir.\n" }, "Memduh Şevket Esendal": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Muharrem Erkek": { "first_paragraph": "Muharrem Erkek, (d. 31 Ağustos 1969, Çanakkale) Türk siyasetçi ve avukat.\n" }, "Mustafa Üstündağ (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mustafa Üstündağ (1933 – 30 Haziran 1983) Türk siyasetçi. 12 Eylül Darbesi sonrası Bülent Ecevit genel başkanlıktan istifa edince parti kapatılana kadar CHP genel başkanlığı görevini vekâleten yürüttü.\n" }, "Nafi Atuf Kansu": { "first_paragraph": "Nafi Atuf Kansu (1890, Mekke - 28 Ekim 1949,[1] Ankara), Türk siyasetçi ve eğitimci.\n" }, "Orhan Eyüboğlu": { "first_paragraph": "Orhan Eyüboğlu (1918, Samsun, Türkiye - 30 Kasım 1980[1]), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Kamil Okyay Sındır": { "first_paragraph": "Kamil Okyay Sındır, (d. 20 Kasım 1962, Bornova, İzmir) Türk akademisyen, Ziraat yüksek mühendisi ve siyasetçi. Cumhuriyet Halk Partisi eski genel sekreteri ve İzmir milletvekili. 2009-2014 yılları arası Bornova belediye başkanlığı görevinde bulundu.[1]\n" }, "Süheyl Batum": { "first_paragraph": "Bedii Süheyl Batum (6 Mayıs 1955, İstanbul), Türk hukuk profesörü ve siyasetçi. Cumhuriyet Halk Partisi'nden TBMM 24. Dönem Eskişehir milletvekili'dir.\n" }, "Şeref Bakşık": { "first_paragraph": "Şeref Bakşık, (27 Şubat 1927 - 2 Temmuz 2019;[1][2] İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Medeni Yılmaz": { "first_paragraph": "Medeni Yılmaz (d. 6 Temmuz 1954; Muş), Türk siyasetçi. Milletvekilliği görevini 2002–2011 yılları arasında sürdürmüştür. 29 Aralık 2020 tarihinden itibaren Demokrasi ve Atılım Partisi genel sekreteridir.\n" }, "Nuri Korkmaz": { "first_paragraph": "Nuri Korkmaz, (1940, Mecidiye, ö. 12 Ekim 2021), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Zeki Sezer": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kamil Turan": { "first_paragraph": "Kamil Turan (d. 20 Haziran 1935, Siverek, Şanlıurfa[1] - ö. 16 Aralık 2007, Ankara[2]) Türk akademisyen, yazar, siyasetçi.\n" }, "Tevfik Diker": { "first_paragraph": "Tevfik Diker, (d. 1947, Alaşehir, Manisa), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cemalettin Kani Torun": { "first_paragraph": "Cemalettin Kani Torun (d. 1959, Artvin), Türk doktor, büyükelçi ve siyasetçidir.\n" }, "Şenol Gürşan": { "first_paragraph": "Şenol Gürşan, (d. 17 Ekim 1964, Pınarhisar, Kırklareli) Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Aytun Çıray": { "first_paragraph": "Aytun Çıray (1957, İzmir - ) Türk doktor ve siyasetçi. 2011 genel seçimlerinden itibaren İzmir 2. bölge de milletvekili olarak TBMM'de 2023 yılına kadar görev yaptı. Sağlık Bakanlığı müsteşarlığı, başbakan danışmanlığı, Petkim, Erdemir ve İsdemir'in yönetimlerinde görev aldı. Dünya Bankası 2. Sağlık Projesi İkraz Anlaşması müzakerelerinde Türkiye adına başkanlık yaptı.[1]\n" }, "Uğur Poyraz": { "first_paragraph": "Uğur Poyraz (d. 4 Ekim 1977, Emirdağ, Afyonkarahisar, Türkiye) İYİ Parti Antalya Milletvekili, Avukat, Sanayici ve İş insanı.\n" }, "Doğan Kasaroğlu": { "first_paragraph": "Doğan Kasaroğlu[1] (d. 1933,[1] Sivas[1] - ö. 26 Mayıs 1995,[1] İstanbul), Türk gazeteci ve siyasetçidir.\n" }, "İsmet Büyükataman": { "first_paragraph": "İsmet Büyükataman (d. 22 Aralık 1953, Merzifon), matematik öğretmeni, inşaat müteahhit, siyasetçi \n" }, "Abdurrahman Küçük": { "first_paragraph": "Abdurrahman Küçük (d. 1945, Tercan, Erzincan) Türk eğitimci ve siyasetçi, eski MHP milletvekili.\n" }, "Sadi Somuncuoğlu": { "first_paragraph": "Sadi Somuncuoğlu (d. 1 Ocak 1940, Aksaray - ö. 28 Şubat 2022, Ankara), Türk siyasetçi ve gazeteci.\n" }, "Cevdet Selvi": { "first_paragraph": "Mehmet Cevdet Selvi (d. 20 Mart 1943, Eskişehir) Türk siyasetçidir. CHP eski Genel Başkanvekili.\n" }, "Mustafa Timisi": { "first_paragraph": "Mustafa Timisi (1936, Divriği, Sivas), Türk siyasetçi.\n" }, "Uğur Cilasun": { "first_paragraph": "Uğur Cilasun, (d. 1946, Antakya, Hatay - 28 Temmuz 2020[1]), Türk siyasetçi, doktor ve Sosyaldemokrat Halk Partisi eski Genel Başkanı.\n" }, "Kurt Eisner": { "first_paragraph": "Kurt Eisner (14 Mayıs 1867 - 21 Şubat 1919[1]) Alman politikacı, devrimci, gazeteci ve tiyatro eleştirmeniydi. Sosyalist bir gazeteci olarak, Kasım 1918'de Bavyera'daki Wittelsbach monarşisini deviren ve onun \"Bavyera devriminin sembolü\" olarak tanımlanmasına yol açan Sosyalist Devrimi örgütledi.[1] Max Weber tarafından karizmatik otoritenin bir örneği olarak kullanılmıştır.[1] Eisner daha sonra Bavyera Halk Devleti'ni ilan etti, ancak 21 Şubat 1919'da Münih'te aşırı sağ Alman milliyetçisi Anton Graf von Arco auf Valley tarafından öldürüldü.\n" }, "Kurt Tucholsky": { "first_paragraph": "Kurt Tucholsky (d. 9 Ocak 1890, Berlin - ö. 21 Aralık 1935, Göteborg), Alman gazeteci ve yazardır. Kaspar Hauser, Peter Panter, Theobald Tiger ve Ignaz Wrobel adlı takma adlarla da yazılar yazmıştır. Tucholsky Weimar Cumhuriyeti'nin en önemli gazeteci-yazarlarındandır. Politik bir gazeteci ve haftalık dergi \"Die Weltbühne\"nin yayıncılarından birisi olarak Heinrich Heine geleneğinde toplumcu-gerçekçi, toplumu eleştiren bir yazar olduğunu kanıtlamıştır. Aynı zamanda bir taşlama (hiciv) ustası, kabare yazarı, şarkı sözü yazarı, romancı ve şairdir. Kendisini demokrat, barışsever ve antimilitarist olarak tanımlayan Tucholsky, öncelikle politika, ordu ve yargı içindeki antidemokratik eğilimlere ve özellikle nasyonal sosyalizmin tehditlerine karşı uyarılarda bulunmuştur.\n" }, "Ernst Engelberg": { "first_paragraph": "Ernst Engelberg (5 Nisan 1909 - 18 Aralık 2010) bir Alman üniversite profesörü ve Marksist tarihçi.[1]\n" }, "Heinrich Vogeler": { "first_paragraph": "Heinrich Vogeler (12 Aralık 1872 - 14 Haziran 1942), Düsseldorf resim okulu ile ilişkili bir Alman ressam, tasarımcı ve mimardı. Özellikle Art Nouveeau dönemi eserleri ile bilinmektedir.\n" }, "Klaus Fuchs": { "first_paragraph": "Emil Julius Klaus Fuchs (29 Aralık 1911 – 28 Ocak 1988) 1950 yılında II. Dünya Savaşı ve kısa bir süre sonrasında Amerikan, İngiliz ve Kanada Manhattan Projesi’nden elde ettiği bilgileri Sovyetler Birliği’ne iletmesinden dolayı mahkûm edilen Alman teorik fizikçi ve atom casusudur. Los Alamos Laboratuvarında iken Fuchs ilk olarak nükleer silahlarla ilgili birçok teorik hesaplamadan ve sonrasında hidrojen bombası modellerinden sorumluydu.\n" }, "Robert Havemann": { "first_paragraph": "Robert Havemann (Almanca telaffuz: [ˈʁoːbɛʁt ˈhaːvəˌman]; 11 Mart 1910 - 9 Nisan 1982), Doğu Alman kimyager ve muhaliftir.\n" }, "Christa Wolf": { "first_paragraph": "Christa Wolf (18 Mart 1929 - 1 Aralık 2011), Alman yazar. Doğu Almanya'nde (Doğu Almanya) yaşamış ve sosyalizmi benimsemiş romancı, edebiyat eleştirmeni, deneme yazarı.\n" }, "Otto Nagel": { "first_paragraph": "Otto Nagel (d. 27 Eylül 1894, ö. 12 Temmuz 1967) Alman ressamdı.\n" }, "Erik Marquardt": { "first_paragraph": "Erik Marquardt (20 Ekim 1987, Neubrandenburg), Alman siyasetçi (Bündnis 90 / Die Grünen) ve foto muhabiridir. Daha önceleri Genc Yeşiller'in sözcülüğünü de yapmış olan Marquardt, Kasım 2015'ten beri Birlik 90/Yeşiller parti konseyinin bir üyesidir. 2019 Avrupa seçimlerinden bu yana Yeşiller/Avrupa Özgür İttifakı grubunun bir parçası olarak Avrupa Parlamentosu üyeliği görevini sürdürüyor.\n" }, "Petra Kelly": { "first_paragraph": "Petra Karin Kelly (d. 29 Kasım 1947 - ö. 1 Ekim 1992) Alman Yeşil politikacı ve ekofeminist aktivistti. Hem Almanya'da hem de dünya çapında öne çıkan ilk Yeşil Parti olan Alman Yeşiller Partisi'nin kurucu üyesiydi. 1982'de \"ekolojik kaygıları silahsızlanma, sosyal adalet ve insan haklarıyla birleştiren yeni bir vizyonu oluşturduğu ve uyguladığı\" için Doğru Geçim Ödülü'ne layık görüldü.\n" }, "Rebecca Harms": { "first_paragraph": "Rebecca Harms (doğumu: 7 Aralık 1956), Alman bir siyasetçi ve 2004 yılından beridir Avrupa Parlamentosu'nda (AP) Almanya'yı temsil eden politikacı. Aynı zamanda Birlik 90/Yeşiller parti üyesi. Kendisi 2010'dan 2016 yılına kadarki süre zarfında Avrupa Parlamentosunda bulunan Yeşiller/Avrupa Özgür İttifakı grubunun başkanlık görevini üstlenmiştir. Avrupa Parlamentosu'nda (AP) 2017 senesinin başından beri Euronest Parlamenterler Meclisinde yönetim kurulu başkan temsilcisi olarak Ermenistan, Azerbaycan, Gürcistan, Moldova ve Ukrayna ile var olan uluslararası ilişkiler ve anlaşmaları yürüten heyet sorumlusu. Rebecca Harms 2018 Temmuz ayında Yeşiller–Avrupa Özgür İttifakı grupları arasındaki fikir bazındaki bazı tüzüksel farklılıkları öne sürerek 2019 yılında Avrupa çapında gerçekleşecek olan Avrupa seçimlerine katılmayacağını açıklamıştır.\n" }, "Antje Blumenthal": { "first_paragraph": "Antje Blumenthal (d. 25 Aralık 1947, Itzehoe) bir Alman siyasetçi ve CDU üyesi. 2001'den 2009'a kadar Almanya'nın Federal Meclis üyesiydi.\n" }, "Cemile Giousouf": { "first_paragraph": "Cemile Giousouf (d. 5 Mayıs 1978, Leverkusen), Alman-Yunan politikacı ve 2013'ten 2017'ye kadar Alman Federal Meclisi'ndeki ilk Müslüman CDU milletvekiliydi.[1]\n" }, "Frank Nopper": { "first_paragraph": "Frank Dietrich Nopper (25 Mayıs 1961'de Stuttgart) CDU üyesi Alman politikacı.\n" }, "Herbert Blankenhorn": { "first_paragraph": "Herbert Blankenhorn (d. 15 Aralık 1904, Mulhouse - ö. 10 Ağustos 1991, Badenweiler) Alman büyükelçi.\n" }, "Jana Schimke": { "first_paragraph": "Jana Schimke (doğum Cottbus, Almanya, 6 Eylül 1979), Alman Federal Meclisi üyesi olarak görev yapan Alman politikacıdır.\n" }, "Ludwig Kaas": { "first_paragraph": "Ludwig Kaas (23 Mayıs 1881 – 15 Nisan 1952), Weimar Cumhuriyeti döneminde Merkez Partisi'nin bir Alman Roma Katolik rahibi ve politikacısıydı. Vatikan ve Alman Reich arasında Reichskonkordat'ın arabuluculuğunda etkili oldu.[1]\n" }, "Manfred Rommel": { "first_paragraph": "Manfred Rommel, (d. 24 Aralık 1928, Stuttgart – ö. 7 Kasım 2013, Stuttgart), 1974 yılından 1996 yılına kadar Stuttgart Büyükşehir Belediye Başkanı olarak görev yapmış bir Alman politikacı. CDU'nun en popüler yerel politikacıların biridir.\n" }, "Theodor Oberländer": { "first_paragraph": "Theodor Oberländer (1 Mayıs 1905 - 4 Mayıs 1998), İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra 1953'ten 1960'a kadar Batı Almanya'da Yerinden Edilmiş Kişiler, Mülteciler ve Savaş Kurbanları Federal Bakanı olarak görev yapan bir Ostforschung bilim adamı ve Alman Nazi yetkilisi ve politikacısıydı. 1953'ten 1961'e ve 1963'ten 1965'e kadar Federal Meclis Üyesi olarak görev aldı.[1]\n" }, "Ursula Ida Lapp": { "first_paragraph": "Ursula Ida Lapp (d. 30 Mayıs 1930, Benshausen, Thüringen ; ö. 25 Nisan 2021, Stuttgart, Baden-Württemberg) bir Alman girişimciydi . Oskar Lapp'ın dul eşiydi .\n" }, "Werner Best": { "first_paragraph": "Dr. Werner Best (d. 10 Temmuz 1903 - ö. 23 Haziran 1989), Alman Nazi, hukukçu, polis şefi, Darmstadt Nazi Partisi lideri ve SS-Obergruppenführer. Nazi Almanyası II. Dünya Savaşı sırasında çeşitli ülkeleri işgal ederken Werner Best Fransa ve Danimarka'da sivil yönetici olarak görev yaptı.\n" }, "Alfred Weber": { "first_paragraph": "Alfred Weber (Almanca: [ˈveːbɐ]; d. 30 Temmuz 1868 – ö. 2 Mayıs 1958), çalışmaları modern ekonomik coğrafyanın gelişiminde etkili olan bir Alman ekonomist, coğrafyacı, sosyolog ve kültür teorisyenidir.\n" }, "Detlev Karsten Rohwedder": { "first_paragraph": "Detlev Karsten Rohwedder (d. 16 Ekim 1932, Gotha - ö. 1 Nisan 1991, Düsseldorf), Alman idareci ve siyasetçi.\n" }, "Hans Böckler": { "first_paragraph": "Hans Böckler (26 Şubat 1875 - 16 Şubat 1951) Alman bir politikacı ve sendika lideri. Savaş sonrası Almanya'sının en etkili sendika kurucusu ve Alman Sendikalar Konfederasyonu'nun ilk başkanıdır.[1]\n" }, "Karl-Heinz Brunner": { "first_paragraph": "Karl-Heinz Brunner (d. 14 Mart 1953, Münih) Sosyal Demokrat Partili Alman siyasetçidir. Brunner, 2013 senesindeki Federal Parlamento seçimlerinden bu yana Alman Federal Parlamentosu üyesidir.\n" }, "Christopher Lauer": { "first_paragraph": "David Christopher Georg Lauer (19 Ekim 1984 Simmern / Hunsrück )[1] eski Alman politikacı . Temmuz 2009 - Eylül 2014 arasında Almanya Korsan Partisi üyesi ve Eylül 2016 - Mayıs 2019 arasında SPD üyesi[2] Eylül 2011 - Ekim 2016 arasında Berlin Temsilciler Meclisi üyesiydi. Şubat 2018’de geçici olarak emekli olduğunu, aktif siyaseti bıraktığını ilan etti.[3]\n" }, "Paul Löbe": { "first_paragraph": "Paul Gustav Emil Löbe (14 Aralık 1875 – 3 Ağustos 1967) Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin (SPD) bir Alman politikacısı, Weimar Cumhuriyeti Reichstag üyesi, Weimar Reichstag başkanı ve Batı Almanya Federal Meclisi üyesiydi.\n" }, "Paul Singer (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Paul Singer (16 Ocak 1844, Berlin – 31 Ocak 1911), Alman Marksist siyasetçi.\n" }, "Saskia Esken": { "first_paragraph": "Saskia Esken, Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin (SPD) eş başkanıdır. Bu görevi Aralık 2019'dan beri Norbert Walter ile birlikte yürütmüştür. İlerleyen dönemde diğer eşbaşkan Lars Klingbeil olmuştur. Esken aynı zamanda bir IT uzmanıdır.\n" }, "Sylvia-Yvonne Kaufmann": { "first_paragraph": "Sylvia-Yvonne Kaufmann (d. 23 Ocak 1955), Berlin) Alman Avrupa Parlamentosu üyesi, japanolog.\n" }, "Jack London": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri için üçüncü parti ve bağımsız adaylar": { "first_paragraph": "Aşağıdakiler, 2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleriyle ilişkili üçüncü tarafların ve bağımsız adayların bir listesidir. Oy pusulasına erişim için son tarihler eyalete göre değişiklik gösterir ve Mayıs-Eylül 2020 arasındadır.[1] Alabama, Iowa, New Hampshire, New Jersey, Pennsylvania, Rhode Island ve Vermont'ta tüm adayların yazılı oy erişimi vardır ve burada yazılı oyları almak ve bu oyları saymak için başvuru gerekmez.\n" }, "Cyd Charisse": { "first_paragraph": "Cyd Charisse, (d. 8 Mart 1922 - ö. 17 Haziran 2008), Amerikalı dansçı ve oyuncu.\n" }, "Elizabeth Cady Stanton": { "first_paragraph": "Elizabeth Cady Stanton (12 Kasım 1815 - 26 Ekim 1902), Amerikalı yazar ve aktivist. Kadınlara oy hakkı için yürüttüğü çalışmalar ve kölelik karşıtlığıyla tanınan Stanton 1848'de New York'ta imzalanan Declaration of Sentiments'le Amerika Birleşik Devletleri'nde kadın hakları hareketinin temellerini atmıştır.[1] Yazar 1892-1900 yılları arasında National Woman Suffrage Association'da müdürlük görevinde de bulunmuştur.\n" }, "Carly Fiorina": { "first_paragraph": "Cara Carleton Sneed \"Carly\" Fiorina (Sneed evlenmeden önceki soyadıdır, 6 Eylül 1954) Amerikalı bir siyasetçi ve iş insanıdır. 2016 ABD başkanlık seçimleri'nde Cumhuriyetçi Parti'den aday olmuştur.\n" }, "Joseph DioGuardi": { "first_paragraph": "Joseph J. DioGuardi ya da Xhozef DioGuardi (d. 20 Eylül 1940), Arnavut asıllı ABD Temsilciler Meclisi üyesi New-York Milletvekili ve eski Amerikan cumhuriyetçi Kongre üyesi ve senatörüdür.\n" }, "Ken Anderson (güreşçi)": { "first_paragraph": "Kenneth Anderson (d. 6 Mart 1976; Two Rivers, Wisconsin) Amerikalı profesyonel güreşçi.\n" }, "C. Everett Koop": { "first_paragraph": "Charles Everett Koop (d. 14 Ekim 1916 – ö. 25 Şubat 2013), Amerikalı çocuk hastalıkları uzmanı doktor.\n" }, "Maurice Blanchard Cohill Jr.": { "first_paragraph": "Maurice Blanchard Cohill Jr. (d. 26 Kasım 1929 – ö. 1 Ocak 2022), Amerikalı hukukçu ve siyasetçi.\n" }, "Morton Ira Greenberg": { "first_paragraph": "Morton Ira Greenberg (d. 20 Mart 1933 - ö. 28 Ocak 2021), Amerikalı siyasetçi ve hukukçu.[1][2]\n" }, "Thomas Nast": { "first_paragraph": "Thomas Nast (27 Eylül 1840 – 7 Aralık 1902), Almanya doğumlu Amerikalı karikatürist ve editoryal çizgi film çizeri. Amerikan karikatürünün babası olarak anılır.[1] Kayda değer işleri arasında Noel Baba'nın modern bir yorumu ve Cumhuriyetçi Parti'nin politik fil sembolü bulunur. Yaygın görüşün aksine Sam Amca ve Demokratik Parti'nin eşek olarak resmedildiği çizimlerin sahibi değildir.\n" }, "Natalie Meyer": { "first_paragraph": "Natalie Meyer (d. 20 Mayıs 1930 – ö. 23 Eylül 2021), Amerikalı kadın siyasetçi.[1]\n" }, "Michael Oxley": { "first_paragraph": "Michael Garver Oxley, (d.11 Şubat 1944; Findlay, Ohio- ö. 1 Ocak 2016), Amerikalı Cumhuriyet Partili politikacı. 1981-2007 arası Amerikan Temsilciler Meclisi üyesi olarak görev yapmıştır.\n" }, "Richard Perle": { "first_paragraph": "Richard Perle (d. 1941, New York), Amerikalı politik danışman. ABD eski Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı.\n" }, "Theodore Bugas": { "first_paragraph": "Theodore Thomas Bugas (d. 5 Haziran 1924 – ö. 20 Ağustos 2022), Amerikalı siyasetçi ve iş insanı. \n" }, "Juan R. Torruella": { "first_paragraph": "Juan Rafael Torruella del Valle Sr. (d. 7 Haziran 1933 - ö. 26 Ekim 2020), Amerikalı siyasetçi, hukukçu ve eski Olimpiyat yelkencisi.[1]\n" }, "Andrew Dickson White": { "first_paragraph": "Andrew Dickson White (7 Kasım 1832 - 4 Kasım 1918), Amerikalı diplomat, yazar ve eğitimciydi. Cornell Üniversitesi'nin ortak kurucusu olarak tanınır.[1]\n" }, "Meg Whitman": { "first_paragraph": "Meg Whitman (Margaret Cushing Whitman), (d. 4 Ağustos 1956, Long Island, New York), Amerikalı iş insanı.\n" }, "John C. Yoder": { "first_paragraph": "John C. Yoder (d. 9 Ocak 1951 - ö. 9 Haziran 2017), Amerikalı yüksek hâkim ve politikacı.\n" }, "Efrem Zimbalist Jr.": { "first_paragraph": "Efrem Zimbalist, Jr. (30 Kasım 1918- 2 Mayıs 2014), Amerikalı ünlü bir oyuncu.\n" }, "Ed Asner": { "first_paragraph": "Eddie Asner (/ˈæznər/; d. 15 Kasım 1929 - ö. 29 Ağustos 2021), bilinen adıyla Ed Asner, Amerikalı oyuncu, ses oyuncusu ve Screen Actors Guild eski başkanı. 1970'lerde ve 1980'lerin başında hem The Mary Tyler Moore Show hem de onun yan dizisi Lou Grant'te Lou Grant rolüyle tanınmaktadır. Primetime Emmy Ödülleri tarihinde en çok onurlandırılan erkek oyuncu, Lou Grant'i canlandırarak beş, toplamda yedi kez (üçü Komedi Televizyon Dizisinde Yardımcı Erkek Oyuncu ve ikisi Dramatik Televizyon Dizisinde Başrol Oyuncu olarak) bu ödülü kazanmıştır. Diğer Emmy'leri, 1970'lerin en önemli kısa televizyon dizilerinden ikisinin performansları içindi: Bir TV dizisinde Tek Bir Performans için En İyi Erkek Oyuncu dalında kazandığı Rich Man, Poor Man (1976) ve bir TV dizisinde Yardımcı Erkek Oyuncu tarafından Üstün Tek Performans dalını kazandığı Roots (1977) idi.[2]\n" }, "Sarah Silverman": { "first_paragraph": "Sarah Kate Silverman (1 Aralık 1970, New Hampshire, ABD), Amerikalı yazar, şarkıcı, oyuncu.\n" }, "Abraham Zapruder": { "first_paragraph": "Abraham Zapruder (15 Mayıs 1905 – 30 Ağustos 1970) ödüllü fotoğraf öğreticisi Profesör Michael R. Perez'e[1] göre kuşkusuz 20. yüzyılın en önemli görsellerinden biri olan John F. Kennedy suikastını amatör bir fotoğrafçı olarak fotoğraflayan ve aynı zamanda suikastı fotoğraflayan 36 kişiden en ünlü olanıdır[2]. Suikast gerçekleştiği 1963 yılında Zapruder, Rus-Yahudi göçmeni bir Amerikalı olarak Dallas'ta yaşamaktadır ve ana binası şehir merkezinde bulunan Dealey Pazanın Dal-Tex binasındaki Jennifer Juniors kadın giyim şirketinin de ortağıdır.[3] Birleşik Devletler tarihi içinde başkan John F. Kennedy suikastine ait eksiksiz görüntüyü çektiği kabul edilen kişidir.\n" }, "Albert Brewer": { "first_paragraph": "Albert Preston Brewer (26 Ekim 1928 - 2 Ocak 2017), Amerikalı siyasetçi. Alabama Valisi olarak 7 Mayıs 1968 ile 18 Ocak 1971 tarihleri arasında görev yaptı.[1] Aynı zamanda Demokrat Parti üyesidir.\n" }, "Carl Lewis": { "first_paragraph": "|}\n" }, "Jefferson Davis": { "first_paragraph": "Jefferson Finis Davis (3 Haziran 1808 – 6 Aralık 1889), 1861-1865 yılları arasındaki Amerikan İç Savaşı sırasında Güney eyaletlerinin kurduğu Amerika Konfedere Devletleri'nin başkanı.[1] Savaştan sonra iki yıl tutuklu kalmış ve vatana ihanetle suçlanmış, ama hiçbir zaman mahkeme önüne çıkarılamamıştır.[2]\n" }, "Jane Fonda": { "first_paragraph": "Jane Fonda (d. 21 Aralık 1937, New York), iki Akademi Ödülü sahibi Amerikalı sinema ve dizi oyuncusudur.\n" }, "Rashida Jones": { "first_paragraph": "Rashida Jones (d. 25 Şubat 1976; Los Angeles), Amerikalı oyuncu, şarkıcı, yapımcı ve yazardır.[1]\n" }, "Larry Libertore": { "first_paragraph": "Lawrence Paul \"Lightning\" Libertore, Jr. (d. 18 Kasım 1939 - ö. 25 Aralık 2017),Eski Amerikan futbolcusu ve siyasetçidir. Öğrenclik yıllarında başladığı spor kariyerinde kolej liginde Miami Edison Yüksek Okulu Amerikan Futbolu takımı ve üniversite yıllarında Florida Üniversitesi Futbol takımı daha sonra kısa dönem profesyonel ligde Florida Gators Amerikan futbolu takımında 1960'tan 1962 yılına kadar futbol oynamıştır.\n" }, "Eugene McCarthy": { "first_paragraph": "Eugene Joseph \"Gene\" McCarthy (d. 29 Mart 1916 – ö. 10 Aralık 2005) Amerikalı siyasetçi ve uzun yıllar boyunca ABD Kongresi'nin bir üyesiydi. 1949'dan 1959'a kadar ABD Temsilciler Meclisi'nde 1959'dan 1971'e kadar da ABD Senatosu'nda görev yapmıştır. Beş kez ABD başkanlığına aday olmuştur.\n" }, "Myrna Loy": { "first_paragraph": "Myrna Loy veya Myrna Adele Williams (2 Ağustos 1905 - 14 Aralık 1993), Amerikan film, televizyon ve tiyatro oyuncusu. Dans eğitimi alan Myrna Loy, sessiz filmlerde birkaç küçük rolün ardından kendini tamamen oyunculuk kariyerine adadı. Başlangıçta, genellikle bir vampir veya Asya kökenli bir kadın olarak egzotik roller alıyordu, ancak kariyer beklentileri, The Thin Man filminde (1934) Nora Charles karakterini canlandırmasının ardından büyük ölçüde gelişti.\n" }, "Rashida Tlaib": { "first_paragraph": "Reşida Tlaib (d. 24 Temmuz 1976), Amerikalı politikacı, aktivist ve eğitimci. 6 Kasım 2018 ara seçimlerinde Michigan 13 Bölge'den Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'ne seçilerek Ilhan Omar birlikte ABD Temsilciler Meclisi'ne seçilen müslüman kadın olmuştur.\n" }, "Will Rogers": { "first_paragraph": "William Penn Adair \"Will\" Rogers (4 Kasım 1879 - 15 Ağustos 1935) Amerikalı vodvil sanatçısı, mizahçı, sosyal yorumcu ve sinema oyuncusu. 1920'lerde ve 1930'larda dünyanın en iyi bilinen ünlülerinden biriydi.\n" }, "Donald L. Tucker": { "first_paragraph": "Donald Leonard Tucker (23 Temmuz 1935 –24 Eylül 2019), Amerikalı siyasetçi.[1][2]\n" }, "William Spaulding": { "first_paragraph": "William Ridley Spaulding (d. 15 Haziran 1924 – ö. 1 Kasım 2021), Amerikalı siyasetçi, eğitimci ve mühendis.[1][2]\n" }, "Avedis Nazarbekyan": { "first_paragraph": "Avedis Vardan Nazarbekyan (Ermenice: Ավետիս Վարդանի Նազարբեկյան, 1866, Tebriz - 1939, Moskova), Nazarbek veya Lerents olarak da bilinen Ermeni şair, gazeteci, siyasi aktivist ve devrimci, Sosyal Demokrat Hınçak Partisi'nin kurucularındandır.\n" }, "Bernard Coard": { "first_paragraph": "Winston Bernard Coard (d. 10 Ağustos 1944), Grenadalı siyasetçi. Coard, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da 1983 yılında çok kısa bir süre başbakanlık görevini üstlendi.\n" }, "Walter Bernstein": { "first_paragraph": "Walter Bernstein (d. 20 Ağustos 1919, Brooklyn - ö. 22 Ocak 2021, New York), Amerikalı senarist ve film yapımcısı.[1][2]\n" }, "Paul Novick": { "first_paragraph": "Pesakh \"Paul\" Novick (7 Eylül 1891 Brest [Brest-Litovsk] Rus İmparatorluğu - 21 Ağustos 1989 New York ABD) Yahudi kökenli Amerikalı radikal bir gazeteci, yazar, siyasi yorumcu, editör ve siyasetçidir. Novick, Yidiş dilinde günlük yayımlanan uzun süre ABD Komünist Partisi yayın organı olarak faaliyet yürüten Morgen Freiheit (Sabah Özgürlüğü) gazetesinin ve İngilizce yayımlanan yine komünizm taraftarı Jewish Life (Yahudi Hayatı) dergisinin uzun süre baş editörlüklerini yaparak ünlenmiştir. Novick, 1972 yılında ABD Komünist Partisinden Sovyetler Birliği hakkında sistematik antisemitizm suçlaması yapması nedeniyle ihraç edildi.[1]\n" }, "Albert Pike": { "first_paragraph": "Albert Pike (29 Aralık 1809 - 2 Nisan 1891), Amerikalı şair, general ve 33. Derece Büyük Mason Üstadıdır.[1][2]\n" }, "Akif İslamzade": { "first_paragraph": "Akif Kadir oğlu İslamzade (d. 8 Ağustos 1948, Bakü), Azeri bir şarkıcıdır.\n" }, "Kamran Bağırov": { "first_paragraph": "Kamran Bağırov (24 Ocak 1933 Şuşa - 25 Ekim 2000 Bakü), Azerbaycan Komünist Partisi Merkezî Komitesinin Birinci Sekreteri.\n" }, "Maksud Memmedov (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Maksud Memmed oğlu Memmedov (Azerice: Maqsud Məmməd oğlu Məmmədov; Aralık 1897 – 5 Ocak 1938) Sovyet dönemi bir Azerbaycanlı devrimci, devlet adamı ve siyasetçiydi.\n" }, "Alikram Humbatov": { "first_paragraph": "Alikram Humbatov veya Alikram Hummatov (28 Ekim 1948 - 22 Aralık 2022) Azeri siyasetçi. Azerbaycan Halk Cephesi kurucu üyesi, Talış Muğan Özerk Cumhuriyeti'nin kurucu, ilk ve son cumhurbaşkanı. Bölücülük eylemleri nedeniyle hakkında vatan hainliği maddesiyle mahkeme işlemi başlatılmış ve hapsedilmiştir. Amnesty International ve Avrupa Konseyi gibi uluslararası organizasyonlar onu siyasi suçlu olarak tanımladı. Avrupa Konseyi'nin talebinden sonra Humbatov yeniden yargılandı, insan hakları raporuna göre otoriterler onu hapiste yargı ihlali ile suçladı. Ermenistan Cumhuriyeti ile sık ilişkiler içinde olduğu sebebiyle Azerbaycan vatandaşlığından çıkarılmıştır.[1]. İşgal altında olan Dağlık Karabağ'daki Stepanakert Üniversitesi ve Erivan'daki Erivan Devlet Üniversite'lerine izinsiz ziyaret etmiş, Talış Muğan Özerk Cumhuriyeti cumhurbaşkanı adıyla konuşmalar yapmıştır.\n" }, "Abbas Abdulla": { "first_paragraph": "Abbas Abdulla (12 Mayıs 1940, Bolnisi - 4 Eylül 2019), Azeri şair.\n" }, "Akıye Nahçıvanlı": { "first_paragraph": "Akıye Nahçıvanlı (Azerice: Aqiyə Həbib qızı Naxçıvanlı) (d. 11 Mart 1950, Oğuz, Azerbaycan SSC), Azerbaycan Millî Meclisi'nin 4. ve 5. dönem milletvekili, Azerbaycan Öğretmenler Enstitüsü'nün eski rektörü (2005[1]-2015[2]).\n" }, "Ali Hüseynli": { "first_paragraph": "Ali Muhammed oğlu Hüseynli (8 Ekim 1968 Bakü), Azerbaycan Milli Meclisi 2., 3. , 4. , 5. ve 6. dönem milletvekili, Meclis Başkan 1. Yardımcısı (2020), Meclis Hukuk Politikası ve Devlet Kuruculuğu Komitesi başkanı (2003).[1]\n" }, "Arif Rahimzade": { "first_paragraph": "Arif Rahimzade (d. 3 Şubat 1941, Gence, Azerbaycan SSR), Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi eski Başkan 1. Yardımcısı (1994-2005), Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 1., 2., 3., 4. ve 5. dönem milletvekili, Azerbaycan Cumhuriyeti Bölgesel Yönetimlerle iş üzere Devlet müşaviri (1993-1995), Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti ve Milli Şurası milletvekili, tarım bilimleri felsefe doktoru.\n" }, "Aydın Mirzazade": { "first_paragraph": "Aydın Mirzezade (Azerice: Aydın Böyükkişi oğlu Mirzəzadə) (d. 2 Temmuz 1957, Bakü, Azerbaycan SSC), Azerbaycan Millî Meclisi'nin 2., 3. ve 4 ve 5. dönem milletvekili olan Azeri siyasetçidir.\n" }, "Ehliman Emiraslanov": { "first_paragraph": "Ehliman Emiraslanov, (d. 17 Kasım 1947, Zod, Ermenistan SSC, SSCB) — Azerbaycan Tıp Üniversitesi eski Rektörü[1], Yeni Azerbaycan Partisi üyesi, Azerbaycan Milli Meclisi'nin 6. dönemMillet Vekili, MM'nin Sağlık Komitesi başkanı, Emektar bilim insanı, akademisyen\n" }, "Eldar Safarov": { "first_paragraph": "2)Yeni Azerbaycan Partisi(1992'den)\n" }, "Hacıbala Abutalibov": { "first_paragraph": "Hacıbala Abutalibov (13 Mayıs 1944, Türkmenbaşı), Bakü Valisi (2001-2018), Azerbaycan Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı (2000-2001;2018-2019), Surahanı Kaymakamı (1995-2000).\n" }, "Hüseynbala Miralamov": { "first_paragraph": "Hüseynbala Fazıl oğlu Miralamov (25 Haziran 1945 Nüravud) ― Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 3., 4. ve 5. dönem milletvekili, yazar, profesör, siyasetçi.\n" }, "Ramil Hasan": { "first_paragraph": "Ramil Hasan (d. 23 Eylül 1978, Kapan, Sovyetler Birliği) Azerbaycanlı bir diplomattır. Temmuz 2014-Temmuz 2018 tarihleri arasında Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri olarak görev yapmıştır. Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenterler Meclisi'nin (TÜRKPA) genel sekreterliğini de yapmıştır.[1]\n" }, "Rövneg Abdullayev": { "first_paragraph": "Rövneg Abdullayev (Azerice: Rövnəq Abdullayev), Azerbaycan Cumhuriyeti Ekonomi Bakan Yardımcısı Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi eski Başkanı, Milli Meclis Milletvekili, AFFA'nın Başkanı\n" }, "Siyavuş Nevruzov": { "first_paragraph": "Siyavuş Dünyamalı oğlu Nevruzov (17 Şubat 1969, Cəhri, Nahçıvan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti), Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi 2., 3., 4., 5. ve 6. dönem milletvekili, Meclis Yerel Meseleler Komitesi Başkanı, Yeni Azerbaycan Partisi Gençler Birliği Başkanı (1995-2005) ve Hukukta Felsefe Doktoru .\n" }, "Süleyman Gasimov": { "first_paragraph": "Bu sayfa hızlı silinmeye adaydır!\n" }, "Tahir Budagov": { "first_paragraph": "Tahir Budagov (1 Ocak 1965, Nahçıvan), Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet İstatistik Komitesi Başkanı, Yeni Azerbaycan Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Merkez Yürütme Kurulu Başkanı.\n" }, "Yakub Ahmedov": { "first_paragraph": "Yakub Aliş oğlu Ahmedov (7 Mayıs 1927, Qaradağlı – 5 Ocak 2005, Bakü) — Tarım bilimleri adayı, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin onurlu ziraatçısı, hayırsever, Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi 1. dönem milletvekili.[1]\n" }, "Ziyafet Askerov": { "first_paragraph": "Ziyafat Askerov (24 Ekim 1963, Aşağı Uzunoba, Nahçıvan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti) - Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 1., 2., 3., 4., 5. ve 6. dönem milletvekili, Hukuk Profesörü.\n" }, "Marcos Trad": { "first_paragraph": "Marquinhos Trad (Campo Grande, 28 Ağustos 1964 ), 2022 eyalet seçimlerinde Mato Grosso do Sul hükûmetine aday olan Sosyal Demokrat Parti'ye (PSD) bağlı Brezilyalı bir politikacı ve avukattır . Mato Grosso do Sul için eyalet yardımcısı, iki dönem için Campo Grande belediye başkanı ve meclis üyesi.[1]\n" }, "Ademir da Guia": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Roy Forbes Harrod": { "first_paragraph": "Roy Forbes Harrod (d. 1900 - ö. 1978) İngiliz ekonomist\n" }, "John Maynard Keynes": { "first_paragraph": "John Maynard Keynes (5 Haziran 1883, Cambridge - 21 Nisan 1946, Sussex, İngiltere), radikal düşünceleriyle ekonomide yeni bir akım başlatan Britanyalı iktisatçı.\n" }, "Austen Henry Layard": { "first_paragraph": "Austen Henry Layard (5 Mart 1817 – 5 Temmuz 1894) bir Britanyalı gezgin, arkeolog, çivi yazısı uzmanı, sanat tarihçisi, teknik ressam, koleksiyoncu, yazar ve diplomattı. En meşhur çalışması Nimrud kentinde yaptığı kazılardır. Paris'te doğmuştur.\n" }, "Alan Clark": { "first_paragraph": "Alan Kenneth Mackenzie Clark (13 Nisan 1928 - 5 Eylül 1999), İngiliz muhafazakâr siyasetçi, milletvekili ve siyaset yazarı.\n" }, "Bohumil Šimon": { "first_paragraph": "Bohumil Šimon (2. Ekim 1920; Ločenice - 21 Kasım 2003[1]; Prag[2][3]) Çekoslavak ekonomist ve siyasetçi. Çekoslovakya Komünist Partisi döneminde 1968 yılındaki Prag Baharı sonrası Komünist Parti üyesi olan reformcu kanadının temsilcileri olan Çek Ulusal Konseyi tarafından siyasi görevlerden uzaklaştırıldı..\n" }, "Chen Quanguo": { "first_paragraph": "Chen Quanguo (Çince: 陈全国; pinyin: Chén Quánguó; d. Kasım 1955), Çinli siyasetçi. Şu an Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Kırsal Çalışma Liderlik Grubu başkan yardımcısı görevini üstlenmekte, ayrıca 19. Çin Komünist Partisi Politbürosunun bir üyesidir.[1] 2016 ve 2021 yılları arasında, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde Komünist Parti Sekreteri görevini üstlemiştir. Henan Eyaleti'nde Dünya'ya gelen Chen, Kültür Devrimi sonrasında 1978'de Gaokao sınavlarının yeniden düzenlenmesiyle Çin'de üniversiteden mezun olan ilk öğrenci gruplarına aittir.\n" }, "Liu Yandong": { "first_paragraph": "Liu Yandong (Çince: 刘延东; d. Kasım 1945), Çinli siyasetçi. Günümüzde Çin Halk Cumhuriyeti Yardımcı Premierliği görevini üstlenmektedir ve Çin Komünist Partisi Politbürosu üyesidir. Tsinghua Üniversitesi'nden mezun olmuştur.\n" }, "Seyfeddin Azizi": { "first_paragraph": "Saifuddin Azizi ([telaffuz?]; 12 Mart 1915 - 24 Kasım 2003), Seypidin Azizi, Saif al-Dīn ʿAzīz, Saifuding Aizezi ve Saifuding olarak da bilinir, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin ilk başkanıydı.\n" }, "Yang Liwei": { "first_paragraph": "Yang Liwei (Çince: 杨利伟; pinyin: Yáng Lìwěi; d. 21 Haziran 1965), Çinli askerî pilot ve astronot. 2003 yılında uzaya çıkan ilk Çin vatandaşıdır.\n" }, "Yan Fu": { "first_paragraph": "Yan Fu (Çince: 嚴復; pinyin: Yán Fù; Wade–Giles: Yen² Fu⁴), Çinli bir subay, gazete editörü, çevirmen ve yazardı. Yan Fu, Fudan Üniversitesi ve Ulusal Pekin Üniversitesi'nin başkanlığını yapmış olup Çin'in ilk ulusal marşı olan Gong Jin'ou'yu yazmıştır. Aynı zamanda Darwin'in \"doğal seçilimi\" de dahil olmak üzere batılı fikirleri 19. yüzyılın sonlarında Çin'e tanıtmasıyla ünlüydü.[1]\n" }, "Hızır Adnan": { "first_paragraph": "Hızır Adnan Muhammed Musa (Arapça: Hızır Adnan Muhammed Musa, 24 Mart 1978- 2 Mayıs 2023) Filistinli bir aktif.[1] İsrail'in hapishanesinde tutsak olan bu öğrenci 86 gün açlık grevi yaptıktan sonra hayatını kaybetti.[2]\n" }, "Ramazan Şallah": { "first_paragraph": "Ramazan Abdullah Muhammad Şallah (Arapça: رمضان عبد الله محمد شلح; 1 Şubat 1958 - 6 Haziran 2020), Filistin İslâmi Cihat örgütünün kurucusu, 1995'te öldürülen Fethi Şikaki'nin genel sekreterliğini yaptı. 24 Şubat 2006'da Şallah ve diğer FİC üyesi Abdülaziz Avda, FBI'ın Most Wanted Terrorists (\"En Çok Aranan Teröristler\") listesinde yer almaktadır.Kanser tedavisi gören Ramazan Şallah 6 Haziran 2020'de öldü[kaynak belirtilmeli].\n" }, "Ville Skinnari": { "first_paragraph": "Ville Skinnari (d. 21 Şubat 1974), Fin bir politikacıdır.\n" }, "Guy Chaty": { "first_paragraph": "Guy Chaty (6 Mayıs 1934, Bobigny - 7 Nisan 2020, Paris), Fransız yazar, şair ve araştırmacı [1].\n" }, "Jean Le Garrec": { "first_paragraph": "Jean Le Garrec (d. 9 Ağustos 1929, Palais, Belle-Île-en-Mer (Morbihan) - 19 Şubat 2023, Paris) Fransız sosyalist siyasetçidir.\n" }, "Jean Poperen": { "first_paragraph": "Jean Poperen (9 Ocak 1925 - 23 Ağustos 1997) Fransız siyasetçi.\n" }, "Roland Ries": { "first_paragraph": "Roland Ries (d. 11 Ocak 1945, Niederlauterbach, Bas-Rhin), Fransız siyasetçi. Strasbourg eski belediye başkanı.\n" }, "Alain Devaquet": { "first_paragraph": "Alain Devaquet (4 Ekim 1942; Raon-l'Étape, Vosges - 19 Ocak 2018, Villejuif, Val-de-Marne), Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Adrien Gouteyron": { "first_paragraph": "Adrien Gouteyron (13 Mayıs 1933, Rosières, Haute-Loire - 27 Ağustos 2020) Fransız gaullist siyasetçi.\n" }, "Hubert Astier": { "first_paragraph": "Hubert Astier (d. 8 Temmuz 1938, Marsilya - ö. 28 Ekim 2020, Nice[1]) Fransız siyasetçi ve devlet görevlisi.\n" }, "Jacques Médecin": { "first_paragraph": "Jacques Médecin (d. 5 Mayıs 1928, Nice - ö. 17 Kasım 1998, Punta del Este (Uruguay)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Louis Tinaud": { "first_paragraph": "Jean-Louis Tinaud (d. 23 Temmuz 1910, San Juan, Porto Riko - ö. 14 Ağustos 1990, Saint-Cloud) Fransız siyasetçi.\n" }, "Michel Inchauspé": { "first_paragraph": "Michel Inchauspé (d. 5 Kasım 1925, Saint-Jean-Pied-de-Port (Pyrénées-Atlantiques) - ö. 26 Ekim 2011, Saint-Jean-Pied-de-Port (Pyrénées-Atlantiques)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Philippe Gustin": { "first_paragraph": "Philippe Gustin (d. 24 Mart 1960, Châlons-en-Champagne) Fransız diplomat ve vali.\n" }, "Dominique Baudis": { "first_paragraph": "Dominique Baudis (d. 14 Nisan 1947, Paris 9. arrondissement - ö. 10 Nisan 2014, Paris 5. arrondissement) Fransız siyasetçidir.\n" }, "Fernand Icart": { "first_paragraph": "Fernand Icart (d. 3 Aralık 1921, Nice - ö. 26 Ağustos 2008, Nice) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Claude Gaudin": { "first_paragraph": "Jean-Claude Gaudin (d. 8 Ekim 1939, Marsilya) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Jacques Beucler": { "first_paragraph": "Jean-Jacques Beucler (d. 3 Temmuz 1923, Trier (Almanya) - ö. 16 Temmuz 1999, Nice) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Marie Caro": { "first_paragraph": "Jean-Marie Caro (d. 14 Ağustos 1929, İstanbul, Türkiye - ö. 17 Şubat 2014, Bourgoin-Jallieu, Isère, Fransa[1]) Fransız siyasetçi.\nİstanbullu Fransız bir ailenin çocuğu olarak 1929'da doğmuştur. 1973-1993 yıllarında Bas-Rhin milletvekilliği yapmış, 1973-1974 yıllarında Reformcu Sosyal Demokratlar Grubu'nda, 1974-1978 yıllarında Reformcu, Merkezci, Sosyal Demokratlar Grubu'nda, 1978'den itibaren Fransız Demokrasisi için Birlik'te siyaset yapmıştır. Akciğer enfeksiyonu sebebiyle 2014 yılında vefat etmiştir.\n" }, "François Sauvadet": { "first_paragraph": "François Sauvadet (d. 20 Nisan 1953, Dijon, Côte-d'Or) Fransız siyasetçi.\n" }, "Élodie Gossuin": { "first_paragraph": "Élodie Gossuin (d. 15 Aralık 1980) Fransız güzellik yarışmasında unvan sahibi, model, radyo ve televizyon sunucusu, köşe yazarı ve bölgesel politikacı. 2016 ile 2018 yılları arasında Eurovision Şarkı Yarışması'nda Fransa'nın oylarını sunmuş ve Paris'te yapılan 2021 Eurovision Çocuk Şarkı Yarışması'nın sunucularından biri olmuştur.[1]\n" }, "Gérard Ducray": { "first_paragraph": "Gérard Ducray (d. 21 Ocak 1942, Villefranche-sur-Saône) Fransız siyasetçi.\n" }, "Louis Aragon": { "first_paragraph": "Louis Aragon (3 Ekim 1897, Paris - 24 Aralık 1982, Paris) siyasal eylemci ve komünist şair, romancı ve deneme yazarı. Bugünkü Fransız ozanlarının en önemlilerinden biri olarak bilinir. Özellikle, Türkçeye Mutlu Aşk Yoktur adıyla çevrilen şiiriyle tanınır.\n" }, "Alain Bocquet": { "first_paragraph": "Alain Bocquet (d. 6 Mayıs 1946, Marquillies, Nord), Fransız komünist siyasetçi.\n" }, "Claude Cahen": { "first_paragraph": "Claude Cahen (26 Şubat 1909 - 18 Kasım 1991) Fransız Marksist oryantalist ve tarihçidir. İslami Orta Çağ, Haçlı Seferleri hakkındaki Müslüman kaynakları ve Orta Çağ İslam toplumunun sosyal tarihi (Fütüvvet düzenleri) üzerinde uzmanlaşmıştır.\n" }, "Claude Martinand": { "first_paragraph": "Claude Martinand (d. 2 Kasım 1944, Lyon 6. arrondissement - ö. 10 Haziran 2012, Rueil-Malmaison[1]) Fransız mühendis, siyasetçi ve üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Daniel Paul": { "first_paragraph": "Daniel Paul (d. 16 Ağustos 1943, Plourivo, Côtes-du-Nord - 16 Mayıs 2023 Seine-Maritime, France) Fransız komünist siyasetçi.\n" }, "Emmanuel Le Roy Ladurie": { "first_paragraph": "Emmanuel Le Roy Ladurie (19 Temmuz 1929, Les Moutiers-en-Cinglais) Fransız tarihçi. Çalışmalarını esasen Ancien Régime dönemindeki köylülerin tarihini temel alarak, Languedoc üzerine yoğunlaştırmıştır. Annales Okulu tarih yazıcılığının temsilcilerindendir. Aşağıdan tarih ve mikrotarih alanlarında öncü isimler arasında yer alır.\n" }, "Jean Jacques Becker": { "first_paragraph": "Jean Jacques Becker (d. 14 Mayıs 1928, Paris; ö. 10 Temmuz 2023, Paris, Fransa), Fransız tarihçi ve çağdaş tarih uzmanı.\n" }, "Jean-Pierre Vigier": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Vigier (16 Ocak 1920 - 4 Mayıs 2004)[1], fiziğin temelleri, özellikle kuantum fiziğinin stokastik yorumu üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan bir Fransız teorik fizikçidir.\n" }, "Paul Éluard": { "first_paragraph": "Paul Éluard, gerçek adıyla Eugène Grindel (14 Aralık 1895, St. Denis - 18 Kasım 1952, Paris), dadacı ve gerçeküstücü Fransız şairdir.\n" }, "Ousmane Sembène": { "first_paragraph": "Ousmane Sembène, (d.1920, Casamance, Fransız Batı Afrikası - ö. 9 Haziran 2007, Dakar, Senegal) Senegalli yazar, senarist ve yönetmendir.\n" }, "André Méric": { "first_paragraph": "André Méric (d. 14 Ağustos 1913 Toulouse (Haute-Garonne) - ö. 14 Ağustos 1993, Calmont (Haute-Garonne)) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Boris Vallaud": { "first_paragraph": "Boris Vallaud (d. 25 Temmuz 1975, Beyrut) Fransız siyasetçi ve üst düzey devlet görevlisi.\n" }, "Jean-Jacques Bridey": { "first_paragraph": "Jean-Jacques Bridey (d. 7 Mayıs 1953, Nice) Fransız siyasetçi.\n" }, "Sandra Roelofs": { "first_paragraph": "Sandra Elisabeth Roelofs-Saakaşvili (Saakasjvili olarak da bilinmektedir; d. 23 Aralık 1968; Terneuzen), eşi Miheil Saakaşvili'nin ülkenin cumhurbaşkanı olduğu dönemden (2004'ten 2013'e) itibaren Gürcistan'ın First Lady'si olan Hollandalı-Gürcü bir aktivist ve diplomat.\n" }, "Gordan Grlić-Radman": { "first_paragraph": "Gordan Grlić-Radman (d. 6 Haziran 1958), Hırvat diplomat ve siyasetçi. 2019'dan beri Hırvatistan Hükûmeti'nde Dışişleri ve Avrupa İşleri Bakanı bakanı olarak görev yapmaktadır.[1]\n" }, "Kalyan Singh": { "first_paragraph": "Kalyan Singh (d. 5 Ocak 1932) - (ö. 21 Ağustos 2021), Hint siyasetçi.[1][2][3]\n" }, "Yukta Mookhey": { "first_paragraph": "Yukta Mookhey (d. 7 Ekim 1977), Hint oyuncu ve model. Londra'da düzenlenen Miss World 1999'da güzellik kraliçesi seçilmiştir.\n" }, "Haim Bar-Lev": { "first_paragraph": "Haim \"Kidoni\" Bar-Lev (16 Kasım 1924; Viyana - 7 Mayıs 1994; Tel Aviv), İsrail'in devlet öncesi ve erken devlet dönemlerinde bir subay ve daha sonra bir hükümet bakanıydı.\n" }, "Leon Litinetsky": { "first_paragraph": "Leon Litinetsky (Hebrew, 2 Ağustos 1967) İsrailli politikacı. 2008-2009 yılları arasında İşçi Partisi için Knesset ve 2014-2015 yılları arasında Yisrael Beiteinu üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Avraham Katz": { "first_paragraph": "Avraham Katz (Hebrew, 1931, 13 Ağustos 1986)[1], 1969-1981 yılları arasında Gahal ve Likud için Knesset üyesi olarak görev yapan İsrailli politikacı.\n" }, "Alberto Moravia": { "first_paragraph": "Alberto Moravia (asıl adıyla Alberto Pincherle), (28 Kasım 1907, Roma - 26 Eylül 1990), İtalya'nın dünyaca ünlü yazar ve şairlerinden.\n" }, "Salvatore Quasimodo": { "first_paragraph": "Salvatore Quasimodo (d. 20 Ağustos 1901 Modica, Sicilya - ö. 14 Haziran 1968, Napoli) İtalyan şair ve edebiyat eleştirmeni. İtalyan şiirine sağladığı katkılar göz önünde tutularak Giuseppe Ungaretti ve Eugenio Montale ile birlikte anılır. Sembolizmden etkilenen şair, şiirlerinde memleketi Sicilya ve bölgenin geleneklerini işledi. 1959'da edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü.\n" }, "Anna Kuliscioff": { "first_paragraph": "Anna Kuliscioff (Anna Kulischov, Kulisciov; Rusça: Анна Кулишёва; doğumda Anna Moiseyeva Rosenstein (Анна Моисеевна Розенштейн); 9 Ocak 1857 - 27 Aralık 1925), Yahudi-Rus devrimci, feminist, anarşist, Marksist sosyalist militan. İtalya'da tıp eğitimi yapan ilk kadınlardandır.\n" }, "Mamoru Shigemitsu": { "first_paragraph": "Mamoru Shigemitsu (Japonca:  重光 葵) (29 Temmuz 1887 - 26 Ocak 1957) Japon siyasetçi ve diplomat. Japon İmparatorluğunda dışişleri bakanlığı ve devamında başbakan yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur. Japonya'nın 1945 yılındaki teslimiyet anlaşmasını USS Missouri güvertesinde imzalayan kişidir.\n" }, "Roméo Dallaire": { "first_paragraph": "Roméo Dallaire (d. 25 Temmuz 1946, Hollanda), Kanadalı asker yazar. 1993-1994 yılları arasında Ruanda'da Birleşmiş Milletler Barış Gücü Komutanlığı yapmış olan Dallaire'in Ruanda Soykırımı'nı önlemek amacıyla önerdiği bütün talepler dönemin BM Genel Sekreteri Boutros Boutros-Ghali tarafından reddedilmiş ve bunun Birleşmiş Milletler'i ilgilendirmediği açıklanmıştır.[1] Kendi inisiyatifi ile verdiği kararlar, Hutuların soykırımı sürdürmesini en azından zorlaştırmıştır. 2004 yılında Shake Hands with the Devil (Şeytanla el sıkışmak) adlı kitap bir yazarak yaşadıklarını anlatmış; yazdığı kitap 2007 yılında filmleştirilmiştir.[2] 2004 yılında çekilen Hotel Ruanda filminde Albay Olivier karakterini kendisinden ilham alınarak yaratılmıştır.\n" }, "Ceyhun Birinci": { "first_paragraph": "Dr. Ceyhun Birinci (d. 20 Haziran 1961), Kıbrıslı Türk doktor ve siyasetçidir.\n" }, "Devrim Barçın": { "first_paragraph": "Devrim Barçın (d. 1982),Kıbrıs Türkü siyasetçidir.\n" }, "Özker Özgür": { "first_paragraph": "Özker Özgür (11 Temmuz 1940 [1] - 22 Kasım 2005), önde gelen Kıbrıslı Türk siyasetçiydi. 11 Temmuz 1940'ta Kıbrıs'ın Baf İlçesi, Vretça köyünde doğdu. 1959 yılında Öğretmen Koleji'nden mezun oldu. Ardından Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nü bitirdi.1961–1975 yılları arasında adada ortaokul İngilizce öğretmeni olarak çalıştı.\n" }, "Sami Özuslu": { "first_paragraph": "Sami Özuslu (d. 1968) Kıbrıs Türkü gazeteci, yazar ve siyasetçi.\n" }, "Ziya Rızkı": { "first_paragraph": "Ziya Rızkı (25 Aralık 1919, Limasol - 27 Ekim 1994, Londra), Kıbrıslı Türk siyasetçi, Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) idarecisi, bürokrat ve spor adamı. Çeşitli kazalarda İş Bulma ve Çalışma Dairelerinde üst düzey yöneticiliğe yükselen Rızkı, bununla beraber yürüttüğü spor hayatında, kurucuları arasında bulunduğu Limasol Türk Spor Kulübünün başkanlığını yıllarca yaptı ve Doğan Türk Birliğinin kuruluşunda rol oynadı. Kuruluşundan 1970'e dek TMT'nin Limasol serdarı olan Rızkı, 1974'te Kıbrıs Harekâtı sonrası güneyde kalan Limasol Türk halkına önderlik etti. 1970-1976 arasınnda parlamentoda yer aldı; 1977'de Toplumcu Kurtuluş Partisinin ilk kadroları arasında bulundu ve Kıbrıs Türk toplumunda sosyal demokrasi fikrinin yayılmasına önayak olan şahsiyetler arasında yer aldı. 1976-1985 yılları arasında Girne belediye başkanlığı yaptı; 1981 devlet başkanlığı seçimlerinde Rauf Denktaş'a karşı aday olarak toplumda o tarihe dek Denktaş'a karşı görülmüş en güçlü adaylığı sergiledi. 1985-1994 yıllarında tekrar mecliste yer aldı.\n" }, "Ali Başman": { "first_paragraph": "Ali Başman (d. 1969), Kıbrıs Türkü iş adamı ve siyasetçi\n" }, "Bertan Zaroğlu": { "first_paragraph": "Bertan Zaroğlu (d. 1982), Türk mimar ve siyasetçidir.\n" }, "Fırtına Karanfil": { "first_paragraph": "Fırtına Karanfil, (d. 1 Ekim 1971, Limasol) Kıbrıs Türkü siyasetçidir.\n" }, "Hasan Sertoğlu": { "first_paragraph": "Hasan Sertoğlu, (31 Aralık 1969 Mağusa) Kıbrıs Türkü spor yöneticisi.\n" }, "Ramiz Manyera": { "first_paragraph": "Ramiz Manyera, Kıbrıs Türkü iş insanı, girişimci ve siyasetçidir.\n" }, "Talip Atalay": { "first_paragraph": "Talip Atalay (d. 1968, Erdemli, Mersin) Kıbrıs Türkü din adamı, siyasetçi.\n" }, "Antun Sadi": { "first_paragraph": "Antun Sadi (1 Mart 1904 - 8 Temmuz 1949) Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi'ni kurucusu Lübnanlı bir politikacı, filozof ve yazar. Suriye'yi doğal parçası saydığı komşu bölgelerle birleştirmeye çalışmıştır.\n" }, "László Surján": { "first_paragraph": "László Surján (d. Eylül 1941 (günümüzde Cluj-Napoca, Romanya olarak bilinen Kolozsvár) 2004-2014 yılları arasında FIDESZ ile Avrupa Parlamentosu (MEP) üyeliği yapmış olan Macar bir politikacıdır.[1]\n" }, "Lőrinc Mészáros": { "first_paragraph": "Lőrinc Mészáros - Macar politikacı, iş adamıdır. 2011'den 2018'e kadar Felcut şehrinin belediye başkanlığını yapmıştır.[1][2][3] Mészárosh'un 2019'da gaz tesisatçılığı mesleğinden kaynaklanan 407,7 milyar forint (1,3 milyar dolar) serveti olduğu tahmin ediliyor ve Forbes'a göre Macaristan'ın en zengin kişisidir.[4][5] Birçok medya kuruluşu onu \" oligark \" olarak tanımlar.[6][7][8][9]\n" }, "Pierre Daher": { "first_paragraph": "Chakib Pierre Daher (10 Temmuz 1960 doğumlu) [1] Lübnan asıllı Macar bir doktor ve politikacı, 2010'dan 2014'e kadar Borsod-Abaúj-Zemplén İlçesi Bölge Listesi'nden Ulusal Meclis (MP) üyesidir .[2] 5 Temmuz 2010 - 5 Mayıs 2014 tarihleri arasında Sağlık İşleri Komitesi ve 28 Şubat 2011 - 23 Eylül 2013 tarihleri arasında Dış İlişkiler Komitesi üyeliği yapmıştır.[2]\n" }, "Előd Novák": { "first_paragraph": "Előd Novák (d. 25 Nisan 1980), Macar siyasetçi . Aşırı sağ siyasi parti Jobbik'in genel başkan yardımcılarından biriydi. Karısı, partinin eski sözcüsü Dóra Dúró'dur .\n" }, "Edit Herczog": { "first_paragraph": "Edit Herczog (5 Mayıs 1961, Budapeşte), Macar Sosyalist Partisi üyesi olan bir politikacıdır.[1] 2004 ile 2014 yılları arasında Avrupa Parlamentosu Üyeliği yapmıştır.\n" }, "Shahnon Ahmad": { "first_paragraph": "Shahnon bin Ahmad (13 Ocak 1933 - 26 Aralık 2017) Malezyalı yazar, siyasetçi ve profesördür. Birçok Ulusal Ödül kazanan yazar aynı zamanda ülkesi parlamentosunda 1999'dan 2004 yılına kadar delege olarak siaysette yer almıştır. 1982'de Ulusal Edebiyat Ödülüne layık görülmüş aynı zamanda Penang Eyaleti'nde bulunan Malezya Sains Üniversitesi'nde Emeritus Profesörü olarak çalışıyordu.\n" }, "Josina Machel": { "first_paragraph": "Josina Muthemba Machel (10 Ağustos 1945 - 7 Nisan 1971), Mozambik'in ve Mozambik Kurtuluş Cephesi'nin (FRELİMO) sembollerinden biri. Ölüm günü olan 7 Nisan, ülkesinde Mozambik Kadınlar Günü olarak kutlanmaktadır.\n" }, "Iwona Arent": { "first_paragraph": "Iwona Ewa Arent (d.4 Haziran 1968, Olsztyn evlilik öncesi soyadı Grykiel) [1] Polonyalı bir politikacı ve siyaset bilimci, 5., 6., 7., 8. ve 9. dönem Sejm üyesi ve Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi delegesi.\n" }, "Jan Klawiter": { "first_paragraph": "Jan Klawiter (10 Kasım 1950 doğumlu) Polonyalı bir politikacı. 2015'ten beri Gdynia parlamenter seçim bölgesinden Sejm üyesidir. Ayrıca on yıl boyunca memleketi Rumia'nın belediye başkanıydı.[1]\n" }, "Jerzy Czerwiński": { "first_paragraph": "Jerzy Czerwiński (d. 19 Haziran 1960), Polonyalı politikacı. Opole seçim bölgesini temsil ederek Polonya Senatosu'na (10. dönem) seçildi.[1][2]\n" }, "Kazimierz Michał Ujazdowski": { "first_paragraph": "Kazimierz Michał Ujazdowski (28 Temmuz 1964, Kielce ) Polonyalı bir politikacı. 25 Eylül 2005'te 3 Wrocław bölgesinde 46736 oyla Hukuk ve Adalet listesinden aday olarak Sejm'e seçildi. 2007 seçimlerinde 70.000'den fazla oy aldı.[1] 14 Aralık 2007'de partiden ayrılma kararı aldı.[2] 12 Aralık 2007'den itibaren Sejm'in ilişkisiz bir üyesidir. Kazimierz Ujazdowski aynı zamanda birçok kitabın yazarıdır.\n" }, "Konrad Głębocki": { "first_paragraph": "Konrad Zygmunt Głębocki (13 Mayıs 1972'de Częstochowa'da doğdu) - Polonyalı bir politikacı, ekonomist, akademisyen, kamu yöneticisi.\n" }, "Krzysztof Szczerski": { "first_paragraph": "Krzysztof Maria Szczerski (d.15 Nisan 1973'te Kraków), 2021'den beri New York'ta Polonya'nın Birleşmiş Milletler Büyükelçisi olarak görev yapan Polonyalı bir siyaset bilimci ve politikacı .\n" }, "Marian Goliński": { "first_paragraph": "Marian Tomasz Goliński (16 Temmuz 1949, Radom – 11 Haziran 2009, Andrzejów Duranowski ), Szczecinek Belediye Başkanı (1990–2005) ve Polonya Sejm Üyesi (1997–2001, 2005–2009) olan Polonyalı bir politikacıydı.\n" }, "Marzena Machałek": { "first_paragraph": "Marzena Anna Machałek (29 Ağustos 1960 doğumlu), 5 Aralık 2006'dan beri Sejm'de Hukuk ve Adalet partisinin bir üyesi olarak görev yapan Polonyalı bir politikacı. Wrocław'da doğdu, 1992'de Wrocław Üniversitesi'nden Polonya Dili Filolojisi derecesi ile mezun oldu. 1980'leri ve 1990'ları öğretmen olarak çalışarak geçirdi ve aynı zamanda Dayanışma hareketinin üyesiydi. 1998'de Kamienna Góra County'nin konseyine seçildi ve aynı zamanda belediye başkan yardımcısı olarak görev yaptı. 2006'da Głogów belediye başkanı seçilen Jan Zubowski'nin görev süresini tamamlamak için Sejm'e aday gösterildi.[1]\n" }, "Paweł Kowal": { "first_paragraph": "Paweł Robert Kowal (22 Temmuz 1975, Rzeszów'da doğdu) eski bir Polonyalı politikacı ve \"Birlikte Polonya\" Partisi adına Avrupa Parlamentosu eski Üyesi. AP'de bulunduğu süre boyunca Avrupa Parlamentosu'nda AB-Ukrayna Parlamenterler İşbirliği Komisyonu Başkanlığı yaptı.[1]\n" }, "Tomasz Latos": { "first_paragraph": "Tomasz Edward Latos (8 Mart 1964, Poznan), 2005'ten beri Polonya Sejm üyesi olan Polonyalı bir politikacıdır.[1] 1998-2005 yılları arasında Bydgoszcz Belediye Meclis Üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Anna Grodzka": { "first_paragraph": "Anna Grodzka (16 Mart 1954 doğumlu) Polonyalı bir politikacı. Trans bir kadın olan Grodzka, 2011 Polonya parlamento seçimlerinde sol-liberal Palikot Hareketi'ne aday olarak Sejm'e seçildi ve Polonya'daki ilk açık transseksüel Parlamento Üyesi oldu.[1]\n" }, "Jan Widacki": { "first_paragraph": "Jan Stefan Widacki (6 Ocak 1948'de Krakov'da doğdu) Polonyalı bir avukat, tarihçi, denemeci, akademisyen (1988'den beri profesör), diplomat ve politikacı.\n" }, "Ryszard Kapuściński": { "first_paragraph": "Ryszard Kapuściński (4 Mart 1932-23 Ocak 2007), Polonyalı gazeteci ve yazardır. Üçüncü dünya ülkelerinde muhabir olarak çalışırken yazdığı kitaplar ile ünlenmiş olup Nobel Edebiyat Ödülü'ne ciddi bir aday olarak kabul edilmekteydi ve eserleri en çok yabancı dillere çevrilmiş Polonyalı yazarlardan biridir.[1]\n" }, "Leon Kruczkowski": { "first_paragraph": "Leon Kruczkowski (28 Haziran 1900 - 1 Ağustos 1962) Polonyalı bir yazar, yayıncı ve halk figürüydü.[1] Kitaplar ve dramalar yazdı ve II. Dünya Savaşı sonrası Polonya tiyatrosunda öne çıktı. En iyi bilinen eseri, 1949'da yazılan Niemcy (\" Almanlar \") dramasıdır.\n" }, "Marcel Reich-Ranicki": { "first_paragraph": "Marcel Reich-Ranicki (Almanca: [maʁˈsɛl ˌʁaɪçʁaˈnɪtskiː]; 2 Haziran 1920 - 18 Eylül 2013) Polonya doğumlu bir Alman edebiyat eleştirmeni ve Gruppe 47 edebiyat grubunun üyesiydi. Alman edebiyatı alanındaki en etkili çağdaş edebiyat eleştirmenlerindendir ve Almanya'da genellikle Literaturpapst (\"Edebiyat Papası\") olarak anılır.[1]\n" }, "Władysław Machejek": { "first_paragraph": "Władysław Machejek (25 Şubat 1920 - 21 Aralık 1991), II. Dünya Savaşı'nın ardından Polonya'daki Stalinist baskı döneminde komünist bir resmi yazar ve yayıncıydı. Bölgesel parti sekreteri ve daha sonra komünist en yüksek parlamento kademelerinin üyesi olarak kendi siyasi kazanımları için anti-komünist yeraltı hakkında uydurma hikayeler yazdı.[1] Eserlerinin kaba ve niteliksiz doğası nedeniyle, \"efsanevi sosyalist karalamacı\" olarak tanımlanmıştır.[2]\n" }, "Wojciech Siemion": { "first_paragraph": "Wojciech Juliusz Siemion (30 Temmuz 1928 – 24 Nisan 2010) Polonyalı bir tiyatro ve sinema oyuncusuydu. 1947'den 1950'ye kadar Lublin'deki Katolik Üniversitesi'nde hukuk okudu.[1] Aynı zamanda yerel bir tiyatroda oyunculuk derslerine katıldı. Varşova'daki Devlet Tiyatro Akademisi'ne kaydoldu ve sadece bir ay sonra iki yıllık eğitimi atlayabildi.[1] 1951'de mezun olduktan sonra Pod Egidą da dahil olmak üzere birçok tiyatro ve kabarede oyunculuk yapmaya başladı. 1983'te Ulusal Yeniden Doğuş için Yurtsever Hareketi konseyinin bir üyesi oldu ve 1985-1989'da Polonya Birleşik İşçi Partisi'nden Sejm üyesi olarak görev yaptı. Polonya'daki komünist rejimin yıkılmasından sonra Siemion, Polonya Halk Partisi'ne üye oldu ve Mazovya Voyvodalığı'nın bölgesel yasama meclisinde görev yaptı. Siemion, Polonia Restituta Nişanı da dahil olmak üzere birçok kültür ve eyalet ödülüne layık görüldü.\n" }, "Zbigniew Załuski": { "first_paragraph": "Zbigniew Załuski (31 Temmuz 1926, Kivertsi, İkinci Polonya Cumhuriyeti – 5 Mart 1978, Varşova, Polonya Halk Cumhuriyeti) Polonyalı bir ordu subayı, yazar ve Parlamento Üyesi idi.\n" }, "Aleksander Zawadzki": { "first_paragraph": "Aleksander Zawadzki (Lehçe: [ɛksandɛrzat͡ ʲskı]; 16 Aralık 1899 - 7 Ağustos 1964), Polonyalı komünist politikacı, Polonya Halk Cumhuriyeti Devlet Konseyinin ilk başkanı ve Polonya Ordusu'nun tümen generali.\n" }, "Jakub Berman": { "first_paragraph": "Jakub Berman (23 Aralık 1901 - 10 Nisan 1984) Polonyalı bir komünist politikacıydı. İkinci Polonya Cumhuriyeti döneminde bir aktivist, savaş sonrası komünist Polonya'da Polonya İşçi Partisi'nin (PPR) ve ardından Polonya Birleşik İşçi Partisi'nin (PZPR) Politbüro üyesiydi. Başkan Bolesław Bierut'un yanı sıra Berman, genellikle \"UB\" olarak bilinen Stalinist Kamu Güvenliği Bakanlığı'nın parti gözetiminden sorumluydu. Ayrıca Polonya'nın kültürel işlerini denetledi. 1948'den Bierut'un ölümünün ardından 1956'da iktidardan indirilene kadar Bierut'tan sonra Polonya'daki en güçlü ikinci politikacı olarak kabul edildi.\n" }, "Józef Cyrankiewicz": { "first_paragraph": "Józef Adam Zygmunt (23 Nisan 1911 - 20 Ocak 1989) Polonyalı bir sosyalist (PPS) ve 1948'den sonra Komünist politikacı. 1947-1952 yılları arasında Polonya Halk Cumhuriyeti'nin başbakanı ve 1954-1970 yılları arasında 16 yıl boyunca tekrar görev yaptı. Ayrıca 1970'ten 1972'ye kadar Polonya Devlet Konseyi Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Marian Spychalski": { "first_paragraph": "Marian \" Marek \" Spychalski (6 Aralık 1906 - 7 Haziran 1980) savaş öncesi Polonya'da Polonyalı bir mimar ve daha sonra ordu komutanı ve komünist bir politikacıydı. Dünya Savaşı sırasında Polonya'da faaliyet gösteren Polonya yeraltı güçlerine katıldı ve Halk Muhafızları'nın, ardından Halk Ordusu'nun liderlerinden biriydi.[1] PRL döneminde Devlet Konseyi Başkanlığı, Varşova belediye başkanlığı ve Savunma Bakanlığı gibi birkaç önemli siyasi görevde bulundu.\n" }, "Roman Zambrowski": { "first_paragraph": "Roman Zambrowski (doğum adı Rubin Nassbaum;[1] 15 Temmuz 1909, Varşova - 19 Ağustos 1977, Varşova) Polonyalı komünist bir politikacıydı.[2]\n" }, "Stanisław Kania": { "first_paragraph": "Stanisław Kania ( Polish pronunciation: [staˈɲiswaf ˈkaɲa] ; 8 Mart 1927 – 3 Mart 2020) [1] Polonyalı bir komünist politikacıydı.\n" }, "Zenon Kliszko": { "first_paragraph": "Zenon Kliszko (Łódź, 8 Aralık 1908 - 4 Eylül 1989, Varşova), Polonya Halk Cumhuriyeti'nde, Polonya Birleşik İşçi Partisi (PZPR) lideri Władysław Gomułka'nın sağ eli olarak kabul edilen bir politikacıydı.\n" }, "Jerzy Putrament": { "first_paragraph": "Jerzy Putrament (14 Kasım 1910 – 23 Haziran 1986) Polonyalı bir yazar, şair, editör, yayıncı ve politikacıydı.\n" }, "Wanda Krahelska-Filipowicz": { "first_paragraph": "Wanda Krahelska-Filipowicz (15 Aralık 1886 – 1968) [1], kod adı “Alinka” ” [2] veya“ Alicja ”, Varşova'nın Alman işgali yıllarında II. Dünya Savaşı'ndaki yeraltı direniş hareketinde [3] önde gelen bir figürdü ve Żegota'nın kurucu ortaklarındandır.[4] Washington'un eski büyükelçisinin eşi olarak, Polonya Yeraltı'nın askeri ve siyasi liderleriyle iyi bağlantılar kurmuş ve temaslarını kullanarak, Polonya'nın Yahudi nüfusuna savaş sırasında yardım etme politikasını maddi olarak etkilemiştir.\n" }, "Arkadiusz Marchewka": { "first_paragraph": "Arkadiusz Marchewka (18 Ocak 1986 doğumlu) [1] Polonyalı bir politikacı, 8. ve 9. yasama meclisinin Sejm üyesi.\n" }, "Tomasz Frankowski": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.Güncelleme: 25 Haziran 2013\n" }, "Halina Rozpondek": { "first_paragraph": "Halina Leokadia Rozpondek (d. 25 Mayıs 1950 Częstochowa ) Polonyalı bir politikacı, yerel hükûmet yetkilisi ve kütüphaneci .\n" }, "Janusz Dzięcioł": { "first_paragraph": "Janusz Andrzej Dzięcioł (11 Aralık 1953 - 6 Aralık 2019)[1], Big Brother'ın ilk sezonunu kazanmasıyla tanınan Polonyalı bir politikacıydı. 2007'den 2015'e kadar Toruń seçim bölgesinden Polonya Sejm üyesiydi. 2002'den 2007'ye kadar Grudziądz Belediye Meclisi Üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "John Godson": { "first_paragraph": "John Abraham Godson (né Godson Chikama Onyekwere; 25 Kasım 1970 doğumlu) Nijeryalı kökenli bir Polonyalı politikacı, akademisyen ve eski bir Karizmatik hareket papazıdır. 2010-2015 yılları arasında Sejm Üyesi ve Polonya Halk Partisi (PSL) üyesi olarak görev yaptı.\n" }, "Julia Pitera": { "first_paragraph": "Julia Teresa Pitera (26 Mayıs 1953, Varşova) Civic Platform partisinde siyaset yapan Polonyalı bir politikacıdır.\n" }, "Marian Zembala": { "first_paragraph": "Marian Zembala (11 Şubat 1950 [1] - 19 Mart 2022 [2] ) Polonyalı bir kalp cerrahı, tıp profesörü ve 2015 yılında Sağlık Bakanı ve Sejm'in yardımcısı (2015-2019) olarak görev yaptı. 1985 yılında Polonya'da ilk başarılı kalp naklini gerçekleştiren Zbigniew Religa'nın ekibinin bir üyesiydi.\n" }, "Michał Joachimowski": { "first_paragraph": "Michał Teodor Joachimowski (d. 26 Eylül 1950, Żnin), Polonyalı üç adım ve uzun atlamacı.\n" }, "Paweł Piskorski": { "first_paragraph": "Paweł Bartłomiej Piskorski (25 Şubat 1968, Varşova ) eski bir Polonyalı politikacı.\n" }, "Paweł Śpiewak": { "first_paragraph": "Paweł Śpiewak (d. 17 Nisan 1951 - ö. 30 Mart 2023) Polonya'nın Varşova kentindeki Yahudi Tarihi Enstitüsü'nün direktörüdür. Sosyolog, tarihçi, yazar ve eski politikacıdır.\n" }, "Piotr Borys": { "first_paragraph": "Piotr Borys (11 Ocak 1976 Bolesławiec), Polonyalı siyasetçidir.[1]\n" }, "Ryszard Knosala": { "first_paragraph": "Ryszard Antoni Knosala (d. 8 Ağustos 1949 Opole) Polonyalı bir mühendis, teknik bilimler profesörü ve politikacı. 5 Ekim 2001 tarihinden itibaren Nysa Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nin ilk Rektörü olmuştur.[1] Knosala, 25 Eylül 2005'te Sejm'e seçildi ve Civic Platform listesinden aday olarak 21 Opole bölgesinde 9087 oy aldı.\n" }, "Wojciech Saługa": { "first_paragraph": "Wojciech Paweł Saługa (d. 27 Mart 1969 Jaworzno) Polonyalı bir ekonomist ve politikacı. Silezya'nın şu anki Voyvodalık mareşalidir.\n" }, "Daniel Ghiță": { "first_paragraph": "Danie Ghiță (Rumence telaffuz: [daniˈel ˈɡit͡sə], d. 22 Nisan 1981) Aralık 2020'den bu yana Romanya Temsilciler Meclisi üyesi olarak görev yapan bir Rumen profesyonel kickboksçu ve siyasetçidir.[2]\n" }, "Ilie Năstase": { "first_paragraph": "Ilie Theodoriu Năstase (d. 19 Temmuz 1946)[3] eski Dünya 1 numarası Rumen tenis oyuncusudur. 23 Ağustos 1973'ten 2 Haziran 1974'e kadar teklerde dünya 1 numarası oldu ve bilgisayarlı ATP sıralamasında en üst sıralarda yer alan ilk kişi oldu. Năstase, 64'ü teklerde ve 45'i çiftlerde olmak üzere toplam 100'den fazla ATP şampiyonluğu kazanan tarihteki 10 oyuncudan biridir. Năstase yedi büyük şampiyonluk kazandı: ikisi teklerde, üçü çift erkeklerde ve ikisi karışık çiftlerde. Ayrıca dört Masters Grand Prix yıl sonu şampiyonluğunu da kazandı. 1972'de Nike ile onay sözleşmesi imzalayan ilk profesyonel spor figürü oldu.[4] Năstase, 1980'lerde Fransızca birkaç roman yazdı ve 1991'de Uluslararası Onur Listesi'ne alındı.[5][6]\n" }, "Aman Tuleyev": { "first_paragraph": "Aman Töleyev (Kazakça: Төлеев Аман Ғұмырұлы, Аманкелді Молдағазыұлы) — (13.5.1944, Türkmenistan, Krasnovodsk (şimdiki Türkmenbaşı) şehri) – siyasetçi, teknoloji bilimi doktoru (2000). Rusya Federasyonu Kemerovo Oblastı valisi.\n" }, "Anatoli Antonov": { "first_paragraph": "Anatoli İvanoviç Antonov (Rusça: Анато́лий Ива́нович Анто́нов; d.15 Mayıs 1955)\n" }, "Artyom Zdunov": { "first_paragraph": "Artyom Alekseyeviç Zdunov (Rusça: Артём Алексеевич Здунов; d. 18 Mayıs 1978), Rus devlet adamı ve siyasetçi. 29 Ekim 2021 tarihinden beri Mordovya Cumhuriyeti'nin üçüncü başkanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Leonid Paseçnik": { "first_paragraph": "Leonid İvanoviç Paseçnik (Rusça: Леонид Иванович Пасечник; Ukraynaca: Леонід Іванович Пасічник; Leonid İvanoviç Pasiçnik)(d. 15 Mart 1970), Ukraynalı siyasetçi. Paseçnik, Donbass Savaşı'nın ardından Ukrayna'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden ancak hiçbir ülke tarafından tanınmayan Lugansk Halk Cumhuriyeti'nde (LHC) 2018 yılında bu yana devlet başkanlığı görevini yürütüyor.\n" }, "Margarita Simonyan": { "first_paragraph": "Margarita Simonovna Simonyan (Rusça: Маргарита Симоновна Симоньян; d. 6 Nisan 1980 Krasnodar, Sovyetler Birliği), Rus gazeteci ve başyazar. İngilizce televizyon haber ağı RT[1] ile Rossiya Segodnya'nın başyazarıdır.[2]\n" }, "Mariya Lvova-Belova": { "first_paragraph": "Maria Alekseyevna Lvova-Belova (25 Ekim 1984), 2021'den beri Rusya'da Çocuk Hakları Başkanlık Komiseri olarak görev yapan bir Rus siyasetçidir.\n" }, "Murat Kumpilov": { "first_paragraph": "Tamamen asimile olmuş Çerkes toplumları\n" }, "Nikolay Kropaçev": { "first_paragraph": "Nikolay Mihayloviç Kropaçev (Rusça: Николай Михайлович Кропачев; d. 8 Şubat 1959, Leningrad), Rus avukat, hukuk doktoru ve profesör.\n" }, "Viktor Zimin (politikacı)": { "first_paragraph": "Viktor Mikhaylovich Zimin (Russian  : 23 Ağustos 1962 - 23 Kasım 2020), 2009'dan 2018'e kadar Rusya'nın federal bölümü olan Hakasya Cumhuriyeti Hükûmet Başkanı olarak görev yapan Rus siyasetçi. Aleksey Lebed'in görevden ayrılmasının ardından iktidara geldi. Babası Rus, annesi Alman asıllıydı.\n" }, "Vyaçeslav Fetisov": { "first_paragraph": "Vyaçeslav Aleksandroviç Fetisov (Rusça: Вячеслав Александрович Фетисов; d. 20 Nisan 1958 Moskova, Sovyetler Birliği), Sovyet ve Rus eski buz hokeyi oyuncusu ve antrenörü. 13 sezon boyunca CSKA Moskova'da forma giydikten sonra İgor Larionov ile birlikte Sovyet hükûmetini Sovyet oyuncularının Ulusal Hokey Ligi'nde (NHL) yarışmasına izin vermeye zorlamada etkili oldu.[1] New Jersey Devils ve ardından Detroit Red Wings' transfer oldu ve Wings'le arka arkaya Stanley Kupaları kazandı ve takımın Russian Five biriminin bir parçasıydı. Oyunculuk kariyerinden emekli olduktan sonra New Jersey Devils'in yardımcı antrenörü oldu. Çok başarılı bir dört yıl geçirerek takımın iki Stanley Kupası finaline ve bir Stanley Kupası zaferine ulaşmasına yardımcı oldu. Buna ek olarak iki Olimpiyat altın madalyası ve yedi dünya şampiyonluğu kazandı. Stanley Kupası galibiyetleri, Olimpiyat altın madalyaları ve Dünya Şampiyonası galibiyetleri onu sporunun prestijli Triple Gold Club'ın bir üyesi yapmaktadır.\n" }, "Mariya Prusakova (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mariya Nikolayevna Prusakova (d. 4 Eylül 1983) Rus komünist siyasetçidir. Kendisi 2021 yılında Rubtsovsk seçim bölgesinde Devlet Dumasına seçilmiştir.[1]\n" }, "Vaha Agayev": { "first_paragraph": "Vaha Abuyeviç Agayev (Rusça: Ваха Абуевич Агаев; 15 Mart 1953, Krasnoyarsk bölgesi, Sovyetler Birliği - 23 Eylül 2020, Moskova), Rus siyasetçi.\n" }, "Anatoli Lunaçarski": { "first_paragraph": "Anatoli Vasilyeviç Lunaçarski (Rusça: Анатолий Васильевич Луначарский; 23 Ekim 1875 - 26 Aralık 1933), Rus Marksist devrimci ve ilk Sovyet Eğitim Komiseri.\n" }, "Devrimci Askerî Komite": { "first_paragraph": "Devrimci Askerî Komite (Rusça: Военно Революционный Комитет; Voyenny Revolyutsionny Komitet), (Ekim 1917 – Mart 1918), Ekim Devrimi hazırlıkları sırasında Sovyetler altındaki Bolşevik parti örgütleri tarafından oluşturulmuş askerî unsurların adıdır.[1] Komiteler, ayaklanmaları yönetmekte ve Sovyet iktidarını güvence altına almakta güçlü yönetici organlardı. Proletarya iktidarının geçici olağanüstü organları rolünü üstlendiler.\n" }, "Hamza Hekimzade Niyazi": { "first_paragraph": "Hamza Hekimzade Niyazi (Özbekçe: Hamza Hakimzoda Niyoziy Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий; 6 Mart 1889, Hokand-18 Mart 1929, Şahimerdan), Özbek şair, yazar ve edebi çevirmen.\n" }, "İvan Tyulenev": { "first_paragraph": "Ivan Vladimiroviç Tyulenev (28 Ocak 1892 – 15 Ağustos 1978), 1940 yılında Ordu Generali rütbesine terfi eden ilk kişilerden biri olan bir Sovyet askeri komutanıydı.\n" }, "Memmed Memmedyarov": { "first_paragraph": "Memmed Memmediyarov (Məmməd Məmmədqulu oğlu Məmmədyarov) – Azerbaycan'da Sovyet hakimiyetinin tesisi için uğraşmış; Azeri devrimci, devlet adamı, muhalif politikacı.\n" }, "Otzovist": { "first_paragraph": "Otzovistler, Rusça \"geri çağırmak\" fiilinden türetilen, 1908'de Bolşevikler arasında görüş ayrılığı sonucu ortaya çıkan bir grubu tanımlamak için kullanılan terim.[1][2] Özellikle Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 5. Konferansı'nda Menşeviklere ve tasfiyecilik yanlılarına yönelik söylenmiştir.[3]\n" }, "Semyon Krivoşein": { "first_paragraph": "Semyon Moiseevich Krivoshein (Rusça: Семён Моисе́евич Кривоше́ин); (28 Kasım 1899, Voronezh, Rusya İmparatorluğu - 16 Eylül 1978, Moskova, 2. Dünya Savaşı'nda Kızıl Ordu tank kuvvetlerinin reformunda ve Kursk Savaşı'ndaki Alman ve Sovyet tankları arasındaki kritik çatışmada hayati bir rol oynayan bir Sovyet tank komutanıydı. \n" }, "Grigori Ştern": { "first_paragraph": "Grigori Ştern (Rusça: Григорий Михайлович Штерн / Grigoriy Mikhailovich Shtern, 6 Ağustos 1900; Smela, Kiev Gubernyası, Rus İmparatorluğu - 28 Ekim 1941; Kuybişev, Kuybişey Oblastı, SSCB), Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, General-polkovnik.\n" }, "Nikolay Voronov": { "first_paragraph": "Nikolay Nikolayeviç Voronov (Rusça: Никола́й Никола́евич Во́ронов; d. 5 Mayıs 1899 — 28 Şubat 1968), Sovyet askeri lideri. 1944'te Topçu Birliği Baş Mareşali rütbesine terfi edilmiş[1] [2] ve 1965'te Sovyetler Birliği Kahramanı onur ödülünü almıştır. 1941 ve 1950 yılları arasında Kızıl Ordu'nun topçu birliğini yönetmiş olan Voronov, bu görevini Stalingrad Muharebesi'nde de sürdürmüş ve Leningrad Kuşatması ile Kursk Muharebesi'nde Stavka temsilcisi olarak görev yapmıştır. Voronov, aynı zamanda Rus İç Savaşı'nda, Sovyet-Polonya Savaşı'nda ve Halhin Gol Muharebesi'nde savaşmış ve İspanya İç Savaşı'nda İspanya Cumhuriyetçi Ordu'sunun danışmanlığını yapmıştır.[3]\n" }, "Aleksandr Yegorov": { "first_paragraph": "Aleksandr Yegorov (Rusça: Александр Ильич Егоров / Aleksandr Ilyich Yegorov) (13 Ekim 1883, Buzuluk, Samara Gubernyası - 22 Şubat 1939, Moskova), Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.\n" }, "Yevgeni Polivanov": { "first_paragraph": "Yevgeni Dmitriyeviç Polivanov (Rusça: Евге́ний Дми́триевич Полива́нов; 12 Mart 1891 - 25 Ocak 1938), Sovyet dilbilimci.\n" }, "Janko Veselinović": { "first_paragraph": "Janko Veselinović (Sırp Kiril Alfabesi:  Јанко Веселиновић;) 6 Kasım 1965 doğumlu Sırp akademisyen ve politikacı. Novi Sad Üniversitesi Ziraat Fakültesinde profesör ve milletvekili. Ticari temsil sözleşmelerinde yüksek lisans ve yerel ve karşılaştırmalı hukukta yönetişimin yasal düzenlemesi üzerine doktora derecesi vardır.\n" }, "Ana González de Recabarren": { "first_paragraph": "Ana González González (evlendikten sonra daha çok bilinen adıyla: Ana González de Recabarren; d. 25 Temmuz 1925 – ö. 26 Ekim 2018), Şilili kadın aktivist.[1] Kaybolan ya da bulunamayan insanlar konusunda yaptığı çalışmalarla bilinir.\n" }, "Adem Ali Sarıoğlu": { "first_paragraph": "Adem Ali Sarıoğlu (d. 1946, Çayeli, Rize), Türk siyasetçi ve kimya mühendisi.\n" }, "Ahmet Turgut Çulha": { "first_paragraph": "Ahmet Turgut Çulha (d.1926, Bolu - ö.5 Mart 1996), Türk eczacı ve siyasetçi.\n" }, "Bahattin Uzunoğlu": { "first_paragraph": "Bahaettin Uzunoğlu ya da Bahattin Uzunoğlu (1923, Çarşamba, Samsun - 20 Kasım 1989), Türk siyasetçidir.\n" }, "Bahri Cömert": { "first_paragraph": "Bahri Cömert (1930, Bafra, Samsun – 24 Eylül 2018, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Bahri Karakeçili": { "first_paragraph": "Bahri Karakeçili (1934, Mızar, Siverek - 26 Mayıs 2006), Türk siyasetçidir.\n" }, "Behiç Tozkoparan": { "first_paragraph": "Behiç Tozkoparan (1928, Koçarlı, Aydın, ö.5 Mart 2022[1] Türk siyasetçidir.\n" }, "Bilal Taranoğlu": { "first_paragraph": "Bilal Taranoğlu (1920, Ordu - 19 Nisan 2005), Türk siyasetçidir.\n" }, "Budak Mursaloğlu": { "first_paragraph": "Budak Mursaloğlu Türk siyasetçi.\n" }, "Burhan Apaydın": { "first_paragraph": "Burhan Asri Apaydın (18 Şubat 1924, İstanbul - 20 Nisan 2013, İstanbul[1]), Türk hukukçudur.\n" }, "Burhan Bozdoğan": { "first_paragraph": "Burhan Bozdoğan (1927, Osmaniye/Endel) - (ö. 24 Şubat 2016[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Cavit Okyayuz": { "first_paragraph": "Cavit Okyayuz (1910, Dedeağaç - 20 Aralık 1991), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cavit Şadi Pehlivanoğlu": { "first_paragraph": "Cavit Şadi Pehlivanoğlu (1927; Fındıklı, Rize - 21 Kasım 2015[1]), eski Türk siyasetçidir. TBMM eski milletvekili ve Anavatan Partisi (ANAP) eski Genel Başkan Yardımcısı'dır. ANAP'ın kurucularındandır. Adalet Partisi'nde de görev almıştır. TBMM 12, 13 ve 19. dönem Ordu ili milletvekilidir. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur. Siyasetin yanı sıra avukatlık ve üst düzey yöneticilik yapmıştır.\n" }, "Celal Alkoç": { "first_paragraph": "Celalettin Alkoç (1902, Manastır - 7 Ağustos 1973), Türk asker.\n" }, "Celal Arslan": { "first_paragraph": "Celal Arslan (1928 – 10 Aralık 1999, Çarşamba), Türk siyasetçi.\n" }, "Celal Kılıç": { "first_paragraph": "Muhammet Celal Kılıç (d. 1926, Gülnar, Mersin) - (ö. 19 Ağustos 1980), Türk siyasetçi.\n" }, "Cemal Babaç": { "first_paragraph": "Mustafa Cemal Babaç (d. 1904, Akka) - (ö. 15 Mayıs, 1963), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cemal Süer": { "first_paragraph": "Cemal Süer (1912, Rize - 5 Aralık 1994), Türk siyasetçi ve koramiral.\n" }, "Cemal Tercan": { "first_paragraph": "Cemal Tercan, (d. 1933, Bayburt), Türk siyasetçi.\n" }, "Cemalettin İnkaya": { "first_paragraph": "Cemalettin İnkaya (d. 1927, Balıkesir - 14 Temmuz 2014 Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Cemalettin Köklü": { "first_paragraph": "Cemalettin Köklü (d. 1923, Bozüyük) - (ö. 11 Kasım 1998), Türk siyasetçi.\n" }, "Cenap Aksu": { "first_paragraph": "Nuh Cenap Aksu, (d. 1906, Şanlıurfa) - (ö. 30 Temmuz 1984), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Cengiz Ekinci": { "first_paragraph": "Ali Cengiz Ekinci (d. 1919, Gümrü) - (ö. 13 Aralık 1999), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cevat Yalçın": { "first_paragraph": "Cevat Yalçın, (d. 1923, Fındıklı, Rize) - (ö. 24 Mart 1985), Türk siyasetçi.\n" }, "Cevat Önder": { "first_paragraph": "Cevat Turan Önder (1929, Oltu Erzurum - 17 Aralık 1984, Ankara) Türk siyasetçi ve hukukçu. 1.(XII), 2.(XIII), 3.(XIV) Dönem Erzurum, 4.(XV) Dönem Ankara Milletvekilli. Evli ve 3 çocuk babasıdır.\n" }, "Cevdet Geboloğlu": { "first_paragraph": "Cevdet Geboloğlu (d. 1921, Bitlis) - (ö. 22 Aralık 2005), Türk siyasetçi.\n" }, "Cevdet Oskay": { "first_paragraph": "Ahmet Cevdet Oskay (d. 1911 Fethiye, Muğla) - (ö. 25 Haziran 1984), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cevdet Perin": { "first_paragraph": "Cevdet Perin (d. 1914, Nevrekop - ö. 10 Kasım 1994), Türk siyasetçi.\n" }, "Orhan Demir Sorguç": { "first_paragraph": "Orhan Demir Sorguç, (d. 1926, İzmir) - (ö. 21 Ağustos 1997), Türk siyasetçi.\n" }, "Ekrem Dikmen": { "first_paragraph": "Ekrem Dikmen ya da Ekrem Dikmenoğlu, (d. 1930, Trabzon - ö. 25 Ocak 2016) Türk siyasetçi.\n" }, "Elvan Kaman": { "first_paragraph": "Elvan Kaman (d. 1917, Kırşehir) - (ö. 18 Ocak 1990), Türk siyaset adamı.\n" }, "Enver Kaplan": { "first_paragraph": "Enver Kaplan (d. 1921, Göksun, Kahramanmaraş) - (ö. 7 Eylül 2005), Türk siyaset adamı.\n" }, "Enver Turgut": { "first_paragraph": "Enver Turgut (d. 1927, Narlıca, Kulp, Diyarbakır), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ertuğrul Akça": { "first_paragraph": "Mehmet Ertuğrul Akça, (1915, İstanbul - 30 Eylül 1977), Türk siyasetçi.\n" }, "Ertuğrul Gazi Sakarya": { "first_paragraph": "Ertuğrul Gazi Sakarya (d. 1924, Seyitgazi, Eskişehir) - (ö. 1 Şubat, 1980), Türk siyasetçidir.\n" }, "Esat Kemal Aybar": { "first_paragraph": "Esat Kemal Aybar (d. 1923, Mardin - ö. 2 Mart 1996), Türk siyasetçidir.\n" }, "Faik Kırbaşlı": { "first_paragraph": "Faik Kırbaşlı (1924, Burdur - 9 Ekim 1980),Türk siyasetçi.\n" }, "Faik Türün": { "first_paragraph": "MU.1933-4\n\n" }, "Faruk Ilgaz": { "first_paragraph": "Faruk Ilgaz (22 Ocak 1922 – 16 Temmuz 2014, İstanbul) Türk mühendis, politikacı, spor adamı. 24. Fenerbahçe SK başkanı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi eski başkanı.[1]\n" }, "Ferhat Nuri Yıldırım": { "first_paragraph": "Ferhat Nuri Yıldırım, (1923, Arhavi, Artvin - 23 Temmuz 1979), Türk siyasetçi.\n" }, "Orhan Cemal Fersoy": { "first_paragraph": "Orhan Cemal Fersoy (1923, Bursa, Türkiye - 20 Eylül, 1983, İzmir, Türkiye[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yusuf Fevzi Arıcı": { "first_paragraph": "Yusuf Fevzi Arıcı (d. 1940, Gülnar, Mersin), Türk siyasetçidir.\n" }, "Feyyaz Köksal": { "first_paragraph": "Feyyaz Köksal, (d. 1920, İncesu) - (ö. 4 Haziran 1988), Türk bürokrat.\n" }, "Feyzullah Değerli": { "first_paragraph": "Feyzullah Değerli (1934; Ağmusa, Artova, Tokat - 1999, İstanbul), Türk vaiz ve siyasetçidir.\n" }, "Fikret Kayaalp Turhangil": { "first_paragraph": "Fikret Kayaalp Turhangil (1918, Mersin - 29 Ekim 1984), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fikri Pehlivanlı": { "first_paragraph": "Fikri Pehlivanlı, (d. 1929, Kırıkkale), Türk siyasetçi.\n" }, "Fuat Ak": { "first_paragraph": "Fuat Ak (d. 1922, Devrek) - (ö. 10 Mart 2005), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fuat Avcı": { "first_paragraph": "Fuat Avcı (d. 1933, Çal) - (ö. 15 Nisan 1977), Türk siyaset adamı.\n" }, "Fuat Uluç": { "first_paragraph": "M. Fuat Uluç (1910 – 24 Eylül 1968), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Galip Avşar": { "first_paragraph": "Galip Avşar, (d. 1906, Aziziye) - (ö. 21 Temmuz 1979), Türk bürokrat ve siyaseçi.\n" }, "Galip Kaya": { "first_paragraph": "Galip Kaya (1927, Korkuteli, Antalya - 30 Mayıs 2015[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Gökhan Evliyaoğlu": { "first_paragraph": "Gökhan Evliyaoğlu (27 Mayıs 1927, Malatya - 20 Ağustos 2011 Ankara), Türk gazeteci, şair, yazar, akademisyen, siyasetçi, bürokrat ve diplomat.\n" }, "Gültekin Celal Sakarya": { "first_paragraph": "Gültekin Celal Sakarya (d. 1926, Elmalı, Şarkışla, Sivas) - (ö. 29 Ağustos 2016[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Halil Ağar": { "first_paragraph": "Halil Ağar (1920, Besni - 13 Aralık 2004), Türk siyasetçidir.\n" }, "Halil Akgöl": { "first_paragraph": "Halil Akgöl, (d. 1926, Reyhanlı, Hatay) - (ö. 9 Şubat 2009), Türk siyasetçidir.\n" }, "Halil İbrahim Cop": { "first_paragraph": "Halil İbrahim Cop (d. 1919, Bolu) - (ö. 20 Eylül 2001), Türk siyasetçi.\n" }, "Halil Karaatlı": { "first_paragraph": "Halil Karaatlı (1934; Osmanpazarı, Eski Cuma - 2015[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Halit Evliya": { "first_paragraph": "Halit Evliya (d. 1937 Kahramanmaraş - ö. 9 Kasım 1997) Türk siyasetçi.\n" }, "Haluk Nurbaki": { "first_paragraph": "Haluk Nurbaki (2 Şubat 1924 - 2 Haziran 1997), Türk yazar, hekim, siyasetçi.\n" }, "Hamdi Mağden": { "first_paragraph": "Hamdi Mağden (d. 1925, Ordu) - (ö. 11 Mart 2007), Türk siyasetçi.\n" }, "Hami Tezkan": { "first_paragraph": "Hasan Hami Tezkan (d. 1929, İstanbul) - (ö. 3 Ocak 2004), Türk siyasetçi.\n" }, "Hamit Kiper": { "first_paragraph": "Hamit Kiper (d. 1904 Vezirköprü, Samsun) - (ö. 3 Ekim 1986), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Akçalıoğlu": { "first_paragraph": "Hasan Akçalıoğlu, (d. 1921, Alanya, Antalya) - (ö. 20 Temmuz 1973), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Basri Albayrak": { "first_paragraph": "Hasan Basri Albayrak (d. 1926, Pazar, Rize) - (ö. 27 Mart 2008, Pazar, Rize, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Değer (1920 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hasan Değer (d. 1920, Bülükan) - (ö. 15 Mayıs 1995), Türk siyaset adamı.\n" }, "Hasan Fehmi Boztepe": { "first_paragraph": "Hasan Fehmi Boztepe (d. 1927, ö. 25 Mart 2020 Boztepe, Manavgat, Antalya), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Güngör (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hasan Güngör (d. 1926, Bursa) - (ö. 19 Ocak 1975), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Korkmazcan": { "first_paragraph": "Hasan Korkmazcan (d. 1941, Tavas, Denizli, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Türkay": { "first_paragraph": "Hasan Türkay, (d. 1917, Aydos/Bulgaristan) - (ö. 21 Eylül 2004), Türk sendikacı ve siyasetçi.\n" }, "Hayati Savaşçı": { "first_paragraph": "Hayati Savaşçı (1915, Trabzon - 1 Ocak 1980), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Hidayet İpek": { "first_paragraph": "Hidayet İpek, (d. 1919, Şebinkarahisar - ö. 25 Şubat 2014, Ankara) Türk siyasetçidir.\n" }, "Hikmet Aslanoğlu": { "first_paragraph": "Hikmet Aslanoğlu (1913, Kağıthane, İstanbul - 4 Temmuz 1980, Manyas, Balıkesir), Ubıh asıllı Türk asker ve siyasetçidir.\n" }, "Hilmi Aydınçer": { "first_paragraph": "Hilmi Aydınçer (1 Kasım 1915, Aydın Vilayeti - 3 Şubat 2009, Aydın) Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Hilmi Biçer": { "first_paragraph": "Hilmi Biçer (d. 1931, Boyabat, Sinop, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hilmi Nalbantoğlu": { "first_paragraph": "Hilmi Nalbantoğlu, (d. 1921, Oltu, Erzurum) - (ö. 13 Mart 2005[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Hilmi Okçu": { "first_paragraph": "Hilmi Okçu (d. 1926 Demirci, Manisa) - (ö. 22 Haziran 2016[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüsamettin Akmumcu": { "first_paragraph": "Hüsamettin Akmumcu, (d. 1923; Uluborlu, Isparta - ö. 15 Nisan 2011; Isparta)[1], Said-î Nursî’nin avukatlığını da yapmış Isparta eski milletvekili.[2]\n" }, "Hüsamettin Gümüşpala": { "first_paragraph": "Mehmet Hüsamettin Gümüşpala (d. 1912, Edirne), (ö. 22 Mart 1993), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüsamettin Tiyanşan": { "first_paragraph": "Hüsamettin Tiyanşan (d. 1927, Manastır, Makedonya) - (ö. 20 Mayıs 2007), Türk siyaset adamı.\n" }, "Hüseyin Abbas": { "first_paragraph": "Hüseyin Abbas (d. 1934, Çat, Tokat) - (ö. 14 Eylül 2013[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Avni Kavurmacıoğlu": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Kavurmacıoğlu (d. 1930, Aksaray) - (ö. 22 Mayıs 1982), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Çelik (1933 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hüseyin Çelik , (d. 1933, Niğde), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Doğan (1902 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hüseyin Doğan (d. 1902, Malatya) - (ö. 3 Mayıs 1983), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüsnü Yılmaz": { "first_paragraph": "Hüsnü Yılmaz, (d. 1939, Akçakoca, Düzce),Türk ilahiyatçı, yazar ve siyasetçi.\n" }, "İbrahim Abak": { "first_paragraph": "İbrahim Abak (d. 1924; Akova, Karadağ - ö. 16 Şubat 2002), Türk siyasetçidir.\n" }, "İbrahim Aytaç": { "first_paragraph": "İbrahim Aytaç (d. 1920 Turgutlu) - (ö. 11 Ocak 1987), Türk siyasetçidir.\n" }, "İbrahim Ethem Boz": { "first_paragraph": "İbrahim Ethem Boz, Türk siyasetçi (d. 1925, ö. 2015), 13 ve 16. dönem Nevşehir milletvekili.[1]\n" }, "İbrahim Topuz": { "first_paragraph": "İbrahim Topuz (d. 1926, Samsun - 6 Eylül 2021), Türk siyasetçidir.\n" }, "İbrahim Vecdi Aksakal": { "first_paragraph": "İbrahim Vecdi Aksakal (d. 1936, Bölümlü, Of, Trabzon), Türk siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "İhsan Ataöv": { "first_paragraph": "İhsan Çarıklı Ataöv[1] (d. 1923, Gazipaşa, Antalya - ö. 30 Ekim 2011, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "İhsan Önal": { "first_paragraph": "İhsan Önal, (d. 1914, Tarsus, Mersin - ö. 2 Şubat 2005), Türk siyasetçi.\n" }, "İhsan Tombuş": { "first_paragraph": "İhsan Tombuş, (d. 1923, Çorum) - (ö. 7 Kasım 2009), Türk siyasetçi.\n" }, "Nihan İlgün": { "first_paragraph": "Nihan İlgün, (1940, Malkara - 16 Nisan 2020[1] ) Türk siyasetçi.\n" }, "İlhan Aytekin": { "first_paragraph": "İlhan Aytekin, (d. 1941, Balıkesir, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "İlhan Ersoy": { "first_paragraph": "İlhan Ersoy, (1 Mart 1926, Demirci, Simav, Kütahya), Türk siyasetçi.\n" }, "İlhan Tekinalp": { "first_paragraph": "İlhan Tekinalp, (d. 1926, Muğla) - (ö. 21 Ocak, 1996), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmail Hakkı Alaca": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Alaca (d. 1907, Alaca, Kars) - (ö. 8 Kasım 1977), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmail Hakkı Ketenoğlu": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Ketenoğlu (d. (1322) 13 Temmuz 1906, Kastamonu - ö. 1 Haziran 1977), Türk hukukçu.\n" }, "İsmail Hakkı Köylüoğlu": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Köylüoğlu, (d. 1922, Hasanoğlan) - (ö. 12 Mart 1994), Türk hakim ve siyasetçi.\n" }, "İsmail Hakkı Yıldırım (1929 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Yıldırım, (d. 1929, Simav, Kütahya) - (ö. 23 Ekim 1989), Türk siyasetçi.\n" }, "Abdulahat Arvas": { "first_paragraph": "Abdulahat Arvas (d. 1969, Erciş), iş insanı, siyasetçi ve 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Abdulbaki Türkoğlu": { "first_paragraph": "Abdulbaki Türkoğlu (1952, Elazığ) Türk Tıp profesörü, veteriner hekim, akademisyen ve siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Elazığ 22. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Abdulkadir Akgül": { "first_paragraph": "Haziran 2015 – Yozgat \nKasım 2015 – Yozgat\n" }, "Abdulkadir Özel": { "first_paragraph": "Abdulkadir Özel (d. 1979, Hatay), Türk avukat, siyasetçi. 27. ve 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Abdulkerim Gök": { "first_paragraph": "Abdulkerim Gök (d. 1 Mart 1970, Şanlıurfa), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Şanlıurfa 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Abdullah Ağralı": { "first_paragraph": "Abdullah Ağralı (d. 1969, Kulu, Konya), tıp doktoru, siyasetçi ve 25-26-27-28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Abdullah Çetinkaya": { "first_paragraph": "2007 – Konya\n" }, "Abdullah Erdem Cantimur": { "first_paragraph": "Abdullah Erdem Cantimur, (d. 1961, Simav), Türk siyasetçi\n" }, "Abdullah Torun": { "first_paragraph": "Abdullah Torun (1968, Çermik, Diyarbakır) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Adana 22. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Abdulmecit Alp": { "first_paragraph": "Abdulmecit Alp (1956, Haymana, Ankara) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Bursa 22. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Abdulmuttalip Özbek": { "first_paragraph": "Abdulmuttalip Özbek (8 Mayıs 1963, Hakkari) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Hakkari 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Abdurrahim Akdağ": { "first_paragraph": "Abdurrahim Akdağ (d. 1 Eylül 1960, Kızıltepe, Mardin), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Mardin 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Abdurrahim Aksoy": { "first_paragraph": "Abdurrahim Aksoy (d. 1 Ocak 1959, Tatvan) Kürt kökenli Türk hukukçu, iş insanı ve siyasetçi.[1]\n" }, "Abdurrahman Anık": { "first_paragraph": "Adalet ve Kalkınma Partisi (2001 - günümüz)\n" }, "Abdurrahman Arıcı": { "first_paragraph": "Abdurrahman Arıcı (2 Mayıs 1951) Türk hekim, futbol hakemi ve siyasetçi. Mevcut Türkiye Faal Futbol Hakemleri ve Gözlemcileri Derneği Başkanı.\n" }, "Abdurrahman Kurt": { "first_paragraph": "Abdurrahman Kurt (27 Haziran 1968, Diyarbakır) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Diyarbakır 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Abdülhadi Kahya": { "first_paragraph": "Abdülhadi Kahya (10 Ekim 1969, Şam, Suriye) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Hatay 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Adem Korkmaz": { "first_paragraph": "Adem Korkmaz, (d. 15 Aralık 1971, Ağlasun, Burdur), Türk akademisyen, siyasetçi.\n" }, "Ahmet Aydoğmuş": { "first_paragraph": "Ahmet Aydoğmuş (15 Aralık 1970, Sungurlu, Çorum) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Çorum 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmet Baha Öğütken": { "first_paragraph": "Ahmet Baha Öğütken, (d. 1 Kasım 1961, İstanbul) Türk siyasetçi.[1]\n" }, "Ahmet Büyükakkaşlar": { "first_paragraph": "2007 – Konya\n" }, "Ahmet Büyükgümüş": { "first_paragraph": "Ahmet Büyükgümüş (d. 17 Mayıs 1990, İstanbul[1]) Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Çağlayan": { "first_paragraph": "Ahmet Çağlayan (1952, Uşak) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi 22. dönem Uşak milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmet Çolakoğlu": { "first_paragraph": "2023 – Zonguldak\n" }, "Ahmet Doğan (1961 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Doğan (d. 1961, Kayseri), Türk öğretim üyesi, siyasetçi ve TBMM 25. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Kayseri milletvekilidir.\n" }, "Ahmet Fethan Baykoç": { "first_paragraph": "Ahmet Fethan Baykoç (d.1987, Ankara) Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Gündoğdu": { "first_paragraph": "Ahmet Gündoğdu (d. 1 Ocak 1961, Kürtün, Gümüşhane) Türk öğretmen ve siyasetçidir. Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde AK Parti Ankara milletvekili olarak meclise girmeden önce 12 yıl Eğitim Bir-Sen ve 7 yıl Memur-Sen Genel Başkanlığı görevini yürüttü.\n" }, "Ahmet Haldun Ertürk": { "first_paragraph": "Ahmet Haldun Ertürk (d. 15 Haziran 1955, İstanbul), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmet Işık": { "first_paragraph": "Ahmet Işık (1963, Sivas) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi 22. dönem Konya milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmet Kambur": { "first_paragraph": "Ahmet Kambur (1954, Karacakılavuz, Süleymanpaşa, Tekirdağ) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi 22. dönem Tekirdağ milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmet Münir Erkal": { "first_paragraph": "Ahmet Münir Erkal (d. 1954; Malatya); Türk siyasetçi, eski Malatya Belediye Başkanı ve 22. dönem milletvekili.[1]\n" }, "Ahmet Özdemir (Kahramanmaraş doğumlu)": { "first_paragraph": "Ahmet Özdemir (d. 1977, Kahramanmaraş), avukat, siyasetçi ve 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Ahmet Rasim Yücel": { "first_paragraph": "Ahmet Rasim Yücel (d. 6 Ekim 1956, Çatalca, İstanbul) Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Rıza Acar": { "first_paragraph": "Ahmet Rıza Acar (1947, Akseki, Antalya) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Aydın 22. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmet Tan (siyasetçi, 1965)": { "first_paragraph": "Ahmet Tan (d. 1965, Kütahya), mali müşavir, siyasetçi ve 26-27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Ahmet Tevfik Uzun": { "first_paragraph": "Ahmet Tevfik Uzun (d. 15 Haziran 1968, Tarsus, Mersin), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Mersin 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmet Uzer": { "first_paragraph": "Ahmet Uzer (d. 1956, Gaziantep), Türk siyasetçi, iş adamı ve iktisatçı.\n" }, "Ahmet Yaşar": { "first_paragraph": "Ahmet Yaşar (1950, Ortaköy, Aksaray) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Aksaray 22. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Mevlüt Akgün": { "first_paragraph": "Mevlüt Akgün (d. 10 Ekim 1966, Çatak, Karaman), Türk hukukçu ve siyasetçidir. TBMM'de 22. dönem, 23. dönem ve 24. dönem Karaman Milletvekili olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Alaattin Büyükkaya": { "first_paragraph": "2007 – İstanbul\n" }, "Alaettin Güven": { "first_paragraph": "Alaettin Güven (1950, Altıntaş, Kütahya) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi 22. dönem Kütahya milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Aşlık": { "first_paragraph": "Ali Aşlık (d. 1 Ekim 1973, Kumru, Ordu,), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi İzmir 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Aydın Dumanoğlu": { "first_paragraph": "Prof.Dr. Ali Aydın Dumanoğlu (d. 1944, Vakfıkebir) Türk siyasetçi ve eski rektör.\n" }, "Ali Boğa": { "first_paragraph": "Ali Boğa (d. 1949, Fethiye, Muğla), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Muğla 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Cumhur Taşkın": { "first_paragraph": "Ali Cumhur Taşkın (d. 1967, Mersin), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Mersin milletvekilidir.\n" }, "Ali İbiş": { "first_paragraph": "Ali İbiş (d. 1953, Kırşehir) Türk siyasetçi.\n" }, "Ali İhsan Merdanoğlu": { "first_paragraph": "Ali İhsan Merdanoğlu (d. 1963, Diyarbakır) Türk siyasetçi, çiftçi ve iş insanı.\n" }, "Ali Koyuncu": { "first_paragraph": "Ali Koyuncu (d. 3 Şubat 1968, Mustafakemalpaşa, Bursa - 16 Temmuz 2021 Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Kul": { "first_paragraph": "Ali Kul (1 Haziran 1955, Karacabey, Bursa) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Bursa 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Osman Başkurt": { "first_paragraph": "Ali Osman Başkurt (1954, Malatya) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi 22. dönem Malatya milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Osman Sali": { "first_paragraph": "2007 – Balıkesir\n" }, "Ali Öğüten": { "first_paragraph": "Ali Öğüten (1953, Karabük) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi 22. dönem Karabük milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Taylan Öztaylan": { "first_paragraph": "Ali Taylan Öztaylan (d. 1987; Bandırma ) Türk siyasetçi ve TBMM 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Balıkesir milletvekilidir.\n" }, "Ali Temür": { "first_paragraph": "2007 – Giresun\n" }, "Ali Turan (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ali Turan(d. 15 Ekim 1959, Akıncılar, Sivas), Türk siyasetçidir. Adalet Ve Kalkınma Partisi Sivas 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Yüksel Kavuştu": { "first_paragraph": "Ali Yüksel Kavuştu (1937, Çorum) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Çorum 22. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Arif Emecen": { "first_paragraph": "Arif Emecen (d. 15 Şubat 1964, Çankırı) Türk mühendis ve bürokrat.\n" }, "Asuman Erdoğan": { "first_paragraph": "Asuman Erdoğan, (d.1980, Ankara), Türk öğretmen ve siyasetçi. 27 ve 28. dönem TBMM AK Parti Ankara milletvekilidir.[1]\n" }, "Ataullah Hamidi": { "first_paragraph": "Ataullah Hamidi (d. 19 Ekim 1954, Beşiri), siyasetçi.\n" }, "Aydın Şengül": { "first_paragraph": "Trabzon, Türkiye\n" }, "Ayhan Salman": { "first_paragraph": "Ayhan Gözükara (d. 1969, Bursa), iş insanı, siyasetçi.\n" }, "Ayhan Yılmaz": { "first_paragraph": "Ayhan Yılmaz (d. 25 Haziran 1961) Türk siyasetçi.\n" }, "Aziz Akgül": { "first_paragraph": "Ortadoğu Teknik Üniversitesi\n" }, "Azmi Ateş": { "first_paragraph": "1999 – İstanbul \n2002 – İstanbul\n" }, "Azmi Ekinci": { "first_paragraph": "Azmi Ekinci (d. 1968, Malatya), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 26. ve 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Bahar Ayvazoğlu": { "first_paragraph": "Bahar Ayvazoğlu (25 Şubat 1976, Trabzon), 27. Dönem Trabzon Milletvekilidir.[1]\n" }, "Barbaros Binicioğlu": { "first_paragraph": "Barbaros Hayrettin Binicioğlu (d.20 Temmuz 1962) Türk siyasetçi ve oyuncu. Belediye başkanlığı yaptığı dönemde ve Kurtlar Vadisi Pusu dizisinde canlandırdığı Eşref Geçmez ve Sami Geçmez ikiz karakterleriyle tanındı. Şu anda Demokrat Parti yerel yönetimlerden sorumlu genel başkan yardımcılığını yürütmektedir.\n" }, "Barış Aydın": { "first_paragraph": "Barış Aydın (d. 12 Ağustos 1975, Ankara), iş insanı, siyasetçi ve 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Bayram Şenocak": { "first_paragraph": "Bayram Şenocak (d. 1978 Of, Trabzon) siyasetçi ve TBMM 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul 3. bölge milletvekilidir.\n" }, "Bedrettin Yıldırım": { "first_paragraph": "Bedrettin Yıldırım (d. 19 Ağustos 1951, İspir, Erzurum), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Bursa 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Bedriye Tunçsiper": { "first_paragraph": "Bedriye Tunçsiper (1961, Gaziantep), Türk akademisyen ve İzmir Demokrasi Üniversitesi rektörü. 1961 yılında Gaziantep'te doğdu. 2017 yılında İzmir Demokrasi Üniversitesine rektör olarak atandı.[2]\n" }, "Bennur Karaburun": { "first_paragraph": "Bennur Karaburun Ateş (d. 1973, Bursa), Türk iş insanı, siyasetçi ve 26. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Bilal Uçar": { "first_paragraph": "Bilal Uçar, (d. 6 Ocak 1969, Acıpayam, Denizli) Türk siyasetçi.\n" }, "Burhan Çakır": { "first_paragraph": "Burhan Çakır, (d. 1969, Tercan) Türk siyasetçi ve mali müşavir. TBMM 27. dönem AK Parti Erzincan milletvekilidir. \n" }, "Burhan Kılıç": { "first_paragraph": "Burhan Kılıç (1953, Serik, Antalya) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Antalya 22. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Burhanettin Uysal": { "first_paragraph": "Burhanettin Uysal (20 Haziran 1967, Konya - 3 Mayıs 2021, Ankara), Türk akademisyen, emniyet görevlisi ve siyasetçi. 2008-2015 yılları arasında Karabük Üniversitesi rektörü olarak görev aldı.\n" }, "Bünyamin Bozgeyik": { "first_paragraph": "Bünyamin Bozgeyik, (1975) Türk siyasetçi.\n" }, "Bünyamin Özbek": { "first_paragraph": "Bünyamin Özbek (d. 1 Ekim 1973, Bayburt), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Bayburt 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Cafer Tatlıbal": { "first_paragraph": "Dr. Cafer Tatlıbal (D. 7 Mayıs 1945 Kahramanmaraş, Ö. 28 Mayıs 2022, İstanbul) Türk hekim ve siyasetçi. \n" }, "Cahit Altunay": { "first_paragraph": "Cahit Altunay (d. 1962, Keşan), Türk siyasetçi.\n" }, "Cantürk Alagöz": { "first_paragraph": "Cantürk Alagöz, (d. 1969, Karakoyunlu, Iğdır)[1] Türk iş insanı, siyasetçi ve yönetici.\n" }, "Cavit Torun": { "first_paragraph": "İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi\n" }, "Celal Erbay": { "first_paragraph": "Celal Erbay (15 Şubat 1952, Araklı, Trabzon) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Düzce 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Celalettin Köse": { "first_paragraph": "Celalettin Köse (d. 10 Mart 1977, Gümüşhane) Türk siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Cemal Bekle": { "first_paragraph": "Cemal Bekle (d. 2 Nisan 1978, İzmir), iş insanı, siyasetçi ve 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilidir.\n" }, "Cemal Öztürk": { "first_paragraph": "Cemal Öztürk (d. 1958, Görele, Giresun), Türk siyasetçi.\n" }, "Cemal Taşar": { "first_paragraph": "Cemal Taşar (d. 1963, Tatvan, Bitlis), Türk siyasetçi.\n" }, "Cemal Uysal": { "first_paragraph": "Cemal Uysal (1940, Ordu) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi 22. dönem Ordu milletvekilidir.[1]\n" }, "Cemalettin Kaflı": { "first_paragraph": "Cemalettin Kaflı (d. 1971, İstanbul), Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 25. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Kocaeli milletvekilidir.\n" }, "Cengiz Demirkaya": { "first_paragraph": "Cengiz Demirkaya (d. 1968, Mardin), iş insanı, siyasetçi ve 27. dönem Mardin milletvekilidir.\n" }, "Cengiz Kaptanoğlu": { "first_paragraph": "Cengiz Kaptanoğlu (1947, İstanbul) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi 22. dönem İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Cengiz Yavilioğlu": { "first_paragraph": "Cengiz Yavilioğlu (d. 20 Ağustos 1970, Erzurum), Türk ekonomist ve siyasetçi.\n" }, "Cihan Pektaş": { "first_paragraph": "Cihan Pektaş (d. 1970, Kelkit, Gümüşhane) Türk siyasetçi.\n" }, "Cumhur Ünal": { "first_paragraph": "Cumhur Ünal (d. 1966, Karabük), Türk siyasetçi.\n" }, "Cüneyt Yüksel": { "first_paragraph": "Cüneyt Yüksel (1 Ocak 1970, Mardin) Türk akademisyen ve siyasetçi. Adalet ve Kalkınma Partisi 23. dönem Mardin ve 28. dönem İstanbul 3. bölge milletvekilidir.[1][2]\n" }, "Çiğdem Erdoğan Atabek": { "first_paragraph": "Çiğdem Erdoğan Atabek (d. 1981), 27. ve 28. dönem Sakarya milletvekilidir.[1]\n" }, "Davut Çakır": { "first_paragraph": "Davut Çakır (d. 1 Kasım 1971, Trabzon) Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Ejder Açıkkapı": { "first_paragraph": "Ejder Açıkkapı (d. 1968, Elazığ), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 26. ve 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Elazığ milletvekilidir.\n" }, "Enver Fehmioğlu": { "first_paragraph": "Enver Fehmioğlu (d. 1 Şubat 1956, Genç, Bingöl), Türk siyasetçi.\n" }, "Ercan Öztürk": { "first_paragraph": "Ercan Öztürk (d. 15 Mart 1977, Düzce) Türk bürokrat, siyasetçi ve TBMM 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Düzce milletvekilidir.\n" }, "Erol Kavuncu": { "first_paragraph": "Erol Kavuncu (d. 1963, Bayat) Türk siyasetçi, ilahiyatçı ve öğretmen.\n" }, "Erol Keleş": { "first_paragraph": "Erol Keleş (d. 1970, Sivrice, Elazığ) Türk hekim, siyasetçi ve TBMM 28. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Elazığ milletvekilidir.\n" }, "Ertekin Çolak": { "first_paragraph": "Ertekin Çolak (d. 2 Eylül 1964, Yusufeli, Artvin), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ertuğrul Kaya": { "first_paragraph": "Ertuğrul Kaya (d. 1976, Gaziantep), Türk avukat ve siyasetçi\n" }, "Ertunç Erkan Balta": { "first_paragraph": "Ertunç Erkan Balta (d. 1972, Artvin), Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 27. dönem AK Parti Artvin milletvekilidir.[1]\n" }, "Eşref Taş": { "first_paragraph": "Eşref Taş (d. 1 Ocak 1965, Genç, Bingöl), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Bingöl 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ethem Sancak": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Eyüp Ayar": { "first_paragraph": "2007 – Kocaeli\n" }, "Eyüp Özsoy": { "first_paragraph": "Eyüp Özsoy (d. 1983, Eyüpsultan, İstanbul) Türk mimar, siyasetçi.\n" }, "Eyyüp Cenap Gülpınar": { "first_paragraph": "Eyyüp Cenap Gülpınar, (d. 1943, Siverek - ö. 14 Mayıs 2012, Ankara) Türk siyasetçidir.\n" }, "Fahri Çakır": { "first_paragraph": "Fahri Çakır (d. 1958, Düzce), Türk öğretmen, iş insanı ve siyasetçi. TBMM 22 ve 27. dönem Düzce milletvekilidir.\n" }, "Fahri Keskin": { "first_paragraph": "Fahri Keskin (1947, Sivrihisar, Eskişehir) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Eskişehir 22. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Faruk Anbarcıoğlu": { "first_paragraph": "Faruk Anbarcıoğlu (1955, Orhaneli, Bursa) Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Bursa 22. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Faruk Aytek": { "first_paragraph": "Faruk Aytek (d. 1964, Adana) Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Faruk Koca": { "first_paragraph": "Faruk Koca, (d. 1964, Derekışla, Bala, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Fatih Arıkan": { "first_paragraph": "2007 – Kahramanmaraş\n" }, "Fatih Han Ünal": { "first_paragraph": "Fatih Han Ünal (d. 20 Mart 1968, Ordu), Türk siyasetçidir. Adalet ve Kalkınma Partisi Ordu 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Fazıl Karaman": { "first_paragraph": "İstanbul Üniversitesi\n" }, "Fehmi Hüsrev Kutlu": { "first_paragraph": "Fehmi Hüsrev Kutlu, (d. 25 Şubat 1961, Adıyaman, Türkiye), Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Feramuz Üstün": { "first_paragraph": "Feramuz Üstün, (d. 10 Aralık 1970, Kelkit) Türk siyasetçi.\n" }, "Ferhat Nasıroğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Fevzi Şanverdi": { "first_paragraph": "Fevzi Şanverdi (d. 1963, Reyhanlı, Hatay), Türk tercüman, siyasetçi ve TBMM 26. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Hatay milletvekilidir.\n" }, "Feyzi Berdibek": { "first_paragraph": "Feyzi Berdibek (d. 9 Ekim 1957, Bingöl), Türk iş insanı ve siyasetçidir.\n" }, "Fikri Demirel": { "first_paragraph": "Fikri Demirel (d. 2 Kasım 1956), Türk siyasetçi ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) milletvekili. Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde AK Parti Yalova milletvekili olarak meclise girmiştir.\n" }, "Fuat Bol": { "first_paragraph": "Fuat Bol (d. 1 Ocak 1955, İkizdere, Rize), Türk siyasetçi, gazeteci ve yazar.\n" }, "Fuat Ölmeztoprak": { "first_paragraph": "2007 – Malatya\n" }, "Göksel Gümüşdağ": { "first_paragraph": "Göksel Gümüşdağ (10 Ekim 1972, İstanbul) Türk iş insanı ve spor yöneticisi. İstanbul Başakşehir Başkanı. Eski Türkiye Futbol Federasyonu Başkan Vekilidir. İBB Meclisinde 1. Başkanvekili olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Güler Alkan": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Güler Alkan (d. 1962, Pınarhisar) Türk akademisyen.\n" }, "Gülseren Topuz": { "first_paragraph": "Marmara Üniversitesi \nİstanbul Üniversitesi\n" }, "Abdulbaki Erdoğmuş": { "first_paragraph": "Abdulbaki Erdoğmuş (1 Ocak 1958, Genç, Bingöl) İlahiyatçı, siyasetçi, milletvekili ve yazardır. Milletvekilliği yaptığı dönemde Kürt meselesi ile din ve vicdan özgürlüğüyle ilgili bir rapor hazırlamıştır. Aktif siyaseti bıraktıktan sonra başta Kürt sorunu olmak üzere çeşitli konularda çalışmalar yürütmeye devam etmiştir.[1]\n" }, "Ahmet Öksüz": { "first_paragraph": "Ahmet Öksüz (d. 24 Mart 1940), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Şamil Kazokoğlu": { "first_paragraph": "Ahmet Şamil Kazokoğlu (1941, Düzce - 23 Haziran 2018[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Şevket Gedik": { "first_paragraph": "Ahmet Şevket Gedik, (1922, Kozan - 24 Nisan 2005), Türk siyasetçi.\n" }, "Akif Kocaman": { "first_paragraph": "Akif Kocaman (1926, Of, Trabzon - 11 Ağustos 2008), Türk siyasetçi avukat.\n" }, "Alaattin Fırat": { "first_paragraph": "Alaattin Fırat (d. 1947, Konukbekler, Muş), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Babaoğlu": { "first_paragraph": "Ali Babaoğlu (1930, Nevşehir - 21 Ocak 2016[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Kemal Başaran": { "first_paragraph": "Ali Kemal Başaran (d. 1942, Akçaabat, Trabzon), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Rıfkı Atasever": { "first_paragraph": "Ali Rıfkı Atasever (1931, Eski Cuma - 2015), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Tekin": { "first_paragraph": "Yeni Türkiye Partisi \nBağımsız \nAnavatan Partisi\n" }, "Altan Kavak": { "first_paragraph": "Altan Kavak (d. 1936, Savur, Mardin), Türk siyasetçi.\n" }, "Arif Ağaoğlu": { "first_paragraph": "Arif Ağaoğlu, (d. 1938, Besni, Adıyaman), (ö. 28 Haziran 1990), Türk siyasetçi.\n" }, "Arif Şevket Bilgin": { "first_paragraph": "Arif Şevket Bilgin, (1925, Çayeli, Rize - 16 Mayıs 2020, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Aycan Çakıroğulları": { "first_paragraph": "Aycan Çakıroğulları (d. 1944, Dinar, Afyonkarahisar), Türk siyasetçi.\n" }, "Ayhan Uysal": { "first_paragraph": "Ayhan Uysal, (d. 1947, Biga, Çanakkale) - (ö. 6 Ekim 2003), Türk siyasetçi.\n" }, "Aziz Bülent Öncel": { "first_paragraph": "Aziz Bülent Öncel (d. 1944, Şanlıurfa), Türk siyasetçidir.\n" }, "Bahattin Çaloğlu": { "first_paragraph": "Bahattin Çaloğlu, (1930, Artvin - 11 Aralık 2016), Türk siyasetçi, Eczacı ve yönetici.\n" }, "Behiç Sadi Abbasoğlu": { "first_paragraph": "Behiç Sadi Abbasoğlu (1925, Beklimçay, Kemah, Erzincan) - (ö. 27 Ağustos 2009), Türk siyasetçi.\n" }, "Beşir Çelebioğlu": { "first_paragraph": "Beşir Çelebioğlu (1937, Şemmoke, Mardin) - (ö. 6 Nisan 1994), Türk siyasetçi.\n" }, "Biltekin Özdemir": { "first_paragraph": "Biltekin Özdemir (5 Ekim 1939, Mesudiye - 6 Eylül 2021[1]), Eski Maliye Bakanlığı Müsteşarı.\n" }, "Burhan Cahit Gündüz": { "first_paragraph": "Burhan Cahit Gündüz, (1929, Ahırlı, Konya) - (ö. 14 Mart 2004), Türk siyasetçi.\n" }, "Burhan İsen": { "first_paragraph": "Anavatan Partisi(2000- 2002)\nBağımsız(2002 - günümüz)\n" }, "Burhan Özfatura": { "first_paragraph": "Burhan Özfatura (d. 8 Haziran 1943, Mustafakemalpaşa), Türk siyasetçi ve köşe yazarı.\n" }, "Bülent Atasayan": { "first_paragraph": "Bülent Atasayan (1940; Gebze, Kocaeli - 23 Haziran 2020; Çeşme, İzmir[2]), Türk siyasetçi.\n" }, "Cemal Özbilen": { "first_paragraph": "Cemal Özbilen, (d.1953, Lüleburgaz, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cengiz Aydoğan": { "first_paragraph": "Cengiz Aydoğan, (d. 1953, Alanya, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Cengiz Bulut (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Cengiz Bulut (d. 1949, Yeniköy), Türk siyasetçi.\n" }, "Gurhan Çelebican": { "first_paragraph": "Gurhan Çelebican (1931, Bursa - 25 Aralık 2013[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "E. Seyhan Semercioğlu": { "first_paragraph": "Erdem Seyhan Semercioğlu (1941 - 7 Kasım 2020), Türk siyasetçi ve eski Malatya Belediye Başkanı.\n" }, "Ediz Hun": { "first_paragraph": "Ediz Hun (22 Kasım 1940,[1] İstanbul), Türk oyuncu[2] ve eski milletvekilidir.\n" }, "Ekrem Barışık": { "first_paragraph": "Ekrem Barışık, (d. 1932, Kütahya, 5 Aralık 2019), Arap asıllı Türk siyasetçi ve belediye başkanı.\n" }, "Engin Güner": { "first_paragraph": "Engin Güner, (d. 3 Aralık 1942, Malatya) Türk siyasetçi ve yönetici.\n" }, "Enis Sülün": { "first_paragraph": "Enis Sülün (1952 - 23 Nisan 2017, Marmaraereğlisi), Türk siyasetçidir.\n" }, "Erkal Etçioğlu": { "first_paragraph": "Erkal Etçioğlu, (d. 14 Mart 1948, Hendek, Sakarya) Türk siyasetçi. Eski Sakarya Büyükşehir Belediyesi başkanı (1984-1989).\n" }, "Erkan Kemaloğlu": { "first_paragraph": "Erkan Kemaloğlu (d. 1938, Bulanık, Muş (Kop)), Türk siyasetçi.\n" }, "Evren Bulut": { "first_paragraph": "Evren Bulut[1] (1940; Keşan, Edirne - 19 Temmuz 2010, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fahir Sabuniş": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Faik Tarımcıoğlu": { "first_paragraph": "Faik Tarımcıoğlu (d. 1944, Bitlis), Türk siyasetçi.\n" }, "Feridun Pehlivan": { "first_paragraph": "Feridun Pehlivan, (d. 1949, Bursa, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ferruh İlter": { "first_paragraph": "Ömer Ferruh İlter (d. 1917, İstanbul - ö. 11 Ekim 1994), Türk siyasetçidir.\n" }, "Gaffar Yakın": { "first_paragraph": "Gaffar Yakın, (d. 1954, Afyonkarahisar), Türk siyasetçidir.\n" }, "Gürbüz Yılmaz": { "first_paragraph": "Gürbüz Yılmaz (d. 1 Haziran 1946, Ordu, Türkiye) Siyasetçi, inşaat mühendisi.\n" }, "Gürol Soylu": { "first_paragraph": "Gürol Soylu (d. 1949, Ardahan) - (ö. 17 Aralık 2007, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "H. Okan Merzeci": { "first_paragraph": "Hüseyin Okan Merzeci (d. 16 Haziran 1939 Mersin - ö. 20 Ekim 1997) Türk siyasetçi. Mersin'in eski belediye başkanlarından.\n" }, "Hakan Şeref Olgun": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Halil Cin": { "first_paragraph": "Halil Cin (d. 1942, Gülnar, Mersin), Türk hukukçu, akademisyen, siyasetçi.\n" }, "Halil Orhan Ergüder": { "first_paragraph": "Halil Orhan Ergüder (d. 1922, İstanbul - ö. 25 Nisan 2010), Türk siyasetçi.\n" }, "Hamdi Özsoy": { "first_paragraph": "Hamdi Özsoy (d. 1951, Dinar, Afyon), Türk siyasetçi.\n" }, "Hamza Albayrak": { "first_paragraph": "Hamza Albayrak (d. 1953, Amasya) Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Adnan Tutkun": { "first_paragraph": "Hasan Adnan Tutkun (d. 1951, Merzifon, Amasya), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Fecri Alpaslan": { "first_paragraph": "Fecri Alpaslan (d. 1950, Ağrı, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Haydar Koyuncu": { "first_paragraph": "Haydar Koyuncu, (d. 1925, Çumra, Konya) - (ö. 1 Aralık 2005), Türk siyasetçi.\n" }, "Hayrettin Elmas": { "first_paragraph": "Hayrettin Elmas (d. 1942, Refahiye, Erzincan), Türk siyasetçi.\n" }, "Hayrettin Uzun": { "first_paragraph": "Hayrettin Uzun (1945, Çubukluosmaniye - 21 Eylül 2000, İstanbul), Türk bürokrat ve eski milletvekili.\n" }, "Hikmet Biçentürk": { "first_paragraph": "Hikmet Biçentürk (d. 1931, Mersin) (ö. 29 Ağustos 2000), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Aksoy (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hüseyin Aksoy (d. 1948, Hamidiye, Eskişehir) Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Avni Kabaoğlu": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Kabaoğlu (d. 1950, Pazar, Rize), Türk siyasetçi ve diş hekimi.\n" }, "Hüseyin Aydın Arvasi": { "first_paragraph": "Hüseyin Aydın Arvasi (d. 1933, İstanbul - ö. 11 Temmuz 2007), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Şen": { "first_paragraph": "Hüseyin Şen (d. 1939, Hopa, Artvin), Türk siyasetçi ve asker.\n" }, "İbrahim Çebi": { "first_paragraph": "İbrahim Çebi (d. 1951, Sürmene, Trabzon), Türk siyasetçi.\n" }, "İbrahim Öztürk (1940 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "İbrahim Öztürk (d. 1940, Kozan), Türk siyasetçidir.\n" }, "İbrahim Yazıcı (siyasetçi)": { "first_paragraph": "İbrahim Yazıcı (28 Ocak 1948, Bursa - 7 Mayıs 2013, Bursa), Türk siyasetçi ve spor yöneticisi ve Bursaspor Kulübü'nün 13. başkanıdır.\n" }, "İdris Arıkan": { "first_paragraph": "İdris Arıkan (1939, Siirt - 9 Mayıs 2001, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "İhsan Bedirhanoğlu": { "first_paragraph": "İhsan Bedirhanoğlu (d. 1921, Muradiye, Van) - (ö. 21 Ağustos 1994), Türk siyasetçi.\n" }, "İhsan Nuri Topkaya": { "first_paragraph": "İhsan Nuri Topkaya (d. 1928, Ordu) - (ö. 22 Temmuz 2015[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "İlker Genlik": { "first_paragraph": "İlker Genlik (1944, Maydos /Çanakkale) Türk bankacı, siyasetçi.\n" }, "İlyas Aktaş": { "first_paragraph": "İlyas Aktaş (1940, Trabzon - 10 Mayıs 2011 Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "İrfan Köksalan": { "first_paragraph": "İrfan Köksalan, (d. 1935, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmail Dayı": { "first_paragraph": "İsmail Dayı (d. 1926, Dursunbey, Balıkesir – ö. 20 Mart 2008[1], Ankara), Yayıncı, Yazar ve Siyasetçi\n" }, "İsmail Sancak (siyasetçi)": { "first_paragraph": "İsmail Sancak, (d. 1954 Köprübaşı, Trabzon), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmail Şengün": { "first_paragraph": "İsmail Şengün (1934, Denizli - 2 Ekim 2008), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmail Üğdül": { "first_paragraph": "İsmail Üğdül (d. 1947, Keşan, Edirne), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmet Ergül": { "first_paragraph": "İsmet Ergül, (d. 1943, Kuşaklı, Mucur, Kırşehir) - (ö. 17 Aralık 2013[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmet Oktay": { "first_paragraph": "İsmet Oktay (d. 1949, Dutpınar, Maden), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmet Tavgaç": { "first_paragraph": "İsmet Tavgaç (d. 1918, Vıçıtırın, (bugünkü Kosova) - ö. 30 Ağustos 2010, Bursa), Türk siyasetçi.\n" }, "Kadir Demir": { "first_paragraph": "Kadir Demir, (d. 1952, Aliçerçi, Ahırlı, Konya), Türk siyasetçi.\n" }, "Kadir Ramazan Coşkun": { "first_paragraph": "Kadir Ramazan Coşkun (d. 1957, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Kadri Altay": { "first_paragraph": "Kadri Altay, (d. 1921, Kesriye – ö. 13 Ocak 2013[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Kamil Tuğrul Coşkunoğlu": { "first_paragraph": "Kamil Tuğrul Coşkunoğlu (d. 1907, Yenişehir - ö. 19 Aralık 1995, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kamran Karaman": { "first_paragraph": "Kamran Karaman (d. 1928, Antakya) - (ö. 4 Haziran 1990), Türk siyasetçi.\n" }, "Orhan Kavuncu": { "first_paragraph": "Orhan Kavuncu (d. 1949, Karataş), Türk siyasetçi.\n" }, "Kaya Opan": { "first_paragraph": "Kaya Opan (1 Temmuz 1936, Sivas - 3 Mart 2016, İzmir[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kemal Karhan": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Karhan (d. 6 Aralık 1924, İzmir, Türkiye - ö. 6 Haziran 2018, İzmir, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kemal Naci Ekşi": { "first_paragraph": "Kemal Naci Ekşi (d. 1948 Arapgir, Malatya), Türk siyasetçi.\n" }, "Kenan Sönmez (1953 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Kenan Sönmez (d. 1953, Hopa, Artvin), Türk siyasetçidir.\n" }, "İlhan Kesici": { "first_paragraph": "Doğru Yol Partisi (2002)\nCumhuriyet Halk Partisi (2007-günümüz)\n" }, "Cem Kozlu": { "first_paragraph": "Cem Kozlu, (d. 1946, İstanbul), Türk siyasetçi, ekonomist, iş insanı.\n" }, "Ledin Barlas": { "first_paragraph": "Ledin Barlas, (d. 1925, Adana) - (ö. 30 Mart 2011), Türk siyasetçi.\n" }, "Levent Mıstıkoğlu": { "first_paragraph": "Levent Mıstıkoğlu, (d. 1956, Antakya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Yıldırım (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Doç. Dr. Ahmet Yıldırım (d. 24 Temmuz 1972, Diyarbakır) Türk siyasetçi.\n" }, "Akın Birdal": { "first_paragraph": "Akın Birdal (d. 2 Ocak 1948, Niğde) Türk siyasetçi. Bir dönem İnsan Hakları Derneği'nin başkanlığını yaptı. 2007 genel seçimlerinde Diyarbakır'dan bağımsız aday oldu ve seçilerek TBMM'ye girdi. Demokratik Toplum Partisi'nin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasının ardından kurulan Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Diyarbakır 23. dönem milletvekilliği yaptı.\n" }, "Mehmet Ali Bul": { "first_paragraph": "Mehmet Ali Bul BDP tarafından 2014 Yerel Seçimleri'nde Tunceli Belediye Başkanlığına aday gösterilmiş ve oyların %42'sini alarak belediye başkanlığı görevine gelmiştir. Eski sendika yöneticisi olan Bul, BDP Tunceli kurucu yöneticilerindendir. Mevcut belediye başkanlığı görevini Eş Başkan sıfatıyla Nurhayat Altun ile idare etmektedir. Evli ve 2 çocuk babasıdır. Mehmet Ali Bul 18.11.2016 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından görevden el çektirilmiştir.\n" }, "Osman Özçelik": { "first_paragraph": "Halkların Demokratik Partisi (2014 - günümüz)\n" }, "Selma Irmak": { "first_paragraph": "25., 26. dönem Hakkari\n" }, "Sevahir Bayındır": { "first_paragraph": "Sevahir Bayındır (d. 1969, Karlıova), Kürt asıllı Türk siyasetçidir.\n" }, "Hakkı Öznur": { "first_paragraph": "Hakkı Öznur (d. 1964, Altındağ), Türk siyasetçi, gazeteci ve yazar.\n" }, "Metin Gündoğdu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Muhsin Yazıcıoğlu": { "first_paragraph": " Milliyetçi Çalışma Partisi(1987-1993) Büyük Birlik Partisi(1993-2009)\n" }, "Selçuk Özdağ": { "first_paragraph": "Ahmet Selçuk Özdağ (d. 7 Ağustos 1958; Keskin), Türk siyasetçi, akademisyen ve eski Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) genel başkan yardımcısı. 13 Eylül 2015 tarihinde genel başkan yardımcılığı görevini üstlenen Özdağ, ilk defa 2011 Türkiye genel seçimlerinde Manisa milletvekili olarak meclise girmiştir. Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde AK Parti Manisa milletvekili olarak tekrar meclise girmiştir. 14 Mayıs 2023 tarihinde gerçekleşen genel seçimde CHP'den milletvekili seçilmiş, 31 Mayıs 2023 günü istifa ederek yemin etmek üzere Gelecek Partisi'ne geçmiştir.\n" }, "Yavuz Ağıralioğlu": { "first_paragraph": "Yavuz Ağıralioğlu (d. 1 Şubat 1972, Çaykara, Trabzon[1]) Türk siyasetçi.\n" }, "Zihni Şahin": { "first_paragraph": "Zihni Şahin, (d. 1954, Bafra) Türk siyasetçi.\n" }, "Faruk Güventürk": { "first_paragraph": "Ömer Faruk Güventürk (1912 Niğde, Osmanlı İmparatorluğu – 16 Ağustos 1992 İstanbul, Türkiye) Türk asker.\n" }, "Rıfat Baykal": { "first_paragraph": "Rıfat Baykal (1924, Cumaovası, İzmir - 9 Haziran 2000), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Cemil Karahan": { "first_paragraph": "Cemil Karahan (d. 1923, Ayancık), (ö. 31 Ekim, 1989), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cevat Odyakmaz": { "first_paragraph": "Ahmet Cevat Odyakmaz (d. 1919, Pazar, Rize ö. 2017), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fethi Doğançay": { "first_paragraph": "Süleyman Fethi Doğançay (1923, Ankara - 6 Kasım 1997, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hacı Ali Cüceoğlu": { "first_paragraph": "Hacı Ali Cüceoğlu, (d. 1924, Görele, Giresun) - (ö. 28 Nisan 2000), Türk siyasetçidir.\n" }, "Halil Özmen": { "first_paragraph": "Halil Özmen (d. 1922, Kırşehir - ö. 2 Temmuz 2001), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmail Hakkı Yılanlıoğlu": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Yılanlıoğlu (d. 1918, Kastamonu - ö. 6 Temmuz 1992), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmet Kapısız": { "first_paragraph": "İsmet Kapısız, (d. 1930, Yozgat) - (ö. 7 Mayıs 2007), Türk siyasetçi.\n" }, "Kadircan Kaflı": { "first_paragraph": "Kadircan Kaflı (d. 1899, Dağıstan) - (ö. 22 Ocak 1969), Türk siyasetçi.\n" }, "Kazım Arar": { "first_paragraph": "Kâzım Arar ya da Mehmet Kazim Arar (d. 1903, Çankırı) - (ö. 26 Ocak 1977), Türk siyasetçi.\n" }, "Kemal Ataman (1909 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Dursun Kemal Ataman (d. 1909, Beyşehir, Konya) - (ö. 22 Ocak 1978), Türk siyasetçidir.\n" }, "Memduh Erdemir": { "first_paragraph": "Memduh Erdemir (d. 1928, Mucur, Kırşehir) - (ö. 16 Eylül 2005), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mulla Ömer Kart": { "first_paragraph": "Mulla Ömer Kart (d. 1900, Yeniceoba, Cihanbeyli, Konya) - (ö. 21 Ocak 1970), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muzaffer Özdağ": { "first_paragraph": "Muzaffer Özdağ (15 Nisan 1933, Kayseri - 6 Şubat 2002, Ankara), aslen Dağıstan-Kumuk kökenli[2][3] Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Nevzat Güngör": { "first_paragraph": "Nevzat Güngör (d. 1925, Eleşkirt) - (ö. 18 Aralık 1971), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nurettin Ok": { "first_paragraph": "Nurettin Ok (1927, Çankırı, Türkiye - 17 Temmuz 2013[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Oğuzdemir Tüzün": { "first_paragraph": "Oğuzdemir Tüzün (d. 1911, Aksaray) - (ö. 23 Ekim 1976), Türk siyasetçidir.\n" }, "Osman Bölükbaşı": { "first_paragraph": "Hacı Osman Bölükbaşı (1913, Mucur - 6 Şubat 2002, Ankara), halk arasında \"Anadolu Fırtınası\" ve \"T(I)RT Osman\" lakaplarıyla tanınan Türk öğretmen ve siyasetçi. 1950, 1954, 1957, 1961, 1965 ve 1969 Türkiye genel seçimlerinde milletvekili olarak meclise girmiştir.\n" }, "Rahmi İnceler": { "first_paragraph": "Rahmi İnceler (d. 1912, Örenköy, Çerkeş, Çankırı - ö. 27 Temmuz 2005), Türk siyasetçi, girişimci.[1]\n" }, "Ramazan Demirsoy": { "first_paragraph": "Ramazan Nafi Demirsoy (d. 1928, Kırşehir), Türk hukukçu, siyasetçi, milletvekili, yazar.\n" }, "Rıza Polat": { "first_paragraph": "Rıza Polat (d. 1927, Ağrı) - (ö. 11 Nisan 1996), Türk siyaset adamı.\n" }, "Şevki Güler": { "first_paragraph": "Şevki Güler, (1924, Emirdağ - 29 Temmuz 2006), Türk siyasetçi.\n" }, "Talat Oğuz": { "first_paragraph": "Talat Oğuz (d. 1919, Midyat, Mardin, ö.25 Ekim 2017) Türk siyasetçidir.\n" }, "Turgut Nizamoğlu": { "first_paragraph": "Turgut Nizamoğlu (d. 1922, Yozgat) - (ö. 14 Haziran 1992), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yusuf Ziya Yücebilgin": { "first_paragraph": "Yusuf Ziya Yücebilgin, (d. 1917, Malatya) - (ö. 19 Ekim 2000), Türk siyasetçidir.\n" }, "Zühtü Pehlivanlı": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Burak Dalgın": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Candan Karlıtekin": { "first_paragraph": "Dr. Candan Karlıtekin (d. 1960, Ankara) Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Celal Mümtaz Akıncı": { "first_paragraph": "Celal Mümtaz Akıncı (d. 31 Ocak 1957; Afyonkarahisar), Türk hukukçu. Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi eski üyesidir.\n" }, "Elif Esen": { "first_paragraph": "Elif Esen (d. 1969, İstanbul) Türk siyasetçi. 2023 Türkiye genel seçimlerinde Demokrasi ve Atılım Partisi'den İstanbul'dan milletvekili seçilmiştir.\n" }, "Evrim Rızvanoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hasan Canpolat": { "first_paragraph": "Hasan Canpolat (d. 1963, Ankara, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Hasan Karal": { "first_paragraph": "Hasan Karal (3 Ocak 1973, Rize), Türk siyasetçi. 2011-2018 yılları arasında AK Parti'den Rize milletvekili olarak görev yapmıştır.\n" }, "İhsan Günaydın": { "first_paragraph": "İhsan Günaydın (d. 1969, Trabzon) Türk akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "İrfan Karatutlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kerem Altun": { "first_paragraph": "Kerem Altun (d. 1 Ocak 1955, Van, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Şanver": { "first_paragraph": "Mehmet Şanver (16 Kasım 1957 – 27 Haziran 2023) Türk asker ve siyasetçi. Eski Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanı.\n" }, "Metin Kaşıkoğlu": { "first_paragraph": "Metin Kaşıkoğlu (d. 1966, Düzce), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Nuri Akbulut": { "first_paragraph": "Mustafa Nuri Akbulut (d. 1957, Erzurum) Türk siyasetçi ve avukat.\n" }, "Müfit Yetkin": { "first_paragraph": "Abdurrahman Müfit Yetkin(d. 1953, Şanlıurfa) Türk siyasetçi.\n" }, "Sadullah Kısacık": { "first_paragraph": "Sadullah Kısacık (d. 1 Ocak 1977; Adana), endüstri mühendisi, siyasetçi.\n" }, "Seda Kaya Ösen": { "first_paragraph": "Seda Kaya Ösen ( d. 1979, İzmir ), Türk siyasetçi, iş insanı. 2023 Türkiye Genel Seçimlerinde Demokrasi ve Atılım Partisi'nden İzmir milletvekili seçilmiştir.[1][2]\n" }, "Seyit Halil Özsoy": { "first_paragraph": "Seyit Halil Özsoy, (d. 1948, Kayseri), Türk siyasetçi.\n" }, "Abbas Gigin": { "first_paragraph": "Abbas Gigin (d. 1920, Artvin Merkez, Artvin - 10 Şubat 2002), Türk siyasetçi ve hekim. \n" }, "Avni Yurdabayrak": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Yurdabayrak (1914, Bursa - 2010[1]), Türk siyaset adamı.\n" }, "Bahri Turgut Okaygün": { "first_paragraph": "Bahri Okaygün[1] (d. 1897, Kalan - ö. 28 Mayıs 1978), Türk siyasetçidir.\n" }, "Baki Erden": { "first_paragraph": "Abdülbaki Erden (1918, Siirt - 5 Mayıs 1992), Türk siyasetçi.\n" }, "Bedri Nedim Göknil": { "first_paragraph": "Bedri Nedim Göknil ya da Bedrettin Göknil[1] (1895, İstanbul - ö. 29 Mayıs 1958), Türk siyasetçidir.\n" }, "Behçet Kayaalp": { "first_paragraph": "Behçet Kayaalp, (1921, Burdur) - (ö. 20 Aralık 1979), Türk siyasetçi.\n" }, "Behzat Bilgin": { "first_paragraph": "Mehmet Behzat Bilgin (1898, Selanik - 14 Kasım 1973), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nihat Bekdik": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Bekir Sıtkı Baykal (1910 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Bekir Sıtkı Baykal (1910, Ulubey, Ordu) - (ö. 29 Eylül 1984), Türk siyaset adamı.\n" }, "Burhan Belge": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Burhan Cahit Morkaya": { "first_paragraph": "Burhan Cahit Morkaya (1892, İstanbul - 20 Ocak 1949), Türk siyaset adamı.\n" }, "Burhanettin Onat": { "first_paragraph": "Hasan Burhanettin Onat[1] (d. 10 Mayıs 1894,[2] Rodos - ö. 14 Aralık 1976, İstanbul[2]), Türk siyasetçi.\n" }, "Cavit Kavurmacıoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Cavit Kavurmacıoğlu (d. 1908, Aksaray) - (ö. 21 Temmuz 1966), Türk siyasetçidir.\n" }, "Celal Boynuk": { "first_paragraph": "Celal Boynuk (d. 1911, İstanbul) - (ö. 21 Mayıs 1964), Türk siyasetçidir.\n" }, "Celal Öncel": { "first_paragraph": "Mahmut Celal Öncel (d. 1919, Şanlıurfa - ö. 18 Aralık 1986), Türk siyasetçi.\n" }, "Celal Ramazanoğlu": { "first_paragraph": "Celal Ramazanoğlu, (d. 1896, Tarsus, Mersin) - (ö. 12 Ağustos 1965), Türk siyasetçi.\n" }, "Celal Türkgeldi": { "first_paragraph": "Abdulkerim Celalettin Türkgeldi[1] (d. 1891, İstanbul - ö. 16 Mayıs 1966), Türk siyasetçi.\n" }, "Cemal Hünal (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Cemal Hünal (1901, Florina - 24 Ocak 1980), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cemal Kıpçak": { "first_paragraph": "Cemal Kıpçak (d. 1905, İstanbul) - (ö 25 Mart 1991), Türk siyaset adamı.\n" }, "Cemal Köprülü": { "first_paragraph": "Ahmet Celalettin Köprülü ya da Cemal Köprülü, (d. 1893, İstanbul) - (ö. 1 Şubat 1979), Türk siyasetçi.\n" }, "Cemal Reşit Eyüboğlu": { "first_paragraph": "Cemal Reşit Eyüboğlu (d. 1906, Akçaabat, Trabzon, Türkiye - ö. 21 Ocak 1988, Ankara, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Cemil Şener": { "first_paragraph": "Cemil Şener (d. 1897 Rodos) - (ö. 3 Ocak 1978), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cevat Köstekçi": { "first_paragraph": "Cevat Köstekçi, (d. 1905, İskilip) - (18 Eylül 1964), Türk siyaset adamı.\n" }, "Cevat Ülkü": { "first_paragraph": "Mehmet Cevat Ülkü, (d. 1913, Pezze (Gazze)) - (ö. 15 Aralık 1998, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Cevdet Öztürk": { "first_paragraph": "Memet Cevdet Öztürk, (d. 1911, Mardin - ö. 8 Ekim 1995), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cevdet San": { "first_paragraph": "Ali Cevdet San (d. 1908, Nizip, Gaziantep) - (ö. 12 Ağustos 1993), Türk siyasetçi.\n" }, "Cevdet Topçu": { "first_paragraph": "Cevdet Topçu, (d. 1914, Amasya) - (ö 15 Haziran 1953), Türk siyaset adamı.\n" }, "Cezmi Türk": { "first_paragraph": "Mehmet Cezmi Türk (d. 1903, İstanbul - ö. 5 Ağustos 1972), Türk siyasetçidir.\n" }, "Dağıstan Binerbay": { "first_paragraph": "Dağıstan Binerbay (d. 1902, Bala, Ankara) - (ö 18 Ekim 1970), Türk siyaset adamı.\n" }, "Danyal Akbel": { "first_paragraph": "Danyal Akbel, (d. 1901, İstanbul – ö. 28 Haziran 1981), Türk siyasetçi, Spor yöneticisi Beşiktaş Jimnastik Kulübü'nün 14. başkanıdır.\n" }, "Doğan Köymen": { "first_paragraph": "Arif Doğan Köymen (d. 1901, Alucra, Giresun - ö. 22 Şubat 1992), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ekrem Cenani": { "first_paragraph": "Ekrem Cenani (d. 1901, Gaziantep) - (ö. 30 Temmuz 1994), Türk siyasetçi.\n" }, "Ekrem Ocaklı": { "first_paragraph": "Ekrem Ocaklı (d. 1914, Bayburt) - (ö. 4 Temmuz 1977), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ekrem Yıldız (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ekrem Yıldız (d. 1911, Kığıbuhan) - (ö. 3 Mayıs 1993), Türk siyasetçidir.\n" }, "Emin Develioğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Emin Develioğlu (d. 1899, Develi, Kayseri) - (ö. 9 Mayıs 1971), Türk siyasetçidir.\n" }, "Emin Sazak": { "first_paragraph": "Mehmet Emin Sazak[1] (d. 1882, Sazak, Mihalıçcık, Eskişehir - ö. 21 Ocak 1960), Türk siyasetçidir.\n" }, "Emrullah Nutku": { "first_paragraph": "Mehmet Emrullah Nutku (d. 1901, İstanbul - ö. 19 Nisan 1980), Türk siyasetçi.\n" }, "Enis Akaygen": { "first_paragraph": "Mehmed Enis Akaygen (13 Mayıs 1880, Filibe - 15 Ocak 1956, İstanbul), Türk diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Enver Adakan": { "first_paragraph": "Mustafa Enver Adakan, (d. 1896, Girit) - (ö. 17 Şubat 1984), Türk siyasetçidir.\n" }, "Enver Batumlu": { "first_paragraph": "Mahmut Enver Batumlu (d. 1917, Adana) - (ö. 11 Kasım 2005), Türk siyasetçi.\n" }, "Enver Karan": { "first_paragraph": "Hüseyin Enver Karan, (d. 1894, İstanbul - ö. 2 Haziran 1956), Türk siyasetçidir.\n" }, "Enver Yaşar Yazıcı": { "first_paragraph": "Enver Yaşar Yazıcı (d. 1916, Antalya) - (ö 28 Eylül 1979), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ercüment Damalı": { "first_paragraph": "Ercüment Hurrem Damalı, (d. 1914, Boyabat, Sinop) - (ö. 16 Ağustos 1999), Türk siyasetçi.\n" }, "Ertuğrul Çolak": { "first_paragraph": "Ertuğrul Çolak (d. 1919, İstanbul - ö. 17 Haziran 2004), Türk siyasetçi.\n" }, "Esat Mahmut Karakurt": { "first_paragraph": "Esat Mahmut Karakurt (1902, İstanbul - 15 Temmuz 1977, İstanbul), özellikle \"Kadın İsterse\" adlı romanıyla bilinen Türk yazardır.\n" }, "Eyüp Doğan": { "first_paragraph": "Eyüp Doğan (d. 1920, Şavşat, Artvin - 4 Eylül 1985), Türk siyasetçi ve hekim.\n" }, "Eyüp Şahin": { "first_paragraph": "Eyüp Şahin (d. 1892, Aydın) - (ö. 4 Ağustos, 1954), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fahrettin Köşkeroğlu": { "first_paragraph": "Fahrettin Köşkeroğlu ya da Fahrettin Köşgeroğlu (1912, Kayseri - 12 Mayıs 1974), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fahri Belen": { "first_paragraph": "Mehmet Fahrettin Belen[2] (1893, Bolu - 15 Temmuz 1975, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Faik Ocak": { "first_paragraph": "Faik Ocak (1906 Balıkesir - 31 Temmuz 1962), Türk siyasetçidir.\n" }, "Faik Üstün": { "first_paragraph": "Mehmet Faik Üstün (1884, Milas, Muğla - 2 Ekim, 1966), Türk siyasetçidir.\n" }, "Faruk Çöl": { "first_paragraph": "Ömer Faruk Çöl (1904, Amasya - 4 Şubat 1965), Türk siyasetçi.\n" }, "Faruk İlker": { "first_paragraph": "Faruk İlker (1916, Afyonkarahisar - 20 Ağustos 1996), Türk siyasetçi.\n" }, "Faruk Nafiz Çamlıbel": { "first_paragraph": "Ahmet Faruk Çamlıbel[2] (18 Mayıs 1898, İstanbul - 8 Kasım 1973, İstanbul), Türk bir şair, siyasetçi, öğretmendi.\n" }, "Fatin Dalaman": { "first_paragraph": "Mehmet Fatin Dalaman, (1909, Antalya - 5 Aralık 1961), Türk siyasetçidir.\n" }, "Feridun Ayalp": { "first_paragraph": "Mustafa Ferudun Ayalp (1916, Birecik - 30 Mayıs 1979), Türk siyasetçi.\n" }, "Feridun Ergin": { "first_paragraph": "Feridun Kemal Ergin (1917, İstanbul - 18 Ekim 2008), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ferit Ecer": { "first_paragraph": "Ahmet Ferit Ecer (1897, Niğde - 10 Aralık 1974, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Ferit Tüzel": { "first_paragraph": "Ferit Tüzel, (d. 1909, Balıkesir) - (ö. 18 Temmuz 1992), Türk siyasetçi.\n" }, "Fethi Mahramlı": { "first_paragraph": "Fethi Mahramlı, (d. 1915, Tekirdağ) - (ö. 29 Haziran 1972), Türk siyasetçi.\n" }, "Fethullah Taşkesenlioğlu": { "first_paragraph": "Fethullah Taşkesenlioğlu, (d. 1919, Erzurum) - (ö. 22 Nisan 1979), Türk siyasetçi.\n" }, "Feyzi Boztepe": { "first_paragraph": "Ahmet Feyzi Boztepe (d. 1909, Ordu) - (ö. 14 Ocak 1982), Türk siyasetçi.\n" }, "Fikret Filiz": { "first_paragraph": "Fikret Filiz (1905, Sivas-22 Kasım 1971), Türk siyasetçi.\n" }, "Fikret Karabudak": { "first_paragraph": "Mustafa Fikret Karabudak (d. 1893, Çal) - (ö. 8 Ekim 1952), Türk siyasetçi.\n" }, "Fikri Apaydın": { "first_paragraph": "Fikri Apaydı (d. 1905, Diyarbakır - ö. 7 Ocak 1970) Türk siyaset adamı.\n" }, "Fikri Karanis": { "first_paragraph": "Fikri Karanis[1] (1926, Vakfıkebir, Trabzon - 26 Ekim 1996), Türk siyasetçi.\n" }, "Fikri Şen": { "first_paragraph": "Fikri Şen (d. 1900, Alaçam, Samsun) - (ö. 26 Şubat 1971), Türk siyasetçidir.\n" }, "Firuz Kesim": { "first_paragraph": "Hasan Feruz Kesim (Firuz Kesim), (d. 1882, Selanik) - (ö. 14 Ağustos 1976), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fuat Alpkartal": { "first_paragraph": "Fuat Alpkartal, (d. 1902, İstanbul) - (ö. 18 Nisan 1978), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fuat Hulusi Demirelli": { "first_paragraph": "Fuat Hulusi Demirelli (d. 1877, İstanbul - ö. 23 Kasım 1955), Türk siyasetçidir.\n" }, "Fuat Nizamoğlu": { "first_paragraph": "Fuat Nizamoğlu, (d. 1917, Yozgat) - (ö. 27 Aralık 1988), Türk siyasetçi.\n" }, "Fuat Seyhun": { "first_paragraph": "Fuat Seyhun (d. 1917, Uzunköprü, Edirne - ö 29 Ekim 1970), Türk siyaset adamı.\n" }, "Fuat Zincirkıran": { "first_paragraph": "Mehmet Fuat Zincirkıran, (1897, İstanbul - 1 Aralık 1958), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Füruzan Tekil": { "first_paragraph": "Furuzan Ferdi Tekil[1] (d. 1915, İstanbul - ö. 28 Temmuz 1994), Türk siyaset adamı.\n" }, "Galip Deniz (1881 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Galip Deniz (d. 1881, İnebolu, Kastamonu) - (ö. 6 Ekim 1953), Türk siyasetçi.\n" }, "Galip Kınoğlu": { "first_paragraph": "Abdullah Galip Kınoğlu[1] (d. 1898, Kilis - ö. 28 Ekim 1985), Türk siyasetçi.\n" }, "Gazi Yiğitbaşı": { "first_paragraph": "Gazi Yiğitbaşı (d. 1898 Bolvadin, Afyon - ö. 12 Nisan 1961 Yassıada), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Gıyasettin Emre": { "first_paragraph": "Gıyasettin Emre (1910, Muş - 2 Ekim 2008, Konya), Türkiye'nin ilk bağımsız milletvekili.\n" }, "Hacı Ömer Cevheri": { "first_paragraph": "Hacı Ömer Cevheri (1887, Şanlıurfa - 18 Kasım 1952), Türk siyasetçi.\n" }, "Hadi Arıbaş": { "first_paragraph": "Hadi Arıbaş (d. 1889, Aksaray), (ö. 10 Aralık, 1971), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hadi Uzer": { "first_paragraph": "Muharrem Hadi Uzer (d. 1891, Kepsut, Balıkesir) - (ö. 13 Ekim 1978), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hakkı Hilalci": { "first_paragraph": "Hakkı Hilalci (d. 1896, Zonguldak) - (ö 25 Mart 1967), Türk siyaset adamı.\n" }, "Hakkı Kurmel": { "first_paragraph": "Hakkı Kurmel (1923; Develi, Kayseri - 24 Eylül 2021, İstanbul) Türk siyasetçidir.\n" }, "Hakkı Tunaboylu": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Tunaboylu (1895, Rahova - 28 Ekim 1958, İstanbul) Türk asker. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 8. Genelkurmay Başkanı.[1]\n" }, "Halil Atalay": { "first_paragraph": "Halil Atalay (d. 1901, Anamur, Mersin) - (ö. 22 Nisan 1972), Türk siyasetçidir.\n" }, "Halil İmre": { "first_paragraph": "Halil İmre, (d. 1907, Bandırma, Balıkesir) - (ö. 5 Mart 1996), Türk siyasetçi.\n" }, "Halil Turgut": { "first_paragraph": "Halil Turgut (1909, Narlıca, Kulp, Diyarbakır) - 30 Ağustos 1992),[1] Türk siyasetçidir.\n" }, "Bülent Kuşoğlu": { "first_paragraph": "Bülent Kuşoğlu, (7 Ocak 1958, Erzurum) Türk siyasetçi ve bürokrattır.\n" }, "Cemal Enginyurt": { "first_paragraph": "Cemal Enginyurt (d. 9 Nisan 1965, Dedeli), Türk gazeteci, siyasetçi ve Demokrat Parti milletvekili.\n" }, "Doğan Güreş": { "first_paragraph": "P.1947-NK-2\n\n" }, "Faik Tunay": { "first_paragraph": "Faik Tunay (d. 5 Mart 1981, İstanbul) Rumeli Balkan (Boşnak) ve Trabzon kökenli bir ailenin ilk çocuğu. Türk bürokrat ve siyasetçi. 24. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği yapmıştır.[1] Avrupa Konvansiyonu toplantılarına 2002 yılında katılıp bugünkü Avrupa Birliği Anayasasının gençlik ile ilgili maddelerin yazımında katkı sağlamıştır.\n" }, "Hasan Kazdağlı": { "first_paragraph": "Hasan Kazdağlı (d. 1956, Akalan, Acıpayam) Türk akademisyen, eski rektör.\n" }, "Haydar Altıntaş": { "first_paragraph": "Haydar Altıntaş (d. 1952, Balıkesir), Türk iş insanı, siyasetçi. 2023 Türkiye Genel Seçimlerinde Demokrat Parti'den İzmir milletvekili seçilmiştir\n" }, "Necip Kalkan": { "first_paragraph": "Necip Kalkan (d. 23 Nisan 1950, İzmir) Türk siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Nevzat Ceylan": { "first_paragraph": "Nevzat Ceylan (d. 15 Temmuz 1953), Türk siyasetçi ve 25, 26 ve 27. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Ankara milletvekilidir.\n" }, "Niyazi Akdaş": { "first_paragraph": "Mehmet Niyazi Akdaş (d. 14 Haziran 1948[1], İzmir), Türk iş insanı ve 24. Gençlerbirliği Spor Kulübü Başkanı olan spor yöneticisi.\n" }, "Salih Uzun": { "first_paragraph": "Mehmet Salih Uzun (d. 1970, Gölcük, Kocaeli), Türk siyaset bilimci, gazeteci ve politikacı. 2009 yılında kapanan Anavatan Partisi'nin (ANAP) son genel başkanı ve Demokrat Parti'nin (DP) eski genel başkanvekilidir.\n" }, "Serhan Yücel": { "first_paragraph": "Mustafa Serhan Yücel (d. 1967, Kütahya), Türk siyasetçi.\n" }, "Suna Kepolu Ataman": { "first_paragraph": "Suna Kepolu Ataman (d. 1972, Akçeltik, Silvan, Diyarbakır), çiftçi, iş insanı, siyasetçi.\n" }, "Ömer Öcalan": { "first_paragraph": "Ömer Öcalan (d. 1987; Ömerli, Halfeti, Şanlıurfa), Türk siyasetçi ve gazeteci.\n" }, "Cengiz Çiçek": { "first_paragraph": "Cengiz Çiçek (d. 1978; Tunceli), avukat ve siyasetçi.\n" }, "Neriman Ağaoğlu": { "first_paragraph": "Zehra Ağaoğlu[a] (1912,[b] İstanbul[c] - 17 Şubat 1984, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Süleyman Tuncel": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ahmet Sancar Sayın": { "first_paragraph": "Yeni Türkiye Partisi (2002)\n" }, "Ayşe Jale Ağırbaş": { "first_paragraph": "Cumhuriyet Halk Partisi (2007 Seçimlerinde)\n" }, "Bülent Hasan Tanla": { "first_paragraph": "Bülent Hasan Tanla (1946 İstanbul Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cafer Tufan Yazıcıoğlu": { "first_paragraph": "Cafer Tufan Yazıcıoğlu (d. 1 Ekim 1951, Kargı), Türk siyasetçidir.\n" }, "Celal Kürkoğlu": { "first_paragraph": "Celal Kürkoğlu, (d. 1954, Adıyaman), Türk siyasetçidir.\n" }, "Çetin Bilgir": { "first_paragraph": "Çetin Bilgir (d. 1961, Sivas), Türk siyasetçidir.\n" }, "Eyüp Doğanlar": { "first_paragraph": "Eyüp Doğanlar (d. 1943, Niğde), Türk siyasetçi.\n" }, "Doğan Taşdelen": { "first_paragraph": "Mehmet Doğan Taşdelen[1] (d. 18 Ağustos 1949,[1] Elazığ - ö. 11 Temmuz 2020, Bodrum, Muğla[2]), Türk siyasetçi.\n" }, "Edip Özgenç": { "first_paragraph": "Edip Özgenç (d. 1945, Tarsus, Mersin), Türk siyasetçidir.\n" }, "Zeki Eker": { "first_paragraph": "Zeki Eker (d. 1956; Muş), Kürt asıllı Türk siyasetçi. Demokratik Sol Parti’den XXI. dönem Muş milletvekilliği yapmıştır.[1] Milletvekilliği yaptığı dönemde TBMM Başkanlık Divanı idare amirliği görevinde bulunmuştur. Türkiye’nin en köklü aşiretlerinden biri olan Badıkan Aşireti'nin lideridir. Aşiretinin kökleri Mervânîler’in kurucusu olan (Bad)’a dayanmaktadır. Muşspor Futbol Kulübü (1990-1991) sezonunda şampiyonluğa tarihinde sadece bir kez Zeki Eker’in başkanlığı döneminde ulaşmıştır.\n" }, "Emin Karaa": { "first_paragraph": "Emin Karaa (d. 1946, Kütahya, Türkiye) Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Erdal Kesebir": { "first_paragraph": "Erdal Kesebir (d. 1955; Uzunköprü, Edirne), Türk siyasetçidir.\n" }, "Erol Karan": { "first_paragraph": "Erol Karan (d. 1953, Devrek), Türk siyasetçidir.\n" }, "Erol Tuncer (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Erol Tuncer (d. 1938, Bayburt), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ertuğrul Kumcuoğlu": { "first_paragraph": "Ertuğrul Kumcuoğlu (1938, Sultanhisar, Türkiye), Türk maliyeci, iktisatçı, diplomat ve siyasetçidir.\n" }, "Faruk Demir": { "first_paragraph": "Faruk Demir[1](d. 1963, Hanak, Ardahan, Türkiye), Türk sanatçı, siyasetçi ve Ardahan belediye başkanı.\n" }, "Gökhan Çapoğlu": { "first_paragraph": "Gökhan Çapoğlu, (d. 30 Ekim 1956, Diyarbakır), Türk siyasetçi.\n" }, "Gürbüz Evren": { "first_paragraph": "Gürbüz Evren Erzurum, Pasinler doğumludur. İlk, orta ve lise eğitimini Ankara'da tamamladı. Ankara Gazi Lisesi'ni bitirdikten sonra yükseköğrenim için Fransa'ya giden Evren, Paris VIII Üniversitesi'nde Siyaset Sosyolojisi eğitimi gördü. Evren daha sonra Paris X Nanterre-La Défense Üniversitesi'nde Kent Planlama ve Bölgesel Kalkınma Bölümünü bitirdi. Aynı üniversitede lisansüstü eğitimini tamamlayan Gürbüz Evren 1998'de Türkiye'ye döndü. Ankara Üniversitesi'nde 4 yıl öğretim görevlisi olarak çalışan Evren, TRT İnt'te yayınlanan 'Memleket Saati' adlı programda 2 yıl Dış Politika yorumcusu olarak, TRT Türkiye'nin Sesi Radyosu'nda yayınlanan 'Enine Boyuna' adlı programda ise 1 yıl sunucu olarak görev yaptı.\n" }, "Halit Dikmen": { "first_paragraph": "Yeni Türkiye Partisi\n" }, "Hasan Akgün": { "first_paragraph": "Hasan Akgün (d. 1957, Güney, Giresun), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Basri Eler": { "first_paragraph": "Hasan Basri Eler (d. 1944, Keşan, Edirne), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Macit": { "first_paragraph": "Hasan Macit (d. 1953, Kozluca), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hilmi Develi": { "first_paragraph": "Hilmi Develi (d. 1949, Polatlı, Ankara) Türk siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "Hüseyin Mert": { "first_paragraph": "Hüseyin Mert, (d. 18 Haziran 1961, Üsküdar) Türk siyasetçi.\n" }, "İbrahim Arslan": { "first_paragraph": "İbrahim Arslan (d. 1964, Odunpazarı, Eskişehir) Türk siyasetçidir.\n" }, "İbrahim Yavuz Bildik": { "first_paragraph": "İbrahim Yavuz Bildik, (d. 1952, Sarıkamış), Türk siyasetçidir.\n" }, "İsmet Vursavuş": { "first_paragraph": "Adana İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi\n" }, "Mehmet Aydın (1929 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Aydın (d. 1929, Şumnu, Bulgaristan - 11 Mart 2015[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Büyükyılmaz": { "first_paragraph": "Mehmet Büyükyılmaz (d. 1950, Kozan), Türk siyaset adamı.\n" }, "Mehmet Cengiz Güleç": { "first_paragraph": "Mehmet Cengiz Güleç, (d. 1948, Şarkışla, Sivas, Türkiye), Türk siyasetçi ve doktor.\n" }, "Mehmet Mail Büyükerman": { "first_paragraph": "Mehmet Mail Büyükerman, (1928, Gebze - 27 Nisan 2021, Eskişehir), Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Mehmet Özcan (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Özcan (d. 1949, Kayaköy, Ödemiş, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muammer Aydın (1953 doğumlu hukukçu)": { "first_paragraph": "Muammer Aydın (d. 9 Haziran 1953, Kadırga, İstanbul), Türk Avukat, Hukukçu, Siyasetçi, İstanbul Barosu[1] eski başkanı, Demokratik Sol Parti[2] Eski Genel Başkan Yardımcısı ve Doğru Parti Genel Başkan Yardımcısı.\n" }, "Muhammed Rıza Yalçınkaya": { "first_paragraph": "Muhammet Rıza Yalçınkaya (d. 23 Kasım 1955, Zonguldak, Türkiye), Türk siyasetçi ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Bartın milletvekili. İlk defa 2007 Türkiye genel seçimleri'nde CHP Bartın milletvekili olarak meclise girdi. Milletvekili seçilmeden önce 1999 yılında Bartın Belediye Başkanlığına seçildi ve iki dönem bu görevi yürüttü.\n" }, "Muhammet Turhan İmamoğlu": { "first_paragraph": "Muhammet Turhan İmamoğlu (d.1960, Rize, Fındıklı) Türk siyasetçi. Üniversite Mezunudur. 1994 yılında CHP'den Eminönü Belediye Başkan adayı olmuştur. TBMM 21. Dönem DSP Kocaeli Milletvekilidir.[1] 2000 yılında Cumhurbaşkanlığı'na adaylığını koymuş, Meclis Başkanlık Divanı adaylığını onaylamasıyla beraber en genç Cumhurbaşkanı adayı olmuştur. Mecliste seçim turları başlamadan adaylıktan kendi isteği çekilmiştir.[2]\n" }, "Mustafa Bozbey": { "first_paragraph": "Mustafa Bozbey (15 Ocak 1962) Türk mühendis ve siyasetçi. Eski Nilüfer Belediye Başkanı. Side isminde bir kız çocuğu babasıdır. İlkokulu Özlüce İlkokulu’nda, orta ve lise öğrenimini Bursa Cumhuriyet Lisesi'nde tamamladı. Yüksek Öğrenimini 1980 yılında girdiği Anadolu Üniversitesi'nde gördü. Mühendislik Mimarlık Fakültesi-İnşaat Mühendisliği Bölümünü 1984 yılında başarıyla bitirdi. Aynı okulda yüksek lisans öğrenimini yaparak \"İnşaat Yüksek Mühendisi\" olarak mezun oldu. Mustafa Bozbey 30 Kasım 2014 tarihinde hayatını Seden Bozbey (Baştimur) ile birleştirdi.[1]\n" }, "Mustafa Sarıgül": { "first_paragraph": "Mustafa Sarıgül (15 Kasım 1956, İliç, Erzincan), Türk iş insanı ve siyasetçidir. 1999-2014 yılları arasında İstanbul'un Şişli ilçesinin belediye başkanlığını yaptı. 23 Haziran 2023'e kadar 17 Aralık 2020'de kurduğu Türkiye Değişim Partisi'nin genel başkanlığı görevini üstlendi.\n14 Mayıs 2023 itibarıyla Cumhuriyet Halk Partisi Erzincan milletvekilidir.\n" }, "Mustafa Vural": { "first_paragraph": "Mustafa Vural, (d. 1953, Finike, Antalya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mücahit Pehlivan": { "first_paragraph": "Mücahit Pehlivan, (d. 20 Haziran 1963, Ankara - ö. 2 Eylül 2020, Ankara[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Namık Kemal Atahan": { "first_paragraph": "Namık Kemal Atahan (d. 1946, Antakya) - (ö. 10 Kasım 2001), Türk avukat ve siyaset adamı.\n" }, "Necati Albay": { "first_paragraph": "Necati Albay (d. 1940, Seyitgazi, Eskişehir), Türk siyasetçi.\n" }, "Necdet Tekin": { "first_paragraph": "Necdet Tekin (1947, Pınarhisar Kırklareli, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Numan Gültekin": { "first_paragraph": "Yeni Türkiye partisi\n" }, "Nural Karagöz": { "first_paragraph": "Nural Karagöz (d. 1953, Kumrular), Türk kuyumcu ve siyasetçidir.\n" }, "Oğuz Aygün": { "first_paragraph": "Oğuz Aygün (d. 1933, Ankara Türkiye - ö. 17 Ocak 2013, Ankara Türkiye ), Türk siyasetçidir.\n" }, "Osman Kılıç (1955 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Osman Kılıç, (d. 1955, Bulancak, Giresun; ö. 23 Şubat 2023, Eyüpsultan, İstanbul[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Piriştina": { "first_paragraph": "Ahmet Piriştina[1] (8 Nisan 1952, Buca, İzmir - 15 Haziran 2004, İzmir), Türk siyasetçi. 1999 ve 2004 yılları arasında İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevini sürdürmüştür.[2]\n" }, "Sema Pişkinsüt": { "first_paragraph": "Sema Pişkinsüt (d. 3 Eylül 1952, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Rıdvan Budak": { "first_paragraph": "Rıdvan Budak, (d. 1950, Tercan, Erzincan, Türkiye), Türk sendikacı ve siyasetçi.\n" }, "Sadık Kırbaş": { "first_paragraph": "Sadık Kırbaş, (d. 1944, Çanakkale Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sebahat Vardar": { "first_paragraph": "Sebahat Vardar (1943, Göynücek, Amasya) Türk siyasetçidir. 21. dönem Bilecik milletvekilidir.[1]\n" }, "Cemil Şeboy": { "first_paragraph": "Cemil Şeboy (d. 1953, Buca), Türk mimar ve siyasetçidir.\n" }, "Seyit Torun": { "first_paragraph": "Seyit Torun (d. 1 Şubat 1968[1], Ulubey, Ordu), Türk iktisatçı, iş insanı ve siyasetçi. Ordu'nun eski belediye başkanı, 25., 26. ve 27. Dönem Ordu milletvekilidir.\n" }, "Sibel Suiçmez": { "first_paragraph": "Sibel Suiçmez (d. 1964, Ankara) Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Süleyman Yağız": { "first_paragraph": "2007 – İstanbul\n" }, "Şadan Şimşek": { "first_paragraph": "Şadan Şimşek (d. 1968; Uzunköprü, Edirne), Türk siyasetçi.\n" }, "Şenel Kapıcı": { "first_paragraph": "Şenel Kapıcı, (d. 1946, Fatsa, Ordu) - (ö. 5 Haziran 2013[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Tamer Kanber": { "first_paragraph": "1999 – Balıkesir\n" }, "Tunay Dikmen": { "first_paragraph": "Tunay Dikmen, (d. 1963, Milas, Muğla), Türk siyasetçi.\n" }, "Uluç Gürkan": { "first_paragraph": "Halis Uluç Gürkan[1] (d. 5 Kasım 1945, Şanlıurfa), eski milletvekili ve ODTÜ'de öğretim görevlisidir. TBMM başkanvekilliği yapmıştır. Çeşitli medya organlarında gazetecilik deneyimi vardır. Halen Atılım Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Yıldıray Sapan": { "first_paragraph": "Yıldıray Sapan, (d. 20 Kasım 1967, Kars) Türk siyasetçi.\n" }, "Yücel Erdener": { "first_paragraph": "Yücel Erdener (d. 1941, Maçka, Trabzon - 7 Mayıs 2020), Türk siyasetçi ve ziraat mühendisi.\n" }, "Yüksel Aksu (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Yüksel Aksu (d. 19 Aralık 1954 Ardanuç, Artvin, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Sezal Özbek": { "first_paragraph": "Ahmet Sezal Özbek, (d. 1949, Lüleburgaz, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Şeref Erdem": { "first_paragraph": "Ahmet Şeref Erdem (1944, Kuşbaba, Bucak, Burdur - 2 Aralık 2001), Türk siyasetçi.\n" }, "Ahmet Uncu": { "first_paragraph": "Ahmet Uncu, (1945, Kahramanmaraş, - 11 Aralık 2020) Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Ayhan Çetin": { "first_paragraph": "Ali Ayhan Çetin (d. 1946, Çorum), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Eser": { "first_paragraph": "Ali Eser (d. 1939 Vezirköprü, Samsun), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Günaydın": { "first_paragraph": "Ali Günaydın (d. 1948 Yeşildağ, Beyşehir, Konya) Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Mazhar Haznedar": { "first_paragraph": "Ali Mazhar Haznedar (1925, Ordu - 6 Şubat 2019, Ankara), Türk siyaset adamı.\n" }, "Ali Osman Sönmez": { "first_paragraph": "Ali Osman Sönmez (1926, Mestanlı, Bulgaristan - 12 Ekim 2001), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Uzun": { "first_paragraph": "Ali Uzun (1947, Sürmene, Trabzon), 19. Dönem TBMM Zonguldak DYP milletvekili.\n" }, "Ayvaz Gökdemir": { "first_paragraph": "Ayvaz Gökdemir (1942, Gaziantep - 19 Nisan 2008, Ankara), Türk siyasetçi, eski devlet bakanı ve eski milletvekili. Ayvaz Gökdemir, TBMM'de 19. Dönem Gaziantep, 20. Dönem Kayseri, 21. Dönem Erzurum Milletvekilliği ve 50. 51. 52. ve 53. Cumhuriyet Hükûmetleri'nde devlet bakanlığı yapmıştır.[1] \"Komando Ayvaz\" olarak da anılır.[2]\n" }, "Baki Durmaz": { "first_paragraph": "Baki Durmaz (1936; Dağılgan, Emirdağ, Afyonkarahisar - 27 Ağustos 2021, Ankara) Türk siyasetçidir.\n" }, "Cafer Sadık Keseroğlu": { "first_paragraph": "Cafer Sadık Keseroğlu (d. 1940, Gerze, Sinop, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cemal Alişan": { "first_paragraph": "Cemal Alişan (d. 1951 Çarşamba, Samsun), Türk siyasetçidir.\n" }, "Demir Berberoğlu": { "first_paragraph": "Demir Berberoğlu, (d. 1953, Ankara, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Erdoğan Sezgin": { "first_paragraph": "Erdoğan Sezgin, (d. 1944, Alaçam, Samsun – ö. 7 Ocak 2012[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ergun Özdemir": { "first_paragraph": "Ergun Özdemir (1944, Giresun - 2022), Türk siyasetçi.\n" }, "Ergun Özkan": { "first_paragraph": "Ergun Özkan (d. 1932, Niğde) - (ö. 19 Aralık 2004), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ertekin Durutürk": { "first_paragraph": "Ertekin Durutürk (d. 1950, Yalvaç, Isparta), Türk siyasetçidir.\n" }, "Faris Özdemir": { "first_paragraph": "Faris Özdemir (d. 3 Şubat 1955, Batman), Kürt asıllı eski Türkiye Cumhuriyeti milletvekili ve siyasetçi\n" }, "Hacı Filiz": { "first_paragraph": "Hacı Filiz (d. 1950, Battalobası, Balışeyh, Kırıkkale), Türk siyaset adamı.\n" }, "Halil İbrahim Artvinli": { "first_paragraph": "Halil İbrahim Artvinli (d. 1953, İzmit, Kocaeli), Türk siyasetçi ve sanayici.\n" }, "Halil Yıldız": { "first_paragraph": "Halil Yıldız (d. 1952, Sütçüler) - (ö. 26 Şubat 2013[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hannan Özüberk": { "first_paragraph": "Hannan Özüberk (d. 1931, Kilis) - (ö. 14 Mayıs 2018, Gaziantep), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Namal": { "first_paragraph": "Hasan Namal (d. 1944, Serik, Antalya), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Peker": { "first_paragraph": "Hasan Peker (d. 1960, Çorlu, Tekirdağ), Türk siyasetçi.\n" }, "Haydar Baylaz": { "first_paragraph": "Haydar Baylaz, (d. 1946, Bingöl) - (ö. 23 Ağustos 1998), Türk siyasetçi.\n" }, "Hayri Doğan": { "first_paragraph": "Hayri Doğan (1950; Basırlı, Alanya, Antalya - 12 Nisan 2016), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Balyalı": { "first_paragraph": "Hüseyin Balyalı (d. 10 Temmuz 1942, Balıkesir, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "İbrahim Demir (siyasetçi)": { "first_paragraph": "İbrahim Demir (d. 1950, Serik, Antalya),Türk siyasetçi.\n" }, "İlyas Yılmazyıldız": { "first_paragraph": "1999 – Balıkesir\n" }, "İrfan Demiralp": { "first_paragraph": "İrfan Demiralp, (d. 1950, Havza, Samsun), Türk siyasetçidir.\n" }, "İrfettin Akar": { "first_paragraph": "İrfettin Akar (d. 1946, Avşar, Milas, Muğla), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmail Hakkı Amasyalı": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Amasyalı (d. 1942, Adapazarı), Türk politikacı.\n" }, "İsmail Kalkandelen": { "first_paragraph": "İsmail Kalkandelen (d. 1935, Kalkandelen), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmail Köse": { "first_paragraph": "İsmail Köse (d. 1941, Erzurum, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kadir Bozkurt": { "first_paragraph": "Kadir Bozkurt (d. 1958, Sinop - ö. 6 Aralık 2003, Sinop), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kemal Çelik (1956 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Kemal Çelik, (1956 Karadayı Köyü,Serik, Antalya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kemal Kabataş": { "first_paragraph": "Kemal Kabataş (1947, Kavak, Samsun), Türk siyasetçidir.\n" }, "Latif Sakıcı": { "first_paragraph": "Latif Sakıcı (d. 1934, Ödemiş, İzmir), Türk siyasetçi.\n" }, "Mahmut Duyan": { "first_paragraph": "Mahmut Duyan (d. 1955, Yukarıtumuk, Mardin), Türk siyasetçi.\n" }, "Mahmut Nedim Bilgiç": { "first_paragraph": "Mahmut Nedim Bilgiç, (d. 1943, Adıyaman) Türk siyasetçidir.\n" }, "Mahmut Öztürk": { "first_paragraph": "Mahmut Öztürk (d. 1950, Aksaray), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Abdurrezak Ceylan": { "first_paragraph": "Mehmet Abdurrezak Ceylan, (d. 1951, Kurtalan, Siirt) - (ö. 29 Mart 1989), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Ali Yavuz (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Ali Yavuz (d. 1949, Çumra, Konya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Arif Atalay": { "first_paragraph": "Mehmet Arif Atalay, (1929, Besni, Adıyaman - 16 Mayıs 2011, İstanbul[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Baysarı": { "first_paragraph": "Mehmet Baysarı (1941, Elmalı, Antalya - 29 Ocak 2023, Antalya) Türk siyasetçidir. Doğru Yol Partisi Antalya 21. dönem milletvekilidir.[1] 29 Ocak 2023 tarihinde Antalya'da öldü.[2]\n" }, "Mehmet Cemal Öztaylan": { "first_paragraph": "Mehmet Cemal Öztaylan (d. 25 Kasım 1954, Bandırma, Balıkesir), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Çakıroğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Çakıroğlu (d. 1945, Of, Trabzon), Türk siyasetçi ve inşaat mühendisi.\n" }, "Mehmet Fevzi Şıhanlıoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Fevzi Şıhanlıoğlu (d. 1945, Viranşehir, Şanlıurfa - ö. 30 Ocak 2001, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Korkmaz": { "first_paragraph": "Mehmet Korkmaz (d. 1949 Kütahya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Özkaya": { "first_paragraph": "Mehmet Özkaya (1928, Nizip, Gaziantep - 4 Eylül 2020) Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Sabri Güner": { "first_paragraph": "Mehmet Sabri Güner (d. 1949, Kağızman), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Sedat Aloğlu": { "first_paragraph": "M. Sedat Aloğlu, (d. 1950, İstanbul), Türk İş İnsanı ve siyasetçi.\n" }, "Mikail Aydemir": { "first_paragraph": "Mikail Aydemir, (d. 1933, Göle - ö. 2019, Balıkesir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muhammet Sadık Avundukluoğlu": { "first_paragraph": "Muhammet Sadık Avundukluoğlu; (d. 1948 Keskin, Kırıkkale, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Murat Akın (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Murat Akın, (d. 1954, Ortaköy, Aksaray), Türk siyasetçi.\n" }, "Murat Sökmenoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Murat Sökmenoğlu (d. 31 Ağustos 1945,[1] Üsküdar,[2] İstanbul, Türkiye - ö. 20 Haziran 2014, Ankara), Türk siyasetçidir. Hatay Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen'in oğludur.\n" }, "Mustafa Haluk Müftüler": { "first_paragraph": "Mustafa Haluk Müftüler, (d. 1941, Denizli) - (ö. 20 Kasım 2013, Denizli[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Kemal Aykurt": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Aykurt (d. 1940 Tavas) Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Küpeli": { "first_paragraph": "Mustafa Küpeli, (d. 1951, Adana), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Tosun Çorapçıoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Tosun Çorapçıoğlu (d. 1929 Susurluk - ö. 21 Aralık 2006) Türk siyasetçi.\n" }, "Muzaffer Arıkan (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Muzaffer Arıkan (d. 1947, Midyat, Mardin, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Muzaffer İlhan": { "first_paragraph": "Muzaffer İlhan (d. 1943, Köşk, Aydın), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nabi Sabuncu": { "first_paragraph": "Nabi Sabuncu (d. 1943, Kandiye/Girit), Türk siyasetçi.\n" }, "Nazmi Çiloğlu": { "first_paragraph": "Nazmi Çiloğlu (d. 1943, Akçakoca, Düzce), Türk siyasetçi ve sanayici.\n" }, "Necati Yöndar": { "first_paragraph": "Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi\n" }, "Necmettin Dede": { "first_paragraph": "Necmettin Dede, (d. 1940, Muş), Türk siyasetçidir.\n" }, "Necmi Hoşver": { "first_paragraph": "Necmi Hoşver (d. 6 Mart 1943, Çilimli, Düzce), Türk siyasetçi.\n" }, "Nevfel Şahin": { "first_paragraph": "Nevfel Şahin (d. 1953, Çeltik), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nevzat Çobanoğlu": { "first_paragraph": "Nevzat Çobanoğlu (d. 1932, Malatya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nevzat Köse": { "first_paragraph": "Nevzat Köse, (d. 25 Ocak 1953, Aksaray), Türk siyasetçi.\n" }, "Nurettin Tokdemir": { "first_paragraph": "Nurettin Tokdemir, (1942, Reyhanlı, Hatay - 15 Ağustos 2018, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Orhan Şendağ": { "first_paragraph": "Orhan Şendağ, (d. 1943, Adana), Türk siyasetçidir.\n" }, "Osman Özbek (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Osman Nuri Özbek (3 Nisan 1923 – 25 Eylül 2012) Türk siyasetçidir.\n" }, "Osman Seyfi": { "first_paragraph": "Osman Seyfi (d. 1948, Köşektaş, Hacıbektaş, Nevşehir), Türk siyasetçi.\n" }, "Ömer Şeker": { "first_paragraph": "Ömer Şeker, (d. 1923, Ortaca köyü, Akşehir, Konya) - (ö. 1 Mart 1999), Türk siyasetçi.\n" }, "Önder Baysoy": { "first_paragraph": "Önder Baysoy, (d. 1946, Trabzon - ö. 12 Mart 2007, İzmir), Türk iş adamı, siyasetçi, Karşıyaka SK eski Başkanı ve DYP eski yöneticisi.\n" }, "Önol Şakar": { "first_paragraph": "Önol Şakar (d. 1935, Manisa - ö. 5 Ocak 2016, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ramazan Gül": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İskender Bayhan": { "first_paragraph": "İskender Bayhan, Emek Partisi İstanbul milletvekilidir. 14 Mayıs 2023 genel seçimlerinde Emek ve Özgürlük İttifakı'nın bileşeni olan Emek Partisi'nin Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi listelerinden aday göstermesiyle İstanbul 3. bölge milletvekili seçildi.[1][2]\n" }, "Sevda Karaca Demir": { "first_paragraph": "Sevda Karaca Demir (d. 1984; Adana), Türk gazeteci ve siyasetçidir. 2023 genel seçimlerinde Yeşil Sol Parti'den Gaziantep milletvekili seçilmiştir.\nŞu an Emek Partisi Gaziantep milletvekilidir.\n" }, "Mustafa Bilici": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ömer Ünal": { "first_paragraph": "Ömer Ünal (d. 1 Kasım 1970, Konya), Türk siyasetçi ve TBMM 26. dönem milletvekilidir.\n" }, "Cem Uzan": { "first_paragraph": "Cem Cengiz Uzan (d. 26 Aralık 1960; İstanbul), Türk iş insanı, siyasetçi ve eski Genç Parti genel başkanı. Telsim, Star Gazetesi, Star TV, Kral TV, Teleon, Süper FM, Metro FM, Kral FM, Joy FM gibi medya kuruluşlarının eski sahibidir. Aile şirketlerine 2004 yılında Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından el konulmasına dek babası Kemal Uzan ve kardeşi Hakan Uzan'la birlikte Türkiye'nin ekonomik olarak en güçlü ailelerinden birinin üyesiydi ve davaları devam etmektedir.[1]\n" }, "Bilal Şişman": { "first_paragraph": "Bilal Şişman (d. 1930, Rize), Türk siyasetçi.\n" }, "İsa Vardal": { "first_paragraph": "İsa Vardal (d. 1935, Ereğli, Konya, ö. 13 Kasım 2021[1], Ankara) Türk siyaset adamı.\n" }, "Kenan Nuri Nehrozoğlu": { "first_paragraph": "Kenan Nuri Nehrozoğlu (d. 1934, Hilvan, ö. 29 Kasım 2021[1], Ankara) Türk siyaset adamı.\n" }, "Sabit Batumlu": { "first_paragraph": "Sabit Batumlu (d. 1931, Perşembe, Ordu - 13 Ocak 2001, İstanbul), Türk siyasetçi ve gazeteci.\n" }, "Sabri Irmak": { "first_paragraph": "Sabri Irmak (1936,[1] İstanbul[1] - 10 Mayıs 1991[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Yusuf Ziya Kazancıoğlu": { "first_paragraph": "Yusuf Ziya Kazancıoğlu (1914[1], Trabzon - 27 Mayıs 1987, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "İbrahim Tenekeci": { "first_paragraph": "İbrahim Tenekeci (d. 1970, Kastamonu), Türk şair.\n" }, "Adem Geveri": { "first_paragraph": "Adem Geveri (d. 2 Mart 1978, Yüksekova, Hakkâri), Türk öğretmen, siyasetçi ve TBMM 25.ve 26. dönem Halkların Demokratik Partisi Van milletvekilidir.\n" }, "Adil Zozani": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Asiye Kolçak": { "first_paragraph": "Asiye Kolçak (d. 1964, Elazığ), Türk siyasetçi ve TBMM 25. dönem Halkların Demokratik Partisi Bursa milletvekilidir. \n" }, "Bedia Özgökçe Ertan": { "first_paragraph": "Bedia Özgökçe Ertan (1975, Van), Kürt asıllı Türk siyasetçi.\n" }, "Cemil Aksu": { "first_paragraph": "Cemil Aksu, Türk siyasi ve sosyal aktivist, gazeteci, kadın hakları savunucusu ve ekolojist.[1] Ayrıca, Hemşin tarihi ve kültürü temalı Hamshetsu Gor dergisinin baş editörü ve Halkların Demokratik Partisi Hopa eşbaşkanıdır. Recep Tayyip Erdoğan'a muhalif kişiliği ile bilinmektedir.[2]\n" }, "Edib Berk": { "first_paragraph": "Edib Berk (d. 1965), Türk ekonomist, siyasetçi ve TBMM 25. dönem Halkların Demokratik Partisi Diyarbakır milletvekilidir.\n" }, "Erdal Ataş": { "first_paragraph": "Erdal Ataş (d. 1 Nisan 1974, Mazgirt, Tunceli), Türk muhabir, siyasetçi ve TBMM 25.ve 26. dönem Halkların Demokratik Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Erol Katırcıoğlu": { "first_paragraph": "Erol Katırcıoğlu (d. 1951, İstanbul) Türk iktisat profesörü ve siyasetçi.\n" }, "Habip Eksik": { "first_paragraph": "Habip Eksik (d. 1985, Iğdır), Türk tıp doktoru, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Iğdır milletvekilidir.\n" }, "Hüsamettin Zenderlioğlu": { "first_paragraph": "Halkların Demokratik Partisi (2011 - günümüz)\n" }, "Hüseyin Kaçmaz": { "first_paragraph": "Hüseyin Kaçmaz (d. 1986, Silopi, Şırnak), Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Şırnak milletvekilidir.\n" }, "İbrahim Akın (siyasetçi)": { "first_paragraph": "İbrahim Akın (d. 1961, Ulubey, Uşak) Türk siyasetçi ve 28. dönem TBMM İzmir milletvekilidir.\n" }, "Kemal Aktaş": { "first_paragraph": "Halkların Demokratik Partisi (2011 - günümüz)\n" }, "Kemal Bülbül": { "first_paragraph": "Kemal Bülbül (d. 1963, Malatya), Türk öğretmen, siyasetçi ve TBMM 27. dönem HDP Antalya milletvekilidir.[1]\n" }, "Kemal Peköz": { "first_paragraph": "Kemal Peköz (30 Ekim 1951, Akçadağ Malatya), Türk siyasetçi. 27. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi, HDP, Adana milletvekili.[1]\n" }, "Lezgin Botan": { "first_paragraph": "Lezgin Botan Türk öğretmen ve siyasetçi. \n" }, "Mahmut Toğrul": { "first_paragraph": "Mahmut Toğrul, (d. 1967, Pazarcık, Kahramanmaraş), Türk kimyager ve milletvekili.[1]\n" }, "Mehmet Ali Aslan": { "first_paragraph": "Mehmet Ali Aslan (d. 1975 Silvan, Diyarbakır), Mıhallemi asıllı Türk öğretmen ve siyasetçidir. \n" }, "Mehmet Emin Adıyaman": { "first_paragraph": "Mehmet Emin Adıyaman (d. 25 Mayıs 1961, Iğdır), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Emin İlhan": { "first_paragraph": "Mehmet Emin İlhan (d. 17 Şubat 1979 Doğubayazıt, Ağrı), Türk öğretmen ve siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Rüştü Tiryaki": { "first_paragraph": "Mehmet Rüştü Tiryaki (d. 1971, Diyarbakır), Türk avukat ve siyasetçi. 27 ve 28. dönem Batman milletvekilidir.[1]\n" }, "Mizgin Irgat": { "first_paragraph": "Mizgin Irgat (d. 4 Nisan 1978, Tatvan, Bitlis), Türk siyasetçi.\n" }, "Murat Çepni": { "first_paragraph": "Murat Çepni (d.1974, İkizdere, Rize), Türk siyasetçi ve TBMM 27. dönem HDP İzmir milletvekilidir.[1]\n" }, "Murat Sarısaç": { "first_paragraph": "Murat Sarısaç (d. 7 Ağustos 1983; Gürpınar, Van), Türk siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Van milletvekilidir.\n" }, "Musa Piroğlu": { "first_paragraph": "Musa Piroğlu (d. 1968, Kırşehir), Türk siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Mülkiye Birtane": { "first_paragraph": "Halkların Demokratik Partisi (2011 - günümüz)\n" }, "Nazmi Gür": { "first_paragraph": "Halkların Demokratik Partisi (2011 - günümüz)\n" }, "Necdet İpekyüz": { "first_paragraph": "Necdet İpekyüz (d. 29 Haziran 1964, Bismil) TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Batman milletvekilidir.[1]\n" }, "Nimetullah Erdoğmuş": { "first_paragraph": "Nimetullah Erdoğmuş (d. 1960, Bingöl), Türk siyasetçi ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekili.[1]\n" }, "Nuran İmir": { "first_paragraph": "Nuran İmir (d. 1977, Cizre, Şırnak), Kürt asıllı Türk siyasetçi.\n" }, "Ömer Faruk Gergerlioğlu": { "first_paragraph": "Ömer Faruk Gergerlioğlu (d. 2 Kasım 1965, Şarkikaraağaç), Türk doktor, insan hakları aktivisti, yazar, gazeteci ve siyasetçi. TBMM 27. dönem HDP ve 28. dönem Yeşil Sol Parti Kocaeli milletvekili.\n" }, "Saadet Becerekli": { "first_paragraph": "Saadet Becerekli (d. 11 Kasım 1955), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sait Dede": { "first_paragraph": "Sait Dede (d. 1985, Hakkari), Türk tıp doktoru, siyasetçi ve TBMM 27. dönem HDP Hakkari milletvekilidir.[1]\n" }, "Sıdık Taş": { "first_paragraph": "Sıdık Taş (d. 1970, Kışlacık, Siirt), Kürt asıllı Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Siirt milletvekilidir.\n" }, "Sibel Yiğitalp": { "first_paragraph": "Sibel Yiğitalp, (d. 1 Şubat 1971, Mardin), Kürt siyasetçi, Halkların Demokratik Partisi 26. Dönem Diyarbakır milletvekili.\n" }, "Şafak Özanli": { "first_paragraph": "Şafak Özanlı (d. 1973), Kürt asıllı Türk siyasetçi ve TBMM 25. dönem Halkların Demokratik Partisi Kars milletvekilidir.\n" }, "Şevin Coşkun": { "first_paragraph": "Sevin Coşkun (d. 1980; Malazgirt, Muş), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Muş milletvekilidir.\n" }, "Tayip Temel": { "first_paragraph": "Tayip Temel (1982, Hakkâri), Türk gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Tuma Çelik": { "first_paragraph": "Tuma Çelik (d. 10 Ağustos 1966, Mardin), Süryani kökenli Türk siyasetçi.[3] 2018 yılında Halkların Demokratik Partisi'nden milletvekili seçildi.[4] 7 Ekim 2020 tarihinde dokunulmazlığı kaldırıldı.[5]\n" }, "Turan Tüysüz": { "first_paragraph": "Anavatan Partisi (2005 - 2009)\nHalkların Demokratik Partisi (2019 - günümüz)\n" }, "Vezir Coşkun Parlak": { "first_paragraph": "Vezir Coşkun Parlak (d. 1989, Çukurca, Hakkâri) Türk elektrik mühendisi ve siyasetçi.\n" }, "Zeynel Özen": { "first_paragraph": "Zeynel Özen (d. 1957, Afşin, Kahramanmaraş), Türk öğretmen, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Ziya Çalışkan": { "first_paragraph": "Ziya Çalışkan (d. 1965, Şanlıurfa), Türk öğretmen ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Halkların Demokratik Partisi Şanlıurfa milletvekilidir.[1]\n" }, "Züleyha Gülüm": { "first_paragraph": "Züleyha Gülüm (d. 1 Ocak 1971, Ardahan[1]), Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Faruk Dinç": { "first_paragraph": "Faruk Dinç (d. 1985, Pekmezciler, Dicle, Diyarbakır), Türk eczacı ve siyasetçi.\n" }, "İshak Sağlam": { "first_paragraph": "İshak Sağlam (d. 1966; Batman), Kürt kökenli Türk siyasetçi ve avukat. 7 Ekim 2018'de Hür Dava Partisi (HÜDA PAR) 3. Olağan kongresinde genel başkanlığına seçilmiştir. Sağlam, evli ve 7 çocuk babasıdır.[1]\n" }, "Serkan Ramanlı": { "first_paragraph": "Serkan Ramanlı (d. 1980; Batman), Türk hukukçu ve siyasetçidir. 2023 genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi'den Batman milletvekili seçilmiştir.\n" }, "Şehzade Demir": { "first_paragraph": "Şehzade Demir (d. 1974; Çığır, İdil, Şırnak), Türk gazeteci ve siyasetçidir. 2023 genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi'den Gaziantep milletvekili seçilmiştir.\n" }, "Zekeriya Yapıcıoğlu": { "first_paragraph": "Zekeriya Yapıcıoğlu (d. 1966; Batman), Kürt kökenli Türk avukat ve siyasetçidir.\n" }, "Eşref Akıncı": { "first_paragraph": "Eşref Akıncı (Ekim 1910 – 26 Şubat 1990) Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Sabahattin Eryurt": { "first_paragraph": "Sabahattin Eryurt (d. 1918, Suşehri, Sivas - ö. 5 Kasım 2013[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Ülkü Söylemezoğlu": { "first_paragraph": "Ülkü Söylemezoğlu (d. 1936, Elbistan, Kahramanmaraş), Türk siyasetçidir.\n" }, "Vecihi Akın": { "first_paragraph": "Vecihi Akın (23 Temmuz 1916, Aydın - 26 Ocak 1992, İstanbul) Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Abdülkadir Seven": { "first_paragraph": "Abdülkadir Seven (1891, Selanik - 16 Şubat 1971), Türk asker.\n" }, "Nazım Bezmen": { "first_paragraph": "Abdi Nazım Bezmen[1][2] (d. 1884, Selanik - ö. 1 Şubat 1965), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yusuf Adil Egeli": { "first_paragraph": "Yusuf Adil Egeli (1895 – 17 Eylül 1966) Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Muzaffer Tekin": { "first_paragraph": "Muzaffer Tekin (28 Ekim 1950 – 1 Nisan 2015) Türk asker.\n" }, "Ahmet Akın": { "first_paragraph": "Ahmet Akın (d. 13 Ağustos 1973, Gönen, Balıkesir), Türk iş insanı ve siyasetçi. 25, 26 ve 27. dönem Balıkesir milletvekili. CHP Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısıdır.\n" }, "Ahmet Çelik (1957 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Çelik (1 Temmuz 1957, Ağrı) Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 27. dönem İYİ Parti İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Türkşen": { "first_paragraph": "Ali Türkşen (d. 16 Eylül 1965) Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Ayhan Altıntaş": { "first_paragraph": "Ayhan Altıntaş (d. 29 Mart 1958; Bektaşlı, Yenifakılı, Yozgat), Türk yüksek elektrik mühendisi, akademisyen ve siyasetçidir.\n" }, "Arslan Kabukcuoğlu": { "first_paragraph": "Arslan Kabukcuoğlu (d. 1957, Kozaklı), Tıp doktoru ve siyasetçi. 27. dönem İyi Parti Eskişehir milletvekilidir.\n" }, "Ayhan Erel": { "first_paragraph": "Ayhan Erel (d. 1 Ocak 1957, Kırıklı) Türk siyasetçi, avukat, öğretmen.\n" }, "Aykut Kaya": { "first_paragraph": "Aykut Kaya (d. 1978, Kayseri), Türk iş insanı, siyasetçi ve 28. dönem Antalya milletvekili.[1]\n" }, "Bahadır Erdem": { "first_paragraph": "Bahattin Bahadır Erdem (24 Nisan 1966, İstanbul), Türk hukukçu, akademisyen ve siyasetçidir. İYİ Parti'de Hukuk ve Adalet Politikaları Başkanı olarak görev yapmakta olup aynı zamanda İYİ Parti Genel İdare Kurulu üyesidir.\n" }, "Bedri Yaşar": { "first_paragraph": "Bedri Yaşar (12 Şubat 1963, Şiran, Gümüşhane) Türk siyasetçi ve inşaat mühendisi.\n" }, "Bilal Bilici": { "first_paragraph": "Bilal Bilici (d.1984, Adana), Türk siyasetçi.\n" }, "Burak Akburak": { "first_paragraph": "Burak Akburak (d. 24 Eylül 1977, İstanbul) Türk siyasetçi ve iş insanı.[1] İYİ Parti Yerel Yönetimler Başkanı, Genel İdare Kurulu Üyesi, Kurucular Kurulu Üyesi.[2] 2023 Türkiye genel seçimlerinde İstanbul Milletvekili seçilmiştir.[3]\n" }, "Coşkun Yıldırım": { "first_paragraph": "Coşkun Yıldırım (d. 1964, Erzincan), Türk siyasetçi ve iş insanı. İYİ Parti İstanbul il başkanı olarak görev yapmıştır.\n" }, "Cumali Durmuş": { "first_paragraph": "Cumali Durmuş (d. 5 Ekim 1962, Maşukiye, Kartepe, Kocaeli), Türk siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Çetin Arık": { "first_paragraph": "Çetin Arık (d. 7 Ocak 1971 Sarız, Kayseri) Türk siyasetçi.\n" }, "Dursun Ataş": { "first_paragraph": "Dursun Ataş (d. 1 Ekim 1966, Pınarbaşı, Kayseri) Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Enez Kaplan": { "first_paragraph": "Enez Kaplan (d. 1962, Tekirdağ), iş insanı, siyasetçi ve 27. dönem İYİ Parti milletvekilidir.\n" }, "Fatih Mehmet Şeker": { "first_paragraph": "Fatih Mehmet Şeker, Türk siyasetçi ve öğretim üyesi. TBMM 27. Dönem bağımsız İstanbul milletvekilidir.[1]\n" }, "Fuat Geçen": { "first_paragraph": "Bağımsız (2006 - 2018) \nİyi Parti (2018 - günümüz)\n" }, "Hasan Subaşı": { "first_paragraph": "Hasan Subaşı, (d. 16 Şubat 1950, Elmalı), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Örs": { "first_paragraph": "Hüseyin Örs, (1964, Trabzon) Türk siyasetçi, matematikçi, iktisatçı ve akademisyendir.\n" }, "Hüseyin Yıldız (1967 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hüseyin Yıldız (d. 2 Şubat 1967), Türk siyasetçi ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekili. 7 Haziran 2015 tarihinden beri CHP Aydın milletvekilidir.\n" }, "İdris Nebi Hatipoğlu": { "first_paragraph": "İdris Nebi Hatipoğlu (d. 17 Şubat 1974, Eskişehir) Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "İmam Hüseyin Filiz": { "first_paragraph": "İmam Hüseyin Filiz (d. 1950, Gaziantep) Makine yüksek Mühendisi, Türk akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Kamil Erdal Sipahi": { "first_paragraph": "Kamil Erdal Sipahi (28 Haziran 1948) Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Kürşad Zorlu": { "first_paragraph": "Kürşad Zorlu (d. 9 Nisan 1977, Yerköy, Yozgat[1]) Türk siyasetçi, akademisyen, yazar ve İYİ Parti sözcüsüdür.\n" }, "Mehmet Akalın": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Mehmet Akalın, (1962, Uzunköprü, Edirne) Türk siyasetçi ve akademisyen.\n" }, "Mehmet Metanet Çulhaoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Metanet Çulhaoğlu (d. 28 Şubat 1954, Cevherli, Karaisalı) Türk siyasetçi ve diş hekimi.\n" }, "Mehmet Mustafa Gürban": { "first_paragraph": "Mehmet Mustafa Gürban (d. 1979, Gaziantep) Türk siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Metin Ergun": { "first_paragraph": "İYİ Parti (2017- günümüz)\n" }, "Muhammet Naci Cinisli": { "first_paragraph": "Muhammet Naci Cinisli (d. 1969, İstanbul) Türk siyasetçi ve işletmeci. TBMM 27. dönem İYİ Parti Erzurum milletvekilidir.[1]\n" }, "Mustafa Gül (1945 doğumlu)": { "first_paragraph": "Doç. Dr. Mustafa Gül, (d. 1945, Elazığ) Türk siyasetçi ve akademisyen.\n" }, "Mustafa Tuncer": { "first_paragraph": "Mustafa Tuncer (d. 31 Ekim 1971, Merzifon), Türk siyasetçi ve avukat. TBMM 25, 26 ve 27. dönem Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Amasya milletvekilidir.\n" }, "Nihat Yeşil": { "first_paragraph": "Nihat Yeşil (d. 2 Ocak 1957), Türk siyasetçi. 25, 26 ve 27. dönem CHP Ankara milletvekilidir. Milletvekili seçilmeden önce restorasyon ve mimari üzerine çalışmıştır.\n" }, "Okan Gaytancıoğlu": { "first_paragraph": "Okan Gaytancıoğlu (d. 1 Ocak 1967, Havsa),[1] Türk siyasetçi ve ziraat mühendisi. Haziran 2015, Kasım 2015 ve 2018 Türkiye genel seçimleri'nde CHP Edirne milletvekili olarak meclise girdi.\n" }, "Ömer Fethi Gürer": { "first_paragraph": "Ömer Fethi Gürer (d. 20 Eylül 1957, Niğde), Türk siyasetçi ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekili. Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde CHP Niğde milletvekili olarak meclise giren Gürer'in Niğde ile ilgili ulusal ve yerel basında yayımlanmış beş bini aşkın makalesi ve beş kitabı bulunmaktadır.\n" }, "Özcan Yeniçeri": { "first_paragraph": "Özcan Yeniçeri, (d. 1 Ocak 1954, Şiran, Gümüşhane) Türk akademisyen ve siyasetçi.[1]\n" }, "Pelin Gündeş Bakır": { "first_paragraph": "İYİ Parti (2023-2023)\n" }, "Selcan Hamşıoğlu": { "first_paragraph": "Selcan Hamşıoğlu (d. 1979, Tekirdağ) Türk siyasetçidir. TBMM 28. dönem İYİ Parti Tekirdağ milletvekilidir.[1]\n" }, "Sevgi Esen": { "first_paragraph": "Sevgi Esen (d. 1947, Pınarbaşı, Kayseri) Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Süleyman Nevzat Korkmaz": { "first_paragraph": "Süleyman Nevzat Korkmaz (d. 24 Temmuz 1965, Yalvaç, Isparta Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Süleyman Sarıbaş": { "first_paragraph": "Süleyman Sarıbaş (1959, Hekimhan, Malatya), Türk siyasetçidir. Anavatan Partisi 22. dönem Malatya milletvekilidir.[1]\n" }, "Şenol Sunat": { "first_paragraph": "Şenol Sunat (d. 2 Ekim 1956, Bursa), Türk kadın siyasetçi, biyolog ve akademisyen.\n" }, "Talip Kaban": { "first_paragraph": "Talip Kaban (1955 Tercan), Türk siyasetçidir.\n" }, "Tamer Akkal": { "first_paragraph": "Tamer Akkal (d. 1974, Manisa), iş insanı, siyasetçi ve 28. dönem Manisa milletvekilidir.\n" }, "Tamer Dodurka": { "first_paragraph": "Tamer Dodurka (d. 8 Eylül 1960, Bingöl) Türk akademisyen.\n" }, "Tufan Köse": { "first_paragraph": "Tufan Köse (d. 1 Ocak 1967, Çorum), Türk siyasetçi ve avukat. 24, 25, 26 ve 27. dönem Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Çorum milletvekilidir.\n" }, "Turhan Çömez": { "first_paragraph": "Turhan Çömez (22 Ekim 1965) Türk doktor ve siyasetçi. 22. dönem AK Parti ve 28. Dönem İYİ Parti Balıkesir Milletvekili ve Erdoğan'ın eski doktoru.\n" }, "Ümit Bahtiyar": { "first_paragraph": "Ümit Bahtiyar (d. 1967 Deliorman, Bulgaristan) Türk avukat, siyasetçi.\n" }, "Ümit Beyaz": { "first_paragraph": "Ümit Beyaz (d. 1971, Gümüşhane), iş insanı, siyasetçi ve 27. dönem İYİ Parti milletvekilidir.\n" }, "Ümit Dikbayır": { "first_paragraph": "Ümit Dikbayır (d. 15 Ağustos 1968, Sakarya) Türk siyasetçidir.\n" }, "Ümit Özlale": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ünal Demirtaş": { "first_paragraph": "Ünal Demirtaş (1971, Ballıca, Ereğli, Zonguldak), Türk avukat, siyasetçi ve 27.dönem CHP Zonguldak milletvekili.[1]\n" }, "Ünal Karaman": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Vedat Yenerer": { "first_paragraph": "Vedat Yenerer, Savaş muhabiri, gazeteci ve yazar, belgesel yapımcısı.\n" }, "İrem Yaman": { "first_paragraph": "İrem Yaman (d. 4 Ağustos 1995, Ankara), Türk kick boksçu, tekvandocu ve siyasetçidir. Dünya Şampiyonası, Dünya Grand Prix ve Avrupa Şampiyonası'nda ikişer, Grand Slam, Akdeniz Oyunları ve Dünya Üniversite Oyunları'nda ise birer altın madalya kazanmıştır. 22 Haziran 2022'de İYİ Parti'ye katıldı ve 2023 genel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi listesinden Ankara 2. bölge 4. sıra milletvekili adayı gösterildi.\n" }, "Yasin Öztürk": { "first_paragraph": "Yasin Öztürk (d. 1972, Denizli), Türk iş insanı ve siyasetçi. TBMM 27 ve 28. dönem İYİ Parti Denizli milletvekilidir.\n" }, "Yavuz Aydın": { "first_paragraph": "Yavuz Aydın (d. 1972, Trabzon) Türk iş insanı ve siyasetçidir. TBMM 28. dönem İYİ Parti Trabzon milletvekilidir.[1]\n" }, "Yüksel Arslan (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Yüksel Arslan (d. 28 Eylül 1963, Beypazarı, Ankara). Türk siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "Yüksel Selçuk Türkoğlu": { "first_paragraph": "Yüksel Selçuk Türkoğlu (d. 1971, Kayseri), öğretmen ve siyasetçi.\n28. dönem TBMM İYİ Parti Bursa milletvekilidir.\n" }, "Hakkı Akalın": { "first_paragraph": "Hakkı Akalın (d. 1949, Ankara), Türk siyasetçi ve tıp doktoru.\n" }, "Mehmet Ali Çelebi": { "first_paragraph": "KR.PLT.2007-4\n\n" }, "Cemal Tural": { "first_paragraph": "Ahmet Cemal Tural (1905 – 17 Aralık 1981) Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 13. Genelkurmay Başkanı.\n" }, "Cuma Nacar": { "first_paragraph": "Cuma Nacar (d.1969, Gaziantep) Türk siyasetçi, hukukçu ve Millet Partisi (MP) genel başkanı.[1]\n" }, "Emin Alpkaya": { "first_paragraph": "Emin Alpkaya, (1919 – 22 Mart 1985) Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Fehmi Memişoğlu": { "first_paragraph": "Fehmi Memişoğlu (d. 1932, Rize), Türk siyasetçi ve makine mühendisi.\n" }, "Siyami Ersek": { "first_paragraph": "İsmail Siyami Ersek[1] (d. 1920, Uşak - ö. 26 Ekim 1993, İstanbul), Türk cerrah.\n" }, "Abdurrahman Başkan": { "first_paragraph": "Abdurrahman Başkan (d. 1964, Zile), Ziraat mühendisi, siyasetçi. MHP 25. dönem Tokat, 27 ve 28. dönem Antalya milletvekilidir. Milliyetçi Hareket Partisi MYK üyesi ve genel başkan başdanışmanıdır.\n" }, "Adnan Fatin Özdemir": { "first_paragraph": "Adnan Fatin Özdemir (1965, Ceyhan, Adana) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Adana 21. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmet Erbaş": { "first_paragraph": "Ahmet Erbaş (d. 1966, Yerköy, Yozgat) Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Ahmet Orhan": { "first_paragraph": "Ahmet Orhan (5 Haziran 1956, Turgutlu, Manisa) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Manisa 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ahmet Özyürek": { "first_paragraph": "Ahmet Özyürek (d. 1964) Türk siyasetçi. 27. dönem Sivas milletvekili'dir.[1]\n" }, "Akif Akkuş": { "first_paragraph": "Akif Akkuş (13 Kasım 1948, Tarsus, Mersin) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Mersin 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ali Fuat Eyüboğlu": { "first_paragraph": "Ali Fuat Eyüboğlu (1931 - 4 Mayıs 2022), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Güler": { "first_paragraph": "Ali Güler (2 Kasım 1962, Karaman), Türk asker, tarihçi, yazar, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Ali Gürbüz (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ali Gürbüz (d. 1939, Sivas), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Öz (siyasetçi)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ali Özdemir (1962 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ali Özdemir (d. 1962, Oğuzeli), Türk siyasetçi.\n" }, "Alparslan Ahmet Dursun": { "first_paragraph": "Alparslan Ahmet Dursun (d. 1973, Burdur), Türk avukat, siyasetçi ve TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Burdur milletvekilidir.\n" }, "Aslan Savaşan": { "first_paragraph": "Aslan Savaşan (d. 4 Ocak 1965,İzmir) Türk hekim ve TBMM 25. dönem milletvekili.\n" }, "Aydın Gökmen": { "first_paragraph": "Aydın Gökmen (1958, Balıkesir) Türk siyasetçidir. 21. dönem Balıkesir milletvekilidir.[1]\n" }, "Ayşe Saffet Alpar": { "first_paragraph": "Ayşe Saffet Rıza Alpar (17 Nisan 1903 - 1 Şubat 1981)[1], Karadeniz Teknik Üniversitesi rektörlüğü görevinde bulunarak, Türkiye'nin ilk kadın rektörü oldu. \n" }, "Bekir Ongun": { "first_paragraph": "Anadolu Üniversitesi\n" }, "Beyhan Aslan": { "first_paragraph": "Beyhan Aslan, (d. 1948, Acıpayam, Denizli) Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Bozkurt Yaşar Öztürk": { "first_paragraph": "Bozkurt Yaşar Öztürk (1953 İkizdere), Türk siyasetçidir.\n" }, "Burhanettin Kocamaz": { "first_paragraph": "Burhanettin Kocamaz (d. 27 Ocak 1955; Nacarlı, Tarsus), Türk siyasetçi. 1994-2014 yılları arasında Tarsus Belediye Başkanı ve 2014-19 yılları arasında ise Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevinde bulundu. Kocamaz aynı zamanda Çukurova Belediyeler Birliği başkanlığı görevinde bulundu.\nYörük bir aileden gelen Kocamaz,\n1977 yılında Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi'nden kimya mühendisi olarak mezun oldu. Kimya öğretmeni ve mühendis olarak çalıştı. Bir süre Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde okudu. Kocamaz Hatice Yılmaz ile evli ve üç çocuk babasıdır.[4]\n" }, "Celal Dağgez": { "first_paragraph": "Celal Dağgez (d. 1954, Kangal, Sivas), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Sivas milletvekilidir.\n" }, "Cemal Çetin": { "first_paragraph": "Cemal Çetin (d. 1963, Develi, Kayseri), iş insanı, siyasetçi ve 27. dönem Milliyetçi Hareket Partisi milletvekilidir.\n" }, "Cemaleddin Uslu": { "first_paragraph": "Cemaleddin Uslu (5 Temmuz 1956, Keşan, Edirne) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Edirne 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Cemalettin Şimşek": { "first_paragraph": "Cemalettin Şimşek (d. 7 Kasım 1954, Bafra, Samsun), Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Samsun 24. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Cemil Yıldırım Türk": { "first_paragraph": "Cemil Yıldırım Türk (d. 1962, Kırşehir), Türk tıp doktoru, siyasetçi ve TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Kırşehir milletvekilidir.\n" }, "Cengiz Ergün": { "first_paragraph": "Cengiz Ergün[1] (d. 1960, Manisa), Türk siyasetçi ve mevcut Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı.\n" }, "Cumali İnce": { "first_paragraph": "Cumali İnce, Türk siyasetçi\n" }, "Durmuş Yalçın (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Durmuş Yalçın (d. 1963, Karabük), Türk siyasetçi ve TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi milletvekilidir.\n" }, "Ekmeleddin İhsanoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ekrem Gökay Yüksel": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Engin Alan": { "first_paragraph": "P.1965-13\n\n" }, "Esin Kara": { "first_paragraph": "Esin Kara (d. 6 Mayıs 1976, Tepeören, Tuzla, İstanbul), Türk ekonomist ve siyasetçi ve 27. dönem Milliyetçi Hareket Partisi milletvekilidir.\n" }, "Fahrettin Oğuz Tor": { "first_paragraph": "Fahrettin Oğuz Tor (d. 1957,Afşin,Kahramanmaraş), Türk iş insanı, siyasetçi ve TBMM 25. ve 26. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Kahramanmaraş milletvekilidir.\n" }, "Feridun Bahşi": { "first_paragraph": "Feridun Bahşi (d. 1 Şubat 1959, Yukarıkaraman, Antalya) Türk hakim ve siyasetçi.\n" }, "Hakan Coşkun": { "first_paragraph": "Hakan Coşkun (19 Kasım 1967, Kadirli, Osmaniye) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Osmaniye 23. dönem milletvekilidir.[1][2]\n" }, "Hakkı Duran": { "first_paragraph": "Hakkı Duran (d. 1948 Orta, Çankırı), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Çalış": { "first_paragraph": "Hasan Çalış (d. 1956, Aliefendi, Alanya), Türk tıp doktoru ve TBMM 21. 23. dönem MHP Karaman milletvekilidir.[1]\n" }, "Hasan Kalyoncu": { "first_paragraph": "Hasan Kalyoncu (d. 23 Ekim 1969, Araklı, Trabzon), iş insanı, siyasetçi ve 27. dönem MHP milletvekilidir.\n" }, "Hikmet Tekin": { "first_paragraph": "Hikmet Tekin (d. 25 Kasım 1950, Bingöl - ö. 12 Ağustos 1979, Bingöl), Türk siyasetçidir.[2] MHP'li eski Bingöl Belediye Başkanı'dır.[3][4]\n" }, "Hilmi Durgun": { "first_paragraph": "Hilmi Durgun (Antalya) Türk mühendis, siyasetçi ve 28. dönem Antalya milletvekili.[1]\n" }, "Hüseyin Akgül": { "first_paragraph": "Hüseyin Akgül, (d. 1946), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Edis": { "first_paragraph": "Hüseyin Edis (d. 1960, Samsun), Türk mali müşavir, bürokrat ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Samsun milletvekilidir.[1]\n" }, "Hüseyin Kalkan": { "first_paragraph": "Hüseyin Kalkan, (d.1950, Dursunbey - ö. 5 Nisan 2010, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Sözlü": { "first_paragraph": "Hüseyin Sözlü (d. 2 Mayıs 1965, Çokçapınar, Ceyhan), Milliyetçi Hareket Partisi üyesi eski Adana Büyükşehir Belediyesi Başkanı ve eski Ceyhan Belediye Başkanıdır.\n" }, "İbrahim Kürşat Tuna": { "first_paragraph": "İbrahim Kürşat Tuna (d. 1976, Çanakkale), Türk iş insanı, siyasetçi ve akademisyendir. TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Çanakkale milletvekilidir.[1]\n" }, "İhsan Barutçu": { "first_paragraph": "Bağımsız Siyasetçi (2018 - günümüz)\n" }, "İhsan Kabadayı": { "first_paragraph": "İhsan Kabadayı (d. 1920 Beyşehir, Konya - ö. 13 Mart 1997) Türk siyasetçidir.\n" }, "İrfan Keleş": { "first_paragraph": "İrfan Keleş (d. 1947 Çankırı - ö. 24 Şubat 2020), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmail Akgül": { "first_paragraph": "İsmail Akgül (10 Mayıs 1986; Bolu), Türk siyasetçi.\n" }, "İzzettin Yılmaz": { "first_paragraph": "İzzettin Yılmaz (d. 8 Nisan 1967, Antakya, Hatay) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Hatay 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Kadir Ural": { "first_paragraph": "Kadir Ural (22 Mart 1968, Silifke, Mersin) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Mersin 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Karabey Kadri Karaoğlu": { "first_paragraph": "Karabey Kadri Karaoğlu (d. 1966, Bayburt), Türk doktor ve siyasetçi dir. TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Bayburt milletvekilidir.[1]\n" }, "Kemal Kerinçsiz": { "first_paragraph": "Kemal Kerinçsiz, (20 Şubat 1960) Türk avukat. \n" }, "Kemal Köse": { "first_paragraph": "Kemal Köse (d. 1954, Çayeli, Rize), Türk siyasetçi ve iş insanı.\n" }, "Kemalettin Nalcı": { "first_paragraph": "Kemalettin Nalcı (4 Eylül 1966, Malatya) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Tekirdağ 23. dönem milletvekilidir.[1][2]\n" }, "Konur Alp Koçak": { "first_paragraph": "Konur Alp Koçak (d. 20 Haziran 1983, Karaman) Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Levon Panos Dabağyan": { "first_paragraph": "Levon Panos Dabağyan (11 Kasım 1933; Aksaray, Fatih, İstanbul - 7 Mayıs 2017, İstanbul), Ermeni asıllı Türk araştırmacı-yazar. Alparslan Türkeş ve Milliyetçi Hareket Partisi ile ilgili kitap yazan ilk Ermenidir.[1] Türk tarihinde Ermenilere yapılmış bir soykırımın olmadığını savunmuştur.[2] Türkiye'nin doğusunda isyan çıkaran Ermenilerin sürüldüğünü söyleyen Dabağyan, Türk Tarih Kurumu Tarih Araştırmaları Grubunda çalışmıştır.[3]\n" }, "Lütfi Ceylan": { "first_paragraph": "Lütfi Ceylan, (d. 1954, Kabatepe, Tokat - ö. 2 Ağustos 2015), Türk siyasetçi.\n" }, "Lütfi Kaşıkçı": { "first_paragraph": "Lütfi Kaşıkçı (d. 1982, Kırıkhan, Hatay), iş insanı, siyasetçi ve 27. dönem Milliyetçi Hareket Partisi milletvekilidir.\nAslen Erzurum Horasan ilçesi Yeşildere köyündedir.\n" }, "Mahmut Sedat Özsoy": { "first_paragraph": "Mahmut Sedat Özsoy, (d. 17 Ekim 1954, Bolvadin, Afyonkarahisar), Türk siyasetçi ve belediye yöneticisi. 1999-2004 yılları arası ANAP'tan Sarıyer belediye başkanlığı yapmıştır. Eski Sağlık Bakanı Halil İbrahim Özsoy'un yeğenidir.\n" }, "Mehmet Celal Fendoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Celal Fendoğlu (d. 6 Ekim 1961, Doğanşehir, Malatya), Türk turizmci, siyasetçi ve TBMM 27. ve 28. dönem MHP Malatya milletvekilidir. Eski Malatya Büyükşehir Belediyesi başkanı Hamit Fendoğlu'nun yeğenidir. \n" }, "Mehmet Ceylan (1957 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Ceylan (d. 1957, Sivas, Türkiye) Türk siyasetçi, iş insanı.\n" }, "Mehmet İhsan Karaçam": { "first_paragraph": "Mehmet İhsan Karaçam (1919, Tokat - 27 Kasım 2013, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Necmettin Ahrazoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Necmettin Ahrazoğlu, (d. 10 Mart 1955, Hatay, - ö. 14 Ocak 2021, Ankara) Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Tahir Şaşmaz": { "first_paragraph": "Mehmet Tahir Şaşmaz (d. 1945, Elazığ), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Telek": { "first_paragraph": "Mehmet Telek (1957, Çifteler, Eskişehir) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Afyonkarahisar 21. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Mehmet Yaşar Çerçi": { "first_paragraph": "Mehmet Yaşar Çerçi (d. 1958), Türk siyasetçi ve eski Malatya Belediye Başkanı. Belediye Başkanlık görevini 1999–2004 yılları arasında sürdürmüştür.\n" }, "Mehmet Yusuf Özbaş": { "first_paragraph": "Mehmet Yusuf Özbaş (d. 1920, Kahramanmaraş) - (ö. 1 Ağustos 2007), Türk siyaset adamı.\n" }, "Metin Nurullah Sazak": { "first_paragraph": "Metin Nurullah Sazak (d. 1959, Sazak, Mihalıçcık),[1] Türk iş insanı ve siyasetçi. TBMM 27. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Eskişehir milletvekilidir.\n" }, "Mithat Melen": { "first_paragraph": "Mithat Melen (3 Ocak 1947, Ankara - 14 Kasım 2020, Ankara[1]), Türk iktisat profesörü, ekonomist, diplomat, yazar ve siyasetçi.\n" }, "Murtaza Karaçanta": { "first_paragraph": "Murtaza Karaçanta (d. 1961, Kars), Türk bürokrat ve Eski Kars Belediye başkanı.\n" }, "Musa Küçük": { "first_paragraph": "Musa Küçük (d.1972, Gümüşhane) Türk siyasetçi, 2023 Türkiye genel seçimlerinde Milliyetçi Hareket Partisi'nden Gümüşhane'den milletvekili seçilmiştir.[1]\n" }, "Musa Öztürk": { "first_paragraph": "Musa Öztürk (d. 1949, Kozan, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Baki Ersoy": { "first_paragraph": "Mustafa Baki Ersoy (d.3 Nisan 1981, Yozgat)[1] ekonomist, siyasetçi ve 27. Dönem Kayseri milletvekilidir.\n" }, "Mustafa Canlı": { "first_paragraph": "Mustafa Canlı (d. 25 Mayıs 1962, Yukarıalıçlı, Gümüşhane - ö. 26 Eylül 2020, İstanbul) Türk siyasetçi ve mühendis.\n" }, "Mustafa Enöz": { "first_paragraph": "2007 – Manisa\n" }, "Mustafa Gül (1961 doğumlu)": { "first_paragraph": "Mustafa Gül (d. 1961, Kemer), Türk siyasetçidir. Kemer Belediye Başkanıdır.\n" }, "Mustafa Kemal Cengiz": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Cengiz (1 Ocak 1964, Çanakkale) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Çanakkale 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Mustafa Yaman (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mustafa Yaman (d. 1 Haziran 1949, Bulancak, Giresun), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Yün": { "first_paragraph": "Mustafa Yün (d. 1968, Kilis), Türk tıp doktoru, siyasetçi ve TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Kilis milletvekilidir.\n" }, "Mustafa Zorlu (1960 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mustafa Zorlu (d. 1960, Gelendost, Isparta), Türk siyasetçidir.\n" }, "Müjdat Kayayerli": { "first_paragraph": "Selçuk Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakültesi \nHacettepe Üniversitesi\n" }, "Müsavat Dervişoğlu": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Naci Şanlıtürk": { "first_paragraph": "Naci Şanlıtürk (d. 20 Ocak 1969, İstanbul), Türk iş insanı, siyasetçi.\n" }, "Naim Süleymanoğlu": { "first_paragraph": "Naim Süleymanoğlu (Bulgaristan'da değiştirilen adı: Naum Şalamanov; 23 Ocak 1967, Kırcaali - 18 Kasım 2017, İstanbul), Türk haltercidir. Birçok otoriteye göre tüm zamanların en iyi haltercisi olarak kabul edilir.[1][2] Yapıca ufak tefek ancak çok güçlü olması nedeniyle Cep Herkül'ü olarak anılan Naim Süleymanoğlu, Türk Süpermen adıyla da anılır.[3]\n" }, "Nazif Okumuş": { "first_paragraph": "Nazif Okumuş (1959, Sapanca, Sakarya), Türk gazeteci ve siyasetçi.\n" }, "Olcay Kılavuz": { "first_paragraph": "Olcay Kılavuz (18 Ekim 1985; Azatlı, Çiftlik, Niğde), Türk siyasetçidir. 2012 ve 2018 yılları arasında Ülkü Ocakları genel başkanlığı yapmış, 2018 Türkiye genel seçimlerinde Milliyetçi Hareket Partisinden Mersin milletvekili seçilmiştir.\n" }, "Onural Şeref Bozkurt": { "first_paragraph": "Onural Şeref Bozkurt, (d. 1947, Çeltikçi, Kızılcahamam, Ankara) - (ö. 23 Ocak 2004, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Orhan Çakırlar": { "first_paragraph": "Orhan Çakırlar (d. 1954, Edirne) Türk siyasetçi ve endüstri mühendisi. TBMM 27. dönem Edirne milletvekilidir.\n" }, "Osman Doğan": { "first_paragraph": "Osman Doğan (d. 1942, Şanlıurfa), eski Şanlıurfa milletvekillerindendir.\n" }, "Osman Gazi Aksoy": { "first_paragraph": "Osman Gazi Aksoy, (d. 1963, Senirkent, Isparta) - (ö. 18 Aralık 2013, Isparta[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ramazan Kaşlı": { "first_paragraph": "Ramazan Kaşlı, (d. 1 Ekim 1969, Aksaray), Türk siyasetçi, iş insanı, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) 27 ve 28. dönem Aksaray milletvekilidir.\n" }, "Recep Çetin (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Recep Çetin (d. 1960, Balıkesir), Türk doktor, siyasetçi ve akademisyendir. TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Balıkesir milletvekilidir.[1]\n" }, "Recep Taner": { "first_paragraph": "Recep Taner (13 Mart 1957, Aydın) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Aydın 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Rıdvan Yalçın": { "first_paragraph": "Rıdvan Yalçın (2 Temmuz 1972, Ordu) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Ordu 23. dönem milletvekilidir.[1][2]\n" }, "Rıza Müftüoğlu": { "first_paragraph": "Rıza Müftüoğlu (d. 1949, Ardeşen, Rize), Türk siyasetçi ve yazar.\n" }, "Sabri Varan": { "first_paragraph": "Adalet ve Kalkınma Partisi (2001 - 2018(?)) \nMilliyetçi Hareket Partisi (2018(?) - günümüz)\n" }, "Sadık Yakut": { "first_paragraph": "Sadık Yakut, (d. 3 Şubat 1956, Kayseri), Türk siyasetçi.[1]\n" }, "Salih Erbeyin": { "first_paragraph": "Salih Erbeyin, (d. 1965, Çal), Türk siyasetçidir.\n" }, "Semih Işıkver": { "first_paragraph": "Semih Işıkver, Türk siyasetçi.\n" }, "Sinan Ateş": { "first_paragraph": "Sinan Ateş (14 Ağustos 1983, Dursunbey, Balıkesir - 30 Aralık 2022, Ankara), Türk tarihçi, akademisyen ve siyasetçi. Hacettepe Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı ve 2019-2020 yılları arasında Ülkü Ocakları genel başkanlığını üstlendi. 30 Aralık 2022 tarihinde Ankara'da uğradığı silahlı saldırı sonucu öldü.\n" }, "Süleyman Latif Yunusoğlu": { "first_paragraph": "Süleyman Latif Yunusoğlu (25 Nisan 1953, Trabzon) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi Trabzon 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Şaban Kardeş": { "first_paragraph": "Şaban Kardeş (1961, Bayburt) Türk siyasetçidir. 21. dönem Bayburt milletvekilidir.[1]\n" }, "Tevfik Topçu": { "first_paragraph": "Tevfik Topçu (d. 1 Temmuz 1958 İskeçe, Yunanistan), Türk iş insanı ve siyasetçidir.\n" }, "Ümit Şafak": { "first_paragraph": "Ümit Şafak (5 Aralık 1955, Bozkurt, Kastamonu) Türk siyasetçidir. Milliyetçi Hareket Partisi İstanbul 23. dönem milletvekilidir.[1]\n" }, "Ümit Yılmaz": { "first_paragraph": "Ümit Yılmaz (d. 1971, Zonguldak), Türk siyasetçi ve eczacı. TBMM 27. dönem MHP Düzce milletvekilidir.[1]\n" }, "Yavuz Temizer": { "first_paragraph": "Yavuz Temizer (d. 1976, Elazığ), Türk mühendis ve siyasetçidir. TBMM 25. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Elazığ milletvekilidir.\n" }, "Yılmaz Tankut": { "first_paragraph": "Yılmaz Tankut (15 Kasım 1959, Gaziantep), Türk Ziraat Yüksek Mühendis ve siyasetçi.\n" }, "Yusuf Kırkpınar": { "first_paragraph": "Yusuf Kırkpınar (d. 1949, Aşkale) Türk gazeteci, iş insanı ve siyasetçidir.\n" }, "Yusuf Ziya Günaydın": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Zeynel Balkız": { "first_paragraph": "Zeynel Balkız (d. 10 Kasım 1957), Türk avukat, siyasetçi ve eski Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) milletvekili. Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri'nde MHP Manisa milletvekili olarak meclise girmiştir. Ayrıca Manisa Barosu eski Başkanıdır.\n" }, "Zuhal Karakoç Dora": { "first_paragraph": "Zuhal Karakoç Dora (d. 1983, Kahramanmaraş) Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Vehbi Bolak": { "first_paragraph": "Mehmet Vehbi Bolak (1882, Balıkesir - 6 Nisan 1958), Osmanlı Meclis-i Mebûsanı ve TBMM'de Balıkesir (Karesi) milletvekilliği ve bir süre Eğitim Bakanlığı yapmış, Balıkesir'de Kuvâ-yi Milliye hareketini başlatanlar arasında yer almış Kuvâ-yi Milliyeci, idareci ve siyasetçidir. Meclis kürsüsünde ve direniş hareketinin organizasyonunda hitabet gücü ile akıllarda kalmıştır.\n" }, "Şefik Avni Özüdoğru": { "first_paragraph": "Şefik Avni Özüdoğru (1886, Samsun - 3 Temmuz 1960, Samsun), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Rasim Celalettin Öztekin": { "first_paragraph": "Rasim Celalettin Öztekin (d. 1874, Debre-i bala – ö. 12 Aralık 1933), Türk siyasetçi.\n" }, "Refik İsmail Kakmacı": { "first_paragraph": "Refik İsmail Kakmacı[1] ya da Mehmet Refik Kakmacı[1] (d. 1886, Edirne, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 11 Ocak 1957[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Süreyya İlmen": { "first_paragraph": "Ferik Süreyya Paşa İlmen[1] (10 Nisan 1874,[2] Podgorica - 6 Şubat 1955, İstanbul), Türk asker, siyasetçi ve iş insanı. Harp Akademisi'ni bitirdikten sonra kurmay subay olarak uzun süre Genelkurmay'da çalıştı. Genç yaşta general oldu. İkinci Meşrutiyet'in ilanından sonra askerlik konusunda yayınlar yaptı. Orduda havacılığa yer verilmesinde emeği geçti. Tümen komutanı iken askerlikten ayrılarak İstanbul'da bir dokuma fabrikası (Adalet Mensucat Fabrikası[3]), sinema ve opera binası kurarak işletmeciliğini yaptı. Çeşitli sportif (Adalet Spor Kulübü'nün kurulması[3]) ve hayır içeren projelere imza attı. 1927'de İstanbul'dan milletvekili seçildi. 1930 yılında aktif siyasi yaşamını noktaladı. İstanbul Maltepe'de SSK Süreyyapaşa Hastanesi'ni kurdu. 6 Şubat 1955 tarihinde öldü.\n" }, "Ali Haydar Yuluğ": { "first_paragraph": "Ali Haydar Yuluğ (1878, İzmir - 18 Eylül 1937), eski Ankara ve İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı.\n" }, "Oğuzhan Müftüoğlu": { "first_paragraph": "Oğuzhan Müftüoğlu, (19 Aralık 1944, Anamur) Türk Marksist-Leninist aktivist, gençlik lideri ve siyasetçidir. Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (Dev Genç) Merkez Yürütme Kurulu Üyesi-Basın Sekreteri, THKP-C üyesi, Devrimci Yol kurucusu, Özgürlük ve Dayanışma Partisi Kurucusu, Sol Parti üyesi. Devrimci Gençlik Dergisi (1975-1980), Devrimci Yol Dergisi (1977-1980), Yeniden Dergisi (1995-1998), BirAdım Dergisi (1999-2001), BirGün Gazetesi yazarıdır.\n" }, "Gökan Zeybek": { "first_paragraph": "Gökan Zeybek (d. 1964, Bayburt) Türk siyasetçi ve mimar.\n" }, "Kazım Arslan (1954 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Kazım Arslan (17 Mart 1954, Solmaz, Tavas, Denizli - 7 Haziran 2019, Aksu, Antalya), Türk avukat, iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "Mehmet Parlakyiğit": { "first_paragraph": "Mehmet Parlakyiğit (d. 1941, Kahramanmaraş) Türk siyasetçi, inşaat mühendisi.\n" }, "Seyfi Turagay": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Ünal Ozan": { "first_paragraph": "Ünal Ozan, (20 Eylül 1940, Adapazarı - 13 Aralık 2002, Pamukova), Türk siyasetçi, bürokrat ve iş insanı. Eski Sakarya Büyükşehir Belediyesi başkanı (1989-1994).\n" }, "Beyzade Özkahraman": { "first_paragraph": "Beyzade Özkahraman (d. 12 Aralık 1943, Divriği, Sivas[1]) Türk bürokrat, akademisyen ve hekim.\n" }, "Fahrettin Uluç": { "first_paragraph": "İbrahim Tayyar Fahrettin Uluç (1913, Van – 14 Haziran 2009), Türk siyasetçi.\n" }, "Günseli Özkaya": { "first_paragraph": "Günseli Özkaya[6] (d. 10 Nisan 1931,[1] Ankara - ö. 1 Aralık 2020[2][3]), Türk siyasetçi.\n" }, "Gürsel Erol": { "first_paragraph": "Gürsel Erol (d. 1963, Elazığ), Türk iş insanı, siyasetçi. TBMM 26. dönem CHP Tunceli, 27 ve 28. dönem Elazığ milletvekilidir.\n" }, "Hasan Zengin": { "first_paragraph": "Hasan Zengin (d. 1933 Alaşehir, ö.14 Aralık 2021, Urla) Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Avni Sağesen": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Sağesen (1938, Ordu - 8 Kasım 2020[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Kerim Aksu": { "first_paragraph": "Kerim Aksu (d. 9 Mart 1969, Giresun)[1], Türk siyasetçi, Giresun eski belediye başkanı.\n" }, "Metin Burma": { "first_paragraph": "Metin Burma (d. 1950, Trabzon), Türk siyasetçi, eski Atakum belediye başkanı.\n" }, "Niyazi Bahçecioğlu": { "first_paragraph": "Niyazi Bahçecioğlu (1934-2013, Kayseri[1]), Türk siyasetçi, spor insanı, iş insanı.\n" }, "Nurettin Sözen": { "first_paragraph": "Nurettin Sözen (d. 1937, Gürün, Sivas) Türk hekim ve siyaset adamı.\n" }, "Yüksel Çengel": { "first_paragraph": "Yüksel Çengel (d. 20 Nisan 1938, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Yüksel Mansur Kılınç": { "first_paragraph": "Yüksel Mansur Kılınç (d. 1961, İstanbul) Türk siyasetçi ve medya yöneticisi.\n" }, "Aslı İnandık": { "first_paragraph": "Aslı İnandık (3 Ekim 1989, Ankara), Türk oyuncudur.\n" }, "Can Atalay": { "first_paragraph": "Şerafettin Can Atalay (d. 24 Mart 1976, İstanbul), Türk avukat, milletvekili, aktivist ve siyasetçi.\n" }, "Cezmi Baskın": { "first_paragraph": "Cezmi Baskın (d. 11 Mart 1949, İstanbul), Türk oyuncu ve yönetmendir.[1][2]\n" }, "İrfan Değirmenci": { "first_paragraph": "İrfan Değirmenci (d. 3 Kasım 1977, Ankara[1]), Türk haber sunucusu ve gazeteci.\n" }, "Mehmet Aslantuğ": { "first_paragraph": "Mehmet Aslantuğ[1] (d. 25 Eylül 1961, Samsun), Türk oyuncudur.\n" }, "Adnan Cemgil": { "first_paragraph": " Adnan Cemgil, (1909, İstanbul - 21 Kasım 2001, İstanbul), öğretmen, yazar, çevirmen. Sinan Cemgil'in babası, Ali Kemal'in babası Hacı Ahmet Efendi'nin ilk eşinden torunudur.[1]\n" }, "Çetin Altan": { "first_paragraph": "Çetin Altan (22 Haziran 1927, İstanbul - 22 Ekim 2015, İstanbul), Türk yazar, gazeteci, köşe yazarı, oyun yazarı, siyasetçidir.[5]\n" }, "Cemal Hakkı Selek": { "first_paragraph": "Cemal Hakkı Selek (d. 1902, Kuşadası, Aydın - ö. 28 Eylül 1996), Türk siyasetçi.\n" }, "Doğan Özgüden": { "first_paragraph": "Doğan Özgüden (d. 1936 Kalecik, Türkiye), Türk gazeteci ve yayımcı. Akşam gazetesinin (1964-1966) eski editörlerinden biri olup 12 Mart Muhtırası'ndan sonra yayınları nedeniyle 300 yılı aşkın hapis cezası tehdidiyle Türkiye'yi terk etmesinden bu yana 1974'ten beri Belçika'da yaşamaktadır.[1] Info-Türk'ün kurucularından İnci Tuğsavul ile birlikte Info-Türk'ün gazeteciliği nedeniyle İnsan Hakları Derneği tarafından 2006 Ayşe Zarakolu Düşünce Özgürlüğü Ödülü'ne layık görüldü.\n" }, "Fethi Naci": { "first_paragraph": "Fethi Naci (asıl adı İsmail Naci Kalpakçıoğlu) (d. 3 Nisan 1927, Giresun - ö. 23 Temmuz 2008, İstanbul), Türk yazar ve eleştirmen.\n" }, "Hüsamettin Güven": { "first_paragraph": "Hüsamettin Güven (15 Haziran 1925, Hopa, Artvin - 2 Nisan 1980, Zonguldak) Türk siyasetçi ve gazeteci. Zonguldak'taki işçi hareketinin kurucularından biri olarak kabul edilmektedir.\n" }, "Muzaffer Karan": { "first_paragraph": "Mehmet Muzaffer Karan (1916, Akhisar - 10 Ocak 2006[1]), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Niyazi Ağırnaslı": { "first_paragraph": "Niyazi Ağırnaslı (d. 1911, Ağırnas, Melikgazi, Kayseri) - (ö. 20 Haziran 1987), Türk siyasetçi.\n" }, "Sadun Aren": { "first_paragraph": "İbrahim Sadun Aren (d. 1922 Erzurum – ö. 8 Mart 2008 Ankara), Türk iktisat profesörü ve siyaset adamı.\n" }, "Şaban Erik": { "first_paragraph": "Şaban Erik, (1926, Yunanistan/Yelburgaz - 28 Eylül 2021), Türk siyasetçi.\n" }, "Yunus Koçak": { "first_paragraph": "Yunus Koçak (d. 1918, Antakya) - (ö. 6 Kasım, 1977), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yusuf Ziya Bahadınlı": { "first_paragraph": "Yusuf Ziya Bahadınlı, (d. 1927) Türk Öğretmen, yazar[1], yayıncı, siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Yaşar Öztürk": { "first_paragraph": "Mehmet Yaşar Öztürk (d. 15 Nisan 1967, Karabacak, Sarıkaya, Yozgat[1]), Türk işletmeci, iş insanı ve siyasetçidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi 22. ve 23. dönem Yozgat milletvekili olan Öztürk, kurucu üyesi olduğu[1] Adalet ve Kalkınma Partisi'nden 25 Eylül 2008'de istifa etmiştir.[2] Türkiye Partisi'nin kurucuları arasındadır ve partiyi de TBMM'de temsil etmiştir.\n" }, "Gülgûn Feyman": { "first_paragraph": "Gülgûn Feyman (d. 31 Mayıs 1958, Ankara), Türk haber spikeri.\n" }, "Hasan Atilla Uğur": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hasan Kundakçı": { "first_paragraph": "Hasan Kundakçı (1937, Afyonkarahisar - 16 Ocak 2023, İstanbul) Türk asker. Eski Özel Harp Dairesi Başkanı.\n" }, "İsmail Hakkı Pekin": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Pekin (22 Nisan 1951) Türk asker ve siyasetçi. Eski Genelkurmay İstihbarat Başkanı.\n" }, "Levent Ersöz": { "first_paragraph": "Levent Ersöz (19 Nisan 1954) Türk asker.\n" }, "Mehpare Çelik": { "first_paragraph": "Mehpare Çelik, (d. 26 Mart 1950, Ankara), Türkiye Radyo Televizyon Kurumu TRT'nin eski başspikeri, sunucu. \n" }, "Saldıray Berk": { "first_paragraph": "Saldıray Berk (16 Şubat 1948), Türk asker ve siyasetçi. Eski Eğitim ve Doktrin Komutanı.\n" }, "Soner Polat": { "first_paragraph": "Soner Polat (24 Kasım 1958 – 30 Eylül 2019) Türk asker, siyasetçi ve yazar.\n" }, "Turgut Okyay": { "first_paragraph": "Mehmet Turgut Okyay (d. 4 Mart 1941, Tut) Emekli Yargıtay üyesi.\n" }, "Mikail İlçin": { "first_paragraph": "Mikail İlçin (1926-11 Temmuz 2007), TBMM 15. dönem Hakkâri milletvekilidir.\n" }, "Metin Bostancıoğlu": { "first_paragraph": "Metin Bostancıoğlu (1942, Bafra, Samsun) Türk siyasetçidir.\n" }, "Adalet Kaya": { "first_paragraph": "Adalet Kaya (d. 1977; Kulp, Diyarbakır), Rosa Kadın Derneği başkanı ve Yeşil Sol Parti Diyarbakır milletvekilidir.[1]\n" }, "Berdan Öztürk": { "first_paragraph": "Berdan Öztürk (1 Mayıs 1980), Türk avukat ve siyasetçi. TBMM 25, 26, 27 ve 28. dönem milletvekili.\n" }, "Beritan Güneş Altın": { "first_paragraph": "Beritan Güneş Altın (d.; Nusaybin, Mardin), psikolog ve siyasetçi.\n" }, "Celal Fırat": { "first_paragraph": "Celal Fırat (d. 1975; Malatya), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ceylan Akça Cupolo": { "first_paragraph": "Ceylan Akça Cupolo (d. 1986; Hazro, Diyarbakır), 2023 Türkiye genel seçimleri'nde Yeşil Sol Parti'den Diyarbakır milletvekili seçilmiştir. Dokuz Eylül Üniversitesi Amerikan Kültürü ve Edebiyatı bölümünden mezun olmuştur. Ceylan Akça Cupolo, evli ve bir çocuk sahibidir.[1]\n" }, "George Aslan": { "first_paragraph": "George Aslan, (Taşköy) Süryani asıllı Türk siyasetçi.\n" }, "Heval Bozdağ": { "first_paragraph": "Heval Bozdağ, (d. 1977[1], Ağrı) tıp doktoru ve siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Olan": { "first_paragraph": "Hüseyin Olan (d. 1959; Bitlis), Eczacı ve siyasetçi.\n" }, "Mahmut Dindar": { "first_paragraph": "Mahmut Dindar, sendikacı, siyasetçi\n" }, "Mehmet Kamaç": { "first_paragraph": "Mehmet Kamaç (d. 1974; Çatak, Van), Öğretmen ve Siyasetçi. Yeşil Sol Parti Diyarbakır milletvekilidir.\n" }, "Onur Düşünmez": { "first_paragraph": "Onur Düşünmez Türk avukat, siyasetçi.\n" }, "Ömer Faruk Hülakü": { "first_paragraph": "Ömer Faruk Hülakü (d. 1981, Bingöl), avukat ve siyasetçi.\n" }, "Özgül Saki": { "first_paragraph": "Özgül Saki (d. 1967; Çaycuma, Zonguldak), fizikçi, siyasetçi.\n" }, "Sabahat Erdoğan Sarıtaş": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Semra Çağlar Gökalp": { "first_paragraph": "Semra Çağlar Gökalp (d. 1988; Kayalıbağ, Bitlis), insan hakları aktivisti ve siyasetçi.\n" }, "Serhat Eren": { "first_paragraph": "Serhat Eren (d. 1979; Diyarbakır), Hukukçu ve Siyasetçi. Yeşil Sol Parti Diyarbakır milletvekilidir.\n" }, "Sevilay Çelenk Özen": { "first_paragraph": "Sevilay Çelenk Özen (d. 1967; Maden, Elazığ), akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Sezai Temelli": { "first_paragraph": "Sezai Temelli (d. 1963, İstanbul), Türk siyasetçi ve akademisyendir. 11 Şubat 2018 ile 23 Şubat 2020 tarihleri arasında Halkların Demokratik Partisi'nin eş genel başkanıydı.[1]\n" }, "Sümeyye Boz": { "first_paragraph": "Sümeyye Boz (d.1985) Türk siyasetçi ve antropolog.\n" }, "Tülay Hatimoğulları Oruç": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Zeynep Oduncu": { "first_paragraph": "Zeynep Oduncu (d. 1 Ocak 1987; Gercüş, Batman), bilgisayar programcısı ve siyasetçi.\n" }, "Elbrus Tedeyev": { "first_paragraph": "\nElbrus Soslanoviç Tedeyev (Osetçe: Тедеты Эльбрус, Rusça: Тедеев Сосланович Эльбрус) Oset kökenli[1] güreşçi ve Olimpiyat şampiyonu. 1993 yılında Ukrayna vatandaşı oldu.[2] Atina'da düzenlenen 2004 Yaz Olimpiyatları'nda altın madalya kazandı.[3]\n" }, "Gennadiy Truhanov": { "first_paragraph": "Gennadiy Leonidoviç Truhanov (Rusça: Геннадий Леонидович Труханов, Ukraynaca: Генна́дій Леоні́дович Труха́нов, Hennadiy Leonidovych Trukhanov; d. 17 Ocak 1965) Odessa belediye başkanıdır. Şehirde milyonlarca sterlinlik mülk satın alarak Londra üzerinden kara para aklayan Ukraynalı bir suç örgütünün bir parçası olarak seçildi.[1]\n" }, "Jan Tabaçnik": { "first_paragraph": "Jan Petroviç (Yakov Pineviç, Yakiv Pineviç) Tabaçnik (Ukraynaca:Ян Петрович Табачник; d. 31 Temmuz 1945 –ö. 11 Eylül 2023), Sovyet-Rus besteci, müzisyen, siyasetçi ve girişimci.[1]\n" }, "Olha Harlan": { "first_paragraph": "Olha Hennadiyivna Harlan (Ukraynaca: Ольга Геннадіївна Харлан; d. 4 Eylül 1990[1]), Ukraynalı eskrimci. 2012 Londra ve 2016 Rio Olimpiyat Oyunları'nda bronz madalya kazanmış; 2013 ve 2014 yıllarında dünya şampiyonu olmuş, beş kez de Avrupa şampiyonluğu yaşamıştır. Harlan 2008 Yaz Olimpiyatları'nda altın madalya kazanan takımda da yer almıştır. Eskrimci 2009'da Sporda Yılın Kahramanları ödülüne değer görülmüştür.[2]\n" }, "Rinat Ahmetov": { "first_paragraph": "Rinat Leonidoviç Ahmetov (Ukraynaca: Ріна́т Леоні́дович Ахме́тов; Rusça: Рина́т Леони́дович Ахме́тов; Tatarca: Ринат Леонид улы Әхмәтов; d. 21 Eylül 1966) Ukraynalı milyarder ve iş adamıdır.[1] System Capital Management'ın (SCM) kurucusu ve başkanıdır ve Ukrayna'nın en zengin adamları arasında yer almaktadır.[2] (2022 (2022-April) itibarıyla), tahmini net değeri 4 milyar ABD doları olan dünyanın en zengin 687. kişisi olarak listelendi.[3] Ahmetov, Ukrayna futbol kulübü Şahtar Donetsk'in sahibi ve başkanıdır. 2006-2007 ve 2007-2012'de Ahmetov, Bölgeler Partisi için Ukrayna Verkhovna Rada (parlamento) üyesiydi.[4][5][6]\n" }, "Franco diktatörlüğünün toplama kampları": { "first_paragraph": "Frankocu İspanya'da 1936'dan 1947'ye kadar en az iki ila üç yüz toplama kampı yürürlüğe koyulmuştu. Bazıları kalıcı, bazıları ise geçiciydi. Kamplar, Franco rejiminin baskı aracıydı.[1][2]\n" }, "Paulino Alcántara": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Doktorlar davası": { "first_paragraph": "Doktorlar davası (resmi olarak Amerika Birleşik Devletleri v. Karl Brandt, et al.) II. Dünya Savaşı'nın bitmesinden sonra Almanya'da Birleşik Devletler otoritelerinin, Nürnberg'de işgal bölgesinde tuttuğu savaş suçları için ikinci bölümündeki 12 davadan biri. Bu davalarda 23 sanıktan 20 tanesi doktordu ve insanlar üzerinde deney yapmaktan suçlandılar. Bu duruşmalar, uluslararası askeri mahkemeden önce değil, ABD askeriye mahkemelerinden önce başladı. 23 davalının 20 si, tıbbi doktorlardı ve bütünüyle Nazi insan deneylerine karışmış olmakla suçlandılar. Önde gelen Nazi doktorlardan biri olan Josef Mengele, esir alınmadan önce Almanya'dan kaçmayı başarmıştı. Bu sebeple asla yargılanamadı.\n" }, "Alfred Ploetz": { "first_paragraph": "Alfred Ploetz (22 Ağustos 1860 - 20 Mart 1940), Alman hekim, biyolog, Sosyal Darwinist ve öjenikçi olup öjeniğin bir türü olan ırk hijyeni terimini ortaya atması ve bu kavramı Almanya'da yaygınlaştırmasıyla tanınmaktadır.[1]\n" }, "Hans Asperger": { "first_paragraph": "Hans Asperger (18 Şubat 1906 - 21 Ekim 1980) Avusturyalı pediatrist, tıp teorisyeni ve tıp profesörü. En çok, özellikle çocuklarda görülen ruhsal bozukluklar ile ilgili çalışmaları ile tanınır. Asperger'in çalışmaları Viyana'da aldığı birkaç övgü dışında yaşamı boyunca büyük ölçüde fark edilmedi. Psikolojik rahatsızlıklar üzerine yaptığı çalışmalar ancak ölümünden sonra dünyada ünlenmiştir. 1980'lerde çalışmalarına ilgi arttı ve bazı çevreler tarafından otizm spektrum bozuklukları dalı altında kabul edildi. Asperger sendromu (AS) ismi ölümünden sonra onuruna verilmiştir.\n" }, "Karl Brandt (doktor)": { "first_paragraph": "Karl Brandt (d. 8 Ocak 1904 - ö. 2 Haziran 1948), Alman hekim ve Nazi savaş suçlusu. 1939'dan Nazi ötanazi programını yönetti ve Ağustos 1944'te Adolf Hitler'in kişisel doktoru seçildi. Vekili Werner Heyde ve diğerleriyle beraber insanlar üzerinde yapılan deneylere karıştı. II.Dünya Savaşı'nın bitmesinden ve Almanya'nın yenilgisinden sonra Brandt, insanlığa karşı işlenen suçlardan suçlu bulunduktan sonra asılarak idam edildi.\n" }, "Carl Clauberg": { "first_paragraph": "Carl Clauberg (28 Eylül 1898 - 9 Ağustos 1957), II. Dünya Savaşı esnasında Nazi Almanyası'nın siyasi suçlu hapishanelerinde insanları tıbbi deneylerde kullanan bir Alman tıp doktoruydu. Carl Clauberg, Auschwitz-Birkenau'da esirleri kısırlaştırma deneylerinde Horst Schumann'la çalıştı.\n" }, "Max de Crinis": { "first_paragraph": "Profesör Max de Crinis (d. 1889 – ö. 1945), Köln ve Berlin'de psikiyatride, T4 Ötanazi Programı'nda bir tıp uzmanıydı.\n" }, "Ernst Rüdin": { "first_paragraph": "Ernst Rüdin (19 Nisan 1874 - 22 Ekim 1952) İsviçre doğumlu Alman psikiyatrist, genetikçi, öjenikçi ve Nazi'dir.[1]\n" }, "Eugen Fischer": { "first_paragraph": "Eugen Fischer (5 Temmuz 1874 - 9 Temmuz 1967), Alman tıp, antropoloji ve öjenik profesörü ve Nazi Partisi üyesiydi. Kaiser Wilhelm Antropoloji Enstitüsü, İnsan Kalıtım ve Öjenik'in direktörlüğünü yaptı ve aynı zamanda Berlin'deki Frederick William Üniversitesi rektörlüğünü yaptı.\n" }, "Karl Gebhardt": { "first_paragraph": "Karl Gebhardt (23 Kasım 1897 - 2 Haziran 1948), Alman tıp doktoru. Heinrich Himmler'in çocukluk arkadaşı ve özel doktoru. Nazilerin iktidara gelmelerinden sonra hızla yükseldi ve Alman Kızıl Haçı'nın lideri oldu. Ravensbrück ve Auschwitz Toplama Kampında Nazi insan deneyleri ve cerrahi deneyler yaptı. Ravensbrück toplama kampında kadınlarda yaralar açarak, bu yaralara sülfanilamid enjekte ediyordu. Bu deneylerin hepsinde de kadınlar öldü.\n" }, "Ernst-Robert Grawitz": { "first_paragraph": "Ernst-Robert Grawitz (8 Haziran 1899, Charlottenburg - 24 Nisan 1945, Potsdam-Babelsberg), II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nda doktor ve SS-Reichsarzt. Grawitz aynı zamanda Alman Kızılhaç'ın başıydı. Gravitz, gaz odalarının kullanılması fikrini Heinrich Himmler'e veren kişilerdendir.\n" }, "Hans F. K. Günther": { "first_paragraph": "Hans Friedrich Karl Günther (16 Şubat 1891 - 25 Eylül 1968) Alman yazar, bilimsel ırkçılığın savunucusu ve Weimar Cumhuriyeti ve Üçüncü Reich'ta öjenikçiydi.[1]\n" }, "Hans Münch": { "first_paragraph": "Hans Wilhelm Münch (d. 14 Mayıs 1911, Freiburg[1]– y. 2001), II. Dünya Savaşı sırasında, Nazi işgali altındaki Polonya'da, 1943-1945 yılları arasında Auschwitz toplama kampında bir SS doktoru olarak çalışan hekimdir. Alman Nazi Partisi üyesiydi. Kitle cinayetlere yardımcı olmayı reddettiği için Münch'ün Auschwitz'deki lakabı \"İyi Adam\"dı. Mahkûmları hayatta tutabilmek için birçok ayrıntılı hileler geliştirdi. 1947'de Kraków'da, Auschwitz duruşmalarında pek çok mahkûm lehine tanıklık ettiği için savaş suçlarından beraat eden tek kişi oldu.\n" }, "Aribert Heim": { "first_paragraph": "Aribert Ferdinand Heim (28 Haziran 1914, Bad Radkersburg, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - 10 Ağustos 1992, Kahire, Mısır), Dr. Ölüm lakabıyla tanınan Avusturya asıllı Alman doktor.\n" }, "August Hirt": { "first_paragraph": "August Hirt (d. 28 Nisan 1898 - 2 Haziran 1945), II. Dünya Savaşı sırasında Strazburg'da Reich Üniversitesi'nde başkan olarak görev yapan İsviçreli ve Alman uyruklu bir anatomist idi. Natzweiler-Struthof toplama kampındaki mahkûmlar üzerinde hardal gazı ile deneyler yaptı ve Yahudilerden elde edilen iskelet koleksiyonu için Auschwitz'de 86 kişinin öldürülmesinde öncü rol oynadı. Kurbanlarının iskeletleri ile, Strazburg anatomi Enstitüsü'nde örnekler yapmayı amaçlamış, ancak projenin tamamlanması, savaşın ilerlemesi yüzünden durdurulmuştur. Hirt, SS-Hauptsturmführer (yüzbaşı) ve 1944 yılında SS-Sturmbannführer (binbaşı) idi.\n" }, "Horst Schumann": { "first_paragraph": "Horst Schumann (1 Mayıs 1906 - 5 Mayıs 1983) SS-Sturmbannführer (binbaşı) ve Auschwitz'de sterilizasyon ve hadım deneyleri yapan ve özellikle Yahudilerin X-ışınları ile kitlesel sterilizasyonu ile ilgilenen bir tıp doktoruydu.\n" }, "Johann Kremer": { "first_paragraph": "Johann Paul Kremer (26 Aralık 1883 - 8 Ocak 1965) Alman profesör, doktor ve savaş suçlusuydu.\n" }, "Kurt Blome": { "first_paragraph": "Kurt Blome (31 Ocak 1894, Bielefeld, Westphalia – 10 Ekim 1969) II. Dünya Savaşı öncesi ve sırasında üst düzey bir Nazi bilim insanıydı. Reich Araştırma Konseyi'nde Reich Sağlık Lideri Yardımcısı (Reichsgesundheitsführer) ve Kanser Araştırması Ortak Yardımcısıydı. Otobiyografisinde Arzt im Kampf (Bir Hekimin Mücadelesi), yaşam ve ölüm savaşlarındaki tıbbi ve askeri gücü eşitledi.\n" }, "Ludwig Stumpfegger": { "first_paragraph": "Ludwig Stumpfegger (11 Temmuz 1910, Münih - 2 Mayıs 1945, Berlin), II. Dünya Savaşı'nda bir Alman SS doktoru ve 1944'ten itibaren Adolf Hitler'in kişisel cerrahıydı.[1]\n" }, "Josef Mengele": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Herta Oberheuser": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Theodor Morell": { "first_paragraph": "Theodor Gilbert Morell (d. 22 Temmuz 1886 - ö. 26 Mayıs 1948), Alman doktor. Adolf Hitler'in özel doktoru.\n" }, "Waldemar Hoven": { "first_paragraph": "Waldemar Hoven (10 Şubat 1903 – 2 Haziran 1948) Bir Nazi ve Buchenwald toplama kampında bir doktordu.[1]\n" }, "Walter Schreiber": { "first_paragraph": "Walter Paul Emil Schreiber (21 Mart 1893 – 5 Eylül 1970) I. Dünya Savaşı’nda Alman Ordusu ve II. Dünya Savaşı’nda Wehrmacht Tıp Servisi’nin tuğgeneral (Generalarzt) rütbesinde bir sağlık görevlisiydi. Aynı zamanda SS'de bir subaydı. Daha sonra Nürnberg Davalarında Hermann Göring'e karşı kilit bir tanık olarak görev yaptı.\n" }, "Eduard Wirths": { "first_paragraph": "Eduard Wirths (d. 4 Eylül 1909 - ö. 20 Eylül 1945), Eylül 1942'den Ocak 1945'e kadar Auschwitz toplama kampında SS Baş doktoruydu (SS Standortarzt). 1942-1945 yılları arasında Auschwitz'in tıbbi kısımlarında çalışan neredeyse 20 SS doktorunu (Josef Mengele, Horst Schumann ve Carl Clauberg olmak üzere) kapsayan resmi sorumluluğu vardı.\n" }, "1945 Nazi Almanyası'nda toplu intiharlar": { "first_paragraph": "Üçüncü Reich'ın ve Avrupa'daki savaşın son haftalarında, Almanya'daki birçok sivil, hükûmet yetkilisi ve askeri personel intihar etti. Adolf Hitler, Joseph Goebbels, Heinrich Himmler, Philipp Bouhler ve Martin Bormann gibi üst düzey Nazi yetkililerine ek olarak, diğerleri Almanya'nın yenilgisini kabul etmek yerine Selbstmord'u (Almanca: \"intihar\", kelimenin tam anlamıyla \"Kendi kendini öldürme\") seçti.[1] İntihara motive edici faktörler arasında Müttefiklerin ve özellikle Kızıl Ordu'nun misilleme ve zulüm etme korkusu, intihardan vazgeçmek yerine, intiharı tercih edilen şekilde yücelten Nazi propagandası ve Adolf Hitler'in intiharından sonra umutsuzluk ortamı bulunmaktaydı. Örneğin, Mayıs 1945'te, Kızıl Ordu'nun Alman kasabası Demmin'e girmesinden önce ve sonrasında 1.000'e yakın kişi, Kızıl Ordu askerleri tarafından işlenen bir tecavüz, yağma ve infaz dalgasıyla sonuçlanan kendini öldürdü.[2] Yalnızca Berlin'de 1945'te 7.000'den fazla intihar olayı bildirildi.\n" }, "Herbert Backe": { "first_paragraph": "Herbert Backe (1 Mayıs 1896 - 6 Nisan 1947), Alman politikacı ve savaş suçlusu SS-Obergruppenführer.\n" }, "Franz Böhme": { "first_paragraph": "Franz Friedrich Böhme (15 Nisan 1885 - 29 Mayıs 1947), II. Dünya Savaşı sırasında Alman general.\n" }, "Philipp Bouhler": { "first_paragraph": "Philipp Bouhler (11 Eylül 1899 - 19 Mayıs 1945), bir Nazi Alman hükûmet memuru olan SS-Obergruppenführer ve Aktion T4 ötanazi programının lideri. 1945'te ABD askerleri tarafından tutuklandıktan hemen sonra Dachau'ya götürülürken karısı ile birlikte intihar etti.\n" }, "Hans-Georg von Friedeburg": { "first_paragraph": "Hans-Georg von Friedeburg (15 Temmuz 1895 - 23 Mayıs 1945), Nazi Almanyası U-bot güçlerinin komutan vekili ve Kriegsmarine'nin son komutanıydı.\n" }, "Friedrich Alpers": { "first_paragraph": "Friedrich Alpers (25 Mart 1901 - 3 Eylül 1944) Alman Nazi politikacı ve SS-Obergruppenführer idi.[1] Aynı zamanda Özgür Brunswick Eyaleti Bakanı,[2] ve Generalforstmeister (Genel orman amiri) idi.[3][4] Alpers, Brunswick'te çok sayıda siyasi suçtan sorumluydu.\n" }, "Friedrich-Wilhelm Krüger": { "first_paragraph": "Friedrich Wilhelm Krüger (27 Şubat 1894,[1] Strazburg, Alsas-Loren - 9 Mayıs 1945, Steiermark, Avusturya), Nazi subayı ve yüksek rütbeli SA ve SS üyesiydi. Polonya'da savaş suçlarını organize etti ve toplama kamplarında toplu katliamlarda bulundu. 1945'te savaşın bitiminden ve Nazi Almanyası'nın teslim olmasından sonra intihar etti. SS-Obergruppenführer Walter Krüger'in kardeşidir.\n" }, "Robert Ritter von Greim": { "first_paragraph": "Robert Ritter von Greim (22 Haziran 1892 - 24 Mayıs 1945), Alman asker. II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası Hava Kuvvetleri Komutanı.\n" }, "Walther Hewel": { "first_paragraph": "Walther Hewel (d. 2 Ocak 1904, Köln - ö. 2 Mayıs 1945, Berlin), Alman diplomat ve II. Dünya Savaşı esnasında Nazi Partisi'nin ilk ve aktif bir üyesi ve Alman diktatör Adolf Hitler'in birkaç özel arkadaşından biriydi.\n" }, "Ilse Koch": { "first_paragraph": "Ilse Koch (d. 22 Eylül 1906 - ö. 1 Eylül 1967), Siyasi suçlu hapishaneleri'nin komutanı Karl Otto Koch'un eşi. Buchenwald Toplama Kampı'nda mahkûmlara karşı sadist davranışları ve acımasızlığından dolayı Buchenwald Cadısı olarak ünlenmiştir. Ayrıca insanlık tarihinin en acımasız kadınları arasında yer alır. Dövmeli vücutlara düşkünlüğü ile tanınan Ilse Koch öldürttüğü esirlerin derilerindeki dövmeleri kesip (bazen de derileri kendisi süsleyip) çanta, eldiven, gece lambası, hatta işlemeli iç çamaşırı yapmıştır. Kendisine \"Buchenwald'ın Canavarı\",[1] \"Buchenwald Kraliçesi\",[2][3] \"Buchenwald'ın Kızıl Cadısı\",[4][5] \"Kasap Dul\",[6] ve daha yaygın olarak \"Buchenwald Kaltağı\"[7] lakaplarıda takılmıştı.\n" }, "Hans Jeschonnek": { "first_paragraph": "Hans Jeschonnek (9 Nisan 1899 - 18 Ağustos 1943), II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nda Luftwaffe Genelkurmay Başkanı Generaloberst.\n" }, "Hans Krebs": { "first_paragraph": "Hans Krebs (4 Mart 1898 - 2 Mayıs 1945), II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası Piyade Generali ve OKH başkanıydı.\n" }, "Walter Krüger (SS subayı)": { "first_paragraph": "Walter Krüger (27 Şubat 1890; Straßburg - 22 Mayıs 1945[a]; Litvanya-Doğu Prusya sınırı), SS-Obergruppenführer und General der Waffen-SS. Friedrich-Wilhelm Krüger'in ağabeyi.\n" }, "Magda Goebbels": { "first_paragraph": "Johanna Maria Magdalena Goebbels (doğum adı: Johanna Maria Magdalena Behrend; 11 Kasım 1901, Berlin - 1 Mayıs 1945, Berlin), Nazi Almanyası'nda Propaganda Bakanı olarak görev yapan Joseph Goebbels'in eşi. Magda Goebbels Adolf Hitler'e olan hayranlığıyla da bilinir.\n" }, "Matthias Kleinheisterkamp": { "first_paragraph": "Matthias Kleinheisterkamp (22 Haziran 1893 - 8 Mayıs 1945), II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın Waffen SS generali (SS-Obergruppenführer und General der Waffen-SS).\n" }, "Max Koegel": { "first_paragraph": "Otto Max Koegel (16 Ekim 1895, Füssen - 27 Haziran 1946, Nürnberg), II. Dünya Savaşı sırasında Lichtenburg, Ravensbrück, Majdanek ve Flossenbürg Toplama Kampına komutan olarak görev yapmış bir Nazi subayı idi.\n" }, "Walter Model": { "first_paragraph": "Otto Moritz Walter Model (24 Ocak 1891, Genthin, Saksonya - 21 Nisan 1945, Duisburg, Ruhr), Alman mareşal. II. Dünya Savaşı sırasında çoğunlukla Doğu Cephesi'nde ve batıda savaşın ikinci yarısında yaptığı savunma savaşları ile bilinir. Wehrmacht'ın en iyi savunma taktiklerinin ismi olmuştur. Agresif bir panzer komutanı olmasına rağmen, iyi savunma savaş uygulayıcısı olarak tanındı. 9. Ordu'nun başında iken 1941-1942'deki yaptığı savunma savaşları sayesinde onun başarısı gelecekteki kariyerini belirledi.\n" }, "Otto Georg Thierack": { "first_paragraph": "Otto Georg Thierack (d. 19 Nisan 1889, Wurzen, Saksonya - ö. 22 Kasım 1946, Kuzey Ren-Vestfalya), Alman Nazi politikacısı ve hukukçusuydu.\n" }, "Wilhelm Rediess": { "first_paragraph": "Wilhelm Rediess (10 Ekim 1900 – 8 Mayıs 1945), II. Dünya Savaşı'nda Norveç'in Alman işgali sırasında SS ve Polis Lideri (SS-Obergruppenführer). 22 Haziran 1940 tarihinden 1945 yılında ölümüne kadar da Norveç'te konuşlanan tüm SS askerlerinin komutanıydı.\n" }, "Ernst Udet": { "first_paragraph": "Ernst Udet (26 Nisan 1896, Frankfurt - 17 Kasım 1941, Berlin), I. Dünya Savaşı'nda en genç ace pilotu (savaşçı pilot), II. Dünya Savaşı sırasında general.\n" }, "Gustav Wagner": { "first_paragraph": "Gustav Franz Wagner (d. 12 Mayıs 1910 - ö. 3 Ekim 1980), Avusturyalı bir SS-Oberscharführer. Polonya'daki, Sobibor İmha Kampı komutan yardımcısıydı.\n" }, "Walter Scherff": { "first_paragraph": "Tümgeneral Walter Scherff (1 Kasım 1898, Cannstatt - 24 Mayıs 1945, Saalfelden), Adolf Hitler tarafından Mayıs 1942'de Oberkommando der Wehrmacht'a Führer'in Askeri Tarih Yazma Komiseri olarak atanan Alman ordu subayı ve askeri tarihçi.[1] Scherff'in Sovyet ajanı olduğuna yönelik görüşler mevcuttur.[2]\n" }, "Aile Doktoru": { "first_paragraph": "Aile Doktoru (İspanyolca özgün adıyla Wakolda), Arjantinli yazar ve yönetmen Lucía Puenzo tarafından yazılan ve üretilen 2013 çıkışlı Arjantin tarihsel drama filmidir. Puenzo'nun Wakolda (2011) adlı romanına dayanan film[1] Nazi Schutzstaffel subayı ve Auschwitz toplama kampında insan deneyleri yapan Josef Mengele rolüyle Àlex Brendemühl yer almaktadır. Florencia Bado, Natalia Oreiro, Diego Peretti, Elena Roger ile Guillermo Pfening, filmde yer alan diğer oyunculardır.\n" }, "Alois Brunner": { "first_paragraph": "Alois Brunner (8 Nisan 1912 - 2001 veya 2010), Avusturyalı bir Nazi savaş suçlusu. Brunner, Adolf Eichmann'ın asistanı idi. Haziran 1943 - Ağustos 1944 tarihlerinde Paris dışındaki Drancy kampı komutanı olarak 140,000 Avrupalı ​​Yahudinin gaz odalarına göndermesinden sorumlu tutulur. Alois Brunner insanlığa karşı işlediği suçlar için 1954 yılında Fransa'da gıyaben idama mahkûm edildi. 1961 yılında ve 1980 yılında Mossad tarafından kendisine gönderilen mektup bombasının bir sonucu olarak, sırasıyla bir gözünü ve sol elinin parmaklarını kaybetti.\n" }, "Søren Kam": { "first_paragraph": "Søren Kam (2 Kasım 1921 – 23 Mart 2015) II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın Waffen-SS'sinde bir Danimarkalı komutandı. Danimarka'da cinayet işledi ve Simon Wiesenthal Center tarafından en çok aranan Nazi savaş suçluları arasında yer aldı.\n" }, "Eleonore Baur": { "first_paragraph": "Eleonore Baur (7 Eylül 1885 – 18 Mayıs 1981), Rahibe Pia olarak da bilinen, Nazi Partisi'nin kıdemli bir figürüydü ve Münih'teki Birahane Darbesi'ne katıldığı bilinen tek kadındı.[1]\n" }, "Diana Mitford": { "first_paragraph": "Diana Mitford, Diana Freeman-Mitford veya Diana Mitford Mosley (17 Haziran 1910 Londra, Birleşik Krallık - 11 Ağustos 2003 Paris, Fransa), İngiliz Nazi yanlısı, biyografi ve günlük yazarı, dergi editörü, gazeteci, yayıncı. Beş kız kardeşi ile birlikte Mitford sisters olarak anılan Avrupa sosyetesinin önde gelen kişilerdendi.\n" }, "Elisabeth Förster-Nietzsche": { "first_paragraph": "Therese Elisabeth Alexandra Förster-Nietzsche (10 Temmuz 1846 – 8 Kasım 1935) ikinci adıyla tanınmıştır ve filozof Friedrich Nietzsche'nin kız kardeşidir. 1894'te açılan Nietzsche Arşivi'nin kurucusudur.\n" }, "Irma Grese": { "first_paragraph": "Irma Grese (7 Ekim 1923 - 13 Aralık 1945), II. Dünya Savaşı sırasında Ravensbrück toplama kampı, Auschwitz Toplama Kampı ve Bergen-Belsen toplama kampında yaklaşık 30.000 kadın çalışanın sorumlusuydu.\n" }, "Hanna Reitsch": { "first_paragraph": "Hanna Reitsch (29 Mart 1912 - 24 Ağustos 1979), helikopter ve roket uçağı kullanabilen ilk kadın Alman test pilotu.\n" }, "Jutta Rüdiger": { "first_paragraph": "Jutta Rüdiger (d. 14 Haziran 1910, Berlin - ö. 13 Mart 2001, Bad Reichenhall), Alman ruhbilimci ve Nazi Partisi'nin 1937-1945 yılları arası Bund Deutscher Mädel (\"Alman Kız Birliği\")'nin başıydı.\n" }, "Leni Riefenstahl": { "first_paragraph": "Berta Helene Amalie \"Leni\" Riefenstahl (d. 22 Ağustos, 1902[1] – ö. 8 Eylül, 2003), ünlü Alman aktris, sinema yönetmeni ve yapımcısı. En çok beğenilen filmi Triumph des Willens, Nazi Partisi tarafından propaganda filmi olarak seçilmiştir.[2] İradenin Zaferi, onun uluslararası üne kavuşmasını sağladı. Sadece sekiz film yapmış olmasına rağmen, Riefenstahl geniş ölçüde yaşamının kalanı boyunca tanındı.[3][4][5][6]\n" }, "Maria Mandl": { "first_paragraph": "Maria Mandl (ayrıca Mandel diye yazılır; (d. 10 Ocak 1912 – ö. 24 Ocak 1948), Avusturyalı bir SS-Helferin (Kadın SS Yardımcısı). Auschwitz-Birkenau toplama kampının üst düzey yetkilisi olarak, Holokost'ta anahtar rolündeydi. 500.000 kadın mahkûmunn ölümünden doğrudan suçlu bulunmuştur.[1]\n" }, "Unity Mitford": { "first_paragraph": "Unity Valkyrie Mitford (8 Ağustos 1914 – 28 Mayıs 1948), Yahudi karşıtı olan, tutkunluk derecesinde Adolf Hitler hayranı bir Britanyalı. Hitler'in politikalarına sadece Almanya'da değil diğer ülkelerde de sempati ile bakılıyordu. Hitler sayesinde trenlerin zamanında geldiği, çekingen insanları toplama kamplarında çalışmaya teşvik ettiğinden bahsediliyordu.\n" }, "Almanya, Sıfır Yılı": { "first_paragraph": "Almanya, Sıfır Yılı[1][2], 1948 İtalya yapımı dramatik Yeni Gerçekçi filmdir. İtalyanca özgün adı Germania Anno Zero olan ve Almanca çekilen filmin Almanya'daki adı ise Deutschland im Jahre Null'du. Film Türkiye'de ilk kez Mart 1966'da Türk Sinematek Derneği'nde gösterilmişti.[3]. Filmin sonradan yapılan İtalyanca dublajlı bir versiyonu da yaygın olarak gösterilmiştir.\n" }, "American Horror Story: Asylum": { "first_paragraph": "American Horror Story: Asylum (Türkçesi: Amerikan Korku Hikayesi: Akıl Hastanesi), FX tarafından yayınlanan korku-gerilim dizisi American Horror Story'nin ikinci sezonudur. 17 Ekim 2012 - 23 Ocak 2013 tarihleri arasında yayınlanmıştır. İkinci sezonda konu gidişatı ve karakterler ilk sezondan bağımsız olduğu için, dizi American Horror Story başlığı altında bir antoloji serisi olmuştur.\n" }, "Bayan Peregrine'in Tuhaf Çocukları (film)": { "first_paragraph": "Bayan Peregrine'in Tuhaf Çocukları, 2016 yılında vizyona giren 3 boyutlu fantastik macera türündeki Tim Burton filmi. Ransom Riggs'in 2011 yılı aynı adlı romanından uyarlanan filmin senaryosu Jane Goldman tarafından yazıldı. Filmin başrollerini Eva Green, Asa Butterfield, Chris O'Dowd, Allison Janney, Rupert Everett, Terence Stamp, Ella Purnell, Judi Dench ve Samuel L. Jackson paylaşıyor.\n" }, "Cilalı İbo Avrupa'da": { "first_paragraph": "Cilalı İbo Avrupa'da, senaryo, yapım ve yönetmenliğini Osman F. Seden'in üstlendiği 1970 yapımı Türk filmidir. Filmin başrol oyuncusu Feridun Karakaya'dır.\n" }, "Gece Bekçisi (film)": { "first_paragraph": "Gece Bekçisi 1974 İtalyan yapımı psikolojik drama filmidir. Özgün adı Il Portiere di Notte olan film İngilizce konuşulan ülkelerde The Night Porter adı ile gösterime sunulmuştur. Liliana Cavani'nin yönettiği filmin baş rollerinde Dirk Bogarde ve Charlotte Rampling oynamışlardır. Liliana Cavani aynı zamanda Barbara Alberti ile birlikte hem filmin hikâyesine katkıda bulunmuş hem de filmin senaryosunu yazmıştır. Filmin müzikleri Daniele Paris'e aittir. Filmde Nazi toplama kampındaki eski işkencecisi ile savaştan yıllar sonra bir otelde karşılaşan kadınla işkencecisi arasında tekrar alevlenen sado-mazoşistik ilişkinin melankolik öyküsü anlatılır.\n" }, "İlk Yenilmez: Kaptan Amerika": { "first_paragraph": "İlk Yenilmez: Kaptan Amerika, 2011 yapımı Amerika Birleşik Devletleri filmidir. Filmde, II. Dünya Savaşı sırasında, zayıf, ufak tefek ve çelimsiz bir adam olan Steve Rogers, süper asker Kaptan Amerika'ya dönüşür ve Kızıl Kafatası'nın Tesseract'ı dünya hakimiyeti için bir enerji kaynağı olarak kullanmasını engellemek zorundadır. Marvel'ın Captain America çizgi-romanına dayanır. Beşinci Marvel Sinematik Evreni filmidir. Ayrıca, Yenilmezler filminden önce çekilmiştir.\n" }, "Kitap Hırsızı (film)": { "first_paragraph": "Kitap Hırsızı, 2013 Almanya-ABD ortak yapımı, Markus Zusak'ın aynı adlı romanından sinemaya aktarılan ve müzikleri ile Oskar'a aday olmuş savaş dram filmidir. Brian Percival tarafından yönetilen filmin başrollerinde Emily Watson, Geoffrey Rush, Sophie Nélisse, Ben Schnetzer, Nico Liersch ve Joachim Paul Assböck yer almaktadır.\n" }, "Kitap Hırsızı": { "first_paragraph": "Kitap Hırsızı, Avustralyalı yazar Markus Zusak tarafından kaleme alınmış romandır.[1] Kitap Nazi Almanyası'nda geçmekte ve son derece yoğun bir şekilde bu tarihte alınan notlar ile birlikte ölüm anlatılmaktadır. II. Dünya Savaşı'nın dorukta olduğu bu günlerde, bir üvey anne ve baba ile birlikte yaşayan genç kızın, evlerine sakladıkları genç ile aralarındaki ilişki anlatılır. İlk olarak 2005 yılında yayınlanan kitap pek çok ödül kazanmış ve 230 hafta boyunca New York Times En Çok Satanlar listesinde yer almıştır.[2]\n" }, "Kutsal Hazine Avcıları": { "first_paragraph": "Kutsal Hazine Avcıları (ayrıca Indiana Jones ve Kutsal Hazine Avcıları olarak da bilinir) George Lucas'ın yapımcılığında Steven Spielberg tarafından yönetilen 1981 yapımı macera ve aksiyon filmidir. Başrolde Harrison Ford yer almıştır. Indiana Jones serisi'nin ilk filmidir. Hikâyede, arkeolog Indiana Jones'un Nazilerin ordularını sonsuz bir güce kavuşturabilmek için aradıkları sandığın peşine düşmesi anlatılır. Karen Allen, Indiana Jones'un eski sevgilisi Marion Ravenwood rolüyle, Paul Freeman, Indiana'nın düşmanı Fransız arkeolog René Belloq rolüyle, John Rhys-Davies, Indiana'nın yardımcısı Sallah rolüyle ve Denholm Elliott, Indiana'nın meslektaşı Marcus Brody rolüyle filmin yardımcı rollerine yer almışlardır.\n" }, "Ölüm Gemisi (film)": { "first_paragraph": "Ölüm Gemisi (İngilizce: Death Ship), 1980 tarihli Kanada yapımı korku filmidir. Alvin Rakoff tarafından yönetilen filmde Akademi Ödüllü George Kennedy ve Richard Crenna, başrolü Black Christmas filminde de oynayan Nick Mancuso ile paylaşmıştır. Film, Türkiye'de 22 Mart 1982 tarihinde gösterime girmiştir.[1]\n" }, "Roma, Açık Şehir": { "first_paragraph": "Roma, Açık Şehir, 1945 İtalya yapımı dramatik savaş filmidir. Özgün adı Roma, Città Aperta olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Rome, Open City ve Open City adları ile gösterilmişti. Film Mart 1993'te 13. Uluslararası İstanbul Film Festivali kapsamında da gösterilmişti.\n" }, "Teneke Trampet": { "first_paragraph": "Teneke Trampet (Almanca: Die Blechtrommel) Günter Grass'ın 1959 yılında yayımladığı, dünyada büyük bir ilgi uyandıran romanı. Eleştirmenler tarafından, okunuşu sırasında dikkat isteyen kitaplardan biri olarak gösterilmişti. Roman 1979'da aynı adla sinemaya uyarlanmıştır.\n" }, "Why We Fight": { "first_paragraph": "\"Why We Fight\" (ya da Türkçe adıyla Kavga Etmemizin Nedeni), The WB kanalında yayınlanan, Joss Whedon tarafından oluşturulan bir fantastik dizi olan Buffy the Vampire Slayer televizyon dizisinin yan dizisi Angel'ın beşinci sezonunun on üçüncü bölümü.\n" }, "Wolfenstein: The New Order": { "first_paragraph": "Wolfenstein: The New Order, MachineGames tarafından geliştirilen ve Bethesda Softworks tarafından yayımlanan bir aksiyon-macera birinci şahıs nişancı video oyunudur. 20 Mayıs 2014'te Xbox 360, Xbox One, PlayStation 3, PlayStation 4 ve Microsoft Windows için yayımlanmıştır. Oyun, Nazilerin II. Dünya Savaşı'nı kazandığı 1960'ların Avrupa'sındaki bir alternatif tarihte geçmektedir. Oyunun ana karakteri savaş gazisi William \"B.J.\" Blazkowicz'dir.\n" }, "Yüzbaşı (film)": { "first_paragraph": "Yüzbaşı (Almanca özgün adı: Der Hauptmann), Robert Schwentke tarafından yazılan ve yönetilen tarihi drama filmidir. Film, Alman subayı olarak çalıntı bir kimliğe bürünen ve Emslandlager kamplarından birinde asker kaçaklarının ve diğer esirlerin öldürülmesini düzenleyen Alman savaş suçlusu Willi Herold'un yaşadıklarını konu alıyor. İlk kez 2017 Toronto Uluslararası Film Festivali'nde Özel Sunumlar bölümünde gösterildi.[2]\n" }, "Frau Engel": { "first_paragraph": "Irene Engel, daha çok bilinen adıyla Frau Engel, Wolfenstein video oyunu serisinde yer alan kurgusal karakterdir. İlk olarak MachineGames tarafından geliştirilen ve Bethesda Softworks tarafından yayınlanan 2014 yapımı Wolfenstein: The New Order oyununda ortaya çıkmıştır. II. Dünya Savaşı'nı Müttefikler yerine Alman İmparatorluğu'nun kazandığı kurgusal bir evrende geçen Wolfenstein serisinin temel düşman grubunun bir üyesi olan Engel, Nazi Almanyası rejiminin zalim ve fanatik bir yüksek rütbeli subayı olarak tasvir edilmiştir. The New Order'ın başlıca düşman figürlerinden biridir ve 2017 yapımı devam oyunu Wolfenstein II: The New Colossus'un ana kötü karakteridir.\n" }, "Hans Landa": { "first_paragraph": "Albay Hans Landa, 2009 yılı yapımı, Quentin Tarantino filmi olan Soysuzlar Çetesi (Inglourious Basterds) adlı filmin ana antagonistidir. Alman-Avusturyalı aktör Christoph Waltz tarafından canlandırılmıştır.[1] Waltz, bu performansından dolayı, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülünü kazandı.\n" }, "Carlos Lehder": { "first_paragraph": "Carlos Enrique Lehder Rivas (d. 7 Eylül 1949, Armenia[2]), Medellín Karteli'in kurucu ortaklarından Alman-Kolombiyalı uyuşturucu baronu. ABD'de bulunduğu hapishaneden 16 Haziran 2020 tarihinde serbest bırakıldı.[3][4] Armenia, Quindío'da doğan Lehder, Bahamalar'ın merkezindeki Florida sahilinin 340 km kuzeyindeki Norman's Cay adasında bir kokain ve nakliye imparatorluğuna öncülük etti.[3][5]\n" }, "Neo-Nazi müzik grupları listesi": { "first_paragraph": "Bu liste Neo-Nazi müzik gruplarını içermektedir. \n" }, "Varg Vikernes": { "first_paragraph": "Varg Vikernes (Norveççe: [ˈvɑrɡ ˈvìːkəɳeːs]) olarak da bilinen Louis Cachet (d. Kristian Vikernes, 11 Şubat 1973), Norveçli bir müzisyen ve yazardır. 1991 yılında en etkili black metal eylemlerinden biri haline gelen tek kişilik müzik projesi Burzum'u kurdu. 1994 yılında cinayet ve kundakçılıktan suçlu bulundu ve ardından 15 yıl hapis yattı.\n" }, "Adam von Trott zu Solz": { "first_paragraph": "Friedrich Adam von Trott zu Solz (9 Ağustos 1909, Potsdam - 26 Ağustos 1944, Berlin), Alman hukukçu, diplomat ve nazi karşıtı direnişçi.\n" }, "Adolf Ziegler": { "first_paragraph": "Adolf Ziegler (16 Ekim 1892, Bremen – 18 Eylül 1959, Varnhalt, günümüz Baden-Baden), Alman ressam ve politikacıydı. Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi tarafından, Partinin Alman modern sanatçılarının çoğu tarafından \"yozlaşmış sanat\" olarak tanımladığı yapıtların tasfiyesini denetlemekle görevlendirildi. Hitler'in en sevdiği ressamdı.[1]\n" }, "Alter Kämpfer": { "first_paragraph": "Alter Kämpfer (Almanca \"Eski Savaşçı\"), Nazi Partisi'nin ilk üyelerine, yani 1930 Reichstag Almanya federal seçimlerinden önce partiye katılanlara atıfta bulunan bir terimdir ve birçoğu 1919-1923'teki ilk kuruluşundan itibaren partiye aittir. Eylül 1930'daki seçim atılımından sonra partiye katılanlar, Alte Kämpfer tarafından Eylüller olarak bilinirken, 30 Ocak 1933'te iktidara geldikten sonra partiye katılanlar Märzveilchen olarak biliniyordu. Partinin \" Eski Muhafızları \" ve 1925-1933'teki sözde \"Mücadele Dönemi\" (Kampfzeit) sırasında harekete kanıtlanmış bağlılıkları nedeniyle, 1933'te ve daha sonra fırsatçı nedenlerle katılan yeni üye selinden ayrıldılar. Bu amaçla bir dizi özel ödül/nişan verildi:\n" }, "Friedrich Bergius": { "first_paragraph": "Friedrich Karl Rudolf Bergius, (11 Ekim 1884 – 30 Mart 1949) Alman kimyager.\n" }, "Wernher von Braun": { "first_paragraph": "Wernher Magnus Maximilian von Braun (23 Mart 1912, Wyrzysk, Posén – 16 Haziran 1977, Alexandria, ABD), II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası için ve savaş sonrasında ABD için çalışmış olan, roket teknolojisinin gelişmesine önemli katkılar vermiş Alman-Amerikan bilim insanı. II. Dünya Savaşı sırasında SS içinde yer almış olmasına ve savaşın ardından uygulanan Nazilerden arındırma siyasetine rağmen resmî takibata uğramamıştır.\n" }, "Bruno Beger": { "first_paragraph": "Bruno Beger (27 Nisan 1911, Frankfurt; 12 Ekim 2009, Königstein im Taunus) bir Alman antropolog ve SS hauptsturmführeriydi.\n" }, "Elisabeth Schwarzkopf": { "first_paragraph": "Dame Olga Maria Elisabeth Frederike Legge-Schwarzkopf DBE (9 Aralık 1915 - 3 Ağustos 2006), Alman-İngiliz soprano. Schwarzkopf 20. yüzyılın en meşhur opera müzisyenlerindendir. En beğenilen performansları Mozart, Schubert, Strauss ve Wolf'un eserlerindendir.\n" }, "Franz Joseph Emil Fischer": { "first_paragraph": "Franz Joseph Emil Fischer (19 Mart 1877, Freiburg im Breisgau - 1 Aralık 1947, Münih), Alman kimyagerdir. Kaiser Wilhelm Kömür Araştırma Enstitüsü'nün kurucusu ve ilk yöneticisiydi. Fischer-Tropsch sürecinin keşfiyle tanınır.[1]\n" }, "Gerdy Troost": { "first_paragraph": "Gerdy Troost, tam adı Gerhardine Troost evlilik öncesi soyadı Andresen (3 Mart 1904 – 30 Ocak 2003), Alman iç mimar tasarımcısıydı ve iç mimar Paul Ludwig Troost'un eşiydi.[1][2]\n" }, "Jakob Grimminger": { "first_paragraph": "Jakob Grimminger (25 Nisan 1892, Augsburg, Bavyera – 28 Ocak 1969) Nazi hareketinin törenlerinin merkez bayrağı olan Blutfahne'nin sancaktarı olarak bilinen bir Nazi Partisi ve Schutzstaffel (SS) üyesiydi.\n" }, "Gustav Giemsa": { "first_paragraph": "Gustav Giemsa (20 Kasım 1867 - 10 Haziran 1948), Medar-Blechhammer yerlisi (şimdi Kędzierzyn-Koźle şehrinin bir parçası) Alman kimyager ve bakteriyolog. Genellikle \"Giemsa Boyası\" olarak bilinen bir boya çözeltisi oluşturması ile tanınır. Bu boya sıtma ve Plasmodium, Trypanosoma ve Chlamydia gibi parazitlerin histopatolojik tanısı için kullanılır.\n" }, "Günther Quandt": { "first_paragraph": "Günther Quandt (28 Temmuz 1881 - 30 Aralık 1954), bugün sırasıyla bir otomobil ve kimya şirketi olan BMW ve Altana'yı içeren bir sanayi imparatorluğu kuran Alman sanayiciydi. 1921-1929 yılları arasında, daha sonra Nazi Propaganda Bakanı Joseph Goebbels'in eşi olan Magda Ritschel ile evlendi. 1930'larda Nazi Partisi'ne katılarak güçlü mali destekçilerinden biri oldu.[1]\n" }, "Hellmut Körner": { "first_paragraph": "Max Otto Hellmut Körner (16 Şubat 1904, Dresden - 27 Şubat 1966, Hamburg), NSDAP üyesi Alman siyasetçi. Reichstag üyesi ve Saksonya eyaletinin çiftçi lideriydi.\n" }, "Hellmuth Kneser": { "first_paragraph": "Hellmuth Kneser (16 Nisan 1898 - 23 Ağustos 1973), grup teorisi ve topolojiye kayda değer katkılarda bulunan bir Baltık Alman matematikçi.\n" }, "Wilm Hosenfeld": { "first_paragraph": "Wilhelm Adalbert Hosenfeld SUO (Almanca telaffuz: [ˈvɪlm ˈhoːzənfɛlt]; 2 Mayıs 1895 – 13 Ağustos 1952), İkinci Dünya Harbi'nde Hauptmann (Yüzbaşı) rütbesine kadar yükselen, asıl mesleği ortaokul öğretmenliği olan bir Alman subaydı. Alman işgali altındaki Polonya'da görev yaptığı süre boyunca Yahudilere sempati duyup, birçok Yahudi'nin Nazi zulmünden korunmasına ve kurtarılmasına yardım etmişti. Bu davranışından ötürü Yad Vaşem'de İsrail tarafından Uluslararası Dürüstler Madalyası ile 2008'de onurlandırıldı.\n" }, "Hugo Boss (işadamı)": { "first_paragraph": "Hugo Ferdinand Boss (8 Temmuz 1885 - 9 Ağustos 1948)[1] Alman bir iş adamı ve Nazi Partisi'nin ilk üyelerinden biriydi Hugo Boss AG moda evinin kurucusuydu.\n" }, "Karl-Friedrich Höcker": { "first_paragraph": "SA-Sports Badge in Bronze \n" }, "Kurt Meyer": { "first_paragraph": "Kurt \"Panzer\" Meyer (23 Aralık 1910 - 23 Aralık 1961), II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nda Waffen-SS Generali.\n" }, "Siegfried Lenz": { "first_paragraph": "Siegfried Lenz (d. 17 Mart 1926; Lyck, Doğu Prusya (bugün Polonya) - ö. 7 Ekim 2014, Hamburg), Alman yazar.\n" }, "Libertas Schulze-Boysen": { "first_paragraph": "Libertas \"Libs\" Schulze-Boysen, doğum ismi Libertas Viktoria Haas-Heye (20 Kasım 1913, Paris – 22 Aralık 1942 Plötzensee Hapishanesi), Alman aristokrat ve Nazilere karşı direniş savaşçısıydı. Schulze-Boysen, başlangıçta 1930'ların başından 1940'a, bir basın görevlisi ve daha sonra bir yazar ve gazeteci olarak edebi bir kariyer inşa etmeye çalıştı. Ailesi rejimin en üst kademeleriyle yakın bağları olduğu için başlangıçta Nazilere sempati duyan Luftwaffe subayı Harro Schulze-Boysen ile tanışıp evlendikten sonra fikrini değiştirdi.\n" }, "Lina Heydrich": { "first_paragraph": "Lina Mathilde Manninen (kızlık soyadı von Osten, önceden Heydrich; 14 Haziran 1911 – 14 Ağustos 1985), Reich Reichssicherheitshauptamt (Reich Güvenlik Baş dairesi) başkanı ve Nazi Almanyası'nda merkezi bir figür olan Reinhard Heydrich'in karısıydı. Küçük bir Alman aristokratının kızı olarak (babası köy öğretmeni olarak çalışıyordu), 1929'da Nazi Partisi'ne katıldı ve Aralık 1930'da Reinhard Heydrich ile tanıştı. İkisi 26 Aralık 1931'de evlendi ve dört çocukları oldu.[1] İkinci Dünya Savaşı sona erdikten sonra 1976'da bir anı kitabı yayınladı. Birkaç yazarla konuştu, birçok gazeteye düzeltme mektupları yazdı ve ilk kocasının (Heydrich) itibarını Ağustos 1985'te 74 yaşında Fehmarn'da ölümüne kadar savundu.\n" }, "Ludwig Bieberbach": { "first_paragraph": "Ludwig Georg Elias Moses Bieberbach (4 Aralık 1886 - 1 Eylül 1982), Alman matematikçi ve Nazidir.[1]\n" }, "Paul Dahm": { "first_paragraph": "Paul Dahm (6 Haziran 1904, Langerfeld - 28 Haziran 1974, Remscheid), NSDAP üyesi Alman siyasetçi. Reichstag üyeliğinin yanı sıra Banaluka ve Osijek'de polis bölge liderliği yaptı ve 30 Ocak 1938'de SS-Standartenführer rütbesine terfi etti.\n" }, "Paul Ogorzow": { "first_paragraph": "Paul Ogorzow (29 Eylül 1912 - 26 Temmuz 1941), II. Dünya Savaşı sırasında Nazi dönemi Berlin'inde faaliyet gösteren bir Alman seri katil ve tecavüzcüydü. S-Bahn Katili olarak biliniyordu.[1]\n" }, "Paul Schmidt (tercüman)": { "first_paragraph": "Paul-Otto Schmidt (23 Haziran 1899 - 21 Nisan 1970) 1923'ten 1945'e kadar Alman dışişleri bakanlığında tercümandı. Kariyeri boyunca, Neville Chamberlain'in Adolf Hitler ile Münih Anlaşması, Britanya Savaş Bildirgesi ve Fransa'nın teslim olması konusundaki görüşmelerinde tercüman olarak görev yaptı.\n" }, "Brunhilde Pomsel": { "first_paragraph": "Brunhilde Pomsel (11 Ocak 1911 - 27 Ocak 2017), Alman radyocu, haber muhabiri ve yönetici. Kendisi Berlin'de 11 Ocak 1911'de doğmuştur. Bir süre Nazi Propaganda Bakanı Joseph Goebbels'in yönetim asistanı olarak görev yapmıştır. Meslek yaşamına 1933'te Third Reich's radyo istasyonunda başlamıştır. Özellikle II. Dünya Savaşı esnasında sunduğu haberler ile tanınmıştır. Bu dönemde Nazi propaganda makinasının tam merkezinde yer almış, savaş boyunca Alman kayıplarını düşük göstermiş, Kızılordu hakkında asılsız haberler yapmıştır.[1] Savaşın ardından tutuklanmış, 5 yıl hapis yattıktan sonra 1950'de salıverilmiştir. Yeniden radyocu olarak çalışmış 1971'de 60 yaşında emekli olmuştur.\n" }, "Ferdinand Porsche": { "first_paragraph": "Prof. Dr. Ing h.c. Ferdinand Porsche[3], (3 Eylül 1875, Maffersdorf, Avusturya – 30 Ocak 1951, Stuttgart, AFC) Avusturya asıllı Alman otomotiv mühendisi. Porsche orijinal Volkswagen Beetle'ı tasarlamış, ünlü Alman tankları Tiger I, Tiger II ve Elefant tanklarının tasarımlarında katkıda bulunmuştur.\n" }, "Hans Rehberg": { "first_paragraph": "Hans Rehberg (25 Aralık 1901, Poznań - 20 Haziran 1963, Duisburg), Alman yazar ve oyun yazarı.\n" }, "Rudolf Rahn": { "first_paragraph": "Rudolf Rahn (16 Mart 1900 - 7 Ocak 1975), Weimar Cumhuriyeti ve Nazi Almanyası'na hizmet etmiş bir Alman diplomattı. Parti üyesi ve İkinci Dünya Savaşı'nın son aşamalarında İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin Tam Yetkili Temsilcisi olarak tutuklandı ve potansiyel bir savaş suçlusu olarak Nürnberg'de tutuldu, ancak 1949'da serbest bırakıldı ve Nazilerden arındırılmış sayıldı.\n" }, "Siegfried Kasche": { "first_paragraph": "Siegfried Kasche (18 Haziran 1903 - 7 Haziran 1947), Nazi Almanyası'nın Bağımsız Hırvatistan Devleti büyükelçisi ve Nazi Partisi'nin paramiliter kanadı Sturmabteilung'un (SA) Obergruppenführeriydi. Kasche, Reichskommissariat Moskowien'in önerilen hükümdarıydı, ancak Reichskommissariat gerçekleşemedi.[2] 7 Haziran 1947'de Yugoslavya'da savaş suçlarından idam edildi.[3]\n" }, "Otto Skorzeny": { "first_paragraph": "Otto Skorzeny (12 Haziran 1908 – 5 Temmuz 1975), II. Dünya Savaşı sırasında Alman Waffen-SS komandosu. Budapeşte başkanlık sarayının basılmasını da yönetmiş ve bu sayede Macaristan'ın Almanlara karşı saf değiştirmesini önlemiş Hitler'in meşhur askerlerinden biriydi. II. Dünya Savaşı'nın ardından kurulan gizli Nazi iş birliği örgütü Odessa üyesidir.\n" }, "Elisabeth Waldheim": { "first_paragraph": "Elisabeth \"Sissy\" Waldheim (evlilik öncesi soyadı: Ritschel; d. 13 Nisan 1922 - ö. 28 Şubat 2017), eski Avusturya first ladylerinden. Eski Avusturyalı asker ve başkanlarından Kurt Waldheim'in eşi olup eşinin görev yaptığı 1986 ile 1992 yılları arasında first lady unvanı taşımıştır.\n" }, "Wilhelm Gustloff": { "first_paragraph": "Wilhelm Gustloff (d. 30 Ocak 1895, Schwerin - ö. 4 Şubat 1936, Davos), İsviçre'de NSDAP Dışişleri Örgütünün bir Nasyonal Sosyalist Alman lideriydi. 1932'den 1936 yılında öldürülene kadar liderliğini sürdürdü.[1]\n" }, "Amt Rosenberg": { "first_paragraph": "Amt Rosenberg (ARo, Rosenberg Ofisi), Alfred Rosenberg başkanlığındaki Nazi partisi içinde kültürel politika ve gözetim için resmi bir organdı. 1934 yılında Dienststelle Rosenberg (DRbg, Rosenberg Departmanı) adı altında, Potsdamer Platz'ın batısında, Berlin'de Margarethenstraße 17 adresinde ofisleri ile kurulmuştur. Rosenberg'in işlevinin uzun resmi adı olan Beauftragter des Führers für die gesamte geistige und weltanschauliche Erziehung der NSDAP nedeniyle, kısa açıklama Reichsüberwachungsamt \"Reich gözetim ofisi\" olarak kullanıldı,[1] aynı zamanda kısaca Überwachungsamt \"gözetim ofisi\" ismiyle kısaltıldı.\n" }, "Emil Jannings": { "first_paragraph": "Emil Jannings (doğum adıyla Theodor Friedrich Emil Janenz, 23 Temmuz 1884 - 3 Ocak 1950), Alman sinema oyuncusu.\n" }, "Ernst Glaeser": { "first_paragraph": "Ernst Glaeser (29 Temmuz 1902 - 8 Şubat 1963) Alman yazar. Savaş karşıtı görüşlerinden ötürü Nazi döneminde İsviçre'ye kaçmak zorunda kalmış, Nazilerce kitapları toplatılmış ve yakılmıştır.\n" }, "Hermann Esser": { "first_paragraph": "Hermann Esser (d. 29 Temmuz 1900 – ö. 7 Şubat 1981), Nazi Partisi'nin (NSDAP) ilk üyesiydi. Bir gazeteci olan Esser, Nazi gazetesi Völkischer Beobachter'ın editörü ve Reichstag'ın bir Nazi üyesiydi. Partinin ilk tarihlerinde, Adolf Hitler'in fiili bir milletvekiliydi. Hitler'in en eski takipçilerinden ve arkadaşlarından biri olarak Weimar Cumhuriyeti döneminde partide etkili pozisyonlarda bulundu ancak Nazi döneminde etkisini kaybetti.\n" }, "Janna Bernitt": { "first_paragraph": "Janna Bernitt-Dreyer, Alman macera ve aşk romanı yazarı.\n" }, "Mildred Gillars": { "first_paragraph": "Mildred Elizabeth Gillars (kızlık soyadı Sisk); (29 Kasım 1900 - 25 Haziran 1988)[1] II. Dünya Savaşı sırasında Mihver güçlerinin propagandasını yaymak için Nazi Almanyası tarafından istihdam edilen Amerikalı bir yayıncıydı. Savaş sonrası Berlin'de yakalanmasının ardından, Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı ihanetten hüküm giyen ilk kadın oldu.[2] Mart 1949'da on yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına çarptırıldı.[2] 1961'de serbest bırakıldı. Rita Zucca ile birlikte \"Axis Sally\" lakabını aldı.\n" }, "Elisabeth Noelle-Neumann": { "first_paragraph": "Elisabeth Noelle-Neumann (19 Aralık 1916 - 25 Mart 2010), Alman siyaset bilimci. İletişim çalışmalarında çok önemli kabul edilen Suskunluk Sarmalı modeli ile tanınmıştır.\n" }, "René Lagrou": { "first_paragraph": "René Lagrou (1904-1969) Flaman-Belçikalı bir politikacı ve Nazi Almanyası işbirlikçisi.\n" }, "Winifred Wagner": { "first_paragraph": "Winifred Wagner (23 Haziran 1897 - 5 Mart 1980), İngiliz asıllı Galli kadın. Richard Wagner'in oğlu Siegfried Wagner ile evlendi. Winifred Wagner 1930'dan 1945'e kadar Wagner ailesinin etkili başı ve Alman diktatör Adolf Hitler'in yakın bir arkadaşıydı.[1]\n" }, "Ward Hermans": { "first_paragraph": "Cornelius Eduardus Hermans (6 Şubat 1897 - 23 Kasım 1992), Belçikalı Flaman milliyetçisi siyasetçi ve yazar.\n" }, "Adrian von Fölkersam": { "first_paragraph": "Adrian Freiherr von Fölkersam (Rusça: Адриан Арминович Фелькерсам; 20 Aralık 1914 - 21 Ocak 1945), II. Dünya Savaşı'nda Alman Brandenburger ve Waffen-SS subayıydı.\n" }, "Gerhard Klopfer": { "first_paragraph": "Gerhard Klopfer (18 Şubat 1905 - 29 Ocak 1987), Nazi Partisi'nin üst düzey bir yetkilisi ve Nazi Partisi Şansölyeliği Ofisi'nde Martin Bormann'ın asistanıydı.\n" }, "Karl von Eberstein": { "first_paragraph": "Friedrich Karl Freiherr von Eberstein (14 Ocak 1894 - 10 Şubat 1979) Alman soylularının bir üyesi, Nazi Partisi, SA ve SS'nin ilk üyesiydi (Temmuz 1931'de Reinhard Heydrich'i Heinrich Himmler ile tanıştırdı). Reichstag'a seçildi ve Nazi döneminde Münih Polisi şefi olarak görev yaptı. Eberstein, Nürnberg Duruşmalarında bir tanıktı.\n" }, "Martin Luther (diplomat)": { "first_paragraph": "Martin Franz Julius Luther (Aralık 1895 – 13 Mayıs 1945), Alman diplomat.\n" }, "Otto Wächter": { "first_paragraph": "Baron Otto Gustav von Wächter (8 Temmuz 1901, Viyana, Avusturya-Macaristan - 14 Temmuz 1949, Roma, İtalya)[1], Avusturyalı avukat, Nazi politikacısı ve Nazi Partisi'nin paramiliter bir örgütü olan SS'nin yüksek rütbeli bir üyesidir.\n" }, "Ulrich Graf": { "first_paragraph": "Ulrich Graf (6 Temmuz 1878 – 3 Mart 1950) Nazi Partisi'nin ilk üyelerinden ve Adolf Hitler'in yakın çevresinden biriydi. 1923'te Hitler'in koruma birliğinde görev yaptı ve Birahane Darbesi'nde yaralandı. Münih Kent Konseyi ve Yüksek Parti Mahkemesi'nin uzun süredir hizmet veren bir üyesiydi ve 1936'da Reichstag'a seçildi. Savaş bittikten sonra, beş yıl ağır çalışmaya mahkûm edildi ve 1950'de öldü.\n" }, "1. Paraşütçü-Panzer Tümeni Hermann Göring": { "first_paragraph": "Paraşütçü-Panzer Tümeni 1. ''Hermann Göring'' (1. Panzer Tümeni ''Hermann Göring'' - kısaltılmış Fallschirm-Panzer-Div 1 HG) elit bir Alman Luftwaffe zırhlı tümenidir. HG, Kuzey Afrika, Sicilya, İtalya ve Doğu Cephesinde muharebelere girdi. Tümen 1933'te tabur büyüklüğünde bir polis birimi olarak göreve başladı. Zamanla bir alay, tugay, tümen haline geldi ve nihayet 1 Mayıs 1944'te Paraşütçü-Panzer Tümeni 2. Hermann Göring ile birleştirildi ve ardından Reich Mareşali tarafından bir Panzer kolordu oluşturdu. 8 Mayıs 1945'te Dresden yakınlarındaki Sovyet Ordusuna teslim oldu.\n" }, "August Schmidhuber": { "first_paragraph": "August Schmidhuber (1901-1947), II. Dünya Savaşı'nın son aşamalarında işgal altındaki Yugoslavya ve Arnavutluk'ta iki Waffen-SS tümenine komuta eden bir SS-Brigadeführer'di ve savaş sonrası Yugoslav makamları tarafından savaş suçlarından idam edildi.\n" }, "Fritz Dietrich (Nazi)": { "first_paragraph": "Fritz Dietrich (6 Ağustos 1898 – 22 Ekim 1948) bir Alman SS subayı ve Nazi Partisi üyesiydi . Kimya ve fizik doktorası yaptı.[1][2] Adı Emil Diedrich olarak da geçmektedir. [3] II. Dünya Savaşı sonrasında, savaş suçlarından dolayı asıldı.\n" }, "Günther Pancke": { "first_paragraph": "Günther Friedrich Wilhelm Ludwig Pancke (1 Mayıs 1899 – 17 Ağustos 1973), SS-Obergruppenführer (Korgeneral) ve Danimarka'nın Yüksek Hükûmet ve Polis Lideri idi.\n" }, "Heinrich Boere": { "first_paragraph": "Heinrich Boere (27 Eylül 1921 - 1 Aralık 2013) hüküm giymiş bir Alman - Hollandalı savaş suçlusu ve Waffen-SS'nin eski üyesiydi. Simon Wiesenthal Merkezi'nin en çok aranan Nazi savaş suçluları listesindeydi.\n" }, "Heinz Lammerding": { "first_paragraph": "Heinz Lammerding (27 Ağustos 1905 – 13 Ocak 1971), Nazi Almanyası'nda savaş suçlarından hüküm giymiş bir Alman SS subayıydı. II. Dünya Savaşı sırasında, işgal altındaki Fransa'da Tulle katliamı ve Oradour-sur-Glane Katliamını gerçekleştiren 2. Waffen-SS Panzer Tümeni Das Reich'a komuta etti. Savaştan sonra, Lammerding yaklaşık 750 Fransız sivilin öldürülmesini emrettiği için gıyaben mahkum edildi, ancak orada hapis cezasını çektikten sonra Almanya tarafından korunmaya devam etti. İsraillilerin Adolf Eichmann örneğinde yaptığı gibi, onu yakalamak için bir komando birliği göndermekle tehdit ettiler. Ancak, bu gerçekleşmeden önce, Lammerding 1971'de kanserden öldü.[1]\n" }, "Hermann Reinecke": { "first_paragraph": "Herman Reinecke (d. 14 Şubat 1888; Lutherstadt Wittenberg - ö. 10 Ekim 1973), savaş suçlusu Nazi Almanyası generali.[1] II. Dünya Savaşı sırasında Oberkommando der Wehrmacht'daki (OKW) Silahlı Kuvvetler Genel Müdürlüğü’nün başkanı olarak, Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında yaklaşık 3,3 milyon Sovyet savaş esirinin ölümüyle sonuçlanan esir kampı politikalarından sorumludur ve pek çok infazın gerçekleşmesinde önemli rolü bulunmaktadır. Reinecke, yargılandı ve ömür boyu hapse mahkûm edildi.\n" }, "Hugo Sperrle": { "first_paragraph": "Hugo Sperrle (7 Şubat 1885 - 2 Nisan 1953), II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nda Luftwaffe Mareşaliydi. Hugo Sperrle 1935'teki İspanya iç savaşı'nda görev yapmıştı. Fransa'ya karşı savaşta 3. hava komutanlığını kontrol etmiş ve İngiltere'de geçen hava savaşlarında komutasındaki filo büyük rol oynamıştır. Savaştan sonra Müttefik Kuvvetler tarafından yakalanmış fakat çıkarıldığı mahkemede beraat etmiş, 1953 yılında ise ölmüştür.\n" }, "Josef Blösche": { "first_paragraph": "Josef Blösche (12 Şubat 1912 - 29 Temmuz 1969), Almanya'da Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (Nazi Partisi) üyesi ve bir Rottenführer olarak II. Dünya Savaşı sırasında SS ve SD'de görev yapan asker. Blösche birçok Yahudiyi vurup öldümüş ve çok daha fazla Yahudiyi imha kamplarında ölüme yollamıştır.\n" }, "Karl von Oberkamp": { "first_paragraph": "Karl von Oberkamp (30 Ekim 1893-4 Mayıs 1947), 2. Dünya Savaşı sırasında bir Waffen-SS generali ve savaş suçlusuydu. Waffen-SS kariyeri boyunca 7. Waffen-SS Gönüllü Dağ Tümeni Prinz Eugen, 38. Waffen-SS Grenadiye Tümeni Nibelungen ve 5. Waffen-SS Dağ Kolordusu'na komuta etti. \n2. Dünya Savaşı'nın ardından Oberkamp, Yugoslavya'ya iade edildi ve orada savaş suçlarından dolayı yargılandı. İdama mahkum edildi ve 4 Mayıs 1947'de Belgrad'da asılarak idam edildi.\n" }, "László Csatáry": { "first_paragraph": "László Csatáry (5 Mart 1915 - 10 Ağustos 2013),[1] Macar vatandaşı ve Nazi savaş suçlusuydu. 1948'de Çekoslovak mahkemesi tarafından ölüme mahkûm edildi. 2012'de adı Simon Wiesenthal Center'ın en çok aranan Nazi savaş suçluları listesine eklenmiştir.[2]\n" }, "Martin Sommer": { "first_paragraph": "Walter Gerhard Martin Sommer (8 Şubat 1915 - 7 Haziran 1988), Dachau ve Buchenwald toplama kamplarında gardiyan olarak görev yapan bir SS Hauptscharführer'di (astsubay çavuş). \"Buchenwald'ın Cellatı\" olarak bilinen Sommer, söylendiğine göre iki Avusturyalı rahip Otto Neururer [1] ve Mathias Spannlang'ın [2] baş aşağı çarmıha gerilmesini emreden ahlaksız bir sadist olarak görülüyordu.[3][4]\n" }, "Michael Lippert": { "first_paragraph": "Michael Lippert (24 Nisan 1897 - 1 Eylül 1969) II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'na bağlı Waffen-SS'te orta düzey bir komutandı. SS-Freiwilligen Legion Flandern ve SS Division Frundsberg komutanı olmadan önce Sachsenhausen de dahil olmak üzere çeşitli toplama kamplarına komuta etti.\n" }, "Julius Evola": { "first_paragraph": "Baron Giulio Cesare Andrea Evola (19 Mayıs 1898 - 11 Haziran 1974), İtalyan siyasi, felsefi, tarihi ve gelenekselci bakış açısından ezoterik konularda yazıları olan bir yazardır. Nazi Almanyasınca düşünceleri ve yazıları tasdik görmemesine rağmen Evola, Nazilerin \"Ari (Aryan) kökenlere dönüş\" fikirlerini desteklemesiyle ve çağdaş düzene karşın aykırılıkçı fikirleriyle Batı Dünyasında tanınmıştır.\n" }, "Licio Gelli": { "first_paragraph": "Licio Gelli (21 Nisan 1919, Pistoia, Toskana - 15 Aralık 2015; Arezzo, Toskana), İtalyan finansçı, mason ve suç örgütü lideri.\n" }, "Paolo Di Canio": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Rudi Dutschke": { "first_paragraph": "Alfred Willi Rudi Dutschke (7 Mart 1940, Schönefeld - 24 Aralık 1979, Århus), Alman Marksist, sosyolog. 1960'lı yılların öğrenci hareketlerinde Almanya'nın en tanınmış lideri olarak kabul edilir.\n" }, "Jenny Longuet": { "first_paragraph": "Jenny Marx Longuet (Jennychen) (11 Mayıs 1844 - 11 Ocak 1883) Jenny von Westphalen ve Karl Marx'ın en büyük kızlarıydı.\n" }, "Fred Hampton": { "first_paragraph": "Fredrick Allen Hampton (30 Ağustos 1948 - 4 Aralık 1969) siyahi bir aktivist, Marksist-Leninist ve devrimci sosyalistti.[1][2] Chicago'daki Kara Panter Partisi (BPP) Illinois şubesinin başkanı ve ulusal Kara Panter Partisi'nin başkan yardımcısı olarak öne çıktı. Bu sıfatla, ilk başta Kara Panter, Genç Vatanseverler ve Genç Lordlar üyelerini içeren çok kültürlü bir siyasi organizasyon olan Gökkuşağı Koalisyonunu ve büyük Chicago sokak çeteleri arasında çatışmaları sona erdirmek ve sosyal değişimi sağlamak için bir ittifak kurdu.\n" }, "Norman Geras": { "first_paragraph": "Norman Geras (25 Ağustos 1943 - 18 Ekim 2013)[1] politik kuramcı ve Manchester Üniversitesi Siyaset Bilimi emekli profesörü. Marx ve İnsan Doğası isimli kitabıyla Karl Marx'ın eserlerinin analizine katkıda bulundu[2][3][4] ve \"Marx ve Adalet Hakkında Tartışma\" isimli makalesini yazdı. En parlak eserlerinden biri 1990 yılında Socialist Register da yayınlanan 'Marksizm Hakkında İftiranın Yedi Çeşidi' ydi.\n" }, "Peter Mullan": { "first_paragraph": "Peter Mullan (d. 2 Kasım 1959), İskoç aktör ve film yapımcısıdır. Glasgow Üniversitesi mezunudur. Evli dört çocuk babası olan Peter Mullan oyunculuğa 1988'de adım atmıştır.\n" }, "Edward Palmer Thompson": { "first_paragraph": "Edward Palmer Thompson (3 Şubat 1924 - 28 Ağustos 1993), İngiliz tarihçi, sosyalist ve barış aktivisti.\n" }, "Li Dazhao": { "first_paragraph": "Li Dazhao (Çince: 李大釗; pinyin: Lǐ Dàzhāo; 29 Ekim 1889-28 Nisan 1927), Yeni Kültür Hareketi'ne katılan bir Çinli entelektüel ve siyasetçiydi. Chen Duxiu ile birlikte Temmuz 1921 tarihinde Çin Komünist Partisi'ni kurdu. ÇKP ve Sun Yat-sen'in Çin Milliyetçi Partisi arasında 1924'ün başlarında birleşik bir cephe kurulmasına yardım etti. Kuzey Seferi sırasında Li tutuklandı ve sonra 1927'de savaş ağası Zhang Zuolin tarafından Pekin'de idam edildi.\n" }, "Samir Amin": { "first_paragraph": "Samir Amin (d. 3 Eylül 1931 - ö. 12 Ağustos 2018), Mısırlı-Fransız Marksist eleştirmen ve ekonomist. Kendisi Kahire'de doğdu. 1988 yılında oluşturduğu \"Avrupamerkezcilik\" terimi ile tanınır.[1]\n" }, "Edgar Longuet": { "first_paragraph": "Edgar Marcel Longuet (18 Ağustos 1879[1] – 12 Aralık 1950), Fransız bir doktor, sosyalist aktivist ve Karl Marx'ın torunuydu.\n" }, "Taketani Mitsuo": { "first_paragraph": "Taketani Mitsuo (武谷 三男, 2 Ekim 1911 – 22 Nisan 2000), önde gelen bir Japon fizikçi ve Marksisttir. Bilimsel Gelişimin Üç Aşaması Doktrini'ni (Doctrine of the Three Stages of Scientific Development) 1936'da yayımladı. Bu, bilim felsefesine Japonların ilk katkısıydı.\n" }, "Camilo Torres": { "first_paragraph": "Camilo Torres Restrepo (Bogotá, 3 Şubat 1929 - Santander, 15 Şubat 1966) Kolombiyalı din adamı, kurtuluş teolojisinin savunucusu, Kolombiya Sosyoloji Fakültesi kurucusu, Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) üyesi gerilla. Hayatı boyunca Marksizmle Katolik inancını buluşturmaya çalışmıştır.\n" }, "Ahmet Nesin": { "first_paragraph": "Ahmet Nesin (d. 1957, İstanbul) Türk gazeteci, politikacı ve yazar. Babası yazar Aziz Nesin’dir. Annesi ise babasının ikinci eşi Meral Çelen’dir. Ali Nesin, Oya Nesin ve Ateş Nesin adlarında üç kardeşi vardır.[1]\n" }, "Sabahattin Ali": { "first_paragraph": "\n" }, "Alper Taş": { "first_paragraph": "Alper Taş (d. 23 Nisan 1967; Subaşı, Pazar, Rize), Türk siyasetçidir. Özgürlük ve Dayanışma Partisi eski genel başkanıdır.[1] Birgün Gazetesi'nde köşe yazarlığı yapmaktadır.[2]\n" }, "Aziz Nesin": { "first_paragraph": "Aziz Nesin, asıl adıyla Mehmet Nusret Nesin, (20 Aralık 1915; İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 6 Temmuz 1995; İzmir, Türkiye), Türk mizah yazarı. Kısa öykü, tiyatro ve şiir dallarında pek çok eser yazmıştır.\n" }, "Bülent Tanör": { "first_paragraph": "Bülent Savaş Tanör (13 Aralık 1940, İstanbul - 28 Kasım 2002, İstanbul), Türk anayasa hukukçusu, siyaset bilimci ve yazar.\n" }, "Cemal Süreya": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Abidin Dino": { "first_paragraph": "Abidin Dino (23 Mart 1913, İstanbul - 7 Aralık 1993, Paris) Türk ressam, karikatürist, yazar ve film yönetmenidir.\n" }, "Erinç Yeldan": { "first_paragraph": "Alp Erinç Yeldan (d. 22 Mart 1960), Türk iktisatçı.\n" }, "Erkan Yücel": { "first_paragraph": "Erkan Yücel (13 Mart 1944, Ankara - 9 Eylül 1985, İzmir), Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.[1]\n" }, "Ertuğrul Ahmet Tonak": { "first_paragraph": "Ertuğrul Ahmet Tonak (d. 1951, İstanbul) Türk marksist iktisatçı.\n" }, "Füsun Akatlı": { "first_paragraph": "Füsun Akatlı (d. 1944, İstanbul - ö. 4 Temmuz 2010, İstanbul) eleştirmen, yazar, öğretim üyesi.\n" }, "Rıfat Ilgaz": { "first_paragraph": "Rıfat Ilgaz, tam adıyla Mehmet Rıfat Ilgaz, (8 Mayıs 1911;[1] Cide, Kastamonu - 7 Temmuz 1993, İstanbul), Türk şair[2], romancı ve öykü yazarı.\n" }, "İlhan Erdost": { "first_paragraph": "İlhan Erdost (17 Aralık 1944, Tokat - 7 Kasım 1980, Ankara), Türk yayıncıdır.\n" }, "İsmail Beşikçi": { "first_paragraph": "İsmail Beşikçi (7 Ocak 1939, İskilip, Çorum), Türk sosyolog ve yazar.[2] Özellikle Kürtler, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu ve Türkiye'de tek partili dönemine ait eserleriyle tanınır.\n" }, "İzzettin Önder": { "first_paragraph": "1940 yılında Erzurum’da doğan İzzettin Önder, İlk ve Orta öğrenimini sırasıyla Fatih İlkokulu ve Robert Koleji’nde yaptı. 1963 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ni bitirdi. Aynı fakültede 1967 yılında Doktorasını, 1971 yılında Doçentliğini tamamladı. 1980 yılında Profesör oldu. \nHalen İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Kürsüsü’nde görevini sürdürmektedir. Boğaziçi Üniversitesi'nde Devlet Kontrolü ve Vergilendirme derslerini vermektedir. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyoloji Bölümün de Türkiye İktisat Tarihi derslerine girmektedir.\nUzun süre Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığı yapmıştır.\n" }, "Kaya Güvenç": { "first_paragraph": "Kaya Güvenç (d. 05 Mayıs 1945, Osmaniye), Türk siyasetçi, mühendis ve yazar.\n" }, "Metin Altıok": { "first_paragraph": "Metin Altıok (14 Mart 1941, Bergama - 9 Temmuz 1993, Ankara), Türk şair, yazar.\n" }, "Mîna Urgan": { "first_paragraph": "Mîna Urgan (1 Mayıs 1915, İstanbul - 15 Haziran 2000, İstanbul), Türk İngiliz edebiyatı profesörü, yazar, filolog ve çevirmen.\n" }, "Mustafa Türkeş": { "first_paragraph": "Mustafa Türkeş, (d. 1962, Avanos, Nevşehir) öğretim üyesi, profesör. ODTÜ Senatosu İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi seçilmiş üyesi[1] ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesidir[2].\n" }, "Yılmaz Onay": { "first_paragraph": "Yılmaz Onay, (20 Nisan 1937, Gaziantep - 9 Ocak 2018, Muğla)[1], Türk tiyatro yönetmeni, oyun yazarı, çevirmen.\n" }, "Ramazan Yukarıgöz": { "first_paragraph": "Ramazan Yukarıgöz (8 Mart 1959, Koyulhisar, Sivas - 29 Ocak 1983, İzmit), Türkiye Halk Kurtuluş Partisi Cephesi 3. Yol örgütüne mensup Türk Marksist militan. 17 Ocak 1981'de kuyumcu soygununa teşebbüs etti. 18 Ocak gecesi polis memuru Mustafa Kılıç'ı öldürdü. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir.\n" }, "Serpil Güvenç": { "first_paragraph": "Sıdıka Serpil Çelenk Güvenç (d. 01 Ağustos 1948, İstanbul), Türk yazar, çevirmen, siyasetçi, köşe yazarı.\n" }, "Server Tanilli": { "first_paragraph": "Server Tanilli (d. 1931 - ö. 29 Kasım 2011), Türk yazar, anayasa hukuku profesörü.\n" }, "Suat Derviş": { "first_paragraph": "Hatice Suat Derviş (1905, İstanbul - 23 Temmuz 1972, İstanbul), Türk gazeteci ve yazardır.\n" }, "Taner Timur": { "first_paragraph": "Taner Timur (7 Ekim 1935, Sivas), Türk akademisyen, tarihçi ve yazar.[1]\n" }, "Yavuz Alogan": { "first_paragraph": "Yavuz Alogan; Türk çevirmen, yazar, editör ve siyasetçi. Türkiye'nin önde gelen siyaset, siyaset bilimi, tarih, sosyal politika, kültürbilimi, felsefe ve biyografi çevirmenlerinden biridir. Che Guevera, Hitler, Stalin ve Mao biyografilerini çevirmiştir. Çevirmenler Birliği'nin kurucu üyesidir. Red Dergisi ve çeşitli yayın organlarında siyasi yazılarını kaleme almayı ve çevirmenlik etkinliğini sürdürmektedir.\n" }, "Christopher Hill": { "first_paragraph": "John Edward Christopher Hill (6 Şubat 1912 - 23 Şubat 2003) İngiliz Marksist tarihçi ve akademisyen, 17. yüzyıl İngiltere tarihi konusunda uzmandır. Oxford'daki Balliol College'da 1965-1978 arasında dekanlık yapmıştır.\n" }, "Kostas Varnalis": { "first_paragraph": "Kostas Varnalis (Yunanca: Κώστας Βάρναλης; 14 Şubat 1884 - 16 Aralık 1974), Yunan şair. Dimotiki adı verilen halk Yunancasını kullanan şair, bununla birlikte şiirlerinde her zaman klasik ve geleneksel bir biçim tercih etti. 1920'li yıllardan itibaren Marksist bir görüş doğrultusunda politik şiirler yazdı, bu şiirlerinde ve diğer eserlerinde istihzalı bir üslup kullanırken klasik Yunan hikâyelerini de bu bağlamda yeniden ele aldı.\n" }, "Hesya Helfman": { "first_paragraph": "Hesya Mirovna Helfman [not 1] (Yidiş: העסיע העלפֿמאַן, Rusça: Геся Мировна (Мееровна) Гельфман, Rumence: Gesya Mirovna Gelfman. 1855, Mazyr - 1 Şubat 1882, Saint Petersburg) Narodnaya Volya'nın II. Aleksandr Suikastına karışan bir üyesiydi.\n" }, "İsaak Brodski": { "first_paragraph": "İsaak İzraileviç Brodski (Rusça: Исаак Израилевич Бродский; Ukraynaca: Іса́к Ізраїльович Бро́дський; 6 Ocak 1884 [Jülyen takvimine göre 25 Aralık 1883] - 14 Ağustos 1939) Sovyet ressam, grafik sanatçısı, tiyatro tasarımcısı ve eğitimci.[1] Sosyalist gerçekçilik sanat hareketinin en önemli örneklerini sunan eserler vermiş Sovyet sanatçıdır. Lenin'in tasvirleri ve Rus İç Savaşını ve Ekim Devrimini konu edinmiş tablolarıyla tanınır.\n" }, "İsrail Pliner": { "first_paragraph": "İsrail Pliner (Rusça: Израиль Израилевич Плинер, Izrail Izrailevich Pliner) (1896 – 1939) bir Sovyet komünistiydi ve Sovyet gizli polisinin üst düzey görevlisiydi. Önemli görevleri 1935-1937 ve 1937-1938 arasında Sovyetler Birliği'ndeki GULAG şef yardımcılığını yapmaktı.[1][2]\n" }, "Leopold Trepper": { "first_paragraph": "Leopold Trepper (d. 23 Şubat 1904 - ö. 19 Ocak 1982), II. Dünya Savaşı sırasında Batı Avrupa’da faaliyet gösteren geniş bir casusluk teşkilatını organize eden ve yöneten Sovyet casusudur. Bu teşkilat haberalma jargonunda Kızıl Orkestra – Trepper Grubu olarak bilinir.\n" }, "Marie Jahoda": { "first_paragraph": "Marie Jahoda (26 Ocak 1907 - 28 Nisan 2001) Avusturyalı-İngiliz bir sosyal psikolog idi.\n" }, "Julius Martov": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Shulamith Firestone": { "first_paragraph": "Shulamith Firestone (7 Ocak 1945, Ottawa - 28 Ağustos 2012), Kanadalı feminist yazar, aktivist.[2]\n" }, "Lawrence Ferlinghetti": { "first_paragraph": "Lawrence Ferlinghetti (asıl adı: Lawrence Ferling; 24 Mart 1919[1] - 22 Şubat 2021[2]), Amerikalı şair ve ressam, City Lights Kitapçısı ve Yayınevi'nin kurucusu.\n" }, "Şablon:Kuveytli-siyasetçi-taslak": { "first_paragraph": "Bu şablon taslak seviyesindeki Kuveytli bir siyasetçi ile ilgili maddeleri etiketlemek için kullanılır. Taslak şablonlarını oluşturma ve maddeleri etiketleme işlemi {{mtkutu}} üst şablonu vasıtasıyla yapılmaktadır.\n" }, "Emanullah Han": { "first_paragraph": "Emanullah Han (d. 2 Haziran 1892, Pegman - ö. 25 Nisan 1960, Zürih), ülkesinin Birleşik Krallık'ın etkisinden kurtarılarak bağımsızlığa kavuşmasına önderlik eden ve 1919-1929 yılları arasında hükmetmiş Afganistan Emiri.[1]\n" }, "İnayetullah Han": { "first_paragraph": "Inayatullah Khan Seraj (d. 20 Ekim 1888 – 12 Ağustos 1946), 14 Ocak 1929 - 17 Ocak 1929 tarihleri arası Afganistan Kralıdır. Eski Afgan Kralı Habibullah Han'ın oğlu olan İnayatullah'ın kısa saltanatı, tahttan indirilmesi ile sona erdi.\n" }, "Hans Frank": { "first_paragraph": "Hans Michael Frank (23 Mayıs 1900, Karlsruhe, Baden Büyük Dükalığı, Almanya İmparatorluğu – 16 Ekim 1946, Nürnberg), 1920'li ve 1930'lu yıllarda Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi için çalışmış bir Alman avukat idi.\n" }, "Werner von Fritsch": { "first_paragraph": "Werner von Fritsch (Werner Freiherr von Fritsch, 4 Ağustos 1880; Benrath, Düsseldorf - 22 Eylül 1939; Praga, Varşova), Almanya'nın subayı ve Nazi Almanyası'nın Generaloberst'i.\n" }, "Fritz Todt": { "first_paragraph": "Fritz Todt (4 Eylül 1891 - 8 Şubat 1942), Alman mühendis, general ve ünlü Todt Örgütü'nün kurucusu.\n" }, "Walther Funk": { "first_paragraph": "Walther Funk (tam adı: Walther Emanuel Funk; 18 Ağustos 1890; Trakehnen, Doğu Prusya - 31 Mayıs 1960; Düsseldorf), Alman siyasetçi. Nazi Almanyası döneminde Ekonomi Bakanı ve Reichsbank Başkanı.\n" }, "Hanns Kerrl": { "first_paragraph": "Hanns Kerrl (d. 11 Aralık 1887 – ö. 12 Aralık 1941), bir Alman Nazi politikacı idi. Hanns Kerrl'ın en seçkin konumunu, Temmuz 1935'te, Kilise İşleri Bakanı olmasıdır. Ayrıca Prusya Eyalet Parlamentosu (1932-1934) Başkanı ve Zweckverband Reichsparteitag Nürnberg başkanı oldu ve bu sıfatla Nürnberg'deki yıllık mitingleri düzenledi.\n" }, "Hermann Muhs": { "first_paragraph": "Hermann Muhs (d. 16 Mayıs 1894 - ö. 13 Nisan 1962), Nazi Almanyası'nda kiliselerden sorumlu Devlet Bakanı ve bir sekreteri.\n" }, "Karl Saur": { "first_paragraph": "Karl-Otto Saur (16 Şubat 1902, Düsseldorf - 28 Temmuz 1966, Pullach), Nazi Almanyası'ndaki Reich Silahlanma ve Savaş Üretimi Bakanlığı'nda yüksek rütbeli bir memurdu ve Adolf Hitler'in vasiyetinde Reich Mühimmat Bakanı olarak seçildi.\n" }, "Konstantin Hierl": { "first_paragraph": "Konstantin Hierl (24 Şubat 1875 – 23 Eylül 1955) Nazi Almanyası'nın yönetiminde önemli bir figürdü. Nazi Partisi'nin bir Reichsleiter'ı olarak, Reich İşçi Servisi'nin (Reichsarbeitsdienst; RAD) başkanıydı ve Adolf Hitler'in iktidara gelmeden önce bir arkadaşıydı.\n" }, "Kurt Schmitt": { "first_paragraph": "Kurt Schmitt (d. 7 Ekim 1886, Heidelberg - ö. 2 Kasım 1950, Heidelberg), Alman ekonomi lideri ve Nazi Almanyası Ekonomi Bakanı.\n" }, "Otto Meissner": { "first_paragraph": "Otto Lebrecht Eduard Meissner (d. 13 Mart 1880, Bischwiller, Alsace – ö. 27 Mayıs 1953, Münih), Friedrich Ebert ve Paul von Hindenburg'un yönetiminde Weimar Cumhuriyeti'nin tüm dönemi boyunca Almanya Cumhurbaşkanı Dairesi başkanı ve sonunda, Adolf Hitler'in Nazi hükûmetinin başında oldu. 1937 yılında, Meissner yeni oluşturulan \"Führer'in ve Şansölye Cumhurbaşkanlığı Başbakanlık Federal Bakanı\" pozisyonuna atandı.\n" }, "Hjalmar Schacht": { "first_paragraph": "Horace Greeley Hjalmar Schacht (d. 22 Ocak 1877 Tinglev - ö. 3 Haziran 1970, Münih), Alman Bankacı. Reichsbank'ın genel başkanı ve Nazi Almanyası'nın Ekonomi Bakanı.\n" }, "Sandra Hutchens": { "first_paragraph": "Sandra Sue Hutchens (d. 18 Mart 1955, Monterey Park, Kaliforniya - ö. 4 Ocak 2021, Temecula, Kaliforniya), Amerikalı kamu güvenliği yetkilisi ve siyasetçi.[1]\n" }, "Robert Treat Paine": { "first_paragraph": "Robert Treat Paine (11 Mart 1731 - 11 Mayıs 1814) Amerikalı avukat, politikacı ve Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi Massachusetts Temsilcisi. Amerikan Bağımsızlık Bildirisi imzalayanlardan biridir. Massachusetts'in ilk başsavcısı olarak görev yaptı.[1]\n" }, "Mehmet Öz": { "first_paragraph": "Mehmet Cengiz Öz (d. 11 Haziran 1960, Cleveland), Türk-Amerikan hekim, sunucu ve siyasetçidir. The Dr. Oz Show adlı televizyon programının sunuculuğunu yapmıştır. Columbia Üniversitesi’nde başkan yardımcısı ve cerrahi profesörü olan Öz, New York Presbyterian Hastanesi’nde Kalp ve Damar Enstitüsü ve Tamamlayıcı İlaç Programını yönetmektedir.[1] Öz Kasım 2021'de 2022 Pensilvanya ara seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'den senatörlük için aday adayı olduğunu açıkladı. Daha sonrasında yeniden sayıma uğrayacak olan 17 Mayıs 2022'de gerçekleştirilen ön seçimlerini David McCormick'e karşı yaklaşık 1000 oy farkı ile kazanarak partisinin senatör adayı olmaya hak kazandı.\n" }, "Charles Koch": { "first_paragraph": "Charles de Ganahl Koch (/koʊk/ KOHK ; 1 Kasım 1935 doğumlu) Amerikalı milyarder iş insanıdır. Ekim 2022 itibarıyla tahmini net serveti olan 64 milyar ABD doları ileBloomberg Milyarderler Endeksi'nde dünyanın en zengin 15. kişisi olmuştur.[4] Koch, 1967'den beri Koch Industries'in ortağı, başkanı ve CEO'su iken, şimdi ölmüş olan kardeşi David Koch başkan yardımcısı olarak görev yapmıştır. Charles ve David holdingin %42'sine sahipti. Kardeşler işi babaları Fred C. Koch'tan devralmış ve ardından işi genişletmişlerdir.[5] Başlangıçta yalnızca petrol arıtma ve kimyasallarla ilgili olan Koch Industrie artık proses ve kirlilik kontrol ekipmanı ve teknolojileri, polimerler ve lifler, mineraller, gübreler, emtia ticareti ve hizmetleri, orman ve tüketici ürünleri ve çiftçiliği de içeren çok çeşitli sektörlerde yer almaktadır.\n" }, "Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı": { "first_paragraph": "Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcılığı, ABD Anayasası'nda yer alan kamu görevlerinden biridir.[1] Başkan Yardımcısı, ABD Devlet Başkanıyla birlikte halk tarafından iki dereceli seçimle ve Seçiciler kurulu yoluyla dört yıllığına seçilir.[2] Başkan Yardımcısı başkanlığa giden yolda ilk sıradadır ve başkanın ölümü, istifası ya da görevden alınması durumunda başkanlığa yükselir.[3]\n" }, "Richard Mentor Johnson": { "first_paragraph": "Richard Mentor Johson (d. 17 Ekim 1780 - ö. 19 Kasım 1850), Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı, 1837'den 1841'e kadar ABD başkan yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "Schuyler Colfax": { "first_paragraph": "Cumhuriyetçi (1854'den sonra)\n" }, "Thomas A. Hendricks": { "first_paragraph": "Thomas A. Hendricks (d. 7 Eylül 1819 - ö. 25 Kasım 1885), Amerikan politikacı ve hakim. 1873'ten 1877'ye kadar Indiana valiliği, 1885'te ABD başkan yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "Daniel D. Tompkins": { "first_paragraph": "Daniel D. Tompkins (6 Haziran 1774 – 11 Haziran 1825), Amerikalı siyasetçi. 1807-1817 yılları arasında 4. New York valisi ve 1817-1825 yılları arasında 6. Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı.\n" }, "William A. Wheeler": { "first_paragraph": "William Almon Wheeler (d. 30 Haziran 1819 - ö. 4 Haziran 1887) Amerikalı siyasetçi. 1877 yılından 1881 yılına kadar Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcılığı yapmıştır.\n" }, "Benjamin Franklin Tilley": { "first_paragraph": "Benjamin Franklin Tilley (29 Mart 1848 - 19 Mart 1907), Amerikalı rütbeli asker ve vali. Kendisi Amerikan Ordusu bünyesinde Amerikan İç Savaşı ve İspanyol-Amerikan savaşında yer almıştır.\n" }, "Jared Polis": { "first_paragraph": "Jared Schutz Polis (d. 12 Mayıs 1975), Amerikalı siyasetçi ve girişimci. Ocak 2019'dan beri ABD'nin Kolorado eyaletinin 43. valisi olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Josef Dobretsberger": { "first_paragraph": "Josef Dobretsberger ( 28. Şubat 1903, Linz, Avusturya-Macaristan ; † 23. Mayıs 1970 ) Avusturyalı bir avukat, ekonomist ve politikacıdır .\n" }, "Karoline Edtstadler": { "first_paragraph": "Karoline Edtstadler (d. 28 Mart 1981), Avusturyalı hukukçu ve politikacı. 18 Aralık 2017- 3 Haziran 2019 arasında İçişleri Bakanlığında devlet sekreteri olarak görev yaptı.[2]\n" }, "Behram Bey Vezirov": { "first_paragraph": "Behram Bey Esat bey oğlu Vezirov (d. 23 Aralık 1857; Mirzacamallı, Şuşa kazası, Şamahı Guberniyası, Rus İmparatorluğu - d. 1921; Füzuli, Azerbaycan SSC) — Azerbaycanlı devlet adamı, siyasetçi, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosunun üyesi ve şair.\n" }, "Zeynal bey Vezirov": { "first_paragraph": "Zeynal bey Vezirov (Azerice: Zeynal bəy Mirzə Həmid bəy oğlu Vəzirov; d. 1854, Şuşa – ö. 1933, Bakü) Azerbaycanlı bir siyasetçi, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti parlamentosu üyesiydi.[1]\n" }, "Şirvanşah": { "first_paragraph": "Şirvanşah, Şirvanşahlar Devleti hükümdarlarına verilen unvandır. Ayrıca, Mezyediler (799-1027), Kesraniler (1027-1382) ve Derdendiler (1382-1538) hanedanlarının hükümdarlarına şirvanşah unvanını vermişlerdir.\n" }, "I. Ahmet Mezyed": { "first_paragraph": "I. Ahmet Mezyed ya da Ahmet bin Muhammet – Şirvanşahlar Devleti'nin 8. şahı ve Şirvanşah IV. Muhammet ve II. Yezid'in babası.\n" }, "II. Ali": { "first_paragraph": "II. Ali Kesrani ya da Ebu Mansur bin Yezid – Şirvanşahlar Devleti'nin 12. şahı.\n" }, "III. Ali": { "first_paragraph": "III. Ali ya da Buhtnasar Ali bin Ahmet, Şirvanşahlar Devleti'nin 14. şahı ve Şirvanşah II. Yezid Mezyed'in torunu.\n" }, "I. Fariburz": { "first_paragraph": "I. Fariburz ya da Fariburz bin Salar - Şirvanşahlar Devleti'nin 16. şahı ve kendinden sonra gelen 2 şirvanşahın babası.\n" }, "I. Heysem": { "first_paragraph": "I. Heysem ya da Heysem bin Halit – Abbasi Hilafeti'nin Azerbaycan ve Ermeniye valisi, Şirvanşahlar Devletinin kurucusu, Şirvanşah unvanını kullanan ilk hükümdar ve Şirvanşahlar Devleti'nin 2. şahı I. Muhammet'in babası.\n" }, "II. Heysem": { "first_paragraph": "II. Heysem ya da Heysem bin Muhammet – Şirvanşahlar Devleti'nin 3. şahı ve Şirvanşah I. Ali'nin babası.[1]\n" }, "Huşeng bin Şirvan": { "first_paragraph": "Hushang, Şirvan hanedanlığının 32. hükümdarı ve Şirvanşah hanesinin Kesrani kolunun son üyesi.\n" }, "I. Ahsitan": { "first_paragraph": "I. Ahsitan (h. 1160-1197) en çok günümüzde Azerbaycan'da yer alan başkentini Şamahı'dan Bakü'ye taşımasıyla tanınan 21. Şirvanşah kralıdır.\n" }, "I. Faruk Yaşar": { "first_paragraph": "Faruk Yaşar, (2 Haziran 1441 Bakü - 1500 Şamahı) Şirvanşahlar devletinin otuz altıncı hükümdarı ve Şirvanşah I Halilullah'ın oğludur.\n" }, "III. Menuçehr": { "first_paragraph": "III. Menuçehr veya Büyük Menuçehr(1098-1160 ) Şirvanşahlar Devletinin on dokuzuncu hükümdarıdır. \n" }, "I. Kubad": { "first_paragraph": "I. Kubad ya da Kubad bin Yezid – Şirvanşahlar Devleti'nin 13. şahı.\n" }, "I. Manuçehr": { "first_paragraph": "I. Manuçehr ya da Manuçehr bin Yezid - Şirvanşahlar Devleti'nin 11. şahı ve Kesrani Hanedanı'nın kurucusu.\n" }, "I. Muhammed (Şirvanşahlar şahı)": { "first_paragraph": "I. Muhammet ya da Muhammet bin Heysem – Şirvanşahlar Devleti'nin 2. şahı ve Şirvanşah II. Heysem'ın babası.\n" }, "III. Muhammed (Şirvanşahlar şahı)": { "first_paragraph": "III. Muhammet ya da Muhammet bin Ali - Şirvanşahlar Devleti'nin 7. şahı ve Şirvanşah I. Ahmet Mezyed'in babası.\n" }, "IV. Muhammed (Şirvanşahlar şahı)": { "first_paragraph": "IV. Muhammet ya da Muhammet bin Ahmet – Şirvanşahlar Devleti'nin 9. şahı ve Şirvanşah II. Yezid Mezyed'in abisi.\n" }, "Ovdan (Balahanı)": { "first_paragraph": "\n" }, "I. Yezid Mezyed": { "first_paragraph": "I. Yezid Mezyed ya da Ebu Tahir Yezid bin Muhammet, Şirvanşahlar Devleti'nin 6. şahı ve Şirvanşah III. Muhammet'in babası.\n" }, "II. Yezid Mezyed": { "first_paragraph": "II. Yezid Mezyed ya da Yezid bin Ahmet – Şirvanşahlar Devleti'nin 10. şahı ve Kesrani Hanedanı'nın kurucusu olan I. Manuçehr'in babası.\n" }, "Azerbaycan ana muhalefet partisi liderleri listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan ana muhalefet partisi liderleri listesi, Azerbaycan'da 1991 yılında bağımsızlık dönemin başlamasından itibaren ana muhalefet partisi lideri olan kişilerin listesidir. Bu makam anayasal makam olmamakla beraber, Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi'nde iktidar ve iktidar ortağı partilerinden sonra en fazla milletvekili bulunduran partiler ana muhalefet partisi unvanı taşımaktadır.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:YAP_Ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Azerbaycan Millî Meclisi 1. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan Millî Meclisi 1. dönem milletvekilleri listesi, 1995 Azerbaycan genel seçimleri, 1995, 1996, 1998 ve 1999 Azerbaycan ara genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 1. dönem Azerbaycan Parlamentosu.\n" }, "Azerbaycan Millî Meclisi 2. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan Millî Meclisi 2. dönem milletvekilleri listesi, 2000 Azerbaycan genel seçimleri, 2001, 2002, 2003 ve 2004 Azerbaycan ara genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 2. dönem Azerbaycan Parlamentosu.\n" }, "Azerbaycan Millî Meclisi 3. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan Millî Meclisi 3. dönem milletvekilleri listesi, 2005 Azerbaycan genel seçimleri ve 2006 Azerbaycan ara genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 3. dönem Azerbaycan Parlamentosu.\n" }, "Azerbaycan Millî Meclisi 4. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan Millî Meclisi 4. dönem milletvekilleri listesi, 2010 Azerbaycan genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 4. dönem Azerbaycan Parlamentosu.\n" }, "Azerbaycan Millî Meclisi 5. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan Millî Meclisi 5. dönem milletvekilleri listesi, 2015 Azerbaycan genel seçimleri ve 2016 Azerbaycan ara genel seçimi ile seçilen milletvekillerinden oluşan 5. dönem Azerbaycan Parlamentosu.\n" }, "Azerbaycan Millî Meclisi 6. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan Millî Meclisi 6. dönem milletvekilleri listesi, 2020 Azerbaycan genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 6. dönem Azerbaycan Parlamentosu.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Azerbaycan_milletvekilleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Azerbaycan'da azınlık milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan'da azınlık milletvekilleri, Müslüman olmayan, etnik azınlıkların mensubu Azerbaycan milletvekilleridir.\n" }, "Bakü milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Bakü milletvekilleri, Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 1. döneminden beri Bakü şehrini temsil eden milletvekilleri listesidir.\n" }, "Gence milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Gence milletvekilleri, Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 1. döneminden beri Gence şehrini temsil eden milletvekilleri listesidir.\n" }, "Hankendi milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Hankendi milletvekilleri, Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 3. döneminden beri Hankendi şehrini temsil eden milletvekilleri listesidir.\n" }, "Azerbaycan istiklâlci milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Azerbaycan istiklâlci milletvekilleri listesi, Azerbaycan Cumhuriyeti bağımsızlığını talep eden 43 milletvekilinin listesi.\n" }, "Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Nahçıvan milletvekilleri, Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 1. döneminden beri Nahçıvan Özerk Cumhuriyetini temsil eden milletvekilleri listesidir.\n" }, "Kullanıcı:Dr.Wiki54/deneme tahtası": { "first_paragraph": "Nahçıvan Yüksek Meclisi 1. dönem milletvekilleri listesi, 1995 Nahçıvan genel seçimleri ve 1996 Nahçıvan ara genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 1. dönem Nahçıvan Parlamentosu.\n" }, "Nahçıvan Yüksek Meclisi 2. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Nahçıvan Yüksek Meclisi 2. dönem milletvekilleri listesi, 2000 Nahçıvan genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 2. dönem Nahçıvan Parlamentosu.\n" }, "Nahçıvan Yüksek Meclisi 3. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Nahçıvan Yüksek Meclisi 3. dönem milletvekilleri listesi, 2005 Nahçıvan genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 3. dönem Nahçıvan Parlamentosu.\n" }, "Nahçıvan Yüksek Meclisi 4. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Nahçıvan Yüksek Meclisi 4. dönem milletvekilleri listesi, 2010 Nahçıvan genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 4. dönem Nahçıvan Parlamentosu.\n" }, "Nahçıvan Yüksek Meclisi 5. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "Nahçıvan Yüksek Meclisi 5. dönem milletvekilleri listesi, 2015 Nahçıvan genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 5. dönem Nahçıvan Parlamentosu.\n" }, "Nahçıvan Yüksek Meclisi 6. dönem milletvekilleri listesi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Nah%C3%A7%C4%B1van_%C3%96zerk_Cumhuriyeti_milletvekilleri": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "2021-2022 Belarus-Avrupa Birliği sınır krizi": { "first_paragraph": "2021-2022 Belarus-Avrupa Birliği sınır krizi, başta Irak ve Afrika'dan olmak üzere on binlerce göçmenin Belarus sınırları üzerinden Litvanya, Letonya ve Polonya'ya akın etmesinden oluşan bir göçmen krizidir. Kriz, 2020 Belarus devlet başkanlığı seçimi, 2020-21 Belarus protestoları, Ryanair'in 4978 sefer sayılı uçuşu olayı ve Krystsina Tsimanouskaya'nın zorla ülkesine geri gönderilme girişiminin ardından Belarus-Avrupa Birliği ilişkilerindeki bozulmayı ciddi şekilde tetikledi.\n" }, "Belaya Rus": { "first_paragraph": "Belaya Rus (Belarusça: Белая Русь, Bielaja Ruś, \"Beyaz Rus\") Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko'yu desteklemek için 17 Kasım 2007'de kurulan bir Belarus halk derneğidir. O zamandan beri, örgütün liderleri düzenli olarak siyasi parti olmaya hazır olduklarını açıkladılar. Başkan Lukaşenko bu fikre kesin olarak karşı çıkmadı ve desteklemedi ve şöyle dedi: \"Peki hazır olurlarsa parti olsunlar, buna karşı değilim. Tam tersine vatansever oldukları için destekleyeceğim, ama acele etmelerini tavsiye etmem.\" Parti, Tüm Rusya Halk Cephesi fikrine dayanıyor. Lukaşenko'nun mutlak desteğinin dışında gerçek bir ideolojisi yoktur.[2] Belarus Eski Eğitim Bakanı Aleksandr Radkov, 2007'den 2018'e kadar derneğin başkanlığını yaptı. STK'nın 180.000'den fazla üyesi vardır.[3]\n" }, "2006 Belarus devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "2006 Beyaz Rusya devlet bakanlığı seçimi, 19 Mart 2006 tarihinde Beyaz Rusya'da gerçekleşti. Sonuç görevdeki başkan olan Aleksandr Lukaşenko için bir zaferdi. Lukaşenko, seçim sonucu oyların% 84.4'ünü alarak seçimi kazanmıştır.[1] Ancak seçim batılı gözlemliler tarafından hileli sayılmıştır. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, \"seçimin demokratik seçimlerle ilgili taahhütlerini yerine getirmediğini\" açıklamıştır.[2] Bu açıklamaya karşılık ise Bağımsız Devletler Topluluğu oylamayı açık ve şeffaf olarak nitelendirmiştir.\n" }, "2010 Belarus devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Aleksandr Lukaşenko\nBağımsız\n" }, "2020 Belarus devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "Aleksandr Lukaşenko\nBağımsız\n" }, "2020 Belarus devlet başkanlığı seçimleri ve protestolarına uluslararası tepkiler": { "first_paragraph": "Bu maddede, 2020 Belarus devlet başkanlığı seçimine ve onu çevreleyen 2020 Belarus protestolarına verilen resmi tepkilerin listesidir.\n" }, "P. T. Barnum": { "first_paragraph": "Phineas Taylor Barnum, (ayrıca P. T. Barnum olarak da bilinir) (d. 5 Temmuz 1810, Connecticut – ö. 7 Nisan 1891, Connecticut) Amerikalı iş insanı ve \"Ringling Bros. and Barnum & Bailey\" sirkinin kurucularından biridir.\n" }, "Sonny Bono": { "first_paragraph": "Salvatore Phillip \"Sonny\" Bono (d. 16 Şubat 1935 - ö. 5 Ocak 1998), albüm yapımcısı, şarkıcı, oyuncu ve siyasetçidir.\n" }, "Ray Nagin": { "first_paragraph": "Clarence Ray Nagin Jr. (d. 11 Haziran 1956, New Orleans) Amerika Birleşik Devletleri'nin Louisiana eyaletinin New Orleans şehrinin 2002-2010 yılları arasında görev yapan eski belediye başkanıdır. Kendisi 2005 yılında bölgeyi vuran Katrina Kasırgası sırasında ve sonrasında uluslararası platformda gündeme gelmiştir. Evli ve üç çocuk babasıdır.\n" }, "Samuel McGhee": { "first_paragraph": "Samuel McGhee (Mayıs 1940 - 8 Nisan 2020, New Jersey[1]), Amerikalı politikacı, eski belediye başkanı.\n" }, "André Rossi": { "first_paragraph": "André Rossi (d. 16 Mayıs 1921, Menton (Alpes-Maritimes) - ö. 22 Ağustos 1994, Paris) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Jacques Pelletier": { "first_paragraph": "Jacques Pelletier (d. 1 Ağustos 1929, Villers-en-Prayères (Aisne) - ö. 3 Eylül 2007, Val-de-Grâce, Paris,) Fransız siyasetçi, senatör.\n" }, "François Colcombet": { "first_paragraph": "François-Victor Colcombet (d. 1 Eylül 1937, Dompierre-sur-Besbre, Allier - 3 Nisan 2023, 18. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi, yargıç.\n" }, "Pierre-André Périssol": { "first_paragraph": "Pierre-André Périssol (d. 30 Nisan 1947, Nice) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean Leonetti": { "first_paragraph": "Jean Leonetti (d. 9 Temmuz 1948, Marsilya), Fransız siyasetçidir.\n" }, "Jean-Marie Girault": { "first_paragraph": "Jean-Marie Girault (d. 9 Şubat 1926 ; ö. 1 Mayıs 2016) , Fransız politikacı ve bürokrat. Fransa kenti Caen'in 1970-2001 yılları arasında 21 sene belediye başkanlığını yapmıştır.[1] Kendisi Fransız Demokrat partisi üyesi olup, 9 Şubat 1926'da Pont-l'Évêque Fransa'da doğmuştur.\n" }, "Jean-Léonce Dupont": { "first_paragraph": "Jean-Léonce Dupont (d. 31 Ocak 1955, Bayeux (Calvados)) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Jean de Lipkowski": { "first_paragraph": "Jean Noël de Lipkowski (d. 25 Aralık 1920, 15. arrondissement (Paris) - ö. 20 Eylül 1997, 13. arrondissement (Paris)), Fransız gaullist siyasetçidir.\n" }, "Noël Mamère": { "first_paragraph": "Noël Mamère (d. 25 Aralık 1948 Libourne, Gironde) Fransız siyasetçi.\n" }, "Philippe Madrelle": { "first_paragraph": "Philippe Madrelle (d. 21 Nisan 1937, Saint-Seurin-de-Cursac (Gironde) - 27 Ağustos 2019, Bordeaux) Fransız sosyalist siyasetçidir.\n" }, "Pierre Pasquini": { "first_paragraph": "Pierre Pasquini (d. 16 Şubat 1921, Setif - ö. 1 Mart 2006, Nice) Fransız siyasetçi, eski bakan\n" }, "Jacques Brunhes": { "first_paragraph": "Jacques Brunhes (d. 7 Ekim 1934, Paris 4. arrondissement - ö. 30 Eylül 2020, Paris 19. arrondissement) Fransız komünist siyasetçi.\n" }, "Aimé Paquet": { "first_paragraph": "Aimé Paquet (d. 10 Mart 1913, Saint-Vincent-de-Mercuze (Isère) - ö. 20 Ağustos 2001, Saint-Vincent-de-Mercuze[1]) Fransız siyasetçi.\n" }, "Christian Nucci": { "first_paragraph": "Christian Nucci (d. 31 Ekim 1939, Turenne (Cezayir)) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Guy-Pierre Cabanel": { "first_paragraph": "Guy-Pierre Cabanel (d. 7 Nisan 1927, Cezayir (şehir) - ö. 15 Mart 2016, Cannes) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jacques Floch": { "first_paragraph": "Jacques Floch (d. 28 Şubat 1938, Bihorel (Seine-Maritime)) Fransız sosyalist siyasetçidir.\n" }, "Bernard Stasi": { "first_paragraph": "Bernard Stasi (4 Temmuz 1930, Reims - 4 Mayıs 2011, Paris 18. arrondissement) Fransız siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Jean-Pierre Masseret": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Masseret (d. 23 Ağustos 1944, Cusset (Allier)) Fransız sosyalist siyasetçi.\n" }, "Christian Paul": { "first_paragraph": "Christian Paul (d. 23 Mart 1960, Clermont-Ferrand) Fransız sosyalist siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Jacques Legendre": { "first_paragraph": "Jacques Legendre (d. 2 Aralık 1941, 15. arrondissement (Paris)) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-René Lecerf": { "first_paragraph": "Jean-René Lecerf (d. 10 Nisan 1951, Valenciennes) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Marc-Philippe Daubresse": { "first_paragraph": "Marc Philippe Daubresse (d. 1 Ağustos 1953, Lille) Fransız merkez sağ siyasetçi, eski bakan.\n" }, "Henri Martin": { "first_paragraph": "Henri Martin (d. 20 Şubat 1810, Saint-Quentin, Fransa; ö. 14 Aralık 1883, Paris) Fransız tarihçi ve siyasetçi.\n" }, "André Chassaigne": { "first_paragraph": "André Chassaigne (d. 2 Temmuz 1950, Clermont-Ferrand) Fransız komünist siyasetçi.\n" }, "Jean-Jack Queyranne": { "first_paragraph": "Jean-Jack Queyranne (d. 2 Kasım 1945, Lyon) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean-Pierre Cot": { "first_paragraph": "Jean-Pierre Cot (d. 23 Ekim 1937, Chêne-Bougeries, Cenevre kantonu) Fransız siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Yves Jégo": { "first_paragraph": "Yves Jégo (d. 17 Nisan 1961, Besançon) Fransız siyasetçi.\n" }, "Christophe Bouillon": { "first_paragraph": "Christophe Bouillon (d. 4 Mart 1969, Rouen), Fransız sosyalist siyasetçidir.[1]\n" }, "Alain Calmat": { "first_paragraph": "Alain Calmat (d. 31 Ağustos 1940, Paris) Fransız sosyalist siyasetçi, doktor ve dünya artistik patinaj şampiyonu.\n" }, "François Asensi": { "first_paragraph": "François Asensi (d. 1 Haziran 1945, Santander, İspanya) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jacques Limouzy": { "first_paragraph": "Jacques Limouzy (d. 29 Ağustos 1926, Castres - ö. 7 Kasım 2021, Castres) Fransız siyasetçi.\n" }, "Patrick Gérard": { "first_paragraph": "Patrick Gérard (d. 30 Aralık 1957, Nancy) Fransız siyasetçi ve bürokrat.\n" }, "Robert-André Vivien": { "first_paragraph": "Robert-André Vivien (d. 24 Şubat 1923, Saint-Mandé - ö. 8 Mayıs 1995, Saint-Mandé) Fransız siyasetçi.\n" }, "Roland Nungesser": { "first_paragraph": "Roland Nungesser (d. 9 Ekim 1925, Nogent-sur-Marne, (Val-de-Marne) - ö. 30 Mart 2011, Saint-Mandé (Val-de-Marne)) Fransız gaullist siyasetçidir.\n" }, "Jacques Myard": { "first_paragraph": "Jacques Myard (d. 14 Ağustos 1947, Lyon) Fransız sağ siyasetçi.\n" }, "Pierre Lequiller": { "first_paragraph": "Pierre Lequiller (d. 4 Aralık 1949, Londra) Fransız merkez sağ siyasetçi.\n" }, "Zagreb valileri listesi": { "first_paragraph": "Hırvatistan'ın başkenti Zagreb'in geçmişten günümüze valileri listesi. \n" }, "Spiro Ristiç": { "first_paragraph": "Spiro Hadzi Ristić (Sırpça: Спиро Хаџи Ристић), (1879, Kalkandelen - Üsküp, 11 Kasım 1938) Sırp siyasetçi, Üsküp belediye başkanı, Meclis-i Mebûsan üyesi ve Yugoslavya Krallığı'nda senatördür.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Belgrad_belediye_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Siniša Mali": { "first_paragraph": "Siniša Mali (Sırpça: Синиша Мали, d. 25 Ağustos 1972[1]) Sırp ekonomist ve siyasetçi. 24 Nisan 2014'ten beri Belgrad valiliği görevini yürütmektedir.[2]\n" }, "Adana": { "first_paragraph": "Koordinatlar: 36°59′N, 35°19′E\n" }, "Ali Ahmet Kelecek": { "first_paragraph": "Ali Ahmet Kelecek (22 Ocak 1928 – 11 Ocak 2022), Emekli Hava Tuğgenerali ve belediye başkanı. 2 Aralık 1981-28 Mart 1984 tarihleri arasında Adana Belediye Başkanlığı görevi yaptı.\n" }, "Selahattin Çolak": { "first_paragraph": "Mehmet Selahattin Çolak, Türk siyasetçi. 1977-1980 ve 1989-1994 yılları arası Adana belediye başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Ege Bagatur": { "first_paragraph": "Ege Bagatur (22 Şubat 1937 Adana; 16 Kasım 1990), Türk siyasetçi.\n" }, "Erdoğan Özlüşen": { "first_paragraph": "Erdoğan Özlüşen (1930, Adana), Türk siyasetçi. 1967-73 yılları arası Adana Belediye Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Gafur Soylu": { "first_paragraph": "Gafur Soylu (1322 (1906), Niğde - 16 Mart 1979, İstanbul), Türk bürokrat.\n" }, "Kadri Ramazanoğlu": { "first_paragraph": "Kadri Ramazanoğlu (d. 1871 Adana Türkiye) - (ö. 1956), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kasım Ener": { "first_paragraph": "Kasım Ener, (d. 1902, Adana) - (ö. 9 Eylül 1994), Türk siyasetçi.\n" }, "Süleyman Vahid Efendi": { "first_paragraph": "Süleyman Vahid Efendi (1859, Adana, Osmanlı İmparatorluğu - 28 Temmuz 1940), Türk siyasetçidir.\n" }, "Turhan Cemal Beriker": { "first_paragraph": "Turhan Cemal Beriker (1891, Adana - 17 Mart 1959), Türk siyasetçi.\n" }, "Zahit Akdağ": { "first_paragraph": "Mehmet Zahit Akdağ, (1917, Adana - 2 Kasım 1998), Türk siyasetçidir.\n" }, "Zeydan Karalar": { "first_paragraph": "Zeydan Karalar[2] (d. 1958, Adana), Türk mühendis, siyasetçi ve Adana Büyükşehir Belediye Başkanı.[1]\n" }, "Zihni Aldırmaz": { "first_paragraph": "Zihni Aldırmaz, (2 Ocak 1947, Adana) Türk siyasetçi. Aytaç Durak'ın görevinden alınmasından sonra 2010-2014 yılları arası Adana Büyükşehir Belediyesi Başkanı olarak görev yaptı.\n" }, "Şevket Gürsoy": { "first_paragraph": "Şevket Gürsoy, (1953, Adıyaman), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Tiryakioğlu": { "first_paragraph": "Hüseyin Haşim Tiryakioğlu, (d. 1886, Afyonkarahisar) - (ö. 19 Haziran 1973), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ahmet Niyazi Mergen": { "first_paragraph": "Ahmet Niyazi Mergen (1887 (r. 1303), Serez, Yunanistan - 8 Ekim 1959, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Ali Kemali Aksüt": { "first_paragraph": "Ali Kemali Aksüt (1884, Yanya - 6 Şubat 1963), Türk bürokrat.\n" }, "İmadettin Arda": { "first_paragraph": "İmadettin Arda (1890, İstanbul - 30 Mayıs 1935, Ağrı), Türk bürokrat.\n" }, "Süleyman Elban": { "first_paragraph": "Süleyman Elban (6 Haziran 1969, Kırşehir), Türk bürokrat. 10 Ağustos 2023 tarihli Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle İzmir valiliğine atanmıştır.\n" }, "Şerafettin Saraçoğlu": { "first_paragraph": "Şerafettin Saraçoğlu ya da TBMM kayıtlarında da geçtiği şekilde Şeref Saraçoğlu (1914, Karaköse, Ağrı; 30 Kasım 1987), siyasetçi, tüccar, gazeteci.\n" }, "Osman Ertuğrul": { "first_paragraph": "Osman Ertuğrul, (d. 20 Mart 1956, Aksaray, Türkiye), Türk siyasetçi\n" }, "Asım Balcı": { "first_paragraph": "Doç. Dr. Asım Balcı, (d. 1971, Osmancık, Çorum) Türk bürokrat ve siyasetçi, Altındağ belediye başkanıdır.\n" }, "Veysel Tiryaki": { "first_paragraph": "Veysel Tiryaki (d. 12 Mart 1965, Dörtdivan), Türk siyasetçi ve eski bürokrat.\n" }, "Ali Rıza Topçu": { "first_paragraph": "Ali Rıza Topçu, (d.1868, Amasya - 2 Mart 1935), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Özbay": { "first_paragraph": "Hüseyin Özbay, (d. 1913, Amasya) - (ö 24 Aralık 1967), Türk siyaset adamı.\n" }, "Mehmet Sarı (1961 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Sarı[1] (1961; Taşova, Amasya), Türk siyasetçi, eski iş insanı ve Amasya eski Belediye Başkanı.\n" }, "Demirhan Elçin": { "first_paragraph": "Demirhan Elçin (30 Haziran 1960, Artvin), Artvin belediye başkanıdır.\n" }, "Emin Özgün": { "first_paragraph": "Emin Özgün (3 Eylül 1954, Artvin - 1 Ağustos 2016, Ankara), Diş Hekimi, eski Artvin belediye başkanı.\n" }, "Aydın Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Aydın Büyükşehir Belediyesi Aydın ili sınırları içerisinde belediye işlevlerini yürüten kamu kuruluşudur. Aydın Büyükşehir Belediye binası Efeler ilçesinde yer alan Atatürk Kent Meydanı'nın arkasında bulunmaktadır. Belediye başkanı Özlem Çerçioğlu'dur.\n" }, "Selim Yatağan": { "first_paragraph": "Selim Yatağan (d. 1900, Söke) - (ö. 1 Ocak, 1970), Türk siyasetçidir.\n" }, "Balıkesir Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Balıkesir ilinin metropol ilçelerini yöneten büyükşehir belediyesidir. Belediye başkanı Yücel Yılmaz'dır.\n" }, "Hayrettin Karan": { "first_paragraph": "Hayrettin Karan (d. 1890, Balıkesir - ö. 18 Aralık 1964), Türk siyasetçidir.\n" }, "Yücel Yılmaz (siyasetçi)": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Cemal Akın": { "first_paragraph": "Cemal Akın[1] (d. 1959, Bartın), Türk siyasetçi, Bartın eski belediye başkanı.\n" }, "Cemal Aliş": { "first_paragraph": "Cemal Aliş (d. 1906, Bartın, Türkiye), (ö. 24 Haziran, 1977), Türk siyasetçidir.\n" }, "Necati Alp": { "first_paragraph": "Necati Alp, (d. 1917, Bayburt) - (ö. 6 Ocak 2004), Türk siyasetçidir.\n" }, "Zahit Pekindağ": { "first_paragraph": "Abdullahağazade Zahid Efendi ya da Zahit Pekindağ, (1866 - 1930), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ali Rıza Aksu": { "first_paragraph": "Ali Rıza Aksu, Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Seven": { "first_paragraph": "Mehmet Seven (d. 1947, Bilecik), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Kemal Güney": { "first_paragraph": "Mustafa Kemal Güney, (d. 1880, Bilecik) - (ö. 3 Ağustos 1943), Türk siyasetçidir.\n" }, "Selim Yağcı": { "first_paragraph": "Selim Yağcı (d. 1966, Cumalı, Bilecik) Türk siyasetçi ve hukukçu.\n" }, "Yaşar Tüzün": { "first_paragraph": "Yaşar Tüzün, (d. 18 Ocak 1966, Bilecik), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Nuhoğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Vasfi Nuhoğlu, (d. 1875, Büyükcami, Bolu - ö. 15 Ağustos 1948), Türk siyasetçidir.\n" }, "Tanju Özcan": { "first_paragraph": "Tanju Özcan (d. 12 Aralık 1973, Mengen), Türk avukat ve siyasetçi. 2011-2019 yılları arasında Bolu milletvekili olarak görev yaptı. 2019 yerel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisinden (CHP) Bolu belediye başkanlığına seçildi.\n" }, "Ahmet Ruhi Yeşilyurt": { "first_paragraph": "Ahmet Ruhi Yeşilyurt, (1892, Burdur - 29 Eylül 1976), Türk siyasetçi.\n" }, "Fahreddin Çiloğlu": { "first_paragraph": "Fahreddin Çiloğlu, (ya da Çilzade Fahreddin Bey), (1880 Burdur – 1954), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Otan": { "first_paragraph": "Hüseyin Otan, (d. 1914 Salihli) – (ö. 28 Mart 1999), Türk siyasetçi.\n" }, "Alinur Aktaş": { "first_paragraph": "Alinur Aktaş[2] (d. 25 Ekim 1970; İnegöl), Türk siyasetçi ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanıdır.\n" }, "Cemil Öz": { "first_paragraph": "Cemil Öz, (d. 1891, Bursa) - (ö. 27 Eylül 1956), Türk siyasetçi.\n" }, "Edip Rüştü Akyürek": { "first_paragraph": "Edip Rüştü Akyürek (1903-1974), Bursa milletvekilliği ve belediye başkanlığı yapmış olan Türk siyasetçidir.\n" }, "Erdem Saker": { "first_paragraph": "Erdem Saker (d. 1936, Gemlik, Bursa), mühendis, politikacı.\n" }, "Erdoğan Bilenser": { "first_paragraph": "Erdoğan Bilenser (d. 1952, Keles, Bursa), İş insanı, siyasetçi, Spor yöneticisi. Bursa Büyükşehir Belediye eski Başkanı ve Bursaspor Kulübü'nün 19. başkanıdır.\n" }, "Fahri Batıca": { "first_paragraph": "Fahri Batıca (1906, Beypazarı - 1973, Bursa), Türk tüccar, sanayici, siyasetçi.\n" }, "Hikmet Şahin": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Muhittin Dinçsoy": { "first_paragraph": "Mehmet Muhittin Dinçsoy, (d. 1896, İstanbul) - (ö. 20 Mayıs 1958), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nazifi Şerif Nabel": { "first_paragraph": "Nazifi Şerif Nabel, (d. 1888, Akseki, Antalya - ö. 26 Mayıs 1962), Türk siyasetçi.\n" }, "Recep Altepe": { "first_paragraph": "Recep Altepe (d. 1959, Bursa), Türk siyasetçi. 2009-2017 yılları arasında Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı yapmıştır.[1]\n" }, "Sadık Tahsin Arsal": { "first_paragraph": "Sadık Tahsin Arsal, (d. 1902, Bursa) - (ö. 14 Şubat 1949), Türk siyasetçi.\n" }, "Şefik Lütfi Başman": { "first_paragraph": "Şefik Lütfi Başman, (d. 1886, Bursa) - (ö. 1 Mart 1956), Türk siyasetçi.\n" }, "Teoman Özalp (1936 doğumlu)": { "first_paragraph": "Teoman Özalp (d. 1936, Tire, İzmir, Türkiye - ö. 6 Haziran 2009, Bursa, Türkiye), Türk yüksek mühendis mimar, siyasetçi.\n" }, "İsmail Özay": { "first_paragraph": "İsmail Özay[1] (d. 18 Ağustos 1953, Çanakkale), 1989-2002 yılları arası Çanakkale Belediye Başkanlığı[2] ve 22. Dönem Çanakkale Milletvekilli olarak görev yapmış Türk siyasetçi.\n" }, "Süleyman Sami Kepenek": { "first_paragraph": "Süleyman Sami Kepenek (1881, Çanakkale - 1955, İstanbul), İstanbul eski valisi.\n" }, "Veli Yaşın": { "first_paragraph": "Veli Yaşın (1888, İnegöl - 22 Nisan 1938), Türk siyasetçidir.\n" }, "Cemal Dolunay": { "first_paragraph": "Cemal Dolunay, (d. 1877, Çankırı) - (ö. 27 Kasım 1937), Türk siyasetçi.\n" }, "Çankırı belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "Çankırı Belediye Başkanları, Çankırı ilinin yerel yönetiminden sorumlu Belediye Başkanları listesi.\n" }, "Halim Bayram": { "first_paragraph": "Halim Bayram, Türk iş insanı ve siyasetçi.\n" }, "İrfan Dinç": { "first_paragraph": "İrfan Dinç (d. 1964, Çankırı), 2004-2018 yılları arası 14 yıl süreyle görev yapmış Çankırı eski belediye başkanı.\n" }, "Mehmet Rifat Dolunay": { "first_paragraph": "Mehmet Rifat Dolunay (d. 1904, Çankırı - ö. 7 Mayıs 1983), Türk siyasetçi.\n" }, "Arif Ersoy": { "first_paragraph": "\nArif Ersoy (d. 1 Ocak 1948, Çorum - ö. 1 Eylül 2020, Ankara), Türk akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Hasan Basri Kurdoğlu": { "first_paragraph": "Hasan Basri Kurdoğlu, (1921, Arhavi[1]- 1993), Türk bürokrat.\n" }, "Kemal Demirer": { "first_paragraph": "Kemal Demirer (d. 1921, Çorum) - (ö. 20 Ocak 2011, Ankara), Türk siyasetçidir.\n" }, "Suheyp Karafakıoğlu": { "first_paragraph": "Suheyip Rumi Karafakıoğlu[1] (d. 1887, Çorum - ö. 18 Ekim 1967), Türk siyasetçidir.\n" }, "Denizli Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Denizli Büyükşehir Belediyesi Denizli ili sınırlarının belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Belediye başkanı Osman Zolan'dır.\n" }, "Naili Küçüka": { "first_paragraph": "Mustafa Naili Küçüka[1] (d. 1883, Denizli - ö. 9 Eylül 1952), Türk siyasetçi.\n" }, "Osman Zolan": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Turan Bahadır": { "first_paragraph": "Turan Bahadır (d. 1919, Bilecik) - (ö. 17 Kasım 1999), Türk siyasetçidir.\n" }, "Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, Diyarbakır'ın büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Ali İhsan Su'dur.\n" }, "Hasan Basri Güzeloğlu": { "first_paragraph": "Hasan Basri Güzeloğlu (d. 22 Eylül 1964, Ankara, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "İhsan Hamit Tiğrel": { "first_paragraph": "İhsan Hamit Tiğrel[1] (d. 1890, Diyarbakır - ö. 4 Nisan 1985, Ankara), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Nuri Onur": { "first_paragraph": "Mehmet Nuri Onur, (d. 1909, Diyarbakır) - (ö. 14 Şubat 1983), Türk siyasetçi.\n" }, "Nazım Önen": { "first_paragraph": "Nazım Önen, (d. 1887, Diyarbakır) - (ö. 14 Ocak 1967), Türk siyasetçi.\n" }, "Nurettin Dilek": { "first_paragraph": "Nurettin Dilek, (1952, Diyarbakır - 15 Nisan 2020, İstanbul) Kürt siyasetçi.\n" }, "Pirinççizade Arif Bey": { "first_paragraph": "Pirinççizade Arif Bey (d. 1853, Diyarbakır - ö. 14 Mart 1909), Osmanlı siyasetçi.\n" }, "Sezai Demiray": { "first_paragraph": "Mustafa Sezai Demiray (d. 1916, Diyarbakır) - (ö. 4 Ağustos 1978), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şeref Uluğ": { "first_paragraph": "Abdurrahman Şeref Uluğ (d. 1892, Diyarbakır - ö. 12 Şubat 1976), Türk siyasetçi.\n" }, "Vehbi Dabakoğlu": { "first_paragraph": "Vehbi Muhlis Dabakoğlu, (1910, Diyarbakır - 3 Kasım 2001), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Keleş": { "first_paragraph": "Mehmet Keleş (d. 1963, Düzce), Türk siyasetçi.\n" }, "Nuri Aksu": { "first_paragraph": "Nuri Aksu (d. 1857, Filibe) - (ö. 30 Eylül 1930), Türk siyasetçi.\n" }, "Ekrem Demiray": { "first_paragraph": "Ahmet Ekrem Demiray (d. 1890, Edirne) - (ö. 13 Haziran 1964, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Hamdi Sedefçi": { "first_paragraph": "Hamdi Sedefçi (d. 1950, Edirne) Türk Siyasetçi ve İnşaat Mühendisidir.\n" }, "Hasan Maksudoğlu": { "first_paragraph": "Hasan Maksudoğlu (Hasan Muhtar Maksutoğlu) (d. 1914, Edirne) - (ö. 28 Eylül 2003), Türk siyasetçidir.\n" }, "Hasan Osma": { "first_paragraph": "Hasan Osma (d. 1900, Lofça, Bulgaristan) - (ö. 11 Mart 1981), Türk siyasetçidir.\n" }, "Recep Gürkan": { "first_paragraph": "Recep Gürkan[1] (d. 1 Ağustos 1964, İpsala, Edirne), Türk siyasetçidir. Edirne Belediye Başkanı.\n" }, "Sabahattin Parsoy": { "first_paragraph": "Sabahattin Parsoy (1913, Hasköy - 17 Eylül 1970), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şerif Bilgen": { "first_paragraph": "Mehmet Şerif Bilgen (d. 1887 Edirne) - (ö. 30 Nisan 1947), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şevket Dağdeviren": { "first_paragraph": "Mustafa Şevket Dağdeviren (d.1863, Edirne - ö. 1931, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Tevfik Sırrı Gür": { "first_paragraph": "Tevfik Sırrı Gür (1892, İstanbul - 28 Şubat 1959,[1] Ankara), 1931-1947 yılları arasında çeşitli illerde valilik yapan idareci, devlet adamı.\n" }, "Elazığ Belediyesi": { "first_paragraph": "Elazığ Belediyesi, Elazığ'ın şehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Şahin Şerifoğulları'dır.\n" }, "Hürrem Müftügil": { "first_paragraph": "Mehmet Hürrem Müftügil (Ergun)[1] (1898 - 9 Ocak 1982), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kemal Şedele": { "first_paragraph": "Mehmet Kemal Şedele (1902 - 14 Haziran 1960), Türk bürokrat ve siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Temizer": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Rasim Küçükel": { "first_paragraph": "Rasim Küçükel, (d. 1927, Cip/Elazığ - ö. 15 Ekim 2018, Ankara [1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Saim Çotur": { "first_paragraph": "Saim Çotur (12 Kasım 1937, Akyazı), Türk bürokrat.\n" }, "Şahin Şerifoğulları": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Hasan Sükuti Tükel": { "first_paragraph": "Hasan Sükuti Tükel, Türk bürokrat, Askerî doktor.\n" }, "Kemalettin Gazezoğlu": { "first_paragraph": "Kemalettin Gazezoğlu (d. 1923, Çankırı Türkiye)- (ö. 1976), Türk bürokrat.\n" }, "Orhan Sami Güvenç": { "first_paragraph": "Orhan Sami Güvenç (d. 1893, İstanbul - 1967), Türk bürokrat, Çanakkale Gazisi, Kuvâ-yi Milliye Kaymakamı, Cumhuriyet Valisi.\n" }, "Rauf Bayındır": { "first_paragraph": "Rauf Bayındır, (d.1899, Erzincan) - (ö. 23 Mayıs 1981), Türk siyasetçi.\n" }, "Refik Aras": { "first_paragraph": "Refik Aras (d. 1937 Erzincan), Türk siyasetçi.\n" }, "Sadi Kâzım Süer": { "first_paragraph": "Sadi Kâzım Süer, (d. 1326 (Rumi) 1910 Katarin-Selânik[kaynak belirtilmeli]), Türk bürokrat.\n" }, "Durak Sakarya": { "first_paragraph": "Mustafa Durak Sakarya[1] (d. 1876, Erzurum - ö. 21 Ekim 1942, Bursa), Türk siyasetçi.\n" }, "Erzurum Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Erzurum Büyükşehir Belediyesi, Erzurum'un büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Mehmet Sekmen'dir.\n" }, "Mehmet Mesut Çankaya": { "first_paragraph": "Mehmet Mesut Çankaya, (d. 1887, Erzurum) - (ö. 7 Mayıs 1950), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Nafiz Dumlu": { "first_paragraph": "Mehmet Nafiz Dumlu (d. 1880, Erzurum - ö. 20 Temmuz 1961), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Sekmen": { "first_paragraph": "Mehmet Sekmen[1] (d. 25 Ocak 1958, Pazaryolu), Türk siyasetçi.\n" }, "Necati Güllülü": { "first_paragraph": "Necati Güllülü, (d. 1942, Pasinler - 20 Nisan 2021[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Orhan Şerifsoy": { "first_paragraph": "Orhan Şerifsoy (4 Mart 1928, Erzurum - 3 Kasım 2014, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Salim Altuğ": { "first_paragraph": "Salim Altuğ, (d. 1895, Erzurum) - (ö. 26 Ocak 1961), Türk siyasetçi.\n" }, "Seyfullah Topdağı": { "first_paragraph": "Seyfullah (Hafizzade) Topdağı, (d. 1859, Erzurum - 25 Şubat 1943) Türk siyasetçi.\n" }, "Eskişehir Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, Eskişehir'in büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Yılmaz Büyükerşen'dir. Eskişehir 1993 yılında Büyükşehir statüsüne geçmiştir.\n" }, "Halil İbrahim Sipahioğlu": { "first_paragraph": "Halil İbrahim Sipahioğlu, (d. 1862 Eskişehir – ö. 23 Kasım 1947), Türk tüccar, siyasetçi.\n" }, "Hicri Sezen": { "first_paragraph": "Hicri Sezen (d. 1923, Adapazarı - ö. 21 Nisan 1983), Türk siyasetçidir.\n" }, "İbrahim Tevfik Kutlar": { "first_paragraph": "İbrahim Tevfik Kutlar (1911, Gaziantep - 15 Aralık 1993) Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Veliyullah Akbaşlı": { "first_paragraph": "Veliyullah Akbaşlı (ya da Hacı Veli Efendi) (1859, Mankalya - 1 Mart 1928), Türk siyasetçi.\n" }, "Asım Güzelbey": { "first_paragraph": "Asım Uğur Güzelbey[1] (d. 1951, Gaziantep, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Gaziantep Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, Gaziantep'in büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Fatma Şahin'dir.\n" }, "Aytekin Şenlikoğlu": { "first_paragraph": "Aytekin Şenlikoğlu[1] (d. 1972, Dereli)[2] Türk siyasetçi ve avukat.[3] Nisan 2019'dan bu yana Giresun Belediye Başkanı olarak görev yapmaktadır.\n" }, "Eşref Dizdar": { "first_paragraph": "Eşref Dizdar (d. 1883, Giresun - ö. 5 Haziran 1958), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Giresun belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "1869'dan günümüze görev yapmış Giresun Belediyesi başkanlarını gösteren listedir. Giresun Belediyesi 1869'da kuruldu.[1] Belediyenin ilk başkanı Abdullah Bey'dir ve en uzun süre başkanlık yapmış kişi görevde yirmi beş yıl kalan Yorgi Konstankilidis ve en kısa süre başkanlık yapmış kişi de görevi yirmi gün süren Fevzi Ekmekçi'dir.\n" }, "Mehmet Işık": { "first_paragraph": "Mehmet Işık (d. 1938, Giresun, ö. 10 Şubat 2022, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Orhan Yılmaz (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Orhan Yılmaz (d. 1933, Burunucu, Bulancak, Giresun) - (ö. 21 Mayıs 1981), Türk siyasetçidir.\n" }, "Topal Osman": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "İdris Akbıyık": { "first_paragraph": "İdris Akbıyık (1971, Çavuşlu, Doğanşehir, Malatya), Türk bürokrat. 10 Ağustos 2023'ten beri Muğla Valiliği görevini sürdürmektedir.[1]\n" }, "Lütfü Savaş": { "first_paragraph": "Lütfü Savaş[1] (d. 23 Mart 1965, Yayladağı, Hatay), Türk siyasetçi ve doktor.[2]\n" }, "Şekip İnal": { "first_paragraph": "Şekip İnal (d. 1908, Antakya, Türkiye) - (ö. 5 Ocak 2002[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Nuri Güneş": { "first_paragraph": "Mehmet Nuri Güneş (d. 1953, Iğdır), Iğdır eski belediye başkanı.\n" }, "Nurettin Aras": { "first_paragraph": "Nurettin Aras (d. 6 Mart 1954, Iğdır), 26. Dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Iğdır Milletvekili.\n" }, "Rıza Yalçın": { "first_paragraph": "Rıza Yalçın (d. 1906, Iğdır) - (ö. 29 Eylül 1967), Türk siyasetçidir.\n" }, "Doğan Kımıllı": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Kemal Demiralay": { "first_paragraph": "Kemal Demiralay, (d. 1913, Isparta) - (ö. 3 Mayıs 1996), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Nadir Süldür": { "first_paragraph": "Mehmet Nadir Süldür (d. 1855, Isparta) - (ö. 15 Nisan 1927), Türk siyasetçi.\n" }, "Fatih Mehmet Erkoç": { "first_paragraph": "Fatih Mehmet Erkoç (d. 1 Mayıs, 1974; Türkoğlu, Kahramanmaraş); Türk, Makine Mühendisi, siyasetçi ve Kahramanmaraş Belediye Başkanı. 30 Mart 2014 - 31 Mart 2019 tarihleri arasında Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevini üstlendi.\n" }, "Hacı Ali Özal": { "first_paragraph": "Hacı Ali Özal, 1984 yılında, 12 Eylül Darbesi sonrası yapılan ilk mahallî seçimlerde ANAP'tan belediye başkanı seçilip, bu görevi 1989 yılına kadar yürüten siyasetçidir.\n" }, "Hanefi Mahçiçek": { "first_paragraph": "ABD Western Illinois Universitesi\n" }, "Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi, Kahramanmaraş'ın büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Hayrettin Güngör'dür.\n" }, "Mahmut Karaküçük": { "first_paragraph": "Mahmut Karaküçük (d. 1909 Kahramanmaraş) - (ö. 6 Aralık 1977), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Poyraz": { "first_paragraph": "Mustafa Poyraz (d. 1957, Kahramanmaraş, Türkiye), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sait Emirmahmutoğlu": { "first_paragraph": "Sait Emirmahmutoğlu (d. 1902, Kahramanmaraş) - (ö. 16 Nisan 2001, Kahramanmaraş), Türk siyasetçidir.\n" }, "Veysi Kaynak": { "first_paragraph": "Veysi Kaynak (d. 1 Ocak 1962, Kahramanmaraş), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sâdi Yâver Ataman": { "first_paragraph": "Sâdi Yâver Ataman (23 Nisan 1906, Yanya - 10 Aralık 1994, İstanbul), Türk müzikolog, folklor uzmanı, eğitimci ve sanatçı.\n" }, "Sinan Fevzi Fırat": { "first_paragraph": "Sinan Fevzi Fırat, (d. 1924, Refahiye, Türkiye) - (ö. 8 Nisan 1986), Türk siyasetçi.\n" }, "Kâmil Uğurlu": { "first_paragraph": "Kâmil Uğurlu (d. 1942 Aladağ, Hadim) Karaman ilinin AK Parti'li eski belediye başkanı.[1]\n" }, "İbrahim Aydın (1874 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "İbrahim Aydın (Soyadı Kanunu öncesinde: Cihangirzade İbrahim Bey, d. 1874 - ö. 1948), Karslı Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Ayhan Bilgen": { "first_paragraph": "Ayhan Bilgen (d. 28 Ocak 1971, Sarıkamış), Türk gazeteci ve siyasetçidir. Halkların Demokratik Partisi'nden eski Kars Belediye Başkanı'dır.\n" }, "Kars": { "first_paragraph": "Kars (Ermenice: Կարս veya Ղարս Gars, Azerice: Qars, Kürtçe: Qers, Rusça: Карс Kars), Kars ilinin merkezi olan şehirdir. Türkiye'nin rakımı en yüksek il merkezlerinden biri olan, köyleri ile birlikte nüfusu 100 bini aşan (Şehir merkezi: 90.523, toplam: 118.201) şehirlerinden biridir. Merkez ilçeye bağlı, 23 mahalle ve 72 köy bulunmaktadır. Çeşitli etnisitelerin birlikte yaşadığı il merkezinde kültürel farklılıklardan ve zenginliklerden bahsetmek mümkün olup kozmopolit bir yapı söz konusudur.[1] Kars, Kültür ve Turizm Bakanlığının 2023 yılı için Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ve Turizm Stratejisi Eylem Planı kapsamına alınan 15 il merkezinden birisidir. Bu proje ile hedeflenen, il merkezlerini \"Kültür Turizmi Geliştirilecek Marka Kentler\" ilan edip gelişmelerini sağlamaktır.[2]\n" }, "Mehmet Rüstem Bahadır": { "first_paragraph": "Mehmet Rüstem Bahadır, (d. 1891, Tutak, Ağrı) - (ö. 3 Aralık 1954), Türk siyasetçi.\n" }, "Naif Alibeyoğlu": { "first_paragraph": "Naif Alibeyoğlu (d. 1954, Arpaçay, Kars) Kars Eski Belediye Başkanı ve iş adamıdır.\n" }, "Tahir Barlas": { "first_paragraph": "Tahir Barlas (d. 1886, İstanbul) - (ö. 8 Temmuz 1953, Kars), Türk siyasetçi.\n" }, "Hilmi Çoruk": { "first_paragraph": "Hilmi Çoruk, (d. 1888, İstanbul) - (ö. 11 Aralık 1947), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kamil Demircioğlu": { "first_paragraph": "Kamil Demircioğlu (d. 1 Ocak 1934, Tire, İzmir, Türkiye) - (ö. 2 Ağustos 2003), Türk bürokrat.\n" }, "Mehmet Fazıl Tümtürk": { "first_paragraph": "Mehmet Fazıl Tümtürk (1881, Daday/Gülan - 18 Aralık 1940), Türk siyasetçi.\n" }, "Osman Zeki Oktay": { "first_paragraph": "Osman Zeki Oktay (d. 1922, Hamidiye - Çatalzeytin, Kastamonu ö. 22 Mart 1992), Türk siyasetçidir.\n" }, "Zeki Cemal Bakiçelebioğlu": { "first_paragraph": "Zeki Cemal Bakiçelebioğlu ya da Mehmet Zeki Bakiçelebioğlu, (1902, Daday, Kastamonu - 16 Mart 1959), Türk siyasetçi.\n" }, "Bekir Yıldız (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Bekir Yıldız (1951, Kayseri), Kocasinan eski belediye başkanıdır.[1]\n" }, "Hayrullah Ürkün": { "first_paragraph": "Hayrullah Ürkün (d. 1900, Kayseri) - (ö. 6 Kasım 1973), Türk siyasetçidir.\n" }, "Kayseri Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Kayseri Büyükşehir Belediyesi, Kayseri'nin büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Belediye başkanı Memduh Büyükkılıç'tır.\n" }, "Mehmet Özhaseki": { "first_paragraph": "Mehmet Özhaseki (d. Mehmet Karakebap;[1] 27 Mayıs 1957, Kayseri), Türk siyasetçi. 1994 ve 1998 yılları arasında Melikgazi Belediye Başkanlığı, 1998 ve 2015 yılları arasında Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevini sürdürmüştür. Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) Kayseri milletvekili olarak meclise girmiştir. 2016-2018 yılları arasında Çevre ve Şehircilik Bakanı olarak görev almış, 2023 yılında tekrar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı olarak atanmıştır.\n" }, "Memduh Büyükkılıç": { "first_paragraph": "Memduh Büyükkılıç[1] (d. 25 Ekim 1953, Develi), Türk siyasetçi, Tıp Hekimi. Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı.\n" }, "Nazmi Toker": { "first_paragraph": "Mehmet Nazmi Toker (d. 1875 İstanbul - ö. 25 Aralık 1956), Türk siyasetçidir.\n" }, "Osman Kavuncu": { "first_paragraph": "Osman Kavuncu (1918, Kayseri - 11 Kasım 1966), Türk siyasetçi. 9 Eylül 1950 - 7 Şubat 1954 ve 7 Şubat 1954 - 17 Eylül 1957 tarihleri arasında, iki dönem Kayseri Belediye Başkanlığı yaptı.\n" }, "Alaettin Eriş": { "first_paragraph": "Alaettin Eriş (1908, İstanbul - 9 Ocak 1995), Türk siyasetçi.\n" }, "Muzaffer Ender": { "first_paragraph": "Muzaffer Ender (d. 1932, Kırklareli) - (ö. 3 Aralık 1994), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şevket Dingiloğlu": { "first_paragraph": "Süleyman Şevket Dingiloğlu (1886, Kırklareli - 1947, Bursa), Türk siyasetçi\n" }, "Metin Çobanoğlu": { "first_paragraph": "Metin Çobanoğlu (d. 14 Ekim 1958 Kırşehir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Ertuğrul Ünlüer": { "first_paragraph": "Ertuğrul Ünlüer, (d. 1919, Erzurum, Türkiye) - (ö. 10 Aralık 2001, İstanbul, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Kocaeli Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Kocaeli Büyükşehir Belediyesi veya kısaca KBB, Kocaeli il sınırlarının belediye işlerini yürüten devlet kuruluşudur. Mevcut Belediye Başkanı Tahir Büyükakın'dır.\n" }, "Necati Gençoğlu": { "first_paragraph": "Necati Gençoğlu, (19 Mart 1948, Kartepe, Kocaeli - 20 Eylül 2012, Başiskele, Kocaeli), Türk siyasetçi. Eski Kocaeli Büyükşehir Belediyesi başkanı (1984-1989).\n" }, "Saadettin Yalım": { "first_paragraph": "Saadettin Yalım, (d. 1908, Kahramanmaraş - ö. 26. Aralık 1992, İzmit, Kocaeli) İzmit'in eski belediye başkanlarından ve Kocaeli eski milletvekili.\n" }, "Tahir Büyükakın": { "first_paragraph": "Tahir Büyükakın[2] (d. 1969, Derince, Kocaeli), Türk siyasetçi, akademisyen. 2019 yerel seçimlerinde Kocaeli Büyükşehir Belediyesi 'nin Başkanı olarak seçilmiştir.\n" }, "Mehmet Muhlis Koner": { "first_paragraph": "Mehmet Muhlis Koner (d. 1886, Konya, Türkiye), (ö. 21 Ekim, 1957), Türk siyasetçi.\n" }, "Konya": { "first_paragraph": "Koordinatlar: 37°52′N, 32°29′E\n" }, "Konya Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Konya Büyükşehir Belediyesi, Konya'nın büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Belediye, 1868 yılında kurulmuş, 1987'de \"büyükşehir\" statüsüne kavuşmuştur. Mevcut belediye başkanı Uğur İbrahim Altay'dır.\n" }, "Muhsin Faik Dündar": { "first_paragraph": "Muhsin Faik Dündar, (d. 1887, Konya - ö. 1 Kasım 1958), Türk siyasetçi.\n" }, "Musa Kazım Gürel": { "first_paragraph": "Musa Kazım Gürel, (d. 1890, Konya - ö. 19 Ekim 1973), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Şevki Ergun": { "first_paragraph": "Mustafa Şevki Ergun (d. 1889, Konya) - (ö. 24 Ağustos 1954), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nafiz Tahralı": { "first_paragraph": "Nafiz Tahralı (1908 Konya - 4 Şubat 1992), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Rüştü Özal": { "first_paragraph": "Mehmet Rüştü Özal (1915, Konya - 13 Mart 2008) Türk siyasetçidir.\n" }, "Rebii Karatekin": { "first_paragraph": "Rebii Karatekin, (d. 16 Mayıs 1906, İstanbul, ö. 31 Ekim 1983, İstanbul[1]) Türk bürokrat.\n" }, "Tahir Akyürek": { "first_paragraph": "Tahir Akyürek, (d. 1959, Derebucak, Konya, Türkiye), Türk siyasetçidir. Konya Büyükşehir Belediyesi eski başkanı.\n" }, "Alim Işık": { "first_paragraph": "Alim Işık[1] (d. 3 Şubat 1959; Simav), Türk ziraat mühendisi, akademisyen ve siyasetçi. 23., 24. ve 25. dönem MHP Kütahya milletvekili ve mevcut Kütahya belediye başkanıdır.\n" }, "Fevzi Ergun": { "first_paragraph": "Fevzi Ergun, (d.1937, Kütahya, Türkiye) - (ö. 10 Ocak 2007), Türk siyasetçi, hukukçu\n" }, "Himmet Erdoğmuş": { "first_paragraph": "Himmet Erdoğmuş (1923, Kütahya - 17 Ekim 1975), Türk siyaset adamı.\n" }, "Selahattin Kutman": { "first_paragraph": "Mehmet Selahattin Kutman (d. 1905 Geyve) - (ö. 21 Şubat 1976), Türk siyasetçidir.\n" }, "Seyfi Aydın": { "first_paragraph": "Şeyh Seyfi Aydın (d. 1874, Kütahya - (ö. 9 Nisan 1925, Kütahya), Türk siyasetçi.\n" }, "Malatya Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Malatya Büyükşehir Belediyesi, Malatya ilinin sınırları içerisinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan'dır.\nTürkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı 2011 yılına ilişkin \"Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları\" dikkate alınarak nüfusu 750.000’i aşan Malatya; 12 Kasım 2012 tarihi itibarıyla Büyükşehir yasa tasarısı, Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilerek 6360 sayılı kanun olarak yasalaşmıştır. Bu yasa ile birlikte Malatya; Büyükşehir olmuştur.[1]\n" }, "Ahmet Çakır (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Ahmet Çakır (d. 1964; Darende, Malatya), Belediye Başkanlığı görevini 2009-2018 yılları arasında sürdürmüştür. TBMM XXVII. Dönem Malatya milletvekilidir.\n" }, "Cafer Özelçi": { "first_paragraph": "Cafer Özelçi, (d. 1886, Malatya) - (ö. 3 Ocak 1957), Türk siyasetçi.\n" }, "Hikmet Fırat": { "first_paragraph": "Hikmet Fırat, (d. 1894, Malatya) - (ö. 25 Nisan 1963), Türk siyasetçi.\n" }, "Hüseyin Cemal Akın": { "first_paragraph": "Hüseyin Cemal Akın (d. 1949, Malatya); Türk avukat, siyasetçi, 2004–2009 yılları arasında Malatya Belediye Başkanı ve TBMM XXIV. Dönem Malatya milletvekili.\n" }, "Mehmet Kırçuvaloğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Kırçuvaloğlu, Türk siyasetçi ve eski Malatya Belediye başkanı. 19 Aralık 1971–9 Aralık 1973 tarihleri arasında Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) Malatya Belediye Başkanlığı görevini üstlenmiştir. Belediye Başkanlığı döneminde Malatya'da işsizlik sıkıntısı yaşanmıştır.[1] 1982–1983 yılları arasında tekrar Malatya Belediye Başkanlığı görevini sürdürmüştür.[2]\n" }, "Nurettin Akyurt": { "first_paragraph": "Nurettin Akyurt (d. 1922, Malatya - ö. 20 Mart 2011[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şefik Tugay": { "first_paragraph": "Şefik Tugay, (d. 1905, Malatya) - (ö. 3 Kasım 1951), Türk siyasetçi.\n" }, "Tevfik Temelli": { "first_paragraph": "Tevfik Temelli, (d. 1893, Malatya) - (ö. 11 Aralık 1947), Türk siyasetçi.\n" }, "Adil Aygül": { "first_paragraph": "Adil Aygül (1 Ocak 1949, Manisa - 4 Kasım 2017, Manisa), Türk siyasetçi ve mimardır. Meliha-Recep Aygül çiftinin oğlu olarak Manisa'da doğmuştur. Evli ve iki çocuk babasıdır. Geçirdiği kalp krizi sonucu 4 Kasım 2017 ölmüştür. Kırtık Mezarlığı’na defnedilmiştir.\n" }, "Ertuğrul Dayıoğlu": { "first_paragraph": "Ertuğrul Dayıoğlu Türk siyasetçi ve avukat. Dayıoğlu, sırasıyla Necatibey İlkokulu, Manisa Ortaokulu ve Manisa Lisesi'nde eğitim görmüştür. Manisa Lisesi'nde eğitim aldığı dönemdeki hocalarından biri de Çağatay Uluçay'dır.[1] Ardından İstanbul Üniversitesi Hukuk fakültesine girmiş ve 1958 yılında mezun olmuştur.\n" }, "Orhan Ocakoğlu": { "first_paragraph": "Orhan Ocakoğlu, (1921, Turgutlu, Manisa- 27 Ekim 2009, İstanbul), Türk tüccar, siyasetçi.\n" }, "Bahri Sarıtepe": { "first_paragraph": "Bahri Sarıtepe (1875 İzmir - 19 Kasım 1935), Türk siyasetçi.\n" }, "İbrahim Ethem Aybar": { "first_paragraph": "İbrahim Ethem Aybar (d. 1911, Mardin) - (ö. 3 Ocak 1984), Türk siyasetçi.\n" }, "Mahmut Demirtaş": { "first_paragraph": "Mahmut Demirtaş, (d. 1965, Çiçekdağı, Kırşehir), Türk bürokrat, Bursa Valisi.\n" }, "Mardin Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Mardin Büyükşehir Belediyesi, Mardin'in büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı aynı zamanda vali olan Mahmut Demirtaş'tır. 6 Aralık 2012 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'a göre kurulmuş ve ilin bütün sınırları Mardin Büyükşehir Belediyesi sınırlarına dahil edilmiştir.Eski ismi Mardin merkez olan ilçenin yasadan sonra adı Artuklu olarak değiştirilmiştir.\n" }, "Tuncay Akkoyun": { "first_paragraph": "Tuncay Akkoyun (d. 7 Ağustos 1976, Elazığ), Türk bürokrat. 12 Mayıs 2022'de Resmi Gazete'de yayımlanan cumhurbaşkanlığı valiler kararnamesi ile Karaman'a vali olarak atandı.[1][2] 10 Ağustos 2023 tarihli Valiler Kararnamesi ile Mardin Valisi oldu.[3]\n" }, "Ferruh Güven (bürokrat)": { "first_paragraph": "Ferruh Güven, (d. 1928, İstanbul)[1] Türk bürokrat.\n" }, "İsmail Hakkı Ramazanoğlu": { "first_paragraph": "İsmail Hakkı Ramazanoğlu, (d. 1885, Tarsus, Mersin) - (ö. 20 Şubat 1936), Türk siyasetçi.\n" }, "Macit Özcan": { "first_paragraph": "Macit Özcan (d. 1954, Karataş), eski Mersin Büyükşehir Belediye başkanı ve inşaat mühendisi.[1]\n" }, "Mersin Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Mersin Büyükşehir Belediyesi, Mersin'in büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Vahap Seçer'dir.\n" }, "Okan Merzeci": { "first_paragraph": "Hüseyin Okan Merzeci (16 Haziran 1939, Mersin - 20 Ekim 1997, Münih) eski Mersin BŞB Başkanı\n" }, "Ömer Lütfi Hancıoğlu": { "first_paragraph": "Ömer Lütfi Hancıoğlu (d.1909 - ö. 1992), Türk asker, bürokrat. Babası Hasan Bey, annesi Zehra Hanım'dır. Eşi Ayşe Fahrünnisa (Erer) (d.1919), Mahmud Cemil Paşa'nın torunudur. 1960-1961 yılları arasında Ağrı, 1961 ile 1964 yılları arasında Mersin, 1964 ile 1966 yılları arasında Konya, 1966 ile 1970 yılları arasında Adana ve 1970 ile 1971 yılları arasında Trabzon valilikleri yapmıştır.\n" }, "Vahap Seçer": { "first_paragraph": "Cumhuriyet Halk Partisi\n" }, "Behçet Saatcı": { "first_paragraph": "Demokrat Parti (2013-2018)\n" }, "Erman Şahin": { "first_paragraph": "Erman Şahin (1938, Muğla), Türk siyasetçi.\n" }, "Esat Kaya Ayman": { "first_paragraph": "Esat Kaya Ayman, (d. 14 Aralık 1912, ö. 21 Mart 2009 İstanbul, Türkiye[1]), Türk bürokrat. \n" }, "Fevzi Özer": { "first_paragraph": "Fevzi Özer (1925 - 22 Şubat 2012[1]), Türk siyasetçidir.\n" }, "Osman Gürün": { "first_paragraph": "Osman Gürün[1] (d. 1948), Türk tıp doktoru ve siyasetçidir.\n" }, "Hüseyin Avni Ercan": { "first_paragraph": "Hüseyin Avni Ercan (1888 – 27 Ekim 1939), Türk siyasetçidir.\n" }, "İskender Alper": { "first_paragraph": "İskender Alper (1893 – 1953), Muğla'nın eski belediye başkanı, asker ve avukat.\n" }, "Muğla Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Muğla Büyükşehir Belediyesi Muğla il sınırlarının belediye işlerini yürüten devlet kuruluşudur. Belediye başkanı Osman Gürün'dür.\n" }, "Ragıp Bey": { "first_paragraph": "Ragıp Bey (1869 – 1928), Muğla eski belediye başkanlarından olan siyasetçi.[1]\n" }, "Süleyman Efendi (Muğla)": { "first_paragraph": "Kösekadızade Hacı Süleyman Efendi (1810 - 1890), Muğla'nın ilk belediye başkanı olan siyasetçi.\n" }, "Şerif Tüten": { "first_paragraph": "Mehmet Şerif Tüten (1925, Elazığ - 2 Mayıs 2016, İzmir), Türk siyasetçidir.\n" }, "Zorbazzade Hacı Şeref Ağa": { "first_paragraph": "Zorbazzade Hacı Şeref Ağa (1830-1910), Muğla eski belediye başkanlarından birisi olan siyasetçi.\n" }, "Gökhan Aydıner": { "first_paragraph": "Gökhan Aydıner (d. 5 Aralık 1941, Adana, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Nimet Ağaoğlu": { "first_paragraph": "Nimet Ağaoğlu (d. 1922, Muş) - (ö. 8 Ağustos 1978), Türk siyasetçi.\n" }, "Sait Mutlu": { "first_paragraph": "Mehmet Sait Mutlu, (d. 1913, Muş) - (ö. 8 Temmuz, 1987), Türk siyasetçidir.\n" }, "Şefik Çağlayan": { "first_paragraph": "Mehmet Şefik Çağlayan, (d. 1921, Muş) - (ö. 3 Temmuz, 1997), Türk siyasetçidir.\n" }, "Zeki Dede": { "first_paragraph": "Zeki Dede, (1889, Muş - 12 Ocak, 1969), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nevşehir belediye başkanları listesi": { "first_paragraph": "\n1954'ten günümüze görev yapmış Nevşehir Belediyesi başkanlarını gösteren listedir. Nevşehir Belediyesi 1867'da kuruldu.[1] Belediyenin ilk başkanı Abdullah Bey'dir ve en uzun süre başkanlık yapmış kişi görevde yirmi beş yıl kalan Yorgi Konstankilidis ve en kısa süre başkanlık yapmış kişi de görevi yirmi gün süren Vali A.Fevzi Aloğlu'dur.[2]\n" }, "Halit Mengi": { "first_paragraph": "Halit Mengi[1] (21 Ağustos 1883, Bor, Niğde - 5 Ekim 1958[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Hasan Hüseyin Ülkü": { "first_paragraph": "Hasan Hüseyin Ülkü (d. 1894, Niğde) - (ö. 30 Aralık 1986), Türk siyasetçi.\n" }, "Mümin İnan": { "first_paragraph": "(1999-2011)\nİYİ Parti\n(2018-günümüz)\n" }, "Naim Erem": { "first_paragraph": "Naim Erem (1894, Niğde - 9 Ocak 1980), Türk siyasetçidir.\n" }, "Enver Yılmaz (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Enver Yılmaz, (d. 20 Mart 1970, Ulubey, Ordu, Türkiye), Türk siyasetçidir. AK Parti Ordu Kurucu İl Başkanıdır. 2002 ve 2007 seçimlerinde AK Parti Ordu, 2011 Türkiye genel seçimleri'nde ise İstanbul milletvekili olarak meclise girmiştir. 2014 Türkiye yerel seçimleri'nde Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı seçilmiştir.\n" }, "Kazım Türkmen": { "first_paragraph": "Sosyal Demokrasi Partisi (1983 - 1985)\nSosyaldemokrat Halkçı Parti (1985 - 1993)\nCumhuriyet Halk Partisi (1993 - 2015)\n" }, "Nusret Budunç": { "first_paragraph": "Nusret Budunç, (d. 1920, Malkara, Türkiye), Türk bürokrat.\n" }, "Ordu Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Ordu Büyükşehir Belediyesi Ordu ilinin metropol ilçelerini yöneten büyükşehir belediyesidir. Belediye başkanı Mehmet Hilmi Güler'dir.\n" }, "Ekrem Orhon": { "first_paragraph": "Ekrem Orhon, (d. 1911, Bürücek, Derepazarı, Rize, Osmanlı Devleti) - (ö. 9 Ağustos 1983, Erzurum, Türkiye[1]), Türk siyasetçi.\n" }, "Ethem Şevki Kepenek": { "first_paragraph": "Ethem Şevki Kepenek (1888, Ardeşen, Atina Kazası, Lazistan Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu - 1981), Atatürk ile silah arkadaşı olduğu dönemle ilgili verdiği demeçleriyle tanınan Türk asker ve siyasetçi.[1] 1953-54 yılları arasında Rize belediye başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Mucip Kemalyeri": { "first_paragraph": "Ahmet Mucip Kemalyeri (d. 1895, İstanbul) - (ö. 5 Ekim, 1978), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mustafa Vedat Önsal": { "first_paragraph": "Mustafa Vedat Önsal, (1929, Adapazarı - 23 Ocak 2007), Türk siyasetçi.\n" }, "Sakarya Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Sakarya Büyükşehir Belediyesi, Sakarya ili sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Ekrem Yüce'dir.\n" }, "Sedat Kirtetepe": { "first_paragraph": "Ekrem Sedat Kirtetepe (1910, İstanbul - Haziran 1975, Aydın) Türk asker ve bürokrat\n" }, "Selahattin Gürdrama": { "first_paragraph": "Selahattin Gürdrama, (d. 1927, Hendek, Sakarya) - (ö. 27 Mart 1992), Türk siyasetçi.\n" }, "Zeki Toçoğlu": { "first_paragraph": "Zeki Toçoğlu, (d. 23 Ekim 1955, Arifiye, Sakarya), Türk siyasetçi ve eski Sakarya Büyükşehir Belediyesi başkanı.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Samsun_belediye_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Boşnakzâde Ahmet Resai Bey": { "first_paragraph": "Boşnakzâde Ahmet Resai Bey, iki ayrı dönem görev yapmış Samsun belediye başkanı ve tüccar.[1]\n" }, "Hasan Umur": { "first_paragraph": "Hasan Umur veya Ömerzade Hasan Efendi (d. 2 Mayıs 1880 - ö. 10 Ağustos 1977) Samsun belediye başkanlığı yapan ve Samsun Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin kurucuları arasında yer alan Türk siyasetçi, tüccar, din adamı ve yerel tarihçi.\n" }, "Muhittin Özkefeli": { "first_paragraph": "Muhittin Özkefeli (d. 1903 - ö. 22 Aralık 1959) Samsun belediye başkanlığı ile Samsun ve Kütahya milletvekillikleri yapan Türk siyasetçi ve tüccar.[1]\n" }, "Mustafa Rauf İnan": { "first_paragraph": "Mustafa Rauf İnan, Türk bürokrat.\n" }, "Muzaffer Önder": { "first_paragraph": "Muzaffer Önder (d. 1 Ocak 1933, Samsun - ö. 1 Kasım 2005, Ankara) TBMM 16. dönem Samsun milletvekili ve 1989 - 1999 yılları arasında Samsun belediye başkanlığı görevini yürüten Türk elektrik mühendisi ve siyasetçi.[1]\n" }, "Naşit Fırat": { "first_paragraph": "Naşit Fırat (d. 1895 - ö. 2 Ağustos 1978) Samsun belediye başkanlığı ile Samsun, Ordu ve Çankırı milletvekillikleri yapan Türk siyasetçi.\n" }, "Necmettin Divitçioğlu": { "first_paragraph": "Necmettin Divitçioğlu (1892 - 11 Şubat 1944, Çerkeş) 1938-1940 yılları arası görev yapan Samsun Belediye Başkanı ve Türk doktor.\n" }, "Nurettin Ceritoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Nurettin Cerid ya da Nurettin Ceritoğlu (d. 1920, Çorum) - (ö. 29 Eylül 1986), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nüzhet Ulusoy": { "first_paragraph": "Mehmet Nüzhet Ulusoy (d. 1 Ocak 1922 - ö. 6 Mayıs 2000) Samsun belediye başkanlığı, 11. dönem Samsun milletvekilliği ve Samsunspor başkanlığı yapan Türk avukat ve siyasetçi.\n" }, "Ömer Niyazi Karataş": { "first_paragraph": "Ömer Niyazi Karataş (1882 - 12 Aralık 1964), Samsun belediye başkanlığı ile 1946 - 1950 yılları arasındaki TBMM 8. dönemde Samsun milletvekilliği yapan İstiklal Madalyası sahibi Türk siyasetçi.[1]\n" }, "Papasoğlu Yorgaki Efendi": { "first_paragraph": "Papasoğlu Yorgaki Efendi veya Yeoryos Papazoğlu, 1908-1909 yıllarında Samsun şehremini olarak görev yapmıştır.[1]\n" }, "Ruhat Çetinkaya": { "first_paragraph": "Ruhat Çetinkaya (1928 - 2 Ekim 2021, Samsun) Samsun eski belediye başkanı ve mühendis.\n" }, "Yusuf Ziya Yılmaz (1951 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Yusuf Ziya Yılmaz (d. 28 Ağustos 1951, Çarşamba) 1999 ve 2018 yılları Samsun büyükşehir belediye başkanlığı görevini yürüten Türk mühendis ve siyasetçi. 19 yıl, 8 gün görev yapan Yılmaz, 16 yıl, 319 gün başkanlık yapan Kemal Vehbi Gül'den devralmıştır.\n" }, "Lütfi Yavuz": { "first_paragraph": "Lütfi Yavuz (d. 1906 Siirt Türkiye) - (ö. 13 Mayıs 1958), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Sabri Çeliktuğ": { "first_paragraph": "Mehmet Sabri Çeliktuğ (d. 1901 Siirt Türkiye) - (ö. 24 Mart 1979), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mervan Gül": { "first_paragraph": "Mervan Gül (d. 1961, Siirt) Türk siyasetçi.\n" }, "Osman Hacıbektaşoğlu": { "first_paragraph": "Osman Hacıbektaşoğlu (21 Nisan 1968, Of, Trabzon), Türk bürokrat. 10 Ağustos 2023 tarihinde yayımlanan cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Zonguldak'a vali olarak atandı.[1]\n" }, "Akif Akyüz": { "first_paragraph": "Akif Akyüz (1882, Trabzon - 17 Ocak 1951), Türk siyasetçi.\n" }, "Zeki Yılmazer": { "first_paragraph": "Zeki Yılmazer (d. 30 Ekim 1957, Sinop), Türk turizmci, siyasetçi, iş insanı.\n" }, "Hilmi Bilgin": { "first_paragraph": "Hilmi Bilgin[1] (d. 26 Mayıs 1972, Kangal), Türk Avukat, siyasetçi ve mevcut Sivas belediye başkanı.\n" }, "Mehmet Varinli": { "first_paragraph": "Mehmet Varinli, (1915 (r. 1331), Kayseri - 23 Mart 1968, Ankara), Türk bürokrat.\n" }, "Osman Hikmet Işık": { "first_paragraph": "Osman Hikmet Işık (1898, Sivas - 24 Ekim 1950), Türk siyasetçi.\n" }, "Rahmi Günay": { "first_paragraph": "Rahmi Günay (d. 1908, Sivas) - (ö. 30 Mayıs 1977), Türk siyasetçidir.\n" }, "Sivas Belediyesi": { "first_paragraph": "Türkiye Cumhuriyeti Sivas Belediyesi veya Sivas Belediyesi, Türkiye'nin Sivas şehrini her yönden idare eden resmi devlet kuruluşudur. 2019 yerel seçimlerinde AK Parti'den aday gösterilen Hilmi Bilgin, belediye başkanı seçilmiştir.\n" }, "Ali Fuat Bucak": { "first_paragraph": "Ali Fuat Bucak, (d. 1876, Şanlıurfa - ö. 12 Nisan 1941), Türk siyasetçidir.\n" }, "Nihat Çiftçi": { "first_paragraph": "Nihat Çiftçi (1975; Şanlıurfa), Türk siyasetçi. Eski Şanlıurfa Büyükşehir Belediye başkanıdır.[1] Şanlıurfa'nın Karaköprü Köyü'nde 1975 yılında doğmuştur. \n" }, "Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi, Şanlıurfa ilinin sınırları içerisinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Av. Zeynel Abidin Beyazgüldür.\n" }, "Zeynel Abidin Beyazgül": { "first_paragraph": "Zeynel Abidin Beyazgül[1] (15 Haziran 1957, Şanlıurfa), Türk siyasetçi ve Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanıdır.[2][3][4]\n" }, "Ekrem Pekel": { "first_paragraph": "Ekrem Pekel, (d. 1885, Tekirdağ) - (ö. 10 Ağustos 1957), Türk siyasetçi.\n" }, "İsmail Özdoyuran": { "first_paragraph": "İsmail Özdoyuran[1] (d. 1921, Tekirdağ - ö. 20 Şubat 2007), Türk siyasetçi.\n" }, "Kadir Albayrak": { "first_paragraph": "Kadir Albayrak[1] (18 Şubat 1949, Tekirdağ), Türk bürokrat ve siyasetçi. Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı.\n" }, "Mehmet Şahin (1911 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Mehmet Şahin (d. 1911, Reşadiye, Tokat) - (ö. 2 Aralık, 1985), Türk siyasetçidir.\n" }, "Mehmet Şükrü Keskin": { "first_paragraph": "Mehmet Şükrü Keskin (d. 1880, Sivas) - (ö. 10 Eylül 1948), Türk siyasetçi.\n" }, "Mustafa Latifoğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Latifoğlu, (d. 1904, Tokat) - (ö. 4 Kasım 1970), Türk siyasetçi.\n" }, "Asım Aykan": { "first_paragraph": "Asım Aykan, (d. 2 Nisan 1953, Dolaylı, Trabzon), Türk siyasetçi.\n" }, "Atay Aktuğ": { "first_paragraph": "Atay Aktuğ, (d. 11 Nisan 1945, Trabzon), Türk sporcu ve siyasetçi.\n" }, "Halûk Çulha": { "first_paragraph": "Ahmet Haluk Çulha[1] (1923, Trabzon - 15 Temmuz 1995), Türk bürokrat.\n" }, "Kâmuran Çuhruk": { "first_paragraph": "Kamuran Çuhruk, (1906, Kastamonu - 18 Temmuz 1981[1]), Türk bürokrat.\n" }, "Murat Zorluoğlu": { "first_paragraph": "Murat Zorluoğlu[1] (d. 1971, Haymana, Ankara) Türk bürokrat, siyasetçi ve Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı. Bakanlar Kurulunun 13 Haziran 2017 tarihli ve 10458 sayılı Kararı ile Van Valisi olarak atandı. Aynı zamanda Van Büyükşehir Belediyesi'nde de kayyum olarak görev aldı.[2] 31 Mart 2019 yerel seçimleri için AK Parti'den Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanlığına aday olarak gösterildi ve Büyükşehir Belediye Başkanı seçildi.[3][4]\n" }, "Niyazi Sürmen": { "first_paragraph": "Niyazi Sürmen, (d. 16 Kasım 1951, Trabzon, Sürmene), Türk siyasetçi, iş insanı, ekonomisttir.\n" }, "Suat Oyman": { "first_paragraph": "Bekir Suat Oyman, (1905- 23 Kasım 1982) İstanbul'da doğan Türk devlet adamı. Kaymakamlık, spor kulübü yöneticiliği ve belediye başkanlığı yapmıştır. Trabzon'da adının verildiği bir park ve bir cadde bulunur.\n" }, "Temel Nücûm'i Göksel": { "first_paragraph": "Temel Nücûm'i Göksel (1891, Trabzon - 13 Aralık 1959), Türk bürokrat.\n" }, "Trabzon Büyükşehir Belediyesi": { "first_paragraph": "Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Trabzon ilinin sınırları içerisinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut Büyükşehir Belediye Başkanı Murat Zorluoğlu'dur.\n" }, "Volkan Canalioğlu": { "first_paragraph": "Mehmet Volkan Canalioğlu (d. 1 Mayıs 1950, Trabzon), 2004-2009 yılları arasında Trabzon Belediye Başkanlığı yapan, Türk siyasetçi.\n" }, "Süleyman Kırmızıtaş": { "first_paragraph": "Süleyman Kırmızıtaş (1934 - 30 Ekim 2015), iki dönem görev yapmış eski Tunceli Belediye Başkanı ve siyasetçidir. 2 Haziran 1968 ile 11 Aralık 1977 tarihleri arasında belediye başkanlığı yapmıştır.\n" }, "Alâettin Tiridoğlu": { "first_paragraph": "Alâattin Tiritoğlu[1] (d. 1903, Uşak - ö. 28 Aralık 1969), Türk siyasetçi.\n" }, "Ali Erdoğan": { "first_paragraph": "Ali Erdoğan (d. 1968, İlyaslı), Türk mimar ve siyasetçi. Uşak eski belediye başkanı.\n" }, "Bedros Kapamacıyan": { "first_paragraph": "Bedros Kapamacıyan (Ermenice: Պետրոս Քափամաճեան) (1840 - 1912, Van) Ermeni asıllı Osmanlı manifatura tüccarı, Van şehrinin Ermeni asıllı belediye başkanı.\n" }, "Şükrü Kösereisoğlu": { "first_paragraph": "Şükrü Kösereisoğlu (d. 1901, Van) - (ö. 27 Şubat 1993), Türk siyasetçi.\n" }, "Vefa Salman": { "first_paragraph": "Vefa Salman (d. 1 Ocak 1965, Yalova) Türk veteriner hekim, siyasetçi ve Yalova'nın eski belediye başkanıdır.\n" }, "Yakup Bilgin Koçal": { "first_paragraph": "Yakup Bilgin Koçal (d. 12 Aralık 1958),[1] Türk yazar, siyasetçi ve eski Yalova belediye başkanıdır.[2] Kendisi gibi iki dönem Yalova Belediye Başkanlığı yapmış Cengiz Koçal'ın yeğenidir.[3]\n" }, "Kazım Arslan (1959 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Kazım Arslan (d. 1959, Yozgat, Türkiye), Türk siyasetçi.\n" }, "Mehmet Erdemir": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Salim Korkmaz": { "first_paragraph": "Mehmet Salim Korkmaz, (d. 1904, Yozgat) - (ö. 29 Ağustos 1977), Türk siyasetçi.\n" }, "Yusuf Başer (belediye başkanı)": { "first_paragraph": "Yusuf Başer (d. 1953, Yozgat), eski Yozgat Belediye Başkanı.\n" }, "Ahmet Gültekin Kızılışık": { "first_paragraph": "Ahmet Gültekin Kızılışık (1930, İzmir - 1 Ocak 2003), Türk siyasetçi.\n" }, "Salih Ekmel Çetiner": { "first_paragraph": "Salih Ekmel Çetiner, (1919, Buldan, Denizli - 16 Şubat 1981), Türk siyasetçi.\n" }, "Şablon:Selanik belediye başkanları": { "first_paragraph": "İlk yükleme görünümü hiçbir komut verilmediği takdirde otodaralt değeri ile oluşturulur.\n" }, "Vargas Dönemi": { "first_paragraph": "Vargas dönemi (Portekizce: Era Vargas), Brezilya tarihinde Getúlio Vargas'ın devlet başkanı olduğu 1930 ve 1945 arası dönemi kapsayan dönemdir.[1] 1930'dan 1937'ye kadar olan dönem, İkinci Brezilya Cumhuriyeti olarak bilinir ve 1937'den 1946'ya kadar olan Vargas Dönemi'nin diğer kısmı, Üçüncü Brezilya Cumhuriyeti (veya Estado Novo) olarak bilinir. Getúlio Vargas, ülkede yansımaya başlayan uluslararası jeopolitik belirsizlik anında Brezilya'nın başkanı oldu. Demokratik temsili siyasi partiler hiçbir zaman Brezilya DNA'sının bir parçası olmadılar ve bu 1930'larda bir kez daha kanıtlandı. Avrupa'da artan kutuplaşmayı yansıtan Brezilya'nın siyasi süreci, biri Komünist Parti'den büyük ölçüde etkilenen ve tenentes şöhretinin karizmatik Luís Carlos Prestes'i - Ulusal Kurtuluş İttifakı (ANL) (Portekizce: Ação Libertadora Nacional) tarafından yönetilen iki karşıt gruba ayrıldı. Sağ, Plínio Salgado adında havalı bir figürün önderlik ettiği, faşistten ilham alan bir hareket olan Integralizm'de vücut buldu. Bu iyi örgütlenmiş ve finanse edilmiş gruplar 1930 Liberal İttifak'ın kalıntılarını hızla bastırdı ve sokaklara hakim olmaya başladı. Getúlio kendi elementindeydi. Birbirlerini dikkatlice birbirine düşürdü ve ortalama Brezilya vatandaşı arasında açık, rekabetçi siyasetin hem lüks hem de tehlikeli olduğu izlenimini yarattı.\n" }, "2023 Brezilya Kongre baskını": { "first_paragraph": "2023 Brezilya Kongre Baskını, 8 Ocak 2023'te seçim sonuçlarını kabul etmeyen Bolsonaro destekçisi yaklaşık 8.000 kişinin Brasília'daki 8 kilometrelik yürüyüşü sırasında, 200–600 kişinin Kongre ve Yüksek Mahkemeyi basması olayıdır.[3]\n" }, "Carwyn Jones": { "first_paragraph": "Carwyn Howell Jones (d. 21 Mart 1967), 2009'dan 2018'e kadar Galler Birinci Bakanı ve Galler Çalışma Lideri olarak görev yapan Galli politikacıdır. Üçüncü resmi Galler Hükûmetinde Jones, 1999-2021 yılları arası Bridgend Meclis Üyesiydi. Carwyn Jones diğer bir dizi Meclis üyeleri ile birlikte akıcı bir şekilde Galce konuşur ve aynı zamanda Uluslararası Af Örgütü ve Fabian Derneği'nin bir üyesidir.\n" }, "Steffan Lewis (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Steffan Lewis (d. 30 Mayıs 1984 - ö. 11 Ocak 2019), Galli siyasetçidir. 2016 seçimlerinde Galler Ulusal Meclisi'ne delege olarak seçildi.[1]Plaid Cymru partisi üyesi olarak Güney Doğu Galler seçim bölgesi'ni parlamentoda temsil etti.\n" }, "Jocelyn Barrow": { "first_paragraph": "Dame Jocelyn Anita Barrow \"GBR\", \"DBE\" (15 Nisan 1929 – 9 Nisan 2020)[1], siyahi İngiliz siyasetçi, iş insanı, insan hakları aktivisti ve eğitimci.\n" }, "Evelyn Baring": { "first_paragraph": "Evelyn Baring veya Lord Cromer, (26 Şubat 1841 - 29 Ocak 1917) İngiliz devlet adamı, diplomat ve sömürge yöneticisiydi.\n" }, "Albert (Birleşik Krallık prensi)": { "first_paragraph": "Francis Albert Augustus Charles Emmanuel (26 Ağustos 1819, Almanya - 14 Aralık 1861; Windsor Kalesi, Berkshire) Birleşik Krallık Kraliçesi olan Victoria'nın kuzeni aynı zamanda 1861'deki ölümüne kadar eşiydi. 1857'de \"Konsort Prens\" unvanını almıştır.\n" }, "Ernest Augustus (Hanover kralı)": { "first_paragraph": "Ernest Augustus (Almanca: Ernst August; 5 Haziran 1771 - 18 Kasım 1851), 20 Haziran 1837'den 1851'deki ölümüne kadar Hannover Kralıydı.[1]\n" }, "George (Cambridge dükü)": { "first_paragraph": "Cambridge Dükü Prens George (George William Frederick Charles; 26 Mart 1819 - 17 Mart 1904), Britanya kraliyet ailesinin bir üyesiydi.[1]\n" }, "George (Cumberland dükü)": { "first_paragraph": "Danimarka Prensi George (Danca: Jørgen; 2 Nisan 1653 – 28 Ekim 1708), 1702'den 1714'e kadar Büyük Britanya'da hüküm süren Kraliçe Anne'nin kocasıydı.\n" }, "George Buchanan": { "first_paragraph": "George Buchanan (25 Kasım 1854 – 20 Aralık 1924), İngiliz diplomat. Birleşik Krallık adına Hollanda Krallığı, Lüksemburg ve Bulgaristan Krallığı nezdindeki Olağanüstü ve Tam Yetkili Elçilik görevlerinden sonra Rus İmparatorluğu'na gönderilen son büyükelçi olmuş, ardından İtalya Krallığı nezdinde büyüleçilik görevinde bulunmuştur.\n" }, "William Robert Grove": { "first_paragraph": "William Robert Grove (d. 11 Haziran 1811 – 1 Ağustos 1896) Galli yargıç ve fizikçi. Enerjinin korunumunun genel kuramını öngördü ve yakıt hücresi teknolojisinin öncüsü oldu.\n" }, "Henry Elliot": { "first_paragraph": "Sir Henry George Elliot GCB KCMG PC (30 Haziran 1817 – 30 Mart 1907),[1] İngiliz diplomat. Gilbert Elliot-Murray-Kynynmound, 2nd Earl of Minto'nun ikinci oğludur. Hayatının en etkin yıllarını İstanbul elçiliğini yaptığı dönemde ve onun da katılımıyla gerçekleşen 1876-77 İstanbul Konferansı'nda geçirdi. Elliot, sonunda Rus-Türk Savaşı ile beraber Bulgaristan'ın özerkliğini kazandığı Nisan 1876 İsyanı'nda Türk yanlısı bir tavır sergiledi. 4 Eylül 1876'da yılında, çıkan Bulgar İsyanı için kendi devletine bir rapor sundu. Raporda isyanın nasıl bastırıldığının önemi olmadığını,mühim olanın isyanın İngiliz çıkarlarına göre akıbete uğraması olduğunu yazdı. İsyanda 10.000-20.000 kişinin sindirildiğini, öldürüldüğünü yazdı ki keza Osmanlı kayıpları da o civarlardaydı. Avrupa'daki dindaşları için Türkleri desteklemek yüz kızartıcı,pragmatik bir hareketti ve bu yüzden 1877 yılında onun bu tavırları Viyana'da konuşuldu. 100 yaşına basamadan 3 ay önce 1907 yılında İngiltere'deki evinde öldü. (Ardington Evi yakın Wantage) 1907.[2][3]\n" }, "Horatio Herbert Kitchener": { "first_paragraph": "Horatio Herbert Kitchener, 1. Kont Kitchener (24 Haziran 1850, Ballylongford - 5 Haziran 1916), Britanyalı komutan, diplomat ve devlet adamı.\n" }, "James Bryce": { "first_paragraph": "James Bryce (18 Mayıs 1838 - 22 Ocak 1922), Ulster doğumlu akademisyen, hukukçu, tarihçi ve Liberal politikacıdır.[1]\n" }, "John Churchill, I. Marlborough Dükü": { "first_paragraph": "General John Churchill, I. Marlborough Dükü, I. Mindelheim Prensi, I. Nellenburg Kontu, Kutsal Roma İmparatorluğu Prensi (26 Mayıs 1650 – 16 Haziran 1722 OS), kariyeri beş hükümdarın saltanatını kapsayan bir İngiliz asker ve devlet adamı. Soylu bir aileden gelmektedir. İlk olarak 1670'ler ve 1680'lerin başlarında James, York Dükü altında Stuart Hanedanına hizmet etti ve cesareti ve diplomatik becerisiyle askeri ve siyasi ilerleme kazandı.\n" }, "John Laws (yargıç)": { "first_paragraph": "Sir John Grant McKenzie Laws (10 Mayıs 1945 - 5 Nisan 2020), Britanyalı temyiz adaleti yargıcı. 1999-2016 yılları arasında görev yaptı. Cambridge Üniversitesi'nde Goodhart Misafir Hukuk Bilimi Profesörü ve Cambridge'deki Robinson College Fahri Üyesi idi.\n" }, "Milton Margai": { "first_paragraph": "Sir Milton Augustus Strieby Margai (d. 7 Aralık 1895 - ö. 28 Nisan 1964), Sierra Leoneli siyasetçi. Margai, Afrika ülkesi Sierra Leone'nin Sierra Leone Kolonisi ve Protektorası olarak Britanya sömürgesi olduğu süreçte başladığı ve ülkenin bağımsızlığını ilan etmesinin ardından bu görevdeki ilk kişi olarak başbakanlık makamında bulunmuştur.\n" }, "Robert Dudley, 1. Leicester Kontu": { "first_paragraph": "\n" }, "William Thomson": { "first_paragraph": "William Thomson (26 Haziran 1824, Belfast, İrlanda - 17 Aralık 1907, Nethergall, Largs, İskoçya), İskoçyalı fizikçi.\n" }, "William Frederick (Gloucester ve Edinburgh dükü)": { "first_paragraph": "Prens William Frederick, Gloucester Dükü ve Edinburgh, KG, GCB, GCH, PC, FRS (15 Ocak 1776 - 30 Kasım 1834), Kral II. George'un torununun çocuğu ve Birleşik Krallık Kralı III George’un damadıydı.\n" }, "Thomas Malory": { "first_paragraph": "Thomas Malory (~1415 - 14 Mart 1471), İngiliz yazar. Le Morte d'Arthur adlı yapıtın sahibidir.\n" }, "Nigel Farage": { "first_paragraph": "Nigel Paul Farage (İngilizce telaffuz: [ˈfærɑːʒ];[1] d. 3 Nisan 1964), İngiliz siyasetçi ve eski emtia komisyoncusu. Daha önce Eylül 2006 - Kasım 2009 tarihlerinde ve Kasım 2010 tarihinden itibaren Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKIP) lideri olarak görev yaptı.[2] 2016 yılında ise yapılan referandum sonrasında görevinden istifa etti. 1999 yılından beri Güneydoğu İngiltere Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görevini sürdürmektedir. Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı bazen tartışmalı konuşmaları[3][4] ve şiddetle Euro'yu eleştirmesi not edilmiştir.\n" }, "Walter Guinness": { "first_paragraph": "Walter Edward Guinness, 1st Baron Moyne (d. 29 Mart 1880 - 6 Kasım 1944), Anglo-İrlandalı bir asker ve politikacıydı. İngiltere için Güney Afrika ve Birinci Dünya Savaşı'nda savaştı. Muhafazakar Parti milletvekili olarak Parlamento'ya girdi ve Winston Churchill hükûmetlerinde bakanlık yaptı. Parlamento'da Türkler ve Atatürk leyhine konuşmasıyla tanındı.\n" }, "Zac Goldsmith": { "first_paragraph": "Frank Zacharias Robin Goldsmith (d. 20 Ocak 1975, Londra, UK), İngiltere Muhafazakâr Partisi'nden bir politikacı.\n" }, "John Stonehouse": { "first_paragraph": "John Thomson Stonehouse (28 Temmuz 1925) – 14 Nisan 1988), İngiliz İşçi ve Kooperatif Parti'li bir siyasetçi ve işadamıdır, aynı zamanda Harold Wilson kabinesinde bakan olarak görev yapmıştır. Stonehouse 1974 yılında başarısızlıkla sonuçlanan sahte ölüm girişimiyle hatırlanmaktadır. Stonehouse'un Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti askeri istihbaratı için ajanlık yaptığı da iddia edilmektedir.[2]\n" }, "Billy McNeill": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Dee-Ann Kentish-Rogers": { "first_paragraph": "Dee-Ann Kentish-Rogers (d. 13 Ocak 1993, Birleşik Krallık), İngiliz manken. 2018 yılında ilk siyahi kadın olarak \"Miss Universe Great Britain\" seçilmiştir. 2018 Miss Universe güzellik yarışmasında ilk 20 finalist arasında yer almıştır.\n" }, "Sara Britcliffe": { "first_paragraph": "Sara Alice Britcliffe (d. 21 Şubat 1995), 2019 seçimlerinden bu yana Hyndburn Milletvekili olarak görev yapan bir İngiliz Muhafazakâr Parti siyasetçisidir.[1][2] 24 yaşında, seçimlerde seçilen en genç Muhafazakâr milletvekili ve 1992'den beri seçim bölgesini temsil eden ilk kişi oldu. Eylül 2022'den bu yana Muhafazakâr Parti'nin Gençlikten Sorumlu Başkan Yardımcılığı görevini yürütmektedir.[3] Ayrıca 2018-2021 yılları arasında Hyndburn'da meclis üyeliği yapmıştır.\n" }, "George Byng (1764–1847)": { "first_paragraph": "George Byng DL JP (17 Mayıs 1764 - 10 Ocak 1847), Middlesex'teki (şimdi Hertfordshire) Wrotham Park'tan ve Wentworth House, 5, St James's Square, Londra'dan bir İngiliz Whig politikacısıydı.\n" }, "John Borlase Warren": { "first_paragraph": "Amiral Sir John Borlase Warren, (2 Eylül 1753 - 27 Şubat 1822), İngiliz Kraliyet Donanması subayı, diplomat ve 1774 ve 1807 yılları arasında Avam Kamarası'nda bulunan politikacı.\n" }, "Matthew Gregory Lewis": { "first_paragraph": "Matthew Gregory Lewis (9 Temmuz 1775 – 16 Mayıs 1818) metinleri ağırlıklı olarak \"gotik/korku\" kategorisinde gösterilen İngiliz romancı ve oyun yazarı. Keşiş (The Monk: A Romance, 1796) adlı gotik romanının getirdiği kariyer ve şöhret nedeniyle kendisi de sık sık \"Keşiş\" Lewis (Monk Lewis) olarak anılıyordu. Ayrıca Jamaika'da diplomat, politikacı ve emlakçı olarak da çalıştı.\n" }, "Sidney Smith": { "first_paragraph": " Rus-İsveç Savaşı\n" }, "William Herbert": { "first_paragraph": "William Herbert (12 Ocak 1778 - 28 Mayıs 1847) İngiliz bitki bilimci, bitki ressamı, şair ve din adamı. 1806'dan 1807'ye kadar Hampshire ve 1811'den 1812'ye kadar Cricklade'nin parlamento üyesi olarak görev yaptı. Özellikle Amaryllidaceae ailesine yaptığı katkılar ile tanınır.[1][2] Bitki bilim mahlası Herb.'dir.[3]\n" }, "George Cayley": { "first_paragraph": "George Cayley, (27 Aralık 1773 - 15 Aralık 1857) İngiliz mühendis, mucit ve havacı.[1] Uçağın temel prensiplerini açıklayan ilk kişi olduğundan dolayı \"Modern Havacılığın Babası\" olarak bilinir. Yorkshire Felsefe Topluluğu tarafından kurulan York Whig Kulübü'nün başkanlığını yapmıştır. İngiliz Bilim Derneği'nin kurucu üyelerindendir. Parlemento üyesidir.\n" }, "Henry Fox Talbot": { "first_paragraph": "William Henry Fox Talbot FRS FRSE FRAS /ˈtɔːlbət/ d. 1800 – ö. 17 Eylül 1877), 19. ve 20. yüzyılın sonlarındaki fotoğrafik yöntemlerin habercisi olan tuzlu kağıt ve kalotip işlemlerini icat eden mucit ve fotoğrafçılığın öncüsü olan İngiliz bilim insanı.\n" }, "Thomas Attwood (ekonomist)": { "first_paragraph": "Thomas Attwood (6 Ekim 1783 - 6 Mart 1856)[1] İngiliz bankacı, ekonomist, siyasi kampanyacı ve Parlamento Üyesidir. Eksik tüketimci Birmingham Ekonomistler Okulu'nun önde gelen figürüydü ve Birmingham Siyasi Birliği'nin kurucusu olarak, 1832 Büyük Reform Yasası için halk kampanyasının önde gelen figürüydü.\n" }, "David Urquhart": { "first_paragraph": "David Urquhart (1 Temmuz 1805 - 16 Mayıs 1877) (Çerkesçe: Даут-бей), 1847'den 1852'ye kadar Parlamento Üyesi olarak görev yapan İskoç diplomat.[1]\n" }, "Michael Seymour": { "first_paragraph": "Amiral Michael Seymour (3 Aralık 1802 - 23 Şubat 1887), Portsmouth Başkomutanı olarak devam eden bir Kraliyet Donanması subayıydı.[1][2]\n" }, "Alfred Egerton": { "first_paragraph": "Alfred John Francis Egerton (6 Şubat 1854 - 25 Eylül 1890), Egerton ailesinden İngiliz Muhafazakar politikacı. \n" }, "Randal Cremer": { "first_paragraph": "Sir William Randal Cremer (d. 18 Mart 1828 - ö. 22 Temmuz 1908), genellikle Randal olan göbek adıyla tanınan 1903 yılında Nobel Barış Ödülünü kazanan, İngiliz Liberal Parlamento üyesi ve pasifist.[1]\n" }, "George Gabriel Stokes": { "first_paragraph": "Sir George Gabriel Stokes, 1. Baronet, PRS (/stoʊks/; 13 Ağustos 1819 - 1 Şubat 1903) İrlandalı bir İngiliz fizikçi ve matematikçiydi. İrlanda, County Sligo'da doğan Stokes, tüm kariyerini 1849'dan 1903'teki ölümüne kadar Lucasian Matematik Profesörü olduğu Cambridge Üniversitesi'nde geçirdi. Bir fizikçi olarak Stokes, Navier-Stokes denklemleri dahil olmak üzere akışkanlar mekaniğine, polarizasyon ve floresans üzerine kayda değer çalışmalarla fiziksel optiğe ufuk açıcı katkılarda bulundu. Bir matematikçi olarak, vektör hesabında \"Stokes teoremi\"ni popüler hale getirdi ve asimptotik açılımlar teorisine katkıda bulundu. Stokes, Felix Hoppe-Seyler ile birlikte ilk önce hemoglobinin oksijen taşıma fonksiyonunu gösterdi ve hemoglobin çözeltilerinin havalandırılmasıyla üretilen renk değişikliklerini gösterdi.\n" }, "Leonard Darwin": { "first_paragraph": "Leonard Darwin FRGS (15 Ocak 1850 - 26 Mart 1943) İngiliz siyasetçi, ekonomist ve öjenik idi. Doğa bilimci Charles Darwin'in oğlu ve aynı zamanda bir istatistikçi ve evrimsel biyolog olan Ronald Fisher'ın akıl hocasıydı.\n" }, "Henry Lynch": { "first_paragraph": "Henry Finnis Blosse Lynch, (18 Nisan 1862 - 24 Kasım 1913) İngiliz gezgin, iş insanı ve Liberal Parlamento Üyesi idi.[1]\n" }, "William Lever": { "first_paragraph": "William Lever, 1st Viscount Leverhulme, (19 Eylül 1851 - 7 Mayıs 1925) İngiliz bir sanayici, hayırsever ve politikacıydı. 15 yaşlarında, babasının Bolton'daki toptan bakkal işinde çalışmaya başladı. Başarılı bir şekilde büyüdüğü aile işletmesinde çıraklık ve bir dizi randevunun ardından, Lux ve Lifebuoy gibi birçok ünlü marka ile önemli bir iş imparatorluğu kurarak Sunlight Soap'u üretmeye başladı.[1] 1886'da erkek kardeşi James ile birlikte, bitkisel yağlardan sabun üreten ilk şirketlerden biri olan ve şu anda Anglo-Hollandalı uluslararası ticaret Unilever'in bir parçası olan Lever Brothers'ı kurdu. Politikada Lever kısaca Wirral için Liberal bir milletvekili, daha sonra da Lord Leverhulme, Lordlar Meclisi'nde bir Eş olarak oturdu. İngiliz İmparatorluğu’nun genişlemesinin savunucusuydu, özellikle Afrika ve Asya’da, Lever’in ürün gamında kilit bir madde olan hurma yağı tedarik ediyordu.[2]\n" }, "Kennedy Jones (gazeteci)": { "first_paragraph": "William Kennedy Jones (4 Mayıs 1865 - 20 Ekim 1921) İngiliz gazeteci, editör, iş adamı, gazete yöneticisi ve Parlamento Üyesi idi .\n" }, "William Adamson": { "first_paragraph": "William Adamson (2 Nisan 1863 - 23 Şubat 1936) İskoç bir sendikacı ve İşçi Partisi politikacısıydı. 1917'den 1921'e kadar İşçi Partisi Lideriydi ve 1924'te ve 1929-1931'de Ramsay MacDonald başkanlığındaki ilk iki Çalışma bakanlığında İskoçya Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.\n" }, "Charles Oman": { "first_paragraph": "Sir Charles William Chadwick Oman, KBE FBA (12 Ocak 1860 - 23 Haziran 1946) bir İngiliz askeri tarihçisiydi. Orta Çağ savaşları hakkında tarihçilerin bıraktığı parçalı ve çarpık bilgilerin yeniden yapılandırılmasına öncü olmuştur. Zaman zaman yorumları, özellikle de İngiliz birliklerinin Napolyon askerlerini yalnızca ateş gücüyle mağlup ettiğine dair yaygın olarak kopyalanan tezi sorgulanmıştır.[kaynak belirtilmeli] Modern tarihçilerden Paddy Griffith, İngiliz piyadelerinin disiplini ve saldırı istekliliğinin eşit derecede önemli olduğunu iddia etmektedir.\n" }, "Henry Hughes Wilson": { "first_paragraph": "Mareşal Sir Henry Hughes Wilson, (5 Mayıs 1864 - 22 Haziran 1922), Birinci Dünya Savaşı'nın en kıdemli İngiliz Ordusu kurmay subaylarından biriydi.\n" }, "Charles Vere Ferrers Townshend": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Bobby Sands": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Helen McElhone": { "first_paragraph": "Helen Margaret McElhone ( evlenmeden önceki soyadı) Brown ; 10 Nisan 1933 - 5 Haziran 2013) [1] İskoç siyasetçiydi. 1969'dan beri Glasgow'u temsil eden Parlamento Üyesi (MP) olarak görev yaptığı süre boyunca kocası Frank McElhone ile birlikte çalıştı. Kocasının ani ölümünün ardından, halefi olarak McElhone seçildi; ancak altı ay içerisinde Glasgow Queen's Park Seçim Bölgesi sınır değişiklikleri sebebiyle yürürlükten kaldırıldı ve yeni bir koltuk seçiminde komşu bir milletvekili karşısında kaybetti. Parlamentodan ayrıldıktan sonra siyasi faaliyetlerine devam etti.\n" }, "Gyles Brandreth": { "first_paragraph": "Gyles Daubeney Brandreth (d. 8 Mart 1948) İngiliz yayıncı, yazar ve eski siyasetçidir.[1]\n" }, "Sebastian Coe": { "first_paragraph": "Sebastian Newbold Coe[1][2] (29 Eylül 1956; Hammersmith, Londra), Lord unvanlı İngiliz siyasetçi ve Olimpiyat madalyalı eski atlet.[3]\n" }, "1950 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Clement Attlee\nİşçi Partisi\n" }, "1951 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Clement Attlee\nİşçi Partisi\n" }, "1955 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Anthony Eden\nMuhafazakâr Parti\n" }, "1959 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Harold Macmillan\nMuhafazakâr Parti\n" }, "1964 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Sir Alec Douglas-Home\nMuhafazakâr Parti\n" }, "1966 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Harold Wilson\nİşçi Partisi\n" }, "1970 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Harold Wilson\nİşçi Partisi\n" }, "Şubat 1974 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Edward Heath\nMuhafazakâr Parti\n" }, "Ekim 1974 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Harold Wilson\nİşçi Partisi\n" }, "1979 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "James Callaghan\nİşçi Partisi\n" }, "1983 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Margaret Thatcher\nMuhafazakâr Parti\n" }, "1987 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Margaret Thatcher\nMuhafazakâr Parti\n" }, "1992 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "John Major\nMuhafazakâr Parti\n" }, "1997 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "John Major\nMuhafazakâr Parti\n" }, "2001 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Tony Blair\nİşçi Partisi\n" }, "2005 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "* Sınırlı değişikliği gösterir - bu yüzden sembolik bir figürdür\n" }, "2010 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Gordon Brown\nİşçi Partisi\n" }, "2015 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "David Cameron\nMuhafazakâr Parti\n" }, "2017 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Theresa May\nMuhafazakâr Parti\n" }, "2019 Birleşik Krallık genel seçimleri": { "first_paragraph": "Boris Johnson\nMuhafazakâr Parti\n" }, "George Monck": { "first_paragraph": "George Monck, (6 Aralık 1608 - 3 Ocak 1670), Üç Krallık Savaşları sırasında savaşan bir asker ve 1. Albemarle Dükü'ydü.\n" }, "Temmuz–Eylül 2022 Muhafazakâr Parti liderlik seçimi (Birleşik Krallık)": { "first_paragraph": "\n" }, "İvan Vazov": { "first_paragraph": "İvan Minçov Vazov (Bulgarca: Иван Вазов), genellikle \"Bulgar edebiyatı'nın patriği\" olarak adlandırılan bir Bulgar şair, yazar ve oyun yazarıdır. Vazov'un çalışmaları iki tarihi dönemin yansımasıdır - Rönesans ve Osmanlı sonrası Bulgaristan. İvan Vazov, 7 Eylül 1897'den 30 Ocak 1899'a kadar Bulgaristan Bilimler Akademisi akademisyeni ve Halk Eğitim Bakanı idi.\n" }, "İvan Vılkov": { "first_paragraph": "İvan Valkov, (Bulgarca: Иван Вълков 31 Ocak 1875'te Kazanlık, Osmanlı İmparatorluğu'nda doğup 20 Nisan 1962'de Eski Zağra, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nde ölen Bulgar Kara General. Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'nda görev aldı. İvan Valkov, I. Dünya Savaşı'nda savaştıktan sonra 1923-1929 arasında Bulgaristan Savaş Bakanı olmuştu.\n" }, "Ju Rongci": { "first_paragraph": "Ju Rongci (d. 1 Ekim 1928), 1987 ve 1991 yılları arasında Şangay Belediye Başkanı ve Parti başkanı olarak görev yapmış ve tanınmış Çinli politikacı. Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmadan öncesinde Mart 1998 - Mart 2003 tarihleri arası Çin'in beşinci Premier'i (Başbakan) olarak görev yapmıştır.\n" }, "Vın Ciabao": { "first_paragraph": "Vın Ciabao (d. 15 Eylül 1942) hükûmetin eski başbakanı ve kabinenin yöneticisi olarak görev yapan Çin'in 1949'dan bugüne kadar altıncı başbakanıdır. Aynı zamanda dokuz üyeli Çin Komünist Partisi'nin Politbüro Yürütme Komitesi'nin - de facto en üst düzey yönetim organı- 3.sıradaki üyesi olarak 16. ve 17. dönemlerde görev yapmış ve halen yapmaktadır.\n" }, "2022 Şi Cinping'in Hong Kong ziyareti": { "first_paragraph": "1 Temmuz 2022'de Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Sekreteri ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Hong Kong'un Çin Halk Cumhuriyeti'ne devrinin 25. yıldönümü münasebetiyle Hong Kong'u ziyaret etti.[1] Bu ziyaret Şi'nin liderliği sırasında Hong Kong'a yaptığı ikinci ziyaret, hükûmetin muhalefet üzerindeki baskısını önemli ölçüde artıran ulusal güvenlik yasasının kabul edilmesinden sonraki ilk ziyaret ve Şi'nin COVID-19 salgınının başlamasından bu yana Çin anakarası dışına yaptığı ilk gezi oldu.[2]\n" }, "Bir Kuşak, Bir Yol": { "first_paragraph": "Bir Kuşak, Bir Yol ya da Kuşak-Yol Projesi, Kuşak Yol Girişimi, Kuşak Yol İnisiyatifi veya OBOR (Çince: 一带一路; pinyin: Yí Dài Yí Lù; İngilizce kaynaklarda One Belt One Road OBOR veya Belt and Road Initiative BRI olarak geçer), Çin devlet başkanı Şi Cinping'in 2013 yılı sonunda Orta Asya ve Güney Asya ülkelerine gerçekleştirdiği bir dizi ziyaret sırasında duyurduğu ve İtalya'nın da işbirliği ile[1][2][3] 2049 yılında bitirmeyi planladığı, Çin-Roma medeniyeti birliği olarak da yorumlanan[4][5][6][7] modern ipek yolu konseptini ifade etmektedir.[8][9] Proje kapsamında güvenlik anlaşması Blackwater'ın kurucusu Erik Prince'in sahibi olduğu Frontier Services Group adlı güvenlik şirketi ile imzalanmıştır.[10]\n" }, "Pekin Sitong Köprüsü protestosu": { "first_paragraph": "39.96564°K 116.31517°D\n" }, "Savaşçı kurt diplomasisi": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Uygur Soykırımı": { "first_paragraph": "Uygur Soykırımı, Çin Hükûmeti tarafından Uygurlar'a karşı uygulanan şiddet ve İnsan hakları ihlallerine verilen genel isimdir.[1] Bu politika çoğunluğu Uygur olan bir milyondan fazla Türk Müslümanın[2][3][4][5][6] herhangi bir yasal işlem olmaksızın, gizli gözaltı kamplarında tutulmasına yol açtı.[7][8] Söz konusu politikayı eleştirenler genel olarak bunu Çin hükûmetinin Sincan'ı Çinlileştirme çabasının bir sonucu olarak tanımladılar ve bunu bir Kültürel soykırım olarak nitelendirdiler.[9][10][11][12][13][14] Bu politikalar, Sincan yerel Komünist Parti sekreteri Chen Quanguo tarafından uygulanmıştır.[15] Birçok aktivist, bağımsız STK, insan hakları uzmanı, hükûmet yetkilileri ve Sürgündeki Doğu Türkistan Hükümeti bu olayları bir Soykırım olarak adlandırdı. Uygurlulara karşı uygulanan şiddet, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana etnik ve dini kimlikleri nedeniyle en fazla kişinin tutuklandığı, şiddet gördüğü ve öldürüldüğü olay oldu.[16]\n" }, "2018 Ermenistan protestoları": { "first_paragraph": "2018 Ermenistan protestoları, Ermenistan'da 31 Mart 2018 tarihinde başlayan hükûmet karşıtı protesto gösterileridir. Protestolar, milletvekili Nikol Paşinyan önderliğinde çeşitli siyasi ve sivil toplum kuruluşları tarafından eski cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan'ın başbakan olarak üçüncü dönem görevine devam etmek istemesine karşı gerçekleşmiştir. 8 Mayıs 2018 tarihindeki seçimlerden sonra protestolar sona ermiştir.\n" }, "2020 Dağlık Karabağ Ateşkes Antlaşması": { "first_paragraph": "2020 Dağlık Karabağ Ateşkes Antlaşması, 10 Kasım 2020 tarihinde Azerbaycan ile Ermenistan arasında yapılan ve 2020 Dağlık Karabağ Savaşı'nı sona erdiren bir ateşkes antlaşmasıdır. Antlaşma, Ermenistan'ın teslim olduğunu duyurmasının ardından 9 Kasım'da Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan başbakanı Nikol Paşinyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından imzalandı ve Dağlık Karabağ bölgesindeki tüm çatışmalara 10 Kasım 2020 tarihinde Moskova saati ile 00:00 itibarıyla son verildiği açıklandı.[1][2] Tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti cumhurbaşkanı Arayik Harutyunyan da çatışmaların sona ermesini kabul etti.[3]\n" }, "2020-21 Ermenistan protestoları": { "first_paragraph": "Artur Vanetsyan\n" }, "2021 Ermenistan darbe girişimi": { "first_paragraph": " Rusya (iddia)\n" }, "Anna Hakobyan": { "first_paragraph": "Anna Vaçiki Hakobyan (Ermenice: Աննա Վաչիկի Հակոբյան) Ermeni gazeteci, editör. Ermenistan'ın şu anki Başbakanı Nikol Paşinyan'ın eşi.[1] Armenian Times gazetesinin yazı işleri müdürüdür.[2] Gayri resmi olarak, Ermenistan Cumhurbaşkanı eşlerine ayrılmış bir pozisyon olan \"Ermenistan'ın First Lady'si\" olarak kabul edilmektedir.[3][4][5]\n" }, "Abdüsselam Baraka": { "first_paragraph": "Abdüsselam Baraka (d. 5 Mayıs 1955; Tetuan, Fas), Faslı siyasetçi ve diplomat.\n" }, "Muhammed Luafa": { "first_paragraph": "Mohamed Louafa (d. 1948 - ö. 27 Aralık 2020) Faslı diplomat ve siyasetçi.\n" }, "Jamal al-Jamal": { "first_paragraph": "Jamal al-Jamal (1957 - 1 Ocak 2014, Prag), Filistinli büyükelçi.\n" }, "Finlandiya Parlamentosu üyelerinin listesi, 2015-2019": { "first_paragraph": "Bu makalede, 2015-2019 yılları arasında Finlandiya Parlamentosu üyeleri listelenmektedir. 37. Finlandiya Parlamentosu, 19 Nisan 2015 tarihinde yapılan parlamento seçimlerini takip etmektedir. Parlamento'da 200 milletvekili bulunmaktadır.\n" }, "Etienne de La Boétie": { "first_paragraph": "Étienne de La Boétie (1 Kasım 1530 – 18 Ağustos 1563), modern siyaset biliminin temellerini atan Fransız yazar, düşünür, yargıç ve siyasetçi. Montaigne'in en yakın dostu olarak bilinir.\n" }, "Michel de Montaigne": { "first_paragraph": "Montaigne (28 Şubat 1533, Dordogne, Fransa - 13 Eylül 1592, Guyenne, Fransa), 16. yüzyıl Fransız deneme yazarıdır.\n" }, "Émile Littré": { "first_paragraph": "Émile Littré (Fransızca: [litʁe]; d. 1 Şubat 1801 ö. 2 Haziran 1881) Fransız hekim, filozof, dilbilimci ve siyaset adamı. Pozitivizmi dilbilime uygulamıştır. Kendi adıyla anılan bir Fransızca dili sözlüğü ve Fransızca dili tarihi yazmıştır." }, "Hubert Curien": { "first_paragraph": "Hubert Curien (d. 30 Ekim 1924, Cornimont, Vosges - ö. 6 Şubat 2005, Loury, Loiret) Fransız kristalograf, akademisyen.\n" }, "Alfred Cortot": { "first_paragraph": "Alfred Denis Cortot (26 Eylül 1877 – 15 Haziran 1962), Fransız-İsviçreli piyanist ve orkestra şefi. 20. yüzyılın en tanınmış klasik müzikçilerinden olan Cortot, başta Chopin ve Schumann olmak üzere, özellikle Romantik dönem piyano eserlerine yönelik şiirsel iç görüsüyle öne çıktı.\n" }, "Alexis Carrel": { "first_paragraph": "Alexis Carrel, (28 Haziran 1873 - 5 Kasım 1944), ünlü Fransız cerrah ve fizyolog. 1912 yılında Nobel Ödülü kazandı.\n" }, "Louis-Ferdinand Céline": { "first_paragraph": "Louis-Ferdinand Destouches veya kalem adıyla Louis-Ferdinand Céline (27 Mayıs 1894 - 1 Temmuz 1961), Fransız yazar ve doktor. Céline, yazarın büyükannesinin ismidir. Yeni yazı tarzı ile Fransız ve Dünya edebiyatını geliştirmiştir. 20. yüzyılın en etkili yazarlarından biri olarak kabul edilir.\n" }, "Coco Chanel": { "first_paragraph": "Gabrielle \"Coco\" Bonheur Chanel (19 Ağustos 1883, Saumur - 10 Ocak 1971, Paris), Fransız moda tasarımcısı ve Chanel markasının kurucusu. İsmi \"Time: Yüzyılın En Önemli 100 Kişisi\" listesinde de geçen tek moda tasarımcısıdır.\n" }, "Georges Claude": { "first_paragraph": "Georges Claude (24 Eylül 1870 – 23 Mayıs 1960) Fransız bir mühendis ve mucitti.\n" }, "Henri Dentz": { "first_paragraph": "Henri Fernand Dentz (16 Aralık 1881 – 13 Aralık 1945), ilk olarak Fransa Ordusu'nda general iken, Fransa'nın teslim olmasıyla kurulan Vichy Fransası ordusunda görev almıştır.\n" }, "Charles Huntziger": { "first_paragraph": "Charles Huntziger (25 Haziran 1880, Finistère - 11 Kasım 1941, Le Vigan, Gard), I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı sırasında Fransız ordusunda generaldi.\n" }, "Louis Renault (sanayici)": { "first_paragraph": "Louis Renault (d. 12 Şubat 1877 - ö. 24 Ekim 1944), Renault şirketini kuran Fransız iş insanı. I. Dünya Savaşı sırasında kurmuş olduğu fabrikaları, ilk etkili tankın (Renault FT tankı) oluşturulması ve imalatı sayesinde büyük ölçüde savaşa çaba sarf etmiştir.\n" }, "Charles Trenet": { "first_paragraph": "Charles Trenet (18 Mayıs 1913 - 19 Şubat 2001), Fransız şarkıcı. 1930'lu yılların sonunda kendi yazdığı parçalarla ün kazanmıştır. Kariyeri 1990'lı yıllara kadar devam etse de, 1930'ların sonlarından 1950'lerin ortalarına kadar kayıtları ile ünlüydü. Şarkıcıların, kendi materyallerini yazmalarının alışılmadık olduğu bir çağda, Trenet üretken bir şekilde yazdı ve kendi şarkılarını kaydetmeyi reddetti. Trenet'in en ünlü şarkıları arasında \"Boum!\", \"La Mer\", \"Y'a d'la joie\", \"Que reste-t-il de noos amours?\", \"Ménilmontant\" ve \"Douce France\" bulunmaktadır.\n" }, "Antoine Veil": { "first_paragraph": "Antoine Veil (d. 28 Ağustos 1926 - ö. 11 Nisan 2013), yüksek dokonulmazlık derecesine sahip Fransız bürokrat.[1]\n" }, "Emmanuelle Wargon": { "first_paragraph": "Emmanuelle Wargon (d. 24 Şubat 1971, Neuilly-sur-Seine) Fransız siyasetçi.\n" }, "Jean Germain": { "first_paragraph": "Jean Germain (d. 11 Eylül 1947, Tours, Indre - ö. 7 Nisan 2015, Tours, Indre) Fransız siyasetçi.\n" }, "Raymond-François Le Bris": { "first_paragraph": "Raymond-François Le Bris (d. 18 Eylül 1935, Gouesnou, Finistère) Fransız hukukçu, akademisyen ve devlet görevlisi.\n" }, "Jawaharlal Nehru Stadyumu": { "first_paragraph": "Jawaharlal Nehru Stadyumu aşağıdaki anlamlara gelebilir:\n" }, "Celâyir Sultanlığı": { "first_paragraph": "  • Çağatay Hanlığı\n  • Kıpçak Hanlığı (Cuci)\n  • İlhanlılar (Tului - Hülagû)\n" }, "Ahmed Celâyir": { "first_paragraph": "Sultan Ahmed Celâyirî (?- 1410), 1382-1410 yılları arasında hüküm süren Celâyirî sultanı.\n" }, "Hasan-ı Büzürg": { "first_paragraph": "Hasan-ı Büzürg veya Büyük Hasan (ö. 1356), Celâyirî devletinin kurucusu ve ilk sultanı.\n" }, "İran cumhurbaşkanı": { "first_paragraph": "İran cumhurbaşkanı (Farsça: رییس‌ جمهور ایران Reyis-i Cumhur-i İran), İran Anayasası'na göre dinî liderden sonraki en yüksek siyasi makamdır.\n" }, "İran cumhurbaşkanları listesi": { "first_paragraph": "İran cumhurbaşkanları listesi, İran'nin ilanından beri görev yapmış cumhurbaşkanlarının listesidir.\n" }, "Ekber Haşimi Rafsancani": { "first_paragraph": "Ali Ekber Haşimi Rafsancani (25 Ağustos 1934; Rafsancan - 8 Ocak 2017; Tahran), İranlı din ve devlet adamı. 1989-1997 arasında İran'nin 4. Cumhurbaşkanı.\n" }, "Nader Batmanghelidj": { "first_paragraph": "Nader Batmanghelidj (1902-1998), çeşitli askeri ve hükûmet görevlerinde görev yapan İranlı bir subaydı. O da Pakistan ve Irak İmparatorluk İran büyükelçisi olarak görev yaptı.\n" }, "Velid Hac Yahya": { "first_paragraph": "Velid Haj Yahia (Arabic; Hebrew 1936), Walid Sadik olarak da bilinir, İsrail'in Sol Kampı ve Meretz'in Knesset üyesi olarak görev yapan İsrailli bir Arap eski politikacı.\n" }, "Dov Henin": { "first_paragraph": "Dov Khenin (İbranice: דב חנין, d. 10 Ocak 1958 Petah Tikva), İsrailli politikacı-bilim insanı, avukat, ve Hadaş partili Knesset üyesi. Babası David Khenin, İsrail Komünist Partisi liderlerinden biriydi.\n" }, "Bertil Ohlin": { "first_paragraph": "Bertil Ohlin (23 Nisan 1899 - 3 Ağustos 1979) İsveçli ünlü iktisatçı ve politikacı.\n" }, "Abenomik": { "first_paragraph": "Abenomik (アベノミクス, 安倍ノミクス, Abenomikusu) Abe'nin Japonya Başbakanı olarak ikinci dönemine seçildiği Aralık 2012 genel seçimlerinden bu yana Shinzō Abe tarafından savunulan ekonomi politikalarını ifade eder.\n" }, "Akie Abe": { "first_paragraph": "Akie Abe (安倍 昭恵 ; kızlık soyadı Matsuzaki; d. 10 Haziran 1962) 57. ve 63 Japonya başbakanı Shinzo Abe' nin eşidir.\n" }, "Şinzo Abe suikastı": { "first_paragraph": "8 Temmuz 2022'de, Japonya'nın eski başbakanı ve Temsilciler Meclisi üyesi olan Shinzō Abe, Nara Prefektörü'ndeki Nara şehrindeki Yamato-Saidaiji İstasyonu'nun yakınlarında gerçekleşen bir siyasi etkinlikte konuşurken öldürüldü.[1][2][3] Yaklaşık saat 11.30'da (UTC+09.00), Liberal Demokrat Parti adayı için bir kampanya konuşması yaparken Abe, ev yapımı bir ateşli silahla yakın mesafeden sırtından vuruldu.[1] Şüpheli Tetsuya Yamagami olay yerinde yakalandı. Abe, tıbbi helikopterle Nara Tıp Üniversitesi Hastanesi'ne götürüldü. Ancak beş buçuk saat sonra 17.03'te öldüğü açıklandı.[4][5]\n" }, "Inoue Kaoru": { "first_paragraph": "Inoue Kaoru (Japonca: 井上 馨, d. 16 Ocak 1836-1 Eylül 1915), Japonya'nın 1885-1887 yılları arasında ilk dışişleri bakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.\n" }, "Ashikaga Tadayoshi": { "first_paragraph": "Ashikaga Tadayoshi (足利 直義, Tadayoshi Ashikaga) (d. 1306, Japonya - ö. 13 Mart 1352, Kamakura, Japonya), yönetici ve asker. 1338'den 1573'e değin Japonya'ya egemen olan Aşikaga şogunluğunun kurucusu, ağabeyi Aşikaga Takauci'nin pek çok zaferinin hazırlayıcısıdır.\n" }, "Ashikaga Takauji": { "first_paragraph": "Ashikaga Takauji (足利 尊氏, Takauji Ashikaga) (d. 1305, Japonya - ö. 7 Haziran 1358, Kyoto, Japonya), imparatorluk hükûmetini devirerek 1338'den 1573'e değin Japonya'ya egemen olan Ashikaga şogunluğunu kuran savaşçı ve devlet adamı.\n" }, "Ashikaga Yoshiaki": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshiaki (Japonca: 足利 義昭; 5 Aralık 1537-19 Ekim 1597[1]), Ashikaga şogunluğunun 15. ve son şogunudur. İktidarı 1568'den 1597'e kadar sürmüştür.[2]\n" }, "Ashikaga Yoshiharu": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshiharu (Japonca: 足利 義晴; 2 Nisan 1511-20 Mayıs 1550), Ashikaga şogunluğunun 12. şogunudur. İktidarı 1521'den 1546'ya kadar sürmüştür.[1] Yoshiharu Ashikaga Yoshizumi'nin oğluydu.[2]\n" }, "Ashikaga Yoshihide": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshihide (Japonca: 足利 義栄; 1538-28 Ekim 1568), Ashikaga şogunluğunun 14. şogunudur. İktidarı 1568 yılında yalnızca birkaç ay sürmüştür.[1]\n" }, "Ashikaga Yoshihisa": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshihisa (Japonca: 足利 義尚; 11 Aralık 1465-26 Nisan 1489), Ashikaga şogunluğunun dokuzuncu şogunudur. İktidarı 1473'ten 1489'a kadar sürmüştür.[1] Yoshihisa Ashikaga Yoshimasa'nın oğluydu.[2]\n" }, "Ashikaga Yoshikatsu": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshikatsu (Japonca: 足利 義勝; 19 Mart 1434-16 Ağustos 1443), Ashikaga şogunluğunun yedinci şogunudur. İktidarı 1442'dan 1443'e kadar sürmüştür. 16 Ağustos 1443 tarihinde attan düşerek ağır yaralanması sonucu öldü. Yoshinori Ashikaga Yoshinori'nin altıncı oğluydu.[1]\n" }, "Ashikaga Yoshikazu": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshikazu (Japonca: 足利 義量; 27 Ağustos 1407-17 Mart 1425), Ashikaga şogunluğunun beşinci şogunudur. İktidarı 1423'ten 1425'e kadar sürmüştür.[1] 1425 yılında genç yaşta ölmüştür.\n" }, "Ashikaga Yoshimasa": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshimasa (Japonca: 足利 義政; 20 Ocak 1436-27 Ocak 1490[1]), Ashikaga şogunluğunun sekizinci şogunudur. İktidarı 1449'dan 1473'e kadar sürmüştür. Yoshimasa Ashikaga Yoshinori'nin oğluydu.[2]\n" }, "Ashikaga Yoshiakira": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshiakira (Japonca: 足利 義詮; 4 Temmuz 1330-28 Aralık 1367), Ashikaga şogunluğunun ikinci şogunudur. İktidarı 1358'den 1367'ye kadar sürmüştür.[1] Ashikaga şogunluğunun kurucusu olan Ashikaga Takauji'nin oğludur.\n" }, "Ashikaga Yoshimitsu": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshimitsu (Japonca: 足利 義満; 25 Eylül 1358-31 Mayıs 1408), Ashikaga şogunluğunun üçüncü şogunudur. İktidarı 1368'den[1] 1398'e[2] kadar sürmüştür.\n" }, "Ashikaga Yoshimochi": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshimochi (Japonca: 足利 義持; 12 Mart 1386-3 Şubat 1428), Ashikaga şogunluğunun ikinci şogunudur. İktidarı 1394'ten 1423'e kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Ashikaga Yoshinori": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshinori (Japonca: 足利 義教; 12 Temmuz 1394-12 Temmuz 1441), Ashikaga şogunluğunun altıncı şogunudur.[1] İktidarı 1429'dan 1441'e kadar sürmüştür. Yoshinori Ashikaga Yoshimitsu'nun üçüncü oğluydu.[2]\n" }, "Ashikaga Yoshitane": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshitane (Japonca: 足利 義稙; 9 Eylül 1466-23 Mayıs 1523), Ashikaga şogunluğunun 10. şogunudur. İktidarı başlangıçta 1490'dan 1493'e kadar[1] ve yeniden 1508'den 1521'e kadar sürmüştür.[2] Ashikaga Yoshimi'nin oğlu ve Ashikaga Yoshinori'nin torunuydu.\n" }, "Ashikaga Yoshizumi": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshizumi (Japonca: 足利 義澄; 15 Ocak 1481-6 Eylül 1511), Ashikaga şogunluğunun 11. şogunudur. İktidarı 1494'ten 1508'e kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Ashikaga Yoshiteru": { "first_paragraph": "Ashikaga Yoshiteru (Jp. 足利 義輝; 31 Mart 1536 – 17 Haziran 1565) ) Japonya'nın Muromaçi döneminin sonlarında 1546'dan 1565'e kadar hükümdarlık eden 13. Ashikaga hükümdarıydı. 12. hükümdar Askikaga Yoshiharu'nun en büyük oğluydu. Annesi, daha sonraları Keyijuyin olarak adlandırılacak olan Konoye Taiyi'nin kızıydı. Erkek kardeşi Ashikaga Yoshiyaki 15. hükümdar olmuştur.\n" }, "Ashikaga şogunluğu": { "first_paragraph": "Ashikaga şogunluğu (Japonca: 足利将軍家; Ashikaga Shōgunke; anlam: Ashikaga Shogun Ailesi), 1336 ya da 1338 yılından 1573 yılına değin Japonya'yı yöneten şogunluğu. Japonya tarihinde kurulmuş olan üç şogunluğun ikincisidir.\n" }, "Kujō Yoritsugu": { "first_paragraph": "Kujō Yoritsugu veya Fujiwara no Yoritsugu (Japonca: 九条頼嗣; 12 Şubat 1218-1 Eylül 1256), Kamakura şogunluğunun beşinci şogunudur. İktidarı 1244'ten 1256'ya kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Kujō Yoritsune": { "first_paragraph": "Kujō Yoritsune veya Fujiwara no Yoritsune (Japonca: 源 頼朝; 12 Şubat 1218-1 Eylül 1256), Kamakura şogunluğunun dördüncü şogunudur. İktidarı 1226'dan 1244'e kadar sürmüştür.[1] Babası kanpaku Kujō Michiie idi ve büyükannesi Minamoto no Yoritomo'nun yeğeniydi. Karısı, Minamoto no Yoritomo'nun torunu ve Minamoto no Yoriie'nin kızıydı. Kaplan yılında, ayında ve gününde doğması nedeniyle doğumdaki adı Mitora idi.\n" }, "Minamoto no Sanetomo": { "first_paragraph": "Minamoto no Sanetomo (Japonca: 源 実朝; 17 Eylül 1192-13 Şubat 1219), Kamakura şogunluğunun üçüncü şogunudur. İktidarı 1203'ten 1219'a kadar sürmüştür.[1] 13 Şubat 1219 tarihinde yeğeni Kugyō tarafından suikast sonucu öldürülmüştür.[2]\n" }, "Minamoto no Yoriie": { "first_paragraph": "Minamoto no Yoriie (Japonca: 源 頼朝; 11 Eylül 1182-14 Ağustos 1204), Kamakura şogunluğunun ikinci şogunudur. İktidarı 1202'den 1203'e kadar sürmüştür.[1] Kamakura şogunluğunun kurucusu olan Minamoto no Yoritomo'nun büyük oğludur.\n" }, "Prens Hisaaki": { "first_paragraph": "Prens Hisaaki (Japonca: 久明親王 Hisaaki shin'nō; 19 Ekim 1276-16 Kasım 1328), Kamakura şogunluğunun sekizinci şogunudur. İktidarı 1289'dan 1308'e kadar sürmüştür.[1] İmparator Go-Fukakusa'nın oğlu olup çoğunlukla Hōjō boyu naipleri tarafından kontrol edilen kukla bir hükümdardı.\n" }, "Prens Koreyasu": { "first_paragraph": "Prens Koreyasu (Japonca: 惟康親王 Koreyasu shin'nō; 26 Mayıs 1264-25 Kasım 1326), Kamakura şogunluğunun yedinci şogunudur. İktidarı 1266'dan 1289'a kadar sürmüştür.[1] Prens Munetaka'nın oğlu olup çoğunlukla Hōjō boyu naipleri tarafından kontrol edilen kukla bir hükümdardı.\n" }, "Prens Morikuni": { "first_paragraph": "Prens Morikuni (Japonca: 守邦親王 Morikuni shin'nō; 19 Haziran 1301-25 Eylül 1333), Kamakura şogunluğunun dokuzuncu ve son şogunudur. İktidarı 1308'den 1333'e kadar sürmüştür.[1] Prens Hisaaki'nin oğlu olup çoğunlukla Hōjō boyu naipleri tarafından kontrol edilen kukla bir hükümdardı. İktidarından sonra Kemmu Restorasyonu başlamıştır.\n" }, "Prens Munetaka": { "first_paragraph": "Prens Munetaka (Japonca: 宗尊親王 Munetaka shin'nō; 15 Aralık 1242-2 Eylül 1274), Kamakura şogunluğunun altıncı şogunudur. İktidarı 1252'den 1266'ya kadar sürmüştür.[1] İmparator Go-Saga'nın ilk oğluydu ve 10 yaşındayken görevden alınan Kujō Yoritsugu'nun yerini aldı ve çoğunlukla Hōjō boyu naipleri tarafından kontrol edilen kukla bir hükümdardı.\n" }, "Kamakura şogunluğu": { "first_paragraph": "Kamakura şogunluğu (Japonca: 鎌倉幕府; Kamakura Bakufu), 1185 ya da 1192 yılından 1333 yılına değin Japonya'yı yöneten şogunluk. Japonya tarihinde kurulmuş olan üç şogunluğun ilkidir.\n" }, "Hōjō Tokimune": { "first_paragraph": "Hōjō Tokimune (Japonca: 北条 時宗; 5 Haziran 1251-20 Nisan 1284), Kamakura şogunluğunun sekizinci shikkenidir. Hōjō boyuna mensup olup Moğol işgaline karşı Japon güçlerine liderlik etmesi ve Zen Budizmi'ni yaymaya çalışması ile bilinmektedir.\n" }, "Minamoto no Yoritomo": { "first_paragraph": "Minamoto no Yoritomo (Japonca: 源 頼朝; 9 Mayıs 1147-9 Şubat 1199), Kamakura şogunluğunun kurucusu ve ilk şogunudur. İktidarı 1192'den 1199'a kadar sürmüştür.[1]\n" }, "Tokugawa şogunluğu": { "first_paragraph": "Tokugawa Şoğunluğu ya da Tokugawa Bakufu, Tokugawa boyu mensupları yönetimindeki Doğu Ordusunun Sekigahara Muharebesi'ni kazanmasıyla kurulan Japon feodal devletiydi. Devletin var olduğu dönem başkente ithafen Edo Dönemi olarak anılır. Tokugawa Şogunluğuna Hristiyanlığa karşı başlatılan katı bir izolasyon (Sakoku) yönetimi damga vurmuştur. 1858 yılında Komodor Matthew C. Perry yönetimindeki Amerikan Donanması gemilerinin Japonya açıklarına gelerek şogunluğu dış dünya ile ticaret yapmaya zorlamasıyla Sakoku yönetimi son bulmuştur. Şogunluğun batılılar karşısında attığı geri adım sonucunda ülkedeki soyluların bir kısmı bu duruma tepki göstermiş ve sembolik konumda olan Japon İmparatoru'nun ülkeyi yönetmesini ve batılılara karşı bir siyaset izlemesini arzulamaya başlamışlardır. Bu soylu ve samuray hizbi sayesinde Boshin Savaşı patlak vermiş ve batılı tekniklerle hazırlanmış İmparatorluk Ordusu'nun şogunluk kuvvetlerini yenip Edo'ya girmeleriyle Tokugawa Şogunluğu son bulmuştur." }, "Fumi-e": { "first_paragraph": "Fumi-e (Japonca: 踏み絵; \"adım atma\" ve \"resim\"), Japonya'da Tokugawa şogunluğunun dini yetkililerinin, yasadışı bir dine mensup olmadıklarını göstermek için Kakure Kirishitanların üzerine adım atmalarını istediği İsa veya Meryem'in bir benzerliğiydi.[1]\n" }, "Tokugawa Hidetada": { "first_paragraph": "Tokugawa Hidetada (徳川 秀忠, 2 Mayıs 1579 – 14 Mart 1632) Tokugawa Hanedanlığı'nda 1605 ile 1623 arasında hüküm süren 2. şogun ve Tokugawa Ieyasu'nun üçüncü oğlu.\n" }, "Hijikata Toshizō": { "first_paragraph": "Hijikata Toshizō (土方 歳三, 31 Mayıs 1835 - 20 Haziran 1869) Japon kılıç ustası ve Shinsengumi'nin yardımcı komutanıdır. Ayrıca Meiji Restorasyonu'na karşı olan askeri liderlerden biridir.\n" }, "Kondō Isami": { "first_paragraph": "Kondō Isami (近藤 勇, 9 Kasım 1834 - 17 Mayıs 1868), Japon kılıç ustası ve Shinsengumi'nin komutanı.\n" }, "Rōjū": { "first_paragraph": "Rōjū (Japonca: 老中), Japonya'nın Tokugawa şogunluğu hükûmetinde en yüksek rütbeli hükûmet görevlerinden biriydi. Terim, bireysel büyükler veya bir bütün olarak büyükler konseyine atıfta bulunur. İlk iki şogunun yanında sadece iki rōjū bulunmaktaydı. Sayı daha sonra beşe çıkarıldı ve daha sonra dörde indirildi. Rōjū, 25.000 ila 50.000 koku arasında etki alanına sahip fudai daimyōlardan atanmaktaydı.[1]\n" }, "Shinsengumi": { "first_paragraph": "Shinsengumi (新選組 veya 新撰組) 1864 yılında Bakufu (askeri hükûmet) tarafından Japonya'daki Bakumatsu periyodu sırasında kurulan özel bir polis birliğidir.1869 yılına kadar aktif olarak görev aldı.[1] Şogun temsilcilerini, imparatorluğun yabancı ülkeler ile ticaret ilişkilerinin gerçekleştirilmesini sağlayan, tartışmalı bir imparatorluk fermanının yayımlandığı sırada Kyoto'da korumak üzere kuruldu.Shinsengumi üyelerinin birçoğu Edo'dan bulunan kılıç okullarından gelen kişilerdi.[2] Popüler kültürde cesur ve kararlı kahramanlar olarak gösterilmelerine rağmen tarihçiler tarafından merhametsiz katillerden oluşan bir birlik olarak tanımlanmaktadır.[3]\n" }, "Tairō": { "first_paragraph": "Tairō (Japonca: 大老; \"büyük yaşlı\"), Japonya'nın Tokugawa şogunluğu hükûmetinde kabaca başbakanlığa benzeyen yüksek rütbeli bir resmi makamdı. Tairō, acil bir durumda idari rōjū konseyine başkanlık etmekteydi. Geleneksel olarak Tokugawa ile yakın çalışan fudai daimyōlerden bir tairō aday gösterilirdi. Genel olarak, makam sahibi şogunluğun baş politika yapıcısıydı ve Japonya'ya bir shōgunun yokluğunda veya görevini yerine getirememesi durumunda yetenekli bir geçici lider olarak görev yapmaktaydı.\n" }, "Tenpō Reformları": { "first_paragraph": "Tenpō Reformları (Japonca: 天保の改革, romanize: Tenpō no Kaikaku), Japonya'daki Tokugawa şogunluğu tarafından 1841-1843 yılları arasında uygulamaya konulan bir dizi ekonomik politikaydı.[1] Bu reformlar, askeri, ekonomik, tarımsal, mali ve dini sistemlerde algılanan sorunları çözme çabalarıydı.[2]\n" }, "Toba-Fushimi Muharebesi": { "first_paragraph": "\nToba-Fushimi Muharebesi (鳥羽・伏見の戦い, Toba-Fushimi no Tatakai) Japonya'daki Boshin Savaşı sırasında İmparatorluk kuvvetleri ve Tokugawa Şogunluğu arasında gerçekleşti.Tokugawa Şogunluğu ve düşman kuvvetleri olan Chōshū, Satsuma ve Tosa'nın Kyoto'da çarpışması ile 27 Ocak 1868'de (Japon takvimine göre Keiō- 4.yıl, 1.ay ve 3.gün, ) savaş başladı.4 gün süren savaşın sonunda İmparatorluk kesin bir zafer kazandı.\n" }, "Tokugawa Ieharu": { "first_paragraph": "Tokugawa Ieharu (徳川家治, 20 Haziran 1737 - 17 Eylül 1786 ) Tokugawa Şogunluğu'nun 10. şogunu ve Tokugawa Ieshige'nin en büyük oğlu.\n" }, "Tokugawa Iemitsu": { "first_paragraph": "Tokugawa Iemitsu (徳川 家光 12 Ağustos 1604 – 8 Haziran 1651) Tokugawa Hanedanlığı'nın 3. şogunu, Tokugawa Hidetada'nın en büyük oğlu ve Tokugawa Ieyasu'nun torunu.1623 ile 1651 yılları arasında hüküm sürmüştür.\n" }, "Tokugawa Iemochi": { "first_paragraph": "Tokugawa Iemochi (徳川 家茂, 17 Temmuz 1846 – 29 Ağustos 1866) 1858 ile 1866 yılları arasında hizmet etmiş, Tokugawa Şogunluğu'nun 14. şogunudur.\nKomodor Perry komutası altındaki Amerikan Donanması'nın 1853 - 1854 yıllarında gerçekleştirdiği seferler sonucunda Japonya, ABD ile ilk büyük temasını gerçekleştirmiş ve bu temaslar yüzünden şogunluk döneminde ülke içinde pek çok iç karışıklık yaşanmıştır.Iemochi dönemi şogunluğun zayıflaması olarak görülmektedir.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/Tokugawa_Ienari": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Tokugawa Ienobu": { "first_paragraph": "Tokugawa Ienobu (徳川 家宣 11 Haziran 1662 – 12 Kasım 1712 ) Tokugawa Şogunluğu'nun 6. şogun'u ve Tokugawa Tsunayoshi'ın en büyük oğlu.\n" }, "Tokugawa Iesada": { "first_paragraph": "Tokugawa Iesada (徳川 家定, 6 Mayıs 1824 – 14 Ağustos 1858) Tokugawa Şogunluğu'nun 13. şogunu. Hükümdarlığı Bakumatsu döneminin başlangıcı olarak kabul edilmektedir.\n" }, "Tokugawa Ieshige": { "first_paragraph": "Tokugawa Ieshige (徳川 家重, 28 Ocak 1712 - 13 Temmuz 1761) Tokugawa Şogunluğu'nun 9. şogunu\n" }, "Tokugawa Ietsugu": { "first_paragraph": "Tokugawa Ietsugu (徳川 家継 8 Ağustos 1709 - 19 Haziran 1716) Tokugawa Şogunluğu'nun 7. şogunu ve Tokugawa Ienobu'nun oğlu.\n" }, "Tokugawa Ietsuna": { "first_paragraph": "Tokugawa Ietsuna (徳川 家綱, 7 Eylül 1641 – 4 Haziran 1680) Tokugawa Hanedanlığı'nda 1651 ve 1680 yılları arasında hüküm süren 4.şogun.Tokugawa Iemitsu'nun en büyük oğlu ve Tokugawa Hidetada'nın torunu.\n" }, "Tokugawa Ieyasu": { "first_paragraph": "Tokugawa İeyasu (徳川家康; d. 31 Ocak 1543 Okazaki Mikawa - ö. 22 Mayıs 1616 Suruga; (hükümdarlığı 1603-1605) orta çağ Japonya'sının en önemli shōgunlarından (askeri hükümdar) biri. Matsudaira Hirotada'nın oğlu. İlk Tokugawa shogunudur.\n" }, "Tokugawa Ieyoshi": { "first_paragraph": "Tokugawa Ieyoshi (徳川 家慶, 22 Haziran 1793 – 27 Temmuz 1853) Tokugawa Şogunluğu'nun 12. şogunu.\n" }, "Tokugawa Tsunayoshi": { "first_paragraph": "Tokugawa Tsunayoshi (徳川 綱吉, 23 Şubat 1646 – 19 Şubat 1709), Tokugawa Hanedanlığı'nın 5. şogunu ve Tokugawa Ietsuna'nın küçük kardeşi.\n" }, "Tokugawa Yoshimune": { "first_paragraph": "Tokugawa Yoshimune (徳川 吉宗 27 Kasım1684 - 12 Temmuz 1751 ) Tokugawa Şogunluğu'nun 8. şogunu ve Tokugawa Mitsusada'nın oğlu.\n" }, "Tokugawa Yoshinobu": { "first_paragraph": "Tokugawa Yoşinobu (徳川 慶喜) (Şōgun olmadan önceki adı: Hitotsubaşi Yoşinobu ya da Keiki, d. 28 Ekim 1837 - ö. 22 Kasım 1913), Meiji çağdaşlaşması öncesi Japonya'sının en önemli politikacılarından biridir. Japonya'nın son Şogunudur.\n" }, "Jean-Jacques Bertrand": { "first_paragraph": "Jean-Jacques Bertrand (20 Haziran 1916–22 Şubat 1973), en çok 2 Ekim 1968'den 12 Mayıs 1970'e kadar Quebec'in 21. başbakanı olmasıyla tanınan Kanadalı avukat. Union Nationale partisi başkanı olduğu döneme Québec'te eğitim dili olarak İngilizceyi seçmek hakkını veren \"Bill 63\"ün neden olduğu toplumsal çalkantı damgasını vurdu.[1]\n" }, "Robert Bourassa": { "first_paragraph": "Robert Bourassa, en çok Ekim Krizi, Meech Lake Anlaşması, Oka Krizi[1] ve Charlottetown Anlaşması gibi Québec tarihinin çalkantılı zamanında Québec başbakanı olmasıyla tanınan avukat ve siyasetçi.[2] Quebec Liberal Partisi'nin başkanı olarak Başbakan seçilen Bourassa, dönemin Montréal bölgesindeki işsizliği sona erdirmek için ekonomik ilerlemeler sağladı.[3]\n" }, "Mélanie Joly": { "first_paragraph": "Mélanie Joly (d. 16 Ocak 1979), Ekim 2021'den bu yana Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Kanadalı siyasetçi ve avukattır. Liberal Parti üyesi olan Joly, Avam Kamarası'nda Montreal bölgesindeki Ahuntsic-Cartierville bölgesini temsil etmektedir ve 2015 federal seçimlerinin ardından Parlamento üyesi (MP) olarak göreve başladı. Kanada mirası, turizmi ve La Francophonie dahil olmak üzere bir dizi portföyde görev aldı. 2013 Montreal belediye seçimlerinde Joly, Montreal belediye başkanlığına adaylığını koydu ve nihai kazanan Denis Coderre'nin arkasında ikinci sırada yer aldı. \n" }, "Sophie Grégoire": { "first_paragraph": "DoğrulukGörüldü\n" }, "Đorđe Radulović": { "first_paragraph": "Đorđe Radulović (Sırpça: Ђорђе Радуловић; d. 31 Ağustos 1984) Karadağlı diplomat, siyasetçi ve siyaset bilimci, 4 Aralık 2020'den beri Karadağ hükûmetinde ve Zdravko Krivokapić kabinesinde dışişleri bakanı olarak görev yapmaktadır.[1][2]\n" }, "Aysultan Nazarbayev": { "first_paragraph": "* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.\n" }, "Sara Nazarbayeva": { "first_paragraph": "Sara Nazarbayeva (Kazakça: Сара Алпысқызы Назарбаева, Sara Аlpysqyzy Nazarbaeva; 12 Şubat 1941, Kızılyar), Kazakistan cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in eşi ve Kazakistan'ın ilk başbayanı.\n" }, "Nuri Çevikel": { "first_paragraph": "Nuri Çevikel (15 Nisan 1969; Erdemli, Mersin - 5 Nisan 2020, Şanlıurfa), Türk akademisyen, tarihçi ve siyasetçi.\n" }, "Sümer Aygın": { "first_paragraph": "Sümer Aygın; (d. 6 Kasım [1] 1950, Limasol) Girne Belediye başkanı, eski milletvekili.\n" }, "Emir Arslan Bey": { "first_paragraph": "Muhammed Mustafa Emir Arslan Bey, Arap asıllı Osmanlı siyasetçi.\n" }, "Kilis Emirliği": { "first_paragraph": "Kilis Emirliği (Kürtçe: Mirektiya Kilise) 1264 yılında Eyyubi hanedanının dağılmasına kadar Kilis ve Halep bölgelerini yöneten bir Kürt emirliğiydi . Bu beyliğin yöneticileri, en büyük Yezidi filozoflarından ve en önemli veli şahsiyetlerinden biri olan Şeyh Fakhraddin'in torunlarıdır. Bu beyliğin ana dini Yezidilik idi.[1][2][3][4]\n" }, "István Szent-Iványi": { "first_paragraph": "István Szent-Iványi (12 Kasım 1958, Kecskemét, Macaristan doğumlu) bir Macar politikacı, Macaristan'ın Slovenya Büyükelçisi, Hür Demokratlar İttifakı siyasi partisinin kurucu üyesi ve Avrupa Liberal Demokratlar ve Reform Partisi'nin bir parçası olan bu partinin Avrupa Parlamentosu adına eski üyesidir. Szent-Iványi, Ekim 2015 ile Nisan 2018 arasında Macaristan Liberal Partisi'nin dış politika baş danışmanıydı.[1] 2021'den beri Szent-Iványi, UVNP'nin dış-politik danışmanıdır.\n" }, "https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eablon:Macaristan_H%C4%B1rvat_i%C5%9Fleri_bakanlar%C4%B1": { "first_paragraph": "No paragraph found" }, "Malta sürgünleri": { "first_paragraph": "Malta sürgünleri, İstanbul'un işgali sonrasında, 1919-1920 yıllarında işgal kuvvetlerince tutuklanarak bir İngiliz sömürgesi olan Malta'ya sürülen (veya gıyabında tutuklama kararı çıkarılarak sürgüne gönderilecekleri bildirilen) 145 Türk devlet adamı, asker, idareci ve aydın için kullanılan terimdir.[1][2][3]\n" }, "Ahmet Muammer": { "first_paragraph": "Ahmet Muammer, (1875, İstanbul - 14 Kasım 1928), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Aka Gündüz": { "first_paragraph": "Aka Gündüz, (D. 1886, Selanik - Ö. 7 Kasım 1958, İstanbul), Türk yazar, gazeteci ve siyasetçi.[1]\n" }, "Ali Sait Akbaytogan": { "first_paragraph": "Ali Sait Akbaytogan (1872, Manyas - 1950, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Mürsel Bakü": { "first_paragraph": "Mürsel Bakü (1881, Erzurum - 22 Eylül 1945, İstanbul), I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda önemli görevler üstlenmiş, Bakü ve İzmir şehirlerini düşman işgalinden kurtarmış, sonrasında bir dönem milletvekilliği yapmış Kafkasya asıllı Türk askeri. 9 Eylül 1922 sabahı, 1. Süvari Tümeni'nin komutanı olarak İzmir'e ilk giren Türk paşasıdır.\n" }, "Celâl Nuri İleri": { "first_paragraph": "Mehmet Celâl Nuri İleri[1] (15 Ağustos 1881, Gelibolu – 1 Kasım 1938,[1] İstanbul), Türk gazeteci, yazar, siyasetçi, fikir adamı.\n" }, "Cemal Mersinli": { "first_paragraph": "1311 (1895) P.-12[1]\n" }, "Cevdet Belbez": { "first_paragraph": "Tahir Cevdet Belbez, (d. 1878, İşkodra - ö. 15 Ocak 1955[1], İstanbul), Arnavut asıllı Osmanlı valisi.\n" }, "Cevat Çobanlı": { "first_paragraph": "Cevat Çobanlı[2] (14 Eylül 1870,[3] İstanbul - 13 Mart 1938,[1] Kadıköy, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.\n" }, "Mehmet Ubeydullah Hatipoğlu": { "first_paragraph": "Mehmed Ubeydullah Efendi (1858-1937,[1] kitaplarında kullandığı kısa ismiyle Ubeydullah Efendi, Soyadı Kanunu sonrasında Mehmet Ubeydullah Hatipoğlu) Jön Türkler arasında, II. Meşrutiyet döneminde ve TBMM'nin ilk yıllarında renkli kişiliği ile dikkati çekmiş bir siyasetçi ve özellikle Amerika hatıraları ile tanınan bir yazardır.\n" }, "Hüseyin Tosun": { "first_paragraph": "Hüseyin Tosun Bey, Osmanlı siyasetçi.\n" }, "İsmail Müştak Mayakon": { "first_paragraph": "İsmail Müştak Mayakon (d. 1882, Yenişehir, Teselya - ö. 19 Ekim 1938), Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi.\n" }, "Faik Kaltakkıran": { "first_paragraph": "Mehmet Faik Kaltakkıran (1870, Edirne – 2 Ocak 1948), Türk siyasetçi.\n" }, "Reşat Mimaroğlu": { "first_paragraph": "Mustafa Reşat Mimaroğlu[1] (d. 1878, İstanbul - ö. 4 Ağustos 1953), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "Ali İhsan Sabis": { "first_paragraph": "Ali İhsan Sabis (1882 İstanbul - 9 Aralık 1957, İstanbul), Türk asker ve siyasetçidir. I. Dünya Savaşı'nda Kafkasya Cephesi ve Irak Cephesi'nin, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Batı Cephesi'nin komutanlarındandır.\n" }, "Süleyman Numan Paşa": { "first_paragraph": "Süleyman Numan Paşa, (d. 1868, Selanik - ö. 20 Temmuz 1925, İstanbul), Osmanlı askeri hekim.\n" }, "Şeref Aykut": { "first_paragraph": "Mehmet Şerafettin Aykut[1] (1874, Edirne - 17 Mayıs 1939, İstanbul), Türk siyasetçi.\n" }, "Veli Necdet Sünkitay": { "first_paragraph": "Veli Necdet Sünkitay (1887, Diyarbakır - 7 Mayıs, 1969), Türk siyasetçidir.\n" }, "Velid Ebüzziya": { "first_paragraph": "Velid Ebüzziya (1884, İstanbul - 11 Ocak 1945, İstanbul), Osmanlı-Türk gazeteci ve yayımcı. Tasvîr-i Efkâr, Tevhîd-i Efkâr ve Zaman gazetelerini yayımlamış ve başyazarlığını yapmıştır.\n" }, "Yakup Şevki Subaşı": { "first_paragraph": "Yakup Şevki Subaşı (1876, Harput - 20 Aralık 1939), Türk asker. Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda görev aldı.\n" }, "Zekeriya Zihni Bey": { "first_paragraph": "Zekeriya Zihni Bey (1878, İstanbul - 4 Ağustos 1953), Türk bürokrat ve siyasetçi.\n" }, "1914 Osmanlı genel seçimleri": { "first_paragraph": "Said Halim Paşa\nİttihat ve Terakki\n" }, "1919 Osmanlı genel seçimleri": { "first_paragraph": "1919 Osmanlı genel seçimleri, Mütareke yıllarında ve İstanbul, İzmir, Batı Anadolu, Trakya başta olmak üzere ülkenin pek çok bölgesinin işgal altında olduğu bir dönemde gerçekleştirilmiştir. \n" }, "Felâh-ı Vatan": { "first_paragraph": "Felah-ı Vatan Grubu, 1920'de toplanan son Osmanlı Meclis-i Mebûsan'ında Milli Mücadele'ye yandaş üyeler tarafından oluşturulan meclis grubudur. Grup başkanlığına Rauf Bey (Orbay) getirilmiştir.\n" }, "1908 Osmanlı genel seçimleri": { "first_paragraph": "\n" }, "1912 Osmanlı genel seçimleri": { "first_paragraph": "Mehmed Said Paşa\nİttihat ve Terakki\n" }, "Birinci 1877 Osmanlı genel seçimleri": { "first_paragraph": "1877'de Osmanlı İmparatorluğu'nda yapılan genel seçim.[1]\n" }, "İkinci 1877 Osmanlı genel seçimleri": { "first_paragraph": "1877'nin ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu'nda yapılan genel seçim.[1]\n" }, "Gazi Hüsrev Bey": { "first_paragraph": "Gazi Hüsrev Bey (d. 1480 - ö. 1541), Osmanlı İmparatorluğu Padişahı I. Süleyman devrinde Bosna'da uzun süre görev yapan sancak beyi.[1] Babası Boşnak annesi Türk olup, annesi tarafından Sultan II. Bayezid'in torunudur.\n" }, "Hadım Sinan Paşa": { "first_paragraph": "Hadım Sinan Paşa (ö. 22 Ocak 1517, Ridaniye), I. Selim saltanatında 18 Haziran 1515-23 Eylül 1515 ile 26 Nisan 1516-22 Ocak 1517 tarihleri arasında iki kez sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.\n" }, "İskender Paşa (Bosna beylerbeyi)": { "first_paragraph": "İskender Paşa ya da Mihaloğlu İskender Paşa (ö. 1506) II. Mehmet ve II. Bayezid dönemlerinde çeşitli valilik görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı veziri ve Osmanlı Devleti'nin Balkanlarda yaptığı fetihlerde önemli bir rol oynamış olan bir akıncı kumandanıdır[1].\n" }, "Koca Davud Paşa": { "first_paragraph": "Koca Davut Paşa (? - 20 Ekim 1498 Dimetoka) II. Bayezid saltanatında 1483-1497 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.\n" }, "Ferhad Paşa": { "first_paragraph": "Ferhad Paşa ya da Damad Ferhad Paşa (1485[1] - Ekim / Kasım 1525[1][2]), Osmanlı devlet adamı.\n" }, "Mihaloğlu Firuz Bey": { "first_paragraph": "Mihaloğlu Firuz Bey, Mihaloğlulları ailesinden Mihaloğlu Hızır Bey'in oğlu.[1]\n" }, "Hayreddin Hızır Paşa": { "first_paragraph": "Kösemihaloğlu Hayreddin Hızır Paşa 15. yüzyılda yaşamış Osmanlı devlet adamı.\n" }, "I. Aleksandr (Rusya)": { "first_paragraph": "I. Aleksandr (Rusça: Александр I Павлович, Aleksandr I Pavloviç), (23 Aralık [EU 12 Aralık] 1777 - 1 Aralık [EU 19 Kasım] 1825)[1], Rus imparatoru. Polonya Kralı, ilk Litvanya ve Finlandiya Grandükü.[2]\n" }, "Anna Jagiellon": { "first_paragraph": "Anna Jagiellon (Lehçe: Anna Jagiellonka, Litvanca: Ona Jogailaitė; 18 Ekim 1523 – 9 Eylül 1596) 1575'ten 1586'ya Polonya kraliçesi ve Litvanya Büyük Düşesi. Polonya Kralı I. Zygmunt ve İtalyan eşi Bona Sforza'nın kızıdır. \nBirden fazla evlilik teklifine rağmen 52 yaşına kadar evli kalmadı. Kral II. Zygmunt August, Jagiellonian hanedanının son erkek üyesinin ölümünden sonra, Anna'nın hanedanın soyunu sürdürmek için Stephen Báthory ile evlendirildi. Eşi ile krallığı ortak yönetti. Báthory, Livonya Savaşı ile meşgulken, Anna zamanını yerel idari konularda ve çeşitli inşaat işlerinde Varşova'da geçirdi. Báthory'nin Aralık 1586'da ölümünden sonra, tahtı kendisi için talep etme hakkı doğdu (sadece bir eş değil, aynı zamanda bir hükümdardı), ancak istemedi. Onun yerine yeğeni III. Zygmunt Waza'yı prens ilan etti. 1587'de tahttan çekildi ve Vasa Hanedanı iktidara geldi.[1][2]\n" }, "I. Bolesław Chrobry": { "first_paragraph": "Cesur Bolesław ya da I. Bolesław Chrobry, (d. 967 - ö. 17 Haziran 1025), 992'den 1025'e kadar Polonya dükü, ve 1025'teki ilk Polonya düküdür.\n" }, "I. John Albert": { "first_paragraph": "I. John Albert (Lehçe: Jan I Olbracht; 27 Aralık 1459 – 17 Haziran 1501) 1492–1501 yılları arasında Polonya kralı ve 1491–1498 yılları arasında Głogów Dükü.\n" }, "II. Leszko": { "first_paragraph": "II. Leszko (Leszek, Lestek, Lestko), Polonya hükümdarı. Adı ilk kez Wincenty Kadłubek'in Chronica seu originale regum et principum Poloniae adlı yapıtında geçmiştir. Popiel hanedanının atası olduğu düşünülen II. Leszko, III. Leszko'nun babasıdır.\n" }, "III. August": { "first_paragraph": "III. August (Lehçe: August III Sas, Litvanca: Augustas III; 17 Ekim 1696 – 5 Ekim 1763) 1734'ten 1763'e kadar Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü.\n" }, "III. Wenceslaus": { "first_paragraph": "III. Wenceslaus (Çekçe: Václav III, Macarca: Vencel, Lehçe: Wacław, Slovakça: Václav; 6 Ekim 1289 – 4 Ağustos 1306), 1301 ile 1305 arasında Macaristan ve 1305 yılında Bohemya ve Polonya kralı.\n" }, "III. Zygmunt Waza": { "first_paragraph": "III. Sigismund Vasa (Lehçe: Zygmunt III Waza, İsveççe: Sigismund, Litvanca: Žygimantas Vaza; 20 Haziran 1566 – 30 Nisan 1632) 1587'den 1632'ye kadar Polonya-Litvanya Birliği ve Litvanya Büyük Dükalığı hükümdarı, 1592'den 1599'da kadar İsveç kralı ve Finlandiya Büyük Dükü.\n" }, "II. Jan Kazimierz Waza": { "first_paragraph": "II. Jan Kasimir (Lehçe: Jan II Kazimierz Waza; Almanca: Johann II Kasimir Wasa; Litvanca: Jonas Kazimieras Vaza) (22 Mart 1609 - 16 Aralık 1672) Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü.\n" }, "III. Jan Sobieski": { "first_paragraph": "III. Jan Sobieski (17 Ağustos 1629 - 17 Haziran 1696), Lehistan'ın seçimle tahta çıkan ve 1674 - 1696 yılları arasında hüküm süren devlet adamı. Osmanlı Devleti'yle yaptığı savaşlar sonucu Lehistan-Litvanya Birliği'ni kısa bir süre için yeniden canlandırmıştır.\n" }, "I. Lajos": { "first_paragraph": "I. Lajos veya Büyük Lajos (Macarca: Nagy Lajos; Hırvatça: Ludovik Veliki; Slovakça: Ľudovít Veľký) veya Macar Louis (Lehçe: Ludwik Węgierski; 5 Mart 1326 – 10 Eylül 1382), 1342'den 1370'e kadar Macaristan ve Hırvatistan ve Polonya kralı.[1] I. Károly ile Elizabeth'in ilk ve hayatta kalan çocuklarındandır. 1339'dan 1342'ye kadar Transilvanya Düklüğü yapmıştır.\n" }, "Michał Korybut Wiśniowiecki": { "first_paragraph": "Michał Korybut Wiśniowiecki (Lehçe: Michał Korybut Wiśniowiecki, Litvanca: Mykolas I Kaributas Višnioveckis; 31 Mayıs 1640 – 10 Kasım 1673)[1] 29 Eylül 1669'dan 1673'e kadar hüküm süren Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü.[2] Babası Leh kodaman Jeremi Wiśniowiecki, Hmelnitski Ayaklanması sırasında doğu Polonya'daki Don Kazakları'na karşı mücadelede yardımcı olan önemli biriydi.[3]\n" }, "I. Nikolay": { "first_paragraph": "I. Nikolay, Nikolay Pavloviç (6 Temmuz 1796, St. Petersburg - 2 Mart 1855, St. Petersburg, Rusya), 1825-55 arasında Rus çarı. Klasik otokrat tipinin başlıca temsilcisi ve tutucu politikalarıyla Rusya'nın gelişimini 30 yıl boyunca donduran kişi olarak anılır.\n" }, "Polonyalı Jadwiga": { "first_paragraph": "Jadwiga (okunuşu Yadviga (yardım·bilgi)), ya da Hedwig (1373/4 – 17 Temmuz 1399), Polonya Krallığı'nın ilk kadın hükümdarıydı. 16 Ekim 1384'ten ölümüne kadar hüküm sürmüştür. Polonya ve Macaristan Kralı I. Louis ve eşi Bosnalı Elizabeth'in kızıydı. Jadwiga Capet-Anjou hanedanının bir üyesi olsa da, Polonyalı Piastlarla daha yakın ilişkileri vardı. 1997 yılında Katolik Kilisesi tarafından azize ilan edilmiştir.\n" }, "II. Stanisław August Poniatowski": { "first_paragraph": "II. Stanisław August Poniatowski, asıl adı Stanisław Poniatowski (17 Ocak 1732 - 12 Şubat 1798), bağımsız Polonya'nın son kralı (1764-1795). Hükümdarlık yıllarında Polonya'nın Rusya, Avusturya ve Prusya arasında taksimi tamamlanmıştır.\n" }, "Stanisław Leszczyński": { "first_paragraph": "I. Stanisław Leszczyński (Lehçe telaffuz: [staˈɲiswaf lɛʂˈtʂɨj̃skʲi]; Litvanca: Stanislovas Leščinskis; Fransızca: Stanislas Leszczynski; 20 Ekim 1677 - 23 Şubat 1766) Polonya kralı, Litvanya Büyük Dükü, Lorraine Dükü ve Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir varisi.\n" }, "Stephen Báthory": { "first_paragraph": "Stephen Báthory, (Macarca: Báthory István; 27 Eylül 1533, Șimleu Silvaniei Doğu Macar Krallığı - 12 Aralık 1586, Grodno yakınları Lehistan-Litvanya Birliği), Erdel (Transilvanya) prensi (1571-76) ve Polonya kralı (1575-86). Habsburgların Polonya tahtını ele geçirme girişimini engellemiş, Baltık Denizi'nin doğusundaki Polonya topraklarını Rus saldırılarına karşı korumuş, Polonya, Moskova Büyük Prensliği ve Erdel'i birleştirerek büyük bir devlet oluşturmayı amaçlamıştır. Polonya tarihinin en güçlü ve en hırslı hükümdarlarından biridir.\n" }, "I. Władysław": { "first_paragraph": "I. Wladyslaw, (d. 1261 - ö. 2 Mart 1333), Polonya kralıdır.[1] 1300'de dük olmuş 1305'ten 1320'ye kadar Polonya prensliği yapmıştır. 1320'de tahta geçmiştir.\n" }, "II. Władysław Jagiełło": { "first_paragraph": "Jogaila, Władysław II Jagiełło (yardım·bilgi) Bir dizi farklı adla bilinir: Litvanca: Jogaila Algirdaitis; Lehçe: Władysław II Jagiełło; Belarusça: Jahajła (Ягайла). Jogaila, 1362'de doğmuş, 1 Haziran 1434'te ise ölmüştür. Litvanya Büyük Dükü olarak, 1377-1434 yılları arasında 57 yıl hüküm sürmüştür. 1386–1399 yılları arasında ise Polonya vekili olmuş; 1399–1434 yılları arasında aslî Polonya Krallığı yapmıştır. Amcası Kęstutis ile birlikte, hükümdarlığı 1377'de Litvanya'da başlamıştır. 1386'da, Polonya hükümran kraliçesi Polonyalı Jadwiga ile evlenmiş, Hristiyanlığı kabul etmiş ve Władysław'da vaftiz olmuştur. Böylece Władysław Jagiełło adıyla Polonya kralı ilan edilmiştir.[1] Kraliçe Jadwiga'nın ölümüyle başlayan Polonya saltanatı (1399) ölene dek devam etmiştir. Onun, Polonya krallığı yaptığı dönem 35 yıl kadardır ve yüzyıllarca devam edecek Litvanya-Polonya Birliği'nin temelini Jogaila atmıştır. Władysław II kurduğu yeni Jagiellon Hanedanlığı'nın saltanatını Jagiellon adıyla sürdürmüştür. Litvanya Büyük Dükalığı'nda Pagan Jogaila'nın oluşturduğu ve kraliyet saltanatı 1572'ye kadar süren Gediminids hanedanı;[2]Yeni Çağ civarlarında Avrupa'daki en büyük hanedanlardan biri olmuştur.[3]\n" }, "IV. Władysław Waza": { "first_paragraph": "IV. Władysław Waza (9 Haziran 1595, Kraków - 20 Mayıs 1648, Merkinė), 1632-1648 arasında Polonya kralı, 1610-1634 arasında Rus çarı ve 1632-1648 arasında İsveç kralıdır. Lehistan-Litvanya'nın birliği ve istikrarı yeniden sağlamış, Kuzey Avrupa'da ve Rusya'da büyük çalkantıların yaşandığı bir dönemde Polonya'nın konumunu güvence altına alarak halkın sevgisini kazanmıştır.\n" }, "III. Władysław": { "first_paragraph": "III. Władysław (31 Ekim 1424 - 10 Kasım 1444) (Hırvatça: Vladislav I. Jagelović, Latince: Vladislaus, Macarca: I. Ulászló, Lehçe; Władysław Warneńczyk, Slovakça: Vladislav I, Çekçe: Vladislav Varnenčík, Bulgarca: Владислав Варненчик (Vladislav Varnenchik), Litvanca: Vladislovas III), 1434 yılından 1444 yılındaki ölümüne dek 10 yıl boyunca hüküm sürmüş olan Polonya, Macaristan ve Hırvatistan kralıdır.\n" }, "I. Zygmunt": { "first_paragraph": "I. Zygmunt (Lehçe: Zygmunt I Stary; Litvanca: Žygimantas II Senasis; d. 1 Ocak 1467 – ö. 1 Nisan 1548), Jagiellon Hanedanı üyesi Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü (1506-1548). Ayrıca Silezya Düküydü.\n" }, "II. Zygmunt August": { "first_paragraph": "II. Zygmunt August (Litvanyaca: Žygimantas III Augustas I, 1 Ağustos 1520 - 7 Temmuz 1572), Jagiellon Hanedanı üyesi Lehistan kralı ve Litvanya Büyük Dükü (1548-1572). I. Zygmunt'un tek oğluydu. 3 defa evlendi ama çocuğu olmadı. Böylece Jagiellon Hanedanı son buldu ve Lublin Birliği'nin imzalanmasından sonra Lehistan kralları seçimle başa geçtiler.\n" }, "Mikołaj Rej": { "first_paragraph": "Mikołaj Rej (4 Şubat 1505–8 Eylül/5 Ekim 1569), en çok Polonya Ulusal Edebiyatı'nın kurucusu olarak tanınan Rönesans dönemi yazarı. Koyu bir Kalvenci olarak İncili Lehçeye çeviren Rej, Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem (\"Üç Kişi, Tanrı ve Papaz arasındaki Kısa Dava\" 1543) ve Źwierciadło (\"Ayna\", 1568) gibi eserlerinde Polonya toplumunun eleştirel betimlemesiyle yaptı. Rej, aynı zamanda bir ilahiyatçı olarak yazıdığı Apocalypsis, to jest dziwna sprawa skrytych tajemnic Pańskich (\"Kıyamet, Tanrı'nın Gizemli Sırrı\" 1565) gibi dinsel yazarılarıyla da tanınır.[1][2]\n" }, "Walery Sławek": { "first_paragraph": "Walery Jan Sławek (2 Kasım 1879– 3 Nisan 1939), en çok 1930, 1931 ve 1935'te başbakanlığa gelmesiyle tanınan Polonyalı devlet adamı ve yarbay. 1928'de milletvekilliğine seçilen Sławek, Nisan Anayasası (1935)'nın yazarlarından biri oldu.[1]\n" }, "Jorge Lacão": { "first_paragraph": "Jorge Lacão Costa (d. 4 Eylül 1954, Portalegre) Portekizli sosyalist siyasetçi.\n" }, "Lucius Aemilius Paullus Macedonicus": { "first_paragraph": "Lucius Aemilius Paullus Macedonicus (c. 229 MÖ – 160 MÖ) iki kez konsül seçilmiş olan Romalı devlet adamı ve politikacı. Ayrıca Antigonos hanedanı'na karşı Makedonya'nın hakimiyeti adına verilen Üçüncü Makedonya Savaşı'nı bitiren zaferi kazanmış başarılı bir askerdir.\n" }, "Marcus Claudius Marcellus (MÖ 196 konsülü)": { "first_paragraph": "Marcus Claudius Marcellus, Roma Cumhuriyeti'nde bir konsül (MÖ 196) ve bir censordü (MÖ 189). Ünlü general Marcus Claudius Marcellus'un oğluydu (MÖ 208'de öldürüldü) ve olasılıkla üç kez konsül olan Marcus Claudius Marcellus'un (MÖ 166 konsülü) babasıydı.\n" }, "Quintus Fabius Maximus": { "first_paragraph": "Quintus Fabius Maximus Verrucosus Cunctator (Oyalayan) MÖ 275–203 yılları arasında yaşamış Romalı devlet adamı ve asker. Cunctator lakabı kendisine Hannibal'e karşı uyguladığı itidalli strateji nedeniyle verilmiştir.\n" }, "Scipio Aemilianus": { "first_paragraph": "Scipio Aemilianus (Scipio Africanus Minor) (D. MÖ 185- Ö. MÖ. 129) Romalı devlet adamı, politikacı ve asker. Üçüncü Pön Savaşı ile Kartaca'yı tarihten silen ve hafızalara kazınan helenofil Romalı.[1]\n" }, "Konsül (Roma)": { "first_paragraph": "Konsül, Antik Roma medeniyetinin cumhuriyet ile yönetildiği dönemdeki en üst düzey yöneticileri ifade eder. Geç Antik Çağ'a değin varlığını sürdüren konsüller, İmparatorluk dönemi sonrası sahip olduğu gücü ciddi ölçüde yitirmiştir.\n" }, "Aspar": { "first_paragraph": "Patrici Flavius Ardabur Aspar (yaklaşık 400 - 471) Alanlı Patrici ve Doğu Roma İmparatorluğu'nun magister militum (\"ordu başkomutanı\") görevini yapan general. Aspar'ın ailesi, 420'lerden öldüğü 471 yılına kadar yarım yüzyıl, Doğu Roma İmparatorları II. Theodosius, Marcianus ve I. Leo üzerinde etkisi olmuştur. En sonuncusu I. Leo, onu öldürmüştür.\n" }, "Belisarius": { "first_paragraph": "Flavius Belisarius (Yunanca: Φλάβιος Βελισάριος, 505, İllirya - Mart 565, Konstantinopolis (modern İstanbul), İmparator I. Justinianus döneminde Doğu Roma İmparatorluğu başkomutanı (Magister Militum). Döneminin en büyük komutanı olarak kabul edilir. Dönemin önemli askeri seferlerinde ordulara komuta etmiştir. Konstantinopolis'e yönelen Barbar akınları'nda, Sasani İmparatorluğu, Kuzey Afrika'daki Vandal Krallığı'na ve İtalya'daki Ostrogotlar Krallığı'lara karşı yürütülen çatışmalara katılmıştır.\n" }, "Cassius Dio": { "first_paragraph": "Cassius Dio (Yunanca: Δίων ὁ Κάσσιος Dio Cassius; d. 155 - 163 civarı/164[1] – ö. 229 sonrası), İngilizce belki de Claudius Cassius Dio ya da (yanlış olarak) Cassius Dio Cocceianus olarak bilinen[2] Romalı tarihçi ve kamu görevlisi. Dio, Roma tarihini yaklaşık 983 yılı kapsayan bir zaman dilimi içerisinde, Aeneas'ın İtalya'ya gelerek Roma'yı kurmasından MS 229 yılına kadar geçen süre olarak yayınlamıştır. Yirmi iki yıl içerisinde yazılan seksen kitap, Roma tarihi hakkında detaylı bir bakış açısı sağlayarak, tam ya da parçalar halinde günümüze kadar ulaşmıştır.\n" }, "Elagabalus": { "first_paragraph": "Elagabalus ya da Heliogabalus (ElaGABalus ya da HelioGABalus şeklinde telaffuz edilir) d. 203 civarı–ö. 11 Mart 222, Varius Avitus Bassus ve aynı zamanda Varius Avitus Bassianus Marcus Aurelius Antoninus olarak da bilinen, Severus hanedanına mensup, 218 - 222 arası Roma İmparatoru.\n" }, "Faustus Cornelius Sulla Felix": { "first_paragraph": "Faustus Cornelius Sulla Felix (22–62) Antik Roma'nın Julio-Claudian Hanedanı'na mensup az tanınan siyasi kişilik. Büyükannesi Büyük Antonia, İmparator Augustus'un yeğenidir ve büyük babası Lucius Domitius Ahenobarbus (Konsül M.Ö. 16)'tur (anne tarafından). Annesi Domitia Lepida, İmparator Augustus'un yeğeninin yeğeni ve Genç Octavia ve Mark Antony'nin torunudur. Babası Faustus Cornelius Sulla Lucullus III (31 yılında suffect Konsül), Roma'lı Diktatör Lucius Cornelius Sulla'nın akrabasıdır. Aynı zamanda İmparotoriçe Valeria Messalina ve Marcus Valerius Messala Corvinus (Konsül 58)'un üvey kardeşidir.\n" }, "Flavius Arrianus": { "first_paragraph": "Lucius Flavius Arrianus 'Xenophon' (Yunanca: (Ἀρριανό)), ve Nicomedia'lı Arrianus olarak bilinen Bitinya kökenli antik Romalı tarihçi,[1]), yönetici, asker ve Roma ve Bizans dönemi filozofu. Büyük İskender ve onun doğu seferi hakkında en önemli kaynak Arrianus tarafından yazılan \"Aleksandrou Anabasis\" İskenderin Seferi adlı eseridir. Arrianos, İskender döneminde yaşamamış olmasına rağmen Büyük İskender'i takdir ettiğini sık sık yinelemektedir. \"Aleksandrou Anabasis\" adlı eseri, onun isminin ve yaptıklarının gelecek nesiller tarafından doğru bilinmesi için yazmıştır.\n" }, "Frontinus": { "first_paragraph": "Sextus Julius Frontinus (d. MS 40 - ö. 103) Romalı asker, bürokrat ve Büyük Britanya valisi. Roma şehrinin tarihi su kaynaklarını anlattığı De Aquis Urbis Romae (Roma Kentinin Suları Üzerine) isimli eserin yazarıdır. Bu eser su kaynaklarının kullanımı ve mimarlık tarihi ile ilgili bilgiler verir.\n" }, "Gnaeus Calpurnius Piso": { "first_paragraph": "Gnaeus Calpurnius Piso (MÖ 44/MÖ 43 civarı - 20), MÖ 7 yılında Konsül olan Romalı devlet adamı. Sonradan Hispania eyalet valisi ve Afrika prokonsülü olarak da görev yapmıştır.\n" }, "I. Maximinus": { "first_paragraph": "Gaius Iulius Verus Maximinus (d. 173 civarı – ö. 238 civarı), Maximinus Thrax (Trakyalı Maximinus) ve I. Maximinus olarak da bilinen, 235–238 arasında hükümdarlık etmiş Roma imparatoru.\n" }, "XIX. Ioannes": { "first_paragraph": "Papa XIX. İoannes (doğum adı Romanus) (ö. Ekim 1032), Mayıs 1024'den ölümüne kadar Papalık yapmıştır.\n" }, "Kapadokyalı İoannis": { "first_paragraph": "Kapadokyalı İoannis (Yunanca: Ἰωάννης ὁ Καππαδόκης) (fl. 530lar, 548'de hayattaydı) İmparator I. Justinianus (h. 527-565) döneminde Bizans İmparatorluğu'nda Doğu praefectus praetoriosuydu (532–541). Aynı zamanda bir patrici ve 538'in consul ordinarius idi.[1]\n" }, "Numerianus": { "first_paragraph": "Marcus Aurelius Numerianus (ö. Kasım 284) Aralık 283 – Kasım 284 tarihleri arasında Roma imparatoru.[1]\n" }, "Valerius Romulus": { "first_paragraph": "Valerius Romulus (292/5 civarı – 309), Sezar ve sonradan imparator olan Maxentius ve İmparator Galerius'un kızı Valeria Maximilla'nın oğludur.\n" }, "Anthemius (praefectus praetorio)": { "first_paragraph": "Flavius Anthemius (floruit 400-414) Geç Roma İmparatorluğu'nun yüksek rütbeli yöneticisi. Geç Arcadius, erken II. Theodosius dönemleri etkin Doğu Roma İmparatorluğu'nun Doğu praetoria idaresinin praefectus praetoriosu. Ünlü Theodosius Surları'nın ilk bölümünün inşasını idare etmiştir.\n" }, "Boethius": { "first_paragraph": "Anicius Manlius Severinus Boethius veya kısaca Boethius, Romalı senatör, konsül, magister officiorum, tarihçi ve filozoftur. 6. yüzyılın ilk dönemlerinde yaşamıştır. Büyük Teoderik'in hizmeti altına girmiş ve daha sonra Teoderik tarafından; kendisine yönelik bir komplonun içinde olduğu gerekçesiyle zindana atılmış ve 524'te idam edilmiştir.[2]\n" }, "Illus": { "first_paragraph": "Flavius Illus[1] (Grekçe: Ἰλλός) (ö. 488), Bizans İmparatorları Zeno ve Basiliscus dönemlerinde etkin general.\n" }, "Martinianus": { "first_paragraph": "Sextus Marcius Martinianus (ö. 325), temmuz-18 Eylül 324 yılları arasında görev yapmış Roma İmparatoru. İmparator Licinius tarafından müşterek imparator olarak atanmıştır.\n" }, "Petrus (patrisyen)": { "first_paragraph": "Patrisyen Petrus (Latince: Petrus Patricius, Yunanca: Grekçe: Πέτρος ὁ Πατρίκιος, Petros ho Patrikios;y. 500-565), kıdemli Doğu Roma (Bizans İmparatorluğu) bürokrat, diplomat ve tarihçisi. İyi eğitimli ve başarılı bir avukattı, defalarca Ostrogot İtalya'ya 535-554 arası Gotlar Savaşı öncesi elçi olarak gönderilmiştir. Diplomatik yeteneklerine rağmen, savaşı engelleyememiş ve birkaç yıl Ravenna'da Gotlar tarafından hapsedilmiştir. Serbest bırakıldıktan sonra, imparatorluk bakanlarının başı olan magister officiorum makamına atanmış, bu makamı 26 yıl elinde tutmuştur. Yetenekleriyle, I. Justinianus'un (527-565 arası hükümdar) önde gelen bakanlarından biri olmuş, Bizans imparatorunun din siyasetinde ve en önemlisi 20 yıl süren Lazika Savaşı'nı sona erdiren barış anlaşması görüşmelerine başkanlık etmek olan Sasani İmparatorluğu ile ilişkilerde önemli rol oynamıştır.[2] Tarih yazımlarının sadece parçaları günümüze ulaşmıştır fakat erken dönem Bizans merasimleri ve Bizans ile Sasani arasındaki diplomatik konular üzerine eşsiz bir kaynak sunar.\n" }, "Tribonianus": { "first_paragraph": "Tribonianus (Τριβωνιανός [trivonia'nos], c. 500–547) I. Justinianus döneminde, yasaları yenilemek ve düzenlemek ile sorumlu olan on hukukçudan biridir. 500 yılı civarında Kilikya bölgesinde doğmuştur. İstanbul'a gelen Tribonianus, başarılı bir avukat olmuş ve I. Justinianus tarafından Corpus iuris civilis'i hazırlamakla görevlendirilmiştir. Corpus iuris civilis 529 yılında basılmıştır. Nika ayaklanması sırasında yolsuzluk ile suçlanmış, bir süre açığa alınmıştır. Kendisi Amerikan Temsilciler Meclisi'nde portresi bulunan 23 hukukçudan biridir. 542'de veba salgınında ölmüştür.\n" }, "Fetial": { "first_paragraph": "Bir fetial (çoğul fetiales), Antik Roma'da bir rahip türüydü. İnanç patronu olarak Jupiter'e adanmış bir collegium oluşturmaktaydılar.\n" }, "II. Sixtus": { "first_paragraph": "II. Sixtus (Yunanca : Ξυστός Β΄ ; İngilizce: Pope Sixtus II, d. bilinmiyor, ö. 6 Ağustos 258), 31 Ağustos 257'e kadar Romalı Papa. İmparator Valerian tarafından Katolik Kilisesi'nin zulmü sırasında yedi kişiyle birlikte öldürüldü.[1]\n" }, "Patrici": { "first_paragraph": "Patrici veya patrisyen, başlangıçta antik Roma'daki seçkin ailelerden oluşan bir gruba verilen addı. Roma İmparatorluğu'nun sonraki dönemlerinde bu sınıf daha geniş kesimleri içine dahil etmiştir.\n" }, "Aetios (hadım)": { "first_paragraph": "Aetios ya da Aetius (Grekçe: Ἀέτιος) Bizanslı hadım bürokrat ve Bizans İmparatoriçesi Atinalı İrini'nin (h. 797-802) en güvendiği danışmanlarından biridir. İrini mutlak hükümdar olunca, Aetios, hadım başbakan Stavrakios ile yoğun bir rekabete girmiştir. Stavrakios'un ölümünden sonra, devletin en önemli adamı olmuştur. Kardeşi Leon adına tahtı gasp edecek bir komplo kurmuştur fakat 802 yılında İrini tahttan indirilince gücünü kaybetmiştir.\n" }, "Leon Argiros (10. yüzyıl)": { "first_paragraph": "Leon Argyros (Yunanca: Λέων Ἀργυρός) 10. yüzyılın ilk on yılında görev yapmış Bizanslı arsitokrat ve generaldir.\n" }, "Aulus Manlius Kapitolinus": { "first_paragraph": "Aulus Manlius Capitolinus, Roma Cumhuriyeti'nin bir politikacısı ve Marcus Manlius Capitolinus'un kardeşiydi.[1] MÖ 389, 385, 383 ve 370'de konsüllük yetkisine sahip bir Askeri Tribündü.[2] 389 tribünlüğü sırasında, Battle ad Maecium sırasında Roma'yı koruyan diktatör Marcus Furius Camillus'un emrinde görev yaptı.[3] 385'teki bir sonraki tribünlüğü, Hernikler ve diğer Latinlerin yardım ettiği Volsklar ile savaşarak geçti.[4] 383'teki üçüncü tribünlüğünde, Lanuvium ve Latium'daki diğer isyancı şehirlerin katıldığı Volsklar ile tekrar savaştı.[5] MÖ 370'deki tribünlüğü sırasında, Manlius ve konsül tribün arkadaşları Velitrae'deki kolonistleri Tusculum'dan sürdüler ve daha sonra Velitrae'yi kuşattılar.[6]\n" }, "Bardanes Turkos": { "first_paragraph": "Bardanes, lakabı Tourkos, \"Türk\" (Yunanca: Grekçe: Βαρδάνης ὁ Τοῦρκος, 795–803 yılları arası aktif), İmparator I. Nikiforos'a karşı başarısız bir ayaklanmaya önderlik eden Ermeni veya Hazar Türk'ü asıllı Bizans generali.\n" }, "Basileios Apokapis": { "first_paragraph": "Basileios Apokapis (ya da Apocapes) (Yunanca: Grekçe: Βασίλειος Ἀποκάπης), 11. yüzyıl Bizanslı general.\n" }, "Basileios Lekapenos": { "first_paragraph": "Basileios Lekapenos (ö. yaklaşık 985), 945 ile 985 yılları arası Bizans İmparatorluğu baş yöneticisi.\n" }, "Basileios Skleros": { "first_paragraph": "Basileios Skleros (Yunanca: Βασίλειος Σκληρός) 11. yüzyılın başlarında yaşamış bir Bizanslı aristokrat ve eyalet valisidir.\n" }, "Bessas": { "first_paragraph": "Bessas, (Yunanca: Βέσσας, d. 480 öncesi - 554 sonrası) Bizanslı general. Trakyalı olup aslen Got (Cermen) kökenlidir. I. Justinianus (527-565 ararsı hükümdar) dönemi savaşlarında oynadığı aktif rolle tanınır. Sasani Devleti ile yapılan İberya Savaşı'nda ve Belisarius'un komutası altında katıldığı Gotlar Savaşı'yla ünlenmiştir. Ancak Belisarius'un İtalya'dan çekilmesinin ardından tekrar toplanan Gotlar ile giriştiği mücadeleyi kaybedince 546 yılında Roma düşmüş, Bessas da bu başarısızlığın en büyük sorumlusu olarak görülmüştür. Mahçubiyet içinde Doğu'ya dönen General, ilerleyen yaşına rağmen Lazika Savaşı'nda, komutan olarak görevlendirilmiştir. Petra şehrinin geri almasıyla itibarını kurtarsa da, devamında sergilediği başıboş tavırlar yüzünden Justinianus tarafından görevden alınmış ve Abaskya'ya sürgüne gönderilmiştir.\n" }, "Damian Dalassenos": { "first_paragraph": "Damian Dalassenos (Yunanca: Δαμιανός Δαλασσηνός; ca. 940 – 19 Temmuz 998) Bizanslı aristokrat ve Dalassenos soylu ailesinin bilinen ilk üyesidir. 996-998'de Antakya askeri valisi (doux) olarak yaptığı hizmetle tanınır. 19 Temmuz 998'de Epemiye Muharebesi'nde öldürülene kadar Fâtımîlere bir miktar başarıyla savaşmıştı.\n" }, "Domenciolos (Phocas'ın yeğeni)": { "first_paragraph": "Domentziolus (Yunanca: Δομεντζίολος) ya da Domnitziolus (Yunanca: Δομνιτζίολος) Bizans imparatoru Phocas'ın (602-610 arası hükümdar) yeğeni olup amcanın hükümdarlığı boyunca Doğu'da Kuropalatis ve general olarak atanmıştır.[1] 602-628 Bizans-Sasani Savaşı'nın başlangıcında Bizans'ın en üst düzey askeri liderlerinden biriydi. Yenilgileri, Mezopotamya ve Ermenistan'ın çöküşünün yolunu açtı ve Anadolu'nun Persler tarafından işgal edilmesini sağladı. 610'da Phocas, Herakleios tarafından devirildi ve Domentziolus yakalandı ancak ciddi zarardan kurtuldu.\n" }, "Filippikos (general)": { "first_paragraph": "Philippicus ya da Filippikos (Yunanca: Φιλιππικός, fl. 580ler–610lar) Ermeni asıllı bir Bizans generalidir, comes excubitorum ve İmparator Mauricius'un (h. 582-602) kayınbiraderiydi. General olarak başarılı bir kariyeri, esas olarak Sasani Perslere karşı olmak üzere 30 yıla yayılmıştır.\n" }, "Gennadius (6. yüzyıl)": { "first_paragraph": "Gennadius (Yunanca: Γεννάδιος, (578 ile 600 yılları arası aktif), Bizanslı general ve ilk Afrika Eksarhı.\n" }, "Gregori Taronites (10. yüzyıl)": { "first_paragraph": "Gregori Taronites Doğu Roma İmparatorluğu hizmetine girmiş Ermeni asıllı Taron prensidir. II. Basileios döneminde komutanlık, bürokratlık gibi çeşitli görevlerde bulunmuştur. MS 996 yılı civarında yapılan Selanik Muharebesi’nde Bulgarlar tarafından öldürülmüştür.\n" }, "Gregori (patrici)": { "first_paragraph": "Patrici Gregori (Yunanca: Γρηγόριος, Latince: Flavius Gregorius, ö.647), Bizans İmparatorluğu Afrika (modern Tunus ve Doğu Cezayir) Eksarhı. İktidarda bulunan Herakleios Hanedanı'nın akrabası olarak, keskin bir Kalkedon İnancı taraftarıydı ve 646 yılında Monotelitizmi destekleyen İmparator II. Konstans'a karşı bir isyana önderlik etmiştir. Kısa bir süre sonra kendini imparator ilan etmiş, 647 yılında Dört Halife dönemi Müslüman istilası ile karşılaşmıştır. İstilaya gelenler ile yüzleşmiş ancak Sbeitla'da mağlup olup, öldürülmüştür. Ölümünden sonra ve Müslümanların geri çekilmesinden sonra Afrika imparatorluk egemenliğine geri döndüğünde Bizans hakimiyetinin kurumları ağır şekilde tahrip olmuştu.\n" }, "Grigor (patrici)": { "first_paragraph": "Grigor veya Grigol (Gürcüce: გრიგორი; ö. 691), 7. yüzyılda iki farklı dönemde Lazika'nın yöneticiliğini yapmış patrici. Hayatı hakkında çok az şey bilinen Grigor'un saltanatı döneminde Abhazların Lazika'da güç kazandığı düşünülmektedir.\n" }, "Leon Hoirosfaktis": { "first_paragraph": "Leon Hoirosfaktis, bazen Latince Choerosphactes (Yunanca: Λέων Χοιροσφάκτης) ve ayrıca Leo Magistros ya da Leo Magister olarak da bilinir,[1] I. Basileios (h. 867-886) hükümdarlığında yüksek makamlara çıkmış Bizans memurudur. VI. Leon (h. 886-912) hükümdarlığında Bulgaristan ve Abbâsîler nezdinde elçi olarak görev yapmıştır. Hoirosfaktis, ayrıca iyi eğitimli ve önemli bir âlim ve yazardır, çalışmaları ve mektuplarının birçoğu günümüze ulaşmıştır.\n" }, "İoannis Mistakon": { "first_paragraph": "İoannis, soyismi Mistakon, \"mustachioed/bıyıklı\", (Yunanca: Grekçe: Ἰωάννης ὀ Μυστάκων, hizmet yılları 580–590),[1] Bizans imparatorları II. Tiberius (h. 578-582) ve Mauricius (h. 582-602) döneminde Sasani İmparatorluğu ile savaşlarda önde gelen bir Doğu Romalı (Bizans) generaldir.\n" }, "İoannis Mistikos": { "first_paragraph": "İoannis Mistikos (Yunanca: Ἰωάννης ὁ Μυστικός; fl. yaklaşık 924–946) I. Romanos'un erken döneminde imparatorluğun baş bakanı (paradynasteuon) olarak görev yapan Bizanslı bir memurdur. Tahttaki komplosundan şüphelenildikten sonra makamından indirildi ve bir manastıra sürgüne gönderildi. Sonunda sarayda bir yer buldu ve 930'larda yurtdışında üç yıllık bir misyona liderlik etti ve 945'te VII. Konstantinos'un tek başına iktidara gelmesiyle eski yüksek pozisyonunu geri kazandı. En son 946'da Muhammed bin Toğaç'a büyükelçiliğe başkanlık ettiğinde kaydedilmiştir.\n" }, "Justinianus (general)": { "first_paragraph": "Justinianus (Latince: Iustinianus, Yunanca: Ἰουστινιανός, 525 sonrası-582) Bizans İmparatorluğu'nda hüküm süren Jüstinyen Hanedanı üyesi, aristokrat ve general. Asker olarak, Balkanlar'da ve Doğu'da Sasani İmparatorluğu'na karşı seçkin bir kariyer yaptı. Daha sonraki yıllarında, naip ve daha sonra imparator II. Tiberius (h. 574-582) aleyhinde başarısız bir komplo kurdu.\n" }, "Konstantinos Dalassenos (Antakya dükü)": { "first_paragraph": "Konstantinos Dalassenos (Yunanca: Κωνσταντίνος Δαλασσηνός) 11. yüzyılın ilk yarısının önde gelen bir Bizanslı aristokrat ve Dalassenos soylu ailesinin bir üyesidir. Tecrübeli ve popüler bir generaldi, 1028'de porphyrogenita İmparatoriçe Zoi (h. 1028-1050) ile evlenerek imparatorluk tahtına çıkmaya çok yaklaştı. Zoi'nin evlendiği İmparator III. Romanos'a (h. 1028-1034) eşlik etti, bazı tarihçiler tarafından Azez Muharebesi'nde Romanos'un aşağılayıcı yenilgisinden onu sorumlu tutarlar.\n" }, "Konstantinos Gongilis": { "first_paragraph": "Konstantinos Gongilis (Yunanca: Grekçe: Κωνσταντῖνος Γογγύλης;[1] Hizmet yılları: yaklaşık 913/4–949) 949 yılında Girit Emirliği'ne karşı başarısızlıkla sonuçlanan seferi yönetmiş Bizanslı hadım ve saray görevlisi.\n" }, "Kubrat": { "first_paragraph": "Kubrat ya da Kurt (Bulgarca: Кубрат) (d. 584 - ö. 638), 632-638 yılları arasında hüküm süren Büyük Bulgarya Hanı. Aynı zamanda Organa'nın yeğenidir.[2]\n" }, "Liberius (praefectus praetorio)": { "first_paragraph": "Petrus Marcellinus Felix Liberius (y. 465 - y. 554), hem İtalya'nın Ostrogot Krallığı'nın hem de Bizans İmparatorluğu'nun en yüksek makamlarında yetmiş yıla yayılan kariyeri olan Geç Roma aristokrat ve memurdur. İtalya, Galya ve Mısır'ın en yüksek devlet makamlarını elinde tutuyordu; James O'Donnell'in hakkındaki biyografik çalışmasında gözlemlediği gibi \"sık sık kaydedilmeyen bir başarı; Sezar ve Napolyon Bonapart akla gelen tek paralelliklerdir!\".[1]\n" }, "Konstantinos Lips": { "first_paragraph": "Konstantinos Lips (Yunanca: Κωνσταντίνος Λίψ) (ö. 20 Ağustos 917), 9.yüzyıl sonları ile 10.yüzyıl başlarında yaşamış Bizanslı aristokrat ve amiral. Bulgaristan'a karşı yapılan Acheloos Muharebesi'nde öldürülmüştür. Konstantinos Lips, en çok Konstantinopolis'te adını taşıyan manastırın vakfıyla tanınır.\n" }, "Manuil (general)": { "first_paragraph": "Manuil, yaklaşık 810'dan 838'deki ölümüne kadar görev yapmış önemli bir Ermeni asıllı Bizans generalidir. En yüksek askeri rütbeye eriştikten sonra sarayda aleyhine düzenlenen bir komplo sonucu 829 yılında Abbasilere sığınmak zorunda kaldı. Ertesi sene Bizans hizmetine geri döndü, yeğeni Theodora ile evlenen İmparator Theofilos onu Domestikos ton sholon görevine getirdi. Theofilos'un hükümdarlığında bu görevde kaldı, 838 yılında Dazimon Muharebesi'nde imparatorun hayatını kurtardığı rivayet edilir. Bu anlatıma göre, 27 Temmuz 838 günü muharebede aldığı yaralar yüzünden ölmüştür fakat başka kaynaklar ise bu muharebeden sağ kurtulduğunu, Theofilos'un ölümünden sonra imparatorluğu yöneten naip heyetinde önemli bir rol oynadığını ve 860 civarında öldüğünü kaydederler.\n" }, "Marcellinus (magister militum)": { "first_paragraph": "Marcellinus (Ağustos 468 yılında öldü) Batı Roma İmparatorluğui'ndaki Dalmaçya bölgesini yöneten ve 454'ten ölümüne kadar oradaki orduyla hüküm süren bir Roma generali ve aristokrattı.\n" }, "Marcian (II. Justinus'un kuzeni)": { "first_paragraph": "Marcian (Latince: Marcianus, Yunanca: Μαρκιανός) Bizans generali ve II. Justinus'un akrabası.\n" }, "Melias": { "first_paragraph": "Melias (Yunanca: Μελίας) ya da Mleh (Ermenice: Մլեհ, sıklıkla Mleh-mec, Ermeni kaynaklarında \"Büyük Mleh\")[1] Bizans İmparatorluğu hizmetine girip, seçkin bir general olan Ermeni prensdir, Lykandos themasını kurmuş ve Araplara karşı İoannis Kurkuas'ın seferlerine katılmıştır.\n" }, "Mihail Lahanodrakon": { "first_paragraph": "Mihail Lahanodrakon (Grekçe: Μιχαήλ Λαχανοδράκων), 8. yüzyılda yaşayan Bizanslı kumandan. V. Konstantinos devrinde Thrakesion strategosu olan Lahanodrakon Bizans ikonoklazmının ateşli bir destekçisi olarak öne çıkmış ve ikonofillere karşı takındığı sert tavır ile tanınmıştır.[1]\n" }, "Aleksios Mosele (general)": { "first_paragraph": "Aleksios Mosele (Yunanca: Grekçe: Ἀλέξιος Μωσηλέ) ya da Mousoulem/Mousele (Μουσουλέμ/Μουσελέ), Ermeni kökenli geç 8.yüzyıl Bizanslı general\n" }, "Aleksios Mosele (sezar)": { "first_paragraph": "Aleksios Mosele (Yunanca: Grekçe: Ἀλέξιος Μωσηλέ) ya da Musele/Mousele (Μουσελέ) İmparator Theofilos'in (h. 829-842) bir süre boyunca varis olarak seçip, kızı Maria ile nişanladığı ve yüksek saygınlığa sahip Sezar unvanı verdiği, Bizanslı aristokrat ve generalidir. Balkanlarda yaptığı sefer ile Slavlardan toprakları geri almıştır ve Sicilya'da Araplara karşı bir miktar başarı sağlamıştır. Tahtı ele geçirmek için komplo kurma şüphesiyle Konstantinopolis'e geri çağrılmış, hapse atılmış ancak daha sonra affedilerek günlerinin kalanını bir manastıra emekli olarak geçirmesine izin verilmiştir.\n" }, "Nikiforos Ksifias": { "first_paragraph": "Nikephoros Xiphias (Grekçe: Νικηφόρος Ξιφίας, y. 1000–1028 dolayları), İmparator II. Basil döneminde bir Bizans askeri komutanıydı. Bizans'ın Bulgaristan'ı fethinde seçkin bir rol oynadı ve 1014'teki Kleidion Savaşı'nda Bizans'ın kesin zaferinde etkili oldu. 1022'de II. Basil'e karşı başarısız bir isyan başlattı ve rezil edildi, saçları kazındı ve sürgüne gönderildi. En son 1028'de sürgünden geri çağrıldığından ve bir manastırda bir köşeye çekildiğinden bahsedilir.\n" }, "Niketas Orifas": { "first_paragraph": "Niketas Oryphas ya da Oöryphas (Yunanca: Grekçe: Νικήτας ὁ Ὀρύφας ya da Grekçe: Ὠορυφᾶς, görev zamanı 860–873),[1] Bizanslı seçkin subay, patrikios[2] ve Bizans imparatorları III. Mihail (h. 842-867) ve I. Basileios (h. 867-886) zamanlarında Giritli Sarazen akıncılarına karşı zaferler kazanmış amiral.\n" }, "Petronas (komutan)": { "first_paragraph": "Petronas (Yunanca: Grekçe: Πετρωνᾶς; ö. 11 Kasım 865) 9. yüzyılın ortalarında önemli bir Bizans generali ve önde gelen bir aristokratıdır. Petronas, İmparatoriçe Theodora'nın erkek kardeşidir, dolayısıyla imparator Theofilos'un kayınbiraderi ve onun altında patrikios rütbesine ve Vigla alayının droungarios görevine yükseldi. Theofilos'un ölümünden sonra, ikonoklazmın sona ermesinde rol oynadı, ancak yeğeni III. Mihail'in çocukluğu sırasında, iktidarı ele alan naip Theoktistos tarafından geldiğinde kardeşi Bardas ile birlikte kenara itilmiştir. 855'te Petronas ve Bardas, III. Mihail'i hükûmetin kontrolünü ele geçirmesi için teşvik ettiler: Theoktistos öldürüldü, Theodora bir manastıra sürüldü, Bardas, Mihail'in baş bakanı oldu ve Petronas, Araplara karşı savaşmakla görevlendirildi. 863'te, Doğu'da bir Bizans karşı saldırısının aşamalı başlangıcına işaret eden bir başarı olan Lalakaon Muharebesi'nde ezici bir zafer kazandı. magistros ve Domestikos ton sholon rütbelerine terfi etti, 865'te öldü.\n" }, "Petronius Maximus": { "first_paragraph": "Flavius Anicius Petronius Maximus (396 civarı - 22 Nisan 455), 17 Mart 455 ve 31 Mayıs 455 tarihleri arasında kısa bir süre için Dominus Noster Flavius Anicius Petronius Maximus Augustus adıyla Batı Roma tahta çıkmış olan Romalı Aristokrat.\n" }, "Petrus Barsumes": { "first_paragraph": "Petrus Barsumes, Yunanca: Πέτρος Βαρσύμης, fl. ca.540 – y. ca.565) Bizans imparatoru I. Justinianus'un (h. 527-565) yönetiminde, esas olarak kamu maliyesi ve idaresi ile ilişkili üst düzey bir Bizans yetkilisiydi.\n" }, "Ricimer": { "first_paragraph": "Flavius Ricimer [1] (/ˈrɪsɪmər/ RISS-im-ər, y. 418 - 18/19 Ağustos 472), 461'den 472'deki ölümüne kadar Batı Roma İmparatorluğu'nun kalan topraklarını etkili bir şekilde yöneten Romalı bir Cermen generali. Gücünü Batı İmparatorluğu'nun magister militum pozisyonundan alan Ricimer, bir dizi kukla imparator aracılığıyla siyaseti etkisi altına aldı.\n" }, "Sergios Nikitiatis": { "first_paragraph": "Sergios Nikitiatis (Yunanca: Σέργιος Νικητιάτης, fl. y. 843)\nÜst düzey bir Bizans yetkilisi ve Frigya Hanedanı üyesidir. \"Ortodoksluk Bayramı\" denilen ikonaların yeniden canlandırılmasındaki rolü nedeniyle Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir, yortusu 28 Haziran'dır.[1][2]\n" }, "Sergius (patrici)": { "first_paragraph": "Barnucius'un oğlu Sergius, Doğu Karadeniz'de bulunan Lazika'nın yöneticisiydi (patrici). Sergius, Bizans hegemonyasından başkaldırmış ve Araplar'ın bölgedeki hükümdarlığını kabul etmiştir. Sergius'un Arap-Bizans savaşları sırasında Arapların tarafına geçmesi Edessalı Theofilus ve Hierapolisli Agapius tarafından kaydedilmiştir.[1]\n" }, "Simbatios o Armenios": { "first_paragraph": "Simbatios ya da Sabbatios, soyismi Ermeni (Yunanca: Συμβάτιος/Σαββάτιος ὁ Ἀρμένιος) 860'ların ortalarında kıdemli Bizans aristokrat ve devlet adamı.\n" }, "Sittas": { "first_paragraph": "Sittas (Yunanca: Σίττας; ö. 538) I. Justinianus (h. 527-565) hükümdarlığında hizmet etmiş bir Doğu Roma (Bizans) generali. Sasani İmparatorluğu'na karşı İberya Savaşı sırasında, Mezopotamya'da bulunan Belisarius'un statüsüne benzer şekilde, Ermenistan'da bulunan kuvvetlerin komutanlığı Sittas'a verilmiştir. Sasanilere karşı Satala Muharebesi'nde zafer kazanmıştır.\n" }, "Solomon (Bizanslı general)": { "first_paragraph": "Solomon (Yunanca: Σολόμων), kuzey Mezopotamya'dan bir Doğu Roma (Bizans) generalidir, 533–534 yıllarında Vandallar Savaşı ve Kuzey Afrika'nın yeniden ele geçirmesinde öne çıkmıştır. Sonraki on yılın çoğunu, magister militum askeri görevi ile Praefectus praetorio sivil görevinin birleştirilmesiyle asker vali olarak Afrika'da geçirmiştir. Solomon, başarılı bir şekilde büyük ölçekli Moro isyanıyla mücadele etti, ancak 536'nın baharında ordu isyanının ardından kaçmak zorunda kaldı. Afrika'da ikinci görev dönemi 539 yılında başladı ve bu dönem Bizans'ın durumunu güçlendirdiği Morolara karşı zaferler içerir. Birkaç yıl refah izledi, ancak yeniden alevlenen Moro isyanı 544'teki Cillium Muharebesi'nde Solomon'un yenilgisi ve ölümüyle kısa kesildi.\n" }, "Stavrakios (hadım)": { "first_paragraph": "Stavrakios (ya da Stauracius) (Yunanca: Σταυράκιος; ö. 3 Haziran 800) Bizanslı hadım bürokrat ve Bizans İmparatoriçesi Atinalı İrini'nin (h. 797-802) en önemli ve etkili danışmanlarından biridir. İrini'nin genç oğlu İmparator VI. Konstantinos (h. 750-797) döneminde, 790 yılında genç imparatorun lehine gerçekleşen askeri darbe sonrası sürgüne gönderilmesine kadar 780–790 yılları arasında başbakanlığa vekalet etmiştir. İrini, 792 yılında ortak hükümdar olarak çağrıldığında görevine geri dönmüştür, 797 yılında İrini'nin oğlunu tahttan indirip, kör edip, muhtemel öldürmesine yardım etmiştir. Sonra güçlü pozisyonu, bir diğer güçlü hadım Aetios tarafından tehdit edilmiştir. Aralarında yükselen rekabet ve Stavrakios'un imparatorlukla ilgili hırslar, Stavrakios'un ölümüne kadar devam etmiştir.\n" }, "Stilicho": { "first_paragraph": "Flavius Stilicho (çok seyrek Stilico yazılır) (y. 359 – Ravenna, 22 Ağustos 408) zamanında Batı Roma İmparatorluğu'nun en güçlü kişisi olmuş, Geç Dönem Roma Ordusunda yüksek rütbeli general (magister militum).[1] Yarı vandaldır ve İmparator Theodosius'un yeğeni ile evlenmiştir, genç Honorius döneminde Stilicho'nun naipliğinde Roma hizmetinde Alman ilerleyişinin geldiği yüksek noktayı işaret eder.[2] Hem barbar hem de Roma birçok düşmana karşı kazandığı birçok yıldan sonra, bir dizi siyasi ve askeri başarısızlık sonunda düşmanlarının Honorius sarayındaki gücünün elinden alınmasına, tutuklanmasına ve sonuçta 408 yılında idam edilmesine neden olmuştur.[3] Askeri başarıları ve görev bilinci, Stilicho'yu, tarihçi Edward Gibbon'un kelimeleriyle, \"Roma Generallerinin Sonuncusu\" yapmaktadır.[4]\n" }, "Telerig": { "first_paragraph": "Теlerig (Bulgarca: Телериг), 768-777 yılları arasında hüküm süren Tuna Bulgar Devleti hanı.\n" }, "Theofilaktos Dalassenos": { "first_paragraph": "Theofilaktos Dalassenos (Yunanca: Θεοφύλακτος Δαλασσηνός; yaklaşık 990 öncesi – 1039 sonrası), 11. yüzyılda önemli görevler üstlenmiş Bizanslı aristokrat ve Dalassenos soylu ailesinin bir üyesidir.\n" }, "Theofobos": { "first_paragraph": "Theofobos (Yunanca: Θεόφοβος) ya da Theofobus, başlangıçta Nasır (Farsça: ناصر), Nasr (Farsça: نصر) ya da Nusayr (Farsça: نصیر),[1] Theofilos (h. 829-843) döneminde Hürremiyyelikten Hristiyanlığa dönen ve Bizans hizmetine giren İranlı bir komutandır.[2] Yüksek rütbeye yükselen ve imparatorluk ailesiyle evlenen Theofobos, Hürremiyye arkadaşlarının komutası verildi ve 837-838'de Abbasi Halifeliği'ne karşı yaptığı savaşlarda Theofilos'un emrinde hizmet etti. Bizanslıların Dazimon Muharebesi'ndeki yenilgisinden sonra kendi adamları tarafından imparator ilan edildi, ancak bu iddianın peşinden gitmedi. Bunun yerine, ertesi yıl barışçıl bir şekilde Theofilos'a teslim oldu ve görünüşe göre, III. Mihail'in tahta çıkmasına meydan okumasının önüne geçmek için 842'de ölmek üzere olan imparator tarafından idam edilene kadar affedildi.\n" }, "Leon Tornikios": { "first_paragraph": "Leon Tornikios (Yunanca: Λέων Τορνίκιος) 11. yüzyıl ortalarında yaşamış Bizanslı general ve aristokrat, 1047 yılında Bizans imparatoru IX. Konstantinos'a (1042–1055 arası hükümdar) karşı ayaklanmıştır.\n" }, "İoannes Troglita": { "first_paragraph": "İoannes Troglita, Yunanca: Grekçe: Ἰωάννης Τρωγλίτης) 6. yüzyıl Bizanslı generaldir. Vandallar Savaşı'na katıldı ve Sasani İmparatorluğu ile yapılan savaşlar için doğuya gönderilmeden önce 533-538 yılları arasında Kuzey Afrika'da bölgesel bir askerî vali olarak görev yaptı. Dux Mesopotamiae olarak, birkaç savaşta sivrildi ve Bizans imparatoru I. Justinianus'un (h. 527-565) adamları tarafından fark edildi. 546 yazında Justinianus, yerli Moro kabilelerinin ve imparatorluk ordusunun kendisinin isyanlarının Bizans pozisyonunu ciddi şekilde azalttığı Afrika'daki Bizans kuvvetlerinin genel komutanı olarak İoannes Troglita'yı seçti. Troglita 546/547 kışında Byzacena Morolara karşı hızlı bir şekilde ilk zaferi aldı, ancak 547 yazında Tripolitanya kabileleri tarafından mağlup edildi ve Afrika bir kez daha yıkıcı baskınlara açık hale geldi. Troglita ordusunu yeniden düzenledi ve bazı kabile liderlerinin yardımını sağladı ve 548 yazında Cato Tarlaları'nda kabile koalisyonuyla yüzleşti ve kesin bir galibiyet kazandı. Bu zafer, Moro isyanının sonunu ve Afrika için bir barış dönemini gösterir. Troglita aynı zamanda Gotlar Savaşı'nda da yer aldı ve iki kez askerlerinin bir kısmını Ostrogotlara karşı yardım için İtalya'ya gönderdi.\n" }, "Pontifex maximus": { "first_paragraph": "Pontifex maximus, Antik Roma devlet dini kurumlarından Pontifler kolejinin (Pontifler kurulun) en büyük rahibi. Antik Roma dininin en önemli pozisyonuydu ve ilk kez bir plebin seçildiği MÖ 254 yılına kadar sadece patrici sınıfından insanlara açıktı.\n" }, "Quintus Caecilius Metellus Pius": { "first_paragraph": "Quintus Caecilius Metellus Pius (MÖ 130 ya da 127 civarı – MÖ 63) Romalı devlet adamı. Pius adı MÖ 99 yılında babasın sürgünden dönmesi için gösterdiği uğraşlar için verilmiştir [1].\n" }, "Carus": { "first_paragraph": "Marcus Aurelius Carus (d. 230 civarı-ö. 283 Temmuz sonu/Ağustos başı) 282-283 yılları arasında Roma imparatoruydu. Kısa süren hükümdarlığı sırasında Aurelian ve Probus'un izinden giderek imparatorluğun gücünü yeniden kazandırmaya çalıştı. Oğulları Carinus ve Numerian ile birlikte dirilen imparatorluğa istikrar sağlayan kısa ömürlü bir hanedan kurdu.\n" }, "Florianus": { "first_paragraph": "Marcus Annius Florianus 276 yılında Roma imparatorluğu yapmıştır.\n" }, "Gaius Julius Priscus": { "first_paragraph": " Gaius Iulius Priscus, III. Gordian'ın saltanatı sırasında Praetorian muhafız olarak görev yapmış olan askeri kişilik.[1]\n" }, "I. Constantius": { "first_paragraph": "Konstantius Chlorus (Latince tüm ismi: Gaius Flavius Valerius Constantius) (d. 31 Mart 250- ö. 25 Temmuz 306). Roma İmparatoru (305-306). Doğu Roma İmparatorluğu'nun (Bizans) kurucusu Büyük Konstantin'in babasıdır.\n" }, "Macrinus": { "first_paragraph": "Marcus Opellius Macrinus (165 civarı - Haziran 218), 217 ve 218 yılları arasında 14 aylık Roma İmparatoru. Macrinus, Afrika daki Roma eyaleti Moritanya'dan gelen ilk Roma imparatorudur.\n" }, "Marcus Aurelius Cleander": { "first_paragraph": "Marcus Aurelius Cleander (ö. 189 ya da 190), Marcus Aurelius döneminde azad edilen ancak İmparator Commodus döneminde hizmet ederek önemli mevkilere yükselen Romalı politikacı ve praefectus praetoriodur.\n" }, "Naevius Sutorius Macro": { "first_paragraph": "Quintus Naevius Cordus Sutorius Macro (MÖ 21 - 38), Adı, sık sık Naevius Sutorius Macro ya da kısaca Macro olarak kısaltılmış ve 31 - 38 yılları arasında Roma İmparatorluk muhafızlarının praefectusu olarak görev yapmış olan Roma'lı asker ve devlet adamı. Macro, selefi Lucius Aelius Sejanus'un öldürülmesi üzerine Roma İmparatoru Tiberius tarafından bu göreve atanmıştır. Antik kaynaklara göre, Sejanus'un gözden düşürülmesi ve daha sonra ailesinin ortadan kaldırılmasında parmağı vardır.\n" }, "Nymphidius Sabinus": { "first_paragraph": "Gaius Nymphidius Sabinus, ya da Nymphidius Sabinus, (35 civarı–68) 65 yılından 68 yılına kadar Roma İmparatoru Nero'nun Praetorian muhafızlarının Prefect'liğini yapmış olan Roma'lı asker. Bu görevi önceki prefect Faenius Rufus'la yer değiştirerek Gaius Ophonius Tigellinus ile birlikte üstlenmiştir. 60'lı yılların ortasına doğru Nero'nun popülaritesinin azalmasına bağlı olarak ortaya çıkan isyanlar, sonunda imparatorun devrilerek 68 yılında ölümüyle sonuçlandı. Nymphidius, Nero'ya karşı düzenlenen nihai komplonun içinde bulunmuş, askerleri İmparatoru yalnız bırakmaya ikna etmiş ancak kendisini imparator ilan etmeye kalkınca kendi askerleri tarafından öldürülmüştür.\n" }, "Publius Salvius Aper": { "first_paragraph": "Publius Salvius Aper, Romalı asker ve devlet adamı. MÖ 2 yılında Quintus Ostorius Scapula ile birlikte, tarihin ilk iki praefectus praetoriolarından biri olmuş ve İmparator Augustus'un saltanatının belli bir kısmında bu görevde bulunmuştur. Bu makamı hangi tarihte bıraktığına ilişkin herhangi bir kaynak bulunmamaktadır. Quintus Ostorius Scapula ile aynı zamanda prefect olmuş ve bu makamı onunla paylaşmıştır.\n" }, "Quintus Ostorius Scapula": { "first_paragraph": "Quintus Ostorius Scapula, Romalı asker ve devlet adamı. MÖ 2 yılında Publius Salvius Aper ile birlikte, tarihin ilk iki praefectus praetoriolarından biri olmuş ve İmparator Augustus'un saltanatının belli bir kısmında bu görevde bulunmuştur. Bu makamı hangi tarihte bıraktığına ilişkin herhangi bir kaynak bulunmamaktadır. Publius Salvius Aper ile aynı zamanda prefect olmuş ve bu makamı onunla paylaşmıştır.\n" }, "Sextus Afranius Burrus": { "first_paragraph": "Sextus Afranius Burrus, (doğum 1, Vasio, Gallia Narbonensis;[1] ölüm 62), Roma İmparatoru Nero'nun özel öğretmeni ve sonradan danışmanı olan praefectus praetorio. \n" }, "Tigidius Perennis": { "first_paragraph": "Sextus[1] Tigidius Perennis (ö. 185/186 Roma) Commodus döneminde praefectus praetorioluk yapmış bir Romalıdır. Commodus'un güvenini kazanmasıyla politik anlamda oldukça güçlenen Perennis, Marcus Aurelius Cleander ile güçlü bir rekabet içerisindeydi. Bu rekabette daha başarılı olan Cleander, Perennis'i Commodus'un emriyle idam ettirmiştir.\n" }, "Titus (Roma imparatoru)": { "first_paragraph": "Titus Flavius Vespasianus (30 Aralık 39 - 13 Eylül 81), Titus adıyla da bilinen Flavius Hanedanı mensubu, Roma İmparatorudur (79 - 81).\n" }, "Marcus Minucius Thermus": { "first_paragraph": "Marcus Minucius Thermus MÖ 80'de Asya'da propraetor olarak görevliydi. Jül Sezar ilk olarak onun emrinde görev almıştı.\n" }, "Praetorian muhafızlar": { "first_paragraph": "Praetorian Muhafızlar (Latince: praetorianī) Roma İmparatorları tarafından, hem Roma'da hem de savaş alanında kişisel güvenliklerini sağlamak amacıyla oluşturulmuş özel birlikler. İmparatorlar tarafından koruma amaçlı kullanılmaya başlamadan çok önce, Scipio ailesi tarafından MÖ 275 yılı civarından aynı formatta Generallerin muhafızı olarak kullanılmaya başlandıkları bilinir. MS 4. yüzyılda I. Konstantin tarafından kaldırılmıştır.\n" }, "Cassius Chaerea": { "first_paragraph": "Cassius Chaerea, 1. yüzyılda önce Germanicus'un ordusunda centurion ve ardından İmparator Caligula'nın hizmetinde onun Praetorian muhafızı olarak görev yapmış ve ihanet ederek onu öldürmüş olan Romalı asker.\n" }, "Vitellius": { "first_paragraph": "Aulus Vitellius Germanicus (24 Ekim 15 – 22 Aralık 69), Dört İmparator Yılı olarak bilinen MS 69 yılınds 17 Nisan'dan aynı yılın 22 Aralık tarihine kadar görev yapan Roma İmparatorudur (diğerleri Galba, Otho ve Vespasian). Lucius Vitellius'un oğlu olup Sextilia ile evlidir ve Genç Lucius Vitellius adında bir kardeşi vardır.\n" }, "Gaius Fannius": { "first_paragraph": "Gaius Fannius Strabo, MÖ 122 yılında konsül seçilen ve Gaius Gracchus'un başlıca muhaliflerinden biri olan Romalı cumhuriyetçi bir politikacı idi. Aynı zamanda Scipio Çemberi üyesiydi.\n" }, "Quintus Ancharius (Marius tarafından öldürüldü)": { "first_paragraph": "Quintus Ancharius (MÖ y. 128 – 87) Antik Roma senatörüydü. Praetorian rütbesindeydi ve Marius'un MÖ 87'de Roma'nın Afrika eyaletinden Roma'ya dönüşünde düşmanlarını tasfiye etmesi sırasında Marius tarafından öldürüldü.[1]\n" }, "Quintus Marcius Crispus": { "first_paragraph": "Quintus Marcius Crispus (MÖ 1. yüzyıl), geç Cumhuriyetin iç savaşları sırasında Jül Sezar'ın emrinde görev yapmış Romalı bir senatör ve subaydı.\n" }, "Aleksandra Fyodorovna": { "first_paragraph": "Aleksandra Fyodorovna (6 Haziran 1872 – 17 Temmuz 1918), 26 Kasım 1894ʼteki evliliklerinden 15 Mart 1917ʼde II. Nikolayʼın zorla tahttan çekilmesine kadar İmparator II. Nikolayʼın eşi olarak son Rusya imparatoriçesiydi. Eşinin otokratik otoritenin teslim olmasına karşı direnişini teşvik etme konusundaki şöhreti ve Rus mistik Grigori Rasputinʼe olan bilinen inancı, kendisinin ve Romanoff monarşisinin son yıllarında popülaritesine ciddi şekilde zarar verdi. Aleksandra ve yakın ailesi, 1918ʼde Rus Devrimi sırasında Bolşevik esaretindeyken öldürüldü. 2000 yılında, Rus Ortodoks Kilisesi tarafından azize ilan edildi.\n" }, "I. Aleksey (Rusya)": { "first_paragraph": "I. Aleksey veya tam adıyla Aleksey Mihayloviç Romanov (Rusça: Алексе́й Миха́йлович, 19 Mart 1629 - 29 Ocak 1676), 1645-1676 arasında hüküm sürmüş Rusya çarı. Saltanatında Polonya-Litvanya Birliği ve İsveç İmparatorluğu ile savaştı. Stenka Razin'in isyanını bastırdı. Öldüğünde Rusya sınırları yaklaşık 2.000.000.000 akre (8.100.000 km2) dönüme sahipti.\n" }, "Boris Godunov": { "first_paragraph": "Boris Fyodoroviç Godunov (Бори́с Фёдорович Годуно́в) (1551 - 13 Nisan 1605), Rus Rurik Hanedanı'nın sona ermesi üzerine 1598-1605 arasında hüküm süren Rus Çarı.[1] Rus topraklarında yıkıcı etkileri olan Karışıklık Dönemi (1598-1613) Godunov'un hükümdarlığı sırasında başlamıştır.\n" }, "I. Fyodor": { "first_paragraph": "I. Fyodor (Teodor) İvanoviç (Rusça: Фёдор I Иванович) veya Fyodor I. İoanoviç (Rusça: Феодор I Иоаннович); 31 Mayıs 1557 – 16 veya 17 Ocak 1598), Zangoç (Çan Çalan) Fyodor olarak da anılan, 1584–1598 yılları arasında hüküm sürmüş, Rurik hanedanına mensup son Rusya Çarıdır.\n" }, "I. Mihail (Rusya çarı)": { "first_paragraph": "I. Mihail Fyodoroviç Romanov (22 Temmuz 1596 - 23 Temmuz 1645, Moskova) 21 Şubat 1613 - 12 Temmuz 1645 tarihleri arasında Rusya çarı.\n" }, "Mariya Fyodorovna": { "first_paragraph": "Maria Fyodorovna, Rusya'nın imparatoriçesi (Dancası: Marie Sophie Frederikke Dagmar (26 Kasım 1847 - 13 Ekim 1928), Danimarka Kralı IX.Christian ile Hesse'li Louise'nin ikinci kızı olarak dünyaya geldi. Rusya Çarı III. Alexander ile olan evliliğinden sonra Maria Feodorovna adıyla (Kiril alfabesi: Mapия Фёдopoвна) Rusya imparatoriçesi oldu. Çocukları Rusya'nın son hükümdarlığında bulunmuş, II.Nikolay'dan sonra 10 yıl daha yaşamıştır.\n" }, "Sofya Alekseyevna": { "first_paragraph": "Sofya Alekseyevna (Rusça: Царевна Софья Алексеевна) (d. 17 Eylül 1657 – ö. 3 Temmuz 1704), kardeşleri I. Petro ve V. İvan'ın ortak hükümdarlığı döneminde naibelik yapmış bir Rus Romanov ailesi üyesiydi.\n" }, "Mariya Temryukovna": { "first_paragraph": "Mariya Temryukovna (1544-1 Eylül 1569; Doğu Çerkesçesi: Мариэ Темрыкъуэ и пхъу; Rusça: Мари́я Темрюко́вна) veya doğum adıyla Goşenay İdar (Doğu Çerkesçesi: Идар Гуэщэней), Orta Çağ Çerkes prensesi ve Rus Çariçesi. Kabarda baş prensi Temruk'un kızı ve ilk Rus çarı IV. İvan'ın ikinci eşi. \n" }, "Yelizaveta": { "first_paragraph": "Yelizaveta Petrovna (Elizaveta Petrovna) (Rusça: Елизавета (Елисавет) Петровна) (29 Aralık 1709 - 5 Ocak 1762), 1741 yılından 1762 yılında kadar hüküm sürmüş, Elizabeth Yelisavet olarak da bilinen Rusya İmparatoriçesi. Avusturya Veraset Savaşı (1740-1748) ve Yedi Yıl Savaşları (1756-1763) sırasında imparatorluğu yönetmiştir. Hükümdarlığı sırasında bir kişinin dahi idam edilmemesiyle, büyük inşaat projeleriyle ve güçlü Prusya karşıtlığıyla bilinir.[1]\n" }, "III. Aleksandr": { "first_paragraph": "Aleksander Aleksandroviç Romanoff (10 Mart 1845 - 1 Kasım 1894), 1881 - 1894 arasında hüküm sürmüş Rus imparatoru.\n" }, "I. Katerina": { "first_paragraph": "Çariçe I. Katerina (Rusça: Екатерина I Алексеевна Yekaterina Alekseyevna) (15 Nisan 1684 – 17 Mayıs 1727) 1724 ile 1727 yılları arasında Rusya imparatoriçesi.\n" }, "II. Katerina": { "first_paragraph": "Çariçe II. Katerina veya Büyük Katerina (Rusça: Екатерина II Великая, romanize: Yekaterina II Velikaya) (2 Mayıs 1729 - 17 Kasım 1796), 34 yıl boyunca Rusya'yı yönetmiş ve 18. yüzyıl Rusyası'na damgasını vurmuş Çariçedir. Kırım'ı Rus topraklarına katmasıyla tanınır.\n" }, "Mihail Aleksandroviç": { "first_paragraph": "Grandük Mihail Aleksandroviç Romanov (Rusça: Михаи́л Александрович Рома́нов; 22 Kasım 1878, Sankt Peterburg - 13 Haziran 1918, Perm), Rusya imparatoru III. Aleksandr'ın beşinci ve en küçük oğlu, son Rus imparatoru II. Nikolay'ın en küçük erkek kardeşiydi.\n" }, "I. Pavel (Rusya)": { "first_paragraph": "Pavel Petroviç (1 Ekim 1754 - 23 Mart 1801), 1796-1801 yılları arasında Rus çarı.\n" }, "Tavus Kuşu Saati": { "first_paragraph": "Tavus kuşu saati - (Rusça: Павлин (часы)) - 1770 yılında Londra'da usta mekanik James Cox ve alman kökenli usta Fridrikh Yuri tarafından oluşturuldu.\n" }, "1991 Rusya devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "1991 Rusya devlet başkanlığı seçimi, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'de 12 Haziran 1991 tarihinde yapılan ilk devlet başkanlığı seçimidir.[1] Mart 1991'de bir devlet başkanı seçme konusunda yapılan referandumu sonrasında yapıldı. Seçim sonucunda oyların % 58,6'sını alan Boris Yeltsin ilk Rusya Devlet Başkanı oldu. Yeltsin bağımsız olarak yarıştığı halde Demokratik Rusya tarafından desteklendi.[2]\n" }, "1996 Rusya devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "1996 Rusya devlet başkanlığı seçimi, Rusya'da, 1991'deki halk oylamasıyla yapılan ilk seçimden sonraki ikinci devlet başkanlığı seçimidir. Seçimlerin ilk turu 16 Haziran 1996 tarihinde, hiçbir adayın % 50'yi geçememesi üzerine seçimin ikinci turu 3 Temmuz 1996 tarihinde yapıldı. Seçimlerin ikinci turunda Komünist Parti'nin adayı Gennadi Züganov'a karşı oyların yüzde 53'ünü alan Boris Yeltsin, ikinci bir dört yıl için daha devlet başkanı seçildi.\n" }, "2000 Rusya devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "2000 Rusya devlet başkanlığı seçimi, Rusya'da 26 Mart 2000 tarihinde yapılan devlet başkanlığı seçimidir.[1] Boris Yeltsin'in 31 Aralık 1999 tarihinde istifa etmesi üzerine Başbakan sıfatıyla Geçici Devlet Başkanı olan Vladimir Putin, birinci turda Rusya Devlet Başkanı seçildi.\n" }, "2004 Rusya devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "2004 Rusya devlet başkanlığı seçimi, Rusya'da 14 Mart 2004 tarihinde yapılan devlet başkanlığı seçimidir.[1] Mevcut Devlet Başkanı Vladimir Putin, oyların % 71.9'unu alarak ikinci kez devlet başkanı seçildi.\n" }, "2008 Rusya devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "2008 Rusya devlet başkanlığı seçimi, Rusya'da 2 Mart 2008 tarihinde yapılan devlet başkanlığı seçimidir. Önceki Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından desteklenen Birleşik Rusya adayı Dmitri Medvedev oyların % 71.2'sini alarak 3. Rusya Devlet Başkanı seçildi.\n" }, "2018 Rusya devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "2018 Rusya devlet başkanlığı seçimi, Rusya'da 18 Mart 2018 tarihinde devlet başkanını belirlemek için yapılan seçimdir. Vladimir Putin, seçmenlerin %77'sinin oylarını alarak yeniden ikinci dönem için seçilmiştir. Yolsuzlukla mücadele aktivisti Aleksey Navalnıy, seçimlere adaylığını koydu ancak adaylığı reddedildi.[2] Bunun üzerine Navalnıy seçimlerin boykot edilmesini istedi. Farklı kaynaklar, Putin'in halktan daha fazla destek elde etmek için bağımsız olarak seçime girme amacı olduğunu ifade ettiler ve 2012'de olduğu gibi Birleşik Rusya Partisi tarafından aday gösterilebilmesine rağmen, Putin bağımsız olarak seçime girmeyi tercih etti.\n" }, "2024 Rusya devlet başkanlığı seçimi": { "first_paragraph": "2024 Rusya devlet başkanlığı seçimi, Rusya'da 7 Nisan[1] 2024 tarihinde devlet başkanını belirlemek için yapılacak seçimdir. Seçimin galibinin 7 Mayıs 2024'te göreve başlaması planlanıyor[2].\n" }, "Svetlana İşmuratova": { "first_paragraph": "Svetlana Irekovna İşmuratova (Tatarca: Svetlana İrek qızı İşmoratova, Rusça: Светлана Ирековна Ишмуратова) (d. 20 Nisan 1972), Rus biatloncu. Çelyabinsk'te yaşamaktadır ve profesyonel olarak askerlik yapmaktadır.\n" }, "Musa Manarov": { "first_paragraph": "Musa Kiramanoviç Manarov (Rusça: Муса Хираманович Манаров), eski Sovyetler Birliği pilot ve kozmonotu, uzaya ilk çıkan Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti vatandaşı. Uzayda 541 gün geçirmiştir.[1]\n" }, "Roman Abramoviç": { "first_paragraph": "Roman Arkadyeviç Abramoviç (Rusça: Рома́н Арка́дьевич Абрамо́вич; İbranice: רומן אברמוביץ׳; d. 24 Ekim 1966),[1] Rus-İsrailli-Portekizli milyarder, oligark ve politikacıdır . Chelsea FC'nin sahibi olmasıyla da bilinen Abramoviç, 2019 yılının Forbes listesine göre 12,9 milyar Amerikan doları olarak tahmin edilen servetiyle,[2] İsrail'in en zengin ikinci, Rusya'nın en zengin on birinci ve Portekiz'in en zengin birinci kişisi oldu.[3][4] Dünyanın 120. en zengin kişisidir.[5] 1999-2013 yılları arasında Çukotka'da okullar, hastaneler ve altyapı inşa etmek için 2.5 milyar dolardan fazla bağışla, yaşayan diğer Ruslardan daha fazla bağışta bulunmuştur.[6] Yahudi Kültürü ve Dini Forumu tarafından son 20 yılda Rusya, ABD, İngiltere, Portekiz, Litvanya, İsrail ve başka yerlerdeki Yahudi davalarına 500 milyon dolardan fazla katkısından dolayı tanındı.[7] Abramoviç, eleştirmenleri tarafından bir oligark olarak gösterildi.[6] Ayrıca Abramoviç, daha önce 2000'den 2008'e kadar Çukotka Özerk Okrugu'nun valisi olarak görev yaptı.\n" }, "Süleyman Kerimov": { "first_paragraph": "Süleyman Abusaidoviç Kerimov (Rusça: Сулейма́н Абусаи́дович Кери́мов; Lezgice: Керимрин Абусаидан хва Сулейман) (1966/1967 doğumlu), Lezgi kökenli bir Rus milyarder iş insanı, hayırsever ve politikacı.[2][3][4] 2007 yılında Kerimov, hayırsever çabalarına odaklanmak için Süleyman Kerimov Vakfı'nı kurdu. Kerimov 2008 yılından bu yana Rusya Federasyonu Federasyon Konseyi'nde Dağıstan Cumhuriyeti'ni temsil etmektedir.[5] Nisan 2018'de Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı tarafından yaptırımlara tabi tutuldu. 26 Temmuz 2020'de, Amerikan iş dergisi Forbes, Kerimov'un tahmini mal varlığının net 21,3 milyar ABD doları olduğunu ve kendisinin dünyanın en zengin 56. kişisi olduğunu bildirdi.[6]\n" }, "Me'mun el-Küzberi": { "first_paragraph": "Me'mun el-Kuzberî (Arapça: مأمون الكزبري; 1914 - 2 Mart 1998)[2], Suriyeli siyasetçi, başbakan ve devlet başkanı vekili (29 Eylül - 20 Kasım 1961).\n" }, "Suriye başbakanları listesi": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Suriye hükümdarları listesi": { "first_paragraph": "Suriye Kralı unvanı MÖ ikinci yüzyılda Suriye bölgesinin tamamını yöneten Seleukos krallarına atıfta bulunmak için ortaya çıkmıştır. Eski Ahit'in Yunanca çevirilerinde Arami krallarına atıfta bulunmak için de kullanılmış, özellikle Aram-Şam krallarını belirtmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'nda yenilmesinin ardından bölge Fransa, Birleşik Krallık ve 8 Mart 1920'de Suriye Kralı ilan edilen Hicaz Prensi Faysal'ın egemenliği altına girdi. Faysal'ın hükümdarlığı Fransa tarafından devrilmeden önce birkaç ay sürdü ve unvan kullanım dışı kaldı.\n" }, "Suriye devlet başkanı yardımcısı": { "first_paragraph": " Arap Birliği Üye Devleti\n" }, "Pedro de Valdivia": { "first_paragraph": "Pedro de Valdivia (d. 1500 - ö. 1 Ocak 1554), İspanyol konkistador ve Şili'nin ilk valisi. Valdivia, Santiago, Concepción şehirleri başta olmak üzere, bölgedeki birçok şehrin kurucusudur.\n" }, "Adnan Uçaş": { "first_paragraph": "Adnan Uçaş (d. 6 Ekim 1956, Taşova, Amasya), tacir ve siyasetçi.\n" }, "Hayrettin Özdemir": { "first_paragraph": "Hayrettin Özdemir (d. 1954, Safalı), bürokrat, bankacı, maliyeci ve siyasetçi. TBMM XXI. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Ankara milletvekilidir.\n" }, "Kürşat Eser": { "first_paragraph": "Kürşat Eser (d. 1954, Aksaray), diş hekimi, akademisyen ve siyasetçi.\n" }, "Mehmet Arslan": { "first_paragraph": "Mehmet Arslan (d. 1956, Kızılcahamam), öğretmen ve siyasetçi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesinden mezun oldu. Toprak ve Tarım Reformu Müsteşarlığı görevinde bulundu. Tarım Kredi Kooperatifleri Merkezi Birliği’nde çalıştı. 1999 yılında siyasete girdi ve TBMM XXI. dönem Milliyetçi Hareket Partisi Ankara milletvekili seçildi. AB Karma Parlamento Komisyon Üyeliği, TBMM Hesaplama ve İnceleme Komisyon Üyeliği ve Meclis Denetçiliği görevlerini üstlendi. İYİ Parti Kurucular Kurulu Üyesi olarak partinin kuruluşunda yer aldı.[1]\n" }, "Nidai Seven": { "first_paragraph": "Nidai Seven (d. 1956, Diyadin), Türk bankacı ve siyasetçi.\n" }, "Sedat Çevik": { "first_paragraph": "Sedat Çevik (d. 1961, Yeniköy), iş insanı ve siyasetçi. \n" }, "Hasan Aydın (1956 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hasan Aydın (d. 1956, Yıldızeli), Türk iş insanı ve siyasetçidir. \nTBMM 22. dönem Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul milletvekilidir.\n" }, "Hasan Aydın (1958 doğumlu siyasetçi)": { "first_paragraph": "Hasan Aydın (d. 1958, Giresun), öğretmen, iş insanı ve siyasetçi. \n" }, "Abdullah Öztürk (siyasetçi)": { "first_paragraph": "Abdullah Öztürk (d. 1964, Kırıkkale ), Türk iş insanı ve siyasetçidir. TBMM 26. dönem Adalet ve Kalkınma Partisi Kırıkkale milletvekilidir.\n" } }